ماهنامه زیر و بم شماره 31
ماهنامه زیر و بم شماره 31
ماهنامه زیر و بم شماره 31
نقش راهنما در توسعه پایدار ملی و گردشگری
صالحیامیری:فیلمهایتوقیفیدرمردادماهتعیینتکلیفمیشوند
«جاودانگی» برگزیدهیجشنوارهایسچیا ایتالیا
ازپوستر«تصویروکلمه» رونماییشد
لح
ظ
ا
ت
ی
درخش
ف
ی
ل
م
«
ع
ش
د
ه
ق
»
ب
ـ
د
و
ب
ا
پ
ن
م
س
ر
ر
ز
ا
»
ن
پیام صالحی
ت
ر
ا
و
ن
ی
ک
موقع بمباران برای مردم
و
ئ
ی
ن
س
ا
سنتور می نواختم
خ
ت
م
ا
علی لهراسبی
با غیرمجازها رفیقم!
ند
ر
م
ح
ض
ر «پ
ور
ا
ن
د
ر
خشن
صاحب امتیاز و مدیرمسئول :مجید اخشابی
دبیرتحریریه :نداکشاورز
زیرنظرشورای سیاست گذاری و سردبیری:
مجیداخشابی ،دکتر محمدرحیمی ،دکتر مجیدنعمانی،
فرزاداخشابی ،نداکشاورز
دبیرسرویس های فرهنگی ،هنری و مدیراجرایی:
شادی بلوطی
همکاران تحریریه:
نفیسه اشراف اسالمی ،حسن سرابادانی
محمدحسین کشاورز
گردشگری:
دبیرسرویس :رویاقربانی
امیراربابان ،کاپیتان امیرحسین مزینی فر
ادبیات:
منصوره میرفتاح ،یونس درونگی
سینما:
مژگان صدف زاد ،یاسمن خلیلی فرد ،نداکشاورز
با تشکراز فرزام شکاری ،شهنام صفاجو(مدیرروابط
عمومی سینما حقیقت)
هنرهای تجسمی:
شادی بلوطی
موسیقی:
زینب یزدی ،مژده باقری ،بهراد رضازاده ،ویدا امین پور
با همکاری پایگاه خبری ،تحلیلی موسیقی زیرو بم
سالمت:
دکترمحمدرضا سرگلزایی ،دکترافسانه گودرزی ،دکتر
حمیدرضا علیزاده اطاقور ،علیرضا نورمحمد
سرویس حقوقی
دبیر :احمد فتحی -رویا قربانی
صفحه ارایی و گرافیک:
ندارضائی بدر
ویراستار :فرشته اخوان
کاریکاتور :وحید شریفی
سرویس عکس:
دبیرعکس :مرضیه جعفری
مهساجعفری ،امیرعلی احمدی ،میالد بحرینی پور
عکس سرویس هنرهای تجسمی :شادی بلوطی
منابع عکس های اینترنتی:
وب سایت رسمی حراج تهران
ارتیبیشن ،خبرگزاری مهر
اموراینترنتی :سحر غربی ،سودابه پناهنده
روابط عمومی :رویا قربانی ،گندم احمدی تفرشی
امورمالی :گندم احمدی تفرشی
اموراداری :اکبراخشابی
تدارکات :یونس درونگی
بازرگانی و تبلیغات :کانون پریزاد ،رویا قربانی
امور مشترکین :رویاقربانی ،مریم پارسیان ،فرشته اخوان
چاپ و صحافی :هنرسرزمین سبز
شبکه توزیع :شرکت توسعه رسانه
31
ماهنامه فرهنگی ،هنری ،اجتماعی
دورهجدید• مردادماه • ۱۳۹۶شماره۳۱
نشانی دفتر مجله :ضلع جنوب غربی پل میرداماد
پالک ،414واحد 12
تلفن88883315 :
پیامک1000088883315 :
www.zirobamonline.com
@zirobamadmin
@zirobam
در این شماره می خوانید
کتاب های البر کامو
12
پائولو کوئیلو
14
اقتصاد مقاومتی و مفقوده ای ب ه
نام گردشگری دریایی
نقش راهنما در
توسعه پایدار ملی
و گردشگری
22
26
«زرد» جایره ی اصلی جشنواره
شانگ های را به دست اورد
31
لحظاتی درخشان در محضر
«پوران درخشنده»
فیلم «عشق بدون مرز» را
با پسر انتونی کوئین
ساختم
32
31
فیلمبرداری «بمب»
به پایان رسید
گپ و گفتی متفاوت با علی
لهراسبی خواننده مطرح
موسیقی پاپ
با غیرمجازها
رفیقم!
48
با پیام صالحی
خواننده و اهنگساز
موقع بمباران برای مردم
سنتور می نواختم
جهنم پرندگان بکمان
چهل وپنج میلیون
پوندی شد 72
54
ورود فارکس به ایران
64
هنر معاصر
بیل ویوال
68
گیاه درمانی
درطب سنتی
87
ان
یم ِ
یمان ِی اَ ْک َم َل ْالِ َ
اَللَّ ُه َّم َص ِّل َعلَى ُم َح َّم ٍد َو ال ِ ِه َو بَل ِّ ْغ بِاِ َ
بار خدایا ،درود بفرست بر محمد و خاندانش و ایمان مرا به کامل ترین درجات ایمان
ِین َو ان ْ َت ِه ب ِ ِن َّیتِی اِلَى اَ ْح َس ِن ال ِّن َّیاتِ َو ب ِ َع َمل ِی اِلَى اَ ْح َس ِن الْ ْع َم ِ
ال
اج َع ْل یَقِینِی اَ ْفضَ َل ال ْ َیق ِ
َو ْ
و یقین مرا به برترین مراتب یقین و نیت مرا به نیکوترین نیت ها و عمل مرا به بهترین اعمال فرا بر.
اس َت ْصل ِْح ب ِ ُق ْد َرت َ
اَللَّ ُه َّم َوفِّ ْر ب ِ ُل ْطف َ
ِک ن ِ َّیتِی َو َص ِّح ْح ب َِما ِع ْن َد َ
ِک َما َف َس َد ِم ِّنی
ک یَقِینِی َو ْ
اى خداوند ،به لطف خود نیت مرا از هر شائبه مصون دار و به رحمت خود یقین مرا استوار گردان و به
قدرت خود فساد مرا به صالح بدل نماى.
صحیفه سجادیه ،دعای مکارم االخالق فراز اول
به انتخاب نفیسه اشراف اسالمی ،کارشناسی ارشد علوم قرانی
6
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
سرمقاله میـــراث
اهنگ «اخرین قطره اب» قابل دسترسی
و دانلود از طریق اسکن بارکد یا:
www.majidakhshabi.com
سایت رسمی:
پایگاه خبری زیروبم نیوزwww.zirobamnews.com :
telegram.me/majidakhshabi
کانال تلگرام:
صفحه اینستاگرامinstagram.com/majidakhshabi :
گذر زمان ،تاریخ می افریند و تاریخ ،تفکر و عبرت.
نگاه به گذشته ،همیشه ادمی را برای رویارویی با اینده مهیا می سازد.
هر ادمی فقط و فقط یکبار زندگی را تجربه می کند و این تنها تاریخ
است که می تواند او را به مانند روئین تنی جاودان ،بارها و بارها بمیراند
و زنده کند و به درک و حصول عبرت از زندگی هایی که نکرده ،مجبور
سازد.
زندگی گذشتگان از طریق رویت جامانده ها و به جاگذاشته ها
در
غور
ِ
و اثارشان و نهایتا تاویل و تفسیر نقشی که از خود رقم زده اند ،می تواند
ساعت ها ادمی را بدون اینکه به خواسته دیگری فکر کند ،به خود
مشغول کند.
شاید بتوان واژه میراث را نزدیک ترین و همجوارترین کلمه به تاریخ
تصور کرد و ان را تالی ان دانست.
از هر ادمی چه بخواهد و چه نخواهد ،میراثی باقی می ماند که یاداور
نشانهها و یادگارهایش در دنیایی که ترکش می گوید خواهد بود که غالبا
و اصطالحا به ان "ماترک" گفته می شود و از دو جنس متفاوت و عمده
تشکیل می شود:
دسته اول ،اموال و دارایی هایی که از او به جای می ماند و ان ها را برای
همیشه ترک می کند و بین او و ان ها تا ابد فاصله می افتد.
دسته دوم ،یادها و خاطره ها و از همه مهم تر نام باقیمانده از اوست که
حتی مرگ هم نمی تواند بینشان جدایی و افتراق ایجاد کند.
ِ
ماترک اشخاص بسته به دارا و ندار بودن شان ممکن است در کمی
در
و زیادی اموال تفاوت وجود داشته باشد.
ولی در میراث و یادگارهای ذکر شده از نوع دوم ،بدون هیچ ارتباطی
به فقر و غنا ،سواد و بی سوادی ،ضعف و قدرت و ...بی کم و کاست ،تمام
عملکرد ادمی به تعبیرها و تاویل های متفاوتی خالصه می شوند که
بدون تردید برای هرکسی قابل روایت است و بدون استثنا برای همه
سرگذشتی نوشته و یا نانوشته باقی می ماند ،چه در یک سطر و چه در
یک کتاب که بیانگر چگونگی و کیفیت وجود و گذر او در عالم هستی
است.
یک تفاوت دیگر نیز میان این دو نوع میراث از ادمی وجود دارد و ان
اینست که میراث نوع اول بدون تردید به صاحب و یا صاحبان دیگری
تعلق پیدا می کند ،حق مالکیت خواه ناخواه با مرگ تغییر پیدا می کند و
به اغیار تفویض اختیار خواهد شد؛ ولی در میراث نوع دوم ،نام و خاطرات
شخص ،تا ابدالدهر به خود او تعلق خواهد داشت و از جنس مالکیتی
نیست که قابل واگذاری به غیر باشد.
از اینروست که همیشه و همیشه گفته می شود ،چه میراثی گرانبهاتر
و ارزشمندتر از نام نیک و خاطره هایی از جنس مهر و لبخند ،که از
صاحبانشان جدانشدنی اند...
با امید اینکه هیاهو و هیجانات روزمره زندگی ،فرصت تمرکز برای
توجه به تاریخ و سرگذشت هم مسیرهای پیشینمان را میسر و فراهم کند
تا بتوانیم از مسیرهای ازموده و طی شده ،نقشه های بهتر و متقن تری
برای زندگی خود ترسیم نموده و یادگارهای ارزشمندتر ،فاخرتر و
قابل عرضه تری از خود باقی بگذاریم.
با احترام و ارادت :مجید اخشابی
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
7
ادبیات
10
کوه به کوه نمی رسد
شتر دیدی ندیدی
در دامنه دو کوه بلند ،دو ابادی بود« ،باالکوه»
و «پایین کوه» .از میانه ان دو کوه چشمه ای روان
بود که به هر دو ابادی می رفت و زمین های ان ها
را سیراب می کرد .این ماجرا ادامه داشت تا اینکه
ارباب ده «باالکوه» تصمیم می گیرد ،برای به دست
اوردن زمین های ده پایین و البته سلطه به مردم
ان ،راه چشمه را به پایین کوه ببندد.
با این اتفاق ،زمین های ده پایین کم کم خشک
شدند و مردم به نشانه اعتراض همراه با کدخدا به
ده «باالکوه» رفتند؛ اما ارباب ان ده در جواب این
اعتراض ها گفت :یا رعیت او شوند یا تا ابد بی اب
خواهند ماند و گفت :باالکوه مثل ارباب است
و پایین کوه مثل رعیت .این دو کوه هرگز به هم
نمی رسند .من ارباب هستم و شما رعیت!
مردم ده پایین از این پیشنهاد و این حرف
ناراحت شدند ،چند روزی گذشت تا اینکه
تصمیمی گرفتند .به پیشنهاد کدخدای ده ،بیل
و کلنگ را برداشتند و زمین را کندند و قنات حفر
کردند .با این کار اب چشمه دوباره به زمین های
ان ها راه پیدا کرد و کم کم چشمه باالکوه خشک
شد .خبر به ارباب باالکوه رسید .چاره ای جز تسلیم
ندید .به ده پایین رفت و گفت :شما با این کار
چشم ه ما را خشک کردید .اگر می توانید سر یکی از
قنات ها را به طرف ده ما برگردانید.
کدخدای ده پایین گفت :اوال ،اب از پایین به باال
نمی رود ،بعد هم یادت هست که گفتی کوه به کوه
نمی رسد .تو درست گفتی ،کوه به کوه نمی رسد؛ اما
ادم به ادم می رسد.
در صحرا به دنبال شترش می گشت تا اینکه به پسر باهوشی
برخورد .سراغ شتر را از او گرفت .پسر گفت :شترت یک چشمش
کور بود؟ مرد گفت :بله .پسر پرسید :ایا یک طرف بار شیرین و طرف
دیگرش ترش بود؟ مرد گفت :بله .حاال بگو شتر کجاست؟ پسر گفت:
من شتری ندیدم.
مرد ناراحت شد و فکر کرد که شاید این پسر بالیی سر شتر او اورده
و پسرک را نزد قاضی برد و ماجرا را برای قاضی تعریف کرد .قاضی
از پسر پرسید .اگر تو شتر را ندیدی چطور مشخصات او را درست
داده ای؟
پسرک گفت :در راه روی خاک اثر پای شتری دیدم که فقط
سبزه های یک طرف را خورده بود .فهمیدم که شاید شتر یک چشمش
کور بوده است .بعد دیدم در یک طرف راه مگس بیشتر است و یک طرف
دیگر پشه بیشتر است و چون مگس شیرینی دوست دارد و پشه
ترشی ،نتیجه گرفتم که شاید یک لنگه بار شتر شیرینی و یک لنگه
دیگر ترشی بوده است .قاضی از هوش پسرک خوشش امد و گفت:
درست است که تو بی گناهی؛ ولی زبانت باعث دردسرت شد؛ پس از
این به بعد شتر دیدی ،ندیدی!
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
دسته گل به اب دادن
مردی در دهکده ای مسکن داشت که به بدقدمی و شومی مشهور
بود .روزی برادرزاده اش به خواستگاری دختری رفت ،خانواده دختر
با ازدواج ان دو موافقت کردند و فقط یک شرط گذاشتند که عموی
بدقدم داماد در عروسی شرکت نکند .مرد بدقدم قبول کرد و روز
عروسی از ده بیرون رفت؛ ولی خیلی ناراحت بود و دوست داشت برای
عروسی برادرزاده اش کاری انجام دهد .تصمیم گرفت دسته گلی زیبا
بچیند و در نهری که از خانه عروس می گذشت بیندازد تا بدین وسیله
به ان ها تبریک بگوید .وقتی دسته گل به حوض خانه عروس می رسد،
بچه ای متوجه ان شده و می خواهد ان را از اب بگیرد که در اب افتاده و
غرق می شود و عروسی به عزا تبدیل می شود .وقتی به عموی بدقدم و
شوم اعتراض می کنند ،او می گوید« :من فقط دسته گل به اب دادم».
ادبیات
«ناصر فیض»
باید که شیوه سخنم را عوض کنم
شد ،شد ،اگر نشد ،دهنم را عوض کنم
گاهی برای خواندن یک شعر الزم است
روزی سه بار انجمنم را عوض کنم
از هر سه انجمن که در ان شعر خوانده ام
انگه مسیر امدنم را عوض کنم
در راه اگر به خانه یک دوست سر زدم
این بار شکل در زدنم را عوض کنم
وقتی چمن رسیده به اینجای شعر من
باید که قیچی چمنم را عوض کنم
پیراهنی به غیر غزل نیست در برم
گفتی که جامه کهنم را عوض کنم
دستی به جام باده و دستی به زلف یار
پس من چگونه پیرهنم را عوض کنم
شعرم اگر به ذوق تو باید عوض شود
باید تمام انچه منم را عوض کنم
دیگر زمانه شاهد ابیات زیر نیست
وقتی که شیوه سخنم را عوض کنم
مرگا به من که با پر طاووس عالمی
یک موی گربه وطنم را عوض کنم
وقتی چراغ مه شکنم را شکسته اند
باید چراغ مه شکنم را عوض کنم
عمری به راه نوبت خودرو نشسته ام
امروز می روم لگنم را عوض کنم
تا شاید اتفاق نیفتد از این به بعد
روزی هزار بار فنم را عوض کنم
با من برادران زنم خوب نیستند
باید برادران زنم را عوض کنم
دارد قطار عمر کجا می برد مرا؟
یارب! عنایتی! ترنم را عوض کنم
ور نه ز هول مرگ زمانی هزار بار
مجبور می شوم کفنم را عوض کنم
«سعید بیابانکی»
شاعری از شدت شیرین زبانی سکته کرد
تاجری در حجره از شوق گرانی سکته کرد
او که بردندش سر شب ،شاعری مشهور بود
نصفه شب گفتند بیماری روانی سکته کرد
فیلم را قیچی به دستان از سر و از ته زدند
دختری با چادر و کفش کتانی سکته کرد
شعرنافهمان برایش بس که سوت و کف زدند
شاعر بیچاره در اوج جوانی سکته کرد
پنج ساعت شعرهای دیگران را گوش داد
دلبر ما صاف وقت شعرخوانی سکته کرد
خط اول ،دوم این جام را الجرعه خورد
چون مهاجم بود در خط میانی سکته کرد
تا خبر دادند دکان خودت اتش گرفت
ناگهان راننده اتش نشانی سکته کرد
بیست سالی انجمن رفت و ولی شاعر نشد
تا به او گفتند موالنای ثانی سکته کرد
گیر یک امضای کوچک بود استخدام من
نوبتم بود و رئیس بایگانی سکته کرد
بعد مرگم کاش بنویسند با فونت درشت
شاعری از شدت شیرین زبانی سکته کرد
«رضا رفیع»
یک هنرمن ِد فاقد مسکن
رفت روزی وزارت ارشاد
چون دم در رسید ،با خود گفت:
«می روم تو ،هر انچه بادا باد»
نوک بینی خود گرفت و رفت
راست پیش وزیر و پس ا ِستاد
گفت« :در روز اول خلقت
که خدا این جهان نمود اباد
چون به مستضعفین زمین بخشید
اسم این جانب از قلم افتاد
حال ،البته با کمی تاخیر
من به خدمت رسیده ام ،دلشاد
تا مگر قطعه ای زمین بخشید
بروم منزلی کنم ایجاد»
گفت با وی وزیر ،با لبخند:
«بنده از دیدن شمایم شاد
چون هنرمند قدر می بیند
باید الحق به صدر بنشیند
می نویسم زمین به اسم االن
می دهم خدمت شما استاد!
انگه از «قطعه هنرمندان»
قطعه ای هم به شخص ایشان داد
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
11
کتابخانه
ادبیات
کوچ لووو
شازده هکوچ لوو
ولدشازد
ت
زده کوچولو»
ولو و تولد شا
گر به تازگی
ده کوچ
ه مدیا کاشی
کتاب «شاز وپری با ترجم
ت اگز
ت.
ر نشر شده اس
ه کوچولو» و
نوشته انتوان دوسن شر و راهی بازا
د
ز
شا
«
»،
ها
با پدر و مادر
ی اصلی شان
ت
ط انتشارات افرینگان من بارت اند از« :
کتاب است که نسخه ها تان «شازده
توس
ع
ب
رد که به ترتی
س
ل ترجمه ۲
ب ۳بخش دا
یه)» و حاص
رائه ترجمه کاشیگر از دا زده کوچولو،
این کتا
(اتودهای اول
ود .کتاب شا
نا
شازده کوچولو
یش
رفع خستگی
ده اند .در این کتاب ضم م تشریح م
«تولد
ی سرگرمی و
۲۰۰منتشر ش
ده کوچولو ه
دوو گوئه» از
در سال های ۲۰۱۳و ۶خصیت و چاپ کتاب شاز ی که سنت اگزوپری برا مه ای به «نلی ُ
های
ر نا
ی تولد این ش
هان از شازده
حی است .میان فعالیت کریسمس سال ۱۹۴۳د بال امروزی ج
ولو» ،چگونگ
را
چ
ب
هست» .استق
زوپری و تولد
زوپری در ط
کو کامی سنت اگ
ن خلبان فرانسوی ،در ش شگفت اوری
زیه درباره اگ
ای
ری
یکند چیز
نتیجه نا
رین بود.
ی که البان س
نانچه در این
ر نوزادی م
ج شد هاند .چ
می داد ،طراحی محبوب ت هان از تولد ه
شرو و پس از مطلب چولو شده ،در
همان شازده
ج
ی
انجام
کتاب پ
الی که
کو
د تا تبدیل به
می نویسد که «در استقب ز است .در صفحات پایانی نجر به طرح نهایی شازده ش را از دست دا
این
گزوپری که م
لهای
ن قدر شگف
ت و سپس با
تانگی ودهای اولیه ا
چولو هم هما
ابتدا بال داش
ات
و
ی
کو
ت ،طراح
یکشید،
اگزوپری م
شازده کوچولو نوشته اس کی که سنت
ص است ،پسر
قاش شخ
می شناسند.
ن
یها م که امروز همه
و می خوانیم:
د
یش
کوچولوی ی از داستان شازده کوچول کوه چطور»؟
ه شده بود« .
در قسمت
رفت
حا ِل شازده کوچولو گ ز کجا بدانم».ن گفت« :من ا
دا
ساب شهرها و
جغرافی کویر چطور؟م .دراوردن ح
و
د
».
و
ور
م
ن از کجا بدان
دید کاشف دار
حرف هاست
شهر دان گفت« :مم و کمبود ش
ی باالتر از این
غرافی
کاشف نیست
دان نیستید؟
ن خیل
ذیرد ،ازشان
ن هستم؛ اما
ی
ج شما جغراف ن نیست .مقام جغرافی دا ر کارش می پ
دا
ی
مگراف
ر
غ
فت« :چرا ،ج
فها را در دفت
کار جغراف
ور می دهد در
یدا د؛ اما کاش
یدان گ
ها
ر
وی
ب است ،دست
ک
اف
ر
و
غ
ها
ج
ای
س
کارش درنمی
رات کسی جال
ها و کو هها و دریاها و اقیانو وقت از دفتر
اگر دید خاط
چ
د
ی
و
ه
ر
ن
یکند و
دا
افی
یادداشت م
که ول بگردد .جغر خاطراتشان را
یکند و
وم
حقیق شود».
یکنند.»...
پرس وج القی کاشف ت
بی اعتبار م
احوال اخ
ی جغرافیا را
ها
سخه منتشر
چرا؟کاشف های دروغ گو کتاب مارگان ۶۵۰ن
ه مصور و ش
«برای اینکه با ۱۳۶صفحاین کتاب
شده است.
مجموعه شعر «حفره ها»
گروس عبدالملکیان در این کتاب دست به تجربه های جدید و موفقی زده است .باید به انتظار نشست و دید که
این شاعر در اثار اینده اش همین تجربه ها را به کار می گیرد یا مسیری تازه را اغاز می کند .گروس عبدالملکیان
متولد تهران و مهندس صنایع است .در سال های اخیر عالوه بر انتشار کتاب ،در نشریاتی تخصصی مثل کارنامه،
گوهران ،نافه ،شرق ،اعتماد ،اعتماد ملی ،فرهیختگان و ...شعر ،نقد شعر و مصاحبه نیز به چاپ رسانده است.گروس
عبدالملکیان از خردادماه سال 1388به عنوان دبیر بخش شعر فارسی به نشر چشمه پیوست .از این شاعر تا به امروز
کتاب هایی مانند «رنگ های رفته دنیا»« ،پذیرفتن»« ،هیچ چیز مثل مرگ تازه نیست» و چندین کتاب دیگر به
چاپرسیدهاست.یکیازمهم ترینوبلندترینشعرهایکتابش«خزر»نامدارد؛اینشعرهمراهبازبانرواییوداستانیکه
درخودداردازاحساساتالهام گونهشاعرنیزبهره مندشدهودرواقعتلفیقزیبایایندواست.شعرمضمونیتاریخیدردل
خودداردکهازحمامفینکاشانواقامحمدخانقاجارمی رسدبه«سیاهکل»که«سیاه ترازانبود»کهحتیبا«کبریت
کشیدن»هایمتوالیشاعردرمتنشعرهم«روشنشود».انتهایشعرهمباتصویریمبهماز«خزر»کهبازبانیعامیانه
بهپایانمی رسد،ذهنخوانندهرادرگیرمتنمی کند.اینکتابدر82صفحهوباقیمت6500تومانازطریقنشرچشمه
واردبازارکتابشدهاستوتابهامروزسیزدهمرتبهتجدیدچاپشدهاست.
12
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
ادبیات
مثنوی دانشجویی
وقتی با عباس احمدی مواجه
می شوی ،به دلیل حجب و
حیای گفتاری و رفتاری ،این
باور که با شاعری طنزپرداز
روبرو هستی ،قدری مشکل
است؛ اما به هرحال این
مشکل باوری دخلی در ماجرا
ندارد و او همان گونه که عرض
شد شاعری طنزپرداز و با
حفظ سمت دارای دکترای
منابع طبیعی و استاد
دانشگاه است
این روزها میان ما و کتاب هایی چون «مثنوی معنوی» فاصله بسیار افتاده است ،تا
جایی که اگر از دانشجویان پرادعایی که به محض ورود به دانشگاه ،فکر می کنند فیل هوا
کرده اند! بخواهند فقط 10بیت از این کتاب عزیز را از حفظ که نه ،از رو بخوانند عین ژیان
یا پراید (چه فرق می کند؟!) در سواحل ماسه ای خزر گیر می کنند!! این حکایت اسف بار
امروز ماست .اما جناب اقای «عباس احمدی» که حداقل 8سالی را با همین جماعت
دانشجو به عنوان دانشجو -سروکله زده و نمی دانم چند سال است که به عنوان استاد
دانشگاه به این سروکله زدن ادامه می دهد ،دفتر شعری با عنوان «مثنوی دانشجویی»
منتشر نموده تا به قول خودش ،فرق خر را با االغ بگوید!!
وقتی با عباس احمدی مواجه می شوی ،به دلیل حجب و حیای گفتاری و رفتاری،
این باور که با شاعری طنزپرداز روبرو هستی ،قدری مشکل است؛ اما به هرحال این
مشکل باوری دخلی در ماجرا ندارد و او همان گونه که عرض شد شاعری طنزپرداز و با
حفظ سمت دارای دکترای منابع طبیعی و استاد دانشگاه است! او قلمی ساده و صمیمی و
بی ادعا دارد .با همان وزن معروف مثنوی سروده و البته چنان که امروز مرسوم است قدری
رعایت وزن ،در خوانش برخی از ابیات کتابش مشکل است و دچار سکته هایی خفیف
می شویم؛ اما لطافت طنز او و شوخی های مودبانه (!) او ،باعث ریزخنده هایی در مخاطب
می شود که جای تقدیر و تحسین دارد .او با این کتاب نقد را راحت و بی رودربایستی با
مخاطب دانشجو در میان می گذارد و این نقد ان قدر هم گزنده نیست که بخواهد کسی
را ازرده کند .کتاب ،طراحی جلد جالبی دارد ،با ظاهری امروزی و دانشجوپسند ،اما در
داخل قدری سعی شده تا شمایلی نوستالوژیک از کتب قدیمی ارائه شود تا احساس
مثنوی خوانی در مخاطب تقویت گردد.
*باب اول؛ خرخوانی مر دروس را بهر کنکور و قبولی در دانشگاه و الخ...
بشنو از من چون حکایت می کنم
درد دانشجو روایت می کنم
در هوایی سرد شعری گفته ام
بشنوید ،از درد شعری گفته ام
«سینه خواهم شرحه شرحه از فراق»
تا بگویم فرق خر را با االغ!
«هرکسی از ظن خود شد یار من»
کرد کاه و یونجه اش را بار من
«سر من از ناله من دور نیست»
گرچه اصال سور و ساتم جور نیست
شعر من معجونی از زخم دل است
تحفه ای اورده ام ناقابل است...
من جوانی خنگ و پیزوری شدم
یک-دوسالی پشت کنکوری شدم
بر جوانی خودم اذر زدم
خر زدم ،هی خر زدم ،هی خر زدم
چون نتایج امد اشکم شد روان
فحش دادم بر زمین و بر زمان...
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
13
کتاب های البر کامو
البر کامو ( )Albert Camusنویسنده ،فیلسوف و
روزنامه نگار فرانسوی-الجزایری است .او یکی از
نویسندگان بزرگ قرن بیستم و از بنیان گذاران و
متفکران اصلی فلسفه اگزیستانسیالیسم است .در
این شماره ،دو کتاب از معروف ترین اثار کامو را به شما
خوانندگان اهل مطالعه زیروبم پیشنهاد می کنیم.
اد اول
یشنه
پ
14
عنوان کتاب :بیگانه
نویسنده :البر کامو
مترجم :خشایار دیهیمی
انتشارات :نشر ماهی
رمان «بیگانه» (به فرانسوی )L'Étranger :معروف ترین رمان البر کامو است که در
سال ۱۹۴۲در انتشارات معروف گالیمار منتشر شد و متن ان از اصلی ترین اثار فلسفه
اگزیستانسیالیسم به شمار می اید.
داستان ،روایتگر زندگی مورسو ،مردی درون گرا و فرانسوی-الجزایری ،است که با
تلگرامی از مرگ مادرش خبردار می شود.
«امروز مامان ُمرد .شاید هم دیروز ،نمی دانم .تلگرامی از خانه سالمندان به دستم
رسید« :مادر درگذشت .مراسم تدفین فردا .با احترام ».این چیزی را نمی رساند .شاید
هم دیروز بوده است».
داستان به دو قسمت تقسیم می شود .در قسمت اول مرسو در مراسم تدفین مادرش
شرکت می کند و درعین حال هیچ تاثر و احساس خاصی از خود نشان نمی دهد .داستان
با ترسیم روزهای بعد از دید شخصیت اصلی داستان ادامه می یابد .مرسو به عنوان انسانی
بدون هیچ اراده به پیشرفت در زندگی ترسیم می شود .او هیچ رابطه احساسی بین خود
و افراد دیگر برقرار نمی کند و در بی تفاوتی خود و پیامدهای حاصل از ان زندگی اش را
سپری می کند .او از این که روزهایش را بدون تغییری در عادت های خود می گذراند
خشنود است.
کامو در قسمت هایی از پس گفتار کتاب نوشته است:
«مدت ها پیش «بیگانه» را در یک جمله خالصه کردم که بسیار پارادوکسی بود:
«در جامعه ما ،هر کسی که در مراسم تدفین مادرش گریه نکند می تواند محکوم به مرگ
شود ».منظور من ساده بود .منظورم این بود که قهرمان این کتاب برای این محکوم به
مرگ می شود که حاضر نیست در بازی شرکت کند .به این معنا ،او با جامعه ای که در ان
زندگی می کند بیگانه است ،در حاشیه اش پرسه می زند و در حاشیه زندگی است ،تنها و
پر از تمنای لذت .به همین دلیل ،عده ای از خواننده ها وسوسه شدند او را مطرود ببینند و
به حساب اورند؛ اما اگر بخواهیم به تصویری دقیق تر از شخصیت او برسیم یا به تصویری
که با مقصود نویسنده تطبیق بیشتری داشته باشد ،باید از خودمان بپرسیم به چه
ترتیبی و از چه جهتی مرسو در بازی شرکت نمی کند»؟
بیگانه اولین بار توسط علی اصغر خبره زاده با ویراستاری و تصحیح جالل ال احمد به
فارسی برگردانده شد .پس از ان مترجمان متعدد دیگری این کتاب را دوباره به فارسی
برگردانده اند.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
د دوم
شنها
پی
عنوان کتاب :افسانه سیزیف
نویسنده :البر کامو
مترجم :دکتر محمود سلطانیه (با پیشگفتاری از
دکتر حامد فوالدوند)
انتشارات :جامی
«افسانه سیزیف» مجموعه مقاالتی از البر کامو است که
به نقد مدرنیته و انسان متجدد می پردازد .در واقع ،احساس
پوچی و شوریده دلی درنتیجه فقدان معنا و نیست انگاری درون
جامعه مدرن است .روند تجددمابی معاصر افسون زدایی را
با خود می اورد و پی دیوارهای پوچی را می ریزد( .بخشی از
پیشگفتار)
سیزیف در اساطیر یونان به خاطر فاش کردن راز خدایگان
محکوم شد تا تخته سنگی را به دوش گرفته و تا قله یک کوه
حمل کند؛ اما همین که به قله می رسد ،سنگ به پایین می غلتد
و سیزیف باید دوباره این کار را انجام دهد و این حکم پایان ناپذیر
است .کامو معتقد است پیروزی سیزیف در اگاهی است.
سیزیف (یا شخصیت مرسوی کامو) شاهد و قربانی تکرار
کسل کننده زندگی (ماشینی-مکانیکی) یکنواخت است و
در گرداب ناارامی و عدم شوروشوق کشیده می شود .دلشوره
هایدگر ،تهوع ژان پل سارتر و ازخودبیگانگی مارکس،
حالت های روحی فرد عصر مدرنیته را بیان می کنند.
این کتاب چهار فصل دارد که هر یک به بخش های مختلفی
تقسیم می شوند.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
15
کوئیلوPaulo
Coelho
پائولو
پنجره بیمارستان
دو بیمار در یک اتاق بستری بودند .یکی از بیماران اجازه داشت که
هر روز بعدازظهر یک ساعت روی تختش که کنار تنها پنجره اتاق بود
بنشیند؛ ولی بیمار دیگر مجبور بود هیچ تکانی نخورد و همیشه پشت
به هم اتاقیش روی تخت بخوابد .ان ها ساعت ها با هم صحبت میکردند؛
از همسر ،خانواده ،خانه ،سربازی یا تعطیالتشان با هم حرف می زدند و
هر روز بعدازظهر ،بیماری که تختش کنار پنجره بود ،می نشست و تمام
چیزهایی که بیرون از پنجره می دید را برای هم اتاقیش توصیف می کرد.
پنجره ،رو به یک پارک بود که دریاچه زیبایی داشت .مرغابی ها و قوها
در دریاچه شنا می کردند و کودکان با قایق های تفریحی شان در اب
سرگرم بودند .درختان کهن به منظره بیرون زیبایی خاصی بخشیده
بود و تصویری زیبا از شهر در افق دوردست دیده می شد .همان طور که
مرد کنار پنجره این جزئیات را توصیف می کرد ،هم اتاقی اش چشمانش
را می بست و این مناظر را در ذهن خود مجسم می کرد و روحی تازه
می گرفت .روزها و هفته ها سپری شد تا اینکه روزی مرد کنار پنجره
از دنیا رفت و مستخدمان بیمارستان جسد او را از اتاق بیرون بردند.
مرد دیگر که بسیار ناراحت بود تقاضا کرد که تختش را به کنار پنجره
منتقل کنند .پرستار این کار را با رضایت انجام داد .مرد به ارامی
و با درد بسیار ،خود را به سمت پنجره کشاند تا اولین نگاهش را
به دنیای بیرون از پنجره بیندازد .باالخره می توانست ان منظره
زیبا را با چشمان خودش ببیند؛ ولی در کمال تعجب ،با یک دیوار
بلند مواجه شد! مرد متعجب به پرستار گفت که هم اتاقیش همیشه
پسر
کی بود که م
یخواس
ت
خ
دا
را
مناظر دل انگیزی را از پشت پنجره برای او توصیف می کرده است.
م
ال
قات کن
تا رسیدن به
خدا باید راه دور و درازی بپی د .او می دانست
پرستار پاسخ داد :ولی ان مرد کامال نابینا بود!
چم
ماید.
دانی برداشت و د
رو
ن
ا
ن
به همین دلیل
را
پ
ر
از
س
اندویچ و
به کسی چیز
نوشابه کرد و ب
ی بگوید ،سفر را
یانکه
ش
رو
ع
ک
ر
د.
چن
یک پارک ر
د کو
بود .پی سید ،پیرمردی را دید که درحال چه ان طرف تر به
دانه
ش او رفت
دادن به پرندگان
و روی نیمکت ن
ش
س
می
ت.
پی
رم
ر
د
رسید ،پسرک ه
م
ا
ح
سا
گرسنه به نظر
س
گ
ر
باز کرد و یک ساندویچ و یک سنگی می کرد؛ پ
س چمدانش را
نوشاب
غذا را گرف
ه به پیرمرد تعار
ف
ک
ر
د.
پی
روزی اتوبوس خلوتی درحال حرکت بود .پیرمردی با دسته گلی زیبا
ت و لبخندی به
رم
ک
ر
و
د
د
ک
ز
د.
پ
س
رک شاد
به خوردن کر
روی یکی از صندلی ها نشسته بود .مقابل او دخترکی جوان قرار داشت که
دند .ان ها تمام بعدازظهر را به شد و با هم شروع
پرند
شادی کردند ،ب
بی نهایت شیفته زیبایی و شکوه دسته گل شده بود و لحظه ای از ان چشم
گان غذا دادند و
یانکه کلمه ای
با
ه
م
ح
ر
ف
ب
ز
شد ،پسرک
نند .و
برنمی داشت .زمان پیاده شدن پیرمرد فرارسید ،قبل از توقف اتوبوس در
فهمید که باید ب
قتی هوا تاریک
ه
خ
ان
ه
ب
از
گ
ر
د
بود که
د ،چند ق
برگشت و خود
ایستگاه ،پیرمرد از جا برخواست ،به سوی دخترک رفت و دسته گل را به او
را
دمی دور نشده
در
اغ
و
ش
محب
پیرمرد اندا
ب ت او را بوسید و لب
خن
داد و گفت :متوجه شدم که تو عاشق این گل ها شدهای .ان ها را برای همسرم
د
خت ،پیرمرد با
ی
ب
ه
او
ه
دیه داد .وقتی
رگشت ،مادر
خریده بودم و اکنون مطمئنم که او از اینکه ان ها را به تو بدهم خوشحال تر
پسرک به خانه
ش با نگرانی از او
پ
ر
سی
د:
تا
ای
ن
پسرک در
وقت
حالی که خیلی
خواهد شد.
خ
شب کجا بودی؟
و
ش
حا
ل
ب
ه
ن
پیش خ
ظر می ر
دا! پیرمرد هم به
دخترک با خوشحالی دسته گل را پذیرفت و با چشمانش پیرمرد را که از
خ
سید ،جواب داد:
ان
ه
ا
ش
رف
پرسی
ت .همسر
د :چرا این قدر خ
و
ش
اتوبوس پایین می رفت بدرقه کرد و با تعجب دید که پیرمرد به سوی دروازه
ح
ال
پیرش با تعجب
ی؟
پی
روز عمرم بو
رمرد جواب دا
ارامگاه خصوصی انسوی خیابان رفت و نزدیک درب ورودی نشست.
د ،من امروز در پ
د :امروز بهترین
ار
ک
با
خ
دا
غ
ذا
خوردم!
من ب
ا
خ
د
ا
غ
ذ
ا خوردم
دسته گل
16
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
ماشین اسپرت
مرد جوانی ،از دانشگاه فارغ التحصیل
شد .ماه ها بود که ماشین اسپرت زیبایی،
پشت شیشه های یک نمایشگاه به
سختی توجهش را جلب کرده بود و از
ته دل ارزو می کرد که روزی صاحب ان
ماشینشود.مردجوان،ازپدرشخواسته
بود که برای هدیه فارغ التحصیلی ،ان
ماشین را برایش بخرد .او می دانست که
پدر توانایی خرید ان را دارد .باالخره روز
فارغ التحصیلی فرارسید و پدرش او را به
اتاق مطالعه اش فراخواند و به او گفت :من
از داشتن پسر خوبی مثل تو بی نهایت
مغرور و شاد هستم و تو را بیش از هر کس
دیگری در دنیا دوست دارم؛ سپس یک
جعبه به دست او داد .پسر ،کنجکاو ولی
ناامید ،جعبه را گشود و در ان یک انجیل
زیبا که روی ان نام او طالکوب شده بود
یافت .با عصبانیت فریادی بر سر پدر
کشید و گفت :با تمام مال و دارایی که
داری ،یک انجیل به من می دهی؟ کتاب
مقدس را روی میز گذاشت و پدر را ترک
کرد .سال ها گذشت و مرد جوان در کار و
تجارت موفق شد .خانه زیبایی داشت و
خانواده ایفوق العاده.یکروزبهاینفکر
افتاد که پدرش ،حتما خیلی پیر شده و
بایدسریبهاوبزند.ازروزفارغ التحصیلی
دیگر او را ندیده بود؛ اما قبل از اینکه
اقدامیکند،تلگرامیبهدستشرسیدکه
خبر فوت پدر در ان بود و حاکی از این بود
که پدر ،تمام اموال خود را به او بخشیده
است؛بنابراینالزمبودفوراخودرابهخانه
برساندوبهاموررسیدگینماید.هنگامی
که به خانه پدر رسید ،در قلبش احساس
غم و پشیمانی کرد .اوراق و کاغذهای
مهم پدر را گشت و ان ها را بررسی نمود
و در انجا ،همان انجیل قدیمی را باز
یافت .درحالی که اشک می ریخت انجیل
را باز کرد و صفحات ان را ورق زد و کلید
یک ماشین را پشت جلد ان پیدا کرد.
در کنار ان ،یک برچسب با نام همان
نمایشگاهکهماشینموردنظراوراداشت،
موجود بود .روی برچسب ،تاریخ روز
فارغ التحصیلی اش بود و روی ان نوشته
شدهبود:تماممبلغپرداختشدهاست.
جعبه خالی
در شهری دورافتاده ،خان
واده فقیری زندگی می کردند .پدر خان
واده از اینکه دختر 5سال هشان مقداری
پولبرایخریدکاغذکاد
ویطالیی رنگمصرفکردهبودناراحت
ب
ود؛
چ
ون
هما
ن
قدر
پ
ول
هم
به
سخ
تی
به دستمیامد.
