ماهنامه دنیای بچه ها شماره 44

1 صفحه 1 ‫سخن سردبیر‬ ‫بیست و دوم بهمن‪ ،‬نماد اراده و اتحاد مردم‬ ‫مــاه بهمــن بــرای مــا مــردم ایــران مــاه پرخاطــره ای اســت‪ .‬در بیســت و دومیــن روز از ایــن مــاه‬ ‫بــود کــه ملــت ایــران بــه رهبــری حضــرت امــام خمینــی (ره) توانســتند بــا اتحــاد خــود بــا قیــام بــر‬ ‫ظلــم و ســتم رژیــم پهلــوی‪ ،‬بــه پیــروزی برســند‪ .‬رژیــم شــاه در حالــی کــه فقــط بــه شــکل پیشــرفت‬ ‫ظاهــری بــه شــکل غربــی بــود‪ ،‬مــردم مناطــق محــروم در شــهرهای ایــران را فرامــوش کــرده بــود‬ ‫و بــا فســاد و ظلــم و زندانــی کــردن مــردم معتــرض‪ ،‬مــردم را بیشــتر از گذشــته ناراضــی می کــرد‪.‬‬ ‫تــا اینکــه بــا قیــام علیــه شــاه و حکومــت فاســد او بــه هدایــت حضــرت امــام(ره) مــردم توانســتند‬ ‫حکومــت پهلــوی را ســاقط و جمهــوری اســامی را جایگزیــن کننــد‪.‬‬ ‫بــا گذشــت بیشــتر از چهــل ســال از پیــروزی انقــاب اســامی‪ ،‬مــردم بــا رشــادت های زیــاد ایــن‬ ‫انقــاب را حفــظ کردنــد و همچنــان بــرای پیشــرفت و ابادانــی کشــور در تــاش هســتند‪ .‬مــا فرزندان‬ ‫و اینــده ســازان ایــران نیــز بایــد تــاش کنیــم تــا هدف هــا و ارزوهــای پــدران و مــادران خــود را‬ ‫بــرای پیشــرفت و موفقیــت کشــور محقــق کنیــم و همیشــه بــه فکــر خدمــت بــه مــردم و اینــده‬ ‫ایــران باشــیم‪.‬‬ ‫شایلین مفتخری مظاهری‬ ‫ماهنامه دنیای بچه ها‬ ‫سال چهارم‪ ،‬شماره ‪ ،44‬بهمن ‪1400‬‬ ‫شماره مجوز‪81563 :‬‬ ‫مدیر مسئول و صاحب امتیاز‪:‬‬ ‫فاطمهعبدالمحمدی‬ ‫سردبیر‪ :‬شایلین مفتخری مظاهری‬ ‫دبیر تحریریه‪ :‬شاینا مفتخری مظاهری‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫علیرضا مفتخری مظاهری‪ -‬سمیه عبدالمحمدی‬ ‫ حسین شیردل‪ -‬پروانه فیروزی‪ -‬کبری‬‫تبریزیان‬ ‫نشانی دفتر مرکزی‪:‬‬ ‫تهران‪ -‬خیابان نامجو‪ -‬خیابان یزدی ‪-‬کوچه اسالمی‪ -‬پالک‪1‬‬ ‫کدپستی‪1615863111 :‬‬ ‫فهرست مطالب‬ ‫معرفی کتاب‬ ‫‪2‬‬ ‫قصه‬ ‫‪6‬‬ ‫اختراعات مهم بشر‬ ‫‪10‬‬ ‫مشاهیرایران‬ ‫‪14‬‬ ‫مشاهیرجهان‬ ‫‪18‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪22‬‬ ‫اماکن تاریخی جهان‬ ‫‪26‬‬ ‫اماکن تاریخی ایران‬ ‫‪30‬‬ ‫‪34‬‬ ‫سالمت‬ ‫‪38‬‬ ‫تاریخ‬ ‫ایین و فرهنگ‬ ‫شغل‬ ‫انیمیشن‬ ‫گیم‬ ‫کاردستی‬ ‫بازی‬ ‫تلفن تماس ‪( 77579917 - 77630096 :‬داخلی ‪)2‬‬ ‫شبکه توزیع فروش‪ :‬شرکت نشرگستر امروز ‪54081 000‬‬ ‫‪42‬‬ ‫‪46‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪54‬‬ ‫‪58‬‬ ‫‪62‬‬ ‫لیتوگرافی و چاپ‪ :‬گنجینه مینیاتور‬ ‫شــما می توانیــد فایــل ‪ P.D.F‬ماهنامــه دنیــای بچــه هــا را در ‪ 64‬صفحــه رنگــی‪ ،‬بــا مراجعــه بــه ســایت‬ ‫جــار و نصــب اپلیکیشــن مربوطــه و یــا از طریــق رمزینــه مقابــل دریافــت کنید‪.‬‬ صفحه 2 ‫روژان گلکار‬ ‫معرفی کتاب‬ ‫دختری به نام الک پشت‬ ‫موضوع کتاب‬ ‫«دختــری بــه نــام الک پشــت» داســتان‬ ‫دختــر یــازده ســاله ای بــه نــام الک پشــت‬ ‫اســت کــه مجبــور می شــود از مــادرش‬ ‫جــدا شــود و پیــش بســتگانش زندگــی کنــد‪.‬‬ ‫داســتان چالش هــای زندگــی الک پشــت‬ ‫و چگونگــی غلبــه اش بــر ان هــا را روایــت‬ ‫می کنــد ‪.‬‬ ‫نــام اصلــی کتــاب «دختــری بــه نــام‬ ‫الک پشــت» ‪Turtle in Paradise‬‬ ‫(الک پشــت در بهشــت) اســت‪ ،‬که نویســنده‬ ‫امریکایــی جنیفــر ال‪ .‬هالــم داســتان ان را بــا‬ ‫الهــام از زندگــی مــادر مادربزرگــش نوشــته‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫«‪ ...‬همــه همیشــه بــه مــن گفته انــد شــبیه‬ ‫مامــان هســتم‪ .‬موهایــم قهــوه ای اســت مثل‬ ‫او‪ ،‬امــا موهــای مــن مــدل مصــری بــا چتــری‬ ‫کوتــاه اســت‪ ،‬درســت مثــل این کــه یــک‬ ‫کاســه ی ســوپ خوری چپــه شــده باشــد‪.‬‬ ‫هرچنــد چشــم های مــا باهــم فــرق دارنــد‪،‬‬ ‫مــن فکــر می کنــم رنــگ چش ـم های ادم هــا‬ ‫چیزهــای زیــادی دربــاره ی ان هــا می گویــد‪.‬‬ ‫چشــم های مامــان ابــی روشــن اســت و‬ ‫هرچــه می بینــد گل رز اســت و بچــه گربــه‪.‬‬ ‫چشــم های مــن خاکســتری اند مثــل دوده‬ ‫و مــن چیزهــا را همان جــوری کــه هســتند‬ ‫می بینــم‪».‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪//ketabak.org/%D9‬‬ ‫‪%DA%A9%DB%81%‬‬ صفحه 3 ‫الک پشــت یــک دختــر یــازده ســاله اســت‬ ‫کــه به دلیــل کار مــادرش مجبــور بــه تــرک او‬ ‫در نیوجرســی می شــود تــا در کی وســت بــا‬ ‫خالــه اش زندگــی کنــد‪.‬‬ ‫«‪ ...‬مامــان همیشــه می گویــد کی وســت شــبیه‬ ‫بهشــت اســت‪ :‬خیلــی زیباســت‪ ،‬هوایــش عالــی‬ ‫اســت‪ ،‬و میوه هــا از درختانــش اویــزان هســتند‪.‬‬ ‫وقتــی حرف هایــش را می شــنوید بــا خودتــان‬ ‫فکــر می کنیــد حتمــا جاده هــا بــا شــکالت‬ ‫فــرش شــده اند‪.‬‬ ‫وقتــی باالخــره بــه کی وســت می رســیم‪ ،‬هیــچ‬ ‫خبــری از اب نبــات نیســت‪ .‬حقیقــت اینســت کــه‬ ‫این جــا شــبیه صندلــی شکســته ای اســت کــه‬ ‫بیــرون گذاشــته اند تــا زیــر افتــاب بپوســد‪.‬‬ ‫خانه هــای کوچــک و باریــک‪ ،‬بغــل هــم ردیــف‬ ‫شــده اند و بیشترشــان مــدت زیــادی اســت کــه‬ ‫رنــگ نشــده اند ‪»...‬‬ ‫داســتان دوران رکــود اقتصــادی در ان ســال ها را‬ ‫بــه تصویــر می کشــد‪ .‬دورانــی کــه خانواده هــای‬ ‫زیــادی از ســختی رنــج می بردنــد‪ .‬قبــل از ایــن‬ ‫دوران چنــدان معمــول نبــود کــه والدیــن بــرای‬ ‫پیداکــردن کار‪ ،‬خانــه خــود را رهــا کننــد یــا‬ ‫نگهــداری از فرزندشــان را بــه فامیــل بســپارند‪.‬‬ ‫نویســنده بــا زبانــی طنــز امیــز‪ ،‬فقــر ‪ ،‬دلتنگــی و‬ ‫دوســتی های خانوادگــی را بــا خلــق تصویرهــا و‬ ‫ماجراهــای جالــب روایــت می کنــد‪ .‬الک پشــت‬ ‫بــا خالــه مینــی و پســرهایش زندگــی جدیــد و‬ ‫پرماجرایــی را اغــاز می کنــد و روزهــا را گاه بــا‬ ‫شــادی و گاه بــا دلتنگــی مــادرش پشــت ســر‬ ‫می گــذارد‪.‬‬ ‫پســرها بــا دوســتان خــود در ازای گرفتــن اب نبات‬ ‫از بچه هــای محــل نگهــداری می کننــد‪ .‬در واقــع‬ ‫بــه ایــن طریــق بــه مــادران کمــک می کننــد و‬ ‫پــس از اشــنایی بــا الک پشــت اجــازه می دهنــد‬ ‫بــا ان هــا همــراه شــود‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪4‬‬ ‫دختــرک در ابتــدا بــا محیــط بیگانــه اســت؛‬ ‫ولــی خیلــی زود خــودش را بــا محیــط و بچه هــا‬ ‫وفــق می دهــد‪ .‬بــا افــراد مختلــف کــه اکثــرا‬ ‫فامیــل هســتند و مــادر او را می شناســند از جملــه‬ ‫مادربزرگــش مالقــات می کنــد‪ .‬در ادامــه داســتان‬ ‫الک پشــت از شــخصی کــه در رســتوران بــا او‬ ‫اشــنا می شــود و بــرای جمــع اوری اســفنج راهــی‬ ‫دریاســت‪ ،‬تقاضــای کار می کنــد‪ .‬مــرد کــه مــادر او‬ ‫را بــه یــاد دارد‪ ،‬به ناچــار می پذیــرد و او را بــا خــود‬ ‫همــراه می کنــد‪.‬‬ ‫ســفر در دریــا ماجراهــا و دردســرهای‬ ‫هیجان انگیــزی از جملــه پیــدا کــردن گنــج دزدان‬ ‫دریایــی و ناپدیــد شدنشــان را بــرای او و دوســتانش‬ ‫رقــم می زنــد‪ .‬ایــن ماجراهــا بــا طوفــان بزرگــی‬ ‫کــه در کی وســت می ایــد و تعــداد زیــادی کشــته‬ ‫می شــوند هم زمــان اســت و باعــث می شــود‬ ‫ان هــا زنــده بماننــد‪.‬‬ ‫داســتان بــا ایــن پیــام کــه «زندگــی یــک چالــش‬ ‫اســت و شــما چگونــه بــر ان چالش هــا غلبــه‬ ‫می کنیــد؟» بــه پایــان می رســد‪.‬‬ صفحه 4 ‫وقتــی دارم بــه ســوی مامــان م ـی دوم‪ ،‬خیابــان «کاری» طوالنی تــر از همیشــه بــه نظــر می ایــد‪ .‬کالهــم‬ ‫از ســرم می افتــد‪ ،‬امــا بــه خــود زحمــت نمی دهــم بایســتم‪ ،‬هیــچ چیــز نمی توانــد جلــوی رفتنــم پیــش‬ ‫مامــان را بگیــرد‪.‬‬ ‫مامان فریاد می زند‪ :‬الک پشت! اه عزیزم‪.‬‬ ‫من را عقب می گیرد و سر تا پایم را نگاه می کند و می گوید‪ :‬نگاش کن! خیلی برنزه شدی!‬ ‫می گویم‪ :‬دلم برات تنگ شده مامان‪.‬‬ ‫«جنیفــر ال‪ .‬هالــم» بــا الهــام از داســتان های‬ ‫خانوادگــی‪ ،‬در یــک رمــان جــذاب‪ ،‬گذشــته امریــکا‬ ‫را بــا جزییــات تاریخــی‪ ،‬شــوخ طبعی و ماجراهــای‬ ‫بی نظیــر کی وســت امیختــه اســت‪ .‬ایــن کتــاب‬ ‫موفــق بــه دریافــت جایزه هــای بــزرگ از جملــه‬ ‫جایــزه طالیــی بادبــادک شــده اســت‪ .‬الک پشــت‬ ‫در بهشــت یــک رمــان ماجراجویانــه اســت کــه‬ ‫پســرها ودخترهــا عاشــق ان می شــوند‪.‬‬ ‫«ال ‪.‬هالــم» از نویســندگان پرفــروش در حــوزه‬ ‫کــودک اســت و تاکنــون جوایــز بین المللــی‬ ‫بســیاری را کســب کــرده اســت‪ .‬او کــه زاده‬ ‫امریکاســت‪ ،‬پــس از فارغ التحصیلــی از کالــج در‬ ‫یــک شــبک ه تلویزیونــی مشــغول بــه کار شــد و در‬ ‫همان جــا نوشــتن را اغــاز کــرد‪ .‬از ایــن نویســنده‬ ‫کتاب هــای دیگــری ماننــد «چهــارده ماهــی قرمــز»‪،‬‬ ‫«ســومین قــارچ» و «ســکه ای از اســمان» بــه‬ ‫فارســی ترجمــه و منتشــر شــده اســت‪.‬‬ ‫کتــاب «دختــری بــه نــام الک پشــت» در ســال‬ ‫‪ ۲۰۰۰‬میــادی در فهرســت افتخــار نیوبــری قــرار‬ ‫گرفتــه اســت‪.‬‬ ‫‪5‬‬ صفحه 5 ‫قـصــــه‬ ‫کیانا سپهری‬ ‫چهار خرگوش کوچولو‬ ‫روزی و روزگاری‪ ،‬در جنگلــی پــر از درخت هــای‬ ‫ســوزنی‪ ،‬چهــار بچــه خرگــوش همــراه مادرشــان‬ ‫در حفــره ای شــنی زیــر ریشــه های یــک درخــت‬ ‫زندگــی می کردنــد‪ .‬اســم های ان هــا‪ ،‬فالپســی‪،‬‬ ‫ماپســی‪ ،‬دم پنبــه ای و پیتــر بــود‪.‬‬ ‫یــک روز صبــح مامــان خرگوشــه گفــت‪ :‬عزیــزان‬ ‫مــن‪ ،‬حــاال شــما می توانیــد بیــرون برویــد و در‬ ‫مزرعه هــا بگردیــد ولــی یادتــان نــرود کــه وارد بــاغ‬ ‫اقــای مــک نشــوید‪ .‬پدرتــان هــم در ان بــاغ دچــار‬ ‫مشــکل شــده بــود‪.‬‬ ‫برویــد و بگردیــد ولــی شــیطونی نکنیــد‪ .‬مــن هــم‬ ‫می خواهــم بــرای خریــد بیــرون بــروم‪.‬‬ ‫ســپس خانــم خرگوشــه ســبد و چتــرش را برداشــت‬ ‫و بــه جنــگل رفــت او می خواســت از نانوائــی‪ ،‬کمــی‬ ‫نــان و پنــج عــدد کلوچــه کشمشــی بخــرد‪.‬‬ ‫فالپســی و ماپســی و دم پنبــه ای کــه کوچکتــر‬ ‫بودنــد بــا هــم پاییــن رفتنــد و بــه یــک بوتــه تــوت‬ ‫جنگلــی رســیدند‪.‬‬ ‫امــا پیتــر کــه شــیطون و حــرف گــوش نکــن بــود‬ ‫بســمت بــاغ اقــای مــک دویــد و از زیــر در بــه‬ ‫داخــل خزیــد‪.‬‬ ‫اول کمــی کاهــو خــورد و بعــد ســراغ لوبیــا و تربچــه‬ ‫ر فت ‪.‬‬ ‫کمــی احســاس ناراحتــی و دل درد کــرد او تصمیــم‬ ‫گرفــت‪ ،‬چیــز دیگــری بــرای خــوردن پیــدا کنــد‪.‬‬ ‫اما در انتهای مزرعه خیار‪ ،‬اقای مک را دید‪.‬‬ ‫اقــای مــک کــه مشــغول کاشــتن بوته هــای خیــار‬ ‫بــود بــا دیــدن پیتــر از جــا پریــد و در حالیکــه شــن‬ ‫کشــش را در هــوا تــکان مــی داد‪ ،‬فریــاد مــی زد‪:‬‬ ‫بایســت ای دزد!‬ ‫پیتــر بدجــوری ترســیده بــود‪ ،‬او بــا ســرعت بــه‬ ‫‪26‬‬ ‫‪6‬‬ ‫هــر طــرف می دویــد ولــی در ورودی را پیــدا‬ ‫نمی کــر د ‪.‬‬ ‫یــک لنگــه کفشــش در میــان بوته هــای کلــم‬ ‫از پایــش در امــد و لنگــه دیگــر هــم در میــان‬ ‫گل هــا گیــر کــرد‪.‬‬ ‫وقتــی کفشــهایش گــم شــدند او توقــف نکــرد و‬ ‫بــا ســرعت بیشــتری دویــد‪ .‬او می توانســت فــرار‬ ‫کنــد اگــر بدشانســی نمــی اورد و دکمه هــای‬ ‫لباســش بــه خار هــای توت هــای فرنگــی گیــر‬ ‫نمی کــرد‪.‬‬ ‫اقــای مــک بــا یــک الــک در دســتش‪ ،‬بــاالی‬ ‫ســر خرگــوش امــد‪ .‬امــا پیتــر بــا یــک حرکــت‬ ‫ناگهانــی از جــا جنبیــد در حالیکــه کتــش همانجــا‬ صفحه 6 ‫در بوته هــا مانــد خــودش را رهــا کــرد و دویــد‪.‬‬ ‫او داخــل یــک ابپــاش پریــد البتــه جــای خوبــی‬ ‫بــرای قایــم شــدن بــود بــه شــرط اینکــه داخلــش‬ ‫ابــی نبــود‪.‬‬ ‫اقــای مــک مطمئــن بــود کــه پیتــر جایــی در همــان‬ ‫اطــراف قایــم شــده اســت‪ .‬او فکــر کــرد‪ ،‬شــاید‬ ‫خرگوشــک زیــر گلدان هــا قایــم شــده باشــد‪ .‬او بــا‬ ‫دقــت شــروع بــه گشــتن کــرد و زیــر همــه ان هــا را‬ ‫یــک بــه یــک گشــت‪.‬‬ ‫ناگهــان پیتــر عطس ـه ای کــرد و اقــای مــک بــدون‬ ‫اتــاف وقــت بــه ســراغش رفــت‪ .‬او ســعی کــرد‬ ‫پایــش را روی پیتــر بگــذارد کــه پیتــر از پنجــره‬ ‫بیــرون پریــد و روی گلدان هــا افتــاد‪ .‬پنجــره خیلــی‬ ‫کوچــک بــود و اقــای مــک نمی توانســت از ان رد‬ ‫شــود‪.‬‬ ‫پیتــر کمــی نشســت تــا اســتراحت کنــد‪ .‬او بــه‬ ‫ســختی نفــس می کشــید و از تــرس می لرزیــد‪.‬‬ ‫چــون تــوی ابپــاش پریــده بــود تنــش خیــس‬ ‫بــود‪ .‬بعــد از مدتــی او اهســته بــه راه افتــاد‪ ،‬ســانه‬ ‫ســانه می رفــت و اطرافــش را نــگاه می کــرد تــا‬ ‫ببینــدد چــکار می توانــد بکنــد‪.‬‬ ‫دری را دیــد کــه قفــل بــود و جایــی هــم بــرای عبــور‬ ‫یــک خرگــوش چــاق نبود‪.‬‬ ‫مــوش پیــری کــه دانــه ای را حمــل می کــرد بــه‬ ‫کنــار در دویــد‪ .‬پیتــر در مــورد راه خــروج ســوال‬ ‫کــرد ولــی دانــه ای کــه دهــان مــوش بــود اینقــدر‬ ‫بــزرگ بــود کــه نمی توانســت حرفــی بزنــد و فقــط‬ ‫ســرش را تــکان داد پیتــر گریــه اش گرفــت‪.‬‬ ‫‪7‬‬ ‫او بــه راه افتــاد و ســعی کــرد راهــی پیــدا کنــد ولــی‬ ‫هــر چــه می رفــت بیشــتر و بیشــتر گیــج می شــد‪.‬‬ ‫او برگشــت ارام و بــی صــدا حرکــت می کــرد‪.‬‬ ‫ناگهــان صــدای خراشــیده شــدن زمیــن توســط‬ ‫یــک بیــل را شــنید‪ .‬او زیــر بوتــه ای خزیــد ولــی‬ ‫هیــچ اتفاقــی نیفتــاد‪ .‬کــم کــم از جایــش بیــرون‬ ‫امــد و روی یــک چــرخ دســتی کــه ان نزدیــک‬ ‫بــود پریــد و همــه چیــز برایــش قابــل دیــدن شــد‪.‬‬ ‫اولیــن چیــزی کــه دیــد اقــای مــک بــود کــه خــم‬ ‫شــده بــود و پیاز هــا را از زمیــن بیــرون مــی اورد‪.‬‬ ‫پشــت او بطــرف پیتــر بــود و انطرفــش هــم در بــاغ‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫پیتــر از روی چــرخ دســتی پاییــن پریــد و تــا انجــا‬ ‫کــه تــوان داشــت بــا ســرعت بــه طــرف در دویــد؛‬ ‫و از زیــر در بــه بیــرون از بــاغ رفــت‪ .‬پیتــر توقــف‬ ‫نکــرد و بــدون اینکــه بــه پشــت ســرش نــگاه کنــد‬ ‫بــه ســمت خانــه اش دویــد‪.‬‬ ‫او اینقــدر خســته بــود کــه وقتــی بــه خانه اش رســید‬ ‫روی کــف نــرم اتــاق دراز کشــید و چشــمهایش را‬ ‫بست ‪.‬‬ ‫مــادرش مشــغول پخــت و پــز بــود‪ .‬وقتــی او را دیــد‬ ‫تعجــب کــرد کــه دوبــاره پیتــر چــه بالئــی ســر کــت‬ ‫و کفشــش اورده اســت‪ .‬ایــن دومیــن کــت و کفشــی‬ ‫بــود کــه در طــی دو هفتــه گذشــته گمشــان کــرده‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫متاســفانه ان روز عصــر حــال پیتــر خــوب نبــود‪.‬‬ ‫مــادر او را بــه تختخوابــش بــرد و برایــش چــای‬ ‫بابونــه درســت کــرد و تــا زمــان خــواب هــر بــار‬ ‫یــک قاشــق چــای بابونــه بــه او داد‪.‬‬ ‫امــا فالپســی‪ ،‬ماســی و دم پنبـه ای بــرای شــام نــان‬ ‫تــازه و شــیر و تــوت جنگلــی خوردنــد‪.‬‬ صفحه 7 ‫چشمه ی سحرامیز‬ ‫روزی روزگاری در یــک جنــگل بــزرگ‬ ‫خرگــوش کنجــکاوی زندگــی می کــرد‪ .‬یــک‬ ‫روز‪ ،‬خرگــوش کنجــکاو درحــال دویــدن و‬ ‫بــازی کــردن بــود کــه بــه چشــمه ای ســحر‬ ‫امیــز رســید‪.‬‬ ‫خرگــوش می خواســت از چشــمه اب بنوشــد‬ ‫کــه ناگهــان زنبــوری خــود را بــه خرگــوش‬ ‫رســاند و بــه او گفــت‪ :‬از ایــن چشــمه اب‬ ‫ننــوش‪ .‬هــر کــه از ایــن اب بنوشــد کوچــک‬ ‫می شــود‪.