ماهنامه دنیای بچه ها شماره 39

1 صفحه 1 ‫سخن سردبیر‬ ‫مطالعه تاریخ یک مطالعه ضروری‬ ‫روژان گلکار‬ ‫مطالعــه تاریــخ هــر ملــت و کشــوری بــرای شــناخت بیشــتر اداب و رســوم و فرهنــگ ان کشــور‬ ‫بســیار ضــروری اســت و چــه بهتــر کــه ایــن شــناخت و مطالعــه از کشــور خــود مــا اغــاز شــود‪.‬‬ ‫اشــنایی بــا تاریــخ بلنــد کشــورمان و اتفــاق هــای تلــخ و شــیرینی کــه ســالها و قــرن هــا بــر مــردم‬ ‫مــا گذشــته اســت‪ ،‬بــرای نــگاه دقیــق تــر بــه انچــه کــه باعــث شــکل گیــری فرهنــگ ایرانــی شــده‬ ‫اســت ضــروری اســت‪.‬‬ ‫در «دنیــای بچــه هــا» قســمت ویــژه ای بــرای بررســی تاریــخ ایــران وجــود دارد کــه ضمــن یــاداوری‬ ‫درس تاریــخ در مدرســه نــکات جالبــی را نیــز در هــر دوره تاریخــی خواهیــد خوانــد کــه بــرای شــما‬ ‫جــذاب خواهــد بــود‪.‬‬ ‫شــما بچــه هــای عزیــز و دوســتان خوبــم هــم مــی توانیــد تحقیقــات و مقالــه هــای خــود را در مــورد‬ ‫تاریــخ ایــران عزیــز و شــخصیتهای تاثیرگــذار در کشــور بــرای مــا بفرســتید تــا بــه نــام خودتــان در‬ ‫نشــریه منتشــر شــود تــا همــه بچــه هــای عزیــز بتواننــد از ایــن مطالــب اســتفاده کننــد‪.‬‬ ‫شایلین مفتخری مظاهری‬ ‫ماهنامه دنیای بچه ها‬ ‫سال چهارم‪ ،‬شماره ‪ ،39‬شهریور ‪1400‬‬ ‫شماره مجوز‪81563 :‬‬ ‫مدیر مسئول و صاحب امتیاز‪:‬‬ ‫فاطمهعبدالمحمدی‬ ‫سردبیر‪ :‬شایلین مفتخری مظاهری‬ ‫دبیر تحریریه‪ :‬شاینا مفتخری مظاهری‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫علیرضا مفتخری مظاهری‪ -‬سمیه عبدالمحمدی‬ ‫ حسین شیردل‪ -‬پروانه فیروزی‪ -‬کبری‬‫تبریزیان‬ ‫نشانی دفتر مرکزی‪:‬‬ ‫تهران‪ -‬خیابان نامجو‪ -‬خیابان یزدی ‪-‬کوچه اسالمی‪ -‬پالک‪1‬‬ ‫کدپستی‪1615863111 :‬‬ ‫فهرست مطالب‬ ‫معرفی کتاب‬ ‫‪3‬‬ ‫قصه‬ ‫‪4‬‬ ‫اختراعات مهم بشر‬ ‫‪6‬‬ ‫مشاهیرایران‬ ‫‪8‬‬ ‫مشاهیرجهان‬ ‫ورزش‬ ‫اماکن تاریخی جهان‬ ‫اماکن تاریخی ایران‬ ‫معرفی کتاب‬ ‫سالمت‬ ‫ایین و فرهنگ‬ ‫‪ 10‬شغل‬ ‫‪ 12‬انیمیشن‬ ‫‪20‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪ 14‬گیم‬ ‫‪ 16‬بازی‬ ‫شبکه توزیع فروش‪ :‬شرکت نشرگستر امروز ‪54081 000‬‬ ‫موضوع کتاب‬ ‫کتــاب «تــه خیــار» مجموعــه داســتان کوتــاه بــا اجتماعــی اســت کــه بــه‬ ‫نظــر می رســد بــرای مخاطــب نوجــوان اســت امــا کــودکان ســال های اخــر‬ ‫دبســتان و بزرگســاالن هــم می تواننــد بخواننــد‪.‬‬ ‫مثــا داســتان «خنــدان خنــدان» از کتــاب «تــه خیــار» بــه شــکل غیــر‬ ‫مســتقیم داســتان کالس هــای روان شناســی غیرعلمــی و رســانه هایی اســت‬ ‫کــه مخاطبــان را فقــط بــه خنــده در برابــر مشــکالت ترغیــب می کننــد کــه‬ ‫لحظه هــای شــاد و تفکرانگیــزی را ایجــاد می کنــد‪.‬‬ ‫داســتان «بچــه هــای پرنــده» داســتان زن و شــوهری اســت کــه بچــه بــه دنیــا می اورنــد بــرای ایــن کــه‬ ‫بــه فدراســیون های ورزشــی بفروشــند تــا بــا تربیــت ان هــا مــدال بیاورنــد‪.‬‬ ‫داســتان های «چشــمی از هــوای گریــه»‪« ،‬پیشــرفت یتیمــان» و «نــه‪ ،‬مــن ادم کــش نیســتم» از‬ ‫داســتان های جــذاب دیگــر کتــاب «تــه خیــار» اســت‪.‬‬ ‫معرفی نویسنده کتاب‬ ‫‪18‬‬ ‫تاریخ‬ ‫تلفن تماس ‪( 77579917 - 77630096 :‬داخلی ‪)2‬‬ ‫ته خیار‬ ‫‪28‬‬ ‫‪30‬‬ ‫لیتوگرافی و چاپ‪ :‬گنجینه مینیاتور‬ ‫شــما می توانیــد فایــل ‪ P.D.F‬ماهنامــه دنیــای بچــه هــا را در‪ 32‬صفحــه رنگــی‪ ،‬بــا مراجعــه بــه ســایت‬ ‫جــار و نصــب اپلیکیشــن مربوطــه و یــا از طریــق رمزینــه مقابــل دریافــت کنیــد‪.‬‬ ‫هوشــنگ مــرادی کرمانــی یکــی از نویســندگان طنزنویــس‬ ‫ایــران اســت کــه تاکنــون جوایــز متعــددی از داخــل و خــارج از‬ ‫کشــور کســب کــرده اســت‪ ،‬در ســال ‪ ۱۹۹۲‬میــادی از طــرف‬ ‫شــورای کتــاب کــودک ایــران نامــزد دریافــت جایــزه هانــس‬ ‫کریســتین اندرســن شــد و بــه ســبب پرداختــن بــه زندگی کــودکان‬ ‫محــروم از ســوی داوران تشــویق شــد‪ .‬تعــدادی از کتاب هــای‬ ‫مــرادی کرمانــی بــه چنــد زبــان خارجــی نیــز ترجمــه شــده اســت‪.‬‬ ‫از اثــار مهــم مــرادی کرمانــی می تــوان بــه کتاب هــای «قصــه‬ ‫هــای مجیــد»‪« ،‬شــما کــه غریبــه نیســتید»‪« ،‬خمــره» و «بچه هــای‬ ‫قالــی بــاف خانــه»‪« ،‬چلوخــورش» و «تنــور» اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪ttps://www.iranketab.ir/profile‬‬ ‫‪aimee-bender‬‬ صفحه 2 ‫قـصــــه‬ ‫کیانا سپهری‬ ‫سارا به مدرسه می رود‬ ‫اواخــر فصــل تابســتان‬ ‫بــود‪ .‬مرتــب ســارا بــه‬ ‫مــادرش مــی گفــت‪:‬‬ ‫مــادر جــان پــس کــی‬ ‫بــه مدرســه مــی رویــم؟‬ ‫مــادر مــی گفــت‪ :‬دختــر‬ ‫گلــم عجلــه نکــن‬ ‫بگــذار چنــد روز دیگــر‬ ‫بگــذرد ؛ان وقــت بــه‬ ‫مدرســه مــی روی ســارا‬ ‫چنــد روزی ارام مــی‬ ‫گرفت؛ولــی دوبــاره همیــن ســوال را از مــادر پرســید‬ ‫‪ .‬مــادر کــه متوجــه عالقــه بســیار زیــاد دختــرش بــه‬ ‫مدرســه شــد تصمیــم گرفــت خاطــره اولیــن روزی‬ ‫را کــه خــود بــه مدرســه رفتــه بــود بــرای دختــرش‬ ‫تعریــف کنــد‪.‬‬ ‫بــرای همیــن وقتــی موضــوع را بــه ســارا کوچولــو‬ ‫گفــت ‪:‬ســارا خیلــی خوشــحال شــد و زود کنــار مــادر‬ ‫نشســت و از مــادر خواســت هرچــه زودتــر خاطــره را‬ ‫برایــش تعریــف کنــد ‪.‬‬ ‫مــادر کــه چشــمش را بــرای یــک لحظــه بســت‬ ‫اهــی کشــید و گفــت‪ :‬یــادش بخیــر ان شــبی کــه‬ ‫فــرداش بــه مدرســه مــی رفتــم از خوشــحالی‬ ‫خــواب بــه چشــمم نمــی رفــت؛ مرتــب از مــادرم‬ ‫ســوال مــی کــردم پــس کــی صبــح مــی شــود‬ ‫کــه مــن بــه مدرســه بــرم‪ .‬باالخــره هــر جــوری‬ ‫بــود شــب را در کنــار مــادر خوابیــدم صبــح زود از‬ ‫خــواب بیــدار شــدم انقــدر خوشــحال بــودم کــه‬ ‫نمــی دانســتم چــه کار کنــم مــادر کــه قبــل از مــن‬ ‫بیــدار شــده بــود صبحانــه را امــاده کــرده بــود مــن‬ ‫هــم بــا ســرعت صبحانــه خــوردم لبــاس هایــم را‬ ‫‪26‬‬ ‫‪4‬‬ ‫پوشــیدم کیــف تــازه ام را‬ ‫برداشــتم و بــا مــادر بــه طــرف‬ ‫مدرســه رفتیــم وقتــی وارد‬ ‫حیــاط مدرســه شــدیم مرتــب‬ ‫از مــادر درمــورد همــه چیــز‬ ‫ســوال مــی کــردم مــادر بــرام‬ ‫توضیــح مــی داد ‪.‬‬ ‫دختــر گلــم اینجــا حیــاط‬ ‫مدرســه اســت ببیــن چقــدر‬ ‫زیباســت‪ .‬از ایــن بــه بعــد‬ ‫تــو بــا دوســتات در ایــن جــا بــازی مــی کنیــد‬ ‫در همیــن بگــو مگــو بودیــم کــه خــود را جلــو در‬ ‫کالس دیدیــم یــک خانــم زیبــا بــا لبــاس هــای‬ ‫روشــن انــگار منتظــر مــن بــود بــا روی بســیار‬ ‫بــاز بــه مــن خــوش امــد گفــت و یــک شــکالت‬ ‫بــه مــن داد ‪.‬‬ ‫دختــر گلــم خیلــی خــوش امــدی از مامــان‬ ‫جونــت خداحافظــی کــن تــا تــو را بــه دوســتات‬ ‫معرفــی کنــم ‪.‬‬ ‫مــن هــم از مامانــم خداحافظــی کــردم و در حالــی‬ ‫کــه خانــم معلــم دســتم را گرفتــه بــود؛ وارد‬ ‫کالس شــدیم‪ .‬ولــی چــه کالســی ! انقــدر کالس‬ ‫را زیبــا کــرده بودنــد کــه نگــو و نپــرس‪ .‬بادکنــک‬ ‫هــای زیبا‪،‬اســباب بازیهــای جالــب ‪،‬عروســک‬ ‫‪،‬ماشــین‪،‬تلویزیون ‪،‬ســی دی و رادیــو ضبــط برای‬ ‫چنــد لحظــه فکــر کــردم شــاید اشــتباهی اومــده‬ ‫باشــیم اخــر بیشــتر کالس بــه یــک مجلــس‬ ‫جشــن تولــد شــباهت داشــت ‪.‬‬ ‫خانــم معلــم در گوشــم گفــت ‪ :‬دختر گلم اســمت‬ ‫چیــه مــن هــم خیلــی یــواش گفتــم ‪:‬شــیوا خانــم‬ ‫معلــم رو بــه شــاگردان کــرد و گفــت بچــه هــای‬ ‫گل نــگاه کنیــد‪ ،‬یــک دوســت بــرای مــا اومــده‪.‬‬ ‫بچــه هــا گفتنــد ‪:‬کیــه کیــه خــوش امــده ‪ .‬در‬ ‫حالــی کــه دســت مــن در دســت خانــم معلــم‬ ‫بــود گفــت‪ :‬خــودش بــا صــدای بلنــد اسمشــو‬ ‫بــه شــما میگــه ‪ .‬شــیوا محمــدی خانــم معلــم‬ ‫گفــت بــرای شــیوا کــه دوســت تــازه ماســت‬ ‫یــک کــف بلنــد بزنیــد‪ .‬بچــه هــا یــک کــف بلنــد‬ ‫زدنــد ‪.‬‬ ‫هــر کــدام از بچــه هــا مــی گفــت‪ :‬بیــا کنــار‬ ‫مــن بشــین وقتــی بــه بچــه هــا نــگاه کــردم‪.‬‬ ‫فاطمــه همســایه خودمــان را شــناختم فــوری‬ ‫رفتــم و کنــار او نشســتم‪ .‬بچــه هــای دیگــر هــم‬ ‫یکــی یکــی امدنــد و خانــم معلــم بــا همــه مثــل‬ ‫مــن رفتــار مــی کــرد وقتــی همــه امدنــد خانــم‬ ‫معلــم گفــت‪ :‬بــه نــام خــدای مهربــان بچــه‬ ‫هــای گل ســام حالتــون خوبــه همگــی خیلــی‬ ‫خــوش امدیــد‪ .‬اینجــا کالس ماســت اســم مــن‬ ‫شــهال ابراهیمــی اســت مــن را فقــط خانــم‬ ‫معلــم صــدا کنیــد ‪.‬‬ ‫بچــه هــای گل دوســت داریــد بــا هم یــک بازی‬ ‫انجــام دهیــم‪ .‬همــه بــا صــدای بلنــد گفتیــم ‪ :‬بله‬ ‫هرکــدام از شــما همدیگــر را بگیریــد بــا هــم‬ ‫دیگــر قطــار بــازی مــی کنیــم ‪.‬صــف گرفتیــم‬ ‫خانــم معلــم جلوتــر از همــه ایســتاده بــود و‬ ‫همــه او را گرفتیــم خانــم معلــم بلنــد گفــت ‪:‬‬ ‫بچــه هــا مــی دانیــد قطــار وقتــی راه مــی ره‬ ‫چــه مــی گــه؟ همــه گفتیــم ‪ :‬هوهــو چــی چــی‬ ‫بــا همیــن صــدا راه افتادیــم بــه طــرف حیــاط‬ ‫مدرســه رفتیــم و رفتیــم تــا جلــو دستشــوی هــا‬ ‫رفتیــم خانــم گفــت قطــار ایســت ‪ .‬بچــه هــای‬ ‫گل اینجــا دستشــویی اســت‪.