دخترکباکاغذکادویکجعبهرابسته بن
دی
ک
رده
و
ان
را
زیر
در
خت
کری
سم
بود.
سگذاشته
صبح روز بعد ،دخترک جعبه را نزد پدرش
برد
و
گف
ت:
بابا،
این
ه
دیه
من
اس
ت.
پدر جعبه را از دختر
خردسالش گرفت و ان را
باز کرد .داخل جعبه خالی بود! پدر با ع
صبانیت فریاد زد :مگر نمی دانی وقتی
به کسی هدیه می دهی
باید داخل جعبه چیزی هم بگذاری؟
ا
شک
از
چش
مان
دخت
رک
سرا
زیر
اندوه گفت:
شد و با
بابا جان ،من پول نداشتم؛ ولی در عوض
هزار
بو
سه
برا
یت
دا
خل
ج
عبه
گ
ذاش
تم .چهره پدر از
شرمندگیسرخشد،دخترخر
دسالشرابغلکردواوراغرقبوسهکرد.
نجار و کارفرما
یکنج
ارمسنبهکارفرمای
ش
گف
ت
ک
ه
م
ی
برای خود ب
خواهدبازنش
سازد و در کنار هم
ستهشودتاخانه ای
سر
و
نو
ه
ه
ای
ش
دو
سپری کن
ران پ
د .کارفرما از اینکه
ک
یری را به خوشی
ار
گر
خ
وب
ش
را
ولی نج
از دست م
ار خسته بود و به ا
ست
را
ی داد ناراحت بود؛
ح
ت
نی
از
دا
شت .کارفرما
قبل از رفتن خانه ا
از نجار خواست تا
ی برایش بسازد و
بع
د
با
زن
ش
ست
ه
ولیدیگرد
شو
لبهکارنمی بست؛
د .نجار قبول کرد؛
چو
ن
م
ی
دان
س
ت
ک
هکار
داشت .از چو
بهای نامرغوب برای ساخت خانه ا شایندهاینخواهد
س ر س
ستفا
یری انجام داد .وقت
ی
ک
ار
ده کرد و کارش را از
فر
ما
ب
را
ی
دیدن خانه ام
نجار داد و گفت:
د ،کلید خانه را به
این خانه هدیه من
ب
ه
ش
ما
ا
س
ت
باب
این سا
لها ب
تز
رایم کشیده اید .ن
حماتی که در طول
ج
ار
وا
رف
ت؛
او
ساختن
در تمام
خانه ایبرایخود
ش
بو
این مدت درحال
ده
و
حا
ال
م
جبوربوددر
کهاصالخوب
ساختهنشدهبود.
خانه ایزندگیکند
کفش های طالیی
تا کریسمس چند روز بیشتر نمانده بود و جنب وجوش مردم برای خرید هدیه کریسمس
روزبه روز بیشتر می شد .من هم به فروشگاه رفته بودم و برای پرداخت پول هدایایی که خریده
بودم ،در صف صندوق ایستاده بودم .جلوی من دو بچه ،پسری 5ساله و دختری کوچک تر،
ایستاده بودند .پسرک لباس مندرسی بر تن داشت ،کفش هایش پاره شده بود و چند اسکناس
را در دست هایش میفشرد .لباس های دخترک هم دست کمی از مال برادرش نداشت؛ ولی
یک جفت کفش نو در دست داشت .وقتی به صندوق رسیدیم ،دخترک اهسته کفش ها را روی
پیشخوان گذاشت ،چنان رفتار میکرد که انگار گنجینه ای پرارزش را در دست دارد .صندوق دار
قیمت کفش ها را گفت 6 :دالر .پسرک پول هایش را روی پیشخوان ریخت و ان ها را شمرد3 :
دالر و 15سنت .بعد رو کرد به خواهرش و گفت :فکر می کنم باید کفش ها را بگذاری سرجایش...
دخترک با شنیدن این حرف به شدت بغض کرد و با گریه گفت :نه! نه! پس مامان تو بهشت با چی
راه بره؟ پسرک جواب داد :گریه نکن ،شاید فردا بتوانیم پول کفش ها را دربیاوریم.
من که شاهد ماجرا بودم ،به سرعت 3دالر از کیفم بیرون اوردم و به صندوق دار دادم .دخترک دو
بازوی کوچکش را دور من حلقه کرد و با شادی گفت :متشکرم خانم ،متشکرم خانم .به طرفش
خم شدم و پرسیدم :منظورت چی بود که گفتی :پس مامان تو بهشت با چی راه بره؟ پسرک جواب
داد :مامان خیلی مریضه و بابا گفته که ممکنه قبل از عید کریسمس به بهشت بره! دخترک ادامه
داد :معلم دینی ما گفته که رنگ خیابان های بهشت طالیی است ،به نظر شما اگر مامان با این
کفش های طالیی تو خیابان های بهشت قدم بزنه ،خوشگل نمی شه؟ چشمانم پر از اشک شد
و درحالی که به چشمان دخترک نگاه می کردم ،گفتم :چرا عزیزم ،حق با تو است ،مطمئنم که
مامان شما با این کفش ها تو بهشت خیلی قشنگ میشه!
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
17
18
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
با همه بی سروسامانی ام
باز به دنبال پریشانی ام
طاقت فرسودگی ام هیچ نیست
در پی ویران شدن انی ام
امده ام بلکه نگاهم کنی
عاشق ان لحظه طوفانی ام
دلخوش گرمای کسی نیستم
امده ام تا تو بسوزانی ام
امده ام با عطش سال ها
تا تو کمی عشق بنوشانی ام
ماهی برگشته ز دریا شدم
ِ
تا تو بگیری و بمیرانی ام
خوب ترین حادثه می دانمت
خوب ترین حادثه می دانی ام؟
حرف بزن ،ابر مرا باز کن
دیر زمانی ست که بارانی ام
حرف بزن ،حرف بزن سال هاست
تشنه یک صحبت طوالنی ام
ها ...به کجا می کشی ام خوب من؟
ها ...نکشانی به پشیمانی ام!
«محمدعلی بهمنی»
ابری نیست
بادی نیست
می نشینم لب حوض
گردش ماهی ها ،روشنی ،من ،گل ،اب
پاکی خوشه زیست
مادرم
ریحان می چیند
نان و ریحان و پنیر ،اسمانی بی ابر ،اطلسی هایی تر
رستگاری نزدیک ،الی گل های حیاط
نور در کاسه مس چه نوازش ها می ریزد
نردبان از سر دیوار بلند ،صبح را روی زمین می ارد
پشت لبخندی پنهان هر چیز
روزنی دارد دیوار زمان که از ان چهره من پیداست
چیزهایی هست
که نمی دانم
می دانم سبزه ای را بکنم خواهم مرد
می روم باال تا اوج ،من پر از بال و پرم
راه می بینم در ظلمت ،من پر از فانوسم
من پر از نورم و شن
و پر از دار و درخت
پرم از راه ،از پل ،از رود ،از موج
گیرم تمام شهر پر از سرمه ریزها
پرم از سایه برگی در اب
خالی شده ست مصر دلم از عزیزها
چه درونم تنهاست
داش اکل و سیاوش و رستم تمام شد
«سهراب سپهری»
حاال شده ست نوبت ابرو تمیزها
دیگر به کوه و تیشه و مجنون نیاز نیست
عشاق قانع اند به میخ و پریزها
دستی دراز نیست به عنوان دوستی
جز دست های توطئه از زیر میزها
دل نیست انچه جز به هوای تو می تپد
مجموعه ای ست از رگ و این جور چیزها
خانم بخند! که نمک خنده های تو
برعکس الزم است برای مریض ها
چون عاشقم و عشق به سان گدازه داغ
پس دست می زنم به تمامی جیزها
«حامد عسکری»
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
19
فینگر فود
قارچ و اسفناج
مواد الزم
قارچ متوسط ۲۰ :عدد
کره :یک قاشق غذاخوری
سیر خرد شده :دو حبه
اسفناج تازه ۴ :پیمانه
پنیر خامه ای ۲۳۰ :گرم
نمک و فلفل :به میزان الزم
خرده نان :یک چهارم پیمانه
پارمسان :یک چهارم پیمانه
20
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
طرز تهیه
ابتدا فر را در دمای ۱۹۰درجه
سانتی گراد قرار دهید .در ادامه
ساقه های قارچ ها را جدا کرده و
به خوبی خرد می کنیم .سپس
در داخل کره اب شده همراه با
سیر ها تفت می دهیم .اسفناج
را اضافه می کنیم و هم می زنیم
سپس پنیر خامه ای ,نمک و
فلفل را اضافه می کنیم و مجدد
هم می زنیم .مخلوط اماده شده
را داخل سر قارچ ها می ریزیم .
در ظرفی پارمسان و خرده نان را
هم زده و روی قارچ های پر شده
می ریزیم و در نهایت به مدت
۱۲تا ۱۵دقیقه در دمای ۱۹۰
درجه سانتی گراد روی فر قرار
می دهیم.
ساندویچ
رست بیف با
پنیر چدار
مواد الزم
2تکه 150گرمی
گوشت راسته گوساله :
2عدد
پیاز خاللی خرد شده :
100گرم
پنیر چدار :
1عدد
نان باگت :
به مقدار الزم
نمک و فلفل :
روغن زیتون و روغن مخصوص سرخ کردنی :به مقدار الزم
طرز تهیه
گوشت های گوساله را با گوشت کوب استیک
بکوبید ,سپس در 2قاشق سوپ خوری روغن
زیتون و کمی پیاز خرد شده بخوابانید تا مزه دار
شود .بعد در تابه ای روغن مخصوص سرخ کردنی
را خوب داغ کنید و دو طرف گوشت ها را روی
حرارت مالیم سرخ کنید تا کامال پخته شوند .
بعد از پخت ,تکه های گوشت را به صورت نوار های
باریک وبلندی برش بزنید تا برای تهیه ساندویچ
اماده شوند .
در یک تابه مقدار کمی روغن بریزید و پیازهایی را
که خاللی خرد کرده اید ,روی حرارت مالیم تفت
دهید تا طالیی شود .نوارهای رست بیف را به پیاز
داغ اضافه کنید و حداقل 2دقیقه دیگر روی شعله
قرار دهید .در این مرحله نمک و فلفل را هم اضافه
کرده و بعد انها را از تابه خارج کنید .
نان باگت را به ضخامت 3سانتی متر برش بزنید
و داخل سینی مخصوص فر قرار دهید .مخلوط
رست بیف و پیاز را روی نان ها بریزید و روی انها را با
پنیر چدار بپوشانید .نان ها را به مدت 5تا 7دقیقه
داخل فری قرار دهید که با حرارت 180درجه
سانتی گراد از قبل گرم شده است .وقتی پنیر چدار
اب شد ساندویچ های خوشمزه شما اماده اند .انها
را در کنار سبزیجات فصل قرار دهید.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
21
شیرینی
کوکی
مواد الزم
طرز تهیه
ابتداروغن ،شیر ،کره و تخم مرغ را با همزن خوب مخلوط مى کنیم بعد بیکینگ پودر ،وانیل و
خاک قند را اضافه کرده و خوب هم مى زنیم سپس پودر کاکائو و ارد را کم کم مى ریزیم بعد گردو
خرد کرده و کشمش را ریخته و خوب با همزن مى زنیم تا کام ً
ال یکدست شود بعد درقالبى صاف
با قاشق به اندازه هاى کوچک مى ریزیم تا در فر از قبل گرم شده دردما ۱۴۰درجه ی سانتی گراد
به مدت زمان ٢٨دقیقه بپزد.
خواص قارچ و اسفناج
مصرف قارچ کمبود ویتامین Dدر بدن را جبران می کند .هر ۱۰۰گرم قارچ
حدود ۳گرم پروتئین دارد .مصرف قارچ از بروز سرطان سینه و پروستات
جلوگیری می نماید.
اسفناج ضد سرطان است و خاصیت ضد التهابی دارد .برای فشار خون مفید می
باشد .از بینایی چشم محافظت می کند .برای پایین اوردن تب بسیار مفید است
.سبب الغری و کاهش وزن می شود .ذخایر اهن بدن را تامین می کند .سبب
کاهش کلسترول خون می شود .برای تقویت اعصاب موثر است .برای زیبایی
و سالمتی پوست بسیار مفید می باشد .سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند.
22
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
ارد ٨٥٠ :گرم
پودر خاک قند٣٥٠ :گرم
تخم مرغ٦ :عدد
شیر ٢٥٠ :میلى لیتر
روغن ٣٠٠ :گرم
کره ١٠٠ :گرم
گردو ٢٠٠ :گرم
کشمش٢٥٠ :گرم
پودر کاکائو ۲ :قاشق غذاخوری
بیکینگ پودر :یک قاشق چای خوری
وانیل :یک قاشق چای خوری
اقتصاد مقاومتی و مفقوده ای به
نام گردشگری دریایی
کاپیتان امیرحسین مزینی فر
مشاور ارشد سرمایه گذاری دریایی
اگر بخواهیم تعریفی درباره گردشگری دریایی ارایه دهیم ،ابتدا
باید خود گردشگری را تعریف کنیم .به باور نگارنده گردشگری
گونه ای از سفر است که به قصد تلذذ و تفریح انجام می شود..
اما متخصصان امر درباره گردشگری تعاریف بی شماری ارایه
کرده اند .دیوید ویور ،متخصص مدیریت گردشگری ،می گوید:
گردشگری مجموع پدیده ها و ارتباطات ناشی از کنش متقابل
میان گردشگران ،سرمایه ،دولت ها و جوامع میزبان ،دانشگاهها و
سازمان های غیردولتی ،در فرایند جذب ،حمل ونقل ،پذیرایی و
کنترل گردشگران و دیگر بازدیدکنندگان است .در تعریفی که
سازمان جهانی گردشگری از این مفهوم کرده است ،گردشگری
به فعالیت های افرادی که برای استراحت ،کار و دالیل دیگر به
خارج از محیط سکونت معمول خویش سفر کرده و حداکثر برای
یک سال متوالی در ان جا اقامت می کنند ،گفته شده که در این
تعریف گردشگری به دو دسته بومی و خارجی تقسیم می شود .اگر
بخواهیم گردشگری ( )tourismرا واژه شناسی کنیم ،باید گفت که
واژه tourismاز لغت tourبه معنای گشتن گرفته شده که ریشه
در لغت التین turnsبه معنای دور زدن ،رفت و برگشت بین مبدا
و مقصد و چرخش دارد .در فرهنگ وبستر گردشگری و مسافرت
یکسان در نظر گرفته شده ،اما فرهنگ لغت النگمن گردشگری را
سفری به قصد تفریح تعریف کرده است .امروزه واژه صنعت نیز
به عنوان پیشوندی در کنار گردشگری به کار می رود و در اکثر
کشورها اصطالح صنعت گردشگری پذیرفته شده است .پذیرفته
شدن اصطالح صنعت گردشگری از این باب اهمیت دارد که اگر به
لحاظ قانونی و حقوقی گردشگری به عنوان صنعت پذیرفته شود،
می تواند از وام های صنعتی استفاده کند و از معافیت های مالیاتی
صنایع برخوردار شود .اما گردشگری دریایی چیست؟
24
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
دربارهگردشگریدریایی
گردشگری دریایی شکلی از گردشگری است که فعالیت های
مربوط به ان در دو محیط ساحلی و دریا (محیط ابی )صورت می گیرد.
از این رو برای تعریف گردشگری دریایی باید به دو گونه ان اشاره کنم:
گردشگری ساحلی و گردشگری دریایی .اگرچه این دو در نگاه اول
دارایشباهت هاییهستند،اماازنظراهمیتوحوزهفعالیتباهمتفاوت
دارند .ریشه گردشگری در مناطق ساحلی را باید در دوران روم باستان،
هنگامی که نخستین خانه های رومی در بخش جنوبی اَپِنین پِنینسوال
ساخته شد ،جست وجو کرد .در طول قرن های بعدی نیز فرهنگ ان
رشد کرده ،به گونه ای که از نیمه قرن ،18به عنوان یکی از ویژگی های
وابسته به دریا مطرح و از نیمه دوم قرن بیستم که تفرجگاه های ساحلی
با گسترش گردشگران انبوه ( )Mass Tourismروبه رو شده ،عمدتا تحت
تاثیر عناصر شن ،ماسه ،افتاب و...در محیط ساحلی بوده است .شاخه
دریایی گردشگری دریایی یعنی ان گونه از گردشگری که از ساحل دور
می شود و به وسط دریا و اقیانوس منوط می شود و از دهه 1980در حال
گسترشاست.
به مجموعه فعالیت های تفریحی و سرگرمی که در محیط های
دریاییدورازساحلتوسطگردشگرانانجاممی شود،گردشگریدریایی
می گویند .ما باید میان گردشگری ساحلی و گردشگری دریایی تفاوت
قائل شویم چون این گونه از گردشگری ،از نظر اهمیت با گردشگری
ساحلی متفاوت بوده ،هرچند ممکن است شباهت هایی بین این نوع
گردشگری و گردشگری ساحلی وجود داشته باشد .نوع فعالیت های
تفریحیدرگردشگریدریایی،بیشتردراب هایعمیقودورازخشکی
انجام می گیرد و به تجهیزات ،امکانات و اموزش های ویژه ای نیاز دارد،
با خطرات بیشتری نیز همراه است .فعالیت های تفریحی ابی مانند
غواصی،سفرهایدریایی،اسکیرویاب،جتاسکی،اکواریومدریایی،
ماهی گیری در اب های عمیق ،از مهم ترین جذابیت های گردشگری
دریاییهستند.ازسویدیگرکارهاییمانندشنادرساحل،حمامافتاب
گرفتن،ورزش هاوسرگرمی هاییراکهدرمحدود هساحلانجاممی شود،
گردشگریساحلیگویند.
طبق مطالعات صورت گرفته گردشگری ساحلی به یکی از اشکال
پرطرفدار صنعت گردشگری تبدیل شده که با رشد روزافزونی در حال
توسعهاستوتامین کنندهمزایایمستقیموغیرمستقیماقتصادی،
اجتماعی،فرهنگیومحیطیزیادیبرایساکنانبومیمقصدمیزبان
است .تفرجگاه های ساحلی با رویکردهای جدیدی در ارتباط با توسعه
وگسترشروبه رواست؛ازمهم ترینتغییراتحاصلهدرفرایندشکل گیری
و گسترش گردشگری ساحلی ،می توان تغییر نوع نگاه گردشگر در برخورد با
تفرجگاه ساحلی را نام برد .زمانی ،نیاز گردشگران تنها در بازدید از ساحل و دریا
تعریف می شد ،درحالی که گردشگر امروزی در جست وجوی تجربیات متفاوتی از
فعالیت هایورزشی،تفریحی،فرهنگیومیراثطبیعیاست.
درگردشــگریساحلیفعالیت هاییمانندورزش هاییازقبیلوالیبالوفوتبالساحلیوشنا،
حمام افتاب گرفتن ،تماشای طلوع یا غروب افتاب و دیگر سرگرمی هایی که در محدوده ساحل انجام
می شود،بیشترینحجمفعالیت هاراشکلمی دهند.
گردشگری و تفرج در نواحی ساحلی ،دارای جایگاهی است که در چهار زیرمنطقه موازی با ساحل
قراردارد:
- 1منطقه اب های ساحلی :این منطقه دریایی اکولوژیکی نزدیک ساحل ،از فالت قاره شروع
می شودوتاساحلادامهدارد.اینمنطقهغنی ترینمنطقهبرایماهیگیریاستوغالباشاملصخره ها
و ستون های سنگی جالب توجه است .این قسمت برای سفر به جزایر نزدیک نیز مورد استفاده قرار
می گیرد.
- 2منطقهساحل:هممحدوده ایازدریاوهممحدوده ایازخشکیرادربرمی گیرد.به خصوص
اگرگستردهوشنیباشد،بسیاریازبازی هاوورزش هایابیگروهیراپوششمی دهد.
- 3منطقهپهنهکرانه ای :این منطقه به ناحیه پشت منطقه ساحل اطالق می شود و بسیاری از
تفریحاتدریاییراحمایتمی کند.مانندچادرزدن،پیک نیکوگردشبیرونشهر.دربرخیمکان ها
اینمنطقههتل هاوبرخیمشاغلرادربرمی گیرد.چشم اندازمهماینمنطقهمنظرهدریاست.
-4منطقهپسکرانه:اراضیپشتمناطقساحلیعموماشاملمناطقیاستکهخدماتیرابرای
فعالیت های تفریحی دربرمی گیرد .منظره ساحلی توسط پستی ها و بلندی ها و پوشش گیاهی شکل
گرفتهاست.
حالکهگردشگریدریاییراتعریفکردیم،بهمزیتهاومعضالتاندرایرانعزیزبپردازیم:
گردشگری دریایی در ایران چه معنایی دارد؟ این تعریف چه تفاوتی با کشورهای توسعه یافته اعم
ازچین،ژاپنوامریکا وترکیه داردازحداقلظرفیتهایموجوددرحوزهدریااستفادهحداکثریرامی
برندتادرزمینههایمختلفاقتصادیاعمازگردشگری،استحصالانرژیوحملونقلارزاناستفاده
مطلوبراداشتهباشند.ایامیزانجابهجاییمسافربینجزایروبنادرمختلفمیتواندمعیاروشاخص
مناسبیبرایتعریفازاینصنعتباشد؟
با توجه به ابن که گردشگری ان هم در
زمینهدریاامریچندوجهیودارایتعریف
های متفاوت است و از بازی بچه ها با شن و
ماسه شروع می شود و تا کشتی های کروز
و هتل های دریایی می تواند ادامه داشته
باشد،متاسفانه در کشور ما ساده ترین
امکانات حتی برای تماشای دریا وجود
نداردوتعریفنشدهاست.ایرانبادارابودن
7استان دریایی در شمال و جنوب کشور
و موقعیت جغرافیایی مناسب می تواند از
طریق ایجاد پوشش انسانی در این نواحی
بستر ایجاد اشتغال را در این نواحی فراهم
کند ،در این ارتباط گردشگری دریایی می
تواند یکی از ارکان قابل توجه در توسعه
این نواحی باشد .ایجاد یک شغل در حوزه
دریا منجر به ایجاد چهار شغل جانبی می
شود؛ بر این اساس است که لزوم توجه به
این بخش مهم از کشور و اقتصاد دریامحور
وتوجهبهحوزهگردشگریدریاییکهیکی
از زیرشاخه های مهم گردشگری است را
ضروریمینماید.
ایران با دارا بودن 5800کیلومتر
طول نوار ساحلی ،دارای مزیت مطلق
است .جاذبه های دریایی در جنوب
و شمال ایران نظیر جزیره اشورا ده
بندر ترکمن ،وجود تاالب های بین
المللی انزلی و میان کاله و خلیج گرگان
و شادگان و خور اذینی و ،...مناظر
بسیار زیبا در سواحل چابهار ،شهرهای
توریستی رامسر ،محموداباد و ،...جزایر
قشم ،کیش ،هرمز و ...با جاذبه های
دریایی متنوع انها و سایت های تخم
گذاری الک پشت های دریایی ،بازار
ماهی فروشان رشت و بندر عباس ،قلعه
های پرتغالی در سواحل جنوب ،شهر
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
25
دریانوردان کنگ با موزه های دریایی قدیمی اش ،بندر باستانی سیراف
و موزه دکتر وایت هوس ،بوشهر و موزه مردم شناسی و غذاهای دریایی
اش ،بندر کنگان با ساختار معماری دریایی اش ،کارگاه های ساخت لنج
های سنتی در سواحل جنوب ،هنگام و هندورابی با ماهیان اکواریومی
و دلفین های دریایی زیبای شان ،صنایع دستی دریایی ،جشن های
دریایی مانند نوروز صیاد در ساحل سلخ قشم ،جنگل های حرا در سواحل
جنوب ،سایت تخم گذاری پرندگان دریایی در جزیره شیدور ،غواصی
علمی و بوم شناسی ،تورهای تفریحی کشتی و انواع ورزش های دریایی
نظیر پاراسل و بانانا و ...همه و همه می توانند پتانسیل ها و ظرفیت
های گردشگری دریایی ایران باشند .هم اکنون سهم صنعت گردشگری
ایران از تولید ناخالص داخلی کمتر 120میلیون دالر ،معادل 2/4درصد
است که پیش بینی می شود این رقم در سال 2022به 4درصد افزایش
یابد .همچنین در حال حاضر 475هزار ایرانی در صنعت گردشگری و
صنایع مرتبط با ان اشتغال دارند که این میزان 1/2درصد کل میزان
نیروی کار فعال در ایران است که بر اساس برنامه های دولت این رقم
در سال 2022باید به 3/2درصد افزایش یابد .با توجه به جمعیت جوان
رو به گسترش کشورمان ،نرخ باالی بیکاری ،لزوم افزایش درامد ارزی
و سرمایه گذاری خارجی ،توجه بیش از پیش در حوزه گردشگری می
تواند زمینه رسیدن به اشتغال کامل ،افزایش درامد ارزی ،معرفی تمدن
و فرهنگ ایرانی به جهانیان ،تعامل گسترده و سازنده با کشورهای دنیا و
درهم شکستن مرزهای قومی و اقلیتی را فراهم کند.که البته به نظر این
جانب سهم اشتغال در بخش گردشگری با توسعه گردشگری دریایی
می تواند به 10درصد افزایش یابد .
معضالتگردشگریدریایی
مهم ترین معضالت گردشگری دریایی ایران را می توان در دو مقوله
تعریف کرد -1نبود سند ملی که در ان مولفه های اصلی شامل تعریف
گردشگری دریا یی اهداف ابزار و وسایل و ابعاد گردشگری دریایی ( ابعاد
اجتماعیسیاسیاقتصادیفرهنگی و)..درانمشخصگردیدهباشدودوم
تاثیراتمنفی اینصنعتبرمناطقساحلی،شهریشدنافقی،تولیدزباله
و از بین رفتن هویت ها و ارزش های فرهنگی دانست و به نظر می رسد تنها
راهکارمدیریتانها،حلتضادمیانمنافعاقتصادیگردشگریوتاثیراتان
برمحیطزیستوجامعهاست.
26
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
به منظور کاهش مشکالت و تامین پایداری صنعت گردشگری و منابع
ساحلیکهتوسطبخش هایدیگراستفادهمی شود،بایدبهادغامگردشگری
دریایی در برنامه ریزی های استراتژیک توسعه ای توجه زیادی شود ونوع
معماری شهری بنادر ایران به سمت توسعه گردشگری دریایی تغییر یابد .
در برنامه ریزی های توسعه گردشگری ،بسیار مهم است که بر برنامه ریزی
مناسبرشدگردشگریباتوجهبهظرفیت هاوامکاناتمناطقمحلیتاکید
شود .در دسترس بودن سیستم های حمل ونقل ،اب اشامیدنی ،انرژی،
مخابرات،بازیافتزبالهوخدماتاساسیبهداشتیوامنیتیاهمیتزیادی
برای موفقیت بخش گردشگری دارد .زیرساخت ها و برنامه های خدماتی و
مدیریتیبایدبه صورتجامعتدوینشودووضعیتموجودوتقاضایاینده
بخش گردشگری ،جامعه محلی و بخش های دیگر را در نظر بگیرد .تدوین
دستورالعمل ها و استانداردهای فنی و زیست محیطی برای تاسیسات
و موسسات دریایی ،برای گردشگری دریایی درحال قدم برداشتن در
عرصه های صنعتی و دور شدن از فضاس سنتی است بسیار ضروری به نظر
می رسد .موضوع مهم در این بخش کاهش مدت زمان تدوین دستورالعمل
ها و شفاف سازی ان برای افزایش استقبال سرمایه گذاری بخش خصوصی
است:
ودرپایانعمدهترینمعضالتپیشرویتوسعهگردشگریدریاییبه
صورتخالصهبهشرحزیرقابلبیاناست:
-1تعدددستگاههایذیمدخلدربخشبهرهبرداری
ازدریاخصوصاگردشگریدریایی
-2تعدد قوانین ومقررات در حوزه بهره
برداری از دریا وموازی بودن قوانین
و مقررات و تناقض ان ها و تدوین
قوانینجدیدمغایر
-3مبحت هزینه فایده :با
توجه به سنگین بودن
هزینه سرمایه گذاری در
حوزه صنعت دریایی
تضمین حداقل سود و
سرمایه توسط دولت
ضروریاست.
نقشراهنمادرتوسعهپایدارملیوگردشگری
امیر اربابان
کارشناس گردشگری در بخش راهنمایان
با بررسی وضعیت گردشگری در سطح جهان در میابیم
که این حرکت از دهه ۷۰میالدی به واسطه ی بررسی تعدادی
از جامعه شناسان غربی برای مطرح کردن و قرار دادن اوقات
فراغت حرکت نوینی در گردشگری کالن را شروع نمودند.
انها بر این اعتقاد بودند که در چرخه صنعتی اجتماعی ،به
دلیل فشار کار ،افراد نیاز به تخلیه ی این فشارهای اجتماعی
دارند و متعاقبا نیاز در به دست اوردن تعادل روحی روانی خود
دارند؛ از این رو اوقات فراغت را به عنوان یکی از اجزای الینفک
زندگی ماشینی ثبت و قابل اجرا دانستند که از ۲۴ساعت
شبانه روز ۸ ،ساعت باید به این موضوع اختصاص یابد .به
علت اهمیت اوقات فراغت ،چون مباحث فنی تخصصی این
موضوع می تواند به توسعه گردشگری کمک مهمی نماید
باید به صورت جامع و در زمان دیگری به ان پرداخت.
صنعت گردشگری با به دست اوردن جایگاه ویژه در
کشور ،اهمیت خاصی در جامعه ایرانی پیدا نموده که ابعاد
اجتماعی اقتصادی و سیاسی ان ؛ در تمام موارد اجتماعی
حضور دارد .
حال این سوال پیش می اید که چرا صنعت گردشگری
در تمام ابعاد می تواند موثر واقع شده و برای کشور منفعت
داشته باشد؟
باید اول ببینیم که مفهوم گردشگری چیست و صنعت
گردشگری چه منافع و معایبی دارد .گردشگری با شروع
انتخاب گردشگر به بازدید از یک مکان اغاز می گردد و اگر
نیازی به گرفتن ویزا نداشته باشد می تواند با یک وسیله نقلیه
به مقصد رفته و در انجا در یک هتل اقامت یابد و از دیدنی ها
و منابع انسانی و امکانات مقصد لذت ببرد .به دلیل متفاوت
بودن کشورها با یکدیگر و تمایالت انسان ها در استفاده و
داشتن از ان منابع باعث می شود که فرد اقدام به خرید ان
وسایل یا کسب دانش یا روش ها نماید ،که از این طریق سود
خوبی عاید اجتماع مناطق توریست پذیر خواهد شد .
بدیهی است که داشته های فرهنگی یک کشور می تواند
برای مردم دیگر کشورها جذابیت داشته باش ،زیرا فرهنگ
ها با هم متفاوت هستند اگر در حد کالن بررسی کنیم ،این
حرکت می تواند به نفع کشورهای توریست پذیر باشد که
مردم عادی با تولیدات صنایع دستی از این مسیر منتفع می
شوند .منابع مالی ،هویت های بین المللی که برای کشور به
وجود می اورند حائز اهمیت بوده و ارتقا جایگاه ملی کشورمان
را در عرصه بین المللی رقم می زند .از این رو با بدست اوردن
هویت بین المللی درخور ،اجتماعات احترام ویژه تری برای ما
28
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
قائل خواهند شد .البته پیامد این موضوع به وجود اوردن طمع
های اجتماعی در سطح بین المللی را هم رقم خواهد زد ،که با
ابزار و اداوات کاری می توان انها را تبدیل به صدور کاال نمود .
در ادامه ی این روند ،گردشگران با تبدیل پول باعث رونق
وضعیت اقتصادی می شوند و چون اورده های مالی و پولی را
صرف خرید صنایع دستی و یا کاالهای مصرفی می نمایند ،از
این رو ورود گردشگر باعث تولید و فروش و متعاقبا سود قابل
توجهی خواهد شد .
کشورهای ترکیه و دبی که در منطقه ی جغرافیایی
شمال و جنوب کشور ایران هستند با تولید کاالهای
گردشگری باعث جذب گردشگران از اقسا نقاط دنیا شده اند
و امروز گردشگری از پر درامد ترین صنعت های این کشورها
محسوب می شود.
نقش راهنما
حال راهنما در این وادی چه نقشی را ایفا می کند؟ راه
نما (یا ره نما ) همان گونه که از نامش پیداست راه را برای
گردشگران نمایان می کند .حال کدام ره و چه راهی؟ راهنما
با گذراندن دوره های گردشگری که شامل روحیات ملل ،
زبان تخصصی ،هنر و معماری است با کسب بینش کافی
کار خواهد توانست برای گردشگر انگیزه و تمایل به دانستن
ایجادنماید.باباالرفتندانش،وی هنرچگونه ارائهداشتههای
تاریخی ،فرهنگی -هنری ،را به بهترین نحو عملی خواهد کرد
.در کالس های اموزش گردشگری این گونه موارد را به وی
خواهند اموخت.
شروع کار راهنما و گردشگری :
اغاز مسیر گردشگری متفاوت می باشد ولی نهایتا با
حضور یک راهنما ادامه پیدا خواهد کرد .یک گردشگر با
خرید یک سفرنامه از یک اژانس مسافرتی تدارک گردشگری
را شروع می نماید .راهنما با مطالعه ی سفر نامه و شناسایی
مواردی که در مسیر راهشان قرار دارند ،خود را برای توضیح
اماده ساخته و در طی راه ان ها را به گردشگران معرفی می
نماید.
هنر یک راهنما در ارائه :
بدون تردید میان سطح مطالعاتی یک راهنما حول
مباحث اجتماعی و سیاسی و فرهنگی و استفاده از زمان و به
کار گرفتن به موقع و جامع این اطلعات در روند سفر ارتباط
مستقیمی وجود دارد .معموال گردشگران هویت شغلی
دیگری نیز دارند ،یکی صنعتگر ،بازرگان یا پزشک و مکانیک
و غیره هستند ،از این رو هر یک از دید خود کشور مقصد را
نگاه می کنند ولی به عنوان گردشگر وارد ان کشور می شوند .انسان ها
همیشه در پی توسعه ی زندگی خود هستند و اگر در سفری که انجام می
دهند بتوانند کسب درامد کنند ،این اتفاق نیز رخ می دهد .همان طور که
مارکو پولوی ایتالیایی در قرون گذشته با سفرهای خود منابع بسیاری از
سرزمین های مختلف شرق برای مردم کشورش به ارمغان اورد و به نوعی
اشاعه ی فرهنگ و تجارت نمود .این روندها باعث شده که بسیاری از
کشورهای جهان بدلیل نااگاهی مورد سو استفاده منابع مالی و اقتصادی
قرار گیرند .با مطالعه ی منابع تاریخی می توان این گونه اتفاقات را
شناسایی کرد .دولت انگلیس در طول یک قرن کشور هند را مورد چپاول
و سو استفاده قرار داد و سعی داشت ایران را نیز در این راستا هدف قراردهد
که قرارداد ترکمان چای و گلستان نمونه هایی از این سو استفاده ها
هستند که متاسفانه در قرن ۱۹میالدی اتفاق افتاده است .
حال راهنما چگونه می تواند این حرکت را به صورت موثر هدایت کند
و باعث پایداری ملی و گردشگری شود؟ با توجه به این اصل که گردشگران
در مدت زمان محدودی به کشور سفر می کنند و تمایل به دیدن بسیاری
از مکان ها را دارند ،یک راهنما می تواند انها را از میانبرهای اجتماعی و
شهری عبور دهد؛ ضمن اینکه یک راهنما امکانات اقتصادی و بازرگانی را
نیز شناسایی و به گردشگران معرفی خواهد کرد.
چرا و چگونه سرمایه گذاری خارجی می تواند به ما کمک کند؟
اوال با بدست اوردن امکانات سرمایه گذاری ،سرمایه گذار درفکر سود
بازرگانی امکانات تولیدی ایجاد خواهد کرد که این اتفاق اشتغال زایی
بومی در بر خواهد داشت و منابعی که تولید می کند را به کشورهای دیگر
صادر خواهند نمود .
می توان این گونه تلقی کرد که باعث رونق اقتصادی صنعتی می شود.
دانش فنی ،ورود کارخانه و اشتغالزایی.
حال دلیل این که چرا حضور یک راهنما در عرصه گردشگری مهم و
چه عوایدی برای کشور خواهد داشت مشخص شد .
از دیگر محاسن حضور راهنما در طی سفر گردشگری حفاظت
ازداشته های طبیعی ،تاریخی و اجتماعی ماست .بعضی اوقات
گردشگران نادانسته و بدلیل فرهنگ ،تربیت و عاداتی که در کشور خود
دارند رفتار می کنند و این مغایر با اداب اجتماعی ماست .
در سال های گذشته ایران توسط کشورهای غربی و شرقی مورد
تهاجم های سیاسی ،اجتماعی و اقتصادی زیادی قرار گرفته بود و جهت
به زانو در اوردن کشور اختالالت بسیاری را رقم زدند اما با ورود گردشگر
به ایران تمام مواردی که دولتهای غربی علیه ایران مطرح می کردند نقش
بر اب شد زیرا به ابعاد دروغ ها پی می بردند و در بازگشت با این مسئله
برخورد قاطعی می نمودند .نتیجه می گیریم که ورود گردشگر با شفاف
شدن هویت فرهنگی ما نسبت به منافع اقتصادی وسیاسی نیز اثر گذار
است .معموالسرمایهگذاربابهدستاوردنیکارامشاقتصادی،سرمایه
خود را در ان ماوا میدهد .این ارامش حاصل چیست؟ داشتن فضای امن
اجتماعی که سیاست های اقتصادی را رقم می زند و باعث رشد اقتصادی
میگردد .در امدهای حاصل از ورود گردشگر عبارند از :درامد ارزی از
محل فروش بلیط هواپیما ،فروش اتاق های هتل ها و دستمزد راهنمایان،
فروشصنایعدستیبهعنوانیادگاریازایرانوبازدیدازهویتهایملی،
هنری و تاریخی ما که می تواند برای ما در عرصه ی اجتماعی سودهای
بازرگانی خوبی را به ارمغان بیاورد .شغل واقعی یک راهنما می تواند به
تمام عرصه های اجتماعی کشور سود برساند .
حال می توان دید که حرفه ی یک راهنما چه مزیت و فوایدی برای
جامعه ی ایران دارد .علی رغم تمام سیاست های منفی که در خارج از
کشور وجود دارد وقتی سفر گردشگر در دست توانای یک راهنما قرار می
گیرد طرز فکر و احساسات منفی کنار رفته ،حس امنیت بر او حاکم می
شود .این یعنی تحول .راهنمایان گردشگری عضو کوچک اما مهترین
ِصنعت گردشگری هستند و شاید کمترین سهم را از درامدهایی که
خودشان رقم میزنند داشته باشند .به این نتیجه می رسیم که برای
موفق شدن و داشتن یک کشور توانا باید بینش و اگاهی مردم را باال برد و
با حمایت مردم این توانمندی را تقویت نمود .
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
29
سیــــــــــــــــــــــنما
فیلم های توقیفی در مرداد ماه تعیین تکلیف می شوند
سیدرضاصالحیامیریوزیرفرهنگوارشاداسالمیدرحاشیهبرگزاریاختتامیهسی امینجشنواره
فیلم هایکودکانونوجواناناصفهاندرجمعخبرنگاراندربارهنتیجهپروندهفیلم هایتوقیفیبیان
کرد«:دراینزمینهمنتاکیدکردمکهمبنارسیدگیوتعیینتکلیفاستامااینبهمعنایتاییدهمه
فیلم ها نیست .از اول مبنای کار بر این اساس تعریف شده است که فیلم ها بازبینی شوند و انهایی که
امکان اصالح دارند اصالح شوند و مجوز انها برای اکران صادر شود و اثاری که امکان اصالح ندارند
تعیین تکلیف شوند .ما گفتیم که باید به بالتکلیفی درباره فیلم های توقیفی پایان داده شود و از این
منظر چیزی که من و رییس سازمان سینمایی گفتیم به معنای صدور مجوز اکران برای فیلم های
توقیفی نیست بلکه به معنای بازبینی و بازنگری است ».وی ادامه داد« :ما مردادماه همه فیلم های
توقیفیراتعیینتکلیفمی کنیم».صالحی امیریدربارهتحریمبرخیفیلم هاتوسطحوزههنرینیز
گفت« :این مساله در صالحیت شورای صنفی است .ما به عنوان وزارت ارشاد مداخله مستقیمی در
این موضوع نداریم اما توصیه می کنیم که فضای سینما در اختیار جامعه بزرگ سینمایی قرار گیرد ،
با مرزبندی ها و خط کشی ها هم مخالفیم .باید در چارچوب شورای صنفی مربوطه این مساله حل و
فصل شود و وزارت ارشاد دخالت مستقیمی در این باره نخواهد کرد».
استقبالاز«نهنگ»عنبر
درکانادا
پژمان هادوی ،مدیر اجرایی شرکت اریا
پرسیس ،که نمایش همزمان فیلمهای
ایرانی در کانادا را بر عهده دارد از استقبال
بی نظیر از فیلم «نهنگ عنبر » ۲در ونکوور
و تورنتو خبر داد .نمایش این فیلم در سالن
سنتنیال تئاتر شهر ونکوور در حالی انجام
گرفت که چند روز مانده به اکران تمامی
بلیت ها به فروش رسیده بودند .افتتاحیه
نهنگ عنبر در تورنتو نیز با استقبال کم
نظیر تماشاگران مواجه شد .اکران در
تورنتو با همکاری شرکت نسیم شرقی
برگزار می شود.
