ماهنامه زیر و بم شماره 37
ماهنامه زیر و بم شماره 37
ماهنامه زیر و بم شماره 37
2
زیر و بم
دورهجــدید| شماره37
3
ماهنامهفرهنگی،اجتماعی
صاحب امتیازومدیرمسئول:
مجید اخشابی
دبیر تحریریه :ندا کشاورز
زیر نظر شورای سیاست گذاری و سردبیری:
مجید اخشابی ،دکتر محمد رحیمی ،دکتر
مجید نعمانی ،فرزاد اخشابی ،ندا کشاورز
زیروبم شماره 37
ماهنامهفرهنگی،هنری،اجتماعی
نشانی دفتر مجله :ضلع جنوب غربی پل
میرداماد ،پالک ،414واحد 12
تلفن88883315:
پیامک1000088883315:
4
زیر و بم
دبیرسرویسهایفرهنگی،هنری:
شادیبلوطی
همکارانتحریریه:
ادبی:
حسینمتولیان،دکترعلیرضاحسینی،پژمان
سلطانی،نسترنکرباسچی
سینما،تئاتروتلویزیون:
شادان اشرف کیا ،مژگان صدف زاد ،محمد تقی زاده،
شبدیسبختیاری،مائدهراستی،زهرارضاپور
مهسا حدادی
با تشکر از فرزام شکاری ،شهنام صفاجو (مدیر
روابط عمومیسینماحقیقت)،گروهسینماییهنر
وتجربه
موسیقی:
محمودتوسلیان،شادیبلوطی،نیماکاوه،بهراد
رضازاده
باهمکاریپایگاهخبری،تحلیلیموسیقیزیروبم
هنرهایتجسمی:
شادیبلوطی
سرویسسالمت:
دکترافسانهگودرزی،دکترحمیدرضاعلیزاده اطاقور،
دکترمریمحاجی لو،دکترعلیرضانورمحمدی
سرویسسبکزندگی:
روشنک هورفر ،رویا قربانی ،شادان اشرف کیا،
محمدحسینکشاورز،رضاکشاورز،سحرغربی،
ملیحهاحمدبیگی،سودابهپناهنده،گلساسادات
بحری،افسونفروتن،علیحسن پور
سرویسترجمه:
فرشتهاخوان،مهساعبداللهی
صفحه اراییوگرافیک:
محمداحتشامی
جلد:احسانعربگری
ویراستار:فرشتهاخوان
تیمگفتگویتصویری(گفتگو،تصویر،تدوین):
مرضیهجعفری،میالدبحرینی پور
سهندداداشی نسب،بهرادرضازاده،نیمااعتصام،
گلساساداتبحری
اموراینترنتی:
سحرغربی،سودابهپناهنده،افسونفروتن
روابط عمومی و امور مالی :گندم احمدی تفرشی
امور اداری :اکبر اخشابی
تبلیغاتوامورمشترکین:رویاقربانی،فرشتهاخوان،
کانونتبلیغاتیپریزاد
چاپ و صحافی :انتخاب رسانه
فـــهرست
06سرمقاله
08نیایش
10گلشن راز (قسمت)2
11عرفان و زبان
12فیلسوفی که زاده شد تا کفاشان را بیازارد!
13کاوشی در فهم بشری با هیوم
14تک بیتی هایعاشقانه
15کتابخانهزیروبم
16طنز ادبی
17شاعرانه
18ضرب المثل ها
19پاسخ های رندانه و بداهه شاعران
20سینمای ایران و جهان
22نگاهی به تاریخ سینمای مجارستان
23نقد تئاتر« :الیور توئیست»
24سینمای کالسیک« :پرتقال کوکی»
26از برفک تا درفک با گیتی خامنه :عاشق انچه هستم
که اغازش کرده ام!
29نقد و معرفی سریال« :سایه بان»
30
زیروبمبهشادمختاری:اصالسینمایهالیوودراقبول
ِ
ندارم!
32
زیروبم ژاله درســتکار ،بازیگر تئاتر ،ســینما و
ِ
تلویزیون :بد عاشق می شوم ،اگر بشوم!
35گفتگــو با امیر اســکندر بــه بهانه «مــادری»:
سرمایه گذاری در فیلم کوتاه برگردان ندارد!
36نقد ســینمایی :نگاهی به فیلم «ملــی و هزار راه
نرفته اش»
37معرفیانیمیشن
38گپیباسلطانعضله خان!سلمان خان:ازماشین های
بزرگ متنفرم و هنوز ریشکا سوار می شوم!
40روایت مجید درخشانی از بدهی ده هزارتومانی به
استادلطفی
41نقد موسیقی :جوان مرگی موسیقی پاپ
42
زیروبم کاوه افاق ،خواننده ،اهنگ ساز و شاعر در
ِ
سبک پاپ-راک :شانسی خواننده شدم!
46زیروبم اوا :تازه های نشر
47از نفی ریتم محوری تا رعایت استانداردهای ساحت
هنر
48از صعود روح تا کنسرت های ارام در موسیقی سنتی
49ویولن همسایه
50پای درددل علیرضا روزگار :برای رســانه ای که
سروتهندارد،متاسفم!
52
زیروبم اهنگ ســاز «هری پاتر» ،جــان ویلیامز:
ِ
فیلم هایم را پس از انتشار نمی بینم!
54حسرت پیوندی ابدی ،در اندیشه «بویز»
56معرفی سبک :رئالیسم جادویی
57هنرخوشنویسی
58در قلب حادثه :رابرت کاپا
59عکاسی پرتره با موبایل
61اصول اخالق بین المللی حرفه ای رسانه ای
62ایین ها ،اداب و رســوم ایران کهن ،ســرمایه ای
شگرفتبرایتوسعهگردشگری
64غار یخی چما ،بزرگ ترین منبع اب شیرین ایران
65اینجا همیشه دما زیر صفر است!
66زیوراالت و معرفی عطر
68اخبار مد
70گپی زیباترین دختر جهان
71راهنمای ست کردن رنگ ها
72فصل جدید ،دکوراسیون جدید
74حرکت در سکون دکوراسیون (قسمت)2
75باغبانی
76تکنولوژی
77زیروبم موفقیت
78بررسی اجمالی تابعیت کشتی و اثار ان
79اینترنت و اعتیاد به ان
80یک دقیقه بیشــتر در ســتاره باران «اپرا» میان
لرزش هایگاه وبی گاهتهران!
84سالمت عمومی
85زیبایی
86روان شناسی
87طب سنتی
88اشپزی
90ورزشی
92از دنیای ورزش تا فشن با رونالدو
93سالم زندگی
94ایرانگرام
96هنرنماییبابه دردنخورها!
97جدول
دورهجــدید| شماره37
5
6
زیر و بم
هو الجمیل
ارزو
همیشــه کلمه ارزو مرا به یاد شــعری که از استاد علی معلم
خوانده ام ،می اندازد:
خرمننکاشته هامون،چشمهنگواتشفشونه
بشمریننداشته هامون،هزارهزارتاکهکشونه
ارزو دریای شوره ،دریای شور زندون ماهه
ماهیا تشنه ترین ،روی لباشون اهه و اهه
بخت ماهیا سیاهه...
دریاهای شور عمیق اند و گسترده و بیکران ،باشکوه و دلفریب اند
و در عین حال تلخ و شور که هرچه از ان ها بنوشی جز تشنگی و
خواهی بیشتر نصیب دیگری ندارد؛
دوباره ِ
درست مثل ارزو...
شایدشنیدهباشیدافسانهمردسنگ تراشوارزوهایپی درپی اشرا:
وقتی با نارضایتی و گله مندی از روزگار و کسب وکار و معیشت
خود از نزدیکی خانه بازرگانی متمول می گذشته است و از میان درب
باز ،درون خانه مجلل و باغ و نوکران بازرگان را می بیند ،به حال او
غبطه می خورد و با خود می گوید این بازرگان چقدر ثروت دارد!! ارزو
می کند جای بازرگان باشد ...خداوند اجابت می کند ...به بازرگانی با
مال فراوان بدل می شــود ...تا مدتی تصور
جاه و جالل و مکنت و ِ
می کند از همه قدرتمندتر و توانمندتر است ...تا روزی که حاکم شهر
را از نزدیک می بیند؛ همه به او احترام می گذاشتند حتی بازرگانان!
دوباره ارزو می کند این بار جای حاکم باشد و از همه قدرتمندتر...
ارزویش براورده می شود ...خود را درحالی که روی تخت روان نشسته
اســت می بیند که مردم به او تعظیم می کنند .متوجه نور خورشید
می شود ،احساس می کند تندی و گرمای ان شدیدًا او را می ازارد.
به فکر فرو می رود؛ اری خورشید از همه قدرتمندتر است!
ارزو می کند ...خورشید می شود ،با تمام نیرو سعی می کند به زمین
بتابــد و ان را گرم کند ...پس از مدتی ابری ســیاه و بزرگ از راه
می رسد و جلوی تابشش را می گیرد!
می اندیشد ...قدرت ابر از او بیشتر است .می خواهد ابر شود! چنین
می شــود ...باد می وزد ،او را به این طرف و ان طرف می کشاند! ارزو
می کند باد شود! باد می شود و سبکبال به این سو و ان سو می رود و
همه را با خود می برد ...به صخره می رسد!
قــدرت تکان دادنــش را ندارد با خود می گوید پس بی شــک
قوی ترین صخره است!
تبدیل به سنگی عظیم می شود و همان طور که با غرور محکم
بر جایش ایستاده بود و احساس قدرت می کرد صدایی می شنود!
احســاس می کند دارد ُخرد می شــود .نگاهی به زیر می اندازد و...
سنگ تراشی می بیند که با قلم و چکش به جانش افتاده!!!
البته هیچ یک از این ســطور از ارزش ،اهمیت ،زیبایی و ماهیت
نعمت گونهارزونمی کاهد:
مسیر زندگی ادم ها همان مسیر ارزوهایشان است.
سرمقــاله
ارزوها پیش نمایش و پیش نویس خواسته های ایده ال و دلخواه
صاحبانشان هستند؛ مثل ستاره های بخت سوسو زدنشان ،مسیر و
مقصدرامی نمایانند.
ارزوهای خوب ،نعمت اند و هدیه ای مستقیم از خود خدا که مثل
نقشهوسودایگنج،خودبه خودکوله بارسفروجستجورامهیامی کنند.
ارزوهای خوب ارزوهای امیدوارانه اند ،دیر و دور نیستند ،منطقی و
روشن و دردسترس اند .شوری و تلخی ارزو وقتی گرفته می شود که
با خیر توام می شود :ارزوی خیر...
در دوره دبیرســتان معلم باذوقی داشتیم که مثال جالبی می زد؛
می گفت:فکرکنیدارزووامید،دختروپسرهمسایه اندکهاگربخواهید
دستشان را بگیرید برای امید به سادگی امکان پذیر است؛ ولی برای
ارزو باید سال ها صبر کنید ،درستان را تمام کنید ،سربازی بروید ،شغل
مناسب پیدا کنید ،خواستگاری کنید و نهایتًا با او ازدواج کنید.
بله ارزوی زیبا ،امیدوارانه و خیر ،موهبت خداســت که همیشه
صاحبش را در موقعیت و مسیری قرار می دهد که از خیلی پیش تر
صالحیت ،کفایت و لیاقتش را برای به دســت اوردن ان در خود
بسنجد ،ارتقا دهد و نهایتًا کسب کند و چه چیز بهتر از این!
البتهانتخابوگلچینارزوهایمنطقیوشدنیازمیانهزارانارزوی
محال،خودفرایندصعب،سختودشواریستکهبدونرهیافتعقلی
بشری و درنهایت هدایت الهی ،خود امید و ارزویی محال است.
و اما در پایان ،دو گفت وشنود زیبا از
زین العابدین امام سجاد (ع)« :خدایا! از دعایی که حجاب جلوی
ان را فراگرفته و امیدی که خالف واقع است به تو پناه بریم».
و
خطاب خداوند به موسی« :در دنیا ارزوی طوالنی نداشته باش؛
زیرا سنگدل می شوی».
و سخن اخر اینکه در استانه ورود به سالی جدید و برگ دیگری
از دفتر عمرم ،درحالی که در امواج زیبا و پیش برنده ی مهر و محبتتان
غرقم ،هزاران امید و ارزوی خیر و زیبا بدرقه راهتان می کنم .باشد
که هستی بخش در شادی و رضایت و خیر غرقتان کند.
با ارادت و احترام:
مجیداخشابی
بازنشر اهنگ «خانه به دوش»
قابل دسترسی و دانلود
از طریق اسکن بارکد
سایت رسمی:
پایگاه خبری زیروبم نیوز:
کانال تلگرام:
صفحهاینستاگرام:
www.majidakhshabi.com
www.zirobamnews.com
telegram.me/majidakhshabi
instagram.com/majidakhshabi
دورهجــدید| شماره37
7
نیایش
اهنگ سوره فاتحه الکتاب (حمد)
منبع :تفسیر نمونه ،ایت اهلل ناصر مکارم شیرازی
از زبان بندگان
این سوره اساسا با سوره های دیگر قران از نظر لحن و
اهنگ فرق روشنی دارد؛ به خاطر اینکه سوره های دیگر همه
به عنوان سخن خدا است ،اما این سوره از زبان بندگان است
و به تعبیر دیگر در این سوره خداوند طرز مناجات و سخن
گفتن با او را به بندگانش اموخته است.
حمد و نیاز
اغاز این سوره با حمد و ستایش پروردگار شروع می شود و
با ابراز ایمان به مبدء و معاد (خداشناسی و ایمان به رستاخیز)
ادامه می یابد ،و با تقاضاها و نیازهای بندگان پایان می گیرد.
انسان اگاه و بیداردل ،هنگامی که این سوره را می خواند،
احساس می کند که بر بال و پر فرشتگان قرار گرفته و به
اسمان صعود می کند و در عالم روحانیت و معنویت لحظه به
لحظه به خدا نزدیک تر می شود.
ارتباطبی واسطه
این نکته بسیار جالب است که اسالم بر خالف بسیاری
از مذاهب ساختگی یا تحریف شده که میان (خدا) و (خلق)
واسطه ها قائل می شوند به مردم دستور می دهد که بدون
هیچ واسطه با خدایشان ارتباط برقرار کنند.
این ســوره تبلوری اســت از همین ارتبــاط نزدیک و
بی واسطه خدا با انسان و مخلوق با خالق.
در اینجا تنها او را می بیند ،با او ســخن می گوید ،پیام او
را با گوش جان می شنود ،حتی هیچ پیامبر مرسل و فرشته
مقربی در این میان واسطه نیست و عجب اینکه این پیوند و
ارتباط مستقیم خلق با خالق اغازگر قران مجید است.
پیامی که قبل از گوش
به دل و وجدان جهانیان رسید
به بهانه زادروز
(س)
زینب کبری
منبع :کتاب «زینب فریاد فرمند» ،انتون بارا (نویسنده
و محقق مسیحی لبنانی»
زینب (س) که در بالغت و شهامت یادگار و نشانه پدرش علی
(ع) و پــرورده خاندان فصاحت و کرامت بــود ،ندایی براورد که در
فضای جهان امتداد یافت و به رغم اقداماتی که برای وارونه جلوه
دادن و از بین بردن محتوا و اهداف انقالب بزرگ برادرش صورت
می گرفت ،پیام ان را پیش از انکه به گوش جهانیان برساند به دل و
وجدان انان رسانید و درنتیجه ،حقیقت الهی برای کسانی که اگاهانه
یا ناخوداگاه دوروبر باطل را گرفته بودند ،اشــکار گردید و جز این
نمی توانست باشد .چنان که قران کریم می فرماید:
َو َیاتی ا ُ
ون (توبه)32 /
ُوره َو لَو َک ِر َه الکاف ُِر َ
هلل اِّل اَن ُیت ُّ
ِم ن َ
«و خداوند جز این نمی خواهد که نورش را گسترده تر و کامل تر
سازد؛ هرچند کافران را خوش نیاید».
ُ
پس ،سالم بر زینب بزرگ بافضیلت ،ا ّم المصائب ،ملکه جهان،
عقیله زنان ،همسنگ ،همدل و همراز پنجمین تن از ال عبا ،پرستار
امام سجاد (ع) ،ستون بارگاه عظمت ،سرور بانوان ،همشیره امام حسن
مجتبی «اُ ّم اخیها» عابده دودمان علی ،معصومه صغری ،مورداحترام
و توجه مردم ،فرزند علی و فاطمه ،گریان ،ستمدیده و تنها.
8
زیر و بم
نیایش
منبع :مناجات نامه خواجه عبداهلل انصاری
الهی! گاهی به خود نگرم گویم از من زارتر کیســت ،گاهی به تو نگرم گویم از من
بزرگوارتر کیست؟ گاهی که به طینت تو افتد نظرم ،گویم که من از هرچه به عالم بََترم،
چون از صفت خویشتن اندر گذرم ،از عرش همی به خویشتن درنگرم.
الهی! جوی تو روان و مرا تشــنگی تا کِی؟ این چه تشنگی است و قدح ها می بینم
پیاپی.
خدایا! نظر کن در حاجت کسی َکش جز از یک حاجت نیست.
الهی! به هر صفت که هستم بر خواست تو موقوفم ،به هر نام که مرا خوانند به بندگی
تو معروفم ،تا جــان دارم رخت از این کوی بر ندارم ،او که تو در زندگانی اویی جاوید
زنده است.
راحت دل است و دیدار تو زندگانی جان ،زبان به یاد تو نازد و دل به
گفت تو ِ
الهی! ِ
مهر و جان به عیان.الهی! هرکس را امیدی و امید رهی دیدار ،رهی را بی دیدار نه به مزد
حاجت است نه با بهشت کار ،مرا تا باشد این درد نهانی ،تو را جویم که درمانم تو دانی.
دورهجــدید| شماره37
9
عرفان
قسمت اول
هفت شهر عشق را عطار گشت
ما هنوز اندر خم یک کوچه ایم
(ÁÁموالنا)
هفت شهر عشــق یا هفت وادی در
اصطالح عرفان شــیخ عطار نیشابوری
مراحلی است که سالک طریقت باید طی
کند که طی این مراحل را به بیابان های
بی زینهاری تشبیه کرده است که منتهی
به کوه های بلند و بی فریادی می شود که
سالک برای رسیدن به مقصود ،از عبور این
بیابان های مخوف و گردنه های مهلک
ناگزیر است .شرح کامل و تعلیم این هفت
وادی مخوف که درواقع راه حضرت عشق
اســت در کتاب «منطق الطیر» در قالب
داســتان سفر مرغان به رهبری هدهد و
حکایاتی که رخ می دهد امده است.
منطقالطیر
ÁÁ
مثنوی پربار منطق الطیر را شیخ عطار
برای بیان حقیقت شناخت پروردگار سروده
اســت و در افرینش رمز مرغان و زبان و
سخن گفتن ایشــان و جان دادن همه و
زنده ماندن سی مرغ ،تنها یک سخن دارد
تا بگوید« :هر که خود را شناخت ،خدا را
شناخت».
به حقیقت نیز منطق الطیر عطار دارای
اشعاری فوق العاده زیبا و مضامین عرفانی
بلندی است که هر یک از ان ها انسان را
مدهوش و فریفته خویش می کند؛ اما حظ
و بهره واقعی را تنها کسانی می برند که اهل
معرفتوتفکرند.
ÁÁهفت وادی
در منطق الطیر ،هدهد که نماد پیر راه
است خطاب به مرغان عالم قبل از شروع
پرواز از هفت صحــرای بی کران ،هفت
وادی را بدین گونه شرح می دهد:
گفت ما را هفت وادی در ره است
چون گذشتی هفت وادی ،درگه است
هست وادی طلب اغاز کار
وادی عشق است از ان پس ،بی کنار
وادی اول :طلب
چون فرو ایی به وادی طلب
پیشت اید هر زمانی صد تعب
چون نماند هیچ معلومت به دست
دل بباید پاک کرد از هرچ هست
چون دل تو پاک گردد از صفات
تافتن گیرد ز حضرت نور ذات
چون شود ان نور بر دل اشکار
در دل تو یک طلب گردد هزار
10
زیر و بم
نگاهیگذرابهمهم ترین
اندیشه های عرفانی شبستری در
گلشن راز
قسمت دوم
دکتر محمودرضا اســفندیار و زهرا باغبان
پرشکوه
مسئله تفکر از نگاه شبستری
گلشن راز با وجود اختصار فوق العاده اش متضمن نکات
عرفانی و حکمی دقیقی اســت که تفکر برانگیز اســت.
شبستری در جواب سوال پرسنده ،مسئله ّ
«تفکر» را مطرح
می نماید که به اعتقاد وی عبارتست از «رفتن از باطن سوی
حق» و دیدن «کل مطلق» در وجود «جزء».
این تعبیر او درواقع اساس بینش عرفانی است و تفاوت
بین علم صوفی را که کشــفی است با علم فیلسوف که
استداللی است بیان می کند.
دوبینی یک وجود
شیخ در اینجا نشــان می دهد که فلسفی چون احول
(دوبین) مانده است وجود را که جز یکی نیست دو می بیند
و توجه ندارد که از طریق موجودات امکانی -که خود ،وجود
واقعی و ثابتی ندارند -نمی توان به وجو ِد واجب -که وجودی
جز ان نیست -پی برد.
تفکر ،شرط راه
به این مســئله ،که کدام
تفکر شرط راه است و چرا باید
تفکر ،بعضــی اوقات طاعت
باشــد و بعضی اوقات گناه؟
می گوید انچه تفکر کردن در
ان طاعت است ایات حق -یا
نعمت های او -است.
تفکــر در ذات البته گناه
است ،چرا که ایات وجودشان
از ذات است.
چیستی«من»
ِ
در پاسخ این سوال که «من» چیست و در «خود»
سفر کردن انسان چه معنی تواند داشت؟
می گوید« :من» عبارت از ان است که حقیقت از طریق
قبول تَ َعین ،محدود و معین شود و بدین گونه «من» امری
است که بر ذات وجود عارض شده است ،اما تعین خودش
وهمی بیش نیست و حقیقت ندارد ،سالک با سفر کردن در
«مــن» می تواند با ماوراء این وهم راه جوید و از کثرت به
وحدت برسد.
سایل می پرسد :چنین مسافری کیست؟
و از شیخ جواب می شنود :ان کس که زود گذر می کند
و مثل ان اتش که از میان دود بیرون می اید از خود صافی
می شود و عارف می گردد.
درجواباینسوالکه«عارف»کیستوشناسایچیست؟
می گوید عارف کسی است که دلش شناسای وجود است
و مطلــق وجود را می نگرد نه تعینــات و کثرات را ،و این
شناسایی وقتی حاصل می شود که او به کلی خود را ببازد و
از هر تعلق و تعینی انچنان پاک گردد که در وجود او عارف
با معروف یکی شود.
سایل می پرسد :اگر معروف و عارف جز یکی ،جز
یک ذات پاک ،نیست پس این سودای عرفان و
معرفت که در سر این یک مشت خاک هست از
کجاست؟
شیخ جواب می دهد که هرچند معروف و عارف جز ذات
حق نیست ،اما خاک زمین هم روشنی و تابندگی خود را از
خورشید کسب می کند و جای تعجب نیست که ذره ،هوای
خورشــید را داشته باشد و جواب خود را به سوال «الست»
بهانه ای برای این سودای عرفان و معرفت داشته بیابد.
وقتی سایل می پرسد که پس ان انالحق گفتن چه
بود که ذره حقیری چنان دعوی کند؟
می گوید که این اناالحق گفتن کشف رازست و هویدا
کردن اسرار ،اما باز به جز حق کیست
تا گویــد اناالحق؟ وقتی همه این عالم
این صدا را دارند ،وقتی درختی در وادی
ایمن صدای انّی انااهلل برمی اورد و چرا
این صدا از نیکبختی مثل پسر منصور
روا نباشد؟
پرسنده باز سوال می کند که پس
مخلوق چگونه می تواند واصل
خوانده شود و این سیر و سلوک
او چگونه حاصل تواند شد؟
و شیخ جواب می دهد که این وصال
برای مخلوق فقط بدین طریق حاصل
تواند شد که از خود -از مخلوقت و خلقت -جدا بشود تا با
انچه ورای مخلوقت است ،اشنا گردد .چراکه وقتی «ممکن»
َگرد امکان برفشاند دیگر چیزی به جز «واجب» نمی ماند و
بدین گونه انچه واصل می شود دیگر مخلوق نیست.
وقتی سایل می پرسد که در این وصال ممکن و
واجب مسئله قرب و بُعد -دوری و نزدیکی -چگونه
مطرح می شود؟
شــیخ می گوید این دوری در حقیقت به علت نزدیکی
اســت ،قرب و بعد وقتی است که واقعًا دویی در کار باشد.
وقتی این حجاب در بین نباشد فاصله ای هم در کار نیست
تا صحبت قرب و بعد پیش بیاید .به عالوه اضافت کردن
فعل به خویش هم کفرست و ممکن باید از وجود خود به
کلی خالی شود تا فاصله بین او و واجب در هم نوردیده اید
و وصال حاصل شود.
عرفــان
و زبــان
تجربهعرفانی
حصــول چنین امــری ،یعنی
گشودهشدندریچه هایعالممعنی
بر دل صوفی و واقع شدن حاالت
مختلف و دستیابی به حقیقت ،را
تجربه عرفانی می گویند .تجربه
در اینجا به معنای لغوی ان یعنی
ازمودننیست،بلکهبیشتردرمعنی
احساس ،شهود و ادراکی خاص یا
رخــدادی در درون به کار می رود.
(تقوی ،1387 ،ص )115
معرفتعرفانی
پیامداینتجربه ها،معرفتعرفانی
استکهبدانمعرفتابداعینیزگفته
شده ،زیرا حاصل ذوق صاحب تجربه
است( .بهشتی و دیگران ،1384،ص
)98این معرفت با انچه بدان مفاهیم
علمی می گویند متفاوت اســت.
مفاهیمعلمیانچیزهاییاستکه
از عالم محسوس به وسیله عقل و
حواس درک می شود ولی معرفت،
حقایقی اســت که عارف از عالم
مابعدالطبیعه و غیرمحسوس درک
می کند و الت ادراک ان نیز بصیرت،
روح یا دل است.
زبان عبارت و زبان اشارات
اما شیوه برخورد عرفا با موضوع
معرفت و کیفیت بیان ان به دلیل
ماهیتتجربهعرفانی،دوگونهاست.
همان طور کــه در ابتدای مطلب
گفتیم زبان اشارت و زبان عبارت،
تعبیری از این دو گونه برخورد عرفا
با بیان موضوع معرفت است .اینکه
عارف در بیــان تجربیات خود چه
هدفی را دنبال می کند و قصد او از
انتقال احساس و ادراکش چیست
نوع بیان او را مشخص می کند.
عرفان
منبع :بررسی و تحلیل زبان عرفانی در اثار عین القضات
همدانی ،سیدعلی اصغر میرباقری فرد و شهرزاد نیازی
زبان عرفانی
متون عرفانی ،اعم ازمنظوم و منثور ،در قالب الفاظ بیان می شود .این قالب
لفظی را زبان عرفانی می گویند که شامل زبان عبارت و زبان اشارت است .عارف
در جریان سیر و سلوک و دستیابی به کشف و شهود ،میان خود ،طبیعت و خدا،
روابط و پیوندهایی برقرار می کند و به افق هایی ورای افق های این جهان دست
می یابد و امری ماورای استدالل و عقل برای او منکشف می شود.
تعریف زبان اشارت
گونه دوم که بدان «زبان اشــارت» می گویند بیان حقایق درونی است که
به طور غیرارادی و ناگهانی و ضمن تجربه باطنی حاصل می شود و با احساس و
عاطفه و دل و روح سر و کار دارد( .پورنامداریان ،1367 ،ص )46
بیان این حاالت نیز با توجه به قصد متکلم به صورت هایی از بیان یک تجربه
به معنی محدودیت ظرفیت زبان در القای این نوع تجارب است و عارف تالش
می کند خواننده از انچه ظاهر الفاظ نشان می دهد چیزی بیشتر دریابد و به قول
احمد غزالی از عبارت اشارت پی به اشارت عبارت ببرد( .غزالی ،1359 ،ص )1
تعریف زبان عبارت
چنان که در پی تحلیل تجربه خود کــه به طور ارادی و به قصد تحقیق و
شــناخت صورت گرفته براید از قوه تعقل بهره می جوید و می کوشد تحلیل
روشنگری از موضوع به دیگران ارائه دهد و مخاطب را قانع کند .این گونه بیان
دراصطالح عرفا به «زبان عبارت» تعبیر شده است .یعنی زبانی روشن و گویا که
ذهنیات و تجربیات عارف را بیان می کند و بیشتر به قصد تعلیم و توضیح و تفسیر
تجربه درونی است به طوری که بتوان مخاطب را اقناع و حتی به امر قدسی و
ماورایی ترغیب کرد( .نویا ،1373 ،ص )5
خاص اندیشه صوفیانه
زبان ِ
دشواری بیان این تجربه در عالم وحدت
بــا زبان معمولی نمی توان مفاهیم عرفانی را توضیح داد؛ زیرا به دلیل عدم
سنخیت تجربه عرفانی با عالم مادی نمی توان از زبان عادی برای بیان ان بهره
جست و به طورکامل تجارب درونی را منتقل نمود و به قول عین القضات «در
نطق هم بیان به کمال نشاید»( .همو ،1362بخش ،2ص )279عین القضات نیز
از دشواری بیان این تجربه در عالم وحدت سخن به میان می اورد ،و می گوید« :باش تا به
عالم من رسی که زحمت بشریت در میان نباشد که خودم با تو بگویم انچه گفتنی باشد.
در عالم حروف بیش از این در عبارت نتوان اوردن .کی باشد که از ادبار خود برهیم؟».
(همدانی ،1341،تمهیدات ،ص )354بنابراین ریشه گرفتاری زبانی او همین است که با
زبانیمنطقی اندیشنمی توانازعالمیماورایعقلواستداللسخنگفت.
ناپذیریاندیشه هایعرفانی
بیان
ِ
این طرز تلقی بیانگر بیان ناپذیری تجربه های عرفانی است .عرفای ما نیز در
همه متون عرفانی خود از بیان ناپذیری تجربه های عرفانی سخن رانده اند .بنابراین
بیان ناپذیری یکی از ویژگی های مشترک عرفان در هر مکتب و فرهنگی شمرده
میشود.تعبیر«بیانناپذیری»همانابهمعنینامفهومبودناینحالوامتناعانتقال
ان به دیگران است .این امر نتیجه عوامل مختلفی است که موردتوجه فیلسوفان
دین قرار گرفته است .انچه بیان شده اینکه ماهیت عرفان از جنس این جهان
نیست و نمی توان ان را با معیارهای محدود بشری تبیین و تحلیل کرد.
با ایــن توضیح می توان گفت
جنبه معرفتــی عرفان در مفهوم
عــام و کلی به مفهوم اندیشــه
بازمی گردد .روشنگری و کشف
این اندیشه صوفیانه یا تعبیر دیگر
معرفت عارفانــه به زبانی خاص
انجام می شود .زبان عرفان ،بیان
دشوار این تجربه و این حال است.
امری و حالی که پیوسته در حال
گذر است و تجربه ای درونی است
از پرواز روح از قفس مادی و رها
شدن در جهانی ورای جهان مادی
و ظاهری و رابطه انسان با عالم
باال .با اینکــه عرفا از این تجربه
با عنوان معرفت یاد می کنند اما
معتقدند زبــان از بیان ان ناتوان
است.ویلیامجیمزمی گوید«:چقدر
ما زیاد درک می کنیم و چقدر کم
می توانیم برای مردم بیان کنیم»
(جیمز ،1372 ،ص )78
دورهجــدید| شماره37
11
فلســفه
سقراط از دید اشنایان
سقراط
فیلسوفی که زاده شد تا کفاشان را بیازارد!
منبع:تسلی بخشی هایفلسفه،الندوباتن
زندگی
سقراط در ســال 469قبل از میالد در اتن به
دنیا امد .می گویند که پدرش ،سوفرونیســکوس،
مجسمه ســاز و مادرش ،فائنارته ،قابله بوده است.
سقراط در جوانی شاگرد فیلسوفی به نام ارخالئوس
بود و از ان پس به تمرین فلسفه پرداخت؛ بی انکه
هرگز چیزی در این باب بنگارد.
فیلسوفهمیشهپابرهنه!
ِ
او برای درس هایش پول نمی گرفت و بنابراین به
ورطه فقر درغلتید؛ گرچه چندان عالقه ای به امور
مادی نداشت .در تمام ســال ردا بر تن می کرد و
تقریبا همیشه پابرهنه بود (گفته اند که متولد شده
بود تا کفاشان را بیازارد) .در هنگام مرگ ،متاهل
و پدر سه پسر بود .کسانتیپه ،همسرش ،به شدت
تندخو و بداخالق بود (وقتی از سقراط پرسیدند چرا
بــا او ازدواج کرده ،جواب داد که پرورش دهندگان
اسب باید با لجام گسیخته ترین و پرشورترین اسب
تمرینکنند).
12
زیر و بم
او بخــش عمده ای از وقتــش را در خارج از
خانــه به گفتگو با دوســتان در اماکن عمومی
اتن می گذراند .ان ها حکمت و شــوخ طبعی او
را می ستودند؛ ولی عده بسیار کمی می توانستند
قیافه ســقراط را بســتایند .او کوتاه قد ،ریشو و
کچــل بود و هنگام راه رفتــن به طرز عجیبی
می لنگید و چهره ای داشــت که اشنایانش ان
را به انواع گوناگونی به ســر خرچنگ ،ساتیر یا
جانوری عجیب وغریب تشبیه کرده اند .دماغش
پهن و لبانش بــزرگ بود و چشــمان برامده
ورقلمبیده اش زیر یک جفت ابروی درهم ریخته
قرار داشت.
شگفت انگیزترینویژگیسقراط
ولی شــگفت انگیزترین ویژگی او این بود که
عادت داشــت به اتنی ها از هر طبقه ،سن وسال و
حرفه ای ،نزدیک شــود و از ان ها بی پروا و صریح
سواالتی بپرســد؛ بی انکه نگران باشــد که او را
خودمحور یــا اعصاب خردکن بنامنــد و از ان ها
می خواســت با دقت به او توضیح دهند که چرا به
عرف عام باور دارند و به او
برخی عقاید مبتنی بر ِ
بگویند به نظر ان ها معنای زندگی چیست .به قول
یک سردا ِر شگفت زده:
«هر کس با سقراط گفتگویی اغاز کند ،موضوع
بحث هرچه باشد ،سقراط به وسیله سوال و جواب او
را چندان به این سو و ان سو می برد تا جایی برساند
که ناچار شود درباره کنونی و گذشته خود به سقراط
حساب پس بدهد .در اینجا نیز سقراط دست از سر
او برنمی دارد پیش از انکــه او را کامال بیازماید و
احوال درونی اش را در برابر دیدگانش قرار دهد».
تاثیر موقعیت جغرافیایــی اتن بر عادت
سقراط
اب وهوا و معماری شهری اتن به این عادت او کمک
می کرد .اتن نیمی از سال گرم بود که این امر فرصت
گفتگو با مردم کوچه وبازار بــدون معرفی یا مقدمات
یداد.فعالیت هاییکهدرزمین های
تشریفاتیراافزایشم
شمالیپشتدیوارهایگلیدلگیروکلبه هایپردودانجام
می شدبههیچسرپناهیدربرابراسمان هایخیرخواهاتن
نیازنداشت.این پاوان پاکردندرمیدانعمومیشهر،زیر
ستون های رواق نقاشی شده یا رواق زئوس الیوتریوس
و سخن گفتن با غریبه ها در اواخر عصر ،یعنی بهترین
ساعت ها بین امور عملی و واقعی نیمروز و تشویش ها و
اضطراباتشبانه،کاریمتداولبود.
از پیرائیوس تا دروازه ایگئوس
اندازه شــهر ،سرور و نشاط را تضمین می کرد.
حدود 240هزار نفر در اتن و بندرش می زیستند.
رفتن از یک سوی شهر به دیگر انتهای ان ،یعنی
از پیرائیوس تا دروازه ایگئوس ،بیش از یک ساعت
به طول نمی انجامید .ســاکنان شهر می توانستند
احساس کنند مثل شــاگردان مدرسه یا مهمانان
عروسی به هم مرتبط هستند .تنها جزم اندیشان
یا میخوارگان نبودند که در مال عام با غریبه ها به
گفتگومی پرداختند.
درستی وضعیت موجود
به
کردن
اگر ما از شک
ِ
خودداری می کنیم ،دلیل این امر -غیر از اب وهوا
و اندازه شــهرهایمان -در درجه اول این است که
امر موردپســند همگان را با امر درســت یکسان
فیلسوف پابرهنه سواالت زیادی مطرح
می پنداریم.
ِ
می کرد تا نشان دهد انچه موردپسند همگان است
معقول است یا نه.
فلســفه
ضرب المثل
عادت یک راهنمای بزرگ زندگی بشری
کاوشی در فهم بشری
با هیوم
منبع :کاوشی در فهم بشر ،دیوید هیوم ،برگردان کاوه الجوردی،
تهران ،نشر مرکز
هیوم ،در کتاب «کاوشی در خصوص فهم بشری» ،که نسخه ای ویرایش شده از
بخش اول «رساله در باب طبیعت ادمی» است ،بر این نظر است که تمامی محتویات
ذهن انسان یا ایده یعنی اندیشه هستند و یا انطباع.
منظور هیوم از انطباع ،داده های حســی زنده است و منظور از ایده ،همین داده ها
هســتند که در حافظه یا خیال وجود دارنــد .یعنی اگر من در حال حاضر ،به مجله
می نگرم ،مجله برای من یک انطباع است .حال اگر چشمان ام را ببندم و مجله ای که
دیده ام را به خاطر بیاورم ،مجله موردنظر یک ایده خواهد بود.
معیار زنده
معیار هیوم برای مفارقت ایده ها و انطباعات ،زنده بودن ان هاست .یعنی من
اگر یک لواشــک ترش بخورم ،مزه ای که احساس می کنم بسیار زنده تر و با
طراوت تر از ایده ی لواشک ترش در ذهنم است.
حال هیوم به این مقدمات این را نیز اضافه می کند که هیچ ایده ای وجود
ندارد که ناشی از انطباعی نباشد .به زعم او ،هر ایده ای به یک انطباع مسبوق
اســت .درواقع ،سخن هیوم این است که ایده ها و اندیشه های ادمی ،فطری
نیستند که از بدو تولد یا به صورت پیشینی در ذهن باشند ،بلکه از انطباعات،
یعنی از داده های حواس بیرونی و درونی ،ناشی شده اند.
علیت
هیوم می گوید علیت مقوله ای پیشینی
نیست .یعنی علیت مقوله ای نیست که ما ان
را فارغ از تجربه کشف کرده باشیم .همچنین
هر چیزی که از تجربه ان را کشف می کنیم،
تا از استدالل استقرایی تبعیت نکرده باشیم،
نمی توانیم از ان نتیجه ای بگیریم .پس اگر
بنیان علیت بر تجربه باشد ،و بنیان تجربه
هم بر استدالل استقرایی باشد ،پس بنیان
استدالل استقرایی بر چیست؟
بنیان استدالل اســتقرایی بر یکنواخت
بودن سیر طبیعت است.
اما بنیان یکنواخت بودن سیر طبیعت بر
چیست؟ ظاهرًا بر تجربه!
اینجاست که هیوم می گوید این قضیه
َدوری اســت .یعنی از یک ســو تجربه بر
یکنواختی ســیر طبیعت اســتوار است و
یکنواختی سیر طبیعت بر تجربه.
پس مبنای واقعی علیت چیست؟
مبنای علیت از نگاه هیوم
هیوم برای پاسخ به پرسش فوق ،می گوید فرض کنید شخصی
کــه قابلیت های ذهنی باالیی دارد ،به یکباره وارد جهان شــود و
پدیده های بسیاری را ببیند که پس از پدیده های دیگر می ایند .البته
کــه او نتیجه نمی گیرد که پدیده هایی که پس از پدیده های قبلی
می ایند ،معلول هستند و پدیده های قبلی ،علت.
هیوم در ادامه می گوید حال فرض کنید همین شــخص مدت
بیشــتری در این جهان به ســر بَ َرد ،تجرب ه بیشتری کسب کند و
رویدادهای مشابهی را چندین و چندبار مشاهده نماید .این شخص
پس از این نتیجه می گیرد که «وجود یک شئ را از ظهور دیگری
استنتاجکند».
علت و معلول
درواقــع او پس از این در هر ماجرا ،یک چیز را علت می انگارد و
یک چیز را معلول .اما اگر از او بپرسید که چرا چنین می کنی ،پاسخی
قاطع در چنته ندارد .اما پاسخ چیست؟ یعنی چه چیزی باعث می شود
این شخص این گونه بیندیشد؟
پاسخ هیوم این است که ان چیز و ان اصل که باعث می شود این
شخص چنین نتیجه گیری کند چیزی نیست جز عادت.
به زعم هیوم« ،عادت یک راهنمای بزرگ زندگی بشری است.
فقط ان اصل است که تجربه مان را برایمان مفید می سازد و باعث
می شــود که ،برای اینده ،سیری از رویدادها را انتظار داشته باشیم
مشابه ان ها که در گذشته ظاهر شده است».
دورهجــدید| شماره37
13
تک بیت عاشقانه
کاروان گل
هواملحبوب
صندلی چوبی
مجیدنعمانی
باز هم نشستن روی صندلی چوبی ،باز هم یک فنجان قهوه
تلخ ،باز هم ورق زدن صفحات روزنامه ،باز هم خیره شدن به قاب
عکس روی دیوار و باز هم و باز هم و باز هم...
اندکی بهتر به قاب عکس می نگرم ،می بینم که انگار لبخندت را
جا گذاشته ای .نمی شود برگردی و به بهانه بردن لبخند ،اخم هایت
را جا بگذاری؟
اصال من به همین مقدار بودنت ،به بهانه تعویض لبخند و اخم
قانعم؛ پس برگرد.
صبح ما خیر است ای یاران ز پیغام شما
جان ما مست است دائم از می جام شما
اقبال الهوری
خوشا ان صبح چندانی که یابی
به جز «دیدار او» چیزی نیابی
عطار
ای نفس عجب که با دلم هم نفسی
من بنده ان صبح که خندان برسی
موالنا
14
زیر و بم
در طواف چشمه ها لطف دگر دارد بهار
کاروان در کاروان گل همسفر دارد بهار
شیوه ابر بهاران را به شیدایی ببین
هر کجا رو می کند چشمان تر دارد بهار
در گل سرخش ببین دریای اتش دیده ای
در گل زردش نظر کن گنج زر دارد بهار
طوقی از گل ها به گردن مثل مرغی عاشق است
بیشه های ارغوان را زیر پر دارد بهار
بر تنش تور درخشان دارد از گل های سرخ
از بنفشه شب کاله گل به سر دارد بهار
با نشانی های بسیار از بهشت امد مگر
رخت ایات الهی را به بر دارد بهار
«حسن قدرت ابادی»
تک بیت هایعاشقانه
بالی خمار کشت
ما را که در ِد عشق و ِ
می صافی دوا کند
یا وصل دوست یا ِ
حافظ
بع ِد دیدا ِر تو هر روز دعا می کردم
که به کافر نشود هیچ مسلمان محتاج!
حسیندهلوی
قدر کسی بدان که بداند بهای عشق
تب کن برای انکه بمیرد برای تو
عمادخراسانی
عشق ،تعبی ِر قشنگی است برایم از تو
ورنه ،کمتر سخنی بود که معنای تو داشت
افشینیدالهی
با که خواهی باز کرد ،این در که بر من بسته ای؟
بر که خواهی بست دل را ،چون ز من برداشتی!...
حسینمنزوی
دیر امدی اگرچه شتابان ،چه فایده؟
بر نعش تشنه بارش باران ،چه فایده؟!
جواد منفرد
زندگی منهای تو ،منهای من هم نیز هست
حاصلش صفراست «یک با یک» ریاضی را ببین
مجتبیسپید
مکانی برایت بِه از دل ندارم
اگر عیب این خانه تنگی نباشد
اکسیرقمی
تو را بخشیدم ان روزی که از من رد شدی ،اری
که پل ها خوب می فهمند ،معنای گذشتن را
حسینزحمتکش
وسط خاطره ،ناگاه ...قلم
شعر ...یعنی ِ
گله دارد که چرا کاغذ و دفتر خیس است!
مهدیخداپرست
تا که کامت تلخ شد رفتی سراغ دیگران
یکِشد زنبورها را سوی خود
شهدِ بهتر م
محمدشیخی
گفتم به هیچ کس دل خود را نمی دهم
اما دلم برای همان هیچ کس گرفت
فاضل نظری
خطاست اینکه دل دوستان بیازاری
ولیک قاتل عمد از خطا چه غم دارد؟
سعدی
ده َدم دست!
دیدا ِر تو گر صبح ابد هم َ
لذت این چشم به راهی
من سرخوشم از ِ
فریدونمشیری
تا امدم که با تو خداحافظی کنم
بغضم امان نداد و خدا ...در گلو شکست
قیصرامین پور
کتابخانه
چهره در نقاب رازالود مرگ
پدر داستان های پلیسی:
الن پو نویسنده اولین ها
سبک ادبی :گوتیک
ادگار الن پو تاثیر زیادی بر ادبیات ایاالت متحده و جهان داشت و بسیاری اثارش
منبع الهام دیگر هنرمندان عرصه ادبیات ،موسیقی ،فیلم و تلویزیون بوده اند .ترکیب
وحشت ،رازالودی و مضامین عاشقانه ویژگی بارز نثر پو است.
نخستین نوشته هایش سه مجموعه شعر بودند که بین سال های ۱۸۲۷تا ۱۸۳۱
منتشر شدند .البته در این بین داستان نویسی نیز می نمود.
اثار اولیه پو را در نثر گوتیک تقسیم بندی می کنند.
ادبیات گوتیک بر اســاس وحشت ،عاشقانه و ملودرام بنیان گذاشته شده است و
رابطه بسیار نزدیکی با معماری سبک گوتیک دارد.
توصیف ساختمان های بلند ،قلعه ها و صومعه ها در تصویرسازی نویسندگان این
سبک جایگاه ویژه ای دارد.
خردزدایی و القای فضایی رمانتیک و رازالود نوشته های پو موجب شد او را به نوعی
از بنیان گذاران رمانتیسیسم در ادبیات امریکا نیز بدانند.
ادگار الن پو به نوعی نویسنده اولین هاست و تجربیات و ازمون و خطاهایش جسارت
قدم نهادن به راه های نرفته را داشت.
جالب اســت بدانید که در ســال ۱۸۴۰تعدادی از داستان هایش را تحت عنوان
«داستان های شگفت انگیز» منتشر کرد و به همین دلیل عنوان پدر داستان پلیسی را
نیز از ان خود کرد.
کتاب پیشنهادی :نقاب مرگ سرخ
ادگار الن پو ( ،)Edgar Allan Poeنویســنده ،شــاعر پیشــرو امریکایی و از
برجسته ترین چهره های ادبیات جهان است .وی ازجمله نویسندگانی است که به شکل
جدی به داستان کوتاه روی اورد .همچنین او بود که برای اولین بار در تاریخ ادبیات
امریکا تصمیم گرفت تمام عمر خود را صرف نوشتن کند و تنها از راه نویسندگی امرار
معاش کند که همین رویه درنهایت به تنگدستی و مشکالت مادی در زندگی اش
منجر شد .از وی به عنوان اولین پیشگامان استفاده از ژانر علمی ،تخیلی نیز یاد می شود.
مرگ مرموز نویسنده
در ۷اکتبر ،۱۸۴۹ادگار الن پو در سن ۴۰سالگی در بالتیمور
درگذشت .او را درحال خلســه و روی نیمکتی در پارک پیدا
کردند و به بیمارستان منتقل کردند.
چهار روز درحال مرگ و زندگی به ســر برد و هذیان گفت.
از چیزهایی وهمی و شبحی بر دیوار حرف می زد؛ اما نتوانست
بگوید که چه بر ســر او امده اســت.علت مرگ وی همچنان
مشخص نیســت و دالیل زیادی از جمله مصرف زیاد الکل،
انسداد شریان ،مواد مخدر ،بیماری قلبی ،وبا ،هاری ،خودکشی
و سل را به ان نسبت می دهند.جسد پو در مقبره ای که در سال
۱۸۷۵در گورستان وست مینســتر هال (که امروزه جزئی از
دانشکده حقوق دانشگاه مریلند در بالتیمور است که بعدها برای
این نویسنده بنا شد) به خاک سپرده شد.
مشهورترین اثر ادگار الن پو ،که تاثیر زیادی بر نویسندگان جهان و حتی نویسندگان
معاصر ایرانی داشــته است؛ «نقاب مرگ سرخ» نام دارد .الن پو در ابتدا این کتاب را
بالماسکه مرگ نام نهاده بود؛ اما بعدها تصمیم گرفت عنوان فعلی را برای ان برگزیند.
این کتاب درباره هراس انسان از مرگ است و شیوع طاعون در کشوری ناشناخته را
روایت می کند .طاعونی با نام مرگ سرخ که با خون ریزی از ناحیه صورت همراه است
و با گذشت چند دقیقه از ظهور عالئم بیماری ،فرد مبتال را به کام مرگ می کشاند.
درحالی که بیماری هر لحظه رو به گســترش است ،پروسپری جوان برای فرار از
مرگ ،به همراه هزار نفر از نجیب زادگان ثروتمند در بخشی از کاخ پادشاهی پناه گرفته
و به خوشگذرانی های خود ادامه می دهند؛ غافل از اینکه در یک بالماسکه...
نقاب مرگ سرخ با به کارگیری عناصر ماورایی ،مرگ ،وحشت و خون ،از کامل ترین
نمونه های ادبیات گوتیک به شمار می رود .این داستان برای اولین بار در نشریه گراهام
به چاپ رسید و از ان زمان تا کنون دستمایه خلق اثار ارزشمندی قرار گرفته است.
دورهجــدید| شماره37
15
طنز ادبی
خاطرات
دانش اموزی
چوپان دروغ گو
شنبه :امروز روز اول ورود من به دبیرستان بود .تمام
دبیرستان را به خاطر من چراغانی کرده بودند .جلوی درب
مدرسه عده ای برای استقبال از من با حلقه ها و دسته های
گل ایستاده بودند .جمعیت یک صدا اسم مرا فریاد می زدند.
همه از اینکه من در دبیرستان قبول شده بودم در پوست
خود نمی گنجیدند و یکی یکی پوست خود را پاره می کردند
و دورم مثل پروانه می چرخیدند.
یکشنبه :امروز دبیرهای درس های مختلف ،تک تک
سراغ من می امدند و از من می خواستند برنامه خودم را
برای حضور در کالس به ان ها اعالم کنم تا ان ها با من
هماهنگ شــوند .در ضمن از من خواستند تا نمره هایی
که دوست دارم پایان ترم در کارنامه ام باشد را اعالم کنم.
دوشنبه :رئیس مدرســه ،مرا به دفتر خود دعوت
کرد و رسمًا از طرف نظام اموزشی عذرخواهی کرد که
نمره ای باالتر از نمره بیست وجود ندارد که به من تعلق
گیرد .ایشان این قضیه را بزرگ ترین ضعف نظام اموزشی
کشور دانست و درخواست کرد پیشنهادات و انتقادات خود
را برای پربار شدن نظام اموزشی اعالم کنم.
سه شنبه :معــاون مدرسه برای تنظیم برنامه های
تعلیمی و تربیتی و تایید برنامه های فرهنگی مدرسه از من
دعوت کرد و در پایان جلســه از من خواست به اتفاق در
مدرسه قدم بزنیم تا من کالس موردعالقه ام را انتخاب
کنم.
چهارشنبه :تمام هم کالسی هایم به من پیشنهاد
دوستی دادند؛ ولی من پیشنهاد همه شان را رد کردم؛ چون
باید ادامه تحصیل بدهم و فرصت دوست شدن با این همه
ادم را ندارم.
پنجشــنبه :امروز وزیر اموزش وپــرورش برای
برنامه ریزی های کلی و جزئــی مدارس از من به عنوان
نماینده دانش اموزان ،مشاوره و راهنمایی خواست؛ ولی
من به دلیل مشغله زیاد ،درخواستش را رد کردم .همچنین
به من پیشــنهاد داد به جای درس خواندن و وقت تلف
کردن در مدرسه ،دکترای افتخاری ایشان را بپذیرم؛ ولی
من ترجیح دادم با تالش خودم مدرک بگیرم تا فردا که
وزیر کشور شدم ،حرف و حدیثی در مورد مدرکم نباشد.
جمعه :امروز تعطیل بود و از صبح تا شب در استخر
و ســونا و زمین های ورزشی مجهز مدرسه به تفریح و
ورزش پرداختم.
16
زیر و بم
سیبیل نوشت ها
منبع:کتابسیبیل نوشت ها،محمدمهدیمعارفی
در تیمارستان ،از «روان»نویس استفاده می شود.
پرنده ای مهاجر ،به دلیل نداشتن ویزا دستگیر شد.
برای اینکه خسارت «نبیند» ،خودش را کور کرد ،خسیس!
رمز موفقیتش را فراموش کرد ،شکست خورد.
برای فرار مالیاتی ،دونده استخدام کردم.
برای اینکه حرفش سند باشد به دفترخانه رفت ساده لوح.
در «خالل» حرف هایش ،دندانم را تمیز کردم.
چشمانش را با دست پوشاند تا نادیده ام بگیرد ،ساده اندیش.
دلم که هوایی می شود ،به کارشناس هواشناسی مراجعه می کنم.
با نقاله از زوایای مختلف خودم را در ایینه تماشا کردم.
در فضای رقابتی ،فضانورد شدم.
سر به هوا کردند مورچه های پرنده ،مورچه خوار را.
با مالقه ،خوشبختی اش را بهم زد جاهل.
کسی که سرش توی حساب و کتاب باشد ،سربلند نمی شود.
برای پروانه شدن پیله کردم ،مومیایی شدم.
لباس فضانوردی می پوشم وقتی جوگیر می شوم.
برای اینکه سر به سرم نگذارند ،خودسری می کنم.
جاده از قبول راننده خسته ،شانه خالی می کرد.
با تار موهایش اهنگ کچل شدن می نواخت ،نوازنده.
می خندم
منبع :کتاب طنزهای شاطرحسین ،عباس خوش عمل کاشانی
هر شب و روز به اوضاع جهان می خندم
گاه استاده و گاهی گذران می خندم
خنده یک لحظه نگردد ز لبانم گم و گور
گوشه تا گوشه ،کران تا به کران می خندم
تا بدهکار ،فراری نشود اخم الود
تا طلبکار نگردد نگران می خندم
به گل الودی ابی که شود گاهی قطع
به قد و قامت کوتوله نان می خندم
به اضافات حقوق همه دولتیاران
و همین طور بُن کارگران می خندم
ز در کلّه پزی چون گذرم بوی کشان
به بناگوش و مخ و چشم و زبان می خندم
مجانی
هم به شکرانه جایی که بود ّ
گر شود جمله اجناس گران می خندم
همه گفتند :بود خنده به هر درد دوا
تا نگیرم مرضی سخت و کالن می خندم
خواه دیوانه خطابم کن و خواهی عاقل
تا نبندند مرا چاک دهان می خندم
سخت باشد به جهان پیری و عسرت «شاطر»
تا بمانم به همه عمر جوان می خندم!
شاعرانه
میزی برای کار
کاری برای تخت
تختی برای خواب
خوابی برای جان
جانی برای مرگ
مرگی برای یاد
یادی برای سنگ
این بود زندگی!؟
شرم می کنم
با ترازوی کودک گرسنه
کنار خیابان سیری ام را وزن کنم!
ای کاش یک ماه نیز موظف بودیم
از اذان صبح تا غروب افتاب
فقرا را سیر کنیم
نه اینکه گرسنگی و تشنگی کشیده
تا فقط رنج ان ها را درک نماییم!
اری هزاران بار افسوس
که دیریست وا مانده ایم در ظاهر دین؛
روزه داران هیچگاه حال گرسنگان را درک
نخواهندکرد
زیرا به افطار اطمینان دارند
و من چقدر دلم
می خواهد
همه داستان های پروانه ها را بدانند که
بی نهایتبار
در نامه ها و شعرها
در شعله ها سوختند
تا سند سوختن نویسنده شان باشند
پروانه ها
اخ
تصور کن
ان ها در اندیشه چیزی مبهم
که انعکاس لرزانی از حس ترس و امید را
در ذهن کوچک و رنگارنگشان می رقصاند
به گل ها نزدیک می شوند
یادم می اید
روزگاریساده لوحانه
صحرا به صحرا
و بهار به بهار
دانه دانه بنفشه های وحشی را یک دسته
می کردم
عشق را چگونه می شود نوشت
در گذر این لحظات پرشتاب شبانه
که به غفلت ان سوال بی جواب گذشت
دیگر حتی فرصــت دروغ هم برایم باقی
نمانده است
وگرنه چشمانم را می بســتم و به اوازی
گوش می دادم
که در ان دلی می خواند
من تو را
او را
کسی را دوست می دارم
حسین پناهی
حســین پناهی در ۶شــهریور ۱۳۳۵در روستای دژکوه
واقع در حوالی شهر سوق از توابع بخش مرکزی شهرستان
کهگیلویه در استان کهگیلویه وبویراحمد زاده شد .پس از اتمام
تحصیل در بهبهان به توصیه و خواست پدر برای تحصیل
به مدرسه ایت اهلل گلپایگانی رفت و بعد از پایان تحصیالت
برای ارشاد و راهنمایی مردم به محل زندگی اش بازگشت.
خدمت در کسوت روحانیت
چند ماهی در کســوت روحانیت به مردم خدمت کرد تا
اینکه زنی برای پرسش مسئله ای که برایش پیش امده بود
پیش حسین رفت و از حسین پرسید که فضله موشی داخل
روغن محلی که حاصل چند ماه زحمت و تالشم بود افتاده
است ،ایا روغن نجس است؟ حسین با وجود اینکه می دانست
روغن نجس است (روغن محلی معموال در تابستان از حرارت
دادن کره به دســت می اید و در هوای ازاد و با توجه به گرم
بودن هوا در تابســتان روغن همیشه به صورت مایع است)؛
ولی این را هم می دانست که حاصل چند ماه تالش این زن
روستایی ،خرج سه ،چهار ماه خانواده اش را باید تامین کند ،به
زن گفت نه همان فضله و مقداری از اطراف ان را دربیاورد و
بریزد دور ،روغن دیگر مشکلی ندارد .بعد از این اتفاق بود که
حسینعلی رغمفشارهایاطرافیاننتوانستتحملکندکهدر
کسوت روحانیت باقی بماند .این اقدام حسین به طرد وی از
خانواده نیز منجر شد.
