ماهنامه دنیای بچه ها شماره 45

1 صفحه 1 ‫سخن سردبیر‬ ‫اخر سال به فکر شادی دوستان خود باشیم‬ ‫بــاز هــم بــه اخــر ســال رســیدیم و همــه مــا بچه هــا منتظــر خریــد لباس هــای جدیــد عیــد هســتیم‬ ‫امــا در ایــن پایــان ســال دوســتانی داریــم کــه بــه خاطــر شــرایط ســخت کاری پــدر خانــواده و‬ ‫درامــد کــم‪ ،‬از داشــتن لباس هــای جدیــد و نــو در اخــر ســال محــروم هســتند‪ .‬چــه خــوب اســت‬ ‫چنیــن خانواده هــا و دوســتانی را بــه پــدر و مــادر و اقــوام خــود معرفــی کنیــم تــا در حــد ممکــن‬ ‫بتوانیــم بــرای کمــک بــه انهــا و شــاد کــردن دل ایــن بچه هــا‪ ،‬اقــدام کنیــم‪.‬‬ ‫حتــی مــی توانیــم بــا کمــک والدیــن بــرای بچه هــای بهزیســتی کــه سرپرســت و خانــواده ای بــرای‬ ‫حمایــت ندارنــد خریــد کنیــم و بــه عنــوان هدیــه عیــد بــرای انهــا لبــاس نــو ببریــم‪.‬‬ ‫کمــک بــه همنوعــان و دوســتان بــه هــر طریــق بســیار کار ارزشــمندی اســت چــون باعــث شــادی دل‬ ‫انهــا مــی شــود‪ .‬حــاال ایــن کمــک مــی توانــد کمــک در درس خوانــدن و امــوزش بعضــی از درس هــا‬ ‫بــه دیگــر بچه هــا باشــد و یــا کمــک بــه خریــد لبــاس بــرای بچه هایــی باشــد کــه والدیــن انهــا تــوان‬ ‫مالــی کمــی بــرای خریــدن لباس هــای جدیــد بــرای فرزندانشــان دارنــد‪.‬‬ ‫شایلین مفتخری مظاهری‬ ‫ماهنامه دنیای بچه ها‬ ‫سال چهارم‪ ،‬شماره ‪ ،45‬اسفند ‪1400‬‬ ‫شماره مجوز‪81563 :‬‬ ‫مدیر مسئول و صاحب امتیاز‪:‬‬ ‫فاطمهعبدالمحمدی‬ ‫سردبیر‪ :‬شایلین مفتخری مظاهری‬ ‫دبیر تحریریه‪ :‬شاینا مفتخری مظاهری‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫علیرضا مفتخری مظاهری‪ -‬سمیه عبدالمحمدی‬ ‫ حسین شیردل‪ -‬پروانه فیروزی‪ -‬کبری‬‫تبریزیان‬ ‫نشانی دفتر مرکزی‪:‬‬ ‫تهران‪ -‬خیابان نامجو‪ -‬خیابان یزدی ‪-‬کوچه اسالمی‪ -‬پالک‪1‬‬ ‫کدپستی‪1615863111 :‬‬ ‫فهرست مطالب‬ ‫معرفی کتاب‬ ‫‪2‬‬ ‫قصه‬ ‫‪6‬‬ ‫اختراعات مهم بشر‬ ‫‪10‬‬ ‫مشاهیرایران‬ ‫‪14‬‬ ‫مشاهیرجهان‬ ‫‪18‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪22‬‬ ‫اماکن تاریخی جهان‬ ‫‪26‬‬ ‫اماکن تاریخی ایران‬ ‫‪30‬‬ ‫‪34‬‬ ‫سالمت‬ ‫‪38‬‬ ‫تاریخ‬ ‫ایین و فرهنگ‬ ‫شغل‬ ‫انیمیشن‬ ‫گیم‬ ‫کاردستی‬ ‫بازی‬ ‫تلفن تماس ‪( 77579917 - 77630096 :‬داخلی ‪)2‬‬ ‫شبکه توزیع فروش‪ :‬شرکت نشرگستر امروز ‪54081 000‬‬ ‫‪42‬‬ ‫‪46‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪54‬‬ ‫‪58‬‬ ‫‪62‬‬ ‫لیتوگرافی و چاپ‪ :‬گنجینه مینیاتور‬ ‫شــما می توانیــد فایــل ‪ P.D.F‬ماهنامــه دنیــای بچــه هــا را در ‪ 64‬صفحــه رنگــی‪ ،‬بــا مراجعــه بــه ســایت‬ ‫جــار و نصــب اپلیکیشــن مربوطــه و یــا از طریــق رمزینــه مقابــل دریافــت کنید‪.‬‬ صفحه 2 ‫روژان گلکار‬ ‫معرفی کتاب‬ ‫ویرجینیا گرگ می شود‬ ‫موضوع کتاب‬ ‫«ویرجینیــا گــرگ می ­شــود» داســتانی‬ ‫در مــورد تجربــه احســاس ناخوشــایند‬ ‫عصبانیــت‪ ،‬خشــم و ناراحتــی یــک‬ ‫دختــر اســت و راه حــل کنــار امــدن بــا‬ ‫ایــن احســاس‪.‬‬ ‫«ویرجینیــا گــرگ می ­شــود» داســتان‬ ‫دو خواهــر اســت‪ .‬یــک روز صبــح‬ ‫ویرجینیــا بعــد از بیــدار شــدن‬ ‫احســاس غــم و ناراحتــی و خشــم‬ ‫دارد‪ ،‬یــک احســاس گرگــی‪ .‬تمــام‬ ‫چیزهایــی کــه ویرجینــا دوســت دارد‬ ‫در ان روز اصــا بــه نظــرش دوســت‬ ‫داشــتنی نیســتند‪ .‬صداهــای بلنــد‬ ‫ازارش می ­دهنــد‪ ،‬پاســخ دوســتانش‬ ‫کــه بــرای بــازی پیــش او امده انــد‬ ‫را نمی ­دهــد‪ ،‬تمــام وســایل خانــه را‬ ‫به هــم می ریــزد و حــرف نمی زنــد‪.‬‬ ‫خواهــرش ونســا متوجــه حــال گرگــی‬ ‫ویرجینــا می شــود و به دنبــال راه‬ ‫حلــی می ­گــردد تــا حــال او را خــوب‬ ‫کنــد‪ .‬امــا حــال ویرجینــا نــه بــا‬ ‫گربــه اش‪ ،‬نــه بــا ویولــن اش‪ ،‬نــه بــا‬ ‫شــکالت‪ ،‬نــه بــا هیــچ چیــز دیگــر‬ ‫خــوب نمی شــود‪.‬‬ ‫‪3‬‬ صفحه 3 ‫تــا این کــه ونســا شــروع بــه نقاشــی کــردن‬ ‫ســرزمینی کــه ویرجینیــا دوســت دارد می کنــد و همــه‬ ‫انچــه خواهــرش دوســت دارد را در ایــن ســرزمین‬ ‫نقاشــی می کنــد‪ :‬درخت­ هایــی بــا شــکوفه اب­نبــات‬ ‫و کیــک خام ه­ــای‪ ،‬گلبرگ­ هــای رقصــان‪ ،‬گل­ هــا‬ ‫و غیــره‪ .‬ویرجینیــا بــا دیــدن نقاشــی و فضایــی کــه‬ ‫خواهــرش خلــق کــرده اســت‪ ،‬شــروع بــه حــرف زدن‬ ‫می کنــد و کم کــم احســاس خوبــی پیــدا می کنــد و‬ ‫می گویــد‪« :‬بهتــرم»‪.‬‬ ‫کتــاب تصویــری اســت و بــه خوبــی توانســته دنیــای‬ ‫ذهنــی ویرجینیــا را بــه تصویــر بکشــد‪ .‬چــه ان‬ ‫زمــان کــه ویرجینیــا احســاس گرگــی دارد کــه بــا‬ ‫تصویرهــای ســیاه و ترکیــب بندی­هــای نامتعــادل بــه‬ ‫خوبــی حــال و هــوای ویرجینیــا را بــه تصویــر کشــیده‬ ‫اســت و چــه ان زمــان کــه بعــد از ورود نقاشــی و فــاز‬ ‫دوم داســتان کــه فضــای تصاویــر بــا تغییــر روحیــه‬ ‫ویرجینیــا عــوض می ­شــود‪.‬‬ ‫موضــوع داســتان «ویرجینیــا گــرگ می ­شــود» در‬ ‫یــک کالم شــناخت احساســات اســت‪ .‬ویرجینیــا‬ ‫می ­توانــد هــر کــدام از مــا باشــد‪ ،‬روزهایــی کــه‬ ‫بــا دلیــل و یــا بــدون دلیــل بعــد از بیــدار شــدن از‬ ‫خــواب حــال خوبــی نداریــم و اصــا حوصلــه هیــچ‬ ‫کار و هیــچ کســی را نداریــم‪ .‬ایــن حــس و حــال را‬ ‫ابتــدا بایــد پذیرفــت و بدانیــم کــه افــراد در چنیــن‬ ‫موقعیتــی واکنش­ هــای متفاوتــی بــروز می ­دهنــد‪،‬‬ ‫و راه حل­ هــای متفاوتــی هــم در جهــت رفــع ایــن‬ ‫مســئله وجــود دارد کــه در ایــن داســتان بــه یکــی از‬ ‫جالب­ تریــن نــکات اشــاره می ­کنــد و ان هــم ورود‬ ‫نقاشــی بــه دنیــای کــودک اســت‪ .‬این کــه کــودک‬ ‫بــا نقاشــی می ­توانــد هــر ســرزمینی کــه می خواهــد‬ ‫را تخیــل کنــد و هــر کاری را کــه در دنیــای واقعــی‬ ‫انجــام دادنــش غیــر ممکــن اســت را انجــام دهــد‬ ‫و ایــن تخیــل پردازی­هــا خالقیــت را در کــودک‬ ‫افزایــش می ­دهــد و حــال خوشــی را بــرای کــودک‬ ‫ایجــاد می ­کنــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪4‬‬ صفحه 4 ‫«کیــو مک لیــر» داســتان نویــس و نویســنده کــودک‬ ‫کانادایــی اســت‪ .‬مک لیــر در ســال ‪ ۱۹۷۰‬در‬ ‫انگلســتان متولــد شــد و در جوانــی بــه کانــادا نقــل‬ ‫مــکان کــرد‪ .‬پــدر وی مایــکل مک لیــر روزنامه نــگار‬ ‫و مستندســاز اســت‪.‬‬ ‫وی رشــته ی هنرهــای زیبــا و تاریــخ هنــر را در‬ ‫دانشــگاه تورنتــو خواند و کارشناســی ارشــد مطالعات‬ ‫فرهنگــی را در انســتیتوی مطالعــات امــوزش انتاریــو‬ ‫دریافــت کــرد‪ .‬مک لیــر کتــاب فــوق را بــا الهــام‬ ‫از زندگــی نویســنده «ویرجینــا ولــف» و خواهــرش‬ ‫«ونســا بــل» کــه نقــاش بــود نوشــته اســت‪.‬‬ ‫«ایزابــل ارســنا» در ســال ‪ ۱۹۷۸‬در کانــادا متولــد‬ ‫شــد‪ .‬او به خاطــر کارهــای هنــری پیچیــده و در‬ ‫عیــن حــال ســاده اش در ادبیــات کــودکان شــناخته‬ ‫می شــود‪ .‬ارســنا کــدرک کارشناســی طراحــی‬ ‫گرافیــک را از دانشــگاه مونتــرال دریافــت کــرده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۲۰۰۴‬او اولیــن کتــاب کودکانــش را بــا‬ ‫عنــوان «قلــب اقــای گوگــن» تصویرگــری کــرد؛‬ ‫کــه در ســال ‪ ۲۰۰۵‬جایــزه ادبــی فرمانــدار کل را‬ ‫از ان خــود کــرد‪ .‬در ســال ‪ ۲۰۲۰‬دفتــر کتــاب بــرای‬ ‫نســل جــوان (‪ )IBBY‬کانــادا ایزابــل ارســنا را نامــزد‬ ‫دریافــت جایــزه هانــس کریســتین اندرســن کــرد‪ .‬از‬ ‫دیگــر کتــاب هایــی کــه از ایــن تصویرگــر ترجمــه‬ ‫شــده «خــود دوســت داشــتنی مــن» و «شــنگال»‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫‪5‬‬ صفحه 5 ‫قـصــــه‬ ‫کیانا سپهری‬ ‫شیرکوچولونمیتونهبخوابه‬ ‫یکــی بــود یکــی نبــود‪ ،‬غیــر از خــدای خــوب و مهربــون‪،‬‬ ‫هیشــکی نبــود‪ .‬زیــر گنبــود کبــود‪ ،‬یــه شــیر کوچولــو‬ ‫بــود‪ .‬شــیر کوچولــو خیلــی خســته شــده بــود ولــی هــر‬ ‫کاری می کــرد نمی تونســت بخوابــه‪.‬‬ ‫بــه خاطــر همیــن رفــت پیــش دوســتش فیــل کوچولــو‬ ‫و گفــت‪:‬‬ ‫ـ سالم فیل کوچولو‪.‬‬ ‫ـ سالم شیر کوچولو‪.‬‬ ‫ـ مــن خیلــی خوابــم میــاد‪ ،‬االن هــم وقــت خوابــه‪ ،‬ولــی‬ ‫هــر کاری می کنــم نمی تونــم بخوابــم‪ ،‬می تونــی بهــم‬ ‫یــاد بــدی چــه جــوری بایــد بخوابــم؟‬ ‫ـ خــب بــرا اینکــه خوابــت ببــره‪ ،‬بایــد بــری خونتــون و‬ ‫ســرت رو بــذاری روی ِ‬ ‫بالشــت تــا خوابــت ببــره‪.‬‬ ‫شــیر کوچولــو از دوســتش تشــکر کــرد و بعــد‬ ‫خداحافظــی کــرد و رفــت خونشــون تــا ســرش رو بــذاره‬ ‫روی بالــش و بخوابــه‪.‬‬ ‫رفــت تــوی اتاقش و ســرش رو گذاشــت روی بالشــتش‪،‬‬ ‫از ایــن ور شــد‪ ،‬از اون ور شــد‪ ،‬ولــی هــر کاری کــرد‬ ‫خوابــش نبــرد‪.‬‬ ‫بــه خاطــر همیــن از جــاش بلنــد شــد و رفــت پیــش‬ ‫دوســتش زرافــه کوچولــو و بهــش گفــت‪:‬‬ ‫ـ سالم زرافه کوچولو‪.‬‬ ‫ـ سالم شیر کوچولو‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪6‬‬ صفحه 6 ‫ـ مــن خیلــی خوابــم میــاد‪ ،‬االن هــم وقــت خوابــه‪،‬‬ ‫ولــی هــر کاری می کنــم نمی تونــم بخوابــم‪،‬‬ ‫می تونــی بهــم یــاد بــدی چــه جــوری بایــد‬ ‫بخوابــم؟‬ ‫ـ وقتــی می خــوای بخوابــی‪ ،‬ســرت رو میــذاری روی‬ ‫بالــش تــا خوابــت ببــره؟‬ ‫ـ بلــه زرافــه کوچولــو‪ ،‬ایــن کار رو کــردم ولــی‬ ‫خوابــم نبــرد‪.‬‬ ‫ـ خــب ببینــم‪ ،‬وقتــی ســرت رو گذاشــتی روی‬ ‫بالــش‪ ،‬چشــاتو بســته بــودی؟‬ ‫ـ نه‪.‬‬ ‫ـ خــب اگــه می خــوای خوابــت ببــره بایــد چشــاتو‬ ‫ببنــدی تــا خوابــت ببــره‪.‬‬ ‫شــیر کوچولــو از دوســتش تشــکر کــرد و بعــد‬ ‫هــم ازش خداحافظــی کــرد و رفــت خونشــون تــا‬ ‫ســرش رو بــذاره روی بالــش و چشــاش رو ببنــده‬ ‫تــا خوابــش ببــره‪.‬‬ ‫ایــن کار رو کــرد‪ ،‬ولــی هــر چــی ایــن ور شــد و اون‬ ‫ور شــد‪ ،‬خوابــش نبــرد‪.‬‬ ‫از جــاش بلنــد شــد و رفــت پیــش دوســتش خرســی‬ ‫کوچولــو و گفت‪:‬‬ ‫ـ سالم خرسی کوچولو‪.‬‬ ‫ـ سالم شیر کوچولو‪.‬‬ ‫ـ مــن خیلــی خوابــم میــاد‪ ،‬االن هــم وقــت خوابــه‪،‬‬ ‫ولــی هــر کاری می کنــم نمی تونــم بخوابــم‪،‬‬ ‫می تونــی بهــم یــاد بــدی چــه جــوری بایــد‬ ‫بخوابــم؟‬ ‫ـ بلــه دوســت خوبــم‪ ،‬ببینــم بــرا اینکــه خوابــت‬ ‫ببــره‪ ،‬ســرت رو گذاشــتی روی بالــش؟‬ ‫ـ بله گذاشتم‪.‬‬ ‫ـ خب چشات رو هم بستی؟‬ ‫ـ بله بستم‪ .‬ولی هر کاری کردم خوابم نبرد‪.‬‬ ‫ـ خــب بگــو ببینــم‪ ،‬وقتــی چشــات رو بســتی بــه‬ ‫خــواب فکــر کــردی؟‬ ‫ـ نه‪ ،‬چه جوری باید به خواب فکر کنم؟‬ ‫‪7‬‬ صفحه 7 ‫ـ ایــن کار خیلــی راحتــه‪ ،‬کافیــه کــه بــه ایــن‬ ‫فکــر کنــی کــه االن داره خوابــت می بــره و‬ ‫همــه دوســتات هــم االن خوابیدنــد‪ .‬اینطــوری‬ ‫خیلــی زودتــر خوابــت می بــره‪.‬‬ ‫شــیر کوچولــو از دوســتش تشــکر کــرد و بعــد‬ ‫هــم خداحافظــی کــرد و رفــت خونشــون تــا‬ ‫ســرش رو بــذاره روی بالــش و چشــاش رو‬ ‫ببنــده و بــه خــواب فکــر کنــه تــا خوابــش‬ ‫ببــره‪.‬‬ ‫ایــن کار رو کــرد‪ ،‬هــی ایــن ور شــد و اون ور‬ ‫شــد‪ ،‬ولــی خوابــش نبــرد‪.‬‬ ‫بــه خاطــر همیــن از جــاش پــا شــد و‬ ‫رفــت پیــش دوســتش ببــر کوچولــو و‬ ‫بهــش گفــت‪:‬‬ ‫ـ سالم ببر کوچولو‪.‬‬ ‫ـ ســام شــیر کوچولــو‪ .‬اع! چــی شــده‪،‬‬ ‫چــرا اینقــدر چشــات قرمــز شــده؟‬ ‫ـ اخــه مــن خیلــی خوابــم میــاد‪ ،‬االن هــم‬ ‫وقــت خوابــه‪ ،‬ولــی هــر کاری می کنــم‬ ‫نمی تونــم بخوابــم‪ ،‬می تونــی بهــم یــاد‬ ‫بــدی چــه جــوری بایــد بخوابــم؟‬ ‫ـ بلــه‪ ،‬خــب ایــن کار‪ ،‬خیلــی راحتــه‪ .‬بایــد‬ ‫ســرت رو بــذاری روی بالــش‪.‬‬ ‫ـ مــن ایــن کار رو کــردم ولــی خوابــم‬ ‫نبــرد‪.‬‬ ‫ـ خب چشات رو بسته بودی؟‬ ‫ـ بله بسته بودم‪.‬‬ ‫ـ به خواب فکر کردی؟‬ ‫ـ بلــه‪ ،‬فقــط بــه خــواب فکــر کــردم و‬ ‫هــی ایــن ور شــدم و اون ور شــدم‪ ،‬ولــی‬ ‫خوابــم نبــرد‪.‬‬ ‫ـ اهــان! حــاال فهمیــدم چــرا خوابــت‬ ‫نمی بــره‪ ،‬اخــه وقتــی می خــوای‬ ‫بخوابــی‪ ،‬بایــد ســرت رو بــذاری روی‬ ‫بالــش و چشــات رو ببنــدی و بــه خــواب‬ ‫فکــر کنــی و از جــات تکــون نخــوری‪،‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪8‬‬ صفحه 8 ‫اینطــوری خیلــی زود خوابــت می بــره‪ .‬اگــر هــم از‬ ‫مامانــت خواهــش کنــی کــه بــرات یــه قصــه و یــه‬ ‫الالیــی خوشــگل بخونــه‪ ،‬خیلــی زودتــر خوابــت‬ ‫می بــره‪.‬‬ ‫شــیر کوچولــو خیلــی خوشــحال شــده بــود‪،‬‬ ‫اخــه فهمیــد مشــکل کارش از کجــا بــود و‬ ‫چــرا خوابــش نمی بــرد‪ ،‬اخــه اون هــی تکــون‬ ‫می خــورد و از جــاش بلنــد می شــد‪ ،‬بــه خاطــر‬ ‫همیــن بــود کــه خوابــش نمی بــرد‪ .‬از دوســتش‬ ‫خیلــی تشــکر کــرد و بعــد هــم خداحافظــی کــرد‬ ‫و رفــت خونشــون و بــرا مامانــش همــه ماجــرا‬ ‫رو تعریــف کــرد‪ .‬بعــد هــم بــه مامانــش گفــت‪:‬‬ ‫ـ مامــان جونــم! مــن دارم میــرم تــوی اتاقــم‬ ‫تــا ســرم رو بــذارم روی بالشــم و چشــام رو‬ ‫ببنــدم و بــه خــواب فکــر کنــم و تکــون نخــورم‬ ‫تــا خوابــم ببــرم‪ .‬میشــه ازتــون خواهــش کنــم‬ ‫کــه بــرام یــه قصــه و الالیــی بخونــی تــا زودتــر‬ ‫خوابــم ببــره؟‬ ‫ـ بلــه! شــیر کوچولــوی نــاز مــن! حتمــا ایــن کار‬ ‫رو می کنــم‪.‬‬ ‫بعــد هــم شــیر کوچولــو رفــت تــوی اتاقــش‪،‬‬ ‫ســرش رو گذاشــت روی بالشــش و چشــاش رو‬ ‫بســت و بــه خــواب فکــر کــرد‪ ،‬بــه اینکــه االن‬ ‫خوابــش می بــره‪ ،‬بــه اینکــه االن دوســتاش‬ ‫همــه خوابــن و سرشــون رو گذاشــتن روی‬ ‫بالششــون و چشاشــون رو هــم بســتند ‪ .‬شــیر‬ ‫کوچولــو تکــون نخــورد و از جــاش بلنــد نشــد‬ ‫و مامانــش هــم بــراش قصــه شــیرکوچولو رو‬ ‫تعریــف کــرد و بعــد گفــت‪:‬‬ ‫الال الال گل‪..‬‬ ‫ادامــه ماجــرا میشــه همــون الالیــی و یــا‬ ‫زمزمه هایــی کــه بچه هــا بهشــون عــادت‬ ‫دارنــد تــا باهاشــون زودتــر خوابشــون ببــره‪.‬‬ ‫‪9‬‬ صفحه 9 ‫اختراعاتی ها‬ ‫دانستن‬ ‫مهم بشر‬ ‫ملینا محمدی‬ ‫رادیو‬ ‫امــروزه می تــوان رادیــو را بــه عنــوان یکــی از‬ ‫رایج تریــن و مهم تریــن فنــاوری در اغلــب خانــه هــا‪،‬‬ ‫اتومبیل هــا و بــه شــکلی کامــا در دســترس در تمامــی‬ ‫تلفن هــای همــراه دیــد‪ .