‬‬ ‫هــر وقــت کار دستشــویی داشــتید بایــد ایــن‬ ‫جــا بیایــد و ایــن جــا را کثیــف نکنیــد و اب را‬ ‫نیــز از ابخــوری بخوریــد‪ .‬بعــد هوهوچــی چــی‬ ‫کنــان بــه طــرف اتــاق دفتــر رفتیــم در انجــا‬ ‫دو خانــم خیلــی مهربــان بودنــد ‪.‬خانــم معلــم‬ ‫‪5‬‬ ‫گفــت‪ :‬بچــه هــا مــی دانیــد اینهــا کــی هســتند‬ ‫‪ .‬بچــه هــا گفتنــد خانــم مدیــر خانــم معلــم هــم‬ ‫گفــت ‪ :‬افریــن بــه شــما خانــم مدیــر در حالــی‬ ‫کــه لبخنــد بــه لــب داشــتند امدنــد و گفتنــد‪:‬‬ ‫بچــه هــا ســام مــن خانــم مدیــر هســتم اگــر‬ ‫کاری بــا مــن داشــتید مــن اکثــرا” در اتــاق‬ ‫دفتــر هســتم‪ .‬در ایــن حــال یــک خانــم مهربــان‬ ‫دیگــر امــد و ســام کــرد ‪.‬وگفــت‪ :‬بچــه هــا مــن‬ ‫هــم خانــم ناظــم هســتم اگــر در داخــل حیــاط‬ ‫مدرســه بــرای شــما مشــکلی پیــش امــد بیایــد‬ ‫پیــش مــن بعــد از انجــا خداحافظــی کردیــم و‬ ‫بــه نمازخانــه و ابــدار خانــه رفتیــم‪.‬‬ ‫در ابــدار خانــه اقــای خدمتگــذار بــود او‬ ‫گفت‪:‬بچــه هــا مــن کالس هــا را نظافــت مــی‬ ‫کنــم شــما هــم در ایــن کار مــن را کمــک میکنیــد‬ ‫همــه گفتیــم ‪ :‬باشــه ‪ .‬بعــد بــه کتابخانــه و‬ ‫فروشــگاه هــم رفتیــم‪ .‬در فروشــگاه بســکویت‬ ‫‪،‬کیک‪،‬ســاندیس وچیزهــای دیگــری هــم بــود‪.‬‬ ‫همــه بــا مــا مهربــان بودنــد‪.‬‬ ‫ان روز مــا بــازی کردیــم نقاشــی کشــیدیم و بــا‬ ‫مدرســه وبچــه هــا اشــنا شــدیم‪ .‬در اخــر وقــت‬ ‫مــادر بــه دنبالــم امــد و بعــد از خداحافظــی‬ ‫بــه خانــه رفتیــم و از ایــن کــه همــه بــا مــا در‬ ‫مدرســه اینقــدر مهربــان بودنــد خیلــی خوشــحال‬ ‫بــودم‪ .‬خــدا خــدا مــی کــردم کــه زود روز بعــد‬ ‫بیــاد و مــن دوبــاره بــه مدرســه بــرم‪.‬‬ ‫در همیــن موقــع ســارا گفــت‪ :‬خــوش بــه حالــت‬ ‫مــادر فکــر مــی کنــی مدرســه مــا هــم مثــل‬ ‫مدرســه شــما باشــه مــادر دســتی بــه ســر و روی‬ ‫ســارا کشــید و گفــت‪ :‬اره عزیــزم شــاید هــم‬ ‫بهتــر ! ســارا در حالــی کــه بــه مــادر و مدرســه‬ ‫اش فکــر مــی کــرد؛ مرتــب دعــا میکــرد‪ .‬خدایــا‬ ‫زودتــر مدرســه هــا بــاز بشــن تــا مــن بتوانــم‬ ‫بــه مدرســه بــرم‪.‬‬ صفحه 3 ‫اختراعاتی ها‬ ‫دانستن‬ ‫تانــگ‪ ،‬یــک کیمیاگــر گمنــام چینــی‪ ۷۵ ،‬واحــد از ایــن نمــک را بــا‬ ‫‪ ۱۵‬واحــد زغــال چــوب و ‪ ۱۰‬واحــد گوگــرد مخلــوط کــرد و از انجــا‬ ‫کــه هیــچ خاصیــت جالبــی در ان ندیــد‪ ،‬ترکیــب حاصــل را کنــاری‬ ‫نهــاد‪ .‬پــودر مذکــور‪ ،‬بــر اثــر یــک اتفــاق‪ ،‬در معــرض شــعله قــرار‬ ‫گرفــت و در عــرض یــک چشــم بــر هــم زدن‪ ،‬منفجــر شــد‪ .‬مطابــق‬ ‫بــا متنــی کــه از ان دوران باقــی مانــده‪ ،‬شــعله های اتــش ناشــی از‬ ‫انفجــار بــه حــدی بــود کــه دســت و صــورت کیمیاگــران را ســوزانده‬ ‫و حتــی بخشــی از ســاختمان را تخریــب کــرد‪.‬‬ ‫از ان زمــان‪ ،‬پــودر ســیاه به عنــوان مــاده منفجــره اتش بــازی و‬ ‫ســپس مقاصــد نظامــی مــورد توجــه قــرار گرفــت‪ .‬زغــال چــوب‬ ‫اســتفاده شــده‪ ،‬به طــور ســنتی از درخــت بیــد (و بعدهــا انگــور و‬ ‫فنــدوق و کاج) تهیــه می شــد‪.‬‬ ‫مهم بشر‬ ‫ملینا محمدی‬ ‫باروت‬ ‫یکــی از قدیمی تریــن اختراعــات بشــر اختــراع‬ ‫بــاروت اســت‪ .‬کمتــر مــاده ای را می تــوان یافــت کــه‬ ‫بــه انــدازه بــاروت‪ ،‬بــر تاریــخ بشــر تاثیــر گذاشــته‬ ‫باشــد‪ .‬بــاروت یــا پــودر ســیاه‪ ،‬یکــی از اختراعــات‬ ‫مهــم و البتــه تصادفــی در علــم شــیمی محســوب‬ ‫می شــود‪ .‬پیرامــون ایــن پرســش کــه اختــراع بــاروت‬ ‫در چــه زمانــی صــورت گرفتــه اســت‪ ،‬روایت هــای‬ ‫متعــددی وجــود دارد‪.‬‬ ‫برخــی از مورخیــن‪ ،‬راجــر بیکــن شــیمیدان انگلیســی را به عنــوان کاشــف بــاروت می داننــد‪ .‬وی در ســال‬ ‫‪ ۱۲۴۹‬میــادی‪ ،‬نیتــرات پتاســیم‪ ،‬کربــن و ســولفور را بــا هــم ترکیــب نمــوده و بــاروت را تولیــد نمــود‪ .‬بــا‬ ‫ایــن حــال‪ ،‬مســتندات تاریخــی فراوانــی از وجــود بــاروت پیــش از ایــن تاریــخ هــم موجــود اســت‪ .‬بــرای‬ ‫مثــال‪ ،‬روایاتــی وجــود دارد کــه در قــرن نهــم میــادی‪ ،‬چینی هــا بــه ترکیبــی اولیــه از مــواد ســازنده بــاروت‬ ‫دســت یافتنــد‪ ،‬به طــوری کــه اوازه ایــن کشــف بــزرگ‪ ،‬از طریــق جــاده ابریشــم‪ ،‬بــه اروپــا هــم رســیده بــود‪.‬‬ ‫البتــه ایــن روایــت‪ ،‬بــا اســتناد بــه برخــی شــواهد تاریخــی متناقــض‪ ،‬مــورد تردیــد قــرار گرفتــه اســت‪ .‬در‬ ‫دست نوشــته های مارکوپولــو‪ ،‬جهانگــرد سرشــناس ایتالیایــی کــه بیــش از یــک دهــه در دربــار چیــن بــه‬ ‫ســر بــرد‪ ،‬هیــچ اشــاره ای بــه ســاخت بــاروت توســط چینی هــا‬ ‫نشــده و عمــ ً‬ ‫ا ایــن ادعــا می توانــد رد شــود!‬ ‫این طــور بــه نظــر می رســد کــه پــودر ســیاه ابداعــی چینی هــا‪،‬‬ ‫به عنــوان مــواد محترقــه در مراســم اتش بــازی اســتفاده شــده‬ ‫و بعدهــا به عنــوان یــک مــاده منفجــره شــناخته شــد‪ .‬ایــن‬ ‫پــودر چینــی‪ ،‬بــا مخلــوط کــردن گوگــرد‪ ،‬زغــال چــوب یــا شــکر‬ ‫به عنــوان ســوخت و نوعــی نمــک اکســیدکننده (نیتــرات پتاســیم‬ ‫اولیــه) تولیــد می شــد‪ .‬جالــب این کــه اختــراع پــودر ســیاه‪،‬‬ ‫کام ـ ً‬ ‫ا تصادفــی رخ داد‪ .‬کیمیاگــران چینــی دوران باســتان‪ ،‬بــرای‬ ‫قرن هــا تــاش می کردنــد تــا اکســیر زندگــی و جاودانگــی را‬ ‫کشــف کننــد‪ .‬یکــی از عناصــر مهــم در بســیاری از ایــن اکســیرها‬ ‫کــه البتــه هیچ کــدام بــه جاودانگــی انســان ختــم نشــد‪ ،‬مــاده ای‬ ‫بــه نــام «‪ »Saltpeter‬یــا نیتــرات پتاســیم بــود‪ .‬در زمــان سلســله‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪6‬‬ ‫پــس از در هــم امیختــن مــواد یــاد شــده‪ ،‬نتیجــه نهایــی‬ ‫پــودری بــود کــه ان را اصطالحــاً «‪ »Serpentine‬نامیدنــد‪.‬‬ ‫فراینــد ترکیــب مــواد بــا یکدیگــر و ســاخت پــودر بــاروت‪،‬‬ ‫بســیار خطرنــاک بــود و از همیــن رو‪ ،‬برخــی مواقــع مایعــی‬ ‫ماننــد اب بــه ان افــزوده می شــد تــا خطــر جرقــه زدن و‬ ‫انفجــار بــاروت کاهــش یابــد‪ .‬پــودر خیــس شــده را بــه شــکل‬ ‫گلوله هــای کوچــک‪ ،‬خشــک کــرده و بــرای انفجــار مــورد‬ ‫اســتفاده قــرار می دادنــد‪.‬‬ ‫فــارغ از این کــه بــاروت توســط چــه کســانی اختــراع شــده‪،‬‬ ‫ایــن انگلیس ـی ها بودنــد کــه در قــرن چهاردهــم میــادی‪ ،‬بــه‬ ‫ارزش تجــاری و کاربردهــای متنــوع ان پــی بردنــد و در ادامــه‪،‬‬ ‫بــا گســترش کارخانجــات اسلحه ســازی‪ ،‬تولیــد و تجــارت ایــن مــاده ارزشــمند هــم رونــق گرفــت‪ .‬جالــب‬ ‫اینجــا اســت کــه در برخــی منابــع‪ ،‬کشــف بــاروت مــدرن توســط راجــر بیکــن‪ ،‬به عنــوان نقطــه عطــف و‬ ‫ســراغاز جنگ هــای گــرم و خانمان ســوز در تاریــخ بشــریت یــاد شــده اســت‪.‬‬ ‫نکتــه جالــب دیگــر پیرامــون اختــراع بــاروت‪ ،‬نام گــذاری ان اســت؛ شــاید از خــود بپرســید تــا پیــش از‬ ‫اختــراع تفنــگ‪ ،‬نــام بــاروت چــه بــود؟ بررس ـی ها نشــان می دهــد کــه اصطــاح پــودر ســیاه از همیــن جــا‬ ‫نشــات گرفتــه اســت‪ .‬در کنــار ایــن موضــوع‪ ،‬روایــت دیگــری هــم از نام گــذاری پــودر ســیاه وجــود دارد‪.‬‬ ‫در اواخــر قــرن نوزدهــم میــادی‪ ،‬مــردم امریــکا بــرای متمایــز ســاختن فرموالســیون های جدیــد از بــاروت‬ ‫ســنتی‪ ،‬از اصطــاح «پــودر ســیاه» اســتفاده کردنــد‪ .‬پــودر ســیاه‪ ،‬نســبت بــه فرمــول اصلــی بــاروت کــه‬ ‫همــراه بــا دود بســیار زیــادی بــود‪ ،‬دود کمتــری تولیــد می کــرد‪ .‬ایــن را هــم در نظــر بگیریــد کــه پــودر ســیاه‬ ‫اولیــه‪ ،‬در واقــع ســفید رنــگ یــا برنــزه بــود‪ ،‬نــه ســیاه!‬ ‫بــا توســعه باروت هــای مــدرن و تغییــر در ترکیــب مــواد اولیــه‪ ،‬دود ناشــی از انفجــار هــم بــه شــدت‬ ‫کاهــش یافــت‪ .‬در ارتبــاط بــا ترکیــب باروت هــای مــدرن‪ ،‬ایــن نکتــه مشــهود اســت کــه هیــچ دســتورالعمل‬ ‫مشــخص و واحــدی بــرای ســاخت ان وجــود نــدارد‪ .‬شــاید دلیــل ایــن موضــوع‪ ،‬اثــرات مختلــف ناشــی از‬ ‫تغییــر نســبت مــواد اولیــه اســت‪.‬‬ ‫‪71‬‬ صفحه 4 ‫ ها‬ ‫دانستنی‬ ‫ایران‬ ‫مشاهیر‬ ‫امبرتــو بالدینــی‪ ،‬اســتاد فقیــد تاریــخ هنــر و رئیــس‬ ‫دانشــگاه بین المللــی هنــر فلورانــس ایتالیــا معتقــد بــود‬ ‫بــرای دریافــت باطنــی یــا درونــی کار فرشــچیان دیــدی‬ ‫ژرف نگــر الزم اســت و صبــری زمان گیــر؛ و فرشــچیان‬ ‫در حــوزه نقاشــی یــک نقطــه عطــف و پدیــده ای شــگرف‬ ‫به شــمار می ایــد‪.‬‬ ‫از فرشــچیان نقــل شــده کــه چــون از امــام هشــتم‬ ‫شــیعیان بــرای دســت معیوبــش شــفا گرفــت خــادم‬ ‫افتخــاری حــرم وی شده اســت‪.‬‬ ‫فرشــچیان بنیان گــذار مکتــب خــود در نقاشــی ایرانــی‬ ‫اســت کــه پایبنــد بــه شــکل کالســیک همــراه بــا اســتفاده‬ ‫از تکنیک هــای جدیــد بــرای توســعه دامنــه نقاشــی‬ ‫ایرانــی اســت‪.‬‬ ‫شایلین مفتخری مظاهری‬ ‫محمود فرشچیان‬ ‫محمــود فرشــچیان (زاده ‪ ۴‬بهمــن ‪ ۱۳۰۸‬در اصفهــان) نقــاش‬ ‫معاصــر ایرانــی اســت کــه تاثیــر درخــور توجهــی در رونــد‬ ‫نقاشــی ســنتی ایرانــی و دیگــر هنرهــای ســنتی داشته اســت‪.