فصل نو
حسین به تهران امد و در مدرسه هنری اناهیتا چهار
ســال درس خواند و دوره بازیگری و نمایشنامه نویسی
را گذراند .در دهه شــصت و اوایل دهه هفتاد ،او یکی از
نواورترین نویسندگان و کارگردانان تلویزیون بود .به دلیل
فیزیک کودکانه و شــکننده ،نحوه خاص سخن گفتن،
سادگی و خلوصی که از رفتارش می بارید و طنز تلخش،
بازیگر نقش های خاص بود.
شاعرانگی و اثار
اما حسین پناهی بیشتر شاعر بود و این شاعرانگی در ذره ذره
جانش نفوذ داشت .نخستین مجموعه شعر او با نام «من و
نازی» در ۱۳۷۶منتشر شد .این مجموعه شعر تاکنون بیش
از شانزده بار تجدیدچاپ و به شش زبان زنده دنیا ترجمه شده
است.سه اثر با شعر و صدای حسین پناهی نیز منتشر شده
است« :سالم خداحافظ»« ،ستاره ها» و «راه با رفیق».
درگذشت
وی در ۱۴مرداد ۱۳۸۳در سن ۴۸سالگی درگذشت و در
قبرستان شهر سوق (واقع در استان کهگیلویه وبویراحمد) به
وصیت خودش به خاطر اینکه مادرش در انجا دفن شده است
به خاک ســپرده شد .علت مرگ به گزارش پزشک قانونی
سکته قلبی بوده است.
دورهجــدید| شماره37
17
ضرب المثل
برای ما اب نداشته
باشد برای تو نان دارد
می گویند که میرزا اقاسی ،صدراعظم محمدشاه قاجار ،به تقویت دو چیز در امور
کشور اهمیت ویژه ای می داده است؛ یکی تهیه توپ و ابزاراالت جنگی برای مقابله با
دشمنان و دیگری حفر قنات و توسعه زراعت و کشاورزی.
در هر احوال در زمان فراغت از امور کشــور ،مقنیــان را صدا می زده و به ان ها
می سپرده که به حفر قنات بپردازند و مشغول شوند .روزی رسید که میرزا اقاسی برای
سرکشی به کار سرمقنیان رفته بود تا از عمق چاه های حفر شده و میزان اب ان ها
اطالع پیدا کند .سرمقنی یکی از این قنات ها گفت تاکنون به ابی نرسیده اند و از انجا
که به کار خود اطمینان داشت ،اذعان کرد که از این چاه هیچ رگه ابی یافت نمی شود.
میرزا اقاسی اما او را به ادامه کار تشویق کرد و گفت که نباید به این زودی ها ناامید
شود .روزها گذشت و دوباره میرزا برای اطالع از روند پیشروی کار حفر قنات ها رفت.
سرمقنی این بار هم به میرزا گفت« :حاج میرزا اقاسی! من از کار خودم اطمینان دارم
و قبال هم گفته بودم که این چاه اب ندارد و ما داریم وقت خود را تلف می کنیم .بهتر
این است که به سراغ زمین دیگری برویم و خودمان را بی جهت معطل نکنیم».
میرزا اقاسی نهایتا در پاسخ به این حرف و البته اصرار مقنی برای خاتمه کار ،از کوره
در رفت و گفت« :به تو چه ربطی دارد که زمین اب دارد یا نه؟! برای ما اب نداشته
باشد ،برای تو که نان دارد .کارت را انجام بده و حق الزحمه ات را بگیر .ممکن است
که این کار برای من سودی را در پی نداشته باشه و حتی من ضرر هم ببینم؛ اما برای
تو حتما سود دارد».
خر بیار و باقالی بار کن
زاغ سیاه کسی را چوب زدن
زاغ یا زاج اینجا به معنای نوعی نمک است که به رنگ های سیاه ،سبز ،سفید
و غیره دیده می شود .زاغ سیاه بیشتر به مصرف رنگ نخ قالی ،پارچه و چرم
می رسد .اگر هنرمندی ببیند که نخ ،پارچه یا چرم همکارش بهتر از مال خودش
است ،در نهان سراغ ظرف زاغ همکارش می رود و چوبی در ان می گرداند و
با دیدن و بوییدن ،تالش می کند دریابد در ان زاغ چه چیزی افزوده اند یا نوع،
اندازه و نسبت ترکیبش با اب یا چیز دیگر چگونه است .این مثل وقتی به کار
می رود که کسی ،فردی را می پاید و می خواهد ببیند او چه می کند و از چیزهایی
پنهان و رازهایی اگاه شود که برایش سودمند است.
کشاورزی باقالی زیادی برداشت کرده بود و کنارش خوابیده بود.
قلدری امد و بنا کرد به پر کردن خورجینش .کشــاورز بلند شد که
جلوی قلدر بگیرد که با هم گالویز شدند .قلدر یک چاقو برداشت و
به کشاورز گفت« :من می خواستم فقط خورجینم را پر کنم ،حاال که
این طور شد ،می کشمت و همه را می برم».
صاحب باقالی ها که دید از پس قلدر برنمی اید ،گفت« :حاال که
پای جان در میان است ،برو خر بیار و باقالی بار کن».
هر را از بر تشخیص نمی دهد
در میان شبانان ،صدای «هر» برای طلبیدن گوسفندان به کار می رود و «بر» برای به جلو راندن ان ها .همه
اهنگ ها و لهجه ها را چوپان زبده و کارکشته می داند .صدای «هر» و «بر» را حتی چوپان تازه کار هم می داند و
البته باید بداند؛ زیرا که فراگرفتن ان حتی برای چوپان های تازه کار هم اشکال و دشواری ندارد.
پس در صورتی که فردی اصول اولیه و ابتدایی کاری را نداند؛ درحالی که باید بلد باشد ،به مثابه فرد چوپانی
است که از روی بی استعدادی مضاعف هر را از بر تمیز نمی دهد.
این اصطالح «هر را از بر تشخیص نمی دهد» حتی در ادبیات نظم ما رسوخ پیدا کرده است؛ چنان که باباطاهر
می گوید« :خوشا انان که هر از بر ندانند /نه حرفی در نویسند و نه خوانند»
18
زیر و بم
س
پا خ اهی رندا هن و بدا هه شارعان
نقد ادبی
منابع :کتاب لطایف و ظرایف ادبی ،کشکول (فضل اهلل کمپانی)
برخی شاعران از بدیهه سرایی خود ،به نیت حاضرجوابی استفاده کرده اند ،یعنی پاسخ رندانه ای را که می خواسته اند به کسی بدهند ،به
زبان نظم دراورده و گفته اند ،یا با مناظره ای فی البداهه به مصاف یکدیگر رفته اند .به خواندن چند نمونه اش دعوتید.
عندلیبسرخوش!
الذاکرین» شاعر ،سرگرم صحبت
نقل است که «سرخوش هروی» و «عندلیب
ِ
و شوخی بودند .ناگاه خری از بیرون به صدا در امد.
عندلیبگفت:
سرخوش است این خر که دارد گرم این کاشانه را!
سرخوش فی الفور پاسخ داد:
عندلیب اشفته تر می خواند این افسانه را!
احمق ترین ادم!
صائب فی البداهه ان شعر را مصرع دوم انتخاب کرده و مصرع اول را این طور
اضافهمی کند:
امشب از ساقی ز بس گرم است محفل می توان
شمع گر خاموش باشد اتش از مینا گرفت!
البته این داستان را به شکل دیگری هم روایت کرده اند و ان این که صائب در
مجلسی بود ،پریرخی می گذرد و پایش به شمعدان می خورد و ان را می اندازد و شمع
خاموش می شود .صائب فی البداهه در وصف این صحنه ،بیت فوق را می سراید.
«رشیدالدین وطواط» (شاعر نامدار دوره خوارزمشاهیان) در یک روز برفی به درب
ادیب شاعرش رفت .چون درب خانه را زد ،زن مستخدم درب را باز کرد
خانه ِ
دوست ِ
و گفت ادیب در خانه نیست!!!
وطواط فی البداهه گفت:
ان کس که برون رود در این روز
احمق تر از او کسی دگر نیست!
ادیب که در خانه بود ،بالفاصله این بیت را در پاسخ او ساخت:
من خود به سرای خویشم اکنون
پیداست که در برون در کیست!
رباعیحبوباتیه!
روزی در مجلس«اتابک ســعد بن زنگی» (پادشاه معاصر سعدی)« ،بابا افضل
کرمانی» (فیلســوف و شــاعر قرن هفتم) را امتحان کردند و از او خواستند که با
«عدس»« ،ماش»« ،نخود» و«برنج» ،شعری فی البداهه بگوید .او بدون فکر کردن
این رباعی را سرود:
ن اورد
تا خال عدس شکل ،شبیخو
غلتان چو نخود ،ز چشم من خون اورد
سودای دو چشم ماش گون تو مرا
از پوست ،برنج وار بیرون اورد!
داستان گریبان فرزدق!
کرده و ناکرده!
موقعی که سعدی در سنین جوانی ،تازه لب به شاعری گشوده بود ،در شیراز دو
نفر شاعر معروف بودند که تخلص یکی«خاقان» و دیگری«فرزدق» بود .روزی هر
سه به اتفاق به اطراف شیراز رفته و لب خندقی نشسته بودند .فرزدق به رسم مشایخ
صوفیه ،گریبان خود را چاک زده و باز گذاشــته بود .در همان احوال سعدی غزلی
خواند و از انها خواست تا نظر خود را درباره اش بگویند .انها گفتند غزل بدی نیست
ولی برای تفریح و مطایبه ،بهتر است هرکدام مصرعی بگوییم .اگر تو نیز از عهده
برامدی ،ان وقت می توانی در جرگه شاعران درایی .سعدی قبول کرد.
از این رو ابتدا فرزدق با اشاره به خندق گفت :من اب وضو دگر ز خندق نکنم!
خاقان به کنایه و با اشاره به سعدی گفت :من گوش دگر به حرف احمق نکنم!
سعدی رو به خاقان کرده و فورا پاسخ داد:
نامردم اگر دفتر اشعار تو را
گریبان فرزدق نکنم!
مانند
ِ
روزی ابوعلی سینا به مجلس ابوسعید ابوالخیر عارف و شاعر نامدار قرن چهارم و
پنجم هجری قمری درامد و ضمن صحبت در مورد عفو الهی چنین گفت:
ماییم به عفو تو توال کرده
وز طاعت و معصیت تبرا کرده
انجا که عنایت تو باشد ،باشد
ناکرده چوکرده ،کرده چون ناکرده
ابوسعید فی البداهه درپاسخ او گفت:
ای نیک نکرده و بدی ها کرده
وانگه به خالص خود تمنا کرده
بر عفو مکن تکیه که هرگز نبود
ناکرده چو کرده ،کرده چون ناکرده!
اتش و مینا
اسبابخودبینی
صائب تبریزی ،بزرگ ترین غزل سرای قرن یازدهم هجری و معروف ترین شاعر
عهد صفویه بود که از سوی شاه عباس دوم صفوی ،ملک الشعرا نامیده شد.
یک بار برای امتحان در حضور شاه به صائب می گویند مصرعی می گوییم و شما
باید مصرع دوم ان را بگویید :از شیشه بی می ،می بی شیشه طلب کن!
صائب بالفاصله می گوید :حق را ز دل خالی از اندیشه طلب کن!
دوباره می گویند :شمع گر خاموش باشد اتش از مینا گرفت…
روزی «زیب النســاء» ،بانوی شاعر پارسی زبان هندی ( ۱۰۴۸ -۱۱۱۲هجری
قمری) در مقابل ایینه ایستاده بود که بادی وزید و ایینه را انداخت و شکست.
پدر زیب النساء« ،اورنگ زیب» که پادشاهی شاعر مسلک بود ،در انجا حضور
داشت و با دیدن این صحنه گفت:
از قضا ایینه چینی شکست
دختر بالفاصله پاسخ داد:خوب شد ،اسباب خودبینی شکست!
دورهجــدید| شماره37
19
سینمای ایران
پایان ماراتون حقیقت
20
یازدهمین دوره جشنواره فیلم حقیقت با معرفی اثار منتخب داوران پایان یافت .ایین
اختتامیه یازدهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران سینماحقیقت شامگاه
یکشنبه ۲۶اذرماه با حضور جمعی از مستندسازان و مدیران سینمایی در تاالر اندیشه
حوزه هنری برگزار شد .اجرای این مراسم را اشکان خطیبی برعهده داشت.
در ابتدای این مراســم محمدمهدی طباطبایی نژاد ،دبیر جشنواره ،با بیان اینکه
سینمای مســتند ۶۰ســال تالش کرده اینه زالل فرهنگ و تمدن باشد ،گفت:
«جشنواره حقیقت به عنوان نقطه عطفی تالش می کند با نگاه بومی و ملی و جهانی،
در افزایش ســهم در بازار تصویری جهان و حضور فعال در عرصه بین المللی عمل
کند و همچنین تالش می کنیم با نگاه بومی و ارتقای کیفیت اثار از فیلم های درخور
بازارهای جهانی برخوردار شویم».
در ادامه در بخش نکوداشت از مستندسازان اذربایجان شرقی ،محمدحسن دامن زن،
رحیم مرتضی وند ،حســین پورستار ،میرحسین ثروتمند ،محمد احسانی ،سیدوحید
حسینی نامی ،علی خیرخواه ،مریم امینی ،علی دلکاری ،فرهپد بخری کریمی ،قربانعلی
طاهرفر ،شهرام علیزاده ،محمد محمودی اصل ،یونس مقدم ،محمدباقر وثوقی ،محمد
فرزین نیا ،فرید میرخانی ،مجید فتحی و معصومه محمدپور تقدیر شد.
در این مراسم همچنین از مصطفی رزاق کریمی با حضور ابراهیم حاتمی کیا تقدیر
برگزیدگان بخش مستند نیمه بلند و کوتاه بین الملل
جایــزه ویژه هیئت داوران با ۲۰۰۰دالر نقدی برای «لوتوس» به کارگردانی
محمدرضاوطن دوست؛
جایزه بهترین فیلم با سه هزار دالر برای فیلم «هیچکسستان» ساخته افسانه
ساالری؛
جایزه بهترین فیلم نیمه بلند بخش بین الملل هم شامل تندیس و چهار هزار دالر
به فیلم «بولینگ و جنگل عشق» از اسپانیا.
فیلم های کوتاه راه یافته
به فجر اعالم شدند
روایتی از جنس
سینما و نقاشی
اسامی فیلم های کوتاه داستانی سی وششمین جشنواره فیلم فجر اعالم
شد .به گزارش روابط عمومی جشنواره فیلم فجر« ،مارلون» به کارگردانی
و تهیه کنندگی درناز حاجی ها« ،حیوان» به کارگردانی بهمن و بهرام حاج
ایوان لو (ارک) و تهیه کنندگی مدرســه ملی سینمای ایران و برادران ارک،
«وقت ناهار» به کارگردانی علیرضا قاسمی و تهیه کنندگی حلقه فیلم سازان
بی کالم گلوب و علیرضا قاسمی و «فاش» به کارگردانی احسان مختاری و
تهیه کنندگی بهنام عابدی و حامد حسینی سنگری ،چهار فیلمی هستند که
برای شرکت در سی وششمین جشنواره فیلم فجر انتخاب شده اند.
طبق ایین نامه سی وششمین جشنواره فیلم فجر ،هیئت داوران از میان
نامزدهای بهترین فیلم های کوتاه داستانی جشنواره فیلم کوتاه تهران و جشن
مستقل فیلم های کوتاه خانه سینما (حداکثر ۱۰فیلم) که مدت زمان هر فیلم
کمتر از ۱۵دقیقه باشد یک فیلم را به عنوان فیلم برگزیده انتخاب و سیمرغ
بلورین بهترین فیلم کوتاه را به کارگردان ان فیلم اهدا می کنند .شــرکت
این چهار فیلم در جشنواره سی وششم ،به نوعی بازگشت سینمای کوتاه به
جشنواره فیلم فجر پس از دو سال دوری است.
فیلم سینمایی «دختر…پدر…دختر» ساخته پناه برخدا رضایی از روز
پنجشنبه ۳۰اذر در گروه هنروتجربه اکران شد .به گزارش گروه هنروتجربه،
این فیلم داستان زندگی ســه خواهر در طبیعتی بکر را روایت می کند ،در
شرایطی که یکی مسلول ...یکی مجنون ...و یکی دلداده ...است.
«دختر…پدر…دختر» روایتی از جنس سینما و نقاشی دارد و تاکنون
در جشنواره های مختلف به نمایش درامده و واکنش مثبت منتقدان ورایتی،
هالیوود ریپورتر و اسکرین دیلی را به دنبال داشته است.
پناه برخدا رضایی درباره این فیلم نوشته است« :تماشای طبیعت همواره
حســی اسرارامیز و شــاعرانه در من برمی انگیزد و به دنبال این حس ،در
چهار فصل طبیعت دل به سفر می سپارم .در این سفرها همواره از طبیعت
که نقاشــی هایی زیبا و بی نظیر هســتند الهام می گیرم .شگفتی حاصل
ازنمایش های بی کران طبیعت و چشم انداز زیبای ان ،همواره ایده های تازه ای
را برای ساخت یک اثر هنری در من متبلور می سازد .تفکر در طبیت ،تاللو
نور و زمزمه اب همواره برایم حس عمیقی از معنویت به دنبال دارد؛ معنویتی
کامال درونی و سرشار از روشنایی».
زیر و بم
شد .در بخش دیگری از این مراسم ،جوایز هنروتجربه ،شهرداری ،ایفیک و شبکه
مستند به برگزیدگان اهدا شد.
برگزیدگان بخش های اصلی جشنواره سینماحقیقت به شرح زیر است:
سینمای جهان
فروشنده
در میان بیست فیلم برتر ۲۰۱۷
فیلم سینمایی «فروشنده» به کارگردانی اصغر فرهادی در فهرست ۲۰فیلم برتر اکران شده
در امریکا قرار گرفت.
وب سایت معتبر راتن تومیتوز فیلم «فروشنده» را به عنوان یکی از فیلم های موفق اکران شده
در سال ۲۰۱۷اعالم کرد .این وب سایت بر اساس تعداد نقدهای مثبت نوشته شده بر فیلم ها از
سوی منتقدین ،فیلم ها را رده بندی می کند .بر این اساس ،از ۱۷۰نقدی که بر فیلم «فروشنده»
نوشــته شــده ،حدود ۹۶درصد ان مثبت بود ه و این فیلم به همین دلیل در این فهرست و در
کنار فیلم هایی چون «دانکرک»« ،جنگ ســتارگان»« ،مرا به نام خودت صدا بزن»« ،کوکو»،
«لیدی برد»« ،جنگ ستارگان :اخرین جدای»« ،بچه راننده» و ...قرار گرفته است.سایت سینمایی
متاکریتیک نیز در فهرست برترین های سال ،۲۰۱۷مستند «چهره ها مکان ها» به کارگردانی
«انیس واردا» و «جی.ار» با امتیاز ۸۵را در رتبه نخست جای داد و پس از ان «زن شگفت انگیز»،
«دانکرک»« ،لیدی برد»« ،مرا به نامت صدا کن»« ،فاکس ترات»« ،پروژه فلوریدا»« ،ماجرای
فانتوم»« ،کتابخانه عمومی نیویورک» و «به او مورگان می گوییم» در رتبه های بعدی قرار گرفتند.
نسل سینمای
جشنواره
برلین
معرفی شدند
شصت وهشتمین جشنواره فیلم برلین اسامی فیلم های بخش «نسل» را اعالم
کرد .در این بخش که مختص ســینمای کودک ونوجوان است ۱۶ ،فیلم در دو رده
سنی باالی 14سال و باالی 4سال به روی پرده می روند.
در دسته ۱۴plusکه ویژه فیلم هایی برای نوجوانان باالی ۱۴سال است»۳۰۳« ،
به کارگردانی هانس وینگارتر« ،کوبین» به کارگردانی نانوک لیپولد« ،دانمارک» به
کارگردانی کاسپر الرسن« ،کبوتر» ساخته بانو سیواچی« ،تَتو» ساخته پایکال پالنت،
«گاو قرمز» به کارگردانی سیلویا بارکای« ،تک شاخ» ساخته ادواردو نونس و «ویروس
تروپایکال» به کارگردانی سانته گو کایسدو به نمایش درمی ایند.
در دســته Kplusبخش نسل جشنواره برلین که مختص فیلم های مربوط به
کودکان باالی 4ســال اســت نیز «کلیو و پل» به کارگردانی سباستین دموستیر،
«داستان بارونکردنی هلوی غول پیکر» به کارگردانی فیلیپ اینشتین لیپسکی« ،زرافه
من» ساخته باربارا بردرو« ،روزی که مقاومت کردم» ساخته الیسیا چیسا « ،گوردن
و پادی» به کارگردانی لیندا هامبک « ،از قلبم عبور کن» به کارگردانی لوک پیکارد،
«دیده و نادیده» ساخته کامیال اندینی و « »Supa Modoبه کارگردانی لیکاریون
وایناایناانتخابشده اند.
لیست سیاه
هالیوود
منتشر شد
فهرست سیاه امسال (فهرست فیلمنامه های محبوب تولیدنشده در هالیوود) منتشر
شد و این بار هم برخی از بااستعدادترین نویسندگان عرصه فیلم سازی را در خود جای
داده است.
فهرست ۷۶فیلمی امسال به واسط ه شبکه های اجتماعی منتشر شد و ستاره های
بزرگی مانند جیک جیلنهــال ،مارگو رابی ،راین جانســن ،دان چیدل ،لینا ِویث و
خیلی های دیگر به سرعت ویدئوهایی را اماده و پخش کردند تا در رویدادی سه ساعته
درباره فیلمنامه های برتر نادیده گرفته شده صحبت کنند.
فرانکلین لئونارد ،بانی فهرست سیاه ،در بیانیه ای رسمی گفت« :تبریک به همه
فیلمنامه نویســانی که به فهرست امســال راه پیدا کردند و تمام مدیرانی که در ان
سهیم هستند .به هرحال ،دوباره فهرست فوق العاده ای جمع وجور شده است .امیدوارم
در سال های اینده همگی از دیدن فیلم هایی لذت ببریم که بر اساس دست کم بخشی
ادامه حرف هایش به تنوع فیلمنامه نویسان
از این اثار تولید خواهند شد» .لئونارد در
در فهرست امسال اشاره کرده است و اینکه امسال ۲۵فیلمنامه نوشت ه زنان است که
رکورد قبلی این فهرست ۱۲اثر بوده است و همین طور میزان پروتاگونیست های زن
از ۱۶به ۳۴رسیده است .فهرست سیاه ،مطالع ه ساالنه ای است که از ۲۰۰۵شروع شد
تا به این طریق ،بعضی از فیلمنامه های محبوب تولیدنشده در هالیوود در کانون توجه
قرار بگیرند .این کمپانی در طول فعالیت های بیش از یک دهه ای خود ،ماموریتش در
شناسایی و تجلیل از فیلمنامه نویسان برتر را هرچه بهتر ادامه داده است .امسال هر
فیلمنامه باید شش رای می اورد تا به فهرست نهایی راه پیدا کند.
دورهجــدید| شماره37
21
تاریخ سینما
نگاهــیبهتاریخ
سینمایمجارستان
پژمانسلطانی
نویسندهوناشر
اولین مجله فیلم مجارستان و اغاز ظهور منتقدان
اصــو ً
ال مجارها فیلم را همچون یک قالب هنــری پذیرفته اند .ان ها اکثر
فیلم هایشانراازرمان هاونمایشنامه هایکالسیککشورشاناقتباسمی کنند.
در سال 1912شاندر کروا ،نویسنده تندرو ،اولین مجله فیلم مجارستان را با نام
«پستی موتزی» منتشر کرد و این اغاز ظهور منتقدانی چون «یتوتوروک» و
«سیسل بوتیار» بود .دنباله روی این فیلسوفان« ،بالباالش» بود که کتاب نظریه
فیلم او با عنوان «ویژگی و پیدایش یک هنر نوین» تاثیر مهمی در نظریه های
فیلم جهان به جا گذاشت.
اولین سینمای ملی
مجارستان در تاریخ سینما اولین کشوری است که سینمای خود را «ملی» کرد.
در طول دهه های 1920تا 1930صنعت فیلم مجارستان به یک سینمای تجاری
به تقلید از هالیوود گرایش داشت .تقریبا بالفاصله پس از انکه مجارستان در پنجم
ژانویه 1945به متفقین اعالم اتش بس داد ،اکادمی هنرهای دراماتیک و سینما
تاسیس شد .شاخص ترین فیلم مجاری این دوره با عنوان «جانی در اروپا» به
کارگردانی رادوانی ،در سال 1947در جریان همین تحوالت ساخته شد.
ظهور نسل تازه ای از کارگردان های مجار با مرگ استالین
با مرگ اســتالین در سال 1953یک دوران لیبرالیستی در مجارستان اغاز شد .در
این دوره نســل تازه ای از کارگردان های مجار ظهور کردند؛ ازقبیل «زلتان فابری»،
«کارولی ماک» و «پانوش هرســکو» که بسیاری از این فیلم سازان هنوز هم فعال
هستند .در ان زمان انقالب مردمی سرکوب شد؛ اما «یانوش کادار» میانه رو به عنوان
نخست وزیر منصوب شد و پایه یک لیبرالیسم واقع بینانه را پایه ریزی کرد که ازادی و
ثبات مالی بیشتری را به دنبال داشت .این انقالب تحولی در سینمای مجارستان
به وجود نیاورد .بااین حال در فاصله سال های 1958و 1961استودیوی تجربی
«بالباالش» تاسیس شد و همین استودیو موفق شد بودجه مناسبی فراهم
کندتافار غالتحصیل هایاینموسسهدولتینخستینفیلم هایخودرابسازند.
عفو عمومی و احیای سینمای مجارستان
در ابتدای دهه 1960اثاری با درونمایه سیاسی به نمایش درامد؛
فیلم هایــی مانند «دو نیمــه بازی در جهنم» زلتــان فابری و
«معتصب ها» ساخته کارولی ماک .وقتی کادار در سال 1962
عفو عمومی اعالم کرد ،بار دیگر شرایط برای احیای سینمای
مجارســتان فراهم شد .دو نفر از چهره های ممتاز ان دوران
«انده اش کواش» و «میکلوش یانچو» نام داشتنند.
22
زیر و بم
یانچو و داستان های نمادین
یانچو با فیلم «در راه خانه» در ســال 1962به سبکی دست یافت که او را
در جهان مشــهور کرد و نمایش فیلم «محاصره» در سال 1965در جشنواره
کن توجه جهانیان را به او معطوف کرد .یانچو به وقایع بزرگ و تاریخ کشورش
پرداخت و فیلم هایی ســاخت که داستان نمادین ان ها در گذشته مجارستان
می گذشت؛ درحالی که درونمایه اصلی شان زمان حال و اینده مجارستان بود.
همه این فیلم ها جنبه های انتزاعی و اســطوره ای تئاتری داشتند« :سرخ و
سفید» ( )1967و «سکوت و فریاد» ( )1968که در ان ها به تحقیر ،بیگانه سازی
و خیانت و «رذایل خصوصی و فضایل عمومی» ( )1976پرداخته شده است.
یکسه گانهبلندپروازانه
او بار دیگر میراث ملی خود را دستمایه یک سه گانه بلندپروازانه کرد؛ سه گانه ای که
در دو قسمت «راپسودی مجار» و «الگروبار بارو» تحت عنوان راپسودی مجار قسمت
اول و دوم در جشنواره کن به نمایش درامد و جایزه ویژه منتقدان به ان ها اعطا شد.
فاستوس،فاستوس،فاستوس
یانچو همچنین دو فیلم مستند «موسیقی» ( )1982در مورد شهر بوداپست و «امگا،
امگا» ( )1985که یک کنسرت راک است را کارگردانی کرد و اقتباسی 9قسمتی از رمان
جنجالیالزلوگیورکوبه نام«سقوطدکترفاستوس»راتحت عنوان«فاستوس،فاستوس،
فاستوس»برایتلویزیونساخت.
نقادانه ترینفیلمیانچو
او در سال 1989فیلم «طالع مسیح مصلوب» را ساخت که یکی از نقادانه ترین
فیلم های سال های اخیر او بود .مهارت و تسلط یانچو در ترکیب بندی و برداشت های
طوالنی بی وقفه برای او جایگاه بزرگی در تاریخ ســینما ثبت کرده و همین ویژگی
است که او را به یک هنرمند بزرگ سینما و بزرگ ترین شاعر ملی مجارستان تبدیل
کرده است.
بالتار ،لطفا ریتم را سریع تر کن!
بالتار ،دیگر کارگردان صاحب ســبک مجار،
سازنده فیلم هایی چون «هارمونی ورک مایستر»،
«نفرین شده»« ،مردم پیش ساخته» و «مردی از
لندن» است .بالتار واکنش ها را از بازیگرانش حذف
و از عنصر زمان استفاده می کند .فیلم های او درواقع
به زندگی نزدیک تر اســت تا به سینما« .مردی از
لندن» فصل نویی را در اثار بالتار رقم زد که شاید
در هیچ کجای تاریخ سینما نمونه ان را نتوان دید؛
فیلمی مستحکم و میخکوب کننده که بیننده اش
لحظه به لحظه به بالتار التماس می کند که «لطفا
ریتم را سریع تر کن!» .این فیلم داستان سوزن بانی
است که در کنار دریا شاهد قتلی می شود که مسیر
زندگی اشراتغییرمی دهد.ازدیگرکارگردانانمجار
که اخیرًا توجه جهانیان را به خود جلب کرده است،
می توانازفرنسکوشا،ایمرهگیونگیوشی،پترپاچو،
یودیت الک ،لیویا گیارماتی ،ایشتوان داردای ،پانوش
رژا ،فرنس کاردش و پتر گتار نام برد.
نقد تئاتر
نقدوبررسینمایش
موزیکالالیورتوئیست
شبدیسبختیاری
کارشناستئاتر
مشخصات
کارگردان:حسینپارسایی
تهیه کننده:
موسسه «حریر هنر شرق»
بازیگران :امیــرکاوه اهنین جان،
هوتن شــکیبا ،اتیال پسیانی ،نوید
محمدزاده ،مهناز افشــار ،ســعید
چنگیزیان،داریوشموفق
بــا همراهی بیــش از 150
بازیگر و هنرجویان نوجوان و
جوان و نوازنده موسیقی
تحریمگرانی!
این نمایش که اذرمــاه ۱۳۹۶در تاالر
وحدت به روی صحنه رفت تا اخر دی ماه
ادامه داشت .در ابتدا به خاطر هزینه باالی
بلیط ها با توجه به این امر که همیشه ابتدا
گران ترین صندلی ها به فروش می رسد،
هرچــه گران تر بهتر ،بــا تحریم برخی
دانشجویان و مخاطبین مواجه شد و از
۱۵۰هزار تومان به ۹۵هزار تومان کاهش
یافت.
تلفیقی جانانه از دیکنز و رید!
این نمایش بر اســاس رمانی با همین
عنوان از چارلز دیکنز ،وام گرفته از نسخه
موزیکال سینمایی (کارول رید) است .در
این اثر ،محمدرضا کوهستانی ،سیامک
احصایی و شیما میرحمیدی به ترتیب
به عنوان دراماتورژ ،طراح صحنه و طراح
لباس و همچنین محمد قدس مدیرتولید
و میثم احمــدی به عنوان مجری طرح
این نمایش بودند.حســین پارسایی که
پیش از ایــن کارگردانی نمایش هایی
چون «هذیــان»« ،قصیده بلند باران»،
«یلدا»« ،بانوی اب و اینه»« ،سردار مهر
و ماه»« ،این فصــل را با من بخوان»
و «ارسنیک و تور کهنه» را در کارنامه
کاری خــود دارد ،در جدیدترین تجربه
خود در عرصه کارگردانی ،تئاتر موزیکال
«الیور توئیســت» را در تاالر وحدت به
روی صحنه برد.
دکور متمایز و همراهی ارکستری
یکپلهپایین تر
طراحی صحنه و دکورهای ساخته شده از
نقاط مختلف شهر لندن یکی ویژگی های
این نمایش محسوب می شد که ان را با
نمایش های دیگری که بر روی صحنه
تئاتر هستند متمایز می کرد .شاید بتوان
گفت وجود این دکورها با استفاده از فضای
صحنه تاالر وحدت که به صورت برقی و
پله ای باال و پایین می روند تا صحنه بعد
جایگزینقبلیشودنقطه قوتایننمایش
محسوب شده و بعد از ان ،حضور گروه
موسیقی زنده در جلو صحنه و دور از نگاه
مستقیمبازیگر(یکپلهپایین ترازصحنه)
به رهبری بردیا کیارس و اهنگ سازی
لیونل بارت و به صورت اپرای گروهی و
اواز به سرپرستی هادی قضات با همراهی
ارکســتر بادی کارا ،یکی از ویژگی های
دیگر این نمایش محسوب می شد.
مخاطبینیازتمامگروه هایسنی
60جلسه تمرین دیالوگ موزون!
بــرای دیالوگ های مــوزون روی خط
موسیقی ،گروه حرکت به سرپرستی علی
براتی ،بیش از چهار ماه و نزدیک به ۶۰
جلســه درحال تمرین بودند .این گروه
نزدیــک به ۴۰زن و مرد با بیش از ۲۰۰
دست البسه بودند که با حرکات موزون
خود به جذابیت نمایش می افزودند.
اولیندیالوگ،بهترینبازی
اولین دیالوگ های موزون شده این تئاتر
با صــدای پرابهت اهنین جــان و بازی
درخشانش در میان صحنه می پیچید و
بعد از ان می توان به بازی هوتن شکیبا
در نقش فاگین معــروف که بچه های
یتیم خیابانی را به جیب بری و دزدی وادار
می کرد به عنوان بهترین بازی اشاره کرد.
یوجذاب
نوجوانان=اصل
حضور بازیگران سینمایی در این نمایش
بیشــتر به جنبه فروش و تجــاری ان
می افزود؛ ولی بازیگرهای نوجوان این کار،
محمد شــاکری در نقــش «داجر» و دو
بازیگر نقش «الیور» ایلیا نصرالهی و ارمان
مرادی ،در میان بازی بزرگان می چرخیدند
و جذاب ترین و اصلی ترین نقش های این
نمایشرااجرامی کردند.
جمعیتی که بــرای دیدن نمایش
موزیکال «الیور توئیست» رفته بودند
همهگروه هایسنیراشاملمی شدند؛
اما در این میان و بدون اغراق شــاید
بتوانگفتبیشترافراد،کسانیبودندکه
اولین بار «الیور توئیست» را در فضای
مخوف و تاریک مجموعه ای دیده اند
که از تلویزیون در ســال های هفتاد
پخش شد؛ مجموعه ای که محصول
ســال ۱۹۸۵انگلیس به کارگردانی
الکساندربارونبود.درمیانان هاچهره
بچه هایی هم به چشم می خورد که از
نسلدنیایمجازیواینترنتهستندو
بعضًاباشکبهاطرافشاننگاهمی کنند
و شاید این ســوال در ذهن هایشان
بزرگ می شود که این دو ساعت دوری
از دنیای مجازی را چطور بگذرانند؟!
با پایان دو ساعت نفس گیر از دیدن
صحنه های یکی از درخشــان ترین
رمان های کالسیک که حاال مجالش
به تماشــاگر ایرانی داده شــده تا از
نزدیک ترین فاصله ممکن به دیدنش
بنشیندوباورودبازیگرانوعواملروی
صحنه(روانسیکههرشبعلیبراتی،
طراح حرکت کار ،به شیوه ای تازه ان
را اجرا می کرد) می توان به جواب همه
سوال هایی رســید که در بدو ورود به
سالنخیلی هاازیکدیگرمی پرسیدند.
دورهجــدید| شماره37
23
سینمای کالسیک
پرتقال کوکی
AClockworkOrange
کارگردان:استنلیکوبریک
بازیگران :مالکوم مک داول در نقش الکس ،جیمز مارکوس در نقش جورجی ،وترن کالرک در
نقش دیم ،مایکل تارن در نقش پیت ،پاتریک مگی در نقش اقای فرانک الکساندر ،ادرین ُکری در
نقش خانم مری الکساندر ،مایکل بیتس در نقش سرنگهبان بارنز ،جان
کالیو در نقش بازیگر صحنه نمایش ،ویرجینیا وثرل در نقش بازیگر
صحنه نمایش ،کارل دیوئرینگ در نقش دکتر برودسکی
محصول :شرکت برادران وارنر 1971
رتبه 79در میان 250فیلم برتر IMDB
و نامزد 9جایزه اسکار
انسانی که قدرت انتخاب ندارد!
به گفته استنلی کوبریک ،کارگردان کار ،این فیلم داستان مشکوک رهایی
یک نوجوان جاهل با روش درمانی شرطی شدن و درعین حال ،یک خطابه
کوچک درباره اختیارعمل است.
داستانفیلم
فیلم داســتان جوان شروشــوری به نام «الکس» را روایت می کند؛
جوانی که نماد خوبی از جوانان انارشیســت دهه ۶۰و ۷۰را داراست.
این پســر تقریبا از هیچ گونه کار خالف و غیراخالقی ابایی ندارد .او به
همراه دوستانش به جای جای شهر ســرک می کشند و به خرابکاری،
تجاوز ،تعرض و دعوا و کتک کاری مشغول می شوند .در یکی از همین
گشــت وگذار ها الکس مرتکب قتل (الت این قتل بسیار سمبلیک است
و نمایی از جهت گیری ایدئولوژی کوبریک درباره روابط جنسی است)
می شــود و به زندان می افتد .در زندان او با روشــی به نام «لودوویکو»
اشنا می شود و به او می گویند که با گذشت دو هفته از این درمان او از
زندان ازاد خواهد شد؛ اما پس از این درمان او دیگر انسان سابق نیست
و یا بهتر بگوییم انسان نیست؛ زیرا اراده ای از خود ندارد و صرفا تبدیل
به یک موجود ربات مانند می شود.
تناقض لذت از خشونت و سمفونی بتهوون
در پرتقال کوکی الکس از خشونت لذت می برد .او سرشار از تناقضاتی
نیز اســت؛ گاهی تبدیل به کودکی چهار ســاله می شود و گاهی نیز در
هنگام دعوا درنده خو می گردد .از طرفی از سمفونی نهم بتهوون به عنوان
یک اثــر جاودانه و ارامش بخش لذت می بــرد و از طرف دیگر به زنان
به صورت وحشــیانه تعرض می کند .درواقع همین تناقضات ،شخصیت
الکس را شــکل می دهند و تماشاگر مجاب می شــود تا با دنبال کردن
سرنوشــت او (بستر) با ایدئولوژی کوبریک راجع به خشونت (محتوا) نیز
همراه شود.
24
زیر و بم
دلیل مرگ سینما
کوبریک در پرتقال کوکی به شکلی حرفه ای عقیده خود را به خورد مخاطب
می دهد؛ هنری که اکثر کارگردان های امروز از ان بی بهره هستند و به بیانی
دیگر نمی توانند از ارزش های سینما به عنوان یک مدیوم استفاده کنند .همین
موضوع باعث می شود که سینمایی صرفا قصه گو را در سراسر جهان داشته
باشیم و به بیانی بهتر شاید به جز دو-سه مورد ،هیچ کارگردان مولف زنده ای
در سرتاسر جهان وجود نداشته باشد .این موضوع را می توانیم اصلی ترین دلیل
پیدایش نظریه مرگ سینما بدانیم.
سینمای کالسیک
کمی خشونت برای انسان الزم است!
به بحث اصلی بازگردیم؛ کوبریک با تک تک
پالن های پرتقــال کوکی با مخاطب صحبت و
ســعی می کند انسانیت را در اوج نمایش حیوانی
به مخاطب نشان دهد .کوبریک اعتقاد دارد کمی
خشــونت برای انسان بد که نیســت؛ الزم هم
هست .او از جوامعی که سعی در کنترل بیش ازحد
دارند می نالد و اعتقاد دارد اگر انسان از خود اراده ای
نداشــته باشد که به سمت کار خوب یا بد برود و
تنها راه پیش رویش راه خوب باشــد؛ این کار او
هیچ فایده ای ندارد .انتخاب راه درســت و دوری
از رذیلت های اخالقی وقتی قابل دفاع اســت که
شخص با اگاهی کامل به سراغ ان برود و قدرت
انتخاب داشته باشد.
انزجاردرمانی
با درمان لودوویکو (همــان انزجاردرمانی که
نمونه های قبلی ان را به شکلی دیگر در فیلم پرواز
بر اشــیانه فاخته با بازی جاودانه جک نیکلسون
دیدیم) الکس قدرت اختیار خود را از دست می دهد.
او را با چشمانی که به اجبار باز نگه داشته شده اند
جلوی نمایشگری می گذارند و برای او فیلم هایی
بسیار خشونت بار از جنگ ،تجاوز و کشت وکشتار
با تم سمفونی نهم بتهوون پخش و او را مجبور
به دیدن این فیلم ها می کنند .الکس در اثر تماشای
این فیلم ها از خشونت بیزار می شود؛ به طوری که
شــخصی که تا دیروز از تجاوز لذت می برد حال
فقط با فکر کردن به ان ،تنش به رعشه می افتد.
تبدیل انسان به یک موجود کوکی
پس از این درمان ،الکس از زندان ازاد می شود و به گفته سران دولتی اماد ه
حضور موثر به عنوان یک انســان خوب (که به عقیده کوبریک هیچ ارزشی
ندارد) در جامعه اســت .الکس به جامعه بازمی گردد؛ اما هیچ چیز مثل سابق
نیست .او به راحتی موردظلم بقیه قرار می گیرد و به شدت اسیب پذیر می شود.
در یکی از درخشان ترین سکانس های فیلم دوستان قدیمی الکس را می بینیم
که او را پیدا می کنند و کتکش می زنند .با هر ضربه ای که به بدن الکس برخورد
می کند صدای اهن بلند می شود .این صحنه را می توان شاهکار کارگردانی
کوبریک نامید که با این کار به مخاطب القا می کند که الکس دیگر انســان
نیست و به یک موجود «کوکی» تبدیل شده است.
کارهایصرفامنزجرکننده
الکس از ان دســته اشخاص ترسناکی است که همه ما در طول زندگی
چند باری با ان ها برخــورد کرده ایم .این برخورد ها معموال در دوران بچگی
اتفاق افتاده و الکس هم از ان دست ه ادم هایی بوده که از اشکار ساختن لذات
مشمئز کننده اش ،هیچ ابایی نداشته ،از ان دست بچه هایی که بال های مگس ها
را از هــم جدا می کردند و یا مورچه ها را با ولع می خوردند صرفا به این خاطر
که کاریست بسیار منزجرکننده و یا الکس بچه ای بوده که بیشتر از دیگران
درباره مسائل جنسی و به خصوص جنبه زشت این کار اطالعاتی داشته است.
مکان هایفیلم برداری
فیلم برداری بیشتر صحنه های پرتقال کوکی بیرون از استودیو و در خیابان ها
و فضای باز بود؛ در متروُپلیتن و در دسترسی سریع به خانه ای که بعد از این
فیلم ،کوبریک در ان زندگی کرد .معدود صحنه هایی که در استودیو فیلم برداری
شدند عبارت اند از :بار کورووا میلک ،محل بازرسی بدنی زندانیان جدید ،صحنه
حمام کردن الکس در منزل اف .الکساندر و دو صحنه مانند ان در هال .محیط
این صحنه ها در یک کارخانه قدیمی در بول هد ُرد در الستری ساخته شد که
دفتر تولید فیلم هم بود.
گوشه هایعجیب!
اشکارترین تمهید کوبریک در فیلم برداری ،استفاده او از لنز هایی با زاویه
دید بیش ازحد معمول ( )wide angleاست و بر روی اهدافی متمرکز شده
است که خود به اندازه کافی به دوربین نزدیک هستند .این لنزها طوری هستند
که اطراف تصویر را کج نشان می دهند .اشیاء موجود در مرکز تصویر معمولی
به نظر می رسند؛ اما ان هایی که در گوشه تصویر هستند ،نرمال نیستد و به طور
عجیب وغریبی باریک و کشیده به نظر می ایند.
الکس نرمال است!
تکان دهنده ترینصحنه
یکی از صحنه های تکان دهنده تر پرتقال کوکی صحنه قتل یک زن به دست
الکس با اثر هنری ساخت خودش–یک مجسمه اروتیک– است؛ مجسمه ای را
که از فرط وضوح معنای ظاهری اش نمی توان نمادین پنداشت .هنر پاپ مستتر
در پرتقال کوکی سبک ضدنمادین دارد .در دنیای این فیلم ،دیگر وهم و خیال از
واقعیت و نیز هنر از زندگی متمایز نیست .در پرتقال کوکی تماشاگر می تواند هم
برویژگی هایسطحتوصیفیفیلموهمبرساختار هایتفسیریوقوفیابد.یک
تفسیر ،از میان تفسیرهای متعدد ،بر اساس فکر روان پاالیی است؛ یعنی ازاد شدن
ضمیر نیمه هوشیار که تماشاگر خود را با الکس یکی می پندارد.
کوبریک تقریبا در تمام طول فیلم ،وقتی که وقایع را از دید الکس نظاره گر
اســت ،از این نوع لنزها استفاده می کند .این کار دید ما و الکس را نسبت به
دنیا یکی می کند؛ دنیا به مثابه خانه ای ویرانه و پر از ادم های عجیب که دنبال
الکس هستند .البته کوبریک الکس را در مرکز برداشت به ما نشان می دهد و
یا از لنزهای استاندارد برای نشان دادن او استفاده می کند؛ پس با این تمهی ِد
کوبریک ،در طول فیلم الکس به عنوان یک ادم کامال معمولی و نرمال به ما
نشان داده می شود .کوبریک با این مشکل روبرو است که تماشاگر را متقاعد
کند انچه در فیلم می بیند اینده نزدیک است .راه حل هنری اش این است که
به مکان فیلم ظاهر و حس وحال مکان هــای زندگی روزانه مان را می دهد؛
درعین حالی که به ان نوعی جلوه غیرعادی می بخشد.
دورهجــدید| شماره37
25
گفتگو
ازبرفکتادرفکباگیتیخامنه
عاشق
انچه هستم
که اغازش
کرده ام!
وقتی قرار است با هنرمندی گفتگو کنید که هم نویسنده است و هم استاد فن
بیان ،هم روانشناس ،هم مدرس دقت همه چیز به شکل محسوسی باالتر می رود.
احساس می کنید درس هایی که تاکنون گرفته اید را باید یکجا در محضر ایشان
پس بدهید و دلتان در انتها ،یک افرین بلند می خواهد؛ از همان هایی که سال های
خوش تلویزیون های کم اینچ از نوستالژی ترین خانم گیتی خامنه عالم به خاطر
ِ
خوبپیش فرضتانمی گرفتید.
کارهای ِ
بانو گیتی خامنه متولد 1343در امیریه تهران تاکید دارد که 25ساله است و
الحق با مجری مهربان ان سال های خوب ،هیچ فرقی ندارد .کسی که به اندازه
25سال پیش پرانرژی ،خندان و لبریز است از انرژی مثبتی که ادم را به شدت به
دنیایکودکی هایمانمی برد.
وی به مدت ۱۵ســال در سازمان صداوسیمای جمهوری اسالمی ایران به
فعالیت پرداخت و ســپس به خارج از ایران رفت .همچنین مقطعی در یکی از
مدارس کالیفرنیای جنوبی ،هنر و زبان فارســی تدریس کرده و در کالیفرنیای
شمالی مدیر برنامه ریزی یک شرکت فرهنگی در اکلند بود.
بانو خامنه در سال ۱۳۸۹دوباره به ایران بازگشت .پس از بازگشت ،در شبکه
تهران به اجرای برنامه «بچه های دیروز» مشــغول شــد که به بیان خاطرات
کودکان دهه ۶۰اختصاص دارد .همچنین در مجموعه مستند «میراث ایران»،
به عنوان یک جهانگرد ،میراث تمدن و فرهنگ شــمال غــرب ایران را برای
بینندگان شــبکه سحر روایت می کرد .او سپس اجرای برنامه «تا همیشه» در
شبکه دوم سیما را بر عهده گرفت.
در فروردین ۹۵پس از نزدیک به ٢٠سال دوباره به حیطه مجریگری کودک
بازگشت و این بار مجری میان برنامه های شبکه پویا شد.
ÁÁدرفک :لوکیشن فیلم «زیر درختان زیتون»
مجموعه ای برای بزرگساالن از زبان کودکان
نوشتن مجموعه ای را اغاز کرده ام ،از زبان کودکان و خطاب به بزرگساالن.
اگر بی نظمی و عدم وجود پشتکار امانم بدهند ،به گمانم خواندنی خواهد بود!
همچنین گرداوری و ترجمه مجموعه ای مدیتیشن یا درس های روانشناختی
روزانه برای بانوان جزو اهداف اتی ام خواهد بود که می تواند در زندگی بسیاری
از بانوان تاثیرات مثبتی ایجاد کند.
26
زیر و بم
فعالیت هایاین روزها
در مجموعــه کارهای عصرانه خانوادگی در شــبکه دو ،یک روز در هفته
(یکشــنبه ها) ،با «بچه های دیــروز» و به دیگر بیان ،والدیــن امروز در مورد
کودکانشانگفتگومی کنم.
ترکیبــی «ابی تر از رویا» که نویســندگی و
کار
اغاز ســری دیگری از
ِ
کارگردانی اش را به عهده داشتم در لیست کارهایی است که اگر شرایط مادی
سازمان یاری کند ،به ان خواهم پرداخت و برنامه ی زنده شبکه جام جم از دیگر
فعالیت های این روزها است.
حس نزدیکی بیشــتر به :مجریگــری ،برنامه ســازی ،کارگردانی،
نویسندگی،دستیارفیلمبرداریادستیارکارگردانبودن،صداپیشگی،تهیه کنندگی،
روانشناسی ،تدریس و...؟
نویسندگی را از همه انچه تجربه کرده ام ،دوست تر می دارم.
چرا؟
نوشته تو ،به گمانم بی واسطه ترین نوع ارتباطی تو و کسی است که ان را
ت و قلمت ،بی نیاز از هیچ یک از ابزار و تمهیداتی که در دیگر
می خواند؛ تو ،ذهنی
حرفه هایی که از ان ها نام بردید ،می توانی به انجامش برسانی!
گفتگو
ذهن ادمی ،تحیربرانگیز و پررمز و راز
ذهن
حوزه ای که هنوز در این جهان حیرت زدایی شده ،جهان گسترده و پر رمز و راز ،تحیرم را بر می انگیزد؛ ِ
ادمی است با همه شناخته ها و ناشناخته هایش.
روانشناسی هنوز ذره ای از جذابیت مقاومت ناپذیرش را برای من از دست نداده!
اگر روزی دوباره اراده کنم که به شکل کالسیک در رشته ای ادامه تحصیل بدهم ،بی شک این رشته ،انتخاب
من خواهد بود.
تفاوت فیلمسازی برای کودک و درباره کودک
به زبان ساده ،فیلمسازی برای کودک ،با هدف ساخت فیلم تنها و تنها برای
کودک شکل می گیرد و فیلمسازی در باره کودک با بهره گیری از کودک.
(این عنوان پایان نامه کتبی دوره لیسانس من بود! می دانستید!؟ مگر می شود
بدون دانستنش سوالی به این خوبی طرح کرد!؟)
کوتاه ترین و بلندترین فیلم یا انیمیشنی که کارگردانی کردید؟
بلندترین مجموعه انیمیشن در کار ترکیبی «ابی تر از رویا» که ۲۹قسمت ده
دقیقه ای بود با پنجاه درصد انیمیشن و کوتاه ترین ،کار« عبور» که یک پروژه
دانشجویی پنج دقیقه ای بود.
حس و خاطره ای از «زیر درختان زیتون» و تجربه همکاری با عباس
کیارستمی
عاشق انچه هستم که اغازش کرده ام!
در وادی عرفان از دو دسته رهرو راه یاد می شود؛
سالک مجذب و مجذوب سالک!
در مسیر زندگی حرفه ای ام سیر عملکرد من ،من
را در زمره افرادی نظیر دســته دوم در سیر عرفان
قرار می دهد!
عالقه مندی وافر من به کار کودک ،به واســطه
اغاز کار در این حیطه شکل گرفت و یا شاید بتوان
دقیق تر اینگونه عنوان کرد که شناخته شد.
باشروعفعالیتدراینزمینهدریافتمسختکامیارم
که می دانم عاشق انچه هستم که اغازش کرده ام!
یکی از معدود پشیمانی هایم در مسیر کار حرفه ای را در این کار تجربه کردم.
استاد ایفای نقش خودم ،یعنی دستیار کارگردان را در جلوی دوربین پیشنهاد
کردند؛ همان کاری که در پشــت صحنه انجام می دادم .پیشنهاد را بی حتی
ثانیه ای مداقه به سادگی رد کردم!
نپرسید چرا و با چه منطقی؟ ان وقت ها درباره بعضی مسائل به نوع متفاوتی
نگاه می کردم و حاال مدتی اســت که ان نوع نگاه و منطق را برنمی تابم ،و از
این بابت پشیمانم.
نکته ای که از ان مقطع تا امروز تغییر نکرده اما ،این است که ان زمان ها هم
مثل حاال مرهون مهر استاد بودم و تا همیشه خواهم بود.
دورهجــدید| شماره37
27
حاصل دانش اندوزی در حوزه روانشناسی
امیدبهامکانتغییرشخصیتوبهره گیریفوق العاده
از ان در زندگی!
بیــان حس و تجربــه ای از گذرانــدن دوره
ی در بورلی هیلز
روانشناس
باز هم یک سوال عالی!
از طرحش سپاسگزارم .تجربه کالس های «بورلی
هیلز» بــرای من به تمامه یک معجزه بود! بی بدیل،
هیجان انگیزوعاشقانه.
بعد از این مقطع من دوباره از نو متولد شدم و تا ابد
از اینکه این فرصت بی نظیر را به خودم دادم شــاد و
راضی خواهم بود.
ایا تاکنون برای انتقال این تجربیات در قالب
یک بسته سالمت یا کالس های اموزشی کاری
صورت داده اید؟
تا به حال به شکل مدون و منظم در قالب اموزشی
تعریف شــده ،اقدام به انتقال ان اموخته ها نکرده ام؛
اما جدای از بهره گیری ضمنی ان اموزه ها در زندگی
شــخصی و حرفه ای ،به انچه پرســیده اید ،فراوان
می اندیشم .کسی چه می داند ،شــاید در اینده ای نه
چندان دور پاسخم به سوال خوب تان ،اری باشد!
اموزش هنر و زبان فارسی در جنوب کالیفرنیا...
با اگاهی و اشرافی که به تفاوت سیستم های
اموزشــی ایران و امریــکا دارید ،ضعف های
سیستم اموزشی ایران را در چه می دانید؟
از نظر من اموزش اگر شــیوه خوب زیستن را به
انسان نیاموزد ،شاید باید عنوان جایگزینی برای خود
بیابد!
انباشــتن انبان ذهن از اطالعاتی که هرگز به
کار ادم نمی ایند و زیستن را زیباتر ،سهل تر،
خوشــایندتر و پر بارتر نمی کنند ،چه توجیه
عقالنی ای دارد!؟
مادامی که مــا از فرمول های پیچیــده فیزیک و
محفوظات فراوان تاریخــی و جغرافیایی و ...در مقام
عمل بهره نمی بریم ،به خاطر داشتن شان چه فاید ه یا
توجیه منطقی ای دارد؟!
اموزش اگر مهارت خوب زندگی کردن را به کودک
هدیه کند ،به وظیفه اش عمل کرده ،حاال در هر جای
این کره خاکی که اعمال شود.
کودکان در یک سیستم درست اموزشی از تعامل با
من کمترین
زندگی می اموزند و این شیوه ای است که ِ
برای کودکان وطنم و باقی نقاط دنیا ارزو می کنم.
اگــر امکان انتخاب زمان و مــکان دلخواه را
داشتید به چه دورانی و کجا سفر می کردید؟
بهچهلسالگی امسفرمی کردم.یکیازباشکوه ترین
مقاطــع زندگی ام؛ تولد یک گیتی جدید! در این زمان
دانســتم زندگی چه چیزهایی را برای هدیه کردن به
تو دارد و چه محدوده های ناممکن و غیرقابل وصولی.
28
زیر و بم
عرفانبرایتانلذت بخش تر
است یا فلسفه؟
فلسفه در سال هایی که از معبر
تردیدهای بی انتها عبور می کردم،
جذاب ترین بود.
در ان مقطع حتی به المان،
مهد فلسفه سفر کردم و پذیرش
دانشگاه را در این رشته گرفتم.
بعدها به واسطه ی اشنا شدن
زبان عشق عرفا به وادی
با ِ
سکراور و پر جذبه عرفان دل
بستم و حاال تالش می کنم با
واقعیات موجود زندگی منطقی
برخورد کنم و لحظاتی که با
سرعتی پرشتاب تر از سرعت نور
می گذرند را عاشقانه زندگی کنم
و حاصل امیختگی این همه،
رهایی بی نظیر و تعالی بخشی
است که پیش از این هرگز
تجربه اش نکرده بودم.
نقد و معرفی سریال
سایه بان
مائده راســتی اصل | مجموعه پنجاه قســمتی
«سایه بان» مدتی ست هر شب از قاب شبکه دوم سیما
به روی انتن می رود که به زندگی پرفرازوفرود کارگران
می پردازد .در این شماره از مجله زیروبم به نقد و معرفی
این سریال پرداختیم که به خواندنش دعوتید.
برادران محمودی ،برادران موفق
فیلم تحسین برانگیز «چند مترمکعب عشق» که جوایز ویژه
هفدهمین جشن سینما را از ان خود کرد ،برادران محمودی را در
سینمای ایران نامدار نموده بود .ویژگی های شاخص ساختاری ،این
فیلم را تا مرز حضور در اسکار هم بدرقه کرده بود .نوید محمودی
با تهیه کنندگی بیش از هفت مجموعه تلویزیونی ،کارنامه درخشانی
را برای خود به ثبت رسانده است .نوید و جمشید محمودی برادران
موفق سینما بعد از ثبت چندین کار موفق سینمایی و تلویزیونی ،این
شب ها با سریال «سایه بان» اثری متفاوت را در کارنامه هنری خود
به ثبت رسانده اند!
پردازشواقع گرایانه
تلخی مشکالت و شیرینی
همدلی!
