ماهنامه راز شقایق شماره 52

صفحه 1 ‫ماهنامه فرهنگی و هنری‬ ‫(خبری‪ ،‬تحلیلی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬اموزشی)‬ ‫سال پنجم‪ ،‬شماره ‪ ،52‬تیر ماه ‪1399‬‬ ‫شماره مجوز ‪75583:‬‬ ‫مدیر روابط عمومی‬ ‫علی اسدابادی (کرمانشاهی)‬ ‫دبیر سرویس فرهنگی‬ ‫پروانه فیروزی‬ ‫سرویس عکس‬ ‫دبیر سرویس هنری‬ ‫میالد محمدهاشم‬ ‫فوادمحمدهاشم‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‬ ‫دکتر علیرضا مفتخری مظاهری‬ ‫سردبیر‬ ‫فاطمه عبدالمحمدی‬ ‫مدیر اجرایی‬ ‫ستاره کوشا‬ ‫طراح و گرافیست‬ ‫حسین شیردل‬ ‫همکاران این شماره‪:‬‬ ‫ســمیه عبدالمحمــدی‪ -‬کبری تبریزیــان‪ -‬کریـــم فیروزی‪ -‬شــایلین مظاهری‪ -‬جعفرمحمدهاشم‪-‬سحر پورحســینی‪ -‬ابـــولفضل فیاض مرند ‪ -‬سمیه قاســمعلی‪ -‬امیــد عزیــزی ‪ -‬محمدرضارســتگار‪ -‬حســین قاســمی‪ -‬ســید امیــر رســتگار‪-‬‬ ‫خلیل مــدادی‪ -‬افشــین اســدزاده‪ -‬زهــرا کالتــه عربــی‪ -‬تحریریــه پایــگاه خبــری شــاینا‪ -‬تحریریــه هفتــه نامــه نســل انقــاب‪ -‬تحریریــه اخبــار اصنــاف‪ -‬هفتــه نامــه مدرن‪-‬دنیــای بچــه هــا‬ ‫سخن مدیرمسئول‬ ‫در ایــن شــماره از نشــریه رازشــقایق به کشــور بلغارســتان‬ ‫خواهیــم پرداخــت‪ ،‬کشــوری در شــرق اروپــا و یکــی از‬ ‫کشــورهای حــوزه بالــکان کــه بــا یونــان‪ ،‬رومانــی‪ ،‬ترکیــه‪،‬‬ ‫صربســتان و مقدونیــه هــم مــرز اســت‪.‬‬ ‫بلغارهــا دارای باســابقه ترین حکومت هــای مســتقل در‬ ‫اروپــا هســتند‪ .‬پادشــاهی بلغارســتان قبــل از اســتیالی‬ ‫حکومــت عثمانــی بــر ایــن کشــور جــزو قدیمی تریــن‬ ‫حکومت هــای اروپــا بــوده اســت‪.‬‬ ‫نکتــه جالــب در مــورد تاریــخ ایــن کشــور مقاومــت مــردم‬ ‫بلغارســتان بــرای حفــظ فرهنــگ زبــان و اداب رســوم‬ ‫خــود در مقابــل حکومــت عثمانــی بــود؛ طــوری کــه بعــد‬ ‫از اســتقالل دوبــاره بلغارســتان از تــرکان عثمانــی بــه‬ ‫ســرعت و بــا اشــتیاق بــه ترمیــم و ترویــج فرهنــگ خــود‬ ‫پرداختنــد‪ .‬هرچنــد سیاســت های دولــت در ایــن بــاره‬ ‫منجــر بــه فشــار و تبعیــض بــرای تــرکان ســاکن ایــن‬ ‫ســرزمین شــد کــه از ســالهای پیــش در ایــن کشــور‬ ‫ســاکن بودنــد‪.‬‬ ‫ایــن کشــور همچنیــن یکــی از کشــورهای شــرق اروپــا‬ ‫بــود کــه ســالها تحــت حکومــت کمونیســتی قــرار داشــت‬ ‫و بــه ماننــد دیگــر کشــورهای اروپــای شــرقی در دهــه‪90‬‬ ‫میــادی از یــد کمونیســت ها رهــا شــد؛ امــا همچنــان‬ ‫اســیب های ان دوران بویــژه بــه لحــاظ اقتصــادی در‬ ‫بلغارســتان همچنــان باقــی مانــده طوریکــه ایــن کشــور از‬ ‫نظــر رونــق اقتصــادی جــز کشــورهای رتبــه هــای پاییــن‬ ‫اروپــا اســت‪.‬‬ ‫بــه لحــاظ گردشــگری بــا توجــه بــه تاریــخ غنــی و پرفراز‬ ‫و نشــیب ایــن کشــور‪ ،‬بلغارســتان مقصــد مناســبی بــرای‬ ‫گردشــگران از سراســر دنیاســت بویــژه اینکــه کشــور‬ ‫نســبتا ارزانــی بــرای ســفر نســبت بــه برخــی دیگــر‬ ‫کشــورهای اروپــا بــه شــمار مـی رود‪.‬‬ ‫در ایــن شــماره ضمــن معرفــی تاریــخ ایــن کشــور‪،‬‬ ‫ســاختار سیاســی و اقتصــادی‪ ،‬ســینما‪ ،‬ورزش و‪ ...‬بــه‬ ‫معرفــی مکان هــای و شــهرهای دیدنــی ان نیــز خواهیــم‬ ‫پرداخــت‪.‬‬ ‫راز شقایق را در هرجای دنیا بخوانید‬ ‫شــما می توانیــد فایــل ‪ P.D.F‬ماهنامــه راز شــقایق را کــه دارای‬ ‫اطالعــات جامع تــری دربــاره موضــوع هــر شــماره (ســفرنامه‬ ‫کشــورهای دنیــا) اســت و شــامل مباحثــی ماننــد اشــنایی بــا ســاختار‬ ‫سیاســی‪ ،‬اقتصــادی‪ ،‬فرهنگــی‪ ،‬اجتماعــی و جاذبه هــای گردشــگری‬ ‫هــر کشــور می باشــد را بــا مراجعــه بــه ســایت جــار و نصــب‬ ‫اپلیکیشــن مربوطــه‪ ،‬بــا پرداخــت مبلــغ نیــم بهــا دریافــت کنیــد‪.‬‬ ‫در ضمــن شــماره های قبلــی نشــریه نیــز از همیــن طریــق قابــل‬ ‫دریافــت می باشــد‪.‬‬ ‫‪www.jaaar.com‬‬ ‫رمزینه لینک ارشیو‬ ‫رازشقایق در سایت جار‬ ‫فهرست مطالب‬ ‫روابط ایران و بلغارستان‬ ‫‪3‬‬ ‫نگاهی به کشور بلغارستان‬ ‫‪4‬‬ ‫فرهنگ مردم‬ ‫‪9‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪10‬‬ ‫ساختار سیاسی‬ ‫‪14‬‬ ‫شخصیتهای تاریخ سیاسی بلغارستان‬ ‫‪16‬‬ ‫نظام اموزشی‬ ‫‪18‬‬ ‫نظام حقوقی‬ ‫‪22‬‬ ‫صوفیه‪ ،‬پایتخت‬ ‫‪24‬‬ ‫پلوودیو‪ ،‬دومین شهر مهم بلغارستان‬ ‫‪32‬‬ ‫شهرهای مهم بلغارستان‬ ‫‪37‬‬ ‫سایر مناطق دیدنی‬ ‫‪42‬‬ ‫تاریخ موسیقی‬ ‫‪44‬‬ ‫ادبیات بلغارستان‬ ‫‪46‬‬ ‫حیات وحش‬ ‫‪48‬‬ ‫معماری‬ ‫‪50‬‬ ‫لباس های سنتی‬ ‫‪54‬‬ ‫ورزش بلغارستان‬ ‫‪56‬‬ ‫غذاهای محبوب‬ ‫‪58‬‬ ‫سینمای بلغارستان‬ ‫‪60‬‬ ‫رویدادهای فرهنگی‬ ‫‪62‬‬ ‫نشانی دفتر مرکزی‪:‬‬ ‫تهران‪ -‬خیابان شریعتی‪ -‬خیابان خواجه نصیر‪ -‬خیابان مقدم‪-‬‬ ‫کوچه کهندانی‪ -‬بن بست اول‪ -‬پالک ‪5‬‬ ‫تلفکس‪77573576 :‬‬ ‫استفاده از مطالب این نشریه با ذکر منبع بالمانع است‪.‬‬ ‫لیتوگرافی و چاپ‪ :‬گنجینه مینیاتور‬ ‫شبکه توزیع فروش‪ :‬شرکت نشرگستر امروز ‪54081 000‬‬ صفحه 2 ‫روابط ایران و بلغارستان‬ ‫ایــران و بلغارســتان درســال ‪ ۱۸۹۷‬میــادی اقــدام بــه برقــراری روابــط رســمی‬ ‫میــان خویــش کردند‪.‬ایــران نخســتین کشــور اســیایی بــود کــه اســتقالل‬ ‫بلغارســتان را بــه رســمیت شــناخت‪ .‬بــه دنبــال پیــروزی انقــاب اســامی در ایــران‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۷۹‬میــادی‪ ۱۳۵۷ /‬شمســی‪ ،‬بلغارســتان چهارمیــن کشــوری بــود‬ ‫کــه پیــروزی انقــاب اســامی را در ایــران بــه رســمیت شــناخت‪ .‬در ســال هــای‬ ‫پــس از انقــاب و همچنیــن در دوره جنــگ تحمیلــی هشــت ســاله عــراق علیــه‬ ‫کشــورمان(‪ ،)۱۹۸۰-۱۹۸۸‬مناســبات فیمابیــن ایــران و بلغارســتان بــا وجــود وضــع‬ ‫تحریــم هــای اقتصــادی‪ ،‬تجــاری و صنعتــی غــرب علیــه کشــورمان از رونــد رو بــه‬ ‫رشــد نســبی برخــوردار بــوده اســت‪.‬‬ ‫روابــط فرهنگــی دو کشــور نیــز از قدمتــی ‪ ۱۱۳‬ســاله برخــوردار اســت‪ .‬ایــران و‬ ‫بلغارســتان مشــترکات تاریخــی و فرهنگــی زیــادی دارنــد‪ .‬بلغارســتان از نظــر تعــداد‬ ‫مســلمانان نســبت بــه کل جمعیــت خــود مقــام اول را در اتحادیــه اروپــا بــه خــود‬ ‫اختصــاص داده اســت‪ .‬از جمعیــت ‪ ۷/۵‬میلیونــی بلغارســتان ‪ ۱/۳‬میلیــون نفــر ان‬ ‫مســلمان مــی باشــند کــه حــدود ‪ ۲۰۰‬هــزار نفــر ان شــیعه هســتند‪ .‬بلغارســتان‬ ‫در منطقــه ای واقــع شــده کــه از ان تحــت عنــوان دروازه ورود اســام بــه اروپــا‬ ‫نــام بــرده اند‪.‬ایــن کشــورتا بــه حــال نقــش مهمــی در ارتبــاط و تالقــی مذاهــب‬ ‫اســام و مســیحیت ایفــا کــرده و حضــور چشــمگیر اقلیــت ‪ ۲۰‬درصــدی مســلمانان‬ ‫در بلغارســتان بیانگــر ایــن واقعیــت تاریخــی مــی باشــد‪ .‬وجــود رشــته هــای شــرق‬ ‫شناســی و ایــران شناســی در دانشــگاه هــای بلغارســتان و عالقــه منــدی بلغــار هــا‬ ‫بــه یادگیــری زبــان و ادبیــات فارســی از جملــه عللــی هســتند کــه موجــب شــده تــا‬ ‫ایرانیــان نیــز درصــدد شــناخت بیشــتر فرهنــگ و جامعــه بلغــار براینــد‪.‬‬ ‫روابــط و همــکاری هــای فرهنگــی رســمی بــه ســال ‪ ۱۳۳۴‬شمســی یعنــی زمــان‬ ‫تاســیس کرســی زبــان فارســی در دانشــگاه دولتــی صوفیــه برمــی گــردد‪.‬‬ ‫وجــود بیــش از ‪ ۵۰۰‬لغــت مشــترک بلغــاری و فارســی و وجــود رشــته هــای ایــران‬ ‫شناســی و کرســی زبــان فارســی در دانشــگاه هــای بلغارســتان و ترجمــه بســیاری‬ ‫از اثــار نویســندگان و شــعرای ایرانــی و بلغــاری از دیگــر نشــانه هــای پیونــد عمیــق‬ ‫زبــان و ادبیــات دو کشــور اســت‪.‬درمجموع بــه جــرات مــی تــوان گفــت کــه در‬ ‫طــول ‪ ۱۲۰‬ســال گذشــته هیــچ گاه تنــش خاصــی میــان ایــران و بلغارســتان وجــود‬ ‫نداشــته و مناســبات دو کشــور همــواره مســالمت امیــز و دوســتانه و براســاس‬ ‫احتــرام متقابــل بــوده اســت‪.‬‬ ‫امــا بعــد از فرهنــگ انچــه کــه اهمیــت دارد و شــاید هــدف اصلــی ارتباطــات‬ ‫امروزیــن اســت در زمینــه اقتصــادی اســت ‪ ،‬شــاید هیچــگاه نتــوان بــه مشــترکات‬ ‫فرهنگــی انــدک میــان دو ملــت بســیار تاکیــد کــرد و ان را مــاک روابــط قــرار‬ ‫داد امــا عــاوه بــر ایجــاد برخــی زمینــه هــا از طریــق همیــن اشــتراکات انــدک‬ ‫بایــد بــه ابعــاد اقتصــادی توجــه بیشــتری شــود‪ .‬از نظــر اقتصــادی نیــز بیــش از‬ ‫‪ 70‬درصــد اقتصــاد ایــن کشــور متکــی بــه بخــش خصوصــی اســت و در میــان‬ ‫اتحادیــه اروپــا کمتریــن نــرخ مالیــات را دارد‪ .‬بلغارســتان هماننــد کشــورهای دیگــر‬ ‫دارای مــواد خــام مــی باشــد و معــادن اهــن‪ ،‬مــس ‪ ،‬طــا و زغــال ســنگ از عمــده‬ ‫تریــن مــواد خــام انهــا اســت‪.‬‬ ‫ایــن کشــور تمایــل زیــادی بــه جــذب ســرمایه گــذار و همچنیــن ســرمایه گــذاری‬ ‫بــا برخــی کشــورهای دیگــر در جهــت صــادرات و واردات دارد‪.‬‬ ‫اطالعات سفارت اسلواکی در تهران‬ ‫ادرس سفارت بلغارستان در تهران‬ ‫خیابــان ولیعصر‪-‬خیابــان‏توانیر‪-‬خیابــان نظامــی‏گنجوی‪-‬جنــب شــهرداری‬ ‫‏منطقــه ‪-۶‬پ‏‏‪۴۰‬‏ ‪ -‬شــماره تمــاس‪2188775037 :‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪3‬‬ ‫ابوالفضل فیاض مرند‬ ‫کارشناس سیاسی‬ ‫طبــق گفتــه مقامــات انهــا بلغارســتان بــه عنــوان قطــب جــذاب ســرمایه گذاری‬ ‫شــناخته می شــود و ایــن ویژگــی بــه دلیــل برقــراری ثبــات سیاســی و اقتصــادی‬ ‫حاصــل شــده و تولیــد نیــز بــا رعایــت اخریــن اســتانداردها صــورت می گیــرد‪.‬‬ ‫اکثــر کاالهایــی کــه در المــان تولیــد می شــود‪ ،‬در همــان ســطح کیفــی در‬ ‫بلغارســتان نیــز بــه تولیــد مــی رســد و بلغارســتان بــه رشــد اقتصــادی خوبــی‬ ‫دســت یافتــه اســت‪ ،‬در عیــن حــال نــرخ رشــد در یکــی یــا دو ســال گذشــته‬ ‫افــت کــرده اســت‪ .‬برخــی مقامــات ایــن کشــور‪ ،‬کشــور خــود را کریــدور ورود‬ ‫بــه منطقــه شــینگن و اتحادیــه اروپــا بــر مــی شــمارند و بــه دلیــل اعمــال‬ ‫سیاس ـت های پایــدار‪ ،‬بلغارســتان موفــق شــده اســت کــه بــه یکــی از کشــور ها‬ ‫از منظــر مالیــات شــرکتی و مالیــات درامــد شــخصی بــا نــرخ ‪ 10‬درصــد تبدیــل‬ ‫شــود و همچنیــن کســب و کارهــا از معافیــت دو ســاله در پرداخــت مالیــات بــر‬ ‫ارزش افــزوده برخوردارنــد بــر همیــن اســاس شــرایط مناســبی را بــرای برخــی‬ ‫ســرمایه گــذاران و تاجــران دارد کــه نیازمنــد بررســی دقیــق و موشــکافانه در‬ ‫جهــت تشــخیص فرصــت هــا و ظرفیــت هــای روابــط متقابــل اقتصــادی اســت‪.‬‬ ‫در خصــوص برخــی تمایــات ایرانیــان و متقابــا بلغــاری هــا بــه ایجــاد روابــط‬ ‫تجــاری و اقتصــادی و فرهنگــی بایــد گفتــه شــود کــه بــا عطــف بــه عــدم وجــود‬ ‫اختالفــات عمــده و جنــگ و درگیــری در میــان دو کشــور در طــول تاریــخ ‪ ،‬بــه نظــر‬ ‫مــی رســد بــا ســنجش برخــی توانایــی هــا و ظرفیــت هــای طرفیــن بتــوان بــه‬ ‫یــک رابطــه عــاری از تنــش و درگیــری دســت یافــت و روابــط موجــود را بیــش‬ ‫از گذشــته تقویــت کــرد‪ .‬بــر همیــن اســاس نشســت هــای تخصصــی مشــترکی‬ ‫مابیــن دو کشــور مقامــات برگــزار شــده کــه بــه بررســی ایــن موضــوع پرداختــه‬ ‫شــود‪ .‬در نشســتی کــه در اتــاق بازرگانــی تهــران برگــزار شــد‪ ،‬دبیــرکل اتــاق‬ ‫تهــران بیــان کــرده اســت کــه تجــارت خارجــی بلغارســتان نشــان مــی دهــد کــه‬ ‫ایــن کشــور از مجمــوع ‪ 26‬ردیــف کاالیــی در جهــان‪ ،‬معــادل ‪ 12.5‬میلیــارد دالر‬ ‫کاال وارد می کنــد در حالــی کــه ایــران از ایــن تعــداد ردیــف کاالیــی‪ ،‬ســالیانه ‪52‬‬ ‫میلیــارد دالر صــادرات انجــام مــی دهــد‪ ،‬امــا ارزش واردات بلغارســتان از ایــران در‬ ‫مجمــوع ایــن ‪ 26‬ردیــف کاالیــی فقــط ‪ 106‬هــزار دالر اســت‪.‬‬ ‫الزم اســت نقص هــا و کاســتی هایی کــه منجــر بــه کم کاری هــا در تجــارت‬ ‫بیــن دو کشــور شــده مــورد بررســی قــرار گرفتــه و موانــع برداشــته شــود‪ .‬یکــی‬ ‫دیگــر از ایــن مقامــات در همایــش مربوطــه گفتــه اســت بخــش خصوصــی بایــد‬ ‫بــه صــورت مطالبه گرانــه از وزارت امــور خارجــه کشــور بخواهــد تــا فضــای‬ ‫تجــارت خارجــی بــا ســایر کشــورها بــرای فعــاالن اقتصــادی ایــران بازتــر شــود‬ ‫و بخــش خصوصــی نیــز خواســته هــای خــود را دقیــق و شــفاف بیــان کنــد‪ .‬مقــام‬ ‫دیگــری در ایــن همایــش گفتــه اســت کــه در دهــه هشــتاد بلغار هــا تامین کننــده‬ ‫کاالهــای اساســی در ایــران بودنــد و ایــن ظرفیــت را دارنــد کــه بتواننــد مجــدد‬ ‫بــه ایــران همــکاری الزم را داشــته باشــند‪ .‬رئیــس اداره اول شــرق اروپــا در‬ ‫وزارت امــور خارجــه بــا اشــاره بــه حضــور وزیــر اقتصــاد بلغارســتان در ایــران‬ ‫بعــد از برجــام اظهــار داشــت‪ :‬ایــن مســاله نشــان دهنده تمایــل بلغارســتان بــه‬ ‫همــکاری اقتصــادی بــا ایــران اســت و همچنیــن ســفیر ایــن کشــور نقــش مهمــی‬ ‫در برقــراری روابــط ایــران و اتحادیــه اروپــا ایفــا کــرده و بیانیــه صوفیــه نیــز یــک‬ ‫اقــدام مهــم و اساســی بــود‪ .‬وی اضافــه کــرد‪ :‬ایــران بــا بلغارســتان مشــکالت‬ ‫سیاســی و فرهنگــی نــدارد‪ .‬عــاوه بــر ایــن بــا عطــف بــه بهبــود بیشــتر برخــی‬ ‫روابــط اکنــون دو کشــور تمایــل بــه ایجــاد ارتباطــات خردتــر نظیــر ارتباطــات‬ ‫اســتانی دارد‪ .‬بــرای مثــال در ســفر هیاتــی از اتاقــی بازرگانــی اســتان اســترازاگورا‬ ‫بلغارســتان بــه لرســتان و برگــزاری همایــش روابــط و همــکاری دو کشــور مقامــات‬ ‫ان کشــور بــا اســتاندار لرســتان دیدارهایــی داشــته انــد (نشســت تجــاری ایــران‬ ‫و بلغارســتان در لرســتان ‪.)1397‬‬ ‫در ایــن نشســت طرفیــن تمایــات خــود را بــه برقــراری روابــط بیشــتر ابــراز‬ ‫کــرده انــد کــه ایــن عامــل مــی توانــد گامــی مثبــت در جهــت افزایــش ارتباطــات‬ ‫اســتانی و حتــی پارادیپلماتیکــی میــان دو کشــور بخصــوص دو اســتان مــورد نظــر‬ ‫مقامــات یعنــی لرســتان و اســترازاگورا در بلغارســتان گــردد‪.‬‬ ‫چــرا کــه ایــن اســتان و بــه طــور کلــی ایــران مــی توانــد بســیاری از محصــوالت‬ ‫اقتصــادی و مــورد نیــاز کشــور بلغارســتان را تامیــن نمایــد و همچنیــن منجــر بــه‬ ‫ورود کاالهــای ایــران بــه برخــی کشــورهای دیگــر اروپایــی گــردد کــه ایــن امــر‬ ‫نیازمنــد بررســی تخصصــی تــر طرفیــن مــی باشــد‪.‬‬ صفحه 3 ‫نگاهی به کشور‬ ‫علیرضا مفتخری مظاهری‬ ‫حقوقدان و مدرس دانشگاه‬ ‫بلغارستان‬ ‫‪Bulgaria‬‬ ‫جمهــوری بلغارســتان یکــی از کشــورهای تاریخــی و کهــن بالــکان اســت و در‬ ‫گذشــته بخشــی از امپراتــوری عثمانــی محســوب می شــد‪.‬‬ ‫بــه همیــن دلیــل فرهنــگ ان ترکیبــی از فرهنــگ ترکــی و اروپایــی اســت‪.‬‬ ‫بلغارســتان بــا کشــورهای یونــان‪ ،‬ترکیــه‪ ،‬رومانــی‪ ،‬صربســتان و جمهــوری‬ ‫مقدونیــه همســایه اســت‪.‬‬ ‫پــس از جنــگ جهانــی دوم‪ ،‬نظــام کمونیســتی بــر ایــن کشــور حاکــم شــد‬ ‫و بلغارســتان یکــی از کشــورهای بلــوک شــرق شــد‪ .‬بعــد از فروپاشــی نظــام‬ ‫کمونیســتی در ایــن کشــور تالش هایــی بــرای رســیدن بــه دموکراســی و‬ ‫دس ـت یابی بــه بــازار ازاد اغــاز شــد امــا ایــن تالش هــا هنــوز نتیجــه چندانــی‬ ‫در بــر نداشــته اســت و مــردم بلغارســتان در میــان کشــورهای اروپایــی از‬ ‫کیفیــت زندگــی پایین تــری برخوردارنــد‪.‬‬ ‫زبــان رســمی ایــن کشــور بلغــاری و واحــد پــول ان ل ِــف بــا واحــد جــزء‬ ‫اســتونیکی اســت‪ .‬حــدود ‪ ۸۵‬درصــد از مــردم ان بلغاری تبــار و بقیــه بیشــتر‬ ‫تــرک و کولــی هســتند‪ .‬بلغارســتان ‪ ۱۱۰.۹۹۴‬کیلومتــر مربــع مســاحت دارد و‬ ‫چهاردهمیــن کشــور بــزرگ در اروپــا اســت‪.‬‬ ‫تاریخچه‬ ‫شروع مهاجرت و تاریخ باستان‬ ‫تاریــخ تمــدن در بلغارســتان کنونــی بــه ‪ ۳۵۰۰‬ســال پیــش از میــاد مســیح‬ ‫بازمی گــردد‪ ،‬ســاکنان اولیــه ایــن منطقــه اقــوام تراکیه ای هــا بودنــد‪ .‬نــام‬ ‫بلغارســتان برگرفتــه از بلغارهــا اســت کــه از اســتپ های شــمال دریــای ســیاه‬ ‫بــه انجــا مهاجــرت کردنــد و بــر قبایــل اســاو غلبــه نمودنــد و در ســال ‪۶۸۱‬‬ ‫میــادی اولیــن پادشــاهی بلغــاری را بنــا نهادنــد‪ .‬بلغارهــا قومــی امیختــه از‬ ‫مردمــان ترک تبــار و ایرانی تبــار (سکایی‪-‬ســرمتی) بودنــد‪.‬‬ ‫کــه در مســیر مهاجــرت‪ ،‬اقــوام دیگــری را نیــز در خــود حــل کــرده بودنــد‪.‬و‬ ‫زبــان ان قــوم نیــز زبــان بلغــار نــام داشــت کــه از شــاخه زبان هــای‬ ‫ترکی تبــار بــود و امــروزه منقــرض شده اســت‪ .‬بلغارهــا در جمعیــت اســاوها‬ ‫کــه افزون تــر بودنــد حــل شــدند کــه ایــن فراینــد بــا پذیــرش مســیحیت‬ ‫ارتدکــس از ســوی پادشــاه بوریــس یکــم در ســده نهــم شــتاب گرفــت‪.‬‬ ‫پیدایــش خــط ســیریلیک در ســال ‪ ۸۵۵‬میــادی و اســتقرار مســیحیت بــه‬ ‫عنــوان مذهــب رســمی در ‪ ۸۶۴‬میــادی محرک هایــی نیرومنــد در تحــول‬ ‫فرهنگــی کشــور بودنــد‪ .‬تحــت حاکمیــت شــاه ســیمئون یکــم بلغارســتان بــه‬ ‫اوج قــدرت خــود رســید و گفتــه می شــد کــه پایتخــت ان‪ ،‬پرســاو‪ ،‬از لحــاظ‬ ‫قــدرت بازرگانــی و حیــات فکــری بــا قســطنطنیه رقابــت می کنــد‪.‬‬ ‫نخســتین پادشــاهی بلغــار در ‪ ۱۰۱۸‬مغلــوب حکومــت بیزانس شــد‪ .‬پادشــاهی‬ ‫دوم بلغــاری کــه در ســال ‪ ۱۱۸۶‬در ولیکــو تارنــووو تاســیس شــد‪ ،‬دوبــاره‬ ‫مرزهــای پیشــین را برقــرار ســاخت و عصــر طالیــی نوینــی اغــاز شــد کــه‬ ‫در طــی ان قلمــرو بلغــار بــا ســه دریــا هم مــرز بــود‪ :‬دریــای ســیاه‪ ،‬دریــای‬ ‫ادریاتیــک و دریــای اژه‪ .‬در ‪ ۱۳۹۶‬پــس از یــک جنــگ طوالنــی و مقاومتــی‬ ‫ســخت‪ ،‬کشــور بــه ســلطه عثمانی هــا درامــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪4‬‬ ‫اغــاز ســده هجدهــم ســراغازی بــر دوره احیــای بلغارســتان بــود کــه بــا شــکوفایی‬ ‫کلیســا‪ ،‬ادبیــات و فرهنــگ بلغــاری مشــخص می گــردد‪ .‬پــس از یــک انقــاب‬ ‫ناموفــق در ‪ ،۱۸۷۶‬بلغارســتان در پــی جنــگ ازادی بخــش اردو‪ -‬ترکــی در ‪ ۳‬مــارس‬ ‫‪ ۱۸۷۸‬بــه اســتقالل دســت یافــت‪.‬‬ ‫در پــی کنگــره برلیــن در ‪ ،۱۸۷۸‬کشــور بــه ســه بخــش یعنــی بلغارســتان شــمالی‪،‬‬ ‫روملیــای شــرقی و مقدونیــه تقســیم شــد‪ .‬کلیــه ایــن مناطــق بــه نحــوی تحــت‬ ‫نفــوذ عثمانــی بودنــد امــا نخســتین پادشــاه بلغارســتان شــمالی بنــام الکســاندر‬ ‫باتنبــرگ‪ ،‬روملیــای شــرقی را تصــرف کــرده و بــه خــاک خــود ملحــق کــرد‪ .‬جانشــین‬ ‫وی شــاهزاده فردینانــد ســاکس کوبــورگ گوتــا در ‪ ۲۲‬ســپتامبر ‪ ۱۹۰۸‬میــادی‬ ‫بلغارســتان را کامـ ً‬ ‫ا مســتقل از حکومــت عثمانــی اعــام کــرد و بــه خــود لقــب تــزار‬ ‫داد‪ .‬ادعــای صربســتان بــر ناحیــه مقدونیــه منجــر بــه جنگ هــای دوم بالــکان (در‬ ‫ســال ‪ )۱۹۱۳‬شــد کــه در طــی ان بلغارســتان ســرزمین های وســیعی را کــه در‬ ‫جنــگ اول بالــکان تصــرف کــرده بــود از دســت داد‪.‬‬ صفحه 4 ‫پــس از جنــگ دوم بالــکان پیمــان اشــتی بخارســت در ‪ ۱۰‬اوت ‪۱۹۱۳‬‬ ‫بــه امضــاء طرفیــن جنــگ رســید‪ .‬بنــا بــه ایــن معاهــده بلغارســتان از‬ ‫تمــام فتوحــات خــود (از ســال ‪ ۱۹۱۲‬تــا ایــن زمــان) تنهــا بــه ترانــس‬ ‫و دره استرومیتســا اکتفــا نمــود‪ ،‬ولــی صربســتان‪ ،‬مونیســتار و دره واردار و‬ ‫قســمتی از ســن ژاک و نــوی بــازار (نوی بــازار را بیــن خــود و مونته نگــرو‬ ‫تقســیم کــرد) را بــه دســت اورد‪.‬‬ ‫دو جنگ جهانی‬ ‫میــان ســال های ‪ ۱۹۱۲‬تــا ‪ ۱۹۱۸‬بلغارســتان درگیــر ســه جنــگ شــد‪،‬‬ ‫دو جنــگ در بالــکان و دیگــری‪ ،‬جنــگ جهانــی اول‪ .‬پــس از یــک شکســت‬ ‫فاجعــه بــار در جنــگ دوم بالــکان‪ ،‬بلغاری هــا دوبــاره درگیــر نبــردی‬ ‫بودنــد کــه ان هــا در ســمت بازنــده اش قــرار داشــتند چــون ان هــا متحــد‬ ‫قدرت هــای مرکــز در جنــگ جهانــی اول بودنــد‪ .‬بــا وجــود انکــه بیــش از‬ ‫یــک چهــارم جمعیــت بلغارســتان‪ ،‬یعنــی ‪ ۱.۲۰۰.۰۰۰‬تــن عضــو ارتــش‬ ‫شــدند و پیروزی هــای چشــمگیری در مناطقــی ماننــد دوبریــچ بدســت‬ ‫امــد‪ ،‬بــا ایــن حــال ایــن کشــور در ‪ ۱۹۱۸‬شکســت را پذیرفــت‪ .‬جنگ هــا‬ ‫باعــث شــد ‪ ۸۷.۵۰۰‬ســرباز کشــته شــوند و زمین هــای بســیاری از دســت‬ ‫بــرود‪.‬‬ ‫از ســال ‪ ۱۹۱۲‬تــا ‪ ۱۹۲۹‬بــه دلیــل جنگ هــا بیــش از ‪ ۲۵۳‬هــزار فــراری‬ ‫بــه بلغارســتان مهاجــرت کردنــد و بــار اضافــه بــر دوش اقتصــاد از پیــش‬ ‫اســیب دیــده بلغارســتان گذاشــتند‪.‬‬ ‫سیاســت ها و خســارت های وارده باعــث شــد تــا از ســال ‪ ۱۹۱۸‬تــا‬ ‫‪ ۱۹۴۳‬یــک حکومــت دیکتاتــوری توســط بوریــس ســوم برپــا شــود‪ .‬در‬ ‫‪ ۱۹۴۱‬بلغارهــا بــه عنــوان عضــوی از نیروهــای محــور‪ ،‬وارد جنــگ جهانــی‬ ‫دوم شــدند امــا نپذیرفتنــد تــا در عملیــات بارباروســا شــرکت کننــد و مانــع‬ ‫از فرســتاده شــدن جمعیــت یهــودی شــان بــه اردوگاه هــای کار اجبــاری‬ ‫المــان نــازی شــدند‪.‬‬ ‫مــرگ ناگهانــی بوریــس ســوم در تابســتان ‪ ۱۹۴۳‬کشــور را دچــار‬ ‫اشــفتگی سیاســی کــرد چــرا کــه جریــان اقلیــت کمونیســت حرکت هایــی‬ ‫از خــود نشــان دادنــد‪ .‬بوگــدان فیلــوف نتوانســت بــا متفقیــن بــه صلــح‬ ‫برســد‪ .‬بلغارســتان درخواســت شــوروی در بیــرون رانــدن نیروهــای المــان‬ ‫را اجــرا نکــرد در نتیجــه شــوروی در ســپتامبر ‪ ۱۹۴۴‬وارد خــاک بلغارســتان‬ ‫شــد‪ .‬پــس از ان گــروه مقاومــت کمونیســت قــدرت را بدســت گرفــت‪ ،‬از‬ ‫نیروهــای محــور خــارج شــد و بــه نیروهــای متفقیــن پیوســت و تــا پایــان‬ ‫جنــگ در ایــن ســو مانــد‪.‬‬ ‫بــه شــکل خالصــه تــر می تــوان گفــت؛ بــا اغــاز جنــگ جهانــی اول‪ ،‬بلغارســتان بــه امیــد بازپس گیــری‬ ‫دوبــاره مقدونیــه بــه المــان پیوســت‪ .‬پــس از دومیــن شکســت‪ ،‬فردینانــد ســاکس کوبــورگ در ســال ‪۱۹۱۸‬‬ ‫از حکومــت کناره گیــری نمــوده و قــدرت را بــه پســرش بوریــس ســوم واگــذار کــرد‪ .‬بوریــس ســوم ضمــن‬ ‫ایجــاد حکومتــی اســتبدادی منابــع طبیعــی کشــور را نیــز بــر بــاد داد‪ .‬بلغارســتان بــا اغــاز جنــگ جهانــی دوم‬ ‫متحــد المــان نــازی و در جبهــه نازی هــا علیــه متفقیــن می جنگیــد ولــی روســیه در ‪ ۵‬ســپتامبر ‪ ۱۹۴۴‬بــه ایــن‬ ‫کشــور اعــان جنــگ داد و ایــن کشــور جهــت خــود را بــه زیــان نازی هــا تغییــر داد و بــه متفقیــن پیوســت و‬ ‫چهــار روز بعــد در ‪ ۹‬ســپتامبر ‪ ۱۹۴۴‬حکومتــی کمونیســتی در کشــور ایجــاد شــد و کیمــون گئورگیــف دبیــرکل‬ ‫حــزب کمونیســت بلغارســتان شــد‪.‬‬ ‫دوره کمونیسم‬ ‫از ســال ‪ ۱۹۴۷‬حکومتــی در بلغارســتان بــه ســبک حکومــت شــوروی سوسیالیســت برقــرار شــد‪ .‬بــه زودی‬ ‫بلغارســتان بــه ســبب سرســپردگی و وابســتگی کامــل بــه شــوروی بــه مطیع تریــن منطقــه تحــت ســیطره‬ ‫کمونیســم در اروپــای شــرقی بــدل شــد‪ ،‬بدیــن دلیــل نیــز بــود کــه فعالیــت ضــد کمونیســتی چشــمگیری در‬ ‫دوره نفــوذ شــوروی بــر بلغارســتان بــه وقــوع نپیوســت‪ .‬تــودور ژیوکــوف‪ ،‬دبیرکل حــزب کمونیســت بلغارســتان‪،‬‬ ‫پــس از ‪ ۳۵‬ســال در ســال ‪ ۱۹۸۹‬از قــدرت کنــاره گرفــت‪ ،‬بالفاصلــه پتــار مالدنــوف جانشــین او شــد‪ ،‬مالدنــوف‪،‬‬ ‫پولیــت بــورو (دفتــر سیاســی حــزب کمونیســت) بلغارســتان را پاکســازی کــرد و بــه بیــش از چهــار دهــه‬ ‫انحصــار قــدرت در دســت حــزب کمونیســت پایــان بخشــید‪.‬‬ ‫تالش برای دموکراسی‬ ‫انتخابــات ازاد در مــاه مــه ‪ ۱۹۹۰‬در بلغارســتان برگــزار شــد و حــزب کمونیســت بلغارســتان کــه بــه حــزب‬ ‫سوسیالیســت بلغارســتان (‪ )BSP‬تغییــر نــام داده بــود پیــروز انتخابــات شــد‪ .‬مالدنــوف در ژوئیــه ‪۱۹۹۰‬‬ ‫مجبــور بــه اســتعفا شــد‪ .‬در اکتبــر ‪ ۱۹۹۱‬یــک ائتــاف از یــک جریــان غربگــرا موســوم بــه اتحــاد نیروهــای‬ ‫دموکراتیــک (‪ )UDF‬و یــک حــزب نماینــده اقلیــت ترک هــای کشــور جــای سوسیالیســت ها را گرفتنــد‪ .‬در‬ ‫ژانویــه ‪ ۱۹۹۲‬ژلیــو ژلــف‪ ،‬روشــنفکری از ســنخ واســاو هــاول در چکســلواکی بــا شــعار «دموکراســی یــا‬ ‫کمونیســم» دســت بــه مبــارزه زد و رئیس جمهــور بلغارســتان شــد‪ .‬بلغارســتان بــا مشــکالت همیشــگی رو بــه‬ ‫رو بــود‪ :‬تــورم‪ ،‬نــرخ بیــکاری هجــده درصــدی در اوایــل ‪ ۱۹۹۴‬و بدهــی خارجــی یــازده میلیــارد دالری کــه بــا‬ ‫دســتمزد دو ســال تمــام بلغارهــا برابــری می کــرد‪ .‬امــا بلغارســتان پــس از کمونیســم وجــوه مثبتــی نیــز داشــت‪،‬‬ ‫خصوصی ســازی مــزارع و کســب و کار بــا موفقیــت انجــام شــد و بازارهــای کشــور از فراوانــی مــواد غذایــی‬ ‫جلــوه تــازه ای یافــت‪ .‬حکومــت پیشــین کمونیســت‪ ،‬اقلیــت تــرک کشــور را کــه حــدود ‪ ۹‬درصــد از جمعیــت‬ ‫بلغارســتان را تشــکیل می دادنــد مــورد اذیــت و ازار قــرار م ـی داد‪ ،‬امــا ان هــا اینــک زندگــی بهتــری داشــتند‪،‬‬ ‫طــی یــک نظرســنجی کــه در ســال ‪ ۱۹۹۲‬انجــام شــد‪ ،‬نــود درصــد ترک هــای بلغارســتان از مناســبات قومــی‬ ‫در ایــن کشــور اظهــار رضایــت کردنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪5‬‬ صفحه 5 ‫نژاد و مذهب‬ ‫‪ 83/9‬درصــد جمعیــت بلغارســتان را بلغارهــا و ‪۱۰‬درصــد را ترک هــا و کولی هــا‬ ‫تشــکیل می دهنــد‪ .‬بســیاری از دانشــمندان ریشــه بلغارهــا را از قبایــل ترک زبــان‬ ‫اســیای میانــه (احتمــاال بــه همــراه رگــه هــای ایرانــی) می داننــد‪ .‬همچنیــن‬ ‫گروه هایــی از روس هــا‪ ،‬رومانی هــا‪ ،‬ارمنی هــا‪ ،‬یونانی هــا و ســایر اقلیت هــای‬ ‫کوچــک نیــز در ایــن کشــور بــه ســر می برنــد‪.‬‬ ‫زبــان رســمی کشــور‪ ،‬بلغــاری اســت کــه مــردم بلغارســتان بــه ایــن زبــان تکلــم‬ ‫می کننــد‪.‬‬ ‫‪۷۶‬درصــد جمعیــت پیــرو اییــن مســیحیت نــوع ارتدوکــس هســتند و ‪۱۰‬درصــد‬ ‫جمعیــت را مســلمانان تشــکیل می دهنــد و ‪ 11/8‬درصــد بی دیــن هســتند‪.‬‬ ‫گســترش اســام در بلغارســتان را می تــوان در تصــرف ایــن کشــور توســط‬ ‫امپراتــوری عثمانــی ریشــه یابی کــرد‪.‬‬ ‫زبــان بلغــاری زبانــی هندواروپایــی و از شــاخه اســاوی جنوبــی اســت کــه‬ ‫نزدیک تریــن بــه ان زبــان مقدونــی اســت و گویشــوران ان بــا گویشــوران زبــان‬ ‫مقدونــی درک مطلــب می کننــد‪ .‬در زبــان بلغــاری کهــن و معاصــر صدهــا واژه‬ ‫فارســی وجــود دارد کــه در مکالمــات روزمــره بـه کار مـی رود‪ .‬تعــداد ایــن واژه هــا‬ ‫حــدود ‪ 500‬عــدد اســت کــه بیشــتر از طریــق زبــان ترکــی و در دوره تســلط ‪۵۰۰‬‬ ‫ســاله عثمانــی بــر ایــن کشــور‪ ،‬وارد ایــن زبــان شده اســت‪.‬‬ ‫ترک های بلغارستان‬ ‫ترک هــا یکــی از اقلیت هــای قومــی بلغارســتان هســتند کــه در تخمینــی‬ ‫در ســال ‪ ۲۰۱۱‬جمعیــت انــان در ایــن کشــور بالــغ بــر ‪ ۵۸۸.۳۱۸‬نفــر‬ ‫بوده اســت‪ .‬جمعیــت ترک هــای کشــور بلغارســتان پیــش از شــکل‬ ‫گرفتنــش در ســال ‪ ۱۸۷۸‬میــادی تقریبــاً یــک ســوم از کل جمعیــت ان‬ ‫بــود‪ .‬بــا ایــن وجــود برخــی پژوهش گــران (عمدت ـاً تــرک) بــر ایــن بــاور‬ ‫هســتند کــه ترک هــا در اکثریــت بودنــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۸۷۶‬تقریبــاً ‪۷۰‬درصــد از زمین هــای کشــاورزی بــه ترک هــا‬ ‫تعلــق داشــت‪ .‬یــک تاریخ نــگار تــرک بــه نــام تورهــان چتیــن بــر ایــن‬ ‫بــاور بــود کــه جنگ هــای روســیه و ترکیــه (‪ )۱۸۷۸-۱۸۷۷‬بــه معنــای‬ ‫پاکســازی ترک هــا از بالــکان بــود‪.‬‬ ‫ادعــا شده اســت در میــان ســال های ‪ ۱۹۲۳‬تــا ‪ ۱۹۴۹‬بالــغ بــر ‪۲۲۰.۰۰۰‬‬ ‫نفــر از ترک هــا بــه ترکیــه مهاجــرت کردنــد‪ .‬هرچنــد کــه دولــت ترکیــه‬ ‫تشــویق بــه مهاجــرت می کــرد‪ .‬ســپس مــوج دیگــری از ترک هــا‬ ‫بلغارســتان را تــرک کردنــد‪ .‬در میــان ســال های ‪ ۱۹۴۱‬تــا ‪ ۱۹۵۱‬بالــغ‬ ‫بــر ‪ ۱۵۵.۰۰۰‬نفــر از بلغارســتان بــه صــورت اختیــاری یــا اجبــاری خــارج‬ ‫شــدند‪ .‬اگرچــه مهاجرت هــای انجــام شــده طبــق توافــق بــا دولــت ترکیــه‬ ‫انجــام شــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۸۴‬دولــت بلغارســتان سیاســت بلغــاری کــردن را اغــاز کــرد‬ ‫کــه طــی ان ویژگی هــای فرهنگــی و قومــی ترک هــای بلغارســتان محــدود‬ ‫می شــد‪ .‬تقریبــاً ‪ ۸۰۰.۰۰۰‬تــرک مجبــور بــه تغییــر نــام خــود بــه یــک‬ ‫نــام بلغــاری شــدند‪ .‬همچنیــن ترک هــا دیگــر حــق شــرکت در مراســم‬ ‫مذهبــی اســامی را نداشــتند‪ .‬همین طــور نمی توانســتند در مکان هــای‬ ‫عمومــی ترکــی صحبــت کننــد یــا پوشــاک ســنتی ترکــی بــر تــن کننــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪6‬‬ ‫از ســال ‪ ۱۹۸۶‬ترک ســتیزی در بلغارســتان بــار دیگــر شــدت گرفــت‪.‬‬ ‫ایــن اقدامــات در نهایــت منجــر بــه بزرگتریــن مهاجــرت دســت جمعــی‬ ‫در اروپــا پــس از پایــان جنــگ جهانــی دوم شــد و در میــان ان ‪۳۵۰.۰۰۰‬‬ ‫تــرک بــه کشــور ترکیــه وارد شــدند‪ .‬ایــن اتفــاق میــان ژوئــن تــا اوت‬ ‫‪ ۱۹۸۹‬افتاده اســت و از ان بــه عنــوان ســیر بــزرگ یــاد می شــود‪ .‬پــس‬ ‫از برکنــاری تئــودور زیوکــوف بیــش از ‪ ۱۵۰۰۰۰‬نفــر از ترک هــا بــه‬ ‫بلغارســتان برگشــتند‪ .‬امــا بیــش از ‪ ۲۰۰‬هــزار نفــر به طــور دائــم در‬ ‫ترکیــه باقــی ماندنــد‪.‬‬ ‫بوکــو بوریســو کــه متهــم بــه داشــتن تمایــات ترک ســتیزانه شــده‬ ‫بــود‪ .‬در انتخابــات ژوئیــه ‪ ۲۰۰۹‬بــه قــدرت رســید‪ .‬در دســامبر ‪۲۰۰۹‬‬ ‫وی پشــتیبانی خــود را از حرکتــی کــه حــزب ‪ ATAKA‬و رهبــرش در مــورد‬ ‫پخــش اخبــار روزانــه بــه زبــان ترکــی از تلویزیــون ملــی بلغارســتان‬ ‫مطــرح شــده بــود اعــام کــرد‪ .‬امــا پــس از ان وی ایــن پشــتیبانیش را‬ ‫پــس گرفــت‪.‬‬ ‫نخســت وزیر ترکیــه نگرانــی خــود را از افزایــش احســاس های‬ ‫ترک ســتیزانه در بلغارســتان بــه نخســت وزیر بلغارســتان ابــراز کــرد‪.‬‬ ‫وزیــر امــور خارجــه ترکیــه هــم نگرانیــش در مــورد داغ شــدن بحث هــا‬ ‫در مــورد اخبــار بــه زبــان ترکــی در بلغارســتان را بیــان کــرد‪ .‬ایــوان‬ ‫دیکــوف اعــام کــرد نــه همــه حــزب ‪ ATAKA‬ولــی بســیاری از مــردم‬ ‫بلغارســتان از طــرح اخبــار بــه زبــان ترکــی خشــمگین شــدند‪.‬‬ صفحه 6 ‫جغرافیای بلغارستان‬ ‫در شــمال ایــن کشــور جمهــوری رومانــی بــا ‪ ۶۰۸‬کیلومتــر مــرز مشــترک قــرار دارد‪.‬‬ ‫در غــرب بــا جمهــوری پیشــین یوگســاوی (صربســتان بــا طــول مــرز ‪ ۳۱۸‬کیلومتــر‬ ‫و مقدونیــه بــا مــرز مشــترک ‪ ۱۴۸‬کیلومتــری) همجــوار می باشــد‪ .‬در جنــوب بــا‬ ‫کشــور یونــان (‪ ۴۹۸‬کیلومتــر) و ترکیــه (‪ ۲۴۰‬کیلومتــر) هم مــرز اســت‪ .‬در خــاور ایــن‬ ‫جمهــوری دریــای ســیاه قــرار دارد‪.‬‬ ‫دو رشــته کــوه مهــم بلغارســتان را فــرا گرفته اســت‪ ،‬یکــی رشــته کوه هــای بالــکان‬ ‫کــه شــمال و مرکــز ایــن کشــور را دربــر گرفتــه و دیگــری رشــته کوه های ردوپــه‬ ‫کــه باختــر و جنــوب کشــور را شــامل می شــود‪ ،‬از دیگــر رشــته کوه های بلغارســتان‬ ‫می تــوان بــه ریــا و پیریــن اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫کوه هــای بالــکان از شــرق تــا غــرب و مرکــز بلغارســتان می گــذرد‪ .‬در شــمال‪ ،‬تپه هــای‬ ‫کم ارتفــاع بــه رود دانــوب متمایــل اســت‪ .‬در جنــوب‪ ،‬منطقــه ای از زمین هــای پســت‬ ‫کوه هــای بالــکان را از گرانکوهــی بلنــد و چیـن دار کــه بلندتریــن قلــه بلغارســتان در ان‬ ‫صلّــی بــا ‪ ۲۹۲۵‬متــر ارتفــاع‬ ‫اســت جــدا می کنــد‪ .‬بلندتریــن نقطــه ایــن کشــور قلــه ُم َ‬ ‫اســت کــه در ارتفاعــات ریــا در غــرب بلغارســتان واقــع شده اســت‪.‬‬ ‫شــمال کشــور تابســتان های گــرم و زمســتان های ســرد دارد‪ ،‬در حالــی کــه جنــوب‬ ‫شــرق از اب و هــوای مدیترانـه ای برخــوردار اســت‪ .‬بیشــتر اقلیــم بلغارســتان دارای اب‬ ‫و هــوای ســرد و کوهســتانی اســت و نواحــی ســاحلی دریــای ســیاه نیــز اب و هوایــی‬ ‫معتــدل و مرطــوب دارد‪ .‬مهم تریــن رود ماریتســا نــام دارد کــه از رشــته کوه های‬ ‫ردوپــه در باختــر بلغارســتان سرچشــمه گرفتــه و بــا گــذر از مناطــق مرکــزی کشــور راه‬ ‫جنــوب را در پیــش گرفتــه و وارد ترکیــه می شــود و ســپس بــه دریــای اژه می ریــزد‪.‬‬ ‫رود دیگــر دانــوب نــام دارد کــه در شــمال بلغارســتان جریــان دارد‪.‬‬ ‫پایتخــت بلغارســتان‪ ،‬شــهر صوفیــه جمعیتــی حــدود ‪ ۱.۳۳۰.۰۰۰‬نفــر دارد و از‬ ‫مهم تریــن شــهرهای بلغارســتان می تــوان بــه پلوودیــف ‪ ۳۴۵‬هــزار نفــر‪ ،‬وارنــا ‪۳۴۴‬‬ ‫هــزار نفــر‪ ،‬بــورگاس ‪ ۲۰۹‬هــزار نفــر و روســه ‪ ۱۶۰‬هــزار نفــر اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫ایرانیان بلغارستان‬ ‫بیشــتر شــرکت هــای ایرانــی در کشــور بلغارســتان در زمینــه محصوالت‬ ‫کشــاورزی و بهداشــتی فعالیــت مــی کننــد بــه طوریکــه امــار در ایــن‬ ‫دو بخــش بیــش از ‪ 89‬درصــد اعــام شــده اســت و تنهــا یــک درصــد‬ ‫از افــرادی کــه بــه ســراغ ثبــت شــرکت در کشــور بلغارســتان رفتــه‬ ‫انــد ســعی کردنــد بــه ســراغ صنعــت برونــد‪ .‬کشــور بلغارســتان دارای‬ ‫تکنولــوژی هــای صنعتــی مدرنــی اســت در ایــن کشــور اســتانداردهای‬ ‫باالیــی در زمینــه کســب و کار دیــده می شــود‪ .‬ســطح امکانــات در‬ ‫کشــور بلغارســتان بــه طــور کلــی پیشــرفته اســت و مشــخص اســت‬ ‫کــه ثبــت شــرکت در ایــن کشــور بــا حمایــت دولــت همــراه اســت‪.‬‬ ‫ایرانیانــی کــه در کشــور بلغارســتان زندگــی مــی کننــد اغلــب‬ ‫فعالیت هــای سیســتمی در زمینــه کشــاورزی دارنــد اینطــور کــه شــواهد‬ ‫نشــان مــی دهــد در ایــن کشــور کشــاورزی و ارزش هــای مــادی در‬ ‫ایــن زمینــه رشــد ‪ 78‬درصــدی داشــته اســت امــار ایرانیانــی کــه بــه‬ ‫کشــور بلغارســتان ســفر کــرده انــد رشــد ‪ 11‬درصــدی در ســال@های‬ ‫اخیــر داشــته اســت‪.‬‬ ‫ایــن کشــور توانســته فضــای تکنولــوژی و همینطــور استانداردســازی‬ ‫را افزایــش دهــد بــه ایــن ترتیــب ثبــت شــرکت در کشــور بلغارســتان‬ ‫توانســته بــه شــکل دقیــق دنبــال شــود و دولــت کشــور بلغارســتان‬ ‫بســیار عالقــه بــه ســرمایه گذارانــی دارد کــه قصــد رشــد ایــن کشــور‬ ‫را دارنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪7‬‬ صفحه 7 ‫اسالم در بلغارستان‬ ‫اســام در قــرن ‪ ۱۴‬میــادی و همزمــان بــا فتوحــات عثمانی هــا در شــرق‬ ‫اروپــا بــه بلغارســتان راه یافــت‪ .‬انقــاب فرانســه محــرک جنبش هــای‬ ‫پــان اسالویســم در بلغارســتان علیــه عثمانی هــا شــد و پــس از ‪ ۵‬قــرن‬ ‫بــا خــروج عثمانی هــا از‪ ،‬ایــن کشــور بــه اســتقالل رســید‪ .‬پــس از‬ ‫اســتقالل‪ ،‬شــماری از مســلمانان بــه دلیــل فشــارهای مســیحیان از ایــن‬ ‫کشــور مهاجــرت کردنــد‪ .‬در پایــان جنــگ جهانــی دوم‪ ،‬بــا حاکمیــت‬ ‫حــزب کمونیســت‪ ،‬سیاس ـت های دیــن ســتیزی شــدت بیشــتری گرفــت‬ ‫و مهاجــرت مســلمانان بــه ترکیــه و ســایر کشــورها افزایــش یافــت‪ .‬در‬ ‫پــی ســقوط شــوروی در ‪ ۱۹۸۹‬حــزب کمونیســتی بلغارســتان از قــدرت‬ ‫ســاقط شــد‪ .‬در دوره جدیــد‪ ،‬پــس از فروپاشــی کمونیســم براســاس‬ ‫قوانیــن مصــوب در ‪ ،۱۹۹۱‬بســیاری از حقــوق بنیادیــن بــرای اقلیــت تــرک‬ ‫و مســلمان بــه رســمیت شــناخته شــد‪.‬‬ ‫مســلمانان بلغارســتان شــامل ترک نــژاد‪ ،‬بلغاری االصــل‪ ،‬روماهــا‬ ‫(کولی هــا)‪ ،‬علویــان و قزلباش هــا هســتند‪ .‬ترک هــا‪ ،‬بیشــترین جمعیــت‬ ‫مســلمانان بلغــاری بــه شــمار می رونــد‪ .‬ترک هــای بلغــاری بــه ســبب‬ ‫پیونــدی کــه بــا ترکیــه دارنــد‪ ،‬بیشــتر از مدرنیتــه و سکوالریســم اثــر‬ ‫گرفته انــد‪.‬‬ ‫مساجد‬ ‫مســجد بنیــا باشــی؛ متعلــق بــه ترک هــای بلغارســتان در صوفیــه پایتخــت‬ ‫بلغارســتان کــه بــا شــیوه معمــاری عثمانــی بنــا شده اســت‪.‬‬ ‫مســجد ابراهیــم پاشــا؛ در شــهر رازگــراد‪ ،‬متعلــق بــه ترک هــای‬ ‫بلغارســتان و ســایر مســلمانان بالــکان اســت کــه بــا شــیوه معمــاری‬ ‫کالســیک ترکــی بنــا شده اســت‪.‬‬ ‫مســجد تومبــول؛ ایــن مســجد بــا نــام شــریف خلیــل پاشــا نیــز شــناخته‬ ‫می شــود‪ ،‬بزرگتریــن مســجد بلغارســتان در شــومن متعلــق بــه ترک هــای‬ ‫بلغارســتان اســت‪ .‬مســجد تومبــول بــه ســبک معمــاری عثمانــی بــه‬ ‫صــورت تــک منــاره ای ســاخته شده اســت‪.‬‬ ‫اقوام‬ ‫مســلمانان بلغارســتان را ترک هــا‪ ،‬پوماک هــا‪ ،‬تاتارهــا‪ ،‬کولی هــا‪ ،‬و قزلباش هــا‬ ‫تشــکیل می دهنــد‪ .‬امــار دقیقــی از تعــداد هریــک از انهــا وجــود نــدارد‪ ،‬امــا‬ ‫مجموعــاً حــدود ‪۱۳‬درصــد جمعیــت بلغارســتان را تشــکیل می دهنــد و عمدتــاً‬ ‫ی دارنــد‪.‬‬ ‫مذهــب حنف ـ ‬ ‫ترک هــا بزرگتریــن گــروه مســلمان بلغارســتان اند‪ .‬انهــا از زمــان حکمرانــی‬ ‫عثمانیــان در بلغارســتان ســکنی گزیده انــد‪ .