‬‬ ‫امــا خرگــوش بــه حــرف زنبــور گــوش نکــرد‬ ‫و از اب چشــمه نوشــید‪ .‬خرگــوش بــه‬ ‫انــدازه ی یــک مورچــه‪ ،‬کوچــک شــد‪.‬‬ ‫خرگــوش خیلــی ناراحــت شــد و از زنبــور‬ ‫پرســید‪ :‬حــاال چــکار کنــم؟ خواهــش‬ ‫می کنــم بــه مــن کمــک کــن تــا دوبــاره مثــل‬ ‫قبــل شــوم‪.‬‬ ‫زنبورگفــت‪ :‬مــن بــه تــو گفتــم از ایــن‬ ‫چشــمه‪ ،‬اب نخــور ولــی تــو توجــه نکــردی‪.‬‬ ‫خرگوش پرسید‪ :‬حاال چه کار کنم؟‬ ‫زنبورگفــت‪ :‬توبایــد بــه کــوه جــادو بــروی تــا‬ ‫راز چشــمه را کشــف کنــی‪ .‬خرگــوش و زنبــور‬ ‫رفتنــد و رفتنــد تــا بــه کــوه جــادو رســیدند‪.‬‬ ‫خرگوش پرسید‪ :‬حاال باید چکار کنم؟‬ ‫زنبــور گفــت‪ :‬تــو بایــد جــواب معمایــی را کــه‬ ‫روی کــوه جــادو نوشــته شــده پیــدا کنــی‪.‬‬ ‫خرگوش شروع به خواندن معما کرد‪.‬‬ ‫معمــای اول ایــن بــود‪ :‬ان چیســت کــه گریــه‬ ‫می کنــد‪ ،‬امــا چشــم نــدارد؟‬ ‫خرگــوش نشســت و فکــر کــرد‪ .‬ناگهــان‬ ‫فریــاد زد و گفــت‪ :‬فهمیــدم‪ ،‬فهمیــدم‪ ،‬ان ابــر‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫بــا گفتــن ایــن حــرف خرگــوش‪ ،‬ســنگی کــه‬ ‫‪26‬‬ ‫‪8‬‬ صفحه 8 ‫معمــا روی ان نوشــته شــده بــود کنــار رفــت و ان هــا‬ ‫داخــل یــک راهــرو شــدند ولــی اتن هــای راهــرو هــم‬ ‫بســته بــود و معمــای دیگــری روی دیــوار نوشــته‬ ‫شــده بــود‪.‬‬ ‫معمــا ایــن بــود‪ :‬ان چیســت کــه جــان نــدارد‪ ،‬ولــی‬ ‫دنبــال جانــدار می گــردد؟‬ ‫خرگــوش بــاز هــم فکرکــرد و گفــت‪ :‬فهمیــدم تفنــگ‬ ‫ا ست ‪.‬‬ ‫بــا گفتــن جــواب معمــا‪ ،‬ســنگ دوم هــم کنــار رفــت‬ ‫و غــاری در برابــر خرگــوش ظاهــر شــد‪ .‬زنبــور بــه‬ ‫خرگــوش گفــت‪ :‬تــو بایــد بــه درون غــار بــروی‪.‬‬ ‫خرگــوش بــه درون غــار رفــت و در انجــا چشــمه ای‬ ‫دیــد کــه شــبیه چشــمه جادویــی بــود‪.‬‬ ‫زنبــور بــه خرگــوش گفــت کــه تــو بایــد از ایــن اب‬ ‫بنوشــی‪ .‬خرگــوش از اب چشــمه نوشــید و دوبــاره‬ ‫بــه شــکل عــادی خــود برگشــت و از زنبــور تشــکر‬ ‫کــرد‪.‬‬ ‫زنبور گفت حاال راز چشمه را فهمیدی؟‬ ‫خرگــوش گفــت‪ :‬بلــه‪ .‬مــن بایــد بــه تــو اعتمــاد‬ ‫می کــردم و‪ ،‬چــون مــرا اگاه کــرده بــودی نبایــد‬ ‫از اب چشــمه می نوشــیدم‪.‬‬ ‫مــن یــاد گرفتــم کــه بــه نصیحــت دلســوزانه‬ ‫بزرگتــران توجــه کنــم و بــه حــرف ان هــا اعتمــاد‬ ‫کنــم تــا دچــار مشــکلی نشــوم‪ .‬اری راز چشــمه‬ ‫اعتمــاد بــود‪.‬‬ ‫‪9‬‬ صفحه 9 ‫اختراعاتی ها‬ ‫دانستن‬ ‫مهم بشر‬ ‫ملینا محمدی‬ ‫عینک‬ ‫بررســی هــای تاریخــی نشــان مــی دهــد کــه در زمــان‬ ‫مصــری هــا‪ ،‬یونانی هــا و رومی هــای باســتان هیــچ‬ ‫گونــه وســیله ی کمــک بینایــی وجــود نداشــته و ایــن‬ ‫نظــر از روی نامــ ه یــک فــرد رومــی کــه صــد ســال‬ ‫پیــش از میــاد نوشــته شــده و در ان تاکیــد دارد او‬ ‫بــه خاطــر ســن زیــادش و ایــن کــه دیگــر نمی توانــد‬ ‫مطالعــه کنــد و بــرای ایــن کار بایــد بــه بردگانــش‬ ‫متکــی باشــد اســتعفا می دهــد‪ ،‬تاییــد مــی شــود‪.‬‬ ‫و یــا نــرو (‪ )Nero‬از یــک زمــرد کــه ان را نزدیــک‬ ‫چشــمش نگــه می داشــته اســت بــرای تماشــای‬ ‫جنــگ گالدیاتور هــا اســتفاده می کــرده اســت البتــه‬ ‫ایــن دلیــل کافــی بــرای ایــن نیســت کــه بگوییــم‬ ‫رومی هــا از خــواص لنز هــا اطالعــی داشــته انــد‪،‬‬ ‫زیــرا ایــن احتمــال وجــود دارد کــه نــرو از زمــرد بــه‬ ‫خاطــر رنــگ ســبز ان کــه باعــث کاهــش نور خورشــید‬ ‫می شــود اســتفاده می کــرده اســت‪.‬‬ ‫و یــا در تاریــخ اورده شــده اســت کــه پلومــی اصــول‬ ‫کلــی بزرگ نمایــی را شــرح داده‪ ،‬ولــی لنز هایــی کــه‬ ‫در ان موقــع وجــود داشــته اســت بــرای بزرگنمایــی‬ ‫مناســب نبــوده اســت‪ .‬قدیمی تریــن لنــز شــناخته شــده‬ ‫در خرابه هــای نینــوای باســتانی کشــف شــده کــه از‬ ‫کریســتال های ســنگی جــا داده شــده ســاخته شــده‬ ‫اســت و قطــر ان یــک و نیــم اینــچ اســت‪ .‬در حــدود ســال‬ ‫صــدم بعــد از میــاد ســنگ مخصــوص مطالعــه یــا ان‬ ‫چــه کــه مــا ان را بــه عنــوان شیشــه بزرگنمایــی کننــده‬ ‫می شناســیم‪ ،‬پدیــدار شــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪10‬‬ صفحه 10 ‫ایــن وســیله در واقــع قطع ـه ای از یــک کــر ه شیش ـه ای بــود‬ ‫کــه در مقابــل متــن مــورد مطالعــه قــرار داده می شــد تــا‬ ‫حــروف را بــزرگ کنــد‪ .‬ایــن وســیله راهبــان پیــر را قــادر بــه‬ ‫مطالعــه می ســاخت و احتمــاال ایــن نخســتین وســیله ی کمــک‬ ‫بینایــی بــوده اســت‪ ،‬ونیزی هــا یــاد گرفتنــد کــه شیشــه‬ ‫را بــرای ســاختن ایــن وســیله تولیــد کننــد و بعد هــا نیــز‬ ‫لنز هایــی کــه بــه جــای قــرار گرفتــن بــر روی متــن مــورد‬ ‫مطالعــه در یــک فریــم در مقابــل چشــم جــای می گرفــت را‬ ‫ســاختند‪.‬‬ ‫گاهــی اوقــات گفتــه می شــود کــه چینی هــا عینــک را دو‬ ‫هــزار ســال قبــل ســاخته انــد‪ ،‬ولــی ظاهــرا ان هــا تنهــا از‬ ‫ایــن وســیله بــرای مراقبــت از چشــم های شــان در برابــر‬ ‫نیرو هــای شــیطانی اســتفاده می کــرده انــد در ســال‬ ‫‪ ،۱۲۶۸‬راجــر بیکــن فیلســوف انگلیســی در کتــاب کار بیشــتر‬ ‫نوشــت‪ :‬اگــر کســی حــروف یــا اشــیاء ریــز را از طریــق یــک‬ ‫کریســتال یــا شیشــه یــا مــاده شــفاف دیگــر نــگاه کنــد و ان‬ ‫شــیء شــبیه قطعــه تحتانــی یــک کــره باشــد در حالــی کــه‬ ‫طــرف محــدب ان بــه طــرف چشــم باشــد او خواهــد توانســت‬ ‫حــروف را بهتــر ببینــد و حــروف بزرگ تــر بــه نظــر خواهنــد‬ ‫امــد؛ بنابرایــن چنیــن وســیله ای می توانــد بــرای همــه مفیــد‬ ‫باشــد و ان هایــی کــه چشــمان شــان ضعیف تــر اســت‬ ‫خواهنــد توانســت حــروف را بهتــر ببیننــد حتــی اگــر حــروف‬ ‫خیلــی کوچــک باشــند‪.‬‬ ‫درســال ‪ ۱۲۸۹‬در یــک کتــاب بــا عنــوان نســبت خانوادگــی‬ ‫نوشــته شــده کــه مــن بــه قــدری در اثــر کهولــت ناتــوان‬ ‫شــده ام کــه بــدون وســیله ای کــه بــه نــام عینــک معــروف‬ ‫اســت نمی توانــم بخوانــم یــا بنویســم‪.‬‬ ‫ایــن وســیله اخیــرا بــرای افــراد ُمســن کــه دچــار ضعــف‬ ‫بینایــی هســتند اختــراع شــده اســت و او اظهــار مـی دارد کــه‬ ‫بیســت ســالی بیــش نیســت کــه هنــر عینــک ســازی کــه از‬ ‫مفید تریــن هنر هــای روی زمیــن اســت کشــف شــده اســت‪.‬‬ ‫مــن خــودم فــردی را کــه ان را بــرای نخســتین بــار ســاخته‬ ‫دیــده و بــا او صحبــت کــرده ام‪ .‬نــام نخســتین ابــداع‬ ‫کننــده ی عینــک ناشــناس باقــی مانــده اســت‪ .‬نخســتین‬ ‫تابلــوی هنــری شــناخته شــده کــه در ان عینــک بــه کار رفتــه‬ ‫اســت توســط توماســو دمودنــا در ســال ‪ ۱۳۵۲‬ترســیم شــده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪11‬‬ صفحه 11 ‫وی دو بــرادر را نشــان می دهــد کــه در حــال‬ ‫مطالعــه هســتند و یکــی از ان هــا یــک شیشــه ‬ ‫بــزرگ کننــده را نگــه داشــته و دیگــری عینکــی‬ ‫بــر روی بینــی خــود دارد‪ .‬اگرچــه توماســو در این‬ ‫کار پیشــقدم شــد‪ ،‬ولــی ســایر نقاشــان‪ ،‬عینــک‬ ‫را بــر روی بینــی همــه ی افــراد قــرار می دادنــد‬ ‫کــه احتمــاال نشــانه ای از دانــش و خــرد واحتــرام‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫از قــرن چهاردهــم بــه بعــد نقاشــان چهره هایــی‬ ‫از اس‪.‬تــی لوســی را رســم کــرده انــد کــه اغلــب‬ ‫عینــک مخصــوص خــودش را بــا خــود دارد‪.‬‬ ‫یکــی از مهم تریــن پیشــرفت هایی کــه‬ ‫در ســاخت عینــک در قــرن شــانزدهم بــه‬ ‫وجــود امــد معرفــی عدســی های مقعــر‬ ‫بــرای اصــاح نزدیــک بینــی بــود‪ .‬پــاپ‬ ‫لئوکــس کــه خــودش نزدیــک بیــن بــود‬ ‫از عینک هــای مقعــر در هنــگام شــکار‬ ‫اســتفاده می کــرد و ادعــا نمــود کــه ایــن‬ ‫عینــک او را قــادر ســاخته تــا از همراهانش‬ ‫بهتــر ببینــد‪.‬‬ ‫نخســتین عدســی های عینــک از جنــس‬ ‫کوارتــز بودنــد‪ ،‬زیــرا شیشــه هنــوز ابــداع نشــده بــود‪ .‬عدســی ها بــر روی فریم هایــی از جنــس‬ ‫اســتخوان و فلــز و حتــی چــرم ســوار می شــدند‪ .‬اســتفاده از عینــک از ایتالیــا بــه کشــور های‬ ‫دیگــر ماننــد فرانســه‪ ،‬المــان و اســپانیا نیــز گســترش یافــت‪ .‬در انگلســتان در ســال ‪ ۱۶۲۹‬یــک‬ ‫شــرکت عینــک ســازی تاســیس شــد کــه در ارم ان ســه عــدد عینــک دیــده می شــد و شــعار‬ ‫ان ایــن بــود؛ امکانــی جدیــد بــرای افــراد ُمســن و از لحظ ـه ای کــه عینــک اختــراع شــد مشــکلی‬ ‫وجــود داشــت کــه تقریبــا بــرای ‪ ۳۵۰‬ســال حــل نشــده باقــی مانــد‪« :‬چگونگــی قــرار گرفتــن‬ ‫عینــک بــر روی صــورت»‪ .‬بــا تمــام پیشــرفت هایی کــه در طــی ســال ها صــورت پذیرفــت فــرم‬ ‫عینــک یکــی از بهتریــن نمونه هــای ضعــف مهندســی طراحــی بــود‪.‬‬ ‫مرکــز ثقــل و مرکــز چرخــش خیلــی از هــم دور بودنــد و بنابرایــن امــکان نگهــداری عدســی ها‬ ‫در جایــگاه دلخــواه وجــود نداشــت‪ .‬فریم هــا تــا حــد زیــادی بــه بینــی اتــکا داشــتند کــه از نظــر‬ ‫انــدازه‪ ،‬شــکل و ســفتی در بیــن افــراد مختلــف متغیــر بــود‪ .‬بــرای ایــن عینــک الزم بــود کــه‬ ‫صفحــ ه عدســی ها بــر محــور بینایــی‪ ،‬عمــود باشــد‪ .‬اگــر چــه کــه ایــن امــر از نظــر هندســی‬ ‫تنهــا بــرای یــک جهــت نــگاه امــکان پذیــر اســت و در ســایر جهــات نــگاه تغییراتــی در قــدرت‬ ‫اسفروســیلندر روی می دهــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪12‬‬ صفحه 12 ‫همچنیــن الزم اســت تــا مرکــز اپتیکــی هــر عدســی دقیقــا در مرکــز هــر مردمــک قــرار داده شــود و ظاهــرا‬ ‫ایــن امــر غیــر ممکــن اســت‪ ،‬زیــرا چشــم ها دائمــا حرکــت می کننــد و انــواع حــرکات مختلــف را نشــان‬ ‫می دهنــد‪ .‬عینــک ســازان اســپانیایی در قــرن هفدهــم نوار هــای حریــری را امتحــان کردنــد کــه می شــد‬ ‫ان هــا را بــه فریــم متصــل کــرد و ســپس ان را بــه دور گــوش حلقــه زد‪ .‬میســیونر های ایتالیایــی واســپانیایی‬ ‫مدل هــای جدیــد عینــک را بــه چیــن منتقــل کردنــد‪ .‬چینی هــا قطعاتــی از ســرامیک یــا فلــز را بــه جــای‬ ‫نوار هایــی کــه بــه دور گــوش حلقــه می شــد‪ ،‬بــه کار بردنــد‪ .‬ایــن ابــداع بالفاصلــه در همــه جــا منتشــر‬ ‫شــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،۱۷۵۲‬جیمــز ایســکو در اخریــن اختــراع خــودش عینکــی بــا دســته های دارای لــوالی دوگانــه را‬ ‫تبلیــغ کــرد‪ .‬ایــن عینــک بــه ســرعت در همــه جــا انتشــار یافــت و در نقاشــی هــا‪ ،‬کتــب و کاریکاتور هــای‬ ‫ایــن دوره بــه وفــور یافــت می شــود‪ .‬عدسـی ها از شیشـه ی رنگــی و یــا شیشـه ی ســاده ســاخته می شــدند‪.‬‬ ‫ایســکو احســاس کــرد کــه شیشـه ســفید اثــرات خوبــی بــر روی چشــم نــدارد و بــه همیــن دلیل شیشـه های‬ ‫ابــی و ســبز را توصیــه کــرد‪ .‬مــردان و زنــان اروپایــی بــه ویــژه فرانســوی ها در مــورد اســتفاده از عینــک‬ ‫خیلــی خویشــتن داری بــه خــرج می دادنــد‪ .‬اشــراف پاریــس تنهــا عینــک را در پنهــان اســتفاده می کردنــد‪.‬‬ ‫مــردم انگلســتان و فرانســه از عینک هایــی کــه بــه راحتــی‬ ‫پنهــان می شــد اســتفاده می کردنــد‪ ،‬امــا در اســپانیا‬ ‫عینــک در میــان همـه اقشــار رایــج بــود‪ ،‬زیــرا مــردم فکــر‬ ‫می کردنــد کــه عینــک باعــث می شــود ان هــا مهم تــر و‬ ‫بــا وقارتــر بــه نظــر اینــد‪.‬‬ ‫امریکایی هــای اســتعمار گــری کــه ُمســن و یــا دوربیــن‬ ‫بودنــد عینــک را از اروپــا وارد کردنــد‪ .‬عینــک اساســا‬ ‫مخصــوص اســتعمارگران بــا ســواد و صاحــب نفــوذی بــود‬ ‫کــه نیــاز بــه یــک وســیله ی بــا ارزش و گرانبهــا داشــتند‪.‬‬ ‫در اوایــل ســده هجدهــم قیمــت عینــک در حــدود ‪ ۲۰۰‬دالر‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫در شــروع قــرن بیســتم دکتــر نوربــون جنکینــز نوشــت‪:‬‬ ‫اســتفاده از عینــک در خــاج از خانــه یــک ضــرورت اســت‪.‬‬ ‫عینــک بــرای خانم هــا چنــدان جــذاب نیســت‪ .‬در واقــع‬ ‫بیشــتر مــردم ان را تحمــل می کننــد‪ ،‬زیــرا بــه ان هــا‬ ‫گفتــه می شــود کــه اســتفاده ی تمــام وقــت از ان‪ ،‬تنهــا راه‬ ‫جلوگیــری از بــروز مشــکالت جــدی بــرای چشــم اســت‪.‬‬ ‫باوجــود ایــن نــوع اظهــار نظر هــا انــواع متعــددی از عینــک‬ ‫و لــوازم اپتیکــی در دســترس بودنــد و در محل هــای‬ ‫عمومــی مــورد اســتفاده قــرار می گرفتنــد‪ .‬عینک هــای‬ ‫دارای شیشــه های گــرد بــزرگ و بــا فریم هایــی از الک‬ ‫الک پشــت در ســال ‪ ۱۹۱۴‬رایــج گشــتند‪.‬‬ ‫اکنــون زمانــی فــرا رســیده بــود کــه انســان بــه جــای ایــن‬ ‫کــه از داشــتن عینــک خجالــت زده باشــد واقعــا از داشــتن‬ ‫‪13‬‬ ‫ان احســاس غــرور کنــد‪ .‬عینک هــای بــزرگ‬ ‫مــدور و عینک هــای پنســی در قــرن بیســتم‬ ‫نیــز مــورد اســتفاده قــرار گرفتنــد‪ .‬در دهــه ‬ ‫ســی تاکیــد زیــادی بــر روی مــدل عینــک‬ ‫می شــد و انــواع مختلفــی از فریم هــای‬ ‫عینــک در دســترس بودنــد‪.‬‬ صفحه 13 ‫ ها‬ ‫دانستنی‬ ‫ایران‬ ‫مشاهیر‬ ‫شایلین مفتخری مظاهری‬ ‫سید اشرف الدین حسینی‬ ‫ســید اشــرف الدین حســینی گیالنــی معــروف بــه نســیم‬ ‫شــمال شــاعر‪ ،‬نویســنده و مدیــر روزنامــه نســیم شــمال از‬ ‫روزنامه هــای دوره مشــروطیت ایــران بــود‪.‬‬ ‫اشــرف الدین چنان کــه خــود گفته اســت در ‪ 1249‬در قزویــن‬ ‫زاده شــد‪ .‬نــام پــدرش را ســیداحمد حســینی قزوینــی گفته اند‪.‬‬ ‫در ‪ ۶‬ماهگــی پــدر را از دســت داد و میــراث پدریــش غصــب‬ ‫شــد‪ .‬ایــن رویــداد او و خانــواده اش را بــا فقــر و تنگدســتی‬ ‫روب ـه رو ســاخت‪.‬‬ ‫اشــرف الدین تحصیــات مقدماتــی را در مدرســه صالحیــه‬ ‫قزویــن نــزد مالعلــی طارمــی و مالمحمــد علــی برغانــی‬ ‫صالحــی بــه پایــان رســاند و ســپس رهســپار عتبــات شــد‪ .‬در کربــا در درس فقــه و اصــول میرزاعبــداهلل و‬ ‫میــرزا علی نقــی برغانــی صالحــی حاضــر شــد؛ و پــس از حــدود ‪ ۵‬ســال بــه قزویــن بازگشــت‪ .‬اشــرف الدین‬ ‫پــس از ان در تبریــز بــه ادامــه تحصیــل پرداخــت و نــزد اســتادان ان شــهر صــرف و نحــو‪ ،‬هیئــت‪ ،‬جغرافیــا‪،‬‬ ‫هندســه‪ ،‬فقــه‪ ،‬منطــق و کالم اموخــت و چنان کــه خــود می گویــد‪ :‬بــا «پیــری روشــن ضمیــر» دیــدار کــرد‬ ‫کــه تاثیــر بســزایی در حیــات روحــی و معنــوی وی نهــاد‪.‬‬ ‫تحــول اساســی در زندگــی او هنگامــی‬ ‫رخ داد کــه در ‪ 1283‬شمســی به رشــت‬ ‫مهاجــرت کــرد‪ .‬اشــرف الدین در ایــن‬ ‫ســال ها بــا رهبــران مشــروطیت در‬ ‫گیــان اشــنا شــد و نخســتین شــماره‬ ‫نســیم شــمال را بــه صــورت هفتگــی‬ ‫منتشــر ســاخت‪ .‬امــا نزدیکــی وی بــه‬ ‫برخــی از اعیــان بــا نفــوذ گیــان چــون‬ ‫ســپهدار رشــتی‪ ،‬ســردار معتمــد و‬ ‫سپهســاالر محمدولــی خــان تنکابنــی‪،‬‬ ‫ســبب درگیــری و مشــاجرات قلمــی او‬ ‫بــا برخــی از روزنامه نــگاران گیالنــی‬ ‫شــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪14‬‬ صفحه 14 ‫اشــرف الدین پــس از بمبــاران و انحــال مجلــس‪ ،‬از بیــم‬ ‫مامــوران محمدعلــی شــاه بــا لبــاس مبــدل از طریــق‬ ‫روســتاهای گیــان و قزویــن بــه اشــتهارد گریخــت‪.