ماهنامه راز شقایق شماره 62

صفحه 1 ‫ماهنامه فرهنگی و هنری‬ ‫(خبری‪ ،‬تحلیلی‪ ،‬پژوهشی‪ ،‬اموزشی)‬ ‫سال ششم‪ ،‬شماره ‪ - 62‬خرداد ماه ‪1400‬‬ ‫شماره مجوز ‪75583:‬‬ ‫مدیر روابط عمومی‬ ‫علی اسدابادی (کرمانشاهی)‬ ‫دبیر سرویس فرهنگی‬ ‫پروانه فیروزی‬ ‫سرویس عکس‬ ‫دبیر سرویس هنری‬ ‫میالد محمدهاشم‬ ‫فوادمحمدهاشم‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‬ ‫علیرضا مفتخری مظاهری‬ ‫سردبیر‬ ‫فاطمه عبدالمحمدی‬ ‫مدیر اجرایی‬ ‫ستاره کوشا‬ ‫طراح و گرافیست‬ ‫حسین شیردل‬ ‫همکاران این شماره‪:‬‬ ‫ســمیه عبدالمحمدی‪ -‬کبری تبریزیان‪ -‬کریــم فیروزی‪ -‬شــایلین مظاهری‪ -‬جعفرمحمدهاشم‪-‬سحر پورحســینی‪ -‬ابـــولفضل فیاض مرند ‪ -‬سمیه قاســمعلی‪ -‬امید عزیزی ‪ -‬محمدرضارســتگار‪ -‬حسین قاسمی‪ -‬سید امیر رســتگار‪ -‬امیدمحمدی‪-‬‬ ‫افشــین اســدزاده‪ -‬زهــرا کالته عربی‪ -‬تحریریه پایگاه خبری شــاینا‪ -‬تحریریه هفته نامه نســل انقالب‪-‬تحریریــه اخبار اصناف‪-‬تحریریه هفته نامــه مدرن‪-‬تحریریه دنیای بچه ها‪ -‬تحریریــه پایگاه خبری قانون مداری‬ ‫فهرست مطالب‬ ‫سخن مدیرمسئول‬ ‫لهســتان را بایــد در تاریــخ پرفــراز و نشــیب این کشــور‬ ‫شــناخت‪ .‬کشــوری کــه در جنــگ دوم جهانــی امــاج‬ ‫حمــات کشــورهای ابرقــدرت قــرار گرفــت و ویــران‬ ‫شــد و بــا بیشــترین تعــداد کشــته هــا و اواره هــا بعــد‬ ‫از جنــگ در اروپــا مواجــه بــود‪ .‬طــوری کــه بخشــی از‬ ‫اواره هــای ایــن کشــور جایــی در گوشــه دیگــر دنیــا در‬ ‫ایــران پنــاه گرفتنــد‪ .‬از ان روز تــا کنــون روابــط عمیقــی‬ ‫فراتــر از قراردادهــای سیاســی میــان مــردم ایــن کشــور‬ ‫و کشــوری بــزرگ بــا مردمانــی میهــان نــواز و مهربــان‬ ‫نظیــر ایــران برقــرار بــوده اســت‪.‬‬ ‫لهســتان از کشــورهای شــرق اروپاســت کــه ســالها در‬ ‫ســیطره حکومــت کمونیســتی شــوروی حتــی بعــد از‬ ‫اســتقالل بــوده اســت‪ ،‬امــا هیچــگاه مــردم ایــن کشــور‬ ‫دغدغــه اســتقالل فکــری و فرهنگــی خــود را از یــاد‬ ‫نبــرده انــد‪.‬‬ ‫موســیقی و ســینمای ایــن کشــور را بایــد یکــی از‬ ‫مهمتریــن شــاخصه هــای فرهنگــی لهســتان نامیــد‬ ‫و همچنیــن در رشــته گرافیــک مکتــب پوسترســازی‬ ‫لهســتان را بایــد یکــی از تاثیرگذارتریــن مکاتــب هنــری‬ ‫در حــوزه تصویرســازی و پوســتر در دنیــا نامیــد‪.‬‬ ‫در ســینما چهــره هایــی نظیــر کیشلوفســکی‪ ،‬پوالنســکی‬ ‫و انــدری وایــدا تاثیــر عمیــق و بســیاری در تاریــخ‬ ‫ســینمای دنیــا داشــته انــد و در موســیقی چهــره بزرگــی‬ ‫نظیــر فریدریــک شــوپن‪ ،‬و هنریــک وینــه نیافســکی را‬ ‫بــه دنیــا معرفــی کــرده اســت‪.‬‬ ‫در ایــن شــماره ضمــن معرفــی جنبــه هــای فرهنگــی‬ ‫و هنــری ایــن کشــور‪ ،‬بــه معرفــی مناطــق دیدنــی‬ ‫و ســـــاختار سیاســــی و حقوقــــی لهســــتان نیــز‬ ‫پرداختــه ایــم کــه بــرای عالقمنــدان بــه مطالعــه و‬ ‫تحقیــق در ایــن حــوزه هــا مفیــد خواهــد بــود‪.‬‬ ‫راز شقایق را در هرجای دنیا بخوانید‬ ‫شــما می توانیــد فایــل ‪ P.D.F‬ماهنامــه راز شــقایق را کــه دارای‬ ‫اطالعــات جامع تــری دربــاره موضــوع هــر شــماره (ســفرنامه‬ ‫کشــورهای دنیــا) اســت و شــامل مباحثــی ماننــد اشــنایی بــا ســاختار‬ ‫سیاســی‪ ،‬اقتصــادی‪ ،‬فرهنگــی‪ ،‬اجتماعــی و جاذبه هــای گردشــگری‬ ‫هــر کشــور می باشــد را بــا مراجعــه بــه ســایت جــار و نصــب‬ ‫اپلیکیشــن مربوطــه‪ ،‬بــا پرداخــت مبلــغ نیــم بهــا دریافــت کنیــد‪.‬‬ ‫در ضمــن شــماره های قبلــی نشــریه نیــز از همیــن طریــق قابــل‬ ‫دریافــت می باشــد‪.‬‬ ‫‪www.jaaar.com‬‬ ‫رمزینه لینک ارشیو‬ ‫رازشقایق در سایت جار‬ ‫روابط ایران و لهستان‬ ‫‪3‬‬ ‫نگاهی به کشور لهستان‬ ‫‪6‬‬ ‫فرهنگ مردم‬ ‫‪8‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪12‬‬ ‫ساختار سیاسی‬ ‫‪16‬‬ ‫نظام اموزشی‬ ‫‪18‬‬ ‫نظام حقوقی‬ ‫‪20‬‬ ‫بهداشت و درمان‬ ‫‪22‬‬ ‫ورشو‪ ،‬پایتخت‬ ‫‪24‬‬ ‫کراکوف پایتخت قدیمی‬ ‫‪32‬‬ ‫سایر مناطق دیدنی‬ ‫‪36‬‬ ‫تاریخ موسیقی‬ ‫‪42‬‬ ‫ادبیات لهستان‬ ‫‪46‬‬ ‫هنر لهستان‬ ‫‪48‬‬ ‫معماری‬ ‫‪52‬‬ ‫لباس های سنتی‬ ‫‪54‬‬ ‫ورزش لهستان‬ ‫‪56‬‬ ‫غذاهای محبوب‬ ‫‪58‬‬ ‫سینمای لهستان‬ ‫‪60‬‬ ‫رویدادهای فرهنگی‬ ‫‪62‬‬ ‫نشانی دفتر مرکزی‪:‬‬ ‫تهران‪ -‬خیابان شریعتی‪ -‬خیابان خواجه نصیر‪ -‬خیابان مقدم‪-‬‬ ‫کوچه کهندانی‪ -‬بن بست اول‪ -‬پالک ‪5‬‬ ‫تلفکس‪77573576 :‬‬ ‫استفاده از مطالب این نشریه با ذکر منبع بالمانع است‪.‬‬ ‫لیتوگرافی و چاپ‪ :‬گنجینه مینیاتور‬ ‫شبکه توزیع فروش‪ :‬شرکت نشرگستر امروز ‪54081 000‬‬ صفحه 2 ‫روابط ایران و لهستان‬ ‫در مــورد تاریــخ روابــط ایــران و لهســتان منابــع متعــددی بــه رشــته تحریــر‬ ‫درامــد ه اســت‪ .‬ســابقه اولیــن ارتبــاط بیــن دو کشــور بــه دوره صفویــه‬ ‫بازمی گــردد‪ ،‬امــا بــا انقــراض حکومــت صفویــان و تجزیــه لهســتان ایــن‬ ‫روابــط رســمیتی پیــدا نکــرد‪.‬‬ ‫مذاکــره به منظــور برقــراری روابــط سیاســی بیــن دو کشــور از اواخــر قــرن‬ ‫دوازدهــم هجــری شمســی اغــاز شــد‪ .‬قبــل از برقــراری روابــط رســمی بیــن دو‬ ‫کشــور‪ ،‬فــردی بــه نــام مســیو ورتهیــم سرکنســول افتخــاری ایــران در ورشــو‬ ‫بــود و همزمــان نیــز ایــران بــرای برخــی از مقامــات خــود ماننــد نبیل الدولــه و‬ ‫یمیــن خاقــان از ورشــو نمایندگــی سیاســی گرفــت‪.‬‬ ‫مذاکــرات مربــوط بــه انعقــاد عهدنامــه دوســتی و تجارتــی بیــن دو کشــور در‬ ‫ورشــو انجــام شــد و ســرانجام در ســال ‪1305‬ش‪ .‬در تهــران بــه امضــای‬ ‫نماینــدگان دو کشــور رســید‪ .‬ایــن عهدنامــه در ســال ‪1306‬ش‪ .‬بــرای تصویــب‬ ‫بــه مجلــس شــورای ملــی ارســال شــد و پــس از انجــام برخــی اصالحــات‪ ،‬در‬ ‫ســال ‪1307‬ش‪ .‬به طــور رســمی بیــن طرفیــن منعقــد شــد‪.‬‬ ‫استانیســاو همپــل ســفارتخانه لهســتان را در ایــران دایــر کــرد‪ .‬از نوزدهــم‬ ‫مهــر ‪ ۱۳۰۷‬رتبــه او بــه وزیــر مختــار ارتقــا یافــت و ســپس عــراق نیــز بــه‬ ‫حــوزه ماموریتــش افــزوده شــد‪ .‬او تــا دهــم اذر ‪ ۱۳۱۷‬بــه عنــوان نماینــده‬ ‫سیاســی لهســتان در تهــران مانــد و بــه پــاس خدماتــش نشــان پهلــوی و‬ ‫نشــان همایــون دریافــت کــرد‪ .‬پــس از بازگشــت بــه کشــورش ســناتور شــد‪.‬‬ ‫در دوران جنــگ جهانــی دوم و اشــغال لهســتان‪ ،‬حــدود صــد و بیســت هــزار‬ ‫نفــر از اتبــاع لهســتانی کــه از اردوگاههــای ســیبری ازاد شــده بودنــد بــه ایــران‬ ‫مهاجــرت کردنــد کــه در ایــن رابطــه برخــورد انســانی و مهمــان نــوازی ایرانیان‬ ‫بــا ایــن مهاجریــن‪ ،‬نقــش مهمــی در تقویــت پیوندهــای اجتماعــی ‪ ،‬فرهنگــی و‬ ‫سیاســی دو کشــور ایفــاء نمــود‪ .‬پــس از پایــان جنــگ تعــدادی از مهاجریــن در‬ ‫ایــران باقــی ماندنــد و هــم اکنــون گورســتانی از لهســتانی هــای مقیــم ایــران‬ ‫در برخــی شــهرها از جملــه تهــران بــر جــای مانــده اســت‪ .‬تاســیس انجمــن‬ ‫مطالعــات ایرانــی (‪ 1942‬میــادی) در تهــران و ســازمان پیشــاهنگی و مــدارس‬ ‫لهســتانی در سراســر ایــران از جملــه اثــار حضــور پناهنــدگان لهســتانی در‬ ‫ایــران مــی باشــند‪.‬‬ ‫مبــادالت بازرگانــی دو کشــور از دیربــاز حتــی پیــش از برقــراری روابط سیاســی‬ ‫کــه قدمتــی پانصــد ســاله دارد میــان بازرگانــان دو کشــور وجــود داشــته اســت‬ ‫و کاروان هــای بازرگانــی ایرانیــان در مســیر خــود بــه المــان بــا بازرگانــان‬ ‫لهســتانی مــراوده و دادوســتد مــی کردنــد‪ .‬ســپس بــا طوالنــی شــدن دوران‬ ‫تجزیــه و اشــغال لهســتان در طــی دو قــرن ‪ 18‬و ‪ 19‬میــادی توســط دولــت‬ ‫هــای روس‪ ،‬پــروس و اتریــش روابــط بازرگانــی مســتقیم دو ملــت دچــار وقفــه‬ ‫شــد پــس از جنــگ جهانــی اول و اســتقالل لهســتان‪ ،‬روابــط سیاســی دوبــاره‬ ‫برقــرار گردیــد و بــه دنبــال ان‪ ،‬ارتباطــات بــازرگان دو کشــور نیــز احیــاء شــد‪.‬‬ ‫اطالعات سفارت لهستان در تهران‬ ‫نشانی‪ :‬تهران ‪ ،‬بلوار افریقا (جردن)‪ ،‬کوچه پیروز‪ ،‬پالک ‪2‬‬ ‫تلفن‪88787262 :‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪3‬‬ ‫ابوالفضل فیاض مرند‬ ‫کارشناس سیاسی‬ ‫نخســتین موافقتنامــه بازرگانــی دو کشــور در اکتبــر ســال ‪ 1952‬بــه امضــاء‬ ‫دو طــرف رســید‪ .‬در طــول بیــش از نیــم قــرن‪ ،‬روابــط اقتصــادی و مبــادالت‬ ‫بازرگانــی دو کشــور کــم و بیــش ادامــه داشــته کــه اوج ان مربــوط بــه دورانــی‬ ‫بــود کــه لهســتان از ایــران نفــت مــی خریــد‪ .‬نخســتین ســال صــدور نفــت خــام‬ ‫بــه لهســتان ‪ )1973( 1352‬بــود کــه بــا فــروش ‪ 305‬هــزار تــن نفــت خــام بــه‬ ‫ارزش ‪ 13‬میلیــون دالر انجــام گردیــد‪.‬‬ ‫پــس از پیــروزی انقــاب اســامی ایــران‪ ،‬دولــت وقــت سوسیالیســتی لهســتان‬ ‫از جملــه کشــورهایی بــود کــه از ابتــدا نظــام جدیــد در کشــورمان را بــه رســمیت‬ ‫شــناخت‪ .‬در ایــن دوران همکاریهــای و رایزنیهــای سیاســی بیشــتر بــه صــورت‬ ‫تبــادل هیــات هــای عالیرتبــه در ســطح مقامــات عالــی رتبــه پارلمانــی‪ ،‬وزراء و‬ ‫معاونیــن وزراء بــوده اســت‪ .‬لهســتان یکــی از معــدود کشــورهای اروپایــی بــود‬ ‫کــه در دوران دفــاع مقــدس بــا فــروش ســاح‪ ،‬تانــک و مهمــات بــه کشــورمان‬ ‫در مقطعــی در جنــگ سرنوشــت ســاز بــود‪ .‬ایــن همکاریهــا نیــز در حــال حاضــر‬ ‫بیــن جمهــوری اســامی ایــران و جمهــوری لهســتان در قالــب رایزنــی هــای‬ ‫سیاســی‪ ،‬اقتصــادی‪ ،‬و فرهنگــی در ســطوح مختلــف بــا تبــادل هیــات هــای‬ ‫سیاســی‪ ،‬اقتصــادی و فرهنگــی ادامــه دارد‪.‬‬ ‫در ســالهای اخیــر نیــز روابــط بیــن دو کشــور گــرم و فعــال بــوده و یکــی از‬ ‫نخســتین هیــات هــای اروپایــی کــه بعــد از انتخابــات ‪ 92‬بــه ایــران ســفر‬ ‫کــرد‪ ،‬وزیــر امــور خارجــه لهســتان رادوســاو ُ‬ ‫شکرســکی بــود‪ ،‬اگرچــه ســفر‬ ‫خــود بــه تهــران را بــه دلیــل بحــران اوکرایــن و وقــوع جنــگ در کریمــه‪ ،‬نیمــه‬ ‫کاره رهــا کــرد‪ ،‬امــا در همیــن ســفر نیمــه کاره نیــز‪ ،‬بــه توافقاتــی مثبتــی بــا‬ ‫همتــای ایران ـی اش نائــل شــد‪ .‬در ســال ‪ 94‬وزیــر صنایــع ایــران اقــای نعمــت‬ ‫زاده ســفری بــه لهســتان داشــت و همچنیــن در شــهریور ‪ 94‬وزیــر اقتصــاد و‬ ‫معــاون نخســت وزیــر لهســتان ســفری بــه تهــران داشــت‪ .‬در اخریــن مــوارد در‬ ‫‪ 17‬مهــر ‪ 94‬رئیــس مجلــس نماینــدگان لهســتان بــه دعــوت دکتــر الریجانــی‬ ‫و معــاون وزیــر انــرژی لهســتان در ‪ 17‬اردیبهشــت ‪ 95‬بــه دعــوت نعمــت زاده‬ ‫مهمــان ایرانیــان بودنــد‪ .‬در خرداد امســال (‪ )1395‬ســفر وزیــر کشــور و وزیرامور‬ ‫خارجــه کشــورمان بــه ورشــو مهمتریــن تبــادالت هیــات هــای سیاســی در ‪40‬‬ ‫ســال اخیــر را رقــم زده انــد‪.‬‬ ‫در مــورد روابــط فرهنگــی دو کشــور بایــد گفــت قدمــت روابــط فرهنگــی ایــران‬ ‫و لهســتان در حقیقــت بــه ماننــد روابــط سیاســی دوجانبــه بــه قــرن پانزدهــم‬ ‫میــادی بــر مــی گــردد در حقیقــت از همیــن زمــان بــا برقــراری تمــاس هــای‬ ‫سیاســی بیــن پادشــاهان دوکشــور بــه نوعــی مناســبات فرهنگــی دوجانبــه نیــز‬ ‫برقــرار گردیــد‪ .‬در ایــن ارتبــاط شــاید بتــوان وجــود صنایــع دســتی و فــرش‬ ‫هــای ایرانــی در دربــار و در بیــن شــاهزادگان لهســتانی را نشــانه ای از وجــود این‬ ‫مبــادالت و ارتباطــات فرهنگــی دانســت‪ .‬ایــن ارتباطــات بــه مــوازات مناســبات‬ ‫سیاســی دوجانبــه در طــول دوره هــای مختلــف تاریخــی تــا دوره معاصــر ادامــه‬ ‫یافتــه اســت‪.‬‬ ‫البتــه مناســبات فرهنگــی دو کشــور در ســال ‪ 1347‬بــا امضــای اولیــن موافقتنامــه‬ ‫فرهنگــی بیــن دولــت وقــت ایــران و لهســتان شــکل رســمی و قانونــی بــه خــود‬ ‫گرفــت کــه تاکنــون بعنــوان بســتر اصلــی همــکاری هــای فرهنگــی دوجانبــه‬ ‫عمــل نمــوده اســت‪ .‬ایــن ســند بعدهــا بــا امضــا برنامــه اجرایــی مبــادالت علمــی‬ ‫و فرهنگــی میــان جمهــوری اســامی ایــران و جمهــوری لهســتان و تمدیــد ان‬ ‫مطابــق بــا نیازهــای فرهنگــی دو کشــور تجدیــد گردیــد‪ .‬بطوریکــه چهارمیــن‬ ‫برنامــه مبــادالت علمــی و فرهنگــی نیــز در ســفر اقــای اهنــی معــاون وقــت اروپــا‬ ‫و امریــکای وزارت امــور خارجــه در مهــر مــاه ســال ‪ 1389‬بیــن دو کشــور بــه‬ ‫امضــاء رســید‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 2019‬و در دوره ریاســت جمهــوری ترامــپ‪ ،‬اقدامــات وزارت خارجــه‬ ‫لهســتان کــه از ایــده امریــکا بــرای برگــزاری کنفرانــس خاورمیانــه در ورشــو در‬ ‫حمایــت کــرد‪ ،‬روابــط تهــران و ورشــو را بــه شــدت تیــره کــرد‪ .‬برگــزاری یــک‬ ‫نشســت ضــد ایرانــی بــه مدیریــت امریــکا در لهســتان‪ ،‬اقــدام خصمان ـه ای از‬ ‫طــرف جمهــوری اســامی قلمــداد شــد و روابــط دو کشــور را ســرد کــرد‪.‬‬ صفحه 3 ‫مهاجرت لهستانی ها به ایران‬ ‫بعــد از اســتقالل جمهــوری لهســتان در ســال ‪ 1918‬ایــن کشــور بــر ان‬ ‫شــد کــه مرزهــای شــرقی خــود را بــه حــد و مــرز ان در ســال ‪ 1772‬م‪.‬‬ ‫برســاند‪ ،‬ولــی ایــن امــر موجــب بــروز جنــگ بین روســیه و لهســتان شــد‪.‬‬ ‫(‪ 21‬ـ ‪ )1920‬کــه ســرانجام بــا انعقــاد قــرارداد «ریــگا» کشــمکش ها‬ ‫بــه نفــع اســتقالل طلبان پایــان یافــت‪ .‬طــی ایــن قــرارداد شــهر ویلنــا‬ ‫نیــز از لیتوانــی جــدا و ضمیمــه لهســتان شــد‪ .‬امــا در مرزهــای غربــی‪،‬‬ ‫پــس از مــرگ پیلسودســکی و روی کار امــدن حکومــت نازی هــا‪ ،‬هیتلــر‬ ‫مصمــم شــد قســمتی از ســرزمین های متعلــق بــه المــان‪ ،‬یــا المانی نــژاد‪،‬‬ ‫ماننــد ســار‪ ،‬ســودت و اتریــش را بــدون توســل بــه جنــگ تصــرف کنــد‪.‬‬ ‫لهســتانی ها در مــورد ناحیــه دانتزیــک‪ ،‬زیــر بــار نرفتنــد و المــان متوســل‬ ‫بــه قــوه قهریــه شــد‪.‬‬ ‫پــس از حملــه المــان بــه لهســتان و اشــغال ان‪ ،‬در ســوم ســپتامبر ‪1939‬‬ ‫فرانســه و انگلســتان‪ ،‬به عنــوان دفــاع از لهســتان و در واقــع جلوگیــری‬ ‫از قــدرت روزافــزون المــان‪ ،‬بــه المــان اعــان جنــگ دادنــد و بــه ایــن‬ ‫ترتیــب اتــش جنــگ جهانــی دوم شــعله ور شــد‪.‬‬ ‫اهالــی ورشــو بــه مبــارزه ســختی بــا ان هــا دســت زدنــد‪ .‬نبردهــای مخفی‬ ‫و علنــی کارگــران لهســتان در مجــاری زیرزمینــی ورشــو و در محلــه‬ ‫یهودیــان جــزء داســتان های قهرمانــی ایــن جنــگ اســت‪.‬‬ ‫حمــات بــه لهســتان را‪ ،‬در جبهــه ای دیگــر‪ ،‬ســپاهیان شــوروی در ‪31‬‬ ‫اگوســت ‪ 8( 1939‬شــهریور ‪ )1318‬بــه قصــد تســخیر شــرق لهســتان و‬ ‫انضمــام ان بــه خــاک خــود ادامــه دادنــد‪ .‬ســرانجام ســپاه روس و المــان‬ ‫ـت لیتو ْفسـ ْ‬ ‫ـک بــه یکدیگــر رســیدند و بــه ایــن ترتیــب‬ ‫رسـ ْ‬ ‫در منطقــه ب ِ ْ‬ ‫لهســتان را بــه دو نیمــه تقســیم کردنــد‪.‬‬ ‫در ایــن ماجــرا جمعیــت اســیران لهســتانی بیــش از ‪ 220000‬نفــر بــود‪.‬‬ ‫وضعیــت اســیران در قطارهــای بــاری تــا رســیدن بــه مقصــد بســیار‬ ‫اســف بار بــود‪ .‬عــده ای از ان هــا بیمــاران‪ ،‬ســالخوردگان و نوزادانــی‬ ‫بودنــد کــه جــان خــود را از دســت دادنــد‪ .‬مناطــق حاشــیه دریــای ســفید‪،‬‬ ‫غــرب اورال‪ ،‬ســیبری غربــی و اســتپ های قزاقســتان و اورال علیــا بــرای‬ ‫اســکان لهســتانی ها در نظــر گرفتــه شــده بــود‪.‬‬ ‫در پــی حملــه هیتلــر بــه شــوروی‪ ،‬در ژوئیــه ‪ 1941‬م‪( .‬تیــر ‪1320‬ش)‬ ‫وضعیــت لهســتانی ها بدتــر شــد‪ .‬از ایــن رو در مــاه ژوئیــه ‪ 1941‬بیــن‬ ‫ژنــرال سیکورســکی و اتحــاد جماهیــر شــوروی پیمانــی بــه امضــا رســید‬ ‫ی بــا خانواده هایشــان‬ ‫کــه براســاس ان عــده زیــادی از اســیران لهستـــان ‬ ‫بــه ایــران منتقــل شــوند‪.‬‬ ‫ورود ایــن پناهنــدگان بــه ایــران بــه ســادگی ممکــن نبــود چــرا کــه طبق‬ ‫اســناد و منابــع منتشــر شــده در شــهریور ‪ ،1318‬ایــران بی طرفــی خــود‬ ‫را اعــام کــرده بــود‪ .‬در نتیجــه‪ ،‬طــی مذاکــرات بیــن الـــمان و شــوروی‪،‬‬ ‫قــرار شــد ارتــش لهســتان از طریــق ایــران بــه ارتــش انگلیــس در‬ ‫عــراق بپیونــدد و پــس از اینکــه در فلســطین تعلیمــات الزم را دیــد‪ ،‬بــه‬ ‫جبهــه اروپــا اعــزام شــود‪.‬‬ ‫اکثــر ایــن غیرنظامیــان را زنــان و کــودکان تشــکیل می دادنــد‪ .‬مســئولیت‬ ‫انتقــال اســیران ابتــدا بــا ژنــرال انــدرس بــود و بــا تالش هــای وی‬ ‫پناهنــدگان در دو نوبــت (فروردیــن و مــرداد ‪ )1321‬در نوبــت اول‪31189 ،‬‬ ‫نفــر نظامــی و ‪ 12408‬نفــر غیرنظامــی و در نوبــت دوم‪ 43746 ،‬نفــر‬ ‫نظامــی و ‪ 26094‬نفــر غیرنظامــی بــه ایــران انتقــال یافتنــد‪ .