‬پوماک هــا‪ ،‬در منطقــه کوهســتانی‬ ‫رودپــه‪ ،‬در جنــوب غربــی کشــور‪ ،‬زندگــی می کننــد‪ ،‬و جمعیــت انهــا حــدود ‪،۰۰۰‬‬ ‫‪ ۱۵۰‬تــن اســت‪.‬تاتارها بــه تدریــج میــان مســلمانان تــرک مســتحیل شــده اند‪.‬‬ ‫کولی هــا (رومنی هــا) نیــز بخشــی از مســلمانان بلغارســتان اند کــه دیــن در‬ ‫زندگــی انهــا نقــش مهمــی نــدارد اقلیــت علــوی در گویــش محلــی بــه علیجانــی‬ ‫یــا قزلبــاش معروفنــد و عمدتــا در منطقــه دلــی اورمــان و دوبریجــه زندگــی‬ ‫می کننــد‪.‬‬ ‫تشیع‬ ‫همانطــور کــه ذکــر شــد بیــش از‪ 13‬درصــد از جمعیــت هشــت میلیــون نفــری‬ ‫بلغارســتان را مســلمانان تشــکیل می دهنــد‪ ،‬ایــن درصــد نســبت بــه ســایر‬ ‫کشــورهای اروپــای شــرقی و غربــی‪ ،‬باالتریــن درصــد اقلیــت مســلمان اســت‪.‬‬ ‫‪ ۲۴‬نماینــده از ‪ ۲۵۰‬نماینــده مجلــس ایــن کشــور را مســلمانان تشــکیل‬ ‫می دادنــد‪ ،‬بیشــتر مســلمانان بلغارســتان ســنی حنفــی هســتند‪ ،‬در کنــار انهــا‬ ‫شــیعیان‪ ،‬علویــان و بکتاشــیان نیــز زندگــی می کننــد‪ ،‬جمعیــت شــیعیان‪،‬‬ ‫علویــان و بکتاشــیان بیــن ‪ ۹۰‬تــا ‪ ۱۰۰‬هــزار تــن اســت و در شــهرهای رازگــرد‪،‬‬ ‫توتــارکان و ســیلون زندگــی می کننــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪8‬‬ صفحه 8 ‫فرهنگ مردم بلغارستان‬ ‫کبری تبریزیان‬ ‫جمعیــت بلغارســتان شــامل چندیــن گــروه مختلــف اســت کــه مــی توانــد بــر اســاس معیــار‬ ‫قومــی تعییــن شــود کــه مهمتریــن انهــا ترکهــا بلغــاری‪ ،‬کولــی بلغــاری هســتند‪ ،‬از لحــاظ قومــی‪،‬‬ ‫جمعیــت نســبتا ماننــد هــم بــوده و بیــش از چهــار پنجــم کل را نســل بلغــاری تشــکیل می دهنــد‪،‬‬ ‫قبایــل اســاوی کــه در قــرن شــانزدهم پیــش از میــاد در بخــش شــرقی شــبه جزیــره بالــکان‬ ‫ســکونت داشــتند بــه شــدت تحــت تاثیــر فرهنــگ تراســیان ( ‪ )Thracian‬کــه در قــرن چهــارم‬ ‫قبــل از میــاد ریشــه داشــت بودنــد و یــک گــروه قومــی اولیــه را تشــکیل دادنــد‪ ،‬بلغارهــا کــه‬ ‫نخســتین کشــور بلغــاری را در ســال ‪ 681‬تاســیس کردنــد‪ ،‬جــزو دیگــری بودنــد و بــا از بیــن‬ ‫رفتــن تدریجــی عشــایر اســاوی‪ ،‬بلغارهــا و اســاوها بــه عنــوان یــک قــوم متحد شــناخته شــدند‬ ‫کــه بلغارهــای امــروزه را تشــکیل می دهنــد و همچنیــن ترکهــا‪ ،‬بزرگتریــن اقلیــت بلغارســتان‪،‬‬ ‫حــدود یــک دهــم شــهروندان را تشــکیل می دهنــد و در برخــی مناطــق شــمال شــرقی و در منطقــه‬ ‫ت هــای مهمــی هســتند‬ ‫کوه هــای رودپــا شــرق زندگــی می کننــد و کولی هــا یکــی دیگــر از اقلی ـ ‬ ‫و مقدونیه ای هــا‪ ،‬اغلــب بــه عنــوان بلغــاری هــای قومــی تلقــی مــی شــوند کــه در اقلیــت هســتند‪،‬‬ ‫چنــد هــزار ارمنــی‪ ،‬روس و یونانــی ( بیشــتر در شــهرها ) و همچنیــن رومانیهــا و تاتارهــا ( بیشــتر‬ ‫در روســتاها ) زندگــی می کننــد‪.‬‬ ‫خانواده‬ ‫ماننــد بســیاری از کشــورهای جهــان‪ ،‬خانــواده و ارزش هــای خانوادگــی بخــش مهمــی از زندگــی‬ ‫و جامعــه بلغارســتان هســتند‪ ،‬یــک قانــون اساســی وجــود دارد کــه بــا اعضــای خانــواده بــه ویــژه‬ ‫ســالمندان بایــد بــا احتــرام و عــزت رفتــار شــود‪ ،‬ممکــن اســت چندیــن نســل هنــوز هــم در یــک‬ ‫ســقف بــا هــم زندگــی کننــد‪ ،‬اگــر بــا خانــواده بلغــاری اشــنا شــدید‪ ،‬حتم ـاً بــا احتــرام مالقــات‬ ‫کــرده و ســام و احوالپرســی کنیــد‪.‬‬ ‫اداب معاشرت‬ ‫در بلغارســتان‪ ،‬ســنت های محافظــه کار هنــوز فــراوان اســت‪ ،‬بنابرایــن هنــگام مالقــات بــا یــک‬ ‫نفــر بــرای اولیــن بــار بایــد حتمــا ارتبــاط چشــمی بــا او داشــته باشــید و بــه او ســام کنیــد و‬ ‫همچنیــن بایــد افــراد را بــا نــام خانــم و اقــا و بــه دنبــال ان نــام خانوادگی شــان خطــاب کنیــد‬ ‫و توجــه داشــته باشــید کــه فقــط دوســتان و خانواده هــا یکدیگــر را بــه اســم کوچــک صــدا‬ ‫زده و در اغــوش می گیرنــد و بایــد همیشــه منتظــر ایــن باشــید کــه فــرد بلغــاری بــرای شــما‬ ‫مشــخص کنــد کــه کــی بــا انهــا صمیمــی خواهیــد شــد‪ ،‬بــا ایــن حــال‪ ،‬بســیاری از اداب و رســوم‬ ‫و ســنت های بلغارســتان هنــوز هــم کامـ ً‬ ‫ا عجیــب و غریــب هســتند‪ ،‬مثــا روشــی کــه کامـ ً‬ ‫ا گیــج‬ ‫کننــده اســت ایــن اســت کــه بلغاری هــا ســر خــود را بــرای گفتــن « بلــه « و « نــه « تــکان می دهنــد‪.‬‬ ‫ازدواج‬ ‫مراســم ازدواج در بلغارســتان یــک رویــداد پراهمیــت اســت‪ .‬در ایــن مراســم غذاهــا و‬ ‫نوشــیدنی هــای فــراوان بــه میهمانــان ارائــه مــی شــود‪ ،‬کــه عنصــر بســیار مهمــی در‬ ‫ایــن مراســم هســتند‪ ،‬ایــن جشــن بالفاصلــه پــس از عروســی کلیســا شــروع مــی شــود‬ ‫و بلغاری هــا اغلــب مراســم عروســی را در زمســتان یــا پاییــز جشــن مــی گیرنــد و ایــن‬ ‫امــر بــه ایــن دلیــل اســت کــه در تابســتان مــردم بلغارســتان در بخــش کشــاورزی و‬ ‫گردشــگری فعالیــت می کننــد‪ ،‬مراســم عروســی در بلغارســتان معمــوالً یکشــنبه برگــزار‬ ‫مــی شــود و در ایــن روز‪ ،‬دامــاد بــه همــراه دوســتان ‪ ،‬خانــواده و همســایه های خــود‬ ‫بــه خانــه عــروس می رونــد و عــروس را بــا لبــاس هــای معمولــی مالقــات می کننــد و‬ ‫بــه او پیشــنهاد می کنــد تــا لبــاس عروســی خــود را بپوشــد‪ ،‬در همیــن زمــان خانــواده‬ ‫دختــر پولــی را کــه بــه عنــوان مهریــه از دامــاد گرفتــه بودنــد بــه او برمی گرداننــد و‬ ‫بعــد از اینکــه عــروس لبــاس عروســی خــود را پوشــید‪ ،‬زن و شــوهر پــس از دریافــت‬ ‫هدایــا از والدینشــان بــه کلیســا می رونــد و پــس از اتمــام مراســم عروســی در کلیســا‪،‬‬ ‫زن و شــوهر متاهــل بــه خانــه عــروس فرســتاده می شــوند ‪ ،‬جایــی کــه مــادر عــروس‬ ‫در انتظــار انهــا اســت و بــه انهــا شــیرینی‪ ،‬نــان و نوشــیدنی پیشــنهاد می دهــد امــا‬ ‫در بلغارســتان امــروزی ممکــن اســت ایــن مراســم ســاده تر انجــام شــود و نیــاز بــه‬ ‫تشــریفات ســنتی پیشــین نباشــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪9‬‬ ‫اداب غذا خوردن در بلغارستان‬ ‫رفتارهــای هنــگام غــذا خــوردن در بلغارســتان می تواننــد گاه غیــر‬ ‫جــدی تلقــی شــوند‪ ،‬امــا قوانیــن و مقرراتــی وجــود دارنــد کــه بایــد‬ ‫در هنــگام غــذا خــوردن رعایــت شــوند‪ ،‬بــه عنــوان مثــال هنگامــی‬ ‫کــه بــرای نشســتن بــر ســر میــز ناهــار خــوری دعــوت شــده اید‬ ‫صبــر کنیــد تــا صندلــی شــما نشــان داده شــود‪ ،‬دســتمال ســفره را‬ ‫بایــد کنــار بشــقاب بگذاریــد و اگــر دیگــران انهــا را بــاز کردنــد و‬ ‫انهــا را بــر روی زانوهــای خــود قــرار دهیــد و صبــر کنیــد تــا فــرد‬ ‫میزبــان بــرای شــروع غــذا‪ ،‬بــه شــما چــراغ ســبز بدهــد‪ ،‬اگرچــه‬ ‫ممکــن اســت شــما میهمــان افتخــاری باشــید‪ ،‬امــا مودبانــه اســت‬ ‫کــه اصــرار کنیــد پیرتریــن فــردی کــه در انجــا حضــور دارد‪ ،‬غــذا‬ ‫خــوردن را شــروع کنــد همچنیــن ســعی کنیــد کــه ارنج هــای خــود‬ ‫را روی میــز قــرار ندهیــد‪ ،‬اگرچــه دســتان شــما بایــد همیشــه دیــده‬ ‫شــود و دقــت داشــته باشــید کــه خــوردن غــذای بیشــتر قدردانــی از‬ ‫ان را نشــان می دهــد‪ ،‬بنابرایــن در اولیــن وعــده غذایــی کمــی غــذا‬ ‫مصــرف کنیــد تــا وعــده بعــدی بــه شــما ارائــه شــود و الزم اســت‬ ‫کــه بدانیــد لیوان هــای شــما همیشــه چنــد بــار پــر مــی شــوند‪ ،‬اگــر‬ ‫نمی خواهیــد کــه پــر شــوند کمــی نوشــیدنی را در تــه لیــوان خــود‬ ‫باقــی بگذاریــد‪.‬‬ صفحه 9 ‫امید عزیزی‬ ‫اقتصاد بلغارستان‬ ‫بلغارســتان دارای یــک اقتصــاد بــازار بــاز و بــا درامــد متوســط​​بــاال‬ ‫اســت کــه در ان بخــش خصوصــی بیــش از ‪ 70‬درصــد تولیــد ناخالــص‬ ‫داخلــی را شــامل مــی شــود‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 1948‬از یــک کشــور بــا اقتصــاد عمدتـاً کشــاورزی بــا اکثریت‬ ‫جمعیــت روســتایی ‪ ،‬بلغارســتان بــا تحقیقــات علمــی و فنــاوری در صــدر‬ ‫اولویــت هــای هزینــه هــای بودجــه خــود بــه یــک اقتصــاد صنعتــی‬ ‫تبدیــل شــد‪ .‬از بیــن رفتــن بازارهــای ‪ COMECON‬در ســال ‪ 1990‬و‬ ‫متعاقبـاً «شــوک درمانــی» سیســتم برنامــه ریــزی شــده باعــث کاهــش‬ ‫شــدید تولیــد صنعتــی و کشــاورزی شــد و در نهایــت بــا فروپاشــی‬ ‫اقتصــادی در ســال ‪ 1997‬دنبــال شــد‪.‬‬ ‫اقتصــاد ایــن کشــور تــا حــد زیــادی طــی دوره رشــد ســریع خــود‬ ‫چندیــن ســال بعــد بهبــود یافــت‪ ،‬امــا متوســط​​حقــوق مــردم ایــن‬ ‫کشــور ‪ 1.036‬لــوا (‪ 615‬دالر) در مــاه پاییــن تریــن ســطح در اتحادیــه‬ ‫اروپــا اســت‪.‬‬ ‫بیــش از یــک پنجــم نیــروی کار بــا حداقــل دســتمزد ‪ 1.16‬دالر در‬ ‫ســاعت کار مــی کننــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 2003‬بودجــه متــوازن در درامدهــای ایــن کشــور بــه دســت‬ ‫امــد و ســال بعــد کشــور مــازاد درامــد را اغــاز کــرد‪ .‬بــه طــوری کــه‬ ‫مخــارج بالــغ بــر ‪ 21.15‬میلیــارد دالر و درامدهــا ‪ 21.67‬میلیــارد دالر در‬ ‫ســال ‪ 2017‬بــوده اســت‪.‬‬ ‫بیشــتر هزینــه هــای دولــت بــرای موسســات امنیتــی اختصــاص‬ ‫می یابــد‪ .‬وزارتخانــه هــای دفــاع‪ ،‬داخلــی و دادگســتری بیشــترین ســهم‬ ‫از بودجــه ســاالنه دولــت را بــه خــود اختصــاص مــی دهنــد‪ ،‬در حالــی‬ ‫کــه مســئوالن محیــط زیســت‪ ،‬جهانگــردی و انــرژی کمتریــن میــزان‬ ‫بودجــه را دریافــت مــی کننــد‪.‬‬ ‫مالیــات هــا بخــش عمــده ای از درامــد دولــت یعنــی حــدود ‪30‬درصــد از‬ ‫تولیــد ناخالــص داخلــی تشــکیل مــی دهنــد‪.‬‬ ‫بلغارســتان پاییــن تریــن نــرخ مالیــات بــر درامــد شــرکت هــا را در‬ ‫اتحادیــه اروپــا بــا نــرخ ‪10‬درصــد دارد‪.‬‬ ‫مالیــات بــر ارزش افــزوده ‪ ،‬عــوارض مالیــات غیــر مســتقیم ‪ ،‬مالیــات بــر‬ ‫درامــد شــرکت هــا نیــز بخشــی دیگــر از درامــد دولــت اســت و مالیــات‬ ‫امــاک و مســتغالت ‪ ،‬وراثــت و مالیــات بــر وســایل نقلیــه توســط‬ ‫مقامــات محلــی تعییــن مــی شــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪10‬‬ ‫عملکــرد اقتصــادی مثبــت ایــن کشــور در اوایــل دهــه ‪ 2000‬بدهــی دولــت از‬ ‫‪79.6‬درصــد در ســال ‪ 1998‬بــه ‪14.1‬دردصــد در ســال ‪ 2008‬کاهــش یافــت‪.‬‬ ‫از ان زمــان تــا ســال ‪ 2016‬بــه ‪28.7‬درصــد تولیــد ناخالــص داخلــی افزایــش‬ ‫یافتــه اســت ‪ ،‬امابیــن ســه کشــور پاییــن در اتحادیــه اروپــا اســت‪.‬‬ ‫در ســطح بندی هــای اقتصــادی اتحادیــه اروپــا منطقــه اقتصــادی یوگوزاپــادن‬ ‫در غــرب ایــن کشــور توســعه یافتــه تریــن منطقــه بــا ســرانه تولیــد ناخالــص‬ ‫داخلــی (‪ 26580 )PPP‬دالر در ســال ‪ 2016‬بــوده اســت‪.‬‬ ‫ایــن منطقــه شــامل پایتخــت و اســتان صوفیــه و اطــراف ان مــی باشــد کــه‬ ‫بــه رغــم میزبانــی از تنهــا ‪ ٪22‬از جمعیــت ‪ ٪42‬از تولیــد ناخالــص ملــی را‬ ‫تولیــد مــی کنــد‪.‬‬ ‫تولیــد ناخالــص داخلــی ســرانه و هزینــه زندگــی در ســال ‪ 2018‬بــه ترتیــب‬ ‫‪ 51‬و ‪ 50.5‬درصــد از میانگیــن اتحادیــه اروپــا بــود‪.‬‬ ‫تولیــد ناخالــص داخلــی ملــی ‪ PPP‬در ســال ‪ 143.1 2016‬میلیــارد دالر تخمین‬ ‫زده شــد و ارزش ســرانه ان ‪ 20116‬دالر بــود‪.‬‬ ‫پــس از چندیــن ســال متوالــی رشــد بــاال ‪ ،‬عواقــب بحــران مالــی ‪-2008‬‬ ‫‪ 2008‬منجــر بــه انقبــاض ‪3.6‬درصــد از تولیــد ناخالــص داخلــی در ســال‬ ‫‪ 2009‬و افزایــش بیــکاری شــد‪ .‬تولیــد صنعتــی ‪ 10‬درصــد کاهــش یافتــه‬ ‫اســت ‪ 31 ،‬درصــد از معــدن کاســته شــده و تولیــد اهنــی و فلــز ‪ 60‬درصــد‬ ‫کاهــش یافتــه اســت‪.‬‬ ‫رشــد مثبــت در ســال ‪ 2010‬احیــا شــد امــا بدهــی هــای از ‪ 59‬میلیــارد دالر‬ ‫فراتــر رفــت ‪ ،‬بدیــن معنــی کــه ‪60‬درصــد از کل شــرکت هــای بلغارســتان‬ ‫بدهــی متقابــل داشــتند‪ .‬تــا ســال ‪ ، 2012‬ایــن میــزان بــه ‪ 97‬میلیــارد دالر‬ ‫یــا ‪227‬درصــد تولیــد ناخالــص داخلــی افزایــش یافتــه اســت‪.‬‬ ‫دولــت اقدامــات ســخت افــزاری ســختگیرانه را بــا تشــویق صنــدوق بیــن‬ ‫المللــی پــول و اتحادیــه اروپــا انجــام داد کــه بــه برخــی از نتایــج مثبــت مالــی‬ ‫رســید‪ ،‬امــا پیامدهــای اجتماعــی ایــن اقدامــات ماننــد افزایــش نابرابــری‬ ‫درامــدی و تســریع در مهاجــرت بــه خــارج ‪ ،‬مطابــق تحقیقــات کنفدراســیون‬ ‫بیــن المللــی اتحادیــه هــای کارگــری «فاجعــه بــار» بــوده اســت‪.‬‬ صفحه 10 ‫ســپردن بودجــه عمومــی بــه خانــواده هــا و بســتگان سیاســتمداران‬ ‫و احــزاب منجــر بــه خســارات مالــی و رفاهــی بــرای جامعــه شــده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫بلغارســتان در فهرســت فســاد مالــی در رتبــه باالیــی در اتحادیــه‬ ‫اروپــا قــرار دارد و بدتریــن ســطوح فســاد در اتحادیــه اروپــا را‬ ‫تجربــه مــی کنــد‪ ،‬پدیــده ای کــه همچنــان نارضایتــی عمیــق عمومــی‬ ‫در جامعــه ایــن کشــور باقــی گذاشــته اســت‪.‬‬ ‫حــدود ‪ 10‬میلیــارد لــوا (‪ 5.99‬میلیــارد دالر) بودجــه دولــت و بودجــه‬ ‫انســجام اروپایــی هــر ســال بــرای مناقصــات عمومــی هزینــه‬ ‫می شــود ؛ نزدیــک بــه ‪ 14‬میلیــارد (‪ 8.38‬میلیــارد دالر) تنهــا در ســال‬ ‫‪ 2017‬صــرف قراردادهــای عمومــی شــده اســت‪.‬‬ ‫بخــش بزرگــی از ایــن قراردادهــا در میــان بــی نظمــی های گســترده‪،‬‬ ‫نقــض رویــه و ضوابــط اعطــای خیــاط بــه چنــد شــرکت وابســته‬ ‫سیاســی تعلــق گرفتــه اســت‪.‬‬ ‫علیرغــم انتقادهــای مکــرر از ســوی کمیســیون اروپــا‪ ،‬نهادهــای‬ ‫اتحادیــه اروپــا از اقدامــات علیــه بلغارســتان خــودداری مــی کننــد‪،‬‬ ‫زیــرا بــر خــاف لهســتان یــا مجارســتان ‪ ،‬در چندیــن موضــوع از‬ ‫بروکســل حمایــت مــی کنــد‪.‬‬ ‫در ایــن کشــور طبــق اخریــن امارهــا نیــروی کار ‪ 3.36‬میلیــون نفــر‬ ‫اســت‪ ،‬از ایــن تعــداد ‪ 6.8‬درصــد در بخــش کشــاورزی ‪26.6 ،‬درصــد‬ ‫در صنعــت و ‪ 66.6‬درصــد در بخــش خدمــات اشــتغال دارنــد‪.‬‬ ‫اســتخراج فلــزات و مــواد معدنــی ‪ ،‬تولیــد مــواد شــیمیایی ‪ ،‬ماشــین‬ ‫ســازی ‪ ،‬فــوالد ‪ ،‬بیوتکنولــوژی ‪ ،‬دخانیــات و فــراوری مــواد غذایــی و‬ ‫پاالیــش نفــت از مهمتریــن فعالیتهــای صنعتــی اســت‪.‬‬ ‫بخــش معــدن بــه تنهایــی ‪ 24000‬نفــر را بــه اســتخدام خــود دراورده‬ ‫اســت و حــدود ‪5‬درصــد تولیــد ناخالص داخلی کشــور را شــامل می شــود‪.‬‬ ‫تعــداد شــاغالن در تمــام صنایــع مرتبــط بــا معــدن ‪ 120،000‬اســت‪.‬‬ ‫بلغارســتان پنجمیــن کشــور بــزرگ تولیــد زغــال ســنگ در اروپــا اســت‪.‬‬ ‫ذخایــر محلــی ذغــال ســنگ ‪ ،‬اهــن ‪ ،‬مــس و ســرب بــرای بخــش هــای‬ ‫تولیــدی و انــرژی بســیار مهــم اســت‪.‬‬ ‫در حالــی کــه روســیه و ترکیــه بزرگتریــن شــرکای وارداتــی هســتند‪،‬‬ ‫مقصــد اصلــی صــادرات بلغارســتان در خــارج از اتحادیــه اروپــا شــامل‬ ‫ترکیــه ‪ ،‬چیــن و ایــاالت متحــده اســت‪ .‬بیشــتر صــادرات شــامل کاالهای‬ ‫تولیــدی‪ ،‬ماشــین االت‪ ،‬مــواد شــیمیای ‪ ،‬فراورده هــای ســوختی و مــواد‬ ‫غذایــی اســت‪ .‬دو ســوم صــادرات مــواد غذایــی و کشــاورزی بــه‬ ‫کشــورهای ‪( OECD‬ســازمان همــکاری و توســعه اقتصــادی) مــی رود‪.‬‬ ‫اگرچــه تولیــد غــات و ســبزیجات بیــن ‪ 1990‬و ‪ 2008‬حــدود ‪ 40‬درصــد‬ ‫کاهــش یافتــه اســت امــا از ان زمــان تولیــد غــات افزایــش یافتــه اســت و‬ ‫ســال ‪ 2017-2016‬بزرگتریــن بــازده را در یــک دهــه بــه ثبــت رســانده اســت‪.‬‬ ‫تولــد ذرت ‪ ،‬جــو ‪ ،‬جــو دوســر و برنــج نیــز رشــد زیــادی داشــته اســت‪ .‬تنباکــو‬ ‫بــا کیفیــت یــک محصــول مهــم صنعتــی ایــن کشــور اســت‪.‬‬ ‫بلغارســتان همچنیــن بزرگتریــن تولیــد کننــده روغــن اســطوخودوس و گل رز‬ ‫در سراســر جهــان از اســت‪ ،‬کــه هــر دو بــه طــور گســترده ای در عطرســازی‬ ‫اســتفاده مــی شــود‪.‬‬ ‫در بخــش خدمــات ‪ ،‬گردشــگری نقــش مهمــی در رشــد اقتصــادی دارد‪ .‬صوفیه‪،‬‬ ‫پلوودیــف‪ ،‬ولیکــو ترنــوو‪ ،‬اســتراحتگاههای ســاحلی پــاز ســانی‪ ،‬گلــدن ســاندز‪،‬‬ ‫البنــا و اســتراحتگاههای زمســتانی بانســکو ‪ ،‬پامپــوروو و بروویتــس برخــی از‬ ‫مکانهایــی هســتند کــه بیشــترین بازدیــد گردشــگران را بــه خــود اختصــاص‬ ‫داده اســت‪.‬‬ ‫بیشترین بازدید کننده ها رومانیایی ‪ ،‬ترک ‪ ،‬یونانی و المانی هستند‪.‬‬ ‫خدمــات تلفنــی بطــور گســترده ای در دســترس اســت و یــک خــط دیجیتــال‬ ‫مرکــزی بیشــتر مناطــق را بــه هــم وصــل مــی کنــد‪.‬‬ ‫‪ )Vivacom (BTC‬بیــش از ‪90‬درصــد از خطــوط ثابــت را ارائــه مــی دهــد‪.‬‬ ‫نفــوذ اینترنــت در ســال ‪ 2019‬در ‪66.8‬درصــد از جمعیــت ‪ 74-16‬ســاله و‬ ‫‪75.1‬درصــد از خانوارهــا بــود‪.‬‬ ‫موقعیــت جغرافیایــی اســتراتژیک بلغارســتان و بخــش انــرژی پیشــرفته ایــن‬ ‫کشــور‪ ،‬علیرغــم عــدم وجــود ذخایــر قابــل توجــه ســوخت فســیلی‪ ،‬ان را بــه‬ ‫یــک مرکــز مهــم انــرژی اروپــا تبدیــل کــرده اســت‪ .‬نیروگاههــای حرارتــی‬ ‫‪48.9‬درصــد بــرق تولیــد مــی کننــد و انــرژی هســته ای راکتورهــای ‪Kozloduy‬‬ ‫(‪34.8‬درصــد) و منابــع تجدیــد پذیــر (‪16.3‬درصــد) را دنبــال مــی کننــد‪.‬‬ ‫شــبکه ملــی جــاده بــه طــول کلــی ‪ 19،512‬کیلومتــر (‪ 12124‬مایــل) دارد ‪،‬‬ ‫کــه از ایــن تعــداد ‪ 19،235‬کیلومتــر (‪ 11،952‬مایــل) اســفالت شــده اســت‪.‬‬ ‫پیوندهــای ریلــی بــا رومانــی ‪ ،‬ترکیــه ‪ ،‬یونــان و صربســتان در دســترس هســتند‬ ‫و قطارهــای اکســپرس مســیرهای مســتقیم بــه کیــف ‪ ،‬مینســک ‪ ،‬مســکو و ســن‬ ‫پترزبــورگ را هدایــت مــی کننــد‪ .‬صوفیــه و پلوددیــو قطــب ســفر هوایــی کشــور‬ ‫هســتند ‪ ،‬در حالــی کــه وارنــا و بــورگاس بندرهــای اصلــی تجــارت دریایــی‬ ‫هســتند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪11‬‬ صفحه 11 ‫کسب و کار در بلغارستان‬ ‫نــرخ بیــکاری در کشــور بلغارســتان ‪ 5/2‬مــی باشــد‪ .‬حداقــل دســتمزد در ایــن‬ ‫کشــور ‪ 270/33‬یــورو در مــاه تعییــن گردیــده اســت و بــا توجــه بــه پاییــن بــودن‬ ‫هزینــه هــای زندگــی بلغارســتان در مقایســه بــا ســایر کشــورهای اتحادیــه اروپــا‪،‬‬ ‫ایــن کشــور مــی توانــد مقصــد مناســبی بــرای مهاجریــن واقــع گــردد‪.‬‬ ‫اخــذ کار در بلغارســتان از طریــق پیشــنهاد شــغلی امــکان پذیــر اســت کــه در ایــن‬ ‫صــورت فــرد متقاضــی پــس از یافتــن شــغل مــورد نظــر مــی بایســت از ســوی‬ ‫کارفرمــا دعوتنامــه کاری دریافــت نمایــد‪.‬‬ ‫قوانیــن کار در بلغارســتان بــرای افــراد خارجــی بــه ایــن صــورت مــی باشــد کــه‬ ‫فــرد متقاضــی می بایســت قبــل از ورود بــه ایــن کشــور‪ ،‬تقاضــای کار و اقامــت‬ ‫در بلغارســتان را در کشــور مبــدا تســلیم نمایــد و پــس از کســب اجــازه‪ ،‬برچســب‬ ‫ان بایــد در گذرنامــه وی نصــب گــردد‪ .‬الزم بــه ذکــر اســت در برخــی مــوارد فــرد‬ ‫متقاضــی مــی توانــد بعــد از ورود بــه ایــن کشــور تقاضــای اجــازه کار خــود را‬ ‫تســلیم کنــد‪.‬‬ ‫سیاســت کاری کشــور بلغارســتان درحــال حاضــر بــه ایــن گونــه اســت کــه درصدد‬ ‫توســعه زیرســاخت هــای صنعتــی و اقتصــادی خــود مــی باشــد‪ .‬بــا توجــه بــه ایــن‬ ‫کــه ایــن کشــور در اتحادیــه اروپــا واقــع شــده اســت همــواره کار در بلغارســتان را‬ ‫مــی تــوان راهــی بــرای ورود بــه اروپــا در نظــر داشــت‪ .‬شــرایط کار در ایــن کشــور‬ ‫هماننــد ســایر کشــورها دارای مزایــا و معایبــی می باشــد‪.‬‬ ‫مشاغل موفق در بلغارستان‬ ‫بــا توجــه بــه برنامــه هایــی کــه دولــت بلغارســتان در جهــت پیشــرفت صنعــت و اقتصــاد در نظــر‬ ‫گرفتــه اســت‪ ،‬ایــن کشــور در اینــده بــا کمبــود نیــروی کار مواجــه خواهــد شــد از ایــن رو افــراد‬ ‫تحصیــل کــرده در بلغارســتان از شــرایط شــغلی بهتــری برخــوردار خواهنــد گشــت‪ .‬در ادامــه بــه‬ ‫معرفــی تعــدادی از بهتریــن مشــاغل در بلغارســتان مــی پردازیــم‪:‬‬ ‫روان شناســی‪ :‬یکــی از پردرامدتریــن شــغل هــا در بلغارســتان روان شناســی اســت کــه درامــدی‬ ‫بالــغ بــر ‪ ۹۰۰۰‬لــوا را بــه خــود اختصــاص داده اســت‪.‬‬ ‫دنــدان پزشــکی‪ :‬هزینــه درمــان در کشــور بلغارســتان ارزان نیســت و پزشــکان بــه خصــوص‬ ‫دندانپزشــکان از درامــد باالیــی برخــوردار مــی باشــند‪ .‬درامــد دندانپزشــکان در ایــن کشــور بالــغ‬ ‫بــر ‪ ۷۰۰۰‬لــوا مــی باشــد‪.‬‬ ‫متخصصــان تغذیــه‪ :‬بــه طــور کلــی رشــته هــای پزشــکی و پیراپزشــکی در کشــور بلغارســتان از‬ ‫درامــد قابــل توجهــی برخــوردار مــی باشــند‪ .‬بــه عنــوان مثــال متخصصــان تغذیــه درامــدی بالــغ‬ ‫بــر ‪ ۶۰۰۰‬لــوا را بــه خــو اختصــاص داده انــد‪.‬‬ ‫مدیــران مالــی‪ :‬افــرادی کــه در حــوزه مالــی فعالیــت دارنــد ماننــد حســابداران‪ ،‬از درامــد باالیــی‬ ‫برخــوردار مــی گردنــد کــه درامــدی بالــغ بــر ‪ ۶۰۰۰‬لــوا تخمیــن زده شــده اســت‪.‬‬ ‫کسب و کارهای مناسب برای راه اندازی در بلغارستان‬ ‫هرکشــوری بــا توجــه بــه شــرایط و میــزان پیشــرفته بــودن در بخــش هــای مختلفــی ســرامد می باشــد‪.‬‬ ‫کشــور بلغارســتان بــه دلیــل اینکــه کشــوری در حــال توســعه مــی باشــد نســبت بــه ســایر کشــورهای‬ ‫اروپایــی صنعــت کــم تــر توســعه یافتــه تــری دارد کــه بــا توجــه بــه پیــش بینــی هــا مــی تــوان بــرای‬ ‫ایــن کشــور اینــده مطلوبــی انتظــار داشــت‪.‬‬ ‫بــا ایــن توضیحــات کســب و کارهــای ســودده در کشــور بلغارســتان را مــی تــوان بــه ترتیــب ذیــل‬ ‫دســته بنــدی کــرد‪:‬‬ ‫بخش تولید‬ ‫تولید برق از منابع تجدید پذیر‬ ‫فن اوری های رایانه ای‬ ‫صنعت الکترونیک‬ ‫تولید قطعات خودرو‬ ‫صنایع شیمیایی‬ ‫صنایع مربوط به غذا و کشاورزی‬ ‫جهانگردی‬ ‫ماشین سازی‬ ‫بــا در نظــر داشــتن ایــن مــوارد مــی تــوان گفــت بــرای ایجــاد کســب وکار در کشــور بلغارســتان‬ ‫گزینه هــای نســبتا زیــادی بــرای انتخــاب وجــود دارد کــه از یکــی دالیــل جــذاب بــودن ایــن روش‬ ‫بــرای افــراد مــی باشــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪12‬‬ صفحه 12 ‫محصوالت عمده کشاورزی‬ ‫سبزیجات و میوه‪ ،‬تنباکو‪ ،‬گندم‪ ،‬جو‪ ،‬افتابگردان‪ ،‬چغندرقند و دام زنده‬ ‫محصوالت عمده معدنی‬ ‫بوکسیت‪ ،‬مس‪ ،‬روی‪ ،‬سرب و ذغال سنگ‬ ‫صنایع عمده‬ ‫بــرق‪ ،‬گاز‪ ،‬اب‪ ،‬صنایــع غذایــی‪ ،‬تنباکــو‪ ،‬ماشــین االت و تجهیــزات‪ ،‬فلــزات پایــه‪،‬‬ ‫محصــوالت شــیمیایی و دارو‪ ،‬زغــال ســنگ‪ ،‬نفــت و انــرژی هســته ای‬ ‫صادرات و واردات در بلغارستان‬ ‫کشورهای عمده وارد کننده از بلغارستان‬ ‫المان‪ ،‬روسیه‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬رومانی‪ ،‬ترکیه‪ ،‬اسپانیا‪ ،‬یونان و چین‬ ‫کشورهای عمده صادرکننده به بلغارستان‬ ‫روسیه‪ ،‬المان‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬رومانی‪ ،‬ترکیه‪ ،‬یونان‪ ،‬چین و بلژیک‬ ‫کاالهای صادراتی بلغارستان به جهان‬ ‫لباس‪ ،‬کفش‪ ،‬اهن و فوالد‪ ،‬ماشین االت و تجهیزات‬ ‫کاالهای وارداتی بلغارستان از جهان‬ ‫ســوخت‪ ،‬ماشــین االت و تجهیــزات‪ ،‬فلــزات و ســنگ معــدن‪ ،‬دارو‪ ،‬مواد شــیمیایی‬ ‫و پالســتیکی‪ ،‬مــواد معدنــی و مــواد خــام (اولیه)‬ ‫روابط اقتصادی کشور بلغارستان با جهان در سال ‪ ( 2017‬میلیارد دالر )‬ ‫صادرات‪30 :‬‬ ‫واردات‪34 :‬‬ ‫تراز تجاری‪- 4 :‬‬ ‫تجارت ایران و بلغارستان‬ ‫کاالهای صادراتی ایران به بلغارستان‬ ‫انگــور بــی دانــه‪ ،‬گریــد بطــری‪ ،‬پلــی اتیلــن‪ ،‬خرمــا‪ ،‬انگــور خشــک کــرده‪،‬‬ ‫مشــتقات نفتــی و روغــن صنعتــی‬ ‫کاالهای وارداتی ایران از بلغارستان‬ ‫ســوپر فســقاتها‪ ،‬مکمــل غذایــی و دارویــی‪ ،‬ماشــین ابــزار‪ ،‬اســب مســابقه‪،‬‬ ‫قطعــات لوکوموتیــو‪ ،‬چــرخ کشــنده و ماشــین اهنگــری‬ ‫روابط تجاری ایران و بلغارستان در سال ‪ ( 2017‬میلیون دالر )‬ ‫صادرات‪61 :‬‬ ‫واردات‪60 :‬‬ ‫تراز تجاری‪+ 1 :‬‬ ‫حمل و نقل در بلغارستان‬ ‫حمل هوایی‬ ‫حمــل بــار هوایــی بــه بلغارســتان توســـط فــرودگاه هــای مهــم ایــن کشــور‬ ‫ماننــد فــرودگاه بیــن المللــی وارنــا ( ‪ ،) Varna international airport‬فــرودگاه‬ ‫بیــن المللــی صوفیــه ( ‪ ) Sofia international Airport‬و فــرودگاه بــورگاس‬ ‫(‪ ) Burgas Airport‬انجــام می شــود‪.‬‬ ‫حمل دریایی‬ ‫حمــل بــار از بلغارســتان بــه صــورت دریایــی بــه دلیــل قــرار داشــتن در کنــار‬ ‫دریــای ســیاه از بنــادر مهــم ان یعنــی بنــدر بــورگاس و بنــدر وارنــا انجــام مــی‬ ‫شــود‪.‬‬ ‫حمل جاده ای‬ ‫حمــل بــار از بلغارســتان بــه صــورت زمینــی نیــز‪ ،‬چــه بــه صــورت فــول تــراک و‬ ‫چــه بــه صــورت خــرده بــار ارســال مــی شــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪13‬‬ صفحه 13 ‫ساختارسیاسی بلغارستان‬ ‫نعمت ا‪ ...‬فیروزی‬ ‫بلغارســتان دارای یــک دموکراســی پارلمانــی اســت کــه نخســت وزیــر رئیــس‬ ‫دولــت و قدرتمندتریــن مقــام اجرایــی اســت‪ .‬سیســتم سیاســی دارای ســه‬ ‫شــاخه اســت ‪ -‬قانونگــذاری ‪ ،‬اجرایــی و قضایــی ‪ ،‬بــا حــق رای بــرای شــهروندان‬ ‫بــا حداقــل ســن ‪ 18‬ســال‪.‬‬ ‫قانــون اساســی همچنیــن امــکان دموکراســی مســتقیم ‪ ،‬یعنــی دادخواســت هــا‬ ‫و همــه پرســی هــای ملــی را فراهــم مــی کنــد‪ .‬انتخابــات توســط کمیســیون‬ ‫مرکــزی مســتقل انتخابــات کــه اعضــای همــه احــزاب بــزرگ سیاســی را شــامل‬ ‫مــی شــود ‪ ،‬نظــارت می شــود‪ .‬احــزاب بایــد قبــل از شــرکت در هــر انتخابــات‬ ‫سراســری در کمیســیون ثبــت نــام کننــد‪ .‬بــه طــور معمــول‪ ،‬نخســت وزیــر‬ ‫منتخــب رهبــر حزبــی اســت کــه بیشــترین ارا را در انتخابــات پارلمانــی کســب‬ ‫مــی کنــد‪ ،‬اگرچــه همیشــه ایــن طــور نیســت‪.‬‬ ‫برخــاف نخســت وزیــر‪ ،‬قــدرت ریاســت جمهــوری محدودتــر اســت‪ .‬رئیــس‬ ‫جمهــور منتخــب مســتقیماً بــه عنــوان رئیــس دولــت و فرمانــده کل نیروهــای‬ ‫مســلح مســئولیت را بــر عهــده می گیــرد و ایــن اختیــار را دارد کــه الیحــه ای‬ ‫را بــرای بحــث و گفتگوهــای بیشــتر برگردانــد‪ ،‬اگرچــه مجلــس مــی توانــد بــا‬ ‫اکثریــت ارا وتــو ریاســت جمهــوری را نادیــده بگیــرد‪.‬‬ ‫احــزاب سیاســی در مجلــس شــورای ملــی بــا تعــداد ‪ 240‬نماینــده جمــع‬ ‫می شــوند‪ .‬ایــن نماینــدگان بــا رای مســتقیم مردمــی بــه مــدت چهــار ســال‬ ‫انتخــاب مــی شــوند‪ .‬مجلــس شــورای ملــی قــدرت تصویــب قوانینــی نظیــر‬ ‫تصویــب بودجــه‪ ،‬برنامــه ریــزی انتخابــات ریاســت جمهــوری ‪ ،‬انتخــاب و عــزل‬ ‫نخســت وزیــر و ســایر وزرا ‪ ،‬اعــام جنــگ ‪ ،‬اعــزام ســربازان بــه خــارج از کشــور‬ ‫و تصویــب معاهــدات و موافقــت نامه هــای بیــن المللــی را دارد‪.‬‬ ‫در تاریــخ سیاســی ایــن کشــور بــه طــور کلــی‪ ،‬الگویــی از دولــت هــای ناپایــدار را‬ ‫بــه نمایــش مــی گــذارد‪ .‬بویکــو بوریســف دوره ســوم ریاســت جمهــوری خــود را‬ ‫از ســال ‪ ، 2009‬هنگامــی کــه حــزب او (حــزب سیاســی محافظــه کار بلغارســتان‬ ‫اســت کــه در ‪ 13‬مــارس ‪ 2006‬تاســیس شــده اســت‪ ).‬و طرفــدار اتحادیــه‬ ‫اروپاســت در انتخابــات عمومــی پیــروز شــد و بــه عنــوان دولــت اقلیــت بــا ‪117‬‬ ‫کرســی بــه مجلــس راه یافــت‪ .‬اولیــن دولــت وی در ‪ 20‬فوریــه ‪ 2013‬پــس از‬ ‫اعتراضــات سراســری ناشــی از هزینــه هــای بــاالی اب و بــرق ‪ ،‬پاییــن بــودن‬ ‫ســطح زندگــی و فســاد اســتعفا داد‪ .‬مــوج اعتــراض بــه دلیــل یــک خودســوزی‬ ‫در اعتــراض بــه وضعیــت اقتصــادی و فســاد شــدت گرفــت و قابــل توجــه بــود‪.‬‬ ‫انتخابــات زودهنــگام بعــدی منجــر بــه پیــروزی ضعیــف بــرای ‪ GERB‬شــد‪ ،‬امــا‬ ‫ســرانجام حــزب سوسیالیســت بلغارســتان پــس از عــدم موفقیــت بوریســف در‬ ‫حمایــت از پارلمــان‪ ،‬دولتــی بــه رهبــری پالمــن اورشارســکی را تشــکیل داد‪.‬‬ ‫دولــت اورشارســکی در میــان ادامــه اعتراضــات گســترده‪ ،‬در ژوئیــه ‪ 2014‬اســتعفا‬ ‫داد‪.‬‬ ‫یــک دولــت موقــت قــدرت را بــه دســت گرفــت و انتخابــات اکتبــر ‪ 2014‬را کــه‬ ‫منجــر بــه پیــروزی ســوم ‪ GERB‬شــد‪ ،‬امــا در کل هشــت حــزب وارد پارلمــان‬ ‫شــدند‪.‬‬ ‫بوریســف بــا چندیــن حــزب راســت گــرا ائتــاف تشــکیل داد‪ ،‬امــا پــس از انکــه‬ ‫نامــزد مــورد حمایــت حــزب وی نتوانســت در انتخابــات ریاســت جمهــوری ســال‬ ‫‪ 2016‬موفــق شــود‪ ،‬ائتــاف کــرد‪ .‬انتخابــات فــوری مــارس ‪ 2017‬نیــز دوبــاره بــه‬ ‫نفــع ‪ GERB‬ببــود امــا بــا ‪ 95‬کرســی در پارلمــان؛ بنابرایــن انهــا ائتــاف بــا وطــن‬ ‫پرســت هــای راســت گــرای متحــد ‪ ،‬کــه ‪ 27‬کرســی دارنــد ‪ ،‬تشــکیل دادنــد‪.‬‬ ‫موسســه خانــه ازادی (یــک ســازمان مردم نهــاد (بــه اختصــار «ســمن» یــا ‪)NGO‬‬ ‫اســت کــه در زمینــه پژوهــش و پشــتیبانی از دمکراســی‪ ،‬ازادی هــای سیاســی و‬ ‫حقــوق بشــر فعالیــت می کنــد‪ ).‬از وخامــت مــداوم حکومــت دموکراتیــک پــس‬ ‫از ســال ‪ ، 2009‬بــا اســتناد بــه کاهــش اســتقالل رســانه هــا‪ ،‬توقــف اصالحــات‪،‬‬ ‫ســوء اســتفاده از قــدرت در باالتریــن ســطح و افزایــش وابســتگی ادارات محلــی‬ ‫بــه دولــت مرکــزی خبــر داده اســت‪.‬‬ ‫بلغارســتان همچنــان بــا عنــوان یــک سیســتم سیاســی و یــک دموکراســی نیمــه‬ ‫تلفیقــی‪ ،‬دموکراســی ان را «دموکراســی ناقــص» تعریــف کرده انــد‪ .‬نظرســنجی‬ ‫ســال ‪ 2018‬توســط موسســه اقتصــاد و صلــح گــزارش داد کــه کمتــر از ‪15‬درصــد‬ ‫از پاســخ دهنــدگان انتخابــات را عادالنــه دانســتند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 51‬راز شقایق| ‪14‬‬ صفحه 14 ‫تقسیمات اداری‬ ‫استانهای بلغارستان و شهرداری بلغارستان‬ ‫از دهــه ‪ 1880‬تعــداد واحدهــای مدیریــت ارضــی از هفــت تــا ‪ 26‬متغیــر بــوده‬ ‫اســت‪ .‬بیــن ســالهای ‪ 1987‬و ‪ 1999‬ســاختار اداری از نــه اســتان (منطقــه کوچــک‪،‬‬ ‫بخــش خــاص) تشــکیل شــده بــود‪ .‬یــک ســاختار اداری جدیــد بــه مــوازات عــدم‬ ‫تمرکــز سیســتم اقتصــادی بــه تصویــب رســید‪.‬‬ ‫ایــن کشــور شــامل ‪ 27‬اســتان و یــک اســتان پایتخــت (صوفیا‪-‬گــراد) اســت‪.‬‬ ‫همــه مناطــق نــام خــود را از پایتخــت مربوطــه مــی گیرنــد‪ .‬اســتان هــا بــه ‪265‬‬ ‫شــهرداری تقســیم مــی شــوند‪.‬‬ ‫شــهرداری ها توســط شــهرداران اداره مــی شــوند کــه بــه مــدت چهــار ســال‬ ‫انتخــاب مــی شــوند و توســط اعضــای شــوراهای شــهر انتخــاب مــی شــوند‪.‬‬ ‫بلغارســتان یــک کشــور کامــ ً‬ ‫ا متمرکــز اســت کــه شــورای وزیــران مســتقیماً‬ ‫اســتانداران منطقــه را منصــوب مــی کنــد و کلیــه اســتان هــا و شــهرداری هــا بــه‬ ‫شــدت وابســته بــه ان بــرای تامیــن بودجــه هســتند‪.‬‬ ‫روابط خارجی و امنیت‬ ‫مقاالت اصلی‪ :‬روابط خارجی بلغارستان و ارتش بلغارستان‬ ‫بلغارســتان در ســال ‪ 1955‬بــه عضویــت ســازمان ملــل متحــد درامــد و از ســال‬ ‫‪ 1966‬ســه بــار عضــو غیــر دائمــی شــورای امنیــت بــوده اســت‪ ،‬کــه اخریــن بــار‬ ‫ان ســال ‪2002‬تــا‪ 2003‬بــوده اســت‪.‬‬ ‫بلغارســتان همچنیــن در زمــره کشــورهای بنیانگــذار ســازمان امنیــت و همــکاری‬ ‫در اروپــا (‪ )OSCE‬در ســال ‪ 1975‬بــود‪.‬‬ ‫بلغارســتان پیمــان الحــاق اتحادیــه اروپــا را در ‪ 25‬اوریــل ‪ ،2005‬امضــا کــرد و در‬ ‫‪ 1‬ژانویــه ‪ 2007‬بــه عضویــت کامــل در اتحادیــه اروپــا درامــد‪ .‬عــاوه بــر ایــن‪،‬‬ ‫ایــن کشــور دارای یــک همــکاری اقتصــادی و دیپلماتیــک ســه جانبــه بــا رومانــی‬ ‫و یونــان‪ ،‬روابــط خــوب بــا چیــن و ویتنــام و رابطــه تاریخــی بــا روســیه اســت‪.‬‬ ‫در زمنیــه نظامــی بایــد گفــت بلغارســتان تعــداد قابــل توجهــی از مشــاوران‬ ‫غیرنظامــی و نظامــی را در کشــورهای متفــق اتحــاد جماهیــر شــوروی ماننــد‬ ‫نیکاراگوئــه و لیبــی در طــول جنــگ ســرد مســتقر کــرده اســت‪ .‬اولیــن اعــزام‬ ‫نیروهــای خارجــی در خــاک بلغارســتان بعــد از زمــان جنــگ جهانــی دوم در‬ ‫ســال ‪ 2001‬اتفــاق افتــاد‪ ،‬هنگامــی کــه ایــن کشــور شــش هواپیمــای ‪135-KC‬‬ ‫‪ Stratotanker‬و ‪ 200‬پرســنل پشــتیبانی بــرای عملیــات جنگــی در افغانســتان‬ ‫برگــزار کــرد‪.‬‬ ‫روابــط نظامــی بیــن المللــی بــا عضویــت در ناتــو در مــارس ‪ 2004‬گســترش‬ ‫یافــت و توافــق نامــه همــکاری هــای دفاعــی ایــاالت متحــده و بلغارســتان در‬ ‫اوریــل ‪ 2006‬بــه امضــا رســید‪.‬‬ ‫پایــگاه هــای هوایــی بزمــر و گــراف ایگناتیویــو ‪ ،‬محــدوده امــوزش نــوو ســلو‬ ‫و یــک مرکــز لجســتیک در ایتــوس متعاقبـاً راه انــدازی شــدند‪ .‬ایــاالت متحــده‬ ‫و نظامیــان بلغارســتان از مراکــز امــوزش مشــترک نظامــی اســتفاده مــی کننــد‪.‬‬ ‫بــا وجــود همکاری هــای فعــال بیــن المللــی در زمینــه دفاعــی‪ ،‬بلغارســتان در‬ ‫بیــن صلــح امیزتریــن کشــورها در ســطح جهــان قــرار دارد و بــا توجــه بــه‬ ‫درگیری هــای داخلــی و بیــن المللــی بــه طــور متوســط​​در فهرســت جهانــی‬ ‫صلــح قــرار دارد‪.‬‬ ‫دفــاع داخلــی وظیفــه نیروهــای مســلح داوطلبانــه بلغارســتان اســت کــه از‬ ‫نیروهــای زمینــی ‪ ،‬نیــروی دریایــی و یــک نیــروی هوایــی تشــکیل شــده اســت‪.‬‬ ‫نیروهــای زمینــی از دو تیــپ مکانیــزه و هشــت هنــگ و گــردان مســتقل تشــکیل‬ ‫شــده انــد‪ .‬نیــروی هوایــی در شــش پایــگاه هوایــی ‪ 106‬هواپیمــا و سیســتم‬ ‫دفــاع هوایــی را اداره مــی کنــد و نیــروی دریایــی کشــتی هــا ‪ ،‬بالگردهــا و‬ ‫ســاح های دفاعــی ســاحلی مختلفــی را اداره مــی کنــد‪.‬‬ ‫ســربازان فعــال از ‪ 152،000‬در ســال ‪ 1988‬بــه ‪ 31.300‬در ســال ‪2017‬‬ ‫کاهــش یافتنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪15‬‬ صفحه 15 ‫شخصیت های سیاسی بلغارستان‬ ‫حسین شیردل‬ ‫بوریس سوم‬ ‫بوریــس ســوم ( ‪ 30‬ژانویــه ‪ 28 - 1894‬اوت ‪ )1943‬بــا نــام اصلــی‬ ‫(بوریــس کلمنــت رابــرت مــری پیــوس لوئیــس استانیســاوس خاویــر)‬ ‫از ســال ‪ 1918‬تــا زمــان مرگــش تــزار و پادشــاه بلغارســتان بــود‪.‬‬ ‫وی پســر ارشــد فردینانــد اول بــود کــه بــه دلیــل شکســت بلغارســتان‬ ‫در جنــگ جهانــی اول‪ ،‬تــاج و تخــت ســلطنت را بــه دســت گرفــت‪.‬‬ ‫براســاس توافــق نامــه ‪ 1919‬نولــی ‪ ،‬بلغارســتان مجبــور شــد از‬ ‫قلمروهــای مختلفــی کــه تحــت پادشــاهی ایــن کشــور بــود واگــذار‬ ‫کنــد‪.‬‬ ‫جبــران خســارات جنــگ باعــث شــد قــدرت ارتــش بلغارســتان تــا‬ ‫حــدودی کاهــش یابــد‪ .‬در همــان ســال ‪ ،‬الکســاندر استامبولیســکی‬ ‫از اتحادیــه ملــی کشــاورزی بلغارســتان نخســت وزیــر شــد‪ .‬پــس از‬ ‫ســرنگونی استامبولیســکی در کودتایــی در ســال ‪ ،1923‬بوریــس دولــت‬ ‫جدیــد الکســاندر تســانکوف را بــه رســمیت شــناخت دولتــی کــه حــزب‬ ‫کمونیســت بلغارســتان را بــه ســختى ســرکوب کــرد و مــردم را از طریق‬ ‫جنــگ کوتــاه مــرزی بــا یونــان رهبــری کــرد‪.‬‬ ‫تســانکوف در ســال ‪ 1926‬از قــدرت برکنــار شــد ‪ ،‬و یــک ســری از‬ ‫نخســت وزیــران تــا ســال ‪ 1934‬دولــت را بدســت گرفتنــد تــا اینکــه‬ ‫در همــان ســال‪ ،‬جنبــش ســرمایه گــذار ‪ Zveno‬زونو(یــک ســازمان‬ ‫نظامــی و سیاســی بلغارســتان بــود کــه در ســال ‪ 1927‬توســط افســران‬ ‫ارتــش بلغارســتان تاســیس شــد) کودتــا را انجــام داد و تمــام احــزاب‬ ‫سیاســی را غیرقانونــی شــمرد‪.‬‬ ‫بوریــس بــا دولــت زونــو مخالفــت کــرد و انهــا را در ســال ‪1935‬‬ ‫ســرنگون کــرد و ســرانجام جورجــی کیوزوانــوف را بــه عنــوان نخســت‬ ‫وزیــر منصــوب کــرد‪ .‬بوریــس بــرای باقیمانــده ســلطنت خــود بــه‬ ‫عنــوان یــک پادشــاه حکمرانــی می کــرد‪.‬‬ ‫در پــی وقــوع جنــگ جهانــی دوم‪ ،‬بلغارســتان در ابتــدا بــی طــرف مانــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،1940‬بوگــدان فیلــوف بــه عنــوان نخســت وزیــر جایگزیــن‬ ‫کیوزوانــوف شــد و اخریــن نخســت وزیــری شــد کــه تحــت حکومــت‬ ‫بوریــس خدمــت کــرد‪.‬‬ ‫بعــدا ً در همــان ســال‪ ،‬بــا حمایــت المــان نــازی‪ ،‬بلغارســتان منطقــه‬ ‫‪ Dobrudja‬جنوبــی از رومانــی را بــه عنــوان بخشــی از پیمــان کرایــوا‬ ‫دریافــت کــرد‪ .‬در ژانویــه ســال ‪ ،1941‬بوریــس قانــون ضدیهــودی را‬ ‫تصویــب کــرد کــه تابعیــت شــهروندان یهودیــان بلغارســتان را نفــی‬ ‫کــرده و محدودیت هــای زیــادی را بــر انهــا اعمــال کــرد‪.‬‬ ‫مالقات با هیتلر‬ ‫بیشــترین نگرانــی بــرای هیتلــر امتنــاع تــزار بلغارســتان از اعــام جنــگ بــا‬ ‫اتحــاد جماهیــر شــوروی یــا اعــزام نیروهــای بلغــاری بــه جبهــه شــرقی بــود‪.