در این سریال به پستی و بلندی های زندگی قشر شریف کارگر
پرداخته شده است .درواقع ،این ســریال با دستمایه قرار دادن
فرازوفرودهای زندگی چند کارگر و مشکالت ان ها ،تصویرگر
صمیمی و صادق زندگی کارگری و طبقه شریف و زحمتکش
کارگر و قشری از جوانان مستعد و خالق و اخالقمند است.
در کنــار تصویرســازی
قابل باور و ملموس مشکالت
ومعضالتاجتماعی-اقتصادی
زندگی کارگری ،ســازندگان
فیلم از شــیرینی های زندگی
نیز غافل نبوده اند و با چاشنی
قــرار دادن همدلی ،عشــق،
شــادی ها ،خداباوری و ...این
فیلم را دیدنی تــر کرده اند! به
عبارتی ساده تر ،دست یکدیگر
را در عین تنگدســتی گرفتن
که از مضامین اصلی فیلم است
باعث شده حس نوع دوستی در
جای جای فیلم به چشم بخورد.
داستان زندگی من و شما...
«سایه بان» ،قصه زندگی امروز ما و شماست؛ دو رفیق که در
منطقه ای کارگرنشین بزرگ شده اند و تا پای جان تالش می کنند
با امید چراغ خانه هایشان را روشن نگه دارند ،ایستاده اند در برابر
سرنوشت سرکش ،عشق و ایمان ،خون می شود در رگ هایشان
ِ
تا از پا نیفتند و دلخوش بمانند به رحمت خدا و فرداهای بهتر،
اما زخمی در راه است؛ زخمی که سنگ محکی ست برای رفاقت
دیرینه شان.
تسلط سازندگان بر سوژه!
اگاهی سازندگان از زندگی و ابعاد مختلف شخصیتی کارگران
جوان و کارفرمایان و جایگاه قانونی و عرضی کار و ســرمایه در
جامعه باعث شده که این ســریال به یکی از سریال های موفق
تبدیل شود که بازخوردهای مردمی نشان می دهد این فیلم به طور
واقع بینانه ای به بیان مشکالت مردم و تصویرسازی زندگی حقیقی
ان ها پرداخته است!
محسن چاوشی با «سایه بان» به تلویزیون بازگشت
چندی پیش اعالم شده بود که عوامل سریالی در تلویزیون برای
تیتراژ این سریال درحال مذاکره با محسن چاوشی هستند که وی
در پیامی در صفحه اینستاگرامش هرگونه همکاری با تلویزیون را
تکذیب کرد و یاداور شد که تا وقتی اخالق و منش اهالی تلویزیون
تغییر نکند هیچ همکاری ای با این رسانه نخواهد داشت؛ اما فاصله ای
نشد که اهنگ «مریض حالی» را به عنوان تیتراژ سریال «سایه بان»
باصدای محسن چاوشی شنیدیم.
مضامیناصلی
برادران محمودی خطوط داستان های اصلی و فرعی سریال خود
را با مضامین جوانمردی ،اخالق ،عشق ،وفاداری ،خداباوری انسان ها
و همدلی و همراهی نســل جوان ،شکل بخشــیده و با پردازش
واقع گرای ماجراها و رویدادهای زندگی کاراکترهای «سایه بان» ،ان
را به درامی تماشایی و جذاب تبدیل کرده اند.
کارفرمای خوب ،کار خوب!
سازندگان به صورت موازی به هر دو سوی کار و سرمایه و نقش
ان ها در پایداری و ناپایداری زندگی انسان ها در بستری از واقعیت ها
و مناسبات اجتماعی پرداخته و از نقش مهم کارفرما در درستی یا
نادرستی رفتار کارگران نیز غافل نمانده اند.
بازیگراندرخشان
بازیگران این سریال پربازیگر که برای ایفای نقش های پرچالش
گزینش شــده اند ،به علت قابلیت های خود در بازیگری ،پرداخت
باورپذیر شخصیت ها و هدایت درست بازی ها ،افزون بر ارائه بازی های
مطلوب ،بر جذابیت و تاثیرگذاری «سایه بان» افزوده اند .امین تارخ،
هستی مهدوی فر ،مجتبی پیرزاده ،پریوش نظریه ،ازیتا حاجیان ،بهزاد
فراهانی ،کامران تفتی و محمدرضا غفاری در این سریال درخشیده اند.
گفته می شــود محمدرضا غفاری پس از ده سال با این سریال به
تلویزیون بازگشته است؛ اخرین حضور او در قاب تلویزیون به سریال
«اشپزباشی»بازمی گردد.
دورهجــدید| شماره37
29
گفتگو
زیروبمبهشادمختاری
ِ
اصال سینمای
هالیوود را
قبول ندارم!
متولــد 22تیر 1360در بیرجند اســت .مرد طنازی که هم جدیســت و هم
نقش های جدی را دوست دارد؛ اما بیشتر نقش هایی که به او پیشنهاد می شوند
طنزند .بهشاد مختاری را حتما با نقش های بانمکش در قهوه تلخ و خنده بازار
و ...به یاد دارید.
فعالیت هایاخیر
جدیدترین فیلم هایی که بازی کرده ام «پا تو کفش من نکن»« ،ثبت با سند
برابر است» و «ما خیلی باحالیم» کار اقای بهمن گودرزی بود.
%99.9فیلم های پیشنهادی ام طنز است
خوشبختانه یا متاسفانه %99.9از کارهایی که به من پیشنهاد می شود طنز
است .می گویند قیافه ات مضحک است (با لبخند).
استارت بازیگری با الهام از بازی اقای هاشمی
من بازی اقای مهدی هاشمی در سریال «سلطان و شبان» به کارگردانی
اقای داریوش فرهنگ را خیلی دوست داشتم و استارت بازیگری ام با بازی
ایشان زده شد .سال 1365-66من هر کجا می رفتم ادای نقش سلطان را
در می اوردم و مردم می خندیدند و پدر و مادرم هم دوست داشتند و این برایم
خیلی جذاب بود و به این فکر افتادم که تنها راهی که می شود مردم را خنداند
بازیگری در ژانر طنز است.
غذاهایموردعالقه
من عاشق غذاهای ایرانی
و انواع کباب ایرانی هستم
و همه را هم خیلی خوب
درست می کنم .زرشک پلو با
مرغ را هم خیلی خوب درست
می کنم؛ طوری که تابه حال
چنین زرشک پلو با مرغی
نخوردهباشید!
موسیقیموردعالقه
من مودی هستم؛
گاهی در فاز سنتی
هستم و گاهی پاپ
گوش می دهم؛ ولی برای
موسیقیسنتیخودمان
ارزش بیشتری قائلم
چون به نظرم سازها و
دستگاه هایموسیقی
سنتی حال خوبی
به ادم می دهد.
کار کردن بهترین دانشگاه است
سفرکردن
مابه خاطرشغلمانزیادسفرمی رویم.
گاهی ان قدر سفرهای کاری (هم ارگانی
و هم ازاد) زیاد می شود که تا یک مدت
سفر نمی رویم .از زمانی که ازدواج کردم،
این سفرها را خیلی کمتر کردم .سعی
می کنمزیادقبولنکنم.
کارهای جدی ام هم همیشه خنده دار بود!
مسلما ایشان اول من را از تلویزیون
دیدنــد؛ چون زمانی که من بازیگری ام
را شروع کردم ایشان کوچک بودند (با
لبخند).تفاوتسنیماکمیزیاداست.
اولیندستمزد
اشناییباهمسر
30
از هفده ،هجده سالگی وارد تئاتر شدم و از سال 1381-82هم وارد دنیای
تصویر در سینما و تلویزیون شــدم .یک دوره دو ساله بازیگری خواندم که
تقریبا معادل فوق دیپلم بود و بعد دیدم مدرک حتی در دستمزدمان هم تاثیری
ندارد و فقط یک حالت وجهه و کالس دارد .ما باید در کنار مدرک ،مطالعه و
اطالعات داشته باشیم؛ برای همین ترجیح دادم بیشتر کار کنم و ادامه تحصیل
را متوقف کردم .به نظرم کار کردن می تواند بهترین دانشگاه باشد.
زیر و بم
در کالس هــای بازیگری ،حدود 60-50نفر بودیم که همه ان ها ارزو و
سودای سورپراستار شدن در سر داشتند و تنها کسی که می خواست طنز بازی
کند من بودم .به همین دلیل برای من بستری فراهم شده بود که حتی اگر در
سکانسی از فیلم ،نقش جدی بازی می کردم باز هم همه می خندیدند؛ کارهای
جدی ام هم همیشه خنده دار بود.
من سال 1383برای فیلم «چند می گیری گریه کنی» که ساخته اقای
احمدلو بود ،قراردادی بستم که دستمزدم روزی هفت هزار تومان بود.
گفتگو
شهرت،معروفیتوسرنوشتکاری امرامدیوناقایمدیریهستم
به لحاظ کار تلویزیونی« ،شب های برره» یک سریال بسیار پربیننده بود .با شروع این
سریالخیابان هاخلوتمی شد.چنینسریالیدرتلویزیونسابقهنداشتهاست.سریال«قهوه
تلخ» هم که کار اقای مدیری برای رسانه بود ،یکی از ترین ها بود؛ یعنی پربازیگرترین،
گران ترین ،طوالنی ترین و پرفروش ترین .این دو سریال نقطه اوج کارم بود .من شهرت،
معروفیتوسرنوشتکاری امرامدیوناقایمدیریهستم.
خاطره ای خنده دار از «شب های برره»
یادم است در «شب های برره» لوکیشن لو رفته بود؛ ما در میدان بوستان ،انتهای بلوار
فرحزادی کار می کردیم و در زمان ضبط ،حداقل 150-100نفر جلوی لوکیشن بودند تا با
بازیگرهاعکسبگیرند.رضاشفیعی جمکهیکیازدوستانصمیمیمناست،ادممردمی ای
است و چون زمان بیرون رفتن می بایست 4-3ساعتی را با مردم عکس می گرفت و بعد به
منزل می رفت ،از دیوار پشتی باغ ماشین می فرستادند و انجا یکی قالب می گرفت و رضا
می پرید روی سقف ماشین و سوار می شد و به منزل می رفت .این یک خاطره باحال بود که
در ذهنم مانده است.
بهشاد مختاری در نقش جدی و خشن
من دو ،سه فیلم سینمایی با نقش جدی داشتم که زیاد دیده نشد و اخرین کار جدی ام که
فکرمی کنم%50بینندگاندیدهباشندسریال«اسپرین»بود.یکیادوسکانسبیشترنبود؛
انجا یک ادمی بود که قاچاق دارو می کرد و بعد ان کار را کنار گذاشته بود و یک سفره خانه
زده بود .انجا با یک شخصیت خیلی منفی و با یک گریم خیلی منفی و جدی بازی کردم.
اقایفرهادنجفیازکارگردان هایخوبکشورمانگفتندکهدرفصل 2سریالاگرراهداشته
باشد این شخصیت را کمی طوالنی تر ادامه بدهیم چون
خوب درامده بود.
درشانزده،هفدهسالگیتایکحدیدنبالسازنیرفتم؛چونسازنیمثلسازهایدیگر
نیست و باید صدایش را در بیاوری؛ پنج صدا دارد و هر صدایش را باید تمرین کنی .در حد
یکی ،دو اهنگ کار کردم و بعد دیگر ادامه ندادم.
کتاب دستم بگیرم پنج دقیقه ای خوابم می برد!
خیلی کم کتاب می خوانم .مدرســه هم که بودم با خودم می گفتم اگر درس هایمان
به صورت فیلم و تصویری بود شاید من االن دکترا را رد کرده بودم .من اگر کتاب دستم
بگیرمبهپنجدقیقهنرسیدهخوابممی برد!تحتهرشرایطیکهباشم؛اماکتاب هایدیجیتالی
را مطالعه می کنم ،روزنامه و مجالت و اخبار سینما را نیز دنبال می کنم؛ ولی بیشتر سعی
می کنمفیلمببینم.
ادمخیلیجدی ایهستم!
من ذاتا ادم خیلی جدی ای هستم .شوخی هم می کنم؛ ولی از جدی بودن بیشتر لذت
می برم .از طرفی ،شوخ بودن من بیشتر به خاطر اطرافیانم است؛ مثال در سوپرمارکت محل
هستم و یک نفر سالم می کند و می گوید ما کارهای شما را دیدیم و خیلی باحال بوده؛ اما
وقتی من را جدی می بیند جا می خورد .من در برخورد اول خیلی جدی هستم .اکنون 36
سالم است و مردم فکر می کنند 24-23سالم است و دوست دارند من را همان طور ببینند.
دست پختمازخانممهمبهتراست!
ما مدتی عقد بودیم و خانمم هرازگاهی به من سر می زد؛ چون من تقریبا 12-10سال
مجردیزندگیمی کردم،خودمهمغذامی پختم.اشپزی امحرفندارد،حتیدست پختماز
خانمم هم بهتر است؛ اما بعد از ازدواج ایشان زحمت پخت غذا را می کشند.
ورزش
اصالسینمایهالیوودراقبولندارم!
شایدحرفمنرامسخرهکنند؛ولیمنحرفمرامی زنم،
مناصالسینمایهالیوودراقبولندارم.همهشاهدهستند
که چه پول هایی برای یک فیلم هالیوودی خرج می شود؛
سینمایی که اگر پول را از ان بیرون بکشی دیگر چیزی از
ان نمی ماند را قبول ندارم .سینمایی که مثل ما ،فیلم فقط
متکی بر هنر و فکر طرف ساخته می شود را قبول دارم؛
مثال فیلمنامه نویس ایرانی می نویسد این کافی شاپ قرار
استمنفجرشود،بعدباخودشفکرمی کندکهچطوراین
کافی شاپ را در این پاساژ منفجر کنیم؟ ان تغییر می دهد
به اینکه لیوان از دستش می افتد ،بعد با خودش می گوید
شاید صاحب مغازه نگذارد! درنهایت می نویسد خودکار از
دستبازیگرافتاد!یعنیمنفجرشدنمغازهتبدیلمی شود
به افتادن خودکار! چون امکاناتش نیست خود نویسنده
خودش را سانسور می کند .فیلم های فاخری هم داریم
که با هزینه بسیار پایینی در هالیوود ساخته شده؛ ولی اکثر
فیلم ها پرهزینه بوده است .این هزینه ها بی تاثیر نیست،
حتی برای بازیگر! پول همیشه در بازیگری تاثیر داشته
است .به خاطر همین من فیلم های هالیوود را به همان
اندازه فیلم های فاخری که ساخته می شود قبول دارم و
بنابرایناگرچنینپیشنهادیشودردمی کنم.
سایرهنرهابه جزبازیگری
من زیاد کار کردم .سه ،چهار سال تدوینگری کردم،
یک ته صدایی هــم دارم و گاهی اوقات خوانندگی هم
می کنــم؛ ولی در حد دلی و برای خودم .هنوز جدی اش
نکرده ام.
تا حدی دنبال ساز نی رفتم
هرازگاهی ورزش می کنم و پیاده روی می روم .تقریبا
سه ،چهار سال ورزش باستانی کار می کردم و خیلی خوب
هم پیشرفت کرده بودم ،یک مدتی هم شنا می کردم؛
ولی اکنون خیلی وقت است که دیگر ورزش نمی کنم.
زنگ های ورزش مدرسه هم بیشتر دوست داشتم اتاری
بازی کنم .کال مچ دستم خیلی قوی است (با لبخند).
رژیمچاقیگرفتمونتوانستمکنترلکنم
کالم پایانی
اگر من توانسته باشم یک لبخند کوچک بر لبان
مخاطباناوردهباشم،همینامشبسجدهشکربه جای
می اورم که چنین سعادتی نصیب من شده است .ما به
همین زنده ایم؛ بحث امرارمعاش و مالی بماند؛ اما یک
بخش ان ،عالقه شخصی یک نفر برای کارش است.
عالقه ما به همین اســت که اگر یک نفر غمگین و
حالش گرفته است ،ما را ببینید و یک لبخندی بر لبش
بیاید و این میسر نمی شود مگر اینکه ما کار کنیم و کار
داشته باشیم .اگر از یک بازیگر راضی هستید ،دعا کنید
هیچ وقت بیکار نباشد و مشکلی برایش به وجود نیاید تا
بتواندباکارشبرایشماعزیزانخدمتکند.
من یک مشکلی داشتم که دست هایم از ارنج به پایین
کمــی درد می کرد ،رفتم چکاپ دادم و دیدم همه موارد
رویسقفشانهستندومنهمگذاشتمرویسقفبمانند؛
چربی،کلسترول،تری گلیسیریدو...خواستمهمیشهدراوج
باشند (با لبخند) .در زمان سریال «شب های برره» من40
کیلوبودم،االنکهخودمرامی بینمنمی شناسم!رفتمدکتر
تغذیه و کمی هم به خودم رسیدم و رژیم چاقی گرفتم و
بعدنتوانستمجلویشرابگیرم%90-80.ازکسانیکهمن
را می بینند می گویند این جوری بامزه تر و باحال تری! من
هم تغییرش ندادم و همینطوری دارم ادامه می دهم؛ ولی
وزنم را ثابت نگه داشتم.
ازداروهایشیمیاییمتنفرم!
با احترام زیادی که برای پزشک ها قائل هستم؛ اما من
تحت هیچ شرایطی و تا جایی که می توانم از داروهای
شیمیایی استفاده نمی کنم .از داروهای شیمیایی ،قرص و
شربت و امپول و ...متنفر هستم .تا جایی که بتوانم سعی
می کنمباگیاه درمانیپیشبروم.
مجلهزیروبم،مجله ایپرمخاطب
مجلهزیروبمیکمجلهپرمخاطباست.قبلازاینکهبا
شما مصاحبه کنم و اشنا شوم ،امارتان را داشتم .ان شاءاهلل
موفقباشید.برایمنهمباعثافتخاربودکهدرخدمتتان
بودم.ان شاءاهللاینافتخاردوبارهنصیبمشود.
دورهجــدید| شماره37
31
گفتگو
زیروبم ژاله درستکار
بازیگر تئاتر ،سینما و تلویزیون
بد عاشق می شوم
اگر بشوم!!
متولد 1367/1/19در اصفهان ،فرزند اول خانواده و یک فروردینی تمام عیاِر
مهربان اما زودرنج است .اعتقادی به پول و پارتی برای شهرت ندارد .با «خروس»
و توسط سعید اقاخانی کشف شد و این روزها فالگی ِر سریال محکومین است .با
بازیگر گزیده کار ،ژاله درستکار گپی زده ایم که به خواندن و دیدنش در ادامه دعوتید.
نکته
اپلیکیشــن بارکدخوان را از اپ
اســتور ،گوگل پلی ،بازار یا غیره
دانلود ،نصــب و اجرا کنید و بعد
گوشــی موبایلتان را روی بارکد
بگیرید تا اسکن شــده و شما را
به صفحه موردنظر هدایت کند.
فراموش نکنید که باید حتما به
اینترنت متصل باشــید .اکنون با
طی مراحل باال و اسکن بارکد این
گفتگوی دیدنی را تماشا کنید.
بازیگر ثابت یک کار ترکیبی
اکنون سر یک کار ترکیبی برای شبکه پنج به تهیه کنندگی اقای نراقی و
کارگردانی اقای طالقانی هستم .این برنامه شامل کارشناس خانواده ،خواننده و
یک نمایش است که من داخل ان بازیگر ثابت هستم.
فالگی ِرمحکومینم!
اخرین کار اماده و در حال پخشم سریال «محکومین» به کارگردانی اقای
حسین قناعت از شبکه یک است که هر شب پخش می شود و من نقش یک
زن فالگیر را دارم؛ البته خودم اصال اعتقادی به فال و فالگیری ندارم.
سریال را بیشتر می پسندم
به هر سه حوزه تئاتر ،تلویزیون و سینما عالقه مندم؛ ولی درکل اگر بخواهم
یکی را در اولویت قرار بدهم ،سریال را بیشتر می پسندم به خاطر اینکه احساس
می کنم بیشتر با مخاطب ارتباط برقرار می کند.
هنوز نتوانستم به بهترین نقشم برسم
چون کال ادم ایده ال گرایی هستم هنوز نتوانستم به بهترین نقش برسم؛ ولی
درحال حاضر تا اینجایی که پیش امده ام بهترین نقشم در سریال «معراجی ها»
دوست پوراندخت مهیمن را داشتم؛ چون خیلی خوب می توانستم
بود که نقش ِ
با ان نقش ارتباط برقرار کنم.
بازیگری حرفه خوبی نیست
از نظر من ،بازیگری اصال حرفه خوبی نیست؛ چون تداوم ندارد؛ یعنی شما
بازیگری را در مقطعی مدام می بینید و بعد کال محو می شود .واقعا هم نمی دانم
مشکل از کجاست.
32
زیر و بم
اگر عاشق شوم بد عاشق می شوم!
تمام خصیصه های خوب برای فروردینی هاســت .فروردینی ها فوق العاده
احساسی ،مهربان ،خونگرم ،حساس و زودرنج هستند و قولشان هم خیلی قول
است .البته زودرنجی خیلی هم خوب نیست .من بیش ازحد دست ودلبازم و این
اصال ربطی به شــهر و قومیت ندارد ،به نظر من بیشتر به تاریخ تولد مربوط
می شود .اگر هم عاشق شوم بد عاشق می شوم.
جشنوارهفجرسال1396
به امید خدا فیلم سینمایی «هایالیت» به کارگردانی اقای اصغر نعیمی را دارم که
گروهی قوی هم هستند؛ جناب اقای جمشید هاشم پور ،اقای پژمان بازغی ،خانم
ازاده زارعی ،خانم الهه حصاری و اقای سام قریبیان .من در این فیلم دکتر ارتوپد
هستم .امید خیلی زیادی به این فیلم دارم چون قصه روز است؛ دو جوان عاشق هم
می شوندوباچالش هایمختلفیروبرومی گردندکهبهنظرمخیلیمی تواندجذاب
باشد .نقشم در این کار نمی تواند برای جایزه خیلی تاثیرگذار باشد؛ اما برای نقش
مکمل،بادعایشما،ان شاءهلل.
گفتگو
حیطه موردعالقه به جز بازیگری
به ارایشگری خیلی عالقه دارم؛ زیرا به نوعی به هنر ربط دارد و شاخه ای از
هنر است و اگر قرار بود به جای بازیگری در حیطه دیگری معروف شوم ترجیح
می دادم یک سالن زیبایی بزنم.
یادی از قصه های قدیمی
فضای مجازی
خیلی با این فضا جور نیســتم .تمام زندگی ادم ها شده فضای مجازی! اصال
چیز جالبی نیست.
خرید فالوور
(با لبخند) یک مدتی دنبالش بودم؛ ولی گفتند ریزش دارد و خیلی بدتر است و
اینکه همه ان ها فالوورهای خارجی و فیک اند و به
درد نمی خورند ،من هم بیخیالش شدم .فکر کنم هر
ده هزار فالوور ،پنجاه هزار تومان است.
از قصه هــای قدیمی «شــنگول و منگول» را
دوست نداشتم« ،خاله سوسکه» را دوست داشتم.
مادر و مادربزرگم بیشتر برایم قصه می گفتند و فقط
«خاله سوسکه» در ذهنم است.
در اســتانه 100هزارتایی شدن ،برگزاری
جشن یا یک پست ساده؟
قهرمان قصه های کودکی
هیچ کــدام ،چون صدهزار نفر عدد قابل توجهی
نیست ،اگر به میلیون برسم ،ان زمان حتما جشن
اساسی می گیرم و شما را هم دعوت می کنم.
ایکیوسان
برای قهرمانی تالش می کنم
هنــوز دارم تــاش می کنم قهرمان داســتان
زندگی ام بشوم .دوست دارم در زندگی شخصی ام،
انتخاب زندگی ام و در کارم قهرمان شوم؛ ان هم از
دیدی که خودم می بینم ،نه به هر قیمتی.
با «خروس» کشف شدم!
من از بچگی خیلی در تئاتر شرکت می کردم و
عضو سرود مدرسه بودم و به این کار عالقه داشتم.
اولین بار اقای سعید اقاخانی برای فیلم «خروس»
من را کشف کردند .درواقع به اتفاق یکی از دوستانم
سری به پشــت صحنه «خنده بازار» زدیم که اقای
سعید اقاخانی به من پیشنهاد بازی دادند و گفتند که
درحال تست گرفتن برای یک سریال عیدانه هستند
و از من دعوت کردند که برای تست بروم .تست را
دادم و از بین چندصد نفر انتخاب شدم.
تابه حال به صداوســیمای اصفهان دعوت
نشده ام!
جالب اســت که برای برنامه های تلویزیونی در
شهرهای مختلف دعوت شده ام؛ اما به صداوسیمای
اصفهان تابه حال دعوت نشده ام.
هنگام وقوع زلزله
در مسیر شاهرود بودم و بیشتر می ترسیدم چون
همهمه شــده بود و همه بیرون ریخته بودند؛ ولی
خود زلزله را احساس نکردم .شب زلزله هم در مسیر
شاهرود بودم؛ ولی دو ،سه روز بعد که قرار بود برگردم
استرس داشتم.
اقداماتی برای مردم کرمانشاه
عاملناراحت کننده
خیانت و دروغ
چهــره ام در فیلم ها با خودم خیلی
متفاوت است!
متاسفانه یا خوشــبختانه چهره ام در
فیلم ها با خودم خیلی متفاوت اســت.
این به خوش عکس بودنم ربطی ندارد،
کال گریمورهایی که گریم من را انجام
می دهد نمی دانم عمدًا یا سهوًا جوری
گریمــم می کنند که مــن اصال خودم
نیســتم و به خاطر همین مــردم من را
سریع نمی شناسند و فقط می گویند چقدر
اشنایی!!
تا به حال گل نزده ام
مــن عضو تیم فوتســال هنرمندان
هستم و سالی یکبار به انجا سر می زنم.
در پست دفاع هستم و خانم شجاعی هم
سرپرست تیم هستند و تابه حال هم گلی
نزدم.
بازی به نفع زلزله زده ها
اخرین باری که بازی داشتیم به نفع
زلزله زده ها بود که متاســفانه چهار گل
خوردیــم و خیلی هم خوش گذشــت
چون بعد از بازی ،برای خانم امیرجاللی
تولد گرفتیم.
با اقای اشــکان درویشی و همسرشان ،مهشید
خیرهای خیلی عزیــز و بزرگوار
خســروی که از ّ
هستند ،با اطمینان کامل همکاری کردم؛ همچنین
در مگامال گروهی با اقای احمد ایراندوست و خانم زهره حمیدی تشکیل دادیم و
انجا هم هر چقدر در توانمان بود انجام وظیفه کردیم.
واکنش هنگام ناراحتی
خیلی بد عصبی می شوم.
امتحاناتمدرسه
نمره بد خیلی ناراحتم می کرد.
به شدت اهل تقلب بودم!
به شدت اهل تقلب بودم .ان زمان عینک می زدم
و هرچقدر عینکم را بیشــتر می چســباندم بیشتر
می توانستم از برگه بغل دستی ام بخوانم.
در دانشگاه باغبان سر تقلب من را گرفت!
این اتفاق مخصوصا در دانشــگاه پیش می امد.
کار خاصی هم نمی کــردم ،در برگه های کوچکی
می نوشــتم و نوشته ها در اســتینم بود .یک بار در
دانشگاه باغبان ســر تقلب من را گرفت (ان زمان
باغبان مراقب ما بود) ،خیلی هم التماسش کردم که
من ترم اخرم؛ ولی متاسفانه کمیته انضباطی شدم.
خواســتگاران چه کســانی بودند و چگونه
منقرضشدند؟
اصال خواستگاری نبوده که ببینم چگونه منقرض
شدند .اصال خواستگار نداشتم.
شایعه و حاشیه
هیچ کدام اصال خوب نیست .به جز ازدواج ،شایعه
دیگری که برایم ساختند این بود که من را به یک
نفری نسبت دادند که اصال نسبتی با هم نداشتیم .حاشیه خوب را اکثرا می پسندند
چون با حاشیه بولد می شوند .خداراشکر من هیچ حاشیه ای ندارم.
دورهجــدید| شماره37
33
گفتگو
بهترین نقش مکمل :اقای پژمان بازغی
بهترین کارگردان :اقای شهاب حسینی
بهترین فیلم« :روزهای بی قراری»
بهترین دستمزد :همین برنامه ترکیبی که االن دارم کار می کنم.
بهترین خواننده :حامد پهالن
بهترین تیم :پرسپولیس و سپاهان
بهترین بازیکن :اقای رحمان رضایی
بهترین بازیگر :خانم فاطمه معتمداریا .ایشان از بچگی اسطوره من بودند و
بعدا در خانه سوره استاد من شدند و من خیلی به ایشان افتخار می کنم .بعد از
تئاتر ،ایشان من را به دنیای بازیگری و سینما و هنر معرفی کردند.
بهترین سلفی با خواننده :اقای احسان خواجه امیری
عالقه به عکس گرفتن با خواننده ها
خیلی عالقه دارم؛ چون زیاد به کنسرت رفتم و کال موزیک خیلی دوست دارم.
همکاری با اقای ایزدی
در 1382-83در تئاتر طنز با ایشان همکاری داشتم .سخت ترین کار تئاترم
با اقای ایزدی بود؛ چون با اینکه کمدین هستند خیلی ادم سخت گیری اند.
خیلی جنبه شهرت نداریم!
احساس می کنم ما خیلی جنبه شهرت را نداریم .شهرت ،زندگی عادی را از
ادم ها می گیرد .من بیشــتر دنبال این هستم که کارم را تا یک حدی انجام
بدهم و به موفقیتی که در ذهنم اســت برسم و بتوانم زندگی نرمالی داشته
باشم .من بیشتر به دنبال زندگی همراه با ارامش هستم .می دانم اگر شهرت
داشته باشم خوب است؛ چه کسی از دیده شدن بدش می اید؛ ولی زندگی را
از دست می دهند ،ارامش را از دست می دهند و من این را خیلی نمی پسندم.
غذایموردعالقه
قورمهسبزی،خیلیهمخوبدرستمی کنم.
خرید
معموال پیک ها رایگان است ،زنگ می زنم و خریدم را درب منزل می اورند.
یک بار دیگر گند زدی!
یک بار در دکورمان ،یک صحنه ای گذاشته بودند که من باید از روی ان َدَورانی
راه می رفتم و چون بچه های صحنه دکور را خیلی بد گذاشته بودند و لق بود ،افتادم؛
اما خیلی راحت بلند شدم و روی استیج راه رفتم و ادامه دیالوگم را گفتم .اقای بهزاد
محمدی اگر کوچک ترین تپقی از بازیگرهایش ببیند با روی باز و با خنده و شوخی
به بازیگرهایش می گوید« :یک بار دیگر گند زدی!» و این خیلی برایم جالب است.
پنجکاربرتربهترتیبدرجه
به میزان نقشم و اینکه چقدر توانستم با این نقش ها ارتباط برقرار کنم به ترتیب:
فیلم «رسوایی ،»2سریال «شب شیشه ای» کار اقای مسعود رشیدی« ،روزهای
بی قراری»« ،خروس» و «باغ سرهنگ».
نوروز امسال یک معتا ِد شاد خواهم بود!
برای نوروز 97نقش یک دختر معتا ِد شاد را به من پیشنهاد دادند .قرار است ضبط
این سریال در کیش باشد .فیلمنامه را خوانده ام و خیلی هم دوست داشتم.
بااینچهارکلمهجملهبسازید:فاطمهمعتمداریا،رشید،تمشکوکارمند
قبلازاینکهفاطمهمعتمداریابازیگرشوددرشرکتیکارمندبودکهرشیدتدارکاتش
بود و هر روز برایش تمشک می اورد تا بخورد.
34
زیر و بم
اخرین دعوا
دو ،سه شب پیش با یکی از دوستانم بود .با هم بگومگو داشتیم و می گفت که
«ژاله دوست دارم در خیلی از زمینه ها من را بفهمی» و من می گفتم «من هم
دوست دارم تو من را بفهمی» و در اخر هم به نتیجه نرسیدیم!
اخرین کتاب
«بی شعوری»
اخرینپیامک
«رستوران نیل از شما دعوت می کند به این رستوران تشریف بیاورید».
اخرینجریمه
درحال حاضر ماشین ندارم؛ ولی زمانی که اصفهان بودم؛ یک بار کمربندم را
نبسته بودم ،با اینکه خیلی اعتقاد دارم کمربند باید بسته شود و اگر بسته نشود
اصال نمی توانم بنشینم؛ اما داشتم از دکتر برمی گشتم و حال خوبی نداشتم و
حواسم هم نبود و دقیقا سر پل خواجو بود که جریمه شدم.
کالم پایانی
ممنون که من را به دفتر مجله زیروبم دعوت کردید ،بسیار خوشحال شدم.
برای هم دعا کنیم ،برای هم ارزوهای خوب کنیم و همیشه پشت هم باشیم؛
ما همه مثل خواهر و برادر هستیم .امیدوارم اتفاقات خوبی برای همه بیفتد،
جوان ها از بیکاری دربیایند که واقعا یک معضل بزرگ اســت ،امیدوارم هر
کسی سر پست و مقام خودش باشد که این هم معضل بزرگی است و اینکه
همه سالم و سالمت باشیم و دل خوش داشته باشیم؛ ولی نه به هر قیمتی.
ان شاءهلل که عاقبت بخیر شویم و خدا نگهدارتان باشد.
گفتگو
سرمایه گذاری در فیلم کوتاه برگردان ندارد
بهبهانه«مادری ِ»
امیراسکندر
سرمایه گذاری در فیلم کوتاه ،برگردان ندارد
برای ساخت یک فیلم کوتاه ،می توان گفت که بخش سرمایه گذاری در ان
تقریبا برگردانی ندارد و شما صرفا درحال یک فعالیت هنری هستید و تنها یک
اثر را به جا خواهید گذاشت.
تاثیر عوامل در فیلم
عوامل مجموعه ،در این کار و همچنین در بخش هزینه ها خیلی تاثیر دارند.
همه این دوستان به ما لطف داشتند و این کار را برای ما انجام دادند .سرمایه گذار
این کار خودم بودم و تقریبا هفده میلیون تومان سرمایه گذاری کردم.
تفاوت سرمایه گذاری و هزینه
البته نمی توان نام این کار را سرمایه گذاری گذاشت؛ چون شما زمانی که
ســرمایه گذاری می کنید طبیعتا یک بخش دومی هم وجود دارد که منتظر
سوددهی و بازدهی ان هستید .نام این کارها فقط می شود :هزینه ،چون واقعا
کار کوتاه برگردانی ندارد.
در جشنواره فجر شرکت نخواهیم کرد
قصه و مشکالت «مادری»
اخیرا کار کوتاهی به نام «مادری» ساختیم که یک کار کوتاه و تقریبا 10
دقیقه ای است و به مادر و فرزندی اشاره دارد که در یکی از چهارراه های شهر
مشغول به گلفروشی هستند .دغدغه ما ،کودک کار بود؛ اما مادر خیلی امید
دارد بــرای فرزندش کاری انجام بدهد که در اینده موفق و ادم مثبتی برای
جامعه اش باشــد و از این تنگدستی و شرایطی که دارند نجات پیدا کنند که
البته شاید هم موفق می شود؛ ولی طی حوادثی ،فرزند تصادف می کند و دچار
مشکالتیمی شود.
ما در جشنواره فجر شرکت نخواهیم کرد .دوست داریم در جشنواره های
خارجی و بین المللی شرکت کنیم و شانس خودمان را امتحان کنیم و امیدواریم
که بتوانیم جایزه خوبی را چه در بخش بازیگری و یا فیلمنامه و کارگردانی،
داشته باشیم؛ چون واقعا خانم درستکار در این کار بازی درخشانی داشتند و من
به بازی ایشان امیدوارم.
از سختی های کار
کار کردن با باربد در این فیلم کمی سخت بود .مشکالت ساخت فیلم هم
بیشتر مربوط به خو ِد کودک است؛ چون بههرحال راکوردها را نگه نمیدارد،
حرکاتش خیلی برنامهریزی شده نیست ،کات زیادی میخورد و درکل ،از این
جهات ،کار با کودک خیلی سخت است.
امیدواری در اقشار مختلف جامعه
ما سعی کردیم با به تصویر کشیدن این طبقه از جامعه نشان بدهیم که برای
اقشار مختلف در طبقات مختلف جامعه ،امید وجود دارد و همه ادم ها امیدوار
زندگی می کنند؛ حتی این مادر تمام تالشش را می کند که فرزندش با تست در
اوج شهرت و محبوبیت برسد و امیدوار است بتواند این
یک دفتر سینمایی به ِ
کار را برای فرزندش انجام بدهد.
کالم پایانی
امروز،بیشترینتمرکز منروی فعالیتباربدوکارمدلینگیکهباشرکت های
مختلف انجام می دهد است .من کوچک تر از این هستم که بخواهم به پدر
و مادرها توصیه ای داشته باشم؛ ولی دلم می خواهد که والدین یک مقداری به
شرایط و استعداد کودکانشان توجه کنند و از همین امروز به فکر یک تخصص
برای بچه هایشــان باشند و پیگیری کنند .ما شاید در بخش های تربیتی به
هر چیزی توجه می کنیم به جز اینکه کودکانمان در اینده باید چه شــغلی یا
چه تخصصی داشته باشند .من فکر می کنم پدر و مادرها کمی در این حوزه
ضعیف تر فعالیت می کنند و کمتر حواسشان به این موضوع است .اگر ما چیزی
را از بچگی به بچه ها تزریق کنیم که با ان بزرگ شوند ،همین موجب می شود
که در اینده در ان کار خیلی موفق تر باشند.
دورهجــدید| شماره37
35
نقد سینمایی
نگاهی به فیلم «ملی و هزار راه نرفته اش»
اثر تهمینه میالنی
عقده گشایی
و نفرت پراکنی
یا صدای
زن ایرانی؟
از :مهندس محمد تقی زاده
درد جامعه ،اولویت اول کارگردان
تهمینه میالنی در کنار ابراهیم
حاتمی کیــا از مهم تریــن
فیلم ســازان ایدئولوژیک
سینمای ایران هستند که
نفس ســینما و فیلم سازی
برایشان در اولویت های بعدی
قرار دارد و بیشتر به دنبال بیان ایده ها و
تفکراتخودوبازخوردهاییکهازجامعهایرانمی گیرند
هستند و این باعث شده که تحلیل اثار این فیلم سازان
بیشــتر مربوط به بیان ایدئولوژیک جهانی ای که به
نمایش می گذارند باشد و تحلیل هنری و فرمی اثر در
الویت های بعدی قرار بگیرد؛ به عبارتی ،محتوا و بیان
حرف هاییکهبهزعمفیلم سازدردجامعهاستدراولیت
قرار می گیرد و بعد سینما و فرم هنری و زیبایی شناسی
در حد کم و نسبتا محدود در اثارشان جلوه دارد .میالنی
در اثار اخیرش با زبانی صریح و بی پروا به جامعه ایرانی،
محرومیت هاومظلومیت هایزنانرابهتصویرکشیده
است؛ فیلم هایی که نمی توان ان ها را فیلم هایی زنانه
دانستوبیشتربرچسبفمنیستیمی توانبهان هازد.
عاشق شدن چه مشکل...
توجیه منطقی یا منطق توجیهی؟!
درفیلمملی،شخصیت هایاصلی،زنانقصهوبه طورمشخصملیوخواهرسیامک،بسیار
محقومظلومبهتصویرکشیدهشده اند.خواهرسیامک،بابازیالسافیروزاذر،برایخیانت هایش
کامال تبرئه می شود و بی توجهی و ابله بودن همسرش و ظلم و فشارهایی که از طرف خانواده
پدریبهاوواردشدهازاوشخصیتیاین چنینساختهکهبهدنبالپیداکردنمعشوقهخوددرخارج
ازمحیطخانوادهبگرددوازهمهمهم تربرایاینرفتارهایشبیشترتوجیهمنطقیارائهدهد؛چراکه
قراراستطیفوسیعیاززنانایرانیکهماننداودرحسرتزندگیمطلوبوعاشقانه ایقراردارند
و ان را ب هدلیل انفعال همسر در خارج خانه جستجو می کنند را همراهی کند.
دست وپاچلفتی هایهمیشگی!
ملی ،با بازی ماهور الوند که به نظر می رســد در کنار نازنین بیاتی از اولین انتخاب ها و
الترناتیوهای نقش دخترهای شهرستانی و مظلوم و تا حدی خنگ و بی دست و پا باشند
نیز در این فیلم با مشخصات خاص و نه چندان باورپذیری به تصویر کشیده شده است .از
طرفی به نظر می رسد حداقل دختران پایتخت نشین دیگر دغدغه های سنتی و بسیار قدیمی
و دمده و رفتارهای لوس و احمقانه ملی را باور نکنند و از طرفی دیگر قهرمان فیلم میالنی
قرار است قهرمان زندگی طیف زنان این چنینی باشد که درگیر خشونت خانگی همسرانشان
و کج فهمی و ازار خانواده هایشان قرار می گیرند.
ِ
مشاوران همیشه قهرمان!
کامال بی ربط و قابل حذف!
حضور ســتاره اسکندری در نقش زنی که از همسر تحصیل کرده اش کتک خورده و همچنین مرد فروشنده و
خواهری که با زنان خوش وبش های غیرمعقول انجام می دهد ،از نمونه شخصیت های قابل حذف فیلم اخر میالنی
است که ربطی به داستان فیلم ندارند و ناگهان روی پرده ظاهر می شوند و حرف مهم و تکان دهنده فیلم ساز را به
تماشاگران انتقال داده و بدون هیچ پیشینه و پسینه ای از مسیر فیلم خارج می شوند.
این جهان بینی به روز نیست!
فیلم 105دقیقه ای تهمینه میالنی با اینکه به نظر می رســد پشــت بسیاری از
ســکانس ها و دیالوگ هایش فکر و اندیشــه وجود دارد؛ ولی به دلیل به روز نبودن
و نگاه یک جانبه فیلم ســاز قطعا از نظــر تاثیرگذاری و باورپذیری با مخاطب دچار
مشکل است و نه تنها مردان که تصویری خشن ،بیمار و نامتعادل از همجنسانشان
در فیلــم می بینند؛ بلکه زنان هم به دلیل مطرح نبودن این مشــکالت در الویت و
عملی نبودن راهکارهای ارائه شــده می توانند ازجملــه مخالفان جهان بینی خانم
فیلم ساز باشند که به نظر نمی رسد شناختش از جامعه حال حاضر ایران خیلی دقیق و عمیق باشد.
مشــکل عاشق شدن و تصمیمات احساســی دختران ایرانی و زندگی
اینده ان ها و طالق های متعدد در کنار خانواده های سنتی و قدیمی ازجمله
مشکالت جامعه ما بوده و هست که به تصویر کشیدن ان شاید خیلی جدید
و جذاب نباشد و اگر هم فیلم ساز خواسته این فضا را به تصویر بکشد بهتر
بود که به جای طرح کردن داستان ها و ادم های متعدد و بی ربط به داستان و
مسیر فیلم که فقط قرار است انعکاس تفکر فیلم ساز باشد ،کمی بیشتر روی
شخصیت های اصلی اش تمرکز می کرد و واکاوی و اسیب شناسی رابطه های
ناگهانی و احساسی قبل ازدواج و نگاه و فرهنگ غلط خانواده ها به برخی
اداب و رسوم ازدواج و مسئله طالق را با جزئیات و عمق بیشتری بررسی و
موشکافی می کرد تا جهان فیلم و کاراکترهای فیلم فقط دیالوگ های تند و
شبه روانکاوانه نویسنده را بر زبان نیاورند و بتوانند با تماشاگر وطنی که باید
بیشتر مورداشاره فیلم باشد ارتباط برقرار کنند و سمپات و جذاب واقع شوند.
36
زیر و بم
میالنی بی توجه به اینکه شخصیت ملی چه مسیری را پشت سر گذاشته و چه خصوصیاتی
داشته ،از او به عنوان یک تریبون برای بیان مشکالت زنان ایرانی استفاده کرده و در اخر با
مراجعه به روان شناس و مشاور (مشاور ،موتیف اصلی فیلم های میالنی است و همواره ناجی
زنان و مردان این چنینی عنوان شده است) و همراهی او بر همه مشکالت به طور منطقی فائق
می اید و مشاور همچون چراغ راهی در بدترین لحظات و بزنگاه های سخت و غیرممکن،
قهرمان داستان را نجات می دهد و زن اول فیلم را قهرمان و قدرتمند جلوه می دهد.
انیمیشن
پرندگان خشمگین
نام اثرangry birds The :
کارگردانClay Kaytis ،Fergal Reilly :
با هنرنماییJason Sudeikis ،Josh Gad ،Danny McBride :
سال تولید 2016 :امریکا
مدت زمان 96 :دقیقه
خالصه داستان:ســبزالوها به جزیره پرندگان امده اند و خود را در دل اهالی حسابی
جا کرده اند ،قرمزی به ان ها مشــکوک و معتقد اســت تصمیم به ربــودن تخم ها دارند؛
پس با دوســتان خود چاک و بمب به دیدار قهرمان ایام دور جزیره
(پهلوان عقاب) می روند تا درخواست کمک کند .بعد از اتفاق افتادن
پیش بینی های قرمزی اهالی جزیره با فرماندهی او به جنگ سبزالوها
می روند تا فرزاندانشان را پس بگیرند.
اپلیکیشن بارکدخوان را از اپ استور ،گوگل پلی ،بازار یا غیره دانلود ،نصب و اجرا کنید و بعد گوشی موبایلتان را روی بارکد
بگیرید تا اسکن شده و شما را به صفحه موردنظر هدایت کند .فراموش نکنید که باید حتما به اینترنت متصل باشید .حاال
با طی مراحل باال و اسکن بارکدهای هر انیمیشن از تماشای انها لذت ببرید.
بچه رئیس
نام اصلیThe Boss Baby :
ژانر :انیمیشن ،کمدی
محصول 2017 :امریکا
کارگردانTom McGrath :
خالصه داستان :انیمیشن بچه رئیس داستان زندگی خود را زمانی که یک
پسربچه 7ساله بود تعریف می کند .او به نحوی نسبت به زندگی برادر خود که
ادم متشخصی است حسادت می کند .هنگامی که او از یک ماموریت نزد اغوش
پرمحبت پدر و مادر خود بازمی گردد در مورد توطئه مخفی رئیس کمپانی Puppy
که شرکتی در مورد تجارت سگ است اطالعات کسب می کند .در این توطئه
بزرگ ردپای براد رش نیز دیده می شود .این عامل باعث دور شدن هر دو برادر
از یکدیگر می شود؛ ولی ان ها در تالش هستند تا ثابت کنند
ماهیت عشق به گونه ای نیست که در جهان هستی از بین
برود .هر دو باید با یکدیگر متحد شوند تا پدر و مادر خود را
نجات دهند و ثبات را به هستی بازگردانند.
دورهجــدید| شماره37
37
گپی با سلطان عضله خان! ،سلمان خان
از ماشین های
بزرگ متنفرم و
هنوز ریکشا سوار
می شوم!
مترجم :فرشته اخوان
منابع :ای ام دی بــی ،دی ان ای ایندیا ،میددی،
هافینگتنپست
سلمان خان(عبدالرشیدسلیمسلمان خان)در27دسامبر1965
در هند به دنیا امد .القاب او عبارت اند از :ســالو ،ســلطان ،ببر
هالیوود و عضله خان!
سلمان فرزند نویسنده مشــهور هند ،سلیم خان ،است که
چندین فیلم فوق العاده را در ســال های گذشــته به نمایش
گذاشت؛ ازجمله «شــعله« ،»1975 ،دیوار »1975 ،و «دان،
.»1978سلمان خان کار خود را در سال 1988با بازی در فیلم
«( »Biwi Ho To Aisiزن باید این جوری باشه) اغاز کرد.
تجمالتهرگز!
یکیازخوشبختی هایم
داشتن پدری مسلمان و
مادری هندو است .تا سن
16سالگی در شهر ایندور در
مدرسه شبانه روزی زندگی
می کردم .همه دوستان دوران
بچگی ام هنوز با من هستند.
هیچ تجملی در زندگی ام وجود
نداشت .من دوچرخه سواری
در شهر را دوست دارم ،از
ماشین های بزرگ متنفرم و
هیچ وقت پشت یک ماشین
بزرگنمی نشینم.
38
زیر و بم
(من
در ســال بعد ( )1989در فیلم «ِ »Maine Pyar Kiya
عاشق) به ایفای نقشی کلیدی پرداخت که فروش گیشه موفقی
داشت و از ان زمان بودکه به ضربان قلب سینمای هند تبدیل
شــد .در سال ،2007موسســه خیریه «»Being Human
(انسان بودن) را تاسیس کرد که هدف این موسسه ارائه تعلیم
و خدمات بهداشــتی به افراد و کودکان محروم و فقیر است.
او همچنین نقاش ماهری اســت و پوستر فیلم «جی هو» را
خودش نقاشــی کرده است .فروش فیلم اخیر او «تایگر زنده
است» ( ،)2017فقط در سه روز اول به بیش از 100کرور رسید.
او اماده است که در مورد همه چیز صادقانه صحبت کند و هیچ
چیزی از زوایای زندگی اش را پنهان نمی کند.
حاشیه هایاخیر
من هیچ حاشیه ای ندارم .این شایعات را ان هایی می سازند که از
این راه پول درمی اورند .اتفاقات زیادی مانند من برای خیلی از افراد
دیگر هم رخ می دهد و کسی در مورد ان ها حرف نمی زند .هرچه
می خواهند بگویند؛ مگر چقدر می توانند ادامه دهند!...
مجری برنامه «( »Ka Dum 10قدرت )10
فقــط فرمت این برنامه من را جذب خــود کرد .من هیچ وقت
خودم تصمیم نمی گیریم ،چیزها خودبه خود برایم اتفاق می افتند.
این مســابقه فرمت راحتی داشت و برای اجرای ان نیاز به هوش
یا تعلیمات ان چنانی نبود و اگر مسابقه دهندگان می باختند موجب
شرمندگی شاننمی شد.
ماجرای تصادف در بندرا و کشته شدن
یک مرد و زخمی شدن عده ای دیگر
ان شب من پشت فرمان نبودم ،صندلی
عقب نشسته بودم و راننده ام پشت فرمان بود.
ناگهان دیدم ماشــین به کنار جاده منحرف
شد .همه چیز خیلی سریع اتفاق افتاد و اصال
نمی شد حدس زد که چنین اتفاقی به وقوع
خواهد پیوست .برای چند ثانیه بی حس شده
بودم؛ اما بعد خودم را جمع کردم و پیاده شدم
تا ببینم چه اتفاقی افتاده اســت .می خواستم
زخمی ها را به بیمارستان برسانم؛ اما جمعیت
به طرف من حمله ور شدند و به طرفم سنگ
پرتاب کردند؛ حتی در ان اشــوب و بلبشو،
کسی ساعت مچی و کیف پولم را هم ربود!
گفتگو
رقابت در عرصه سینما
تجربه زندان
اولین باری نبــود که در زندان بودم ،قبال هم
یک بار به زندان رفته بودم .پتو و سلول مجزایی
بــه ابعاد 2/4در 1/8متر به من داده شــد .تمام
زندانیان به همین صورت زندگی می کردند .غذای
خانگی ام را با سایر زندانیان تقسیم می کردم .فکر
می کنم چیزی که اتفاق افتاد خیر بود؛ زیرا من در
زندان واقعا وقت داشــتم که به خودم و زندگی ام
فکر کنم .هرچند این موضوع روی شهرتم تاثیر
گذاشت؛ اما هیچ شــکایتی ندارم ،برای مشهور
بودن باید بهای ان را پرداخت.
رقابت با امیتاب باچان و شــاهرخ خان در
مجریگری؟
نه اصال! نمی توان سه نفر را با هم مقایسه کرد.
همه ما استایل خاص خودمان را داریم .این خیلی
غیرمنصفانه است که من را با امیتاب باچان مقایسه
می کنید؛ کسی که مرتبه بسیار باالیی دارد.
ادامه فعالیت «خان»های دهه 90
من یک پسر 48کیلویی بودم که سخت شروع
به کار کردم .از ان موقع تاکنون ،تمام ما بچه های
دهه 90فقط بزرگ شــده ایم .همه ما اکنون در
محدوده 50سالگی هستیم و هنوز هم سخت کار
و تالش می کنیم؛ زیرا ارزش ان را می دانیم30 .
سال گذشته برای ما انگار همین دیروز بود.
من همیشه روی پای خودم می ایستم و تالشم
را می کنم .صحبت رقابت با دیگران نیســت ،این
رقابت شما با خودتان است .من معتقدم که نباید
افراد دیگر را به زمین بزنیم؛ بلکه باید سعی کنیم
سطح خودمان را باال ببریم که درنتیجه ،دیگران هم
با نگاه به ما ،سطح خودشان را باال ببرند.
سخت تریننقش
ایفای نقش در فیلم «تیوب الیــت» ()2017
واقعا سخت بود؛ چون معصوم ترین کاراکتری بود
که تاکنون بازی کردم .از زبان بدن (بادی لنگویج)
اســتفاده می کردم؛ دســت ها را با ژستی متفاوت
حرکت می دادم و به نوع متفاوتی راه می رفتم .فکر
می کردم نمی توانم از عهده ان برایم .اجرای زبان
بدنم را از فیلم «سلطان» یاد گرفته بودم؛ نوع راه
رفتنی که به خاطر کمردرد ان گونه شده بود ،رباطم
پاره شده بود و شــانه ام از بین رفته بود ،خستگی
مستمر و ...تمام ان صحنه ها را در این فیلم نیز پیاده
کردم.
اختالفات را کنار بگذاریم
حســی که بعد از فیلم «تیوب الیت» دارم این
است که ای کاش این فیلم بتواند تاثیر به سزایی
در راوابط خانوادگی افراد داشته باشد؛ برادرهایی که
ماه ها یا سال ها با هم صحبت نکرده اند با یکدیگر
تماس بگیرند و اختالفات را کنار بگذارند.
قدرتتاثیرگذاریفیلم ها
چون می خواستم بخوابم بازیکن کریکت
نشدم!
ســلیم دورانی ،بازیکن پیش کسوت کریکت
هند که مربی ام بود ،بــه پدرم گفته بود که من
می توانم در این زمینه اینده روشنی داشته باشم.
پدرم هم دوست داشت بازیکن کریکت شوم که
می شد به راحتی به وقوع بپیوندد؛ اما من در خودم
نمی دیدم که ساعت 5/30صبح برای تمرین بیدار
شــوم چون باید خودم را به موقع به مدرسه هم
می رساندم و چنین زندگی ای برای من دشوار بود.
من دوست داشتم کارگردان شوم.
من خودم فیلم هایی دیدم که مسیر زندگی ام را
عوض کرده اند؛ بنابراین با اطمینان می گویم که اگر
فیلمی توانسته زندگی من را تغییر دهد ،در زندگی
سایر مردم نیز می تواند همین اثر را داشته باشد .این
تنها رسانه ای است که چنین اثر روحی روانی ای دارد.
وقتی می بینید یک قهرمان به شهرت و برجستگی
می رسد ،شما هم انگیزه می یابید که کار او را تقلید
کنید .این یکی از دالیلی اســت که من هیچ وقت
نقش منفی بازی نمی کنم؛ زیرا شکست ها من را
تحت تاثیر قرار می دهند .البته نقش خاکستری بازی
می کنم؛ مانند «دبنگ» که کاراکتری میانه داشت
که نیتش خــوب بود؛ اما رفتارهایش به ان خوبی
نبود .کاراکترم در فیلم «تایگر زنده است» نیز نقشی
خاکستریاست.
راز موفقیت
شخصیت هایی که روی صحنه بازی می کنم
مجموعه ای از رفتارهای والدینم ،خواهر و برادرهایم
و دوســتان نزدیکم اســت .من بدون خانواده ام
هیچم و شهرتم را مدیون انان هستم .درحقیقت،
داستان هایی که انتخاب می کنم کمک زیادی به
من می کنند که شما فکر می کنید اجرای ان عالی
بوده اســت؛ درحالی که ربطی به اجرا ندارد ،فقط
فیلمنامه است که من را به جلو هدایت می کند و
این قلم نویسنده است که موجب می شود مردم با
من بخندند و بگریند.
تاثیر اشپز در موفقیت فیلم!
ما در فیلم های بی شــماری بــازی کردیم که
نیازمند توجه به نکات بســیار ریزی بود؛ ازقبیل
تمرین نمایش ،اکشــن ،کات ،موزیک ،دیالوگ،
قصــه و غیره .عالوه بر ما ،افــراد دیگری هم در
پروژه ساخت فیلم دخیل هستند ،فقط ما نیستیم
که موجب محبوبیت یک فیلم می شویم .حتی اشپز
مجموعه هم به اندازه ما در موفقیت فیلم تاثیرگذار
اســت؛ زیرا اگر غذا بد باشد ،حال بازیگران هم بد
می شود و این حال در فیلم نیز منعکس می گردد.
هنوز همان ادمم
در طول 30سال فعالیتم ،چیزی روی من تاثیر
نگذاشته و من را عوض نکرده است .هنوز همان
ادمم ،هنوز هم ریکشا (نوعی موتور اتاقک دار برای
حمل ونقل عمومی) یا دوچرخه ســوار می شوم و
پیاده روی می کنم .در یک مقطع زمانی ،تفکرات
منفــی در اطرافم زیاد شــده بود کــه نمی دانم
به خاطــر چه بود! تا امروز که گفته می شــود من
غیرقابل فهم ترین فرد هستم .بعد از 30سال کار
کردن ،چگونه چنین چیزی ممکن است؟
دنیای تجارت
من بدترین تاجری هستم که تاکنون دیده اید.
اگر از برندهای ارمانی یا ورساچه خرید کنید ،پولش
به ان ها می رسد؛ اما در پوشاک موسسه «Being
»Humanما شریکی داریم که سهم خودش را
می گیرد و از چیزی که به ما می رســد باید مالیات
پرداخت کنیم و بقیه اش به موسســه برمی گردد.
عالقه ما به این شغل به خاطر کارهای خیریه ان
اســت؛ اما اگر از یک دوست کمک بخواهیم ،بعد
از گذشت مدتی ،قطع همکاری می کند و ما یک
دوست را از دست می دهیم.
دورهجــدید| شماره37
39
مشاهیرموسیقی
روایتمجیددرخشانیازبدهیده هزارتومانیبهاستادلطفی
می خواستم پیانوی ایرانی بیاموزم
درحقیقت من از ســال 1355فراگیری موسیقی را اغاز کردم .ان زمان ١٩سال
بیشــتر نداشتم .همان موقع که به تهران امدم تا ر نواختن برادرم را می دیدم و تار را
می شناختم؛ ولی نمی خواستم تار بزنم .به این قصد به تهران امده بودم که پیانوی
ایرانی به شیوه مرتضی خان محجوبی را بیاموزم؛ ولی متاسفانه کسی را نیافتم .درواقع
به دلیل پیدا نکردن استاد ،پیانو را شروع نکردم.