‬‬ ‫برخــی از اثــار او توســط وزیــران امــور خارجــه ایــران (کمــال‬ ‫خــرازی و محمدجــواد ظریــف) بــه عنــوان هدیــه بــه ســفرا و‬ ‫وزرای کشــورهای خارجــی اهــدا شده اســت‪.‬‬ ‫اثــار او در بســیاری از شــهرهای جهــان هماننــد ‪ :‬پاریــس‪،‬‬ ‫نیویــورک‪ ،‬شــیکاگو و‪ ...‬بــه نمایــش گذاشــته شده اســت‪ .‬در‬ ‫ســال ‪ ،۱۳۹۳‬نشــان افتخــار جهادگــر عرصــه فرهنــگ و هنــر‬ ‫بــه وی اهــدا شــد ‪.‬‬ ‫پــدر محمــود فرشــچیان‪ ،‬او را بــه کارگاه نقاشــی میــرزا اقــا امامــی بــرد و امامــی بــه اســتعداد فرشــچیان در‬ ‫زمینــه نقاشــی پــی بــرد‪ .‬فرشــچیان پــس از امــوزش نــزد او و عیســی بهــادری و دانش اموختگــی از مدرســه‬ ‫هنرهــای زیبــای اصفهــان‪ ،‬بــرای گذرانــدن دوره هنرســتان هنرهــای زیبــا بــه اروپــا ســفر کــرد و چندیــن‬ ‫ســال بــه مطالعــه اثــار هنرمنــدان غربــی در موزه هــا پرداخــت‪ .‬بنــا بــر گفتــه خــودش‪ ،‬در اروپــا اول کســی‬ ‫بــود کــه بــا بســته ای از کتــاب و قلــم وارد مــوزه می شــد و اخــر از همــه از مــوزه خــارج می شــد‪.‬‬ ‫پــس از بازگشــت بــه ایــران‪ ،‬فرشــچیان کار خــود را در اداره کل هنرهــای زیبــای تهــران اغــاز کــرد و‬ ‫بــه مدیریــت اداره ملــی و اســتادی دانشــکده هنرهــای زیبــای دانشــگاه تهــران برگزیــده شــد‪ .‬محمــود‬ ‫فرشــچیان‪ ،‬هم اکنــون در نیوجرســی امریــکا ســاکن اســت و ســفرهای دوره ای و فصلــی بــه ایــران دارد‪.‬‬ ‫فیلــم مســتندی نیــز بــا عنــوان عشـق پرداز بــه کارگردانــی حمیــد کاویانــی و بــا حضــور عــزت اهلل انتظامــی‪،‬‬ ‫پرویــز پورحســینی و بــا صــدای زیبــا بروفــه در نکوداشــت او ســاخته شده اســت کــه در اییــن رونمایــی‬ ‫کتــاب پنجــم او بــه نمایــش درامــد‪.‬‬ ‫محمــود فرشــچیان ســه فرزنــد بــه نام هــای علی مــراد‪ ،‬لیــا و فاطمــه دارد‪ .‬علی مــراد در فلوریــدا امریــکا‬ ‫مشــغول طبابــت می باشــد و لیــا در شــغل تحلیلگــر رفتــار در نیوجرســی ســاکن اســت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪8‬‬ ‫او بــه ایــن شــکل هنــر‪ ،‬روح جدیــدی بخشــید و ان‬ ‫را از رابطــه همزیســتی تاریــخ بــا شــعر و ادبیــات‬ ‫تغذیــه کــرد تــا اســتقاللی بــه ایــن هنــر بدهــد کــه‬ ‫پیــش از ان کمتــر داشــت‪ .‬نقاشــی های قدرتمنــد و‬ ‫نواورانــه او پویــا و گســترده و پــر از جنــب و جــوش‬ ‫هســتند‪ ،‬بــا تلفیقــی جــذاب از عناصــر ســنتی و مــدرن‪،‬‬ ‫کــه ترکیبــات ســبک منحصــر بــه فــرد او در نقاشــی‬ ‫هســتند‪.‬‬ ‫برخــی از توانایی هــای او احســاس فوق العــاده‬ ‫خالقیــت‪ ،‬نقــوش متحــرک‪ ،‬خلقــت فضای هــای‬ ‫گــرد و منحنــی‪ ،‬خطــوط نــرم و قدرتمنــد‪ ،‬و خلقــت‬ ‫رنگ هــای مــواج هســتند‪.‬‬ ‫اثــار فرشــچیان یــک ترکیــب دل انگیــز از اصالــت و‬ ‫نــواوری اســت‪ .‬اثــار او از شــعر کالســیک‪ ،‬ادبیــات‬ ‫فارســی‪ ،‬قــران‪ ،‬کتاب هــای مقــدس مســیحیان و‬ ‫یهودیــان‪ ،‬و همچنیــن تخیــل عمیــق خــود او تاثیــر‬ ‫گرفته اســت‪.‬‬ ‫فرشــچیان نقــش مهمــی در معرفــی هنــر ایــران بــه‬ ‫صحنــه بین المللــی هنــر ایفــا کرده اســت‪ .‬او دعــوت شــد تــا در دانشــگاه های متعــدد و موسســات هنــری‬ ‫صحبــت کنــد‪ .‬شــش کتــاب و مقــاالت متعــددی در مــورد اثــار وی منتشــر شده اســت‪.‬‬ ‫‪91‬‬ صفحه 5 ‫ ها‬ ‫دانستنی‬ ‫جهان‬ ‫مشاهیر‬ ‫در میدان هــای نبــرد‪ ،‬به جــای پیشــگیری از انتقــال عفونــت‪ ،‬بیــش از‬ ‫عفونت هــای جنگــی منجــر بــه مرگ ومیــر ســربازان می شــوند‪.‬‬ ‫در ‪ ۲۸‬ســپتامبر ســال ‪ ۱۹۲۸‬فلمینــگ کشــف بــزرگ خــود را بــه انجــام‬ ‫رســاند‪ .‬یکــی از ظروف حــاوی کشــت باکتــری «اســتافیلوکوک» در معرض‬ ‫هــوا قــرار گرفــت کــه در نتیجــه برخــی قســمت های ان از کپــک پوشــیده‬ ‫شــده‪ .‬فلمینــگ متوجــه شــد در ان قســمت هایی کــه در نتیجــه برخــی‬ ‫قســمت هایی کــه کپــک نفــوذ کرده اســت باکتــری بــه کلّــی از بیــن‬ ‫رفته انــد‪ .‬او بــه ایــن نتیجــه رســید مــاده ای کــه کپــک تولیــد می کنــد‬ ‫پادزهــر باکتــری اســتافیلوکوک اســت‪ .‬وی توانســت نشــان دهــد کــه ماده‬ ‫مزبــور از رشــد بســیاری از انــواع باکتــری مضــر بــرای انســان جلوگیــری‬ ‫می کنــد‪ .‬ایــن مــاده کــه فلمینــگ ان را بــه خاطــر عامــل تولیدکننــده ان‬ ‫(پنــی ســیلیوم نوتانیــوم) پنــی ســیلین نامیــد‪ ،‬بــرای انســان و حیــوان‬ ‫زیــان اور نبــود‪.‬‬ ‫حاصــل کار فلمینــگ در ســال ‪ ۱۹۲۹‬منتشــر شــد؛ ولــی توجــه چندانــی‬ ‫را جلــب نکــرد‪ .‬فلمینــگ دریافتــه بــود کــه پنی ســیلین اســتفاده های‬ ‫رها سمیعی‬ ‫الکساندر فلیمینگ‬ ‫میکروب شــناس و داروشــناس اســکاتلندی قــرن ‪ ۱۹‬و ‪ ۲۰‬بــود‪ .‬از‬ ‫بزرگ تریــن دســتاوردهای او می تــوان بــه کشــف انزیــم لیزوزیــم در ســال‬ ‫‪ ۱۹۲۳‬و انتی بیوتیــک پنی ســیلین در ســال ‪ ۱۹۲۸‬اشــاره کــرد‪ .‬او به خاطــر‬ ‫کشــف پنی ســیلین در ســال ‪ ۱۹۴۵‬به صــورت مشــترک بــا هــاوارد فلــوری‬ ‫و ارنســت بوریــس چیــن‪ ،‬جایــزه ی نوبــل پزشــکی را دریافــت کــرد‪ .‬فلمنیگ‬ ‫در طــول ســال های فعالیــت مقاله هــای بی شــماری را نیــز در حوزه هــای‬ ‫باکتری شناســی‪ ،‬ایمنی شناســی و شــیمی درمانی منتشــر کــرد‪.‬‬ ‫الکســاندر فلمینــگ در هشــتم اوت ســال ‪ ۱۸۸۱‬در مزرعـه ای نزدیــک شــهر‬ ‫کوچــک دارول اســکاتلند متولــد شــد‪ .‬فلمینــگ در ‪ 14‬ســالگی در ســال‬ ‫‪ ۱۸۹۵‬بــه لنــدن رفــت‪ .‬بــرادر بزرگ تــر او تــام در ایــن شــهر پزشــک بــود و الکســاندر نــزد او زندگــی‬ ‫می کــرد‪ .‬تقریبــا همــه ی اعضــای خانــواده ی فلمینــگ بعدهــا نــزد تــام رفتنــد و مزرعــه ی خانوادگــی بــه‬ ‫دســت بــرادر بزرگ تــر یعنــی هیــو ســپرده شــد‪.‬‬ ‫اولیــن موسس ـه ی اموزشــی محــل تحصیــل و رشــته ی تحصیلــی الکســاندر‪ ،‬ارتباطــی بــا زندگــی حرف ـه ای‬ ‫ســال های بعــد او نداشــت‪ .‬او ابتــدا بــه مدرســه ی پلی تکنیــک لنــدن رفــت و در رشــته ی تجــارت و‬ ‫کسـب وکار تحصیــل کــرد‪ .‬در همــان ماه هــای ابتدایــی‪ ،‬اســاتید فلمینــگ متوجــه اســتعداد بــاالی او شــدند‪.‬‬ ‫ان هــا بــه ایــن نتیجــه رســیدند کــه جــوان اســکاتلندی بایــد در دوره هــای پیشــرفته تر بــا چالــش بیشــتر‬ ‫ن دلیــل الکســاندر در کالســی بــا دانش امــوزان دو ســال بزرگ تــر از خــود شــرکت‬ ‫تحصیــل کنــد‪ .‬ب ـ ه همی ـ ‬ ‫کــرد و در ‪ ۱۶‬ســالگی تحصیــات معــادل دبیرســتان را بــه پایــان رســاند‪.‬‬ ‫فلمینــگ دوران اموزشــی دبیرســتان در رشــته ی تجــارت و کسـب وکار را بــا نمراتــی عالــی بــه پایــان رســاند‬ ‫و به خاطــر رزومــه ی عالــی‪ ،‬به ســرعت در یــک دفتــر حمل ونقــل اســتخدام شــد‪ .‬او عالقــه ی زیــادی بــه‬ ‫شــغل اول خــود نشــان نمــی داد و به نوعــی عالقه منــد بــه پزشــکی بــود‪ .‬الکســاندر در ســال ‪ ۱۹۰۱‬و در‬ ‫ســن ‪ ۲۰‬ســالگی ارثیـه ای از عمویــش جــان فلمینــگ دریافــت و ان را بــرای تحصیــل در رشــته ی پزشــکی‬ ‫هزینــه کــرد‪ .‬الکســاندر عالقــه داشــت تــا ماننــد بــرادرش تــام‪ ،‬پزشــک شــود‪.‬‬ ‫جنــگ جهانــی اول در ســال ‪ ۱۹۱۴‬شــروع شــد و فلمینــگ ‪ ۳۳‬ســاله بــه میدان هــای نبــرد رفــت‪ .‬او‬ ‫به عنــوان افســر نیــروی پزشــکی ارتــش بریتانیــا در بیمارســتان های نظامــی در فرانســه خدمــت می کــرد‪.‬‬ ‫فعالیــت در میدان هــای نبــرد و تــاش بــرای درمــان اســیب دیده های جنگــی ‪ ،‬اولیــن دســتاورد علمــی مهــم‬ ‫را بــرای الکســاندر به همــراه داشــت‪ .‬او بــه ایــن نتیجــه رســید کــه ابزارهــای ضدعفونــی مــورد اســتفاده‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪10‬‬ ‫پزشــکی بســیار مهمــی می توانــد داشته باشــد‪ .‬ا ّمــا‬ ‫بــه هرحــال او نتوانســت تکنیکــی را بــرای تصفیــه‬ ‫و پاالیــش پنی ســیلین ارائــه کنــد و ایــن داروی‬ ‫اعجاب انگیــز تــا ده ســال بعــد بــدون اســتفاده باقــی‬ ‫مانــد‪.‬‬ ‫ســرانجام در اواخــر دهــه ‪ ۱۹۳۰‬دو محقــق انگلیســی‬ ‫هــاوارد فلــری و ارنســت چیــن بــه مقالــه فلمینــگ‬ ‫برخوردنــد‪ .‬ان هــا تجربــه فلمینــگ را تکــرار کــرده و‬ ‫مــاده حاصلــه را روی حیوانــات ازمایشــگاهی تجربــه‬ ‫کردنــد در ســال ‪ ۱۹۴۱‬پنی ســیلین روی نمونه هایــی از بیمــاران بــه کار بــرده شــد‪ .‬ایــن ازمایش هــا‬ ‫نشــان داد کــه داروی جدیــد بــه شــکلی حیرت انگیــز موثــر و کارا می باشــد‪.‬‬ ‫بــا ترغیــب دولت هــای امریــکا و انگلیــس شــرکت های داروســازی وارد فعالیــت در ایــن زمینــه شــده و‬ ‫ســریعاً روش هایــی را بــرای تولیــد مقادیــر زیــاد پنی ســیلین ابــداع کردنــد‪ .‬در اغــاز پنی ســیلین انحصــارا ً‬ ‫بــرای اســتفاده مصدومــان جنگــی نگهــداری می شــد ولــی تــا ســال ‪ ۱۹۴۴‬بــرای معالجــه غیرنظامی هــا‬ ‫در انگلیــس و امریــکا در دســترس همــگان قــرار گرفــت‪ .‬بــا پایــان جنــگ جهانــی دوم در ســال ‪۱۹۴۵‬‬ ‫اســتفاده از پنی ســیلین در سراســر جهــان معمــول شــد‪.‬‬ ‫کشــف پنی ســیلین انگیــزه ای بــرای جســتجو و تحقیــق بــرای یافتــن ســایر انتــی بیوتیــک شــد و ان‬ ‫تحقیقــات منجــر بــه کشــف بســیاری از «داروهــای معجزه گــر» دیگــر گردیــد‪ .