‬‬ ‫در ‪ 9‬اوت ‪ ،1943‬هیتلــر بوریــس را بــه یــک جلســه در راســتبورگ ‪ ،‬پــروس‬ ‫شــرقی احضــار کــرد‪ .‬بوریــس در تاریــخ ‪14‬‬ ‫اوت بــا هواپیمــا بــه شــهر قــرار مالقــات رفــت‪.‬‬ ‫تــزار موضــع خــود را بــار دیگــر تاکیــد کــرد‬ ‫کــه یهودیــان بلغــاری را بــه اردوگاه هــای مــرگ‬ ‫در اشــغال المانــی هــای لهســتان یــا المــان‬ ‫نفرســتند‪ .‬در حالــی کــه بلغارســتان جنگــی‬ ‫«نمادیــن» را بــرای پادشــاهی دوردســت و‬ ‫انگلســتان اعــام کــرده بــود ‪ ،‬تــزار مایــل بــه‬ ‫انجــام چنیــن کاری نبــود‪.‬‬ ‫در ایــن نشســت‪ ،‬بوریــس بــار دیگــر از درگیــر‬ ‫شــدن در جنــگ علیــه اتحــاد جماهیــر شــوروی‬ ‫خــودداری کــرد و دو دلیــل عمــده عــدم تمایــل وی بــرای اعــزام نیــرو بــه‬ ‫روســیه را بیــان کــرد‪ .‬اول‪ ،‬بســیاری از شــهروندان بلغــار طرفــدار روســیه‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪16‬‬ ‫در مــاه مــارس‪ ،‬بلغارســتان بــه نیروهــای محــور یــا متحدیــن پیوســت‪ .‬بلغارســتان‬ ‫بخش هــای بزرگــی از مقدونیــه و تراکیــه (قســمت شــمالی یونــان باســتان کــه‬ ‫امــروزه در قســمت جنــوب بلغارســتان‪ ،‬شــمال شــرق یونــان و قســمتی از ترکیــه‬ ‫قــرار دارد‪ ).‬را دریافــت کــرد کــه هــر دو اهــداف کلیدی بــا ارزشــی برای بلغارســتان‬ ‫بودنــد‪ .‬بوریــس از شــرکت در حملــه المــان بــه اتحــاد جماهیــر شــوروی خــودداری‬ ‫کــرد و تــا حــدودی در برابــر تــاش هــای المــان بــرای اخــراج یهودیــان بلغــاری‬ ‫بــه عنــوان بخشــی از هولوکاســت مقاومــت کــرد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،Zveno ، 1942‬اتحادیــه ملــی اگراریــان ‪ ،‬حــزب کمونیســت بلغارســتان‬ ‫و گــروه هــای مختلــف چــپ دیگــری متحــد شــدند تــا یــک جنبــش مقاومــت‬ ‫موســوم بــه جبهــه میهــن را تشــکیل دهنــد کــه بعــدا ً بــه ســرنگونی دولــت در‬ ‫ســال ‪ 1944‬منجرشــد‪ .‬در اگوســت ‪ 1943‬اندکــی پــس از بازگشــت از ســفر بــه‬ ‫المــان‪ ،‬بوریــس در ســن ‪ 49‬ســالگی درگذشــت‪ .‬پســر شــش ســاله وی‪ ،‬ســیمئون‬ ‫دوم‪ ،‬بــه عنــوان تــزار جانشــین شــد‪.‬‬ ‫بودنــد و دوم ‪ ،‬موضــع سیاســی و نظامــی ترکیــه ناشــناخته مانــده اســت‪.‬‬ ‫جنــگ «نمادیــن» علیــه متفقیــن غربــی بــه فاجعــه ای بــرای شــهروندان صوفیــه‬ ‫تبدیــل شــد‪ ،‬زیــرا ایــن شــهر توســط نیروهــای هوایــی ارتــش امریــکا و نیــروی‬ ‫هوایی ســلطنتی بریتانیــا در ســال ‪ 1943‬و ‪1944‬‬ ‫بمبــاران شــدیدی شــد‪.‬‬ ‫ایــن جلســه کــه بــا مخالفــت بلغارســتان در‬ ‫نهایــت همــراه شــد اخریــن دیــدار رســمی‬ ‫بیــن هیتلــر و بوریــس بــود‪ .‬گــزارش هــای ایــن‬ ‫نشســت حاکــی از ان اســت کــه هیتلــر از تــزار‬ ‫بخاطــر امتنــاع از پیوســتن بــه جنــگ علیــه اتحاد‬ ‫جماهیــر شــوروی یــا از اعــزام یهودیــان در‬ ‫پادشــاهی خــود خشــمگین شــد‪ .‬در پایــان ایــن‬ ‫جلســه توافــق شــد کــه «قــرار نیســت یهودیــان‬ ‫بلغارســتان تبعیــد شــوند‪ ،‬زیــرا تــزار بوریــس‬ ‫اصــرار داشــت کــه یهودیــان بــرای انجــام کارهــای مختلــف کاری از جملــه تعمیــر‬ ‫و نگهــداری جــاده هــا مــورد نیــاز هســتند‪».‬‬ صفحه 16 ‫جورجی دیمیتروف میخایلوف‬ ‫جورجــی دیمیتــروف میخایلــوف (‪ 18‬ژوئــن ‪ 2 - 1882‬ژوئیــه ‪ ، )1949‬یک سیاســتمدار‬ ‫کمونیســت بلغــار بــود‪ .‬وی اولیــن رهبــر کمونیســت بلغارســتان از ســال ‪ 1946‬تــا‬ ‫‪ 1949‬بــود‪ .‬دیمیتــروف رهبــری اینترناســیونال کمونیســت را از ســال ‪ 1934‬تــا ‪1943‬‬ ‫رهبــری کــرد‪.‬‬ ‫دیمیتــروف در اســتان پرنیــک امــروزی بلغارســتان‪ ،‬اولیــن فرزنــد از هشــت فرزنــد‪ ،‬در‬ ‫کوواچتســی متولــد شــد و والدیــن وی پناهنــده از مقدونیــه عثمانــی بــود‪.‬‬ ‫خانــواده بــه رادومیــر و ســپس بــه صوفیــه نقــل مــکان کردنــد‪ .‬دیمیتــروف بــه عنــوان‬ ‫اهنگســاز امــوزش دیــد و در جنبــش کارگــری در پایتخــت بلغارســتان فعــال شــد‪.‬‬ ‫دیمیتــروف در ســال ‪ 1902‬بــه حــزب کارگــران سوســیال دموکــرات بلغارســتان پیوســت‬ ‫و در ســال ‪ 1903‬بــه دنبــال تشــکیل دیمیتــار بالگــوف و بــال وی ‪ ،‬بــه عنــوان حــزب‬ ‫کارگــر سوســیال دموکراتیــک بلغارســتان («حــزب باریــک») تشــکیل شــد‪.‬‬ ‫وی از ســال ‪ 1904‬تــا ‪ 1923‬دبیــر فدراســیون اتحادیــه هــای کارگــری بــود‪ .‬در ســال‬ ‫‪( 1915‬در طــول جنــگ جهانــی اول) وی بــه پارلمــان بلغارســتان انتخــاب شــد تــا ســال‬ ‫‪ 1917‬بــه زنــدان افتــاد‪.‬‬ ‫در ژوئــن ســال ‪ ، 1923‬هنگامــی کــه نخســت وزیــر الکســاندر استامبولیســکی از طریــق‬ ‫کودتایــی برکنــار شــد‪ ،‬متحدیــن کمونیســت استامبولیســکی کــه در ابتــدا تمایلــی بــه‬ ‫مداخلــه نداشــتند ‪ ،‬قیامــی را علیــه الکســاندر تســککف ترتیــب دادنــد‪ .‬دیمیتــروف‬ ‫مســئولیت فعالیــت هــای انقالبــی را بــه عهــده گرفــت و توانســت بــرای یــک هفتــه‬ ‫در برابــر ایــن فشــار مقاومــت کنــد‪ .‬او در نهایــت بــه یوگســاوی فــرار کــرد و غیابــی‬ ‫حکــم اعــدام دریافــت کــرد‪ .‬وی بــا نــام مســتعار ‪ ،‬تــا ســال ‪ ، 1929‬هنگامــی کــه بــه‬ ‫المــان مهاجــرت کــرد‪ ،‬در اتحــاد جماهیــر شــوروی زندگــی کــرد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ، 1932‬دیمیتــروف بــه عنــوان دبیــرکل کمیتــه جهانــی مبــارزه بــا جنــگ و‬ ‫فاشیســم منصــوب شــد‪ .‬در ســال ‪ ، 1933‬وی در برلیــن بــه جــرم همدســتی در اتــش‬ ‫زدن رایشســتاگ دســتگیر شــد‪ .‬دیمیتــروف تصمیــم گرفــت از خــود در برابــر متهمیــن‬ ‫نــازی‪ ،‬در درجــه اول هرمــان گورینــگ دفــاع کنــد و از ایــن دادگاه بــه عنــوان فرصتــی‬ ‫بــرای دفــاع از ایدئولــوژی کمونیســم اســتفاده کــرد‪ .‬دیمیتــروف بــا بیــان اینکــه چــرا وی‬ ‫در دفــاع از خــودش صحبــت کــرد ‪ ،‬اظهــار داشــت‪:‬‬ ‫«اعتــراف مــی کنــم کــه لحــن مــن ســخت و تنــد اســت‪ .‬مبــارزات زندگــی من همیشــه‬ ‫ســخت و تنــد بــوده اســت‪ .‬لحــن مــن صریــح و بــاز اســت‪ .‬مــن عــادت داشــتم کــه‬ ‫یــک لکــه را یــک لکــه مــی نامــم‪ .‬مــن وکیــل نیســتم کــه بــه صــرف حرفــه خــود در‬ ‫ایــن دادگاه حضــور داشــته باشــم‪ .‬مــن از خــودم دفــاع مــی کنــم‪ ،‬یــک کمونیســت‬ ‫متهــم‪ .‬مــن از افتخــار سیاســی خــود بــه عنــوان یــک انقالبــی دفــاع مــی کنــم‪.‬‬ ‫مــن از ایدئولــوژی کمونیســم خــود دفــاع مــی کنــم‪ .‬مــن از محتــوا و اهمیــت کل‬ ‫زندگــی خــود دفــاع مــی کنــم‪ .‬بــه همیــن دالیــل ‪ ،‬هــر کلمــه ای کــه در ایــن دادگاه‬ ‫مــی گویــم جزئــی از مــن اســت‪ ،‬هــر عبــارت بیانگــر عصبانیــت عمیــق مــن در برابــر‬ ‫اتهــام ناعادالنــه ‪ ،‬علیــه قــرار دادن ایــن جنایــت ضــد کمونیســتی یعنــی ســوزاندن‬ ‫رایشســتاگ اســت‪» .‬‬ ‫در طــول دادگاه الیپزیــگ ‪ ،‬رفتــار ارام دیمیتــروف بــا دفــاع از او و اتهاماتــی کــه وی‬ ‫بــه دادســتانش داد‪ ،‬او را بــه شــهرت جهانــی بدســت اورد‪ .‬بــه عنــوان مثــال‪ ،‬در ‪24‬‬ ‫اوت ســال ‪ ، 1942‬روزنامــه امریکایــی «میلواکــی ژورنــال» اظهــار داشــت کــه در دادگاه‬ ‫الیپزیــگ‪ ،‬دیمیتــروف «باشــکوه تریــن نمایشــگاه شــجاعت اخالقــی را کــه تاکنــون در‬ ‫هــر مکانــی نمایــش داده شــده اســت» بــه نمایــش گذاشــت‪« :‬فقــط یــک مــرد شــجاع‬ ‫در المــان وجــود دارد و او یــک بلغــاری اســت‪ ».‬دیمیتــروف تبرئــه شــد و بــه اتحــاد‬ ‫جماهیــر شــوروی دیپــورت شــد‪.‬‬ ‫شــهرت وی در پــی دادگاه الیپزیــگ بیشــتر شــد‪ ،‬دیمیتــروف بــا اســتالین در ســال‬ ‫‪ 1934‬بــه عنــوان رئیــس کمینتــرن انتخــاب شــد‪ .‬تتوتــان تــودوروف مــی گویــد‪« :‬او‬ ‫بخشــی از دایــره داخلــی رهبــر اتحــاد جماهیــر شــوروی شــد‪».‬‬ ‫در ســال ‪ ،1935‬در در هفتمیــن کنگــره کمینتــرن ‪ ،‬دیمیتــروف وقتــی کــه از اســتراتژی‬ ‫جبهــه مردمــی دفــاع مــی کــرد‪ ،‬بــرای اســتالین ســخنرانی مــی کــرد‪ ،‬منظــور از ایــن‬ ‫بــود کــه ایدئولــوژی شــوروی را بــه عنــوان جریــان اصلــی ضــد فاشیســم معرفــی کنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪17‬‬ ‫در ســال ‪ ، 1946‬دیمیتــروف پــس از ‪ 22‬ســال تبعیــد بــه بلغارســتان بازگشــت‬ ‫و رهبــر حــزب کمونیســت در انجــا شــد‪ .‬دیمیتــروف پــس از اغــاز حکومــت‬ ‫کمونیســت پنهانــی در ‪ ، 1946‬کیمــون جورجیــف را بــه عنــوان نخســت وزیــر‬ ‫جانشــین کــرد و در عیــن حــال تابعیــت اتحــاد جماهیــر شــوروی را نیــز حفــظ‬ ‫کــرد‪ .‬دیمیتــروف بــا مذاکــره بــا تیتــو در مــورد ایجــاد فدراســیون اســاوهای‬ ‫جنوبــی ‪ ،‬کــه از نوامبــر ســال ‪ 1944‬بیــن رهبــران کمونیســت بلغارســتان و‬ ‫یوگســاوی اغــاز شــده بــود شــروع بــه رایزنــی کــرد‪.‬‬ ‫ایــن ایــده مبتنــی بــر ایــن عقیــده بــود کــه یوگســاوی و بلغارســتان تنهــا‬ ‫دو وطــن اســاوی جنوبــی هســتند کــه از بقیــه کشــورهای اســاوی جــدا‬ ‫شــده اند‪ .‬ایــن ایــده ســرانجام منجــر بــه توافــق نامــه ‪ Bled‬در ســال ‪1947‬‬ ‫شــد کــه توســط دیمیتــروف و تیتــو امضــا شــد و خواســتار کنــار گذاشــتن موانــع‬ ‫مســافرتی مــرزی ‪ ،‬ترتیــب دادن اشــتراکات اداب و رســوم اینــده و بخشــش‬ ‫یــک جانبــه یوگســاوی از بابــت جبــران خســارات جنــگ بلغارســتان شــد‪.‬‬ ‫برنامــه اولیــه ایــن فدراســیون شــامل ادغــام منطقــه بالگووگــراد («پیریــن‬ ‫مقدونیــه») در جمهــوری خلــق مقدونیــه و بازگشــت مناطــق غربــی از صربســتان‬ ‫بــه بلغارســتان بــود‪.‬‬ ‫امــا بــه زودی اختالفاتــی بیــن تیتــو و دیمیتــروف بــا توجــه بــه کشــور مشــترک‬ ‫اینــده و مســئله مقدونیــه ایجــاد شــد‪ .‬در حالــی کــه دیمیتــروف کشــوری را پیــش‬ ‫بینــی مــی کــرد کــه یوگســاوی و بلغارســتان در شــرایط مســاوی قــرار بگیرنــد‬ ‫و مقدونیــه کــم و بیــش بــه بلغارســتان متصــل شــوند ‪ ،‬تیتــو بلغارســتان را بــه‬ ‫عنــوان جمهــوری هفتــم در یوگســاوی بــزرگ شــده مــی دیــد کــه از بلگــراد‬ ‫اداره می شــد‪.‬‬ ‫تــا ژانویــه ســال ‪ ، 1948‬برنامــه هــای تیتــو و دیمیتــروف بــه یــک مانعــی بــرای‬ ‫ارمــان هــای اســتالین بــرای کنتــرل کامــل بــر بلــوک جدیــد شــرقی تبدیــل شــده‬ ‫بــود‪ .‬اســتالین در مــورد نزدیکــی اخیــر بیــن دو کشــور ‪ ،‬تیتــو و دیمیتــروف را بــه‬ ‫مســکو دعــوت کــرد‪ .‬دیمیتــروف دعــوت را پذیرفــت ‪ ،‬امــا تیتــو امتنــاع کــرد و بــه‬ ‫جــای ان ادوارد کاردلیــج ‪ ،‬معــاون خــود را فرســتاد‪ .‬در نتیجــه ایــن دیــدار تقریبــا‬ ‫توافــق ‪ Bled‬بیــن یوگســاوی و بلغارســتان کنــار گذاشــته شــد و اجــرا نشــد‪.‬‬ ‫دیمیتــروف در ‪ 2‬ژوئیــه ســال ‪ 1949‬در اسایشــگاه بارویخــا در نزدیکــی مســکو‬ ‫درگذشــت‪ .‬برخــی گمانــه زنــی هایــی مبنــی بــر مســموم وی وجــود دارد کــه‬ ‫هرگــز تاییــد نشــده اســت‪ ،‬اگرچــه بــه نظــر مــی رســید ســامتی وی بــه طــور‬ ‫ناگهانــی دچــار مشــکل شــده اســت‪ .‬حامیــان نظریــه مســمومیت ادعــا می کننــد‬ ‫کــه اســتالین ایــده «فدراســیون بالــکان» از دیمیتــروف و نزدیکــی وی بــا تیتــو را‬ ‫دوســت نداشــت چــرا کــه کشــوری متشــکل از یوگســاوی و بلغارســتان را ردر‬ ‫ضــرر منافــع مســکو می دانســت‪.‬‬ ‫مخالفــان ادعــا مــی کننــد کــه دیمیتــروف وفادارتریــن فــرد بــه اســتالین بــود‬ ‫و اســتالین دلیــل واقعــی بــرای قتــل او نداشــت‪ .‬بــا ایــن حــال ‪ ،‬اســتالین بــا‬ ‫توجــه بــه ســابقه ای کــه در قتــل بــی دلیــل بســیاری از افــراد داشــت و همچنیــن‬ ‫فرامــوش نکــردن «خیانــت» دیمیتــروف می توانســت دســت بــه چنیــن عملــی‬ ‫بزنــد‪.‬‬ صفحه 17 ‫نظام اموزشی بلغارستان‬ ‫جعفر محمدهاشم‬ ‫امــوزش در مــدارس بلغارســتان بــر مبنــای ســنت ها و دســتاوردهایی‬ ‫صــورت می پذیــرد کــه بــا نیازهــای جامعــه صنعتــی امــروزی قابــل‬ ‫انطبــاق اســت‪ .‬شــبکه گســترده ای از اموزش وپــرورش فراهــم شــده‬ ‫اســت کــه می توانــد تمامــی کــودکان مســتعد امــوزش الزامــی را (تاســقف‬ ‫‪ ۱۶‬ســال ) در مــدارس عمومــی‪ ،‬حرف ـه ای‪ ،‬تخصصــی‪ ،‬خصوصــی و شــبانه‬ ‫بپذیــرد‪ .‬موسســات امــوزش عالــی در ســطح دانشــگاه و پایین تــر از‬ ‫دانشــگاه(کالج) امکانــات و فرصت هــای الزم را بــرای ادامــه تحصیــات از‬ ‫طریــق مطالعــه منظــم‪ ،‬مرتبــط و یــا از راه دور و از طریــق اشــکال گوناگــون‬ ‫امــوزش پیوســته فراهــم می کننــد‪ .‬مجموعــه مــدارس عمومــی بــر اثــر‬ ‫شــکل گیری مــدارس جدیــد‪ ،‬تعطیلــی مــدارس قدیمــی و دگرگونی هــای‬ ‫دیگــر بــه طــور قابــل مالحظ ـه ای دچــار تغییــر وتحــول شــدند‪.‬‬ ‫در ســاختار نظــام اموزشــی بلغارســتان امــوزش ابتدایــی خــود از دو مقطــع‬ ‫تشــکیل شــده اســت‪ :‬امــوزش مقدماتــی از یـک‏ تــا چهــار و امــوزش پیش‬ ‫ج تــا‏هفــت ســال‪.‬‬ ‫متوســطه ازپنـ ‏‬ ‫کــودکان دبســتانی کــه بــا موفقیــت مقطــع اول امــوزش دبســتانی را بــه‬ ‫پایــان برســانند بــه کســب مــدرک پایــان مقطــع نائــل می شــوند‪ .‬پایــان‬ ‫امــوزش دبســتان از طریــق گواهی نامــه نهایــی امــوزش دبســتان در پایــان‬ ‫مقطــع هشــتم گواهــی و تاییــد می شــود‪ .‬امــوزش متوســطه چهــار یــا پنــج‬ ‫ســال بعــد از پایــان دوره امــوزش مقدماتــی بــه طــول می انجامــد ‪.‬‬ ‫در مدارس(متوســطه عمومــی) و مــدارس فنی وحرف ـه ای تحصیــات منتــج‬ ‫بــه دریافــت دیپلــم‏در مــدارس متوســطه عمومــی و دیپلــم ‏‪Za Sredno‬‬ ‫‏در مــدارس متوســطه فنــی می شــود‪ .‬موسســات متوســطه تکمیلــی از‬ ‫اســتقالل اکادمیــک برخــوردار هســتند و در ســال ‪ ،۱۹۹۵‬مجلــس ملــی‬ ‫پنــج موسســه امــوزش دانشــگاهی جدیــد را بــه تصویــب و تاییــد رســاند‪.‬‏‬ ‫‏ امــوزش متوســطه تکمیلــی غیردانشــگاهی عموم ـاً بــرای یــک دوره ســه‬ ‫ســاله پــس از پایــان امــوزش متوســطه اغــاز می شــود و بــه دریافــت‬ ‫مــدرک تخصصــی رشــته های مختلــف منتهــی می شــود‪ .‬پایــان تحصیــات‬ ‫منــوط بــه قبولــی در امتحــان دولتــی اســت‪.‬‬ ‫در امــوزش دوره پیــش از دانشــگاه‪ ،‬طــول دوره امــوزش اجبــاری و ســن ورود بــه دوره‬ ‫هفــت ســالگی و ســن پایــان دوره هیجــده ســالگی اســت‪.‬‏‬ ‫در دوره مقدماتــی امــوزش ابتدایــی‏بســته بــه نــوع مدرس ـه ای کــه ایــن امــوزش را‬ ‫ارائــه می دهــد یعنــی در‏دبســتان مقدماتــی ( از‏یــک تــا چهــار ‏) طــول دوره اموزشــی‬ ‫چهــار ســال و مقطــع ســنی هفــت ســالگی تــا ده ســالگی اســت‪.‬‏‬ ‫در دوره مقدماتــی متوســطه‏در مدرســه متوســطه ( از پنجــم تــا هشــتم ‏) طــول دوره‬ ‫امــوزش چهــار ســال‏و مقطــع ســنی ده ســالگی تــا چهــارده ســالگی را شــامل‬ ‫می شــود‪ .‬گواهی نامــه ان گواهی نامــه پایــان امــوزش ابتدایــی اســت‪.‬‬ ‫در دوره متوســطه عمومــی‏نــوع مدرسـه ای کــه ایــن امــوزش را ارائــه می دهــد مدرســه‬ ‫متوســطه عمومــی از ( نهــم تــا ســیزدهم ‏) اســت و طــول دوره امــوزش در ان چهــار‬ ‫ســال‪،‬‏ مقطــع ســنی چهــارده ســالگی تــا هیجــده ســالگی اســت‪.‬‏ گواهی نامــه یــا‬ ‫دیپلــم اعطایــی نیــز دیپلــم امــوزش متوســطه اســت‪.‬‬ ‫در دوره متوســطه تخصصــی نــوع مدرســه ای کــه ایــن امــوزش را ارائــه می دهــد‬ ‫‪)X‬‏‪ ،‬طــول دوره امــوزش ســه‬ ‫‪ V‬یــا‏‪ X‬‏‪ I‬تــا‏‪ II‬‏‬ ‫مــدارس فنــی و فنی حرفــه ای‏( از‏‪ LLL‬‏‬ ‫ســال و‏مقطــع ســنی پانــزده ســالگی تــا هیجــده ســالگی‏و گواهی نامــه یــا مــدرک‬ ‫اعطایــی دیپلــم امــوزش متوســطه تخصصــی اســت‪.‬‬ ‫در دوره فنی وحرف ـه ای‏نــوع مدرســه اموزش دهنــده ایــن مقطــع مدرســه حرف ـه ای بــا‬ ‫‏طــول دوره امــوزش دو ســال‪ ،‬مقطــع ســنی هیجــده تــا بیســت ســالگی‏گواهی نامــه‬ ‫اعطایــی گواهی نامــه صالحیــت حرفــه ای‏اســت‪.‬‬ ‫امــوزش و پــرورش در بلغارســتان در تمامــی مقاطــع رایــگان اســت و از طریــق دولــت‬ ‫بــه واســطه وزارت امــوزش و پــرورش و علــوم پشــتیبانی می شــود‪ .‬امــوزش بــرای‬ ‫کــودکان هفــت تــا ‪ ۱۶‬ســال اجبــاری اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪18‬‬ صفحه 18 ‫نظــام اموزشــی بلغارســتان از قواعــد اروپــا پیــروی می کنــد‪ .‬انــواع اصلــی مــدارس‬ ‫متوســطه در کشــور بــه قــرار زیــر اســت‪:‬‬ ‫مــدارس امــوزش عمومــی‪ ،‬فنــی و حرف ـه ای‪ ،‬مــدارس امــوزش زبــان و مــدارس‬‫خارجــی‪.‬‏‬ ‫مــدارس خصوصــی کــه در کیفیــت اموزشــی شــروع بــه رقابــت بــا مــدارس دولتی‬‫کرده انــد‪.‬‬ ‫بیــش از ‪ ۴۰‬موسســه اموزشــی در بلغارســتان مقاطــع و مــدارک لیســانس و‬ ‫فوق لیســانس را ارائــه می دهنــد‪ .‬ســال تحصیلــی دانشــگاه های بلغارســتان از اول‬ ‫اکتبــر شــروع و تــا نیــم ســال تحصیلــی پاییــز و بهــار ادامــه می یابــد‪ .‬برنامــه‬ ‫تحصیلــی تمــام وقــت‪ ،‬پنــج ســال تحصیلــی یــا ده تــرم بــه طــول می انجامــد‪،‬‬ ‫ســال اکادمیــک ‪ ۳۰‬هفتــه بــه طــول می انجامــد‪ .‬معمــوالً امــوزش دانشــگاهی بــه‬ ‫طــور رســمی بــه کنفرانس هــا‪ ،‬ســمینارها و امــوزش عملــی تقســیم بندی می شــود‪،‬‬ ‫بــا ایــن وجــود قابلیــت تغییرپذیــری در حــد عالــی وجــود دارد‪ .‬برگــزاری ســمینارها‬ ‫و جلســات امــوزش عملــی اجبــاری اســت‪ ..‬مــدت امــوزش بســته بــه رشــته‬ ‫تحصیلــی بــه طــور متوســط ‪ ۱۲‬ســاعت در هفتــه اســت‪ .‬معمــوالً کالس هــا در هفتــه‬ ‫یکبــار و بــه مــدت ‪ ۷۵‬دقیقــه برگــزار می شــوند‪ ،‬بعضــی از کالس هــا در دو دوره ‪۴۵‬‬ ‫دقیقــه ای برگــزار می شــود‪.‬‬ ‫دانشــجویان بلغــاری پــس از امتحانــات ســنجش صالحیــت در تعــدادی از مراکــز‬ ‫دولتــی بــا تعهــد خدمتــی پذیرفتــه می شــوند‪ .‬هــر امتحــان کام ـ ً‬ ‫ا رقابتــی اســت‬ ‫و پذیرفته شــدگان از پرداخــت شــهریه اموزشــی معــاف می شــوند‪ .‬کســانی کــه‬ ‫در ایــن امتحــان پذیرفتــه نمی شــوند‪ ،‬بــرای مراکــز دولتــی دیگــر بــه رقابــت‬ ‫می پردازنــد بــا ایــن اســتثناء کــه شــهریه اموزشی شــان یــا بــه صــورت انفــرادی‬ ‫یــا بــا گرفتــن بورســیه تحصیلــی یــا وام خودشــان پرداخــت می شــود‪ .‬امتحــان‬ ‫کتبــی ســنجش صالحیــت هــر ســاله طبــق تاریخــی کــه از قبــل اعــام می شــود‪،‬‬ ‫برگــزار شــده و بعــد از هــر نیــم ســال تحصیلــی از دانشــجویان ( مطابــق بــا برنامــه‬ ‫اموزشــی مــورد نظــر) امتحــان بــه عمــل می ایــد‪ .‬دوره برگــزاری امتحــان ســه تــا‬ ‫چهــار هفتــه اســت‪.‬‬ ‫بســیاری از دانشــجویان دانشــگاه بــه تدریــس و امــوزش عالقه منــد هســتند‪.‬‬ ‫مــدارس متوســطه تخصصــی بلغارســتان دانش اموختــگان بســیار فرهیختــه هیجــده‬ ‫یــا نــوزده ســاله را پــرورش می دهــد‪ .‬بســته بــه برنامــه اموزشــی و تحصیلــی از‬ ‫دانشــجویان امتحــان تعییــن صالحیــت (کتبــی یــا شــفاهی)‪ ،‬امتحــان ردی و قبولــی‬ ‫بــه عمــل می ایــد‪.‬‏‬ ‫در ایــن کشــور از یــک نظــام تعییــن نمــره شــش نمــره ای اســتفاده می شــود کــه‬ ‫نمــره شــش باالتریــن نمــره و نمــره دو پایین تریــن نمــره اســت‪.‬‏‬ ‫اموزش پیش دبستانی‬ ‫امــوزش و پــرورش پیش دبســتانی در جمهــوری بلغارســتان تاریخــی‬ ‫یکصــد و بیســت ســاله دارد‪ .‬ایــن نــوع امــوزش بــا بهــره وری از ســنت های‬ ‫اروپایــی و شــاخصه های ویــژه ملــی بلغارســتان توســعه پیداکــرد و در اوایل‬ ‫ســال ‪ ،۱۸۹۱‬هنــگام اغــاز امــوزش و پــرورش الزامــی در کودکســتان ها‬ ‫تحــت مقــررات دولتــی بلغارســتان بــه شــکل رســمی اجــرا شــد‪.‬‏‬ ‫درســال‪ ،۱۹۳۴‬نخســتین مصوبــه قانونــی‪ ،‬یعنــی فرمــان تاســیس امــوزش‬ ‫پیش دبســتانی تصویــب شــد‪ .‬ایــن مصوبــه امــوزش پیش دبســتانی را بــه‬ ‫عنــوان مرتبـه ای از امــوزش ابتدایــی دانســت ومرکــز ســه گانـه ای را بــرای‬ ‫امــوزش کــودکان را مقــرر کــرد‪ .‬مصوبــه امــوزش وپــرورش همگانــی ســال‬ ‫‪ ۱۹۹۱‬تاســیس گروه هــا و کالس هــای امادگــی را بــرای بهبــود امادگــی‬ ‫کــودک بــرای ورود بــه مدرســه مفیــد و ضــروری دانســت‪.‬‏‬ ‫بــه موجــب مصوبــه امــوزش و پــرورش همگانــی ســال‪ ۱۹۹۱‬واصالحیــه‬ ‫قانــون امــوزش و پــرورش همگانــی ســال ‪ ۱۹۹۸‬کودکســتان ها‬ ‫مکان هایــی هســتند کــه کــودکان می تواننــد‪ .‬از ســه ســالگی تــا بــدو‬ ‫ورود بــه مدرســه در ان ثبــت نــام کننــد‪( .‬ســن رســمی ورود بــه مدرســه‬ ‫هفــت ســالگی اســت) کودکســتان ها می تواننــد‪.‬از نــوع دولتــی‪ ،‬تحــت‬ ‫نظــر شــهرداری ها ویــا خصوصــی باشــند‪.‬ورود کــودکان بــه کودکســتان ها‬ ‫منــوط بــه خواســت و تصمیــم والدیــن یــا پرستارانشــان اســت و عمــا‬ ‫کــودکان دو و نیــم ســاله نیــز در کودکســتان ها پدیرفتــه می شــوند‪.‬‏‬ ‫‏ بــرای کــودکان کــم ســن وســال تــر‪ ،‬مهدکودک هایــی تاســیس می شــود‪.‬‬ ‫تــا تربیــت و امــوزش انهــا را زیرنظــر بگیرنــد‪ .‬نــوع مهدکودکی کــه زیرنظر‬ ‫شــهرداری کــه بــا بودجــه شــهرداری ها اداره می شــود‪ ،‬نــوع غالــب ان‬ ‫اســت و تــا ‪۹۵‬درصــد را در بــر می گیــرد‪ .‬امــوزش پیــش دبســتانی ماهیتــی‬ ‫اجتماعــی دارد و بــرای تمامــی کــودکان گــروه ســنی ذکــر شــده در نظــر‬ ‫گرفتــه شــده اســت‪ .‬بــرای کــودکان فقیــر وایتــام مــدارس شــبانه روزی و‬ ‫بــرای کــودکان معلــول جســمی یــا عقب مانــده ذهنــی کودکســتان های‬ ‫ویــژه ای دایــر شــده اســت‪ .‬کودکســتان های خصوصــی بــا دســتور وزیــر‬ ‫امــوزش و علــوم و تقاضــای شــهروندان بلغــاری یــا نهادهــای حقوقــی‬ ‫دایــر می شــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪19‬‬ ‫هم اکنــون‪ ،‬اغلــب کودکســتان های خصوصــی در بلغارســتان طبــق برنامه هــای‬ ‫اموزشــی فعالیــت می کنندکــه توســط وزارت امــوزش وعلــوم تصویــب می شــود‪.‬‬ ‫در کودکســتان های دولتــی والدیــن طبــق نرخ هــای تعییــن شــده از ســوی‬ ‫شــورای شــهر شــهریه پرداخــت می کننــد‪ .‬ایــن نرخ هــا برمبنــای مصوبــه‬ ‫مالیات هــا و شــهریه های محلــی تعییــن می شــود‪ .‬اماده ســازی کــودکان بــرای‬ ‫مدرســه در کودکســتان یــا کالس هــای امادگــی صــورت می گیــرد‪.‬‏‬ ‫از امــوزش پیــش دبســتانی بــه عنــوان نخســتین مقطــع نظــام تحصیلــی یــاد‬ ‫می شــود کــه پاســخگوی نیازهــای اموزشــی کــودکان ســه تــا هفــت ســال اســت‪.‬‬ ‫بیشــتر کودکســتان ها (‏‪Detska‬‏‏‪Gradina‬‏) از طریــق شــهرداری ها تاســیس و‬ ‫اداره می شــوند‪ .‬شــهریه ثبــت نــام کــه به طــور چشــمگیری بــرای خانواده هــای‬ ‫کــم درامــد کاهــش یافتــه اســت‪ ،‬بایــد پرداخــت شــود‪.‬‬ صفحه 19 ‫اموزش ابتدایی‬ ‫امــوزش مقدماتــی (کالس هــای یــک تــا هشــت) در کشــور بلغارســتان‪،‬‬ ‫مدرســه ابتدایــی (کالس یــک تا چهــار) و مدرســه متوســطه مقدماتــی (کالس‬ ‫پنــج تــا هشــت) را در بــر می گیــرد‪ .‬ایــن مقطــع اموزشــی در مــدارس متعلــق‬ ‫بــه دولــت‪ ،‬شــهرداری ها و مــدارس خصوصــی دایــر اســت‪.‬‏‬ ‫منابــع امــوزش و کتاب هــای درســی رایــگان بــوده و از طریــق مدرســه ارائــه‬ ‫می شــود‪ .‬پــس از پایــان موفقیت امیــز کالس چهــارم‪ ،‬مــدرک امــوزش‬ ‫ابتدایــی صــادر می شــود و مــدرک امــوزش مقدماتــی پــس از پایــان‬ ‫موفقیت امیــز کالس هشــتم صــادر می شــود‪.‬‏‬ ‫در بیانیــه جهانــی امــوزش و پــرورش همگانــی‪ ،‬اهمیــت زیــادی بــه فراهــم‬ ‫کــردن زمینــه الزم و مناســب بــرای دسترســی تمامــی کــودکان بــه امــوزش‬ ‫ابتدایــی و پایــان موفقیت امیــز ان داده شــده اســت‪ .‬می تــوان گفــت کــه‬ ‫بلغارســتان دســتاوردهای چنــدی در ایــن زمینــه دارد‪ .‬اهمیــت زیــادی بــه‬ ‫امــوزش ابتدایــی بــه طــور اخــص‪ ،‬از لحــاظ کســب اگاهی هــای اساســی‪،‬‬ ‫رشــد مهارت هــا و عــادات یادگیــری‪ ،‬و هم چنیــن تعلیــم و تربیــت و رشــد‬ ‫جامــع شــخصیت هــر دانش امــوز داده شــده اســت‪ .‬بــه ایــن طریــق‪،‬‬ ‫فرصتــی بــرای پایــان کامل تــر تحصیــات پایــه ای و گــذاری اســان تر و‬ ‫بی مســاله تر بــه تحصیــات پایه هــای باال تــر فراهــم می شــود‪.‬‏‬ ‫در مــدارس ابتدایــی تــا حــد امــکان ســعی می شــود فعالیت هــای‬ ‫اموزشــی بــه واقعیــت زندگــی کــودک نزدیک تــر باشــد تــا بتــوان وی‬ ‫را در زمینه هایــی همچــون پیشــرفت در مطالعــه‪ ،‬تقویــت تمایــل و عالقــه‬ ‫بــه شــیوه فعــال زندگــی و درک و حــل مســتقل مســایلی کــه بــا ان مواجــه‬ ‫می شــود‪ ،‬یــاری رســاند‪ .‬بــه همیــن خاطــر‪ ،‬محتویــات برنامه هــای درســی‬ ‫را بــه روز در می اورنــد و شــیوه ها و ابــزار امــوزش را متنــوع می کننــد تــا‬ ‫بــه دانش امــوزان ایــن فرصــت داده شــود کــه از خــود اتکایــی و اختیــار‬ ‫بیشــتری برخــوردار شــوند و بتواننــد فعال تــر در حــل مســایل مشــارکت کننــد‪.‬‬ ‫بــه معلمــان توصیــه می شــود کــه از راهبردهــای جدیــد فعالیت هــای اموزشــی‬ ‫ی بهــره گیرنــد‪ .‬ایــن راهبرد هــا باعــث بوجــود امــدن یــک فضــای‬ ‫وشــناخت ‬ ‫همــکاری متقابــل بیــن معلــم وشــاگردان و خــود شــاگردان بــا یکدیگــر و‬ ‫شــکل گیــری مهارت هــای کار گروهــی و تیمــی می شــود‪.‬‏‬ ‫اموزش متوسطه‬ ‫امــوزش متوســطه در بلغارســتان بــه متوســطه عمومــی‪ ،‬جامــع و فنــی و‬ ‫حرفــه ای تقســیم بندی می شــود‪ .‬امــوزش متوســطه عمومــی در مــدارس‬ ‫متوســطه جامــع (بــا طــول دوره تحصیلــی چهــار ســال) و مــدارس فنــی و‬ ‫حرفــه ای (بــا طــول دوره تحصیلــی چهــار تــا پنــج ســال) ارائــه می شــود‪.‬‬ ‫دانش امــوزان می تواننــد در مــدارس فنــی و حرفــه ای مشــروط بــر تکمیــل‬ ‫کالس هفتــم یــا هشــتم پــس از قبولــی در امتحانــات ورودی‪ ،‬مطابــق بــا‬ ‫شــروط مدرســه در رشــته های زبــان‪ ،‬ادبیــات مــادری‪ ،‬ریاضیــات و علــوم‬ ‫انســانی ثبت نــام کننــد‪.‬‏‬ ‫امــوزش متوســطه فنــی و حرف ـه ای در مــدارس فنــی و حرف ـه ای بــه شــرط‬ ‫پایــان کالس هشــتم و یــک دوره چهــار ســاله و بنــا بــر تکمیــل کالس هفتــم‬ ‫و یــک دوره پنــج ســاله فراگیــری زبــان خارجــی ویــژه ارائــه می شــود‪.‬‬ ‫امــوزش فــوق همچنیــن از طریــق مــدارس فنــی وحرف ـه ای بــا یــک برنامــه‬ ‫اموزشــی ســه ســاله ارائــه می شــود‪ .‬امــوزش در بلغارســتان تــا ســن‬ ‫شــانزده ســالگی اجبــاری اســت‪ .‬ســال تحصیلــی از دو تــرم تشــکیل شــده‬ ‫اســت‪ .‬ســال تحصیلــی از ‪ ۱۵‬ســپتامبر شــروع و در مــی تــا ژوئــن بــه پایــان‬ ‫می رســد‪ .‬پــس از پایــان موفقیت امیــز امــوزش متوســطه و قبولــی در‬ ‫امتحانــات کتبــی ورود بــه دانشــگاه‪ ،‬مــدرک امــوزش فــوق دیپلــم متوســطه‬ ‫صــادر می شــود‪ .‬دارنــدگان ایــن مــدرک مجــاز بــه ادامــه تحصیــل در مقطــع‬ ‫امــوزش دانشــگاهی بــدون اینکــه محدودیتــی در انتخــاب نــوع امــوزش‬ ‫دانشــگاهی داشــته باشــند‪ ،‬هســتند‪.‬‏‬ ‫پذیــرش در موسســات امــوزش دانشــگاهی بــر اســاس قبولــی در امتحانــات‬ ‫ورودی اســت‪ .‬نــوع و تعــداد ایــن امتحانــات از طریــق موسســات امــوزش‬ ‫دانشــگاهی مشــخص می شــوند کــه دقیقــاً بــه محتــوی دروس تحصیلــی‬ ‫مربــوط اســت‪.‬‏‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪20‬‬ ‫اموزش فنی و حرفه ای‬ ‫قانــون امــوزش علــوم و مهارت هــای حرفــه ای بــه طــور مشــروح وگســترده‬ ‫در بلغارســتان تصویــب شــده اســت‪ .‬هــدف ایــن قانــون دســتیابی بــه مقــررات‬ ‫دقیــق و مشــخص امــوزش علــوم و مهارت هــای حرف ـه ای در ســاختار مدرســه‬ ‫وخــارج از مدرســه اســت‪ .‬مســئولیت های موسســات مربــوط بــه امــوزش علــوم‬ ‫و مهارت هــای حرف ـه ای تعییــن شــده اســت‪ .‬فعالیت هــای ایــن موسســات بــا‬ ‫جهت گیری هــا و فعالیت هــای (اداره امــور ملــی) در هیــات وزیــران همســو و‬ ‫هماهنــگ می شــود‪ .‬برنامه هــای ملــی گوناگونــی پیشــنهاد می شــود و بــه ایــن‬ ‫طریــق گروهــای ســنی و ســطوح تحصیلــی مختلــف می تواننــد مهارت هــای‬ ‫شــغلی را گســب کننــد‪ .‬شــش برنامــه بــا امیزه هــای متفــاوت‪ ،‬بســته بــه ســن‬ ‫وســطح تحصیــات گــروه تحــت امــوزش ارائــه می شــود‪.‬‬ ‫بــه ایــن ترتیــب‪ ،‬امــوزش حرف ـه ای بــرای افــرادی کــه حداقل‪۱۳‬ســال دارنــد‬ ‫وحداقــل پایــه ششــم امــوزش عمومــی مدرســه را بــه پایــان رســانده اند‬ ‫تضمیــن می شــود‪ .‬پنــج نــوع برنامــه بــرای کســب گواهینامــه مقدماتــی‬ ‫حرفـه ای ترتیــب داده شــده اســت‪ .‬ایــن گواهینامــه دارای ســطوحی از یــک تــا‬ ‫چهــار اســت‪ .‬ایــن پنــج نــوع برنامــه هم چنیــن ممکــن اســت بــرای کســب‬ ‫بخشــی از یــک شــغل خــاص تنظیــم واجــراء شــود‪ .‬ششــمین نــوع امــوزش‬ ‫عبــارت از برنامه هــای امــوزش مــداوم مهارت هــای شــغلی بــرای بــه روز در‬ ‫اوردن وبســط مهارت هــای کســب شــده اســت و در ایــن رابطــه مقــرر شــد‪ ،‬تــا‬ ‫نظامــی کار امــد بــرای نظــارت بــر کیفیــت امــوزش مهارت هــای شــغلی وتاییــد‬ ‫مــدارک حرفــه ای طبــق اســتاندار های ملــی تاســیس شــود‪ .‬فعالیت هــای‬ ‫مربــوط بــه راهنمایــی ومشــاوره شــغلی تحــت مقــررات و نظــم خاصــی در امــده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫نظــام مربــوط بــه ایــن حــوزه شــامل مراکــز مشــاوره و اطالعات رســانی شــغلی‬ ‫می شــود کــه واحد هــای تخصصــی هســتند کــه اطالعــات و شــیوه های‬ ‫مناســب را بــرای نظــارت بــر کیفیــت امــوزش مهارت هــای شــغلی و تاییــد‬ ‫مــدارک حرفــه ای‪ ،‬درهــر منطقــه اموزشــی فراهــم می کننــد‪.‬‬ صفحه 20 ‫معرفی دانشگاه های برتر بلغارستان‬ ‫دانشگاه صوفیا کلیمنت اوخریدسکی مقدس‬ ‫ایــن دانشــگاه یکــی از قدیمــی تریــن و در عیــن حــال بزرگتریــن مرکــز امــوزش عالــی‬ ‫در کشــور بلغارســتان اســت کــه در ســال ‪ 1888‬میــادی تاســیس شــده اســت‪ .‬بــا توجــه‬ ‫بــه رتبــه بنــدی انجــام شــده در طــی ســال ‪ 2014‬میــادی ایــن دانشــگاه در میــان تمــام‬ ‫دانشــگاههای کشــور بلغارســتان بــا کســب بیســت و یــک شــاخص از مجمــوع بیســت و‬ ‫دو شــاخص بــه مقــام اول رســیده اســت‪ .‬در مــاه اوریــل ســال ‪ 2011‬میــادی بــر طبــق‬ ‫تحقیقــات شــورای عالــی تحقیقــات اســپانیا‪ ،‬دانشــگاه صوفیــه از لحــاظ کیفیــت‪ ،‬جایــگاه‬ ‫هشــتصد و یکــم در کل دنیــا را کســب می کنــد و در ایــن بیــن‪ ،‬جایــگاه نخســت در بیــن‬ ‫دیگــر مراکــز امــوزش عالــی در کشــور بلغارســتان را بــه خــود اختصــاص داده اســت‪ .‬در‬ ‫رتبــه بنــدی مشــابه انجــام شــده در طــی ســال ‪ 2014‬میــادی ایــن دانشــگاه در جایــگاه‬ ‫هشــتصد و چهــل و دوم قــرار گرفتــه اســت‪.‬‬ ‫دانشــگاه صوفیــه همــراه بــا بنیاد»ساســاکاوا‪ -‬بلغارســتان»‪ ،‬در بخــش هــای علــوم سیاســی‬ ‫و دیگــر رشــته هــا کمــک هزینــه تحصیلــی اعطــا میکنــد‪.‬‬ ‫از جملــه نــکات قابــل توجــه در مــورد دانشــگاه کلیمنــت اخریدســکی‪ ،‬تدریــس ایــران‬ ‫شناســی بــه عنــوان یکــی از رشــته هــای حفاظــت شــده در دانشــکده شــرق شناســی مــی‬ ‫باشــد‪ .‬رشــته هــای حفاظــت شــده‪ ،‬بــه رشــته هایــی گفتــه مــی شــود کــه حتــی در صــورت‬ ‫وجــود تعــداد بســیار انــدک دانشــجویان متقاضــی‪ ،‬یعنــی حتــی بــا یــک یــا ‪ 2‬دانشــجو در‬ ‫ســال‪ ،‬تعطیــل نمــی شــوند‪.‬‬ ‫در دهــه هــای اخیــر‪ ،‬تعــداد زیــادی از دانشــجویان ایــران در ایــن دانشــگاه در رشــته هــای‬ ‫مختلــف اعــم از علــوم پزشــکی‪ ،‬سیاســی‪ ،‬فلســفه‪ ،‬علــوم اجتماعــی و دیگــر رشــته هــا‬ ‫تحصیــات خــود را بــه پایــان رســانده انــد‪.‬‬ ‫دانشگاه پلوودیو‪ -‬پائیسی‬ ‫ایــن دانشــگاه قدیمــی تریــن موسســه‬ ‫اموزشــی عالــی بلغارســتان اســت کــه‬ ‫فعالیــت اولیــه خــود را در ‪ 1885‬اغــاز‬ ‫نمــود ولــی در قالــب دانشــگاه پلودیــو‪-‬‬ ‫پائیســی هیالندرســکی‪ ،‬از ســال ‪1962‬‬ ‫فعــال خــود را ادامــه داد‪.‬‬ ‫در ســال هــای تولــد بلغارســتان مســتقل‪،‬‬ ‫ایــن دانشــگاه بــه کانونــی بــرای تربیــت‬ ‫سیاســتمداران و دولتمــردان بلغارســتان تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫ســالیانه در ایــن دانشــگاه در حــدود ‪ 17‬هــزار دانشــجو در مقاطــع مختلــف علمــی تحصیــل‬ ‫مــی نماینــد‪.‬‬ ‫در حال حاضر دانشگاه مذکور دارای ‪ 9‬دانشکده در رشته های زیر می باشد‪:‬‬ ‫بیولــوژی؛ علــوم اقتصــادی و اجتماعــی؛ ریاضیــات و علــوم رایانــه ای؛ تربیــت کــودکان؛‬ ‫فیزیــک و فنــی؛ زبــان شناســی؛ فلســفه و تاریــخ؛ شــیمی؛ حقــوق‪.‬‬ ‫دانشگاه پزشکی‪ -‬صوفیه‬ ‫در ابتــدا دانشــگاه پزشــکی صوفیــا‪ ،‬تحــت عنــوان دانشــکده پزشــکی صوفیــا در قالــب‬ ‫مجموعــه دانشــگاه صوفیــا « کلیمنــت اوخریدســکی مقــدس»در ‪ 10‬نوامبــر ‪ 1917‬تاســیس‬ ‫شــد و از ســال ‪ 1950‬میــادی دانشــکده پزشــکی بــه صــورت یــک موسســه مســتقل از‬ ‫دانشــگاه صوفیــا‪ ،‬بــه عنــوان اکادمــی پزشــکی بــه کار خــود ادامــه داد و در ســال ‪1954‬‬ ‫میــادی اکادمــی پزشــکی بــه موسســه پزشــکی عالــی و نیــز بــه بزرگتریــن مرکــز امــوزش‬ ‫پزشــکی در بلغارســتان تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫در حــال حاضــر در زیرمجموعــه دانشــگاه پزشــکی صوفیــا‪ 3 ،‬دانشــکده اصلــی‪ ،‬از جملــه‬ ‫دانشــکده پزشــکی‪ ،‬دانشــکده دنــدان پزشــکی و دانشــکده داروســازی قــرار گرفتــه انــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 1942‬میــادی بخــش دندانپزشــکی در ایــن دانشــکده ایجــاد شــده و از ســال‬ ‫‪ 1950‬میــادی بــه عنــوان یــک دانشــکده مســتقل فعالیــت خــود را ادامــه داد و بــه یکــی از‬ ‫مدرنتریــن مراکــز تعلیــم دنــدان پزشــکان در کشــور و خــارج از ان تبدیــل گردیــد‪.‬‬ ‫دانشــکده داروســازی تحــت عنــوان بخش داروســازی در دانشــکده علــوم طبیعــی و ریاضی‬ ‫دانشــگاه صوفیــا در طــی ســال ‪ 1942‬میــادی تاســیس شــد و در ســال ‪ 1951‬میــادی‬ ‫بــه اکادمــی پزشــکی منتقــل شــد‪ .‬امــروزه ایــن مرکــز اموزشــی تنهــا مرکــز اموزشــی در‬ ‫بلغارســتان اســت کــه در ان میتــوان تعلیــم امــوزش عالــی داروســازی و تحصیــات تکمیلی‬ ‫را دیــد‪ .‬ایــن دانشــکده در ســطح ملــی و بیــن المللــی مطــرح اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪21‬‬ ‫دانشگاه فنی صوفیه‬ ‫اولیــن اقــدام بــرای تاســیس مدرســه عالــی فنــی صوفیــه در ســال‬ ‫‪ 1897‬در قالــب تاســیس ‪ 4‬مدرســه عالــی انجــام شــد‪ .‬پــس از ان‪،‬‬ ‫انچــه کــه مقدمــه ای بــر تاســیس دانشــگاه فنــی صوفیــا محســوب‬ ‫مــی شــد‪ ،‬دوران پرفــراز و نشــیبی را طــی نمــود و باالخــره در ‪ 4‬اکتبــر‬ ‫‪ 1942‬مدرســه عالــی فنــی صوفیــا فعالیــت خــود را اغــاز نمــود‪ ،‬لیکــن‬ ‫بــه دلیــل بمبــاران هــای جنــگ جهانــی دوم‪ ،‬فعالیــت ان متوقــف شــد‬ ‫و مجــددا از ‪ 24‬اکتبــر ‪ 1945‬فعالیــت ان در شــهر صوفیــا از ســرگرفته‬ ‫شــد‪.‬‬ ‫امــروزه دانشــگاه فنــی صوفیــا دارای ظرفیــت هــای اموزشــی و‬ ‫تحقیقاتــی قابــل رقابــت بــا دیگــر دانشــگاه هــای فنــی اروپایــی‬ ‫اســت و در ان بیــش از ‪ 10‬هــزار دانشــجوی بلغــاری و درحــدود ‪1500‬‬ ‫دانشــجوی خارجــی در مقاطــع مختلــف علمــی مشــغول بــه تحصیــل‬ ‫مــی باشــند‪ .‬دوره هــای دکتــری در ایــن دانشــگاه بــر اســاس برنامــه‬ ‫هــای علمــی‪ -‬اموزشــی هماهنــگ شــده بــا المــان‪ ،‬فرانســه و انگلیــس‬ ‫برگــزار مــی شــوند‪.‬‬ ‫ایــن دانشــگاه در ســال هایــی کــه پشــت ســر گذاشــته‪ ،‬بیــش از ‪100‬‬ ‫هــزار نفــر مهنــدس بلغــاری تربیــت نمــوده و عامــل موثری در توســعه‬ ‫دانشــگاه هــای فنــی در شــهرهای وارنــا و گابــروو بــوده اســت‪.‬‬ ‫نظــر بــه توســعه دائمــی فنــاوری هــای اطالعاتــی‪ ،‬دانشــگاه شــبکه‬ ‫اموزشــی مجــازی خــود را گســترش داده و در برخــی از مقاطــع‬ ‫و رشــته ها بــه زبــان هــای انگلیســی و دیگــر زبانهــای اروپایــی‬ ‫همچــون المانــی و فرانســه تدریــس مــی شــود‪.‬‬ ‫از جملــه ویژگــی هــای ایــن دانشــگاه‪ ،‬جهتگیــری اموزشــی بر اســاس‬ ‫نیازهــای بــازار و بخــش خصوصــی و همــکاری بــا بخــش خصوصــی‬ ‫در راســتای تامیــن همــه جانبــه بــرای امــوزش نیــروی کار مــورد نیــاز‬ ‫مــی باشــد‪.‬‬ ‫در دهــه هــای اخیــر‪ ،‬تعــداد کمــی از دانشــجویان ایرانــی در ایــن‬ ‫دانشــگاه‪ ،‬در رشــته هــای مختلــف تحصیــات خــود را بــه پایــان‬ ‫رســانده انــد‪.‬‬ صفحه 21 ‫علیرضا مفتخری مظاهری‬ ‫حقوقدان و مدرس دانشگاه‬ ‫نظام حقوقی بلغارستان‬ ‫رونــد شــکل گیــری سیســتم حقوقــی معاصــر بلغارســتان بــا ازادســازی‬ ‫کشــور از ســلطه سیاســی عثمانــی در ســال ‪ 1878‬اغــاز مــی شــود‪ .‬ایــن‬ ‫امــر بــا تصویــب اولیــن قانــون اساســی بلغارســتان ‪ -‬قانــون اساســی کــه در‬ ‫‪ 16‬اوریــل ‪ 1879‬بــه امضــا رســید و بــه عنــوان اولیــن ســند بنیــادی حقوقی‬ ‫ایــن کشــور محســوب مس شــود‪ -‬بــه طــور رســمی اغــاز شــد‪ .