ماهنامه دنیای بچه ها شماره 40
ماهنامه دنیای بچه ها شماره 40
1 صفحه 1
سخن سردبیر
میهمان نوازی را از یاد نبریم
روژان گلکار
مــردم کشــور مــا از قدیــم بــه میهمــان نــوازی معــروف بــوده انــد و ایــن خصلــت زیبــا و بــا ارزش
یکــی از مهمتریــن ویژگیهــای ایرانیــان در بیــن مــردم دیگــر کشــورها همچنــان معــروف اســت و مــا
بــه عنــوان فرزنــدان ایــن ســرزمین بــزرگ بایــد ایــن عــادت پســندیده را حفــظ و جزئــی از رفتــار و
برخــورد خــود بــا دیگــران در نظــر داشــته باشــیم.
در همســایگی کشــور مــا کشــور افغانســتان قــرار دارد کــه ســالهای ســال اســت دچــار مشــکالت
زیــادی ماننــد جنــگ اســت و همیــن مســاله باعــث شــده تــا مــردم ایــن کشــور از ســرزمین خــود
اواره شــوند و بــه دیگــر کشــورها ماننــد ایــران بــه امیــد زندگــی بهتــر بیاینــد .مــا تعــدادی از ایــن
عزیــزان را در همســایگی و یــا در مدرســه خــود دیــده ایــم .نبایــد احتــرام و مهربانــی را بــه ایــن
میهمانانــی کــه ســالهای ســال اســت در کنــار مــا زندگــی میکننــد و خیلــی از انهــا در ایــران بــه دنیــا
امــده و ایــران را ســرزمین خــود مــی داننــد از یــاد ببریــم .فرهنــگ و دیــن و زبــان مــا بــه خواهــران
و بــرادران مهاجــر از کشــور همســایه یعنــی افغانســتان بســیار نزدیــک اســت و بــه مــردم ایــن
کشــور بایــد نگاهــی دوســتانه و بــا احتــرام داشــته باشــیم .
شایلین مفتخری مظاهری
ماهنامه دنیای بچه ها
سال چهارم ،شماره ،40مهر 1400
شماره مجوز81563 :
مدیر مسئول و صاحب امتیاز:
فاطمهعبدالمحمدی
سردبیر :شایلین مفتخری مظاهری
دبیر تحریریه :شاینا مفتخری مظاهری
تحریریه:
علیرضا مفتخری مظاهری -سمیه عبدالمحمدی
حسین شیردل -پروانه فیروزی -کبریتبریزیان
نشانی دفتر مرکزی:
تهران -خیابان نامجو -خیابان یزدی -کوچه اسالمی -پالک1
کدپستی1615863111 :
فهرست مطالب
معرفی کتاب
2
سالمت
قصه
اختراعات مهم بشر
10ایین و فرهنگ
مشاهیرجهان
ورزش
اماکن تاریخی جهان
اماکن تاریخی ایران
تاریخ
14شغل
18انیمیشن
26کاردستی
30بازی
شبکه توزیع فروش :شرکت نشرگستر امروز 54081 000
موضوع کتاب
کتــاب «بــا ایــدا تــا همیشــه» داســتانی اســت
درخصــوص دوســت داشــتن و از دســت دادن« .بــا
ایــدا تــا همیشــه» داســتانی اســت پــر از احســاس
کــه قــرار اســت بــه خواننــده کمــک کنــد تــا بــا
احســاس غــم و درد نبــود دیگــری کنــار ایــد .ایــن
کتــاب داســتان دو خــرس قطبــی واقعــی اســت
کــه در بــاغ وحــش نیویــورک زندگــی می کردنــد و
«کــران لیویــس» ایــن داســتان را بــه کتابــی زیبــا
بــرای کــودکان تبدیــل کــرده اســت.
38
42
46
50
22گیم
تلفن تماس ( 77579917 - 77630096 :داخلی )2
با ایدا تا همیشه
34
6
مشاهیرایران
معرفی کتاب
54
58
62
لیتوگرافی و چاپ :گنجینه مینیاتور
شــما می توانیــد فایــل P.D.Fماهنامــه دنیــای بچــه هــا را در 64صفحــه رنگــی ،بــا مراجعــه بــه ســایت
جــار و نصــب اپلیکیشــن مربوطــه و یــا از طریــق رمزینــه مقابــل دریافــت کنید.
در کتــاب «بــا ایــدا تــا همیشــه» داســتان «گاس»
و «ایــدا» را می خوانیــم .ان هــا هــر روز صبــح در
پارکــی بــزرگ در شــهری بزرگ تــر از خــواب
بیــدار می شــوند و پــس از بیــرون امــدن از
غارهایشــان ،روزشــان را بــا خنــده و بــازی و
3
اب تنــی شــروع می کننــد .بعــد از بــازی و اب تنــی
هــم وقــت افتــاب گرفتــن روی تختــه ســنگ مــورد
عالقــه و گــوش دادن بــه صــدای شــهر می شــود،
ttps://www.iranketab.ir/profile
شــهری کــه دیــده نمی شــود امــا وقتــی صدایــش
aimee-bender
را می شــنوند برایشــان همیشــگی می شــود .تــا
این کــه یــک روز برخــاف همــه روزهــا ،گاس
مجبــور می شــود بــه تنهایــی بــازی و اب تنــی کنــد.
گاس و «ایــدا» بایــد بــا خبــر بیمــاری ایــدا و خــوب
نشــدن او روبــه رو شــوند .ان دو فریــاد می کشــند،
پــا می کوبنــد و غصــه می خورنــد .باالخــره روز
خداحافظــی گاس بــا ایــدا فــرا می رســد .گاس
کنــار ایــدا می نشــیند و او را نــوازش می کنــد و
ایــدا بــرای همیشــه چشــمانش را می بنــدد .بعــد
از ان گاس هــر روز بــه تنهایــی بیــدار می شــود و
اب تنــی می کنــد و افتــاب می گیــرد؛ امــا یــاد ایــدا
را همیشــه بــا خــود دارد و وقتــی بــا چشــمان بســته
او را در ذهنــش یــاداوری می کنــد ،لبخنــدی بــر
لبــش نقــش می بنــدد. صفحه 2
گزیده ایی از کتاب
تصویرگــر در اغــاز کتــاب تصویــر زیبایــی
از نمــای کلــی شــهر پیــش روی خواننــده
قــرار می دهــد کــه در میــان ان باغ وحشــی
ســبز و کوچــک ،بیــن ســاختمان های تیــره
بلنــد قــرار گرفتــه اســت .بــا ورق زدن هــر
صفحــه ،نماهــای نزدیک تــری از باغ وحــش
و بعــد غــار خرس هــای قطبــی می بینیــم.
تصویرگــری به خوبــی توانســته اســت
احساســات میــان دو خــرس قطبــی را بــه
خواننــده منتقــل کنــد ،احساســاتی ماننــد
ناراحتــی ،خوشــحالی ،تنهایــی و خشــم.
هواپیمــا بــاالی سرشــان غریــد .گاس و ایــدا بــه ایــن فکــر کردنــد کــه هواپیمــا کجــا ممکــن اســت
بــرود .بــه ایــن هــم فکــر کردنــد کــه ایــدا کجــا دارد م ـی رود.
همان طــور کــه دمــاغ بــه دمــاغ هــم پــچ پــچ می کردنــد ،بــا هــم دربــاره اش فکــر کردنــد و حــدس
زدنــد و تصــورش کردنــد .ایــدا گفــت« :شــرط می بنــدم هرجایــی کــه بــروم ایــن بــوی ماهــی نفســت
همیشــه تــوی دماغــم می مانــد!»
گاس بــا ایــن حرفــش لبخنــد زد .مطمئــن نبــود لبخنــد زدن کار خوبــی باشــد؛ ولــی ایــدا هــم داشــت ریــز
ریــز می خندیــد .ان هــا جلــوی خودشــان را نگرفتنــد و همین طــور خندیدنــد.
«کــران لیویــس» نویســنده امریکائــی کتــاب
«بــا ایــدا تــا همیشــه» عــاوه بــر نویســندگی بازیگــر فیلــم کوتــاه نیــز هســت .او می گویــد از کودکــی
عاشــق شــنیدن داســتان هایی بــوده کــه مــادر و مادربزرگــش برایــش تعریــف می کردنــد و خــودش هــم
بــرای خواهــرش برنامه هــای داســتان خوانی اجــرا می کــرده اســت .از کتاب هــای دیگــر او می تــوان
ـای کا ِر مامــان» اشــاره کــرد .می توانیــد بــا مراجعــه
بــه کتــاب «چارلــی ،این طــرف بیــا» و «کفش هـ ِ
بــه ســایت شــخصی نویســنده اســت ،اطالعــات بیشــتری از زندگــی و کتاب هــای او بــه دســت اوریــد.
«چارلــز سنتوســو» تصویرگــر کتــاب «بــا
ایــدا تــا همیشــه» ســاکن استرالیاســت .او
ـری داســتان های جانــوران
در زمینــه تصویرگـ ِ
مطالعــه فــراوان کــرده و در واقــع بــا شــناخت
فــراوان از عهــده ایــن کار بــه خوبــی برامــده
اســت .از کتاب هــای دیگــر او کــه در ایــران
بــه چــاپ رســیده می تــوان بــه کتــاب
«درخــت ارزو» اشــاره کــرد.
«اناهیتــا حضرتــی» مترجــم کتــاب «بــا ایــدا
تــا همیشــه» اســت .او کــه در رشــته زبــان
انگلیســی تحصیــل کــرده کتاب هــای دیگــری
را نیــز بــرای کــودکان ترجمــه نمــوده ،از جمله
ایــن کتاب هــا می تــوان بــه کتــاب «دریــا
قرمــز نیســت» و «پاســتیل های بنفــش»
اشــاره کــرد.
کتــاب «بــا ایــدا تــا همیشــه» نامــزد جایــزه
بهتریــن تصویرگــری «گودریــدز» در ســال
۲۰۱۶بــوده اســت.
26
4
5 صفحه 3
قـصــــه
صلححیوانات
کیانا سپهری
سه ماهی
در ابگیــر کوچکــی ،
ســه ماهــی زندگــی
میکردنــد .ماهــی ســبز ،
زرنــگ و باهــوش بــود ،
ماهــی نارنجــی ،هــوش
کمتــری داشــت و ماهــی
قرمــز ،کــودن و کــم
عقــل بــود .
یــک روز دو ماهیگیــر
از کنــار ابگیــر عبــور
کردنــد و قــرار گذاشــتند
کــه تــور خــود را بیاورند
تــا ماهیهــا را بگیرنــد .
ســه ماهــی حرفهــای
ماهیگیــران را شــنیدند .
ماهــی ســبز ،کــه زرنــگ و باهــوش بــود بــدون
اینکــه وقــت را از دســت بدهــد از راه باریکــی کــه
ابگیــر را بــه جــوی ابــی وصــل مــی کــرد ،فــرار
کــرد .
فــردا ماهیگیــران رســیدند و
راه ابگیــر را بســتند .
ماهــی نارنجــی کــه تــازه
متوجــه خطــر شــد ،پیــش
خــودش گفــت ،اگــر زودتــر
فکــر عاقالنــه ای نکنــم
بدســت ماهیگیــران اســیر مــی
شــوم .پــس خــودش را بــه
مــردن زد و روی ســطح اب
امــد .
یکــی از ماهیگیــران کــه فکــر
کــرد ایــن ماهــی مــرده اســت،
او را از داخــل ابگیــر گرفــت و
بــه طــرف جــوی اب پــرت
کــرد ،و ماهــی از ایــن فرصــت
اســتفاده کــرد و فــرار کــرد .
ماهــی قرمــز کــه از عقــل و فکــر خــود بــه موقــع
اســتفاده نکــرد ،انقــدر بــه ایــن طــرف و انطــرف
رفــت تــا در دام ماهیگیــران افتــاد.
مزرعــه بزرگــی در کنــار جنــگل قــرار داشــت .
ایــن مزرعــه پــر از مــرغ و خــروس بــود .یــک روز
روباهــی گرســنه تصمیــم گرفــت بــا حقــه ای بــه
مزرعــه بــرود و مــرغ و خروســی شــکار کنــد .
رفــت ورفــت تــا بــه پشــت نــرده هــای مزرعــه
رســید .مرغهــا بــا دیــدن روبــاه فــرار کردنــد و
خــروس هــم روی شــاخه درختــی پریــد .
روبــاه گفــت :صــدای قشــنگ شــما را شــنیدم
بــرای همیــن نزدیکتــر امــدم تــا بهتــر بشــنوم ،
حــاال چــرا بــاالی درخــت رفتــی ؟
خــروس گفــت :از تــو مــی ترســم و بــاالی درخــت
احســاس امنیــت مــی کنــم.
روبــاه گفــت :مگــر نشــنیده ای کــه ســلطان
حیوانــات دســتور داده کــه از امــروز بــه بعــد هیــچ
حیوانــی نبایــد بــه حیــوان دیگــر اســیب برســاند .
خروس گردنش را دراز کرد و به دور نگاه کرد.
روباه پرسید :به کجا نگاه می کنی ؟
خــروس گفــت :از دور حیوانــی بــه ایــن ســو میــدود
و گوشــهای بــزرگ و دم دراز دارد .نمــی دانــم ســگ
اســت یــا گــرگ !
روبــاه گفــت :بــا ایــن نشــانی هــا کــه تــو میدهــی
،ســگ بزرگــی بــه اینجــا مــی ایــد و مــن بایــد هــر
چــه زودتــر از اینجــا بــروم .
خــروس گفــت :مگــر تــو نگفتــی کــه ســلطان
حیوانــات دســتور داده کــه حیوانــات همدیگــر را
26
6
7
اذیــت نکننــد ،پــس چــرا ناراحتــی ؟
روبــاه گفــت :مــی ترســم کــه ایــن ســگه
دســتور را نشــنیده باشــد! و بعــد پــا بــه فــرار
گذاشــت .
و بدیــن ترتیــب خــروس از دســت روبــاه
خــاص شــد . صفحه 4
جادوگر و ستاره ها
یکــی بــود و یکــی نبــود .یــه شــهری بــود خیلــی
بــزرگ .از همــه رنــگ .رنــگ و وارنــگ .چــه شــهری
بــود؟ شــهر ســتاره هــا .ســتاره هــای رنگارنــگ کــه
از همــه جــای اســمون اومــدن رو زمیــن .یکــی از
روزهــا جادوگــر بــا ،ســوار جــاروش مــی شــه و مــی
ره بــه اون بــاال باالهــا .بــه اســمون .بــه اســمون
مهربــون .تمــام ســتاره هــا رو جمــع مــی کنــه و مــی
ریــزه تــو دامنــش.
ســتاره هــا رو میــاره تــو شــهر خالــی و ســوت
کــورش خالــی مــی کنــه .دامنــش و تکــون مــی ده و
همــه ی ســتاره هــا رو تــو شــهرش پخــش مــی کنه.
ســتاره هــا بــا رنــگ هایــی کــه داشــتند بــه شــهر
جادوگــر رنــگ دادن ،نــور دادن .امــا بــه خاطــر
ایــن کــه از اســمون اومــدن پاییــن خیلــی ناراحــت
بــودن .بــه همیــن خاطــر نورشــون کــم شــده بــود.
امــا جادوگــر هــر ســتاره ای کــه نــورش کــم مــی
شــد و بــا جــاروش مــی زد و اون ســتاره مجبــور بــود
تــا پرنــور شــه.
غــروب جادوگــر کــه خســته از کارهــا و جادوگــری
هــاش بــه خونــه اش مــی رفــت ،پرنــده هــا و
حیوونــا کــه خیلــی از قیافــه و صــدای جادوگــر
مــی ترســیدن از لونــه هاشــون میومــدن بیــرون.
پرنــده هــا و حیوونــا خیلــی نگــران ایــن بــودن کــه
جادوگــر ،جادوشــون کنــه .اون روز کــه ســتاره هــا
اومــدن رو زمیــن ،پرنــده هــا و حیوونــا از دیــدن
ســتاره هــا خیلــی تعجــب کــردن .امــا خوششــون
اومــد و خوشــحال شــدن .حــس کــردن بــا اومــدن
ســتاره هــا ترسشــون کــم تــر شــده .شهرشــون
قشــنگ تــر شــده .امــا نــگاه بــه اســمون کــردن.
ناراحــت بــود کــه تــو اســمون نیســت .ســتاره ی
قطبــی رو زمیــن گرمــش شــده بــود و همــش عــرق
مــی کــرد .ســتاره ســهیل زانوهــاش و بغــل کــرده
بــود و یــه گوشــه نشســته بــود .ســتاره هــا بــا
هیــچ کســی حــرف نمــی زدن .هرچــی پرنــده هــا و
حیوونــا ازشــون مــی پرســیدن چــرا اینجــا اومدیــن
یــا چــه جــوری اومدیــن ،ســتاره هــا جــواب نمــی
هــوا تاریــک شــده بــود و هیــچ ســتاره ای تــو دادن .خرگــوش کوچولــو مــی رفــت جلــوی هــر
اســمون نبــود .ســتاره پرویــن گریــه مــی کــرد و ســتاره و بــا چشــم هــای گــرد تــو صورتــش نــگاه
26
8
مــی کــرد« :شــما واقعــا ســتاره ایــن؟ مــی تونــم
بهتــون دســت بزنــم؟» دســتش رو بــرد ســمت
ســتاره ی قطبــی .امــا ســریع دســتش و پــس
کشــید« :وای تــو چقــدر ســردی؟» ســتاره پرویــن
هــم همینطــور گریــه مــی کــرد ،گفــت« :اگــر مــا تــو
اســمون نباشــیم ،ادمــا راهشــون و گــم مــی کنــن.
مــا خونمــون تــو اســمونه نــه روی زمیــن .جغــد کــه
خــودش هــم بــه خاطــر حــرف جادوگــر مجبــور بــود
شــب هــا بخوابــه و صبــح هــا بیــدار بمونــه و از
دســت جادوگــر خســته شــده بــود ،دلــش بــرای
ســتاره هــا ســوخت .از روی درخــت پاییــن اومــد و
کنــار ســتاره هــا نشســت« :مــی دونــم ســخته .امــا
چیــکار مــی شــه کــرد؟ جادوگــر دوســت داره همــه
چــی متناســب خواســته ی خــودش باشــه .بایــد یــه
کاری کنیــم تــا دیگــه جادوگــر نتونــه بهمــون زور
بگــه .اینجــوری شــماها هــم مــی تونیــن برگردیــن
بــه اســمون .ســتاره ســهیل نگاهــی بــه ســتاره
پرویــن کــرد کــه از حــرف هــای جغــد گریــه اش
بنــد امــده بــود« :امــا اگــر مــا بتونیــم برگردیــم بــه
اســمون هــم نمــی شــه .مــا راه اومــدن و رفتــن بــه
زمیــن و بلــد نیســتیم .ســتاره پرویــن اشــک هــای
مونــده رو صورتــش و پــاک کــرد و گفــت:
«اره مــا بلــد نیســتیم .جادوگــر مــا رو ریخــت تــو
دامنــش و مــا رو اورد اینجــا .امــا مــا بایــد برگردیــم.