اولین قرارمالقات با استاد لطفی
برادرم تار می نواخت و می گفت پیش اقایی به نام
اقای لطفی مــی رود .ان زمان هم اقای لطفی تازه
فعالیت های هنری شان را شــروع کرده بودند .قرار
شــد برادرم با استاد لطفی صحبت کند؛ ولی خبری
نشد .من هم که وقت برایم غنیمت بود ،به هنرستان
موســیقی رفتم و در دوره های شبانه ثبت نام کردم.
هفته ای چهار ،پنج روز کالس می رفتم؛ کالس ساز
و کالس تئــوری و کالس هارمونی و مطالبی که
برای کنکور موسیقی الزم بود .همان سال دانشجوی
ی شدن من را به فضای موسیقی نزدیک تر کرد؛
نقاشی شدم و این دانشجوی نقاش
چون دانشکده نقاشی ،موسیقی ،معماری و تئاتر همه در یک ساختمان بودند .انجا
باالخره اقای لطفی را مالقات کردم و برادر دیگرم واســطه شــد و بعد از شش ماه
س رفتن ،اولین قرار مالقات را با استاد لطفی گذاشتم.
کال
تار تبرزین طالیی درویش خان
نمی دانســتم چگونه باید با استاد لطفی درباره شهری ه صحبت کنم .چند بار هم
ضمنی مطرح کردم؛ ولی خیلی اهمیت ندادند و گفتند« :من اصال شهریه از کسی
نمی گیرم و کسی که خوب کار کند که اصال شهریه نمی گیرم» .جالب بود که هر
کسی خوب تمرین می کرد بعد از مدتی تار از ایشان هدیه می گرفت .به من هم بعد
از چهار سال یک تار هدیه دادند؛ یعنی تار مثل تبرزین طالیی درویش خان بود که به
شاگردانی که پرکار بودند ،جایزه می دادند.
تمرینصبحگاهی
من در دانشکده با استاد لطفی هفته ای دو روز کالس داشتم؛ ولی برایم کم بود.
گفتند« :اگر خواستی و می توانی صبح زود بیدار شوی ،ساعت شش ونیم ،هفت صبح
بیا پنجره اشپزخانه را بزن که بقیه بیدار نشوند .بعد بنشینیم و تمرین کنیم».
لطف اقای لطفی
سالی که انقالب شد ،در خانه ای زندگی می کردم که صاحبخانه می خواست خانه
را خالی کنیم .اقای لطفی هم خیلی تیزهوش بودند .یک روز به من گفتند« :حالت
خوب نیست ،چ ه شده؟» من ذهنم مشغول این خانه
بود .گفتم« :چیزی نیست ».ولی استاد در ساز زدن
من متوجه موضوع شــده بود .گفتند« :مشکلت را
بگو!» من هم موضوع را گفتم« :خانه ای دیگر پیدا
کردم که صاحبخانه ١٠هزار تومان می خواهد .من
هم دانشجو هستم و این مبلغ برای من خیلی زیاد
است .اگر این خانه را از دست بدهم دیگر در تهران
بی خانمان می شوم» .فردای ان روز دیدم استاد یک
پاکت اورد و به من داد و گفت« :برو خانه ات را بگیر و
چ چیز هم فکر نکن» .این لطفشان را هیچ وقت فراموش نمی کنم.
سازت را بزن .به هی
خواستم بدهی ام را پس بدهم که...
ی واشنگتن» علی حاتمی را ساخت،
بعدها وقتی اقای لطفی موسیقی فیلم «حاج
من جزء نوازنده ها بودم .یک سال بعد نزدیک عید بود که اقای لطفی به نوازنده ها
نفری یک پاکت حاوی صد هزار تومان داد .همان جا ١٠هزار تومان ایشان را خواستم
پس بدهم که استاد کامال اظهار بی اطالعی کردند .مطمئنم که تظاهر نمی کردند،
اصال یادشان نبود .برایش تعریف کردم که «قبل از انقالب من برای خان ه گرفتن پول
نداشتم .شما به من پول قرض دادید»؛ ولی باز یادشان نیامد و گفتند« :اگر مربوط به
سال های دور است که شامل مرور زمان شده و من از یادم رفته است» و باالخره ١٠
هزار تومان را نگرفتند.
بارکد البوم
«من طربم» از
مجیددرخشانی
بارکد البوم «پرواز
عشق» از استاد
محمدرضالطفی
سانتانا تحت تاثیر ایران
یک معرفی کوتاه
کارلوس سانتانا در «اتالن دو ناوارو» در «جالیسکو» مکزیک به دنیا امد؛ پدر
کارلوس ،ژوژه ســانتانا ،نوازنده ویولن بود .کارلوس نیز نوازندگی ویولن را از پدر
اموخت.کارلوسدر ۸سالگیتحت تاثیرترانهنرمندانبلوازقبیلبی.بی.کینگ،
جان لی هوکر و تی-بون واکر که از رادیو امریکا پخش می شد ،به گیتار روی اورد.
سانتاناتحت تاثیرایران
او قطعه بدون کالم( Incident at Neshaburحادثه در نیشابور)
را تحت تاثیر از شهر نیشابور ایران ســاخته است که اولین بار در البوم
)۱۹۷۰( Abraxasعرضه شد.
ازدواج
در اوریل ســال ،۱۹۷۳سانتانا با دبورا سارا کینگ ازدواج کرد .ان ها
اکنون صاحب سه فرزند به نام های سالوادور ،استال و انجلیکا هستند.
شهرت و جوایز
40
زیر و بم
به عنوان عضوی از تاالر مشــاهیر راک اندرول ،اهنگ های سانتانا
تابه حال بیش از ۹۰میلیون نسخه در سرتاسر جهان فروش داشته است و
بیش از ۱۰۰میلیون نفر در کنسرت های او شرکت کرده اند .او همچنین
برنده ۱۰جایزه گرمی شده است.
مجله رولینگ استون در سال ۲۰۰۳و در رده بندی ۱۰۰گیتاریست
برتر تمامی دوران ،سانتانا را در رتبه پانزدهم قرار داد.
مشارکت درANSA
اخیرًا سانتانا با مشارکت در( ANSAهنرمندان برای افریقای جنوبی
جدید) به جنگ علیه ایدز پیوســته اســت .او در سال ۲۰۰۳تمام سود
حاصل از تور امریکای خودش را به این امر اختصاص داد.
معروف تریناثار
یکی از معروف ترین اثار ســانتانا ،قطعه بــی کالم اروپا نام دارد که
می توانید با اسکن بارکد اهنگ را دریافت کنید.
نقدموسیقی
چند گزاره درباره جوان مرگی
موسیقی پاپ
محمودتوسلیان
روزنامه نگار و منتقد موسیقی
چاره ای نیست جز اینکه بخواهیم بعد از عبور از بحران های مختلف و متفاوت در مورد
موسیقی-موسوم به -پاپ ،دیگر از خیر تعریف و مشخص کردن حد و مرزهایش
بگذریم .اصالارائهتعریفازچنیننوعیچهگره ایبازمی کندوکدامشرایطرامهیا؟مهم
این است که بدانم این موسیقی چه کاربردی دارد و شرایط خوب برای تولیدش چگونه
فراهم می اید؟ البته پرسش های دیگری هم مطرح می شود؛ مثال اینکه چگونه می شود
باکیفیتوبی کیفیتشراتشخیصداد؟اینموسیقیدرمیانانواعدیگرچهجایگاهیدارد
و چه جایگاهی باید داشته باشد؟ و از همه مهم تر این ژانر با چه اسیب هایی دست وپنجه
نرممی کند؟
موسیقیپاپ
با این پیش فرض که دعوایی سر نام گذاری این نوع ندارم و درعین حال وسواس هایی
هم در تفکیک انواع زیرژانرهای ان دارم ،فعال با همان عمومیت با ان برخورد کرده و از ان
با عنوان موسیقی پاپ یاد می کنم .موسیقی ای که شنیدنش نیازی به دانش های ادبی و
هنری ندارد و در عین سادگی بسیاری از عاطفه ها و خواسته های مردم را در نظر می گیرد.
موسیقیپاپمالمردماست
موسیقی پاپ با این ویژگی ها که یاد کردم-طبیعتا -باید مدت زمان زیادی در میان
مردم به زندگی خود ادامه دهد و همواره شریک شادی و غم مردم باشد؛ چراکه ان ها خلق
می شوند برای اینکه برای مردم و مال ان ها باشند .مال ازاین رو که هر شخص به فراخور
زندگی خودش می تواند ان اثر را از ان یا مال خودش کند؛ اما این زیست (زیستن موسیقی
پاپ در میان مردم) چند سالی است که شکل دیگری پیدا کرده است.
همه پسندیاخواص پسند؟!
اگر بشود موســیقی را-به طورکلی -به دو قسمت موسیقی همه پسند و موسیقی
خواص پسندتقسیمکرد،درشکلخواص پسندهمهستنداثاریکهگروهزیادیازخواص
ان ها را می پسندند .نمی توانم نمونه ای ذکر کنم؛ چراکه نمی توانم در مقام قضاوت در مورد
خود قرار بگیرم و به لحاظ فرهنگی خودم را طبقه بندی کنم .از سویی هر کس که خواننده
این مطلب باشد ،حتما در نظر دارد اثاری از این دست را.
نو که بیاد به بازار...
بااینوجوداثارشاخصموسیقیپاپداخلیدرسال هایاخیر،عمرکوتاهیپیداکرده اند
و خیلی زود جای خود را به اثار جدیدتر می دهند .شاید بتوان موسیقی پاپ این سال ها را
مصداقبارزانمثلمعروفدانستکهمی گفتند«نوکهبیادبهبازار،کهنهمی شهدل ازار».
اگر این جوان مرگی در عرصه موسیقی پاپ را محصول شرایط امروز موسیقی بدانیم ،به
ناچار باید نگاهی کوتاه به مفاهیم کالنی مانند هنر ،صنعت ،بازار ،تولید ،تقاضا و عرضه
بیندازیم.
صنعتیشدنهنر
موسیقی در ذات خویش هنر است و بس .پس تولید و عرضه ان می باید شخصی و
مربوط به هنرمند باشد .با این پیش فرض ،مسئله جمعیت پیش می اید و این پرسش که
میزانجمعیتچهتاثیریبررویروندخالقیتهنرمندمی گذارد؟طبیعیاستکههرچه
میزان جمعیت مخاطبان یک موزیسین بیشتر باشد ،دایره توجه هنرمند به مخاطبان نیز
باید گسترده تر باشد .در این موقعیت است که هنرمند پاپ ناچار است که نظر بسیاری از
عالقه مندانشراجلبکندواینیعنیصنعتیشدنهنر.
شیءشدگیهنر
چنینمی شودکهمفهومهنر-صنعتجایهنرخالصرامی گیرد؛چراکهسرمایه ساالران،
هر جا که پای عموم مردم باز شود ،انجا حضور دارند و بساط کسب سرمایه خود را پهن
می کنند که لزوما امر مذمومی هم نیست تا زمانی که تعالی در میان باشد.
خب!اینچرخهچگونهتکمیلمی شود؟پاسخروشناست؛باشیءشدگیهنر(شما
بخوانیدموسیقی).
در این مدل از ارائه هنر ،همه چیز به مثابه کاالست؛ صدایی که کاالست ،اهنگی که
کاالست .مگر یک کاال در جریان حاکمیت سرمای هداری تا چه زمانی تولید پول و سرمایه
می کند؟ ایا بهتر نیست محصول (کاال یا شیء) جدید به بازار عرضه شود تا مصرف کننده
جانتازهبیابد؟ایامصرف کننده ایکهدرچنبرهجهانجدیددارددست وپایمعنوی
گرامی ِ
می زند،نمی خواهدجانشراتازهکند؟اینمی شودکهمحصولیتازهبهبازارعرضهمی شود؛
ان هم در شرایطی که محصول قبلی مدت زمان تازه ای نبود که در بازار حضور داشت.
شایدکمیغم انگیزباشد؛امااینویژگیدنیایجدیداستکهحتیپست مدرنیتهراهم
پشت سرگذاشتهاستوبشراینجهاندیگربااینچیزهاخرسندنمی شود.
موسیقیایران،گنجینه ایپایان ناپذیر
موسیقی پاپ در ایران به تبع چنین شرایطی در جهان دارد حرکت می کند و چاره ای
نیســت که بخواهد برای ماندن دست از ادامه حرکت شــتابانش برندارد .با این وجود
هستند موزیسین هایی که در این روند به تعالی خود و مخاطب خود می اندیشند و هستند
تصمیم گیرانی که چندان در مورد چیزی نمی اندیشــند .البته گاهی به نظر می رسد که
سرمایه ساالری نیز دامن برخی تصمیم گیران و تاثیرگذاران را هم گرفته است و راه را برای
کسانیکهمی خواهنددرتعالیخودومحیطپیرامونخودنقشداشتهباشندوحرکتکنند،
بنداوردهاست.بااینوجود،موسیقیدرایرانیکگنجینهپایان ناپذیراستکه هنرمندانش
ان را به موقع تقدیم مردم خواهند کرد.
دورهجــدید| شماره37
41
گــفتگو
گفتگو
زیروبم کاوه افاق
ِ
خواننده ،اهنگ ساز و شاعر در سبک پاپ -راک
شـانسـی
خواننده شدم!
نمی توان با قاطعیت مشخص نمود که کاوه
افاق با « ِد ویز» معرفی شــد و یــا این گروه با
افاق؛ اما بدون تردید بسیاری از مخاطبان امروز
این خواننده ،او را بــا همین قطعه «اتاق ابی»
شناخته اند .بعدها اشعار ،صدا ،پرفرمنس متفاوت
و البته دستبند سبز و ســفید و قرمزش ُم َعرف
وی شــدند .کاوه افاق متولد ۱۳۶۲در تهران و
فارغ التحصیل رشته معماری از دانشگاه مشهد
است که فعالیت موسیقایی خود را از سن پانزده
سالگی و با نوازندگی اغاز کرد.
او امروز به عنوان خواننده ،اهنگ ساز و شاعر
در سبک پاپ -راک فعالیت می کند.
به گفته خودش عاشــق ایران و ایرانی است
و این مهم منجر به پافشاری برای اخذ مجوز و
فعالیت در داخل کشور شده است.
کاوه در جشنواره مقاومت 92برای اولین بار
به صورت مجاز روی استیج برج میالد به اجرای
منتخبی از اهنــگ هایش پرداخت و در نهایت
در بخش اجرای زنده جایزه اول این جشنواره را
دریافت کرد.
هوادار فرهاد ،فریدون فروغی ،پینک فلوید،
متالیکا ،کریس دی برگ و گروه کوئین است اما
در صحبت هایی جنجالی ادعا کرد تحت شرایطی،
می توانست از «جان لنون» هم بهتر باشد؛ و ان
انگلیسی بند پوتینش هم نیست!
این روزها اما ایام خوبی برای کاوه افاق است.
چند وقتی است مجوز البوم جدیدش را گرفته ،با
هواداران خود در برج میالد دیدار کرده ،کتابش را
منتشر نموده؛ و معروف ترین قطعه اش« ،شال» از
صدا و سیما پخش شده است .ب ه دلیل این همه
بهانه با کاوه افاق به گفتگو نشستیم که ماحصل
ان در ذیل امده است .نکته :اپلیکیشن بارکدخوان
را از اپ اســتور ،گوگل پلی ،بازار یا غیره دانلود،
نصب و اجرا کنید و بعد گوشی موبایلتان را روی
بارکد بگیرید تا اسکن شده و شما را به صفحه
موردنظر هدایت کند .فراموش نکنید که باید حتما
به اینترنت متصل باشید.
42
زیر و بم
از گیتار متنفر بودم
پدر من اوایل گیتار می زدند؛ اما نه حرفه ای ،ایشان کارگردان تئاتر بودند.
گیتار هم در خانه ما بود و من از گیتارمتنفر بودم .ان زمان ،گیتارالکتریک خیلی
روی من تاثیر گذاشت؛ ازجمله کارهای پینک فلوید ،گری مور و...؛ خالصه از
سال 1376-77با پیگیری هایی با ساز الکتریک اشنا شدم.
مهد موزیک بود
مشهد ِ
دوره متوســطه را در دبیرستان البرز تهران گذراندم و بعد دانشگاه مشهد
قبول شدم و معماری خواندم .یک اتفاق جالب هم این بود که همه کسانی
که ویژگی خاصی در موزیک راک ،پاپ و سنتی داشتند در مشهد با هم اشنا
شدند .مشهد مهد موزیک بود.
اکثر راکرهای ایران فکر می کنند تخم طال می گذارند!!
من زیرزمینی های مشهد را می شناسم و دوست دارم با ان ها همکاری کنم.
یک سری هایشان هم اخالق های بدی دارند .اکثر راکرهای ایران فکر می کنند
در طبقه خاصی قرار گرفته اند و تخم طال می گذارند!! ولی راکرهای کشورهای
دیگر ادم های ارام و مهربانی هستند.
گــفتگو
گفتگو
محسننامجوازپیش کسوت هایماست
محسن نامجو از پیش کسوت های ما است؛ ولی اختالف سنی زیادی نداریم .شادمهر
مدل کاری را زد ،بعد هم محسن
ســال 1376-77اولین کسی بود که جرقه های این ِ
نامجو در ســال .1382-83االن شما کارهای پالت ،چارتار و دنگ شو را می شنوید که
ن سبک ها محسن نامجو است.
هیچ ربطی به محسن نامجو ندارد؛ ولی پایه گذار همه ای
این روزهاکارهایمحسننامجورادنبالنمی کنم؛ولیخودشرادنبالمی کنمودوستش
دارم و همین طور هر کسی که در کار موزیک خودش دست به قلم است که مطمئنم از
این افراد خیلی کم داریم.
از معماری به نقاشی رسیدم
من معماری را شدیدا دوست داشته و دارم .از معماری به نقاشی رسیدم 18 .اسفندماه
سال جاری هم یک گالری دارم که خداراشکر چهارمین یا پنجمین گالری ام است.
خیلی به « ِد ویز» توهین کردم!
من ایمیلی به « ِد ویز» زدم که خداراشــکر نگهش هم
داشتم و 25پرینت هم از ان گرفته ام .خیلی به ان ها توهین
کردم چون از دستشان ناراحت بودم؛ نه از حامد قناد ،بلکه از
چند نفر از اعضای گروه ناراحت بودم .در ان ایمیل خیلی تند
حرف هایم را زدم ،ای کاش منتشرش کنند تا ببینید دالیل از
هم پاشیدن « ِد ویز» چیست! من حاضرم منتشرش کنند و
حرف های زشت من هم باشد.
بایدمی نوشتمکاوهافاق!
هر گروهی بخواهد برای مجوز گرفتن برود ،ان ها فقط
یک نفر را می شناسند؛ یعنی یک سرپرست یا یک مسئول
می خواهند .در فرم که نمی توان نام « ِد ویز» را نوشت ،باید
می نوشتم کاوه افاق! ان زمان ،هریک از بچه های گروه یک
جایی بودند؛ یکی مشهد بود ،یکی از کیبوردیست ها امریکا
بود ،حامد کانادا بود ،من و یک نفر دیگر تهران بودیم و ان
یک نفر دیگر هم جوان بود و تازه به جمع ما پیوسته بود؛ یعنی
از کانادا می خواستند بیایند مجوز بگیرند؟! این نشان دهنده
این است که برخی افراد تابه حال پایشان را در وزارت ارشاد
نگذاشته اند! اگر من یک نفره به ارشاد می رفتم یا همه با هم
می رفتیمهیچفرقینمی کرد.
دعواهایمبه خاطرکارنکردنبود
یک ســال اخر خیلی با ان ها دعوا می کردم؛ دعواهایی
که به خاطر پول یا لباس نبوده ،به خاطر کار کردن بود .کسی
که برای کار دعوا می کند خیر است؛ یعنی می گوید چرا کار
نمی کنید!
راک روی استیج شکل می گیرد
موسیقی راک بیشتر روی استیج شکل می گیرد .خیلی
از مردم درباره موسیقی پاپ عقیده دارند چیزی که در سی دی می شنوند بهتر از چیزی
است که روی صحنه می بینند؛ ولی خیلی از هواداران ما کامنت می گذارند که ان چیزی
که روی صحنه است بهتر از ان چیزی است که در سی دی می شنوند؛ چون جنس راک
این است که روی صحنه شکل بگیرد و این فضا دارای کاریزما است ،جنس صداهای
گیتارالکتریک باید حتما در کنسرت باشد تا بفهمید چه چیزی گوش می کنید .به خاطر
همین هم افراد نااشنا با این سبک ،وقتی به چنین کنسرت هایی می روند می گویند حس
جدیدیداشت.
سناریویاستیج
% 20-10حس وحال مردم اســت %20-10 ،هم خواننده ای که ســر صحنه یک
ری اکشن بداهه نشان می دهد؛ ولی %80-70ان را خواننده مدت ها قبل از هر کنسرتی
مثل یک سناریو می نویسد و در همه دنیا همین طور است.
کارتحقیقاتیواجرایبین المللی
یک روز با ارمان ،رهبر ارکسترمان ،درحال گوش دادن موزیک ایرانی و خارجی بودیم
و چون دیدیم که همه چیز در دنیا مثل هم شده است تصمیم گرفتیم یک کار تحقیقاتی
انجام داده و یک تفاوتی ایجاد کنیم .ما به ایده هایی پرداخیتم که می خواهیم به صورت
بین المللی هم منتشرش کنیم؛ من شعرهای انگلیسی زیاد دارم که می خواهیم روی ان
کارکنیم.
همکاریباگروهرستاک
یک تراک به نام «عشق» با اهنگ سازی گروه رستاک خوانده ایم و اشکان دباغ در
تنظیم به ما کمک کرد .همیشه هدفمان رضایت مخاطبین است؛ برای همین تصمیم
گرفتیمگروهرستاکدرکنسرتمااجراکندکهامیدوارمتوافقاتانجامشودوفکرمی کنم
کار با نمکی شود.
هر هنرمند را باید در ژانر خودش مقایسه کرد
ما باید حوزه سرگرمی را از حوزه فرهنگی جدا کنیم؛ یعنی
شمانمی توانیدبگوییداهنگ هایساسی مانکنبهتراستیا
پینکفلویدیااستادشجریان؟هرکدامحوزهخودشانرادارند
و نباید اصال مقایسه شوند ،باید هر کدام را در ژانر خودشان
مقایسهکرد.
اوضاع خیلی خراب است!
هر چیزی مراتبی دارد .موقع ثبت نام ریاست جمهوری،
هیچجایدنیا 2500نفرثبت نامنمی کنندوحتیبهخودشان
اجازه ورود به انجا را نمی دهند؛ ولی در تهران بچه دو ساله
می خواهد رئیس جمهور شود! این نشان می دهد که باید در
این جامعه خیلی مراقب بود ،اوضاع خیلی خراب است ،هر
کسی به خودش اجازه می دهد که بگوید من هنرمندم! مثال
بعضی اوقاتمی بینمازبیست وهشتهزارنفریکهبرایتتلو
کامنت گذاشتند و فحش دادند همه برای خنده است ،از یک
طرف هم دلم می سوزد وقتی می بینم این ادمی که بدترین
فحش را داده در عمرش نه اهنگی ســاخته و نه در چنین
موقعیتیقرارگرفتهاست.
حامد همایون باید قدر خودش را بداند!
صدایش شبیه خواننده ای شــیرازی است که نامش را
فراموش کردم ،موسیقی سنتی بلد است ،کمی هم موزیک
جاز بلوزی دوست دارد و می تواند یک تعادلی بین این ها ایجاد
کند .اگر سن و تجربه اش باالتر برود ،به نظرم ادمی است که
باید قدر خودش را بداند.
شانس در هنر خیلی دخیل است
حمایت ها در زمان ما کمی راحت تر بود و این شانس من
بود.به طورمثال،خانموفرزن ِدیکتهیه کنندهعاشقخواننده ای
می شوند که هیچ کسی او در ایران نمی شناسد و این تهیه کننده فکر می کند این خواننده
خیلیخوبوعالیاست؛پسحمایتشمی کندواوراباالمی بردیابالعکس،دوتهیه کننده
کهفردبزرگیهستندازچهارنفرپرس وجومی کنندکهاتفاقااینچهارنفرهمهمانکسانی
هستندکهکسیان هارانمی شناسد!الحقکهدرهنرشانسخیلیدخیلاست.
باممنوع الکاریناامیدنشدم
هیچ ادمی در هیچ زمینه ای تنهایی به جایی نمی رسد ،حتما دست هایی بودند که
کمکش کردند؛ مثل برنامه نود که پنجاه نفر کار می کنند؛ ولی ما فقط عادل فردوسی پور
را می بینیم .این شانس است که بغل دستی هایت چه کسانی باشند؛ اینکه شما را به رفیق
نابابتبدیلمی کنندیاشماراباالمی برند.موقعیکهممنوع الکارشدمناامیدنشدم،خسته
شدم .ان زمان بیشتر نقاشی می کردم و زمان خوبی برای مطالعات بود و نیز کارهای
زیادیساختم.
دورهجــدید| شماره37
43
گــفتگو
گفتگو
کار جدید
کار جدیدم گزیده ای از کارهای منتشــر نشده ام است که در البوم جدیدم
«شــال» هم قرار دارد .در این البوم اهنگ هایی داریم که بیشتر از «شال»
موردتوجه قرار می گیرد.
کاور کردن
کاور کردن درحالتی که شما یک تنظیم جدیدی ایجاد کنید که از تنظیم
صاحب اثر بهتر و علمی تر شود و زیر کار ،اسم صاحب اصلی اثر را هم بزنید؛
کار بدی نیست و خیلی ها و حتی تمام گروه های بزرگ دنیا این کار را انجام
داده اند .اگر بدون اسم صاحب اثر از موسیقی ان استفاده کنند اخالقی نیست و
اگر قانون کپی رایت بود کسی جرئت این کار را نداشت.
اهنگ های کاور کاوه افاق
اهنگ اینترلود و گیتار جورج هریسون را کاور کردم که در اینترنت هست و
اسم طرف را هم نوشته ام.
اقای مدیری باید حمید هیراد را بیرون می انداخت!
اقای مدیری باید ایشان را بیرون می انداخت .نباید حتی 0/1ثانیه از انتن
ملی را دست ادمی داد که می گوید من کتاب نمی خوانم! واقعا باید این قسمت
را سانسور کرد.
تاریخ هر کشور ،عامل پیشرفت است
اگر هر کشوری تاریخ خودش را بداند می تواند پیشرفت کند .ما هیچ کدام
نمی دانیم امیرکبیر 30سال زودتر از ژاپن شروع کرد به اصالحات! اگر اکنون
از اکثر ادم ها بپرسید امیرکبیر چه کار کرده؟ می گویند در حمام فین کشته شد!!
فقط یک فیلم یادشان مانده و یا یک دارالفنون یادشان است.
دلخوری از سیامک عباسی
کمی خودش را لوس کرده بود؛ اما اگر من یک سمتی داشته باشم که بتوانم
یکی از خواننده ها را مسول خواننده ها انتخاب کنم ،سیامک را انتخاب می کنم.
من با سینا حجازی و سیامک عباسی قهر نیستم ،فقط با هم رابطه نداریم.
رفع سوءتفاهم با رضا یزدانی
خودش ارام ارام درســت می شود .من ایشان را دوست دارم و با هم خوب
هستیم.
راک ایران پدر ندارد!
من هیچ وقت دنبال پدر و مادر کسی نگشتم (با لبخند) .پدر نداریم.
الگوی رفتاری ام فرهاد و فریدون بودند
تهیه کنندگی فیلم مســتندی را برای جشــنواره حقیقت داشتیم که به مرحله
صداگذاری هم رفت؛ ولی خودمان بیرون امدیم چون صداگذاری درست انجام نشده
بود ،موزیکش را هم خودم ساخته بودم .چند کار دیگر و یک سری فیلم هم با خانم
شاهوار داریم که به زودی منتشر می شود.
پیشنهاد بازی در فیلم
اگر اقای ابوالحسن داوودی پیشنهاد بازی در فیلمی را به من بدهند ،نخوانده قبول
می کنم؛ چون به جز سطح کارشان ،شخصیت خودشان را خیلی دوست دارم .اقای
بهرنگ توفیقی هم از دوستان خیلی خوبم هستند .برای این دوستان رفاقتی می روم؛
ولی در مورد کارگردان های دیگر ،فیلمنامه برایم مهم است.
فوتبال
عاشق تیم ملی هستم و کی روش را هم خیلی دوست دارم.
تیم خارجی
بچه که بودم نیوکاسل را دوست داشتم؛ ولی االن فقط تیم ملی نگاه می کنم و
اصال پیگیر تیم های باشگاهی نیستم .از حضور اقای ِشفِر خوشحالم چون تیم ملی
قوی می شود .وقتی می بینی برانکو و شفر دو تیم استخوان دار ساخته اند؛ این یعنی تیم
ملی جام جهانی عالی است.
فرهاد ،فریدون فروغی و کوروش یغمایی پیش از انقالب تاثیر بیشتری بر
این ژانر داشتند؛ ولی در دوره بعد از انقالب بچه هایی که دوباره شروع کردند
و گیتارالکتریک را به دست گرفتند ،اصوال ذهنشان با پینک فلوید و متالیکای
غربی و تحت تاثیر موسیقی دهه 80راک بود .الگوی رفتاری خو ِد من فرهاد
و فریدون فروغی بودند.
می توانستمفوتبالیستباشم!
4فیلم اقای علی حاتمی را خیلی دوست دارم ،از اقای کیمیایی «قیصر» را
دوست دارم« ،کندو» را از همه فیلم هایی که گفتم خیلی بیشتر دوست دارم و
نیز فیلم های دیگری مانند «پدرخوانده»« ،رنگ خدا»« ،رخ دیوانه»« ،پابرهنه
تا بهشت» و...
دروازه بان تیم موسیقی بودم
فیلم هایایرانیموردعالقه
منتظرم برای اقای کیمیایی کاری بسازم
من همواره منتظرم اقای کیمیایی فیلمی بسازند و برای ایشان کاری انجام
بدهم؛ چون ایشان از سرمایه های فرهنگی مان هستند.
کتابی برای اهل ترانه
برای کسانی که اهل ترانه هستند انواع سبک ها و فرم های راک را در قالب
یک کتاب نوشته ام.
44
از جشنواره حقیقت بیرون امدم
زیر و بم
من تا 17سالگی در تیم جوانان پاس بودم و اقای میناسیان هم (ان شاءاهلل هرکجا
هستند موفق باشند) مربی ما بودند و به من گفتند یا فوتبال را انتخاب کن یا درس! من
هم درس را رها نکردم؛ چون مدرسه ام البرز بود و زمین چمن داشتیم ،هیچ مدرسه ای
در دوره ما زمین چمن نداشت! اگر فوتبال را ادامه می دادم شاید االن فوتبالیست بودم!
از یک طرف راضی ام و از یک طرف هم ناراضی ام؛ چون خیلی فوتبال دوست داشتم.
یک سال دروازه بان تیم موسیقی بودم و رضا یزدانی دروازه بان تیم هنرمندان بود.
همایون و احسان خواجه امیری ،علی لهراسبی ،علی اوجی ،پژمان جمشیدی و علی
اذری هم در تیم ما بودند .یادم می اید از تیمی که خداداد عزیزی بازی می کرد هشت
گل خوردیم .وقتی علی اوجی که مربی مان بود من را در پست دروازه گذاشت گل
نخوردم و از ان زمان به بعد دروازه بان شدم.
کالم پایانی
ممنون از شما که چشــم و گوش و پول و اینترنتتان را به من اختصاص دادید.
متشکرموخدانگهدارتان.
دورهجــدید| شماره36
45
زیروبماوا
قطعات منتشرشده
دربازارموسیقیدرماهگذشته
دنیای موسیقی هر روز شاهد انتشار اثار موسیقایی مختلفی است که از راه های مختلف و در سبک های
گوناگونبهمخاطبانعرضهمی شوند.فراگیریودردسترسبودندنیایمجازیازطرفیمفیدودرمواردی
هم به ضرر هنرمندان این عرصه بوده است؛ چراکه گاهی در مراحل تولید تا انتشار ،معیارهای اولیه یک اثر
هنری نیز نادیده گرفته شده است و این نه از روی سهل انگاری ،که در بیشتر مواقع از نااگاهی دست اندرکاران
نشاتمی گیرد.دراینوضعیتحساس،پیشرفتوارتقایهنرموسیقی،هوشیاریمخاطبانرابیشازپیش
طلب می کند .هرچند که وظیفه خطیر هنرمند و جهت دهی و ذائقه سازی در جامعه نیز سهم بسزایی در این
مهم دارد .در این صفحه منتخبی از اثار منتشر شده در ماهی که پشت سر گذاشتیم را با شما به اشتراک
گذاشته ایم .الزم به ذکر است که نبود بسیاری از قطعات در این لیست ،صرفا به دلیل محدودیت فضای
صفحه ،و زمان الزم جهت اماده سازی مجله است.
محتاج
خواننده :ساالر عقیلی
ترانه :زنده نام افشین یداللهی
موسیقی :بابک زرین
با مجوز مرکز موسیقی صداوسیما
شب هایدلتنگی
خواننده:حامدمحضرنیا
و مهدی شکوهی
اهنگ :امیرعلی زمانیان /ترانه :محمد کاظمی
تنظیم :کوشان حداد /با مجوز دفتر موسیقی ارشاد
حس عاشقی
خواننده :حامد همایون
ترانه :فرزاد فرخ ،سهیل حسینی
اهنگ ساز :فرزاد فرخ
تهیه کننده :شرکت ترانه شرقی (محسن رجب پور)
فریاد
خواننده :صادق اذمند
تنظیم :امیر جمالفرد /شعر :هوشنگ ابتهاج
تهیه کننده :فرزاد فتحی /با مجوز دفتر موسیقی ارشاد
پریزاد
خواننده و اهنگ ساز :بابک جهانبخش
ترانه:محسنشیرالی/تنظیم:معینراهبر
میکس و مستر :ارش پاکزاد ناشر :اکسیر نوین
با مجوز دفتر موسیقی ارشاد
عموزنجیرباف
خواننده :محسن چاوشی
شعر :مرحوم حسین پناهی
پیانو :توحید نوری /گیتارالکتریک :عادل روحنواز
اهنگ ،تنظیم ،میکس و مسترینگ :محسن چاوشی
46
زیر و بم
پریشانی
خواننده:امیدنعمتی
شعر :رهی معیری /اهنگ و تنظیم :صادق تسبیحی
با مجوز دفتر موسیقی ارشاد
نیمهجانم
خواننده :حمید هیراد
ترانه و ملودی :حمید هیراد /تنظیم :امیرمیالد نیکزاد
بارانم
خواننده و اهنگ ساز :علی عبدالمالکی
ترانه :مهرزاد امیرخانی
تنظیم :فرشاد یزدی /دارای مجوز از دفتر موسیقی
محکومین
تیتراژسریالمحکومین
خواننده :ساالر عقیلی
ترانه :عبدالجبار کاکایی (ترجیع بند :عراقی) /موسیقی:
مسعودسخاوت دوست/بامجوزمرکزموسیقیصداوسیما
تنهایی
خواننده :روزبه نعمت الهی /ترانه :سیاوش پارسامنش
تنظیم:پیامقربانی
تهیه کننده :شرکت ترانه شرقی (محسن رجب پور)
دو دیقه بودی
ماکان بند
ترانــه و ملودی :ماکان بند /تنظیم :امیرمیالد نیکزاد،
سهیل اباذری /ناشر :اوازی نو
بی تاب
اثری از گروه مدار
میکس و مسترینگ :میالد زنده نام
دلبریتو کمترش کن
خواننده :شهاب مظفری
تنظیم :میالد ترابی
ترانه :مهرزاد امیرخانی
یه حرفی تو دلم مونده
خواننده و اهنگ ساز:
خشایاراعتمادی
ترانه :هادی زینتی
تنظیم :فرید فراز /با مجوز دفتر موسیقی ارشاد
بی نظیره
خواننده:علیلهراسبی
ترانه :حدیث دهقان /اهنگ ساز :فواد غفاری
تنظیم :مصطفی مومنی /میکس و مستر :ارش پاکزاد
با مجوز دفتر موسیقی ارشاد
اومدی پیشم
خواننده :میالد بابایی
ترانه :پدرام شهرابی /تنظیم :امیر ارشیا
گیتار :فرشــید ادهمی /میکس و مسترینگ :ایمان
احمدزاده /با مجوز دفتر موسیقی ارشاد
دوریت عادت می شه
خواننده :مهدی جهانی
موسیقی
م محوری تا رعایت
از نفی ریت
استانداردهای ساحت هنر
باسیدحسینمتولیان
پیشینهادبیاتغنیایران زمین
اگر برشی به پیشــینه ادبی خودمان بزنیم؛ شاید
40-30ســال قبل ،مردم در کافه ها می نشستند و
شاهنامه خوانی می کردند؛ شاهنامه ای که به نوعی
خردنامه فارســی و مردمان ایران زمین اســت و در
جای جــای ان ،قصه های مختلفی با نمــود و بروز
رخدادهای نمادین را می بینیم؛ مثال قصه ضحاک و
کاوهاهنگروفریدون.
قصهضحاک،انقالبیباطراحیمدرن
ماامروزهدرجهانیهستیمکهانقالب هایمختلفی
را می بینیم؛ ولی در قصه ضحاک ما از جناب فردوسی
اولین انقالبی که به صورت مدرن طراحی می شــود
را می بینیم؛ انقالبی که خاستگاه صنعتی دارد .رهبر
انقالب بارها و بارها از بحث تهاجم فرهنگی سخن
گفتندکهفردوسیدرشاهنامهبهتهاجمفرهنگیبسیار
نمادین و نشانه گذارانه پرداخته است؛ انجا که می گوید
مارها از دوش ضحاک روییدند و دو مار هر روز مغز دو
جوان را می خوردند ،چرا مغز پیر را نمی خورد؟ چرا عضو
دیگری را نمی خوردند؟ و چرا شیطان به بازوها که نماد
حرکت است بوسه نمی زند؟ این یعنی او قدرت اجرایی
مارابه دستمی گیرد.فردوسیبهاتفاقاتوپدیده هایی
اشاره کرده است که ما امروز می توانیم به ان نگاه کنیم
و از ان الگو بگیریم و برداشت درستی داشته باشیم.
درمولوی خوانیفقطبهوجهغنایی اشتوجه
می کنیم!
در یکی ،دو دهه اخیر ،فقط مرحوم عالمه جعفری
مثنوی معنوی
بودند که در مجموعه نقد و تفســیر ِ
مولوی شرکت داشتند؛ یعنی هم از جانب یک فقیه
به ان نگاه می کردند و هم از جانب یک ادیب .من در
یکی از تحقیقات مادرم (که 20سال شاگرد مرحوم
عالمهجعفریبودند)دیدمکهعالمهجعفری40-30
جاازلحاظدینیبهمولویخردهمی گیرد.مولوییکی
از مفاخر ادب و اندیشــه و عرفان جهان است ،وقتی
مردمانمافقطمی خواهندبه عنوانیکاثرموسیقایی
به مولــوی نگاه کنند و وقتی نگا ِه محدودی به این
موضوع می شود؛ اقای خواننده هم چند واژه از ان را
انتخابمی کندوان هاراکنارهممی چیندوبهخیالش
چیزی از جنس ادبیات غنایی شکل می گیرد که قابل
گوش دادن اســت؛ چون هم خدا را دارد و هم عشق
و درنتیجه می تــوان از ان لذت برد .اگر از این منظر
به این موضوع نگاه کنیم می فهمیم که کجا به اشتباه
می رویم و کجا شاید زاویه و سمت گیری مان غلط و
خطابودهاست.
سیرتحولسلیقهموسیقیاییازگذشتهتاکنون
اگر ما سیر تحول موسیقی خودمان را از پیش از
انقالباسالمیتاهمینامروزبررسیکنیمبهتغییری
در سلیقه مخاطبان می رسیم .ما دوره ای داشتیم که
مردم کالم محور بودند؛ مردمی که به زبان شعر سخن
می گفتند و بر فرش هــای گران بها پای می نهادند
و به قول مستشــار فرانسوی ،بیش از هر چیزی در
موسیقی به واژگان توجه می کردند .در دوره بعد ،مردم
ملودی محور می شوند؛ یعنی ان نواهایی که با واژگان
خواندهمی شوداهمیتپیدامی کند.یکدورهبعدتر،کار
تنظیم ویژگی بهتری پیدا می کند و در دوره اخر هم ما
ریتم محورمی شویم.
ریتم محوریمشکلگریبان گیرجامعه
ریتم محوریاتفاقیاستکهاالنگریبان گیرجامعه
ماست؛ یعنی به کلمات ،فراز و فرودهای موسیقایی و
میزان درهم تنیدن شعر و موسیقی دقت نمی کنند،
فقط مهم این است که یک ضرب اهنگی داشته باشد
که بتواند مخاطب را به خلسه ببرد؛ این خلسه می تواند
مربوطبهدغدغه هایاجتماعیباشدیانیازعمیقمردم
بهشادی.
بایداستانداردهایساحتهنررارعایتکنیم
در جامعه امریکایی ،هر روز صبح تام وجری پخش
می شود و دلیلش هم این است که امریکا یک جامعه
طبقاتی اســت و همه ادم ها به زیردستانشــان زور
می گویندوبادیدناینبرنامهرادیکالیزممخاطبارضا
می شود.بهنظرماگرمابتوانیمشادی هایموقر،درست
و هوشمندانه ای را برای مردم بیابیم موفق می شویم.
اگر این کار را از رســانه ملی خودمان شروع کنیم و
یک برنامه مفرحی متناسب با ساعت ها و ساحت ها را
برای مخاطب تولید کنیم؛ مخاطب ما بیشتر می شود،
مخاطبکهباماپدرکشتگیندارد!مردمبه دنبالاتفاق
خوب،حالخوبومحصولمناسبوباکیفیتهستند
وبرایشانفرقینمی کندچهکسیانراتولیدمی کند.
ما باید در ساحت هنر و افرینش هنری استاندارها را
رعایت کنیم و فلشی که به مردم نشان می دهیم به
سمتاتفاقاتخوبباشد.
نقدیبرحمیدهیراددرموردگفتگویتلویزیونی
اخیرش
با دیدن ان برنامه و وقتی حمید هیراد گفت همه
اشعارمنبرایخداست،خیلیغمگینشدم.اینجمله
راچطورمی شودبهخدانسبتداد؟اگردرساحتکارت
بگوییکهیکیازمخاطبانمنخداست،محترمانه تر
است و من احساس تحمیل نمی کنم .من کارهای
ایشــان را دوست دارم و گوش هم می کنم؛ ولی این
ایرادها وجود دارد ،چرا ایشان باید بگوید مهتاب یغما
برای خودم است؟ مایی که اهل شعر و واژه هستیم
این رسالت را داریم که از ان کسی که تریبون ندارد
دفاعکنیم.
نگاهناصرعبداللهیبهخداواهل بیت
مرحومناصرعبداهللکسیبودکهدردهههفتادخیلی
مدشدهبودوخیلیازخوانندگاناندورهمی خواستندبا
روشی مشابه و تقدیم کردن کاری به اهل بیت ،مجوز
بگیرند؛ اما ناصر عبداللهی از روز اول تا روز اخر یک
اصولی برای خودش داشت و به همین دلیل بود که
در همه البوم هایش یک کار را به حضرت زهرا (س)
و حضــرت علی (ع) تقدیم کرد .ما در عرصه ادبیات
مجموعه هایی را با ناصر کار کردیم به نام البوم های
عرفانی که عمر ناصر عزیز به این نقطه نرسید تا این
البوم ها به تولید و خروجی برسد .نگاه او به این بود که از
زبانتماممخلوقاتخداراببینیم.حتییادممی ایدیک
بار به دوست خوبم افشین سیاه پوش –که ان زمان
یک عقاب داشت -گفت« :افشین ببین این عقابت به
خدا چه می گوید»! یعنی وقتی دغدغه اش این باشد در
ساعت هایدیگرهمبهاینموضوعفکرمی کند؛یعنی
عمال بروز خارجی ندارد که با گردن کج بگوید تمام
شعرهای من برای خداست و دیگران هم بپذیرند! این
اتفاقازقلبمی ایدوخروجی اشاینمی شودکهمردم
با تمام وجود و قلبشان ان را می پذیرند.
دورهجــدید| شماره37
47
موسیقی
از صعود روح تا کنسرت های ارام در موسیقی سنتی
به روایت ژان دورینگ
منبع :سنت و تحول در موسیقی ایران ،ژان
صعود روح و مرحله «حال»
اگر از نوازنده ای سوال شود« :چرا موسیقی می نوازی؟» سوالی به راستی مشکل از
او شده است .ما امار منظمی در این باب نگرفته ایم؛ اما پس از معاشرت بسیار صمیمانه
با نوازندگان و استادان موسیقی ایران ،به روشنی بر ما معلوم شد که انگیزه در تمام
فرهیختگان اهل موسیقی کمابیش یکسان است.
انان زیبایی و شــوری را دوست می دارند که موسیقی برمی انگیزد و ادمی ان را
همچون یک نیاز اولیه احساس می کند .یک فرد عادی از موسیقی لذت می برد و یک
فرد حساس تر در ان شعفی معنوی می یابد .در میان این دو مرحله ،موسیقی همچون
حرکت صعودی روح است و از طریق ان می توان مراحل روح را دید که چگونه به
خود معرفت می یابد و به مرحله «حال» می رسد.
خالقیت و سهم زیاد نوازنده در موسیقی ایرانی
تمام پدیده شناسی شناخت موسیقی شرقی در اجرای موسیقی است .بدین ترتیب
است که می فهمیم چگونه موسیقی مراحل خارق العاده ای را دربر می گیرد و به ان
شــگفتی و اعجابی می رسد که حتی پژواکی هم از ان در شناخت موسیقی غربی
نیست .بدون اینکه در عمق این مسئله برویم ،می توان فقط به این سخن اکتفا کرد
که موسیقی دانان ایرانی همان انگیزه ای را دارند که همپایگان غربی انان ،اما انگیزه
انان بدون شــک در کل شخصی تر ،صمیمی تر و درونی تر از انگیزه موسیقی دانان
غربی است؛ زیرا که انان اساسًا موسیقی را برای خود می نوازند و نه برای وارد شدن در
یک گروه هم نوازی یا اجرای برنامه و یا تعلیم موسیقی بخصوص چون که خالقیت
و سهم نوازنده در موسیقی ایرانی قابل مالحظه است.
فردمحوری در موسیقی سنتی
بنابراین موسیقی ایرانی بیشــتر به صورت فردی اجرا می شود یا به وسیله گروه
کوچکی از سه ،چهار نوازنده که برای لحظه ای چند ،همراه می نوازند .بهترین شکل
از دو یا سه ساز موسیقی تشکیل می شود که با ضرب همراهی می گردد و به نوبت به
خواننده جواب می دهد .یک برنامه خوب باید هر یک از سازها را شرکت دهد و ان ها
را در قطعات ضربی یا استثنائًا در محاورات فی البداهه وزن ازاد یا ضربی هماهنگ
کند.
48
زیر و بم
اغازکنندگان جسور و خویشتن داران پایانبخش
در قدیم تشریفات خاصی این هماهنگی را تنظیم می کرد و بهترین نوازندگان مقدم
بر باقی افراد گروه می نواختند .امروز هم به همان ترتیب است؛ هرچند که اغلب ان
کسی که جسورتر است ابتدا می نوازد و ان که خویشتن دارتر است در اخر .در اجراهای
جمعی ان کسی که شــروع می کند دستگاه را انتخاب می کند و او اولین جهت را
می دهد؛ اگر به َم َثل «چهارگاه» را انتخاب کرده باشد و بعد از «زابُل» توقف کند ،باقی
نوازندگان مجبورند او را با «حصار» و «مخالف» دنبال کنند .انتخاب دستگاه کامال
ازاد است و جز به سلیقه و ج ّو ان لحظه بستگی ندارد.
کنسرت های ارام
این موســیقی در محیطی بی دغدغه و ارام و درعین حال حساس و متمرکز اجرا
می شود؛ در این محیط نه از تنش شدیدی که مشخصه مستمعان برنامه های موسیقی
غربی است ،خبری هست و نه از جوش و خروش جمعی که خاص موسیقی نوبای
اندلســی است که ترکیبی از اواز و ساز بوده و معمو ً
ال در لحظاتی خاص از روز اجرا
می شــود .این شکل از موسیقی که ریشــه ای ایرانی دارد از قرن دهم میالدی به
اسپانیای مسلمان وارد شد و از انجا به افریقای شمالی رفت .سوئیتی است که معمو ً
ال
از پنج موومان تشکیل شده و از ضرب اهنگ مشخصی تبعیت می کند.
اینجا فقط اه کشیدن مجاز است!
وقتی نوازندگان مشــغول نواختن هستند هیچ کس به خود اجازه نمی دهد که با
صدای بلند ســخن گوید و تنها اه و الفاظی چند نشــانگر خشنودی شنوندگان به
گوش می رسد .برعکس در برنامه های عمومی ،طرز رفتار شنوندگان از یک سوی
و نوازندگان از ســوی دیگر ،تحت تاثیر برنامه های موسیقی در غرب است؛ دورود
و تهنیت ،کف زدن و تشــویق ،ســکوت مطلق ،درود و افرین دیگرباره ،کف زدن
و تشــویق و دعوت دوباره هنرمند به صحنه.لباس به طرز خاصی با دقت انتخاب
می شود ،حضار مختلط عمدتًا از جماعت برگزیده تر جامعه جذب می شوند .چنانچه
برونو نتل ( )1971تذکر می دهد ،عکس العمل مردم در اجرای برنامه های موسیقی
متجدد شــده بسیار پرجوش وخروش و افسارگسیخته است؛ حال اینکه در محافل
خصوصی موسیقی شنوندگان «ارام و خشنود» هستند.
یادداشت
موسیقی
ویولن همسایه
منبع :سرگذشت موسیقی ایران ،روح اهلل خالقی
شب های تابستان ،بریانی ،صدای ویولن
شب های تابستان ،در اجر فرش جلوی اطاق پنج دری ،روی قالیچه ای که
با کتان ابی رنگ فرش شده بود ،می نشستیم .یک فانوس قشنگ هم در کنار
حوض بزرگ مربع مســتطیلی که نمای ان از سنگ بود قرار داشت و نیمی از
حیاط را روشن می کرد و عطر گل های درهم اطلسی و شاهپسند مشام جان را
تازه می نمود .پیرزن اصفهانی خوش صحبتی در خانه ما بود که قصه می گفت.
بعضی شب ها هم به سبک والیتش «بریانی» درست می کرد .رسمش این بود
که باید هر کس بشقابش را دست بگیرد تا او یک کفگیر از بریانی را با پیاز خرد
شده الی نان سنگک تازه بگذارد و به او بدهد .بعد از شام روی تخت بزرگی
که چندین رختخواب رویش جا می گرفت ،دراز می کشیدیم و پیرزن قصه را اغاز
می کرد .گاهی کالم خود را ناگهان می برید و می گفت« :بچه ها گوش کنید،
صدای ویولن بلند شــد» .ما هم طوری به این صدا مانوس بودیم که سکوت
می کردیم و گوش می دادیم و با نغمه ساز به خواب می رفتیم.
پیدایش کلمه ارشه
از کمانچه تا ویولن
نوازنده ویولن یک صاحب منصف نظمیه بود که پشت منزل ما در پارک پدرش
منزل داشت .من ان موقع هنوز شکل ویولن را ندیده بودم؛ ولی مادرم برایم گفته بود
که ویولن سازی است شبیه کمانچه که به عوض اینکه روی زانو یا زمین بگذارند زیر
چانه می نهند و با کمانی که ان را تفاوت دارد و قبال ساده تر بوده و بیش از دو سیم
نداشته است می نوازند؛ به طوری که الند در کتاب تجسس در گام های عرب می نویسد:
«بعید به نظر می رسد که این ساز قبال ارشه ای باشد» .فارابی در کتاب موسیقی خود
نامی از غژک نمی برد؛ ولی از ساز دیگری گفتگو می کند که شباهت کامل به غژک
داشته و دارای دو سیم بوده و بی کمان نواخته می شده است .نام این ساز رباب است
که بعدها شاعران ما زیاد از ان یاد کرده اند؛ چنان که حافظ گفته است:
رباب و چنگ به بانگ بلند می گویند
گوش هوش به پیغام اهل راز کنید
انواع ساز از دید موسیقی دان های قدیم
موسیقی دان های قدیم ایران در کتاب های خود ،سازها را دو دسته کرده اند :یکی
ذوات االوتار یا االت سیمی و زهی ،دیگری ذوات النفخ یا االت بادی .ذوات االوتار دو
نوع بوده :یکی انکه مثل چنگ و قانون و سنتور برای هر صدایی یک سیم روی ساز
بســته می شده و در روی ان رشته ها انگشت نمی گذارند .نوع دوم ان هایی که روی
رشته ها که هر یک از ان ها را وتر می نامیدند انگشت های دست چپ نوازنده تکیه
می کرده؛ مانند بربط (عود) و طنبور و رباب .ســاز اخیر که اول دو سیم داشته بعدها
یک سیم دیگر به ان اضافه شده و با کمانه به صدا در امده و همان است که ما امروز
کمانچهمی گوییم.
در تاالر عمارت چهل ستون اصفهان ،جزء نوازندگان ،یکی هم کمانچه
می نوازد .از دوره صفویه به بعد کمانچه یکی از ارکان موســیقی ایران
به شمار امده است که کمان ان پس از اینکه بعدها در دوره مظفرالدین شاه
ویولن به ایران امد ،نام خود را از دست داد و به ارشه که کلمه فرانسوی
است تبدیل شد.
چون کمان را در روی این ساز می کشند و مانند مضراب به تار و سنتور
نواخته نمی شود ،کسی که نوازنده این ساز بوده به کمانچه کش مرسوم
شده و برای عمل نواختن ،کمانچه کشیدن گفته اند نه کمانچه زدن؛ ولی
حاال هر دو را استعمال می کنند.
تفاوت کمانچه و ویولن
این ساز چون روی کاسه اش پوست کشیده شده و خرک روی پوست
قــرار دارد ،در اثر تغییر هوا صدای ان عوض می شــود؛ ولی از انجا که
پوست کمانچه کلفت تر از تار است ،حرارت و رطوبت کمتر در ان تاثیر
می کند .صدای کمانچه کمی تودماغی است؛ درصورتی که اهنگ ویولن
به طبیعت نزدیک تر اســت .وقتی ویولن به ایران امد؛ چون دارای چهار
سیم بود ،کمانچه کش ها هم یک سیم اخر را به تقلید ویولن اضافه کردند
و چون در طرز نواختن ،خیلی شبیه به ویولن بود ،کمانچه کش ها معلم
ویولن شــدند .از انجا که ویولن ،سازی کوچک تر و از لحاظ حمل ونقل
راحت تر و از جهت صورت ظاهر ،قشنگ تر بود ،به تدریج جای کمانچه را
در ایران گرفت؛ به طوری که دیگر حاال کسی کمانچه نمی کشد.
تار ،سازی بی جانشین
طبیعی است همیشه ساز کامل جای ساز ناقص را می گیرد؛ چنان که
فلوت جای نی را گرفت و هوبوا به عوض سرنا نواخته می شود .در میان
سازهای مضرابی که در اروپا ســاخته شده هنوز سازی نتوانسته است
جانشین تار شود .ماندولین و گیتار چون سیمشان کلفت تر است لطافت و
طنین اهنگ تار را ندارند.
دورهجــدید| شماره37
49
ایران
گفتگو
سینمای
پای درددل علیرضا روزگار
برای رسانه ای که سروته ندارد،متاسفم!
سکوی پرتابی به نام برادر
متولد 1فروردین 1360هستم ،برق خوانده ام؛ در خانواده ای مذهبی به دنیا
امدم؛ پدرم قاری قران بودند و ابتدا با فعالیتم در این حوزه بسیار مخالف بودند
اما امروز نظرشان کامال تغییر کرده است .مصطفی (برادرم) متولد اسفند 1362
است ،تقریبا کمتر از دو سال با هم اختالف سنی داریم و پابه پای هم شروع
کردیم .خیلی مدیونش هستم ،خیلی به من کمک کرد ،هر چیزی که در توانش
بود برای من گذاشت و سکوی پرتابی برای من بود.
فعالیت هایاخیر
هم مشغول کنسرت ها هستیم و هم در این ایام مشغول ساخت چند کار
جدید هستیم که ان شاءاهلل موردپسند مردم ،دوستداران و طرفدارانمان قرار
بگیرد و امیدوارم در حوزه موسیقی روزهای خوبی پیش رو داشته باشیم.
بندهای موسیقی موزیک را از یکنواختی دراورده اند
من ادعایی در حوزه موسیقی ندارم؛ ولی بندهایی که به وجود امده اند موفق
هستند و از نظر من خیلی هایشان موفق بودند ،خو ِد من جزء افرادی هستم که
کارهایشان را گوش می کنم و دوست دارم و به ان ها تبریک می گویم .خیلی
خوب است که با کارشان کمی موزیک را از یکنواختی دراورده اند.
بی شک رسالت یک رسانه چیزی ورای انتقال اطالعات ِصرف و تریبون سازی
بوده و بایستی با صاحب نظر بودن و واکنش به رویدادها امضای خودش را داشته
درنهایتدقتوریزبینیوبدونجانبداریوقضاوت.باهمینمختصاتپای
باشد؛اما
ِ
درددلخوانندهکم حاشیه،علیرضاروزگارنشسته ایمکهبهخواندنودیدنشدعوتید.
نکته :اپلیکیشن بارکدخوان را از اپ استور،
گوگل پلی ،بازار یا غیره دانلود ،نصب و اجرا
کنید و بعد گوشــی موبایلتان را روی بارکد
بگیرید تا اســکن شده و شما را به صفحه
موردنظر هدایت کند .فراموش نکنید که باید
حتما به اینترنت متصل باشید.
اهمیت فالوور و دنیای مجازی برای
علیرضاروزگار
دنیای مجــازی هیچ وقت برایم مهم
نبوده که اگر مهم بود شاید فعالیتم بیشتر
بود .در این بین ،ما کســانی را داریم که
واقعا می توانید از کلیپ هایی که می سازند
لذت ببرید و یک لبخند خوشگل هم روی
لبتان بیاید؛ ولی بعضی پست ها را می بینید
که فقط عکس های مبتذلی است که فرد
از خودش گذاشته است .چنین جامعه ای
اینده بچه های ما را بــه خطر می اندازد.