‬قانونــی کــه‬ ‫مترقی تریــن و دموکراتیــک تریــن اصــول حاکــم بــر اروپــا در قــرن نوزدهــم‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫سیســتم حقوقــی نویــن بلغارســتان تحــت تاثیــر دو عامــل بســیار مهــم‬ ‫قــرار دارد‪ :‬دموکراتیــزه کــردن و ازادســازی اقتصــاد ایــن کشــور کــه پــس از‬ ‫ســقوط رژیــم کمونیســتی در ســال ‪ 1989‬از یــک طــرف و ادغــام بلغارســتان‬ ‫در اتحادیــه اروپــا ‪ ،‬از طــرف دیگــر اغــاز شــد‪.‬‬ ‫سیســتم حقوقــی بلغارســتان بــه منظــور دســتیابی بــه اتحــاد و انســجام‬ ‫سیاســی و اجتماعــی از طریــق یــک تحــول عمیــق شــکل گرفــت‪ .‬ایــن‬ ‫کشــور در ‪ 25‬اوریــل ‪ 2005‬در لوکزامبــورگ موافقــت نامــه پیوســتن بــه‬ ‫اتحادیــه اروپــا را امضــا کــرد و بــه قوانیــن اتحادیــه را نیــز بــه رســمیت‬ ‫شــناخت‪.‬‬ ‫منابع حقوق‬ ‫منابــع حقوقــی ایــن کشــور بــه شــکل ســنتی را می تــوان ترکیبــی‬ ‫برگرفتــه از قوانیــن المــان و رومانــی دانســت‪.‬‬ ‫از نظــر منابــع مســتقیم‪ ،‬سیســتم حقوقــی بلغارســتان مبتنــی بــر یــک‬ ‫سلســله مراتــب کامــ ً‬ ‫ا تعریــف شــده از منابــع حقوقــی بــه شــرح زیــر‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫قانون اساسی‬ ‫قانــون اساســی بلغارســتان مصــوب ‪ 12‬ژوئیــه ‪ ،1991‬قانــون اساســی‬ ‫حقــوق اساســی شــهروندان و همچنیــن ســاختار ‪ ،‬کارکردهــا و همــکاری‬ ‫بیــن شــاخه هــای دولــت را در بــر مــی گیــرد‪.‬‬ ‫اصالحــات در قانــون اساســی ممکــن اســت بــا اکثریــت ســه چهــارم‬ ‫مجلــس شــورای ملــی (مجلــس منفــرد) انجــام شــود‪ .‬برخــی از مقــررات‬ ‫قانــون اساســی بــا اهمیــت عمــده فقــط مــی توانــد توســط مجلــس ملــی‬ ‫اصــاح شــود‪ .‬قانــون اساســی تاکنــون ســه بــار اصــاح شــده اســت‪.‬‬ ‫معاهدات بین المللی‬ ‫طبــق بنــد ‪ 4‬قانــون اساســی‪« :‬معاهــدات بیــن المللــی ‪ ،‬کــه مطابــق بــا‬ ‫قانــون اساســی بــه تصویــب رســیده ‪ ،‬کــه بــرای جمهــوری بلغارســتان‬ ‫منتشــر و الزم االجــرا شــده انــد ‪ ،‬بخشــی از قانــون داخلــی ایــن کشــور‬ ‫هســتند و بــر ان مقــررات قانــون داخلــی که بــا انهــا مغایــرت دارد ‪ ،‬برتری‬ ‫دارنــد»‪ .‬ایــن قانــون بــه طــور مــداوم توســط دادگاه هــای بلغارســتان‬ ‫اعمــال مــی شــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪22‬‬ ‫مصوبات مجلس‬ ‫مصوبــات پارلمــان‪ ،‬طبــق امــوزه حقوقــی بلغارســتان از منابــع اصلــی قانــون‬ ‫اســت‪ .‬ابتــکار قانونگــذاری بــه هــر عضــو پارلمــان و همچنیــن در شــورای‬ ‫وزیــران واگــذار مــی شــود‪ .‬لوایــح بودجــه ســاالنه فقــط توســط شــورای‬ ‫وزیــران قابــل تهیــه اســت‪.‬‬ ‫برخــی از شــاخه هــای اصلــی سیســتم حقوقــی رمزگــذاری شــده اســت‪،‬‬ ‫حتــی اگــر ائیــن نامــه هــا (تصویــب مجلــس) جایــگاه باالتــری نســبت بــه‬ ‫مصوبــات مجلــس نداشــته باشــند‪،‬کدهای دارای رتبــه بنــدی قانونــی بــوده و‬ ‫در حــال حاضــر در بلغارســتان الزم االجــرا اســت کــه عبارتنــد از‪:‬‬ ‫کــد جدیــد اییــن دادرســی اداری ‪( 2006‬رســیدگی بــه مراحــل صــدور و‬ ‫تجدیــد نظــر در اقدامــات اداری و ســایر مــوارد بــرای جبــران خســارت‬ ‫طرفهــای خصوصــی کــه از مشــکالت و تخلفــات قانونــی سیســتم اداری‬ ‫خســارت دیــده انــد)‪.‬‬ ‫اییــن دادرســی مدنــی قانــون ‪ 1952‬کــه بارهــا اصــاح شــده اســت؛‬ ‫(رســیدگی بــه کلیــه دادرســی هــای مدنــی در دادگاه ‪ ،‬اجــرای احــکام ‪ ،‬بــا‬ ‫قرارهــای حکــم‪ .‬ایــن قانــون همچنیــن حــاوی قانــون ادلــه در امــور مدنــی‬ ‫اســت)‪.‬‬ ‫اییــن دادرســی مالیــات و بیمــه اجتماعــی کــد ‪( 2005‬رســیدگی بــه رویه های‬ ‫صــدور ارزیابــی مالیــات و تامیــن اجتماعــی ‪ ،‬تجدید نظــر و اجــرای انها)‪.‬‬ ‫قانــون بیمــه ‪( 2005‬کدگــذاری کلیــه مــوارد مربــوط بــه فعالیــت و پیگیــری‬ ‫مشــاغل بیمــه و بیمــه اتکایــی ‪ ،‬از جملــه در چارچــوب قوانیــن اتحادیــه اروپا)‪.‬‬ ‫قانــون تامیــن اجتماعــی ‪1999‬کــه بارهــا اصــاح شــده اســت؛ (ایــن قانــون‬ ‫بــه اصطــاح در ســه طبقــه تنظیــم شــده اســت‪ :‬بیمــه هــای اجتماعــی‪ ،‬بیمــه‬ ‫اجبــاری دولــت‪ ،‬بیمــه اجبــاری خصوصــی‪ .‬همچنیــن تنظیــم امــور مربــوط بــه‬ ‫فعالیــت و پیگیــری صنــدوق بیمــه بازنشســتگی)‬ ‫قانــون حقــوق بیــن الملــل خصوصــی ‪( 2005‬کدگــذاری بیشــتر قوانیــن‬ ‫درگیــری بــا قانــون مدنــی و تجــاری بلغارســتان)‪.‬‬ ‫قانون کار ‪ ، 1986‬که بارها اصالح شده است‪.‬‬ ‫قانــون دریانــوردی ‪1970‬کــه بارهــا اصــاح شــده اســت‪( .‬رســیدگی بــه‬ ‫بخــش عمــده ای از امــور مربــوط بــه قوانیــن دریایــی ‪ ،‬از جملــه قراردادهــا‪،‬‬ ‫ثبــت کشــتی هــا ‪ ،‬پرچــم هــا)‪.‬‬ ‫قانــون کیفــری ‪ 1968‬کــه بارهــا اصــاح شــده اســت‪( .‬رســیدگی بــه امــور‬ ‫انحصــاری بــا کیفــری کــه جــزء قوانیــن کیفــری اساســی اســت) بــا نــام‬ ‫جدیــد اییــن دادرســی کیفــری ‪( 2006‬بــه طــور انحصــاری بــا کلیــه مــوادی‬ ‫اســت کــه در قانــون اییــن دادرســی کیفــری ‪ ،‬از جملــه قانــون مــدارک و‬ ‫شــواهد ســروکار دارد‪) .‬‬ ‫قانــون خانــواده ‪ 1985‬کــه چندیــن بــار اصــاح شــده اســت (بــه طــور‬ ‫انحصــاری بــا کلیــه جنبــه هــای قانونــی ازدواج ‪ ،‬طــاق ‪ ،‬ارث و‪)...‬‬ صفحه 22 ‫دادگاه قانونی اساسی‬ ‫دادگاه قانــون اساســی صــدور احــکام‪ ،‬مقــررات‪ ،‬احــکام و دســتورالعمل ها‬ ‫را بــه تعــدادی از نماینــدگان مجلــس در شــورای وزیــران بــه طــور‬ ‫جداگانــه و بــه ســایر ارگان هــای عمومــی و یــا کارمنــدان مــی فرســتد‬ ‫و از ایــن طریــق برنامه هــای خــاص اقتصــادی یــا اجتماعــی را تنظیــم‬ ‫می کنــد‪.‬‬ ‫اگــر اســناد قانونــی فرعــی بــا قانــون مجلــس یــا قانــون اساســی‬ ‫مغایــرت داشــته باشــد‪ ،‬مــی تــوان انهــا را قبــل از دادگاه تجدیدنظــر (و‬ ‫احتمــاالً ابطــال ان) توســط دیــوان عالــی اداری تجدیــد نظــر رد کــرد‪.‬‬ ‫تصمیمات دادگاه قانون اساسی‬ ‫طبــق هنــر ‪ ، 149‬بنــد ‪ ، 1‬ص ‪ 1‬قانــون اساســی‪« :‬دادگاه قانــون اساســی‬ ‫تفســیرهای اجبــاری از قانــون اساســی را ارائــه مــی دهــد»‪ .‬دادگاه قانــون‬ ‫اساســی همچنیــن حــق دارد کــه مفــاد منــدرج در قانــون مجلــس را ضــد‬ ‫قانــون اساســی اعــام کنــد‪ .‬ایــن دو نــوع تصمیــم دادگاه قانــون اساســی‬ ‫منبــع مهمــی از قانــون در سیســتم حقوقــی بلغارســتان اســت‪.‬‬ ‫عرف قانونی‬ ‫ایــن یــک منبــع فرعــی قانــون اســت کــه ویژگــی هــای اصلــی ان‬ ‫عبارتنــد از‪ :‬اجــرای مــداوم توســط بســیاری از افــراد و منابــع قانونــی و‬ ‫درک مشــترک از الــزام ان کــه بیشــتر در روابــط تجــاری معمــول اســت‪.‬‬ ‫دادرسی‬ ‫احــکام صــادره از طــرف دادگاه هــای بلغارســتان هیچگونــه کاربــرد‬ ‫کلــی نــدارد‪ ،‬بــه عنــوان مثــال ایــن احــکام بــرای طرفیــن درگیــر‪ ،‬ســایر‬ ‫دادگاه هــای بلغارســتان و دولــت الزم االجــرا هســتند ‪ ،‬امــا در مــورد‬ ‫شــخص ثالــث دیگــری کاربــرد نــدارد‪.‬‬ ‫حتــی احــکام دادگاههــای شــخصی نیــز ممکــن اســت از اهمیــت عملــی‬ ‫بســیار باالیــی برخــوردار باشــند و از ایــن رو اغلــب مــورد توجــه وکال‬ ‫قــرار گرفتــه و در ســایر مراحــل قانونــی یــاداوری مــی شــوند‪.‬‬ ‫در عیــن حــال‪ ،‬ســه نــوع تصمیــم دادگاه دارای معنــی و ارزش قانونــی‬ ‫اســت‪ .‬در مرحلــه اول ‪ ،‬ان احــکام دیــوان عالــی اداری (‪ )SAC‬کــه ان‬ ‫اســناد قانونــی را کــه بــا قانــون مجلــس یــا قانــون اساســی مغایــر‬ ‫اســت‪ ،‬لغــو مــی کنــد‪ .‬ثانیــا هــر یــک از دانشــکده هــای مدنــی ‪ ،‬تجــاری‬ ‫یــا جزایــی (متشــکل از دادگســتری هــای متعلــق بــه دانشــکده مربوطــه)‬ ‫دیــوان عدالــت اداری مــی تواننــد تصمیــم تفســیری صــادر کننــد کــه‬ ‫بــرای ســایر دادگاههــا و بــرای قــوه مجریــه الزم االجــرا اســت‪.‬‬ ‫ایــن مــوارد در جایــی صــادر مــی شــود کــه دانشــکده مربوطــه متوجــه‬ ‫شــود کــه تفســیر یــک قانــون الزم اســت‪ .‬ثالث ـاً و بــه همیــن ترتیــب‪،‬‬ ‫دادگســتری ها در دیــوان عالــی اداری مــی تواننــد احــکام تفســیری صــادر‬ ‫کننــد کــه بــرای قــوه قضاییــه و شــعبه اجرائــی دولــت (از جملــه مقامــات‬ ‫محلــی) و همچنیــن در مــورد کلیــه ارگانهــای عمومــی‪ ،‬الــزام اور اســت‪.‬‬ ‫قوه مقننه‬ ‫طبــق قانــون اساســی بلغارســتان‪ ،‬ایــن کشــور یــک جمهــوری پارلمانــی اســت کــه‬ ‫قــوه مقننــه در راس ان قــرار دارد و مجلــس شــورای ملــی قــدرت قانونگــذاری دارد‪.‬‬ ‫حــق انتخاب هــای بســیار مهــم مجلــس ماننــد انتخــاب نخســت وزیــر و کابینــه ان‬ ‫اســت‪ .‬مــدت زمــان هــر دوره مجلــس شــورای ملــی چهــار ســال اســت و از ‪ 240‬عضو‬ ‫منتخــب بــه شــکل مســتقیم بــا رای مــردم تشــکیل شــده اســت‪.‬‬ ‫مجلــس بــزرگ ملــی شــامل ‪ 400‬عضــو منتخــب اســت‪ .‬مجلــس بــزرگ ملــی‬ ‫منحصــرا ً حــق دارد کــه از اختیــارات زیــر اســتفاده کنــد‪:‬‬ ‫تصویــب قانــون اساســی جدیــد‪ .‬حــل و فصــل موضــوع مربــوط بــه تغییــر قلمــرو‬ ‫جمهــوری بلغارســتان و تصویــب هرگونــه معاهــدات بیــن المللــی کــه پیــش بینــی‬ ‫هرگونــه تغییــر اســت‪ .‬حــل مســائل مربــوط بــه تغییــرات در قالــب مدیریــت دولتــی‬ ‫(جمهــوری پارلمانــی) ســاختار ایالــت (دولــت متمرکــز و نــه یــک دولــت فــدرال)؛ و‬ ‫اصــاح و تکمیــل برخــی از مقــررات اساســی دیگــر‪.‬‬ ‫شورای وزیران‬ ‫شــورای وزیــران یــا دولــت‪ ،‬نهــاد اصلــی قــدرت اجرایــی اســت کــه بــه ریاســت‬ ‫نخســت وزیــر تشــکیل مــی شــود‪ .‬دولــت سیاســت داخلــی و خارجــی را اداره می کنــد‪،‬‬ ‫نظــم عمومــی را تامیــن مــی کنــد و از امنیــت ملــی مراقبــت مــی کنــد ‪ ،‬کنتــرل‬ ‫نیروهــای نظامــی در دســت دولــت اســت و ابتــکار عمــل را بــه عهــده دارد‪.‬‬ ‫نخســت وزیــر توســط بزرگتریــن گــروه پارلمــان معرفــی مــی شــود و پــس از ان‬ ‫رئیــس جمهــور بــرای تشــکیل کابینــه دولــت را بــه وی واگــذار می کنــد‪.‬‬ ‫دولــت متشــکل از وزیرانــی اســت کــه بــه طــور معمــول مســئولیت یــک وزارت را‬ ‫بــر عهــده دارنــد‪ .‬تعــداد و نــام وزارتخانه هــا بــا گذشــت زمــان تغییــر مــی کنــد‪.‬‬ ‫وزارتخانــه هــا مســئولیت بخــش هــای مربــوط بــه زندگــی اقتصــادی یــا اجتماعــی را‬ ‫بــر عهــده دارنــد‪.‬‬ ‫‪23‬‬ ‫شقایق|‪23‬‬ ‫|رازشقایق|‬ ‫‪|52‬راز‬ ‫شماره‪41‬‬ ‫شماره‬ صفحه 23 ‫صوفیه پایتخت بلغارستان‬ ‫میالد محمد هاشم‬ ‫صوفیــه پایتخــت و بزرگ تریــن شــهر کشــور بلغارســتان اســت‪ .‬صوفیــه یکــی از‬ ‫قدیمی تریــن پایتخت هــای اروپــا می باشــد‪ .‬تاریــخ ایــن شــهر بــه ســده ‪ ۸‬میــادی‬ ‫برمیگــردد‪ .‬صوفیــه دوازدهمیــن شــهر بــزرگ در اتحادیــه اروپاســت‪ .‬شــهر صوفیــه در‬ ‫غــرب بلغارســتان و جــوار ناحیــه ای کوهســتانی واقــع شده اســت‪.‬‬ ‫ایــن شــهر کــه به عنــوان دومیــن تمــدن قدیمــی در اروپــا شــناخته می شــود در قــرن‬ ‫هشــتم پیــش از میــاد در محــل روســتایی نوســنگی ســاخته شــد‪.‬‬ ‫بســیاری از جاذبه هــای تاریخــی صوفیــه متعلــق بــه اواخــر قــرن بیســتم‪ ،‬زمــان‬ ‫بازپس گیــری بلغارســتان و اســتقالل ان از عثمانــی اســت‪ .‬امــا دیدنی هــای صوفیــه‬ ‫تنهــا بــه اثــار باســتانی و قرون وســطایی محــدود نمی شــود‪.‬‬ ‫دیدنی هــای جدیــدی از جملــه‪ ،‬ســاختمان های مــدرن‪ ،‬پارک هــا‪ ،‬مراکــز خریــد‪ ،‬موزه هــا‪،‬‬ ‫گالری هــا و ‪ ...‬در ایــن شــهر ســاخته شــده اســت‪ .‬اکثــر جاذبه هــای گردشــگری صوفیــه‬ ‫در فاصلــه بســیار کــم از هــم قــرار دارنــد و همیــن امــر بازدیــد از ان هــا را اســان تر‬ ‫می کنــد‪.‬‬ ‫به عــاوه صوفیــه در مرکــز شــبه جزیره ی بالــکان قــرار دارد‪ ،‬بدیــن معنــی کــه میــان‬ ‫راه بیــن دریــای ســیاه و دریــای اژه محســوب می شــود‪ .‬البتــه دریــای اژه بــه ایــن‬ ‫شــهر نزدیک تــر اســت‪ .‬ایــن شــهر همچنیــن میزبــان چنــد دانشــگاه اصلــی بومــی‪،‬‬ ‫موسســه های فرهنگــی و شــرکت های تجــاری اســت کــه بــه اهمیــت هرچــه بیشــتر‬ ‫ان می افزاینــد‪ .‬شــهر مذکــور یکــی از ‪ ۱۰‬مــکان برتــر تجــاری در دنیــا به خصــوص‬ ‫در زمینــه ی فنــاوری اطالعــات محســوب می شــود‪ .‬شــهر تاریخــی صوفیــه همچنیــن‬ ‫در ســال ‪ ۲۰۱۳‬به عنــوان مقــرون به صرفه تریــن پایتخــت اروپــا بــرای گردشــگران‬ ‫انتخــاب شــد‪.‬‬ ‫ریشه نام‬ ‫ایــن شــهر نخســتین بــار در ســده نخســت پیــش از میــاد ســردیکا نامیده‬ ‫شــد کــه بنــای ان بــه کراســوس ســردار رومــی بازمی گشــته و در زبــان‬ ‫یونانــی باســتان و التیــن کاربــرد داشته اســت‪ .‬احتمــاالً ریشــه ایــن نــام از‬ ‫ســلت ها بــوده کــه اقوامــی هندواروپایی زبــان بودنــد و در گذشــته در ایــن‬ ‫محــدوده می زیســتند‪ .‬ایــن نــام بــرای اخریــن بــار در یــک دست نوشــته‬ ‫بلغــاری مربــوط بــه ســده نوزدهــم میــادی مشــاهده شــد‪ .‬بــه دلیــل وجــود‬ ‫کلیســای هاگیــا ســوفیا در ایــن شــهر در زبــان ترکــی عثمانــی ایــن شــهر‬ ‫را بــا امــای صوفیــه نوشــته و می خواندنــد‪ .‬بــه دلیــل حکومــت طوالنــی‬ ‫عثمانی هــا بــر ایــن شــهر ایــن نــام در میــان اهالــی و مــردم مناطــق‬ ‫اطــراف رواج یافــت‪.‬‬ ‫اب و هوای شهر‬ ‫صوفی ـ ه درون دره ای بــه همیــن نــام واقــع شــده اســت کــه همیــن موضــوع بــه‬ ‫معتــدل نگه داشــتن اب و هــوای ان در طــول ســال کمــک شــایانی می کنــد‪ .‬طبــق‬ ‫انتظــار زمســتان ها ســرد و برفــی اســت‪ .‬در ســردترین روزهــای ســال (اغلــب‬ ‫در ژانویــه) دمــای هــوا تــا ‪ -۱۵‬درجــه ی ســانتی گراد کاهــش پیــدا می کنــد‪.‬‬ ‫مــه به ویــژه در شــروع ایــن فصــل امــری غیرعــادی بــه شــمار نمــی رود‪.‬‬ ‫تابســتان های ایــن شــهر امــا گــرم و افتابــی هســتند‪ .‬در طــول ایــن فصــل‪،‬‬ ‫صوفیــه بــه دلیــل قــرار داشــتن در ارتفاعــات‪ ،‬نســبت بــه دیگــر نقــاط بلغارســتان‬ ‫هــوای خنک تــری را تجربــه می کنــد‪ .‬بــا ایــن وجــود‪ ،‬در گرم تریــن روزهــای‬ ‫ســال (بــه خصــوص ماه هــای جــوالی و اگوســت) دمــای هــوا بــه ‪ ۳۵‬درجــه ی‬ ‫ســانتی گراد هــم می رســد‪ .‬بهــار و پاییــز در صوفیــه نســبتا کوتــاه همــراه بــا اب‬ ‫و هــوای متغیــر و طوفان هــای شــدید و گــرم یــا ســرد شــدن ناگهانــی هســتند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪24‬‬ صفحه 24 ‫تاریخ شهر صوفیه‬ ‫پیش از تاریخ و باستان‬ ‫صوفیــه حداقــل از هــزاره ســی ام قبــل از میــاد‪ ،‬مــکان ســکونت مــداوم بشــر‬ ‫بــوده اســت‪ .‬ایــن شــهر بــا قدمتــی نزدیــک بــه ‪ 7000‬ســال‪ ،‬بــا چشــمه هــای اب‬ ‫گــرم جــذاب قدیمــی خــود کــه هنــوز هــم بــه وفــور در مرکــز شــهر جریــان دارد‪،‬‬ ‫معــروف بــوده اســت‪.‬‬ ‫دهکــده نوســنگی اســاتینا در صوفیــه بــا قدمــت هــزاره ‪ 5‬تــا ‪ 6‬قبــل از میــاد بــه‬ ‫ثبــت رســیده اســت‪.‬‬ ‫بقایــای یــک شــهرک نوســنگی دیگــر در اطــراف گالــری هنــر ملــی ایــن شــهر‬ ‫وجــود دارد کــه متعلــق بــه هــزاره ‪ 3‬تــا ‪ 4‬قبــل از میــاد اســت و از ان زمــان‬ ‫تاکنــون مرکــز شــهر بــوده اســت‪.‬‬ ‫نخســتین قبیلــه هایــی کــه در ایــن شــهر ســاکن شــدند‪ ،‬تراکیــان (مردمانــی‬ ‫هندواروپایــی بودنــد کــه در روزگار باســتان در مرکــز‪ ،‬خــاور و جنــوب خــاوری اروپــا‬ ‫می زیســتند‪ ).‬بودنــد‪ .‬در ‪ 500‬قبــل از میــاد‪ ،‬ایــن منطقــه بــه بخشــی از اتحادیــه‬ ‫ایالتــی تراکــی تبدیــل شــد‪ .‬در ‪ 339‬ســال قبــل از میــاد فیلیــپ دوم مقدونیــه بــرای‬ ‫اولیــن بــار ایــن شــهر را و ویــران کــرد‪.‬‬ ‫قبیلــه ســلتی ســردی نــام خــود را بــه ایــن شــهر داد‪ .‬نخســتین بــار نــام ایــن‬ ‫شــهر برگرفتــه از یــک کتیبــه اتنــی از قــرن اول قبــل از میــاد مســیح ســردیکا‬ ‫نــام گرفــت‪.‬‬ ‫در ســال هــای ‪ 29-27‬قبــل از میــاد‪ ،‬ایــن منطقــه مــورد حملــه کراســوس قــرار‬ ‫گرفــت‪ .‬ایــن شــهر بــه تدریــج بــه مهمتریــن شــهر رومــی منطقــه تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫در زمــان ســلطنت امپراتــور تراجــان (‪ )1178-98‬بــه یــک شــهر مرکــزی و مهــم‬ ‫تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫ایــن شــهر رفتــه رفتــه گســترش یافــت و برجهــای بــزرگ‪ ،‬دیوارهــای محافــظ‪،‬‬ ‫حمام هــای عمومــی‪ ،‬ســاختمانهای اداری و فرقــه ای‪ ،‬یــک امفــی تئاتــر‪ ،‬ســیرک‪،‬‬ ‫شــورای شــهر و غیــره ســاخته شــد‪.‬‬ ‫ســردیکا یــک شــهر مهــم در جــاده روم بــود کــه بیزانتیــوم و ســینگیدونام را بــه‬ ‫هــم متصــل مــی کــرد‪ .‬در قــرن ‪ ، 3‬پایتخــت داچیــا اورلینــا اســتانی در نیمــه شــرقی‬ ‫امپراتــوری روم شــد و بــه یــک مرکــز سیاســی و اقتصــادی نامــدار تبدیــل شــد‪ .‬بــا‬ ‫پذیــرش رســمی دیــن مســیحیت توســط امپراتــوری روم‪ ،‬ایــن شــهر بــه عنــوان‬ ‫یکــی از مهمتریــن شــهرهای مذهبــی امپراتــوری شــناخته شــد‪ ،‬تــا جایــی کــه‬ ‫کنســتانتین کبیــر در نظــر داشــت کــه بــه جــای قســطنطنیه‪ ،‬ایــن شــهر را پایتخــت‬ ‫امپراتــوری بیزانــس کنــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 343‬میــادی‪ ،‬شــورای ســردیکا در ایــن شــهر برگــزار شــد‪ ،‬در کلیســایی‬ ‫واقــع شــده کــه کلیســای فعلــی قــرن ‪ 6‬ســنت ســوفیا بعــد از ان ســاخته شــده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫ایــن شــهر کــه در حملــه ‪ 447‬هونهــا ویــران شــد وتقریبــا بــه مــدت یــک قــرن در‬ ‫ویرانــه فــرو رفتــه بــود توســط امپراتــور بیزانــس ژوســتینین یکــم بازســازی شــد‪.‬‬ ‫در زمــان ســلطنت ژوســتینین شــکوفا شــد و بــا دیوارهــای قلعــه بزرگــی احاطــه‬ ‫شــد کــه بقایــای ان هنــوز هــم قابــل مشــاهده اســت‪.‬‬ ‫قرون وسطی‬ ‫ایــن شــهر بــرای اولیــن بــار پــس از محاصــره طوالنــی‪ ،‬بخشــی از اولیــن‬ ‫امپراطــوری بلغارســتان در زمــان ســلطنت خــان کــروم در ســال ‪ 809‬شــد‪.‬‬ ‫بعــد از ان‪ ،‬هنگامــی کــه خــان امورتــاگ ان را بــه مرکــز اســتان ســرتس تبدیــل‬ ‫کــرد بــه یــک مرکــز مهــم و مرکــز اداری تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫پــس از فتــح پایتخــت بلغارســتان شــهر پرســتالو توســط ارتــش سویاتوســاو‬ ‫یکــم کی یــف و جــان اول تمیمیســک در ســالهای ‪ ، 971-970‬بــه تصــرف‬ ‫درامــد‪.‬‬ ‫در نیمــه دوم قــرن ‪ 10th‬ایــن شــهر توســط کمیــت نیکــوال و پســرانش اداره‬ ‫مــی شــد کــه اخریــن سلســه ســلطنتی امپراتــوری بلغارســتان بــود کــه بــه‬ ‫«کومیتوپولــی» معــروف بــود‪ .‬یکــی از ایــن پســران ســاموئیل بــود کــه در ســال‬ ‫‪ 997‬امپراتــور بلغارســتان شــد‪ .‬پــس از تعــدادی محاصــره ناموفــق ‪ ،‬ایــن شــهر‬ ‫در ســال ‪ 1018‬توســط امپراطــوری بیزانــس ســقوط کــرد‪ ،‬امــا بــار دیگــر در‬ ‫زمــان تــزار ایــوان اســن اول بــه امپراتــوری احیــاء شــده بلغارســتان ملحــق‬ ‫شــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪25‬‬ صفحه 25 ‫اوایل دوران مدرن‬ ‫در ســال ‪1385‬میــادی صوفیــه در جریــان جنــگ هــای بلغارســتان و‬ ‫عثمانــی توســط امپراطــوری عثمانــی تصــرف شــد‪ .‬در حــدود ســال ‪،1393‬‬ ‫ایــن شــهر بــه عنــوان مرکــز یکــی از اســتانهای عثمانــی در بلغارســتان‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫صوفیــه در مــدت زمــان کوتاهــی در ســال ‪ 1443‬توســط نیروهــای‬ ‫مجارســتان اشــغال شــد‪ .‬پــس از جنــگ صلیبــی و حکومــت نــاکام‬ ‫ووادیســواف ســوم پادشــاه لهســتان در صوفیــه‪ ،‬مســیحیان ایــن شــهر‬ ‫بــا ازار و اذیــت روبــرو شــدند و از طــرف دیگــر ایــن شــهر بــرای بیشــتر‬ ‫از چهــار قــرن تبدیــل بــه بزرگتریــن مرکــز تجــاری در بلغارســتان بــرای‬ ‫صــادرات و واردات کاال کاروان بــا جمهــوری راگوســا (یــک جمهــوری‬ ‫دریایــی و قــرار گرفتــه در شــهر دوبروونیــک در کرواســی امــروزی) بــود‪.‬‬ ‫در قــرن ‪ 15‬و ‪ ، 16‬صوفیــه در دروره عثمانــی بــا گســترش زیرســاخت ها‬ ‫و بنــای انــواع ســاختمان های مذهبــی و حکومتیرونــق بیشــتری یافــت‪.‬‬ ‫ســرمایه گــذاری هــای عمومــی در امــوزش و اقتصــاد تنــوع بیشــتری از‬ ‫ســاکنان را بــرای شــهر بــه وجــود اورد‪ .‬در میــان جمعیــت شهر‪،‬مســلمانان‪،‬‬ ‫بلغارهــا و یونانیــان مســیحی ارتدوکــس ‪ ،‬ارمنــی هــا ‪ ،‬گرجی ها‪ ،‬راگوســیان‬ ‫کاتولیک هــا‪ ،‬یهودیــان و رومیــان در کنــار هــم زندگــی می کردنــد‪.‬‬ ‫وقتــی صحبــت از منظــره عمومــی شــهری مــی شــود ‪ ،‬منابــع قــرن‬ ‫شــانزدهم از هشــت مســجد جامــع‪ ،‬ســه کتابخانــه عمومــی‪ ،‬تعــداد زیــادی‬ ‫مدرســه‪ 12 ،‬کلیســا‪ ،‬ســه کنیســه و بزرگتریــن بــازار در منطقــه بالــکان‬ ‫یــاد مــی کننــد‪.‬‬ ‫برخــی کلیســاهای برجســته ماننــد ســنت صوفیــا در زمــان عثمانــی بــه‬ ‫مســاجد تبدیــل شــده بودنــد‪ .‬در کل‪ ،‬تــا قــرن هفدهــم میــادی ‪11 ،‬‬ ‫مســجد بــزرگ و بیــش از ‪ 100‬مســجد کوچــک وجــود داشــته اســت کــه‬ ‫از ایــن میــان فقــط مســجد بنیــا باشــی امــروزه بــه عنــوان مســجد باقــی‬ ‫مانــده اســت‪.‬‬ ‫ایــن شــهر بــه مــدت چنــد هفتــه توســط هادجوک هــا (پیاده نظام هــای‬ ‫دهقــان) بلغارســتان در ســال ‪ 1599‬بــه تصــرف درامــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 1610‬واتیــکان بــرای کاتولیــک هــای روملیــا ‪ ،‬بنــای صوفیــه را‬ ‫تاســیس کــرد ‪ ،‬کــه تــا ســال ‪ 1715‬وجــود داشــت‪.‬‬ ‫ندلیــا پتکــووا (معلــم و پیشــگام امــوزش مــدرن در بلغارســتان) اولیــن‬ ‫مدرســه بلغــاری را بــرای زنــان در ایــن شــهر ایجــاد کــرد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ، 1873‬عثمانــی هــا انقالبــی بلغــار ‪ ،‬واســیل لوســکی را در صوفیه‬ ‫بــه دار اویختند‪.‬‬ ‫تاریخ مدرن و معاصر‬ ‫در طــول جنــگ روس و ترکیــه در ســال ‪ ، 1877-78‬ســلیمان پاشــا تهدیــد کــرد کــه شــهر‬ ‫را خواهــد ســوزاند‪ ،‬امــا بســیاری از ســاکنان بلغارســتان حاضــر بــه تــرک صوفیــه نشــدند‬ ‫و خــود را مســلح کردنــد و بــا نیروهــای روســی همــکاری کردنــد‪.‬‬ ‫صوفیــه در تاریــخ ‪ 18‬ژانویــه ‪ 1878‬توســط نیروهــای روســی تحــت فرماندهــی ژنــرال‬ ‫جــوزف گورکــو از حکومــت عثمانــی ازاد شــد‪.‬‬ ‫بیشــتر مســاجد صوفیــه در ان جنــگ نابــود شــدند‪ ،‬هفــت مــورد از انهــا در یــک شــب در‬ ‫دســامبر ســال ‪ 1878‬ویــران شــد‪ .‬پــس از جنــگ‪ ،‬اکثریــت مــردم مســلمان صوفیــه را‬ ‫تــرک کردنــد‪.‬‬ ‫چنــد دهــه پــس از ازادســازی‪ ،‬صوفیــه رشــد گســترده جمعیــت را تجربــه کــرد کــه عمدتـاً‬ ‫بــا مهاجــرت از مناطــق دیگــر بلغارســتان صــورت گرفــت‪.‬‬ ‫در سال ‪ ،1900‬اولین المپ برق در شهر روشن شد‪.‬‬ ‫در جنــگ دوم بالــکان‪ ،‬بلغارســتان بــه تنهایــی بــا تمــام کشــورهای همســایه خــود جنگیــد‪.‬‬ ‫هنگامــی کــه ارتــش رومانــی در ســال ‪ 1913‬وارد وراژدبنــا شــد‪ ،‬پــس از ان یــک دهکــده‬ ‫در ‪ 11‬کیلومتــری صوفیــه را تصــرف کــرد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،1925‬یــک عمــل تروریســتی از چــپ گرایــان در تــاش بــرای تــرور پادشــاه‬ ‫نــاکام مانــد‪ ،‬امــا منجــر بــه تخریــب کلیســای ســنت نادلیــا و قربانیــان بســیاری شــد‪.‬‬ ‫بمباران متفقین صوفیه در جنگ جهانی دوم در سال ‪1944‬‬ ‫در طــول جنــگ جهانــی دوم ‪ ،‬بلغارســتان در ‪ 13‬دســامبر ‪ 1941‬بــا امریــکا و انگلیــس‬ ‫اعــام جنــگ کــرد و در اواخــر ســال ‪ 1943‬و اوایــل ســال ‪ 1944‬نیروهــای هوایــی ایــاالت‬ ‫متحــده و انگلیــس صوفیــه را بمبــاران کردنــد‪ .‬در نتیجــه ایــن بمبــاران‪ ،‬هــزاران ســاختمان‬ ‫از جملــه کتابخانــه پایتخــت و هــزاران کتــاب تخریــب یــا اســیب دیــد‪ .‬در ســال ‪1944‬‬ ‫صوفیــه و بقیــه بلغارســتان توســط ارتــش ســرخ شــوروی اشــغال شــد و طــی چنــد روز از‬ ‫حملــه شــوروی بلغارســتان جنــگ را علیــه المــان نــازی اعــام کــرد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،1945‬جبهــه میهــن کمونیســت قــدرت را در دســت گرفــت‪ .‬دگرگونــی هــای‬ ‫بلغارســتان در حکومــت جمهــوری خلــق بلغارســتان در ســال ‪ 1946‬تــا جمهوری بلغارســتان‬ ‫در ســال ‪ 1990‬تغییــر چشــمگیر در ظاهــر صوفیــه نشــان داد‪ .‬بــه دلیــل مهاجــرت از مناطــق‬ ‫روســتایی‪ ،‬جمعیــت صوفیــه بــه ســرعت گســترش یافــت‪ .‬مناطــق مســکونی جدیــد در‬ ‫حومــه شــهر ماننــد درژبــا ‪ ،‬مالسوســت و لیولیــن ســاخته شــده اســت‪.‬‬ ‫در دوره حــزب کمونیســت‪ ،‬تعــدادی از خیابانهــا و میادیــن برجســته تریــن شــهر بــه دالیــل‬ ‫ایدئولوژیکــی تغییــر نــام یافتنــد کــه نامهــای اصلــی پــس از ســال ‪ 1989‬بازگردانــده‬ ‫شــدند‪.‬‬ ‫مقبــره جورجــی دیمیتــروف ‪ ،‬جایــی کــه جســد دیمیتــروف بــا روشــی مشــابه مقبــره لنیــن‬ ‫حفــظ شــده بــود ‪ ،‬در ســال ‪ 1999‬تخریــب شــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪26‬‬ صفحه 26 ‫مناطقدیدنیشهرصوفیه‬ ‫پایتخــت بلغارســتان داســتان هــای زیــادی بــرای گفتــن دارد ‪ ،‬هــر جاذبــه تاریخــی در‬ ‫ایــن شــهر مــی توانــد جنبــه هایــی از گذشــته پیچیــده ایــن کشــور را بــه شــما نشــان‬ ‫دهــد‪ .‬کلیســا هــا و حتــی مســاجد ایــن کشــور تاریــخ متفاوتــی را طــی کــرده انــد از‬ ‫روم باســتان گرفتــه تــا دوره کمونیســتی ‪ ،‬همــه را مــی تــوان در ایــن شــهر مشــاهده‬ ‫کــرد‪ .‬بــا اینحــال شــاید صوفیــا شــهری نباشــد کــه زیــاد دربــاره ان صحبــت شــود‬ ‫و در برخــی مــوارد مــی تــوان گفــت ایــن شــهر تاریخــی و زیبــا بــه دور از چشــم‬ ‫بســیاری از گردشــگران باقــی مانــده اســت‪.‬‬ ‫پارک بورسوا گاردینا در صوفیه‬ ‫بورســوا گاردینــا (‪ )Borisova gradina‬و یــا «بــاغ بورســوی»‪ ،‬یکــی‬ ‫از قدیمــی تریــن و شــناخته شــده تریــن پــارک هــای صوفیــه‪ ،‬پایتخــت‬ ‫بلغارســتان مــی باشــد کــه ســاخت و ســاز ان در ســال ‪ 1884‬اغــاز شــد و‬ ‫بــه نــام تــزار بوریــس ســوم نامگــذاری شــد‪.‬‬ ‫تاریخچــه بــاغ پذیــرای ســه دوره متفــاوت‪ ،‬تحــت ســه باغبــان مشــهور‪.‬‬ ‫بــوده اســت کــه همگــی بــا توجــه به طــرح اولیــه‪ ،‬بــه توســعه و تکمیــل ان‬ ‫کمــک بســزایی کردنــد‪ .‬بــرج تلویزیونــی بــاغ بورســوی در طــی ســالهای‬ ‫‪ 1959-1958‬در ایــن بــاغ ســاخته شــد‪ .‬اخریــن بازســازی بــاغ بورســوی‬ ‫در ســال ‪ 1986‬انجــام گرفــت و در همــان ســال‪ ،‬ایــن پــارک بعنــوان یــک‬ ‫بنــای تاریخــی و بــاغ هنــری ثبــت شــد‪.‬‬ ‫پــس از بــه قــدرت رســیدن رژیــم کمونیســتی در ســال ‪ ، 1944‬پــارک بــه‬ ‫«پــارک ازادی» تغییــر نــام داد و ســپس بعــد از ســقوط ان در ســال ‪،1989‬‬ ‫بــه نــام اصلــی خــود بازگشــت‪ .‬بــاغ دارای دریاچــه‪ ،‬جنــگل هــای انبــوه ‪،‬‬ ‫خانــه هــای چوبــی تزئینــی و دیگــر امکانــات رفاهــی مــی باشــد‪.‬‬ ‫میدانشاهزادهالکساندرباتنبرگ‬ ‫میــدان شــاهزاده الکســاندر باتنبــرگ (‪Prince Alexander of Battenberg‬‬ ‫‪ ،) Square‬کــه بــا نــام باتبــرگ نیــز معــروف اســت‪ ،‬بزرگتریــن میــدان صوفیــه‪،‬‬ ‫پایتخــت بلغارســتان مــی باشــد کــه نــام ان برگرفتــه شــده اســت از الکســاندر‬ ‫جــوزف باتنبــرگ ‪ ،‬اولیــن شــاهزاده بلغارســتان مــدرن‪.‬‬ ‫بــی شــک ایــن میــدان مناســب تریــن محــل در صوفیــه بــرای برگــزاری‬ ‫کنســرت های بــزرگ در هــوای ازاد و تظاهــرات‪ ،‬راهپیمایــی هــا (از جملــه رژه‬ ‫ارتــش در روز ســنت جــورج) و دیگــر نشســت هــا مــی باشــد‪.‬‬ ‫در طــول حکومــت کمونیســت بلغارســتان‪ ،‬میــدان دارای اســم « نهــم ســپتامبر»‬ ‫بــود کــه نمــادی محســوب مــی شــد از کودتــای دولــت کمونیســت در ‪ 9‬ســپتامبر‬ ‫‪ .1944‬میــدان شــاهزاده الکســاندر باتنبــرگ از ســال ‪ 1949‬تــا ســال ‪ 1999‬محــل‬ ‫ارامــگاه بــزرگ جــورج دیمیتــروف بــود‪.‬‬ ‫وی یــک سیاســتمدار کمونیســتی و اولیــن رهبــر کمونیســتی بلغارســتان از ســال ‪ 1946‬تــا ‪ 1949‬بــود‪ .‬قبــل از ســال ‪ 1944‬نــام ایــن میــدان‪« ،‬میــدان تــزار» بــوده اســت‬ ‫کــه علــت ان نزدیکــی ان بــه کاخ ســلطنتی ســابق بــود‪ .‬در حــال حاضــر گالــری ملــی هنــر‪ ،‬در ایــن مــکان قــرار دارد‪.‬‬ ‫پل عشاق‬ ‫ایــن پــل مکانــی اســت کــه بســیاری از جوانــان و عشــاق صوفیــه در ان جمــع‬ ‫مــی شــوند واز مناظــر زیبــای صوفیــه لــذت مــی برنــد‪ .‬ایــن پــل عابــر پیــاده‬ ‫در یکــی از جــاده هــای اصلــی صوفیــه واقــع شــده و مشــرف بــه کوهســتان‬ ‫‪ Vitosha‬مــی باشــد‪ .‬در ایــن منطقــه یــک گالــری هنــری هــم برگــزار‬ ‫می شــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪27‬‬ صفحه 27 ‫بنای تاریخی ارتش سرخ‬ ‫بنــای تاریخــی ارتــش ســرخ (‪ )monument of the red army‬در‬ ‫صوفیــه‪ ،‬پایتخــت بلغارســتان‪ ،‬بنایــی یادبــود از ارتــش ســرخ در‬ ‫پــارک ارتــش شــوروی مــی باشــد کــه توســط روس هــا در ســال‬ ‫‪ 1954‬ســاخته شــده اســت‪ .‬در روبــروی درب ورودی‪ ،‬در بــاالی‬ ‫یــک ســکو و در ارتفــاع ‪ 34‬متــری‪ ،‬یــک ســرباز ارتــش ســرخ‪ ،‬بــا‬ ‫خوشــحالی و تشــکر یــک زوج بلغــاری را بــه ســمت ازادی هدایــت‬ ‫مــی کنــد‪.‬‬ ‫نقــوش برجســته برنــزی در پاییــن بنــای تاریخــی نشــانگر جمعیت‬ ‫شــاد و سپاســگزاری مــی باشــد کــه بــه اســتقبال ســربازان روســیه‬ ‫برگشــته بــه وطــن خــود رفتــه انــد و همچنیــن‪ ،‬صحنــه هــای‬ ‫مبــارزه بــا انقــاب اکتبــر و جنــگ جهانــی دوم وجــود دارد‪.‬‬ ‫ایــن بنــای یادبــود عظیــم بــه ارتــش شــوروی بــه مناســبت دهمیــن ســالگرد ازادی روســیه از بلغارســتان هدیــه داده شــد‪ .‬و نمونــه ای قــوی از سوسیالیســتی‪،‬‬ ‫رئالیســم دوره مــی باشــد‪.‬‬ ‫کلیسایجامعالکساندرنوسکی‬ ‫کلیســای جامــع الکســاندر نوســکی در صوفیــه پایتخــت بلغارســتان واقــع شــده اســت‪.‬‬ ‫ایــن کلیســا‪ ،‬بزرگتریــن کلیســای ارتدوکــس درسراســر شــبه جزیــره بالــکان اســت بــه‬ ‫عنــوان یکــی نمادهــای صوفیــه و جاذبــه هــای توریســتی محســوب مــی شــود‪ .‬در ابتــدا‬ ‫بــه عنــوان یادبــود ‪ 200‬هــزار نفــر از کشــته شــدگان درخــال جنگهــای روســیه وعثمانــی‬ ‫ســاخته شــد‪ .‬کلیســا درحــدود ‪ 3170‬مترمربــع وســعت و‪ 5000‬نفــر نیــز گنجایــش دارد‪.‬‬ ‫از نــکات جالــب توجــه دربــاره ایــن کلیســا ان اســت کــه عــاوه بــر معمــاری بســیار زیبــا‪،‬‬ ‫مصالــح ان نیــز از بهتریــن نــوع و از مناطــق مختلــف اروپــا و جهــان تهیــه شــده اســت‪.‬‬ ‫روکــش طــای گنبــد‪ ،‬دوازده زنــگ معبــد و فضــای داخلــی زیبــا کــه بــا ســنگهای مرمــر‬ ‫ســفید ایتالیایــی ســاخته شــده‪ ،‬همچنیــن ســنگ های ســفید از ســایر نقــاط بلغارســتان‪،‬‬ ‫چوبهــای اعــاء ازاســلوونی وموزاییک هــا وســنگفرش ان از برزیــل وافریقــا فراهــم شــده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫در مجمــوع هنرمنــدان برجســته نقــاش ومعمــاراز ‪ 5‬کشــور ایتالیــا‪ ،‬اتریــش‪ ،‬المــان‪،‬‬ ‫جمهــوری چــک وبلغارســتان‪ ،‬اثــر فکــر ودســتان خــود را برایــن کلیســا بــه یــادگار گــذارده‬ ‫انــد‪ .‬جالــب اســت کــه بدانیــد صــدای زنــگ کلیســا را از فاصلــه ‪ 30‬کیلومتــری نیــز بــه‬ ‫راحتــی مــی تــوان شــنید‪.‬‬ ‫تئاتر ملی ایوان وازوف‬ ‫تئاتــر ملــی ایــوان وازوف در صوفیــه در ســال ‪ 1888‬و بــه ســبک نئوکالســیک‬ ‫ونیــزی بنــا شــد و بیشــتر بــرای اجراهــای معــروف و بازیگــران مطــرح و بزرگــش‬ ‫مشــهور اســت‪ .‬در مرکــز شــهر ســاختمان تاثیرگــذاری وجــود دارد‪ ،‬کــه محــل‬ ‫بزرگــی بــرای کســانی اســت کــه عاشــق تئاتــر و نمایــش انــد‪ .‬شــما در انجــا‬ ‫مــی توانیــد نمایش هــای زیبایــی را ببینیــد کــه توســط بازیگــران معروفــی اجــرا‬ ‫مــی شــوند‪.‬‬ ‫درون بنــا نیــز تاثیــر و بــوی تئاتــر بخوبــی بــه مشــام مــی رســد‪ .‬در نزدیــک ایــن‬ ‫بنــا دو کافــه ی دنــج وجــود دارد بــرای کســانی کــه تمایــل بــه صحبــت در مــورد‬ ‫تئاتــر و نمایــش دارنــد‪ ،‬و همزمــان میخواهنــد قهــوه ای بنوشــند‪.‬‬ ‫صومعه یریال‬ ‫ایــن صومعــه مهم تریــن مــکان مقــدس در بلغارســتان اســت و در کوه هــای ریــا‬ ‫در ‪ ۱۲۰‬کیلومتــری شــهر صوفیــه واقــع شــده اســت‪ .‬ایــن مجموع ـه بــا قدمتــی‬ ‫طوالنــی (از قــرن ‪ ۱۰‬میــادی) و معمــاری فوق العــاده یکــی از بزرگ تریــن‬ ‫مکان هــای توریســتی در بلغارســتان اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪28‬‬ صفحه 28 ‫چشمه های اب معدنی صوفیه‬ ‫در ‪ ۳۰‬کیلومتــری صوفیــه در ‪ Belchin Banya‬یــک چشــمه ی اب معدنــی وجــود‬ ‫دارد کــه اب ان دارای خــواص التیــام بخــش بــرای دردهــای مفاصــل مــی باشــد‪.‬‬ ‫ایــن منطقــه دارای حمــام هــای عمومــی و اســتخر هــای در فضــای بــاز بــرای‬ ‫فصــل تابســتان مــی باشــد‪.‬‬ ‫حمــام عمومــی معدنــی صوفیــه‪ ,‬یکــی از مجموعــه حمــام هــای باســتانی صوفیــه‬ ‫محســوب مــی شــود‬ ‫حمــام عمومــی معدنــی صوفیــه (‪ ،)Sofia Public Mineral Baths‬یکــی از‬ ‫مجموعــه حمــام هــای باســتانی صوفیــه محســوب مــی شــود کــه بــه علــت‬ ‫وجــود چشــمه هــای اب معدنــی بــی نظیــر‪ ،‬مکانــی اســت کــه نخســتین حمــام‬ ‫امپراطــوری روم درانجــا ســاخته شــد‪ .‬قرنهــا بعــد‪ ،‬عثمانــی هــا پــس از حملــه‬ ‫بــه صوفیــه‪ ،‬ان را بــه ســبک معمــاری خــاص خــود تغییــر دادنــد‪ .‬داخــل ایــن بنــا‪،‬‬ ‫داالنهــای پنهانــی و اتاقهــای تودرتــوی وجــود دارد کــه مهمانــان ویــژه خارجــی از‬ ‫ان طریــق بــه قســمت اصلــی و داخلــی حمــام شــاهانه هدایــت مــی شــدند‪.‬‬ ‫نقــاش فرانســوی‪ ،‬ژان اگوســت دومینیــک تابلــوی معــروف خــود‪ « ،‬حمــام‬ ‫عثمانــی» را بــا الهــام از حکایــات نقــل شــده از ســوی بانــوی دربــار انگلســتان‪،‬‬ ‫مــاری مونتگیــو کــه مدتــی را مهمــان ویــژه دربــار عثمانــی و ایــن عمــارت بــوده‪،‬‬ ‫کشــیده اســت‪ .‬اســتفاده از اب هــای معدنــی‪ ،‬تاریخــی بســیار کهــن دارد‪.‬‬ ‫بومیــان صوفیــه شــاهد تاثیــرات اب هــای معدنــی بــه روی بــدن بــوده انــد و‬ ‫از اینــرو بــا ســاختن حمــام هــا در قــرن پانزدهــم بــه فکــر ســازماندهی ایــن‬ ‫اب هــا افتادنــد‪ .‬ایــن مــکان‪ ،‬نقطــه عطفــی در مرکــز صوفیــه‪ ،‬پایتخــت بلغارســتان‬ ‫می باشــد کــه یــک شــهر شــناخته شــده بــرای چشــمه هــای معدنــی اســت‪.‬‬ ‫جنــاح شــمالی ایــن حمــام در طــول بمبــاران جنــگ جهانــی دوم اســیب دیــد امــا‬ ‫چنــد ســال بعــد ترمیــم و مجــددا بازســازی شــد‪.‬‬ ‫ایــن مــکان تــا ســال ‪ 1986‬فعــال بــود امــا بــه دلیــل وضعیــت بــد و تخریــب‬ ‫احتمالــی پشــت بــام ان‪ ،‬بســته شــد‪ .‬پــس از ان‪ ،‬بخشــی از ایــن حمــام بازســازی‬ ‫شــد و بعنــوان مــوزه و یــک مرکــز شــفا بخشــی مــورد اســتفاده قــرار گرفــت‪.‬‬ ‫بازار ژنسکی در صوفیه‬ ‫بــازار ‪( Zhenski‬بــازار زنــان) بــرای ســال هــا یکــی ازبزرگتریــن و شــلوغ‬ ‫تریــن بازارهــای بلغارســتان و صوفیــه بــوده اســت‪ .‬انــواع میوه و ســبزیجات‬ ‫تــازه‪ ،‬گوشــت و پنیــر‪ ،‬اجیــل و میــوه هــای خشــک شــده وشــیرینی و‬ ‫دســر های خانگــی در ایــن بــازار بــه فــروش مــی رســد‪.‬‬ ‫همچنیــن خــارج از کلیســای ‪ Aleksander Nevsski‬یــک بــازار عتیقــه‬ ‫فروشــی وجــود دارد کــه اشــیا قدیمــی و جنگــی در ان بــه فــروش می رســد‪.‬‬ ‫اگرچــه بــه دلیــل پاییــن بــودن قیمــت هــا نمــی توانــد از اصــل و یــا فــرع‬ ‫بــودن ایــن اجنــاس اطمینــان کامــل پیــدا کــرد‪.‬‬ ‫موسسهملیباستانشناسی‬ ‫«مــوزه ملــی باستان شناســی»در ســال ‪ ۱۹۰۵‬در زمــان فردینانــد اول بــه‬ ‫منظــور جمــع اوری تمــام یافته هــای مهــم باستان شناســی صوفیــه و‬ ‫بلغارســتان در یــک مــکان‪ ،‬افتتــاح شــد‪.‬‬ ‫ایــن مــوزه در قدیمی تریــن مســجد بــزرگ شــهر کــه متعلــق بــه عثمانی هــا‬ ‫بــوده اســت‪ ،‬قــرار دارد‪ .‬از جملــه مهم تریــن بخش هــای ایــن مــوزه‪،‬‬ ‫بخــش ماقبــل تاریــخ‪ ،‬تــاالر اصلــی کــه اثــاری از تمدن هــای کالســیک را‬ ‫در برمی گیــرد‪ ،‬بخــش قرون وســطی و گنجینه هــا اســت‪ .‬گنجینه هــای‬ ‫طالیــی تراکیــان از جملــه ظــروف «والچیتــران» (‪ )Valchitran‬و «الکوویــت»‬ ‫(‪ )Lukovit‬در ایــن مــوزه نگ ـه داری می شــوند‪ .‬گنجینــه الکوویــت متعلــق بــه‬ ‫‪ ۴۰۰‬ســال پیــش از میــاد‪ ،‬زمــان حملــه اســکندر کبیــر بــه تراکیــه در جنــوب‬ ‫بلغارســتان اســت کــه در ســال ‪ ۱۹۵۳‬کشــف شــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪29‬‬ صفحه 29 ‫بلواروی ُتشا‬ ‫بلــوار ویتُشــا خیابــان اصلــی خریــد صوفیــه اســت‪ .