در «ساعت پنج عصر» چه خبر است؟
تنها چند روز پس از اغاز تبلیغات محیطی و مجازی «ساعت پنج عصر» جدیدترین ساخته
مهران مدیری ،خشایار الوند از حذف نامش از تبلیغات فیلم به شدت انتقاد کرده و گفت:
« من نزدیک به بیست سال است با مدیری همکاری دارم و یک بار هم ندیده ام مدیری
متنی بنویسد .البته در سال های اخیر بارها این را دیده ام که خیلی ها دوست دارند با ایجاد
تغییراتی ولو جزیی در فیلمنامه ،در حد تغییر نام کاراکترها و تغییر یکی دو دیالوگ خود
را به عنوان سناریست جا بزنند ولی اینکه نام نویسنده حذف شود پرسش برانگیز است».
مدتی بعد از این گالیه ها الوند با گردش صد و هشتاد درجه ای از حرف هایش اعالم
کرد « :شاید داستان ساعت پنج عصر در مرحله ی ساخت ان قدر تغییر کرده که دیگر
فیلمنامه ی من نیست! » او همچنین گفت « :سال ها رفاقت با مدیری ارزش این حرف ها را
ندارد ».این فیلمنامه اول تیر ۱۳۹۳به نام مهران مدیری ثبت شده است .الزم به ذکر است
مدیری در برنامه ی سینمایی «هفت» اعالم کرده بود اولین فیلم سینمایی اش را بر اساس
فیلمنامه ای از خشایار الوند می سازد.
32
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
فیلمبرداری«بمب»بهپایانرسید
«بمب» عنوان دومین فیلم بلند پیمان معادی است که به تازگی
فیلمبرداری ان به پایان رسیده است .داستان این فیلم روایتگر حال
و هوای موشک باران های تهران در سال ۱۳۶۶است .معادی در این
فیلم عالوه بر کارگردانی ،در مقام نویسنده و بازیگر نیز حضور دارد.
دیگر بازیگران این فیلم لیال حاتمی ،حبیب رضایی ،سیامک انصاری،
سیامک صفری ،بهادر مالکی و ..هستند که جلوی لنز دوربین محمود
کالری رفته اند .فیلمنامه ی «بمب» سه سال پیش ،در جشنواره ی
اسیاپاسفیک ،جایزه ی بهترین فیلمنامه را از ان خود کرده بود.
«زرد»جایرهیاصلیجشنوارهی
شانگهایرابهدستاورد
فیلم سینمایی «زرد» اولین ساخته ی بلند مصطفی تقی زاده
به تهیه کنندگی کامران مجیدی جایزه ی ویژه ی هیئت داوران
جشنواره ی شانگ های را به دست اورد .همچنین «ساره
بیات» نیز توانست جایزه ی بهترین بازیگر نقش اول زن را از
این جشنواره دریافت کند.
جشنواره ی فیلم شانگ های از ۱۷تا ۲۶ژوئن در کشور چین
برگزار می شود .رئیس هیات داوران این دوره از جشنواره را
«کریستین مونجیو» کارگردان شهیر رومانیایی ،برنده ی نخل
طالی کن؛ بر عهده داشت.
در فیلم «زرد» عالوه بر ساره بیات ،بهرام رادان ،مهرداد
صدیقیان ،شهرام حقیقت دوست ،بهاره کیان افشار ،اناهیتا
درگاهی ،امیرعلی نبویان ،علیرضا استادی ،متین ستوده،
مرتضی تقی زاده ،علی صالحی ،شهروز دل افکار و حسین
مهری حضور دارند .در خالصه ی داستان این فیلم امده است:
«ادم های عجیبی هستیم ..امروزمون با فردا خیلی فرق
می کنه»
پخش بین المللی «زرد» بر عهده ی Iran art house filmبه
مدیریت مرجان علیزاده است .فیلم «زرد» پس از «ساعت پنج
عصر» اکران عمومی خواهد شد.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
33
لحظاتی
ندا کشاورز
34
درخشا
ن در محضر «پوران درخشنده»
فیلم «عشقبدونمرز»را
باپسرانتونیکوئینساختم
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
بعضی اس
مها ،رسم
صا
حب
شا
ن
با خلق اثا
را فریاد می ز
ری قابل تامل،
نند؛ پوران در
ه
خ
م
وا
شن
ره
ده
د
ب
ر
ی
کرمان
ت
صنع
ردی
ای شاه ،نویسنده،
ت فیلمسازی
ت
ای
د از درخشان ت
هی
را
ه
ری
ک
ن
ن
ب
ح
نن
ان
رف
ده
وا
و
ی
ن
هنر
ارزش
کارگردان ن
ن گفتگو را ا
مند در حوزه ت
مند برای گفت
ز کانال رسمی
امداریست که ب
ما
ه
د
تی
ر
ا
م
ت
ن داشته است .وی متولد 7صویر است که
پا
ص
را
وی
ت
ر
تیم گفتگو
ی
(bi
فرور
ی تصویری :وی
jidakhsha
زیروبم افتخار
دا
a
گ
ا
فت
می
/m
گ
ن
و
پ
m
و
دا
دین 1330در
o
c
ر،
ده
م
ا
t.
ست.
رضیه
para
جعفری و میال
)aمی توانید م
د بحرینی پور.
الحظه نمایید.
این روزها فی
لم «زیر سقف دودی» را ر
وی
ا
کر
ان
د
اری
د.
از
ح
خ
س
وحال
ودتانوبازخوردیکهازمر
دمگرفتیدبرایمانبگویید.
حسخیلیخوبیاستوخ
برای خودم است .معم
وشحالیمنازایناستکهمر
وال
دم
گا
فیل
هی
ی
مم
را
ک
ا
د
تفا
وس
ت
قی
افت
داش
اده
ته
یا
باشند و دغدغه ا
متنی به دستم رسیده و
ن ها باشد .وقتی می بینم بدون
یا موضوعی ذهنم
این
را
که
در
ما
تب
گیر
ک
لیغ
رده
ات
ا
اس
ن
ت
چنا
که
ب
نی
عد
باشیم ،مر
داشته
به تحقیق درباره ان پرداختم
دم به تماشای فیلم می روند بس
و وقتی امار
یار
زیا
خو
دی
شح
در
ال
راب
م
ی
طه
ش
با
ان
وم؛
م
چ
وض
ون
وع م
به هرحال
موضوعی استکه خود مر
شاهده می کنم ،دیگر حجت بر
من تمام می شود که باید
دم انتخابکرد هاند و انتخاب ان
ح
ها
تما
نش
ان
انه
را
ب
تال
سا
ش
ها
زم.
به
یش
ان
هم
ین
برای برقراری ارتباط
دلیل هیچ وقت از قبل
با من بوده تا از خودشان ،حر
فکر نکردم که چه م
ی
ف
ه
خوا
ای
هم
ن
ب
سا
گفت
ه
زم؛
ش
ز
ان
یرا
و
در
تاب
ش
وها
رای
با
من سخن بگوی
طی قرار م
یگرفتم که من را
ند و فکر کنند که اگر فیلمی
سر مسیر م
ی
را
گذا
جع
شت
به
ند
و
ان
س
من
ب
اخ
اید
ته
ش
ان
م
ود
ش
سیر
وم
مقداری
اید بتواند
سائل پیرامونش را به همراه یک
به وضعیت خانواده کمک کند.
روا نشنا
در
س
خ
و
ج
انوا
امع
ده،
ه
نک
شنا
ته
م
س
پ
هم
ا
یدا
م
ین
ی
اس
کر
ت که حرمت
جایگاهشحفظشود.
دموفیلمنامهانرامی نوشتم.
رسال
تخودرادرچهمی بینید؟
ازوضعی
تاکرانفیلمراضیبودید؟
منفکرمی کنمدرا
سی
ب
ه
ای
ا
جت
ماع
ی،
ن
اهن
بلهتقر
جاری هاوب ِز هها،همیشهمواردی
یبا.سالن هابهنسبتبدنیست؛و
وجوددارد
لی
تع
که
د
داد
وس
فیل
ت
م
ها
دار
یم
خی
لی
صو
ز
رت
یاد
م
اس
سئله اشرا
تواینفیلم
درزمانخوبیهماکرانن
پاککنیم.گاهیوقتیچنین
شد،درماهرمضانبودوبایک س
مواردیزیادمی شود،بهش
ری
کل
از
ی
تع
ک
ر
طیل
سال
ی
ها
تی
م
صا
درم
ی
دف
اید
شد.ا نشاءهللخداوند
کهدیگرخودتبه عنوان
کمکمی کندوفیلممسیرش
یکانسانیکهدارای
را
پ
اگا
یدا
هی
خوا
هس
هد
ک
تی
و
ت
رد.
حق
یق
و
پ
چه شد که
ژوهشمی کنی،نم
یتوانیدر
تصمیم گرفتید به عنوان ی
مقابل ان سک
ک
وت
بان
ک
نی
وی
و
ب
فیل
اید
م
ح
ساز
تما
فع
ان
را
الی
ان
جام
ت هنری
داشتهباشید؟
می ش
دهی .این کار برای من سخت تر
ود؛
ز
یرا
سر
مای
ه
گذا
ری
را
هم
ب
ایدخودمان
همیشه برای من سوال
جامبدهم،شایداکنونبادیدن
موفقیت هایماعتماد
بود که وقتی برخی چیزها ر
سر
وی
مای
ا
ه
دم
گذا
تا
رها
ثیر
بی
م
ی
شتر
ش
گذا
ده
رند
با
و
شد.
دغدغه اش م
ی
این ها باعث می
شوند ،چگونه می توان ان ها را
ش
بی
ود
ان
ت
ک
صم
رد.
یم
ب
زما
گی
نی
رم
که
که
و
هر
ارد
طور
شدم و در
سینما
شده این اسیب اجتماعی که
این رشته تحصیل کردم ،متو
منجر به ن
جه
ابو
ش
دی
دم
ه
که
ب
مه
هتر
چیز
ین
م
ی
گزی
ش
نه
ود
را
را
به مردم
برای پاسخ به
دغدغه هایذهنیخودم
بشناسانم؛ مثال موضوع فیلم
«هیس دخترها فریاد
انتخابکرده ام.مندرسال64
نم
ی
13
اول
زنن
ین
د»
و
فی
«
لم
پس
سین
رها
گ
مای
ی
ریه
ام
نم
ب هنام «رابطه» را
یکنند» موضوعی است
که نمی شود به
ساختم ،در سال 1365فیلم
«
راح
پرن
تی
از
ده
ک
ک
نار
وچ
ش
ک
گ
خو
ذش
شب
ت؛
ز
خت
یرا
م
ی» را
ساختمکهبس
یبینیم به دلیل عدم اگاهی،
یارمورداستقبالقرارگرفتو
اتفاقات وحش
پر
تنا
فرو
کی
ش
تر
رخ
م
ین
ی
فی
ده
لم
س
ند
و
ال
یا
م
66
ثال م
جشنو
13شدواز
اره فجر چندین جایزه گرفت.
به برر
وضوع فیلم «زیر سقف دودی»
در
س
سی
ال
مه
م
67
تر
13
ین
ا
فی
لم
سی
«ع
بی
م
بور
ی
پ
از
ردازد که خ
غبار» را ساختم
کهدرموردبیماران
انواده را از هم می پاشد؛ یعنی
کلیویبود،درسال1368فیلم
طالق عاطفی .در ط
«زم
الق
ان
از
رس
دس
می
ت
اگا
رفت
هی
ه»
را
وج
س
ود
اخ
د
کهدر مورد
تم
ارد و با رفتن به محضر از هم
جدا م
نازاییبود.بعداز انبه مدت 9س
یشوند.
ال
اکن
کار
ن
ون
کر
ا
ن
ق
دم؛
ز
در
یرا
ط
فی
لم
الق
ع
«زم
اط
ان
فی
ری
رفته»بر
ازدست
ایبرخیخوشایندنبودومن
شه دوانده است که ان زن فکر
می کند
ب
هم
عد
مان
از
ط
ند
شا
الق
ب
گر
اید
دی
چه
که
ه
کن
می
د؟
و
ب
شه
در
ه عنوان ی
سهایش
خوباست؛ولییک دفعه
ک زن بیوه چقدر در زندگی اش
امنیتدارد؟طالقعاط
بهاویکتوگوشیبزنند،قهرکر
فی
ا
دم
و
ن
ق
9
س
در
ال
در
زن
کار
ن
دگ
کر
ی
ها
دم.
ز
یاد
ش
دلسردنشدید؟
دهکهدرکنارهمزندگی
می کنند؛ اما رواب
ط
موا
زی
هم
ت
شک
یل
م
ی
ده
بله خیلی
ند و بچه هایی که در این زندگی
دلسرد شدم؛ اما در دانشگاه ت
رشدکرد ه
اند
دری
هی
س
چ
م
وق
ی
ت
کر
اح
دم
سا
و
م
س
خ
ست
وش
ند
م
بعد
بختینخ
ی ساختم.
ج
از ان در سال 1377به امریکا
دای
رف
واهندکرد.بههمیندلیلامار
ی
تم
و
ها
فی
خی
لم
لی
«ع
ز
یاد
شق
اس
بد
ت
و
ون
از
مر
طرفی امار ازد
ز» را با پسر انتونی
کوئیندرانجاساخ
واج نکردن باال رفته است« .زیر
تموبرایمنکهاولینباربودبه
سقفدودی»شکل
ان
ک
گرف
ت
شور
تا
م
در
ی
م
رف
ورد
تم
ا
تج
ین
بن
ربه
یاد
خو
خ
بی
بود .پس از ان
انوادهونهاداصلیزندگیکه
چندین فیلم ساختم :سال82
نقشمهمیدر
13
این
فی
ده
لم
ما
«
دا
شم
رد،
عی
اگا
در
با
هی
بد
د»
که
هد.
اکن
قرص ه
در مورد
ونکهدررویارویاییبامخاطب
ایاکسوموادتوهم زابود،دوس
قرار می
ال
گی
ب
رم
عد
م
فی
ی
بی
لم
«
نم
بچ
ه
که
ه
چق
ای
در
ابد
در
دمندانه از
ی»،سال1387
تهیه کنندگی فیلم «ب
سالن سینما بیرون می ایند و
به فکر فرو می روند که
یست» به کارگردانی اقای کاها
زند
نی
را
گی
بر
با
ع
عه
ده
شق
دا
م
شت
عنا
م
م،
ی
س
ی
ال
ابد
1388فیلم «خوا
و در غیر این صورت هیچ
ب های دنباله دار» ،سال 90
13
فی
لم
چیزیدرجایخودشنیست.
«هی
س
د
خت
نم
رها
یزنن
فریاد
د» که خیلی مورداستقبال قرار
کدامفی
لم
گرف
بر
ت
و
پ
ایت
نج
ان
س
خیل
ال
ب
ی
عد
خا
هم
طر
فی
ه
لم
انگیز بود
«زیر سقف
دودی» را س
و بعد از اکران ان احساس
اختم .من در طول این سال ها
خیلیخوبیداشتید؟
گاهی برای مدتی کار نکردم و
مج
دد
به
تم
کار پرداخ که ان
من همه فیلم هایم
هم به این دلیل است که من ه
را
د
می
وس
شه
ت
بی
د
ارم
شتر
و
ین
نم
ی
زم
تو
ان
را
انم
ی
بر
ای
تحقیقوپژوهشم
یگذارم.
کی را نام ببرم؛ زیرا موضوعاتی
که انتخاب م
ی
کن
م،
م
وض
وعا
تی
اس
ت
که با
وقتی
مردم سروکار دارد و وقتی این
فیلمنام های به دستتان م
موضوع مطرح می شود احسا
یرسد ،چگونه به این
س
با
ر
ور
م
ضای
ی
ت
م
رس
باید
ی
ک
ید
ان
نم
را
و
ب
که
م
س
ی
فه
ازی
د؟
مم که مسیر درست
بودهاست؛مثال«بچ
ه
ه
ای
ابد
ی»
در
م
ورد
بچ
ه
ه
عن
ه
منب وانیک
ایسندرمداناست،خانواده
کارگردانهنوزرویفیلمنامه
ک
سی
کار
ن
کر
دم
و
ه
مه
ف
یلم
نامه ها
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
35
این بچه
ها اکثرا ان ها را از خانه بیرون نمی اورند،
داد
م
فقطتع عدودیاعتمادب
ه نفسانجاماینکاررادارندوازسرکوف
تهایجامعه
ناراحت نمی شوند .من وقتی دردهای ا
ن ها را شنیدم و به الزمه گفتن چنین
چیزی پی بردم و بعد یک بچه مبتال به
سندرم دان نقش خودش را در فیلم بازی
ک
رد؛ان همدرجامعه ایکهاورامسخرهو
اذیتمی کنندوتوانستحقخودشرا
بگی
رد،
اینمنراخیلیخوشحالوراضیم
یکندواحساسم
یکنمکهیکباری
ازرویدوشمبرداشتهشدهاست.زمانی
کهبهدنبالفیلم«زیرسقفدودی»برایم
ایمیلم
یایدکهزنوشوهریبهمدت
دوماهباهمقهروازهمجدابودندوبادیدن
این فیلم با هم به تعامل رسید ه
اند ،این زیباترین حس را به من منتقل م
یکند و
من فکر م
یکنم که خوب شد این فیلم
را ساختم .ما بیشتر جامعه ای مونولوگ
هستیم ،ا
صال
دیال
وگ برقرار نمی کنیم.
هر کسی در ذهن خودش یک ادمی را
نس
می کشد ،بت به
دیگری تنفر پیدا می کند ،حسادت م
یکند و ...بدون اینکه
واقعیتداشتهباشد؛زیراهیچ وقتباط
رفمقابلدرموردحسشصحبتنکرده
تاج
وابیبشنودوبفهمدکهاشتباهکردهاست.
م
الک
ان
تخ
اب
بازیگرهایتانچیست؟
در
د
رجهاول،نزدیکبودنبهنقشوبعد
وقتگذاشتنبراینقشواهمیتدادن
بهفیلمنامه ایکهبهدستشمی رسد.ب
رایمنمهماستکهیکبازیگرباعشقو
عالقهواردفیلمشودوموضوعرادوست
داشتهباشدوخودشهمانرژیبگذاردتا
باتمامعشقشانراایفاکندوپ
یامرابهتماشاگربرساند؛ازاین رو،انتخا
بهایمن
همیشهبراساستوانمند
یهایبازیگرانخالقاست.
شماکمتربابازیگرانتک
رارهمکاریداشتید،درستاست؟
بعضی از بازیگران در بعضی از کارها
ماندگار شدند؛ زیرا تجربه خوب گذشته
موجبشدهکهتجربهبعدیرانیزتکرارک
نیموگاهیهمممکناستاولینتجربه
با یک بازیگر باشد .به هرحال ما در طول
کار با هم زندگی می کنیم و باید به یک
اندازهکاررادوستداشتهباشیموبهخ
اطرمردمدرهمهجاحضورداشتهباشیم.
اینفقطباساختنفیلممنتهینمی ش
ود،مابایداینمسیرراادامهبدهیمتابهباور
تماشاگر،تجربهوکارمانبرسیم.
کمیازموسیقیمتنفیل
مهایتانو
تاثیرانبرشنوندهبرایمانصحبت
کنید.
به طورمثال ،اقای همایونفرد از افرادی
هستند که من تجربه ام را با ایشان تکرار
کردم .ایشان از اول تا پایان پروژه در
گیر درست انجام شدن کار هستند ،من
کارشان را خیلی دوست دارم ،ایشان
عاشقانه کار می کنند و حس مردم را خیلی
خوبمی شناسند.
شما چه موسیقی هایی گوش می
کنید و خواننده موردعالق هتان چه
کسیاست؟
متن ترانه برای من خیلی مهم ا
ست .من صدای سینا سرلک را خیلی
دوست دارم و احساس م
یکنم
صدایش هنوز ناشناخته است و جا دارد
کهبیشتربااینصدااشناش
ویم.اینروزهاترانهفیلم«زیرسقفدودی»
ازسیناسرلکوبااهنگ سا
زیعلیرضاافکاریرابارهاوبارهاشنیده ام
(به دلیل ساخت تیزر و موز
یک ویدئوی فیلم) و هر بار که می شنوم
احساس م
یکنم که خ
یلی تاثیرگذار است .من موسیقی ایرانی و
پاپرادو
ست
د
ارم.ما
خوانند ههایخوبیدراینزمینهداریم.
امکانداردنامببرید؟
اقای اخشابی از کسانی هس
تند که زمزمه اهنگ «محله بنده نواز»
ایشان همیشه در گوش و ذ
هن من است؛ اینکه محله بند هنواز چه
محله ای است که این شعر قشنگ
را برای ان نوشته اند و اگر در محل ههای
زند
گی ما عشق نباشد چقدر بی معنی م
یشود .یک زمانی هم قرار بود با هم
ه
مکا
ری
دا
شته
با
شیم
که نشد؛ چون سریالی که ان زمان م
یخواستم بسازم،
36
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
ساختهنشد.صدایاقایشجریانرا
همخیلیدوستدارموباانبزرگشدم.
شما فرمودید که یک دروه ای از سا
خت فیلم دور بودید و همین باعث
شد به ساخت مستند گرایش پیدا
کنید .ایا ساخت مستند از عالیق
شخص
یتاننبود؟
چرا بود .از ابتدا ،بعد از تحصیالت دان
شگاهی ،به عنوان یک مستندساز وارد
تلویزیون شدم و شروع به کار کردم .در
سال 1364اولین فیلم سینمایی بلندم
را ساخته بودم ،درحالی که قبل از ان
مستندهای زیادی کار کرده بودم و در
زما نهای بیکاری بین فیل مهای سینم
ایی هم به دنبال ساخت مستند بودم.
درسال1380یکمستندش
شگانهاج
تماعیزنانسرپرستخانواردرروستاها
به نام «اکرام» را در غرب کشور ساخ
تم؛ زنانی در کرمانشاه ،لرستان ،ایالم و
سنندج.یکمستندکوتاهدیگربه نام«ب
ن بست»برایجشنوارهترافیکساختم
کهپنجدقیقهبیشترنبودوفیل مهای
مستنددیگریهمبهمرورزمانساخته ام.
دوقسمت
گزارشیازپرویناعتصامیراساختموم
یخواستمسریالانرابسازم
کهنگارششراهمتمامکردم؛ولیمتاس
فانههیچ وقتنوبتساختاننمی رسد؛
شاعره ای که در دوران زندگ
یاش هم
مظلوم زندگی کرد و هم بعد از مرگش
می توانست الگوی خوبی برای ما باشد.
من مستندسازی را خیلی دوست دارم و
درکارهایسینمایی امهم
بهنوعییکنگاهمستندگونهوجوددارد.
شما اصالتا اهل خطه کرمانشاه
هستید ،چقدر از اداب و رسوم و
ف
رهنگ هایخاصخودتانرادارید؟
من
و
اقعا
عا
شق
ان
منطقههستم؛به د
لیلهوایش،کوهستانیبودنشوکو ههای
سربه فلککشید هاشکهبهانسان هاغرو
ریدادهتابتوانندتمام قدجلویخیلیاز
نامالیمات،دلتنگی هاواجحاف هابایس
تندونیزبه دلیلصداقتیکهدرادم هایش
وجوددارد.ان هاانسان هاییهستندکه
همیشهبا
غرورزندگیکرده اندوبسیارمهما ننواز
وبامحبتهستند.
وشایدروحیهمبارزه طلبیشما
همازهمان هاسرچشمهمی گیرد؟
به هر
حال زندگی به انسان این مقاومت را م
یدهد که در برابر خیلی از نامالیمات
ای
ستاد
گی
و
ب
رایخواست هاشتالشکند.
یلم
ف ساخ
تنهمبایدکارخیلیسختیباشد...
بلهواقعاسختاست.
دیدگاهتانبه عنوانیکیازبانوان
پیشرودراینزمینهنسبتبهبانوانی
کهجدیداو
ارداینعرصهمی شوندچگونهاست؟
من همیشه ورود بانوان به این عرصه را
دوست داشتم و از ان استقبال کردم.
کارهای هر کدام از ان ها،
کارهای خوب و ماندگاری بوده است.
ب
ه
هر
حال
در
زما
ن
ها
یی
همه ان ها با دغ
که م
یخواهید فقط برای خودتان
دغه وارد شدند و این خیلی ارزشمند ا
ست.
ما
در
زم
ینه
با
شید
و
کا
فیلم های مس
ریانجامندهید،چهمی کنید؟
تند هم کارگردان های خانم زیادی دا
ریم
که
ق
دیم
ی
ت
رین
شان
دو
ستدارمچش
خانم شیخ االسالمی هستند.
م هایمراببندموباموسیقیریلکسکنم.
در زمینه فیلم کوتاه هم در شهرهای
مخت
لف
از
م
ساف
رت
هم
ک
می
خیلی کارگردان خانم
برایمانم
یگویید؟
داریم .ورود خانم ها هم در کنار اقایان
ک
مک
م
ی
کند
م
ساف
رت
را
خ
که مقداری تعا
یلی دوست
دل برقرار شود و فضا ،فضای بازتری با
دارم؛ چون دید انسان را خیلی باز م
شد.
یکند و شما با
ف
رهن
گ ها و قومی
ت
هیچ وقتبهدانشجوهای
های مختلفی اشنا می شوید؛ زیبای
تاننگفتیدکهبهاینسمتنیایند؟
یهای زندگی شان،
م
راس
مش
ان،
هویت
شان
و...
خیر ،زیرا باید واقعا
درسفر،
یک دغدغه و پایمردی وجود داشته با
همسفرنیزبسیارمهماستکهباعثم
شد.
یشود
من
با
رها
به
شما
خ
وش
بگ
دلسرد شدم؛
ذرد.شماباسفربهکشو
ولی هیچ وقت کنار نرفتم و این ع
شق
پر
فرو
غ
ریدیگر،انگار ههایفرهنگیانکشور
تر
شد
تا
را
م
ی
یاب
من به جلو حرکت کنم .هر ک
ید.بهنظرمسفرخیلیادمراپختهم
یکندونیزادم هارابههمنزدیک تر
سی باید خودش راهش را انتخاب ک
ند.
م
ی
ک
ند.
شما
در
سفر
نم
ی
توا
نیدبازیگ
فیلم سازی کار سختی است .ما باید
ریکنید؛خودتانهستیدوخصلت هایتان
همیشه ب هروز باشیم ،حتی چند گام
(خوبیابد).
جلوتر از جامعه
باشیم .باید تمام مدیوم ها را بشناسیم
و
بتوا
نیم
با
م
ردم
جا
یی
ه
ارتباط برقرار
ستکهدوستداشته
کنیم و مردم ما را بپذیرند؛ بنابراین
ب
رای
رسی
باشیدبروید؛ولیتاکنوننرفته اید؟
دن
به
چن
ین
بله.
منهمهجایدنیارفتمبه جزانگلی
جایگاهی باید خود ادم ها ع
س،ایتالیاوارژانتین.بااینکهدرایتالیابرای
شق و عالقه ان را داشته باشند؛ عشق
ش
رط
ف
یلم
«پ
رنده
کو
اول است.
چک
خوشبختی» ج
ایزه بردم و فیلم «زمان از دست رفته» هم
در
ا
رژانت
ین
ج
چقدرورزشمی کنید؟
ایزه گرفت؛ اما به انجاها
نرفتم .درحال تالش هستم که اگر بشود،
به
این
سهکشورهمبروم.
واقعاورزشخیلیباکارماسازگاری
ندارد؛ولیهرموقعفرصتکنم،حتماس
عی
ب
رای
د
وس
م
تدا
ران
و
طرف
یکنم که اوال فوتبال ببینم
دارانتانچهصحبتیدارید؟
و بعد پیاده روی کنم .ب هطور کلی وقتی
سر
گرم
کار
من
خ
یلی
م
ی
د
شوم
وست
خ
یلی چیزها یادم م
شان دارم و گاهی تا ج
یرود و بعد از فراغت از کار ی
ادم
م
ی
ا
فتد
که
ایی که بتوانم به کامنت هایشان جواب
کار
های
م
ی
د
هم.
زیادی برای
نام ههای ایمیل
یشان را حتما جواب م
انجام دارم .به هرحال ادم گاهی ناخود
اگاه
یک
چ
یزه
ایی
یدهم و برای دیدارهایی با
را
ف
دای
ه
چیزهایدیگرمی کند.
مدیگربرایشانفرصتمی گذارم.و
اقعادوستشاندارم؛چونان هاهستندکه
م
سیر
در
ست
را
به
ما
ن
طرفدارچهتیمیهستید؟
شان می دهند.
وقتی نظر درست و سازنده ای می دهند؛
یع
نی
ادم
را
تیمملی.رنگ
تشویق می کنند که راهی
هابرایمنتعیین کنندهنیستند.همه،
فرزن
دان
این
س
که رفته درست بوده است .اگر مخاطبین
رزمی
ن
اند.
و
ط
رفداران به تماشای فیلم ها نروند سی
فوتبال یعنی یک تعامل همه جا
نما می میرد .سینما با وجود ان ها زنده
نبه ،یعنی یک دست صدا ندارد و وحدت
خ
یلی
اس
ت،
خص
وصا
ا
ن
ه
اهمیتدارد.
ایی
که
ازسینمای
مستقلحمایتمی کنندتاپابرجابماند.
من
خیل
ی
وق
ت
ها
اشپزیمی کنید؟
سختی هاراب
ه خاطرشمامخاطبینعزیزتحملم
یکنموفکر
م
ی
کنم
اینحرفشماست؛چونازمن
اشپزی را خیلی دوست دارم .اگر
خواستیدورنجخودتانرابامندرمیان
فرصت داشته باشم همه نوع غذایی م
ی
پزم.
گ
ذاش
تید
که
ف
قط
ب
ین
من
و
شماوخدا
بخش تزیین در اشپزی را هم خیلی دو
ونداست.منفقطبهخاطرشماوبهعشق
ست دارم .اشپزی واقعا هنر است و هنر
شماکارمی کنم.
مهمیهمهس
ت؛برایهمیناستکهمی گوینددست پ
خت!
دس
ت
پ
خت
یع
نی
از
شما
س
یکدس
پاسگذاریموبرایتانروزه
ت،یکرمزویککدکهمختصهرفردیا
ست.
ایبهتروروشن تریراارزومندیم.
شکموهستید؟
ممنونم ،ان شاءهلل که شما هم موفق
باشید .من یادم است که یکی ،دوبار در
سف
رها
مجل
ه
تان
را
به
د
ممکن است شکمو هم
ست گرفتم و تا
باشم (با خنده) ،به غذاها و میوه هایی
که
دو
اخرش را خواندم؛ چون هم یک سری
ست
دارم
ا
طال
عات
م
ی
بستگی دارد .ب
داد و هم روی دیگری از ی
عضی وقت ها بستنی خیلی دوست دارم
که
ال
بته
ا
الن
ک
ک سری چهره ها از کشورهای مختلف و
می
ک
متر
تو
انمن
شدهاست.
دی خیلی از کشورها را نشان م
ی داد و شاعرها ،نویسندگان و فیلم هایی
را
مع
رفی
م
ی
اخرین
کرد.
کت
به
ن
ابی
ظرم
که
خواندید؟
دوران استرا
حت داخل هواپیما ،فرصت خوبی برای
ارام
ش
داش
تن
و
اخیرافیلمنامه
خواندناست.مننش
«کوروشکبیر»برایاقایجوزانیبهد
ستم
رس
یده
که
ریهشماراانجاپیداکردمومطمئنهستم
خوا
ندم
و
که
زح
کتابیب
مات شما یک جایی در سفرها
ه نام«مادرمرقیه»کهدرارتباطباجنگا
ست.
چون
گر
فتار
کار
معنی پیدا می کند .ممکن است خیلی از
های
خ
ودم
م
ادم هااطالعاتشانرادر
یشومکمترفرصتمی ک
سفرهایپروازیبامجلهشمابه دستاورند.
نم؛اماکتاب خوانیراخیلیدوستدارم.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
37
نر و تجربه
سینمای ه
افتخارات
سچیا ایتالیا
نواره ی ای
گزیده ی جش
ن کاندیداهای
جاودانگی» بر
رفی برگزیدگا
«
ی ایسچیا با مع
جاودانگی» به
ره ی جشنواره
م سینمایی «
پانزدهمین دو
پایان داد .فیل
رین فیلم از این
ف به کار خود
ت جایزه ی بهت
تل
خ
رشته های م
موفق به دریاف
یقه ای به تهیه
دی فرد قادری
دق
کارگردانی مه
یک پالن -سکانس ۱۴۵عددی از جمله
«جاودانگی»
شنواره های مت
جشنواره شد.
ه تا کنون در ج
جا» اندونزی،
وزبیگی است ک
ویتنام« ،جوگ
ور
ن
د
»
جوا
واسی« ،هانوی
شته است .تمام
کنندگی «تک پالن» کر
مان حضور دا
«رم» ایتالیا،
ره ی مونیخ ال
ی زندگی شش
و جشنوا
صه
«ترانسیلوانیا» رومانی رانی در قطار رخ می دهد و به ق ی زمان روایت
که با جا به جای
اتفاقات این فیلم در شبی با طار می پردازد
رجاد ،سودابه
های مختلف ق
تادی ،مارال ف
انواده در واگن
رضا اس
د .جاودانگی در
خ
نعمتی ،فقیهه سلطانی ،علی شکیل می دهن
می شود .انا
اصلی فیلم را ت
ن
را
ک نادری بازیگ
ربه اکران شد.
بیضایی و اتاب
گروه هنر و تج
در سینماهای
سال ۱۳۹۵
38
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
در «وقت نهار» ادامه دارد
فیلم کوتاه «وق
ت نهار» جایزه ی بهترین
فیلم کوتاه ششمین دوره
ی جشنواره
ی دانشجویی «اسنیک ال
ی»
را
در
یاف
ت
ک
رد.
«وق
ت
نهار» به
کارگردانی علیرضا قاسمی
که
در
ح
ال
حا
ضر
در
جشنواره
ی «پالم اس
پرنیگز» امریکا رقابت می
کند ،جایزه ی بهترین فیلم
کوتاه دانشجو
یی ششمین دوره ی جشنو
اره ی «اسنیک الی» امریکا
را دریافت
کرد .ششمین دوره ی این
جش
نو
اره
در
تار
یخ
۲۳
ژوئن
در سالن کا
پیتال شهر برلینگتون با معر
فی برگزیدگان به کار خود
پایان داد.
در
ادامه ی این موفقیت ها« ،وق
ت نهار» برنده ی جایزه ی
برگزیده ی ش
شمین جشنواره ی بین ال
مل
لی
فی
لم
پ
اچ
وکا
م
کزی
ک
شد .در این
جشنواره بیش از ۱۳۶۶فیلم
کوتاه ،مستند و انیمیشن؛
ساخته ی
فی
لم
سازان جوان ۹۵کشور ش
رکت کردند ۲۲۲ .فیلم به
مرحله ی
رقابت رسیدند که از این تعد
اد،
هف
ت
فی
لم
از
سین
ما
گر
ان
جوان ایرا
نی به رقابت پرداختند .دا
ست
ان
فی
لم
کو
تاه
«وق
ت
نهار»
درباره ی یک
دختر دبیرستانی است که
برای تشخیص هویت مادر
درگذشته ا
ش به بیمارستان رفته است.
فراخوان یازدهمین دوره
جشنواره «سینماحقیقت»
در سینماتک موزه ی
انگلوپولوس
هنرهای معاصر تهران
ی تابستانی خود به مرور
عاصر تهران در برنامه ها
ماتک موزه ی هنرهای م
زنامه نگار و منتقد شهیر
سین
مساز ،فیلمنامه نویس ،رو
ئودوروس اگلوپولُس فیل
عالقه مندان به نمایش
اثار ت
یازده فیلم منتخب برای
می پردازد .در این دوره
ب سبک و اثرگذار اتنی
یونانی
گترین فیلمسازان صاح
زر
ی اید.اگلوپولُس یکی از ب
اختار ابهام امیز روایت
در م
ی ،اپیزودیک بودن و س
که مولف ههایی چون کند
اشد .نماهای طوالنی ای
است
های سینمای وی می ب
های طوالنی از شاخصه
احی شده اند .گام معلق
و نما
چیدگی های خاصی طر
ب با وسواس زیادی و پی
و یک روز ( )۱۹۹۸۸از
اغل
که
ولیس( )۱۹۹۵و ابدیت
ک ( ،)۱۹۹۱نگاه خیره ا
نتقدان فیلم بریتانیایی
ل
ک
ل
یروند.وی توسط م
ق اگلوپولُس به شمار م
گترین کارگردان های
کارهای موف
به عنوان یکی از بزر
مالکوم ودیوید تامسون
انگلستان به اگلوپولُس
درک
۲۰۰۱دانشگاه اسکس
ان معرفی شد .در ژوئیه
یاتش در سال ۱۳۸۳
جه
اگلوپولُس در دوران ح
ی افتخاری اهدا کرد.
ره جشنواره فیلم فجر
دکترا
در بیست و سومین دو
ی به ایران نیز داشت و
بخش سینمای معناگرا
سفر
جایزه ویژه هیئت داوران
ی فیلم «دشت گریان»
مشغول ساختن اخرین
برا
انویه ۲۰۱۲در حالی که
یافت کرد .او در روز ۲۴ژ
را در
وتور سیکلت درگذشت.
خود بود ،بر اثر تصادف بام
فیلم
فیلم جد
یدی ا
ز
ش
ه
ر
ا
م
م
کری
ش
هرام مکری ف
یل
م
نا
م
ه
ج
دیدش را در ف
جلوی دورب
خود گ ین ببرد.مکری در گفت ضایی معمای
ی
ن
و
ش
ت
ه
و
ق
فت« :مشکالت پروانه ن گو با خبرگزاری مهر در رار است ان
را اسفندماه
مساع
مای
باره
ج
دی
ای دی داده اند که در این ه ش فیلم سی
دترین
ن
ف
م
ع
ای
ال
ی
ی
ت
«
ه
ها
ی
فته ای
جوم»
ن فیل
ن مجوز را د
برطرف شد
ده م را اکران کن
یم و سپس کارهای ان ب ریافت کنیم .امیدوارم بت ه و قول های
یم».او
وانی
رای ح
در ادامه از ع
ض
الق
و
ر
ه
ا
د
ر
ش
ف
ب
م در ابان ماه
س
را
ت
«عالق
ی
ه شخصی م
ی اکران این ف
وال های خار
زیرا دوست دا ن این است که «هجوم یلم در گروه هنروتجربه جی را انجام
خب
رم در ت
» در گر
ر داد و گفت:
یدانم که ته داوم حرکت سینمای ه وه سینمایی
اما نم
ه
ن
ر
وت
ج
رب
ه
ن
ی
ا
ر
ه
ک
وت
ک
را
ن
ج
ن
ن
رب
د
شود،
ه حضو
ه چه نظ
این گر
ر داشته باش
ری در این ر
وه سینمایی
نیز به نمایش دربیاید ».ابطه دارد ،با این حال ام م و کار کنم،
گربه
اث » افتخارات ک
یدوا
این ن
م
ن
وی
ظ
س
ی
ن
ر
د
ی
ه
و
را
رم فیلمم در
کا
در
رخ
ود گفت« :د
کارنامه ی خود ثبت کر رگردان که با
ر
ف
یل
حا
م
ل
«
ما
حا
ه
ض
یو
ر مش
دیگر
ده اس
غول نگارش
ت ،با اشاره ب
کار نگارش ا
امسال یعنی د ن به پایان برسد و ان را ب سناریویی هستم که فکر ه جدیدترین
هپ
ر اس
می ک
فند ماه بتوانیم ان را کل روسه تولید ن
نم تا سه ماه
ز
دی
ک
ک
نکرده ایم».
ن
م .فکر
ید بزن
ی
ک
ن
م،
م
ال
تا
ب
ت
پا
ه
یا
ه
ن
نوز
نامی برای ای
ن اثر انتخاب
در راه است
مدیر روابط عمومی جشنواره بین المللی
سینماحقیقت با اعالم این خبر افزود :عموم
تهیه کنندگان و مستندسازان محترم ضمن
مطالعه ایین نامه ی جشنواره ،تا روز یکم مهرماه
۹۶فرصت دارند که مشخصات جدیدترین اثار
مستند خود (تولید فروردین ۱۳۹۵به بعد)
را روی وب سایت جشنواره به نشانی www.
irandocfest.irثبت کرده و نسخه ای از فیلم خود
را جهت بازبینی به دفتر جشنواره سینماحقیقت
ارائه نمایند .شهنام صفاجو تاکید کرد :ساختار
برپایی جشنواره بین المللی سینماحقیقت در
ورود به دومین دهه ی حیات خود ،تفاوت هایی
با دوره های قبل پیدا کرده است .از جمله اینکه به
خاطر تعداد محدود فیلم های مستند با کیفیت
زیر ۳۰دقیقه و فاصله گرفتن از کار موازی با
جشنواره فیلم کوتاه تهران ،دو بخش «مسابقه
ملی» و «جایزه شهید اوینی» یازدهمین
جشنواره سینماحقیقت در دو گروه مستندهای
کوتاه (تا ۴۵دقیقه) و مستندهای بلند (باالی
۴۵دقیقه) برگزار خواهد شد که این زمانبندی
منطبق با جشنواره های معتبر مستند دنیا نیز
هست.