من که خودم فرزندی ندارم و ازدواج هم
نکردم؛ ولی نگران اینده جامعه هستم.
50
زیر و بم
برای رسانه ای که سروته ندارد متاسفم!
واقعا متاسفم برای رسانه ای که سروته ندارد .همه جای دنیا قانون این است که
تا چیزی را خو ِد شخص تایید نکند پخش نمی شود .من در مصاحبه ام با تی وی
پالس درباره یکسری از دوستان خواننده صحبت های خیلی خوبی کردم؛ اما
بحثی راجع به موسیقی ای شد که به واقعیت نزدیک نباشد و من گفتم یک
زمانی به من هم پا بدهد و نیاز باشد از موسیقی الکترونیک و ِسکوئنس استفاده
می کنم؛ ولی واقعا متاسفم برای رسانه تی وی پالس که با هنرمندی که شاید
مثل یک گندم زار رسیده است این طور رفتار کرد .این رسانه فقط به خاطر اینکه
بــرای خودش جنجالی به پا کند به این خرمن یک کبریت می زند و همه را
می سوزاند غافل از اینکه هنرمند را برای همیشه خراب می کند.
حاشیه عکس نینداختن با محسن چاوشی
من کال بی حاشیه هستم .فقط گفته بودم عالقه مند به عکس گرفتن با
کســی نیستم؛ حتی با محسن چاوشی که این قدر بزرگ و عزیز است .من
نه تنها ایشان ،بلکه تمام موزیسین های ایران را دوست دارم ،خواننده ای هستم
که هیچ وقت با هیچ کس مشکلی نداشته و ندارم.
ای کاش ُرک نبودم!
ای کاش خیلــی ُرک نبودم ،من خوبی زیــاد می گویم و خوبی هم زیاد
می بینم .حتی نمی خواهم یاد ان داستان و قضیه ای که پیش امد بیفتم ،خیلی
از دوســتان هنرمندی که من قلبا دوستشان دارم از من ناراحت شدند؛ ولی
ای کاش به جای گوش کردن به حرف های من یا حتی طرفدارانشان ،کمی
عمقی تر به ان تیترها دقت می کردند؛ به تیترهایی که اصال هیچ ارتباطی به
صحبت های من نداشت.
ایران
گفتگو
سینمای
کاور کردن هم برای خودش هنر است
من می گویم این هم هنری است .شاید من هنرش را ندارم که کاری را کاور
کنم ،شاید هنر من این است که خودم ملودی و ترانه بسازم.
استفاده از نیروهای جوان
من تا یک جایی خودم ترانه ها را می گویم ،از یک جایی به بعد باید نیروهای جدید و
جوانرابه کاربگیرم.شایدادم هاییباشندکهبهترینترانه هایشانرادرصندوقچه هایشان
یدارند یا موزیسین هایی هستند که موزیک های خیلی خوبی ساخته اند و به
نگه م
خواننده ای نیاز دارند که ترانه و اهنگشان را بخواند و اجرا کند تا شنیده شوند.
دعوت به همکاری از افراد عالقه مند به هنر
من در پیج اینستاگرامم گفته ام که ترانه هایتان را دایرکت بدهید؛ اما برخی
می گویند« :سالم ،خوبی؟ می خواهم برایتان ترانه بفرستم» .خب ترانه را بفرستید،
منتظر نباشید من جواب بدهم ،من تمام کامنت ها و دایرکت ها را می خوانم و اگر
خوب باشد قطعا خودم پاسخ می دهم و استفاده می کنم.
انتشار قطعه جدید به زودی
ششسالپیشمی خواستمبادوستعزیزم،میالدترابی،کاریبسازمکهاین
دوست خوب تاکنون سه ،چهار تنظیم با ملودی های مختلف برای ان قطعه من
زده است؛ ولی چون خواستیم کمی به روزتر و بهتر شود ایشان زحمت کشیدند و
مجددابرای مندرحالتنظیمکردنهستندوخیلیدرحق من لطفدارند .میالد
خیلی وسواس به خرج می دهد .ایراد از ملودی های من بود که عقب تر از زمان بود.
کاری که اکنون داریم انجام می دهیم خیلی خوب است و به زودی تبلیغ می کنیم.
همین جاازمیالدعزیزهمتشکرمی کنم.
دلخوری کوچکی از مهرزاد امیرخانی
من یک دلخوری خیلی کوچک از دوســت خیلی خوبمان ،اقای مهرزاد
امیرخانی ،دارم؛ از سه سال پیش یک ترانه از ایشان طلب دارم .قبل از فوت
تومان سه سال
مرتضی پاشایی بود که من یک مبلغ ناچیزی ،ششصد هزار ِ
پیش ،را پرداخت کردم و ترانه ای که موردپسند بود هنوز دریافت نشده است.
ایشــان یک ترانه به من دادند که چک کنم که موردپسندم نبود .ان شاءاهلل
به زودی رفع سوءتفاهم شود.
مشک انست که خود ببوید...
شاید بتوانم به جرئت بگویم دفتر هیچ کدام از دوستان و تهیه کننده ها را بلد
نیستم و سر نزدم .نه اینکه ادم مغروری باشم ،فکر می کنم حس خوبی نیست
که من رو بیندازم و بگویم من این قطعه را دارم .فقط با دلم و خدای خودم جلو
امده ام .همیشه این مثال در ذهنم بوده که «مشک ان است که خود ببوید نه
انکه عطار بگوید» .من برای خودم تبلیغات نمی کنم ،همیشه سعی کردم کار
خوبی تولید کنم که مردم خودبه خود بشــنوند؛ حتی در صورتی که این تفکر
اشتباه هم باشد.
موسیقی باید به روز و ماندگار باشد
باید هرچقدر در توانمان باشد به روز باشیم .موسیقی را باید طوری ساخت که
ماندگار باشد و پنجاه سال دیگر هم که گوش می کنیم باز هم قشنگ باشد .ما
چنین موسیقی هایی داشتیم؛ ولی شاید کار من نیست و باید به روز پیش برویم
تا حضور داشته باشیم.
«ناری ناری» مگاهیت شد
باب شده که یک مدل کار از خواننده می گیرند و با همان جلو می روند ،من قلبا
عالقه ای به این سیستم ندارم .هر زمان هر چیزی که دوست دارم را می خوانم،
موزیکی که االن می خوانم با موزیک شــش ماه قبلم هیچ ارتباطی ندارد .ان
زمان «ناری ناری» از نظر من مگاهیت شد ،شاید اگر هر خواننده ای جای من
بــود همان را می گرفت و جلو می رفت؛ ولی من بعد از ان اهنگ های غمگین
خواندم؛ چون اصال استایل من فرق دارد ،من خواننده ای هستم با اهنگ های
اسلو و غمگین.
مخاطبین ما برای دیدن اجرای گروه «شیلر»
ظرفیت
ِ
ای کاش هیچ وقت راجع به مخاطب ها و شنونده ها این طور صحبت نکنیم که
ایا ظرفیتش را دارند یا ندارند! بیاییم خودمان ظرفیت ها را طوری تنظیم کنیم که
مخاطبمان لذت ببرد .اگر گروهی به اسم «شیلر» کنسرت می گذارد و بلیطش
فروخته می شود قطعا خواستار و خواهان داشته است .وقتی مردم دوست دارند،
چرا تبادل موسیقی انجام نشود؟ چه ایرادی دارد ما هم موسیقی مان را قوی کنیم
تا بتوانیم برای ان ها اجرا داشته باشیم؟
کالم پایانی
اگر بتوانید با اســتعداد کم ،مخاطب جذب کنید ،هنرمند خیلی
بزرگی هستید!
ایرادی به بازیگرانی که وارد عرصه خوانندگی می شــوند ،وارد نیســت.
حتما توانایی اش را داشــته اند .شاید اگر من هم توانایی اش را داشتم بازیگر
می شدم .نظر من این است که تا یک چیزی در وجودتان نباشد مردم شما را
نمی خواهند؛ چه در صدا ،تصویر ،چهره یا هر چیز دیگری .همیشه یک هنری
وجود دارد که یک نفر دیگر نمی تواند ان را انجام بدهد .من می گویم که اگر
شما بتوانید با استعداد کم ،جذب مخاطب کنید؛ هنرمند خیلی بزرگی هستید.
از شــما و دوست عزیزم ،حسین بهرامی که رابط
بین من و شــما بود ،تشکر می کنم .سوءتفاهم ها را
ببخشــیم ،از گناه های همدیگر چشم پوشی کنیم،
همدیگر را طوری ببینیم که دوست داریم دیگران هم
ما را همان طور ببینند ،زندگی را قشنگ ببینیم تا زندگی
برایمان لذت بخش شود.
قطعه فراگیر در بین مردم
فکر نمی کردم قطعه «ناز داره» خیلی شنیده شود که البته االن این نوع اهنگ ها
که تحریرهای ایرانی داشته باشد و به سمت فولک رفته باشد خیلی باب شده است؛
ولی من چهار سال پیش این کار را کردم و خوب هم بود و ان زمان جواب داد.
دورهجــدید| شماره37
51
گفتگو
زیروبم اهنگساز «هری پاتر» ،جان ویلیامز
ِ
فیلم ها را پس از
انتشار نمی بینم!
پیوسته سخت کار کردن ،موفقیت می اورد
توجه :برای دریافت ارشیوی از بهترین
اثار جان ویلیامز ،ابتدا بارکدخوان را روی
گوشی یا تبلتان نصب کنید سپس کد ذیل
را اسکن کنید و به اسانی لینک دانلود را
دریافت نمایید.
شروع فعالیت هنری
یک معرفی نسبتا کامل
جان ویلیامز ( ،)John Towner Williamsمشــهورترین و موفق ترین اهنگ ساز تاریخ امریکا ،در
8فوریه 1932در نیویورک متولد شد .او در یک خانواده موسیقی دان به دنیا امد؛ پدرش نوازنده پرکاشن جاز
بود و پسرش ،جوزف ویلیامز ،نیز اهنگ ساز و تشکیل دهنده گروه موسیقی « »Totoاست .ویلیامز دارای
لیستی از جوایز بی شمار و متعدد ازجمله 50بار نامزد اسکار (که 5بار برنده شد) ،برنده 5جایزه امی 4 ،جایزه
گلدن گلوب 22 ،جایزه گرمی 6 ،جایزه ساترن و 7جایزه بَفتا است و مقام دوم بیشترین نامزدی جوایز اسکار
ان خود کرده و با دارا بودن مدرک دکترای افتخاری ،بدون شک یکی از محترم ترین اهنگ سازان سینما
را از ِ
به شمار می رود .ویلیامز ارکسترهای ملی و بین المللی بی شماری را رهبری کرده است .او موسیقی را خیلی
سریع شروع کرد و در 19سالگی اولین کار اهنگ سازی خود را انجام داد؛ یک سونات پیانو.
او در دانشگاه UCLAو هم زمان با تدریس خصوصی زیر نظر «ماریو کاستل نوو-تدسکو» به فراگیری
ارکستراسیون و اهنگ سازی پرداخت .در سال ،1952سه سال را در رهبری و تنظیم موسیقی برای نیروی
هوایی ایالت متحده امریکا سپری کرد و بعد از ان وارد موسسه جولیارد (مدرسه عالی موسیقی) شد و به
یادگیری پیانو پرداخت .او در دهه 60نیز به خاطر عالقه اش ،به یادگیری موسیقی سنتی ژاپنی پرداخت .وی
همچنین در استودیوهای هالیوود به عنوان نوازنده پیانو شروع به کار کرد .در سال 1977سینمای حماسی را
جانی تازه بخشید و اهنگ ساز فیلم های علمی تخیلی و فانتزی زیادی بود که از مشهورترین ان ها می توان به
مجموعه فیلم های «جنگ ستارگان»« ،سوپرمن»« ،پارک ژوراسیک» و «هری پاتر» اشاره کرد .در سال
،2017در ساخت موسیقی 15فیلمی که نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم شدند همکاری داشت .همکاری
هنری 40سال ه او با استیون اسپیلبرگ نیز منجر به ساخت اکثر فیلم های موفق هالیوودی شد .ساخت اهنگ
برای بیش از 200ایپزود برنامه تلویزیونی ،مناسبت های فرهنگی و بزرگداشت ها ،بازی های المپیک تابستانی
و زمستانی ،لیگ ملی فوتبال امریکا 2006و ساخت قطعه « »Air and Simple Giftsبرای اولین مراسم
معارفه باراک اوباما ،از دیگر فعالیت های او به شمار می روند.
در ادامه به خواندن گفتگو با این اهنگساز موفق و محترم دعوتید.
52
زیر و بم
اولین بــار به عنوان هنرجــوی پیانو ،یادگیری
موسیقی را شــروع کردم و معلمان خوبی داشتم
که همه از همکاران پدرم بودند .در دوران نوجوانی
به صورت جــدی پیانو کار می کــردم .همچنین
ترومبون ،ترومپت ،ویولون سل و سازهای مختلفی را
نیز تجربه کردم .معلم ارکستراسیونی داشتم (رابرت
ون اپز) که همیشــه به من می گفت برای درک
ارکستر ،عالوه بر تمرین در اموزشگاه ،باید خودت
هم یکی از نوازندگان هر گروهی از ارکستر باشی؛
بادی ،زهی و کوبه ای .این ها بزرگ ترین درس هایی
بودند که من در طول زندگی ام یاد گرفتم.
فیلم ها را پس از انتشار نمی بینم!
من بــرای دیــدن فیلم هــای نهایی «جنگ
ستارگان» به سینما نرفتم .درکل ،فیلم ها را پس از
انتشــار نمی بینم و کار درست هم همین است .ما
فقط موسیقی متن فیلم را می سازیم ،ضبط می کنیم
و از اســتودیو خارج می شویم .اکنون هیچ میلی به
دیدن فیلم نهایی نــدارم و منتظرم تا کار بعدی را
بســازم .به طور خاصی به این کار افتخار نمی کنم؛
اما احتماال ازجمله مشهورترین کارهای موسیقی من
به شمار می رود.
گفتگو
بزرگ ترین خوش شانسی در زندگی جان ویلیامز
من نزدیک به 40سال است که با استیون اسپیلبرگ همکاری دارم .در درجه اول،
او در تمام جوانب زندگی اش مردی وفادار است و خودش را وقف خانواده ،هنرمندان
و همکارانش می کند .من او را در اوایل دهه 70در یونیورســال استودیوز دیدم .ما
برای ناهار به یک رستوران خیلی مجلل رفتیم و نکته جالب اینجا بود که او همه
اهنگ هایی که نوشته بودم و تِم های تلویزیونی که حتی خودم هم ان ها را به یاد
نداشتم،ازحفظبود!اوعاشقموسیقیاستویکیازبزرگ ترینخوش شانسی های
زندگی اماشناییوهمکاریهارمونیکوپربازدهبااستیوناسپیلبرگاست.
رمز موفقیت یک موسیقی متن فیلم
این کار بی شباهت به اپرا نیست؛ ما توجه شخص را نُت ب هنُت و مرحله به مرحله
به خود جذب می کنیم .اگر بتوانیم ملودی هایی خلق کنیم که مخاطب ان ها را
به خاطر بسپارد یا حتی به صورت ناخوداگاه توسط دیالوگ ها و سایر جلوه ها در
ذهن مخاطب بماند؛ این یعنی توانسته ایم موسیقی دراماتیک و موفقی بسازیم.
همچنان استفاده از کاغذ و قلم به جای
کامپیوتر
نوشــتن موســیقی ،مخصوصا برای
ارکستر ،کار بسیار سختی است؛ بنابراین
من باید تمام مدت تنها در یک اتاق بنشینم.
من هنوز به جای استفاده از کامپیوتر ،از کاغذ
و قلم استفاده می کنم ،صحنه را می بینم،
نت ها را یادداشــت می کنم و روی کیبورد
پیادهمی نمایم.
برقراری ارتباط با موجودات فرازمینی از طریق موسیقی!
«برخورد نزدیک از نوع سوم» هنوز برای من فیلمی جادویی است .این فیلم
در مورد موجودات فرازمینی ای است که بسیار زیبا و مهربان هستند .شاید برای
اولیــن بار در تاریخ بود که در فیلمی علمی تخیلی ،موجودات خارجی و بیگانه
به صورت هیوالهای ترسناک نشان داده نشده است .یکی از اهداف فیلم این بود
که اگرچه ما نمی توانیم با زبان خودمان با ان ها صحبت کنیم؛ اما شاید بتوانیم با
نوعی از کد مورس موسیقی با ان ها ارتباط برقرار کنیم.
ساخت 350موتیف برای «برخورد نزدیک از نوع سوم»
استیون اصرار داشت که این موسیقی باید پنج نُته باشد .یادم است تقریبا 350
نمونهاینموتیفازانچهمی توانستپنجنُتهباشدرابدونتغییراتریتمیکنوشتم
و همه ان ها را با سینتی سایزر برای استیون نواختم و ضبط کردم و نهایتا به سمت
موتیف کشیده شدم ،نمی دانم چگونه دلیل موفقیت این اهنگ را توضیح بدهم؛
نوعی حس ارتباط با صدا ،موزیک ،نور ،رنگ و جلوه های موزون در ان بود.
شباهت اهنگ سازی و
مجسمه سازی
نوشتنیکاهنگمانندمجسمه سازی
است .شما 5-4نت را دریافت می کنید
و بایــد روی ان کار انجــام دهید تا به
موسیقی موردنظر دست یابید؛ مانند یک
مجسمه ســاز که می گوید« :درون یک
سنگ ،پیکره ای نهفته است و شما باید ان
را بیابید» .این ،سخت کار کردن نیست
که موجب موفقیت می شود؛ بلکه پیوسته
سخت کار کردن ،موفقیت می اورد.
موسیقی باید ساده باشد
یکیازمهم ترینجوانبفیلم،اهنگ سازی
ان است .ما برای فیلم ،موسیقی می سازیم؛
اما توجه صددرصــد مخاطب را نیاز نداریم.
مخاطب در طول فیلم صداها و دیالوگ های
زیادی می شــنود و شاید در طول فیلم ،تنها
یک یا دو بار موسیقی را بشنود .برای چنین
فیلم هایی که مخاطبش بچه ها و نوجوانان
هستند موسیقی باید ســاده باشد و ما باید
انچه می خواهیم به مخاطب انتقال دهیم را
به صورت شفاف و واضح بیان کنیم.
نحوه اهنگ سازی برای یک فیلم
من فیلمنامه را نمی خوانم ،ترجیــح می دهم به اتاق تصویر بروم و فیلم را
ببینم تا همان حس نابی که مخاطب با دیدن صحنه ها به دســت می اورد را
کسب کنم؛ هرچند جلوه های ویژه ای که بعدا به فیلم افزوده می شوند اوضاع
را پیچیده می کنند .من معتقدم که اولین و مهم ترین هدف برای موسیقی متن
فیلم ،ضرب اهنگ ان است .بزرگ ترین ماموریت برای فیلم سازان و همچنین
من ،این است که سعی کنیم کلیت داستان حفظ شود.
موسیقی هایموردعالقه
موسیقی مانند نفس کشــیدن ،غذا خوردن و سایر فعالیت ها است .من به
همه نوع موسیقی گوش می دهم ،موسیقی های هایدن ،موزارت و بتهوون را
بسیار دوست دارم و عاشق برامس هستم .هیچ وقت به طور کامل از کارم راضی
نمی شوم و حداقل %10در مورد درستی کارهایم نامطمئن هستم.
کالم پایانی
فقط می توانم بگویم از مردمی که از موسیقی من استقبال می کنند بسیار
سپاسگزارم.منبین«هنرقوی»و«هنرضعیف»تفاوتیقائلنمی شود.موسیقی
برای همه است ،موسیقی مثل رودی است که همه می توانند جام هایشان را از
ان پر کنند و پیوسته از ان بنوشند .کار کردن و عشق ورزیدن موجب سالمتی و
طول عمر می شود و من خیلی خوشبختم که در عرصه ای کار می کنم که شما
هیچ وقت از ان خسته نمی شوید.
مترجم :فرشته اخوان
منابع :سایت رسمی جان ویلیامز ،اکسپرس
کالسیک اف ام ،پی بی اس
دورهجــدید| شماره37
53
هنر معاصر
حسرت پیوندی ابدی
در اندیشه «بویز»
شادی بلوطی /کارشناس نقاشی
پرفرمنس ارت ()Performance Art
تغییراتجدیدرمرزهنرمدرنوپسامدرنوچرخشبه سویعکاسی،ویدئوارت،
هنر محیطی ،چیدمان و پرفرمنس ارت ،مسیر ارائه هنر و تعریف اثر هنری را کامال
تغییر داد .اهمیت ایده ،صنعتی شدن ،گرایش به حاضر و اماده ها و گذر از هنرهای
دستی ،درنهایت منجر به تولید هنری شد که برای توده مردم غیرقابل درک بود .به
تدریجوضعیتچنانتغییریافتکهدیگرافرینشهنریازجنبهکاربامواد،کامالدور
شده و به جایی رسید که مهم ترین فراورده هنر ،شخصیت هنرمند بود .نمونه متقدم
این تحول و یکی از اولین تجربیات در این راستا ،جلوه ای بود که در زندگی هنری و
شخصیتهنرمندالمانیجوزفبویزظهورپیداکردکهدراینشمارهبابرداشت هایی
از کتاب «جهانی شدن و هنر جدید» اثر ادوارد لوسی اسمیت و همچنین کتاب «اوج
وافولمدرنیسم»تالیفدکترعلیرضاسمیع اذرومنابعاینترنتیمعتبربهتشریحاثارو
زندگینامهویخواهیمپرداخت.
جوزف بویز ()Joseph Beuys
بی تردیدمنتفذترینهنرمنداوانگارداروپاییدرسال هایپسازجنگجهانیدوم،
شخصیت جنجالی هنر المان ،جوزف بویز بود که بیش از همه چهره های هنری
قرن بیستم به کارکرد سازنده هنر در بهبود حیات انسانی و بازسازی اجتماعی باور
داشت .او در پی تبیین رسالتی مرشدگونه برای هنرمند بود و این باور را خیلی جدی
درمجموعهاجراهاوسخنرانی هایشدنبالکرد.
جایگاهشفابخشهنر
بویز در ورای شــخصیت هنری اش ،یک فعال اجتماعی نیز بود؛ یک رهجوی
خستگی ناپذیرکهبرخالفجریانهنرمدرناروپایی،به«هنربرایهنر»اعتقادی
نداشت؛ بلکه برعکس ،در دنیای پرمصیبت و بیمار حاضر ،منزلت و جایگاهی
شفابخش برای هنر قائل بود .تالش هنری او که گاه ماهیتی موضع گونه به خود
می گرفتمعموالبهشکلاجراارائهمی شد.
فراخوانیبرایاخالقوسیاست
این اجراها مهم ترین میراث اوانگارد اروپایی در سال های فترت هنری بعد از جنگ
جهانی دوم به شمار می روند .اجراهای هنری بویز مشابه یک نمایش ایینی و فارغ
از هرگونه دغدغه فرم و زیبایی شناسی ،همانند فراخوانی برای اندرزهای اخالقی و
سیاسیبودند.انچهکهدرایناجراهااتفاقمی افتادتمامابرمحورشخصیتیبودکه
پیوسته خود را در مقام یک منجی و شفادهنده همچون یک َش َمن ()shaman
مطرح می ساخت؛ شخصیتی که همیشه در یک لباس ثابت ،مرکب از یک کت
مخصوص از جنس پوست و یک کاله نمدی معروف ظاهر می شد.
ستایشطبیعت
شمنیسم،گرچهپرستشیقبیله ایعمدتًامنسوببهجوامعکهنوبدویافریقاییو
امریکاییاست؛لیکندست کمدرمیانمسیحیانغرب،ریشهدرشخصیتعیسی
مسیح داشت که مرشد و شفادهنده بزرگ بود؛ اما بویز با وجود خاستگاه مذهبی
کاتولیک ،به هیچ وجه در پی بازافرینی جلوه ای از شخصیت دینی مسیح یا حتی
بوداوکنفوسیوسنبود؛بلکهپیوستهگونه ایانسان گراییمعنویوبدویتسازگاربا
طبیعتراستایشمی کرد.
54
زیر و بم
تحول
جوزف بویــز در جوانی یک نقاش و
مجسمه ساز با توانایی بسیار در استفاده
از مواد مختلف بود؛ یک کوالژیســت
چیره دست که مواد تصویری را به خوبی
ترکیب می کرد تا اینکه حادثه سرنگونی
هواپیمــای او در ســال 1942در اثنای
جنگ جهانی دوم و نجاتش توسط افراد
بومی قبایل تاتارســتان شوروی ،روش
زندگی ،افکار هنری و به طور کلی نگاه
وی به هستی را عمیقا دگرگون ساخت.
به گفته خودش پس از سقوط هواپیما
کردت 12 ،روز را در بیهوشــی گذراند.
در این مدت بومیــان تاتار که به خاطر
فشارهای دولت مرکزی شوروی بر اقوام
اسیایی با المان ها احساس همدردی داشتند ،با روشی کامال بدوی اما ثمربخش
او را از سرمای سوزان زمستان و جراحات شدید نجات می دهند .تاتارها بدن او
را در چربی غلیظ اغشته کرده و سپس در نمد پیچیدند تا بدین ترتیب از سرما
حفظ شده و تا مداوای کامل همچنان گرم بماند .از همین زمان گرما و برخی
مواد ساده همچون نمد ،چربی و عسل برای او مفهوم حیات بخش پیدا کرده و
در اجراهایش به طور مستمر به کار گرفته شدند.
هنر معاصر
مجسمهاجتماعی
بویز تا حدودی تحت تاثیر افکار رودلف اســتینر،
اندیشمند طبیعت شــناس ،بود .استینر جامعه متحد
یا کلنی زنبورها را مدلی مناسب برای توسعه جوامع
انسانی ارزیابی می کرد .توانایی ان ها در تولید مواد چرب
موم و ساختن النه ای بلورین توسط ان ،منبع الهامی
بود برای مجسمه سازی فرایندمحور بویز .جایگزینی
ســرما به جای گرما ،ماده سخت و جامد به جای ماده
نرم و مایع و یا کیفیت ثابت و شکل پذیر به جای کیفیت
سیال و بی شکل در هســته مرکزی اندیشه های او
در مورد توســعه مدنی قرار داشت .این دریافت باعث
شکل گیری مفهوم اتوپیایی در مورد تکامل انسان در
ذهن بویز شد که نهایتا به گفتمان معروف وی با عنوان
مجسمه اجتماعی منتهی گشت .در الگوواره مجسمه
اجتماعی توجه اصلی به جای شیء هنری بر تجسم
شــخصیت هنرمند در رهبری خرد جمعی و توسعه
روشنفکرانهمعطوفاست.
یکی از جذاب ترین نمونه های مجسمه اجتماعی در
اکسیون «جسم خالی» در یک گالری در شهر کلن
تجســم پیدا کرد .در این اجرا یک صندوق اهنی T
شــکل خالی را به وسیله یک تلمبه دوچرخه با حدود
یکصد کیلوگرم چربی پر کرد .این کار به منظور تجسم
نمادین غنی کــردن فوالد -به عنوان یک ماده گرم،
سیال و بی شکل -صورت پذیرفت .امیختن فوالد و
چربی ،استعاره ای از اتحاد فلسفی غرب مادی و شرق
معنویت گرا را مطرح می ساخت.
چگونه شرح دهیم
خرگوش در معنایی اســتعاره ای به تصورات مربوط به تحول و حیات مجدد پیوند داشــته و گمان
می رفت دسترسی بخصوصی به انرژی های زمین داشته باشد .به همین علت در اجرای «چگونه نقاشی
را برای یک خرگوش مرده شرح دهیم» که طی سه ساعت پشت درب های بسته یک گالری در شهر
دوسلدورف به اجرا درامد نیز حضور یافته است .بویز در این اجرا سرش را به عسل اغشته کرده و ان را
در یک ورق طالیی رنگ پوشانده بود تا احتماال کنایه ای باشد به تحوالت شیمیایی و شاید هم ارتباط
اندیشه با عسل به مثابه ماده ای حیات بخش .او مدت سه ساعت را با خرگوش مرده ای که در بغل داشت
سپری کرد بدین نیت که تصاویر را برای او شرح دهد؛ اما چگونه؟ از راه تخیل ،جادو ،کیمیا و یا عقل و
منطق؟ بویز اصرار داشت« :حتی جانوری مرده ،ادراک شهودی بیشتری از انسان های خشک و متعصب
دارد» .در مدت اجرا لب های بویز تکان می خورد بی انکه صدایی شنیده شود .گویی او بدون صدا با حیوان
مرده ارتباط برقرار می کند .از دیگر عناصر این اجرا یک پایه صندلی بود که داخل نمد پیچیده شده بود
تا گرم بماند .همچنین به تخت کفش بویز در یک پا نمد و در پای دیگر اهن چسبانده شده بود .تمامی
استعاره ها از یک اجرای ایینی و نه یک نمایش سرگرم کننده حکایت دارند؛ اما کشف معانی ان ها تنها به
مدد گفته ها و تجربه های زندگی هنرمند میسر می شود که در ادامه به ان خواهیم پرداخت.
پایان عمر
جوزف بویز در سال 1986درگذشت .بی تردید وی
یک عارف پرشــور و یک اصالح طلب ازخودگذشته
بود که هنــر را در خدمت زندگی و درک عالم حیات
می پنداشت .اکسیون های او ،هنر را درحقیقت به مثابه
تعلیم اخالق ،سیاست و زندگی به کار می بستند .ان ها
نمونه های پیشگامان هنر پسامدرن در ژانر اجرا بودند
که در دهه های اخرین سده بیستم به طور فزاینده ای
رایج شد.
دورهجــدید| شماره37
55
معرفی سبک
رئالیسم جادویی
هنرهایتجسمی
هنرمندان نقاش و مجسمه ساز این
سبک به مطالعه اثار در قرون ۱۶و
۱۷پرداخته اند .فیگورهایی که این
هنرمندان نقاشی می کردند ،عموما تصاویر
پراضطراب و دلهره اوری از الهه های هنر
بودند که گویی جسم ان ها از گوشت و
استخوان واقعی تشکیل شده بودند.
ساختار مستحکم این نقاشی ها و
مجسمه ها که برگرفته از واقعیت بودند و
درعین حال ان را به پرسش می گرفتند،
نگاه بیننده را به سوی مفاهیم کالسیک
سوق می دادند.
ادبیات
از دهه ۱۹۲۰در ایتالیا شاهد بازگشت هنرمندان به اصول
هنری گذشــته هســتیم؛ جریان ها و اثاری که وقف سنت
شــده و به نوعی رودرروی مدرنیته قرار داشتند .ازجمله این
هنرمندان «مارینتی» بود که در مجســمه های خود به فرم
بدیعی دســت یافت .در این زمان ارائه تفکرات و اموزه های
«ژرژه دِکریکو»« ،در کانیاچو د سن پی یرو»« ،انتونیو دونگی»،
«اوبالدو اوپی» و «اکیله فونی» اثرگذار شــد و درنهایت این
گروه «رئالیسم جادویی» را پایه گذاری نمودند .الزم به ذکر
است که دایره المعارف هنر اثر رویین پاکباز ،مکتب های ادبی
رضا سیدحسینی ،شورشیان هنر قرن بیستم نوشته لوردانا
پارمزانی ،تاریخ هنر نوربرت لینتن و هنر مدرنیســم ساندرو
بکوال مراجع ما در ارائه و تعریف این سبک بوده اند.
بدون تردید شاخص ترین نمود رئالیسم جادویی در
ادبیات و به ویژه در اثار مارکز است.
گابریل خوزه گارســیا مارکــز (Gabriel Jose
،)Garcia Marquezنویسنده ،روزنامه نگار ،ناشر
و فعال سیاســی کلمبیایی تبار بود که بارزترین نمود
رئالیسم جادویی را می توان در اثار او دید.
ناارامی و خشونت های سیاسی ،شورمذهبی و باور به فراطبیعت ،از نمونه های
بارز نثر مارکز است« .صد سال تنهایی» شــاهکار مارکز ،که در سال ۱۹۸۲
جایزه نوبل ادبی را برای این نویسنده به ارمغان اورد؛ کامل ترین نماینده سبک
«رئالیسم جادویی» است .این رمان یکی از پرفروش ترین کتاب های جهان و از
مهم ترین اثار ادبیات دنیا است که توسط زنده نام «بهمن فرزانه» به فارسی نیز
ترجمه شده است .عالوه بر این کتاب ،دیگر اثار شاخص مارکز از جمله «عشق
سال های وبا» و «پاییز پیشوا» نیز در این سبک نگاشته شده اند.
در ایران
معرفیسبک
رئالیســم جادویی ( )Magic Realismیا همــان واقع گرایی جادویی ،یکی از
شــاخه های رئالیسم (واقع گرایی) است که در ان ساختارهای واقعی با روابط علت و
معلولی خود ساخته می شوند .هنرمندان این سبک قصد داشتند با تاکید بر ابتکارات
دِکریکو و به کارگیری از تجربیات اوانگاردها ،با گذار از فوتوریسم (سبک اینده نگری) به
عنوان یک حرفه به هنر بازگشت داشته باشند .در این سبک همه چیز در ظاهر عادی
است؛ اما همواره یک عنصر جادویی و غیرطبیعی در ان ها وجود دارد.
56
زیر و بم
رئالیسم جادویی در ایران
بیشــتر در حوزه ادبیات دیده
می شود .با وجودی که جهان
هنر ،این ســبک را با مارکز
شــناخته است؛ بســیاری بر
این باورند کــه ادبیات ایران
پیش روتر بوده است و زودتر
این جریان را کشــف نموده
است که البته از نظر بازه زمانی
تالیف اثار درست به نظر می رسد .به عنوان شاخص ترین نمونه های ادبی می توان
به اثار غالمحسین ساعدی ،خصوصًا داستان «عزاداران بیل» و همچنین به
رمان «ازاده خانم» و نویسنده اش اشاره کرد .نویسندگان این متون ،در تالشی
برای گذر از نویسندگی مدرن به شیوه پسامدرنیسم ،با بهره گرفتن از حاالت
روانی حاکم بر شخصیت های داستان ها و باورهای عامیانه ،به کشف واقعی گرایی
خیال انگیز و ماورائی دست یافته اند .هرچند این کتاب ها دیر به جهان معرفی
شدند؛ اما از لحاظ فرم داستان گویی ،شیوه نگارش و موضوع ،با وجود پشت سر
گذاشتن چند دهه از اولین انتشار ،همچنان بی رقیب مانده و از مهم ترین اثار تاریخ
ادبیات ایران به شمار می روند.
خوشنویسی
ب منفرد به دو صورت کوتاه و کشیده نوشته می شود.
ب در ابتدای کلمات به صورت های زیر نوشته می شود:
حرف الف
حرف الف با یک حرکت قلم از باال تا روی خط زمینه اجرا می شــود .ارتفاع
الف ســه نقطه است؛ اما چون در خط تحریری نقطه گذاری امکان پذیر نیست
سعی کنید اندازه و تناسب کلمات را با تمرین و تکرار به خاطر بسپارید .قامت الف
متمایل به راست است.
ب در وسط کلمات به صورت های زیر نوشته می شود:
ابتدای حرکت متمایل به راســت و انتهای حرکت ،جایی که روی خط زمینه
می رسد ،متمایل به چپ است .حرف الف در ابتدای کلمات ،منفرد است و اتصال
این حرف در انتهای کلمات دارای شکل های متفاوتی است که استثنایی ترین ان،
اتصال به حرف هـ است.
ب در انتهــای کلمــات ب ،پ ،ت ،ث ،ل ،ف ،ق ،ک ،گ ،ن ،ی بــا یک دو
کوچک متصل می شود.
شکل دیگر در اتصاالت در حرف ل است که دقیقا الف به شکل الف منفرد
نوشتهمی شود.
متداول ترین شکل الف در اتصاالت به شکل زیر نوشته می شود:
ب در اتصــال با حــروف ج ،چ ،ح ،خ ،س ،ش ،ص ،ض ،ط ،ظ ،هـ مانند ب
منفرد نوشته می شود.
دورهجــدید| شماره37
57
مشاهیر جهان
در قلب حادثه
شادی بلوطی |«اگر عکس هایتان به اندازه کافی خوب نیستند دلیلش این
است که به اندازه کافی نزدیک نشده اید» .این جمله از «اندره فریدمن» یا همان
«رابرت کاپا» است که عمده شهرت خود را به علت عکاسی از جنگ ،خصوصًا
جنگ داخلی اسپانیا ،کسب کرده است .عقیده عمیق کاپا به این جمله معروفش
موجب می شد حتی در دل جنگ هم ان قدر به سوژه موردنظر نزدیک شود که
خود و دوربینش در قاب عکس دیگر عکاسان جنگ ثبت شوند.
کاپا یکی از شاخص ترین هنرمندان عکاس تاریخ هنر است که به خوبی عجز،
حقارت و مرگ انسان به دست هم نوع را به تصویر کشیده است.
«روایت زندگی کاپا از زبان خود او» که توســط سولماز حدادیان به فارسی
برگردانده شــده اســت و همچنین «در جهت عکس» نوشته یوریک کریم
مسیحی ،ازجمله کتب فارسی برای بهتر شناختن عکاس جنگ هستند که ما نیز
برای مختصر معرفی از کاپا که در ذیل خواهد امد ،از انان بهره برده ایم.
رابرت کاپا
«اندره فریمن» در اکتبر ۱۹۱۳
در خانواده ای متوسط در بوداپست
مجارستان متولد شد .در نوجوانی
به عقاید چپ گرایانه روی اورد و
حتی برای فعالیت هایی که در این
زمان داشت ،دوره ای هرچند کوتاه
را در زندان سپری کرد .عالقه وی
به خبرنگاری موجب شد در دانشگاه برلین ثبت نام کند؛ اما به علت مشکالت
اقتصــادی از تحصیل بازماند و ناگزیر به عنوان پیک در یک اژانس عکاســی
مشــغول شد .به تدریج کار در تاریکخانه عکاســی نیز به وی سپرده شد و از
همین جا به طور کامال اتفاقی زندگی وی با عکاسی پیوند خورد .در این دوران نام
رابرت کاپا را به عنوان نام هنری خود برگزید و این اغاز راه عکاسی هنرمندی بود
که استانداردهای عکاسی از جنگ را پایه گذاری نمود.
عکاسیجنگ
رابرت کاپا ،تنها عکاسی است
که پنــج جنگ بســیار مهم در
قرن بیستم را از دریچه عکاسی
ثبت کرده اســت؛ ازجمله جنگ
داخلی اسپانیا ،جنگ دوم چین و
ژاپن ،جنــگ جهانی دوم ،جنگ
اسرائیل و اعراب در سال ۱۹۴۸و
جنگ اول هندوچین .او تنها در
جنگ جهانی دوم از نقاط مختلفی همچون لندن ،افریقای شــمالی و ایتالیا و
نبرد نورماندی را از نزدیک و در ســاحل اوما ها عکاسی کرده و شاهد ازادسازی
پاریس بوده اســت .هرچند دلسوزی و ترحمی که به انسان های درگیر جنگ
داشــت همواره موجب رنجش وی بود؛ اما تالش می کرد این روحیه در مسیر
رسالتی که تعریف کرده بود اخالل ایجاد نکند .خود در این باره در کتاب «کاپا به
جنگ می رود» اورده است:
«خلبان بعد از همه پیاده شد .به جز بریدگی روی پیشانی اش به نظر می رسید
حالش خوب است .جلو رفتم تا عکسی از نزدیک بگیرم .وسط راه ایستاد و داد زد:
این ها همون عکس هایی هستن که منتظرشون بودی عکاس؟ دوربینم را بستم
و بدون خداحافظی برگشــتم لندن .توی راه لندن در قطار با ان همه حلقه فیلم
از عکس های موفقیت امیز ،از خودم و حرفه ام متنفر بودم .این نوع عکاسی مال
مرده شورها هست و اصال دلم نمی خواست من هم ان طوری باشم .قسم خوردم
که اگر قرار است عزاداری را نشان بدهم باید پیشروی ها را هم نشان بدهم .شب را
خوابیدم و صبح روز بعد احساس بهتری داشتم .وقتی صورتم را می تراشیدم با خودم
درباره ناسازگاری خبرنگار بودن و روحیه لطیف داشتن حرف زدم .چاپ عکس هایی
که از سربازان قبل از ماموریت در قرارگاه گرفته بودم اگر کنار عکس های کشته یا
مجروح شدنشان نباشد ممکن است موجب سوءتفاهم شود .عکس های اجساد و
زخمی هاست که چهره واقعی جنگ را به مردم نشان می دهد».
اسپانیا
جنگ داخلی اســپانیا اولین
تجربه عکاســی از جنگ برای
کاپای جوان بود .ثبت یک عکس
جنجالی در همین ســفر بود که
کاپا را به شــهرت رساند؛ تصویر
شــبه نظامی جمهوری خواه در
لحظه کشــته شدن .این عکس
هنــوز هم موافقــان و مخالفان
بی شماری دارد .عده ای کاپا را به
این متهم کرده اند که عکس ساختگی اســت و گروهی دیگر بر این باورند که
روایت کاپا حقیقت دارد .هرچند این عکس در مقایسه با دیگر عکس های کاپا از
لحاظ فرم و ترکیب بندی ان چنان محکم نیست؛ اما حواشی ایجاد شده ان را به
یکی از مهم ترین و مشهورترین عکس های تاریخ عکاسی مبدل ساخت.
58
زیر و بم
اخرین جنگ
در اوایل دهه ،۱۹۵۰مجله الیف از کاپا خواست تا به اسیای جنوب شرقی که
درگیر اولین جنگ هندوچین بود سفر کند .علی رغم انکه چند سال قبل قسم خورده
بود که دیگر از هیچ جنگی عکاسی نکند ،این ماموریت را پذیرفت .در۲۵می۱۹۵۴
کاپا از ماشینش پیاده شد و از جاده ای باال رفت تا عکاسی کند .دقایقی بعد صدای
انفجاری شنیده شد ،پای کاپا بر روی یک مین ضدنفر رفته بود .وقتی همکارانش به
صحنه حادثه رسیدند ،او هنوز زنده بود؛ اما پای چپش تکه تکه شده و زخم عمیقی
در سینه اش به چشم می خورد .کاپا به یک بیمارستان محلی کوچک منتقل شد؛ اما
در لحظه ورود جان خود را از دست داد .رابرت کاپا در سن ۴۱سالگی و درحالی که
دوربین عکاسی اش هنوز در دستانش بود چشم از دنیا فروبست.
بعدها در روایت زندگی کاپا اثار متعددی ساخته شد؛ اما جالب است بدانید که
«الفرد هیچکاک» کارگردان مشهور امریکایی فیلم پنجره پشتی خود را از زندگی
کاپا الهام گرفته است.
عکاسیپرتره
باموبایل
قطعا دوربین گوشی موبایل قوی ترین دوربین برای عکاسی پرتره نیست؛ ولی نباید تصور کنید
که امکان گرفتن پرتره هایی زیبا و باکیفیت با دوربین موبایل وجود ندارد .با رعایت کردن چند نکته
فنی ساده ،مواردی در زمینه ترکیب بندی و استفاده از لوازم جانبی مناسب مثل لنزهای باکیفیت،
می توانید عکس های پرتره خود را بهبود ببخشید .با اموزش عکاسی پرتره با دوربین گوشی موبایل
همراه باشید تا برخی از این نکات را با هم مرور کنیم.
افزوده شــدن دوربین عکاسی به گوشــی های تلفن همراه از همان اغاز با اقبال
مصرف کنندگان همراه بود .همین اشتیاق موجب شد تا کمپانی های تولید گوشی های
پس زمینه
موبایل درصدد ارتقا این امکان برایند .تا جایی که امروزه کیفیت عکاسی دوربین های
درســت است که در عکاسی پرتره ،سوژه ستاره تصویر است؛ ولی پس زمینه هم نقش
موبایل ،به یکی از مهم ترین اپشن های رقابتی بین برندهای معتبر جهانی تبدیل شده
مهمی در میزان موفقیت کلی عکس بازی می کند .اغلب پرتره ها زمانی بیشتر اثرگذار خواهند
است.در این بازار رقابتی ،خیلی دور از ذهن نیست که در اینده ای نه چندان دور ،همین
بود که پس زمینه ای ساده داشته باشند.
گوشی های همراه شما جای دوربین های دیجیتال پیشرفته را بگیرند .همین موضوع،
چرا؟
کمپانی های فروش لوازم جانبی دوربین ها را به فکر انداخت تا دست به تولید لوازم جانبی
به این دلیل که چیز زیادی برای منحرف کردن توجه بیننده از سوژه وجود نخواهد داشت.
برای دوربین های موبایل بزنند .چند سالی است که لنز های مخصوص گوشی های
به زبان ســاده ،هر قدر هم که سوژه شما جذاب و گیرا باشد ،باز هم یک پس زمینه ساده
تلفن همراه ،با قیمت مناسبی وارد بازار شده اند؛ اما با وجود قیمت مناسب ،کمتر کسی از
می تواند به حفظ تمرکز مخاطب روی ان کمک کند.
وجود ان ها مطلع است .طراحی این لنزها به شکل گیره مانندی است که به ان ها این
کاهش دادن عمق میدان
قابلیت را می دهد تا به راحتی بر روی لنز دوربین گوشی همراه شما قرار گیرند و ان را به
در عکاسی سنتی استفاده از دیافراگم باز برای کاهش دادن عمق میدان یکی از ترفندهایی
یک دوربین حرفه ای تبدیل کنند .الزم به ذکر است که نتیجه نهایی عکس هایی که با
است که کمک می کند پس زمینه را با یک بوکه زیبا پر کنید .انجام این کار با دوربین گوشی
این لنزها ثبت می کنید به کیفیت دوربین گوشی شما نیز بستگی دارد.در این شماره قصد
موبایل به دلیل ابعاد کوچک سنسور و لنز ممکن نیست .البته برخی از گوشی ها مانند ایفون
داریم شما را با تعدادی از این لنزها اشنا کنیم تا بدون استفاده از افکت ها و برنامه های
۷پالس یا هواوی P9از دوربین دوتایی و محاسبات ریاضی برای شبیه سازی تاثیر عمق
جانبی ادیت عکس ،به شکل کنترل شده و حرفه ای تر ،عکس هایتان را ثبت کنید.
میدان کم و ایجاد افکتی شبیه بوکه استفاده می کنند.
راه حلجایگزین
راه حل جایگزینی که می توانید اســتفاده کنید این اســت که سوژه را واقعا در برابر یک
پس زمینه ساده قرار دهید .دیواری با یک رنگ مالیم می تواند گزینه مناسبی باشد .قرار دادن
سوژه در برابر پرده یا هر پارچه ساده دیگری هم خوب است .حتی می توانید به سوژه نزدیک تر
شوید تا میزان کمتری از فضای پس زمینه در عکس دیده شود .همچنین بد نیست عکاسی
از زوایای غیرمعمول را هم بیازمایید.
عکاسی
تنظیمنوردهی
طبیعتا مهم ترین بخش یــک عکس پرتره ،چهره
سوژه است؛ بنابراین الزم است هنگام عکاسی پرتره با
دوربین گوشــی موبایل ،نوردهی را برای صورت سوژه
تنظیم کنید .تقریبا دوربین تمام گوشی های هوشمند
مدرن این امکان را به شــما می دهد که با ضربه زدن
روی صفحه نمایش در محلی که چهره سوژه قرار گرفته
است این کار را انجام دهید.
نورسنجی بر اساس یک نقطه
اگر از اپلیکیشن های پیشرفته تر استفاده کنید حتی
ممکن است کنترل بیشتری روی این کار داشته باشید؛
برای مثال ،برخی از اپلیکیشــن های عکاســی اجازه
می دهند نورسنجی را بر اساس یک نقطه انجام دهید و
فوکوس را روی نقطه دیگری تنظیم کنید.
با ویرایش عکس با نورسنجی مناسب اسان تر است
معموال وقتی از چهره ســوژه نورســنجی کنید به
عکســی با نوردهی مناســب خواهید رسید .حتی اگر
نوردهی عکس بی نقص هم نباشد ،ویرایش عکس و
انجام تغییرات ظریف بسیار اسان تر خواهد بود .تفاوتی
هم نمی کند که ویرایش را با استفاده از اپلیکیشن های
ویرایش عکس روی گوشی موبایل انجام می دهید یا
عکس را به کامپیوتر منتقل می کنید تا با دقت بیشتری
ان را ویرایش کنید.
اگر به هر دلیلی متوجه شدید که رسیدن به نوردهی
صحیح برای چهره سوژه ممکن نیست ،بهتر است خطا
را به ســمت نوردهی کــم ( )underexposeمتمایل
کنید .در این حالت بازسازی کردن تنالیته و رنگ طبیعی
پوست با ویرایش ،اسان تر از زمانی است که این بخش ها
بیش ازحد نوردهی شده باشند.
تثبت کنندهتصویر
بعد از تعیین نور مناسب و انتخاب پس زمینه برای پرتره باید به گونه ای عکاسی کنید تا
مطمئن شوید تصویر نهایی تار نیست .تار شدن تصویر ،یعنی نابود شدن تمام تالش شما
برای داشتن تصاویر عالی.
کیفیت ده برابری با پایه
ساده ترین راه برای ثبت تصاویر استفاده از سه پایه یا تک پایه است .استفاده از پایه ها منجر
به باال رفتن کیفیت تصویر تا ده برابر می شــود .خوشبختانه امروزه عالوه بر تک پایه های
طراحی شده برای موبایل ها ،سه پایه های مخصوص برای عکاسی پرتره با موبایل نیز وجود
دارد که برای ثابت نگه داشتن موبایل می توان از ان ها استفاده نمود.
مزایای استفاده از این سه پایه ها عبارت اند از:
جلوگیری از تخریب و تاری تصویر و یا ثابت نگهداشتن دوربین.
همچنین می توان از این سه پایه ها در زاویه های مختلف و ارتفاع متفاوت عکاسی نمود.
هنگام عکاسی از پرتره با موبایل می توانید از کنترل از راه دور ان استفاده کنید.
اگر دوربین موبایل داری تایمر اســت حتما از تایمر اســتفاده کنید؛ در غیر این صورت
می توانید از هندزفری به عنوان کنترل از راه دور کمک بگیرید.
دورهجــدید| شماره37
59
60
زیر و بم
سبک زندگی
اصول اخالق
بین المللی
حرفه ای رسانه ای
دکترغالمرضاکاظمیدینان
اصل اول :حق مردم در دستیابی به اطالعات
درست و واقعی
خبرنگاران به منزله چشم بیدار و هوشیار جامعه،
در دستیابی به حقایق و واقعیت ها ،رسالتی بس
خطیر بر عهده دارند و کانون این اهمیت ،صداقت
و قابل اعتماد بودن خبرنگار و رسانه است.
اصل چهارم :شرافت حرفه ای خبرنگار
معیارهای عالی شرافت در این حرفه مشتمل
بر حق خبرنگار در خودداری از کار کردن خالف
باورها یا افشــای منابع اطالعاتی خود و نیز حق
شرکت در تصمیم گیری های دستگاهی است که
به استخدام ان درامده است .شرافت حرفه ای به
خبرنگار اجازه نمی دهد هیچ گونه رشوه ای را بپذیرد
یا دفاع از منفعت خصوصــی را بر رفاه عمومی
ترجیح دهد.
اصل دوم :خبرنگار باید خود را
وقف حقیقت کند
خبرنــگار باید با بهره گیــری از خالقیتی که
دارد رویدادها را در گستره صحیح خود با ترسیم
مناسبات اصلی و بدون تحریف انعکاس دهد تا
مواد خام خبری مناسب در اختیار مردم قرار گیرد.
اصل پنجم :دسترسی همگانی و مشارکتی
ماهیت ایــن حرفه اقتضا می کند که خبرنگار
راه های دسترسی مردم به اطالعات و مشارکت
انان در رســانه ها را ارتقا بخشد .حق تصحیح و
اصالح و پاسخگویی ،برخی از این حقوق است.
اصل هفتم :احترام به منافع عمومی
خبرنگار حقیقی ،مدافع ارزش های عام انسانی
و در وهله نخســت صلح و عدالت ،حقوق بشر،
پیشــرفت اجتماعی و ازادی ملی است .اگاهی
خبرنگار از مقررات مندرج در کنوانسیون ها ،بیانیه ها
و قطعنامه های بین المللی نیــز از اصول اخالق
حرفه ای به شمار می رود.
خبرنگاران نباید مســائل غیرضروری مانند
جنســیت ،نژاد ،اعتقادات مذهبی ،موقعیت های
مادی ،ناتوانی های جسمی و ذهنی و ترجیحات
قومی و نژادی را در گزارش ها و اخبار و اطالع رسانی
خود وارد کنند .اطالعات در خبرنگاری به منزله
منفعت اجتماعی اســت ،نه کاال و بر این اساس،
خبرنگاران همه در برابر جامعه انسانی و مخاطبان
مسئولیتدارند.
اصل ششم :احترام به حریم خصوصی و
حیثیتانسانی
احتــرام و حق فردی و حفظ حریم و اســرار
خصوصی و مشــورتی انســانی را باید در همه
اوضاع و شرایط محترم و محرمانه شمرد؛ زیرا با
اصول وحیانــی ادیان الهی و همچنین با قوانین
ملی و بین المللی مربوط به حفظ حقوق و شهرت
افراد ،منع افترا ،تهمت ،توهین و مخدوش کردن
شخصیت افراد هماهنگ است.
احترام کامل به حیثیت ملی جامعه ،نهادهای
دموکراتیک ،عفت عمومی ،اخالق و اداب و رسوم
حسنه و عرف جامعه ضروری است.
اصل هشتم :احترام به ارزش های جهانی و
متنوعفرهنگ ها
اصل سوم :مسئولیت اجتماعی روزنامه نگار
اصل نهــم :محو جنگ و ســایر مصائب
فراروی بشر
تعهد اخالقی به ارزش های عام انسانی ،خبرنگار
را به پرهیز از هر نوع توصیه یا تحریک به جنگ
و تجاوز ،به ویژه در مورد تســلیحات هسته ای و
پرهیز از هر نوع خشونت و نفرت یا تبعیض ،به ویژه
نژادپرستی و سرکوب رژیم های استبدادی استعمار
و همچنین سایر مصائب بزرگ بشریت ،همچون
فقر و سوءتغذیه و بیماری ،ملزم می کند.
اصل دهم :برپایی نظم اطالعاتی و ارتباطی
نوینجهانی
هــدف از بیان ایــن اصل برقــراری نظم،
اســتعمارزدایی و دموکراتیک کردن اطالعات و
ارتباطات در سطوح ملی و بین المللی است که بر
پایه همزیستی مسالمت امیز مردم و با احترام کامل
به هویت فرهنگی و تعدد و تنوع فرهنگی در سطح
ملی و بین المللی صورت می گیرد.
دورهجــدید| شماره37
61
گزارش اجتماعی
ایین ها ،اداب و رسوم ایران کهن
سرمایه ایشگرفبرایتوسعهگردشگری
دکتر حسن تقی زاده انصاری
مدیرعاملهلدینگگردشگریمارکوپولو
بحران هویت و هویت فرهنگی
ایین ها و اداب و رسوم هر ملت ،سازنده عناصر فرهنگی
جامعه محسوب می شوند .تنوع ،تفاوت ها و کثرت ایین ها
و اداب و رسوم از دالیل غنای فرهنگی یک جامعه است.
در روزگار بحــران هویت ،یکــی از راه های حفظ هویت
فرهنگی ،بازگشــت به ایین ها ،اداب و رســوم سنتی و
فولکلوریکاست.
ایران ،گهواره تمدن
ســرزمین ایران از دیرباز به عنوان یکی از گهواره های
تمدن مطرح بوده است .برخی از اداب و رسوم رایج مردم
کنونی ایران ،مانند جشن نوروز و چیدن سفره هفت سین،
چهارشنبه سوری ،جشــن تیرگان ،مهرگان ،سده ،امرداد،
پنجابدر و ســیزده بدر ،شب یلدا و برخی ایین های دیگر،
بازمانده اداب و رسوم ایرانیان پیش از اسالم است .اگرچه
پس از اسالم نیز جشن ها و اداب و رسوم مختلف فرهنگی،
مذهبی هم به جای مانده اســت که در جای خود نیازمند
توجه ویژه است؛ مانند جشن های میالد ،غدیر ،قربان ،فطر
و غیره.
بازشناسیعناصرفرهنگی
در بازشناسی عناصر فرهنگی همانند شب چله (شب
یلدا) انچه بیشتر از همه خودنمایی می کند کرامت رابطه
انسان با انسان است .فلسفه پیشینیان در شب یلدا در قالب
مثل ها ،شعرها ،روایت ها و شاهنامه خوانی ها این بود که به
اموزش نســل بعد می پرداختند و نسل اینده را با انچه از
پیشنیان به ان ها رسیده بود ،هرچند شفاهی ،اشنا و اگاه
می کردند.
فلسفه ایین و رسوم
تمامیملزوماتشبچلهبهانه ایبرایشادی،پیونددوباره
با افرینش ،احساس هویت و پیوند با جاودانگی است .شاید به
ظاهر یک شب نشینی بوده و هست؛ اما فلسفه ان ایجاد پیوند
میاننسل هایمختلفدریکخانوادهاست.چیزیکهامروزه
به مدد تکنولوژی و فضای رسانه ای و مجازی ،خانواده ها را
به تنهایی و انزوا کشانده است .نسل جدید و امروزی ما که
بیشترین اطالعات خود را از فضای مجازی دریافت می کند
ب هراستی تا چه اندازه از رسوم ،ایین ،جشن و اعیاد ما که بخشی
از هویت و فرهنگ ما را تشکیل می دهد ،اطالع دارد.
62
زیر و بم
تکنولوژی عامل گسست ادمیان
اما اطالعاتی که به وسیله تکنولوژی های مدرن ردوبدل می شود سبب دلبستگی و پیوند عاطفی
نسل های مختلف نمی شود و گاهی به دلیل وابستگی مردمان به رسانه های نوین ،جدایی و گسست
بین ادمیان بیشتر هم می شود .امروزه در کشورهای پیشرفته صنعتی و در کالن شهرها میلیون ها
انسان در کنار یکدیگر تنها زندگی می کنند و کمترین نیازی به ارتباط کالمی با یکدیگر ندارد .زمان
متوسط ارتباط کالمی بین والدین و فرزندان به سه دقیقه در طول شبانه روز کاهش یافته است.