‬بخــش عمــده ان از‬ ‫کلیســای ســنت ندلیــا (‪ )Saint Nedelya Church‬بــه کاخ بــزرگ ملــی‬ ‫فرهنــگ می رســد‪ .‬ایــن بلــوار دارای کافــه هــای راحتــی بــرای نشســتن‬ ‫می باشــد و اگــر شــما گرســنه باشــید مــی توانیــد ناهــار و یــا شــام را در‬ ‫میخانــه ایرلنــدی‪ ،‬یــک رســتوران ایتالیایــی و یــا فســت فــود چینــی بخوریــد‪.‬‬ ‫نــه چنــدان دورتــر از بلــوار ویتُشــا‪ ،‬در امتــداد خیابــان گــراف ایگناتیــو (‪Graf‬‬ ‫ُ‬ ‫ـاویکو (‪ )Slaveykov Square‬قــرار دارد کــه‬ ‫‪ ، )Ignatiev Street‬میــدان اسـ‬ ‫بــه خوبــی بــرای بــازار کتــاب فضــای بــازش شــناخته شــده مــی باشــد‪.‬‬ ‫می توانیــد ده هــا کتــاب ادبــی بــا زبــان هــای مختلــف‪ ،‬از رمــان عاشــقانه تــا‬ ‫سیاســی و علمــی را در اینجــا پیــدا کنیــد‪.‬‬ ‫کلیسای سنت جورج‬ ‫صوفیــه یــک پایتخــت باســتانی در اروپــا اســت‪ .‬در اصل توســط تراکیان تاســیس‬ ‫شــد‪ ،‬و بعــد شــهر مهــم امپراتــوری روم بــود؛ امپراتــور کنســتانتین معــروف بــه ان‬ ‫بــه عنــوان «روم مــن» اشــاره می کــرد‪ .‬بخــش بزرگــی از میــراث عظیــم صوفیــه‬ ‫هنــوز هــم حفــظ شــده اســت‪ .‬برجســته تریــن مثــال ان مســجد ایاصوفیــه ‪،‬‬ ‫کلیســایی از قــرن ‪ 16‬کــه نــام خــودش را بــه شــهر داده اســت می باشــد‪.‬‬ ‫گردشــگران از دخمــه زیــر زمینــی کلیســا بــرای دیــدن نقاشــی هــای دیــواری‬ ‫روم و مصنوعــات نیــز بازدیــد می کننــد‪ .‬ســاختمان مــدور ســنت جــورج حتــی‬ ‫از ایاصوفیــه قدیمــی تــر اســت و عنــوان قدیمــی تریــن ســاختمان در صوفیــه را‬ ‫دارد‪ .‬قدمــت ان بــه قــرن ‪ 4‬بازمــی گــردد و در حــال حاضــر ســاختار اســتوانه ای‬ ‫غیــر معمولــش‪ ،‬در حیــاط هتــل شــیراتون‪ ،‬وزارت امــوزش و پــرورش و بناهــای‬ ‫تــودر تــوی ریاســت جمهــوری جــای گرفتــه اســت‪.‬‬ ‫بســیاری از مــردم محلــی هنــوز هــم نمــی داننــد کــه صوفیــه‪ ،‬ســالن امفــی تئاتــر‬ ‫روم را تــا حــدی حفــظ کــرده اســت‪ .‬هرچنــد پیــدا کردنــش اســان نمــی باشــد‪،‬‬ ‫در حــال حاضــر خرابــه هــای ان عمدتــا در هتــل ارنــا دی سِ ــردیکا (‪Arena di‬‬ ‫‪ )Serdica hotel‬قــرار دارد‪.‬‬ ‫بــودن در ســطح زیــر زمینــی هتــل و دانســتن ایــن کــه گالدیاتورهــا در ایــن نقطــه‬ ‫مبــارزه مــی کردنــد ‪ ،‬احساســی عجیــب و غریبــی اســت‪.‬‬ ‫موزه و کلیسای بویانا‬ ‫«کلیســای بویانــا صوفیــه» (‪ ،)Boyana Church‬یکــی از اثــار ثبــت شــده صوفیــه‬ ‫در فهرســت میــراث جهانــی یونســکو اســت کــه در دامنــه کــوه ویتوشــا قــرار دارد‪.‬‬ ‫چشــم انداز ایــن کلیســای قرون وســطایی در میــان درختــان بلنــد قامــت و ســکوت‬ ‫ارامش بخــش حومــه شــهر‪ ،‬فوق العــاده رویایــی اســت‪ .‬کلیســای بویانــا در ســه دوره‬ ‫از ‪ ۱۰۰۰‬تــا ‪ ۱۸۰۰‬میــادی بنــا شــد‪ ،‬امــا مهم تریــن بخش هــای ان در دوران دوم‬ ‫امپراتــوری بلغارســتان در دهــه ‪ ۱۲۰۰‬میــادی افــزوده شــده اســت؛ از جملــه تزئینــات‬ ‫ان زمــان می تــوان بــه نقاشــی های افســانه ای فضــای داخلــی کــه ‪ ۲۴۰‬شــخصیت‬ ‫تاریخــی و کتــاب مقــدس را بــه ســبکی واقع گرایانــه بــه تصویــر کشــیده اند‪،‬‬ ‫اشــاره کــرد‪ .‬ایــن نقاشــی ها توســط هنرمنــدان ناشــناخته ای کشــیده شــده اند و‬ ‫پرتره هــای دو حاکــم معاصــر بلغــاری‪ ،‬تــزار کنســتانتین اســن و تــزار کولویــان در‬ ‫کنــار همسران شــان را شــامل می شــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪30‬‬ صفحه 30 ‫موزههنرسوسیالیست‬ ‫«مــوزه هنــر سوسیالیســت» (‪ ،)The Museum Of Socialist Art‬مــوزه نســبتا‬ ‫جدیــدی اســت کــه بــه منظــور نمایــش اثــار هنرمنــدان از جملــه نقاشــان و‬ ‫مجسمه ســازان دوره سوسیالیســت بلغــاری ســاخته شــده اســت‪ .‬یــک گالــری در‬ ‫داخــل و یــک پــارک مجســمه در بیــرون ایــن مــوزه قــرار دارد و نمایشــگاه های‬ ‫جالبــی از جملــه نمایشــگاه ســتاره ســرخ در ان برگــزار می شــود؛ همچنیــن‬ ‫تندیــس رهبــران مشــهوری ماننــد ژوزف اســتالین کــه قبــا در خیابان هــای شــهر‬ ‫بــه نمایــش گذاشــته می شــدند‪ ،‬در پــارک مجســمه بــه چشــم می خــورد‪ .‬در ایــن‬ ‫مــوزه تــاش شــده اســت کــه پیشــرفت های هنــری در زمــان کشــمکش های‬ ‫سوسیالیســتی بــه ویــژه توســعه رئالیســم سوسیالیســتی‪ ،‬ســبکی کــه بــا ارزش های‬ ‫کمونیســت مقابلــه و از طبقــه کارگــر حمایــت می کنــد‪ ،‬بــه درســتی در معــرض‬ ‫نمایــش گذاشــته شــود‪ .‬مــوزه هنــر سوسیالیســت یکــی از جذاب تریــن مکان هــای‬ ‫دیدنــی در قلــب صوفیــه اســت‪.‬‬ ‫موزه ملی تاریخ بلغارستان‬ ‫«مــوزه ملــی تاریــخ بلغارســتان» (‪ ،)The National History Museum‬محــل‬ ‫نگــه داری اثــار باســتانی متعلــق بــه بیــش از ‪ ۸‬هــزار ســال پیــش اســت‪.‬‬ ‫بازدیدکننــدگان در ایــن مــوزه می تواننــد ســاعت ها بــه مطالعــه تاریــخ و فرهنــگ‬ ‫مــردم بلغــاری و تماشــای اثــار باســتانی بلغارســتان بپردازنــد‪ .‬ایــن مــوزه از پنــج‬ ‫تــاالر مجــزا تشــکیل شــده اســت کــه هــر کــدام یــک دوره تاریخــی متفــاوت را‬ ‫شــامل می شــود‪ .‬در مــوزه ملــی تاریــخ بلغارســتان‪ ،‬ســفال های قــرون وســطایی‬ ‫و اثــار مختلفــی از جملــه هدایــای مجلــل مراســم تدفیــن متعلــق بــه امپراتــوری‬ ‫دوم بلغــاری قابــل مشــاهده اســت‪ .‬همچنیــن در ایــن مــوزه اطالعــات بســیار‬ ‫کامــل و مفصلــی از دوران هــای مهمــی ماننــد ســلطه عثمانی هــا و بازپس گیــری‬ ‫ملــی بلغاری هــا در قــرن ‪ ۱۸‬میــادی در دســترس اســت‪.‬‬ ‫مسجدبانیاباشی‬ ‫«مســجد بانیــا باشــی» (‪ ،)Banya Bashi Mosque‬تنهــا مســجد واقــع در‬ ‫صوفیــه اســت‪ .‬ایــن مســجد توســط «معمــار ســنان» (‪ ،)Mimar Sinan‬معمــار‬ ‫زمــان امپراتــوری عثمانــی در ســال ‪ ۱۵۷۶‬در اغــاز دوره عثمانــی شــهر بنــا شــده‬ ‫اســت و نــام ان برگرفتــه از حمام هــای ترکــی صوفیــه اســت کــه در طــول دهــه‬ ‫‪ ۱۵۰۰‬گردشــگران بســیاری از سراســر منطقــه از ان بازدیــد می کردنــد‪ .‬مســجد‬ ‫بانیــا باشــی دارای ظرفیــت ‪ ۷۰۰‬نمازگــزار اســت و بــه غیــر از ســاعات برگــزاری‬ ‫نمــاز‪ ،‬بازدیــد از ان ازاد اســت‪.‬‬ ‫در قسمت معماری به ساختار این بنا بیشتر پرداخته می شود‪.‬‬ ‫امفیتئاترسردیکا‬ ‫«امفی تئاتــر ســردیکا» (‪ ،)Serdica Amphitheater‬در زمــان خــود یکــی‬ ‫از بزرگ تریــن امفی تئاترهــای امپراتــوری روم محســوب می شــد و محــل‬ ‫برگــزاری نبــرد گالدیاتورهــا بــا حیوانــات وحشــی بــود‪ .‬ایــن مــکان در ابتــدا تئاتــر‬ ‫بــود و ســپس بــه یــک امفی تئاتــر تغییــر کاربــری داد کــه توســط گوت هــا‬ ‫غــارت شــد‪ .‬امفی تئاتــر ســردیکا در دهــه ‪ ۴۰۰‬میــادی مــورد بازســازی قــرار‬ ‫گرفــت‪ ،‬امــا مدتــی بعــد بــه یــک مــکان متروکــه تبدیــل شــد‪ .‬ایــن امفی تئاتــر‬ ‫رومــی تــا ســال ‪ ۲۰۰۴‬کشــف نشــده بــود و پــس از حفــاری‪ ،‬بــه طراحــی هتــل‬ ‫ارنــا دی ســردیکا افــزوده شــد؛ امــا گردشــگران می تواننــد بــا بازدیــد از گالــری‬ ‫مخصــوص ایــن هتــل از خرابه هــای ایــن امفی تئاتــر دیــدن کننــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪31‬‬ صفحه 31 ‫پلوودیو‪ ،‬دومین شهر مهم بلغارستان‬ ‫شکرا‪ ...‬ابراهیمی‬ ‫پلوودیــو دومیــن شــهر بــزرگ بلغارســتان اســت کــه از شــهرهای کهــن ایــن‬ ‫کشــور بــه شــمار می ایــد‪ .‬ایــن شــهر مرکــز اســتان پلوودیــو در جنــوب‬ ‫بلغارســتان اســت و بــه همــراه شــهر ماتــرا در ایتالیــا در ســال ‪ 2016‬بعنــوان‬ ‫پایتخــت فرهنگــی اروپــا انتخــاب شــده اســت‪.‬‬ ‫پایتخــت فرهنگــی اروپــا شــهری اســت کــه هــر ســال توســط اتحادیــه‬ ‫اروپــا تعییــن می شــود و بــه مــدت طــی یک ســال در ان شــهر برنامه هــا و‬ ‫رویدادهــای فرهنگــی برگــزار می شــود‪.‬‬ ‫ایــده انتخــاب پایتخــت فرهنگــی اروپــا اولیــن بــار در ســال ‪ ۱۹۸۵‬میــادی از‬ ‫ســوی ملینــا مرکــوری‪ ،‬وزیــر فرهنــگ وقــت یونــان ارائــه شــد‪ .‬هــدف اتحادیــه‬ ‫اروپــا از ایــن ابتــکار کشــف تنــوع فرهنگــی مناطــق مختلــف قــاره ســبز و ایجاد‬ ‫همبســتگی میــان کشــورهای مختلــف اروپاســت‪.‬‬ ‫ایــن شــهر یکــی از قدیمــی تریــن شــهرهای اروپــا اســت کــه امــروز بــه‬ ‫شــهری مــدرن و پــر جنــب و جــوش تبدیــل شــده اســت‪ .‬مراکــز اداری‪،‬‬ ‫دانشــگاهی‪ ،‬اقتصــادی و تجــاری زیــادی در ایــن شــهر قــرار دارد‪.‬‬ ‫اســتفان اســتویانوف ‪ ،‬معــاون شــهردار پلوودیــو در ایــن بــاره کــه عنــوان‬ ‫پایتخــت فرهنگــی اروپــا چــه ســودی بــرای ایــن شــهر دارد‪ ،‬نقــل کــرده بــود‪ :‬‬ ‫«مــا دو هــدف داریــم ‪ :‬مــی خواهیــم بیــن شــهروندان اروپایــی محبوب تــر و‬ ‫مشــهورتر شــویم و کاری کنیــم کــه بیشــتر دیــده شــویم‪ .‬از ســوی دیگــر قصــد‬ ‫داریــم گردشــگران بیشــتری را بــه ســوی خــود جلــب کنیــم‪ .‬امیدواریــم تعــداد‬ ‫گردشــگران در ســال هــای اینــده بــه ‪ ۲‬میلیــون نفــر برســد‪».‬‬ ‫او همچنیــن در ایــن بــاره کــه چــرا ایــن شــهر بــه عنــوان پایتخــت فرهنگــی‬ ‫ت‪ ،‬می گویــد‪« :‬در شــهر مــا برنامه هــا و رویدادهــای‬ ‫اروپــا انتخــاب شــده اس ـ ‬ ‫متعــددی برگــزار مــی شــود ‪ ،‬از جملــه جشــنواره موســیقی و جشــنواره اپــرا‪.‬‬ ‫پلوودیــو یکــی از بهتریــن مقاصــد گردشــگری اســت‪ .‬شــهر شــلوغ و پرازدحــام‬ ‫نیســت‪ .‬جمعیــت شــهر ‪ ۵۰۰‬هــزار نفــر اســت‪ .‬و در عیــن حــال شــهری پرجنب‬ ‫و جــوش پویاســت‪».‬‬ ‫یکــی از دیدنــی تریــن مکان هــای پلوودیــو‪ ،‬بخــش قدیمــی ان اســت‪.‬‬ ‫ســاختمان ها و خانه هایــی کــه قدمتشــان بــه عصــر رنســانس برمی گــردد ‪ ،‬از‬ ‫جاذبه هــای گردشــگری بافــت قدیمــی ایــن شــهر بــه شــمار می ایــد‪.‬‬ ‫بخــش قدیمــی شــهر بــا معمــاری و ســاختمانهایش از ســال ‪ ۲۰۱۴‬در فهرســت‬ ‫میــراث فرهنگــی یونســکو ثبــت شــده اســت‪ .‬امــروز یکــی از ایــن ســاختمان ها‬ ‫تبدیــل بــه مــوزه قــوم شناســی پلوودیــو شــده اســت‪.‬‬ ‫پلوودیــو بــه دلیــل تاریخــی طوالنــی‪ ،‬فرهنــگ فــوق العــاده و بافــت قدیمــی‬ ‫بســیار زیبایــش‪ ،‬شــهری منحصــر بــه فــردی اســت‪ .‬در ایــن شــهر همچنیــن‬ ‫رســتوران های زیبــا و امکانــات ورزشــی بســیار خــوب وجــود دارد‪ .‬می تــوان‬ ‫گفــت پلوودیــو شــهری اســت قدیمــی بــا روحیــه جــوان‪.‬‬ ‫بخــش قدیمــی شــهر بهتریــن جــا بــرای اشــنایی بــا هنــر و صنایــع دســتی‬ ‫بلغارســتان اســت و هنرمنــدان در رشــته صنایــع دســتی در ایــن شــهر بســیار‬ ‫قعــال بــوده و اثــار زیــادی بــرای فــروش و ارائــه بــه گردشــگران تولیــد می کنند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪32‬‬ صفحه 32 ‫پلوودیــو یــا پلودیــو ‪ Plocvdiv‬دومیــن شــهر بــزرگ بلغارســتان اســت‬ ‫کــه قدمــت ان بیــن ‪ 6‬تــا ‪ 7‬هــزار ســال تخمیــن زده شــد‪ .‬خــوب اســت‬ ‫بدانیــد کــه پلوودیــو تنهــا شــهر باســتانی دنیاســت کــه می تــوان ان را در‬ ‫ردیــف شــهرهای اتــن یونــان و رم ایتالیــا قــرار داد‪ .‬ایــن شــهر در طــول‬ ‫تاریــخ نام هــای متفاوتــی داشــته اســت کــه مهمتریــن انهــا فیلیپوپولیــس‬ ‫‪ Philippopolis‬می باشــد‪ .‬فیلیپــو یــا فیلیــپ دوم از پادشــاهان مقدونیــه‬ ‫اســت کــه پــس از فتــح منطقــه پلودی ـ ِو بلغارســتان نــام خــود را بــر ایــن‬ ‫ســرزمین گذاشــت‪ .‬در طــول تاریــخ اقــوام مختلفــی همچــون امپراتــوری‬ ‫پــارس‪ ،‬یونانیــان‪ ،‬اقــوام اروپایــی ســلتی‪ ،‬رومیــان‪ ،‬اقــوام بلغــار‪ ،‬اســاو‪،‬‬ ‫مهاجــران روســی بــرای تصــرف منطقــه پلوودیــو بــه جنــگ هــای مختلفــی‬ ‫پرداختنــد‪.‬‬ ‫پــس می تــوان گفــت کــه ایــن شــهر در بیشــتر جنــگ هــای تاریخــی‬ ‫دنیــا از جنــگ هــای باســتانی اقــوام هنــدو اروپایــی‪ ،‬رومیــان‪ ،‬جنــگ هــای‬ ‫صلیبــی‪ ،‬جنــگ جهانــی اول و دوم‪ ،‬جنــگ هــای امپراتــوری عثمانــی تــا نبــرد‬ ‫اســتقالل بلغارســتان نقــش مهمــی داشــته اســت‪.‬‬ ‫یکــی از جالــب تریــن ویژگــی هــای کشــور بلغارســتان و شــهرهای مختلــف‬ ‫ان کــه توجــه گردشــگران را بــه خــود جلــب می کنــد‪ ،‬معمــاری ســاختمان‬ ‫و بناهــای ان می باشــد‪ .‬در ســاختمان ســازی بلغارســتان می توانیــد ترکیــب‬ ‫زیبایــی از ســبک هــای مــدرن را در کنــار ســبک هــای معمــاری ســنتی و‬ ‫کالســیک اروپــا مشــاهده کنیــد‪ .‬ولــی شــهر باســتانی پلوودیــو را می تــوان‬ ‫از نظــر معمــاری ســرامد دیگــر شــهرهای بلغارســتان دانســت‪.‬‬ ‫در ایــن شــهر ســاختمان هــای بــه جــا مانــده از دوران رنســانس‪ ،‬اروپایــی‬ ‫کوچــک را بــرای گردشــگران و بازدیدکنندگانــش تداعــی می کنــد‪ .‬شــاید‬ ‫بــه همیــن دلیــل باشــد کــه بازدیــد از بناهــای قدیمــی و معمــاری انهــا جــزو‬ ‫برنامــه هــای ثابــت تــور بلغارســتان می باشــد‪ .‬دیــدار از امفــی تئاترهــا و‬ ‫ســاختمان هــای زیبــای پلوودیــو می توانــد در عیــن مفــرح بــودن‪ ،‬اموزنــده‬ ‫نیــز باشــد‪.‬‬ ‫اگــر دوســت داریــد زیبایــی هــای شــهر پلوودیــو را ببینیــد‪ ،‬پیشــنهاد‬ ‫می کنیــم بــه کــوه هــای اطــراف شــهر صعــود کنیــد‪.‬‬ ‫زمانــی کــه در بــاالی کــوه ایســتاده ایــد‪ ،‬بــه خوبــی قــادر خواهیــد بــود تــا‬ ‫زیبایی هــای شــهر پلوودیــو‪ ،‬تپــه هــای سرســبز و معمــاری ان را در یــک‬ ‫قــاب تماشــا کنیــد‪ .‬بعضــی از گردشــگران معتقدنــد کــه شــهر پلوودیــو را‬ ‫بایــد ســرزمین پریــان نامیــد چــون ترکیــب طبیعــت و معمــاری بــه گونــه‬ ‫ای شــگفت انگیــز در ایــن دیــار مشــاهده می شــود‪.‬‬ ‫شــهر پلوودیــو بــه دو بخــش مــدرن و قدیمــی تقســیم می شــود‪ .‬وســعت شــهر‬ ‫قدیمــی ‪ Plovdiv Old Town‬حــدود ‪ 35‬هکتــار مــی باشــد کــه در ‪ 4000‬ســال قبــل‬ ‫از میــاد تاســیس شــد‪ .‬در بخــش قدیمــی می توانیــد اثــار باســتانی از دوران هلنیســم‬ ‫(‪ 342‬قبــل از میــاد)‪ ،‬امپراتــوری رومیــان (ســال ‪ 46‬پــس از میــاد) و دوران احیــای‬ ‫پلوودیــو (‪ 1800‬تــا ‪ 1900‬میــادی) را مشــاهده کنیــد‪.‬‬ ‫قســمت قدیمــی شــهر بــر روی ســه تپــه منطقــه پلوودیــو بــا نام هــای تپــه نبــت‬ ‫(‪ ،)Nebet Tepe‬تپــه (‪ )Dzhambaz Tepe‬و تپــه تکســیم (‪ )Taksim Tepe‬قــرار‬ ‫دارد‪ .‬شــهر قدیمــی پلوودیــو بهتریــن نمونــه باســتانی از زندگــی شــهری قبــل میــاد‬ ‫تــا قــرون وســطی می باشــد بــه همیــن دلیــل در ســال ‪ 2004‬میــادی در لیســت‬ ‫میــراث یونســکو ثبــت شــد‪.‬‬ ‫اطالعات کلی پلوودیو بلغارستان‬ ‫مساحت پلوودیو‪ 5972.9 :‬کیلومتر مربع‬ ‫زبان رسمی پلوودیو‪ :‬بلغاری‬ ‫اختالف ساعت تهران تا پلوودیو‪ :‬یک ساعت و نیم از تهران عقب تر است‪.‬‬ ‫فاصله پلوودیو تا وارنا‪ :‬فاصله شهرهای وارنا و پلوودیو ‪ 284‬کیلومتر می باشد‪.‬‬ ‫فاصله پلوودیو تا صوفیه‪ :‬فاصله دو شهر پلوودیو و صوفیه ‪ 131‬کیلومتر می باشد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪33‬‬ صفحه 33 ‫مناطق دیدنی شهر پلوودیو‬ ‫پلوودیــو جــزو اســتان هــای مهــم و امــن کشــور بلغارســتان محســوب می شــود‪.‬‬ ‫بیشــتر مکان هــای توریســتی شــهر‪ ،‬پــارک هــا و شــهر قدیمــی توســط نیروهــای‬ ‫امنیتــی حفاظــت می شــوند‪.‬‬ ‫پلوودیــو بــه عنــوان پایتخــت فرهنگــی و تاریخــی بلغارســتان شــناخته می شــود‪ .‬در‬ ‫واقــع اگــر بخواهیــم دو مقصــد توریســتی فرهنگــی و تاریخــی کشــور بلغارســتان را‬ ‫معرفــی کنیــم بایــد بــه صوفیــه و پلوودیــو اشــاره کنیــم‪ .‬ایــن دو شــهر شــباهت هــای‬ ‫تاریخــی و فرهنگــی فراوانــی دارنــد‪.‬‬ ‫مسجد بزرگ پلوودیو‬ ‫مســجد بــزرگ پلوودیــو ‪ Dzhumaya Mosque‬یــادگاری زیبــا از دوران‬ ‫امپراتــوری عثمانــی در بلغارســتان می باشــد‪ .‬مســجد ‪ 9‬گنبــد و یــک منــاره دارد‬ ‫و ابعــاد ان ‪ 33‬در ‪ 27‬متــر می باشــد‪ .‬نــام مســجد بــه زبــان ترکــی بــه معنــای‬ ‫مســجد جمعــه اســت و بــه صــورت ‪ Camii‬یــا ‪ Cuma Camii‬خوانــده می شــود‬ ‫و بیــن ســال های ‪ 1363‬تــا ‪ 1364‬ســاخته شــد‪.‬‬ ‫ایــن مســجد بــر روی کلیســای قدیمــی شــهر ســاخته شــد تــا نمــادی از قــدرت‬ ‫عثمانیــان و پیــروزی انهــا باشــد‪ .‬در قــرن ‪ 15‬میــادی و ســلطنت ســلطان مــراد‬ ‫اول‪ ،‬بنــای قدیمــی مســجد بازســازی شــد و در قــرن ‪ 18‬و ‪ 19‬میــادی نیــز‬ ‫نقاشــی هــای فعلــی مســجد در قســمت داخلــی ان طراحــی شــدند کــه تــا بــه‬ ‫امــروز پابرجــا مانــده انــد‪.‬‬ ‫امفی تئاتر رومی‬ ‫تئاتــر رومــی شــهر پلوودیــو ‪ Plovdiv Roman Theatre‬یکــی از قدیمی تریــن‬ ‫امفــی تئاترهــای رومــی در منطقــه بالــکان می باشــد کــه گنجایــش ‪ 30‬هــزار نفــر را‬ ‫دارد و ابعــاد ان ‪ 240‬در ‪ 50‬متــر می باشــد‪ .‬ایــن امفــی تئاتــر در قــرن دوم میــادی‬ ‫و زمــان امپراتــوری هادریــان ســاخته شــد‪ .‬در طراحــی امفــی تئاتــر بــه طــور کامــل‬ ‫از ســبک معمــار یونانــی اســتفاده شــد و ‪ 14‬ردیــف بــرای نشســتن تماشــاگران در ان‬ ‫وجــود دارد تــا بــه صــورت مــدور بتواننــد بــه راحتــی نمایــش هــا و اجراهــای هنــری‬ ‫را تماشــا کننــد‪.‬‬ ‫گردشــگران می تواننــد از ســاعت ‪ 10:00‬صبــح تــا ‪ 20:00‬شــب از امفــی تئاتــر‬ ‫رومــی دیــدن کننــد‪ .‬گردشــگران همچنیــن می تواننــد زمــان بازدیــد از امفــی تئاتــر از‬ ‫گــروه هــای تئاترهــای روبــاز و اجــرای موســیقی زنــده لــذت ببرنــد‪.‬‬ ‫موزه قوم نگاری‬ ‫یکــی از بهتریــن مــکان هــا بــرای شــناخت تاریــخ هــر ســرزمین‪ ،‬بازدیــد از موزه هــا‬ ‫بــه ویــژه مــوزه هــای تاریــخ و مــردم شناســی می باشــند‪ .‬مــوزه قــوم نــگاری پلوودیــو‬ ‫‪ Regional Ethnographic Museum Plovdiv‬نیــز یکــی از مهمتریــن مــوزه هــای‬ ‫کشــور بلغارســتان می باشــد کــه در ســال ‪ 1917‬میــادی تاســیس شــد‪ .‬در طراحــی‬ ‫ـاختمان مــوزه از ســبک بــاروک قــرن نــوزده میــادی اســتفاده‬ ‫بخش هــای مختلــف سـ‬ ‫ِ‬ ‫شــده اســت کــه رایــج تریــن و جالــب تریــن ســبک معمــاری ان زمــان بلغارســتان‬ ‫بو د ‪.‬‬ ‫در ایــن مــوزه بیــش از ‪ 40‬هــزار اثــر باســتانی و هنــری در معــرض نمایــش‬ ‫عالقه منــدان قــرار دارد کــه اطالعــات خوبــی دربــاره اقتصــاد‪ ،‬لــوازم زندگــی‪،‬‬ ‫اســحله های قدیمــی‪ ،‬لــوازم شــکار‪ ،‬ابزارهــای چوبــی‪ ،‬هنــر و لبــاس مــردم پلوودیــو‬ ‫ارائــه می دهــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪34‬‬ صفحه 34 ‫موزه باستان شناسی پلوودیو‬ ‫مــوزه باســتان شناســی پلوودیــو ‪ Archeological Museum‬بــه اختصــار‬ ‫(‪ )RAM – Plovdiv‬خوانــده می شــود کــه بــه عنــوان اولیــن مرکــز فرهنگــی‬ ‫و باســتان شناســی بلغارســتان در ســال ‪ 1882‬میــادی تاســیس شــد‪.‬‬ ‫تــا ســال ‪ 1920‬میــادی ایــن ســاختمان بــه نــام موسســه پژوهــش فرهنگی‬ ‫و باســتان شناســی شــناخته می شــد کــه بعــد از ایــن ســال بــه مــوزه باســتان‬ ‫شناســی تغییــر نــام پیــدا کــرد‪ .‬در حــال حاضــر بیــش از ‪ 100‬هــزار شــی و‬ ‫اثــر تاریخــی در مــوزه نگهــداری می شــوند کــه ‪ 1500‬مــورد ان ســکه هــای‬ ‫باســتانی هســتند‪ .‬ایــن مــوزه از ســاعت ‪ 9:00‬صبــح تــا ‪ 17:00‬بــاز امــاده‬ ‫بازدیــد عالقــه منــدان می باشــد‪.‬‬ ‫مجسمه یادبود الیوشا‬ ‫الیوشــا در حقیقــت یــک ســرباز روســی‪ -‬اوکراینی بود کــه در دوره شــوروی‬ ‫ِ‬ ‫وانشــنکین یــا‬ ‫در بلغارســتان زندگــی می کــرد‪ .‬نــام روســی او کنســتانتین‬ ‫پســر ادوارد کلمانوفســکی بــود کــه در ســرود رســمی بلغارســتان تــا ســال‬ ‫‪ 1989‬میــادی اســتفاده می شــد‪ .‬خــوب اســت بدانیــد کــه الیوشــا در‬ ‫ســال ‪ 2013‬در ســن ‪ 91‬ســالگی درگذشــت‪.‬‬ ‫انچــه باعــث شــهرت مجســمه الیوشــا ‪ Alyosha Monument‬شــده‬ ‫اســت یکــی ابعــاد ان و دیگــر مــکان ســاخت تندیــس می باشــد کــه کامــا‬ ‫بــه شــهر پلوددیــو مشــرف اســت‪ .‬مســجمه الیوشــا ‪ 11‬متــر ارتفــاع دارد و‬ ‫از ســال ‪ 1954‬تــا ‪ 1957‬میــادی بــر روی تپــه بورنارجیــک ‪Bunarjik Hill‬‬ ‫ســاخته شــد‪ .‬نمونــه دیگــری از ایــن مجســمه بــا ابعــاد بزرگتــر در کشــور‬ ‫روســیه ســاخته شــده اســت‪.‬‬ ‫موزه علوم طبیعی پلوودیو‬ ‫یکــی دیگــر از مــوزه هــای معــروف شــهر پلودیــو بلغارســتان‪ ،‬مــوزه علــوم‬ ‫طبیعــی ‪ Museum of Natural Sciences‬می باشــد کــه در ســال ‪1952‬‬ ‫میــادی ســاخته شــد‪ .‬هــدف مــوزه نگهــداری و تحقیــق دربــاره گونــه هــای‬ ‫جانــوری‪ ،‬گیاهــی و پتانســیل هــای طبیعــی اســتان پلوودیــو اســت‪ .‬ســه‬ ‫بخــش اصلــی مــوزه شــامل جانورشناســی‪ ،‬گیاه شناســی و مــوزه علــوم‬ ‫می باشــد‪ .‬ایــن مــوزه همــه روزهــای از ســاعت ‪ 8:30‬صبــح تــا ‪17:00‬‬ ‫فعالیــت دارد‪.‬‬ ‫هزینــه بازدیــد از مــوزه بــرای بزرگســاالن ‪ 400‬لــف‪ ،‬بــرای کــودکان‬ ‫زیــر هفــت ســال ‪ 100‬لــف می باشــد‪ .‬البتــه اگــر قصــد داشــته باشــید از‬ ‫پالنتاریــوم یــا اســمان نمــای مــوزه نیــز بازدیــد کنیــد بایــد ‪ 1000‬لــف‬ ‫افــراد بزرگســال و ‪ 300‬لــف کــودکان تــا هفــت ســال ‪ 300‬لــف بپردازیــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪35‬‬ صفحه 35 ‫کلیسای مادر مقدس پلوودیو‬ ‫کلیســای مادر مقــدس پلوودیــو ‪Church of the Holy Mother‬‬ ‫‪ of God‬در قــرن ‪ 9‬میالدی ســاخته شــد و در ســال ‪ 1186‬میالدی‬ ‫صومعــه بزرگــی در کنــار ان ســاختند‪ .‬پــس از پیــروزی امپراتــوری‬ ‫عثمانــی و تصــرف بــر منطقــه پلوودیــو‪ ،‬بنــای ســاختمان کلیســا و‬ ‫صومعــه تخریــب شــدند‪ .‬ســرانجام ســاختمان مخروبــه در ســال‬ ‫‪ 1852‬میــادی بــه عنــوان مرکــز اســتقالل کلیســای ارتدوکــس‬ ‫بلغارســتان فعالیــت خــود را اغــاز کــرد‪ .‬چنــد ســال بعــد در ســال‬ ‫‪ 1881‬میــادی بــه مناســبت ســومین ســال اســتقالل بلغارســتان‬ ‫از شــوروی فــردی بــه نــام جــوزف اســچینتر ســه ســاختمان بــا‬ ‫ســقف گنبــدی شــکل را در قســمت غربــی کلیســا ســاخت کــه تــا‬ ‫بــه امــروز باقــی مانــده اســت‪.‬‬ ‫باغ تزار سیمون پلوودیو‬ ‫بــاغ تــزار ســیمون شــهر پلوودیــو ‪ Tsar Simeons Garden‬در‬ ‫ســال ‪ 1892‬میــادی توســط معمــاری سوئیســی بــه نــام لوســیین‬ ‫چــواالس ســاخته شــد‪ .‬در ســال ‪ 1872‬میــادی الکســاندر‬ ‫بوگوریــدی از چــواالس دعــوت کــرد تــا یــک بــاغ زیبــا در ملــک‬ ‫شــخصی وی بســازد‪.‬‬ ‫او نیــز بــرای طراحــی بــاغ تصمیــم گرفــت تــا از تکنیــک بــاغ‬ ‫ســازی اروپایــی تبعیــت کنــد‪ .‬چنــد ســال بعــد در جریان بازســازی‬ ‫بــاغ یــک ســاختمان بــه عنــوان کاله فرنگــی بــه ســبک معمــاری‬ ‫ونیــزی ایتالیــا روبــه روی پــارک ســاخته شــد و همزمــان فــواره ای‬ ‫ســنگی در وســط حــوض پــارک نصــب شــد‪.‬‬ ‫مراکز تفریحی پلوودیو‬ ‫بافــت شــهر پلوودیــو تاریخــی می باشــد و بیشــتر دیدنیهــای‬ ‫ان در دســته هــای تاریخــی و باســتانی جــای دارنــد‪ .‬بــا ایــن‬ ‫وجــود مــکان هــای تفریحــی نیــز در شــهر پلوودیــو ســاخته‬ ‫شــده اند کــه می توانیــد بــرای ســرگرمی از انهــا دیــدن کنیــد‪.‬‬ ‫اجــرای موســیقی زنــده در کنــار فــواره هــای موزیــکال پلوودیــو‬ ‫(‪ ،)Singing Fountains‬اکــوا پــارک یــا اکوالنــد پلوودیــو‪ ،‬مــوزه‬ ‫هوانــوردی‪ ،‬پیســت کارتــل‪ ،‬باشــگاه تیرانــدازی از جملــه معــروف‬ ‫تریــن مراکــز تفریحــی شــهر پلوودیــو بلغارســتان هســتند‪ .‬جالب‬ ‫اســت بدانیــد کــه در شــهر پلوودیــو تعــداد فراوانــی اتــاق فــرار‬ ‫یــا اســکیپ روم وجــود دارد‪ .‬اتــاق فــرار پلوودیــو‪ ،‬تایــم اســپیس‪،‬‬ ‫اتــاق ســوال‪ ،‬اکیــپ زون‪ ،‬اتــاق فــرار دامــوس ربــوس ‪Domus‬‬ ‫‪ ،Rebus‬اُوســمی زونــی ‪ Osem Zoni‬هشــت مــورد از معــروف‬ ‫تریــن اتــاق فرارهــای شــهر پلوودیــو بلغارســتان هســتند‪.‬‬ ‫منطقههنریکاپانا‬ ‫کاپانــا (‪ )Kapana‬یــا تــرپ (‪ )Trap‬زمانــی مرکــزی بــرای صنایــع‬ ‫قیمتــی پلوودیــو بــوده اســت کــه بــه طبــع کوچــه هایــی مرتبــط با‬ ‫نــام انهــا داشــته اســت‪ .‬بــه طــور مثــال مــی تــوان از کوچــه اهــن‬ ‫و یــا کوچــه چــرم نــام بــرد‪ .‬ایــن منطقــه بــا ســختی هــای فراوانی‬ ‫رو بــه رو بــود تــا اینکــه دولــت محلــی صاحبــان کســب و کار را‬ ‫تشــویق بــه بازســازی بناهــای خــراب شــده کــرد تــا ایــن منطقــه‬ ‫ســرو ســامان بگیــرد‪.‬‬ ‫امــروزه کاپانــا بــه منطقــه ای زیبــا بــرای کافــه هــا‪ ،‬گالری هــای‬ ‫هنــری و فضاهــای هنــری‪ ،‬کارگاه هــا‪ ،‬بوتیــک هــا‪ ،‬بارهــای‬ ‫ســرزنده و رســتوران هــا تبدیــل شــده اســت‪ .‬صندلــی هــای‬ ‫زهــوار در رفتــه بــر روی خیابــان هــای ســنگ فــرش شــده صــف‬ ‫کشــیده انــد و موســیقی دانــان و هنرمنــدان بــا دانــش اموزانشــان‬ ‫بــه اینجــا می اینــد‪ .‬همیشــه در اینجــا برنامــه ای وجــود دارد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪36‬‬ صفحه 36 ‫شهرهای مهم بلغارستان‬ ‫علی اسدابادی‬ ‫(کرمانشاهی)‬ ‫کارشناس ارشد گردشگری‬ ‫بورگاس‬ ‫بــورگاس چهارمیــن شــهر بــزرگ بلغارســتان اســت‪ .‬ایــن شــهر‬ ‫بــه خاطــر ایســتادگی و روحی ـ ه ی اســتوارش بــه خــود مــی بالــد‪.‬‬ ‫مــردم ایــن شــهر‪ ،‬هرچنــد بــه نــام نیــک صنایــع و جایــگاه صنعتی ‬ ‫ن هــا‬ ‫شــان اگاه و شــکر گزارنــد‪ ،‬امــا انتظــار دارنــد بیــش از ایــ ‬ ‫بــه ان میــدان داده شــود و ســرمای ه ی بیشــتری دراختیــار شــان‬ ‫بگذارنــد‪ .‬چراکــه اعتقــاد دارنــد بیــش از انچــه کــه امــروز مطــرح‬ ‫هســتند قابلیــت رونــق و توســعه و در نتیجــه شــهرت شــهر را در‬ ‫اروپــا دارنــد‪.‬‬ ‫بــا ایــن وجــود ایــن شــهر در میــان شــهر هــای همســایه در حــوز ه‬ ‫ی تریــن بــه شــمار مـی رود‪ .‬پاالیشــگاه نفــت‬ ‫دریــای ســیاه‪ ،‬صنعتـ ‬ ‫بــورگاس‪ ،‬شــماری از کارخانـ ه هــای تولیــد مــواد شــیمیایی را زیــر‬ ‫پوشــش دارد‪.‬‬ ‫البتــه همـه ی ایــن مراکــز صنعتــی در نزدیکــی ســاحل دریاچه هایی‬ ‫کــه پشــت شــهر قــرار دارنــد‪ ،‬جــای گرفتـ ه اند‪.‬‬ ‫بــورگاس صــادر کننــده ی اهــن خامــی اســت کــه از معــادن محلــی اطــراف شــهر اســتخراج‬ ‫ی هــای ماهیگــی ری اقیانــوس پیماســت‪،‬‬ ‫می گــردد و از طریــق بنــدر گاهــی کــه جایــگاه کشــت ‬ ‫ی شــود‪.‬‬ ‫صــادر م ـ ‬ ‫گویــی همـ ه ی ایــن فعالیـت هــای ســنتی کافــی نبــوده‪ ،‬چــرا کــه بــورگاس در اســتخراج نمــک از‬ ‫اب دریــا نیــز دســتی دارد‪ .‬گفتنــی اســت کــه در حــوز ه هــای اســتخراج نمــک دریــا از امــاح نمــک‬ ‫ی مانــد‪.‬‬ ‫غیــر قابــل اســتفاده‪ ،‬الیـه ی ســیا ه رنگــی بــر جــای مـ ‬ ‫ع اوری و فــروش ایــن الیــه بســیار ســود اور اســت‪ .‬چــرا کــه از ان بــرای درمــان برخــی‬ ‫جمــ ‬ ‫ی شــود‪.‬‬ ‫بیمــاری هــای پوســتی اســتفاده مــ ‬ ‫هــر انــدازه کــه حومـه ی صنعتی شــهر قانــون و قــرار درســتی نــدارد‪ ،‬مرکــز شــهر بــورگاس برقرار‬ ‫اســت و چــون پنــاه گاهــی دلپذیــر بــه گردشــگران بـ ه تنــگ امــده از هیاهــو و شــلوغی تفرجــگاه ‬ ‫ی گویــد‪.‬‬ ‫ش امـد مـ ‬ ‫هــای کنــار دریــای ســیاه‪ ،‬خــو ‬ ‫بخــش مرکــزی بــورگاس بــا هوایــی پــاک و دل انگیــز پذیــرای گردشــگرانی اســت کــه بــه دنبــال‬ ‫اســتراحتگاهی هســتند کــه بــا ســلیقه و ارزش هــای خانوادگـی شــان ســازگار باشــد‪.‬‬ ‫از ســال ‪ 1903‬میــادی و بــا ورود راه اهــن‪ ،‬توســع ه ی بــورگاس رونــق چشــمگیری یافــت‪ ،‬بــا‬ ‫وجــود نفــوذ کمونیســم در ســال هــای پایانــی ســده ی نوزدهــم و اوایــل ســد ه ی بیســتم‪ ،‬در نهایــت‬ ‫م انــداز شــهر را تح ـت تاثیــر قــرار داده و چهــر ه ی ان را فرســوده نشــان دهــد‪.‬‬ ‫نتوانســت چش ـ ‬ ‫ی طبیعــت و علــم‪ ،‬مــوزه ی قوم شناســی‪ ،‬مجســمه ی شــگفت انگیز و‬ ‫از دیدنــی هــای ایــن شــهر؛ مــوزه ‬ ‫غیرعــادی گرامافــون در انتهــای بولــوار ب ُ ُگریــدی‪ ،‬ســاحل ســی گاردن و تئاترهــای تابســتانی در فضــای‬ ‫ازاد مــی تــوان نــام بــرد‪.‬‬ ‫کلیســای جامــع اس اس کِریــل انــد مِتــود‪ ،‬دادگاه سوســیال‪ -‬رئالیســم؛ از ســال ‪ 1980‬میــادی در میــدان‬ ‫تروئیکاتــا زمانــی پایــگاه ســران حــزب کمونیســت بلغارســتان بــوده اســت‪.‬‬ ‫بــرای اطــاع از دیدنــی هــای شــهر بــورگاس بلغارســتان درگاه رســمی ایــن شــهر اطالعــات مفیــدی‬ ‫ارائــه مــی کنــد مراجعــه بــه ایــن درگاه مفیــد مــی باشــد‪.‬‬ ‫ن هــای شــهر‪ ،‬ســبکی از زندگــی ارام و‬ ‫نــوع خیابــان هــا‪ ،‬ســاختمان هــای رنگارنــگ در پــارک هــا و میــدا ‬ ‫ی دهــد‪.‬‬ ‫پــر اســایش را بــه گردشــگران مشــتاق نشــان مـ ‬ ‫ایــن اوضــاع طبیعــی و ســالم بــرای گردشــگرانی کــه بــه دنبــال ســواحلی بــا فضــا ی ارام و بــه دور از ســر‬ ‫ن انگیــز امــروزی هســتند‪ ،‬کشــش و گیرایــی خاصــی دارنــد‪.‬‬ ‫و صــدا هــای تنــد و هیجــا ‬ ‫بــورگاس یکــی از بنــادر پرکشــش دریــای ســیاه اســت؛ جایــی ان چنــان ارام کــه صــدای فکــر کــردن‬ ‫ی شــنوید و از اســایش و فراغتــی نــاب و ســالم لــذت خواهیــد بــرد‪.‬‬ ‫خودتــان را هــم م ـ ‬ ‫بــا قرینـ ه ســازی هــای کنجکاوانــه تاریخــی مـی تــوان گفــت کــه بــورگاس در اصــل قــرار گاهــی بــوده‬ ‫بــرای ســربازان ارتــش روم‪ ،‬کــه بــه دســتور امپراتــور رومــی؛ واسپاســین برپــا شــد‪ .‬امپراتــور از انــان‬ ‫ی هــا را زیــر نظــر بگیرنــد‪.‬‬ ‫خواســته بــود حرکــت کشــت ‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪37‬‬ صفحه 37 ‫وارنا‬ ‫شــهر ســاحلی وارنــا بعــد از صوفیــه و پلوودیــو ســوم شــهر مهــم بلغارســتان‬ ‫محســوب مــی شــود‪ .‬ایــن شــهر بــر کرانــه دریــای ســیاه در نزدیکــی دریاچــه‬ ‫وارنــا واقــع شــده اســت و بنــدر مهمــی در بخــش شــرقی بلغارســتان در‬ ‫سرشــماری قــرار مــی گیــرد؛ ایــن شــهر در ‪ 470‬کیلومتــری ســمت شــرقی‬ ‫صوفیــه مــی باشــد و بخشــهای مهــم ان ‪ :‬دوبریــخ ‪ ،‬شــومن و بــورگاس هســتند؛‬ ‫وارنــا ‪ ،‬یکــی از شــهرهای ســاحل نشــین و زیبــای کشــور بلغارســتان اســت و بــا‬ ‫‪ 350‬هــزار نفــر جمعیــت در کنــار دریــای ســیاه‪ ،‬نقــش مهمــی در بخــش شــرقی‬ ‫بلغارســتان نیــز دارد؛‪.‬‬ ‫وارنــا یکــی از شــهرهای فعاالنــه و پرجنــب وجــوش و در حــال توســعه و رفــاه ‪،‬‬ ‫دارای ازادراه هــای ارتباطــی عالــی ‪ ،‬اب وهــوای مناســب و حمــل و نقــل ابــی و راه‬ ‫اهــن مــی باشــد و یــک خــط قایقــی ابــی نیــز در دریاچــه وانــا دارد کــه باعــث‬ ‫شــده اســت ســالیانه گردشــگران زیــادی روانــه ایــن شــهر شــوند‪.‬‬ ‫در ضمــن اگــر اهــل تفریــح و اشــنایی بــا زندگــی روزمــره مــردم ایــن شــهر‬ ‫هســتید بهتریــن مــکان رســتوران هــا هســتند؛ جایــی کــه مــردم هــر روز بــا جنب‬ ‫و جــوش فراوانــی دور هــم جمــع شــده تــا هیجــان یــک شــهر ســاحلی زیبــا را‬ ‫دوبــاره زنــده کننــد‪.‬‬ ‫در اطــراف وارنــا هــم جاذبــه هــای گردشــگری زیبایــی وجــود دارد ‪ ،‬ســاحل‬ ‫کنســتانتین و شــهر جــذاب بالچیــک را نبایــد در ســفر بــه بلغارســتان از دســت‬ ‫بدهیــد؛ وارنــا را « مرواریــد دریــای ســیاه « نیــز مــی نامنــد ‪ ،‬لقبــی کــه به واســطه‬ ‫ترکیــب هیجــان انگیــز دریــا ‪ ،‬ســواحل شــنی و بــاغ هــای دریایــی بــه ایــن شــهر‬ ‫نســبت داده شــده و دارای شــهرت جهانــی میــان گردشــگران وارنــا شــده اســت؛‬ ‫ایــن شــهر مرکــز مســن تــر و کهــن تــر تکنولــوژی بلغارســتان نیــز مــی باشــد‬ ‫و در صنعــت کشــتیرانی ‪ ،‬کشــتی ســازی و تعمیــرات کشــتی فعالیــت چشــمگیری‬ ‫دارد؛ وارنــا بــه نشــانی یــک گردشــگاه ســاحلی دریایــی ‪ ،‬شــهرت بیــن المللــی‬ ‫دارد و هــر ســاله بیــش از هــزاران نفــر از توریســت هــای بلغارســتان و دیگــر‬ ‫کشــورها ‪ ،‬تعطیــات خــود را در کنــاره هــا زیبــای شــن هــای زردگــون ‪golden‬‬ ‫‪ sands‬و النــا مــی گذراننــد؛ حداکثــر دمــای وارنــا بــه ‪ 31‬درجــه ســانتی گــراد‬ ‫اســت‪ .‬وارنــا یــک ناحیــه اروپایــی مــی باشــد مکانــی توریســتی و تفریحــی‬ ‫بــرای شــما محســوب مــی باشــد کــه نســبت بــه اروپــای شــرقی نــرخ ارزانــی‬ ‫نیــز دارد‪ .‬هــوا در وارنــا از شــهریور مــاه کمــی رو بــه خنکــی مــی رود و بهتریــن‬ ‫مــاه از در ســفر بــه وارنــا تیرمــاه و اواســط مــرداد اســت‪.‬‬ ‫ســرزمین ســنگریزه هــای زرد رنــگ کــه در کنــار زیبایــی هــای وســیع دریــای‬ ‫ســیاه زیبایــی ان را دوچنــدان کــرده و بــه لطــف پنهــان ســازبکر بــودن طبیعــت و‬ ‫گیاهــان بــی نظیــر و ســواحل زیبــا و وجــود ســنگریزه هــای طالیــی رنــگ ‪ ،‬ســالیانه‬ ‫تعــداد بیشــماری گردشــگران وارنــا جــذب ایــن منطقــه مــی شــوند؛ طبیعــت‬ ‫بی نظیــر‪ ،‬امکانــات تفریحــی‪ ،‬هتــل هــای لوکــس و ویــژه اختصاصــی در کنــار دریــا‬ ‫تابلــوی بــی نظیــری از یــک ناحیــه توریســتی بــه حیــات مــی اورد و شــما را در‬ ‫بلغارســتان محصــور خــود مــی کنــد و هــر ویژگــی و عمــوم در هــر ســنی از کــودکان‬ ‫تــا ســالخوردگان مــی تواننــد از یــک ســفر خیــال انگیــز و عالــی بهــره منــد شــده‬ ‫و نهایــت لــذت را ببرنــد؛ مجمــوع ســنگریزه هــای طالیــی ‪ ،‬تپــه هــای جنگلــی ‪،‬‬ ‫طبیعــت بکــر ‪ ،‬اب هــای زالل ابــی ‪ ،‬انعکاســی از بهشــت بــر روی ان ‪ ،‬وارنــا دیدنــی‬ ‫تــر و زیباتــر خواهــد کــرد ‪.‬‬ ‫وارنــا یکــی از قدیمــی تریــن شــهرهای اروپــا نیــز مــی باشــد و فرهنــگ هــای متعــددی در ایــن منطقــه بــه هــم امیختــه شــده اســت و در اطــراف وارنــا هنــگام‬ ‫حفــاری هــای باســتان شناســی در مکانــی کــه نکروپولیــس نامیــده مــی شــد ‪ ،‬قدیمــی تریــن گنجینــه طــای دنیــا مربــوط بــه هــزاره ‪ 4‬قبــل از میــاد کشــف شــد و‬ ‫ایــن شــهر طــی ســال هــای ‪ 1949‬تــا ‪ 1956‬بــه نــام اســتالین نامیــده مــی شــد؛ ایــن شــهر در قــرن ‪ 6‬میــادی تحــت عنــوان اودســوز ‪ Odesso‬توســط مهاجرانــی‬ ‫از شــهر میلــه ‪ Milet‬از اســیای میانــه نــام گرفــت و بــرای مــدت کوتاهــی نیــز تبدیــل بــه مهمتریــن شــهر و بنــدر و مرکــز تجــاری دریــای ســیاه مــی شــود؛ بــرای‬ ‫چنــد دهــه در میــان مرزهــای مقدونیــه و امپراطــوری اســکندر کبیــر قــرار داشــته اســت ولــی بعــد هــا اســتقالل پیــدا مــی کنــد و دوبــاره تبدیــل بــه مرکــز اقتصــادی‬ ‫‪ ،‬تجــاری و فرهنگــی دریــای ســیاه مــی گــردد؛ در ضمــن ایــن شــهر در گذشــته ســکه هــای مخصــوص بــه خــود را ضــرب مــی کــرده اســت و اینکــه خــود گواهــی‬ ‫بــر توســعه ایــن شــهر بــوده اســت‪ .‬در قــرن ‪ 15‬میــادی اودســوز ســابق ‪ ،‬شــامل مرزهایــی از امپراطــوری روم بــوده اســت و در ســال ‪ 1201‬میــادی ‪ ،‬تــزار بلغــاری‬ ‫«کالویــان » ( تولــد ‪ - ۱۱۶۸‬مــرگ ‪ ) ۱۲۰۷‬وارنــا را بــا بلغارســتان متحــد تــر و یکپارچــه تــر مــی کنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪38‬‬ صفحه 38 ‫در ســال ‪ ۱۳۶۶‬وارنــا بــه دســت حاکــم دوبــروژا « دوبروتیســتا» مــی افتــد و‬ ‫بــه عنــوان پایتخــت ان انتخاب مــی شــود ‪ ،‬در ســال ‪ ۱۳۹۸‬توســط امپراتوری‬ ‫عثمانــی فتــح شــده و دوران احیــای ان ( قــرن ‪ ۱۸‬تــا ‪ ۱۹‬میــادی ) بــه عنوان‬ ‫یــک مرکــز فرهنگــی و تجــاری توســعه و رشــد پیــدا کــرده اســت؛ انچــه کــه‬ ‫بایــد دربــاره مردمــان ایــن شــهر و اصــوال اهالــی بلغارســتان بگوییــم ‪ ،‬ایــن‬ ‫اســت کــه در زمــان حکومــت کمونیســتی بــر مســلمانان ســختی هــای زیــادی‬ ‫تحمیــل گردیــد؛ در ســال ‪ ۱۹۶۱‬دولــت بلغارســتان ‪ ،‬مســلمانان ایــن کشــور را‬ ‫تحــت فشــار شــدیدی قــرار داد و حتــی مســلمانان حــق نداشــتند نــام نــوزاد‬ ‫خــود را بــه نامهــای اســامی انتخــاب کننــد و برگــزاری فرایــض مذهبــی بــه‬ ‫طــور دســته جمعــی ممنــوع بــود؛ ضمنــا بســیاری از مســاجد تخریــب شــد‬ ‫و نشــر و خریــد و فــروش قــران و دیگــر کتــب اســامی منــع شــده بــود ‪،‬‬ ‫همچنیــن کســی اجــازه رفتــن بــه حــج را نداشــت‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۸۹‬بــر اثــر تــاش و مبــارزه مســلمانان ‪ ،‬دولــت بلغارســتان ‪،‬‬ ‫مســلمانان را در اجــرای فرایــض دینــی ازاد گذشــت و در ســال ‪ ۱۹۹۱‬میــادی‬ ‫بــا تغییــر قانــون اساســی بلغارســتان ‪ ،‬مســیحیت ارتدوکــس شــرقی بــه‬ ‫عنــوان دیــن رســمی و ازادی مذهبــی بــرای کلیــه اقلیــت هــای دینــی از جملــه‬ ‫مســلمانان ازاد شــد و از ان بــه بعــد مســلمانان کــه بیشــتر تــرک تبــار نیــز‬ ‫هســتند در حوضــه رود اردا و در امتــداد رود دانــوب و ســواحل وارنــا مشــغول‬ ‫بــه ادامــه زندگــی شــدند و مقــرر شــد کــه ازادانــه بــه اعمــال دینــی خــود‬ ‫بپردازنــد و در مــورد وارنــا بایــد اشــاره داشــت کــه بــه همــراه بوداپســت و‬ ‫پــراگ جــزو ســه شــهر زیبــای شــرق اروپــا محســوب مــی شــود‪.