‬امــا دو قــرن پیــش‪ ،‬وســیله ای‬ ‫بــه نــام رادیــو وجــود نداشــت و تالش هــا بــرای اختــراع‬ ‫ان بــه ســال های پایانــی قــرن نوزدهــم میــادی برمــی‬ ‫گــردد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۸۶۰‬میــادی «جیمــز کالرک ماکســول»‬ ‫فیزیـک دان و ریاضـی دان اســکاتلندی‪ ،‬بــرای اولیــن بــار‬ ‫تئــوری امــواج الکترومغناطیســی را مطــرح کــرد‪ .‬بیســت‬ ‫و هفــت ســال بعــد درســت در ســال ‪ ۱۸۸۷‬میــادی‬ ‫مهنــدس و فیزکــدان المانــی هنریــش رودولــف هرتــز‬ ‫نظریــه ماکســول را تاییــد و موفــق شــد بــدون ســیم و‬ ‫بــا اســتفاده از نوســانات الکترونیکــی امــواج را از محلــی‬ ‫بــه محــل دیگــر انتقــال دهــد‪ .‬از ایــن رو نــام هرتــز بــه‬ ‫عنــوان واژه ای بیــن المللــی بــرای بیــان فرکانس هــای‬ ‫رادیویــی بــه کار گرفتــه می شــود‪.‬‬ ‫در ســال ‪« ۱۸۹۰‬برانلــی» فرانســوی ازمایش هایــی‬ ‫در زمینــه امــواج الکترونیکــی انجــام داد و در‬ ‫نهایــت «الکســاند پــوف» دانشــمند روســی موفــق‬ ‫شــد انتــن را بــه وجــود اورد و دســتگاه تلگــراف‬ ‫مــورس را ایجــاد کنــد‪.‬‬ ‫تالش هــا در زمینــه توســعه ایــن دانــش‬ ‫ادامــه داشــت تــا ایــن کــه مهندســی‬ ‫ایتالیایــی در دهــه پایانــی قــرن نوزدهــم‬ ‫تحقیقــات خــود را در زمینــه سیســتم تلگــراف‬ ‫بــی ســیم بــه شــکل جــدی پــی گرفــت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪10‬‬ صفحه 10 ‫«گوگلیمــو مارکونــی» متولــد ‪ ۱۸۷۴‬میــادی در‬ ‫بولونیــای ایتالیــا بــود و از کودکــی بــه فیزیــک و‬ ‫علــوم الکترونیــک عالقــه داشــت‪ .‬او در ســال ‪۱۸۹۵‬‬ ‫موفــق شــد تــا اولیــن ســیگنال های رادیویــی را بــه‬ ‫فاصلــه ‪ ۱.۵‬مایــل معــادل ‪ ۳‬کیلومتــر مخابــره کنــد‪.‬‬ ‫او در ســال ‪ ۱۸۹۷‬بــه ایتالیــا برگشــت و یــک ارتبــاط‬ ‫بی ســیم بیــن دو کشــتی جنگــی در یــک مســافت‬ ‫‪۱۲‬کیلومتــری ایجــاد نمــود‪.‬‬ ‫در همیــن ســال ها شــرکت مارکونــی در بــازار ســهام‬ ‫بــه رونــق چشــمگیری گرفــت و مارکونــی بــا توجــه و‬ ‫تحســین جوامــع بیــن المللــی روبــه رو شــد‪ .‬ادیســون‬ ‫و انــدرو کارنگــی‪ ،‬نیــز در شــرکت وی ســرمایه گذاری‬ ‫کردنــد و باالخــره در ســال ‪ ۱۹۰۱‬درتکمیــل اختــراع‬ ‫خــود موفــق گردیــد‪ ،‬عالئــم بی ســیم را از یــک طــرف‬ ‫اقیانــوس اطلــس یعنــی از شــهر (پــل دو) در انگلســتان‬ ‫بــه ان طــرف اقیانــوس اطلــس‪ ،‬شــهر (ســن ژان)‬ ‫امریــکا بفرســتد‪.‬‬ ‫ایــن موفقیــت در انتقــال ســیگنال بیــن دو ســوی‬ ‫اقیانــوس اطلــس ایــن درخواســت عمومــی از ســوی‬ ‫مــردم را ایجــاد کــرد کــه راهــی بــرای پخــش صــدای‬ ‫انســان از رادیــو پیــدا شــود‪ .‬امــا ضعیــف بــودن‬ ‫المپ هــای رادیــو مشــکلی بــود کــه توســعه و تکامــل‬ ‫ایــن اختــراع را امــکان پذیــر نمی کــرد‪.‬‬ ‫بــرای رســیدن بــه ایــن هــدف در ســال ‪« ۱۹۰۶‬دو‬ ‫فورســت» فیزیــک دان امریکایــی المــپ ســه الکترونیکی‬ ‫را اختــراع کــرد کــه قابــل اســتفاده بــرای رادیــو‬ ‫الکتریســیته بــود‪ .‬امــا پــس از او «روبــرت فــون لیئــن»‬ ‫بــا اختــراع المپ هــای قــوی تحولــی شــگرف را در‬ ‫زمینــه دســتگاه های الکترونیکــی ایجــاد کــرد و در ســال‬ ‫‪ ۱۹۱۰‬بــرای اولیــن بــار صــدای موســیقی و اواز اپــرای‬ ‫(متروپولتیــن نیویــورک) در سراســر امریــکای شــمالی‬ ‫شــنیده شــد در ســال ‪ ۱۹۱۳‬جمعــی از دانشــمندان‬ ‫ســعی کردنــد کــه صــدای موزیــک درتمــام نقــاط جهــان‬ ‫کامــا شــنیده شــود‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪11‬‬ صفحه 11 ‫امــا بــا شــروع جنــگ جهانــی تحــوالت عظیمــی‬ ‫در شــیوه اســتفاده از ایــن اختــراع مهــم ایجــاد‬ ‫شــد‪ .‬بــا شــروع جنــگ جهانــی اول در ســال‬ ‫‪ ۱۹۱۴‬و ادامــه یافتــن ان تــا ســال ‪ ۱۹۱۸‬بیــش‬ ‫از هــر زمــان دیگــری دولت هــا و گروه هــای‬ ‫سیاســی جنــگ روانــی علیــه همدیگــر را اغــاز‬ ‫کردنــد‪ .‬در ایــن جنــگ طرفیــن مخاصمــه از‬ ‫هــر امکانــی بــرای تخریــب یکدیگــر اســتفاده‬ ‫می کردنــد‪ .‬رادیــو بــه عنــوان رســانه ای نــو‬ ‫ظهــور بهتریــن وســیله بــرای مبــارزه و جنــگ‬ ‫تبلیغاتــی و روانــی شــناخته شــد‪.‬‬ ‫بــه طــور کلــی احتیاجــات نظامــی در دوران جنــگ‪،‬‬ ‫اســتفاده از بی ســیم را گســترش داد و در نهایــت تاریــخ‬ ‫‪ ۱۱‬نوامبــر ســال ‪ ۱۹۱۸‬تلگــراف بی ســیم نویــد پایــان‬ ‫جنــگ را بــه همــه جهانیــان اعــام نمــود‪.‬‬ ‫تاریــخ شــروع بهــره بــرداری عمومــی از رادیــو را‬ ‫می تــوان در ســال ‪ ۱۹۲۰‬دانســت‪ .‬اولیــن دســتگاه های‬ ‫پخــش منظــم رادیویــی در ســال ‪ ۱۹۲۰‬در انگلســتان بــه‬ ‫کار افتــاد‪ .‬اولیــن کنفرانــس بیــن المللــی رادیویــی بــا‬ ‫شــرکت ‪ ۲۷‬کشــور جهــان نیــز در ســال ‪ ۱۹۲۶‬در برلین‬ ‫برپــا شــد و اییــن نامــه مقــررات ارتباطــات رادیویــی بــه‬ ‫تصویــب رســید‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪12‬‬ صفحه 12 ‫گســترش ایســتگاه های رادیویــی‪ ،‬رونــق‬ ‫اقتصــادی بــرای تولیدکننــدگان و فروشــندگان‬ ‫دســتگاه های فرســتنده و گیرنــده و از همــه‬ ‫مهم تــر افزایــش شــمار شــنوندگان و‬ ‫عالقمنــدان بــه رادیــو و پــر رنگ تــر شــدن‬ ‫نقــش ایــن رســانه شــنیداری در زندگــی مــردم‬ ‫و پیدایــش اولیــن فرم هــای برنامــه ســازی‬ ‫رادیویــی از جملــه عواملــی بودنــد کــه ســبب‬ ‫شــد شــروع دهــه ‪ ۱۹۳۰‬را اغــاز عصرطالیــی‬ ‫رادیــو در جهــان نــام گیــرد‪ .‬رشــد رادیــو و‬ ‫افزایــش مخاطبــان ان در ســال های بعــد ســبب‬ ‫گردیــد از ایــن رســانه بــه عنــوان رســانه ای‬ ‫جمعــی‪ ،‬فراگیــر و اســتراتژیک نــام بــرده شــود‪.‬‬ ‫در دهــه ‪ ۱۹۵۰‬میــادی اختــراع ترانزیســتور‬ ‫و کاربــرد ان در رادیــو ســبب گردیــد ایــن‬ ‫وســیله ارتباطــی بــا ســرعت بیشــتری در‬ ‫جهــان مــورد توجــه قــرار گیــرد‪ .‬بــا امــدن‬ ‫رادیــو ترانزیســتوری مشــکل مصــرف بــرق کــه‬ ‫در رادیــو المپی هــای قدیمــی بــود برطــرف‬ ‫گردیــد و از همــه مهم تــر ســبب ارزان تــر و‬ ‫کوچک تــر شــدن ایــن وســیله ارتباطــی شــد‪.‬‬ ‫رادیــو ترانزیســتوری ســبب شــد دیگــر رادیــو‬ ‫در هــر جایــی دیــده شــود و افــراد بتواننــد‬ ‫رادیــو را بــه راحتــی جابــه جــا کننــد و درحــال‬ ‫انجــام کار هــای خــود بــه ان گــوش کننــد‪.‬‬ ‫بعد هــا بــا امــدن ســایر رســانه های جمعــی از‬ ‫جملــه تلویزیــون گمــان می رفــت کــه از تعــداد‬ ‫دنبــال کننــدگان رادیــو کاســته شــود‪ ،‬امــا رادیــو‬ ‫بــا داشــتن ویژگی هــای خــاص و منحصــر بــه‬ ‫فــرد خــود همچــون انعطــاف پذیــری بــه ایــن‬ ‫معنــا کــه ایــن اجــازه را بــه شــنونده می دهــد‬ ‫در حیــن انجــام کاری دیگــر بــه رادیــو نیــز‬ ‫گــوش کنــد‪ ،‬ارزان تــر بــودن نســبت بــه ســایر‬ ‫رســانه های همگانــی‪ ،‬تامیــن نیــاز فــوری‬ ‫مخاطــب‪ ،‬بــه عنــوان متنوع تریــن رســانه ای‬ ‫زنــده و گــرم همگانــی همچــون گذشــته‬ ‫مخاطبــان خــود را حفــظ کنــد‪.‬‬ ‫‪13‬‬ صفحه 13 ‫ ها‬ ‫دانستنی‬ ‫ایران‬ ‫مشاهیر‬ ‫شایلین مفتخری مظاهری‬ ‫بیژن پاکزادی‬ ‫بیــژن در ‪ ۱۵‬فروردیــن ســال ‪ 1319‬در خانــواده ای بســیار‬ ‫ل ســازی و پــول ‬ ‫ثروتمنــد کــه بــه گفتــه خــودش فرهنــگ پــو ‬ ‫افرینــی در ان نهادینــه شــده بــود در تهــران متولــد شــد‪.‬‬ ‫خانــواده بیــژن بــرای ادامــه تحصیــل او را بــه مدرســه‬ ‫ثروتمنــدان سوئیســی‪ ،‬فرســتادند و او در مدرســه بــا‬ ‫شــاهزاده های بزرگــی مثــل “پرنــس ریتــر” همکالســی شــد‪.‬‬ ‫درحقیقــت تعــداد بســیاری از مشــتریان ســال های بعــد بــرای‬ ‫بیــژن در همــان مدرســه سوئیســی شناســایی و شــکار شــدند‪.‬‬ ‫بیــژن همانجــا متوجــه شــد کــه ســلیقه ادم هــای پولــدار بــه‬ ‫چــه صــورت اســت و بــه چــه صــورت می تــوان نظــر ان هــا‬ ‫را بــرای خریــد و ســفارش اجنــاس بــه ســمت خــود جلــب‬ ‫کــرد‪ .‬بیــژن در ‪ ۱۸‬ســالگی تصمیــم گرفــت در دانشــگاه رشــته‬ ‫مهندســی شــیمی را ادامــه دهــد‪.‬‬ ‫او بعــد از اتمــام ایــن دوره مهندســی‪ ،‬بــه‬ ‫ادامــه تحصیــل در رشــته طراحــی لبــاس در‬ ‫دانشــگاه میلــز در شــهر ســنت گال پرداخت‬ ‫و پــس از ان یــک گالــری در اطــراف شــهر‬ ‫میــان راه انــدازی کــرد‪ .‬ادامــه تحصیــل در‬ ‫رشــته بازاریابــی از اخریــن حلقــه زنجیــر‬ ‫تحصیــات او بــود‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪14‬‬ صفحه 14 ‫در ایــن قســمت از زندگینامــه بیــژن پاکــزاد می بینیــم‬ ‫کــه او طراحــی را درکشــور المــان فراگرفــت و در هنــگام‬ ‫بازگشــت بــه ایــران نخســتین بوتیــک مــدرن و بــه قــول‬ ‫خــودش اولیــن بوتیــک خــارج از خــرازی را بــه اســم‬ ‫“پلنــگ صورتــی” در تهــران احــداث کــرد‪.‬‬ ‫او بعــد از ان بوتیــک دیگــری بــه اســم “سســیل‬ ‫جــی” یــا “نیکــوال بــازی” را احــداث کــرد کــه یکــی‬ ‫ازاختصاصی تریــن بوتیک هــای تهــران و مــکان خریــد‬ ‫اعضــای خانــواده ســلطنتی‪ ،‬دولتمــردان و ثروتمنــدان‬ ‫ایرانــی بــود‪ .‬بیــژن در ســن ‪ ۲۹‬ســالگی بــه کشــور‬ ‫امریــکا مهاجــرت کــرد و ســپس بوتیــک معــروف خــودش‬ ‫را افتتــاح کــرد‪.‬‬ ‫ایــن بوتیــک کــه در واقــع یــک کاخ بــه ســبک مدیترانه اى‬ ‫اســت‪ ،‬مدتــی بعــد یکــی از گرانتریــن فروشــگاهای دنیــا‬ ‫نــام گرفــت‪ .‬بیــژن در ایــن فروشــگاه کــه طراحــی‬ ‫محصــوالت ان را خــود شــخصا بــه عهــده داشــت‪ ،‬عمدتــا‬ ‫لبــاس‪ ،‬عطــر و ادکلــن بــه مشــتریان سرشــناس خــود‬ ‫ارائــه می کــرد‪.‬‬ ‫تحصیــات او در کنــار تجربه هــای ارزشــمندش از‬ ‫شــناخت عالیــق و ســبک زندگــی ثروتمنــدان و نیــز‬ ‫خالقیــت منحصــر بــه فــردش‪ ،‬منجــر بــه تولیــد‬ ‫محصــوالت جذابــی شــد کــه خیلــی زود شــهرت او‬ ‫را دو چنــدان کــرد‪ .‬طراحی هــای منحصــر بــه فــرد‬ ‫بیــژن نــه تنهــا برایــش جوایــز بســیاری بــه ارمغــان‬ ‫اورد بلکــه خیلــی از مــردان معــروف دنیــا را مشــتری‬ ‫همیشــگی و ثابــت او ســاخت و او را بــه طــراح‬ ‫مشــهور جهــان معــروف کــرد‪.‬‬ ‫افــرادی مثــل بــاراک اوبامــا‪ ،‬جــورج دبلیــو بــوش‪،‬‬ ‫رونالــد ریــگان‪ ،‬ســلطان ثروتمنــد برونئــی‪ ،‬ارنولــد‬ ‫شــوارتزینگر‪ ،‬والدمیــر پوتیــن‪ ،‬تونــی بلــر‪ ،‬انتونــی‬ ‫هاپکینــز‪ ،‬تــام کــروز و مجلــه ‪ Vanity Fair‬در‬ ‫ســال ‪ ۱۹۸۹‬نــام بیــژن را در لیســت شــیک ‬ ‫پوش ترین هــای (خــوش پوش ترین هــا) جهــان‬ ‫خــود قــرار دارد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪15‬‬ صفحه 15 ‫بیــژن پاکــزاد‪ ،‬طــراح مشــهور جهــان فــردی بســیار‬ ‫باهــوش و فرصــت شــناس بــود‪ .‬او بــرای هــر کســی‬ ‫کــه بــه دیدنــش می رفــت عطــری خــاص بــا رایحــه‬ ‫عجیــب تولیــد می کــرد‪ .‬عطرهــای بیــژن‪ ،‬هــم بــه‬ ‫علــت رایحــه شرقی شــان و هــم بســته بندی هــای‬ ‫زیبــا ومتفاوتشــان از شــهرت و محبوبیــت جهانــی‬ ‫برخــوردار می باشــند‪.‬‬ ‫بیــژن همیشــه عاشــق غذاهــای ایرانــی بــود‪ .‬بــه علــت‬ ‫ثــروت بســیار زیــادش‪ ،‬زندگــی لوکــس و متفاوتــی‬ ‫داشــت امــا او همیشــه و در هــر لحظــه اصالــت و‬ ‫ســادگی را مدنظــر قــرار مــی داد‪ .‬برخــاف بســیاری از‬ ‫ثروتمنــدان جهــان هیــچ گاه بــرای خــودش بادیــگارد‬ ‫اســتخدام نکــرد و عقیــده داشــت جایــگاه اش در بیــن‬ ‫مــردم اســت و نمی خواهــد از ان هــا جــدا باشــد‪.‬‬ ‫در ادامــه رازهــای موفقیــت بیــژن پاکــزاد را‬ ‫بــرای شــما بیــان می کنیــم‪ .‬امیدواریــم کــه‬ ‫شــما هــم از ایــن روش هــا کمــک بگیریــد تــا‬ ‫بــه فــردی موفــق تبدیــل شــوید‪.‬‬ ‫‪ .۱‬اگاهــی و درک نســبت بــه توانمندی هــای‬ ‫خــود‪.‬‬ ‫در زندگینامــه بیــژن پاکــزاد دیــده می شــود کــه‬ ‫او شــناخت بســیار دقیقــی از خــود داشــت و جوهــره وجــودی خــود را بــه درســتی درک کــرده بــود‪.‬‬ ‫او بــه ایــن موضــوع پــی بــرده بــود کــه فــردی بــا قــدرت ایجــاد ارتباطــات بــاال بــا انســان های معــروف‬ ‫ن گــرا و فعــال حرکتــی بــود‪.‬‬ ‫اســت و در ایــن مســیر گام درســتی برداشــت‪ .‬او انســانی بــرو ‬ ‫‪ .۲‬سرمای ه گذاری روی دانایی خود‪.‬‬ ‫بیــژن فقــط بــه ذات و جوهــره خــود اکتفــا نکــرد‪ .‬بلکــه او بــا ادامــه تحصیــل در رشــته های فنــی مــورد‬ ‫ب و کار خــودش ماننــد شــیمی و ســپس ادامــه تحصیــل در رشــته بازاریابــی بــرای پــی بــردن بــه‬ ‫نیــاز کسـ ‬ ‫رمــز و راز شناســایی‪ ،‬شناســاندن و کســب رضایــت در طبقــه مخاطبــان هــدف خــودش را در راســتای عالــم‬ ‫بــودن خــود گام هــای درســت و محکمــی برداشــت‪.‬‬ ‫در زندگینامــه بیــژن پاکــزاد می خوانیــم کــه او هرگــز از اموختــن دســت برنداشــت و تنهــا بــه تحصیــات‬ ‫اکادمیــک اکتفــا نکــرد و یادگیــری او از دانشــگاه بــازار ‪ ،‬ثابــت بــود‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪16‬‬ صفحه 16 ‫بیــژن می گویــد کــه از خانــواده ای مرفــه و ثروتمنــدی برخــوردار بــوده اســت‪ ،‬امــا معتقــد اســت بیشــتر‬ ‫از انکــه ثــروت خانــواده در موفقیتــش تاثیــر داشــته باشــد‪ ،‬از ان هــا خالقیــت ابتــکار و نــواوری را اموختــه‬ ‫ا ست ‪.‬‬ ‫ایــن نشــان می دهــد کــه خانــواده اش از درک بســیار باالیــی برخــوردار بوده انــد‪ .‬بیــژن می گویــد کــه‬ ‫ل ســازی و پــول افرینــی را فــرا گرفتــه اســت‪.‬‬ ‫از خانــواده اش‪ ،‬فرهنــگ پــو ‬ ‫بیــژن می گویــد وقتــی می خواســتم عطــر مردانــه ای را‬ ‫بســازم کــه متفــاوت باشــد‪ ،‬ســال های بســیاری را وقــت‬ ‫صــرف کــردم و بــا مخاطبــان هــدف زیــادی مصاحبــه کــردم‬ ‫و در نتیجــه موفــق شــدم عطــری را بســازم کــه جایــزه‬ ‫اســکار نیویــورک را کســب کنــد‪.‬‬ ‫اهمیــت دادن و توجــه بــه کیفیــت انقــدر بــرای بیــژن مهــم و‬ ‫اساســی بــود کــه یکــی از تبلیغــات او چنیــن اســت‪« .‬یکــی‬ ‫بــود یکــی نبــود‪ ،‬در ســرزمین دور‪ ،‬جوانــی زندگــی می کــرد‬ ‫کــه بــه کیفیــت عشــق می ورزیــد‪».‬‬ ‫او پارچه هــای لباس هــای مشــتریان خــود را بــا دقــت و‬ ‫وســواس بســیار زیــاد انتخــاب می کــرد و اول خــود ان هــا‬ ‫را امتحــان می کــرد و وقتــی از تمــام ابعــاد کیفیــت ان هــا‬ ‫مطمئــن می شــد‪ ،‬انــگاه بــرای مشــتریانش از ان اســتفاده‬ ‫می کــرد‪.