وی افزود :بخش مسابقه بین الملل
«سینماحقیقت» بواسطه ی اعالم قبلی فراخوان
نزد نهادهای بین المللی فیلم مستند ،امسال هم
در همان سه گروه مستندهای کوتاه (زیر ۳۰
دقیقه) ،نیمه بلند ( ۳۰تا ۶۰دقیقه) و بلند (باالی
۶۰دقیقه) برگزار می شود .صفاجو تصریح کرد که
در بخش جنبی جشنواره که به صورت غیر رقابتی
برگزار می شود نیز دو بخش «مستند سیاسی»
و «مستندهای مردم شناسی» اضافه شده
است .مدیر روابط عمومی جشنواره بین المللی
سینماحقیقت ادامه داد :مثل همه ی این سال ها،
تمرکز مسئولین بر اجرای یک جشنواره حرفه ای
بین المللی ،استاندارد سازی بخش های مختلف
جشنواره ،برپایی کارگاه های تخصصی با حضور
مدرسان خارجی ،تاکید بر اهمیت اقتصاد
سینمای مستند با برگزاری بازار فیلم و پخش
مطلوب اثار منتخب ایرانی و خارجی ،با هدف
تکریم مستندسازان و عالقمندان فرهیخته ی
سینمای مستند است .یازدهمین دوره جشنواره
بین المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت»
طی روزهای ۱۹تا ۲۶اذرماه ۱۳۹۶برگزار
می شود.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
39
JEAN-LUC
D
RشدGODA
از پوستر «تصویر و کلمه» رونمایی
ژان لوک گدار ،فیلمنامه نویس و منتقد
فرانسوی -سوئیسی ،شاخص ترین چهره ی
سینمای موج نو فرانسه ،سه سال پس از فیلم
«خداحافظی با زبان» فیلم «تصویر و کلمه»
را می سازد .این فیلم که پیش تر قرار بود در
جشنواره ی کن ۲۰۱۷به نمایش دراید به
علت طوالنی شدن فرایند تولید فیلم در کن
اکران نشد .گدار درباره ی «تصویر و کلمه» گفته است« :با وجودی که
هیچ بازیگری در این فیلم حضور ندارد اما همچنان یک فیلم داستان
گو است ».از این گفته های گدار به نظر می رسد این اثر نیز همانند
کارهای اخیر او که تحت عنوان «فیلم های گدار متاخر» دسته بندی
می شوند؛ بیانیه ای شخصی از دغدغه های امروز گدار ۸۶ساله خواهد
بود .عمده ی اثار گدار پس از فیلم «اخر هفته»
که در ان پایان سینما را نوید داده بود ،در قالب
فیلم کوتاه و گاها ویدیو ارت ارائه شده اند .فرزند
هراسناک موج نوی فرانسه که تاریخ سینما را به
دو دوره ی پیش از گدار و پس از گدار تقسیم
کرد؛ همواره جسارت و هوشیاری در زیر پا
گذاشتن قواعد و همچنین باور به ارزش
های راستین مردمی را در عمده ی اثارش حفظ کرد .این ویژگی
حتی در ویدیو های کوتاه اخیرش نیز برجسته است .هنوز گدار
از پیش رو ترین و معاصرترین سینماگران جهان محسوب می
شود و بدون تردید بسیاری از مخاطبان جدی سینما در انتظار
اکران «تصویر و کلمه» به سر می برند.
«بی عشق» بهترین فیلم بین المللی
فیلم «بی عشق» برگزیده جشنواره کن ،جایزه بهترین فیلم بین المللی جشنواره مونیخ
المان را دریافت کرد .به نقل از اسکرین ،فیلم «بی عشق» ساخته اندری زویاگینتسف
از روسیه که در جشنواره کن امسال یکی از نامزدهای نخل طال بود و در نهایت جایزه
هیات داوران را کسب کرد در سی وپنجمین جشنواره بین المللی فیلم مونیخ المان
عنوان بهترین فیلم را از ان خود کرد .سال گذشته فیلم «فروشنده» ساخته اصغر
فرهادی موفق به کسب جایزه اول این رویداد سینمایی شده بود .در مراسم اختتامیه
جشنواره مونیخ که در المان برگزار شد ،جایزه ۱۲هزار یورویی «سینه ویژن» ویژه
بهترین فیلمساز نوظهور نیز به «کارخانه پوچ» ساخته پدرو پینهو از پرتغال
رسید و جایزه بهترین فیلم از نگاه مخاطبان این رویداد سینمایی نیز به فیلم
«هنوز جوان» به کارگردانی دیوید شیلشتر اعطاء شد.
سی وپنجمین جشنواره بین المللی فیلم مونیخ با جذب
۸۱۵۰۰مخاطب و با نمایش ۱۸۰فیلم طی ۱۰روز برگزار
شد و با برپایی برنامه بزرگداشت عباس کیارستمی با نمایش دو فیلم « ٧٦دقیقه و
١٥ثانیه با عباس کیارستمی» ساخته سیف اهلل صمدیان و «منو خونه ببر» همراه
ی فردقادری و «رفتن»
بود ».همچنین فیلم های سینمایی «جاودانگی» ساخته مهد
ساخته نوید محمودی نیز در این رویداد سینمایی به روی پرده رفتند.
40
من
ش
ـ
ـ
ـ
ر
و
ر۳
Me3
e
l
b
a
c
i
Desp
سومین سری از کارتون دوست داشتنی «من شرور »۳منتشر شد .این بار مالقات گرو
که در تالش است زندگی جدیدی را شروع کند با برادر دوقلویش ،ماجراهای تازه ای را
رقم می زند .استیو کارل به عنوان صداپیشه گرو ،کریستن ویگ در نقش لوسی ،میراندا
کاسگرودرنقشمارگو،داناگایردرنقشادیتونوشارلدرنقشاگنسدرانیمیشن«من
شرور »۳حضور دارند .در این سری هم کاراکترهای دوست داشتنی انیمیشن همچنان
همراه گرو هستند .بالتازار که در سری های یک و دو کودک بود ،اکنون بزرگ شده است
و در ادامه شاهد حضور او به عنوان یک نقش منفی به نام «بالتازار برت» با صداپیشگی
تری پارکر (برنده جایزه امی ،تونی و گرمی) هستیم .کارگردانان انیمیشن «من شرور
،»۳پیر کافین و کایل بالدا هستند و نویسندگی ان را سینکو پاول و کن دوریو بر عهده
داشته اند .این انیمیشن در تاریخ ۳۰ژوئن ۲۰۱۷توسط کمپانی یونیورسال اکران شد.
اولین انیمیشن «من شرور» در سال ۲۰۱۰اکران شد و ۵۴۳میلیون دالر فروش داشت.
نسخه بعدی ان نیز بعد از اکران در سال ۲۰۱۳موفق به فروش ۹۷۱میلیون دالری شد.
دیوودلبر
()Beautyandthebeast
ژانر:درا
م،فانتزی،موزیکال
سال۲۰۱۷
ک
ارگردان:بیلکندن
از
ب یگ
ران:اماواتسون،دنا
ستیونز،کوینکالین
ز
مانفیلم۱۲۹:دقیقه
فیلم سی
نمایی «دیو و دلبر
17
20
»،
ر
وا
یت
گر
ه
قدیمی
مان داستان
رماندیوودلبراست
که
پی
ش
تر
ن
یز
کم
پانیوالتدیزنی
انیمیشنیازان
ساختهبود.پدربل(با
ب
از
ی
ا
ما
وات
سو
ن)
یک دیو در ق
توسط
لعه ای دورافتاده در
د
ل
ج
نگ
ل
زن
دان
ی
بل برای ن
شده است.
جات جان پدر ،می پ
ذی
رد
تا
با
د
یو
در
قل
عه زندگی کند؛
غافل از اینکه دی
و ،شاهزاده مغروری
بو
ده
ا
س
ت
که
در
بارانی،برایبی
شبی
مهرینسبتبهیک
پی
رز
ن،
طل
س
م
ش
ظاهر هیو
دهوبهاین
الیی گرفتار شده اس
ت.
ب
ل
در
ف
کر
ر
اه
قصر
گریزی از این
نفرینشدهاستکهات
فا
قا
ت
غی
رم
نت
ظر
ه
ایرخم
یدهد.
42
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
تئـــــاتر
«یک دقیقه و سیزده ثانیه» با محمد چرم شیر
تازه تریننمایشنامهمحمدچرم شیرکهنویسندگیانرابه طورمشترکبابهمنعباسپوربه
اتمامرساندهاستازاولتابیستممردادماهدرتماشاخانهایرانشهر،سالناستادسمندریان
به روی صحنه خواهد رفت .کارگردانی این نمایش را شهرام گیل ابادی بر عهده دارد و
بازیگران (به ترتیب حروف الفبا) پانته ا بهرام ،سیما تیرانداز ،مینا دریس و الدن مستوفی و
تهیه کنندگان،بهمنعباسپور،علیپالیزدارومجریطرحومدیرتولیدمحمدقدسهستند.
این نمایش در دو سانس ۱۹:۳۰و ۲۱:۳۰به روی صحنه می رود .نمایشنامه این کار ،با تحقیق
میدانی و بررسی روی زندگی ۵۳زن کارتن خواب ،قصه زندگی پرتنش چهار زن را به تصویر
می کشد.بازیگرانایننمایشبرایاشناشدنهرچهبیشتربافضایواقعیشخصیت ها،به
خیابان شوش تهران و میان کارتن خواب های این محله رفتند و از نزدیک با شرایط و زندگی
روزمرهاینافراداشناشدند.ایننمایشهشتاددقیقهاست.
اپرای عروسکی «خیام»
اپرای عروسکی «خیام »،اثری با پژوهش ،طراحی ،نویسندگی و
کارگردانی بهروز غریب پور است که از ۲۵تیرماه تا ۱۵مردادماه ،هر شب
راسساعت ۱۹درتاالرفردوسیبهرویصحنهمی رود.
بهروز غریب پور ،نویسنده ،کارگردان تئاتر و سینما و استاد نمایش
عروسکی ایرانی است .او که رزومه درخشانی در تئاتر دارد پیش تر نیز
اپرایمکبث،اپرایمولویواپرایحافظرابهرویصحنهبردهبود.
محمدمعتمدی،خوانندهبنامکشورمانکهدراپراهایپیشینغریب پور
نیز حضور داشت ،اجرای اواز نقش خیام را به عهده دارد و وحید تاج و
اسحاق انور ،مهدی امامی ،رها یوسفی ،حامد فقیهی ،بهرنگ عجم و...
دیگراواگرانایناثرراتشکیلمی دهند.
دیگر عوامل این اپرا عبارت اند از :امیر بهزاد (اهنگ ساز) ،فرنوش بهزاد
(رهبرارکستر)،علیپاکدستومریماقبالی(دستیارانکارگردان).
اپرای عروسکی «خیام» جدیدترین پروژه گروه تئاتر «اران» و اغاز
رپرتواراپراهایعروسکیاینگروهاست.
تجلیل از علی نصیریان در «اعتراف» شهاب حسینی
نمایش «اعتراف» به کارگردانی شهاب حسینی و با بازی علی نصیریان ،از ۳۱خردادماه در
تاالراصلیمجموعهتئاترشهردرحالاجرااست.
این نمایش تا پایان مردادماه میزبان عالقه مندان تئاتر خواهد بود .نمایش «اعتراف» به
کارگردانیشهابحسینی،بازیگرمطرحسینماوتئاترکشورمان،اجرامی شود.
درایناثرنمایشیکهبهتهیه کنندگیمسعودصفویرویصحنهرفتهاست؛علینصیریان،
شهابحسینی،مهدیبجستانی،پرویزبزرگی،نیمارئیسی،صالحمیرزااقایی،غزالهنظر،
میثاقزارع،شهرامابراهیمی،ایلیانصراللهی،تنیاواکیانوعباسحسنیبه عنوانبازیگر
حضور دارند .همچنین احمد ساعتچیان به عنوان دستیار کارگردان ،برنامه ریز و مجری
طرح ،مجید لیالجی به عنوان طراح صحنه و لباس ،مهدی حسینی به عنوان اهنگ ساز و
مهسا همتی به عنوان مدیر رسانه ای در این اثر نمایشی حضور دارند« .اعتراف» ،سومین
تجربهحضورشهابحسینیدرحوزهتئاتراست.اودرسال1391همراهبااحمدساعتچیان
نمایش«مالقات»رادرفرهنگ سراینیاورانتهرانبهصحنهبردهبو دودرسال 1387نیز
در نمایش «کرگدن» به کارگردانی فرهاد اییش در تاالر اصلی تئاتر شهر به عنوان بازیگر
حضورداشت.پسازپایاناجرایویژه ایاز«اعتراف»درتاریخ ۱۶تیرماه،ازعلینصیریان
بهپاسهفتادسالحضوردرعرصهبازیگریتجلیلبهعملامد.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
43
نقد فیلم «اشــــوب»
درستایشفیلمفارسی
«اشوب» جدیدترین ساخته کاظم راست گفتار است که در بنرهای تبلیغاتی ان
تبلیغاتی «پرستاره ترین فیلم سینمای ایران» به چشم می خورد .بله« ،اشوب»
جمله
ِ
کلکسیونیازستارگانسینماوتلویزیوناست؛ازکوروشتهامیولیالاوتادیگرفتهتا
یکتاناصر،داریوشفرهنگومحمدرضاهدایتی.امابایددیدکهایاگردهم اوردنانبوهی
ازستاره هابرایتضمینموفقیتیکفیلمکافیست؟پاسحمنفیاست.وقتیفیلمنامه
فیلممملوازانفعالواشفتگیاست،وقتیظرایفاجراییدرکاراصالرعایتنشده اند،
ِ
صرفحضور
وقتیطرحاولیهنسبتاخوببهفیلمنامه ایپرحفرهتبدیلمی شودطبیعتا
ستارگاندرخشاننمی تواندفیلمراتاجایگاهفیلمیموفقباالببرد!فیلمسعیمی کند
موزیکال سخیف،
به ژانر خود (سیاسی -تاریخی) وفادار باشد؛ اما امیختگی ان با ژانر
ِ
هرچه کارگردان رشته را پنبه می کند .به نظر می رسد موسیقی قرار بوده یکی از همان
ا ِلمان هایتضمین گرفروشفیلمباشد؛همانعنصریکهدرنمونه هایشکست خورده
دیگریچون«سالمبمبئی»نیزدستمایهقرارگرفتوحاصلچیزیجزشکستهنری
فیلمنبود.موسیقی هایروحوضیفیلمکامالیاداورفیلمفارسی هایسال هایپیشاز
انقالب اند.
پیداست که کاظم راست گفتار در صدد تولید فیلمی با مایه های پررنگ و قوی
تاریخی بوده است؛ فیلمی با الهاماتی از سریال موفق «کیف انگلیسی» (به کارگردانی
سیدضیاالدیندری)کهدرسال1379-1380ازتلویزیونپخشمی شد؛امابهسببعدم
تسلطکارگردانبرژانرانتخابیبرایفیلمشوالبتهفیلمنامهبه شدتبی چفت وبستو
بازی هاییکههیچ کدامتعریفیندارند،فیلمبهشکستیمطلقبدلشدهاستکهنه تنها
مخاطب خاص را راضی نگه نمی دارد؛ بلکه قادر است به راحتی مخاطب عام را نیز پس
بزندودراونوعیدافعهایجادنماید.به نظرمی رسد«اشوب»تمامیویژگی هاییکفیلم
پس زنندهرادارااست،فیلمیکهقطعاپروداکشندشواریداشتهوهزینه هایزیادینیز
برایساختشخرجشدهاست.
44
اجتـماعی
هنری،
فرهنگی،
ماهنامه
اجتـماعی
هنری،
فرهنگی،
ماهــــنامه
شماره31
،1396شماره
مردادماه،1396
جدید،مردادماه
دورهجدید،
دوره
31
یاسمن خلیلی فرد
کارشناسارشدکارگردانیسینما
نقد فیلم «نهنگ عنبر :»2سلکشن رویا
همچناندهه60
«نهنگ عنبر ،»2فیلمی به کارگردانی سامان مقدم
است که در ادامه موفقیت نسخه اول این فیلم ساخته
شده است .انچه «نهنگ عنبر »1را به شدت متفاوت جلوه
می داد پرداختن به «نوستالژی های دهه »60بود و البته
چهره پردازیوطراحیخاصصحنهولباسفیلمکهکامالیاداور
ان دوره از تاریخ ایران بود و البته تماشای ستارگان محبوب سینما با
انگریم هایبامزهولباس هایعجیب وغریب.بههمانمیزانکه«نهنگ
عنبر»1فیلمیهوشمندانهوشایستهتوجهبود«،نهنگعنبر»2بهدوراز
خالقیت و نواوری است و تکراری غیرخالقانه از نسخه اول با شوخی های
کالمیکهرنگ مایه هاییازهمانشوخی هاینسخهاولراباخودبههمراه
دارند و بازی ها و شخصیت پردازی هایی مشابه نسخه اول بدون ذره ای
تغییر نسبت به نسخه اول .عالوه بر غیرخالقانه بودن فیلم ،بی داستانی از
دیگرمعایببزرگانبه شمارمی رود.فیلمعمالهیچداستانینداردومرور
رویدادهای گذشته شخصیت هایش است .همچنین تغییر ژانر ناگهانی
فیلم از دیگر اشکاالت ان به شمار می رود .فیلمی با این حجم از شوخی و
اسلوب های ژانر کمدی به ناگاه دچار تغییر لحن شده و به سمت وسوی
تراژیک شدن پیش می رود .این شوک ناگهانی نه تنها جالب نیست و برای
مخاطبکششیایجادنمی کند؛بلکهشدیداپس زنندهاستومخاطبیکه
بهخیالتماشایفیلمیبالحنکمیکبهسینماامدهراکامالناامیدمی کند
تاجاییکهبرخیازتماشاگرانسالنسینماراترککردند.همچنانباراصلی
فیلم بر دوش رضا عطاران است؛ بازیگری که با تیپی ثابت در بسیاری از
کمدی هایاینروزهایسینمایایرانحاضرمی شودوبهسببمحبوبیت
بسیارش،گیشهاینفیلم هاراتضمینمی نماید.
در کنار رضا عطاران ،مهناز افشار ،ویشکا اسایش ،علی قربانزاده ،حسام
نواب صفویو...نیزدر«نهنگعنبر»2بازیکرده اند.
این فیلم برهه سنی میان سالی ارژنگ و رویا ،دو دلداده «نهنگ عنبر »1را
به تصویر می کشد که حاال پس از فرازوفرودهای بسیار ،سرانجام رویا به
ازدواجباارژنگرضایتدادهاست؛اماهمچنانمشکالتیبرسرراهان هاقرار
می گیردکهراهرسیدنشانبهیکدیگررادشوارجلوهمی دهد!
ان طورکهازوجناتفیلمپیداست،پایانان چنانمشخصیبرایشدرنظر
گرفته نشده است تا اگر این فیلم نیز همانند نسخه اول ان به موفقیت در
گیشهدستیافت،دستسازندگانبرایساختنسخهسومفیلمبازباشدو
مانعیبرسرراهان هاقرارنگیرد.فروشخوب«نهنگعنبر»2نشانمی دهد
کهچنینفیلم هاییهنوزهممخاطبانبسیاریدارندکهبهقصدسرگرمیو
تفریحبهتماشایفیلم هامی نشینند.
هنری ،اجتـماعی
فرهنگی،هنری،
ماهنامهفرهنگی،
ماهــــنامه
31
شماره31
،1396شماره
مردادماه،1396
جدید،مردادماه
دورهجدید،
دوره
45
Nexar
اپلیکیشن Nexarتلفن همراه شما را به یک دوربین داشبورد تبدیل میکند .البته با استفاده
از این اپلیکیشن ،قابلیتهای دیگری را نیز در این خصوص در اختیار خواهید داشتNexar .
عالوه بر این که از جاده مقابل خودرو فیلمبرداری میکند ،قابلیت تشخیص خودکار حوادث
و ذخیره انها در فضای ابری را نیز دارد .همچنین این اپلیکیشن از اطالعات ارائه شده از
جادهها استفاده میکند و هشدارهایی در خصوص تصادفات و مشکالت مسیر ارائه می دهد.
اگر از خودرویتان به عنوان یک خودرو اشتراکی استفاده میکنید Nexar ،این قابلیت را دارد
که هم از بخش داخل و هم از خارج خودرو فیلمبرداری کند .با کمک این ویژگی دیگر نگرانی
در خصوص مشکالت قضایی مسافران نخواهید داشت( .خودرو اشتراکی به خودرویی
گفته میشود که راننده ان در طول مسیری که قصد سفر دارد ،چند مسافر را نیز از طریق
سرویسهای موجود سوار میکند).
kingsoft Office
نرم افزار , kingsoft Officeیک افیس پر از امکانات
محسوب میشود که تبلت شما را به یک پردازشگر
متون و ویرایشگر اسناد پرتابل تبدیل میکند.
این نرم افزار به شما امکان میدهد ،به فرمتهای
مختلف نرم افزارهای مایکروسافت افیس مانند
فرمتهای نرم افزار ورد ( docو )docxیا نرم افزار اکسل
و یا پاورپوینت دسترسی داشته باشیدKingsoft .
Officeپشتیبانی از فایلهای پی دی اف را فراموش
نکرده است .این نرم افزار یک File Managerنیز دارد
که به کاربر امکانی نظیر پشتیبانی از فضاهای
ذخیره سازی ابری (مانند گوگل درایو ،دراپباکس یا
،)Boxهمگام سازی فایلهای ویرایش شده با فایلهای
ذخیره شده در کالد را ارائه میدهد .در حالیکه ممکن
است کار کردن با این برنامه در صفحه نمایش کوچک
تلفنهای هوشمند سخت به نظر برسد ،تجربه عملی
این نرم افزار در تبلتهای اندرویدی فوق العاده است.
46
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
Sketchbook Express
استعداد نقاشی دارید؟ نرم افزار Sketchbook Expressرا
امتحان کنید .یک نرم افزار رایگان و به شدت قدرتمند
برای تلفنهای هوشمند و تبلتهای اندرویدی .خوداموز
سریع نرمافزار تمام چیزهایی را که باید درباره نرم افزار،
براشها ،رنگها و الیه ها و ابزارهای مختلف بیاموزید به شما
خواهد گفت .پاسخگویی دستگاه به دستورات حرکتی
شما فوق العاده است .عالوه بر این نرم افزار یک نسخه
بهینه شده برای تلفنهای هوشمند نیز دارد.
طاقچه « نزدیک ترین کتابفروشی شهر »
طاقچه نسخه الکترونیک کتاب ها ،مجالت و روزنامه ها
را با فرمت استاندارد کتاب الکترونیکی ( )ePUBو
در صورت لزوم فرمت ،PDFبا پایبندی کامل به حقوق
پدیداورندگان در اختیارتان قرار می دهد .در طاقچه
با توجه به حذف هزینه های کاغذ ،چاپ و حمل و نقل،
می توانید کتاب ها را با قیمت بسیار ارزان تری دانلود
کنید و انها را بدون نیاز به اینترنت مطالعه کنید.
Waze
Wazeاپلیکیشن مسیریاب با رویکرد کامال متفاوتی
است .در این اپلیکیشن میتوان عالوه بر دسترسی
به نقشه و همچنین استفاده از مسیریاب ،اطالعات
کاملتری را نیز از مسیر دریافت کرد .اما نکته بارز و جالب
توجه در مورد این سرویس استفاده از الگویی مشابه به
شبکه های اجتماعی است .با استفاده از Wazeمیتوانید
دوستان خود را از شبکه های اجتماعی مختلف یافته و
مسیر در حال تردد انها را در Wazeنظاره کنید .همچنین
با ایجاد ارتباط بین این اپلیکیشن با Swarmو ،Forsquare
میتوانید عالوه بر بهره مندی از تجربه دیگران در مورد
خدمات اماکن عمومی ،ادرس مقصد را براحتی پیدا
کنید.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
47
مــــــــوســـیقــــــــی
گپ و گ
ف
ت
ی
م
ت
ف
ا
و
ت
با
علی له
را
س
ب
ی
خ
و
ان
ن
ده مطرح
موسیقی پاپ
با
غ
ی
ر
م
ج
ازها
ر
ف
ی
ق
ـ
ـ
ـ
م!
معادله عجیبی است علی
لهراسبی! سال ها حساب شده
کار کرده ،وسواس به خرج د
اده و پایه های ستون شهرتش را
حسابی و قدرتمند بنا کر
ده! جوری که خیالش برای همیشه
تخت است که جایگاهی از
بهترین های ایران از ان اوست؛
اما تمام این مسائل قانعش
نکرده و نه تنها به خوب بودن که
به بهترین بودن فکر می ک
ند .یک روز گرم تابستانی پای
صحبت هایداغهنرمندی
نشستیمکهکارنامهیدرخشانی
دارد،؛ازهردریگفتیموشنی
دیموسرکیهمبهدنیایسالیق
وسبکزندگیلهراسبیکش
یدیم.شماهمباماباشیدودراین
گف
ت وگویمتفاوتهمراهمانلطفا!
عوا
مل
گ
فت و گوی تصوی
ری :طرح و برنامه :ندا کشاورز،
مجری :مژده باقری ،تصویر
بردار :مرضیه جعفری ،امیر علی
احمدی ،تدوین :مرضیه
جعفری .این گفت و گو را در ادرس
jidakhshabi
http://aparat.com/maمیتوان ب
ید،بینید.
***
فلش بکی به گذشته! لهراسبی
با
اهن
گ
ح
س غریب امد و
تبدیلبهیکیازبهترینها
شد!چطورشدکهباچنیناستارت
حساب
شدهایوارددنیایموسیقیشد؟!
ایناهنگ،اهنگاول
مننبود«.حسغریب»یکیاز ترا
کهایالبوم
دریایی ها بود .خیلی به موسیقی
عالق همند بودم و اولین تراکی که کار
کردم در استودیو پاپ در سال
1382با اقای دکتر چراغعلی و کامال
اتفاقی اهنگی به نام «ترانه ساز»
را با ایشان ضبط کرده بودیم .مرحوم
اقای رسام اتفاقی گوش کرده
و به اقای چراغعلی گفته بودند :این
خواننده کیست؟! و اقای چراغ
علی پاسخ داده بودند :علی لهراسبی که
50
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
مژده باقری
یک خواننده جدید است و
همین یک تراک را دارد.همین اشنایی
زمینه ساز همکاری من با ای
شان برای تیتراژ سریال «دریایی ها»
شد که در زمان خودش خ
یلی شنیده شد .اما خودم تقریبا ان زمان
راجزوکارنامهیهنریامحس
ابنمیکنم؛چونخیلیاماتوربودم.
بعضی وقت ها که به عقب برم
ی گردی و یک سری از کارهای قبل را
گوش می کنی ،خودت این
حس را خواهی داشت که می توانستی
بهتربخوانیوعجلهکردی!خ
یلیمواقعبهدوستانمی گویمعجله
نکنید؛ چون خود من جزء ع
جول ها بودم .اگر عجله نکنید خیلی از
پارامت
رهابجاترودست تراستفادهخواهدشد.
به
«
بعد پیله هایپرواز»
رسیدید.بهنظرتانپیله هایپرواز
برایتانپلهبودیانیشمار؟
بهنظرمهمهچیزبود.پیل ه
هایپروازتیتراژسریال«پیل ههایپرواز»
بودکهاستادمشایخیبهمن
پیشنهاددادند.شایدبرایهمهعجیب
باشد ،اقای مشایخی ان ز
مان بازیگر ان سریال بودند؛ ولی به خاطر
نزدیکی زیادی که با اقای شا
ه محمدی داشتند من را به دفترشان
دعوت کردند .ایشان دو قطعه «دریای
یها» و «حس غریب» که دو
سال از انتشارش گذشته بود
را با صدای من شنیده بودند .با بهروز
صفاریانقسمتاول«پیل ه
هایپرواز»راماکتکردهبودیمتاببینیم
چهخواهدشدکهدراخربهتی
تراژانسریالمنجرشد.بهاعتقادمن
«پیل ههایپرواز»نقطهعطف
کارمنبودوالبتهیکیازموزیک هایی
که باعث شد من خواننده ش
وم؛ چون همه چیز خیلی جدی بود و
موجبشدتفکرمنخیلیج
دیشود.باتوجهبهاینکهرویسریالی
پخش شد که سیزده قسمت بود و یک قسمت هم اصال پخش نشد و
در کل ،دوازده بار پخش شد؛ ولی بازخورد خوبی داشت .تیتراژهای
سریال های کنونی 60بار پخش می شود و 180بار هم تکرار دارد؛ ولی ان
زمانپیله هایپروازفقط12بارپخششد.
بعد از «پیله های پرواز» اسم شما وارد لیست مافیای فیلم و
سریال هاشد...
اولین کار من تیتراژ «دریایی ها» بود و شنیده شد .دو سال بعد «پیله های
پرواز» و سه سال بعد «عبور شیشه ای» .اصال مافیایی وجود نداشت .اتفاقا
من بدشانس ترین تیتراژخوان تلویزیون بودم .شاید به خاطر اخالق بدم
بوده؛ چون ان زمان مرسوم نبود یک تیتراژ را مستقل به تلویزیون بدهیم،
باید موزیکی که اهنگ ساز سریال ساخته را می خواندیم و من این کار را
نمی کردم .من باید موزیک مستقل درست می کردم ،موزیکی که اعتقاد
داشتم بازخورد خوبی خواهد داشت .به همین دلیل بعد از «پیله های
پرواز» پیشنهاد زیاد داشتم؛ اما نمی شد« .عبور شیشه ای» برنامه ای بود
کهاقایقنبریواقایرشیدپورتهیهکردهبودندوازچندخوانندهموزیک
اماده برای تیتراژ برنامه می خواستند؛ چون هیچ کس فکر نمی کرد برنامه
این قدر همه گیر شود .من و بهروز صفاریان موزیک «عبور شیشه ای» را
برای سازمانی ساخته بودیم که تایید نشده بود ،زمانی که ان را برای اقای
محمد قنبری فرستادم ،گفتند من همین را می خواهم و ان را برای تیتراژ
برنامه«عبورشیشه ای»گذاشتند.
بعد از ان ،در سال 1388تیتراژ سریال «دلنوازان» به کارگردانی اقای
سهیلی زاده(کهدرسال1384در«پیله هایپرواز»باایشانهمکاریکرده
بودم) را خواندم و خیلی هم گرفت .یک سال بعد از ان ،اواخر سال ،1389
دوباره با اقای سهیلی زاده در سریال «فاصله ها» همکاری کردم .مافیایی
درکارنبوده؛منتیتراژرامی خواندمومورداستقبالقرارمی گرفتودوباره
به من پیشنهاد می دادند که بخوانم .به جرئت می توانم بگویم که بعد از
«فاصله ها» و «دلنوازان» پیشنهادهای خیلی زیادی برای تیتراژخوانی
سریال های تلویزیونی داشتم که اصال چیز عجیب وغریبی نیست .شما
وقتی موفقیت کسب کنید و کارتان مخاطب داشته باشد ،بیشتر به شما
پیشنهاد می دهند .اصال این طوری نبوده که کسی به خاطر من زنگی
بزند یا کسی بگوید این تیتراژ را بدهید علی لهراسبی بخواند .این کمی
بی انصافیاست.اگرازتعدادتیتراژهاییکهخواندمیکمعدل گیریکنیم
بهایننتیجهمی رسیمکهمنجزءمافیانبودم.
بعد از ان سراغ البوم «تصمیم» و همکاری با اقای شادمهر
عقیلیرفتید.چراازانزمانکم کارترشدید؟
چوندهماهممنوع الکاربودم.
بهچهدلیل؟
به خاطر اینکه با شادمهر عقیلی همکار شدم .شادمهر از
دوستان قدیم من بوده و هنوز هم هست .ممنوع الکار شدن
اتفاق قشنگی نیست؛ چون انرژی و انگیزه های ادم را کم
می کند.ممنوعیتمنزمانیبودکهیکیازبهترینالبوم های
زندگی ام به نام «تصمیم» منتشر شد و 6روز بعد از انتشار ان
البومممنوع الکارشدم.
ان زمان جزء کسانی بودید که کنسرت های زیادی
داشتید؟
بله .فکر می کنم ان زمان که ممنوع شدم روز شنبه بود و جمعه اش
در جشنواره فجر کنسرت داشتم که ممنوع شدم و خواننده دیگری
به جایمنکنسرترابرگزارکرد.
چهحسیداشتید؟
حسممنوعیتاصالحسخوبینیست.منواقعانمی دانستمهمکاریبا
شادمهرباعثممنوعیتممی شود.
بعد از ان با مرحوم مرتضی پاشایی محبوب رفاقت کردید .کمی
ازایشانبرایمانبگویید.
در مورد مرتضی همه گفتنی ها گفته شده است .مرتضی به غیر از صدا
و موسیقی بی نظیرش ،یک روح استثنایی و شخصیتی داشت که شاید
مردم متوجه این قسمت نشده باشند .دل همه برای صدا و موزیک های
او تنگ شده است .به نظر من ان خالئی که ایجاد شد به خاطر انرژی
منحصربه فردی بود که از بین ما رفت .مرتضی ادم خیلی ویژه ای بود
و خیلی از رفتارهایش واقعا اموزنده و درس انسانیت بود .مدت زمان
دوستی مانحدوددوسال ونیمیاسهسالشد؛اماازبهتریندوستانمبود.
از زمانی که اهنگ «یکی هست» را خواند ،دوستی مان خیلی منسجم تر
شده بود .خیلی زود از بین ما رفت ،متاسفانه دقیقا جایی که مرتضی باید
می بود،نبود.
درکدامقطعه هاباایشانهمکاریداشتید؟
خیلیزیاداست«:هرشب»«،شرشربارون»«،حالمخوبه»«،شیدایی»،
«قصه»« ،قلب اهنی»« ،دلهره» و ....و نیز دو تراک «غبار» و «منطق» که
هنوزمنتشرنشدهاست.
ایندوتراککیمنتشرمی شود؟
ایندوتراکدرالبوممحتمامنتشرخواهدشد.
به برنامه خندوانه و یک بار هم به شبکه یک سیما رفتید؛ ولی
هیچصحبتینکردید؟
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
51
اولین کار من تیتراژ
«دریایی ها» بود و شنیده
شد .دو سال بعد
«پیله های پرواز» و
سه سال بعد «عبور
شیشه ای» .اتفاقا من
بدشانس ترین تیتراژخوان
تلویزیون بودم .چون
ان زمان مرسوم نبود
یک تیتراژ را مستقل به
تلویزیون بدهیم ،باید
موزیکی که اهنگ ساز
سریال ساخته را
می خواندیم و من این کار
را نمی کردم
52
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
برای برنامه خندوانه ،رامبد عزیز به من خیلی لطف داشت؛ اما نشده
بود که من بروم ،یک مقطعی هم در تلویزیون برنامه ای نبود .ان برنامه
هم ویژه برنامه خندوانه با همان فرمت بود؛ ولی همان طور که به خود
رامبد هم گفتم به عنوان مهمان برنامه هم در خندوانه حضور خواهم
داشت.برنامهبی نظیریاست،منانرژیخیلیخوبیگرفتم.بهاعتقاد
من برنامه «خندوانه» و «دورهمی» با دو ادم متخصص ،اقای مدیری
و رامبد عزیز ،یک فرمت جدید از برنامه هایی است که مردم ایران
همیشه خالء ان را داشتند .در برنامه «دعوت» شبکه یک هم که قرار
بودموزیکزندهبخوانم.
شنیدیمالبومجدیدتانامادهاست!
من 40موزیک دارم و اگر بخواهم موزیک هایی که دارم را البوم کنم،
چهار البوم اماده دارم؛ ولی چون وسواسم زیاد است باید به نتیجه ای
برسموسعیمی کنمتااخرتابستانالبوممرامنتشرکنم.
قبل یا بعد از عید بود که گروهتان را عوض کردید .چطور شد
تصمیمگرفتیدبازایاسلیمانهمکاریکنید؟
ارکستر من عوض شد؛ زیرا فربد یزدان فر که دوست خیلی خوب من
بودهوهست،بهمدت 8-7سالسرپرستارکسترمنبود.اکنونفربد
خودش بر روی تنظیم تمرکز دارد و از اجرای زنده فاصله گرفته است.
وقتی رهبر ارکستر جدا می شود ،مجبور هستید ارکستر جدیدی را
تشکیل دهید .در مورد مدیربرنامه هم من چند سال این خالء را
داشتم ،زایا از دوستان قدیمی من است .من از سال 1384که موزیک
راشروعکردموکنسرتداشتمبازایابودمواالندوبارهبه صورتجدی
بازایاشروعبههمکاریکردیم.رفتارحرفه ای اشراخیلیمی پسندم،
اومنرابهجلو ُهلمی دهد.فکرمی کنمهوادارانمهممتوجهاینتغییر
وتحوالتشده اندکهمنهستم؛چوننگراناینبودندکهمننیستم.
روزعیدفطربامردمبودنچهحسیدا،شت؟
حسمنایناستکهمردمکالدرروزهایعید،خوشحال ترازروزهای
دیگر هستند .این خوشحال کننده است که مردم خوشحال هستند و
ما هم برنامه ریزی کردیم تا کنسرت بسیار پرانرژی ای را برایشان اجرا
کنیم؛ که خدارو شکر تبدیل به بهترین کنسرتی شد که در سال های
اخیرداشتم.
لحظه ی ورود به استیجتان کامال متفاوت بود ،با گروه
پرفورمنسچقدرتمرینکردید؟!
بله ،اصرار زیادی داشتم یک کنسرت کامال متفاوت از اب در بیاد .با
همفکری دوستان تصمیم گرفتیم با استفاده از بچه های پرفورمنسر
یک کار متفاوت رقم بزنیم.در استدیویی که رزو کرده بچدیم چندین
بارتمرینکردیمتاتمامحرکاتاستیج اصلیحسابشدهباشدوکمو
کسرینداشتهباشد.
کهمتفاوتهمشد!برخالفتصورکنسرتپرانرژیو هپیای
ازابدرامد.
بله.دقیقاهمانیشدکهدلممیخواست.ریتمیکومهیج.با بچه های
گروه حدود یک ماه روزی سه ساعت بی وقفه تمرین کردیم و در
انتخاب اهنگ های اجرایی کامال روی اهنگ های هیت تمرکز کرده
و فرمتمان را کامال عو ض کردیم؛ تنظیم ها ،استایل اجرای اهنگ ها،
اضافه شدن اهنگ های جدید و یک سری اهنگ های قدیم که با هم
ترکیب کرده ایم؛ چون من پکیجی از موزیک های خاطره ساز دارم.
برایهمهاینهابهتمرین وتمرکززیادیاحتیاجداشتیم.
برایاولینباردرکنسرتازویدیوکلیپپردهبرداریکردید.
چهزمانیبهطوررسمیمنتشرمیشه؟!
بله ،در این ویدیو سراغ زیگورات پیکچر رفتم و نتیجه ای باب میلم رقم
خوردوتبدیلشدبهاولینکلیپجدیمن!مجوزشتایکی،دوهفتهی
دیگرصادرخواهدشد.دوستداشتماولینکلیپمکهمنتشرمی شود،
کلیپباقدرتیباشد.
برنامهیجدیدیبرایکنسرتهایپیشرودارید؟
بله.تمامبرنامههاواهنگهایاجراییمنحتمامتفاوتترازکنسرت
قبلی خواهد بود .مطمین باشید انقدر برنامه داریم که هیچ کنسرتی
از من شبیه کنسرت قبلی نخواهد بود.چه از لحاظ سورپرایز ها و
پرفورمنسهایرویسن،چهازنظراجراوانتخاباهنگها!
برنامهایبرایخارجازکشورهمدارید؟
بله کانادا ،لندن ،سویس و چند کشور دیگر را در برنامه دارم که احتماال
ازسال۹۷شروعمیشوند.
علیازنگاهیدیگر...
چقدر تیپ زدن برایتان مهم است و چقدر برایش خرج
می کنید؟
خیلیزیاد.
تاکیمی خواهیدباکمرونادامهبدهید؟
کمرون به دو دلیل برای من قابل احترام است :دلیل اصلی اش این
است که ما همیشه حفره ای در گروه لباس ایرانی داشتیم و جایگاهی
درمملکتمانداشت.منازبچه هایکمرونتشکرمی کنم،مخصوصا
از کامران بختیاری که بدعتی ایجاد کرده و لباس طراحی می کند و با
کیفیتوطراحیبهترین هایدنیامی دوزدکهاینیعنیباالبردنپرچم
ایرانوبرایمنهمخیلیجذاباست.دومیندلیلشهمایناستکه
باسلیقهمنجوراست.کامرانازدوستانخیلیخوبمناستوبه جز
تعامالتی که با هم داریم ،لباس هایم عمدتا در همه برنامه هایم و نیز
خارجازکارموزیک،عمدتاکمروناست.
سوالیبرایمنپیشاومده!چرااکثراتیرهلباسمیپوشید؟!
همیشه تیره نیست .در کنسرت ها ،سانس ها را یکی در میان تیره
و روشن می پوشم .نمی دانم هواداران چه زمانی من را دیده اند .شاید
به این دلیل است که بیشتر برنامه هایی که حضور من را می بینند در
شب است و عمدتا مناسبت لباس تیره در شب بهتر است که ان هم
برمی گردد به قبل از برنامه که طراحی چگونه بوده و چه فرمتی باید
لباسبپوشی؛ولیهمیشهتیرهنیستم.
استایلتانازیکجاییبهبعدتغییرکرد.چرا؟
دو سال پیش از من می پرسیدند چرا ته ریش! نمی دانم هر کسی
یک جوریراحتاستومنهمباریشراحت ترهستم.ضمناینکهبه
هرحالباگذشتزماننیازبهتغییردرروحیهیادمهابهوجودمیاید.