‬‬ ‫موقعیت و جمعیت وارنا‬ ‫وارنــا بــا جمعیتــی نزدیــک بــه چهارصدهــزار نفــر بــر کرانــه دریــای ســیاه در‬ ‫نزدیکــی دریاچــه وارنــا قــرار گرفتــه شــده اســت و بنــدر مهمــی در بخــش‬ ‫شــرقی بلغارســتان محســوب شــده اســت؛ ایــن شــهر در ‪ ۴۷۰‬کیلومتــری‬ ‫شــمال شــرقی صوفیــه (پایتخــت) قــرار دارد و شــهرهای مهــم اطــراف ان‬ ‫عبارتنــد از ‪ :‬دوبریــخ (‪ ۴۵‬کیلومتــر شــمالی) ‪ -‬شــومن (‪ ۸۰‬کیلومتــر غربــی)‬ ‫و بــورگاس (‪ ۱۴۵‬کیلومتــر جنــوب غربــی)؛ شــهر وارنــا در شــمال شــرقی‬ ‫بلغارســتان و در ســاحل دریــای ســیاه قــرار گرفتــه اســت‪.‬‬ ‫بــه خاطــر اهمیــت تاریخــی و اقتصــادی و فرهنگــی ان « پایتخــت دریایــی‬ ‫« بلغارســتان نیــز نامیــده مــی شــود؛ موقعیــت اســتراتژیک وارنــا در نقشــه‬ ‫جنــوب شــرقی اروپــا ان را بــه یکــی از بزرگتریــن مــکان هــای ســواحل‬ ‫دریــای ســیاه از زمــان باســتان مبــدل کــرده اســت‪.‬‬ ‫اب و هوای وارنا‬ ‫اب و هــوا از جملــه معیارهــای گردشــگران بلغارســتان بــرای انتخــاب زمــان ســفر‬ ‫اســت چــرا کــه اکثــر افــراد ترجیــح مــی دهنــد موقعــی بــه ســفر برونــد کــه شــرایط‬ ‫اب و هوایــی در شــهر مقصــد ایــده ال تریــن زمــان خــود را داشــته باشــد؛ اب و هوای‬ ‫شــهر وارنــا در پاییــز و زمســتان ســرد اســت امــا در بهــار و تابســتان شــرایطی‬ ‫نرمــال و مطلــوب و دلخــواه را دارد ‪ ،‬تابســتان هــای ایــن شــهر علــی الخصــوص مــاه‬ ‫هــای تیــر و مــرداد بهتریــن زمــان بــرای ســفر بــه وارنــا مــی باشــد و تمــام شــرایط‬ ‫بــرای داشــتن ســفری بیــاد ماندنــی مهیــا اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪39‬‬ صفحه 39 ‫نسبار‬ ‫یکــی از شــگفت انگیزتریــن و بــی نظیــر تریــن جاذبه هــای تاریخی و گردشــگری‬ ‫کشــور بلغارســتان شــهر نســبار مــی باشــد‪ .‬ایــن شــهر بــا واقــع شــدن در یــک‬ ‫شــبه جزیــره از مناظــر بســیار جالبــی برخــوردار اســت‪ .‬از مهم تریــن جاذبــه‬ ‫ایــن شــهر مــی تــوان بــه اســیاب بــادی اشــاره کــرد کــه بــه عنــوان نماد نســبار‬ ‫بــوده و توجــه بســیاری از گردشــگران را بــه ســوی خــود جــذب کــرده اســت‪.‬‬ ‫بهتریــن زمــان بــرای بازدیــد از ایــن شــهر فصــل بهــار و تابســتان می باشــد‪.‬‬ ‫ایــن شــهر شــاهد حکمرانــی و ســلطنت هــای بســیار زیــادی بــوده اســت و‬ ‫قدمــت ان نیــز بــه دوران باســتان بــر مــی گــردد‪.‬‬ ‫گردشــگران بــا ســفر بــه ایــن شــهر مــی تواننــد ســاختمان هایــی بســیار قدیمی‬ ‫کــه بــا ســبک معمــاری بیزانســی‪ ،‬رومــی و یونانــی ســاخته شــده انــد را مشــاهد‬ ‫کننــد‪ .‬همچنیــن در شــهر چهــل کلیســا بســیار بــا شــکوه و زیبایــی وجــود دارد‬ ‫کــه برخــی از انهــا از ســازه هــای چوبــی ســاخته شــده اســت و جالــب ایــن‬ ‫اســت کــه هنــوز هــم پــا برجــا هســتند‪.‬‬ ‫همــان طــور کــه در بخــش هــای قبلــی بــه ایــن موضوع اشــاره شــد شــهر نســبار‬ ‫حکومــت هــا و امپراطــوری هــای بســیاری را بــه خــود دیــده اســت؛ کــه از جملــه‬ ‫ایــن امپراطــوری هــا مــی تــوان بــه مــوارد زیــر اشــاره کــرد‪:‬‬ ‫امپراطوری روم‬ ‫اولیــن امپراطــوری کــه بــر شــهر نســبار حکومــت مــی کــرد امپراطــوری رومــی‬ ‫بــود‪ .‬ایــن شــهر در زمــان امپراطــوری روم بــه اوج قــدرت خــود رســیده و یکــی‬ ‫از معــروف تریــن شــهرهای دوره باســتان بــوده کــه بازرگانــان و تاجــران بســیار‬ ‫زیــادی از ایــن شــهر جهــت تجــارت کاالهــای خــود اســتفاده مــی کردنــد‪.‬‬ ‫امپراطوری کروم خان‬ ‫در قــرن ‪ 12‬و ‪ 13‬میــادی شــهر نســبار تحــت فرمانروایــی کــروم خــان واقــع‬ ‫شــد کــه در ایــن زمــان بــود شــهر مذکــور نــام خــود را از ملســامبریا بــه نســبار‬ ‫تغییــر داد و کلیســاهای باشــکوه و بزرگــی در قــرون وســطا در ایــن شــهر بنــا و‬ ‫احــداث گردیــد کــه امــروزه نیــز ویرانه هــای ایــن کلیســا قابــل مشــاهده اســت‪.‬‬ ‫امپراطوریعثمانی‬ ‫در قــرن ‪ 14‬میــادی ایــن شــهر توســط عثمانــی هــا تصــرف شــد و عثمانی هــا‬ ‫توانســتند بــه مــدت ‪ 5‬قــرن ایــن شــهر را زیــر ســلطه خــود داشــته باشــند‬ ‫بیشــترین اثــار برجــای مانــده در ایــن شــهر مربــوط بــه دوران حکومــت‬ ‫عثمانی هــا اســت و شــما مــی توانیــد ویژگــی هــای معمــاری عثمانــی هــا را در‬ ‫جــای جــای ایــن شــهر مشــاهده کنیــد‪.‬‬ ‫گردشــگران و توریســت هــا بــا قــدم زدن در کوچــه و خیابــان هــای شــهر مذکــور‬ ‫مــی توانــد بناهــای تاریخــی باشــکوهی را مشــاهده کننــد کــه هــر کــدام از ایــن‬ ‫بناهــا بــا داشــتن قدمــت طوالنــی و دراز مــدت خــود توانســته اســت توجــه‬ ‫گردشــگران را بــه ســوی خــود جــذب کننــد‪ .‬از مهــم تریــن ایــن بناهــا مــی تــوان‬ ‫بــه مــوارد زیــر اشــاره کــرد‪:‬‬ ‫اسیاب بادی نسبار‬ ‫اســیاب بــادی ایــن شــهر بــه عنــوان نمــاد ایــن شــهر بــه شــمار رفتــه و از مهــم‬ ‫تریــن اثــار باســتانی دوره رنســانس مــی باشــد کــه در ایــن دوران عثمانــی هــا‬ ‫بــر ایــن کشــور حکومــت مــی کردنــد و ایــن اثــار نیــز مربــوط بــه ایــن حکومــت‬ ‫اســت‪ .‬اســیاب بــادی بــر روی یــک پــل چوبــی واقــع شــده اســت کــه از‬ ‫فرســخ های بســیار دور نیــز مــی تــوان ایــن اســیاب را مشــاهده نمــود‪ .‬ایــن‬ ‫اســیاب یکــی از زیباتریــن ســاختمان هــای تاریخــی شــهر نســبار وارنــا اســت‪.‬‬ ‫خانه های تاریخی نسبار‬ ‫از دیگــر بناهــای تاریخــی ایــن شــهر مــی تــوان بــه خانــه هــای ان اشــاره کــرد؛‬ ‫کــه هــر کــدام یــک از ایــن خانــه هــا بــا اســتفاده از زیباتریــن ســنگ هــا و چــوب‬ ‫هــا طراحــی و ســاخته شــده انــد‪ .‬گردشــگرانی کــه از ایــن شــهر بازدیــد مــی‬ ‫کننــد‪ ،‬مــی تواننــد ســبک زندگــی و معمــاری قــرن ‪ 18‬را در کوچــه هــای ایــن‬ ‫شــهر تماشــا کننــد‪ .‬نکتــه جالبــی کــه در خانــه هــای تاریخــی ایــن شــهر وجــود‬ ‫دارد ایــن اســت کــه طبقــه اول ســاختمان هــا را از ســنگ ســاخته و در جهــت‬ ‫ذخیــره مــواد غذایــی و گنــدم اســتفاده مــی کردنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪40‬‬ صفحه 40 ‫سوزوپول‬ ‫شــهر ســوزوپول بــه همــراه شــهر نســبار‪ ،‬وارث مســتعمره یونانــی اپولونیــا‬ ‫‪ Apollonia‬و یکــی از قدیمــی تریــن و مهــم ترین شــهرهای بلغارســتان اســت‪.‬‬ ‫بــا گذشــته تاریخــی و فرهنگــی اش‪ ،‬معمــاری از قــرن ‪ ۱۹-۱۸‬میــادی را بــه‬ ‫نمایــش مــی گــذارد‪ .‬ســواحل ان بــا جشــنواره هنرهــای تجســمی ‪Apollonia‬‬ ‫امــروزه‪ ،‬گردشــگران زیــادی را جــذب مــی کنــد‪ .‬ســوزوپول در واقــع روســتایی‬ ‫بــرای ماهیگیــری و ســاحلی اســت کــه حتــی اگــر بــه شــنا در اب هــای دریــای‬ ‫ســیاه فکــر نمــی کنیــد‪ ،‬مــی توانیــد در حمــام هــای ابگــرم رومــی ان اســتراحت‬ ‫کنیــد‪.‬‬ ‫روز‬ ‫بــه ایــن شــهر ویــن کوچــک نیــز گفتــه مــی شــود‪ .‬چــرا کــه معمــاری هــای‬ ‫بســیار فاخــری از معمــاران ایتالیایــی‪ ،‬اتریشــی‪ ،‬المانــی و بلغــاری دارد‪ .‬ایــن‬ ‫شــهر در ابتــدای تشــکیل کشــور بلغارســتان بــه تنهایــی بــه عنــوان بلغارســتان‬ ‫شــناخته مــی شــد‪ .‬در واقــع امپراتــوری بلغارســتان از ایــن شــهر شــروع و‬ ‫گســترش پیــدا کــرده اســت‪.‬‬ ‫ولیکو تارنوو‬ ‫شــهر ولیکــو تارنــوو در واقــع قدیمــی تریــن پایتخــت و جــزو مهــم تریــن‬ ‫شــهرهای بلغارســتان اســت کــه گردشــگران داخلــی و خارجــی بســیاری را‬ ‫بــه خــود جــذب مــی کنــد‪ .‬معمــاری خیــره کننــده‪ ،‬مــکان هــای مــورد عالقــه و‬ ‫جمعیــت بــی شــمار جوانــان‪ ،‬ان را بــه یکــی از پرطرفدارتریــن شــهرها در ایــن‬ ‫کشــور تبدیــل کــرده اســت‪ .‬شــاید یکــی از معــروف تریــن ویژگــی هــای ایــن‬ ‫شــهر وجــود قلعــه تســاروتس ‪ Tsarevets‬در میانــه شــهر باشــد‪ .‬شــب هــای‬ ‫پــر نــور و صداهــای گــوش نــواز شــهر در طــول شــب هــر گردشــگری را عاشــق‬ ‫ان مــی کنــد‪.‬‬ ‫کازانالک‬ ‫ایــن شــهر در سراســر جهــان بــه علــت قبرســتان باســتانی تراشــیان مربــوط بــه‬ ‫قــرن ‪ ۴‬تــا ‪ ۳‬قبــل از میــاد شــناخته شــده اســت‪ .‬جشــن گل هــای رز‪ ،‬زمانــی کــه‬ ‫گلبــرگ هــای گل رز بــرای تهیــه روغــن و ســایر محصــوالت جمــع مــی شــود نیــز‬ ‫در ایــن شــهر دیدنــی اســت‪.‬‬ ‫بالچیک‬ ‫در بیــن مهــم تریــن شــهرهای بلغارســتان شــهر بالچیــک مــی توانــد لقــب‬ ‫رمانتیــک تریــن و تاثیرگذارتریــن شــهر را بــرای خــود بــردارد‪ .‬بالچیــک بــه‬ ‫خاطــر بــاغ هــای گیــاه شناســی و قلعــه هایــش شــناخته شــده اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪41‬‬ صفحه 41 ‫سایر مناطق دیدنی بلغارستان‬ ‫ِژراونا‬ ‫دهکــده ی ِژراونــا در دامنـه ی کوه هــای بالــکان و در میــان انبوهــی از کاج هــای‬ ‫بوســنیایی و نارون هــای ســفید واقــع اســت و بیشــتر به خاطــر حفــظ‬ ‫ســبک های معمــاری قدیمــی بلغارســتان شــهرت دارد‪ .‬کلبه هــای محلــی‬ ‫دهکــده در خیابان هــای ســنگ فرش ِژراونــا همگــی مرمــت و بازســازی‬ ‫شــده اند و می توانیــد نمونه هــای مختلفــی از انــواع محلــی نماهــای‬ ‫چوب کاری شــده را در ایــن مــکان ببینیــد‪.‬‬ ‫ُ‬ ‫ازجملــه اماکــن دیدنــی ِژراونــا می تــوان بــه منــزل بــوردان ُیوکــو نویســنده ی‬ ‫معــروف بلغــار و کلیســای سِ ــنت نیــکالس اشــاره کــرد‪ .‬در پــارک روســتایی‬ ‫اگوســت دوبرومایریتســا نیــز کــه در نزدیکــی همین جــا واقــع اســت در‬ ‫طــول ســال فســتیوال های مختلفــی همــراه بــا معرفــی لباس هــای ســنتی و‬ ‫موســیقی محلــی بلغارســتان برگــزار می شــود‪.‬‬ ‫ساحل افتابی‬ ‫ســاحل افتابــی بزرگ تریــن و محبوب تریــن ســاحل تفریحــی و از جاهــای دیدنــی‬ ‫بلغارســتان اســت کــه دارای پرچــم ابــی نیــز هســت (ایــن پرچــم نشــان دهنده ‬ ‫اســتانداردهای بــاالی زیســت محیطی و کِیفــی منطقــه اســت)‪ .‬ایــن ســاحل در‬ ‫خلیجــی واقــع در ســواحل دریــای ســیاه در نزدیکــی اســتان بــورگاس قــرار دارد‬ ‫و تابســتان ها یکــی از پربازدیدتریــن مناطــق گردشــگری بلغارســتان اســت‪.‬‬ ‫ِپر ِپریکون‬ ‫کوپریوشتیتســا در اســتان صوفیــه و در بیــن دره هــای کوه هــای س ـ ِردنا‬ ‫گــورا واقــع اســت کــه به خاطــر بناهــای ســبک معمــاری بلغــاری و‬ ‫فســتیوال های موســیقی محلــی شــهرت دارد‪.‬‬ ‫در ایــن شــهر می توانیــد دســتاوردهای جنبــش احیــای ملــی بغارســتان‬ ‫را در قالــب ســبک معمــاری و مجموع ـه ی تندیس هــای ســنگی شــهر‬ ‫ببینیــد‪ .‬یادبودهــای بســیاری از دوران احیــای ملی بلغارســتان و همچنین‬ ‫قیــام خونیــن اوریــل ‪ ۱۸۷۶‬در جای جــای کوپریوشتیتســا به چشــم‬ ‫می خورنــد و کل اینجــا را بــه یــک یادبــود ملــی حفاظت شــده تبدیــل‬ ‫کرده انــد‪.‬‬ ‫بانسکو‬ ‫بانســکو یکــی از جاهــای دیدنــی بلغارســتان و محبوب تریــن‬ ‫تفرجــگاه ورزش هــای زمســتانی ایــن کشــور اســت کــه به خاطــر‬ ‫پیس ـت های اســکی معروفــش هــر ســاله گردشــگران بســیاری را از‬ ‫داخــل و خــارج کشــور بــه اینجــا می کشــاند‪ .‬در بانســکو پیس ـت های‬ ‫اســکی دوقلــوی چالیــن والــوگ و شــیلیگارنیکا در کل اروپــای شــرقی‬ ‫کم نظیرنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪42‬‬ صفحه 42 ‫پارک ورانا‬ ‫‪ Simeon II‬ســیمئون دوم تــزار بلغارســتان قبــل از اینکــه تبعیــد شــود در‬ ‫ســال های ‪ ۱۹۴۳‬تــا ‪ ۱۹۴۶‬در خانــه ای زندگــی مــی کــرد کــه امــروز بــه‬ ‫ایــن پــارک تبدیــل شــده اســت‪ .‬ایــن پــارک فقــط در اخــر هفتــه هــا بــاز‬ ‫اســت و ســاختمان هــای جالبــی دارد البتــه نمــی توانیــد وارد هیــچ کــدام‬ ‫از ان هــا شــوید‪ .‬بــاغ و فضــای ســبز ایــن پــارک یکــی از ارامــش بخــش‬ ‫تریــن محــل هــای شــهر اســت‪.‬‬ ‫پارک ابی اکوا پلیس‬ ‫همــان طــور کــه گفتیــم شــهر وارنــا مقصــدی ایــده ال بــرای تفریحــات ابــی‬ ‫اســت‪ ،‬بنابرایــن جــای تعجــب نیســت کــه یکــی از بهتریــن پــارک هــای ابــی‬ ‫منطقــه نیــز در ایــن شــهر وجــود داشــته باشــد‪ .‬اگــر بــه پــارک گلــدن ســندز‬ ‫رفتیــد مــی توانیــد در کنــار بازدیــد از غــار و طبیعــت اطــراف‪ ،‬ســری بــه پــارک‬ ‫ابــی اکواپلیــس نیــز بزنیــد‪ .‬ایــن پــارک بــه ادعــای مســئوالن زیباتریــن پــارک‬ ‫ابــی در اروپــای شــرقی اســت و در ان مــی توانیــد تفریحــات ابــی فــوق العــاده‬ ‫ای تجربــه کنیــد‪.‬‬ ‫بــه ویــژه اگــر همــراه بــا خانــواده و کودکانتــان بــه وارنــا ســفر کــرده ایــد بــا‬ ‫مراجعــه بــه ایــن پــارک ابــی مــی توانیــد یــک روز مفــرح و هیجــان انگیــز را در‬ ‫کنــار خانــواده تــان تجربــه کنیــد‪ .‬پــارک ابــی اکواپولیــس بــه ویــژه در فصــل‬ ‫تابســتان یکــی از بهتریــن و هیجــان انگیزتریــن جاذبه هــای گردشــگری وارنــا‬ ‫محســوب مــی شــود‪.‬‬ ‫از ان جایــی کــه پــارک ابــی یکــی از پرطرفدارتریــن جاذبــه هــای شــهر وارنــا‬ ‫اســت احتمــاال شــما هــم تمایــل داشــته باشــید ســری بــه بــزرگ تریــن پــارک‬ ‫ابــی وارنــا‪ ،‬اکــوا پلیــس! بزنیــد و روزی شــاد بــا خانــواده را ســپری کنیــد‪.‬‬ ‫دهکده تاریخی ارباناسی‬ ‫بــرای دیــدن ایــن منطقــه اســرارامیز‪ ،‬ســفری یــک روزه را از ولیکــو تارنــوو‬ ‫شــروع کنیــد تــا بــه روســتایی بســیار زیبــا برســید کــه در ان گــذر زمــان را‬ ‫حــس نخواهیــد کــرد‪.‬‬ ‫ایــن روســتا را بیشــتر بــه خاطــر کلیســاها و دیرهایــش می شناســند کــه در‬ ‫عیــن زیبایــی‪ ،‬یکــی از ارامش بخش تریــن مــکان هــای دیدنــی بلغارســتان‬ ‫ا ست ‪.‬‬ ‫امــا مطمئنــا از شــنیدن ایــن کــه چه کارهــای جالبــی می توانیــد در ارباناســی‬ ‫انجــام دهیــد‪ ،‬ذوق زده خواهیــد شــد! بــرای مثــال شــکل ســاختمان ها و‬ ‫معمــاری ان هــا انقــدر خــاص و جــذاب اســت کــه جــان می دهــد بــرای‬ ‫گرفتــن عکس هــای هنــری!‬ ‫بوزلوژا‬ ‫ایــن کــوه را بــه عنــوان نمــادی بــرای برگــزاری جلســات حــزب کمونیســتی‬ ‫بــوده اســت‪ .‬امــا متاســفانه پــس از انحــال ایــن حــزب و جنبــش‪ ،‬ایــن مــکان‬ ‫خالــی از ســکنه شــده و طــی ایــن همــه ســال از ان هیــچ محافظتــی صــورت‬ ‫نگرفتــه و ورود بــه ان غیــر ممکــن بــود ه اســت‪ .‬امــا از اردیبهشــت ســال‬ ‫‪ 2018‬گارد محافظتــی در ایــن جــا ســاکن شــده اند تــا از اســیب های بیشــتر‬ ‫ان جلوگیــری کنندتــا ان را بــرای نس ـل های بعــدی ســالم نگــه دارنــد‪.‬‬ ‫قلعه نظامی بلوگرادچیک‬ ‫در ضلــع شــمال غربــی بلغارســتان رشــته کوه هــای بلوگرادچیــک قــرار دارنــد‬ ‫کــه دارای شــمایلی عجیــب هســتند؛ بــه گونـه ای کــه ‪ 30‬کیلومتــر طول داشــته‬ ‫و صخره هایــی بــا ارتفــاع بیــش از ‪ 200‬متــر دارنــد‪ .‬ایــن صخره هــا کــه‬ ‫یکــی از جاهــای دیدنــی بلغارســتان بــه حســاب می اینــد‪ ،‬شــاید شــبیه بــه ان‬ ‫چیــزی هســتند کــه در متئــورا یونــان وجــود دارد‪ .‬بــا ایــن حــال جالب تریــن‬ ‫چیــز دربــاره بلوگرادچیــک‪ ،‬قلعــه ای اســت کــه شــبیه بــه قســمت بیرونــی‬ ‫صخره هــا در فیلــم گیــم اف ترونــز بــه نظــر می رســد‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪43‬‬ ‫ستاره کوشا‬ صفحه 43 ‫تاریخ موسیقی بلغارستان‬ ‫خلیل مدادی‬ ‫موســیقی بلغارســتان بــه تمــام اشــکال موســیقی در ارتباط با کشــور بلغارســتان‪،‬‬ ‫از جملــه موســیقی کالســیک ‪ ،‬عامیانــه ‪ ،‬موســیقی عامــه و اشــکال دیگــر اشــاره‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫موســیقی کالســیک‪ ،‬اپــرا و بالــه ایــن کشــور توســط اهنگســازانی نظیــر امانوئــل‬ ‫مانولــوف‪ ،‬پانچلــو والدیگــروف‪ ،‬گئورگــی اتاناســوف‪ ،‬گنــا دیمیتــروا‪ ،‬مارینــا‬ ‫پائونــوا‪ ،‬بوریــس کریســتوف‪ ،‬ریتــا کابایونســکا و نیــکالی گایــاروف شــناخته‬ ‫می شــوند ‪.‬‬ ‫نامهــای قابــل توجــه از صحنــه پــاپ معاصــر لیلــی ایوانــووا ‪ ،‬امیــل دیمیتــروف و‬ ‫واســیل نایدنــف هســتند‪ .‬هنرمنــدان برجســته بلغــاری ســاکن خــارج از کشــور‬ ‫نیــز عبارتنــد از‪ :‬ســیلوی وارتــان ‪ ،‬کریســتیان کوســتوف ‪ ،‬فیلیــپ کرکــوروف ‪،‬‬ ‫لوســی دیاکوفســکا ‪ ،‬میــرا اروو ‪ ،‬میخائیــل پاســکالف ‪ ،‬نــورا نــوا ‪ ،‬واســکو واســیلف‬ ‫و ایــوو پاپــازوف‪.‬‬ ‫گــروه کــر اوازی تلویزیــون دولتــی بلغارســتان در ســال ‪ 1990‬جایــزه گرمــی‬ ‫دریافــت کــرده اســت‪ .‬گــروه موســیقی فیلیــپ کوتــوت ‪ ،‬اولیــن مجموعــه‬ ‫موســیقی محلــی بلغارســتان بــود کــه در ســال ‪ 1951‬تاســیس شــده اســت و‬ ‫تــا بــه حــال بســیاری از خواننــدگان مشــهور و محبــوب بلغــاری از جملــه‪ ،‬نلــی‬ ‫اندریــوا و ســورینا در ایــن گــروه فعالیــت داشــته اند‪.‬‬ ‫یکــی از ترانه هــای والیــا بالکانســکا ‪ ،‬خواننــده محلــی منطقــه کوهســتانی رودپــا‬ ‫بلغارســتان دردیســک طالیــی ارســال شــده بــه فضــا بــا فضاپیمــای ویجــر در‬ ‫ســال ‪ 1977‬گنجانــده شــده اســت‪.‬‬ ‫ساز ها‬ ‫موســیقی بلغــاری از طیــف گســترده ای از ســازها اســتفاده مــی کنــد‪ .‬برخــی از ســازهای‬ ‫عامیانــه انــواع مختلفــی از ســازهای ســنتی کــه ریشــه خاورمیان ـه ای بویــژه در ایــران‬ ‫دارنــد کــه توســط حکومــت عثمانــی بــه ایــن منطقــه نیــز اورده شــده اســت؛ ماننــد‬ ‫تنبــور و یــا کمانچــه‪.‬‬ ‫ســازهای مــدرن تــر اغلــب در موســیقی رقــص محلــی اســتفاده مــی شــود کــه زیــر‬ ‫مجموع ـه ای از موســیقی ســنتی روســتایی اســت‪.‬‬ ‫سازهای عامیانه‬ ‫گروههــای بومــی موســیقی بلغارســتان‪ ،‬از ســازهایی اســتفاده مــی کننــد کــه‬ ‫معمــوالً شــامل مــوارد زیــر اســت‪:‬‬ ‫گایــدا ‪ ،‬یــک کیســه پوســت طبیعــی بــز اســت‪ .‬دو نــوع رایــج گایــدا وجــود دارد‪.‬‬ ‫گایــدا تراکیــان یــا گایــدا رودوپــه کــه بزرگتــر اســت و صــدای بســیار عمیــق‬ ‫تــری دارد‪.‬‬ ‫کاوال ‪ ،‬یــک فلــوت بســیار شــبیه بــه کاوال ترکیــه و همچنیــن ســاز «نــی»‬ ‫ایرانــی اســت‪.‬‬ ‫گادولــکا ‪ ،‬یــک ســاز زهــی اســت کــه بــه صــورت عمــودی نگهــداری شــده و‬ ‫نواختــه می شــود‪.‬گادولکای بــاس عمدت ـاً جــای خــود را بــه بــاس مضاعــف داده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫توپــان ‪ ، tupan‬درام بزرگــی کــه توســط نوازنــده بــا ضــرب گرفــت بــا یــک‬ ‫چــوب نــازک نواختــه می شــود‪ .‬ایــن ســاز بــا یــک بنــد روی دوش نوازنــده‬ ‫اویخنــه می شــود تــا بــرای حمــل و نواختــن راحــت تــر مــورد اســتفاده قــرار‬ ‫گیــرد‪.‬‬ ‫تامبــورا ‪ ،‬ســازی زخمــه ای اســت بــا جعبــه کوچــک و دســته بلنــد کــه بــرای‬ ‫همراهــی ریتمیــک و همچنیــن ســولوهای ملودیــک مــورد اســتفاده قــرار‬ ‫می گیــرد‪ .‬ایــن ســاز تــا حــدودی شــبیه بــه بوژوکــی یونانــی اســت و بــه طــور‬ ‫کلــی از خانــواده ســاز تنبــور ایرانــی اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪44‬‬ ‫تارابــوکا نوعــی ســاز ضربــی اســت کــه بــا کمــک دســت نواختــه می شــود یــا گنــگ ‪،‬‬ ‫طبــل انگشــتی ســاعت شــنی‪ .‬بســیار شــبیه «‪ »darbouka‬ترکــی و افریقــای شــمالی و‬ ‫«‪ »Touberleki‬اســت‪.‬‬ ‫ســایر ســازها در قــرن ‪ 19‬وارد بلغارســتان شــدند ‪ ،‬از جملــه اکاردئــون و کالرینــت‪.‬‬ ‫موســیقی اکاردئونــی بلغــاری توســط بوریــس کارلــوف و بعدهــا نوازنــدگان رومــی از جملــه‬ ‫کوســتا کولــف و ایبــرو لوولــو تعریــف شــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ، 1965‬وزارت فرهنــگ جشــنواره ملــی موســیقی ‪ Koprivshtitsa‬را تاســیس‬ ‫کــرد کــه در نمایــش موســیقی‪ ،‬اواز و رقــص بلغارســتان بــه یــک رویــداد مهــم تبدیــل‬ ‫شــده اســت‪ .‬هــر ‪ 5‬ســال یــک بــار برگــزار مــی شــود‪ .‬ســازهایی کــه امــروزه در مراســم‬ ‫مردمــی و جشــنهای ایــن کشــور ماننــد عروســی ها مــورد اســتفاده قــرار می گیــرد؛‬ ‫شــامل ویولــن‪ ،‬اکاردئــون‪ ،‬کالرینــت‪ ،‬ساکســفون‪ ،‬مجموعــه درام‪ ،‬بــاس برقــی‪ ،‬گیتــار‬ ‫برقــی و ســینتی ســایزر مــی باشــد‪.‬‬ صفحه 44 ‫موسیقی محلی‬ ‫ســبک هــای منطقــه ای در بلغارســتان بســیار زیــاد اســت‪ .‬دوبروجــا‪ ،‬صوفیــه ‪،‬‬ ‫منطقــه اطــراف صوفیــه (ســبک ‪( Shope‬متعلــق بــه قومیتــی از همیــن نــام در‬ ‫بالــکان))‪ ،‬رودوپــه‪ ،‬شــمال مقدونیــه (‪ Pirin) ، Thrace ، Strandzha‬و ســاحل‬ ‫دانــوب همــه دارای نواهایــی متمایــز هســتند‪.‬‬ ‫برخــی از موســیقی های عامیانــه حــول مراســمی ماننــد کریســمس‪ ،‬روز ســال نــو‪،‬‬ ‫تابســتان و اعیــاد ملــی و مذهبــی بــرای مــردم مــورد اســتفاده قــرار می گیرنــد‪.‬‬ ‫دختــران جــوان در اســتانه ازدواج‪ ،‬نقــش مهمــی در اجــرای مراســم رقــص در‬ ‫میــدان روســتا داشــتند (کــه تــا چنــدی پیــش بــه شــکل یــک «ســرگرمی» در‬ ‫روســتا نبــود و مراســم رســمی اجتماعــی بســیار مهمــی بــود)‪ .‬رقــص ‪ -‬هر یکشــنبه‬ ‫و بــه مــدت ســه روز در تعطیــات مهــم ماننــد عیــد پــاک ‪ -‬با موســیقی ســاز شــروع‬ ‫نمــی شــود ‪ ،‬بلکــه بــا دو گــروه اواز زنــان جــوان شــروع مــی شــد ‪ ،‬یکــی از انهــا‬ ‫انتهــای خــط رقــص‪ .‬بعــدا ً ‪ ،‬ممکــن اســت نوازنــدگان برســند و خواننــدگان دیگــر‬ ‫رقــص را رهبــری نکننــد‪ .‬فــرم ویــژه ای از ترانــه ‪ ،‬تاســف ‪ ،‬نــه تنهــا در مراســم‬ ‫تشــییع جنــازه خوانــده مــی شــد ‪ ،‬بلکــه وقتــی جــوان هــا بــرای خدمــت ســربازی‬ ‫عزیمــت مــی کردنــد‪.‬‬ ‫مهمتریــن مجموعــه موســیقی فولکوریــک کــه در دوره سوسیالیســتی مــورد حمایــت‬ ‫دولــت بــود و پیشــتر هــم از ان یــاد شــد‪ ،‬گــروه موســیقی دولتــی و صوتــی مســتقر‬ ‫در صوفیــه بــود کــه در ســال ‪ 1951‬تاســیس شــد و بــه رهبــری فیلیــپ کوتــوت‬ ‫تاســیس شــد‪.‬‬ ‫کوتــف شــاید موثرتریــن نوازنــده قــرن بیســتم بلغارســتان باشــد‪ .‬وی موســیقی‬ ‫روســتایی را بــا تنظیمــات جدیــد و شــنیدنی تــر بــرای مخاطبــان و ســلیقه های‬ ‫مختلــف داخــل کشــور و حتــی ســایر کشــورها ســاخت و اجــرا کــرد و تحســین های‬ ‫فعــاالن موســیقی در داخــل و خــارج از بلغارســتان را همــراه داشــت‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ، 1952‬جورجــی بایادجیفیلیــپ کوتــوت را کــه امــروز بــه عنــوان گــروه‬ ‫کــر صداپیشــه تلویزیــون بلغارســتان شــناخته مــی شــود ‪ ،‬تاســیس کــرد ‪ ،‬کــه‬ ‫پــس از انتشــار مجموعــه ای از ضبــط هــا بــا عنــوان ‪Le Mystère des Voix‬‬ ‫‪ ، Bulgares‬در سراســر جهــان مشــهور شــد‪.‬‬ ‫صداهــای متمایــز از گــروه کــر زنــان در ایــن گــروه‪ ،‬در موســیقی عامیانــه‬ ‫بلغارســتان از ریتــم ‪ ،‬هارمونــی و اواز بــی نظیــر انهــا ناشــی مــی شــود‪ .‬ایــن‬ ‫زیبایــی و ویژگــی خــاص اوازهــای محلــی بــه ویــژه در ترانه هایــی از منطقــه‬ ‫‪ Shope‬در اطــراف پایتخــت بلغارســتان یعنــی شــهر صوفیــه و منطقــه پیریــن‬ ‫(مقدونیــه) رایــج اســت‪ .‬عــاوه بــر ایــن گــروه بــه سرپرســتی کوتوتــف ‪ ،‬کــه‬ ‫بســیاری از هارمونــی هــا را اقتبــاس و مرتــب مــی کــرد ‪ ،‬و ترانــه هــای مختلفــی‬ ‫نیــز بــر ایــن اســاس اجــرا کــرد کــه توســط گــروه هــای دیگــر نیــز اجــرا شــد‬ ‫گــروه هــای دیگــری نیــز محبوبیــت خــود را کســب کردنــد ‪ ،‬از جملــه ‪Trio‬‬ ‫‪ ، Bulgarka‬متشــکل از یانــکا روپکینــا ‪ ،‬اوا جورجیــووا و اســتویانکا بونهــوا‪.‬‬ ‫ارتدکس‬ ‫ســنت اواز کلیســا در بلغارســتان قدمتــی بیــش از هــزار ســال دارد و مــی تــوان بــه‬ ‫اوایــل قــرون وســطا ان را مرتبــط کــرد‪ .‬یــوک کوکــوزل (یازدهــم ‪ )1380-1280‬کــه‬ ‫یکــی از نخســتین چهــره هــای موســیقی شــناخته شــده موســیقی (اهنگســاز ‪ ،‬خواننــده )‬ ‫اروپــای قــرون وســطایی اســت ‪ ،‬کــه بــه دلیــل توانایی هــای اواز خواندنــش بــه عنــوان‬ ‫فرشــته مشــهور شــده اســت ‪ ،‬ریشــه بلغــاری دارد‪.‬‬ ‫موســیقی کــر مذهبــی بلغارســتان در قــرن ‪ 19‬بــه تاثیــر از موســیقی همیــن ســبک در‬ ‫روســیه شــکل گرفــت و رونــق یافــت‪.‬‬ ‫در طــول قــرن نوزدهــم و بیســتم ‪ ،‬بســیاری از اهنگســازان بلغــاری ســبک ارتدوکــس‬ ‫اثــار خــود را بــا الهــام از هنرمنــدان روســی خلــق کردنــد‪ .‬امــروزه موســیقی ارتدکــس‬ ‫هنــوز هــم زنــده اســت و هــم در هنــگام عبــادت کلیســاها و هــم در کنســرت هــا توســط‬ ‫گــروه هــای ســکوالر و نوازنــدگان اجــرا مــی شــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪45‬‬ ‫موسیقیپاپمحلی‬ ‫ایــن ســبک موســیقی معاصــر ترکیبــی اســت از اشــعار بلغــاری‬ ‫را بــا موســیقی محبــوب اروپــای شــرقی‪ .‬ایــن نســخه بلغــاری از‬ ‫موســیقی شــامل الهاماتــی از موســیقی کشــورهای همســایه ماننــد‬ ‫یونــان‪ ،‬صربســتان یــا رومانــی اســت‪.‬‬ ‫در دوره کمونیســم ‪ ،‬برخــی از موســیقیدانان فولکوریــک تحــت‬ ‫حمایــت دولــت مشــغول فعالیــت بودنــد‪ .‬برخــی گروه هــا نیــز کــه‬ ‫از حمایــت دولــت برخــوردار نبودنــد بــرای ادامــه فعالیــت بــا هــم‬ ‫ادغــام شــدند و ایــن ادغــام منجــر بــه ترکیــب ســازها و موســیقی‬ ‫انــان نیــز شــد‪.‬‬ ‫تراکیــه یــا تــراس (تراکیــه یــا تــراس‪ ،‬قســمت شــمالی یونــان‬ ‫باســتان کــه امــروزه در قســمت جنــوب بلغارســتان‪ ،‬شــمال شــرق‬ ‫یونــان و قســمتی از ترکیــه قــرار دارد‪ ).‬مرکــز مهمــی از ایــن‬ ‫موســیقی بــود ‪ ،‬کــه کامـ ً‬ ‫ا بــه شــکل زیــر زمینــی تــا ســال ‪1986‬‬ ‫دنبــال می شــد‪ .‬در ایــن ســال بــرای اولیــن بــار جشــنواره ای‬ ‫از ایــن موســیقی شــکل گرفــت و بــه یــک رویــداد دوســاالنه در‬ ‫شــهر اســتامبلوو تبدیــل شــد‪.‬‬ صفحه 45 ‫سمیه عبدالمحمدی‬ ‫کارشناس فرهنگی‬ ‫ادبیات بلغارستان‬ ‫خــط اســاوی در قــرن نهــم میــادی در دورانــی کــه کلیســا بــر همــه شــئون‬ ‫دینــی و دنیــوی مــردم حاکــم بــود و خــط التیــن‪ ،‬یونانــی و عبــری ســه خــط‬ ‫مقــدس و متــداول بــه شــمار می رفــت بــه وســیله دو نفــر بــه نــام کیریــل ‪Kiril‬‬ ‫و متــدی ســاکن شــهر ســولون در شــبه جزیــره بالــکان ابــداع و بــه عالقه منــدان‬ ‫تعلیــم داده شــد امــا کلیســا بــه زودی جلــو ایــن کار را گرفــت و بــه اذیــت و‬ ‫ازار طرفــداران خــط اســاوی پرداخــت‪ ،‬لــذا ایــن گــروه بــه بلغارســتان پنــاه‬ ‫بردنــد و تحــت حمایــت بوریــس پادشــاه بلغارســتان قــرار گرفتنــد و رفتــه رفتــه‬ ‫اســاودرین ســرزمین رونــق گرفــت و کــم کــم بــه کشــورهای دیگــر اروپــای‬ ‫شــرقی راه یافــت‪.‬‬ ‫چــون امپراطــوری عثمانــی بــر بلغارســتان تســلط پیــدا کــرد جلــو تالش هــای‬ ‫علمــی و ادبــی و فرهنگــی را گرفــت امــا مــردم بلغــار در پنهــان بــه تعلیــم و‬ ‫تعلــم خــط اســاوی می پرداختنــد‪.‬‬ ‫نوشــته های دینــی‪ ،‬نخســتین جــز ء از ادبیــات اســاو قدیــم اســت‪ .‬امــا ادبیــات‬ ‫جدیــد اغــاز و ابتدایــش بــه مولفــات بایــزی کــه تاریــخ اســاوی بلغــار را در‬ ‫‪ 1762‬نوشــت می رســد‪ ،‬و در ان احساســات وطنــی و ملــی بلغــاری بــه چشــم‬ ‫می خــورد‪ ،‬و مــردم را تشــویق بــه بــکار بــردن زبــان بلغــاری بــرای خلــق اثــار‬ ‫ادبــی می کنــد‪ ،‬در انزمــان فقــط یــک چاپخانــه در بلغارســتان موجــود بــود‪.‬‬ ‫اغــاز واقعــی پیدایــش ادبیــات بلغــاری از زمــان تالش هــای اســتقالل طلبانــه‬ ‫سیاســی و دینــی (‪ )1867-1840‬بــود و از انزمــان کــه در حقیقــت دوره تجدیــد‬ ‫حیــات بلغارســتان اســت مردانــی از جملــه اوتــس پائی ســی‪)Otes Paisi( ،‬‬ ‫واســیل لوســکی ‪ ،Vassil Levski‬خریســتوبوتف ‪ ،Christo Botev‬لویــن‬ ‫کاراولــف ظهــور کردنــد‪ .‬همچنیــن شــاعران و ادیبانــی چــون ساناراکوفســکی‬ ‫(‪ )1821-1867‬بیکوراچــف ســافیکوف (‪ )1827-1895‬ونویســنده لیوبیــن‬ ‫کرافیکــوف (‪ )1837-1879‬و نمایشــنامه نویــس واســیل درومیــف (‪-1901‬‬ ‫‪ )1841‬در ترقــی و تعالــی ادبــی بلغارســتان ســهم عمــده ای داشــتند‪.‬‬ ‫کریســتوبوتف نیــز شــاعر بــزرگ ملــی بلغــار هنــگام نبــرد ضــد تــرکان عثمانــی‬ ‫کشــته شــد‪.‬‬ ‫ایــوان وازوف اولیــن کســی اســت کــه ادبیــات را حرفــه خویــش کــرد‪ .‬پــس از‬ ‫رهائــی بلغارســتان از زیــر نفــوذ تــرکان وکســب اســتقالل در ســال ‪ 1876‬وضــع‬ ‫ادبــی بلغارســتان‪ ،‬تغییــر یافــت و یــک انقــاب ادبــی پدیــدار گشــت‪.‬‬ ‫از چهره هــای دیگــر درخشــان ادبیــات قــرن نوزدهــم بلغارســتان می تــوان‬ ‫پنجــو اســاویکف‪ ،‬انتــوان استراشــیمیروف ‪ ، Strashimirov‬پیویــاوروف را‬ ‫برشــمرد‪.‬‬ ‫در اواخــر قــرن نوزدهــم نویســندگان بومــی و محلــی بــه ظهــور رســیدند کــه‬ ‫برخــی از انهــا تئــودور جنشــوف فالیکــوف ( ‪ )1865-‬گورکــی اســتاماتوف‬ ‫(‪ )1969-‬کــه اســتودیان میخایلوفســکی و الیکــو کســتانیوتنوف (‪)1836-1897‬‬ ‫بودنــد‪.‬‬ ‫رمــان بای گانیــو اثــر کســتانتینوف اثــری فکاهــی و دارای عالقه منــدان بســیار‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫پنجواســاویکوف (‪ )1866-1912‬بــرای شناســانیدن ادبیــات اروپائــی میــان‬ ‫مــردم بــه ترک هــا بــه نــام ســرودن خــون (‪ )1912-1913‬تصنیــف کــرد‪.‬‬ ‫از نویســندگان و شــاعران دیگــر ایــن دوره شــاعر ســمبولیک بیــو کراخولــوف‬ ‫یــاووروف (‪ )1878-1914‬و شــاعر و نمایشــنامه پــرداز پیتکوتــودورف (‪ )1879-1916‬و داســتان ســرا و‬ ‫نویســنده معــروف الیــن پلیــن (‪ )1878-1949‬بودنــد‪.‬‬ ‫چــون جنــگ جهانــی دوم بلغارســتان را بــه کام اتــش ســوزان خــود کشــید مصائــب فــراوان از جملــه فقــر و‬ ‫بیمــاری و بیــکاری و قطــح بــه همــراه اورد‪ .‬روســتاها ویــران‪ ،‬روســتائیان ســرگردان و اوار ه شــهرها شــدند‪ .‬در‬ ‫ســال ‪ 1923‬قیامــی ضــد حکومــت بلغارســتان بــه وجــود امــد کــه بــا خشــونت ســرکوب شــد‪.‬‬ ‫از نتایــج دیگــر شــوم جنگهــای بالــکان و جنــگ اول جهانــی بــر بلغارســتان عــاوه بــر خســارات جانــی و‬ ‫مالــی اشــعار بلغــاری یکنــوع رنــگ تصــوف بــه خــود گرفــت و اثــاری ادبــی صیغــه نومیــدی پیــدا کــرد و‬ ‫عــده ای شــاعران و نویســندگان ســتاینده و ســراینده ســرود و نــوای مــرگ شــدند امــا دســته ای نیــز خــاف‬ ‫چنیــن حــوادث شــومی همــت کردنــد تــا نومیــدی را از ضمیــر مــردم پــاک کننــد‪ .‬از ایــن میــان شــاعران و‬ ‫نویســندگان زیــرا را برشــمرد‪:‬‬ ‫ایلیــا ولــن ‪ Ilia Valen‬در ســال ‪ 1905‬در خانــواده ای تهیدســت تولــد یافــت دوران کودکــی و جوانــی را در‬ ‫چنــگال فقــر گرفتــار بــود‪ .‬در زندگــی حقیــر و دشــوار روســتائیان بلغــار بــه کنــکاش پرداخــت و در اثــار خویش‬ ‫تصویــر جاوادنـه ای از رنجهــا و شــادی ها و ارزوهــای تــوده تهیدســت و زحمتکــش روســتا نشــینان پدیــد اورد‪.‬‬ ‫ادم های خدا‪ ،‬جنگ‪ ،‬ازدواج وحشی‪ ،‬سبزه عنوان برخی از اثار ولن است‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪46‬‬ صفحه 46 ‫لودمیــل اســتویانف ‪ Ludmil Stoyanov‬در ســال ‪ 1888‬بــه دنیــا امــد‪ ،‬در جنگهــای متعــدد‬ ‫از جملــه جنــگ بالــکان شــرکت جســت از ‪ 20‬ســالگی بــه کارهــای ادبــی ســرگرم شــد‪ .‬در‬ ‫اثــارش هراس هــای جنــگ و مصائبــش دیــده می شــود‪ .‬برخــی از انهــا بدیــن قــرار اســت‪:‬‬ ‫رمــان وبــا‪ ،‬رمــان محمــد ســیناب‪ ،‬داســتانها و رمانهــای اســتوبانف بــه بســیاری از زبانهــا‬ ‫ترجمــه شــده اســت‪.‬‬ ‫ایــوردان رایچکــف ‪ Yordan Radichkov‬بــه ســال ‪ 1929‬متولــد گشــت‪ ،‬نخســت از راه‬ ‫روزنامــه نــگاری بــه عالــم ادب راه یافــت‪ ،‬بــه واســطه داشــتن مطالعــات جامــع االطــراف‬ ‫اجتماعــی بــه خلــق اثــار ادبــی دلپذیــری از قبیــل‪ :‬مجموعه هــای دســتهای پــاک‪ ،‬قلبــی‬ ‫بــرای مــردم می تپــد‪ ،‬اســمان واژگــون‪ ،‬مشــتمل بــر داســتانهای کوتــاه خلــق کــرد‪.‬‬ ‫انــگل کارالیچــف ‪ Angel Karalichev‬در ســال ‪ 1902‬بــه دنیــا امــد‪ ،‬نخســت بــه ســرودن‬ ‫شــعر پرداخــت امــا بــه اثــار منثــور راغــب گشــت‪ ،‬قهرمانــان داســتانهایش را بیشــتر از‬ ‫میــان ســالخوردگان تهیدســت و بی تــاب و تــوان برگزیــده اســت‪ .‬داســتان بهــار نخســتین‬ ‫اثــر منثــور وی اســت‪ .‬افســانه های بلغــاری را بــرای کــودکان مشــتمل بــر چنــد جلــد گــرد‬ ‫اورد‪.‬‬ ‫کنســتانتین کنســتنینف ‪ )1970-1890( Konstatinov‬نخســت بــه روزنامه نــگاری پرداخــت‬ ‫و چنــدی بعــد روزنامــه ‪ Zora‬را تاســیس کــرد‪ .‬ایــن نویســنده پــر قــدرت اثــار متنوعــی در‬ ‫تاریــخ ادبیــات بلغارســتان افســانه های ملــی بلغــار تالیــف و رمانهــا و داســتانهای دلپذیــر‬ ‫فــراوان خلــق کــرد‪ .‬احساســات بشــر دوســتانه در نوشــته های وی می درخشــید‪.‬‬ ‫‪http://danesh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d8‬‬ ‫‪%d8%84%d9%a8%aa+%d8%d8%a7%8c%d8%db%a8%af%d8%d8%a7%‬‬ ‫‪0=SSOReturnPage=Check&Rand&b1%d8%a7%ba%d8‬‬ ‫بــاون وژینــف ‪ Pavel Vejinov‬در ســال ‪ 1914‬متولــد و از ســال ‪ 1932‬بــه فعالیــت ادبــی مشــغول‬ ‫شــد‪ ،‬بــا مجــات و روزنامه هــا بــا نوشــتن داســتان و رپرتــاژ همــکاری کــرد و در گیــر و دار‬ ‫انقالبــات داخلــی طرفــدار مــردم بــود و در اثــار خویــش ســتیز بــا طبقــات بــاال دیــده می شــود‪،‬‬ ‫وژینــف سناریونویســی توانــا و داســتان پــردازی هنرمنــد اســت‪ .‬خیابــان بــدون ســنگفرش‪،‬‬ ‫روزهــا و ش ـب ها‪ ،‬عمــارت ابــی‪ ،‬گروهــان دوم عنــوان برخــی از اثــارش اســت‪ .‬ایــن نویســنده‬ ‫رشــادت های قهرمانانــه میهــن پرســتان بلغــاری را ضــد هیتلــر بــه جالب ترنــی وجهــی توصیــف‬ ‫کــرده اســت‪.‬‬ ‫نیــکالی خائتیــف ‪ Chaiytov‬در ســال ‪ 1919‬چشــم بــه جهــان گشــود‪ ،‬تحصیــات دانشــگاهی را‬ ‫در رشــته جنگلــداری بــه پایــان رســانید مدتهــا در جنــگل و کوهســتان نــزد کارگــران جنــگل بــه‬ ‫ســر بــد‪.‬‬ ‫خائتیــف نویســنده ای پرقــدرت‪ ،‬پــرکار‪ ،‬خالــق اثــار متنــوع ودلپذیــر اســت کــه در کشــورش بــا‬ ‫اســتقبال فــراوان روبــرو بــه بســیاری از زبانهــا پــاره ای از اثــارش ترجمــه شــده اســت‪ .‬در زمینــه‬ ‫داســتان کوتــاه‪ ،‬رمــان‪ ،‬نمایشــنامه اثــاری از جملــه رقیب هــا‪ ،‬داســتانهای پراکنــده‪ ،‬یاغیــان‪،‬‬ ‫برگهــای رون پدیــد اورد‪ .‬ایــن نویســنده را رســام و نقــاش جامعــه بایــد دانســت زیرا بــا زیباترین‬ ‫وجــه بــه تصویــر و ترســیم جامعــه خویــش پرداختــه و از موضوعــات اجتماعــی بحث هــای جالــب‬ ‫در اثــارش اورده‪ ،‬خائتیــف بــر نویســندگان معاصــر بلغــار تاثیــر فــراون گذاشــته اســت‪.‬‬ ‫ایوائیلوپتــروف ‪ Ivaiylo Petrov‬در ســال ‪ 1923‬قــدم بــه هســتی گــذارد‪ ،‬رشــته حقــوق را بــه‬ ‫پایــان رســانید نخســت بــه ســرودن شــعر پرداخــت امــا بــه میــدان نثــر نویســی کشــانیده شــد‪،‬‬ ‫داســتانهای کوتــاه‪ ،‬رمانهــای متعــدد پدیــد اورد‪ .‬نوشــته هایش را زندگــی مــردم مایه هــای‬ ‫فــراوان در بــر دارد‪.‬‬ ‫الیــن پلیــن ‪ )1878-1949( Elin Pelin‬پــس از تحصیــات نخســت بــه شــغل امــوزگاری‬ ‫پرداخــت امــا بــه زودی از ایــن کار دســت کشــید و بکارهــای دیگــر بــرای کســب روزی ســرگرم‬ ‫و از شــانزده ســالگی دلباختــه نویســندگی و مشــغول خلــق اثــار ادبــی شــد نخســتین اثــر وی‬ ‫مجموعــه ای داســتان بــه نــام خاکســتر ســیگار مــن در ســال ‪ 1904‬انتشــار یافــت‪.‬‬ ‫ایــن نویســنده کــه نــام اصلیــش دیمتــرا یوانــف بــود در تشــریح روان ادمــی و توصیفات رئالیســی‬ ‫خــود مهارتــی بســزا و در خلــق اثــار انســانی و بیــان احــوال ادمیــان قدرتــی فراوان داشــت‪.‬‬ ‫روز تابســتان‪ ،‬گراک هــا‪ ،‬زمیــن‪ ،‬در تاکســتان دیــر‪ ،‬اشــیانه لک لک هــا برخــی دیگــر از اثــار‬ ‫الیــن پلیــن اســت‪.‬‬ ‫ایــوردان ای یوکــف ‪ )1937-1880( Yordan Yovkov‬پــس از پایــان تحصیــات بــه امــوزگاری در‬ ‫روســتائی اشــتغال ورزیــد از ایــن راه بــه روحیــات مردمــان محــروم و رنجدیــده اشــنائی یافــت‪،‬‬ ‫اثــارش مملــو از بررس ـی های روانــی و شــناخت احــوال ادمیــان اســت‪ .‬در اثــار خویــش چنــدان‬ ‫شــیوه رئالیســتی بــکار بســته کــه خواننــده خــود را در غــم و شــادی قهرمانــان داســتان شــریک‬ ‫و انبــاز می بینــد‪.‬‬ ‫ســه وتواســاو مینکــوف ‪ )1902-1966( Svetoslave Minkov‬پــس از پایــان تحصیــات در‬ ‫رشــته ادبیــات دانشــکده ادبیــات بــه کارهــای دولتــی مشــغول شــد‪ ،‬ضمــن ان بــه مطالعــه جامعــه‬ ‫و احــوال مــردم و نظــام اجتماعــی پرداخــت بــه زودی از مظالــم و ســتمگری های دســتگاههای‬ ‫حکومــت و ســتمگران بــه فعــان امــد و در اثــار خویــش مردمــی را کــه در دســت تالطــم امــواج‬ ‫خروشــان شــهرها دســت و پــا می زننــد توصیــف و از سیســتم ســرمایه داری کشــور خــود ســخت‬ ‫انتقــاد می کنــد‪ .