ماهنامه راز شقایق شماره 70

صفحه 1 ‫ماهنامه فرهنگی و هنری‬ ‫(خبری‪ ،‬تحلیلی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬اموزشی)‬ ‫سال پنجم‪ ،‬شماره ‪ - 70‬بهمن ماه ‪1400‬‬ ‫شماره مجوز ‪75583:‬‬ ‫مدیر روابط عمومی‬ ‫علی اسدابادی (کرمانشاهی)‬ ‫دبیر سرویس فرهنگی‬ ‫پروانه فیروزی‬ ‫سرویس عکس‬ ‫دبیر سرویس هنری‬ ‫میالد محمدهاشم‬ ‫فوادمحمدهاشم‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‬ ‫علیرضا مفتخری مظاهری‬ ‫سردبیر‬ ‫فاطمه عبدالمحمدی‬ ‫مدیر اجرایی‬ ‫ستاره کوشا‬ ‫طراح و گرافیست‬ ‫حسین شیردل‬ ‫همکاران این شماره‪:‬‬ ‫ســمیه عبدالمحمدی‪ -‬کبری تبریزیان‪ -‬کریــم فیروزی‪ -‬شــایلین مظاهری‪ -‬جعفرمحمدهاشم‪-‬سحر پورحســینی‪ -‬ابـــولفضل فیاض مرند ‪ -‬سمیه قاســمعلی‪ -‬امید عزیزی ‪ -‬محمدرضارســتگار‪ -‬حسین قاسمی‪ -‬سید امیر رســتگار‪ -‬امیدمحمدی‪-‬‬ ‫افشــین اســدزاده‪ -‬زهــرا کالته عربی‪ -‬تحریریه پایگاه خبری شــاینا‪ -‬تحریریه هفته نامه نســل انقالب‪-‬تحریریــه اخبار اصناف‪-‬تحریریه هفته نامــه مدرن‪-‬تحریریه دنیای بچه ها‪ -‬تحریریــه پایگاه خبری قانون مداری‬ ‫سخن مدیرمسئول‬ ‫پرتغــال را نــه فقــط در تاریــخ امــروز ایــن کشــور بلکــه‬ ‫بایــد در گذشــته ان جســت‪ .‬کشــوری کــه پــا بــه پــای‬ ‫انگلســتان بــه دنبــال کشورگشــایی‪ ،‬انــواع کشــورهای‬ ‫مختلــف دنیــا را تبدیــل بــه مســتعمره خــود کــرده بــود و‬ ‫تــا پــای اشــغال جنــوب ایــران (جزیــره هرمــز) در زمــان‬ ‫صفویــه نیــز رســید‪.‬‬ ‫ایــن امپراطــوری خیلــی زودتــر از دیگــر کشــورهای‬ ‫اســتعماری در الک خــود در اروپــا فــرو رفــت و امــروز‬ ‫دیگــر هیــچ ســنخیتی بــا گذشــته خــود نــدارد‪.‬‬ ‫نام هایــی ماننــد واســکودوگوما ‪ ،‬هنــری ناوبــر و فردینانــد‬ ‫مــاژالن کــه از کاشــفان بــزرگ مناطــق جدیــد جغرافیایی‬ ‫جهــان بودنــد بــرای مــا کافــی اســت تــا بــه اشــتها و‬ ‫ولــع پرتغالی هــا بــرای رســیدن بــه ســرزمین ها جدیــد‬ ‫پــی ببریــم‪.‬‬ ‫پرتغــال بــرای رســیدن بــه دموکراســی‪ ،‬در قــرن بیســتم‬ ‫بــا ســه انقــاب مواجــه شــد کــه اخریــن ان هــا در دهــه‬ ‫‪ ۷۰‬میــادی بــه انقــاب میخــک موســوم شــد‪.‬‬ ‫ایــن کشــور ضمــن دارا بــودن مناطــق دیدنــی و اب و‬ ‫هــوای مناســب بــرای گردشــگران ‪ ،‬بناهــای تاریخــی‬ ‫بســیاری نیــز دارد کــه مــورد توجــه عالقمنــدان بــه‬ ‫تاریــخ و معمــاری اروپــا اســت‪.‬‬ ‫در مــورد ورزش پرتغــال یــک نــام ماننــد رونالــدو کافــی‬ ‫اســت تــا بــرای معرفــی ورزش ایــن کشــور و بخصــوص‬ ‫فوتبــال در کل دنیــا کافــی باشــد‪.‬‬ ‫در ایــن شــماره در مــورد دیدنی هــای ایــن کشــور‪،‬‬ ‫جشــنواره های پرتغــال‪ ،‬ســاختار سیاســی و اقتصــادی و‬ ‫پایتخــت ایــن کشــور لیســبون پرداختــه شــده اســت‪.‬‬ ‫پرتغــال شــاید از کشــورهای برتــر اروپــا بــه لحــاظ‬ ‫صنعتــی و اقتصــادی نباشــد امــا فرهنــگ ایــن کشــور‬ ‫را بایــد یکــی از خاص تریــن فرهنگ هــای اروپایــی‬ ‫دانســت کــه همچنــان ویژگی هــای خــود را حفــظ کــرده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫راز شقایق را در هرجای دنیا بخوانید‬ ‫شــما می توانیــد فایــل ‪ P.D.F‬ماهنامــه راز شــقایق را کــه دارای‬ ‫اطالعــات جامع تــری دربــاره موضــوع هــر شــماره (ســفرنامه‬ ‫کشــورهای دنیــا) اســت و شــامل مباحثــی ماننــد اشــنایی بــا ســاختار‬ ‫سیاســی‪ ،‬اقتصــادی‪ ،‬فرهنگــی‪ ،‬اجتماعــی و جاذبه هــای گردشــگری‬ ‫هــر کشــور می باشــد را بــا مراجعــه بــه ســایت جــار و نصــب‬ ‫اپلیکیشــن مربوطــه‪ ،‬بــا پرداخــت مبلــغ نیــم بهــا دریافــت کنیــد‪.‬‬ ‫در ضمــن شــماره های قبلــی نشــریه نیــز از همیــن طریــق قابــل‬ ‫دریافــت می باشــد‪.‬‬ ‫‪www.jaaar.com‬‬ ‫رمزینه لینک ارشیو‬ ‫رازشقایق در سایت جار‬ ‫فهرست مطالب‬ ‫روابط ایران و پرتغال‬ ‫‪3‬‬ ‫نگاهی به کشور پرتغال‬ ‫‪6‬‬ ‫تاریخ کشور‬ ‫‪7‬‬ ‫ساختار سیاسی‬ ‫‪12‬‬ ‫نظام اموزشی‬ ‫‪16‬‬ ‫نظام حقوقی‬ ‫‪20‬‬ ‫نظام بهداشت و درمان‬ ‫‪24‬‬ ‫لیسبون‪ ،‬پایتخت‬ ‫‪26‬‬ ‫مناطق دیدنی لیسبون‬ ‫‪32‬‬ ‫پرتو دومین شهر مهم‬ ‫‪36‬‬ ‫مناطق دیدنی پرتغال‬ ‫‪38‬‬ ‫معرفی شهرهای پرتغال‬ ‫‪42‬‬ ‫موسیقی پرتغال‬ ‫‪46‬‬ ‫ادبیات پرتغال‬ ‫‪48‬‬ ‫معماری‬ ‫‪50‬‬ ‫لباس های سنتی‬ ‫‪52‬‬ ‫ورزش پرتغال‬ ‫‪54‬‬ ‫غذاهای محبوب‬ ‫‪56‬‬ ‫سینمای پرتغال‬ ‫‪58‬‬ ‫رویدادهای فرهنگی‬ ‫‪60‬‬ ‫‪62‬‬ ‫نشانی دفتر مرکزی‪:‬‬ ‫تهران‪ -‬خیابان شریعتی‪ -‬خیابان خواجه نصیر‪ -‬خیابان مقدم‪-‬‬ ‫کوچه کهندانی‪ -‬بن بست اول‪ -‬پالک ‪5‬‬ ‫تلفکس‪77573576 :‬‬ ‫استفاده از مطالب این نشریه با ذکر منبع بالمانع است‪.‬‬ ‫لیتوگرافی و چاپ‪ :‬گنجینه مینیاتور‬ ‫شبکه توزیع فروش‪ :‬شرکت نشرگستر امروز ‪54081 000‬‬ صفحه 2 ‫روابط ایران و پرتغال‬ ‫ایــران و پرتغــال دو واحــد سیاســی در جهــان معاصــر واقــع در دو قــاره متفــاوت‬ ‫اســیا و اروپــا هســتند کــه دارای روابــط دیرینــه بــه قدمــت قریــب پانصــد ســال‬ ‫مــی باشــند‪ .‬شــروع روابــط تاریخــی ایــران و پرتغــال در مقطعــی قــرار داشــته‬ ‫کــه هــر یــک از دو کشــور فصــل مهمــی از تاریــخ خــود را شــاهد بــوده انــد‪.‬‬ ‫در ایــران‪ ،‬سلســله صفویــه پــس از یــک دوره طوالنــی نهصــد ســاله بعــد از‬ ‫نابــودی حکومــت ساســانیان‪ ،‬بــا تشــکیل یــک حکومــت متمرکــز ایرانــی‬ ‫توانســت بــر سراســر ایــران ان روزگار تســلط یافــت‪ .‬حکومــت صفویــه در‬ ‫ایــران در ســال ‪ 1501‬میــادی بــا تاجگــذاری شــاه اســماعیل اول در تبریــز‬ ‫شــکل گرفــت و ایــن امــر ســراغاز تشــکیل سلســله ای شــد کــه بــه مــدت‬ ‫‪ 223‬ســال بــر ســرزمین پــارس حکومــت کــرد‪ .‬یقینـاً نقــش پادشــاهی صفویــه‬ ‫در ایــران بســیار شــاخص بــوده و بــا دوره پادشــاهی هــای دیگــر کامـ ً‬ ‫ا متمایــز‬ ‫بــوده اســت‪.‬‬ ‫ابوالفضل فیاض مرند‬ ‫کارشناس سیاسی‬ ‫همزمــان بــا ایــن برهــه از زمــان‪ ،‬پرتغــال دوره اقتــدار و عظمــت خــود را‬ ‫پشــت ســر مــی گذاشــت‪ .‬ماجراجویــی دریانــوردان پرتغالــی و تکاپــو بــرای‬ ‫اکتشــاف ســرزمین هــای جدیــد کــه از قــرن پانزدهــم اغــاز شــده بــود در‬ ‫قــرن شــانزدهم بــه اوج خــود رســید‪ .‬اولیــن ســرزمینی کــه پرتغالی هــا بــدان‬ ‫دســت یافتنــد بنــدر سئوتا(ســال ‪ )1415‬در شــمال افریقــا بــود‪ .‬انــان ســپس‬ ‫بــه ســرزمین هــای وســیعی در افریقــا و امریــکا مســلط شــدند‪ .‬ایــن رونــد در‬ ‫ســالهای پایانــی قــرن پانزدهــم و قــرن شــانزدهم ادامــه یافــت امــا جهــت ان‬ ‫بــه ســمت شــرق گرایــش یافــت‪.‬‬ ‫پرتغالی هــا در ســال ‪ 1498‬بــه کلکتــه و در ســال ‪ 1502‬بــه بنــدر کوشــین‬ ‫در ســواحل هندوســتان مســلط شــدند‪ .‬در ســالهای بعــد بنــدر گــوا‪ ،‬بمبئــی و‬ ‫ســیالن تحــت اســتیالی انــان درامــد‪ .‬جزیــره هرمــز از جملــه ســرزمین هایــی‬ ‫بــود کــه در ایــن رونــد از اشــغال پرتغالیهــا مصــون نمانــد‪ .‬در ســال ‪1507‬‬ ‫الفونســو البوکــرک دریاســاالر معــروف پرتغالــی بــرای اولیــن بــار وارد جزیــره‬ ‫هرمــز شــد‪ .‬وی بــار دیگــر در ســال ‪ 1514‬مجــددا ً بــه هرمــز حملــه کــرد و ان‬ ‫را بــه تصــرف کامــل خــود دراورد و ســیف الدیــن حاکــم هرمــز را بــه صــورت‬ ‫امیــر خــراج گــزار پرتغــال در راس حکومــت هرمــز گمــارد‪ .‬پرتغالــی هــا از‬ ‫ســال ‪ 1507‬تــا ســال ‪ 1622‬بــه مــدت ‪ 115‬ســال بــر هرمــز تســلط داشــتند‬ ‫تــا اینکــه شــاه عبــاس صفــوی در ســال ‪ 1622‬بــا کمــک انگلیســی هــا جزیــره‬ ‫هرمــز را از اشــغال انــان خــارج ســاخت‪.‬‬ ‫از علــل اصلــی ورود تقریبــا بــدون مقاومــت پرتغالی هــا بــه هرمــز و توقــف ‪115‬‬ ‫ســاله در ان جــا را مــی تــوان بــه مشــغولیات دولــت مرکــزی ایــران در جنــگ‬ ‫بــا عثمانی هــا متوجــه دانســت‪ .‬لــذا زمانــی کــه دولــت مرکــزی تــا حــدودی از‬ ‫جنــگ بــا عثمانیهــا فــارغ شــد‪ ،‬گســیل نیــرو بــه ســوی جنــوب را اغــاز و دســت‬ ‫پرتغالیهــا را در هرمــز کوتــاه نمودنــد‪ .‬البتــه انگلیســیها کــه دیرتــر از پرتغالی هــا‬ ‫بــه منطقــه امــده بودنــد و اخــراج پرتغــال از منطقــه خلیــج فــارس و هندوســتان‬ ‫را در راســتای منافــع خــود می دیدنــد در ایــن خصــوص بــه نوعــی بــا اقدامــات‬ ‫دولــت مرکــزی ایــران موافــق بودنــد‪.‬‬ ‫اطالعات سفارت پرتغال در تهران‬ ‫نشانی‪ :‬دروس‪ ،‬خ هدایت‪ ،‬کوچه روزبه‪ ،‬پالک ‪ 16‬ی‪-‬‏پالک ‪۱۰‬‏‬ ‫تلفن‪22764060 :‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪3‬‬ ‫پرتغالی هــا بــرای رفــع خصومــت و جلــب حمایــت دولــت مرکــزی ایــران‬ ‫پیشــنهاد همــکاری بــر علیــه عثمانیهــا را مطــرح نمودنــد لیکــن ایــن حربــه‬ ‫انهــا نیــز کارگــر نیفتــاد‪.‬‬ ‫حضــور پرتغــال در هرمــز بــرای دهــه هــا نوعــی همزیســتی مســالمت امیــز‬ ‫و روابــط تجــاری بــا افــراد بومــی را همــراه داشــته کــه احتمــاالً بــا کاهــش‬ ‫درامدهــای تجــاری‪ ،‬اختالفــات بــه مــرور شــکل گرفتــه و رفتــه رفتــه بــه‬ ‫برخوردهــای خشــن پرتغالی هــا بــا افــراد بومــی انجامیــده اســت‪ .‬ایــن موضــوع‬ ‫بــه نوبــه خــود هســته هــای مقاومــت را در بیــن افــراد بومــی شــکل داده و پــس‬ ‫از مدتــی حمایــت دولــت مرکــزی را نیــز بــه دنبــال داشــت‪.‬‬ ‫جالــب توجــه اینکــه در دوره ای کــه هرمــز تحــت اشــغال نیروهــای پرتغالــی‬ ‫بــود و همانگونــه کــه ذکــر شــد دورانــی مهــم از تاریــخ خــود را پشــت ســر‬ ‫میگذاشــت‪ ،‬خــود پرتغــال مــورد هجمــه همســایه شــرقی خــود‪ ،‬اســپانیا قــرار‬ ‫گرفــت و بــه مــدت شــصت ســال(‪ 1580‬تــا ‪ 1640‬میــادی) ضمیمــه خــاک‬ ‫اســپانیا شــد‪ .‬در واقــع در ســال ‪ ،1580‬فیلیــپ دوم پادشــاه اســپانیا بــه نــام‬ ‫حفــظ ســلطنت پرتغــال‪ ،‬ان کشــور را ضمیمــه خویــش ســاخت و در تاریــخ‬ ‫پرتغــال عنــوان فیلیــپ اول را گرفــت‪ .‬طــی ایــن مــدت ع ّمــال پرتغالــی بــا‬ ‫حفــظ نــام کشــور خــود لیلکــن زیــر نظــر اســپانیا در ایــران و هندوســتان‬ ‫فعالیــت مــی کردنــد‪ .‬اشــغال پرتغــال توســط همســایه شــرقی اش‪ ،‬مشــکالت‬ ‫و فســاد دســتگاه حاکــم و مســلط بــر پرتغــال و طبعـاً جزیــره هرمــز را فزونــی‬ ‫بخشــید و باعــث ضعــف بیشــتر پرتغالی هــا گردیــده نتیجــه را بــرای رهانیــدن‬ ‫هرمــز از دســت پرتغالی هــا توســط شــاه عبــاس فراهــم نمــود‪.‬‬ صفحه 3 ‫حضــور پرتغالی هــا در جزیــره هرمــز را می تــوان در علــل و انگیزه های‬ ‫اصلــی انــان در تهاجــم بــه شــرق جســتجو کــرد‪ .‬تجــارت و بازرگانــی‬ ‫کــه خــود معلــول رویــداد فتــح قســطنطنیه توســط عثمانــی هــا در‬ ‫ســال ‪ 1453‬میــادی بــود بهمــراه بســته شــدن مســیرهای خشــکی‬ ‫و دریایــی ســنتی کــه در شــرق مدیترانــه و شــمال شــرقی افریقــا‬ ‫قــرار داشــتند‪ ،‬دســتیابی بــه مســیرهای جدیــد را بــرای پرتغالیهــا‬ ‫مطــرح نمــوده بــه عنــوان یکــی از انگیــزه هــای اصلــی پرتغالــی هــا‬ ‫در تــاش بــرای دســتیابی بــه هرمــز موثــر بــوده اســت‪.‬‬ ‫در اســناد روابــط دو کشــور ایــران و پرتغــال امــده اســت کــه‬ ‫پرتغالی هــا بیــش از هــر چیــز بــه تجــارت ابریشــم ایــران توجــه‬ ‫داشــتند ولــی تجارتشــان بــه ایــن کاالی بــاارزش محــدود نمــی‬ ‫شــد‪ .‬انــان اســب ایــران را در قبــال طــا بــه هندوســتان صــادر مــی‬ ‫کردنــد و تــا ســیصد درصــد از ایــن تجــارت ســود مــی بردنــد‪ .‬نقــره‪،‬‬ ‫مرواریــد‪ ،‬مشــک‪ ،‬عنبــر‪ ،‬میــوه جــات خشــک‪ ،‬غــات و کاالهــای دیگر‬ ‫را نیــز بــه هندوســتان مــی فروختنــد و از هندوســتان ادویــه جــات‪،‬‬ ‫دارو و برنــج بــه ایــران وارد مــی کردنــد‪ .‬وضعیــت امــروز جزیــره‬ ‫هرمــز هرگــز قابــل قیــاس بــا شــرایط و اهمیــت ان روزش نیســت‪.‬‬ ‫جزیــره هرمــز در گلــوگاه خلیــج فــارس قــرار گرفتــه و بــر تمامــی‬ ‫تحــرکات و فعالیــت هــا و گــدر کشــتی هــا از ان منطقــه نظــارت و‬ ‫برتــری داشــته اســت‪ .‬هرمــز مهمتریــن جزیــره کلیــدی و راه تســلط‬ ‫بــر منطقــه خلیــج فــارس بــوده و همیــن اهمیــت‪ ،‬پرتغالی هــا را‬ ‫وسوســه نمــود تــا بــه ان جزیــره دســت انــدازی کننــد‪ .‬امــا وقتــی‬ ‫فســاد پرتغالی هــا زمینــه را بــرای تضعیــف انهــا فراهــم نمــود شــاه‬ ‫عبــاس پادشــاه مقتــدر صفــوی انــان را از جزیــره هرمــز بیــرون راند‪،‬‬ ‫پرتغالی هــا هرگــز نتوانســتند دوبــاره بــه ان جزیــره دســت یابنــد‪.‬‬ ‫عــاوه بــر تجــارت‪ ،‬ترویــج اییــن مســیحیت و مبارزه بــا اســام در ادامــه جنگهای‬ ‫صلیبــی یکــی دیگــر از انگیــزه هــای پرتغالــی هــا بــرای حضــور در جزیــره هرمــز‬ ‫برشــمرده مــی شــود‪ .‬بنابرایــن حضــور مذهبــی و دینــی کلیســای پرتغــال در‬ ‫ایــران از اهمیــت بســیاری برخــوردار بــوده اســت‪ .‬از قــرن شــانزدهم‪ ،‬ســاخت‬ ‫اولیــن کلیســا در جزیــره هرمــز اغــاز شــد‪ .‬اولین مســئول مذهبــی پرتغــال از فرقه‬ ‫ژزوئیــت هــا بودنــد کــه بعدهــا فرقــه اگوســتینیو و کارملینهــای پابرهنــه جــای انها‬ ‫را گرفتنــد‪ .‬ایــن ماموریــن مذهبــی نــه تنهــا از نظــر دینــی‪ ،‬بلکــه بــه ویــژه از‬ ‫نظــر فعالیت هــای دیپلماتیــک نقــش بســیار مهمــی را در روابــط میــان دو کشــور‬ ‫ایــران و پرتغــال بــر عهــده داشــتند‪ .‬در ســال ‪ ،1528‬کشــیش پرتغالــی بــه نــام‬ ‫ســیمون مورایــش‪ ،‬کــه مســئول کلیســای هرمــز بــود‪ ،‬نامه هایــی را بــه دربــار‬ ‫پادشــاه ایــران ارائــه کــرد و اتحــاد علیــه ترکهــا را پیشــنهاد نمــود‪ .‬در ســال‬ ‫‪ ،1599‬کشــیش فرقــه اگوســتینیو‪ ،‬نیکــوال دو ملــو‪ ،‬در مســافرتی بــه ایــران موفــق‬ ‫شــد تــا یــک مرکــز کشــیش های اگوســتینیائی را تاســیس کنــد‪ .‬او همچنیــن‬ ‫صومعــه ای را در اصفهــان بنــا کــرد‪ .‬از ســال ‪ 1602‬کشیشــهای ایــن فرقــه‪،‬‬ ‫بــه نامهــای انتونیــو دو گویــا‪ ،‬ژرونیمــو دا کــروژ و کرشــتوان دو اســپریتو ســنتو‬ ‫در ایــن صومعــه حضــور یافتــه و مســتقر شــدند‪ .‬کمــی پــس از ان‪ ،‬در ســال‬ ‫‪ ،1604‬کشــیش هائی بــه نامهــای لوئیــش پریــرا دو الســردا‪ ،‬بلشــیور دوژ انــژوش‪،‬‬ ‫گیبــرم دو ژزوش‪ ،‬در ایــران حضــور یافتنــد و دوره جدیــد ارتبــاط دیپلماتیــک و‬ ‫مذهبــی را بــا ایــران اغــاز کردنــد‪ .‬مســافرت های دیپلماتیــک کشــیش پرتغالــی‬ ‫بــه نــام انتونیــو دو گویــا بعنــوان نماینــده و ســفیر پرتغــال و هدایــای وی بــه‬ ‫دربــار شــاه عبــاس باعــث شــد تــا در ســال ‪ ،1608‬یــک ســفیر ایرانــی بــرای‬ ‫تحکیــم مبــارزات علیــه ترک هــا بــه پرتغــال اعــزام گــردد‪.‬‬ ‫در راســتای دو عامــل فــوق‪ ،‬جزیــره هرمــز بــا توجــه بــه اهمیــت موقعیــت‬ ‫اســتراتژیکی و ســوق الجیشــی اش از یــک ســو‪ ،‬و قرارگرفتــن در قلــب جهــان‬ ‫اســام از ســوی دیگــر اهمیــت فــوق العــاده زیــادی بــرای پرتغالی هــا یافــت‪.‬‬ ‫بــه همیــن دلیــل در ســال ‪ ،1507‬دون مانوئــل پادشــاه پرتغــال دســتور اعــزام‬ ‫نیروهــای نظامــی پرتغــال بــه هرمــز‪ ،‬تســخیر ان و ســاخت یــک قلعــه در ان‬ ‫صــادر نمــود‪ .‬او هنــگام فتــح هرمــز ضمــن ارســال نامــه هایــی بــرای ســرحدات‪،‬‬ ‫کشــورهای همســایه و کلیســای کاتولیــک رم‪ ،‬از ان بــه عنــوان افتخــاری بــرای‬ ‫ائیــن مســیحیت یــاد کــرد‪ .‬بــه همــان ترتیــب از دســت دادن هرمــز بــرای‬ ‫پرتغالی هــا رخــدادی بــس ناگــوار و ناخوشــایند بــود بــه گونــه ای کــه الفونســو‬ ‫البوکــرک نایــب الســلطنه پرتغــال در هندوســتان بــی درنــگ حکــم اعــدام‬ ‫ســیمون د ملــو فرمانــده هرمــز بــه هنــگام از دســت دادن ان را بــه اطــاع‬ ‫فیلیــپ ســوم پادشــاه وقــت پرتغــال رســاند‪ .‬همچنیــن پادشــاه پرتغــال خواســتار‬ ‫توضیــح کامــل نایــب الســلطنه بــرای از دســت دادن هرمــز‪ ،‬اشــد مجــازات بــرای‬ ‫مقصریــن ایــن شکســت و پــاداش فــراوان بــرای جــان فشــانان گردیــد‪ .‬در عیــن‬ ‫حــال‪ ،‬اندیشــه تســخیر مجــدد هرمــز از ذهــن پرتغالی هــا خــارج نشــد‪ .‬اســناد‬ ‫ایــن مجموعــه نشــان مــی دهــد کــه نایــب الســلطنه بــرای فتــح مجــدد هرمــز‪،‬‬ ‫تقویــت نیــروی دریایــی و حملــه بــه نیروهــای انگلیســی و هلنــدی را پیشــنهاد‬ ‫داده امــا بــا موافقــت پادشــاه مواجــه نشــده اســت‪.‬‬ ‫صــرف نظــر از علــل و انگیــزه هــای فــوق الذکــر‪ ،‬حضــور یکصــد و پانــزده ســاله‬ ‫پرتغالی هــا در جزیــره هرمــز و حضــور انــان در قــرون شــانزدهم‪ ،‬هفدهــم و‬ ‫هیجدهــم میــادی در منطقــه خلیــج فــارس مبنــای روابــط تاریخــی ایــران و‬ ‫پرتغــال گردیــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪4‬‬ صفحه 4 ‫در قــرن نوزدهــم‪ ،‬بــه ویــژه دوره حکومــت ناصرالدیــن شــاه‪ ،‬روابــط دیپلماتیــک ایــران بــا‬ ‫بســیاری از کشــورهای اروپایــی بــه واســطه حضــور و رقابــت قــدرت هــای اروپائــی در ایــران‬ ‫و منطقــه‪ ،‬ســفرهای اروپائــی شــاه و گشــایش اولیــن ســفارتخانه هــای دائمــی ایــران در‬ ‫شــهرهای مهــم اروپــا ‪ ،‬گســترش قابــل توجهــی یافــت و ایــران بــه بازیگــری مهــم در عرصــه‬ ‫روابــط بیــن الملــل قــرن نوزدهــم تبدیــل گردیــد‪ .‬در ایــن میــان‪ ،‬بیــن تهــران و لیســبون‬ ‫نیــز تمــاس هــا و ارتباطاتــی برقــرار گردیــد‪ ،‬امــا ایــن تمــاس هــا بــه صــورت نهادینــه و در‬ ‫چارچــوب مناســبات رســمی دیپلماتیــک دنبــال نشــد‪ .‬اســناد موجــود در ارشــیوهای دیپلماتیــک‬ ‫دو کشــور نشــان مــی دهــد کــه در ســال هــای پایانــی قــرن نوزدهــم و اوایــل قــرن بیســتم‪،‬‬ ‫پیــام هایــی بــه مناســبت هــای مختلــف بیــن دربــار قاجــار و حکومــت پادشــاهی وقــت و‬ ‫ســپس نظــام جمهــوری در پرتغــال( از ‪۱۹۱۰‬م‪ .‬بــه بعــد) مبادلــه شــده اســت‪ .‬برخــی از‬ ‫اســناد موجــود در ارشــیو وزارت خارجــه ایــران از تــاش وزیرمختــار ایــران در ویــن در ســال‬ ‫‪۱۹۰۷‬م‪ .‬بــرای ســفر بــه اســپانیا و پرتغــال جهــت برقــراری روابــط سیاســی خبــر مــی دهنــد‪.‬‬ ‫در اوریــل ‪۱۹۰۸‬م‪ .‬هیاتــی از ایــران بــه دعــوت رســمی دولــت پرتغــال در کنگــره بیــن المللــی‬ ‫تلگــراف در لیســبون شــرکت کــرد‪ .‬دو کشــور همچنیــن در بــاره انعقــاد قــرارداد بیــن المللــی‬ ‫(تولیــد و توزیــع) تریــاک کــه اولیــن کنفرانــس ان در ســال ‪ ۱۹۱۲‬در الهــه برگــزار شــد‪ ،‬بــا‬ ‫یکدیگــر همــکاری نمودنــد‪.‬‬ ‫اســناد دیپلماتیــک ایــران و پرتغــال نشــان مــی دهنــد کــه از ســال ‪۱۹۳۵‬م‪ .‬روابــط سیاســی‬ ‫دو کشــور در ســطح وزیــر مختــار برقــرار گردیــده اســت‪ .‬بــر اســاس ســندی در ارشــیو‬ ‫موسســه دیپلماتیــک پرتغــال‪ ،‬دولــت ایــران در ســال ‪ ۱۹۴۵‬م‪ .‬از طریــق ســفارت خــود در‬ ‫پاریــس‪ ،‬تصمیــم اش را بــرای ارتقــاء ســطح روابــط بــه ســفیر( غیرمقیــم) بــه اطــاع دولــت‬ ‫پرتغــال رســاند‪ .‬از ان پــس‪ ،‬ســفرای ایــران در پاریــس و ســفرای پرتغــال در انــکارا در دو‬ ‫کشــور اکردیتــه بــوده انــد‪ .‬در ســال‪۱۹۷۱‬م‪ .‬پرتغــال تصمیــم بــه گشــایش ســفارت مقیــم‬ ‫خــود در تهــران گرفــت‪ .‬در همیــن ســال‪ ،‬روئــی مانوئــل پاتریشــیو وزیــر خارجــه پرتغــال در‬ ‫راس هیاتــی بــه دعــوت همتــای ایرانــی در جشــن هــای دو هــزار و پانصــد ســاله در شــیراز‬ ‫شــرکت کــرد‪ .‬پــس از وقــوع انقــاب ضددیکتاتــوری در پرتغــال در ‪ ۲۵‬اوریــل ‪ ،۱۹۷۴‬کارلوش‬ ‫هنریــک فریــرا ســفیر ایــن کشــور در تهــران بــا وزیــر خارجــه ایــران مالقــات و گزارشــی از‬ ‫تشــکیل دولــت اضطــراری نجــات ملــی ارائــه کــرد‪ .‬در پــی ایــن مالقــات‪ ،‬دولــت ایــران در‬ ‫دوم مــی ‪ ۱۹۷۴‬نظــام سیاســی جدیــد در پرتغــال را بــه رســمیت شــناخت‪ .‬از تحــوالت مهــم‬ ‫روابــط ایــران و پرتغــال در دهــه ‪۱۹۷۰‬م‪ .‬ســفر ارنســتو ملــو انتونــش وزیــر امــور خارجــه‬ ‫پرتغــال بــه ایــران در اوائــل مــاه مــارس ‪ ۱۹۷۶‬و لغــو متقابــل روادیــد بــرای شــهروندان‬ ‫عــادی دو کشــور در ژوئــن ‪۱۹۷۷‬م‪ .‬بــود کــه بــا تبــادل نامــه هایــی بیــن فرانسیســکو پائولــو‬ ‫منــدش دالــوز ســفیر پرتغــال در تهــران و وزیــر امــور خاجــه وقــت ایــران انجــام گرفــت‪.‬‬ ‫بــا وقــوع انقــاب اســامی‪ ،‬دولــت پرتغــال نظــام سیاســی جدیــد‬ ‫در ایــران را بــه رســمیت شــناخت و بیــن دو کشــور روابــط‬ ‫دوســتانه ای برقــرار گردیــد‪ .‬در همیــن چارچــوب‪ ،‬در مــارس ســال‬ ‫‪ ۱۹۸۴‬دولــت جمهــوری اســامی ایــران تصمیــم بــه گشــایش‬ ‫ســفارت مقیــم در لیســبون گرفــت و جهانبخــش مظفــری بــه‬ ‫عنــوان اولیــن ســفیر مقیــم کار خــود را در لیســبون اغــاز کــرد‪.‬‬ ‫از زمــان گشــایش ســفارت ایــران در لیســبون‪ ،‬ســفرای ایــران‬ ‫در پرتغــال مســئولیت ســفارت را بــر عهــده داشــته انــد و ایــن‬ ‫کشــور نیــز ســفارت خــود را در ســطح ســفیر در تهــران حفــظ‬ ‫کــرده اســت‪ .‬در طــول چهــار دهــه گذشــته‪ ،‬ایــران و پرتغــال‬ ‫روابطــی متعــادل‪ ،‬دوســتانه و بــر اســاس احتــرام متقابــل را پشــت‬ ‫ســر گذاشــته انــد‪ .‬ایــن روابــط در عرصــه هــای مختلــف سیاســی‪،‬‬ ‫اقتصــادی‪ ،‬فرهنگــی و دانشــگاهی همــواره رو بــه جلــو و مبتنــی بــر‬ ‫منافــع مشــترک بــوده اســت‪ .‬ایــن موضــوع بیانگــر اراده بــاالی‬ ‫سیاســی دو کشــور بــرای حفــظ و گســترش روابــط فــی مابیــن‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫بــا توجــه بــه ســابقه بیــش از ‪ ۵۰۰‬ســال ارتباطــات تاریخــی‬ ‫و فرهنگــی بیــن دو ملــت‪ ۸۵ ،‬ســال از تصمیــم دو کشــور بــه‬ ‫برقــراری روابــط دیپلماتیــک و مبادلــه ســفیر و مــدت ‪ ۵۰‬ســال‬ ‫از زمــان گشــایش ســفارت مقیــم پرتغــال در تهــران‪ ،‬ســال‬ ‫‪ ۲۰۲۰‬مقطــع مهمــی در روابــط بیــن ایــران و پرتغــال محســوب‬ ‫می شــود‪ .‬بــه همیــن دلیــل‪ ،‬برگــزاری برنامــه هــای ویــژه ای نظیــر‪:‬‬ ‫نمایشــگاه اســناد تاریخــی مشــترک‪ ،‬ســمینار علمــی روابــط‪ ،‬هفتــه‬ ‫فرهنگــی‪ ،‬جشــنواره هــای فیلــم و موســیقی در لیســبون و تهــران‬ ‫در دســتورکار قــرار گرفتــه اســت‪ .‬در ایــن راســتا‪ ،‬اولیــن ســمینار‬ ‫علمــی و نمایشــگاه اســناد تاریخــی روابــط ‪ ۵۰۰‬ســاله دو کشــور‬ ‫از ‪ ۸‬الــی ‪ ۲۹‬اکتبــر ‪ ۲۰۲۰‬بــا همــکاری موسســات و نهادهــای‬ ‫مختلــف علمــی و فرهنگــی دو کشــور و مشــارکت جمعــی از‬ ‫اســتادان و پژوهشــگران ایرانــی و پرتغالــی در ارشــیو ملــی تــور دو‬ ‫تومبــو برگزارشــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪5‬‬ صفحه 5 ‫نگاهی به کشور‬ ‫علیرضا مفتخری مظاهری‬ ‫حقوقدان و مدرس دانشگاه‬ ‫پرتغال‬ ‫‪Portugal‬‬ ‫پُر ُتغــال بــا نــام رســمی جمهــوری پرتغــال‪ ،‬کشــوری در جنــوب غربــی‬ ‫اروپــا اســت‪ .‬جمعیــت ان تقریبــاً ‪ ۵/۱۰‬میلیــون نفــر‪ ،‬پایتخــت ان‬ ‫لیســبون و زبــان رســمی ان پرتغالــی اســت کــه از شــاخه زبان هــای‬ ‫رومــی می باشــد‪.‬‬ ‫واحــد پــول پرتغــال یــورو اســت‪ .‬ایــن کشــور از اعضــای اتحادیــه‬ ‫اروپــا و ناتــو اســت و شــیوه حکومتــی ان جمهــوری پارلمانــی اســت‪.‬‬ ‫پرتغــال جــزء کشــورهای توســعه یافته به شــمار می ایــد‪ .‬دیــن مــردم‬ ‫ایــن کشــور مســیحیت از شــاخه کاتولیــک رومــی اســت‪.‬‬ ‫پرتغــال غربی تریــن کشــور ســرزمین اصلــی اروپاســت و خــاک‬ ‫پرتغــال بــه همــراه تنهــا همســایه خــود اســپانیا شــبه جزیره ایبــری‬ ‫را تشــکیل می دهــد‪ .‬پرتغــال از ســوی غــرب بــه اقیانــوس اطلــس‬ ‫محــدود شده اســت و دو مجمع الجزایــر ازور و مادیــرا واقــع در ایــن‬ ‫اقیانــوس نیــز جــزء خــاک پرتغــال هســتند‪.‬‬ ‫کشــور پرتغــال دو منطقــه کالن شــهری عمــده دارد کــه یکی کالن شــهر‬ ‫لیســبون در جنــوب و دیگــری کالن شــهر پورتــو در شــمال اســت‪ .‬نــام‬ ‫کامــل پورتــو‪ ،‬پورتو‪-‬کالــه بوده اســت کــه بــه معنــی بنــدر کال هــا‬ ‫(نــام قومــی ســلتی) اســت و نــام پرتغــال نیــز تلفظــی از نــام پورتــو‪-‬‬ ‫کالــه اســت‪ .‬مناطــق پورتــو و لیســبون از قدیــم بــا یکدیگــر در رقابــت‬ ‫بوده انــد‪.‬‬ ‫در دوران باســتان ســاکنان ســرزمین کنونــی پرتغــال را اقــوام ســلتی‬ ‫گاالســی و لوســیتانی تشــکیل می دادنــد و ایــن منطقــه بعــدا ً بخشــی‬ ‫از امپراتــوری روم شــد و ســپس قبایــل گوناگــون ژرمــن نیــز بــه ایــن‬ ‫ســرزمین امدنــد‪ .‬ناحیــه پرتغــال در ســده هشــتم میــادی بــه تصــرف‬ ‫مســلمانان مــوری (مراکشــی) درامــد ولــی شهســواران مســیحی بعــدا ً‬ ‫مســلمانان را از ایــن منطقــه راندنــد‪ .‬زبــان پرتغالــی امــروزه بــه زبــان‬ ‫التیــن بیــش از ســایر زبان هــای اروپایــی شــباهت دارد‪.‬‬ ‫پرتغــال در ســال ‪ ۱۱۳۹‬میــادی اعــام پادشــاهی مســتقل کــرد‪ .‬گرچــه‬ ‫امپراتــوری بزرگــی کــه بــا کوشــش دریانــوردان پرتغالــی به وجــود امده‬ ‫بــود بعــدا ً روی بــه افــول نهــاد‪ ،‬انچــه هنــوز برجــای مانــده بــه حــدی‬ ‫اســت کــه امــروزه دولــت پرتغــال ســومین کشــور بــزرگ مســتعمراتی‬ ‫جهــان به شــمار مــی رود‪.‬‬ ‫روزگاری حکومــت اســتعماری پرتغــال شــامل برزیــل‪ ،‬گینــه بیســائو‪ ،‬موزامبیــک در‬ ‫افریقــا‪ ،‬تیمــور شــرقی و بخش هایــی از قلمــرو هنــد بــود‪ .‬در دهــه ‪ ۱۹۶۰‬میــادی‪،‬‬ ‫بــه دنبــال اســتقالل بســیاری از کشــورهای افریقایــی کــه پیــش از ان مســتعمره‬ ‫ســایر قدرت هــای اســتعماری بودنــد‪ ،‬پرتغــال بــا نگرانــی‪ ،‬بخش هــای اســتعماری را‬ ‫بخش هــای جدایی ناپذیــر خــود دانســت بــه ایــن ترتیــب‪ ،‬بســیاری از ایــن مناطــق‬ ‫در حــدود پانــزده ســال بــرای کســب ازادی و اســتقالل مبــارزه کردنــد و ســرانجام‪ ،‬در‬ ‫ســال ‪ ۱۹۷۴‬ایــن امــر بــه ســقوط نظــام دیکتاتــوری و فاشیســتی پرتغــال منجــر شــد‪.‬‬ ‫یــک ســال بعــد‪ ،‬کشــورهای تحــت ســلطه و اســتعمار پرتغــال‪ ،‬البتــه بــه جــز ماکائــو‪،‬‬ ‫صاحــب اســتقالل شــدند‪.‬‬ ‫ســیب زمینی‪ ،‬گوجه ســبز‪ ،‬زیتــون‪ ،‬انگــور و لبنیــات از فراورده هــای کشــاورزی و دامــی‬ ‫پرتغــال و پارچــه‪ ،‬کفــش‪ ،‬کاغــذ‪ ،‬فراورده هــای پتروشــیمی‪ ،‬پالســتیک‪ ،‬ســفال و شــراب‬ ‫از تولیــدات ان اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪6‬‬ صفحه 6 ‫تاریخ‬ ‫دوره پیــش از روم ‪ 400‬ســال قبــل از میــاد مســیح بــود‪ 400 .‬ســال قبــل‬ ‫از دوره رومــی‪ ،‬شــهر لیســبون کشــف شــد‪ .‬در ایــن دوره قبایــل اولیــه‬ ‫ســلتیک از شــمال نیــز در قلمــرو پرتغــال یافــت شــدند‪ .‬ایــن زمانــی بــود‬ ‫کــه اهــن بــرای اولیــن بــار بــه پرتغــال معرفــی شــد‪.‬‬ ‫رومی هــا بیــن ســال های ‪ 140‬قبــل از میــاد و ‪ 452‬میــادی پرتغــال را بــه‬ ‫دســت گرفتنــد‪ .‬ایــن کشــور قبــا بــه عنــوان لوســیتانیا شــناخته می شــد‬ ‫و مــردم پرتغالــی زبــان نیــز ان را بــه عنــوان لوســوفونس می شــناختند‪.‬‬ ‫لوســوفونس اصطالحــی اســت کــه بــرای توصیــف یــک شــخص پرتغالــی‬ ‫زبــان بــه کار مـی رود‪.‬‬ ‫رومی هــا لوســیتانیا را فتــح کردنــد و ان را بــه عنــوان یــک اســتان مشــهور‬ ‫در زمینــه معــدن و کشــاورزی معرفــی کردنــد‪ .‬نــام لوســیتانیا از خــدای‬ ‫رومــی لوســوس‪ ،‬خــدای شــراب گرفتــه شــده اســت‪.‬‬ ‫انهــا همچنیــن زبــان التیــن را بــه لوســیتانیا اوردنــد‪ .‬اینگونــه بــود کــه‬ ‫اســاس زبــان ملــی اینــده شــکل گرفــت‪.‬‬ ‫قرون وسطی‬ ‫پــس از ســقوط امپراتــوری روم‪ ،‬قبیلــه المانــی ویســیگوتس‪ ،‬شــبه جزیــره‬ ‫ایبــری را بــه دســت گرفــت و مذهــب خــود را در ایــن پادشــاهی بنــا نهــاد‪.‬‬ ‫حملــه عــرب پــس از ان اتفــاق افتــاد‪ .‬ایــن زمانــی بــود کــه بســیاری از‬ ‫کلمــات عربــی وارد زبــان پرتغالــی شــدند‪.‬‬ ‫شــبه جزیــره ایبــری بیــش از ‪ 800‬ســال توســط مورهــا اشــغال شــده بــود‬ ‫و پرتغــال نیــز بــه مــدت ‪ 500‬ســال جزئــی از ان بــود‪ .‬در ســال ‪،1279‬‬ ‫پرتغــال بــه یــک پادشــاهی مســتقل از اســپانیا تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫اولین پادشاه پرتغال‬ ‫در ســال ‪ ،1143‬افونســو هنریــک اولیــن پادشــاه پرتغــال شــد و اســتقالل‬ ‫خــود را از پادشــاهی های لئــون و کاســتیل اعــام کــرد‪.‬‬ ‫در طــول قــرن دوازدهــم و ســیزدهم‪ ،‬پادشــاهان پرتغالــی مرزهــا را بــا‬ ‫کمــک صلیبیــان گســترش دادنــد و ســرانجام الــگاروه را فتــح کردنــد‪.‬‬ ‫عصر اکتشاف‬ ‫عصــر اکتشــاف یکــی از مهمتریــن دوره هــای تاریخــی پرتغــال اســت‪ .‬ایــن‬ ‫دوره بیــن قــرن پانزدهــم و هجدهــم بــود کــه مســیرهای تجــاری بیــن‬ ‫اســیا و اروپــا گســترش یافــت‪.‬‬ ‫در طــول ایــن دوره‪ ،‬پرتغــال بــه لطــف کاشــفان زیــر بــه یــک کشــور‬ ‫قدرتمنــد تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫شاهزاده هنری ناوبر‬ ‫یکــی از اولیــن ناوبری هــای بــزرگ پرتغــال در ایــن دوره‪ ،‬ناوبــری شــاهزاده‬ ‫هنــری بــود‪ .‬شــاهزاده هنــری نخســتین مــردی بــود کــه بــه افریقــا ســفر کــرد‪.‬‬ ‫واسکو دو گاما‬ ‫کاوشــگر معــروف واســکو دو گامــا در منطقــه النتجــو پرتغــال متولــد شــد و‬ ‫اولیــن اروپایــی بــود کــه از طریــق دریــا بــه هندوســتان رســید‪.‬‬ ‫او مــردی بــود کــه امپراتــوری پررونــق پرتغــال را تحــت تاثیــر قــرار داد و راه‬ ‫را بــرای تجــارت ادویه هــای هنــدی در اروپــا بــاز کــرد‪ .‬او نــه تنهــا مســئولیت‬ ‫ایــن امــر را بــه عهــده داشــت بلکــه غــرب و شــرق را نیــز بــه هــم ارتبــاط داده‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫امــروزه مــردم پرتغــال‪ ،‬چهــره واســکو دو گامــا را از روی تمبرهــا‪ ،‬ســکه هــا و‬ ‫اســکناس هــای ایــن کشــور می شناســند‪.‬‬ ‫کریستوف کلمب‬ ‫گفتــه می شــود کــه کریســتوف کلمــب چنــد ســال قبــل از کشــف امریــکا‪ ،‬در‬ ‫لیســبون ســاکن بــود‪ .‬در طــول ایــن اقامــت‪ ،‬برخــی از اطالعــات و اموزش هــای‬ ‫خــود را در مــورد عبــور از اقیانــوس اطلــس در ایــن کشــور کشــف کــرد‪.‬‬ ‫بیــن ســال های ‪ 1492‬و ‪ ،1504‬کلمــب چهــار ســفر بــه کارائیــب و امریــکای‬ ‫جنوبــی داشــت‪ .‬او کاوشــگری بــود کــه قــاره امریــکا را بــه مهاجــران اروپــا بــاز‬ ‫کــرد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪7‬‬ صفحه 7 ‫فردیناند ماژالن‬ ‫فردینانــد مــاژالن اولیــن کاشــف پرتغالــی بــود کــه توانســت بــا موفقیــت‬ ‫در سراســر جهــان ســفر کنــد‪ .‬او بــه دنبــال یــک مســیر دریایــی غربــی بــه‬ ‫ســمت اســیا بــوده و اولیــن اروپایــی بــود کــه از اقیانــوس ارام عبــور کــرد‪.‬‬ ‫گرچــه در فیلیپیــن درگذشــت امــا قایــق او بــه مســیر خــود ادامــه داد و‬ ‫ادویه هــای خاصــی را بــدون او بــه شــبه جزیــره ایبــری بازگردانــد‪.‬‬ ‫تاریــخ پرتغــال بــا اکتشــاف ها و مســتعمره های سراســر جهــان‪ ،‬بســیار‬ ‫جالــب اســت‪.‬‬ ‫مشــهورترین اکتشــاف در برزیــل و همچنیــن مســتعمرات افریقــا ماننــد‬ ‫موزامبیــک و انگــوال بــود‪.‬‬ ‫جنگ اسپانیا و پرتغال‬ ‫در ســال ‪ ،1578‬سباســتیائو ناگهــان خــود را در جنــگ بــا افریقــا یافــت‪،‬‬ ‫بــدون اینکــه وارث بعــدی بــرای تــاج و تخــت خــود داشــته باشــد‪ .‬ایــن‬ ‫منجــر بــه یــک بحــران دو ســاله شــد کــه ســقوط امپراتــوری پرتغــال را‬ ‫بــه دنبــال داشــت‪.‬‬ ‫برخــی از انهــا بــر ایــن باورنــد کــه سباســتیائو در یــک روز مه الــود بــاز‬ ‫خواهــد گشــت تــا ملــت را از یــک فاجعــه نجــات دهــد‪.‬‬ ‫پرتغــال مجبــور شــد جنگ هــای زیــادی را در اروپــا بگذرانــد‪ ،‬از جملــه‬ ‫جنــگ ‪ Restoration War‬یــا همــان جنــگ اســپانیا و پرتغــال از ســال‬ ‫‪ 1640‬تــا ‪ .1668‬در نتیجــه ایــن جنــگ‪ ،‬پادشــاه جــان چهــارم بــه ســلطنت‬ ‫بازگشــت و پادشــاه اســپانیا کــه می خواســت پرتغــال را بــه دســت بگیــرد‪،‬‬ ‫شکســت خــورد‪.‬‬ ‫نخستین جمهوری‬ ‫پرتغــال رابطــه قــوی بــا امپراتــوری انگلیــس داشــت‪ .‬در قــرن نوزدهــم‪،‬‬ ‫نیروهــای ناپلئــون بــه پرتغــال حملــه کردنــد‪ .‬پادشــاهی از تســلیم در برابــر‬ ‫ناپلئــون خــودداری کــرد و تصمیــم گرفــت بــه بــه برزیــل بــرود کــه ایــن‬ ‫منجــر بــه حملــه نظامــی شــد‪.‬‬ ‫پــس از ‪ 13‬ســال بازگشــت و انگلیــس کمــک کــرد تــا اســتقالل پرتغــال‬ ‫دوبــاره بازگــردد‪ .‬بــا ایــن حــال‪ ،‬مــردم از حضــور انگلیــس زیــاد راضــی‬ ‫نبودنــد‪.‬‬ ‫انقــاب جمهــوری خواهــان شــکل گرفــت‪ .‬تــا ســال ‪ ،1910‬نخســتین‬ ‫جمهــوری پرتغــال تاســیس شــد‪ .‬بــه همیــن دلیــل‪ ،‬شــاه نیــز اســتعفا داد‪.‬‬ ‫این انقالب در سال ‪ 1926‬با دیکتاتوری نظامی به پایان رسید‪.‬‬ ‫دیکتاتوری و انقالب میخک‬ ‫در ســال ‪ ،1933‬دومیــن جمهــوری توســط انتونیــو ده الیویــرا ســاالزار‬ ‫تاســیس شــد‪.‬‬ ‫از مشــخصه های دیکتاتــوری‪ ،‬ملــی گرایــی و انــزوا اســت‪ .‬همیــن مــورد‬ ‫باعــث شــد کــه پرتغــال در هــر دو جنگ هــای جهانــی شــرکت نکــرد‪.‬‬ ‫ســاالزار همیشــه ســعی داشــت مســتعمرات پرتغــال را تحــت ســلطه خــود‬ ‫قــرار دهــد و بســیاری از پرتغالی هــا مجبــور بودنــد در جنگ هــای اســتعماری‬ ‫شــرکت کننــد‪.‬‬ ‫بــه همیــن خاطــر و دالیــل بیشــتر‪ ،‬از جملــه سانســور و عــدم ازادی‪،‬‬ ‫دیکتاتــوری وی در ‪25‬ام اوریــل ‪ 1974‬بــه پایــان رســید‪ ،‬یعنــی زمانــی کــه‬ ‫انقــاب صلح امیــز میخــک بــه وقــوع پیوســت‪.‬‬ ‫ســربازان در حالــی کــه میخــک بــه اســلحه های خــود زده بودنــد‪ ،‬بــه‬ ‫خیابان هــا امدنــد تــا در یــک اعتــراض مســالمت امیز‪ ،‬اغــازی نــو در تاریــخ‬ ‫پرتغــال رقــم بزننــد‪ .‬پرتغــال در ایــن دوره از تاریــخ بــا تاثیــر از مذهــب اداره‬ ‫می شــد‪.‬‬ ‫انقالب میخک پرتغال‬ ‫پرتغــال در ســال ‪ 1975‬بــا انتخابــات اولیــه خــود‪ ،‬دموکراســی را در کشــور‬ ‫حاکــم کــرد‪ .‬تــا ســال ‪ ،1986‬پرتغــال عضــو اتحادیــه اروپــا شــد‪.‬‬ ‫یکــی از مشــهورترین سیاســتمداران پرتغــال و نخســت وزیــر پیشــین‪ ،‬ژوزه‬ ‫بــاروزو اســت کــه بیــن ســال هــای ‪ 2004‬و ‪ 2014‬اجــازه کمیســیون اروپایــی‬ ‫را صــادر کــرد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪8‬‬ صفحه 8 ‫اب و هوا‬ ‫شــما اب و هــوای پرتغــال را در هیــچ مــکان دیگــری در مدیترانــه‬ ‫پیــدا نمــی کنیــد‪ .‬معتــدل‪ ،‬و بــدون هیــچ شــرایط دمایــی طاقــت‬ ‫فرســا بــر عکــس ســایر نقــاط قــاره اروپــا‪ .‬پرتغــال یکــی از گرمتریــن‬ ‫کشــورهای اروپایــی اســت‪ ،‬ولــی اب هــای خنــک اقیانــوس اطلــس اب‬ ‫و هــوای بســیار گــرم شــبه جزیــره ایبریــا را معتــدل تــر کــرده اســت‪.‬‬ ‫بخش هــای غربــی کشــور اب هــوای دریایــی تــر‪ ،‬بــا تابســتان هــای‬ ‫خنــک تــر و کــم رطوبــت تــر دارنــد‪ ،‬بخــش هــای جنوبــی اب و هوایــی‬ ‫مدیترانه هــای بــا تابســتان هــای گــرم و خشــک دارنــد‪.‬‬ ‫دمای هوا در پرتغال‬ ‫میانگیــن دمــای ســالیانه در پرتغــال از ‪ 8‬تــا ‪ 12‬درجــه ســانتیگراد در‬ ‫بخــش هــای کوهســتانی داخلــی در شــمال‪ ،‬جایــی کــه دمــا بیشــتر‬ ‫بــه ارتفــاع بســتگی دارد تــا عــرض جغرافیایــی‪ ،‬تــا میانگیــن دمــای‬ ‫ســالیانه ‪ 20‬درجــه ســانتیگراد در نقاطــی ماننــد حوضچــه گوادیــا متغیــر‬ ‫اســت‪ .‬دمــای بســیار بــاالی بیشــتر از ‪ 40‬درجــه ســانتیگراد در ماههــای‬ ‫تابســتانی در بخــش هــای جنوبــی پرتغــال غیــر معمــول نیســت‪.‬‬ ‫میانگیــن رطوبــت هــوا نیــز در طــول ســال ‪85‬درصــد اســت‪.‬‬ ‫منطقــه الــگاروه یکــی از بهتریــن مناطــق اب و هوایــی در کل اروپــا و‬ ‫چــه بســا دنیــا را دارا اســت‪ .‬بــا داشــتن بیــش از ‪ 3,300‬ســاعت افتــاب‬ ‫درخشــان در ســال‪ ،‬الــگاروه بیشــترین تابــش افتــاب را بــه نســبت‬ ‫ســایر نقــاط اروپــا دریافــت مــی کنــد‪.‬‬ ‫از نظــر برخــی تحقیقــات اب و هوایــی «الــگاروه از معتدلتریــن و‬ ‫پایدارتریــن اب و هــوای دنیــا برخــوردارد اســت»‪ .‬بــه طــور کلــی‪،‬‬ ‫پرتغــال ‪ 2,500‬تــا ‪ 3,200‬ســاعت افتــاب درخشــان در ســال دارد‪،‬‬ ‫حــدود ‪ 4‬تــا ‪ 6‬ســاعت افتــاب در ماههــای زمســتانی و بیــن ‪ 10‬تــا ‪12‬‬ ‫ســاعت در روز افتــاب در تابســتان‪ .‬کال‪ ،‬جنــوب شــرقی پرتغــال افتابــی‬ ‫تــر از شــمال غربــی ان مــی باشــد‪.‬‬ ‫دمای اقیانوس در پرتغال‬ ‫دمــای اقیانــوس در ســاحل غربــی پرتغــال بیــن ‪ 13‬تــا ‪ 15‬درجــه ســانتیگراد در‬ ‫تابســتان متغیــر اســت‪ .‬در ســاحل جنوبــی دمــای ســطح اقیانــوس از ‪ 15‬درجــه‬ ‫ســانتیگراد در زمســتان تــا حــدود ‪ 23‬درجــه ســانتیگراد (برخــی مواقــع حتــی‬ ‫باالتــر) در تابســتان در تغییــر اســت‪.‬‬ ‫بارندگی در پرتغال‬ ‫بــارش در پرتغــال بســیار مرتبــط بــا عــرض جغرافیایــی منطقــه اســت‪ ،‬در نتیجه‬ ‫مناطــق شــمالی قســمت اعظم بــارش ســالیانه را بــه خــود اختصاص داده اســت‪.‬‬ ‫کوهســتان هــای شــمالی حتــی تــا ‪ 126‬اینــج بــارش در ســال را مشــاهده مــی‬ ‫کننــد‪ ،‬در حالــی در مناطــق خشــک تــر جنوبــی بــارش حــدود ‪ 12‬اینــچ در ســال‬ ‫مــی باشــد‪ .‬میانگیــن بــارش ســالیانه در سرتاســر کشــور ‪ 25‬اینــج در ســال‬ ‫مــی باشــد‪ .‬بــارش بــرف در بخــش هــای شــمالی و مرکــزی پرتغــال معمــول‬ ‫اســت‪ ،‬بــه خصــوص در ‪ ،Vila Real Braganca Viseu‬و ‪ Guarda‬کــه دمــای‬ ‫زمســتان در برخــی مواقــع بــه منفــی ‪ 10‬درجــه ســانتیگراد نیــز مــی رســد‪.‬‬ ‫بــارش بــرف در بخــش هــای جنوبــی نــادر بــوده ولــی در ارتفاعــات ایــن منطقــه‬ ‫گاهــی اتفــاق مــی افتــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪9‬‬ صفحه 9 ‫جغرافیا‬ ‫پرتغــال کشــوری اســت کوچــک کــه در حاشــیه غربــی شــبه جزیــره‬ ‫ایبــری یعنــی پایین تریــن بخــش جنــوب غربــی اروپــا قــرار دارد‪ .‬ایــن‬ ‫ســرزمین را می تــوان دنبالــه فــات مرتفــع مرکــزی اســپانیا دانســت کــه‬ ‫هرچــه بــه طــرف دریــا پیــش مـی رود‪ ،‬ارتفاعــش کــم و کمتــر می شــود‪.‬‬ ‫ســواحل غربــی و جنوبــی ان را اقیانــوس اطلــس فــرا گرفتــه و در شــرق‬ ‫ان کشــور اســپانیا قــرار دارد‪.‬‬ ‫پرتغــال از مشــرق و شــمال بــه اســپانیا محــدود اســت‪ .‬هیچ گونــه مــرز‬ ‫طبیعــی عمــده ای بیــن دو کشــور وجود نــدارد‪ .‬مســاحت پرتغــال ‪۹۲.۲۱۲‬‬ ‫کیلومتــر مربــع اســت‪ .‬طــول ایــن کشــور‪ ،‬از شــمال بــه جنــوب‪۶۳۰ ،‬‬ ‫کیلومتــر و حداکثــر عرضــش ‪ ۲۱۷‬کیلومتــر اســت‪ .‬طــول خطــوط ســاحلی‬ ‫ان‪ ،‬در مغــرب از رود مــرزی مینیــو در شــمال تــا تخته ســنگ های ســاحلی‬ ‫و پرتگاه هــای مرتفــع دماغــه ســنن وینســنت ‪ ۶۴۰‬کیلومتــر اســت‪ ،‬و در‬ ‫جبهــه جنوبــی‪ ،‬از ایــن دماغــه تــا دهانــه رود گوادیانــا ‪ ۱۶۰‬کیلومتراســت‪.‬‬ ‫کلیــه بندرگاه هــای عمــده در مغــرب کشــور قــرار دارنــد‪.‬‬ ‫جزایــر مادیــرا و ازور در اقیانــوس اطلــس بــه ترتیــب حــدود ‪۱۰۰۰‬‬ ‫کیلومتــر و ‪ ۱۲۰۰‬کیلومتــر در ســمت جنــوب غربــی بــا ســرزمین اصلــی‬ ‫فاصلــه دارد‪ .‬رودهــای مهــم پرتغــال‪ ،‬تاگــوس (ریــو تــژو)‪ ،‬دورو‪ ،‬رود‬ ‫گوادیانــا و بلندتریــن نقطــه ســرزمین اصلــی قلــه اســترال بــا ‪۱۹۹۳‬‬ ‫متــر ارتفــاع اســت‪ .‬پرتغــال اب و هوایــی معتــدل دارد کــه در شــمال‬ ‫مرطوب تــر و در جنــوب و نواحــی دور از دریــا خشــک تر و گرم تــر‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫در پــس جلگــه ای ســاحلی در شــمال رود تاگــوس ناحیــه مرتفعــی قــرار‬ ‫دارد کــه در مرکــز ان رشــته کوه اصلــی کشــور یعنــی ســرا دا اســتراال قــرار‬ ‫دارد و فالتــی عریــض در شــمال شــرق ادامــه گســل مسســتای اســپانیا‬ ‫اســت‪ .‬در جنــوب رود تاگــوس زمیــن پســت پرفرازونشــیبی وجــود دارد‪.‬‬ ‫بیشــتر رشــته کوه های پرتغــال در شــمال رود تاگــوس ممتــد اســت‪.‬‬ ‫ایــن رشــته کوه ها را می تــوان امتــداد کوه هــای پیرنــه دانســت کــه از‬ ‫اســپانیا بدانجــا کشــیده شــده اند‪ .‬بــر ارتفاعــات همیــن رشــته ها اســت‬ ‫کــه روزگاری قبایــل ســلتی ایبــری ـ لوســیتانی ها ـ دژهــا و اســتحکاماتی‬ ‫بنــا نهادنــد و گله هــای بــز و گوســفند خــود را در ان می چرانیدنــد و در‬ ‫عیــن حــال بــا هــم دســت و پنجــه نــرم می کردنــد‪ .‬در نواحــی مرکــزی‬ ‫تپه هایــی وجــود دارد پوشــیده از جنگل هــای کاج‪ ،‬کــه در ســده های‬ ‫گذشــته بــرای متوقــف ســاختن توده هــای ریــگ روان کاشــته شده اســت‪.‬‬ ‫از ایــن جنگل هــا اســتفاده های دیگــری هــم می شــود‪ ،‬و ان تهیــه الــوار‬ ‫بــرای ســاختن کشــتی هایی اســت کــه در کارخانجــات کشتی ســازی‬ ‫اوپورتــو و لیســبون ســاخته می شــود‪.‬‬ ‫عمده تریــن رودهــای پرتغــال رود تاگــوس و رود دوئــرو می باشــند‬ ‫کــه هــر دو از خــاک اســپانیا سرچشــمه می گیرنــد‪ .‬تاگــوس در دشــت‬ ‫حاصلخیــزی جــاری اســت کــه محــل پــرورش دام اســت (بیشــتر گاوهایــی‬ ‫کــه بــرای مســابقات گاوبــازی امــاده می شــوند‪ ،‬از ایــن دشــت اســت)‪.‬‬ ‫لیســبون بزرگتریــن شــهر پرتغــال و پایتخــت ان‪ ،‬نزدیــک دهانــه ایــن رود‬ ‫قــرار دارد‪.‬‬ ‫دوئــرو رودی اســت پرجــوش و خــروش کــه در دره هــای عمیق جریــان یافته‬ ‫و تاکســتان های نواحــی کوهســتانی اوپورتــو را کــه دومیــن شــهر بــزرگ‬ ‫پرتغــال اســت مشــروب می ســازد‪ .‬قایق هــای موســوم بــه رابلــوس بــا‬ ‫بادبان هــای ســیاه یــا قهــوه ای‪ ،‬در تمــام ســاعات روز در شــاخه های ایــن‬ ‫رود رفت وامــد می کننــد‪.‬‬ ‫شــهر لیســبون‪ ،‬پایتخــت‪ ،‬بیش تریــن ثــروت کشــور پرتغــال را در خــود‬ ‫ذخیــره کــرده و از شــهرهای مهــم اتحادیــه اروپــا به شــمار می ایــد؛‬ ‫به طــوری کــه ‪ ۴۵‬درصــد از کل تولیــدات کشــور بــه ایــن ناحیــه اختصــاص‬ ‫دارد‪ .‬شــهر لیســبون قطــب سیاســی پرتغــال بــوده و دولــت ایــن کشــور در‬ ‫ایــن شــهر مســتقر شده اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪10‬‬ صفحه 10 ‫فرهنگ مردم پرتغال‬ ‫مــردم پرتغــال‪ ،‬ســنتی و محافظــه کار هســتند و بــه ســختی زیــر بــار نــواوری‬ ‫و تغییــرات افراطــی در جامعــه می رونــد و زندگیشــان بــر محوریــت خانــواده‬ ‫اســتوار اســت‪ .‬بــرای پرتغالی هــا‪ ،‬وفــاداری خانوادگــی قبــل از روابــط‬ ‫اجتماعــی دیگــر‪ ،‬حتــی کســب و کار قــرار می گیــرد‪.‬‬ ‫اداب معاشرت‬ ‫در موقعیت هــای رســمی افــراد بــا هــم دســت می دهنــد کــه ایــن بــه‬ ‫معنــا اســت کــه انهــا از قبــل همدیگــر را ندیده انــد‪ .‬دســت دادن چــه در‬ ‫جلســات کســب و کار یــا دورهمــی اجتماعــی بایــد بــا تمــاس مســتقیم‬ ‫چشــمی و احوالپرســی مناســب همــراه باشــد‪ .‬در نهایــت نیــز مجــددا ً دســت‬ ‫داده و خداحافظــی می کننــد‪ .‬زن هــا وقتــی کســی را اص ـ ً‬ ‫ا نمی شناســند یــا در‬ ‫مناســبت های خیلــی رســمی بــه هــم دســت می دهنــد‪ ،‬امــا هنــگام مالقــات‬ ‫دوســتان و اشــنایان‪ ،‬صــورت یکدیگــر را می بوســند و مردهــا نیــز همدیگــر را‬ ‫در اغــوش گرفتــه و بــه پشــت هــم می زننــد‪.‬‬ ‫پرتغالی هــا افــرادی صمیمــی و خــوش برخــورد بــوده و بــا اغــوش گــرم از‬ ‫شــما اســتقبال کــرده و ســعی می کننــد احســاس غربــت نکنیــد‪ .‬رک و صریــح‬ ‫و البتــه بــا رعایــت ادب حــرف خــود را می زننــد‪ .‬مــراودات افــراد در مکان هــای‬ ‫عمومــی‪ ،‬رســمی تر و بالطبــع در جاهــای خصوصــی‪ ،‬خودمانی تــر اســت‪.‬‬ ‫پرتغالی هــا خیلــی تنــد و تــا حــدودی بــا صــدای بلنــد صحبــت می کننــد‪.‬‬ ‫ایــن بــروز احساســات کامــ ً‬ ‫ا عــادی و بخشــی از شــخصیت یــک پرتغالــی‬ ‫اســت پــس ان را بــا خشــم یــا ناراحتــی اشــتباه نگیریــد‪ .‬مــردم ایــن کشــور‬ ‫از اکثــر ایمــا و اشــاره ها اســتفاده نمی کننــد‪ .‬همانطــور کــه در بســیاری از‬ ‫فرهنگ هــا‪ ،‬اشــاره بــا انگشــت توهین امیــز تلقــی می شــود‪ ،‬در اینجــا نیــز‬ ‫حــرکات زیــاد دســت و یــا زبــان بــدن تاثیــر منفــی روی مخاطــب می گــذارد‪.‬‬ ‫مردهــای پرتغالــی بــه خاطــر روحیــه جوانمــردی اجــازه نمی دهنــد کــه یــک‬ ‫زن پــول غــذا را حســاب کنــد‪ .‬در محــل کار‪ ،‬مردهــا کــت و شــلوار رســمی یــا‬ ‫غیررســمی و کــروات می پوشــند و زن هــا پیراهــن‪ ،‬کــت و دامــن یــا کــت‬ ‫و شــلوار بــر تــن دارنــد‪ .‬افــراد دنبال ـه روی مــد بــر ایــن باورنــد کــه لبــاس‬ ‫نشــان دهنــده موفقیــت افــراد و جایــگاه اجتماعــی انهــا بــوده و بــه همیــن‬ ‫دلیــل افتخــار می کننــد کــه لباس هایشــان از پارچه هــای بــا کیفیــت اســت‬ ‫و در نتیجــه بــرای بهتریــن نــوع پوشــاک در حــد امــکان هزینــه می کننــد‪.‬‬ ‫فاصلــه فــردی مناســب در پرتغــال بــرای زمــان گفتگــو معمــوالً بــه انــدازه‬ ‫طــول یــک دســت اســت‪ .‬در زمــان صحبــت بــا دوســتان و خانــواده ایــن‬ ‫فاصلــه را رعایــت نمی کننــد و همدیگــر را لمــس می کننــد امــا همیــن رفتــار‬ ‫در موقعیت هــای تجــاری یــا رســمی اصــ ً‬ ‫ا مــورد قبــول نیســت‪ .‬بــروز‬ ‫احساســات در مکان هــای عمومــی تــا مــرزی مشــخص‪ ،‬عــادی و نرمــال‬ ‫محســوب می شــود پــس اگــر در خیابان هــای پرتغــال مشــاهده کردیــد‬ ‫کــه مــردم یکدیگــر را در اغــوش گرفتــه یــا دســت در دســت هــم در‬ ‫خیابــان راه می رونــد تعجــب نکنیــد!‬ ‫هدیه دادن در پرتغال‬ ‫هنگامــی کــه شــما را بــرای مهمانــی دعــوت می کننــد بــرای میزبــان گل‬ ‫یــا شــکالت هدیــه ببریــد‪ .