ببیــن شــب اســمون چــه ســیاه و تاریکــه».
جغــد چنــد لحظــه ای ســاکت شــد و گفــت« :شــب
وقتــی کــه جادوگــر خوابیــد بایــد بریــم بــه اتاقــش
و کتــاب راهنمــای جادوگــری رو برداریــم .از روی اون
کتــاب شــاید بتونیــم جادوهاشــو خنثــی کنیــم».
شــب کــه شــد همــه ی حیوونــا و ســتاره هــا راه
افتــادن بــه ســمت خونــه ی جادوگــر .ســتاره هــا
نورشــون و کــم کــردن تــا جادوگــر متوجــه اون هــا
9
نشــه .اونــا وارد اتــاق جادوگــر شــدن .ســعی کردن
همــه جــا رو بگــردن تــا اون کتــاب راهنمــا رو پیــدا
کننــد .زیــر تخــت ،تــوی کابینــت ،زیــر فــرش همــه
جــا رو دیــدن .یــه دفعــه جــاروی جادوگــر تکــون
خــورد و افتــاد و جادوگــر بیــدار شــد .جادوگــر
بــه اطرافــش نــگاه کــرد و فکــر کــرد چــه خــواب
جالبــی .بهتــره بــره ســتاره هــا رو از اســمون بیــاره
رو زمیــن و تــوی شــهرش پخــش کنــد. صفحه 5
اختراعاتی ها
دانستن
مهم بشر
ملینا محمدی
قطب نما
پیــش از انکــه بدانیــم اختــراع قطــب نمــا بــه چــه
زمــان و چــه مردمانــی برمی گــردد .تعریفــی از قطــب
نمــا و نحــوه کار بــا ان را برایتــان شــرح می دهیــم.
تاریخچه اختراع قطب نما
اینکــه چــه کســی موفــق بــه اختــراع قطــب نمــا
شــده نامعلــوم اســت .برخــی تصــور می کننــد
کــه چینیــان بــرای اولیــن بــار قطــب نمــا را
ســاختند .عــده ای دیگــر اختــراع قطــب نمــا را بــه
ایتالیایی هــا نســبت می دهنــد.
برخــی از قطــب نماهــای اولیــه تکــه هــای اکســید
مغناطیســی اهــن بودنــد که بــر روی قطعــات چوب
پنبــه قــرار گرفتــه و بــر روی اب شــناور می شــدند.
اکســید مغناطیســی اهــن کــه نــام دیگــر ان
ماگنتیــت اســت نوعــی کانــی اهــن اســت.
قطب نما چیست؟
یکــی از مهم تریــن ابــزار بــرای جهــت یابــی بــر روی
کــره زمیــن قطــب نمــا اســت .بــا اختــراع قطــب نمــا
تاریــخ جغرافیایــی دچــار تحــول و دگرگونــی شــد.
ســفرهای دریایــی بعــد از اختــراع قطــب نمــا بــه نقــاط مختلــف جهــان شــروع شــد .بــه وســیله ان و بــا
اســتفاده از میــدان مغناطیســی زمیــن ،می تــوان جهــت قطــب شــمال را مشــخص کــرد .یعنــی همــان شــمال
مغناطیســی زمیــن کــه بــا شــمال حقیقــی فاصلــه دارد.
زاویــه میــان شــمال حقیقــی و مغناطیســی را میــل مغناطیســی می نامنــد .در حــال حاضــر بــرای تغییــن
شــمال حقیقــی از قطــب نماهایــی کــه امکانــات بیشــتری دارنــد و پیشــرفته تــر هســتند اســتفاده می شــود.
انواع شمال
شــمال جغرافیایــی :کــه بــه قطــب شــمال جغرافیایــی ختــم
می شــو د .
شــمال مغناطیســی :وقتــی زمیــن بــه دور خــود می چرخــد ،نیــروی
جاذبــه مغناطیســی پدیــد می ایــد کــه در قطــب شــمال تمرکــز
می یابــد و نــوک عقربــه قطــب نمــا را بــه ســمت خــود می کشــاند.
امتــداد عقربــه قطــب نمــا شــمال مغناطیســی را نشــان می دهــد.
شــمال شــبکه :ادامــه خطــوط عمــودی کــه روی نقشــه قــرار
دارنــد ،در جهــت بــاال را شــمال شــبکه می گوینــد.
ایــن نکتــه را نیــز مــورد توجــه قــرار دهیــد کــه قطــب شــمال
مغناطیســی بــا شــمال حقیقــی در حــدود چنــد درجــه اختــاف دارد.
کــه در نقشــه هــای دقیــق جغرافیایــی ایــن اختــاف مشــخص
شــده اســت.
26
1
10
بعــد از ایــن مــردم ســاخت اهــن ربــا از فــوالد را اموختنــد و موفق به
ســاخت قطــب نماهــای بهتــری شــدند .قطــب نماهــای مغناطیســی
در کشــتی ها بــه طــور معمــول از چنــد اهــن ربــا ســاخته شــده انــد
کــه بــر روی صفحــه قطــب نمــا نصــب می شــدند.
اختــراع قطــب نمــا نیــز ماننــد دیگــر اختراعاتــی کــه در گذشــته
انجــام می شــد مدت هــای زیــادی طــول کشــید تــا پــی بــه
ارزش ان بــرده شــود و جایــگاه واقعــی خــود در میــان مــردم علــی
الخصــوص دریانــوردان پیــدا کنــد.
همــان طــور کــه گفتــه شــد اختــراع قطــب نمــا گاهــی بــه چینــی
هــا و گاهــی بــه ایتالیایی هــا نســبت داده شــده اســت .بعضــی از
مورخــان نیــز بــر ایــن باورنــد کــه ایرانیــان باســتان موفــق بــه
اختــراع قطــب نمــا شــده انــد.
اختراع قطب نما در ایران
قطــب نمــای چینــی بیســت و چهــار جهــت داشــت ،امــا قطــب
نمایــی کــه ایرانیــان ســاخته بودنــد دارای ســی و دو جهــت بــود.
اینکــه ایــن قطــب نمــا ۳۲جهــت داشــت نشــانگر دقــت بیشــتر
قطــب نمــای ایرانــی می باشــد.
همچنیــن نشــان می دهــد کــه ایرانیــان بــا اعــداد در مبنــای دو
اشــنایی داشــتند و همچنیــن نشــانگر دانــش ریاضــی پیشــرفته
انهــا می باشــد.
1
11 صفحه 6
اختراع قطب نما در اروپا
انســان هــا زمانــی کــه اولیــن دریــا
نوردی هــای خــود را انجــام می دادنــد بــدون
اینکــه هیــچ ابــزار جهــت نمایی داشــته باشــند
و مجهــز بــه هیــچ یــک از ابــزار الکترونیکــی
باشــند ســفر خــود را اغــاز می کردنــد .انهــا
فقــط بــه وســیله یــک روشــنایی از یــک نقطــه
بــه نقطــه ای دیگــر می رفتنــد.
انهــا در روشــنایی روز بــا اســتفاده از خورشــید
و در تاریکــی شــب اگــر هــوا مســاعد بــود
بــا اســتفاده از نــور ســتارگان و ســیارگان و
مهتــاب دریــا را می نوردیدنــد.
وحشــت از گــم شــدن در اقیانــوس بــه دلیــل اینکــه اگــر روزی هــوا ابــری بــود و بــرای دریانــوردی
مناســب نبــود همیشــه بــا انهــا همــراه بــود .بــه همیــن دلیــل همیشــه طــوری بــه راه می افتادنــد تــا
بتواننــد ســاحل را ببیننــد.
در ابتــدای قــرون وســطی قطــب نمــا بــه وســیله اعــراب تکمیــل شــد و مــورد اســتفاده قــرار گرفــت .ایــن
اختــراع در قــرن ۱۲میــادی بــه کشــورهای اروپایــی بــرده شــد.
ســفرهای دریایــی بــه طــور گســترده بــا تکمیــل قطــب نمــا اغــاز شــد و توانســت دگرگونــی و نــواوری در
تاریــخ ســیر و ســفر جهــان را رقــم بزنــد.
انواع قطب نماهای مغناطیسی
مدتهــای مدیــدی از اختــراع قطــب نمــا می گــذرد ،پیشــرفت
در تولیــد ایــن ابــزار کارا و قدرتمنــد باعــث شــده بســیاری از
کارهــای مربوطــه بــه ســهولت انجــام گیــرد.
قطــب نماهــای مغناطیســی نوعــی از قطــب نمــا هســتند کــه
جــدای از ظاهرشــان از یــک عقربــه مغناطیســی و یــک صفحــه
درجــه بنــدی شــده ســاخته شــده انــد.
قطــب نماهــای مغناطیســی چــه ســاده باشــند چــه پیشــرفته،
همــه شــان بــر یــک اســاس کار می کننــد .یــک صفحــه درجــه
بنــدی شــده کــه جهــان جغرافیایــی بــر روی ان نوشــته شــده
اســت .و همچنیــن یــک ســوزن مغناطیســی کــه بــر طبــق
میــدان مغناطیســی زمیــن عمــل می کنــد.
قطب نماهای حرفه ای
ایــن نــوع از قطــب نماهــا ،مخصــوص کارهــای حرفــه ای
ســاخت و طراحــی شــده انــد .کارهایــی کــه نیــاز بــه دقــت
دارد و از حساســیت زیــادی برخــوردار هســتند.
قطب نماهای دیجیتالی
قطــب نمــا را در وهلــه اول بایــد از هــر
چیــزی کــه موجــب انحــراف عقربــه ان
می شــود دور نــگاه داشــت .بــه عنــوان
مثــال خطــوط پــر فشــار بــرق و یــا اشــیاء
اهنــی می تواننــد بــر کارکــرد قطــب
نمــا تاثیــر بگذارنــد .همچنیــن ابــزار
الکتریکــی و خطــوط تلفــن و...
در مرحلــه بعــد قطــب نمــا را ارام حرکــت
دهیــد تــا عالمــت شــمال قطــب نمــا در
زیــر نشــانه(عقربه) رنگــی قــرار گیــرد.
ایــن عقربــه رنگــی در همــه قطــب نماهــا
بــرای اینکــه شــمال را نشــان دهنــد رنگــی
نحوه استفاده از قطب نما
می باشــد .عقربــه هــای رنگــی شــمال
ـرای
ـ
ب
ـط
ـ
فق
ـت
ـ
اس
ـاده
ـ
س
ـیار
اســتفاده از قطــب نمــا بسـ
مغناطیســی را نشــان می دهنــد و دیگــر
بــکار گیــری ان بایــد بــه دو نکتــه توجــه کــرد.
عقربــه هــا و درجــات نشــانگر مابقــی
مکان هــای جغرافیایــی هســتند..
26
12
اکثــر ایــن مــدل از قطــب نماهــا بــا اســتفاده از اهــن ربــای
مغناطیســی بــر روی صفحــه نمایشــگر بــه صــورت دیجیتالــی
اطالعــات را می فرســتند .و بســیاری از انهــا هــم بــرای
تلفن هــای همــراه طراحــی شــده انــد.
قطب نمای زیروسکوپی
ایــن مــدل از قطــب نماهــا بــر خــاف قطــب نماهــای
مغناطیســی وابســته بــه میــدان مغناطیســی زمیــن نیســتند.
ایــن مــدل دو مزیــت نســبت بــه نــوع مغناطیســی دارنــد:
اول اینکــه قطــب نمــای زیروســکوپی دارای دقــت بیشــتری
اســت و مــی توانــد جهــت شــمال جغرافیایــی را مشــخص و
تاییــد کنــد
دوم اینکــه ایــن قطــب نمــا حساســیتی بــه مــواد مغناطیســی
ندارنــد و بــه همیــن دلیــل بــر اثــر حضــور میدان هــای
مغناطیســی کــه در کشــتی و هواپیمــا وجــود دارد دچــار
اختــاف نمی شــود.
13 صفحه 7
ها
دانستنی
ایران
مشاهیر
علــی اســفندیاری (نیمــا یوشــیج) و محتشم الســلطنه
از مشــهورترین اعضــای ایــن خانــدان هســتند .در
عصــر قاجــار و پهلــوی ،وزراء و نماینــدگان مجلــس و
چهره هــای سیاســی و علمــی و هنرمنــدان متعــددی از
میــان افــراد ایــن خانــواده برخاســتند.
حتــی پــس از درگذشــت حســن اســفندیاری (محتشــم
الســلطنه) در ســال ۱۳۲۳شمســی کــه از صاحــب
منصبــان مشــهور و وزیــر چنــد وزارتخانــه بــود ،کتابــی
بــه عنــوان زندگــی حســن اســفندیاری بــه چــاپ رســید.
نیمــا یوشــیج در اغــاز کتــاب نســب و تبــار خاندانــش را
شــرح می دهــد.
نیمــا یوشــیج در مقالــه زندگانــی حســن اســفندیاری
(محتشــم الســلطنه) کــه در ان تاریخچــه خانــدان
اســفندیاری را شــرح می دهــد ،به طــور ضمنی تبــار
خــود را بــه اســپهبدان پادوســبانیان طبرســتان
می ر ســا ند .
شایلین مفتخری مظاهری
نیما یوشیج
علــی اســفندیاری ( ۲۱ابــان ۱۳ - ۱۲۷۶دی )۱۳۳۸کــه بــه
نــام نیمــا یوشــیج شــناخته می شــود ،شــاعر معاصــر ایرانــی
بــود .وی بنیان گــذار شــعر نویــن و ملقــب بــه «پــدر شــعر نــو
فارســی» اســت.
نیمــا یوشــیج بــا مجموعــه تاثیرگــذار افســانه ،کــه اعــام
شــعر نــو فارســی بــود ،در فضــای ثابــت شــعر ایــران،
انقالبــی بــه پــا کــرد .نیمــا اگاهانــه تمــام ســاختارهای شــعر
ســنتی فارســی را بــه چالــش کشــید .شــعر نــو عنوانــی بــود
کــه خــو ِد نیمــا بــر شــعر خــود گذاشــته بــود.
تمــام جریان هــای اصلــی شــعر معاصــر فارســی وابســته
بــه ایــن تحــول هســتند کــه نیمــا ان را پایــه گــذاری کــرد.
بســیاری از شــاعران و منتقــدان معاصــر ،اشــعار نیمــا را نمادیــن و او را هم پایــه شــاعران نمادگــرای مشــهور
جهــان می داننــد.
نیما همچنین اشعاری به زبان مازندرانی دارد که با نام «روجا» چاپ شده است.
همچنان نیما با استفاده از عناصر طبیعی با بیانی زیبا به جامعه را وصف کرده است.
نیمــا در ســال ۱۲۷۶هجــری شمســی در روســتای یــوش ،از
توابــع بخــش بلــده شهرســتان نــور ،به دنیــا امــد .پــدرش،
ابراهیم خــان ا ِعظام الســلطنه ،متعلــق بــه خانــواده ای قدیمــی
در مازنــدران بــود و بــه کشــاورزی و گل ـه داری مشــغول بــود.
نیمــا یوشــیج (علــی اســفندیاری) و خانــدان اســفندیاری (نور)
از خاندان هــای معــروف ایــران و نــور اســتان مازنــدران در
دوره قاجــار و پهلــوی اســت کــه نســب ایشــان بــه شــاخه ای
از اســپهبدان طبرســتان موســوم بــه پادوســبانیان می رســد.
پادوســبانیان سلســله ای ساســانی تبــار بودنــد کــه از حــدود
ســال ۴۰هجــری تــا دوران شــاه عبــاس یکــم صفــوی بــر بخش هایــی از طبرســتان (بعــدا ً مازنــدران)
حکمرانــی می کردنــد.
26
1
14
نیمــا بــه اصالــت و تبــار خــود
افتخــار می کنــد .شــهراگیم از
اجــداد پدری نیمــا و از بــزرگان
مازنــدران بــود.
بــه دلیــل همیــن عالقه منــدی
بــه تبــارش بــود کــه نــام
فرزنــدش را نیــز شــراگیم
گذاشــت .واژه «نیمــاور» در
زبــان مازندرانــی بــه معنــی
کمانــدار بــزرگ اســت .ایــن
نــام ،بــه چند تــن از اســپهبدان
مازندرانــی اطــاق می شــود .نیمــا خــود در ایــن بــاره می نویســد« :نیمــاور یکــی از پادشــاهان رســتمدار
کــه جــد مــن اســت ».نیمــا می گویــد کــه انچــه باعــث شــهرتش می شــود ،هنــر اوســت .هنــر نیمــا هــم
شــاعری اســت و باعــث شــد کــه امــروز یکــی از نامــداران عرصــه ادبیــات ایــران باشــد.
علی اسفندیاری در سال ۱۳۰۰خورشیدی نام خود را به نیما تغییر داد.
او بــا همیــن نــام شــعرهای خــود را امضــاء می کــرد .در نخســتین ســال های صــدور شناســنامه نــام وی
نیمــا خــان یوشــیج ثبــت شده اســت .خانــدان مــادری نیمــا ریشــه و اصالتــی گرجــی داشــتند.
1
15 صفحه 8
نیمــا در ۶اردیبهشــت ۱۳۰۵خورشــیدی ازدواج کــرد.
همســر وی ،عالیــه جهانگیــر ،فرزنــد میــرزا اســماعیل
شــیرازی و خواهــرزاده نویســنده نامــدار میــرزا جهانگیــر
صوراســرافیل بــود .حاصــل ایــن ازدواج ،کــه تــا پایــان
عمــر دوام یافــت ،فرزنــد پســری بــود بــه نــام شــراگیم
کــه اکنــون در امریــکا زندگــی می کنــد .شــراگیم در
ســال ۱۳۲۱خورشــیدی به دنیــا امــد.
در ســال ۱۳۰۷خورشــیدی ،محــل کار عالیــه جهانگیــر،
همســر نیمــا ،بــه بارفــروش (بابــل کنونــی؛ مدرســه
بــدر) انتقــال یافــت .نیمــا نیــز بــا او بــه ایــن شــهر
رفــت .یــک ســال بعــد انــان بــه رشــت رفتنــد .عالیــه
در این جــا مدیــر مدرســه بــود او مدتــی نیــز در
دبیرســتان حکیــم نظامــی شهرســتان اســتارا بــه امــر
تدریــس مشــغول بــود.
نیمــا در ســال ۱۳۰۰منظومــه قصــه رنــگ پریــده را
کــه یــک ســال پیــش ســروده بــود در هفته نامــه
قــرن بیســتم میــرزاده عشــقی بــه چــاپ رســاند .ایــن
منظومــه باعــث مخالفــت بســیاری از شــاعران ســنتی
و پیــرو ســبک قدیــم ماننــد ملــک الشــعرای بهــار و
مهــدی حمیــدی شــیرازی شــد .شــاعران ســنتی بــه
مســخره و ازار وی دســت زدنــد .عبدالعلــی دســتغیب،
پژوهشــگر ادبــی ،معتقداســت کــه نیمــا حتــی درابتــدا
کــه بــه ســبک قدیــم شــعر می ســرود ،توانایــی خــود
را نشــان داد .هرچنــد ایــن اشــعار ازنظــر فــرم کهــن
هســتند ،نیمــا معانــی و موضوعــات جدیــدی در انهــا
گنجاند ه اســت.