پلی بکیازنده؟
حتمازنده.
تیتراژیاتکتراک؟!
ترجیحبامننیست.تیتراژسریالجایگاهخودشوتک تراکهمجایگاه
خودش را دارد .شاید ان کاری که در تک تراک می توان انجام داد را در
تیتراژ نتوان انجام داد و برعکس ،یعنی شاید اگر فیلمی همراه با قطعه
تیتراژنباشد،انقطعهنمی تواندبه عنوانیکتک تراکبازخوردداشته
باشد و بالعکس ،شاید موزیکی که به عنوان تک تراک منتشر می شود
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
53
جایگاهیدرتیتراژتلویزیوننداشتهباشد.بهنظرمناین هاازهمدیگرمجزا
هستند.
کدامرابیشترترجیحمی دهید؟
فرقینمی کند؛ولیتیتراژواقعاسختاستزیرادرتیتراژخوانی،مردمحتما
تو را با کارهای قبلی ات مقایسه می کنند .یک تیتراژ واقعا به اندازه یک البوم
اذیت می کند .فکر می کنم شعر قطعه «ارام می گیریم» چهارده بار نوشته
شد.تیتراژانرژیزیادیمی خواهدووقتیامادهمی شودواقعاخستهشده ای؛
ولیبه خاطراینکهشنیدهشودبایدهمهاینزحمت هارابکشی.
جنگلیادریا؟
هردو.منچونعاشقشمالهستمهردوراخیلیدوستدارم.
کوهیاصحرا؟
کوه.
چرا؟
حسمبهکوهخیلیبهترازصحرااست.
اهلسیاستهستید؟
خیلینه،ولیبسیاروطن دوستهستموبه جزایرانهیچجایی
نمی توانمزندگیکنم.
رپیاپاپ؟
هر دو موزیک های خوبی هستند .گاهی کاری که
موزیکرپمی کندموزیکپاپنمی کندوبالعکس.
یک سریکارهایفرهنگیهستندکهقطعاموزیک
پاپ نمی تواند انجام بدهد و َرپرهای ما باید انجام
بدهند .همیشه گفته ام که جایگاه یک مدل موزیک
رپ در ایران خالیست و باید مجوزدار شود؛ چون
می تواند خیلی کمک کننده باشد و این پکیج را درست
کند؛مثلموزیکیاس.
کمیازدوستی تانبایاسبرایمانبگویید.
یاس از دوستان خوبم است و به او اعتماد دارم.
موزیک هایش را بسیار می پسندم .کار اقای
حمیدصفت را هم می پسندم ،ایشان هم از دوستان
خوب من هستند .شاید رپرهای دیگر از دوستان
من نباشند؛ ولی در کارشان جهان بینی و ایدئولوژی
دارند و خاص هستند ،برای چیزی که می نویسند
تحقیق کرده اند ،بچه هایی هستند که با ان چیزی
که می نویسند زندگی کرده اند و برای همین
تاثیرگذارند.فکرمی کنمکارهایرپارزشمند،زیاد
داریم .از طرف دیگر کارهایی هم در رپ داریم که
اصال نباید پخش شود .من نمی خواهم تحلیل کنم
فقط می گویم باید به این بخش هم نگاه کنیم ،نباید
صرفا بگوییم رپ نه! باید برای رپ تعریفی ایجاد
کنیم .یک سری استعدادها و ادم هایی هستند که
می توانند در بخش موزیک ما موثر باشند و اینکه
نتوانند کنسرت بدهند و مجاز نباشند ،خیلی
جایاعتراضدارد.
یک سری خواننده های جدید انقالبی
به پا کردند ،شما موسیقی ان ها را
می پسندید؟
ما نمی توانیم این خواننده ها را به صورت مجزا
54
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
تحلیل و نقد کنیم .باید پکیجی را ببینیم
کهمردمبیشترمی پسندند.بگذریمکهیک سری
از موفقیت ها ،موفقیت های تک اهنگی است؛ مثال
شخصی یک تک اهنگ می خواند و موردپسند قرار میگرد
و طرف خواننده معروف می شود .این یک اتفاق است ،ما درباره
اتفاق صحبت نمی کنیم .درباره کسانی صحبت می کنیم که الاقل 10
کار خوب دارند و مردم ان ها را پذیرفته اند و االن دارند وارد بازار موسیقی
می شوند.منبههمهان هااحتراممی گذارموبرایهمه شانارزویموفقیت
می کنموخیلی هایشانراهمگوشمی کنمودوستدارم.
می شودچندنفریرانامببرید؟
اجازهبدهیداسمینبرم؛چونخیلیازبچه هایغیرمجازازدوستانمهستند
وشایداسمیازقلمبیفتدوازمنناراحتشوند.
برنامه ای برای هوادارنتان دارید؟شنیدیم قصد دارید کانون
طرفدارانعلیلهراسبیراتشکیلدهید!
بله .به طور جدی برنامه های متفاوتی داریم قصد داریم جشن امضا،
میتینگ و حتی کارت صادر کنیم که به زودی چگونگی ثبت نام و ...را
اعالم خواهم کرد.
اخرینهایعلیلهراسبی!
اخرینسفریکهرفتیدکیوکجابوده؟
دو،سههفتهپیششمالبودم.ماکهنمی توانیمسفربرویم،بایدمدامموزیک
درستکنیمتابقیهبروندشمالودرماشین هایشانگوشکنند(بالبخند).
خیلی وقت است یک مسافرت درست وحسابی نرفتم ،از تعطیالت بعد از
عید،اخرینسفرمهمانشمالبود.
اخرینکتابیکهمطالعهکردید!؟
اهل مطالعه هستم ،ولی چون االن همه چیز ،حتی کتاب را در اینترنت
می بینیم،درجوابسوالشماکهکتابیبازکنیدوبخوانید،خاطرمنیست.
اخرینباریکهدکتررفتید؟
فکرمی کنمیکماهپیشبود.
بیشترخوددرمانیمیکنیدیااهلدکترید؟!
خوددرمانینمی کنممگراینکهاطالعاتخیلیدقیقیداشتهباشم.اندکتر
که رفتم دکتر تغذیه ،اقای دکتر روشندل ،از دوستان خوبم ،بودند .به انجا
رفتم تا با هم گپی بزنیم و چون کنسرت داشتم برای تغذیه غذایی مشاوره
بگیرم،نهاینکهمشکلخاصیداشتهباشم.
اخرینباریکهبرایخودتانخریدکردید؟
همینچندشبپیشبرایخودمکیکوادامسخریدم(بالبخند).
جدا از خرید سوپر مارکتی چی؟! خیلی اهل زیور االت هستید!
اخرینخریدیمهداشتید؟!
بلهکمیاهلشم.دوهفتهپیشیکانگشترخریدم.
اخرینباریکهاشپزیکردیدکیبود؟
اصال اشپزی بلد نیستم ،فقط نیمرو بلد هستم ان هم با شکر! فکر می کنم
کسیهمتابه حالنیمروراباشکرنخوردهاست.بهنظرمحتمایکبارامتحان
کنیداگربدشدبگوییدعلیلهراسبیاینچیهتومی خوری!
کالماخر
ممنون از کسانی که این مصاحبه را می خوانند .ممنون از شما و همکاران
.این قول را از طریق مجله زیر و بم به همه دوستدارانم می دهم که از این
به بعد پر کارتر باشم و برخالف سال های قبل حضورم ملموس تر و پر
رنگ تر باشد.
گفتگوی «زیرو بم» با پیام
صالحی خواننده و اهنگساز
موقع بمباران برای مردم
سنتور می نواختم
اولین مشوق رضا گلزار برای بازیگری بودم
هر هفته برای مجوز به ارشاد می رفتم
با اجرای «اهنگ فردا مال ماست» سالن منفجر شد!
فرمول موفقیت من هفت است
یکی از بنیان گذاران گروه اریان
است؛ یکی از پرطرفدارترین و
صاحب سبک ترین گروه های
پاپ ایرانی .دکتر پیام صالحی
متولد اسفند 53است و بسیار
مبادی اداب و صمیمی .با ایشان
در محل کارشان قراری گذاشتیم
و گفتگویی تصویری انجام دادیم
که با تگ #پیام_صالحی در کانال
تلگرام ( )@ zirobamonlineبطور
کامل قابل مشاهده خواهد بود.
تیم گفتگوی تصویری :مرضیه
جعفری ،امیرعلی احمدی و بهراد
رضازاده.
56
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
از 13-12سالگی با موسیقی سنتی اشنا شدید .عالقه بود یا اتفاق؟
دوران بچگی ام ،دوران متفاوتی بود .ذهن پرتکاپویی داشتم .از همان زمان دنبال دو چیز
بودم که عامه بشریت دنبالش می گردند؛ یکی عشق و دیگری خوشحالی .در بچگی با دیدن
ساز ملودیکا در منزل یکی از بستگان فهمیدم که این ساز چقدر با حسم عجین است و به
گوش کردن موزیک عالقه مند شدم.
من در خانواده ای بودم که پدرم پزشک بود و تابستان ها در باشگاه کاراته و شنا کار
می کردم و بقیه وقتم را به داروخانه برای طرح کاد می رفتم و یا به مکانیکی می رفتم؛ تا اینکه
یک اموزشگاهی در اقدسیه دایر شد و به انجا رفتم .در ان اموزشگاه با دیدن سنتورنوازی
خانم مستوفی (از شاگردان استاد پایور) که اولین معلم من بودند به سنتور عالقه مند شدم.
اموخته هایتان را به شکل اجرا برای دیگران هم به نمایش می گذاشتید؟
در زمان جنگ و بمباران ،ما چند ماهی طرف ابعلی زندگی می کردیم .شب ها همه با
استرس دورهم جمع می شدیم و من سنتور می زدم و اولین استیجم از ان موقع شروع شد.
همچنین به بازیگری و تقریبا همه کارهای هنری مانند دکوراسیون ساختمان ،نورپردازی
و مبلمان هم عالقه داشتم .در دوران دبیرستان با کیبورد اشنا شدم .یک جوان در ان سن با
شرایط پیرامونش ،نوع سلیقه اش را شکل می دهد .با گذر زمان ،در کنار موسیقی سنتی ،به
فضا و مدرنیته ای که در حال ایجاد شدن بود هم عالقه پیدا کردم.
چون سنتی می نواختید فقط سنتی گوش می کردید؟
من همه موسیقی ها را گوش می کردم .موزیک هایی که ت ِم سنتی داشت و تصنیف بود را
بیشتر می پسندیدم .عالقه بسیاری به همه دستگاه های اواز داشتم .محدودیت هایی که در
کوک کردن سنتور بود اذیتم می کرد .بعد با کیبورد اشنا شدم که برای خودم و در مهمانی ها
می زدم و ریتم می گرفتم .بعد سراغ گیتار رفتم؛ ولی معلم ثابتی در گیتار نداشتم .ان زمان
گیتار اصال وجود نداشت فقط یک جای زیرزمینی در خیابان سعدی بود که انجا برای اولین
بار صدای گیتار را شنیدم و حس کردم ان را بیشتر دوست دارم .بعد با پیانو اشنا شدم و کمی
کار کردم .وقتی وارد دانشگاه شدم خیلی دوست داشتم خودم بخوانم و با پیانو به تمرین
خواندن پرداختم؛ ولی هیچ کسی نبود که با من موزیک کار کند و راهی به من نشان دهد،
خودم بودم و خودم.
اشنایی شما با اقای گلزار قبل از تشکیل گروه اریان بود؟
بله ،تقریبا 21سالمان بود که با هم اشنا شدیم .همیشه یک کاریزمای بخصوصی در
وجود رضا گلزار هست .یک بار در راه جاده چالوس بودیم که به رضا گفتم استایل تو خیلی
به فیلم های جیمز دین می خورد و من اولین کسی بودم که او را برای بازیگری تشویق کردم.
با اقای پهلوان چطور اشنا شدید؟
تازه دکترایم تمام شده بود که به سربازی رفتم .ستوان یکم بودم .انجا با علی پهلوان اشنا
شدم .خیلی دوران طنزی با هم داشتیم ،از دست من خیلی می خندید؛ ولی علی همیشه ادم
مودب و منظمی بود .دست خطم در اینستاگرام هم هست که در دفترچه یادداشتش نوشته
بودم« :من مطمئن هستم یک روزی با هم روی صحنه اجرا خواهیم کرد» ،این نوشته برای
سال 1378بود.
برگشتیم تهران و من باشگاه سوارکاری افتادم و علی هم ستاد مشترک افتاد .اسب هایی
که االن قهرمان می شوند را من ان زمان به دنیا اوردم .از بچگی با اسب ها عجین بودم و انجا
دیگر به صورت حرفه ای اسب سواری را دنبال کردم و دو روز اف داشتیم.
دو روزی که اف داشتید چه کار می کردید؟
پایین خانه مان کالسی داشتم که گیتار و سنتور تدریس می کردم .با عشق درس می دادم
و داستان را برایشان خیلی پیچیده نمی کردم و بسیار هم استقبال می شد .بعد با علی شروع
به ساخت اهنگ هایی کردیم .تمام قطعات البوم اولمان مانند «مادر من»« ،غریبه» و...
برای سال های گذشته بود .سبک من با سبک علی فرق می کرد ،صدای علی تم زیر نداشت.
من قبال با کسانی مثل شهروز فرنژاد گیتار و پیانو می زدم که خواهرش ،شراره فرنژاد و
دخترخاله هایش ،سحر و ساناز ،هم به گروه ملحق شدند .شهروز هم قرار بود کیبورد بزند؛
ولی ان زمان دنبال پول دراوردن بود و نیامد .چون کنسرت ممنوع بود ،ما در خانه دوستم،
سیامک خواهانی ،کنسرت سنتی برگزار کردیم.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
57
رضا گلزار کی به شما پیوست؟
اوایل خیلی به رضا می گفتم به گروه بپیوندد؛ اما او تردید داشت .ابتدا
گروهمان ،پایه ای نداشت و بچه ها خیلی کم ،سابقه کار داشتند .نام اریان را
اولین بار در خانه سیامک روی گروه گذاشتیم؛ با تشکیل این گروه ،تمرین ها
را شروع کردیم و اهنگ هایی را می ساختیم؛ اما وقتی به ارشاد می رفتیم به ما
می خندیدند و می گفتند بروید تمرین کنید تا ان شاءاهلل بهتر شوید .خالصه جو
سنگینی بود و بعد ناامید برمی گشتیم و مجدد هفته بعد همین داستان تکرار
می شد.
کارها را ضبط می کردید؟
ضبط می کردیم؛ ولی می گفتند باید جلویشان زنده اجرا کنیم .شرایط
خیلی سختی بود ،بچه ها می گفتند نمی شود .من به زور و با پیگیری هر هفته
ارشاد بودم و نهایتا با اصرار و ممارست ،شعرها مجوز برای کنسرت را گرفت؛ اما
مکان برگزاری کنسرت و مجوز اهنگ ها هم الزم بود و من دیدم تازه اول خط
هستیم و کم کم ناامید شدم.
چه سالی بود؟
فکر می کنم سال 1377یا 1378بود .من شاگردی داشتم که پدرش
در مراکز تجاری ازاد قشم بود و از کار ما خیلی استقبال می کرد و گفت چون
قشم دورتر است شاید بتواند برایمان کاری انجام دهد .ان زمان اقای چنگیز
حبیبیان روی بورس بودند و در تلویزیون می خواندند .من با پای گچ گرفته و
عصا به دست با گروه به قشم رفتیم؛ باز انجا نگذاشتند روی استیج برویم .همه
می گفتند بی خیال دیگر نمی شود!
چرا؟
مجوز موسیقی نداشتیم و خانم هم داشتیم؛ ولی گفتیم مجوز داریم و
البوممان هم درحال بررسی است و امده ایم در این جشنواره اجرا کنیم .سحر
و ساناز دیگر خوابشان برده بود ،علی و بچه های دیگر ناامید نشسته بودند .اگر
روی استیج نمی رفتیم نگه داشتن اریان برایم سخت می شد .ما دو سال تمرین
کرده بودیم و خیلی تمیز اهنگ ها را اجرا می کردیم .باالخره ساعت یک روی
استیج رفتیم .با اولین اهنگ همه ساکت نگاه می کردند؛ اما وقتی اهنگ «فردا
مال ماست» را زدیم یک دفعه سالن منفجر شد و ان قدر استقبال زیاد بود که
ما فردا شبش اولین برنامه شدیم .بعد از اجرا به تهران برگشتیم و دو هفته بعد
گفتند یک دستمزد کوچکی هم به شما می دهیم .هنگامی که برای گرفتن
مجوز کنسرت های بعدی به وزارت ارشاد رفتم ،اقای رجب پور بعد از دیدن
کنسرت قشم ،در کمال تعجب گفتند نمی خواهد کنسرت بدهید ،البوم منتشر
کنید! ان زمان اقای عرب شاهی هم با ایشان بودند که به استودیو پاپ امدند و
ما اجرا کردیم و ایشان گفتند درجه یک است و همان جا ضبط هم کردیم .ان
زمان هر ورقی جلوی ما می گذاشتند امضا می کردیم و هیچ اعتراضی نداشتیم.
بعد گروه اریان شکل گرفت؟
بله ،اگر محسن نبود ما نمی توانستیم مجوز بگیریم .ان قرارداد را با کمال
میل بستیم.
بعد از این زحمات چندساله ،موقع انتشار البوم چه حسی داشتید؟
حس خوبی بود .واکنش مردم موجب امیدواری دوستان شد .من مدیون
مردم سرزمینم هستم و احساس می کنم این یک فضایی خارج از داستان
موسیقی است .حس میهن پرستی و همدلی در بین تمام بچه ها بود و سعی
می کردیم مردم را شاد کنیم و برایشان جذابیت داشت .کنسرت ها با نوازنده ها
تکمیل تر و بهتر شد و ادامه پیدا کرد و رسیدیم به البوم دوم و درواقع اهنگ
«پرواز» که هیت شد و خوشبختانه یک نشان از اریان است که هنوز پابرجا و
جزء ترانه های ماندگار است.
از همکاری تان با کریس دی برگ بگویید.
58
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
علی پهلوان کریس دی برگ را خیلی دوست داشت و خیلی
پیگیر او بود .طی مکاتباتی که با هم داشتند ایشان کارهایمان
را گوش کرده بودند و ایمیل زده بودند که از کارهایتان خیلی
خوشم امد ،کاری را برایتان می فرستم و اهنگی که با گیتار
خالی زده شده بود را فرستادند و بچه ها هم شروع به کار کردند.
اقای رجب پور از این داستان خبر نداشتند ،می خواستیم
برایشان سورپرایز باشد .این کار را خواندیم و فرستادیم و گفت
دقیقا همان چیزی است که من می خواهم و ما موسیقی و کلیپ
ان را ساختیم.
قرار بود در ایران با ایشان کنسرتی داشته باشید؟
اقای کریس دی برگ بسیار تمایل داشت در ایران کنسرت
بدهد .همیشه می گفت فرش خانه ام ،فرش تبریز و کاشان است.
ترتیبات اثر داده شد و گروه فنی ایشان کامل به ایران امدند.
استادیوم پانزده هزار نفری ازادی را دیدند و انتخاب کردند.
تمام سیستم ها را خودشان می اوردند تا اکوستیک کنند .قرار
بود شش شب کنسرت داشته باشیم .مجسمه پانزده متری
ازادی را هم قرار بود خودم بسازم تا بتوانیم ان را سمبل کنیم
و این فیلم در کل دنیا منتشر شود .می توانست بازتاب خوبی
داشته باشد؛ اما برگزار نشد .ما تنها گروه موسیقی بودیم که
توانستیم در کتاب دایره المعارف موسیقی از سال 2006ثبت
شویم؛ هم گروه و هم تک تک اعضا و بیوگرافی شان.
چطور شد که کنسرت اجرا نشد؟
نمی دانم .همه کارها و رایزنی ها انجام شده بود؛ ولی در
اخرین لحظه نشد .یکی از اهنگ هایمان برای سازمان جهانی
غذا ( )WFPبود که چندین سال روی وب سایت شان بود و برای
همه ما تقدیرنامه شخصی صادر کردند و چندین تور مختلف با
کریس دی برگ دعوت شدیم که با ان ها کنسرتو اینترنشنال
داشته باشیم.
کمی از زندگی شخصی خودتان برایمان بگویید.
دکترا را گرفتم و خواستم پرورش اصالحات
سگ های خالص و بعد پرورش ماهی راه اندازی
کنم که نشد .همیشه دکوراسیون جذبم
می کرد ،چند زمینه هنری از قبیل
عکاسی حرفه ای ،مدلینگ لباس،
فشن و عکاسی صنعتی را در کارم
استفاده کردم .اولین بار با اقای
کمالوند شرکتی را راه اندازی کردیم
که من کار چوب انجام می دادم،
اولین مبلمان مدرن بود و توانستم
موفقیت های چشم گیری به دست اورم.
در نمایشگاه های بین المللی چندین بار
زمین خوردم .شرکت سال 1382تاسیس
شد .فرمول موفقیت من هفت است؛ یعنی هدف،
فکر و تالش .در سال دوم و سوم جایزه گرفتم .سیصد متر
نمایشگاه را کامل تجهیز کردم ،تمام سرمایه ام را انجا گذاشته
بودم و در همان شب سوم بخاری اتش گرفته بود و از حدود
چهل غرفه که بزرگ ترینش برای من بود دوده باال می رفت.
دوباره کامال صفر شدم و همه سرمایه ام از دست رفت .دوباره
حرکت کردم .خداراشکر توانستم چراغ مجموعه را روشن نگه دارم و
حدود 15-10سال است که تقریبا 120نفر پرسنل در کنارم رزق و
روزی دارند .سال 2006جایزه عکاسی گرفتم و از همان زمان با دید
اینترنشنال کار می کردم .بعد وارد فضای فیلم (اتش بس) ،ارایشگاه
(چهره پردازان) و رستوران (باغ گیالس) شدم.
اولین فیلمی که با اقای گلزار همکاری داشتید؟
فیلم «اتش بس» به کارگردانی خانم تهمینه میالنی و با بازی
خانم مهناز افشار و رضا گلزار بود .اقای زرین دست فیلم بردار بود.
این فیلم رنگ و لعاب و مخاطب زیادی داشت .بعد از اتش بس با
فیلم های «تسویه حساب»« ،اتش بس« ،»2سوپراستار»« ،رئیس»
و «انعکاس» هم همکاری داشتم.
اشپز خوبی هم هستید؟
بهاشپزیهیچ وقتنرسیدم.دراینچندسالاخیرخیلیپرهیجان
و پرشروشور بودم و هنوز هم هستم .همه می گویند به تو نمی خورد
دکتر باشی! دکتر عجیب وغریبی هستم ،همه رشته های ورزشی را
کار کردم؛ اسکی حرفه ای ،غواصی ،موج سواری ،صخره نوردی و غیره.
در کنسرت رضا گلزار با او همخوانی داشتید که با اعتراض
علی پهلوان هم در توییتر روبرو شد...
من در توییتر نیستم و تعجب می کنم چرا مستقیم به من نگفت و از
این بابت ناراحتم .من اصال در این قضیه دخیل نبودم .انجا اهنگ های
مختلف از استاد شجریان ،مرحوم پاشایی و ...اجرا شد .ان اهنگ هم
سورپرایز بود و واقعا برای خاطره سازی بود .نمی دانم علی چرا ناراحت
شده؛ ولی فکر می کنم ناراحتی اش بی مورد بوده و برایش سوءتفاهمی
پیش امده است.
سعی نکردید با ایشان ارتباطی داشته باشید؟
یک طرفه که نمی شود ارتباط برقرار کرد .من همیشه در پست هایم
با صدای بلند و رسا گفتم که از طرف من مشکلی نیست .مسئول این
اتفاق هم من نبودم؛ کنسرت «گروه ریزار» بوده و من دعوت شدم و
اهنگی را در کنار رضا با کمال میل خواندم ،دلم برای مردمم تنگ شده
بود و دوست داشتم برای چند دقیقه با ان ها خاطره سازی کنم و فکر
می کنم مردم هم خوشحال شدند .نه بیزینسی بوده ،نه حق کسی را
ضایع کردم .با روی باز و حسن نیت می شود مسائل را برطرف کرد.
همیشه گفته ام اگر من و اقای پهلوان در کنار هم نباشیم صدای اریان
صدای صدای کوکی نیست.
امکان همکاری با رضا گلزار را در سال 1396ندارید؟
رضا اکنون گروه ریزار را دارد و وقتش را برای ان می گذارد .فکر
نمی کنم وارد گروه رضا شوم؛ ولی به عنوان مهمان هر وقت بخواهد در
خدمتش هستم.
کالم اخر؟
من پیام صالحی هستم ،تمام گفتگوهایم از قلبم برمی اید و دلم
برای مردم ایران و سرزمینم می تپد و هرانچه که از دستم بر بیاید
برای این مملکت انجام می دهم .هر راهی بسته شود از راه دیگری وارد
می شوم .دلم برای استیج و همکاران عزیزم در گروه اریان تنگ شده
است .ان شاءاهلل در فرصت های اینده و روزهای باقیمانده از زندگی مان
بتوانیم برای مردم عزیز خاطره سازی کنیم .امیدوارم بتوانم در کارهای
شخصی و کارهای طراحی و دکوراسیون برای ایران و بقیه مردم عزیزم
فرد مفیدی باشم و تا انجایی که نفس می کشم بیاموزم و تجربه کسب
کنم .من را تنها نگذارید .به امید دیدارتان در هر جایی که هستید.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
59
افتخاری دیگر برای
موسیقی ایران
بنیاد مرکز جهانی موسیقی کره جنوبی،
پنجشنبه چهارم خردادماه ،جایزه اول بهترین
موسیقی دان سال را به استاد حسین علیزاده اهدا
کرد .این بنیاد در برنامه دوساالنه خود به بررسی و
انتخاب برترین موسیقی های جهانی می پردازد و
معموال در این گزینش توجه ویژه ای به موسیقی
کشورها و نواحی مختلف اسیایی دارد.
متاسفانه استاد علیزاده به دلیل برنامه هایشان
موفق به حضور در مراسم نشدند .جایزه ایشان طی
مراسم ویژه ای در شهر سئول و با حضور ریاست
مرکز «کانگ سان دائه» به حسین طاهریان ،سفیر
ایران ،اهدا شد .این جایزه شامل یک پالک ویژه و
مبلغ ده هزار دالر است.
توانمندی باال در ایجاد ارتباطی جهانی از
طریق هنر موسیقی ،از دالیل انتخاب استاد
علیزاده برای این مهم عنوان شده است.
کانگ سان دائه ،رئیس مرکز جهانی موسیقی
کره جنوبی ،در سخنرانی خود در مراسم اهدای
جایزه ،موسیقی ایرانی را غیرتقلیدی ،ریشه دار
و کهن نامید که ماهیتی بسیار متمایز با سایر
ملل دارد.
اولین البوم «نیلوفر
محبی» منتشر شد
«نیلوفر محبی» هنرمند جوان و نوازنده
توانای ویولن ،بعد از مدت ها فعالیت
حرفه ای در زمینه های مختلف موسیقی،
اولین البوم مستقل خود را تحت عنوان
«از نهان تا بی کران» منتشر کرد.سبک
این البوم ،پاپ و شامل هشت قطعه است
که اهنگ سازی و تنظیم بیشتر قطعات را
خود «نیلوفر محبی» بر عهده داشته است.
میثم مروستی ،پدرام فریوسفی ،سامان
صمیمی ،بهنام ابوالقاسم و عادل روح نواز،
ازجمله دیگر نوازندگان این البوم هستند.
صدای ویولن نیلوفر محبی در قسمت هایی
سرشار از شور و عشق و زندگی است و در
بخش هایی ارامشی عمیق به همراه دارد.
این البوم موسیقی بی کالم توسط موسسه
ترانه شرقی منتشر شده است.
60
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
شیوه نوازندگی اسپندار ثبت ملی می شود
مراتب ثبت «شیوه نوازندگی استاد شیرمحمد اسپندار» در نامه ای از سوی رئیس
سازمان میراث فرهنگی ابالغ شد .زهرا احمدی پور ،معاون رئیس جمهوری و رئیس
سازمان میراث فرهنگی ،طی نامه ای به علی اوسط هاشمی ،استاندار سیستان وبلوچستان،
مراتب ثبت شیوه نوازندگی استاد شیرمحمد اسپندار و سیزده میراث ناملموس را ابالغ
کردند.
در این نامه امده است:
«در اجرای ماده ۱از قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مصوب
سال ۱۳۸۲و مواد « ۱۱و »۱۲از قانون الحاق جمهوری اسالمی ایران به کنوانسیون
بین المللی حفظ میراث فرهنگی ناملموس مصوب سال ۱۳۸۴و مواد « ۲و »۳ایین نامه
اجرایی قانون مذکور مصوب 1387/11/6هیئت محترم وزیران و با رعایت مقررات
ایین نامه اجرایی مذکور ،میراث فرهنگی ناملموس با عنوان «شیوه نوازندگی استاد
شیرمحمد اسپندار» به شماره « ،۱۳۴۵مهارت پخت نان وری» به شماره « ،۱۳۴۶بازی
کپگی نیکشهر» به شماره « ،۱۳۴۷پلی واردوزی» به شماره « ،۱۳۴۸ساخت ساز سنتی
غژک» به شماره « ،۱۳۴۹جل بندان (شروع مراسم سنتی عروسی در بلوچستان)»
به شماره « ،۱۳۵۰گواتی (موسیقی منطقه سرحد)» به شماره « ،۱۳۵۱بجار (کمک به
امر ازدواج)» به شماره « ،۱۳۵۲گدام یا سیاه چادر» به شماره « ،۱۳۵۳لیکوخوانی (اشعار
شفاهی)» به شماره « ،۱۳۵۴مهارت سواس (نوعی کفش در بلوچستان)» به شماره
« ،۱۳۵۵توتن بافی سیستان (مهارت اثار چوبی)» به شماره « ،۱۳۵۶مهارت پخت نان
سنتی تافتون» الحاق به شماره ۹۵۹در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس کشور
و «استاد شیرمحمد اسپندار» به شماره ۳در تاریخ ۲۲/۱۲/۱۳۹۵در فهرست اثار ملی
حامالن (نادره کاران) میراث فرهنگی ناملموس کشور به ثبت رسیده است .هر گونه اقدام
که موجب حفظ و احیای این میراث گردد موردتاکید است».
استاد شیرمحمد اسپندار ،تنها نوازنده دونی است .متاسفانه تنها هنرجوی استاد که
نواختن دونی را اموخته بود در سال ۱۳۹۰بر اثر سانحه تصادف درگذشته است.
استاد اسپندار پیش تر موفق به کسب درجه دکترای افتخاری موسیقی سنتی از کشور
فرانسه شده اند .همچنین دیپلم افتخار نوازندگی در ایران نیز به ایشان اهدا گردیده است.
ش «سی»
شجریان
رت-نمای
همایون
کاری از
داستان از
کنس
»
سی
سه
کنسرت-نمایش « ست که بر اساس ه ،رستم و
ورناظری ا
داب
یاد «فروغ» ضا قربانی»
پ
ردوسی (زال و رو ر مجموعه
به
یر
مردادماه د
و سهراب شاهنامه ف
فروغ ن تازه ترین البوم «عل ن است که
از پانزدهم
ی
د .موسیقی
ها
ن
داستا
رما
نوا
هراب)
ی رو
«فروغ» ع بنام موسیقی کشو این البوم
اسفندیار و رستم و س د به روی صحنه م عاصر ایران
ت
ن
گا
عا
دابا
وم
از خوانند شر شده است .قط درافتاده»،
فرهنگی ،هنری سع یقی نواحی ،سنتی یک غربی
ت
ن
م
ه
الس
وس
به تازگی عاشقانه»« ،میخان ره شهر»،
این اثر برگرفته از م ی از اجرا موسیقی ک شی جهت
ک»« ،شه
مایش تال
ای
در بخش ه
موسیقی « زی»« ،اش
ه
د
ج
نهمچنین
س
ت
«
گ،
ما
یگری
ر
س
است؛ ا
ی»،
وع فرهن
د.این کن
شو
«مستانه م ن»« ،جام صبوح ن «فروغ»
ز نواخته خواهد ش ت که با تکیه بر موض های موسیقی ،نمای ه فردوسی
صا
ا
ه
ع
«خرقه رق
ط
نی
ز و شاهنام
ی از چهره
دهمین ق
ت ملی اس
عره «فروغ
نسل امرو
ل»« ،تا ب
یکران» و ه بانوی شا
بازسازی هوی انی با حضور تعداد باطی میان
می ب
عق
اندیشه ایر
این البوم
د تا پلی ارت
گی «سی»
هنر و
م دارد که ادای احترا نگ سازی
یرو
صحنه م
د .نویسند
ه
نا
ا
ی
د.
ای
ی
ن
ست
س سروده ه
خواهد بو
ست .سحر
میشن رو
انی
ل اواز» و «بارانا» ه غر دشتی ا
»
سا
د
زا
ا
خ
ر
ر
ب
ف
ضا
صمیمی»
ه «د
ی اص
»« ،علیر
که در این
باشد.
کالنتری
مان
ن این برنامه ،موسس ردانی ان بر عهده عل ی هستند
است .از
د
و
زارکنندگا
ابر بازیگران
را «س »« ،مسع
ست و کارگ
ه
ت
خ
نا
برگ
دل و صابر
انجام داده ا
از «موال فروغ فرخزاد» سا ابوالقاسم،
پاک
نی
ایی» و «
ن به بهنام
را نغمه ثمی یر جدیدی ،مهدی د پرداخت.
کلی
ی توا
ضا فرهادی
م
ش خواهن
وازندگان این البوم م وستی و ر
دولتشاهی ،ا به ایفای نق
ی ،میثم مر
ت-نمایش
ن
کنسر
درام یوسف
پ
اشاره کرد.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
61
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
موسیقی
تنها امید برای
زندگی
لطفا خودتان را معرفی کنید.
راوش هستم.
از چه زمانی موسیقی وارد زندگی تان شد؟
از کودکى بهترین تفریح و ارام بخش ترین
لحظه ها برای من گوش دادن به موزیک بود؛
اما از ٣سال پیش به صورت جدى دنبالش
کردم.
فکر می کنید بتوانید در تاریخ هنر موسیقی
اثرگذار باشید؟
اگر خدا بخواهد حتما .چون دعاى خیر مادر
مرحومم بدرقه راهم است و پدرم هم خیلى
دوستم دارد و همیشه از خداوند بهترین
را برای من می خواهد .ضمن اینکه من تا
به امروز هر چیزى از خدا خواستم به ان
رسیده ام ،فقط زمانش را نمی دانم.
ایا الگویی در خوانندگی دارید؟
بله ،من اقاى امیرعباس گالب را خیلى
دوست دارم و ایشان هم لطف برادرى براى
من دارند و از قبل تاکنون الگوى من بودند و
خواهند بود.
نگاهتان به خوانندگی به عنوان یک هنر است یا
یک حرفه؟
قطعا هنر اما به صورت حرفه ای ادامه می دهم؛ هر
موزیک بهتر از موزیک قبل...
بزرگ ترین دغدغه تان در تولید محتوای قطعات
موسیقی چیست؟
بیشتر این است که موزیک ها به شخصیت خودم نزدیک تر و
یک جورهایی حرف دلم باشد .ضمن اینکه من به بخش ساخت
ملودى زیبا که مردم دوست داشته باشند هم اهمیت زیادى
می دهم.
به نظرتان هنر چقدر می تواند در زندگی و تفکرات مردم جامعه موثر
باشد؟
به نظر من خیلى زیاد .حتی می تواند به راحتى فرهنگ ایجاد کند و
62
62
ماهنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
اجتـماعی
هنری،شماره 31
فرهنگی،1396،
ماهــــنامهمردادماه
دوره جدید،
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
امیدوارم مردم هم بیشتر از همیشه به هنر ارزش بدهند؛
چون صادقانه ،در کشورمان هنرمندان خیلى کم به حق
و حقوق واقعی شان می رسند و این فقط به دست مردم
عزیزمان است.
از بین اثاری که تاکنون منتشر کرده اید به کدام یک
تعلق خاطر بیشتری دارید و چرا؟
موزیک حس غرور (ایران) ،چون ان را با عشق براى ملت
ایران عزیزم خواندم.
ایا قصد تهیه البوم دارید؟
بله حتما ،اما زمانش را مردم عزیزم معلوم می کنند؛ یعنى
باید متوجه شوم که مردم منتظر شنیدن موزیک هاى من
هستند و من هم با اشتیاق این کار را انجام می دهم.
فکر می کنید فضای مجازی و امکانات اینترنتی برای
موسیقی مفید است؟
براى تبلیغات ،رسانه خوبى است.
به غیر از موسیقی شغل دیگری هم دارید؟
همه ما می دانیم که موزیک تا قبل از رسیدن به کنسرت
منبع درامد نیست؛ بلکه بسیار پرهزینه است.
موسیقی موردعالقه تان چه نام دارد و از کدام هنرمند
است؟
موزیک «گل و گلدون» از گروه اریان« ،عشق تو خوانندم
کرد» از امیر عباس گالب و موزیک هاى بسیار دیگر...
تاثیرگذارترین کتابی که تاکنون مطالعه کرده اید چه نام
دارد؟
بلدم ولى فراموش کردم.
صدایتان چه رنگی است؟
رنگ چوب هاى کلبه هاى جنگلى.
موفقیت هنری چگونه برایتان تعریف می شود؟
محبوبیت در بین مردم و روزى که مردم با موزیک و
صداى من برای خودشان خاطره سازى کنند؛ در سفر ،در
لحظه هاى خوبشان ،در تنهایی هایشان و...
ایا اثری اماده انتشار دارید؟
بله ،موزیک «رویاى شیرین» با اهنگ سازى اقاى
امیرعباس گالب که قصد داشتم با موزیک ویدئو پخش
کنم؛ اما به دلیل بازی کردن نقش در سریال اقاى جواد
افشار به نام «انام» و بازى در فیلم سینمایی «هستی»
به کارگردانى اقاى سیدروح اهلل حسینى فرصت ضبط
موزیک ویدئو محیا نشد و ابتدا موزیک را تقدیم می کنم
و ان شاءهلل موزیک ویدئو هم بعد از اخذ مجوز تقدیم
حضورتان می کنم.
با چه هنرمندانی همکاری داشته اید؟
خیلى زیاد هستند .من با تعداد زیادى از هنرمندان
موسیقى ،تئاتر ،سینما و تلویزیون همکارى داشته ام.
تا اینجای مسیر به عملکردتان چه امتیازی می دهید؟
نسبت به سابقه کمى که دارم١٦ :
کدام یک را در موفقیت موثرتر می دانید :تحصیالت؟
استعداد؟ یا بند پ (پارتی)؟
از نظر شخصى من متاسفانه اول همان بند پ ،بعد
استعداد و سپس تحصیالت.
اولین چیزی که بعد از این کلمات به ذهنتان می رسد؟
موسیقیتنها امید من برای ادامه زندگى ،عشق
ساز بارانپاییز را دوست دارم ،بوى نم ،ارامش
شاعرانگیحرف دل ادم هاى احساسى
صداابی
هدفم ،بهترین لحظه برای هر خواننده
ایندهتوکل بر خدا ،لحظه هاى خوب
راوشاحساسى و تنها ،اما با امید
یک خاطره موسیقایی برایمان تعریف کنید.
اولین اجرای استیج من در برج میالد بود که به همراه پدر
عزیز و مهربان سالخورده ام رفتم و جالب این بود که اصال
استرس نداشتم و انگار همه حضار از دوستان صمیمى
خودم بودند ،استقبال مردم عزیز و اینکه انجا بغضم گرفت
که کاش مادرم هم بود و این لحظه را می دید و اینکه خدا را
شکر کردم که بعد از اجرا پدرم گفت افتخارم بابا و من هم
بغضم ترکید و با چشم هاى بارانى دستش را بوسیدم.
ایا اهنگی هست که در خلوتتان زیر لب زمزمه کنید؟
اهنگ «نیمه شب» از کارهاى خودم ،ترانه :پریسا سیر،
ملودى :امین قباد ،تنظیم :برادر
عزیز و دوست داشتنی ام مهدی
سفیدگر ،میکس و مسترینگ:
مهیار رضوان ،گیتار :کیان
دارات
سخن پایانی؟
بعد از فوت تنها عشقم ،مادر
عزیزم ،تمام عشق و انرژی ام از
شما مردم عزیز است .به امید
روزى که بتوانم در دلتان جا
باز کنم ،می خواهم تا اخرین
لحظه عمرم برایتان بخوانم.
مرسى از حمایتتان.
ماهنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
اجتـماعی
مردادماههنری،
جدید،فرهنگی،
ماهــــنامه
31
،1396شماره
دوره
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
63
63
64
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
65
ورود فارکسبهایران
رویا قربانی
کارشناس حقوقی
در سال 1380نخستین شرکت فعال در فارکس در خیابان خالد
اسالمبولی شروع به کار کرد .با توجه به حجم باالی فعالیت این
شرکت و وعده های فراوان سوددهی و همین طور نو بودن و
جذابیتاینموضوع،مشتریانفراوانیجذباینشرکتشدند.