‬‬ ‫پــس از فــرار اشــرف الدین از رشــت‪ ،‬نســیم شــمال‬ ‫نیــز بــه مــدت ‪ ۷‬مــاه توقیــف شــد‪ .‬در بازگشــت بــه‬ ‫رشــت‪ ،‬اشــرف الدین بــه عضویــت «کمیتــه ســتّار» کــه‬ ‫معزالســلطان‪ ،‬تربیــت‪ ،‬کســمایی‪ ،‬بــرادران اســکندانی و‬ ‫چنــد نفــر دیگــر از مبــارزان گیــان ان را تشــکیل داده‬ ‫بودنــد‪ ،‬درامــد‪.‬‬ ‫ایــن کمیتــه بــا رهبــران سوســیال دموکــرات قفقــاز‬ ‫بــرای تامیــن اســلحه و تهیــه طرح هــای پیشــبرد انقــاب‬ ‫همــکاری داشــت‪.‬‬ ‫بــه نظــر می رســد کــه بســیاری از اندیش ـه های سیاســی‬ ‫اشــرف الدین در همیــن دوره و بــا حضــور در ایــن محفــل‬ ‫پایه ریــزی شــده باشــد‪ ،‬چــه پــس از ان وی روزنام ـه اش‬ ‫را بــه نشــر افــکار «کمیتــه ســتار» اختصــاص داد‪.‬‬ ‫چنــدی بعــد در پــی اولتیماتــوم روس هــا و انحــال‬ ‫مجلــس دوم‪ ،‬نســیم شــمال مجــددا ً تعطیــل شــد‬ ‫و اشــرف الدین بــار دیگــر ناگزیــر از تــرک رشــت‬ ‫شــد‪ .‬ظاهــرا ً فشــار مامــوران تــزاری و کنســول روس‬ ‫در خــروج او از رشــت بی تاثیــر نبوده اســت‪ .‬پــس‬ ‫از ان‪ ،‬روس هــا چاپخانــه عروهالوثقــی را کــه نســیم‬ ‫شــمال در ان چــاپ می شــد‪ ،‬ویــران کردنــد‪ .‬از ایــن‬ ‫هنــگام تــا انتشــار مجــدد نســیم شــمال در تهــران‪،‬‬ ‫از زندگــی او اگاهــی چندانــی در دســت نیســت‪.‬‬ ‫اشــرف الدین پــس از ورود بــه تهــران مدتــی بــا‬ ‫حمایــت ســپهدار رشــتی زندگــی کــرد‪ .‬محــل اقامــت‬ ‫او در تهــران‪ ،‬ابتــدا در پــارک امیــن الدولــه‪ ،‬ســپس‬ ‫حجــره ای کوچــک در ضلــع شــرقی مدرســه صــدر‪،‬‬ ‫و در پایــان عمــر منزلــی محقــر در شــرق تهــران‬ ‫بــود‪ .‬از زندگــی خانوادگــی اشــرف الدین چــون دیگــر‬ ‫جنبه هــای زندگــی شــخصی او اطالعــات دقیقــی در‬ ‫دســت نیســت‪ .‬بــه گفتــه نفیســی او ازدواج نکــرده‬ ‫بــود و تــا اخــر عمــر تنهــا زندگــی مــی کــرد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪15‬‬ صفحه 15 ‫دربــاره واپســین ســال های زندگــی و بیمــاری روحــی‬ ‫او‪ ،‬گزارش هــای مبهــم و متناقضــی وجــود دارد‪ .‬بــه‬ ‫روایتــی وی در ‪۱۳۰۹‬ش دچــار اختــال حــواس شــد‪.‬‬ ‫دربــاره ســبب بــروز اختــال مشــاعر و رهایــی او‬ ‫از تیمارســتان نیــز نظرهــا متفــاوت اســت‪ :‬برخــی‬ ‫تــاش ملک الشــعرا بهــار را در رهایــی اشــرف الدین‬ ‫از تیمارســتان و ملــزم کــردن خانــواده ســپهدار بــه‬ ‫پرداخــت نفقــه بــه او‪ ،‬موثــر شــمرده اند‪ .‬فخرایــی‬ ‫از تــاش ســید حســن مــدرس در رهایــی ســید از‬ ‫تیمارســتان یــاد کرده اســت‪ .‬اشــرف الدین ظاهــرا ً در‬ ‫بحــران بیمــاری نیــز از فعالیت هــای ادبــی هــر چنــد‬ ‫محــدود بازنمانــده بــود‪.‬‬ ‫اشــرف الدین گیالنــی‪ ،‬برپایــه اگهی ئــی کــه در نســیم‬ ‫شــمال (اول فرودیــن ‪ )۱۳۱۳‬چــاپ و دو روز پــس از‬ ‫مــرگ وی منتشــر شــد‪ ،‬در ‪ ۲۹‬اســفند ‪ ۱۳۱۲‬کمــی‬ ‫پــس از رهایــی از تیمارســتان و در اولیــن روزهــای اغــاز‬ ‫پانزدهمیــن ســال انتشــار نســیم شــمال درگذشــت‪ .‬او را‬ ‫در گورســتان ابــن بابویــه بــه خــاک ســپردند‪.‬‬ ‫حســین نعیمــی ذاکــر‪ ،‬ملقــب بــه «حســین مجــرد»‪ ،‬فکاهی نویــس‬ ‫مشــهور‪ ،‬ســردبیر روزنامــه شــهر فرنــگ و دوســت صمیمــی‬ ‫اشــرف الدین گیالنــی‪ ،‬می گویــد‪« :‬روزنامــه او هــر روز ولولــه ای‬ ‫در شــهر بــراه می انداخــت‪ .‬ســیدی بــود یــک ال قبــا‪ ،‬نــه ترســی‬ ‫داشــت و نــه احتیــاج‪ ،‬دولت هــا از دســت او بــه ســتوه امــده بودنــد‪.‬‬ ‫ســرانجام او را بــه عنــوان دیوانــه بــه دارالمجانیــن فرســتادند و بــه‬ ‫زنجیــر بســتند‪.‬‬ ‫بیچــاره هــر قــدر نامــه نوشــت و البــه کــرد گــوش شــنوا نیافــت و‬ ‫ســرانجام معلــوم نشــد چــرا اورا ســربه نیســت کردنــد‪.‬‬ ‫در فروردیــن مــاه ‪( ۱۳۱۲‬یحیــی اریــن پــور در «صبــا تــا نیمــا» اورده‬ ‫فروردیــن ‪ ۱۳۱۳‬از شــهربانی‪ ،‬بــه مــن (حســین نعیمــی ذاکــر) در‬ ‫روزنامــه شــهر فرنــگ خبــر دادنــد کــه نســیم شــمال فــوت کــرده و‬ ‫توصیــه شــد ماجــرا را در روزنامــه نیــاورم‪ .‬پیکــر او را از دارالمجانیــن‬ ‫تحویــل گرفتــم و بــا درشــکه بــه مســگراباد بــرده و بــدون اینکــه‬ ‫کســی بفهمــد دفــن کــردم»‬ ‫‪26‬‬ ‫‪16‬‬ صفحه 16 ‫ارامــگاه ســید اشــرف الدیــن الحســینی روبــروی مقبــره ســپهدار رشــتی در ابــن بابویــه «شــهر ری»‬ ‫قــرار دارد‪ .‬محــل مزبــور را ابراهیــم فخرائــی در ســال ‪ ۱۳۶۴‬بــه کمــک پســر یکــی از توزیــع کننــدگان‬ ‫روزنامــه نســیم شــمال پیــدا نمــود و بــه شــش نفــر از گیالنیــان ســاکن تهــران کــه اشــتیاق زیــارت ایــن‬ ‫قبــر را داشــتند نشــان دادنــد‪.‬‬ ‫بــا هزینــه مهــدی اســتانه ای روی ســنگ قبــر قدیمــی ان‪ ،‬ســنگی بــه وســعت تمامــی قبــر از مرمــر کار‬ ‫گذاشــته شــد کــه نــام مدیــر روزنامــه نســیم شــمال بــر ان نقــش بسته اســت‪.‬‬ ‫دست مزن ! چشم ‪ ،‬ببستم دو دست‬ ‫حرف مزن قطع نمودم سخن‬ ‫هیچ نفهم ! این سخن عنوان مکن‬ ‫ال شوم ‪ ،‬کور شوم ‪ ،‬کر شوم‬ ‫چند روزی همچو خران زیر بار ؟‬ ‫راه مرو چشم ‪ ،‬دو پایم شکست‬ ‫نطق مکن ! چشم ببستم دهن‬ ‫خواهش نافهمی انسان مکن‬ ‫لیک محال است که من خر شوم‬ ‫سر ز فضای بشریت بر ار‬ ‫بیچاره چرا میرزا قشمشم شدی امروز ؟‬ ‫ای فعله تو هم داخل ادم شدی امروز‬ ‫زیرا که زر و سیم به همراه نداری‬ ‫در مجلس اعیان به خدا راه نداری‬ ‫در سینه بی کینه بجز اه نداری‬ ‫چون پیر نود ساله چرا خم شدی امروز بیچاره چرا میرزا قشمشم شدی امروز ؟‬ ‫هرگز نشود صاحب امالک دموکرات‬ ‫هرگز نکند فعله به ارباب مساوات‬ ‫بی پول تقال مزن ای بهلوس الت‬ ‫‪17‬‬ صفحه 17 ‫ ها‬ ‫دانستنی‬ ‫جهان‬ ‫مشاهیر‬ ‫رها سمیعی‬ ‫نلسون ماندال‬ ‫نلســون رولیهالهــا مانــدال ‪ ۱۸‬ژوئیــه ســال ‪ ۱۹۱۸‬در یــک‬ ‫خانــواده تمبــو در روســتای کوچــک مــوزو در ناحیــه متاتــا‪ ،‬مرکــز‬ ‫مناطــق ترانســکی از اســتان کیــپ در کشــور افریقــای جنوبــی‬ ‫بــه دنیــا امــد و در ســال ‪ ٢٠١٣‬درگذشــت‪.‬‬ ‫پــدر مانــدال‪ ،‬عضــو شــورای ســلطنتی مــردم تمبــو بــود و او از‬ ‫زمــان تولــد ایــن مقــام را بــه ارث بــرده بــود و مانــدال نیــز قــرار‬ ‫بــود چنیــن مقامــی را بــه ارث ببــرد‪.‬‬ ‫پــدر مانــدال نقشــی اساســی در بــه ســلطنت رســیدن جونگینتابــا‬ ‫دالیندیبــو در تمبــو داشــت‪ .‬پــدر مانــدال چهــار همســر و در‬ ‫مجمــوع ‪ 13‬فرزنــد داشــت‪.‬‬ ‫مانــدال در ‪ 7‬ســالگی‪ ،‬نخســتین عضــو خانــواده خــود بــود کــه بــه مدرســه پا گذاشــت‪ ،‬وی در مدرســه توســط‬ ‫یــک معلــم متدیســت‪ ،‬بــا تبعیــت از نــام هوراســیو نلســون دریاســاالر انگلیســی «نلســون» نامیده شــد‪.‬‬ ‫مانــدال وقتــی ‪ 9‬ســاله بــود پــدرش از بیمــاری ســل درگذشــت و جونگینتابــا‪ ،‬نایــب الســلطنه سرپرســتی وی‬ ‫را بــر عهــده گرفــت‪.‬‬ ‫وی در یــک مدرســه تبلیغــی در همســایگی محــل زندگــی نایــب‬ ‫الســلطنه مشــغول بــه تحصیــل شــد‪ .‬بــر اســاس رســوم تمبــو‪ ،‬او‬ ‫در ‪ 16‬ســالگی در موسســه شــبانه روزی کالرک بــری‪ ،‬مشــغول بــه‬ ‫تحصیــل فرهنــگ غــرب شــد‪ .‬او بــه جــای ‪ 3‬ســال‪ ،‬در ‪ 2‬ســال مــدرک‬ ‫مقدماتــی خــود را اخــذ کــرد‪.‬‬ ‫مانــدال در ‪ 19‬ســالگی‪ ،‬در ســال ‪ ،۱۹۳۷‬بــه هلدتــون‪ ،‬دانشــکده وســلی‬ ‫در فــورت بیوفــورت رفــت و بــه ورزش هــای بوکــس و دو و میدانــی‬ ‫عالقمنــد شــد‪ .‬پــس از شــرکت در کنکــور‪ ،‬شــروع بــه تحصیــل در‬ ‫مقطــع کارشناســی در دانشــگاه فــورت هــار کــرد‪.‬‬ ‫مانــدال در پایــان ســال اول تحصیــات خــود‪ ،‬در تحریــم شــورای‬ ‫نمایندگــی دانشــجویان کــه در اعتــراض بــه سیاســت های دانشــگاه‬ ‫انجــام گرفــت شــرکت کــرد‪ ،‬و پــس از ان از فــورت هــار اخــراج شــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪18‬‬ صفحه 18 ‫مانــدال بــه محــض ورود بــه ژوهانســبورگ‪ ،‬بــه عنــوان نگهبــان‬ ‫معــدن شــروع بــه کار کــرد‪ .‬وی در حیــن کار‪ ،‬تحصیــات خویــش را‬ ‫بــه صــورت مکاتبـه ای در دانشــگاه افریقــای جنوبــی (‪ )UNISA‬بــه‬ ‫اتمــام رســاند و پــس از ان شــروع بــه تحصیــل در رشــته حقــوق در‬ ‫دانشــگاه ویتواترســرند کــرد‪.‬‬ ‫پــس از انکــه حــزب ملی گــرا کــه اکثریــت اعضــای ان را‬ ‫افریکانس هــای طرفــدار سیاســت جدایــی نــژادی اپارتایــد تشــکیل‬ ‫می دادنــد در انتخابــات ‪ ۱۹۴۸‬پیــروز شــد‪ ،‬مانــدال در مخالفــت‬ ‫کنگــره ملــی افریقــا در ســال ‪ ۱۹۵۲‬و مبــارزات کنگــره خلــق در‬ ‫ســال ‪ ۱۹۵۵‬کــه اتخــاذ منشــور ازادی توســط ان برنامــه بنیادیــن‬ ‫ارمــان ضــد اپارتایــد را فراهــم می کــرد نقشــی اساســی داشــت‪.‬‬ ‫در ایــن زمــان‪ ،‬مانــدال و همــکارش اولیــور تامبــو شــرکت حقوقــی‬ ‫مانــدال و تامبــو را مدیریــت می کردنــد‪ ،‬و خدمــات حقوقــی رایــگان‬ ‫یــا ارزان قیمــت در اختیــار ان دســته از ســیاهانی کــه قــادر بــه‬ ‫برخــورداری از نمایندگــی قانونــی نبودنــد قــرار می دادنــد‪.‬‬ ‫مانــدال کــه در اغــاز طرفــدار مبــارزه عمومــی غیــر‬ ‫خشــونت امیــز بــود‪ ،‬در ‪ ۵‬دســامبر ‪ ۱۹۵۶‬بــه همــراه‬ ‫‪ ۱۵۰‬تــن دیگــر دســتگیر شــد و متهــم بــه خیانــت‬ ‫شــد و تــا ســال ‪ ۱۹۶۱‬ادامــه یافــت و همگــی انــان‬ ‫تبرئــه شــدند‪.‬‬ ‫از ســال ‪ ۱۹۵۲‬تــا ‪ ۱۹۵۹‬بــا روی کار امــدن طبقــه‬ ‫جدیــدی از فعــاالن سیاه پوســت (افریکانیســت) در‬ ‫شــهرک ها کــه خواســتار اتخــاذ تدابیــر جدی تــری‬ ‫علیــه رژیــم حــزب ملی گــرا بــود‪ ،‬فعالیــت کنگــره‬ ‫ملــی افریقــا بــا اختــاالت زیــادی همــراه بــود‪.‬‬ ‫افریکانیســت ها کنفرانــس منشــور ازادی را کــه‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۵۵‬در کلیپتــون برگــزار شــد بــه بــاد‬ ‫تمســخر گرفتنــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،۱۹۵۹‬پــس از انکــه بیشــتر‬ ‫افریکانیســت ها‪ ،‬بــا حمایــت مالــی از غنــا و‬ ‫پشــتیبانی چشــمگیر سیاســی از جانــب باســوتو‬ ‫مســتقر در ترنســوال از ایــن کنگــره جــدا شــده و‬ ‫تحــت رهبــری رابــرت ســوبوکوه و پوتالکــو لبالــو‪،‬‬ ‫کنگــره پــان افریکانیســت را تشــکیل دادنــد کنگــره‬ ‫ملــی افریقــا بیشــتر حمایــت نظامــی خــود را‬ ‫ازدســت داد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪19‬‬ صفحه 19 ‫در ســال ‪ ،۱۹۶۱‬مانــدال رهبــری اومخونتــو وســیزوه را کــه خــود یکــی از بنیانگــذاران ان بــود بــر عهــده‬ ‫گرفــت‪.‬‬ ‫او مبــارزات علیــه اهــداف نظامــی و دولتــی را رهبــری می کــرد و چنــد دهــه بعــد‪ ،‬خصوصــا در دهــه ‪،۱۹۸۰‬‬ ‫اومخونتــو وســیزوه تبدیــل بــه جنــگ چریکــی علیــه رژیــم حاکــم شــد‪ .‬مانــدال همچنیــن در خــارج از کشــور‬ ‫مبــادرت بــه جمــع اوری کمک هــای مالــی بــرای ‪ MK‬کــرد و در دیــدار بــا برخــی از دولت هــای افریقــا‬ ‫ترتیباتــی بــرای امــوزش شــبه نظامــی داد‪.‬‬ ‫وی در ‪ ۵‬اوت ‪ ،۱۹۶۲‬پس از ‪ 17‬ماه گریز دستگیر شد و در دژ ژوهانسبورگ زندانی شد‪.‬‬ ‫در ‪ ۲۵‬اکتبــر ‪ ،۱۹۶۲‬مانــدال بــه ‪ 5‬ســال زنــدان محکــوم شــد‪ 2 .‬ســال بعــد در ‪ ۱۱‬ژوئــن ‪ ،۱۹۶۴‬بــه اتهــام‬ ‫شــرکت مانــدال در کنگــره ملــی افریقــا (‪ )ANC‬بــرای وی حکــم دیگــری صــادر شــد‪.‬‬ ‫مانــدال در جزیــره روبــن زندانــی شــد و از ‪ 27‬ســال زنــدان متعاقــب ان ‪ 18‬ســال را در ایــن زنــدان بــه ســر‬ ‫بــرد‪ .‬در ایــن زنــدان بــود کــه مانــدال زندگینامــه خــود را‪ ،‬تحــت عنــوان راه طوالنــی ازادی نوشــت‪.‬‬ ‫نخســتین انتخابــات دموکراتیــک افریقــای جنوبــی کــه در ان همــه افــراد می توانســتند شــرکت کننــد در‬ ‫تاریــخ ‪ ۲۷‬اوریــل ‪ ۱۹۹۴‬برگــزار شــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪20‬‬ صفحه 20 ‫کنگــره ملــی افریقــا اکثریــت را در انتخابــات بــه خــود‬ ‫اختصــاص داد‪ ،‬و مانــدال‪ ،‬بــه عنــوان رهبــر کنگــره‬ ‫ملــی افریقــا‪ ،‬بــه عنــوان نخســتین رئیــس جمهــور‬ ‫سیاه پوســت کشــور برگزیــده شــد و در دولــت اتحــاد‬ ‫ملــی دکلــرک از حــزب ملی گــرا بــه عنــوان معــاون‬ ‫رئیس جمهــور برگزیــده شــد‪.‬‬ ‫مانــدال بــه عنــوان رئیس جمهــور از مــاه مــی ‪ ۱۹۹۴‬تــا‬ ‫ژوئــن ‪ ،۱۹۹۹‬رهبــری انتقــال از فرمانروایــی اقلیــت و‬ ‫اپارتایــد را بــر عهــده داشــت‪ ،‬و بــه خاطــر حمایــت از‬ ‫صلــح ملــی و بین المللــی‪ ،‬تحســین بین المللــی را بــه‬ ‫دســت اورد‪.‬‬ ‫وی نخســتین رئیــس جمهــور افریقــای جنوبــی اســت‬ ‫کــه در انتخابــات دموکراتیــک عمومــی برگزیــده شــد و‬ ‫پیــش از ریاســت جمهــوری از فعــاالن برجســته مخالــف‬ ‫اپارتایــد در افریقــای جنوبــی و رهبــر کنگــره ملــی افریقــا‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫نلســون مانــدال در مــاه ژوئــن ســال ‪ 2013‬بــه دلیــل ذات‬ ‫الریــه در بیمارســتانی در پرتوریــا بســتری شــدو در همــان‬ ‫ســال درگذشــت‪.‬‬ ‫‪21‬‬ صفحه 21 ‫ورزش‬ ‫ملیکا جبار‬ ‫فوتبال ساحلی‬ ‫فوتبــال ســاحلی یکــی از انــواع ورزش فوتبــال اســت‬ ‫کــه در ســاحل یــا بــر زمینــی پوشــیده از ماســه برگــزار‬ ‫می شــود‪ .‬البتــه انجــام بــازی فوتبــال در ســاحل ســابقه‬ ‫طوالنــی دارد امــا برگــزاری مســابقات رســمی و تدویــن‬ ‫قوانینــی بــرای ایــن رشــته ورزشــی بــه ســال ‪ ۱۹۹۲‬و‬ ‫بنیان گــذاری نهــادی بــه نــام فوتبــال ســاحلی جهانــی در‬ ‫ایــن ســال بازمی گــردد‪.‬‬ ‫منشــا فوتبــال ســاحلی بــه ســواحل شــهر ریودوژانیــرو‬ ‫کشــور برزیــل برمی گــردد بــه جایــی کــه مــردم دســت‬ ‫بــه ابــداع بازی هــای ابتــکاری می زننــد‪ .‬در واقــع خیلی هــا معتقدنــد کــه فوتبالیســت های بــزرگ برزیــل‬ ‫ماننــد روماریــو و رونالدینهــو مهــارت خــود را مدیــون ســواحل ریودوژانیــرو می داننــد‪.‬‬ ‫نخســتین بار درســال ‪ ۱۹۹۲‬قوانیــن بــازی تدویــن‬ ‫بــا رقابــت هــای ازمایشــی در ســواحل ریودوژانیــرو‬ ‫برگــزار شــد‪ .‬یــک ســال بعــد از ان اولیــن رقابت هــای‬ ‫حرفــه ای فوتبــال ســاحلی در کشــور برزیــل و میامــی‬ ‫امریــکا برگــزار گردیــد‪.‬‬ ‫در ایــن رقابت هــا کشــورهای امریــکا برزیــل‪ ،‬ارژانتیــن‬ ‫و ایتالیــا شــرکت داشــتند‪ .‬درســال ‪ ۱۹۹۳‬قواننیــن‬ ‫فوتبــال ســاحلی تهیــه و تدویــن گردیــد کــه در اوریــل‬ ‫‪ ۱۹۹۴‬بــرای اولیــن بــار مســابقات توســط شــبکه های‬ ‫تلوزیونــی پوشــش داده شــد‪.‬‬ ‫ایــن بازی هــا در ســواحل کوپاکابانــا شــهر ریودوژانیــرو‬ ‫در برزیــل برگــزار شــد‪ .‬درایــن مســابقات کشــور‬ ‫میزبــان بــه طــور رســمی اولیــن قهرمــان مســابقات‬ ‫فوتبــال ســاحلی لقــب گرفــت‪.‬‬ ‫موفقیــت ایــن تورنمنــت باعــث جــذب تبلیغــات تجــاری بــرای گســترش فوتبــال ســاحلی شــد‪.‬افزایش‬ ‫طرفــداران ایــن ورزش در سراســر دنیــا منجــر بــه ایجــاد مســابقاتی تــور حرفــه ای فوتبــال ســاحلی در‬ ‫ســال ‪ ۱۹۹۶‬شــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪22‬‬ صفحه 22 ‫اولیــن دوره مســابقات تــور حرفــه ای فوتبــال‬ ‫ســاحلی جمعــا شــامل ‪ ۶۰‬بــازی بــود کــه طــی دوســال‬ ‫درقاره هــای افریقــا‪ ،‬اروپــا‪ ،‬اســیا و امریــکا برگــزار‬ ‫شــد و باعــث جــذب بازیکنــان صاحــب نامــی از ســایر‬ ‫کشــورها بــه ســوی ایــن رشــته گردیــد‪.