‬نخســتین‬ ‫توقفــگاه لهســتانی ها در بــدو ورود بــه ایــران بندرانزلــی بــود و عــده ای‬ ‫هــم از طریــق عشــق اباد و از مــرز باج گیــران وارد ایــران شــدند در‬ ‫مجمــوع‪ ،‬از میــان ‪ 116‬هــزار نفــر پناهنــده لهســتانی بــه ایــران در ســال‬ ‫‪ 85 ،1942‬هــزار نفــر ان هــا ســربازانی بودنــد کــه خــاک ایــران را تــرک‬ ‫گفتنــد و بــه عــراق‪ ،‬فلســطین و در نهایــت بــه ایتالیــا و بریتانیــای کبیــر‬ ‫اعــزام شــدند و بقیــه یعنــی حــدود ‪ 31‬هــزار نفــر از ان هــا اقامــت و ادامــه‬ ‫زندگــی در ایــران ترجیــح دادنــد‪.‬‬ ‫مســیر حرکــت عــده ای از لهســتانی هایی کــه بــه ســمت تهــران امدنــد‬ ‫خالــی از خطــر نبــود و عــده ای از انــان در راه جــان باختنــد‪.‬‬ ‫در ابتــدای ورود‪ ،‬عــده ای از زنــان و کــودکان لهســتانی‪ ،‬موقت ـاً در خــارج‬ ‫شــهر تهــران (بیــرون دروازه دوشــان تپــه) ســکونت داده شــده اند‪ ،‬تــا‬ ‫به تدریــج ترتیــب مســافرت و حرکــت ان هــا بــه مکانــی دیگــر داده شــود‪.‬‬ ‫عــده ای را نیــز در قســمت های مســقف دانشــکده فنــی نیــروی هوایــی‪،‬‬ ‫اشــیانه های خالــی طیــارات و ابنیــه دانشــکده افســری مســتقر کردنــد‪.‬‬ ‫دو هفتــه بعــد‪ ،‬در ‪ 16‬اردیبهشــت‪ ،‬ســه هــزار تــن از پناهنــدگان بــه‬ ‫اردوگاه منظریــه‪ ،‬در شــمیران منتقــل شــدند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪4‬‬ ‫چادرهــای محــل ســکونت مهاجریــن توســط ماموریــن انگلیســی‪ ،‬هنــدی‬ ‫و لهســتانی بــه شــدت محافظــت می شــد‪ .‬در ایــن میــان عــده ای از‬ ‫کــودکان یهــودی وارد اردوگاه نشــدند و در میــان خانواده هــای یهــودی‬ ‫ایرانــی جــای گرفتنــد‪.‬‬ ‫پناه جویــان غیرنظامــی در ایــران دارای تشــکیالتی بودنــد کــه بــه دو‬ ‫بخــش اردوگاه و انســتیتو و بهداشــت تقســیم می شــد و امــور مربــوط‬ ‫بــه زندگــی روزمــره انــان را سروســامان مـی داد‪ .‬اردوگاه و انســتیتو خــود‬ ‫بــه چهــار بخــش تهــران‪ ،‬اهــواز‪ ،‬اصفهــان و مشــهد تقســیم می شــد‪.‬‬ ‫بخــش تهــران خــود بــه بخش هــای اردوگاه شــماره ‪ ،1 ،2 ،3 ،5‬خانــه‬ ‫ســالمندان‪ ،‬پرورشــگاه‪ ،‬کارگاه فنــون و صنایــع دســتی و اقامتــگاه معلمان‬ ‫تقســیم می شــد‪ .‬بخــش بهداشــت نیــز بــه ‪ 7‬بخــش تقســیم می شــد‬ ‫کــه عبارت بــود از دبیرخانــه‪ ،‬حســابداری و مالــی‪ ،‬تــدارکات‪ ،‬امــوزش‬ ‫و مطبوعــات‪ ،‬بایگانــی‪ ،‬ارشــیو امــور دینــی و ارشــیو امــور پزشــکی‪.‬‬ ‫بخــش تــدارکات بــه ‪ 5‬بخــش خریــد‪ ،‬غذارســانی‪ ،‬تهیــه پوشــاک‪ ،‬انبــار‬ ‫مرکــزی و بخــش اقتصــادی تقســیم می شــد‪ .‬در زمینــه تامیــن خواروبــار‬ ‫پناهنــدگان وزیــر مختارهــای انگلیــس و لهســتان قــول مســاعد داده‬ ‫بودنــد کــه مــدت اقامــت انــان در ایــران مــدت طوالنــی نخواهــد بــود‪.‬‬ ‫دولــت امریــکا نیــز بــه حســن نیت و مهربانــی دولــت و ملــت ایــران‬ ‫اظهــار امیــدواری کــرد‪.‬‬ صفحه 4 ‫بــا ورود پناهنــدگان لهســتانی بــه ایــران دولتیــن انگلســتان و امریــکا‪،‬‬ ‫اطمینــان کامــل دادنــد کــه خواروبــار‪ ،‬دارو و پوشــاک ان هــا را تامیــن خواهند‬ ‫کــرد‪ ،‬لیکــن گزارش هــا خــاف ایــن امــر را نشــان می دهــد‪ .‬تهــران و‬ ‫شــهرهای دیگــر بــا کمبــود مــواد غذایــی به ویــژه نــان مواجــه شــد‪.‬‬ ‫موضــوع خواروبــار در تهــران مــورد توجــه شــریدان قــرار گرفتــه و در ایــن‬ ‫خصــوص کمیســیونی مرکــب از نماینــدگان ســفارت انگلســتان و صلیــب‬ ‫ســرخ امریــکا بــا حضــور وزیرمختــار انگلســتان تشــکیل شــد‪( .‬همــان)‬ ‫کمیســیون مذکــور پــس از مذاکــرات خــود در ‪ 16‬ابــان‪ ،‬از کاهــش خریــد‬ ‫مــواد غذایــی‪ ،‬گوشــت‪ ،‬پنیــر‪ ،‬ســیب زمینی‪ ،‬ســبزیجات‪ ،‬مرباجــات و‬ ‫میوه جــات بــه میــزان تعیین شــده اطــاع دادنــد‪.‬‬ ‫در ضمــن بــرای مریض هــای لهســتانی غــذای مهاجریــن عــادی‪ ،‬به عــاوه‬ ‫یــک چهــارم لیتــر شــیر‪ ،‬نصــف تخم مــرغ و پانــزده گــرم کــره داده خواهــد‬ ‫شــد‪ .‬بــه اطفالــی هــم کــه از دوازده ســال کمتــر دارنــد‪ ،‬همــان غــذای‬ ‫اشــخاص بالــغ به عــاوه یــک هشــتم تخم مــرغ‪ ،‬سـی گــرم کــره و پانــزده‬ ‫گــرم شــکالت داده خواهــد شــد‪ .‬متخصصیــن طبــی اظهــار می کننــد کــه‬ ‫غــذای مزبــور بــرای لهســتانی ها کافــی اســت‪ ...‬در ســندی دیگــر‪ ،‬شــریدان‬ ‫اشــاره بــه جیره بنــدی گوشــت‪ ،‬پنیــر و مارمــاالد دارد‪ .‬بــا توجــه بــه منابــع‬ ‫و اســناد ذکــر شــده‪ ،‬اشــغال ایــران توســط متفقیــن و اســتقرار پناهنــدگان‬ ‫لهســتانی در تهــران و شــهرهایی چــون خراســان‪ ،‬اهــواز و ‪ ...‬در کاهــش‬ ‫ارزاق عمومــی به ویــژه نــان تاثیــر بســزایی داشــته اســت‪.‬‬ ‫امــا نکتــه قابــل توجــه اینکــه مــردم ایــران بــا وجــود مشــکالتی کــه‬ ‫داشــتند‪ ،‬مهاجریــن را از لطــف و مهربانــی خــود محــروم ننمودنــد و ایــن‬ ‫امــر در نشــریات و منابــع درج شــده اســت‪ .‬از جملــه در روزنامــه اطالعــات‬ ‫می خوانیــم‪ :‬یــک نفــر ایرانــی نیکــوکار‪ ،‬باغچ ـه ای بــا یک هــزار متــر مربــع‬ ‫مســاحت‪ ،‬واقــع در جــاده دزاشــوب [دزاشــیب] نیــاوران را بــرای ســکونت‬ ‫کــودکان خردســال لهســتانی در اختیــار صلیــب ســرخ گذاشــته اســت کــه‬ ‫شــامل هفــت اطــاق بــا لــوازم بــوده اســت‪.‬‬ ‫همچنیــن خانــم اســتلماخ در خاطــرات خــود می گویــد‪ :‬ادم هــای خیــر در‬ ‫تهــران گاهــی بــه کمــپ می امدنــد و از وضعیــت اســف بار یــک مشــت‬ ‫اروپایــی مفلــوک و گرســنه متاثــر می شــدند‪ .‬ان هــا هــر روز بــرای مــا‬ ‫کمپــوت و مــواد خوراکــی می اوردنــد‪.‬‬ ‫پناهنــدگان حــدود ســه ســال و انــدی‪ ،‬تــا پایــان جنــگ جهانــی دوم‪ ،‬در ایران‬ ‫ماندنــد‪ .‬عــده ای از انــان به عنــوان پرســتار در بیمارســتان ها مشــغول بــه‬ ‫کار شــدند‪ .‬عــده ای نیــز بــا اجــرای کنســرت های موســیقی و نمایش هــای‬ ‫لهســتانی و اشــتغال در کافــه رســتوران ها‪ ،‬بنگاه هــا و یــا در منــازل خصوصــی‬ ‫مــورد توجــه دولــت ایــران قــرار گرفتنــد و از ایــن طریــق کســب درامــد‬ ‫می کردنــد‪.‬‬ ‫بعضــی از انــان نیــز بــه زنــان ایرانــی‪ ،‬طــرز ارایــش و مــد غربــی را‬ ‫اموختنــد‪ .‬عــده ای هــم بــرای رفــع نیــاز مالــی خــود بــه دوختــن لبــاس‪،‬‬ ‫حتــی لباس هــای ارتشــی پرداختنــد‪.‬‬ ‫در میــان لهســتانی هایی کــه بــه ایــران امدنــد‪ ،‬چهره هایــی از ادب و‬ ‫فرهنــگ وجــود داشــتند کــه در ایــران ماندنــد و جــذب جامعــه فرهنگــی ـ‬ ‫هنــری ایــران شــدند کــه خــود موجــب تعامــل فرهنگــی بیــن دو کشــور شــد‪.‬‬ ‫اولیــن خبــر در مــورد روابــط انجمــن فرهنگــی اســتادان ایرانــی و لهســتانی‬ ‫در روزنامــه کیهــان مــورخ اول بهمــن ‪ 1321‬درج شــد‪.‬‬ ‫از ســوی دیگــر گروهــی از فرهیختــگان و دانشــمندان لهســتانی مقیــم ایــران‬ ‫در ســال ‪ 1942‬م‪ .‬اقــدام بــه تشــکیل «انجمــن لهســتانی مطالعــات ایرانــی»‬ ‫در تهــران نمودنــد‪ .‬هــدف ایــن انجمــن اشــنا نمــودن دو ملــت بــا فرهنــگ‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪5‬‬ ‫یکدیگــر بــود‪ .‬جلســات ســخنرانی و انتشــار جــزوات و نشــریات دوزبانــه‬ ‫فرانســوی ـ لهســتانی از جملــه اقدامــات مهــم انجمــن بــود کــه بعدهــا در‬ ‫مطالعــات ایران شناســی در لهســتان موثــر واقــع شــد‪ .‬ســه نشــریه مهــم‬ ‫ان هــا عقــاب ســفید‪ ،‬بهشــت و لهســتانی در ایــران نــام داشــت‪ .‬از اعضــای‬ ‫مهــم ایــن انجمــن فرانچیشــک ماخالســکی ایران شــناس بــزرگ بــود کــه‬ ‫فارســی روزمــره را در ایــران اموخــت‪ .‬وی بــه شــاعران معاصــر ایــران از جملــه‬ ‫نیمــا یوشــیج عالقــه داشــت و اثــری ســه جلــدی در حــوزه شــعر معاصــر‬ ‫ادبیــات ایــران معاصــر تالیــف کــرد‪.‬‬ ‫وی کتــاب دیگــری دربــاره اشــعار تاریخــی زبــان فارســی نوشــت‪ .‬پــس از‬ ‫خاتمــه جنــگ مستشــرقین لهســتانی‪ ،‬در کشــور خــود‪ ،‬بــه فعالیــت ادامــه دادند‪.‬‬ ‫در لهســتان انســتیتوی علــوم و زبان هــای شــرقی تاســیس گردیــد‪( .‬دایــره‬ ‫مطبوعــات ســفارت کبــرای جمهــوری ملــی لهســتان‪ ،‬کــه در راس ان انانیــاس‪،‬‬ ‫زایــا تشکوفســکی قــرار داشــت‪ ) .‬وی و مستشــرقین دیگــر لهســتان‪ ،‬از جملــه‬ ‫دکتــر رایخمــان‪ ،‬دکتــر بیالوســکی و دکتــر کوالســکی اثــاری از ابن ســینا را‬ ‫تهیــه و چــاپ کردنــد‪.‬‬ ‫فعالیت های هنری‬ ‫یکــی از اشــخاص نامــدار لهســتانی در میــان مهاجــران هانــکا اوردونوونــا بــود‬ ‫کــه فعالیــت هنــری خــود را پیــش از جنــگ جهانــی دوم در ورشــو اغــاز کــرده‬ ‫بــود‪ .‬او مدتــی بــه اســارت نیروهــای ارتــش ســرخ درامــد و بــه شــرق تبعیــد‬ ‫شــد و پــس از تشــکیل نیــروی تحت امــر انــدرس سرپرســتی کــودکان یتیــم‬ ‫و بی سرپرســت را در مســیر خــروج از شــوروی برعهــده گرفــت و از ایــران‬ ‫عبــور کــرد‪ .‬هنرمنــد دیگــر در زمینــه نقاشــی و اهنگســازی فیلــم‪ ،‬هنریــک‬ ‫ورشافســکی بــود کــه بــه نیروهــای تحت امــر انــدرس پیوســت و بــا عبــور از‬ ‫ایــران‪ ،‬عــراق‪ ،‬مصــر و فلســطین در نبــرد ایتالیــا شــرکت کــرد‪ .‬موســیقی دانان‬ ‫لهســتانی در دهــه ‪ 30‬خورشــیدی در عرصــه موســیقی علمــی حضــوری پررنــگ‬ ‫در شــهرهای تهــران و رشــت داشــتند‪ .‬از جملــه ادام هاراشــویچ از شــهیرترین‬ ‫پیانیســت های لهســتان‪ ،‬در خــرداد ســال ‪ 1338‬بــه دعــوت انجمــن‬ ‫فیالرمونیــک بــرای اجــرای کنســرت وارد تهــران شــد‪.‬‬ ‫بــا وجــود اینکــه ورود لهســتانی ها بــه ایــران در اثنــای جنــگ جهانــی دوم‬ ‫مقتضــای شــرایط نامناســب اقتصــادی و سیاســی ایــران نبــود و انتظــار‬ ‫می رفــت ایــران نتوانــد پذیــرای انــان باشــد و مایحتــاج انــان را فراهــم کنــد‪،‬‬ ‫امــا دولــت و مــردم ایــران بــا اغــوش گــرم پذیــرای ایــن گــروه شــدند و در‬ ‫مقابــل‪ ،‬ادعاهــای دولتیــن امریــکا و انگلســتان مبنــی بــر این کــه از مهاجــران‬ ‫و پناهنــدگان لهســتانی حمایــت خواهنــد کــرد خــاف از اب درامــد‪ .‬حضــور ان‬ ‫پناهنــدگان هرچنــد در خصــوص چگونگــی اســتقرار‪ ،‬درمــان بیمــاران‪ ،‬تامیــن‬ ‫معیشــت و‪ ...‬شــرایط ســختی همــراه داشــت امــا رونــد موثــری را طــی کــرد‪.‬‬ ‫حمایــت دولــت و اســتقبال مــردم موجــب شــد تــا لهســتانی ها از شــرایط‬ ‫اجتماعــی و اقتصــادی نســبتاً خوبــی برخــوردار شــوند و فضایــی پویــا بــرای‬ ‫رشــد و بالندگــی انــان در زمینه هــای شــغلی و هنــری فراهــم شــود‪ .‬از جملــه‬ ‫بــا تاســیس انجمــن فرهنگــی دو کشــور‪ ،‬در لهســتان توجهــات ارزنــده ای‬ ‫بــه ادبیــات ایــران و مطالعــات ایران شناســی مبــذول شــد‪ .‬از ســوی دیگــر‪،‬‬ ‫تجربــه اشــنایی ایرانیــان بــا لهســتانی ها روابــط سیاســی‪ ،‬و دیپلماســی دو‬ ‫کشــور را غنی تــر ســاخت‪.‬‬ صفحه 5 ‫نگاهی به کشور‬ ‫علیرضا مفتخری مظاهری‬ ‫حقوقدان و مدرس دانشگاه‬ ‫لهستان‬ ‫‪Poland‬‬ ‫ل ِِهســتان یــا ل َ ِهســتان بــا نــام رســمی جمهــوری لهســتان‪ ،‬کشــوری اســت در مرکــز‬ ‫اروپــا‪ ،‬از غــرب بــا المــان‪ ،‬از جنــوب غربــی بــا جمهــوری چــک‪ ،‬از جنــوب بــا اســلوواکی‪،‬‬ ‫از جنــوب شــرقی بــا اوکرایــن‪ ،‬از شــرق بــا بــاروس‪ ،‬از شــمال شــرقی بــا لیتوانــی و‬ ‫روســیه (منطقــه برون بومــی کالینینگــراد) و از شــمال بــا دریــای بالتیــک همســایه اســت‪.‬‬ ‫مســاحت ایــن کشــور عــددی بالــغ بــر ‪ ۳۱۲/6‬هــزار کیلومتــر مربــع اســت کــه ان را‬ ‫‪۶۹‬میــن کشــور بــزرگ جهــان و نهمیــن کشــور بــزرگ اروپــا کرده اســت‪ .‬همچنیــن بــا‬ ‫جمعیــت ‪ 37/8‬میلیــون نفــری ایــن کشــور ســی و چهارمیــن کشــور پرجمعیــت جهــان‪،‬‬ ‫هشــتمین در قــاره اروپــا و ششــمین در اتحادیــه اروپــا می باشــد‪ .‬لهســتان بــا حاکمیتــی‬ ‫متمرکــز دارای ‪ ۱۶‬اســتان اســت و پایتخــت ان ورشــو نــام دارد‪.‬‬ ‫نام‬ ‫نــام ایــن کشــور در بیشــتر زبان هــای اروپایــی صورتــی از پُــل اســت‪ .‬در برخــی‬ ‫زبان هــای اروپــای شــرقی بــه ان صورتــی از «ل ِــخ» یــا «ل ِــه» می گوینــد‪ .‬ل ِــخ یــا ل ِــه‬ ‫از نــام قومــی می ایــد کــه حــدود بیــش از یــک هــزار ســال پیــش در ســرزمین کنونــی‬ ‫لهســتان زندگــی می کرده انــد و بــه لــخ معــروف بودنــد‪.‬‬ ‫نــام ایــن کشــور در زبان هــای لیتوانیایــی‪ ،‬مجــاری‪ ،‬ارمنــی و فارســی لَهســتان یــا‬ ‫ل ِهســتان تلفــظ می شــود‪.‬‬ ‫زبان‬ ‫زبــان رســمی کشــور لهســتان ‪ ،‬لهســتانی اســت کــه ایــن زبــان از گــروه زبــان هــای‬ ‫هندواروپایــی و زیــر شــاخه زبــان هــای اســاوی مــی باشــد ‪ .‬زبــان لهســتانی ‪ ،‬زبانــی از‬ ‫دســته اســاوی غربــی مــی باشــد و گویشــوران ایــن زبــان در لهســتان بیــش از ‪38.5‬‬ ‫میلیــون و در سراســر جهــان ‪ 55‬میلیــون تــن اســت ‪.‬‬ ‫زبــان لهســتانی در برخــی از کشــورهای همســایه نیــز بــه عنــوان زبــان دوم بــه ان‬ ‫صحبــت مــی شــود‪ .‬پــس از زبــان روســی‪ ،‬لهســتانی دومیــن زبــان اســاوی مــی باشــد‬ ‫کــه بیشــترین تعــداد صحبــت کننــده را دارد و بعضــی از کلماتــش بــا زبــان هــای دیگــر‬ ‫کشــورهای همســایه از جملــه جمهــوری چــک‪ ،‬اســلواکی‪ ،‬بــاروس و اوکرایــن مشــترک‬ ‫اســت‪ .‬همچنیــن بیشــتر مــردم کشــور لهســتان بــه زبــان انگلیســی بــه عنــوان زبــان‬ ‫دوم مســلط هســتند‪.‬‬ ‫زبــان لهســتانی‪ ،‬بــه عنــوان زبــان رســمی لهســتان بــه حســاب مــی ایــد و از انجــا کــه‬ ‫در جنــگ جهانــی دوم بســیاری از مــردم لهســتان بــه کشــور هــای دیگــر مهاجــرت‬ ‫کردنــد جمعیــت بســیار قابــل توجهــی در کشــور هــای دیگــر بــه ایــن زبــان صحبــت‬ ‫مــی کننــد‪ .‬ایــن زبــان یکــی از زبــان هــای اتحادیــه اروپــا نیــز مــی باشــد‪ .‬در طــول‬ ‫تاریــخ زبــان لهســتانی اهمیــت زیــادی داشــت و در اروپــای مرکــزی و شــرقی از ان‬ ‫بــرای اهــداف دیپلماتیــک و سیاســی بــه کار گرفتــه مــی شــد ‪ .‬در حــال حاضــر در کشــور‬ ‫هــای چــک ‪ ،‬بــاروس و اوکرایــن ایــن زبــان بــه عنــوان زبــان دوم شــناخته مــی شــود‪.‬‬ ‫زبــان لهســتانی ماننــد ســایر زبــان هــای هنــدو اروپایــی کلمــه هــای مشــترک التیــن‬ ‫را در خــود جــای داده اســت‪ .‬ســه زمــان در ایــن زبــان وجــود دارد ( گذشــته ‪ ،‬حــال‬ ‫و اینــده ) و از نظــر جنســیت اســم هــا نیــز ایــن دارای ســه خاصیــت اســت ‪ :‬مذکــر‬ ‫‪ ،‬مونــث و خنثــی ‪ .‬زبــان لهســتانی بــه صــورت بســیار زیــادی دارای خاصیــت صــرف‬ ‫اســت و بــه همیــن دلیــل امــوزش زبــان لهســتانی مــی توانــد بــرای افــراد بــا دیگــر‬ ‫زبــان هــا کمــی مشــکل باشــد‪ .‬ســاختار جمــات در زبــان لهســتانی بــه صــورت ‪SVO‬‬ ‫یعنــی فاعل‪+‬فعل‪+‬مفعــول مــی باشــد‪ .‬اعــداد در زبــان لهســتانی دارای سیســتم نســبتا‬ ‫پیچیــده هســتند و در برخــی مواقــع بایــد صــرف شــوند‪ .‬ایــن زبــان نیــز ماننــد بســیاری‬ ‫از زبــان هــای دیگــر ‪ ،‬واژگانــی را در خــود جــای داده اســت کــه ریشــه اش در دیگــر‬ ‫زبــان هاســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪6‬‬ صفحه 6 ‫تاریخچه‬ ‫ل ِ ِهســتان بــزرگ در ســال ‪ ۹۶۶‬میــادی توســط میزکــوی اول بنــا نهــاده شــد‬ ‫پیاســت بــود‪ .‬قبایــل جنوبــی لهســتان‪ ،‬لهســتان‬ ‫کــه متعلــق بــه خانــدان‬ ‫ْ‬ ‫کوچــک را تشــکیل دادنــد‪ .‬دو ل ِِهســتان در ســال ‪ ۱۰۴۷‬میــادی توســط‬ ‫کازیمیــر اول بــا یکدیگــر متحــد شــدند‪ ،‬لهســتان بــا یــک ازدواج ســلطنتی در‬ ‫ســال ‪ ۱۳۸۶‬میــادی بیــن دختــر پادشــاه لهســتان و پســر پادشــاه لیتوانــی‬ ‫بــا ایــن کشــور ادغــام شــد‪ .‬ایــن دولــت ل ِِهســتانی ‪ -‬لیتوانیایــی بیــن قــرون‬ ‫‪ ۱۴‬تــا ‪ ۱۶‬میــادی بــه اوج اقتــدار خــود رســید‪ .‬ایــن دولــت توانســت در مقابل‬ ‫قدرت هــای برتــر ان زمــان ماننــد شــوالیه های المانــی‪ ،‬توتنی هــا‪ ،‬روســیه‬ ‫تــزاری و عثمانــی‪ ،‬موفقیت هایــی حاصــل کنــد‪ .‬فقــدان یــک پادشــاهی‬ ‫نیرومنــد در ســده ‪ ۱۸‬میــادی باعــث شــد کــه ابرقدرت هــای ان زمــان‬ ‫مثــل‪ ،‬روســیه‪ ،‬پــروس و اتریــش بتواننــد‪ ،‬لهســتان را ســه بــار در ســال های‬ ‫‪ ۱۷۹۲ ،۱۷۷۲‬و ‪ ۱۷۹۵‬میــادی تجزیــه و تقســیم کننــد‪ ،‬از ان پــس دوران‬ ‫زوال ل ِهســتان اغــاز شــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۱۸‬و بــا بــه حکومــت رســیدن مارشــال یــوزف پیلسودســکی‬ ‫لهســتان بــار دیگــر در اروپــا عــرض انــدام کــرد‪ ،‬در ‪ ۱۱‬نوامبــر ‪ ۱۹۱۸‬در‬ ‫لهســتان یــک نظــام جمهــوری برقــرار گردیــد‪ .‬در ســال ‪ ،۱۹۱۹‬پیانیســت و‬ ‫میهن پرســت مشــهور‪ ،‬ایگناتســی یــان پادرفســکی نخســت وزیر ل ِهســتان‬ ‫شــد‪ .