‬بــا وجــود ایــن پنی ســیلین‬ ‫همچنــان بــه عنــوان پــر مصرف تریــن انتــی بیوتیــک باقــی مانــد‪.‬‬ ‫فلمینــگ پــس از ازدواج صاحــب یــک فرزنــد شــد‪ .‬در ســال ‪ ۱۹۴۵‬جایــزه نوبــل در پزشــکی به طــور‬ ‫مشــترک بــه او و فلــوری و چایــن داده شــد‪ .‬فلمینــگ در ســال ‪ ۱۹۵۵‬درگذشــت‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪11‬‬ صفحه 6 ‫انواع چتربازی‬ ‫ورزش‬ ‫‪.1‬چتربازی اتوماتیک‪:‬‬ ‫در ایــن نــوع چتربــازی نفــر چتربــاز دخالتــی در بــاز شــدن چتــر‬ ‫نــدارد و چتــر او بوســیله بنــدی کــه بــه بنــد پیونــد معــروف‬ ‫اســت بــه بدنــه بالگــرد یــا هواپیمــا و یــا هــر وســیله پرنــده‬ ‫دیگــر وصــل مــی شــود و چتربــاز انجــام پــرش مــی کنــد و ایــن‬ ‫بنــد باعــث بازشــدن چتــر مــی شــود‪.‬‬ ‫ملیکا جبار‬ ‫چتربازی‬ ‫ولــی در صورتــی کــه چتــر دچــار انحــراف شــد و بــاز نشــد‬ ‫چتــر کمکــی کــه در جلــوی نفــر چتربــاز اســت از نــوع غیــر‬ ‫اتوماتیــک اســت و بــا دســتگیره ای کــه در روی ان تعبیــه شــده‬ ‫نفــر چتربــاز مــی توانــد چتــر کمکــی را بنــا بــه اختیــار خــود بــاز‬ ‫کنــد ‪.‬از انــواع چترهــای اتوماتیــک مــی تــوان بــه چترهــای تــی‬ ‫‪ 10‬بــی ‪-‬ام ســی وان ‪ -‬چترهــای ققنــوس (تــی ‪ 10‬بــی ‪ -‬ام‬ ‫ســی وان) تخمــی ســاخت شــیراز اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫رشــته ورزشــی چتربــازی از رشــته هــای ورزشــی دارای‬ ‫قدمــت در ســطح جهــان اســت ‪ .‬چتربــازی از ســال‪۱۷۹۷‬که‬ ‫انــدره ژاکــوب کارنریــن از یــک بالــون پــرش خــود را انجــام‬ ‫داد و اولیــن حادثــه مربــوط بــه چتربــازی را بــه ثبــت رســاند‬ ‫تــا اســتفاده در عملیــات نظامــی گرفتــه و یــا تفریحــی هیجــان‬ ‫انگیــز و نمایــش صحنــه هــای ان در فیلــم هــا و حضــور‬ ‫ورزشــکاران ان بــه عنــوان بــدل هنرپیشــه هــای اصلــی تــا‬ ‫نمایــش ان در افتتــاح رویدادهــای ورزشــی بــزرگ ( المپیــک‬ ‫‪۱۹۸۸‬ســـئول کــره جنوبــی ) و همچنیــن اســتفاده از لبــاس‬ ‫بالــدار در ســال هــای اخیــر و زمزمــه حضــور در بــازی هــای المپیــک و بــازی هــای اســیائی ‪ ,‬تــا بــه امــروز‬ ‫راه طوالنــی را طــی کــرده اســت ‪.‬‬ ‫تاریخچــه چتربــازی بــا انــدره ژاک شــروع مــی شــود‪ .‬انــدره موفــق‬ ‫بــه ســاخت چتــر نجــات در ســال ‪ ۱۷۹۷‬شــد‪.‬‬ ‫توســعه تکنولــوژی نظامــی چتربــازی بعنــوان راهــی بــرای نجــات‬ ‫خدمــه هواپیمــا در وضعیــت اضطــراری روی بالــن و هواپیمــای در‬ ‫حــال پــرواز مــی باشــد و بعدهــا راهــی بــرای فرســتادن ســربازان بــه‬ ‫میــدان نبــرد شد‪.‬مســابقات چتربــازی بــه ســال ‪ ۱۹۳۰‬برمیگــردد و در‬ ‫ســال ‪ ۱۹۵۲‬بعنــوان یــک ورزش بیــن المللــی شــناخته شــد‪.‬‬ ‫تاریخچــه چتربــازی در ایــران بــه ســال ‪ ۱۳۲۵‬و پــرش ســرهنگ‬ ‫محمــد علــی لوایــی از هواپیمــا بــاز مــی گــردد‪ ،‬ایــن شــخص بــدون‬ ‫امــوزش قبلــی و بــا اســتفاده از چتــر نجــات اتوماتیــک توانســت بــا‬ ‫موفقیــت بــر روی زمیــن فــرود ایــد‪.‬‬ ‫بعــد از ان ســرهنگ لوایــی بــه فرانســه اعــزام شــد و در کالس هــای‬ ‫امــوزش چتربــازی شــرکت نمــود‪ .‬شــکل گیــری نخســتین گــروه چتربــازی ایــران بــه ســال ‪ ۱۳۲۹‬بــاز‬ ‫میگــردد‪ ،‬در ان ســال گروهــی ‪ ۷‬نفــره جهــت شــرکت در کالس هــای چتــر بــازی بــه کشــور فرانســه ســفر‬ ‫کــرده بودنــد‪.‬‬ ‫بعد از گذراندان دوره های چتربازی نخستین گروه چتربازی ایران در سال ‪ ۱۳۳۱‬تشکیل شد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪.2‬چتربازی غیر اتوماتیک(سقوط ازاد)‪:‬‬ ‫ایــن نــوع چتربــازی کامــا عکــس اتوماتیــک اســت یعنــی نفــر‬ ‫چتربــاز چتــر را مــی پوشــد و از ارتفــاع مشــخص مــی پــرد و‬ ‫در ارتفــاع مــورد دلخــواه خــود چتــر را بوســیله پاراشــوت بــاز‬ ‫مــی کنــد ‪.‬مثــال خــوب بــرای ایــن نــوع چتربــازی پــرش اســتاد‬ ‫بهــزاد پاینــده از بــرج میــاد مــی باشــد‪.‬‬ ‫از انــواع چترهــای ســقوط ازاد هــم مــی تــوان بــه جالبــرت ‪-‬‬ ‫فالکــون ‪ -‬مــچ ‪ -‬پرســتو و ‪ ...‬اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫فواید چتربازی‬ ‫افزایــش عمومــی امادگــی جســمانی ‪ :‬چتربــازی نقــش قابــل‬ ‫توجهــی در امادگــی جســمانی و هماهنگــی مغــز و عضــات بــدن‬ ‫دارد‪ ،‬تحمــل وزن چتــر و تجهیــزات چتربــازی‪ ،‬کنتــرل حــاالت و‬ ‫اســتایل بــدن در هنــگام ســقوط ازاد‪ ،‬تمرکــز بــر روی عمــل و‬ ‫عکــس العمــل هــای ســریع و بــه موقــع‪ ،‬کنتــرل چتــر بــه وســیله‬ ‫دســت هــا و بازوهــا از طریــق فرمــان هــا و کنتــرل چتــر جهــت‬ ‫فــرود ســالم‪ ،‬همــه و همــه عضــات قــوی و جســم امــاده و فکــری‬ ‫بــاز بــرای هماهنگــی الزم دارد کــه در هنــر چتربــازی ‪ ،‬چتــر بــاز‬ ‫مهــارت ان را پیــدا میکنــد‪.‬‬ ‫افزایــش ســوخت و ســاز بــدن ‪ :‬طبــق نظــر محققــان و پزشــکان ورزشــی‪ ،‬ازاد شــدن هورمــون ادرنالیــن‬ ‫در خــون یــک انســان هنــگام ســقوط ازاد بــا وزن حــدود ‪ ۷۰‬کیلوگــرم‪ ،‬باعــث مصــرف ‪ ۲۲۰‬کالــری در‬ ‫ســاعت مــی شــود کــه بــه نســبت بســیاری از ورزشــهای دیگــر مقــدار قابــل توجهــی مــی باشــد و رشــته‬ ‫چتربــازی را در رده هــای بــاالی جــدول مــی اورد‪.‬‬ ‫‪13‬‬ صفحه 7 ‫اماکن‬ ‫تاریخی جهان‬ ‫سعیده نجار‬ ‫مسجد ابی‬ ‫در طــول تاریــخ تــا امــروز مســجدهای بســیاری بــا‬ ‫معماری هــای فوق العــاده در سرتاســر دنیــا ســاخته‬ ‫شــده اســت‪ .‬مســاجد از زمــان شــکل گیری همــواره‬ ‫بــه عنــوان پایگاه هــای مهــم و اثرگــذار در مکتــب و‬ ‫فرهنــگ اســامی بــه شــمار می رونــد‪ .‬ســبک های‬ ‫گوناگــون معمــاری مســاجد در دنیــا از فرهنــگ‬ ‫اســامی و نیــز ســبک معمــاری ملت هــا الهــام می گیرنــد‪.‬‬ ‫مســجد «ســلطان احمــد» کــه بــه مســجد ابــی معــروف بــوده‪ ،‬از مســاجد قدیمــی اســتانبول و مربــوط بــه‬ ‫دوره عثمانــی اســت‪.‬‬ ‫در طــی ســال های ‪ ۱۶۰۳‬تــا ‪ ۱۶۱۸‬جنگــی میــان ایــران و عثمانــی درگرفــت کــه در ان زمــان شــاه‬ ‫عبــاس اول صفویــان پادشــاه ایــران و ســلطان احمــد اول عثمانــی پادشــاه ترکیــه بــود‪.‬‬ ‫بعــد از شکســت دل خــراش عثمانــی در ایــن جنــگ و از دســت دادن قســمتی از امپراطــوری خــود‪ ،‬ســلطان‬ ‫احمــد اول‪ ،‬تصمیــم بــه ســاختن مســجدی بــزرگ در اســتانبول گرفــت تــا دوبــاره قــدرت عثمانــی را‬ ‫تامیــن کنــد در نتیجــه ایــن مســجد بــه دســتور ســلطان‬ ‫احمــد اول ســاخته و پــس از مــرگ وی ایــن مســجد بــه‬ ‫نــام «ســلطان احمــد» نام گــذاری شــد‪.‬‬ ‫مســجد «ســلطان احمــد» یــا «مســجد ابــی» در محــل‬ ‫کاخ امپراطــوران بیزانــس‪ ،‬روبــه روی باســیلیای ایاصوفیــا‬ ‫و هیپــودروم ســاخته شــده اســت‪.‬‬ ‫یکــی از ویژگی هــای ایــن مســجد کــه ان را از دیگــر مســاجد متمایــز می کنــد‪ ،‬داشــتن ‪ ۶‬منــاره اســت‬ ‫کــه چهــار منــاره ان در چهــار طــرف مســجد و دو منــاره در دو طــرف فضــای بیرونــی ان قــرار دارد‪.‬‬ ‫همچنیــن محوطــه داخلــی مســجد بــا ‪ 260‬پنجــره موجــود در ان روشــن می شــود‪.‬‬ ‫از دیگــر ویژگی هــای ایــن مســجد کاشــی های فضــای داخلــی ان بــوده کــه اغلــب بــه رنگ هــای‬ ‫ابــی‪ ،‬فیــروزه ای و ســبز اســت‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪14‬‬ ‫همیــن مســاله باعــث شــده تــا مســافران خارجــی‬ ‫ان را «مســجد ابــی» نام گــذاری کننــد و بــه ایــن‬ ‫نــام معــروف شــود‪ .‬وجــود ‪ 20‬هــزار کاشــی ابــی‬ ‫تزییــن شــده بــر ســقف ایــن مســجد‪ ،‬شــکوه و‬ ‫زیبایــی ایــن بنــا را دوچنــدان کــرده اســت‪.‬‬ ‫مهمــت یــا محمــد صدفــکار معمــار ایــن مســجد در‬ ‫دوره عثمانــی بــوده کــه اصالــت البانیایــی داشــته و‬ ‫عالوه بــر مســجد ابــی‪ ،‬بناهــای بســیاری طراحــی و‬ ‫ســاخته و در ســال ‪ ۱۶۱۷‬درگذشــته اســت‪.‬‬ ‫ســبک معمــاری مســجد ابــی تلفیقــی از معمــاری عثمانــی و بیزانــس اســت‪ .‬نقــوش ســنتی روی‬ ‫کاشــی ها ماننــد درخــت ســرو‪ ،‬الله هــا‪ ،‬گل ســرخ و میوه هــا چشــم اندازی بســیار زیبایــی را بــه‬ ‫وجــود مــی اورد و گفتــه می شــود کــه خــود ســلطان احمــد ایــن مــوارد را بــه طــور خــاص بــرای‬ ‫ســاختمان درخواســت کــرده اســت‪.‬‬ ‫ایــن مســجد همچنیــن دارای ‪ ۲۶‬ســتون‬ ‫از ســنگ مرمــر ســفید اســت کــه در ان‬ ‫زمــان از جزیــره مارمــارا اورده شــده‬ ‫بــود‪ ،‬ایــن ‪ ۲۶‬ســتون دارای ‪ ۳۰‬گنبــد بــا‬ ‫کمربندهایــی اســت کــه از چهــار طــرف‬ ‫ان را احاطــه کــرده اســت‪.‬‬ ‫پــروژه ی ســاخت مســجد ابــی ‪۷‬‬ ‫ســال بــه طــول انجامیــد‪ .‬معمــاری کــه‬ ‫طراحــی مســجد ســلطان احمــد را بــه‬ ‫عهــده داشــت یعنــی مهمــت صدفــکار‬ ‫جــدش را اعــدام کردنــد‪ .‬ســلطان احمــد‬ ‫کــه بســیار نگــران بــه پایــان رســیدن‬ ‫ایــن مســجد بــزرگ بــود اغلــب خــود درگیــر رونــد کار می شــد‪ .‬متاســفانه او تنهــا یــک ســال پــس از‬ ‫اتمــام ســاخت شــاهکارش در ســن ‪ ۲۷‬ســالگی درگذشــت‪ .‬جســد او بــه همــراه همســر و ســه پســرش در‬ ‫بیــرون از همیــن مســجد دفــن شــده اســت‪ .