‬‬ ‫برگــزاری تــور در اروپــا باعــث عالقه منــدی اروپاییــان‬ ‫بــه ایــن ورزش و ایجــاد لیــگ حرفـه ای فوتبــال ســاحلی‬ ‫اروپــا (‪ )EPBSL‬در ســال ‪ ۱۹۹۸‬شــد‪ .‬همیــن امرمنجــر‬ ‫بــه پدیــد امــدن زیربنــای محکــم اقتصــادی جهــت‬ ‫گســترش و ســازمان دهی ایــن رشــته در سرتاســر‬ ‫قــاره اروپــا گردیــد کــه تقاضاهــا و نیازهــای رســانه هــا‬ ‫و حامیــان ورزش و تماشــاگران را بــراورده کــرد‪.‬‬ ‫هنــوز چنــد ســالی از ابــداع فوتبــال ســاحلی‬ ‫نمی گذشــت کــه گام هــای موفقیــت امیــز‬ ‫درایجــاد یــک ســاختار رقابتــی قانونمنــد‬ ‫جهانــی بــرای ایــن رشــته ورزشــی برداشــته‬ ‫شــد پشــت پــرده ایــن توســعه های کلیــدی‬ ‫اتحادیــه فوتبــال ســاحلی قــرار داشــت ایــن‬ ‫اتحادیــه مقــر خــود را در اروپــا و در شــهر‬ ‫بارســلونای اســپانیا انتخــاب و شــروع بــه کار‬ ‫نمــود و در اوریــل ‪ ۲۰۰۰‬ایــن اتحادیــه تبدیــل‬ ‫بــه اتحادیــه حرفـه ای فوتبــال ســاحلی سراســر‬ ‫جهــان (‪)BSWW‬شــد‪.‬‬ ‫هــدف از ایــن امــر‪ ،‬از یکسان ســازی همــه‬ ‫رقابت هــای حرف ـه ای فوتبــال ســاحلی عمــده در‬ ‫جهــان تحــت یــک ســاختار واحــد و ایجــاد یــک‬ ‫نمایندگــی انحصــاری در ایــن رشــته ورزشــی‬ ‫جهــت گســترش فوتبــال ســاحلی بــا کمــک‬ ‫حامیــان مالــی و فدراســیون بیــن المللــی فوتبــال‬ ‫فیفــا بــود‪ .‬بــا ورود تیــم هایــی از امریــکای‬ ‫شــمالی و جنوبــی بــه رقابت هــا‪ ،‬لیــگ امریــکا‬ ‫نیــز شــکل گرفــت در ایــن هنــگام افق هــای‬ ‫فکــری گســترش فوتبــال ســاحلی در ســایر‬ ‫کشــوره بــه ویــژه در کشــورهایی نظیــر امــارات‬ ‫متحــده عربــی‪ ،‬تایلنــد مکزیــک یونــان و ژاپــن‪،‬‬ ‫چیــن و اســترالیا و ‪ ...‬گســترش یافــت‪.‬‬ ‫‪23‬‬ صفحه 23 ‫قوانین فوتبال ساحلی‬ ‫مســابقات فوتبــال ســاحلی بــا ‪ ۵‬بازیکــن (یــک‬ ‫دروازه بــان) و تــوپ فوتبــال در ‪ ۳‬وقــت ‪ ۱۲‬دقیقـه ای‬ ‫برگــزار می شــود‪ .‬تعــداد تعویض هــا نامحــدود‬ ‫اســت و مســاوی وجــود نــدارد‪.‬‬ ‫بــه ایــن ترتیــب در صــورت مســاوی در پایــان‬ ‫مســابقه‪ ۳ ،‬وقــت اضافــه ‪ ۳‬دقیقــه ای برگــزار‬ ‫می شــود و پــس از ان ضربــات پنالتــی تکلیــف‬ ‫برنــده را مشــخص خواهــد کــرد‪.‬‬ ‫برخــاف فوتبــال کــه برنــده در پایــان ‪ ۵‬پنالتــی‬ ‫مشــخص می شــود‪ ،‬در فوتبــال ســاحلی هــر تیمــی‬ ‫کــه در پایــان یــک ضربــه از حریــف جلــو بیفتــد‬ ‫برنــده اســت‪.‬‬ ‫خطا در فوتبال ساحلی‬ ‫هــر خطــا بــا یــک ضربــه ازاد بــه ســمت دروازه‬ ‫جریمــه می شــود کــه بایــد توســط بازیکنــی کــه‬ ‫بــر روی او خطا شــده زده شــود (مشــابه بســکتبال)‪،‬‬ ‫ـای هنــدِ رقیــب کــه هــر بازیکنــی‬ ‫بــه اســتثناء خطـ ِ‬ ‫می توانــد ضربــه را بزنــد‪.‬‬ ‫در صورتــی کــه بازیکنــی کارت قرمــز دریافــت کنــد‪،‬‬ ‫بایســتی دو دقیقــه از زمیــن خــارج شــده و تیــم او‬ ‫در ایــن دو دقیقــه بــا یــک بازیکــن کمتــر بــازی‬ ‫می کنــد (مشــابه هندبــال) و در صــورت دریافــت‬ ‫کارت ابــی کــه از اختصاصات فوتبال ســاحلی اســت‪،‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪24‬‬ صفحه 24 ‫زمین مسابقه در فوتبال ساحلی‬ ‫ســطح زمیــن مســابقه بایــد همــواره و مســطح بــوده و از‬ ‫شــن بــدون ســنگ و صــدف و هــر کونــه شــی ای کــه موجــب‬ ‫جراهــات بازیکنــان گــردد باشــد‪.‬‬ ‫بــرای مســابقات بیــن المللــی ماســه هــا بایددانــه ریــز بــوده‬ ‫وحداقل‪۴۰‬ســانتی متــر عمــق داشــته باشند‪.‬ماســه هــا هــم‬ ‫چنیــن بایــد خــوب الــک شــده باشــند تــا مــورد قبــول واقــع‬ ‫شــوند وســنگهاو دانــه هــای زبــرو قطعــات خطــرزا بایــد جــدا‬ ‫شوند‪.‬ماســه هــا خیلــی هــم نبایــد ریــز شــوند کــه باعــث‬ ‫گــرد و خــاک شــده و بــه پوســت بچســبد‪.‬‬ ‫اندازه های زمین مسابقه در فوتبال ساحلی‬ ‫زمیــن مســابقه بایــد بــه شــکل مســتطیل بــوده و طــول زمیــن‬ ‫بایــد بیشــتر از عــرض ان باشــد‪.‬‬ ‫طول ‪ ۳۵‬تا ‪ ۳۷‬متر‬‫عرض ‪ ۲۶‬تا ‪ ۲۸‬متر‬‫عالمتگذاری زمین مسابقه‬ ‫زمیــن مســابقه بــا خطــوط مشــخص مــی شــوند ‪ .‬ایــن‬ ‫خطــوط مــرز محوطــه هــا را مشــخص مــی کنــد‪.‬دو خــط‬ ‫طولــی بلندتــر را تــاچ الیــن و دو خطــوط کوتاهتــر را خطــوط‬ ‫انتهایــی مــی نامنــد‪ .‬عــرض تمــام خطــوط بایــد ‪ ۱۰‬ســانتی‬ ‫متــر بــوده و از جنــس مقــاوم بــه رنــگ ابــی باشــد کــه از‬ ‫رنــگ ماســه هــا متمایــز باشــد‪.‬‬ ‫ایــن خطــوط در گوشــه هــای زمیــن توســط رابــط هایــی بــه‬ ‫زمیــن محکــم مــی شــوند و در درون دروازه توســط حلقــه های‬ ‫پالســتیکی بــه تیرهــای دروازه وصــل می شــوند‪.‬زمین مســابقه‬ ‫توســط یــک خــط فرضــی بــدو نیمــه مســاوی تقســیم مــی‬ ‫شــوند کــه خــط میانــی توســط دو پرچــم قرمــز مشــخص‬ ‫شــده اســت‪.‬‬ ‫‪25‬‬ صفحه 25 ‫اماکن‬ ‫تاریخی جهان‬ ‫سعیده نجار‬ ‫شهر باستانی انی ترکیه‬ ‫بیشــتر مــا ترکیــه را بــه شــهرهای معروفــش‬ ‫می شناســیم امــا ایــن کشــور گنجینــه هــای پنهــان‬ ‫زیــادی دارد کــه بازدیــد از ان هــا هیجــان انگیــز و‬ ‫جالــب اســت‪ .‬مــی خواهیــم بــه نواحی شــمال شــرقی‬ ‫ترکیــه برویــم‪ ،‬جایــی در نزدیکــی مــرز ارمنســتان‬ ‫بــه ویرانــه هایــی باســتانی برمــی خوریــد کــه خبــر‬ ‫از تاریــخ کهــن ایــن منطقــه مــی دهنــد‪ .‬حتــی اگــر‬ ‫بــه تماشــای اثــار باســتانی عالقــه ای نداریــد بــاز‬ ‫هــم بازدیــد از ویرانــه هــای انــی (‪ )Ani‬از بایدهــای‬ ‫ســفر بــه ترکیــه اســت‪ .‬ایــن شــهر باســتانی کــه‬ ‫در ســال ‪ ۲۰۱۶‬در لیســت میــراث جهانــی یونســکو‬ ‫قــرار گرفتــه مملــوء از بناهــای ســنگی زیبــا در میــان‬ ‫چشــم اندازهــای نفســگیر از طبیعتــی بکــر اســت‪.‬‬ ‫شــهری کــه امــروز بــه ماننــد شــهر ارواح شــده امــا‬ ‫روزگاری بــه عنــوان پایتخــت پادشــاهی ارمنســتان‬ ‫نزدیــک بــه ‪ ۱۰۰‬هــزار نفــر جمعیــت داشــته و از‬ ‫نظــر شــکوه و قــدرت از رقبــای سرســخت قســطنطنیه بــوده اســت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪26‬‬ صفحه 26 ‫شــهر باســتانی انــی در مــرز بیــن‬ ‫ارمنســتان و ترکیــه قــرار دارد و‬ ‫مملــوء از ویرانــه هــای ســنگی ســت‬ ‫کــه قدمــت ان هــا بــه قــرن ‪ ۱۰‬و ‪۱۱‬‬ ‫برمــی گــردد و محیطــی وهــم اور و‬ ‫فرامــوش نشــدنی را شــکل داده انــد‪.‬‬ ‫انــی در شــمال شــرقی ترکیــه‪ ،‬در ‪۴۲‬‬ ‫کیلومتــری شــهر کارس‪ ،‬در فالتــی‬ ‫مثلثــی و دورافتــاده مشــرف بــه دره‬ ‫ای باریــک قــرار دارد‪ .‬ایــن شــهر بــه‬ ‫خاطــر موقعیــت مناســب جغرافیایــی‬ ‫بــه مــدت ‪ ۲۵۰۰‬ســال محــل زندگــی‬ ‫مردمــان زیــادی بــوده اســت‪ ،‬فالتــی‬ ‫بــا وضعیــت دفاعــی مناســب کــه بــا دره هــای حاصلخیــز احاطــه شــده و از دروازه هــای مهــم راه‬ ‫ابریشــم بــه ســمت اناتولــی بــه شــمار مــی رفــت‪.‬‬ ‫در بازدیــد از ایــن شــهر تاریخــی در ســکوتی کــه گاهــی بــا صــدای جریــان اب رودخانــه شکســته‬ ‫مــی شــود بــه گذشــته ایــن شــهر فکــر کنیــد‪ :‬شــلوغی و هیاهــو‪ ،‬مراســم مذهبــی ارمنــی‪ ،‬و مســافران‬ ‫و تاجرانــی کــه در مســیر جــاده ابریشــم مدتــی را در ایــن شــهر مــی ماندنــد‪ .‬ایــن شــهر قــرون‬ ‫وســطایی کــه روزگاری یکــی از مراکــز مهــم تجــاری و فرهنگــی جــاده ابریشــم بــود بــا معمــاری‬ ‫خــارق العــاده اش شــناخته مــی شــود و در ان بناهــای مســکونی‪ ،‬مذهبــی و نظامــی در کنــار هــم‬ ‫چشــم اندازهــای جذابــی از شــهرهای قــرون وســطایی را بــه وجــود اورده انــد‪.‬‬ ‫ایــن شــهر کــه از دوره برنــز ســاکنانی‬ ‫داشــته در قــرن هــای ‪ ۱۰‬و ‪ ۱۱‬بــه اوج‬ ‫ابادانــی رســید‪ ،‬بعدهــا بــا حملــه مغــول‬ ‫و زلزلــه ســال ‪ ۱۳۱۹‬رو بــه رکــود‬ ‫رفــت تــا اینکــه در نهایــت در قــرن‬ ‫‪ ۱۸‬متــروک شــد‪ .‬زمانــی کــه بیــن دو‬ ‫کشــور ترکیــه و ارمنســتان مرزهــای‬ ‫جدیــد کشــیده شــد شــهر تاریخــی‬ ‫انــی در ســمت ترکیــه قــرار گرفــت‬ ‫امــا ایــن شــهر در واقــع در قــرن ‪۵‬‬ ‫توســط سلســله ای ارمنــی تاســیس‬ ‫شــده و کــم کــم انقــدر پیشــرفت کــرد‬ ‫تــا اینکــه در قــرن ‪ ۱۰‬پایتخــت شــد‪.‬‬ ‫در ایــن شــهر قــرون وســطایی بناهــای مســکونی‪ ،‬مذهبــی و نظامــی در طــول قــرن هــا توســط سلســله‬ ‫هــای مســلمان و مســیحی ســاخته انــد و نمایشــگاهی جــذاب از تکامــل تدریجــی بناهــای قــرون وســطایی‬ ‫را شــکل داده انــد‪ ،‬نمونــه ای از نــواوری هــای معمــاری متنــوع از سلســله هــای بیــن ‪ ۷‬تــا ‪ ۱۳‬میــادی‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪27‬‬ صفحه 27 ‫قلعــه داخلــی کــه ســایت باســتان‬ ‫شناســی امــروزی را شــکل داده در زمــان‬ ‫سلســله ارمنــی «کامســاراکان» در قــرن ‪۴‬‬ ‫میــادی ســاخته شــده اســت‪ .‬دیوارهــای‬ ‫مســتحکم خارجــی کــه همچنــان ویرانــه‬ ‫کلیســاها‪ ،‬مســاجد و کاروانســراها را‬ ‫احاطــه کــرده در ســال ‪ ۹۶۴‬و در زمــان‬ ‫حکومــت «اشــوت ســوم» ســاخته‬ ‫شــده انــد‪ ،‬دیــواره هایــی کــه بعدهــا در‬ ‫ســال ‪ ۹۷۸‬و بــه دســتور «ســمبات دوم»‬ ‫مســتحکم شــدند‪ .‬دیواره هــای ســوم بــه‬ ‫دســتور «انــی بــی» در ســال هــای ‪۱۰۶۴‬‬ ‫تــا ‪ ۱۰۷۲‬ســاخته شــدند یعنــی درســت در زمانــی کــه ســلطان ســلجوقی ایــن شــهر را فتــح کــرده بــود‪.‬‬ ‫اولیــن حفــاری هــای باســتان شناســی در ایــن ســایت بــه ســال ‪ ۱۸۹۲‬برمــی گــردد‪ ،‬پــروژه ای کــه‬ ‫توســط اکادمــی علــوم ســنت پترزبــورگ و زیــر نظــر باســتان شناســی روســی انجــام مــی شــد و تــا‬ ‫ســال ‪ ۱۹۱۷‬ادامــه پیــدا کــرد‪ .‬در اواخــر قــرن ‪ ۱۹‬امپراتــوری روســیه کنتــرل کارس و نواحــی اطــراف ان‬ ‫را بــه دســت گرفــت و اکادمــی علمــی تــا زمــان انقــاب روســیه در ســال ‪ ۱۹۱۷‬حفــاری هــای باســتان‬ ‫شناســی زیــادی را در ایــن ناحیــه انجــام داد‪ .‬دانشــمندان روســی در ایــن ســایت مــوزه ای بــزرگ از‬ ‫اشــیای کشــف شــده برپــا کردنــد کــه بیشــتر ان هــا در مســجد مینوچیــر مــی باشــد‪.‬‬ ‫در امتــداد رودخانــه بقایایــی از پــل هــای‬ ‫فــرو ریختــه را مــی بینیــد کــه روزگاری‬ ‫کــه روزی شــهر را بــه مســیرهای تجــاری‬ ‫قفقــاز و جــاده ابریشــم متصــل مــی کــرد‪.‬‬ ‫شــهر ویرانــه هــای ســنگی از قلعــه هــا‪،‬‬ ‫کلیســاها‪ ،‬خانــه هــا و قصرهایــی ســت کــه‬ ‫در چمنزارهایــی دورافتــاده سال هاســت بــه‬ ‫حــال خــود رهــا شــده انــد امــا همچنــان‬ ‫تماشــایی و جذابنــد‪ .‬قدمــت بســیاری از‬ ‫کلیســاهایی کــه خــوب مانــده انــد بــه‬ ‫اواخــر قــرن ‪ ۱۰‬و اوایــل قــرن ‪ ۱۱‬برمــی گــردد‪.‬‬ ‫کلیسای جامع انی‬ ‫ایــن کلیســا بــزرگ تریــن و مهمتریــن بنــای شــهر انــی اســت کــه در اوایــل قــرن ‪ ۱۱‬ســاخته شــده‬ ‫اســت‪ .‬در ســال ‪ ۱۰۶۴‬بعــد از اینکــه ســلجوقیان انــی را فتــح کردنــد ایــن کلیســا مدتــی بــه مســجد‬ ‫تبدیــل شــد امــا بعدهــا دوبــاره بــه حالــت اولیــه برگشــت‪ .‬در زلزلــه ویرانگــر ســال ‪ ۱۳۱۹‬گنبــد مخروطی‬ ‫طیبــای ان فروریخــت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪28‬‬ صفحه 28 ‫کلیسای مسیح مقدس‬ ‫بــدون شــک یکــی از جــذاب تریــن بناهــای ایــن شــهر کلیســای مســیح اســت کــه بــا اینکــه توســط‬ ‫رعــد و بــرق بــه دو نیــم تقســیم شــده امــا بــه خاطــر مرمــت هــا همچنــان پابرجــا مانــده اســت‪.‬‬ ‫مسجد مینوچیر‬ ‫ایــن مســجد یــاداور مذهــب هــای گوناگــون شــهر تاریخــی انــی ســت و در قــرن ‪ ۱۰‬توســط حاکــم‬ ‫جدیــد انــی یعنــی تــرک هــا ســاخته شــده اســت‪ .‬یونســکو ایــن مســجد را نشــانه اهمیــت انــی نــه‬ ‫فقــط در تاریــخ ارمنســتان بلکــه در تاریــخ تــرک هــا مــی دانــد‪ .‬بــا دیــدن ایــن مســجد تاریخــی و زیبــا‬ ‫از اینکــه یــک همچیــن جــای خــارق العــاده ای تــا ایــن حــد گردشــگران کمــی دارد تعجــب مــی کنیــد‪.‬‬ ‫‪29‬‬ صفحه 29 ‫شینا اشینه‬ ‫اماکن تاریخی‬ ‫ایران‬ ‫روستای کندوان‬ ‫روســتای کنــدوان‪ ،‬یکــی از معــروف تریــن و شــگفت‬ ‫انگیزتریــن جاذبــه هــای طبیعــی اســتان اذربایجــان‬ ‫شــرقی و ایــران اســت کــه شــهرت ان در تمــام‬ ‫دنیــا نیــز بــه گــوش همــگان رســیده اســت‪ .‬زیــرا‬ ‫کــه روســتای کندوان‪،‬تنهــا روســتای صخــره ای‬ ‫جهــان اســت کــه در ان ســکونت مــی شــود‪.‬‬ ‫در کل دنیــا عــاوه بــر روســتای کنــدوان‪ ،‬دو روســتای‬ ‫صخــره ای دیگــر هــم وجــود دارنــد کــه یکــی از ان هــا در شــهر کاپادوکیــای ترکیــه و دیگــری در‬ ‫روســتای داکوتــای امریــکا اســت امــا بــا ایــن تفــاوت کــه ایــن روســتاهای صخــره ای خالــی از ســکنه‬ ‫هســتند‪.‬‬ ‫روستای کندوان با پیشینه تاریخی ‪ ۳‬هزار ساله در شهرستان اسکو واقع شده است‪.‬‬ ‫خانــه هــای کندویــی و کلــه قنــدی ایــن روســتا در دل کــوه قــرار گرفتــه انــد کــه کامــا حاصــل فراینــد‬ ‫طبیعــی هســتند و بــدون هیــچ گونــه دخالــت انســانی تشــکیل یافتــه انــد‪ .‬یکــی از نکتــه هــای جالــب‬ ‫دربــاره روســتای کنــدوان ایــن اســت کــه خانــه هایــش شــبیه کنــدو هســتند و ســوغاتی روســتا نیــز‬ ‫عســل طبیعــی اســت! خانــه هــای کامــا ســنتی‪ ،‬نشــاط و صفــای روســتا‪ ،‬مردمــان محلــی خــون گــرم‬ ‫و مهربــان‪ ،‬ســوغاتی هــای خوشــمزه و متنــوع‪ ،‬اب زالل و معدنــی کنــدوان از دالیلــی هســتند کــه‬ ‫گردشــگران از سراســر دنیــا بــه ایــن روســتا ســفر مــی کننــد‪.‬‬ ‫روســتای کنــدوان‪ ،‬یکــی از ســه روســتای صخــره ای جهــان‬ ‫اســت و از میــان ایــن ســه روســتا تنهــا روســتایی اســت‬ ‫کــه مــردم از دیربــاز در ان ســکونت گزیــده و زندگــی مــی‬ ‫کننــد‪ .‬ایــن روســتا از اب و هــوای بســیار تمیــز و خنــک‬ ‫برخــوردار اســت و از میــان خریــداران بلیــط هواپیمــا تبریــز‬ ‫در فصــل هــای بهــار و تابســتان بیشــترین بازدیدکننــدگان‬ ‫را دارد‪ .‬مــردم اذربایجــان شــرقی‪ ،‬ســایر شــهرهای ایــران‬ ‫و گردشــگران خارجــی کــه نــام و اوازه روســتای کنــدوان‬ ‫را شــنیده انــد‪ ،‬بــه بازدیــد از کنــدوان امــده و خــود را بــا‬ ‫تماشــای منظــره جــذاب و شــگفت انگیــز خانــه هــای‬ ‫کندویــی و کلــه قنــدی شــگفت زده مــی کننــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪30‬‬ صفحه 30 ‫زدیــد از کنــدوان امــده و خــود را بــا تماشــای‬ ‫منظــره جــذاب و شــگفت انگیــز خانــه هــای‬ ‫کندویــی و کلــه قنــدی شــگفت زده می کننــد‪.‬‬ ‫اب روســتای کنــدوان خــواص معدنــی فراوانــی‬ ‫دارد و بــرای بســیاری از بیمــاری های گوارشــی‬ ‫مفیــد و موثــر بــوده و خاصیــت درمانــی دارد‪.‬‬ ‫کســانی کــه بــه ایــن روســتا ســفر مــی کننــد‪،‬‬ ‫از اب روســتا بــرای عزیــزان و دوســتان خــود‬ ‫بــه نیــت شــفا و درمــان مــی برنــد‪ .‬تماشــای‬ ‫جریــان زندگــی مــردم روســتایی در ان‬ ‫خانه هــای عجیــب و زیبــا در دل کــوه بســیار‬ ‫جــذاب و جالــب اســت‪ .‬زندگــی در ایــن روســتا‬ ‫بــه زیبایــی جریــان دارد و حتــی گذرانــدن تنهــا یــک روز در ان امیــد بــه زندگــی را افزایــش مــی دهــد‪.‬‬ ‫ســوغاتی هــای ایــن روســتا تمامــی ندارنــد و یکــی از دیگــری خوشــمزه تــر و متنــوع تــر هســتند‪ .