‬در ســال ‪ ۱۹۲۶‬پیلسودســکی در یــک کودتــا قــدرت کامــل را از ان‬ ‫خــود کــرد و تــا زمــان مرگــش در ‪ ۱۲‬مــی‪ ۱۹۳۵‬در لهســتان یــک حکومــت‬ ‫دیکتاتــوری برقــرار نمــود‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۳۹‬و پــس از جنــگ جهانــی اول پیمــان محرمانــه عــدم تجــاوز‬ ‫بیــن هیتلــر (المــان) و اســتالین (شــوروی)‪ ،‬موســوم بــه پیمــان مولوتــوف ‪-‬‬ ‫روبیــن تــروپ امضــا شــد و ایــن دو کشــور لهســتان را به طــور مخفیانــه‬ ‫بیــن خــود تقســیم نمودنــد و بــا هــم قــرار گذاشــتند کــه شــوروی از شــرق و‬ ‫المــان از غــرب لهســتان را اشــغال کننــد‪ ،‬در ‪ ۱‬ســپتامبر ‪ ۱۹۳۹‬همیــن اتفــاق‬ ‫هــم افتــاد و شــوروی و المــان از شــرق و غــرب لهســتان را اشــغال کردنــد‪،‬‬ ‫و معاهــده تقســیم لهســتان در ‪ ۲۸‬ســپتامبر ‪ ۱۹۳۹‬بــه امضــای دو طــرف‬ ‫رســید‪ .‬والدیســاو راچیکیویتــس رهبــر تبعیــدی لهســتان کــه بــه فرانســه‬ ‫تبعیــد شــده بــود در تبعیــد یــک حکومــت تشــکیل داد‪ ،‬پــس از شکســت‬ ‫و اشــغال فرانســه در ســال ‪ ،۱۹۴۰‬رازکیویــس بــه لنــدن نقــل مــکان کــرد‪.‬‬ ‫در ژوئــن ‪ ،۱۹۴۱‬ارتــش هیلتــر بــا نادیــده گرفتــن پیمــان خــود بــا شــوروی‬ ‫بــه ایــن کشــور حملــه بــرد‪ ،‬در جریــان ایــن حملــه کلیــه خــاک لهســتان بــه‬ ‫اشــغال نازی هــا درامــد‪ .‬در دوران اشــغال لهســتان‪ ،‬نازی هــا تــاش داشــتند‬ ‫بــا ریش ـه کنی فرهنــگ لهســتانی‪ ،‬فرهنــگ نازیســمی را جایگزیــن ان کننــد‪.‬‬ ‫بــا پیشــروی ارتــش شــوروی بــه ســمت ورشــو‪ ،‬لهســتانی های ایــن شــهر علیــه‬ ‫اشــغالگران نــازی شــورش کردنــد کــه بــه قیــام ورشــو مشــهور هســت‪ .‬هــدف ایــن‬ ‫شــورش ایــن بــود کــه اداره ورشــو و لهســتان پــس از خــروج المانی هــا در دســت‬ ‫لهســتانی ها بمانــد‪ .‬ارتــش شــوروی کــه از ایــن شــورش مطلــع شــده بــود‪ ،‬از پیــش‬ ‫روی بــه ســوی ورشــو بازایســتاد و ارتــش المــان توانســت ایــن قیــام را ســرکوب کنــد‪.‬‬ ‫تنهــا کمکــی کــه بــه شورشــیان شــد‪ ،‬بــه صــورت مرســوله های هوایــی بریتانیایــی‬ ‫بــود‪ .‬ارتــش امریــکا از ارســال محمولــه کمک رســانی بــه لهســتانی ها خــودداری کــرد و‬ ‫شــوروی نیــز اجــازه نــداد کــه بریتانیایی هــا از فرودگاه هــای تحــت کنتــرل شــوروی در‬ ‫عملیــات کمک رســانی اســتفاده بکننــد‪.‬‬ ‫دولــت در تبعیــد لهســتان در ســال ‪ ۱۹۴۴‬بــا حکومــت کمونیســتی که توســط شــوروی در‬ ‫لهســتان روی کار امــده بــود جایگزیــن شــد‪ ،‬ان هــا پــس از ازادســازی شــهر لوبلیــن واقع‬ ‫در شــرق لهســتان از دســت کمونیس ـت های وابســته بــه شــوروی بــه ایــن شــهر رفتــه‬ ‫و در انجــا «دولــت موقــت لهســتان» را تشــکیل دادنــد‪ .‬تعــدادی از اعضــای ســابق دولــت‬ ‫لهســتان در تبعیــد (لنــدن) نیــز بــه دولــت لوبلیــن پیوســته و دولــت وحــدت ملی لهســتان‬ ‫را پایه گــذاری کردنــد‪ .‬بالفاصلــه بریتانیــا و امریــکا ایــن دولــت را بــه رســمیت شــناختند‪،‬‬ ‫در ‪ ۲‬اوت ‪ ۱۹۴۵‬در برلیــن‪ ،‬هــری ترومــن رئیس جمهــور امریــکا‪ ،‬جــوزف اســتالین رهبــر‬ ‫شــوروی کمونیســت و کلمنــت اتلــی نخسـت وزیر بریتانیــا بــرای تعییــن مرزهــای غربــی‬ ‫لهســتان وارد عمــل شــدند‪ .‬ان هــا امتــداد رودهــای او در و نیســه را مــرز بیــن لهســتان و‬ ‫غــرب تعییــن کردنــد (ایــن مــرز ســرانجام بــه وســیله المــان غربــی در امضــای پیمــان‬ ‫عــدم تجــاوز در ‪ ۷‬دســامبر ‪ ۱۹۷۰‬پذیرفتــه شــد)‪ .‬همچنیــن در ‪ ۱۶‬اگوســت ‪۱۹۴۵‬‬ ‫لهســتان مرزهــای خــود را بــا شــوروی تعییــن کــرد‪ .‬قانــون اساســی جدیــد در ســال‬ ‫‪ ۱۹۵۲‬از لهســتان یــک نظــام دموکراتیــک خلــق کــه بــه نوعــی تاثیرپذیــری از شــوروی‬ ‫بــود‪ ،‬ســاخت‪ .‬در ســال ‪ ۱۹۵۵‬لهســتان بــه عضویــت پیمــان ورشــو درامــد و همچنیــن‬ ‫سیاســت خارجــی لهســتان کامـ ً‬ ‫ا مطابــق و الگــو بــرداری شــده از شــوروی بــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪7‬‬ صفحه 7 ‫اب و هوا‬ ‫اب و هــوای لهســتان یکــی از خارق العاده تریــن شــرایط جــوی را در‬ ‫بیــن کشــورها دارد‪ .‬در واقــع کشــور لهســتان‪ ،‬چهــار فصــل را بــه وضوح‬ ‫مــورد پوشــش قــرار می دهــد‪ .‬اب و هــوای لهســتان در تابســتان بســیار‬ ‫گــرم اســت‪ .‬یکــی از نمونه هــای مهــم در خصــوص ایــن موضــوع‬ ‫ویژگــی اقیانوســی ایــن منطقــه اســت‪ .‬لهســتان دارای تعــداد بســیار‬ ‫کمــی کــوه اســت و ایــن موضــوع ســبب می شــود کــه ایــن منطقــه‬ ‫در فصــل تابســتان از نعمــت ســایه بــه میــزان بســیار کمــی برخــوردار‬ ‫باشــد‪.‬‬ ‫ناگفتــه نمانــد کــه لهســتان دارای گرمــا و افزایــش دمــای بســیار‬ ‫زیــادی اســت‪ .‬دقــت نماییــد کــه حتــی اب و هــوای لهســتان در مــاه‬ ‫اخــر تابســتان و در اوایــل پاییــز نیــز گــرم می باشــد‪ .‬البتــه وجــود‬ ‫رودخانه هــای زیبــا و جزایــر کوچکــی کــه در جــای جــای ایــن کشــور‬ ‫قــرار دارد ســبب می شــود کــه تابســتانی لــذت بخــش بــرای مســافران‬ ‫فراهــم شــود‪.‬‬ ‫کشــور لهســتان دارای پاییــز بســیار معتدلــی اســت‪ .‬ایــن کشــور از‬ ‫طــرف جنــوب دارای جریــان اب و هــوای گــرم می باشــد و اغلــب بــه‬ ‫صــورت نیمــه گرمســیری بــوده و ســواحل بانتیــک از دســته بهتریــن‬ ‫مناطــق گردشــگری ایــن کشــور در فصــل پاییــز اســت‪ .‬در فصــل پاییــز‬ ‫اغلــب ایــن مناطــق دارای طبیعتــی بکــر و بســیار زیبــا اســت‪ .‬دقــت‬ ‫نماییــد کــه میانگیــن دمــای ایــن کشــور در فصل هــای پاییــز و یــا‬ ‫اواخــر تابســتان چیــزی در حــدود ‪ ۲۰‬تــا ‪ ۲۵‬درجــه بــوده و یکــی از‬ ‫بهتریــن دماهایــی اســت کــه شــما می توانیــد بــرای ســفر انتخــاب‬ ‫نماییــد‪ .‬اب و هــوای لهســتان در پاییــز ایــن امــکان را بــرای شــما‬ ‫فراهــم می ســازد کــه از قــدم زدن در طبیعــت بســیار لــذت بــرده و‬ ‫افــرادی کــه عالقمنــد بــه هنــر عکاســی هســتند می تواننــد تصاویــری‬ ‫بســیار زیبــا و قابــل قبــول از خــود بجــای بگذارنــد‪ .‬امــکان بــارش‬ ‫بــاران در فصــل پاییــز در ایــن کشــور بــه صــورت خیلــی محــدود وجــود‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫مناطــق کوهســتانی لهســتان در فصــل بهــار بســیار عالــی و خارق العــاده‬ ‫می باشــند‪ .‬اب و هــوای لهســتان در بهــار بــا توجــه بــه میــزان رویــش‬ ‫گل هــا و شــکوفه ها و هــم چنیــن وجــود ابشــارهای روان یکــی از‬ ‫بهتریــن گزینه هــا بــرای ســفر محســوب میشــود‪ .‬هــوای مطبــوع در‬ ‫فصــل بهــار ســبب شــده کــه بســیاری از گردشــگران بــه ســراغ ایــن‬ ‫منطقــه رفتــه و در واقــع فصــل بهــار بــرای تیم هــای تهیــه مســتند‬ ‫یکــی از بهتریــن گزینه هــای انتخابــی خواهــد بــود‪.‬‬ ‫مناطــق روســتایی در ایــن فصــل دارای زیباتریــن بافــت بــوده و اغلــب‬ ‫بســیار خاطــره انگیــز می باشــند‪ .‬اب و هــوای لهســتان اغلــب قابــل‬ ‫پیش بینــی می باشــد و وجــود شــرایط جــوی ناگهانــی بــرای ایــن‬ ‫منطقــه بســیار محــدود خواهــد بــود‪ .‬تعرفــه هتل هــا در ایــن فصــل بــا‬ ‫توجــه بــه اب و هــوای مطبــوع ان کمــی باالتــر اســت و ایــن موضــوع‬ ‫می توانــد در افرهــای مطــرح شــده بســیار موثــر باشــد‪ .‬بهــار لهســتان‬ ‫بــه عــروس فصــل هــا معــروف اســت‪.‬‬ ‫افــرادی کــه در فصــول ســرد بــه ایــن منطقــه ســفر نموده انــد حتمـاً تجربــه‬ ‫کاهــش محســوس دمــا را داشــته و گاه ایــن موضــوع برایشــان عجیب اســت‪.‬‬ ‫در واقــع وجــود ســردترین بادهایــی کــه از ســمت ســیبری بــه ایــن کشــور‬ ‫می رســد در اغلــب مواقــع باعــث بــارش بــرف شــدید شــده و ایــن موضــوع‬ ‫بهانـه ای لــذت بخــش بــرای تیم هــای اســکی بــاز خواهــد بــود‪ .‬ورزش هــای‬ ‫زمســتانی از بهتریــن ورزش هایــی هســتند کــه بــا کمتریــن هزینــه قابــل‬ ‫اجــرا می باشــد‪ .‬اب و هــوای نواحــی جنوبــی لهســتان کمــی مســاعدتر بــوده‬ ‫و ایــن موضــوع ســبب می شــود کــه حتــی در زمســتان نیــز ایــن کشــور دارای‬ ‫مســافران قابــل توجهــی باشــد‪ .‬حــدود یــک تــا ســه مــاه از ســال در ایــن‬ ‫مناطــق بیشــترین میــزان بــرف و بــاران دیــده می شــود کــه باعــث وجــود‬ ‫غارهــای یخــی بســیار زیبایــی شــده اســت‪ .‬زمســتان لهســتان در بیــن انــواع‬ ‫شــرایط جــوی موجــود بســیار مشــهور اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪8‬‬ صفحه 8 ‫مذهب‬ ‫هویــت لهســتانی در گذشــته ان ریشــه دارد‪ .‬برخی­هــا لهســتان را ســنگر‬ ‫مســیحیت می­داننــد‪ .‬بــه عقیــده برخــی مورخــان اگــر لهســتانی­ هــا تاتارهــای‬ ‫کریمــه مســلمان و ترک­هــا را در زمــان پادشــاهی جــان ســوم سوبیســکی در‬ ‫محاصــره ویــن در ســال ‪ 1683‬شکســت نــداده بودنــد‪ ،‬اســام مســیحیت را‬ ‫ریش ـه کن کــرده بــود‪ .‬نقــش لهســتان بــه عنــوان محافــظ تمــدن اروپــای‬ ‫ک هــا‪ ،‬بــا ارامــگاه ســرباز‬ ‫غربــی در مقابــل روســیه و بعدهــا در مقابــل بلشــوی ­‬ ‫گمنامــی کــه در مرکــز ورشــو قــرار داده شــده ‪ ،‬یــاداوری مــی­شــود‪.‬‬ ‫برخــی دیگــر لهســتان را در میــان کشــورهایی کــه مشــعل ازادی و اســتقالل‬ ‫را بــرای خــود و دیگــران علــم مــی­ کننــد‪ ،‬کشــوری مــی­داننــد کــه از‬ ‫مســیحیت در رنــج بــوده اســت‪ .‬ایــن موقعیــت در شــعار «بــرای ازادی‬ ‫تــو و مــا» نشــان داده می شــود و مــورد پســند رمانتیــک­ هــای لهســتانی‬ ‫ماننــد نویســندگانی مثــل زیگمونــد کراسینســکی ‪ ،‬ادام میکیویکــزو جولیــوس‬ ‫پیلسودســکی و نیــز موســیقی­دانانی مثــل فردریــک چپیــن و رهبــران سیاســی‬ ‫مثــل جــوزف پیلسودیســکی اســت‪ .‬مابیــن کلیســای کاتولیــک و لهســتانی­ها‬ ‫نوعــی پیوســتگی احساســی وجــود دارد‪ .‬دلیــل ایــن پیوســتگی ایــن بــود کــه‬ ‫در چنــد قــرن اخیــر دشــمنان اصلــی لهســتان‪ ،‬روســی­های اورتودوکــس‬ ‫ن هــای پروتســتان بودنــد‪ .‬در ایــن موقعیــت‪ ،‬یــک لهســتانی‪ ،‬یــک‬ ‫و المــا ­‬ ‫کاتولیــک؛ و یــک کاتولیــک‪ ،‬یــک لهســتانی بــود‪ .‬ایــن پیوســتگی بــه ایــن‬ ‫دلیــل تشــدید شــد کــه افــرادی مــورد ازار قــدرت حاکــم بودنــد‪ ،‬بــه دنبــال‬ ‫ت هــا‪ ،‬کلیســا‬ ‫کمــک و تســکین کلیســا بودنــد‪ .‬بــه عــاوه در زمــان کمونیسـ ­‬ ‫اولیــن نهــادی بــود کــه اوای اســتقالل ســر داد‪.‬‬ ‫تقریب ـاً ‪ 95‬درصــد ســاکنان لهســتان کاتولیــک رومــن هســتند و حــدود ‪75‬‬ ‫درصــد ان­هــا بــه طــور منظــم در کلیســا حضــور می­یابنــد‪ 5 .‬درصــد دیگــر‬ ‫ارتودوکــس شــرقی‪ ،‬پروتســتان و از دیگــر فرق ـ ­ه هــای مســیحیت هســتند‪.‬‬ ‫یهودیــت و اســام نیــز بزرگتریــن مذاهــب غیرمســیحی هســتند‪.‬‬ ‫در کلیســای کاتولیــک رومــن سلســله مراتــب کشیش­ــها‪ ،‬راهبــان‪ ،‬راهبــه­‬ ‫هــا و مامــوران ســایر مذاهــب مســیحیت وجــود دارد‪ .‬در موقعیت­هــای نــادری‬ ‫جادوگــران و فال­بینانــی نیــز وجــود دارنــد‪.‬‬ ‫جمعیت‬ ‫بــر اســاس اخریــن امــار منتشــر شــده جمعیــت لهســتان بالــغ بــر ‪۳۸‬‬ ‫میلیــون نفــر اســت‪ .‬در ایــن کشــور نــرخ زاد ولــد کــم بــوده و جمعیــت‬ ‫رو بــه رشــد نــدارد‪.‬‬ ‫ریشــه اصلــی ایــن کشــور بــه سیلیســیان و کاشــوبیان بــاز مــی گــردد‪.‬‬ ‫کــه بیشــتر جمعیــت ان از ایــن ریشــه برخــوردار هســتند‬ ‫لهســتان از نظــر جمعیــت هشــتمین کشــور پــر جمعیــت اروپا و ششــمین‬ ‫کشــور اتحادیــه اروپــا محســوب مــی شــود‪ .‬در حــدود ‪ ۶۰‬درصــد مــردم‬ ‫در شــهرها زندگــی مــی کننــد کــه بیشــترین جمعیــت شــهر نشــینی را‬ ‫ورشــو پایتخــت ایــن کشــور بــا ‪ ۷۵/۱‬میلیــون نفــر داراســت‪ .‬چنــد شــهر‬ ‫بــزرگ لهســتان را نــام مــی بریــم‪ :‬شــهر ووج ‪ ۳/۱‬میلیــون نفــر‪ ،‬شــهر‬ ‫کراکــف ‪۳/۱‬میلیــون نفــر‪ ،‬شــهر هــای ســاحلی گدانســک‪ ،‬ســوپوت و‬ ‫گدینیــا هــر کــدام بیــش از ‪ ۱‬میلیــون نفــر و شــهرهای پزنــان‪ ،‬وروســواف‬ ‫و اشــتچچین نیــز هــر کــدام در حــدود ‪ ۹۰۰‬هــزار نفــر جمعیــت دارنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪9‬‬ ‫جغرافیا‬ ‫بیشــتر خــاک ایــن کشــور مســطح ودر جنــوب ان مناطــق کوهســتانی وجــود‬ ‫دارد کــه دارای رشــته کــوه هــای فــراوان اســت‪.‬‬ ‫خطــوط ســاحلی وســیعی در شــمال و در ســواحل دریــای بالتیــک واقــع اســت‪،‬‬ ‫کــه از خلیــج پومرانیــا تــا خلیــج گدانســک امتــداد دارد‪ .‬و باتوجــه بــه دارا‬ ‫بــودن بنــدرگاه هــای مهــم و ارتبــاط ان بــا ابهــای ازاد صنعــت کشــتی ســازی‬ ‫در ایــن مــکان فراهــم شــده اســت‪ .‬منابــع طبیعــی ایــن کشــور میتــوان بــه ‪:‬‬ ‫زغــال ســنگ‪ ،‬مــس‪ ،‬ســولفور‪ ،‬گاز طبیعــی‪ ،‬نقــره‪ ،‬ســرب‪ ،‬نمــک و تولیــدات‬ ‫کشــاورزی بــه غــات‪ ،‬ســیب زمینــی‪ ،‬محصــوالت باغــی‪ ،‬چغنــدر قنــد و دانــه‬ ‫هــای روغنــی اشــاره کــرد‪.‬‬ صفحه 9 ‫اداب و رسوم‬ ‫بــه طــور کلــی‪ ،‬لهســتانی ها اطرافیــان را بــا توجــه بــه‬ ‫خصوصیــات شــخصی قضــاوت می کننــد‪ .‬بنابرایــن انهــا‬ ‫دوســت دارنــد وقــت خــود را صــرف شــناختن افــراد کننــد‪.‬‬ ‫صداقــت در لهســتان بســیار ارزشــمند اســت زیــرا اعتمــاد‬ ‫ســنگ بنــای روابــط تجــاری اســت‪.‬‬ ‫لهســتانی ها بــه رفتارهــای رک و صحبت هــای مســتقیم‬ ‫شــناخته شــده اند؛ یعنــی انچــه را کــه فکــر می کننــد‬ ‫می گوینــد‪ .‬بــا ایــن حــال انهــا بــه احساســات دیگــران نیــز‬ ‫اهمیــت می دهنــد‪.‬‬ ‫افــراد ســایر فرهنگ هــا ممکــن اســت ایــن تصــور را داشــته‬ ‫باشــند کــه مــردم لهســتان رک بــوده یــا اعتمــاد بــه نفــس‬ ‫باالیــی دارنــد‪ .‬بــا ایــن حــال‪ ،‬در فرهنــگ لهســتان اعتقــاد بــر‬ ‫ایــن اســت کــه هرچــه شــخص بــا شــخص دیگــر رک تــر‬ ‫باشــد؛ احتــرام او نیــز بیشــتر اســت‪ .‬عــاوه بــر ایــن‪ ،‬طنــز و‬ ‫کنایــه نقــش زیــادی در ســبک ارتباطــی لهســتان دارد‪.‬‬ ‫لهســتانی ها بــه طــور کلــی انســان های دوســتانه و فعالــی‬ ‫هســتند کــه تمایــل دارنــد وقــت خــود را بــا فعالیت هــای‬ ‫فــوق برنامــه‪ ،‬ســفرها و دیدارهــای خانوادگــی پــر کننــد‪ .‬شــما‬ ‫بــه احتمــال زیــاد خانواده هــای لهســتانی بســیاری را می بینیــد‬ ‫کــه بــا پدربــزرگ و مادربــزرگ زندگــی می کننــد‪ .‬در فرهنــگ‬ ‫لهســتان‪ ،‬والدیــن معمــوالً بــه فرزنــدان خــود کمــی اســتقالل‬ ‫و مســئولیت می دهنــد‪ .‬خانواده هــای لهســتانی بــه هــر شــکل‬ ‫و انــدازه ای وجــود دارنــد؛ برخــی زندگــی بســیار ارامــی دارنــد؛‬ ‫برخــی دیگــر بســیار شــلوغ هســتند‪ .‬برخــی از انهــا مرتبـاً بــه‬ ‫مســافرت می رونــد‪ ،‬در حالــی کــه برخــی دیگــر بیشــتر وقــت‬ ‫خــود را در خانــه می گذراننــد‪ .‬هــر دو والدیــن ممکــن اســت‬ ‫در خــارج از خانــه کار کننــد‪ .‬خانواده هــا معمــوالً روزهــای‬ ‫یکشــنبه بــرای ناهــار دور هــم جمــع می شــوند‪.‬‬ ‫سالم و احوالپرسی معموالً مودبانه و رسمی است‪.‬‬ ‫هنــگام ســام و احوالپرســی بــا دســت دادن‪ ،‬تمــاس مســتقیم‬ ‫چشــم‪ ،‬لبخنــد و تبریــک مناســب بــرای ان زمــان‪ ،‬گفــت و گــو‬ ‫را اغــاز کنیــد‪ .‬تــا زمانــی کــه جلســه دوســتانه نیســت هیــچ‬ ‫وقــت از نــام کوچــک اســتفاده نکنیــد‪.‬‬ ‫در مهمانی هــا یــا ســایر اجتماعــات‪ ،‬میزبانــان شــما را معرفــی‬ ‫می کننــد کــه معمــوالً از خانم هــا شــروع کــرده و ســپس‬ ‫اقایــان را معرفــی می کنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪10‬‬ صفحه 10 ‫رسانه ها در لهستان‬ ‫رســانه هــای لهســتان را مــی تــوان بــه چهــار دستــــه مطبــــوعات ‪،‬‬ ‫تلویزیــــون ‪ ،‬رادیــو و اینترنــت تقســیم نمــود‪ .‬در لهســتان بیــش از ‪ 5‬هــزار‬ ‫عنــوان نشــریه در ســطح ملــی و منطقــه ای منتشــر مــی گــردد ‪ .‬در ایــن‬ ‫رابطــه مهمتــــرین مطبـــوعات روزانــه لهســتان را شــاید بتــوان ‪Wyborcza‬‬ ‫‪ Gazeta Rzeczpospolita Dziennik Polska‬و روزنامــه ‪ Fakt‬دانســت ‪.‬‬ ‫دو روزنامــه اول سراســری بــوده کــه تمــام اخبــار داخلــی لهســتان و جهــان‬ ‫را پوشــش مــی دهنــد و روزنامــه جنیــک بیشــتر منحصــر بــه مناســبت هــا و‬ ‫تحــوالت داخلــی لهســتان و روزنامــه فاکــت نیــز نشــریه زرد مــی باشــد‪.‬‬ ‫عــاوه بــر نشــریات فــوق ‪ ،‬مجــات متنوعــی در زمینــه هــای مختلــف در‬ ‫لهســتان منتشــر مــی شــوند کــه مــی توان بــه هفتــه نامــه هــای ‪Newsweek‬‬ ‫‪ Polska Wprost Polityka‬و‪ Angora‬و یــا مجلــه رایــگان متــرو (‪)Metro‬‬ ‫اشــاره کــرد‪ .