‬‬ ‫‪ .۷‬توجه کردن به مدیریت ارتباط با مشتریان‬ ‫مشــتری بــرای او از اهمیــت ویــژه ای برخــوردار بــود‪ .‬بیــژن‬ ‫تمــام مشــتریان خــود را بــه اســم می شــناخت و از اهــداف‬ ‫او شــناختن تمــام مشــتریان و توقعــات ان هــا بــود‪.‬‬ ‫او بــه تفــاوت بیــن مشــتریانش احتــرام زیــادی می گذاشــت‬ ‫و محصــوالت را متناســب بــا ســلیقه و خواســت و موقعیــت‬ ‫ان هــا طراحــی می کــرد و حتــی اگــر مشــتری در خواســت‬ ‫می کــرد کــه بیــژن بــه منــزل یــا محــل کار او بــرود بیــژن‬ ‫ان را قبــول می کــرد‪.‬‬ ‫‪17‬‬ صفحه 17 ‫ ها‬ ‫دانستنی‬ ‫جهان‬ ‫مشاهیر‬ ‫رها سمیعی‬ ‫نیل ارمسترانگ‬ ‫نیــل ارمســترانگ در ســال ‪ ۱۹۶۹‬بــه اولیــن مــردی تبدیــل‬ ‫شــد کــه بــر روی مــاه قــدم گذاشــت‪ ،‬قدمــی کــه او را بــه‬ ‫مشــهورترین مــرد جهــان تبدیــل کــرد‪.‬‬ ‫زمانــی کــه از ارمســترانگ پرســیده شــد در زمــان حضــور در ماه‬ ‫چــه حســی داشــته در پاســخ گفــت‪ :‬بســیار‪ ،‬بســیار کوچک‪.‬‬ ‫نیــل الــدن ارمســترانگ در پنجــم اگوســت ‪ 1930‬در اوهایــوی‬ ‫امریــکا متولــد شــد‪ .‬پــدر وی کارمنــد دولــت بــود و نیــل و‬ ‫خانــواده اش بــه واســطه شــغل پــدر بــه صــورت مــداوم درحــال‬ ‫نقــل مــکان بودنــد بــه شــکلی کــه در ‪ 20‬شــهر مختلــف زندگــی‬ ‫کردنــد و در همیــن دوران بــود کــه عالقــه وی بــرای پــرواز‬ ‫کــردن شــکل گرفــت‪.‬‬ ‫وی در ســن ‪ 6‬ســالگی بــه همــراه پــدرش بــرای اولیــن بــار پــرواز را تجربــه کــرد و در ایــن زمــان بــود‬ ‫کــه اشــتیاقش بــرای فضانــورد شــدن شــکل گرفتــه و در طــول‬ ‫زندگـی اش از بیــن نرفــت‪ .‬قهرمــان زندگــی ارمســترانگ چارلــز‬ ‫لیندبــرگ بــود و در ســن ‪ 16‬ســالگی‪ ،‬پیــش از اینکــه بتوانــد‬ ‫رانندگــی کنــد‪ ،‬پــرواز را شــروع کــرد‪.‬‬ ‫وی در ســال ‪ 1947‬تحصیــل در رشــته مهندســی هوا فضــا را‬ ‫در دانشــگاه پــوردو اغــاز کــرد و لیســانس خــود را در ســال‬ ‫‪ 1955‬در ایــن رشــته دریافــت کــرد ‪ ،‬همچنیــن در ســال ‪1970‬‬ ‫وی فــوق لیســانس مهندســی هوافضــا را از دانشــگاه کالیفرنیــای‬ ‫جنوبــی دریافــت کــرد‪.‬‬ ‫وی در ســال ‪ 1950‬توانســت بــه عنــوان خلبــان جــذب نیــروی‬ ‫هوایــی امریــکا شــود و در ‪ 29‬اگوســت ‪ 1951‬درگیــر جنــگ‬ ‫کــره شــد‪ .‬وی در طــول ایــن جنــگ ‪ 78‬ماموریــت انجــام داده و‬ ‫‪ 121‬ســاعت پــرواز کــرد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪18‬‬ صفحه 18 ‫وی پــس از فارغ التحصیلــی از دانشــگاه پــوردو تصمیــم گرفــت بــه‬ ‫خلبــان ازمایشــی مطالعــات تجربــی نیــز تبدیــل شــود و از ایــن رو‬ ‫بــه کمیتــه مشــاوره ملــی ایســتگاه پرواز هــای ســریع در پایــگاه‬ ‫هوایــی ادواردز پیوســت‪ .‬اولیــن پــرواز وی بــر روی هواپیمــای‬ ‫موشــکی در ‪ 15‬اگوســت ‪ 1957‬و در ارتفــاع ‪ 18‬کیلومتــری انجــام‬ ‫گرفــت‪.‬‬ ‫وی در ایــن دوران پروازهــای ازمایشــی زیــادی را بــر روی‬ ‫هواپیماهــای مختلــف انجــام داد‪.‬‬ ‫نیــل در ســال ‪ 1958‬در نیــروی هوایــی امریــکا پذیرفتــه شــد‪ .‬در‬ ‫ســال ‪ 1960‬بــه عضویــت گــروه خلبانــان مشــاور بوئینــگ‪ ،‬یــک‬ ‫هواپیمــای فضایــی نظامــی درامــد و در مــارچ ‪ 1962‬ارمســترانگ‬ ‫بــه عنــوان یکــی از ‪ 6‬خلبــان برگزیــده کــه در برنامــه فضایــی پــرواز‬ ‫خواهنــد کــرد‪ ،‬انتخــاب شــد‪.‬‬ ‫در ان زمــان‪ ،‬درخواســت ارمســترانگ کــه بــه شــدت‬ ‫جــذب برنامــه فضایــی اپولــو و جســتجو در محیــط‬ ‫فضایــی جدیــد شــده بــود‪ ،‬یــک هفتــه پــس از زمــان‬ ‫تعییــن شــده بــه پایــگاه ادواردز رســید ‪ ،‬امــا ایــن‬ ‫درخواســت بــه کمــک دوســت ارمســترانگ بــه شــکلی‬ ‫کــه کســی متوجــه نشــود ‪ ،‬در میان دیگــر درخواسـت ها‬ ‫قــرار گرفت و وی توانســت در تســت پزشــکی دردناکی‬ ‫در پایــگاه بروکز ســیتی شــرکت کنــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ، 1962‬ســالی کــه جــان اف‪ ،‬کنــدی قــول‬ ‫داد تــا پایــان دهــه انســانی را بــه روی کــره مــاه‬ ‫می فرســتد‪ ،‬از نیــل بــرای پیوســتن بــه نیــروی‬ ‫فضایــی ناســا دعــوت شــد و وی بــدون تامــل ایــن‬ ‫دعــوت را پذیرفــت‪ .‬در حالــی کــه روس هــا عنــوان‬ ‫اولیــن انســان ها در فضــا را از ان خــود کــرد ه بودنــد‪،‬‬ ‫امریکا یی هــا در تــاش بودنــد در ایــن رقابــت پیــروز‬ ‫شــوند و از ایــن رو حمایت هــای مالــی و پشــتیبانی از‬ ‫برنامــه اپولــوی ناســا هیــچ حــ د و مــرزی نداشــت‪.‬‬ ‫ارمســترانگ طــی ماموریــت جمینــی ‪ 8‬توانســت کنتــرل‬ ‫کپســول فضایــی را در دســت گرفتــه و جــان خــود‬ ‫و کمــک خلبانــش را نجــات دهــد‪ .‬نیــل انســانی بــه‬ ‫شــدت خجالتــی و کــم حــرف بــود امــا مهارت هــای‬ ‫پــرواز وی باعــث شــد تــا در نهایــت بــه فرمانــده‬ ‫بی چــون و چــرای اپولــو ‪ 11‬تبدیــل شــود‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪19‬‬ صفحه 19 ‫ناســا در ســال ‪ 1969‬امادگــی کامــل بــرای‬ ‫محقــق کــردن وعــده کنــدی را بــه دســت اورد‪.‬‬ ‫ارمســترانگ‪ ،‬بــاز الدریــن و مایــکل کالینــز‪ ،‬ســه‬ ‫فضانــورد منتخــب بــرای اولیــن ماموریــت اپولــو‬ ‫بــه ســوی مــاه ‪ ،‬در فضاپیمایــی کــه سیســتم‬ ‫کنترلــی ان کمتــر از یــک هــزارم قــدرت‬ ‫رایانشــی لپ تاپ هــای امــروزی بــود‪ ،‬راهــی‬ ‫کــره مــاه شــدند‪.‬‬ ‫مــردم در سرتاســر جهــان بــرای اولیــن بــار‬ ‫بــه منظــور تماشــای ایــن ماجراجویــی بــزرگ‪،‬‬ ‫دســتگاه های تلویزیــون خریــداری کردنــد و‬ ‫بیــش از ‪ 500‬میلیــون نفــر در کل زمیــن ثانیــه‬ ‫بــه ثانیــه رســیدن اپولــو بــه مــاه را در تاریــخ‬ ‫‪ 20‬جــوالی تماشــا کردنــد‪.‬‬ ‫ارمســترانگ پــس از مانــور دادن بــرای جلوگیــری از اصابــت بــا صخره هــا‪ ،‬تنهــا ‪ 20‬ثانیــه ســوخت در‬ ‫اختیــار داشــت تــا اتاقــک ایــگل را بــر روی ســطح مــاه فــرود اورد‪ ،‬و در نهایــت وی از درون کپســول بــه‬ ‫مرکــز کنتــرل هیجــان زده در هیوســتون اعــام کــرد‪ :‬ایــگل فــرود امــد‪ .‬وی درحالــی کــه بــا احتیــاط اتاقــک‬ ‫فضایــی را تــرک می کــرد ‪ ،‬جملــه مشــهورش را امــاده می کــرد و در نهایــت گفــت‪ :‬قدمــی کوچــک بــرای‬ ‫انســان‪ ،‬جهشــی بــزرگ بــرای بشــریت‪ .‬جمل ـه ای کــه در تاریــخ فعالیت هــای فضایــی بشــر جاودانــه شــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪20‬‬ صفحه 20 ‫پــس از بازگشــت بــه زمیــن‪ ،‬فضانــوردان اپولــو مــورد‬ ‫توجــه و احتــرام شــدید قــرار گرفتنــد امــا پــس از‬ ‫پایــان ایــن هیجان هــای عمومــی‪ ،‬ارمســترانگ حاضــر‬ ‫نشــد از شــهرتش بــرای درامدزایــی اســتفاده کنــد‪.‬‬ ‫وی کــه در نظــر امریکایی هــا بــه یــک قهرمــان ملــی‬ ‫تبدیــل شــده بــود و مــدال ازادی ریاســت جمهــوری‬ ‫را دریافــت کــرد ه بــود‪ ،‬تمامــی توجــه و ثروتــی کــه‬ ‫بــه همــراه ایــن افتخــارات در انتظــارش بودنــد را رد‬ ‫کــرد‪ .‬در عــوض‪ ،‬در تنهایــی در مزرعـه اش در اوهایــو‬ ‫بــه زندگــی پرداخــت‪ ،‬در دانشــگاه سینســیناتی بــه‬ ‫امــوزش مهندســی پرداختــه و در نهایــت وارد تجــارت‬ ‫شــد‪.‬‬ ‫ارمســترانگ در طــول حیاتــش بــه نــدرت مصاحبـه ای‬ ‫انجــام داد و هیــچ عکســی از خــود را بــرای کســی‬ ‫امضــا نکــرد و تنهــا گاه و بــی گاه بــه ســخنرانی های‬ ‫کوتــاه و پراکنــده ای بســنده می کــرد‪ .‬وی بــه همــراه‬ ‫دو فضانــورد دیگــر اپولــو در ســال ‪ 1999‬مــدال‬ ‫هوانــوردی النگلــی را دریافــت کردنــد‪.‬‬ ‫ارمســترانگ درهفتــم اگوســت ســال ‪2012‬‬ ‫تحــت جراحــی قلــب قــرار گرفــت و در ‪25‬‬ ‫اگوســت ‪ 2012‬بــه دلیــل اختــاالت ناشــی‬ ‫از ایــن جراحــی ســنگین ‪ ،‬در اوهایــو امریــکا‬ ‫چشــم از جهــان فرو بســت‪.‬‬ ‫خانــواده نیــل ارمســترانگ درپــی مــرگ وی‪،‬‬ ‫بیانیــه ای منتشــر کردنــد کــه در بخشــی از ان‬ ‫بــه شــکلی جالــب از هــواداران ارمســترانگ‬ ‫خواســته اند کــه بــه وی ادای احتــرام کننــد‪.‬‬ ‫درایــن بخــش از بیانیــه امده اســت‪ :‬مــا بــرای‬ ‫کســانی کــه می پرســند چگونــه می تواننــد بــه‬ ‫نیــل ادای احتــرام کننــد ‪ ،‬درخواســت ســاده ای‬ ‫داریــم‪ .‬بــه خدمــات و موفقیت هــا و فروتنــی‬ ‫او ادای احتــرام کنیــد و دفعــه دیگــر کــه‬ ‫شــب هنگام در خــارج از خانــه مــاه در حــال‬ ‫لبخنــد زدن بــه شــما بــود‪ ،‬بــه نیــل ارمســترانگ‬ ‫فکــر کنیــد و برایــش بــه ســوی مــاه یــک‬ ‫چشــمک بفرســتید‪.‬‬ ‫‪21‬‬ صفحه 21 ‫ورزش‬ ‫ملیکا جبار‬ ‫بولینگ‬ ‫بولینــگ در واقــع از زمانهــای قدیــم بــه عنــوان بــازی‬ ‫در کشــورهای مختلــف وجــود داشــته و بــا مــروری بــر‬ ‫تاریخچــه بولینــگ متوجــه خواهیــم شــد کــه بــازی‬ ‫بولینــگ در چــه زمــان و مکانــی بــه یــک ورزش‬ ‫رســمی تبدیــل شــده اســت‪.‬‬ ‫بولینــگ ابتــدا بــه عنــوان بــازی ‪ ۵۲۰۰‬ســال پیــش از‬ ‫میــاد مســیح در مصــر وجــود داشــته اســت‪ .‬بازیهــای‬ ‫بولینــگ اولیــه بــا ســنگی گــرد بــه جــای تــوپ‬ ‫بولینــگ‪ ،‬کــه از بیــن ســه قطعــه ســنگ مرمــر بــه ‪ ۹‬ســنگی کــه بــه شــکل گنبــد و بــه جــای پیــن چیــده‬ ‫شــده بــود‪ ،‬بصــورت چرخشــی پرتــاب مــی شــده اســت‪.‬‬ ‫نخســتین بار درســال ‪ ۱۹۹۲‬قوانیــن بــازی تدویــن بــا رقابــت هــای ازمایشــی در ســواحل ریودوژانیــرو‬ ‫برگــزار شــد‪ .‬یــک ســال بعــد از ان اولیــن رقابت هــای حرفـه ای فوتبــال ســاحلی در کشــور برزیــل و میامــی‬ ‫امریــکا برگــزار گردیــد‪ .‬در ایــن رقابت هــا کشــورهای امریــکا برزیــل‪ ،‬ارژانتیــن و ایتالیــا شــرکت داشــتند‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪22‬‬ صفحه 22 ‫مســابقات بولینــگ از قــاره اروپــا و کشــورهای‬ ‫اســکاندیناوی شــروع و بعدهــا توســط نویســنده ای بــه‬ ‫نــام واشــنگتن ایرویــک در کتــاب مشــهور بــه ســوی‬ ‫هــدف در ســال ‪ ۱۸۱۸‬بــا شــناختی از پینهــای ســاخت‬ ‫امریــکا بــه شــکل کنونــی بــه امریــکا کشــیده شــده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫بولینــگ در کشــورهای مختلــف بــا قوانیــن و تجهیــزات‬ ‫اولیــه متفاوتــی انجــام مــی شــد و در واقــع علــت و‬ ‫زمــان تبدیــل ‪ ۹‬پیــن بــرای بــازی بولینــگ در اروپــا بــه‬ ‫‪ ۱۰‬پیــن در امریــکا‪ ،‬هنــوز مشــخص نیســت‪ .‬بولینــگ در‬ ‫قــرن ‪ ۱۹‬شــهرت بســیاری پیــدا کــرد و بــرای اولیــن‬ ‫بــار در شــهر بــاوری امریــکا انجمــن ملــی بولینــگ‬ ‫تاســیس شــد‪.‬‬ ‫اصطالحات بازی بولینگ‬ ‫اسپلیت در بولینگ‬ ‫دو دســته پیــن باقیمانــده کــه بــا تــوپ بعــدی نمــی ریــزد‪ .‬حتمــا بایــد پیــن ‪ ۱‬افتــاده باشــد تــا اســپلیت‬ ‫محســوب شود‪.‬‬ ‫اسپر‬ ‫پینهای ازاد و تکی که با پرتاب توپ بعدی می ریزد را در بولینگ اسپر می نامند‪.‬‬ ‫استرایک‬ ‫زدن کل پینها با پرتاب اولین توپ در بولینگ استرایک نام دارد‪.‬‬ ‫میس در بولینگ‬ ‫عدم موفقیت در زدن پینها در بازی بولینگ میس نامیده می شود‪.‬‬ ‫تپ‬ ‫تــپ در بولینــگ اصطالحــا جــا مانــدن یکــی از پینهــای ســمت چــپ کــه معمــوال پیــن شــماره ‪ ۷‬یــا ‪۱۰‬‬ ‫اســت‪ ،‬مــی باشــد‪.‬‬ ‫واش در بولینگ‬ ‫در بولینــگ اوت شکســت در گرفتــن پیــن بــا تــوپ دوم و جاگــذاری پیــن شــماره ‪ ،۱‬واش نامیــده مــی‬ ‫شو د ‪.‬‬ ‫چاپ‬ ‫در ورزش بولینــگ اگــر بــا تــوپ دوم از یــک فریــم پینــی را از بیــن چنــد پیــن باقیمانــده بزنیــم و بــاز‬ ‫هــم پینــی بمانــد یــا اگــر فقــط یــک پیــن باقــی مانــده بــود و پــس از تــوپ دوم هنــوز همــان یــک پیــن‬ ‫بمانــد اصطالحــا چــاپ نامیــده مــی شــود‪.‬‬ ‫‪23‬‬ صفحه 23 ‫توپ‬ ‫وزن تــوپ هــای بولینــگ بــه پونــد محاســبه مــی شــود‪.‬‬ ‫بــه ظاهــر رنگــی تــوپ هــای بولینــگ نــگاه نکنیــد‪،‬‬ ‫حســابی ســنگین هســتند‪ .‬از ‪ ۶‬پونــد تــا ‪ ۱۶‬پونــد‪ .‬هــر‬ ‫پونــد هــم ‪ ۴۵۰‬گــرم اســت‪ .‬بــا ایــن حســاب ســبک‬ ‫تریــن تــوپ بولینــگ هــم ‪۲‬کیلــو و ‪ ۷۰۰‬گــرم وزن دارد‪.‬‬ ‫پــس حواســتان باشــد کــه بــا دســت ضعیــف یــا اســیب‬ ‫دیــده نمــی شــود ســراغ ورزش بولینــگ رفــت‪.‬‬ ‫هــر کســی بــرای انتخــاب تــوپ بولینــگ بایــد بــه دو‬ ‫نکتــه توجــه کنــد‪ ،‬وزن تــوپ و انــدازه جــای انگشــتان‪.‬‬ ‫بایــد تــوپ بولینگــی را انتخــاب کنیــد کــه از پــس‬ ‫پرتــاب کردنــش بــر بیاییــد‪ .‬انــدازه انگشــتتان هــم‬ ‫بایــد بــه ایــن ســه ســوراخ روی تــوپ بولینــگ بخــورد‬ ‫تــا بــا کنتــرل ان را بغلتانیــد‪ .‬الیــه رویــی تــوپ بولینــگ‬ ‫پلــی اتیلــن اســت‪ .‬در مرکــز تــوپ هــای بولینــگ یــک‬ ‫فــرم اســتوانه شــکل بــا جنســی شــبیه گــچ وجــود دارد‬ ‫بــا تعــدادی زا ئــده کــه بــه چرخیــدن تــوپ بولینــگ‬ ‫کمــک مــی کننــد و جهــت ان را هــم تعییــن مــی کننــد‪.‬‬ ‫بــه تــوپ هــای بولینــگ معمولــی و اماتــور کــه بیــش‬ ‫تــر بــرای تفریــح هســتند‪ ،‬هــاوس بــال مــی گوینــد‪ .‬کــه‬ ‫وقتــی بــه یــک ســالن بولینــگ مــی رویــد در اختیارتــان‬ ‫مــی گذارنــد‪ .‬قیمــت ایــن تــوپ هــای بولینــگ حوالــی‬ ‫‪۱۵‬تــا ‪ ۲۰‬هــزار تومــان اســت‪ .‬ماجــرای تــوپ هــای‬ ‫حرفــه ای بولینــگ کمــی فــرق مــی کنــد‪ .‬هــر بازیکــن‬ ‫بولینــگ تــوپ شــخصی خــودش را دارد‪ .‬و بــرای یــک‬ ‫تــوپ حرفــه ای بولینــگ بیــن ‪ ۳۰۰‬تــا ‪ ۶۰۰‬هــزار‬ ‫‪26‬‬ ‫‪24‬‬ صفحه 24 ‫کفش‬ ‫بولینــگ کفــش مخصــوص خــودش را دارد‪ .‬یکــی بــه‬ ‫خاطــر اینکــه کفــش هــای معمولــی روی الیــن ســر‬ ‫نمــی خورنــد‪ .‬بعــد هــم چــون کفــش هــای معمولــی‬ ‫کــف ســالن بولینــگ را کثیــف مــی کننــد و کیفیتــش از‬ ‫بیــن مــی رود‪ .‬بســته بــه اینکــه چــپ دســت یــا راســت‬ ‫دســت هســتید کــف یــک لنگــه از کفــش هــای بولینــگ‬ ‫یــک کفــی دارد تــا روی الیــن ســر بخوریــد و پرتــاب‬ ‫خوبــی داشــته باشــید‪.‬‬ ‫کفــش هــای معمولــی کــه در ســالن هــای بولینــگ هــم‬ ‫بهتــان مــی دهنــد ‪۱۵‬هــزار تومــان قیمــت دارنــد‪ .‬وقتــی‬ ‫هــم کــه بــرای بــازی بولینــگ مــی رویــد ‪ ۵۰۰‬تومــان‬ ‫هزینــه اجــاره کفــش بــرای یــک ســاعت اســت‪.