‬از‬ ‫خوراکــی هــای رنگارنــگ گرفتــه تــا صنایــع زیبــای دســتی مــی توانیــد بــه عنــوان ســوغاتی از روســتای‬ ‫کنــدوان تهیــه کنیــد‪ .‬عســل طبیعــی‪ ،‬جــزو اصلــی تریــن ســوغاتی هــای ایــن روســتا اســت و کــره‬ ‫محلــی‪ ،‬خشــکبار‪،‬گردو‪ ،‬بادام‪،‬دوشــاب (شــیره انگــور)‪ ،‬ادویــه جــات‪ ،‬عرقیجــات‪ ،‬کیــف هــای دســتباف‬ ‫ســنتی‪ ،‬روســری هــای کالقــه ای‪ ،‬گلیــم‪ ،‬جاجیــم و ‪ ...‬از دیگــر ســوغاتی هــای بــا ارزش روســتای‬ ‫کنــدوان هســتند‪.‬‬ ‫نقــل و قــول هــای زیــادی دربــاره تاریخچــه‬ ‫روســتای کنــدوان وجــود دارنــد‪ .‬بنــا بــه یکــی‬ ‫از ایــن حکایــت هــا‪ ،‬در قــرن هفتــم هجــری‬ ‫ســاکنان روســتایی بــه نــام «حیلــه ور» نخســتین‬ ‫کســانی بودنــد کــه پــا بــه کنــدوان گذاشــته‬ ‫بودنــد‪ .‬روســتای حیلــه ور در ‪ ۲‬کیلومتــری غــرب‬ ‫کنــدوان قــرار داشــته و مــردم ان در زمــان حملــه‬ ‫مغــول هــا بــرای در امــان مانــدن بــه دشــتی‬ ‫در مقابــل کنــدوان فعلــی هجــرت کــرده انــد‪.‬‬ ‫بــا گذشــت مــدت زمــان زیــاد‪ ،‬مــردم حفــاری‬ ‫هایــی را داخــل کــران انجــام داده انــد و بــرای‬ ‫خــود خانــه هایــی بــه عنــوان پنــاه گاه هــای‬ ‫امــن ســاخته انــد‪ .‬صخــره هــای کلــه قنــدی شــکل کنــدوان در اثــر فعــل و انفعــاالت کــوه اتشفشــانی‬ ‫ســهند شــکل گرفتــه انــد و چنیــن منظــره شــگفت انگیــزی خلــق شــده اســت‪ ..‬گــدازه هــا و تــوده هــای‬ ‫مــذاب و داغ اتشفشــان در طــی هــزاران ســال متمــادی توســط بــرف و بــاران و بــاد بــه شــکل کــران در‬ ‫امــده انــد‪ .‬کنــدوان یــک منطقــه ییالقــی از رشــته کــوه هــای ســهند اســت و عشــایر زیــادی در مراتــع‬ ‫سرســبز ان زندگــی مــی کننــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪31‬‬ صفحه 31 ‫ان چــه هویــت روســتای کنــدوان را‬ ‫تشــکیل مــی دهــد‪ ،‬وجــود ‪ ۱۱۷‬خانــوار‬ ‫و منــزل مســکونی در داخــل تــوده هــای‬ ‫هرمــی و مخروطــی شــکل صخــره ای‬ ‫مــی باشــد‪ .‬مــردم ایــن روســتا داخــل‬ ‫تــوده هــای صخــره ای بــرای خــود‬ ‫عــاوه بــر منــزل مســکونی‪ ،‬اغــل‪ ،‬انبــار‬ ‫و کارگاه نیــز مهیــا کــرده انــد‪.‬‬ ‫روســتای کنــدوان از صخــره هایــی‬ ‫تشــکل شــده اســت کــه بعدهــا مــردم‬ ‫بــرای زیســتن در داخــل ان هــا اقــدام‬ ‫بــه حفــاری درون صخــره هــا کــرده‬ ‫و بــرای خــود خانــه هــای مســکونی‬ ‫ایجــاد کــرده انــد‪ .‬همیــن امــر نیــز‬ ‫باعــث جذابیــت بیشــتر روســتای کنــدوان شــده اســت‪ .‬معمــاری خانــه هــای روســتایی در کنــدوان بــه‬ ‫شــکل صخــره هــای مخروطــی یــا کلــه قنــدی مــی باشــد و بنــا بــر ادعــای برخــی باســتان شناســان‬ ‫قدمــت روســتای کنــدوان بــه دوره هــای پیــش از اســام برمــی گــردد‪ .‬صدهــا انبــار‪ ،‬اغــل و اتاقــک در‬ ‫دل تپــه هــای بلنــد کنــدوان حفــر شــده انــد کــه ارتفــاع برخــی از ایــن تپــه هــا بــه ‪ ۴۰‬متــر مــی رســد‪.‬‬ ‫قــرار گرفتــن روســتای کنــدوان در یکــی از مناطــق خــوش اب و هــوای ایــران و اذربایجــان شــرقی از‬ ‫مثبــت تریــن ویژگــی هــای ان اســت‪.‬‬ ‫در روســتای کنــدوان‪ ،‬دسترســی بــه‬ ‫کران هــا و خانــه هــای بــاال تــر از طریــق‬ ‫پلــه هایــی از بدنــه خــود کــران هــا امــکان‬ ‫پذیــر اســت‪ .‬مــردم روســتایی از طبقــات‬ ‫همکــف معمــوال بــه عنــوان اصطبــل اســتفاده‬ ‫مــی کننــد و طبقــات دوم‪ ،‬ســوم و چهــارم را‬ ‫بــه عنــوان ســکونت گاه مــورد اســتفاده قرار‬ ‫مــی دهنــد‪ .‬برخــی از مــردم طبقــات چهــارم‬ ‫را بــه عنــوان انبــار اســتفاده می کننــد‪.‬‬ ‫در خــارج از کــران هــا و محیــط مســکونی‬ ‫و کنــار معابــر ابریزهایــی وجــود دارنــد کــه‬ ‫چندیــن خانــواده از یــک ابریــز بــه طــور‬ ‫مشــترک اســتفاده مــی کننــد‪ .‬ایــن ابریزهــا چندیــن انبــاره و محــل نشــیمن دارنــد کــه تعــداد ان هــا‬ ‫بســتگی بــه شــیب زمیــن دارد‪ .‬از ان جایــی کــه کــران هــا از قطــر و ضخامــت زیــادی برخوردارنــد‪ ،‬ایجــاد‬ ‫نورگیــر در طبقــات پاییــن چنــدان اســان نیســت‪ .‬بــه همیــن دلیــل اکثــر نورگیرهــا در طبقــه هــای باالیــی‬ ‫قــرار دارنــد‪ .‬پنجــره هــای منــزل همــه از جنــس چــوب و شــطرنجی شــکل هســتند و در برخــی از ان هــا‬ ‫قطعــات کوچــک شیشــه بــه کار رفتــه اســت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪32‬‬ صفحه 32 ‫در روســتای کنــدوان مســجد‪ ،‬مدرســه‪ ،‬حمــام‬ ‫و اســیاب وجــود دارنــد و بــزرگ تریــن کــران‬ ‫روســتا متعلــق بــه مســجد اســت‪ .‬اغلــب‬ ‫کران هــا بــه دلیــل فــرم هــای مخروطــی‬ ‫شکلشــان دارای چندیــن طبقــه هســتند کــه‬ ‫از داخــل بــا یکدیگــر ارتبــاط ندارنــد‪ .‬معمــوال‬ ‫کــران هــا از دو طبقــه و در برخــی مــوارد از ســه‬ ‫یــا چهــار طبقــه تشــکیل شــده انــد‪.‬‬ ‫اگرچــه خــود شــهر تبریــز دارای جاهــای‬ ‫دیدنــی بســیاری می باشــد امــا روســتای‬ ‫کنــدوان کــه در فاصلــه ‪ ۱‬ســاعتی از ایــن شــهر قــرار دارد از طبیعــت ییالقــی بســیار زیبــا‪ ،‬اب و هــوای‬ ‫خنــک و دلنشــین و یــک رودخانــه ابــی بــزرگ برخــوردار اســت‪ .‬گردشــگران معمــوال در اطــراف رودخانــه‬ ‫و محــل هــای مخصــوص بســاط پیــک نیــک پهــن مــی کننــد‪ .‬گردشــگران مــی تواننــد در ایــن روســتا‬ ‫از خانــه هــای مخروطــی شــکل روســتاییان بازدیــد کننــد‪ ،‬بــه داخــل خانــه هــا برونــد‪ ،‬چیدمــان منــازل‬ ‫را ببیننــد‪ ،‬بــا مــردم روســتا و ســبک زندگــی ان هــا از نزدیــک اشــنا شــوند‪ .‬از فروشــگاه هــای ســوغاتی‬ ‫فــروش بازدیــد و خریــد کننــد‪ .‬بــه طبقــات بــاالی روســتا برونــد و عکــس هــای جالــب و منحصربــه فــرد‬ ‫بگیرنــد‪ .‬از اب معدنــی روســتا بنوشــند و بــرای عزیــزان خــود نیــز یــک بطــری از ایــن اب را تهیــه کننــد‪.‬‬ ‫گذرانــدن یــک روز در روســتای کنــدوان بســیار لــذت بخــش و خاطــره انگیــز خواهــد بــود‪ .‬بــرای‬ ‫کســانی هــم کــه بــه یــک روز بســنده نمــی کننــد‪ ،‬یــک هتــل مجلــل صخــره ای در روســتا در نظــر‬ ‫گرفتــه شــده اســت‪ .‬گردشــگران در ایــن هتــل اقامتــی متفــاوت در درون کــران هــای صخــره ای تجربــه‬ ‫خواهنــد کــرد‪ .‬اتــاق هــای صخــره ای هتــل دارای امکانــات مجهــز چــون تخــت‪ ،‬چــای ســاز‪ ،‬ســرویس‬ ‫بهداشــتی‪ ،‬تلویزیــون و ‪ ...‬هســتند‪.‬‬ ‫‪33‬‬ صفحه 33 ‫سالمت‬ ‫ساقی بامداد‬ ‫حساسیت غذایی در کودکان‬ ‫اگــر شــما الگــوی غذایــی و رفتــار کــودک‬ ‫خــود را بیاموزیــد‪ ،‬اتفــاق خوبــی خواهــد‬ ‫بــود‪ ،‬بــرای مثــال ‪:‬‬ ‫اگــر فرزندتــان هــر بــار بعــد از خــوردن‬ ‫تخــم مــرغ یــا شــیر و غــات بــرای‬ ‫صبحانــه احســاس تهــوع کنــد‪ ،‬بایــد بدانیــد‬ ‫کــه بــرای رفــع ایــن مــورد نیــاز اســت بــه‬ ‫پزشــک اطفــال مراجعــه کنیــد‪.‬‬ ‫اغلــب حساســیت غذایــی بــرای اولیــن بــار‬ ‫خــود را بــه صــورت ناراحتــی معــده نشــان‬ ‫مــی دهــد و والدیــن ممکــن اســت بــرای بــار اول و قبــل از عــدم تکــرار شــدن ایــن چرخــه ‪ ،‬بعــد از‬ ‫چندمیــن بــار رابطــه ی بیــن غــذا و عالمــت هــا را متوجــه شــوند‪ .‬ســعی کنیــد یــک دفتــر یادداشــت‬ ‫مربــوط بــه زمــان و چگونکــی واکنــش فرزندتــان نســبت بــه غذاهــا را بنویســید‪.‬‬ ‫توجــه داشــته باشــید کــه اولیــن واکنــش بــه غــذا اغلــب خفیــف اســت‪ ،‬بنابرایــن بــه اطفــال خــود‬ ‫بیشــتر توجــه کنیــد و در صــورت بــروز چنیــن اتفاقــی فــورا اقــدام کنیــد و بــه بعــد موکــول نکنیــد‪.‬‬ ‫نشــانه هایــی کــه در ادامــه ایــن بخــش کــودک نمنــاک بــه انهــا اشــاره خواهیــم کــرد اصلــی تریــن‬ ‫عالئــم حساســیت غذایــی کــودکان هســتند کــه همــه والدیــن بایســتی بــا انهــا اشــنایی داشــته باشــند‪.‬‬ ‫اسهال و درد شکم‬ ‫عــدم تحمــل پذیــری گوارشــی بــا عالئمــی‬ ‫مانتــد؛ درد شــکن و اســهال خــود رانشــان‬ ‫مــی دهنــد‪ .‬ایــن مــی توانــد بــرای تعــدادی‬ ‫از بیمــاری هــا صــدق نکنــد و اشــتباه باشــد‪.‬‬ ‫بنابرایــن والدیــن بایــد از هرگونــه الگوهــای‬ ‫بیــن غــذا و درد شــکن و یــا حرکــت روده‬ ‫کــه در فرزندانشــان مشــاهده مــی کننــد‪ ،‬اگاه‬ ‫باشــند‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪34‬‬ صفحه 34 ‫یکــی از شــایعترین مشــکالت بیــن‬ ‫نــوزادان‪ ،‬عــدم تحمــل پروتئیــن شــیر‬ ‫مــادر توســط بــدن انهــا مــی باشــد‪:‬‬ ‫کــه از عالئــم ان مدفــوع ســبزی‬ ‫اســت کــه حــاوی رگــه هــای خونــی‬ ‫مــی باشــد‪ .‬یکــی از راهکارهــا‪ ،‬حــذف‬ ‫محصــوالت لبنــی از رژیــم غذایــی‬ ‫مــادران شــیرده اســت کــه پروتئیــن‬ ‫مربــوط بــه لبنیــات را بــه طور مســتقیم‬ ‫وارد بــدن نــوزاد میکنــد‪.‬‬ ‫مسائل رفتاری و مشکالت کنترل اعصاب‬ ‫کــودکان مصــرف برخــی مــواد غذایــی ماننــد‪ :‬گلوتــن‪ ،‬رنــگ مــواد غذایــی و لبنیــات را تحمــل نمــی کننــد‬ ‫و بــدن انهــا حساســیت نشــان مــی دهــد و باعــث تغییــرات رفتــاری انهــا مــی شــود‪ .‬اگــر شــما متوجــه‬ ‫شــدید کــه کــودک شــما بعــد از هــر بــار اســتفاده از بــه طــور مثــال‪ ،‬یــک غذایــی کــه رنــگ مصنوعــی‬ ‫دارد‪ ،‬پرخاشــگر و تحریــک پذیــر مــی شــود‪ ،‬ممکــن اســت کــه بــدن او بــه ایــن مــواد حساســیت نشــان‬ ‫داده باشــد‪ .‬بــرای مطمئــن شــدن ایــن حــدس ‪ ،‬تمــام رنــگ هــای مصنوعــی را از مــواد غذایــی کــودک‬ ‫خــود حــذف کنیــد و انــرا بــا مــواد غذایــی کــه بــر پایــه ی طبیعــی بــودن‪ ،‬درســت شــده اســت جایگزیــن‬ ‫کنیــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪35‬‬ صفحه 35 ‫حمالت اسم‬ ‫اســم یکــی از واکنــش هــای کمتــر شــناخته‬ ‫شــده می باشــد‪ .‬ایــن حمــات در کســانی اتفــاق‬ ‫مــی افتــد کــه نســبت بــه یــک مــاده شــیمیایی‬ ‫حساســیت دارنــد‪ .‬ایــن مــاده شــیمیایی مــی توانــد‬ ‫بــه طــور طبیعــی یــا بــه صــورت فــراوری شــده به‬ ‫غذاهــا اضافــه شــود‪ .‬مانند‪:‬چیپــس‪ ،‬میــوه هــای‬ ‫خشــک و محصــوالت پختــه شــده‪ .‬اگــر متوجــه‬ ‫شــدید کــه کــودک شــما بعــد از هربــار خــوردن‬ ‫خوراکــی هــای متفرقــه و نــام بــرده شــده‪ ،‬ســرد‬ ‫بــه نظــر مــی رســد و شــروع بــه ســرفه مــی‬ ‫کنــد‪ ،‬احتمــال ایــن حملــه وجــود دارد‪ .‬بیشــتر‬ ‫حمــات اســم بــا تنگــی در قفســه ســینه شــروع‬ ‫مــی شــود‪ .‬پــس از ان ســینه بــه خــس خــس‬ ‫مــی افتــد و ســرفه ایجــاد مــی شــود‪ .‬هــر گونــه‬ ‫عالئمــی کــه بــا مشــکل تنفــس همــراه اســت‪،‬‬ ‫بایــد بــا پزشــک کــودک مشــورت کــرد زیــرا‬ ‫حساســیت یــا عــدم تحمــل ‪ ،‬مــی تواتــد حتــی‬ ‫تهدیــد کننــده ی زندگــی باشــد‪.‬‬ ‫سردرد‬ ‫حساســیت غذایــی مــی تواتــد یــک پاســخ‬ ‫التهابــی ( ماننــد ســردرد) نیــز داشــته باشــد و‬ ‫مهــم اســت کــه والدیــن از علــت احتمالــی ان‬ ‫ماننــد ســایر عالئــم ‪ ،‬اگاه باشــند‪ .‬اگــر والدیــن‬ ‫بتواننــد بیــن رژیــم غذایــی کــودک خــود و‬ ‫تغییــر رفتــاری او (ســردرد) الگویــی خــاص پیدا‬ ‫کننــد‪ ،‬حتمــا بــه پزشــک مراجعــه کننــد ‪ ،‬در کل‬ ‫در صــورت بــروز هــر گونــه ســردرد در کــودکان‬ ‫بایــد بــا پزشــک مشــورت شــود‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪36‬‬ صفحه 36 ‫فهمیــدن اینکــه کــودکان از حساســیت‬ ‫غذایــی رنــج مــی برنــد یــا الــرژی بــرای‬ ‫مــادران کار ســختی اســت‪ ،‬یکــی از‬ ‫روش هــای قطعــی بــرای شــناخت تفــاوت‪،‬‬ ‫از طریــق ازمایــش خــون یــا پوســت مــی‬ ‫باشــد‪ .‬کــه پاســخ ایمنــی بــدن کــودک را‬ ‫بــه غذاهــای مــورد نظــر انــدازه گیــری‬ ‫مــی کنــد‪.‬‬ ‫نتایــج ازمایــش خــون معمــوال قبــل از‬ ‫یــک یــا دو هفتــه قابــل دسترســی نیســت‪.‬‬ ‫در صورتــی کــه نتایــج ازمایشــات پوســتی‬ ‫فــوری مــی باشــد‪ .‬در ازمایشــات پوســتی‪،‬‬ ‫ســرم مــواد غذایــی مــورد نظــر را روی‬ ‫پوســت مــی ریزنــد و مشــاهده مــی شــود‬ ‫کــه پــس از مدتــی اطــراف محــل ازمایــش‬ ‫شــده متــورم مــی شــود‪ .‬نهایتــا ممکــن‬ ‫اســت کــه نتایــج ازمایشــات صحیــح یــا‬ ‫غلــط باشــد‪ .‬بــرای اطمینــان بیشــتر حتمــا‬ ‫بــا دکتــر کــودک خــود صحبــت کنیــد‪.‬‬ ‫اگــر چــه بســیاری از حساســیت هــای غذایــی‬ ‫و الــرژی هــا در اوایــل دوران زندگــی کــودک‬ ‫اتفــاق مــی افتــد‪ ،‬امــا انهــا مــی توانتــد در‬ ‫هــر زمــان دیگــری نیــز ظاهــر شــوند‪ .‬والدیــن‬ ‫بایــد بــه دنبــال افزایــش ســطح هوشــیاری و‬ ‫اگاهــی خــود نســبت بــه رژیــم غذایــی کــودک‬ ‫خــود و واکنــش هایــی کــه ممکــن اســت بــر‬ ‫اثــر خــوردن غذاهــای خــاص رخ دهــد‪ ،‬باشــند‪.‬‬ ‫در صــورت شــک و تردیــد‪ ،‬بایــد بــا پزشــک‬ ‫خانــواده خــود مشــورت کننــد‪ .‬زیــرا حساســیت‬ ‫هــا در صــورت عــدم پیشــگیری و درمــان‬ ‫افزایــش مــی یابنــد‪.‬‬ ‫حساســیت غذایــی بــه طــور کلــی بــا مســائل مربــوط بــه دســتگاه گــوارش و رفتــاری همــراه اســت‪ .‬در‬ ‫حالــی کــه الــرژی غذایــی نــه تنهــا بــر دســتگاه گــوارش‪ ،‬بلکــه بــر کل بــدن تاثیــر مــی گــذارد‪ .‬عالئــم‬ ‫الــرژی غذایــی مــی توانــد‪ ،‬شــامل ‪:‬درد معــده‪ ،‬اســتفراغ ‪ ،‬خــارش دهــان‪ ،‬خــس خــس ‪ ،‬مشــکل تنفســی ‪،‬‬ ‫تــورم دهــان و گلــو و ســوزش هــای پوســتی باشــد‪ .‬هــر دو شــرایط درمــان متفاوتــی دارنــد کــه بایــد بــا‬ ‫یــک متخصــص اطفــال در میــان گذاشــت‪.‬‬ ‫‪37‬‬ صفحه 37 ‫تاریخ‬ ‫تینا ناظمی‬ ‫صفاریان‬ ‫َص ّفاریــان از دودمان هــای ایرانــی فرمانــروای بخش هایــی از ایــران بودنــد‪ .‬پایتخــت ایشــان شــهر‬ ‫َز َرنــگ بــود و خــود را ازنــوادگان ساســانیان میدانســتند کــه پــس از حملــه اعــراب بــه سیســتان‬ ‫مهاجــرت کرده انــد‪.‬‬ ‫سیستان‪ ،‬خاستگاه صفاریان‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪38‬‬ ‫نــام قدیــم ایــن منطقــه زرنــگ بــوده و نــام فعلــی ان‬ ‫از نــام قبایــل ســکاها گرفتــه شــده اســت و بــه همیــن‬ ‫دلیــل بــه ان سکســتان یــا سگســتان مــی گفتــه انــد‪،‬‬ ‫یعنــی ســرزمین ســکاها‪ ،‬از زمانــی کــه اعــراب وارد‬ ‫ایــران شــدند نــام برخــی از مناطــق را تغییــر دادنــد و از‬ ‫ان جملــه سگســتان بــود کــه بــه علــت وجــود نداشــتن‬ ‫مخــرج حــرف «گ» در زبــان عربــی اعــراب سگســتان‬ ‫را سجســتان تلفــظ کردنــد و بعدهــا در اثــر مــرور زمــان‬ ‫ایــن کلمــه در گویــش مــردم بــه سیســتان تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫البتــه بایــد گفــت کــه قبــل از اینکــه ایــن ســرزمین‬ ‫مســکن ســکاها باشــد‪ ،‬در زمــان هخامنشــیان یکــی از‬ ‫اســتانهای شــرقی ایــران و بــه نــام درانگیانــا معــروف‬ ‫بــوده اســت‪.‬‬ صفحه 38 ‫منطقــه سیســتان در قدیــم ســرزمین وســیعی‬ ‫بــوده اســت کــه «کشــمیر‪ ،‬گردیــز‪ ،‬غــور‪ ،‬کابــل‪،‬‬ ‫ُرخــد‪ ،‬بْســت و مناطــق دیگــری را کــه امــروز‬ ‫قســمتی از پاکســتان و افغانســتان اســت» را‬ ‫شــامل مــی شــده و در واقــع «سیســتان فعلــی‬ ‫قســمت کوچکــی از ان اســت‪ ».‬و « منطقــه ای را‬ ‫کــه امــروز سیســتان مــی نامیــم‪ ،‬قســمت شــمالی‬ ‫اســتان سیســتان و بلوچســتان» اســت و اکنــون‬ ‫شــهر زابــل بــه عنــوان مرکــز سیســتان شــناخته‬ ‫مــی شــود‪.