‬زمــان ســفارش گل فرامــوش نکنیــد کــه عــدد‬ ‫‪ 13‬نشــانه بدشانســی اســت و نبایــد تعــداد گل هــا ‪ 13‬باشــد و رنــگ گل‬ ‫نیــز قرمــز نباشــد چــون ایــن رنــگ را بــه معشــوقه یــا شــریک زندگــی‬ ‫خــود هدیــه می دهنــد‪ .‬اگــر بــه شــما کادو دادنــد‪ ،‬بدانیــد کــه انتظــار دارنــد‬ ‫ان را همــان لحظــه بــاز کنیــد‪ .‬در جلســات کاری معمــوالً هدیـه ای رد و بــدل‬ ‫نمی شــود امــا وقتــی نتایــج یــک مذاکــره بــا موفقیــت همــراه می شــود‬ ‫اهــدای کادویــی کوچــک مانعــی نــدارد‪.‬‬ ‫میهمانی‬ ‫وقتــی بــه جایــی دعــوت هســتید بایــد بــه موقــع بــه مهمانــی برســید و‬ ‫ســعی کنیــد از ‪ 15‬دقیقــه دیرتــر نشــود‪ .‬بــرای مهمانی هــا یــا دورهمی هــای‬ ‫بزرگ تــر تاخیــر شــما از نیــم تــا یــک ســاعت اشــکالی نــدارد‪ .‬در‬ ‫جمع هــای اجتماعــی درســت نیســت کــه حرفــی از کار زده شــود‪ .‬بایســتید‬ ‫تــا از شــما دعــوت کننــد ســر میــز یــا روی یــک صندلــی خــاص بنشــینید‪.‬‬ ‫اداب غــذا خــوردن هــم ماننــد ســایر کشــورهای اروپایــی بــوده پــس‬ ‫چنــگال را در دســت چــپ و چاقــو را در دســت راســت بگیریــد‪ .‬حواســتان‬ ‫باشــد خــوردن غــذا را شــروع نکنیــد تــا میزبــان «‪ »bom apetite‬بگویــد؛‬ ‫یعنــی «نــوش جــان»!‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪11‬‬ صفحه 11 ‫اقتصاد پرتغال‬ ‫امید عزیزی‬ ‫پرتغــال کشــوری بــا تاریخــی غنــی و اقتصــادی توســعه یافته اســت‪.‬‬ ‫البتــه ایــن کشــور چالش هــای بســیاری را پشــت ســر گذاشــته اســت‪.‬‬ ‫دیکتاتــوری بــر ان حکمرانــی کــرده‪ ،‬رشــد منفــی داشــته‪ ،‬بــا بحــران‬ ‫مالــی دســت وپنجه نــرم کــرده و بیــکاری باالیــی را تجربــه کــرده‬ ‫اســت؛ امــا ایــن کشــور توانســته از پتانســیل های موجــود در اقتصــاد‬ ‫خــود اســتفاده کنــد و در مســیر توســعه گام هــای بزرگــی را بــردارد‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ـادرات تجهیــزات حمل ونقــل‪ ،‬مــواد شــیمیایی‪،‬‬ ‫پرتغــال توانســته بــا صـ‬ ‫ماشــین االت و فلــزات‪ ،‬درامــد موردنیــاز بــرای رشــد اقتصــادش را فراهــم‬ ‫کنــد و در مســیر توســعه حرکــت کنــد‪.‬‬ ‫اقتصــاد ایــن کشــور در ســال های اخیــر بــا بحران هایــی روب ـه رو بــوده‬ ‫اســت‪ .‬بــرای برون رفــت از ان تالش هــای زیــادی صــورت گرفتــه‬ ‫امــا هنــوز به صــورت کامــل رفــع نشــده اند‪ .‬پرتغــال کشــوری اســت‬ ‫کــه در کمتــر از ده ســال گذشــته بــا رشــد اقتصــادی ‪ -5.2‬درصــد‬ ‫دســت به گریبان بــوده و اقتصــاد و مردمــش شــدیدا تحــت تاثیــر‬ ‫بحران هــای مالــی بودنــد‪ .‬از ســوی دیگــر تاریــخ ایــن کشــور نیــز مملــو‬ ‫از رخداد هــای گوناگــون و فــراز و شــیب های بســیاری اســت‪.‬‬ ‫در تاریــخ پرتغــال نیــز ماننــد المــان و کشــورهای دیگــر‪ ،‬ردپــای حکومتی‬ ‫دیکتاتــور دیــده می شــود‪ .‬در ســال ‪ 1932‬ســاالزار یــک حکومــت‬ ‫دیکتاتــوری را در پرتغــال برپــا کــرد‪ .‬در ایــن ســال ها هرگونــه پیشــرفت‬ ‫و تحــول اجتماعــی بــا مخالفــت شــدید ســاالزار مواجــه می شــد و ممنــوع‬ ‫بــود‪ .‬ایــن رونــد تــا ســال های ‪ 1976‬ادامــه داشــت‪.‬‬ ‫حتــی بعــد از ســرنگونی هیتلــر نیــز‪ ،‬ســاالزار بــر مســند قــدرت باقــی‬ ‫مانــد‪ .‬ســاالزار‪ ،‬دیکتاتــور پرتغــال و فرانکــو دیکتاتــور اســپانیا اخریــن‬ ‫بازمانــدگان دوران تلــخ فاشیســم در اروپــا بودنــد؛ امــا ســرانجام‬ ‫افراطی هــا در پرتغــال بــه کنــار رانــده شــدند و دموکراســی در ایــن‬ ‫کشــور حاکــم شــد‪ .‬در حــال حاضــر شــیوه حکومتــی پرتغــال‪ ،‬دموکراســی‬ ‫پارلمانــی اســت و رییــس جمهــور ان بــرای دوره هــای ‪ 5‬ســاله از ســوی‬ ‫مــردم انتخــاب می شــود‪.‬‬ ‫ایــن کشــور در ســال ‪ 2009‬بــه دلیــل بحــران اقتصــادی جهانــی‪ ،‬بــا‬ ‫کاهــش شــدید صادراتــش مواجــه شــد و نــرخ رشــد اقتصــاد ان بــه‬ ‫منفــی ‪ 5.2‬درصــد رســید‪ .‬در ســال ‪ 2010‬عملکــرد اقتصــادی پرتغــال‬ ‫بهبــود پیــدا کــرد و بــه رشــد قابل توجهــی دســت پیــدا کــرد؛ امــا‬ ‫مجــددا بــا بــروز بحــران بدهــی در ســال ‪ 2011‬کــه بــه بحــران یــورو‬ ‫معــروف شــد‪ ،‬انقبــاض شــدیدی در اقتصــاد پرتغــال بــه وجــود امــد و‬ ‫رشــد تولیــد ناخالــص داخلــی ان مجــددا بــه ‪ -2‬درصــد رســید‪.‬‬ ‫بــه دیگــر ســخن در فاصلــه دو ســال‪ ،‬اقتصــاد پرتغــال مرتبــا منقبــض‬ ‫و منبســط شــد کــه ایــن خــود نــا اطمینانــی را در ایــن اقتصــاد تشــدید‬ ‫کــرد‪.‬‬ ‫تولیــد ناخالــص داخلــی (‪ )Gross Domestic Product or GDP‬پرتغــال‬ ‫در ســال ‪ 168.5 ،2009‬میلیــارد یــورو بــود کــه در ســال ‪ 2010‬بــه رقــم‬ ‫‪ 172.6‬میلیــارد افزایــش یافــت؛ امــا مجــددا در ســال ‪ 2011‬بــه رقــم‬ ‫‪ 170.6‬میلیــارد یــورو رســید‪ .‬در حــال حاضــر میــزان تولیــد ناخالــص‬ ‫داخلــی ایــن کشــور ‪ 205‬میلیــارد دالر اســت‪ .‬نمــودار زیــر فــراز و‬ ‫نشــیب های تولیــد ناخالــص داخلــی ایــن کشــور را از ســال ‪1960‬‬ ‫به خوبــی نمایــش می دهــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 2011‬بحــران بدهی هــا تمــام کشــورهای اتحادیــه اروپــا را‬ ‫درگیــر خــود کــرد‪ .‬در بیــن کشــورهای اتحادیــه اروپــا‪ ،‬ایرلنــد‪ ،‬یونــان و‬ ‫پرتغــال بدتریــن وضعیــت را در ایــن ســال ها تجربــه کردنــد و به ناچــار‬ ‫کمــک مالــی خواســتند‪ .‬در اوایــل ســال ‪ ،2011‬دولــت پرتغــال مذاکــرات‬ ‫زیــادی بــا گــروه ترویــکا (‪ )Troika‬اغــاز کــرد و ســرانجام توانســت در‬ ‫مــاه ژوئــن بســته حمایتــی معــادل ‪ 116‬میلیــارد دالر را بــرای کشــورش‬ ‫دریافــت کنــد‪ .‬تروکیــا مجمــع سـه جانبه ای متشــکل از کمیســیون اروپــا‪،‬‬ ‫بانــک مرکــزی اروپــا و صنــدوق بین المللــی پــول اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪12‬‬ صفحه 12 ‫هــدف از دریافــت ایــن کمــک‪ ،‬برگردانــدن قــدرت رقابــت‪ ،‬رشــد‬ ‫اقتصــادی و کاهــش بیــکاری در ایــن کشــور بــود‪ .‬همچنیــن دولــت‬ ‫پرتغــال متعهــد شــد کــه در بــازه زمانــی ســال های ‪ 2011‬تــا ‪2013‬‬ ‫اصالحــات ســاختاری اقتصــادش را نیــز شــروع کــرده و بــه نتیجــه قابــل‬ ‫قبولــی برســاند‪ .‬بــه عقیــده کارشــناس ها‪ ،‬اقتصــاد پرتغــال و یونــان از‬ ‫ضعیف تریــن اقتصادهــای منطقــه یــورو هســتند و موسســات اقتصــادی‬ ‫ضعیفــی دارنــد‪.‬‬ ‫بــا اجــرای برنامه هــای ریاضــت اقتصــادی‪ ،‬ایــن کشــور بــه ســمت رکــود‬ ‫حرکــت کــرد امــا صاحب نظــران معتقدنــد کــه پرتقــال دیگــر نمی توانــد‬ ‫به صــورت نامحــدود برنامه هــای ریاضتــی را ادامــه دهــد‪.‬‬ ‫پرتغــال بعــد از دریافــت کمک هــا و پشــت ســر گذاشــتن بحــران‬ ‫اقتصــادی و رســیدن بــه رشــد اقتصــادی‪ ،‬شــش مــاه بعــد‪ ،‬اعــام کــرد‬ ‫کــه دیگــر بــه کمک هــای بین المللــی نیــازی نــدارد‪ .‬تدابیــر ریاضــت‬ ‫اقتصــادی کــه بــرای مقابلــه بــا بحــران در نظــر گرفتــه شــد‪ ،‬نــرخ‬ ‫بیــکاری را در ایــن کشــور افزایــش داد‪ .‬در ایــن دوران‪ ،‬تغییــرات اساســی‬ ‫در زندگــی مــردم و روابطشــان بــا دولــت ایجــاد شــد‪.‬‬ ‫یکــی از ایــن تغییــرات افزایــش میــزان مالیات هــا بــود‪ .‬تنهــا مالیــات‬ ‫بــر درامــد در پرتغــال ‪ 30‬درصــد افزایــش پیــدا کــرد و همیــن موضــوع‬ ‫شــیوه زندگــی پرتغالی هــا را تغییــر داد‪ .‬مــردم گرفتــار فقــر شــدند و‬ ‫ایــن موضــوع به خوبــی در ســبک زندگیشــان مشــهود بــود؛ بــه طــور‬ ‫مثــال در فروشــگاه ها گوشــت بوقلمــون و مــرغ بــه دلیــل ارزان تــر بــودن‬ ‫بیشــتر بــه فــروش می رفــت‪ .‬مــردم کمتــر بــه رســتوران ها می رفتنــد‪،‬‬ ‫تعطیالتشــان را در خانــه ســپری کردنــد و همــه اینهــا نشــان داد کــه‬ ‫مــردم پــول کمــی دارنــد‪.‬‬ ‫بــر اســاس الیحــه بودجــه‪ ،‬کل هزینه هــای دولــت پرتغــال در ســال‬ ‫‪ 2012‬برابــر بــا ‪ 55.79‬میلیــارد یــورو بــود‪ .‬میــزان کل درامدهــای دولــت‬ ‫رقــم ‪ 72‬میلیــارد یــورو را بــه خــود اختصــاص داد و کســری بودجــه در‬ ‫همیــن ســال برابــر بــا ‪ 5.7‬میلیــارد یــورو ثبــت شــد‪ .‬افزایــش مالیات هــا‬ ‫به جــز اینکــه دســتمزدها را کاهــش داد‪ ،‬باعــث شــد کســری بودجــه بــه‬ ‫میــزان باالیــی بهبــود پیــدا کنــد‪.‬‬ ‫نــرخ تــورم نیــز در ســال های گذشــته در ایــن کشــور رقــم پاییــن‬ ‫داشــته اســت و در حــال حاضــر ایــن کشــور نــرخ تــورم ‪ 1‬درصــدی را‬ ‫تجربــه می کنــد‪ .‬نمــودار زیــر تغییــرات نــرخ تــورم کشــور پرتغــال از‬ ‫ســال ‪ 1960‬تــا ‪ 2016‬میــادی را نشــان می دهــد‪.‬‬ ‫بیشــتر اقتصــاد کشــور پرتغــال بــر پایــه خدمــات و صنایعــی همچــون‬ ‫نرم افــزار و اتومبیل ســازی اســتوار اســت‪ .‬البتــه همان طــور کــه گفتیــم‬ ‫بخــش گردشــگری نیــز نقــش پررنگــی در اقتصــاد ایــن کشــور دارد‪.‬‬ ‫شــرکای عمــده کشــور پرتغــال در اتحادیــه اروپــا قــرار دارنــد‪.‬‬ ‫کشــور اســپانیا بزرگ تریــن شــریک تجــاری و مهم تریــن بــازار هــدف‬ ‫کشــور پرتغــال به حســاب می ایــد و ‪ 26‬درصــد از کاالهــا و خدمــات‬ ‫تولیــدی ایــن کشــور بــه اســپانیا فرســتاده می شــود‪ .‬المــان و فرانســه‬ ‫در رده دوم و ســوم کشــورهای اصلــی صــادرات پرتغــال قــرار دارنــد‪.‬‬ ‫تولیــد ناخالــص داخلــی کشــور پرتغــال بیشــتر بــر پایــه کشــاورزی‪،‬‬ ‫صنعــت و خدمــات استوارشــده اســت‪ .‬ایــن کشــور محصوالتــی چــون‬ ‫پوشــاک و کفــش‪ ،‬ماشــین االت‪ ،‬مــواد شــیمیایی و کاغــذ را تولیــد‬ ‫می کنــد‪ .‬همچنیــن ماشــین االت از اقــام اصلــی وارداتــی پرتغــال‬ ‫هســتند‪ .‬اســپانیا‪ ،‬المــان‪ ،‬فرانســه و ایتالیــا کشــورهای اصلــی هســتند‬ ‫کــه بــار واردات پرتغــال را بــه دوش می کشــند‪.‬‬ ‫پرتغالی هــا بــا ماهیگیــری و صــادرات ســاردین‪ ،‬تولیــد انــواع نوشــیدنی ها‬ ‫و تولیــد چــوب پنبــه درامــد باالیــی بــه دســت می اورنــد‪ .‬غــات‪ ،‬زیتــون‪،‬‬ ‫گنــدم‪ ،‬ذرت‪ ،‬انــواع نوشــیدنی ها‪ ،‬پرتقــال و ماهــی در ایــن کشــور از‬ ‫عمده تریــن تولیــدات بخــش کشــاورزی هســتند‪.‬‬ ‫در بخــش صنعــت نیــز پرتغــال بــه پاالیــش نفــت‪ ،‬تولیــد ســیمان‪ ،‬تولیــد‬ ‫ماشــین االت و وســایل الکترونیــک‪ ،‬کفــش و پارچــه می پــردازد‪ .‬منابــع‬ ‫طبیعــی پرتغــال شــامل لیتیــم‪ ،‬قلــع‪ ،‬تنگســتن‪ ،‬اورانیــوم اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪13‬‬ صفحه 13 ‫همان طــور کــه بارهــا بــر ان تاکیــد داشــته ایم‪ ،‬توســعه چیــزی نیســت کــه بــا ســاخت‬ ‫دانشــگاه‪ ،‬ســینما‪ ،‬هتــل و ورزشــگاه بــه دســت بیایــد‪ .‬فراینــد توســعه‪ ،‬تدریجــی و‬ ‫زمان بــر و نیازمنــد فراهم ســازی بســترهای الزم بــرای ان اســت‪ .‬در ایــن میــان‬ ‫اموزش وپــرورش نقــش کلیــدی را در رونــد توســعه یــک کشــور ایفــا می کننــد‪.‬‬ ‫بــرای داشــتن جامع ـه ای توســعه یافته نیازمنــد پــرورش افــراد توســعه یافته هســتیم‪.‬‬ ‫در ابتــدای قــرن بیســتم‪ ،‬پرتغــال وضعیــت مطلوبــی از نظــر توســعه نداشــت؛ امــا‬ ‫امــروز ایــن کشــور گام هــای بزرگــی در ایــن مســیر برداشــته اســت‪ .‬بــه دیگــر‬ ‫ســخن‪ ،‬عــاوه بــر اینکــه در ایــن کشــور دانشــگاه و مدرســه تاســیس شــده اســت‪،‬‬ ‫انســان های توســعه یافته نیــز پــرورش داده شــده اند‪.‬‬ ‫دولــت پرتغــال بــرای ایجــاد انگیــزه و حرکــت دادن جمعیــت بــه ســمت تحصیــات‬ ‫و بــه دســت اوردن تخصــص‪ ،‬در ســاختار حقــوق و دســتمزد تغییراتــی داده اســت‪.‬‬ ‫میــزان درامــد افــراد تحصیل کــرده و متخصــص در شــرکت ها و ارگان هــای مختلــف‬ ‫پرتغــال تفــاوت چشــمگیری بــا افــراد فاقــد تخصــص پیداکــرده اســت‪.‬‬ ‫رشــد اقتصــاد پرتغــال نســبت بــه گذشــته چش ـم گیر اســت‪ .‬مبنــای اکثــر فعالیت هــا‬ ‫و کســب و کارهــای پرتغــال را دانــش و تحقیقــات دانشــگاهی شــکل می دهــد‪ .‬در‬ ‫ســال های اخیــر میــزان افــراد تحصیل کــرده در ایــن کشــور افزایــش پیداکــرده و‬ ‫همیــن موضــوع باعــث افزایــش بهــره وری شــده اســت‪.‬‬ ‫از ســوی دیگــر ایــن افــراد درخواســت دســتمزد بیشــتری را دارنــد بــه همیــن دلیــل‬ ‫شــکاف درامــدی میــان افــراد تحصیل کــرده و کم ســواد در پرتغــال بیشــتر شــده‬ ‫اســت‪ .‬همیــن موضــوع ایــن افــراد را بــه بــاال بــردن ســطح ســواد و مهــارت خــود‬ ‫ترغیــب کــرده اســت‪ .‬ایــن رونــد اگــر به صــورت بهینــه و خالــی از فســاد در ایــن‬ ‫کشــور ادامــه پیــدا کنــد‪ ،‬می توانــد تبدیــل بــه یــک لــوپ شــده و اقتصــاد ایــن کشــور‬ ‫را بیشــتر بــه ســمت توســعه ســوق دهــد‪.‬‬ ‫از ســوی دیگــر بیشــتر شــرکت ها بــه ســمت اســتخدام افــراد متخصــص و صاحــب علــم و‬ ‫دانــش رفته انــد‪ .‬دانشــگاه ها و مــدارس بیشــتر شــده اند و تجهیــزات بــه روز در ان هــا در‬ ‫نظــر گرفته شــده تــا بــا تقاضــای جدیــد بــه وجــود امــده هم خوانــی داشــته باشــند‪ .‬تمــام‬ ‫اینهــا در فضایــی خالــی از فســاد می توانــد شــروع خوبــی بــرای رســیدن بــه توســعه‬ ‫در یــک کشــور باشــد‪ .‬بــا توجــه بــه انچــه گفتیــم‪ ،‬ســرمایه گذاری در بخــش امــوزش‬ ‫و پــروش در کشــور پرتغــال می توانــد از انتخاب هــای مناســب بــرای ســرمایه گذاران‬ ‫باشــد؛ زیــرا پتانســیل ایــن بخــش بــاال بــوده و بازدهــی قابــل قبولــی را برایشــان خواهــد‬ ‫داشــت‪.‬‬ ‫افــراد مختلــف در پرتغــال چــه داخلــی و چــه خارجــی بــرای بهتــر شــدن شــرایط اجتماعــی‬ ‫خــود و کشــور پرتغــال گرایــش باالیــی بــه تحصیــات و کســب مهارت هــای مختلــف‬ ‫پیداکرده انــد‪ .‬ایــن نشــان می دهــد کــه جایــگاه ســرمایه گذاری در حــوزه تحصیلــی در‬ ‫پرتغــال تــا چــه حــد می توانــد ســوددهی و قابلیــت درامدزایــی داشــته باشــد‪ .‬تاریــخ‬ ‫پرتغــال‪ ،‬از یــک ســو ســلطه حکومتــی دیکتاتــور را دیــده و از ســوی دیگــر بحران هــا و‬ ‫مشــکالت مختلفــی را از ســر گذرانــده اســت امــا ایــن کشــور توانســته بــا تغییراتــی کــه‬ ‫در ســاختار اقتصــاد و نهادهایــش انجــام داده از ایــن بحران هــا جــان ســالم بــه در ببــرد‪.‬‬ ‫اتفاقــات رخ داده در اقتصــاد پرتغــال می توانــد نمونــه ای خــوب بــرای کشــورهایی باشــد‬ ‫کــه بــا چالش هــای این چنینــی روبــه رو هســتند‪.‬‬ ‫اقتصــاد پرتغــال در ســال هــای اخیــر رونــد پــر فــراز و نشــیب را پشــت ســر گذاشــته‬ ‫اســت و بــا وجــود اینکــه در طــول تاریــخ خــود انــواع موضوعــات دیکتاتــوری‪ ،‬رشــد منفــی‬ ‫اقتصــادی‪ ،‬بحــران مالــی و بیــکاری بــاال را تجربــه کــرده اســت امــا نشــان داده کــه بــا‬ ‫شــناخت توانمنــدی هــای داخلــی توانســته اقدامــات بزرگــی در راه توســعه اقتصــادی‬ ‫انجــام دهــد‪.‬‬ ‫بحــران اقتصــادی جهانــی کشــور هــای زیــادی را درگیــر کــرد و پرتغــال هــم اثــرات منفــی‬ ‫زیــادی را مشــاهده کــرد‪ .‬در ســال ‪ 2009‬ایــن بحــران جهانــی اقتصــاد باعــث رشــد منفــی‬ ‫‪ 2.5‬درصــدی صــادرات پرتغــال شــد‪ .‬در ســال ‪ 2010‬واردات را کنتــرل کــرد و بــا رشــد‬ ‫صــادرات توانســت اقتصــاد خــود را بــا رشــد مثبــت ‪ 1.4‬درصــدی همــراه کنــد‪.‬‬ ‫امــا در ســال ‪ 2011‬بــاز هــم بحــران یــورو یــا بحــران در اتحادیــه اروپــا رشــد منفــی ‪2‬‬ ‫درصــدی را در اقتصــاد پرتغــال بــه همــراه داشــت‪ .‬ایــن رونــد در ســال ‪ 2012‬بــه بدتریــن‬ ‫شــکل ممکــن خــود رســید کــه بــر اســاس گزارشــات کشــور پرتغــال در ســال ‪2012‬‬ ‫بدتریــن رکــورد اقتصــادی خــود را در طــی ‪ 40‬ســال تجربــه کــرد و رشــد منفــی ‪ 3‬درصــدی‬ ‫را نشــان داد‪.‬‬ ‫انجــام اصالحاتــی در ســاختار اقتصــادی توانســت ایــن رشــد منفــی را متوقــف کنــد و کمــی‬ ‫رونــد مثبــت رشــد اقتصــادی پرتغال در ســال ‪ 2013‬مشــاهده شــد‪.‬‬ ‫امارهــا نشــان مــی دهــد کــه تولیــد ناخالــص داخلــی کشــور پرتغــال در ســال ‪ 2009‬معادل‬ ‫‪ 168.5‬میلیــارد یــورو‪ ،‬در ســال ‪ 2010‬معــادل ‪ 172.6‬میلیــارد یــورو‪ ،‬در ســال ‪ 2011‬معــادل‬ ‫‪ 170.6‬میلیــارد یــورو و در ســال ‪ 2012‬هــم معــادل ‪ 169.6‬میلیــارد یــورو بــوده اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪14‬‬ صفحه 14 ‫کشــور پرتغــال بــه همــراه کشــورهای یونــان و ایرلنــد بیشــترین ضــرر را‬ ‫از بحــران هــای مالــی کشــورهای اروپایــی در ســال ‪ 2011‬دیدنــد‪ .‬ایــن‬ ‫موضــوع تــا جایــی پیــش رفــت کــه دولــت پرتغــال مجبــور بــه دریافــت‬ ‫کمــک هــای مالــی شــد‪.‬‬ ‫بــرای ایــن منظــور در اواســط ســال ‪ 2011‬دولــت پرتغــال بــا گــروه تروئیــکا‬ ‫کــه متشــکل از کمیســیون اروپــا‪ ،‬بانــک مرکــزی اروپــا و صنــدوق بیــن‬ ‫المللــی پــول بــود وارد مذاکــرا بســیار جــدی و ســختی شــد و توانســت بعــد‬ ‫از پندیــن مــاه تــاش موافقــت ایــن گــروه را بــرای دریافــت بســته حمایــت‬ ‫مالــی بــه میــزان ‪ 87‬میلیــارد یویــو را دریافــت کنــد‪.‬‬ ‫هــدف دولــت پرتغــال از دریافــت چنیــن مبلغــی بــرای کمــک بــه اقتصــادش‬ ‫ایــن بــود کــه بتوانــد مزیــت هــا و قــدرت رقابتــی خــود را حفــظ کنــد و‬ ‫رشــد اقتصــادی و ایجــاد اشــتغال را در پرتغــال ایجــاد کنــد‪ .‬البتــه بــرای‬ ‫دریافــت ایــن پــول دولــت پرتغــال بــه گــروه تروئیــکا متعهــد شــد کــه در‬ ‫طــول ســال هــای ‪ 2011‬تــا ‪ 2013‬ســاختارهای اقتصــادی خــود را بــه کلــی‬ ‫بازنگــری و اصالحــات اقتصــادی زیــادی ایجــاد کنــد‪.‬‬ ‫ایــن امــر باعــث افزایــش بدهــی هــای پرتغــال بــه ‪ 106‬درصــد شــد‪ .‬بــا‬ ‫توجــه بــه امارهــای منتشــر شــده پرتغــال بیشــترین بدهــی را بــه اســپانیا‪،‬‬ ‫المــان‪ ،‬فرانســه و انگلیــس داشــت‪.‬‬ ‫رشــد بیــکاری از ‪ 11.5‬درصــد در ســال ‪ 2010‬بــه بیــش از ‪ 13.7‬درصــد در‬ ‫ســال ‪ 2013‬رســید کــه ایــن امــر باعــث مهاجــرت بســیاری از جوانــان و‬ ‫نیــروی کار ایــن کشــور شــد‪.‬‬ ‫دولــت پرتغــال بــا ایجــاد سیاســت ریاضــت اقتصــادی بــه دنبــال جبــران‬ ‫ایــن کســری بودجــه و مشــکالت اقتصــادی بود‪ .‬در ســول ســال هــای ‪2011‬‬ ‫تــا ‪ 2014‬دولــت پرتغــال شــدیدترین کنتــرل هــا و ریاضــت هــای مالــی را‬ ‫ایجــاد کــرد و بــا وجــود انــوع تظاهــرات هــا و اعتصــاب هــای عمومــی و‬ ‫مشــکالتی کــه داشــت موفــق شــد بدهــی هــای بیــن المللــی پرتغــال را‬ ‫کاهــش دهــد و کســری بودجــه خــود را جبــران کنــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 2014‬بــود کــه نهایتــا دولــت پرتغــال رســما اعــام کــرد کــه‬ ‫موفــق شــده اســت بحــران اقتصــادی را مهــار و از ان عبــور کنــد‪ .‬رونــد‬ ‫رشــد اقتصــادی پرتغــال از همیــن ســال اغــاز شــد و حتــی دولــت میانــه رو‬ ‫پرتغــال کــه در ســال ‪ 2015‬روی کار امــد اعــام کــرد قصــد دارد بودجــه‬ ‫ســال ‪ 2016‬خــود را بــدون در نظــر گرفتــن ریاضــت هــای اقتصــادی تدویــن‬ ‫کنــد‪.‬‬ ‫گــروه تروئیــکا اقتصــاد پرتغــال را بعــد از وضــع قوانیــن ریاضــت هــای اقتصــادی و‬ ‫بــه منظــور بررســی عملکــرد بــر طــرف کــردن مشــکالت اقتصــادی تحــت کنتــرل‬ ‫دارنــد و قــرار اســت تــا ســال ‪ 2026‬نیــز ایــن رونــد ادامــه داشــته باشــد‪.‬‬ ‫بــا وجــود اینکــه در ســال هــای اخیــر رشــد اقتصــادی در کشــور پرتغــال توانســته‬ ‫موانــع تولیــد را بــر کنــار کنــد و اشــتغال زایــی زیــادی انجــام شــده اســت امــا‬ ‫بــاز هــم میــزان مالیــات هــا و شــرایط اقتصــادی در کشــور پرتغــال نشــان مــی‬ ‫دهــد کــه دولــت بــرای جبــران کســری هــای ســال هــای قبــل هنــوز کمــی تحــت‬ ‫فشــار اســت‪.‬‬ ‫بــه نظــر مــی رســد رشــد اقتصــادی پرتغــال در ســال هــای اینــده بســیار بیشــتر‬ ‫باشــد زیــرا مــردم ایــن کشــور بــه خوبــی بــا سیاســت هــای دولــت همــراه شــده‬ ‫انــد و بســیاری از خریــد هــا و رفتارهــای مردمــی نشــان مــی دهــد کــه مــردم در‬ ‫مصــرف و شــیوه زندگــی خــود بــا تغییراتــی جــدی مواجــه شــده انــد‪ .‬مثــا بــه‬ ‫جــای ســفر بــه خــارج از کشــور ســعی مــی کننــد منطقــه ای در داخــل را انتخــاب‬ ‫کننــد تــا ارز کشــور خــود را بــه خــارج از کشــور نبرنــد‪.‬‬ ‫هــر چنــد از دســت دادن نیــروی جــوان تحصیــل کــرده و توانمنــد و بــاال رفتــن‬ ‫ســن مــردم در پرتغــال و پیــر شــدن کشــور و نیــاز بــه تامیــن حقــوق بازنشســتگی‬ ‫و درمــان و بهداشــت افــراد مســن کــه مخــارج زیــادی بــه عهــده دولــت گذاشــته‬ ‫نگــران کننــده اســت‪.‬‬ ‫البتــه در ســال هــای اخیــر سیاســت مهاجــر پذیــری کمــی ایــن مشــکالت را بــر‬ ‫طــرف کــرده اســت و بایــد دیــد زیــر ســاخت هــا و امکاناتــی کــه در حــال ایجــاد‬ ‫هســتند تــا چــه حــد مــی تواننــد میــزان مهاجــران جــوان بــه ایــن کشــور و یــا‬ ‫برگســت نیــروی کار را بــه پرتغــال تضمیــن کنــد‪.‬‬ ‫کشــور پرتغــال اغلــب بــا کشــورهای حــوزه اتحادیــه اروپــا شــراکت تجــاری دارد‪.‬‬ ‫بیشــترین روابــط تجــاری کشــور پرتغــال بــا کشــورهای اســپانیا‪ ،‬المــان‪ ،‬فرانســه‬ ‫و انگلیــس اســت‪ .‬البتــه مهــم تریــن شــریک تجــاری کشــور پرتغــال‪ ،‬اســپانیا‬ ‫اســت و بیشــترین صــادرات پرتغــال بــه ایــن کشــور اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪15‬‬ صفحه 15 ‫ساختار سیاسی پرتغال‬ ‫نعمت ا‪ ...‬فیروزی‬ ‫رئیــس جمهــور بــرای یــک دوره پنــج ســاله بــا رای مســتقیم مــردم انتخــاب‬ ‫مــی شــود و فرمانــده نیروهــای مســلح نیــز بــه شــمار مــی ایــد‪.‬‬ ‫وی وظیفــه انتصــاب نخســت وزیــر و شــورای وزیــران را نیــز دارد‪ .‬برکنــاری‬ ‫نخســت وزیــر‪ ،‬انحــال پارلمــان‪ ،‬وتــوی مصوبــات مجلــس و اعــام جنــگ‬ ‫در حیطــه اختیــارات رئیــس جمهــور مــی باشــد‪.‬‬ ‫باالتریــن مقــام اجرایــی کشــور‪ ،‬نخســت وزیــر اســت کــه در راس حکومــت‬ ‫قــرار دارد و توســط مجلــس انتخــاب و بــه تاییــد رئیــس جمهــور مــی رســد‪.‬‬ ‫نخســت وزیــر پــس از تاییــد شــدن‪ ،‬اعضــای شــورای وزیــران را اعــام مــی‬ ‫نمایــد‪ .‬دولــت جدیــد بایســتی برنامــه کار خــود را بــرای تصویــب بــه مجلــس‬ ‫ارائــه نماید‪.‬‬ ‫قوه مقننه‬ ‫مجلــس جمهــوری دارای سیســتم تــک پارلمانــی و از ‪ 230‬نماینــده تشــکیل‬ ‫شــده اســت‪ .‬نماینــدگان مجلــس‪ ،‬بــا رای مســتقیم مــردم بــه احــزاب بــرای‬ ‫یــک دوره ‪ 4‬ســاله انتخــاب مــی شــوند‪.‬‬ ‫شــورای دولــت (‪ )council of state‬یــک ســازمان مشــورتی ریاســت‬ ‫جمهــوری اســت کــه از شــش مقــام عالــی مدنــی‪ ،‬روســای جمهــور منتخــب‬ ‫قبلــی کــه تحــت قانــون اساســی ســال ‪ 1976‬انتخــاب شــده انــد‪ ،‬پنــج‬ ‫عضــو منتخــب پارلمــان و پنــج عضــو منتخــب رئیــس جمهــور تشــکیل یافتــه‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫پرتغــال دارای دو منطقــه خــود مختــار بــه نــام هــای جزایــر اســورش و‬ ‫مدیــرا مــی باشــد‪.‬‬ ‫خودمختــاری منطقــه اســورش براســاس قانــون ســال ‪ 1980‬و دولــت‬ ‫خودمختــار مدیــرا نیــز براســاس قانونــی موقــت در ســال ‪ 1976‬مــی باشــد‪.‬‬ ‫ســرزمین هــای پرتغــال واقــع در اقیانــوس اطلــس بــه ‪ 18‬منطقــه تقســیم‬ ‫مــی شــوند کــه بــه وســیله فرمانــدار منتخــب شــورای اداری داخلــی‪ ،‬اداره‬ ‫مــی گردنــد‪.‬‬ ‫اولویتها و جهت گیریهای سیاست خارجی پرتغال‬ ‫روابــط بــا اتحادیــه اروپایــی و اســتفاده از مزایــای تبــادل و تــردد ازاد کاال و اشــخاص در‬ ‫اتحادیــه‪.‬‬ ‫هماهنگــی بــا سیاســتهای امریــکا و قدرتهــای اثــر گــذار اروپایــی در قبــال مســائل بیــن‬ ‫المللــی‪.‬‬ ‫از اعضــاء موســس «ناتــو» و همــکاری مســتمر بــا ایــن پیمــان و امریــکا در بعــد نظامــی و‬ ‫ارائــه امــکان اســتفاده از پایــگاه نظامــی الجــش در مجمــع الجزایــر ازورس‪.‬‬ ‫ایفــای نقــش فعــال در مجمــع کشــورهای پرتغالــی زبــان ‪ ،‬افریقا‪ ،‬امریــکای التیــن و تقویت‬ ‫همــکاری بــا کشــورهای حــوزه مدیترانــه (بعنــوان عضو گــروه هفــت کشورحاشــیه ای دریای‬ ‫مدیترانه)‪.‬‬ ‫نــگاه بــه شــرق و باالخــص چیــن بــرای جــذب ســرمایه گذاریهــای خارجــی انهــا در‬ ‫پرتغــال‪.‬‬ ‫القــا و پیگیــری ایــده “پرتغــال دروازه ورودی” اتحادیــه اروپــا بــرای جــذب ســرمایه هــای‬ ‫خارجــی‪.‬‬ ‫قوه مقننه پرتغال‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪16‬‬ ‫پارلمــان جمهــوری پرتغــال شــامل یــک مجلــس اســت کــه بنــام “مجلــس جمهــوری”‬ ‫شــناخته مــی شــود‪ .‬براســاس قانــون اساســی پرتغــال چهــار نهــاد حاکمیــت سیاســی‬ ‫ایــن کشــور عبارتنــد از‪ :‬رئیــس جمهــوری‪ ،‬نخســت وزیــر و هیــات وزیــران‪ ،‬پارلمــان و‬ ‫قــوه قضائیــه ‪ .‬نظــام قضائــی در ایــن کشــور مطابــق قانــون اساســی از قــوای مجریــه و‬ ‫مقننــه مســتقل اســت‪ .‬مجلــس جمهــوری نماینــده همــه شــهروندان پرتغالــی محســوب‬ ‫می گــردد‪ .‬ایــن نهــاد حاکمیتــی مســئول تقنیــن قوانیــن بنیادینــی جمهــوری بــوده‪ ،‬نظــارت‬ ‫بــر انطبــاق قوانیــن بــا قانــون اساســی و عملکــرد دولــت و نهادهــای عمومــی را برعهــده‬ ‫دارد‪.‬‬ صفحه 16 ‫مجلــس جمهــوری پرتغــال از ‪ 230‬نماینــده تشــکیل شــده اســت و هــر‬ ‫شــهروند پرتغالــی بــاالی ‪ 18‬ســال مــی توانــد بعنــوان نماینــده مــردم‬ ‫در ان انتخــاب شــود‪ .‬اعضــای مجلــس پرتغــال از بیــن لیســت احــزاب‬ ‫یــا ائتــاف هــای حزبــی در هــر حــوزه انتخابیــه انتخــاب می شــوند‪.‬‬ ‫ارای ماخــوذه توســط هــر لیســت براســاس سیســتم تناســب بــه تعداد‬ ‫کرســی هــای پارلمانــی تبدیــل مــی شــود‪.‬‬ ‫هــر نماینــده بعــد از انتخــاب شــدن بعنــوان نماینــده کل کشــور و نــه‬ ‫فقــط حــوزه انتخابیــه خــود تلقــی مــی گــردد‪ .‬مــدت دوره نمایندگــی‬ ‫‪ 4‬ســال بــوده و یــک دوره قانــون گــذاری بشــمار مــی رود‪ .‬هــر ســال‬ ‫پارلمانــی نیــز از ‪ 15‬ســپتامبر شــروع مــی شــود‪ .‬مجلــس فعلــی‬ ‫جمهــوری پرتغــال کــه در ‪ 4‬اکتبــر‪( 2015‬مهــر‪ )1394‬انتخــاب شــده‬ ‫اســت ســیزدهمین دوره قانــون گــذاری بشــمار مــی رود‪.‬‬ ‫انتخابات ریات جمهوری‬ ‫در اخریــن انتخابــات ریاســت جمهــوری ‪ ،‬مارســلو ربلــو دوسوســا‪ ،‬رئیــس‬ ‫جمهــوری پرتغــال بــا کســب بیــش از ‪ ۶۰‬درصــد اراء بــرای یــک دوره دیگــر بــه‬ ‫ایــن مقــام انتخــاب شــد‪.‬‬ ‫انتخابــات ریاســت جمهــوری پرتغــال همزمــان بــا اجــرای قرنطینــه سراســری و‬ ‫افزایــش امــار مــرگ و میــر بــر اثــر ابتــا بــه بیمــاری همه گیــر «کوویــد ‪ »۱۹‬در‬ ‫ایــن کشــور برگــزار شــد‪.‬‬ ‫مارســلو ربلــو دوسوســا‪ ۷۲ ،‬ســاله پــس از اعــام نتیجــه رای گیــری در ســخنانی‬ ‫وعــده داد کــه مقابلــه بــا همه گیــری کرونــا «اولویــت اولــش» خواهــد بــود‪.‬‬ ‫رئیــس جمهــوری محافظــه کار پرتغــال در حالــی در همــان دور اول انتخابــات‬ ‫بــرای یــک دوره پنــج ســاله دیگــر بــه مقــام ریاســت جمهــوری انتخــاب شــد‬ ‫کــه انــدره ونتــورا‪ ،‬نامــزد راســت افراطــی بــا گرایــش پوپولیســتی نزدیــک بــه‬ ‫‪ ۱۲‬درصــد اراء را بــه دســت اورد‪ .‬بــه ایــن ترتیــب راســت افراطــی بــرای اولیــن‬ ‫بــار از زمــان پایــان دیکتاتــوری فاشیســتی در پرتغــال‪ ،‬توانســت نظــر بخــش‬ ‫قابــل توجهــی از رای دهنــدگان را جلــب کنــد‪.‬‬ ‫نامزدهــای پوپولیســت و ضدســاختار در پرتغــال طــی ســال های اخیــر برخــاف‬ ‫بســیاری دیگــر از کشــورهای اروپایــی موفقیــت چندانــی کســب نکــرده بودنــد‪.‬‬ ‫انــدره ونتــورا‪ ۳۸ ،‬ســاله از حمایــت ماریــن لوپــن‪ ،‬رهبــر حــزب راســت افراطــی‬ ‫«اتحــاد ملــی» در فرانســه و ماتئــو ســالوینی‪ ،‬رهبــر حــزب راســت افراطــی «لــگا»‬ ‫در ایتالیــا برخــوردار بــود‪.‬‬ ‫او بــا وجــود کســب ارای قابــل توجــه نتوانســت از انــا گومــژ‪ ،‬نامــزد سوسیالیســت‬ ‫پیشــی بگیــرد‪ .‬انــا گومــژ کــه بــدون حمایــت حــزب متبوعــش و انتونیــو کوســتا‪،‬‬ ‫نخســت وزیر سوسیالیســت پرتغــال در انتخابــات ریاســت جمهــوری شــرکت‬ ‫کــرده بــود ‪ ۱۳‬درصــد اراء را کســب کــرد‪.‬‬ ‫ایــن رئیــس جمهــور ‪ ۷۱‬ســاله کــه بــه خاطــر عالقــه اش بــه گرفتــن عکــس‬ ‫ســلفی و پدیــدار شــدنش مقابــل رســانه ها ان هــم بــا ظاهــری متفــاوت بــا‬ ‫همتایانــش مشــهور اســت‪ ،‬خبــر نامــزدی خــود را از داخــل یکــی از نانوایی هــای‬ ‫معــروف شــهر لیســبون در نزدیکــی دفتــر کارش اعــام کــرد‪.‬‬ ‫او در ویدئویــی کــه از داخــل ایــن نانوایــی منتشــر کــرده‪ ،‬وعــدۀ مبــارزه بــا‬ ‫همه گیــری ویــروس کرونــا همچنیــن مقابلــه بــا بحران هــای اقتصــادی و‬ ‫اجتماعــی حاکــم بــر پرتغــال را داد‪.‬‬ ‫ایــن اســتاد حقــوق‪ ،‬مفســر تلویزیــون و رهبــر پیشــین حــزب سوســیال‬ ‫دموکرات هــای پرتغــال از ســال ‪ ۲۰۱۶‬میــادی قــدرت اجرایــی را در ایــن کشــور‬ ‫واقــع در جنــوب اروپــا در اختیــار دارد‪ .‬او در میــان پرتغالی هــا محبــوب اســت و‬ ‫بــه نــدرت فرصــت حضــور در تجمعــات عمومــی را از دســت می دهــد‪.‬‬ ‫بــا ایــن وجــود اقــای دی سوســا بــه دلیــل دیدگاه هــای محافظه کارانــه اش‬ ‫به ویــژه در موضوعاتــی همچــون ســقط جنیــن مــورد انتقــاد بســیاری اســت‪.‬‬ ‫ایــن انتقــادات بویــژه اخیــرا پــس از انکــه حزبــش یــک پیمــان سیاســی را بــا‬ ‫حــزب راســت افراطــی «چــگا» منعقــد کــرد‪ ،‬بیشــتر شــده اســت‪.‬‬ ‫او در ایــن انتخابــات بــا هشــت نامــزد دیگــر رقابــت کــرد؛ از جملــه انــا گومــز‪،‬‬ ‫نماینــده پیشــین پارلمــان اروپــا و انــدره ونتــورا‪ ،‬رهبــر حــزب چــگا‪.‬‬ ‫انتخابــات ریاســت جمهــوری پرتغــال ‪ ۲۴‬ژانویــه ‪ 2021‬برگــزار شــد و اخریــن‬ ‫نظرســنجی ها حاکــی از پیشــتازی دی ساســو در میــان رقبــا (بــا ‪ ۶۲.۱‬درصــد) و‬ ‫ســپس انــا گومــز (بــا ‪ ۱۶.۳‬درصــد) از نظــر پاســخ دهنــدگان بــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪17‬‬ صفحه 17 ‫ا انتخابات پارلمان‬ ‫در اخریــن انتخابــات پارلمــان در پرتغــال‪ ،‬حــزب سوسیالیســت پرتغــال‬ ‫در انتخابــات منطقــه ای در جزایــر ازورس بیشــترین ارا را از ان خــود‬ ‫کــرد امــا بدلیــل عــدم کســب بیــش از ‪ ۵۰‬درصــد ارا‪ ،‬اکثریــت مطلــق‬ ‫را در در پارلمــان از دســت داد‪.‬‬ ‫ضربـه ای غیرقابــل انتظــار بــرای نخســت وزیــر کشــور‪ ،‬انتونیــو کوســتا‪.‬‬ ‫ایــن اولیــن بــار پــس از شــیوع کرونــا بــود کــه بــا برگــزاری انتخابــات‬ ‫منطقــه ای عملکــرد دولــت انتونیــو کوســتا بــه بوتــه ازمایــش گذاشــته‬ ‫می شــد‪.‬‬ ‫سوسیالیس ـت ها در انتخابــات ‪ ۳۹.۱‬درصــد ارا را به دســت اوردنــد کــه‬ ‫در مقایســه بــا ‪ ۴‬ســال پیــش از ان بــا ‪ ۷‬درصــد کاهــش محبوبیــت‬ ‫مواجــه شــدند‪ .‬همچنیــن میــزان محبوبیــت ایــن حــزب در ایــن‬ ‫منطقــه بــه پایین تریــن ســطح خــود در ‪ ۲۴‬ســال اخیــر رســید‪ .‬در‬ ‫اتفــاق غیرمنتظــره دیگــری‪ ،‬حــزب راســت افراطــی چــگا‪ ،‬بــا کســب ‪۵‬‬ ‫درصــد ارا موفــق شــد بــه پارلمــان راه پیــدا کنــد‪ .‬محافظ ـه کاران هــم‬ ‫توانســتند نزدیــک بــه ‪ ۶‬درصــد ارا را از ان خــود کنــد و قــدرت مطلــق‬ ‫سوسیالیسـت ها در پارلمــان را از انهــا بگیرنــد‪ .‬اتفاقــی کــه اولیــن بــار‬ ‫اســت کــه پــس از ســال ‪ ۱۹۹۶‬رخ مــی دهــد‪.‬‬ ‫احــزاب ســلطنت طلــب‪ ،‬چــپ رادیــکال‪ ،‬مدافــع حقــوق حیوانــات و‬ ‫لیبــرال هــا نیــز کرســی هایــی را به دســت اوردنــد کــه در نهایــت‬ ‫احتمــال ائتــاف هیــچ کــدام از ایــن احــزاب بــا سوسیالیســت هــا‬ ‫وجــود نخواهــد داشــت‪.‬‬ ‫خبــر دیگــر جدایــی برخــی از متحــدان پیشــین حــزب سوسیالیســت‬ ‫بــود‪ .‬گــروه موســوم بــه «بلــوک چــپ» کــه بخشــی از چپ هــای‬ ‫متحــد سوسیالیســت ها را تشــکیل مــی دادنــد اعــام کــرد کــه بــه‬ ‫راســتگرایانی مــی پیونــدد کــه در مخالفــت بــا الیحــه بودجــه دولــت‬ ‫صحبــت خواهنــد کــرد‪.‬‬ ‫بلــوک چــپ مــی گویــد کــه به دلیــل «تامیــن اعتبــار ناکافــی در بودجــه‬ ‫پیشــنهادی دولــت در بخــش بهداشــت و ســامت» بــه ایــن الیحــه‬ ‫سوسیالیسـت ها رای مخالــف خواهــد داد‪ .‬بلــوک چــپ بیــن ســال هــای‬ ‫‪ ۲۰۱۵‬تــا ‪ ۲۰۱۹‬مهــم تریــن متحــد دولــت انتونیــو کوســتا بوده اســت‪.‬‬ ‫حــال همــه چیــز بــه رای دو حــزب مدافــع حقــوق حیوانــات و‬ ‫کمونیســت های پرتغــال بســتگی خواهــد داشــت‪ .‬اگــر انهــا در رای‬ ‫بــه الیحــه بودجــه همچــون راســتگرایان رای مخالــف بــه طــرح دولــت‬ ‫بدهنــد می تــوان گفــت کــه شــاید نخســت وزیــر شــاید مجبــور بــه‬ ‫اســتعفا شــود‪.‬‬ ‫اقتصــاد جزایــر مشــهور بــه ازورس پرتغــال تنهــا بــه صنعــت‬ ‫گردشــگری وابســته اســت کــه شــیوع ویــروس کرونــا اثــار مخــرب و‬ ‫ویرانگــری بــر اقتصــاد ایــن جزایــر گذاشــته اســت‪ .‬هرچنــد امــار مرگ‬ ‫و میــر در ایــن جزایــر همــواره یــک رقمــی بــوده اســت امــا تاثیر شــیوع‬ ‫ویــروس کرونــا بــر زندگــی ســاکنان و گســترش نــرخ بیــکاری در رای‬ ‫شــهروندان بــه راســت هــای افراطــی بــی تاثیــر نبــوده اســت‪.‬‬ ‫ترکیب احزاب پرتغال در مجلس‬ ‫ائتالف حزب سوسیال دموکرات (‪)PPD/PSD‬‬ ‫حزب سوسیالیست (‪)PS‬‬ ‫بلوک چپ (‪)BE‬‬ ‫ائتالف دموکراتیک مرکز و سوسیال (‪)CDS-PP‬‬ ‫حزب کمونیست پرتغال (‪)PCP‬‬ ‫حزب اکولوژیست سبز (‪)PEV‬‬ ‫حزب طبیعت‪ -‬مردم‪-‬حیوانات (‪)PAN‬‬ ‫مجالس مناطق خودمختار‬ ‫پرتغــال دارای دو منطقــه خودمختــار ازور(ازورش) و مادیــرا اســت کــه هــر کــدام نیــز دارای مجالــس‬ ‫مقننــه جداگانــه ای مــی باشــند‪ .‬تعــداد اعضــای مجلــس نماینــدگان منطقــه خودمختــار ازور ‪ 57‬نفــر و‬ ‫تعــداد اعضــای مجلــس نماینــدگان منطقــه خودمختــار مادیــرا ‪ 47‬نفــر اســت‪.‬‬ ‫دوره مجالــس ایــن مناطــق نیــز ‪ 4‬ســال بــوده و اعضــای ان بــا ارای عمومــی و مســتقیم مــردم انتخــاب‬ ‫مــی شــوند‪ .‬پرتغــال همچنیــن دارای ‪ 21‬نماینــده در پارلمــان اروپــا مــی باشــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪18‬‬ صفحه 18 ‫ماریو سوارش چهره انقالب میخک پرتغال‬ ‫ماریــو ســوارش‪ ،‬چهــره نامــدار سیاســت بیــن الملــل و کشــور پرتغــال‬ ‫دو دوره نخســت وزیــری و ســپس ریاســت جمهــوری ایــن کشــور را‬ ‫بــه عهــده داشــت‪.‬‬ ‫وی پرچمــدار مبــارزه بــا دیکتاتــوری و مدافــع ورود پرتغــال بــه درون‬ ‫خانــواده اروپایــی بــود‪.‬‬ ‫وی در دوران دیکتاتــوری‪ ،‬بارهــا بــه خاطــر فعالیــت سیاســی دســتگیر‬ ‫و تبعیــد شــد و در ابتــدا در مقــام وکالــت از حقــوق تبعیــدی هــا دفــاع‬ ‫مــی کــرد‪.‬‬ ‫ماریــو ســوارش از جوانــی بــه فعالیــت سیاســی روی اورد و رهبــر‬ ‫جریــان مخالفــت بــا دیکتاتــوری ســاالزار شــد‪ .‬تحصیــات وی در زمینه‬ ‫تاریــخ‪ ،‬فلســفه و حقــوق بــود‪ .‬وی بــه دنبــال فعالیــت هایــش بــه یکــی‬ ‫از مســتعمرات پرتغــال تبعیــد شــد و ســپس در ســال ‪ ۱۹۷۰‬میــادی‬ ‫بــه فرانســه رفــت‪.‬‬ ‫ماریــو ســوارش ســال ‪ ۱۹۲۴‬در لیســبون در دوره عمــر کوتــاه اولیــن‬ ‫جمهــوری پرتغــال بــه دنیــا امــد‪ ،‬پــدرش از مبــارزان ضــد فاشیســم‬ ‫بــود‪ .‬او در دانشــگاه لیســبون در رشــته تاریــخ و فلســفه تحصیــل کــرد و‬ ‫بــه شــاخه جوانــان حــزب کمونیســت پرتغــال پیوســت‪ .‬از ســال ‪۱۹۵۴‬‬ ‫میــادی اســتاد دانشــگاه شــد‪ .‬بــه علــت فعالیــت علیــه دیکتاتــوری‬ ‫ســاالزار و دســتگیری هــای متعدد‪ ،‬اســتادی دانشــگاه برایــش غیرممکن‬ ‫شــد‪ .‬او ســپس بــه تحصیــل حقــوق پرداخــت و وکیــل دعــاوی شــد در‬ ‫حالیکــه خــود را یــک الئیــک و سوسیالیســت معرفــی مــی کــرد‪.‬‬ ‫وی یکــی از اولیــن بنیانگــذاران جنبــش مخفــی سوسیالســت هــا بــود‬ ‫کــه حــزب سوسیالیســت پرتغــال را شــکل داد‪.‬‬ ‫وی در اوریــل ‪۱۹۷۴‬میــادی بــه دنبــال کودتــای نظامــی بــدون‬ ‫خونریــزی جنــاح چــپ کــه بــه انقــاب میخــک معــروف شــد بــه‬ ‫کشــورش بازگشــت‪ .‬مــدت کوتاهــی در دولــت جدیــد وزیــر خارجــه‬ ‫بــود و نقــش اساســی در مذاکــرات اســتقالل مســتعمرات داشــت‪ .‬او‬ ‫ابتــدا در ســال ‪ ۱۹۷۶‬و ســپس در ســال ‪ ۱۹۸۳‬بــه نخســت وزیــری‬ ‫انتخــاب شــد‪.‬‬ ‫یکــی از موفقیــت هــای او در ایــن دوران‪ ،‬مذاکــره بــرای پیوســتن‬ ‫پرتغــال بــه جامعــه اقتصــادی اروپــا بــود کــه باعــث شــد کشــورش‬ ‫همزمــان بــا اســپانیا در ســال ‪ ۱۹۸۶‬میــادی بــه ایــن جامعــه بپیونــدد‪.‬‬ ‫او گفت‪« :‬پرتغال اماده همکاری در این تالش جمعی است‪».‬‬ ‫در انتخابــات ‪۱۹۸۶‬میــادی‪ ،‬او اولیــن رییــس جمهــور غیرنظامــی‬ ‫پرتغــال شــد و دور بعــدی نیــز مجــددا ً بــه ایــن مقــام برگزیــده شــد‪.‬‬ ‫او بــرای بهبــود وضعیــت حقــوق بشــر در پرتغــال و جهــان کوشــید‪.‬‬ ‫پرتغــال در ایــن دوران بــا نخســت وزیــری انیبــال کاواکــو ســیلوا از‬ ‫مزایــای الحــاق بــه اتحادیــه اروپــا بهــره منــد شــد‪.‬‬ ‫ســوارش در ســن ‪ ۸۱‬ســالگی بــار دیگــر در رقابتهــای ریاســت جمهــوری‬ ‫شــرکت کــرد امــا ایــن بــار در مقابــل کاواکــو ســیلوا‪ ،‬رهبــر حزب سوســیال‬ ‫دموکــرات راســت میانــه بــه دور دوم رقابــت هــا راه نیافــت‪ .‬او شکســت را‬ ‫پذیرفــت و گفــت ماموریــت خــود را بــه ســرانجام رســانده اســت‪.‬‬ ‫در ایــن زمــان پرتغــال بــا بحــران اقتصــادی و مالــی شــدیدی درگیــر بــود‬ ‫و مجبــور بــه دریافــت وام هــای کالن از نهادهــای اروپایــی و بیــن المللــی‬ ‫مالــی شــده بــود‪.‬‬ ‫ســال ‪ ۲۰۱۱‬میــادی ســوارش همچنــان بــا اعتقــاد بــه جامعــه اروپــا در‬ ‫گفتگــو بــا یورونیــوز گفــت‪« :‬پیــش بینــی مــی کنــم اروپا شــاهد شــورش و‬ ‫نافرمانــی هــای بــزر گ باشــد‪ .‬مــردم از پذیرفــت شــرایط موجــود ســر بــاز‬ ‫مــی زننــد‪ .‬اروپــا قــرار نبــود اینچنیــن باشــد‪ .‬اروپــا چیــز دیگــری اســت‪،‬‬ ‫محــل گفتگــو‪ ،‬رفــاه اجتماعــی و احتــرام بــه دیگــران‪».‬‬ ‫او ســال ‪ ۲۰۱۰‬میــادی در بیســت و پنجمیــن ســالگرد الحــاق پرتغــال و‬ ‫اســپانیا بــه اتحادیــه اروپــا شــرکت داشــت‪.‬‬ ‫ســالها پــس از تــاش بــرای دفــاع از اتحادیــه اروپــا‪ ،‬چهره این شــخصیت‬ ‫مانــدگار در صحنــه سیاســی پرتغــال و جهــان‪ ،‬بــا تــاش هــای حقــوق‬ ‫بشــری و نــگاه مثبــت بــه تشــکل اروپایــی در تاریــخ باقــی می مانــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪19‬‬ صفحه 19 ‫نظام اموزشی پرتغال‬ ‫جعفر محمدهاشم‬ ‫قانــون جامــع نظــام اموزشــی کشــور پرتغــال در ‪ 14‬اکتبــر ســال ‪1986‬‬ ‫چارچــوب کلــی ســازماندهی دوبــاره نظــام اموزشــی ایــن کشــور را بنــا‬ ‫نهــاد‪ .‬ایــن نظــام اموزشــی مجموعــه ای از تســهیالت را در برمی گرفــت‬ ‫کــه ضامــن برخــورداری از حــق فرصت هــای برابــر اموزشــی و دســتیابی‬ ‫بــه مدرســه و موفقیــت در ان اســت ‪ .‬دولــت مســئول مردمی کــردن اموزش‬ ‫اســت و حــق نــدارد امــوزش را در راســتای ســائق دینــی‪ ،‬سیاســی ‪ ،‬هنری‬ ‫یــا فلســفه خاصــی جهــت دهــد‪ .‬امــوزش دولتــی غیردینــی اســت امــا حــق‬ ‫تاســیس مــدارس خصوصــی و تعاونــی محفــوظ اســت‪ .‬از جملــه مهمتریــن‬ ‫سیاســتهای اموزشــی دولــت پرتغــال در حــال حاضــر می تــوان از مــوارد‬ ‫ذیــل نــام بــرد‪:‬‬ ‫برخــورداری کلیــه شــهروندان پرتغالــی ازحــق امــوزش برمبنــای بهــره‬ ‫منــدی از فرصتهــای مســاوی همگانــی‪.‬‬ ‫تشــکیل چهارچــوب عمومــی جهــت ســازمان دهــی نظــام اموزشــی‬ ‫پرتغــال‪.‬‬ ‫تمر کز بر پر ر نگتر سا ختن ‪5‬شا خص ( ا ر ز شها ‪ ،‬معنو یا ت ‪ ،‬فلســفه ‪ ،‬فر هنگ‬ ‫وسیاســت) درمراکــز اموزشــی‪.‬‬ ‫تمرکز بر سیستم اموزش فردی به عوض سیستم گروهی‪.‬‬ ‫برقــراری تعــادل میــان عالیــق فــردی و اجتماعــی و عــدم تنــازع میــان‬ ‫طبقــات اجتماعــی و تشــنج بیــن فــردی و اجتماعــی‪.‬‬ ‫ارزیابــی تحصیلــی دانــش امــوزان بــر مبنــای نادیــده نگرفتــن تفاوتهــای‬ ‫فــردی ‪.‬‬ ‫اتخاذ سیستم تحصیلی درحمایت ازهویت ملی‪.‬‬ ‫برقــراری مبــادالت بیــن المللــی اموزشــی در راســتای تشــویق و ترغیــب‬ ‫دانــش امــوزان و معلمــان جهــت شــرکت در برنامــه هــای مبادالتــی‬ ‫اروپایــی‪.‬‬ ‫دسترســی بــه گنجینــه ای ازاطالعــات جهانی(اتصــال مــدارس ابتدایــی بــه‬ ‫شــبکه جهانــی اینترنــت)‪.‬‬ ‫افزایــش نــرخ موسســات زبانهــای خارجه(تدریــس زبــان انگلیســی در‬ ‫مــدارس ابتدایــی)‪.‬‬ ‫دستیابی مساوی زنان و مردان پرتغالی به امکانات اموزشی‪.‬‬ ‫ایجــاد دانشــگاههای جدیــد و دانشــگاههای فنــی درجهــت تحــرک و‬ ‫پرداختــن اقشــار محــروم جامعــه بــه فعالیتهــای اجتماعــی و اموزشــی‪.‬‬ ‫اموزش پیش دبستانی‬ ‫امــوزش پیــش دبســتانی ازســنین‪3‬تا‪ 5‬ســالگی اختیــاری بــوده و‬ ‫درمهدهــای کــودک دولتــی وخصوصــی ارائــه میشــود‪ .‬مهدهــای کــودک‬ ‫دولتــی رایــگان اســت وایــن درحالیســت کــه مهــد کــودک هــای خصوصــی‬ ‫بــه اخــذ شــهریه مبــادرت مــی نمایند‪.‬امــوزش پیــش دبســتانی بخــش‬ ‫جدایــی ناپذیــر نظــام اموزشــی دولتــی تلقــی میشــود کــه درقانــون ژوئیــه‬ ‫‪1975‬بــران تاکیدشــده اســت‪.‬‬ ‫درایــن نظــام اهــداف امــوزش دبســتانی تعییــن شــده ودانشســرای‬ ‫تربیــت معلمــان مهدکــودک دایرمیشــود‪.‬همچنین دردهــه ‪،1970‬خدمــات‬ ‫اموزشــی مختلــف مهــد کــودک کــه بعــدا ً بــه گــروه هــای متعــددی تقســیم‬ ‫شــد‪،‬تحت نظــارت وهماهنگــی وزارت امــوزش ووزات کار وتامیــن اجتماعــی‬ ‫قــرار داشــت‪.‬اموزش پیــش دبســتانی اختیــاری بــوده وبــه کــودکان ســه تــا‬ ‫شــش ســال (ســن قانونــی شــروع امــوزش پایــه) ارائــه میشــود‪.‬کودکان‬ ‫ایــن گــروه ســنی عموم ـاً درمهــد کــودک حضــور مــی یابند‪.‬شــبکه هــای‬ ‫دولتــی وخصوصــی از مهدکــودک هــا زیرنظــروزارت امــوزش فعالیــت مــی‬ ‫کنــد کــه سرپرســتی وفعالیــت انــان تحــت نظــارت مدیریتهــای امــوزش‬ ‫منطقــه ای قــرار دارد‪ .‬شــبکه ای ازموسســات پیــش دبســتانی کــه توســط‬ ‫‪ MESS‬واز طریــق مراکــز تامیــن اجتماعــی منطقــه ای اداره مــی گــردد نیــز‬ ‫مهــد کــودک هــای دولتــی وخصوصــی را دربرمی گیــرد‪.‬‬ ‫اکثــر موسســات دولتــی وخصوصــی زیرنظــر ‪ MESS‬امکانــات مراقبتــی‬ ‫شــیرخوارگاهی بــرای کــودکان ازبــدو تولــد تــا ســه ســالگی را فراهــم‬ ‫می نماینــد‪ .‬اگــر چــه در شــبکه دولتــی وزارت امــوزش رشــد بســیار‬ ‫ســریعی طــی دهــه گذشــته رخ داده اســت‪ ،‬امــا ایــن شــبکه کمتــر ازنصــف‬ ‫ظرفیــت کل مهــد کــودک هــا را دربــر مــی گیــرد‪ .‬درمقابــل‪ ،‬دیگرموسســات‬ ‫اکثــرا ً وابســته بــه موسســات خصوصــی بــوده یاموسســات خصوصــی‪-‬‬ ‫تعاونــی میباشــند‪ .‬طبــق امارســال ‪ 1992‬حدود‪49/9‬درصــد ازکــودکان ‪ 3‬تــا‬ ‫‪ 6‬ســاله در مهــد کــودک حضــور یافتنــد کــه حــدود ‪40‬درصــد انــان در مهــد‬ ‫کودک هــای دولتــی وابســته بــه وزارت اموزش‪115،‬درصددرموسســات‬ ‫خصوصــی یــا تعاونــی و‪45‬درصــد در نهادهــای وابســته بــه ‪ MESS‬حضــور‬ ‫داشــتند‪ .‬درمــدارس وابســته بــه ‪ MESS‬اولویــت بــا کودکانــی اســت‬ ‫کــه خانــواده هــای انــان ابــزار مالــی واجتماعــی الزم در اختیــار ندارنــد‪.‬‬ ‫حضــور درمهــد کــودک هــای وابســته بــه وزارت امــوزش رایــگان اســت‬ ‫امــا در مراکــز وابســته بــه ‪ MESS‬والدیــن‪ ،‬متناســب بــا درامــد خانــواده‬ ‫(ازنهادهــای دولتــی یاخصوصــی غیرانتفاعــی) بخشــی ازمخــارج رامتقبــل‬ ‫مــی شــوند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪20‬‬ صفحه 20 ‫اهداف اموزشی‬ ‫مطابــق قانــون جامــع نظــام اموزشــی مصــوب ســال ‪ ،1986‬اهــداف کلــی‬ ‫امــوزش پیــش دبســتانی عبارتنــد از ‪:‬‬ ‫برقراری ثبات عاطفی کودک‪.‬‬ ‫گســترش مهــارت هــای اجتماعــی‪ ،‬فکــری وحرکتــی وعــادات بهداشــتی‬ ‫کــودکان‪.‬‬ ‫پرداختن به کمبود ها ومعلولیت ها یا رفتارهای نابه هنگام کودکان‪.‬‬ ‫معرفــی امــوزش پیــش دبســتانی بــه عنــوان مکمــل امــوزش کــودک در‬ ‫خانــواده‪.‬‬ ‫اگــر چــه ایــن اهــداف درتمامــی موسســات پیــش دبســتانی مشــترک‬ ‫اســت امــا درمهدکودک هــای وابســته بــه وزارت اموزش‪،‬غالــب تــر‬ ‫اســت‪ .‬ولــی درمراکــز وابســته بــه ‪ ،MESS‬مســاعدت اجتماعــی نیــز مبذول‬ ‫میگــردد‪ .‬مراکــز اخیــر اغلــب درمراکزخدمــات اجتماعــی گنجانیــده شــده‬ ‫درســاختمان هــای بزرگــی بــا کــودکان وکادر بســیاردایر میگردنــد‪ .‬در مهــد‬ ‫کــودک هــای وزارت امــوزش ‪ ،‬نمــی تــوان بیــش از ‪ 25‬کــود ک را بــه‬ ‫یــک مربــی ســپرد‪.‬درمورد کالســهای مخصــوص کــودکان ســه ســاله ایــن‬ ‫رقــم ‪21‬نفــر اســت‪.‬معلمان معمــوالً هرســاله کالس جدیــدی را عهــده‬ ‫دار میشــوند‪ .‬درموسســات وابســته بــه ‪ MESS‬نســبت معلــم بــه کــودک‬ ‫درحدود‪1‬به‪27‬اســت‪ .‬درهرموسســه حدود‪75‬کــودک وجــود دارد‪ .‬درهــردو‬ ‫نــوع امــوزش پیــش دبستانی‪،‬کالســها مختلــط اســت‪.‬‬ ‫مهــد کــودک هــای ‪ 10-12 MESS‬ســاعت درروز و‪ 5‬روز درهفتــه فعــال‬ ‫بــوده واغلــب یــک مــاه ســال تعطیــات تابســتانی دارنــد‪.‬‬ ‫برنامه های اموزشی‬ ‫ک ً‬ ‫ال امــوزش پیــش دبســتانی شــامل مجموعــه ای از فعالیــت هــای مبتنی بــر اهــداف وراهبردهای‬ ‫تعییــن شــده ازســوی وزارت امــوزش اســت‪.‬این راهبردهــا بــه نقــش ایفاشــده درمهدکــودک هــا‬ ‫از طریــق بیــان حرکتــی و نمایشــی‪ ،‬دیــداری وموســیقیایی‪،‬اموختن زبــان مــادری وریاضیــات مــی‬ ‫پردازد‪.