‬‬ ‫کفــش هــای حرفــه ای بولینــگ‪ ۸۰ ،‬تــا ‪ ۳۰۰‬هــزار‬ ‫تومــان قیمــت دارنــد‪ .‬یــک حســن ایــن کفــش هــای‬ ‫بولینــگ ایــن اســت کــه مــی شــود کفــی مخصــوص‬ ‫ان را وقتــی کهنــه مــی شــود عــوض کــرد و یــک کفــی‬ ‫چســبی جدیــد چســباند‪.‬‬ ‫پین‬ ‫پیــن در بولینــگ همــان ‪ ۱۰‬هــدف چوبــی اســت کــه در‬ ‫انتهــای الیــن مــی بینیــم‪ .‬جنــس ایــن پیــن هــا ابتــدا‬ ‫تمــام چــوب بــود ولــی بعدهــا بــه خاطــر جلوگیــری از‬ ‫شکســتگی ان هــا روی شــان الیــه ای از فایبــرگالس‬ ‫تعبیــه کردنــد‪ .‬طــول پیــن هــای بولینــگ ‪ ۲۵‬ســانتی‬ ‫متــر اســت و ‪ ۱‬کیلــو و ‪ ۳۸۰‬گــرم وزن دارنــد‪ .‬پیــن های‬ ‫بولینــگ بــه صــورت مثلثــی و بــا فاصلــه ‪ ۲۰‬ســانتی‬ ‫متــر از هــم چیــده مــی شــوند‪ .‬و همــه امتیــازات بســته‬ ‫بــه تعــداد پینــی دارد کــه شــما در هــر بــار پرتــاب در‬ ‫بولینــگ مــی توانیــد بریزیــد‪.‬‬ ‫ســالن هــای بولینــگ بــه طــور میانگیــن ‪ ۱۰‬الیــن بــرای بــازی دارنــد و روی هــر الیــن حداکثــر ‪ ۴‬نفــر‬ ‫مــی تواننــد بولینــگ بــازی کننــد‪ .‬کــف ســالن بولینــگ کامــا پارکــت اســت‪ .‬قســمت میانــی الیــن تــا‬ ‫یــک ســوم انتهایــی را‪ ،‬روغــن مــی زننــد تــا تــوپ بولینــگ ســر بخــورد‪ .‬دو قســمت کنــاری الیــن را‬ ‫هــم کاتــر یــا اصطالحــا جــوب مــی گوینــد کــه اگــر تــوپ بولینــگ وارد ان شــود از قســمت اصلــی‬ ‫خــارج شــده و دیگــر بــه پیــن هــای بولینــگ برخــورد نمــی کنــد‪.‬‬ ‫ایــن فلــش هایــی هــم کــه کــف الیــن مــی بینیــد بــرای هــدف گیــری بهتــر اســت‪ .‬بــرای هــر ســاعت‬ ‫بــازی بولینــگ روی یــک الیــن ‪ ۲۰‬تــا ‪ ۲۶‬هــزار تومــان بایــد هزینــه کنیــد کــه بیــن تعــداد نفــرات‬ ‫تقســیم مــی شــود‪ .‬اگــر هــم عضــو یکــی از مجموعــه هــای ورزشــی شــوید‪ ،‬حــق عضویــت مــی‬ ‫پردازیــد و بــرای ســاعت هــای بــازی تخفیــف مــی گیریــد‪ .‬فقــط یادتــان باشــد کــه از قبــل بــرای اخــر‬ ‫هفتــه برنامــه ریــزی کنیــد و اگــر مــی خواهیــد بــا انجــام بولینــگ خــوش بگذرانیــد یــک الیــن رزرو‬ ‫کنیــد‪ ،‬چــون خیلــی از باشــگاهها ی بولینــگ شــلوغ هســتند‪.‬‬ ‫‪25‬‬ صفحه 25 ‫اماکن‬ ‫تاریخی جهان‬ ‫سعیده نجار‬ ‫معبد دلفی یونان‬ ‫دلفــی یــک صومعــه بیزانســی قــرن یازدهــم در‬ ‫یــازده کیلومتــری شــمال غربــی مرکــز اتــن در حومــه‬ ‫چیــداری‪ ،‬جنــوب خیابــان اتینــون اســت‪.‬‬ ‫ایــن مــکان در نزدیکــی جنگلــی بــه همیــن نــام‪،‬‬ ‫در راه مقــدس کــه بــه الوزیــس منتهــی مــی شــود‪،‬‬ ‫واقــع شــده اســت‪ .‬ایــن جنــگل حــدود ‪ ۱۸‬کیلومتــر‬ ‫مربــع مســاحت دارد و یــک بیشــه بــرگ بــو را احاطــه‬ ‫کــرده اســت‪“ ،‬دلفــی” نــام یونانــی مــدرن اســت کــه‬ ‫بــه معنــی “بیشــه زار” اســت‪ .‬معبــد دلفــی در نزدیکی‬ ‫منطقــه ای بــه همیــن نــام واقــع شــده اســت‪ ،‬ایــن‬ ‫معبــد در لیســت میــراث جهانــی یونســکو ثبــت‬ ‫شــده اســت‪.‬‬ ‫نیایشــگاه دلفــی از اهمیــت زیــادی در کشــور یونان و‬ ‫جهــان برخــوددار اســت و هــم تــراز بــا اکروپولیــس‪،‬‬ ‫المپیــا و جزیــره دیلــوس مــی باشــد‪ .‬یونانیــان‬ ‫باســتان شــهر و معبــد دلفــی را مرکــز دنیــا دانســته و براســاس داســتان هــا‪ ،‬زئــوس دو عقــاب را بــه دو‬ ‫طــرف جهــان رهــا کــرد کــه در ایــن نقطــه بــه هــم رســیدند‪.‬‬ ‫صومعــه دلفــی در اواخــر قــرن ششــم‬ ‫میــادی در محــل مقــدس محــراب اپولــو‬ ‫کــه توســط گوت­هــا در ســال ‪ ۳۹۵‬هتــک‬ ‫حرمــت شــد‪ ،‬تاســیس گشــت‪ .‬محــراب‬ ‫اپولــو بــا اســتفاده از باریــک تریــن‬ ‫و کوچکتریــن ســتون هــا بــه ســبک‬ ‫ایونیــک ســاخته شــد‪ .‬ســتون ها بــر روی‬ ‫یــک پایــه قــرار دارنــد کــه در بــاالی ان‬ ‫یــک طومــار زینتــی نیــز قــرار دارد‪ .‬پــس‬ ‫از گذشــت قــرن هــا‪ ،‬از ایــن معبــد تنهــا‬ ‫چندیــن ســتون بــه یــادگار مانــده اســت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪26‬‬ صفحه 26 ‫یکــی از چهــار ســتون ایونــی محــراب‬ ‫باســتانی اپولــو در محــل باقــی مانــده و‬ ‫در صومعــه دلفــی مــورد اســتفاده مجــدد‬ ‫قــرار گرفتــه اســت‪ .‬ســتون هــای‬ ‫دیگــر توســط تومــاس بــروس‪ ،‬ارل از‬ ‫الگیــن برداشــته و بــه لنــدن منتقــل‬ ‫شــد‪ .‬ســتون هــا‪ ،‬پایــه ســتون ها و‬ ‫بــاالی ســتون هــا از محــراب اپولــو در‬ ‫حــال حاضــر در اختیــار مــوزه بریتانیــا‬ ‫اســت امــا فعــا بــه نمایــش عمومــی‬ ‫گذاشــته نمــی شــوند‬ ‫اولیــن صومعــه موجــود در ایــن مــکان‬ ‫بــه ســبک قلعــه ســاخته شــده اســت‬ ‫کــه در وســط ان بــزرگ تــاالری‬ ‫(بازیلیــکا) قــرار دارد‪ .‬ایــن ســاختمان بــا دیوارهــای محصــور و حجــره هــای کوچکــی کــه معمــوالً‬ ‫درســت در داخــل دیوارهــا بــوده و توســط راهبــان زن یــا مــرد مــورد اســتفاده قــرار مــی گرفــت‪ ،‬بنــا‬ ‫شــده بــود‪ .‬هنگامــی کــه یونــان در پــی حملــه بربرهــا از شــمال و دریــا در قــرن نهــم و دهــم پــس از‬ ‫میــاد مســیح بــه شــدت اســیب دیــد‪ ،‬ایــن صومعــه نیــز ســقوط کــرد‪ .‬طــی دوره شــکوفایی مجــدد‬ ‫در قــرن یازدهــم و دوازدهــم‪ ،‬صومعــه دلفــی مرمــت شــد‪.‬‬ ‫یــک کلیســای هشــت ضلعــی جدیــد‪ ،‬یــک ســالن غذاخــوری و یــک کلیســای کوچــک بــرای ارامســتان‬ ‫ســاخته شــد‪.‬‬ ‫تــاالر قدیمــی کامــ ً‬ ‫ا تخریــب شــد‪ ،‬امــا دیوارهــای داخلــی و حجــزه هــای کلیســای قبلــی در کلیســای‬ ‫جدیــد گنجانــده شــدند‪ .‬اثــرات نقاشــی هــای ابرنگــی دیــواری قدیمــی کــه بــر دیوارهــا پیــدا شــده اســت‪،‬‬ ‫شــخصی را کــه دارای گــروه هــای موســیقی اســت‪ ،‬شــاید امپراطــور باســیل دوم‪ ،‬را بــا طومــار در دســت‬ ‫نشــان مــی دهــد‪ .‬پیشــه وری کــه در ســاخت کلیســا بــه کار رفتــه اســت نشــان مــی دهــد کــه باســیل دوم‬ ‫کارگــران را از قســطنطنیه اورده اســت‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪27‬‬ صفحه 27 ‫صومعــه دلفــی پــس از برکنــاری‬ ‫توســط صلیبیــون فرانکوکراســی در‬ ‫ســال ‪ ۱۲۰۵‬ســقوط کــرد‪ .‬ایــن منطقه‬ ‫تحــت فرمانــداری “اتون دو ال روشــه”‬ ‫بــه بخشــی از دوک اتــن تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫اتــون صومعــه دلفــی را بــه صومعــه‬ ‫سیسترســیان بِلــوو واگــذار کــرد‪ ،‬وی‬ ‫طاقــی هــا و دو قــوس نــوک تیــز خــود‬ ‫را بــه ســبک گوتیــک بــه نمای کلیســا‬ ‫افــزود‪ .‬صومعــه دلفــی بــه یــک مــکان‬ ‫دفــن محبــوب شــوالیه هــا تبدیــل‬ ‫شــد‪ .‬در ســال ‪ ،۱۴۵۸‬بالفاصلــه پــس‬ ‫از امــدن تــرکان و دیــدار ســلطان‬ ‫محمــد دوم از اتــن‪ ،‬سیســترکی هــا‬ ‫صومعــه دلفــی را رهــا کردنــد و دوک اتــن منســوخ شــد‪.‬‬ ‫صومعــه دلفــی بــه همــراه صومعــه هــای معــروف هوســیوس لــوکاس در نزدیکــی دلفــی و نئــا مونــی در‬ ‫جزیــره کیــوس‪ ،‬از نظــر ارزش تاریخــی و معمــاری قابــل توجــه‪ ،‬میــراث جهانــی یونســکو تعییــن شــده‬ ‫انــد‪ .‬ایــن صومعــه هــا بــه عنــوان شــاهکارهای معمــاری بیزانــس میانــه مشــهور هســتند و بــه ویــژه‬ ‫بــرای موزاییــک هــای طالیــی مجلــل داخلــی مــورد توجــه قــرار گرفتــه انــد‪.‬‬ ‫اوراکل دلفــی مهــم تریــن مشــاور‬ ‫یونــان باســتان در فوکیــا بــود‪.‬‬ ‫ایــن مــکان در قــرن ‪ ۸‬قبــل از‬ ‫میــاد نزدیــک چشــمه کاســتالیان‬ ‫تاســیس شــد‪ .‬طبــق افســانه هــا‬ ‫اژدهایــی بــه نــام پایتــون از منطقــه‬ ‫محافظــت مــی کــرد و توســط اپولو‬ ‫کشــته شــد‪.‬‬ ‫از ان زمــان اپولــو در دلفــی مــورد‬ ‫پرســتش قــرار گرفــت و معبــدی‬ ‫بــه احتــرام اپولــو ســاخته شــد‪.‬‬ ‫اولیــن کشــیش هــا از جزیــره‬ ‫کــرت بــه دلفــی امدنــد‪ .‬در ابتــدا‪،‬‬ ‫پیشــگویی هــا بــا قرعــه از کــوزه­‬ ‫ای انتخــاب مــی شــد‪ .‬پیشــگویی‬ ‫هــر قرعــه بــه شــکل و رنــگ مــورد‬ ‫بســتگی داشــت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪28‬‬ صفحه 28 ‫در اطــراف معبــد دلفــی ســاختار هــای عظیــم دیگــری‬ ‫وجــود دارنــد‪ ،‬در جنــوب شــرقی معبــد اپولــو مســیری‬ ‫بــه محوطــه مارماریــا یــا “معــدن ســنگ مرمــر” منتهی‬ ‫مــی شــود کــه در انجــا مــی تــوان عبادتــگاه مقــدس‬ ‫اتنــا پرونایــا را یافــت‪ .‬در ورودی محــراب ویرانــه های‬ ‫معبــد مربــوط بــه قــرن چهــارم قبــل از میــاد کــه بــه‬ ‫اتنــا اختصــاص داده شــده اســت‪ ،‬بــه جشــم مــی‬ ‫خــورد‪ .‬در انتهــای محــراب بقایــای معبــد قبلــی الهــه‬ ‫وجــود دارد کــه در حــدود ‪ ۵۱۰‬قبــل از میــاد ســاخته‬ ‫شــده اســت‪ .‬بیــن ایــن دو معبــد برجســته تریــن و‬ ‫پــراوازه تریــن بنــای یادبــود مارماریــا قــد برافراشــته‬ ‫اســت‪ :‬تولــوس دایــره ای‪ .‬قدمــت ایــن ســاختار گنبــد‬ ‫دار بــه اغــاز قــرن ‪ ۴‬قبــل از میــاد مســیح برمی­گــردد‬ ‫و در اصــل بــا ‪ ۲۰‬ســتون احاطــه شــده اســت‪ .‬ســه‬ ‫مــورد از ایــن ســتون هــا در ســال ‪ ۱۹۳۸‬مجــددا ً‬ ‫احــداث شــده انــد‪.‬‬ ‫چشــمه کاســتالیان از اماکــن معــروف ایــن منعبــد بــود‪ .‬بقایــای قابــل مشــاهده چشــمه کاســتالیان مربــوط‬ ‫بــه اواخــر دوره هلنیســتی یــا اوایــل دوره روم اســت‪ .‬تعــدادی از طاقچــه هــای موجــود در صخــره اطــراف‬ ‫زمانــی هدایــای نــذر کننــدگان بــرای حــوری کاســتالیا را کــه چشــمه بــه او وقــف شــده بــود‪ ،‬در خــود‬ ‫حفــظ مــی کردنــد‪ .‬گفتــه مــی شــود کــه لــرد بایــرون‪ ،‬شــاعر رمانتیــک انگلیــس‪ ،‬یــک بــار بــا الهــام از‬ ‫اعتقــاد بــه اینکــه اب هــا باعــث تقویــت روح شــعری مــی شــوند‪ ،‬خــود را در چشــمه کاســتالیان تطهیــر‬ ‫کــرده اســت‪.‬‬ ‫‪29‬‬ صفحه 29 ‫شینا اشینه‬ ‫اماکن تاریخی‬ ‫ایران‬ ‫رختشویخانه زنجان‬ ‫مجموعــ ه تاریخــی رختشــویخانه در قلــب تاریخــی‬ ‫زنجــان در یــک منطقــه پرجمعیــت ســاخته شــده‬ ‫اســت‪ .‬زنجــان مرکــز اســتان اســت‪ .‬زنجــان یکــی‬ ‫از بزرگتریــن شــهرهای شــمال غــرب ایــران و‬ ‫چهارمیــن شــهر بــزرگ اذربایجــان اســت‪ .‬ایــن‬ ‫شــهر دیدنــی هــای بســیار زیــادی دارد کــه‬ ‫می تــوان بــه رختشــویخانه زنجــان بــه عنــوان‬ ‫یکــی از معــروف تریــن ان هــا اشــاره کــرد‪ .‬ایــن‬ ‫بنــا ویژگــی هــا و معمــاری منحصــر بــه فــرد خــود را دارد و مــی تــوان گفــت در نــوع خــود در جهــان‬ ‫بی نظیــر اســت‪.‬‬ ‫رختشــویخانه زنجــان در ســال ‪ ۱۳۴۷‬هجــری قمــری مصــادف بــا ‪ ۱۳۰۷‬هجــری شمســی توســط‬ ‫دو بــرادر بــه نــام هــای مشــهدی اکبــر و مشــهدی اســماعیل ســاخته شــد‪ .‬مشــهدی اکبــر معمــاری‬ ‫ســاختمان را بــر عهــده داشــت و وظیفــه مشــهدی اســماعیل بنایــی ســاختمان بــود‪ .‬علــی اکبــر توفیقــی‬ ‫(شــهردار وقــت زنجــان) کــه رئیــس بلدیــه بــود زمیــن ســاخت رختشــویخانه زنجــان را خرید و ســپس‬ ‫فرمــان ســاخت ان را صــادر کــرد‪ .‬ســبک و ســیاق معمــاری ایــن بنــا را مــی تــوان بــه شــیوه اواخــر‬ ‫ی رختشــویخانه ‪ ،‬در فهرســت اثــار‬ ‫ـه ی تاریخــ ‬ ‫دوره قاجــار و اوایــل دوره پهلــوی نســبت داد‪ .‬مجموعـ ‬ ‫ت رســیده اس ـت ‪.‬‬ ‫ن ب ـ ه ثب ـ ‬ ‫تاریخــی ایــرا ‬ ‫ی شــود‪.‬‬ ‫ی شــود کــه جهــت شســت و شــوی لبــاس از ان اســتفاده مـ ‬ ‫رختشــویخانه بــه اتاقــی گفتــه مـ ‬ ‫در خانـه هــای امــروزی معمــوال ایــن اتــاق بــا وســایلی همچــون ماشــین لبــاس شــویی و رخـت خشــک‬ ‫ کــن و یــک دستشــویی بــزرگ جهــت شســتن دســت هــا و لبــاس هــای لطیــف تــر پــر مــی شــود‪ .‬از‬ ‫نظــر نــوع کاربــرد هیــچ بنایــی را نمــی تــوان در ایــران یافــت کــه ایــن گونــه صرفــا بــرای شســتن‬ ‫رخــت و لبــاس مــورد اســتفاده قــرار گیــرد‪ .‬ســاختمان بنــا امــا معمــاری مشــابه بــا مســجد عبــاس قلــی‬ ‫خــان و دروازه ارگ دارد‪.‬‬ ‫ایــن بنــا بــرای اســتفاده عمــوم ســاخته شــد و شــبانه روزی دسترســی بــه ان امــکان پذیــر بــود و‬ ‫ی شــده اســت‪ .‬شــهر زنجــان معمــوال‬ ‫بابــت اســتفاده از ان هیــچ پولــی از شــهروندان دریافــت نمــ ‬ ‫زمســتان های ســرد و ســختی را پشــت ســر مــی گــذارد‪ .‬در ان زمــان زنــان وظیفــه شســتن لبــاس‬ ‫هــا را بــر عهــده داشــتند و دشــواری ایــن کار در چنیــن روزهایــی برایشــان چندیــن برابــر مــی شــد‪.‬‬ ‫انــان بــرای تامیــن امنیــت و اســایش زنــان در یــک مــکان سرپوشــیده رختشــویخانه زنجــان را احــداث‬ ‫کردنــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪30‬‬ صفحه 30 ‫ایــن بنــا در یــک محــل شــلوغ و‬ ‫می شــود گفــت در قلــب شــهر زنجــان‬ ‫معــروف بــه بابــا جامــال چوقــوری‬ ‫(گــودال بابــا جمــال) احــداث شــده‬ ‫اســت کــه امــروزه خیابــان ســعدی‬ ‫بــه فاصلــه یکصــد متــری از ســمت‬ ‫غربــی ان مــی گــذرد و از طریــق کوچــه‬ ‫فرهنــگ بــه ســاختمان رختشــورخانه‬ ‫دسترســی دارد و اب مجموعــه از قنــات‬ ‫قلعچــه حاجــی میربهــاء الدیــن تامیــن‬ ‫مــی شــده اســت‪.‬‬ ‫رختشــویخانه مخزنــی بــه طــول ‪۱۷‬‬ ‫متــر‪ ،‬عــرض ‪ ۵.۱‬متــر و ارتفــاع ‪ ۸‬متــر‬ ‫دارد کــه بــا ســه واحــد پوشــش طــاق‬ ‫و تویــزه بــر روی جرزهــا و دیوارهــا‬ ‫ســقف شــده اســت‪ .‬تــا ارتفــاع چهــار متــری دیــواره هــای داخلــی بنــا بــه نحــوی پوشــیده شــده اســت‬ ‫کــه امــکان پــر کــردن اب تــا ان ســطح وجــود دارد کــه اگــر ایــن اتفــاق روی مــی داد امــکان گنجایــش‬ ‫‪ ۷۴۰‬مترمکعــب در ان وجــود داشــته اســت‪ .‬فضایــی از ایــن مخــزن بــه ســاخت یــک تــراس اختصــاص‬ ‫داده شــده اســت کــه هنــگام ایســتادن در ان مــی تــوان بــه محــل شســت و شــوی رخــت هــا تســلط‬ ‫کامــل داشــت‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪31‬‬ صفحه 31 ‫ایــن مــکان بــرای اشــراف‬ ‫کامــل مدیریــت بــه کســانی که‬ ‫در حــال اســتفاده از ان بودنــد‬ ‫ســاخته شــده بــود‪ .