‬مجموعــه ی مســجد اصلــی شــامل یــک مدرســه‪ ،‬بیمارســتان‪،‬‬ ‫یــک مدرســه ابتدایــی‪ ،‬بــازار‪ ،‬عمــارت و گــور موســس ان بــود کــه متاســفانه اکثرشــان در قــرن ‪۱۹‬‬ ‫تخریــب شــدند‪.‬‬ ‫هــر ســال گردشــگران مذهبــی و غیرمذهبــی بســیاری از ایــن مســجد در اســتانبول بازدیــد می کننــد و‬ ‫از معمــاری فوق العــاده ان لــذت می برنــد‪ .‬امــا اکنــون بــه علــت شــرایط پیــش امــده کــه امــکان ســفر‬ ‫و بازدیــد حضــوری وجــود نــدارد‪ ،‬می تــوان از ایــن مســجد بســیار زیبــا و منحصــر بــه فــرد به صــورت‬ ‫مجــازی از طریــق ســایت ان بــه ادرس ‪ sultanahmetcami.org‬بازدیــد کــرد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪15‬‬ صفحه 8 ‫شینا اشینه‬ ‫اماکن تاریخی‬ ‫ایران‬ ‫مسجد نصیرالملک‬ ‫مســجد صورتــی ایــران را در شــهر بهارنارنــج‪،‬‬ ‫شــیراز در جنــوب خیابــان لطفعلــی خــان زنــد‪،‬‬ ‫کوچــه نصیرالملــک پیــدا می کنیــد‪ ،‬جایــی کــه بــه‬ ‫محلــه گــود عربــان معــروف اســت‪ .‬ایــن بنــا یکــی‬ ‫از دیدنی هــای شــیراز اســت کــه لحظه هــای خــوب‬ ‫بازدیــد از ان تــا زنده ایــد در ذهن تــان می مانــد‪.‬‬ ‫اگــر کتیبــه مســجد را بخوانیــد‪ ،‬نــام حــاج محمــد‬ ‫حســن معمــار و میــرزا رضــا کاشــی گــر کار را‬ ‫به عنــوان معمــار مســجد می بینیــد‪ ۱۱ .‬ســال‬ ‫طــول کشــید تــا در ‪ ۱۲۶۶‬کار ســاخت و تزییــن‬ ‫ایــن بنــا به پایــان برســد‪ ،‬امــا بــدون شیشــه های رنگــی معروفــش‪.‬‬ ‫احتمــاال اســتاد حــاج میــرزا کــه چنــد ســال‬ ‫بعــد شیشــه ها را طراحــی و اجــرا کــرد‪،‬‬ ‫می دانســت چــه کار ارزشــمندی به جــا‬ ‫گذاشــته‪ ،‬ولــی شــاید تصــورش را نمی کــرد‬ ‫کــه ســال ها بعــد گردشــگران از شــهرها و‬ ‫کشــورهای مختلــف چطــور جــذب بــازی رنــگ‬ ‫و نــور شیش ـه های رنگــی مســجد نصیرالملــک‬ ‫می شــوند‪.‬‬ ‫جلــوی دو در چوبــی باشــکوه مســجد‬ ‫کــه بایســتید و ســرتان را بــاال بگیریــد‪،‬‬ ‫مقرنــس کاری طــاق نمــای بــزرگ ان چشــم تان را می گیــرد‪ .‬کاشــی های هفت رنــگ ان بی شــباهت‬ ‫بــه مســجدهای دیگــر نیســت‪ ،‬امــا حضــور رنــگ صورتــی از همین جــا حضــورش را بـه رخ می کشــد‪.‬‬ ‫رنــگ همــه کاشــی ها در ایــن بنــا رنــگ طبیعی ســت‪.‬‬ ‫پای تــان را کــه از هشــتی اجــری داخــل بگذاریــد‪ ،‬وارد حیــاط مســجد می شــوید کــه دل بــاز اســت‬ ‫و تماشــایی؛ حــوض وســط حیــاط‪ ،‬گلدان هــای دورش و ســاختمان هایی کــه اگرچــه چشــمگیرند‪،‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪16‬‬ ‫شــاید فــرق خاصــی بــا مســجدهای دیگــر‬ ‫نداشــته باشــند‪ .‬امــا ایــن تــازه شــروع‬ ‫داســتان اســت‪.‬‬ ‫در شــمال حیــاط طــاق مرواریــد را پیــدا‬ ‫می کنیــد و در جنــوب‪ ،‬ایــوان جنوبــی و‬ ‫گلدســته ها قــرار گرفته انــد‪ .‬ایوان هــای‬ ‫شــمال و جنــوب چنــدان قرینــه به نظــر‬ ‫نمی رســند‪ ،‬چراکــه در شــمال گلدســته ای‬ ‫طراحــی نشــده‪ .‬در شــرق گاو چــاه و‬ ‫شبستانی ســت کــه هفــت ســتون رنگــی‬ ‫دارد و در شــمال شــرقی حیــاط دیگــری‬ ‫وجــود دارد کــه امامــزاده زنجیــری را در ان‬ ‫پیــدا می کنیــد‪.‬‬ ‫امــا از ضلــع غربــی بگوییــم کــه همــه داســتان ها بــه این جــا ختــم می شــوند‪ ،‬شبســتان اصلــی‬ ‫مســجد نصیرالملــک کــه پنجره هایــش را بــا شیشــه های رنگــی پوشــانده اند؛ شیشــه هایی کــه‬ ‫نــور را بــه رنگین کمانــی از شــور و قشــنگی تبدیــل می کننــد‪.‬‬ ‫ان چــه مســجد نصیرالملــک را بیــن گردشــگران معــروف‬ ‫کــرده‪ ،‬صحنه هایی ســت کــه در ایــن شبســتان می بینیــد‪.‬‬ ‫از ســقف تــا پنجــره و ســتون های شبســتان غربــی‬ ‫دیدنی ســت‪ .‬کاشــی کاری ها چشــم نوازند و اگــر ســرتان‬ ‫را بــاال بگیریــد‪ ،‬تزییــن و معمــاری ســقف کاری می کنــد‬ ‫تــا جایــی کــه گــردن درد اجــازه دهــد‪ ،‬ســرتان را بــاال نگــه‬ ‫ داریــد و غــرق تماشــا شــوید‪ .‬کاشـی ها پُرنــد از نقــش گل‬ ‫و بوتــه و ایه هایــی کــه بــا خــط ثلــث نوشــته شــده اند‪.‬‬ ‫ســتون های شبســتان غربــی دو ردیــف شــش تایی‬ ‫هســتند کــه تعدادشــان یــاداور دوازده امــام اســت‪.‬‬ ‫مارپیچ هــای روی ســتون ها همیشــه توجــه توریســت ها‬ ‫را بــه خــودش جلــب می کنــد‪.‬‬ ‫بیــن ایــن ســتون های قشــنگ‪ ،‬هفــت طــاق چشــمه ای قــرار گرفتــه کــه درمجمــوع منظــر ه‬ ‫دلچســبی به وجــود اورده انــد‪ .‬در امتــداد انهــا محــراب را پیــدا می کنیــد کــه کــف ان از ســطح‬ ‫شبســتان کمــی پایین تــر اســت و بــا ســنگ مرمــر فــرش شــده‪ .‬تزییــن ایــن شبســتان ممکــن‬ ‫اســت شــما را به یــاد مســجد وکیــل بینــدازد کــه تصورتــان هــم درســت اســت‪ ،‬چراکــه در تزییــن‬ ‫نیم نگاهــی بــه مســجد وکیــل داشــته اند‪.‬‬ ‫امــا جلــوه ایــن زیبایی هــا بــا وجــود عبــور باریکه هــای نــور از شیشــه های رنگــی صدچنــدان‬ ‫می شــود‪ .‬هفــت پنجــر ه بــزرگ ســاختمان بــا چهارچــوب چوبــی و شیشــه های رنگــی کــه طــرح‬ ‫گل دارنــد‪ ،‬پوشــیده شــده اســت‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪17‬‬ صفحه 9 ‫سالمت‬ ‫ساقی بامداد‬ ‫تنبلی چشم‬ ‫تنبلــی چشــم یــک بیمــار بــا عــدم تقــارن باالیــی بیــن بینایــی‬ ‫دو چشــم دارد و همیــن باعــث می شــود دیــد یــک چشــم بــه‬ ‫خاطــر عــدم اســتفاده کاهــش پیــدا کنــد‪ .‬نشــانه های امبلیوپــی‬ ‫کــم هســتند و تشخیصشــان نیــز دشــوار اســت‪ .‬یکــی از انــواع‬ ‫تنبلــی چشــم کــه تشــخیصش ســاده تر اســت دو بینــی اســت و‬ ‫زمانــی پیــش می ایــد کــه مســیر چشــم مرتبــا یــا بــه صــورت‬ ‫متنــاوب بــه طــرف داخــل یــا خــارج تغییــر می کنــد‪.‬‬ ‫تشــخیص ایــن مشــکل بــرای والدیــن ســاده اســت چــون‬ ‫منحــرف شــدن چشــم کــودک را می بیننــد‪ .‬تنبلــی چشــم‬ ‫معمــوال فقــط یکــی از چش ـم ها را تحــت تاثیــر قــرار می دهــد‪،‬‬ ‫امــا گاهــی می توانــد روی هــر دو تاثیــر بگــذارد‪ .‬پزشــکان‬ ‫چشــم توصیــه می کننــد والدیــن کــودک از شــش ماهگــی‬ ‫چشــمانش را مــورد معاینــه قــرار دهنــد تــا اگــر مشــکلی‬ ‫بــود ســریع متوجــه شــوند‪ .‬بعــد از حــدود چهــار ماهگــی اگــر‬ ‫چشــمان کــودک بــه خوبــی نایســتد‪ ،‬غیــر طبیعــی اســت و بایــد‬ ‫معاینــه شــود‪.‬‬ ‫اگــر متوجــه شــدید فرزندتــان در حــال تماشــای تلویزیــون‬ ‫مرتــب ســرش را می چرخانــد ممکــن اســت علــت یکــی از نشــانه های تنبلــی چشــم باشــد‪ .‬ان هایــی‬ ‫کــه مشــکل تنبلــی چشــم دارنــد یکــی از چشم هایشــان بــر ان یکــی چیــره اســت و بــرای دیــدن‬ ‫بهتــر روی ان چشــم حســاب می کننــد‪ .‬کــودکان معمــوال بــرای بــه کار گرفتــن چشــم چیــره‪ ،‬هنــگام‬ ‫فعالیت هایــی نظیــر تماشــای تلویزیــون ســر خــود را می چرخاننــد‪.‬‬ ‫بســتن یــک چشــم هنگامــی کــه بیــرون زیــر نــور خورشــید اســت‪ ،‬نــگاه کــردن بــه دوردســت و یــا‬ ‫مرتبــا تنــگ کــردن چشــم ها می توانــد از نشــانه های امبلیوپــی باشــد‪ .‬مرتــب مالیــدن یــا گرفتــن‬ ‫یــک چشــم بــا دســت می توانــد نشــانه ایــن باشــد کــه یــک چشــم از چشــم دیگــر ضعیف تــر اســت‬ ‫و کــودک تــاش می کنــد تنظیــم کنــد کــه دیــدش بهبــود بیابــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪18‬‬ ‫کمــی نامیــزان بــودن چشــم ها می توانــد موجــب دو بینــی یــا تــاری دیــد شــود‪ ،‬طــوری کــه دیــدن‬ ‫صفحــه کتــاب بــرای کــودک دشــوار می شــود‪ .‬گاهــی دو بینــی باعــث می شــود کــودک یــک چیــز را‬ ‫دوتــا ببینــد و بــه اشــتباه بیفتــد‪ .‬ریاضــی یکــی از مشــکالت چنیــن کودکانــی اســت‪ ،‬چــون اعــداد در‬ ‫ســطوح مختلفــی قــرار گرفته انــد و بــرای مغــز انتقــال از یــک ســطح بــه ســطح دیگــر دشــوار اســت‪.‬‬ ‫تــاش بــرای تمرکــز دوبــاره بــا چشــم قوی تــر موجــب حــواس پرتــی می شــود و کــودک درک مطلــب‬ ‫و دقتــش را از دســت می دهــد‪.‬‬ ‫وقتــی کــودک وارد مدرســه می شــود و شــروع بــه خوانــدن می کنــد ان هایــی کــه چشمشــان ضعیــف‬ ‫اســت‪ ،‬معمــوال هنــگام خوانــدن دچــار خســتگی می شــوند‪ .‬تنبلــی چشــم باعــث می شــود کــودک هنــگام‬ ‫خوانــدن خــط را گــم کنــد‪ ،‬جاهایــی را نادیــده رد کنــد یــا کلمــات کوچــک را دوبــاره بخوانــد و اشــتباهات‬ ‫دیگــری نظیــر اضافــه کــردن و کــم کــردن جمــات مرتکــب شــود‪ .‬دقــت کــردن روی کلماتــی کــه‬ ‫می خوانــد بــه انــرژی بســیار باالیــی نیــاز دارد‪ ،‬بنابرایــن خوانــدن بــرای چنیــن کودکانــی ســخت اســت‪.‬‬ ‫عالئــم تنبلــی چشــم‪ ،‬شــامل دشــواری در مهارت هــای حرکتــی ظریــف ماننــد نوشــتن نیــز می شــود‪.‬‬ ‫تنبلــی چشــم می توانــد روی درک عمیــق تاثیــر بگــذارد و هنــگام نوشــتن‪ ،‬مانــدن روی یــک خــط را‬ ‫دشــوار کنــد‪ .‬اگــر متوجــه شــدید کودکتــان پاییــن یــا بــاالی خــط می نویســد‪ ،‬می توانــد یکــی از‬ ‫نشــانه های ان باشــد کــه چشــمانش بــه خوبــی بــا هــم کار نمی کننــد‪.‬‬ ‫تنبلــی چشــم ها می توانــد باعــث شــود این طــور بــه‬ ‫نظــر بیایــد کــه یــک فــرد مشــکل توجــه دارد‪ .‬تنبلی چشــم‬ ‫می توانــد باعــث شــود کــودک بــا جمــع کــردن حواســش‬ ‫هنــگام یــک تکلیــف کــه نیازمنــد توجــه بصــری اســت در‬ ‫بلنــد مــدت مشــکل پیــدا کنــد‪ .