‬بــر اســاس یــک تحقیــق میدانــی انجــام شــده در ســال ‪، 2009‬‬ ‫بیــش از ‪ 89‬درصــد لهســتانی هــا ترجیــح مــی دهنــد کــه نشــریات مکتــوب را‬ ‫مطالعــه کننــد و ‪ 43‬درصــد انهــا نیــز روزنامــه هــا را و ‪ 32‬درصــد نیــز خوانــدن‬ ‫مجــات هفتــه نامــه را ترجیــح مــی دهنــد‪ .‬در حــال حاضــر شــرکت هــای‬ ‫المانی‪،‬ســهام بیــش از ‪ 80‬درصــد مطبوعــات لهســتانی را بــه خــود اختصــاص‬ ‫مــی دهنــد‪.‬‬ ‫شبکه های تلویزیونی‬ ‫شــبکه هــای ‪ Polsat ،2 TVP ،1 TVP‬و ‪ Local Channel‬از جملــه شــبکه‬ ‫هایــی هســتند کــه بــه راحتــی و بــدون هزینــه در دســترس مــی باشــند ‪.‬‬ ‫شــبکه هــای ‪ Polsat ،2 TVP ،1 TVP‬و شــبکه ‪ TVN‬بــه دلیــل تنــوع برنامــه‬ ‫هــا بیشــترین میــزان مخاطبــان لهســتانی را بــه خــود اختصــاص مــی دهنــد‬ ‫ایــن شــبکه هــای خــود شــبکه هــای موضوعــی نیــز مثــل ‪TVN Style TVN‬‬ ‫‪TVN Meteo TVP Kultura TVP Info ، 7 TVN Turbo ، TVN ،24‬‬ ‫‪TVP Historia TVP Sport Polsat Cafe Polsat News Polsat Sport‬‬ ‫و ‪2 Polsat‬مــی باشــد‪ .‬از شــبکه هــای تلویزیونــی فــوق شــبکه هــای ‪1 TVP‬و‬ ‫‪2 TVP‬عمومــی هســتند و شــبکه هــای ‪ Polsat‬و شــبکه ‪ TVN‬نیــز خصوصــی‬ ‫هســتند‪.‬‬ ‫رادیو و اینترنت‬ ‫رادیــو از جملــه رســانه هایــی اســت کــه مــورد اقبــال لهســتانی مــی باشــد‪.‬‬ ‫بــه طــور متوســط گفتــه مــی شــود بیــش از ‪ 80‬درصــد لهســتانی هــا بــه‬ ‫رادیــو گــوش مــی دهنــد کــه بیــش از ‪ 50‬درصــد از ایــن افــراد روزانــه ســه‬ ‫ســاعت وقــت خــود را بــه برنامــه هــای رادیویــی اختصــاص مــی دهنــد ‪ .‬یکــی‬ ‫از دالیــل ایــن موضــوع شــاید بــه دلیــل دسترســی اســان از طریــق اینترنــت و‬ ‫رایــگان بــودن نســبی ان باشــد ‪ .‬در لهســتان شــبکه هــای رادیویــی متعــددی‬ ‫فعــال هســتند کــه بعضــی از انهــا در یــک منطقــه خــاص قابــل دریافــت‬ ‫هســتند ‪ .‬مهمتریــن و رایــج تریــن شــبکه هــای رادیویــی ‪RMF FM، Radio‬‬ ‫‪ Zet، First and Third Channel of Polish Radio‬و ‪ Eska‬مــی باشــند‪.‬‬ ‫عــاوه بــر شــبکه هــای رادیویــی فــوق شــبکه ‪ Jedynka‬بیشــتر اخبــار و‬ ‫برنامــه هــای مرتبــط بــا امــور عمومــی را پخــش مــی کنــد و شــبکه ‪Trojka‬‬ ‫موســیقی و مصاحبــه بــا هنرمنــدان و برنامــه هــای فرهنگــی ارائــه مــی دهــد ‪.‬‬ ‫شــبکه ‪ Dwojka‬نیــز بیشــتر موســیقی کالســیک و محلــی را جهــت مخاطبــان‬ ‫موســیقی پخــش مــی کنــد‪ .‬شــبکه ‪ Tok Fm‬یکــی از شــبکه هــای رادیویــی‬ ‫موضوعــی لهســتان بــوده کــه بیشــتر اخبــار و مصاحبــه هــا را پوشــش مــی‬ ‫دهــد‪.‬‬ ‫رایــج تریــن رســانه در لهســتان ‪ ،‬اینترنــت هســت چــرا کــه بســیاری از‬ ‫رســانه هــای دیگــر اعــم از مکتــوب و دیــداری وشــنیداری دیگــر را مــی تــوان‬ ‫از طریــق اینترنــت پــر ســرعت دریافــت و اســتفاده نمــود‪ .‬در ایــن رابطــه‬ ‫مهمتریــن و رایــج تریــن وب ســایت هــای اینترنتــی لهســتان شــامل ‪Onet. :‬‬ ‫‪ pl wp.pl Interia Pl gazeta.pl Tvn.pl‬و ‪ Tlen.pl‬مــی باشــند کــه بــه‬ ‫دلیــل دسترســی اســان و گســترده بــه منابــع اطالعاتــی متنــوع و فراهــم اوردن‬ ‫امــکان تمــاس و ارتبــاط مســتقیم بــا افــراد بیشــتر مــورد توجــه نســل جــوان‬ ‫قــرار دارد ‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪11‬‬ صفحه 11 ‫اقتصاد لهستان‬ ‫امید عزیزی‬ ‫اقتصــاد لهســتان بــزرگ تریــن اقتصــاد در مرکــز اروپــا ‪،‬‬ ‫ششــمین در اتحادیــه اروپــا و بــزرگ تریــن در میــان اعضــای‬ ‫ســابق سوسیالیســتی اتحادیــه لروپــا مــی باشــد‪ .‬از ســال‬ ‫‪ 1990‬لهســتان یــک سیاســت ازاد ســازی اقتصــادی را دنبــال‬ ‫کــرده اســت و اقتصــاد ان در اتحادیــه اروپــا تنهــا بــرای‬ ‫جلوگیــری از رکــود اقتصــادی ســال ‪ 2009-2008‬بــوده‪ .‬قبــل‬ ‫از رکــود اقتصــادی ســال ‪ 2000‬اقتصــادی بــا نــرخ ســاالنه‬ ‫بــاالی ‪6‬درصــد رشــد داشــته اســت‪.‬‬ ‫لهســتان در سراســر جهــان از نظــر تولیــد ناخالــص داخلــی‬ ‫رتبــه جهانــی ‪ 20‬و طبــق طبقــه ینــدی بــه عنــوان اقتصــادی‬ ‫درامــد بــاال مــی باشــد‪ .‬بــزرگ تریــن بخــش اقتصــاد ان از‬ ‫بخــش خدمــات ‪ 62/3‬صنعــت ‪34/2‬درصــد و کشــاورزی‬ ‫‪3/5‬درصــد مــی باشــد‪ .‬بــا اصالحــات اقتصــادی لهســتان از‬ ‫ســال ‪ 1989‬بدهــی خارجــی از ‪ 24400000000‬دالر در ســال‬ ‫‪ 1989‬افزایــش یافنــه و در ســال ‪ 2014‬بــه ‪36520000000‬‬ ‫دالر رســیده‪.‬‬ ‫لهســتان در سراســر جهــان در ســال ‪ 2015‬بــا نــرخ کمتــر از‬ ‫‪ 5/4‬درصــد ســاالنه از ســال ‪ 2011‬و حمــل کاال بــه امریــکا‬ ‫بــا ارزش ‪ 198200000000‬دالر تــا ‪ 7/6‬درصــد از ‪2014‬‬ ‫تــا ‪ .2015‬بیشــتر صــادرات لهســتان شــامل ماشــین االت‪،‬‬ ‫تجهیــزات الکترونیکــی‪ ،‬وســایل نقلیــه‪ ،‬مبلمــان و پالســتیک‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫بــه نظــر مــی رســد نــرخ بیــکاری در لهســتان پــس از ســقوط‬ ‫سوسیالیســم یعنــی در اواخــر ســال ‪ 1990‬بــه ‪10‬درصــد‬ ‫کاهــش پیــدا کــرد ســپس دوبــاره در چنــد ســال اول قــرن ‪21‬‬ ‫افزایــش یافتــه و در ســال ‪ 2002‬از ‪20‬درصــد بــه اوج خــود‬ ‫رســید هرچنــد از ان زمــان بــه طــور یکنواخــت کاهــش یافتــه‬ ‫اســت‪ .‬از ســال ‪ 2008‬نــرخ بیــکاری در لهســتان بــه صــورت‬ ‫متوســط در اروپــا بــوده اســت‪ .‬نــرخ کمتــر از ‪8‬درصــد در ســال‬ ‫‪ 2015‬منجــر بــه کمبــود نیــروی کار شــده اســت‪.‬‬ ‫تولیــد ناخالــص داخلــی در لهســتان در ســال ‪ 2017‬بــه‬ ‫‪ 524.51‬میلیــارد دالر رســید‪ .‬ارزش تولیــد ناخالــص داخلــی‬ ‫لهســتان ‪ 0.84‬درصــد از اقتصــاد جهانــی را در شــامل میشــود‪.‬‬ ‫متوســط تولیــد ناخالــص داخلــی لهســتان بیــن ســالهای‬ ‫‪ 1985‬تــا ‪ 265.34 ، 2017‬میلیــارد دالر بــوده اســت ‪ .‬در ســال‬ ‫‪ 2014‬تولیــد ناخالــص داخلــی در باالتریــن ســطح( ‪545.18‬‬ ‫میلیــارد دالر) و در ســال ‪ 1987‬در پاییــن تریــن ســطح( ‪63.90‬‬ ‫میلیــارد دالر) خــود قــرار گرفــت‪ .‬تولیــد ناخالــص داخلــی در‬ ‫ســال ‪ 2018‬در مقایســه بــا ســال قبــل ‪ 5‬درصــد رشــد داشــته‬ ‫اســت‪ .‬ایــن میــزان مشــابه ســال قبــل بــوده اســت‪.‬‬ ‫نــرخ تولیــد ناخالــص داخلــی در ســال ‪ 2018‬بــه ‪ 258.015‬میلیــون دالر‬ ‫رســیده اســت ‪ .‬لهســتان در بیــن ‪ 196‬کشــوری کــه تولیــد ناخالــص داخلــی‬ ‫انهــا منتشــر شــده اســت در رتبــه ‪ 32‬قــرار دارد‪ .‬ارزش ‪ GDP‬لهســتان‬ ‫نســبت بــه مــدت زمــان مشــابه در ســال ‪ 59.421 ، 2017‬دالر افزایــش‬ ‫داشــته اســت‪ .‬تولیــد ناخالــص داخلــی در لهســتان در ســال ‪،12-1- 2018‬‬ ‫‪ 15.431‬بــوده اســت کــه نســبت بــه مــدت مشــابه ســال ‪ 1.663 ،2017‬دالر‬ ‫باالتــر اســت‪.‬‬ ‫بــرای دیــدن تحــوالت تولیــد ناخالــص داخلــی جالــب اســت کــه بــه‬ ‫اطالعــات چنــد ســال قبــل برگردیــم و انهــا را بــا هــم مقایســه کنیــم ‪ .‬در‬ ‫ســال ‪ 2007‬تولیــد ناخالــص داخلــی ‪ 14.005‬بــوده اســت‪ .‬اگــر کشــورها را‬ ‫بــر اســاس تولیــد ناخالــص ملــی رتبــه بنــدی کنیــم در بیــن ‪ 196‬کشــوری‬ ‫کــه در لیســت ‪ GDP‬قــرار دارنــد‪ ،‬لهســتان در رتبــه ‪ 58‬اســت‪.‬‬ ‫بــازار ســهام لهســتان در ســال ‪ 2018‬بیشــتر از رشــد مجمــوع ده ســال‬ ‫قبــل پیشــرفت داشــته اســت کــه احتمــاال بــه عملکــرد قــوی مالــی بــر مــی‬ ‫گــردد‪ .‬هــر چنــد کــه فعالیــت هــای اقتصــادی نشــان مــی دهــد کــه در ســه‬ ‫مــاه اول ســال ‪ 2019‬بــازار ســهام کمــی کاهــش داشــته اســت امــا هزینــه‬ ‫مصــرف کننــده و ســرمایه ثابــت مانده اســت‪ .‬در مــاه ژانویــه و فوریــه ‪ ،‬خرده‬ ‫فروشــی رشــد ســریعی نســبت بــه ســه مــاه چهــارم ســال ‪ 2018‬داشــته‬ ‫اســت( احتمــاال بــه دلیــل افزایــش بیــکاری) ‪ ،‬هــر چنــد کــه هنــوز بــه طــور‬ ‫کامــل پیشــرفت نکــرده اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪12‬‬ صفحه 12 ‫بــازار ســهام در ایــن کشــور معمــوال در شــرایط خوبــی اســت‪ .‬در‬ ‫ســال ‪۲010‬کارشناســان گــزارش دادنــد کــه بــازار ســهام در بهتریــن‬ ‫وضعیــت خــود قــرار دارد ‪ .‬شــاخص بــورس اوراق بهــادار ورشــو( ‪)GPW‬‬ ‫رکــورد هــای جدیــدی را ثبــت کــرده اســت‪ WIG .‬ســهام تــا نزدیــک‬ ‫‪ 65‬هــزار صعــود کــرد‪ .‬ســال قبــل از ان ‪ FTSE RUSSEL ،‬لهســتان را‬ ‫بــه عنــوان بــازار توســعه یافتــه رده بنــدی کــرد و بــازار لهســتان از‬ ‫وضعیــت بــازار نوظهــور ترفیــع یافــت‪.‬‬ ‫بــا اصالحــات اقتصــادی ســال ‪ 1989‬بدهــی خارجــی لهســتان از ‪ 42.2‬میلیــارد دالر‬ ‫در ســال ‪ 1989‬بــه ‪ 365.2‬میلیــارد دالر در ســال ‪ 2014‬افزایــش یافــت‪ .‬لهســتان‬ ‫‪ 198.2‬میلیــارد دالر کاال در سراســر جهــان را در ســال ‪ 2015‬بــه فــروش رســاند و‬ ‫از ســال ‪ 2011‬بــه میــزان ‪ 5.4‬درصــدی و از ســال ‪ 2014‬تــا ‪ 2015‬بــه ‪ 7.6‬درصــد‬ ‫رســیده اســت‪ .‬در ســال ‪ ،2017‬صــادرات لهســتان بــه ‪ 221.4‬میلیــارد دالر افزایــش‬ ‫یافــت‪ .‬کاالهــای صادراتــی کشــور عبارتنــد از تجهیــزات الکترونیکــی ماشــین االت‪،‬‬ ‫وســایل نقلیــه‪ ،‬مبلمــان و پالســتیک‪.‬‬ ‫مبــادالت دلیــل بــر ایــن دارد کــه لهســتان در بیــن ‪ 25‬کشــور توســعه‬ ‫یافتــه اقتصــاد جهــان قــرار دارد‪ .‬در حــال حاضــر بــازار در شــرایط خوبی‬ ‫قــرار دارد و هــزاران ســرمایه گــذار کوچــک جــذب ایــن بــازار شــده‬ ‫انــد‪ .‬اخریــن بــاری کــه در لهســتان در ایــن مقیــاس ســرمایه گــذاری‬ ‫شــده بــود ســال ‪ 2011‬بــود‪.‬‬ ‫بــه گفتــه دفتــر امــار مرکــزی لهســتان‪ ،‬در ســال ‪ 2010‬نــرخ رشــد اقتصــادی‬ ‫لهســتان ‪ 3.7‬درصــد بــود کــه یکــی از بهتریــن نتایــج در اروپــا بــود‪ .‬در ســال ‪،2014‬‬ ‫اقتصــاد ان ‪ 3.3‬درصــد و در ســال ‪ 3.8 ، 2015‬درصــد افزایــش یافــت ‪.‬‬ ‫اگــر چــه در ســال ‪ 2016‬رشــد اقتصــادی کاهــش یافتــه اســت‪ ،‬اقدامــات محــرک‬ ‫اقتصــادی در کنــار یــک بــازار کار تنگاتنــگ تــر در اواخــر ســال ‪ ،2016‬رشــد جدیدی‬ ‫را اغــاز کــرد کــه در ســال ‪ ،2017‬مرکــز امــار مرکــزی لهســتان ‪ 5.2‬درصــد را اعــام‬ ‫کــرد‪ .‬در تاریــخ ‪ 29‬ســپتامبر ‪ ۲۰۱۷‬ارائــه دهنــده شــاخص ‪ FTSE Russell‬نتایــج‬ ‫حاصــل از طبقــه بنــدی ســاالنه بازارهــا را اعــام کــرد‪ .‬بــازار لهســتان از یــک بــازار‬ ‫نوظهــور بــه وضعیــت بــازار توســعه یافتــه ارتقــا یافتــه اســت‪.‬‬ ‫برخــی از کارشناســان گــزارش داده انــد کــه تعــداد کمپانــی هــای‬ ‫بــزرگ و متوســط در ایــن کشــور بــه اوج خــود رســیده اســت و ادامــه‬ ‫ایــن رونــد بعیــد اســت ‪ .‬خــود کارگــزاران اغلــب بــه ایــن نکتــه اشــاره‬ ‫میکننــد کــه زمانــی کــه عمــوم مــردم بــه ســمت معاملــه هجــوم بیاورند‬ ‫زمــان توقــف ســرمایه گــذاری اســت‪ .‬بــا ایــن وجــود در حــال حاضــر‬ ‫اخبــار حــاوی شــرایط خــوب از ‪ GPW‬اســت کــه احتمــاال باعــث جــذب‬ ‫ســرمایه گــذاران بیشــتری مــی شــود‪.‬‬ ‫بانــک ملــی لهســتان( ‪ )NATIONAL BANK‬نــرخ بهــره خــود را در ‪1.5‬‬ ‫درصــد نگــه داشــته اســت انتظــار مــی رود نــرخ تــورم کشــور بســیار‬ ‫پاییــن تــر از حــد پیــش بینــی شــده باشــد( متوســط ‪ 2.5‬درصــد) ‪.‬‬ ‫همچنیــن نــرخ ‪ LONBARD‬و نــرخ ســپرده بــدون تغییــر ‪ 2.5‬درصــد‬ ‫و ‪ 0.5‬درصــد باقــی مانــده اســت ‪ .‬نــرخ بهــره بانکــی در ‪ 1.75‬درصــد‬ ‫باقــی مانــده اســت‪ .‬نــرخ بهــره در لهســتان بیــن ســالهای ‪ 1998‬تــا‬ ‫‪ 2019‬بــه طــور متوســط ‪ 6.81‬درصــد بــوده اســت‪ .‬در مــاه مــارس‬ ‫‪ 1998‬در باالتریــن ســطح خــود یعنــی ‪ 24‬درصــد و در مــاه مــارس‬ ‫‪ 2015‬در پاییــن تریــن ســطح خــود یعنــی ‪ 1.50‬درصــد قــرار داشــته‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫اقتصــاد لهســتان هشــتمین اقتصــاد بــزرگ در اتحادیــه اروپــا و‬ ‫بزرگتریــن عضــو اتحادیــه اروپــای ســابق اتحادیــه اروپــا اســت‪ .‬از‬ ‫ســال ‪ ،1990‬لهســتان سیاســت ازادســازی اقتصــادی را دنبــال کــرده‬ ‫اســت و اقتصــادش تنهــا در اتحادیــه اروپــا بــرای جلوگیــری از رکــود‬ ‫اقتصــادی از طریــق رکــود اقتصــادی ســال ‪ 2008-2007‬بــوده اســت‪.‬‬ ‫تــا ســال ‪ ،2017‬اقتصــاد لهســتان بــه طــور مــداوم در ‪ 26‬ســال گذشــته‬ ‫رشــد یافتــه اســت‪ ،‬کــه ایــن امــر رکــورد باالیــی در اتحادیــه اروپــا‬ ‫اســت‪ .‬چنیــن رشــدی نشــان داده اســت کــه تولیــد ناخالصــی داخلــی‬ ‫ســرانه در تقســیم قــدرت خریــد بــه طــور متوســط بــه ‪ 6‬برابــر افزایــش‬ ‫مــی یابــد و در ‪ 20‬ســال گذشــته عملکــرد بــی نظیــری در اروپــای‬ ‫مرکــزی داشــته اســت‪ .‬ایــن کشــور از ســال ‪ 1990‬دو برابــر تولیــد‬ ‫ناخالصــی داخلــی خــود رشــد داشــته اســت‪.‬‬ ‫لهســتان بــه عنــوان اقتصــاد بــا درامــد بــاال توســط بانــک جهانــی طبقه‬ ‫بنــدی شــده اســت و رتبــه ‪ 23‬در جهــان از نظــر تولیــد ناخالــص داخلــی‬ ‫و همچنیــن و ‪ 24‬در ســهولت انجــام شــاخص هــای کســب و کار در ســال‬ ‫‪ ۲۰۱۷‬شــده اســت‪ .‬لهســتان دارای اقتصــاد متنوعــی اســت کــه رتبــه‬ ‫ی ‪ 21‬را در فهرســت شــاخص هــای پیچیدگــی اقتصــادی ‪ 2016‬قــرار‬ ‫مــی گیــرد‪ .‬بزرگتریــن جــزء اقتصــاد ان بخــش خدمــات (‪ 62.3‬درصــد)‪،‬‬ ‫پــس از ان صنعــت (‪ 34.2‬درصــد) و کشــاورزی (‪ 3.5‬درصــد) اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪13‬‬ صفحه 13 ‫تجــارت لهســتان در مــاه فوریــه ‪ 2019‬بــه ‪ 1459.7‬میلیــون دالر‬ ‫رســید ‪ .‬تــراز تجــارت در لهســتان بــه طــور متوســط ‪658.229‬‬ ‫میلیــون دالر از ســال ‪ 2000‬تــا ‪ 2019‬اســت و در مــاه ژوئــن‬ ‫ســال ‪ 2016‬بــه ‪ 86103‬میلیــون دالر رســیده اســت و در مــاه‬ ‫دســامبر ســال ‪ 2008‬رکــود ‪ 2489.3‬میلیــون دالری بــه دســت‬ ‫امــده اســت‪ .‬مــا انتظــار داریــم کــه در ســال ‪ 2018‬بــا کاهــش‬ ‫واردات‪ ،‬تعــادل تجــارت کاهــش یابــد‪.‬‬ ‫کســری درامــد در ایــن کشــور بــه دلیــل ورود کارگــران خارجــی‬ ‫رشــد داشــته اســت‪ .‬شــکاف حســاب هــای جــاری گســترده تــر‬ ‫از حــد انتظــار بودجــه لهســتان در مــاه دســامبر بــود و در نتیجــه با‬ ‫کســری بودجــه بــه پایــان رســید کــه‪ 1153‬میلیــون دالر بیشــتر‬ ‫از انتظــارات بــازار بــود‪.‬‬ ‫تــراز تجــارت در ســطح منفــی (کمبــود ‪ ۱۲۶۸‬میلیــون دالر ) بــه‬ ‫دلیــل افزایــش واردات در طــی بهبــود ســرمایه گــذاری کاهــش‬ ‫یافــت ‪ .‬داده هــای رســمی ‪ GUS‬بــر اســاس گــزارش هــای‬ ‫تجــاری شــواهدی از صــادرات قابــل توجــه بــه کشــور هــای‬ ‫منطقــه ‪ Eurozone‬را نشــان مــی دهــد‪ .‬کــه ایــن امــر بــه عنــوان‬ ‫یــک پدیــده موقــت ارزیابــی شــد‪.‬‬ ‫بــر اســاس ســاالنه ‪ ،‬مــازاد تجــاری از ‪ 3‬میلیــارد دالر در ســال‬ ‫‪ 2016‬بــه ‪ ./5‬میلیــارد دالر کاهــش یافتــه اســت ‪.‬‬ ‫عملکــرد مثبــت ماشــین االت و تولیــد لــوازم الکترونیکــی مصرفــی‬ ‫کــه عمدتــا بــر صــادرات تمرکــز دارد و همچنیــن افتتــاح خطــوط‬ ‫مونتــاژ جدیــد در خــودرو‪ ،‬بخشــی از افزایــش واردات را جبــران در‬ ‫ایــن کشــور جبــران کــرده اســت‪.‬‬ ‫بهبــود ســاختاری در تولیــد بخــش خــودرو و ماشــین االت بعیــد‬ ‫اســت کــه نیــاز بــه واردات از ســرمایه گــذاری زیرســاخت در‬ ‫ســالهای اینــده جبــران کنــد‪.‬‬ ‫خدمــات مــازاد جمــع شــده در مــاه دســامبر ‪ 1.6‬میلیــارد دالر‬ ‫اســت ‪ .‬بــراورد ســاالنه‪ ،‬تعــادل مثبــت در ایــن حســاب از ‪14‬‬ ‫میلیــارد دالر در ســال ‪ 2016‬بــه ‪ 17.9‬میلیــارد دالر افزایــش‬ ‫یافــت‪ .‬داده هــای ‪ Eurostat‬بــه گســترش خدمــات فنــی ‪ICT‬‬ ‫و موقعیــت هــای مخابراتــی و مدیریتــی (بــا حمایــت از افزایــش‬ ‫تعــداد مراکــز خدمــات مشــترک) اشــاره دارد‪ .‬بــه دنبــال ســال‬ ‫‪ ، 2018‬مــازاد افزایــش یافــت‪ ،‬هرچنــد بــا ســرعت کمتــری ایــن‬ ‫رونــد رو بــه رشــد ادامــه داشــت‪ ،‬چــون کمبــود کار محدودیــت‬ ‫توســعه خدمــات حمــل و نقــل و مخابــرات را محــدود مــی کنــد‪.‬‬ ‫مخــارج مصرفــی در لهســتان در ســه مــاه چهــارم ســال ‪2018‬‬ ‫بــه ‪ 29371.70‬میلیــون زلوتــی( تقریبــا ‪ 120.000.000‬دالر)‬ ‫کاهــش پیــدا کــرده اســت ‪ .‬در ســه مــاه ســوم ســال ‪2018‬‬ ‫مخــارج مصرفــی در لهســتان ‪ 306226.40‬میلیــون زلوتــی‬ ‫(‪ 150.000.000‬دالر) بــوده اســت‪ .‬متوســط مخــارج مصرفــی در‬ ‫لهســتان بیــن ســالهای ‪ 1996‬تــا ‪ 178612.06 ، 2018‬میلیــون‬ ‫زلوتــی(‪ 72.000.000‬دالر) بــوده اســت‪.