‬مدیــرکل‬ ‫میــراث فرهنگــی‪ ،‬صنایــع‬ ‫دســتی و گردشــگری اســتان‬ ‫زنجــان گفتــه اســت‪ :‬بنــای‬ ‫رختشــویخانه زنجــان تنهــا بنــا‬ ‫در جهــان بــا کاربــری مخصوص‬ ‫بــرای رختشــویی بانوان اســت‪،‬‬ ‫در هیــچ جــای دنیــا‪ ،‬بنایــی بــا‬ ‫کاربــری رختشــویی متناســب با‬ ‫شــرایط اقلیمــی و جغرافیایــی‬ ‫کــه منحصــر بــه گــروه خاصــی‬ ‫باشــد‪ ،‬بــه غیــر از بنــای‬ ‫رختشــویخانه زنجــان احــداث‬ ‫نشــده اســت‪ .‬چنیــن مجموعــه ای بــا عملکــرد یــاد شــده در هیــچ جــای ایــران مشــاهده نمــی شــود امــا‬ ‫ســبک معمــاری‪ ،‬ابعــاد و تناســبات رعایــت شــده در قــوس هــا و تویــزه هــا بــا بناهــای عــام المنفعــه‬ ‫هــم دوره شــهر زنجــان قابــل مقایســه انــد‪.‬‬ ‫در ایــن فضــا بــرای شستشــوی لبــاس هــا‬ ‫و ســایر وســایل چندیــن حوضچــه ســنگی‬ ‫ســاخته شــده کــه از طریــق مجــاری اب از‬ ‫مخــزن اصلــی تامیــن مــی شــوند و فاضــاب‬ ‫حاصــل نیــز از طریــق کانالــی کــه در زیــر‬ ‫پاشــویه هــا قــرار دارد بــه بیــرون بنــا‬ ‫منتقــل مــی شــود‪ .‬مجــاری اب‪ ،‬حوضچــه‬ ‫هــا و پاشــویه هــا از ســنگ هــای تراشــیده‬ ‫ســاخته شــده اســت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪32‬‬ صفحه 32 ‫طراحــی و اجــرای فضــای داخلــی و‬ ‫اصلــی رختشــویخانه زنجــان بســیار‬ ‫زیبــا مــی باشــد و ســالن ان دارای‬ ‫یــازده ســتون اســت کــه بــه طــور‬ ‫قرینــه بــه دو قســمت تقســیم شــده ‬ ‫انــد‪ .‬فاصلــه ‪ ۱۱‬ســتونی کــه بــه‬ ‫طــور قرینــه ســالن را بــه دو قســمت‬ ‫تقســیم کــرده انــد در جهــت قرینــه از‬ ‫چهــار واحــد حوضچــه و مجــاری اب‬ ‫در حــد فاصــل حوضچ ـ ه هــا تشــکیل‬ ‫گ هــای‬ ‫یافتــه و حــدود ان را ســن ‬ ‫حجــاری شــده از جنــس تراورتــن از‬ ‫یکدیگــر مجــزا م ـی کنــد‪ .‬ایــن فضــا‬ ‫از ســالنی بــه عــرض نزدیــک بــه‬ ‫‪ ۱۴‬متــر و طــول ‪ ۶۲‬متــر و مســاحت‬ ‫زیربنــای ‪ ۸۵۰‬متــر مربــع برخــوردار اســت‪.‬‬ ‫محــل شستشــوی رخــت هــا بــه چهــار قســمت تقســیم شــده اســت‪ .‬ابتــدای شستشــو کــه از انتهــای‬ ‫س هــای مربــوط بــه افــراد‬ ‫جریــان اب اســت حوضچــه ی مخصــوص لبــاس هــای بســیار الــوده و لبــا ‬ ‫مبتــا بــه بیمــاری هــای خــاص بــوده و مجــرای ابــی کــه از حــد فاصــل حوضچــه دوم و ســوم عبــور‬ ‫مــی کــرد‪ ،‬مخصــوص لبــاس هــای نســبتا تمیــز و محــل اب کشــی بــود‪ .‬حوضچـه ی چهــارم مخصــوص‬ ‫شستشــوی ظــروف اشــپزخانه بــود و باالخــره حوضچـه ی اخــری (اولیــن حــوض از حرکــت اب)‪ ،‬محــل‬ ‫اب تمیــز و تامیــن اب اشــامیدنی بــوده اســت‪.‬‬ ‫‪33‬‬ صفحه 33 ‫سالمت‬ ‫ساقی بامداد‬ ‫ضعف بینایی در کودکان‬ ‫همونطــور کــه مــی دانیــد متاســفانه‬ ‫کــودکان زیــادی هســتند کــه از بــدو‬ ‫تولــد یــا درنــوزادی و یــا تــا ‪ ۶‬ســالگی‬ ‫بــه اختــاالت بینایــی دچــار مــی شــوند‬ ‫و بایــد از عینــک طبــی اســتفاده کننــد‪.‬‬ ‫امــا تفــاوت ضعیفــی چشــم کــودکان‬ ‫بــا بزرگســاالن ایــن اســت کــه کــودک‬ ‫نمــی توانــد بــه درســتی مشــکل بینایی‬ ‫خــود را بیــان کنــد و بــه مــا تفهیــم‬ ‫کنــد کــه در دیــد خــود دچــار مشــکل‬ ‫اســت‪ ،‬بــه همیــن دلیــل شــاید در درمــان بینایــی بچــه هــا دیرتــر اقــدام کنیــم‪.‬‬ ‫بینایــی کــودکان و دیــد مناســب و قــوی در ان هــا نقــش بســیار مهمــی در موفقیــت هــای ان هــا دارد‪.‬‬ ‫بــرای اینکــه کــودکان بتواننــد اســتعدادهای خــود را شــکوفا کننــد و بــه دنبــال عالیقشــان برونــد و یــا‬ ‫اینکــه در بــازی هــای جمعــی و دوســتانه مشــارکت داشــته باشــند‪ ،‬بینایــی حــرف اول را در برقــراری‬ ‫ارتبــاط مــی زنــد‪.‬‬ ‫خوانــدن و نوشــتن و کار بــا وســایل‬ ‫الکترونیکــی مثــل موبایــل‪ ،‬لــپ تــاپ و‬ ‫همچنیــن انجــام فعالیــت هــای روزانــه از‬ ‫جملــه وظایــف بصــری اســت کــه در صــورت‬ ‫اختــال در دیــد‪ ،‬کــودک را منــزوی و گوشــه‬ ‫گیــر مــی کنــد‪.‬‬ ‫ضعیفــی چشــم کــودکان مــی توانــد در‬ ‫امــوزش و فعالیــت هــای ورزشــی در مدرســه‬ ‫تاثیــر گــذار باشــد و کــودک نخواهــد ماننــد‬ ‫ســایر هــم کالســی هایــش در زنــگ هــای‬ ‫ورزش جنــب و جــوش داشــته باشــد و یــا‬ ‫عالقــه ای بــه یادگیــری نشــان ندهــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪34‬‬ صفحه 34 ‫هــر چــه کــودکان بزرگتــر مــی شــوند اهمیــت بینایــی‬ ‫و تقویــت دیــد در ان هــا هــم پررنــگ تــر مــی شــود‪.‬‬ ‫چــون حجــم کارهــای روزانــه ان هــا بیشــتر مــی شــود‬ ‫و نیازمنــد عمکــرد صحیــح بینایــی هســتند‪.‬‬ ‫معاینــات و بینایــی ســنجی مرتــب در کــودکان‬ ‫بســیار امــر ضــروری و مهمــی اســت کــه اگــر‬ ‫کــودک شــما دچــار اختــاالت بینایــی و ضعیفــی‬ ‫چشــم باشــد توســط پزشــک شناســایی شــده و‬ ‫شــانس درمــان در ان هــا بــه مراتــب بیشــتر از‬ ‫بزرگســاالن اســت‪.‬‬ ‫الزم اســت بدانیــد بینایــی نــوزادان در بــدو تولــد کامــل نیســت و بــه مــرور ســطح دیــد و‬ ‫بیناییشــان تکامــل مــی یابــد‪.‬‬ ‫امــا حواســتان باشــد‪ ،‬فرزنــد شــما بایــد بعــد از ‪ ۳‬ماهگــی بتوانــد اســباب بــازی هایش(تــوپ‪،‬‬ ‫جغجغــه‪ ،‬عروســک و‪ )...‬را بــا چشــمانش رد یابــی کنــد یعنــی بتوانــد بــا چشــمانش ان شــی را‬ ‫دنبــال کنــد ‪.‬‬ ‫اگــر متوجــه شــدید کــه نــوزاد شــما قــادر نیســت تــا بــا چشــمانش اســباب بــازی هایــش را‬ ‫دنبــال کنــد بــرای اینکــه خیالتــان از بینایــی او و وضعیــت ســامت چشــمانش راحــت شــود‪ ،‬او را‬ ‫نــزد چشــم پزشــک ببریــد‪.‬‬ ‫اگــر فرزنــد شــما کمتــر از ‪ ۴‬مــاه دارد‪ ،‬ممکــن اســت دنبــال نکــردن اشــیا بــا چشــم هایــش یــک‬ ‫مســاله عــادی و بــی اهمیتــی باشــد‪ .‬امــا بعــد از ‪ ۴‬ماهگــی ایــن مســاله مــی توانــد یــک هشــدار‬ ‫بــرای بینایــی او بــه شــمار بیایــد کــه اگــر بررســی نشــود ممکــن اســت در اینــده اختــاالت‬ ‫بینایــی بــه شــکل وســیع تــری در او بــروز پیــدا کنــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪35‬‬ صفحه 35 ‫خوشــبختانه کــودکان در سن‪5‬ســال بــه بعــد مــی تواننــد‬ ‫مشــکالت بیناییشــان را بــا والدیــن خــود در میــان بگذارنــد‬ ‫و بــه همیــن دلیــل کار والدیــن راحــت تــر مــی شــود و‬ ‫می تواننــد ســریع تــر فرزندشــان را نــزد چشــم پزشــک‬ ‫ببرنــد‪.‬‬ ‫یکــی از اختــاالت بینایــی در کــودکان ‪ ۵‬تــا ‪ ۷‬ســال‪ ،‬تنبلــی‬ ‫چشــم(امبولیوپی) اســت امــا چــون مشــکالت جــدی در دیــد‬ ‫کــودک بــه وجــود نمــی اورد‪ ،‬بــه همیــن دلیــل شــکایتی از‬ ‫بینایــی خــود نــدارد و حرفــی بــه والدیــن خــود نمــی زنــد‪.‬‬ ‫امــا شــما بایــد حتمــن و بــه طــور مرتــب کودکتــان را نــزد‬ ‫چشــم پزشــک ببریــد ‪.‬‬ ‫پزشــک بــا بررســی هــای دقیــق و کامــل و انجام ازمایشــات‬ ‫الزم مــی توانــد اختــاالت بینایــی کــودک را تشــخیص دهــد‬ ‫و درمــان را کــه غالبــا تجویــز عینــک اســت شــروع کنــد‪.‬‬ ‫ازمایــش هــای ســامت چشــمی بــرای کــودک شــما بســیار‬ ‫موثــر اســت حتــی اگــر او هنــوز خوانــدن و نوشــتن را یــاد‬ ‫نگرفتــه باشــد!‬ ‫گاهــی الزم اســت بــرای درمــان تنبلــی چشــم‪ ،‬یکــی از‬ ‫چشــم هــای کــودک تــان را بــا چشــم بنــد‪ ،‬ببندیــد‪.‬‬ ‫در ایــن ســن مــی تــوان بــا شناســایی عالئــم زیــادی در‬ ‫کودکتــان متوجــه ضعیفــی یــا اختــال بینایــی در او شــوید‪.‬‬ ‫کــودک بــرای یادگیــری دروس مدرســه‪ ،‬خوانــدن و نوشــتن بایــد‬ ‫از بینایــی خوبــی برخــوردار باشــد‪.‬‬ ‫یکــی دیگــر از عالئــم هشــداردهنده ضعیفــی چشــم در کــودکان‬ ‫در ســن مدرســه ایــن اســت کــه کــودک نتوانــد از فاصلــه ی دور‬ ‫تــر تختــه را ببینــد‪ ،‬یــا از فاصلــه متوســط در دیــدن مانیتــور بــه‬ ‫مشــکل بــر مــی خــورد و یــا توانایــی مطلوبــی در خوانــدن کتــاب‬ ‫از فاصلــه ی نزدیــک ا نــدارد‪.‬‬ ‫یکــی از توانایــی هــای کــودکان در دوران ابتدایــی ایــن اســت‬ ‫کــه او حافظــه ی بینایــی خوبــی داشــته باشــد‪ ،‬یعنــی وقتــی‬ ‫بــه تختــه نــگاه مــی کنــد بتوانــد چشــمش را بــه دفتــرش بــی‬ ‫انــدازد و مطلــب روی تختــه را در دفتــرش یادداشــت کنــد‪.‬‬ ‫یــا اینکــه وقتــی صفحــات کتــاب را ورق مــی زنــد یــا اشــیاء‬ ‫متحــرک (مثــل تــوپ در زنــگ ورزش) را دنبــال مــی کنــد بتوانــد‬ ‫ان هــا را بــا چشــم دنبــال کنــد و اصطالحــا رد ان را گــم نکنــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪36‬‬ صفحه 36 ‫از مهــارت هــای دیگــری کــه کــودک شــما بایــد در ســنین‬ ‫مدرســه بــه ویــژه کالس اول داشــته باشــد ایــن اســت کــه از‬ ‫هــر دو چشــم بــه طــور هماهنــگ اســتفاده کنــد‪ ،‬یعنــی وقتــی‬ ‫شــی را دنبــال مــی کنــد و کتــاب را ورق مــی زنــد حرکــت دو‬ ‫چشــم هماهنــگ باشــد و مشــکل انحــراف چشــمی نداشــته‬ ‫باشــد‪.‬‬ ‫همچنیــن بایــد بتوانــد اطالعــات تصویــری را بــه درســتی بــه‬ ‫ذهنــش بســپارد تــا هنــگام نقاشــی کشــیدن یــا ترســیم اشــکال‬ ‫بــا مشــکل مواجــه نشــود یــا بتوانــد بــه درســتی و بــه موقــع بــه‬ ‫تــوپ ضربــه بزنــد‬ ‫اختــاالت چشــمی و یــا ضعیفــی چشــم در‬ ‫کــودکان بــه دو دســته کلــی تقســیم بنــدی‬ ‫می شــود کــه عبارتنــد از‪ :‬بیمــاری هــای‬ ‫انکســاری و بیمــاری غیــر انکســاری‪.‬‬ ‫هنگامــی کــه نــوری وارد چشــم مــی شــود ولــی‬ ‫بــر روی شــبکیه متمرکــز نمــی شــود‪ ،‬باعــث‬ ‫تــاری دیــد مــی شــود کــه بــه ایــن اختــال‪،‬‬ ‫اختــاالت انکســاری مــی گوینــد‪.‬‬ ‫بــه اختــاالت بینایــی کــه در اثــر بیمــاری هــای‬ ‫چشــمی (مثــل تومــور هــای چشــمی) ایجــاد‬ ‫مــی شــود‪ ،‬اختــاالت غیــر انکســاری گفتــه مــی‬ ‫شــود‪.‬‬ ‫از اصلــی تریــن عیــوب انکســاری چشــمی کــه در ‪ %۲۰‬کــودکان قابــل مشــاهده اســت میتــوان بــه دوربینی‪،‬‬ ‫نزدیــک بینــی‪ ،‬استیگماتیســم‪ ،‬تنبلــی چشــم‪ ،‬استرابیســموس یــا چشــم متقاطــع اشــاره کرد‪.‬‬ ‫ضعیفــی چشــم در کــودکان مــی توانــد بــه شــکل هــای مختلفــی خــود را نشــان دهــد بــه ایــن شــکل کــه‬ ‫در دیــدن تصاویــر دور یــا نزدیــک مشــکل داشــته باشــند‪.‬‬ ‫نزدیــک بینــی یعنــی کــودک شــما در دیــدن اشــیاء‪ ،‬تصاویــر‪ ،‬انســان هــا و… در فاصلــه نزدیــک هیــچ‬ ‫مشــکلی نــدارد امــا در فاصلــه ی بیشــتر دچــار مشــکل مــی شــود‪.‬‬ ‫دور بینــی یــا هایپروپــی هــم دقیقــا بــر عکــس نزدیــک بینــی اســت یعنــی کــودک همــه چیــز را در فاصلــه‬ ‫دور تــر بهتــر مــی بینیــد امــا دیــد او در فاصلــه ی نزدیــک دچــار مشــکل مــی شــود‪.‬‬ ‫البتــه دور بینــی در بیــن کــودکان زیــاد دیــده نمــی شــود و اگــر هــم دچــار ایــن اختــال انکســاری باشــند‬ ‫تــا ســن ‪ ۷‬ســالگی درجــه ان بســیار خفیــف اســت‪.‬‬ ‫اختــال استیگماتیســم یعنــی قرنیــه چشــم بــه طــور غیــر طبیعــی انحنــا پیــدا مــی کنــد و باعــث مــی‬ ‫شــود تــا کــودک یــا افــراد بزرگســال دچــار تــاری دیــد شــوند‪ .‬خوشــبختانه ایــن اختــال بــه راحتــی قابــل‬ ‫درمــان اســت‪.‬‬ ‫‪37‬‬ صفحه 37 ‫تاریخ‬ ‫تینا ناظمی‬ ‫سامانیان‬ ‫ســامانیان‪ ،‬در شــرق ایــران‪ ،‬در منطقــه ماوراءالنهــر خراســان بــزرگ حاکــم بودنــد‪ .‬انــان تحــوالت‬ ‫فرهنگــی و تمدنــی عظیمــی را بــه وجــود اوردنــد و در طــول یــک قــرن حکومــت‪ ،‬زمینــه مناســبی را‬ ‫بــرای تبلــور نبــوغ ایرانــی فراهــم اوردنــد‪.‬‬ ‫اواخــر قــرن ســوم و قــرن چهــارم را می تــوان‬ ‫عصــر طالیــی ایــران بعــد از اســام نامیــد‪.‬‬ ‫سلســلۀ ســامانیان کــه در شــرق ایــران‪ ،‬در‬ ‫منطقــه ماوراءالنهــر خراســان بــزرگ حاکــم‬ ‫بودنــد تحــوالت فرهنگــی وتمدنــی عظیمــی‬ ‫را بــه وجــود اوردنــد و در طــول یــک قــرن‬ ‫حکومــت زمینــه مناســبی را بــرای تبلــور نبــوغ‬ ‫ایرانــی فراهــم اوردنــد‪ .‬اینــان گرچــه کامــ ً‬ ‫ا‬ ‫مســتقل نبــوده و بخشــی از قلمــرو وســیع‬ ‫خالفــت عباســی محســوب می شــدند ولــی‬ ‫در ایــن منطقــه از نفــوذ واســتقالل نســبی‬ ‫برخــوردار بودنــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪38‬‬ صفحه 38 ‫ســامانیان کــه نســب خــود را بــه بهــرام چوبیــن‬ ‫می رســانند از فرزنــدان ســامان خــدات هســتند‪،‬‬ ‫وی از افــراد صاحــب نفــوذ در ماورالنهــر بــود کــه‬ ‫در دوران خالفــت هشــام بــن عبدالملــک امــوی بــه‬ ‫والــی خراســان (اســدبن عبــداهلل َقشــری) نزدیــک‬ ‫شــد و مســلمان شــد‪ .‬او چهــار پســر بــه نام هــای‬ ‫(نــوح‪ ،‬احمــد‪ ،‬یحیــی‪ ،‬الیــاس) داشــت و مــورد اعتمــاد‬ ‫مامــون نیــز بودنــد‪ .‬والــی خراســان (غســان بــن‬ ‫عبــاد) در ســال ‪۲۰۴‬قمــری بــه هــر یــک از انهــا‬ ‫حکومتــی واگــذار نمــود‪.‬‬ ‫بــا اغــاز زمامــداری طاهریــان در ‪ ،۲۰۶‬طاهــر نیــز‬ ‫انــان را در مناصــب گذشــته ابقــاء نمــود‪.‬‬ ‫احمــد پســر نــوح بــرای اولیــن بــار در ماوراءالنهــر‬ ‫حکومتــی واحــد ایجــاد کــرد و از ســال ‪ ۲۴۲‬تــا ‪۲۵۰‬‬ ‫قمــری امــور سیاســی و نظامــی ماوراءالنهــر را بــه‬ ‫دســت گرفــت‪ .‬او هفــت پســر داشــت بــه نام هــای‬ ‫(نصــر ‪ -‬یعقــوب‪ -‬یحیــی ‪ -‬اســد‪ -‬اســماعیل‪-‬‬ ‫اســحاق‪ -‬حمیــد) بعــد از فــوت او نصــر در ســمرقند‬ ‫بــه جــای او نشســت و بــرادرش اســماعیل را حاکــم‬ ‫بخــارا نمــود و نیــز وی را بــه جانشــینی برگزیــد‪.‬‬ ‫بعــد از وفــات نصــر در ســال ‪۲۷۹‬قمــری ماوراءالنهــر‬ ‫بــه دســت اســماعیل افتــاد‪ .‬او در ســال ‪ ۲۸۷‬عمرولیــث‬ ‫صفــاری را شکســت داد و خراســان را گرفــت و در همــان‬ ‫ســال محمدبــن زیــد علــوی را قتــل رســاند و گــرگان‬ ‫و طبرســتان را تصــرف نمــود و جنگ هایــی را نیــز بــا‬ ‫حاکمــان ترکســتان راه انداخــت و انهــا را مغلــوب کــرد‬ ‫لــذا خلیفــه معتضــد عباســی منشــور حکومــت سیســتان‬ ‫و خراســان و طبرســتان و اصفهــان را بــرای او فرســتاد‪.‬‬ ‫اســماعیل بخــارا را مرکــز دولــت ســامانی قــرارداد و‬ ‫انجــا را تبدیــل بــه کانــون ادب و فرهنــگ ایرانــی نمــود‪.‬‬ ‫اســماعیل فرماندهــی دلیــر و حاکمــی بــا تدبیــر و نیــک‬ ‫فطــرت بــود و اهــل علــم را محتــرم می شــمرد‪ .‬وی‬ ‫در ‪ ۲۹۵‬درگذشــت‪ .‬پــس از اســماعیل‪ ،‬مکتفــی خلیفــه‬ ‫عباســی بــرای احمــد بــن اســماعیل (‪ ۲۹۵‬تــا ‪ ۳۰۱‬ه ‪.