در پاییــز ســال ۱۳۰۱شــعر «ای شــب» را در روزنامــه هفتگــی نوبهــار منتشــر کــرد .نیمــا در ایــن رابطــه
می گویــد« :در پاییــز ســال ۱۳۰۱نمونــه دیگــری از شــیوه کار خــود «ای شــب» را کــه پیــش از ایــن
تاریــخ ســرودم و دســت بــه دســت و مــردود شــده بــود ،در روزنامــه هفتگــی «نوبهــار» دیــدم ».شــیوه کار
در هــر کــدام از ایــن قطعــات تیــر زهراگینــی بــه خصــوص در ان زمــان بــه طرفــداران ســبک قدیــم بــود.
نیمــا پــس از مدتــی بــه تدریــس در مدرســه های مختلــف از جملــه مدرســه عالــی صنعتــی تهــران و
همــکاری بــا روزنامه هایــی چــون مجلــه موســیقی و مجلــه کویــر پرداخــت .تحــول نیمــا بــا دو شــعر
«ققنــوس» (بهمــن ۱۳۱۶ش) و «غــراب» (مهــر ۱۳۱۷ش) اغــاز شــد و او ایــن دو شــعر را در مجلــه
«موســیقی» کــه یــک مجلــه دولتــی بــود ،منتشــر کــرد .او در ۶۴ســال زندگــی خــود توانســت معیارهــای
هزارســاله شــعر فارســی را کــه تغییرناپذیــر و ابــدی نشــان مــی داد ،بــا شــعرهایش تحــول بخشــد.
26
16
ایــن شــاعر بــزرگ ،درحالی کــه بــه علــت
ســرمای شــدید یــوش ،بــه ذات الریــه
مبتــا شــده بــود ،بــرای معالجــه بــه
تهــران امــد؛ معالجــات تاثیــری نداشــت و
در ۱۳دی ۱۳۳۸درگذشــت و در امامــزاده
عبــداهلل تهــران بــه خــاک ســپرده شــد.
ســپس در ســال ۱۳۷۲خورشــیدی بنــا
بــه وصیــت وی پیکــر او را بــه خانـه اش در
یــوش منتقــل کردنــد .ارامــگاه او در کنــار ارامــگاه خواهــرش ،بهجت الزمــان اســفندیاری (درگذشــته بــه
تاریــخ ۸خــرداد )۱۳۸۶و ارامــگاه ســیروس
طاهبــاز در میــان حیــاط جــای گرفته اســت.
دغدغــه اصلــی نیمــا حفــظ و احیــای
زبــان طبــری بــود ،او در نامه هــا و دســت
نوشــته هایش و همچنیــن در مقدمــه دفتــر
روجــا ،بــه ایــن دغدغــه اشــاره می کنــد .وی
در نامه هایــی کــه بــه بــرادرش می نویســد،
ســه بــار از وی می خواهــد کــه کتــاب تاریــخ
طبرســتان و دیــوان امیــر پــازواری را برایش
تهیــه کــرده و ارســال کنــد .مهم تریــن
گام نیمــا در راه زنــده نــگاه داشــتن زبــان
طبــری ،ســرودن اشــعار طبــری در مجموعــه ای بــا نــام
روجــا اســت.
منظومــه قصــه رنــگ پریــده در حقیقــت نخســتین اثــر
منظــوم نیمایــی اســت کــه در قالــب مثنــوی ســروده
شده اســت .شــاعر در ایــن اثــر زندگــی خــود را روایــت
کرده اســت ســپس افســانه را ســرود.
نیمــا در ایــن اثــار و اشــعاری نظیــر خــروس و روبــاه،
چشــمه و بــز مالحســن مســئله افــکاری اجتماعــی را
بیــان می کنــد ،امــا قالــب اشــعار قدیمــی اســت.
بــا ایــن حــال انتشــار افســانه دنیــای ادبیــات ان زمــان
را تــکان داد .ای شــب نیــز در هفته نامــه نوبهــار
محمدتقــی بهــار چــاپ شــد و جنجالــی شــد.
17 صفحه 9
ها
دانستنی
جهان
مشاهیر
ویلیــام شکســپیر در ۲۶اوریــل ۱۵۶۴در شــهر اســتراتفورد در
انگلســتان غســل تعمیــد داده شــد .شــهرت شکســپیر بــه عنــوان شــاعر،
نویســنده ،بازیگــر و نمایشــنامه نویس منحصربه فــرد اســت و برخــی
او را بزرگ تریــن نمایشــنامه نویس تاریــخ می داننــد .بــا ایــن حــال،
بســیاری از حقایــق زندگــی او مبهــم اســت .پــدرش از صاحب منصبــان
دیوانــی بــود کــه گویــا بعدهــا بــا مشــکالت مالــی مواجــه شــد و مــادرش
فرزنــد یــک زمیــن دار محلــی نســبتاً ثروتمنــد بــود .شکســپیر احتمــاالً
در مدرســه گرامــر اســتراتفورد تحصیــل کــرده و در انجــا اطالعــات
ارزشــمندی دربــاره ادبیــات التیــن بــه دســت اورده اســت؛ امــا ویلیــام بــه
اکســفورد یــا کمبریــج نرفــت.
رها سمیعی
ویلیام شکسپیر
ویلیــام شکســپیر (زاده - ۱۵۶۴درگذشــته )۱۶۱۶شــاعر و
نمایشــنامه نویس و بازیگــر تئاتــر انگلیســی بــود کــه بســیاری وی
را بزرگ تریــن نویســنده در زبــان انگلیســی دانســته اند« .ســخن
ســرای اون» لقبــی اســت کــه بــه خاطــر محــل تولــدش در اون
واقــع در اســتراتفورد انگلیــس بــه وی داده انــد.
شکســپیر در اســتراتفورد-ان-اون ،واریک شــر متولــد و بــزرگ شــد.
وی در ســن ۱۸ســالگی بــا ان هتــوی ازدواج کــرد و صاحــب ســه
فرزنــد شــد :ســوزانا هــال و دوقلوهــای همنــت و جــودث کواینــی.
حــدودا ً بیــن ســال های ۱۵۸۵و ،۱۵۹۲وی فعالیــت حرفــه ای موفــق خــود را در لنــدن بــه عنــوان بازیگــر،
نویســنده و مالــک بخشــی از یــک شــرکت بازیگــری بــه نــام مــردان لــرد چمبرلیــن ،کــه بعــدا ً بــه عنــوان
مــردان پادشــاه شــناخته شــد ،اغــاز کــرد .بــه نظــر می رســد در ۴۹ســالگی (حــدود ســال )۱۶۱۳در
اســتراتفورد بازنشســته شــده ،جایــی کــه ســه ســال بعــد درگذشــت .کمتــر ســوابقی از زندگــی خصوصــی
شکســپیر باقــی مانده اســت.
گمانــه زنی هــای قابــل توجهــی در مــورد مــواردی ماننــد ظاهــر فیزیکی،اعتقــادات مذهبــی وی و اینکــه ایــا
اثــار منتســب بــه وی توســط دیگــران نوشــته شده اســت ،همــواره وجــود داشــته اســت.
شکســپیر بیشــتر اثــار شــناخته شــده خــود را بیــن ســالهای ۱۵۸۹و ۱۶۱۳تولیــد کرده اســت .وی
ســپس تــا ســال ۱۶۰۸غالب ـاً تراژدی هایــی نوشــت ،از جملــه هملــت ،رومئــو و ژولیــت ،اتللــو ،شــاه لیــر
و مکبــث کــه همگــی از بهتریــن اثــار بــه زبــان انگلیســی محســوب می شــدند .وی در اخریــن مرحلــه
زندگــی خــود ،بــا نمایشــنامه نویســان دیگــر همــکاری کــرد.
بســیاری از نمایشــنامه های شکســپیر در دوره هــای مختلــف کیفیــت و دقــت در طــول زندگــی وی منتشــر
شده اســت .بــا ایــن حــال ،در ســال ،۱۶۲۳دو هــم بازیگــر و دوســتان شکســپیر ،جــان همینگــز و هنــری
کانــدل ،متــن قطعــی تــری را منتشــر کردنــد کــه بــه عنــوان اولیــن برگــه ،نســخه جمـع اوری شــده پــس
از مــرگ از اثــار نمایشــی شکســپیر کــه شــامل همــه نمایشــنامه های وی بــه جــز دوتــای انهــا بــود ،
منتشــر شــد .بخــش اغازیــن ایــن کتــاب بــا شــعری از بــن جونســون مزیــن شــد ،کــه در ان جونســون از
قــول معــروف شکســپیر «نــه از یــک دوره بلکــه بــرای همــه دوران» اســتقبال کــرد.
26
1
18
ـی ویلیــام افســانه فــراوان اســت و ســند معتبــر کــم .اولیــن
دربــاره جوانـ ِ
مدرکــی کــه مــا دربــاره او پــس از مراســم تعمیــد و نام گــذاری داریــم
ایــن اســت کــه او در ســن ۱۸ســالگی بــا ان هتــوی اهــل اســتراتفورد
کــه ۲۶ســاله بــود ازدواج کــرد.
ســوزانا اولیــن فرزنــد از ســه فرزنــد او بــود .دو فرزنــد دیگــر
او یــک دختــر و پســر دوقلــو متولــد ســال ۱۵۸۵بودنــد.
شکســپیر پــس از ازدواج بــه لنــدن رفــت و در دوره ای از شــدت
فقــر بــه نگهبانــی از اســبان افــرادی کــه بــه نمایشــخانه های
می امدنــد مشــغول شــد و ســپس بــه ســبب عالقــه شــدید
وی بــه نمایــش وی در ســال های ۱۵۸۵یــا ۱۵۸۶در گــروه
هنرپیشــگان لردلسســتر کــه اندکــی بعــد بــه عنــوان «بازیگــران
مخصــوص ملکــه» مفتخــر شــد مشــغول بــه کار شــد .در انجــا
وظیفــه ویرایــش نمایش نامه هــا را بــه او ســپردند .شکســپیر
از ایــن موقعیــت اســتفاده کــرد و خــود چنــد نمایشــنامه نوشــت
کــه بــا اســتقبال روبـه رو شــد .پــس از ان ،تــا هفــت ســال هیــج
اطالعــی از فعالیت هایــش نیســت .همچنیــن وی در ســال ۱۵۹۴
بــه عنــوان یکــی از ســه بازیگــر مهــم گــروه شــد.
این دســته شــامل کســانی می شــد کــه در ان روزگار مشــهورترین
بازیگــران بودنــد؛ ماننــد ریچــارد باربیــج ،کــه بی شــک خالــق
نقش هــای هملــت ،شــاه لیــر ،و اتللــو بــود .همچنیــن ،رابــرت ارمیــن و ویــل کمــپ (بازیگــران نمایشــنامه
«دلقــک و احمــق» شکســپیر).
همچنین ایشان شناخته شده ترین بازیگران تئاتر الیزابتی در سال ۱۵۹۹بودند.
شکســپیر در دوران نخســتین ،خــود را بــه تئاتــر محــدود نکــرد و در ســال ۱۵۹۳منظومــه عشــقی ـ
ـاطیری ونــوس و ادونیــس و در ســال پــس از ان نیــز اثــر برجســته ت ِر تــاراج الکریــس را بــه حامــی
اسـ
ِ
خــود ،اشــراف زاده ســاوت همپتــون ،اهــدا کــرد ،و تــا ۱۵۹۷او موفــق شــد خانــه ای نــو در اســتراتفورد
خریــداری کنــد و اینــک او می توانســت خــود را «جنتلمــن» بنامــد.
1
19 صفحه 10
فرانســیس میــرس در کتــاب پاالدیــس تامیــا
دربــاره شکســپیر می گویــد« :همان طــور کــه
پالتــوس و ســنکا بهتریــن کمــدی و تــراژدی بــه
زبــان التیــن هســتند ،شکســپیر فاخرتریــن ان هــا
از هــر دو گونــه در روی صحنــه اســت».
بــا دو شــعری کــه شکســپیر در ســال های ۱۵۹۳
و ۱۵۹۴بــه چــاپ رســاند ،اشــعار او زودتــر از
نمایش هایــش چــاپ شــدند .همچنیــن ،بایــد
گفــت کــه بیشــتر غزل هــای او بایــد در ایــن
ســال ها نوشــته شــده باشــند و نمایش هــای
او پــس از ســال ۱۵۹۴پدیــد امده انــد ،و او
به طورکلــی هــر دو ســال یــک اثــر عرضــه کــرد
کــه هریــک شــامل ســرودها و اهنگ هایــی بســیار زیبایــی می شــدند.
ـی شکســپیر شــامل هنــری چهــارم ،تیتــوس اندرونیکــس ،رویــای شــب نیمــه تابســتان،
نمایش هــای ابتدایـ ِ
تاجــر ونیــزی ،و ریچــارد ســوم می شــود کــه همگــی در میانــه و اواخــر دهــه ۱۵۹۰تاریخ گــذاری شــده اند.
همچنیــن ،بعضــی از تراژدی هــای مشــهور او کــه در اوایــل دهــه ۱۶۰۰نگاشــته شده اند،شــامل اتلــو ،شــاه
لیــر ،و مکبــث هســتند .در حــدود ســال ۱۶۱۰شکســپیر بــرای اســتراحت بــه اســتراتفورد برمی گــردد و بــاز
بــه نوشــتن ادامــه می دهــد .ایــن دوره ،دوره رمــان و کمدی-تــراژدی او بــه حســاب می ایــد .او در ایــن
مــدت ،اثــاری ماننــد طوفــان ،هنــری هشــتم ،ســیمبالین و داســتان زمســتان را پدیــداورد.
غزلیات او نخستین بار در سال ۱۶۰۹به چاپ رسید.
ویلیــام شکســپیر در روز ۲۳اوریــل ۱۶۱۶میــادی در پنجاه و دو
ســالگی درگذشــت .پیکــرش را دو روز بعــد در کلیســای مقــدس
ترینیتــی بــه خــاک ســپردند .او حتــی قطعـه ای ادبــی نیــز بــرای
روی ســنگ قبــر خــود گفتــه کــه بــر ان حــک شده اســت:
تــو را بــه مســیح از کنــدن خاکــی کــه اینجــا را دربرگرفتــه
دســت بــدار!
خجســته بــاد انکــه ایــن خــاک را فروگــذارد ،و نفریــن بــر انکــه
اســتخوان هایم بــردارد!
او در حالــی ُمــرد کــه بــه ســال ۱۶۱۶هیــچ نســخه جم ـع اوری
شــده ای از اثــارش وجــود نداشــت ،و بعضــی از ان هــا در
نســخه هایی مســتقل چــاپ شــده بودنــد کــه همان هــا هــم
بــدون نظــارت و ویرایــش او بــود .در ســال ۱۶۲۳دو تــن از
اعضــای هیئــت شکســپیر ،جــان همینگــز و هنــری کانــدل،
نســخه جامــع و ویراســته ای از نمایــش نامه هایــش را بــه
چــاپ رســاندند کــه فِرســت فولیــو نــام گرفــت.
26
20
اکثــر نمایشــنامه نویســان ایــن دوره به طــور معمــول در
برخــی مــوارد بــا دیگــران همــکاری می کردنــد و منتقــدان
اتفــاق نظــر دارنــد کــه شکســپیر نیــز همیــن کار را انجــام
داده اســت ،بــه ویــژه در اوایــل و اواخــر کار خــود.
اولیــن اثــار ثبــت شــده از شکســپیر ،ریچــارد ســوم و ســه
قســمت از هنــری ششــم اســت کــه در اوایــل دهــه ۱۵۹۰
بــرای یــک نمایــش تاریخــی نوشــته شده اســت .تعییــن
تاریــخ نمایشــنامه های شکســپیر دقیقـاً دشــوار اســت ،بــا
ایــن وجــود ،و مطالعــات متــون حاکــی از ان اســت کــه
تیتــوس اندرونیکــوس ،کمــدی خطاهــا ،رام کــردن زیرکــی
و دو اقــای بــزرگ ورونــا نیــز ممکــن اســت بــه اولیــن دوره
شکســپیر تعلــق داشــته باشــند.
اولیــن تاریخچه هــای او ،کــه بــه شــدت متاثــر از چــاپ
ســال ۱۵۸۷کتــاب رافائــل هولینشــد تواریــخ انگلیــس،
اســکاتلند و ایرلنــد اســت ،نتایــج حکومــت ضعیــف یــا
فاســد را نمایــان می کنــد و بــه عنــوان توجیهــی بــرای
پیدایــش خانــدان تــودور تفســیر شده اســت.
نمایشــنامه های اولیــه تحــت تاثیــر اثــار نمایشــنامه نویســان الیزابــت ،بــه ویــژه تومــاس کیــد و کریســتوفر
مارلــو ،از ســنت های درام قــرون وســطایی و نمایشــنامه های ســنکا تاثیــر داشــتند .کمــدی خطاهــا نیــز
بــر اســاس مدل هــای کالســیک ســاخته شــده بــود ،امــا هیــچ منبعــی بــرای «رام کــردن زیــرک» یافــت
نشده اســت ،هرچنــد کــه مربــوط بــه یــک نمایشــنامه جداگانــه بــه همیــن نــام اســت و ممکــن اســت از
یــک داســتان عامیانــه گرفتــه شــده باشــد.
شکســپیر را پــدر نمایشــنامه نویســی انگلســتان می داننــد .وی
موضــوع بســیاری از نمایشــنامه های خویــش را از تاریــخ روم
باســتان و کتــاب پلوتــارک برگزیــده و بــه نیــروی تصــور و تخیــل
خویــش بــه صــورت تراژدی هــای زیبایــی ان هــا را دراورده اســت.
ســبک نویســندگی شکســپیر بــه مکتــب کالسیســم تعلــق دارد.
نمایشــنامه های وی را بــه تــراژدی و کمــدی و نمایشــنامه های
تاریخــی تقســیم می کننــد .نمایشــنامه های اخــر وی ترکیبــی از
تــراژدی و کمــدی اســت .اثــار مهــم او عبــارت اســت از :اتللــو،
مکبــث ،هملــت ،جولیــوس قیصــر ،تاجــر ونیــزی ،شــاه لیــر،
هنــری ششــم ،هیاهــوی بســیار بــرای هیــچ ،رویــای شــب نیمــه
تابســتان .اشــعار اغنایــی شکســپیر نیــز از شــاهکارهای شــعر
انگلیســی اســت .از جملــه منظومه هــای او :ونــوس و ادونیــس
و ..می باشــد.
21 صفحه 11
ورزش
دراواســط قــرن بیســتم ایــن قانــون توســط بروســلی
نادیــده گرفتــه شــد واوشــروع بــه امــوزش کونگفــو بــه
افــراد خارجــی نمــود واســاتید چینــی ازایــن کاربروســلی
بــه شــدت ناخشــنودبودندو بــرای مجــازات بروســلی،
فــردی بــه نــام وانــگ جــک مــن راکــه درهنرهــای رزمــی
ســنتی چینــی اســتاد بــود بــه مبــارزه او فرســتادند کــه
مالقــات و مبــارزه ایــن دو اســتاد بــزرگ بروســلی را از
اینکــه کونگفــو را دســت مایــه نمایــش هــای تلویزیونــی
کنــد و مباحــث اخالقــی ان را قربانــی حــرکات مرگبــار و
مبــارزه نمایــد منصــرف نمــود و بنیــان هــای ســبک جیــت
کان دو را کــه بعدهــا توســط اســتاد بروســلی معرفــی شــد
اســتوار نمــود.