‬‬ ‫در ســه مــاه اول ســال ‪ 2018‬در باالتریــن ســطح( ‪306549.50‬‬ ‫زلوتــی) و در ســه مــاه اول ســال‪ 1996‬بــه پاییــن تریــن ســطح(‬ ‫‪ 5398.90‬زلوتــی) خــود قــرار داشــته اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪14‬‬ صفحه 14 ‫برندهای مطرح لهستان‬ ‫اورلن‬ ‫اورلــن شــرکت نیمه دولتــی نفــت لهســتانی اســت‪ ،‬کــه در زمینــه پاالیــش‬ ‫نفــت خــام‪ ،‬بازاریابــی و توزیــع فراورده هــای نفتــی‪ ،‬گاز طبیعــی و بنزیــن‪،‬‬ ‫همچنیــن تولیــد محصــوالت پتروشــیمی فعالیــت می کنــد‪.‬‬ ‫شــرکت اورلــن در ســال ‪ ۱۹۹۹‬توســط دولــت لهســتان تاســیس شــد‬ ‫و هم اکنــون بزرگتریــن شــرکت ســهامی در اروپــای مرکــزی بشــمار‬ ‫می ایــد و در ســال ‪ ۲۰۱۷‬در رتبــه ‪ ۷۱۳‬از فهرســت فوربــز جهانــی ‪۲۰۰۰‬‬ ‫(بزرگتریــن شــرکت های ســهامی عــام جهــان) قــرار گرفــت‪.‬‬ ‫ایــن شــرکت مالــک شــبکه ای از ‪ ۲۰۰۰‬جایــگاه پمــپ بنزیــن در لهســتان‪،‬‬ ‫جمهــوری چــک‪ ،‬المــان و کشــورهای حــوزه بالتیــک اســت و مالکیــت‬ ‫شــرکت های یونی پتــرول و اورلــن لیتوانــی را در اختیــار دارد‪ .‬دولــت‬ ‫لهســتان مالکیــت ‪27‬درصــد از ســهام اورلــن را در اختیــار دارد‪ ،‬بخشــی از‬ ‫ســهام ایــن شــرکت نیــز در بــازار بــورس ورشــو معاملــه می شــود‪ .‬شــرکت‬ ‫اورلــن همچنیــن اسپانســر تیــم ملــی والیبــال لهســتان می باشــد‪.‬‬ ‫شــرکت اورلــن از طریــق ادغــام دو شــرکت نفتــی‪ ،‬در زمــان دولــت‬ ‫کمونیســتی لهســتان‪ ،‬راه انــدازی شــد‪ .‬تاریــخ تاســیس کمپانــی پی ک ـی ان‬ ‫اورلــن‪ ،‬بــه ســال ‪۱۹۴۴‬؛ یعنــی زمــان تاســیس شــرکت ســی‪.‬پی‪.‬ان‪ ،‬کــه‬ ‫مختصــر شــده (‪ )Communist Poland Petroleum‬اســت‪ ،‬بــاز‬ ‫می گــردد‪.‬‬ ‫در دهــه ‪ ۱۹۵۰‬میــادی‪ ،‬شــاخه دوم از اورلــن‪ ،‬تشــکیل شــد‪ .‬شــرکت‬ ‫پتروشــیمی پوتســک‪ ،‬یــک شــرکت دولتــی مســئول پاالیشــگاه های شــهر‬ ‫پوتســک بــود‪ ،‬کــه به تدریــج رشــد کــرده و بــا خریــداری و ادغــام چندیــن‬ ‫شــرکت نفتــی اروپایــی‪ ،‬توســعه یافــت و بــه بزرگتریــن مجموعــه از نــوع‬ ‫خــود‪ ،‬در کشــور لهســتان تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫پــس از ادغــام شــرکت های ســی‪.‬ان‪.‬پی و پتروشــیمی پوتســک‪ ،‬شــرکت‬ ‫تــازه تاســیس؛ پی کـی ان نــام گرفــت‪ ،‬کــه مخفــف (‪Polski Koncern‬‬ ‫‪ )Naftowy‬می باشــد‪ .‬اورلــن نیــز چنــد مــاه بعــد‪ ،‬بــه نــام تجــاری ایــن‬ ‫کنسرســیوم اضافــه شــد‪.‬‬ ‫شــرکت اورلــن‪ ،‬دارای ســرمایه گذاری قابــل توجهــی در خــارج از کشــور‬ ‫لهســتان‪ ،‬می باشــد‪ .‬ایــن دارایی هــا‪ ،‬از چندیــن شــرکت تابعــه و نیــز‬ ‫شــعبه های تحــت مدیریــت ایــن شــرکت‪ ،‬تشــکیل می شــود‪ .‬از جملــه‬ ‫ان هــا می تــوان بــه‪ :‬شــرکت «مازیکــه نفتــا» (یــا شــرکت اورلــن لیتوانــی)‬ ‫و نیــز مالکیــت اکثریــت ســهام یونی پتــرول‪ ،‬شــرکت نفتــی متعلــق بــه‬ ‫جمهــوری چــک اشــاره نمــود‪ .‬ایــن شــرکت‪ ،‬همچنیــن مالــک بزرگتریــن‬ ‫مجموعــه تولیــد ترفتالیــک اســید در اروپــا می باشــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۲۰۰۷‬در رتبه بنــدی فورچــون جهانــی ‪ ۵۰۰‬در لیســت بزرگتریــن‬ ‫شــرکت های جهــان‪ ،‬در رتبــه ‪ ۴۳۲‬قــرار گرفــت‪ ،‬در همیــن ســال‪ ،‬در‬ ‫فهرســت فوربــز جهانــی ‪ ۲۰۰۰‬نیــز در مــکان ‪ ۶۷۹‬در میــان بزرگتریــن‬ ‫شــرکت های دنیــا‪ ،‬از نظــر میــزان درامــد ســاالنه‪ ،‬انتخــاب شــد‪ .‬کمپانــی‬ ‫اورلــن دارای بیــش از ‪ ۲۴،۰۰۰‬کارمنــد‪ ،‬در ‪ ۴‬کشــور می باشــد‪.‬‬ ‫انتر ایر‬ ‫انتــر ایــر یــک شــرکت هواپیمایــی بــا کــد یاتــا ‪ E4‬اســت کــه در تاریــخ‬ ‫‪ ۱۵‬اکتبــر ‪ ۲۰۰۹‬میــادی تاســیس شــده و در تاریــخ ‪ ۲۵‬اوریــل ‪۲۰۱۰‬‬ ‫فعالیتــش را اغــاز کرده اســت‪ .‬دفتــر مرکــزی انتــر ایــر در ورشــو‪ ،‬لهســتان‬ ‫واقــع شده اســت و قطــب ایــن شــرکت هواپیمایــی در فــرودگاه شــوپن‬ ‫ورشــو قــرار دارد و بــه ‪ ۷۴‬مقصــد‪ ،‬پــرواز مســتقیم انجــام می دهــد‪.‬‬ ‫اسیکو‬ ‫اســیکو شــرکت نرم افزارهــای کامپیوتــری لهســتانی اســت‪ ،‬کــه در ســال‬ ‫‪ ۱۹۹۱‬در شــهر ژشــوف‪ ،‬لهســتان تاســیس شــد‪.‬‬ ‫تمرکــز اصلــی ایــن شــرکت‪ ،‬در زمینــه ارائــه نرم افزارهــای بانکــداری و‬ ‫خدمــات مالــی می باشــد‪ .‬شــرکت اســیکو خدمــات خــود را در کشــورهای‬ ‫لهســتان‪ ،‬اتحادیــه اروپــا و ایــاالت متحــده امریــکا ارائــه می نمایــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪15‬‬ صفحه 15 ‫ساختار سیاسی لهستان‬ ‫نعمت ا‪ ...‬فیروزی‬ ‫یــک دهــه پــس از جنــگ جهانــی دوم و تنشــهای سیاســی بعــد از جنــگ‬ ‫در لهســتان‪ ،‬والدیســاو گومولــکا در ســال ‪ ۱۹۵۶‬بــه عنــوان رهبــر حــزب‬ ‫کارگــران متحــد (کمونیســت) لهســتان انتخــاب شــد‪ ،‬او خــط فکــری‬ ‫استالینیســم را تقبیــح نمــوده و بســیاری از استالینیسـت ها را از کشــور اخــراج‬ ‫کــرد‪ ،‬گومولــکا تــاش کــرد روابــط خــود را بــا کلیســا بهبــود بخشــد‪ ،‬او‬ ‫همچنیــن بســیاری از مــزارع اشــتراکی را منحــل کــرد و مالکیــت خصوصــی‬ ‫را ترویــج نمــود‪.‬‬ ‫پــس از از هــم پاشــیدن شــوروی سوسیالیســت دوران حکومــت کمونیسـت ها‬ ‫بــر لهســتان نیــز بــه پایــان رســید‪ .‬لهســتان بــه همــراه چــک و مجارســتان‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۹۹‬بــه عضویــت ناتــو درامــد‪ .‬در اغــاز جنــگ امریــکا بــا عــراق‬ ‫لهســتان همــواره یــار وفــادار امریــکا بــود‪ ،‬لهســتان در قالــب نیروهــای‬ ‫چندملیتــی در عــراق‪ ۲۰۰ ،‬ســرباز بــه ایــن کشــور گســیل داشــت‪ .‬در اوریــل‬ ‫‪ ۲۰۰۵‬لهســتان اعــام نمــود تــا پایــان ایــن ســال کلیــه نظامیــان خــود‬ ‫مســتقر در عــراق را از ایــن کشــور خــارج می کنــد‪.‬‬ ‫در ‪ ۱‬مــارس ‪ ۲۰۰۴‬میــادی لهســتان بــه اتحادیــه اروپــا پیوســت‪ ،‬در ‪ ۲‬مــه‬ ‫همیــن ســال لســزاک میلــر از ســمت خــود اســتعفا داد‪ ،‬زیــرا محبوبیــت او‬ ‫بــه علــت فســاد گســترده و افســار گســیخته و همچنیــن ادامــه اشــفتگی‬ ‫اقتصــادی ایــن کشــور بــه کمتــر از ‪۱۰‬درصــد رســیده بــود‪ ،‬مــارک بلــکا‬ ‫وزیــر پیشــین دارایــی لهســتان جایگزیــن او شــد‪ .‬در ‪ ۲۳‬دســامبر ‪ ۲۰۰۵‬لــخ‬ ‫کاچینســکی از حــزب محافظــه کار رئیس جمهــور جدیــد لهســتان معرفــی‬ ‫و جایگزیــن الکســاندر کواشنیوســکی از حــزب کمونیســت شــد‪ ،‬کازیمیــرز‬ ‫مارسینکیویســز نیــز بــه ســمت نخســت وزیر منصــوب شــد‪.‬‬ ‫در ژوئیــه ‪ ۲۰۰۶‬رئیس جمهــور لهســتان‪ ،‬نخســت وزیر مارسینکیویســز را‬ ‫برکنــار و بــرادر دوقلــوی خــود‪ ،‬یاروســواف کاچینســکی کــه رهبــر حــزب‬ ‫قانــون و عدالــت بــود را بــه عنــوان نخس ـت وزیر جدیــد لهســتان منصــوب‬ ‫کــرد‪ .‬یاروســاو‪ ،‬نخســت وزیر بــه علــت داشــتن حمایــت بــرادرش کــه‬ ‫رئیس جمهــور بــود از هیــچ اعمــال خالفــی فروگــذار نکــرد و ایــن امــر‬ ‫دســت او را بــرای اختالس هــای کالن اقتصــادی بــاز گذاشــت‪ ،‬رســوایی های‬ ‫اقتصــادی بی شــماری کــه یاروســاو در طــی دوران نخســت وزیری اش‬ ‫مرتکــب شــد‪ ،‬پارلمــان لهســتان را وادار کــرد کــه دیگــر ســکوت نکنــد‪،‬‬ ‫همچنیــن او نــام حزبــش «قانــون و عدالــت» را نیــز بــا اعمــال خــاف‬ ‫قانونــش زیــر ســوال بــرده بــود‪ .‬پارلمــان ســرانجام در اوریــل ‪ ۲۰۰۷‬رای‬ ‫بــه عــدم صالحیــت یاروســاو کاسزینســکی داد‪ ،‬ایــن بــار بــرادرش نیــز‬ ‫نتوانســت کاری برایــش انجــام دهــد‪ ،‬رئیس جمهــور لــچ کاسزینســکی در‬ ‫ســپتامبر ‪ ۲۰۰۷‬حکــم عــزل همــزادش را صــادر نمــود‪ ،‬و در نوامبــر ‪۲۰۰۷‬‬ ‫دونالــد توســک را بــه عنــوان نخس ـت وزیر جدیــد لهســتان انتخــاب کــرد‪،‬‬ ‫نــوع حکومــت لهســتان‪ ،‬جمهــوری چندحزبــی اســت کــه دارای دو مجلــس‬ ‫قانون گــذاری اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪16‬‬ صفحه 16 ‫رئیــس جمهــور در ســاختار سیاســی لهســتان بــه عنــوان رئیــس دولــت‬ ‫اســت‪ .‬ســاختار دولــت بــه شــورای وزیــران و بــه رهبــری نخســت وزیــر‬ ‫اســت‪ .‬رئیــس جمهــور طبــق پیشــنهاد نخســت وزیــر ‪ ،‬بــه طــور معمــول از‬ ‫ائتــاف اکثریــت ســجم یــا همــان مجلــس لهســتان‪ ،‬کابینــه را تعییــن میکند‪.‬‬ ‫رئیــس جمهــور هــر پنــج ســال بــا رای مــردم انتخــاب مــی شــود‪ .‬رئیــس‬ ‫جمهــور فعلــی انــدره دودا و نخســت وزیــر ماتئــوس موراویســکی اســت‪.‬‬ ‫رای دهنــدگان لهســتانی پارلمــان دو مجلــس را تشــکیل مــی دهنــد کــه‬ ‫متشــکل از ‪ 460‬عضــو مجلــس تحلیلــی (سِ ــجم) و ‪ 100‬عضــو ســنا (ســنا)‬ ‫اســت‪ Sejm .‬بــا نمایندگــی متناســب بــا اســتفاده از روش ‪d›Hondt‬‬ ‫انتخــاب مــی شــود ‪ ،‬روشــی مشــابه روش مــورد اســتفاده در بســیاری از‬ ‫سیســتم هــای سیاســی پارلمانــی‪ .‬از طــرف دیگــر‪ ،‬ســنا بــا روش رای گیــری‬ ‫در گذشــته و پــس از انتخابــات‪ ،‬بــا انتخــاب یــک ســناتور از هــر ‪ 100‬حــوزه‬ ‫انتخــاب شــده اســت‪.‬‬ ‫بــه اســتثنای احــزاب اقلیــت هــای قومــی ‪ ،‬فقــط نامزدهــای احــزاب سیاســی‬ ‫کــه حداقــل ‪5‬درصــد از کل ارا ‪ national‬ملــی را دریافــت مــی کننــد میتواننــد‬ ‫وارد ســجم شــوند‪.‬‬ ‫هنــگام نشســتن در جلســه مشــترک ‪ ،‬اعضــای ‪ Sejm‬و ‪ Senat‬مجلــس‬ ‫شــورای ملــی را تشــکیل مــی دهنــد (‪.)Zgromadzenie Narodowe‬‬ ‫شــورای ملــی در ســه نوبــت تشــکیل مــی شــود‪ :‬وقتــی رئیــس جمهــور جدید‬ ‫ســوگند یــاد مــی کنــد‪ .‬وقتــی کیفرخواســت علیــه رئیــس جمهــور بــه دادگاه‬ ‫ایالتــی کشــیده شــود (‪ )Trybunał Stanu‬و هنگامــی کــه عــدم توانایــی‬ ‫دائمــی یــک رئیــس جمهــور در انجــام وظایــف خــود بــه دلیــل وضعیــت‬ ‫ســامتی وی اعــام شــود کــه تــا بــه امــروز فقــط نمونــه اول رخ داده اســت‪.‬‬ ‫شــعبه قضایــی نقــش مهمــی در تصمیــم گیــری دارد‪ .‬نهادهــای مهــم ان‬ ‫شــامل دیــوان عالــی کشــور (‪ )Sd Najwyzszy‬اســت‪ .‬دادگاه عالــی اداری؛‬ ‫دادگاه قانــون اساســی (‪ )Trybunał Konstytucyjny‬؛ و دادگاه ایالتــی‬ ‫(‪ .)Trybunał Stanu‬پــس از تصویــب مجلــس ســنا‪ Sejm ،‬همچنیــن‬ ‫نماینــده دادگســتری یــا کمیســیونر حمایــت از حقــوق مدنــی (‪Rzecznik‬‬ ‫‪ )Praw Obywatelskich‬را بــرای یــک دوره پنــج ســاله منصــوب مــی کند‪.‬‬ ‫دادگســتری وظیفــه دارد از رعایــت و اجــرای حقــوق و ازادی های شــهروندان‬ ‫و ســاکنان لهســتان‪ ،‬قانــون و اصــول زندگــی جامعــه و عدالــت اجتماعــی‬ ‫محافظــت کنــد‪.‬‬ ‫قانــون اساســی لهســتان قانــون عالــی در لهســتان اســت و نظــام حقوقــی‬ ‫لهســتان بــر اســاس اصــل حقــوق مدنــی و ازادی افــراد در برابــر دولــت و‬ ‫حکومــت کشــور اســت‪.‬‬ ‫نیروهــای مســلح لهســتانی از چهــار شــاخه تشــکیل شــده اند‪ :‬نیروهــای زمینــی‪ ،‬نیــروی‬ ‫دریایــی‪ ،‬نیــروی هوایــی (‪ ،)Siły Powietrzne‬نیروهــای ویــژه و نیــروی دفــاع منطقه ای‬ ‫ یــک بخــش نظامــی از نیروهــای لهســتانی لهســتان از ســال ‪ ۲۰۱۶‬برنامه ریــزی‬‫شده اســت‪ .‬نیروهــای نظامــی‪ ،‬هنگامــی کــه به طــور کامــل فعــال هســتند‪ ،‬شــامل‬ ‫‪ ۵۳۰۰۰‬نفــر می شــود کــه بــرای مقابلــه بــا تهدیــدات بالقــوه جنگ هــای ترکیبــی‬ ‫امــوزش دیــده و مجهــز خواهنــد بــود‪ .‬ارتــش متعلــق بــه وزیــر دفــاع کشــور اســت؛ بــا‬ ‫ایــن حــال‪ ،‬فرمانــده ارشــد رئیس جمهــوری اســت‪.‬‬ ‫مهم تریــن ماموریــت نیروهــای مســلح‪ ،‬دفــاع از تمامیــت ارضــی لهســتان و منافــع ملــی‬ ‫لهســتان اســت‪ .‬یکــی از هدف هــای امنیــت ملــی لهســتان ایــن اســت کــه بــا نوســازی‬ ‫و ســازماندهی مجــدد ارتــش خــود‪ ،‬بــا نهادهــای دفــاع‪ ،‬اقتصــادی و سیاســی ناتــو و اروپا‬ ‫هماهنــگ شــود‪ .‬نیروهــای مســلح بــر اســاس اســتانداردهای ناتــو ســازماندهی شــده اند‪.‬‬ ‫خدمــت نظامــی اجبــاری (ســربازی) بــرای مــردان در ســال ‪ ۲۰۰۸‬متوقــف شــد‪ .‬از ســال‬ ‫‪ ۲۰۰۷‬تــا ســال ‪ ،۲۰۰۸‬خدمــات اجبــاری ‪ ۹‬مــاه بــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪17‬‬ صفحه 17 ‫نظام اموزشی لهستان‬ ‫جعفر محمدهاشم‬ ‫لهســتان دارای یــک ســنت وســابقه طوالنــی در زمینه دســتاوردهای اموزشــی‬ ‫اســت و امــوزش وپــرورش درفرهنــگ لهســتان جایــگاه مهمــی دارد‪ .‬دردوره‬ ‫حکومــت بیگانــگان درلهســتان امــوزش وپــرورش بــه طبقــه ممتــاز جامعــه‬ ‫اختصــاص داشــت ‪ .‬بعــداز جنــگ جهانــی اول کــه لهســتان مجــددا بــه‬ ‫ا ســتقالل رســید یــک سیســتم اموزشــی متمرکــز در ایــن کشــور برقرارشــد‪.‬‬ ‫بعــداز جنــگ جهانــی دوم دولــت کمونیســت درایــن کشــوریک سیســتم‬ ‫کمونیســتی برمبنــای الگــوی شــوروی برقرارســاخت‪ .‬دردهه‪،1990‬تقریبــاکل‬ ‫جمعیت‪15‬ســال بــه باالدرایــن کشــوربا ســوادبودند‪ .‬تحصیل درکشورلهســتان‬ ‫بــرای افــراد بیــن ‪7‬تــا ‪15‬ســال رایــگان و اجبــاری اســت بعــداز تکمیــل دوره‬ ‫هشــت ســاله مدرســه ابتدایی‪،‬تقریبــا همــه دانــش امــوزان وارد دبیرســتان‬ ‫مــی شــوند‪.‬حدود ‪20‬درصــداز ایــن محصــان بــه دبیرســتانها ی عمومــی‬ ‫مــی روندکــه انهــا را بــرای ورود بــه دانشــگاه امــاده مــی ســازد‪.‬در اواســط‬ ‫دهــه ‪1990‬م ســا النه حدود‪5‬میلیــون محصــل درمــدارس ابتدایــی وحــدود‬ ‫‪2/2‬میلیــون دردبیرســتانهای فنــی وحرفــه ای وحدود‪794600‬نفردرمراکــز‬ ‫امــوزش عالــی لهســتان بــه تحصیــل مشــغول بودنــد‪.‬‬ ‫دردهــه ‪1970‬م درغــرب ‪،‬اقتصــاد بــه ســوی تکنولــوژی اطالعاتــی ‪،‬خدمــات‬ ‫بــازاری وامورمالــی بازســازی شــده بودودرحالیکــه دروس تجــاری وعلــوم‬ ‫مربوطــه دراکثــر کشــورهای عضــو ســازمان توســعه همکاریهــای اقتصــادی‬ ‫شاهدرشــد چشــمگیری بــود‪ .‬ایــن دروس دراروپــای شــرقی واتحــاد شــوروی‬ ‫ســابق مــورد غفلــت قرارگرفتــه بــود‪.‬از ســال ‪1989‬م درنظــام امــوزش عالــی‬ ‫کشــورتحوالتی د رجهــت مطابــق نمــودن وبــه روز در اوردن برنامــه هــای‬ ‫درســی صــورت گرفتــه و درایــن خصــوص لهســتان از کمکهــای فنــی‬ ‫اتحادیــه اروپــا و امریــکای شــمالی برخــوردار بــوده اســت‪ .‬بــا ایــن حــال‬ ‫نظــام کلــی امــوزش در ایــن کشــوربا مشــکالتی مواجــه اســت‪ .‬مراکــز‬ ‫امــوزش عالــی از نظــر مالــی درمضیقــه هســتند‪،‬حقوق فرهنگیــان نســبت بــه‬ ‫اتحادیــه اروپــا پاییــن اســت‪.‬‬ ‫دولــت از روســای دانشــگاهها خواســته تــا تعــداد دانشــجویان را افزایــش‬ ‫دهندولــی درمنابــع مربوطــه افزایــش متناســبی صــورت نگرفتــه اســت‬ ‫تعدادکمــی ازدانشــجویان درایــن کشــورقادربه پرداخــت مخــارج تحصیــات‬ ‫دانشــگاهی هســتند‪.‬‬ ‫بنابرایــن علیرغــم افزایــش میــزان شــرکت دربخــش امــوزش عالی‪،‬تعــداد‬ ‫دانشــجویان ایــن کشــور هنــوز ‪،‬نســبت بــه تعــداد دانشــجویان درکشــورهای‬ ‫اروپــای غربــی کــم اســت ‪.‬‬ ‫در لهستان مراحل اموزشی به شرح زیر است‪.‬‬ ‫‪ .‬ابتدایی راهنمایی (‪)gymnasium‬ودبیرستان دربخش مدرسه‬ ‫‪ .‬لیسانس وفوق لیسانس ودکترادرسطح دانشگاه‬ ‫سیســتم پیشنهادشــده دردیاگــرام براســاس ایــن تقســیم بنــدی شــکل‬ ‫گرفته اســت ‪ .‬قبــل ازورودبــه مدرســه یــک دوره امادگــی پیــش دبســتانی یــک‬ ‫ســاله (کالس صفــرم ‪ )zero-class‬بــرای دانش امــوزان گذاشــته می شــود‬ ‫کــه شــاید دراینــده بــه چرخــه اجبــاری انتقــال یابــد ویاممکــن اســت بــه‬ ‫ســاختار ابتدایــی واردگردد‪.‬بهرحــال درحــال حاضرپیشنهادشــده ایــن ســاختار‬ ‫پیــش دبســتانی همینطــور باقــی بمانــد امــوزش ابتدایــی ‪6‬ســال اســت وبــرای‬ ‫دانش امــوزان ســنین ‪7‬الــی ‪12‬ســال گذاشــته شــده درایــن دوره رشــدکودکی‬ ‫رخ می دهد‪.‬درایــن دوره هــدف وتاکیــد اصلــی انتقــال مهارتهــای پایــه ای بــه‬ ‫کــودکان وبــزرگ کــردن ایشــان درعیــن ارتبــاط تنــگا تنــگ باوالدینشــان اســت ‪.‬‬ ‫درطــول ایــن دوره برنامهاموزشــی بصــورت بخشــهای اموزشــی منســجم ارائــه‬ ‫می گــردد نــه بصــورت واحدهــای جداگانــه باتوجــه بــه کارهایــی که درایــن دوره‬ ‫صــورت می گیــرد دبســتان بایــد تاجدامــکان درنزدیکــی منــزل دانش امــوزان‬ ‫واقــع شــده باشــد ووالدیــن بایددرکارهــای مدرســه نقــش تصمیم گیــری‬ ‫فعــال داشــته باشــند‪.‬درپایان چرخــه امــوزش ابتدایــی یــک ازمــون بخــش‬ ‫مهــارت برگــزار می شــودازطریق ایــن ازمــون میــزان اطالعــات ودســتاوردهای‬ ‫دانش امــوزان بــرای معلمــان ووالدیــن مشــخص می شــود ونقص هایــی کــه‬ ‫بایــد برطــرف شــوند نیــز اشــکارمی گردد‪.‬این ازمــون درگزینــش دانش امــوز‬ ‫بــرای مــدارس بعــدی اش تاثیــری نــدارد‪.