‬ق)‬ ‫پیمــان دوســتی فرســتاد‪ .‬او متوجــه خراســان شــد و در‬ ‫ســال ‪ ۲۹۸‬سیســتان را نیــز گرفــت‪ .‬وی در ســال ‪۳۰۱‬‬ ‫توســط غالمانــش کشــته شــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪39‬‬ صفحه 39 ‫نصر بن احمد‬ ‫پــس از احمــد پســرش نصــر (‪ ۳۰۱‬تــا ‪ ۳۳۱‬قمــری)‬ ‫هشــت ســال داشــت بــا وزارت ابوعبــداهلل َجیهانــی بــه‬ ‫حکومــت رســید‪ .‬وی لقــب امیــر ســعید گرفــت و در‬ ‫ســال ‪ ۳۳۱‬درگذشــت‪.‬‬ ‫نوح بن نصر‬ ‫نــوح (‪ ۳۳۱‬تــا ‪ ۳۴۳‬قمــری) همــراه وشــمگیر بــن‬ ‫زیــار بــر جرجــان مســلط شــد و در ســال ‪ ۳۳۳‬بــه‬ ‫ری و اصفهــان لشــکر کشــید‪ .‬از وقایــع مهــم دورۀ او‬ ‫مخالفــت ابوعلــی فرمانــدۀ لشــکر اوســت کــه مــرو و‬ ‫بخــارا را در ســال ‪ ۳۳۵‬فتــح کــرد و وزیــر نــوح را بــه قتــل رســاند ولــی بعــد از مدتــی بــا نــوح صلــح‬ ‫کــرد امــا چــون در نبــرد بــا ال بویــه کاری از پیــش نبــرد و بــا رکن الدولــه صلــح کــرد لــذا نــوح او را‬ ‫از خراســان عــزل کــرد ولــی ابوعلــی بــه کمــک رکن الدولــه منشــور حکومــت خراســان را از مطیــع‬ ‫عباســی دریافــت کــرد و در ســال ‪ ۳۴۳‬نــوح درگذشــت‪.‬‬ ‫عبدالملک بن نوح‬ ‫عبدالملــک بــن نــوح (‪ ۳۴۳‬تــا‬ ‫‪۳۵۰‬قمــری)‪ ،‬در ســال ‪ ۳۴۴‬بــرای‬ ‫تصــرف ری حرکــت کــرد ولــی بــه صلــح‬ ‫بــا رکن الدولــه انجامیــد‪ .‬او الپتکیــن را‬ ‫بــه سپه ســاالری خراســان برگزیــد‪.‬‬ ‫منصور بن نوح‬ ‫پــس از عبدالملــک‪ ،‬الپتکیــن‪ ،‬پســر‬ ‫وی نصــر را بــه حکومــت رســاند ولــی‬ ‫بــزرگان دولــت ســامانی بــا او مخالفــت‬ ‫کــرده منصــور (‪ ۳۵۰‬تــا ‪ ۳۶۵‬قمــری) را‬ ‫حاکــم کردنــد‪ .‬از ایــن دوره دخالــت تــرکان در امــور ســامانیان اغــاز شــد‪.‬‬ ‫نوح بن منصور‬ ‫در ایــن دوره قابــوس بــن وشــمگیر کــه بــا نــوح روابــط خوبــی داشــت بــر طبرســتان اســتیال یافــت و‬ ‫فخرالدولــه دیلمــی بــه انــان پناهنــده شــد‪ .‬نــوح (‪ ۳۶۵‬تــا ‪ ۳۸۷‬قمــری) در ســال ‪ ۳۷۱‬ســیمجور را از‬ ‫خراســان عــزل و ابوالعبــاس تــاش را بــه جــای او منصــوب کــرد‪ .‬ابــو بغراخــان بــه ماوراءالنهــر لشــکر‬ ‫کشــید و ســمرقند را گرفــت وبعــد بــه بخــارا رفــت ولــی خیلــی در بخــارا نمانــد و عــازم ترکســتان شــد‬ ‫لــذا نــوح دوبــاره بــه حکومــت بخــارا برگشــت‪ .‬او در ســال ‪ ۳۸۷‬درگذشــت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪40‬‬ صفحه 40 ‫منصوربن نوح‬ ‫در دورۀ منصوربــن نــوح (‪ ۳۸۷‬تــا ‪ ۳۸۹‬قمــری)‬ ‫سپهســاالری خراســان بــه بکتــوزون ســپرده شــد و‬ ‫منصــور کــه قبـ ً‬ ‫ا ایــن منصــب را داشــت درخواســت‬ ‫ابقــاء کــرد ولــی منصــور نپذیرفــت لــذا محمــود بــه‬ ‫نیشــابور حملــه کــرد‪ .‬فائــق و بکتــوزون در ســال‬ ‫‪ ۳۸۹‬او را نابینــا ســاختند و پســرش عبدالملــک را‬ ‫بــه جــای او نشــاندند و ضعــف ســامانیان روز بــه روز‬ ‫بیشــتر شــد‪ .‬امــا ســیف الدوله محمــود خراســان را‬ ‫گرفــت و ایلک خــان حاکــم ترکســتان وارد بخــارا‬ ‫گردیــد و ماوراءالنهــر را تصــرف و عبدالملــک را‬ ‫دســتگیر نمــود وی در ‪ ۳۸۹‬درگذشــت و سلســلۀ‬ ‫ســامانیان منقــرض شــد‪.‬‬ ‫بســیاری از محققــان دور ۀ ســامانیان را در‬ ‫ایــران یــک نقطــه عطــف در تاریــخ اســام‬ ‫شــمرده اند و ان را زمــان برانگیختگــی و‬ ‫ی اندیشــه دانســته دانشــمندان ایــن‬ ‫بــارور ‬ ‫دوره را ممتــاز دانســته اند‪ .‬در ایــن دوره‬ ‫ادبیــات‪ ،‬علــوم و هنرهــای گوناگــون رشــد‬ ‫کــرد‪.‬‬ ‫ســامانیان بــرای کســب مشــروعیت دینــی‬ ‫حاکمیــت روحانــی و معنــوی خلیفــه را‬ ‫پذیرفتنــد و گرچــه هــم خلیفــه هم ســامانیان‬ ‫حنفــی مذهــب بودنــد ولــی ســامانیان‬ ‫تعصــب مذهبــی و فکــری نداشــتند بــه طــوری کــه از دورۀ نصــر مــا شــاهد حضــور داعیــان اســماعیلی‬ ‫و همراهــی نصــر بــا انهــا هســتیم و ایــن فضــای ازاد فکــری و مذهبــی بــه رشــد علــوم کمــک کــرد‪.‬‬ ‫اشــپولر می گویــد‪ :‬حیــات فرهنگــی ایــران در واقــع بــاروی کار امــدن ســامانیان اغــاز شــد و اولیــن‬ ‫احیاگــران و مروجــان روح ایرانی انــد و خدمــت انهــا در ترویــج و توســعۀ علــوم و ادبیــات جاودانــه‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫از بزرگ تریــن تحــوالت فرهنگــی ایــن دوره تحــول در ادبیــات نظــم و نثــر اســت کــه بــه ویــژه در‬ ‫خراســان رشــد کــرد و مرکــز شــعر و ادبیــات شــد و بــا وجــود اینکــه زبــان فارســی تولــدی دوبــاره‬ ‫یافــت بــه کمــک دربــار ولــی هیـچ گاه در خدمــت مــدح دربــار درنیامــد‪.‬‬ ‫در صنعــت و بازرگانــی نیــز قلمــرو ســامانیان رونــق گرفــت چــون اوالً بــاج و خــراج ســنگین‬ ‫نمی گرفتنــد و دیــده نشــده کــه کســی از ســنگینی مالیــات شــکایت کــرده باشــد و ثانیــاً چــون‬ ‫سیاســت عــدم تجــاوز بــه قلمــرو دیگــران و مصالح ـه را پیــش رو گرفتنــد امنیــت اقتصــادی خوبــی‬ ‫پدیــد امــد‪.‬‬ ‫‪41‬‬ صفحه 41 ‫ ینتسناد‬ ‫اه‬ ‫ایین و فرهنگ‬ ‫عاطفه مهدوی‬ ‫چهارشنبه سوری‬ ‫در شــاهنامه فردوســی اشــاره هایی دربــاره بــزم‬ ‫چهارشــنبه ای در نزدیکــی نــوروز وجــود دارد کــه نشــان‬ ‫دهنــده کهــن بــودن جشــن چهارشنبه ســوری اســت‪.‬‬ ‫مراســم ســنتی مربــوط بــه ایــن جشــن ملــی‪ ،‬از دیربــاز‬ ‫در فرهنــگ ســنتی مردمــان ایــران زنــده نــگاه داشــته‬ ‫شــد ه اســت‪.‬‬ ‫واژه «چهارشنبه ســوری» از دو واژه چهارشــنبه کــه نــام‬ ‫یکــی از روزهــای هفته اســت و ســوری کــه بــه معنــی‬ ‫ســرخ اســت ســاخته شده اســت‪.‬‬ ‫طبــق اییــن باســتان در ایــن رو اتــش‬ ‫بزرگــی بــر افروختــه مــی شــود کــه تــا‬ ‫صبــح زود و برامــدن خورشــید روشــن‬ ‫نگــه داشــته می شــود کــه ایــن اتــش‬ ‫معمــوالً در بعــد از ظهــر زمانــی کــه‬ ‫مــردم اتــش روشــن می کننــد و از روی‬ ‫ان می پرنــد اغــاز می شــود و در زمــان‬ ‫پریــدن می خواننــد‪« :‬زردی مــن از تــو‪،‬‬ ‫ســرخی تــو از مــن»‪ .‬ایــن جملــه نشــانگر‬ ‫مراســمی بــرای تطهیــر و پاک ســازی‬ ‫مذهبــی اســت کــه واژه «ســوری» بــه‬ ‫معنــی «ســرخ» بــه ان اشــاره دارد‪.‬‬ ‫بــه بیــان دیگــر مــردم خواهــان ان‬ ‫هســتند کــه اتــش تمــام رنــگ پریدیگی‬ ‫و زردی‪ ،‬بیمــاری و مشکالتشــان را بگیــرد‬ ‫و بجــای ان ســرخی و گرمــی و نیــرو بــه‬ ‫انهــا بدهــد‪ .‬چهارشنبه ســوری جشــنی‬ ‫نیســت کــه وابســته بــه دیــن یــا قومیّــت افــراد باشــد و در میــان بیشــتر ایرانیــان رواج دارد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪42‬‬ صفحه 42 ‫جشــن «ســور» از گذشــته بســیار دور‬ ‫در ایــران زمیــن مرســوم بوده اســت‬ ‫کــه جشــنی ملــی و مردمــی اســت و‬ ‫«چهارشــنبه ســوری» نــام گرفته اســت‬ ‫کــه طالیــه دار نــوروز اســت‪.‬‬ ‫در ایــران باســتان در پایــان هــر مــاه‬ ‫جشــن و پای کوبــی بــا نــام ســور‬ ‫مرســوم بوده اســت و از ســوی دیگــر‬ ‫چهارشــنبه نــزد اعــراب «یــوم االربــاع»‬ ‫خوانــده می شــد و از روزهــای شــوم‬ ‫و نحــس بشــمار می رفــت و بــر ایــن‬ ‫بــاور بودنــد کــه روزهــای نحــس و شــوم‬ ‫را بایــد بــا عیــش و شــادمانی گذرانــد‬ ‫تــا شــیاطین و اجنــه فرصــت رخنــه در‬ ‫وجــود ادمیــان را نیابنــد‪.‬‬ ‫چهارشــنبه اخــر ســال ( چهــار شــنبه‬ ‫ســوری ) یکــی از اییــن هــای نــوروزی‬ ‫امــروز ‪ -‬کــه بایســتی امیــزه ای از‬ ‫چنــد رســم متفــاوت باشــد ‪« -‬مراســم‬ ‫چهارشــنبه ســوری» اســت کــه در برخی‬ ‫از شــهرها ان را چهارشــنبه اخــر ســال‬ ‫گوینــد‪ .‬دربــاره چهارشــنبه ســوری‪،‬‬ ‫کتــاب هــا و ســندهای تاریخــی‪ ،‬مطلبــی‬ ‫یــا اشــاره ای نمــی یابیــم و تنهــا در‬ ‫ایــن قــرن اخیــر‪ ،‬یــا دقیــق تــر‪ ،‬در ایــن‬ ‫نیــم قــرن اخیــر اســت کــه مقاله هــا‬ ‫و پژوهشــهای متعــددی در ایــن بــاره‬ ‫منتشــر شــده و یــا در نوشــته های‬ ‫مربــوط بــه نــوروز بــه چهارشــنبه‬ ‫ســوری نیــز پرداختــه انــد‪.‬‬ ‫برگــزاری چهارشــنبه ســوری‪ ،‬کــه در‬ ‫همــه شــهرها و روســتاهای ایــران ســراغ داریــم‪ ،‬بدیــن صــورت اســت کــه شــب اخریــن چهارشــنبه‬ ‫ســال (یعنــی نزدیــک غــروب افتــاب روز ســه شــنبه)‪ ،‬بیــرون از خانــه‪ ،‬جلــو در‪ ،‬در فضایــی مناســب‪،‬‬ ‫اتشــی مــی افروزنــد‪ ،‬و اهــل خانــه‪ ،‬زن و مــرد و کــودک از روی اتــش مــی پرنــد و بــا گفتــن ‪« :‬زردی‬ ‫مــن از تــو‪ ،‬ســرخی تــو از مــن»‪ ،‬بیمــاری هــا و ناراحتــی هــا و نگرانــی هــای ســال کهنــه را بــه اتــش‬ ‫مــی ســپارند‪ ،‬تــا ســال نــو را بــا اســودگی و شــادی اغــاز کننــد‪.‬از باورهــا و رســم هــای چهارشــنبه‬ ‫ســوری کــه هنــوز بــه کلــی فرامــوش نشــده انــد ودر برخــی از شــهرها و روســتا هــا هنــوز ایــن‬ ‫مراســم هــا برگــزار می شــوند‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪43‬‬ صفحه 43 ‫کوزه شکنی یکی از مراسم چهارشنبه سوری‬ ‫یکــی دیگــر از مراســم مخصــوص چهارشــنبه‬ ‫ســوری ان بــوده کــه کــوزه کهنــه ای را برمــی‬ ‫داشــتند و در ان مقــداری نمــک و ذغــال و ســکه‬ ‫ده شــاهی مــی انداختنــد و هــر یــک از افــراد‬ ‫خانــواده یــک بــار کــوزه را دور ســر مــی چرخانــد‬ ‫و نفــر اخــری ان کــوزه را از پشــت بــام ‪ ،‬بــه‬ ‫کوچــه مــی افکنــد و مــی گفــت ‪:‬درد و بــای مــا‬ ‫ـره تــوی کوچــه‪.‬‬ ‫ـره تــوی کــوزه و بـِـ َ‬ ‫ب ِــ َ‬ ‫اجیل چهارشنبه سوری‬ ‫رســمی کــه از قدیــم در ایــران متــداول اســت‬ ‫‪ ،‬تهیــه و خــوردن اجیــل چهارشــنبه ســوری‬ ‫اســت‪ .‬ایــن اجیــل شــور و شــیرین ‪ ،‬ماننــد اجیــل‬ ‫مشــگل گشاســت؛ یعنــی عــاوه بــر مــواد اصلــی‬ ‫بــو داده ی شــور و شــیرین‪ ،‬ماننــد اجیــل‪ ،‬برگــه‬ ‫هلــو و زردالــو ‪ ،‬قیســی ‪ ،‬کشــمش ســبز ‪ ،‬مویــز‪،‬‬ ‫باسلـــق ‪ ،‬پســته و بــادام ‪ ،‬فنــدق بــو نــداده ‪ ،‬نقل‬ ‫ُ‬ ‫‪ ،‬شــکر ‪ ،‬پنیــر ‪ ،‬و مغــز گــردو هــم اضافــه مــی‬ ‫کننــد‪ .‬تهیــه ایــن اجیــل را بــرای اســتجابت یــک‬ ‫مــراد نــذر مــی کننــد ‪ .‬خــوردن ایــن اجیــل در‬ ‫شــب چهارشــنبه ســوری‪ ،‬بــه اعتقــاد مــردم‬ ‫باعــث شــگون و خــوش یمنــی اســت‪.‬‬ ‫فالگوش ایستادن‪ ،‬یکی از مراسم چهارشنبه سوری‬ ‫دیگــر از مراســم مربــوط بــه چهارشــنبه ســوری ‪ ،‬فالگــوش‬ ‫ایســتادن اســت ؛ بدیــن معنــی کــه کســانی کــه حاجتــی‬ ‫دارنــد‪ ،‬نیــت مــی کننــد و ســر چهــار راه یــا در معبــری‬ ‫فالگــوش مــی ایســتند و بــه حــرف نخســتین عابــری ‪ ،‬کــه‬ ‫از کنارشــان مــی گــذرد توجــه مــی کننــد و هــر کالم کــه از‬ ‫دهــان او درایــد در اســتجابت مــراد خــود بــه فــال بــد یــا‬ ‫خــوب مــی گیرنــد‪ ،‬اگــر گفتــه عابــری موافــق بــا ارزوی‬ ‫صاحــب حاجــت باشــد ان ارزو را بــراورده شــده مــی داننــد‪.‬‬ ‫بعضــی هــا بــه جــای رفتــن بــه چهــارراه و معابــر ‪ ،‬ایــن کار‬ ‫را در پشــت در اطــاق هــم انجــام مــی دهنــد و نخســتین‬ ‫ســخنی کــه از پشــت در اطــاق شــنیدند بــه فــال بــد و یــا‬ ‫خــوب در اجابــت حاجتشــان فــرض مــی کننــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪44‬‬ صفحه 44 ‫بوته افروزی‬ ‫در ایــران رســم اســت کــه پیــش از‬ ‫پریــدن افتــاب‪ ،‬هــر خانــواده بوتــه هــای‬ ‫خــار و گزنــی را کــه از پیــش فراهــم‬ ‫کــرده انــد روی بــام یــا زمیــن حیــاط‬ ‫خانــه و یــا در گــذرگاه در ســه یــا پنــج یــا‬ ‫هفــت «گلــه» کپــه مــی کننــد‪ .‬بــا غــروب‬ ‫افتــاب و نیــم تاریــک شــدن اســمان‪ ،‬زن‬ ‫و مــرد و پیــر و جــوان گــرد هــم جمــع‬ ‫مــی شــوند و بوتــه هــا را اتــش می زننــد‪.‬‬ ‫در ایــن هنــگام از بــزرگ تــا کوچــک هــر‬ ‫کــدام ســه بــار از روی بوته هــای افروختــه مــی پرنــد‪ ،‬تــا مگــر ضعــف و زردی ناشــی از بیمــاری و غــم‬ ‫و محنــت را از خــود بزداینــد و ســامت و ســرخی و شــادی بــه هســتی خــود بخشــند‪ .‬مــردم در حــال‬ ‫پریــدن از روی اتــش ترانــه هایــی مــی خواننــد‪.‬‬ ‫زردی من از تو ‪ ،‬سرخی تو از من‬ ‫غم برو شادی بیا ‪ ،‬محنت برو روزی بیا‬ ‫ای شب چهارشنبه ‪ ،‬ای کلیه جاردنده ‪ ،‬بده مراد بنده‬ ‫خاکســتر چهارشــنبه ســوری‪ ،‬نحــس اســت‪ ،‬زیــرا مــردم هنــگام پریــدن از روی ان‪ ،‬زردی و ییمــاری خــود‬ ‫را‪ ،‬از راه جــادوی ســرایتی‪ ،‬بــه اتــش مــی دهنــد و در عــوض ســرخی و شــادابی اتــش را بــه خــود منتقــل‬ ‫مــی کننــد‪ .‬ســرود «زردی مــن از تــو ‪ /‬ســرخی تــو از مــن»‬ ‫در برخــی از شــهرهای اذربایجــان چــون ارومیــه‪ ،‬اردبیــل و زنجــان‪ ،‬همــه چهارشــنبه هــای مــاه اســفند‬ ‫هــر یــک نقــش و نــام معینــی دارنــد‪ ،‬کــه از جملــه در منطقــه ی زنجــان بدیــن شــرح اســت‪ :‬نخســتین‬ ‫چهارشــنبه را مولــه گوینــد و بــه شســتن و تمیــز کــردن فــرش هــای خانــه اختصــاص دارد‪ .‬دومیــن‬ ‫چهارشــنبه را ســوله گوینــد‪ ،‬در ایــن روز بــه خریــد وســیله هــا و نیازمندیهــای عیــد مــی رونــد‪ .‬ســومین‬ ‫چهارشــنبه را گولــه گوینــد و بــه خیــس کــردن و کاشــتن گنــدم و عــدس و غیــره بــرای ســبزه هــای‬ ‫نــوروزی اختصــاص دارد‪ .‬چهارمیــن و اخریــن چهارشــنبه ســال ( چهارشــنبه ســوری ) را کولــه گوینــد؛‬ ‫( کولــه در ترکــی بــه معنــی کهنــه و فرســوده اســت)‪ .‬در برخــی از شــهرهای ایــران‪ ،‬از جملــه ایــام‬ ‫(نوروزابــاد)‪ ،‬تویســرکان‪ ،‬کاشــان‪ ،‬زاهــدان (قصبــه مــود) و ‪ ...‬مراســم چهارشــنبه ســوری را اخریــن‬ ‫چهارشــنبه مــاه صفــر برگــزار مــی کننــد‪ .‬و اخریــن اتــش نیــز از رســم هــا اســت‪ .‬بنابــر نوشــته تذکــره‬ ‫صفویــه کرمــان نیــز‪ ،‬چهارشــنبه ســوری در مــاه صفــر بــوده اســت‪.‬‬ ‫نکته مهم‬ ‫چهارشــنبه ســوری بــا ان چیــزی کــه امــروز در میــان برخــی بچه هــا رایــج شــده اســت و در چهارشــنبه‬ ‫اخــر ســال موجــب خســارات مالــی و جانــی می شــود‪ ،‬بســیار تفــاوت دارد‪ .‬ســروصدای بمــب و ترقــه و‬ ‫اســیب زدن بــه خــود و دیگــران بــه هیــچ وجــه در ایــن مراســم جایــی نــدارد و روشــن کــردن اتــش در‬ ‫حــد بســیار کوچــک جزیــی از ایــن مراســم اســت کــه ان هــم بایــد بــا نظــارت بزرگترهــا و بــا مراقبــت‬ ‫کامــل انجــام شــود‪.