گزارش اجتماعی
تولید فرهنگی ،تفاخر ملی
در دنیــای قدیم گرچه حجــم اطالعات مثل
امروز فراوان نبود؛ اما انچه تولید فرهنگی نامیده
می شد و در بین نسل ها منتقل می شد سازنده اداب
و رســوم و تمدن فرهنگی جامعه بود و ملت های
گوناگون به دلیل داشتن فرهنگ های برتر و دیرپای
می توانستندبهیکدیگرتفاخرکنند.
بسیاری از نظریه پردازان معتقدند انچه کشورها
و ملت هــای مختلف را در اینده به یکدیگر پیوند
می دهد ،فرهنگ متفاوت ان هاســت .ســفر و
گشت وگذار و دیدن رسوم و فرهنگ های متفاوت،
امروزه یکی از دالیل ماجراجویان سفر است.
ناتوانی نسل جدید= اطالعات ناکافی
انگیزه فرهنگی ،عامل گردشگری
طبق امار سازمان جهانی گردشگری ،بیش از
۴۰درصد گردشگری بین المللی با انگیزه فرهنگی
است و به طور چشمگیری این فرایند درحال افزایش
است .رشد روزافزون این نوع از گردشگری ،توجه
برنامه ریزان و سیاست گذاران را در جهان به خود
معطوف کرده است و بسیاری از کشورها با خلق
جشن ها و فستیوال های مختلف که ریشه و پایه
عمیق فرهنگی ندارند ،سعی می کنند در این بازار
رقابت ،گوی سبقت را از ان خود کنند؛ اما ایران با
دارا بودن تنوع فرهنگی زیاد و جشــن ها و اداب و
رسوم فراوان که هر کدام از ان ها به سبب دانش و
دلیل خاصی از پیشنیان به یادگار مانده ،ناتوان بوده
است .اگرچه در ثبت اثار ملموس و ناملموس همت
ورزیده اند؛ ولی صرف ثبت یک اثر در گســترش،
تعمیم ،شناخت و پاسداشت ان کافی نیست.
انچه نسل جدید ما را ناتوان کرده است؛ نداشتن
اطالعات کافی ،صحیح و فلسفه هر یک از اداب و
رسوم است؛ لذا همواره باید به مراسم و سنت های
مختلفی که سبب مســتحکم تر شدن ارتباطات
خانوادگی می شود ،بیشتر اهمیت داد .باید کوشید
تا به ریشــه و بنیان برگزاری این مراسم پرداخت
و از امکانات موجود برای دورهمی در شب یلدا و
یا سایر رسوم فرهنگی به بهترین شکل استفاده
کرد و بدون پرداختن به شبکه های مجازی از این
فرصت ها که تنها یکبار و یا محدود در طول سال
وجود دارد ،بهره برد.
راهکارها
می تــوان از ظرفیتی که فضــای مجازی در
اختیار تمامی کاربران قرار داده است برای معرفی
و شناســایی اداب و رسوم بهره جست ،سفرهای
متنوع فرهنگی را در مقاصد داخلی و خارجی برای
گردشگران تعریف کرد و در فضای مجازی به ان
بیشتر پرداخت و نســل جدید را از انزوا و تنهایی
بیرون کشید و به عمق ماجرا کشاند.
در ایــن راســتا متولیان گردشــگری به ویژه
تورگردانان ،مراکز اقامتــی ،پذیرایی ،تفریحی و
فرهنگی نقش موثری در احیا ،حفظ و برجســته
کردن ایین ها و اداب هر مقصد دارند.
اقداماتمارکوپولو
شرکت هلدینگ گردشگری مارکوپولو نیز طی چند سال گذشته ،در راستای مسئولیت های اجتماعی خود ،جهت پاسداشت و احیای ایین ها و رسوم ایرانی ،اقدامات
موثری در حفظ ایین های مختلف و معرفی ان به نسل جدید داشته است که برگزاری جشنواره بزرگ یلدا در بزرگ ترین سالن پایتخت نیز در این راستا است.
این جشن ،اینه تمام نمای حضور نسل جدید در کنار بزرگ ترها است .حضور سه نسل از یک خانواده در بزرگ ترین گردهمایی فرهنگی خانوادگی ایران ،قدمی است
در شناسایی ایین و اداب و رسوم ایران کهن که هر کدام از ان ها سرمایه ای شگرف برای توسعه و رونق گردشگری است که درنهایت بر غنای فرهنگی می افزاید و
گردشگران و هم وطنان از ذی نفعان اصلی ان هستند.
دورهجــدید| شماره37
63
گردشگری
غار یخی چما
(چی ما)
بزرگ ترین منبع اب شیرین ایران
یک انباری پربرف
غار یخی چما در مجاورت روستای شیخ علیخان در فاصله 25کیلومتری
چلگرد از توابع بخش مرکزی شهرستان کوهرنگ استان چهارمحال وبختیاری
قرار دارد .این غار در مقابل دشت چما واقع شده و شبیه تنگه ای بزرگ و یک
انباری پربرف اســت که ارتفاع برف های ان تا 50متر نیز می رسد .الیه های
یخی این غار در فصول گرم و کم بارش دارای ضخامت کمی بوده و بســیار
نازک و سست است و باید از عبور بر روی ان ها و رفتن داخل غار اجتناب نمود.
روند تشکیل غار
نشستن برف زمستان در تنگه ای صخره ای،
زاویه تابش نور خورشــید به تنگه و اب شدن
برف ها در تابســتان ،باعث فرسایش قسمت
پایین برف ها شده و به تدریج تشکیل یک غار
یخی در طول گذشت صدها هزار سال را رقم
زده است.
64
زیر و بم
بزرگترین منبع اب شیرین ایران
غار یخــی چما یکــی از نادرتریــن و اعجابانگیزترین غارهای اســتان
چهارمحالوبختیاریبهشمارمیرود.قرارگرفتندردرههایعمیقوانباشتحجم
برفهای چندین ساله در این غار سبب شده است تا قندیلهای یخ و تودههای
عظیم برف بهصورت دائمی و در تمام فصول سال باقی بمانند .عالوه بر این ،غار
یخی چما به بزرگترین منبع اب شیرین ایران نیز شهرت دارد؛ زیرا از زیر یخهای
این غار ،چشمهای با اب سرد جریان یافته که درنهایت به سد کوهرنگ میریزد.
محلی برای تفریح و سرگرمی
ســطح وســیع برف در غار یخی چما،
محلی برای تفریح و ســرگرمی جوانان و
نوجوانان عشایری منطقه چما شده است و
در سال های اخیر مسابقات اسکی تابستانه
کشــور نیز در این محل برگزار می شــده
است.
کم نظیرتریننقطهگردشگریناشناخته
نام گذاری این غار یخی به «چما» (یا چی ما)،
از گویش بختیاری عشایر منطقه گرفته شده
است .با وجود ویژگی های منحصربه فرد ،این
غار یکی از کم نظیرترین نقاط گردشــگری
استان و حتی کشور است که برای بسیاری از
گردشگران ناشناخته مانده است.
گردشگری
نخستین و بزرگ ترین هتل یخی جهان
اینجا همیشه دما
زیر صفر است!
بسیاری از مردم نسبت به یک فصل تعلق خاطر بیشتری دارند .بعضی
عاشق بهارند و برخی گرمای تابستان را بیشتر می پسندند .شاید همین
ادم های با حال وهوای بهاری هم در دل تابستان ،هوای یک سفر زمستانی
به ذهنشان بزند .شاید ندانید که یکی از شگفت انگیزترین هتل های جهان
در دل قطب شمال قرار دارد که در تمام طول سال یخی است و می توانید
درون ان فضای کامال قطبی را تجربه کنید؛ حتی در زمانی که برف های
قطب اب می شوند به علت فضای علمی و معماری خاص ،یخ های درون
هتل اب نمی شوند و دما همچنان زیر صفر است.
نخستین و بزرگ ترین هتل یخی
هتــل یخی لوکــس و دیدنی روســتای
جوکاســجاروی در مدار قطب شمال درحالی
می توانــد تجربــه ای خاطره انگیــز را به هر
گردشــگری بدهد که این هتــل یخی (Ice
)Hotelنخستین و بزرگ ترین هتلی است که
کامال از یخ و برف ساخته شده است.
اینجا به تماشــای شفق های رنگارنگ
قطبیبنشینید
ازنشانه هایفکراقتصادیسازندگاناینهتل
یخیمی توانبهانتخابموقعیتطالییاناشاره
کرد؛ زیرا کسانی که به این اقامتگاه خاص می ایند
نه تنها به دنبال ارامشی مثال زدنی هستند؛ بلکه
عالقه ی به تماشا نشستن شفق های رنگارنگ
قطبی و دیگر سرگرمی هایی که در فاصله ای به
این نزدیکی از قطب شمال در اختیارشان گذاشته
می شودان هارابهخودمی خواند.جالباستبدانید
که ســاخت این هتل پروژه ای یک ساله است و
در حد فاصــل ماه می تا اوریل 5/000تن یخ از
رودخانه تامین شده است؛ بنابراین اگر شما هم
تصمیم سفر به این این هتل یخی را دارید خیالتان
راحت باشد؛ چون که می توانید در اتاق های یخ زده
اما زیبای هتل شب را سپری کنید.
تعداد ســگ های روستا فقط 100عدد
کمتر از جمعیت است!
این هتل از ســال ۱۹۹۰به بعد در روستای
جوکاســجاروی در ۲۰۰کیلومتری دایره مدار
قطب شــمال در سوئد ساخته شــده و جالب
است بدانید که جمعیت روستا تنها به ۱۱۰۰نفر
می رسد .تعداد سگ های این روستا تنها ۱۰۰عدد
از جمعیت مردم ان کمتر است؛ چراکه هنوز سفر
با سورتمه های سگی در این روستا رایج است.
رونق اقتصادی بومیان منطقه
شرکتی که این هتل را اداره می کند ،از دهه
۷۰میالدی ســازمان برگزارکننده تور در این
منطقه بود که سال های متمادی تمرکزش را
به فصل تابستان و تجربه های موجود در این
ســرزمین های شمالی معطوف کرده است .به
علت فضا و اتمســفر موجود در قطب شمال،
در زمســتان های تاریک رودخانه یخ می زند و
مردم بومی روســتای کوچک جوکاسجاروی
دست از فعالیت برمی دارند .این درحالی است
که همه ســاله و در فصل زمستان بیش از ۵۰
هزار گردشگر برای بازدید از این هتل یخی زیبا
و همچنین گذراندن چند شب به یادماندنی در ان
به روستای جوکاسجاروی در مدار قطب شمال
در ســوئد سفر می کنند و همین ترفند موجب
رونق اقتصادی بومیان نیز گردیده است.
کتابخانه و رستوران یخی!
از نکات مهم تر و جذاب در فضای داخلی هتل ،مجسمه های یخی ،کتابخانه یخی و البته رستوران متفاوت
و ویژه ای است که در دمای چند درجه زیر صفر ،به طبخ و سرو غذا در ظروف یخی مشغول هستند که قطعا
می تواند تجربه خاص و کم نظیری برای هر انسان باشد.
دورهجــدید| شماره37
65
عطر و زیوراالت
سلطانمروارید
کوکیچیمیکی موتو
()Kokichi Mikimoto
کاشفمرواریدهایپرورشی
در جستجوی سرنوشت
میکی موتو در 25ژانویه 1858در ژاپن به دنیا امد .شــغل اجدادی
خانواده او فروش نودل بود .وقتی 11ســاله بود پدرش بیمار شــد و
موجب شد او زودهنگام پا به دوره بزرگ سالی بگذارد و در دنیای رو به
مدرنیته شدن به دنبال سرنوشتش برود .او عالقه زیادی به محصول
مشهور محلی شهر خود ،یعنی مروارید ،داشت.
او برای تولید مروارید پرورشــی سختی ها و چالش های زیادی را
های
پشت سر گذاشت؛ ازجمله مواجهه با اختاپوس صدف خوار تا خیزاب ِ
سرخ باکتری هایی که بستر حفاظتی صدف های او را تهدید
ِ
مهلک ِ
می کردند.
تحقق یک رویا
در 11جوالی 1893همســرش ســبدی از صدف را از دریا برای
بررسی اورد که ناگهان چشمش به مروارید درون یک صدف افتاد!
رویای میکی موتو باالخره به واقعیت تبدیل شــد و او توانســت راز
پرورش مرواریدهای زیبا را کشف کند و در سال 1896اولین مروارید
پرورشــی اش را در جزیره اُجیما ساخت و نام ان جزیره را به «جزیره
مروارید» تغییر داد.
پیشرفت در تولید مروارید
به مرور زمان بیشتر به پیشرفت و توسعه مروارید پرورشی پرداخت
و به موفقیت هایی دست یافت؛ ازجمله موفقیت در پرورش مروارید
چشــمگیر دریای جنوب و نیز ساخت مروارید سیاه بزرگی به قطر و
عمق 10میلی متر از اب های گرم اُکیناوا.
بیش از یک قرن پیش میکی موتو موفق به ســاخت اولین مروارید پرورشی در جهان شد.
درخشان دل دریا ،موجب شد تا مجموعه
جواهرات خالص و
تالش و پژوهش او در زمینه این
ِ
ِ
میکی موتو را بنا کند .او یکی از پیشگامان تولید باکیفیت ترین مرواریدهای پرورشی و سردسته
خلوص
طراحان جواهرات خاص در جهان است .پوشیدن هر قطعه از این برند ،یعنی انعکاس
ِ
یک اقیانوس و اسراس ِر خلقت.
شهرتجهانی
در سال 1899اولین فروشگاه مروارید را در توکیو تاسیس کرد و
جواهرات اســتثنائی او خیلی زود در لندن ،پاریس و دیگر شهرهای
بزرگ طرفدار پیدا کرد .در سال 1939در نمایشگاه جهانی نیویورک،
مدلی از ناقوس ازادی پوشیده شده با مروارید ،چشم هر بازدیدکننده ای
را به خود خیره می کرد .همچنین او قرار مالقات هایی با امپراطورها و
نیز افرادی مانند توماس ادیسون داشت.
سوزاندن مروارید نامرغوب!
میکی موتو در ســال 1932به خاطر تعهــد اخالقی و هنری اش،
مرواریدهای نامرغوب را در جلوی دیدگان اتاق بازرگانی کوبه (شهری
در ژاپن) در اتش ریخت! خبرنگاران خارجی که شاهد این رخداد بودند،
این پیام او را در سراسر جهان منتشر کردند.
سلطانمروارید
66
زیر و بم
مهارت یک دانشمند و روح هنری یک هنرمند با هم ترکیب شدند
تا نابغه ای به نام «کوکیچی میکی موتو» ،کاشــف مروارید پرورشی،
به وجود اید و به پاس تالش های بی شمارش به «سلطان مروارید»
لقب بگیرد .یکی از مشهورترین نقل قول های او این است« :ارزویم،
مزین کردن گردن تمام زنان جهان با مروارید است».
او در ســن 96ســالگی ،درحالی کــه به یکــی از مهم ترین و
سرشناس ترین برندها در طراحی جواهرات لوکس تبدیل شده بود،
درگذشت.
منبع :سایت رسمی میکی موتو
عطر و زیوراالت
عطردرمانی ،روش بهبود با لذت!
در واقع این روش درمانی ،از قدیمی ترین درمان ها است .گفته شده که به طورسنتی مصریان از روغن های خوشبو برای ماساژ و درمان بیماری های گوناگون استفاده
می کردند .در دوران شیوع طاعون بسیاری از افراد جهت جلوگیری از انتشار این بیماری روغن های معطررا می سوزاندند؛ زیرا اعتقاد داشتند که بوی خوش ،طاعون را
ریشه کن می کند.
عطردرمانی به دو شیوه انجام می شود:
ÁÁروشمستقیم
تحریک کننده های اعصاب بویایی در واقع بوهایی
هســتند که می توانند از طریق دستگاه عصبی سبب
تحریک و فعال شدن غدد درون ریز شوند که این عمل
باعث می شود که پیک های شیمیایی -عصبی مانند
ادرنالین و ایندورفیــن و ...که نقش زیادی در تنظیم
تعادل بدن دارند ،ساخته شوند و درنتیجه تعادل در بدن
ما ایجاد می شود.
ÁÁروشغیرمستقیم
با استنشاق یک بو ،مرکز حافظه بویایی فرد فعال
می شــود .بعد از فعال شدن این بخش و به دنبال ان،
دستگاه لیمبیک پیک های شیمیایی ازاد می کند و شما
احساسی پیدا می کنید که اولین بار با تماس با این بو
پیدا کرده بودید و درنتیجه ما احســاس خوب و یا بد
خواهیم داشــت و اگر ما برای درمان از مواد معطری
اســتفاده کنیم که حالتی خــوب در بیمار ایجاد کند،
می تواند سبب درمان شود .به طورکلی این روش درمان
روان شناسی و فیزیکی را توامان دارد و با کمک به بدن
و ذهن به درمان بیماران کمک می کند.
روش بهبود با لذت!
به ایــن روش ،بهبود با لذت نیــز می توان گفت.
زمان خاصی برای استفاده از این درمان بیان نشده و
عطرهای مورداستفاده را می توان به صورت اسپری در
محیط زندگی فرد بیمار پخش کرد.
بــرای مثال چند عطر و موارد اســتفاده ان را
معرفیمی کنیم:
ÁÁاسانس رز
این اسانس یکی از اسانس هایی است که به سختی
بدست می اید؛ زیرا به طور مثال 6تن گلبرگ رز تنها 1
کیلوگرم اسانس یا روغن معطر می دهد.
با الکل یا حالل ها ،عصاره گیری می شود.
ایــن روش دو مزیت دارد :یکی اینکه روش ارزانی
است و دو اینکه به بوی گلبرگ تازه نزدیک تر خواهد
بود .از بوی رز در روان درمانی ها استفاده می شود زیرا
که حس هارمونی و امنیت در بدنمان ایجاد می کند و به
ما کمک می کند تا به غرورمان مسلط شویم.
انرژی دوست داشتن در فکر و فعالیت هایمان ایجاد
می کند و در کل به قلب ما انرژی تازه می بخشد.
از ســقط جنین جلوگیری می کند ،گرفتگی های
عضالت و خونریزی ها را متوقف می کند ،مشکالت
قائدگی و یائسگی را حل می کند و بهترین حمایت کننده
روانــی در دوران حاملگی اســت که بســیار بهتر از
حمابت کننده های فیزیکی عمل می کند.
عطر مردانه پولو گرین
عطرزنانهبلکاوپیومنیوگلویینگ
Polo green
Black Opium New Glowing
رالف لــورن ( ،)Ralph Laurenبنیان گذار برند پولــو ،خارج از دنیای
پوشاک ،در قلمروی عطر و ادکلن ها نیز به موفقیت زیادی رسیده است .در
گذشته ،عطرهای پولو برای مردان ،حس اشرافیت ،ثروت و سرزندگی را به
همراه داشت؛ اما با گذشت زمان ،این عطر با مواد چوبی و اسپایسی مخلوط
شد و به دنیای مدرن امروزی قدم گذاشت و موجب جذاب تر و فریبنده تر شدن
این عطر ،بدون خدشه ای به کالس و لطافتش ،گردید.
عطر پولو گرین ،رایحه اصلی عطر پولو است .این عطر اولین بار در سال
1978عرضه شد و یکی از بهترین رایحه ها در کلکسیون عطرهای این برند
است .این عطر در گذر زمان ،امتحان خودش را پس داد و به عنوان عطر پایه
برای انواع عطرها و ادکلن های مختلف دیگر این برند مورداستفاده قرار گرفت.
این عطر با دارا بودن نت های چرم ،تنباکو ،چوب ،ریحان و خزه بلوط ،ویژگی ای
شرقی پیدا کرده است.پولو گرین برای مردان فعال در ادارات و نیز برای حضور
در زمین گلف مناسب است .همچنین برای مناسبت های مهم ازقبیل کارهای
اجتماعی،قرارمالقات هایشغلییامهمانی هاعطریایده الاست.
ایوســن لوران ( )Yves Saint Laurentدر سپتامبر سال 2014عطر
«بلک اوپیوم» را عرضه نمود؛ عطر جدیدی که از یک راک اندرول کالسیک
الهام گرفته شده تا بخش تاریک و رازالود برند YSLرا روشن کند.
این عطر که یکی از بهترین عطرهای زنانه به شمار می رود ،با شروع سال
،2018محصــول جدید خود را با نــام «بلک اوپیوم نیو گلویینگ» به بازار
عرضه کرده است و شما را به امتحان کردن این رایحه جدید ،انرژی بخش و
معتادکننده دعوت نموده است.
ترکیب گل های خوراکی شیرین و خوشمزه با اکورد قابل تشخیص قهوه
که توسط گالبی و اکوردهای مرکبات ،باطراوت گردیده است؛ نت ابتدایی
این عطر را تشــکیل می دهد و نت میانی ان شامل گل های سفید خوراکی
و چوب است.
طراحی بطری این عطر ترکیبی از بطری های قبلی و نوع جدید است؛ نور
بیشتری که در اطراف نماد اصلی این برند در وسط شیشه اضافه شده است،
تازگی و طراوت بیشتری را در رایحه این عطر جدید نشان می دهد.
دورهجــدید| شماره37
67
اخبار مد
استیوجابز
پا به دنیای مد گذاشت
اســتیون پاول جابز ،معروف به اســتیو جابــز ،زاده ۲۴فوریــه ۱۹۵۵در
سان فرانسیسکو ،کارافرین ،مخترع ،بنیان گذار و مدیر ارشد اجرایی شرکت
رایانه ای اپل و یکی از چهره های پیشرو در صنعت رایانه بود .در سال ،۱۹۷۶
جاب ِز 21ساله به همراه دوستش ،استیو وزنیاک ۲۶ساله ،شرکت اپل را تاسیس
کردند .جابز درنهایت بر اثر عوارض ناشــی از ســرطان لوزالمعده ،در تاریخ
چهارشنبه 5اکتبر ۲۰۱۱در سن ۵۶سالگی درگذشت؛ اما نکته جالب توجه در
باب طرح این مقدمه :اپل هیچ گونه ثبت قانونی روی نام استیو جابز انجام نداده بود .دو برادر پس از سال ها کار در برندهای بزرگ لباس ،تصمیم گرفته بودند شرکتی برای
خودشان تاسیس کنند و درنهایت اسم «استیو جابز» را برای برند لباس خود انتخاب کردند .دعوای بین این دو برادر ایتالیایی از سال ۲۰۱۲شروع شده است .این دو برادر
متوجه شدند که اپل اسم «استیو جابز» را ثبت نکرده است .همان طور که انتظار می رفت ،اپل از این دو برادر شکایت کرد .اپل با اشاره به لوگوی شرکت استیو جابز ،که
یک حرف Jاست که سمت راست ان گاز زده شده و باالی ان هم یک برگ شبیه به لوگوی اپل دارد ،شکایت خود را پیش برده بود .دادگاه به این نتیجه رسیده است
که چون حرف Jخوردنی نیست؛ درنتیجه تقلیدی از روی لوگوی اپل صورت نگرفته است و مشکلی در استفاده از این برند و لوگو وجود ندارد و به این ترتیب دادگاه رای
را به براداران بارباتو داد و عالمت تجاری ان ها را تایید کرد.
ایجاد ۱۳۰هزار فرصت شغلی
در تولیدی های کوچک
روسای اتحادیه های صنفی در حوزه تولید ملی و صادرات در
نشستی که روز یکشنبه10دی 1396برگزار شد ،به طرح
مباحثیدرارتباطباراه هایرونقصادراتدرزمینه های
مختلف پرداختند .علی فاضلی رئیس اتاق اصناف
ایران در این نشست ســخنانی در ارتباط با حوزه
پوشاک و روند رونق صادرات این عرصه مطرح کرد.
فاضلی گفت :ایران می تواند با ایجاد نشان و برند در
تولیداتپوشاک،کیفوکفشوچرم،عالوهبرتامین
نیاز کشور در صادرات این محصوالت موفق شود .او
افزود:دولتحمایتازتولیدداخلیرامحوربرنامه هاقرارداده
و در نظر دارد تسهیالت الزم در اختیار صنوف تولیدی کوچک و
متوسطقراردهد.فاضلیادامهداد:برنامه ریزیشدهتا 130هزارفرصتشغلیدرصنوف
تولیدیکوچکباپرکردنظرفیت هایخالیایجادشودکهدولتدراینزمینهپرداخت
تسهیالت الزم را در نظر گرفته است .او اظهار کرد :به عنوان مثال ،اتحادیه پوشاک
می تواندظرفیتتولیدخودراتا 25درصددیگرافزایشدهدواشتغالایجادکندکهالبته
باید تسهیالتی همچون تخفیف های مالیاتی یا بیمه ای هم به ازای ایجاد هر شغل در
نظرگرفتهشود.ویبرتشویقوترغیبتولیدکنندگانایرانیبرعرضهمستقیمتولیدات
درقالببرندتاکیدکردوگفت:اتحادیه هامی توانندتولیداتاعضایخودرادرفروشگاه ها
تحت عنوانی مانند «فقط کاالی ایرانی می فروشیم» در سطح وسیع به بازار عرضه
کنند؛به طوریکهاینفروشگاه هامعرفنمادایرانیتولیدباشند.رئیساتاقاصنافایران
درعین حالبرایننکتهتاکیدکردکهروسایاتحادیه هابایدشرایطفعلیکشوررادرنظر
بگیرند و هیچگاه احساس ضعف نکنند و با قدرت ،هر انچه که در توان دارند را برای
معرفی تولیدات داخلی و برند ملی در حوزه فعالیت خود به کار بگیرند .فاضلی پیشنهاد
کردهتابااستفادهازظرفیتموجودواحدهایتولیدیوتوزیعیدرتهرانمی توانحداقل
200تا 500فروشگاه را تحت عنوان فروشگاه برندهای ایرانی در حوزه پوشاک ،کیف،
کفش و چرم معرفی کرد تا به تدریج این مهم در سراسر کشور ترویج شود.
68
زیر و بم
جنگ به روایت لباس
مینا افروزی ،طراح لباس ،مدیرمسئول موسسه هنری یشم و مجری دو
دوره نمایشگاه لباس دفاع مقدس ،درباره برپایی سومین دوره این نمایشگاه
گفت :این نمایشگاه با عنوان «جنگ به روایت لباس» و با همراهی سازمان
فرهنگی هنری شهرداری از 14اسفندماه و به مدت یک هفته در گالری شماره
2پردیس سینمایی ملت برپا می شود.
او تصریح کرد :تا به امروز و پس از برپایی دو دوره نمایشــگاه لباس دفاع
مقدس ،دو عامل پررنگ بودن وجوه هنری و سفارشی نبودن اثار از مهم ترین
عوامل موفقیت ان بوده است و به هیچ عنوان نخواسته ایم تا این رویداد شکل
و شــمایل شعاری بودن به خود بگیرد .در دو دوره برگزاری نمایشگاه لباس
دفاع مقدس ،اثار نمایشــگاه با هدف اســتفاده از المان ها و مفاهیم جنگ
تحمیلی طراحی شدند و مشابهت های معنایی بسیاری با یکدیگر داشتند؛ اما
در دوره سوم و سال اینده ،نمایشگاه متفاوتی را شاهد خواهیم بود که بیشتر
به اســیب هایی که زنان در طول هشت سال دفاع مقدس متحمل شده اند
می پردازد.
بــه گزارش هنرانالین در این دوره 12 ،طراح لباس هر یک کالکشــنی
متناسب با یکی از موضوعات انتخابی را طراحی می کنند و بر روی مفاهیم
مختلف برامده از دفاع مقدس کار خواهند کرد.
معرفی بــرند
برند پولو
173امین فرد ثروتمند دنیا
رالف لورن (انگلیســیRalph Lauren :؛ زاده ۱۴اکتبر )۱۹۳۹یک طراح مد و
میلیاردر اهل ایاالت متحده امریکا است .وی به خاطر برند Polo Ralph Lauren
مشهور است .وی با ثروتی بالغ بر ۴/۶میلیارد دالر ،توسط مجله فوربز صد و هفتاد و
سومین فرد ثروتمند دنیا در سال ۲۰۱۰معرفی شد.
رالف لورن در شــهر نیویورک متولد شد .خانواده رالف فرایدل و فرانک لیفشیتز،
مهاجرانی اشکنازی از شهر پینسک بالروس بودند .پدر او نقاش ساختمان بود.
گذران زندگی
رالف برای گذراندن زندگی و تهیه لباس در دوران نوجوانی مجبور بود بعد
از مدرســه کار کند .او ابتدا به مدرسه ساالنتر و پس از ان به اکادمی مارشا
استرن تالمودیکال ( )MTAو سپس به دبیرستان دو ویت کلینتون رفت و در
سال ۱۹۵۷از انجا فارغ التحصیل شد .او در MTAبه دوستان خود کراوات
می فروخت .برادر رالف در ســن ۱۶سالگی او ،نام خانوادگی شان را به لورن
عوض کرد .به این سبب که نام انها ،لیفشیتز ،در زبان انگلیسی با معنی بدی
تلفظ می شد و همکالسی هایشان انها را به سخره می گرفتند.
اغا ِز کراواتی!
با اینکه رالف در زمینه مد مطالعه نکرده بود؛ اما با توجه به تجربه ای که
به دست اورده بود و با کمک مالی «نورمن هیلتون» توانست یک فروشگاه
کراوات راه اندازی کند و خودش طراحی محصوالتش را به عهده گرفت .او
نام تجاری «پولو» را بر روی محصوالتش گذاشت .وی بعدها این نام را از
هیلتونخرید.
تحصیالت
رالف لورن به اکادمی کسب و کار و مدیریت شهری باروک در سیتی کالج
نیویورک رفت و در ان جا در رشته کسب و کار به تحصیل پرداخت .پس از
دو سال تحصیل دانشگاه را رها کرد؛ اما تحصیالت خود را به پایان نرساند و
بعد از ان به خدمت سربازی رفت .بعد از دوران خدمت در فروشگاه برادران
بروکز ،به عنوان فروشنده مشغول به کار شد .وی در سال ۱۹۶۴نیز با ریکی
ان لوبیر ازدواج کرد.
پوشاک مردانه و جایزه کوتی
رالف به سرعت در کارش پیشرفت
کرد .در سال ۱۹۶۹اولین فروشگاه
پولو در لندن راه اندازی شد و در سال
۱۹۷۰رالف توانست به خاطر خط تولید
پوشاک مردانه اش جایزه کوتی را بگیرد.
او کم کم خط تولید پوشاک زنانه را نیز
راه اندازی کرد .در ان سال ها شهرت
اصلی رالف به خاطر تولید پیراهن های
استین کوتاه با لوگوی پولو بود.
در سال ۱۹۹۳پوشاک ورزشی پولو نیز
وارد بازار شد.
معروف در تمام عرصه ها
در سال ۲۰۱۰در مجله فوربز ،رالف ،صدوهفتادوسومین فرد ثروتمند در دنیا
معرفی گردید .امروزه این شرکت به تولید لباس های رسمی و غیررسمی زنانه
و مردانه ،زیوراالت ،عطر ،کیف و ...می پردازد .با اینکه رالف در ابتدا کار خود
را با پوشاک مردانه اغاز کرد؛ ولی امروزه به عنوان طراح محبوب و معروف در
همه عرصه های مد فعالیت می کند.
کلکسیوناتومبیل هایکالسیک
رالف لورن عالوه بر برند پولو بخاطر کلکسیون اتومبیل های کالسیک نیز
شهرت دارد .وی در کلکسیون خود اتومبیل هایی از جمله فراری ۲۵۰جی تی
او ،مک الرن اف وان ،بوگاتی اس سی ،۵۷بنتلی ،الفا رومئو و پورشه دارد.
سبک و روح زندگی
رالف در مورد علت موفقیتش
می گوید :من کارم را با فروختن
کراوات شروع کردم؛ یک تکه
پارچه بسیار کوچک ،اما کار برایم
بسیار ارزشمند بود و ادامه دادم،
من یک برند را خلق کردم برای
مردها ،زن ها و کودکان .لباس های
من تنها یک لباس مد روز نیست،
در انها سبک و روح زندگی استفاده
شده است.
دورهجــدید| شماره37
69
مصــاحبه
گپیبازیباتریندخترجهان
سعی کن از خودت بهتر باشی
امروزه کســی از حضور کودکان در عرصه مدلینگ متعجب
نمی شــود ،کودکان هم به موازات بزرگساالن در این عرضه
مشغولفعالیت اند.
فعالیت به عنوان مدل از 3سالگی
کریســتینا پیمنــووا ( )Kristina Pimenovaدر
27دسامبر 2005در مســکو ،روسیه ،متولد شد .او از 3
سالگی به عنوان مدل شــروع به کار کرد و تاکنون با
برندهای روبرتو کاوالی ،ارمانی ،فندی ،دولچه و گابانا و
شرکت های دیگری همکاری داشته است.
یک فعال واقعی!
در سال 2014مجله ،Women Dailyبه او لقب
«زیباترین دختر جهان» را داد .به نظر می رسد او برخالف
سنش ،دارای نوعی کاریزما است که توجه مردم را به
سمت خود می کشــاند .این نوجوان 12ساله عالوه بر
مدلینگ ،در زمینه های بازیگری و ژیمناستیک نیز فعال
است و به هنر و موسیقی کالسیک عالقه دارد.
وی در سال 2017در دو فیلم «Creators: The
»Pastو « »The Russian Brideایفای نقش کرده
مدل
است .در ادامه به خواندن گفتگوی کوتاهی با این ِ
کوچکدعوتید.
احساس مدل بودن
این کار را خیلی دوســت دارم؛ زیرا می توانم با مردم زیادی اشنا شوم و به
مکان های مختلفی سفر کنم .من به سبب این حرفه ،دوستان زیادی دارم.
بهترینعکس
عکس هایی که در لوکیشــن های خوب و با جمعیت زیاد و عوامل بسیار
خالقی همراه بود را بیشتر دوست دارم.
کارهای گروهی
من کارهای گروهی را دوســت دارم و در مدرســه نیــز با بچه ها بر روی
پروژه های زیادی با همدیگر کار می کنیم.
فیلم هایموردعالقه
کمدی هایی با بازی مریلین مونرو ،جیمز دین ،فیلم های قدیمی غم انگیز که
حاوی پیامی است ،فیلم «گوتیکا» که واقعا ایده اش برای رسیدن به هر چیزی
براساس رویاهایش را دوست دارم .همچنین عالقه زیادی به فیلم «هری پاتر»
دارم؛ چون یکی از طرفدانش هستم و از جادو خوشم می اید.
بازیگری و کارگردانی
من در کالس های بازیگری شرکت می کنم و می خواهم وقتی بزرگ شدم
بازیگر و کارگردان بشوم.
70
زیر و بم
مالقاتبا 4هنرمندبزرگ
اگر می توانســتم االن با کســی
مالقاتداشتهباشم؛دوستداشتماین
چهار نفر باشند :رابرت ردفورد ،رابرت
دنیرو ،ال پاچینو و مریل استریپ ،زیرا
قالعاده اندومی توانندبهمن
اینافراد،فو
دربازیگریمشاورهخوبیبدهند.
نصحیتمادرانه
مادرم ،دوستم اســت و نه تنها در
مدلینگ ،بلکه در تمام زندگی من را
نصیحتمی کند.اومی گویدهیچ وقت
نگو نمی توانی ،باید به مشکالتت فکر
کنی تا بتوانی راه حلی برایشان بیابی.
حسود نباش و سعی نکن از دیگران
بهترباشی،همیشهسعیازخودتبهتر
باشی.
اوقاتفراغت
با بچه ها بــازی می کنم ،گاهی
تلویزیونمی بینمونیزنقاشیمی کشم
یایکچیزیمی سازم.
موسیقیموردعالقه
اهنگ «نمایش باید ادامه یابد» اثر
گروهکوئینازاهنگ هایموردعالقه ام
اســت .همچنین موســیقی های
راک اندرول و کالسیک را هم دوست
دارم.
عاشقراهرفتنرویاستیجم
به راه رفتن روی اســتیج به عنوان
یک مدل خیلی عالقه دارم؛ همه چیز
در 10دقیقه خالصه می شود ،مردم
زیادی در اطراف شاهد برنامه هستند،
موزیک درحال پخش است و تو باید
روی راه رفتن تمرکز کنی .من عاشق
راهرفتنرویاستیجهستم.
خریدرفتن
من برخالف خیلی های دیگر ،واقعا
خرید رفتن را دوســت ندارم .همان
لباس هایی که مادرم به من می دهد
را دوست دارم و گاهی هم می گویم از
مدل فالن لباس خوشم نمی اید و او
می گوید«ولیبامزهاست!»(باخنده).
استعدادنهانی
فکرمی کنماستعدادذاتییانهانی ام،
حس همدلی باشد؛ اگر کسی ناراحت
باشد من واقعا می توانم او را شاد کنم ،او
را درک کنم و کاری کنم که احساس
شادیوسرزندگیکند.
منبعposhkids:
گفتگو
راهنمای ست
کردن رنگ ها
مهم ترین اصل در انتخاب رنگ لباس ،رنگ پوســت شماســت .بیان این نکته
ضروریست که اگر رنگ خاصی را دوست دارید ،لزوما به این معنی نیست که ان رنگ
برای شما مناسب است.
تشخیص ُتن رنگی پوست
راه اول برای این کار ان اســت که به رگ دست هایتان نگاه کنید .اگر ابی یا
بنفش به نظر می رســند ،تن رنگی پوستتان سرد است و اگر سبز به نظر می رسند،
پوستتان دارای تن رنگی گرم است.
سرعت برنزه شدن پوست خود توجه کنید .اگر از ان
راه دوم این اســت که به
ِ
دسته از افراد هستید که زیر نور افتاب سریع تر و راحت تر برنزه می شوید ،تن رنگی
پوستتان گرم است؛ ولی اگر دیرتر برنزه می شوید ،تن رنگی پوستتان سرد است.
رنگ مناسب برای پوست سرد
رنگ های سرد و بی روح تر برگرفته از اقیانوس و اعماق ان و نیز رنگ های
زمستانی مانند انواع طیف ابی ،بنفش ،صورتی کم رنگ ،قرمز روشن ،سفید،
خاکستری و سبز تیره بهترین رنگ ها هستند.
پیشنهاد می شود از رنگ هایی مثل نارنجی و قرمز گوجه ای پرهیز کنید؛ زیرا
با تن رنگی پوستتان هماهنگی ندارد.
رنگ مناسب برای تمام افراد (عمومی)
رنگ هایی که در ان ها از هر دو تن سرد و گرم به یک اندازه استفاده شده
است؛ مانند سبز ،ابی و بنفش.
ازمون وخطا
توجه به این نکته ضروری اســت که نکات بیان شده صرفا توصیه هایی
برای کمک به انتخاب صحیح رنگ ها بوده و به معنای ایجاد محدودیت برای
انتخابتان نیست و شما نیز می توانید عالوه بر این توصیه ها با اندکی ازمون وخطا
و صرف وقت ،مناسب ترین رنگ ها را برای پوست خود انتخاب نمایید.
ست کردن تناژهای مختلف بنفش و خاکستری
پس از شناخت تن رنگ پوست خود به سراغ دنیای رنگ ها و ست
یدانید رنگ سال ،۲۰۱۸نوعی
کردن ان ها با هم بروید .همان طور که م
بنفشبهاصالح( UltraVioletفرابنفش)انتخابشدهاست.هریک
از انواع رنگ بنفش با چه تناژی از خاکستری ست می شود؟
تناژهای رنگ بنفش
رنگ مناسب برای پوست گرم
رنگ های گرم و زنــده نزدیک به رنگ های جنگلی مانند نارنجی ،قرمز،
ی (مثل نور خورشــید) ،زیتونی و بنفش مایل به قرمز بهترین
هلویی ،طالی
رنگ هایپیشنهادیهستند.
اگــر می خواهید رنگ هایــی از طیف کرم را انتخــاب کنید ،کاپوچینویی
ایده ال ترین رنگ است.
اگر تن رنگی پوستتان گرم است ،رنگ ابی یخی به شما پیشنهاد نمی شود؛
زیرا پوست را خاکستری و بی روح نشان می دهد!
شلوار جین چه رنگی بپوشیم؟
شلوار جین یکی از پرکاربردترین نوع شلوار است که با انتخاب
درست ان می توانید خیلی جذاب به نظر برسید .برای انتخاب
و خرید یک شلوار جین مناسب ابتدا باید نکاتی را رعایت کنید.
ویژگی های یک شلوار جین مناسب
شلوار جین تیره ظاهری رسمی و کاربردی دارد و با سایزهای
مختلف بدن هماهنگی دارد.
شلوار جین رنگ متوسط با هر نوع لباسی هماهنگ است و
به راحتیستمی شود.
شلوار جین راسته برای همه افراد مناسب است و تقریبًا با
همه چیز ســت می شود و با کفش کالسیک بسیار عالی به
بنفش رنگی ترکیبی و نشانه ثروت و تجمل است .یاسی ،بنفش تیره ،ارغوانی،
بادمجانی و بنفش مایل به ابی از انواع رنگ بنفش است که در طراحی لباس زیاد
به کار می رود .هر کدام از تناژهای بنفش که به قرمز نزدیک تر باشد ،گرم تر از تناژهای
مایل به ابی است؛ به عنوان مثال ،بادمجانی و ارغوانی تناژهای گرم بنفش است.
ست کردن رنگ بنفش با خاکستری
خاکستری رنگی خنثی است که بیش از سایر رنگ های خنثی با بنفش هارمونی
دارد .در گروه رنگ های خاکستری ،فیلی با بادمجانی و ارغوانی بهتر از سایر رنگ های
بنفش ست می شود .از طرفی بنفش تیره ،یاسی و بنفش مایل به ابی با خاکستری
روشن یا طوسی یخی هماهنگی بیشتری دارد.
نظر می رسد.
جین هایی که در قسمتی سفیدی محو و حتی واضح داشته
باشند باعث می شود توجه به سمت ان نقطه جلب شود.
شلوارهایی که در قســمت دم پا کمی گشادترند بهترین
انتخاب برای پوشــیدن با کفش های اسپرت و بدون پاشنه
هستند.
ست کردن رنگ ها با شلوار جین
بهترین رنگ هایی که معمو ً
ال با شلوار جین ست می شود به
شرح زیر هستند:
درجه اول :قرمز ،زرد ،سبز ،نقره ای و ابی
درجه دوم :بنفش ،البالویی ،زرشکی و فیروزه ای
دورهجــدید| شماره37
71
دکوراسیون
فصل جدید،
دکوراسیونجدید
با فرا رسیدن زمستانی دیگر ،وقت ان رسیده که موجی دیگر از طراحی
داخلی را برای منزلتان در نظر بگیرید .در این شــماره با کمک متخصصان
طراحی داخلی ،لیستی از نکات کاربردی را برای شما فراهم اورده ایم.
منبع :خانه و دکوراسیون
بلوک رنگ
سطوحانعکاسی
دکورســازی با اینه عالوه بر بزرگ تر نشان دادن فضا ،راهی هوشمندانه
برای مخفی سازی کابینت های انباری است .وجود سطوح انعکاسی در اثاثیه و
مبلمان منزل با انعکاس نور موجب روشن تر به نظر رسیدن محیط داخلی منزل
می شود .نکته کلیدی برای قرار دادن اینه ها یا سایر سطوح منعکس کننده این
است که از تعبیه این سطوح در مقابل یکدیگر بپرهیزید تا از ایجاد اثر انعکاس
بیش ازاندازهجلوگیرینمایید.
می توانید از اینه های قدیمی و هاشوردار و یا شیشه های مات برای ایجاد
سطوح انعکاسی نقش دار استفاده کنید.
با پخش کردن مقــداری رنگ بر روی
دیوار ،به محیط منزلتان تنوع بدهید .از هر
نوع پوششــی که برای دیوارهایتان استفاده
می کنیــد (رنگ ،المینت یا کاشــی) ،یک
راه ساده برای خلق جذابیت بصری ،بلوک
رنــگ در ان ها اســت .ترکیب رنگ های
مکمل می تواند فضا را پرشــور و ســرزنده
نشان دهد و موجب تعالی بخشیدن روح و
روان گردد .در مکان هایی مانند اشــپزخانه
یا سرویس بهداشــتی ،در قسمت هایی که
کوچک ترند از رنگ های قوی تر یا روشن تر
مانند کاشی های سفیدرنگ ،استفاده کنید تا
یک نقطه کانونی و سلسله مراتب بصری را
خلق کرده باشید.
طراحی هایخمیده
طبیعت خطوط خمیده و پرپیچ را
دوست دارد و از انجایی که مبلمان
مااکثرامستطیلی شکلهستند؛
بنابراین دیوارهایی با زاویه مدور یا
فرش و میزهایی گرد ،موجب مالیم
شدن فضای داخلی می شود.
می توانید ستون راهروها را
بیضی شکل درست کنید تا یک
جریان عبور طبیعی بین اتاق ها
برقرار شود و یا اینکه از مبلمان با
طرح های ارگانیک و مدور برای
فضای داخلی منزل استفاده نمایید.
72
زیر و بم
مشکی،طالیی
پیش به سوی دور زدن یک قانون ناگفته در طراحی داخلی
که می گوید «هرچه روشن تر ،بهتر»! اکنون زمان درخشش
رنگ مشکی در خانه ها فرارسیده است .اکسسوارها و سایر
وسایل متالیک و طالیی حس تاریکی یا حتی حزن انگیزی رنگ
تیره را کاهش می دهند و نمای مدرن و جلوه ای زیبا را با خود به
همراه خواهند داشت.
دکوراسیون
سطوح طرح دار
سنگ های رگه دار ،چوب های نقش دار و قطعات پرنقش ازجمله مواردی هستند که اکثرا
برای سطح میزها ،کابینت ها و پیشخوان یا حتی دیوارها مورداستفاده قرار می گیرند.
برای اینکه این سطوح ،بزرگ تر به نظر برسند از ترکیب زیاد قسمت های نقش دار با یکدیگر
بپرهیزید و در عوض ،یک نوع خاص را در سراسر منزل به طور متناسب تکرار کنید تا حس
هنری خاصی را خلق کرده باشید.
سطوح نقش دار نمایی شیک و منحصربه فرد را برای اسباب و اثاثیه منزل به همراه دارد.
کفپوش های طرح دار در ســال 2018نیز از محبوب ترین های ُمد در دکوراسیون به شمار
خواهند رفت.
درب های کشویی
سقفچشمگیر
افزایش توجه خانه داران به ســقف منزل نشان دهنده این است که مردم
بیش از گذشته به تزیینات سقف منزلشان دقت می کنند.
امروزه ،ســقف نیز یکی از عناصر دکوراتیو فضای داخلی منزل به شمار
می رود .سال 2018قطعًا سالی است که نگاه تمام طراحان به سمت باالست!
نصب درب های کشــویی که بلندتر و بزرگ تر از فضای واقعی هستند،
ترفندی برای گول زدن چشم ها اســت تا چارچوب ها و درب ها بزرگ تر از
چیزی که هستند به نظر برسند و عالوه بر این تصور و خیالی که ایجاد می کنند،
یک روش صرفه جویی در فضا به شمار می رود؛ به گونه ای که از فضای کف
سالن استفاده حداکثری می شود؛ بدون اینکه برای ایجاد یک اتاق دیگر نیاز به
درب و چارچوب های پیچیده باشد.
دکوراسیونسنتی
عناصرچوبی
چوب طبیعی مناسب تمام زمان ها است؛ زیرا کیفیتی خوب دارد و مکمل
رنج وســیعی از سبک های طراحی داخلی است .همچنین دوام و ماندگاری
باالیی در برابر سایش و شکستگی دارد و از عهده اکثر نیازهای افراد خانواده
برمی اید.
دل تاریخ اند
امروزه ،عناصر سنتی به نوعی هنوز تازه اند ،به دنبال انگیزه در ِ
و هنوز هم مکمل عناصر شیک و مدرن امروزی هستند .اتاق ها و فضای
داخلی منزل با وجود این عناصر ،توجهات را به سمت جزئیات جلب می کنند و
جذابیتی خاص به محیط داخلی منزل می بخشند .گالبتون دوزی روی پرده،
پارچه های رومبلی و یا اشیا و عتیقه های جذاب و خیره کننده ازجمله این عناصر
به شمار می روند که همچنان در گذر زمان جاری هستند.
دورهجــدید| شماره37
73
دکوراسیون
حرکت در سکون
دکوراسیون
تغییرات فصلی در دکوراسیون محل زندگی افراد
دچار مشکالت حرکتی
قسمت دوم
ملیحهاحمدبیگی
طراح ،نویسنده و پژوهشگر
فصلتابستان
چند دسته خوشــه گندم طالیی را در یک گلدان سفید و در نقاطی که
می تواند ان ها را ببیند قرار دهید.
این خوشــه ها حتی تا چندین ماه و چند ســال ،به همان سرحالی باقی
می مانند .البته یادتان باشد داخل گلدان اب نریزید و خوشه هایی را انتخاب
نمایید که سالم و بدون شکستگی باشند.
گل افتاب گردان :هر طور شده حتی یک شاخه گل افتاب گردان که همراه
با ریشه در گلدان است را تهیه کنید و یا با کمک گرفتن از یک متخصص،
کاشــت و رشد گل افتاب گردان را جویا و خودتان ان را پرورش دهید .رشد
روزبــه روز این گل و حرکت محصورکننــده اش روبه افتاب تغییری زنده را
به وجود می اورد.
فصل بهار
دکوراسیون اتاقش را در فصل بهار با گل های زییا با ان رنگ های تند و
دلپذیرش اذین بندی نمایید؛ مثل گل های همیشه بهار.
لیستی از گل ها و عکس هایشان را در اینترنت جستجو نمایید و با کمک
خود او گل های اتاقش را انتخاب نمایید .گلدان ها را ســبک و کوچک ،اما
پرحجم انتخاب کنید و به وســیله قالب های گلدانی به صورت اویزان و در
گوشه ای از اتاق نصب نمایید.
دقت کنید این گوشه دیوار ،باالی سر او و تختش نباشد؛ زیرا نصب هرگونه
وسیله تزیینی در باالی تخت ممنوع است؛ به این دلیل که استرس و تنش
سقوط را در فرد به وجود می اورد.
از طرفی ،می توانید پایه بلندی را در نظر بگیرید و ان ها را در یک دوم ارتفاع
دیوار در دید قرار دهید یا می توانید از باکس های شکیل کنارپنجره ای برای
گلدان بهرمند گردید که کوچک ،اما چشمگیر هستند.
نکته :برای نصب گلدان های اویز ،عالوه بر سبکی گلدان ها ،می بایست
تنها با رول پالک ها و قالب مخصوص ،ان ها را به دیوار نصب نمایید .کوبیدن
میخ یا پیچ به دیوار ،بزرگ ترین خطای ممکن در این امر است.
فصلپاییز
دقت داشته باشید اگر فصل پاییز و برگ ریزان موردعالقه ان ها نیست،
می توانید دکوراسیون فصل بهار را بنا نمایید.
74
زیر و بم
فصلزمستان
برای فصل زمســتان می توانید دانه های برف را به خانه بیاورید؛ البته به
سبک دکوراتیو .برای این منظور ،طرحی از دانه های برف را انتخاب کنید و
ان را برای شکیل ساختن فضای اطراف به کار ببرید.
ابزار موردنیاز برای درست کردن دانه های برف:
کاغذ پوســتی سفید (کاغذ پوســتی یک نوع کاغذ طراحی است که در
نقشه کشی هم کاربرد دارد) ،قیچی ای که حتما تیز و خوش دست باشد ،یک
طرح اصلی از دانه های برف و چسب چوب.
در ابتدا باید بگویم که اندازه دانه برف به عهده شماســت؛ اما می توانید
اندازه اش را بدین صورت انتخاب کنید؛ کاغذ پوستی را از وسط تا بزنید و به دو
نیم نمایید ،ان را برش دهید ،یکی از برش ها را بردارید و دوباره از وسط تا بزنید
و برش دهید ،حال این مستطیل به دست امده را از عرض ،طول و قطر ،ان قدر
تا بزنید تا یک مثلث به دست بیاورید؛ سپس همان مثلث را یک تای دیگر
بزنید ،کافیست این مثلث را روی طرح انتخابی تان از دانه های برف بگذارید که
حتما باید نوک تیز مثلث در مرکز طرح دانه برف قرار بگیرد .از کناره مثلثتان
می توانید طرح چندوجهی را به صورت نیمه با یک مداد ،اما کم رنگ بکشید.
پس از تکمیل طرح ،موقع برش است که باید حوصله و دقت زیادی در ان به
کار ببرید .بعد از پایان برش های طرح دانه برف ،قسمت انتهایی مثلثتان را با
برش های ظریفی گرد نمایید .حال به ارامی و با احتیاط ،تای مثلث را باز کنید؛
زیرا کاغذ پوستی بسیار ظریف است ،مطمئنم حیرت زده می شوید!!
چسب چوب را با کمی اب رقیق نمایید ،محل نصب دانه برف را انتخاب و با
کمکیکیازافرادخانوادهانرابردیواربچسبانید.فراموشنکنیدکهچسب چوب
را با قلم مو بر دیوار بکشید و بعد اهسته و قسمت به قسمت دانه برف دکوراتیو را بر
دیوار بچسبانید .برای گرفتن هوا و حباب های بین دیوار و کاغذ پوستی کافیست
توسط یک پارچه نخی ن مدار به ارامی روی کاغذ پوستی از مرکز به بیرون بکشید.
می توانیدچندیندانهبرفرادرفاصله هایمتفاوتکنارهمقراردهید.
تراریومساحلی
محمدحسینکشاورز
کارشناس ارشد کشاورزی
باغبانی
وسایل الزم:
یک ظرف شیشه ای بزرگ
شن ابی رنگ
مقداری سنگریزه رودخانه ای متوسط
شن وماسه ریز
شن وماسه درشت
ساکیولنت ها یا گیاهان دلخواه مناسب
چاپستیک یا چوب مقاوم
قیف
قلم موینقاشی
یک قطعه تخته پاره ساحلی کوچک
سنگ مرجانی و ماهی تزیینی
تراریوم ها معنای تازه ای به گلدان های باغبانی بخشیده اند و موجب خلق یک منظره
کوچک می شوند که می توانید شاهد رشد ،جوانه زنی و گلدهی گیاهان ان ها باشید.
این اکوسیستم های مینیاتوری هوشمند امروزه در همه جا کاربردهای فراوانی دارند و
گیاهان به شیوه ای مدرن در کاسه ها یا گلدان ها شیشه ای کاشته می شوند و مناسب افزودن
یک نمای سبز و شیک به منزل شما هستند؛ مخصوصا اگر فضای زیاد یا زمان زیادی برای
کاشت و نگهداری گل و گیاهان ندارید .تراریوم ها انواع مختلفی دارند و ما در این شماره قصد
داریم یک تراریوم ساحلی را به شما معرفی کنیم .تراریوم های زیادی به صورت اماده از بازار
قابل خریداری است؛ اما ساخت ان ها به دست خودتان چیز دیگری است!
فضایسرسبززیبا
در زیر پله ها
روش ساخت:
کف ظرف شیشــه ای را با مقداری شــن
ابی رنگ پر کنید و یک الیه ســنگریزه را در
اطراف ظرف و روی شــن های ابی به صورت
یکنواخت پخش کنید؛ سپس شن وماسه درشت
را در مرکز و روی سنگریزه ها بریزید .ضخامت
این الیه شنی باید حداقل 10سانتیمتر باشد .با
استفاده از انگشتانتان شن های اطراف را فشار
دهید تا کامال متراکم شوند.
روی این سطح صاف گیاهان و ماهی و یا
چیزهای تزیینی موردنظر را قرار بدهید .پیشنهاد
می کنیم که گیاهان بلندتر را در انتهای ظرف
بگذارید و گیاهان با رشد کمتر را در جلوی ان
قرار دهید .برای این کار ،گیاهان را با احتیاط از
گلدان جدا کنید و خاک اطراف ریشه را بردارید
و در قسمت دلخواه بکارید و با کمک چاپستیک
ریشه گیاه را به سمت پایین و داخل الیه شنی
فرو کنید .بقیه گیاهان را هم به همین ترتیب
بکارید.
در انتها با استفاده از یک قیف ،شن دانه ریز را
با دقت روی الیه قبلی بریزید و با استفاده از یک
قلم مو شن های اضافی ای که احیانًا روی گیاهان
ریخته است را پاک کنید .بهتر است یک بار در
هفته گیاهان این تراریوم را ابیاری نمایید.
نوروفضا؛مهم ترینفاکتورها
اولین چیزی که باید هنگام ساخت چنین باغچه هایی مدنظر داشته باشید ،فضای
قابل استفاده و در درسترس است .باید گیاهان را طوری انتخاب کنید که فضا را کامال پر
کنند و این را هم در نظر داشته باشید که گیاهانی با رشد کم را انتخاب نمایید تا با رشد زیاد
به سقف برخورد نکنند .نور هم یکی از موارد مهم برای رشد گیاهان است .اغلب اوقات نور
طبیعی به فضای زیر پله ها نمی رسد؛ زیرا در بسیاری از موارد ،جایی برای تعبیه یک پنجره
نزدیک به ان فضا وجود ندارد .در چنین مواردی باید از المپ های رشد گیاه استفاده کنید.
نوعسنگریزه ها
سنگریزه ها در مدل های مختلف و متنوعی موجود هستند؛ بنابراین ممکن است این
سوال برایتان پیش بیاید که چه نوع سنگی برای باغچه شما مناسب است .سنگریزه های
سفیدرنگ ،بیشترین استفاده را در دکوراسیون و تزیینات دارند .این سنگ ها با رنگ سبز
گیاهانتضادعالیوجالبیایجادمی کنندونیزرنگسفیدموجببزرگ تربهنظررسیدن
فضامی گردد؛بنابرایناستفادهازسنگ هایسفیدانتخابیعالیبرایباغچه هایکوچک
زیرپلهبه شمارمی روند.
اگر در زیر راه پله های منزلتان فضای خالی دارید می توانید
از این فضا برای داشتن یک باغچه کوچک و شاداب بهره
ببرید و چشم اندازی خیره کننده را برای منزلتان خلق کنید.
گیاهان هوای منزل را پاک می کنند و این یکی از بهترین
دالیلی است که باید در محیط داخلی منزل هم یک باغچه
داشته باشید .این باغچه ها در ترکیب با سنگریزه های زیبا،
فضای زیر پله ها را زیباتر جلوه می دهند.