‬‬ ‫مقــارن ظهــور مطــرح شــدن یعقــوب لیــث بــه عنــوان ســر دســته گروهــی از عیــاران‪ ،‬سیســتان‬ ‫بوســیله خــوارج کــه پــس از شکســت هایشــان از خلفــای امــوی و عباســی بــه ایــن منطقــه امــده‬ ‫بودنــد‪ ،‬مــورد تاخــت و تــاز و چپــاول و غــارت واقــع شــده بــود و از ســوی دیگــر حکومــت نیــز کــه‬ ‫مســوول حفــظ نظــم و امنیــت بــود‪ ،‬بــه دلیــل ضعــف خلفــای عباســی در بغــداد و حکومــت طاهریــان‬ ‫در خراســان‪ ،‬بــه هیــچ وجــه نمــی توانســت جلــوی اقدامــات خــوارج را بگیــرد و بــه همیــن دلیــل‬ ‫بــود کــه گــروه مطوعــه از عیــاران و داوطلبــان تشــکیل شــد تــا امنیــت مــردم را تامیــن نمــوده و بــا‬ ‫خــوارج و نــا امنــی ایجــاد شــده از ســوی انــان مبــارزه نماینــد و پــس از چنــدی همیــن گــروه مطوعــه‬ ‫بــه رهبــری صالــح بــن نصــر ـ کــه یعقــوب نیــز در راس گروهــی از عیــاران بــا وی همــکاری می کــرد‬ ‫ـ «ابراهیــم بــن حضیــن القوســی حاکــم سیســتان را کــه از جانــب طاهریــان عنــوان حکومــت داشــت‬ ‫ از زرنــج بیــرون رانــد‪ ».‬و بدیــن ترتیــب گــروه مطوعــه بــه رهبــری صالــح قــدرت را در سیســتان‬‫بدســت گرفتنــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪39‬‬ صفحه 39 ‫اختــاف یعقــوب بــا رهبــران مطوعــه و بــه قــدرت رســیدن او‪ :‬یکــی از مشــکالتی کــه گــروه مطوعــه‬ ‫در مبــارزه خــود بــا خــوارج بــرای مــردم ایجــاد مــی کردنــد‪ ،‬ایــن بــود کــه انهــا نیــز ماننــد خــوارج‬ ‫پــس از پیــروزی در نبردهایشــان دســت بــه چپــاول و غــارت شــهرها مــی زدنــد و باالخــره بــه همیــن‬ ‫دلیــل‪ ،‬یعقــوب و عــده ای دیگــر « بــه اظهــار مخالفــت بــا صالــح »برخاســتند و پــس از نبــرد بیــن‬ ‫انهــا صالــح شکســت خــورده و متــواری شــد ‪ ،‬کــه البتــه «پــس از اســارت در جنگــی دیگــر بــه قتــل‬ ‫رســید‪ ».‬پــس از صالــح‪ ،‬درهــم بــن نصــر بــه امــارت رســید ولــی چــون «بلندپروازیهــای یعقــوب کــه‬ ‫بــه محــدوده والیــت سیســتان راضــی نمــی شــد‪ ،‬بــا طبــع مالیــم و محافظــه کار او موافــق نیامــد»‬ ‫خواســت تــا یعقــوب را محــدود ســازد‪ ،‬ولــی یارانــش او را تنهــا گذاشــته و بــه یعقــوب پیوســتند و‬ ‫درهــم بــه فرمــان یعقــوب توقیــف شــد‪.‬‬ ‫پــس از محبــوس شــدن درهــم بــن نصــر «مردمــان سیســتان یعقــوب بــن اللیــث را روز شــنبه پنــج‬ ‫روز مانــده از محــرم ســنه ســبع و اربعیــن و مایتــی» بیعــت کردنــد و بدیــن ترتیــب یعقــوب در راس‬ ‫مطوعــه و عیــاران در سیســتان بــه امــارت رســید‪.‬‬ ‫اصل و نسب صفاریان‬ ‫در مــورد اصــل و نســب صفاریــان بــه درســتی چیــزی نمــی دانیــم و‬ ‫انچــه کــه دربــاره اجــداد یعقــوب در بعضــی از منابــع امــده ‪ ،‬شــاید‬ ‫بــا توجــه بــه رشــد و قــدرت یابــی ســریع یعقــوب باشــد کــه موجــب‬ ‫شــده افســانه هایــی دربــاره او در بیــن مــردم رایــج شــود‪ ،‬بــه رحــال‬ ‫در ایــن مــورد مولــف تاریــخ سیســتان‪ ،‬یعقــوب را بــا ‪ ۱۰‬واســطه بــه‬ ‫انوشــیروان و بــا ‪ ۵۴‬واســطه بــه کیومــرث پادشــاه افســانه ای ایــران‬ ‫باســتان مــی رســاند‪ .‬ولــی در ایــن مــورد خواندمیــر مولــف حبیــب‬ ‫الســیر بــا احتیــاط مــی نویســد‪« :‬در هیچیــک از کتــب متداولــه در بــاب‬ ‫نســب صفــار روایــت صحیحــی بــه نظــر ایــن ذره احقــر نرســیده ‪ ،‬امــا‬ ‫نوبتــی از شــهریار ملکشــاه یحیــی کــه در زمــان دولت ســلطان ســعید‪،‬‬ ‫میــرزا حســین کــه ســالها والــی والیــت سیســتان بــود اســتماع افتــاد‬ ‫کــه مــی گفــت نســب مــن بــه لیــث صفــاری مــی رســد و نســب لیــث‬ ‫بــه انوشــیروان عــادل ملحــق مــی گــردد‪».‬‬ ‫حکومت صفاریان‬ ‫یعقــوب لیــث نخســتین امیــر ایــن خانــواده بــود کــه دولــت مســتقل اســامی صفاریــان را بنیــاد نهــاد‪.‬‬ ‫لیــث ســه پســر داشــت بنامهــای یعقــوب و عمــر و علــی‪ ،‬هــر ســه پســران لیــث حکومــت کردنــد‬ ‫امــا دوره حکومتشــان چنــدان نپاییــد‪ .‬یعقــوب نیــز در اوایــل ماننــد پــدر رویگــری می کــرد و هرانچــه‬ ‫بدســت مــی اورد جوانمردانــه بــه دوســتان و همســاالنش ضیافــت می کــرد‪ .‬چــون بــه ســن رشــد‬ ‫رســید تعــدادی از مــردان جمــع شــده او را بــه ســرداری خــود برگزیدنــد‪ .‬در ســال ‪ ۲۳۷‬کــه طاهــر‬ ‫بــن عبــداهلل در خراســان حکومــت می کــرد مــردی بــه نــام صالــح بــن نصــر کنانــی بــر سیســتان‬ ‫مســتولی شــد و یعقــوب بــه خدمــت وی در امــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪40‬‬ صفحه 40 ‫طاهــر کــه مــردی بــا تدبیــر بــود صالــح بــن نصــر‬ ‫را از سیســتان برانــد و پــس از وی شــخصی بنــام‬ ‫درهــم بــن نضــر خــروج کــرد و سیســتان را تصــرف‬ ‫نمــود و ســپاهیان طاهــر را از سیســتان برانــد‪.‬‬ ‫درهــم کــه نتوانســت از عهــده ســپاهیان برایــد‬ ‫یعقــوب را بــه ســرداری ســپاه خویــش برگزیــد‪.‬‬ ‫ســپاهیان چــون ضعــف فرماندهــی درهــم را دیدنــد از‬ ‫فرماندهــی یعقــوب اســقبال نمودنــد‪ .‬پــس از چنــدی‬ ‫والــی خراســان بــا چــاره تدبیــر درهــم را اســیر کــرد‬ ‫و بــه بغــداد فرســتاد‪ .‬او مدتــی در بغــداد زندانــی بــود‬ ‫و پــس از ازاد شــدن بــه خدمــت خلیفــه در امــد‪ .‬در‬ ‫ایــن زمــان بــود کــه کار یعقــوب نیــز بــاال گرفــت‬ ‫و او بــه دفــع خــوارج رفــت‪ .‬یعقــوب در ســال ‪۲۵۳‬‬ ‫هجــری قمــری رو بــه خراســان نهــاد امــا ایــن بــار‬ ‫بخــت یــار او بــود‪.‬‬ ‫وی شــهرهای هــرات و پوشــنگ را گرفــت و از انجــا رو بــه کرمــان رفــت و گماشــته حاکــم شــیراز در‬ ‫کرمــان را اســیر کــرد‪ .‬پــس از ان بــه شــیراز رفــت و بــا حاکــم فــارس جنگیــد و انجــا را نیــز تصــرف‬ ‫کــرد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۲۶۲‬یعقــوب بــرای تصــرف بغــداد از فــارس بــه خوزســتان رفــت‪ .‬چــون خبــر بــه خلیفــه‬ ‫المعتمــد رســید فرمــان حکومــت خراســان‪ ،‬گــرگان‪ ،‬طبرســتان و ری و فــارس را بــه شــرط وابســتگی‬ ‫بغــداد بــه او داد‪ .‬امــا یعقــوب راضــی نشــد و بــه خلیفــه پیغــام داد کــه بــه چیــزی راضــی نیســت جــز‬ ‫رســیدن بــه بغــداد‪ .‬خلیفــه‪ ،‬بــرادرش الموفــق را بــه جنــگ بــا یعقــوب فرســتاد‪ .‬یعقــوب در ایــن جنــگ‬ ‫شکســت خــورد و فــرار کــرد‪.‬‬ ‫یعقــوب در ســال ‪ ۲۶۵‬در جنــدی شــاپور در اثــر مــرض قولنــج در گذشــت‪ .‬یعقــوب را مــردی باخــرد‬ ‫و اســتوار توصیــف کــرده انــد‪ .‬حســن بــن زیــد علــوی کــه یکــی از دشــمنانش بــود او را بــه خاطــر‬ ‫اســتقامت و پایداریــش ســندان لقــب داده بــود‪.‬‬ ‫ترویج مذهب تشیع در ایران‬ ‫سیســتانیان از نخســتین ایرانیانــی بودنــد کــه مســلمان شــدند زیــرا در دوران امپراتــوری ساســانی‬ ‫سیســتان یکــی از بزرگتریــن و مهــم تریــن ومقــدس تریــن مراکــز زرتشــتیان بــود واعــراب بــه‬ ‫ایــن مســئله پــی بــرده بودنــد ودســتور ویرانــی اتشــکده هــا و کشــتار موبــدان زرتشــتی سیســتان‬ ‫رادادنــد کــه براثــر ایــن اقــدام سیســتان یکپارچــه مســلمان گشــت وبــا بوجــود امــدن رهبــران تشــیع‬ ‫درسیســتان مذهــب تشــیع بشــدت ترویــج یافــت ودر زمــان حکومــت صفاریــان یعقــوب لیــث کــه‬ ‫مــردی شــیعه متعصــب بــود بــر ترویــج مذهــب تشــیع ســرعت بخشــید ومذهــب تشــیع درسیســتان‪-‬‬ ‫قهســتان‪-‬کرمان‪-‬یزد وحتــی قســمت هایــی از فــارس برتــری یافــت وبــه گفتــه ی برخــی از محققیــن‬ ‫مذهــب تشــیع مذهــب غالــب بلوچســتان بــوده اســت کــه جمعیــت شــیعه بر اثــر دوربــودن بلوچســتان‬ ‫از مراکــز تشــیع ونزدیــک بــودن بــه مراکــز وهابیــت وهمچنیــن عوامــل طبیعــی ومهاجــرت طوایــف‬ ‫ســنی بــه بلوچســتان باعــث غلبــه مذهــب تســنن درقــرون اخیــر شــده اســت بطوریکــه وجــود‬ ‫زیارتــگاه هــای مــورد تقــدس شــیعیان نیــز شــاهد ایــن حقیقــت اســت‪.‬‬ ‫‪41‬‬ صفحه 41 ‫ ها‬ ‫دانستنی‬ ‫فرهنگ‬ ‫ایین و‬ ‫عاطفه مهدوی‬ ‫صله رحم‬ ‫اهمیــت صلــه رحــم در اســام بــه حــدی اســت کــه‬ ‫می تــوان گفــت جــزء اولویت هــای بــزرگ اســام‬ ‫اســت؛ هیــچ راه نجاتــی بــرای کســی کــه دیــد و‬ ‫بازدیــد را قطــع می کنــد وجــود نــدارد و بــرای صلــه‬ ‫کننــده‪ ،‬مــژده فــراوان اســت‪ ،‬کــه در اســام‪ ،‬صلــه‬ ‫رحــم را وســیله فزونــی رزق و روزی‪ ،‬عامــل بســیار موثر‬ ‫در افزایــش عمــر‪ ،‬پــاک کننــده اعمــال و رفتــار‪ ،‬اســان‬ ‫کننــده ســختی هــای مــرگ‪ ،‬و موجــب پاداش هــای‬ ‫فــراوان اخرتــی‪ ،‬مــی داننــد‪.‬‬ ‫صِ ل ِــۀ َرحِ ــم بــه معنــای ارتبــاط و‬ ‫دیــدار بــا خویشــاوندان و کمــک بــه‬ ‫انهــا از اموزه هــای اخالقــی اســام‬ ‫اســت‪ .‬قــران و احادیــث بــر صلــه‬ ‫رحــم تاکیــد کرده انــد‪ ،‬تــا انجــا کــه‬ ‫قــران ترک کننــدگان ان را در شــمار‬ ‫زیــان کاران و لعنت شــدگان معرفــی‬ ‫می کنــد‪ .‬در روایــات نیــز صلــه رحــم‬ ‫بــه عنــوان بهتریــن عمــل پــس از‬ ‫ایمــان‪ ،‬اولیــن ســخنگوی قیامــت‪،‬‬ ‫بهتریــن خصلــت مومــن و مهم تریــن‬ ‫عامــل طوالنــی شــدن ُعمــر معرفــی‬ ‫شــده اســت‪.‬‬ ‫بنابــر حدیثــی قدســی‪ ،‬صلــه رحــم از رحمــت خداســت و هــر کــس ان را تــرک کنــد‪ ،‬از رحمــت او محــروم‬ ‫خواهــد ماند‪.‬‬ ‫صلــه رحــم گاهــی واجــب و گاهــی مســتحب اســت‪ .‬قطــع رحــم یعنــی تــرک صلــه رحــم واجــب و عــدم‬ ‫ارتبــاط الزم بــا خویشــان‪ ،‬یکــی از گناهــان کبیــره اســت و حتــی دربــاره خویشــاوندان ُ‬ ‫بدخلــق یــا گناهکار‬ ‫نیــز ُمجــاز نیســت‪ .‬در فرهنــگ ایرانیــان‪ ،‬صلــه رحــم جایــگاه ویــژه ای داشــته و بــه مناســبت های مختلفــی‬ ‫ماننــد عیــد نــوروز‪ ،‬شــب یلــدا‪ ،‬مــاه رمضــان و عیدهــای ملــی یــا مذهبــی نمــود بیشــتری دارد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪42‬‬ صفحه 42 ‫معنای صله رحم‬ ‫صله رحــم از دو واژه صلــه و رحــم‬ ‫تشــکیل شــده اســت‪ ،‬کــه معنــای‬ ‫لغــوی صلــه از مــاده «وصــل» بــه معنــای‬ ‫پیوســتن بــوده و پیونــد کــردن دو چیــز را‬ ‫می گوینــد‪ .‬معنــای لغــوی رحــم‪ ،‬زهــدان‬ ‫بــه معنــی جــای کــودک در شــکم مــادر‬ ‫را گوینــد‪.‬‬ ‫واژه رحــم‪ ،‬در صلــه رحــم اســتعاره‬ ‫بــرای نزدیکــی و خویشــاوندی فامیلــی‬ ‫اســت؛ چراکــه ان هــا از یــک اصــل‬ ‫و ریشــه هســتند و منظــور از رحــم‬ ‫یعنــی نســبت شــناخته شــده بیــن ان‬ ‫دو فــرد و یــا خانــواده داشــته باشــد؛‬ ‫هــر چنــد نســبت دوری بــا هــم داشــته‬ ‫باشــند‪ .‬معنــای اصطالحــی صلــه رحــم‪،‬‬ ‫اتحــاد خویشــاوندان و اقــوام و دیــدار‬ ‫خویشــاوندان اســت‪.‬‬ ‫محدوده خویشاوندان‬ ‫از نظــر عرفــی‪ ،‬خویشــاوندی دو نــوع‬ ‫اســت‪:‬‬ ‫خویشــاوندی ن ََ‬ ‫ســبی کــه از طریــق ارتباط‬ ‫خونــی پیــدا می شــود‪ ،‬ماننــد پــدر‪ ،‬مــادر‪،‬‬ ‫فرزنــدان‪ ،‬بــرادر‪ ،‬خواهــر‪ ،‬عمــو‪ ،‬عمــه‪،‬‬ ‫دایــی‪ ،‬خالــه‪ ،‬پدربــزرگ و مادربــزرگ و‬ ‫فرزنــدان همــۀ کســانی کــه ان هــا را خویشــاوندان نســبی و اَرحــام می نامنــد‪ .‬صلــه رحــم بــا ایــن‬ ‫گــروه واجــب اســت و اگــر هدیــه ای داده شــود‪ ،‬پــس گرفتــن ان جایــز نیســت‪.‬‬ ‫خویشــاوندی ســببی کــه از طریــق ازدواج بــه وجــود می ایــد؛ ماننــد خویشــاوندی میــان زن و شــوهر‬ ‫و خویشــان دو طــرف‪.‬‬ ‫در میــان همــه خویشــاوندان‪ ،‬جایــگاه پــدر و مــادر در قــران بســیار برجســته تر اســت و خداونــد پــس‬ ‫از امــر بــه پرســتش و ایمــان بــه یگانگــی خــود‪ ،‬بــه احســان بــه والدیــن فرمــان می دهــد‪َ « :‬و َق َ‬ ‫ضــی‬ ‫کل ُه َمــا َفـ َ‬ ‫ـر ا َ َح ُد ُه َمــا ا َ ْو َ‬ ‫ـا تَ ُقــل‬ ‫َر بُّــک ا َ َّل تَ ْعبُـ ُ‬ ‫ـن عِنـ َ‬ ‫ســانًا اِ َّمــا یبْلُ َغـ َّ‬ ‫ـدوا اِ َّل اِیــا ُه َوبِال ْ َوال َِدیـ ِ‬ ‫ـن اِ ْح َ‬ ‫ـدک الْکبَـ َ‬ ‫ل َّ ُه َمــا اُ ٍّ‬ ‫ف َو َل تَنْ َهـ ْر ُه َمــا َو ُقــل ل َّ ُه َمــا َقـ ْو ًل ک ِری ًمــا»‪ ،‬پــروردگار تــو مقــرر کــرد کــه جــز او را نپرســتید و به‬ ‫پــدر و مــادر خــود احســان کنیــد‪ .‬اگــر یکــی از ان دو یــا هــر دو در کنــار تــو بــه ســالخوردگی رســیدند‪،‬‬ ‫بــه انهــا (حتــی) اُف مگــو و پرخــاش مکــن و بــا انهــا بــه شایســتگی ســخن بگــو‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪43‬‬ صفحه 43 ‫صله رحم حتی با یک سالم‬ ‫ایــن تفکــر کــه صلــه رحــم حتمــاً بایــد بــا‬ ‫غــذا همــراه باشــد‪ ،‬اگــر نباشــد ابروریــزی‬ ‫اســت‪ ،‬کامــا اشــتباه اســت‪ .‬دیــن مقــدس‬ ‫اســام‪ ،‬دایــره صلــه رحــم را خیلــی وســیع تر‬ ‫و ســاده تر از این هــا بــه مــا بیــان کــرده‬ ‫اســت‪ .‬مخصوصــاً امــروزه کــه بــا یــک‬ ‫تلفــن کــردن یــا فرســتادن پیامــک از حــال‬ ‫هم دیگــر می توانیــم اگاه شــویم‪.‬‬ ‫امــام صــادق(ع) می فرماینــد‪« :‬همانــا صلــه‬ ‫رحــم و نیکــی کــردن‪ ،‬حســاب را اســان‬ ‫ســاخته‪ ،‬از گنــاه نــگاه مــی دارد‪ .‬پــس صلــه‬ ‫رحــم کــرده‪ ،‬بــه برادران تــان نیکــی کنیــد‪،‬‬ ‫اگرچــه بــه ســامی نیــک و و جــواب ســام‬ ‫دادن باشــد‪».‬؛ در جایــی دیگــر می فرماینــد‪:‬‬ ‫«صلــه رحــم کــن‪ ،‬اگــر جــه بــا شــربت ابــی‬ ‫باشــد»‪.‬‬ ‫ایــن روایــت شــریف‪ ،‬ســاده برگــزار کــردن‬ ‫صلــه رحــم را بــه مــا ســفارش می کنــد؛‬ ‫چراکــه هــر چــه دیــد و بازدیدهــا ســاده تر‬ ‫و بــدون تشــریفات باشــد‪ ،‬همــان انــدازه‬ ‫میهمانی هــا بیشــتر می شــود و صفــا و‬ ‫صمیمیــت را بــه ارمغــان مــی اورد‪.‬‬ ‫معجزات صله رحم در زندگی‬ ‫دیــن اســام و بــزرگان و پیشــوایان دینــی زیــادی را بــرای تجربــه یــک زندگــی خــوب معرفــی کــرده انــد‬ ‫زندگــی خوبــی کــه بــا صلــه رحــم و حفــظ و نگهــداری روابــط خویشــاوندی میســر مــی شــود بنابرایــن‬ ‫بایــد بدانیــد بــرای افزایــش طــول عمــر و رزق و روزی دیــن اســام بــر صلــه رحــم تاکیــد بســیاری‬ ‫داشــته اســت‪.‬‬ ‫تاثیر صله رحم بر افزایش روزی و طول عمر‬ ‫یکــی از بــا ارزشــترین و زیباتریــن اقدامــات دینــی و اخالقــی دیــد و بازدیــد از اقــوام و اشــنایان و توجــه‬ ‫بــه نزدیــکان مــی باشــد کــه ایــن کار در طــول ســال از جملــه کارهــای شایســته ایرانیــان اســت چــرا کــه‬ ‫بارونــق یافتــن ایــن رفــت و امدهــا در ایــام فراغــت و تعطیــات طــراوت‪ ،‬شــادابی و نشــاط خاصــی بــه‬ ‫زندگــی افــراد بخشــیده مــی شــود‪ .‬یکــی از راه هــای مهــم مهــرورزی‪ ،‬ابــراز محبــت و همنــوع دوســتی‬ ‫برقــراری ارتبــاط و بــه یــاد داشــتن اطرافیــان مــی باشــد پــس بــا توجــه بــه کارکــرد مهــم و اهمیــت‬ ‫ایــن واجــب الهــی در زندگــی اجتماعــی هــر فــرد بــرای گســترش دادن و تقویــت ایــن فرهنــگ شایســته‬ ‫اســت ‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪44‬‬ صفحه 44 ‫فقرزدایی با صله رحم‬ ‫ایــا تــا بــه حــال بــه ارتبــاط بیــن صلــه‬ ‫ارحــام و توســعه روزی و فقرزدایــی فکــر‬ ‫کــرده ایــد مگــر چنیــن چیــزی وجــود دارد‬ ‫کــه بتــوان فقــر را بــا ایــن روش از خــود‬ ‫دور کــرد؟ ایــن ارتبــاط شــاید در نظــر‬ ‫بعضــی افــراد مشــکل بــه نظــر برســد‬ ‫امــا اگــر فقــط کمــی دیدگاهمــان را در‬ ‫خصــوص عوامــل گســترش رزق و روزی‬ ‫بهبــود ببخشــیم و نگــرش خــود را در‬ ‫مــورد تاثیــر گــذار بــودن عوامــل مــادی و محاســبات دنیــوی اصــاح کنیــم اراده ‪ ،‬قــدرت و تقدیــر الهــی‬ ‫را در اینبــاره پــر رنــگ تــر و برجســته مالحظــه خواهیــم کــرد‪.‬‬ ‫افــرادی کــه روابطشــان بــا دیگــران قــوی اســت از روحیــه باالتــری برخوردارنــد و بــه زندگــی امیــدوار‬ ‫تــر هســتند‪ .‬در حقیقــت مــی تــوان از ایــن مطلــب چنــان برداشــت کــرد کــه ارتبــاط بــا خویشــاوندان و‬ ‫ادامــه صلــه رحــم رحمــت و برکــت الهــی در زندگــی پــر رنــگ شــود‬ ‫‪45‬‬ صفحه 45 ‫شغل‬ ‫حسنا سجادی‬ ‫طراح لباس‬ ‫طــراح لبــاس بــا شــناخت نیــاز مشــتریان و هنــری‬ ‫کــه اموختــه تــاش خــود را بــرای کشــیدن یــک‬ ‫ایــده ذهنــی از لبــاس متمرکــز مــی ســازد و بعــد‬ ‫از کشــیدن طــرح بــا شــناختی کــه از انــواع پارچــه‬ ‫دارد پارچــه مــورد نیــاز بــرای ایــده خــود را تعییــن‬ ‫و بــا علــم مــوالژ الگوهــای اصلــی لبــاس را بیــرون‬ ‫مــی اورد و ســپس بــرای دوخــت‪ ,‬ان را بــه خیــاط و‬ ‫چــرخ کارمــی ســپارد‪ .‬البتــه وابســته بــه عالقــه طراح‬ ‫بــه دوخــت و مراحــل اجرایــی ‪,‬دوخــت نیــز مــی توانــد‬ ‫توســط خــود طــراح انجــام شــود ولــی در حالــت‬ ‫معمــول ایــن کار وظیفــه طــراح نیســت‪.‬‬ ‫طــراح لبــاس بایــد بــا انــواع انــدام و نواقــص‬ ‫اندامــی اشــنایی داشــته بتوانــد نواقــص‬ ‫اندامــی افــراد را بــرای طراحــی شناســایی‬ ‫کنــد‪.‬‬ ‫طــراح لبــاس بــا انــواع اجــزای لباس(یقــه‪-‬‬ ‫اســتین و … ) اشــنایی دارد و مــی توانــد بــر‬ ‫اســاس نقــص اندامــی افــراد طــرح لبــاس‬ ‫بــرای انهــا بکشــد‪.‬‬ ‫طــراح لبــاس بایــد بــه ترکیــب رنــگ و‬ ‫پارچــه شناســی واقــف باشــد و بــر اســاس‬ ‫طــرح هــا و مشــتریان خــود پارچــه و رنــگ امیــزی مناســبی انتخــاب کنــد‪.‬‬ ‫توانایــی ایجــاد الگــور مادر(مــوالژ) از دیگــر توانایــی هــای اصلــی طــراح لبــاس اســت‪.‬یعنی طــراح‬ ‫بایــد بتوانــد طــرح خــود را بــا الگــو روی مانکــن بــه نمایــش بگــذارد ایــن کار ســبب کاهــش خطاهای‬ ‫درک خیــاط از طــرح مــی شود‪(.‬شــغل طــراح بــا خیــاط متفــاوت متفــاوت اســت و در واقــع خیــاط‬ ‫بخشــی از تیــم یــک طــراح لبــاس اســت‪).‬‬ ‫خالقیت و تصویرسازی عنصری جدا نشدنی از صنعت مد می باشد‪.‬‬ ‫بــازار شناســی و تــوان توجیهــی مناســب بــرای مدیریــت تیــم اجــرا نیــز از دیگــر توانایــی هــای مهــم‬ ‫طراحــان لباس اســت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪46‬‬ صفحه 46 ‫در حــال حاضــر در ایــران شــما دو راهــکار بــرای یــاد‬ ‫گرفتــن طراحــی لبــاس داریــد‪ .‬را اول رفتــن بــه دانشــگاه‬ ‫و گذرانــدن ایــن رشــته در قالــب تدریــس دانشــگاهی‪.‬مانند‬ ‫بســیاری از رشــته هــای دانشــگاهی ایــن رشــته ‪ ۱۴۴‬واحــد‬ ‫دانشــگاهی داشــته و بــرای گذرانــدن ایــن رشــته بایــد بــه‬ ‫دانشــگاه های معتبرمراجعــه نماییــد‪.‬‬ ‫راه دوم گذرانــدن ایــن رشــته در مراکــز امــوزش خانــه‬ ‫صنعــت و معــدن اســت‪.‬در ایــن مراکــز حرفــه طراحــی‬ ‫لبــاس بــا رویکــرد مهارتــی و ویــژه بــازار کار امــوزش داده‬ ‫مــی شــود‪ .‬عالقــه منــدان بــه امــوزش طراحــی لبــاس مــی‬ ‫تواننــد بــدون نیــاز بــه پیــش زمینــه قبلــی ایــن رشــته را در‬ ‫قالــب دوره هــای کوتــاه مــدت گذرانــده و فعالیــت خــود در‬ ‫مشــاغل گوناگــون ماننــد طراحــی در مــزون هــا ‪ ,‬طراحــی در‬ ‫تولیــدی هــا و ‪ ...‬را اغــاز نماییــد‪.‬‬ ‫طــراح لبــاس در درجــه اول یــک هنرمنــد خــاق و بــا ذوق اســت‪ ،‬ترکیــب بنــدی خــط‪ ،‬فــرم‪ ،‬رنــگ‪،‬‬ ‫پارچــه هــا‪ ،‬اکسســوری هــا و اصــول طراحــی لبــاس را بــه خوبــی مــی دانــد و در کنــار همــه ایــن هــا‬ ‫مهــارت مهندســی دارد‪ .‬نیــاز بــه مهــارت مهندســی در شــغل طراحــی لبــاس بــه ایــن دلیــل اســت کــه‬ ‫بایــد زوایــا و هندســه بــدن مشــتریان و ریــزه کاری هــای مهندســی دوخــت را شــناخت‪.‬‬ ‫طــراح لبــاس بایــد بتوانــد بــر اســاس کاربــرد نهایــی لبــاس و بــا در نظــر گرفتــن امکاناتــی کــه در‬ ‫بــازار دارد‪ ،‬لبــاس را طراحــی کنــد‪ .‬عــاوه بــر ایــن هــا‪ ،‬ایــن مهنــدس هنرمنــد بایــد روانشناســی و‬ ‫جامعــه شناســی نیــز بدانــد تــا بــر اســاس خصوصیــات جامعــه‪ ،‬رنــگ و فــرم لبــاس را انتخــاب کنــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪47‬‬ صفحه 47 ‫ضعــف طراحــی بــزرگ تریــن مشــکل کارخانــه‬ ‫هــا و کارگاه هــای فعــال در حــوزه صنعــت‬ ‫نســاجی اســت؛ چــرا کــه ارتبــاط صحیــح و‬ ‫ســالمی بیــن طراحــان و ایــن صنعــت وجــود‬ ‫نــدارد‪ .‬طراحــان روح لطیــف و ذوق هنرمندانــه‬ ‫دارنــد‪ ،‬بــه همیــن دلیــل در قســمت صنعتــی‬ ‫کــردن ایــده هــا و طــرح هــای خــود بــا ضعــف‬ ‫مواجــه هســتند‪ .‬همچنیــن بــازار و صنعــت نیــز‬ ‫از اهمیــت جایــگاه طــراح لبــاس‪ ،‬غافــل اســت‪.‬‬ ‫ایــن امــر باعــث مــی شــود کــه کاالی نهایــی‬ ‫بــا وجــود داشــتن کیفیــت خــوب‪ ،‬از لحــاظ‬ ‫طــرح و خالقیــت در حــد یــک کار کپــی یــا‬ ‫درجــه دو باشــد‪.‬‬ ‫مســاله دیگــر نادیــده گرفتــن حقــوق‬ ‫مالکیــت فکــری طراحــان اســت‪.‬‬ ‫در ایــران‪ ،‬مالکیــت فکــری ثبــت‬ ‫نمی شــود‪ ،‬امــا مالکیــت صنعتــی‬ ‫اثــاری کــه بــه تولیــد صنعتــی‬ ‫می رســند‪ ،‬قابلیــت ثبــت شــدن دارد‪.‬‬ ‫از ایــن رو طراحــان در ارایــه‬ ‫طرح هــای نویــن خــود بــه بخــش‬ ‫صنعــت کمــی اکــراه دارنــد‪.‬‬ ‫اگــر ایــن ایــده پــردازی هــا در قالــب‬ ‫صحیحــی ارایــه شــود‪ ،‬در عرصــه‬ ‫صنعــت پوشــاک‪ ،‬کارهــای زیــادی‬ ‫مــی تــوان انجــام داد‪.‬‬ ‫طراحــان لبــاس‪ ،‬بیشــتر بــه اجــرای کارهــای خصوصــی مــی پردازنــد‪ .‬طراحــی لبــاس دارای دو ســطح‬ ‫اســت‪ :‬ســطح اول بــه طراحــی بــرای مشــتریان اختصاصــی مربــوط مــی شــود و ســطح دوم‪ ،‬ســطح‬ ‫صنعتــی اســت کــه بــه طراحــی لبــاس بــرای کارخانجــات مــی پــردازد‪ .‬بــه طراحــی لبــاس در بخــش‬ ‫صنعتــی کمتــر پرداختــه شــده اســت‪.‬‬ ‫یکــی از مناســبت هایــی کــه از طراحــان لبــاس در ســطح اختصاصــی اســتفاده مــی شــود‪ ،‬جشــنواره‬ ‫فجــر اســت‪ .‬همچنیــن مــی تــوان بــه طراحــی لبــاس بــرای خطــوط هواپیمایــی‪ ،‬لباس هــای پرســنلی‪،‬‬ ‫فــرم مــدارس و یــا لبــاس ورزشــکاران اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫در قســمت تولیــد انبــوه لبــاس‪ ،‬مــا طراحانــی را نیــاز داریــم کــه بتواننــد بــر اســاس ســلیقه غالــب‬ ‫جامعــه‪ ،‬بــر اســاس فرهنــگ اســامی ‪ -‬ایرانــی‪ ،‬انــدام و ســلیقه ایرانــی‪ ،‬لبــاس هایــی را طراحــی‬ ‫کننــد تــا نیــاز نباشــد کــه از بازارهــای ترکیــه و چیــن‪ ،‬کپــی بــرداری کنیــم‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪48‬‬ صفحه 48 ‫بــرای ورود بــه ایــن حرفــه بایــد بدانیم که‬ ‫وارد عرصــه ای شــده ایــم کــه مشــکالت‬ ‫فراوانــی دارد‪ .‬ایــن حــوزه نســبت بــه‬ ‫ســایر صنایــع‪ ،‬حــوزه لطیــف تــری اســت‪.‬‬ ‫از یــک ســو وجهــه هنرمندانــه و لطیــف‪،‬‬ ‫و از ســویی وجهــه صنعتــی دارد‪ .‬ممکــن‬ ‫اســت طرحــی مــورد قبــول واقــع نشــود‬ ‫و ایــن امــر باعــث ناامیــدی طــراح شــود‪.‬‬ ‫بایــد دانســت کــه ایــن اتفــاق بــرای همــه‬ ‫هنرمندانــی کــه هنــر کاربــردی را دنبــال‬ ‫مــی کننــد‪ ،‬مــی افتــد کــه بــا ممارســت‬ ‫مــی تــوان در نهایــت جایــگاه خــود را پیــدا کــرد‪.‬‬ ‫یکــی دیگــر از قســمت هایــی کــه نبایــد از ان غافــل بــود‪ ،‬ورود نــرم افزارهــا و تکنولــوژی بــه عرصــه‬ ‫هنــر اســت‪ .‬نــرم افزارهــای مختلــف طراحــی الگــو بــه هنرمنــد کمــک مــی کنــد تــا در بخــش طراحــی‬ ‫لبــاس‪ ،‬دوخــت و طراحــی الگــو بتوانــد کار خــود را ســریع تــر و راحــت تــر بــه بــازار عرضــه کنــد‪.‬‬ ‫حــوزه مشــاغل مربــوط بــه طراحــی لبــاس‪ ،‬بســیار گســترده اســت بــه حــدی کــه شــما از هــر گوشــه‬ ‫ان مهــارت کوچکــی هــم داشــته باشــید‪ ،‬مــی توانیــد از ان‪ ،‬نفــع مالــی کســب کنیــد‪ .‬ایــن حــوزه را‬ ‫مــی تــوان بــه دو بخــش تقســیم کــرد‪ .‬قســمت امــوزش کــه بــه هــر انچــه کــه در رابطــه بــا امــوزش‬ ‫طراحــی لبــاس اســت‪ ،‬مربــوط مــی شــود‪ :‬طراحــی بــا مــداد‪ ،‬ماژیــک و ابرنــگ‪ ،‬امــوزش طراحــی لبــاس‪،‬‬ ‫ترکیــب رنــگ هــا‪ ،‬روانشناســی رنــگ هــا‪ ،‬دوخــت‪ ،‬الگــو‪ ،‬امــوزش نــرم افزارهــا و غیــره‪.‬‬ ‫حــوزه بعــدی‪ ،‬حــوزه صنعــت اســت و ایــن کــه چگونــه مــی تــوان از ایــن امــوزش هــا اســتفاده کــرد‪.‬‬ ‫بــه عنــوان طــراح لبــاس مــی تــوان کلکســیون هــای شــخصی یــا فصلــی طراحــی‪ ،‬و بــه ســازمان هــا‬ ‫و کارخانــه هــای تولیدکننــده ارایــه کــرد‪ .‬یکــی از بخــش هــای مغفــول مانــده در ایــران ایــن اســت کــه‬ ‫صنعتگــران بــرای تهیــه نمونــه هــای اصلــی خــود بــه خــارج از کشــور مراجعــه مــی کننــد‪.‬‬ ‫‪49‬‬ صفحه 49 ‫انیمیشن‬ ‫پانته ا پاد‬ ‫بنیامین‬ ‫انیمیشــن ســینمایی «بنیامیــن» بــه‬ ‫کارگردانــی «محســن عنایتــی» اســت کــه‬ ‫مقطعــی از زندگــی مــردم قــوم بنی اســراییل‬ ‫در مصــر باســتان اســت و «بنیامیــن»‪،‬‬ ‫داســتان پســر بچــه ای بــه همیــن نــام‬ ‫اســت کــه بــرای نجــات جــان مــادرش از‬ ‫دســت ســربازان فرعــون مجبــور می شــود‬ ‫بــه ســفر خطرناکــی بــرود‪.‬‬ ‫در ایــن ســفر اتفاقاتــی بــرای او می افتــد‬ ‫کــه دیــدگاه او را نســبت بــه جامعــه و‬ ‫زندگــی اش تغییــر می دهــد و‪ ...‬موضــوع‬ ‫ایــن فیلــم‪ ،‬کارتونــی تاریخــی اســت و چون‬ ‫برعکــس فیلم هــای ســینمایی‪ ،‬محدودیــت‬ ‫مــکان فیلمبــرداری نــدارد دســت کارگــردان‬ ‫بــرای تخیل پــردازی بــاز بــوده اســت‪.‬‬ ‫امتیــاز ایــن انیمیشــن ان اســت کــه بــه زبانــی ســاده بــه بحــث منجــی و ظهــور می پــردازد‬ ‫موضوعــی جهانــی کــه تمــام ادیــان در طــول تاریــخ بــه نوعــی درگیــر ان بــوده و هســتند‬ ‫«بنیامیــن» ایــن موضــوع را ایرانیــزه کــرده و بــرای مخاطــب داخلــی و خارجــی روایت گــری‬ ‫می کنــد چــه انکــه شــعار گــروه انیمیشــن پویانمایــی «نــدای موجــود» هــم «تولیــد انیمیشــن‬ ‫اســامی ایرانــی بــا باالتریــن کیفیــت جهانــی» اســت؛ موضوعــی کــه پرداختــن بــه ان اهمیــت‬ ‫زیــادی دارد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪50‬‬ صفحه 50 ‫داســتان «بنیامیــن» کودکانــه اســت و شــاید در مقایســه‬ ‫بــا انیمیشــن های هالیــوودی بســیار ســاده و ســطحی‬ ‫بــه بــه نظــر بیایــد امــا توانایــی ان را دارد تــا دســت‬ ‫تماشــاگر خــود را بگیــرد و بــا شــخصیت ها همــراه کنــد‪،‬‬ ‫ایــن همــان هنــر رســانه تاثیرگــذار اســت‪.‬‬ ‫در داســتان «بنیامیــن»‪ ،‬قــوم بنی اســراییل بعــد از طــی‬ ‫ســختی های زیــاد بنــا بــه گفتــه «حزقیــل»‪ ،‬پیرمــرد‬ ‫دانــای فیلــم بــه بیابــان می رونــد و بــا دعــا و نیایــش‬ ‫نــزد پــروردگار‪ ،‬خواســتار ظهــور حضــرت موســی(ع)‬ ‫و پایــان ســختی ها می شــوند کــه در هنــگام طلــوع‬ ‫صبــح بــا ظهــور حضــرت موســی دعــای انهــا اجابــت‬ ‫می گــردد‪ ،‬یعنــی مســئله ظهــور منجــی بشــریت اســت‬ ‫کــه تمــام ادیــان بــه ان اعتقــاد دارنــد‪.‬‬ ‫امــا نکتــه قابــل توجــه در انیمیشــن ســینمایی «بنیامیــن»‬ ‫ان اســت کــه داســتان یک حــرف جهانــی و فراملــی دارد‪،‬‬ ‫مخصــوص مســلمانان یــا شــیعیان نیســت می تــوان بــه‬ ‫زبان هــای مختلــف ترجمــه و ارائــه شــود در کنــار ان‪،‬‬ ‫نــگاه کودکانــه و قابــل هضــم داســتان اســت؛‬ ‫اتفاقاتــی کــه بــرای «بنیامیــن» کوچــک و دوســتش «اشِ ــر» می افتــد باعــث می شــود تــا ایــن روایــت‬ ‫از پیامــی شــعارگونه خــارج شــود و بچه هــا بــا همــان دنیــای کودکــی و بی پیرایــه خــود‪ ،‬ظهــور منجــی‬ ‫را درک کننــد و یــاد بگیرنــد کــه بــرای ظهــور منجــی بشــریت بایــد خــوب بــود و دعــا کــرد تــا خداونــد‬ ‫بســتر ظهــور را فراهــم کنــد و ظلــم و ســتم بــه پایــان برســد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪51‬‬ صفحه 51 ‫انیمیشــن قالبــی جــذاب بــرای بیــان‬ ‫داســتان های تعلیمــی و قرانــی بــه زبانــی شــاد و‬ ‫مفــرح اســت و می تــوان داســتان های قرانــی و‬ ‫اموزه هــای دینــی را بــه وســیله انیمیشــن بــرای‬ ‫بچه هــا ساده ســازی کــرد‪.‬‬ ‫«بنیامیــن» بــا وجود انکــه داســتان قرانــی ندارد‬ ‫و شــخصیت هایش تخیلــی و اتفاقــات ایــن‬ ‫داســتان ســاخته و پرداختــه ذهــن ســازندگان‬ ‫ان اســت‪ ،‬سرشــار از مضامیــن دینــی و قرانــی‬ ‫اســت‪« .‬بنیامیــن» داســتان مردمانــی اســت کــه‬ ‫تــا زمانیکــه تــن بــه ظلــم و ســتم می دهنــد‬ ‫هیــچ راهــی بــرای نجــات ندارنــد‪ ،‬ایــن اثــر‬ ‫«ان اهلل ال ُیغ ِّیـ ُر مــا بقــوم حتّــی‬ ‫مصــداق بــارز ایــه ّ‬ ‫یغیّــرو مــا بانفســهم‪ :‬خداونــد سرنوشــت هیــچ‬ ‫قومــی و «ملّتــی» را تغییــر نمی دهــد مگــر انکــه‬ ‫انهــا خــود تغییــر دهنــد» اســت‪ .‬فیلمســاز بــه‬ ‫خوبــی و بــا زبانــی روان و داســتانی جــذاب ایــن‬ ‫موضــوع را بیــان می کنــد‪.‬‬ ‫فیلــم دو نیمــه دارد؛ نیمــه نخســت نمایــش ظلــم‬ ‫و ســتم فراعنــه بــر مــردم و بدبختــی انهاســت و‬ ‫نیمــه دوم تــاش همیــن مــردم بــرای قیــام علیــه‬ ‫فرعــون و ظهــور منجــی اســت‪ .‬فیلمســاز بــا‬ ‫هوشــمندی بــه مخاطــب کــودک و نوجــوان خــود‬ ‫نشــان می دهــد کــه بــرای قیــام علیــه ظلــم و‬ ‫جــور بایــد مــردم جامعــه یــک رهبــر و منجــی‬ ‫داشــته باشــند تــا بــا هدایــت او راه درســت را‬ ‫طــی کننــد و منجــی و رهبــر ظهــور نمی کنــد مگــر‬ ‫انکــه مــردم بــه بیــداری و اگاهــی کامــل برســند‬ ‫و خالصانــه از خــدا ظهــور منجــی را طلــب کننــد و‬ ‫اینگونــه فیلمســاز مفهوم منجــی و ظهــور را در دل‬ ‫داســتان خــود جــای می دهد‪.‬گرچــه گفتنــی اســت‬ ‫لــزوم قــرار گرفتــن ســه تکــه گــردن اویــز بــرای‬ ‫ظهــور منجــی چنــدان توجیــه منطقــی نــدارد و‬ ‫تنهــا ابــزاری بــرای پیشــبرد داســتان اســت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪52‬‬ صفحه 52 ‫«بنیامیــن» بــه خوبــی توانســته داســتان خــود را کودکانــه‬ ‫و ســاده منطبــق بــا ذهــن یــک کــودک تعریــف کنــد‪ .‬ایــن‬ ‫انیمیشــن قهرمانانــی دارد کــه بــه درســتی طراحــی شــده اند؛‬ ‫بنیامیــن‪ ،‬مــادر و پــدرش و حتــی عاشِ ــر قهرمانــان داســتان‬ ‫هستند‪،‬کســانیکه مقابــل ســتم ســکوت نکــرده و جنگیده انــد‬ ‫و در ایــن راه جــان خــود را بــه خطــر انداخته انــد‪ .‬مخاطــب‬ ‫صالبــت مــادر بنیامیــن را در مقابــل ســربازان فرعــون در‬ ‫ســکوت مــردان اطرافــش می ســتاید‪ ،‬حتــی بنیامیــن در‬ ‫پایــان داســتان بیــن دوراهــی نجــات مــادر و نجــات مــردم‬ ‫ســرزمینش بــا بصیرتــی کــه در طــول داســتان بدســت‬ ‫اورده‪ ،‬قومــش را انتخــاب می کنــد تــا رســالتی کــه پــدر بــر‬ ‫دوشــش گذاشــته بــه درســتی انجــام دهــد‪.