پس از مدتی و با متضرر شدن عده ای از هم وطنان ،این شرکت
66
ماهنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
برچیده شد .برخی بازماندگان این شرکت شامل کارمندان،
شاگردان اموزش دیده و برخی سرمایه گذاران متضرر تالش
کردند با ادامه فعالیت و اموزش و جذب سرمایه های دیگران
درامدی کسب کنند .در این مرحله چند شرکت به وجود
امدند .در این میان برخی شرکت ها اقدام به تبلیغات گسترده
و همه جانبه نیز کردند .در این دوره خالءهای قانونی و عدم
شناخت عامه مردم از این فعالیت موجب یکه تازی این شرکت ها
شده بود تا اینکه بانک مرکزی طی چندین اطالعیه در سال
1383به مردم هشدار داد و در نهایت ،طی اطالعیه ای که در
تاریخ 1390/1/16صادر شده است فعالیت تمامی اشخاص
حقیقی و حقوقی فعال در بازار فارکس غیرقانونی اعالم شد.
فارکس چیست؟
در دانشنامه جهانی ویکی پدیا این گونه تعریف شده است:
فارکس ( )FOREXاصطالحی است برگرفته از دو کلمه
Foreign Exchangeکه به معنی تبادالت ارزهای خارجی
است .درواقع فارکس تبدیل یک ارز به ارز دیگر است یا به قولی،
فارکس بازار جهانى خرید و فروش ارز است.
در بازار تبادل ارز جهانی ،تمامی بانک ها ،موسسات مالی بزرگ،
شرکت های صادرات و واردات ،تاجران ،شرکت های بیمه،
اشخاص حقیقی ،ارزهای مختلفی همچون دالر ،یورو ،پوند ،ین
و ...را معامله می کنند.
در ادامه تعریف ،با کلمات جالب و اغواگری مواجه می شویم:
فارکس بزرگ ترین ،کاراترین ،پویاترین و جذاب ترین بازار مالی
در جهان با حجم تبادالت روزانه بیش از 3تریلیون دالر بر اساس
امار سال 2007میالدی است.
چگونگی معامله در فارکس
شروع عمل در این بازار از طریق یک بروکر که همان کارگزار
است صورت می پذیرد .بروکر به نوعی واسطه شخص و بازار
است.
برایانجاممعامالتارزیمشتریبایستیباکارگزارموردنظرش
قرارداد بسته و مبلغ موردنظر خود را به عنوان سپرده به شماره
حسابی که کارگزار مشخص می کند واریز نماید؛ سپس کارگزار
نام کاربری و شماره رمز ورود ( )Password, login nameبه
مشتری می دهد تا به وسیله ان مشتری بتواند از طریق نرم افزار
معامالتی و از طریق شبکه اینترنت به حساب معامالتی خود
دسترسی پیدا نموده و به راحتی به انجام معامالت ارزی مبادرت
نماید.
کالهبرداری های رایج در فارکس
کالهبرداری های فارکس شامل ساختن اطالعات غیرواقعی
برای حساب های مشتریان ،فروش نرم افزارهایی که برای
مشتریان سودهای غیرمتعارف به نمایش می گذارد ،ادعاهای
دروغین به دست اوردن پول های عظیم برای مشتریان ،سرقت
از حساب های مشتریان و بازاریابی ساختگی و ...است.
ماهنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
67
کالهبرداران فارکس ،مشتریان خود را از طریق تبلیغات
پیچیده در سایت های اینترنتی جذب می کنند .این
کالهبرداران ،سرمایه گذاران را اغلب با وعده های دروغین،
تضمینسرمایهویااینکهتواناییپیش بینیقیمتارزراباادعای
بازده باال و ریسک کم دارا هستند ،وسوسه می کنند .در موارد
زیادی به سرمایه گذاران وعده داده می شود که ده ها هزار دالر
در مدت زمان کوتاهی به دست خواهند اورد؛ درحالی که پول
این افراد هرگز برای این معامالت استفاده نشده است و پولشان
به سادگی به سرقت می رود.
نحوه کالهبرداری به اسم فارکس
برای اینکه شرکتی بتواند خدمات خرید و فروش ارز یا کاال یا هر
چیز دیگری را از طریق یک بازار مالی ارائه بدهد باید مجوزهای
الزم را از دولت اخذ نماید و به اصطالح کارگزار یا بروکر شود؛ اما
معموال این شرکت ها بروکر نبوده و صرفا با ارائه مدارک جعلی،
خود را بروکر معرفی می کنند؛ سپس با سوءاستفاده از دانش
محدود مردم در ارتباط با اینترنت و صرافی های اینترنتی ،این
بازار واهی را خلق می کنند که معموال از ان به عنوان « بازارهای
جهانی» یا «اوتی سی» نام برده می شود.
توضیح انکه ،بر روی نرم افزار کارگزاران واقعی ،جلوی قیمت
ان چیزی که معامله گران خرید و فروش می کنند نام بازاری که
این اتفاق در ان می افتد ذکر شده است .حتی ان صرافی های
اینترنتی که امکان انجام معامله ارز در انجا وجود دارد نیز
مشخص است که کدام صرافی ها هستند و ادرس مشخصی
دارند و این معامالت روی رایانه مرکزی ان شرکت اتفاق
می افتند؛ ولی روی نرم افزار دست کاری شده و سیستم های
مشابه دیگر مشخص نیست که این بازار کجاست .درحقیقت
اصال بازاری در کارنیست؛ بلکه همهمعامله گرانتمام سفارشات
خودرابرایهمانیکشرکتکهایننرم افزاررابادستخودشان
روی رایانه ان ها نصب کرده اند می فرستند و ان ها می توانند با
این سفارشات هر کاری که مدنظرشان باشد انجام دهند.
تقلب دیگری که در نرم افزارها صورت گرفته این است که در
بازار ،همیشه تعداد زیادی خریدار و فروشنده وجود دارند
که روی نرم افزارهای اصلی بازار هم
می توان ان را مشاهده نمود؛ ولی
در نمونه تقلبی این نرم افزار طوری
68
مـــاهنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
طراحی شده که شبیه ساز بازارهای جهانی و نموداری جهت
نشان دادن معامالت صوری است.
مسائل حقوقی کالهبرداری در فارکس
این حقیقت وجود دارد که در قوانین خیلی از کشورها کلمه
فارکس وجود ندارد؛ ولی در همه کشورها کالهبرداری جرم
محسوب می شود.
وقتی شما به کسی بگویید که با استفاده از نرم افزاری که شما
در اختیارش می گذارید ،می تواند در یک بازار معامله کند؛
درحالی که خودتان پشت این نرم افزار نشسته اید و هر کاری که
اراده کنید می توانید انجام دهید ،به این شخص دروغ گفته اید
و نیز پولی را که به خیال او برای بازار فرستاده شده به جیب
خودتان گذاشته اید و چون با استفاده از امکانات نرم افزار به
این شخص می گویید که به خاطر اشتباهات خودش ضرر کرده،
مرتکب جرم کالهبرداری شده اید.
استناد قانونی
ماده 67قانون تجارت الکترونیک می گوید« :هر کس در بستر
مبادالت الکترونیکی از طریق ورود ،تغییر ،محو و توقف در داده
پیام و مداخله در پردازش داده پیام و سیستم های رایانه ای
و غیره دیگران را فریب دهد و یا سبب گمراهی سیستم های
پردازش خودکار و نظایر ان شود و از این طریق برای خود و
دیگری وجوه ،اموال یا امتیازات مالی تحصیل کند و اموال
دیگران را ببرد ،مجرم محسوب شده و عالوه بر رد مال به
صاحباناموال،بهحبسازیکتاسهسالوپرداختجزاینقدی
معادل مال ماخوذه محکوم می شود».
تبصره :شروع به این جرم نیز جرم محسوب شده و مجازات ان
حداقل مجازات مقرر در این ماده است.
درپایان متذکر می شویم که اگر برای یکی از هم وطنان مشکلی
از نظر حقوقی و قضایی پیش اید؛ در صورتی که فردی که
می خواهند از او شکایت کنند در ایران نباشد ،امکان هیچ گونه
پیگیری مسئله در دادگاه ها و محاکم قضایی وجود ندارد؛ مثال
اگر یکی از معامله گران کشور از بروکری شکایت داشته باشد
به دلیل عدم وجود قوانین بین المللی در این زمینه و نبودن
نظارت از سوی مجامع بین المللی ،امکان پیگیری حقوقی و
کیفری قضیه وجود ندارد.
تجســـــــــــــــــــمی
هنرمعاصر
مقدمه ای کوتاه برهنر معاصر
هنر معاصر و معاصر بودن در هنر تعریف پیچیده ای دارد .این اصطالح به طور
کلی از مرز مینیمالیسم اغاز شده و تاکنون ادامه پیدا کرده است .شاید با توجه
به عدم قطعیت در این فضا نتوان تعریفی دقیق از این اصطالح ارائه داد؛ اما تالش
می کنیم مفاهیمی در جهت درک کلیات این فضای هنری و ادبیات پسامدرن
ارائه دهیم .انچه بدیهی است این است که هنر همواره معاصر زمانه خود نبوده
است .اشراف درست به زمانه ،اگاهی داشتن به تاریخ هنر ،فلسفه ،روان شناسی
انسان شناسی ،نشانه شناسی ،گستره اسطوره و ...از الزامات درک دقیق فضای
هنری پسامدرن است؛ چراکه بیشتر این اثار هنری در دید عامه ،فاقد زیبایی
بصری هستند .مینیمالیست ها که مرز هنر پست مدرن را ایجاد کردند؛ کار تولید
دست را مردود دانسته و اعالم کردند اثر هنری باید تولید صنعتی باشد .البته الزم
به ذکر است که پیوند صنعت و هنر پیش تر و از زمان «باهاوس» اتفاق افتاده بود؛ اما
این بار به عنوان یکی از ویژگی های اثر هنری معاصر و به عنوان میراث مینیمالیسم،
به سبک های اینده منتقل شد .ویژگی برجسته بعدی ،درک حاضر و اماده بود.
اصطالح معروف «مارسل دوشان» که به علت پیشرو بودن «دادائیسم» سال ها
بعد درک شد .از دهه ۱۹۷۰که هنرمندان برای اثرگذاری بیشتر بر مخاطب و
درک سرعت تغییرات و همچنین به پایان رسیدن ظرفیت هنرهای گذشته ،اقدام
به ساختارشکنی های بی شمار کردند« ،حاضر و اماده»ها نیز جایگاه ویژه ای پیدا
کردند .به مرور ،انشعابات هنر معاصر و هنرمندان و اثارشان را در این سرفصل
بررسی خواهیم کرد .در این شماره به معرفی برخی ویژگی های هنر «ویدئوارت»
در اثار «بیل ویوال» خواهیم پرداخت.
70
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
بیل ویوال
بیل ویوال ( )Bill Violaیکی از شاخص ترین نماینده های هنر ویدئوارت
و ویدئواینستالیشن (ویدئوچیدمان) است .ویدئوارت و ویدئوچیدمان،
هر دو از هنرهای بعد از دهه ۱۹۶۰محسوب می شوند .اغاز ویدئوارت
با ویدئویی کوتاه از «نام جون پایک» پایه گذاری شد و بعد به شکل یک
قالب هنری به راه خود ادامه داد .از مهم ترین ویژگی های ویدئوارت،
پایبندی به کمینه گرایی سبک مینیمالیسم و استفاده از حداقل ابزارها
است .در این قسمت از هنر معاصر به معرفی بیل ویوال مشهورترین
نماینده این هنر می پردازیم.
بیل ویوال متولد 25ژانویه ۱۹۵۱و اهل امریکا است .او در محله
کویینز و دهکده وست بری نیویورک بزرگ شد .در دوران کودکی
هنگام سفر به همراه خانواده اش به یکی از مناطق کوهستانی ،تجربه ای
نزدیک به غرق شدن در دریاچه ای را داشته است که ان را چنین تفسیر
می کند« :زیباترین دنیایی که در زندگی دیده ام ،بدون احساس ترس
و صلح امیز» .تاثیری که از این حادثه در نهاد هنرمند باقی مانده است
به وضوح در اثارش قابل رویت است .او در سال ۱۹۷۳با کسب مدرک
کارشناسی هنرهای زیبا از دانشگاه سیراکیوز فارغ التحصیل شد و در
کارگاه های تجربی کالج هنرهای بصری و نمایشی که شامل شرکت
در برنامه سیتروس تی وی بود ،اموزش دید .اولین تجربه شغلی
او اشتغال در موزه هنر اورسن به عنوان تکنیسین ویدئو بود .از سال
۱۹۸۰تا ۱۹۷۳او با گروه جدید موسیقی «رین فارست» دیوید تئودور
همکاری نمود .در سال ۱۹۷۴۴–۶او مدیر فنی استودیوی معروف Art/
22/tapesدر شهرفلورانس ایتالیا بود در انجا با هنرمندان هنر ویدئویی
ایتالیا ،نام جون پایک ،بروس نومن و ویتو اکونچی اشنا شد .هنرمندانی
که بدون تردید از شاخص ترین بنیان گذاران هنرهای بیناژانری مانند
پرفرمنس ارت (هنر اجرا) ،ویدیوارت ،اینستالیشن (هنر چیدمان) و...
در دهه ۱۹۷۰محسوب می شوند .این اشنایی موجب درک دقیق تر
ویوال با فضای ویدئوارت و کشف نزدیکی خود با این هنر شد .ویوال پس
از این اتفاقات و در سال های ۱۹۷۶–۷برای ضبط برنامه های هنری-
بومی به جزایر سلیمان و اندونزی و جاوه سفر کرد .در سال ۱۹۷۷برای
نمایش یکی از کارهایش از سوی مدیر هنرهای بومی دانشگاه الترب،
خانم کیارا پروف ،به شهر ملبورن استرالیا دعوت شد .این دیدار منجر
به ازدواج با پروف و سفرها و مشارکت های هنری ممتد این زوج شد .در
سال ۱۹۸۰او با کمک هزینه تحصیلی تبادالت فرهنگی یک سال ونیم
در ژاپن زیست و مذهب بودیسم را با کمک استاد مکتب ،ذن داین تاناکا،
مطالعه کرد .در سال ۱۹۸۳در انستیتوی هنرهای کالیفرنیا به تدریس
هنر ویدئوی پیشرفته پرداخت.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
71
شروع فعالیت هنری
شروع فعالیت هنری ویوال با حضور در چهل وششمین دوساالنه جشنواره
هنرهای تجسمی ونیز اغاز شد.در این دوساالنه ،ویوال با الهام از تابلوی
دیدار پونترمو ،صحنه دیدار مریم مقدس و الیزابت در انجیل را به شکل
امروزی و معاصر بازافرینی کرد .ویوال در سال ۲۰۰۰به عضویت اکادمی
هنر و علوم امریکا درامد .در سال ۲۰۰۲اولین مجموعه ویدئوچیدمان
خود که به سفارش موزه گوگنهایم المان و موزه گوگنهایم نیویورک بود
را به اجرا دراورد.پس از این اثار ،نمایشگاه های متعدد او در نشنال گالری
لندن ،گوگنهایم برلین ،موزه گوگنهایم نیویورک ،موزه هنرهای امریکایی
ویتنی ،گتی لوس انجلس و موزه متروپولیتن نیویورک به نمایش در امدن د
که این خود نمودار معتبری برای معرفی وی به عنوان یک هنرمند معاصر و
مشهور است .بیل ویوال در ۱۱می ،۲۰۰۹بیست ویکمین جایزه بین المللی
کاتالونیا را از طرف دولت خودمختار کاتالونیا دریافت کرد .این جایزه به
کسانی تعلق می گیرد که مشارکت چشمگیری در توسعه فعالیت های
هنری ،علمی و ارزش های انسانی داشته اند.
رکورددردوساالنهونیز
در سال ۲۰۰۷بیل ویوال برای دومین بار
جهت حضور در دوساالنه ونیز فراخوانده
شد تا اثری دیگری از خود را به نمایش
بگذارد که این نمایش ویدئویی بینندگانی
بالغ بر ۶۰۰۰۰نفر را به سوی خود جذب
کرد .این اثر که در محوطه کوچک ولی
بسیار مناسب کلیسای قرن شانزدهم
سن گالو صحنه سازی شده بود و به موضوع
مرگوتولدانسانپرداختهاست.
72
ویژگی های اثار
بازسازی حالت هایی مابین دنیا و اخرت ،به تصویر کشیدن
پدیده های تولد ،مرگ ،عشق ،احساس و معنویت با صحنه هایی
به شدت اهسته و دلهره اور و اضطراب شخصیت های حاضر در
ویدئو که صدای نفس هایشان در تمام فضا منعکس می شود از
مهم ترین ویژگی های اثار ویوال است .در جریان کارهای هنری او
به تناوب از رسوم دینی بودیسم ،ذن ،باورهای معنوی مسیحیت
و اسالم الهام گرفته شده است.ویژگی های ظاهری اثار ویوال
به شدت موردتقلید هنرمندان جوان ویدئوارتیست قرار گرفته
است؛ اما در محتوا ،کمتر هنرمندی توانایی رقابت با اثار او را
داشته است .از دیگر ویژگی های برجسته اثار ویوال ،حضور عناصر
چهارگانه اب و باد و خاک و اتش در بیشتر ویدئوها است .کارهای
این هنرمند را می توان به سه دسته کلی تقسیم کرد :ذهنی ،بصری
و ترکیبی از این دو .منتقد معروف هنری«جیمز گاردنر» معتقد
است کارهای ذهنی ویوال قابل فراموش شدن هستند؛ اما کارهای
بصری ویوال و همچنین کارهای ترکیبی بصری و ذهن گرایانه او
گیرا و به یادماندنی اند .بیل ویوال هنرمندی است که بیشترین
تاثیر را از تابلوهای نقاشی ،خصوصا اثار دوران قرون وسطی
برداشت کرده است.
سه انسان
در این اثر ویدئویی که یکی از معروف ترین اثار ویوال است ،یک دختر خردسال،
یک زن جوان و یک خانم میان سال از پرده ابی عبور می کنند و به دنیای جدید پای
می گذارند و پس از لحظه ای درنگ بازمی گردند .همه چیز در حین اهسته بودن
تصویر به سرعت اتفاق می افتد .چیزی که بیشتر از همه در چهره این سه نمایان
است تردید بین ماندن و رفتن است و جبری که ان ها را به عقب می خواند و نشان از
ماندگار نبودن لحظات عمر و کوتاهی زندگی دارد .مسیری که عد م بازگشتنش به
اختیار و اراده انسان بستگی ندارد و تن دادن به این پدیده اجتناب ناپذیر است .ویوال
همچنان پرقدرت به کار خود ادامه می دهد .سال گذشته برای نمایش اثر جدیدش
مخاطبان بسیاری را از سراسر جهان به گالری «تیت» لندن کشاند .این اثر که
به صورت ویدئوچیدمان به نمایش درامد در چهار ال ای دی جداگانه چهار انسان را
به نمایش می گذاشت که هر یک از ان ها گرفتار در یکی از عناصر چهارگانه اب و باد
و خاک و اتش بودند و یارای خروج از این وضعیت را نداشتند .این هنرمند هم اکنون
مشغول اماده سازی فضای مناسب برای اجرای طرح ایده جدید خود است.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
گران ترین اثار جهان
جیــــــغ
نقاشی «جیغ» اثر «ادوارد مونک» یکی از شاهکارهای تاریخ هنر
نقاشی محسوب می شود .این تابلو چهار نسخه دارد که معروف ترین
نسخه از ان در اخرین خرید و فروش اثار هنری با قیمت صد و نوزده
میلیون دالر چکش خورد تا در رتبه ی هفتم گران قیمت ترین نقاشی
های جهان جای گیرد .بسیاری این تابلو را به عنوان نماینده ی سبک
اکسپرسیونیسم اول می دانند.
Edvard
Munch
اکسپرسیونیسم
اکسپرسیونیسم یا هیجان نمایی در حدود ۱۹۰۵در ادبیات المان
ظهور کرد .در نقاشی گروه«دی بروکه» یا گروه «پُل» این سبک را
گسترش دادند .اعضای اصلی این گروه را هنرمندان شاخصی چون
لودویگ کریشنر ،اریک هکل ،کارل اشمیت رتلف و امیل نولده تشکیل
می دادند .این سبک هنری به زودی سراسر اروپا و تمام شاخه های هنری
از ادبیات تا سینما و عکاسی و نقاشی را در بر گرفت اما بیشترین نمود ان
که نزدیکی بیشتری به معنای لغوی واژه «اکسپرسیون» دارد ،در هنر
نقاشی بروز پیدا کرد .اعوجاج در تصویر ،استفاده از رنگ های گرم و تیره
در کنار هم که حس خفه گی را به بیننده منتقل می کنند و همچنین
ضربات خشن قلم مو روی بوم از مهمترین ویژگی های نقاشی های
اکسپرسیونیسم است.
ادوارد مونک
ادوارد مونک هنرمند نقاش نروژی و شاخص ترین نماینده ی سبک
اکسپرسیونیسم المان است .وی در ۱۲سپتامبر ۱۸۶۳به دنیا امد.
تنهایی ،تنش ها و فشارهای روانی از کودکی همراه مونک بود ،از این رو
در بیشتر اثار او نشانه هایی از ترس ،تنهایی ،بیماری و رنج به چشم می
خورند .هر چند که این اثار بسیار شخصی بودند اما به دلیل فضای ملتهب
سال های بین دو جنگ جهانی ،مخاطبان احساس رنج و اضطراب این
تابلو ها را درک می کردند .مونک پیش از ورود به اکسپرسیونیسم ،سبک
های مختلفی از جمله رئالیسم و امپرسیونیسم و پوینتچلیسم را پشت
سر گذاشت؛ اما در هیچ یک از این سبک ها به موفقیت دست نیافت.
او سال ها با بیماری های روحی دست به گریبان بود و بیشتر دوران
زندگی خود را در تنهایی سپری کرد .مجموعه ی خودنگاره های مونک
که در سال های مختلف عمر ثبت کرده است از خاص ترین خودنگاره
ها هستند چرا که به خوبی بیانگر احوال هنرمند در دوره های مختلف
زندگی اش هستند .مونک دو دهه ی اخر زندگی اش را در ملک شخصی
اش در اسلو زندگی کرد ،اما در این سال ها نیز در اسایش نبود .در
سالهای ۱۹۴۰ - ۱۹۳۰حکومت نازی کارهای مونک را در کنار اثار
هنرمندان به نامی چون پابلو پیکاسو ،ونسان ونگوگ ،پل گوگن ،پل کله و
بسیاری از مدرنیست ها هنر منحط نامید .در این سالها مونک تابلوهایش
را در طبقه ی دوم خانه اش نگه می داشت .یازده اثر هیچ گاه توسط نازی
ها کشف نشدند که از جمله ی انها می توان از تابلوی «جیغ» نام برد.
جیغ
تابلوی جیغ در حدود سال های ۱۸۹۳تا ۱۹۱۰خلق شده است.
مونک درباره ی خلق این تابلو می گوید:
«یک روز عصر قدم زنان در راهی می رفتم؛ در یک سوی مسیرم شهر
قرار داشت و در زیر پایم ابدره .خسته بودم و بیمار .ایستادم و به ان سوی
ابدره نگاه کردم؛ خورشید غروب می کرد .ابرها به رنگ سرخ ،همچون
خون ،درامده بودند .احساس کردم جیغی از دل این طبیعت گذشت؛ به
نظرم امد از این جیغ ابستن شده ام .این تصویر را کشیدم .ابرها را به رنگ
خون واقعی کشیدم .رنگ ها جیغ می کشیدند .این گونه بود که جیغ از
پدید امد».
تابلوی جیغ نمایش تنهایی انسان مدرن است .انسانی که گرفتار
در گردابی خفقان اور و خود ساخته در فضایی نا پایدار و نامطمئن تنها
مانده و فریاد می زند .انقدر بلند که خود تحمل شنیدن این صدا را ندارد.
بسیاری از مخاطبان در مواجهه با تابلوی جیغ از شدت صدایی که با
گردش رنگ ها و صورت انسانی که به جمجمه بی شباهت نیست به
مخاطب منتقل می شود مانند شخصیت اصلی تابلوی مونک ،ناگزیر می
شوند با دو دست گوش هایشان را بپوشانند تا شاید از صدای مهیب این
فریاد در امان بمانند.
نسخه ی اولیه ی جیغ با ذغال و بر روی مقوا کار شده بود .مونک بعدها
با چند تکنیک مختلف چند طرح از این موضوع اجرا کرد اما در نهایت
چهار نسخه از این اتودها ،نهایی شده و به نمایش عموم در امدند.
THE
SCREAM
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
73
نمایشگاه
دیمین هرست
دریافت طر
ح
اثار
ح
ج
م
ی
و
م
ج
س
م
ه
ش
ه
ر
ی
به گزارش رواب
طعمومی و امور بین الملل ساز
مان
زیب
اسا
زی
شهر
ته
ران،
عالق
ه
من
دان برای
شرکت در این ف
راخوان می توانند از 20تیر تا 30ابان
ماه ضمن مراجعه به دبیرخانه تصویر،
طرحپیش
نهادیوماکتحجمیخودراارائهکنند.
گفتنیاست
درکنارارائهماکتاثرحجمیهنرمندب
اید
به
ا
رائه
تو
ضیح
و
تو
جیه
ط
رح
پی
شنهاد
شده ،ارائه مخ
تصات و مشخصات اثر (جنس اثر ،اب
عاد اثر ،تکنیک ساخت و ،)...ذکر مکان
پیشنهادی ن
صب
و ارائه فایل جانمایی مجازی دقیق با
ب
رعایت اصل واقعی اثر (طرح ها صرفا
راساس مکان پیشنهادی بررسی م
یشوند) ،ارائه قی
مت
پ
یش
نها
دی
و
برا
ورد
هز
ینه
دق
یق
رز
و
ومه مس
تند از هنرمند نیز بپردازند .الزم به ذکر ا
ست سازمان زیباسازی شهر تهران بنا به
ماموریت
و
اه
داف
خوددرزمینهزیباسازی،ایجادهو
یتبصری،خاطرهجمعیوتوسعهپایدار
شهریبا
بهر
ه
گیریازهنرمجسمه سازیبرایجذب
ایده هاوطر حهایخالقانههنرمندان،در
سالجاری
فرصتیرابرایاینموضوعاختصاص
داده
اس
ت.
ه
مچن
ین
هن
رمن
دان
ب
اید
درارائه
طرح هابهموقع
یتومختصاتمکان،سوابقتاریخیم
وثربرمکان،نا مگذاریمکان،مجاورت
اما
یا نزدیکی با کن مهم
شهری ،قرارگیری در محورها و شریا
نهای مهم شهری و توجه به
ویژگ
یهای م
خاطبان در هر مکان ،توجه داشته باش
ند.
د
رعی
ن
حال
هن
رمن
دان
م
ی
بای
ست
صرفا بر اساس
مکان نصب و جانمایی مناسب برای ن
صب اثر ،طر حهای خود را ارائه نمایند.
گفتنی ا
اصا
ست لت طرح و پرهیز از هرگونه کپ
یبردا
ری از اثار هنرمندان ایرانی و خارجی از
تا
شرایط یید ط
رح بوده و مدنظر داوران قرار می گیرد و م
سئولیت هرگونه تخلف در این زمینه
بهعهدهپ
یشنهاددهندهاست.تاییدنهاییطرح
ها
صرفا
از
ط
ریق
برر
سی
ما
کت
اجر
اییصورت
می گیرد و دبیرخانه از
پذیرش اثاری که پیش تر در فراخوا
نهای سازمان زیباسازی پذیرفته
نشد هاند ،مع
ذور است .دارا بودن سوابق حرفه ای و هن
ری مرتبط و معتبر و ارائه رزومه مستند
توسط
شرکت کنندگان الزامی است .گفتنی ا
ست
خ
رید
اثار
م
نتخ
ب،
پ
س
از
طی
فرایند
کارشناسیاجرایی،قیم
تگذاریوتوافقنهاییباهنر
مندوتامیناعتباراتموردنیازوبراساس
اولویتمو
ضوعیامکاننصباثرصورتمی گیرد.
74
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
نمایشگاهی از اثار دیمین هرست،
هنرمند شناخته شده و بزرگ
انگلیسی در دو موزه هنر معاصر
«پالزو گراسی» و «پونته دال دوگانا»
در ونیز برگزار شده است.
دیمین هرست ،متولد سال ،1965
هنرمند و مجموعه دار معاصر انگلیسی
است که از او به عنوان برجسته ترین
عضو گروه شناخته شده «هنرمندان
جوان انگلیسی» یاد می شود .او از
شاخص ترین نماینده های پست
مینیمالیسم ،چیدمان و هنر مفهومی
است که تحت تاثیر نظریات هستی
و زمان «هایدگر» دست به خلق اثار
خود می زند .مفهوم «مرگ» در اثار این
هنرمند برجسته انگلیسی ،به عنوان
تم مرکزی اثار او شناخته می شود.
برخی منتقدان او را تا حدودی نیز
تحت تاثیر بکزینسکی می دانند.
گران قمیت ترین اثر هنری معاصر
جهان تا به امروز اثری است از دیمین
هرست با عنوان «عشق خدا» که
در سال 50 ،2007میلیون پوند
قیمت گذاری شده است.
هرست ،چند هفته پیش نمایشگاه
چیدمان جدیدش را برگزار کرده
است .در این نمایشگاه نیز مفهوم
هستی شناسانه ای از مرگ به وضوح به
چشم می خورد.
بکمان
جهنم پرندگان
چهل وپنج میلیون پوندی شد
حراج اثار امپرسیونیسم و مدرن کریستی ۲۷ ،ژوئن در لندن برگزار شد .در حراج این دوره،
اثار هنرمندان بزرگی چون ونگوگ ،پابلو پیکاسو ،کلود مونه ،رنه مگریت ،مکس بکمان ،مارک
شاگال ،لوچیو فونتانا و ...چکش خوردند که تابلوی نقاشی رنگ روغن «جهنم پرندگان» اثر
«بکمان» به قیمت ۴۵،۸۷۰،۳۶۶پوند به عنوان گران ترین اثر این دوره به فروش رسید.
در حراج کریستی لندن ۳۱اثر شرکت داشتند که با فروش کلی ۱۴۹میلیون پوند با موفقیتی
چشمگیر به کار خود پایان داد .بکمان یکی از شاخص ترین نماینده های سبک اکسپرسیونیسم
اول است و تابلوی «جهنم پرندگان» وی را گرنیکای اکسپرسیونیسم نامیده اند .این نقاشی
نابودی بشریت در نتیجه رشد نازیسم المان را به شکلی نمادین و اکسپرسیو به تصویر می کشد.
دومین اثر گران قیمت حراج این دوره« ،زنی درحال نوشتن» اثر پابلو پیکاسو بود .این نقاشی
پرتره ای از «ماری ترز» را درحال نوشتن نامه به تصویر می کشد .این اولین بار است که این
نقاشی به یک حراج اثار هنری راه یافته است و نزدیک به پنجاه سال در دست کلکسیونرهای
خصوصی چرخیده است.
نمایش نقاشی های
میکالنژ در نیویورک
س
ی
وچهار اثر از نقاشی های میک
النژ
در
مر
کز
ت
جا
ری
ا
پ
کل
وز به نمایش درامدند.
میکالنجلوبوناروتی
ملقببهمیکالنژ،نقاش،پیکر
ترا
ش،
م
عم
ار،
شا
عر
و
از
ش
اخ
چهره های دوران
ص ترین
رنسانس است که بیشتر ب
ه
خا
طر
مج
سم
ه
ه
ای
م
تمثال ه
تناسبش از
ای مقدس شهرت دارد؛ اما بد
ون
ت
رد
ید
ی
کی
از
د
رخ
شا
ن
ترین و عظیم ترین
شاهکارهای نقاشی
دوران رنسانس و یا شاید بتو
ان
گف
ت
تار
یخ
ه
نر،
نق
اش
ی
میکالنژ بر سقف
های
کلیسای سیستین است .اکن
ون
اری
ک
ل
سین
گ،
ع
کا
س
عکس بردا
اتریشی ،با
ریدقیقازایننقاشی هاامک
ان
با
زد
ید
دق
یق
از
ا
ین
ا
ثار
را
در
نیویورکفراهم
اوردهاست.اینعکس هاب
عدازنقشبستنبررویپارچه
در
ال
ما
ن،
ت
وس
ط
ی
ک
ش
رک
ت
طراحی در بروکلین
برای نمایش اماده شده اند .ا
زج
مله
ا
ین
نق
اش
ی
ها،
«
روز
است .یکی از ع
حساب»
ظیم ترین فرسک های میک
النژ
که
کل
م
حرا
ب
کل
یس
فراگرف
ای سیستین را
تهاستومیکالنژنزدیکبهچ
هار
س
ال
از
ع
مر
خ
ود
را
صر
ف
اجرایاینکارکرده
است .به علت گسترد
گی موضوع و تعدد شخصی
ت
ها،
ح
تی
ک
سا
نی
که
بر
ای
با
واتیکانمی روندن
زدید به
یزامکاننگاهکردنبهتمامجز
ئیا
ت
کار
را
ن
دار
ند.
نق
اش
ی
ه
«افرینش
ایمعروف
ادم» و «رانده شدن از باغ عد
ن»
ن
یز
از
دی
گر
نق
اش
ی
ه
ای
مهمی هستند که
چون بر روی سقف کلیسا
نقش بسته اند ،عمال بررسی
دق
یق
ت
مام
جز
ئیا
ت
ان
ا
مک
پذیرنیست؛امااکن
ان
ونباکیوریتوریمدرنومناس
ب
ا
ین
ا
مک
ان
بر
ای
ع
الق
ه
م
ند
انفراهم
شدهاست.ایننمایشگاهبه
مدتیکماهدایرخواهدبود.
لوور در ایران
برای اولین بار
شصت عنوان از اثار نفیس
م
وزه
ل
وور
به
مد
ت
چ
هار
ماه به موزه ملی
ایران امانت داده می ش
وند تا در نمایشگاهی با عنوان
«ل
وور
در
ا
یرا
ن»
در
م
هنرمند
عر
ض
دید
ان و هنردوستان قرار گیرند.
محمدرضا
کارگر ،مدیرکل اداره موزه
ها
با
اع
الم
ا
ین
خ
بر
افز
ود:
«نمایشگاه لوور در
ایران در نوع خود اولین
است که این مهم توسعه هم
کار
ی
ه
ای
ایر
ان
با
س
ایر
ک
را نشان می دهد.
شورها
برگزاری این نمایشگاه نش
ان
از
ا
منی
ت
ایر
ان
و
ا
ستا
ندارد موزه ای
کشورمان خواهد داشت».
طبق اعالم مدیرکل
اداره موزه ها و اموال منقول
تار
یخ
ی،
م
وزه
م
لی
ایر
ان
از
یازدهم
اسفندماه سال جاری
میزبان این اثار خواهد بود.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
75
76
76
اجتـماعی
هنری،
فرهنگی،
ماهنامه
اجتـماعی
هنری،
فرهنگی،
ماهــــنامه
31
شماره
،1396
مردادماه
جدید،
دوره
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
عباسکیارستمی،نقاش،نویسنده،تدوینگر،شاعر،نجار،عکاسوشناخته
شدهترینفیلمسازایرانیدرجهاناست.شایدکمترکسیبداندکهاوپیش
یا پس از ان که فیلم سازی نام اور شود ،یکی از پرکارترین طراحان گرافیک
ایرانبودهواثاربیشماریرادرزمینههایگوناگوندیزاینخلقکردهاست.
کیارستمیپیشاز۱۳۴۰کهکاردراتلیهی«هفت»باعلیاکبرصادقیرااغاز
کندسفارشهایگوناگونطراحیگرافیکوتبلیغاترادردفاتردیگرانجام
میدادهاستوپسازاننیزدرهمکاریبا«تبلیفیلم»و«نگاره»بیشاز۱۵۰
فیلمتبلیغاتیساختهواگهیهایمطبوعاتیبیشمارانهاراطراحیکرده
است .او از سال ۱۳۴۸با ورود به «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان»
پیونددیرپایشراباسینمایکودکونوجواناغازمیکند،اماهموارهطراحی
گرافیکوتجربههایفراوانشرانقطهیعطفیشاخصوتاثیرگذاردانستهو
خودراوامدارتاثیراتطراحیگرافیکمیداند.
مجموعه ی اثار نمایش داده شده در گالری ممیز خانه ی هنرمندان ایران،
تالشی برای به نمایش گذاشتن اثار مختلف طراحی گرافیک عباس
کیارستمی عنوان شده است .البته بخش تبلیغات تجاری به دلیل عدم
قطعیتدراطالعاتومستنداتاثاردرایننمایشگاهغایببودند.اموزشگاه
ازادهنرهایتجسمیویژهکهبانیگرداوریوبرگزاریایننمایشگاهبودابراز
امیدواری کرد با یاری و همکاری عالقه مندان به ویژه نسل جوان جست و
جوگروپویاایناثارکاملترشوند.
کیارستمی جهانی بی قاعده داشت .قواعد او در هر رفتار و بازی و اثر مختص
همانکاربود.
ومهارتخودراکشف،مدامبسطوتوسعهمیداد.هرکاریازاثارگرافیکاو
نهتنهاامضایکارقبلیاورانداشتکهمیشدبیمحاباتردیدکردکهکارطراح
تازه و نام نااشنایی است .کیارستمی در هر کاری از خودش فراتر می رفت و
یافتهایتازهعرضهمیکرد.
درطراحیپوستر«لباسیبرایعروسی»کتشلواریبددوخترادرمعرض
نمایش می گذارد که درون یقه ی ان مشخصات فیلم نوشته شده اند .برای
دقیقتردیدهشدننوشتههابایددردلپوسترفروبرویدتابهمحتوایانپی
ببرید .برای طراحی پوستر فیلم «کلوزاپ» از طراح خواست فونت اشنای
مارککلوزاپرابرایعنواناستفادهکند.اوباتوجهبهوضعیتمعاصرودرک
دورانپسامینیمالیسمهمیشهسادهترینودرعینحالپیچیدهترینراهرا
انتخابمیکرد.مراحلتولیدتیتراژهایتلویزیونینیزبههمینرویهانجام
میگرفتند .برای فیلم «به همین سادگی» ساخته ی رضا میرکریمی،
کیارستمیازفیلمبردارخواستکهبادوربینازنوشتناوباخطابداعیسادهو
اختصاصیخودفیلمبرداریکند.بههمینسادگی!درایننمایشگاهویدیوی
مراحلساختاینتیزرنیزدرمعرضدیدعالقهمندانقرارگرفت.
در مراسم افتتاحیه ی این نمایشگاه که مصادف با زادروز عباس کیارستمی
در خانه ی هنرمندان ایران برگزار شد؛ در حضور دوستان و نزدیکان عباس
کیارستمیوهمچنینفرزندکوچکوی،بهمنکیارستمیازکتابیباعنوان
«در ستایش زندگی عباس کیارستمی» رونمایی شد .این کتاب شامل
گزارشی از نشست عباس کیارستمی در مدرسه ی ویژه و همچنین اثار
گرافیکیویطیاینسالهاست.درگزارش«دیدارنزدیکباکیارستمیدر
مدرسه ی ویژه» از خاطرات سالهای دورش در تولیدات فیلم های تجاری و
چراییساختارشکنیهایشمیخوانیم.اوهمچنینازتجربهیهمکاریبا
سهراب شهید ثالث و اختالفاتش با ممیز برای طراحی پوستر فیلم ماندگار
«خانه ی دوست کجاست» خاطراتی را نقل می کند .همچنین در بخش
تصاویرکتاب،پوسترهایفیلمهایطعمگیالس،زندگیودیگرهیچ،مشق
شب ،لباسی برای عروسی ،شیرین ،کلوزاپ ،کپی برابر اصل ،مسافر و ...به
همراهتوضیحاتیازنگاهمتفاوتعباسکیارستمیطیمراحلطرحواجرای
اینپوسترهاکهسعیداردکمیازویژگیهایخاصوساختارشکنانهیاین
هنرمندبزرگرابهمخاطبانبیشتربشناساند.
این کتاب توسط نشر ویژه ی نگار و نشر نظر و با همکاری امیر اثباتی ،نگار
اسکندرفر،علیبختیاری،غزالهبروسان،علیبوستان،محمودرضابهمنپور،
غزالهپریزاده،لیالپناهنده،حسنجاوید،ابراهیمحقیقی،مهدیدوائی،فریبا
سلیمانی ،ارش صادقی ،فریده صداقت ،سیف اهلل صمدیان ،مجید عباسی،
اراد فرهادی ،معراج قنبری ،شنبم کاظمی ،سروش مهرجو ،عادل یراقی و
موزهیگرافیکایرانمنتشرشدهاست.
درقسمتیازکتاباینچنینمیخوانیم:
شایدادعایبزرگیباشدکهجهانبیکیارستمی،خالیشد.معنایاینسخن
برای کسانی که اندک نزدیکی با او داشتند غریب نیست .گرچه این سخن،
بیانیاحساسیاستاماتجربهاشبرایدوستانونزدیکاناوبیقیاسبامرگ
دیگرانرخداد.ازسوییدیگرمیتوانمدعیشدکهبامرگکیارستمیتجربه
بشریدریافتننگاههایمتفاوتصدمهدید.باهرمیزانفاصلهگرفتنازاومی
توانبراینمدعانشانههافراوانافزود.
کیارستمیجهانیرادرفرارویماقراردادکهپیشوپساز
او ندیده بودیم .در هر قلمرویی که وارد می شد فضایی را
خلق می کرد که نمی شد باور کرد چرا تا ان زمان مشابه
اشنبودهاست.اوخالقبازیهایتازهدرزیستمابود.در
هربازیقاعدهایتازهبنیانمیگذاشت.اماتکراردربازی
هایشوجودنداشت.