خالقباشید
به جز ایجاد باغچه سنگی و یا قرار دادن گلدان در این فضا ،می توانید خالقیت بیشتری
به خرج دهید و یک حوضچه کوچک با فواره های زیبا در این مکان بسازید و اطراف ان را
باگیاهانمناسببیاراییدوزیباییمضاعفیرابهمنزلتانهدیهکنید.همچنینمی توانیداز
گیاهانروندهبرایپوشاندندیوارزیرپلهاستفادهکنیدوبااستفادهازچندالمپونورپردازی
زیبا ،اینه کاری ،استفاده از مجسمه ها ،اکسسوارها و وسایل تزیینی دیگر به خاص تر شدن
محیط کمک کنید و از سرسبزی و طراوات این فضا بهره مند شوید.
دورهجــدید| شماره37
75
تکنولوژی
پیش بینیزندگیانسان
در 100سال اینده
نانوروبات هــا قادرند کــه درون
رگ های بدن سفر کنند
ارتباط با سایر انسان ها از طریق فکر کردن
به احتمال قریب به یقین تا صدســال اینده و با پیشــرفت هایی که در
زمینه علوم عصب شــناختی صورت خواهد گرفت ،انسان موفق به کشف
سازوکارهایی خواهد شد که با ان می تواند از طریف فکر کردن و تله پاتی با
مغر انسان های دیگر ارتباط برقرار کند .حتی هم اکنون چیپ های الکترونیکی
کوچکی ســاخته شده و در مرحله تست اســت که بر اساس ان و با به کار
گذاشتن ان ها در کنار مغز انسان می توان توانایی های مغزی را افزایش داد و
با دیگران با روش های جدید ارتباط برقرار کرد.
دانشمندان صنعت نانوتکنولوژی درحال
ســاخت و تکمیل روبات های هدفمندی
هستند که قادرند در رگ های بدن سفر کنند
و به اندام موردنظر برسند و کارهای درمانی را در همان نقطه اغاز کنند .این نانوروبات ها
حتی قادر خواهند بود وارد بافت مغز شوند و بخش های اسیب دیده را ترمیم و بازسازی
کنندوحافظهانسانرانیزکپیکنند.
هوش انسان افزایش جهش گونه
خواهد داشت
به لطف پیشرفت های شگفت انگیز
علم نانوتکنولــوژی و دســتاوردهای
عصب شناسی و زیست شناسی ،انسان تا
صدســال اینده قادر خواهد بود سازوکار
هوش ادمی را به دست بیاورد و با کمک
دارو و روش های محرک اموزشی ،هوش
انسان را افزایش قابل مالحظه ای دهد.
قابل سکونت شدن قطب جنوب
استفاده مردم جهان از یک واحد پولی مشترک
تحوالت اقتصادی و اثر جهانی شدن اقتصاد سبب یکدستی و ایجاد یک
واحد پولی مشترک در سراسر دنیا خواهد شد .این امر سبب منظم تر شدن روند
رشد اقتصادی و کمک به کشورهای ضعیف تر برای رشد اقتصادی و رسیدن
به رشد اقتصادی باالتر خواهد شد.
کنترلتغییراتاب وهوایی
هم اکنون نیز انسان به تکنولوژی هایی
دست یافته که با تکیه بر ان ،توانایی کنترل
و اعمال نفوذ بر تغییــرات اب وهوایی به
منظور کاستن از اثرات مخرب ان را دارد؛
اما با پیشرفت علوم هوا-فضا در صدسال
اینده ،به احتمال زیــاد قادر خواهیم بود
هنگام تغییرات مخرب اب وهوایی مانند
تندبادها و گرداب ها ،بر ان ها غلبه کنیم و
ان ها را خاموش نگه داریم.
76
زیر و بم
با رشد جمعیت انســان به حدود ده
میلیارد نفر ،قــادر خواهیم بود با کمک
صنعت درحال پیشروی ساخت خانه های
مســتحکم و گرم ،قطب جنوب را نیز
قابل ســکونت کنیم و در ان صنعت و
بازرگانی راه بیندازیم و بدون ضرر زدن
به طبیعت ،شهرهای کوچک بسازیم.
صحراها تبدیل به جنگل های انبوه
خواهند شد
دســتاوردهای بســیاری در زمینــه
زمین شناسی و گیاه شناسی به دست امده
است و این تکنولوژی ها با سرعت درحال
پیشرفت و تکامل اند و به نظر می رسد به
احتمالقریببهیقینتاصدسالایندهبشر
خواهد توانست در بیایان های داغ و سوزان،
جنگل هایانبوهبارانیبه وجودبیاورد.
زیرو بم موفقیت
گــــوشکردن،بـــــزرگ تـــریندارایــــی
رضا کشاورز
کارشناش ارشد صنایع
منبع :الفبای موفقیت ،باب پراکتور
اگر مجبور بودم بزرگ ترین دارایی برای ارتباط موفق را انتخاب کنم ،می گفتم که ان
در توانایی ما برای گوش کردن است .گوش کردن ،چیزی عجیب و مغناطیسی و یک
نیروی خالق است .دوستانی که به ما گوش می دهند کسانی هستند که ما به سمت ان ها
در حرکتیم و می خواهیم با ان ها و نزدیک به ان ها باشیم.وقتی به کسی گوش می دهید ،به
ان ها انگیزه داده و اجازه می دهید خودشان را اشکارا شرح دهند .ایده ها شروع به رشد در ان ها
می کنندوواردزندگی شانمی شوند.اینکارباعثمی شودمردمخوشحالوازادباشند.وقتی
ما به مردم گوش می کنیم ،یک جریان متناوب ما را مجددا شارژ می کند و به این ترتیب ما
هرگز از یکدیگر خسته نمی شویم.وقتی مردم از ما می خواهند که به ان ها گوش بدهیم و ما
شروع به نصیحت کردن می کنیم ،کاری که ان ها خواسته اند را انجام نداده ایم .لحظه ای که
شروعبهنصیحتکردنان هامی نماییم،احساساتان هاراجریح هدارمی کنیم.اخرینباری
کهنشسته ایدوسخاوتمندانهبهفرزندانتان،همسرتانیاهمکارتانگوشکرده اید،کِیبود؟
کردن موثر ،بیشتر از یک توده قرص می تواند بیماری ها را درمان کند.
ثابت شده که گوش ِ
چراهمینامروزتبدیلبهیکشنوندهبهترنشویم؟
تفاوت شنیدن و گوش کردن
یک نکته را به خاطر داشته باشید؛ بین شنیدن و گوش کردن تفاوت زیادی وجود دارد.
شما با گوش هایتان می شنوید و با ذهن احساسی تان گوش می کنید؛ پس بدون هیچ فکر
و نظردهی ،خودتان را به دیگران بسپارید تا موفقیت ان ها را درک کنید.وقتی به صورت
فعال به دیگران گوش می کنید ،ان ها را تحسین می نمایید،
شما در حالت فعال با چشم ها و گوش هایتان گوش
می کنید،شماباعاملشهودی تانگوشمی کنید؛
حتی حالت بدن شما بیانگر گوش دادن فعال
اســت.بله ،گوش کردن به صورت فعال یک
تحسین صادقانه است .درواقع شما می گویید،
من معتقدم چیزی که شما می گویید مهم است.
انسان عاقل پاسخ های درست نمی دهد ،او سواالت
درستمطرحمی کند.
سندرومامنیت
ÁÁبایدکاریکهفکرمی کنیمنمی توانیمراانجامدهیم
حس ششم خود را پرورش دهید
اعتمادبه نفس چیزی به جز دانش نیســت .بگذارید دوبــاره بگویم :برای اینکه
اعتمادبه نفسداشتهباشید،تنهاچیزیکهنیازداریداطالعاتاست.
این طور به ان نگاه کنید؛ اگر پنج هزار بار کاری را خوب انجام دهید ،متوجه می شوید
کهمی توانیدانکارراانجامدهید؛بنابراینمطمئنمی شوید.اگرقبالهرگزانکاررا
انجامندادهباشید،متوجهنمی شوید.
ÁÁامتحانکردن،کلیداینکاراست
بدوندانش،شماتردیددارید.اگرمی خواهیداعتمادبه نفسداشتهباشید،اینفرصترا
بهخودتانبدهیدکهتوانایی هایخودتانرابشناسید.باامتحانکردنچیزهایجدید
و پذیرش ریسک برای توسعه سطح توانایی فعلی تان ،متوجه می شوید که امتحان
کردن شانستان پایان
کردن ،کلید این کار است .شما متوجه می شوید که امتحان ِ
دنیانیست،متوجهمی شویدکهامنیتوصلحزمینهرشداعتمادبه نفسنیستند.بدون
امتحانکردن،متوجهمی شویدکهشمازیرسطحتوانایی هایتانزندگیمی کنید.
ÁÁبیماریپیش رونده ایبهنام:تردید
تردید به خود ،یک بیماری پیش رونده است .با خودداری از ریسک کردن و امتحان
مارپیچیروبه پایینمی کنید
کردنپروژه هایسازند ِهاعتمادبه نفس،شروعبهحرکت
ِ
ِ
و فرصت های رشد را طرد کرده و درعوض در امنیت زندگی پابرجا می مانید.
این الگو سندروم امنیت است .شما از اینکه اشیانه تان را ترک کنید اجتناب می کنید؛
شماچیزیکهبهنحویعواملامنیتوایمنیراتهدیدکندراامتحاننمی کنید.
اخرین باری که کاری را انجام داده اید که قبال انجام نداده بودید را به خاطر دارید؟
اخرین بار کِی با فرصت های رشد روبرو شده اید؟ شما با ریسک کردن و ادامه دادن،
الگویتوسعهتواناییوافزایشدانشدربارهسطحمهارتتانراایجادمی کنید.ایاانسان
ریسک پذیریهستید؟
ÁÁشانستانراامتحانکنید
اعتمادبه نفس بیشتری در خود پرورش دهید .شما قابلیت شگفت انگیزی دارید.
خودتانرامنعطفکنید!تبدیلبهتمامچیزیشویدکهمی توانید.اگراعتمادبه نفس
نداشته باشید ،در مسابقه زندگی دوبرابر شکست می خورید .با اعتمادبه نفس ،قبل از
شروعهمپیروزهستید.
ÁÁبهترینبخشازشهامت،یعنیاتمامکارقبلازشروع.
اگر ما در هر تجربه ای واقعا تامل کنیم تا ترس را در چهره ببینیم ،قدرت ،شهامت و
اعتمادبه نفسپیدامی کنیم...مابایدکاریکهفکرمی کنیمنمی توانیمراانجامدهیم.
یــک قدرت ذهنی وجود دارد که همه ما دارای ان هســتیم و اغلب ان را
«حس ششم» یا «شهود» می نامیم .شهود همان ابزار ذهنی احساس است که
این توانایی را به ما می دهد تا حاالت ،افکار ،ارتعاشات و احساسات فرد دیگری
را دریافت کنیم .گفته می شود که این «حس درونی» ما است.
همه دارای یک عامل شــهودی هستند و قطعا می توانند با تمرین ،قدرت
ذهنی خودشان را پرورش دهند.
یک فروشنده تاثیرگذار ،افسر پلیس ،مامور گمرک و ...همه دارای یک عامل
شــهودی فوق حسی هستند .به همین دلیل است که ان ها تاثیرگذارند .ان ها
به خودشــان یاد داده اند که انــرژی دیگران را دریافت کنند ،نه اینکه فقط به
گفته هایشانگوشدهند.
بازخوردگیری ابزار پرورش شهود
این اتفاق حداقل یک بار در زندگی شما افتاده است .به زمانی فکر کنید که
کسی به چشمان شما نگاه کرده و گفته دوستتان دارد و شما متوجه شدید که
دروغ می گوید یا وقتی احساس کردید دوستانتان مشکلی دارند؛ اما ان ها به شما
اطمینان داده اند که همه چیز خوب است و بعدًا متوجه شده اید که ان ها واقعا با
مشکلی جدی روبرو هستند.
برای پروراندن عامل شهودی و رسیدن به اعتمادبه نفس در استفاده از ان ،باید
بازخورد داشته باشید .هرگاه با کسی هستید که یک تفاهم عالی با هم دارید ،از
بازخورد او سوال کنید .اگر احساس می کنید ان ها به چیزی فکر می کنند ،از ان ها
بپرسید .عامل شهودی شما قطعا ارتعاشات ارسالی از ان فرد را دریافت می کند.
اغلب وقتی رابطه بسیار نزدیکی با کسی داشته باشید ،افکار ان فرد را دریافت
می کنید؛ حتی قبل از اینکه او به صورت شفاهی برایتان بازگو کند.
ارتعاشات دروغ نمی گویند
یک فرد می تواند چیزی بگوید و درعین حال فکر دیگری داشته باشد .شما
نهایتًا به نقطه ای خواهید رسید که در ان به ارتعاشاتی که دریافت می کنید بیش از
کلماتیکهمی شنویدتوجهخواهیدکرد.شهودیکیازارزشمندترینابزارهایذهنی
است که شما دارید ،اگاهانه شروع به استفاده از ان کنید ،هدایای شما ارزش تالش
کردن را دارند .استیو جابز« :زمان شما محدود است؛ پس با زندگی شبیه یک فرد
دیگرانراتلفنکنید،درگیرتعصبنباشید؛اینیعنیزندگیبانتایجافکاردیگران.
اجازه ندهید سروصدای نظرات دیگران صدای درونی شما را محو کند و مهم تر از
همه ،شهامت داشته باشید تا قلب و شهودتان را دنبال کنید».
دورهجــدید| شماره37
77
اجتماعی
حقوقی
پرونده
بررسیاجمالیتابعیت
کشتیواثاران
به بهانه حادثه نفتکش سانچی و به یاد و احترام
جانباختگان این حادثه
رویا قربانی
مشاور حقوقی
تعریفتابعیت
طبق منابع متعدد ،تابعیت عبارت است از یک رابطه سیاسی،
حقوقی و معنوی که فردی را به دولتی معین مرتبط می سازد.
طبق این رابطه ،شخص تبعه در قبال تبعیت ،به حمایت دولت
متبوع خود ذی حق خواهد بود .چنین رابطه ای ،شخص تبعه را
مطمئن می سازد که در رفتار و دادوستدش با کشورهای خارجی و
اتباعبیگانه،عنداالقتضاازحمایتسیاسیدولتمتبوعخود-که
نالمللشناختهشدهبهره مندخواهدشد.
به وسیلهحقوقبی
انواعتابعیت
گفتنیاستتابعیتعمومًامبتنیبردوسیستماست:سیستم
خونوسیستمخاک.درایرانتابعیتبه طورعمدهبرسیستمخون
متکی است .البته در مواردی از سیستم خاک برای کسب تابعیت
استفادهشدهاست.
با توجه به قانون مدنی ایران ،کسی که از پدر ایرانی در ایران یا
بیرون از کشور متولد شود ،ایرانی است؛ اگرچه مادرش غیرایرانی
باشد .اشتغال در برخی از کارها و دستیابی به شماری از مقامات
دولتینیازمندداشتنتابعیتایرانیاست.
تابعیتکشتیواثاران
پرچمی که بر روی کشتی ها نصب می شود نشان هویت و
تابعیتکشتیمحسوبمی شود.
کاال یا مسافر بارگیری و یا سوارشده در کشتی در ایام سفر
دریاییطبیعتًابایدتحتحکومتیکنظامحقوقیباشدتامسائل
مربوط به روابط ان ها نظم و روند منطقی داشته باشد .به همین
نالملل ،اصل صالحیت انحصاری
دلیل طبق موازین حقوق بی
کشورصاحب پرچمکشتیبرایکنترلوادارهاینروابطموردتوجه
قرارمی گیرد.
گاهیدربارنامه هابندیباعنوان«»Flagstateیا«»Flag
موجود است .این بند تعیین کننده کشور متبوع کشتی است که
قوانین و اصول حقوقی ان بر اعمال و رفتار افراد درون کشتی و
وضعیتانحکومتخواهدکرد.
کشورصاحب پرچمهمچنیننقشحساسیرانسبتبهایمنی
و سالمت در دریا ایفا می کند و عادتًا این کشور ،اولین خط دفاعی
در برابر عملیات مخرب کشتی علیه ایمنی و تخریب محیطی
78
زیر و بم
استثنائاتحاکمبرصالحیتانحصاری
کشورصاحب پرچم
ابتدابایدخاطرنشانکردکهدرصورتمواجه
با صالحیت موازی دو کشور در موارد خاص،
ارجحیتباکشورصاحب پرچمکشتیخواهد
بود.
یدریاها،مواردذیلازصالحیت
درتمام
انحصاریکشورصاحب پرچماستثناء
شدهاست:
-1قاچاق مواد مخدر و داروهای روان گردان،
دزدی دریایی ،حمل ونقل برده و به طور کلی
نالمللی ،موارد نیازمند به
تمامی جنایات بی
بازدید و بازرسی کشتی توسط کشتی های
جنگی در صورت وجود ظن قوی به جرایم
نالمللی،مقرراتماهیگیریدردریاها،حق
بی
تعقیب فوری ،حفظ محیط زیست ،تعهدات
کشــورها در مورد تاسیسات انتقال انرژی
در زیر دریا ،پخــش برنامه های رادیویی و
تلویزیونی غیرمجاز و سایر اعمال غیرمجاز
علیهامنیتدریانوردی.
-2درمنطقهنظارتچنانچهقوانینگمرکی،
مالی ،بهداشتی و مهاجرتی کشور ساحلی
نقض شده باشد ،کشور ساحلی نسبت به
رسیدگیقضاییصالحیتخواهدداشت.
-3در دریاهای ســرزمینی چنانچه اثرات
جرمی به کشــور ساحلی سرایت کند و یا
نظمعمومی دریایسرزمینیکشورساحلی
مختل شــود ،کشور ســاحلی صالحیت
رسیدگی خواهد داشت .همچنین در تمام
مواردی که ناخــدا ،مامور دیپلماتیک و یا
کارمندکنسولیکشورصاحب پرچمازکشور
ساحلی درخواست مداخله کنند نیز کشور
ساحلیمی تواندرسیدگینماید.به طورکلی،
چنانچه مبدا وقوع وضعیت غیرقانونی ،در
اب های داخلی کشور ســاحلی باشد ،ان
کشور حق بازجویی از کشتی را دارد؛ هرچند
هم اکنوندردریایسرزمینیواقعباشد.
محسوب می شود؛ به عنوان مثال ،اجرای مقررات راجع به خدمه
کشتی،طبقکنوانسیونکاردریاییبایدتوسطکشورصاحب پرچم
موردنظارت قرار گیرد که شامل استخدام ،تغذیه ،مراقبت های
پزشکی،مکاناستراحتو…برایکارگرانکشتیمی شود.
نقشپرچمکشتیهنگاموقوعجرم
اگر در درون یک کشــتی در دریای ازاد جرمی اتفاق بیفتد
مسئولیت با چه کسی خواهد بود؟ در این موضوع باز هم نقش
پرچم کشتی دارای اهمیت است .کشتی ها و محموله های ان ها
دردریاهایازادتحتاقتدارانحصاریکشورصاحب پرچمهستند
و محموله های کشتی همان وضعیتی را خواهند داشت که در
ی در کشتی رخ دهد،
خاک کشور خود دارند؛ پس چنانچه جرم
تنها کشور متبوع کشتی صالحیت رسیدگی خواهد داشت؛ مگر
اینکه اثرات ان از حدود کشتی خارج شده و یا با صالحیت کشور
متبوع مسافران ،تعارض پیدا کند.اموال منقول واقع در کشتی در
حکم اموال واقع در کشور صاحب پرچم هستند و به عنوان مثال،
احکاممرتبطباتصرفومالکیتدران هاطبقاصلتابعیتاموال
مادیازمحلوقوعشان،تابعقانونانکشورخواهدبود.همچنین
اگر به عنوان مثال ،کاالی یک تاجر در طول سفر در درون کشتی
دزدیده شود ،فرقی نمی کند که کشتی در کجا قرار دارد ،تعقیب
کیفریتنهادرصالحیتکشورصاحب پرچمخواهدبود.
وظایفکشورصاحب پرچم
عالوه بر تاثیر شناخت کشور صاحب پرچم کشتی بر نظام
حقوقی حاکم بر اموال و افــراد واقع در ان ،باید متوجه بود
که اثر اصلی این شناخت بر تعیین کشوری است که وظیفه
دارد تدابیر اداری ،فنی و اجتماعی را راجع به کشــتی اتخاذ
کرده و امنیت کشتی ها را از حیث ساخت ،تجهیزات و قابلیت
دریانوردی ان تضمین کند؛ به عنوان مثال ،ممکن است ،شما
به عنوان یک خریدار ،فروشــنده و یا حتی یک شرکت بیمه
اگاهی که نمی خواهد اثرات منفی خسارات دریایی را بی جهت
متحمل شود ،سند تایید قابلیت دریانوردی را از کشتی ای که
قصد حمل کاالهایتان را دارد درخواست کنید .در این حالت،
سازمان های کشور صاحب پرچم صالحیت صدور این گواهی
را خواهند داشت.
اینترنت
و اعتیاد به ان
پرونده اجتماعی
قسمت اول
فرزاد اخشابی،
مدرس و کارشناس
حقوق جزا و
جرم شناسی
مقدمه
گسترش رو به افزایش فناوری های اطالعاتی و ارتباطی به خصوص شبکه
جهانی اینترنت و تبعات قابل توجه ان در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی و لزوم
سرمایه گذاری وسیع و هدفمند در جهت بهره گیری حداکثری از فرصت های
ناشــی از فرایند تکنولوژی در جهت پیشرفت همه جانبه کشور و ارائه خدمات
گســترده و مفید به طبقات مختلف مردم ،همچنین ضــرورت برنامه ریزی
و هماهنگی مســتمر به منظور صیانت از اسیب های ناشــی از بهره برداری
فناوری اطالعات و ارتباطات ،اقتضا می کند که نقطه کانونی متمرکزی برای
سیاست گذاری ،تصمیم گیری و هماهنگی در فضای مجازی کشور تبیین گردد.
به این لحاظ شــورای عالی فضای مجازی کشور با اختیارات کافی به ریاست
رئیس جمهور تشکیل شده و الزم است به کلیه مصوبات ان ترتیب اثر قانونی
داده شود.
حوزه های بهره مندی بهینه از اینترنت در جامعه
-1توسعه اقتصادی :ایجاد شغل به صورت مستقیم و غیرمستقیم.
-2رشد فرهنگی :اینترنت به ســبب نقش ویژه ای که در انتقال و انتشار
فرهنگ ها دارد می تواند به رشد و بالندگی فرهنگی جامعه کمک کند.
-3همگرایی اجتماعی :ایجاد فضای ســالم برای گفتگو ،ایجاد رابطه بین
کشورها که درنتیجه موجب کاهش تنش های فرهنگی و افزایش همگرایی
اجتماعیمی گردد.
-4کســب دانش و مهارت جدید :ارتباط اینترنتی به گســترش و تقویت
مهارت های اجتماعی کمک می کند.
شبکه هایاجتماعی
به مجموعه ای از افراد که به صورت گروهی دو یا چندنفره با یکدیگر تبادل
مطالب دارند و در مواردی مانند اطالعات نیازمندی ها ،فعالیت و افکار خود را
به اشتراک می گذارند شبکه های اجتماعی گویند .نکته :در ایران به دلیل کمبود
و یا نداشــتن محتوای فاخر و غنی در فضای مجازی ،مردم بیشــتر در زمینه
سرگرمی و خبری از فضای مجازی استفاده می کنند تا موضوعات علمی و فنی.
شبکه های اجتماعی مجازی جدید از وب سایت های اینترنتی هستند که در این
وب سایت ها کاربران حول محور مشترکی به صورت مجازی کنار هم قرار گرفته
و جماعت های انالین یا برخط را تشکیل می دهند .درواقع ،شبکه اجتماعی،
شبکه ای متشکل از افراد و گروه ها و ارتباطات بین ان هاست و در این خصوص،
گرایش به سایت های اجتماعی در سراسر دنیا همچنان رو به رشد است.استفاده
بهینه و درست از اینترنت و فضای مجازی برای انجام کارهای علمی و پژوهشی
و کسب وکار هرگز به معنای اعتیاد به ان نیست .امروزه حتی در ارائه خدمات
مشاوره و روان شناختی از اینترنت استفاده می شود.
عادت مزمن به اینترنت
عادت مزمن به اینترنت (اعتیاد اینترنتی) ،عادتی رفتاری و غیرشیمیایی است
که تعامل انسان با رایانه (کامپیوتر) را دربر می گیرد .از انجایی که لفظ اعتیاد بیشتر
تداعی کننده اعتیادهای سنتی همچون اعتیاد به الکل ،نیکوتین ،مواد مخدر و قمار
است؛ اما اعتیاد از طریق اینترنت با شکل جدی روبرو شده است.
گسترش رایانه های شخصی و افزایش اتصال به اینترنت شامل اعتیاد به انواع
بازی های گپ ،هرزه نگاری ،قمار انالین و خریدهای اینترنتی می شود .اعتیادهای
رفتاری همچون اعتیاد به شبکه اینترنت می توانند باعث تخریب سالمت روابط
احساسات و سرانجام روح و روان فرد گردد .عادت به اینترنت و فضای مجازی
بسیار خزنده است و تبعات ویرانگر ان در بلندمدت اشکار می شود.
اعتیاد به اینترنت از مواردی است که بحث های زیادی درباره ان صورت گرفته و
می گیرد؛ به طوری که اگر فردی متوجه شد که قادر نیست یک روز را بدون استفاده
از اینترنت سپری کند شکی نیست که به استفاده از اینترنت معتاد شده است (البته
که مراتب و درجات مختلفی برای این کنش فردی متصور هست).
انواع عادت های اینترنتی
-1بازی های اینترنتی %70 :از اعتیاد به اینترنت
را انواع بازی های انالین تشکیل می دهند.
-2اعتیاد به ارتباط های اینترنتی :شامل حضور
در شبکه های اجتماعی ،چت و تاالرهای گفتگو
اســت .افرادی که دچار اعتیــاد به گپ زدن و
گفتگوی اینترنتی می شوند معموال بیش ازحد
دچار روابط اینترنتی هستند .به ظاهر ،مبتالیان
به این بیمــاری دائم در اینترنت دنبال اســم
خودشانمی گردند.
-3استفاده های پورنوگرافی :در این حالت فرد
مدام در اینترنت به دنبال تحریکات جنسی است.
-4اعتیــاد به جمع اوری اطالعات :در این نوع
اعتیاد ،فرد شیفته غنای اطالعات وب می شود
و جســتجوی بیش از اندازه بــرای جمع اوری
اطالعات از پیامدهای این شیفتگی است.
دورهجــدید| شماره37
79
نمایشگاه
اجتماعی
گفتگـــو
گزارش
گزارش
یادداشت
یک دقیقه بیشتر در
ستاره باران «اپرا» میان لرزش های
گاه و بی گاه تهران!
رستوران اپرا در روزهای پایانی پاییز نودوشش در جشنواره سه روزه یلدایی خود میزبان جمع کثیری از هنرمندان مطرح کشور و مردم بود .این جشنواره که با
همراهی برندهای زیروبم ،همراز ،بنتلی ،رزلند و مالصدرا اتفاق افتاد ،شامل حافظ خوانی ،موسیقی زنده ،قرعه کشی ،گفتگو و به جا اوردن اداب و رسوم یلدا بود.
میزبان داریم تعریفی!
مجید اخشابی با انتشار پستی
در صفحه مجــازی اش مراتب
تقدیر و تشکر از حضور و همراهی
عزیزان را اینگونه بیان کرد« :به
مدد و با شکر حضرت دوست از
جشنواره ســه روزه یلدایی «اُپرا»
خاطرات بسیار خوبی به یادگار ماند
که بر خــود الزم می دانم از همه
عزیزانی که به اُپرا افتخار میزبانی
دادند تقدیر و تشکر کنم؛ باالخص هنرمندان ارجمند سرکارخانم ها :رزیتا غفاری و مونا
برزویی و همسران فرهیخته و مهربانشان؛ جنابان اقایان احمد پورمخبر (فرزند و عروس
محترمشان) ،جلیل فرجاد ،جعفر دهقان ،مهرداد فالحتگر ،ارشا اقدسی ،ناصر قوام پور؛
همچنین همراهان و همکاران ارجمند در برگزاری مراسم جناب اقای احسان امامی فرد
مدیرفروش بنتلی و جناب خلیل معدل مدیرعامل محترم بنتلی گروپ ،جناب اقای
غالمی مدیرعامل محترم هلدینگ مالصدرا ،رزلند و همه عوامل و کارکنان زیروبم و
مهراواهنر و کادر تالشگر رستوران اپرا.
80
زیر و بم
رعدوبرق ،اوج نیایش ابر است...
مراسم حافظ خوانی از رسوم قدیمی و جذاب ،در اپرا با حضور ناصر قوام پور برگزار شد؛
همراه با ناصر قوام پور ،گوینده پیش کسوت رادیو تفالی به حضرت حافظ زده و صدای
دلنشین ایشان برای دقایقی فضای معنوی را بر این محفل هنری حاکم کرده بود.
امکان تماشای انالین و دانلود «جشنواره یلدایی اپرا» با نصب اپلیکیشن
بارکدخوان و اسکن بارکدهای ذیل:
نمایشگاه
اجتماعی
گفــتگو
گزارش
گزارش
مجید اخشابی :باید تحمل کرد
و گذاشت و گذشت
جلیلفرجاد:
انرژی مثبت
مردم ،بهترین
اتفاق پاییزی
من بود
جذاب ترین خاطره پاییز 96
سالموخوشامدگویی
خدمت شما و مخاطبین عزیز سالم عرض
می کنم .امیدوارم که همه با گذر شب یلدا ،یک
اغاز بسیار دلپذیر برای زمستان را شروع کرده
باشند و ان شاهلل در انتظار یک زمستان بسیار
دلچسبوپرنعمتهستیم.
جشنوارهیلداییاُپرا
خدا را شــکر می کنیم که توانستیم با یک
برنامه ریزی خیلی خوب ،یک اخر هفته یلدایی
را بــرای مخاطبینمان رقم بزنیم که با حضور
هنرمندان خیلی خوب و ارزشمند ،حافظ خوانی
و همراهی برخی از برندها برگزار شــد و یک
برنامه قرعه کشی هم داشتیم که برای اولین
برند بنتلی با اُپرا تلفیقی حاصل کرد که منجر
به این شد که هرشــب به قید قرعه هدایای
نفیسی را به مخاطبین و نیز هنرمندان تقدیم
کنیم و فکر می کنم خاطره خیلی خوبی برای
عزیزانی که تشریف اوردند و همچنین برای ما
باقیماند.امیدواریمکهبتوانیماینسنتوبرنامه
قرعه کشی را هر هفته داشته باشیم و هدایایی را
تقدیممخطبینکنیم.
جذاب ترینخاطرهپاییز1396
خداراشکرپاییزخیلیخوبیبود،منسفرهای
خیلی خوبی داشتم .خاطرات شب هایی که با
هنرمندان سپری می کنیم جذابیت های خاص
خودشرادارد.اینایامرامشغولمطالعهوتحقیق
هستم که خو ِد این موضوع مجموعه خاطراتی
برای من رقم زد که برای انجام ان ،کار تا پاسی
از شب را تجربه می کنم.
تالش هاوتحقیقاتمقطعدکتری
اینمقطعدیگرشوخی بردارنیست(بالبخند)،
ضمن اینکه شما باید یک تز ،یک تفکر و یا یک
ایده ای را بپرورانیــد و ان را ارائه دهید و اثبات
کنید .در این زمینه دیگر کسی نمی تواند کمک
کند؛ به جز خو ِد شخص که باید واقعا تحقیق و
تالش کند .من واقعا خدا را شــکر می کنم که
این تالش ها موجب می شود چند کتاب بیشتر
بخوانم ،با اساتید بیشتری گفتگو کنم و بیاموزم.
این کار با تمام ســختی هایش برای من یک
موهبتاست.
کارهایجدید
جدیدا یکی از اثارم به نــام «انتخاب من»
به عنوان تیتراژ برنامه سیمای خانواده از شبکه
1سیما درحال پخش است که ان را به صورت
مجازی در ســایت و کانال رسمی مان و البته
سایت هایمعتبروخبرگزاری هایدیگرمنتشر
کردیم که کار شاد و مفرحی است.
جامعه باید پویایی ،نشاط و امید خودش
راداشتهباشد
بخشی از وقایعی مانند زلزله که برای بشر
پیش می اید ،یک مشکل شخصی و موضعی
نیست ،مشکلی است که برای خیل کثیری از
جمعیتبه وجودمی ایدوبه هرحالمی توانتمام
همدردی ها و کارهای الزم را حتی در خفا انجام
دادوبه نظرمی رسدکههزارانبرابربیشتروبهترو
ارزنده ترازوقتیاستکهباگفتگوومصاحبهتوام
شود .اگرچه به قول سعدی بزرگ« :چو عضوی
به درد اورد روزگار /دگر عضوها را نماند قرار»؛
ولی من اعتقاد دارم که جامعه باید ان پویایی و
نشاط و امید خودش را داشته باشد و وقتی که
ادم زمین می خورد باالخره باید بلند شود .اینکه
بخواهیم خیلی در این مصیبت دست وپا بزنیم و
غرقشویمبهنظرمنمناسبحالفعلیجامعه
ما نیست و نباید به گونه ای به این قضیه دامن
بزنیم که از میزان سطح امید در جامعه کاسته
شــود .به هرحال این بالیا واقعا سخت است و
تحمل ان برای هم وطنان کرمانشــاهی واقعا
دشوار بود که شاید فقط از عهده این قوم غیور
برمی امد.درکل،اعتقاددارمکهبایدتحملکردو
گذاشتوگذشت.
دو نمایش روی صحنه داشــتم که هر شــب بعد از اجرا،
انرژی مثبتی که از تماشاگران به من منتقل می شد برایم خیلی
جذاب بود .من نمایش را دوســت دارم و می خواهم همیشه
روی صحنه باشم.
کارهای جدید در زمستان 96
سریال هفت قســمتی به نام «تالطم» را بازی کردم که
اماده پخش است .اکنون هم درحال تمرین یک نمایشنامه
به نام «میرمهنا» هستم که قرار است بهمن ماه در تاالر اندیشه
حوزه هنری اجرا شود.
اگر یک پاک کن زمان داشتم...
تمام ان لحظاتی که افکار منفی داشتم و در مورد دیگران
بد فکر کردم ،قضاوت کردم ،نگاه بد داشتم یا غیبت کردم و به
مردم لبخند نزدم را پاک می کردم که یادم نرود باید در زندگی
به همدیگر لبخند بزنیم و شادی و مهر هدیه بدهیم.
باید جسارت عذرخواهی کردن داشته باشیم
موقعی که زلزله امد ،بچه هایم مارال و مونا ،خیلی اصرار به
ترک خانه داشتند و من مخالفت کردم و گفتم دیگر تمام شده
است؛ اما با اصرار همسرم و همسر مارال ،قبول کردم که به
خیابان برویم .بعد از چند دقیقه به خودم امدم و فهمیدم چه
اشــتباهی کردم؛ من باید در ان لحظه احساس بچه هایم را
درک می کردم که اگر قرار است اتفاقی بیفتد بهتر است باهم
باشیم .فردای ان روز از فرزندانم عذرخواهی کردم و در پی ان
خیلی به ارامش رسیدم .ما باید در هر سنی که هستیم جسارت
داشته باشیم که اشتباه خودمان را اعالم کنیم؛ نه اینکه گرفتار
غرور و منیت شــویم .باید بامحبت تر به همدیگر نگاه کنیم
و همدیگر را دوســت داشته باشیم؛ چون فقط مهر و محبت
می ماند« .دنیا همه هیچ و اهل دنیا همه هیچ /ای هیچ برای
هیچ بر هیچ مپیچ»
انار زیبایی بسیاری دارد
انار را خیلی دوســت دارم .میوه خوبی اســت؛ هم برای
سالمتی و شــادابی پوست مفید است و هم خوردن و دیدن
ان لذت بخش است .دانه های انار که خداوند ان ها را به شکل
هندسی منظمی چیده است ،زیبایی بسیار دارند که ما باید همه
زیبایی های خداوند را با چشممان ببینیم .ان شاءهلل که در تمام
لحظات زندگی چیزهای خوب ببینیم.
کالم پایانی
ان شاهلل که هرجا هستید ،تنتان سالم و دلتان شاد باشد و
همدیگر را دوست داشته باشید.
دورهجــدید| شماره37
81
نمایشگاه
گزارش اجتماعی
گزارش
یادداشت
مونا برزویی :هنوز مواظبم
دانه ارزو را دور نیندازم!
بردن چیزی با خود از پاییز به زمستان
فکر می کنم شخصًا سرفه های این هوای الوده را به همراه خودم خواهم برد.
دانه ارزو در دل انار!
بردن چیزی با خود از پاییز به زمستان
ان شاءهلل خیر و برکتش را با خودم می برم.
نگاهمثبت
خوبی یلدا این است که همیشه یک جمع گرم خانوادگی را به یاد ادم می اندازد.
ِ
من انار خیلی دوست دارم ،مادربزرگم از بچگی به ما می گفت در هر اناری یکی از
دانه ها ،دانه ارزو است و وقتی که دارید انار را دانه می کنید مواظب باشید این دانه
هدر نرود و ما با این فکر ،همه حواسمان به این بود که دانه ای از انار هدر نرود .بعد
که بزرگ شدم فهمیدم چه فلسفه ای پشت این موضوع بوده؛ ولی بااین حال ،هنوز
هم وقتی انار پوست می کنم مواظب هستم دانه ارزو را دور نیندازم.
امیدوارم بعد از گذر زمســتان ،تابستان پربرکتی داشته باشیم .درست است
که شروع ان با بهار است؛ اما خشکسالی و بارندگی کم پاییز و زمستان امسال
مقداری نگرانم کرده اســت و برای همین امیدوارم که در تابستان سال اینده
مشکل کم ابی نداشته باشیم .بیایید نگاه مثبتی به موضوع داشته باشیم ،ان شاءهلل
که الودگی هوا هم زودتر رفع می شــود و همین خوبی و یمن شــب یلدا به
فصل های بعد هم منتقل می گردد.
ان لحظه من میهمانی بودم و با چند نفر از دوستان در ایوان ایستاده بودیم
که یک دفعه دیدیم زمین می لرزد .ابتدا فکر کردم سنگینی ما است که بالکن
می لرزد؛ اما بعد همه به همدیگر نگاه کردیم و فهمیدیم زلزله امده است.
از دوره جوانی ،قسمت حافظ خوانی شب یلدا برای من از همه چیز جذاب تر
است؛ حتی اگر انار هم نخورم ولی فال حافظ را قطعا می گیرم (با خنده).
هنگام وقوع زلزله
زلزله خیلی من را نترساند!
متاسفانه خبرهایی که از شهرهای مختلف می شنوم واقعا تکان دهنده
است و اذیت می شــوم .هر کسی در سطح وسع خودش کمک می کند؛
ولی صدمه ای که ان ها خوردند واقعا قابل جبران نیســت و این برای من
تصویر خیلی غم انگیزی است .البته خودم هیچ وقت این تجربه را نداشتم
و هنــگام زلزله اخیر هم همه عزیزان کنارم بودند و فکر کردم اگر همه
با هم باشــند اشکالی ندارد و درحقیقت من را خیلی نترساند .در راه دیدم
خیلی ها از ترس در خیابان ایستاده بودند و تا صبح در خیابان بودند؛ ولی
مــن راحت خوابیدم و گفتم اگر چیزی قرار اســت پیش بیاید نمی توان
جلوی ان را گرفت.
با این کلمات یک جمله بسازید :اُپرا ،زیروبم ،همراز ،شب یلدا
درست است که من ترانه می نویسم؛ ولی کار سختی است .اولین کلمه ای
که با شنیدن این عباراتی که گفتید به ذهنم می رسد؛ اقای اخشابی هستند و
کبُعدی نیستند و در رشته های مختلف در زمینه
این نشان می دهد که ایشان ت
هنر و فرهنگ دوست دارند فرهنگ سازی کنند و حرکت های فرهنگی هنری
شایسته ای هم در این زمینه انجام داده اند.
82
رزیتا غفاری :خوردن انار
را فراموش می کنم؛ اما
حافظ خوانی را نه!
زیر و بم
جذاب ترین قسمت شب یلدا
ارزوی سالمتی و خوشی
برای ان دســته از عزیزانی که دچار زلزله شده اند ،در هرجای این کشور که
هستند ارزوی ســامتی دارم .به هرحال همه ما ایرانی هستیم و دل هایمان
به هم گره خورده اســت و اروزی ســامتی هم وطنانم را دارم و ان شاءهلل که
خوشی هایشان در این شب ها پایدار باشد .امیدوارم در سال اینده کمتر حوادث و
اتفاقات پیش بینی نشده را شاهد باشیم.
ن
بازی نقاب ها در بندر ترکم
من همیشه گزیده کار بودم؛ ولی اخیرا تعداد کارهای پیشنهادی کمتر شده
و من هم کمتر کار می کنم .سریالی به نام «بازی نقاب ها» کار اقای حسن پور
و اقای مهمام را در دســت تولید دارم که به نظر خودم ان شاءهلل سریال خوبی
خواهد شد و از شبکه دو پخش می شود .قرار است به بندر ترکمن برویم و در
این فیلم نقش یک خانم ترکمن را دارم که نقشی متفاوت است و خودم خیلی
این کار را دوست دارم.
کالم پایانی
به جناب اقای اخشابی به خاطر این محفل گرمی که مسبب ان بودند تبریک
می گویم .ان شاءهلل که خداوند به ایشان برکت و روزی بدهد و خوان نعمتشان
همیشهگستردهباشد.
نمایشگاه
گزارش اجتماعی
گزارش
احمدپورمخبر:
پول پیدا می شود
جان پیدا نمی شود!
عشق
در این دنیا عشــق حقیقی ست ،تو مجازی مگیر /این دم شیر است ،تو به
بازی مگیر
فضای مجازی
رابطه ام با دنیای مجازی خوب است .شاعر می گوید :روزگار با تو نساخت ،تو
با روزگار بساز ،جهاد سازندگی باش!
حس ورود به عرصه هنر
باید خدا را شکر کرد .هرچه داریم از خداوند داریم.
سرقت نحس!
دو فیلم تلویزیونی بازی کرده بودم که منتشر نشد .جدیدا فیلمی به نام «سرقت
نحس» را بازی کرده ام .نقشم هم بد نبود و باالخره خواستیم حالی به خلق اهلل
بدهیم و ان ها را شاد کنیم.
جایگاه کسی که مردم را شاد می کند
در ایام قدیم ،یک نفر نزد پیامبر می رود و می پرسد ثواب چیست؟ رسول خدا
(ص) می فرمایند اگر در جمعی چند نفر ناراحت ،شاکی از خودشان و غرق ماتم
نشسته باشند و کسی نزد ان ها اید و شادشان کند و بخنداند ،جایش در بهشت
است .ان چند نفر هم که خیلی غمگین و گرفتار بودند با او شاد شدند و خداوند
هم کارشان را درست کرد و گره از مشکالتشان باز کرد.
کالم پایانی
امیدوارم که همیشه ملت ایران ،دختران و پسران گلم ،همه تندرست و دلشاد
باشند .در این دوره زمانه فقط تندرستی حرف اول را می زند؛ از قدیم گفته اند پول
پیدا می شود ،جان پیدا نمی شود! کسی که خداشناس باشد خداوند نمی گذارد
لنگ بماند و این برای همه اثبات شده است .ان شاهلل شما هم موفق و موید و
منصورباشید.
جعفردهقان:
بهانجیرهاوپسته ها
پاتک می زدم!
یک دقیقه ای که خیلی از دل ها را به هم نزدیک می کرد
پاییز هم مثل همه فصل ها ،زیبایی خاص خودش را دارد .برگزاری مراسم
شــب یلدا در اخرین روز پاییز نشان می دهد که ما سنت های دیرین خودمان
زمان قدیم
را حفظ کرده ایم و این خیلی ارزشــمند است .من شب های ِ
یلدای ِ
را هیچ وقت فراموش نمی کنم؛ همیشــه این مواقع ،برف و سرمایی بود و در
هر خانه ای یک کرســی وجود داشت که بزرگ ترها و خانواده ها همه دور ان
می نشستند و به شاهنامه خوانی ،حافظ خوانی و گپ زدن می پرداختند .درست
است که فقط یک دقیقه بیشتر از بقیه روزهای سال است؛ اما همین یک دقیقه
خیلی از دل ها را به هم نزدیک می کرد .ما ســنت های دیگری هم مانند عید
نوروز ،چهارشنبه سوری و نیز اعیاد مختلفی داریم که نباید ان ها را فراموش کنیم
و باید همیشه همدل و به یاد همدیگر باشیم.
اجیل موردعالقه شب یلدا
من همیشه انجیر و پسته را خیلی دوست داشتم و گاهی هنوز مراسم را شروع
نکرده بودند من نیمی از ان را پاتک زده و در جیبم ریخته بودم (با خنده).
یلدای دور از خانواده
«سر دلبران»
ما سال گذشته ،شب یلدا در یزد و درحال کار بر روی سریال ِ
بودیم .درست است که کنار خانواده نبودیم و در کنار فامیل و خانواده ،ادم یک
حس وحال دیگری دارد؛ اما بچه های گروه در همان جا دور همدیگر جمع شدند
و شب یلدایی را برگزار کردند .این را هم باید یادمان باشد که این روزها ،مردم
قسمت هایی از کشورمان مانند کرمانشاه ،زلزله زده هستند و این شب ها را ندارند
و نباید ان ها را فراموش کنیم.
با این کلمات یک جمله بسازید :انار ،یلدا ،همراز
شــب سال ،شب یلداســت که همه دور هم نشسته اند و رازهای
زیباترین
ِ
خودشان را با خوردن انار دور کرسی برای همدیگر بازگو می کنند.
دورهجــدید| شماره37
83
سالمت عمومی
زگیل
و درمان ان
افسانه گودرزی ،دکتر داروساز
زگیل یک نوع تومور خوش خیم پوستی
اســت که در اثر الودگی با ویروسی به نام
«پاپیلومای انسانی» ایجاد می شود.
انواع زگیل
درمان زگیل
بسته به سن و نوع زگیل ،درمان ها متفاوت است.
ترکیبات حاوی اسیدسالیسیلیک :این ترکیبات به صورت محلول
و چسب وجود دارند و هفته ها به این درمان احتیاج است .این ترکیب در زگیل
صورت کاربرد ندارد؛ چون باعث کاهش یا افزایش رنگدانه پوست می شود.
کرایوتراپی :نیتروژن مایع است که در دمای بافت تا 70درجه کاهش
می یابد و با تفنگ کرایو یا سواپ پنبه ای صورت می گیرد و نسبت به استفاده از
اسیدسالیسیلیک ،دفعات درمان کمتری دارد .درد ،تاول و تغییر رنگدانه پوست
از عوارض ان است.
زگیل تناسلی :درمان این نوع زگیل مشکل تر است .این زگیل باید در
هر دو جنس ،مرد و زن ،معاینه شود .برای این نوع زگیل ،گاهی داروی پدوفیلین
به صورت هفتگی و موضعی در منزل تجویز می شو د و گاهی منجمد کردن و یا
استفاده از لیزر در درمان استفاده می گردد.
ایمونوتراپی :در این روش ،سیســتم ایمنی بدن را در منطقه زگیل
تحریک کرده و واکنش ایمنی بدن باعث از بین رفتن زگیل می شود.
سوزاندن یا برق (کوتر کردن) :این روش طی یک مرحله زگیل را
از بین می برد که ایجاد جوشگاه می کند و دردناک است.
درمان هایگیاهی
سیر :سیر خام را روی زگیل قرار داده و اطراف زگیل را با پماد زینک اکسید
چرب کنید .روزی دو بار تا یک هفته این کار انجام شود.
انجیر :صمغ انجیر ،ماده سفید و سوزاننده ای است که به واسطه انزیم های
موجود در ان سبب تحلیل بافت زگیل می شود.
مامیران :گیاهی است که در جلوگیری از بیماری های ویروسی موثر است.
شیره گیاه مامیران را به نسبت مساوی با عسل یا با گلیسیرین مخلوط کرده
و روی زگیل بمالید .شــیره گیاه مامیران سمی است و نباید روی مناطق باز و
خراش ها استعمال شود.
84
زیر و بم
زگیل معمولی :اطراف ناخن ،روی انگشتان و پشت دست وجود دارد و
معموال در محل خراشیدگی ایجاد می شود؛ به طورمثال ،جویدن ناخن یا کندن
گوشه های ناخن ایجاد زگیل می کند.
زگیل کف دست و پا :تعداد این نوع زگیل ،زیاد و دسته ای است و معموال
برجسته نمی شود؛ چون فشار حاصل از راه رفتن روی کف پا باعث صاف و پهن
شدن ان می شود و ممکن است دردناک باشد.
زگیل صورت :کوچک تر بوده و تعدادش زیاد است و در کودکان بیشتر
دیده می شود.
زگیل تناسلی :کوچک و صاف است؛ ولی ممکن است باریک و بلند هم
باشــد .این نوع زگیل ،زبر و پوسته پوسته نیست .احتمال اینکه این نوع زگیل،
ویروس را به دست و پا منتقل کند کم است.
عوامل ایجاد زگیل
الف) خوردن گوشه ناخن و کندن پوست کنار ناخن.
ب) زگیــل پا در اثر پابرهنه راه رفتن در محل هایی که دیگران نیز پابرهنه راه
می روند به وجود می اید.
ج) در کسانی که از اتاق دوش جمعی استفاده می کنند ،احتمال شیوع زگیل پا
وجود دارد.
د) زگیــل دســت در قصاب ها و افرادی که گوشــت حمــل می کنند و در
کمک مکانیک هابیشتردیدهمی شود.
ز) ضعف سیستم ایمنی افراد را مستعد بیماری های ویروسی مانند زگیل می کند.
تفاوت میخچه و زگیل
عامل زگیل ویروس است؛ اما میخچه ناشی از وجود فشار در یک قسمت
از کف پا است.
زگیل به مرور زمان زیاد می شود.
روی سطح زگیل نقاط سیاه دیده می شود.
نظم خطوط پوست در زگیل از بین می رود.
زیــبایی
روش های بازسازی پستان بعد از عمل جراحی ماستکتومی
دکتر حمیدرضا علیزاده اطاقور
دانشیارگروهجراحیوعضوهیئت
علمیدانشگاه
یکی از مهم ترین و شایع ترین سرطان های رایج در
بین بانوان ،سرطان پستان است که در مراحل ابتدایی
بیماری و قبل از منتشر شدن (متاستاز) به سایر اعضای
بدن به نحو مطلوبی می تواند درمان شود .جراحی رایج
برای سرطان پستان برداشتن بخشی از بافت پستان و
یا تمام پستان و به همراه غدد لنفاوی زیر بغل است.
روش های بررسی انتشار سرطان
بسته به وسعت درگیری بافت پستان و نیز مرحله
بیماری ،روش های جراحی متفاوتی وجود دارد .برای
مرحله بندی پســتان از روش های مختلفی همچون
سونوگرافی ،سی تی اسکن ،اسکن هسته ای ،ام ارای و...
در کنار معاینه بالینی دقیق و بر حســب مورد استفاده
می شــود .همچنین از تست های کبدی و تست های
خونی دیگر برای بررسی انتشار سرطان در بدن کمک
گرفتهمی شود.
بازسازی بافت برداشته شده
یکی از نگرانی های مهم بانوان بعد از ابتال به سرطان
پستان ،بازسازی اینده بافت برداشته شده است.
امروزه بسته به وسعت برداشته شدن بافت پستان
و به کمک جراحان فوق تخصص جراحی پالستیک
و زیبایی ،روش های بســیار متنوعی برای بازســازی
پستان وجود دارد که بر حسب مورد و ازجمله ترجیح
خود بیمار ،نوع تکنیک جراحی انتخاب می شود؛ مثال
در موارد برداشــت کامل بافت پستان و بعد از کامل
شدن دوره های رادیوتراپی و شیمی درمانی ،می توان از
بافت چربی شکمی بیمار در ناحیه پایین ناف به همراه
عضله شکمی و عروق خون رسانی کننده به این قسمت
جهت بازسازی به نحو بسیار مطلوبی استفاده کرد که
اصطالحًا فلپ عضله مستقیم شکمی گفته می شود.
همچنین از عضالت ناحیه قفســه سینه به همراه
پوست روی ان ها نیز می توان به تنهایی یا در ترکیب با
پروتز پستان استفاده کرد.
در مراحل ابتدایی سرطان پستان می توان در شرایط
خاصی ،در همان زمان برداشت پستان ،بازسازی پستان
را نیــز هم زمان انجام داد .مقــاالت داخلی و خارجی
زیادی توســط بنده در این زمینه به چاپ رسیده است
که عالقه منــدان می توانند از طریق اینترنت به ان ها
دسترسی پیدا کنند .
پوستی زیبا با سرم ویتامین Cخانگی
ویتامین Cبه دلیل خاصیت انتی اکســیدانی اش ،نقش
اساسی در سالمتی پوســت دارد .سرم های ویتامین C
موجود در بازار تا حدودی گران قیمت هستند؛ اما در ترمیم
و بازســازی سلول های پوستی و درنتیجه جوان ماندن و
سالم نگه داشتن پوست اثرات قا بل توجهی دارند .پوست ما
با افزایش سن و تغییرات دیگری که در بدن رخ می دهد
برای ســالم ماندن نیاز به کمک دارد .این سرم نیرومند
برای تحریک فرایند کالژن ســازی ،کاهش جای زخم
و چین وچروک پوســت ،محافظت در برابر اشــعه ،UV
برطرف کننده لکه های پوســتی و روشن کنندگی پوست
مفید است .ویتامین Cرا باید فقط به شکل پودر ان تهیه
کرد؛ زیرا این نوع ویتامین Cتا زمانی که با پوست برخورد
نکرده ،فعال نمی شود و قبل از مصرف ،خاصیت خود را از
دست نمی دهد.
مواد الزم برای تهیه سرم ویتامین C
پودر ویتامین 1 :Cقاشق چایخوری
اب مقطر (اب تصفیه شده) 1 :قاشق چایخوری
ژل الوئه ورا 1 :قاشق غذاخوری
روغن داخل کپسول ویتامین ( Eاختیاری)1/4 :
قاشقچایخوری
روش تهیه:
در کاسه کوچکی پودر ویتامین Cرا با اب مخلوط کنید تا پودر ویتامین کامال در اب
حل شود؛ سپس ژل الوئه ورا و روغن ویتامین Eرا به ان اضافه کنید.
سرم را در یک شیشه تیره بریزید و به مدت 1تا 2هفته در یخچال نگهداری کنید.
روش مصرف:
هر شب قبل از خواب ،صورت خود را بشویید ،مقدار کمی از این سرم را روی صورتتان
بمالید و بعد با کرم مرطوب کننده ،پوست خود را مرطوب
کنیــد .هنگام صبح قبل از بیرون رفتن از منزل یا قبل از
ارایش کردن ،صورت خود را ابکشی نمایید.
نکات مهم:
قبل از هربار مصرف ،شیشه سرم را به ارامی تکان دهید.
به دلیل وجود تشعشــعات خورشید در روز ،نباید از سرم
ویتامین Cدر روز استفاده کرد.
رنگ پودرهای ویتامین Cکه در داروخانه ها به فروش
می رســند با هم تفاوت دارند و همین امر رنگ و غلظت
سرم های تهیه شده را تحت تاثیر قرار می دهد .ممکن است
سرم بعضی ها صورتی شود و برخی دیگر سفید یا نارنجی.
این سرم باید به صورت تازه مصرف شود تا اثرات مفید
خود را بر روی پوست اعمال کند .تقریبا یک تا دو هفته بعد
از تهیه ،می توان از ان اســتفاده کرد؛ زیرا بعد از این مدت
رنگ PH ،و نیز غلظت سرم ،بسته به نوع پودر ویتامینی
که استفاده شده ،تغییر می کند.
سرم ویتامین Cباید 3=PHداشته باشد .شما می توانید
از کیت های تست PHبرای چک کردن سرمی که تهیه
کرده اید استفاده کنید .تغییر PHسرم اثرات مضری برای
پوست دارد؛ بنابراین توجه به این نکته قبل از مصرف ضروری است.
برای نتیجه مثبت گرفتن از این روش ،باید حداقل به مدت 3ماه از این ســرم
استفادهکنید.
اگر هنگام اســتفاده از این سرم ،احساس خارش در پوستتان داشتید ،مقدار پودر
ویتامین Cرا در روزهای ابتدایی کاهش دهید ( 1/4تا 1/2قاشــق چایخوری) و به
مرور و در هفته های بعدی مقدار ان را اضافه کنید.
دورهجــدید| شماره37
85
روان شناسی
خطاهای شناختی
در شماره قبل اشاره کردیم که یکی از مراحل تغییر دادن احساسات ناخوشایند ،شناسایی
خطاهای شناختی افکار است .انچه رخ می دهد این است که در موارد بروز اضطراب ،افسردگی
یا افزایش فشارهای محیطی ،تعبیر و تفسیر فرد از محیط بیشتر از انکه مطابق با واقعیات
موجود باشد ،بر مبنای تفسیر و تعبیرهای توام با خطاهای شناختی صورت می گیرد که در زیر
به معرفی مختصری از برخی از ان ها می پردازیم.
01
02
03
04
05
06
07
انواع خطاهای شناختی
پیش گویی :فرد سعی می کند وقایع مربوط به
اینده را حدس بزند.
ذهن خوانی :فرد تصور می کند که از افکار
طرف مقابل اطالع دارد.
برچسب زدن :فــرد یک ویژگی کلی را به
خود یا دیگران نسبت می دهد.
دســت کم گرفتــن جنبه هــای
مثبت :فرد معتقد اســت دستاوردهای
مثبــت خودش یــا دیگــران ناچیز و
بی ا همیت ا ند .
فاجعه سازی :فرد وقایع رخ داده در گذشته یا
احتماال اینده را خیلی دردناک و غیرقابل تحمل
ارزیابیمی کند.
تفکر دوقطبی :فرد همه چیز را به صورت همه
یا هیچ می بیند و حد وسطی برای ارزیابی وقایع
یا افراد متصور نیست.
تعمیم افراطی :فــرد صرفًا با تکیه بر یک
راه هایی جالب برای رسیدن
به ارامش ذهنی
پناهگاه بسازید
08
09
10
11
12
13
اتفاق خاص ،نتیجه را به تمام موارد مشابه تعمیم
می دهد.
بایدها :فرد وقایع را بر مبنای اینکه چگونه باید
باشند ،تفسیر می کند نه اینکه واقعًا چگونه اند.
فیلتر منفی :فرد منحصرًا بر جنبه های منفی
وقایع تمرکز می کند.