‬‬ ‫دوره راهنمایــی یــک دوره مدرســه اجبــاری عمومــی اســت کــه ‪3‬ســال بطــول‬ ‫می انجامــد وبــرای نوجوانــان بیــن ‪13‬تا‪16‬ســال طراحــی شده اســت ‪.‬درایــن‬ ‫دورهامــوزش بصــورت واحــدی صــورت می گیــرد وواحدهابســیار متنــوع‬ ‫امــا حــاوی مطالــب پایــه ای هســتند‪.‬یکی از اهــداف ایــن دوره تشــخیص‬ ‫توانائیهاوعالیــق دانش امــوزان اســت ‪.‬بعدازپایــان ایــن چرخهاموزشــی‬ ‫دانش امــوز بایــد بتواندتاحــدی مسیراموزشــی اینــده خویــش را مشــخص‬ ‫نماید‪.‬ازمــون ســنجش مهارتــی کــه درپایــان دوره برگزارمی شــودنیزچندین‬ ‫هدفــی رادنبــال می کنــدو دانایــی ومهاردانش امــوزان جهــت ورودیــه دبیرســتان‬ ‫راارزیابــی می نمایــد ‪.‬درایــن مرحلــه نوجوانــان ‪16‬ســاله بایــد بتواننــد انتخــاب‬ ‫اولیــه خودرادرموردمســیرتحصیلی اینــده خویــش انجــام دهنــد‪.‬‬ ‫‪| 53‬راز شقایق| ‪18‬‬ ‫شماره ‪62‬‬ صفحه 18 ‫دبیرســتان یــک دوره ‪3‬ســاله اموزشــی اســت کــه درپایــان ان ازمــون‬ ‫(‪)maturati‬نهایــی برگــزار می شود‪)matura(.‬دبیرســتانها نــه تنهــا‬ ‫ازنــوع کالســیکی ریاضیــات علــوم انســانی هســتند بلکــه انــواع اقتصــادی‬ ‫وتکنیکــی نیزدیــده می شــودوبدین ترتیــب ب دانش امــوزان جهت گیــری‬ ‫حرفــه ای مناســب راارایــه می دهنــد‪ .‬درسیســتم جدیــد پیشنهادشــده‬ ‫مــدارس تکنیکی(فنــی) موجودبادبیرســتانهای ویــژه (تخصصــی) جایگزیــن‬ ‫شــوند‪.‬درتمامی دبیرستانهاالزاماًیکســری واحدهــا درســطح پیشــرفته ارایــه‬ ‫می گردد‪.‬ازایــن دروس دربخــش اجبــاری ازمــون بلــوغ ســئوال مطــرح‬ ‫می شــود‪.‬‬ ‫بخــش دیگــر برنامــه اموزشــی شــامل دروس گوناگونــی اســت کــه دربخــش‬ ‫انتخابــی ازمــون بلــوغ ازانهــا ســئوال مطــرح می شــود ازازمــون بلــوغ بــه‬ ‫عنــوان پایــه ای بــرای پذیــرش دردوره هــای امــوزش عالــی نیزاســتفاده‬ ‫می گــردد‪ .‬یــک موسســه امــوزش عالــی اجــازه ندارددوبــاره ازمونــی مشــابه‬ ‫‪ matura‬را برگــزار نمایدامــا می توانــد یکســری ازمونهــای ورودی خــاص‬ ‫مربــوط بــه واحدهــای خــاص ازقبیــل قابلیتهــای هنــر وســامت جســمی و‪...‬‬ ‫رابرگزارنمایــد‪.‬‬ ‫درمدرســهحرفه ای (‪)Nocational school‬واحدهــای بســیارگوناگونی‬ ‫دریــک ســیکل اموزشــی ‪2‬ســاله تدریــس می گــردد فارغ التحصیــان ایــن‬ ‫مدرســه خودرابــرای کارفنــی امــاده می سازند‪.‬اموزشــها بگونــه ای صــورت‬ ‫می گیردکــه ایــن دانش امــوزان انعطــاف پذیــری الزم جهــت وفــق دادن‬ ‫مهارتهــای خودونیازهــای درحــال تغییــر بازارکارراداشته باشــند‪.‬این انعطــاف‬ ‫پذیــری ازطریــق امــوزش ویــژه دریــک نیمســال تحصیلــی در ایشــان پدیــد‬ ‫می ایــد‪.‬‬ ‫دورهدوســاله دبیرســتان جبرانــی نیزبــرای فــارغ التحصیــان مــدارس‬ ‫حرفــه ای کــه تصمیــم گرفته انــد دوره دبیرســتان عــادی خودراادامــه دهنــد‬ ‫(یعنــی دبیرســتانی کــه بــه امتحــان بلــوع منتهــی می شــودنه دبیرســتانهای‬ ‫فنــی حرفــه ای )برگــزار می شــود‪.‬‬ ‫مــدارس امــوزش عالــی فارغ التحصیــان دبیرســتانی رابــه دونــوع موسســه‬ ‫هدایــت می کننــد‪ :‬مــدارس امــوزش عالــی حرفــه ای ومــدارس امــوزش‬ ‫عالــی دانشــگاهی (‪ )higher edacatiacademicschools‬درچنیــن‬ ‫مدارســی یاواحدهــای اولیــن مــدرک (‪)First degree‬بامیانگیــن طــول‬ ‫دوره‪ 6-8‬نیمســال ویــا واحدهــای مــدرک لیســانس بورســیه(‪uniform‬‬ ‫‪)masterdegree‬باطــول دوره‪10-12‬نیمســال ارایــه می گــردد‪.‬‬ ‫فارغ التحصیــان مــدارس عالــی حرفــه ای و واحدهــای دانشــگاهی اولیــن‬ ‫مــدرک می تواننــد تحصیــات خــودرا درواحدهــای مــدرک لیســانس (بــه‬ ‫مــدت ‪3-5‬نیمســال)ادامه دهنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪19‬‬ صفحه 19 ‫علیرضا مفتخری مظاهری‬ ‫حقوقدان و مدرس دانشگاه‬ ‫نظام حقوقی لهستان‬ ‫همانطــور کــه در قانــون اساســی لهســتان تعریــف شــده اســت ‪،‬سیســتم قضایــی‬ ‫لهســتان یــک سیســتم دادگاهــی چهــار طبقــه اســت‪ :‬دادگاه عالــی لهســتان ‪،‬‬ ‫دادگاه هــای مشــترک ‪ ،‬دادگاه هــای اداری (از جملــه دادگاه عالــی اداری لهســتان)‬ ‫و دادگاه هــای نظامــی‪ .‬بنابرایــن ‪ ،‬دادگاه هــا (ماننــد دادگاه قانــون اساســی‬ ‫و دادگاه ایالتــی) ‪ ،‬در یــک تعریــف دقیــق ‪ ،‬بخشــی از دادگســتری لهســتان‬ ‫نیســتند ‪ ،‬امــا در یــک تعریــف گســترده ‪ ،‬انهــا در ان گنجانــده شــده انــد‪.‬‬ ‫دادگاه هــای مشــترک ‪ ،‬بــه دادگاه هــای تجدیدنظــر ‪ ،‬دادگاه هــای‬ ‫منطقــه ای و دادگاه هــای منطقــه ای تقســیم مــی شــوند ‪ ،‬در قوانیــن‬ ‫کیفــری ‪ ،‬مدنــی ‪ ،‬اقتصــادی ‪ ،‬کار و خانــواده صالحیــت دارنــد‪.‬‬ ‫قضــات دادگاه در لهســتان توســط ‪Krajowa Rada Sadownictwa‬‬ ‫(شــورای ملــی دادگســتری) معرفــی مــی شــوند و توســط رئیــس‬ ‫جمهــور لهســتان بــه طــور مــادام العمــر منصــوب مــی شــوند‪.‬‬ ‫پیگــرد قانونــی در لهســتان توســط دادســتان عمومــی کشــور ‪ ،‬دادســراهای منطقــه‬ ‫ای ‪ ،‬و تجدیدنظــر و دادســتان هــای موسســه یادبــود ملــی تشــکیل مــی شــود‪.‬‬ ‫اصالحــات قضایــی کــه از ســال ‪ 2017‬توســط حــزب حاکــم قانــون و عدالــت انجام‬ ‫شــد ‪ ،‬جنجــال زیــادی بــه پــا کــرد‪ .‬حــزب حاکــم بــه طــور کلــی ‪ ،‬در لهســتان و‬ ‫همچنیــن در ســطح بیــن المللــی ‪ ،‬متهــم مــی شــود کــه ســعی در کنتــرل دادگاه هــا‬ ‫دارد‪ .‬مــواردی وجــود داشــت کــه قضــات پــس از صــدور حکمــی برخــاف منافــع‬ ‫طــرف یــا خواســته هــای دادســتان در پرونــده خــاص بــه اقدامــات انضباطــی‬ ‫تســلیم شــدند‪.‬‬ ‫از رخدادهــای اخیــر مربــوط بــه قــوه قضاییــه در لهســتان‬ ‫ان بــود کــه اســترداد بــه لهســتان بــه حالــت تعلیــق درامــد‬ ‫روز ‪ 31‬ژوئیــه ‪ ، 2020‬قضــات امســتردام از بخــش بیــن المللــی دادگاه امســتردام (‪ )IRK‬گفتند‬ ‫کــه «دادگاههــای لهســتان دیگــر از دولــت مســتقل نیســتند و قانــون بــه شــدت مــورد خدشــه‬ ‫قــرار گرفتــه اســت» و از دادگاه اروپــا خواســتند کــه اگــر «مظنونیــن هنــوز هــم میتواننــد بــه‬ ‫لهســتان اســترداد شــوند اکنــون بایــد متوقــف شــود»‪.‬‬ ‫همچنیــن دادگاه هــای المــان ‪ ،‬ایرلنــد ‪ ،‬اســلواکی و اســپانیا ‪ ،‬بــه دلیــل تردیــد در اســتقالل‬ ‫دادگاه هــا در لهســتان ‪ ،‬تســلیم شــدن شــهروندان لهســتانی را بــه حالــت تعلیــق دراوردنــد‪.‬‬ ‫در نتیجــه بیــن دادگاه دادگســتری اروپــا ‪ ،‬در ‪ 3‬ســپتامبر ‪ ، 2020‬دادگاه هلنــد بــا صالحیــت‬ ‫اســترداد و تســلیم مظنونــان خارجــی مقیــم هلنــد ‪ ،‬اعــام کــرد کــه دیگــر احــکام دســتگیری‬ ‫اروپــا را بــه لهســتان را تبعیــت نمــی کنــد‪ .‬ایــن نهــاد ‪ ،‬بــا بیــان اینکــه‪« :‬بــر ایــن اســاس‬ ‫کــه دادگســتری لهســتان دیگــر مســتقل نیســت ‪ ،‬و منتظــر صــدور رای در مــورد پاســخ بــه‬ ‫ســواالت اولیــه ان در مــورد عواقــب از دســت دادن اســتقالل قضایــی در لهســتان اســت‪».‬‬ ‫صالحیــت اســتقالل دادگاههــای لهســتان را مــورد تردیــد قــرار داد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪20‬‬ صفحه 20 ‫‪html.https://www.nyulawglobal.org/globalex/Hungary1‬‬ ‫از زمــان انتخابــات در ســال ‪ 2015‬و پــس از یکســری اصالحــات قضایــی کــه‬ ‫امــکان کنتــرل مســتقیم دولــت بــر دادگاه هــا و تصــرف دادگاه قانــون اساســی‬ ‫را داده شــد‪ ،‬وضعیــت حاکمیــت قانــون در لهســتان مــورد انتقــاد گســترده‬ ‫اتحادیــه اروپــا قــرار گرفتــه اســت‪ .‬در ســال ‪ ، 2017‬کمیســیون اروپــا مــاده‬ ‫‪ 7‬پیمــان اتحادیــه اروپــا علیــه لهســتان را اغــاز کــرده اســت کــه در نتیجــه‬ ‫منجــر بــه توقــف دریافــت بودجــه اروپــا و عضویــت در شــورای رای شــد‪.‬‬ ‫در ســپتامبر ســال ‪ ، 2020‬پارلمــان اروپــا قطعنامــه دیگــری را تصویــب کــرد کــه‬ ‫نگرانــی هــای مربــوط بــه سیســتم قانونگــذاری و انتخابــات ‪ ،‬اســتقالل دادگســتری‬ ‫و حقــوق اساســی در لهســتان را بیــان مــی کنــد در ان نوشــته شــده اســت کــه از‬ ‫زمــان فعــال ســازی مــاده ‪ ،‬وضعیــت اســتقالل دادگســتری در لهســتان بدتــر شــده‬ ‫اســت ‪ 7‬و ورا ژوروا را صــدا بزنیــد تــا فــورا ً اقدامــات الزم را انجــام دهــد‪.‬‬ ‫در اولیــن گــزارش ســاالنه دربــاره وضعیــت حاکمیــت قانــون در سرتاســر اتحادیــه‬ ‫اروپــا کــه در تاریــخ ‪ 30‬ســپتامبر ‪ 2020‬منتشــر شــد ‪ ،‬کمیســیون تمــام نگرانیهــای‬ ‫قبلــی خــود را در مــورد «اصالحــات ‪ ،‬تاثیــر در دادگاه قانــون اساســی ‪ ،‬دادگاه‬ ‫عالــی‪ ،‬دادگاه هــای عــادی ‪ ،‬شــورای ملــی بــرای قــوه قضائیــه و دادســتانی ‪ ،‬نفــوذ‬ ‫قــوه مجریــه و مقننــه را بــر سیســتم قضایــی افزایــش داده و از ایــن رو اســتقالل‬ ‫قضایــی را تضعیــف کــرده انــد‪« .‬موضوعــات اصلــی انتقــاد از لهســتان عبارتنــد از‪:‬‬ ‫ایــن واقعیــت کــه وزیــر دادگســتری در همــان زمــان دادســتان کل کشــور اســت‬ ‫و نگرانــی خــود را در مــورد تابــع اداره مرکــزی مبــارزه بــا فســاد اداری بــه قــدرت‬ ‫اجرایــی ‪ ،‬چارچــوب قانونــی مربــوط بــه تکثــر رســانه هــا ‪ ،‬کمیســیون نگرانــی هــا‬ ‫را در مــورد اســتقالل شــورای ملــی رســانه و شــورای ملــی پخــش ‪ -‬دو نهــادی‬ ‫کــه وظیفــه تنظیــم رســانه هــای لهســتان را بــر عهــده دارنــد ‪ ،‬مطــرح مــی کنــد‪.‬‬ ‫همچنیــن بــه ایــن نکتــه اشــاره میکنــد کــه «چارچــوب قانونــی شــفافیت مالکیــت‬ ‫رســانه هــا بــه طــور یکســان بــرای همــه فعــاالن رســانه قابــل اجــرا نیســت»‪.‬‬ ‫در ایــن گــزارش همچنیــن در مــورد نقــش مهمــی کــه بازپــرس لهســتان در دفــاع‬ ‫از حاکمیــت قانــون و حمــات شــخصی علیــه اکثریــت سیاســی حاکــم در رســانه‬ ‫هــای خــاص علیــه وی ایفــا مــی کنــد ‪ ،‬گفتــه شــده اســت‪.‬‬ ‫‪21‬‬ ‫شقایق|‪21‬‬ ‫|رازشقایق|‬ ‫‪|62‬راز‬ ‫شماره‪41‬‬ ‫شماره‬ ‫تشکیالت پلیس لهستان‬ ‫تشــکیالتی پلیــس در قانــون مصــوب ســال ‪ ۱۹۹۰‬بــه تفصیــل بیــان‬ ‫شــده اســت‪ .‬تشــکیالت پلیــس در مرکــز ســازماندهی شــده و در اختیــار‬ ‫فرمانــده اصلــی پلیــس کــه از طــرف وزیــر کشــور منصــوب می شــود‬ ‫قــرار دارد‪ .‬همچنیــن وظایــف پلیــس در بخــش محــدودی بــه نیــروی‬ ‫حفاظــت شــهری محــول شــده اســت کــه بــه حفــظ نظــم عمومــی در‬ ‫نواحــی شــهری اقــدام می کننــد‪ .‬بنابــر تصریــح قانــون مصــوب ســال‬ ‫‪ ۱۹۹۰‬پلیــس بــه طــور منظــم بــه ‪ ۶‬دایــره و بخــش اساســی بــه ترتیــب‬ ‫زیــر تقســیم شــده اســت‪ :‬پلیــس جنایــی‪ ،‬پلیــس راهنمایــی و رانندگــی‪،‬‬ ‫جوخه هــای پیشــگیری و ضــد شــورش‪ ،‬پلیــس ویــژه (مثــا پلیــس راه‬ ‫اهــن و رودخانــه)‪ ،‬پلیــس محلــی و ســایر موسســه های پلیــس کــه در‬ ‫صــورت ضــرورت بوســیله وزیــر کشــور تعییــن شــوند‪ .‬ســاختار داخلــی‬ ‫خدمــات پلیــس در لهســتان عمدت ـاً منطبــق اســت بــا دیگــر تقســیمات‬ ‫اداری کشــوری‪.‬‬ ‫عــاوه بــر ســتاد فرماندهــی کل (اداره مرکــزی) پلیــس در ورشــو دو‬ ‫ســطح دیگــر از ســازمان پلیــس در سراســر کشــور لهســتان وجــود‬ ‫دارد‪ :‬پلیــس ناحیــه ای و پلیــس بخــش‪ ،‬پاســگاه پلیــس در پایین تریــن‬ ‫ســطح از سلســله مراتــب قــرار دارد (ریاســت پلیــس در ســطح ناحیــه‬ ‫و بــا فرمانــده اســتانی‪ )...‬پلیســی اســت کــه بوســیله وزیــر کشــور و بــا‬ ‫پیشــنهاد فرمانــده اصلــی پلیــس و رئیــس اداره دولتــی ناحیــه بــه ایــن‬ ‫ســمت منصــوب می شــود‪ .‬در ســطح بخــش فرمانــده اداره پلیــس را‬ ‫فرمانــده اصلــی پلیــس بــا پیشــنهاد فرمانــده پلیــس و رئیــس ادارهٔدولتی‬ ‫ناحیــه منصــوب می کنــد‪ .‬رئیــس پاســگاه های پلیــس از طــرف فرمانــده‬ ‫(رئیــس) اســتانی پلیــس بــا پیشــنهاد رئیــس پلیــس بخــش و هیــات‬ ‫ویــژه ای از مقامــات دولــت محلــی منصــوب می شــود‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۹۰‬لهســتان دوبــاره بــه پلیــس بین المللی (اینتــر پــول)‬ ‫ملحــق شــد‪ .‬اداره پلیــس بین الملــل از طــرف اداره مرکــزی پلیــس در‬ ‫ورشــو کار می کنــد و ‪ ۴۵‬افســر در اســتخدام دارد‪ .‬در ســال ‪ ۱۹۹۵‬کمــک‬ ‫بــه انهــا بــه ‪ ۵۰/۰۰۰‬برابــر افزایــش یافــت‪.‬‬ ‫بودجــه اختصــاص داده شــده بــه پلیــس لهســتان در ســال ‪ ۱۹۹۲‬مبلــغ‬ ‫‪ ۸ /۳۴۸ /۰۷۲‬میلیــون زلوتــه (برابــر بــا ‪ ۵۰۰‬میلیــون دالر امریــکا) بــوده‬ ‫کــه در ســال ‪ ۱۹۹۳‬بــه رقــم‪ ۱۱/۳۰۱/۶۱۶‬میلیــون زلوتــه (‪)zolotys‬‬ ‫(برابــر بــا ‪ ۶۸۰‬میلیــون دالر امریــکا) افزایــش یافتــه اســت‪ .‬ایــن مبلــغ‬ ‫‪ ۶۰/۶‬از مجمــوع هزینه هــای امنیــت عمومــی را تشــکیل می دهــد‪.‬‬ ‫پلیــس و شــهروندان قریــب بــه ‪ %۷۰‬هزینه هــای جــاری پلیــس را تامیــن‬ ‫می کننــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۹۲‬پلیــس ‪ ۱۰۵۰۰۰‬نفــر مامــور اســتخدام کــرد کــه ‪۲۵۰۰۰‬‬ ‫نفــر از انــان افســران عالــی رتبــه و ‪ ۸۰/۰۰۰‬نفر افســران درجه متوســط و‬ ‫پاییــن بودنــد‪ .‬در ســال ‪ ۱۹۹۱‬زنــان ‪۱۱‬درصــد کارکنــان پلیــس را تشــکیل‬ ‫می دادنــد‪ .‬زنــان همچنیــن ‪ ۲۰۵۶۰( ۵۷/۶‬نفــر) از استخدام شــدگان‬ ‫کشــوری بوســیله وزارت کشــور در ســال ‪ ۱۹۹۱‬را تشــکیل داده انــد‪ .‬شــمار‬ ‫مامــوران پلیــس بــرای هــر هــزار شــهروند در حــدود ‪ ۲۷۴‬نفــر اســت کــه‬ ‫در مقایســه بــا کشــورهای پیشــرفته مشــابهت دارد‪.‬‬ ‫پلیــس بایــد از دادگاه یــا دادســتان بــه منظــور تفتیــش خانه هــای‬ ‫اشــخاص حکــم کتبــی اخــذ کــرده باشــد‪ .‬در پرونده هایــی کــه تاخیــر در‬ ‫بازرســی موجــب بی ثمــر شــدن ان هــا می شــود و همچنیــن در مــواردی‬ ‫کــه قــرار کتبــی دادســتان پیشــاپیش نمی توانــد صــادر شــود بازرســی‬ ‫می توانــد بــا حکمــی کتبــی کــه توســط رئیــس پلیــس یــگان صــادر‬ ‫شــده یــا بــا نشــان دادن کارت شناســایی مامــور تفتیــش‪ ،‬انجــام شــود‪.‬‬ ‫تفتیش هــای بــدون قــرار کتبــی نظیــر مــورد اخیــر بایــد متعاقبــاً مــورد‬ ‫ـن معقولــی‪ ۱۷‬وجــود‬ ‫تاییــد دادســتان قــرار گیــرد (مــاده ‪ )۱۹۱‬امــا اگــر ظـ ّ‬ ‫داشــته باشــد کــه جرمــی در حــال وقــوع اســت‪ ،‬تاییــد بعــدی دادســتان‬ ‫بــرای تفتیــش بدنــی و وســایل ســفری کــه فــرد در دســت دارد‪ ،‬ضــروری‬ ‫نیســت‪ .‬بازرســی محمولــه ای کــه در انبــار پایانه هــا نگهــداری می شــود‬ ‫یــا بوســیله وســایل حمــل و نقــل جابجــا می شــود نیــز بــه همیــن ترتیــب‬ ‫اســت‪.‬‬ صفحه 21 ‫حسین طوسی‬ ‫بهداشت و درمان در لهستان‬ ‫مراقبــت هــای بهداشــتی در لهســتان رایــگان اســت و از طریــق یــک سیســتم مراقبــت‬ ‫هــای بهداشــتی عمومــی بــه نــام ‪ Narodowy Fundusz Zdrowia‬ارائــه مــی شــود‬ ‫کــه بــرای تمــام شــهروندان لهســتان رایــگان اســت بــه شــرط ان کــه در طبقــه بیمــه‬ ‫شــده قــرار بگیرنــد یعنــی بیمــه درمانــی خــود را پرداخــت کننــد ‪ .‬طبــق مــاده ‪ 68‬قانــون‬ ‫اساســی کشــور لهســتان ‪ ،‬هــر کســی حــق دارد بــه مراقبــت هــای بهداشــتی دسترســی‬ ‫داشــته باشــد و بــه شــهروندان ‪ ،‬بهداشــت و درمــان بــه طــور مســاوی و بــا توجــه بــه‬ ‫بودجــه دولــت اعطــا مــی شــود ‪.‬‬ ‫بــه ویــژه دولــت موظــف اســت کــه مراقبــت هــای بهداشــتی رایــگان را بــه کــودکان‬ ‫خردســال ‪ ،‬زنــان بــاردار ‪ ،‬معلــوالن و ســالمندان ارائــه دهــد بــا ایــن حــال اســتفاده از‬ ‫مراقبــت هــای بهداشــتی در کشــور لهســتان بســیار گســترده اســت و بیمارانــی کــه بیمــه‬ ‫نشــده انــد بایــد تمــام هزینــه خدمــات پزشــکی را بپردازنــد ‪ .‬طبــق نظــر ســنجی انجــام‬ ‫شــده در ســال ‪ 2016‬میــادی توســط ‪ ، CBOS‬از ‪ 84‬درصــد از بیمارانــی کــه در ایــن‬ ‫نظــر ســنجی شــرکت کــرده انــد ‪ 40‬درصــد اعــام کــرده انــد کــه از خدمــات بهداشــتی‬ ‫خصوصــی اســتفاده مــی کننــد و ‪ 37‬درصــد از انهــا فقــط از خدمــات عمومــی اســتفاده‬ ‫مــی کننــد ‪.‬‬ ‫منبــع اصلــی تامیــن اعتبــار بیمــه درمانــی در صنــدوق ملــی بهداشــت مــی باشــد و‬ ‫شــهروندان موظــف بــه پرداخــت هزینــه بیمــه هســتند کــه ‪ 9‬درصــد از درامــد شــخصی‬ ‫کســر مــی شــود ‪ .‬بودجــه ملــی حــدود ‪ 5‬درصــد از کل هزینــه هــای مراقبــت هــای‬ ‫بهداشــتی را پوشــش مــی دهــد ‪ 70 .‬درصــد از کل هزینــه هــای بهداشــت و درمــان در‬ ‫کشــور لهســتان توســط بیمــه درمانــی در صنــدوق ملــی بهداشــت تحــت پوشــش قــرار‬ ‫مــی گیرنــد کــه ‪ 30‬درصــد از باقــی مانــده از ان بــه مراقبــت هــای پزشــکی خصوصــی‬ ‫مــی رســد ‪.‬‬ ‫خدمــات فوریــت هــای پزشــکی در کشــور لهســتان یــک ســرویس خدمــات بهداشــتی و‬ ‫درمانــی فــوری قبــل از بیمارســتان از جملــه خدمــات امبوالنــس اســت که توســط شــهرها‬ ‫و ایالــت هــای لهســتانی ارائــه مــی شــود‪ .