‬فعالیتهــای پشــنهادی‪،‬چه بــه صــورت فــردی وچه گروهی‪،‬شــامل هنر‪،‬نقاشــی‪ ،‬الگوســازی‪،‬‬ ‫قصــه گویــی وبــازی اســت کــه درراســتای استقالل‪،‬رشــدخالقیت ومهارتهــای اجتماعــی کــودک‬ ‫قــرار داشــته دربرخــی مــوارد فعالیتهــای ابتدایــی خوانــدن ونوشــتن رانیــز شــامل مــی گــردد‪.‬‬ ‫ارزیابی تحصیلی‬ ‫در سراســر ســال ودر پایــان هــر مرحلــه معلــم ارزیابــی مــی کنــد کــه ایــا اهــداف شــخصی‬ ‫ان مرحلــه بــه دســت امــده اســت‪،‬کودکان چــه پرورشــی یافتــه وکــدام قابلیــت هــا را کســب‬ ‫کــرده انــد وایــا الزم اســت دربرنامــه هــا وفعالیــت هــا تجدیــد نظــری صــورت گیــرد تــا رشــد‬ ‫عاطفــی‪ ،‬اجتماعــی‪ ،‬روانــی حرکتــی‪ ،‬ادراکــی‪ ،‬شــناختی و اخالقــی کــودکان بــا اطمینــان بیشــتری‬ ‫محقــق گردد‪.‬کــودکان در ابتــدای دوره تحصیلــی مصــادف بــا شــش ســالگی خــود امــوزش پایــه‬ ‫را اغــاز مــی کننــد در صــورت اثبــات دقیــق نیازهــای اموزشــی خــاص ‪ ،‬مــی تــوان بــه کــودک‬ ‫توصیــه نمــود تــا بــه رغــم تجــاوز از ســن قانونــی همچنــان در مراکــز پیــش دبســتانی بمانــد‪.‬‬ ‫اموزش پایه به سه مرحله متوالی به شرح ذیل تقسیم می شود ‪:‬‬ ‫مرحله اول که ‪ 4‬سال طول می کشد ( ‪ 6‬تا ‪ 10‬سالگی )‬ ‫ایــن مرحلــه توســط مــدارس ابتدایــی مختلــط در بخــش هــای دولتــی ‪ ،‬خصوصــی وتعاونــی‬ ‫ارائــه مــی شــود‪.‬همانطور کــه گفتــه شــد‪ ،‬کودکانــی کــه تــا ‪ 15‬ســپتامبر بــه ‪ 6‬ســالگی مــی‬ ‫رســند مــی تواننــد ایــن مرحلــه را اغــاز کنند‪.‬درصــورت پرشــدن ظرفیــت مدارس‪،‬اولویــت بــا‬ ‫کــودکان بزرگتــر اســت ‪.‬قانــون جامــع نظــام اموزشــی ســال ‪ 1986‬اهــداف خــاص مرحلــه اول‬ ‫را چنیــن تعییــن مــی کنــد ‪ :‬رشــد زبــان گفتــاری واغــاز وکســب مهــارت تدریجــی خوانــدن‬ ‫ونوشــتن‪ ،‬مفاهیــم پایــه حســاب وریاضی‪،‬شــناخت محیــط مــادی واجتماعــی وبیــان دیــداری‪،‬‬ ‫نمایشــی‪ ،‬موســیقیایی وحرکتــی کالس هــای بــر حســب ســن تفکیــک مــی شــوند‪،‬تدریس‬ ‫ماهیتــی همــه جانبــه داشــته ودرهــر کالس دانــش امــوزان تنهــا یــک نعلــم تدریــس مــی کنــد‬ ‫در حــوزه هــای خــاص مــی تــوان از دیگــر معلمــان نیــز یــاری گرفت‪.‬برنامــه زمانــی مدرســه‬ ‫بــه فضــای موجــود در ســاختمان مــدارس بســتگی دارد‪.‬یکــی از دو برنامــه هفتگــی ‪ 25‬ســاعته (‬ ‫شــامل زنــگ هــای تفریــح) از دوشــنبه تــا جمعــه را مــی تــوان انتخــاب نمــود‪.‬در برنامــه معمــول‬ ‫کالس هــای صبــح معمــوالً ازســاعت ‪ 9‬شــروع وســاعت ‪12‬تمــام مــی شــود وکالســهای بعــد از‬ ‫ظهــر معمــوالً از‪ 2‬بعــد ازظهــر شــروع وســاعت ‪ 4‬عصــر تمــام مــی شــود ‪.‬‬ ‫دربرنامــه مــدارس دو نوبتــی تنهــا بــرای کالس هــای کــه در برنامــه معمــول امــکان برگــزاری‬ ‫نــدارد کالس هــای نوبــت صبــح از ســاعت ‪ 8‬شــروع وســاعت ‪ 1‬بعــد از ظهــر تمــام مــی شــود‪.‬‬ ‫درنوبــت عصــر کالس هــا ســاعت ‪ 1:15‬بعــد از ظهــر شــروع وســاعت ‪ 15:6‬عصــر تمــام مــی‬ ‫شــود‪.‬مدت ســال تحصیلــی همــه ســاله توســط وزارت امــوزش تعییــن مــی گــردد‪.‬‬ ‫ســال تحصیلــی ‪ 184 ،‬روز ازدوشــنبه تــا جمعــه بــه طــول مــی انجامــد‪ .‬پــس از تعطیــات‬ ‫تابســتانی درحدود‪10‬هفتــه مــدارس پرتغالــی درنیمــه دوم سپتامبربازگشــایی مــی شوند‪.‬ســال‬ ‫تحصیلــی معمــوالً در روزهــای پایانــی ژوئــن پایــان مــی یابــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪21‬‬ صفحه 21 ‫مرحله دوم که ‪2‬سال طول می کشد ( ‪ 10‬تا ‪ 12‬سالگی )‬ ‫مرحلــه دوم پایــه درموسســات اموزشــی دولتــی یــا خصوصــی ودر مراکــز‬ ‫امــوزش پایــه از راه دور ارائــه میگردد‪.‬مــورد اخیــر در مناطقــی فعــال اســت‬ ‫کــه جمعیــت دانــش امــوزی اندکــی داشــته وجغرافیایــی صعــب العبــور‬ ‫دارنــد‪ .‬دانش اموزانــی کــه بــا موفقیــت مرحلــه اول را در حداقــل ســن‬ ‫‪ 9‬ســالگی وحداکثــر ســن ‪ 14‬ســالگی بــه پایــان بــرده باشــند درمرحلــه‬ ‫دوم امــوزش پایــه پذیرفتــه مــی شــوند‪ .‬انهــا بایــد در موسســات اموزشــی‬ ‫منطقــه ای مســکونی خــود حضــور یابنــد ‪.‬‬ ‫اهــداف ایــن مرحلــه در ارتبــاط بــا تدریــس علــوم انســانی‪،‬هنر‪ ،‬ورزش‪،‬‬ ‫علــوم وفــن اوری وامــوزش اخالقــی وتعلیمــات بدنــی اســت تــا دانــش‬ ‫امــوزان بتواننــد بــه نحــوی خــاق وانتقــادی اطالعــات را جــذب وتحلیــل‬ ‫کننــد‪ .‬بدیــن ترتیــب خویــش را بــه روشــها‪ ،‬ابــزار ودانــش الزم بــرای‬ ‫ادامــه تحصیــل مجهــز میســازند‪ .‬شــورای تربیــت شــرایط خــاص مدرســه‬ ‫ونیازهــای فــردی دانــش امــوزان را در هنــگام ســازماندهی کالس هــا‬ ‫مــد نظــر قرارمیدهد‪.‬دانــش اموزانــی کــه تجدیــد دوره مــی شــوند بایــد‬ ‫در کالســهای همــان مقطــع ســنی یــا نزدیــک بــه ان جــای گیرند‪.‬تعــداد‬ ‫دانــش امــوزان هــرکالس بســته بــه بزرگــی کالس متغیــر بــوده ومیانگیــن‬ ‫‪ 30‬نفــررا دارد‪ .‬درهــرکالس تــا ‪ 4‬معلــول جســمی یــا ذهنــی را مــی تــوان‬ ‫گنجانــد ‪ ،‬امــا ایــن کالس هــا نبایــد بیــش از ‪ 20‬دانــش اموز داشــته باشــد‪.‬‬ ‫مرحلــه دوم بــر اســاس نظــام چنــد معلمــی عمــل مــی کنــد وهــر معلــم‬ ‫مســئول یــک درس یــا ترکیبــی از دو درس مــی باشــد‪ .‬مطلــوب دانــش‬ ‫امــوزان ایــن اســت کــه درس واحــدی را در سراســر ایــن مرحلــه از یــک‬ ‫معلــم فــرا بگیرنــد ‪.‬برنامــه زمانــی هفتگــی ‪31‬جلســه ‪ 50‬دقیقــه ای اســت‪.‬‬ ‫برنامــه زمانــی مدرســه از دوشــنبه تــا جمعــه یــادر صــورت تصمیــم هیــات‬ ‫مدیــره مدرســه تــا شــنبه اســت‪ .‬ســال تحصیلــی درمــدارس فعلــی از‬ ‫دوشــنبه تــا جمعــه ‪ 220‬روزبــه طــول مــی انجامــد‪ .‬امــا تعــداد کل ســاعات‬ ‫درســی در ســال ‪ 5‬روز درهفتــه و‪ 6‬روز درهفتــه یکســان اســت‪.‬زیرا‬ ‫ســاعاتی کــه دوشــنبه تدریــس نمــی شــود میــان دیــگ روزهــای هفتــه‬ ‫تقســیم مــی گــردد ‪.‬برنامــه هــای درســی کــه بــرای همــه دانــش امــوزان‬ ‫اجبــاری اســت در ‪ 5‬بخــش چنــد رشــته ای ویــک بخــش غیــر درســی‬ ‫یعنــی « حــوزه مدرســه » تنظیــم مــی شــود ‪.‬‬ ‫مرحله سوم که ‪ 3‬سال طول می کشد ( ‪ 12‬تا ‪ 15‬سالگی )‬ ‫مرحلــه ســوم امــوزش پایــه شــامل ســه ســال تحصیــل اســت کــه ســال اخــر ان پایــان ‪9‬‬ ‫ســال امــوزش پایــه اجبــاری را شــکل میدهــد( بــرای دانــش امــوزان که ســال اول مدرســه‬ ‫خــود را ازســال تحصیلــی ‪ 1987/88‬بــه بعــد اغــاز کردنــد )‬ ‫ایــن مرحلــه در مــدارس مقدماتــی ومتوســطه تدریــس مــی شــود‪ .‬دوره شــبانه نیــز ادائــه‬ ‫مــی گــردد امــا انهــا از الگــوی پیــش از اصالحــات یعنــی دوره عمومــی یکپارچــه تبعیــت‬ ‫مــی کننــد ‪.‬‬ ‫دانــش اموزانــی کــه مرحلــه دوم یــا معــدل ان را بــه پایــان رســانده انــد مــی تواننــد وارد‬ ‫مرحلــه ســوم امــوزش پایــه شــوند انهــا بایــد در موسســات اموزشــی محــل ســکونت خــود‬ ‫حضــور یابنــد ‪.‬‬ ‫این مرحله اهداف ذیل را دنبال می کند ‪:‬‬ ‫ـ کســب نظــام منــد وتمایــز گــذار فرهنــگ نــو‪ ،‬ازجنبــه هــای انســانی‪،‬ادبی‪،‬هنری ‪ ،‬روانــی‬ ‫وورزشــی وفنــی کــه تمامــی انهــا بــرای ورود بــه زندگــی شــغلی وادامــه تحصیــل ضــروری‬ ‫ا ست ‪.‬‬ ‫ـ راهنمایــی اموزشــی وحرفــه ای تــا بــا توجــه بــه پیشــرفت هــای فــردی امــکان ادامــه‬ ‫تحصیــل و ورود بــه زندگــی شــغلی ســاده تــر گــردد‪.‬‬ ‫ایــن مرحلــه مطابــق همــان معیارهــای عــام مرحلــه دوم ســامان مییابــد وبرمبنــای نظــام‬ ‫چنــد معلمــی ‪ ،‬هــر معلــم بــرای یــک درس‪ ،‬فعالیــت مــی کنــد‪ .‬کالس هــا مختلــط اســت‪.‬‬ ‫برنامــه زمانــی هفتگــی بــر‪ 31‬جلســه مشــتمل مــی گــردد‪ .‬هــر جلســه ‪ 50‬دقیقــه بــه طــول‬ ‫مــی انجامد‪.‬برنامــه درســی شــامل دروس وحــوزه هــای درســی چنــد رشــته ای مــی گــردد‪.‬‬ ‫ایــن دروس عبارتنــد از‪ :‬زبــان پرتغالــی‪ ،‬زبــان خارجــی ( ادامــه زبــان خارجــی مرحلــه دوم )‪،‬‬ ‫علــوم اجتماعــی وانســانی (تاریــخ وجغرافیــا)‪ ،‬ریاضیــات‪ ،‬علــوم طبیعــی وفیزیکــی وشــیمی‬ ‫وعلــوم طبیعــی ‪ ،‬امــوزش دیــداری وتربیــت بدنــی‬ ‫ارزیابی تحصیلی‬ ‫ارزیابــی تحصیلــی در ســطح ملــی تنظیــم شــده واز روش هــای ارزیابــی تکوینــی ونهایــی‬ ‫اســتفاده مــی شــود‪ .‬اســاس ارزیابــی تکوینــی برمبنــای اطالعــات جمــع اوری توســط‬ ‫معلمیــن قــرار داشــته وبــرای ارزیابــی دانــش امــوزان واطــاع رســانی بــه والدیــن بــه‬ ‫کارمــی ایــد‪ .‬درمرحلــه اول ‪ ،‬ارزیابــی نهایــی پــس از ســال دوم تحصیلــی صــورت می گیــرد‪.‬‬ ‫پــس ازســال دوم ســنجش دانــش امــوزان در پایــان هــر تــرم ودوره صــورت مــی گیــرد‪.‬‬ ‫درپایــان مرحلــه سوم(ســال اخرامــوزش اجبــاری) دانــش امــوزان ملــزم بــه پشــت‬ ‫ســرگذاردن امتحانــی مــی باشــند کــه دروس امتحانــی ان از برنامــه هــای درســی هــر ســه‬ ‫مرحلــه مرکــب مــی شــود‪ .‬از انجــا کــه ارزیابــی عاملــی نظارتــی بــر عملکــرد اموزشــی‬ ‫اســت‪ ،‬بــه صــورت نظــام منــد ومــداوم انجــام مــی شــود وبــر دســتیابی بــر اهــداف عــام‬ ‫هریــک ازاهــداف خــاص هــر درس یــا حــوزه درســی تاکیــد مــی کند‪.‬عــاوه برگــروه هــای‬ ‫مدرســه‪ ،‬دانش امــوزان و والدین‪،‬بخشــهای ذیــل نیــز درامــر ارزیابــی شــرکت میکننــد‪.‬‬ ‫بخــش هــای مشــامره ای وروان شناســی‪،‬بخش هــای امــوزش اســتثنایی وســایر بخش هــا‬ ‫بــه تقاضاهــای شــورای تربیــت یــا شــورای مدرســه ‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪22‬‬ صفحه 22 ‫دانــش امــوزان در معــرض ارزیابــی تکوینــی‪ ،‬نهایــی واختصاصــی قــرار‬ ‫مــی گیرنــد‪ .‬ارزیابــی تکوینــی مســئولیت مشــترک معلمانــی کــه عمـ ً‬ ‫ا بــه‬ ‫دانــش امــوزان موردنظــر مــی دهنــد وســایر معلمــان اســت در مراحــل دوم‬ ‫وســوم‪،‬مدیر کالس (معلمــی کــه توســط مدیــر عامــل وازمیــان معلمــان‬ ‫کالســی خــاص گزیــده مــی شــود) مســئول هماهنگــی وارزیابــی اســت‬ ‫تــا ماهیــت جامــع وهمــه جانبــه ارزیابــی رعایــت گردد‪.‬ارزیابــی تکوینــی‬ ‫ماهیت ـاً توصیفــی وکیفــی اســت وبــر ارایــه اطالعــات مبســوط جمــع اوری‬ ‫شــده ومعلمــان درارتبــاط بــا حــوزه هــای متعــددی تدریســی قــرار دارد‪.‬‬ ‫ایــن ارزیابــی بــه منظوراطــاع دانــش امــوزان‪ ،‬والدیــن‪ ،‬معلمــان انهــا‬ ‫ودیگرافــراد مرتبــط بــا کیفیــت تدریــس ورونــد یادگیــری ومیزان دســتیابی‬ ‫بــه اهــداف برنامــه درســی طراحــی مــی گــردد‪.‬‬ ‫معــاون بــه معلمــان کمــک میکنــد تــا روش هــا ومــواد اموزشــی خــود را‬ ‫انتخــاب کنند‪.‬تصمیــم گیــری رســمی در بــاره ارزیابــی تکوینــی در پایــان‬ ‫هــر تــرم تحصیلــی ودر جلســه عــادی شــورای مدرســه مرحلــه اول یــا‬ ‫شــورای کالس مرحلــه دوم وســوم صــورت میگیرد‪.‬ارزیابــی نهایــی در‬ ‫مرحلــه اول توصیفــی ودر مراحــل دوم وســوم بــا نمراتــی از‪1‬تــا ‪ 5‬بیــان‬ ‫مــی شــود کــه همــراه بــا خالصــه ای از تفاســیر توصیفــی بــه عنــوان نتیجه‬ ‫ارزیابــی نهایــی در کارنامــه تحصیلــی وارد مــی شــود‪.‬به منظــور ارتقــاء از‬ ‫یــک کالس بــه کالس بعــدی ‪ ،‬ارزیابــی نهایــی کــه در پایــان تجدیــد دوره‬ ‫مــی شــوند دانــش امــوزان یــا کل ســال تحصیلــی را تکــرار مــی کننــد‬ ‫یــا برنامــه تقویتــی خاصــی شــامل دروس یــا حــوزه درســی نمــره نیــاورده‬ ‫را مــی گذرانند‪.‬درپایــان دوم هرســال تحصیلــی‪ ،‬کارشناســان ارزیابــی ‪ ،‬از‬ ‫دانــش اموزانــی کــه تجدیــد دوره شــده انــد یــک ارزیابــی نهایــی فــوق‬ ‫العــاده بــه عمــل مــی اورنــد ‪ ،‬ایــن کار مقدمــات برنامــه ای جبرانــی بــرای‬ ‫دانــش امــوزان را از طریــق اقدامــات تقویتــی اموزشــی فراهــم مــی کنــد‪.‬‬ ‫ارزیابــی اختصاصــی درحیــن ارزیابــی نهایــی هنگامــی ضــرورت مــی یابــد‬ ‫کــه دانــش امــوز مــردودی هــر ســال تحصیلــی تــوان الزم بــرای ادامــه‬ ‫تحصیــل را نداشــته اســت ‪.‬‬ ‫ایــن ارزیابــی بنــا بــه در خواســت شــورای مدرســه ( مرحلــه اول ) یــا‬ ‫شــوای کالس ( مرحلــه دوم وســوم ) توســط معلمــان دیگــر کارشناســان‬ ‫اموزشــی وپــس از مشــورت بــا اولیــای دانــش امــوز صــورت مــی پذیــرد‬ ‫و بایــد بــه یــک برنامــه تقویتــی امــوزش خــاص در ســال تحصیلــی اتــی‬ ‫منجــر گــردد‬ ‫دانــش اموزانــی کــه در امتحــان نهایــی پایانــی مرحلــه ســوم قبــول‬ ‫می شــوند ‪.‬فــارغ التحصیــان امــوزش پایــه محســوب شــده وبــه انــان‬ ‫گواهــی امــوزش پایــه از ســوی سرپرســتی مدرســه مربوطــه اعطــاء‬ ‫می گــردد وهیــچ امتحــان پایــان دیگــری برگــزار نمــی شــود(دولتی یــا‬ ‫خصوصــی وتعاونــی معــادل )‬ ‫دانش اموزانــی کــه بــه ســقف ســنی تحصیــات اجبــاری (‪ 15‬ســالگی)‬ ‫رســیده انــد ولــی مرحلــه ســوم را بــه پایــان نبــرده انــد مــی تواننــد‬ ‫مــدرک پایــان تحصیــات اجبــاری را دریافــت کننــد ‪.‬‬ ‫چنیــن دانــش اموزانــی مــی تواننــد بــا شــرکت در امتحاناتــی کــه توســط‬ ‫مــدارس بــرای دانــش امــوزان بیــرون مدرســه برگــزار مــی شــود متقاضــی‬ ‫مــدرک امــوزش پایــه شــوند ‪ ،‬در صــورت امــکان مدرســه برنامــه تقویتــی‬ ‫خاصــی را عرضــه مــی کند‪.‬راهنمایــی توســط بخــش هایــی راهنمایــی‬ ‫ومشــاوره ‪ ،‬مراکــز تخصصــی حمایــت اموزشــی کــه در شــبکه مــدارس‬ ‫جــای مــی گیرنــد ‪ ،‬ارائــه مــی شــود ‪.‬‬ ‫ایــن بخــش هــا وظایــف خــود را درمــدارس یــا حــوزه هــای مدرســه ای انجــام مــی دهنــد ‪.‬‬ ‫در مرحلــه اول ودوم‪ ،‬راهنمایــی عمدتـاً روانــی ـ تربیتــی اســت امــا در مرحلــه ســوم شــامل‬ ‫راهنمایــی تحصیلــی وحرفــه ای نیــز مــی شــود ‪.‬‬ ‫اموزش متوسطه‬ ‫امــوزش متوســطه اختیــاری اســت ومتشــکل از یــک دوره‪3‬ســاله اســت کــه پــس ازســه‬ ‫دوره امــوزش پایــه ارائــه مــی گــردد‪ .‬شــرط ورود بــه مراکــز امــوزش متوســطه برخــورداری‬ ‫از گواهــی نامــه امــوزش پایــه مــی باشــد‪.‬دو نــوع دوره وجــود دارد‪ :‬دوره هــای عمومــی‬ ‫ودوره هــای فنــی حرفــه ای کــه امــوزش حــوزه هــای فنــی ‪ ،‬فــن اوری ‪ ،‬تخصصــی وزبــان‬ ‫پرتقالــی وفرهنــگ را عرضــه مــی کننــد‪ .‬حــق جابجایــی دانشــجو درایــن دوره هــا محفــوظ‬ ‫اســت‪.‬تدریس وتمریــن دوره هــای فنــی‪ ،‬فــن اوری یــا هنــری توســط مــدارس حرفــه ای‬ ‫ومــدارس خــاص امــوزش هنــر ارائــه مــی شــود‪.‬‬ ‫پذیرش تحصیلی‬ ‫بــرای ورود بــه مقطــع متوســطه دانــش امــوزان بایــد بــا موفقیــت ‪ 9‬ســال امــوزش اجبــاری‬ ‫را پشــت ســر گذاشــته وداوطلبــان ورود بــه مــدارس فنــی حرفــه ای بایــد یــا امــوزش‬ ‫اجبــاری را تمــام کــرده ویــا مــدرک معادلــی را کســب کــرده باشــند‪.‬تعداد دانــش امــوزان‬ ‫هــرکالس تــا انــدازه ای بــه ابعــاد کالس بســتگی داشــته واز ‪ 20‬تــا ‪ 26‬نفــر متغیــر اســت‪.‬‬ ‫کلیــه دانــش امــوزان بایــداز رده ســنی ‪ 15‬ســال به بــاال برخــوردار باشــند‪.‬اموزش متوســطه‬ ‫دولتــی بــه صــورت رایــگان ارائــه مــی گــردد‪.‬‬ ‫اموزش عالی‬ ‫مقاطع اموزشی‬ ‫مقطع کارشناسی‬ ‫دردانشگاهها‪ ،‬مرحله اول به اخذ درجه کارشناسی پس ازمدت‪ 3‬سال می انجامد‪.‬‬ ‫ایــن در حالیســت کــه مــدرک کارشناســی معمــوال پــس از تکمیــل دوره ای اعطــا مــی شــود‬ ‫کــه معمــوالً ‪ 4‬ســال طــول مــی کشد‪.‬بســیاری از دوره هــا حتــی‪ 5‬تــا ‪ 6‬ســال بــه طــول‬ ‫مــی انجامد‪.‬بیشــتر دوره هــای دانشــگاهی برحســب نظــام واحــدی ســازمان مــی یابنــد‪،‬‬ ‫امــا تعــداد زیــادی از دوره هــا همچنــان برمبنــای نیمســال یــا ســال تحصیلــی تنظیــم‬ ‫می گردنــد‪.‬‬ ‫مقطع کارشناسی ارشد‬ ‫کارشناســی ارشــد درجــه پیشــرفته علمــی درحــوزه علمــی خاصــی اســت کــه حاکــی از‬ ‫قابلیــت انجــام پژوهــش عملــی مــی باشــد‪.‬دوره هــا معمــوالً ‪ 6‬و نیــم ســال بــه طــول‬ ‫انجامیــده و بــر ســخنرانی هــا ودفــاع از پایــان نامــه مشــتمل میگردد‪.‬ایــن دوره تنهــا‬ ‫بــرای کســانی مجــاز اســت کــه در دوره کارشناســی معــدل ‪ 14‬از ‪ 20‬را کســب کــرده‬ ‫باشند‪.‬اندســته از دانشــجویانی کــه معــدل پاییــن تــری داشــته انــد تحــت برنامــه جداگانــه‬ ‫دانشــگاهی تعلیــم مــی یابنــد‪.‬‬ ‫مقطع دکتری‬ ‫درجــه دکتــری از ســوی دانشــگاهها بــه کســانی اعطــا مــی شــود کــه در امتحانــات دکتــری‬ ‫پذبرفتــه شــده و از رســاله خــود دفــاع کرده انــد‪.‬دوره معینــی بــه منظورامادگــی شــرکت‬ ‫در امتحــان دکتــری وجــود ندارد‪.‬داوطلبــان مقطــع امــوزش دکتــری ملــزم بــه برخــورداری‬ ‫ازمــدرک کارشناســی ارشــد بــا معــدل کل ‪ 16‬از‪ 20‬وشــرایط وصالحیت های مقرردانشــگاهی‬ ‫مــی باشــند‪.‬‬ ‫مقطع فوق دکتری‬ ‫باالتریــن درجــه دانشــگاهی کــه مخصــوص دارنــدگان مــدرک دکتــری اســت مســتلزم‬ ‫قابلیــت انجــام پژوهشــهایی درســطح عالــی وتوانمنــدی تربیتــی خــاص درحــوزه ای ویــژه‬ ‫مــی باشــد‪ .‬ایــن درجــه پــس از قبولــی در امتحانــات ویــژه اعطــا مــی گــردد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪23‬‬ صفحه 23 ‫علیرضا مفتخری مظاهری‬ ‫حقوقدان و مدرس دانشگاه‬ ‫نظام حقوقی پرتغال‬ ‫قوانیــن پرتغــال بــر مبنــای سیســتم حقوقــی اســت کــه در‬ ‫پرتغــال اعمــال می شــود‪ .‬ایــن بخشــی از قوانیــن سیســتم‬ ‫هــای حقوقــی حقــوق مدنــی اســت کــه بــر اســاس قانــون روم‬ ‫اســت‪ .‬بــه ایــن ترتیــب‪ ،‬ویژگــی هــای مشــترک بســیاری بــا‬ ‫سیســتم های حقوقــی موجــود در اکثــر کشــورهای قــاره اروپــا دارد‪.‬‬ ‫در قــرن نوزدهــم‪ ،‬قانــون مدنــی فرانســه بیشــترین تاثیــر را در قانــون‬ ‫پرتغــال داشــت‪ .‬بــا ایــن حــال‪ ،‬از اوایــل قــرن بیســتم‪ ،‬تاثیــر عمــده‬ ‫قانــون مدنــی المــان در ایــن کشــور موثــر بــوده اســت‪ .‬ایــن افزایــش‬ ‫نفــوذ قوانیــن المانــی عمدتـاً ناشــی از اثــار مربــوط بــه قانــون مدنــی‬ ‫بــود کــه توســط نظریــه پــردازان حقوقــی دانشــگاه کویمبــرا تحــت‬ ‫رهبــری پروفســور گیلرمــه الــوز موریــرا‪ ،‬کــه اثــار خــود را از ســال‬ ‫‪ 1906‬تــا ‪ 1916‬منتشــر کــرد‪ ،‬در مــورد قانــون مدنــی ایجــاد شــد‬ ‫و همیــن امــر نیــروی محرکــه اصلــی از بســیاری جهــات‪ ،‬ماننــد‬ ‫قانــون شــرکت ها‪ ،‬قانــون اداری و اییــن دادرســی مدنــی بــود‪.‬‬ ‫قانــون پرتغــال بــر ایــن کشــور و بــر سیســتم هــای حقوقــی‬ ‫چندیــن کشــور پرتغالــی زبــان و برخــی ســرزمین هــای دیگــر کــه‬ ‫زمانــی بخشــی از امپراتــوری پرتغــال بودنــد‪ ،‬کــم و بیــش تاثیــر‬ ‫مــی گــذارد‪ .‬بنابرایــن‪ ،‬ایــن نظام هــای حقوقــی دارای ویژگی هــای‬ ‫مشــترک فراوانــی هســتند کــه گهــگاه باعــث می شــود بــه عنــوان‬ ‫شــاخه ای مجــزا (نظــام حقوقــی لوزوفــون) در محــدوده خانــواده‬ ‫وســیع تر نظام هــای حقوقــی حقــوق مدنــی در نظــر گرفتــه شــوند‪.‬‬ ‫قوانیــن اصلــی پرتغــال شــامل قانــون اساســی (‪ ،1976‬اصالح شــده)‪،‬‬ ‫قانــون مدنــی (‪ ،1966‬بــا اصــاح)‪ ،‬قانــون مجــازات (‪ ،1982‬بــا‬ ‫اصالحــات)‪ ،‬قانــون کار (‪ ،2003‬بــا اصالحــات) و قانــون انجمن هــای‬ ‫تجــاری (‪ )1986‬اســت‪ .‬قانــون تجــارت (‪ ،1888‬بــا اصالحــات)‬ ‫و قانــون اداری (‪ ،1945‬بــا اصالحــات) در گذشــته از اهمیــت باالیــی‬ ‫برخــوردار بــود‪ ،‬امــا اکنــون تــا حــد زیــادی منســوخ شــده و تــا حــدی‬ ‫بــا قوانیــن جدیــد جایگزیــن شــده اســت‪.‬‬ ‫پرتغــال ماننــد بســیاری از دیگــر کشــورهای قــرون وســطایی اروپایــی‪ ،‬دارای نهادهای سیاســی‬ ‫متمرکــز بــا ابــزاری بــرای وضــع قوانیــن بــرای تنظیــم مســائل حقوقــی روزمــره نبــود‪ .‬جنگهای‬ ‫ایــن کشــور‪ ،‬تــاج و دربــار را بــه ارتشــی تبدیــل کردنــد کــه دائم ـاً در حــال حرکــت بودنــد‪.‬‬ ‫برخــی از مورخــان حقوقــی پرتغالــی ادعــا مــی کننــد کــه در دو قــرن اول پــس از معاهــده‬ ‫زامــورا در ســال ‪ - 1143‬کــه در ان لئــون حــق حاکمیــت پرتغالــی هــا را بــه رســمیت شــناخت‬ ‫ قــدرت سیاســی پادشــاهی «دولت‪-‬جنگجــو» بــود کــه نــه مــی توانســت و نــه می خواســت‬‫ان را هدایــت کنــد‪.‬‬ ‫یــک اســتثنا بــرای ایــن واقعیــت‪ ،‬ســه قانونــی بــود کــه توســط شــاه افونســو دوم در ســال‬ ‫‪ 1211‬در جریــان کورتــس کویمبــرا وضــع شــد‪.‬‬ ‫در طــول بیشــتر تاریــخ حقوقــی پرتغــال‪ ،‬پرتغــال و مســتعمرات ان دارای یــک نظــام حقوقــی‬ ‫باســتانی بودنــد کــه بــر پایــه دو پایــه حقــوق عرفــی محلــی قــرون وســطی و قانــون روم‪،‬‬ ‫عمدتــاً از ‪ Corpus iuris civilis‬مشــتق شــده بــود‪.‬‬ ‫بــا ایــن حــال‪ ،‬پــس از بحــران ‪ ،1383-85‬اغــاز عصــر اکتشــافات و تاســیس و رشــد‬ ‫امپراتــوری‪ ،‬پادشــاهان پرتغــال توانســتند از نظــر سیاســی قوی تــر شــوند‪.‬‬ ‫ایــن قــدرت باعــث تمرکــز قــدرت و افزایــش اقتــدار قانونــی دولــت مرکــزی شــد‪ .‬یکــی‬ ‫از نتایــج ایــن اقتــدار‪ ،‬ایجــاد مجموعــه ای از قوانیــن مــورد اســتفاده در پادشــاهی بــود کــه‬ ‫بــه ان (‪ )Ordenações‬می گوینــد‪ .‬ایــن تالش هــا بــرای تدویــن قانــون نــه تنهــا راهــی‬ ‫بــرای متحــد کــردن و گــرداوری ســنت های قانونــی محلــی از کل پادشــاهی بــود‪ ،‬بلکــه‬ ‫بــرای تصحیــح برخــی از اداب و رســومی بــود کــه ولیعهــد ان را غیرمنطقــی می دانســت‪.‬‬ ‫اولیــن مــورد از ایــن احــکام بــا ابتــکار پادشــاه ادوارد‪ ،‬تحــت رهبــری دکتــر روئــی‬ ‫فرنانــدز شــروع شــد‪ .‬اولیــن پیــش نویــس انهــا در ســال ‪ 1446‬ارائــه شــد‪ ،‬امــا انهــا‬ ‫تنهــا در ســال ‪ 1454‬بــه طــور قطعــی مــورد بررســی و تاییــد قــرار گرفتنــد و در زمــان‬ ‫ســلطنت افونســو پنجــم بــه عنــوان ‪ Ordenações Afonsinas‬شــناخته شــدند‪.‬‬ ‫چندین حکم پرتغالی به شرح زیر بود‪:‬‬ ‫‪( 1446 ،Ordenações Afonsinas‬بــه طــور رســمی فقــط در ســال ‪ 1454‬تاییــد شــد) ‪ -‬در‬ ‫زمــان پادشــاه ادوارد و دوک پیتــر کویمبــرا (نایــب الســلطنه بــه نــام شــاه افونســو پنجــم‪ ،‬در‬ ‫حالــی کــه او در ســنین پاییــن بــود)‪.‬‬ ‫‪ - 1520-1512 ،Ordenações Manuelinas‬در زمــان پادشــاه مانوئــل اول‪ .‬ایــن حکــم در‬ ‫‪ 1533 ،1526‬و ‪ 1580‬تغییراتــی را متحمــل شــد‪.‬‬ ‫‪ - 1603 ،Ordenações Filipinas‬در زمان پادشاه فیلیپ دوم‪.‬‬ ‫از انجایــی کــه ایــن احــکام در دوره اتحادیــه ایبــری تاســیس شــدند‪ ،‬از تاثیــر قوانیــن اســپانیا‬ ‫اســیب دیدند‪.‬‬ ‫احــکام ســال ‪ 1603‬در پرتغــال و در سراســر امپراتــوری پرتغــال تــا زمانــی کــه اولیــن قانــون‬ ‫مدنــی پرتغــال در ســال ‪ 1867‬الزم االجــرا شــد‪ ،‬ادامــه یافــت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪24‬‬ صفحه 24 ‫‪html.https://www.nyulawglobal.org/globalex/Hungary1‬‬ ‫فرایند قانونگذاری‬ ‫پــس از اســتقرار ســلطنت مشــروطه‪ ،‬پرتغــال اصالحــات عمیقــی را در‬ ‫سیســتم حقوقــی خــود اعمــال کــرد کــه شــامل فراینــد گســترده ای‬ ‫از تدویــن قوانیــن بــود‪ .‬ایــن رونــد منجــر بــه ایجــاد تعــدادی از‬ ‫قوانیــن حقوقــی‪ ،‬از جملــه خــود قانــون اساســی (قانــون اساســی‬ ‫‪ ،1822‬جایگزینــی بــا منشــور قانــون اساســی ‪ ،)1826‬قانــون اداری‬ ‫(‪ ،)1842‬قانــون جــزا (‪ ،1852‬پــس از یــک تــاش اولیــه ناموفــق)‬ ‫شــد‪ .‬در ‪ ،)1837‬قانــون مدنــی (‪ )1867‬و قانــون تجــارت (‪ )1883‬شــد‪.‬‬ ‫اولیــن قانــون مدنــی پرتغــال دقیقــاً از الگــوی قانــون ناپلئــون پیــروی‬ ‫کــرد‪ ،‬کــه توســط منشــور حقوقــی ‪ 1‬ژوئیــه ‪ 1867‬تصویــب شــد و در ‪22‬‬ ‫مــارس ‪ 1868‬الزم االجــرا شــد‪.‬‬ ‫اگرچــه بــه طــور رســمی بــه مــدت ‪ 100‬ســال الزم االجــرا بــود‪ ،‬امــا‬ ‫قانــون ‪ 1867‬در طــول تاریــخ خــود دچــار تغییــرات زیــادی شــد‪ .‬اینهــا‬ ‫شــامل اصالحاتــی بــود کــه از اغــاز قــرن بیســتم بــه منظــور انحــراف‬ ‫قانــون مدنــی پرتغــال بــه ســمت رویکــرد سیســتم حقوقــی المــان‪،‬‬ ‫تحــت تاثیــر ایــده هــای مــورد دفــاع نظریــه پــردازان حقوقــی دانشــگاه‬ ‫کویمبــرا‪ ،‬بــه ریاســت پروفســور گیلرمــه‪ ،‬انجــام شــد‪ .‬الــوس موریــرا‬ ‫قانــون مدنــی ‪ 1867‬در مــورد ســرزمین هــای اســتعماری پرتغــال نیــز‬ ‫اعمــال شــد‪ .‬ایــن قانــون در هنــد‪ ،‬در ســال ‪ 1870‬معرفــی شــد‪ ،‬و در ســال‬ ‫‪ 1880‬بــا یــک انطبــاق محلــی بــزرگ مواجــه شــد تــا بــه کاربردهــای‬ ‫جامعــه محلــی هنــدو فکــر کنــد‪ .‬بــا اصالحــات و انطبــاق هایــی کــه تــا ان‬ ‫زمــان متحمــل شــده بــود‪ ،‬قانــون ‪ 1867‬در ســرزمین هــای هنــد پرتغالــی‬ ‫زمانــی کــه جمهــوری هنــد بــه انهــا حملــه کــرد (دادرا و نــاگار هاولــی در‬ ‫ســال ‪ 1954‬و بقیــه ســرزمین هــا در ســال ‪ )1961‬الزم االجــرا بــود‪.‬‬ ‫سیســتم حقوقــی پرتغــال پابرجــا بــود و قانــون ‪ 1867‬هنــوز در ایالــت‬ ‫گــوا فعلــی ‪ -‬جایــی کــه بــه عنــوان قانــون مدنــی گــوا یــا قانــون خانــواده‬ ‫گــوا نامیــده مــی شــود ‪ -‬و همچنیــن در جایــی کــه اکنــون قلمــرو اتحادیــه‬ ‫اســت‪ ،‬معتبــر اســت‪.‬‬ ‫قانــون مدنــی دوم و فعلــی در ‪ 25‬نوامبــر ‪ 1966‬ایجــاد شــد و در ‪ 1‬ژوئــن‬ ‫‪ 1967‬الزم االجــرا شــد‪ .‬ایــن قانــون بــه افتخــار ادریانــو واز ســرا‪ ،‬کــه‬ ‫ریاســت ان را بــه عهــده داشــت‪« ،‬قانــون مدنــی ‪ »1966‬یــا «قانــون واز‬ ‫ســرا» نامیــده مــی شــود‪.‬‬ ‫ایــن قانــون جدیــد از الگــوی قانــون مدنــی المــان (‪Bürgerliches‬‬ ‫‪ )Gesetzbuch‬پیــروی کــرد و اوج تحــوالت پــی در پــی قانــون قبلــی‬ ‫‪ 1867‬بــود کــه باعــث شــد از مــدل ناپلئونــی فاصلــه بگیــرد و بــه مــدل‬ ‫المانــی قانــون مدنــی نزدیــک شــود‪.‬‬ ‫قانــون ســال ‪ 1966‬هــم در مــورد پرتغــال و هــم در مــورد ســرزمین هــای‬ ‫اســتعماری پرتغــال کــه در ان زمــان بــه یــادگار مانــده بودنــد اعمــال شــد‪.‬‬ ‫تــا امــروز در انگــوال‪ ،‬کیــپ ورد‪ ،‬گینــه بیســائو‪ ،‬موزامبیــک و ســائوتومه‬ ‫حتــی پــس از اســتقالل ایــن کشــورها در دوره ‪ 1975-1974‬بــه قــوت‬ ‫خــود ادامــه داد‪.‬‬ ‫در تیمور‪-‬لســته‪ ،‬زمانــی کــه اندونــزی ایــن کشــور را در ســال ‪ 1976‬و‬ ‫پــس از تهاجــم ان در ســال قبــل‪ ،‬ضمیمــه کــرد‪ ،‬قانــون مدنــی اندونــزی‬ ‫(کــه خــود بــر اســاس قانــون مدنــی هلنــد در ســال ‪ 1838‬اســت) عم ـ ً‬ ‫ا‬ ‫جایگزیــن شــد‪.‬‬ ‫تیمــور لســته پــس از بــه دســت اوردن مجــدد اســتقالل در ســال ‪،2002‬‬ ‫قانــون مدنــی خــود را در ســال ‪ 2011‬تصویــب کــرد کــه دقیق ـاً از قانــون‬ ‫‪ 1966‬پرتغــال پیــروی می کنــد‪ .‬ماکائــو تــا ســال ‪ 1999‬تحــت مدیریــت‬ ‫پرتغــال ادامــه داشــت و در اخریــن ســال قــرن جــاری‪ ،‬قانــون مدنــی خــود‬ ‫را جایگزیــن قانــون ‪ 1966‬کــرد‪ .‬اییــن نامــه ای کــه عم ـ ً‬ ‫ا بــه بازنگــری‬ ‫قانــون قبلــی مــی رســد کــه تحــت تاثیــر حقوقدانــان پرتغالــی بــه ویــژه‬ ‫از دانشــکده حقــوق دانشــگاه کویمبــرا تهیــه شــده اســت‪.‬‬ ‫پــس از انقــاب میخــک در ســال ‪ ،1974‬سیســتم حقوقــی پرتغــال بــه دلیــل مطالبــات‬ ‫سیاســی و مدنــی جدیــد تغییــر کــرد‪ .‬قانــون اساســی جدیــد تصویــب شــده در‬ ‫ســال ‪ ،1976‬تحــت تعــداد بــی شــماری از ایدئولوژی هــا و تعصبــات کمونیســتی و‬ ‫سوسیالیســتی نوشــته شــد تــا جایگزیــن نظــام رژیــم قبلــی شــود‪ .‬بــرای چنــد ســال‪،‬‬ ‫ایــن کشــور بیــن سوسیالیســم و​​پیــروی از مــدل نئولیبــرال جهــش کــرد‪ .‬اصالحــات‬ ‫ارضــی و ملــی ســازی هــا اجــرا شــد‪ .‬تــا قبــل از بازنگــری قانــون اساســی در ســال های‬ ‫‪ 1982‬و ‪ ،1989‬قانــون اساســی یــک ســند ایدئولوژیــک بســیار پربــار بــا ارجاعــات‬ ‫متعــدد بــه سوسیالیســم‪ ،‬حقــوق کارگــران و مطلوبیــت اقتصــاد سوسیالیســتی بــود‪.‬‬ ‫افزایــش شــدید تعــداد وکالی دادگســتری و کارمنــدان دولــت در طــول دهه هــای بعــد‬ ‫باعــث افزایــش کارایــی در نظــام حقوقــی نشــد‪ .‬تکثیــر دانشــکده های حقــوق خصوصــی‬ ‫و دولتــی ســال بــه ســال باعــث افزایــش ظرفیت هــای خالــی بــرای دانشــجویان جدیــد‬ ‫حقــوق در سراســر کشــور شــد کــه همــراه بــا کاهــش درجــه یکپارچگــی علمــی بــود‪.‬‬ ‫سیســتم قضایــی پرتغــال کــه قبــ ً‬ ‫ا بــرای چندیــن دهــه در ســطح بین المللــی به عنــوان‬ ‫سیســتمی کنــد و ناکارامــد بــرای اســتانداردهای اتحادیــه اروپــا و ایــاالت متحــده شــناخته‬ ‫می شــد‪ ،‬تــا ســال ‪ 2011‬پــس از ایتالیــا‪ ،‬دومیــن سیســتم کنــد قضایــی اروپــای غربــی‬ ‫بــود‪ ،‬حتــی بــا وجــود اینکــه اگــر ایــن سیســتم یکــی از باالتریــن نرخ هــای قضــات و‬ ‫دادســتان را دارد‪ ،‬یعنــی بیــش از ‪ 30‬در هــر ‪.100000‬‬ ‫پــس از فروپاشــی سیســتم مالــی و بانکــی عمومــی پرتغــال در ســال ‪ 2011‬در بحبوحــه‬ ‫بحــران بدهــی بزرگتــر اروپــا کــه پرتغــال را مجبــور بــه کمــک مالــی اتحادیــه اروپــا و‬ ‫صنــدوق بیــن المللــی پــول کــرد‪ ،‬اصالحــات زیــادی انجــام شــد و اقداماتــی بــرای کاهــش‬ ‫هزینــه هــا و افزایــش بهــره وری اعمــال شــد‪ .‬در کل خدمــات عمومــی تعــداد دادگاه هــای‬ ‫منطقــه از ‪ 320‬بــه ‪ 23‬کاهــش یافــت و دادگاه هــا را در مناطــق روســتایی کــه جمعیــت انهــا‬ ‫از زمــان تاســیس نظــام در ســال ‪ 1837‬کاهــش یافتــه اســت‪ ،‬بســته شــدند‪.‬‬ ‫‪25‬‬ ‫شقایق|‪25‬‬ ‫|رازشقایق|‬ ‫‪|70‬راز‬ ‫شماره‪41‬‬ ‫شماره‬ صفحه 25 ‫سیستم بهداشت و درمان‬ ‫سیســتم بهداشــت ودرمــان همیشــه بــه عنــوان یکــی از شــاخصه هــای اصلی کشــور های‬ ‫پیشــرفته محســوب مــی شــود و بــه عنــوان یکــی از المــان هــای تاثیــر گــذار و امنیــت‬ ‫و پیشــرفت اجتماعــی هــر کشــور مــی تــوان بــه حــوزه بهداشــت و درمــان ان کشــور‬ ‫رجــوع کــرد‪ .‬بهداشــت و درمــان همــواره از چالــش هــای بــزرگ دولــت هــای همه کشــور‬ ‫هــا محســوب مــی شــود و هــر کشــور بنــا بــر شــرایط کشــوری خــود در تــاش اســت‬ ‫تــا بتوانــد در ایــن حــوزه بــه بهتریــن وجــه بــرای ملــت خــود بهتریــن سیســتم هــای‬ ‫مراقبتــی و پزشــکی را ارائــه نمایــد‪.‬‬ ‫در پرتغــال بهداشــت و درمــان هــم بصــورت خصوصــی و هــم بصــورت دولتــی وجــود‬ ‫دارد‪ .‬مراقبــت هــای پزشــکی خصوصــی در بیــن مهاجریــن از محبوبیــت باالیــی برخــوردار‬ ‫اســت چــرا کــه بــه ســادگی در دســترس انهــا قــرار دارد‪ .‬سیســتم بهداشــت و درمــان‬ ‫پرتغــال هــم در ســال هــای اخیــر توانســته از وضعیــت نــا امیــد کننــده قبــل خــارج شــده‬ ‫و پیشــرفت هــای چشــم گیــری داشــته باشــد ‪.‬‬ ‫افــرادی کــه پرتغــال را بــرای زندگــی انتخــاب مــی کننــد در ایــن مــورد مــی تواننــد‬ ‫اطمینــان داشــته باشــند کــه همــه خدمــات بهداشــتی و درمانــی در کشــور پرتغــال بــه‬ ‫زبــان انگلیســی ارائــه مــی شــود ‪ .‬البتــه ایــن موضــوع بــرای مشــاغلی همچون تاسیســات‬ ‫بهداشــت عمومــی و خصوصــی در پرتغــال هــم صــادق مــی باشــد‪.‬‬ ‫اینکــه تمامــی پزشــکان‪ ،‬پرســتاران و تکنســین هــا همــه بــه زبــان انگلیســی بتواننــد‬ ‫صحبــت کننــد یــا خیــر بســتگی بــه ایــن دارد کــه در کــدام منطقــه از ایــن خدمــات‬ ‫بهداشــتی و درمانــی اســتفاده نماییــد‪.‬‬ ‫در شــهر هــا و مناطــق پرجمعیــت تــر ماننــد لیســبون و الجــروه اغلــب کارکنان و پزشــکان‬ ‫بــه دو زبــان انگلیســی و پرتغالــی صحبــت مــی کننــد ولــی در مناطــق بــا جمعیــت کمتــر‬ ‫و روســتایی لزومــا نبایــد ایــن خدمــات بــه زبــان انگلیســی ارائــه شــود‪.‬‬ ‫امکانات بهداشت عمومی در پرتغال‬ ‫قانونــا دسترســی بــه مراقبــت هــای بهداشــت عمومــی بــرای تمامــی ســاکنین پرتغــال ازاد‬ ‫مــی باشــد‪ .‬هــر چنــد در روســتا هــا و مناطــق کوچــک هــم خدمــات اساســی و اولیــه درمانــی و‬ ‫بهداشــتی ارائــه مــی شــود ولــی بــرای درمــان هــای پیشــرفته تــر و بزرگتــر بایــد بــه مناطــق‬ ‫پــر جمعیــت تــر و توســعه یافتــه تــر مراجعــه شــود‪ .‬بیمارســتان هــای دولتــی در پرتغــال اغلــب‬ ‫شــلوغ و پــر ترافیــک هســتند‪.‬‬ ‫تعــداد جراحــان و پزشــکان متخصــص در کشــور پرتغــال زیــاد نیســت ولــی تجهیزات پزشــکی‬ ‫و پیــرا پزشــکی مناســبی در بیمارســتان هــا در اختیــار متخصصین قــرار دارد ‪.‬‬ ‫شــهروندان اتحادیــه اروپــا مــی تواننــد از خدمــات مشــاوره ای و پزشــک عمومــی و واکســن‬ ‫هــای اولیــه بصــورت ازادانــه بهــره منــد شــوند ولــی شــهروندان کشــور هــای غیــر اتحادیــه‬ ‫اروپــا مجبــور خواهنــد بــود بــرای برخــی از خدمــات پزشــکی و بهداشــتی هزینــه کننــد‪ .‬هزینــه‬ ‫هــای جــاری بــرای بهداشــت و درمــان در پرتغــال بســتگی بــه توافقنامــه ای دارد کــه بیــن‬ ‫پرتغــال و کشــور فــرد مهاجــر برقــرار شــده اســت‪.‬‬ ‫مراقبــت هــای خصوصــی در پرتغــال گــران اســت بخصــوص بــرای افــرادی کــه از بیمــه درمانــی‬ ‫اســتفاده نمــی کننــد‪ .‬بــا ایــن حــال اســتفاده از مراقبــت هــای درمانــی و بهداشــتی خصوصــی‬ ‫بهتریــن گزینــه بــرای افــرادی اســت کــه مــی خواهنــد از یــک بیمــه نامــه کــم هزینــه اســتفاده‬ ‫نماینــد‪.‬‬ ‫از صــف هــای طوالنــی و اتــاق هــای انتظــار شــلوغ کــه در بیمارســتان هــای دولتــی دیده می شــود‬ ‫در ایــن کلینیک هــا و خدمــات درمانــی خصوصــی خبــری نیســت‪ .‬پزشــکان و متخصصیــن‬ ‫موسســات درمانــی خصوصــی اغلــب دارای مهــارت بــاال و شــناخته شــده مــی باشــند‪.‬‬ ‫محبوبیــت اســتفاده از کلینیــک هــا و موسســات درمانــی خصوصــی در بیــن مــردم محلــی و‬ ‫مهاجریــن هــر روز بیشــتر مــی شــود‪ .‬امکانــات خصوصــی را هــم در مناطــق شــهری و هــم مناطــق‬ ‫روســتایی مــی تــوان بــه خوبــی یافــت و فاصلــه زیــادی بــرای دسترســی بــه یکــی از ایــن مراکــز‬ ‫وجــود نــدارد‪.‬‬ ‫بیمــه هــای خصوصــی بــا توافقاتــی کــه بــا بانــک هــا صــورت مــی گیــرد ارائــه مــی شــود‪ .‬البتــه‬ ‫بســیاری از موسســات و شــرکت هــای بــزرگ در کشــور پرتغــال کارکنــان خــود را بیمــه خصوصــی‬ ‫مــی کننــد‪ .‬مهاجریــن بایــد بداننــد کــه بــرای دریافــت خدمــات بهداشــت و درمــان خصوصــی‬ ‫بایــد هزینــه کننــد‪ .‬حــال ایــن هزینــه یــا بایــد بــرای خریــد بیمــه خصوصــی باشــد و یــا بــرای‬ ‫درمــان در کلینیــک هــای خصوصــی در مــوارد مــورد نیــاز‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪26‬‬ صفحه 26 ‫دارو و داروخانه در پرتغال‬ ‫در پرتغــال دارو و داروخانــه بــه کــرات در دســترس هســت و جایــی بــرای‬ ‫نگرانــی نــدارد‪ .‬در هــر کــدام از مراکــز شــهری و روســتایی بــه راحتــی‬ ‫تعــدادی از داروخانــه هــا را مــی تــوان یافــت‪.‬‬ ‫بســیاری از دارو هــا در پرتغــال مشــمول دریافــت یارانــه هســتند و بــا ارائــه‬ ‫نســخه پزشــک متخصــص و یــا پزشــک عمومــی مــی تــوان بــا هزینــه‬ ‫ناچیــزی دارو را دریافــت کــرد‪ .‬امــا در صورتیکــه نســخه پزشــک ارائــه‬ ‫نشــود حتــی بــرای شــایع تریــن انــواع دارو هــا هــم بایــد هزینــه زیــادی‬ ‫پرداخــت شــود‪.‬‬ ‫بــا وجــود حتــی کمــی ســرفه و یــا ســر درد و احتیــاج بــه دارو بهتریــن راه‬ ‫مراجعــه بــه دکتــر اســت تــا دکتــر دارو را بــرای بیمــار تجویــز کنــد و بعــدا‬ ‫ایــن دارو تهیــه شــود‪ .‬وجــود نســخه بــه شــدت در هزینــه هــای بیمــار‬ ‫صرفــه جویــی مــی کنــد‪.‬‬ ‫بــرای انجــام جراحــی هــم اســتفاده از دارو در بیمارســتان هــای دولتــی‬ ‫ازاد محاســبه مــی شــود هــر چنــد بســیاری از پزشــکان بــه بیمــاران خــود‬ ‫توصیــه مــی کننــد کــه دارو را از قبــل تهیــه کــرده و بــا خــود بــه بیمارســتان‬ ‫بیاورنــد تــا مجبــور بــه تهیــه داروی گــران تــر نشــوند‪.‬‬ ‫در پرتغــال بــرای خدمــات درمانــی و دارویــی محدودیتــی بــه هیــچ عنــوان‬ ‫وجــود نــدارد مگــر اینکــه بــه اثبــات برســد کــه دارو را بــرای مصــارف‬ ‫شــخصی و غیــر درمانــی تهیــه مــی کنیــد‪.‬‬ ‫خدمات اورژانسی در پرتغال‬ ‫بــا شــماره گیــری ‪ 112‬در هــر زمــان از شــب و روز مــی تــوان از خدمــات‬ ‫اورژانســی در کشــور پرتغــال بهــره منــد شــد‪.‬‬ ‫امدادگرانــی کــه وظیفــه رســیدگی بــه شــرایط اضطــراری و اورژانســی را‬ ‫دارنــد بــه خوبــی امــوزش دیــده و بــا مهــارت باالیــی هســتند و وظیفــه‬ ‫دارنــد بــه بیمــاران بــه خوبــی رســیدگی نماینــد‪.‬‬ ‫اگــر شــخصی در شــرایط اضطــراری در بیمارســتانی بــا تجهیــزات کمتــر و‬ ‫امکانــات پاییــن تــر بســتری شــد مــی توانــد بــا ارائــه درخواســت از ایــن‬ ‫بیمارســتان بــه بیمارســتانی بهتــر و توســعه یافتــه تــر منتقــل شــود البتــه‬ ‫ایــن کار کمــی مشــکل انجــام مــی شــود ‪.‬‬ ‫بیمه‬ ‫بیمــه تحــت نظــر نهــاد هــای دولتــی ایــن کشــور اســت کــه حادثــه هایــی نظیــر‬ ‫حادثــه در محــل کار را تحــت پوشــش قــرار نمــی دهــد و فــرد بایــد از بیمــه حــوادث‬ ‫اســتفاده کنــد‪.‬‬ ‫بیمــه تامیــن اجتماعــی پرتغــال شــامل همبســتگی؛ رفــاه و حمایــت از خانــواده‬ ‫می باشــد کــه ایــن زیــر مجموعــه هــا را بــه تفکیــک شــرح می دهیــم‪.‬‬ ‫سیستم همبستگی‬ ‫ایــن سیســتم بــه منظــور رعایــت حقــوق یــک شــهروند ایجــاد شــده تــا بــا تبعیــض‬ ‫مبــارزه کنــد ایــن سیســتم یــک سیســتم مشــارکتی نمــی باشــد و مــردم مــی تواننــد‬ ‫بــا اثبــات نیــاز خــود از ایــن سیســتم اســتفاده کننــد‪.‬‬ ‫سیستم رفاه‬ ‫ایــن سیســتم زیــر مجموعــه ای از سیســتم بیمــه تامیــن اجتماعــی پرتغــال اســت کــه‬ ‫بخشــی از خدمــات عمومــی ایــن کشــور محســوب مــی شــود و اغلــب قشــر کارگــر‬ ‫را تحــت پوشــش مــی گیــرد امــا افــراد خوداشــتغال نیــز مــی تواننــد از ایــن سیســتم‬ ‫اســتفاده کنند‪.‬ایــن سیســتم بیمــه در پــی حمایــت از کارگرانــی کــه شــغل و درامــد‬ ‫خــود را از دســت داده انــد بــه وجــود امــده اســت و تحــت شــرایطی مثــل بیمــاری ؛‬ ‫فرزنــد داری؛ بیــکاری؛ ســن بــاال و فــوت از ایــن افــراد حمایــت مــی کننــد کــه بعــد از‬ ‫فــوت فــرد بیمــه شــده بــا ایــن سیســتم در واقــع بیمــه بازمانــدگان ایــن شــخص را‬ ‫تحــت پوشــش خــود مــی گیــرد کــه مــی تــوان ایــن پوشــش را بــا پرداخــت اقســاط‬ ‫باالتــر افزایــش داد‪.‬‬ ‫سیستم حمایت از خانواده‬ ‫ایــن سیســتم بــرای خانــواده و اعضــای انهــا در مواقعــی کــه مخــارج زندگــی باالتــر از‬ ‫حــد معمــول مــی رود ماننــد بیمــاری یــا معلولیــت بــه وجــود امــده اســت و زیرمجموعه‬ ‫ای از سیســتم بیمــه تامیــن اجتماعــی پرتغــال می باشــد‪.‬‬ ‫بیمه خدمات درمانی‬ ‫وزارت بهداشــت کشــور پرتغــال بــر خدمــات درمانــی ایــن کشــور نظــارت باالیــی‬ ‫دارد‪.‬ایــن خدمــات در شــهرهای دورافتــاده تحــت نظــر مراکــز بهداشــت منطقــه ای‬ ‫صــورت مــی گیــرد کــه بــرای خانــواده و اعضــای ان بــه صــورت رایــگان یــا بــا هزینــه‬ ‫کــم انجــام مــی شــود و در زمــان بازنشســتگی افــراد نیــز ایــن بیمــه مشــمول حــال‬ ‫انهــا خواهــد شــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪27‬‬ ‫ستاره کوشا‬ صفحه 27 ‫لیسبون پایتخت‬ ‫میالد محمد هاشم‬ ‫لیســبون پایتخــت و بزرگ تریــن شــهر کشــور پرتغــال و نیــز مرکــز‬ ‫ناحیــه لیســبون اســت‪ .‬ایــن شــهر کــه شــهری مــدرن و مبتنــی بــر‬ ‫اصــول شهرســازی محســوب می شــود‪ ،‬وســعت بســیاری داشــته و‬ ‫حــدود ‪ ۳.۳۴۰.۰۰۰‬نفــر ســاکن ان هســتند کــه از این تعــداد ‪۵۶۴.۴۷۷‬‬ ‫نفــر در مرکــز شــهر و حــدود ‪ ۲.۸۰۰.۰۰۰‬نفــر در پیرامــون ان ســاکن‬ ‫شــده اند‪ .‬امــروزه لیســبون از لحــاظ مختلــف اهمیــت فراوانــی یافتــه‬ ‫و به عنــوان دومیــن قطــب اقتصــادی در شــبه جزیره ایبــری پــس از‬ ‫مادریــد مطــرح می شــود‪.‬‬ ‫ایــن شــهر بیش تریــن ثــروت کشــور پرتغــال را در خــود ذخیــره کــرده‬ ‫و از شــهرهای مهــم اتحادیــه اروپــا محســوب می شــود؛ به طــوری کــه‬ ‫‪ ۴۵‬درصــد از کل تولیــدات کشــور بــه ایــن ناحیــه اختصــاص دارد‪ .‬شــهر‬ ‫لیســبون قطــب سیاســی پرتغــال بــوده و دولــت ایــن کشــور در ایــن‬ ‫شــهر مســتقر شده اســت‪.‬‬ ‫لیســبون از ‪ ۲۰۵‬ســال پیــش از میــاد تحــت حاکمیــت امپراتــوری روم‬ ‫بــود‪ .‬ژولیــوس ســزار ایــن شــهر را «شــهر فراخوانــده» نــام نهــاد و در‬ ‫تقویــم جولیــا نــام ان را «اولیــس ســیپو» نوشــتند‪ .‬از ســده پنجــم تــا‬ ‫هشــتم پــس از میــاد‪ ،‬قبیلـه ای المانی تبــار لیســبون و نواحــی پیرامونــی‬ ‫ان را تحــت ســلطه خــود دراورد تــا این کــه در ســال ‪ ۱۱۴۷‬کشــورهای‬ ‫شــرکت کننده در جنگ هــای صلیبــی تحــت فرماندهــی افونســو هنــری‬ ‫قویــس‪ ،‬ایــن شــهر را به عنــوان شــهری مســیحی فتــح نمودنــد‪.‬‬ ‫پــس از فتــح لیســبون به دســت مســیحیان‪ ،‬ایــن شــهر ثــروت‬ ‫بســیاری را صاحــب شــد و به عنــوان قطــب اقتصــادی و فرهنگــی‬ ‫پرتغــال شــناخته شــد‪ .‬البتــه اکثــر کشــورها مدت هــا لیســبون را‬ ‫به طــور رســمی بــه پایتختــی پرتغــال نپذیرفتنــد و در هیــچ کتابــی نــام‬ ‫ایــن شــهر را تحــت عنــوان پایتخــت ذکــر نکردنــد‪ .‬لیســبون پــس از‬ ‫این کــه پایتختــی کشــور را برعهــده گرفــت‪ ،‬مطابــق قوانینــی کــه بــه‬ ‫تصویــب مجلــس رســید‪ ،‬بــا شــیوه ای نویــن و اصولــی ســاخته شــد‪.‬‬ ‫در طــی جنــگ جهانــی دوم شــهر لیســبون دروازه بی طــرف راه هــای دریایــی و هوایــی بــه قــاره‬ ‫اروپــا بــود‪ .‬لیســبون هــم‪ ،‬ماننــد بســیاری از شــهرهای کهن ســال اروپایــی‪ ،‬بخش هــای کهنــه‬ ‫و نــو دارد‪ .‬قســمت کهنــه شــهر‪ ،‬بــر تپه هــای نزدیــک رود تــژو اســت و خیابان هــای باریــک‬ ‫و پیچاپیــچ ان در دامنــه سراشــیب تپه هــا پلــه می خــورد و بــاال مــی رود‪ .‬خانه هــای ســنگی و‬ ‫کهنســال ایــن بخــش بــا رنگ هــای روشــن در و دیــوار و جعبه هــای ُگلــی در کنــار پنجره هــا‬ ‫قــرار داده انــد‪ ،‬تزییــن شــده اند‪ .‬بخــش نــو شــهر‪ ،‬خیابان هــای وســیع و ســاختمان های‬ ‫امــروزی دارنــد‪.‬‬ ‫از نمایندگی هــای اتحادیــه اروپــا در لیســبون می تــوان بــه مرکــز دیدبانــی اروپــا بــرای دارو و‬ ‫داروی اعتیــاد (‪ )EMCDDA‬و نمایندگــی امنیــت ســاحلی اروپــا (‪ )EMSA‬اشــاره کــرد‪ .‬همچنیــن‬ ‫انجمــن کشــورهای پرتغالــی زبــان (‪ )CPLP‬نیــز در ایــن شــهر قــرار گرفته اســت‪ .‬روز تعطیــل‬ ‫شــهرداری لیســبون ‪ ۱۳‬ژوئــن می باشــد‪.‬‬ ‫جغرافیا‬ ‫شــهر لیســبون در ‪ ۴۲‬درجــه و ‪ ۳۸‬دقیقــه شــمالی و ‪ ۵‬درجــه و ‪ ۹‬دقیقــه غربــی واقــع شــده و‬ ‫غربی تریــن پایتخــت در قــاره اروپــا محســوب می گــردد‪ .‬ایــن شــهر در غــرب کشــور پرتغــال‬ ‫و در ســاحل شــرقی اقیانــوس اطلــس قــرار گرفتــه و رودخانــه تاقــوس از داخــل ان می گــذرد‪.‬‬ ‫لیســبون برخــاف اکثــر شــهرهای بــزرگ اروپــا کــه بــا گســترش شــهرها در پیرامــون شــهرهای‬ ‫قدیمــی شــکل گرفته انــد‪ ،‬ســال های بســیاری اســت کــه بــدون گســترش چشــم گیری‪،‬‬ ‫به صــورت قدیمــی خــود باقی مانده اســت‪ .‬البتــه ایــن وضعیــت بــه ضــرر شــهرهای پیرامــون‬ ‫ان نظیــر المــادا‪ ،‬امــادورا‪ ،‬اوایــراس‪ ،‬اودیــوالس‪ ،‬بارریــرو‪ ،‬ســاکاوم‪ ،‬سیکســال‪ ،‬قولــوس‪ ،‬کاکــم و‬ ‫لــورس تمــام شــده کــه به عنــوان حومــه شــهر لیســبون شــناخته می شــوند و جــزء اصلــی ان‬ ‫به شــمار نمی رونــد‪.‬‬ ‫مســاحت پارک هــا و فضــای ســبز شــهر لیســبون حــدود ‪ ۱۰‬کیلومتــر مربــع می باشــد کــه در کل‬ ‫قــاره اروپــا کم نظیــر اســت‪ .‬پــارک جنگلــی مونســانتو در غــرب شــهر کــه محیطــی خشــک دارد‬ ‫قــرار گرفتــه و باعــث زیبایــی ایــن منطقــه از لیســبون شده اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪28‬‬ صفحه 28 ‫اب و هوا‬ ‫بــرای ســفر بــه ایــن شــهر بهتریــن زمــان‪ ،‬ماه هــای مــارس تــا مــی (‪ ۱۰‬اســفند‬ ‫تــا ‪ ۱۰‬خــرداد) و ســپتامبر تــا اکتبــر (‪ ۱۰‬شــهریور تــا ‪ ۹‬ابــان) اســت؛ زیــرا‬ ‫اب و هــوا کمــاکان گــرم می مانــد‪ ،‬قیمــت هتل هــا ارزان تــر اســت و جمعیــت‬ ‫گردشــگران نســبت بــه تابســتان کمتــر می شــود‪ .‬در ایــن فصل هــای کوتــاه‬ ‫پاییــزی و بهــاری‪ ،‬ممکــن اســت بتــوان چنــد روزی را در ســاحل‪ ،‬خــوش گذرانــد‪.‬‬ ‫فصل تابستان‪ ،‬شاهد اب و هوایی گرم و سواحلی پر از جمعیت است‪.‬‬ ‫زمســتان ها در لیســبون‪ ،‬بــه نســبت قــاره اروپــا‪ ،‬بــا حداقــل دمــای ‪ ۴.۴‬درجــه‬ ‫ســانتی گراد‪ ،‬گرم تــر هســتند‪.‬‬ ‫در فصــل بهــار در لیســبون احتمــال بــارش بــاران‪ ،‬کمــی بیشــتر می شــود‪ ،‬امــا‬ ‫دمــای میانگیــن حداکثــری در محــدوده ‪ ۱۵.۶‬تــا ‪ ۲۱.۱‬درجــه ســانتی گراد و‬ ‫حداقــل دمــا‪ ۹.۴ ،‬درجــه ســانتی گراد‪ ،‬اســت‪.‬‬ ‫درســت ماننــد دیگــر مناطــق اروپایــی‪ ،‬فصــل تابســتان‪ ،‬فصــل داغ گردشــگری‬ ‫لیســبون اســت‪ .‬قیمــت هتل هــا بــاال مــی رود و درب ورودی جاذبه هــای‬ ‫گردشــگری‪ ،‬مملــو از مســافران مشــتاق اســت‪ .‬البتــه بــا وجــود دمــای ‪ ۲۶.۷‬درجــه‬ ‫ســانتی گرادی شــهر پــر از گردشــگر اســت‪.‬‬ ‫فصــل پاییــز‪ ،‬درســت ماننــد فصــل کوتــاه بهــار‪ ،‬ارزان تــر و میزبــان جمعیــت کمتــر‬ ‫گردشــگران اســت‪ .‬دمــا تــا ‪ ۱۵.۶‬و ‪ ۱۰‬درجــه ســانتی گراد پاییــن می ایــد؛ پــس‬ ‫حتمــا بادگیرهــای خــود را برداریــد‪.