شخصی سازی :فرد اتفاقات ناخوشایند را
به صورت اغراق امیزی به خود نسبت داده و خود
را مقصر می داند.
مقصر دانســتن :فرد دیگران را مســئول
احساسات ناخوشایند خود می داند و مسئولیت
خود را نمی پذیرد.
استدالل هیجانی :فرد اجازه می دهد که
احساساتش ،تغییر وقایع را هدایت کنند.
برخورد قضاوتی :فرد به جای توصیف وقایع
و افراد ،ان ها را به صورت سیاه و سفید ارزیابی
می کنــد( .خوب و بد )...و معیارهای قضاوت او
بیشترسلیقه ایاست.
دکتر مریم حاجی لو
پزشکوکاندیدایتخصصی
روان شناسیسالمت،مدرسدانشگاه
برگرفته
از کتاب «از
حال بد به
حال خوب»
نوشتهدکتر
دیوید برنز
شعر بخوانید
نویسندگان و ترانه سرایانی هستند که می توانند با قلمشان موجب رویاپردازی شما
شوند .اصوال درک مفهوم اشعار ،ساده است و به راحتی می توانید مفاهیم مثبت و منفی
موجود در ان ها را تشخیص دهید.
با خواندن اشعار ،قادر به تمرکز و غرق شدن در جهان دیگری خواهید بود؛ گاهی
این ،همه ان چیزی است که نیاز داریم.
قسمت کوچکی از خانه را برای خود جدا کرده و چیزهایی که خوشحالتان می کند
را در ان قرار دهید؛ این چیزها می تواند شمع ،گل ،کتاب ،بالشت یا هر چیز دیگری
باشد که احساساتتان را برمی انگیزد .این مکان قرار نیست لزوما بزرگ باشد و مقیاس
ان به سلیقه شما بستگی دارد؛ هرچند هرچه کوچک تر باشد احساسی مانند پیله ای خلق کنید
منظور از خلق کردن ،ساخت یک چیز «زیبا» نیست؛ منظور ساخت هر چیز ممکن
دنج و گرم را به همراه دارد.
هر روز ،هر زمانی که میسر شد به مدت 15دقیقه در این پناهگاه بمانید تا از ذهنتان است .یک بوم نقاشی تهیه کنید و چند لباس کهنه بپوشید ،به هیچ چیز فکر نکنید و
فقط نقاشی کنید.
محافظتکنید.
همچنین می توانید پروژه های تهیه وسایل از مواد بازیافتی را در منزل انجام دهید؛
نفسعمیقبکشید.
از شبکه های اجتماعی دل بکنید؛ مگر اینکه بخواهید از ان ها به منظور مراقبت از فقط کافیست در اینترنت چند ویدئوی اموزش ان را مشاهده کنید.
وقتی چیزی را خلق می کنید ،در ان زمینه یک کیمیاگر می شوید؛ این یعنی چیزی
خود استفاده نمایید.
جادویی و شگفت خلق کرده اید.
در این مکان لباس موردعالقه خود را بپوشید.
خیلی از ما اســتعدادهای درونی مان را نادیده می گیریم؛ چون به شــدت درگیر
چای را بو بکشید ،مزه ان را با زبانتان حس کنید و از گرمای ان لذت ببرید.
نرمی بالشــت را لمس نموده و به اهدافتان فکر کنید ،به رشد و به ثمر نشستن روزمرگی شده ایم.
اکنون زمان ان رسیده که با بازافرینی قدرت هنری مان ،از ذهنمان محافظت کنیم.
ارزوهایتان فکر کنید؛
منبعyessupply :
و از این لحظات لذت ببرید .این مکانی برای تجدیدقوای شماست.
86
زیر و بم
طب سنتی
مقابله با هوای خشک زمستانی با بخور اکالیپتوس
خواص بخور اکالیپتوس
از اکالیپتوس برای خوشبو کردن هوای محیط استفاده می شود.
اسانس اکالیپتوس دارای خاصیت ضدمیکروبی مناسبی بوده و در حالت کلی اثرات
ضدمیکروبی این گیاه بیشتر روی باکتری های گرم مثبت است.
از خواص بخور اکالیپتوس ،ضدعفونی کردن مجاری تنفسی است و از بخور برگ های
اکالیپتوس می توان برای درمان التهاب غشاء مخاطی استفاده کرد.
از بخور این گیاه برای درمان التهاب ســینه ،ریه ها ،بینی و گلو استفاده می شود و
می تواند برخی از گونه های باکتری و همچنین برخی از انواع قارچ ها را از بین ببرد.
بخور اکالیپتوس موجب کاهش میکروب ها در سینوس ها می شود.
خواص بخور اکالیپتوس برای کســانی که سینوزیت دارند تا حدی می تواند مفید
باشد؛ اکالیپتوس درمان کننده سینوزیت نیست ولی برخی عالئم سینوزیت مانند سردرد
را کاهش می دهد.
نحوه اســتفاده از خــواص بخور
اکالیپتوس
به منظور اســتفاده استنشــاقی از
این گیاه داروئــی ۵ ،تا ۱۰قطره از روغن
اکالیپتوس را به ۲لیوان اب جوش اضافه
کنید و ســپس حوله را باالی ســر خود
بکشید و بخار انرا استنشاق کنید.
جهت افزایش رطوبت و ضدعفونی
شدن هوای داخل اتاق ،میتوان چند قطره
از روغن گیاه اکالیپتــوس که از برگ ان
تهیه می شود را در مخزن داروی دستگاه
بخور ریخته تا با رطوبت هوا مخلوط شود
و همزمان مجاری تنفسی را ضدعفونی و
بهبودبخشد.
برای درمان سرماخوردگی و گرفتگی
بینی ،می توان مستقیما از برگ های گیاه
استفاده کرده ،پس از شستن برگ ها چند
عدد از ان را داخل ظرف اب گرم ریخته و
بخور داده شود.
هشــدارهای مصرف اکالیپتوس در
بارداری و سایر موارد احتیاطی
مصــرف اکالیپتــوس می تواند منجر
به افزایش فشــار خون شــود و از این رو
استفاده از تمامی فراورده های این گیاه از
جمله بخور اکالیپتوس در بارداری و دوران
شیردهی معموال توصیه نمی شود.
همچنینبخوراکالیپتوسبرایکودکان
زیر 2سال نیز ممنوع است.
تماس فراورده های حاوی اکالیپتوس با
صورت کودکان زیر 2سال ممکن است
ســبب التهاب زبان و اسپاسم ریه شده و
موجب حمالتی شبیه اسم و حتی مرگ
در اثر عدم اکسیژن رسانی به بافت ها شود.
به طور کلی تیمول موجود در این گیاه در
افراد حساس ،ممکن است سبب تحریک
غشا مخاطی شود.
الزم به ذکر است خوردن حجم اندکی
از فراورده های اکالیپتــوس نظیر روغن،
اسانس و محلول بخور اکالیپتوس (در حد
5میلی لیتر) با خطر مرگ همراه است.
تقویت حافظه با چای گلپر
اگر حافظه ضعیفی دارید چای گلپر بنوشید.
علت کم حافظگی غلبه سردی به مغز است که گلپر باعث از بین
رفتن این غلبه سردی شده و به طور محسوسی حس خواهید کرد که
حافظه تان بهتر شده است.
مشخصاتگیاهگلپر
گلپر گیاهی چند ساله از تیره جعفری است که بیشتر در نقاط مرتفع
کوهســتان های ایران و نقاط دیگر می روید .با ریشه های ضخیم و
برگ های کامال بریده که پیشینیان برای ان خواص بسیاری شمرده اند،
از جمله اینکه موجب نیروی بدن می شود ولی متاسفانه زیاد موردتوجه
قرار نگرفته است.
گل و میوه
گل های ان ســفید مجتمع به صورت چتر در انتهای ساقه های
گل دهنده در قسمت باالی گیاه ظاهر می شود .میوه ان تخم مرغی،
کمی ضخیم و معطر به رنگ سبز تیره به طول 5/1تا سانتی متر است.
خواص دارویی
گیاهی اســت مقوی معده و ســایر اندام های دستگاه گوارش و
دفع کننده نفخ دستگاه گوارش ،ترشحات معده را زیاد کرده و سموم
بدن را دفع می کند.
ضدعفونی کننده و میکروب کش قوی است.
خوردن ان شیر زنان را زیاد می کند.
خوردن ان به میزان کم ،باعث نشاط و شادی شده و در هضم غذا
موثر است.
برای کمردرد رطوبی نیز مفید بوده و می توان ان را همراه با غذاها
میل کرد.
بهترین دارو برای معالجه هیستری است.
در ریشه ان خواص بی شماری نهفته است.
اگر از تشنج و ناراحتی های عصبی رنج می برید از ان استفاده کنید.
ذهن را باز و حافظه را زیاد و نسیان را کم می کند و ابلهی و حماقت
را از بین می برد.
برای فلج ،لقوه و بی حسی اعضا مفید است.
مضرات
مصرف مقدار زیاد گلپر سبب سقط جنین می شود .از این رو زنان
باردار در خوردن زیاد ان مجاز نیستند.
دورهجــدید| شماره37
87
اشپزی
چامپورادو
کیک موس شکالت
با شربت انار
مواد الزم کیک
شکالت تیره (خرد شده) 200 :گرم
کره (خرد شده) 60 :گرم
تخم مرغ 6 :عدد
پودر شکر 150 :گرم
مواد الزم موس شکالت
شکالت تیره (خرد شده) 400 :گرم
پودر هل 1/4 :قاشق چایخوری
پودر دارچین 1/2 :قاشق چایخوری
خامه پرچرب 600:میلی لیتر
مواد الزم شربت انار
پودر شکر 75 :گرم
اب پرتقال 1/4 :پیمانه
پرتقال 1 :عدد متوسط (پوست پرتقال خالل شود)
انار 1 :عدد
مواد الزم
ارد ذرت 1/2 :پیمانه
اب 3 :پیمانه
شیر 1 :پیمانه
شکالت تخته ای (خرد شده) 3 :و 1/2پیمانه
شکر قهوه ای 3 :قاشق غذاخوری
چوب دارچین:
1عدد (یا 1/4قاشق چایخوری پودر دارچین)
نمک :به مقدار الزم
طرز تهیه
ارد ذرت را در یک شیرجوش بزرگ بریزید و روی حرارت متوسط قرار دهید و
بالفاصله اب را به ارامی به ان اضافه کنید و مرتب ان را هم بزنید تا ارد گلوله گلوله
نشود .بگذارید مخلوط به جوش اید؛ سپس شیر ،شکالت ،شکر قهوه ای و مقداری
نمک به ان اضافه کنید و مواد را به هم بزنید تا شکالت حل شود؛ سپس دارچین را
اضافه کنید و اجازه دهید مجددا به جوش اید و مرتبًا ان را به هم بزنید ( 5دقیقه).
اگر از چوب دارچین استفاده کرده اید ان را از مخلوط جدا کنید .غلظت نوشیدنی
را به دلخواه خود با افزودن مقداری اب تنظیم کنید تا کمی رقیق تر شود (اما در کل
این نوشیدنی باید کمی غلیظ باشد) .مخلوط را مجدد گرم کرده ،مزه ان را بچشید
و در صورت نیاز مقداری دیگر نمک یا شکر به ان بیفزایید و با همزن دستی یا
همزن میله ای به نوشیدنی حالت کف دار بدهید و به فنجان برای سرو منتقل کنید.
نکته :اتُله ( )Atoleنوعی نوشیدنی غلیظ مشهور مکزیکی است که صدها
سال است به عنوان صبحانه و نوشیدنی ای برای هوای سرد توسط مردم مکزیک
مورداستفاده قرار می گیرد .این نوشیدنی در طعم های متنوع میوه ای ،اجیلی و یا
معمولی تهیه می شود .چامپورادو نیز یکی از انواع این نوشیدنی است که با طعم
شکالت غلیظ همراه است.
منبعseriouseats :
88
زیر و بم
طرزتهیه
فررابادمای 170درجهسانتیگرادروشنکنید.کفیکقالبکمربندی 22سانتیمتری
را چرب کنید و یک کاغذروغنی در ان بیندازید .شکالت و کره را در یک شیرجوش بریزید
و روی حرارت کم قرار دهید و ان را به هم بزنید تا شــکالت ذوب شود و بعد ان را کنار
بگذارید تا خنک گردد.زرده های تخم مرغ را با 110گرم شکر در ظرف کوچکی با همزن
برقی بزنید تا غلیظ و کرم مانند شود؛ سپس مخلوط شکالت را به ان افزوده و مخلوط را به
ظرفبزرگ تریمنتقلنمایید.سفیده هایتخم مرغراباباقیماندهشکردریککاسهتمیزبا
هم مخلوط کنید تا به حالت نرم و فرم گرفته دراید؛ سپس سفیده فرم گرفته را در دو مرحله
به کاسه حاوی مخلوط شکالت افزوده ،مواد را با هم میکس کرده و به قالب منتقل کنید و
به مدت 35دقیقه در فر بپزید تا وقتی یک خالل دندان در ان فرو می کنید با مقداری ذرات
مرطوب که به ان چسبیده اند بیرون اید .اجازه دهید کیک در قالب خنک شود .در همین
حین ،موس شکالت و شربت انار را اماده کنید .موس را روی کیک خنک شده در قالب
بریزید ،روی ان را بپوشانید و به مدت 6ساعت در یخچال قرار دهید تا خودش را بگیرد.
شربت انار را هم قبل از سرو روی دسر بریزید.
برای تهیه موس شکالت :شکالت را در شیرجوشی روی حرارت کم قرار دهید
تا ذوب شود؛ سپس ادویه ها را به ان بیفزایید .خامه را در کاسه بزرگی با همزن برقی بزنید تا
سفت شود و فرم بگیرد و بعد مخلوط شکالت را به ان افزوده و مواد را باهم ترکیب کنید.
برای تهیه شربت انار :شکر ،اب پرتقال و خالل پوست پرتقال را در شیرجوشی
روی حرارت متوسط قرار دهید تا شکر حل شود؛ سپس اجازه دهید تا بجوشد و بعد از روی
حرارت برداشته و دانه های انار را به ان افزوده و مواد را خوب با هم مخلوط کنید و بگذارید
شربتخنکشود.
منبعFood To Love:
اشپزی
تارت کدو و بلوچیز
مواد الزم
کبابگوشتقلقلی
ارد سفید 200 :گرم
کره (خرد شده) 100 :گرم
پنیر پارمسان رنده شده 100 :گرم
تخم مرغ 1 :عدد1 +عدد تخم مرغ زده شده برای روی تارت
کدوتنبل خرد شده 500 :گرم
روغن زیتون 1 :قاشق غذاخوری
پنیر بلوچیز خرد شده 100 :گرم
برگ مریم گلی 1 :دسته
مواد الزم
پیاز 1 :عدد متوسط
گوشت راسته گوساله 400 :گرم
فلفل دلمه ای (پوره شده) 1/4 :یک فلفل
جعفری خشک 1 :قاشق غذاخوری
پودر پاپریکا 1 :قاشق چایخوری
سس باربیکیو 1 :قاشق غذاخوری
سیر رنده شده 1 :حبه
فلفلرنگی،پیاز،اناناس،گوجهمینیاتوری:بهدلخواه
سبا رحیمی
طرز تهیه
فر را با دمای 180درجه ســانتیگراد روشــن کنید .ارد و کره را در غذاساز با هم
مخلوط کنید تا به شکل خرده نان دراید؛ سپس نصف پنیر پارمسان ،مقداری ادویه
دلخواه و یک عدد تخم مرغ را به ان اضافه کنید و مواد را در غذاساز با هم مخلوط
کرده تا یک خمیر به دست اید .روی خمیر را بپوشانید و ان را در یخچال قرار دهید تا
مواد میانی تارت را اماده سازید.
قطعــات کدو را با مقداری ادویه دلخواه در روغن زیتون تفت دهید و بعد ان ها را
به صورت یک الیه روی سینی ف ِر حاوی کاغذروغنی بچینید و به مدت 20دقیقه در
فر بگذارید تا برشته شوند؛ سپس از فر خارج کرده و بگذارید خنک شوند .روی سطح
کار مقداری ارد بپاشید و خمیر را روی ان پهن کنید و ان را به مستطیلی به اندازه
30*20سانتیمتر برش دهید و در کف قالبی که از قبل کاغذروغنی انداخته اید پهن
کنید .کدوهای برشــته شده را روی خمیر بچینید 3 ،سانتیمتر از کناره های خمیر را
خالی بگذارید ،بلوچیز و مریم گلی را روی کدوها بریزید و سپس پنیر پارمسان را روی
الیه اخر بپاشید .کناره های خمیر را باال بیاورید تا دیواره ای برای تارتتان درست کنید.
تخم مرغ زده شده را با قلم مو روی تارت بکشید و ان را 30دقیقه در فر قرار دهید تا
طالیی و کریسپی شود؛ سپس تارت را گرم سرو کنید.
منبعOlive :
اموزش
طرز تهیه
برای درست کردن گوشت های قلقلی ،گوشت راسته گوساله را با پوره پیاز و
فلفل دلمه ای مخلوط کرده و به ان پودر پاپریکا ،جعفری خشک ،سس باربیکیو
و سیر اضافه نموده و ورز دهید و بعد روی ان را بپوشانید و به مدت یک ساعت
در یخچال بگذارید تا به اصطالح ،گوشت بیات شود .این کار باعث می شود روی
گوشت ترک نخورد و موقع پخت اب نیندازد .در این فاصله ،فلفل های رنگی ،پیاز
و اناناس را به شکل سه گوش ببرید و سیخ های چوبی را در اب بگذارید تا موقع
پخت نسوزند .برنج را هم به صورت کته اماده کنید .بعد از یک ساعت ،گوشت را
از یخچال خارج کرده و به توپک های کوچکی به اندازه ای شبیه نارنگی به صورت
قلقلی شــکل دهید و ان ها را به همراه فلفل های رنگــی ،پیاز ،اناناس و گوجه
مینیاتوری به صورت یک درمیان به سیخ بکشید و در گریل بگذارید تا گوشت ها
کامال بپزند .موقع گذاشتن در گریل ،مخلوطی از روغن و پودر اویشن و نمک تهیه
کنید و با قلم مو روی گوشت ها بکشید و چند بار هم در حین پخت این کار را تکرار
کنید .برای تهیه پوره پیاز :پیاز را با فلفل دلمه ای در بلندر یا مخلوط کن بریزید تا
پوره شود .همچنین می توانید به جای استفاده از بلندر ،ان ها را رنده بسیار ریز کنید.
دورهجــدید| شماره37
89
ورزشی
جالب است بدانید که:
که امروزه تنها تعداد کمی
مرکز تفریحی اسکی فقط
به صورت پیست اسکی سواری
باقیمانده اند.
تاریخچه ورزش
اسنوبردینگ
منبع:دیستینیشن360
قدمت تاریخچه ورزش اسنوبُردینگ (اسنوبردسواری) به
پای تاریخچه ورزش اسکی نمی رسد؛ اما جالب است بدانید
که اغاز کشف اسنوبرد به سال 1920برمی گردد؛ یعنی خیلی
بیشــتر از چیزی که تصور می کردید به زمان های گذشته
برمی گردد؛ زیرا این ورزش در دهه های اخیر به طور رسمی
برای همگان معرفی شده است.
اولین اسنوبرد ابداع یک یوتایی
در ســال 1929مردی از ایالت یوتای امریکا به نام «»M.J. Burchett
چیزی را ابداع کرد که به عقیده بســیاری از مردم ،از اولین های اســنوبرد به
حســاب می اید .بروشت یک الوار چندال را به شکل یک تخته قابل سوارشدن
دراورد و از افســار اســب و بند رخت برای محکم کردن پایش بر روی ان
استفاده نمود.
اسنافر ،اسباب بازی دختر مهندس پاپِن!
تاریخچه جدیدتر از اســنوبردینگ مرتبط
با مردی از شــهر ماسکگون ،میشگان به نام
« »Sherman Poppenاســت .پاپــن،
مهندسی بود که به دنبال اسباب بازی جدیدی
برای دخترش می گشت و درنهایت منجر به
ابداع چیزی شد که « »snurferنام گرفت .بله
درست خواندید؛ این کلمه ترکیبی از واژه های
« »snowبه معنای بــرف و « »surferبه
معنای موج سواری است .برای کسانی که به
دانســتن حقایق جالبی در مورد اسنوبردینگ
عالقــه دارند ،ذکر این نکتــه خالی از لطف
نیست که بدانید اسنارف ِر ساخته پاپن ،از به هم
چسباندن دو چوب اسکی و اتصال یک طناب
در جلوی ان تشکیل شده بود که پاپن متعاقبًا
طراحی اسنافرش را ارتقا بخشید و نتیجه اش
تولید محصولی شد که او توانست نزدیک به
یک میلیون از ان را به فروش برساند.
در سال ،1970اولین مسابقات اسنارفینگ
برگزار گردید که جوانی به نام «Jack Burton
»Carpenterنیز یکی از شرکت کنندگان این
مسابقهبود.
90
زیر و بم
سکه هایبزرگداشت!
در مورد اینکه ابداع کننده این ورزش دقیقا چه کسی است ،اختالف نظرهایی وجود
دارد .گفته می شود بروشت به خاطر تالش های اولیه اش در پیشرو بودن و رهگشایی
این ورزش بسیار مورداحترام و تکریم قرار گرفته است .یکی از حقایق جالب در مورد
اسنوبردینگ این است که دولت یوتا برای بزرگداشت او ،عکس بروشت با اسنوبردش
را بر روی سکه های -25سنتی حک کرده بود.
ابداعی از برتون
جک برتون کارپنتر ،یکی از مشهورترین پیشگامان تاریخ اسنوبردینگ است.
شایان ذکر است کارخانه ای که او با نام « »Burtonتاسیس نمود ،کارخانه ای
پیشرو در تولید لوازم اسنوبرد در صنعت بود .او که در نیویورک بزرگ شده بود در
اواخر دهه 70برای فروش اسنوبرد به ورمانت نقل مکان کرد و برای پیشرفت
اســنارفر تالش هایی انجام داد .در همین زمان ،یکی دیگر از عالقه مندان به
اسنارفینگ به نام « ،»Dimitrije Milovichاسنوبردی با طراحی خودش
ساخت و اختراعش را « »Winterstickنامید که توجهات زیادی را به سمت
صنعت نوپای اسنوبرد کشاند.
اغاز رسمیت و مسابقات جهانی
در سال 1980صنعت اسنوبردینگ به رشــد خود ادامه داد و طراحی های
جدیدی از این محصول مرتبًا تولید می شد و در همین سال بود که اسنوبردینگ
به عنوان ورزشی رسمی شناخته شد .در سال 1982اولین مسابقه ملی اسنوبرد
انجام پذیرفت و یک سال بعد از ان ،برگزاری اولین مسابقه قهرمانی جهانی در
اسنوبردینگ کمک زیادی به فراگیر شدن ان کرد .در سال 1985اسنوبردینگ
یکی از ورزش های مسابقات جام جهانی بود که در استرالیا برگزار شد .در همان
سال شهر برکنریج در ایالت کلرادو میزبان یک مسابقه بزرگ در زمان خودش
بود و 6ســال بعد از ان ،شهر وایل در کلرادو اولین تفریحگاه برای اسنوبرد را
تاسیسنمود.
انجمنبین المللی
نالمللیاسنوبردتشکیلشد.اینانجمنمسابقاتمختلفی
درسال1994انجمنبی
را در سراسر جهان تنظیم می کرد و قطعا نقشی اساسی در توسعه این ورزش داشت.
ورزشی
ترفندهایی برای مقاوم سازی تمرینات ورزشی
در زمستان
بدن شما در زمستان چربی بیشتری ذخیره می کند
ترفند :به خود حرکت بدهید .محققان دانشگاه کلرادو با مطالعه بر روی گروهی از 12زن و 6مرد در فصل های تابستان و زمستان دریافتند که
تولید ( ATLPLماده ای که ذخیره چربی را افزایش می دهد) در بدن در فصل زمستان دوبرابر می شود و در طول تابستان کاهش می یابد .ورزش کردن
موجب افزایش تولید انزیم ( SMLPLانزیم عضالنی که سوزاندن چربی ها را افزایش می دهد) می شود که اثر ماده ATLPLرا جبران و متعادل
می کند .افرادی که معموال فعالیت فیزیکی دارند از خطر افزایش وزن در امان هستند .سعی کنید در اکثر روزهای این فصل حداقل 30دقیقه ورزش
کنید؛ هرچند تمرین با تردمیل ،راه رفتن روی برف یا حتی ادم برفی ساختن باشد.
اکنون زمان پوشیدن پلیورهای بزرگ است
ترفند :لباس هایی را انتخاب کنید که قسمت کمی از اعضای حرکتی بدنتان را
بپوشاند .تعجبی ندارد که ژاکت گرم ونرمی که پوشیده اید شما را از انجام تمرینات ورزشی
بازمی دارد .یک روان شناس مریلندی که بر روی رابطه لباس پوشیدن و ذهنیت افراد
کار می کند می گوید« :اولین چیزی من همیشه به ان هایی که می خواهند وزن کم کنند
می گویم این است که از پوشیدن لباس های گشاد بپرهیزند؛ زیرا با این کار نمی توانند
تغییراتمثبتبدنخودرامشاهدهکنند.همچنینرابطه ایبینلباس هایگشادوتمایل
به لَم دادن هم وجود دارد .برای کاهش تنبلی و فعالیت بیشتر از ژاکت هایی به رنگ های
قرمز ،صورتی یا ابی روشن استفاده کنید؛ زیرا این رنگ ها به
شماانرژیمی بخشندوسرحالتانمی کنند».
با کوتاه شدن روزها میل به مصرف کربوهیدرات در
شما افزایش می یابد
بارش برف برنامه ورزشی معمول شما را مختل می کند
ترفند :بگذارید برف ببارد! دانه های ســفید برف ،سوزاندن کالری در هر گام را
معمولی
افزایش می دهند؛ برای مثال در یک خانم با وزن 63کیلوگرم ،یک پیاده روی
ِ
30دقیقه ای در یک سطح مسطح ،به طور متوسط 106کالری می سوزاند؛ درحالی که
با راه رفتن روی برف در همان فرد ،میزان سوختن کالری بیش از دو برابر افزایش
می یابد و به 256کالری می رسد .دوندگان نیز می توانند در طول این فصل با اتخاذ
این شیوه ،به طور اهسته زیر دانه های برف بدوند.
برای نفس تازه کردن هیچ چیز راحت تر از نشستن
روی کاناپه نیست
ســایر راه های جالب برای ســوزاندن کالری
ترفنــد :این فعالیت ها را به مدت نیم ســاعت
و پرقدرت انجــام دهید و کالری بســوزانید.
(میــزان کالری هــای ســوخته شــده بــر
حســب خانمی با وزن 63کیلوگرم اســت).
اتش درست کردن 80 :کالری
برف بازی 96 :کالری
اسکیت روی یخ 176 :کالری
برف پارو کردن 192 :کالری
اسکی در سطح شهر 256 :کالری
اسکی در سراشیبی پیست 192 :کالری
سورتمه سواری 224 :کالری
اسنوبردینگ 192:کالری
ترفند :در هنگام عصر ،قبل از اینکه خورشید غروب
کند مقداری کربوهیدرات سالم بخورید .در فصل زمستان
میل به خوردن تنقالت شیرین بیشتر می شود؛ زیرا کاهش
تابش نور خورشید در این فصل منجر به کاهش فعالیت
سروتونین در مغز می شود و حتی کاهش بسیار ناچیزی
در این ماده شیمایی موثر در خلق وخو ،احساس خستگی
و گرســنگی را در شــما ایجاد می کند و بعد از خوردن
تنقالت سطح سروتونین در مغز شما افزایش می یابد .با
این کار ،روزانه 800کالری به شــما اضافه می شود .در
این روزهای تاریک زمستان با مصرف کربوهیدرات های
کم چرب و سالم مانند سیب زمینی شیرین ،بلغور جو دوسر
با مقدار کمی شکر و نان تست دارچینی ،خود را در شرایط روحی خوبی قرار دهید.
همچنین سعی کنید پروتئین ،محصوالت لبنی و سبزیجات را در وعده صبحانه و
ناهار خود بگنجانید و برای وعده عصرانه از اسنک های کم چرب ازقبیل پاپ کرن،
بیسکوییت سویا یا جو استفاده کنید .برای شام نیز سیب زمینی بریان ،پاستا ،سوپ
لوبیا یا سوپ سبزیجات با جو بخورید .از خوردن مقدار زیاد پروتئین نیز خودداری
کنید؛ زیرا مانع از ساخت سروتونین می شود.
ترفند :تا تمرینات خود را به طور کامل انجام نداده اید روی
کاناپه ننشینید؛ این کار «قاتل تحرک» است! وقتی به خانه
می رسید لباس کار خود را با لباس ورزشی تان عوض کنید (از
پیژامه صرف نظر نمایید) .اگر هنوز هم نمی توانید از کوسن ها
دل بکنید طناب کششی ورزشی را زیر صندلی خود قرار دهید
تا هنگام شروع تبلیغات وسط برنامه های تلویزیونی به شما
یاداوری کند که باید تحرکی داشته باشید .می توانید در طول
پخشاگهی هایبازرگانیتاشروعبرنامهموردعالقه،تمریناتی
ازقبیلاسکوات،درازونشستیاکرانچراانجامبدهید.
برای ورزش بیرون از منزل هوا خیلی سرد است
ترفنــد :با پوشــیدن یــک لباس مناســب هرگز
انعطاف پذیری برای ورزش کردن ان قدرها هم ســخت
نمی شــود .از انجایی که رطوبت سطح پوست شما بخار
می شود و گرمای بیشتری را از بدن شما بیرون می کشد؛ کلید موفقیت این است که
به گونه ای لباس بپوشید که شما را از سرما محفوظ نگه بدارد؛ اما نه طوری که در
میان ژاکت های زیادی گم شوید .ورزش را با همان حال که احساس سرما می کنید
شروع کنید نه وقتی احساس گرمی و راحتی کردید؛ زیرا وقتی شروع به حرکت کنید
خودبه خود گرم می شــوید .در روزهای پرباد ،راه رفتن یا دویدن را روبرو با جهت باد
انجام دهید تا وقتی سرحال شدید بتوانید تمرینات سخت تری انجام بدهید.
دورهجــدید| شماره37
91
مصاحبه
از دنیای ورزش تا فشن با رونالدو
بازیکن
منبهترین
ِ
تاریخفوتبالهستم!
کریستیانو رونالدو دوس سانتوس اویرو (Cristiano Ronaldo dos Santos
،)Aveiroمتولد ۵فوریه ،۱۹۸۵بازیکن فوتبال اهل کشور پرتغال است که برای رئال
مادرید و تیم ملی پرتغال بازی می کند .او از 10سالگی به عنوان پدیده ای در فوتبال
شناخته می شد؛ چنان که پدرخوانده اش می گوید« :او ان قدر به فوتبال عالقه داشت که
حتی وعده های غذایی را از دست می داد و یا با توپش از پنجره اتاقش بیرون می رفت
تا بازی کند»! وی تاکنون 5توپ طالی فیفا را از ان خود کرده اســت .او با هدف
راحتی و تحرک بیشتر با پوشاک جین برای یک زندگی فعال و پرجنب وجوش ،یک
خط تولید جین راه اندازی کرده است .در ادامه به خواندن گفتگوی کوتاهی با رونالدو از
عرصه ورزش تا زندگی و فشن دعوتید.
پدر شدن ،زندگی ام کامال عوض کرد
پدر شــدن ،حس منحصربه فردی اســت و زندگی ام را کامال عوض کرد.
چیزی ســت به نام عشــق که قبال از وجود ان اگاه نبودم و دریچه متفاوتی از
زندگی را برایم گشود .اینکه وقتم را با بچه هایم بگذرانم و صدای خنده شان را
بشنوم؛ شادی بسیاری به زندگی ام افزوده است.
پسر ،افتخار پدر
پســرم هم فوتبال را خیلی دوست دارد و مدام درحال بازی کردن است ،او
پسری مهربان ،مالحظه کار ،مودب و با مردم خیلی راحت است .هر کسی که او
من پدر است.
را می بیند از اعتمادبه نفس او متعجب می شود و این باعث افتخا ِر ِ
بازیکن تاریخ فوتبال هستم!
بهترین
ِ
هیچ بازیکنی به اندازه من جایزه و نشان افتخار نگرفته است و این فقط در
مورد توپ طال نیست ،منظورم جوایز متعدد است .من به عملکرد سایر بازیکنان
احترام می گذارم؛ اما تاکنون کسی را بهتر از خودم ندیدم و همیشه هم تفکرم
همین بوده و هست .هیچ بازیکن فوتبالی نمی تواند کاری کند که من قادر به
بازیکن تاریخ فوتبال هستم!
انجام ان نباشم .من بهترین
ِ
لیونلمسی
مسی بازیکن فوق العاده ای است و شاید همین من را تحریک کرد تا سخت تر
و بیشــتر کار کنم و بهتر شوم .کسانی که من را می شناسند می دانند که من
همیشه سعی می کنم در حرفه ام بهترین باشم .البته این همیشه ممکن نیست
چون ما ادم هستیم نه ربات! ولی ذهنیت من همیشه این بوده که بهترینم و
زندگی ام را تا اخرین لحظه با این چشم انداز خواهم دید.
92
زیر و بم
باخت و حس بعد از ان
زمانی که ببازم یا شکست بخورم طبیعی است که ناراحت
می شومواینحسراپنهاننمی کنموشکایتیهمندارم؛اما
برنده شدن توپ طال صرفا به من بستگی ندارد ،این بستگی
به میزان اراء دارد.
عاشقجینهستم
همیشهازاستایل هایمتفاوتمدخوشممی امد.ظاه ِرخوب،
احساس خوبی را در شما ایجاد می کند؛ اما مهم ترین مسئله،
راحت بودن لباسی است که شما باید در ان بدرخشید .عاشق
پوشاکجینهستم؛چونبه صورت هایمتفاوتیقابل استفاده
است .درکل ،مد و فشن همیشه از موضوعات موردعالقه ام
بودهاست.
ویژگی خاص برندCR7
ماازجدیدترینتکنولوژیبرایکشسانیپارچهجیناستفاده
کرده ایمتابه جایاینکهفعالیت هایفردرامحدودکند،موجب
تحرک و پویایی فرد شود که این ویژگی برای خو ِد من در
طول سفرها یا فعالیت های سخت بسیار خوشایند است .در
کلکسیون،CR7جین هاییبا 4نوعمتفاوتودرقیمت های
متنوع موجود است که این یکی از مهم ترین موارد برای من
است تا این خط قابل دسترس همگان باشد؛ بنابراین فکر
می کنمدراینمجموعهبرایهرکسیچیزمناسبیپیداشود.
غذایموردعالقه
غذای موردعالقه ام ( bacalhauغذای ملی پرتغال ،نوعی
ماهی کاد خشک و نمک سود شده) است .ما هزاران شیوه
برای طبخ این غذا داریم.
بزرگ ترینموفقیت
تاکنونشغلوحرفه ایپربرکتولحظاتپرافتخاربسیاری
داشته ام؛ اما اگر بخواهم از این میان به یک مورد اشاره کنم،
اولین جایزه بزرگمان در تیم پرتغال در سال گذشته بود که
کاپیتانبودموواقعالحظهخاصیبرایمبود.
اهدافاینده
برای من هیچ خط پایانی وجود ندارد .امیدوارم تا جایی که
قادرهستمبتوانمفوتبالراادامهبدهموبهموفقیت هایبهتر
و بزرگ تری دست یابم .همچنین امیدوارم بتوانم تولید برند
CR7را نیز ادامه بدهم.
توقفهرگز!
شعارمندرزندگی«توقفهرگز»است.منهیچ وقتدست
یدارم و با افکاری زندگی
از تالش و حرکت و پیشرفت برنم
می کنمکهبهمنانگیزهبدهندتابهترینباشم.
سالم زندگی
سالم
زندگی
روشنک هورفر
این قصه شبیه زندگی تکراریســت ...تکرار دردها و درمان ها ...اختیار ،انتخاب و
اشتباه ...داستانی که تنها نام هایش تغییر می کنند اما در ورای این تکرارها یک مفهوم
منحصربه فرد است :تولدی دوباره که مال او است ،شروعی نو با اراده یک فرد ،فردی
که از مسیر خودش به زندگی سالم کرده است.
سالمی به زندگی دوباره
هزینه تهیه مواد
جمال یک معتاد ،ساکن شهریار؛ مدت 8سال و
5ماه است که نیکوتین را ترک کرده است.
هزینه ان را یا از کار کردن به دست می اوردم و
یا دزدی می کردم.
زمــان نوجوانی به خیاطی می رفتم که در انجا
صاحب کارم مصرف کننده بود .یک روز که مغازه را
ترک کرد من از مواد او برداشتم و مصرف کردم.
زندگی ام اشــفته شــده بود و بارها تصمیم
گرفتم که ترک کنم؛ اما نشــد تا اینکه به من
گفتند که یــک جایی به نام انجمــن معتادان
گمنام ( )NAاست که می توانی پاک بمانی .زن
و بچه ام رفتند و گفتنــد هر وقت ترک کردی
برمی گردیم .من با کمک پسر خواهرم که پاک
بود وارد کمپ NAشدم.
صاحب کاری که مصرف کننده بود
می خواستم خودم را بزرگ جلوه بدهم!
در نوجوانی می خواســتم خودم را بزرگ جلوه
بدهم و بــا ادم های بزرگ تــر از خودم مصرف
می کردم .اول با سیگار شروع شد و رفته رفته ان ها
مواد کشیدند و من هم یک روز مواد کشیدم.
مواد مصرفی و مدت گرفتاری
15ســال همه چیز مصرف می کردم از الکل
گرفته تا مواد ســیاه (تریاک) و مواد روان گردان و
شیشه.
نقش اطرافیان در گرایش به مواد
اطرافیان من اکثرًا مصرف کننده بودند و من هم
به مرور زمان به ان سمت کشیده شدم.
تاثیرات بد اعتیاد بر زندگی
بیماری اعتیاد در زندگی من تاثیرات خیلی بدی
داشت؛ به خاطر اعتیادم زن و بچه هایم من را ترک
کردند و در اجتماع من را به چشــم دیگری نگاه
می کردند.
اگاهی یا انکار
در زمان مصرف به خاطر اعتیادی که داشتم
انــکار می کردم و با اگاهی کمی که داشــتم
دلیــل و تقصیر اعتیادم را به گردن پدر و مادر
می انداختم.
اشفتگی زندگی و تصمیم به ترک
مبارزه با وسوسه مصرف دوباره
مواقعی که عصبی می شوم ،مواقعی که در سر
کار افراد مصرف کننده را می بینم و یا مواقعی که در
محل کارم -که تاالر عروسی است -الکل مصرف
می کنند وسوسه می شوم؛ اما سریعا با راهنمایم و یا
دوستان بهبودی ،تماس می گیرم.
مدام خودم را گول می زدم!
بســیار اقدام تــرک کردم و دائمــا جایگزین
می کردم؛ الکل یا قرص ترامادول مصرف می کردم
و مدام خودم را گول می زدم.
طوالنی ترین زمانی پاکی
طوالنی ترین زمان 4-3روز بود؛ ان قدر وسوسه
مواد مخدر زیاد بود که نمی توانستم طاقت بیاورم و
با NAهم اشنا نبودم.
احساسات قبل و بعد از ترک
قبل از ترک احساس بدی داشتم و از خودم و
دنیای پیرامون بدم می امد .بعد از ترک احساس
خوب و سرشــار از امید و سربلندی دارم و هر
روز با وجود تمام مشکالت و سختی ها ،انرژی
باالیی دارم.
ارتباط با خدا
بعد از ترک ارتباط خوبی با خداوند پیدا کردم و
ارتباط معنوی ام به ماندگاری پاکی من کمک کرد.
پیام امید
اقدام موثر در موسسه NAعبارت اند از :جلسات
کمک معتاد به معتاد دیگر ،اینکه گروه ها دور هم
جمع می شوند و پیام امید می دهند ،پیام انجمن را در
زندان ها ،کمپ ها و بیمارستان ها به معتادان دیگری
می رسانند و در تمام نقاط جهان جلسات تاسیس
می کنند.
اشتراک تجربه رهایی ام با دیگران
تجربه این که چطور پاک شــدم را با کسانی
که قصد ترک دارند و تازه وارد هستند به اشتراک
می گذارم.
سال های جوانی در زندان
در زمان مصرفم 5بار به زندان افتادم و 6سال
از جوانــی ام را در زندان گذرانــدم و کارتن خوابی
می کردم؛ اما بعد از پاکی با خانواده به مسافرت رفتم
که در انجا خیلی خوش گذشت.
دنیای امروز
دنیای امروزم خداراشکر خیلی خوب است.
کالم اخر
از خداونــد و از انجمــن معتــادان گمنام و
دوستان بهبودی تشکر می کنم .ما راهی را پیدا
کرده ایــم که به طور رایگان مواد مخدر را ترک
کردیــم و هر روز امیدوارتــر از قبل در انجمن
زندگی می کنیم.
دورهجــدید| شماره37
93
ایــرانگرام
کنایه ترالن طوری
بله بله بلههه
باالخره بعد از کلی سوژه و خبر و حاشیه
و این ور و اون ور ،ترالن پروانه سکوتش رو
به شکل کامال کنایی و زیرپوستی شکست.
جونم برای اون دســته عزیــزان که
بی خبراننــد بگه که از چند ماهه پیش که
بوی امر خیر و گل و شــیرینی در فضای
مجازی پیچیده بود و خبر از نشستن پروانه
عشــق در زمین فوتبال داشــت؛ کاشف
به عمل اومد کــه اصلن این خبرا نبوده و
دوستان اصال به تفاهم نرسیدن .االن هم
که ترالن خانم برای مخاطب خاص پیام
رمزی گذاشته و ما هم که نفهمیدیم و با
نگاهی به افق داریم سوت بلبلی می زنیم.
شگفتانه برای هومن سیدی
ترانه علیدوستی یک مرد را بوسید
طبق امار و ارقام و محاسبات سینوسی
ایرانگــرام ،و اون طور که از شــواهد امر
پیداســت ،خانم ترانه علیدوســتی هنوز
ســالن تئاتر رو ترک نکرده بودن که این
عکس فضای مجــازی را پر نمود؛ یعنی
یه چیزی می گم یه چیزی می شــنوین.
حاال ما پرسون پرسون یواش یواش اومدیم
در خونه شــون! و کاشف به عمل اومد که
کال سرکار رفتیم .این اقایی که در تصویر
مشاهده می کنید درواقع همون خانم نسیم
ادبی هستند با گریم داداااش امیرررر تو تئاتر
مایل به صورتی .به همین سادگی ،به همین
خوشمزگی.این وسط به هیشکی کار ندارما
فقط عاشق اون عزیزان فعال در شبکه های
اسمشو نبر هســتم که خودجوش حکم
کمیته انضباطی و صادر و خانم علیدوستی
رو ممنوع الکار نمودن .جا داره از همین جا
بگم خسته نباشی دالور ،خداقوت پهلوان!
خب همین کارا رو می کنین می زنن فیلتر
می کنن دیگه .یه کم جنبه ازادی داشــته
باشین.
نیکی کریمی توو شب اکران خصوصی فیلم اذر ،هم بازیش هومن سیدی را شگفتانه زده کرد( .خدمت
ان دسته عزیزان محترم خواننده عرض کنم که فرهنگستان ادب به جای واژه خارجکی سورپرایز ،شگفتانه
رو جایگزین فرمودند که البته دستشون درد نکنه این قدر به فکر ما هستن).خالصه که اقای هومن سیدی
شمع و کیک و فووووت و کلی دست و جیغ و هورااا وارد فصل جدیدی از زندگی شدن.ما هم خیلی خیلی
بهشون تبریک می گیم و امیدواریم همین طور هر روز بهتر از دیروز باشند.
94
زیر و بم
کیایی ها عزادار شدن
متاسفانه چند روز پیش صفحات مجازی
پر شد از پیام های تسلیت به برادران کیایی.
محســن و مصطفی کیایــی ،بردرای
هنرمند ،مــا زیروبمی ها هم خیلی بهتون
تسلیتمی گیم.
هیچ کس پدر و مادر نمی شه؛ اما براتون
صبر ارزو داریم.
روح مادر عزیزتون هم در ارامش
ایــرانگرام
دلجویی شهاب حسینی از ملک مطیعی
باز هم صداوسیما تاریخ ساز شد.
شاید شما هم از اون دسته مخاطبینی بودید
که منتظر مصاحبه ناصر ملک مطیعی ،بازیگر
پیش کسوت ســینما ،با برنامه «من و شما» و
«دورهمی» بودید که دورهمی کال به تله فیلم
تبدیل شد و برنامه زنده من و شما هم به صورت
کامال ناگهانی ،به علت نقص فنی قطع شد .البته
خب بدیهیه که نقص فنی خبر نمی کنه و یهویی
میاد؛فقطنمی دونمچراوقتیاقایمجریدرحال
صحبت های اولیه و معرفی مهمان برنامه بودند
هیچمشکلیوجودنداشت؟خبدوستانیهچهار
تا برفک می نداختین روو ارش ظلی پور که کسی
شک نکنه .تازه نوستالژی هم بود و قطعا بیننده رو
می برد به یاد روزهای تلویزیون برفکی .بعد از این
اتفاقات خیلی از هنرمندان نسل جدید و جوان و
حتیپیش کسوتان،درکمپینیخودجوشازناصر
ملک مطیعیدلجوییکردند.شهابحسینیهم
یکی از کسانی بود که به این حامیان پیوست و
همون طورکهتووعکسمی تونیدببینیدازبخش
مهمیازتاریخسینمایایرانقدردانیکرد.
تولدی دیگر
بهرام رادان حامل مشعل المپیک
باز قیمه ها رو ریختن توو ماســتا .مگه
المپیک مال ورزشکارا نیست که به بهرام
رادان زحمــت دادید بــدوه؟ بابا ما عادت
کردیم ایشــون توو لباسای شیک و پیک
و ژستای فشــن طوری ،کت واک کنن؛ با
این حالش بردینش مشــعل حمل کنه؟
مشعلللل؟ مشعللللل المپیککک؟ خب مگه
قحط الورزشکاربود؟
البته ما به هرحال تبریک می گیم هم به
جناب رادان و تمام طرفداران و دوستان و
دشمنانش اما ...به هرحال تبریک می گیم.
(نمی دونم چرا این قســمت تبریک داره با
صدای فراســتی پخش می شه!! مال شما
هم همین جوریه یا فقــط من این طوری
می شنوم!؟
جا داره همین جا توو همین پرانتز که هنوز
بسته نشده ،اعالم کنیم اصال حسودی مان
نشده .یه مشعل که این حرفا رو نداره).
چقدر خوبه که همیشه خبر خوب و خیر و خوشی باشه .باز هم توو این ماه
تولد داشتیم .اونم چه تولدیییی،
استاد حسین خواجه امیری (ایرج) ،به همراه همسرشون با هم شمعا رو فوت
می کنن چون هر دو دی ماهی هستند .ما هم تولد هر دو عزیز رو تبریک می گیم
و برای این خانواده هنرمند و دوست داشتنی سالمتی و شادی ارزو داریم.
البته به خانم تبریک تر می گیم.
چرا؟
می پرسینچرا!؟!
واقعا چرا داره؟
اوال چون خانما مقدم ترن ،دوما چون پشت هر مرد
موفقی یک زن هست
سوما خانما مقدم ترن مطمئنم تا حاال این طوری
قانع نشده بودین ...خواهش می کنم
قابلی نداشت.
صبر شکیبا به سر امد
هوتن شکیبا یه استوری گذاشته و نسبت
بهسانسورسریاللیسانسه هادوبهصداوسیما
گلهکرده.
ما که ندیدیم؛ اما اون طور که می گه ما کلن
چکیده داستان رو می بینیم .یه «همین ماه
قبل ازتون به خاطر جنبه باال تعریف کردم چرا
همچین می کنین» خاصی هم توو نگاه این
استوری شبود؛امااقایشکیبایهنکتهمهمرو
درنظرنگرفتهبودن؛اونهماینکهاگرسانسور
روبرداریمکلیانسانبی کارمی شن.
به خدا ما دیگه طاقت تزریق نیروی بی کار
به جامعه بی کاران رو نداریم .توو سریالش هم
مسعودتون دو فصله دنبال کاره تازه رسیده
به محموله جابه جایی دو راس چهارپا .دیگه
چه توقعی دارین؟ بعدم شما و تیم همکاران
حواستون باشه از این به بعد یه جوری سریال
بسازین که دیگه اون عزیزان هم به زحمت
نیفتن .اگر قرار به گله و شکایت باشه باید اونا
شاکی باشن که واسه هر قسمت از سریال
نیم ساعته تون یک شبانه روز باید وقت بذارن؛
بلکهقابل پخشبشه...واال ا
من از طرف خودم از جامعه زحمت کش
سانســور صداوســیما عذرخواهی و تشکر
می کنم .اصال به قول بعضی دوستان :مرسی
کههستین.
دورهجــدید| شماره37
95
ت در زندگی
خالقی
هنرنمایی با به دردنخورها!
گلساسادات بحری | افرادی هستند که با خالقیت بسیار می توانند همین هایی
که امروز به عنوان «به درد نخور» ها از ان ها یاد می کنید را به وسایل قابل استفاده و
شگفت انگیز تبدیل کنند« .سپیده معمارزاده» اولین فردی است که در ایران ساخت
وسایل از مواد بازیافتی را اموزش می دهد و می تواند شما را شگفت زده کند .او شخصا
از این اشیا در خانه اش استفاده می کند و در طی این گزارش ما را از سطل های زباله
شهرداری به خانه ها و باغ های بزرگی می برد که از دست سازهایش استفاده می کنند.
نحوهشستشویبطری هایبازیافتی
لگن های بزرگی با اب و وایتکس اماده می کردیم و اول یک شستشوی ساده
می شــد ،بعد از تقریبا 4-3ساعت ان ها را در ماده ضدعفونی شده ای که درست
کرده بودیم می گذاشــتیم و دوباره ابکشی می کردیم ،اگر احیانا باز جایی لکه ای
داشــت همین کار تکرار می شد تا تمیز شود .ما سعی می کردیم تمیزترین ها را
انتخاب کنیم؛ چون در زباله ها موردهای خیلی کثیفی هم بود که به هیچ ترتیبی
ضدعفونی نمی شد .چون اینجا قرار است کارگاهی باشد که بچه ها بتوانند کاردستی
درست کنند و با سالمتی بچه ها در ارتباط است تمام امکاناتی که در اختیارشان
قرار دارد ،تمیز و ضدعفونی شده است .اگر این هایی که به درب و دیوار زدم تمیز
نباشد با همان تماس هوایی که دارند راه های تنفسی شان اسیب می بیند و کار در
کارگاهی کثیف باعث بیماری و الودگی می شوند.
تا زانو در زباله ها دنبال وسایل بازیافتی می گشتم!
15-14سال با منطقه یک فعالیت بازیافت داشتم ،بعد با مناطق هشت و مناطق
دیگر اشــنا شدم .خانه بازیافت نیاوران را که می ساختیم خودم به سوله بازیافت
منطقه یک می رفتم و حدودا تا زانو در زباله ها دنبال وسایل موردنظر می گشتم و
ان ها را جمع می کردم.
نمی شد با کارد و چنگال وسیله جدا کرد!
رشد در یک خانواده هنرمند
من در یک خانواده تقریبا هنرمند به دنیا امدم؛ پدرم در رشــته مجسمه سازی و
نقاشی استاد دانشگاه هستند ،پسرعموهای پدرم همه در همین حوزه فعالیت دارند و
مادرم هم یکی از هنرمندان خانگی است که کارهای دستی خانم ها را خیلی خوب
انجام می دهد .من از بچگی به کارهای هنری عالقه مند بودم و در هر زمینه ای سعی
کردم فعالیتی داشته باشم.
اغازی به زیبایی یک حسن یوسف
خواه ناخواه هر فردی برای خودش اوقات فراغتی دارد ،گاهی زمینه جور نیست و
من سعی کردم با همان حداقل چیزهایی که دارم خودم را سرگرم کنم .اولین باری
هم که سعی کردم با وسیله بازیافتی چیزی درست کنم با یک سطل ماست طلقی
بود که به وسیله روزنامه و چسب چوب و کاسه های ماست طلقی یک گلدان درست
کردم و با خورده پارچه های باقیمانده از خیاطی هایی که انجام داده بودم برگ های
حسن یوسف درست کردم و به سیم وصل و رنگ امیزی کردم .وقتی گلدان اماده
شد خیلی ها فکر می کردند طبیعی است و همین ذوقی برای من به وجود اورد که با
چیزهای بیخودی می توانم خیلی چیزها درست کنم؛ پس فکر کردم ،طرح کشیدم و
برنامه ریزی کردم تا اینکه به اینجا رسیدم.
اماده کردن خانه بازیافت
وسایل بازیافتی که استفاده می کردم برای مصارف خانگی و یا از دوست و اشنا
بود؛ ولی وسایلی که در کارگاهم استفاده می کنم از سوله شهرداری منطقه هشت
است .کال 25روز طول کشید که من از صفر تا صد کارگاهم را تمام کنم؛ 10روز
اول را در خود سوله بودم ،انجا نیروهایی داشتند که زباله ها را جمع و زباله های خشک
و تر را تفکیک می کردند و میان ان ها بطری های ابی ،بطری های بی رنگ نوشابه
و درب بطری را به درخواست من از سوله بازیافت برایم جمع می کردند ،می اوردند،
می شستند و ضدعفونی می کردند.
96
زیر و بم
هر کاری سختی و اسانی خودش را دارد .وقتی قرار شد این کار برای اولین بار
در منطقه یک اتفاق بیفتد چون کار جدیدی بود الزم بود از خودم هم یک مقدار
مایه بگذارم .دیدم اگر بخواهم به قول معروف با کارد و چنگال وســایل را جدا و
انتخاب کنم! عمال نمی شــود کار کرد؛ چون زباله است؛ پس دل را به دریا زدم و
خودم شــروع به جمع اوری و شستشو کردم .در منطقه یک ،نیروی کمکی هم
نبود و خودم و دخترم با هم کار می کردیم؛ اما با اســتقبالی که از کار شد ،بالطبع
خستگی ماندررفت.
تاثیر کارهای بازیافتی در زندگی
خودم یک مدت خیلی از این وسایل استفاده می کردم؛ صندلی هایی که درست
می کردم در بالکن منزل می گذاشتم که میز و صندلی ها را به ویالی یکی از اقواممان
دادم چون االن فضایی ندارم که استفاده کنم .از چراغ ها و گلدان هایی که اکثرا با لوله
پلیکا ساخته شده نیز استفاده می کنم .کارهای بازیافتی در زندگی خودم هم تاثیر دارد.
صندلی هایی مقاوم با 18بطری کوکاکوال!
صندلی هایی که درست می کنم با بطری های کوکاکوال است؛ چون این بطری ها
سفت تر و محکم تر و کمی هم تپل تر هستند و صندلی اش مقاوم تر می شود .با بقیه
بطری ها هم می شود درست کرد؛ ولی قدش کوتاه تر درمی اید .برای این صندلی ها
18بطری در همدیگر کار شــده و افراد تا 200کیلوگرم هم روی این صندلیها
نشستهاند .اقای شهردار و همراهانشان هم که برای بازدید امده بودند روی این
صندلی ها نشستند که عکس هایشان هم موجود است و خیلی هم استقبال کردند.
ارزش اموزش این کار بیشتر از کسب درامد است
تمرکز بیشترم روی کار اموزش است و تابه حال به کسب درامد از سازه هایم فکر
نکردم .اکنون شهرداری مناطق مختلف دارند در این باره فرهنگ سازی می کنند.
من فکر می کنم در کنار این اعمال ،عملی بودن این کار می تواند کمک زیادی
جهت فرهنگ سازی ان برای مردم باشد تا بدانند چطوری بازیافت کنند ،زباله های
خشک و ترشان را تفکیک کنند و با دید دیگری به زباله ها نگاه کنند.
توجه :برای یادگیری طرز تهیه یک چراغ بازیافتی زیبا با اموزش خانم معمارزاده و
مشاهده سایر محصوالت و فضای کارگاه ایشان کد باال را اسکن کنید.
جـــدول
ÁÁافقی
.1تخت روان بیمار ،یکی از کارمندان راه اهن
.2موجود خیالی ترسناک ،اجداد ،کیمیای جدید
.3افشای راز ،نفی تازی ،چشم چران ،پاس بلند
.4پایتختالبانی،مسبب
.5چاه ها ،صدای کلفت ،تخم میوه ،اثر رطوبت
.6گوسفند جنگی ،استان ،طناب
.7زمین ترکی ،خوردنی نامطبوع ،وزن
.8نایب،دستمال گردن
.9سجاده ،مرتجع ،بوی ماندگی
.10زادگاهحضرتابراهیم،فرماندهسامورایی ها،بازداشتن
.11ساز موالنا ،الهه ماه سومریان ،پوست قیمتی ،غم
و اندوه
.12خانم ،چاره جو
.13از انواع خط ،ایستگاه فضایی روسیه ،الفبای موسیقی،
علوفهگاو
.14مسابقات اتومبیل رانی ،فیلمی با بازی حسین یاری،
اردوگاه
.15دارای سابقه زیاد ،برچسب کاال
ÁÁعمودی
.1اصطالحی در ورزش کشتی ،کشور اروپایی
.2از انواع مدل ماشــین ،کشتی حمل مایعات ،حرف
پیروزی ،محل گذر
.3ضمیر غایب ،انگور ،خشــت پخته ،ظرف شیشه ای
ازمایشگاه
.4واحد پول سوریه ،انجام دهنده ،قوه رشد و نمو
.5سدر ،اطفائیه
.6حرف ندا ،مایع حیات ،لباس سنتی ژاپن ،دو یار هم قد
.7هادی ،قوم مارپرست هند ،قرارگاه
.8مرزبان ،بله التین ،تولد ،پیمانه
.9هر یک از االت موسیقی ،اش هفت دانه ،سوراخ های
النهزنبور
.10زبان گجشک ،هلیکوپتر ،ذهب ،ضمیر جمع
.11پایتختشیلی،سرنیزه
.12اثر ،خواب ،توقف فیلم برداری
.13انف ،دورویی ،همچنین ،اب پاک
.14پیــروان پیامبر ،دور دهان ،بی یــار و همدم ،با دریا
جیحونشود
.15قوی ،پلیس جهانی
دورهجــدید| شماره37
97
98
زیر و بم
دورهجــدید| شماره37
99
100
زیر و بم