ملیکا جبار
کونگ فو
کونــگ فــو یــک اصطــاح مشــهور چینــی اســت کــه
بــه معنــای مهــارت اســت و بــرای ماهــر بــودن در یــک
کاری اســتفاده می شــود ـ امــا در حــال حاضــر بــه عنــوان
یــک کلمــه بین المللــی تبدیــل شده اســت کــه بــرای
هنرهای رزمی چینــی اشــاره دارد کــه (ووشــو) نیــز نامیــده
مــی شــود.
در زنجیــره ای بــه هــر مطالعه،یادگیــری یــا تمریــن مربــوط
بــه صبر،انــرژی و زمــان تــا پایــان اشــاره دارد .از طریــق
ســخت گوشــی وگرانبهــا بــودن هنرهــای رزمــی چینــی در
دنیــا مشــهور اســت.
البتــه در چنــد ســال اخیــر برخــی از رشــته هــای رزمــی نــو
ظهــور همچــون کونگ فــو تــوا ،نیــو کونــگ فــو کونگ فــو
توتایمــا ،کونگ فــو گــرات ســان ،کونگ فــو ازاد (فــری
کونــگ فــو) ،هــو کونــگ فو،نیــو کونــگ فــو،و ...از نــام
کونــگ فــو بــرای تبلیــغ ســبک خــود اســتفاده کــرده انــد.
کونــگ فــو در زبــان چینــی تــا حــدی از انچــه کــه ایــن
روزهــا از ایــن لغــت برداشــت می شــود ،متفــاوت اســت.
کونگ فــو در واقــع بــه رشــته خاصــی اشــاره نداردبلکــه
بــه تمامــی هنرهــای رزمــی چینــی کــه ازگذشــته هــای
دور درسراســراین ســرزمین رواج داشــته برمــی گــردد.
درهریــک ازنقــاط چین،اســاتیدکونگفو شــیوه خاصــی
ازمبــارزه رابــه شــاگردان خودامــوزش مــی دادنــد وایــن
مهــارت هــااز نســلی بــه نســل دیگــر منتقــل مــی شــدولی
بــه خاطرقانــون منــع امــوزش کونگفــو بــه افــراد غیــر چینی،هنرهــای رزمــی چیــن در طــی ســال هــا
ناشــناخته باقــی مانــد.
26
22
رواقــع کونــگ فــو فقــط بــرای چینــی هــا یــک شــیوه
مبــارزه نبــود ،بلکــه انــان کونــگ فــو رانمــادی ازهویــت
واداب رســوم خــود مــی دانســتند.کونگفو درچیــن دارای
شــاخه هــای شــمالی وجنوبــی اســت کــه رشــته هــای
شــمالی درمناطق شــمالی ورشــته جنوبــی بیشــتردرمناطق
جنوبــی چیــن رواج دارنــد ،ســبک هــای شــمالی نیازمنــد
بدنــی نــرم وانعطــاف پذیــر بــرای حرکــت هــای ســریع
وضربــات پرشــی وبــرق اســا بــه حریــف هستندورشــته
هــای جنوبی،نیازمندبدنــی پرازعضلــه ونیرومنــد بــرای
ضربــات مرگباربــه حریــف مــی باشــند.
چانــگ چوان،نانچــوان و خوانچــوان جــزو ســبک هــای شــمالی
و وینــگ چون،چویلــی فــوت ،هونــگ جیــا ودرنــای ســفید
فوجیــان جــزو ســبک هــای جنوبــی کونگفــو مــی باشــد.
کونگفــو دارای ســبک هایــی نیزمــی باشــدکه ازقــدرت درون
ونیــروی درونــی بــرای مبــارزه اســتفده میکنــد مانند:تــای
چــی چوان،باگواژانــگ مــی شــیجی چــوان و ...بیشتررشــته
هــای کونگفوحــرکات خــودرا ازروی حیــوات تقلیدمــی کننــد
مانند(کونگفــوی پنــج حیوان)کــه روش هــای مبــارزه حیواناتــی
مانند:اژدها،مار،میمون،ببــر ،پلنــگ ولــک لــک راتقلیــد مــی کنــد
کونــگ فــوکاران ازقــدرت انگشــتان و ســرپنجه هانیــز درمبارزه
بهــره مــی گیرند.امــروزه جیــت کاندویکــی ازرشــته هــای مدرن
کونگفــو مــی باشــد کــه توســط بروســلی پایــه گــذاری شــده
اســت.
23 صفحه 12
واژه کونگ فــو از دو بخــش «کونــگ» یــا «گونــگ» بــه
معنــای کار ،فعالیــت ،شایســتگی یــا دســتاورد و «فــو»
تشــکیل می شــود« .فــو» در زبــان چینــی هــم بــه
معنــی انســان اســت و هــم پســوندی بــا معانــی بســیار
مختلــف .اگــر فــو را در معنــای اول ان در نظــر بگیریــم
معنــی کونگ فــو چیــزی شــبیه بــه «دســتاورد انســان»
خواهــد بــود و اگــر ان را پســوند بدانیــم معنــای ان
«فعالیــت و تالشــی کــه بــا صــرف زمــان و انــرژی قابــل
توجــه بــه دســت می ایــد» خواهــد بــود.
بــه ایــن ترتیــب «تمریــن کونگ فــو» در اصــل
بــه معنــی تمریــن یــک رشــته رزمــی نبوده اســت
بلکــه بــه فراینــد کلــی تمرینــات بدنــی و ذهنــی یــک
شــخص و اموزش هــا و تکامــل مهارت هــای او اشــاره
داشته اســت .حــاال ایــن مهــارت ممکــن اســت در
زمینــه یــک هنــر رزمــی باشــد یــا هــر مهــارت دیگــری
در رشــته های هنــری ،علمــی و فنــی مختلــف.
26
24
تالــو بــه معنــای فــرم اســت ،و هنرجویــان بــه
اجــرای فــرم در ایــن بخــش می پردازنــد.
رشــته رزمــی ووشــو از لحــاظ برتــر بــودن در
تکنیــک هــای مبــارزه ای و اجــرای فــرم نســبت
بــه بقیــه رشــته های رزمــی ماننــد کاراتــه یــا
تکوانــدو محبوبیــت و سرســختی کامــل و اثبــات
شــده ای دارد.
هــر چهــار ســال یــک بــار مســابقات جهانــی
کونــگ فــو نیــز زیــر نظــر فدراســیون
بین المللــی ووشــو و در قالــب ووشــو ســنتی
برگــزار می شــود .اصطــاح ووشــو بــه معنــای
هنــر جنگیــدن اســت.
ابراهیــم میرزایــی پــس از یادگیــری
رشــته هایی همچــون کونگ فــو ،کاراتــه،
تکوانــدو و دوره هــای تــکاوری در کشــورهای
مختلــف نــگارش کتابــی بــا عنــوان کاراتــه و ذن را اغــاز کــرد کــه در ســال ۱۳۵۱انتشــار یافــت .وی
َس ـبْک جدیــدی را بــه نــام «تــوا» کــه در ایــن کتــاب بــه ان پرداختــه شــده ،از همــان ســال مراحــل
ازمایــش خــود را در باشــگاه ســرباز گذرانــد و در نهایــت در ســال ۱۳۵۲بــا تاســیس دانشــکده تــن و
روان فعالیــت رســمی خــود را اغــاز نمــود.
کونــگ فــو در کشــور چیــن بــا دو اســم شــناخته می شــود:در
جنــوب ایــن کشــور کــه زبــان کانتونــی موجــود اســت ایــن
رشــته را همــان کونــگ فــو مــی نامنــد .امــا در شــمال کشــور
چیــن کــه زبــان مندریــن رواج دارد ایــن رشــته بــا نــام ووشــو
شــناخته می شــود.
کونگ فــو یــا ووشــو دارای بیــش از 300ســبک اصلــی و
حــدود 1000ســبک فرعــی می باشــد کــه از معروف تریــن
ان هــا را می تــوان بــه ســبک هــای چانــگ چــوان ،نــان
چــوان ،تــای چــی چــوان و وینگ چــون اشــاره داشــت.
در ســال ۱۳۶۰باشــگاه های کونــگ فــو تــوا
بــه طــور موقــت تعطیــل شــد و تــا ســال
۱۳۷۰ورزشــکاران ایــن رشــته بــه صــورت
غیــر رســمی بــه معرفــی و امــوزش ایــن ورزش
می پرداختنــد .در ســال ۱۳۷۰کونــگ فــو تــوا
بــا عنــوان «انجمــن کونگ فــو تــوا» به طــور
رســمی زیــر نظــر فدراســیون کاراتــه اغــاز
شــد.
همــه ایــن ســبک ها در دو بخــش تالــو و ســاندا برگــزار
می شــو ند .
ســاندا یــک نــوع مبــارزه فول کنتاکــت اســت کــه اوایــل
ســد ه بیســتم براســاس مبــارزه خیابانــی و بــا بهــره گیــری از
تکنیــک هــای مقدماتــی کونــگ فــوی ســنتی پایه گــذاری شــد
و در مســابقات پیشــرفته تــر ان (ســانداوانگ) ضربــات ارنــج و
زانــو نیــز در ان گنجانــده شده اســت.
در اواخــر ســال ۱۳۷۱فدراســیون کونــگ فــو،
ووشــو و رزم اوران تشــکیل شــد و در ســال
۱۳۷۸به نــام فدراســیون ورزش هــای رزمــی تغییــر نــام یافــت .در ســال ۱۳۷۹تحــت عنــوان کمیتــه
مســتقل کونــگ فــو تــوا فعالیــت نمــود و مجــددا ً در ســال ۱۳۸۱در زمــره ســبک های فدراســیون
ورزش هــای رزمــی درامــد .در ســال ۱۳۸۴فدراســیون کونــگ فــو جمهــوری اســامی ایــران تشــکیل
گردیــد و در ســال ۱۳۹۰نــام کونــگ فــو از ایــن رشــته جــذاب ایرانــی حــذف شــد و در حــال حاضــر
ایــن ســبک بــا نــام تــوا در ایــران و جهــان فعالیــت می کنــد.
25 صفحه 13
اماکن
تاریخی جهان
سعیده نجار
دیوار چین
دیــوار چیــن طوالنی تریــن و بزرگتریــن ســازه
زمــان
مهندســی دفاعــی و نظامــی از دیــد
ِ
ســاخت در جهــان اســت .ایــن دیــوار در نقشــه
جغرافیایــی چیــن 21000کیلومتــر در مجمــوع
امتــداد یافته اســت و در ســال ۱۹۸۷میــادی در
فهرســت میــراث جهانــی ثبــت گردیده اســت.
دیــوار چیــن در دوران چیــن شــی هوانــگ کامــل
شــد .فرمانروایــان پیــش از او بــرای جلوگیــری
از یــورش اقــوام صحراگــرد ،قســمت هایی از
ایــن دیــوار را ســاخته بودنــد .شــی هوانــگ تــی
بخش هــای مختلــف ایــن دیــوار را بــه یکدیگــر
متصــل کــرد تــا دژی بــه طــول ۲۴۰۰کیلومتــر بــا
۲۵۰۰۰بــرج نگهبانــی در مــرز شــمالی دیــوار شــکل بگیــرد .بــرای ســاخت ایــن دیــوار ،افــراد زیــادی بــه
بیــگاری گرفتــه شــدند کــه بســیاری از انهــا در حیــن کار جــان ســپردند.
زمــان ســاخت دیــوار چیــن بــه ســده پنجــم تــا هشــتم
قبــل از میــاد بازمی گــردد .حکومــت وقــت چیــن بــرای
پیشــگیری از یــورش ملیت هــای شــمالی هیونــگ نــو،
برج هــای اتــش بــرای خبررســانی یــا قلعه هــای مــرزی
بــرای حصــول اطالعــات دشــمن را در ارتبــاط بــا دیــوار و
بــر روی ان ایجــاد کــرد.
در دوره حکمرانــی سلســله های بهــار و پاییــز و کشــورهای
جنگجــو ،میــان دوک هــا جنــگ بــر پــا شــد و کشــورها بــا
اســتفاده از کوه هــای مــرزی بــه ســاخت دیــوار پرداختنــد
تــا ســال ۲۲۱پیــش از میــاد ،امپراتــور چیــن شــی هــوان پــس از بــه وحــدت رســاندن چیــن ،دیوارهــای
دوک هــا را بــه هــم پیونــد داد کــه بــه صــورت دیــوار بــزرگ در مرزهــای شــمالی بــر روی کوه هــا درامــد.
او می خواســت بــا ایــن کار از حمــات دشــمن بــه مراتــع شــمالی جلوگیــری کنــد .تاریخ دانــان چینــی
اعتقــاد دارنــد کــه حــدود یــک میلیــون ســرباز قــادر بودنــد به طــور هم زمــان در امتــداد دیــوار چیــن
مســتقر شــده و بــرای نبردهــای احتمالــی امــاده باشــند.
26
1
26
در ایــن زمــان طــول دیــوار چیــن بــه
۵۰۰۰کیلومتــر می رســید .در سلســله
هــان پــس از سلســله چیــن طــول دیــوار
بــه ۱۰هــزار کیلومتــر رســید .در تاریــخ
دو هــزار و انــدی ســاله چیــن ،حکمرانــان
دوران مختلــف بــه ســاخت دیــوار چیــن
پرداختنــد.
دیــواری کــه امــروزه قابــل دیــدن اســت،
دیــوار متعلــق بــه سلســله مینــگ (-۱۳۶۸
۱۶۴۴میــادی) اســت از غــرب بــه دروازه
«جایــو گــوان» در اســتان گانســو چیــن
و از شــرق بــه ســاحل رود یالــو جیــان
در اســتان لیائونینــگ در شــمال شــرقی
چیــن منتهــی می شــود و درمیــان ان ۹
اســتان ،شــهر و ناحیــه خــود مختــار بــه
طــول ۷۰۰۰کیلومتــر وجــود دارد و مــردم ان را دیــوار طوالنــی می نامنــد.
دیــوار چیــن بــه عنــوان پــروژه دفاعــی بــر روی کوه هــا ســاخته می شــد و از بیابان هــا ،چمنــزار و لجنزارهــا
می گذشــت.
کارگــران بــر پایــه عــوارض زمینــی ،ســاختار
متفاوتــی بــرای ایجــاد دیــوار در نظــر گرفتنــد
کــه درایــت و عقــل نیــاکان چیــن را نشــان
می دهــد .دیــوار بــر مســیر کوه هــای پــر فــراز
و نشــیب امتــداد یافته اســت .در بیــرون دیــوار
پرتگاه هــای بلنــد دیــده می شــود.
در واقــع کــوه و دیــوار بــه یکدیگــر پیونــد
خورده انــد؛ لــذا دشــمن بــه هیــچ وجــه قــادر بــه
نفــوذ بــه ایــن دیــوار نبــود .دیــوار چیــن معمــوالً
بــا اجرهــای بــزرگ و ســنگ مســتطیل ســاخته
شــده و در وســط ان خــاک و خــرده ســنگ
ریختــه شــده و ارتفــاع ان ۱۰متــر اســت.
پهنــای دیــوار بــرای عبــور چهــار اســب کافــی
اســت و در یــک ردیــف عــرض ان ۴.۵متــر اســت تــا در زمــان انتقــال غــات و ســاح ها مشــکلی ایجــاد
نشــود .طــرف درونــی دیــوار ،نــرده ســنگی و در وجــود دارد کــه بــه اســانی حرکــت می کنــد .در فاصلــه
مشــخصی ســکوی دیــواری یــا بــرج اتــش بــرای خبررســانی ســاخته شده اســت .ســکوی دیــواری بــرای
ذخیــره ســاح ها و غــات و اســتراحت ســربازان اســت و در جنــگ مخفیــگاه بوده اســت .هنگامــی کــه
دشــمن دســت بــه حملــه مــی زد برج هــای اتــش روشــن می کردنــد و سراســر کشــور از حملــه اگاه
می شــدند.
1
27 صفحه 14
اکنــون مقاومــت دیــوار چیــن بــه عنــوان یک
مانــع نظامــی از بیــن رفته اســت .امــا زیبایــی
معمــاری مخصــوص ان دیدنــی اســت.
زیبایــی دیــوار چیــن پرابهــت ،و باعظمــت
اســت .از دور دیــواری بلنــد و پــر پیــچ و خــم
بــر روی کوه هــا هماننــد اژدهایــی در حــال
حرکــت بــه چشــم می خــورد و صحنــه ای
شــکوهمند ایجــاد شده اســت .از نزدیــک،
دروازه هــای پرابهــت ،دیوارهــا ،ســکوهای
دیــواری ،برج هــای دیده بانــی ،برج هــای
اتــش هماهنــگ بــا عــوارض زمینــی اکنــده
از دلربایــی هنــری اســت .دیــوار چیــن دارای
اهمیــت تاریخــی و فرهنگــی و ارزش دیدنــی
اســت .چینی هــا می گوینــد «کســی کــه بــه دیــوار چیــن صعــود نکــرده باشــد ،قهرمــان نیســت».
(طبــق تحقیقــات اخیــر طــول مجموعــه دیوارهــای چیــن بــه ۲۱۰۰۰کیلومتــر می رســد)
ایــن دیــوار بــزرگ را بــرای حفاظــت چیــن در
مقابــل مهاجمــان مغــول ســاختند .تقریبــاً در
ســال ۲۴۶قبــل از میــاد ،چیــن را بــه ایالــت
کوچکــی تقســیم کردنــد .پادشــاه شــی هوانــگ
تــی قســمت های مختلــف چیــن را بــا هــم
متحــد ســاخت .در شــمال ایــن امپراتــوری
مغول هــا زندگــی می کردنــد .از تــرس اینکــه
مبــادا ان هــا در هــر زمــان بــه چیــن حملــه ور
شــوند ،پادشــاه بــرای حفاظــت کشــور در مقابــل
خطــر دســتور داد تــا دیــوار بــزرگ چیــن را
بنــا کننــد؛ بنابرایــن دیــواری ســاختند کــه از
شــای کــوان در خلیــج پــوای شــروع شــده و
بــه چایکومــان در گانســو می رســید .ســربازان
گشــتی از طریــق جــاده ای کــه در امتــداد
دیــوار بــود عالمتهایــی را بــه ســرعت ارســال
می کردنــد.
هیچ کــدام از پادشــاهان بــا ســاخت دیــوار بــه
هــدف خــود نرســیدند .چــون دیــوار در جاهــای
زیــادی شکســت و مغولهــا فرصــت یــورش بــه
چیــن را پیــدا کردنــد .ممکــن بــود ســاختن
دیــوار بــزرگ هرگــز عملــی نشــود ،امــا ان هــا توانســتند ان را بســازند.