‬‬ ‫در فصــل زمســتان‪ ،‬دمــا در طــول روز در شــهر لیســبون تــا ‪ ۱۰‬درجــه ســانتی گراد‬ ‫افــت می کنــد کــه البتــه نســبت بــه زمســتان های شــهرهای مشــهور اروپایــی‪،‬‬ ‫بســیار دلچســب می نمایــد‪ .‬البتــه بیشــتر جذابیــت و شــکوه لیســبون در گشــت و‬ ‫گذارهــای شــهری ان‪ ،‬خالصــه می شــود و احتمــال بــارش بــاران در ایــن فصــل‬ ‫بســیار بــاال اســت و ایــن موضــوع می توانــد ماجراجویــی شــما را خــراب کنــد‪.‬‬ ‫در نظــر داشــته باشــید کــه ماه هــای نوامبــر تــا فوریــه‪ ،‬بارانی تریــن زمــان ســال‬ ‫در لیســبون هســتند‪.‬‬ ‫حمل و نقل‬ ‫اگرچــه ســرعت حرکــت وســایل نقلیــه عمومــی مختلــف شــهر لیســبون متفــاوت‬ ‫اســت امــا بــا ایــن وجــود سیســتم حمــل و نقــل عمومــی لیســبون بســیار منظــم و‬ ‫دقیــق اســت و بــه شــما ایــن اطمینــان را می دهــد کــه بــا ارامــش و امنیــت بــه‬ ‫مقصــد خــود برســید‪.‬‬ ‫تراموا‬ ‫ترامــوا یکــی از اســان ترین و راحت تریــن راه هــا بــرای گشــت و گــذار در شــهر‬ ‫لیســبون اســت و بســیار مــورد توجــه توریســت ها قــرار گرفتــه اســت‪ .‬اکثــرا‬ ‫بــرای رفــت و امدهــای بیــن شــهری خــود از ایــن سیســتم حمــل و نقــل اســتفاده‬ ‫می کننــد‪.‬‬ ‫انــواع مختلفــی از ترامواهــا در شــهر لیســبون وجــود دارنــد کــه عمدتــا توریسـت ها‬ ‫و مــردم محلــی بــرای بــاال رفتــن از سراشــیبی ها و شــیب های تنــد از ان اســتفاده‬ ‫می کننــد‪ .‬ایــن ترامواهــای خــاص مختــص ایــن شــهر و کامــا شــبیه ترامواهــای‬ ‫دیگــر هســتند‪.‬‬ ‫ترامواهــای شــهر لیســبون عمدتــا کابلــی هســتند‪ .‬مــردم محلــی بــرای بــاال رفتــن‬ ‫از سراشــیبی ها و شــیب های تنــد از انهــا اســتفاده می کننــد کــه مختــص ایــن‬ ‫شــهر اســت‪ .‬پایتخــت کشــور پرتغــال ســه خــط کابلــی مجــزا دارد کــه رائــول‬ ‫مســنیر مهنــدس پرتغالــی ان را طراحــی کــرده اســت‪ .‬او همچنیــن مســئول ســاخت‬ ‫ترامــوا ســانتا جاســتا نیــز بــوده اســت‪ .‬ایــن ســه ترامــوا بــه ایــن نام هــا خوانــده‬ ‫می شــوند‪ :‬ترامــوا الورا‪ ،‬ترامــوا گلوریــا (افتخــار) و ترامــوا بیــکا‪.‬‬ ‫ترامــوا الورا در ســال ‪ ۱۸۸۴‬افتتــاح شــد و قدیمی تریــن ماشــین کابلــی ایــن‬ ‫شــهر بــه شــمار می ایــد‪ .‬ایــن ترامــوا خیابان هــای کیمــارا پســتانا و الرگــو دان‬ ‫انــون ســیادا را بــه هــم متصــل می کنــد‪.‬‬ ‫ترامــوا در شــهر لیســبون تنهــا بــه عنــوان یــک سیســتم حمــل و نقــل راحــت و بــه‬ ‫صرفــه مطــرح نیســت بلکــه یکــی از جاذبه هــای توریســتی ایــن شــهر محســوب‬ ‫می شــود و هــر ســاله توریس ـت های زیــادی را بــه خــود جلــب می کنــد‪ .‬لیســبون‬ ‫پایتخــت کشــور پرتغــال دارای ‪ ۵‬مســیر ارتباطــی مختلــف و ‪ ۵۸‬دســتگاه ترامــوا‬ ‫اســت کــه چهــل دســتگاه در محــدوده درون شــهری فعالیــت دارنــد‪ .‬ترامواهــای‬ ‫قدیمــی نوســتالژیک و بــه عبارتــی نمــاد ایــن شــهر محســوب می شــوند‪.‬‬ ‫تراموا گلوریا‬ ‫از بیــن ایــن ســه خــط کابلــی‪ ،‬بهتریــن و محبوب تریــن انهــا ترامــوا گلوریــا اســت‬ ‫کــه میــدان رســتورادوس و روا ســان پــدرو د الکانتــارا در منطقــه باریــو التــو را بــه‬ ‫هــم متصــل می کنــد‪ .‬در ایــن خــط کابلــی شــما از بــاال‪ ،‬از دیــدن مناظــر جــذاب‬ ‫لــذت خواهیــد بــرد کــه جــزو بهترین هــا اســت‪ .‬ترامــوا گلوریــا از ‪ ۲۴‬اکتبــر ‪۱۸۸۵‬‬ ‫بــرای اســتفاده عمــوم مــردم ازاد شــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪29‬‬ ‫تراموا بیکا‬ ‫ترامــوا بیــکا از روابیــکادی ارت بیلــو بــه ســمت باریــو التــو حرکــت می کنــد و روا‬ ‫دی ســائوپائولو را بــه کالســادا دو کامــرو متصــل می کنــد‪ .‬ایــن ترامــوا ‪ ۷‬ســال‬ ‫بعــد از ترامــوا گلوریــا در ‪ ۲۸‬ژوئــن ســال ‪ ۱۸۹۲‬افتتــاح شــد و دومیــن ترامــوای‬ ‫محبــوب بعــد از ترامــوا گلوریــا اســت‪.‬‬ صفحه 29 ‫تراموا سانتاجاستا‬ ‫ایــن ترامــوا نیــز بســیار مــورد توجــه و اســتقبال توریس ـت ها قــرار گرفتــه و بــاال و‬ ‫پاییــن شــهر لیســبون را بــه هــم مرتبــط می کنــد‪.‬‬ ‫ترامــوا ســاناتا جاســتا ســریع ترین وســیله بــرای طــی کــردن مســیر بایکســا تــا‬ ‫منطقــه باریــو التــو اســت‪ .‬هماننــد ایــن وســیله ترامواهــا نیــز درون پایتخــت فعالیــت‬ ‫دارنــد‪ .‬ترامواهــا وســیله حمــل و نقــل چنــدان راحــت و مناســبی نیســتند امــا بــا ایــن‬ ‫وجــود بســیار مــورد توجــه گردشــگران و توریس ـت ها هســتند‪.‬‬ ‫ایــن ترامــوا در ‪ ۱۰‬ام جــوالی ‪ ۱۹۰۲‬بــه نــاوگان سیســتم حمــل و نقل شــهر لیســبون‬ ‫افــزوده شــد و رســما فعالیــت خــود را شــروع کــرد و دوکارمــو نامیــده شــد (ترامــوا‬ ‫کارمــو)‪ .‬ســاکنان شــهر لیســبون بســیار هیجــان زده بودنــد تــا ان را امتحــان کننــد‬ ‫و در روز اول ‪ ۳۰۰۰‬بلیــط فروختــه شــد‪ .‬ایــن موفقیــت بزرگــی بــه شــمار می امــد‬ ‫چــون قبــا نیــز مــردم بــا ایــن سیســتم حمــل و نقــل اشــنا بودنــد و همچنیــن ایــن‬ ‫ترامــوا بــاال و پاییــن شــهر را بــه هــم مرتبــط می کــرد‪ .‬درحالــی کــه قبــا پیمــودن‬ ‫ایــن مســیر بــرای مــردم بســیار ســخت بــود‪.‬‬ ‫تراموا نوستالژیک در ‪ ۲۸‬درجه شمالی‬ ‫ترامــوا نوســتالژیک در ‪ ۲۸‬درجــه شــمالی خــود یــک موسســه اســت‪ .‬بــا ایــن‬ ‫ترامــوا چوبــی شــما می توانیــد بــه مناطــق اطــراف ســفر کنیــد‪ .‬ایــن ترامــوا بــا‬ ‫بــوق بــه عابریــن حــواس پــرت هشــدار می دهــد تــا هنــگام عبــور از خیابان هــای‬ ‫طویــل و باریــک شــهر از مســیر ترامــوا خــارج شــوند‪ .‬ایــن ترامــوا قلعه هــای باریــو‬ ‫التــو و ســائو خورخــه را بــه هــم مرتبــط می کنــد و حــدود ‪ ۲/۶‬مایــل (‪ ۱۰‬کیلومتــر)‬ ‫از بیــن مناطــق جــذاب توریســتی مختلــف از جملــه گــراکا‪ ،‬موراریــا‪ ،‬الفامــا‪ ،‬بیکســا‪،‬‬ ‫کیــادو‪ ،‬مــادرا گــوا گــذر می کنــد‪ .‬هــزاران توریســت روزانــه ایــن ترامــوا را بــرای‬ ‫ســفر خــود انتخــاب می کننــد‪.‬‬ ‫تراموا ‪ ۱۵‬درجه شمالی‬ ‫ایــن ترمــوا نیــز مرکــز شــهر را بــه منطقــه بلــم متصــل می کنــد کــه بســیار مــورد‬ ‫اســتقبال مســافرین قــرار گرفتــه اســت‪ .‬ایــن ترامــوا یکــی از مدرن تریــن ترامواهــا‬ ‫اســت‪ ،‬همیشــه شــلوغ اســت و اکثــرا توریســت ها بخــش اعظمــی از مســافرین‬ ‫ان را تشــکیل می دهنــد‪ .‬بنابرایــن می بایســت بســیار مراقــب امــوال خــود باشــید‬ ‫تــا دزدیــده نشــوند‪ .‬ایــن ترامــوا از ایســتگاه ســی ای ایــس دی ســودرا بــه ســمت‬ ‫ایســتگاه بزرگــی در نزدیکی هــای پــراکا و کومرســیو حرکــت می کنــد‪.‬‬ ‫مترو شهر لیسبون‬ ‫متــرو ســریع ترین وســیله بــرای گشــت و گــذار در اطــراف شــهر محســوب‬ ‫می شــود و همچنیــن می توانیــد مســیرهای طوالنی تــر را ســوار متــرو شــوید‪.‬‬ ‫متــرو شــهر لیســبون بهتریــن متــرو در اروپــا اســت و بــا متــرو شــهر مادریــد نیــز‬ ‫قابــل مقایســه اســت‪ .‬متــرو شــهر لیســبون «متــرو پولیتانــودی لیســبونو» نامیــده‬ ‫می شــود‪.‬‬ ‫بخــش اول متــرو در ســال ‪ ۱۹۵۹‬بــرای عمــوم گشــوده شــد و ســت ریــوس‬ ‫انتریکامپــوس را بــه هــم مرتبــط ســاخت و در طــول ســال های بعــدی گســترش‬ ‫یافــت‪ .‬امــا مهم تریــن ان در ســال ‪ ۱۹۸۸‬بــود کــه متــرو شــهر لیســبون ملــی‬ ‫شــد‪.‬‬ ‫تاکسی های شهر لیسبون‬ ‫تاکســی های شــهر لیســبون بــرای مســافرت در اطــراف شــهر بســیار مناســب‬ ‫هســتند و توریس ـت هایی کــه خســته و رنجــور هســتند یــا کســانی کــه تــا نیمــه‬ ‫شــب بیــدار هســتند می تواننــد از تاکســی اســتفاده کننــد‪ .‬تاکســی ها رنــگ‬ ‫کرمــی مشــخصی دارنــد کــه از بقیــه ماشــین ها متمایــز می شــوند‪ .‬تاکســی بــرای‬ ‫مســافرت جــزو امن تریــن وســیله ها اســت و شــما می توانیــد حتــی در شــب نیــز‬ ‫بــا انهــا بــه مســیر خــود ادامــه دهیــد‪.‬‬ ‫راننــدگان بــه طــور دســت و پــا شکســته ای زبــان انگلیســی بلــد هســتند و همچنین‬ ‫مســیر حرکــت را از روی سیســتم ناوبــری ماهــواره ای پیــدا می کننــد‪ .‬ایــن‬ ‫تاکس ـی ها مجهــز بــه کیلومتــر شــمار هســتند کــه بــر طبــق ان هزینــه مســیر را‬ ‫دریافــت می کننــد‪ .‬همیشــه هزینــه بــر حســب کیلومتــر ارزان تــر از هزینــه مقطــوع‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫سیستم اتوبوس رانی‬ ‫سیســتم اتوبوس رانــی لیســبون بســیار حیاتــی و مهــم اســت زیــرا کــه مناطــق‬ ‫گســترده ای از جملــه حومــه شــهر و فــرودگاه را در بــر می گیــرد‪.‬‬ ‫از انجایــی کــه شــبکه متــرو در لیســبون خیلــی محــدود اســت تــا همیــن اواخــر‬ ‫اســتفاده از اتوبوس هــای محلــی بــرای ســفرهای خــاص از جملــه رفتــن بــه‬ ‫فــرودگاه ضــروری بــه شــمار می امــد‪ .‬نــاوگان اتوبوس رانــی لیســبون دارای‬ ‫‪ ۷۵۸‬دســتگاه اتوبــوس و ‪ ۸۸‬مســیر متفــاوت اســت کــه ‪ ۱۱‬دســتگاه از انهــا‬ ‫اتوبوس هــای شــبانه هســتند‪ .‬توریســت ها معمــوال در طــول اقامــت خــود در‬ ‫شــهر زیبــای لیســبون معمــوال از اتوبوس هــای شــهری زیــر اســتفاده می کننــد‪:‬‬ ‫اتوبوس هــای لیســبون ســاعات کاری یکســانی ندارنــد و هــر یــک از خطــوط‪،‬‬ ‫برنامــه زمانــی خاصــی را دنبــال می کننــد‪ .‬بــا ایــن حــال بیشــتر اتوبــوس از‬ ‫ســاعت ‪ ۶‬صبــح تــا ‪ ۹‬بعدازظهــر حرکــت می کننــد‪ .‬خطوطــی کــه در نیمــه شــب‬ ‫فعالیــت دارنــد جــزو محبوب ترین هــا هســتند‪.‬‬ ‫دو نــوع اتوبــوس شــبانه در شــهر لیســبون وجــود دارد‪ :‬ریــد دا مــادروگا (خطــوط‬ ‫‪ ۲۰۱‬و ‪ )۲۱۰‬و همچنیــن اتوبوس هــای شــبانه خطــوط ‪ ۱‬و ‪ .۲‬ســاعت کاری‬ ‫اتوبــوس ریــد دا مــادروگا هــر روز بعــد از اتمــام ســاعات کاری اتوبوس هــای روز‬ ‫شــروع می شــود‪ .‬اتوبوس هــای شــبانه عمدتــا در روزهــای تعطیــل فعالیــت دارنــد‬ ‫و همچنیــن در روزهــای تعطیــل عمومــی رایــگان هســتند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪30‬‬ صفحه 30 ‫تاریخ‬ ‫اگــر بخواهیــم نگاهــی بــه تاریــخ شــهر لیســبون از دوره قــرون وســطی‬ ‫بیناندازیــم بایــد گفــت؛ پــس از فروپاشــی امپراتــوری روم غربــی‪ ،‬تهاجمــات‬ ‫بربرهــا صــورت گرفــت‪.‬‬ ‫بیــن ســالهای ‪ 409‬و ‪ 429‬شــهر لیســبون بــه طــور متوالی توســط ســارماتی ها‪،‬‬ ‫االن هــا و وندال هــا اشــغال شــد‪ .‬ســوئبی ژرمنــی کــه پادشــاهی را در گاالســیا‬ ‫(گالیســیای امــروزی و پرتغــال شــمالی) بــه پایتختــی بــراکارا اگوســتا تاســیس‬ ‫کــرد‪ ،‬همچنیــن تــا ســال ‪ 585‬منطقــه لیســبون را تحــت کنتــرل داشــت کــه‬ ‫تمــام شــبه جزیــره ایبــری را شــامل مــی شــد‪ :‬لیســبون در ان زمــان اولیشــبونا‬ ‫نامیــده مــی شــد‪.‬‬ ‫در ‪ 6‬اوت ‪ ،711‬لیســبون توســط نیروهــای مســلمان تصــرف شــد‪ .‬ایــن فاتحان‬ ‫کــه اکثــرا ً بربرهــا و اعــراب از شــمال افریقــا و خاورمیانــه بودنــد‪ ،‬مســاجد و‬ ‫خانه هــای بســیاری ســاختند‪ ،‬دیــوار شــهر (معــروف بــه ‪ )Cerca Moura‬را‬ ‫بازســازی کردنــد و کنتــرل اداری را بــه دســت گرفتنــد‪ .‬حاکمــان جدیــد شــهر‬ ‫بــه جمعیــت متنــوع شــهر از هــر نــژاد و مذهبــی اجــازه حفــظ ســبک زندگــی‬ ‫اجتماعــی‪ -‬فرهنگــی خــود را دادنــد‪.‬‬ ‫اســام دیــن رســمی بــود کــه توســط اعــراب‪ ،‬و موالیــد حمایــت می شــد‪ .‬نفــوذ‬ ‫مســلمانان هنــوز در منطقــه الفامــا قابــل مشــاهده اســت‪ ،‬ایــت مــکان محلـه ای‬ ‫قدیمــی از لیســبون اســت کــه از زلزلــه ‪ 1755‬لیســبون جــان ســالم بــه در برد‪:‬‬ ‫بســیاری از نــام هــای مــکان هــا از عربــی گرفتــه شــده انــد و الفامــا (قدیمــی‬ ‫تریــن منطقــه موجــود لیســبون) از عربــی «الحامــا» گرفتــه شــده اســت‪.‬‬ ‫بــرای مــدت کوتاهــی لیســبون قبــل از اینکــه توســط طائفــه بزرگ تــر‬ ‫بطلیــوس فتــح شــود یــک پادشــاهی مســلمان مســتقل بــود کــه بــه عنــوان‬ ‫طایفــه لیســبون (‪ )1094-1022‬شــناخته می شــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 1108‬لیســبون توســط صلیبیــون نــروژی بــه رهبــری ســیگورد اول در‬ ‫مسیرشــان بــه ســرزمین مقــدس بــه عنــوان بخشــی از جنــگ صلیبــی نــروژ‬ ‫مــورد حملــه قــرار گرفــت و بــه مــدت ســه ســال توســط نیروهــای صلیبــی‬ ‫اشــغال شــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،1147‬بــه عنــوان بخشــی از ‪ ،Reconquista‬شــوالیه هــای صلیبــی‬ ‫بــه رهبــری افونســو اول پرتغالــی‪ ،‬لیســبون را محاصــره کردنــد و دوبــاره‬ ‫فتــح کردنــد‪ .‬ایــن شــهر بــا ‪ 154000‬نفــر ســاکن در ان زمــان بــه حکومــت‬ ‫مســیحیان بازگردانــده شــد‪ .‬فتــح مجــدد پرتغــال و اســتقرار مجــدد مســیحیت‬ ‫یکــی از مهــم تریــن رویدادهــای تاریــخ لیســبون اســت‪.‬‬ ‫برخــی از ســاکنان مســلمان بــه اییــن کاتولیــک گرویدنــد و بیشــتر‬ ‫کســانی کــه بــه دیــن اســام باقــی ماندنــد بــه ســایر نقــاط جهــان‬ ‫اســام‪ ،‬عمدتــاً بــه اســپانیای مســلمان و شــمال افریقــا گریختنــد‪ .‬همــه‬ ‫مســاجد یــا بــه طــور کامــل ویــران شــدند یــا بــه کلیســا تبدیــل شــدند‪.‬‬ ‫در نتیجــه پایــان حکومــت مســلمانان‪ ،‬زبــان عربــی بــه ســرعت جایــگاه‬ ‫خــود را در زندگــی روزمــره شــهر از دســت داد و بــه کلــی ناپدیــد شــد‪.‬‬ ‫بــا موقعیــت مرکــزی خــود‪ ،‬لیســبون در ســال ‪ 1255‬بــه پایتخــت قلمــرو جدیــد‬ ‫پرتغــال تبدیــل شــد‪ .‬اولیــن دانشــگاه پرتغــال در ســال ‪ 1290‬توســط پادشــاه‬ ‫دنیــس اول در لیســبون تاســیس شــد‪ .‬بــرای ســال ها ‪Studium Generale‬‬ ‫(مطالعــه عمومــی) بــه طــور متنــاوب بــه کویمبــرا منتقــل شــد‪ ،‬جایــی کــه در‬ ‫قــرن شــانزدهم به عنــوان دانشــگاه کویمبــرا بــرای همیشــه شــناخته شــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،1384‬بــه عنــوان بخشــی از بحــران جــاری ‪،1385-1383‬‬ ‫شــهر توســط پادشــاه خــوان اول کاســتیل محاصــره شــد‪ .‬نتیجــه‬ ‫محاصــره‪ ،‬پیــروزی پرتغالــی هــا بــه رهبــری نونــو الــوارس پریــرا بــود‪.‬‬ ‫در طــول اواخــر قــرون وســطی‪ ،‬شــهر بــه طــور قابــل توجهــی گســترش یافــت‬ ‫و بــه یــک پســت تجــاری مهــم بــا شــهرهای اروپــای شــمالی و مدیترانــه‬ ‫تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪31‬‬ ‫قــرن شــانزدهم دوران طالیــی لیســبون بــود‪ :‬ایــن شــهر مرکــز تجــارت اروپایــی بیــن‬ ‫افریقــا‪ ،‬هنــد‪ ،‬خــاور دور و بعــدا ً برزیــل بــود و بــا بهــره بــرداری از تجــارت ادویــه جــات‬ ‫ترشــی جــات‪ ،‬بــردگان‪ ،‬شــکر‪ ،‬منســوجات و ســایر کاالهــا ثــروت زیــادی بــه دســت‬ ‫اورد‪.‬‬ ‫ایــن دوره شــاهد ظهــور ســبک پرشــور مانولیــن در معمــاری بــود کــه نشــان خــود‬ ‫را در بســیاری از بناهــای تاریخــی قــرن شــانزدهم (از جملــه بــرج بلــم لیســبون و‬ ‫صومعــه جرونیمــوس کــه بــه عنــوان میــراث جهانــی یونســکو معرفــی شــدند) بــر‬ ‫جــای گذاشــت‪.‬‬ ‫بحــران جانشــینی در ســال ‪ ،1580‬اغــاز دوره شــصت ســاله ســلطنت دوگانــه در پرتغال‬ ‫و اســپانیا تحــت حاکمیــت هابســبورگ اســپانیایی بــود‪ .‬از انجایــی کــه هــر ســه پادشــاه‬ ‫اســپانیایی در ان دوره فیلیــپ نامیــده مــی شــدند‪ ،‬بــه ان «ســلطه فیلیپیــن» (‪Domínio‬‬ ‫‪ )Filipino‬مــی گوینــد‪ .‬در ســال ‪ 1589‬لیســبون هــدف تهاجــم نــاوگان انگلیســی بــه‬ ‫رهبــری فرانســیس دریــک قــرار گرفــت‪ ،‬در حالــی کــه ملکــه الیزابــت از یــک مدعــی‬ ‫پرتغالــی در انتونیــو‪ ،‬پیــش از کراتــو حمایــت کــرد‪ ،‬امــا حمایــت از کراتــو کــم بــود و‬ ‫ایــن ســفر بــا شکســت مواجــه شــد‪.‬‬ ‫جنــگ پرتغــال‪ ،‬که با کودتای ســازماندهی شــده توســط اشــراف و بــورژوازی در لیســبون‬ ‫اغــاز شــد و در ‪ 1‬دســامبر ‪ 1640‬اجــرا شــد‪ ،‬اســتقالل پرتغــال را احیــا کــرد‪ .‬دوره ‪1640‬‬ ‫تــا ‪ 1668‬بــا درگیری هــای دوره ای بیــن پرتغــال و اســپانیا و همچنیــن دوره هــای کوتــاه‬ ‫جنــگ جدی تــر تــا زمــان امضــای معاهــده لیســبون در ســال ‪ 1668‬مشــخص شــد‪.‬‬ ‫قبــل از قــرن هجدهــم‪ ،‬لیســبون چندیــن زمیــن لــرزه مهــم را تجربــه کــرده بــود ‪-‬‬ ‫هشــت زلزلــه در قــرن چهاردهــم‪ ،‬پنــج زلزلــه در قــرن شــانزدهم (از جملــه زلزلــه‬ ‫‪ 1531‬کــه ‪ 1500‬خانــه را ویــران کــرد و زلزلــه ‪ 1597‬کــه در ان ســه خیابــان ناپدیــد‬ ‫شــد)‪ ،‬و ســه مــورد در قــرن هفدهــم‪.‬‬ صفحه 31 ‫در ‪ 1‬نوامبــر ‪ ،1755‬شــهر توســط زمیــن لــرزه ویرانگــر دیگــری ویــران شــد کــه حــدود‬ ‫‪ 30000‬تــا ‪ 40000‬نفــر از ســاکنان لیســبون را کشــت و ‪ 85‬درصــد از ســاختمان هــای‬ ‫شــهر ویــران شــد‪ .‬در میــان چندیــن ســاختمان مهــم شــهر‪ ،‬کاخ ‪ Ribeira‬و بیمارســتان‬ ‫‪ Real de Todos os Santos‬ناپدیــد شــدند‪ .‬در مناطــق ســاحلی‪ ،‬واقــع در حــدود‬ ‫‪ 80‬کیلومتــری (‪ 50‬مایلــی) شــمال لیســبون‪ ،‬بســیاری از مــردم در اثــر ســونامی کشــته‬ ‫شــدند‪.‬‬ ‫در ســالهای اول قــرن نوزدهــم‪ ،‬پرتغــال توســط نیروهــای ناپلئــون بناپــارت مــورد تهاجم‬ ‫قــرار گرفــت و ملکــه ماریا اول و شــاهزاده جان ششــم (جان ششــم اینده) مجبور شــدند‬ ‫بــه طــور موقــت بــه برزیــل فــرار کننــد‪ .‬در زمــان بازگشــت پادشــاه جدیــد به لیســبون‪،‬‬ ‫بســیاری از ســاختمان ها و امــاک توســط مهاجمــان غــارت‪ ،‬غــارت یــا ویــران شــدند‪.‬‬ ‫در طــول قــرن نوزدهــم‪ ،‬جنبــش لیبــرال تغییــرات جدیــدی را در منظــر شــهری ایجــاد‬ ‫کــرد‪ .‬مناطــق اصلــی در بایکســا و در امتــداد منطقــه چیــادو بــود‪ ،‬جایــی کــه مغازه هــا‪،‬‬ ‫کافه هــا‪ ،‬کتاب فروشــی ها‪ ،‬کلوپ هــا و تئاترهــا در ان هــا زیــاد می شــدند‪ .‬توســعه‬ ‫صنعــت و تجــارت‪ ،‬رشــد شــهر را تعییــن کــرد‪.‬‬ ‫لیســبون محــل قتــل کارلــوس اول در ســال ‪ 1908‬بــود‪ ،‬رویــدادی کــه دو ســال بعــد از‬ ‫ان جمهــوری شــکل گرفــت‪.‬‬ ‫ایــن شــهر پــس از قــرن هــا دانشــگاه خــود را در ســال ‪ 1911‬بازســازی کــرد و کالــج‬ ‫هــای اصــاح شــده قبلــی و ســایر مــدارس امــوزش عالــی غیــر دانشــگاهی شــهر را‬ ‫در خــود جــای داد‪.‬‬ ‫در طــول جنــگ جهانــی دوم‪ ،‬لیســبون یکــی از معــدود بنــادر بی طــرف و بــاز اقیانــوس‬ ‫اطلــس اروپــا‪ ،‬دروازه بــزرگ پناهنــدگان بــه ایــاالت متحــده و بهشــت​​جاسوســان بــود‪.‬‬ ‫بیــش از ‪ 100000‬پناهنــده توانســتند از المــان نــازی از طریــق لیســبون فــرار کننــد‪.‬‬ ‫در طــول رژیــم ‪ ،)1974-1926( Estado Novo‬لیســبون بــه نســبت ســایر مناطــق در‬ ‫داخــل کشــور گســترش یافــت و ایــن توســعه منجــر بــه پروژه هــای ملــی و تاریخــی‬ ‫شــد‪.‬‬ ‫منطقــه بلــم بــرای نمایشــگاه ‪ 1940‬پرتغــال اصالح شــد‪ ،‬در حالی کــه در امتــداد مناطق‬ ‫حاشــیه ای بــه نظــر مــی رســید کــه جمعیــت رو بــه رشــد را در خــود جــای دهــد‪ .‬افتتاح‬ ‫پــل بــر روی تاگــوس امــکان اتصــال ســریع بیــن دو طــرف رودخانــه را فراهــم کــرد‪.‬‬ ‫لیســبون محــل ســه انقــاب در قــرن بیســتم بــود‪ .‬اولــی‪ ،‬انقــاب ‪ 5‬اکتبــر ‪ ،1910‬بــه‬ ‫ســلطنت پرتغــال پایــان داد و جمهــوری اول پرتغالــی بســیار بــی ثبــات و فاســد را‬ ‫تاســیس کــرد‪ .‬انقــاب ‪ 6‬ژوئــن ‪ 1926‬بــه اولیــن جمهــوری پایــان داد و ‪Estado‬‬ ‫‪ Novo‬یــا جمهــوری دوم پرتغــال را بــه عنــوان رژیــم حاکــم تثبیــت کــرد‪.‬‬ ‫انقــاب میخــک‪ ،‬کــه در ‪ 25‬اوریــل ‪ 1974‬رخ داد‪ ،‬بــه رژیــم راســتگرای اســتادو نــوو پایــان داد و کشــور را بــه‬ ‫شــکل امــروزی‪ ،‬جمهــوری ســوم پرتغــال‪ ،‬اصــاح کــرد‪.‬‬ ‫در دهــه ‪ ،1990‬بســیاری از نواحــی بازســازی شــدند و پروژه هایــی در محله هــای تاریخــی بــرای مدرن ســازی‬ ‫ان مناطــق ایجــاد شــد‪ ،‬بــه عنــوان مثــال‪ ،‬ســاختمان های معمــاری و پاتریمونیــال بازســازی شــدند‪ ،‬حاشــیه‬ ‫شــمالی تاگــوس بــرای اوقــات فراغــت و اســتفاده مســکونی دوبــاره مــورد اســتفاده قــرار گرفــت‪ .‬پــل واســکو‬ ‫داگامــا ســاخته شــد و بخــش شــرقی شــهرداری بــرای بزرگداشــت پانصدمیــن ســالگرد ســفر دریایــی واســکو‬ ‫داگامــا بــه هنــد‪ ،‬دوبــاره بــرای اکســپو ‪ 98‬در نظــر گرفتــه شــد‪ ،‬ســفری کــه ثــروت عظیمــی را بــرای لیســبون‬ ‫بــه ارمغــان اورد و باعــث ایجــاد بســیاری از بناهــای دیدنــی لیســبون شــود‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،1988‬اتش ســوزی در منطقــه تاریخــی چیــادو منجــر بــه تخریــب بســیاری از ســاختمان های‬ ‫قــرن ‪ 18‬بــه ســبک پومبالیــن شــد‪ .‬مجموعــه ای از کارهــای مرمتــی ایــن منطقــه را بــه وضعیــت ســابق خــود‬ ‫بازگردانــده و ان را بــه یــک منطقــه خریــد در مقیــاس بــاال تبدیــل کــرده اســت‪.‬‬ ‫دســتور کار لیســبون یــک توافقنامــه اتحادیــه اروپــا بــود در مــورد اقدامــات بــرای احیــای اقتصــاد اتحادیــه‬ ‫اروپــا کــه در مــارس ‪ 2000‬در لیســبون بــه امضــا رســید‪ .‬در اکتبــر ‪ 2007‬لیســبون میزبــان اجــاس ســران‬ ‫اتحادیــه اروپــا بــود‪ ،‬جایــی کــه توافقــی در مــورد یــک مــدل جدیــد حکمرانــی اتحادیــه اروپــا حاصــل شــد‪.‬‬ ‫پیمــان لیســبون در ‪ 13‬دســامبر ‪ 2007‬امضــا شــد و در ‪ 1‬دســامبر ‪ 2009‬الزم االجــرا شــد‪.‬‬ ‫لیســبون مــکان بســیاری از رویدادهــا و برنامــه هــای بیــن المللــی بــوده اســت‪ .‬در ســال ‪ ،1994‬لیســبون‬ ‫پایتخــت فرهنگــی اروپــا بــود‪ .‬در ‪ 3‬نوامبــر ‪ ،2005‬لیســبون میزبــان جوایــز موســیقی اروپایــی ‪ MTV‬بــود‪.‬‬ ‫در ‪ 7‬ژوئیــه ‪ ،2007‬لیســبون مراســم انتخابــات «‪ 7‬عجایــب جدیــد جهــان» را در اســتادیوم لــوز بــا پخــش‬ ‫زنــده بــرای میلیــون هــا نفــر در سراســر جهــان برگــزار کــرد‪ .‬لیســبون هــر دو ســال یــک بــار میزبــان‬ ‫جشــنواره موســیقی ‪ Rock in Rio Lisboa‬اســت کــه یکــی از بزرگتریــن جشــنواره هــای جهــان اســت‪.‬‬ ‫لیســبون میزبــان نشســت ســران ناتــو (‪ 19‬تــا ‪ 20‬نوامبــر ‪ )2010‬بــود‪ ،‬نشســتی کــه بــه عنــوان فرصتــی‬ ‫دوره ای بــرای ســران کشــورها و ســران دولــت هــای کشــورهای عضــو ناتــو بــرای ارزیابــی و ارائــه جهــت‬ ‫اســتراتژیک بــرای فعالیــت هــای اتحــاد در نظــر گرفتــه مــی شــود‪.‬‬ ‫این شهر میزبان نشست و دفتر مرکزی گروه هفت پالس (‪ )+G7‬است‪.‬‬ ‫در سال ‪ 2018‬برای اولین بار میزبان مسابقه اواز یوروویژن و همچنین جشن میشلین بود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪32‬‬ صفحه 32 ‫خواندنی های لیسبون‬ ‫از حقایــق جالــب در مــورد لیســبون القــاب و عناویــن مــردم شــهر اســت‪ .‬مردمــی کــه در‬ ‫شــهر لیســبون زندگــی مــی کننــد را ‪ Lisboetas‬مــی نامنــد کــه بــه معنــای لیســبونی یــا‬ ‫اهــل لیســبون اســت‪.‬‬ ‫امــا موضوعــی کــه خیلــی از توریســت هــا از ان بــی خبرنــد ایــن اســت کــه مــردم‬ ‫لیســبون یــک لقــب دیگــر هــم دارنــد کــه بســیار عجیــب و بامــزه اســت‪!Alfacinhas :‬‬ ‫واژه ‪ Alface‬در زبــان پرتغالــی بــه معنــای کاهــو اســت و ‪ Alfacinhas‬هــم بــه معنــی‬ ‫کاهــو کوچولــو اســت! دلیــل ایــن نامگــذاری ریشــه در تاریــخ ایــن شــهر دارد؛ زمانــی‬ ‫کــه مــردم چیــزی بــرای خــوردن نداشــتند و تنهــا از ســبزیجاتی مثــل کاهــو تغذیــه مــی‬ ‫کردنــد‪.‬‬ ‫از همــان زمــان لقــب کاهــو کوچولــو روی مــردم لیســبون مانــده اســت و هنــوز هــم گاهی‬ ‫بــه شــوخی و طنــز همدیگــر را اینطــور خطــاب مــی کننــد‪ .‬جالــب اســت بدانیــد کــه کاهــو‬ ‫هنــوز هــم نقــش مهمــی در فرهنــگ و اشــپزی لیســبون دارد و مثــا وقتــی در رســتوران‬ ‫هــای لیســبون‪ ،‬ســاالد ســفارش مــی دهیــد کاهــو ترکیــب اصلــی و واجــب ســاالد اســت‬ ‫کــه گاهــی بــا مــواد دیگــر مثــل گوجــه‪ ،‬پیــاز و هویــج ترکیــب مــی شــود‪.‬‬ ‫پرتغــال بــه بهشــت کتابخــوان هــا شــهرت پیــدا کــرده و در ایــن کشــور کتابخانــه هــا‬ ‫و گنجینــه هــای فرهنگــی و ادبــی فراوانــی وجــود دارد‪ .‬قدیمــی تریــن کتابخانــه جهــان‪،‬‬ ‫یکــی از زیباتریــن کتابخانــه هــای جهــان و یکــی از بــی نظیرتریــن کتــاب فروشــی هــای‬ ‫جهــان در لیســبون قــرار گرفتــه انــد‪ .‬امــا یکــی از حقایــق جالــب در مــورد لیســبون ایــن‬ ‫اســت کــه یکــی از کوچــک تریــن کتابفروشــی هــای جهــان هــم در شــهر لیســبون واقــع‬ ‫شــده اســت‪ .‬ایــن کتابفروشــی تنهــا چنــد پلــه باالتــر از گرافیتــی مشــهور لیســبون‬ ‫(‪ )Escadinhas de São Cristóvão‬قــرار گرفتــه و یکــی از دیدنــی هــای فرهنگــی‬ ‫شــهر بــه حســاب مــی ایــد‪ .‬ایــن کتابخانــه فضــای بســیار کوچکــی دارد و تنهــا ســه‬ ‫چهــار نفــر در ان جــا مــی شــوند و بــرای ایــن کــه بتوانیــد واردش بشــوید بایــد منتظــر‬ ‫بمانیــد‪ .‬امــا اگــر اهــل کتــاب و کتابخوانــی هســتید مطمئنــا ارزشــش را دارد تــا منتظــر‬ ‫بمانیــد و تجربــه حضــور و خریــد از یکــی از کوچــک تریــن کتابفروشــی هــای جهــان را‬ ‫داشــته باشــید‪.‬‬ ‫یکــی دیگــر از حقایــق جالــب در مــورد لیســبون ایــن اســت کــه کالغ از‬ ‫ســال ‪ ۱۱۷۳‬بــه نمــاد و ســمبل شــهر تبدیــل شــده اســت! در حقیقــت‬ ‫در ســال ‪ ۱۱۷۳‬وقتــی پیکــر بــی جــان ســنت وینســنت بــرای دفــن بــه‬ ‫لیســبون اورده شــد صدهــا و شــاید هــزاران کالغ جســد او را همراهــی‬ ‫مــی کردنــد! امــروزه در حوالــی قلعــه ‪ São Jorge‬دســته هــای کالغ را‬ ‫مــی توانیــد مشــاهده کنیــد‪ .‬همچنیــن تاجــران ذغــال ســنگ هــم کالغ را‬ ‫بــه عنــوان پرنــده خانگــی نگهــداری مــی کردنــد‪ .‬البتــه بــا از بیــن رفتــن‬ ‫تجــارت ذغــال ســنگ مفهــوم کالغ هــای خانگــی هــم بــه مــرور از بیــن‬ ‫رفتــه اســت‪ ،‬امــا در ان زمــان تمــام کالغ هــا بــه خاطــر ســنت وینســت‪،‬‬ ‫بــه ایــن اســم نامیــده مــی شــدند!‬ ‫افســانه هــا مــی گوینــد کــه شــهر لیســبون درســت مثــل شــهر رم روی‬ ‫هفــت تپــه بنــا شــده اســت و بــه همیــن دلیــل هــم بــه لیســبون «شــهر‬ ‫هفــت تپــه» مــی گوینــد‪ .‬امــا یکــی از حقایــق جالــب در مــورد لیســبون‬ ‫کــه خیلــی هــا از ان بــی خبرنــد ایــن اســت کــه در ایــن شــهر هشــت‬ ‫تپــه وجــود دارد نــه هفــت تــا! منبــع اصلــی ایــن داســتان کتابــی بــه نــام‬ ‫‪ O Livro das Grandezas de Lisboa‬اســت کــه در ان‪ ،‬نویســنده‬ ‫هفــت تپــه زیبــای شــهر را برشــمرده اســت‪ .‬امــا نویســنده هشــتمین تپــه‬ ‫و در واقــع بلندتریــن ان هــا را فرامــوش کــرده اســت‪ :‬تپــه ‪ Graça‬کــه از‬ ‫فــراز ان مــی توانیــد چشــم انــدازی بــی نظیــر و ســیع بــه شــهر لیســبون‪،‬‬ ‫رودخانــه هــا‪ ،‬قلعــه هــا و پــل هــای شــهر داشــته باشــید‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪33‬‬ صفحه 33 ‫مناطق دیدنی لیسبون‬ ‫محله های تاریخی لیسبون‬ ‫بیشــتر اصالتــی کــه در لیســبون می یابیــد بخاطــر خانه هــای تاریخــی ان اســت‪ .‬در‬ ‫ایــن شــهر بااصالت تریــن مردمــان را خواهیــد شــناخت‪ ،‬معمولی تریــن وعده هــای‬ ‫غذایــی را خواهیــد چشــید و فرصــت گــوش دادن بــه موســیقی ســنتی فــادو را خواهیــد‬ ‫یافــت‪ .‬محلــه زیبــای الفامــا یکــی از قدیمی تریــن مکان هــای شــهر اســت و یکــی‬ ‫از جاذبه هایــی اســت کــه در بیــن مکان هــای دیدنــی لیســبون کــه بــرای دیــدن‬ ‫فهرســت کرده ایــد نمی توانیــد ان را از قلــم بیاندازیــد‪.‬‬ ‫قطعــاً در قلــب پایتخــت‪ ،‬مــکان ویــژه ای وجــود دارد کــه نشــان دهنــده فرهنــگ‬ ‫پرتغالــی اســت‪ .‬خیابان هایــی باریــک‪ ،‬بالکــن هایــی گل کاری شــده‪ ،‬رســتوران ها‪،‬‬ ‫نــوای موســیقی فــادو و صحنه هایــی از زندگــی روزمــره بخشــی از ایــن گــردش‬ ‫هســتند‪ .‬بــه عــاوه‪ ،‬میتوانیــد از اطرافیــان ســوال کنیــد و مطمئنــاً کســی را خواهیــد‬ ‫یافــت کــه می توانــد بــه شــما بگویــد از کجــای لیســبون دیــدن کنیــد‪.‬‬ ‫محلــه ی دیگــری کــه بایــد در پایتخــت پرتغــال ببینیــد بایــرو التــو (‪)Bairro Alto‬‬ ‫اســت‪ .‬دو حقیقــت دربــاره ایــن محلــه وجــود دارد‪ ،‬درطــول روز همــه چیــز معمولــی‬ ‫اســت و ش ـب هایش بســیار زیباســت‪ .‬بارهــا‪ ،‬رســتوران ها‪ ،‬کتابفروش ـی ها‪ ،‬دیســکوها‬ ‫و چشــم انــدازی باشــکوه در انجــا وجــود دارد‪.‬‬ ‫میدان کامرس‬ ‫میــدان کامــرس‪ ،‬کــه بــه میــدان تجــارت هــم شــهرت دارد‪ ،‬از معــروف تریــن جاذبه هــای‬ ‫لیســبون اســت و در مرکــز شــهر یعنــی بایکســا بامبولینــا (‪ )Baixa Pombalina‬واقــع‬ ‫شــد ه و مشــرف بــه رودخان ـه ی تاگــوس اســت‪.‬‬ ‫وقتــی بــه جاذبه هــای دیدنــی لیســبون فکــر می کنیــد‪ ،‬بــدون شــک ایــن مــکان از‬ ‫جاذبه هایــی اســت کــه بایــد مــد نظــر داشــته باشــید‪ .‬بســیاری از ســران دولتــی‪ ،‬قرن هــا‬ ‫بــرای مالقــات بــا پادشــاهان و ملکه هــای پرتغــال بــه همیــن میــدان می امدنــد‪ .‬امــا‬ ‫رویدادهــای تاریخــی مهــم دیگــری هــم در ایــن محــل رخ دادنــد‪ ،‬مثــل خرابــی ناشــی از‬ ‫زلزلــه بــزرگ ســال ‪ 1134‬و قتــل پادشــاه کارلــوس و پســرش در ســال ‪ ،1287‬کــه موجــب‬ ‫پایــان ســلطنت پرتغــال شــد‪.‬‬ ‫کلیسای جامع‬ ‫لیســبون‪ ،‬پایتخــت پرتغــال جاذبــه هــای تاریخــی زیــادی را در خــود جــای داده و یکــی‬ ‫از محبــوب تریــن مقاصــد گردشــگری دنیاســت‪ .‬یکــی از جــذاب تریــن جاذبــه هــای ایــن‬ ‫شــهر کلیســای جامــع لیســبون اســت‪ ،‬کلیســایی کــه در قــرن ‪ ۱۲‬ســاخته شــده و در نــگاه‬ ‫اول فکــر مــی کنیــد قلعــه ای قــرون وســطایی ســت‪ ،‬امــا اینجــا در واقــع مهمتریــن کلیســا و‬ ‫یکــی از کهــن تریــن بقایــای شــهر اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪34‬‬ صفحه 34 ‫پانتئون ملی‬ ‫پانتئــون ملــی بــه عنــوان یکــی از نمادین تریــن بناهــای لیســبون در نظــر گرفتــه‬ ‫می شــود و اخریــن اقامتــگاه بســیاری از شــخصیت های تاریخــی برجســته ی پرتغالــی‬ ‫از نواحــی مختلــف مثــل المیــدا گارت (‪ ،)Almeida Garrett‬املیــا رودریگــز (‪Amalia‬‬ ‫‪ )Rodrigues‬و اوســبیو (‪ )Eusebio‬بوده اســت‪.‬‬ ‫به غیــر از مقبره هــای رئیــس جمهورهــا‪ ،‬نویســندگان و دیگــران‪ ،‬در ایــن بنــا می توانیــد‬ ‫مقبره هــای ســربازان گمنامــی مثــل قهرمانــان‪ ،‬دی‪ .‬نونــو الــوارز پریــرا (‪D. Nuno‬‬ ‫‪ ، )Alvares Pereira‬هنــری دریانــورد (‪ )Henry the Navigator‬و پــدرو الــوارز‬ ‫کابــرال (‪ )Pedro Alvares Cabral‬را هــم بیابیــد‪.‬‬ ‫کلیسایکارمو‬ ‫کلیســای کارمــو در مرکــز تاریخــی و خرابه هــای لیســبون واقــع شــده اســت‪ .‬قطعــا‬ ‫می خواهیــد انجــا را ببینیــد چراکــه ایــن کلیســا از خاطراتــی اســت کــه شــهر هنــوز‬ ‫از زمیــن لــرزه ســال ‪ ،1134‬کــه بیشــتر بخش هــای شــهر را نابــود کــرد‪ ،‬حفــظ‬ ‫کرد ه اســت‪.‬‬ ‫ایــن بنــای ســبک گوتیــک تحــت بازســازی قــرار گرفــت امــا وقتــی احــکام مذهبــی از‬ ‫پرتغــال درطــول قــرن نــوزده حــذف شــدند‪ ،‬بازســازی متوقــف شــد‪.‬‬ ‫از ایــن بازســازی ســتون ها و طاق هــای صحــن کلیســا باقــی مانده اســت‪ .‬در ایــن‬ ‫موقعیــت مکانــی‪ ،‬مــوزه ی ‪ Arqueologico do Carmo‬هــم یافــت می شــود‪ ،‬مــوزه ای‬ ‫کــه از ماقبــل تاریــخ تــا دوران معاصــر چنــد اثــر برجســته دارد‪ ،‬مثــل مقبــره زیبــای‬ ‫گوتیــک مربــوط بــه پادشــاه دی‪ .‬فرنانــدوی اول‪.‬‬ ‫صومعهسنتوینسنت‬ ‫ایــن صومعــه بیــن قرن هــای ‪ 16‬و ‪ 17‬در طــول سلســله فیلیپیــن ســاخته شــد و اگرچــه‬ ‫ویژگی هــای ســبکی گوتیــک و بــاروک هــم در ان بــکار رفتــه‪ ،‬امــا بــه عنــوان یکــی از‬ ‫مهم تریــن ســبک های منریســم در پرتغــال در نظــر گرفتــه می شــود‪.‬‬ ‫همچنیــن در ایــن صومعــه زیباتریــن مجموعه هــای کاشــی های شیشــه ای کشــور را‬ ‫خواهیــد دیــد‪.‬‬ ‫صومعــه در مکانــی واقــع شــده کــه صومع ـه ی دیگــری قبــا بــه همیــن نــام در انجــا‬ ‫وجــود داشــته اســت و توســط پادشــاه افونســو هنریــک (‪ )D. Afonso Henriques‬در‬ ‫اواســط قــرن دوازده‪ ،‬بــه عنــوان راهــی بــرای تشــکر از فاتحــان لیســبون توســط مورهــا‪،‬‬ ‫ســاخته شده اســت‪.‬‬ ‫امــروزه ایــن صومعــه ی پرتغالــی بــه عنــوان پانتئــون هــم دســته بنــدی می شــود‬ ‫و مقبــره ی اکثــر خاندان هــای اصلــی لیســبون و همچنیــن پادشــاهان‪ ،‬شــاهزادگان و‬ ‫نوزادانــی از سلســله برگانســا‪ ،‬اخریــن پادشــاهی پرتغــال‪ ،‬هــم در ان وجــود دارد‪ .‬بــا گــذر‬ ‫از برخــی نــکات جالــب ذکــر شــده‪ ،‬پیشــنهاد می کنــم فعالیــت منحصــر به فــردی کــه‬ ‫برای تــان نشــان دهنــده بهتریــن چیــز ایــن شــهر اســت را ثبــت کنیــد‪.‬‬ ‫موزه ملی هنرهای باستانی‬ ‫ایــن مــوزه یکــی از پربازدیدتریــن موزه هــای پرتغــال اســت‪ .‬در ایــن مــوزه می توانیــد‬ ‫اثــار هنــری متعلــق بــه اغــاز حکومــت پرتغــال به عنــوان یــک کشــور در قــرن دوازدهم‬ ‫تــا قــرن نوزدهــم را بیابیــد‪.‬‬ ‫مــوزه ملــی هنرهــای باســتانی در ســال ‪ 1263‬افتتــاح شــد و در ان زمــان ‪40.000‬‬ ‫قطعــه دارد کــه برخــی از انــان بــه عنــوان گنجینه هــای ملــی در نظــر گرفتــه می شــوند‬ ‫مثــل نقاشــی‪ ،‬مجســمه و هنرهــای دکوراتیــو از اروپــا‪ ،‬افریقــا و اســیا‪.‬‬ ‫ی را بــرای اکتشــاف و تحســین اثــار هنــری ایــن مــوزه ی شــگفت انگیز اختصــاص‬ ‫زمانـ ‬ ‫دهیــد‪ .‬مــوزه ی ملــی هنرهــای باســتانی یکــی از موزه هــای لیســبون اســت کــه بایــد از‬ ‫ان بازدیــد کنید‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪35‬‬ صفحه 35 ‫کاخ اجودا‬ ‫کاخ اجــودا در بخــش غربــی شــهر واقــع شــده اســت و یکــی از زیباتریــن کاخ هایــی اســت‬ ‫کــه در لیســبون خواهیــد دیــد‪.‬‬ ‫بــا وجــود اینکــه ســاخت ان از اواخــر قــرن هجدهــم اغــاز شــد‪ ،‬امــا حــاال در قرن بیســت و‬ ‫یکــم‪ ،‬بــا ســاخت بخــش غربــی بنــا یعنــی جایــی کــه گنجینــه ســلطنتی پرتغــال نگهــداری‬ ‫می شــود‪ ،‬ایــن پــروژه بــه پایــان رســید‪.‬‬ ‫به غیــراز زیبایــی هــای معمــاری ایــن بنــای تاریخــی پرتغالــی‪ ،‬بایــد بدانیــد کــه در ایــن‬ ‫کاخ یکــی از زیبــا تریــن موزه هــای شــهر لیســبون (و کشــور پرتغــال)؛ بــا کاشــی های‬ ‫شــگف انگیــز‪ ،‬مجســمه ها‪ ،‬نقاشــی ها و کلکســیون هــای جواهــر و بســیاری از چیزهــای‬ ‫دیگــر را خواهیــد دیــد‪.‬‬ ‫صومعه و کلیسای گراس‬ ‫ایــن بنــا کــه جــزء اثــار تاریخــی پرتغــال بــوده و در قــرن ســیزدهم ســاخته شــده اســت‪.‬‬ ‫ایــن بنــا بعــد از زمیــن لــرزه ســال ‪ 1134‬بازســازی و مرمــت گردیــد‪.‬‬ ‫در ایــن مجموع ـه ی مذهبــی‪ ،‬ویژگی هــای معمــاری منریســم‪ ،‬بــاروک و روکوکــو جذابیــت‬ ‫منحصــر به فــرد و فوق العــاده ای بــه ایــن بنــای تاریخــی بخشــیده اند طوریکــه زیبایــی‬ ‫ان کســانی کــه از کنــار ایــن مــکان می گذرنــد را میخکــوب می کنــد‪.‬‬ ‫فرصــت را مغتنــم شــمرده و ســقف های منقــش و تابلــو کاشـی های بــراق و شــگفت انگیزش‬ ‫را تحســین کنیــد‪ .‬قبــل از اینکــه ایــن محــل را تــرک کنیــد‪ ،‬از یکــی از شــگفت انگیزترین‬ ‫م اندازهــای شــهر لیســبون از دیــد ســوفیا د ملــو براینــر اندرســون (شــاعر و نویســنده‬ ‫چشـ ‬ ‫پرتغالــی) لــذت ببرید‪.‬‬ ‫موزه ملی کاشی ازلوجو‬ ‫کاشــی هایــی بــا طــرح هــا و رنــگ هــای متنــوع در ســاختار هــای کلیســا هــا و مغــازه هــا‬ ‫و ایســتگاه هــای متــرو بــر روی دیــوار هــا چســبانده شــده انــد‪.‬‬ ‫ایــن کاشــی هــای ســرامیکی بــه نــام ازلوجــو معــروف مــی باشــند و در سراســر شــهر‬ ‫لیســبون بــه چشــم مــی خورنــد‪ .‬مــوزه ی ملــی کاشــی ازلوجــو اهمیــت معمــاری و فرهنگــی‬ ‫تاریخچــه ایــن کاشــی هــا را بــر اســاس قدمــت طوالنــی شــهر نشــان مــی دهــد‪.‬‬ ‫کاشــی ســازی در ایــن کشــور ســنتی بــه شــمار مــی ایــد کــه در قــرن هشــتم بــا ورود‬ ‫مســلمانان بــه ســرزمین پرتغــال و بــا اســتفاده از معمــاری اســامی شــروع گردیــد و ایــن‬ ‫هنــر بــزرگ در پرتغــال توانســت در قــرن ‪ 16‬میــادی‪ ،‬بــا اســتفاده از پوشــش اکســید بــه‬ ‫اوج و رشــد برســد‪.‬‬ ‫در ایــن مــوزه گردشــگران مــی تواننــد ویژگــی هــای یــک کاشــی را بــه تنهایــی یــا در‬ ‫مجموعــه هایــی ماننــد پنــل هــای دیــواری بــا نقــش و نــگار فــراوان را مشــاهده کننــد‪.‬‬ ‫کلیســایی کــه محــل راهبــه هــای کاتولیــک مــی باشــد درون ایــن مجموعــه قــرار دارد و‬ ‫در ســاختار ان مــی توانیــد نمونــه هــای بــکار رفتــه از هنــر کاشــی ازلوجــو را از نزدیــک‬ ‫مشــاهده کنیــد‪.‬‬ ‫تندیس حضرت عیسی مسیح‬ ‫طــرح تندیــس حضــرت عیســی مســیح در شــهر لیســبون از تندیــس مســیح منجــی (‪Christ‬‬ ‫‪ )the Redeemer‬در کشــور برزیــل الهــام گرفتــه اســت‪.‬‬ ‫ایــن تندیــس بــزرگ بــر فــراز تپــه ای رو بــه ســوی رودخانــه ی تاگــوس واقــع شــده اســت‪.‬‬ ‫ایــن تندیــس باشــکوه بــرای تشــکر از لطــف خداونــد کــه بــه کشــور پرتغــال اجــازه داد تــا از‬ ‫بدتریــن شــرایط و وحشــت جنــگ جهانــی دوم نجــات بیابــد‪ ،‬ســاخته شــده اســت‪ .‬تندیــس‬ ‫حضــرت عیســی مســیح در ســال ‪ 1959‬بــرای بازدیــد عمــوم مــردم گشــوده شــد‪.‬‬ ‫تندیــس حضــرت مســیح بــا دســت هایــی بــاز‪ ،‬بــر روی یــک طــاق بــزرگ قــوس دار قــرار دارد‬ ‫کــه ایــن طــاق نیــز بــر روی پایــه ای مســتطیلی شــکل بنــا نهــاده شــده اســت‪ .‬اسانســوری‬ ‫در درون ایــن پایــه قــرار دارد کــه گردشــگران مــی تواننــد بــه کمــک ان بــه ســوی پایــه ی‬ ‫تندیــس بــاال برونــد و از تماشــای منظــره ی وســیع و زیبــای شــهر لیســبون‪ ،‬دهانــه رودخانــه‬ ‫تاگــوس و پــل ‪ 25‬اپریــل لــذت ببرنــد‪.‬‬ ‫گفتنــی اســت کــه پــل ‪ 25‬اپریــل بــه پــل گلدیــن گیــت (‪ )Golden Gate‬سانفرانسیســکو‬ ‫شــباهت دارد و بــر روی باری ـک تریــن بخــش رودخانــه ی تاگــوس ســاخته شــده اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪36‬‬ صفحه 36 ‫موزهکالوستگلبنکیان‬ ‫مــوزه ی کالوســت گلبنکیــان در شــمال شــهر لیســبون واقــع شــده اســت و یک موسســه‬ ‫ناســودبر و غیرانتفاعــی مــی باشــد کــه بــا دارایــی هــای یــک تاجــر نفتــی ســاخته شــده‬ ‫ا ست ‪.‬‬ ‫ایــن مــوزه مجموعــه شــخصی و هنــری گلبنکیــان را کــه در طــول زندگی اش جمــع اوری‬ ‫کــرده بــود را نشــان مــی دهــد‪ .‬گردشــگران مــی تواننــد یــک تجربــه نــاب و خاصــی از‬ ‫ایــن مجموعــه ی بــا ارزش بــه دســت اورنــد‪ .‬بــا وجــود اینکــه کالکســیون ایــن مــوزه‬ ‫کوچــک مــی باشــد امــا هــر یــک از مــوارد موجــود درون ان فــوق العــاده برجســته و مهــم‬ ‫مــی باشــند‪.‬‬ ‫در ایــن مــوزه ی کوچــک مــی توانیــد اثــار هنــری از مونــه نقــاش فرانســوی‪ ،‬پیــر رونــوار‬ ‫و رامبرانــت نقــاش هلنــدی تــا جواهــرات اللیــک‪ ،‬یشــم چینــی و ظــروف چینــی ایرانــی را‬ ‫مشــاهده کنیــد‪ .‬بهتریــن گزینــه هــا در هــر زمینــه و دوره ی هنــری در تاریــخ هنــر را مــی‬ ‫توانیــد در ایــن کلکســیون ببینیــد‪ .‬مــوزه ی کالوســت گلبنکیــان اغلــب بــه عنــوان میزبــان‬ ‫گالــری هــای جهانــی مــورد اســتفاده قــرار مــی گیــرد‪.‬‬ ‫میدان روسیو‪ ،‬میدان پدرو چهارم‬ ‫گفتنــی اســت کــه در شــهر لیســبون هیــچ مکانــی را بهتــر از میــدان پــدرو چهــارم‪،‬‬ ‫نمیتوانیــد بیابیــد کــه در ان بتــوان زندگــی مــردم محلــی را از نزدیــک تجربــه کــرد‪.‬‬ ‫میــدان روســیو یــا میــدان پــدرو چهــارم در منطقــه ی باشــکوه پومبالینــه (‪)Pombaline‬‬ ‫در مرکــز لیســبون قــرار دارد و معــروف تریــن میــدان شــهر بــه شــمار مــی رود‪ .‬میــدان‬ ‫روســیو از قــرون وســطی تــا بــه امــروز یکــی از مهــم تریــن مــکان هــای گردهمایــی‬ ‫بــرای مــردم شــهر محســوب مــی شــده اســت‪.‬‬ ‫در دوران تفتیــش عقایــد در قــرن ‪ 16‬میــادی‪ ،‬ایــن میــدان بــه عنــوان مکانــی بــرای‬ ‫اعــدام هــای عمومــی مــورد اســتفاده قــرار مــی گرفــت‪ .‬امــروزه ایــن میــدان بــه مکانــی‬ ‫بــرای مالقــات دوســتان تبدیــل شــده اســت‪ ،‬مــردم قبــل از حضــور در تئاتــر ملــی کــه‬ ‫در ضلــع شــمالی میــدان قــرار دارد‪ ،‬در کافــی شــاپ هــا یــا کافــه هــای اطــراف میــدان‬ ‫نوشــیدنی میــل مــی کننــد‪.‬‬ ‫الفاما‬ ‫قدیمــی تریــن محلــه در شــهر تاریخــی لیســبون‪ ،‬منطقــه ی الفامــا اســت که در سراســر‬ ‫ان بنــا هــای باشــکوه معمــاری قــرار گرفتــه اســت‪ ،‬تاریــخ برخــی از ایــن شــاهکار هــای‬ ‫معمــاری شــهر بــه دوران حضــور مســلمانان و معمــاری اســامی بــاز مــی گــردد‪.‬‬ ‫خیابــان هــای پــر پیــچ و خــم محلــه هــا‪ ،‬غذاهــای خوشــمزه و کلــوب هــای اواز خوانــی‪،‬‬ ‫محلــه ی الفامــا را از دیگــر مناطــق متفــاوت تــر و جــذاب تــر کــرده و ایــن ناحیــه را بــه‬ ‫یــک جاذبــه ی توریســتی معــروف تبدیــل کــرده اســت‪.‬‬ ‫گردشــگران مــی تواننــد در کنــار کافــه هــا و کلــوب هــای ایــن ناحیــه‪ ،‬از الرگــو دو‬ ‫چفریــز دو دنتــرو (‪ )Largo do Charariz de Dentro‬دیــدن کننــد و در ایــن مــکان‬ ‫از شــنیدن موســیقی ســنتی پرتغالــی لــذت ببرنــد‪ .‬میــدان محلــه یکــی دیگــر از مــکان‬ ‫هــای دیدنــی اســت کــه در اطــراف ایــن محلــه ی پــر از تپــه بــه چشــم مــی خــورد‪.‬‬ ‫گردشــگرانی کــه بــه دنبــال تماشــای چشــم انــداز هــای وســیع از محلــه ی الفامــا و‬ ‫رودخانــه ی تاگــوس مــی باشــند بهتــر اســت بــه ســوی دروازه ی موریــش کــه بــه‬ ‫دســت مســلمانان ســاخته شــده اســت حرکــت کننــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪37‬‬ صفحه 37 ‫پورتو دومین شهر بزرگ پرتغال‬ ‫شکرا‪ ...‬ابراهیمی‬ ‫پورتــو یکــی از شــهرهای معــروف در کشــور پرتغــال اســت کــه بــه انــدازه ی لیســبون‬ ‫پایتخــت ایــن کشــور و یــا حتــی بیشــتر معــروف اســت‪ .‬شــهر پورتــو بــه عنــوان‬ ‫دومیــن شــهر بــزرگ در کشــور پرتغــال شــناخته مــی شــود و در هــر گوشــه و کنــارش‬ ‫چــه از لحــاظ فرهنگــی‪ ،‬معمــاری تاریخــی و یــا حتــی ورزشــی جاذبــه هایــی وجــود‬ ‫دارد کــه چشــم هــر گردشــگری را بــه خــود خیــره مــی نمایــد‪.‬‬ ‫شــهر پورتــو در پرتغــال همانطــور کــه مختصــری در مقدمــه نیــز اشــاره کردیــم‪،‬‬ ‫نامــش همچــون اوازه ی شــهر لیســبون پایتخــت ایــن کشــور‪ ،‬بلنــد اســت‪ .‬پورتــو از‬ ‫لحــاظ وســعت هــم چیــزی از لیســبون کــم نــدارد و گــواه ایــن مدعــا ان اســت کــه‪،‬‬ ‫شــهر پورتــو در پرتغــال بــه عنــوان دومیــن شــهر بــزرگ در پرتغــال پــس از شــهر‬ ‫لیســبون از لحــاظ مســاحت نیــز شــناخته مــی شــود‪ .‬از لحــظ ســرانه ی جمعیــت بــر‬ ‫اســاس اخریــن امــاری کــه از ان در دســت قــرار گرفتــه اســت‪ ،‬ایــن شــهر ‪ ۳‬میلیــون‬ ‫نفــر در خــود جمعیــت دارد‪.‬‬ ‫پورتــو در کنــار رودخانــه ی دورو (‪ )Douro River‬در قســمت شــمال غربــی کشــور‬ ‫پرتغــال قــرار گرفتــه اســت‪ .‬از ان جایــی کــه ایــن شــهر‪ ،‬نزدیــک بــه اقیانــوس‬ ‫اطلــس قــرار گرفتــه‪ ،‬مرکــز اســتان پورتــو نیــز معرفــی مــی گــردد‪ .‬قدمــت شــهر‬ ‫پورتــو در پرتغــال بــه ‪ ۳۰۰‬ســال پیــش از میــاد مســیح بــاز مــی گــردد و از ایــن‬ ‫رو ایــن شــهر بــه عنــوان قدیمــی تریــن شــهرهای اروپــا نیــز محســوب مــی شــود‪.‬‬ ‫شــهر پورتــو در پرتغــال جاذبــه هــای تاریخــی متعــددی دارد کــه بیشــتر ان هــا بــه‬ ‫قــرن ‪ ۱۸‬میــادی بــاز مــی گــردد‪ .‬شــهر پورتــو در پرتغــال مجموعــه ای از جاذبه هــای‬ ‫تاریخــی غنــی و فــراوان دارد‪.‬‬ ‫شــهر پورتــو در پرتغــال همانطــور کــه مختصــری در مقدمــه نیــز اشــاره کردیــم‪ ،‬نامــش‬ ‫همچــون اوازه ی شــهر لیســبون پاتیخــت ایــن کشــور‪ ،‬بلنــد اســت‪ .‬پورتــو از لحــاظ‬ ‫وســعت هــم چیــزی از لیســبون کــم نــدارد و گــواه ایــن مدعــا ان اســت کــه‪ ،‬شــهر‬ ‫پورتــو در پرتغــال بــه عنــوان دومیــن شــهر بــزرگ در پرتغــال پــس از شــهر لیســبون از‬ ‫لحــاظ مســاحت نیــز شــناخته مــی شــود‪ .‬از لحــظ ســرانه ی جمعیــت بــر اســاس اخریــن‬ ‫امــاری کــه از ان در دســت قــرار گرفتــه اســت‪ ،‬ایــن شــهر ‪ ۳‬میلیــون نفــر در خــود‬ ‫جمعیــت دارد‪.‬‬ ‫پورتــو در کنــار رودخانــه ی دورو (‪ )Douro River‬در قســمت شــمال غربــی کشــور‬ ‫پرتغــال قــرار گرفتــه اســت‪ .‬از ان جایــی کــه ایــن شــهر‪ ،‬نزدیــک بــه اقیانــوس اطلــس‬ ‫قــرار گرفتــه‪ ،‬مرکــز اســتان پورتــو نیــز معرفــی مــی گــردد‪ .‬قدمــت شــهر پورتــو در‬ ‫پرتغــال بــه ‪ ۳۰۰‬ســال پیــش از میــاد مســیح بــاز مــی گــردد و از ایــن رو ایــن شــهر بــه‬ ‫عنــوان قدیمــی تریــن شــهرهای اروپــا نیــز محســوب مــی شــود‪.‬‬ ‫شــهر پورتــو در پرتغــال جاذبــه هــای تاریخــی متعــددی دارد کــه بیشــتر ان هــا بــه‬ ‫قــرن ‪ ۱۸‬میــادی بــاز مــی گــردد‪ .‬شــهر پورتــو در پرتغــال مجموعــه ای از جاذبــه هــای‬ ‫تاریخــی غنــی و فــراوان دارد‪.‬‬ ‫دربــاره شــهر پورتــو در پرتغــال یــک داســتان جالــب و مشــهور وجــود دارد‬ ‫کــه مــی گویــد‪ ،‬نــام کشــور پرتغــال از شــهر پورتــو گرفتــه شــده اســت! در‬ ‫واقــع گفتــه مــی شــود کــه نــام امــروزی کشــور پرتغــال از نــام دو شــهر‬ ‫پورتــو (‪ )Porto‬و کال (‪ )Cale‬گرفتــه شــده اســت‪ .