‬اگــر متوجــه شــدید تمرکــز‬ ‫کــودک هنــگام خوانــدن یــا دیگــر وظایــف بصــری کاهــش‬ ‫پیــدا می کنــد ممکــن اســت مشــکل تنبلــی چشــم باشــد‪.‬‬ ‫تمرکــز و برچســب گذاشــتن – برچســب را معمــوال روی‬ ‫چشــم قوی تــر می گذارنــد تــا چشــمی کــه ضعیــف اســت قــوت بگیــرد – معمــوال بــرای درمــان‬ ‫امبلیوپــی مــورد اســتفاده قــرار می گیرنــد‪ .‬عینــک می توانــد ایــن عــدم تعــادل را تصحیــح کنــد و‬ ‫تمرکــز و گذاشــتن برچســب‪ ،‬مغــز را مجبــور می کنــد تــا از چشــم ضعیف تــر اســتفاده کنــد‪ .‬درمــان دو‬ ‫بینــی بســتگی بــه ایــن دارد کــه چشــم بــه طــرف داخــل چرخیــده باشــد یــا خــارج و اینکــه انحــراف‬ ‫دائمــی اســت یــا متنــاوب‪.‬‬ ‫اگــر انحــراف متنــاوب بــود می تــوان بــا عینــک و ورزش درمانــی مشــکل را بــه مــرور حــل کــرد‪.‬‬ ‫اگــر انحــراف بــه طــرف داخــل بــود انجــام عمــل جراحــی روش معمــول تــری اســت چــون امــوزش‬ ‫چش ـم ها بــرای اینکــه نزدیــک یکدیگــر قــرار بگیرنــد تــا اینکــه از یکدیگــر فاصلــه بگیرنــد دشــوارتر‬ ‫اســت‪ .‬اگــر بــا نشــانه های تنبلــی چشــم مواجــه شــدید بهتریــن کار ایــن اســت کــه بــا یــک پزشــک‬ ‫صحبــت کنیــد و دســتورات او را بــرای درمــان ایــن مشــکل اجــرا نماییــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪19‬‬ صفحه 10 ‫تاریخ‬ ‫تینا ناظمی‬ ‫هخامنشیان‬ ‫پارســیان مردمانــی اریایــی نــژاد بودنــد کــه تاریــخ‬ ‫امــدن ایشــان بــه ایــران معلــوم نیســت‪ .‬در کتیبــه‬ ‫هــای اشــوری از ســده ی نهــم پیــش از میــاد امــده‬ ‫اســت‪ .‬از همــان تاریــخ انــان در ناحیــه ی انشــان کــه‬ ‫در مشــرق شوشــتر و حوالــی کارون واقــع بــود دولــت‬ ‫کوچکــی تشــکیل دادنــد کــه در ابتــدا از دولــت مــاد‬ ‫اطاعــت مــی کردنــد ‪ .‬جــد ایشــان هخامنــش همــه ی‬ ‫قبیلــه هــای پارســی را زیــر فرمــان خــود در اورد‪.‬‬ ‫کــوروش کــه ســلطنت مــاد را بــه دســت‬ ‫اورد و بعضــی از ایــاالت را بــه وســیله‬ ‫نیــروی نظامــی مطیــع خــود ســاخت‪.‬‬ ‫پــس از تســخیر لیــدی کــوروش متوجــه‬ ‫شــهرهای یونانــی شــد و شــهرهای یونانــی‬ ‫یکــی پــس از دیگــری تســخیر شــدند‪.‬‬ ‫بعــد از فتــح بابــل کــوروش فرمانــی مبنــی‬ ‫بــر ازادی یهودیــان از اســارت و بازگشــت‬ ‫بــه وطــن و تجدیــد بنــای معبــد خــود در‬ ‫بیــت المقــدس انتشــار داد‪.‬‬ ‫چنــدی بعــددر اثــر شــورش ماســاژتهای‬ ‫نیمــه صحــرا گــرد کــه یــک تیــره ســکایی بودنــد‪ ،‬مرزهــای شــمال شــرقی مــورد تهدیــد قــرار گرفــت‪.‬‬ ‫کــوروش بــه جنــگ رفــت‪ .‬در ابتــدا موفقیت هایــی بدســت اورد امــا ملکــه تومیریــی او را بــه داخــل‬ ‫ســرزمین خــود کشــاند و کــوروش درنبــرد ســختی‪ ،‬شکســت خــورد و زخــم برداشــت و بعــد از ســه‬ ‫روز درگذشــت‪.‬‬ ‫بعــد از کــوروش کمبوجیــه بــه پادشــاهی رســید امــا در دوران او‪ ،‬حکومــت هخامنشــیب دچــار ضعــف‬ ‫شــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪20‬‬ ‫بعــا از مــرگ کمبوجیــه داریــوش بــه ســلطنت رســید‬ ‫و پــس از اینکــه بــر اوضــاع کشــور ایــران مســلط‬ ‫شــد‪ ،‬ایــران را بــه ســی و ســه خشــتره یــا اســتان‬ ‫تقســیم کــرد و اداره انهــا را بــه افــرادی کــه مــورد‬ ‫اعتمــاد شاهنشــاه بودنــد واگــذار نمــود‪.‬‬ ‫از زمــان جانشــینان خشایارشــاه کــه دولــت‬ ‫هخامنشــی روی بــه ضعــف نهــاد اســتانداران یــک‬ ‫نــوع خــود مختــاری پیــدا کــرده حتــی ریاســت‬ ‫ســپاه محلــی را کــه بــر عهــده ســرداری بــه نــام‬ ‫کارانــا بــود نیــز بدســت گرفتنــد‪.‬‬ ‫اختیــارات شــاهان یــا امیــران محلــی بــا قــوت یــا‬ ‫ضعــف حکومــت مرکــزی تغییــر مــی کــرد‪ .‬ضــرب‬ ‫ســکه طــا از مختصــات شاهنشــاه بــود ‪ .‬امــا‬ ‫اســتانداران مــی توانســتند گاهــی ســکه هایــی از‬ ‫نقــره یــا مــس بزننــد ‪.‬‬ ‫در اوایــل دوره هخامنشــی ســالی دوبــار بازرســان‬ ‫شاهنشــاهی کــه چشــم و گــوش شــاه خوانــده‬ ‫میشــدند بــه اســتانها گســیل مــی گشــت ‪.‬‬ ‫از زمــان داریــوش دوم ‪ ،‬جنــگاوران یونانــی نیــز‬ ‫بعنــوان مــزدور در ارتــش ایــران راه یافتنــد و همیــن‬ ‫امــر باعــث تــن پــروری ایرانیــان و انحطــاط ارتــش‬ ‫ایشــان گردیــد ‪.‬‬ ‫پســرداریوش خشایارشــا‪ ،‬کــه دختــر زاده ی کــوروش‬ ‫بــود‪ 20 ،‬ســال و پســر او‪ ،‬اردشــی ِر اول‪ 43 ،‬ســال‬ ‫فرمانروائــی کردنــد‪ .‬پــس از او داریــوش دوم ‪20‬‬ ‫ســال وســپس اردشــیر دوم ‪ 44‬ســال و اردشــیر‬ ‫ســوم ‪ 21‬ســال و در اخــر داریــوش ســوم ‪ 6‬ســالفرمانروای ایــران شــدند‪ .‬تــا ایــن کــه یونانیــان بــا‬ ‫فرمانروائــی اســکندر مقدونــی بــر ایــران تاختنــد و ســرزمین ایــران را تحــت ســلطه خــود در اوردنــد‬ ‫و بدیــن صــورت سلســله هخامنشــی از میــان رفــت‪.‬‬ ‫دولــت هخامنشــی وارث تمدنهــای قدیــم پیــش از خــود بــود و همــه علــوم و معــارف ملــل پیــش ‪،‬‬ ‫ماننــد ‪ :‬اشــور و بابــل و عیــام ‪ ،‬در بیــن اهــل ان ‪ ،‬در ان کشــور پهنــاور رواج داشــت ‪.‬‬ ‫بزرگتریــن شــهر علمــی و دانشــگاهی ان ‪ ،‬امپراتــوری بابــل بــود ‪ .‬در ایــن شــهر تعلیــم معــارف قدیــم‪،‬‬ ‫بــه دســت کاهنــان بابلــی و مغــان بــود ‪.‬‬ ‫اثار و تالیفات قدیم را به زبانهای اکدی و سومری و عیالمی و ارامی می خواندند ‪.‬‬ ‫ســتاره شناســان و ریاضیدانــان بابلــی در عصــر خــود مــــشهور افــاق بودنــد و علــوم خــود را همــراه با‬ ‫ســحر و جــادو بــه شــاگردان خــود مــی اموختنــد ‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪21‬‬ صفحه 11 ‫ ها‬ ‫دانستنی‬ ‫فرهنگ‬ ‫ایین و‬ ‫لــذا هــر چنــد ایــن احتمــال‬ ‫بســیار ضعیــف اســت‪.‬‬ ‫بعضــی محققــان ایــن روز‬ ‫را روز تولــد کــوروش نیــز‬ ‫می داننــد؛ ولــی از انجایــی‬ ‫کــه ثبــت تاریــخ تولــد و‬ ‫مــرگ در میــان مردمــان‬ ‫باســتان اهمیتــی نداشــته و‬ ‫انــان معتقــد بودنــد روزی‬ ‫کــه انســان کار بزرگــی‬ ‫کــرده اســت ارزش بــه ثبــت رســیدن دارد‪ ،‬و نــه تولــد و‬ ‫مــرگ‪ ،‬نمی تــوان از صحــت ایــن امــر اطمینــان داشــت‪.‬‬ ‫شــهریور روز کــه معنــای دیگــرش «شــهریاری بــر اراده و‬ ‫نفــس» می باشــد‪ ،‬بــه عنــوان روز پــدر در اییــن باســتانی‬ ‫نیــز شــناخته می شــود کــه در ایــن مناســبت‪ ،‬پــدران ایرانــی‬ ‫گرامــی داشــته شــده و بــرای ان هــا یکــی از زیباتریــن‬ ‫جشــن های ایرانــی برگــزار می شــده اســت؛ ایــن روز‬ ‫بــه عنــوان روز پــدر در اییــن قبــل از اســام نیــز شــناخته‬ ‫می شــو د ‪.‬‬ ‫عاطفه مهدوی‬ ‫جشن شهریورگان‬ ‫ایرانیــان باســتان در روز چهــارم شــهریور مناســبت های‬ ‫گوناگــون را گرامــی می داشــتند ‪.‬‬ ‫نــام مــاه شــهریور کــه شــکل تغییــر یافت ـ ه واژه اوســتایی‬ ‫َ‬ ‫«خشــت ِر َور» اســت بــه معنــای کشــور اســمانی‪ ،‬شــهریاری‬ ‫ارمانــی‪ ،‬ارجمنــد و شایســته و کشــور ارزوشــده اســت کــه‬ ‫البتــه مجــازا ً معنــای بهشــت می دهــد‪ .‬فرشــته این مــاه‪،‬‬ ‫در اســمان ها همیشــه خواهــان بزرگــی و شــکوه و مظهــر‬ ‫قــدرت رحمانــی بــوده و بــر روی زمیــن یــاری رســان بینوایــان و مظهــر رحــم و مــروت اســت کــه همــه‬ ‫پادشــاهان دادگــر را تحــت حمایــت خــود دارد‪.‬‬ ‫همچنیــن بــه گفتــه ابوریحــان بیرونــی در «اثارالباقیــه»‪ ،‬ایــن فرشــته مــوکلِ جواهــرات و فلــزات ارزشــمند‬ ‫بــرای صنعــت در دنیــا اســت و بــه دوام دنیــا کمــک می کنــد‪ .‬لــذا در کنــار برگــزاری ایــن جشــن کــه یکــی‬ ‫از جشـن های دوازده گانــه باســتان اســت کــه در ایــن روز مــردم بــه حضــور پادشــاهان رســیده‪ ،‬شــادباش‬ ‫می گفتنــد و بــه شــادی و پایکوبــی می پرداختنــد‪.‬‬ ‫هــر چنــد جزئیــات ایــن جشــن کــم کــم فرامــوش شــده‬ ‫ولــی شــواهد حاکــی از ان هســتند کــه در ایــن روز مــردم‬ ‫در خانه هــا اتــش افروختــه‪ ،‬ســپس مهمانــی برپــا کــرده‪،‬‬ ‫خوراکی هــای ویــژه تــدارک دیــده و ان هــا را بــه بینوایــان‬ ‫و نیازمنــدان تقدیــم می کردنــد‪.‬‬ ‫ســپس در هنــگام شــب و بــه مناســبت تغییــر هــوا‪ ،‬اتــش‬ ‫را بــه بــام خانه هــای خــود منتقــل می نمودنــد‪ .‬الزم بــه‬ ‫ذکــر اســت کــه اهمیــت جشــن شــهریورگان‪ ،‬تنهــا بــه‬ ‫ســبب تلفیــق نامهــا نیســت؛ در ایــن روز ســه اتفــاق بــزرگ‬ ‫نیــز گرامــی داشــته می شــده اســت‪ :‬تولــد داراب و مــرگ مانــی کــه هــر دو از شــخصیت های تاثیرگــذار‬ ‫ان دوران بودنــد و دیگــری گرامیداشــت روز پــدر‪.‬‬ ‫در مــورد داراب بایــد گفــت کــه بنابــر عقایــد بعضــی مورخــان و نیــز شــباهت های بســیار میــان داراب‬ ‫شــاهنامه بــا شــخصیت کــوروش کبیــر در متــون تاریخــی‪ ،‬برخــی معتقدنــد کــه ایــن دو نفــر یکــی هســتند‪،‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪22‬‬ ‫از طرفــی نمی تــوان اهمیــت ایــن جشــن را در میــان کشــاورزان ان دوران نادیــده گرفــت چــرا کــه ایــن‬ ‫روز از مهم تریــن روزهــا بــرای جامعــه کشــاورزی‬ ‫بــه حســاب می امــده اســت؛ در ایــن روز کشــاورزان‬ ‫بــه شــکرانه جمــع اوری محصــوالت کشــاورزی‬ ‫تابســتانی و نیــز امــاده ســاختن زمیــن بــرای کشــت‬ ‫پاییــزی‪ ،‬بــه شــادی و پایکوبــی پرداختــه و عــاوه‬ ‫بــر سپاســگزاری از اهورامــزدا بــا نیایــش و ســتایش‬ ‫از او طلــب می کردنــد‪.