‬ایــن خدمــات معمــوال توســط بیمارســتان‬ ‫محلــی ‪ ،‬عمومــی اداره مــی شــود و عمومــا توســط دولــت لهســتان تامیــن مــی شــود‪ .‬در‬ ‫تعــدادی از مــوارد ‪ ،‬بیمارســتان هــا ایــن خدمــات را بــه اپراتورهــای خصوصــی منعقــد می‬ ‫کننــد‪ .‬عــاوه بــر خدمــات بــا بودجــه عمومــی ‪ ،‬انــواع خدمــات امبوالنــس خصوصــی بــا‬ ‫ســود و بــه صــورت مســتقل نیــز فعالیــت مــی کننــد‪.‬‬ ‫خدمــات فوریــت هــای پزشــکی در کشــور لهســتان یــک ســرویس خدمــات‬ ‫بهداشــتی و درمانــی فــوری قبــل از بیمارســتان از جملــه خدمــات امبوالنــس‬ ‫اســت کــه توســط شــهرها و ایالــت هــای لهســتانی ارائــه مــی شــود‪ .‬ایــن‬ ‫خدمــات معمــوال توســط بیمارســتان محلــی ‪ ،‬عمومــی اداره مــی شــود و‬ ‫عمومــا توســط دولــت لهســتان تامیــن مــی شــود‪ .‬در تعــدادی از مــوارد ‪،‬‬ ‫بیمارســتان هــا ایــن خدمــات را بــه اپراتورهــای خصوصــی منعقــد مــی کنند‪.‬‬ ‫عــاوه بــر خدمــات بــا بودجــه عمومــی ‪ ،‬انــواع خدمــات امبوالنــس خصوصی‬ ‫بــا ســود و بــه صــورت مســتقل نیــز فعالیــت مــی کننــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪22‬‬ صفحه 22 ‫سیســتم مراقبــت هــای بهداشــتی در لهســتان سالهاســت بــا مشــکالتی‬ ‫روبــرو اســت‪ .‬براســاس شــاخص مصــرف کننــده یــورو در ســال ‪2016‬‬ ‫ســامت کشــور لهســتان در رتبــه ‪ 31‬از ‪ 35‬قــرار گرفــت ‪ .‬مشــکالت‬ ‫اصلــی ذکــر شــده در فهرســت مصــرف کننــدگان بهداشــت ‪ 2016‬عبارتنــد‬ ‫از‪:‬‬ ‫دسترســی دشــوار بــه پزشــک متخصــص (خصوصـاً در بیمارســتان) و مدت‬ ‫طوالنــی انتظــار بــرای خدمــات درمانی‬ ‫جراحــی‪ :‬بیــش از ‪ 90‬روز ‪ ،‬درمــان ســرطان‪ :‬بیــش از ‪ 21‬روز ‪ ،‬توموگرافــی‪:‬‬ ‫بیــش از ‪ 7‬روز‬ ‫نتایــج بــد در درمــان ســرطان – عــدم دسترســی بــه داروهــای مــدرن و‬ ‫میــزان بــاالی مــرگ و میــر‬ ‫ســاختار دیجیتــال اطالعــات بهداشــتی‪ :‬مشــکالت در نســخه هــای‬ ‫الکترونیکــی و ارجــاع ‪ ،‬عــدم دسترســی بــه نتایــج معاینــه یــا لیســت‬ ‫پزشــکان مجــاز‬ ‫وزارت بهداشــت سیاســت مراقبــت هــای بهداشــتی ملــی را تنظیــم و نظــارت‬ ‫بــر سیســتم تامیــن شــده توســط دولــت ‪ ،‬صنــدوق بهداشــت ملــی (‪،)NFZ‬‬ ‫کــه از ان پشــتیبانی مــی کنــد‪ .‬مراقبــت هــای دولتــی بــرای کلیــه اتبــاع‬ ‫لهســتان اجبــاری مــی باشــد و کلیــه ســاکنان رســمی و کمــک هــا معمــوالً‬ ‫مســتقیماً از حقــوق دریافــت مــی شــوند و افــراد خــود شــاغل موظــف بــه‬ ‫پرداخــت شــخصی بــه ‪ NFZ‬هســتند‪ .‬اســتاندارد مراقبــت هــای بهداشــتی‬ ‫عمومــی در لهســتان کفایــت مــی کنــد ‪ ،‬اگرچــه بســیاری از بیمارســتان هــا‬ ‫در مقایســه بــا بیمارســتان هــای اروپــای غربــی از اســتاندارد پاییــن تــری‬ ‫برخــوردار هســتند‪ .‬بــا وجــود ایــن ‪ ،‬امکانــات عمومــی عالــی وجــود دارد کــه‬ ‫برنامــه هــای درمانــی بیشــتری را در مقایســه بــا انچــه در مراکــز پزشــکی‬ ‫خصوصــی موجــود اســت پوشــش مــی دهــد ‪.‬‬ ‫مراقبــت هــای بهداشــتی خصوصــی در لهســتان اغلــب بــرای تکمیــل بخــش‬ ‫عمومــی مــورد اســتفاده قــرار مــی گیــرد‪ .‬مهاجــران دریافتنــد کــه بســیاری از اتبــاع‬ ‫ایــن کشــور را بــرای جلوگیــری از انتظــار طوالنــی و پــر فشــار نظــام دولتــی ایــن‬ ‫دولــت انتخــاب مــی کننــد‪ .‬در حقیقــت ‪ ،‬بســیاری از همــان پزشــکانی کــه بــرای‬ ‫‪ NFZ‬کار مــی کننــد ‪ ،‬از طرفــی رویــه هــای خصوصــی دارنــد کــه در ان میتواننــد‬ ‫محــدوده سیســتم ســهمیه را دور بزننــد و بیمــاران را مطابــق انچــه مناســب دیدنــد‪،‬‬ ‫معالجــه کننــد‪.‬‬ ‫درمــان خصوصــی نســبتاً مقــرون بــه صرفــه مــی باشــد امــا درمــان مــداوم مطمئناً‬ ‫رشــته هــای کیــف پــول مهاجــران را بــه خــود جلــب مــی کنــد‪ .‬بــه ایــن ترتیــب ‪،‬‬ ‫مهاجــران بایــد گزینــه هــای بیمــه خصوصــی خــود را بررســی کننــد‪.‬‬ ‫داروخانــه هــا در لهســتان بــه طــور گســترده ای در دســترس هســتند و برخــی از‬ ‫انهــا در شــهرهای بــزرگ بــه طــور شــبانه روزی بــاز هســتند‪ .‬اگرچــه مهاجــران‬ ‫انتخــاب گســترده ای از داروهــای بــدون نســخه در لهســتان را پیــدا مــی کننــد ‪،‬‬ ‫امــا اینهــا اغلــب گــران تــر از ســایر کشــورهای اتحادیــه اروپــا هســتند‪ .‬دولــت‬ ‫بیشــتر داروهــای تجویــزی را پشــتیبانی نمــی کنــد و برخــی از داروهــای مرتبــط‬ ‫بــا بیمــاری هــای طوالنــی مــدت ‪ ،‬ماننــد اســم ‪ ،‬افســردگی ‪ ،‬بیمــاری هــای قلبــی‬ ‫و دیابــت ‪ ،‬فقــط تــا حــدی تامیــن مــی شــوند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪23‬‬ صفحه 23 ‫ورشو پایتخت‬ ‫میالد محمد هاشم‬ ‫َورشــو نــام پایتخــت کشــور لهســتان اســت‪ .‬ایــن شــهر بــا گســتردگی ‪ ۵۱۶.۹‬کیلومتــر‬ ‫مربــع بــر پایــه سرشــماری ســال ‪ ،۲۰۱۰‬و جمعیتــی نزدیــک بــه ‪ ۱.۷۱۶.۰۰۰‬تــن بــر‬ ‫پایــه همــان سرشــماری‪ ،‬بزرگ تریــن شــهر لهســتان و دهمیــن شــهر بــزرگ اتحادیــه‬ ‫اروپــا از نظــر جمعیــت اســت‪ .‬ایــن شــهر از جملــه شــهرهایی اســت کــه در رویدادهــای‬ ‫جنــگ جهانــی دوم بشــدت اســیب دیــد‪.‬‬ ‫در پــی قیــام ورشــو در ســال ‪ ۱۹۴۴‬میــادی‪ ،‬بــه دســتور ادولــف هیتلــر‪ ،‬پیشــوای المان‬ ‫نــازی‪ ،‬ورشــو مــورد حمــات همه جانبــه زمینــی و هوایــی ارتــش المــان قــرار گرفــت‬ ‫و ‪ ۹۵‬درصــد شــهر بــا خــاک یکســان شــد‪ .‬بــر اثــر ایــن حمــات بیــش از ‪ ۲۰۰‬هــزار‬ ‫نفــر از اهالــی ورشــو کشته شــدند‬ ‫نام‬ ‫ریشــه نــام ورشــو بــه زبــان لهســتانی بازمی گــردد و بــه معنــی متعلــق بــه واراز‬ ‫اســت‪ .‬واراز کوتــاه شــده یــک نــام اســاوی بــه صــورت وارازکالو اســت‪ .‬واراز‬ ‫شــخصی زمیـن دار و صاحــب مقــام در روســتایی در همیــن منطقــه در قــرن دوازدهــم‬ ‫یــا ســیزدهم میــادی بوده اســت‪ .‬امــروزه نــام شــهر بــه گونــه رســمی شــهر‬ ‫پایتخــت ورشــو اســت‪.‬‬ ‫جغرافیا‬ ‫شــهر ورشــو در فاصلــه ســیصد کیلومتــری منطقــه کوهســتانی کاراپاتیان‬ ‫و ‪ ۲۶۰‬کیلومتــری دریــای بالتیــک واقــع شده اســت‪ .‬اب و هــوای شــهر‬ ‫ســرد و ارتفــاع ان از ســطح دریــا قریــب بــه یکصــد متــر اســت‪.‬‬ ‫تپه هــای زیــادی در اطــراف شــهر واقــع شــده کــه پوشــیده از جنــگل‬ ‫بــوده و بیــش از یکصــد و چهــل متــر ارتفــاع ندارنــد‪ .‬زمســتان ها ســرد‬ ‫و فصــل گــرم هــوای معتــدل دارد‪ .‬بارندگــی ســاالنه ‪ ۴۹۵‬میلی متــر‬ ‫اســت و بهتریــن فصــول ســال از نظــر ا ّ و هــوا فصــول پاییــز و بهــار‬ ‫هســتند‪ .‬شــهر ورشــو بــه یــازده حــوزه شــهری مجــزا تقســیم می شــود‬ ‫کــه هــر کــدام شــرایط جداگانــه خــود را دارنــد‪ .‬همچنیــن ورشــو مرکــز‬ ‫یــک شهرســتان بــا نــوزده منطقــه تابعــه اســت کــه هرکــدام ادارات و‬ ‫تشــکیالت جداگانــه خــود را دارنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪24‬‬ صفحه 24 ‫تاریخچه‬ ‫ورشــو ‪ ،‬شهریســت کــه بارهــا از نــو متولــد شــده اســت و مــی تــوان گفــت از‬ ‫خاکســتر برخواســته اســت‪ .‬طــی قــرن هــا ‪ ،‬ایــن شــهر مــورد تهاجــم و غــارت‬ ‫نیروهــای مختلفــی از ســوئد گرفتــه تــا فرانســه و روســیه قــرار گرفتــه اســت و‬ ‫حتــی در اثــر بمبــاران هــای المانــی هــا در جنــگ جهانــی دوم اســیب ســنگینی‬ ‫دیــد‪ .‬امــا امــروزه ورشــو یــک شــهر جدیــد ‪ ،‬ســرزنده و شــاد اســت کــه از‬ ‫تمــام اســیب هایــی کــه دیــده بــود رهــا شــده و بــه زیبایــی بازســازی شــده‬ ‫اســت بــه طــوری کــه شــاید اصــا بــه نظــر نرســد بارهــا در جنــگ هــای‬ ‫مختلفــی قــرار گرفتــه اســت‪.‬‬ ‫ســابقه ســکونت مســتمر در شــهر ورشــو بــه حــدود قــرن نهــم میــادی‬ ‫بازمی گــردد کــه برونــدو نــام داشــت‪ .‬چنــد قــرن بعــد در همــان نزدیکــی‬ ‫منطق ـه ای مســکونی بنــام جــازداو پدیــد امــد‪ .‬پــس از متــروک شــدن جــازداو‬ ‫شــهر وارزاو یــا همــان ورشــو امــروزی در حــدود قــرون ســیزدهم میــادی‬ ‫ایجــاد شــد‪.‬‬ ‫رشــد و ارتقــاء کیفــی و اقتصــادی شــهر ورشــو بــه قــرن چهاردهــم و پانزدهــم‬ ‫بازمی گــردد کــه تــا بــه امــروز از شــهرهای مهــم و بــا نفــوذ باقــی مانده اســت‪.‬‬ ‫ورشــو اوایــل قــرن شــانزدهم زیرنظــر کنفدراســیون ورشــو قــرار گرفــت و در‬ ‫همیــن دوران نخســتین انتخابــات ازاد در ایــن شــهر برگــزار شــد‪.‬‬ ‫در نیمــه نخســت قــرن هفدهــم ورشــو توســط ســه قــوم مختلــف ســوئدی‪،‬‬ ‫ترانســیلوانیایی و براندنبــوری محاصــره شــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۷۰۰‬بــا پایــان پذیرفتــن جنــگ بــزرگ شــمال میــان روس هــا و‬ ‫ممالــک اروپایــی شــهر ورشــو رشــد چشــمگیر یافــت و بــه ســرعت بــه یکــی از‬ ‫مراکــز مهــم ســرمایه داری اروپــا تبدیــل شــد‪ .‬در همیــن دوران ورشــو بــه یکــی‬ ‫از مراکــز مهــم هنــری‪ ،‬فرهنگــی اروپــا تبدیــل شــد و بــه همیــن جهــت لقــب‬ ‫پاریــس شــرق اروپــا را گرفــت‪.‬‬ ‫در اواخــر قــرن هجدهــم ورشــو در کنتــرل پادشــاهی پروســیا درامــد و در‬ ‫اوایــل قــرن نوزدهــم توســط ناپلئــون بناپــارت ازاد شــد‪ .‬دانشــگاه ملــی ورشــو‬ ‫در ســال ‪ ۱۸۱۶‬پایه گــذاری شــد‪ .‬در ســال ‪ ۱۸۳۱‬ورشــو توســط قــوای روســیه‬ ‫تــزاری اشــغال شــد‪.‬‬ ‫در ‪ ۲۷‬فوریــه ‪ ۱۸۶۱‬اعتراضاتــی توســط اهالــی ورشــو بــر ضــد حاکمیــت روس‬ ‫رخ داد کــه بــه کشــته شــدن پنــج نفــر از اهالــی ایــن شــهر انجامیــد‪ .‬بدنبــال‬ ‫ایــن حکومــت زیرزمینــی لهســتان در ورشــو ایجــاد شــد کــه تــا دو ســال دوام‬ ‫اورد‪ .‬در اواخــر قــرن نوزدهــم در سرشــماری در شــهرهای روســیه ورشــو بــا‬ ‫‪ ۶۲۶۰۰۰‬نفــر جمعیــت پــس از ســنت پترزبــورگ و مســکو ســومین شــهر‬ ‫تحــت حاکمیــت روســیه معرفــی شــد‪ .‬در پــی جنــگ جهانــی اول ورشــو از‬ ‫حاکمیــت روســیه خــارج و پایتخــت لهســتان شــد‪ .‬درگیری هــا و شــورش های‬ ‫شــهری بــه برقــراری حکومــت ســرخ کمونیســتی در ایــن کشــور منجــر شــد‬ ‫کــه در پــی انقــاب بلشــویکی مــردم لهســتان بــود‪.‬‬ ‫در جنــگ جهانــی دوم نیــز ایــن شــهر بشــدت اســیب دیــد و تــا ســال ‪۱۹۴۳‬‬ ‫تحــت کنتــرل المــان نــازی باقی مانــده بــود‪ .‬در ســال ‪ ۱۹۴۴‬ورشــو پــس از‬ ‫مبــارزات طوالنــی تحــت کنتــرل ارتــش ســرخ درامــد‪ .‬هم زمــان دولــت موقــت‬ ‫لهســتان نیــز از انگلســتان بــه قــوای ملــی خــود در کشــور پیغــام می فرســتاد‪.‬‬ ‫عمــده تــاش ان هــا بــر ایــن بــود کــه پــس از در هــم شکســت قــوای نــازی‬ ‫روس هــا زودتــر از لهســتانی های بومــی بــر ایــن ســرزمین مســلط نگردنــد‪.‬‬ ‫شــهر در نهایــت توســط ارتــش ســرخ روســیه از نازی هــا پــس گرفتــه‬ ‫شــد‪ .‬تخمیــن زده می شــود در دوران جنــگ جهانــی دوم بیــن ‪ ۱۵۰.۰۰۰‬تــا‬ ‫‪ ۰۰۰..۲۰۰‬نفــر در ورشــو کشــته شده باشــند‪.‬‬ ‫در طــول تاریــخ بــه ویــژه ســیصد ســال اخیــر ورشــو عموم ـاً از مراکــز مهــم‬ ‫مهاجرپذیــری در اروپــا بــوده و اقــوام متعــددی از شــرق و مرکــز اروپــا راهــی‬ ‫ایــن ناحیــه شــده اند‪ .‬از ایــن رو ان را بــه پاریــس دوم یــا پاریــس شــمال‬ ‫نیــز ملقــب کرده اند‪.‬شــناخت ریشــه تبــاری مــردم ورشــو تــا انــدازه ای مشــکل‬ ‫ـودی شــهر‪ ،‬اقلیتــی قابــل توجــه از یهودیــان‬ ‫اســت‪ .‬عــاوه بــر اکثریــت غیریهـ ِ‬ ‫نیــز در ایــن شــهر زندگــی می کننــد‪ .‬در سرشــماری ســال های پایانــی قــرن‬ ‫بیســتم کــه توســط روس هــا انجــام گرفــت از ‪ ۶۳۸.۰۰۰‬نفــر جمعیــت شــهر‬ ‫‪ ۲۱۹.۰۰۰‬نفــر (حــدود ‪۳۴‬درصــد) یهــودی بوده انــد‪ .‬ایــن میــزان درصــد پــس‬ ‫از جنــگ جهانــی دوم و اشــغال ورشــو توســط نازی هــا بــه کلــی تغییــر کــرد‪.‬‬ ‫پیــش از شــروع جنــگ جهانــی دوم حــدود ‪ ۱.۳۰۰.۰۰۰‬در ورشــو زندگــی‬ ‫می کردنــد کــه ایــن میــزان جمعیــت پــس از پایــان ســال های جنــگ بــه‬ ‫‪ ۴۲۰.۰۰۰‬نفــر کاهــش یافــت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪25‬‬ صفحه 25 ‫زندگی اجتماعی‬ ‫وقتــی در ورشــو قــدم میزنیــد چیــزی کــه خیلــی توجــه شــما رو جلــب‬ ‫میکنــد دور همــی خانــواده هاســت‪ ،‬چیــزی کــه کمتــر در المــان و بقیــه‬ ‫کشــورهای اروپــا دیــده میشــود‪ .‬بایــد گفــت هــر چقــدر هــم کــه‬ ‫لهســتان اروپایــی باشــد‪ ،‬بایســت در نظــر گرفــت کــه مــردم لهســتان‬ ‫یکــی از ســنتی تریــن و خانــواده دوســت تریــن مــردم اروپــا هســتند و‬ ‫بــا خانــواده و در خانــواده بــودن بــرای انهــا بســیار اهمیــت دارد‪.‬‬ ‫وقتــی بــه زندگــی مــردم لهســتان نــگاه میکنیــد متوجــه روابــط نزدیــک‬ ‫پدربزرگهــا و مــادر بــزرگ هــا تــا دو ســه نســل بعــد از خــود خواهیــد‬ ‫شــد‪ ،‬کــه ایــن نــوع صحنــه هــا بســیار شــبیه بــه فرهنــگ ایران اســت‪.‬‬ ‫در ورشــو شــهر بــر اســاس الویــت و اهمیــت دادن بــه عابــر پیــاده‬ ‫ســاخته شــده و خودروهــا در درجــه دوم قــرار دارنــد و ایــن موضــوع رو‬ ‫میتوانیــد بــا دیــدن پیــاده روهــای خیلــی عریــض و گاهــا خیابــان هــای‬ ‫ســنگ فرشــی کــه گاهــی عــرض ان بــه انــدازه یــک اتوبــان هســت‬ ‫امــا بــرای عابریــن و خانــواده هــا ســاخته شــده ببینیــد‪.‬‬ ‫شــهر ورشــو پــر از پــارک هــای متفــاوت در نقــاط مختلف شــهر اســت‪،‬‬ ‫هــر چنــد ایــن شــهر بــه انــدازه ای سرســبز اســت کــه اگــر شــما از‬ ‫شــهرهای ایــران بــه ورشــو بیاییــد متوجــه میشــوید کــه پیــاده روهــای‬ ‫شــهر بــه انــدازه پــارک هــای مــا فضــای ســبز و طبیعــی دارنــد‪.‬‬ ‫متــرو‪ ،‬ترامــوا‪ ،‬قطار‪ ،‬اتوبــوس و تاکســی تقریبــا در دورترین روســتاهای‬ ‫اطــراف شــهر ورشــو هــم بــه بهتریــن شــکل فعال هســتند‪.‬‬ ‫تقریبــا جایــی در ورشــو نیســت کــه ورودی متــرو نداشــته باشــه و‬ ‫معمــوال بافــت هــای کالســیکتر ایــن شــهر هنــوز از ترامــوا بــرای حفــظ‬ ‫زیبایــی و جذابیتــش بــرای توریســت هــا حفــظ شــدند‪.‬‬ ‫شــرایط حمــل و نقــل در ورشــو بســیار مناســب اســت‪ .‬راه هــای ایــن‬ ‫شــهر از کیفیــت باالیــی برخوردارنــد و از انــواع تقاطع هــای غیــر‬ ‫هم ســطح‪ ،‬پل هــای روگــذر و زیرگــذر و اتوبان هــا بهــره می بــرد‪.‬‬ ‫شــهر ورشــو مجهــز بــه ســامانه متــروی شــهری اســت کــه دارای ‪۲۷‬‬ ‫ایســتگاه بــوده و ‪ ۲۹‬کیلومتــر را پوشــش می دهــد‪ .‬تمامــی قطارهــای‬ ‫ایــن ســامانه ســاخت کشــور روســیه هســتند‪ .‬کل مســیرهای خودرویــی‬ ‫شــهری ورشــو نیــز حــدود ‪ ۲.۶۰۳‬کیلومتــر اســت‪ .‬فــرودگاه ورشــو‬ ‫بســیار بــزرگ و فعــال اســت و در ســال ‪ ۲۰۰۷‬بیــش از ‪۹.۲۶۸.۵۵۱‬‬ ‫از پروازهــای ان اســتفاده نمودنــد‪ .‬شــمار پروازهــای روزانــه بین المللــی‬ ‫فــرودگاه ورشــو بیــش از یکصــد پــرواز روزانــه اســت‪.‬‬ ‫ورشــو عــاوه بــر اینکــه یکــی از پیشــرفته تریــن سیســتم هــای حمــل‬ ‫و نقــل را در اروپــا بــه خــود اختصــاص داده اســت‪ ،‬صنایــع تولیــد‬ ‫تجهیــزات حمــل و نقــل لهســتان بعنــوان یکــی از قطــب هــای مهــم‬ ‫صنعــت حمــل و نقــل اروپــا در ایــن کشــور متمرکــز شــده اســت‪.‬‬ ‫مرکز رسانه ای‬ ‫ورشــو مرکــز رســانه ای لهســتان اســت و مرکــز اصلــی ‪ TVP‬و ســایر‬ ‫ایســتگاه هــای تلویزیونــی و رادیویــی محلــی و ملــی متعــددی ماننــد‬ ‫رادیــو ‪( Polskie‬رادیــو لهســتان) ‪TV - TVN - Polsat - TV4 ،‬‬ ‫‪ ، Puls‬کانــال ‪ +‬لهســتان ‪ + Cyfra ،‬و ‪ MTV‬لهســتان‪.‬‬ ‫از مــاه مــه ‪ 1661‬اولیــن روزنامــه لهســتان‪ ،‬در ورشــو چــاپ‬ ‫شــد‪ .‬ایــن شــهر همچنیــن بــا طیــف گســترده ای از نشــریات‬ ‫داخلــی و خارجــی کــه دیــدگاه هــای مختلفــی را بیــان مــی کننــد ‪،‬‬ ‫پایتخــت چــاپ لهســتان اســت و روزنامــه هــای داخلــی بســیار‬ ‫رقابتــی هســتند‪ Rzeczpospolita - Gazeta Wyborcza .‬و‬ ‫‪ ، Dziennik Polska-Europa-Swiat‬روزنامــه هــای بــزرگ‬ ‫سراســری لهســتان بــوده و دفتــر مرکــزی انهــا در ورشــو اســت‪.‬‬ ‫ورشــو همچنیــن صنعــت ســینما و تلویزیــون قابــل توجهــی‬ ‫دارد‪ .‬ایــن شــهر چندیــن شــرکت فیلــم ســازی و اســتودیو را‬ ‫در خــود جــای داده اســت‪ .‬از جملــه کمپانــی هــای فیلــم ســازی‬ ‫مــی تــوان بــه ‪ TOR - Czołówka - Zebra‬و ‪ Kadr‬اشــاره‬ ‫کــرد کــه پشــت چندیــن تولیــد فیلــم بیــن المللــی اســت‪.