26
28
گردشــگران چینــی و
خارجــی از پیمــودن
دیــوار احســاس افتخــار
می کننــد .حتــی ســران
بســیاری کشــورهای
خارجــی نیــز فرصــت
دیــدار از ایــن اثــر
بــزرگ را از دســت
نمی د هنــد .
برخــی از بخش هــای دیــوار چیــن بــه خوبــی حفــظ شده اســت از جملــه دیــوار «بادلینــگ» در نزدیکــی
بیجنیــگ دیــوار «ســی مــا تــای» ،دیــوار «موتیــان یــو» ،دروازه شــان حــای گــوان در انتهــای شــرقی
دیــوار چیــن اســت کــه نخســتین دروازه چیــن نامیــده می شــود و دروازه «جایوگــوان» در انتهــای غــرب
در گان ســو ،ایــن بخش هــا همچنیــن از مکان هــای بســیار مشــهور و دیدنــی دیــوار اســت و گردشــگران
زیــادی در تمــام ســال از ان هــا بازدیــد می کننــد.
در یکــی از دور افتاده تریــن گوشــه های چیــن ،بخشــی از دیــوار بــزرگ چیــن توســط اهالــی محــل در
حــال ترمیــم شــدن اســت .در ایــن منطقــه امــکان اســتفاده از ماشــین های بــاری بــرای حمــل و نقــل
میســر نیســت ،اهالــی محلــی اجرهــا را بــا قاطــر جابه جــا می کننــد.
29 صفحه 15
شینا اشینه
اماکن تاریخی
ایران
نقش رستم
نقــش رســتم مجموعــه ای باســتانی در زنگی ابــاد
واقــع در شــمال شهرســتان مرودشــت اســتان
فــارس ایــران اســت کــه در فاصلــه ۶کیلومتــری از
تخــت جمشــید قــرار دارد.
ایــن محوطــه باســتانی یادمان هایــی از ایالمیــان،
هخامنشــیان و ساســانیان را در خــود جــای
داده اســت و از حــدود ســال ۱۲۰۰پیــش از میــاد
تــا ۶۲۵میــادی همــواره مــورد توجــه بوده اســت
زیــرا ارامــگاه چهــار تــن از شاهنشــاهان هخامنشــی ،نقــش برجســته های پرشــماری از وقایــع مهــم
دوران ساســانیان ،بنــای کعبــه زرتشــت و نقش برجســته ویــران شــده ای از دوران ایالمیــان در ایــن
مــکان قــرار دارنــد و در دوره ساســانی ،محوطــه نقــش رســتم از نظــر دینــی و ملــی نیــز اهمیــت بســیار
داشته اســت.
نقــش رســتم در شــمال مرودشــت و در فاصلــه
۶کیلومتــری از تخــت جمشــید بــر دنبالــه
کوهــی کــه مــردم محلــی ان را حســین کوه
می خواننــد ،واقــع شده اســت .وقتــی بــر
ســکوی تخــت جمشــید قــرار بگیریــم،
حســین کوه را به خوبــی می بینیــم کــه
به صــورت ســه صخــره بــزرگ ســر بــر هــوا
کشیده اســت ،بــه همیــن دلیــل در گذشــته بــه
ان ســه گنبدان می گفته انــد.
حســین کوه و محوطــه نقــش رســتم در میــان
مــردم محلــی بــه کــوه حاجی ابــاد ،کــوه
اســتخر یــا کــوه نِفِشــت معــروف اســت امــا کتزیــاس از ان بــا نــام کــوه دوگنبــدان یــاد می کنــد و
می گویــد:
«کالبــد پادشــاهان ایــران را بــه پــارس بــرده ،در کــوه دوگنبــدان بــه درون ارامــگاه می گذاشــتند.
داریــوش فرمــان داد تــا در کــوه دوگنبــدان ارامگاهــی دراوردنــد .ایــن کار چنان کــه خواســت وی بــود،
انجــام شــد ».دیــودور سیســیلی (کتــاب ،۱۷بنــد )۷۱نیــز ارامگاه هــای نقــش رســتم را این گونــه یــاد
کرده اســت کــه راهــی بــرای ورود بــه ارامگاه هــا نبــوده و تابــوت را بــا اســبابی بــه درون مقبــره وارد
می کردنــد.
احتمــاالً ســنگ نگاره های شــاهان ساســانی ،کــه یــاداور
جنگ هــا و پیروزی هــای رســتم ،پهلــوان بــزرگ شــاهنامه بــود،
باعــث شــد تــا ایرانیــان ایــن سنگ تراش ـی ها را کــه پیــروزی
پهلوانــان بــر دشــمنان را نشــان مـی داد ،نقــش رســتم بنامنــد.
اردمــان و اشــمیت بــر ایــن باورنــد کــه اهمیــت نقــش رســتم
بــه ان حــد بوده اســت کــه تصاویــر ســازه های برج شــکل
بــر روی نخســتین ســری ســکه های ضــرب شــده در تاریــخ
ایــران ( ۳۰۰تــا ۱۵۰پیــش از میــاد مســیح) اشــاره مســتقیم
بــه ان مــکان داشــته اند.
ســازه های پاســارگاد و نقــش رســتم از دیــدگاه معمــاری نیــز اهمیــت دارنــد و ســپس خــود الگویــی بــرای
ســاخت ســازه هایی چــون نیایشــگاه نورابــاد شــدند.
نقــش رســتم بــرای نخســتین بــار در ســال ۱۹۲۳میــادی ( ۱۳۰۲خورشــیدی) توســط ارنســت هرتســفلد
بررســی و کاوش شــد .هرتســفلد دیــواره بیرونــی ســازه های دژگونــه ســاخته شــده از اجرهــای گلیــن
مربــوط بــه دوران ساســانی را بررســی کــرد و بقایــای بــرج و باروهایــی کــه در دوره ساســانی بــرای
محافظــت از ایــن مــکان بــه دور ان کشــیده شــده بــود را از خــاک بیــرون اورد .همچنیــن ،ایــن محوطــه
در چندیــن فصــل در میــان ســال های ۱۹۳۶تــا ۱۹۳۹میــادی مــورد کاوش گــروه موسســه خاورشناســی
دانشــگاه شــیکاگو بــه رهبــری اریــک فریدریــش اشــمیت قــرار گرفــت.
1
26
30
1
31 صفحه 16
کهن تریــن نقــش موجــود در نقــش
رســتم مربــوط بــه دوره ایــام اســت
کــه ســپس بهــرام دوم ان را محــو
کــرد و نقــش خــود و درباریانــش را
جایگزیــن ان نمــود امــا اندکــی از
نقــش پیشــین ســالم مانده اســت
و می تــوان ان را بــا توجــه بــه
نقش برجســته کورنــگان تــا حــدودی
بازشــناخت.
انچــه کــه از ایــن نقــش باقــی مانــده،
دو ایــزد و ایزدبانــو را نشــان می دهــد
کــه بــر روی تختــی کــه پایه هــای ان
به صــورت مارهــای پیچیده اســت،
نشســته اند و در ســمت راســت و
چــپ ان هــا اشــخاص دیگــری ایســتاده اند.
در تصویــر ســمت راســت ،پیکــر کامــل مــردی بــا ریــش و مــوی بلنــد نقــش شــده کــه کاله گــردی بــه
ســر دارد و بــا یــک بنــد ،ان را بسته اســت و ردای بلنــدی به تــن دارد .ایــن مــرد بــه حالــت احتــرام
دســت هایش را بــه ســینه گذاشــته و رو بــه خدایــی دارد کــه نقشــش محــو شده اســت.
در ســمت چــپ تصویــر ،اثــر شــخصی دیگــر قابــل
تشــخیص اســت کــه تاجــی کنگــره دار بــر ســر نهــاده
و چهــره ظریــف و بی ریشــی دارد کــه زن بــودن وی
را نشــان می دهــد .ایــن دو شــخص را شــاه و ملکــه
می داننــد کــه در پیشــگاه ایــزد و ایزدبانــو در حــال
نیایــش بوده انــد؛ از نقــش ایــزد و ایزدبانــو اثــرات
اندکــی به جــای مانــده ،امــا قابــل تشــخیص نیســت.
دربــاره پیشــینه و تاریــخ ایــن نقــش ،عقایــد مختلفــی
وجــود دارد؛ ارنســت هرتســفلد و هایدمــاری کــخ قدمــت
ان را مربــوط بــه ۴۰۰۰ســال پیــش می داننــد امــا شــاپور شــهبازی معتقــد اســت کــه شــکل کاله پادشــاه
و تــاج ملکــه ،هماننــد نقوشــی هســتند کــه تاریخشــان حــدود ۸۰۰تــا ۶۰۰ســال پیــش از میــاد اســت
و از ســوی دیگــر ،تخــت ایــزد و ایزدبانــو کــه بــه شــکل مــار اســت ،هماننــد نقش برجســته کورنــگان بــه
حــدود ۱۲۰۰ســال پیــش از میــاد بازمی گــردد؛ بنابرایــن نگاره هــای ایالمــی نقــش رســتم در دو دوره
متفــاوت کنــده کاری شــده اند .عیســی بهنــام هــم تاریــخ ایــن نقــوش را حــدود ۱۲۰۰پیــش از میــاد
می دانــد.
26
32
شــاهان هخامنشــی پــس از داریــوش بــزرگ،
ارامگاه هایشــان را بــر دیواره هــای کــوه مهــر ســاخته اند
کــه بــه ترتیــب زمانــی ،متعلــق بــه داریــوش بــزرگ،
خشایارشــا ،اردشــیر یکــم و داریــوش دوم هســتند.
ریچــارد فــرای می نویســد کــه ایــن ارامگاه هــا بایــد در
دل ســنگ های کــوه ســاخته می شــدند تــا از الوده شــدن
خــاک زمیــن بــر اثــر برخــورد بــا جســد انســان جلوگیــری
شــود.
بــا انکــه روش سنگ تراشــی ســازندگان بنــا برگرفتــه از تمــدن اورارتویــی اســت ،پیکــره و گســتره نمای
بیرونــی ارامگاه هــای هخامنشــی و ویژگی هــای درونــی ان هــا ،حاصــل نــواوری و خالقیــت داریــوش
بــزرگ بــوده و هیــچ نمونــه هماننــدی بــرای ان در خــاور نزدیــک ،مصــر ،یــا یونــان پیــدا نشده اســت.
تنهــا چنــد گــور صخــره ای در شــمال غربــی ایــران و کردســتان عــراق یافــت شــده کــه مدت هــا بــه
عنــوان گــور مــادی و الگــوی کار داریــوش پنداشــته می شــد امــا اینــک روشــن شده اســت کــه ایــن
ارامگاه هــا ،برگرفتــه از ارامــگاه داریــوش بوده انــد.
داریــوش و جانشــینانش ارامگاه هــای در ســنگ کنده شــده فراهــم می اوردنــد و پــس از ان هــا ،در
دوره هــای اینــده نیــز ایــن روش کمابیــش بــه صورت هــای گوناگــون رواج پیــدا کــرد و تــا زمــان ال
بویــه (ســده دهــم میــادی) ادامــه یافــت.
ســنگ نگاره پیــروزی شــاپور بــر امپراتــوران
روم ،در ده متــری شــرق ارامــگاه داریــوش
بــزرگ قــرار گرفتــه و حــدود ۱۱متــر طــول و
۵متــر عــرض دارد .ایــن ســنگ نگاره یــادگار
فتحــی اســت کــه ایرانیــان در شــهر رهــا
کردنــد و ســپاه روم را درهــم شکســتند و صحنــه
اســارت والریــن و فیلیــپ را نشــان می دهــد
کــه بــه دســتور شــاپور یکــم در حــدود ســال
۲۶۲میــادی تراشــیده شده اســت.
ایــن نقــش ســه برابر انــدازه طبیعــی اســت و از حیــث دقــت در جزئیــات و ظریــف کاری یکــی از
بهتریــن نقش هــای دوره ساســانی اســت و مشــخص اســت کــه از روی طبیعــت ســاخته شــده زیــرا
حتــی لبــاس والریــن درســت مطابــق جامه هــای رومی هــای ان زمــان اســت.
اســب شــاپور زیــن و بــرگ اراســته دارد و دمــش گــره خــورده ،نــوار بلنــد و پرچیــن و شــکنی از ان
اویخته اســت .اســب انــدازه ای تقریب ـاً طبیعــی دارد و دســت راســت را خــم کــرده و حالــت درنــگ بــه
خــود گرفته اســت .پیــش روی اســب ،مــردی در جامــه رومــی زانــوی چــپ را بــر زمیــن نهاده اســت و
زانــوی راســت را خــم ســاخته و دس ـت ها را بــه حالــت التمــاس بــه جانــب شاهنشــاه دراز کرده اســت؛
ایــن شــخص میان ســال اســت و ریــش کوتــاه و مجعــدی دارد و جامــه اش ردای امپراتــوری رومــی
(تــوگا) می باشــد و بــر ســرش تاجــی از بــرگ درخــت غــار ،کــه امپراطــوران بــر ســر می نهادنــد و بــه
مشــابه دیهیــم امپراتــوری می باشــد ،دیــده می شــود.
33 صفحه 17
سالمت
ساقی بامداد
فواید ورزش برای کودک
فعالیــت فیزیکــی در کــودکان بــه دالیــل مختلفــی مهــم
اســت چراکــه بــه کاهــش اضافــه وزن و چاقــی کمــک
میکنــد ،افزایــش قــدرت در ماهیچــه هــا و اســتخوان هــا
و حتــی افزایــش تمرکــز در مدرســه را بهبــود میبخشــد.
ورزش یــک جــزء حیاتــی از رشــد هــر کودکــی اســت کــه
پایــه هــای زندگــی ســالم را در بــر مــی گیــرد ،فوایــد و
اثــرات قابــل توجــه حــرکات ورزشــی روی جســم و ذهــن
کــودکان را در ادامــه ایــن بخــش از نمنــاک بــا دقــت
بیشــتری بررســی خواهیــم کــرد.
ارتقاء رشد و توسعه سالمتی
ایــن مزایــا همچنــان تــا بزرگســالی ادامــه مــی یابــد
بــه ایــن دلیــل کــه بچــه هایــی کــه ورزش مــی کننــد
بــه احتمــال زیــاد ورزش را در بزرگســالی ادامــه مــی
دهنــد.
کمــک بــه دســت اوردن و حفــظ وزن
ســالم
چاقــی کــودکان در دنیــا یک مشــکل مهم اســت؛ ورزش
منظــم همــراه بــا رژیــم غذایــی ســالم مــی توانــد بــه کاهــش احتمــال ابتــا بــه اضافــه وزن و چاقــی
کــودک کمــک کند.اگــر کاهــش وزن نیــاز اســت ،ورزش مــی توانــد ان را بــه روش ســالم کاهــش دهــد.
سالمت قلبی عروقی را بهبود می بخشد
قلــب مهــم تریــن عضلــه اســت کــه در طــول فعالیــت بدنــی تمریــن مــی کنــد ؛ ورزش منظــم بــه
کاهــش عوامــل خطــر بیماریهــای قلبــی عروقــی ماننــد کلســترول بــاال ،فشــار خــون بــاال ،دیابــت نــوع
2و چاقــی کمــک مــی کنــد.
26
1
34
ـری،
ـاف پذیـ
ـادل ،انعطـ
تعـ
هماهنگــی و قــدرت را
بهبــود مــی بخشــد
مهــارت هــای تعــادل و هماهنگــی
بــرای زندگــی روزمــره ضــروری
اســت ؛ قــدرت عضالنــی بهبــود
یافتــه و انعطــاف پذیــری ،باعــث
بهبــود ســامتی و امادگــی
جســمانی کــودک مــی شــود.
کمــک در توســعه مهــارت
هــای حرکتــی
مهــارت هــای حرکتــی شــامل
اســتفاده از ماهیچــه هــا در دســت
بــه خصــوص در انگشــتان دســت کــه در نوشــتن ،تغذیــه و پوشــاندن پیراهــن مهــم اســت .بهبــود
مهــارت هــای حرکتــی در دویــدن ،راه رفتــن بســیار مهــم اســت زیــرا وضعیــت بــد در کــودکان مــی
توانــد باعــث خســتگی ،درد پشــت و گــردن و ســردرد شــود.
حــرکات کششــی باعــث افزایــش تمرکــز و
ـر
ـارت تفکـ
مهـ
مطالعــات نشــان داده انــد کــه ورزش باعــث پیشــرفت
تحصیلــی کــودک مــی شــود .ورزش مغــز شــما را بــرای
کار بــا حداکثــر ظرفیــت امــاده و تولیــد ســلول هــای
عصبــی را افزایــش مــی دهــد .اضافــه وزن و چاقــی نیــز
بــه پیشــرفت شــناختی ،مدرســه و بعــد از زندگــی پیونــد
خــورده اســت.
ورزش ،باعــث افزایــش اعتمــاد بــه نفــس
اســت
ایــن ممکــن اســت مربــوط بــه ورزش و توانایــی ان
بــرای تقویــت خلــق و خــوی ،افزایــش مثبــت و تقویــت
ارزش خــود باشــد.
استرس را کاهش می دهد و باعث ارامش می شود
ورزش یــک روش فــوق العــاده بــرای از بیــن بــردن اســترس و اضطــراب اســت ،زیــرا کــودکان مــی تواننــد
از ایــن مشــکالت متاثــر شــوند .همچنیــن مــی توانــد خــواب را بهبــود بخشــد کــه بــرای ســامتی و ســامت
کلــی کــودک ضــروری اســت.
1
35 صفحه 18
فرصت هایی را برای توسعه مهارت های اجتماعی و
ایجاد دوستان فراهم می کند
ورزش در یــک گــروه ،مخصوصــا در یــک تیــم ،فرصتــی بــرای
کــودک فراهــم مــی کنــد تــا دوســتان جدیــد و کار را بــه عنــوان
یــک تیــم انجــام دهــد.
چرا ورزش باعث می شود بچه ها باهوش تر شوند؟
معلمــان ورزش چنــد فرضیــه دارنــد کــه چــرا ورزش بــرای
شــناخت مفیــد اســت .اوال اعتقــاد بــر ایــن اســت کــه جریــان
خــون و اکســیژن بــا ورزش در مغــز بهبــود میابــد .همچنیــن
نشــان داده شــده اســت کــه افزایــش ســطوح نورادرنالیــن و
اندورفیــن هــا موجــب کاهــش اســترس و بهبــود خلــق و خــو
مــی شــود در نهایــت ،ورزش نشــان داده اســت کــه ســلول
هــای عصبــی جدیــد ایجــاد مــی کنــد و ارتبــاط بیــن انهــا را
بهبــود مــی بخشــد.
مطالعــات نشــان داده اســت کــه هنــگام ورزش ســلول هــای
عصبــی پروتئیــن ازاد میکننــد کــه بــه عنــوان نوروئیدی شــناخته
شــده اســت.