‬قــدر و منزلــت انســان را در شــهرها بســیار نــازل می بینــد و از ایــن نظــر خیلــی‬ ‫مضطــرب اســت‪ .‬برخــی از اثــار ایــن نویســنده بــزرگ بدیــن قــرار اســت‪ :‬گل داودی ابــی‪ ،‬پرنــده‬ ‫اتشــین‪ ،‬خانـه ای در کنــار اخریــن تیــر چــراغ بــرق‪.‬‬ ‫اورلیــن واســیلف ‪ Orlin Vasilov‬در ســال ‪ 1904‬بــه دنیــا امــد ســالها در تــاش بــود تــا اینکــه‬ ‫در ســال ‪ 1928‬نویســندگی را پیشــه ســاخت‪ .‬قهرمانهــای داســتانهای واســیلف بیشــتر مــردم‬ ‫کوچــه و بــازار هســتند قلب هــای پــاک (مجموعــه داســتان)‪ ،‬راه ســپید (رمــان)‪ ،‬نســخه اتــش‪،‬‬ ‫نمایشــنامه نگرانــی برخــی از اثــارش می باشــد‪.‬‬ ‫‪| 52‬راز شقایق| ‪47‬‬ ‫شماره ‪50‬‬ صفحه 47 ‫حسین طوسی‬ ‫حیات وحش بلغارستان‬ ‫دامنــه حیوانــات در حیــات وحــش بلغارســتان بســیار گســترده و وســیع بــوده و‬ ‫حیوانــات اهلــی و وحشــی بســیاری بــه اضافــه صدهــا گونــه از پرنــدگان مختلــف در‬ ‫ایــن کشــور یافــت می شــوند‪ .‬بازدیــد از ایــن کشــور و ســپری کــردن وقــت خــود در‬ ‫مناطقــی خــاص از بلغارســتان و مشــاهده گونه هــای مختلــف جانــوری ان می توانــد‬ ‫یکــی از بهتریــن تجربه هــا و بــه یــاد ماندنی تریــن خاطــرات در زمینــه گردشــگری‬ ‫حیــات وحــش باشــد‪ .‬در ایــن طبیعــت ایــن کشــور حیوانــات زیــادی در حــال زیســت‬ ‫هســتند کــه برخــی از انــان در بســیاری مناطــق دنیــا در حــال انقــراض هســتند در‬ ‫ادامــه بــه معرفــی جانــوران ســاکن در ایــن کشــور می پردازیــم‪.‬‬ ‫خرس‬ ‫خرس هــا بزرگتریــن گوشــتخوارانی هســتند کــه در بلغارســتان یافــت‬ ‫می شــوند‪ .‬ایــن جانــوران را تنهــا می تــوان در مناطــق و بخش هــای‬ ‫کوهســتانی ایــن کشــور یافــت‪ .‬حــدود ‪ ۲۰‬ســال پیــش‪ ،‬افــراد زیــادی‬ ‫در ایــن کشــور خرس هــا را اســیر کــرده و تعلیــم می دادنــد؛ ســپس در‬ ‫ســطح شــهر بــا خرس هایــی کــه می رقصیدنــد از مــردم بــرای نمایــش‬ ‫خــود پــول می گرفتــن‪ .‬امــا اینگونــه نمایش هــا بعــدا غیــر قانونــی‬ ‫اعــام شــد و ممنــوع شــدند‪.‬‬ ‫خرس هــای تعلیــم دیــده در مراکــز خاصــی مجــددا بــرای بازگشــت بــه‬ ‫طبیعــت و حیــات وحــش امــوزش دیدنــد و ســپس بــه خانــه اصلــی خــود‬ ‫یعنــی حیــات وحــش بازگشــتند‪ .‬اگــر عالقــه داریــد کــه خرس هــا را از‬ ‫نزدیــک مشــاهده کنیــد‪ ،‬بلغارســتان می توانــد یکــی از گزینه هــای شــما‬ ‫بــرای ســفر باشــد؛ چــرا کــه از حیواناتــی اســت کــه در طبیعت بلغارســتان‬ ‫مــکان امــن و مناســبی بــرای خــود یافتــه و در برخــی از مناطــق خــاص‬ ‫بــه راحتــی قابــل مشــاهده اســت‪.‬‬ ‫گرگ‬ ‫تعــداد و جمعیــت گرگ هــا در صــد ســال اخیــر در کشــور‬ ‫بلغارســتان شــدیدا کاهــش یافتــه بــه طــوری کــه ایــن جانــوران‬ ‫در حــال حاضــر در ایــن کشــور یــک گونــه «در خطــر انقــراض»‬ ‫بــه حســاب می اینــد‪ .‬گرگ هــا در بلغارســتان در مناطــق جنگلــی‬ ‫و کوهســتانی و در حاشــیه بعضــی از شــهرها یافــت می شــوند‪.‬‬ ‫روباه‬ ‫روبــاه را می تــوان در طیــف وســیعی از مناطــق و بخش هــای‬ ‫بلغارســتان یافــت‪ .‬ایــن جانــور غالبــا در مناطــق جنگلــی بلغارســتان‬ ‫یافــت می شــود‪ .‬اگــر بــه شــهر صوفیــه ســر بزنیــد‪ ،‬در کنــار‬ ‫نزدیک تریــن کــوه بــه ایــن شــهر احتمــال دیــدن روبــاه بســیار‬ ‫زیــاد خواهــد بــود! پــس اگــر قصــد دیــدن روبــاه در بلغارســتان را‬ ‫داریــد‪ ،‬ســفر بــه پایتخــت ایــن کشــور را نبایــد فرامــوش کــرد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪48‬‬ صفحه 48 ‫خرگوش‬ ‫خرگوش هــای وحشــی بــه طــور گســترده ای در بلغارســتان پخــش‬ ‫شــده اند‪ .‬ایــن جانــوران را اغلــب در مناطــق صــاف و همــوار می تــوان‬ ‫یافــت‪ .‬اگــر بــه دشــت ها و مناطــق همــوار بلغارســتان ســری بزنیــد‪،‬‬ ‫امــکان اینکــه خرگوش هــای وحشــی را از نزدیــک مشــاهده کنیــد‬ ‫بســیار زیــاد اســت‪.‬‬ ‫گراز‬ ‫گرازهــا جانورانــی هســتند کــه بــه پرخاشــگری مشــهورند! گرازهــا‬ ‫زمانــی کــه بــه نوزادانشــان نزدیــک می شــوید بســیار عصبانــی و‬ ‫پرخاشــگر می شــوند پــس اگــر در فصــل بهــار گــراز وحشــی دیدیــد‬ ‫ســعی کنیــد نزدیــک ان هــا نشــوید چــرا کــه در ایــن فصــل احتمــال‬ ‫وجــود نــوزادان بســیار زیــاد اســت‪ .‬جمعیــت گرازهــا در بلغارســتان بــه‬ ‫دلیــل شــکار بســیار زیــاد در بعضــی از مناطــق شــدیدا رو بــه کاهــش‬ ‫اســت و در بعضــی دیگــر از بخش هــای ایــن کشــور‪ ،‬گرازهــا جمعیــت‬ ‫پایــدار و متعادلــی دارنــد‪.‬‬ ‫الشخور‬ ‫چنــد گونــه از الشــخورها در بلغارســتان یافــت می شــوند و محققــان در تــاش‬ ‫هســتند تــا بــه افزایــش نســل ان هــا کمــک کننــد‪ .‬در کشــور بلغارســتان افــراد‬ ‫محلــی متخصــص یافــت می شــوند کــه می تواننــد شــما را بــرای دیــدن کرکس هــا‬ ‫راهنمایــی کننــد و شــما می توانیــد بــه ایــن افــراد مراجعــه کنیــد‪ .‬در کل کشــور‬ ‫بلغارســتان بــرای دیــدن گونه هــای مختلــف پرنــدگان بســیار مناســب اســت‪.‬‬ ‫لک لک‬ ‫لــک لک هــا در بلغارســتان بســیار شــاخص هســتند‪ .‬افــراد محلــی همــواره بــر ایــن‬ ‫بــاور بودنــد کــه لــک لک هــا همــراه خــود بهــار را بــه بلغارســتان می اورنــد‪ .‬ایــن‬ ‫پرنــدگان فصــل زمســتان را در مناطقــی نظیــر افریقــا می گذراننــد و ســپس هنــگام‬ ‫بهــار بــه بلغارســتان بــاز می گردنــد‪.‬‬ ‫فاخته‬ ‫فاختــه پرنــده ای اســت کــه در بهــار نقــش مهمــی بــرای افــراد محلــی ایفــا می کنــد‪.‬‬ ‫قدیمی هــا بــر ایــن بــاور بوده انــد کــه در زمانــی کــه بــرای اولیــن صــدای فاختــه را‬ ‫در فصــل بهــار می شــنوید‪ ،‬کیــف پــول خــود را چــک کنیــد‪ .‬اگــر پــر از پــول بــود یعنــی‬ ‫کل ســال بــرای شــما ســال خــوش یمنــی خواهــد بــود‪ .‬در غیــر ایــن صــورت ســال‬ ‫چنــدان خوبــی پیــش رو نخواهــد بــود‪ .‬فاخته هــا را اغلــب در فصــل بهــار می تــوان در‬ ‫بلغارســتان یافــت‪.‬‬ ‫جوجه تیغی‬ ‫جوجــه تیغــی را می تــوان در شــهرها و روســتاهای بلغارســتان‬ ‫هــم یافــت! بســیاری از افــراد در جلــوی خانه هــای خــود بــرای‬ ‫جوجــه تیغی هــا غــذا می گذارنــد تــا مطمئــن شــوند کــه ایــن‬ ‫جانــوران همیــن اطــراف باقــی می ماننــد و ایــن محــل را تــرک‬ ‫نمی کننــد‪ .‬جوجــه تیغی هــا مارهــا را می خورنــد و ان هــا را از‬ ‫بیــن می برنــد و بــه همیــن دلیــل افــراد محلــی بــه وجــود ان هــا‬ ‫نیــاز دارنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪49‬‬ صفحه 49 ‫فاطمه عبدالمحمدی‬ ‫نویسنده و کارشناس‬ ‫ارشد فلسفه‬ ‫معماری بومی بلغارستان‬ ‫اســاوها ســابقه دیرینــه در رابطــه بــا ســاخت ســازه های مســکونی دارنــد‪ .‬خانــه هــای انهــا عمومــا از ســنگ و چــوب ســاخته می شــده اســت و بــه‬ ‫دکوراســیون هــای چوبــی کــه بــا نمادهــای مختلــف حکاکــی و ســاخته شــده توجــه ویــژه ای دارنــد‪ .‬اثــار تزئینــی شــامل نقوشــی از برخــی حیوانــات نظیــر‬ ‫مارهــا‪ ،‬نقــوش مارپیــچ هــا‪ ،‬ســتاره هــا و‪ ...‬اســت‪.‬‬ ‫بلغارهــا در زمینــه زیبایــی شناســی خــود را یکــی از اقــوام برتــر اروپایــی بــه شــمار می اوردنــد و از ایــن احســاس بــرای زیباســازی خانــه هــای خــود‬ ‫اســتفاده مــی کننــد‪ .‬در فراینــد توســعه ســاختمان و دکوراســیون‪ ،‬بلغاری هــا اســتعداد زیــادی در طــول تاریــخ از خــود را نشــان داده انــد کــه نمونــه ان بــارز‬ ‫ان را می تــوان ســاختمانهای قــرون وســطایی دانســت‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 1396‬میــادی بلغارســتان تحــت ســلطه حکومــت تــرکان عثمانــی‬ ‫قــرار گرفــت‪ .‬پنــج قــرن در اســتیالی حکومــت عثمانــی درســت از زمانــی اغــاز‬ ‫شــد کــه بلغارســتان بهتریــن شــانس را بــرای توســعه فرهنــگ مــادی و معنــوی‬ ‫داشــت‪.‬‬ ‫بــه عقیــده بســیاری از کارشناســان و پژوهشــگران فرهنگــی این کشــور‪ ،‬ســلطه‬ ‫عثمانــی دلیــل اصلــی تاخیــر قابــل توجــه در توســعه اقتصــادی و فرهنگــی ایــن‬ ‫کشــور بــود‪.‬‬ ‫فتــح عثمانــی بــرای مــدت طوالنــی توســعه معمــاری و هنــر را بــه ســبک بومــی‬ ‫در بلغارســتان متوقــف کــرد‪ .‬بــا ایــن حــال‪ ،‬بــرای ســنت هــای معمــاری بلغارهــا‬ ‫شــواهد زیــادی از دوران کهــن یافــت و بیشــترین شــواهد از ایــن دوران را بایــد‬ ‫مربــوط بــه قــرون وســطی دانســت‪.‬‬ ‫هنرمنــدان و صنعتگــران بلغــاری اثــار باســتانی زیــادی خلــق کردنــد‪ ،‬کــه در‬ ‫دوران ســلطه بیگانــه پنهــان مانــد‪ .‬قــدرت خالقــه و هنــر بلغارهــا در ســاخت‬ ‫کلیســاها و ســاختمانهای دیگــر‪ ،‬گلــدوزی لبــاس‪ ،‬پــرده ‪ ،‬فــرش و دکوراســیون‬ ‫خانــه زنــده نگــه داشــته شــده اســت‪ .‬مــردم ایــن کشــور روح خالقیــت خــود‬ ‫را نســل بــه نســل و ســینه بــه ســینه حفــظ کــرده و در اواخــر هفدهــم و در کل‬ ‫قــرن ‪ 18‬خانــه هایــی در شــهرها و روســتاهای بلغارســتان ســاخته شــده بودنــد‬ ‫کــه بــا تزئینــات بومــی‪ ،‬عمدتــا منبــت کاری هــای چوبــی ماننــد بناهــای قــرون‬ ‫وســطی تزئیــن شــده انــد‪.‬‬ ‫فضــای داخلــی خانــه هــای بومــی بلغارســتان نیــز قابــل تامــل اســت‬ ‫ ســقف چوبــی‪ ،‬نــرده هــا و قســمت بــاالی شــومینه ‪ -‬درتمــای ایــن‬‫دکورهــا هنــر نجــاری و حکاکــی بــه چشــم می خــورد‪.‬‬ ‫بــا گذشــت زمــان‪ ،‬نقاشــان و ســازندگان بلغارســتان بــه پیشــرفت‬ ‫بزرگــی دســت یافتنــد و اثــار بــی نظیــری را بــه عنــوان ترکیبــی از‬ ‫ســنت هــا و گرایــش هــای مــدرن خلــق کردنــد‪ .‬کامــل بــودن انهــا‬ ‫امــروزه شــاهدان را بــه دلیــل زیــور االت و بلــوغ هنــری ان متحیــر‬ ‫مــی کنــد‪ .‬بــه ایــن ترتیــب صنعتگــران بلغــاری پایــه هــای انچــه‬ ‫امــروزه معمــاری رنســانس بلغارســتان نامیــده مــی شــود را پایــه‬ ‫گــذاری کردنــد‪.‬‬ ‫در قــرن ‪ 18‬و ‪ 19‬وضعیــت کشــور تغییــر کــرد‪ .‬پیشــرفت ســریع اقتصــادی‪،‬‬ ‫سیاســی و فرهنگــی ملــت بلغارســتان فرصــت هــای جدیــدی را بــرای‬ ‫توســعه ســاختمان و معمــاری ایجــاد کــرد‪ .‬طراحــی بیرونــی و داخلــی‬ ‫خانه هــا بیانگــر ارزش هــای هنــری و معمــاری باالیــی در ایــن دوره اســت‪.‬‬ ‫بلغارهــا نیــاز بــه گســترش افــق خــود داشــتند و کســانی کــه توانایــی‬ ‫ســفر بــه انســوی مرزهــای امپراتــوری عثمانــی را داشــتند‪ ،‬بــه دیــدار‬ ‫روســیه و کشــورهای اروپــای غربــی رفتنــد‪ .‬بنابرایــن انهــا ایــن فرصــت‬ ‫را داشــتند کــه بــا نحــوه زندگــی افــراد انجــا ‪ ،‬فرهنــگ و ذهنیــت انهــا‬ ‫اشــنا شــوند‪ .‬انهــا مــی خواســتند ســاخت خانــه هایــی مشــابه خانــه هایــی‬ ‫کــه در خــارج از کشــور خــود دیدنــد را تجربــه کننــد‪ .‬بــه ایــن ترتیــب‬ ‫ســاختمانهایی تحــت تاثیــر گرایشــهای مــدرن در اروپــای غربــی و روســیه‬ ‫ظاهــر شــدند‪ .‬در خانــه هــا اتــاق هایی بــا منبــت کاری چــوب زیبــا‪ ،‬تزئینات‬ ‫زیبــا و نقاشــی هــای روی دیوارهــا وجــود داشــت‪ .‬صنعتگــران رنســانس بــا‬ ‫جزئیــات زیــادی تخیــل خــود را در ایــن خانه هــا نشــان دادنــد‪.‬‬ ‫خانه های عادی و مسکونی بلغارستان برای دوره ای‪ ،‬ترکیب نابسامانی از هنر معماری و تزئینی بود‪.‬‬ ‫امــا بــا وجــود تســلط و تحکــم حکومــت دوران عثمانی بــر هنــر و فرهنگ مــردم بلغارســتان‪ ،‬معمــاری بلغارســتان‪،‬‬ ‫در ترکیــب بــا ســایر هنرهــا و صنایــع دســتی ‪ ،‬اصالــت و اشــکال منحصــر بــه فــرد خــود را زنــده نگــه داشــته‬ ‫اســت زیــرا پایــه هــای شــخصیت و تصویــر ان در ســنت هــای بلغــاری نهفتــه اســت‪ .‬رقص هــای بلغــاری‪،‬‬ ‫اهنگ هــای محلــی و بومــی و پوشــاک روح فرهنــگ مــردم را حفــظ کــرده و بــه مــردم بلغارســتان بــرای حفــظ‬ ‫اســتقالل فرهنگــی خــود حنــی تــا بعــد از اســتیالی حکومــت عثمانــی کمــک کردنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪50‬‬ صفحه 50 ‫بناهای تاریخی بلغارستان‬ ‫بنای تاریخی بوزلوجه‬ ‫خانــه بنــای تاریخــی بوزلوجــه حــزب کمونیســت بلغارســتان اســت و همچنیــن بــه‬ ‫عنــوان بنــای یادبــود نیــز شــناخته مــی شود‪.‬توســط رژیــم کمونیســتی بلغارســتان در‬ ‫در مرکــز بلغارســتان ســاخته شــد‪ .‬ایــن بنــا بــه یادبــودی رویــدادی در ســال ‪1891‬‬ ‫ســاخته شــد‪ .‬در ایــن رویــداد بــرای اولیــن بــار گروهــی از سوسیالیســتها بــه رهبــری‬ ‫دیمیتــار بالگــوف بــه طــور پنهانــی در منطقــه جمــع شــدند تــا یــک جنبــش ســازمان‬ ‫یافتــه سوسیالیســتی را کــه منجــر بــه تاســیس حــزب سوســیال دمکــرات بلغارســتان‬ ‫شــد ‪ ،‬تشــکیل دهند‪.‬ایــن بنــای یادبــود پــس از ســقوط کمونیســم در ســال ‪1989‬‬ ‫رهــا شــد و اکنــون در حــال ویــران شــدن اســت‪.‬‬ ‫ساخت این بنا‬ ‫ســاخت ایــن بنــای یادبــود در ‪ 23‬ژانویه ‪ 1974‬بــا معمار جورجی اســتویلوف ‪ ،‬شــهردار‬ ‫ســابق صوفیــه بنیانگــذار اتحادیــه معمــاران بلغارســتان اغــاز شــد‪Trinitrotoluene .‬‬ ‫بــرای ترســیم قلــه در زیــر بنــای پایــدار مــورد اســتفاده قــرار گرفــت و ارتفــاع کــوه‬ ‫را از ‪ 1.441‬متــر بــه ‪ 1432‬متــر کاهــش داد‪ .‬بیــش از ‪ 15000‬متــر مکعــب ســنگ در‬ ‫ایــن فراینــد حــذف شــد‪ .‬ایــن بنــای تاریخــی بــا هزینــه ‪ 14،186،000‬لیــر ســاخته‬ ‫شــده اســت کــه تــا امــروز نــرخ تقریبـاً معــادل ‪ 35‬میلیــون دالر امریــکا اســت‪.‬‬ ‫ایــن ســاختمان معمــاری اینــده نگــر را کــه در بســیاری از ســاختمان های کمونیســتی‬ ‫دولتــی ســاخته شــده اســت ‪ ،‬نشــان مــی دهــد کــه دیگــر مدیریــت نمــی شــود و‬ ‫بــه دلیــل خطرنــاک بــودن در معــرض دیــد عمــوم قــرار دارد‪ .‬پیشــنهادی از پــروژه‬ ‫بوزولــدا بــرای حفــظ معمــاری ایــن بنــای تاریخــی و تبدیــل ســاختمان بــه یــک مــوزه‬ ‫تفســیری از تاریــخ بلغارســتان وجــود دارد‪ .‬در داخــل ســاختمان ‪ ،‬موزاییــک هایــی کــه‬ ‫تقریبـاً ‪ 510‬متــر مربــع از فضــای ان را در بــر مــی گیرنــد ‪ ،‬تاریــخ حــزب کمونیســت‬ ‫بلغارســتان را گرامــی مــی دارنــد‪ .‬ایــن موزاییــک بــا ‪ 35‬تــن شیشــه کبالــت ســاخته‬ ‫شــده اســت‪ .‬امــروز ‪20‬درصــد از انهــا بــه دلیــل فرســایش و خرابــکاری نابــود‬ ‫شــده اند‪.‬‬ ‫در حلقــه بیرونــی بنــای یادبــود بوزلوجــه ‪ ،‬موزائیــک هایــی بــا ســنگ هــای طبیعــی‬ ‫ســاخته شــده از رودخانــه هــای سراســر بلغارســتان ســاخته شــده اســت‪ .‬ایــن‬ ‫موزاییــک هــا نیــز بــه دالیــل طبیعــی اکثــرا از بیــن رفتــه انــد‪ .‬موزائیــک نهایــی در‬ ‫ســاختمان چکــش و دایــره کمونیســتی بــود کــه بــه نقــل از مانیفســت کمونیســت‬ ‫طراحــی و ســاخته شــده بــود‪.‬‬ ‫سخنان رهبر کمونیست بلغارستان در مورد این بنا‬ ‫در مراسم افتتاحیه ‪ ،‬رهبر کمونیست بلغارستان ‪ ،‬تودور ژیوکوف اعالم کرد‪:‬‬ ‫«مــن افتخــار مــی کنــم کــه در موقعیــت تاریخــی افتتــاح ایــن بنــای یادبــود‪ ،‬کــه بــه‬ ‫افتخــار دســتاوردهای دیمیتــار بالگــوف و همکارانــش ســاخته شــده اســت‪ ،‬هســتم‪.‬‬ ‫فــردی کــه ‪ 90‬ســال پیــش پایــه هــای حــزب مارکسیســتی انقالبــی در بلغارســتان‬ ‫را پایــه گــذاری کــرد‪ .‬بگذاریــد مســیرهای منتهــی بــه اینجــا بــه بــه قلــه افســانه‬ ‫ای بوزولــژا‪ ،‬در اینجــا در ‪ Stara Planina‬جایــی کــه اولیــن مارکسیســت ها‬ ‫بــرای ادامــه کار عشــق مقــدس و خالــص کــه توســط نویســندگان و فیلســوفان‬ ‫سوسیالیســت بلغارســتان اغــاز شــده بــود ‪ ،‬قــرار گیرنــد وهرگــز دچــار بــی اعتنایــی‬ ‫نشــوید و بگــذار نســل ها پــس از نسـل ها در بلغارســتان سوسیالیســتی و کمونیســتی‬ ‫بــه اینجــا بیاینــد تــا در برابــر فریادهــا و کــردار کســانی کــه پیــش از ایــن حضــور‬ ‫داشــتند تعظیــم کننــد‪.‬‬ ‫کســانی کــه در ایــن ســرزمین زندگــی مــی کردنــد و همــه چیــز را در اختیــار ملــت‬ ‫خــود قــرار دادنــد‪ .‬بــه انهــا اجــازه دهیــد ان روحیــه را حــس کننــد و همانطــور کــه ما‬ ‫بــا ایــده هــا و رویــای اجــداد خــود همدلــی می کنیــم ‪ ،‬پــس بگذاریــد اینــدگان نیــز‬ ‫همیــن هیجــان را تجربــه کنیــم! افتخــار بــه بالگــوف و یارانــش‪ .‬اولیــن شــاگردان‬ ‫سوسیالیســم بلغــاری ‪ ،‬کــه بــذر جاودانــه حــزب کمونیســت بلغارســتان امــروز را در‬ ‫روح عمومــی کاشــتند»‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪51‬‬ صفحه 51 ‫کاخ اگزونوگراد در وارنا‬ ‫معمــاری کاخ اگزونوگــراد بــر گرفتــه شــده از ســبک فرانســوی باســتان‬ ‫مــی باشــد‪ .‬کاخ اگزونوگــراد دارای ســه طبقــه اســت و همچنیــن دارای‬ ‫پــارک منحصــر بفــردی مــی باشــد کــه ســاخت ان از ســال ‪ 1890‬شــروع‬ ‫و چندیــن دهــه بــه طــول انجامیــد‪.‬‬ ‫کاخ اگزونوگــراد (‪ ،)Euxinograd palace‬یــک کاخ ســلطنتی تابســتانی‬ ‫در اواخــر قــرن نوزدهــم مــی باشــد کــه در پــارک ســواحل دریــای ســیاه‪،‬‬ ‫در ‪ 8‬کیلومتــری شــمال وارنــا در مرکــز شــهر‪ ،‬در کشــور بلغارســتان قــرار‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫در حــال حاضــر ایــن کاخ مکانــی بــرای نشســت هــای دولتــی و‬ ‫ریاســت جمهــوری در تابســتان‪ ،‬و همچنیــن مکانــی بــرای گردشــگران‬ ‫و بازدیدکننــدگان مــی باشــد‪ .‬از ســال ‪ ، 2007‬کاخ اگزونوگــراد مبــدل‬ ‫بــه مکانــی بــرای برگــزاری جشــنواره ســاالنه اپــرا مــی باشــد‪ .‬معمــاری‬ ‫منحصــر بفــرد کاخ اگزونوگــراد ســبب شــده اســت کــه جــزو یکــی از‬ ‫بهتریــن نمونــه هــای معمــاری پــس از ازادی بلغارســتان محســوب شــود‪.‬‬ ‫معمــاری بنــای کاخ اگزونوگــراد بــر گرفتــه شــده از ســبک فرانســوی‬ ‫باســتان مــی باشــد‪.‬‬ ‫کاخ اگزونوگــراد دارای ســه طبقــه اســت‪ .‬طبقــه اول ان شــامل ســالن های‬ ‫پذیرایــی‪ ،‬ســالن هــای موســیقی و اتــاق ناهارخــوری‪ ،‬و طبقــه دوم شــامل‬ ‫اتــاق خانــواده ســلطنتی مــی باشــد و در نهایــت‪ ،‬طبقــه ســوم بــرای‬ ‫کارکنــان در نظــر گرفتــه شــده بــود‪.‬‬ ‫مبلمــان کاخ اگزونوگــراد از چــوب ماهــون و چــوب گــردو ســاخته شــده‬ ‫اســت‪ .‬لوســتر عظیــم کــه از ســقف ایــن کاخ اویــزان اســت بــا طــا و بــه‬ ‫شــکل تــاج ســلطنتی تزئیــن شــده اســت‪ .‬کاخ اگزونوگــراد دارای پــارک‬ ‫منحصــر بفــردی مــی باشــد کــه ســاخت ان از ســال ‪ 1890‬شــروع و‬ ‫چندیــن دهــه بــه طــول انجامیــد‪.‬‬ ‫مجســمه نپتــون ‪،‬خــدای اب و دریــا‪ ،‬یکــی از مجســمه های ســاخته شــده‬ ‫در پــارک ایــن قصــر می باشــد‪.‬‬ ‫درباره قلعه بلوگرادچیک در بلغارستان‬ ‫قلعـ ه بلوگرادچیــک بلغارســتان بــا قدمتــی کــه بــه دوران ســلطه رومیــان برمــی گــردد بیــش‬ ‫از ‪ 10‬هــزار مترمربــع وســعت دارد و بــا قــرار گیــری در میــان صخــره هــای کوتــاه و بلنــد از‬ ‫مســتحکم تریــن دژهــای نظامــی بلغارســتان محســوب مــی شــود ‪ .‬قلعــه بلوگرادچیــک در‬ ‫قســمت شــمال غربــی بلغارســتان و در نزدیکــی شــهر بلوگرادچیــک واقــع شــده و از برتریــن‬ ‫جاذبــه هــای گردشــگری بلغارســتان در ایــن ناحیــه و سراســر ایــن کشــور اروپایــی بــه‬ ‫شــمار مــی ایــد ‪ .‬موقعیــت ایــن قلعــه تاریخــی در میــان صخــره هــا و دامنــه هــای شــمالی‬ ‫کــوه هــای بالــکان ســبب شــده تــا ایــن قلعــه در زمــان سلســله هــای مختلــف رومــی ‪،‬‬ ‫بیزانــس و عثمانــی نقشــی اساســی در ســرکوب شــورش هــای منطقــه داشــته باشــد ‪.‬‬ ‫قلعــ ه اولیــه بلوگرادچیــک در زمانــی کــه منطقــه شــمال غربــی بلغارســتان در زیــر ســلطه‬ ‫رومــی هــا بــود بنــا شــد و در گــذر زمــان بــا بــه روی کار امــدن سلســله هــای مختلــف بــر‬ ‫وســعت ان افــزوده شــد ‪ .‬دیوارهــای قلعــه بلوگرادچیــک بلغارســتان در زمانــی کــه کاربــرد‬ ‫نظامــی داشــت از نقــاط قــوت ان محســوب مــی شــد چــرا کــه ایــن دیوارهــا دارای ‪ 2‬متــر‬ ‫ضخامــت و حداکثــر ‪ 12‬متــر ارتفــاع مــی باشــند البتــه بایــد گفــت کــه ایــن دیوارهــا تنهــا‬ ‫در بخــش شــمال غربــی و جنــوب شــرقی قلعــه ســاخته شــدند چــرا کــه ســایر بخــش هــای‬ ‫محوطــه توســط صخــره هــا احاطــه شــده انــد ‪ .‬ایــن دژ روی صخــره هایــی تماشــایی متعلــق‬ ‫بــه تــود ه ســنگ بلوگرادچیــک واقــع شــده و از ماســه ســنگ هایــی بــا شــکل عجیــب و‬ ‫صخــره هــای کنگلومرایــی تشــکیل مــی شــود کــه بــه نظــر شــبیه انســان و اشــیا هســتند ‪.‬‬ ‫ارتفــاع برخــی از ایــن صخــره هــا بــه ‪ 200‬متــر مــی رســد وهمچنیــن صخــره هایــی کــه در‬ ‫پــس زمین ـ ه قلعــه قــرار دارنــد حــدود ‪ 70‬متــر ارتفــاع دارنــد ‪.‬‬ ‫قلعــه کالتــو یــا قلعــه بلوگرادچیــک بــه عنــوان یکــی از دیدنــی هــای بلغارســتان ‪ ،‬در زمــان‬ ‫امپراتــوری رومیــان بــه منظــور کنتــرل جــاده هــای منتهــی بــه قلعــه بنــا شــده و امــروزه بــه‬ ‫عنــوان یــادگاری از ایــن دوره مــورد بازدیــد گردشــگران تــور بلغارســتان قــرار مــی گیــرد‪.‬‬ ‫طــی قــرون متمــادی ‪ ،‬سلســله هــای مختلفــی از قلعــه اســتفاده کــرده انــد کــه بیزانس هــا‬ ‫یکــی از ان هــا بــوده انــد ‪.‬‬ ‫در قــرن چهاردهــم ‪ ،‬ایــوان استراســیمیر قلعــ ه قدیمــی را گســترش داد و پــادگان هــای‬ ‫مســتحکمی را جلــوی تــوده هــای صخــره ای ایجــاد نمــود ‪ .‬در ان زمــان قلعــه تبدیــل‬ ‫بــه یکــی از مهمتریــن ســنگرهای ایــن ناحیــه شــده بــود ‪ .‬در پایــان ایــن قــرن ‪ ،‬قلعــه ‬ ‫‪ Belogradchik‬توســط عثمانــی هــا اشــغال شــد کــه ان را بیشــتر توســعه داده و از ان برای‬ ‫ســرکوب شــورش هــای محلــی اســتفاده مــی کردنــد ‪ .‬تــا قــرن ‪ 19‬همچنــان از بلوگرادچیــک‬ ‫بــرای مقاصــد نظامــی و دفاعــی اســتفاده می شــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪52‬‬ صفحه 52 ‫مسجد بانیاباشی‬ ‫در زمانــی کــه عثمانــی هــا بــر کشــور بلغارســتان تســلط داشــتند بناهــای‬ ‫مختلفــی در ایــن کشــور احــداث نمودنــد کــه امــروزه ایــن بناهــا بــه‬ ‫عنــوان یــادگاری از ســبک معمــاری عثمانــی مــورد توجــه گردشــگران‬ ‫قــرار می گیرنــد ‪ .‬مســجد بانیــا باشــی صوفیــه (‪Banya Bashi Mosque‬‬ ‫‪ )Sofia‬یکــی از ایــن ابنیــه تاریخــی اســت کــه دارای موقعیتــی مناســب‬ ‫در قلــب صوفیــه مــی باشــد‪.‬‬ ‫مســجد بانیــا باشــی صوفیــه بــا بیــش از ‪ 440‬ســال قدمــت یکــی از‬ ‫یــادگاران دوره عثمانــی در بلغارســتان مــی باشــد کــه هنــوز هــم‬ ‫بــه عنــوان مکانــی مقــدس مــورد اســتفاده مســلمانان صوفیــه قــرار‬ ‫می گیــرد‪ .‬مســجد بانیــا باشــی کــه در بخــش مرکــزی صوفیــه واقــع‬ ‫شــده بــه ایســتگاه متــرو ســردیکا نزدیــک بــوده و گردشــگران هــر جــای‬ ‫شــهر کــه باشــند بــرای بازدیــد از ایــن مســجد کافــی اســت خــود را بــه‬ ‫یــک ایســتگاه متــرو برســانند‪.‬‬ ‫بانیــا باشــی کــه بــه عنــوان مســجد جامــع صوفیــه شــناخته می شــود در‬ ‫نیمــه دوم قــرن شــانزدهم ‪ ،‬در زمانــی کــه عثمانیــان بــر صوفیــه حکومــت‬ ‫مــی کردنــد بنــا شــده و امــروزه بــا کاربــری مســجد بــه فعالیــت خــود‬ ‫ادامــه مــی دهــد ‪ .‬ایــن مســجد تاریخــی کــه از جاذبــه هــای گردشــگری‬ ‫بلغارســتان بــه شــمار مــی ایــد دارای یــک گنبــد بــزرگ و منــاره ای بــا‬ ‫اجرهــای قرمــز رنــگ مــی باشــد ‪.‬‬ ‫مســجد بانیــا باشــی صوفیــه در ســال ‪ 1576‬میــادی بــه بهــره بــرداری‬ ‫رســیده و بــه عنــوان یــادگاری از دوره عثمانی در قســمت مرکــزی پایتخت‬ ‫بلغارســتان مــی درخشــد ‪ .‬ایــن مســجد کــه از جاذبــه هــای گردشــگری‬ ‫صوفیــه محســوب مــی گــردد بــه دســت معمــار معــروف عثمانــی ‪ ،‬ســنان‬ ‫ســاخته شــده و وجــود چشــمه هــای اب گــرم معدنــی در بخــش تحتانــی‬ ‫مســجد ســبب شــده تــا بــه ان نــام بانیــا باشــی بــه معنــای حمــام هــای‬ ‫فــراوان بدهنــد ‪ .‬ســنان معمــار رســمی چنــد تــن از پادشــاهان عثمانــی‬ ‫بــوده و چنــد شــاهکار فــوق العــاده و بــی نظیــر ماننــد مســجد ســلیمیه در‬ ‫ادیرنــه در بخــش اروپایــی ترکیــه ‪ ،‬مســجد شــاهزاده اســتانبول و مســجد‬ ‫ســلیمانیه اســتانبول از خــود بــه جــای گذاشــته اســت ‪.‬‬ ‫مجموعه معماری الرگو‬ ‫از گیراتریــن قســمت هــای ایــن مســجد کاشــی هــا و خوشنویســی هــای زیبــای بــه کار‬ ‫رفتــه در تزئینــات داخلــی ان اســت و از ان جایــی کــه اســتفاده از تصویــر چهــره هــای‬ ‫انســانی در هنــر اســامی ممنــوع اســت یــک کاشــی بــزرگ بــا تصویــری از کعبــه در‬ ‫مســجد تعبیــه شــده اســت ‪ .‬انچــه کــه در نمــای بیرونــی مســجد قابــل توجــه اســت‪،‬‬ ‫ســقف گنبــدی شــکل ان اســت کــه بعــد از ســقوط کمونیســم بــه طــرح اصلــی خــود‬ ‫بازگردانــده شــده اســت ‪ .‬ایــن گنبــد کــه بــا خوشنویســی هــای نفیــس تزئیــن شــده‬ ‫دارای ‪ 15‬متــر قطــر مــی باشــد و ســاختمان مســجد تنهــا نمونــه باقــی مانــده از یــک‬ ‫ســقف گنبــدی شــکل بــر پایــه مکعــب در بلغارســتان اســت ‪ .‬بازدیــد از مســجد جامــع‬ ‫بانیــا باشــی بــه عنــوان یکــی از دیدنــی هــای صوفیــه رایــگان بــوده و گردشــگران بــا‬ ‫داشــتن پوشــش مناســب مــی تواننــد وارد ان شــده و از قســمت هــای مختلــف ان دیــدن‬ ‫کننــد ‪.‬‬ ‫چشــمه هــای اب گــرم موجــود در قســمت هــای زیریــن مســجد بــا خــواص درمانــی‬ ‫فــوق العــاده چنــان جریــان و قدرتــی دارنــد کــه بخــار ناشــی از ان بــه ســادگی در‬ ‫اطــراف بنــای ایــن ســاختمان اعجــاب انگیــز قابــل مشــاهده اســت ‪ .‬بــه تازگــی حیــاط‬ ‫پشــت بنــای مســجد بــه منظــور توانایــی عمــوم در اســتفاده از چشــمه هــای اب گــرم‬ ‫زیــر ان بســط و گســترش یافتــه اســت ‪ .‬ایــن مســجد در زمــان شــوروی کمونیســتی بــه‬ ‫طــور کل تعطیــل شــد امــا پــس از اســتقالل بلغارســتان و ســقوط شــوروی ‪ ،‬بــار دیگــر‬ ‫صــدای اذان از منــاره زیبــای ان بلنــد شــد ‪.‬‬ ‫الرگــو‪ ،‬یــک مجموعــه معمــاری بــزرگ و برجســته از ســه کلیســای کالســیک گــرای‬ ‫سوسیالیســتی مــی باشــد کــه در مرکــز صوفیــه‪ ،‬پایتخــت بلغارســتان واقــع شــده اســت‪.‬‬ ‫ایــن بنــای عظیــم در دهــه ‪ 1950‬بــا قصــد تبدیــل شــدن بــه ســمبل شــهر طراحــی و‬ ‫ســاخته شــده اســت‪ .‬امــروزه‪ ،‬ایــن بنــا بــه عنــوان یکــی از نمونــه هــای نخســت از‬ ‫سوسیالیســت کالســیک گرایی معمــاری در جنــوب شــرقی اروپــا‪ ،‬و همچنیــن بــه عنــوان‬ ‫یکــی از نشــانه های اصلــی صوفیــه محســوب مــی شــود‪ .‬ایــن مجموعــه متشــکل شــده‬ ‫اســت از مجلــس حــزب ســابق‪ ،‬مقــر ســابق حــزب کمونیســت بلغارســتان کــه در حــال‬ ‫حاضــر از بیــن رفتــه و همچینیــن در حــال حاضــر توســط شــورای ملی بلغارســتان اســتفاده‬ ‫مــی شــود‪.‬‬ ‫مناطــق زیــادی در مرکــز شــهر صوفیــه توســط بمبــاران جنــگ جهانــی دوم اســیب دیــده‬ ‫کــه ایــن ســاختمان بخشــی از ان بــود ‪ ،‬بعدهــا‪ ،‬مرمــت و بازســازی مجوعــه الرگــو اغــاز‬ ‫شــد‪ .‬یــک از نمادهــای ایــن مجموعــه ‪ ،‬ســتاره ســرخی بــه نشــان از حــزب دموکــرات در بــاالی ان قــرار داشــت‪ ،‬امــا پــس از تغییــرات دموکراتیــک در ســال‬ ‫‪ ،1989‬نمــاد کمونیســم در الرگــو توســط هلیکوپتــر برداشــته شــد و بــه جــای ان پرچــم بلغارســتان جایگزیــن شــد‪ .‬در دهــه ‪ ،1990‬پیشــنهاداتی بــرای تغییــر‬ ‫شــکل کاخ ارائــه شــد چــرا کــه ایــن مجموعــه یــاداور تحمیــل ایدئولــوژی حــزب کمونیســت بــود بنابرایــن ‪،‬عناصــر معمــاری مدرنــی بــرای ان ارائــه شــد‪ .‬ایــن‬ ‫تغییــرات در ســال ‪ 2006‬بــه اتمــام رســید‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪53‬‬ صفحه 53 ‫سحر پور حسینی‬ ‫جامعه شناس‬ ‫لباس های سنتی بلغارستان‬ ‫لبــاس بومــی مــردم بلغارســتان تــا ابتــدای قــرن بیســتم در روســتاهای بلغــاری بســیار‬ ‫بــه چشــم می خــورد و مــورد اســتفاده بــود‪ .‬ایــن پوشــاک بــا اســتفاده از مــوادی کــه‬ ‫در محــل تولیــد می شــدند‪ ،‬در روســتاها بــه صــورت دست ســاز ســاخته مــی شــدند‪.‬‬ ‫پارچه هــای معمــول مــورد اســتفاده در لباس هــا شــامل کتــان‪ ،‬کنــف‪ ،‬پشــم‪ ،‬ابریشــم‬ ‫و پنبــه اســت‪.‬‬ ‫زنــان بلغــاری لبــاس هــای خــود را بــه تنهایــی تهیــه مــی کردنــد‪ .‬در ســن پنج ســالگی‪،‬‬ ‫دختــران کوچــک شــروع بــه اموختــن کار بــا چــرخ دســتی بافندگــی‪ ،‬دوختــن و امــاده‬ ‫کــردن پوشــاک بــرای عروســی هــای خــود می کردنــد‪.‬‬ ‫از دوازده ســالگی تــا عروســی‪ ،‬بــه انهــا امــوزش گلــدوزی داده مــی شــد کــه ایــن‬ ‫هنــر باالتریــن مهــارت در تمــام صنایــع دســتی خانگــی در روســتاییان بلغارســتان بــود‪.‬‬ ‫گلــدوزی ارزش نمادیــن زیــادی داشــت‪ .‬اعتقــاد بــر ایــن بــود کــه بــدن انســان را از‬ ‫جادوهــا و ارواح شــیطانی محافظــت مــی کنــد‪ .‬هنگامــی کــه دختــر ازدواج می کــرد ‪ ،‬در‬ ‫گذشــته معمــول بــود کــه عــروس بــه دهکــده شــوهرش بــرده شــود و مهریــه نیــز کــه‬ ‫بخشــی از ان لبــاس بــود تشــکیل می شــد‪ .‬بعــدا ً عــروس لبــاس خــود را بــه عنــوان‬ ‫هدیــه ای بــه دختــرش م ـی داد‪.‬‬ ‫موتیف ها و تزئینات در لباس های سنتی‬ ‫لبــاس هــای بلغــاری حــاوی عناصــر و نقــوش بســیاری بودنــد کــه ریشــه در عقایــد و‬ ‫افســانه هــای کهــن مردمــان ایــن ســرزمین داشــت‪ .‬نکتــه جالــب انکــه در لباس هــا‬ ‫معمــوال هیــچ نقــش متقارنــی یافــت نمی شــد‪ ،‬زیــرا بلغــاری هــا معتقــد بودنــد کــه تقــارن‬ ‫کامــل یکــی از نقــوش شــیطانی بــوده و شــوم اســت‪ .‬بنابرایــن‪ ،‬موتیف هــا و نقش مایه هابــه‬ ‫شــکلی طراحــی می شــدند کــه تقارنــی در طــرح کلــی وجــود نداشــته باشــد‪.‬‬ ‫هــر منطقــه از بلغارســتان لبــاس هــای خــاص خــود را بــا نقــوش خــاص و بی بدیــل خــود‬ ‫دارد‪ .‬یــک کــد خــاص در تزئیــن لبــاس بلغارهــا بافتــه می شــده اســت؛ چــرا که در گذشــته‪،‬‬ ‫بلغاری هــا بــرای کســب اطالعــات در مــورد خانــواده کســانی کــه ایــن لباس هــای ســنتی‬ ‫را مــی پوشــیدند‪ ،‬زادگاه و جایــی کــه در ان زندگــی مــی کردنــد‪ ،‬بــه نوعــی روی لبــاس‬ ‫نقــش میبســت و بــه ان اعتمــاد می کردنــد‪ .‬بــه عبــارت دقیــق تــر هــر لبــاس پیــام و‬ ‫شناســنامه خــود را داشــت‪.‬‬ ‫ســاختار اساســی لبــاس پوشــیده شــده توســط زن و مــرد بــرای روزهــای کاری و‬ ‫تعطیــات بــرای صدهــا ســال یکســان باقــی مانــد تــا اینکــه بــا انقــاب صنعتــی در اروپــا‬ ‫و ورود پارچه هــای مصنوعــی و لباســهای مــورد اســتفاده در شــهرها‪ ،‬لباس هــای ســنتی‬ ‫بلغارســتان نیــز تحــت تاثیــر پوشــاک شــهری و لبــاس هــای کارخانــه ای قــرار گرفــت‪.‬‬ ‫لباس سنتی زنان‬ ‫لبــاس هــای ســنتی بلغارســتان شــامل شــلوار‪ ،‬پیراهــن ‪ ،‬جلیقــه و کمربنــد بــرای‬ ‫مــردان و لبــاس بلنــد و پیــش بنــد زنانــه اســت‪.‬‬ ‫معمــوالً لباســهای زنانــه بــه ســه دســته تقســیم مــی شــوند‪ :‬یــک پیــش بنــد ‪،‬‬ ‫لبــاس هــای دو پیــش بنــد و ســایا‪.‬‬ ‫پیــش بندهــا ‪ ،‬لبــاس هــا و پیراهــن هــا معمــوالً در رنــگ هــای منطقــه ای و نقــوش‬ ‫برجســته ای مزیــن شــده اســت‪ .‬رنــگ قرمــز بــه شــدت در لباس محلــی بلغارســتان‬ ‫بــه چشــم مــی خــورد‪ ،‬امــا ســیاه ‪ ،‬ســبز و ســفید نیــز جزئــی از لبــاس هــای ســنتی‬ ‫ا ست ‪.‬‬ ‫لبــاس زنانــه دو پیــش بنــد در بلغارســتان شــمالی رواج دارد‪ .‬ایــن نــوع لبــاس شــامل‬ ‫یــک زیرپیراهنــی ‪ ،‬دو پیــش بنــد (در کمــر بســته شــده ‪ ،‬یکــی در جلــو و دیگــری در‬ ‫پشــت) و یــک کمربنــد اســت‪ .‬گلــدوزی هــای زیبــا بخــش هــای زیــادی از اســتین ها‬ ‫و بخــش هــای جلویــی و پشــتی لبــاس زیــر پیــش بنــد را تزئیــن می کنــد‪.‬‬ ‫دو پیــش بنــد (یــا «پارچــه») از نقــوش تزئینــی بافتــه شــده ســاخته شــده اســت ‪-‬‬ ‫قســمت پشــتی کــه در چیــن و لبــه هــا قــرار دارد ‪ ،‬قســمت جلویــی کــه شــامل یــک‬ ‫یــا دو قســمت بــا گلــدوزی هــای افقــی یــا عمــودی اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪54‬‬ صفحه 54 ‫در مــورد تزئینــات ســایا بایــد گفــت بیشــتر تزئینــات ایــن لبــاس زنانــه در گــردن‬ ‫و اســتین اســت‪ .‬ایــن لبــاس شــامل نــوع رنگارنــگ بــا بــرش ذوزنقــه ای‪ ،‬یــه‬ ‫زیرپیراهنــی ‪ ،‬پیــش بنــد و کمربنــد اســت‪ .‬لبــاس ســایا قبـ ً‬ ‫ا در جنــوب و جنــوب‬ ‫غربــی بلغارســتان رواج داشــت‪.‬‬ ‫ایــن نــوع لبــاس محلی بلغارســتان تــا اواســط قــرن بیســتم در بلغارســتان جنوبی‬ ‫و مقدونیــه اســتفاده می شــد‪ .‬رنــگ هــای غالــب لبــاس ســفید ‪ ،‬ســیاه ‪ ،‬ابــی و‬ ‫ابــی تیــره بــود کــه از پارچــه هــای نخــی یــا پشــمی ســاخته شــده بودنــد بودنــد‪.‬‬ ‫ســوکمن یــا تونیــک پــر اســتفاده ترین لبــاس زنانــه در ایــن کشــور بــود و بویــژه‬ ‫در جنــوب شــرقی تراکیــه‪ .‬ایــن پوشــش شــامل لبــاس زیــر‪ ،‬تونیــک‪ ،‬پیــش بنــد‬ ‫و کمربنــد اســت‪ .‬ســوکمن اغلــب لباســی بــدون اســتین اســت‪ ،‬اگرچــه در بعضــی‬ ‫از نقــاط دارای اســتین کوتــاه یــا بلنــد اســت‪ .‬بــه طــور معمــول‪ ،‬نوارهایــی از‬ ‫پارچــه ســوکمن بــه دهانــه اســتین وصــل مــی شــود کــه بــه اصطــاح «دنبالــه»‬ ‫گفتــه می شــود و از عناصــر تزئینــی در اســتین هــای ایــن لبــاس اســت‪.‬‬ ‫پیــش بنــد قطعــه تزئینــی و و اصلــی ســومان اســت‪ .‬بســیار غنــی تزئیــن شــده‬ ‫و رنگارنــگ اســت و بــه نوعــی محــور اصلــی زیبایــی ســوکمن اســت‪.‬‬ ‫پیش بنــد عمدت ـاً در منطقــه رودپــه دیــده مــی شــود کــه شــامل قطعــه‬ ‫پارچــه بلنــد در جلــوی لبــاس اســت کــه در کمــر گــره خــورده اســت‬ ‫(یــا باریــک ‪ ،‬ســاخته شــده از یــک قطعــه ‪ ،‬یــا پهــن تــر ‪ ،‬دو تکــه) بــا‬ ‫یــک تزئینــات نســبتاً ســاده اســت‪.‬‬ ‫ً‬ ‫تــا ســه دهــه اول قــرن بیســتم‪ ،‬ایــن نــوع پوشــش عمدتـا مخصــوص‬ ‫زنــان مســلمان بلغــاری در کوههــای رودپــه بــود‪ ،‬زیرا پوشــش مناســبی‬ ‫بــود و عــاوه بــر پوشــاندن انــدام بــه شــکل مطلــوب‪ ،‬کاربــردی‬ ‫بــود و شــرایط فعالیتهــای روزمــره کاری انهــا را بــراورده مــی کــرد‪.‬‬ ‫از ویژگی هــای زنــان منطقــه رودپــه ترجیــح انهــا بــرای اســتفاده از‬ ‫رنگ هــای زرد و نارنجــی روشــن و همچنیــن ســایه هــای ســبز بــه‬ ‫طــرز ماهرانــه ای در بافــت پیــش بنــد بــود‪.‬‬ ‫در مــورد انــواع لبــاس زنانــه ‪ ،‬مــدل هــای خاصــی از مــدل هــای مــو و‬ ‫ارایش هــای مــو نیــز وجــود داشــت کــه نســبت بــه نــوع پوشــش و‬ ‫تزئینــات ان متفــاوت بــود و تغییــر می کــرد‪ .‬لــوازم تزئینــی کــه شــامل‬ ‫جواهــرات‪ ،‬کاله هــا‪ ،‬روســری هــا و گل هــا بــود‪.‬‬ ‫کفــش‪ ،‬دســتکش‪ ،‬جــوراب و پالتــو خــز بــرای زمســتان نیــز بــا وســایل‬ ‫و گلــدوزی هــای خــاص منطقــه ای و محلــی ســاخته و تزئیــن شــده‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫لباس سنتی مردان‬ ‫در حالــی کــه لبــاس هــای زنانــه بــا شــکل و بــرش و تزئینــات لبــاس‬ ‫تعریــف مــی شــود‪ ،‬لبــاس هــای مردانــه بــا توجــه بــه شــکل و رنــگ‬ ‫لبــاس در دو نــوع اصلــی تقســیم مــی شــوند‪ :‬لبــاس ســفید و لبــاس‬ ‫مشــکی‪.‬‬ ‫لبــاس مردانــه «ســفید» شــامل یــک پیراهــن یقــه دار‪ ،‬شــلوار تنــگ یــا‬ ‫گشــاد یــا شــلوار جیــن‪ ،‬کمربنــد پهــن‪ ،‬کمربنــد اســت‪ .‬لباســها معمــوال‬ ‫دارای تزئینــات ســاده ای شــامل الگوهــای خطــی گلــدوزی شــده و‬ ‫نوارهــای پشــمی رنگــی‪ ،‬تارهــای باریــک روی ســینه‪ ،‬اســتین هــا و‬ ‫ســاق اســت‪ .‬کمربنــد یــک عنصــر اساســی اســت کــه از پارچــه هــای‬ ‫تزئینــی غنــی ســاخته شــده اســت‪ .‬عمدتــا قرمــز رنــگ بــوده و محکــم‬ ‫بــه دور کمــر پیچیــده می شــود‪.‬‬ ‫لبــاس مردانــه «مشــکی» کــه مخصــوص منطقــه میانــه رودپــه اســت‪،‬‬ ‫شــامل یــک پیراهــن‪ ،‬شــلوار پشــمی بــه رنــگ تیــره‪ ،‬کمربنــد‪ ،‬کاله و‬ ‫یــک پوشــاک بیرونــی (جلیقــه یــا ژاکــت بــا اســتین) اســت؛ ماننــد‬ ‫یــک جلیقــه پشــمی ســیاه و قرمــز اســت‪.‬‬ ‫معمــول تریــن پوشــش ایــن منطقــه کــه مخصــوص مــردان اســت‬ ‫پیراهــن هــای بلنــد اســت کــه روی شــلوار پشــمی ســفید یــا پنب ـه ای‬ ‫می افتــد و شــلوار بــا کمربنــد بــه کمــر بســته شــده اســت‪ .