‬نــام اولیــه ای کــه ایــن‬ ‫کشــور داشــته اســت‪ ،‬پورتــوس کال (‪ )Portus Cale‬بــوده و بــه مــرور زمــان‬ ‫بــه محــدوده ی وســیع تــری اختصــاص پیــدا کــرده و امــروزه روز بــه عنــوان‬ ‫نــام و هویــت کالمــی یــک کشــور بــه کار مــی رود‪.‬‬ ‫در بررســی رونــد تاریخــی در کشــور پرتغــال‪ ،‬برخــی از مورخــان و تاریــخ‬ ‫نــگاران بــر ایــن اعتقــاد هســتند کــه مــردم یونــان‪ ،‬اولیــن ســاکنین منطقــه‬ ‫ی کال (‪ ) Cale‬بــوده انــد و ریشــه ی نــام کال از کلمــه کالیــس (‪ )Kallis‬بــه‬ ‫معنــای زیبایــی گرفتــه شــده اســت و بــه مــرور زمــان‪ ،‬اســم پرتغــال بــه ایــن‬ ‫نــام کــه بــه معنــای بنــدر زیبــا اســت‪ ،‬تغییــر پیــدا کــرده اســت‪.‬‬ ‫البتــه در ایــن رابطــه‪ ،‬برخــی دیگــر نیــز معتقدنــد کلمــه کال از کلمــه ی التیــن‬ ‫کــه معنــای گرمــا (‪ )El calor‬مــی دهــد‪ ،‬ریشــه گرفتــه کــه در ایــن صــورت‬ ‫نــام کشــور پرتغــال بــه معنــای بنــدر گــرم نیــز معنــی مــی دهــد‪.‬‬ ‫‪| 54‬راز شقایق| ‪38‬‬ ‫شماره ‪70‬‬ صفحه 38 ‫تاریخ‬ ‫یافته هــای باستان شناســی نشــان می دهــد کــه در پورتــو ســکونتگاه های انســانی‬ ‫وجــود داشــته اســت کــه ســلتیک ها و ســلتیک ها نیــز جــزو اولیــن ســاکنان شــناخته‬ ‫شــده بودنــد‪ .‬خرابــه هــای ان دوره در چندیــن منطقــه کشــف شــده اســت‪.‬‬ ‫در طــول اشــغال شــبه جزیــره ایبــری توســط رومیــان‪ ،‬شــهر بــه عنــوان یــک بنــدر‬ ‫تجــاری مهــم توســعه یافــت‪ .‬پورتــو همچنیــن مرکــزی بــرای گســترش مســیحیت در‬ ‫ان دوره بــود‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،1387‬پورتــو محــل ازدواج جــان اول پرتغالــی و فیلیپــا لنکســتر‪ ،‬دختــر جــان‬ ‫گانــت بــود‪ .‬ایــن نمــاد یــک اتحــاد نظامــی طوالنــی مــدت بیــن پرتغــال و انگلیــس‬ ‫بــود‪ .‬اتحــاد پرتغالی‪-‬انگلیســی (بــه پیمــان وینــدزور مراجعــه کنیــد) قدیمــی تریــن‬ ‫اتحــاد نظامــی ثبــت شــده در جهــان اســت‪.‬‬ ‫در قــرن ‪ 14‬و ‪ ،15‬کارخانــه هــای کشــتی ســازی پورتــو بــه توســعه کشــتی ســازی‬ ‫پرتغالــی کمــک کردنــد‪ .‬همچنیــن از بنــدر پورتــو‪ ،‬در ســال ‪ ،1415‬شــاهزاده هنــری‬ ‫دریانــورد (پســر جــان اول پرتغالــی) فتــح بنــدر مــوری ســئوتا‪ ،‬در شــمال مراکــش را‬ ‫اغــاز کــرد‪.‬‬ ‫قرن ‪18‬‬ ‫در ســال ‪ ،1703‬معاهــده ‪ Methuen‬روابــط تجــاری بیــن پرتغــال و انگلســتان را‬ ‫ایجــاد کــرد‪.‬‬ ‫بیــن ســال های ‪ 1732‬و ‪ ،1763‬معمــار ایتالیایــی‪ ،‬نیکــوال ناســونی‪ ،‬کلیســایی بــه‬ ‫ســبک بــاروک بــا برجــی طراحــی کــرد کــه نمــاد معمــاری و بصــری ان شــد‪Torre :‬‬ ‫‪.dos Clérigos‬‬ ‫در طــول قــرون ‪ 18‬و ‪ 19‬ایــن شــهر بــه یــک مرکــز صنعتــی مهــم تبدیــل شــد و‬ ‫وســعت و جمعیــت ان افزایــش یافــت‪.‬‬ ‫قرن ‪19‬‬ ‫تهاجــم نیروهــای ناپلئونــی بــه پرتغــال بــه رهبــری مارشــال ســولت‪ ،‬جنــگ را بــه شــهر پورتــو‬ ‫کشــاند‪ .‬در ‪ 29‬مــارس ‪ ،1809‬هنگامــی کــه مــردم از پیشــروی نیروهــای فرانســوی فــرار کردنــد‬ ‫و ســعی کردنــد از رودخانــه دورو بــر روی ‪( Ponte das Barcas‬یــک پــل پانتونــی) عبــور کننــد‪،‬‬ ‫پــل زیــر بــار فروریخــت‪.‬‬ ‫در ‪ 24‬اوت ‪ ،1820‬یــک انقــاب لیبــرال رخ داد‪ ،‬کــه بــه ســرعت بــدون مقاومــت بــه بقیــه کشــور‬ ‫گســترش یافــت‪ .‬در ســال ‪ ،1822‬قانــون اساســی لیبــرال‪ ،‬تــا حــدی بــا تــاش هــای مجمــع‬ ‫لیبــرال پورتــو (‪ )Junta do Porto‬پذیرفتــه شــد‪ .‬هنگامــی کــه میــگل اول پرتغــال در ســال ‪1828‬‬ ‫تــاج و تخــت پرتغــال را بــه دســت گرفــت‪ ،‬ایــن قانــون اساســی را رد کــرد و بــه عنــوان یــک‬ ‫پادشــاه مطلقــه ســلطنت کــرد‪.‬‬ ‫ســپس از ســال ‪ 1828‬تــا ‪ 1834‬جنــگ داخلــی بیــن طرفــداران مشــروطیت و مخالفــان ایــن‬ ‫تغییــر کــه مشــتاق مطلــق گرایــی تقریبــاً بــه رهبــری دی‪.‬‬ ‫در پورتــو دوبــاره شــورش رخ داد و هجــده مــاه بیــن ســال های ‪ 1832‬و ‪ 1833‬توســط ارتــش‬ ‫مطلقــه محاصــره شــود‪ .‬پورتــو پــس از مقاومــت موفقیــت امیــز در برابــر محاصــره میگلیســت هــا‪،‬‬ ‫«‪ »Cidade Invicta‬نیــز نامیــده مــی شــود‪ .‬پــس از کنــاره گیــری شــاه میــگل‪ ،‬قانــون اساســی‬ ‫لیبــرال دوبــاره برقــرار شــد‪.‬‬ ‫پورتــو کــه بــه عنــوان شــهر پــل هــا شــناخته مــی شــود‪ ،‬اولین پــل دائمــی خــود را بــه نــام ‪Ponte‬‬ ‫‪( das Barcas‬یــک پــل پانتونــی) در ســال ‪ 1806‬ســاخت‪ .‬ســه ســال بعــد‪ ،‬این پــل زیر بــار هزاران‬ ‫فــراری از تهاجمــات فرانســه در طــول جنــگ شــبه جزیــره فــرو ریخــت و باعث هــزاران مرگ شــد‪.‬‬ ‫ناارامــی هــای جمهــوری خواهــان منجــر بــه اولیــن شــورش علیــه ســلطنت در پورتــو در ‪ 31‬ژانویــه‬ ‫‪ 1891‬شــد‪ .‬ایــن امــر در نهایــت منجــر بــه ســرنگونی ســلطنت و اعــام جمهــوری توســط انقــاب‬ ‫‪ 5‬اکتبــر ‪ 1910‬شــد‪.‬‬ ‫قرن ‪20‬‬ ‫در ‪ 19‬ژانویــه ‪ ،1919‬نیروهــای طرفــدار احیــای ســلطنت‪ ،‬ضــد انقالبــی را در پورتــو بــه نــام‬ ‫ســلطنت شــمال بــه راه انداختنــد‪ .‬در طــول ایــن مــدت‪ ،‬پورتــو پایتخــت پادشــاهی بازســازی شــده‬ ‫بــود‪ ،‬زیــرا جنبــش بــه ســمت شــمال محــدود مــی شــد‪ .‬ســلطنت کمتــر از یــک مــاه بعــد ســرنگون‬ ‫شــد و هیــچ انقــاب ســلطنتی دیگــری در پرتغــال تکــرار نشــد‪.‬‬ ‫مرکــز تاریخــی پورتــو در ســال ‪ 1996‬توســط یونســکو بــه عنــوان میــراث جهانــی اعــام شــد‪.‬‬ ‫ســایت میــراث جهانــی در دو منطقــه متحدالمرکــز تعریــف شــده اســت‪« .‬منطقــه حفاظــت شــده»‬ ‫و در داخــل ان «منطقــه طبقــه بنــدی شــده»‪ .‬منطقــه طبقــه بنــدی شــده شــامل بخــش قــرون‬ ‫وســطایی اســت کــه در داخــل دیــوار قــرن چهاردهمــی رومــی اســت‪.‬‬ ‫‪| 54‬راز شقایق| ‪39‬‬ ‫شماره ‪70‬‬ صفحه 39 ‫برجکلریگوس‬ ‫بــرج بلنــد « کلریگــوس » (‪ )Clérigos‬در خــط افــق شــهری خودنمایــی کــرده‬ ‫و ماننــد یــک ســوزن یادمانــی می مانــد‪ .‬ایــن ســازه یکــی از پربازدیدتریــن‬ ‫جاذبه هــای پورتــو بــوده و بــا ارتفــاع ‪ ۷۵‬متــر در قــرن هجدهــم از ســنگ‬ ‫گرانیــت تراشــیده شــده اســت‪.‬‬ ‫بــرای رســیدن بــه بــاالی ان بایــد پاهــای قــوی داشــته باشــید زیــرا ‪۲۴۰‬‬ ‫پلــه تــا انجــا وجــود دارد؛ امــا مطمئــن باشــید تالشــتان بــا مناظــر پانورامیــک‬ ‫رودخانــه‪ ،‬خــط ســاحلی و دره دورو در دوردســت پــاداش داده خواهــد شــد‪.‬‬ ‫ایــن تجربــه نمایــی از بــاالی دومیــن شــهر بــزرگ پرتغــال را بــه شــما هدیــه‬ ‫می کنــد‪ .‬ایــن ســازه بــه ســفارش انجمــن اخــوت کلریگــوس و توســط‬ ‫معمــار ایتالیایــی «نیکــوالو نازونــی» (‪ )Nicolau Nasoni‬ســاخته شــد‪ .‬ایــن‬ ‫بــرج باروکــی‪ ،‬کلیســای همســایه خــود بــه همیــن نــام را کامــل می کنــد کــه‬ ‫ان هــم کار همیــن معمــار اســت‪.‬‬ ‫کلیســای مذکــور کــه خــود در ســال ‪ ۱۷۳۲‬تــا ‪ ۱۷۵۰‬ســاخته شــد‪ ،‬نمونـه ای‬ ‫شــگفت انگیــز از شــیفتگی معمــار نســبت بــه ســبک بــاروک را بــه نمایــش‬ ‫گذاشــته و پالنــی بیضــی شــکل دارد‪ .‬ایــن بنــا یکــی از اولیــن کلیســاهای‬ ‫پرتغــال بــه ایــن ســبک بــه شــمار مــی رفــت؛ امــا بــه هــر حــال امــروزه بــرج‬ ‫بیشــتر توجــه گردشــگران را بــه خــود جلــب می کنــد و می توانیــد ان را از‬ ‫هــر نقطــه شــهر ببینیــد‪.‬‬ ‫کاخ دا بولسا‬ ‫قدمــت کاخ «دا بولســا» (‪ )Palácio da Bolsa‬بــه میانــه قــرن ‪ ۱۹‬بازمی گردد‪.‬‬ ‫ایــن ســاختمان ســابق معامــات بــورس پــر از جاذبه هــای تاریخــی بــوده و‬ ‫بــر روی محوطــه یــک صومعــه قدیمــی فرانسیســکن ســاخته شــده اســت‪.‬‬ ‫طراحــی داخلــی مجلــل و چشــمگیر ان بــه اتاق هــای متعــدد و ســالن هایی‬ ‫تقســیم می شــود کــه هــر کــدام جذابیــت خــاص خــود را داشــته و ارزش‬ ‫بازدیــد از نزدیــک را دارنــد‪.‬‬ ‫می توانیــد خــود را حیــن بازدیــد از اتــاق پرتــره‪ ،‬بــه صــورت یــک تاجــر‬ ‫ثروتمنــد قدیمــی تصــور کنیــد‪ .‬در ایــن اتــاق تصاویــر پادشــاهان بــا لبــاس‬ ‫رســمی نگهــداری شــده و پــس از ان می توانیــد وارد اتــاق طالیــی شــده و‬ ‫ســقف طــاکاری شــده اش را تحســین کنیــد‪ .‬بعــد از مالقــات بــا رئیــس‪ ،‬در‬ ‫اتــاق مجلــل ریاســت‪ ،‬می توانیــد بــه ســایر تاجرهــا پیوســته و از اخریــن‬ ‫قوانیــن بازرگانــی وضــع شــده اگاه شــوید‪.‬‬ ‫اتاق هــای متعــدد ایــن مجموعــه هــر کــدام بیــش از دیگــری شــما را شــگفت‬ ‫زده خواهنــد کــرد‪ .‬اتــاق عربــی بــا الهــام کاخ الحمــرا در گرانــادا را نیــز نبایــد‬ ‫از دســت داد‪ .‬ســران اتــاق تجــارت پورتــو هنــوز هــم در ســالن شــورای‬ ‫عمومــی کالســیک ایــن بنــا بــه دور هــم جمــع می شــوند‪.‬‬ ‫کلیسایسائوفرانسیسکو‬ ‫بازدیدکننــدگان هنــگام ورود بــه کلیســای زیبــای «ســائو فرانسیســکو» (‪São‬‬ ‫‪ )Francisco‬بــه درخشــش طالیی هــا خیــره خواهنــد شــد‪ .‬طراحــی داخلــی‬ ‫باروکــی قــرن هجدهمــی ســاختمان بــا الیه هــای طالیــی پوشــیده شــده و‬ ‫بــه قــدری شــگفت انگیــز و باشــکوه اســت کــه می تــوان بــه راحتــی ان را‬ ‫یکــی از بهتریــن نمونه هــای کاربــرد طــا در هــر جــای کشــور نــام بــرد‪ .‬در‬ ‫واقــع بازدیــد از ایــن کلیســا یــک تجربــه بســیار ارزشــمند و تکــرار نشــدنی‬ ‫محســوب می شــود‪ .‬حکاکی هــای طالیــی‪ ،‬محــراب مقــدس‪ ،‬ســتون های‬ ‫اصلــی و فرعــی را بســیار دیدنــی می کننــد و حتــی یــک درز ســنگ هــم پیــدا‬ ‫نیســت‪.‬‬ ‫همــان طــور کــه بــه ســمت دیــوار شــمالی می رویــد بــا کــودکان فرشــته‬ ‫خنــدان و راهبــان ســخت چهــره روبــه رو خواهیــد شــد‪ .‬درخــت «ژســی»‬ ‫(‪ ،)Jesse‬شــجره نامه ای طــاکاری و نقاشــی شــده روی چــوب از مســیح نیــز‬ ‫در همیــن حوالــی قــرار دارد‪.‬‬ ‫ایــن دســت ســازه خارق العــاده در بیــن ســال های ‪ ۱۷۱۸‬تــا ‪ ۱۷۲۱‬ســاخته‬ ‫شــد و جزئیــات ان بســیار باورنکردنــی و جــذاب اســت‪ .‬در ان چهره هــای‬ ‫مســیح‪ ،‬مریــم مقــدس‪ ،‬یوســف و ســایر افــرادی چــون داوود و ســلیمان بــه‬ ‫چشــم می خــورد‪ .‬گردشــی در مقابــر زیرزمینــی در ســرداب کلیســا می توانــد‬ ‫جالــب باشــد امــا بایــد بدانیــد کــه گنجینه هــای ارزشــمندی از اینجــا در مــوزه‬ ‫نگهــداری می شــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪40‬‬ صفحه 40 ‫اسکله ریبیرا‬ ‫محلــه کنــار اب پورتــو‪ ،‬هزارتویــی از خیابان هــای باریــک و پیــچ در پیــچ اســت‪.‬‬ ‫گــم شــدن در ایــن گذرگاه هــا و طاق هــای افتــاب گرفتــه می توانــد جــذاب‬ ‫باشــد‪ .‬تــراس ســاختمان های بلنــد رو بــه رودخانــه بــه رنگ هــای درخشــان‬ ‫خردلــی‪ ،‬نارنجــی و گنــدم گــون‪ ،‬محلــه ریبیــرا را بــه محلــی بــرای کاوش در‬ ‫رنگ هــا و دیدنی هــا تبدیــل می کنــد‪.‬‬ ‫تعــداد زیــادی رســتوران و کافــه در زیــر گذرگاه هــای طاقــی وجــود داشــته و‬ ‫اینجــا را تبدیــل بــه یکــی از محبوب تریــن مناطــق بــرای اســتراحت و قــرار‬ ‫مالقات هــای دوســتانه می کنــد‪ .‬ریبیــرا یــک منطقــه تجــاری شــلوغ هــم‬ ‫محســوب شــده و ماهیگیــران‪ ،‬قصابــان و میــوه فروشــان زیــادی در ان مشــغول‬ ‫کاســبی هســتند‪ .‬بــوی نــان تــازه در کنــار عطــر نمکــی و دریایــی دورو حــال و‬ ‫هوایــی روســتایی را القــا می کنــد‪.‬‬ ‫مــردم محلــی هــم از بالکن هــا و پنجره هــای بــاز بــا هــم در حــال معاشــرت‬ ‫هســتند‪ .‬ایــن منطقــه جــزو میــراث جهانــی یونســکو بــه شــمار م ـی رود‪.‬‬ ‫سوارس دوس ِرئیس‬ ‫موزه ملی‬ ‫ِ‬ ‫اگــر قصــد داشــتید تنهــا یکــی از موزه هــای پورتــو را ببینیــد‪ ،‬مطمئــن‬ ‫باشــید کــه ان مــوزه بایــد «ســوارس دوس رئیــس» (‪)Soares dos Reis‬‬ ‫باشــد‪ .‬ایــن مجموعــه درخشــان از هنــر پرتغــال متعلــق بــه قــرن ‪ ۱۶‬تــا ‪،۲۰‬‬ ‫شــامل مجســمه های «انتونیــو ســوارس دو رئیــس» بــوده کــه معروف تریــن‬ ‫مجسمه ســاز قــرن ‪ ۱۹‬کشــور محســوب می شــود‪.‬‬ ‫مــوارد بــه نمایــش درامــده در نــوع خــود بســیار شــگفت انگیــز هســتند‪.‬‬ ‫مجموعــه نقاش ـی ‪ ،‬اثــاری از هنرمنــدان پرتغالــی و خارجــی‪ ،‬بــه ویــژه فالنــدری‬ ‫و هلنــدی را بــه نمایــش می گــذارد‪ .‬شیشــه کاری های قــرن ‪ ۱۸‬و ‪ ۱۹‬پرتغــال‬ ‫نیــز قطعــات ســرامیکی کشــور چیــن و ژاپــن را کامــل می کنــد‪.‬‬ ‫بعــد از بازدیــد کامــل مــوزه می توانیــد بــه گــردش در بــاغ هــم برویــد و اگــر‬ ‫احســاس گرســنگی کردیــد در کاف ـ ه تریــای مــوزه اســتراحت کنیــد‪.‬‬ ‫کازا دا موزیکا‬ ‫هــر کســی کــه تنهــا چنــد روز هــم در پورتــو اقامــت دارد بایــد حتمـاً برنامه هــای‬ ‫فرهنگــی ایــن خانــه موســیقی بین المللــی و شــگفت انگیــز را چــک کنــد‪« .‬کازا‬ ‫دا موزیــکا» (‪ )Casa da Música‬بــه خاطــر طراحــی خــاص و عجیبــی کــه دارد‬ ‫بســیار شــناخته شــده اســت‪ .‬بــرای هــر کســی بــا هــر نــوع ســلیقه موســیقایی‬ ‫برنامــه مناســبی از موســیقی کالســیک گرفتــه تــا جــاز‪ ،‬هیــپ هــاپ و فــادو در‬ ‫ایــن مجموعــه پیــدا می شــود‪.‬‬ ‫َا ِونیدا دوس َالیادوس‬ ‫بــا گردشــی در خیابــان عریــض «اَلیــادوس» (‪)Avenida dos Aliados‬‬ ‫می توانیــد درکــی اجمالــی از زندگــی روزمــره پورتــو بــه دســت اوریــد‪ .‬در هــر‬ ‫دو طــرف ردیفــی از مغازه هــا‪ ،‬فروشــگاه ها‪ ،‬بوتیک هــا‪ ،‬کافه هــا و رســتوران ها‬ ‫بــه چشــم می خــورد‪ .‬در واقــع ایــن خیابــان قطــب تجــاری شــهر بــه شــمار‬ ‫مــی رود‪ .‬در یــک ســر ایــن شــاهراه‪ ،‬میــدان «لیبــرداده» (‪ )Liberdade‬وجــود‬ ‫داشــته و انتهــای دیگــرش بــه ایســتگاه مرکــزی قطــار می رســد‪ .‬در حوالــی‬ ‫ایــن خیابــان بازارهــای مــواد غذایــی بــا محصوالتــی تــازه برپــا می شــود کــه‬ ‫می توانیــد در ان هــا برخــی غذاهــای محلــی را امتحــان کنیــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪41‬‬ صفحه 41 ‫مناطق دیدنی پرتغال‬ ‫روستای سورتلها‬ ‫ســورتلها یــک روســتای کوچــک ‪ ،‬از باشــکوه تریــن اقامتــگاه هــا اســت کــه بــا قلعه‬ ‫ای کــه تمــام منطقــه را میتــوان دیــد شــگفت انگیــز اســت‪ .‬اگــر میخواهیــد در قلعــه‬ ‫دوری بزنیــد ( کــه بســیار توصیــه مــی شــود) بــه کفــش هــای راحتــی نیــاز خواهیــد‬ ‫داشــت‪ .‬تمــام ایــن روســتا شــما را بــه دوران قــرون وســطی میــرد؛ در ایــن روســتا‬ ‫زمــان را فرامــوش خواهیــد کــرد‪.‬‬ ‫کلیسای استخوان‬ ‫یــک شــهر رومــی فــوق العــاده کــه از جانــب ســازمان یونســکو حمایــت مــی شــود‪.‬‬ ‫ایــن معبــد رومــی را ببینیــد کــه از اســتخوان هایــی کــه در هــر دیــواری چیــده شــده‬ ‫تشــکیل شــده است‪.‬‬ ‫بازدیــد از پــراکادو گیرالــدو و ماکابــره را هــم پــس از معبــد دیــوار اســتخوان هــا در‬ ‫اولویــت بگذاریــد‪ .‬ایــن معبــد بخشــی از کلیســای بــزرگ ایگرجــا د یائو فرانسیســکو‬ ‫اســت‪ ،‬کــه نمایــش بــی نظیــری از زیبایــی مــی باشــد‪.‬‬ ‫پارکو نچرال‬ ‫نــام کامــل ایــن منطقــه طوالنــی اســت؛ «پارکــو نچــرال دو سودواســته النتــه جانــو‬ ‫عــه کوســتا ویســنتینا» و شــاید حتــی نتوانیــم صحیــح تلفــظ کنیــم امــا واقعــا‬ ‫منطقــه ای حیــرت انگیــز و خیــره کننــده بــرای بازدیــد اســت‪ .‬ایــن پــارک ملــی‬ ‫بعنــوان یکــی از پــارک هــای ســواحل اروپــا در نظــر گرفتــه شــده بــود‪ .‬ایــن‬ ‫بخــش بــرای هــزاران ســال اســت کــه دســت نخــورده باقــی مانــده و هنــوز طعــم‬ ‫صنعتــی شــدن و توســعه را نچشــیده اســت‪.‬‬ ‫در طــی مســیر حتمــا در یکــی از روســتاها بــرای ماهیگیــری توقــف کنیــد‪ ،‬میتوانیــد‬ ‫در هتــل ‪ Enigma Nature and Water‬اقامــت کنیــد و از مناظــری اطــراف لــذت‬ ‫ببر ید ‪.‬‬ ‫صخره های الگوس‬ ‫الگــوس شــهر کوچکــی در ناحیــه الــگارو اســت‪ .‬فرامــوش نکنیــد کــه از قلعــه‬ ‫الگــوس بازدیــد کنیــد‪ .‬صخــره هــای پونتــا د پیــه داد و اورنیــت ‪ ،‬ایگرجــا د ســانتو‬ ‫انتونیــو را از دســت ندهیــد‪ .‬فقــط بــا طــی مســافت کوتاهــی بــا ماشــین دسترســی‬ ‫بــه ایــن مناطــق زیبــا خواهیــد داشــت‪.‬‬ ‫اینجــا بهتریــن مــکان بــرای گذرانــدن یــک بعــد از ظهــر طوالنــی اســت‪ .‬ایــن‬ ‫مــکان در ســاحل جنوبــی پرتغــال واقــع مــی باشــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪42‬‬ صفحه 42 ‫قلعه اوبیدوس‬ ‫قلعـه اوبیــدوس از دیگــر جاهــای دیدنــی پرتغــال بــه شــمار می ایــد کــه در کنــار‬ ‫شــهری بــا همیــن نــام واقــع شــده اســت‪ .‬قلعــه اوبیــدوس در قــرن ‪ ۱۲‬ســاخته‬ ‫شــده ایــن قلعــه بــه نــام «هدیــه ازدواج» هــم معــروف اســت چــون پادشــاه در‬ ‫ســال ‪ ۱۲۸۲‬ان را بــه عــروس خــود هدیــه داد‪،‬‬ ‫قلعــه قــرون وســطی ای اوبیــدوس در بــاالی تپــه ای قــرار دارد و دیوارهــای ان‬ ‫دهکــده اوبیــدوس را احاطــه کــرده اســت و مــی تــوان بــر روی دیوارهــای دور‬ ‫دهکــده راه رفــت‪ .‬ایــن قلعــه ذوزنقــه ای شــکل از بــرج هــای بــزرگ و حیاطــی‬ ‫محصــور تشــکیل شــده اســت و از نمونــه هــای اولیــه معمــاری قــرون وســطایی‬ ‫اســت‪ .‬در ایــن قلعــه هتلــی لوکــس قــرار دارد و فاصلــه ان تــا شــهر لیســبون یــک‬ ‫ســاعت رانندگــی اســت‪.‬‬ ‫پارک ملی پندا گرس‬ ‫یکــی دیگــر از مهتریــن جاذبــه هــای ایــن کشــور پــارک ملــی پندا‪-‬گــرس‬ ‫اســت‪ ،‬تنهــا پــارک ملــی و یکــی از بــزرگ تریــن شــگفتی هــای طبیعــی کشــور‬ ‫کــه فرصــت هــای بیشــماری بــرای ماجراجویــی و طبیعــت گــردی را برایتــان‬ ‫فراهــم کــرده اســت‪.‬‬ ‫ایــن پــارک در نزدیکــی مــرز اســپانیا ســاالنه ماجراجویــان زیــادی را بــه خــود‬ ‫جلــب مــی کنــد و امکانــات زیــادی بــرای گشــت و گــذار در طبیعــت دارد‪.‬‬ ‫کویمبرا‬ ‫بــرای بیــش از ‪ ۱۰۰‬ســال‪ ،‬کویمبــرا بــه عنــوان پایتخــت قــرون وســطایی‬ ‫پرتغــال حکمرانــی می کــرد‪.‬‬ ‫امــا در حــال حاضــر بــه عنــوان شــهر دانشــگاهی پرتغــال شــناخته شــده و‬ ‫دارای بناهــای تاریخــی خیره کننــده و باغ هــای لوکــس اســت‪ .‬در ایــن شــهر‬ ‫جــذاب‪ ،‬رســتوران های زیــادی در کنــار رودخانــه وجــود دارد کــه هــم می تــوان‬ ‫از فضــای زیبــا و هــم خــوردن غذاهــای تــازه و لذیــذ دریایــی‪ ،‬لــذت بــرد‪.‬‬ ‫کتابخانــه جوانینــا کــه در قــرن هجدهــم بــه ســبک بــاروک ســاخته شــده‪ ،‬در‬ ‫قلــب دانشــگاه کویمبــرا قــرار دارد و یکــی از زیبا ترین هــا در جهــان اســت‪.‬‬ ‫ایــن کتابخانــه یــک بنــای یادبــود ملــی اســت و بیــش از ‪ ۲۵۰‬هــزار کتــاب را در‬ ‫خــود جــای داده اســت‪.‬‬ ‫جزیره مادیرا‬ ‫جزایــر مادیــرا منطقــه ای خودمختــار در کشــور پرتغــال در شــمال اقیانــوس‬ ‫اطلــس کــه پایتخــت ان فونچــال اســت‪ .‬مســاحت جزیــره مادیــرا ‪ ۸۰۱‬کیلومتــر‬ ‫مربــع می باشــد‪ .‬ایــن جزیــره از دورتریــن مناطــق اتحادیــه اروپــا (وابســته‬ ‫بــه کشــور پرتغــال) در میــان مســیر کشــتیرانی دریــای کارائیــب‪ ،‬شــمال قــاره‬ ‫امریــکا و اروپــا قــرار دارد‪ .‬بنــدر فونچــال بنــدرگاه مهــم در ایــن مســیر اســت‪.‬‬ ‫جزیــره مادیــرا از یــک ســری قله هــای اتشفشــانی کــه ســر از دریــا دراورده انــد‬ ‫تشــکیل شــده و اب و هــوای اقیانوســی باعــث شــده تمــام طــول ســال در مادیــرا‬ ‫بهــار باشــد‪.‬‬ ‫‪| 59‬راز شقایق| ‪43‬‬ ‫شماره ‪70‬‬ صفحه 43 ‫کاشکایش‬ ‫کاشــکایش در ابتــدا تنهــا منطقــه ای بــود کــه ماهیگــران را مجــذوب خــود مــی کــرد و از ان بــه‬ ‫عنــوان دهکــده ماهیگــری یــاد مــی شــد ولــی خیلــی زود مــورد توجــه ســایر مــردم هــم قــرار گرفــت‬ ‫و ســواحل ایــن دهکــده بــرای داشــتن یــک گــردش ســاحلی بــی نظیــر بودنــد و همیــن باعــث‬ ‫بوجــود امــدن منطقــه گردشــگری ســاحلی کــم نظیــر کاشــکایش شــد ‪.‬‬ ‫ســواحل باشــکوه و اب هــای ذالل و شــفاف ‪ ،‬هیجــان و شــادابی و شــور شــبانه ‪ ،‬انــواع ورزش هــای‬ ‫ابــی و گــردش در دل طبیعــت ایــن دهکــده بــه شــهرت ایــن دهکــده را بــاال و باالتــر بــرد ‪.‬‬ ‫ایــن دهکــده خواســتگاه گردشــگران داخلــی و خارجــی در ســفر بــه پرتغــال تنهــا نیســت و بهتــر‬ ‫اســت بدانیــد اکثــر هنرمنــدان و ورزشــکاران معــروف و همچنیــن نویســندگان معــروف هــم ایــن‬ ‫دهکــده را بــرای تفریــح انتخــاب مــی کننــد‪.‬‬ ‫پیکو دو اریرو‬ ‫پیکــو دو اریــرو (‪ )Pico do Arieiro‬قلــه ای جــذاب و دیدنــی بــر فــراز کــوه‬ ‫مادیــرا‪ ،‬مناســب بــرای افــرادی کــه بــه دنبــال ماجراجویــی‪ ،‬طبیعت گــردی‪،‬‬ ‫پیــاده روی و قــدم زدن بــر روی ابر هــا هســتند‪ .‬ایــن ســفر کــه ‪ ۲‬تــا ‪ ۳‬ســاعت‬ ‫طــول خواهــد کشــید‪ ،‬چشــم انداز و تجربــه ای بی نظیــر در اختیــار شــما خواهــد‬ ‫گذاشــت‪.‬‬ ‫معبد رومی دیانا‬ ‫در باالتریــن نقط ـه ی شــهر اورا‪ ،‬معبــد مشــهور دیانــا قــرار گرفتــه اســت‪ .‬اعتقــاد‬ ‫بــر ایــن اســت کــه ایــن معبــد در قــرن اول میــادی بــرای پرســتش امپراتــور‬ ‫اوگوســت ها مــورد اســتفاده قــرار می گرفتــه اســت‪ .‬ایــن معبــد‪ ،‬بعد هــا بــه‬ ‫قلعـه ای قــرون وســطایی تبدیــل شــد و در حــال حاضــر بــه عنــوان ویرانـه ای رومــی‬ ‫کــه تحــت حفاظــت پرتغــال اســت‪ ،‬شــناخته شــده اســت‪.‬‬ ‫غار الگاروه‬ ‫الــگاروه منطقــه ای در جنــوب کشــور پرتغــال اســت و مرکــز ان شــهر فــارو اســت‬ ‫کــه هــم فــرودگاه‏بیــن المللــی در ان واقــع شــده اســت‪ ،‬هــم مهم تریــن دانشــگاه‬ ‫الــگاور نیــز در ایــن شــهر قــرار گرفتــه اســت‪.‬‬ ‫در ســواحل الــگار ِو غارهــای اهکــی شــهرتی جهانــی دارنــد‪ .‬دسترســی بــه غــار‬ ‫الــگارو فقــط از طریــق دریــا امــکان پذیــر اســت‪ .‬همچنیــن ســاحل قلــب در‬ ‫منطقــه الــگارو کــه یکــی از زیباتریــن روســتاهای ســاحلی پرتغــال اســت قــرار‬ ‫گرفتــه اســت و ســاحل در ایــن قســمت دریــا بــه طــور طبیعــی بــه شــکل قلــب‬ ‫بــرش خــورده و اگــر از زوایــای مختلــف بــه ایــن ســاحل نــگاه کنیــد ان را کامـ ً‬ ‫ا‬ ‫شــبیه قلبــی مــی بینیــد کــه اب ان را احاطــه کــرده اســت‪ ،‬صخــره زیبــای قلــب‬ ‫ماننــد ایــن ســاحل ‪ ۲۰‬متــر باالتــر از ســطح دریــا اســت‪.‬‬ ‫جزیره پورتو سانتو‬ ‫در فاصلــه ‪ 43‬کیلومتــر (‪ 27‬مایــل) شــمال شــرقی از شــهر ‪ Madeira‬جزیــره‬ ‫غیــر مســکونی ‪ Porto Santo‬در اوایــل قــرن ‪ 15‬کشــف شــد‪ .‬پورتــو ســانتو‪،‬‬ ‫ماننــد مجمــع الجزایــر ‪ ،Madeira‬ســنگی اســت بــا امــواج خشــن ‪ ،‬ســواحل زیبــا‬ ‫و شــیک‪ .‬مرکــز ویــا بیلیــرا یــک بــار محــل زندگــی کریســتف کلمــب بــوده اســت‪.‬‬ ‫مــوزه او در شــهر یافــت مــی شــود‪ ،‬کــه همچنیــن بهتریــن مــکان بــرای خریــد در‬ ‫جزیــره اســت‪.‬‬ ‫ایــن جزیــره شــناخته شــده بــه عنــوان “شــناخته نشــده” در اروپــا محــل رفــت‬ ‫و امــد مکــرر و جــذب بازدیــد کنندگانــی اســت کــه مــی خواهنــد ارامــش را در‬ ‫محیــط زیبــا‪ ،‬امــا ارام داشــته باشــند‪ .‬زمیــن هــای گلــف و اســب ســواری یکــی از‬ ‫فعالیت هــای مــورد عالقــه در اینجــا هســتند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪44‬‬ صفحه 44 ‫قلعه پنا‬ ‫ایــن قلعــه یــا کاخ رومانتیــک پنــا در بــاالی تپــه ای در ســینترا واقــع شــده اســت‪،‬‬ ‫بــه ماننــد یــک شــهر تاریخــی شــده و خیــره کننــده اســت‪ .‬قلعــه دوم در قــرن‬ ‫نوزدهــم توســط قلمــرو فردینانــد دوم در ویرانــه هــای یــک صومعــه ســاخته شــد‬ ‫و بــه عنــوان یــک محــل اقامــت تابســتانی بــرای خانــواده ســلطنتی خدمــت کــرد‪.‬‬ ‫عــاوه بــر معمــاری شــگفت انگیــز‪ ،‬پــارک پنــا و پانورامایــی کــه از تپــه بــاز‬ ‫مــی شــود هیجــان انگیــز اســت‪ ،‬داخــل قلعــه کامــا مجهــز اســت و بــرای‬ ‫بازدیدکننــدگان بــاز اســت‪ .‬ایــن قلعــه یکــی از هفــت عجایــب پرتغــال اســت و‬ ‫در مســیر گردشــگری لیســبون و ســینترا قــرار دارد ‪.‬‬ ‫پیادو‬ ‫‪ Piodao‬واقــع در مرکــز کشــور‪ ،‬یکــی از زیباتریــن روســتاها در پرتغــال اســت‪.‬‬ ‫بــه عنــوان یــک بنــای یادبــود عمومــی‪ Piodao ،‬در واقــع یــک ســایت منحصــر‬ ‫بــه فــرد اســت‪ .‬ویژگــی خــاص ان معمــاری تاریخــی ان اســت‪ ،‬روســتا قرنهــا‬ ‫پیــش تاســیس شــده و تحــت تاثیــر انــواع تاثیــرات فرهنگــی قــرار گرفتــه‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫بنابرایــن بــه عنــوان “روســتای قومیــت” در میــان مــردم محلــی شــناخته‬ ‫شــده اســت‪ .‬گردشــگران در اینجــا از ســوی مــردم محلــی دوســتانه اســتقبال‬ ‫می شــوند‪ ،‬کــه از شــهرت قــرون وســطایی و زیبــای روســتا اســتفاده کننــد ‪.‬‬ ‫ابشارهای ازورس‬ ‫ازورس مجمــع الجزایــری اتشفشــانی اســت کــه واقــع در نیمــه میانــی اقیانوس‬ ‫اطلــس اســت‪ .‬چنــد ســاعت بــا هواپیمــا و کمــی هــم قایقرانــی شــما را بــه ایــن‬ ‫جزایــر کــه از مهیــج تریــن و جــذاب تریــن جزایــر اروپــا هســتند میرســاند‪ .‬بــه‬ ‫زیباتریــن صحنــه هــا و خیــره کننــده تریــن مناظــری کــه شــاهد خواهیــد بــود‬ ‫فکــر کنیــد‪.‬‬ ‫یادتــان نــرود کــه از جزیــره زیبــای فلــورس و پوکــو دا االگوینهــا بازدیــد کنیــد‪،‬‬ ‫خیــره کننــده اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪45‬‬ صفحه 45 ‫معرفی شهرهای پرتغال‬ ‫سینترا‬ ‫ســینترا (‪ )Sintra‬بــا اینکــه فقــط ‪ ۳۰‬کیلومتــر از لیســبون فاصلــه دارد امــا‬ ‫دنیایــی متفــاوت اســت‪.‬‬ ‫بــا دیــدن تپــه هــای سرســبز و ســاحل تماشــایی ایــن شــهر بــه راحتــی‬ ‫مــی فهمیــد کــه چــرا پادشــاهان پرتغــال بــرای گذرانــدن تابســتان بــه‬ ‫ایــن شــهر خــوش اب و هــوا مــی رفتنــد‪.‬‬ ‫ایــن شــهر بــا مجموعــه ای از قصرهــای پادشــاهی و بــاغ هــای تماشــایی‬ ‫بــه مقصــدی محبــوب بــرای ســفرهای یــک روزه تبدیــل شــده اســت‪.‬‬ ‫ســینترا بــا بناهــای تاریخــی و زیبایــی هــای طبیعــی شــهری جــذاب اســت‬ ‫هــر گردشــگری بــه لیســبون ســفر می کنــد و بیشــتر جاذبــه هــای ایــن‬ ‫شــهر را دیــده اســت‪ ،‬بــدون شــک ســفری یــک روزه بــه شــهر ســینترا‬ ‫نیــز ترتیــب می دهــد و از ایــن شــهر تماشــایی بازدیــد می کنــد‪.‬‬ ‫اویرو‬ ‫یکی از بهترین شهرها برای زندگی در پرتغال‪ ،‬بدون شک اویرو است‪.‬‬ ‫اویــرو در ســاحل غربــی‪ ،‬در فاصلــه ‪ 45‬تــا ‪ 60‬دقیقــه از جنــوب پورتــو قــرار دارد و‬ ‫یکــی از شــهرهای پرتغــال اســت کــه در دهــه اخیــر بســیار توســعه یافتــه اســت‪.‬‬ ‫اویــرو یــک شــهر زیبــا و زنــده بــه خصــوص در تابســتان اســت‪.‬‬ ‫اویــرو هــر انچــه کــه نیــاز داریــد بــه شــما ارائــه می دهــد‪ :‬طبیعــت و جاذبه هــای‬ ‫زیبــا‪ ،‬تــاالب اویــرو و قایق هــای ســنتی‪ ،‬چندیــن مرکــز خریــد بــا فروشــگاه های‬ ‫متعــدد و دانشــگاهی کــه می توانیــد روی خودتــان ســرمایه گذاری کنیــد‪.‬‬ ‫اب و هــوا همیشــه عالــی نیســت‪ ،‬در زمســتان هــوا گرفتــه و بــادی می شــود‪ .‬ایــن‬ ‫شــهر بــه انــدازه ســایر شــهرهای ایــن لیســت‪ ،‬افتابــی و گــرم نیســت امــا حــدود‬ ‫‪ 79،000‬نفــری کــه در ایــن شــهر زندگــی می کننــد‪ ،‬از زیبایــی خــاص اویــرو لــذت‬ ‫می برنــد و ظاهــرا از هــوای بــادی ان اذیــت نمی شــوند‪.‬‬ ‫اویــرو در اطــراف شــهر‪ ،‬مناطــق صنعتــی زیــادی دارد کــه فرصت هــای شــغلی‬ ‫زیــادی بــرای مــردم ارائــه می دهــد‪.‬‬ ‫از لحــاظ دسترســی و حمــل و نقــل عمومــی‪ ،‬اویــرو هــر ســال بیشــتر و بیشــتر‬ ‫توســعه پیــدا می کنــد‪ .‬حمــل و نقــل عمومــی تقریبــا بــه هــر نقطــه از شــهر وجــود‬ ‫دارد امــا مناطقــی وجــود دارنــد کــه پــس از ســاعت ‪ 8:30‬عصــر‪ ،‬حمــل و نقــل‬ ‫عمومــی ندارنــد‪.‬‬ ‫ایــن شــهر بــه عنــوان «ونیــز پرتغــال» شــناخته می شــود‪ .‬حداقــل یــک بــار از ایــن‬ ‫شــهر بازدیــد کنیــد‪ ،‬مطمئنــا پشــیمان نخواهیــد شــد‪.‬‬ ‫براگا‬ ‫بــراگا در شــمال شــرقی پورتــو‪ ،‬در ناحیــه شــمالی کشــور واقــع شــده اســت‪ .‬ایــن‬ ‫شــهر امــروزه نتیجــه رویدادهــای تاریخــی و مذهبــی زیــادی اســت کــه در تاریــخ‬ ‫طوالنــی پرتغــال رخ داده انــد‪.‬‬ ‫بناهــای شــاخص ماننــد قصــر ســلطنتی «بــوم جســوس ِد مونــت» و کلیســای جامــع‬ ‫بــراگا‪ ،‬ایــن شــهر را بــه مکانــی زیبــا بــرای بازدیــد تبدیــل کــرده اســت‪ .‬بــا ایــن‬ ‫حــال‪ ،‬زندگــی در بــراگا بهتــر نیــز هســت‪ .‬بــراگا یکــی از شــهرهایی اســت کــه‬ ‫ســریع ترین رشــد جمعیــت و جوان تریــن جمعیــت را در پرتغــال دارد‪ .‬ایــن خــود از‬ ‫مزایــای ایــن شــهر اســت‪.‬‬ ‫بــا حمــل و نقــل عمومــی‪ ،‬دسترســی در ایــن شــهر اســان اســت و بــا صدهــا فرصــت‬ ‫شــغلی‪ ،‬یکــی از بهتریــن مکان هــا بــرای زندگــی در پرتغــال اســت‪.‬‬ ‫از غذاهــای شــهر گرفتــه تــا جاذبه هــای گردشــگری‪ ،‬از بناهــای تاریخــی گرفتــه تــا‬ ‫فرهنــگ غنــی ان‪ ،‬عاشــق بــراگا خواهیــد شــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪46‬‬ صفحه 46 ‫ایوورا‬ ‫اگــر می خواهیــد در یکــی از شــهرهای تاریخــی پرتغــال زندگــی کنیــد امــا از‬ ‫هــوای ســرد فــراری هســتید‪ ،‬ایــوورا را بــه شــما پیشــنهاد می کنیــم‪ .‬ایــوورا‬ ‫یکــی از شــهرهای اصلــی در منطقــه جنوبــی مرکــزی پرتغــال معــروف بــه النجتو‬ ‫اســت‪ .‬دمــا همیشــه کمــی باالتــر از میانگیــن دمــای کشــور اســت‪.‬‬ ‫گرچــه جمعیــت ان تقریبــا ‪ 56،000‬نفــر اســت امــا از غذاهــای فوق العــاده‬ ‫گرفتــه تــا معمــاری باســتانی‪ ،‬مکان هــای عالــی بــرای بازدیــد‪ ،‬مکان هــای‬ ‫عمومــی بــرای اســتراحت‪ ،‬فرصت هــای شــغلی زیــاد‪ ،‬یــک دانشــگاه و امکانــات‬ ‫خیلــی بیشــتری ارائــه می دهــد‪.‬‬ ‫کل شــهر بــا دیــوار قدیمــی احاطــه شــده اســت‪ .‬در مرکــز شــهر‪ ،‬می توانیــد‬ ‫قلعــه رومــی دیانــا را ببینیــد‪ .‬خانه هــای ســفید نیــز در اطــراف کلیســای ایــوورا‬ ‫زیبایــی ان را بهتــر جلــوه می دهنــد‪ .‬کلیســای ایــوورا یــک بنــا بــا معمــاری‬ ‫گوتیــک متعلــق بــه قــرن دوازدهــم اســت‪.‬‬ ‫مــردم ایــوورا از زندگــی ارام در ایــن شــهر نســبتا کوچــک لــذت می برنــد‪ .‬نبــود‬ ‫ســاعات پرترافیــک و شــلوغ‪ ،‬ایــن شــهر را بــه یکــی از زیباتریــن شــهرها بــرای‬ ‫زندگــی در پرتغــال تبدیــل کــرده اســت‪ .‬ایــن شــهر فعالیت هــای تفریحــی‬ ‫زیــادی بــرای اوقــات فراغــت مــردم ارائــه می دهــد‪ .‬تصــور کنیــد کــه بــه‬ ‫راحتــی بتوانیــد هــر زمــان کــه می خواهیــد بــه بیــرون برویــد‪ ،‬در نزدیک تریــن‬ ‫کافــه بنشــینید و یــک اسپرســو ســفارش دهیــد یــا بــه یــک شــیرینی فروشــی‬ ‫ماننــد «ســت کلیــرز» برویــد و از شــیرینی هایی کــه بــا دســتور پخــت ‪250‬‬ ‫ســاله تهیــه شــده‪ ،‬بخریــد‪ .‬حــاال تصــور کنیــد کــه همــه ایــن کارهــا را بــدون‬ ‫فکــر کــردن بــه جــای پــارک یــا حضــور صدهــا نفــر در خیابــان انجــام دهیــد‪.‬‬ ‫در مــورد غــذا نیــز فرامــوش نکنیــد کــه منطقــه النجتــو دیگــر منطقــه پرتغــال‬ ‫اســت کــه غذاهــای خوشــمزه و خــوش طعمــی را در کنــار بهتریــن شــراب های‬ ‫جهــان ارائــه می دهــد‪.‬‬ ‫فارو‬ ‫شــما احتمــاال تاکنــون بــا شــهر فــارو اشــنا شــده باشــید‪ .‬مــا در مــورد همــه چیــز صحبــت خواهیــم‬ ‫کــرد‪ ،‬چــه بــه ســفر بــه الــگاروه عالقــه داشــته باشــید و چــه مهاجــرت بــه ان را ترجیــح دهیــد‪ ،‬بایــد‬ ‫بگوییــم کــه بهتریــن گزینــه اســت‪ .‬امــا بیاییــد کمــی عمیق تــر در مــورد فــارو‪ ،‬شــهر اصلــی الــگاروه‪،‬‬ ‫صحبــت کنیــم‪.‬‬ ‫فــارو بزرگتریــن شــهر در منطقــه جنوبــی پرتغــال اســت و قطعــا یکــی از ارزشــمندترین شــهرهای ایــن‬ ‫لیســت اســت‪ .‬فــارو بــا اب و هــوا و ســواحل شــگفت انگیــز خــود‪ ،‬یکــی از شــهرهای جــذاب پرتغــال‬ ‫بــرای زندگــی اســت‪ ،‬در حــال حاضــر ‪ 65،000‬نفــر در ایــن شــهر زندگــی می کننــد‪.‬‬ ‫ممکــن اســت فکــر کنیــد کــه فاصلــه دو ســاعتی فــارو از لیســبون‪ ،‬مزیــت بــزرگ ایــن شــهر محســوب‬ ‫می شــود امــا ایــن حــدس شــما چنــدان درســت نیســت‪ .‬فاصلــه بیــن فــارو و پایتخــت منجــر بــه‬ ‫توســعه شــهر شــده اســت‪ .‬در حــال حاضــر می توانیــد هرانچــه کــه در پایتخــت وجــود دارد‪ ،‬ماننــد‬ ‫خدمــات درمانــی و اموزشــی‪ ،‬فرهنگــی و تفریحــی و حتــی فــرودگاه را در فــارو نیــز بیابیــد‪.‬‬ ‫در مــورد فرصت هــای شــغلی نیــز‪ ،‬بیــش از صــد مــورد وجــود دارد کــه هــر روز بیشــتر نیــز می شــود‪.‬‬ ‫اگــر در صنعــت ماهیگیــری یــا گردشــگری فعــال هســتید‪ ،‬فــارو قطعــا بهتریــن گزینــه بــرای شماســت‪.‬‬ ‫ایــن شــهر از مــارس تــا ســپتامبر‪ ،‬گردشــگر زیــادی بــه خــود جــذب می کنــد‪ .‬هزینــه مســکن در‬ ‫فــارو ممکــن اســت کمــی گران تــر از میانگیــن باشــد‪ .‬بــا ایــن حــال‪ ،‬در مقابــل جذابیت هایــی کــه‬ ‫دارد‪ ،‬ایــن هزینــه ناچیــز اســت‪ .‬در کنــار ایــن‪ ،‬جمعیــت خارجــی فــارو نیــز نســبت بــه ســایر شــهرهای‬ ‫کشــور‪ ،‬باالتــر اســت‪.‬‬ ‫ویزیو‬ ‫ویزیــو شــهری در منطقــه مرکــزی پرتغــال و در فاصلــه یــک ســاعته از کویمبــرا واقــع شــده و حــدود‬ ‫‪ 68‬هــزار نفــر را در خــود جــای داده اســت‪.‬‬ ‫از نظــر بســیاری از مــردم پرتغــال ویزیــو یکــی از بهتریــن شــهرها بــرای زندگــی در پرتغــال اســت‪.‬‬ ‫در واقــع‪ ،‬ایــن شــهر در گذشــته نیــز بــه عنــوان بهتریــن شــهر بــرای زندگــی در پرتغــال و یکــی‬ ‫از بهتریــن شــهرها بــرای زندگــی در اروپــا در نظــر گرفتــه می شــد‪ .‬بــه نظــر مــا‪ ،‬دلیــل اصلــی ان‪،‬‬ ‫شــادی مــردم ویزیــو اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪47‬‬ صفحه 47 ‫موسیقی پرتغال‬ ‫خلیل مدادی‬ ‫موســیقى فــادو یکــى از اساســی ترین ویژگیهــاى کشــور پرتغــال اســت و بیــان‬ ‫کننــده حســن درونــى‪ ،‬روح و جــان‪ .‬فــادو تــا بــه امــروز معروفتریــن‪ ،‬خالصتریــن‬ ‫و پاکتریــن عنصــر فرهنــگ مردمــى پرتغــال محســوب میشــود‪ .‬فــادو غــم انگیــز‬ ‫اســت بــى انکــه احســاس شــوربختى کنــد‪.‬‬ ‫ریشــه هــاى موســیقى فــادو تــا بــه امــروز نامشــخص اســت‪ .‬عقیــده موســیقى‬ ‫شناســها دراین بــاره نظــرات متفاوتــى دارنــد و اصــل فــادو را عربــى‪ ،‬افریقائــى و‬ ‫یــا برزیلــى می داننــد‪ .‬بعضــى از انهــا هــم متعقدنــد کــه میــان فــادو و ترانــه هائــى‬ ‫کــه دریانوردهــا می خوانــده و می خواننــد‪ ،‬رابطــه ى مســتقیمى وجــود دارد‪ .‬در هــر‬ ‫حــال‪ ،‬فــادو زائیــده دل مــردم اســت و معمــوال در قدیمیتریــن و فقیرتریــن محلــه‬ ‫هاســت کــه ترانــه هــاى فــادو خوانــده می شــوند‪.‬‬ ‫خواننــده فــادو‪ ،‬غالبــا لبــاس تیــره رنــگ بــه تــن دارد‪ ،‬از شــهرش و از تلخی هــاى‬ ‫زندگیــش میخوانــد و ترانــه هایــش گاهــى هــم رنــگ و بــوى اجتماعــى و سیاســى‬ ‫دارنــد‪ .‬اســم فــادو از کلمــه التینــى فاتوم ریشــه می گیــرد کــه معنى ان‪ ،‬سرنوشــت‬ ‫اســت‪ ،‬سرنوشــت ملتــى کــه رقــم خــورده و غیرقابــل تغییــر اســت‪ .‬می گوینــد کــه‬ ‫فــادو بــه ایــن علــت اواز و موســیقى پرتغــال اســت‪ ،‬زیــرا نحــوى خوانــدن ان بــه‬ ‫گونــه اى بــاور مــردم ایــن کشــور بــه سرنوشــت را نمایــان می کنــد‪ .‬سرنوشــتى‬ ‫کــه بــه ســراغ انســان میایــد و از ان راه گریــزى نیســت‪.‬‬ ‫تمامــى مــردم پرتغــال و بســیارى از موســیقى شناســهاى پرتغــال‪ ،‬امالیــا‬ ‫رودریگــش را بــزرگ بانــوى موســیقى فــادو می داننــد‪ .‬او اینــه روح بســیارى و‬ ‫پرتغالیهــا بــود و زندگــى هنــرى پرفــراز و نشــیبى داشــت‪ .‬ایــن خواننــده محبوب‬ ‫در روز ششــم مــاه اکتبــر ســال ‪ ۱۹۹۹‬درگذشــت‪ ،‬امــا هنــوز هــم در دل مــردم‬ ‫پرتغــال زنــده اســت و ســمبل پایــدار ترانــه اى مشــهور بــه نــام “لیســبون‪،‬‬ ‫سرنوشــت تــو چیســت؟”‬ ‫فــادو هــم چــون ســایر ســبکهاى موســیقى دچــار تغییــر و تحــول شــده اســت‪.‬‬ ‫از دهــه نــود تــا بــه حــال نســلى جدیــد از خوانندگانــى توانــا‪ ،‬موفــق شــده اســت‬ ‫بــه ایــن موســیقى ســنتى‪ ،‬رنــگ و شــکلى تــازه ببخشــد‪ .‬ترانــه هــاى جدیــد‬ ‫فــادو نســبت بــه گذشــته یکدســت تــر و ســبکبال ترنــد‪ ،‬بــى انکــه اصالــت خــود‬ ‫را از دســت داده باشــند‪ .‬یکــى از خوانندگانــى کــه در جهانــى کــردن فــادو نقــش‬ ‫مهمــى داشــته‪ ،‬میســیا اســت کــه خــود بــزرگ شــده در خانــواده اى هنرمنــد‬ ‫اســت‪ .‬مــادرش کــه اهــل اسپانیاســت‪ ،‬بالریــن بــوده و مادربزرگــش هــم هنرمنــد‬ ‫نمایشــهاى واریتــه‪ .‬ریشــه پرتغالــى میســیا از طــرف پــدرش اســت‪.‬‬ ‫میســیا اگرچــه متولــد شــهر بنــدرى پورتــو واقــع در شــمال پرتغــال اســت‪ ،‬امــا‬ ‫در اســپانیا بــزرگ شــده و از جملــه در مادریــد در هنرهــاى نمایشــى و بــه ویــژه‬ ‫موســیقى فعالیتهــاى گوناگونــى داشــته و تجربــه هــاى مختلقــى کســب کــرده‬ ‫اســت‪ .‬بعــد از زندگــى و فعالیــت هنریــش در اســپانیا راهــى لیســبون پایتخــت‬ ‫پرتغــال و یکــى از مراکــز مهــم موســیقى فــادو شــده و ســعى می کنــد‪ ،‬بــه ایــن‬ ‫موســیقى چهــره اى تــازه ببخشــد‪.‬‬ ‫خــود او دراینبــاره می گویــد‪” :‬فــادو یــادگار نســلهاى پیشــین اســت و در معــرض‬ ‫پوســیدگى و زوال بــود‪ .‬تنهــا بــراى خاطــر و جلــب جهانگــردان بــود کــه بعضیهــا‬ ‫دســت بــه نــواورى میزدنــد‪ .‬امــا ایــن چیزیســت کــه بــاب میــل و خواســت مــن‬ ‫نیســت‪ .‬قصــد مــن ایــن بــود کــه در موســیقى فــادو نــواورى کنــم و بــه ویــژه‬ ‫بــا مضمونهــاى ادبــى تــازه انــرا پــر و غنــى کنــم‪ ،‬نــه انکــه فقــط از وادع‪ ،‬درد و‬ ‫افســرگى بخوانــم‪”.‬‬ ‫میســیا‪ ،‬ایــن ســتاره نســل جدیــد موســیقى فــادو تکیــه خاصــى بــه ریشــه هــاى‬ ‫فــادو داره کــه بــه ‪ Saudade‬معــرف اســت‪ .‬ایــن کلمــه بــه معنــى بیقــرارى و‬ ‫اشتیاقیســت کــه در وجــود پرتغالیهــا النــه کــرده‪ .‬میســیا میکوشــد‪ ،‬فــادو را بــا‬ ‫نوشــته هــاى ادبــاى بــزرگ پرتغــال پیونــد دهــد و بدیــن ترتیــب‪ ،‬ایــن موســیقى‬ ‫را از غبــار و کهنگــى گذشــته پــاک کنــد‪ .‬میســیا در اجــراى ترانــه هــا هم نــواورى‬ ‫کــرده و درکنــار گیتــار پرتغالــى کــه ‪ ۶‬جفــت ســیم دارد‪ ،‬از گیتــار اســپانیائى و از‬ ‫گیتــار بــاس‪ ،‬و همچنیــن ویلــون‪ ،‬اکاردئــون و پیانــو اســتفاده میکنــد‪.‬‬ ‫در ســبک دیگــرى از فــادو‪ ،‬سرنوشــت نقشــى کلیــدى بــازى می کنــد‪ .‬کریشــتینا‬ ‫برانکــو‪ ،‬یکــى دیگــر از خواننــدگان نســل جــوان موســیقى فــادو در مصاحبــه اى‬ ‫میگویــد‪” :‬فــادو یعنــى سرنوشــت و سرنوشــت هــم یعنــى زندگــى تــو بــا تمــام‬ ‫فــراز و نشــیبهایش‪ .‬مــن ســعى میکنــم در ترانــه هایــم هــم لحظــات تلــخ را بــر‬ ‫زبــان بیــاورم و هــم لحظــات خوشــبختى را‪ ،‬چــرا کــه هــردوى اینهــا جزئــى از‬ ‫زندگــى هســتند‪”.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪48‬‬ صفحه 48 ‫بزرگان موسیقی پرتغال‬ ‫میسیا‬ ‫‪ ، Misia‬خواننــده چندزبانــه پرتغالــی اســت کــه در ســال ‪ ۱۹۵۵‬متولــد شــد‪.‬‬ ‫ســبک کاری او عمومــا فــادو اســت کــه یــک ســبک موســیقی پرتغالــی کــه‬ ‫ریشــه در ســال های حوالــی ‪ ۱۸۲۰‬میــادی دارد و بــرای پرتغالی هــا هم تــراز‬ ‫موســیقی فالمنکــوی اســپانیایی ّها اســت‪ .‬امــا او ســابقه خوانــدن ترانه هایــی‬ ‫بــه زبان هــای اســپانیایی‪ ،‬فرانســوی‪ ،‬کاتــاالن‪ ،‬انگلیســی و حتــی ژاپنــی را در‬ ‫کارنامــه خــود دارد‪ .‬او در طــول دوران فعالیتــش ســبک فــادو را مــدرن کــرد و‬ ‫طرفــداران ســنتی را بــا ورود ســازهای بین المللــی در ایــن موســیقی محلــی‬ ‫بهـت زده کــرد‪.‬‬ ‫البوم ها‬ ‫‪ ، Fado‬البومــی اســت ســاخته میســیا ‪ Misia‬خواننــده پرتغالــی ســبک فــادو‪.‬‬ ‫موســیقی فــادو ســبک موســیقی پرتغالــی اســت کــه ریشــه ان بــه حوالــی‬ ‫ســالهای ‪ ۱۸۲۰‬مــی رســد و ترکیــب ان شــامل همراهــی پیانــو و ویولــن و‬ ‫گیتــار پرتغالــی می شــود‪ .‬ایــن دومیــن البــوم ‪ Misia‬اســت کــه در ســال‬ ‫‪ ۱۹۹۳‬منتشــر شــد‪ .‬موســیقی پرنفــوذ ایــن البــوم بــا همراهــی صــدای‬ ‫پرتــوان ‪ Misia‬می توانــد عاملــی باشــد کــه اگــر تاکنــون شــنونده ایــن‬ ‫ِ‬ ‫ســبک نبوده ایــد‪ ،‬بــرای اولیــن بــار بــا ایــن البــوم شــروع کنیــد‪.‬‬ ‫‪ ، Tanto Menos Tanto Mais‬البــوم دیگــری اســت از میســیا خواننــده‬ ‫پرتغالــی ســبک فــادو‪ .‬در ایــن البــوم شــنونده ترکیبــی از صداهــای کالســیک‬ ‫فــادو‪ ،‬گیتــار پرتغالــی‪ ،‬گیتــار اکوســتیک و بــاس و ویولــن هســتیم‪ .‬او در ایــن‬ ‫البــوم اشــعاری از معروف تریــن شــاعران پرتغالــی از جملــه ‪António Lobo‬‬ ‫‪ Antunes - Pessoa - João Monge‬و ‪ ...‬را خوانــد‪.‬‬ ‫میســیا در البــوم ‪ Paixões Diagonais‬پیــش زمینــه هــای ذهنــی در مــورد‬ ‫فــادو و خوانندگــی ایــن ســبک را تغییــر می دهــد‪ .‬او در ایــن البــوم از ســازها‬ ‫و ترکیبــات امــروزی بیشــتر اســتفاده کــرده اســت‪ .‬همیــن عامــل باعــث شــده‬ ‫اســت تــا البــوم ‪ Paixões Diagonais‬شــما را بــه ورای تصــوری کــه از‬ ‫موســیقی فــادو داریــد‪ ،‬ببــرد‪.‬‬ ‫البــوم ‪ Ritual‬از میســیا ‪ ،‬ششــمین البــوم او ‪ ،‬صحنــه درخشــش شــخص‬ ‫‪ Misia‬و صــدای جذابــش در حضــور موســیقی فــادو اســت‪ .‬اواز پرتغالــی ایــن‬ ‫البــوم به شــدت احساســات غم نــاک و ارزوهــای عاشــقانه و فضــای عاطفــی‬ ‫معمــول موســیقی مدیترانــه ای را بــا شــنونده در میــان می گــذارد‪ .‬موســیقی‬ ‫ایــن البــوم ایــن امــکان را بــرای ‪ Misia‬مهیــا کــرد تــا بتوانــد بیــش از قبــل‬ ‫توانایــی بــاالی خــود را بــه نمایــش بگــذارد‪.‬‬ ‫البــوم ‪ ، Canto‬البــوم دیگــری از وی و یکــی از بهتریــن البوم هــای او اســت‪.‬‬ ‫اهنگ ســازی ایــن البــوم بــر عهــده اهنگ ســاز و گیتاریســت معــروف‬ ‫پرتغالــی‪ ،‬کارلــس پــاردس ( ‪ ) Carlos Paredes‬بــوده اســت‪ .‬خــود ‪Misia‬‬ ‫در توصیــف ایــن البــوم‪ ،‬ان را گالــری اتفاقــات ناممکــن و از بهتریــن اثــار‬ ‫شــخصی اش دانســت‪ .‬میســیا در ادامــه البوم هایــش بــا ایــن البــوم توانســت‬ ‫خــود را به عنــوان مرجعــی بــرای ســبک موســیقی فــادو معرفــی کنــد‪.‬‬ ‫کریشتینا برانکو‬ ‫کریشــتینا برانکــو (زاده ‪ ۲۸‬دســامبر ‪ ۱۹۷۲‬در المیریــم‪ ،‬پرتغــال) یــک موســیقی دان‬ ‫پرتغالــی اســت‪ .‬او قبــل از پیگــری ســبک فــادو بــه ســمت جــاز و ســبک هــای‬ ‫موســیقی پرتغالــی جــذب شــد‪ ،‬انتخابــی کــه پــس از معرفــی شــدن بــا موســیقی‬ ‫امالیــا رودریگــز توســط پدربزرگــش انجــام شــد‪ .‬برانکــو ســپس بــه بررســی‬ ‫اشــعاری پرداخــت کــه غزلیــات اصلــی فــادو از انهــا گرفتــه شــده اســت‪.‬‬ ‫کریشــتینا برانکــو بــا تیاگــو ســاالزار ازدواج کــرد کــه از او دو دختــر دارد‪ .‬کریشــتینا‬ ‫زمانــی کــه در حــال ســاختن حرفــه ای بــه عنــوان یــک خواننــده فــادو بــود بــه هلنــد‬ ‫مهاجــرت کــرد‪.‬‬ ‫ایــن زوج یــک فراینــد پیچیــده دعــوی قضایــی را بــا اداره مالیــات پرتغــال تحمــل‬ ‫کردنــد و ادرس مالیاتــی خــود را بــه هلنــد منتقــل کردنــد تــا از فضــای مالیاتــی‬ ‫مطلــوب انجــا اســتفاده کننــد‪.‬‬ ‫او از دوران کودکــی بــا حــزب کمونیســت پرتغــال مرتبــط بــوده و در جشــنواره فســتا‬ ‫دو اوانتــه ایــن حــزب اجــرا کــرده اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪49‬‬ صفحه 49 ‫سمیه عبدالمحمدی‬ ‫کارشناس فرهنگی‬ ‫تاریخ ادبیات پرتغال‬ ‫ادبیــات پرتغالــی بــا اشــعار غنائــی شــروع می شــود و ایــن اشــعار غنائــی‬ ‫جمـع اوری و تحــت عنــوان کتــب اشــعار غنائــی در زمــان الفونســوی ســوم تالیف‬ ‫و منتشــر گشــت و دنیــس پســر الفونســوی ســوم (‪ 1325-1279‬میــادی) کــه‬ ‫مــردی شــاعر بــود در رواج ایــن گونــه اشــعار می کوشــید و در مجمــوع ایــن‬ ‫اشــعار شــبیه مجموعــه غنائــی بروفنســال امــا از لحــاظ وزن و شــرایط دیگــر‬ ‫تفــاوت و تمایــزی میــان اشــعار غنائــی پرتغــال گالیســی و اســپانیائی (گالیســی‬ ‫لهجــه پرتغالــی بــود نــه اســپانیائی) وجــود داشــت‪.‬‬ ‫گفتــه می شــود کــه لهجــ ه گالیســی رواج کامــل داشــت بــه طوریکــه مــورد‬ ‫اســتفاده بــرای ســرودن قصائــد غنائــی در گوشــه و کنــار شــبه جزیــره ایبــری در‬ ‫قــرن ســیزدهم میــادی بــود و ایــن قصائــد بدیــع و جالــب ود کــه مجموع ـه ای‬ ‫غنائــی را تشــکیل مــی داد‪.‬‬ ‫ایــن مجموعــه تــا قــرن نوزدهــم در بوتــه فراموشــی بــود و از ان پــس بــه ان‬ ‫توجــه فــراوان شــد مخصوصــاً در قــرن بیســتم درخشــندگی ادبیــات گذشــته‬ ‫پرتغالــی بــه چشــم می خــورد‪ .‬پــس از ایــن‪ ،‬مجموعــه غنائــی دیگــری در پرتغــال‬ ‫بــه وجــود امــد‪ ،‬ولــی اثــر ادبــی دیگــری تــا ‪ 1516‬بــه مــا نرســیده اســت‪.‬‬ ‫در قــرن شــانزدهم در شــبه جزیــره ایبــری و در کشــور پرتغــال به واســطه تجارت‬ ‫و نفــوذ ایتالیــا و گــرد امــدن گروهــی از انســان گرایــان در کیویمبراولیســبون و‬ ‫تشــویق دربــار دوره پــر رونــق ادبیــات پرتغــال بــه شــمار مـی رود‪.‬‬ ‫در قــرن شــانزدهم میــان طرفــداران مکتــب قدیــم بــه نماینــدگ یژیــل ویســنت‬ ‫‪ Vicente‬کــه مایه هــا و قلب هــای بومــی را گرامــی می داشــتند و طرفــداران‬ ‫ســبک کالســیک کــه از سرمشــق های کالســیک جانبــداری فــراوان می کردنــد‬ ‫مبــارزه ای درگرفــت‪ .