‬‬ ‫‪45‬‬ صفحه 45 ‫شغل‬ ‫حسنا سجادی‬ ‫نانـوا‬ ‫نــان اصلی تریــن غــذای ایرانی هاســت و بــه همیــن‬ ‫دلیــل شــغل نانوایــی و یــا بــه قــول قدیمی هــا‬ ‫خبــازی‪ ،‬بــه عنــوان یکــی از مهم تریــن مشــاغل از‬ ‫گذشــته تــا بــه امــروز مــورد توجــه بــوده اســت‪.‬‬ ‫ایــن شــغل بــه عنــوان یکــی از مشــاغل کاربــردی‬ ‫بــه اشــکال مختلفــی مــورد اســتفاده قــرار می گیــرد‪.‬‬ ‫در گذشــته مســئولیت ارد کــردن گنــدم و پخــت نــان‬ ‫بــر عهــده زنــان خانــوار بــود؛ بــا گذشــت زمــان و‬ ‫تغییــرات پــی در پــی در مســئولیت ها‪ ،‬افــرادی‬ ‫مســئولیت پخــت نــان بــرای افــراد جامعــه را بــر‬ ‫عهــده گرفتنــد کــه بــه انهــا نانــوا گفتــه می شــود‪.‬‬ ‫نان هــا عمومــا بــه دو دســته‬ ‫ســنتی مثــل ســنگگ تافتــون‬ ‫و دســته فانتــزی مثــل باگت و‬ ‫فرانســوی تقســیم می شــوند‬ ‫کــه هــر کــدام روش پخــت‬ ‫جداگانــه ای دارنــد‪ .‬نانــوا‬ ‫بایــد توانایــی پخــت نــان‬ ‫بــا بهتریــن کیفیــت را داشــته‬ ‫باشــد‪ .‬امــروزه نانوایی هــا‬ ‫بــه دو بخــش نانوایــی ازاد‬ ‫و نانوایــی دولتــی تقســیم‬ ‫می شــوند در نانوایــی ازاد‪،‬‬ ‫نانــوا ارد مــورد نیــاز خــود را بــا قیمــت باالتــری خریــداری کــرده و طبیعــی اســت نــان گران تــری‬ ‫تولیــد می کنــد‪.‬‬ ‫در نانوایــی دولتــی‪ ،‬نانــوا ارد را بــه قیمــت مصــوب از اتحادیــه خریــداری می کنــد و نــان را بــه قیمــت‬ ‫مصــوب عرضــه می کنــد‪ .‬در نانوایی هــا عمومــا ســه فــرد مشــغول بــه فعالیــت هســتند‪ :‬شــاطر کــه‬ ‫وظیفــه پختــن نــان را دارد؛ چانــه گیــر کــه وظیفــه تقســیم خمیرهــا بــه اندازه هــای الزم را دارد و‬ ‫خمیرگیــر کــه مســئولیت خمیــر کــردن ارد هــا را بــه عهــده دارد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪46‬‬ صفحه 46 ‫عمومــا نانواهــا در نانوایی هــای شــخصی فعالیــت می کننــد‪.‬‬ ‫یــک نانــوا می توانــد در یــک نانوایــی کوچــک فعالیــت کنــد‬ ‫یــا در محیط هــای بــزرگ صنعتــی انــواع نــان را بپــزد‪.‬‬ ‫بــه همیــن دلیــل نانوایی هــای متنوعــی وجــود دارد بــرای‬ ‫پخــت انــواع نــان وجــود دارد‪ .‬از نانوایی هــای خصوصــی‬ ‫تــا نانوایی هایــی کــه در رســتوران ها‪ ،‬مراکــز تفریحــی‬ ‫تــا ســازمان های بــزرگ وجــود دارنــد‪ .‬نانوایی هــای‬ ‫بیمارســتان‪ ،‬پادگان هــا‪ ،‬دانشــگاه ها و شــرکت های تهیــه‬ ‫نــان وغیــره هــم از دیگــر مراکــزی هســتند کــه یــک نانــوا‬ ‫می توانــد در انجــا مشــغول بــه کار شــود‪ .‬اســت‪.‬‬ ‫نانــوا پــس از اینکــه مهــارت و توانایــی مــورد نیــاز را در‬ ‫پخــت نان هــای ســنتی یــا فانتــزی پیــدا کــرد‪ ،‬در صــورت‬ ‫داشــتن ســرمایه اولیــه حتــی می توانــد نانوایــی بــاز کنــد‪.‬‬ ‫یکــی از رمــوز موفقیــت در شــغل نانــوا پخــت نــان بــا کیفیــت اســت کــه موجــب افزایــش تعــداد و‬ ‫رضایــت مشــتریان خواهــد شــد‪ .‬نانــوا می توانــد بــرای بیشــتر شــدن درامــد و افزایــش مشــتریان‬ ‫در پخــت نان هــا خالقیــت بــه خــرج دهــد‪ .‬بســیاری از نانوایی هــا بــرای پــر رونــق شــدن کارشــان‪،‬‬ ‫نان هــای محلــی شــهرهای دیگــر را پخــت می کننــد‪.‬‬ ‫نوایــی امــا یکــی از مشــاغلی اســت کــه طوالنــی تریــن ســاعت های کاری حتــی در روزهــای‬ ‫تعطیــل را دارد‪ .‬اغلــب نانواهــا از صبــح زود تــا دیروقــت در نانوایــی مشــغول پختــن نــان‬ ‫هســتند‪ .‬حتــی عــده ای از نانوا هــا بــرای امــاده ســازی خمیــر و هماهنــگ کــردن امــور‬ ‫ممکــن اســت شــب را در محــل نانوایــی ســپری کننــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪47‬‬ صفحه 47 ‫وظایف اصلی شغل نانوایی‬ ‫شــغل نانوایــی بــا توجــه بــه نــوع پخــت‬ ‫نــان فانتــزی و ســنتی‪ ،‬دارای وظایــف خاصــی‬ ‫اســت‪ .‬در ادامــه بــا برخــی از وظایــف اصلــی‬ ‫یــک نانــوا اشــنا می شــوید‪:‬‬ ‫الک کردن ارد‬ ‫خمیر کردن ارد‬ ‫نظافت پاروها‬ ‫جمع کردن سنگ (نانوایی سنگکی)‬ ‫نظافت فرها (نانوایی فانتزی)‬ ‫تخمین زمان پخت مناسب نان‬ ‫مهارت ها و دوره های اصلی شغل نانوایی‬ ‫بــرای شــغل نانوایــی بــه مــدرک‬ ‫دانشــگاهی نیــاز نیســت عمومــا‬ ‫افــرادی کــه عالقــه منــد بــه‬ ‫شــغل نانوایــی هســتند می تواننــد‬ ‫بــا مــدرک دیپلــم یــا حتــی زیــر‬ ‫دیپلــم نیــز وارد بــازار کار نانوایــی‬ ‫شــوند‪ .‬البتــه قطعــا بایــد دوره هــای‬ ‫تجربــی و کاربــردی را در یکــی از‬ ‫ایــن نانوایی هــا بگذرانیــد‪ .‬بــرای‬ ‫اینکــه بتوانیــد در شــغل نانوایــی‬ ‫فعالیــت کنیــد بایــد مجــوز بهداشــت‬ ‫را دریافــت کنیــد ‪ .‬مطابــق قانــون‬ ‫اصــاح مــاده ‪ ۱۳‬مــواد خوردنــی‪،‬‬ ‫اشــامیدنی‪ ،‬ارایشــی و بهداشــتی‬ ‫و ائیــن نامــه اجرایــی ان‪ ،‬داشــتن‬ ‫کارت بهداشــت معتبــر‪ ،‬بــرای‬ ‫متصدیــان و کارکنــان مراکــز تهیــه و‬ ‫توزیــع مــواد غذایــی و اماکــن عمومــی‪ ،‬الزامــی اســت‪.‬‬ ‫وجــود کارت بهداشــت معتبــر بــه عنــوان مــدرک قانونــی و بــه مفهــوم تاییــد ســامت فــرد از نظــر‬ ‫عــدم ابتــا بــه بیماری هــای انگلــی واگیــردار و قاچــی (پوســت ‪ ،‬مــو و ناخــن ) اســت و وجــود ان بــرای‬ ‫اشــتغال و فعالیــت در مراکــز تهیــه و توزیــع مــواد غذایــی و اماکــن عمومــی الزامــی اســت‪ .‬الزم اســت‬ ‫بدانیــد صــدور کارت بهداشــت صرفــا توســط واحدهــای زیــر مجموعــه دانشــگاه علــوم پزشــکی (مراکــز‬ ‫بهداشــت و یــا مراکــز بهداشــتی درمانــی دولتــی) صــورت می گیــرد ‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪48‬‬ صفحه 48 ‫سختی هایی شغل نانوایی‬ ‫ایستادن های طوالنی‬ ‫بــه عنــوان یــک نانــوا شــما مجبوریــد ســاعت های‬ ‫متمــادی بــرای امــاده ســازی خمیــر و پخــت نــان ســر‬ ‫پــا بایســتید کــه ایــن موضــوع در طوالنــی مــدت ممکــن‬ ‫اســت بــه شــما اســیب بزنــد‪.‬‬ ‫گرمای بیش از حد تنور‬ ‫گرمــاو حــرارت جــزو جدایــی ناپذیــر نانوایی اســت‪ .‬شــما‬ ‫بایــد تحمــل گرمــای زیــاد بــه مــدت طوالنــی را داشــته‬ ‫باشــید‪ .‬خشــکی چشـم ها بــه خاطــر گرمــای تنــور‪ :‬نــور و‬ ‫گرمــای اتــش در طــی روز ممکــن اســت باعــث شــود چشـم های شــما خشــک شــود‪ .‬بــه همیــن دلیــل‬ ‫برخــی از نانواهــا از قطــرات اشــک مصنوعــی بــرای مرطــوب کــردن چشم هایشــان اســتفاده می کننــد‪.‬‬ ‫باز کردن مغازه در ساعات اولیه روز‬ ‫در شــغل نانوایــی شــما بایــد ســحرخیز باشــید و صبح هــا بــرای امــاده ســازی خمیــر حداقــل از‬ ‫ســاعت ‪ ۴‬صبــح در مغــازه نانوایــی حاضــر شــوید‪.‬‬ ‫وابســتگی کار بــه بــرق و اب و گاز‪ :‬ماننــد بســیاری از مشــاغل مــه بــا مــواد غذایــی ســر و کار دارد‪ ،‬در‬ ‫شــغل نانوایــی وجــود بــرق‪ ،‬اب و گاز کامــا ضــروری اســت کــه در صورتــی قطــع شــدن هــر یــک شــما‬ ‫بــه دردســر می افتیــد‪.‬‬ ‫پخت نان با کیفیت‬ ‫نانواهــای حرفــه ای می داننــد کــه یــک نــان باکیفیــت کــه بیــش از حــد خمیــر یــا ســوخته نباشــد‪،‬‬ ‫روش مخصــوص پخــت خــودش را دارد‪ .‬هرگونــه بــی دقتــی در تهیــه خمیرمایــه و خمیــر نــان و یــا‬ ‫تغییــر در مــدت زمــان پخــت می توانــد از کیفیــت نــان شــما بکاهــد‪.‬‬ ‫‪49‬‬ صفحه 49 ‫انیمیشن‬ ‫پانته ا پاد‬ ‫اسکوبی‬ ‫دوســتی بــا ســگی بــه نــام اســکوبی‪ ،‬باعث‬ ‫شــده تــا دیگــر شــگی احســاس تنهایــی‬ ‫نکنــد‪ .‬بــا خطراتــی کــه بــرای اســکوبی‬ ‫ایجــاد می شــود‪ ،‬شــگی و دوســتانش‬ ‫تــاش می کننــد تــا او را نجــات دهنــد‪.‬‬ ‫ایــن انیمیشــن کار گروهــی و دوســتی را بــه‬ ‫فرزنــد شــما امــوزش می دهــد‪.‬‬ ‫ایــن انیمیشــن دارای صحنه هــای زیــادی‬ ‫از تعقیب وگریــز و درگیــری اســت کــه‬ ‫در هیچ کــدام از ان هــا خون ریــزی یــا‬ ‫جراحتــی دیــده نمی شــود‪ .‬مــواردی چــون‬ ‫نمایــش یــک روح و ربات هــای ترســناک‪،‬‬ ‫از مضامیــن خشــن و ترســناک ایــن‬ ‫انیمیشــن هســتند‪ .‬خشــونت موجــود در ایــن‬ ‫اثــر‪ ،‬فانتــزی و دور از واقعیــت اســت و تنهــا‬ ‫در رفتارهــای شــخصیت منفــی (دســترلی)‬ ‫دیــده می شــود‪.‬‬ ‫البتــه جدایــی و دوری مو ّقــت شــگی و «اســکوبی» از هــم‪ ،‬می توانــد بــرای کــودکان‪ ،‬رن ـج اور و‬ ‫غم بــار باشــد‪ .‬در ایــن اثــر‪ ،‬خانــواده هیــچ نقشــی در داســتان و یــا تاثیــری بــر شــخصیت ها‬ ‫نــدارد‪ .‬داســتان بــدون پیچیدگــی خــاص و تعلیــق‪ ،‬روایــت می شــود و دنبال کــردن ان بــرای‬ ‫کــودکان اســان خواهد بــود‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪50‬‬ صفحه 50 ‫پیــام اصلــی انیمیشــن اهمیــت دوســتی و کار گروهــی‬ ‫اســت کــه به صورتــی جـ ّذاب‪ ،‬بــرای کــودکان و نوجوانان‬ ‫بــه نمایــش در امده اســت‪ .‬والدیــن می تواننــد در مــورد‬ ‫اهمیــت دوســتی شــگی و دوســتانش و رفتارهــای انــان‬ ‫بــرای حفــظ ایــن دوســتی‪ ،‬بــا کــودک خــود صحبــت‬ ‫کننــد‪ .‬همــکاری و کار گروهــی شــگی و دوســتانش نیــز از‬ ‫جملــه مســائلی اســت کــه والدیــن می تواننــد بــا تاکیــد‬ ‫توجــه فرزنــدان خــود را بــدان معطــوف کننــد‪.‬‬ ‫بــر ان‪ّ ،‬‬ ‫گفتنــی اســت‪ ،‬وجــود شــخصیت اســکوبی بــه عنــوان‬ ‫ســگی کــه بــا انســان دوســت شــده اســت‪ ،‬می توانــد‬ ‫فرزنــدان شــما را بــه داشــتن حیــوان خانگــی ترغیــب‬ ‫کنــد‪.‬‬ ‫فرزند شــما کدام شــخصیت انیمیشــن را بیشــتر دوســت‬ ‫دارد؟ ایــن ســوال نحــوۀ الگوپذیــری کــودک شــما را‬ ‫مشــخص می کنــد‪ .‬تغییــرات «شــگی» و «فالکــون ابــی»‬ ‫چــه دالیلــی دارد؟ بــا ایــن ســوال می توانیــد در مــورد‬ ‫اهمیــت دوســتی و شــجاعت‪ ،‬بیشــتر بــا کــودک خــود‬ ‫گفت وگــو کنیــد‪ .‬از کــودک خــود بخواهیــد ویژگی هــای‬ ‫«دســترلی» را بیــان کنــد‪ .‬بــا ایــن ســوال‪ ،‬می توانیــد‬ ‫ویژگــی هــای منفــی ایــن شــخصیت را بــرای کــودک‬ ‫خــود مشــخص تر کنیــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪51‬‬ صفحه 51 ‫داستان انیمیشن‬ ‫«شــگی» پســری نوجــوان و تنهاســت کــه هیــچ‬ ‫دوســتی صمیمانــه ای نــدارد‪ .‬او به صــورت‬ ‫اتفاقــی بــا ســگی رو بــه رو می شــود کــه‬ ‫به خاطــر دزدیــدن تکــه ای گوشــت از یــک‬ ‫مغــازه‪ ،‬در قســمتی از ســاحل مخفــی شــده‬ ‫اســت‪ .‬شــگی پــس از نجــات دادن ان ســگ‪ ،‬بــا‬ ‫او دوســت می شــود و نــام ســگ را «اســکوبیدو»‬ ‫می گــذارد‪ .‬پــس از میهمانــی هالوویــن‪« ،‬ولمــا»‪،‬‬ ‫«دافنــه» و «فــرد» بــا شــگی واســکوبی دوســت‬ ‫می شــوند و گروهــی بــرای پی بــردن بــه‬ ‫رازهــای عجیب وغریــب تشــکیل می دهنــد‪.‬‬ ‫شــگی و اســکوبی برخــاف ســایر افــراد‬ ‫گــروه‪ ،‬باهــوش و شــجاع بــه نظــر نمی اینــد‬ ‫و بیشــتر بــه فکــر حاشــیه هایی چــون غذاخــوردن و‪ ...‬هســتند‪ .‬پــس از گذشــت یــک دهــه و‬ ‫شــهرت پیداکردن گــروه انــان‪ ،‬فــردی بــه نــام «ســایمون» بــرای گســترش گــروه ‪ ،‬پیشــنهاد‬ ‫ســرمایه گذاری می دهــد‪ .‬شــرط ســایمون بــرای ســرمایه گذاری‪ ،‬نبــود شــگی و اســکوبی در‬ ‫گــروه اســت‪ .‬شــگی کــه احســاس می کنــد در گــروه اضافــی اســت و حضــورش باعــث ضــرر‬ ‫بــه دوســتانش می شــود‪ ،‬همــراه بــا اســکوبی گــروه را تــرک می کنــد‪ .‬در همیــن زمــان فــرد‬ ‫تبهــکاری بــه نــام «دســترلی دیــک» متوجــه می شــود بــرای دس ـت یابی بــه یــک گنــج قدیمــی‬ ‫(اثــار باســتانی) نیــاز بــه اخریــن ســگ زنــده از یــک نــژاد خــاص دارد‪ .‬او پــس از جســتجوهای‬ ‫فــراوان متوجــه می شــود کــه ان ســگ‪ ،‬اســکوبی اســت و هر طور شــده بایــد ان را بــدزدد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪52‬‬ صفحه 52 ‫«فالکــون ابــی» (ابرقهرمــان) کــه همــراه‬ ‫گروهــش در تعقیــب دســترلی هســتند‪،‬‬ ‫شــگی و اســکوبی را نجــات می دهنــد و بــا‬ ‫همــکاری بــا ان هــا‪ ،‬مانــع از عملــی شــدن‬ ‫نقشــه های شــوم او می شــوند‪ .‬فــرد و‬ ‫دوســتانش کــه متوجــه درخطربــودن شــگی‬ ‫و اســکوبی می شــوند نیــز تــاش می کننــد‬ ‫تــا ان هــا را نجــات دهنــد‪ .‬در ایــن مــدت‬ ‫ان هــا متوجــه اشــتباهات خــود می شــوند و‬ ‫تاثیـ ِر نبــودن شــگی و اســکوبی را در گــروه‬ ‫خــود حــس می کننــد‪ .‬همــکاری شــگی‪،‬‬ ‫اســکوبی‪ ،‬فالکــون و دوســتان شــگی باعــث‬ ‫نجات یافتــن اســکوبی شــده و دســترلی‬ ‫نیــز از رســیدن بــه هدفــش بازمی مانــد‪.‬‬ ‫‪53‬‬ صفحه 53 ‫گیم‬ ‫ثنا محمدی‬ ‫نید فور اسپید‬ ‫در ســال ‪ ،۱۹۹۴‬اولیــن نســخه از مجموعــه نیــد فــور‬ ‫اســپید ‪ Need for Speed‬روانــه بــازار شــد تــا اغــاز‬ ‫کننــده مجموعــه ای بایــد کــه بــرای ده ســال‪ ،‬توانســت‬ ‫به خوبــی مخاطبــان را ســرگرم کنــد‪ .‬بــا اینکــه دراین میــان‬ ‫نســخه هایی عرضــه شــد کــه درخــور نــام نیــد فــور اســپید‬ ‫نبــود‪ ،‬امــا نســخه های برتــر و ســرگرم کننــده ی ان به نحــوی‬ ‫ســاخته شــده بودنــد کــه ایــن مجموعــه بتوانــد همچنــان‬ ‫در قلــب مخاطبــان باقــی بمانــد‪ .‬بیــش از یــک دهــه اســت‬ ‫کــه نیــد فــور اســپید‪ ،‬یــک ســیر نزولــی را پیــش گرفتــه و‬ ‫نســخه های جدیــد ان‪ ،‬نتوانســته اســت انطــور کــه بایــد و‬ ‫شــاید خــودی نشــان دهنــد‪.‬‬ ‫در نســل هشــتم و ســال ‪ ،۲۰۱۵‬ریبــوت ‪ Need for Speed‬را می تــوان اولیــن نســخه ای دانســت کــه‬ ‫به صــورت کامــل بــرای پلتفرم هــای نســل هشــتمی عرضــه شــد و عملکــرد نســبتا ضعیفــی را از خــود‬ ‫به نمایــش گذاشــت‪.‬‬ ‫ایــن در حالــی اســت کــه دو ســال بعــد‪ ،‬یــک‬ ‫بــار دیگــر اســتودیو گوســت گیمــز‪ ،‬ســازنده‬ ‫نســخه های فعلــی نیــد فــور اســپید‪ ،‬نشــان داد کــه‬ ‫می توانــد نســخه ضعیف تــری را عرضــه کنــد و‬ ‫ایــن بــازی به بدتریــن بــازی ســری نیــد فــور اســپید‬ ‫تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫حــال اســتودیو گوســت گیمز‪،‬ایــن بازی را توســعه‬ ‫داده اســت کــه چنــدی پیــش در دســترس کاربــران قــرار گرفــت‪ .‬اســتودیو گوســت گیمــز بــا تمرکــز‬ ‫روی داســتان و گیم پلــی‪ ،‬اعــام کــرده بــود کــه قصــد دارد محصولــی را ارائــه دهــد کــه درخــور نــام‬ ‫نیــد فــور اســپید اســت و یــک بــار دیگــر دل هــواداران قدیمــی را به دســت اورد‪ .