بــه طــور خــاص ،بــه عنــوان فاکتــور
نوروپاتیــک مغــز اشــاره مــی شــود،
باعــث مــی شــود کــه بســیاری از
مــواد شــیمیایی دیگــر کــه ســامت
ســلول هــای عصبــی را تقویــت
مــی کننــد ،تاثیــر مســتقیم بــر
ســامت مغــز و در نتیجــه یادگیــری
دارنــد ؛ عــاوه بــر ایــن پاســخ هــای
فیزیولوژیکی پیشــنهاد شــده ،مشــارکت
منظــم کــودکان در فعالیــت های ورزشــی
ممکــن اســت رفتــار کــودک را در کالس
افزایــش دهــد و ســطح تمرکــز بــر
محتــوای اموزشــی درس هــا را نیــز
افزایــش دهــد.
مطالعــات انجــام شــده در مــورد کــودکان نشــان داده کــه اهمیــت تمریــن در کــودک بــرای ســامت و
شــناخت مهــم اســت ؛ تحقیقــات نشــان داده اســت کــه 30دقیقــه تردمیــل ،دانــش امــوزان را قــادر
میســازد کــه مشــکالت را تــا 10درصــد موثرتــر حــل کننــد.
26
36
بــرای اینکــه بچــه هــا
را در حــال حرکــت در
اوریــد ،مقــدار زمــان
صــرف شــده بــرای
تماشــای تلویزیــون،
بــازی کــردن کامپیوتــر
یــا بــازی هــای ویدئویــی
یــا انجــام ســایر فعالیــت
هــای را محــدود کنیــد.
ایــن فعالیــت هــا را بــا
ســایر انــواع فعالیــت
بدنــی جایگزیــن کنیــد کــه مــی توانــد بــر اســاس ســاختار یــا بــازی باشــد.
کــودکان حداقــل بایــد روزی 30دقیقــه تمریــن کننــد امــا حتــی بیشــتر از ایــن نیــز ســود مــی برنــد.
اجــازه دهیــد فرزندتــان خــود فعالیــت مــورد نظــر را انتخــاب کنــد.
فعالیــت هــای مبتنــی بــر بــازی و ســاختار یافتــه ،دو منبــع مهــم ورزش بــرای کــودکان هســتند ؛ مهــم
اســت کــه فــرم ورزش را تغییــر دهیــد کــه مــی توانــد شــامل فعالیــت هــوازی ،تمریــن فاصلــه ،تمریــن
قــدرت ،کشــش و فعالیــت هــای هســته ای باشــد.
فعالیــت هــای مبتنــی بــر بــازی بــرای کــودکان در
تمــام ســنین ،مخصوصــا در کــودکان زیــر 5ســال
مهــم هســتند ؛ بــازی بــا تــوپ ،رقصیــدن بــا
موســیقی ،بــازی در پــارک و بــازی هایــی کــه تخیــل
کــودک را تحریــک مــی کننــد ،نمونــه خوبی هســتند.
ایــن اشــکال ورزش مــی توانــد بــه بزرگســاالن
اجــازه دهــد کــه درگیــر شــوند ،بــرای بچــه هــا
خــود بــه خــودی و ســرگرم کننــده باشــند و هزینــه
ای نداشــته باشــند.
تمریــن در قالــب یــک ورزش گروهــی یــا تیمــی،
چیــزی اســت کــه بــه عنــوان یــک شــکل ســاختاری
از تمریــن اشــاره شــده اســت ؛ ایــن مــی توانــد بــه یــک کــودک اجــازه دهــد مهــارت هــای خاصــی ماننــد
ژیمناســتیک ،فوتبــال و شــنا را توســعه دهــد.
ورزش هــای تیمــی مــی تواننــد بــه افزایــش اعتمــاد بــه نفــس و توســعه مهــارت هــای اجتماعــی کمــک
کننــد .بــا تقویــت حداقــل 30دقیقــه یــا بیشــتر از تمریــن روزانــه ،ســامت کــودک خــود را بــه صــورت
فیزیکــی و علمــی ارتقــا دهیــد ؛ انهــا را در زندگــی خــوب تنظیــم کنیــد تــا بتواننــد یــک زندگــی ســالم و
شــاد را بــه ارمغــان بیاورنــد.
37 صفحه 19
تاریخ
تینا ناظمی
سلوکیان
زمانــی کــه تاریــخ ســلوکیان را مطالعــه
مــی کنیــد ،متوجــه مــی شــوید کــه ان
چــه بعــد از حملــه اســکندر از ســرزمین
پــارس باقــی مانــد را مــی تــوان بــه
عنــوان ملتــی نابــود شــده و مــورد غــارت
قــرار گرفتــه توصیــف کــرد .بالیــی کــه
او بــر ســر تخــت جمشــید اورد قطعــاً
برخاســته از روحــی بــدون فرهنــگ و پــر
از وحشــیگری بــود .در تمــام گوشــه و
کنــار امپراتــوری پارســیان ،او خــود را بــه
عنــوان جانشــین داریــوش ســوم معرفــی کــرد و هــر گونــه مقاومتــی را ماننــد شورشــگری در برابــر
حکومتــی قانونــی ســرکوب کــرد.
اســکندر توانســت فقــط بــرای هفــت
ســال ســرزمین هــای پارســیان را
حفــظ کنــد .او در ســن ۳۱ســالگی
درگذشــت .جنــگ هــای بــی پایــان،
لشگرکشــی هــای نظامــی ،افــراط
در هوســرانی و بــی خوابــی باعــث
بیمــاری و در نهایــت مــرگ او شــد.
او مــردم شــهرهای یونــان را مجبــور
کــرد کــه او را ماننــد خــدا بپرســتند.
او ســنت اشــوری بوســیدن زمیــن در
درگاهــش را دوبــاره زنــده کــرد .او
همچنیــن وحشــیگری را دوبــاره زنــده
کــرد و ایــن خــوی را حتــی بــر دوســتان نزدیــک خــود و فرماندهــان پیــاده کــرد .بــی شــک ،اســکندر
فقــط در میــدان جنــگ بــه عنــوان جنگجــو پیــروز بــود .در حاکمیــت بــر مناطقــی کــه فتــح کــرده بــود
هیــچ اســتعداد و خــردی از خــود نشــان نــداد.
26
1
6
38
تــا ۲۰ســال پــس از مــرگ اســکندر ،فرماندهــان
او مــدام در حــال جنــگ بــر ســر قــدرت بودنــد
و مناطــق مختلــف را فتــح کردنــد .در نتیجــه
امپراتــوری او تجزیــه شــد .در میــان ایــن
فرماندهــان ،ســلوکوس ،کــه حاکــم بابــل بــود،
ســرزمین مادهــا و شوشــیان را تســخیر کــرد و
خــود را بــه عنــوان حاکمــی مســتقل اعــام کــرد.
بــه همیــن دلیــل اســت کــه ایــن دوره تاریــخ
ایــران را بــا نــام دوره ســلوکیان مــی شناســیم.
رفتــار نســبتاً خــوب او بــا مادهــا و پارســیان
در ابتــدای حکومتــش موجــب شــد تــا کمــی
محبوبیــت و مقبولیــت پیــدا کنــد .بعدهــا ،ماننــد
اســکندر ،خــود را بــه عنــوان فاتــح و از نســل
خدایــان در نظــر گرفــت .در نتیجــه ،بــرای یــک
دوره ۱۷ســاله پــس از مــرگ اســکندر ،ســلوکوس
بــر اکثــر ســرزمین هایــی از امپراتــوری حکومــت
کــرد کــه زمانــی تحــت کنتــرل هخامنشــیان بــود.
ســلوکوس امپراتــور حکومــت خــود در
ایــران را بــر اســاس برتــری عناصــر
مقدونــی بنــا نهــاده بــود .از همیــن رو،
بــا گذشــت زمــان ،انــدک محبوبیتــی
را کــه در ابتــدا داشــت ،از دســت داد.
تاریــخ ســلوکیان شــاهد بنــا شــدن
چندیــن شــهرک و شــهر در ایــران
توســط ســلوکوس و جانشــینان او بود.
ایــن ســکونتگاه هــا موجــب هجــوم
مــداوم مهاجــران یونانــی و مقدونــی
شــد تــا برتــری و تســلط او را تضمیــن
کنــد .او تمامــی مناطــق تحــت ســلطه
خــود را بــه ۷۲اســتان تقســیم کــرد و
بــر هــر کــدام یــک حاکــم گماشــت.
ســلوکوس رویدادهــای کشــور خــود
را بــا اشــتیاق دنبــال مــی کــرد و
تــاش داشــت تــا نســبت خانوادگــی
و دوســتی بــا حاکمــان انجــا برقــرار
کنــد.
1
39 صفحه 20
بعــد از ان کــه توســط
یــک شــاهزاده مقدونــی
در تنگــه داردانــل بــه
قتــل رســاند ،ســلطنت
خانوادگــی او بــه دســت
فرزندانــش افتــاد .از ان
جایــی کــه ان هــا ناکارامــد
بودنــد ،تاریــخ ســلوکی
هــا در ایــن مرحلــه رو بــه
افــول رفــت.
ان هــا بــه خــود الوهیــت
مــی دادنــد و زمــان زیــادی
را صــرف لــذت طلبــی مــی
کردنــد .عــاوه بــر ایــن ،مــدام بــا گــروه هایــی ماننــد گاالتیــن هــا مواجــه بودنــد کــه طلــب قــدرت می
کردنــد .در نهایــت ،قدرتــی جدیــد بــه نــام روم ان هــا را شکســت داد.
از ان جایــی کــه پادشــاهان ســلوکی در برخــی مرزهــا
ماننــد مصــر ،ســوریه ،فلســطین و ...در حــال جنــگ بودنــد،
عیالمــی هــا ،مادهــا و پــارت هــا بــه مــرور او را شکســت
دادنــد.
درگیــری هــای داخلــی بــرای قــدرت درون خانــدان
ســلطنتی ،پیشــروی ارتــش روم در اســیای صغیــر و بــه
قــدرت رســیدن خانــدان ارشــک (اشــکانیان) در ســرزمین
پــارت همگــی باعــث شــد تــا امپراتــوری عظیــم ســلوکیان
دچــار فروپاشــی شــود.
26
6
40
امپراتــوری ســلوکیان ترکیبــی ضعیــف شــده و
تجزیــه شــده از عناصــر قومــی ناهمگون بــود که
تحــت حکومــت دســته ای از نیروهــای خارجــی و
جنگجویــان حرفــه ای قــرار گرفتــه بودنــد .ایــن
مردمــان بــه شــدت مــورد اســتثمار و تحقیــر
قــرار گرفتنــد .باورهــا ،ســنت هــا و حقــوق ان
اصــ ً
ا بــرای حاکمــان اهمیتــی نداشــت.
تبعیــض در هــر جامعــه ای کــه مــردم محلــی و
مهاجــران بــا هــم زندگــی مــی کردنــد ،وجــود
داشــت.
در نتیجــه همیــن امــر ،مــردم محلــی
در بســیاری از مناطــق شــروع بــه
اعتــراض کردنــد .نگــرش ترکیــب
فرهنــگ هــای شــرقی و غربــی
بــا چنیــن تبعیــض هایــی تحقــق
نمییافــت .اگــر قــرار بــود فرهنگــی
بــر فرهنــگ دیگــر تاثیــر بگــذارد،
فرهنــگ شــرقی بــود کــه بــر
دیگــری تاثیــر مــی گذاشــت.
تاریــخ ســلوکیان در ســرزمین
پــارس ،اولیــن تجربــه بــرای یــک
قــدرت غربــی بــود کــه یــک ملّــت
بــزرگ شــرقی را اســتعمار مــی کنــد.
از ان جایــی کــه ان هــا فقــط از
زبــان اجبــار ،وحشــیگری و اســلحه
اســتفاده مــی کردنــد ،بــا شکســت
مواجــه شــدند و دیــدگاه هــای ان ها
در مــورد همزیســتی تحقــق نیافــت.
تاریــخ ســلوکیان در ایــران نشــان
داد کــه فرهنــگ یونانــی چیــزی جــز
افــراط گرایــی در شــراب خــواری
و هوســرانی بــه همــراه تکبــر و
غــرور نبــود .قطع ـاً حکومــت ان هــا
نتوانســت زیــاد بــه طــول بینجامــد.
41 صفحه 21
ها
دانستنی
فرهنگ
ایین و
عاطفه مهدوی
جشن مهرگان
در ایــران باســتان جشــن های متعــددی بــه مناســبت های
مختلــف برپــا می شــد .یکــی از ایــن جش ـن ها کــه در بیــن
ایرانیــان از اهمیــت باالیــی برخــوردار بــوده ،جشــن مهرگان
اســت .ایــن جشــن همــه ســاله از ۱۶تــا ۲۱مهرمــاه
برگــزار می شــد .در حــال حاضــر نیــز جشــن مهــرگان در
برخــی نقــاط کشــور ماننــد یــزد و کرمــان ،در بیــن پیــروان
زرتشــت برگــزار می شــود.
ایرانیــان در دوران باســتان ،مراســم و جشــن های بســیاری داشــته اند و هرمــاه جشــنی برپــا می کردنــد؛
در تقویــم باســتانی ایــران ،تمامــی ســی روز مــاه ،نام هــای خاصــی داشــتند و در همــه ماه هــا ،نــام روزی
از مــاه کــه بــا نــام خــود مــاه مطابقــت داشــت ،مبــارک بــود و ان روز جشــن گرفتــه می شــد .در ایــن میــان
ســه جشــن نــوروز ،مهــرگان و ســده از بزرگ تریــن جش ـن های ملــی بــه شــمار می رفتنــد کــه در برخــی
مناطــق همجــوار ایــران و حتــی بــا امــدن اســام در ایــران نیــز رایــج بودنــد.
مهــرگان ،کــه بعــد از نــوروز دومیــن جشــن
مهــم ایرانیــان بــود ،هــر ســاله در ابتــدای پاییــز
برگــزار می شــد .در واقــع ،در تقویــم اوســتایی،
ســال بــه دو فصــل تابســتان بــزرگ و زمســتان
بــزرگ تقســیم می شــد؛ کــه نــوروز جشــن اغــاز
فصــل تابســتان بــزرگ و شــروع گرمــا و مهــرگان،
جشــن اغــاز زمســتان بــزرگ و شــروع ســرما ،بــه
شــمار می رفتــه اســت.
مهــرگان بــه دو جشــن تقســیم می شــد؛
مهــرگان کوچــک کــه در ۱۶مهــر برگــزار می شــد
و متعلــق بــه خــواص بــود و مهــرگان بــزرگ کــه
در ۲۱مهــر بــرای عــوام برگــزار می شــد.
26
1
42
در مــورد علــت برپایــی ایــن جشــن و
نام گــذاری ان بــه مهــرگان در منابــع
تاریخــی ،مطالــب متعــددی امــده اســت.
برخــی نــام مهــرگان را بــه مهــر یــا میتــرا
نســبت می دهنــد .مهــر از ایــزدان مهمــی
اســت کــه نــام او در اوســتا امــده و بــا
دوســتی و رعایــت عهــد و پیمــان گــره خــورده
و طرفــدار راســتی و درســتی و دشــمن دروغ
معرفــی شــده اســت .از ان جــا کــه الهــه مهــر
از اعتبــار و اهمیــت واالیــی برخــوردار بــوده،
در ایــن روز باشــکوه ترین جشــن ها برگــزار
می شــد .ایــن جشــن را در قدیــم «متراکانــا»
می گفتنــد و بعدهــا بــه نــام «مهــرگان» خوانــده شــد .پــس از اســام نیــز بــه ان «مهرجــان» گفتنــد.
عــده ای واقــع شــدن روز مهــر در مــاه هم نامــش را دلیــل جشــن گرفتــن ان دانســته اند .دلیــل دیگــری
کــه بــه ایــن جشــن مهــرگان می گوینــد و بیشــتر معتبــر اســت ،قیــام کاوه اهنگــر و پیــروزی بــر ضحــاک
و بــه پادشــاهی نشســتن فریــدون اســت .مســعودی در کتــاب مــروج الذهــب دربــاره پیدایــش مهــرگان
نوشــته اســت:
بــه اعتقــاد ایرانیــان ،یکــی از پادشــاهان ظالــم ایــران کــه مدتــی فرمانروایــی کــرد ،مهــر نــام داشــت و
ســتمگر بــود و چــون جــان داد ،جشــن گرفتنــد .نــام وی مهــر بــود و چــون جــان داد ،مهرجــان داد گفتنــد
و ایــن روز را روز اول زمســتان نامیدنــد.
بلعمــی نــام مهــرگان را مربــوط بــه مــاه مهــر
می دانــد:
چــون کاوه تــاج بــر ســر افریــدون نهــاد،
روز مهــر بــود و جشــن مهــرگان از ان جهــت
گرفتــه شــد و چــون افریــدون بــر تخــت
نشســت ،عــدل و داد بگســترید و مهــر او انــدر
جهــان منتشــر شــد.
جشــن مهــرگان در شــعر بســیاری از شــاعران
بازتــاب پیــدا کــرده اســت و اطالعــات
ارزشــمندی در مــورد مهــرگان در اختیــار قــرار
می دهنــد .شــاعرانی همچــون فردوســی ،رودکــی ،فرخــی ،دقیقــی ،عنصــری ،ناصرخســرو ،منوچهــری
در دیــوان خــود در مــورد ایــن جشــن شــعر ســروده اند.
رودکی
ملکا جشن مهرگان امد /جشن شاهان و خسروان امد
جز به جای ملحم و خرگاه /بدل باغ و بوستان امد
مورد به جای سوسن امد باز /می به جای ارغوان امد
تو جوانمرد و دولت تو جوان /می به بخت تو جوان امد
1
43 صفحه 22
همــان طــور کــه گفتیــم جشــن مهــرگان هــر ســاله از روز
۱۶مهــر شــروع می شــد و تــا ۲۱مهــر ادامــه داشــت .در
واقــع اغــاز فصــل پاییــز و شــروع ســرما موعــد برگــزاری
ایــن مراســم باشــکوه بــود؛ امــا امــروز زرتشــتیان مهــرگان
را در ۱۰مهــر جشــن می گیرنــد و ایــن اختــاف در مــورد
همــه جشــن های ایرانــی وجــود دارد دلیــل ان نیــز ایــن
اســت کــه گاه شــمار باســتانی در دوره ساســانیان گاه شــمار
یزدگــردی بــوده اســت کــه تقریبــا بــه گاه شــمار خورشــیدی
امــروز نزدیــک اســت.
در گاه شــمار یزدگــردی جشــن های ایرانــی و همــه
مناســبت ها ثابــت بوده انــد؛ امــا بعــد از اســام ایــن
گاه شــمار از بیــن مـی رود .در گاه شــمار باســتانی ایــران تمــام
ماه هــا ۳۰روز داشــتند حــال انکــه در تقویــم
امــروزی ،ماه هایــی کــه در نیمــه اول ســال قــرار
گرفته انــد ۳۱ ،روز دارنــد کــه ایــن اختــاف ۶
روزه باعــث شــده اســت تاریــخ شــروع جشــن
مهــرگان از ۱۶مهــر بــه ۱۰مهــر منتقــل شــود.