درهربخشازکارهایاوازجملهکارهایگرافیکیمیتوان
بخشیازجهانذهنیاوراکشفکردکهتنهادرشکلدادن
بهپازلهزارتکهشخصیتاوتکهیکوچکیاست.در
کشف مختصات کارهای گرافیکی او در
دورانی که گرافیک ایران با نام هایی مانند
مرتضی ممیز ،فرشید مثقالی ،قباد شیوا،
ابراهیمحقیقیودیگرانشناختهشدهبود
او فضای خاص خود را می ساخت .فضایی
که شبیه کار هیچ کدام از هم عصرانش نبود.
کارهایاوساختاریمتفاوتداشت.
هنری ،اجتـماعی
فرهنگی،هنری،
ماهنامهفرهنگی،
ماهــــنامه
31
شماره31
،1396شماره
مردادماه،1396
جدید،مردادماه
دورهجدید،
دوره
77
تهران
هفتمینحراج
۲۶میلیاردیشد
شادی بلوطی
هفتمیندورهحراجاثارهنرهایتجسمیتهرانبامدیریتدکترعلیرضاسمیع اذردرهتلپارسیان
ازادیتهرانبرگزارشد.
همانند دو دوره پیش ،حسین پاکدل چکش حراج را می زد .در این دوره ۱۳اثر در بخش کالسیک
شامل اثار هنرمندانی چون اقا باال (نقاش باشی) ،محمد غفاری ،علی محمد حیدریان ،حسین شیخ،
حسین ارژنگی ،علی اکبر صنعتی ،حسین طاهرزاده ،بهزاد تبریزی ،محمدعلی زاویه ،جواد رستم
شیرازی،محمودفرشچیان،میرزااقاامامی،حسینخطاییومجیدمهرگانعرضهشدند.
در بخش مدرن ۵۹اثر ارائه شد که اثار هنرمندانی چون عباس کیارستمی ،منوچهر یکتایی ،پرویز
کالنتری،حسینمحجوبی،پرویزتناولی،سهرابسپهری،بهمنمحصص،محمداحصایی،کوروش
شیشه گران،حسینزنده رودی،منیرفرمانفرماییان،جعفرروحبخشو...راشاملمی شد.
شروع حراج با عکسی از مجموعه «سفیدبرفی» اثر «عباس کیارستمی» اغاز شد .این مجموعه
دربرگیرندهشماریازمفهومی تریناثارعباسکیارستمیاستکهدرمناظربرفیثبتشدهوبه صورت
سیاهوسفیدبهچاپرسیده اند.پایبندیعباسکیارستمیبهتفکراتمینیمالیستیوکمینه گرایی
به خوبی در اثار این مجموعه مشهود است .برای ثبت این مجموعه بیش از سی سال زمان صرف شده
است.اینعکسباقیمتدویست وبیستمیلیونتومانچکشخورد.
حراج با اثار ارزشمند هنرمندان بزرگی چون محمد احصایی ،محمود جوادی پور ،ژازه طباطبایی،
منوچهر یکتایی ،ابوالقاسم سعیدی ،مهدی ویشکایی ،مسعود عربشاهی ،دو اثر از ناصر اویسی ،یک
نقاشیسه لتیازایدیناغداشلو،سازه ایازبهمنمحصصواثریمنحصربه فردازمارکوگرگوریانکه
بدون تردید از شاخص ترین پیشگامان هنر معاصر ایران محسوب می شود ،ادامه پیدا کرد .این اثار از
هفتادوپنجتاهفتصدوپنجاهمیلیونتومانچکشخوردند.
اولین اثر میلیاردی این دوره تابلویی از «سهراب سپهری» بود .این تابلو از مجموعه درخت ها با همان
پالترنگیموردعالقهسهرابوقابیازتنه هایدرختانوتکنیکوتاچقلممنحصربه فردهنرمنداجرا
78
شده بود .این تابلو به قیمت یک میلیاردودویست میلیون تومان به
فروشرسید.
دومیناثرهنریمیلیاردیایندوره،تابلوییازمحمدغفاری،ملقب
به «کمال الملک» بود .منظره ای از کوه ها و یک اردوگاه که با دیگر
کارهای کمال الملک تفاوت بسیاری دارد و تاثیرات هنر رنسانس
و کالسیک کمتر در ان دیده می شود .این نقاشی با قیمت یک
میلیارد وصدوپنجاهمیلیونتومانچکشخورد.
قطعا یکی از متفاوت ترین اثار حراج این دوره ،مجسمه «شاعر و
پرنده» اثر «پرویز تناولی» بود .تناولی ،مجسمه ساز ،مجموعه دار،
پژوهشگر و از شناخته شده ترین هنرمندان ایرانی در عرصه
بین المللی است که تاکنون رکورد گران ترین اثر هنرهای تجسمی
در خاورمیانه را به نام خود ثبت و حفظ کرده است .تناولی که از
پیشگامانمجسمه سازینوینایرانمحسوبمی شود،دردوره های
قبلی حراج تهران با مجسمه های «هیچ» حضور داشت؛ اما در این
دوره «شاعر و قفس» از مجموعه «شاعر» وی به حراج گذاشته شده
بود.قیمتفروشایناثربیندوتاسهمیلیاردپیش بینیمی شد؛اما
درنهایتباقیمتدومیلیاردوپانصدمیلیونتومانبهفروشرسید.
اثر میلیاردی بعدی متعلق به «منوچهر یکتایی» بود که این بار نیز
شگفتی سازشد.منوچهریکتاییکهدرششمینحراجتهرانبااثری
بدون عنوان توانست قیمت یک میلیاردوچهارصدوهفتاد میلیون
تومان را به نام خود ثبت کند؛ در این دوره و با رقم یک میلیاردوصد
میلیونتومانتوانسترکوردمیلیاردیخودراحفظکند.
اثرگران قیمتبعدی،نقاشیدیگریازسهرابسپهریبود.ازهمان
مجموعه «درخت ها» و ویژگی هایی مشابه اما زاویه ای متفاوت که
این بارباقیمتسهمیلیاردوصدمیلیونتومانبهفروشرسید.
اخرین اثر میلیاردی ،نقاشی «عقاب کور» از «بهمن محصص» بود.
بسیاری این نقاشی محصص را تحت تاثیر شعری از نیما یوشیج با
همین عنوان می دانند که با توجه به دلبستگی هایی که محصص
به نیما داشت بسیار محتمل به نظر می رسد .در دوران حیات هر
دو هنرمند نامه هایی نیز میانشان رد و بدل می شد و نیما همیشه
محصص را «نقاش باشی» خطاب می کرد .این نقاشی خاص که
انتظارعقابیکوربرایتولدفرزاندانشرانشانمی دهدکهقراراست
راه او را ادامه دهند اخرین بار در حراج کریستیز دوبی ارائه شد .این
نقاشیدرحراجتهرانباقیمتیکمیلیاردودویستمیلیونتومان
چکشخورد.
در مجموع ،هفتمین حراج تهران با فروش بیست وشش میلیارد و
صدوسیزدهمیلیونتومانبهکارخودپایانداد.
درحالیپروندههفتمیندورهحراجتهرانبستهشدکهبازهمسهراب
سپهری رکورددار شد .عنوان دو اثر گران قیمت این دوره به سهراب
سپهریبارقمفروشسهمیلیاردوصدمیلیونتومانوپرویزتناولیبا
دومیلیارد وپانصدمیلیونتومانتعلقگرفت.
۲۰اثر باالتر از قیمت بیشینه چکش خوردند و بیشتر اثار در فاصله
قیمتکمینهوبیشینهبهفروشرسیدند.
در این دوره تعداد ۶اثر بیش از یک میلیارد تومان ،تعداد ۷اثر بین
پانصد تا یک میلیارد تومان و ۴۰اثر به قیمت بیش از 100میلیون
تومان به فروش رسیدند .در پایان هفتمین حراج تهران« ،علی
مرادخانی» معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی به روی
صحنه رفت و با ستایش حراج تهران و ابتکار عمل« دکتر علیرضا
سمیع اذر»درراهبریاینرویدادفرهنگی،اقتصادیازقولوزیرفرهنگاعالمکرد
کهازایناتفاق،حمایتهمه جانبه ایخواهدشد.
مرادخانی اعالم کرد :از حراج تهران دو اثر نفیس کمال الملک با عنوان «اردوگاه
خیابانی» به قیمت یک میلیاردوصدوپنجاه میلیون تومان و نیز تابلوی سیاه و
سفید بهجت صدر به قیمت دویست وشصت میلیون تومان برای گنجینه دائمی
موزه هنرهای معاصر تهران خریداری شده اند .وی علت خرید تابلوی کمال الملک
را منحصربه فرد بودن کار و همچنین اینکه تابلو را پیش از سفر به فرنگ و تاثیر از
هنرمندانکالسیکنقاشیکردهاستعنوانکرد.مرادخانیهمچنینازکمبوداثار
هنرمندانمعاصرجوانابرازتاسفنمودووعدهداددرحراجهشتماثارهنریمدرن
تهران که اواخر پاییز برگزار خواهد شد از اثار دیگر هنرمندان معاصر نیز خریداری
خواهندنمود.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
79
به بهانه نمایش شیرهای پرویز تناولی در موزه
هنرهای معاصر تهران
شادی بلوطی
کارشناس نقاشی
شیرهایپرویز
پرویز تناولی در سال ۱۳۱۶در تهران به دنیا امد .فعالیت هنری را با
اموختن ساز ویولن نزد ابوالحسن صبا اغاز کرد .تحصیالتش را در
دبیرستان ادیب ادامه داد .در سال ۱۳۳۲هنرستان هنرهای زیبا در
تهران تاسیس شد و او در رشته مجسمه سازی نام نویسی کرد؛ سپس به
ایتالیا رفت و اموختن در رشته مجسمه سازی را ادامه داد .در سال ۱۳۴۲
سرپرست بخش مجسمه سازی دانشکده هنرهای زیبا در تهران شد و
تا ۱۸سال بعد ،یعنی سال ۱۳۵۷که از شغل استادی بازنشسته شد ،به
این کار مشغول بود .تناولی از سال ۱۳۶۸در تهران و ونکوور زندگی و
کار می کند .اثار تناولی در مجموعه های مهمی ازجمله موزه بریتانیا،
گالری هنر گری ،دانشگاه نیویورک ،موزه متروپولیتن ،موسسه هنر
میناپولیس ،موزه هنرهای معاصر تهران ،موزه ملی قطر ،موزه سلطنتی
اردن ،موزه سلطنتی اسکاتلند ،موزه هنر مدرن وین ،موزه هنر مدرن
نیویورک ،مرکز هنر واکرمیناپولیس ،دانشگاه شیراز ،موزه تیت لندن و
بسیاری از مراکز دیگر در سرتاسر جهان نگهداری می شود.
پرویز تناولی از اولین نسل هنرمندان معاصر ایران است .مدرنیسمی
که با تاخیر چند دهه به ایران رسید .کمال الملک پس از بازگشت از
سفر فرنگ ،میراث هنر رنسانس را با خود به ایران اورد و در زمانی که
امپرسیونیسم و مرز دوران مدرنیسم در جهان درحال شکل گیری بود،
خود و شاگردانش به ترویج این اموزه ها پرداختند.
با هفتاد سال تاخیر ،نقاشان نوگرا در ایران ظهور کردند و تالش کردند
پایه های هنر مدرن را در ایران بنا نهند .بسیاری از این هنرمندان درک
صحیحی از مدرنیسم نداشتند ،عده ای نیز تالش کردند در هنرهای
مختلف تجسمی ،به صورت تجربی ،در سبک های مختلف دوران مدرن
ازمون وخطا کنند.
80
80
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
تعداد اندکی از هنرمندان نسل دهه ۱۳۴۰تالش کردند با درک اموزه ها
و تغییرات مدرنیسم ،این دستاوردها را با فرهنگ و هنر و نمادهای ایرانی
پیوند بزنند .این گروه از هنرمندان جوان مکتب «سقاخانه» را به وجود
اوردند.
مکتب سقاخانه
نام «سقاخانه» در ابتدای امر توسط «کریم امامی» بر این جریان
گذاشته شد .امامی در مقاله ای که در سال ۱۳۴۱در روزنامه کیهان
به چاپ رسیده بود این مکتب را جریانی مدرن و ایرانی عنوان کرد.
هنرمندان این مکتب تالش کردند با ترکیب عناصر هنر مدرن و نقوش
و تزیینات هنر سنتی ایران ،همچنین نواوری در خط ،اثاری نو تولید
کنند .حسین زنده رودی ،فرامرز پیالرام و پرویز تناولی از شاخص ترین
نماینده های این مکتب هستند که توانستند با اثار خالقانه خود به
موزه های بزرگ دنیا راه پیدا کنند و اثارشان با قیمت های قابل توجهی
در مارکت هنر خرید و فروش شوند.
پرویز تناولی و مکتب سقاخانه
پرویز تناولی در پژوهش های خود در نمادها و نشانه های ایرانی ،شیفته
شیرهای ایرانی شد .وی خود در این باره می گوید« :شیفتگی من به شیر
به سال ۱۳۴۷باز می گردد .در ان سال در شیراز به قالیچه ای که تصویر
شیری بر ان بافته شده بود ،برخوردم .نقش عجیب و قدرتمند این شیر
چنان محسورم کرد که ان را بالفاصله خریدم .این برخورد و این اقدام
سرنوشت من را تغییر داد و درب تازه ای را به رویم گشود و ان ورود به
دنیای فرش بود .هنوز چند روزی از خرید ان قالیچه نگذشته بود که
سرنوشت ،قالیچه شیری دیگری بر سر راهم قرار داد و این روال تا جایی
ادامه یافت که تقریبا هفته ای نبود که نمونه یا نمونه هایی از چند قالیچه
شیری به دستم نرسد و اشتیاق بیشتری برای پی بردن به چندوچونی
ان ها ،درونم را شعله ور نکند .چند ماهی گذشته بود که بر ان شدم
خود به سراغ منابع اصلی این قالیچه ها بروم و ان ها را از صاحبانشان
در چادرهای ایالت قشقایی و بختیاری که در دامنه های زاگرس
زندگی می کنند بطلبم؛ تا عالوه بر تکمیل این مجموعه ،به اطالعات
دست اول دست یابم .در همین سفرها بود که متوجه شدم قالیچه ها
و یا گبه های شیری چون دیگر فرش ها تنها برای نوازش چشم بافته
نشده اند و در پس خود ،رازهای بی شماری نهفته دارند و ازجمله
نماد شجاعت و شهامت زاگرس و دنباله سنت های کهن ایران اند».
پرویز تناولی در این نمادشناسی ها و تولیدات هنری اقدام
به خالقیت هایی نمود که از مرز مدرنیسم پلی به سمت جریان
پست مدرن ایجاد کند .رفتن سازه ها به سمت اشکال پایه و
اجراهای چکیده نگارانه ،ابعاد بزرگ مجسمه ها و حضور شکل های
زاویه دار و نزدیک به مربع ،که نمادی از دنیای مدرن است ،در
ترکیب بندی های نهایی ،نشان از درک تناولی از هنر پست مدرن
و همچنین تالش برای سوق دادن این نمادهای ایرانی به سمت
فضای پست مدرن است .این تالش ها حتی در بافت فرش های
تناولی نیز مشهود است .ترکیب بندی های انتزاعی طرح فرش ها و
همچنین استفاده از رنگ های ناب و خالصی که در اولین نگاه یاداور
سبک انتزاع پسانقاشانه است ،بافت متفاوتی را از فرش های ایرانی
و حتی خود نماد شیر به نمایش می گذارد.
نمایشگاه موزه هنرهای معاصر
در نمایشگاه اخیر تناولی در موزه هنرهای معاصر تهران ،تعدادی
از سازه های اولیه و پیش ساخته ها ،فرش هایی با طرح شیر و
مجسمه های کوچک و بزرگ این هنرمند به نمایش درامده اند.
در کنار این مجموعه اثار ،تعدادی ورقه از نسخه های خطی
کتاب های قدیمی بر دیوار موزه نقش بسته اند .پرویز تناولی
شیرهای خود را به دل این نسخ خطی نیز منتقل کرده است و با
تکنیک های مختلف نقاشی ،تصویری از خود و شیرهای مدرنش را
بر روی ان ها تصویر کرده است.
این برگه ها یاداور بسیاری اثار هنرمندان اوانگارد معاصر است؛
امضاهای «سیندی شرمن» پای عکس های «واکر اونس» ،طرح
کوکالوی نقش بسته بر کوزه های چهارهزار ساله اثر «ای وی وی» و
حتی ازان خودسازی های «باربارا کروگر» .البته کار تناولی چیزی
فراتر از یک ازان خودسازی است .حضور شیر در دل این برگه ها که
تا حد زیادی از نوشته های ان با رنگ پوشیده شده اند ،بیش از هر
چیز بیانیه ای شخصی و اعالم گذر از هنر گذشته است.
پیش تر یکی از منتقدان هنری درباره عبارت «موزه معاصر» گفته
بود این عنوان از اساس اشتباه است و موزه ها قابلیت نگهداری اثار
معاصر را ندارند .کار تناولی بی شباهت به این دیدگاه نیست ،حتی
در پاره ای از این اثار دست مایه ای از طنز در موضوعات و عناوین به
چشم می خورد.
در کنار این اثار از پرویز تناولی ،اثاری از الواح ،سکه ها ،سر تبر و
بسیاری اثار باستانی ایران با نماد شیر از موزه ها و مجموعه های
مختلف گرداوری و به نمایش درامده اند که باحضور این اثار به
خوبی می توان گذار و سیر تحول این نماد از گذشته تا امروز و
همچنین تغییرات محسوس در اثار تناولی را مقایسه کرد.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
81
81
به بهانه زادروز محمود دولت ابادی نویسنده و منتقد:
از«کلیدر»تا«زوالکلنل»
محمود دولت ابادی در دهم مردادماه 1319در دولت اباد
سبزوار زاده شد .وی نویسنده ،نمایشنامه نویس و
فیلمنامه نویس است .اثار او به زبان های انگلیسی،
فرانسوی،ایتالیایی،نروژی،سوئدی،چینی،کردی،
عربی ،هلندی ،عبری و المانی ترجمه شده اند.
محمود دولت ابادی عالوه بر نگارش نمایشنامه
و فیلمنامه ،سابقه بازیگری در تئاتر و سینما را
نیز دارد .فضای اکثر نوشته های دولت ابادی در
روستاهای خراسان رخ می دهد و رنج و مشقت
روستاییانشرقایرانرابهتصویرمی کشد.
دولت ابادی در سال ۲۰۱۳برگزیده جایزه ادبی
یانمیخالسکیسوییسشد.
در سال ۲۰۱۴جایزه شوالیه ادب و هنر دولت
فرانسه ،توسط سفیر دولت فرانسه در تهران به
محموددولت ابادیاهداشد.
مشهورترین و شاخص ترین اثر دولت ابادی،
رمان «کلیدر» است .رمان کلیدر با ۲۸۳۶
صفحه بزرگ ترین رمان فارسی است که ده
جلد و پنج مجلد قطور به چاپ رسیده است .این
رمان در ستایش کار ،زندگی و طبیعت ،با روایتی
حماسی از شجاعت و مردانگی است .دولت ابادی
درباره این رمان گفته است« :دیگر گمان نکنم
که نیرو و قدرت و دل و دماغم اجازه بدهد که کاری
کامل تر از کلیدر انجام دهم .کلیدر از جهت کمی
و کیفی ،کامل ترین کاری است که من تصور
می کرده ام که بتوانم و شاید بشود گفت در
برخیجهاتازتصورخودمهمزیادتراست».
شخصیت اول این رمان شخصی به نام
«گل محمد» است .داستان کلیدر پیرامون زندگی
گل محمد روایت می شود .کلیدر ،یک رمان عظیم
روستایی است و دولت ابادی بیش از ۱۵سال
از عمرش را صرف نگارش ان کرده است .او
82
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
بعدها در مصاحبه ای عنوان کرد طی این سال ها عده
زیادی به او مراجعه کرده و مدعی شده اند که شخصیت
«گل محمد» داستان از زندگی ان ها اقتباس شده است.
کلیدر که سرنوشت تراژدیک رعیت های ایرانی و قبایل
چادرنشین را در دوره ای که سیاست زور حاکم است به
تصویر می کشد ،بر اساس حوادث واقعی نگاشته شده و
بهشرحسختی هاورنج هاییروارفتهبرخانواده َکلمیشی
می پردازد.کلیدررا می تواننقطهاوجرشتهاثارپیشین
دولت ابادیبهحساباوردکهاغلبان هاداستان هایی
کوتاه درباره مردم زجرکشیده و رنجور دهات خراسان
است .مفسرین ،کلیدر را نقطه عطفی در تاریخ ادبیات
مدرن فارسی می دانند؛ بدان حد که یکی از مفسرین،
کلیدررا«حماسهزوال»می خواند.
الزم به ذکر است که در بین منتقدین و نویسندگان
و اهالی ادبیات نظرات مختلف و متفاوتی نسبت به
«کلیدر» وجود دارد .برخی رمان را به دلیل دوری از
شیوه نگارش ادبیات نو ،حجیم بودن و لحن و شیوه
روایت ،متناسب با زمانه نمی دانند و در نقطه مقابل،
بسیاری همین ویژگی ها را از صفات مثبت «کلیدر» به
شمار می اورند« .زوال کلنل» اثری دیگری از محمود
دولت ابادی است که در سال های ابتدایی دهه ۱۹۸۰
میالدی به زبانفارسی نوشته شد و براینخستین بار در
سال ۲۰۰۹میالدی ،توسط ناشر سوئیسی منتشر شد؛
اما این رمان در ایران مجوز انتشار نگرفت .در تابستان
۱۳۹۳نسخه ای جعلی از رمان ،بدون مجوز نویسنده
وارد بازار شد که این اقدام شکایت دولت ابادی از ناشر
رابههمراهداشت.
خانه پدری محمود دولت ابادی در روستای دولت اباد
شهر سبزواربزرگ قرار دارد .این خانه با نام «خانه
محمود دولت ابادی» در تاریخ 7مرداد ۱۳۸۲با شماره
ثبت۹۳۲۰به عنوانیکیازاثارملیایرانبهثبترسیده
است.قدمتاینبنابهدورهحکومتپهلویبازمی گردد.
هم زمان با هفتادوچهارمین سالگرد تولد محمود
دولت ابادی از تمبر یادبود این نویسنده شهیر تحت
عنوان(اقایرمانایران)درزادگاهش،سبزوار،رونمایی
شد .در این مراسم ضمن چند سخنرانی ،برنامه هنری
کلیدرخوانی توسط سه نفر از هنرمندان سبزوار برگزار
شد.
به یاد سعدی سینمای ایران
«نغمه عشق فرودش اوجه»
علیحاتمی،کارگردان،فیلمنامه نویسوتهیه کنندهسینماوتئاتر،دربیست وسوم
مردادماه ۱۳۲۳در خیابان شاهپور تهران ،خیابان مختاری ،کوچه اردیبهشت
به دنیاامد.ادرسیکهبعدهادرسریال«هزاردستان»،شخصیترضاخوش نویس
داستانشدرانجازندگیمی کند.
حاتمیدانش اموختهازدانشکدهسینماوتئاتردانشگاههنربود.علیحاتمیحداقل
۱۵۵فیلم بلندسینماییومجموعهتلویزیونیساختهاست.ویکارهنریخودرابا
نویسندگیدرتئاتراغازکردونمایشنامه های«ساتن»«،قصهحریر»«،ماهیگیر»،
«حسنکچل»«،چهلگیس»و«شهرافتابومهتاب»رابرایتئاترنگاشتهاست.
علی حاتمی در کالس های نمایشنامه نویسی اداره هنرهای دراماتیک (واقع در اب
سردار) شرکت می نمود و بعدها که این اداره به نام دانشکده هنرهای دراماتیک
تغییر نام داد ،او در رشته ادبیات نمایشی تحصیالت خود را ادامه داد .در سال۱۳۴۴
نمایش دیب (دیو) را که از اولین نوشته هایش بود به روی صحنه برد .اولین تجربه
سینمایی حاتمی ،فیلم سینمایی «حسن کچل» بود .حاتمی این فیلم را در پی
موفقیت نمایشنامهحسنکچلواستقبالبسیارخوبمردمازان،ساخت.درواقع
این موفقیت موجب شد که چند تن از دست اندرکاران سینما او را ترغیب کنند که
ایننمایشنامهرابهفیلمبدلکندوشانسخودرادرعرصهسینمانیزبیازماید.حسن
کچل،نخستینفیلمریتمیکوموزیکالایرانیوبرگرفتهازداستان هایکهنایرانی
بود .این فیلم با استقبال بسیار خوبی از سوی تماشاگران روبرو شد .بدون تردید از
معروف ترین و به یادماندنی ترین کارهای علی حاتمی سریال «هزاردستان» است.
علی حاتمی پس از اتمام «سوته دالن» نگارش فیلمنامه سریال هزاردستان را اغاز
کرد.اینسریال درابتدا«جاده ابریشم»نامداشتوبعدبههزاردستانتغییرنامداد.
حاتمیبراینوشتنمتناینسریالعازمفرانسهشدوموهایخودراازتهتراشیدتا
رویشنشودبهخیابانبرودوفقطمشغولنوشتنفیلمنامهباشد.ساختاینسریال
در سال ۱۳۵۸کلید خورد و هشت سال طول کشید تا سرانجام «هزاردستان» به
انتنتلویزیونبرسد.علیحاتمیبرایتولیداینسریالدرحال وهوایتهرانقدیم
دست به ساخت تهرانی با حال وهوای گذشته زد که درنهایت حاصل کار او به عنوان
یکشهرکسینماییبرایتلویزیونو سینمایایرانباقیماند.اینسریالروایتگر
زندگی رضا تفنگچی بود که در اواخر دوره احمدشاه قاجار دست به اسلحه می برد و
یک سلسله ترور را اغاز می کند ،او درسال های پایانی عمر ،کار خوشنویسی را پی
می گیرد و از رضا تفنگچی به رضا خوشنویس تبدیل می شود .حاتمی در
سال ۱۳۶۲فیلم «کمال الملک» را ساخت .وی در این فیلم
تالش کرد گوشه هایی از زندگی کمال الملک،
نقاش باشی دربار ناصرالدین شاه
و حال وهوای دربار
و درباریان ان زمان را به تصویر بکشد .در این فیلم ،جمشید مشایخی
عهده دار نقش کمال الملک بود .حاتمی تالش کرده است تا در این فیلم با
تکیهبررابطهحکومتبایکهنرمند،ضعف هایفرهنگیوهنریانزمان
را به تصویر بکشد .حاتمی پس از ساخت «جعفرخان از فرنگ برگشته»،
بر اساس نمایشنامه ای به همین نام از حسن مقدم ،در سال ۱۳۶۸فیلم
«مادر» را ساخت .مادر ،یکی از پرستاره ترین فیلم های تاریخ سینمای
ایراناستکههمگیباگریم هاییمتفاوتازعبداهللاسکندری،بازی هایی
متفاوت از خود به جای گذاشته اند .حاتمی در سال« ۱۳۷۰دلشدگان» را
ساخت .در این فیلم که ماجرایش در زمان سلطنت احمدشاه می گذرد،
تاجری فرنگی به بهانه رونق فرهنگ و هنر ،قصد دارد با پرکردن تعدادی
صفحه از موسیقی دانان ایرانی ،ردیف های اصیل موسیقی ایرانی را که
درحالفراموشی اندراازگزندگذرزمانمحفوظنگهدارد.بازیگرانمحبوب
حاتمی همچون امین تارخ ،اکبر عبدی و رقیه چهره ازاد در این فیلم نیز
حضور دارند .لیال حاتمی ،دختر زنده یاد علی حاتمی نیز در «دلشدگان»
به ایفای نقش شاهزاده ترک پرداخته است .بدون تردید موسیقی این
فیلمبااهنگ سازیحسینعلیزادهبه عنوانیکیازنقاطقوتانبهشمار
می رود .این موسیقی با صدای اواز محمدرضا شجریان همراه شده است
که به جای خواننده فیلم ،امین تارخ ،خواند .حاتمی که از سال های اولیه
دهه هفتاد ،مطالعه و تحقیق درباره زندگی جهان پهلوان تختی را اغاز
کردهبودسرانجامدرسال،۱۳۷۵ساختفیلمجهانپهلوانتختیرااغاز
کرد؛ اما متاسفانه پس از انکه تنها بخش هایی از فیلم را فیلم برداری کرده
بودبیماریسرطانبهسراغشامدودربیمارستانبستریشدواینپروژه
نیمه کاره رها شد .علی حاتمی در تاریخ ۱۵اذرماه ۱۳۷۵در اثر سرطان
درگذشت.پیکرویدرقطعههنرمندانبهشت زهرابهخاکسپردهشد.بر
رویسنگمزارویکهدرطرفینشرقیهچهره ازاد(ملقببهمادرسینمای
ایران و ایفاگر نقش مادر در فیلم «مادر») و رسام عرب زاده
(طراحممتازفرش هایایرانی)دفنشده اند،یکی
از ماندگارترین دیالوگ های فیلم «حاجی
واشنگتن» نقش بسته است« :ایین
چراغخاموشینیست».
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
83
زندگی پزشک و فیلسوف سوئیسی
کارلگوستاویونگ
کارل گوستاو یونگ (به المانی)Carl Gustav Jung : روانپزشک
و فیلسوف بزرگ سوئیسی است که در تاریخ ۲۶ژوئیه ۱۸۷۵در
کسویل سوئیس متولد شد .شهرت وی بیشتر به خاطر فعالیت هایش
در روان شناسی و ارائه نظریاتش تحت عنوان روان شناسی تحلیلی
دانش نوین
معروف است .یونگ را در کنار زیگموند فروید از پایه گذاران ِ
روانکاوی قلمداد می کنند .به تعبیر «فریدا فوردهام» پژوهشگر اثار
یونگ« :هرچه فروید ناگفته گذاشته ،یونگ تکمیل کرده است».
از او به عنوان پدر روان شناسی نوین یاد کرده و او را در زمره بزرگ ترین
افراد بشر در گذشته و حال می دانند .کارل گوستاو یونگ در خانواده ای
مذهبی زاده شد .پدرش کشیش بود .در جوانی مجذوب فلسفه شد و
موفق به اخذ بورسیه تحصیلی رشته پزشکی از دانشگاه بازل سوئیس
شد .یونگ در یک «تابش شهودی» پی برد اموزه ای که او دنبالش
می گردد ،روانپزشکی است.
او در سال ۱۹۰۶نسخه ای از نتایج کارهای خود را برای زیگموند فروید
فرستاد .مکاتبه و دوستی ان دو تا سال ۱۹۱۳ادامه یافت .اولین دیدار
یونگ با فروید در وین اتفاق افتاد و ان دو ۱۳ساعت با هم به گپ وگفت
پرداختند .یونگ به زودی به چهره ای تاثیرگذار در تحقیقات فروید
مبدل شد .یونگ اولین رئیس انجمن بین المللی روانکاوی محسوب
می شود که ویراستاری گزارش ساالنه این انجمن (اولین نشریه
روانکاوی) را بر عهده داشت.
یونگ و فروید توافقات بسیاری دارند؛ اما یکی از موارد اساسی و عمیق
اختالف نظر میان این دو ،مبحث مربوط به ناخوداگاهی است .فروید
ناخوداگاه را برامده از خوداگاه و وابسته به ان می دانست ( الگوی
مشهور کوه یخ) ،درحالی که یونگ معتقد بود عرصه خوداگاه ذهن در
انسان همانند یک جزیره کوچک در اقیانوسی از ناخوداگاه قرار دارد.
یونگ ناخوداگاه را به دو بخش اصلی تقسیم نموده بود ،یکی ناخوداگاه
84
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
فردی که زمینه بروز انگیزه ها و امیال درونی است و به مضامین دوران
کودکی ختم می شود و دیگری ناخوداگاه جمعی که ریشه در حیات
اجدادی بشر دارد و شامل تجربه های گذشتگان است که در هاله ای از
ابهام فرورفته است.
یونگ تالیفات و مقاله های بسیاری دارد که اکثر ان ها به فارسی
نیز ترجمه شده اند« .انسان و سمبول ها» یکی از معروف ترین این
کتاب ها است که به نقش فرهنگ و اساطیر هر ملت در شخصیت افراد
تشکیل دهنده ان جامعه می پردازد و مفهوم کهن الگو را مطرح می کند.
این کتاب در سال ۱۹۶۴و پس از مرگ یونگ به چاپ رسید .وی در این
کتاب به نمادشناسی و تجزیه تحلیل نشانه شناسانه ای درباره هنرهای
تجسمی نیز اقدام می کند.
نظریات یونگ یکی از مهم ترین پشتوانه های سوررئالیست ها محسوب
می شود .کارل گوستاو یونگ ۶ژوئن ۱۹۶۱میالدی ،در سن ۸۵سالگی
در زوریخ درگذشت.
سالمــــــــــــــــــــت
افت
دهــــان
افسانه گودرزی
دکتر داروساز
افت ،زخم های سطحی منفرد کوچک به قطر 1تا 10میلیمتر است که سطح
ان ها از غشاء خاکستری یا زردرنگ پوشیده شده ،هاله قرمزی اطراف ان را دربر
می گیرد و کناره های ان برجسته یا صاف است .احساس سوزش و قلقلک یک
روز قبل از بروز زخم در محل به وجود می اید و ضایعه در سه روز اول دردناک
است .این زخم در دهان ،پایه لثه ،درون گونه ،لب یا زبان به وجود می اید.
علل افت:
کمبود ویتامین B12و اهن
تغییرات هورمونی در زنان
ضربه (مسواک زدن با مسواک زبر)
انجام اعمال دندانپزشکی
الرژی به بعضی مواد غذایی
بعضی داروها مانند بروفن ،کاپتوپریل ،اناالپریل
ژنتیک وارث
و مهم ترین علت ،یعنی نقص سیستم ایمنی و استرس
درمان های طبیعی:
• رب انار و انار به علت تانن موجود در ان و خاصیت ضدمیکروبی و
86
اجتـماعی
هنری،
فرهنگی،
ماهنامه
اجتـماعی
هنری،
فرهنگی،
ماهــــنامه
شماره31
،1396شماره
مردادماه،1396
جدید،مردادماه
دورهجدید،
دوره
31
ضدعفونی کنندگی
• دم کردن بابونه و گل همیشه بهار و قرقره
کردن محلول صاف شده ان به علت اثر
ضدالتهابی
• استفاده از ماست پروبیوتیک به علت داشتن
الکتوباسیل و افزایش ایمنی بدن
• استفاده از سیب رنده شده با عسل و قرار
دادن ان روی افت و یا قرقره کردن اب سیب
و عسل
درمان های دارویی:
-1یک قاشق مرباخوری دیفن هیدرامین را به
علت اثر بی حس کنندگی 5 ،دقیقه در دهان
نگه دارید و سپس قورت دهید.
-2یک کپسول تتراسیکلین را در 5سی سی
اب جوشیده ولرم حل کرده و 2دقیقه در
دهان نگه دارید (البته در بچه های زیر 12سال
مصرف نشود).
-3محتوای 4کپسول تتراسیکلین را در 30
سی سی اب حل کرده و یک گاز استریل در ان
قرار دهید و به مدت 10تا 20دقیقه روزی 4تا
6بار در دهان قرار داده و تا نیم ساعت چیزی
نخورید.
در کنار این درمان ها ،استفاده از ویتامین های
گروه ،Bاستفاده از قرص سلنیوم و استفاده از
ترکیبات پروبیوتیک و قرص گیاهی اکی هرب
و با افزایش سیستم ایمنی بدن می توانیم بروز
افت را به میزان قابل توجهی کاهش دهیم.
نکاتمهمدرموردعملجراحیزیباییشکم
(ابدومینوپالستی)
دکتر حمیدرضا علیزاده اطاقور
دانشیار گروه جراحی و عضو هیئت
علمی دانشگاه
یکی از درخواست های رایج اعمال جراحی زیبایی ،به خصوص
از سوی خانم ها ،برداشتن حجم اضافی چربی شکم و پهلوها
و بر طرف کردن شلی دیواره شکم و افتادگی پوست شکم،
به خصوص بعد از زایمان های مکرر است .معموال افرادی
که اضافه وزن و انباشت چربی در زمینه عدم تحرک کافی و
عضالت جدار شکم ضعیفی دارند مستعد این حالت می شوند.
عمل جراحی ابدومینوپالستی در صورت انتخاب دقیق
مراجعه کننده می تواند بسیار کمک کننده باشد .ارزیابی های
مهم قبل از عمل شامل بررسی بیماری های زمینه ای،
به خصوص مشکالت گوارشی مثل سندرم روده تحریک پذیر
و اسم است .در افراد سیگاری توصیه می شود با توجه به اینکه
این عمل خون رسانی جدار شکم را مختل می کند ،حداقل
۸هفته قبل از عمل ،سیگار را ترک کنند .در افرادی با سابقه
زایمان و به خصوص سزارین و وجود خطوط زایمانی (استریا)
در نواحی زیر ناف ،ابدومینوپالستی با برداشتن بافت اضافی
زیر ناف این مشکل را برطرف می کند .معاینات قبل از عمل
باید در حاالت ایستاده ،نشسته و خوابیده انجام شود و میزان
پوست اضافی شکم ،شلی عضالت جدار شکم و وجود فتق
شکمی احتمالی باید به دقت بررسی شود.
با توجه به روش های مختلف جراحی ابدومینوپالستی باید
به فرد مراجعه کننده میزان اسکار محل عمل و نوع تکنیک
جراحی مناسب وی کامال توضیح داده شود .در این عمل،
به خصوص در موارد بافت زیاد جدار شکم همراه با افتادگی
پوست ،معموال ناف جابه جا می شود .اگر فرد چربی اضافی
داشته باشد؛ ولی پوست اضافی نداشته باشد نیاز به عمل وسیع
ابدومینوپالستی ندارد و روش های مختلف لیپوساکشن
کمک کننده خواهد بود« .مینی ابدومینوپالستی» به
مواقعی گفته می شود که نیاز به جابه جایی ناف در عمل
جراحی نباشد.
اگر فرد چاقی شدید داشته باشد ،پیشنهاد مناسب ،توصیه به
کاهش وزن از طریق رژیم مناسب و ورزش و در صورت نیاز
روش های جراحی چاقی الپاراسکوپیک مثل کوچک
کردن معده است .در این شرایط بعد از یک سال از
عمل الپاراسکوپی که فرد وزن ایده ال پیدا کرد،
باتوجه به ایجاد شدن شلی شدید پوست و بافت
زیرجلدی ،کاندید عمل ابدومینوپالستی
می شود که ظاهر بسیار مناسبی بعد از عمل
پیدا می کند.
هنری ،اجتـماعی
فرهنگی،هنری،
ماهنامهفرهنگی،
ماهــــنامه
31
شماره31
،1396شماره
مردادماه،1396
جدید،مردادماه
دورهجدید،
دوره
87
ﺗﻠﻘﻴـــــﻦ ﭘﺬﻳﺮی
دکتر محمدرضا سرگلزایی
روانپزشک
88
اﻓﺮاد «ﺗﻠﻘﻴﻦ ﭘﺬﻳﺮ» ادﻋﺎﻫﺎ را ﺑﺪون ﺑﺮﻫﺎن و ﺳﻨﺪ ﺑﺎور ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،اﻓﺮاد «ﺑﺪﮔﻤﺎن» ادﻋﺎﻫﺎ
را ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﺑﺮﻫﺎن و اﺳﺘﺪﻻل ﻧﻴﺰ ﺑﺎور ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ و اﻓﺮاد «واﻗﻊﮔﺮا» ﺑﺮای ادﻋﺎﻫﺎ ،ﺑﺮﻫﺎن و دﻟﻴﻞ
ﻃﻠﺐ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ« .ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺟﻼل اﻟﺪﻳﻦ روﻣﻲ» ﺣﻜﺎﻳﺖ زﻳﺒﺎﻳﻲ در ﺑﺎب «ﺗﻠﻘﻴﻦﭘﺬﻳﺮی» دارد:
ّ
«ﻣﻠی ﻣﻜﺘﺒ ﺨﺎﻧﻪ ای ،ﻣﺪت ﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﭽﻪ ﻣﻜﺘﺒﻲ ﻫﺎ ﺗﻌﻄﻴﻼت ﻧﺪاده ﺑﻮد و انان ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪه
ﺑﻮدﻧﺪ .ﻳﻜﻲ از ﻛﻮدﻛﺎن ﻛﻪ ﺧﻼﻗﻴﺖ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ای داﺷﺖ ،ﺳﻨﺎرﻳﻮﻳﻲ را ﻃﺮاﺣﻲ ﻛﺮد و دﻳﮕﺮان
در اﺟﺮای ان ،او را ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻛﺮدﻧﺪ .اوﻟﻴﻦ ﻛﻮدﻛﻲ ﻛﻪ اول ﺻﺒﺢ وارد ﻣﻜﺘﺒﺨﺎﻧﻪ ﺷﺪ ،ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺘﻲ
ﻧﮕﺮان ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﻼ ﮔﻔﺖ «:ﻣﻼ ،ﺧﺪا ﺑﺪ ﻧﺪﻫﺪ! ﭼﺮا رﻧﮓ ﺗﺎن ﭘﺮﻳﺪه؟!»