‬ژیــل ویســنت کــه لقــب شکســپیر پرتغــال را یافتــه بــود‬ ‫بیــن ســالهای (‪ )1502-1536‬نمایشــنامه های ســاده ای پدیــد اورد و هنگامیکــه‬ ‫میــان پــاپ و دربــار پرتغــال اختــاف افتــاد ویســنت را مامــور ســاختند تــا‬ ‫نمایشــنامه های هجوامیــز دربــاره پــاپ نوشــته روی صحنــه بیــاورد‪ .‬ویســنت‬ ‫بــه زبــان پرتغالــی و اســپانیائی چیــز می نوشــت و از اصطالحــات روســتائی‪،‬‬ ‫ایتالیائــی‪ ،‬فرانســه و التینــی نیــز در انهــا اســتفاه می کــرد‪ .‬ژیــل عــاوه بــر‬ ‫نمایشــنامه نویســی صحنه پــرداز و زرگــر ماهــری نیــز بــود‪.‬‬ ‫فرانسیســکو ســادمیراندا پــس از ‪ 6‬ســال اقامــت در ایتالیــا در ســال ‪ 1524‬بــه‬ ‫پرتغــال بازگشــت و تــب و تــاب رنســانس ار بــا خــود بــه کشــورش اورد‪ .‬وی‬ ‫می خواســت ادبیــات پرتغــال بــا پیــروی از مضامیــن و وزنهــا و ســایر خصوصیــات‬ ‫ســبک کالســیک عمــق و عظمــت یابــد و قالــب غــزل را بــرای ســرودن شــعر بــه‬ ‫زبــان پرتغالــی ســفارش می کــرد اولیــن اثــر تــراژدی خویــش را بــه ســبک‬ ‫کالســیک در ســال ‪ 1550‬و نخســتین کمــدی منثــور خــود را بــه زبــان پرتغالــی‬ ‫بــه شــیوه کالســیک نیــز در ربــع اول قــرن شــانزدهم خلــق کــرد‪.‬‬ ‫در پرتغــال مقــارن بــا اکتشــافات جغرافیائــی بــه وســیله کاشــفان خــود‪،‬‬ ‫عــده ای بــه نوشــتن شــرح اکتشــافات می پرداختنــد از جملــه کاســپار کــورا‬ ‫‪ Casparcorrea‬همــراه البــو کــرک بــه هنــد ســفر کــرد و در ســال ‪ 1565‬در‬ ‫مــاالکا بــه اتهــام خیانــت بــه قتــل رســید‪ .‬وی کتابــی در هشــت جلــد تحــت‬ ‫عنــوان خالصــه کوتاهــی از تاریــخ تســخیر هنــد بــه دســت پرتغالی هــا تالیــف‬ ‫کــرد‪.‬‬ ‫لوئیــس کاموئنــس ‪ )1580-1525( Comoens‬یکــی از بزرگتریــن شــاعران‬ ‫پرتغالــی بــود‪ .‬ایــن شــاعر در خانــواده فقیــری پــرورش یافــت در جوانــی‬ ‫منتســب بــه دربــار پرتغــال بــود امــا بواســطه ســرودن شــعری در وصــف یکــی‬ ‫از بانــوان دربــاری مــورد غضــب واقــع شــد‪ ،‬مدتــی در نظــام بــرای جنــگ بــا‬ ‫ســلطان مراکــش خدمــت کــرد بــا ســرودن منظومــه بــزرگ (لوزیادهــا) در شــرح‬ ‫ماجراهــای قهرمانــی و اســکودوگاما شــهرت و معروفیــت جهانــی یافــت‪.‬‬ ‫فرنائولوپزد کاســتانهدا ‪ Fernao Lopez de Castanheda‬پس از ســیر و ســفر‬ ‫بســیار در مدتــی طوالنــی در مشــرق زمیــن و بیســت ســال صــرف وقــت‪ ،‬کتابــی‬ ‫بــه نــام تاریــخ کشــف و فتــح هندوســتان بــه دســت پرتغالی هــا تالیــف کــرد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪50‬‬ صفحه 50 ‫جوائودبــاروس ‪ Joado Barros‬پــس از چهــل ســال خدمــت اداری در شــرکت‬ ‫هنــد در لیســیون و بــا دسترســی بــه بایگانــی کلیــه اســناد و دفاتــر تاریخــی‬ ‫مفصلــی بــه نــام اســیا در چهــار جلــد قطــور تالیــف کــرد کــه دارای اعتبــار و‬ ‫اهمیــت بســیار اســت‪.‬‬ ‫‪http://danesh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d8‬‬ ‫‪%d8%84%d9%a8%aa+%d8%d8%a7%8c%d8%db%a8%af%d8%d8%a7%‬‬ ‫‪0=SSOReturnPage=Check&Rand&b1%d8%a7%ba%d8‬‬ ‫مجموعــه منتخبــات شــعر پرتغالــی را گارســیا دوریزنــده امــاده و فراهــم و‬ ‫گــرداوری کــرد و ایــن مجموعــه حــاوی قصائــد و ســایر انــواع شــعر کــه در‬ ‫انهــا روح غنائــی دمیــده و اصالتشــان محفــوظ مانــده و متمایــز و مشــخص بــه‬ ‫تلکــف و تصنــع اســت و در واقــع خالــی از زیبائــی و لطافــت نیســت و در ان‬ ‫وقــت همچنیــن نخســتین تحــول کــه در نوشــتن تاریــخ بــه زبــان پرتغالــی‬ ‫بــه جــای لغــت و زبــان التینــی صــورت گرفــت و از مهمتریــن موجــدان تحــول‬ ‫فرناولوییــس و جومیــس یانــس دوازورا را و ان ابتــدای تحــول و تطــور و نثــر‬ ‫پرتغالــی بودنــد‪ .‬کتــاب مستشــار امیــن کــه بــه وســیله دیــوارت پادشــاه بــه‬ ‫نثــر تالیــف گردیــد مربــوط و راجــع بــه نهضــت پیشــین اســت‪ .‬در عصــر‬ ‫نهضــت قــدر و اههمیــت ادبیــات پرتغالــی بــه درجــه کمــال رســید بــه طوریکــه‬ ‫انــرا عصــر طالیــی می تــوان گفــت کــه در پرتغــال اغــاز شــده و از مهمتریــن‬ ‫انــواع ادبیــات در عصــر نهضــت پرتغــال نمایشــنامه پردازی و شــعر بــود‪ .‬وگیــل‬ ‫ویســنت کــه بزرگتریــن نویســنده بــه زبــان پرتغالــی و اســپانیائی همچینــی‬ ‫نمایشــنامه نویس و شــاعر بزرگــی بــود‪.‬‬ ‫مشــهورترین اثــار ادبــی پرتغالــی کــه تالیــف گردیــد مجموعــه ای حماســی‬ ‫بــود کــه در ان قصائــد و روان غنائــی فــراوان وجــود دارد و همــان مجموعــه بــه‬ ‫تنهائــی بــرای شــهرت و معروفیــت ادبیــات پرتغالــی کافــی اســت‪ .‬همچنیــن‬ ‫در عصــر نهشــت کتــب متعــدد مهمــی در تاریــخ‪ ،‬ســفرنامه ها مثــل مولفــات‪:‬‬ ‫دو بــاورس‪ ،‬فرناومندیــس بینتــود بــود‪ .‬پــس از گذشــت دوران نهضــت دچــار‬ ‫رکــود طوالنــی گشــت و بــه تقلیــد و تکلــف و تصنــع رو نهــاد و در نتیجــه در‬ ‫ایــن قبیــل اثــار شــور زندگــی و دالویــزی دیــده نمی شــود‪.‬‬ ‫بــه ســبک کالســیک کتــب و اثــار مهمــی بــه جــز نوشــته های انتونیوفیــرا‬ ‫بــه نثــر در پرتغــال بــه وجــود نیامــد نفــوذ نوشــته های ایــن نویســنده‬ ‫در برزیــل نیــز دیــده شــد‪ .‬امــا کتــاب جالــب نامه هــای راهــب پرتغالــی‬ ‫اســت ماریانــا کوفــورادو بــود و از لحــاظ نــوع تنهــا اســت‪ .‬همچنانکــه در‬ ‫پرتغــال بــه خوبــی معــروف نیســت امــا در خــال ترجمه هــای فرانســوی‬ ‫شــناخته شــده اســت‪.‬‬ ‫رکــود ادبــی پرتغــال همچنــان باقــی بــود تا اینکــه بــه ســدت میدوگرویت‬ ‫کــه تحــت تاثیــر ادبیــات فرانســوی بــود‪ ،‬شــیوه ادبــی رمانتیــک را بــه‬ ‫پرتغــال وارد کــرد و رفتــه رفتــه ایــن ســبک در نظــم و نثــر رایــج و شــایع‬ ‫گردیــد‪ .‬تاجائیکــه در کتــب تاریخــی نیــز نفــوذ کــرد مثــل نوشــته هــای‬ ‫هرکوالنــو دو کارفالهــو همچنانکــه در ســایر نقــاط اروپــا نیــز ایــن ســبک‬ ‫ادبــی نفــوذ و تاثیــر نمــود‪.‬‬ ‫کــم کــم ســبک ادبــی رمانتیــک بــه ســبک ادبــی سمبولیســم بــه مــرور‬ ‫ایــام گرایــش و تغییــر یافــت و بــا ظهــور و بــروز حــوادث سیاســی صبغــه‬ ‫شــعر شــعراء امثــال انتیــرودو کنتــال‪ ،‬قیوفیلوبــراگا و گروگونــکارو رنــگ‬ ‫سیاســی یافــت امــا رامــوش شــاعر بــه هیــچ ســبکی پابنــد نبــود‪ ،‬کــم‬ ‫کــم تحــول از ســبک سمبولیســم بــه ســوی ســبک رئالیســم در پرتغــال‬ ‫اغــاز گردیــد (البتــه زیــر تاثیــر نفــوذ ادبیــات فرانســه)‪.‬‬ ‫‪| 70‬راز شقایق| ‪51‬‬ ‫شماره ‪50‬‬ ‫رمــان نویــس پرتغالــی جوزپــه ماریــادو گیــروز کــه رمانهایــش بــه عمــق‬ ‫شــناخت روان ادمــی مشــخص و بــه شــیوه های بدیــع و بیــان دلپذیــر‬ ‫ممتــاز بــود چنیــن اختصاصاتــی در کمتــر ادیبــی در پرتغــال تــا زمــان‬ ‫حــال دیــده شــده اســت‪.‬‬ ‫راملواورتیجــا و دوســت جوزیــه در رئالیســم افــراط می کــرد و در اخــاف‬ ‫خویــش تاثیــر فــراوان گذاشــت‪ ،‬همچنیــن از مترجمــان و نویســندگان‬ ‫می تــوان جواکیــم اویورمارتیــز را ذکــر کــرد کــه اثــارش خالــی از عمــق‬ ‫و متاثــر از تقلیــد بــوده اســت‪.‬‬ صفحه 51 ‫فاطمه عبدالمحمدی‬ ‫نویسنده و کارشناس‬ ‫ارشد فلسفه‬ ‫معماری پرتغال‬ ‫معمــاری پرتغــال ریشــه در زمانــی دارد کــه شــکوه و عظمت ســاخت ســازه های‬ ‫معمــاری در قــرن ‪ 12‬میــادی در جنــوب غــرب اروپــا رواج یافــت‪ .‬اصطــاح‬ ‫معمــاری پرتغــال فقــط مختــص بــه ســاختمان های اجــرا شــده ایــن کشــور‬ ‫نمــی باشــد‪ ،‬بلکــه مــی تــوان بــه بناهــای طراحــی و ســاخته شــده معمــارن‬ ‫پرتغالــی در اقســا نقــاط دنیــا اشــاره کــرد‪ .‬بخصــوص نــام الــوار ســیزا بیــش‬ ‫در بیــن معمــاران مــدرن بیــش از همــه شــنیده مــی شــود بــه ویــژه اینکــه ایــن‬ ‫دوران امپراطــوری ایــن کشــور نقــش مهمــی در صنعــت ســاختمان ســازی ایــن‬ ‫کشــور داشــته اســت‪.‬‬ ‫معمــاری رومــی‪ ،‬مهاجــران صوابــی (‪ )Suebians‬ماننــد‪ :‬ژرمــن هــا‪ ،‬ویزوت هــا‪،‬‬ ‫اعــراب و هنــر اروپــای مرکــزی نقــش مهمــی در شــکل گیــری معمــاری کشــور‬ ‫پرتغــال داشــته انــد‪ .‬از ســبک هــای مشــهور معمــاری کــه در ایــن کشــور بــه‬ ‫اجــرا رســیده انــد مــی تــوان بــه رومانســک‪ ،‬نئوکالســیک‪ ،‬گوتیــک و بــاروک‬ ‫اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫از بهتریــن دوره هــای معمــاری پرتغــال‪ ،‬مــی تــوان بــه نســخه پــر زرق و بــرق‬ ‫دوران گوتیــک بــه نــام مانوئلیــن (‪ )Manueline‬اشــاره کــرد‪ .‬ســاختمان هــای‬ ‫دوران گوتیــک متاخــر کــه در اوایــل قــرن ‪ 16‬بــه اجــرا رســیدند‪.‬‬ ‫معمــاری کشــور پرتغــال تاثیــر زیــادی را از کشــورهای دنیــا پذیرفتــه و‬ ‫می تــوان رد بســیار از ســبک هــای معمــاری را در ایــن کشــور مشــاهده کــرد‪.‬‬ ‫در مــورد معمــاری ایــن کشــور نکتــه مهمــی وجــود دارد و ان ســلطه معمــاری‬ ‫پرتغــال در مســتعمرات خویــش در طــول تاریــخ اســتعماری ایــن کشــور بــوده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫قرن پانزدهم‬ ‫در قــرن پانزدهــم میــادی پرتغال پایه هــای نخســتین امپراتوری اســتعماری‬ ‫در جهــان را ریخــت‪ .‬معمــاری ایــن امپراتــوری در این قــرن غالباً بر اســاس‬ ‫کارکــرد و نیــاز نظامــی بــود‪ .‬از غالب ـاً مســتعمرات پرتغــال بــا اســتحکامات‬ ‫نظامــی دفــاع می شــد و ایــن اثــار الگوهــای اصلــی معمــاری پرتغــال در‬ ‫ایــن دوراننــد‪ .‬دژ المینــا نمونــه بــارز معمــاری اســتعماری پرتغــال در قــرن‬ ‫پانزدهــم اســت‪ .‬کار ســاخت ایــن دژ در ‪ ۱۴۸۲‬میــادی اغــاز شــد و بــرای‬ ‫مدتــی طوالنــی پیچیده تریــن و نفوذناپذیرتریــن اســتحکامات نظامــی در‬ ‫افریقــای ســیاه به شــمار می رفــت‪ .‬مثــل بســیاری از قــاع و اســتحکامات‬ ‫انحصــاری پرتغــال در ان زمــان‪ ،‬ایــن دژ بــه شــیوه ای کاربــردی و جــدی و‬ ‫خشــک ســاخته شــده و هــدف اصلــی عملکــرد دفاعــی ان اســت‪.‬‬ ‫به جــز معمــاری نظامــی‪ ،‬معمــاری مذهبــی هــم در ایــن زمــان در امپراتــوری‬ ‫پرتغــال اهمیــت داشــت‪ .‬مذهــب ریشــه و نیــروی اصلــی روانــه گســترش‬ ‫اســتعماری پرتغــال بــود و بســیاری از قدیمی تریــن کلیســاهای مســیحی در‬ ‫افریقــا متعلــق بــه ایــن دوره انــد‪ .‬ماننــد معمــاری نظامــی‪ ،‬معمــاری مذهبــی‬ ‫ایــن دوره نیــز خشــک و عملکــردی بــود‪ .‬از نمونه هــای معمــاری مذهبــی‬ ‫ایــن دوران می تــوان بــه کلیســای جامــع فونچــال در فونچــال اشــاره کــرد‬ ‫کــه کار ســاخت ان در ‪ ۱۴۹۱‬اغــاز شــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪52‬‬ صفحه 52 ‫قرن شانزدهم‬ ‫در قــرن شــانزدهم میــادی امپراتــوری پرتغــال بزرگتریــن و عظیم تریــن‬ ‫امپراتــوری اســتعماری و مهمتریــن دولــت اروپایــی بــود‪ .‬مثــل قــرن بیــش‪،‬‬ ‫معمــاری اســتعماری پرتغــال در ایــن قــرن بــا هــدف حداکثــر کــردن‬ ‫کاربــردی بــودن ســاخته می شــد‪ ،‬ولــی بــر خــاف قــرن گذشــته بــه‬ ‫اصــول زیبایی شــناختی نیــز توجــه می شــد و ایــن اصــول بــرای کاربــردی‬ ‫ســاختن بناهــا کنــار گذاشــته نمی شــدند‪ .‬ایــن کشــمکش بیــن کاربــردی‬ ‫بــودن و زیبایــی بــه شــاخصه اصلــی رنســانس پرتغــال بــدل شــد‪.‬‬ ‫ابنیــه نظامــی در ایــن زمــان قــاع عظیــم و تاثیرگــذاری بودنــد‪ .‬در ایــن‬ ‫قــرن بــرای نخســتین بــار کاخ هــا و خانه هــای اشــرافی بــرای فرمانروایــان‬ ‫مســتعمراتی پرتغالــی ســاخته شــد‪ .‬نمونــه بــارز قلعــه نظامـی ای کــه در خود‬ ‫کاخــی هــم دارد قلعــه ریــس ماگــوس در ناتــال برزیــل اســت‪ .‬ایــن قلعــه‬ ‫در منطقــه ای اســتراتژیک واقــع شــده و نمــای خارجــی ســاده و خشــکی‬ ‫دارد امــا نمــای داخلــی کاخ ان بــه شــکلی مناســب تزئیــن شده اســت‪.‬‬ ‫در ایــن قــرن معمــاری مذهبــی پرتغــال به شــکلی شــگفت گســترش یافــت‪.‬‬ ‫ثــروت بســیار ایــن امپراتــوری کــه از راه تجــارت ادویــه بدســت می امــد‬ ‫ســوخت عطــش مذهبــی تاریخــی بــرای مســیحی کردن غیرمســیحیان بــود‪.‬‬ ‫انگیزیســیون پرتغالــی در ایــن قــرن باعــث شــد دادگاه هــای بســیاری در‬ ‫مســتعمرات ایــن کشــور به ویــژه در هنــد برپــا شــود‪ .‬کلیســای جامــع گــوا‬ ‫در شــهر قدیــم گــوای هنــد نمون ـه ای از اثــار عظیــم معمــاری اســتعماری‬ ‫پرتغالــی اســت کــه بــرای بــه نمایــش گــذاردن تســلط مســیحیت و پرتغال‬ ‫در ایــن منطقــه برپــا شــده بــود‪.‬‬ ‫قرن هفدهم‬ ‫پرتغــال قــرن هفدهــم را بــه گســترش تدریجــی و رقابــت بــا دیگــر‬ ‫قدرت هــای اســتعماری اروپــا گذرانــد‪ .‬بــه علــت جنگ هــا و عملیات هــای‬ ‫نظامــی پرشــمار پرتغــال در ایــن دوران (از جملــه جنــگ هلنــد و پرتغــال)‪،‬‬ ‫معمــاری نظامــی اســتعماری پرتغــال بــا اصــول علمــی و خردگرایــی عصــر‬ ‫روشــنگری و بــا هــدف غلبــه بــر ســاح های نویــن گســترش یافــت‪ .‬قلعــه‬ ‫و حصــار کولونیــا دل ســاکرامنتو نمونــه ایــن اســتحکامات نظامــی هســتند‪.‬‬ ‫شــیوه عمــده ایــن ابنیــه از معمــری بــاروک الهام گرفتــه بــود‪.‬‬ ‫درگیری هــای بســیار پرتغــال در ایــن قــرن باعــث شــد عطــش و‬ ‫جزم گرایــی مذهبــی بــرای توجیــه کــردن اعمــال ایــن امپراتــوری رشــد‬ ‫یابــد‪ .‬معمــاری مذهبــی ایــن قــرن پرتغــال صحنــه گــذار از تکلف گرایــی‬ ‫بــه معمــاری روان بــاروک بــود‪ .‬نمونــه بــارز ایــن اثــار کلیســای ســائو‬ ‫کاتانــو در هنــد اســت کــه ماننــد دیگــر اثــار مذهبــی پرتغــال در ایــن قــرن‬ ‫بــرای بــه نمایــش گذاشــتن پرســتیژ و ثــروت پرتغــال بــه شــکل متجمــل و‬ ‫غالبــاً در شــیوهٔ بــاروک ســاخته شــده اند‪.‬‬ ‫قرن هجدهم‬ ‫در قــرن هجدهــم امپراتــوری پرتغــال بــا گســترش عظیــم مســتعمراتش‬ ‫روبــرو بــود‪ .‬بــا این حــال زمین لــرزه ‪ ۱۷۵۵‬لیســبون خســارت وحشــتناکی‬ ‫بــه پایتخــت ایــن امپراتــوری وارد اورد و ایــن امــر تاثیــر بســیاری بــر‬ ‫معمــاری ان گــذارد‪.‬‬ ‫معمــاری شــهری علم گــرا در مســتعمرات پرتغــال در ایــن قــرن بــه کار‬ ‫گرفتــه شــد و شــیوه بــاروک شــمال پرتغــال کــه از پورتــو نشــات‬ ‫می گرفــت بــه رایج تریــن شــیوه بــدل شــد‪ .‬بــا کشــف طــا و المــاس در‬ ‫مســتعمرات امریــکای جنوبــی‪ ،‬ایــن مســتعمرات اهمیــت بســیاری یافتنــد و‬ ‫ســکونت گاه های پرشــماری در ان هــا ســاخته شــد‪ .‬قدیمی تریــن پــارک‬ ‫عمومــی قــاره امریــکا در ‪ ۱۷۷۰‬در پاســیو پابلیکــو ســاخته شــد‪ .‬نمونــهٔ‬ ‫بــارز معمــاری ایــن زمــان کاخ فرمانــروای برزیــل در ریــو دو ژانیــرو اســت‬ ‫کــه در ‪ ۱۷۳۸‬ســاخته شــد‪ .‬ایــن بنــا نمــای خارجــی ســفید و شســته ای‬ ‫دارد کــه بــا پنجره هــا و دروازه هــای ســنگ خاکســتری بــاروک تکمیــل‬ ‫شد ه اســت‪.‬‬ ‫کلیســاهای مســتعمراتی در ایــن قــرن در بــه کار گرفتــن شــیوهٔ بــاروک و‬ ‫تزئینــات تجمالتــی را به ســرحد خــود رســاندند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪53‬‬ صفحه 53 ‫سحر پور حسینی‬ ‫جامعه شناس‬ ‫پوشش سنتی مردم پرتغال‬ ‫لبــاس هــای ســنتی پرتغــال متنــوع و زیبــا هســتند‪ .‬برخــی از انهــا حتــی‬ ‫بــرای یــک خارجــی کمــی غیرعــادی بــه نظــر مــی رســند‪ .‬امــا ماننــد اکثــر‬ ‫لباس هــای ملــی در سرتاســر دنیــا‪ ،‬توضیحــی بــرای هــر تنــوع‪ ،‬هــر شــکل و‬ ‫هــر طــرح لبــاس وجــود دارد‪.‬‬ ‫مناطــق مختلــف پرتغــال بــا لباس هــای عامیانــه متفــاوت مشــخص‬ ‫می شــوند‪ .‬کشــاورزان لباس هــای خــاص خــود را داشــتند‪ ،‬ماهی گیــران‬ ‫لباس هــای دیگــری می پوشــیدند‪ ،‬لبــاس دامــداران طــرح دیگــری داشــت‬ ‫و غیــره‪.‬‬ ‫بــا بررســی چندیــن منطقــه پرتغــال در تنــوع لبــاس هــای ســنتی انهــا‬ ‫می تــوان نتیجــه بهتــری بدســت اورد‪.‬‬ ‫منطقه النتجو (جنوب پرتغال)‬ ‫زنــان النتجــو پیراهــن‪ ،‬دامــن‪ ،‬پیــش بنــد‪ ،‬روســری‪ ،‬کاله‪ ،‬جــوراب و کفــش‬ ‫می پوشــیدند‪.‬‬ ‫زنــان محلــی در مــزارع زیــاد کار می کردنــد‪ ،‬بنابرایــن بــه یــک لبــاس‬ ‫ســاده و راحــت نیــاز داشــتند کــه بــه انهــا ازادی حرکــت بدهــد‪ .‬زمانــی‬ ‫کــه مشــغول کار بودنــد‪ ،‬دامــن بلنــد خــود را بــه کمــر می کشــیدند یــا بــا‬ ‫ســنجاق کــردن ســجاف بیــن پاهــا‪ ،‬نوعــی شــلوار بداهــه درســت می کردنــد‪.‬‬ ‫پیراهن ها از پنبه‪ ،‬با چاپ گل یا راه راه ساخته شده بودند‪.‬‬ ‫روســری بــرای پوشــاندن ســر و گــردن از افتــاب داغ و کاله لبــه دار در بــرای‬ ‫پوشــیدان ســر اســتفاده مــی شــد‪.‬‬ ‫زنــان ایــن منطقــه جــوراب هــای رنگارنــگ و کفــش هــای چرمــی بلنــد و‬ ‫بنــددار را دوســت داشــتند‪.‬‬ ‫منطقه اویرو‪-‬سالینیرا (شمال پرتغال)‬ ‫لبــاس محلــی زنانــه شــامل بلــوزی تزئیــن شــده بــا تــوری‪ ،‬دامــن بلنــد‪ ،‬پیــش‬ ‫بنــد پشــمی‪ ،‬شــال بلنــد حاشــیه دار و دمپایــی الکــی مشــکی بــدون جــوراب‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫این بلوز معموالً سفید بود و روی استین ان تزئینات توری داشت‪.‬‬ ‫دامن می تواند نسبتاً رنگارنگ و روشن باشد‪.‬‬ ‫پیــش بنــد محلــی از پشــم بــا دســت بافتــه مــی شــد و معمــوالً قهــوه ای بــود‪.‬‬ ‫بــه ان ســرگیله مــی گوینــد‪.‬‬ ‫زنــان در منطقــه ‪ Aveiro-Salineira‬شــال هــای رنگارنگ بزرگ با حاشــیه های‬ ‫بلنــد در انتهــای ان را دوســت داشــتند‪ .‬انهــا را روی شــانه چــپ پوشــانده بودند‪.‬‬ ‫زنــان در ایــن منطقــه بــه حمــل نمــک دریــا در ســبدهای مخصــوص روی ســر‬ ‫(‪ 75-65‬کیلوگــرم نمــک!) از کشــتی هــا بــه انبارهــا معــروف بودنــد‪.‬‬ ‫منطقه کویمبرا (پرتغال مرکزی)‬ ‫زنــان در ایــن منطقــه (و همچنیــن در چندیــن منطقــه دیگــر ماننــد اویــرو‪،‬‬ ‫ایلهــاوو و اوار) «تریکانــا» نامیــده می شــدند‪ ،‬زیــرا شــالی از پارچــه همنــام‬ ‫می پوشــیدند‪.‬‬ ‫لبــاس زنانــه در ایــن قســمت شــامل بلــوز نخــی ســفید‪ ،‬دامــن مشــکی تــا‬ ‫مــچ پــا‪ ،‬شــال بــا پیرایــش ابریشــم‪ ،‬روســری ابریشــمی‪ ،‬جــوراب ســفید و‬ ‫پاپــوش مشــکی پاشــنه کوتــاه اســت‪.‬‬ ‫بلــوز و جــوراب معمــوالً ســفید و بــا تــوری زیبــا تزئیــن شــده اســت‪.‬‬ ‫دامن بلند و پهن است که از ابریشم دوزی شده است‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪54‬‬ صفحه 54 ‫امــا بارزتریــن لبــاس ایــن منطقــه‪ ،‬شــال بزرگــی بــه نــام «تریکانــا»‬ ‫اســت‪ .‬معمــوالً تیــره رنــگ اســت و بــا تزئینــات ابریشــمی تزئیــن‬ ‫شــده اســت‪ .‬می تــوان ان را به صــورت تــا شــده روی یــک بــازو یــا‬ ‫دور شــانه ها حمــل کــرد‪ ،‬مخصوصــاً وقتــی زنــی بــه کلیســا مــی رود‪.‬‬ ‫در ابتــدا «تریکانــا» نــام پارچــه بــود کــه بعدهــا بــه زنانــی کــه این شــال ها‬ ‫را مــی پوشــیدند (تــا اوایــل قــرن بیســتم) اشــاره داشــت‪ .‬معموالً شــال های‬ ‫تریکانــا توســط دختــران کشــاورزان ثروتمنــد بــرای مناســبت هــای خــاص‬ ‫پوشــیده مــی شــد‪.‬‬ ‫ازور (مجمع الجزایر ازور‪ ،‬در غرب از پرتغال)‬ ‫در ایــن منطقــه زنــان بــه طــور ســنتی پیراهــن چیــن دار ســفید‪ ،‬دامــن‬ ‫ســرژ‪ ،‬پیــش بنــد کتــان ســفید دوزی شــده‪ ،‬روســری همرنــگ دامــن‪،‬‬ ‫خرقــه پشــمی مشــکی کاله دار و کفــش هــای ســگک دار مــی پوشــند‪.‬‬ ‫ایــن لبــاس بســیار بــا تزیینــات تزئیــن شــده اســت ‪ -‬تــوری روی پیراهــن‪،‬‬ ‫تزئینــات روی دامــن‪ ،‬گلــدوزی روی پیــش بنــد و غیــره‪.‬‬ ‫امــا برجســته تریــن بخــش لبــاس‪ ،‬شــنل کاله دار اســت‪ .‬رنــگ ان مشــکی‬ ‫یــا ابــی تیــره‪ ،‬بــزرگ (کل بــدن را مــی پوشــاند)‪ ،‬از پشــم ســاخته شــده‬ ‫اســت‪ ،‬و یــک مقنعــه بســیار بــزرگ روی ســر دارد‪ .‬ایــن شــنل «‪Capote-‬‬ ‫‪ »e-capelo‬نــام دارد و قدمــت ان بــه قــرن ‪ 18‬بــاز مــی گــردد‪ .‬امــروزه‬ ‫بیشــتر در فســتیوال هــای ســنتی و رویدادهــای عامیانــه و تاریخــی مختلــف‬ ‫پوشــیده مــی شــود‪.‬‬ ‫منطقهبیرابایکسا(پرتغالمرکزی)‬ ‫لبــاس عامیانــه زنان شــامل پیراهــن ســفید‪ ،‬دامن گشــاد زرد‪ ،‬نیم تنــه قرمز‪،‬‬ ‫پیــش بند مشــکی با تزئینــات و پاپوش های ســنتی اســت‪ .‬قطعــات اختیاری‬ ‫یــک یقــه توری ســفید بــزرگ و گردنبنــد طال بــا قلب ســنتی پرتغالی اســت‪.‬‬ ‫ایــن لبــاس خیلــی رنگارنــگ اســت و پیــش بنــد گلــدوزی شــده بــا‬ ‫الگوهــای ســنتی و یقــه تــوری پهــن بــه نظــر شــگفت انگیــز اســت‪.‬‬ ‫منطقهاسترمادورا(پرتغالغربی)‬ ‫لبــاس زنانــه در ایــن قســمت شــامل یــک بلــوز بــا طــرح گل‪ ،‬یــک دامــن‬ ‫چهارخانــه فالنــل‪ ،‬کــت‪ ،‬یــک پیــش بنــد‪ ،‬یــک کاله کوچــک گــرد مشــکی‬ ‫تــک پــر‪ ،‬یــک روبنــد مشــکی و یــک روســری رنگارنــگ زیــر کاله اســت‪.‬‬ ‫دامــن بــا ک ـت ‪ ،‬ســیلوئت را بســیار زنانــه و شــبیه شــاهزاده می ســازد‪ ،‬اگرچــه‬ ‫پارچه هــا ســاده و طبیعــی هســتند‪.‬‬ ‫خاص تریــن پوشــش‪ ،‬روســری اســت یــا بــه عبــارت دقیــق تــر‪،‬‬ ‫مجموعــه ای از لبــاس هــای ســر‪ .‬روســری رنگارنــگ اســت‪ ،‬ســپس‬ ‫یــک کاله گــرد از مخمــل ســیاه بــا یــک پــر ســیاه و ســپس یــک‬ ‫مقنعــه ســیاه بلنــد کــه بــه کاله متصــل اســت‪ ،‬بــه ان اضافــه می شــود‪.‬‬ ‫منطقه ویانا دو کاستلو (مینهو) (شمال پرتغال)‬ ‫زنــان در ایــن قســمت از پرتغــال یــک لبــاس کتانــی بــا گلــدوزی ابــی‪،‬‬ ‫یــک دامــن ســنگین‪ ،‬یــک پیــش بنــد پشــمی‪ ،‬یــک نیــم تنــه‪ ،‬دو دســتمال‬ ‫(یکــی روی ســر و دیگــری دور شــانه هــا)‪ ،‬یــک اکسســوری (جیــب‬ ‫جداگانــه)‪ ،‬جــوراب بافتنــی مــی پوشــند و دمپایــی هــای بــدون پشــت‪.‬‬ ‫ایــن لبــاس بســیار درخشــان و اراســته اســت‪ .‬گلــدوزی بــا نــخ هــای ابــی در‬ ‫جلــو‪ ،‬اســتین و سراســتین از ویژگی هــای ان اســت‪.‬‬ ‫دامــن «ســایا» نامیــده مــی شــود‪ .‬از پشــم ســنگین یــا کتــان دوختــه‬ ‫مــی شــود‪ .‬دامــن مــی توانــد ســاده باشــد (مشــکی‪ ،‬قرمــز‪ ،‬ســبز یــا‬ ‫ابــی) یــا دارای الگوهــای بافتــه شــده در پــس زمینــه باشــد‪ .‬دامــن هــای‬ ‫قرمــز بــه طــور ســنتی توســط دختــران جــوان یــا بــرای مناســبت هــای‬ ‫شــاد پوشــیده مــی شــود‪ .‬زنــان متاهــل رنــگ ابــی را ترجیــح مــی دهنــد‪.‬‬ ‫نیــم تنــه «کلتــه» نامیــده مــی شــود‪ .‬بــه طــور ســنتی از ‪ 2‬قســمت دوختــه‬ ‫می شــود‪ .‬رویــه دامــن و پاییــن ان مشــکی اســت‪.‬‬ ‫پیــش بنــد «اونتــال» نامیــده مــی شــود‪ .‬پشــمی‪ ،‬دســتبافت و دارای‬ ‫نقش هــای بســیار درخشــانی اســت کــه باالتنــه را مــی پوشــاند‪.‬‬ ‫جیــب بــه عنــوان یــک قطعــه جداگانــه بــه کمربنــد بســته مــی شــود‪ .‬بــه ان‬ ‫«الگیبیــرا» مــی گوینــد‪ .‬و معمــوالً بســیار زیبــا اســت‪ .‬بــه شــکل قلــب و تزئیــن‬ ‫شــده بــا گلــدوزی‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪55‬‬ صفحه 55 ‫فواد محمدهاشم‬ ‫کارشناس تربیت بدنی‬ ‫ورزش پرتغال‬ ‫پرتغــال کشــوری در جنــوب غربــی اروپــا و در امتــداد اقیانــوس اطلس می باشــد‪.‬‬ ‫ایــن کشــور بــا حــدود ‪ 950‬کیلومتــر خــط ســاحلی و مناطــر مختلــف طبیعــی و‬ ‫تاریخــی و جاذبــه هــای گردشــگری مختلــف توانســته ســاالنه میلیون هــا نفــر را‬ ‫بــرای گذرانــدن تعطیــات بــه ســمت خــود بکشــاند‪ .‬اب و هــوای پرتغــال گــرم‬ ‫و مرطــوب اســت حتــی در زمســتان هــم هــوای فــوق العــاده ای در ایــن کشــور‬ ‫وجــود دارد کــه ایــن موضــوع بــاث شــده گردشــگران زیــادی بــرای اســتفاده از‬ ‫ایــن نــوع اب و هوایــی و داشــتن روز هــای افتابــی و اســتفاده از تفریــح هــای‬ ‫زمســتانی و تابســتانی بــه ایــن کشــور هجــوم بیاورنــد‪.‬‬ ‫وجــود دو مجمــع الجزایــر مادریــا (‪ )Madeira‬و ازورس(‪ )Azores‬کــه در نقــاط‬ ‫دوری از اقیانــوس اطلــس گســترده شــده انــد مقاصــد ســالیانه گردشــگری ایــن‬ ‫کشــور را تکمیــل کــرده و میلیــون هــا نفــر تنهــا بــرای داشــتن تعطیــات در ایــن‬ ‫دو مجمــه الجزایــر پرتغــال را بــرای ســفر انتخــاب مــی کننــد‪..‬‬ ‫البتــه پرتغــال فرصــت هــای دیگــری هــم بــرای گردشــگران فراهــم نمــوده‬ ‫اســت‪ .‬بســیاری از عالقمنــدان بــه ورزش و انــواع اردوهــای ورزش حرفــه ای‬ ‫و تفریحــی در ایــن کشــور ایجــاد مــی شــوند‪ .‬گلــف‪ ،‬پیــاده روی‪ ،‬دوچرخــه‬ ‫ســواری‪ ،‬دوچرخــه ســواری کوهســتانی‪ ،‬فوتبــال‪ ،‬شــنا‪ ،‬اســب ســواری و ‪ ...‬از‬ ‫انــواع ورزش هایــی هســتند کــه هــر ســاله تعــداد زیــادی از گردشــگر را بــه‬ ‫پرتغــل مــی کشــانند‪.‬‬ ‫در زیــر بــه تعــدادی از برتریــن و بهتریــن ورزش هــای پرتغــال خواهیــم‬ ‫پرداخــت‪.‬‬ ‫شنا‬ ‫پرتغــال اغلــب بــا ســواحل زیبــا و اب هــای گــرم زالل و شــفاف اقیانوســی همراه‬ ‫اســت‪ .‬تعطیــات ســاحلی بــه نوعــی شــایع تریــن نــوع گردشــگری در ایــن‬ ‫کشــور محســوب مــی شــود‪ .‬تقریبــا تمامــی خطــوط ســاحلی پرتغــال در جــوار‬ ‫شــهر هــا و دهکــده هــای ســاحلی پرتغــال قــرار گرفتــه انــد کــه ایــن موضــوع‬ ‫باعــث فراهــم شــدن انــواع اســتراحتگاه هــا و امکانــات مــورد نیــاز بــرای لــذت‬ ‫هــر چــه بیشــتر از ســواحل شــده اســت‪.‬‬ ‫ســواحل شــنی و بــی انتهــای پرتغــال لــذت شــنا در ایــن مناطــق را بــی وصــف‬ ‫کــرده اســت‪ .‬غواصــی و شــنا یکــی از بهتریــن تفریــح هــای ایــن مناطق ســاحلی‬ ‫اســت کــه بــا ســایر فعالیــت هــای گردشــگری همچــون قایقرانــی‪ ،‬گشــت و‬ ‫گــذار ســاحلی‪ ،‬اقامــت در اقامتــگاه هــای مــدرن ســاحلی‪ ،‬شــب زنــده داری و‪...‬‬ ‫همــراه شــده اســت‪ .‬مرکــز صنعــت گردشــگری ســاحلی پرتغــال شــهر الــگارو‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫پیاده روی‬ ‫بیشــتر گردشــگران پرتغــال داشــتن پیــاده روی در ســواحل و یــا مناطــق بکــر‬ ‫و طبیعــی پرتغــال را از دســت نمــی دهنــد‪ .‬مســیر هــای پانورامیــک در امتــداد‬ ‫خطــوط ســاحلی بــا تپــه هــای کــم ارتفــاع و مناطــق طبیعــی زیبــا باعــث جــذب‬ ‫دوســتداران طبیعــت و خانــواده هــای انهــا بــرای اشــتن یــک پیــاده روی مفــرح‬ ‫بــه ایــن مناطــق شــده اســت‪.‬و پیــاده روی در ایــن مناطــق برابــر بــا ارامشــی‬ ‫بــی وصــف و یــک ذهــن ارام مــی شــود‪.‬‬ ‫در پرتغــال در مناطقــی حفاطــت شــده طبیعــی نیــز مســیر هایــی بــرای پیــاده‬ ‫روی تعبیــه شــده کــه حضــور در ایــن مناطــق و قــدم زدن در ایــن مســیر‬ ‫هــا بــی وصــف اســت‪ .‬بــرای کــوه پیمایــی مــی توانیــد بــه اســترال برویــد و در‬ ‫مســیری موشســوم بــه مســیر حــوض پرنــده ســارا در ایــن کــوه بــا مســیرهایی‬ ‫چالــش برانگیــز و دلهــره اور پیــاده روی را تجربــه کنیــد‪ .‬در جزیــره مادیــرا نیــز‬ ‫عالقمنــدان بــه چشــم انــداز هــای کوهســتانی و نفــس گیــر مــی تواننــد تجربــه‬ ‫پیــاده روی عالــی داشــته باشــند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪56‬‬ صفحه 56 ‫دوچرخه سواری‬ ‫پرتغــال در طــول ســالیان متمــادی بهتریــن مــکان هــای حرفــه ای و زبیعــی‬ ‫بــرای دوچرخــه ســواری را ارائــه نمــوده اســت‪ .‬در اطــراف شــهر هــای ایــن‬ ‫کشــور مناطقــی طبیعــی و محافظــت و ایمــن شــده بــرای دوپرخــه ســواری‬ ‫تعبیــه شــده اســت‪.‬حتی ایــن کشــور جــاده ای متعــدد مخصــوص دوچــره‬ ‫ایجــاد نمــودده تــا عالقمنــدان بــه پرتغــال گــردی بــا دوپرخــه راحــت از ایــن‬ ‫مســیر هــا اســتفاده کننــد‪ .‬جــذاب تریــن مــکان دوچرخــه ســواری کوهســتان‬ ‫در پرتغــال مســیر ســرا دی اســترال اســت کــه تــا مــرز اســپانیا ادامــه دارد‪ .‬در‬ ‫پرتغــال اژانــس هــای مختلفــی در همــه مناطــق بــه منظــور فــروش و اجــاره‬ ‫دوچرخــه وجــود دارنــد‪.‬‬ ‫اسب سواری‬ ‫پرتغــال بــه عنــوان مکانــی عالــی بــرای تعطیــات بــری عالقمنــدان بــه‬ ‫اســب ســواری اســت‪ .‬راه هایــی بــرای حضــور در طبیعــت و اطــراف پرتغــال‬ ‫بــا اســب در نظــر گرفتــه شــده اســت‪ .‬مــزارع و تفریحــگاه هــای زیــادی‬ ‫بــرای اســب ســواری ایجــاد شــده و مراکــز اجــراه اســب و ثبــت نــام بــرای‬ ‫تورهــای اســب ســواری در همــه مناطــق دیــده مــی شــوند‪ .‬در مناطق توســعه‬ ‫یافتــه ای همچــون لیســبون و اســتوریل هــم توســعه یافتــه تریــن مناطــف‬ ‫اســب ســواری امــاده شــده اســت‪ .‬مــدارس و اموزشــگاه هــای زیــادی بــرای‬ ‫اســب ســواری در پرتغــال وجــود دارنــد کــه تعطیــات شــما را مفــرح تــر‬ ‫کننــد‪.‬‬ ‫قایقرانی و قایق سواری‬ ‫قایــق رانــی بخصــوص در اب هــای خروشــان از جــذاب تریــن عالقمنــدی هــای‬ ‫ورزشــکاران و مــردم عــادی در شــرایط تعییــن شــده اســت‪ .‬در برخــی از رودخانه هــای‬ ‫پرتغــال مثــا در دورو(‪ )Douro‬مــی توانیــد ایــن تجربــه منحصــر بــه فــرد را داشــته‬ ‫باشــید‪ .‬نگــران نباشــید مربیــان خصوصــی زیــادی بــرای امــوزش شــما هســتند‪ .‬محبوب‬ ‫تریــن مرکــز قایقرانــی در پرتغــال در جزیــره مادریــا اســت‪ .‬در ایــن جزیــره تورهــای‬ ‫قایــق رانــی برگــزار مــی شــود ‪.‬‬ ‫تنیس‬ ‫تقریبــا در تمامــی مناطــق و شــهرهای پرتغــال زمیــن هــای حرفــه ای و پیشــرفته‬ ‫تنیــس را خواهیــد دیــد‪ .‬حتــی در همــه مــکان هــای عمومــی‪ ،‬هتــل هــا و مناطــق‬ ‫شــهری ورزشــی هــم مــی توانیــد زمیــن تنیــس را ببینیــد‪ .‬تنیــس خاکــی از روزش‬ ‫هــای فــوق العــاده محبــوب پرتغالــی هــا اســت‪ .‬در اطــراف لیســبون باشــگاه هــای‬ ‫زیــادی از تنیــس را مــی بینیــد‪ .‬برخــی از ایــن باشــگاه هــای دارای باالتریــن اســتاندارد‬ ‫هــای بیــن المللــی تنیــس هســتند‪ .‬ایــن باشــگاه هــا اغلــب بــرای حضــور در مســابقات‬ ‫تنیــس ورزشــکاران حرفــه ای را تربیــت مــی کننــد‪ .‬امــا در همــه مناطــق پرتغــال زمیــن‬ ‫هــای تنیــس زیــادی بــرای عالقمنــدان بــه تنیــس و بــازی هــای تفریحــی وجــود دارد‪.‬‬ ‫فوتبال‬ ‫فوتبــال پرطرفدارتریــن ورزش در پرتغــال اســت و ایــن کشــور فوتبالیســت هایی‬ ‫پــرورش داده کــه در سراســر جهــان شــناخته شــده انــد‪.‬‬ ‫مشــهورترین بازیکــن تاریــخ تیــم ملــی فوتبــال پرتغــال‪ ،‬کریســتیانو رونالــدو رکــورددار‬ ‫تعــداد بــازی ملــی در ایــن کشــور و همچنیــن اقــای گل جهــان اســت‪.‬‬ ‫اولیــن قهرمانــی معتبــر تیــم ملــی فوتبــال پرتغــال در تورنمنــت یــورو ‪ ۲۰۱۶‬رخ داد‪ .‬در‬ ‫بــازی دراماتیــک و جالبــی کــه کاپیتــان پرتغــال‪ ،‬کریســتیانو رونالــدو پــس از مصدومیــت‬ ‫در دقیقــه ‪ ۲۳‬از روی نیمکــت بازیکن هــا را راهنمایــی کــرد تــا جایــی کــه اولیــن گل ا ِدر‬ ‫در یــک فینــال رســمی زده شــد و پرتغــال را بــه اولیــن قهرمانــی رســاند‪ .‬در تورنمنــت‬ ‫لیــگ ملت هــای اروپــا ‪ ۲۰۱۹‬کــه اتفاقـاً در پرتغــال نیــز برگــزار می شــد تیــم را بــدون‬ ‫حضــور رونالــدو‪ ،‬بــه علــت اســتراحت و پرداختــن بــه کســب امادگــی بــرای اولیــن‬ ‫فصــل حضــورش در یوونتــوس‪ ،‬حفــظ کردنــد و تــا مرحلــه نیمــه نهایــی پیــش بردنــد‪.‬‬ ‫پــس از بازگشــت کاپیتــان‪ ،‬در یــک نمایــش دیدنــی دیگــر رونالــدو بــه تقدیــر از ایــن‬ ‫انســجام و زحمــات بازیکنــان تیــم ملــی مقابــل تیــم ملــی فوتبــال ســوییس بــه میــدان‬ ‫رفــت و در دقیقه هــای ‪ ۸۸ ،۲۵‬و ‪ ۹۰‬گلزنــی کــرد‪.‬‬ ‫از دیگــر اســطوره های تیــم ملــی پرتغــال می تــوان بــه اوزه بیــو اشــاره کــرد کــه ایــن‬ ‫تیــم را در جــام جهانــی ‪ ۱۹۶۶‬انگلیــس بــه مقــام ســوم رســاند‪ .‬در بــازی رده بنــدی‪،‬‬ ‫کــه در مقابــل شــوروی قــرار گرفته بودنــد بــازی را ‪ ۱-۲‬پیــروز شــدند تــا در پایــان‬ ‫جــام جهانــی‪ ،‬اوزه بیــو بــا ‪ ۹‬گل زده‪ ،‬اقــای گل جــام جهانــی شــود‪ .‬نکتــه جالب توجــه‬ ‫ایــن اســت کــه اوزه بیــو اصلیتــی موزامبیکــی دارد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪57‬‬ صفحه 57 ‫غذاهای محلی پرتغال‬ ‫پروانه فیروزی‬ ‫محقق‬ ‫واقعیــت ایــن اســت کــه غذاهــای پرتغالــی ترکیبــی از غذاهــای فرانســوی‪ ،‬ایتالیایــی و اســپانیایی‬ ‫هســتند‪ .‬ایــن موضــوع جــای تعجــب نــدارد زیــرا ایــن کشــورها باهــم همســایه هســتند و در‬ ‫اغلــب مواقــع فرهنــگ غذایــی مــردم کشــورهای همجــوار روی هــم تاثیــر مــی گــذارد‪.‬‬ ‫بــه صــورت کلــی بدانیــد کــه مــردم کشــور پرتغالــی ســاده زیســتی را الگــوی زندگــی خــود قــرار‬ ‫داده انــد کــه ایــن موضــوع در خوراکــی هــای انــان نیــز مشــهود اســت‪ .‬ماهــی‪ ،‬گوشــت‪ ،‬روغــن‬ ‫زیتــون‪ ،‬نــان‪ ،‬گوجــه فرنگــی‪ ،‬گیاهــان و ادویــه هــا مــواد اصلــی غذاهــای مــردم ایــن کشــور‬ ‫هســتند‪ .‬مــردم ایــن کشــور تــاش مــی کننــد کــه غذاهــای ســاده بپزنــد امــا همــان را بســیار‬ ‫خوشــمزه درســت کننــد و بــه مانــدن مــواد مغــزی در غذاهــا نیــز توجــه دارنــد‪.‬‬ ‫در کنــار غذاهــای پرتغالــی و روی میــز غــذای مــردم ایــن کشــور اغلــب پــر از انــواع نوشــیدنی‬ ‫نیــز هســت کــه تاثیــر زیــادی در طعــم غذاهــا دارنــد‪.‬‬ ‫ساردین ها‬ ‫ســاردین ‪ Sardine‬دســته ای از ماهــی هــا هســتند کــه هریــک از انهــا را بــا نــام خاصــی‬ ‫مــی شناســند‪ .‬از میــان ماهــی هــای ســاردین سوشــی شــهرت بیشــتری دارد امــا اگــر‬ ‫بــه پرتغــال مــی رویــد‪ ،‬خــوب اســت بدانیــد کــه انــواع ماهــی هــای ســاردین در کشــور‬ ‫پرتغــال اســتفاده مــی شــوند‪ .‬اگــر در تابســتان بــه کشــور پرتغــال ســفر کنیــد‪ ،‬ماهــی‬ ‫هــای ســاردین کبابــی نوعــی غــذای خیابانــی بــه شــمار مــی رونــد و همــه جــا مــی‬ ‫توانیــد انهــا را بیابیــد‪.‬‬ ‫همــه ســاله در شــهر لیســبون پرتغــال جشــنواره ای بــه نــام ماهــی ســاردین برگــزار‬ ‫مــی شــود کــه انــواع غذاهــای پختــه شــده بــا ایــن نــوع ماهــی هــا را در ان مــی توانیــد‬ ‫بیابیــد‪ .‬ایــن جشــنواره ‪ 2‬روزه اســت و همیشــه در تاریــخ ‪ 12‬و ‪ 13‬مــاه ژوئــن برپــا مــی‬ ‫شــود‪ .‬اگــر اشــپزی شــما خــوب اســت مــی توانیــد ســادین را خودتــان بخریــد و درســت‬ ‫کنیــد کــه در ان صــورت بایــد بدانیــد ماهــی ســاردین درجــه یــک حــدود ‪ 12‬پونــد قیمت‬ ‫دارد‪ .‬در پرتغــال بهتریــن زمــان خــوردن ســاردین مــاه هــای ژوئــن و اگوســت هســتند‪.‬‬ ‫انــواع کنســرو ماهــی ســاردین نیــز در پرتغــال بــه فــروش مــی رســد کــه مــی توانیــد در‬ ‫تمامــی فصــول ســال از طعــم انهــا لــذت ببریــد‪.‬‬ ‫سوپ سبز‬ ‫کالــدو ورده ‪ Caldo verde‬یــک خوراکــی عالــی بــرای زمســتان هــای ســرد کشــور‬ ‫پرتغــال اســت؛ امــا ان را مــی توانیــد در تمامــی فصــول ســال در رســتوران هــا پیــدا‬ ‫کنیــد‪ .‬ایــن ســوپ در شــمال کشــور پرتغــال پرطرفدارتــر اســت‪.‬‬ ‫همانطــور کــه در تصویــر مــی بینیــد رنــگ ســوپ کالــدو ســبز مــی باشــد کــه دلیــل اصلــی‬ ‫ان وجــود کلــم در کالــدو ورده اســت‪.‬‬ ‫چنــد بــرش سوســیس‪ ،‬روغــن زیتــون محلــی و ادویــه هــای مخصــوص پرتغــال از دیگــر‬ ‫فاکتورهایــی هســتند کــه کالــدو ورده را بــه یــک غــذای نــاب و خــوش مــزه پرتغالــی‬ ‫تبدیــل مــی کننــد‪ .‬مــن هــم عطــر و هــم طعــم و بافــت ایــن ســوپ را دوســت داشــتم و‬ ‫ایــن در صورتــی اســت کــه مــن اهــل ســوپ خــوردن نیســتم و دلیــل اصلــی مــن طعــم‬ ‫خــاص کالــدو ورده بــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪58‬‬ صفحه 58 ‫غذای کالدیرادا‬ ‫پرتغالــی هــا غذاهــای دریایــی زیــادی دارنــد کــه یکــی از ان هــا کالدیــرادا اســت‪،‬‬ ‫غذایــی کــه از ماهــی‪ ،‬گوجــه فرنگــی‪ ،‬ســیب زمینــی و انــواع ســبزیجات درســت‬ ‫می شــود‪.‬‬ ‫شــهر «اویــرو» کــه بیــن شــهرهای «پورتــو» و «کویمبــرا» قــرار دارد بــه داشــتن مــار‬ ‫ماهــی معــروف اســت‪ ،‬ماهــی هایــی کــه یــا ســرخ مــی شــوند و یــا در ســوپ بــه‬ ‫کار مــی رونــد‪ .‬ماهــی گیــران ســواحل «مورتوســا» و «توریــرا» در حومــه شــهر اویــرو‬ ‫بــا ماهــی هــای صیــد شــده‪ ،‬ســوپ ماهــی درســت مــی کننــد‪ .‬ســوپی کــه خیلــی‬ ‫پرطرفــدار اســت و در ان از طعــم دهنــده هایــی مثــل فلفــل دلمــه و زعفــران اســتفاده‬ ‫شــده اســت‪.‬‬ ‫در ‪ ۸‬کیلومتــری شــهر «اویــرو» و در ســاحل «توریــرا» یــک رســتوران ســاحلی معــروف‬ ‫بــه اســم «باســتوس» هســت کــه ایــن غــذا را بــه خوشــمزه تریــن حالــت ممکــن‬ ‫درســت مــی کنــد‪.‬‬ ‫کاتاپرانا‬ ‫کاتاپرانــا‪ ،‬یــک غــذای دریایــی و پرتغالــی اســت کــه مخصــوص جنوبــی تریــن بخــش‬ ‫پرتغــال یعنــی منطقــه الــگاروه اســت‪ .‬کاتاپرانــا در واقــع یــک قابلمــه و ظــرف مســی اســت‬ ‫کــه مــردم منطقــه الــگاروه از ان اســتفاده مــی کننــد و چــون ایــن غــذا بــه طــور ســنتی در‬ ‫ایــن ظــرف پختــه مــی شــد بــرای همیــن بــه ان‪ ،‬کاتاپرانــا مــی گوینــد‪.‬‬ ‫ایــن غــذا بــه همــراه برنــج و چیپــس ســرو مــی شــود و یکــی از بهتریــن جاهــای پرتغــال‬ ‫بــرای امتحــان ان‪ ،‬دهکــده ماهــی گیــری «پورتــو برندائــو» در امتــداد رودخانــه اســت‪ .‬برای‬ ‫رســیدن بــه ایــن رســتوران‪ ،‬بایــد از شــهر لیســبون ســوار قایــق شــوید‪ .‬قایــق هــا شــما را‬ ‫درســت‪ ،‬در روبــروی رســتوران هــا‪ ،‬پیــاده مــی کننــد‪ .‬بــا امــدن بــه ایــن منطقــه‪ ،‬نــه فقــط‬ ‫غذاهــای خوشــمزه مــی خوریــد؛ بلکــه از چشــم اندازهــای جــذاب هــم لــذت مــی بریــد‪.‬‬ ‫فرانچسیانها‬ ‫‪ Francesinha‬غــذای مخصــوص شــهر پرتــو اســت کــه نمــی شــود بــه ایــن شــهر‬ ‫رفــت و ان را امتحــان نکــرد‪ .‬بــرای درســت کــردن ایــن غــذا اســتیک‪ ،‬سوســیس و‬ ‫همبرگــر الی دو تکــه نــان قــرار مــی گیــرد‪ .‬شــاید بگوییــد کــه ایــن غــذا مثــل همبرگــر‬ ‫اســت‪ .‬امــا فــرق ان بــا همبرگــر هــم در نــوع نــان ان و هــم در ســس مخصــوص ان‬ ‫اســت‪ ،‬البتــه نــه سســی کــه در روی نــان ریختــه شــود‪.‬‬ ‫بلکــه ســس گوجــه فرنگــی و تنــدی کــه غــذا در داخــل ان قــرار مــی گیــرد‪ .‬ایــن غــذا‪،‬‬ ‫مثــل تعــدادی از دیگــر غذاهــای پرتغالــی بــا چیپــس و گاهــی بــه همــراه یــک تخــم‬ ‫مــرغ نیمــرو ســرو مــی شــود‪ .‬یکــی از بهتریــن جاهایــی کــه مــی توانیــد ایــن غــذا را‬ ‫امتحــان کنیــد کافــه ی ‪ Francesinha‬در پورتــو اســت کــه خیلــی هــا ان را بــه هــم‬ ‫معرفــی مــی کننــد‪.‬‬ ‫خورش پرتغالی‬ ‫صحبــت از غذاهــای راحــت‪ ،‬اگــر بعــد از غذائــی کــه شــما را گــرم و بــه طــور کامــل پــر مــی کنــد‪ ،‬بیشــتر از‬ ‫کوزیــو پرتقــال (خــورش) نــگاه نکنیــد‪.‬‬ ‫ایــن یــک ظــرف زمســتانه اســت و اگــر شــما عاشــق گوشــت نیســتید‪ ،‬توصیــه مــی شــود چیــزی در منــو‬ ‫انتخــاب کنیــد‪ .‬پیــش از انکــه پورتلنــد و دیگــر شــهرهای هپســتر از غــذا خــوردن غــذا بــه بینــی لــذت ببرنــد‪،‬‬ ‫پرتغالــی از هــر بخــش از حیواناتــی کــه مــی توانســت دستانشــان را بگیــرد اســتفاده مــی کــرد‪.‬‬ ‫شــما همراهــی اســتاندارد ســبزیجات و ســیب زمینــی پختــه شــده و یــا بالــغ برنــج‪ ،‬همــراه بــا گوشــت خــوک‪،‬‬ ‫مــرغ و گوشــت را دریافــت خواهیــد کــرد‪ .‬هــر قســمت از حیــوان مــی توانــد راه خــود را بــر روی صفحــه پربــار‬ ‫خــود پیــدا کنــد‪.‬‬ ‫ایــن خورشــید در سراســر کشــور یافــت مــی شــود‪ ،‬امــا بــا بســیاری از تغییــرات منطقــه ای‪ ،‬نســخه ای کــه در‬ ‫لیســبون خواهیــد داشــت‪ ،‬بســیار متفــاوت از چیــزی اســت کــه در جــای دیگــر پیــدا مــی کنیــد‪.‬‬ ‫از انجــا کــه ایــن یــک ظــرف غــذای ســنتی اســت‪ ،‬انتظــار نداشــته باشــید کــه ان را در مــکان هــای توریســتی‬ ‫یــا رســتوران هــای فانتــزی پیــدا کنیــد‪ .‬بــرای ردیابــی ان‪ ،‬بایــد بــه جــای محلــی بســیار بیشــتری برویــد‪،‬‬ ‫احتمــاال در خــارج از منطقــه مرکــز شــهر‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪59‬‬ صفحه 59 ‫سینمای پرتغال‬ ‫حسین شیردل‬ ‫ســینمای پرتغــال بــا تولــد رســانه ســینما در اواخــر قــرن نوزدهــم میــادی‪ ،‬اغــاز شــد‪.‬‬ ‫ســینما در ســال ‪ ۱۸۹۶‬بــه پرتغــال بــا نمایــش فیلم هــای خارجــی معرفــی شــد و در‬ ‫همــان ســال‪ ،‬اولیــن فیلــم پرتغالــی نیــز ســاخته شــد‪.‬‬ ‫اولیــن ســالن نمایــش در ‪ ۱۹۰۴‬تاســیس شــد‪ .‬اولیــن فیلــم ناطــق ســینمای پرتغــال‪،‬‬ ‫سِ ــورا اســت کــه در ســال ‪ ۱۹۳۱‬ســاخته شــده اســت‪ .‬از کارگردانــان مطــرح این ســینما‬ ‫می تــوان بــه مانوئــل دی الیویــرا اشــاره کــرد‪ .‬فیلــم ارنــا در ســال ‪ ،۲۰۰۹‬نخــل طالیــی‬ ‫فیلــم کوتــاه را از جشــنواره فیلــم کــن ‪ ۲۰۰۹‬دریافــت کــرد‪.‬‬ ‫کارگردانان مطرح سینمای پرتغال‬ ‫مانوئل دی الیویرا‬ ‫مانوئــل کاندیــدو پینتــو دی اُلیویــرا (زاده‪ ۱۱‬دســامبر ‪ - ۱۹۰۸‬درگذشــته ‪ ۲‬اوریــل ‪)۲۰۱۵‬‬ ‫کارگــردان صاحــب ســبک پرتغالــی بــود کــه از دهــه پنجــاه تــا ‪ ۲۰۱۵‬بــه فیلم ســازی‬ ‫مشــغول بــود‪ .‬نقــاش و شــهر (‪ ،)۱۹۵۶‬نــان (‪ ،)۱۹۵۹‬وسوســه مســیح (‪ ،)۱۹۶۳‬مــادر‬ ‫باکــره (‪ ،)۱۹۷۵‬ســفر بــه اغــاز جهــان (‪ )۱۹۹۷‬و تصویــر ســخنگو (‪ )۲۰۰۳‬از مشــهورین‬ ‫فیلم هــای او به شــمار می رونــد‪.‬‬ ‫او پــس از ســال ها کارگردانــی‪ ،‬تنهــا در ســه دهــه اخیــر شــهرت جهانــی پیــدا‬ ‫کرده بــود‪ .‬او بــرای مدتــی پیرتریــن کارگــردان فعــال جهــان بــود‪ .‬الیویــرا بــا وجــود‬ ‫ســن بــاال همچنــان در عرصــه فیلم ســازی فعالیــت می کــرد و بــه فیلم ســازی ادامــه‬ ‫مـی داد‪ .‬اخریــن فیلــم کامــل او در ســال ‪ ۲۰۱۴‬در هفتــاد و یکمیــن جشــنواره فیلــم ونیــز‬ ‫بــه نمایــش درامــد‪.‬‬ ‫دوران فعالیت الیویرا از عصر فیلم های صامت تا فیلم های دیجیتالی ادامه یافت‪.‬‬ ‫مانوئــل دی اُلیویــرا در ســال ‪ ۱۹۰۸‬در پورتــو زاده شــد‪ .‬پــدر او یــک کارخان ـه دار مالــک‬ ‫نخســتین کارخانــه المپ ســازی در پرتغــال بــود‪ .‬الیویــرا بــا بــازی در اولیــن فیلم هــای‬ ‫ناطــق پرتغالــی‪ ،‬وارد دنیــای ســینما شــد‪ .‬او پــس از انکــه از تحصیــل در دانشــگاه‬ ‫انصــراف داد‪ ،‬نــزد پــدرش در کارخانــه مشــغول ب ـه کار شــد‪.‬‬ ‫نخســتین تجربــه او در کارگردانــی‪ ،‬ســاخت یــک فیلــم مســتند کوتــاه بــا نــام کار در‬ ‫رودخانــه دورو (‪ )۱۹۳۱‬بــود‪ .‬او تــا پیــش از انکــه اولیــن فیلــم بلنــد خــود را در ســال‬ ‫‪ ۱۹۴۲‬بــا نــام انیکــی بوبــو کارگردانــی کنــد در طــول ده ســال پنــج مســتند دیگــر‬ ‫ســاخت‪ ۲۱ .‬ســال دیگــر طــول کشــید تــا الیویــرا فیلــم ســینمایی بعدیــش را بســازد‪.‬‬ ‫ایــن فیلــم کــه در ســال ‪ ۱۹۶۳‬ســاخته شــد وسوســه مســیح نــام داشــت‪ .‬او در فاصلــه‬ ‫ایــن دو فیلــم‪ ،‬فقــط ســه مســتند ســاخته بــود‪.‬‬ ‫او ایــن رونــد فیلم ســازی خــود (وقفــه زمانــی زیــاد بیــن اثــار بلنــد ســینمایی) را تــا نیــم‬ ‫قــرن ادامــه داد و ســپس شــیوه خــود را تغییــر داد و تصمیــم گرفــت هــر ســال یــک فیلــم‬ ‫بلنــد بســازد‪ .‬برخــی دلیــل ک ـم کاری وی در دوره اولیــه فعالیتــش را فشــارهای ناشــی از‬ ‫دیکتاتــوری ســاالزار در پرتغــال و جریــان مســتمر فیلمســازی او در دوره دوم فعالیتــش را‬ ‫متاثــر از همــکاری بــا پائولــو برانکــو می داننــد‪.‬‬ ‫او از ســال ‪ ۱۹۹۰‬تاکنــون تقریب ـاً هــر ســال یــک فیلــم ساخته اســت‪ .‬او تاکنــون شــش‬ ‫بــار در بخــش مســابقه جشــنواره فیلــم کــن شــرکت کــرده کــه اخریــن بــار ان در ســال‬ ‫‪ ۲۰۱۰‬بــا فیلــم مــورد عجیــب انجلیــکا بــود‪ .‬در ایــن شــش بــار حضــور‪ ،‬او ‪ ۵‬بــار نامــزد‬ ‫دریافــت نخــل طــا بــوده و یــک بــار در ســال ‪ ۱۹۹۹‬بــرای فیلــم «نامــه» برنــده جایــزه‬ ‫ویــژه هیئــت داوران شده اســت‪ .‬مانوئــل دی الیویــرا‪ ،‬در ‪ ۲‬اوریــل ‪ ۲۰۱۵‬در ‪ ۱۰۶‬ســالگی‬ ‫در زادگاهــش‪ ،‬پورتــو درگذشــت‪.‬‬ ‫الیویــرا در طــول ‪ ۸۰‬ســال فعالیــت هنــری خــود‪ ،‬جوایــز ســینمایی متعــددی بــه دســت‬ ‫اورده اســت کــه مهم تریــن انهــا عبارتنــد از‪ :‬جایــزه دوربیــن برلینالــه از جشــنواره فیلــم‬ ‫برلیــن‪ ،‬جوایــز نخــل طــای افتخــاری‪ ،‬هیئــت داوران‪ ،‬فیپرشــی و کلیســای جهانــی از‬ ‫جشــنواره فیلــم کــن‪ ،‬جایــزه یــک عمــر دســتاورد ســینمایی جوایــز فیلــم اروپــا‪ ،‬یوزپلنگ‬ ‫افتخــاری از جشــنواره فیلــم لوکارنــو‪ ،‬جایــزه اکیــرا کوروســاوا از جشــنواره فیلــم توکیــو‪،‬‬ ‫شــیر طــای افتخــاری و جایــزه ویــژه هیئــت داوران از جشــنواره فیلــم ونیــز‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪60‬‬ صفحه 60 ‫پدرو کوستا‬ ‫پــدرو کوســتا ( زاده ‪ ۳۰‬دســامبر ‪ )۱۹۵۸‬کارگــردان فیلــم‪ ،‬فیلم نامه نویــس‪،‬‬ ‫تدوین گــر‪ ،‬فیلم بــردار و طــراح نورپــردازی اهــل پرتغــال اســت‪.‬‬ ‫او دانش اموختــه تاریــخ در دانشــگاه لیســبون اســت‪ .‬او برنــده «جایــزه فرهنــگ‬ ‫فرانســه» در جشــنواره فیلــم کــن ‪ ۲۰۰۲‬شــد‪ .‬پیتــر بردشــا از گاردیــن او را‬ ‫«ســاموئل بکـ ِ‬ ‫ـت ســینما» لقــب داد‪.‬‬ ‫یکــی دیگــر از فیلم هــا او نیــز عــاوه بــر نمایــش در جشــنواره فیلــم کــن ‪،۲۰۰۶‬‬ ‫برنــده «جایــزه فیلــم تجربی‪/‬مســتقل» «انجمــن منتقــدان فیلــم لــس انجلــس»‬ ‫شــد‪.‬‬ ‫میگل گومیس‬ ‫میــگل گومیــس (زاده ‪ ۱۹۷۲‬میــادی) کارگــردان‪ ،‬تدوین گــر و فیلم نامه نویــس اهــل‬ ‫پرتغــال اســت‪.‬‬ ‫او دانش اموختــه «مدرســه تئاتــر و ســینمای لیســبون» اســت و کارش را‪ ،‬بــه عنــوان‬ ‫نویســنده و منتقــد ســینما اغــاز کــرد و ســپس بــه فیلم ســازی روی اورد‪.