‬ایــن‬ ‫ســبک پوشــش راحــت بــوده و مــردان روســتایی می توانســتد در حیــن‬ ‫کار کشــاورزی بــدون زحمــت بــرای ســاعات طوالنــی بــه تــن داشــته‬ ‫باشــند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪55‬‬ صفحه 55 ‫فواد محمدهاشم‬ ‫کارشناس تربیت بدنی‬ ‫ورزش بلغارستان‬ ‫بلغارســتان هــر دو در المپیــک هــای تابســتانی و زمســتانی شــرکت می کند‬ ‫و اولیــن حضــور ان بــه نخســتین بــازی هــای مــدرن المپیــک در ســال‬ ‫‪ 1896‬برمی گــردد‪ .‬در ایــن ســال زمانــی کــه چارلــز چمپــادو ژیمناســت‬ ‫سوئیســی نماینــده ایــن کشــور بــود‪ .‬از ان زمــان بلغارســتان در بیشــتر‬ ‫المپیک هــای تابســتانی ظاهــر شــده اســت و از ســال ‪ 2012‬تاکنــون ‪214‬‬ ‫مــدال کســب کــرده اســت‪ 51 :‬طــا ‪ 85 ،‬نقــره و ‪ 78‬برنــز‪ .‬موفــق تریــن‬ ‫دوره هــای المپیــک ایــن کشــور در مونیــخ (‪ 21‬مــدال) ‪ ،‬مونتــرال (‪22‬‬ ‫مــدال) ‪ ،‬مســکو (‪ )41‬و ســئول (‪ )35‬بــوده اســت‪ .‬در بازی هــای المپیــک‬ ‫زمســتانی ‪ ،‬بلغارســتان موفقیــت کمتــری داشــته اســت؛ بلغارســتان از از‬ ‫بیــن ‪ 19‬دوره شــرکت در ایــن رقابتهــا‪ ،‬تنهــا ‪ 6‬مــدال (از ایــن تعــداد‬ ‫تنهــا یــک طــا) بدســت اورده اســت‪.‬‬ ‫برخــی از برجســته تریــن ســتارگان المپیــک ایــن کشــور عبارتنــد از ماریــا‬ ‫گــروژدوا (تیرانــدازی)‪ ،‬اکتارینــا دافوفســکا (رقابتهــای دوگانــه) ‪ ،‬ارمــن‬ ‫نظریــان (کشــتی)‪ ،‬اســتفکا کوســتادینوا (پــرش بلنــد ‪ ،‬دارنــده رکــورد‬ ‫جهانــی از ســال ‪ ، )1987‬یوردانــکا دونکــووا (‪ 100‬متــر ‪ ،‬دارنــده رکــورد‬ ‫جهانــی از ســال ‪ ، )1988‬یــوردان یوچــف (ژیمناســتیک) ‪ ،‬نشــکا روبــوا‬ ‫(ژیمناســتیک) ‪ ،‬رومیانــا نیکــووا (قایقرانــی)‪.‬‬ ‫والیبال‬ ‫تیــم ملــی والیبــال مــردان بلغارســتان کــه تحــت نظــر فدراســیون والیبــال‬ ‫بلغارســتان اســت‪ ،‬یکــی از تیــم هــای برتــر والیبــال در اروپــا و جهــان‬ ‫شــمرده می شــود‪ .‬از ژانویــه ‪ 2009‬ایــن تیــم طبــق رتبــه بنــدی ‪FIVB‬‬ ‫رتبــه ‪ 4‬جهــان را بــه دســت اورد‪.‬‬ ‫بلغارســتان بــه طــور مرتــب در جمــع ‪ 10‬تیــم برتــر دنیــا قــرار دارد و در‬ ‫بازی هــای المپیــک تابســتانی‪ ،1980‬مســابقات جهانــی والیبــال مــردان‬ ‫‪ 1970‬و قهرمانــی اروپــا ‪ 1951‬قهرمانــی را بدســت اورد‪.‬‬ ‫همچنیــن عناویــن بی شــمار دیگــری از جملــه در جــام جهانــی ‪2007‬‬ ‫ژاپــن مــدال نقــره کســب کــرده اســت‪ .‬از ســال ‪ 2009‬محبــوب‬ ‫تریــن بازیکنــان والیبــال بلغارســتان شــامل ماتــی کازیســکی‪ ،‬پالمــن‬ ‫کنســتانتینوف‪ ،‬والدمیــر والووف هســتند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪56‬‬ ‫کشــی موفــق تریــن رشــته ورزشــی بلغارســتان اســت‪ .‬کشــتی گیــران بلغارســتان‬ ‫در مجمــوع ‪ 68‬مــدال بــرای ایــن کشــور کســب کــرده انــد ‪ 16 -‬طــا ‪ 32 ،‬نقــره و‬ ‫‪ 20‬برنــز‪ .‬وزنــه بــرداری دومیــن ورزش موفــق بــا مجمــوع ‪ 36‬مــدال اســت‪ .‬بــدون‬ ‫شــک ایــن رشــته یکــی از بــا ارزش تریــن ورزش هــای بلغارســتان بــا حــدود ‪1000‬‬ ‫مــدال طــا در مســابقات مختلــف اســت ‪ ،‬اگرچــه مــواردی از دوپینــگ هــم در بیــن‬ ‫وزنــه بــرداران بلغــاری رخ داده اســت کــه منجــر بــه اخــراج کل تیــم بلغارســتان از‬ ‫المپیــک هــای تابســتانی ‪ 2000‬شــد‪.‬‬ ‫مقامــات المپیــک در ســال ‪ 2004‬تعــدادی از مــدال اوران وزنه بــردار بلغــاری را از‬ ‫مــدال و کســب عنــوان محــروم کردنــد و کل تیــم وزنــه بــرداری کشــور در ســال‬ ‫‪ 2008‬از ایــن رقابتهــا کنــار کشــید‪.‬‬ ‫رشــته تیرانــدازی نیــز بــه عنــوان یکــی از مهمتریــن و موفق تریــن رشــته های‬ ‫ورزشــی بلغارســتان اســت‪ .‬ماریــا گــروژدا و تانیــو کیریاکــوف مــدال هــای طــای‬ ‫المپیــک را در ایــن رشــته از ان خــود کــرده انــد‪ .‬اکاترینــا دافوفســکا در بازیهــای‬ ‫المپیــک زمســتانی ‪ 1998‬موفــق بــه کســب طــای المپیــک در دوگانــه شــد ‪ ،‬در‬ ‫حالــی کــه یوژنیــا رادانــوا موفــق تریــن ورزشــکار المپیــک زمســتانی بلغارســتان بــا‬ ‫‪ 3‬مــدال در اســکیت ســرعت اســت‪.‬‬ صفحه 56 ‫فوتبال‬ ‫امــا اگــر بخواهیــم در مــورد محبوبیــت رشــته های ورزشــی در بلغارســتان صحبــت‬ ‫کنیــم بایــد گفــت فوتبــال بــه مراتــب محبــوب تریــن ورزش کشــور نســبت بــه دیگر‬ ‫رشــته های ورزشــی در ایــن کشــور اســت‪.‬‬ ‫بســیاری از بلغاریهــا از نزدیــک لیــگ برتــر بلغارســتان را کــه در حــال حاضــر بــه‬ ‫عنــوان اولیــن لیــگ حرفــه ای فوتبــال شــناخته مــی شــود و همچنیــن لیــگ هــای‬ ‫دیگــر کشــورهای اروپایــی را دنبــال مــی کننــد‪.‬‬ ‫بزرگتریــن افتخــار تیــم ملــی بلغارســتان در جــام جهانــی ‪ 1994‬رخ داد کــه در ان‬ ‫رقابت هــای تیــم رویایــی بلغارســتان بــا ســتارگان خــود جــزو چهــار تیــم برتــر‬ ‫جــام در امریــکا شــد‪.‬‬ ‫دیمیتــار برباتــوف در حــال حاضــر بــه عنــوان یکــی از مشــهورترین بازیکنــان فوتبــال‬ ‫بلغارســتان شــناخته می شــود‪ .‬از فصــل ‪ ، 2013/2012‬او در فولهــام و در لیــک‬ ‫برتــر انگلیــس بــازی کــرد‪ .‬برباتــوف همچنیــن چهــار فصــل در منچســتر یونایتــد‬ ‫گذرانــد‪ ،‬جایــی کــه او در پیــروزی ‪ 0-3‬تیمــش مقابــل البــورگ در مرحلــه گروهــی‬ ‫لیــگ قهرمانــان اروپــا در ‪ 30‬ســپتامبر ‪ 2008‬نقــش داشــت در حالــی کــه کمتــر از‬ ‫یــک مــاه از پیوســتن بــه ایــن تیــم می گذشــت و دو گل اول خــود را بــرای ایــن تیــم‬ ‫بــه ثمــر رســاند‪.‬‬ ‫جورجــی اســپاروف بــا نــام مســتعار گونــدی (‪ )1943 - 1943‬نیــز بــا داشــتن‬ ‫پیشــنهادهایی از باشــگاه هــای ایتالیــا و پرتغــال ‪ ،‬در خانــه و در خــارج از کشــور‬ ‫بســیار محبــوب شــد و عنــوان بهتریــن بازیکــن فوتبــال قــرن بیســتم بلغارســتان را‬ ‫کســب کــرده اســت‪.‬‬ ‫و امــا کریســتو اســتویچکوف‪ ،‬ایــن ســتاره بــزرگ تیــم فوتبــال‬ ‫بلغارســتان در جــام جهانــی‪ 1994‬مســلماً بــه معروفتریــن و شــناخته‬ ‫شــده تریــن فوتبالیســت بلغــاری در تمــام دوران تبدیــل شــده اســت‪.‬‬ ‫اوج موفقیــت او بیــن ســالهای ‪ 1992‬و ‪ 1995‬بــود بعــد از جــام جهانــی‬ ‫‪ 1994‬بــه بارســلونا پیوســت و در همــان ســال موفــق بــه کســب تــوپ‬ ‫طــا شــد‪.‬‬ ‫ســه بلغــاری موفــق بــه دریافــت جایــزه بهتریــن گلــزن اروپــای‬ ‫شــدند‪ :‬هریســتو اســتویچکوف ‪ ،‬جورجــی اســاوکوف و پتــار جکــوف‪.‬‬ ‫‪ CSKA Sofia‬یکــی از دو باشــگاه برتــر فوتبــال بلغارســتان اســت‪.‬‬ ‫لوســکی صوفیــا اولیــن تیــم بلغــاری بــود کــه در لیــگ قهرمانــان‬ ‫اروپــا یوفــا در ســال ‪ 2007/2006‬شــرکت کــرد‪ .‬اســاویا صوفیــا ‪،‬‬ ‫لوکوموتیــو صوفیــا و الیتکــس لــوچ اغلــب در لیــگ اروپــا یوفــا بــازی‬ ‫کــرده انــد اخیــرا ً ‪ ،‬لودوگورتــز رژگــراد بــا حضــور در شــش تیــم بــاالی‬ ‫جــدول لیــگ ایــن کشــور در ســال های (‪ )17-16-2012‬بــه یکــی از‬ ‫تیم هــای موفــق ایــن کشــور تبدیــل شــده اســت‪.‬‬ ‫رشته های دیگر‬ ‫بلغارســتان در رشــته های ورزشــی دیگــر نیــز دســتاوردهای بســیار خوبــی‬ ‫دارد‪ .‬ماریــا گیگــووا و ماریــا پتــرووا هــر کــدام رکــورد ســه عنــوان جهانــی را در‬ ‫ژیمناســتیک ریتمیــک بــه دســت اورده انــد‪.‬‬ ‫ســایر ژیمناســت هــای مشــهور عبارتنــد از ســیمونا پیچــوا و نشــکا روبــوا (یــک‬ ‫مربــی بســیار موفــق)‪ .‬در رشــته ژیمناســتیک ریتمیــک ورزشــکاران ایــن رشــته در‬ ‫بلغارســتان بــه ویــژه در دهــه ‪ 1980‬از ســتاره های ایــن رشــته در دنیــا بودنــد و‬ ‫نســلی از ژیمناســت هــا را بــه نــام دختــران طالیــی بلغارســتان تشــکیل دادنــد‪.‬‬ ‫در کشــتی ‪ ،‬بویــان رادف‪ ،‬ســرافیم بارزاکــوف‪ ،‬ارمــن نظریانــان‪ ،‬پالمــن ســیراکوف‪،‬‬ ‫ســرگی میکــو بــه عنــوان کشــتی گیــران رده جهانــی معرفــی می شــوند‪ .‬دن کولــوف‬ ‫در اوایــل قــرن بیســتم بــه افســانه ورزش کشــتی بلغارســتان تبدیــل شــد‪ .‬از بیــن‬ ‫‪ 1576‬بــازی‪ ،‬او تنهــا ‪ 75‬باخــت دارد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪57‬‬ ‫بلغارهــا در دو و میدانــی نیــز دســتاوردهای چشــمگیری داشــته انــد‪.‬‬ ‫اســتفا کاســتادینوا‪ ،‬کــه هنــوز رکــورد جهانــی پــرش زنــان را دارد‪ ،‬در‬ ‫مســابقات جهانــی ‪ 1987‬در دو و میدانــی رم ‪ 209‬ســانتیمتر پــرش کــرد‪.‬‬ ‫یوردانــکا دونکــووا هنــوز هــم در ‪ 100‬متیــر بــا مانــع ‪ 100‬متــر بــا‬ ‫‪ 12.21‬ثانیــه رکــورددار جهانــی اســت وی ایــن رکــورد را در ‪ 21‬اوت‬ ‫‪ 1988‬در شــهر اســتارا زاگــورا بدســت اورد و تــا امــروز بهبــود نیافتــه‬ ‫اســت‪ .‬وی چهــار بــار رکــورد جهانــی را در ســال ‪ 1986‬بدســت اورد‪ .‬او‬ ‫همچنیــن رکــورد مســابقات قهرمانــی اروپــا ‪ 12.38‬ثانیــه را دارد کــه در‬ ‫همــان رشــته بــه دســت امــده اســت‪.‬‬ ‫شــطرنج محبوبیــت زیــادی در ایــن کشــور کســب کــرده اســت‪ .‬یکــی‬ ‫از برتریــن اســتادان شــطرنج و قهرمــان ســابق جهــان بــه نــام وســلین‬ ‫توپالــف بــرای بلغارســتان بــازی مــی کــرد‪ .‬در اواخــر ســال ‪، 2005‬‬ ‫قهرمــان شــطرنج جهــان و مــردان در جهــان از بلغارســتان ‪ ،‬و همچنیــن‬ ‫قهرمــان مســابقات جهانــی در ایــن رشــته شــد‪.‬‬ صفحه 57 ‫غذاهای محلی بلغاری‬ ‫پروانه فیروزی‬ ‫محقق‬ ‫بلغارســتان کشــوری مملــوء از جاذبــه هــای خــاص اســت‪ ،‬جاذبــه هایــی کــه کافیســت یــک بــار از ان هــا دیــدن کنیــد تــا خیلــی زود‬ ‫متوجــه شــوید کــه بلغارســتان چــه ســرزمین شــگفت انگیــزی ســت‪ .‬بــه جاذبــه هــای منحصربفــرد ایــن ســرزمین‪ ،‬غذاهــای ســنتی و‬ ‫اصیــل خوشــمزه را هــم اضافــه کنیــد تــا بدانیــد بــا چــه مقصــد تمــام و کمالــی روبــرو هســتید‪ .‬غذاهــای بلغارســتان در واقــع از غذاهــای‬ ‫اروپــای شــرقی هســتند کــه البتــه تاثیرپذیــری زیــادی هــم از اشــپزی یونانــی و ترکــی داشــته انــد‪ .‬از غذاهــای ترکــی و یونانــی گرفتــه‬ ‫تــا غذاهــای دریایــی و فســت فــود‪ ،‬غذاهــای بلغــاری انقــدر متنــوع اســت کــه انتخــاب را برایتــان ســخت مــی کنــد‪.‬‬ ‫کبابچه‬ ‫همانطــور کــه از نــام غــدا معلــوم اســت ایــن غــذا در خانــواده ی کبــاب هــا قــرار‬ ‫می گیــرد و نمونــه ی مشــابه ان در یوگســاوی و رومانــی هــم اســتفاده مــی شــود‪.‬‬ ‫بــرای ســرو ایــن غــذا احتیــاج بــه مراســم ویــژه ای هســت کــه اعضــای ان را‬ ‫ســاالد شوپســکا و دوغ بلغــاری تشــکیل مــی دهنــد‪.‬‬ ‫در کنــار ایــن غــذا معمــوال ســیب زمینــی ســرخ شــده‪ ،‬پنیــر بلغــاری و ادویــه هایــی‬ ‫مثــل فلفــل ســیاه و زیــره هــم گذاشــته مــی شــود تــا دیگــر ایــن کبــاب چیــزی از‬ ‫یــک غــذای بینظیــر کــم نداشــته باشــد! گاهــی بــه گوشــت ایــن کبــاب‪ ،‬ســبزیجات‬ ‫معطــر هــم اضافــه می کننــد کــه عطــر و طعــم ان را چنــد برابــر مــی کنــد‪.‬‬ ‫بانیتزا‬ ‫ایــن غــذا یــک جــور بــورک اســت کــه بــرای خــوردن ان بایــد بــه ســراغ شــیرینی‬ ‫فروشــی هــا و نانوایــی هــا برویــد‪ .‬حتمــا وقتــی بــرای اولیــن بــار طعــم ایــن غــذا را‬ ‫امتحــان مــی کنیــد تحــت تاثیــر عطــر و بــوی ان قــرار مــی گیریــد و دلتــان می خواهد‬ ‫دوبــاره و دوبــاره ان را ســفارش دهیــد‪ .‬تخــم مــرغ و پنیــر مــواد ســازنده ایــن غــذا‬ ‫را تشــکیل مــی دهنــد و بــرای مــواد داخلــی ان هــم احتیــاج بــه پنیــر فتــا‪ ،‬اســفناج‪،‬‬ ‫قــارچ‪ ،‬پیــاز‪ ،‬کلــم و کــدو تنبــل اســت‪.‬‬ ‫البتــه بــرای اینکــه بــه ایــن غــذا تنــوع بدهنــد گاهــی بــرای پــر کــردن خمیــر ان بــه‬ ‫ســراغ ســیب و گــردو هــم مــی رونــد‪ .‬اگــر در بلغارســتان دلتــان مــی خواهــد یــک‬ ‫صبحانــه ی ســنتی میــل کنیــد دســت روی ایــن غــذای خوشــمزه بگذاریــد‪.‬‬ ‫فلفل شکم پر‬ ‫فلفــل شــکم پــر‪ ،‬یکــی دیگــر از بهتریــن غذاهــای بلغارســتان اســت کــه‬ ‫بــا گوشــت خــرد شــده و برنــج پــر مــی شــود‪ .‬در عیــد کریســمس هــم‬ ‫ورژن بــدون گوشــت ایــن غــذا روی میــز خانــه هــا ســرو مــی شــود‪ .‬ایــن‬ ‫فلفــل هــا یــا پختــه و یــا ســرخ شــده و در کنــار یــک مــزه ی ســرد مثــل‬ ‫گوجــه فرنگــی بــا خیــار ســرو مــی شــوند‪ .‬یــک بشــقاب بلغــاری کامــل‬ ‫بــرای گیاهخــواران؛ فلفــل پختــه شــده بــا تخــم مــرغ و پنیــر ســفید‪.‬‬ ‫معمــوال ان را بــه عنــوان یــک وعــده اصلــی غــذا ســرو مــی کننــد امــا‬ ‫گاهــی هــم همــراه بــا غذاهــای دیگــر و کنارشــان اورده مــی شــود‪ .‬بــه‬ ‫طــور معمــول‪ ،‬فلفــل قرمــز دراز بــرای تهیــه ایــن غــذا اســتفاده می شــود‪.‬‬ ‫ان را در تابــه هــای اهنــی درســت مــی کننــد و همیشــه در ســس گوجــه‬ ‫فرنگــی غوطــه ور اســت‪ .‬فلفــل شــکم پــر شــبیه بــه دلمــه فلفــل خودمــان‬ ‫اســت و محتویاتشــان هــم اشــتراکات بســیاری دارد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪58‬‬ صفحه 58 ‫ساالد شوپسکا‬ ‫معمــوال همــه ی کشــورها بــرای خودشــان یــک ســاالد خوشــمزه و معــروف‬ ‫دارنــد‪ ،‬غذایــی ســبک و پــر از ویتامیــن کــه معمــوال بــه عنــوان پیــش غــذا و‬ ‫گاهــی هــم بــه عنــوان غــذای اصلــی ســرو مــی شــود‪ .‬ایــن ســاالد اشــتهای‬ ‫ادم را کامــا بــاز مــی کنــد و بعــد از خــوردن ان‪ ،‬طعــم و عطــر غذاهــای بلغــاری‬ ‫بیشــتر از قبــل احســاس مــی کنیــد‪.‬‬ ‫بــرای درســت کــردن ایــن ســاالد از گوجــه‪ ،‬خیــار‪ ،‬پیــاز و پنیــر رنــده شــده‬ ‫اســتفاده مــی شــود و در اخــر هــم بــرای طعــم و ظاهــر بهتــر روی ان کمــی برگــه‬ ‫هــای جعفــری گذاشــته مــی شــود‪ .‬امــا ایــن ســاالد یــک نکتــه ی مهمــی هــم‬ ‫دارد کــه ان را تبدیــل بــه غــذای ملــی بلغارســتان کــرده اســت‪ :‬ترکیــب رنــگ‬ ‫ســبزیجاتی کــه در ان بــه کار مــی رود رنــگ هــای پرچــم ایــن کشــور اســت‪.‬‬ ‫کاوارما‬ ‫کاوارا یکــی دیگــر از غذاهــای لذیــذ بلغارســتان بــه شــمار مــی رود کــه محبوبیت‬ ‫ویــژه ای در میــان مردمــان کشــورش دارد ولــی ایــن را هــم بدانیــد کــه ان در‬ ‫خــارج از ایــن کشــور چنــدان معــروف و شــناخته شــده نیســت ؛ شــاید برایتــان‬ ‫جالــب باشــد کــه در خــود ایــن کشــور در مناطــق مختلــف دســتور پخــت ایــن‬ ‫غــذا بــا هــم کلــی تفــاوت دارد و هنــگام ســفر بــه وارنــا ممکــن اســت طعــم‬ ‫ایــن غــذا را کامــا بــا طعــم کاوارمایــی کــه پیــش از ان در صوفیــه خــورده ایــد‪،‬‬ ‫متفــاوت حــس کنیــد و البتــه در حالــت کلــی ایــن غــذا از گوشــت تفــت داده‬ ‫شــده و ســبزیجات پختــه شــده و طعــم ایــن غــذا میتوانــد معمولــی یــا تنــد‬ ‫باشــد کــه بــه طبــخ ان مربــوط مــی شــود و در کل ایــن غــذا تــا حــدودی شــبیه‬ ‫تــاس کبــاب خودمــان اســت کــه بســیار هــم طعــم خوبــی دارد‪.‬‬ ‫لیوتنیتسا‬ ‫یــک میــان وعــده ی بلغــاری لذیــذ و البتــه کمــی تنــد! لیوتنیتســا یکــی از‬ ‫محبــوب تریــن ســس هــای بلغاریــه کــه بــا فلفــل‪ ،‬گوجــه فرنگــی گاهــی هــم‬ ‫بادمجــان درســت مــی شــود‪ .‬همیــن کــه وقــت میــان وعــده مــی شــود مــردم‬ ‫بلغارســتان بــه ســراغ ایــن ســس مــی رونــد و ان را بــا کمــی نــان تســت میــل‬ ‫مــی کننــد تــا هــم گرســنگی شــان برطــرف شــود و هــم پرانــرژی تــر از قبــل‬ ‫بــه ادامــه ی کارهــای روزانــه شــان مشــغول شــوند‪ .‬ایــن ســس را مــی توانیــد‬ ‫بــه صــورت امــاده از فروشــگاه هــا تهیــه کننــد امــا هنــوز هــم کســانی هســتند‬ ‫کــه ان را در خانــه درســت مــی کننــد البتــه در فصــل هــای ســرد ســال!‬ ‫مربای درخت کاج‬ ‫یکــی از مرباهــای محبــوب بــرای صبحانــه در بلغارســتان مربــای شیرینیســت‬ ‫کــه از خوشــه هــای درخــت کاج تهیــه مــی شــود‪ .‬ایــن مربــا را بــا کــره و نــان‬ ‫هنــگام صبحانــه مــی خورنــد‪ .‬مربــای درخــت کاج معمــوال در نواحــی جنــوب غربی‬ ‫بلغارســتان تهیــه می شــود‪.‬‬ ‫تخم مرغ و پنیر در دیگ گلی‬ ‫ایــن احتمــاال یکــی از خوشــمزه تریــن و بهتریــن غذاهــای بلغارســتان اســت‬ ‫کــه بیشــتر غیــر بلغــار هــا در مــورد ان چیــزی نمــی داننــد‪ ،‬اگرچــه فــوق العــاده‬ ‫خوشــمزه و لذیــذ اســت امــا در عــن حــال بســیار هــم ســنگین بــوده و بهتــر‬ ‫اســت در خوردنــش زیــاده روی نکنیــد‪ .‬کــف قابلمــه پیــاز ســرخ شــده و فلفــل را‬ ‫می بینیــد کــه بــه دنبــال ان یــک الیــه ضخیــم از پنیــر بلغــاری اســت‪ .‬روی ان هــا‬ ‫هــم تخــم مــرغ ریختــه مــی شــود و ســپس ظــرف خوشــمزه بــرای ‪ ۲۰-۱۵‬دقیقــه‬ ‫پختــه مــی شــود‪ .‬از خــوردن ایــن غــذای لذیــذ حســابی لــذت ببریــد و البتــه بعــد‬ ‫ان یــک برنامــه پیــاده روی حســابی بگذاریــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪59‬‬ صفحه 59 ‫سینمای بلغارستان‬ ‫کیانوش زاده یوسف‬ ‫فرهنــگ و هنــر در بلغارســتان برخاســته از هنــر تاریخــی اســاوها و‬ ‫رومانیایــی اســت‪ .‬ایــن رونــد هــم بــه لحــاظ جغرافیایــی و هــم بــه دلیــل‬ ‫مناســبات تاریخــی روی داده اســت‪ .‬بلغارســتان تــا پایــان جنــگ جهانــی‬ ‫دوم رژیــم ســلطنتی داشــت‪ .‬پدیــده نوظهــور ســینما نیــز ماننــد بســیاری‬ ‫دیگــر از کشــورهای پادشــاهی‪ ،‬ابتــدا بــه دربــار وارد شــد و پــس از ان بــا‬ ‫تاســیس دفتــری کوچــک در صوفیــه در فاصلــه ســال های ‪ ۱۹۰۸‬تــا ‪۱۹۱۰‬‬ ‫فیلمســازی ابتدایــی در ایــن کشــور پــا گرفــت‪.‬‬ ‫ســینمای بلغارســتان بیــن ســالهای ‪ ۱۹۱۰‬تــا ‪ ۱۹۳۹‬یــک مقطــع تاریخــی را‬ ‫ســپری کــرد‪ .‬از ‪ ۱۹۴۶‬بــا تثبیــت رژیــم کمونیســتی در ایــن کشــور اوضــاع‬ ‫و احــوال فرهنــگ و هنــر دقیق ـاً شــبیه بقیــه کشــورهای بلــوک شــرق بــود‪.‬‬ ‫فرهنگــی سفارشــی و منطبــق بــا ارمان هــای حــزب کمونیســت کــه هیــچ‬ ‫خالقیتــی در ان بــروز و ظهــور نمی یافــت‪.‬‬ ‫عمــده تولیــدات ســینمای بلغارســتان در ایــن دوره ثبــت رخدادهــای روز و‬ ‫یــا ســاخت مســتندهای تبلیغاتــی و گزارشــی بــود‪ .‬البتــه بــا ورود ادبیــات‬ ‫ملــی بلغارســتان بــه ســینمای ایــن کشــور در ســال های دهــه ‪ ۳۰‬تولیداتــی‬ ‫داســتانی بــر مبنــای داســتان ها و تاریــخ شــفاهی فرهنــگ بلغــاری کم کــم‬ ‫بــه رونــق رســید‪.‬‬ ‫ورود بازیگــران و کارگــردان تئاتــر صوفیــه بــه ســینمای ایــن کشــور نیــز از‬ ‫دهــه ‪ ۳۰‬شــروع گردیــد‪ .‬بــا این همــه تمــام تولیــدات ســینمایی بلغارســتان‬ ‫تــا قبــل از شــروع جنــگ جهانــی دوم حقیقتــا اثــاری نیمــه حرفه ای محســوب‬ ‫مــی شــدند‪.‬‬ ‫‪ 1946‬تا ‪1989‬‬ ‫از ســال ‪۱۹۴۶‬دوره دوم ســینمای بلغارســتان شــکل می گیــرد‪ .‬دولــت بــا کنتــرل‬ ‫ایدئولــوژی فرهنگــی‪ ،‬ســینما و تتاتــر را قبضــه می کنــد و در ایــن مســیر بودجــه‬ ‫مناســبی نیــز بــرای ســاخت فیلم هــای تبلیغاتــی حــزب کمونیســت و اثــار داســتانی از‬ ‫همیــن دســت نیــز در اختیــار هنرمنــدان قــرار می گیــرد‪.‬‬ ‫از اواخــر دهــه ‪ ،۴۰‬بــرای امــوزش عالقمنــدان بــه کارگردانــی و ســایر رشــته های‬ ‫فنــی ســینما‪ ،‬بحــث اعــزام بــه کشــورهایی نظیــر اتحــاد جماهیــر شــوروی‪ ،‬چکســلواکی‬ ‫و لهســتان مــورد توجــه جــدی کمیتــه فرهنگــی حــزب کمونیســت قــرار می گیــرد و‬ ‫دراوایــل دهــه ‪ ۶۰‬تقریبــا اولیــن گــروه از ســینماگران بلغــاری کــه از ایــن مــدارس‬ ‫فارغ التحصیــل شــده بودنــد جــذب بدنــه ســینمایی ایــن کشــور شــدند‪.‬‬ ‫فیلمســازانی ماننــد کریســتو کریســتوف‪ ،‬لودمیــل کرکــوف‪ ،‬نیکــوال کورابــوف‪ ،‬ولــو رادف‪،‬‬ ‫پیتــر واســیلیف‪ ،‬متــودی اندونــوف‪ ،‬گئورگــی دولگــروف‪ ،‬رادوســاو اسپاســوف و لودمیــل‬ ‫اســتایکوف در دهــه ‪ ۶۰‬و‪ ۷۰‬از مطرح تریــن ســینماگران بلغــاری برشــمرده می شــدند‪.‬‬ ‫در دهــه ‪ ۶۰‬فعالیــت بــرای ســینماگران زن نیــز مهیــا شــد و بیانــکا ژلوازکــووا بــه عنــوان‬ ‫اولیــن کارگــردان زن تاریــخ ســینمای بلغارســتان بــا ســاخت اثــاری ماننــد مــا جــوان‬ ‫بودیــم ‪ ۱۹۶۱‬و بادکنــک بســته ‪ ۱۹۶۷‬بســیار مــورد اســتقبال قــرار گرفــت‪.‬‬ ‫بــا اینهمــه بایــد در نظــر داشــت دوره دوم فیلمســازی در بلغارســتان بیــن ســالهای‬ ‫‪ ۱۹۴۶‬تــا ‪ ۱۹۸۹‬اگرچــه از نظــر کمیــت بــا تولیــد ســالیانه ‪ ۲۵‬فیلــم بــه نظــر قابــل‬ ‫قبــول جلوه گــری می کنــد امــا کیفیــت اثــار ســینمای بلغارســتان در ایــن دهه هــای‬ ‫سرشــار از خفقــان و سانســور پلیســی عمدتــاً حرفــی بــرای گفتــن نداشــت‪.‬‬ ‫در ایــن ســالها البتــه چنــد فیلــم خــوب ماننــد ســفرهای خشــمگین ســاخته نیکــوال‬ ‫کورابــوف ‪، ۱۹۷۱‬اخریــن تابســتان ســاخته کریــس کریســتوف ‪ ،۱۹۷۴‬تعــادل ســاخته‬ ‫لودمیــل کرکــوف محصــول ‪ ۱۹۸۳‬نیــز تولیــد شــدند‪ .‬یکــی از موفق تریــن فیلم هــای‬ ‫ایــن دهــه بــا نــام تفــوق (‪ )Advantage‬ســاخته گئورگــی دولگــروف محصــول ‪۱۹۷۷‬‬ ‫بــود‪ .‬فیلمــی کــه در جشــنواره برلیــن همــان ســال موفــق شــد بــه خــرس نقــره ای ایــن‬ ‫فســتیوال معتبــر ســینمایی برســد و ســینمای بلغارســتان را در ان ســوی پــرده اهنیــن‬ ‫نیــز معرفــی نمایــد‪ .‬پیــش از ایــن نیــز در ســال ‪ ۱۹۷۲‬فیلــم شــاخ بــز ســاخته متــودی‬ ‫اندونــوف موفــق شــده بــود جایــزه ویــژه فســتیوال فیلــم کارلــووی واری را تصاحــب‬ ‫کنــد‪.‬‬ ‫یمیشن‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪60‬‬ صفحه 60 ‫دهه ‪ 90‬میالدی به بعد‬ ‫دوره ســوم ســینمای بلغارســتان از ســال ‪ ۱۹۸۹‬و بــا‬ ‫فروپاشــی اتحــاد جماهیــر شــوروی اغــاز می گــردد‪.‬‬ ‫نبــود منابــع مالــی تــا ســال ‪ ۱۹۹۲‬چنــان شــدت‬ ‫گرفــت کــه بیــش از نیمــی از بدنــه ســینمای بلغارســتان‬ ‫عمـ ً‬ ‫ا جــذب تلویزیــون و تئاتــر شــدند و یــا اینکــه بــه‬ ‫کشــورهای مجــاور رفتنــد‪ .‬اگرچــه وضــع ســینمای‬ ‫رومانــی و یــا حتــی مجارســتان و حــوزه بالــکان نیــز‬ ‫بهتــر از انهــا نبــود‪.‬‬ ‫تــا ســال ‪ 1992‬برخــی از ایــن کمبودهــا چنــان شــدت‬ ‫گرفــت کــه بیــش از نیمــی از بدنــه ســینمای بلغارســتان‬ ‫عمــا جــذب تلویزیــون و تئاتــر شــدند و یــا اینکــه بــه‬ ‫کشــورهای مجــاور رفتنــد‪ .‬اگرچــه وضــع ســینمای‬ ‫رومانــی و یــا حتــی مجارســتان و حــوزه بالــکان نیــز‬ ‫بهتــر از انهــا نبــود‪.‬‬ ‫بــا ســرمایه گذاری برخــی از ثروتمنــدان بلغــاری در‬ ‫ســال ‪ 1992‬ســنگ بنــای چنــد اســتودیوی خصوصــی‬ ‫در صوفیــه نهــاده شــد‪ .‬یــک دهــه بعــد بودجــه دولتــی‬ ‫نیــز وارد بدنــه ســینمای بلغارســتان شــد و برخــی از‬ ‫کارگردانانــی شــناخته قدیمــی و هــم چندیــن چهــره جــوان ماننــد ماریــوس‬ ‫کورکینســکی(‪ )1969-‬و تونیســاو هریســتوف(‪ )1978-‬ســینمای بومــی ایــن‬ ‫کشــور را راهبــری کردنــد‪.‬‬ ‫از ســال ‪ 2000‬بــه ایــن ســو جرقه هایــی امیــدوار کننــده از ســینمای‬ ‫بلغارســتان دیــده شــده اســت‪ .‬جرقه هایــی کــه هــم از ســوی ســینماگران‬ ‫قدیمــی و هــم نســل جدیــد بــروز یافتــه بــود‪ .‬ضمــن اینکــه در ایــن دهــه یــک‬ ‫بازیگــر قدیمــی بــه نــام «اســتفان دنیلــوف» بیــن ســالهای ‪ 2005‬تــا ‪2009‬‬ ‫بــه عنــوان وزیــر فرهنــگ ایــن کشــور در کابینــه دولــت بلغارســتان حضــور‬ ‫داشــت‪.‬‬ ‫از اثــار شــاخص ایــن دهــه؛ ‪ 2‬فیلــم از ســینماگران کهنــه کار بلغــاری «لیــدی‬ ‫زی» ســاخته گئورگــی دولگــروف و «چشــمان دزدیــده» ســاخته رادوســاو‬ ‫اسپاســوف هــر دو فیلــم محصــول ‪2005‬؛ قابــل ذکرنــد‪ .‬همچنیــن در ســال‬ ‫‪ 2008‬فیلــم «رســتگاری در گوشــه ای از دنیــای بــزرگ» ســاخته «اســنفان‬ ‫کومانــدارف» بــه عنــوان یکــی از شــانس های نامــزدی اســکار بهتریــن فیلــم‬ ‫خارجــی زبــان مطــرح بــود کــه البتــه در مرحلــه نهایی‬ ‫بیــن ‪ 5‬نامــزد قــرار نگرفــت‪.‬‬ ‫از بازیگــران سرشــناس ســینمای بلغارســتان نیــز‬ ‫افــرادی ماننــد ویکتوریــا کولــوا(‪ ،)1960-‬تــودور‬ ‫کولــف(‪ ،)1939-2013‬اســتویانکا موتافــووا(‪،)1922-‬‬ ‫اســتفان دنیلــوف(‪ ،)1942-‬نیــکالی بینــف(‪-2003‬‬ ‫کوکانــووا(‪،)1938-2000‬‬ ‫نونــا‬ ‫‪،)1934‬‬ ‫کریــل گوســپودینوف(‪ ،)1934-2003‬کاتیــا‬ ‫پاســکه لوا(‪ )1945-2002‬قابــل اشــاره هســتند‪.‬‬ ‫اوضــاع و احــوال ســینمای امــروزه بلغارســتان بهتــر‬ ‫از گذشــته اســت‪ .‬بــا برپایــی جشــنواره بین المللــی‬ ‫فیلــم صوفیــه در ســال ‪ 1997‬امکانــی فراهــم امــد‬ ‫تــا هــم ســینمای ایــن کشــور بــه جهانیــان بیشــتر‬ ‫معرفــی گــردد و هــم اینکــه فیلم هــای پرشــماری از‬ ‫کشــورهای متفــاوت و بعضــا دارای ســینما یی قــوی؛‬ ‫پایشــان بــه ایــن کشــور و ایــن جشــنواره بــاز گــردد‪.‬‬ ‫طبــق امــار ســال ‪2011‬؛ در بلغارســتان ‪ 138‬ســالن‬ ‫فعــال ســینمایی وجــود دارد و جمعیــت ســینماروی‬ ‫ایــن کشــور ســالیانه ‪ 4‬میلیــون و ‪ 722‬هــزار نفــر‬ ‫بــراورد شــده اســت‪ .‬ضمــن اینکــه بدنــه ســینمایی بلغارســتان ســالیانه ‪9‬‬ ‫فیلــم ســینمایی و ‪ 6‬فیلــم مســتند تولیــد مــی نمایــد‪.‬‬ ‫جشنواره فیلم صوفیه‬ ‫جشــنواره بیــن المللــی فیلــم صوفیــه‪ ،‬مهم تریــن فســتیوال فیلــم در بلغارســتان‬ ‫اســت کــه جــزء ‪ 50‬جشــنواره برتــر ســینمایی دنیــا شــناخته می شــود‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره‪ ،‬بلغارســتان را بــه عنــوان میزبــان یکــی از جشــنواره هــای‬ ‫مهــم فیلــم در اروپــا معرفــی مــی کنــد و همــه ســاله در مــاه مــارس برگــزار‬ ‫مــی شــود‪.‬‬ ‫نکتــه جالــب در مــورد ایــن جشــنواره ان اســت کــه در ابتــدا بــه عنــوان یــک‬ ‫جشــنواره موســیقی شــروع بــه فعالیــت کــرد امــا بعــد از ‪ 17‬ســال بــه یــک‬ ‫رویــداد ســینمایی ســاالنه تبدیــل شــد تــا رونــد فعلــی ســینمای جهــان را‬ ‫بــه بیننــدگان و عالقمنــدان ســینمای جهــان در بلغارســتان و جدیدتریــن اثــار‬ ‫ســینمای بلغارســتان را بــه ســایر کشــورهای جهــان معرفــی کنــد‪.‬‬ ‫از ســال ‪ 1997‬بیــش از ‪ 1600‬فیلــم ســینمایی و مســتند در چارچــوب ایــن‬ ‫جشــنواره بــه نمایــش در امــده اســت و بیــش از ‪ 1000‬مهمــان و هنرمنــد‬ ‫برجســته از جملــه زالتکــو توپچــی (بوســنی و هرزگویــن) ‪ ،‬ویــم ونــدرس ‪،‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪61‬‬ ‫ولکــر شــاندورف ‪ ،‬کاتجــا ریمــان و کارل باومگارتنــر (المــان) ‪ ،‬الــن پارکــر ‪،‬‬ ‫پیتــر گرینــوی ‪ ،‬تــری جونــز ‪ ،‬مایــکل پالیــن ‪ ،‬تونــی پالمــر و دیویــد مکنــزی‬ ‫(انگلســتان) ‪ ،‬نیکیتــا میخالکــوف ‪ ،‬انــدری کونچالوفســکی‪ ،‬کارن شــاخنازاروف‬ ‫و بختیــار خودوجنــازاروف (روســیه)‪ ،‬جــی منــزل ‪ ،‬یــان ســووریک ‪ ،‬جــان‬ ‫هیزبــک و پــت زلنــکا (جمهــوری چــک)‪ ،‬امیــر کوســتوریکا (یوگســاوی)‪،‬‬ ‫کرزیســتوف زانــوس‪ ،‬اوتــار ایوســلیانی (جورجیــا) ‪ ،‬ژان‪-‬کلــود کارری ‪ ،‬اگنــس‬ ‫وردا ‪ ،‬زیگفریــد و ژاک دورفمــن (فرانســه) ‪ ،‬اســومپتا ســرنا (اســپانیا) ‪ ،‬بنــت‬ ‫هامــر و انــی اســتراوم (نــروژ) ‪ ،‬جعفــر پناهــی و بابــک پیامــی (ایــران) ‪ ،‬جــری‬ ‫شــاتزبرگ ‪ ،‬مایــکل وادلیــق و لــچ کووالســکی (ایاالت متحــده امریــکا) ‪ ، ،‬کورنل‬ ‫موندروچــی (مجارســتان) ‪ ،‬گــوران مارکوویــچ ‪ ،‬گــوران پاســکالویویچ ‪ ،‬اندریــک‬ ‫‪ ،‬دوســان مایلیــک ‪ ،‬ســاران کارانوویــچ و ســران دراگوویویــچ (صربســتان) و‬ ‫بســیاری دیگــر شــرکت کــرده انــد‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره توســط کمپانــی ارت فســت تحــت حمایــت شــهرداری صوفیــه‬ ‫و بــا همــکاری وزارت فرهنــگ بلغارســتان ‪ ،‬کاخ ملــی فرهنــگ ‪ ،‬مرکــز ملــی‬ ‫فیلــم و تلویزیــون ملــی بلغارســتان بــا حمایــت برنامــه ‪ MEDIA‬اروپایــی برگــزار‬ ‫مــی شــود‪.‬‬ صفحه 61 ‫افشین اسد زاده‬ ‫رویدادهای فرهنگی‬ ‫بلغارســتان کشــوری قدیمــی بــا فرهنگــی غنــی اســت کــه اداب و رســوم و ســنت هــای خــاص خــودش را دارد و مــردم کشــور بــه ان هــا افتخــار مــی کننــد‪ .‬ایــن‬ ‫ســنت هــا طــی ســال هــا و قــرن هــای زیــاد نســل بــه نســل منتقــل شــده انــد‪ .‬جشــنواره هــای ســنتی ان هــا بســیار متفــاوت اســت مثــا گاهــی بــه دنبــال ارواح‬ ‫ســرگردان هســتند و گاهــی دیگــر هــم روی اتــش ســوزان پابرهنــه مــی رقصنــد‪ .‬بــدون شــک دیــدن جشــنواره های خــاص و کــم نظیــر ایــن کشــور بــرای هــر‬ ‫گردشــگری خاطــره ای زیبــا و بــه یادمادنــی خواهــد بــود‪.‬‬ ‫فستیوال گل سرخ‬ ‫گل ســرخ کشــور بلغارســتان شــهرت جهانــی دارد‪ .‬روغــن گل ســرخ تولیــد‬ ‫شــده در ایــن کشــور بــه سراســر کــره زمیــن صــادر مــی شــود‪ .‬از عطــر گل‬ ‫ســرخ بلغــاری در صنعــت تولیــد عطــر سراســر جهــان بــه صــورت عمــده‬ ‫اســتفاده مــی شــود‪ .‬احتمــاال تعجــب مــی کنیــد کــه بدانیــد ایــن فــراورده حتــی‬ ‫در صنایــع هــوا فضــا نیــز کاربــرد دارد‪ .‬بــه خاطــر مقاومــت روغــن گل ســرخ‬ ‫در برابــر تغییــرات دمــا از ان بــرای چــرب کــردن تجهیــزات مختلــف اســتفاده‬ ‫مــی شــود‪.‬‬ ‫جشــنواره گل ســرخ در کازانــاک‪ ،‬کــه بخشــی از دره رز اســت و هــر ســاله در‬ ‫اولیــن اخــر هفتــه مــاه ژوئــن برگــزار مــی شــود‪ .‬ایــن جشــنواره اولیــن بــار در‬ ‫ســال ‪ ۱۹۰۳‬جشــن گرفتــه شــد‪ ،‬از ان زمــان تــا امــروز نســل بــه نســل مــردم‬ ‫شــهر ان را زنــده نگهداشــته انــد‪ .‬امــروزه ایــن جشــنواره بــه یــک رویــداد‬ ‫بیــن المللــی تبدیــل شــده اســت کــه توســط هــزاران نفــر از مــردم محلــی و‬ ‫گردشــگران بازدیــد شــده اســت‪ .‬ســه رویــداد در طــول جشــنواره بیشــترین‬ ‫بازدیــد را دارنــد‪ :‬رژه در خیابــان هــای شــهر‪ ،‬انتخــاب ملکــه رزهــا و مراســم‬ ‫ایینــی صبــح زود در مزرعــه هــای گل رز‪ .‬ایــن جشــن ســنتی حــدود ‪ ۴‬هفتــه و‬ ‫تــا تمــام شــدن چینــش گل هــا ادامــه دارد‪.‬‬ ‫مــی تــوان گفــت ایــن مراســم شــباهت بســیاری بــه گالب گیــری کاشــان‬ ‫خودمــان دارد‪ .‬تفــاوت ان جاســت کــه در کاشــان گالب فــراورده اصلــی اســت‬ ‫امــا در کازانــاک و کارلــوو روغــن گل ســرخ مهــم تریــن فــراورده اســت‪ .‬اگــر‬ ‫بــرای تماشــای ایــن مــورد از فســتیوال هــای بلغارســتان مــی رویــد پیشــنهاد‬ ‫مــی کنیــم ســری هــم بــه مــوزه گل ســرخ کازانــاک بزنیــد‪ .‬بــرای رفتــن بــه‬ ‫ایــن شــهر مــی توانیــد از قطــار اســتفاده کنیــد کــه هزینــه چندانــی نــدارد و‬ ‫شــب دوبــاره بــه محــل اقامتتــان در هــر شــهری کــه هســتید بازگردیــد‪ .‬فقــط‬ ‫یادتــان نــرود کــه صبــح اول وقــت بایــد بــه جشــن برســید‪.‬‬ ‫جشنواره گیالس در کیوستندیل‬ ‫جشــنواره گیــاس یکــی از بــزرگ تریــن جشــنواره هــای بلغــاری اســت کــه بــه‬ ‫مــدت دو روز در نیمــه دوم مــاه ژوئــن در کیوســتندیل (بــاغ میــوه بلغارســتان)‬ ‫برگــزار مــی شــود‪ .‬جشــن بــاغ هــای میــوه ای ایــن منطقــه همزمــان بــا اولیــن‬ ‫نمایشــگاه میــوه هــای ملــی کشــور در ســال ‪ ۱۸۹۶‬اغــاز شــد و از ان زمــان تــا بــه‬ ‫حــال حســابی مشــهور شــده اســت‪.‬‬ ‫همــان طــور کــه از اســمش مشــخص اســت تمرکــز اصلــی جشــنواره بــر روی‬ ‫گیــاس اســت‪ .‬ایــن میــوه هــای خوشــمزه و شــکوفه هــای زرق و برقیشــان‪،‬‬ ‫چیزهــای اســطوره ای و زیبــا در بســیاری از کشــورهای جهــان اســت‪ .‬بــه طــور‬ ‫مثــال ژاپنــی هــا هــم جشــنواره شــکوفه گیــاس دارنــد و گردشــگران بســیاری‬ ‫بــرای دیدنــش بــه ایــن کشــور ســفر مــی کننــد‪.‬‬ ‫هــر جــای ایــن مــورد از بهتریــن فســتیوال هــای بلغارســتان کــه برویــد میزهایــی‬ ‫پــر از گیــاس خواهیــد دیــد‪ .‬عــاوه بــر ان‪ ،‬بســیاری از محصــوالت مختلفــی‬ ‫درســت شــده از گیــاس ماننــد کیــک گیالســی‪ ،‬مربــا و گیــاس هــای تزیین شــده‬ ‫نیــز خواهــد دیــد کــه بــرای مســابقه زیباتریــن میــز شــرکت کــرده انــد‪ .‬تیــم هــا‬ ‫بــرای برنــده شــدن حتــی خــود میــز را هــم بــا کنــده کاری تزییــن می کننــد‪ .‬اگــر‬ ‫گذرتــان بــه ایــن شــهر افتــاد بازدیــد از چشــمه هــای اب معدنــی ان و اســتفاده از‬ ‫خــواص درمانــی ان هــا را فرامــوش نکنیــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪62‬‬ صفحه 62 ‫راه رفتن روی اتش‬ ‫رقصــان راه رفتــن بــر روی اتــش یکــی از قدیمــی تریــن ســنت هــای بلغــاری‬ ‫هاســت‪ .‬در گذشــته جشــن در سراســر تراکیــه (تراکیــه یــا تــراس‪ ،‬قســمت شــمالی‬ ‫یونــان باســتان کــه امــروزه در قســمت جنــوب بلغارســتان‪ ،‬شــمال شــرق یونــان و‬ ‫قســمتی از ترکیــه قــرار دارد) برگــزار مــی شــد و امــروز تنهــا در ســه روســتا در کــوه‬ ‫هــای اســتراندژا بــه نــام هــای ‪ Bulgari، Brodilovo‬و ‪ Kosti‬حفــظ شــده اســت‪.‬‬ ‫بــر اســاس برخــی از محققــان‪ ،‬ریشـه های ایینــی ان بــه ســال هــای دور و گروهــی‬ ‫از تراکیــه ای هــا می رســد‪.‬‬ ‫روز مراســم بــا پوشــیدن لبــاس هــای مخصــوص اتــش اغــاز مــی شــود‪ .‬بعــد از ان‬ ‫کل اهالــی روســتا بــه صــورت دســته جمعــی‪ ،‬ســمت چشــمه هــای ســنت کنســتانتین‬ ‫حرکــت مــی کننــد و طــی ادابــی ســنتی و رســم هــای مخصوصشــان پاهــای خــود را‬ ‫مــی شــورند‪ ..‬پــس از غــروب افتــاب‪ ،‬مــردم اتــش بزرگــی درســت مــی کننــد و دور‬ ‫ان رقــص ســنتی بلغــاری (‪ )Horo‬را انجــام مــی دهنــد‪ ،‬رقــص تــا زمانــی کــه اتــش‬ ‫بســوزد و تنهــا خاکســتر نیمســوزش باقــی بمانــد ادامــه پیــدا مــی کنــد‪.‬‬ ‫پــس از ان تــازه قســمت هیجــان انگیــز ایــن مــورد از بهتریــن فســتیوال هــای‬ ‫بلغارســتان اغــاز مــی شــود‪ .‬فــردی بــا چاالکــی وارد باقــی مانــده اتــش مــی شــود و‬ ‫پــس از عبــور کاملــش بــه نوبــت افــراد از روی اتــش عبــور می کننــد‪.‬‬ ‫گفتــه شــده ان هــا بــه خاطــر حالــت روحــی خاصــی کــه دارنــد داغــی اتــش را‬ ‫احســاس نمــی کننــد‪ ،‬البتــه چنــد دلیــل علمــی نیــز بــرای ایــن مســاله اورده شــده‬ ‫اســت‪ .‬ایــن مــورد از بهتریــن فســتیوال هــای بلغارســتان و جشــنواره هــای ســنتی‬ ‫ان در فهرســت میــراث جهانــی یونســکو نیــز بــه ثبــت رســیده اســت‪.‬‬ ‫بهتریــن محــل بــرای تماشــای ان ‪ Bulgari‬اســت و جشــن هــر ســال ســوم مــاه‬ ‫ژوئــن میــادی برگــزار مــی شــود‪.‬‬ ‫جشنواره وارنا‬ ‫یکــی از پــر هیاهــو تریــن و بــا قدمــت تریــن جشــنواره هــای موســیقی اروپــا‪،‬‬ ‫جشــنواره تابســتانی وارنــا در بلغارســتان اســت کــه هرســاله توریســت های‬ ‫بســیاری را بــه ســوی خــود جلــب میکنــد ‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره ی بــا شــکوه هــر ســاله در مــاه جــوالی و ژوئــن در شــهر زیبــا‬ ‫و توریســتی وارنــا برقــرار می شــود و باالتریــن و بیشــترین مقــام را در میــان‬ ‫جشــنواره های تخصصــی قــاره اروپــا بــه خــود اختصــاص داده اســت ‪.‬‬ ‫از مشــخصات گزیــده تــر ایــن جشــنواره اســتقبال زیــاد همــه گــروه هــای ســنی‬ ‫از جوان هــا بــا ســایق معاصــر گرفتــه تــا افــراد مســن بــا ســلیقه کالســیک ‪،‬‬ ‫می باشــد ‪.‬‬ ‫جشنواره کوکوری‬ ‫جشــنواره کوکــوری از همــه جشــنواره های بلغارســتان عجیــب و غریب تــر‬ ‫اســت؛ شــاید بــه خاطــر ان هیوالهــای عظیم الجثــه ای کــه در دلِ کاروان‬ ‫حرکــت می کننــد و رژه می رونــد و یــا رقص هــای شــبانه ای کــه در دل شــب‬ ‫رخ می دهنــد‪ ،‬جلــوه ای خــاص و زیبــا بــه ایــن جشــنواره می دهنــد‪.‬‬ ‫هــر چــه هســت‪ ،‬رســم جــذاب مبدل پوشــی و پایکوبــی مردانــی کــه در لبــاس‬ ‫هیــوال ایــن ســو و ان ســو می رونــد در صــدر جشــنواره های ســنتی بلغارســتان‬ ‫قرار دارد‪.‬‬ ‫جشــنواره کوکــوری ســالی یــک بــار برگــزار می شــود و ان هــم بســیار پــر‬ ‫شــور تــر از ســال های قبــل‪ .‬مردمــان بلغــاری بــا برگــزاری ایــن جشــنواره‪،‬‬ ‫بــه بــاور خــود‪ ،‬می خواهنــد ارواح شــیطانی را تعقیــب کننــد و پای شــان را از‬ ‫زمیــن بلغارســتان ببُرنــد‪ .‬ایــن جشــنواره را تقویــم میــادی بــه پــای ماه هــای‬ ‫ژانویــه و مــارس نوشــته اند؛ از ژانویــه تــا مــارس‪.‬‬ ‫کوکــوری‪ ،‬ایــن یکــی از مهم تریــن جشــنواره های بلغارســتان‪ ،‬تنهــا بنــا نــدارد‬ ‫ـی قالــب در ایــن جشــنواره‬ ‫دخــل ارواح شــیطانی را بیــاورد‪ .‬شــادی و پایکوبـ ِ‬ ‫شــور و ســر زندگــی را تبلیــغ می کنــد و شــادی اور نیــز اســت‪ .‬کوکــری‬ ‫فســتیوال رنگ هاســت؛ رنگ هایــی کــه بــا دقــت انتخــاب و کنــار یکدیگــر‬ ‫چیــده شــده اند‪ .‬رنگ هایــی کــه هــر یــک رمــز و رازی دارنــد و در تفســیر‬ ‫چیــزی بــه کار رفته انــد‪ .‬هارمونــی رنگ هــا در جشــنواره کوکــوری چنــان‬ ‫تصویــر عمیقــی می ســازند کــه بعیــد اســت کســی ان تصاویــر را تــا مدت هــا‬ ‫از گوشــه ذهنــش خــارج کنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 52‬راز شقایق| ‪63‬‬ صفحه 63 ‫نمایی از شهر صوفیه‬ صفحه 64