‬‬ ‫«بنیامیــن» بــا تکنیــک ســه بعــدی ســاخته شــده و بنابــر گفته‬ ‫ســازنده ان در ایــن انیمیشــن از الگوهــای فیلمنامه نویســی‬ ‫بــه ســبک دیزنــی و دریــم ورکــز کــه شــرکت های بــزرگ‬ ‫انیمیشن ســازی هالیــوود هســتند‪ ،‬اســتفاده شــده اســت‪.‬‬ ‫شــخصیت های ایــن انیمیشــن دوســت داشــتنی هســتند‬ ‫بــه خصــوص عاشِ ــر بــا ان قیافــه بامــزه و دیالوگ هــای‬ ‫شــیرین‪ .‬فیلمســاز بــا قــرار دادن بنیامیــن و عاشِ ــر کنــار هــم‬ ‫و ســمپات های بیــن ایــن دو دوســت رونــد داســتان را جــذاب‬ ‫می کنــد؛ مــا در مقابــل ســادگی و بالهــت عاشِ ــر‪ ،‬درایــت و‬ ‫زیرکــی بنیامیــن را می بینیــم و داســتان بــا ایــن تضــاد‬ ‫رفتــاری دو شــخصیت اصلــی بــه خوبــی پیــش مــی رود‪.‬‬ ‫‪53‬‬ صفحه 53 ‫گیم‬ ‫ثنا محمدی‬ ‫موتوجی پی‪20‬‬ ‫اســتودیوی ایتالیایــی مایلســتون از ابتــدای نســل فعلــی‬ ‫کنســول های خانگــی (یعنــی در شــش ســال اخیــر) تــا بــه امــروز‬ ‫کــه ‪ 20 MotoGP‬را بــرای عرضــه امــاده می کنــد‪ ،‬نــوزده عنــوان‬ ‫مســابقه ای موتورســیکلت را روانــه بــازار کــرده اســت‪ .‬عناوینــی‬ ‫کــه اکثــر ان هــا تبدیــل بــه بازی هــای ســاالنه شــده اند و شــامل‬ ‫عناویــن الیســنس شــده ای چــون موتورکــراس‪ ،‬موتوجی پــی‪،‬‬ ‫ســوپرکراس و‪ ...‬می شــوند‪ .‬در حالــی کــه هنــوز متــر و معیــار‬ ‫درســتی جهــت ســنجش ســری هایی کــه بــه طــور ســاالنه نســخه‬ ‫تــازه ای را عرضــه می کننــد وجــود نــدارد‪ ،‬عجیــب اینجاســت کــه‬ ‫تمرکــز ایــن اســتودیو تــا ایــن حــد بــر روی ســاخت پــر تعــداد‬ ‫ایــن دســت بازی هــا اســت‪ .‬نتیجــه نیــز بــه مقــدار زیــادی قابــل‬ ‫پیش بینــی اســت‪ :‬عناوینــی عــاری از خالقیــت و تکــرار همــان‬ ‫ســاخته های پیشــین؛ مــواردی کــه بــه وضــوح در ‪20 MotoGP‬‬ ‫بــه چشــم می خورنــد‪.‬‬ ‫پــس از ورود بــه موتوجی پــی ‪ ،۲۰‬همــان‬ ‫بخش هایــی کــه در ســال های پیــش نیــز حضــور‬ ‫داشــتند را خواهیــد دیــد‪ .‬بــدون هیــچ تنوعــی یــا‬ ‫بایــد بــه بخــش ‪ Career‬برویــد و یــا مســابقات‬ ‫مــورد نظرتــان بــه صــورت جداگانــه تجربــه کنیــد‪.‬‬ ‫قســمت کمپیــن بــازی هماننــد قبــل شــامل تشــکیل‬ ‫تیــم و اســتخدام متخصصــان مختلــف بــرای‬ ‫شــرکت در رقابت هــای ســاالنه اســت‪ .‬دقیقــاً‬ ‫همچــون موتوجی پــی ‪ ،۱۹‬لیگ هــای موتــو‪ ۲‬و‬ ‫موتــو‪ ۳‬نیــز موجــود هســتند‪ .‬گرچــه بــا وجــود‬ ‫در دســترس بــودن لیــگ موتوجی پــی از همــان‬ ‫ابتــدای کار‪ ،‬گویــا هیــچ مخاطبــی جــز بــرای کنجــکاوی بــه ســراغ ســایر مســابقات بــرود‪.‬‬ ‫رونــد کمپیــن امــا در ادامــه هیــچ تفاوتــی بــا تجربــه ســال گذشــته نــدارد‪ .‬چنــد مهنــدس و مکانیــک‬ ‫اســتخدام می کنیــد و طبــق تقویــم ســاالنه مســابقات گرندپــری (جایــزه بــزرگ) و قهرمانــی جهــان را‬ ‫انجــام خواهیــد داد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪54‬‬ صفحه 54 ‫در ایــن بیــن بــه مــرور می توانیــد‬ ‫موتــور مــورد اســتفاده و نیــز مهارتتــان‬ ‫را تقویــت کنیــد و بــه مقــام قهرمانــی‬ ‫برســید‪ .‬از ســوی دیگــر بــه جــز‬ ‫‪ ،Career‬همیــن مســابقات بــه همــراه‬ ‫رقابت هــای ‪ Time Trial‬بــا امــکان‬ ‫انتخــاب از بیــن همــه موتورســواران و‬ ‫تیم هــای حاضــر در بــازی در ‪Quick‬‬ ‫‪ Modes‬یافــت می شــوند‪.‬‬ ‫حقیقتـاً بــا اینکــه مایلســتون تــاش کرده‬ ‫کــه بــا اضافــه کــردن نکاتــی هرچنــد‬ ‫کوچــک بــه کمپیــن موتوجی پــی ‪،۲۰‬‬ ‫قــدری بــه عمــق ایــن بخــش اضافــه کنــد و تــا حــدی ازادی عمــل بیشــتری را در ســتاپ کــردن موتور هــای‬ ‫شــخصی ارائــه دهــد‪ ،‬امــا هنــوز هــم تجربــه ‪ Quick Mode‬بــرای مخاطبــان کافــی بــه نظــر می رســد‪ .‬از‬ ‫ســوی دیگــر وجــود اسپانســرها‪ ،‬تیم هــا و موتورســواران الیســنس شــده‪ ،‬هماننــد گذشــته نکتــه جدیــدی را‬ ‫بــرای عرضــه معرفــی نمی کنــد و گویــی کــه در اکثــر ایــن بخش هــا‪ ،‬ســازنده صرف ـاً از روی المان هایــی کــه‬ ‫هــر ســاله در عنــوان خــود اســتفاده می کنــد کپی بــرداری کــرده اســت‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪55‬‬ صفحه 55 ‫خوشــبختانه مایلســتون در ســری موتوجی پــی بــر‬ ‫خــاف انچــه در بــازی ‪ Ride‬رخ داده بــود‪ ،‬تکلیفــش‬ ‫بــا خــودش مشــخص اســت‪ .‬موتوجی پــی ‪ ۲۰‬بــدون‬ ‫شــک یــک عنــوان شبیه ســاز موتورســواری و بــه طــور‬ ‫خــاص شبیه ســاز مســابقات حرفــه ای موتــور اســت‪.‬‬ ‫اگرچــه مایلســتون بــا اضافــه کــردن یــک حالــت‬ ‫جدیــد‪ ،‬عمــاً بــرای تازه کارانــی کــه بــدون اشــنایی‬ ‫بــا ســری پــا بــه موتــو جی پــی ‪ 20‬می گذارنــد نیــز‬ ‫درجــه ســختی راحت تــری را تــدارک دیــده اســت‪،‬‬ ‫امــا هســته اصلــی مکانیک هــای بــازی در همــان‬ ‫بخشــی یافــت می شــود کــه گیم پلــی بــدون‬ ‫کوچک تریــن کمکــی از جانــب بــازی پیــش م ـی رود‪.‬‬ ‫اســاس بــه پایــان رســاندن پیس ـت ها در کوتاه تریــن‬ ‫زمــان ممکــن ارتبــاط مســتقیمی بــا نحــوه عملکــرد‬ ‫موتــور‪ ،‬ترمز هــا و نیــز حرکــت درســت و شــناخت‬ ‫کافــی از تمــام تقــاط هــر کــدام از پیســت ها دارد‪.‬‬ ‫بــرای انجــام رویدادهــای موجــود نیــز بــه ماننــد‬ ‫مســابقات واقعــی‪ ،‬تعــدادی دورهــای تمرینــی و زمان گیــری پیــش از شــروع مســابقه اصلــی وجــود‬ ‫دارنــد کــه بــرای ســنجیدن تغییــرات مــورد نیــاز روی موتــور بــه کار می رونــد‪.‬‬ ‫بــرای مثــال پــس از یــک دور تمرینــی‪،‬‬ ‫می توانیــد بــه مهنــدس تیمتــان بگوییــد کــه‬ ‫در پیچ هــا مشــکل داریــد و در صورتــی کــه‬ ‫نیــاز بــه ســرعت بیشــتر یــا ترمــز شــدیدتر‬ ‫داشــته باشــید‪ ،‬او ســتاپ های جدیــدی را بــرای‬ ‫جایگزیــن کــردن بــه شــما پیشــنهاد خواهــد داد‪.‬‬ ‫بــا وجــود اینکــه ایــن دســت تنظیمــات بــه خوبــی‬ ‫قابلیت هــای سفارشی ســازی موتورهــا را نشــان‬ ‫می دهنــد‪ ،‬امــا نکتــه اینجاســت کــه تمامــی‬ ‫ایــن مــوارد پیش تــر در شــماره های قبلــی‬ ‫ایــن ســری نیــز در دســترس بودنــد و عمــاً‬ ‫موتو جی پــی ‪ ۲۰‬گزینــه بیشــتری را جــز در‬ ‫مــواردی محــدود بــه مخاطــب ارائــه نمی کنــد‪.‬‬ ‫شــاید تاکیــد نســبی ســازنده بــر روی تنــوع‬ ‫تایرهــا و نیــز اعــام وضعیــت فیزیکــی ان هــا از‬ ‫طریــق ‪ HUD‬در طــول رقابت هــا را بتــوان تنهــا‬ ‫مــورد اضافــه شــده بــه المان هــای قابــل تغییــر‬ ‫دانســت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪56‬‬ صفحه 56 ‫دیگــر بخشــی کــه از ســال گذشــته‬ ‫بــه نســخه امســال بــدون تغییــر‬ ‫را ه یافتــه‪ ،‬شبیه ســازی مســابقات‬ ‫تاریخــی اســت‪ .‬البتــه ذات ایــن‬ ‫رقابت هــا نیــز در عمــل تفاوتــی‬ ‫بــا دیگــر قســمت ها نمی کنــد‬ ‫چــون وقایــع حقیقــی و خاصــی در‬ ‫طــول ایــن رقابت هــا شبیه ســازی‬ ‫نشــده و صرفــاً موتورســواران و‬ ‫موتورهایشــان بــا همــان شــکل‬ ‫اورده شــده اند‪ .‬جالــب اینجاســت‬ ‫مایلســتون حتــی در منــوی انتخاب‬ ‫ایــن مراحــل نیــز از عکس هــای‬ ‫کارتونــی کــه در نســخه قبلــی‬ ‫طراحــی شــده بــود اســتفاده کــرده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫ایــن بخــش بــا ایــن حجــم از نــواوری دلیــل دیگــری بــرای حضــور در بــازی داشــته باشــد! بــه ماننــد قبــل‪،‬‬ ‫قســمتی هــم بــرای بــازی چنــد نفــره بــه صــورت انالیــن گنجانــده شــده کــه همــان ســاختار ســاده البی هــا را‬ ‫دنبــال می کنــد‪ .‬گرچــه مایلســتون بــر روی ســرورهای اختصاصــی خــود مانــور داده اســت‪ ،‬هیــچ ســروری بــرای‬ ‫ایــن عنــوان قابــل دسترســی نبــود‪.‬‬ ‫‪57‬‬ صفحه 57 ‫کاردستی‬ ‫شاینا مفتخری مظاهری‬ ‫کاردستی با چوب بستنی‬ ‫چــوب بســتنی از جملــه وســایل ارزان قیمتــی اســت کــه‬ ‫می توانیــد بــا ان کاردســتی های خالقانــه و جالبــی‬ ‫درســت کنیــد‪.‬‬ ‫در ایــن مطلــب امــوزش چنــد کاردســتی بــا چــوب‬ ‫بســتنی را امــوزش خواهیــم داد‪.‬‬ ‫ســعی کنیــد تــا حــد امــکان در همــه مراحــل از کــودک‬ ‫خــود بخواهیــد مرحلــه موردنظــر را پیــش ببــرد و شــما‬ ‫نقــش راهنمــا را بــازی کنیــد‪ .‬بـ ا ایـن حــال بــه کودکتــان‬ ‫ســخت نگیریــد‪ .‬اگــر احســاس کردیــد کودکتــان اذیــت‬ ‫می شــود‪ ،‬خودتــان کار را ادامــه دهیــد‪ .‬ان چــه مهــم‬ ‫اســت‪ ،‬ســرگرمی و پــرورش خالقیــت کــودک بــوده و‬ ‫ایــن موضــوع نیازمنــد ایــن اســت کــه فرزندتــان حیــن‬ ‫ســاخت کاردســتی دلــزده نشــود‪.‬‬ ‫عروسک های اویز انیمیشن کارخانه هیوالها‬ ‫ایــن دو عروســک از محبوب تریــن شــخصیت های کارتونــی‬ ‫بــرای کــودکان هســتند‪ .‬بنابرایــن یکــی از بهتریــن ایده هــای‬ ‫ســاخت کاردســتی بــا چــوب بســتنی درســت کــردن عروســک ایــن‬ ‫عر و سک ها ســت ‪.‬‬ ‫وسایل موردنیاز‬ ‫‪ 7‬عدد چوب بستنی بزرگ‬ ‫‪ 5‬عدد چوب بستنی کوچک‬ ‫‪ 1‬عدد چشم عروسکی بزرگ‬ ‫‪ 2‬عدد چشم عروسکی کوچک‬ ‫ابرنگ یا گواش به رنگ های سبز و ابی‬ ‫روبان به مقدار الزم‬ ‫قیچی‬ ‫قلم مو‬ ‫چسب حرارتی‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪58‬‬ صفحه 58 ‫چــوب بســتنی های کوچــک را بــا رنــگ ســبز و چــوب بســتنی های بــزرگ را بــا ابــی رنگ امیــزی‬ ‫کنیــد‪ .‬ســپس چوب هــا را کنــار بگذاریــد تــا رنــگ ان هــا خشــک شــود‪.‬‬ ‫چــوب بســتنی های ابــی را بــه یکدیگــر بچســبانید؛ به طوری کــه همــه چوب هــا در یــک ردیــف‬ ‫و کنــار هــم باشــند‪ .‬همی ـن کار را بــا یــک تفــاوت جزیــی بــرای چــوب بســتنی های ســبز انجــام‬ ‫دهیــد‪ .‬در چــوب بســتنی های ســبز بایــد چــوب وســطی باالتــر از همــه‪ ،‬دو چــوب بعــدی کمــی‬ ‫پایین تــر و دو چــوب اخــر نیــز پایین تــر از همــه قــرار بگیرنــد‪ .‬چوب هــای ســبز بــرای درســت‬ ‫کــردن شــخصیت مایــک و چوب هــای ابــی بــرای درســت کــردن شــخصیت کارتونــی ُســلی‬ ‫هســتند‪.‬‬ ‫در ایــن مرحلــه بایــد بــرای ُســلی بینــی و دهــان کشــیده و خال هــای روی پوســتش را نقاشــی‬ ‫کنیــد‪ .‬شــما می توانیــد از رنــگ ســفید و مشــکی بــرای دهــان و بینــی و از بنفــش بــرای خال هــا‬ ‫اســتفاده کنیــد‪.‬‬ ‫چشــم بــزرگ را روی صــورت مایــک و چشــم های کوچــک را روی صــورت ُســلی بچســبانید‪ .‬در‬ ‫اخــر بــرای هریــک از شــخصیت ها چنــد ســانتی متر روبــان برداشــته و بــه قســمت باالیــی چــوب‬ ‫بســتنی ها بچســبانید‪ .‬روبــان باعــث می شــود بــرای بــازی یــا نصــب روی دیــوار راحت تــر‬ ‫باشــید‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪59‬‬ صفحه 59 ‫زنبور عسل عروسکی با چوب بستنی‬ ‫اگــر تعــداد چوب هــای بســتنی کــم هســتند‪ ،‬ایــن کاردســتی بــرای شــما انتخــاب بهتــری خواهــد بــود؛‬ ‫چراکــه تنهــا بــه هفــت چــوب نیــاز داریــد‪ .‬ایــن کاردســتی بــه شــما بــرای شناســاندن حیوانــات بــه‬ ‫کودکتــان کمــک خواهــد کــرد‪.‬‬ ‫وسایل موردنیاز‬ ‫‪ 7‬عدد چوب بستنی‬ ‫‪ 2‬عدد چشم عروسکی‬ ‫ابرنگ یا گواش به رنگ های زرد و سیاه‬ ‫قلم مو‬ ‫ماژیک سیاه‬ ‫ساقه گل پرزدار‬ ‫طلق شفاف‬ ‫چسب حرارتی‬ ‫مراحل ساخت کاردستی با چوب بستنی‬ ‫ســاخت زنبــور روش ســاده ای دارد و شــما‬ ‫می توانیــد در زمــان کمتــری ان را تهیــه‬ ‫کنیــد‪.‬‬ ‫چهــار تــا از چــوب بســتنی ها را بــا رنــگ زرد‬ ‫و ســه تــای دیگــر را بــا ســیاه رنگ امیــزی‬ ‫کنیــد‪ .‬ســپس چوب هــا را یکی درمیــان‬ ‫کنــار هــم گذاشــته و بــا چســب حرارتــی بــه‬ ‫هــم بچســبانید‪ .‬دقــت کنیــد اولیــن و اخریــن‬ ‫چــوب زرد باشــد‪.‬‬ ‫بــرای طراحــی بال هــا بــا ماژیــک ســیاه‬ ‫دو شــکل شــبیه قطــره روی طلــق شــفاف‬ ‫کشــیده و ببُریــد‪ .‬دو بــال دیگــر هــم بــا‬ ‫انــدازه کمــی بزرگ تــر امــا بــه همیــن شــکل‬ ‫و ظاهــر نیــاز داریــد‪.‬‬ ‫در ایــن مرحلــه بایــد شــاخک ها را درســت‬ ‫کنیــد‪ .‬بــرای شــاخک ها‪ ،‬دو تکــه از ســاقه‬ ‫گل پــرزدار بــرش بزنیــد‪ .‬هریــک از تکه هــا‬ ‫بایــد بیــن ‪ 4‬الــی ‪ 5‬ســانتی متر باشــند‪ .‬دراخر‬ ‫ســر شــاخک ها را گــرد کنیــد‪ .‬شــاخک ها و‬ ‫چش ـم ها را مطابــق شــکل نهایــی بــه زنبــور‬ ‫عســل بچســبانید‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪60‬‬ صفحه 60 ‫گل های پهن برگ با چوب بستنی‬ ‫هرچنــد تعــداد چــوب بســتنی های اســتفاده شــده در ایــن کاردســتی کــم اســت؛ امــا نتیجــه‬ ‫نهایــی بســیار زیباســت‪.‬‬ ‫وسایل موردنیاز‬ ‫کاغذرنگی‪ -‬چوب بستنی‪ -‬چسب‪ -‬مراحل ساخت‬ ‫ســاخت گل بیــش از انکــه بــه چــوب بســتنی نیــاز داشــته باشــد‪ ،‬بــه مقواهــای رنگــی نیــاز دارد‪ .‬اگــر‬ ‫چــوب کمتــر و مقــوا یــا کاغذرنگــی بیشــتری داریــد‪ ،‬ایــن کاردســتی برایتــان راحت تــر خواهــد بــود‪.‬‬ ‫روی کاغذرنگــی چهــار قلــب کشــیده و ان هــا را بــرش دهیــد‪ .‬قــرار اســت از ایــن قلب هــا بــه عنــوان‬ ‫گلبرگ هــای گل اســتفاده کنیــد‪ .‬حــال ‪ 2‬قلــب از ‪ 4‬قلــب را مقابــل هــم روی چــوب بســتنی بچســبانید‪.‬‬ ‫دو قلــب باقی مانــده را دقیقــا مثــل مرحلــه قبلــی روی چــوب بســتنی و کنــار قلب هــای از قبــل‬ ‫چســبانده شــده‪ ،‬بچســبانید‪ .‬بــرای زیباتــر شــدن نتیجــه نهایــی می توانیــد یــک طــرف قلــب رویــی‬ ‫را زیــر قلــب کنــاری قــرار دهیــد‪.‬‬ ‫نوبــت بــه درســت کــردن برگ هــا می رســد‪ .‬دقیقــا مثــل گلبرگ هــا بایــد ایــن روش را ادامــه دهیــد‪.‬‬ ‫البتــه این بــار دو قلــب کوچک تــر (متناســب بــا انــدازه کلــی گل) روی کاغــذ ســبز کشــیده و بــرش‬ ‫دهیــد‪ .‬ســپس ان هــا را بــه پاییــن چــوب بچســبانید‪.‬‬ ‫‪61‬‬ صفحه 61 ‫بازی‬ ‫شایلین مفتخری مظاهری‬ ‫شاه‪،‬دزد‪ ،‬وزیر‬ ‫ایــن بــازی را می توانیــد در‬ ‫گروه هــای چهارنفــره تجربــه‬ ‫کنیــد‪ .‬بــرای ایــن بــازی‬ ‫بایــد چنــد تکــه کاغــذ امــاده‬ ‫کــرده و روی ان هــا‪ ،‬عبــارات‬ ‫شــاه‪ ،‬دزد‪ ،‬وزیــر و جــاد‬ ‫را بنویســید‪ .‬ایــن کاغذهــا‬ ‫بایــد ابعــاد مشــابهی داشــته‬ ‫باشــند و ســپس به صــورت‬ ‫مشــابه تــا شــوند تــا کســی‬ ‫نتوانــد از روی شــکل‪ ،‬عبــارت هــک شــده روی ان هــا را حــدس بزنــد‪.‬‬ ‫ســپس هرکــدام از برگه هــا بیــن ‪ ۴‬نفــر تقســیم می شــود‪ .‬بعــد از تقســیم و مشــخص شــدن نقــش‬ ‫هــر فــرد‪ ،‬شــاه اعــام می کنــد کــه وزیــر مــن چیســت؟ در ایــن میــان وزیــر دســتش را بلنــد کــرده و‬ ‫شــاه بــه او دســتور می دهــد کــه دزد را معرفــی کنــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪62‬‬ صفحه 62 ‫حــال از بیــن دو نفــری کــه نقششــان‬ ‫معلــوم نیســت‪ ،‬وزیــر یکــی را به عنــوان‬ ‫دزد معرفــی می کنــد‪.‬‬ ‫دو حالــت می توانــد رخ دهــد‪ ،‬یــا وزیــر‬ ‫درســت تعییــن کــرده اســت کــه در‬ ‫ایــن صــورت‪ ،‬شــاه فرمــان شــکنجه‬ ‫خاصــی را بــه جــاد صــادر کــرده و او ان‬ ‫را روی دزد اعمــال می کنــد‪ .‬در صــورت‬ ‫تعییــن اشــتباه توســط وزیــر‪ ،‬او عبــارت‬ ‫«بــه جــاد توهیــن کــردی؟» را گفتــه و‬ ‫موظــف اســت کــه تنبیــه تعییــن شــده‬ ‫توســط شــاه را روی وزیــر اعمــال کنــد‪.‬‬ ‫حــال تنبیه هــای جالبــی ماننــد ســبیل‬ ‫اتشــین‪ ،‬بشــین و پاشــو و مــوارد دیگــر‬ ‫ممکــن اســت در ایــن بــازی وجــود‬ ‫داشــته باشــد‪.‬‬ ‫‪63‬‬ صفحه 63 ‫پوستر انیمیشن «بنیامین»‬ صفحه 64