در کتــاب تذکــره الحمدونیــه در مــورد چگونگــی
برپایــی جشــن مهــرگان در زمــان ساســانیان
امــده و نشــان می دهــد مراســم خاصــی بــرای
ان برپــا می شــده اســت:
انوشــیروان در روز مهــرگان ،ســفره ای پهــن
می کــرد و اهــل مملکــت را بــه حضــور می پذیرفــت.
در ایــن پذیرایــی ،غــذا صــرف می شــد.
بعــد از ان هــم اهــل موســیقی حاضــر می شــدند
و بــه طــرب می پرداختنــد .همچنیــن ،اجیــل و
تنقــات در ظرف هــای طالیــی و نقــره ای بــه
مجلــس اورده می شــد .حتــی از جام هــای طالیــی
بــه وزن هــزار مثقــال در ایــن جلســات صحبــت بــه
میــان امــده اســت به عــاوه ،در عهــد باســتان
و در روز مهــرگان ،پادشــاه عــوام را بــه حضــور
می پذیرفــت و بــه شــکایت انــان رســیدگی
می کــرد و امــور مــردم را سروســامان مــی داد؛ حتــی در مــواردی پنــد و انــدرز بــزرگان را می شــنید و در
اداره امــور از ان بهــره می گرفــت.
26
44
بنابرایــن جشــن مهــرگان نیــز ماننــد ســایر جشــن های
ایرانــی اداب و رســوم خــاص خــود را داشــت .ایــن جشــن
در ایــران باســتان در طــی چندیــن روز برگــزار می شــد؛ در
حالــی کــه در سراســر مــاه ،شــادمانی و ســرور برقــرار بــود
و عامــه و خــواص در ایــن جشــن بــه شــادی و پایکوبــی و
دادن هدیــه بــه یکدیگــر می پرداختنــد .در ایــن ایــام مــردم
بــه اســتقبال پاییــز و مهــر می رفتنــد.
جلــوی در خانــه را اب پاشــی و جــارو می کردنــد و
بــه نظافــت خانه هــای خــود می پرداختنــد .ســپس
لباس هــای ارغوانــی رنــگ می پوشــیدند و بــا شــاباش نبشــته های کــه ماننــد کارت تبریک هــای
امــروزی اســت ،بــه دیــدن یکدیگــر می رفتنــد .ایــن شــاباش نوشــته ها را عطــر و بویــی خــوش می زدنــد
و در لفافــه ای زیبــا می پیچیدنــد .طعام هــا ،خوراکی هــا و نوشــیدنی های خاصــی نیــز امــاده می شــد.
خوانــدن ســرود ،شــعر ،دکلمــه و نواختــن موســیقی نیــز از جملــه کارهایــی اســت کــه انجــام می دادنــد.
بــدون تردیــد جشــن بــزرگ و باشــکوهی چــون مهــرگان
به همــراه موســیقی و طــرب بــوده اســت؛ امــا اطالعاتــی
از ان در دســترس نیســت و تنهــا در میــان منابــع تاریخــی
می تــوان اثــری از ان پیــدا کــرد .خلــف تبریــزی در کتــاب
خــوب بــه نــام برهــان قاطــع بــرای یکــی از مقام هــا و
لحن هــای موســیقی ســنتی ایرانــی از موســیقی مهــرگان
نــام بــرده اســت.
در کتــاب موســیقی کبیــر ابونصــر فارابــی نیــز مقــام یــازدم
از دوازده مقــام بــه نــام مهــرگان امــده اســت .نظامــی
گنجــوی نیــز در منظومــه خســرو و شــیرین ،مهــرگان را بیســت و یکمیــن لحــن از ســی لحــن ذکــر کــرده
اســت.
در جشــن مهــرگان همچــون ســفره هفــت ســین نــوروز ،ســفره مهرگانــی یــا خــوان مهرگانــی پهــن
می کردنــد .ایــن ســفره کــه بــر گــرد اتشــدان پهــن می شــد ،بــه رنــگ ارغوانــی بــود و در ان از انــواع
میوه هــا ،شــیرینی و خوراکی هــا ،شــربتی از عصــاره هــوم یــا هَئو َمــه کــه بــا شــیر رقیــق شــده و نــان
مخصــوص لــورک قــرار می دادنــد و میوهایــی چــون انــار ،ســیب ،ترنــج ،بــی یــا بــه ،ترنــج ،ســنجد،
انگــور ســفیدُ ،کنــار ،زالزالــک ،ازگیــل و خرمالــو وجــود داشــت.
اجیــل ویــژه ای هــم از هفــت خشــکبار از جملــه مغــز گــردو ،بــادام ،پســته ،فنــدق ،تخمــه ،تــوت خشــک،
انجیــر خشــک و نخودچــی درســت می کردنــد .از دیگــر خوردنی هــای ایــن ســفره اشــی بــه نــام هفــت
غلــه اســت کــه بــا ترکیبــی از گنــدم ،برنــج ،جــو ،نخــود ،عــدس ،مــاش و ارزن تهیهــی می شــود.
کاسـه ای پــر از گالب ،اب ،ســرکه ،بــرگ اویشــن ،گل هــای بنفشــه و نازبــو یــا ریحــان نیــز قــرار می دادنــد.
ســرمه دان ،ایینــه ،اســفند و عــود و همچنیــن گل همیشــه شــکفته کــه پیرامــون ان را بــا شــاخه هایی از
ســرو ،مــورد و گــز تزییــن می کردنــد نیــز زینت بخــش ســفره مهرگانــی بــود.
45 صفحه 23
شغل
حسنا سجادی
برق کار
اگــر کارهــای فنــی و بــه حــوزه بــرق و الکترونیــک
عالقــه داریــد ،ایــن شــغل مناســب شماســت.
بــرق کاری انجــام کلیــه امــور مربــوط بــه ســیم
کشــی و بــرق منــازل ،ادارات ،مراکــز صنعتــی و ...
مــی باشــد.
بــرق کار متخصــص در امــر سیم کشــی الکتریکــی
ســاختمان ها ،ماشــین های ایســتگاهی و
تجهیــزات مرتبــط بــه ان هــا اســت .بــرق کارهــا
معمــوال بــرق کار عمومــی یــا بــرق کار صنعتــی
هســتند .بــرق کار عمومــی بــا ســاختمان هــا اعــم از مســکونی و اداری و تجــاری بیشــتر ســروکار دارنــد.
بــرق کار صنعتــی بــا بــرق کاری سیســتم هــای کارخانــه هــا درگیــر هســتند.
بــرق کار بایــد بســیار منظــم و دقیــق بــوده و
بــه جزئیــات توجــه نمایــد .همچنیــن بایــد بــه
دســتورالعمل هــای کاری موجــود و مســایل ایمنــی
اگاهــی کامــل داشــته باشــد .مســاله ایمنــی در
ایــن شــغل بســیار مهــم و حیاتــی بــوده و بــرق
کار بایــد بــا اصــول و دســتورالعمل هــای ایمنــی
بــه خوبــی اشــنا باشــد و در حیــن کار از لبــاس
و کفــش مناســب اســتفاده کنــد .همچنیــن بــرق
کار بایــد بتوانــد در ارتفــاع بــه راحتــی کار کــرده و
تــوان بدنــی خوبــی داشــته باشــد.
بــرای ورود بــه ایــن شــغل مــی توانیــد دوره هــای
فنــی موجــود را گذرانــده و ســپس بــه صــورت کارامــوزی نــزد یــک اســتاد کار مدتــی شــاگردی کنیــد.
در ایــن شــغل ماننــد بســیاری از مشــاغل فنــی ،تجربــه بســیار مهــم مــی باشــد.
ســاعت کاری بــرق کار ،اگــر در جایــی اســتخدام باشــد ،بــه صــورت تمــام وقــت اســت .در برخــی از
حــوزه هــا کــه نیــاز بــه کنتــرل شــبانه روزی اســت ،گاهــی شــیفت هــای شــب نیــز دارد .اگــر بــرق کار
بــه طــور مســتقل کار کنــد و مغــازه داشــته باشــد ،ســاعت کاری منعطفــی داشــته و خــود او ان را تعییــن
مــی کنــد .بســته بــه نــوع کار ،محــل کار بــرق کار مــی توانــد داخــل ســاختمان هــا ،کارخانجــات و یــا
در فضاهــای بیرونــی باشــد.
26
1
46
در ادامــه بــرای اشــنایی بیشــتر بــا شــغل بــرق کاری
اطالعــات کاملــی در زمینــه وظایــف ،مهــارت و دانــش مــورد
نیــاز ،تحصیــات الزم و نحــوه ورود بــه شــغل ،فرصــت هــای
شــغلی و بــازار کار و میــزان درامــد بــرق کار ارائــه مــی شــود.
ایــن متخصصــان مــی تواننــد در زمینــه هــای مختلــف از بــرق
کشــی ســاختمان منــازل تــا انجــام کارهــای برقــی پــروژه
هــای بــزرگ مهندســی فعالیــت کننــد .بــرق کار مســئول
نصــب ،بازرســی و تســت تجهیــزات ،اطمینــان یافتــن از
عملکــرد درســت سیســتم هــای برقــی ،یافتــن و رفــع عیــوب
موجــود مــی باشــد.
وظایف برق کار
طراحی و نصب سیستم های برقی و روشنایی
بررســی و حفاظــت از سیســتم هــای الکتریکــی و اطمینــان
یافتــن از درســت و ایمــن کار کــردن انهــا
نصــب و ســیم کشــی مدارهــای سیســتم دزدگیــر و دوربیــن
مداربســته
طراحی ،نصب و سیم کشی سیستم اعالم حریق
نصب و سیم کشی تجهیزات حفاظتی
وظایف برق کار صنعتی
نصب و سیم کشی تابلوهای توزیع برق
نصب و سیم کشی مدارهای الکتریکی
راه اندازی و تعمیر موتورهای الکتریکی
نصب و سیم کشی دستگاه های حفاظتی
اشنایی با تجهیزات ایمنی و حفاظتی
مهارت و دانش مورد نیاز
مهارت های عملی خوب
توانایــی کار مطابــق بــا نقشــه هــای فنــی ،طــرح
هــای ســاختمانی و نمودارهــای ســیم کشــی
توانایی کار با دقت و تمرکز زیاد و به صورت سازمان یافته و ایمن
توان انجام کار در ارتفاع ،فضاهای محدود و شرایط اب و هوایی مختلف
مهارت های ارتباطی مناسب
توانایی کار تیمی به خصوص در پروژه های بزرگ
اگاهی از اصول و دستورالعمل های ایمنی در کار
توان بدنی مناسب
1
47 صفحه 24
تحصیالت الزم و نحوه ورود به شغل برق کاری
شــما مــی توانیــد ایــن کار را بــه صــورت کامــا
تجربــی و نــزد یــک اســتاد ماهــر برقــکار یــاد
بگیریــد.
بــرای امــوزش حرفــه ای در ایــن شــغل میتوانیــد
پــس از گذرانــدن ســال اول دبیرســتان وارد
شــاخه کار و دانــش (رشــته هــای بــرق صنعتــی،
بــرق ســاختمان ،تعمیــر ماشــین االت الکتریکــی
و تابلوســازی بــرق صنعتــی) یــا فنــی و حرفــه ای
(رشــته هــای الکترونیــک یــا بــرق و الکتروتکنیک)
شــوید .افــراد عالقــه منــد نیــز مــی تواننــد در این
رشــته هــا تــا مقطــع کاردانــی یــا کارشناســی بــه
طــور ناپیوســته در دانشــگاه هــا ادامــه تحصیــل
دهنــد.
همچنیــن یــک راه ســریع و زودبــازده بــرای ورود بــه ایــن شــغل ،یادگیــری بــرق کاری بــه کمــک
محصــوالت اموزشــی موجــود مــی باشــد کــه بــه کمــک انهــا در وقــت و هزینــه شــما بســیار صرفــه
جویــی مــی شــود.
فرصت شغلی و بازارکار برق کار
بــرق کار مــی توانــد بــا توجــه بــه حــوزه
تخصصــی خــود در کلیــه کارخانــه هــا و مراکــز
صنعتــی ،اماکــن اداری ،تجــاری و مســکونی کار
کنــد .هرچــه در کارش ماهرتــر باشــد ،امــکان
ورود بــه پــروژه هــای بــزرگ بــرای او بیشــتر
مــی شــود .بســیاری از بــرق کاران بــه صــورت
مســتقل کار کــرده و بــرای خــود کســب و کاری
را بــه راه انداختــه انــد.
بــا توجــه بــه نیــاز همیشــگی بــه صنعــت
بــرق در مصــارف خانگــی ،اداری ،تجــاری و
صنعتــی ،مــی تــوان بــه ایــن نتیجــه رســید کــه
بــرای بــرق کاران بــازارکار خوبــی وجــود دارد.
همچنیــن اینــده شــغلی مناســبی پیــش روی انها
مــی باشــد .البتــه مســلم اســت هرچــه بــرق کار
متخصــص تــر و بــا تجربــه تــر باشــد ،کار بــا
کیفیــت تــری انجــام دهــد و برخــورد مناســبی
بــا مشــتریان و همــکاران داشــته باشــد ،فرصــت
هــای شــغلی بهتــری بــرای او وجــود خواهــد داشــت و یــا در کارخــود پیشــرفت خوبــی خواهــد کــرد.
26
48
شخصیت های مناسب این شغل
در یــک انتخــاب شــغل صحیــح و درســت،
عوامــل مختلفــی از جملــه ویژگــی هــای
شــخصیتی ،ارزش هــا ،عالیــق ،مهــارت هــا،
شــرایط خانوادگــی ،شــرایط جامعــه و ...
بــرای هــر فــرد بایــد در نظــر گرفتــه شــوند.
یکــی از مهــم تریــن ایــن عوامــل ویژگــی
هــای شــخصیتی مــی باشــد .شــناخت
درســت شــخصیت هــر فــرد فراینــدی
پیچیــده و محتــاج بــه تخصــص و زمــان
کافــی اســت .البتــه هــر فــردی ویژگــی هــای
منحصربــه فــرد خــود را دارد ،حتــی افــرادی
کــه بــه نوعــی تیــپ شــخصیتی مشــابه دارنــد ،بــاز هــم در برخــی مــوارد بــا یکدیگــر متفــاوت هســتند.
بــه طــور کلــی همیشــه افــراد موفقــی از
تیپهــای شــخصیتی مختلــف در تمــام مشــاغل
هســتند و نمــی تــوان دقیقــا اعــام کــرد کــه
فقــط تیــپ هــای شــخصیتی خاصــی هســتند
کــه در ایــن شــغل موفــق مــی شــوند .امــا
طــی تحقیقاتــی کــه صــورت گرفتــه تیپهــای
شــخصیتی ای کــه بــرای ایــن شــغل معرفــی
مــی شــوند ،عمومــا ایــن کار را بیشــتر
پســندیده و رضایــت شــغلی بیشــتری در ان
داشــته انــد.
49 صفحه 25
انیمیشن
در داســتانی از گذشــته کــه در ایــن قســمت
وجــود دارد بــه شــخصی شــلیک می شــود کــه
بیننــدگان انیمیشــن چهــره قاتــل را نمی بیننــد و
روی اســلحه از دیــد قاتــل بــه ســمت
تنهــا نشــانه َ
قربانــی را می بیننــد ،همچنیــن ارجاعاتــی در ایــن
قســمت بــه موضوعاتــی نظیــر والدیــن مــرده
و چندیــن دعــوا وجــود دارد .ایــن صحنه هــا
می توانــد بــرای کــودکان کــم ســن بــه ویــژه
کودکانــی کــه بــه مواجهــه خانــواده بــا خطــرات
و موقعیت هــای خشــونت امیز حســاس هســتند،
مناســب نباشــد.
پانته ا پاد
شگفت انگیزان2
انیمیشــن شــگفت انگیــزان ۲در ســال
۲۰۱۸و در ادامــه قســمت اول ان ()۲۰۰۴
منتشــر شــد .در ایــن مطلــب بــه نقــد و
بررســی ایــن انیمیشــن می پردازیــم و
از نکاتــی می گوئیــم کــه والدیــن قبــل
از پخــش ایــن انیمیشــن بــرای کــودکان
خــود ،بایــد بداننــد.
در ایــن قســمت از شــگفت انگیزان صحنه هــای
بیشــماری حتــی در قســمت های اکشــن کارتــون
نیــز وجــود دارد کــه دارای حــس شــوخ طبعی،
تقویــت روحیــه کار تیمــی ،شــجاعت ،برقــرای
ارتبــاط و اســتقامت اســت کــه بــه خوبــی بــه
تصویــر کشــیده شده اســت .رده ســنی ایــن
انیمیشــن بــرای افــراد بــاالی ۸ســال در نظــر
گرفتــه شــده اســت .البتــه شــاید خیلــی از
والدیــن تماشــای انیمیشــن مذکــور را بــرای
کــودکان بــاالی ۱۰ســال مناســب بداننــد.
انیمیشــن شــگفت انگیــزان 2مثــل
قســمت اول مربــوط بــه خانــواده «پــار» اســت کــه در این قســمت «بــاب» (اقــای شــگفت انگیز)،
«هلــن» (االســتیگرل) «ویولــت»« ،دش» و «جک جــک» حضــور دارنــد و بــار دیگــر تــاش
می کننــد تــا بــا قدرت هایشــان مــردم شــهر را نجــات دهنــد .در ایــن قســمت خانــواده «پــار»
خــود را در برابــر شــخصیت شــرور جدیــدی بــه نــام «اسکرین اســلیور» می بیننــد.
در ایــن قســمت هماننــد قســمت قبلــی یعنــی انیمیشــن شــگفت انگیــزان 1شــاهد صحنه هــای
ابرقهرمانــی ،تخریــب وســایل ،صحنه هــای پرخطــر ،اســلحه و شــلیک لیــزر از چشــمان
کاراکتــر ایــن کارتــون هســتیم .همچنیــن یــک جنــگ ترســناک در ایــن قســمت از مجموعــه
شــگفت انگیزان وجــود دارد کــه حــاوی تعــداد بســیار زیــادی نــور چشــمک زن اســت و بــرای
انهایــی کــه دارای حساســیت نــوری هســتند ممکــن اســت مناســب نباشــد.
26
1
50
شــگفت انگیــزان ۲از
جایــی اغــاز می شــود
کــه قســمت قبلــی بــه
اتمــام رســید ،وقتــی
کــه خانــواده «پــار»
شــهر «متروویــل» را از
تهدیــد جدیــد خــودش
یعنــی «اندرماینــر»
نجــات دادنــد .اگرچــه
شــهر
مســئولین
«متروویــل» بــه جــای
تحســین و تشــکر
شــگفت انگیزان
از
و دوســت خوبشــان
«فــروزن» ،انهــا را بــه عنــوان خرابــکار معرفــی کردنــد.
1
51 صفحه 26
می شــد از واژه هایــی نظیــر خیلی خــوب ،عالــی ،جــذاب
و عبــارات دیگــری بــرای توصیــف ایــن کارتــون اســتفاده
کــرد امــا مــا از شــگفت انگیز اســتفاده می کنیــم چون کــه
واقعــاً همین طــور اســت .کیفیــت تصاویــر و صحنه هــای
اکشــنی کــه توســط کمپانــی پیکســار ارائــه شده اســت در
ایــن قســمت بی نظیــر بــوده و بــه جزئیــات بســیار دقــت
شد ه اســت.