‬‬ ‫مــردم امیــدوار بودنــد در فصل هــای اینــده نیــز‬ ‫محصــوالت پــر بــار داشــته باشــند و از انجایــی کــه‬ ‫مــردم معتقــد بودنــد بــرای بــه دســت اوردن نتایــج‬ ‫مثبــت در هــر کاری نیــاز بــه جشــن و شــادی اســت‬ ‫لــذا کشــاورزان پــس از برداشــت محصــول تابســتان‪ ،‬در اغــاز کشــت و کار پاییــزی بــه پایکوبــی‬ ‫می پرداختنــد‪ .‬امــروزه ایــن جشــن کــه تقریبــا فرامــوش شــده در بعضــی مناطــق کرمــان گرامــی‬ ‫داشــته می شــود و در ان‪ ،‬زرتشــتیان بــا جمــع شــدن در نیایشــگاه ها بــه شــادی و نیایــش همگانــی‬ ‫می پردازنــد و روز پــدر را گرامــی می دارنــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪23‬‬ صفحه 12 ‫شغل‬ ‫حسنا سجادی‬ ‫مهندس معمار‬ ‫معمــاری‪ ،‬هنــر و فــن طراحــی و ســاختن بناهــا‪ ،‬فضاهــای‬ ‫شــهری و دیگــر فضاهــای درونــی و بیرونــی بــرای پاســخ‬ ‫هماهنــگ بــه نیازهــای کارکــردی و زیباشناســانه اســت‪.‬‬ ‫معمــاری بیــش از اینکــه تکنیــک و فــن باشــد‪ ،‬هنــر و ذوق‬ ‫اســت‪ .‬در واقــع مــی تــوان گفــت ظاهــر و نمــای شــهرها را‬ ‫مهندســان معمــار مــی ســازند‪ .‬معمــاری‪ ،‬کــه برخــی ان را مــادر‬ ‫هنرهــا مــی داننــد‪ ،‬قدمتــی بســیار طوالنــی در تاریــخ دارد و در‬ ‫ایــران نیــز بــه ســال هــا پیــش از اســام بــاز مــی گــردد‪.‬‬ ‫مهندس معمار چه کار می کند ؟‬ ‫کســی کــه طــراح و ســازنده بناهــا و ســاختمان‬ ‫هــا مــی باشــد‪ ،‬مهنــدس معمــار اســت‪ .‬مهندس‬ ‫معمــار‪ ،‬نقشــه هــای ســاختمان هــای جدیــد‬ ‫و برنامــه بازســازی و محافظــت از ســاختمان‬ ‫هــای قدیمــی را طراحــی مــی کنــد‪ .‬همچنیــن‬ ‫کار مهنــدس معمــار طــرح ریــزی ترکیــب و‬ ‫نحــوه قــرار گیــری مجموعــه ای از ســاختمان‬ ‫هــا و فضاهــای اطــراف انهــا نیــز مــی باشــد‪.‬‬ ‫او ایــن کارهــا را بــا تکیــه بــر علــم مهندســی‪،‬‬ ‫ذوق هنــری و شــناختی کــه از فرهنــگ‪ ،‬اداب‬ ‫و رســوم‪ ،‬جغرافیــای انســانی و طبیعــی محــل‬ ‫مــورد نظــر خــود دارد‪ ،‬انجــام مــی دهــد‪.‬‬ ‫نمونه فعالیت های مهندس معمار ‪...‬‬ ‫مهنــدس معمــاری می توانــد در زمینه هــای‬ ‫زیــر فعالیــت کنــد ‪:‬‬ ‫طراحــی (تــک بنــا یــا مجموعــه زیســتی کوچــک)‪ ،‬از طراحهــای اولیــه تــا مراحــل اجرایــی کار و‬ ‫طراحــی اجــزا و عناصــر تشــکیل دهنــده بنــا‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪24‬‬ ‫رهبــری و سرپرســتی دفاتــر مشــاور معمــاری (مهندســی‬‫مشــاور)‬ ‫نظــارت عمومــی و عالــی بــر صحــت انجــام کار در عملیات‬‫اجرایــی ســاختمانی (مهندســی ناظر)‬ ‫مدیریــت و هماهنگــی اجرایــی پروژه هــای معمــاری‬‫(مدیریــت پــروژه)‬ ‫تاســیس و سرپرســتی موسســات پیمانــکاری و احــداث‬‫ســاختمان‬ ‫همــکاری بــا کلیــه متخصصینــی کــه کار انهــا بــه نحــوی‬‫بــا ســاماندهی محیــط زیســت مرتبــط اســت‪ .‬ماننــد‬ ‫اکولوژیســت ها‪ ،‬جغرافــی دانــان‪ ،‬اقلیــم شناســان‪ ،‬برنامــه‬ ‫ریــزان اقتصــادی و اجتماعــی و‪...‬‬ ‫طراحــی پارک هــا و میادیــن شــهری و محوطــه ســازی‬‫انهــا‬ ‫مشــارکت در پروژه هــای برنامــه ریــزی و طراحــی‬‫شــهری و شهرســازی‬ ‫طراحــی تــک بناهــا در مقیــاس کوچــک و انجــام‬‫دکوراســیون داخلــی‬ ‫انجــام کارهــای پژوهشــی و اموزشــی در زمینــه طراحــی‬‫فضــا‬ ‫مهنــدس معمــار بایــد روش منــد و منطقــی باشــد‪ .‬همچنیــن بایــد برنامــه هــای طراحــی و نقشــه‬ ‫کشــی کامپیوتــری را بدانــد و بتوانــد در شــرایط کاری پرفشــار کار کنــد‪ .‬مهنــدس معمــار بایــد فــردی‬ ‫دقیــق‪ ،‬منظــم و خــاق باشــد و بــا تکیــه بــر قــدرت تجســم‪ ،‬ذوق هنــری و علــم مهندســی خــود‬ ‫بــه طراحــی نقشــه ی ســاختمان هــای مختلــف‬ ‫بپــردازد‪.‬‬ ‫کار مهنــدس معمــار بــا مهنــدس عمــران در‬ ‫گرایــش ســازه شــباهت هایــی دارد‪ .‬امــا یــک‬ ‫تفــاوت اساســی بیــن انهــا ایــن اســت کــه‬ ‫مهنــدس عمــران در طراحــی بنــا صرفــا بــه‬ ‫اصــول فنــی توجــه مــی کنــد ولــی مهنــدس‬ ‫معمــار عــاوه بــر اصــول فنــی‪ ،‬بــه جنبــه هــای‬ ‫زیبایــی شــناختی‪ ،‬روانشناســی و فرهنگــی ان بنــا‬ ‫نیــز توجــه دارد‪ .‬مهنــدس معمــار معمــوال بــر اســاس ایــده هــای فــردی‪ ،‬نیازهــای جامعــه‪ ،‬قوانیــن و‬ ‫مقــررات موجــود و خواســت و ســلیقه کارفرمــا‪ ،‬کار طراحــی ســاختمان هــا و بناهــا را انجــام مــی دهــد‪.‬‬ ‫معمــاری ماننــد بســیاری از مشــاغل نیســت کــه بتــوان ســاعات کاری مشــخصی بــرای ان تعریــف‬ ‫کــرد‪ .‬مهنــدس معمــار بــه طــور مــداوم بــا کار خــود درگیــر بــوده و ســاعت کاری بــرای او خیلــی‬ ‫معنایــی نــدارد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪25‬‬ صفحه 13 ‫ســفر خانــواده ی کرودهــا در انیمیشــن ‪2 Croods‬‬ ‫نیــز ادامــه دارد‪ .‬ان هــا هم چنــان بــرای بقــا بــا‬ ‫طبیعــت در حــال مبــارزه هســتند‪ .‬بــه اضافــه ی‬ ‫ایــن کــه خانــواده ی کرودهــا بــه دنبــال غــاری‬ ‫هســتند کــه بتواننــد دوبــاره در ان پنــاه بگیرنــد‪.‬‬ ‫ایــپ و گای در قســمت دوم بــه هــم نزدیک تــر‬ ‫شــده اند‪ .‬بــه عبارتــی رابطــه ی ایــپ و گای‬ ‫بخــش پررنگــی از داســتان اســت‪ .‬ان هــا طــی‬ ‫یــک شــکار ناموفــق‪ ،‬در یــک تلــه گیــر می افتنــد‪.‬‬ ‫و بدیــن ترتیــب بــا خانــواده ای اشــنا می شــوند‬ ‫کــه در گذشــته از گای نگهــداری می کرده انــد‪.‬‬ ‫ایــن خانــواده کــه یــک دختــر دارنــد در تالش انــد‬ ‫تــا بــا همــکاری پــدر ایــپ جلــوی رابطـه ی ایــپ‬ ‫و گای را بگیرنــد و ان هــا را از هــم جــدا کننــد‪.‬‬ ‫انیمیشن‬ ‫پانته ا پاد‬ ‫غارنشینان‪2‬‬ ‫انیمیشــن غارنشــینان‪ 2‬محصــول ســال‬ ‫‪ ،۲۰۲۰‬یــک پویانمایــی کمدی‪-‬ماجراجویــی‬ ‫امریکایــی اســت کــه بعــد از اســتقبال از‬ ‫قســمت اول ان تولیــد شــد‪ .‬ایــن پویانمایــی‬ ‫دنبالــه ی خانــواده ی کرودهاســت کــه در‬ ‫‪ ۲۰۱۳‬ســاخته شــد‪.‬‬ ‫خانــواده ی کرودهــا بیشــتر بــه طنــز زندگــی‬ ‫ماقبــل تاریــخ‪ ،‬خطــرات زندگی هــای‬ ‫فــردی و بیــرون از غــار و مــن جملــه تاریــخ‬ ‫شــکل گیری کارهــای بــدوی می پــردازد‪.‬‬ ‫شــبیه دفــاع از خــود‪ ،‬بــه دســت اوردن غــذا‪،‬‬ ‫قصــه گفتن هــای اغــاز بشــریت و ایــن کــه‬ ‫اتــش و نــور از کجــا و چطــور بــرای انســان ها‬ ‫ناشــناخته بــوده اســت‪ .‬در فصــل اول گای بــه‬ ‫از ان جایــی کــه انیمیشــن ‪ 2 Croods‬ادامـه ی داســتان خانــواده ی کرودهاســت (‪ ،)Croods‬بهتــر‬ ‫اســت ابتــدا خالص ـه ی قســمت اول ان را مــرور کنیــم‪« .‬ایــپ» در یــک خانــواده از انســان های‬ ‫غارنشــین زندگــی می کنــد کــه بــا شــکار بــه روش زمــان ماقبــل تاریــخ زندگــی خــود را‬ ‫می گذراننــد‪ .‬در ابتــدای داســتان‪ ،‬ایــپ چگونــه زنــده مانــدن خانــواده خــود را شــرح می دهــد‪.‬‬ ‫ایــن کــه بــا وجــود خطــرات بســیار و از بیــن رفتــن دیگــر خانواده هــا‪ ،‬خانــواده ای ایــپ هنــوز‬ ‫زنــده مانده انــد‪ .‬زنــده مانــدن کرود هــا در گــرو قوانیــن ســختی اســت کــه پــدر خانــواده دیگــر‬ ‫اعضــا را مجبــور بــه رعایــت ان هــا می کنــد‪.‬‬ ‫نــور درخشــانی یــک شــب ایــپ را بــرای بیــرون رفتــن از غــار و دنبــال کــردن تشــویق می کنــد‪.‬‬ ‫طــی دنبــال کــردن ایــن نــور ایــپ بــا پســری بــه نــام «گای» اشــنا می شــود‪ .‬گای فــردی اســت‬ ‫کــه ایــپ را بــه زندگــی در دنیــای بیــرون از غــار تشــویق می کنــد‪ .‬امــا خانــواده ی کرودهــا مقیــد‬ ‫بــه زندگــی درون غــار هســتند‪ .‬ان هــا بعــد از ویرانــی غــار مجبــور بــه ادامـه ی مســیر همــراه بــا‬ ‫گای می شــوند‪ .‬گای بــه دنبــال پیــدا کــردن جایــی اســت بــه نــام «فــردا» یــا «اینــده»‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪26‬‬ ‫ایــپ می گویــد کــه دنیــا در حــال نابــودی اســت و از ایــپ‬ ‫می خواهــد کــه بــه او ملحــق شــود‪ .‬زندگــی بیــرون از غــار‬ ‫بــرای خانــواده ی کرودهــا کــه بیشــتر زندگی شــان را در غــار‬ ‫گذرانده انــد‪ ،‬چیــزی غیرممکــن اســت‪ .‬ان هــا بــه دنبــال غــاری‬ ‫جدیــدی می گردنــد تــا زندگی شــان را اغــاز کننــد‪.‬‬ ‫بــا ایــن حــال انیمیشــن غارنشــینان‪ 2‬بیشــتر بــه پیش زمینـه ی‬ ‫زندگــی گای می پــردازد‪ .‬ایــن کــه چطــور او ایــن مســیر را‬ ‫اغــاز کــرده اســت و رابطــه ی ایــپ و گای چیــزی اســت کــه‬ ‫‪ 2 Croods‬روی ان ســرمایه گذاری زیــادی کــرده اســت‪ .‬در‬ ‫ادامـه ی متــن شــرح کاملــی داده می شــود تــا مشــخص شــود انیمیشــن خانــواده کرودهــا‬ ‫‪ 2‬بــه علــت زیــاده روی و تمرکــز بــر روی اضافــات داســتانی‪ ،‬نداشــتن کاراکترهــای جــذاب‬ ‫و جدیــد‪ ،‬و نبــود الیــه ی مفهومــی مســیر درســت و یــا خوبــی را طــی نکــرده اســت‪.