خدای ﻧﻜﺮده ﻛﺴﺎﻟﺘﻲ دارﻳﺪ؟!» ﻣﻼ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ او ﻧﻜﺮد و دﺳﺘﻮر داد ﺳﺮﺟﺎﻳﺶ ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ،
اﻣﺎ ﺗﻚ ﺗﻚ ﻛﻮدﻛﺎن ﻛﻪ وارد ﻣﻜﺘﺒﺨﺎﻧﻪ ﺷﺪﻧﺪ ،ﻫﺮﻛﺲ ﺑﺎ ﻛﻼﻣﻲ ﻳﺎ اﺷﺎره ای ،ﻧﮕﺮاﻧﻲ ﺧﻮد را
از رﻧﮓ ﭘﺮﻳﺪﮔﻲ ﻣﻼ اﺑﺮاز ﻛﺮد .ارام ارام ﻣﻼ در ﻣﻮرد ﺳﻼﻣﺖ ﺧﻮد ﻣﺸﻜﻮک ﺷﺪ و در ﻣﻴﺎﻧﻪ ی
درس ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ رﻓﺖ و در اﻳﻨﻪ رﻧﮓ و روی ﺧﻮد را ﻧﮕﺎه ﻛﺮد و ﭼﻨﻴﻦ اﺣﺴﺎس ﻛﺮد ﻛﻪ درواﻗﻊ،
رﻧﮕﺶﭘﺮﻳﺪهاﺳﺖ!ﺳﻨﺎرﻳﻮیﺑﭽﻪﻣﻜﺘﺒﻲﻫﺎﻣﺆﺛﺮواﻗﻊﺷﺪوﻫﻨﻮزروزﺑﻪﭘﺎﻳﺎنﻧﺮﺳﻴﺪهﺑﻮدﻛﻪ
ﻣﻼ در ﺑﺴﺘﺮ ﺑﻴﻤﺎری دراز ﻛﺸﻴﺪه و ﻃﺒﻴﺐ درﺣﺎل ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ ی او ﺑﻮد!»
«ﻣﻮﻻﻧﺎ» در اﻳﻦ ﺣﻜﺎﻳﺖ ،ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻬﻢ اﺷﺎره ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ ﻣﺎ ﭼﻨﺎن ﺑﻪ
ﻗﻀﺎوتِ ﺑﺪون اﺳﺘﺪﻻل دﻳﮕﺮان ﺗﻜﻴﻪ ﻣﻲزﻧﻴﻢ ﻛﻪ ان ﻗﻀﺎوت در زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺎ ،واﻗﻌﻴﺖ ﭘﻴﺪا
ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﭼﻪ ﺑﺴﺎ اﻓﺮادی ﻛﻪ ﺳﺎلﻫﺎ ﺧﻮد را از ﺟﻤﻊ ﭘﻨﻬﺎن ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﭼﺮاﻛﻪ زﻣﺎﻧﻲ دور ،ﻓﺮدی
زﻳﺒﺎﻳﻲ و ﺟﺬاﺑﻴﺖ شان را زﻳﺮ ﺳﺆال ﺑﺮده و اﻧﺎن را ﻣﻮرد ﺗﻤﺴﺨﺮ و ﺗﺤﻘﻴﺮ ﻗﺮار داده اﺳﺖ .ﭼﻪ
ﺑﺴﻴﺎر اﻓﺮادی ﻛﻪ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎ را ﺑﺪون ﺗﻼش و ازﻣﻮدن ﺑﺮ ﺑﺎد ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﭼﺮاﻛﻪ ﺟﺎﻳﻲ ،زﻣﺎﻧﻲ،
ﻓﺮدی اﻧﺎن را «ﺑﻲﻋﺮﺿﻪ» و «دﺳﺖ و ﭘﺎ ﭼﻠﻔﺘﻲ» ﺧﻄﺎب ﻛﺮده و ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﺤﻜﻢ و اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﻪ
اﻧﺎن ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ« :ﺗﻮ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻧﺨﻮاﻫﻲ رﺳﻴﺪ!»
ﺟﺎﻟﺐ اﻳنجاﺳﺖ ﻛﻪ «ﻣﻮﻻﻧﺎ» ﺑﺎ سرعت ﭘﺲ از ﺣﻜﺎﻳﺖ «مالی ﻣﻜﺘﺒﺨﺎﻧﻪ» ،ﻣﺎﺟﺮای
«ﻓﺮﻋﻮن» را ﺑﻴﺎن ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ« :ﻣﺸﻜﻞ ﻓﺮﻋﻮن ﻧﻴﺰ ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﻠﻘﻴﻦﭘﺬﻳﺮی ﺑﻮد!»
ﻛﻮدﻛﺎن ﻣﻜﺘﺒﺨﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺗﻠﻘﻴﻦ ﺧﻮد ،ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻼ ﺑﻲدﻟﻴﻞ اﺣﺴﺎس ﺿﻌﻒ و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻲ ﻛﻨﺪ.
درﺑﺎرﻳﺎن و ﻣﺘﻤﻠﻘﻴﻦ ﻫﻢ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻧﺪ «ﻓﺮﻋﻮن» ﺑﻲدﻟﻴﻞ اﺣﺴﺎس ﻗﺪرت و ﺑﻲﻧﻈﻴﺮﺑﻮدن
ﻧﻤﺎﻳﺪ! ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﻛﻪ «ﺗﺤﻘﻴﺮ» ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻮد ﻓﺮدی ﺑﻲدﻟﻴﻞ ﻧﺎﺗﻮان و ﺷﻜﺴﺖ
ﺧﻮرده ﺷﻮد ،ﺗﻌﻈﻴﻢ و ﻣﺪح و ﺛﻨﺎی ﺑﻲﺟﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮد ﻓﺮد دﭼﺎر ﺧﻮدﺷﻴﻔﺘﮕﻲ و
ﺧﻮدﭘﺮﺳﺘﻲ ﮔﺮدد و ﺧﻮد را ﺑﺮﺗﺮ از ان ﭼﻪ ﻫﺴﺖ بداند ،و ﺑﻪ ﺧﻮد اﺟﺎزه دﻫﺪ دﻳﮕﺮان را ﺗﺤﺖ
ﺳﻮءاﺳﺘﻔﺎدهوﺑﻬﺮهﺑﺮداریﻗﺮاردهد.
ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﺨﺼﻴﺖ دﻳﻜﺘﺎﺗﻮرﻫﺎ و ﺳﺘﻤﮕﺮان ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎری از
اﻧﺎندراﺑﺘﺪا،اﻓﺮادیﺑﺎﻫﻮش،ﻣﻮﻓﻖ،ﻛﺎراﻣﺪواﺛﺮﮔﺬارﺑﻮدهاﻧﺪﻛﻪﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪﺑﺮایﺟﺎﻣﻌﻪ،
اﻓﺮاﻃﻲاﻧﺎنﺑﺎﺗﻌﺮﻳﻒو
ﻧﻘﺶﺑﺴﻴﺎرﺳﺎزﻧﺪهایرااﻳﻔﺎﻛﻨﻨﺪاﻣﺎﺑﻪﺗﺪرﻳﺞ،ﻫﻨﮕﺎﻣﻲﻛﻪﻃﺮﻓﺪاران
ِ
ﺗﻤﺠﻴﺪ ﻣﺒﺎﻟﻐﻪ اﻣﻴﺰ ﺧﻮد ،اﻧﺎن را اﻓﺴﻮن ﻛﺮدﻧﺪ ،اﻧﺎن ﻗﺪرت واﻗﻊ ﻧﮕﺮی ﺧﻮد را از دﺳﺖ دادﻧﺪ
ودﭼﺎراﻳﻦوﻫﻢوﮔﻤﺎناﺷﺘﺒﺎهﺷﺪﻧﺪﻛﻪﻳک «اَبَراﻧﺴﺎن» ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪوﺣﻖوﺣﻘﻮﻗﻲﻓﺮاﺑﺸﺮی
ﺑﺮای ﺧﻮد ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪﻧﺪ!
ﻫﺎﻧﺲ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ اﻧﺪرﺳﻦ ﻗﺼﻪ ﮔﻮ وﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ درداﺳﺘﺎن ﺷﻴﺮﻳﻦ
«ﻟﺒﺎﺳﻲ ﺑﺮای ﭘﺎدﺷﺎه» ﻣﻮﺿﻮع ﺗﻠﻘﻴﻦ ﭘﺬﻳﺮی را ﺑﻪ زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﻴﺎن ﻛﺮده اﺳﺖ :
«دو ﻧﻔﺮ ﺷﻴﺎد ،ادﻋﺎ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ درﺻﻮرت درﻳﺎﻓﺖ دﺳﺘﻤﺰد ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻ ﺑﺮای ﭘﺎدﺷﺎه،
ﻟﺒﺎﺳﻲ اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ دوﺧﺖ ،ﻟﺒﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻓﺮاد ﺷﺮاﻓﺘﻤﻨﺪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ان را ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ!
اﻳﻦ ﺷﻴﺎدان درواﻗﻊ ﻟﺒﺎﺳﻲ نمی دوﺧﺘﻨﺪ و ﺣﺮﻛﺖ ﻫﺎیی را ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﺑﺮﻳﺪن و دوﺧﺘﻦ اﻧﺠﺎم
ﻣﻲ دادند .ﻫﺮﻛﺲ از ﻛﺎر اﻧﺎن ﺑﺎزدﻳﺪ ﻣﻲﻛﺮد و ازﺟﻤﻠﻪ ﺧﻮد ﭘﺎدﺷﺎه ،ﻟﺒﺎﺳﻲ ﻧﻤﻲدﻳﺪ وﻟﻲ از
ﺗﺮس ﻣﺘﻬﻢ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺑﻲ ﺷﺮاﻓﺘﻲ ،ﻟﺐ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ نمیﮔﺸﻮد و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻛﻪ از زﻳﺒﺎﻳﻲ ﻟﺒﺎﺳﻲ ﻛﻪ
وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ ،ﺗﻌﺮﻳﻒ و ﺗﻤﺠﻴﺪ ﻫﻢ ﻣﻲﻛﺮد .ﭘﺎدﺷﺎه ﺑﻴﭽﺎره ﭘﺲ از ﭘﻮﺷﻴﺪن ﻟﺒﺎس ﻛذاﻳﻲ،
ﻟﺨﺖوﻋﺮﻳﺎندرﺷﻬﺮﻣﻲﮔﺸﺖوﻫﻴﭻﻛﺲﺟﺮاتﻧﻤﻲﻛﺮدﺑﻪاﻳﻦﺻﺤﻨﻪیﻣﻀﺤﻚﺑﺨﻨﺪد
ﺗﺎ اﻳﻦﻛﻪ ﻛﻮدﻛﻲ ﺳﺎده دل ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﻧﮕﺮان ﻗﻀﺎوت دﻳﮕﺮان ﻧﺒﻮد ،ﻓﺮﻳﺎد زد ﭼﺮا ﭘﺎدﺷﺎه ﻟﺨﺖ
اﺳﺖ؟!»راﺳﺘﻲاندوﺷﻴﺎد،اﻛﻨﻮندرﻛﺠﺎیاﻳﻦﻋﺎﻟﻢاﻧﺪ وﺑﺮایﭼﻪﻛﺴﻲﻟﺒﺎسﻣﻲدوزند؟!
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
گیاه درمانی درطب سنتی
علیرضا نورمحمدی
دانشجوی دکتری منابع طبیعی (علوم مرتع)
دمنوش هایی برای رفع سردردهای عصبی
گیاهان دارویی دارای خواص متعددی هستند و بیش از 90درصد
گیاهان دارای طبع گرم هستند.
خواص گیاه بادرنجبویه
بادرنجبویه بهترین دارو برای کسانی است که هنگام نگرانی و اضطراب،
ناراحتی معده پیدا می کنند .دم کرده ان نیز برای تهوع ،مراحل اول
سرماخوردگی ،خستگی عصبی و افسردگی مفید است و برای رفع
سردرد با منشا عصبی و ضعف حافظه کاربرد دارد.
همچنین بادرنجبویه برای ارام کردن اعصاب ،تقویت معده و قلب بسیار
مفید است و به هضم غذا کمک زیادی می کند .بو کردن بادرنجبویه،
نشاط اور است و جویدن ان دهان را خوشبو می کند .دم کرده بادرنجبویه
را برای تقویت معده و کبد می توان استفاده کرد.
خواص گیاه ورون (به لیمو)
به لیمو ،نام یک گیاه دارویی معطر با بوی خوشایند لیمو است که
برگ های ان با طبیعت گرم ،دارای خواص بسیاری هستند .از برگ های
به لیمو در درمان سوء هاضمه ،نفخ ،سردردهای یک طرفه ،دردهای
عصبی ،سرگیجه و عالئم سرماخوردگی استفاده می شود .
خواص گیاه گل بابونه
گل بابونه از نظر مزاجی طبیعتی گرم و خشک دارد .بابونه با تقویت معده
و رفع سوءهاضمه ،موجب کاهش نفخ و اسپاسم های گوارشی می شود و
در درمان های معده و کبد نقش موثری دارد .بابونه موجب تقویت اعصاب
و حافظه شده و با خاصیت ارام بخشی و خواب اوری در درمان اضطراب و
میگرن موثر است و با رقیق کردن خون و انبساط عروقی موجب تنظیم
فشار خون می شود.
بابونه التهابات پوستی را کاهش داده و به درمان جوش و اگزما کمک
می کند .با افزایش قدرت سیستم ایمنی به عنوان ضد درد ،ضدالتهاب،
ضداسپاسم عضالت و درمان مشکالت ادراری کاربرد دارد و دم کرده ان
رفع خستگی می کند.
روش تهیه دمنوش بابونه :یک قاشق مرباخوری بابونه (حدود 5گرم)
را در یک فنجان اب جوش ،دم کرده (پس از 3دقیقه) و 2تا 3بار در روز
مصرف کنید.
خواص عرقیات گیاهی
عرق برگ چنار
چاق کننده ،تب بر ،ضداسم ،مناسب برای ضعف اعصاب ،براق کننده
پوست ،تسکین درد و ورم ناشی از گرمی مزاج
عرق برگ زیتون
کاهش قند خون و فشار خون ،مفید برای کبد ،رفع سردرد ،تقویت
حافظه ،مدر ،تسکین دهنده درد دندان
عرق برگ گردو
کاهش قند خون ،درمان نقرس ،تسکین ورم مفاصل ناشی از سردی،
درمان بیماری های سل ،تصفیه کننده خون
عرق بومادران
نیروبخش ،تقویت قلب و اعصاب ،ضدتشنج ،تصفیه کننده خون ،درمان
ورم معده و روده ،مفید جهت بواسیر ،رفع اختالالت قاعدگی
89
معجزه پیاده روی
پیاده روی بهترین و ساده ترین ورزش برای تمامی سنین است که تاثیر زیادی در بهبود روند زندگی و داشتن تناسب اندام افراد
دارد .این ورزش که به صورت تک نفره و گروهی قابل انجام است روند درمان بسیاری از بیماری ها را تسریع می بخشد.
پیاده روی و تاثیر فوق العاده ان بر سالمت افراد
پیاد ه روی ،ورزشی مناسب برای همه سنین به شمار می اید.
تنها ورزشی است که کمتر کسی می تواند از انجام دادن ان
به دالیل واهی فرار کند؛ اما اگر کسی هنوز نیاز دارد تا دالیل
محکمی برای ضرورت پیاد ه روی بداند ،توصیه می کنیم تا
انتهای مطلب با ما همراه باشد .افزایش روزافزون چاقی به عنوان
مادر بیمار ی های قبلی عروقی ،دیابت ،سرطان ،پوکی استخوان
و ...بسیاری از محققان را به چار ه جویی در این مورد واداشته
است .پررنگ کردن نقش پیاد ه روی به عنوان بخشی از زندگی
روزمره ،می تواند یک چاره رفع این مشکل باشد .پیاد ه روی سریع
به گردش بهتر خون کمک کرده و برای افزایش مصرف اکسیژن
مناسب است و بر شدت ضربان قلب می افزاید.
پیاده روی و پیشگیری از دو نوع دیابت
برنامه های پیشگیری از دیابت نشان داده اند که 1500دقیقه
پیاده روی طی هفته و کاهش فقط 7درصد از وزن بدن «حدود 5تا
7کیلوگرم» می تواند تا 58درصد خطر ابتال به دیابت را کاهش دهد.
90
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
پیاده روی قلب شما را نیرومند می سازد .مطالعه ای که در این خصوص
روی تعدادی پرستار زن انجام شد ،نشان داد افرادی که 3ساعت یا
بیشتر در طول هفته پیاده روی داشتند در مقایسه با پرستارانی که
پیاده روی نداشتند 35 ،درصد کمتر دچار مشکالت قلبی شدند.
مفید برای عملکرد مغز
مطالعه ای نشان داد زنانی که معادل یک ونیم ساعت در طول هفته
پیاده روی داشتند ،عملکرد ذهنی بهتری را در مقایسه با زنانی که کمتر
از 40دقیقه در طول هفته پیاده روی داشتند نشان دادند .پیاده روی
برای استخوان ها نیز مفید است.
کاهش عالئم افسردگی
30دقیقه پیاده روی 3 ،تا 5نوبت در هفته به مدت 12هفته ،عالئم
افسردگی را حدود 47درصد کاهش می دهد.
تعریق زیاد
یکی دیگر از فواید پیاده روی سریع ،تعریق است که از این طریق
می توان سموم بدن را دفع کرد و روند اب کردن چربی های بدن را
سرعت بخشید.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
91
از گوشه و کنار جهان
رز قرمز در محیط سیاه وسفید
به نظر می رسد این عکس با فتوشاپ ساخته شده است؛
اما کامال واقعی است .این عکسی از یک گل بامیه قرمز
است که پس از یک فوران اتشفشانی در اندونزی شکوفا
شده است .این عکس در سپتامبر 2013گرفته شده است؛
هنگامی که کوه سینابونگ سوماترا چند فوران داشت.
پس زمینه این عکس به دلیل وجود الیه ضخیم خاکستر
بر روی پوشش گیاهی کامال خاکستری است .این گل پس
از سرد شدن خاکستر شکوفا گردید .این عکس احتماال
قبل از تاریکی گرفته شده است؛ زیرا اسمان خاکستری را
توضیح می دهد .این عکس را می توان به عنوان یک تذکر
مورداستفاده قرار داد که طبیعت همیشه دارای توانایی
بازیابی پس از فجایع است و اینکه زندگی حتی در شرایط
سخت قابل تحمل است.
ذرت جواهری
این یک
شاهکار فتوشاپ یا
م
جم
وع
ه
ا
ی
از
مر
به چو
واریدهای برا
ب بالل خالی متصل
ش
ده
با
ق نیست که به دقت
شن
د.
در
است که توس
حقیقت ،این یک
ط هیبریداسیون ارق
نوع واقعی از ذرت
ام
چن
د
ذر
ت
به
د
مروارید
ست م
ی
شیشه ای نامیده م
ی
شو
د.
اید .این ذرت ،ذرت
دا
س
تا
ن
پ
ش
توجه
ت این ذرت
به تالش های یک م
رد
ک
ش
او
ویژه جذاب است و با
رز
ا
وک
ال
رسیده است؛ ذ
همایی به نام «کار
ل بارنز» به شهرت
رتی با رنگ متفاوت ن
سب
ت
به
ذر
ت
ه
ای
ی که در
جهان وجود دارند.
رودخانه صورتی
دریاچه «رتبا» واقع در سنگال ،صورتی
است .مظطرب نشوید! این صحنه از یک
فالمینگو درحال مرگ ایجاد نشده است.
علت واقعی ان غلظت باالی نمک در اب
(تا 40درصد) است که باعث ایجاد غلظت
باالی «جلبک سالینا» می شود؛ نوعی
باکتری نمک خوار که به رنگ صورتی
تغییررنگ می دهد.
این نمک برداشت می شود و به صورت
محلی به فروش می رسد .مردم به راحتی
می توانند در دریاچه رتبا به دلیل غلظت
باالی نمک ،قایق رانی کنند .اگر بخواهید
از این محل دیدنی و جذاب بازدید کنید،
شما باید بدانید که این رنگ در طول فصل
خشک ،بین ماه های نوامبر و ژوئن ،زنده تر
است .در نیمه دیگر سال ،باران این اثر را از
بین می برد و شما ممکن است از طی کردن
یک مسیر طوالنی برای دیدن این منظره
ناامید شوید.
جاده های انحنادار
92
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
شمار
ش
م
ع
ک
و
س
ب
را
ی
ا
و
سرجیو
لین پیوند سر جهان
کاناورو ،جراح ایتا
لیایی که با
اولین پی
اعالم برنامه اش برا
ی
سا
خ
وند سر انسان در سا
ت
ل
ت
ج
17
هی
20
زا
ح
ت
ال
ساب
زم
ی
و
م
شهور شده اس
حاال اعالم کرده که
ویژه خود هستند.
ت حدود هفت م
توانسته است اولی
اه
ن
د
پی
یگ
ون
ر،
د
م
او
لی
وف
ن
قی
پی
ت
را روی یک
ام
وند سر ج
یز سر مبتال به ب
میمون انجام دهد .با
یم
اع
ار
الم
ی
ن
ای
هان برای یک بیمار
خ
ن
اع
خب
ی
ر،
ان
ت
ج
صویر
میمون منت
ام م
یشود .هزی
ی از این دالر اس
شر شده که به نظر
م
ت
ی
و
ر
س
تق
د
ری
نه عمل ۱۱میلیون
با
سر
ا
۳۶
ن
است.
ساعت طول می ک
پیوند زده شده و
در این عکس بخیه
پر
ها
د
ست
ور
ار
گ
در
رد
ای
ن
ن
می
شد و ۱۵۰پزشک
عم
مو
لج
ن دیده می شود.
تیم جراحی اع
راحی شرکت می ک
الم کرده اند با وج
سر فردی که
د
ود
چ
م
نند .در این عمل،
ار
وف
قی
مر
ت
گ
م
ام
غز
یز
ب
ی
ود
جراحی ،ای
شده؛ اما بدن
ن عمل فردی دی
ن میمون 20ساعت
بع
گر
د
که
به
د
د
چ
ش سالم است با سر
الی
ار
ل
ا
ض
خ
ای
عه
الق
ن
است؛ م
ی کش
خاعی یا بیمار
ی
سئله ای که شک و
ش
ته شده عضالت
و
به
ه
اع
ها
صا
در
ب
ا
های تخریب کننده
ای
س
ن
ت،
اس
جاب هجا می شود.
رابطه را زیاد کرده
ت .انتقادها و جنجا
ل
دک
ها
تر
ی
زی
کان
اد
او
ی
رو
د
ربا
که
ره
از ی
اما گروه پزش
پیوند سر وجود
ک بیماری ژنتیک
کی این عمل جراح
دارد؛ عضالت رن
ی
ج
م
در
ی
حا
بر
نادر تخریب کنند ه
ل
د،
پی
ا
می
ش
ب
دو
رد
ار
ا
ن برنام هها
ست با این موفقی
و بدن جدید برا
تها بتواند یک
ی خود نیز پیدا کند.
ریه ای درگذشت
پیامبر نیج
ش در مرکز نیجریه
نیجریه ای ،در منزل
ر ،معروف ترین مرد
«دیلی تراست» در
محمد بلو ابوبک
مرده است .روزنامه
بیماری ناشناخته
رای ۸۶همسر بود و
به دلیل یک
که در سال ۲۰۰۸دا
باره نوشته است :او
هنگام مرگش ۱۳۰
مطلبی در این
هها قرار داشت ،به
در کانون توجه رسان
زنان باردار هستند.
به همین خاطر
رسانه برخی از این
ت .به گزارش همین
ی ابوبکر ۲۰۳فرزند
زن داشته اس
ود اورده است که اقا
چنین در گزارش خ
وقتی برای کمک به
این رسانه هم
ی از زنان او گفته اند
ذاشته است .تعداد
ده اند .به گفته این
از خود ب هجا گ
د با ابوبکر اشنا ش
شان پیش وی رفتن
امبری از جانب خدا
ی
درمان بیمار
بود .ابوبکر ادعای پی
نها را شفا داده
بود« :من به دنبال
زنان ،وی بیماری ا
دد زوج هایش گفته
ی پیش تر درباره تع
ی کنم که خدا از من
را داشت و حت
ش من امدند .فکر م
نها پی
همسرانم) نرفتم؛ ا
نها ازدواج کردم».
انان (
بدهم و من هم با ا
ت تا این کار را انجام
خواس
این یک تصویر واقعی از یک جاده
در ژاپن پس از زلزله است .ظاهرا این
خطوط در زمانی ایجاد شدند و زمین به
شیوه ای مختلف فشرده شد که شکاف
بین خطوط را ایجاد کرده است .علت
این امر ،زلزله توهوکو ،2011یکی از
خشن ترین رویدادهای لرزه ای تاریخ
معاصر ما بود .ایجاد پارگی زمین مانند
موردی که در این عکس گرفته شده
است در زلزله های قدرتمند ،امری
کامال عادی است.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
93
wvv
اشناییباگلوگیاهانسمیوکشنده!
قسمت اول
برخی از گل هایی که به خاطر زیبایی شان برای خرید ان ها هزینه کرده اید می توانند در صورت خوردن عمدی یا سهوی ،در عرض
یک دقیقه کشنده باشند .شما می توانید با این لیستی که برایتان تهیه کرده ایم ،با انواع این گیاهان و نیز عالئم مسمومیت ان ها
اشنا شوید؛ زیرا -بعد از جلوگیری -تنها راه مقابله با مرگ ،درمان سریع است.
خرزه هندی
ت و سایه ،بوته
.1
مقداری رطوب
با فراهم کردن
گ قرمز ،سفید،
ن:
یادی است ،رن
دلیل کاشت
یگذارد.
گل که مملو از شاخه های ز ط به نمایش م
این
زیبایی در محی
ی یا بنفش را به
رت
و
ص
ت واشنگتن و
نده :تمام گیاه
داند که گل ایال
ش
ک
ت
م
س
ق
ی
ت :چه کسی م
دن هر قسمتی
الئم مسمومی
ش است؟ بلعی
ع
یک قاتل خامو
بزاق به حلق،
جینیای غربی
ریدن
ویر
ب بدحالی شما می شود .پ ن از عالئم این
از این گل موج
هش فشار خو
استفراغ و کا
سخت ،ممکن
شم،
رفتن یا تشنج
اب ریزش چ و بعد از به کما
سمومیت است
م
مرگ رخ دهد.
است
.3انگشتانه
.2زنب
ق دره (موگه یا گل برف)
دلیل کا
شتن :گل های کوچک و
زنگ
ی
ش
کل
سف
ید
ان
که به
سمت پایین
خم شده اند ،زیبایی رویاگون
ه ای دارند و برخالف سایز
کوچکشان،
رایحه قوی و شیرینی دارند.
این گل یک پوشش خوب
برای زمین
در مکان های سای هدار است.
قسمت کشنده :تمام
گیاه ،به خصوص برگ هایش
عالئم مس
مومیت :حتی ابی که با این
گل برخورد کرده باشد حاوی
ذرات کش
نده ای به نام کنواالتوکسین
اس
ت
که
ان
قبا
ضا
ت
قل
ب
را
شدیدتر
می کند .مصرف ذره ای از
ان
م
وج
ب
س
رد
رد،
گر
گرفتگی،
توهم ،تحری
ک پذیری و ایجاد لکه های قر
مز در پوست سرد و مرطوب
می شود ،عم
لکرد قلب کاهش می یابد و
در نهایت کما و مرگ را به
دنبال دارد.
دلیل کاشتن:
این گیاه با داشتن گل های
زنگ
ی
ش
کل
بنف
ش،
ص
ور
تی
بلند رشد می کند و فضایی ر
و سفید به صورت یک برج
ویایی به باغچه تان می دهد.
قسم
ت کشنده :تمام گیاه ،به خ
صو
ص
بر
گ
ه
ای
سا
قه
ب
اال
یی
عالئم مسمومیت:
20دقیقه بعد از خوردن ک
می
از
ا
ین
گ
ل،
ت
هو
ع،
ا
سه
می شود .با تو
ال و استفراغ بروز داده
جه به مقدار مصرف شده ان،
م
سم
ومی
ت
بد
ون
درم
ان
من
سرعت
جر به برادیکاردی (کاهش
ضربان قلب) و مرگ می شود.
94
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
دریسی
.4ا
گ صورتی ،ابی و سفید
خوشه های گل های بزر
دلیل کاشتن:
یکنند که در
نظره زیبایی ایجاد م
بوته های سایه دوست م
این
کنند و تا پاییز ادامه دارند.
ی
لدهی م
گ
به
وع
شر
ان
ست
تاب
خصوص غنچه های گل
ت کشنده :تمام گیاه ،به
یسی مانند خوردن یک
سم
ق
میت :بلعیدن گل ادر
عالئم مسمو
یکوزید سیانوژنیک نام
ت .سم گل ادریسی ،گل
قرص سیانور اس
ش کردن و تندی نبض
نگی نفس ،سرگیجه ،غ
دارد که موجب ت
نج و مرگ را به همراه دارد.
با کاهش فشار خون ،تش
می شود و بعد
رگس شاعران
.5ن
ک گلبرگ فنجانی شکل
ن :این گل های سفید با ی
دلیل کاشت
هر گل دیگری نسبت به
گ در وسط خود ،بهتر از
کوچک زردرن
موش صحرایی مقاوم اند.
گوزن ،خرگوش و
گیاه ،مخصوصا غنچه ان
ام
تم
قسمت کشنده:
این گل در یک اتاق
میت :بوی شاخه های
عالئم مسمو
ب سردرد می شود .فقط
دری قوی است که موج
ببسته به ق
چه بر سر شما می اورد؛
در
خوردن یک غنچه کامل
تصور کنید که
ی ،فلج شدن و درنهایت
دید ،تشنج ،غش و بی حال
حالت تهوع ش
ها را بکارید ،باید مراقب
هم تمایل دارید این گل
وز
مرگ .اگر هن
س با ترشحات غنچه،
باز نداشته باشید .تما
باشید که زخم
و فلج قلب را در پی دارد.
یحسی
حواس پرتی ،ب
.6زبان درقفا
دلی
ل کاشتن :قس
م
ت
فن
ج
ان
ی
ش
که مع
کل این گل
موال سفید تا بنف
و رنگ های متن
ش-ابی هستند ،تاثیر بسزایی در وع برگ های ان
خواهد داشت.
زیبای
ی
م
حی
ط
ب
اغ
چ
ه
قسم
ت کشنده :تما
م
گ
یا
ه،
ه
ر
چن
د
برگ ها
بیشترین غل
ی جوان و دانه ها
ظت الکالوئیدها
ی
س
م
ی
ه
ی بالغ ان دارای
س
تن
د.
عالئم مس
مومیت :این گ
ل
ها
ی
اب
ی
ف
ری
بن
نه خورد
کاه ن .بالفاصله بعد از هضم ،حال ده فقط برای نگاه
ک
ر
د
ن
ه
س
تن
د،
ت تهو
ش ضربان
ع ،سوختگی د
قلب اتفاق می ا
فت
د
و
ب
ه
هان ،استفراغ و
س
رع
ت
فقط 6ساعت
باید به دنبال
زمان می برد که
ای
ن
گ
ل،
ک
درمان بود؛ زیرا
شن
ده شود.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
95
ا
ز
ک
ا
ش
ت
تا
برداشت
گ
ل
ا
ف
ت
ا
ب
گ
ر
دان
توجه کنید.از تخمه های بوداده گل افتابگردان برای کاشت گیاه
نمی توانید استفاده کنید .باید از تخمه های خام این گل که پوست
روی ان کامال سالم است به منظور پرورش گیاه کامل استفاده
کنید.
.3پیچیدن دانه ها در دستمال حوله ای
یک دستمال حوله ای را کمی مرطوب کنید (نه اینکه بخیسانید)
و دانه ها را الی دستمال مرطوب بپیچید .اگر از تعداد زیادی دانه
محمدحسین کشاورز
استفاده می کنید و عدم رشد برخی از ان ها برایتان مسئله ای
گل افتابگردان ازجمله گیاهان یک ساله ای است که در تابستان
ندارد ،می توانید این مرحله را انجام ندهید و ان ها را مستقیما
گل های زرد کوچک یا بزرگی تولید می کند و به خاطر زیبایی و
در خاک بکارید .معموال 11روز طول می کشد تا دانه هایی که
راحتی در رشد ،شهرت زیادی دارد.
مستقیما در خاک کاشته شدند جوانه بزنند و ظاهر شوند.
•تکثیر دانه (تخمه) افتابگردان
.4قرار دادن دستمال حوله ای در پالستیک
.1دمای محیط
دستمال حوله ای حاوی دانه ها را در یک کیسه پالستیک
هم
خانه
داخلی
محیط
در
توان
ی
م
را
افتابگردان
هرچند گل
قرار دهید و به مدت 1تا 2هفته ان ها را چک کنید تا دانه ها
کاشت؛ اما با کاشته شدن در زمین محیط بیرون رشد بهتری دارد.
جوانه بزنند .معموال بعد از 48ساعت دانه ها شروع به جوانه زدن
این گل ،ریشه حساسی دارد و جابه جایی ان می تواند موجب مرگ
می کنند؛ سپس می توانید دانه ها را در خاک بکارید .برای نتیجه
گیاه شود .این گل در دمایی بین 18تا 33درجه سانتیگراد رشد
بهتر ،دستمال را در دمای باالی 10درجه سانتیگراد قرار دهید.
خوبی دارد؛ ولی می توانید زمانی که اخرین یخبندان تمام شد هم
.5بریدن لبه پوسته دانه (در صورت لزوم)
ان را در دماهای پایین تر هم بکارید .بسته به گونه کاشته شده،
اگر بعد از 3-2روز دانه شروع به جوانه زدن نکرد ،با استفاده از یک
معموال بین 80تا 120روز طول می کشد تا گل افتابگردان بالغ
ناخن گیر لبه پوسته دانه را شکاف دهید .مراقب باشید که به دانه
شود و دانه های جدیدی تولید کند.
داخل پوسته اسیبی نرسد و اگر دستمال درحال خشک شدن
.2انتخاب گونه مناسب
است چند قطره دیگر اب به ان اضافه کنید.
تنوع گونه های گل افتابگردان زیاد است .هنگام خرید دانه
• کاشت دانه افتابگردان
افتابگردان به ماکزیمم اندازه رشد طولی ان دقت کنید .گونه های
.1انتخاب مکان افتابی
پاکوتاه رشدی به طول 30سانتیمتر و گونه های بلند ان رشدی
گل افتابگردان باید 8-6ساعت در معرض نور خورشید قرار بگیرد
به اندازه 4.6متر یا بیشتر از این را دارند .همچنین به تک شاخه
تا رشد خوبی داشته باشد .مکانی را برای کشت انتخاب کنید که
بودن گیاه با یک گل یا چندشاخه بودن ان با چندین گل نیز باید
در بیشتر ساعات روز نور خورشید را دریافت می کند .اگر باغتان در
96
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
معرضبادشدیداست،گل هایافتابگردانراازدرختانبلند،دیوارهاویاهرچیزدیگریکه
مانعازرسیدننوربهان هامی شوددورنگهدارید.
.2کیفیت خاک و ابیاری گل ها
گل افتابگردان ریشه های عمودی بلندی تولید می کند که اگر خاک ان زیاد خیسانده
شود ریشه ان می پوسد .حفره ای به عمق 0.6متر در خاک ایجاد کنید تا سختی و
فشردگی خاک را چک کنید .اگر سختی یا فشردگی در خاک وجود داشت ان را با
مقداری کمپوست مخلوط کنید تا ابیاری ان بهبود یابد.
PHخاک باید بین 6تا 7.2باشد و باید دانه ها را در عمق 2.5سانتیمتری خاک و با
فاصله 15سانتیمتری از هم بکارید.
• مراقبت از دانه کاشته شده
.1مرطوب نگه داشتن خاک
خاک اطراف گیاه جوان را مرطوب نگه دارید (طوری که غرق در اب نشود) .از
انجایی که جوانه گیاه ،کوچک و شکننده است ،با فاصله 7.5تا 10سانتیمتری به ان
اب بدهید تا ریشه بدون اسیب دیدن دانه رشد کند.
.2محافظت در برابر افات
پرندگان ،سنجاب ها و حلزون ها عاشق گل افتابگردان هستند و ممکن است حتی
دانه ان را قبل از جوانه زدن سوراخ کنند .برای جلوگیری از اسیب این افات ،روی
زمین را با توری بپوشانید تا دانه ها محفوظ بمانند.
.3ابیاری گیاه رسیده
زمانی که سیستم ریشه ای گیاه کامل شد و ساقه گیاه شکل گرفت ،میزان ابیاری را
به یکبار در هفته کاهش دهید و با سخاوت به گیاه اب بدهید .در اب وهوای خشک
میزان ابدهی را افزایش دهید .گل افتابگردان بیشتر از سایر گل های یک ساله ،به
اب نیازمند است .زمان قبل و بعد از گلدهی ان ،زمان بحرانی است و عدم ابدهی
کافی ،موجب اسیب به گیاه می شود؛ پس ابدهی را تا زمان گلدهی گیاه به مدت
یکبار در هفته ادامه دهید.
.4باریک کردن گیاه (اختیاری)
وقتی گل های افتابگردان به طول 7.5سانتیمتر رسیدند ،گل های کوچک تر و
ضعیف ترراجداکنیدتاجاییکهگل هایباقیماندهحداقل30سانتیمترباهمفاصله
داشتهباشند.اینکارکمکمی کندکهگل هایبزرگ تروسالم ترفضایکافیبرای
رشد و تغذیه داشته باشند و درنتیجه ساقه های بلندتر و گل های بزرگ تری تولید
کنند.
.5کوددهی کم یا عدم کوددهی
اگر برای لذت و سرگرمی خودتان این گل را کاشته اید نیازی به کوددهی ندارید؛
زیرا این گل همین طوری خوب رشد می کند و چه بسا تغذیه بیش ازاندازه
موجب صدمه دیدن گیاه می شود .اگر می خواهید گل های فوق العاده بزرگ
با محصوالت زیاد داشته باشید ،کود را در اب رقیق کنید و بعد در حفره های
موجود در خاک در اطراف پایه گیاه بریزید .کود متعادل کننده یا کود غنی از
نیتروژن ،بهترین گزینه به شمار می ایند.
.6به چوب بستن گیاه (در صورت لزوم)
گاهی ممکن است گیاهان بلندتر از 0.9متر برای صاف ایستادن نیاز به یک
تکیه گاه داشته باشند .برای این کار یک چوب را به ارامی در کنار ساقه گیاه
قرار داده و ان ها را با یک پارچه یا هر چیز نرم دیگری به هم ببندید.
• برداشت محصول
قسمت گل گیاه افتابگردان به مدت 45-30روز باقی می ماند .بعد از
این مدت ،بخش سبز پشتی سر گل به رنگ قهوه ای تغییر می کند .اگر
می خواهید تخمه های ان را برای بو دادن و یا برای کاشت مجدد در سال
بعد جمع کنید ،برای محافظت از ان ها در برابر پرندگان ،گل ها را با یک
پوشش کاغذی بپوشانید و زمانی که گل ها کامال خشک شدند ان ها را از
شاخه جدا کنید.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
97
کاشتگیاهانو سبزیجات
درمردادماه
محمدحسین کشاورز
مردادماه برای بسیاری از ما بهترین
ماه برای باغچه سبزیجاتمان است.
دانه های تابستانی که ماه پیش کاشته
بودیم زیبا شده اند و ما را با محصوالتشان
احاطه کرده اند؛ اما این ماه فقط ماه برداشت
محصوالت زراعی نیست ،هنوز هم می توانید
گیاهان و سبزیجات موردعالقه خود را در این
ماه بکارید و محصوالتشان را در فصل پاییز
برداشت کنید.
این ماه همچنین زمان خوبی جهت کاشتن
گیاهان برای فصل زمستان است .البته اگر
مایل باشید که با احداث ردیف های تونلی یا با
استفاده از گلخانه ،گیاهان موردنظر را برای
زمستان تولید و ذخیره کنید.
اگر تمام باغ یا باغچه شما پر از گیاهان از قبل
کاشته شده است ،اکنون زمان ان رسیده
که ان را مرتب کنید و برخی از گیاهان یا
محصوالت زراعی فصل های قبلی را
از باغچه بردارید تا فضای کافی برای
کاشت گیاهان موردنظر را در مردادماه
98
98
مـــاهنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
اجتـماعی
هنری،شماره 31
فرهنگی،1396،
ماهــــنامهمردادماه
دوره جدید،
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
داشته باشید .بر این اساس شما باید با توجه
به نیازهای تغذیه ای خود ،گیاه یا سبزیجات
موردعالقه تان را بکارید و در صورت نیاز،
اصالحات خاکی را نیز انجام دهید .ممکن است
برخی از محصوالت زراعی که قبال کاشته شده
بودند ،تمام مواد مغذی خاک را گرفته باشند و
برای کاشت مجدد سبزیجات دیگر باید خاک را
عوض کرد.
همچنین شما می توانید گرمای مردادماه را به مبارزه
بطلبید و یک بستر جدید برای کاشت گیاهان جدید
در باغتان ایجاد کنید .گلدان ها مزایایی زیادی برای این
موضوع دارند که می توان به راحتی ان ها را به مکان های
افتاب رو انتقال داد؛ زیرا با نزدیک شدن به فصل پاییز مسیر
تابش نور خورشید تغییر می کند.
لیستی از گیاهان و سبزیجاتی که می توانید ان ها را در
مردادماه به صورت بذر ،مستقیما در خاک بکارید در زیر امده
است:
ریحان ،چغندر ،گشنیز ،شوید ،کاهو ،برگ خردل ،اسفناج ،لوبیا،
هویج ،کلم کوالرد سبز ،خیارسبز ،سیب زمینی ،کدو تابستانی،
شلغم.
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31
99
100
ماهــــنامه فرهنگی ،هنری ،اجتـماعی
دوره جدید ،مردادماه ،1396شماره 31