خــط داســتان ایــن قســمت نیــز بــه زیبایــی قســمت
گذشــته اســت .اگــر از قســمت قبــل شــگفت انگیزان لــذت
برده ایــد ،قطعــاً از ایــن قســمت ســرگرم کننده نیــز لــذت
خواهیــد بــرد.
پــس از قســمت اول ،در ایــن قســمت نیــز شــاهد یــک
مجموعــه کامــل اکشــن و پــر از خنــده هســتیم .همانطــور کــه
ـرد بِــرد» کارگــردان مجموعــه شــگفت انگیزان قــول داده
«بـ َ
بــود ،صحنه هــای اکشــن و کمــدی در ایــن قســمت بــه
صورتــی مناســب و متعــادل بــه تصویــر کشــیده شــده اند .از
مــدل جدیــد موتورســیکلت دختــر الســتیکی و صحنه هایــی
کــه قدرت هــای جدیــد ابرقهرمانــان را بــه نمایــش می گــذارد
تــا «فــروزن» کــه بــرای نجــات مــردم هرچیــزی را منجمــد
می کنــد ،صحنه هــای اکشــن بــه زیبایــی هرچــه تمام تــر
ســاخته شــده اند .صحنه هــای کمــدی بــه خوبــی در اثــر
جــا گرفته انــد و طبیعــی جلــوه داده شــده اند“ .جک جــک”
کوچولــو و دوســت داشــتنی در اکثــر صحنه هــای کمــدی
حضــور پررنگــی دارد البتــه دیگــر کاراکترهــا نیــز کنایه هــا
و شــوخ طبعی های خودشــان را بــه نمایــش می گذارنــد.
مدیرعامــل مخابــرات «وینســتون
دیــور» و خواهــر نابغــه اش «ا ِولیــن»
بــه ایــن ابرقهرمانــان پیشــنهادی
می دهنــد تــا بتواننــد دوبــاره حضــور
ضــروری خودشــان بــرای شــهر
را بــه اثبــات برســانند .وینســتون،
دختــر الســتیکی را متقاعــد می کنــد
تــا لبــاس جدیــدی کــه یــک دوربیــن
در جلــوی ان تعبیــه شــده اســت را
بپوشــد تــا همــه مــردم کارهــای خــوب
دختــر الســتیکی بــرای جامعــه را از
نزدیــک ببیننــد.
در شــگفت انگیــزان ، 2هم زمــان
بــا اینکــه دختــر الســتیکی بــه
دنبــال ردیابــی شــرور مرمــوزی بــا
نــام «اسکرین اســلیور» اســت کــه
مــردم را هیپنوتیــزم می کنــد ،اقــای
شــگفت انگیز (بــاب) در خانــه می مانــد تــا از بچه هــا مراقبــت کنــد« :ویولــت» بداخــاق
کــه در حــال گذرانــدن دوران نوجوانــی اش اســت« ،دش» بیش فعــال کــه نیــاز بــه کمــک در
تکالیــف مدرس ـه اش دارد و «جک جــک» کوچــک کــه بــه صــورت اتفاقــی برخــی از اســتعدادهای
ابرقهرمانــی را از خــود نشــان می دهــد.
دالیــل زیــادی وجــود دارد کــه شــگفت
انگیــزان ۲را ببینیــم .اگــر شــما قســمت
قبلــی شــگفت انگیزان را ســالها پیــش
دیده ایــد پــس مــدت زیــادی منتظــر
دیــدن قســمت جدیــد بوده ایــد؛ پــس
بــه همــراه خانــواده و دوســتان خــود
از دیــدن ایــن کارتــون جــذاب لــذت
ببریــد.
هیجــان و خنــده دو عنصــر اصلــی
ایــن انیمیشــن هســتند کــه باعــث
شــده انتخــاب خوبــی بــرای پــر کــردن
اوقــات فراغــت شــما باشــد .در اینجــا
برای تــان خواهیــم گفــت کــه چــرا
بایــد ایــن انیمیشــن را ببینیــد.
26
52
اتفاقاتــی کــه بــرای «ویولــت» در مدرســه می افتــد ،تــاش بــاب بــرای کنتــرل بچه هــا در منــزل
و البتــه کنجکاوی هــای «هانــی» همســر «فــروزن» دربــاره فعالیت هــای فــروزن همگــی بــه جنبــه
ســرگرمی و کمــدی ایــن قســمت افــزوده اســت.
یکــی از نــکات جالــب و تامــل برانگیــز شــگفت انگیزان ۲ایــن اســت کــه بــاب پــدر خانــواده بــرای
مراقبــت از بچه هــا در خانــه می مانــد و هلــن یــا همــان دختــر الســتیکی بــا حمایــت بــاب ،در
بیــرون از خانــه بــه دنبــال نجــات مــردم از دســت «اسکرین اســلیر» اســت.
در دنیــای پرمشــغله امــروز کــه بعضــا زن و مــرد مجبــور بــه کارکــردن و کســب درامــد بــرای
پیشــرفت زندگــی هســتند ،اینکــه پــدر خانــواده نیــز در امــور منــزل و تربیــت فرزنــدان کمــک کنــد
امــری بســیار زیبــا و ضــروری بــرای داشــتن یــک خانــواده موفــق اســت .شــاید از مــوارد جــذاب
و دوست داشــتنی بــرای اعضــای خانــواده در ایــن قســمت ایــن باشــد کــه بــاب وقتــی می بینــد
همســرش در اطــراف شــهر در حــال انجــام کارهــای ابرقهرمانــی اســت شــاید کمــی حســادت
داشــته باشــد امــا تمــام تــوان خــود را بــه کار می گیــرد تــا امــور منــزل و نگهــداری از بچه هــا را
بــه بهتریــن شــکل ممکــن انجــام دهــد .بــاب اینگونــه بــا خــودش فکــر می کنــد کــه اگــر او موفــق
شــود همســرش موفــق خواهــد شــد و بــه دنبــال ان همــه خانــواده موفــق می شــوند.
53 صفحه 27
گیم
ثنا محمدی
لیگ افسانه ها
لیــگ افســانه ها یــا به طــور مختصــر ،LoL
یــک بــازی ویدئویــی ورزش الکترونیــک
در ســبک میــدان جنــگ چندنفــره انالیــن
(موبــا) اســت کــه توســط رایــت گیمــز بــرای
سیســتم عامل های مایکروســافت وینــدوز و
مــک اواس توســعه و منتشــر شده اســت .ایــن
بــازی بــا مــدل فری میــوم و بــا الهــام گرفتــن
از بــازی وارکرفــت :۳تخــت یـخ زده بــا عنــوان
دفــاع از باســتانیان ســاخته شــد.این بــازی در ۲۷اکتبــر ۲۰۰۹عرضــه شــد ،امــا به طــور مرتــب در
قالــب وصله هــا بــه روز رســانی می شــود.
هــر شــخصیت یــک نــوار “میــزان
جــان”( )HPدارد .بعضــی از شــخصیت
هــا بــرای اجــرای قــدرت هــای خــود از
“مانا”(نوعــی انــرژی بــرای اجــرای جــادو)
بهــره میبرنــد .بعضــی از نــرژی و بعضــی
دیگــر بــا خــوردن ضربــه Furyمیگیرنــد
کــه بــا افزایــش ان قــدرت ضربــات و
فــن هایشــان بیشــتر میشــود .شــما بــا
خریــد ایتــم میتوانیــد باعــث افزایــش
مانــا و میــزان جــان خــود شــوید.
هــر شــخصیت دارای ســه “قــدرت
پنهــان”( )Passiveاســت .کــه ایــن
قــدرت هــا بــا حــروف Q,W,Eبــر روی
کیبــور قابــل اجــرا هستند(.شــما میتوانیــد ایــن کلیــد هــا را در تنظیمــات تغییــر دهیــد ).بــا لــول اپ شــدن
شــخصیت خــود میتوانیــد ایــن قــدرت هــا را بــاز کنیــد و ان هــا را اپگریــد کنیــد .در لــول 6هــر شــخصیت
“قــدرت التیمیــت( )Ultimateان بــاز میشــود .هــر قــدرت یــک میــزان “خنــک شــدن” مخصوصــی دارد
کــه قــدرت التیمیــت کــه بــا دکمــه ی Rدر بــازی اســت میــزان خنــک شــدن( )Cold Downان بیشــتر
اســت .هــر شــخصیت میتوانــد تــا لــول 18ارتقــا پیــدا کنــد.
شــرکت ریــوت گیمــزدر ســال
2009بــازی لیــگ اف لجنــدز
را بــرای اولیــن بــار منتشــر کــرد.
ایــن بــازی درســبک مــپ دوتــادر
بــازی Warcraft IIIمیباشــد امــا
بــا گیــم پلــی جــذاب تــر و مهیــج
تــر توانســت راه صــد ســاله را یــک
شــبه طــی کنــد و از ســایر رقبــای
خــود جلــو بزنــد و بــه عنــوان یکــی
از بهتریــن بــازی هــای کامپیوتــری
در دنیــا معرفــی شــود.
ســبک ایــن بــازی نبــرد هــای
میدانــی انالیــن Multiplayer
online battle arenaیــا بــه اختصــار ( )RPG MOBAمیباشــد.
قبــل از شــروع بــازی شــما بایــد شــخصیت ( )Championخــود را انتخــاب کنید.هــر شــخصیت دارای
ویژگــی هــای مخصــوص خــودش هســت و وظیفــه ی مشــخصی دارد .پــس شــما بایــد بــه شــخصیت
خــود اگاهــی داشــته باشــید تــا در بــازی کــردن و کارهــای تیمــی( )Team Worksدچــار مشــکل
نشــوید.
26
1
54
1
55 صفحه 28
همچنیــن شــما میتوانیــد دو عــدد ، Spell
بــا توجــه بــه نــوع بــازی و شــخصیت خــود
انتخــاب کنیــد کــه میــزان Cold Down
زیــادی دارنــد ولــی بــه شــما کمــک بســیاری
میکننــد .بــا بــاال رفتــن لــول اکانــت شــما
میتوانیــد اســپل هــای جدیــد را بــاز کنیــد.
بــازی دارای 4عــدد مــپ اســتت.
Summoner’s Rift . Howling Abyss
. Team Fight Tactic . The Twisted
Tree Linesنــام هــای ایــن مــپ ها هســتند.
شــما قبــل از بــازی کــردن بایــد بــه ســبک
مــپ انتخابــی خــود اشــنایی داشــته باشــید.
مــپ (Team Fight Tacticبــه اختصــار
)TFTمــود جدیــد اســت کــه در ســال 2019
اضافــه شــد و طرفــداران بســیار زیــادی دارد.
در بــازی مــا یــک فروشــنده داریــم کــه بــه مــا
ایتــم میفروشــد .ایــن ایتــم هــا بــه مــا کمــک
میکنــد کــه شــخصیت خــود را درهنــگام
بــازی ارتقــا ببخشــیم .ایتــم هــا ممکــن اســت
بــه مــا HP , Mana,Attack Speed,
Attack Damage , Movement
Speed , Armor , Magic Resist ,
Ability Powerو … بدهنــد .شــما بــا
کشــتن شــخصیت حریف،بــرج هــا ،تــرول
هــای داخــل جنــگل و مینیــون هــا میتوانیــد
طــا( )Goldبدســت اوریــد و بــا ان ایتــم
خریــداری کنیــد.
در ژوئیــه ۲۰۱۲لیــگ افســانه ها بیشــترین میــزان زمــان بــازی را در امریــکای شــمالی و اروپــا بــه
خــود اختصــاص داد .همچنیــن در ژانویــه ۲۰۱۴ایــن بــازی ۶۷میلیــون بازیکــن در مــاه و روزانــه ۲۷
میلیــون بازیکــن و بیــش از ۷.۵میلیــون بازیکــن فعــال در ســاعت داشــت
26
56
در پــی مــوج جدیــد تحریم هــا ،در تاریــخ
۱تیــر ،۱۳۹۸بازیکنــان ایرانــی هنــگام
ورود بــه بــازی بــا ایــن پیــام مواجــه
شــدند:
بــه علــت قوانیــن و مقــررات ایــاالت
متحــده ،بازیکنــان در کشــور شــما
نمی تواننــد بــه بــازی لیــگ افســانه ها
در حــال حاضــر دسترســی داشــته باشــند.
چنیــن محدودیت هایــی می توانــد توســط
دولــت ایــاالت متحــده تغییــر کنــد و اگــر
ایــن اتفــاق بیوفتــد ،مــا دوبــاره دسترســی
شــما را بــه بــازی ازاد خواهیــم کــرد.
در نهایــت مشــخص شــد ایــن محدودیــت دسترســی بــاری بازیکنــان ایرانــی دائمــی و بــرای همــه
ارائه دهنــدگان ســرویس رســاننده خدمــات اینترنتــی ( )ISPدر ایــران اســت .البتــه همان گونــه کــه
انتظــار داریــد ،بــا وجــود ایــن محدودیت هــا نیــز بازیکنــان بــا اســتفاده از VPNبــه بــازی دسترســی
خواهنــد داشــت امــا ایــن اولیــن بــار اســت کــه می بینیــم یــک بــازی ویدیویــی شــامل تحریم هــا شــده
اســت.
57 صفحه 29
کاردستی
ابتــدا بــرای درســت کــردن ســر مــار ســه عــدد از چــوب بســتنی هــا را بــه انــدازه ی تصویــر
بریــده و بــه هــم میچســبانیم.
شاینا مفتخری مظاهری
مار متحرک
ایــن کاردســتی بــرای تقویــت خالقیــت و
همچنیــن تقویــت تمرکــز و توجــه و هماهنگــی
چشــم و دســت بســیار مفیــد اســت .همچنیــن
بــرای اشــنایی کــودکان بــا مارهــا و ویژگــی هــا
و نــوع زندگــی انهــا ،کاردســتی مفیــدی اســت.
ویژگــی خــاص ایــن کاردســتی ایــن اســت کــه
بــه دلیــل اســتفاده از دکمــه هــای قابلمــه ای
مــار مــا میتوانــد حرکــت کنــد.
بــرای ســاخت ایــن کاردســتی بــه وســایل زیــر
احتیــاج داریــد:
چوب بستنی
رنگ
دگمــه هــای قابلمــه ای (درصــورت نبــود دگمــه
میتوانیــد از چســب اســتفاده کنیــد).
ما ِژیک رنگی
مقوا یا کاغذ رنگی قرمز
چشــم امــاده (در صــورت نبــود میتوانیــد خودتــان
چشــم هــا را کشــیده و ببریــد)
قیچی
چسب
1
26
58
باقــی چــوب بســتنی هــا را رنــگ امیــزی کــرده و ســپس بــا ماژیــک رنگــی طــرح دلخــواه را روی
انهــا بکشــید.
1
59 صفحه 30
یــک مقــوای قرمــز را بــه شــکل تصویــر بریــده و نیــش و چشــم هــای مــار را روی صورتــش
میچســبانیم و دماغــش را بــا ماژیــک نقاشــی میکنیــم.
26
60
روی دو ســر هرکــدام از چــوب بســتنی هــا و ســر مــار ،دگمــه ی قابلمــه ای میچســبانیم تــا همــه
چــوب بســتنی هــا بتواننــد بــه هــم متصــل شــوند.
61 صفحه 31
بازی
گــروه بــرای جســتن یــاران دســته اول حرکــت مــی
کننــد ،در حالــی کــه اوســتا در جلــوی ان هــا حرکــت
مــی کنــد و بــا صــدای بلنــد مــی گویــد« :یرنگــزه
محکــم ســاخلنگ هــوی» (جایتــان را محکــم
نگهداریــد) و ایــن گفتــه را مرتبــا تکــرار مــی کنــد.
اگــر گــروه جســت وجوگــر یکــی از مخفــی شــدگان را
ببینــد بــه اوســتای ان هــا نشــان مــی دهــد و زمانــی
کــه اوســتا تاییــد کــرد کــه او درســت تشــخیص داده
اســت بــا صــدای بلنــد مــی گویــد« :قــره گــردم»
(ســیاهی دیــدم)؛ بــا گفتــن ایــن کلمــه تمامــی افــراد
جوینــده بــا ســرعت بــه طــرف محــل اولیــه «ملتــه»
حرکــت و مخفــی شــدگان هــم ان هــا را تعقیــب مــی
کننــد و اگــر افــرادی کــه پنهــان شــده بودنــد یــار
مشــخص شــده اش را قبــل از ایــن کــه بــه ملتــه
برســد ،بگیــرد از همــان محــل تــا ملتــه از او ســواری
مــی گیــرد.
شایلین مفتخری مظاهری
«قره گردم»
شــاید اســم ایــن بــازی را خیلی هــا
نشــنیده باشــند ،امــا ایــن بــازی ،یــک
بــازی مهیــج و پرتحــرک قدیمــی محســوب
می شــود .متاســفانه بــا همــه قدمتــی کــه
قــره گــردم دارد ،در حــال فرامــوش شــدن
اســت .اصــا مگــر در هیاهــوی بازی هــای
کامپیوتــری جایــی بــرای قــره گــردم
می مانــد؟
معرفی بازی قره گردم
اهــداف بــازی :افزایــش ســرعت ،دقــت
(دریافتــن افــراد پنهــان و پنهــان کــردن ان
هــا در محــل مناســب) ،عکــس العمــل و اســتقامت قلبــی تنفــس
تعداد بازیکنان 8 :نفر به باال
ابزار بازی :به ابزاری نیاز ندارد
محوطه بازی :فضای باز
بــازی در دور بعــد بــا پنهــان شــدن گــروه اول اجــرا مــی شــود ،ضمــن ایــن کــه یــک امتیــاز نیــز
کســب مــی کننــد ولــی اگــر گــروه اول موفــق بــه گرفتــن افــراد گــروه دوم نشــوند جــای دو گــروه
عــوض مــی شــود و گــروه دوم بایــد مخفــی شــوند .ایــن بــازی بــا توافــق گــروه و زمــان خســته
شــدن انــان ادامــه مــی یابــد.
این بازی با گروه بندی اغاز می شود.
تعــداد نفــرات هــر گــروه بایــد مســاوی
باشــد ،افــراد هــر دو گــروه برابــر هــم قــرار
مــی گیرنــد و هــر کســی یــاری از دســته
مقابــل را بــرای خــودش مشــخص مــی کنــد
و از میــان خــود 2نفــر را بــه عنــوان «اوســتا»
انتخــاب مــی کننــد و بازیکنــان بــه روش گل
یــا پــوچ ،برنــده مــی شــوند و بــه همــراه
اوســتا حرکــت مــی کننــد تــا در جاهــای
مختلــف مخفــی شــوند.
پــس از ایــن کــه اوســتا ،تمامــی افــراد دســته خــود را مخفــی کــرد بــه نــزد گــروه دوم بــر میگــردد و
جــای اوســتاها عــوض مــی شــود و بــه عبارتــی اوســتای گــروه مخفــی شــده در راس گــروه جوینــده
قــرار مــی گیــرد.
26
62
63 صفحه 32
تصویری از انیمیشن شگفت انگیزان2 صفحه 33