‬‬ ‫ســرمایه گذاری ای کــه فیلمســاز بــر پــارت دوم ایــن فیلــم پــس از گذشــت هفــت ســال‬ ‫داشــته‪ ،‬تبدیــل بــه محصولــی ســرگرم کننــده بــرای رنج هــای پاییــن ســنی شــده اســت‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪27‬‬ صفحه 14 ‫گیم‬ ‫ثنا محمدی‬ ‫فورتنایت‬ ‫فورتنایــت یــک بــازی ویدئویــی انالیــن اســت کــه توســط‬ ‫اپیــک گیمــز توســعه یافتــه و در ســال ‪ ۲۰۱۷‬منتشــر شــد‪.‬‬ ‫ســال ‪ ۲۰۱۱‬بــود کــه اولیــن بــار فورتنایــت بــا هــدف‬ ‫نمایــش قــدرت موتــور گرافیکــی انریــل ‪ ۴‬معرفــی شــد‪.‬‬ ‫پلتفرم هــای ایــن بــازی اکــس باکــس وان‪ ،‬اکــس باکــس‬ ‫ســری اکــس‪ ،‬پلی استیشــن ‪ ،۴‬پلــی استیشــن ‪ ،۵‬نینتنــدو‬ ‫ســوئیچ‪ ،‬مایکروســافت وینــدوز و سیســتم عامــل مــک و‬ ‫ای او اس و اندرویــد هســتند‪.‬‬ ‫ایــن بــازی توانســت بســیار موفــق باشــد‪ .‬ایــن بــازی تــا بــه‬ ‫حــال بــا ســازندگان ســری فیلم هایــی از جملــه مــارول و‬ ‫دی ســی همــکاری کرده اســت‪.‬‬ ‫ایــن بــازی در هــر فصــل یــک ســیزن بــه ان اضافــه می شــود کــه در ان ســیزن حالت هــای مختلــف‬ ‫انیمیشن هاســت‪.‬‬ ‫در حــال حاضــر‪ ،‬فورتنایــت ســه بخــش بــازی‬ ‫را داراســت کــه هــر ســه بــا یــک موتــور بــازی‬ ‫ســاخته شــده اســت‪.‬‬ ‫فورتنایت بتل رویال‬ ‫یــک بخــش بازیکــن علیــه بازیکــن اســت کــه‬ ‫تــا ‪ ۱۰۰‬بازیکــن ظرفیــت دارد‪ .‬بازیکنــان در ایــن‬ ‫حالــت می تواننــد بــه صــورت تک نفــره‪ ،‬دو‬ ‫نفــره یــا جوخـه ای بــازی کننــد (حالــت جوخــه ای‬ ‫معمــوالً بیــن ‪ ۳‬تــا ‪ ۴‬نفــر ظرفیــت دارد)‪.‬‬ ‫بازیکنــان بــدون داشــتن هیــچ اســلحه ای بــه صــورت چتربــازی پرتــاب می شــوند و در هنــگام فــرود‪،‬‬ ‫بایــد بــه دنبــال اســلحه‪ ،‬مه ّمــات و منابــع بــرای زنــده مانــدن بگردنــد‪ .‬بــا گذشــت زمــان حلقـه ای کــه‬ ‫نقشــه بــازی را احاطــه کــرده کوچک تــر می شــود و هنگامــی کــه بازیکنــان در خــارج حلقــه تعییــن‬ ‫شــده باشــند‪ ،‬بــه مــرور خواهنــد مــرد‪ .‬ایــن فراینــد باعــث می شــود کــه بازیکنــان مجبــور بــه مانــدن‬ ‫داخــل حلقــه و کشــتن دیگــر بازیکنــان بــرای بقــا باشــند‪ .‬اخریــن نفــر (در بعضــی مــوارد دو نفــر یــا یــک‬ ‫جوخــه) باقیمانــده برنــده بــازی می شــود‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪28‬‬ ‫ایــن بــازی بــا مــارول کامیکــس هــم کاری‬ ‫کــرده و اســکین اکثــر شــخصیت های مــارول را‬ ‫ساخته اســت‪ .‬همچنیــن قدرت هایــی همچــون‬ ‫قــدرت اســتارک‪ ،‬قــدرت دکتــر دووم‪ ،‬قــدرت‬ ‫اســتورم و همچنیــن ثــور را بــه بــازی اضافــه‬ ‫کرد ه اســت‪.‬‬ ‫فورتنایت کریتیو‬ ‫حالتــی در ســبک «‪ »SandBox‬اســت کــه‬ ‫شــباهت بســیار زیــادی بــه بــازی ماینکرفــت‬ ‫دارد‪ .‬در ایــن حالــت بازیکنــان ازادنــد تــا بــا‬ ‫اجزایــی کــه در دســترس دارنــد هرچــه را کــه‬ ‫می خواهنــد و در بعضــی مــوارد حالــت بــازی‬ ‫مــورد عالقــه خــود را بســازند‪.‬‬ ‫فورتنایت نجات دنیا‬ ‫یــک حالــت تــاش بــرای بقــا و یــک بــازی ویدئویــی گروهــی اســت‪ .‬بازیکنــان بایــد در ایــن بخــش بــا‬ ‫اســتفاده از اســلحه ها و وســایلی کــه در مراحــل مختلــف پیــدا می کننــد‪ ،‬بــا جانورانــی زامبــی ماننــد بــه‬ ‫نــام هاســک مبــارزه کننــد و وی بــاک (پــول بــازی) را بدســت اورنــد‪.‬‬ ‫در هــر ســه حالــت‪ ،‬بازیکنــان می تواننــد بــا کلنگــی کــه‬ ‫در اختیــار دارنــد‪ ،‬ســاختمان ها و اکثــر اجــزای داخــل‬ ‫بــازی را بشــکنند و چــوب‪ ،‬فلــز یــا اجــر دریافــت کننــد‪.‬‬ ‫در کل حالت هــای بــاال بازیکنــان می تواننــد بــا اســتفاده‬ ‫از اجــزای به دســت امــده بــرای خــود ســنگر درســت‬ ‫کننــد کــه ایــن ســنگر می توانــد بــه شــکل های مختلفــی‬ ‫از جملــه دیــوار‪ ،‬کف پــوش و پلــکان باشــد‪.‬‬ ‫تمــام حالت هــای بــازی‪ ،‬رایــگان اعــام شــده اند‪ .‬بــا‬ ‫این حــال از ســال ‪ ۲۰۱۹‬میــادی بخــش فورتنایــت نجــات دنیــا نیــاز بــه خریــد دارد و رایــگان نیســت‪.‬‬ ‫یوروگیمــر ایــن بــازی را در جایــگاه ‪ ۳۲‬از فهرســت خــود بــا عنــوان «‪ ۵۰‬بــازی برتــر ســال ‪ »۲۰۱۷‬قــرار‬ ‫داد وجــود میلیونــی بازیکنــان نیــز‪ ،‬خــود می توانــد نشــانی از موفقیــت بــازی باشــد‪.‬‬ ‫افزایــش تعــداد بازیکنــان و توجــه عمومــی بــه فورتنایــت موجــب شــده تــا تورنمنت هایــی بــا جوایــز‬ ‫ســنگین بــرای ایــن بــازی برگــزار شــود‪ .‬در جــام جهانــی فورتنایــت ‪ ۲۰۱۹‬کــه در یــک ســالن ‪ ۲۳‬هــزار‬ ‫نفــری در نیویــورک برگــزار شــد قهرمــان مســابقات در بخــش انفــرادی چهــار میلیــون دالر و قهرمــان‬ ‫بخــش دو نفــره ســه میلیــون دالر جایــزه دریافــت کردنــد‪.‬‬ ‫در ‪ ۱۸‬مــرداد ‪ ۱۳۹۷‬نســخه اندرویــد بــازی منتشــر شــد‪ .‬ابتــدا نســخه تنهــا در اختیــار گوشــی های‬ ‫سامســونگ گلکســی بــود و بــا جدیدتریــن پرچمــدار ایــن شــرکت یعنــی گلکســی نــوت ‪ ۹‬معرفــی شــد‪.‬‬ ‫ایــن بــازی پــس از گذشــت ‪ ۲‬ســال در پلــی اســتور و اپ اســتور منتشــر شــد‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪29‬‬ صفحه 15 ‫بازی‬ ‫درایــن هنــگام دســته مقابــل کــه منتظــر پرتــاب‬ ‫شــدن چــوب الــک درهــوا هســتند‪ ،‬بــه دنبالــش‬ ‫مــی دونــد تــا ان را بگیرنــد‪ .‬اگــر چــوب الــک را‬ ‫درهــوا گرفتنــد‪ ،‬بــازی بــه نفــع انهــا تمــام مــی‬ ‫شــود و گــروه بــا زنــده بــازی را بــه گــروه دوم‬ ‫واگــذار مــی کننــد‪.‬‬ ‫امــا اگرچــوب الــک را نگرفتنــد‪ ،‬یکــی ازبازیکنان‬ ‫همــان دســته اول‪ ،‬چــوب الــک را برمــی دارد و‬ ‫از همــان محلــی کــه بــه زمیــن افتــاده اســت‬ ‫بــه طــرف محلــی کــه از انجــا بــه هــوا پرتــاب‬ ‫شــده‪ ،‬نشــانه گیــری کــرده و پرتــاب مــی کنــد‪.‬‬ ‫طــوری کــه در همــان محــل بــه زمیــن بنشــیند‪.‬‬ ‫شاینا مفتخری مظاهری‬ ‫الک دولک‬ ‫ایــن بــازی یکــی از قدیمی تریــن بازی هــای بومــی‬ ‫محلــی اســت کــه اجــرای ان در شــرایط فعلــی بــا نــوع‬ ‫اســکان شــهری شــاید امــکان پذیــر نباشــد‪ .‬توصیــه‬ ‫می شــود بــرای اجــرای ان حتمــاً شــرایط ایمنــی را‬ ‫بایــد در نظــر گرفــت‪ .‬ا َل ُد َل یــا الــک دلــک‪ ،‬دو پــاره‬ ‫چــوب اســت کــه بــدان بــازی کننــد یکــی دراز و دیگــری‬ ‫کوتــاه‪ .‬چــوب دراز را دولــک و کوتــاه را الــک نامنــد‪.‬‬ ‫ایــن بــازی در شــهرها و نواحــی مختلــف بــه نــام هــای‬ ‫گوناگــون نامیــده مــی شــود بقــرار زیــر‪:‬‬ ‫الــک دولــک (طهــران)‪ ،‬چلــک مســته (شــیراز)‪ ،‬لگــدار‬ ‫(الر)‪ ،‬پــل جفتــک (اصفهــان)‪ ،‬چفتــه بــازی (کرمــان)‪،‬‬ ‫ارچــه خلــوف (مازنــدران)‪ ،‬الــه چــو (بروجــرد و همــدان)‪،‬‬ ‫لوچنبــه (مشــهد)‪ ،‬گال چــوب (نیشــابور)‪ ،‬اکــه اوتیــن‬ ‫(ایــام)‪ ،‬پتیمــار بــازی (گیــان)‪ ،‬الــک بــازی (بیرجنــد)‪،‬‬ ‫الــوکان (کردســتان‪ ،‬ســنندج)‪ ،‬پیــل دســته (تبریــز)‪،‬‬ ‫اَمِــی بــی (بهبهــان)‪ ،‬هالکوتــه (ســمنان)‪ ،‬االچنبــش‬ ‫(قزویــن)‪ ،‬الــکان چوچــکان (کابــل)‪ ،‬گال چنبــه (هــرات)‪،‬‬ ‫چیلــی‪ .‬چالــک‪ .‬چیلــه بــازی (در ممالــک اســیای مرکــزی‬ ‫تاشــکند و بخــارا و خجنــد و ســمرقند)‪.‬‬ ‫در انتخــاب یــار‪ ،‬ســرعت و قــوای جســمانی اهمیــت دارد‪ .‬بعــد از یارگیــری‪ ،‬دو دســته بین خودشــان‬ ‫قرعــه مــی اندازنــد تــا معلــوم کننــد کــدام دســته بــازی را شــروع کننــد‪ .‬سردســته ای کــه مــی‬ ‫خواهــد بــازی را شــروع کنــد‪ ،‬در یــک محــل از زمیــن بــازی دو تــا ســنگ را بــه فاصلــه یــک وجــب‬ ‫دســت‪ ،‬کنــار هــم قــرار مــی دهــد‪ .‬بعــد چــوب الــک را روی ان مــی گــذارد وچــوب دولــک را بــه‬ ‫دســت مــی گیــرد‪ .‬یارانــش هــم دور سردســته جمــع مــی شــوند‪.‬ان وقــت بــا اجازه ســر دســته دوم‬ ‫بــازی را شــروع مــی کننــد‪ .‬ابتــدا نــوک چــوب دولــک را زیــر چــوب الــک مــی گــذارد و بــا چنــد‬ ‫بــار حرکــت دادن ان بــه چــپ و راســت‪ ،‬بــا یــک حرکــت چــوب الــک را بــه هــوا پرتــاب مــی کنــد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪30‬‬ ‫درایــن وقــت بازیکنــی کــه الــک را بــه هــوا پرتــاب کــرده اســت‪ ،‬در ان محــل ایســتاده تــا بــا‬ ‫چــوب دولــک مانــع بــه زمیــن رســیدن چــوب الــک شــود‪ .‬حتــی مــی توانــد بــا همــان چــوب‬ ‫دولــک بــه چــوب الــک بزنــد وان را دوبــاره بــه هــوا پرتــاب کند‪.‬امــا اگــر نتوانــد مانــع بــه زمیــن‬ ‫افتــادن الــک شــود‪ ،‬ایــن بــار نوبــت ان بازیکــن تمــام شــده و بــازی را بــه یکــی از یــاران خــود‬ ‫تحویــل مــی دهــد کــه بــازی را ادامــه دهــد‪.‬‬ ‫ولــی اگــر الــک راطــوری زد کــه بــه هــوا پرتــاب شــد‪ ،‬درمحلــی دیگــر بــه زمیــن افتــاد‪ ،‬همــان‬ ‫بازیکــن کــه الــک را بــه هــوا پرتــاب کــرده بــا چــوب دولــک فاصلــه بیــن الــک تــا محلــی کــه‬ ‫چــوب الــک از انجــا بــه هــوا پرتــاب شــده را انــدازه گیــری مــی کنــد و گروهشــان امتیــاز مــی‬ ‫گیرد‪(.‬هریــک بــار انــدازه دولــک ‪،‬یــک امتیــاز اســت) بــازی دوبــاره ادامــه پیــدا مــی کنــد تاهــر‬ ‫دســته کــه تــوام اســت حدنصــاب امتیــاز راکســب کنــد برنــده بــازی مــی شــود‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪31‬‬ صفحه 16 ‫تصویری از بازی فورتنایت‬ صفحه 17