‬‬ ‫از فیلم هــا یــا مجموعه هــای تلویزیونــی کــه وی در ان هــا نقــش داشــته اســت‬ ‫می تــوان بــه شــب های عربــی اشــاره نمــود‪.‬‬ ‫ماریا دی میدیروش‬ ‫ماریــا دی میدیــروش (زاده ‪ ۱۹‬اوت ‪ )۱۹۶۵‬هنرپیشــه‪ ،‬کارگــردان‪ ،‬فیلم نامه نویــس و‬ ‫خواننــده اهــل پرتغــال اســت‪ .‬ایــن هنرمنــد هــم در اثــار ســینمایی اروپایــی و هــم در‬ ‫اثــار ســینمایی امریکایــی ظاهــر شده اســت امــا بیشــتر بــرای ایفــای نقــش در فیلــم‬ ‫پالــپ فیکشــن شــناخته می شــود‪ .‬از فیلم هــای دیگــری کــه در ان نقــش داشــته‬ ‫می تــوان بــه زندگــی مــن بــدون مــن‪ ،‬خــورش الــو بــا مــرغ‪ ،‬سیلوســتره و کیســه هــوا‬ ‫اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫ایوو فری یرا‬ ‫ایــوو فری یــرا ( زاده ســپتامبر ‪ )۱۹۷۵‬کارگــردان‪ ،‬فیلم نامه نویــس‪ ،‬هنرپیشــه اهــل‬ ‫پرتغــال اســت‪ .‬در ســال ‪ ۲۰۱۶‬فیلــم او بــا عنــوان نامه هایــی از جنــگ در شــصت و‬ ‫ششــمین جشــنواره بین المللــی فیلــم برلیــن بــه نمایــش درامــد‪.‬‬ ‫ایــن فیلــم در بخــش رقابــت اصلــی حضــور داشــت امــا موفــق بــه کســب جایــزه‬ ‫نشــد‪.‬‬ ‫انتونیو ماکدو‬ ‫انتونیــو ماکــدو ( زاده ‪ ۵‬ژوئیه ‪۱۹۳۱‬در لیســبون ‪ -‬درگذشــته ‪ ۵‬اکتبر ‪ )۲۰۱۷‬نویســنده‪،‬‬ ‫کارگــردان فیلــم اهــل پرتغــال بــود کــه بعــدا ً اســتاد و مــدرس دانشــگاه شــد‪ .‬وی‬ ‫بیــن ســال های ‪ ۱۹۶۱‬تــا ‪ ۲۰۱۲‬میــادی فعالیــت می کــرد‪ .‬انتونیــو چندیــن کتــاب‪،‬‬ ‫مقــاالت‪ ،‬فلســفه و داســتان را منتشــر کــرد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪61‬‬ صفحه 61 ‫رویدادهایفرهنگی پرتغال‬ ‫افشین اسد زاده‬ ‫جشنواره چتر پرتغال‬ ‫ایــن جشــنواره یــک جشــنواره ی تقریبــا جدیــد اســت‪ .‬از ســال ‪ 2012‬در مــاه‬ ‫جــوالی ‪ ،‬شــهر هــای پرتغــال رنــگ و شــکلی دیگــر بــه خــود مــی گیرنــد‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره ی چتــر هــا خــود بخشــی از جشــنواره ی بــزرگ تــر هنــر اســت‬ ‫کــه ســاالنه در کشــور پرتغــال برگــزار مــی شــود و شــهرت جهانــی یافته اســت‪.‬‬ ‫خیابــان هــای اصلــی شــهر کــه کافــه و رســتوران و مراکــز خریــد را در خــود جای‬ ‫داده اســت در ایــن روزهــای خــاص بــا چتــر هــای رنگــی پوشــانده می شــوند‪.‬‬ ‫ایــن چتــر هــا عــاوه بــر زیبایــی ای کــه بــه خیابــان هــا مــی افزاینــد باعــث‬ ‫خنــک تــر شــدن هــوا در روزهــای گــرم تابســتان مــی شــوند‪ .‬در زیــر ســایه‬ ‫ایــن چتــر هــا برنامــه هــای تفریحــی و ورزشــی زیــادی برگــزار مــی شــود‪.‬‬ ‫جشنواره مجسمه های شنی‬ ‫جشــنواره مجســمه هــای شــنی پرتغــال (‪ )FIESA‬بزرگتریــن نمایشــگاه‬ ‫مجســمه های شــنی کــه تــا بــه حــال برگــزار شــده‪ ،‬بــه شــمار مــی ایــد و از ســال‬ ‫‪ ٢٠٠٣‬هــر ســال در شــهر پِــرا در منطقــه الــگاروه کشــور پرتغــال برگــزار می شــود‬ ‫و هــزاران بازدیدکننــده را بــرای بازدیــد از ایــن رویــداد جلــب مــی نمایــد‪.‬‬ ‫شــن هــا توســط گروهــی از مجســمه ســازان بــا ملیــت هــای مختلــف بــا دســت‬ ‫حفــر مــی شــوند‪.‬‬ ‫ایــن هنرمنــدان بــا بــه کارگیــری تکنیــک هــای مختلــف مجســمه ســازی‪ ،‬اثــار‬ ‫هنــری اصیلــی را خلــق مــی کننــد کــه بواســطه عظمــت و بزرگــی و شــکوه‪ ،‬تکنیــک‬ ‫ســاخت و زیبایــی شــان متمایــز هســتند‪ .‬ایــن جشــنواره بــه ایــن دلیــل کــه در ان‬ ‫از ‪ ٤٠٠٠٠‬تــن شــن بــرای ســاخت مجســمه هایــی بــه ارتفــاع ‪ ١٢‬متــر اســتفاده‬ ‫مــی شــود و ایــن مجســمه هــا در محوطــه ای بــه مســاحت ‪ ١٥٠٠٠‬متــر مربــع‬ ‫تعبیــه مــی شــوند و بــا افــزودن ریــزه کاری هــای شــگفت انگیــز‪ ،‬اشــخاص‪،‬‬ ‫اشــیا و داســتان هــای مختلفــی را بــه نمایــش مــی گذارنــد‪ ،‬بــه عنــوان بزرگتریــن‬ ‫رویــداد جهــان در نــوع خــود بــه شــمار مــی ایــد‪ .‬هــر مجســمه بــا متنــی همــراه‬ ‫اســت تــا عناصــر مجســمه را شــرح دهــد و ایــن نمایشــگاه در محوطــه هــای‬ ‫موضوعــی کــه همگــی بــا هــم مرتبــط هســتند‪ ،‬بــه انضمــام محوطــه هایــی کــه‬ ‫بــه طــور انحصــاری بــه موســیقی پــاپ و راک‪ ،‬رقــص‪ ،‬ســیرک‪ ،‬موســیقی مذهبــی‬ ‫یــا موســیقی کــودکان اختصــاص یافتــه انــد‪ ،‬برگــزار مــی شــود‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره عــاوه بــر مجموعــه ای از فعالیــت هــای مربــوط بــه مجســمه هــای‬ ‫شــنی‪ ،‬شــامل رویدادهــای دیگــری از جملــه کارگاه هــای اموزشــی و نمایــش هایــی‬ ‫در خصــوص هنــر مجســمه ســازی‪ ،‬نمایــش هــای ویدئویــی‪ ،‬بــازی هــا و مســابقات‬ ‫نیــز مــی باشــد‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره شــامل یــک گــودال شــنی نیــز مــی باشــد کــه بازدیدکننــدگان‬ ‫جــوان مــی تواننــد ایــن قالــب بیــان هنــری را در ان تجربــه کننــد‪ ،‬بخــش‬ ‫هــای تفریحــی و ســرگرمی در فواصــل معیــن‪ ،‬هنرهــای اجــرای موســیقی زنــده‪،‬‬ ‫نمایش هــای رقــص و ســیرک را بــه نمایــش مــی گذارنــد‪.‬‬ ‫بازدیــد کننــدگان مــی تواننــد در فســتیوال مجســمه هــای شــنی پرتغــال شــاهد‬ ‫حــدود صــد منظــره شــنی مختلــف و متنــوع باشــند کــه بــه طــور مبتکرانــه ای‬ ‫نوازنــدگان‪ ،‬ســازهای موســیقی و فرهنــگ هــای مختلــف موســیقی سراســر جهــان‬ ‫را بــه نمایــش مــی گذارنــد‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره بــا محوطــه ای کــه بــرای تمــام کســانی در نظــر گرفتــه شــده کــه‬ ‫مــی خواهنــد خالقیــت و نــواوری خــود را بــا ســاختن مجســمه هــای شــنی بیــان‬ ‫کننــد‪ ،‬از ابعــاد تفریحــی و اموزشــی برخــوردار اســت‪ .‬شــب هــا اثــار هنــری ایــن‬ ‫نمایشــگاه نورپــردازی مــی شــوند تــا بدیــن ترتیــب زوایــای غیرمنتظــره و ابعــاد‬ ‫ســرگرم کننــده ای بــه انهــا ببخشــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪62‬‬ صفحه 62 ‫جشنواره نورپردازی‬ ‫جشــنواره نورپــردازی پرتغــال (‪ )LUMINA‬از مهمتریــن و پرطرفدارتریــن‬ ‫فســتیوال های پرتغــال اســت‪ .‬جشــنواره نورپــردازی پرتغــال (‪ )LUMINA‬بــه‬ ‫مــدت ســه روز در مــاه ســپتامبر در شــهر ‪ Cascais‬پرتغــال برگــزار مــی شــود و‬ ‫تقریبــا همــه ســاله پنچــاه هــزار بازدیدکننــده را جلــب مــی نمایــد‪.‬‬ ‫ایــن رویــداد کــه شــرکت در ان رایگان اســت‪ ،‬اثــار هنــری نورپــردازی هنرمندان‬ ‫مشــهور بیــن المللــی عرصــه هنــر نورپــردازی را بــه نمایــش می گــذارد و‬ ‫همــه تماشــاگران را درگیــر و شــیفته ایــن اثــار مــی کنــد‪ ،‬و لحظــات کشــف و‬ ‫شناســایی‪ ،‬ســحر و جــادو و هیجــان را بــرای انهــا فراهــم مــی نمایــد‪ .‬در ایــن‬ ‫جشــنواره‪ ،‬نمایــش هــای نورپــردازی‪ ،‬مجســمه هــای درخشــان‪ ،‬اثــار هنــری‬ ‫ســه بعــدی کــه بــا بازدیدکننــدگان تعامــل برقــرار مــی کننــد‪ ،‬و نمایش هــای‬ ‫مولتــی مدیــا مثــل مســیری در میــان ایــن شــهر بــه هــم متصــل مــی شــوند‪ ،‬و‬ ‫شــعار خالقیــن خــود را منعکــس مــی ســازند‪ :‬هنــر نورپــردازی را بــا مــردم بــه‬ ‫اشــتراک بگذاریــم‪ .‬ایــن جشــنواره‪ ،‬رویــدادی منحصــر بــه فــرد بــه شــمار مــی‬ ‫ایــد‪.‬‬ ‫ایــن رویــداد کــه توســط اتلیــه ‪ OCUBO‬و بــا مدیریــت هنــری ‪Nuno Maya‬‬ ‫و ‪ Carole Purnelle‬برگــزار مــی شــود‪ ،‬ایــده تجربــه ای شــهری را شــکل‬ ‫مــی دهــد کــه بــا باالتریــن ســطح کیفیــت هنــری‪ ،‬بیشــترین تنــوع زبــان و‬ ‫دسترســی کامــل بــه محتــوا بــه رســمیت شــناخته شــده اســت‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره‪ ،‬قالــب خــارق العــاده ای بــرای تجربــه شــب در هماهنگــی کامــل‬ ‫بــا چشــم انــداز‪ ،‬مــکان و مــردم بــه شــمار مــی ایــد‪.‬‬ ‫تشــویق و ترغیــب مــردم بــرای نزدیــک شــدن بــه اثــار هنرمنــدان و همینطــور بــه‬ ‫اشــتراک گذاشــتن تجربــه هــا و دانــش انهــا‪ .‬ایــن برنامــه شــامل مجموعــه ای از‬ ‫ســخنرانی هــای کوتــاه هنرمنــدان‪ ،‬نمایشــگاه ویــژه ای بــا نمایــش عکــس هــا و‬ ‫ویدئوهــای لحظــات همــکاری هنرمنــدان طــی ســاخت اثــار هنــری جشــنواره‬ ‫نورپــردازی پرتغــال و توزیــع گواهــی هــای شــرکت مــی باشــد‪.‬‬ ‫تمــام هنرمنــدان از ایــن موضــوع اگاه هســتند کــه فراینــد ســاخت یــک اثــر هنــری‬ ‫بــه چــه عواملــی بســتگی دارد تــا اطمینــان حاصــل شــود کــه اثــری خــوب و دلپذیــر‬ ‫خلــق و بــه موقــع بــه نمایــش گذاشــته مــی شــود! ایــن جشــنواره تفاوتــی بــا ســایر‬ ‫رویدادهــای مشــابه نورپــردازی نــدارد و نســبت بــه فراهــم نمــودن بهتریــن اثــار‬ ‫هنــری در محــل برگــزاری جشــنواره احســاس تعهــد مــی کنــد‪ .‬بنابرایــن‪ ،‬هنرمنــدان‬ ‫برخــی از ماجراهــای پشــت صحنــه ایــن جشــنواره و ســاخت اثــار هنــری خــود‬ ‫همچــون نحــوه طراحــی ایــن اثــار از نظــر فنــی و لــزوم ســاخت و امــاده ســازی انهــا‬ ‫را بــه اشــتراک مــی گذارنــد‪.‬‬ ‫جشنواره فیلم لیسبون‬ ‫جشــنواره فیلــم مســتقل لیســبون همــه ســاله از ‪ ۱۳‬الــی ‪ ۲۳‬اردیبهشــت در شــهر‬ ‫لیســبون کشــور پرتغــال برگــزار مــی گــردد‪ .‬جشــنواره فیلــم مســتقل لیســبون‬ ‫فرصــت منحصــر بــه فــردی را در اختیــار عمــوم قــرار مــی دهــد تــا بتواننــد‬ ‫فیلم هــای پرتغالــی و خارجــی از تمــام ژانرهــا (داســتانی‪ ،‬مســتند‪ ،‬انیمیشــن‪ ،‬فیلــم‬ ‫هــای تجربــی از جملــه ســینمایی و کوتــاه)‪ ،‬کــه در جــای دیگــری امــکان تماشــای‬ ‫انهــا وجــود نــدارد‪ ،‬تماشــا کننــد‪ ،‬چــون برنامــه جشــنواره عمدتــا شــامل اثــاری‬ ‫اســت کــه از امــکان کانــال هــای پخــش بــه اصطــاح تجــاری برخــوردار نیســتند‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره عــاوه بــر ارائــه برنامــه ملــی مهیــج نمایــش فیلــم‪ ،‬بــرای ایجــاد‬ ‫پیونــد میــان میهمانــان (فیلمســازان‪ ،‬برنامــه ریــزان‪ ،‬پخــش کننــدگان‪ ،‬منتقدیــن‬ ‫و ســایر متخصصیــن) و تماشــاگران نیــز تــاش مــی کنــد‪ ،‬و بــه مــوازات فعالیــت‬ ‫هــای خــود‪ ،‬محیــط هــای پربــار تخصصــی مختلفــی از جملــه مباحثــات‪ ،‬ســمینارها‪،‬‬ ‫گفتگوهــا‪ ،‬مالقــات هــا‪ ،‬ضیافــت هــا و کنســرت هــا را فراهــم مــی نمایــد‪ .‬اهــداف‬ ‫اصلــی ایــن جشــنواره‪ ،‬تشــویق و ترغیــب بــه خلــق اثــار مولــف‪ ،‬افزایــش نمایــش‬ ‫و معرفــی فیلــم هــا و ســازندگان‪ -‬ملــی و بیــن المللــی انهــا و ترویــج ســینمای‬ ‫پرتغــال در جهــان بــه شــمار مــی ایــد‪ .‬ایــن جشــنواره قصــد دارد بیشــترین تعــداد‬ ‫مخاطــب را بــه ســینمای معاصــر نزدیــک ســازد‪.‬‬ ‫بخش های جشنواره فیلم مستقل لیسبون ‪٢٠٢٠‬‬ ‫مســابقه بیــن الملــل‪ :‬مســابقه بیــن الملــل فیلــم هــای کوتــاه و ســینمایی شــامل اثــاری‬ ‫اســت کــه پیــش از ایــن هرگــز در پرتغــال بــه نمایــش عمومــی در نیامــده اند و ســاخت‬ ‫انهــا در ســال جــاری یــا ســال پیــش بــه پایــان رســیده اســت‪.‬‬ ‫بخــش ملــی‪ :‬هــدف ایــن بخــش‪ ،‬شناســایی فیلــم هایــی پرتغالــی‪ -‬کــه ســاخت انهــا در‬ ‫ســال جــاری جشــنواره یــا ســال گذشــته بــه پایــان رســیده اســت‪.‬‬ ‫سیلوســتر‪ . :‬بخــش سیلوســتر ایــن جشــنواره‪ ،‬اثــار فیلمســازان جــوان و فیلمســازان‬ ‫برجســته را بــا فیلــم هایــی کــه فقــط بــه دلیــل منحصــر بفــرد بودنشــان‪ ،‬انتخــاب مــی‬ ‫شوند‪ ،‬گرد هم می اورد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 59‬راز شقایق| ‪63‬‬ صفحه 63 ‫نمایی از شهر لیسبون‬ صفحه 64 ‫قلعه پنا‬ ‫ایــن قلعــه یــا کاخ رومانتیــک پنــا در بــاالی تپــه ای در ســینترا واقــع شــده اســت‪،‬‬ ‫بــه ماننــد یــک شــهر تاریخــی شــده و خیــره کننــده اســت‪ .‬قلعــه دوم در قــرن‬ ‫نوزدهــم توســط قلمــرو فردینانــد دوم در ویرانــه هــای یــک صومعــه ســاخته شــد‬ ‫و بــه عنــوان یــک محــل اقامــت تابســتانی بــرای خانــواده ســلطنتی خدمــت کــرد‪.‬‬ ‫عــاوه بــر معمــاری شــگفت انگیــز‪ ،‬پــارک پنــا و پانورامایــی کــه از تپــه بــاز‬ ‫مــی شــود هیجــان انگیــز اســت‪ ،‬داخــل قلعــه کامــا مجهــز اســت و بــرای‬ ‫بازدیدکننــدگان بــاز اســت‪ .‬ایــن قلعــه یکــی از هفــت عجایــب پرتغــال اســت و‬ ‫در مســیر گردشــگری لیســبون و ســینترا قــرار دارد ‪.‬‬ ‫پیادو‬ ‫‪ Piodao‬واقــع در مرکــز کشــور‪ ،‬یکــی از زیباتریــن روســتاها در پرتغــال اســت‪.‬‬ ‫بــه عنــوان یــک بنــای یادبــود عمومــی‪ Piodao ،‬در واقــع یــک ســایت منحصــر‬ ‫بــه فــرد اســت‪ .‬ویژگــی خــاص ان معمــاری تاریخــی ان اســت‪ ،‬روســتا قرنهــا‬ ‫پیــش تاســیس شــده و تحــت تاثیــر انــواع تاثیــرات فرهنگــی قــرار گرفتــه‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫بنابرایــن بــه عنــوان “روســتای قومیــت” در میــان مــردم محلــی شــناخته‬ ‫شــده اســت‪ .‬گردشــگران در اینجــا از ســوی مــردم محلــی دوســتانه اســتقبال‬ ‫می شــوند‪ ،‬کــه از شــهرت قــرون وســطایی و زیبــای روســتا اســتفاده کننــد ‪.‬‬ ‫ابشارهای ازورس‬ ‫ازورس مجمــع الجزایــری اتشفشــانی اســت کــه واقــع در نیمــه میانــی اقیانوس‬ ‫اطلــس اســت‪ .‬چنــد ســاعت بــا هواپیمــا و کمــی هــم قایقرانــی شــما را بــه ایــن‬ ‫جزایــر کــه از مهیــج تریــن و جــذاب تریــن جزایــر اروپــا هســتند میرســاند‪ .‬بــه‬ ‫زیباتریــن صحنــه هــا و خیــره کننــده تریــن مناظــری کــه شــاهد خواهیــد بــود‬ ‫فکــر کنیــد‪.‬‬ ‫یادتــان نــرود کــه از جزیــره زیبــای فلــورس و پوکــو دا االگوینهــا بازدیــد کنیــد‪،‬‬ ‫خیــره کننــده اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪45‬‬ صفحه 45 ‫معرفی شهرهای پرتغال‬ ‫سینترا‬ ‫ســینترا (‪ )Sintra‬بــا اینکــه فقــط ‪ ۳۰‬کیلومتــر از لیســبون فاصلــه دارد امــا‬ ‫دنیایــی متفــاوت اســت‪.‬‬ ‫بــا دیــدن تپــه هــای سرســبز و ســاحل تماشــایی ایــن شــهر بــه راحتــی‬ ‫مــی فهمیــد کــه چــرا پادشــاهان پرتغــال بــرای گذرانــدن تابســتان بــه‬ ‫ایــن شــهر خــوش اب و هــوا مــی رفتنــد‪.‬‬ ‫ایــن شــهر بــا مجموعــه ای از قصرهــای پادشــاهی و بــاغ هــای تماشــایی‬ ‫بــه مقصــدی محبــوب بــرای ســفرهای یــک روزه تبدیــل شــده اســت‪.‬‬ ‫ســینترا بــا بناهــای تاریخــی و زیبایــی هــای طبیعــی شــهری جــذاب اســت‬ ‫هــر گردشــگری بــه لیســبون ســفر می کنــد و بیشــتر جاذبــه هــای ایــن‬ ‫شــهر را دیــده اســت‪ ،‬بــدون شــک ســفری یــک روزه بــه شــهر ســینترا‬ ‫نیــز ترتیــب می دهــد و از ایــن شــهر تماشــایی بازدیــد می کنــد‪.‬‬ ‫اویرو‬ ‫یکی از بهترین شهرها برای زندگی در پرتغال‪ ،‬بدون شک اویرو است‪.‬‬ ‫اویــرو در ســاحل غربــی‪ ،‬در فاصلــه ‪ 45‬تــا ‪ 60‬دقیقــه از جنــوب پورتــو قــرار دارد و‬ ‫یکــی از شــهرهای پرتغــال اســت کــه در دهــه اخیــر بســیار توســعه یافتــه اســت‪.‬‬ ‫اویــرو یــک شــهر زیبــا و زنــده بــه خصــوص در تابســتان اســت‪.‬‬ ‫اویــرو هــر انچــه کــه نیــاز داریــد بــه شــما ارائــه می دهــد‪ :‬طبیعــت و جاذبه هــای‬ ‫زیبــا‪ ،‬تــاالب اویــرو و قایق هــای ســنتی‪ ،‬چندیــن مرکــز خریــد بــا فروشــگاه های‬ ‫متعــدد و دانشــگاهی کــه می توانیــد روی خودتــان ســرمایه گذاری کنیــد‪.‬‬ ‫اب و هــوا همیشــه عالــی نیســت‪ ،‬در زمســتان هــوا گرفتــه و بــادی می شــود‪ .‬ایــن‬ ‫شــهر بــه انــدازه ســایر شــهرهای ایــن لیســت‪ ،‬افتابــی و گــرم نیســت امــا حــدود‬ ‫‪ 79،000‬نفــری کــه در ایــن شــهر زندگــی می کننــد‪ ،‬از زیبایــی خــاص اویــرو لــذت‬ ‫می برنــد و ظاهــرا از هــوای بــادی ان اذیــت نمی شــوند‪.‬‬ ‫اویــرو در اطــراف شــهر‪ ،‬مناطــق صنعتــی زیــادی دارد کــه فرصت هــای شــغلی‬ ‫زیــادی بــرای مــردم ارائــه می دهــد‪.‬‬ ‫از لحــاظ دسترســی و حمــل و نقــل عمومــی‪ ،‬اویــرو هــر ســال بیشــتر و بیشــتر‬ ‫توســعه پیــدا می کنــد‪ .‬حمــل و نقــل عمومــی تقریبــا بــه هــر نقطــه از شــهر وجــود‬ ‫دارد امــا مناطقــی وجــود دارنــد کــه پــس از ســاعت ‪ 8:30‬عصــر‪ ،‬حمــل و نقــل‬ ‫عمومــی ندارنــد‪.‬‬ ‫ایــن شــهر بــه عنــوان «ونیــز پرتغــال» شــناخته می شــود‪ .‬حداقــل یــک بــار از ایــن‬ ‫شــهر بازدیــد کنیــد‪ ،‬مطمئنــا پشــیمان نخواهیــد شــد‪.‬‬ ‫براگا‬ ‫بــراگا در شــمال شــرقی پورتــو‪ ،‬در ناحیــه شــمالی کشــور واقــع شــده اســت‪ .‬ایــن‬ ‫شــهر امــروزه نتیجــه رویدادهــای تاریخــی و مذهبــی زیــادی اســت کــه در تاریــخ‬ ‫طوالنــی پرتغــال رخ داده انــد‪.‬‬ ‫بناهــای شــاخص ماننــد قصــر ســلطنتی «بــوم جســوس ِد مونــت» و کلیســای جامــع‬ ‫بــراگا‪ ،‬ایــن شــهر را بــه مکانــی زیبــا بــرای بازدیــد تبدیــل کــرده اســت‪ .‬بــا ایــن‬ ‫حــال‪ ،‬زندگــی در بــراگا بهتــر نیــز هســت‪ .‬بــراگا یکــی از شــهرهایی اســت کــه‬ ‫ســریع ترین رشــد جمعیــت و جوان تریــن جمعیــت را در پرتغــال دارد‪ .‬ایــن خــود از‬ ‫مزایــای ایــن شــهر اســت‪.‬‬ ‫بــا حمــل و نقــل عمومــی‪ ،‬دسترســی در ایــن شــهر اســان اســت و بــا صدهــا فرصــت‬ ‫شــغلی‪ ،‬یکــی از بهتریــن مکان هــا بــرای زندگــی در پرتغــال اســت‪.‬‬ ‫از غذاهــای شــهر گرفتــه تــا جاذبه هــای گردشــگری‪ ،‬از بناهــای تاریخــی گرفتــه تــا‬ ‫فرهنــگ غنــی ان‪ ،‬عاشــق بــراگا خواهیــد شــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪46‬‬ صفحه 46 ‫ایوورا‬ ‫اگــر می خواهیــد در یکــی از شــهرهای تاریخــی پرتغــال زندگــی کنیــد امــا از‬ ‫هــوای ســرد فــراری هســتید‪ ،‬ایــوورا را بــه شــما پیشــنهاد می کنیــم‪ .‬ایــوورا‬ ‫یکــی از شــهرهای اصلــی در منطقــه جنوبــی مرکــزی پرتغــال معــروف بــه النجتو‬ ‫اســت‪ .‬دمــا همیشــه کمــی باالتــر از میانگیــن دمــای کشــور اســت‪.‬‬ ‫گرچــه جمعیــت ان تقریبــا ‪ 56،000‬نفــر اســت امــا از غذاهــای فوق العــاده‬ ‫گرفتــه تــا معمــاری باســتانی‪ ،‬مکان هــای عالــی بــرای بازدیــد‪ ،‬مکان هــای‬ ‫عمومــی بــرای اســتراحت‪ ،‬فرصت هــای شــغلی زیــاد‪ ،‬یــک دانشــگاه و امکانــات‬ ‫خیلــی بیشــتری ارائــه می دهــد‪.‬‬ ‫کل شــهر بــا دیــوار قدیمــی احاطــه شــده اســت‪ .‬در مرکــز شــهر‪ ،‬می توانیــد‬ ‫قلعــه رومــی دیانــا را ببینیــد‪ .‬خانه هــای ســفید نیــز در اطــراف کلیســای ایــوورا‬ ‫زیبایــی ان را بهتــر جلــوه می دهنــد‪ .‬کلیســای ایــوورا یــک بنــا بــا معمــاری‬ ‫گوتیــک متعلــق بــه قــرن دوازدهــم اســت‪.‬‬ ‫مــردم ایــوورا از زندگــی ارام در ایــن شــهر نســبتا کوچــک لــذت می برنــد‪ .‬نبــود‬ ‫ســاعات پرترافیــک و شــلوغ‪ ،‬ایــن شــهر را بــه یکــی از زیباتریــن شــهرها بــرای‬ ‫زندگــی در پرتغــال تبدیــل کــرده اســت‪ .‬ایــن شــهر فعالیت هــای تفریحــی‬ ‫زیــادی بــرای اوقــات فراغــت مــردم ارائــه می دهــد‪ .‬تصــور کنیــد کــه بــه‬ ‫راحتــی بتوانیــد هــر زمــان کــه می خواهیــد بــه بیــرون برویــد‪ ،‬در نزدیک تریــن‬ ‫کافــه بنشــینید و یــک اسپرســو ســفارش دهیــد یــا بــه یــک شــیرینی فروشــی‬ ‫ماننــد «ســت کلیــرز» برویــد و از شــیرینی هایی کــه بــا دســتور پخــت ‪250‬‬ ‫ســاله تهیــه شــده‪ ،‬بخریــد‪ .‬حــاال تصــور کنیــد کــه همــه ایــن کارهــا را بــدون‬ ‫فکــر کــردن بــه جــای پــارک یــا حضــور صدهــا نفــر در خیابــان انجــام دهیــد‪.‬‬ ‫در مــورد غــذا نیــز فرامــوش نکنیــد کــه منطقــه النجتــو دیگــر منطقــه پرتغــال‬ ‫اســت کــه غذاهــای خوشــمزه و خــوش طعمــی را در کنــار بهتریــن شــراب های‬ ‫جهــان ارائــه می دهــد‪.‬‬ ‫فارو‬ ‫شــما احتمــاال تاکنــون بــا شــهر فــارو اشــنا شــده باشــید‪ .‬مــا در مــورد همــه چیــز صحبــت خواهیــم‬ ‫کــرد‪ ،‬چــه بــه ســفر بــه الــگاروه عالقــه داشــته باشــید و چــه مهاجــرت بــه ان را ترجیــح دهیــد‪ ،‬بایــد‬ ‫بگوییــم کــه بهتریــن گزینــه اســت‪ .‬امــا بیاییــد کمــی عمیق تــر در مــورد فــارو‪ ،‬شــهر اصلــی الــگاروه‪،‬‬ ‫صحبــت کنیــم‪.‬‬ ‫فــارو بزرگتریــن شــهر در منطقــه جنوبــی پرتغــال اســت و قطعــا یکــی از ارزشــمندترین شــهرهای ایــن‬ ‫لیســت اســت‪ .‬فــارو بــا اب و هــوا و ســواحل شــگفت انگیــز خــود‪ ،‬یکــی از شــهرهای جــذاب پرتغــال‬ ‫بــرای زندگــی اســت‪ ،‬در حــال حاضــر ‪ 65،000‬نفــر در ایــن شــهر زندگــی می کننــد‪.‬‬ ‫ممکــن اســت فکــر کنیــد کــه فاصلــه دو ســاعتی فــارو از لیســبون‪ ،‬مزیــت بــزرگ ایــن شــهر محســوب‬ ‫می شــود امــا ایــن حــدس شــما چنــدان درســت نیســت‪ .‬فاصلــه بیــن فــارو و پایتخــت منجــر بــه‬ ‫توســعه شــهر شــده اســت‪ .‬در حــال حاضــر می توانیــد هرانچــه کــه در پایتخــت وجــود دارد‪ ،‬ماننــد‬ ‫خدمــات درمانــی و اموزشــی‪ ،‬فرهنگــی و تفریحــی و حتــی فــرودگاه را در فــارو نیــز بیابیــد‪.‬‬ ‫در مــورد فرصت هــای شــغلی نیــز‪ ،‬بیــش از صــد مــورد وجــود دارد کــه هــر روز بیشــتر نیــز می شــود‪.‬‬ ‫اگــر در صنعــت ماهیگیــری یــا گردشــگری فعــال هســتید‪ ،‬فــارو قطعــا بهتریــن گزینــه بــرای شماســت‪.‬‬ ‫ایــن شــهر از مــارس تــا ســپتامبر‪ ،‬گردشــگر زیــادی بــه خــود جــذب می کنــد‪ .‬هزینــه مســکن در‬ ‫فــارو ممکــن اســت کمــی گران تــر از میانگیــن باشــد‪ .‬بــا ایــن حــال‪ ،‬در مقابــل جذابیت هایــی کــه‬ ‫دارد‪ ،‬ایــن هزینــه ناچیــز اســت‪ .‬در کنــار ایــن‪ ،‬جمعیــت خارجــی فــارو نیــز نســبت بــه ســایر شــهرهای‬ ‫کشــور‪ ،‬باالتــر اســت‪.‬‬ ‫ویزیو‬ ‫ویزیــو شــهری در منطقــه مرکــزی پرتغــال و در فاصلــه یــک ســاعته از کویمبــرا واقــع شــده و حــدود‬ ‫‪ 68‬هــزار نفــر را در خــود جــای داده اســت‪.‬‬ ‫از نظــر بســیاری از مــردم پرتغــال ویزیــو یکــی از بهتریــن شــهرها بــرای زندگــی در پرتغــال اســت‪.‬‬ ‫در واقــع‪ ،‬ایــن شــهر در گذشــته نیــز بــه عنــوان بهتریــن شــهر بــرای زندگــی در پرتغــال و یکــی‬ ‫از بهتریــن شــهرها بــرای زندگــی در اروپــا در نظــر گرفتــه می شــد‪ .‬بــه نظــر مــا‪ ،‬دلیــل اصلــی ان‪،‬‬ ‫شــادی مــردم ویزیــو اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪47‬‬ صفحه 47 ‫موسیقی پرتغال‬ ‫خلیل مدادی‬ ‫موســیقى فــادو یکــى از اساســی ترین ویژگیهــاى کشــور پرتغــال اســت و بیــان‬ ‫کننــده حســن درونــى‪ ،‬روح و جــان‪ .‬فــادو تــا بــه امــروز معروفتریــن‪ ،‬خالصتریــن‬ ‫و پاکتریــن عنصــر فرهنــگ مردمــى پرتغــال محســوب میشــود‪ .‬فــادو غــم انگیــز‬ ‫اســت بــى انکــه احســاس شــوربختى کنــد‪.‬‬ ‫ریشــه هــاى موســیقى فــادو تــا بــه امــروز نامشــخص اســت‪ .‬عقیــده موســیقى‬ ‫شناســها دراین بــاره نظــرات متفاوتــى دارنــد و اصــل فــادو را عربــى‪ ،‬افریقائــى و‬ ‫یــا برزیلــى می داننــد‪ .‬بعضــى از انهــا هــم متعقدنــد کــه میــان فــادو و ترانــه هائــى‬ ‫کــه دریانوردهــا می خوانــده و می خواننــد‪ ،‬رابطــه ى مســتقیمى وجــود دارد‪ .‬در هــر‬ ‫حــال‪ ،‬فــادو زائیــده دل مــردم اســت و معمــوال در قدیمیتریــن و فقیرتریــن محلــه‬ ‫هاســت کــه ترانــه هــاى فــادو خوانــده می شــوند‪.‬‬ ‫خواننــده فــادو‪ ،‬غالبــا لبــاس تیــره رنــگ بــه تــن دارد‪ ،‬از شــهرش و از تلخی هــاى‬ ‫زندگیــش میخوانــد و ترانــه هایــش گاهــى هــم رنــگ و بــوى اجتماعــى و سیاســى‬ ‫دارنــد‪ .‬اســم فــادو از کلمــه التینــى فاتوم ریشــه می گیــرد کــه معنى ان‪ ،‬سرنوشــت‬ ‫اســت‪ ،‬سرنوشــت ملتــى کــه رقــم خــورده و غیرقابــل تغییــر اســت‪ .‬می گوینــد کــه‬ ‫فــادو بــه ایــن علــت اواز و موســیقى پرتغــال اســت‪ ،‬زیــرا نحــوى خوانــدن ان بــه‬ ‫گونــه اى بــاور مــردم ایــن کشــور بــه سرنوشــت را نمایــان می کنــد‪ .‬سرنوشــتى‬ ‫کــه بــه ســراغ انســان میایــد و از ان راه گریــزى نیســت‪.‬‬ ‫تمامــى مــردم پرتغــال و بســیارى از موســیقى شناســهاى پرتغــال‪ ،‬امالیــا‬ ‫رودریگــش را بــزرگ بانــوى موســیقى فــادو می داننــد‪ .‬او اینــه روح بســیارى و‬ ‫پرتغالیهــا بــود و زندگــى هنــرى پرفــراز و نشــیبى داشــت‪ .‬ایــن خواننــده محبوب‬ ‫در روز ششــم مــاه اکتبــر ســال ‪ ۱۹۹۹‬درگذشــت‪ ،‬امــا هنــوز هــم در دل مــردم‬ ‫پرتغــال زنــده اســت و ســمبل پایــدار ترانــه اى مشــهور بــه نــام “لیســبون‪،‬‬ ‫سرنوشــت تــو چیســت؟”‬ ‫فــادو هــم چــون ســایر ســبکهاى موســیقى دچــار تغییــر و تحــول شــده اســت‪.‬‬ ‫از دهــه نــود تــا بــه حــال نســلى جدیــد از خوانندگانــى توانــا‪ ،‬موفــق شــده اســت‬ ‫بــه ایــن موســیقى ســنتى‪ ،‬رنــگ و شــکلى تــازه ببخشــد‪ .‬ترانــه هــاى جدیــد‬ ‫فــادو نســبت بــه گذشــته یکدســت تــر و ســبکبال ترنــد‪ ،‬بــى انکــه اصالــت خــود‬ ‫را از دســت داده باشــند‪ .‬یکــى از خوانندگانــى کــه در جهانــى کــردن فــادو نقــش‬ ‫مهمــى داشــته‪ ،‬میســیا اســت کــه خــود بــزرگ شــده در خانــواده اى هنرمنــد‬ ‫اســت‪ .‬مــادرش کــه اهــل اسپانیاســت‪ ،‬بالریــن بــوده و مادربزرگــش هــم هنرمنــد‬ ‫نمایشــهاى واریتــه‪ .‬ریشــه پرتغالــى میســیا از طــرف پــدرش اســت‪.‬‬ ‫میســیا اگرچــه متولــد شــهر بنــدرى پورتــو واقــع در شــمال پرتغــال اســت‪ ،‬امــا‬ ‫در اســپانیا بــزرگ شــده و از جملــه در مادریــد در هنرهــاى نمایشــى و بــه ویــژه‬ ‫موســیقى فعالیتهــاى گوناگونــى داشــته و تجربــه هــاى مختلقــى کســب کــرده‬ ‫اســت‪ .‬بعــد از زندگــى و فعالیــت هنریــش در اســپانیا راهــى لیســبون پایتخــت‬ ‫پرتغــال و یکــى از مراکــز مهــم موســیقى فــادو شــده و ســعى می کنــد‪ ،‬بــه ایــن‬ ‫موســیقى چهــره اى تــازه ببخشــد‪.‬‬ ‫خــود او دراینبــاره می گویــد‪” :‬فــادو یــادگار نســلهاى پیشــین اســت و در معــرض‬ ‫پوســیدگى و زوال بــود‪ .‬تنهــا بــراى خاطــر و جلــب جهانگــردان بــود کــه بعضیهــا‬ ‫دســت بــه نــواورى میزدنــد‪ .‬امــا ایــن چیزیســت کــه بــاب میــل و خواســت مــن‬ ‫نیســت‪ .‬قصــد مــن ایــن بــود کــه در موســیقى فــادو نــواورى کنــم و بــه ویــژه‬ ‫بــا مضمونهــاى ادبــى تــازه انــرا پــر و غنــى کنــم‪ ،‬نــه انکــه فقــط از وادع‪ ،‬درد و‬ ‫افســرگى بخوانــم‪”.‬‬ ‫میســیا‪ ،‬ایــن ســتاره نســل جدیــد موســیقى فــادو تکیــه خاصــى بــه ریشــه هــاى‬ ‫فــادو داره کــه بــه ‪ Saudade‬معــرف اســت‪ .‬ایــن کلمــه بــه معنــى بیقــرارى و‬ ‫اشتیاقیســت کــه در وجــود پرتغالیهــا النــه کــرده‪ .‬میســیا میکوشــد‪ ،‬فــادو را بــا‬ ‫نوشــته هــاى ادبــاى بــزرگ پرتغــال پیونــد دهــد و بدیــن ترتیــب‪ ،‬ایــن موســیقى‬ ‫را از غبــار و کهنگــى گذشــته پــاک کنــد‪ .‬میســیا در اجــراى ترانــه هــا هم نــواورى‬ ‫کــرده و درکنــار گیتــار پرتغالــى کــه ‪ ۶‬جفــت ســیم دارد‪ ،‬از گیتــار اســپانیائى و از‬ ‫گیتــار بــاس‪ ،‬و همچنیــن ویلــون‪ ،‬اکاردئــون و پیانــو اســتفاده میکنــد‪.‬‬ ‫در ســبک دیگــرى از فــادو‪ ،‬سرنوشــت نقشــى کلیــدى بــازى می کنــد‪ .‬کریشــتینا‬ ‫برانکــو‪ ،‬یکــى دیگــر از خواننــدگان نســل جــوان موســیقى فــادو در مصاحبــه اى‬ ‫میگویــد‪” :‬فــادو یعنــى سرنوشــت و سرنوشــت هــم یعنــى زندگــى تــو بــا تمــام‬ ‫فــراز و نشــیبهایش‪ .‬مــن ســعى میکنــم در ترانــه هایــم هــم لحظــات تلــخ را بــر‬ ‫زبــان بیــاورم و هــم لحظــات خوشــبختى را‪ ،‬چــرا کــه هــردوى اینهــا جزئــى از‬ ‫زندگــى هســتند‪”.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪48‬‬ صفحه 48 ‫بزرگان موسیقی پرتغال‬ ‫میسیا‬ ‫‪ ، Misia‬خواننــده چندزبانــه پرتغالــی اســت کــه در ســال ‪ ۱۹۵۵‬متولــد شــد‪.‬‬ ‫ســبک کاری او عمومــا فــادو اســت کــه یــک ســبک موســیقی پرتغالــی کــه‬ ‫ریشــه در ســال های حوالــی ‪ ۱۸۲۰‬میــادی دارد و بــرای پرتغالی هــا هم تــراز‬ ‫موســیقی فالمنکــوی اســپانیایی ّها اســت‪ .‬امــا او ســابقه خوانــدن ترانه هایــی‬ ‫بــه زبان هــای اســپانیایی‪ ،‬فرانســوی‪ ،‬کاتــاالن‪ ،‬انگلیســی و حتــی ژاپنــی را در‬ ‫کارنامــه خــود دارد‪ .‬او در طــول دوران فعالیتــش ســبک فــادو را مــدرن کــرد و‬ ‫طرفــداران ســنتی را بــا ورود ســازهای بین المللــی در ایــن موســیقی محلــی‬ ‫بهـت زده کــرد‪.‬‬ ‫البوم ها‬ ‫‪ ، Fado‬البومــی اســت ســاخته میســیا ‪ Misia‬خواننــده پرتغالــی ســبک فــادو‪.‬‬ ‫موســیقی فــادو ســبک موســیقی پرتغالــی اســت کــه ریشــه ان بــه حوالــی‬ ‫ســالهای ‪ ۱۸۲۰‬مــی رســد و ترکیــب ان شــامل همراهــی پیانــو و ویولــن و‬ ‫گیتــار پرتغالــی می شــود‪ .‬ایــن دومیــن البــوم ‪ Misia‬اســت کــه در ســال‬ ‫‪ ۱۹۹۳‬منتشــر شــد‪ .‬موســیقی پرنفــوذ ایــن البــوم بــا همراهــی صــدای‬ ‫پرتــوان ‪ Misia‬می توانــد عاملــی باشــد کــه اگــر تاکنــون شــنونده ایــن‬ ‫ِ‬ ‫ســبک نبوده ایــد‪ ،‬بــرای اولیــن بــار بــا ایــن البــوم شــروع کنیــد‪.‬‬ ‫‪ ، Tanto Menos Tanto Mais‬البــوم دیگــری اســت از میســیا خواننــده‬ ‫پرتغالــی ســبک فــادو‪ .‬در ایــن البــوم شــنونده ترکیبــی از صداهــای کالســیک‬ ‫فــادو‪ ،‬گیتــار پرتغالــی‪ ،‬گیتــار اکوســتیک و بــاس و ویولــن هســتیم‪ .‬او در ایــن‬ ‫البــوم اشــعاری از معروف تریــن شــاعران پرتغالــی از جملــه ‪António Lobo‬‬ ‫‪ Antunes - Pessoa - João Monge‬و ‪ ...‬را خوانــد‪.‬‬ ‫میســیا در البــوم ‪ Paixões Diagonais‬پیــش زمینــه هــای ذهنــی در مــورد‬ ‫فــادو و خوانندگــی ایــن ســبک را تغییــر می دهــد‪ .‬او در ایــن البــوم از ســازها‬ ‫و ترکیبــات امــروزی بیشــتر اســتفاده کــرده اســت‪ .‬همیــن عامــل باعــث شــده‬ ‫اســت تــا البــوم ‪ Paixões Diagonais‬شــما را بــه ورای تصــوری کــه از‬ ‫موســیقی فــادو داریــد‪ ،‬ببــرد‪.‬‬ ‫البــوم ‪ Ritual‬از میســیا ‪ ،‬ششــمین البــوم او ‪ ،‬صحنــه درخشــش شــخص‬ ‫‪ Misia‬و صــدای جذابــش در حضــور موســیقی فــادو اســت‪ .‬اواز پرتغالــی ایــن‬ ‫البــوم به شــدت احساســات غم نــاک و ارزوهــای عاشــقانه و فضــای عاطفــی‬ ‫معمــول موســیقی مدیترانــه ای را بــا شــنونده در میــان می گــذارد‪ .‬موســیقی‬ ‫ایــن البــوم ایــن امــکان را بــرای ‪ Misia‬مهیــا کــرد تــا بتوانــد بیــش از قبــل‬ ‫توانایــی بــاالی خــود را بــه نمایــش بگــذارد‪.‬‬ ‫البــوم ‪ ، Canto‬البــوم دیگــری از وی و یکــی از بهتریــن البوم هــای او اســت‪.‬‬ ‫اهنگ ســازی ایــن البــوم بــر عهــده اهنگ ســاز و گیتاریســت معــروف‬ ‫پرتغالــی‪ ،‬کارلــس پــاردس ( ‪ ) Carlos Paredes‬بــوده اســت‪ .‬خــود ‪Misia‬‬ ‫در توصیــف ایــن البــوم‪ ،‬ان را گالــری اتفاقــات ناممکــن و از بهتریــن اثــار‬ ‫شــخصی اش دانســت‪ .‬میســیا در ادامــه البوم هایــش بــا ایــن البــوم توانســت‬ ‫خــود را به عنــوان مرجعــی بــرای ســبک موســیقی فــادو معرفــی کنــد‪.‬‬ ‫کریشتینا برانکو‬ ‫کریشــتینا برانکــو (زاده ‪ ۲۸‬دســامبر ‪ ۱۹۷۲‬در المیریــم‪ ،‬پرتغــال) یــک موســیقی دان‬ ‫پرتغالــی اســت‪ .‬او قبــل از پیگــری ســبک فــادو بــه ســمت جــاز و ســبک هــای‬ ‫موســیقی پرتغالــی جــذب شــد‪ ،‬انتخابــی کــه پــس از معرفــی شــدن بــا موســیقی‬ ‫امالیــا رودریگــز توســط پدربزرگــش انجــام شــد‪ .‬برانکــو ســپس بــه بررســی‬ ‫اشــعاری پرداخــت کــه غزلیــات اصلــی فــادو از انهــا گرفتــه شــده اســت‪.‬‬ ‫کریشــتینا برانکــو بــا تیاگــو ســاالزار ازدواج کــرد کــه از او دو دختــر دارد‪ .‬کریشــتینا‬ ‫زمانــی کــه در حــال ســاختن حرفــه ای بــه عنــوان یــک خواننــده فــادو بــود بــه هلنــد‬ ‫مهاجــرت کــرد‪.‬‬ ‫ایــن زوج یــک فراینــد پیچیــده دعــوی قضایــی را بــا اداره مالیــات پرتغــال تحمــل‬ ‫کردنــد و ادرس مالیاتــی خــود را بــه هلنــد منتقــل کردنــد تــا از فضــای مالیاتــی‬ ‫مطلــوب انجــا اســتفاده کننــد‪.‬‬ ‫او از دوران کودکــی بــا حــزب کمونیســت پرتغــال مرتبــط بــوده و در جشــنواره فســتا‬ ‫دو اوانتــه ایــن حــزب اجــرا کــرده اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪49‬‬ صفحه 49 ‫سمیه عبدالمحمدی‬ ‫کارشناس فرهنگی‬ ‫تاریخ ادبیات پرتغال‬ ‫ادبیــات پرتغالــی بــا اشــعار غنائــی شــروع می شــود و ایــن اشــعار غنائــی‬ ‫جمـع اوری و تحــت عنــوان کتــب اشــعار غنائــی در زمــان الفونســوی ســوم تالیف‬ ‫و منتشــر گشــت و دنیــس پســر الفونســوی ســوم (‪ 1325-1279‬میــادی) کــه‬ ‫مــردی شــاعر بــود در رواج ایــن گونــه اشــعار می کوشــید و در مجمــوع ایــن‬ ‫اشــعار شــبیه مجموعــه غنائــی بروفنســال امــا از لحــاظ وزن و شــرایط دیگــر‬ ‫تفــاوت و تمایــزی میــان اشــعار غنائــی پرتغــال گالیســی و اســپانیائی (گالیســی‬ ‫لهجــه پرتغالــی بــود نــه اســپانیائی) وجــود داشــت‪.‬‬ ‫گفتــه می شــود کــه لهجــ ه گالیســی رواج کامــل داشــت بــه طوریکــه مــورد‬ ‫اســتفاده بــرای ســرودن قصائــد غنائــی در گوشــه و کنــار شــبه جزیــره ایبــری در‬ ‫قــرن ســیزدهم میــادی بــود و ایــن قصائــد بدیــع و جالــب ود کــه مجموع ـه ای‬ ‫غنائــی را تشــکیل مــی داد‪.‬‬ ‫ایــن مجموعــه تــا قــرن نوزدهــم در بوتــه فراموشــی بــود و از ان پــس بــه ان‬ ‫توجــه فــراوان شــد مخصوصــاً در قــرن بیســتم درخشــندگی ادبیــات گذشــته‬ ‫پرتغالــی بــه چشــم می خــورد‪ .‬پــس از ایــن‪ ،‬مجموعــه غنائــی دیگــری در پرتغــال‬ ‫بــه وجــود امــد‪ ،‬ولــی اثــر ادبــی دیگــری تــا ‪ 1516‬بــه مــا نرســیده اســت‪.‬‬ ‫در قــرن شــانزدهم در شــبه جزیــره ایبــری و در کشــور پرتغــال به واســطه تجارت‬ ‫و نفــوذ ایتالیــا و گــرد امــدن گروهــی از انســان گرایــان در کیویمبراولیســبون و‬ ‫تشــویق دربــار دوره پــر رونــق ادبیــات پرتغــال بــه شــمار مـی رود‪.‬‬ ‫در قــرن شــانزدهم میــان طرفــداران مکتــب قدیــم بــه نماینــدگ یژیــل ویســنت‬ ‫‪ Vicente‬کــه مایه هــا و قلب هــای بومــی را گرامــی می داشــتند و طرفــداران‬ ‫ســبک کالســیک کــه از سرمشــق های کالســیک جانبــداری فــراوان می کردنــد‬ ‫مبــارزه ای درگرفــت‪ .‬ژیــل ویســنت کــه لقــب شکســپیر پرتغــال را یافتــه بــود‬ ‫بیــن ســالهای (‪ )1502-1536‬نمایشــنامه های ســاده ای پدیــد اورد و هنگامیکــه‬ ‫میــان پــاپ و دربــار پرتغــال اختــاف افتــاد ویســنت را مامــور ســاختند تــا‬ ‫نمایشــنامه های هجوامیــز دربــاره پــاپ نوشــته روی صحنــه بیــاورد‪ .‬ویســنت‬ ‫بــه زبــان پرتغالــی و اســپانیائی چیــز می نوشــت و از اصطالحــات روســتائی‪،‬‬ ‫ایتالیائــی‪ ،‬فرانســه و التینــی نیــز در انهــا اســتفاه می کــرد‪ .‬ژیــل عــاوه بــر‬ ‫نمایشــنامه نویســی صحنه پــرداز و زرگــر ماهــری نیــز بــود‪.‬‬ ‫فرانسیســکو ســادمیراندا پــس از ‪ 6‬ســال اقامــت در ایتالیــا در ســال ‪ 1524‬بــه‬ ‫پرتغــال بازگشــت و تــب و تــاب رنســانس ار بــا خــود بــه کشــورش اورد‪ .‬وی‬ ‫می خواســت ادبیــات پرتغــال بــا پیــروی از مضامیــن و وزنهــا و ســایر خصوصیــات‬ ‫ســبک کالســیک عمــق و عظمــت یابــد و قالــب غــزل را بــرای ســرودن شــعر بــه‬ ‫زبــان پرتغالــی ســفارش می کــرد اولیــن اثــر تــراژدی خویــش را بــه ســبک‬ ‫کالســیک در ســال ‪ 1550‬و نخســتین کمــدی منثــور خــود را بــه زبــان پرتغالــی‬ ‫بــه شــیوه کالســیک نیــز در ربــع اول قــرن شــانزدهم خلــق کــرد‪.‬‬ ‫در پرتغــال مقــارن بــا اکتشــافات جغرافیائــی بــه وســیله کاشــفان خــود‪،‬‬ ‫عــده ای بــه نوشــتن شــرح اکتشــافات می پرداختنــد از جملــه کاســپار کــورا‬ ‫‪ Casparcorrea‬همــراه البــو کــرک بــه هنــد ســفر کــرد و در ســال ‪ 1565‬در‬ ‫مــاالکا بــه اتهــام خیانــت بــه قتــل رســید‪ .‬وی کتابــی در هشــت جلــد تحــت‬ ‫عنــوان خالصــه کوتاهــی از تاریــخ تســخیر هنــد بــه دســت پرتغالی هــا تالیــف‬ ‫کــرد‪.‬‬ ‫لوئیــس کاموئنــس ‪ )1580-1525( Comoens‬یکــی از بزرگتریــن شــاعران‬ ‫پرتغالــی بــود‪ .‬ایــن شــاعر در خانــواده فقیــری پــرورش یافــت در جوانــی‬ ‫منتســب بــه دربــار پرتغــال بــود امــا بواســطه ســرودن شــعری در وصــف یکــی‬ ‫از بانــوان دربــاری مــورد غضــب واقــع شــد‪ ،‬مدتــی در نظــام بــرای جنــگ بــا‬ ‫ســلطان مراکــش خدمــت کــرد بــا ســرودن منظومــه بــزرگ (لوزیادهــا) در شــرح‬ ‫ماجراهــای قهرمانــی و اســکودوگاما شــهرت و معروفیــت جهانــی یافــت‪.‬‬ ‫فرنائولوپزد کاســتانهدا ‪ Fernao Lopez de Castanheda‬پس از ســیر و ســفر‬ ‫بســیار در مدتــی طوالنــی در مشــرق زمیــن و بیســت ســال صــرف وقــت‪ ،‬کتابــی‬ ‫بــه نــام تاریــخ کشــف و فتــح هندوســتان بــه دســت پرتغالی هــا تالیــف کــرد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪50‬‬ صفحه 50 ‫جوائودبــاروس ‪ Joado Barros‬پــس از چهــل ســال خدمــت اداری در شــرکت‬ ‫هنــد در لیســیون و بــا دسترســی بــه بایگانــی کلیــه اســناد و دفاتــر تاریخــی‬ ‫مفصلــی بــه نــام اســیا در چهــار جلــد قطــور تالیــف کــرد کــه دارای اعتبــار و‬ ‫اهمیــت بســیار اســت‪.‬‬ ‫‪http://danesh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d8‬‬ ‫‪%d8%84%d9%a8%aa+%d8%d8%a7%8c%d8%db%a8%af%d8%d8%a7%‬‬ ‫‪0=SSOReturnPage=Check&Rand&b1%d8%a7%ba%d8‬‬ ‫مجموعــه منتخبــات شــعر پرتغالــی را گارســیا دوریزنــده امــاده و فراهــم و‬ ‫گــرداوری کــرد و ایــن مجموعــه حــاوی قصائــد و ســایر انــواع شــعر کــه در‬ ‫انهــا روح غنائــی دمیــده و اصالتشــان محفــوظ مانــده و متمایــز و مشــخص بــه‬ ‫تلکــف و تصنــع اســت و در واقــع خالــی از زیبائــی و لطافــت نیســت و در ان‬ ‫وقــت همچنیــن نخســتین تحــول کــه در نوشــتن تاریــخ بــه زبــان پرتغالــی‬ ‫بــه جــای لغــت و زبــان التینــی صــورت گرفــت و از مهمتریــن موجــدان تحــول‬ ‫فرناولوییــس و جومیــس یانــس دوازورا را و ان ابتــدای تحــول و تطــور و نثــر‬ ‫پرتغالــی بودنــد‪ .‬کتــاب مستشــار امیــن کــه بــه وســیله دیــوارت پادشــاه بــه‬ ‫نثــر تالیــف گردیــد مربــوط و راجــع بــه نهضــت پیشــین اســت‪ .‬در عصــر‬ ‫نهضــت قــدر و اههمیــت ادبیــات پرتغالــی بــه درجــه کمــال رســید بــه طوریکــه‬ ‫انــرا عصــر طالیــی می تــوان گفــت کــه در پرتغــال اغــاز شــده و از مهمتریــن‬ ‫انــواع ادبیــات در عصــر نهضــت پرتغــال نمایشــنامه پردازی و شــعر بــود‪ .‬وگیــل‬ ‫ویســنت کــه بزرگتریــن نویســنده بــه زبــان پرتغالــی و اســپانیائی همچینــی‬ ‫نمایشــنامه نویس و شــاعر بزرگــی بــود‪.‬‬ ‫مشــهورترین اثــار ادبــی پرتغالــی کــه تالیــف گردیــد مجموعــه ای حماســی‬ ‫بــود کــه در ان قصائــد و روان غنائــی فــراوان وجــود دارد و همــان مجموعــه بــه‬ ‫تنهائــی بــرای شــهرت و معروفیــت ادبیــات پرتغالــی کافــی اســت‪ .‬همچنیــن‬ ‫در عصــر نهشــت کتــب متعــدد مهمــی در تاریــخ‪ ،‬ســفرنامه ها مثــل مولفــات‪:‬‬ ‫دو بــاورس‪ ،‬فرناومندیــس بینتــود بــود‪ .‬پــس از گذشــت دوران نهضــت دچــار‬ ‫رکــود طوالنــی گشــت و بــه تقلیــد و تکلــف و تصنــع رو نهــاد و در نتیجــه در‬ ‫ایــن قبیــل اثــار شــور زندگــی و دالویــزی دیــده نمی شــود‪.‬‬ ‫بــه ســبک کالســیک کتــب و اثــار مهمــی بــه جــز نوشــته های انتونیوفیــرا‬ ‫بــه نثــر در پرتغــال بــه وجــود نیامــد نفــوذ نوشــته های ایــن نویســنده‬ ‫در برزیــل نیــز دیــده شــد‪ .‬امــا کتــاب جالــب نامه هــای راهــب پرتغالــی‬ ‫اســت ماریانــا کوفــورادو بــود و از لحــاظ نــوع تنهــا اســت‪ .‬همچنانکــه در‬ ‫پرتغــال بــه خوبــی معــروف نیســت امــا در خــال ترجمه هــای فرانســوی‬ ‫شــناخته شــده اســت‪.‬‬ ‫رکــود ادبــی پرتغــال همچنــان باقــی بــود تا اینکــه بــه ســدت میدوگرویت‬ ‫کــه تحــت تاثیــر ادبیــات فرانســوی بــود‪ ،‬شــیوه ادبــی رمانتیــک را بــه‬ ‫پرتغــال وارد کــرد و رفتــه رفتــه ایــن ســبک در نظــم و نثــر رایــج و شــایع‬ ‫گردیــد‪ .‬تاجائیکــه در کتــب تاریخــی نیــز نفــوذ کــرد مثــل نوشــته هــای‬ ‫هرکوالنــو دو کارفالهــو همچنانکــه در ســایر نقــاط اروپــا نیــز ایــن ســبک‬ ‫ادبــی نفــوذ و تاثیــر نمــود‪.‬‬ ‫کــم کــم ســبک ادبــی رمانتیــک بــه ســبک ادبــی سمبولیســم بــه مــرور‬ ‫ایــام گرایــش و تغییــر یافــت و بــا ظهــور و بــروز حــوادث سیاســی صبغــه‬ ‫شــعر شــعراء امثــال انتیــرودو کنتــال‪ ،‬قیوفیلوبــراگا و گروگونــکارو رنــگ‬ ‫سیاســی یافــت امــا رامــوش شــاعر بــه هیــچ ســبکی پابنــد نبــود‪ ،‬کــم‬ ‫کــم تحــول از ســبک سمبولیســم بــه ســوی ســبک رئالیســم در پرتغــال‬ ‫اغــاز گردیــد (البتــه زیــر تاثیــر نفــوذ ادبیــات فرانســه)‪.‬‬ ‫‪| 70‬راز شقایق| ‪51‬‬ ‫شماره ‪50‬‬ ‫رمــان نویــس پرتغالــی جوزپــه ماریــادو گیــروز کــه رمانهایــش بــه عمــق‬ ‫شــناخت روان ادمــی مشــخص و بــه شــیوه های بدیــع و بیــان دلپذیــر‬ ‫ممتــاز بــود چنیــن اختصاصاتــی در کمتــر ادیبــی در پرتغــال تــا زمــان‬ ‫حــال دیــده شــده اســت‪.‬‬ ‫راملواورتیجــا و دوســت جوزیــه در رئالیســم افــراط می کــرد و در اخــاف‬ ‫خویــش تاثیــر فــراوان گذاشــت‪ ،‬همچنیــن از مترجمــان و نویســندگان‬ ‫می تــوان جواکیــم اویورمارتیــز را ذکــر کــرد کــه اثــارش خالــی از عمــق‬ ‫و متاثــر از تقلیــد بــوده اســت‪.‬‬ صفحه 51 ‫فاطمه عبدالمحمدی‬ ‫نویسنده و کارشناس‬ ‫ارشد فلسفه‬ ‫معماری پرتغال‬ ‫معمــاری پرتغــال ریشــه در زمانــی دارد کــه شــکوه و عظمت ســاخت ســازه های‬ ‫معمــاری در قــرن ‪ 12‬میــادی در جنــوب غــرب اروپــا رواج یافــت‪ .‬اصطــاح‬ ‫معمــاری پرتغــال فقــط مختــص بــه ســاختمان های اجــرا شــده ایــن کشــور‬ ‫نمــی باشــد‪ ،‬بلکــه مــی تــوان بــه بناهــای طراحــی و ســاخته شــده معمــارن‬ ‫پرتغالــی در اقســا نقــاط دنیــا اشــاره کــرد‪ .‬بخصــوص نــام الــوار ســیزا بیــش‬ ‫در بیــن معمــاران مــدرن بیــش از همــه شــنیده مــی شــود بــه ویــژه اینکــه ایــن‬ ‫دوران امپراطــوری ایــن کشــور نقــش مهمــی در صنعــت ســاختمان ســازی ایــن‬ ‫کشــور داشــته اســت‪.‬‬ ‫معمــاری رومــی‪ ،‬مهاجــران صوابــی (‪ )Suebians‬ماننــد‪ :‬ژرمــن هــا‪ ،‬ویزوت هــا‪،‬‬ ‫اعــراب و هنــر اروپــای مرکــزی نقــش مهمــی در شــکل گیــری معمــاری کشــور‬ ‫پرتغــال داشــته انــد‪ .‬از ســبک هــای مشــهور معمــاری کــه در ایــن کشــور بــه‬ ‫اجــرا رســیده انــد مــی تــوان بــه رومانســک‪ ،‬نئوکالســیک‪ ،‬گوتیــک و بــاروک‬ ‫اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫از بهتریــن دوره هــای معمــاری پرتغــال‪ ،‬مــی تــوان بــه نســخه پــر زرق و بــرق‬ ‫دوران گوتیــک بــه نــام مانوئلیــن (‪ )Manueline‬اشــاره کــرد‪ .‬ســاختمان هــای‬ ‫دوران گوتیــک متاخــر کــه در اوایــل قــرن ‪ 16‬بــه اجــرا رســیدند‪.‬‬ ‫معمــاری کشــور پرتغــال تاثیــر زیــادی را از کشــورهای دنیــا پذیرفتــه و‬ ‫می تــوان رد بســیار از ســبک هــای معمــاری را در ایــن کشــور مشــاهده کــرد‪.‬‬ ‫در مــورد معمــاری ایــن کشــور نکتــه مهمــی وجــود دارد و ان ســلطه معمــاری‬ ‫پرتغــال در مســتعمرات خویــش در طــول تاریــخ اســتعماری ایــن کشــور بــوده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫قرن پانزدهم‬ ‫در قــرن پانزدهــم میــادی پرتغال پایه هــای نخســتین امپراتوری اســتعماری‬ ‫در جهــان را ریخــت‪ .‬معمــاری ایــن امپراتــوری در این قــرن غالباً بر اســاس‬ ‫کارکــرد و نیــاز نظامــی بــود‪ .‬از غالب ـاً مســتعمرات پرتغــال بــا اســتحکامات‬ ‫نظامــی دفــاع می شــد و ایــن اثــار الگوهــای اصلــی معمــاری پرتغــال در‬ ‫ایــن دوراننــد‪ .‬دژ المینــا نمونــه بــارز معمــاری اســتعماری پرتغــال در قــرن‬ ‫پانزدهــم اســت‪ .‬کار ســاخت ایــن دژ در ‪ ۱۴۸۲‬میــادی اغــاز شــد و بــرای‬ ‫مدتــی طوالنــی پیچیده تریــن و نفوذناپذیرتریــن اســتحکامات نظامــی در‬ ‫افریقــای ســیاه به شــمار می رفــت‪ .‬مثــل بســیاری از قــاع و اســتحکامات‬ ‫انحصــاری پرتغــال در ان زمــان‪ ،‬ایــن دژ بــه شــیوه ای کاربــردی و جــدی و‬ ‫خشــک ســاخته شــده و هــدف اصلــی عملکــرد دفاعــی ان اســت‪.‬‬ ‫به جــز معمــاری نظامــی‪ ،‬معمــاری مذهبــی هــم در ایــن زمــان در امپراتــوری‬ ‫پرتغــال اهمیــت داشــت‪ .‬مذهــب ریشــه و نیــروی اصلــی روانــه گســترش‬ ‫اســتعماری پرتغــال بــود و بســیاری از قدیمی تریــن کلیســاهای مســیحی در‬ ‫افریقــا متعلــق بــه ایــن دوره انــد‪ .‬ماننــد معمــاری نظامــی‪ ،‬معمــاری مذهبــی‬ ‫ایــن دوره نیــز خشــک و عملکــردی بــود‪ .‬از نمونه هــای معمــاری مذهبــی‬ ‫ایــن دوران می تــوان بــه کلیســای جامــع فونچــال در فونچــال اشــاره کــرد‬ ‫کــه کار ســاخت ان در ‪ ۱۴۹۱‬اغــاز شــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪52‬‬ صفحه 52 ‫قرن شانزدهم‬ ‫در قــرن شــانزدهم میــادی امپراتــوری پرتغــال بزرگتریــن و عظیم تریــن‬ ‫امپراتــوری اســتعماری و مهمتریــن دولــت اروپایــی بــود‪ .‬مثــل قــرن بیــش‪،‬‬ ‫معمــاری اســتعماری پرتغــال در ایــن قــرن بــا هــدف حداکثــر کــردن‬ ‫کاربــردی بــودن ســاخته می شــد‪ ،‬ولــی بــر خــاف قــرن گذشــته بــه‬ ‫اصــول زیبایی شــناختی نیــز توجــه می شــد و ایــن اصــول بــرای کاربــردی‬ ‫ســاختن بناهــا کنــار گذاشــته نمی شــدند‪ .‬ایــن کشــمکش بیــن کاربــردی‬ ‫بــودن و زیبایــی بــه شــاخصه اصلــی رنســانس پرتغــال بــدل شــد‪.‬‬ ‫ابنیــه نظامــی در ایــن زمــان قــاع عظیــم و تاثیرگــذاری بودنــد‪ .‬در ایــن‬ ‫قــرن بــرای نخســتین بــار کاخ هــا و خانه هــای اشــرافی بــرای فرمانروایــان‬ ‫مســتعمراتی پرتغالــی ســاخته شــد‪ .‬نمونــه بــارز قلعــه نظامـی ای کــه در خود‬ ‫کاخــی هــم دارد قلعــه ریــس ماگــوس در ناتــال برزیــل اســت‪ .