‬ســوال اینجــا اســت‬ ‫کــه ایــا نیــد فــور اســپید یــک بــازی ســرگرم کننــده و هیجان انگیــز اســت؟ در جــواب بــه ایــن‬ ‫ســوال بایــد بگویــم کــه نیــد فــور اســپید هیــت‪ ،‬بهتریــن نســخه عرضــه شــده روی پلتفرم هــای نســل‬ ‫هشــتمی از ســری نیــد فــور اســپید اســت‪ ،‬امــا مشــکالتی را در خــود جــای داده کــه ســبب شــده اســت‬ ‫ایــن بــازی بــا نســخه های خاطره انگیــز و قدیمــی ان ‪ ،‬فاصلــه داشــته باشــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪54‬‬ صفحه 54 ‫یکــی از مــواردی کــه گوســت گیمــز‬ ‫و الکترونیــک ارتــز روی ان تمرکــز‬ ‫کرده انــد‪ ،‬ارائــه یــک داســتان بــا‬ ‫محوریــت تعقیب وگریــز اســت‪.‬‬ ‫نیــد فــور اســپید هیــت‪ ،‬روایت گــر‬ ‫گروهــی از مســابقه دهندگان در‬ ‫پالــم ســیتی اســت کــه توســط گــروه‬ ‫ویــژه ای از پلیس هــا تحــت تعقیــب‬ ‫هســتند‪ ،‬امــا پلیس هــای فاســد‪،‬‬ ‫درکنــار گرفتــن مســابقه دهنده ها‬ ‫ســعی می کننــد از ایــن راه پــول هــم‬ ‫به دســت بیاورنــد‪ .‬ان هــا بــا گرفتــن‬ ‫رشــوه و انجــام کارهــای غیرقانونــی‬ ‫بــرای خــود کاســبی جدیــدی را‬ ‫دســت وپا کرده انــد‪ .‬ازایــن رو شــما‬ ‫در نقــش یــک کاراکتــر شخصی ســازی‬ ‫شــده‪ ،‬پابه جهــان بــازی می گذاریــد و‬ ‫وظیفــه داریــد کــه جلــوی پلیس هــای‬ ‫فاســد را بگیریــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪55‬‬ صفحه 55 ‫روایــت داســتانی نه چنــدان جــذاب به همــراه‬ ‫شــخصیت هایی کــه اصــا نمی توانیــد بــا ان هــا‬ ‫ارتبــاط برقــرار کنیــد‪ ،‬مــواردی هســتند کــه داســتان‬ ‫بــازی را بــه یــک بخــش خســته کننــده تبدیــل‬ ‫کــرده اســت‪.‬‬ ‫گوســت گیمــز و الکترونیــک ارتــز به جــای تمرکــز‬ ‫روی ایــن بخــش‪ ،‬بایــد بیخیــال ان شــود و به ســراغ‬ ‫گیم پلــی و ارائــه محتویــات ســرگرم کننــده بــرود‪.‬‬ ‫به عبارتــی تاحــدی از ارائــه یــک بــازی ریســینگ‬ ‫ارکیــد داســتان محور فاصلــه بگیــرد و به ســراغ‬ ‫ســاختاری متفــاوت بــرود‪ .‬البتــه گوســت گیمــز‬ ‫در ایــن نســخه ســعی کــرده توجــه ویــژه ای بــه‬ ‫محتویــات بــازی داشــته باشــد تــا حتــی پــس از‬ ‫تمــام کــردن بخــش داســتانی‪ ،‬بازیکنــان بتواننــد‬ ‫همچنــان به تجربــه ی بــازی و انجــام مراحــل‬ ‫مختلــف بپردازنــد‪ .‬جــدا از مســابقات داســتانی‬ ‫اصلــی‪ ،‬تعــدادی مســابقات فرعــی هــم بــرای شــما‬ ‫درنظــر گرفتــه شــده کــه ازطریــق کاراکترهــای داســتانی در اختیــار شــما قــرار داده می شــود‪.‬‬ ‫ایــن دســته از مســابقات در ســبک های مختلفــی نظیــر‬ ‫دریفــت‪ ،‬افــرود طراحــی شــده اند و بــا کامــل کــردن‬ ‫هــر ســری از مســابقات یــک کاراکتــر‪ ،‬پاداش هــای‬ ‫متفاوتــی را کســب می کنیــد‪ .‬بــرای مثــال بــا تمــام کــردن‬ ‫ســری مســابقات کاراکتــر دکــس‪ ،‬یــک اپگریــد ماشــین‬ ‫را دریافــت می کنیــد‪ .‬یکــی از مواردی کــه می توانــد‬ ‫موفقیــت یــا عــدم موفقیــت یــک بــازی ماشین ســواری را‬ ‫تضمیــن کنــد‪ ،‬محتویاتــی اســت کــه توســط تیــم ســازنده‬ ‫در اختیــار مخاطــب قــرار داده می شــود‪.‬‬ ‫ارائــه محتویــات و اســتفاده درســت از مکانیســم های‬ ‫گیم پلــی‪ ،‬مــوردی اســت کــه نســخه قبــل فاقــد ان بــود‪،‬‬ ‫امــا گوســت گیمــز ایــن مشــکل را در ایــن نســخه حــل‬ ‫کــرده اســت‪.‬‬ ‫مســابقات در جهــان هیــت بــه دو دســته مســابقات‬ ‫روز و شــب تقســیم بندی می شــوند‪ .‬از نظــر ســاختار‪،‬‬ ‫مســابقات روز و شــب یکــی هســتند و در مــوارد جزئــی‬ ‫بــا یکدیگــر تفــاوت دارنــد‪ .‬بــرای مثــال در روز بیشــتر‬ ‫شــاهد مســابقات ‪ Circuit‬هســتیم‪ ،‬ایــن در حالــی اســت‬ ‫کــه در شــب بیشــتر مســابقات ‪ Sprint‬را مشــاهده‬ ‫می کنیــد ‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪56‬‬ صفحه 56 ‫بااین حــال گوســت گیمــز توجــه ویــژه ای‬ ‫بــه مســابقات شــبانه کــرده اســت‪ .‬در‬ ‫شــب‪ ،‬پلیس هــا مراقــب شــما هســتند‬ ‫و اگــر شــما را در طــول مســابقه یــا‬ ‫رانندگــی ازاد در ســطح شــهر ببیننــد‪،‬‬ ‫شــما را تعقیــب خوانــد کــرد‪ .‬نحــوه ی‬ ‫تعقیب وگریــز هــم بدیــن صــورت اســت‬ ‫کــه در بــاالی صفحه نمایــش یــک درجــه‬ ‫حــرارت قــرار داده شــده اســت کــه بــا‬ ‫انجــام مســابقات یــا پشــت ســر گذاشــتن‬ ‫مامــوران پلیــس‪ ،‬درجــه ی ان افزایــش‬ ‫پیــدا می کنــد و باعــث افزایــش پلیس هــا‬ ‫در ســطح شــهر می شــود‪ .‬درجــه پنــج‪ ،‬اخریــن درجــه حــرارت در بــازی نیــد فــور اســپید هیــت اســت؛ جایی کــه‬ ‫پلیس هــای متعــددی شــما را تعقیــب خواهنــد کــرد و از مــوارد مختلفــی مثــل هلیکوپتــر و مســدود کــردن‬ ‫مســیر اســتفاده می کننــد تــا شــما را دســتگیر کننــد‪.‬‬ ‫نکت ـه ی جالــب بخــش شخصی ســازی اتومبیــل در بــازی ایــن اســت کــه اســتودیو گوســت گیمــز‪ ،‬ســعی‬ ‫کــرده اســت‪ ،‬تجربـه ی نوســتالوژی را در ایــن بخــش ارائــه دهــد‪ .‬ازایـن رو بازیکنــان می تواننــد مــواردی‬ ‫مثــل ضبــط ماشــین خــود را تعویــض کننــد‪ ،‬از مــواردی مثــل افکــت توربــو و دود الســتیک اســتفاده‬ ‫کننــد و در انتهــا‪ ،‬نئون هــای رنگــی را بــرای ماشــین خــود انتخــاب کننــد‪ .‬جــدا از ارتقــا و شخصی ســازی‬ ‫اتومبیــل‪ ،‬گوســت گیمــز از دو توانایــی هــم بــرای بازیکنــان اســتفاده کــرده اســت‪.‬‬ ‫دراینجــا می توانیــد یــک مهــارت مثــل ضعیــف عمــل کــردن رادار پلیس هــا و یــک مهــارت قابــل فعــال‬ ‫کــردن مثــل پــر شــدن دوبــاره مخــزن نیتــرو را بــرای خــود انتخــاب کنیــد‪ .‬درکنــار تمامــی ایــن مــوارد‪،‬‬ ‫بــد نیســت بــه بخــش انالیــن هــم اشــاره ای داشــته باشــیم‪ .‬بخــش انالیــن بــازی دارای حالت هــای انالیــن‬ ‫مختلــف نیســت و بــر پایــه ســاخت گــروه و رســاندن ان بــه باالتریــن ســطح ممکــن طراحــی شــده اســت‪.‬‬ ‫‪57‬‬ صفحه 57 ‫کاردستی‬ ‫شاینا مفتخری مظاهری‬ ‫ساخت کاردستی قورباغه با کاغذ‬ ‫بــرای درســت کــردن کاردســتی قورباغــه بــه‬ ‫ســه کاغذرنگــی ســبز‪ ،‬ســفید و قرمــز نیــاز‬ ‫داریــد‪.‬‬ ‫ابتــدا روی کاغــذ ســبز یــک دایــره ســبز‬ ‫درســت کنیــد‪ .‬بعــد دســت هــای کــودک را‬ ‫روی کاغــذ بگذاریــد و دورتــادور انهــا را خــط‬ ‫بکشــید‪ .‬ســپس از او بخواهیــد دســتها را بــا‬ ‫قیچــی جــدا کنــد‪.‬‬ ‫بــرای چشــم هــا دو دایــره ســفید درســت‬ ‫کنیــد و وســط ان را بــا ماژیــک مشــکی رنــگ‬ ‫کنیــد‪.‬‬ ‫بــا کاغــذ قرمــز یــک نــوار حــدود ده ســانتی‬ ‫متــری درســت کنیــد و ان را یــک بــار دور‬ ‫انگشــت خــود بپیچیــد تــا گــرد بشــود‪.‬‬ ‫ســپس مثــل تصویــر زیــر تکــه هــای کاغــذ را‬ ‫بــه هــم بچســبانید‪.‬‬ ‫ساخت کاردستی سیب نواری‬ ‫ســاخت ایــن کار دســتی ســاده اســت‪ .‬بــرای درســت‬ ‫کــردن ان بــه یــک رول دســتمال کاغــذی‪ ،‬کاغذرنگــی‬ ‫قرمــز و ســبز نیــاز داریــد‪.‬‬ ‫ابتــدا کاغــذ رنگــی قرمــز را بــه نــوار هایــی بــا عــرض‬ ‫یــک ســانتی متــر تبدیــل کنیــد‪ .‬طــول نــوار هــای‬ ‫کاغــذی بایــد تقریبــا دوبرابــر طول رول دســتمال باشــد‪.‬‬ ‫کاغذهــای قرمــز را مثــل تصویــر زیــر بــه داخــل رول‬ ‫دســتمال بچســبانید‪.‬‬ ‫بــا مقــوا یــک ســاقه بــرای ســیب درســت کنیــد و‬ ‫داخــل رول دســتمال بچســبانید‪ .‬ســپس بــرگ را روی ان‬ ‫وصــل کنیــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪58‬‬ صفحه 58 ‫کاردستی ماهی برای بچه ها‬ ‫از کاردســتی ماهــی مــی توانیــد بــرای درســت کــردن دریــا یــا اکواریــوم کاغــذی اســتفاده کنیــد‪.‬‬ ‫بــرای ایــن کار بــه یــک رول دســتمال کاغــذی و ابرنــگ یــا گــواش نیــاز داریــد‪.‬‬ ‫ابتدا رول دستمال را تا کنید‪ .‬بعد ان را با ابرنگ‪ ،‬رنگ کنید‪.‬‬ ‫سپس مثل تصویر زیر باالی ان یک برش نیم دایره دهید و از وسط ان دو مثلث دراورید‪.‬‬ ‫حال با رنگ دلخواه پولک های ماهی را بکشید‪.‬‬ ‫یــک روش دیگــر بــرای درســت کــردن ماهــی کاغــذی ایــن اســت کــه یــک کاغــذ برداریــد و مثــل‬ ‫تصویــر ســمت چــپ ان را بــرش دهیــد‪ .‬قســمت پاییــن بایــد دارای شــش نــوار باشــد (تعــداد‬ ‫نوارهــا بایــد زوج باشــد)‪.‬‬ ‫بعــد دو نــوار وســط ان را روی هــم بیاوریــد و بچســبانید‪ .‬ســپس دو نــوار کنــار انهــا را (یکــی‬ ‫از ســمت چــپ و یکــی از ســمت راســت) روی هــم بیاوریــد و چســب کنیــد‪ .‬همیــن کار را بــرای‬ ‫نوارهــای بعــدی نیــز انجــام دهیــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪59‬‬ صفحه 59 ‫قوی کاغذی زیبا‬ ‫بــرای درســت کــردن کاردســتی قــو بایــد ابتــدا الگــوی زیــر را روی کاغــذ بکشــید‪ .‬بعــد دورتــا دور ان را‬ ‫ببریــد‪.‬‬ ‫ســپس الگــوی بریــده شــده را از وســط تــا بزنیــد‪ .‬روی خــط هــای عمــودی کــه بــه عنــوان بــال قــو‬ ‫کشــیده شــده نیــز بایــد بــرش دهیــد‪.‬‬ ‫ســپس انتهــای بــال قــو را بــه حالــت دایــره ای داخــل بیاوریــد و نزدیــک گــردن بچســبانید‪ .‬بــه ایــن‬ ‫ترتیــب قــوی کاغــذی زیبــا درســت مــی شــود‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪60‬‬ صفحه 60 ‫بشــقاب یکبــار مصــرف یــک وســیله عالــی بــرای درســت کــردن انــواع کاردســتی هــا اســت‪.‬‬ ‫می توانیــد بــا رنــگ امیــزی و یــا افــرودن چنــد تکــه کاغــذ روی ان کاردســتی حیوانــات مختلــف را‬ ‫درســت کنیــد‪.‬‬ ‫‪61‬‬ صفحه 61 ‫بازی‬ ‫شایلین مفتخری مظاهری‬ ‫یه قل دو قل‬ ‫هــدف از ایــن بــازی و ســرگرمی‪ ،‬افزایــش‬ ‫هماهنگــی عصبی‪-‬عضالنــی‪ ،‬افزایــش‬ ‫دقــت و تمرکــز و چابکــی اســت و تعــداد‬ ‫بازیکنــان بیشــتر از ‪ 2‬نفــر (‪ ۲‬تــا ‪ ۱۰‬نفــر)‬ ‫توصیــه می شــود‪ .‬ابــزار ایــن بــازی نیــز‬ ‫‪ ۵‬ســنگ گــرد و کمــی بزرگ تــر از فنــدق‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫ابتــدا بــا جفــت یــا تــک امــدن‪ ،‬اغازکننــده بــازی را مشــخص می کننــد‪ ،‬بــه ایــن گونــه کــه یکــی از‬ ‫بازیکنــان ســنگ ها را در مشــت می گیــرد تــا دیگــری بگویــد زوج اســت یــا فــرد‪ .‬ایــن بــازی چنــد‬ ‫مرحلــه دارد و بازیکــن بــا اجــرای موفــق هــر مرحلــه‪ ،‬بــه مرحلــه دیگــر راه می یابــد ولــی اگــر در هــر‬ ‫مرحلــه مرتکــب اشــتباه شــود‪ ،‬می بــازد و بایــد بــازی را بــه نفــر بعــدی واگــذار کنــد‪.‬‬ ‫مرحله اول (قل اول)‬ ‫‪ 5‬ســنگ را بــه گونـه ای کــه جــدا از هــم باشــند روی زمیــن پخــش می کننــد‪ .‬اغازکننــده بــازی یکــی از‬ ‫ســنگ ها را برمــی دارد و بــاال می انــدازد و در فاصلــه زمانــی پاییــن امــدن ســنگ‪ ،‬یکــی از ســنگ های‬ ‫روی زمیــن را برمـی دارد و بــا همــان دســت‪ ،‬ســنگ باالانداختــه را کــه در حــال ســقوط اســت‪ ،‬می گیــرد‬ ‫و بــه همیــن شــیوه همــه ســنگ ها را برم ـی دارد‪.‬‬ ‫مرحله دوم (دو قل)‬ ‫‪ ۵‬ســنگ را بــه گون ـه ای کــه دو بــه دو قــرار بگیــرد‪ ،‬روی زمیــن پخــش می کنــد؛ یکــی را برم ـی دارد و‬ ‫بــاال می انــدازد و ســنگ ها را دوتایــی از روی زمیــن برمــی دارد‪.‬‬ ‫مرحله سوم (سه قل)‬ ‫ماننــد مراحــل مذکــور اســت؛ بــا ایــن تفــاوت کــه ‪ 4‬ســنگ روی زمیــن را بایــد در دو حرکــت یــک تایــی‬ ‫و ســه تایــی بــردارد‪.‬‬ ‫مرحله چهارم‬ ‫یــک ســنگ را بــه هــوا می انــدازد و ‪ 4‬ســنگ را بــا هــم از روی زمیــن برمـی دارد و ســنگ معلــق در هــوا‬ ‫را می گیــرد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪62‬‬ صفحه 62 ‫مرحله پنجم (قرتک)‬ ‫یــک ســنگ را بــه هــوا می انــدازد‪ ،‬در حالــی کــه ‪ 4‬ســنگ دیگــر در مشــت اســت‪ ،‬انگشــت ســبابه را بــه‬ ‫زمیــن می کشــد‪ ،‬بعــد ســنگ را در هــوا می گیــرد‪.‬‬ ‫مرحله ششم‬ ‫بازیکــن ســنگ ها را پخــش می کنــد‪ .‬یکــی را برم ـی دارد و بــاال می انــدازد‪ .‬در فاصلــه بازگشــت‪ ،‬یکــی از‬ ‫ســنگ های روی زمیــن را برم ـی دارد و ســنگ هــوا را می گیــرد و بــا یــک پرتــاب دیگــر‪ ،‬ســنگی را کــه از‬ ‫روی زمیــن برمــی دارد‪ ،‬بــا یکــی از ســنگ ها عــوض می کنــد و بــه همیــن روش‪ ،‬مرحلــه را بــا تعویــض‬ ‫تمامــی ســنگ ها بــه پایــان می رســاند‪.‬‬ ‫مرحله هفتم‬ ‫در ایــن مرحلــه‪ ،‬بازیکــن بعــد از ریختــن ســنگ ها روی زمیــن‪ ،‬دســت چــپ را در یــک طــرف انهــا بــه‬ ‫شــکل عمــودی بــر زمیــن می گــذارد و دیــواری درســت می کنــد‪ .‬بــا دســت راســت یکــی را بعــد از‬ ‫برداشــتن بــه طــرف بــاال می انــدازد و ‪ 2‬بــار می گیــرد و در ایــن فاصلــه بایــد یکــی از ســنگ ها را بــردارد‬ ‫و ان ســوی دیــوار بگــذارد و ایــن حرکــت را بــرای تمامــی ســنگ ها اجــرا کنــد‪.‬‬ ‫مرحله هشتم‬ ‫در ایــن مرحلــه‪ ،‬بازیکــن ســنگ ها را یکجــا بــه طــرف بــاال می انــدازد و در فاصلــه بازگشــت انهــا‪ ،‬بــه‬ ‫ســرعت دســت ها را بــه هــم می چســباند و بــا دو کــف دســت‪ ،‬ســنگ ها را می گیــرد‪ .‬دوبــاره انهــا را‬ ‫در همــان حالــت بــا دو دســت بــه طــرف بــاال می انــدازد و در ایــن فاصلــه دســت ها را وارونــه می کنــد‬ ‫و از ناحیــه انگشــت ســبابه بــه هــم می چســباند و انهــا را بــا پشــت دســت هایش می گیــرد و ســپس‬ ‫ســنگ ها را بــاال پرتــاب می کنــد و بــا کــف دو دســت می گیــرد‪ .‬افتــادن‬ ‫حتــی یــک ســنگ موجــب ســوختن اســت و هــر کــدام از بازیکنــان کــه ایــن مراحــل را بــدون اشــتباه‬ ‫بگذرانــد‪ ،‬برنــده بــازی معرفــی می شــود و اگــر در هــر مرحلــه بســوزد‪ ،‬بایــد بازیکــن حریــف بــازی را‬ ‫ادامــه بدهــد‪.‬‬ ‫مرحله اخر‬ ‫مرحلــه تنبیــه اســت و دو بازیکــن روبــروی هــم می نشــینند‪ .‬بازنــده کــف دســتش را بــه زمیــن می چســباند‬ ‫و نفــر برنــده ســنگ ها را یکی یکــی بــا اســامی تنبیه هــا ماننــد‪« :‬نــوازش و برداشــتن عســل از کنــدو»‬ ‫پشــت دســت او می چســباند‪ ،‬ســپس بایــد بــا یــک حرکــت همــه ســنگ ها را بــه ســوی بــاال بینــدازد و بــا‬ ‫کــف دســت بگیــرد‪ .‬اگــر توانســت همــه را بگیــرد‪ ،‬تنبیهــی متوجــه او نیســت‪ ،‬امــا اگــر ســنگی روی زمیــن‬ ‫بیفتــد‪ ،‬بــه تعــداد ســنگ های افتــاده بــرای او جریمــه تعییــن می کننــد‪.‬‬ ‫‪63‬‬ صفحه 63 ‫پوستر انیمیشن «اسکوبی»‬ صفحه 64