‬ایــن قلعــه‬ ‫در منطقــه ای اســتراتژیک واقــع شــده و نمــای خارجــی ســاده و خشــکی‬ ‫دارد امــا نمــای داخلــی کاخ ان بــه شــکلی مناســب تزئیــن شده اســت‪.‬‬ ‫در ایــن قــرن معمــاری مذهبــی پرتغــال به شــکلی شــگفت گســترش یافــت‪.‬‬ ‫ثــروت بســیار ایــن امپراتــوری کــه از راه تجــارت ادویــه بدســت می امــد‬ ‫ســوخت عطــش مذهبــی تاریخــی بــرای مســیحی کردن غیرمســیحیان بــود‪.‬‬ ‫انگیزیســیون پرتغالــی در ایــن قــرن باعــث شــد دادگاه هــای بســیاری در‬ ‫مســتعمرات ایــن کشــور به ویــژه در هنــد برپــا شــود‪ .‬کلیســای جامــع گــوا‬ ‫در شــهر قدیــم گــوای هنــد نمون ـه ای از اثــار عظیــم معمــاری اســتعماری‬ ‫پرتغالــی اســت کــه بــرای بــه نمایــش گــذاردن تســلط مســیحیت و پرتغال‬ ‫در ایــن منطقــه برپــا شــده بــود‪.‬‬ ‫قرن هفدهم‬ ‫پرتغــال قــرن هفدهــم را بــه گســترش تدریجــی و رقابــت بــا دیگــر‬ ‫قدرت هــای اســتعماری اروپــا گذرانــد‪ .‬بــه علــت جنگ هــا و عملیات هــای‬ ‫نظامــی پرشــمار پرتغــال در ایــن دوران (از جملــه جنــگ هلنــد و پرتغــال)‪،‬‬ ‫معمــاری نظامــی اســتعماری پرتغــال بــا اصــول علمــی و خردگرایــی عصــر‬ ‫روشــنگری و بــا هــدف غلبــه بــر ســاح های نویــن گســترش یافــت‪ .‬قلعــه‬ ‫و حصــار کولونیــا دل ســاکرامنتو نمونــه ایــن اســتحکامات نظامــی هســتند‪.‬‬ ‫شــیوه عمــده ایــن ابنیــه از معمــری بــاروک الهام گرفتــه بــود‪.‬‬ ‫درگیری هــای بســیار پرتغــال در ایــن قــرن باعــث شــد عطــش و‬ ‫جزم گرایــی مذهبــی بــرای توجیــه کــردن اعمــال ایــن امپراتــوری رشــد‬ ‫یابــد‪ .‬معمــاری مذهبــی ایــن قــرن پرتغــال صحنــه گــذار از تکلف گرایــی‬ ‫بــه معمــاری روان بــاروک بــود‪ .‬نمونــه بــارز ایــن اثــار کلیســای ســائو‬ ‫کاتانــو در هنــد اســت کــه ماننــد دیگــر اثــار مذهبــی پرتغــال در ایــن قــرن‬ ‫بــرای بــه نمایــش گذاشــتن پرســتیژ و ثــروت پرتغــال بــه شــکل متجمــل و‬ ‫غالبــاً در شــیوهٔ بــاروک ســاخته شــده اند‪.‬‬ ‫قرن هجدهم‬ ‫در قــرن هجدهــم امپراتــوری پرتغــال بــا گســترش عظیــم مســتعمراتش‬ ‫روبــرو بــود‪ .‬بــا این حــال زمین لــرزه ‪ ۱۷۵۵‬لیســبون خســارت وحشــتناکی‬ ‫بــه پایتخــت ایــن امپراتــوری وارد اورد و ایــن امــر تاثیــر بســیاری بــر‬ ‫معمــاری ان گــذارد‪.‬‬ ‫معمــاری شــهری علم گــرا در مســتعمرات پرتغــال در ایــن قــرن بــه کار‬ ‫گرفتــه شــد و شــیوه بــاروک شــمال پرتغــال کــه از پورتــو نشــات‬ ‫می گرفــت بــه رایج تریــن شــیوه بــدل شــد‪ .‬بــا کشــف طــا و المــاس در‬ ‫مســتعمرات امریــکای جنوبــی‪ ،‬ایــن مســتعمرات اهمیــت بســیاری یافتنــد و‬ ‫ســکونت گاه های پرشــماری در ان هــا ســاخته شــد‪ .‬قدیمی تریــن پــارک‬ ‫عمومــی قــاره امریــکا در ‪ ۱۷۷۰‬در پاســیو پابلیکــو ســاخته شــد‪ .‬نمونــهٔ‬ ‫بــارز معمــاری ایــن زمــان کاخ فرمانــروای برزیــل در ریــو دو ژانیــرو اســت‬ ‫کــه در ‪ ۱۷۳۸‬ســاخته شــد‪ .‬ایــن بنــا نمــای خارجــی ســفید و شســته ای‬ ‫دارد کــه بــا پنجره هــا و دروازه هــای ســنگ خاکســتری بــاروک تکمیــل‬ ‫شد ه اســت‪.‬‬ ‫کلیســاهای مســتعمراتی در ایــن قــرن در بــه کار گرفتــن شــیوهٔ بــاروک و‬ ‫تزئینــات تجمالتــی را به ســرحد خــود رســاندند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪53‬‬ صفحه 53 ‫سحر پور حسینی‬ ‫جامعه شناس‬ ‫پوشش سنتی مردم پرتغال‬ ‫لبــاس هــای ســنتی پرتغــال متنــوع و زیبــا هســتند‪ .‬برخــی از انهــا حتــی‬ ‫بــرای یــک خارجــی کمــی غیرعــادی بــه نظــر مــی رســند‪ .‬امــا ماننــد اکثــر‬ ‫لباس هــای ملــی در سرتاســر دنیــا‪ ،‬توضیحــی بــرای هــر تنــوع‪ ،‬هــر شــکل و‬ ‫هــر طــرح لبــاس وجــود دارد‪.‬‬ ‫مناطــق مختلــف پرتغــال بــا لباس هــای عامیانــه متفــاوت مشــخص‬ ‫می شــوند‪ .‬کشــاورزان لباس هــای خــاص خــود را داشــتند‪ ،‬ماهی گیــران‬ ‫لباس هــای دیگــری می پوشــیدند‪ ،‬لبــاس دامــداران طــرح دیگــری داشــت‬ ‫و غیــره‪.‬‬ ‫بــا بررســی چندیــن منطقــه پرتغــال در تنــوع لبــاس هــای ســنتی انهــا‬ ‫می تــوان نتیجــه بهتــری بدســت اورد‪.‬‬ ‫منطقه النتجو (جنوب پرتغال)‬ ‫زنــان النتجــو پیراهــن‪ ،‬دامــن‪ ،‬پیــش بنــد‪ ،‬روســری‪ ،‬کاله‪ ،‬جــوراب و کفــش‬ ‫می پوشــیدند‪.‬‬ ‫زنــان محلــی در مــزارع زیــاد کار می کردنــد‪ ،‬بنابرایــن بــه یــک لبــاس‬ ‫ســاده و راحــت نیــاز داشــتند کــه بــه انهــا ازادی حرکــت بدهــد‪ .‬زمانــی‬ ‫کــه مشــغول کار بودنــد‪ ،‬دامــن بلنــد خــود را بــه کمــر می کشــیدند یــا بــا‬ ‫ســنجاق کــردن ســجاف بیــن پاهــا‪ ،‬نوعــی شــلوار بداهــه درســت می کردنــد‪.‬‬ ‫پیراهن ها از پنبه‪ ،‬با چاپ گل یا راه راه ساخته شده بودند‪.‬‬ ‫روســری بــرای پوشــاندن ســر و گــردن از افتــاب داغ و کاله لبــه دار در بــرای‬ ‫پوشــیدان ســر اســتفاده مــی شــد‪.‬‬ ‫زنــان ایــن منطقــه جــوراب هــای رنگارنــگ و کفــش هــای چرمــی بلنــد و‬ ‫بنــددار را دوســت داشــتند‪.‬‬ ‫منطقه اویرو‪-‬سالینیرا (شمال پرتغال)‬ ‫لبــاس محلــی زنانــه شــامل بلــوزی تزئیــن شــده بــا تــوری‪ ،‬دامــن بلنــد‪ ،‬پیــش‬ ‫بنــد پشــمی‪ ،‬شــال بلنــد حاشــیه دار و دمپایــی الکــی مشــکی بــدون جــوراب‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫این بلوز معموالً سفید بود و روی استین ان تزئینات توری داشت‪.‬‬ ‫دامن می تواند نسبتاً رنگارنگ و روشن باشد‪.‬‬ ‫پیــش بنــد محلــی از پشــم بــا دســت بافتــه مــی شــد و معمــوالً قهــوه ای بــود‪.‬‬ ‫بــه ان ســرگیله مــی گوینــد‪.‬‬ ‫زنــان در منطقــه ‪ Aveiro-Salineira‬شــال هــای رنگارنگ بزرگ با حاشــیه های‬ ‫بلنــد در انتهــای ان را دوســت داشــتند‪ .‬انهــا را روی شــانه چــپ پوشــانده بودند‪.‬‬ ‫زنــان در ایــن منطقــه بــه حمــل نمــک دریــا در ســبدهای مخصــوص روی ســر‬ ‫(‪ 75-65‬کیلوگــرم نمــک!) از کشــتی هــا بــه انبارهــا معــروف بودنــد‪.‬‬ ‫منطقه کویمبرا (پرتغال مرکزی)‬ ‫زنــان در ایــن منطقــه (و همچنیــن در چندیــن منطقــه دیگــر ماننــد اویــرو‪،‬‬ ‫ایلهــاوو و اوار) «تریکانــا» نامیــده می شــدند‪ ،‬زیــرا شــالی از پارچــه همنــام‬ ‫می پوشــیدند‪.‬‬ ‫لبــاس زنانــه در ایــن قســمت شــامل بلــوز نخــی ســفید‪ ،‬دامــن مشــکی تــا‬ ‫مــچ پــا‪ ،‬شــال بــا پیرایــش ابریشــم‪ ،‬روســری ابریشــمی‪ ،‬جــوراب ســفید و‬ ‫پاپــوش مشــکی پاشــنه کوتــاه اســت‪.‬‬ ‫بلــوز و جــوراب معمــوالً ســفید و بــا تــوری زیبــا تزئیــن شــده اســت‪.‬‬ ‫دامن بلند و پهن است که از ابریشم دوزی شده است‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪54‬‬ صفحه 54 ‫امــا بارزتریــن لبــاس ایــن منطقــه‪ ،‬شــال بزرگــی بــه نــام «تریکانــا»‬ ‫اســت‪ .‬معمــوالً تیــره رنــگ اســت و بــا تزئینــات ابریشــمی تزئیــن‬ ‫شــده اســت‪ .‬می تــوان ان را به صــورت تــا شــده روی یــک بــازو یــا‬ ‫دور شــانه ها حمــل کــرد‪ ،‬مخصوصــاً وقتــی زنــی بــه کلیســا مــی رود‪.‬‬ ‫در ابتــدا «تریکانــا» نــام پارچــه بــود کــه بعدهــا بــه زنانــی کــه این شــال ها‬ ‫را مــی پوشــیدند (تــا اوایــل قــرن بیســتم) اشــاره داشــت‪ .‬معموالً شــال های‬ ‫تریکانــا توســط دختــران کشــاورزان ثروتمنــد بــرای مناســبت هــای خــاص‬ ‫پوشــیده مــی شــد‪.‬‬ ‫ازور (مجمع الجزایر ازور‪ ،‬در غرب از پرتغال)‬ ‫در ایــن منطقــه زنــان بــه طــور ســنتی پیراهــن چیــن دار ســفید‪ ،‬دامــن‬ ‫ســرژ‪ ،‬پیــش بنــد کتــان ســفید دوزی شــده‪ ،‬روســری همرنــگ دامــن‪،‬‬ ‫خرقــه پشــمی مشــکی کاله دار و کفــش هــای ســگک دار مــی پوشــند‪.‬‬ ‫ایــن لبــاس بســیار بــا تزیینــات تزئیــن شــده اســت ‪ -‬تــوری روی پیراهــن‪،‬‬ ‫تزئینــات روی دامــن‪ ،‬گلــدوزی روی پیــش بنــد و غیــره‪.‬‬ ‫امــا برجســته تریــن بخــش لبــاس‪ ،‬شــنل کاله دار اســت‪ .‬رنــگ ان مشــکی‬ ‫یــا ابــی تیــره‪ ،‬بــزرگ (کل بــدن را مــی پوشــاند)‪ ،‬از پشــم ســاخته شــده‬ ‫اســت‪ ،‬و یــک مقنعــه بســیار بــزرگ روی ســر دارد‪ .‬ایــن شــنل «‪Capote-‬‬ ‫‪ »e-capelo‬نــام دارد و قدمــت ان بــه قــرن ‪ 18‬بــاز مــی گــردد‪ .‬امــروزه‬ ‫بیشــتر در فســتیوال هــای ســنتی و رویدادهــای عامیانــه و تاریخــی مختلــف‬ ‫پوشــیده مــی شــود‪.‬‬ ‫منطقهبیرابایکسا(پرتغالمرکزی)‬ ‫لبــاس عامیانــه زنان شــامل پیراهــن ســفید‪ ،‬دامن گشــاد زرد‪ ،‬نیم تنــه قرمز‪،‬‬ ‫پیــش بند مشــکی با تزئینــات و پاپوش های ســنتی اســت‪ .‬قطعــات اختیاری‬ ‫یــک یقــه توری ســفید بــزرگ و گردنبنــد طال بــا قلب ســنتی پرتغالی اســت‪.‬‬ ‫ایــن لبــاس خیلــی رنگارنــگ اســت و پیــش بنــد گلــدوزی شــده بــا‬ ‫الگوهــای ســنتی و یقــه تــوری پهــن بــه نظــر شــگفت انگیــز اســت‪.‬‬ ‫منطقهاسترمادورا(پرتغالغربی)‬ ‫لبــاس زنانــه در ایــن قســمت شــامل یــک بلــوز بــا طــرح گل‪ ،‬یــک دامــن‬ ‫چهارخانــه فالنــل‪ ،‬کــت‪ ،‬یــک پیــش بنــد‪ ،‬یــک کاله کوچــک گــرد مشــکی‬ ‫تــک پــر‪ ،‬یــک روبنــد مشــکی و یــک روســری رنگارنــگ زیــر کاله اســت‪.‬‬ ‫دامــن بــا ک ـت ‪ ،‬ســیلوئت را بســیار زنانــه و شــبیه شــاهزاده می ســازد‪ ،‬اگرچــه‬ ‫پارچه هــا ســاده و طبیعــی هســتند‪.‬‬ ‫خاص تریــن پوشــش‪ ،‬روســری اســت یــا بــه عبــارت دقیــق تــر‪،‬‬ ‫مجموعــه ای از لبــاس هــای ســر‪ .‬روســری رنگارنــگ اســت‪ ،‬ســپس‬ ‫یــک کاله گــرد از مخمــل ســیاه بــا یــک پــر ســیاه و ســپس یــک‬ ‫مقنعــه ســیاه بلنــد کــه بــه کاله متصــل اســت‪ ،‬بــه ان اضافــه می شــود‪.‬‬ ‫منطقه ویانا دو کاستلو (مینهو) (شمال پرتغال)‬ ‫زنــان در ایــن قســمت از پرتغــال یــک لبــاس کتانــی بــا گلــدوزی ابــی‪،‬‬ ‫یــک دامــن ســنگین‪ ،‬یــک پیــش بنــد پشــمی‪ ،‬یــک نیــم تنــه‪ ،‬دو دســتمال‬ ‫(یکــی روی ســر و دیگــری دور شــانه هــا)‪ ،‬یــک اکسســوری (جیــب‬ ‫جداگانــه)‪ ،‬جــوراب بافتنــی مــی پوشــند و دمپایــی هــای بــدون پشــت‪.‬‬ ‫ایــن لبــاس بســیار درخشــان و اراســته اســت‪ .‬گلــدوزی بــا نــخ هــای ابــی در‬ ‫جلــو‪ ،‬اســتین و سراســتین از ویژگی هــای ان اســت‪.‬‬ ‫دامــن «ســایا» نامیــده مــی شــود‪ .‬از پشــم ســنگین یــا کتــان دوختــه‬ ‫مــی شــود‪ .‬دامــن مــی توانــد ســاده باشــد (مشــکی‪ ،‬قرمــز‪ ،‬ســبز یــا‬ ‫ابــی) یــا دارای الگوهــای بافتــه شــده در پــس زمینــه باشــد‪ .‬دامــن هــای‬ ‫قرمــز بــه طــور ســنتی توســط دختــران جــوان یــا بــرای مناســبت هــای‬ ‫شــاد پوشــیده مــی شــود‪ .‬زنــان متاهــل رنــگ ابــی را ترجیــح مــی دهنــد‪.‬‬ ‫نیــم تنــه «کلتــه» نامیــده مــی شــود‪ .‬بــه طــور ســنتی از ‪ 2‬قســمت دوختــه‬ ‫می شــود‪ .‬رویــه دامــن و پاییــن ان مشــکی اســت‪.‬‬ ‫پیــش بنــد «اونتــال» نامیــده مــی شــود‪ .‬پشــمی‪ ،‬دســتبافت و دارای‬ ‫نقش هــای بســیار درخشــانی اســت کــه باالتنــه را مــی پوشــاند‪.‬‬ ‫جیــب بــه عنــوان یــک قطعــه جداگانــه بــه کمربنــد بســته مــی شــود‪ .‬بــه ان‬ ‫«الگیبیــرا» مــی گوینــد‪ .‬و معمــوالً بســیار زیبــا اســت‪ .‬بــه شــکل قلــب و تزئیــن‬ ‫شــده بــا گلــدوزی‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪55‬‬ صفحه 55 ‫فواد محمدهاشم‬ ‫کارشناس تربیت بدنی‬ ‫ورزش پرتغال‬ ‫پرتغــال کشــوری در جنــوب غربــی اروپــا و در امتــداد اقیانــوس اطلس می باشــد‪.‬‬ ‫ایــن کشــور بــا حــدود ‪ 950‬کیلومتــر خــط ســاحلی و مناطــر مختلــف طبیعــی و‬ ‫تاریخــی و جاذبــه هــای گردشــگری مختلــف توانســته ســاالنه میلیون هــا نفــر را‬ ‫بــرای گذرانــدن تعطیــات بــه ســمت خــود بکشــاند‪ .‬اب و هــوای پرتغــال گــرم‬ ‫و مرطــوب اســت حتــی در زمســتان هــم هــوای فــوق العــاده ای در ایــن کشــور‬ ‫وجــود دارد کــه ایــن موضــوع بــاث شــده گردشــگران زیــادی بــرای اســتفاده از‬ ‫ایــن نــوع اب و هوایــی و داشــتن روز هــای افتابــی و اســتفاده از تفریــح هــای‬ ‫زمســتانی و تابســتانی بــه ایــن کشــور هجــوم بیاورنــد‪.‬‬ ‫وجــود دو مجمــع الجزایــر مادریــا (‪ )Madeira‬و ازورس(‪ )Azores‬کــه در نقــاط‬ ‫دوری از اقیانــوس اطلــس گســترده شــده انــد مقاصــد ســالیانه گردشــگری ایــن‬ ‫کشــور را تکمیــل کــرده و میلیــون هــا نفــر تنهــا بــرای داشــتن تعطیــات در ایــن‬ ‫دو مجمــه الجزایــر پرتغــال را بــرای ســفر انتخــاب مــی کننــد‪..‬‬ ‫البتــه پرتغــال فرصــت هــای دیگــری هــم بــرای گردشــگران فراهــم نمــوده‬ ‫اســت‪ .‬بســیاری از عالقمنــدان بــه ورزش و انــواع اردوهــای ورزش حرفــه ای‬ ‫و تفریحــی در ایــن کشــور ایجــاد مــی شــوند‪ .‬گلــف‪ ،‬پیــاده روی‪ ،‬دوچرخــه‬ ‫ســواری‪ ،‬دوچرخــه ســواری کوهســتانی‪ ،‬فوتبــال‪ ،‬شــنا‪ ،‬اســب ســواری و ‪ ...‬از‬ ‫انــواع ورزش هایــی هســتند کــه هــر ســاله تعــداد زیــادی از گردشــگر را بــه‬ ‫پرتغــل مــی کشــانند‪.‬‬ ‫در زیــر بــه تعــدادی از برتریــن و بهتریــن ورزش هــای پرتغــال خواهیــم‬ ‫پرداخــت‪.‬‬ ‫شنا‬ ‫پرتغــال اغلــب بــا ســواحل زیبــا و اب هــای گــرم زالل و شــفاف اقیانوســی همراه‬ ‫اســت‪ .‬تعطیــات ســاحلی بــه نوعــی شــایع تریــن نــوع گردشــگری در ایــن‬ ‫کشــور محســوب مــی شــود‪ .‬تقریبــا تمامــی خطــوط ســاحلی پرتغــال در جــوار‬ ‫شــهر هــا و دهکــده هــای ســاحلی پرتغــال قــرار گرفتــه انــد کــه ایــن موضــوع‬ ‫باعــث فراهــم شــدن انــواع اســتراحتگاه هــا و امکانــات مــورد نیــاز بــرای لــذت‬ ‫هــر چــه بیشــتر از ســواحل شــده اســت‪.‬‬ ‫ســواحل شــنی و بــی انتهــای پرتغــال لــذت شــنا در ایــن مناطــق را بــی وصــف‬ ‫کــرده اســت‪ .‬غواصــی و شــنا یکــی از بهتریــن تفریــح هــای ایــن مناطق ســاحلی‬ ‫اســت کــه بــا ســایر فعالیــت هــای گردشــگری همچــون قایقرانــی‪ ،‬گشــت و‬ ‫گــذار ســاحلی‪ ،‬اقامــت در اقامتــگاه هــای مــدرن ســاحلی‪ ،‬شــب زنــده داری و‪...‬‬ ‫همــراه شــده اســت‪ .‬مرکــز صنعــت گردشــگری ســاحلی پرتغــال شــهر الــگارو‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫پیاده روی‬ ‫بیشــتر گردشــگران پرتغــال داشــتن پیــاده روی در ســواحل و یــا مناطــق بکــر‬ ‫و طبیعــی پرتغــال را از دســت نمــی دهنــد‪ .‬مســیر هــای پانورامیــک در امتــداد‬ ‫خطــوط ســاحلی بــا تپــه هــای کــم ارتفــاع و مناطــق طبیعــی زیبــا باعــث جــذب‬ ‫دوســتداران طبیعــت و خانــواده هــای انهــا بــرای اشــتن یــک پیــاده روی مفــرح‬ ‫بــه ایــن مناطــق شــده اســت‪.‬و پیــاده روی در ایــن مناطــق برابــر بــا ارامشــی‬ ‫بــی وصــف و یــک ذهــن ارام مــی شــود‪.‬‬ ‫در پرتغــال در مناطقــی حفاطــت شــده طبیعــی نیــز مســیر هایــی بــرای پیــاده‬ ‫روی تعبیــه شــده کــه حضــور در ایــن مناطــق و قــدم زدن در ایــن مســیر‬ ‫هــا بــی وصــف اســت‪ .‬بــرای کــوه پیمایــی مــی توانیــد بــه اســترال برویــد و در‬ ‫مســیری موشســوم بــه مســیر حــوض پرنــده ســارا در ایــن کــوه بــا مســیرهایی‬ ‫چالــش برانگیــز و دلهــره اور پیــاده روی را تجربــه کنیــد‪ .‬در جزیــره مادیــرا نیــز‬ ‫عالقمنــدان بــه چشــم انــداز هــای کوهســتانی و نفــس گیــر مــی تواننــد تجربــه‬ ‫پیــاده روی عالــی داشــته باشــند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪56‬‬ صفحه 56 ‫دوچرخه سواری‬ ‫پرتغــال در طــول ســالیان متمــادی بهتریــن مــکان هــای حرفــه ای و زبیعــی‬ ‫بــرای دوچرخــه ســواری را ارائــه نمــوده اســت‪ .‬در اطــراف شــهر هــای ایــن‬ ‫کشــور مناطقــی طبیعــی و محافظــت و ایمــن شــده بــرای دوپرخــه ســواری‬ ‫تعبیــه شــده اســت‪.‬حتی ایــن کشــور جــاده ای متعــدد مخصــوص دوچــره‬ ‫ایجــاد نمــودده تــا عالقمنــدان بــه پرتغــال گــردی بــا دوپرخــه راحــت از ایــن‬ ‫مســیر هــا اســتفاده کننــد‪ .‬جــذاب تریــن مــکان دوچرخــه ســواری کوهســتان‬ ‫در پرتغــال مســیر ســرا دی اســترال اســت کــه تــا مــرز اســپانیا ادامــه دارد‪ .‬در‬ ‫پرتغــال اژانــس هــای مختلفــی در همــه مناطــق بــه منظــور فــروش و اجــاره‬ ‫دوچرخــه وجــود دارنــد‪.‬‬ ‫اسب سواری‬ ‫پرتغــال بــه عنــوان مکانــی عالــی بــرای تعطیــات بــری عالقمنــدان بــه‬ ‫اســب ســواری اســت‪ .‬راه هایــی بــرای حضــور در طبیعــت و اطــراف پرتغــال‬ ‫بــا اســب در نظــر گرفتــه شــده اســت‪ .‬مــزارع و تفریحــگاه هــای زیــادی‬ ‫بــرای اســب ســواری ایجــاد شــده و مراکــز اجــراه اســب و ثبــت نــام بــرای‬ ‫تورهــای اســب ســواری در همــه مناطــق دیــده مــی شــوند‪ .‬در مناطق توســعه‬ ‫یافتــه ای همچــون لیســبون و اســتوریل هــم توســعه یافتــه تریــن مناطــف‬ ‫اســب ســواری امــاده شــده اســت‪ .‬مــدارس و اموزشــگاه هــای زیــادی بــرای‬ ‫اســب ســواری در پرتغــال وجــود دارنــد کــه تعطیــات شــما را مفــرح تــر‬ ‫کننــد‪.‬‬ ‫قایقرانی و قایق سواری‬ ‫قایــق رانــی بخصــوص در اب هــای خروشــان از جــذاب تریــن عالقمنــدی هــای‬ ‫ورزشــکاران و مــردم عــادی در شــرایط تعییــن شــده اســت‪ .‬در برخــی از رودخانه هــای‬ ‫پرتغــال مثــا در دورو(‪ )Douro‬مــی توانیــد ایــن تجربــه منحصــر بــه فــرد را داشــته‬ ‫باشــید‪ .‬نگــران نباشــید مربیــان خصوصــی زیــادی بــرای امــوزش شــما هســتند‪ .‬محبوب‬ ‫تریــن مرکــز قایقرانــی در پرتغــال در جزیــره مادریــا اســت‪ .‬در ایــن جزیــره تورهــای‬ ‫قایــق رانــی برگــزار مــی شــود ‪.‬‬ ‫تنیس‬ ‫تقریبــا در تمامــی مناطــق و شــهرهای پرتغــال زمیــن هــای حرفــه ای و پیشــرفته‬ ‫تنیــس را خواهیــد دیــد‪ .‬حتــی در همــه مــکان هــای عمومــی‪ ،‬هتــل هــا و مناطــق‬ ‫شــهری ورزشــی هــم مــی توانیــد زمیــن تنیــس را ببینیــد‪ .‬تنیــس خاکــی از روزش‬ ‫هــای فــوق العــاده محبــوب پرتغالــی هــا اســت‪ .‬در اطــراف لیســبون باشــگاه هــای‬ ‫زیــادی از تنیــس را مــی بینیــد‪ .‬برخــی از ایــن باشــگاه هــای دارای باالتریــن اســتاندارد‬ ‫هــای بیــن المللــی تنیــس هســتند‪ .‬ایــن باشــگاه هــا اغلــب بــرای حضــور در مســابقات‬ ‫تنیــس ورزشــکاران حرفــه ای را تربیــت مــی کننــد‪ .‬امــا در همــه مناطــق پرتغــال زمیــن‬ ‫هــای تنیــس زیــادی بــرای عالقمنــدان بــه تنیــس و بــازی هــای تفریحــی وجــود دارد‪.‬‬ ‫فوتبال‬ ‫فوتبــال پرطرفدارتریــن ورزش در پرتغــال اســت و ایــن کشــور فوتبالیســت هایی‬ ‫پــرورش داده کــه در سراســر جهــان شــناخته شــده انــد‪.‬‬ ‫مشــهورترین بازیکــن تاریــخ تیــم ملــی فوتبــال پرتغــال‪ ،‬کریســتیانو رونالــدو رکــورددار‬ ‫تعــداد بــازی ملــی در ایــن کشــور و همچنیــن اقــای گل جهــان اســت‪.‬‬ ‫اولیــن قهرمانــی معتبــر تیــم ملــی فوتبــال پرتغــال در تورنمنــت یــورو ‪ ۲۰۱۶‬رخ داد‪ .‬در‬ ‫بــازی دراماتیــک و جالبــی کــه کاپیتــان پرتغــال‪ ،‬کریســتیانو رونالــدو پــس از مصدومیــت‬ ‫در دقیقــه ‪ ۲۳‬از روی نیمکــت بازیکن هــا را راهنمایــی کــرد تــا جایــی کــه اولیــن گل ا ِدر‬ ‫در یــک فینــال رســمی زده شــد و پرتغــال را بــه اولیــن قهرمانــی رســاند‪ .‬در تورنمنــت‬ ‫لیــگ ملت هــای اروپــا ‪ ۲۰۱۹‬کــه اتفاقـاً در پرتغــال نیــز برگــزار می شــد تیــم را بــدون‬ ‫حضــور رونالــدو‪ ،‬بــه علــت اســتراحت و پرداختــن بــه کســب امادگــی بــرای اولیــن‬ ‫فصــل حضــورش در یوونتــوس‪ ،‬حفــظ کردنــد و تــا مرحلــه نیمــه نهایــی پیــش بردنــد‪.‬‬ ‫پــس از بازگشــت کاپیتــان‪ ،‬در یــک نمایــش دیدنــی دیگــر رونالــدو بــه تقدیــر از ایــن‬ ‫انســجام و زحمــات بازیکنــان تیــم ملــی مقابــل تیــم ملــی فوتبــال ســوییس بــه میــدان‬ ‫رفــت و در دقیقه هــای ‪ ۸۸ ،۲۵‬و ‪ ۹۰‬گلزنــی کــرد‪.‬‬ ‫از دیگــر اســطوره های تیــم ملــی پرتغــال می تــوان بــه اوزه بیــو اشــاره کــرد کــه ایــن‬ ‫تیــم را در جــام جهانــی ‪ ۱۹۶۶‬انگلیــس بــه مقــام ســوم رســاند‪ .‬در بــازی رده بنــدی‪،‬‬ ‫کــه در مقابــل شــوروی قــرار گرفته بودنــد بــازی را ‪ ۱-۲‬پیــروز شــدند تــا در پایــان‬ ‫جــام جهانــی‪ ،‬اوزه بیــو بــا ‪ ۹‬گل زده‪ ،‬اقــای گل جــام جهانــی شــود‪ .‬نکتــه جالب توجــه‬ ‫ایــن اســت کــه اوزه بیــو اصلیتــی موزامبیکــی دارد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪57‬‬ صفحه 57 ‫غذاهای محلی پرتغال‬ ‫پروانه فیروزی‬ ‫محقق‬ ‫واقعیــت ایــن اســت کــه غذاهــای پرتغالــی ترکیبــی از غذاهــای فرانســوی‪ ،‬ایتالیایــی و اســپانیایی‬ ‫هســتند‪ .‬ایــن موضــوع جــای تعجــب نــدارد زیــرا ایــن کشــورها باهــم همســایه هســتند و در‬ ‫اغلــب مواقــع فرهنــگ غذایــی مــردم کشــورهای همجــوار روی هــم تاثیــر مــی گــذارد‪.‬‬ ‫بــه صــورت کلــی بدانیــد کــه مــردم کشــور پرتغالــی ســاده زیســتی را الگــوی زندگــی خــود قــرار‬ ‫داده انــد کــه ایــن موضــوع در خوراکــی هــای انــان نیــز مشــهود اســت‪ .‬ماهــی‪ ،‬گوشــت‪ ،‬روغــن‬ ‫زیتــون‪ ،‬نــان‪ ،‬گوجــه فرنگــی‪ ،‬گیاهــان و ادویــه هــا مــواد اصلــی غذاهــای مــردم ایــن کشــور‬ ‫هســتند‪ .‬مــردم ایــن کشــور تــاش مــی کننــد کــه غذاهــای ســاده بپزنــد امــا همــان را بســیار‬ ‫خوشــمزه درســت کننــد و بــه مانــدن مــواد مغــزی در غذاهــا نیــز توجــه دارنــد‪.‬‬ ‫در کنــار غذاهــای پرتغالــی و روی میــز غــذای مــردم ایــن کشــور اغلــب پــر از انــواع نوشــیدنی‬ ‫نیــز هســت کــه تاثیــر زیــادی در طعــم غذاهــا دارنــد‪.‬‬ ‫ساردین ها‬ ‫ســاردین ‪ Sardine‬دســته ای از ماهــی هــا هســتند کــه هریــک از انهــا را بــا نــام خاصــی‬ ‫مــی شناســند‪ .‬از میــان ماهــی هــای ســاردین سوشــی شــهرت بیشــتری دارد امــا اگــر‬ ‫بــه پرتغــال مــی رویــد‪ ،‬خــوب اســت بدانیــد کــه انــواع ماهــی هــای ســاردین در کشــور‬ ‫پرتغــال اســتفاده مــی شــوند‪ .‬اگــر در تابســتان بــه کشــور پرتغــال ســفر کنیــد‪ ،‬ماهــی‬ ‫هــای ســاردین کبابــی نوعــی غــذای خیابانــی بــه شــمار مــی رونــد و همــه جــا مــی‬ ‫توانیــد انهــا را بیابیــد‪.‬‬ ‫همــه ســاله در شــهر لیســبون پرتغــال جشــنواره ای بــه نــام ماهــی ســاردین برگــزار‬ ‫مــی شــود کــه انــواع غذاهــای پختــه شــده بــا ایــن نــوع ماهــی هــا را در ان مــی توانیــد‬ ‫بیابیــد‪ .‬ایــن جشــنواره ‪ 2‬روزه اســت و همیشــه در تاریــخ ‪ 12‬و ‪ 13‬مــاه ژوئــن برپــا مــی‬ ‫شــود‪ .‬اگــر اشــپزی شــما خــوب اســت مــی توانیــد ســادین را خودتــان بخریــد و درســت‬ ‫کنیــد کــه در ان صــورت بایــد بدانیــد ماهــی ســاردین درجــه یــک حــدود ‪ 12‬پونــد قیمت‬ ‫دارد‪ .‬در پرتغــال بهتریــن زمــان خــوردن ســاردین مــاه هــای ژوئــن و اگوســت هســتند‪.‬‬ ‫انــواع کنســرو ماهــی ســاردین نیــز در پرتغــال بــه فــروش مــی رســد کــه مــی توانیــد در‬ ‫تمامــی فصــول ســال از طعــم انهــا لــذت ببریــد‪.‬‬ ‫سوپ سبز‬ ‫کالــدو ورده ‪ Caldo verde‬یــک خوراکــی عالــی بــرای زمســتان هــای ســرد کشــور‬ ‫پرتغــال اســت؛ امــا ان را مــی توانیــد در تمامــی فصــول ســال در رســتوران هــا پیــدا‬ ‫کنیــد‪ .‬ایــن ســوپ در شــمال کشــور پرتغــال پرطرفدارتــر اســت‪.‬‬ ‫همانطــور کــه در تصویــر مــی بینیــد رنــگ ســوپ کالــدو ســبز مــی باشــد کــه دلیــل اصلــی‬ ‫ان وجــود کلــم در کالــدو ورده اســت‪.‬‬ ‫چنــد بــرش سوســیس‪ ،‬روغــن زیتــون محلــی و ادویــه هــای مخصــوص پرتغــال از دیگــر‬ ‫فاکتورهایــی هســتند کــه کالــدو ورده را بــه یــک غــذای نــاب و خــوش مــزه پرتغالــی‬ ‫تبدیــل مــی کننــد‪ .‬مــن هــم عطــر و هــم طعــم و بافــت ایــن ســوپ را دوســت داشــتم و‬ ‫ایــن در صورتــی اســت کــه مــن اهــل ســوپ خــوردن نیســتم و دلیــل اصلــی مــن طعــم‬ ‫خــاص کالــدو ورده بــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪58‬‬ صفحه 58 ‫غذای کالدیرادا‬ ‫پرتغالــی هــا غذاهــای دریایــی زیــادی دارنــد کــه یکــی از ان هــا کالدیــرادا اســت‪،‬‬ ‫غذایــی کــه از ماهــی‪ ،‬گوجــه فرنگــی‪ ،‬ســیب زمینــی و انــواع ســبزیجات درســت‬ ‫می شــود‪.‬‬ ‫شــهر «اویــرو» کــه بیــن شــهرهای «پورتــو» و «کویمبــرا» قــرار دارد بــه داشــتن مــار‬ ‫ماهــی معــروف اســت‪ ،‬ماهــی هایــی کــه یــا ســرخ مــی شــوند و یــا در ســوپ بــه‬ ‫کار مــی رونــد‪ .‬ماهــی گیــران ســواحل «مورتوســا» و «توریــرا» در حومــه شــهر اویــرو‬ ‫بــا ماهــی هــای صیــد شــده‪ ،‬ســوپ ماهــی درســت مــی کننــد‪ .‬ســوپی کــه خیلــی‬ ‫پرطرفــدار اســت و در ان از طعــم دهنــده هایــی مثــل فلفــل دلمــه و زعفــران اســتفاده‬ ‫شــده اســت‪.‬‬ ‫در ‪ ۸‬کیلومتــری شــهر «اویــرو» و در ســاحل «توریــرا» یــک رســتوران ســاحلی معــروف‬ ‫بــه اســم «باســتوس» هســت کــه ایــن غــذا را بــه خوشــمزه تریــن حالــت ممکــن‬ ‫درســت مــی کنــد‪.‬‬ ‫کاتاپرانا‬ ‫کاتاپرانــا‪ ،‬یــک غــذای دریایــی و پرتغالــی اســت کــه مخصــوص جنوبــی تریــن بخــش‬ ‫پرتغــال یعنــی منطقــه الــگاروه اســت‪ .‬کاتاپرانــا در واقــع یــک قابلمــه و ظــرف مســی اســت‬ ‫کــه مــردم منطقــه الــگاروه از ان اســتفاده مــی کننــد و چــون ایــن غــذا بــه طــور ســنتی در‬ ‫ایــن ظــرف پختــه مــی شــد بــرای همیــن بــه ان‪ ،‬کاتاپرانــا مــی گوینــد‪.‬‬ ‫ایــن غــذا بــه همــراه برنــج و چیپــس ســرو مــی شــود و یکــی از بهتریــن جاهــای پرتغــال‬ ‫بــرای امتحــان ان‪ ،‬دهکــده ماهــی گیــری «پورتــو برندائــو» در امتــداد رودخانــه اســت‪ .‬برای‬ ‫رســیدن بــه ایــن رســتوران‪ ،‬بایــد از شــهر لیســبون ســوار قایــق شــوید‪ .‬قایــق هــا شــما را‬ ‫درســت‪ ،‬در روبــروی رســتوران هــا‪ ،‬پیــاده مــی کننــد‪ .‬بــا امــدن بــه ایــن منطقــه‪ ،‬نــه فقــط‬ ‫غذاهــای خوشــمزه مــی خوریــد؛ بلکــه از چشــم اندازهــای جــذاب هــم لــذت مــی بریــد‪.‬‬ ‫فرانچسیانها‬ ‫‪ Francesinha‬غــذای مخصــوص شــهر پرتــو اســت کــه نمــی شــود بــه ایــن شــهر‬ ‫رفــت و ان را امتحــان نکــرد‪ .‬بــرای درســت کــردن ایــن غــذا اســتیک‪ ،‬سوســیس و‬ ‫همبرگــر الی دو تکــه نــان قــرار مــی گیــرد‪ .‬شــاید بگوییــد کــه ایــن غــذا مثــل همبرگــر‬ ‫اســت‪ .‬امــا فــرق ان بــا همبرگــر هــم در نــوع نــان ان و هــم در ســس مخصــوص ان‬ ‫اســت‪ ،‬البتــه نــه سســی کــه در روی نــان ریختــه شــود‪.‬‬ ‫بلکــه ســس گوجــه فرنگــی و تنــدی کــه غــذا در داخــل ان قــرار مــی گیــرد‪ .‬ایــن غــذا‪،‬‬ ‫مثــل تعــدادی از دیگــر غذاهــای پرتغالــی بــا چیپــس و گاهــی بــه همــراه یــک تخــم‬ ‫مــرغ نیمــرو ســرو مــی شــود‪ .‬یکــی از بهتریــن جاهایــی کــه مــی توانیــد ایــن غــذا را‬ ‫امتحــان کنیــد کافــه ی ‪ Francesinha‬در پورتــو اســت کــه خیلــی هــا ان را بــه هــم‬ ‫معرفــی مــی کننــد‪.‬‬ ‫خورش پرتغالی‬ ‫صحبــت از غذاهــای راحــت‪ ،‬اگــر بعــد از غذائــی کــه شــما را گــرم و بــه طــور کامــل پــر مــی کنــد‪ ،‬بیشــتر از‬ ‫کوزیــو پرتقــال (خــورش) نــگاه نکنیــد‪.‬‬ ‫ایــن یــک ظــرف زمســتانه اســت و اگــر شــما عاشــق گوشــت نیســتید‪ ،‬توصیــه مــی شــود چیــزی در منــو‬ ‫انتخــاب کنیــد‪ .‬پیــش از انکــه پورتلنــد و دیگــر شــهرهای هپســتر از غــذا خــوردن غــذا بــه بینــی لــذت ببرنــد‪،‬‬ ‫پرتغالــی از هــر بخــش از حیواناتــی کــه مــی توانســت دستانشــان را بگیــرد اســتفاده مــی کــرد‪.‬‬ ‫شــما همراهــی اســتاندارد ســبزیجات و ســیب زمینــی پختــه شــده و یــا بالــغ برنــج‪ ،‬همــراه بــا گوشــت خــوک‪،‬‬ ‫مــرغ و گوشــت را دریافــت خواهیــد کــرد‪ .‬هــر قســمت از حیــوان مــی توانــد راه خــود را بــر روی صفحــه پربــار‬ ‫خــود پیــدا کنــد‪.‬‬ ‫ایــن خورشــید در سراســر کشــور یافــت مــی شــود‪ ،‬امــا بــا بســیاری از تغییــرات منطقــه ای‪ ،‬نســخه ای کــه در‬ ‫لیســبون خواهیــد داشــت‪ ،‬بســیار متفــاوت از چیــزی اســت کــه در جــای دیگــر پیــدا مــی کنیــد‪.‬‬ ‫از انجــا کــه ایــن یــک ظــرف غــذای ســنتی اســت‪ ،‬انتظــار نداشــته باشــید کــه ان را در مــکان هــای توریســتی‬ ‫یــا رســتوران هــای فانتــزی پیــدا کنیــد‪ .‬بــرای ردیابــی ان‪ ،‬بایــد بــه جــای محلــی بســیار بیشــتری برویــد‪،‬‬ ‫احتمــاال در خــارج از منطقــه مرکــز شــهر‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪59‬‬ صفحه 59 ‫سینمای پرتغال‬ ‫حسین شیردل‬ ‫ســینمای پرتغــال بــا تولــد رســانه ســینما در اواخــر قــرن نوزدهــم میــادی‪ ،‬اغــاز شــد‪.‬‬ ‫ســینما در ســال ‪ ۱۸۹۶‬بــه پرتغــال بــا نمایــش فیلم هــای خارجــی معرفــی شــد و در‬ ‫همــان ســال‪ ،‬اولیــن فیلــم پرتغالــی نیــز ســاخته شــد‪.‬‬ ‫اولیــن ســالن نمایــش در ‪ ۱۹۰۴‬تاســیس شــد‪ .‬اولیــن فیلــم ناطــق ســینمای پرتغــال‪،‬‬ ‫سِ ــورا اســت کــه در ســال ‪ ۱۹۳۱‬ســاخته شــده اســت‪ .‬از کارگردانــان مطــرح این ســینما‬ ‫می تــوان بــه مانوئــل دی الیویــرا اشــاره کــرد‪ .‬فیلــم ارنــا در ســال ‪ ،۲۰۰۹‬نخــل طالیــی‬ ‫فیلــم کوتــاه را از جشــنواره فیلــم کــن ‪ ۲۰۰۹‬دریافــت کــرد‪.‬‬ ‫کارگردانان مطرح سینمای پرتغال‬ ‫مانوئل دی الیویرا‬ ‫مانوئــل کاندیــدو پینتــو دی اُلیویــرا (زاده‪ ۱۱‬دســامبر ‪ - ۱۹۰۸‬درگذشــته ‪ ۲‬اوریــل ‪)۲۰۱۵‬‬ ‫کارگــردان صاحــب ســبک پرتغالــی بــود کــه از دهــه پنجــاه تــا ‪ ۲۰۱۵‬بــه فیلم ســازی‬ ‫مشــغول بــود‪ .‬نقــاش و شــهر (‪ ،)۱۹۵۶‬نــان (‪ ،)۱۹۵۹‬وسوســه مســیح (‪ ،)۱۹۶۳‬مــادر‬ ‫باکــره (‪ ،)۱۹۷۵‬ســفر بــه اغــاز جهــان (‪ )۱۹۹۷‬و تصویــر ســخنگو (‪ )۲۰۰۳‬از مشــهورین‬ ‫فیلم هــای او به شــمار می رونــد‪.‬‬ ‫او پــس از ســال ها کارگردانــی‪ ،‬تنهــا در ســه دهــه اخیــر شــهرت جهانــی پیــدا‬ ‫کرده بــود‪ .‬او بــرای مدتــی پیرتریــن کارگــردان فعــال جهــان بــود‪ .‬الیویــرا بــا وجــود‬ ‫ســن بــاال همچنــان در عرصــه فیلم ســازی فعالیــت می کــرد و بــه فیلم ســازی ادامــه‬ ‫مـی داد‪ .‬اخریــن فیلــم کامــل او در ســال ‪ ۲۰۱۴‬در هفتــاد و یکمیــن جشــنواره فیلــم ونیــز‬ ‫بــه نمایــش درامــد‪.‬‬ ‫دوران فعالیت الیویرا از عصر فیلم های صامت تا فیلم های دیجیتالی ادامه یافت‪.‬‬ ‫مانوئــل دی اُلیویــرا در ســال ‪ ۱۹۰۸‬در پورتــو زاده شــد‪ .‬پــدر او یــک کارخان ـه دار مالــک‬ ‫نخســتین کارخانــه المپ ســازی در پرتغــال بــود‪ .‬الیویــرا بــا بــازی در اولیــن فیلم هــای‬ ‫ناطــق پرتغالــی‪ ،‬وارد دنیــای ســینما شــد‪ .‬او پــس از انکــه از تحصیــل در دانشــگاه‬ ‫انصــراف داد‪ ،‬نــزد پــدرش در کارخانــه مشــغول ب ـه کار شــد‪.‬‬ ‫نخســتین تجربــه او در کارگردانــی‪ ،‬ســاخت یــک فیلــم مســتند کوتــاه بــا نــام کار در‬ ‫رودخانــه دورو (‪ )۱۹۳۱‬بــود‪ .‬او تــا پیــش از انکــه اولیــن فیلــم بلنــد خــود را در ســال‬ ‫‪ ۱۹۴۲‬بــا نــام انیکــی بوبــو کارگردانــی کنــد در طــول ده ســال پنــج مســتند دیگــر‬ ‫ســاخت‪ ۲۱ .‬ســال دیگــر طــول کشــید تــا الیویــرا فیلــم ســینمایی بعدیــش را بســازد‪.‬‬ ‫ایــن فیلــم کــه در ســال ‪ ۱۹۶۳‬ســاخته شــد وسوســه مســیح نــام داشــت‪ .‬او در فاصلــه‬ ‫ایــن دو فیلــم‪ ،‬فقــط ســه مســتند ســاخته بــود‪.‬‬ ‫او ایــن رونــد فیلم ســازی خــود (وقفــه زمانــی زیــاد بیــن اثــار بلنــد ســینمایی) را تــا نیــم‬ ‫قــرن ادامــه داد و ســپس شــیوه خــود را تغییــر داد و تصمیــم گرفــت هــر ســال یــک فیلــم‬ ‫بلنــد بســازد‪ .‬برخــی دلیــل ک ـم کاری وی در دوره اولیــه فعالیتــش را فشــارهای ناشــی از‬ ‫دیکتاتــوری ســاالزار در پرتغــال و جریــان مســتمر فیلمســازی او در دوره دوم فعالیتــش را‬ ‫متاثــر از همــکاری بــا پائولــو برانکــو می داننــد‪.‬‬ ‫او از ســال ‪ ۱۹۹۰‬تاکنــون تقریب ـاً هــر ســال یــک فیلــم ساخته اســت‪ .‬او تاکنــون شــش‬ ‫بــار در بخــش مســابقه جشــنواره فیلــم کــن شــرکت کــرده کــه اخریــن بــار ان در ســال‬ ‫‪ ۲۰۱۰‬بــا فیلــم مــورد عجیــب انجلیــکا بــود‪ .‬در ایــن شــش بــار حضــور‪ ،‬او ‪ ۵‬بــار نامــزد‬ ‫دریافــت نخــل طــا بــوده و یــک بــار در ســال ‪ ۱۹۹۹‬بــرای فیلــم «نامــه» برنــده جایــزه‬ ‫ویــژه هیئــت داوران شده اســت‪ .‬مانوئــل دی الیویــرا‪ ،‬در ‪ ۲‬اوریــل ‪ ۲۰۱۵‬در ‪ ۱۰۶‬ســالگی‬ ‫در زادگاهــش‪ ،‬پورتــو درگذشــت‪.‬‬ ‫الیویــرا در طــول ‪ ۸۰‬ســال فعالیــت هنــری خــود‪ ،‬جوایــز ســینمایی متعــددی بــه دســت‬ ‫اورده اســت کــه مهم تریــن انهــا عبارتنــد از‪ :‬جایــزه دوربیــن برلینالــه از جشــنواره فیلــم‬ ‫برلیــن‪ ،‬جوایــز نخــل طــای افتخــاری‪ ،‬هیئــت داوران‪ ،‬فیپرشــی و کلیســای جهانــی از‬ ‫جشــنواره فیلــم کــن‪ ،‬جایــزه یــک عمــر دســتاورد ســینمایی جوایــز فیلــم اروپــا‪ ،‬یوزپلنگ‬ ‫افتخــاری از جشــنواره فیلــم لوکارنــو‪ ،‬جایــزه اکیــرا کوروســاوا از جشــنواره فیلــم توکیــو‪،‬‬ ‫شــیر طــای افتخــاری و جایــزه ویــژه هیئــت داوران از جشــنواره فیلــم ونیــز‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪60‬‬ صفحه 60 ‫پدرو کوستا‬ ‫پــدرو کوســتا ( زاده ‪ ۳۰‬دســامبر ‪ )۱۹۵۸‬کارگــردان فیلــم‪ ،‬فیلم نامه نویــس‪،‬‬ ‫تدوین گــر‪ ،‬فیلم بــردار و طــراح نورپــردازی اهــل پرتغــال اســت‪.‬‬ ‫او دانش اموختــه تاریــخ در دانشــگاه لیســبون اســت‪ .‬او برنــده «جایــزه فرهنــگ‬ ‫فرانســه» در جشــنواره فیلــم کــن ‪ ۲۰۰۲‬شــد‪ .‬پیتــر بردشــا از گاردیــن او را‬ ‫«ســاموئل بکـ ِ‬ ‫ـت ســینما» لقــب داد‪.‬‬ ‫یکــی دیگــر از فیلم هــا او نیــز عــاوه بــر نمایــش در جشــنواره فیلــم کــن ‪،۲۰۰۶‬‬ ‫برنــده «جایــزه فیلــم تجربی‪/‬مســتقل» «انجمــن منتقــدان فیلــم لــس انجلــس»‬ ‫شــد‪.‬‬ ‫میگل گومیس‬ ‫میــگل گومیــس (زاده ‪ ۱۹۷۲‬میــادی) کارگــردان‪ ،‬تدوین گــر و فیلم نامه نویــس اهــل‬ ‫پرتغــال اســت‪.‬‬ ‫او دانش اموختــه «مدرســه تئاتــر و ســینمای لیســبون» اســت و کارش را‪ ،‬بــه عنــوان‬ ‫نویســنده و منتقــد ســینما اغــاز کــرد و ســپس بــه فیلم ســازی روی اورد‪.‬‬ ‫از فیلم هــا یــا مجموعه هــای تلویزیونــی کــه وی در ان هــا نقــش داشــته اســت‬ ‫می تــوان بــه شــب های عربــی اشــاره نمــود‪.‬‬ ‫ماریا دی میدیروش‬ ‫ماریــا دی میدیــروش (زاده ‪ ۱۹‬اوت ‪ )۱۹۶۵‬هنرپیشــه‪ ،‬کارگــردان‪ ،‬فیلم نامه نویــس و‬ ‫خواننــده اهــل پرتغــال اســت‪ .‬ایــن هنرمنــد هــم در اثــار ســینمایی اروپایــی و هــم در‬ ‫اثــار ســینمایی امریکایــی ظاهــر شده اســت امــا بیشــتر بــرای ایفــای نقــش در فیلــم‬ ‫پالــپ فیکشــن شــناخته می شــود‪ .‬از فیلم هــای دیگــری کــه در ان نقــش داشــته‬ ‫می تــوان بــه زندگــی مــن بــدون مــن‪ ،‬خــورش الــو بــا مــرغ‪ ،‬سیلوســتره و کیســه هــوا‬ ‫اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫ایوو فری یرا‬ ‫ایــوو فری یــرا ( زاده ســپتامبر ‪ )۱۹۷۵‬کارگــردان‪ ،‬فیلم نامه نویــس‪ ،‬هنرپیشــه اهــل‬ ‫پرتغــال اســت‪ .‬در ســال ‪ ۲۰۱۶‬فیلــم او بــا عنــوان نامه هایــی از جنــگ در شــصت و‬ ‫ششــمین جشــنواره بین المللــی فیلــم برلیــن بــه نمایــش درامــد‪.‬‬ ‫ایــن فیلــم در بخــش رقابــت اصلــی حضــور داشــت امــا موفــق بــه کســب جایــزه‬ ‫نشــد‪.‬‬ ‫انتونیو ماکدو‬ ‫انتونیــو ماکــدو ( زاده ‪ ۵‬ژوئیه ‪۱۹۳۱‬در لیســبون ‪ -‬درگذشــته ‪ ۵‬اکتبر ‪ )۲۰۱۷‬نویســنده‪،‬‬ ‫کارگــردان فیلــم اهــل پرتغــال بــود کــه بعــدا ً اســتاد و مــدرس دانشــگاه شــد‪ .‬وی‬ ‫بیــن ســال های ‪ ۱۹۶۱‬تــا ‪ ۲۰۱۲‬میــادی فعالیــت می کــرد‪ .‬انتونیــو چندیــن کتــاب‪،‬‬ ‫مقــاالت‪ ،‬فلســفه و داســتان را منتشــر کــرد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪61‬‬ صفحه 61 ‫رویدادهایفرهنگی پرتغال‬ ‫افشین اسد زاده‬ ‫جشنواره چتر پرتغال‬ ‫ایــن جشــنواره یــک جشــنواره ی تقریبــا جدیــد اســت‪ .‬از ســال ‪ 2012‬در مــاه‬ ‫جــوالی ‪ ،‬شــهر هــای پرتغــال رنــگ و شــکلی دیگــر بــه خــود مــی گیرنــد‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره ی چتــر هــا خــود بخشــی از جشــنواره ی بــزرگ تــر هنــر اســت‬ ‫کــه ســاالنه در کشــور پرتغــال برگــزار مــی شــود و شــهرت جهانــی یافته اســت‪.‬‬ ‫خیابــان هــای اصلــی شــهر کــه کافــه و رســتوران و مراکــز خریــد را در خــود جای‬ ‫داده اســت در ایــن روزهــای خــاص بــا چتــر هــای رنگــی پوشــانده می شــوند‪.‬‬ ‫ایــن چتــر هــا عــاوه بــر زیبایــی ای کــه بــه خیابــان هــا مــی افزاینــد باعــث‬ ‫خنــک تــر شــدن هــوا در روزهــای گــرم تابســتان مــی شــوند‪ .‬در زیــر ســایه‬ ‫ایــن چتــر هــا برنامــه هــای تفریحــی و ورزشــی زیــادی برگــزار مــی شــود‪.‬‬ ‫جشنواره مجسمه های شنی‬ ‫جشــنواره مجســمه هــای شــنی پرتغــال (‪ )FIESA‬بزرگتریــن نمایشــگاه‬ ‫مجســمه های شــنی کــه تــا بــه حــال برگــزار شــده‪ ،‬بــه شــمار مــی ایــد و از ســال‬ ‫‪ ٢٠٠٣‬هــر ســال در شــهر پِــرا در منطقــه الــگاروه کشــور پرتغــال برگــزار می شــود‬ ‫و هــزاران بازدیدکننــده را بــرای بازدیــد از ایــن رویــداد جلــب مــی نمایــد‪.‬‬ ‫شــن هــا توســط گروهــی از مجســمه ســازان بــا ملیــت هــای مختلــف بــا دســت‬ ‫حفــر مــی شــوند‪.‬‬ ‫ایــن هنرمنــدان بــا بــه کارگیــری تکنیــک هــای مختلــف مجســمه ســازی‪ ،‬اثــار‬ ‫هنــری اصیلــی را خلــق مــی کننــد کــه بواســطه عظمــت و بزرگــی و شــکوه‪ ،‬تکنیــک‬ ‫ســاخت و زیبایــی شــان متمایــز هســتند‪ .‬ایــن جشــنواره بــه ایــن دلیــل کــه در ان‬ ‫از ‪ ٤٠٠٠٠‬تــن شــن بــرای ســاخت مجســمه هایــی بــه ارتفــاع ‪ ١٢‬متــر اســتفاده‬ ‫مــی شــود و ایــن مجســمه هــا در محوطــه ای بــه مســاحت ‪ ١٥٠٠٠‬متــر مربــع‬ ‫تعبیــه مــی شــوند و بــا افــزودن ریــزه کاری هــای شــگفت انگیــز‪ ،‬اشــخاص‪،‬‬ ‫اشــیا و داســتان هــای مختلفــی را بــه نمایــش مــی گذارنــد‪ ،‬بــه عنــوان بزرگتریــن‬ ‫رویــداد جهــان در نــوع خــود بــه شــمار مــی ایــد‪ .‬هــر مجســمه بــا متنــی همــراه‬ ‫اســت تــا عناصــر مجســمه را شــرح دهــد و ایــن نمایشــگاه در محوطــه هــای‬ ‫موضوعــی کــه همگــی بــا هــم مرتبــط هســتند‪ ،‬بــه انضمــام محوطــه هایــی کــه‬ ‫بــه طــور انحصــاری بــه موســیقی پــاپ و راک‪ ،‬رقــص‪ ،‬ســیرک‪ ،‬موســیقی مذهبــی‬ ‫یــا موســیقی کــودکان اختصــاص یافتــه انــد‪ ،‬برگــزار مــی شــود‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره عــاوه بــر مجموعــه ای از فعالیــت هــای مربــوط بــه مجســمه هــای‬ ‫شــنی‪ ،‬شــامل رویدادهــای دیگــری از جملــه کارگاه هــای اموزشــی و نمایــش هایــی‬ ‫در خصــوص هنــر مجســمه ســازی‪ ،‬نمایــش هــای ویدئویــی‪ ،‬بــازی هــا و مســابقات‬ ‫نیــز مــی باشــد‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره شــامل یــک گــودال شــنی نیــز مــی باشــد کــه بازدیدکننــدگان‬ ‫جــوان مــی تواننــد ایــن قالــب بیــان هنــری را در ان تجربــه کننــد‪ ،‬بخــش‬ ‫هــای تفریحــی و ســرگرمی در فواصــل معیــن‪ ،‬هنرهــای اجــرای موســیقی زنــده‪،‬‬ ‫نمایش هــای رقــص و ســیرک را بــه نمایــش مــی گذارنــد‪.‬‬ ‫بازدیــد کننــدگان مــی تواننــد در فســتیوال مجســمه هــای شــنی پرتغــال شــاهد‬ ‫حــدود صــد منظــره شــنی مختلــف و متنــوع باشــند کــه بــه طــور مبتکرانــه ای‬ ‫نوازنــدگان‪ ،‬ســازهای موســیقی و فرهنــگ هــای مختلــف موســیقی سراســر جهــان‬ ‫را بــه نمایــش مــی گذارنــد‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره بــا محوطــه ای کــه بــرای تمــام کســانی در نظــر گرفتــه شــده کــه‬ ‫مــی خواهنــد خالقیــت و نــواوری خــود را بــا ســاختن مجســمه هــای شــنی بیــان‬ ‫کننــد‪ ،‬از ابعــاد تفریحــی و اموزشــی برخــوردار اســت‪ .‬شــب هــا اثــار هنــری ایــن‬ ‫نمایشــگاه نورپــردازی مــی شــوند تــا بدیــن ترتیــب زوایــای غیرمنتظــره و ابعــاد‬ ‫ســرگرم کننــده ای بــه انهــا ببخشــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 70‬راز شقایق| ‪62‬‬ صفحه 62 ‫جشنواره نورپردازی‬ ‫جشــنواره نورپــردازی پرتغــال (‪ )LUMINA‬از مهمتریــن و پرطرفدارتریــن‬ ‫فســتیوال های پرتغــال اســت‪ .‬جشــنواره نورپــردازی پرتغــال (‪ )LUMINA‬بــه‬ ‫مــدت ســه روز در مــاه ســپتامبر در شــهر ‪ Cascais‬پرتغــال برگــزار مــی شــود و‬ ‫تقریبــا همــه ســاله پنچــاه هــزار بازدیدکننــده را جلــب مــی نمایــد‪.‬‬ ‫ایــن رویــداد کــه شــرکت در ان رایگان اســت‪ ،‬اثــار هنــری نورپــردازی هنرمندان‬ ‫مشــهور بیــن المللــی عرصــه هنــر نورپــردازی را بــه نمایــش می گــذارد و‬ ‫همــه تماشــاگران را درگیــر و شــیفته ایــن اثــار مــی کنــد‪ ،‬و لحظــات کشــف و‬ ‫شناســایی‪ ،‬ســحر و جــادو و هیجــان را بــرای انهــا فراهــم مــی نمایــد‪ .‬در ایــن‬ ‫جشــنواره‪ ،‬نمایــش هــای نورپــردازی‪ ،‬مجســمه هــای درخشــان‪ ،‬اثــار هنــری‬ ‫ســه بعــدی کــه بــا بازدیدکننــدگان تعامــل برقــرار مــی کننــد‪ ،‬و نمایش هــای‬ ‫مولتــی مدیــا مثــل مســیری در میــان ایــن شــهر بــه هــم متصــل مــی شــوند‪ ،‬و‬ ‫شــعار خالقیــن خــود را منعکــس مــی ســازند‪ :‬هنــر نورپــردازی را بــا مــردم بــه‬ ‫اشــتراک بگذاریــم‪ .‬ایــن جشــنواره‪ ،‬رویــدادی منحصــر بــه فــرد بــه شــمار مــی‬ ‫ایــد‪.‬‬ ‫ایــن رویــداد کــه توســط اتلیــه ‪ OCUBO‬و بــا مدیریــت هنــری ‪Nuno Maya‬‬ ‫و ‪ Carole Purnelle‬برگــزار مــی شــود‪ ،‬ایــده تجربــه ای شــهری را شــکل‬ ‫مــی دهــد کــه بــا باالتریــن ســطح کیفیــت هنــری‪ ،‬بیشــترین تنــوع زبــان و‬ ‫دسترســی کامــل بــه محتــوا بــه رســمیت شــناخته شــده اســت‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره‪ ،‬قالــب خــارق العــاده ای بــرای تجربــه شــب در هماهنگــی کامــل‬ ‫بــا چشــم انــداز‪ ،‬مــکان و مــردم بــه شــمار مــی ایــد‪.‬‬ ‫تشــویق و ترغیــب مــردم بــرای نزدیــک شــدن بــه اثــار هنرمنــدان و همینطــور بــه‬ ‫اشــتراک گذاشــتن تجربــه هــا و دانــش انهــا‪ .‬ایــن برنامــه شــامل مجموعــه ای از‬ ‫ســخنرانی هــای کوتــاه هنرمنــدان‪ ،‬نمایشــگاه ویــژه ای بــا نمایــش عکــس هــا و‬ ‫ویدئوهــای لحظــات همــکاری هنرمنــدان طــی ســاخت اثــار هنــری جشــنواره‬ ‫نورپــردازی پرتغــال و توزیــع گواهــی هــای شــرکت مــی باشــد‪.‬‬ ‫تمــام هنرمنــدان از ایــن موضــوع اگاه هســتند کــه فراینــد ســاخت یــک اثــر هنــری‬ ‫بــه چــه عواملــی بســتگی دارد تــا اطمینــان حاصــل شــود کــه اثــری خــوب و دلپذیــر‬ ‫خلــق و بــه موقــع بــه نمایــش گذاشــته مــی شــود! ایــن جشــنواره تفاوتــی بــا ســایر‬ ‫رویدادهــای مشــابه نورپــردازی نــدارد و نســبت بــه فراهــم نمــودن بهتریــن اثــار‬ ‫هنــری در محــل برگــزاری جشــنواره احســاس تعهــد مــی کنــد‪ .‬بنابرایــن‪ ،‬هنرمنــدان‬ ‫برخــی از ماجراهــای پشــت صحنــه ایــن جشــنواره و ســاخت اثــار هنــری خــود‬ ‫همچــون نحــوه طراحــی ایــن اثــار از نظــر فنــی و لــزوم ســاخت و امــاده ســازی انهــا‬ ‫را بــه اشــتراک مــی گذارنــد‪.‬‬ ‫جشنواره فیلم لیسبون‬ ‫جشــنواره فیلــم مســتقل لیســبون همــه ســاله از ‪ ۱۳‬الــی ‪ ۲۳‬اردیبهشــت در شــهر‬ ‫لیســبون کشــور پرتغــال برگــزار مــی گــردد‪ .‬جشــنواره فیلــم مســتقل لیســبون‬ ‫فرصــت منحصــر بــه فــردی را در اختیــار عمــوم قــرار مــی دهــد تــا بتواننــد‬ ‫فیلم هــای پرتغالــی و خارجــی از تمــام ژانرهــا (داســتانی‪ ،‬مســتند‪ ،‬انیمیشــن‪ ،‬فیلــم‬ ‫هــای تجربــی از جملــه ســینمایی و کوتــاه)‪ ،‬کــه در جــای دیگــری امــکان تماشــای‬ ‫انهــا وجــود نــدارد‪ ،‬تماشــا کننــد‪ ،‬چــون برنامــه جشــنواره عمدتــا شــامل اثــاری‬ ‫اســت کــه از امــکان کانــال هــای پخــش بــه اصطــاح تجــاری برخــوردار نیســتند‪.‬‬ ‫ایــن جشــنواره عــاوه بــر ارائــه برنامــه ملــی مهیــج نمایــش فیلــم‪ ،‬بــرای ایجــاد‬ ‫پیونــد میــان میهمانــان (فیلمســازان‪ ،‬برنامــه ریــزان‪ ،‬پخــش کننــدگان‪ ،‬منتقدیــن‬ ‫و ســایر متخصصیــن) و تماشــاگران نیــز تــاش مــی کنــد‪ ،‬و بــه مــوازات فعالیــت‬ ‫هــای خــود‪ ،‬محیــط هــای پربــار تخصصــی مختلفــی از جملــه مباحثــات‪ ،‬ســمینارها‪،‬‬ ‫گفتگوهــا‪ ،‬مالقــات هــا‪ ،‬ضیافــت هــا و کنســرت هــا را فراهــم مــی نمایــد‪ .‬اهــداف‬ ‫اصلــی ایــن جشــنواره‪ ،‬تشــویق و ترغیــب بــه خلــق اثــار مولــف‪ ،‬افزایــش نمایــش‬ ‫و معرفــی فیلــم هــا و ســازندگان‪ -‬ملــی و بیــن المللــی انهــا و ترویــج ســینمای‬ ‫پرتغــال در جهــان بــه شــمار مــی ایــد‪ .‬ایــن جشــنواره قصــد دارد بیشــترین تعــداد‬ ‫مخاطــب را بــه ســینمای معاصــر نزدیــک ســازد‪.‬‬ ‫بخش های جشنواره فیلم مستقل لیسبون ‪٢٠٢٠‬‬ ‫مســابقه بیــن الملــل‪ :‬مســابقه بیــن الملــل فیلــم هــای کوتــاه و ســینمایی شــامل اثــاری‬ ‫اســت کــه پیــش از ایــن هرگــز در پرتغــال بــه نمایــش عمومــی در نیامــده اند و ســاخت‬ ‫انهــا در ســال جــاری یــا ســال پیــش بــه پایــان رســیده اســت‪.‬‬ ‫بخــش ملــی‪ :‬هــدف ایــن بخــش‪ ،‬شناســایی فیلــم هایــی پرتغالــی‪ -‬کــه ســاخت انهــا در‬ ‫ســال جــاری جشــنواره یــا ســال گذشــته بــه پایــان رســیده اســت‪.‬‬ ‫سیلوســتر‪ . :‬بخــش سیلوســتر ایــن جشــنواره‪ ،‬اثــار فیلمســازان جــوان و فیلمســازان‬ ‫برجســته را بــا فیلــم هایــی کــه فقــط بــه دلیــل منحصــر بفــرد بودنشــان‪ ،‬انتخــاب مــی‬ ‫شوند‪ ،‬گرد هم می اورد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 59‬راز شقایق| ‪63‬‬ صفحه 63 ‫نمایی از شهر لیسبون‬ صفحه 64