‬‬ ‫ایــن شــهر همچنیــن مکانــی بــرای ارشــیو فیلــم ملــی در خــود دارد‬ ‫کــه از ســال ‪ 1955‬فیلــم هــای تولیــدی لهســتان را جمــع اوری و‬ ‫حفــظ کــرده اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪26‬‬ صفحه 26 ‫مذهب‬ ‫ورشــو همــواره شــهری چنــد فرهنگــی و چنــد مذهبــی بــوده اســت‪ .‬طبــق‬ ‫سرشــماری ســال ‪ ، 1901‬از ‪ 711،988‬ســکنه ‪56.2‬درصــد کاتولیــک ‪،‬‬ ‫‪35.7‬درصــد یهــودی ‪5 ،‬درصــد مســیحی ارتدکــس یونــان و ‪2.8‬درصــد‬ ‫پروتســتان بودنــد‪.‬‬ ‫هشــت ســال بعــد ‪ ،‬در ســال ‪ 281.754 ، 1909‬یهــودی (‪36.9‬درصــد)‬ ‫‪ 18189 ،‬پروتســتان (‪2.4‬درصــد) و ‪ 2818‬ماریــوی (‪0.4‬درصــد) وجــود‬ ‫داشــت‪ .‬ایــن امــر منجــر بــه ســاخت صدهــا عبادتــگاه مذهبــی در تمــام‬ ‫نقــاط شــهر شــد‪ .‬بیشــتر انهــا پــس از قیــام ورشــو در ســال ‪1944‬‬ ‫نابــود شــدند‪ .‬پــس از جنــگ ‪ ،‬مقامــات جدیــد کمونیســت لهســتان از‬ ‫ســاخت کلیســا دلســرد نشــدند و فقــط تعــداد کمــی بازســازی شــدند‪.‬‬ ‫اســقف اعظــم ورشــو و اســقف اعظــم ورشــو‪-‬پراگا دو منطقــه کلیســایی‬ ‫فعــال در ایــن شــهر هســتند کــه بــه جمعیــت کاتولیــک رومــی ‪1.4‬‬ ‫میلیــون نفــری خدمــت مــی کننــد‪ .‬اســقف لوتــری ورشــو یکــی از شــش‬ ‫اســقف لهســتان اســت‪ .‬معبــد اصلــی ان کلیســای مقــدس ترینیتــی از‬ ‫ســال ‪ ، 1782‬یکــی از مهمتریــن و مهمتریــن مکانهــای تاریخــی ورشــو‬ ‫اســت‪ .‬کلیســای اصــاح شــده انجیلــی (کالوینســت) کلیســای اصــاح‬ ‫شــده لهســتان را رهبــری مــی کنــد‪ .‬اصلــی تریــن مســیحیان ارتدکــس‬ ‫کلیســای جامــع مقــدس مــاری مگدالنــای پــراگا از ســال ‪ 1869‬اســت‪.‬‬ ‫کمــون یهــودی ورشــو (‪ )Gmina Wyznaniowa zydowska‬یکــی‬ ‫از هشــت کمــون کشــور اســت‪ .‬خاخــام لهســتان مایــکل شــوودریش‬ ‫در ایــن شــهر اقامــت دارد‪ .‬همچنیــن ‪ 3‬کنیســه فعــال وجــود دارد کــه‬ ‫یکــی از انهــا کنیســه ‪ Nozyk‬پیــش از جنــگ اســت کــه بــرای یهودیــان‬ ‫ارتدکــس تعییــن شــده اســت‪ .‬یــک مرکــز فرهنگــی اســامی در اوچوتــا‬ ‫و یــک مســجد کوچــک در ویالنــوف در خدمــت مســلمانان هســتند‪.‬‬ ‫صنعت و اقتصاد شهر‬ ‫ورشــو قطــب اصلــی اقتصــادی و مالــی اروپــای مرکــزی‪ ،‬گــروه ویســگراد و ‪...‬‬ ‫اســت‪ .‬در ســال ‪ ، 2019‬تولیــد ناخالــص داخلــی ایــن شــهر ‪ 94‬میلیــارد یــورو‬ ‫(‪ 105‬میلیــارد دالر) تخمیــن زده شــد کــه ورشــو را در زمــره ثروتمندتریــن مناطــق‬ ‫اتحادیــه اروپــا قــرار مــی دهــد کــه تقریبــاً ‪ 6/1‬از تولیــد ناخالــص داخلــی کل‬ ‫لهســتان و درامــد ملــی کشــور اســت‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ، 2020‬ورشــو بــه عنــوان یــک شــهر جهانــی الفــا (همچنیــن بــه‬ ‫عنــوان «یــک شــهر بــزرگ جهانــی کــه مناطــق اقتصــادی را بــه اقتصــاد جهــان‬ ‫متصــل مــی کنــد» شــناخته شــد) کــه توســط گــروه و شــبکه مطالعــات جهانــی‬ ‫ســازی و شــهرهای جهانــی (‪ )GaWC‬از دانشــگاه ‪ Loughborough‬همتــراز بــا‬ ‫شــهرهایی ماننــد ســیدنی ‪ ،‬اســتانبول ‪ ،‬امســتردام یــا ســئول طبقــه بنــدی شــد‪.‬‬ ‫مرکــز شــهر ورشــو (اورودمیشســی) و منطقــه تجــاری وال نــه تنهــا بســیاری از‬ ‫موسســات ملــی و ســازمان هــای دولتــی ‪ ،‬بلکــه بســیاری از شــرکت هــای داخلــی‬ ‫و بیــن المللــی را نیــز در خــود جــای داده انــد‪ .‬در ســال ‪ 423،000 ، 2017‬شــرکت‬ ‫در ایــن شــهر ثبــت شــده اســت‪.‬‬ ‫جامعــه تجــاری همیشــه در حــال رشــد ورشــو در ســطح جهانــی ‪ ،‬منطقــه ای و‬ ‫ملــی مــورد توجــه قــرار گرفتــه اســت‪ .‬در ســال ‪ 2019‬ورشــو یکــی از بهتریــن‬ ‫مقاصــد ســرمایه گــذاران خارجــی در اروپــا بــود‪ .‬در اکتبــر ‪ ، 2019‬نــرخ بیــکاری‬ ‫ورشــو ‪ 1.3‬درصــد بــود‪.‬‬ ‫اولیــن بــورس ســهام ورشــو در ســال ‪ 1817‬تاســیس شــد و تجــارت خــود را‬ ‫تــا جنــگ جهانــی دوم ادامــه داد‪ .‬پــس از پایــان اقتصــاد برنامــه ریــزی شــده‬ ‫کمونیســتی و برقــراری مجــدد اقتصــاد بــازار ازاد ‪ ،‬در اوریــل ‪ 1991‬مجــددا ً‬ ‫تاســیس شــد‪.‬‬ ‫امــروزه ‪ ،‬طبــق بســیاری از شــاخص هــا ‪ ،‬بــورس اوراق بهــادار ورشــو بزرگتریــن‬ ‫بــازار در منطقــه اســت ‪ ،‬بــا ‪ 433‬شــرکت ذکــر شــده و ســرمایه گــذاری کل ‪1‬‬ ‫تریلیــون ‪ PLN‬از ‪ 26‬نوامبــر ‪.2020‬‬ ‫از ســال ‪ 1991‬تــا ‪ ، 2000‬از قضــا بــورس ســهام در ســاختمانی واقــع شــده‬ ‫بــود کــه قبـ ً‬ ‫ا بــه عنــوان مقــر حــزب کارگــران متحــد لهســتان (‪ )PZPR‬اســتفاده‬ ‫میشــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪27‬‬ صفحه 27 ‫مناطق دیدنی ورشو‬ ‫خیابان ‪Krakowskie Przedmiescie‬‬ ‫ایــن خیابــان یکــی از مشــهورترین و مهــم تریــن خیابــان هــای شــهر ورشــو ‪ ،‬پایتخــت‬ ‫لهســتان ‪ ،‬اســت کــه اطــراف ان از کاخ هــای تاریخــی ‪ ،‬کلیســاها و ســاختمان هــای قدیمــی‬ ‫پــر شــده اســت‪.‬‬ ‫ایــن خیابــان کــه یــک مایــل طــول دارد یکــی از قدیمــی تریــن خیابــان هــای شــهر ورشــو‬ ‫اســت کــه شــهر قدیمــی و قلعــه هــای ســلطنتی ان را بــه شــهر مــدرن و امــروزی ورشــو‬ ‫متصــل مــی کنــد‪ .‬قدمــت ایــن خیابــان بــه قــرن ‪ 15‬بــاز مــی گــردد ‪ ،‬در ان زمــان خیابــان‬ ‫کراکوســکی یــک خیابــان تجــاری بحســاب مــی امــد‪.‬‬ ‫در ایــن خیابــان مــی توانیــد یــک مجســمه قدیمــی مربــوط بــه قــرن ‪ 17‬را بیابیــد کــه مــادر‬ ‫و فرزنــدی را نشــان مــی دهــد کــه نمــاد پیــروزی لهســتانی هــا بــه تــرک هــا در شــهر ویــن‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫موزه ملی‬ ‫عاشــقان هنرهــای تجســمی بایــد حتم ـاً بــه ســمت مــوزه ملــی (‪ )MNW‬برونــد و در انجــا‬ ‫بــا هنــر قــرون وســطی تــا امــروز لهســتان و اروپــا اشــنا شــوند‪ .‬ایــن مــوزه از گالری هــای‬ ‫متعــددی تشــکیل شــده کــه وقــف هنــر لهســتان بــوده و برخــی از بهتریــن اثــار نقاشــان‬ ‫پیشــگام کشــور را بــه نمایــش می گــذارد‪ .‬ایــن مــوزه بــه خاطــر نمایشــگاه های موقتــی‬ ‫جذابــش نیــز شــهرت داشــته و توصیــه می کنیــم حتمــاً از نمایشــگاه در حــال برگــزاری ان‬ ‫دیــدن نماییــد‪.‬‬ ‫کاخسلطنتی‬ ‫کاخ ســلطنتی قــرن هــا محــل اقامــت حــکام لهســتانی بود‪.‬ایــن کاخ در‬ ‫میــدان کســتل در ورودی شــهر قدیمــی واقــع شــده اســت‪ .‬قدمــت کاخ‬ ‫ســلطنتی بــه قــرن ‪ 14‬بــاز مــی گــردد ‪ ،‬در ان زمــان ایــن ســاختمان‬ ‫محــل ســکونت رســمی دوک ماســویا بــوده اســت‪ .‬ایــن ســاختمان‬ ‫خــارق العــاده و زیبــا امــروزه یــک مــوزه اســت ‪ ،‬هــر چنــد هنــوز برخــی‬ ‫از مالقــات هــای دولتــی نیــز در قســمتی از ایــن ســاختمان برگــزار مــی‬ ‫شــود‪.‬‬ ‫مرکز علمی کوپرنیک‬ ‫نیکــوالس کوپرنیــک ‪ ،‬یــک ریاضیــدان و ســتاره شــناس مشــهور لهســتانی اســت کــه در‬ ‫ســالهای ‪ 1473‬الــی ‪ 1543‬زندگــی مــی کــرد‪ .‬او اولیــن کســی بــود کــه تئــوری چرخــش‬ ‫زمیــن بــه دور خورشــید را ارائــه کــرد‪ .‬امــروزه مرکــز علمــی کوپرنیــک بــه احتــرام ایــن‬ ‫ریاضیــدان لهســتانی ســاخته شــده اســت ‪ .‬بازدیدکنندگانــی کــه مــی تواننــد بــه زبــان‬ ‫لهســتانی صحبــت کننــد قــادر خواهنــد بــود در ســخنرانی هایــی کــه توســط دانشــمندان‬ ‫مطــرح لهســتانی ارائــه مــی شــود شــرکت کننــد‪ .‬امــا ایــن مرکــز علمــی بــه طــور کل‬ ‫مــی توانــد محــل مناســبی بــرای گــردش افــرادی باشــد کــه بــه علــم ســیارات و ســتاره‬ ‫شناســی عالقــه منــد هســتند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪28‬‬ صفحه 28 ‫کاخ ویالنف‬ ‫کاخ ویالنــف یکــی از مهــم تریــن بناهــا در لهســتان اســت کــه نشــان مــی دهــد ایــن‬ ‫کشــور در قــرن ‪ 18‬چــه شــکلی بــوده اســت‪ .‬ایــن کاخ در ابتــدا بــرای پادشــاه جــان‬ ‫ســوم سوبیســکی ســاخته شــد‪ .‬پــس از مــرگ او ‪ ،‬کاخ بــه دســت خانــواده او افتــاد کــه‬ ‫هــر یــک تغییراتــی در ظاهــر ان ایجــاد کردنــد‪.‬‬ ‫برخــاف ســایر قســمت هــای شــهر ورشــو ‪ ،‬ایــن کاخ ســلطنتی توانســت از جنــگ‬ ‫جهانــی دوم جــان ســالم بــه در ببــرد و بســیاری از مبلمــان و اثــار هنــری کــه در ان‬ ‫قــرار داشــت بعــد از جنــگ جهانــی دوبــاره بــه کاخ بازگردانــده شــد‪ .‬امــروزه ایــن کاخ‬ ‫بــزرگ بــه یــک مــوزه تبدیــل شــده اســت‪ .‬عــاوه بــر اینهــا فســتیوال هــای موســیقی‬ ‫مختلفــی از جملــه کنســرت هــای تابســتانی در فضــای بــاز ایــن کاخ برگــزار می شــود‪.‬‬ ‫خیابان نوی سویات‬ ‫در نــگاه اول بــه نظــر مــی رســد نــام ایــن خیابــان اشــتباه گذاشــته شــده اســت چــرا‬ ‫کــه ‪ Nowy Swiat‬بــه معنــای خیابــان جهــان جدیــد اســت ‪ ،‬ایــن در حالیســت کــه ایــن‬ ‫خیابــان یکــی از قدیمــی تریــن و تاریخــی تریــن خیابــان هــای شــهر ورشــو اســت کــه‬ ‫از شــمال و میــدان تــری کراســس بــه قلعــه ســلطنتی مــی رســد‪ .‬در قــرن ‪ ، 16‬ایــن‬ ‫خیابــان مســیر اصلــی بــود کــه بــه کاخ هــا ‪ ،‬قلعــه هــای مختلــف و روســتاهای محلــی‬ ‫مــی رســید‪ .‬در قــرن ‪ ، 20‬یکــی از خیابــان هــای مهــم بازرگانــی در ورشــو بــود کــه‬ ‫اطــراف ان را ســاختمان هــای نئوکالســیک در برگرفتــه بودنــد کــه بســیاری از انهــا در‬ ‫جنــگ جهانــی دوم کامــا نابــود شــدند‪ .‬پــس از جنــگ جهانــی ‪ ،‬ایــن خیابــان بازســازی‬ ‫شــد و بــه یــک خیابــان ســنگفرش شــده بــرای پیــاده روی و قــدم زدن تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫موزه قیام ورشو‬ ‫ورشــو بــه دلیــل قیــام و شــورش در برابــر نــازی هــا طــی جنــگ جهانــی دوم‬ ‫بســیار شــهرت داشــت‪ .‬عــاوه بــر یهــودی هــای ایــن شــهر کــه باالتریــن‬ ‫جمعیــت در اروپــا را در ایــن شــهر داشــتند ‪ ،‬کل شــهر در این قیام شــرکت کرد‬ ‫و در ســال ‪ 1944‬در برابــر نــازی هــا مبــارزه کــرد‪ .‬مــوزه قیــام ورشــو در ســال‬ ‫‪ 2004‬بــه مناســبت شــصتمین ســال ایــن قیام افتتــاح شــد‪ .‬بازدیدکننــدگان در‬ ‫ایــن مــوزه مــی تواننــد هــر اتفاقــی در هــر روز ایــن قیــام از تاریــخ ‪ 1‬اگوســت‬ ‫تــا ‪ 2‬اکتبــر رخ داده اســت را ببیننــد‪ .‬در ایــن مــوزه نمایشــگاههای مختلفــی‬ ‫دربــاره ایــن رویــداد وجــود دارد‪ ،‬عــاوه بــر اینهــا ‪ ،‬ســاختمان ایــن مــوزه یــک‬ ‫بــرج بلنــد بــرای تماشــای شــهر دارد کــه بازدیدکننــدگان مــی تواننــد بــه باالی‬ ‫ان رفتــه و چشــم انــدازی زیبــا از شــهر ورشــو را تماشــا کننــد‪.‬‬ ‫محله قدیمی‬ ‫یکــی از جــذاب تریــن قســمت هــای دیدنــی شــهر ورشــو‪ ،‬شــهر قدیمــی یــا همام ورشــوی‬ ‫قدیــم اســت‪ .‬ایــن قســمت از شــهر پــر از خانــه هــای مثلثــی شــکل و قدیمــی اســت کــه‬ ‫انــگار بــا شــهر ســنگ فــرش شــده انــد‪ .‬ایــن قســمت از شــهر طــی بمبــاران هــای ‪،۱۹۴۴‬‬ ‫در حــد بســیاری زیــادی دچــار اســیب و تخریــب شــد امــا در ســال ‪ ۱۹۷۰‬توســط نظــارت‬ ‫حکومــت شــوروی بازســازی شــد‪ .‬ورشــو قدیــم بــه خاطــر وجــود کلیســاهای ســبک بــاروک‬ ‫کــه همــراه بــا دیــواره هــای دفاعــی و معمــاری رنگیــن و فــوق العــاده اش اســت‪ ،‬بــه‬ ‫ثبــت یونســکو رســیده اســت‪ .‬شــما ال بــه الی ســاختمان هــای قدیمــی و مخروبــه چنــد‬ ‫ســاختمان کامــا نــو و مــدرن مــی بینیــد کــه واقعــا منظــره جالبــی درســت مــی کننــد و‬ ‫تلفیــق خوبــی از قدیــم و جدیــد بــه بیننــده مــی دهنــد‪ .‬کافــه هــا و رســتوران هــای قدیمــی‬ ‫و اصیلــی در ورشــو قدیــم وجــود دارد و شــما بــا گذرانــدن وقــت در ایــن مــکان هــا میتوانیــد‬ ‫یافتــه هــای بســیاری از شــهر ورشــو و فرهنــگ و اداب رســوم ورشــویی هــا و لهســتانی هــا‬ ‫کســب کنیــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪29‬‬ صفحه 29 ‫میدان مارکت شهر قدیمی‬ ‫میــدان مارکــت شــهر قدیمــی در قدیمــی تریــن قســمت شــهر قدیمــی ورشــو واقــع‬ ‫شــده اســت‪ .‬قدمــت ایــن میــدان بــه اواخــر قــرن ‪ 13‬بــاز مــی گــردد‪ .‬هرچنــد ایــن‬ ‫میــدان تاریخــی در جنــگ جهانــی دوم کامــا نابــود شــد امــا بعــد از جنــگ بازســازی‬ ‫شــده و بــه همــان شــکل اولیــه بازگشــت‪ .‬بســیاری از ســاختمان هــای موجــود در‬ ‫ایــن میــدان در ســال ‪ 1948‬بازســازی شــدند بــه طــوری کــه همــان ســاختار اولیــه‬ ‫قــرن ‪ 17‬خــود را حفــظ کردنــد‪ .‬امــروزه در ایــن میــدان رســتوران هــا و کافــه هــای‬ ‫متعــددی وجــود دارد کــه محــل مناســبی بــرای اســتراحت گردشــگرانی اســت کــه‬ ‫روز خــود را بــه گشــتن شــهر قدیمــی ســپری کــرده انــد‪.‬‬ ‫پارک لزینکی‬ ‫پــارک لزینکــی ‪ ،‬کــه بــا نــام پــارک حمــام ســلطنتی نیــز شــناخته شــده اســت ‪،‬‬ ‫بزرگتریــن پــارک در ورشــو اســت‪ .‬ایــن پــارک در قــرن ‪ 17‬ســاخته شــده اســت‬ ‫و خیلــی زود بــه محلــی بــرای ســاخت کاخ ‪ ،‬ویــا و بناهــای ســلطنتی تبدیــل شــد‬ ‫بنابرایــن هنــگام گشــتن در ایــن پــارک مــی توانیــد برخــی از ایــن کاخ هــا را‬ ‫ببینیــد کــه بــه مــوزه ای از نقاشــی هــا و مجســمه هــای ســلطنتی تبدیــل شــده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫موزه دولتی مردم شناسی‬ ‫لباس هــای ســنتی‪ ،‬هنــر فولکلــور‪ ،‬ســرامیک های تزئینــی و اشــیای روزمــره ای‬ ‫از گذشــته در ایــن مــوزه بــه نمایــش درامده انــد؛ بــرای کســانی کــه بــه ایــن‬ ‫جنبــه از فرهنــگ لهســتان عالقــه دارنــد‪« ،‬مــوزه دولتــی مــردم شناســی»‬ ‫(‪ )State Ethnographic Museum‬می توانــد جــای ایده الــی باشــد‪ .‬از‬ ‫میــان نمایشــگاه های ارزشــمند دائمــی می توانیــم بــه «بیبلیــا پاپِــروم» (‪Biblia‬‬ ‫‪ )Pauperum‬اشــاره کنیــم‪ .‬ایــن نمایشــگاه‪ ،‬قــدرت روایــی انجیــل و چگونگــی‬ ‫تاثیــر ان بــر روی جهان بینــی دهقانــان را بررســی می کنــد‪.‬‬ ‫کرت هاوس‬ ‫«کــرت هــاوس» (‪ )Keret House‬را بــه عنــوان نوعــی چیدمــان هنــری بیــن دو ســاختمان‬ ‫موجــود ورشــو کــه نمایانگــر دوره هــای تاریخــی مختلــف شــهر اســت‪ ،‬توصیــف می کننــد‪ .‬ایــن‬ ‫ســاختمان‪ ،‬باریک تریــن بنــای کام ـ ً‬ ‫ا کاربــردی در جهــان بــه شــمار م ـی رود‪ .‬کــرت هــاوس‬ ‫را «یاکــوب ا ِشتنســنه» (‪ )Jakub Szczesny‬طراحــی کــرد و «بنیــاد هنــر مــدرن لهســتان» از‬ ‫ان اســتفاده می کنــد‪ .‬ایــن بنــا در درجــه اول مکانــی بــرای اقامت هــای هنــری اســت‪ .‬امــا‬ ‫بازدیدکننــدگان می تواننــد یــک روز در مــاه ان را ببیننــد‪ .‬البتــه بــرای ایــن تــور بایــد از قبــل‬ ‫جــا رزرو کنیــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪30‬‬ صفحه 30 ‫گالری ملی زاخنتا‬ ‫«گالــری هنــری ملــی زاخِ نتــا» (‪)Zachnta – National Gallery of Art‬‬ ‫بــر روی برگــزاری نمایشــگاه هایی موقتــی از هنــر معاصــر تمرکــز داشــته‬ ‫و مهم تریــن پدیده هــای قــرن بیســت و یکــم را بــه نمایــش می گــذارد‪.‬‬ ‫بــرای معرفــی بیشــتر هنرمنــدان در قیــد حیــات لهســتان و ســایر کشــورها‪،‬‬ ‫گالــری‪ ،‬نشســت ها‪ ،‬نمایش هــا و گفتگو هــای متعــددی را برپــا می کنــد‪.‬‬ ‫بازدیدکننــدگان بایــد حتمـاً در کتاب فروشــی هــم توقــف کــرده و از کتاب هــای‬ ‫هنــری مختلــف ان خریــد کننــد‪.‬‬ ‫رودخانه ویستوال‬ ‫اخیــرا ً کرانــه رودخانــه «ویســتوال» (‪ )Vistula‬تبدیــل بــه یــک پاتــوق مد روز‬ ‫بــا الحاقــات فرهنگــی شــده اســت‪ .‬پاویــون ســاحلی جدیــد و کاف ـه ا ی کــه‬ ‫بــه طــور منظــم میزبــان کنســرت های گوناگــون می شــود‪ ،‬از جاذبه هــای‬ ‫اینجــا هســتند‪ .‬ایــن کنســرت ها کــه توســط بهتریــن نوازنــدگان جــوان‬ ‫لهســتان اجــرا می شــوند‪ ،‬کامــ ً‬ ‫ا رایــگان بــوده و نبایــد ان هــا را از دســت‬ ‫بدهیــد‪ .‬در اینجــا یــک تئاتــر و ســینمای روبــاز‪ ،‬اســتخر شــنای کــودکان‪،‬‬ ‫جایــی بــرای اجــاره لــوازم ورزشــی و اکسســوری ســاحلی و کافه هایــی‬ ‫متعــدد را خواهیــد یافــت‪.‬‬ ‫کاخ علم و فرهنگ‬ ‫ایــن کاخ در دوره ی حضــور شــوروی در لهســتان ســاخته شــده اســت و‬ ‫نمــادی از ســلطه ی شــوروی بــر ایــن کشــور بــه حســاب مــی امــده اســت‪.‬‬ ‫ایــن کاخ ‪ ۲۲۱‬متــر ارتفــاع دارد و ‪ ۴۲‬طبقــه ای اســت‪.‬‬ ‫بــرای دیــدن مناظــر طبیعــی و دیدنــی هــای شــهر ورشــو‪ ،‬هماننــد مــردم‬ ‫ورشــو حتمــا ســری بــه طبقــه ی ‪ ۳۰‬ایــن ســاختمان بزنیــد‪ .‬کاخ علــم و‬ ‫فرهنــگ در ســال ‪ ۱۹۸۹‬مصــادف بــا خــروج روس هــا بــه صــورت متــروک‬ ‫در امــد و از ان اســتفاده ی دیگــری نشــد امــا در حــال حاضــر کنســرت هــای‬ ‫خواننــدگان معــروف دنیــا بــه خصــوص ســبک راک در ان برگــزار مــی گــردد‪.‬‬ ‫وزیــر وقــت امــور خارجــه لهســتان در ســال ‪ ۲۰۰۹‬تصمیــم گرفــت بــا‬ ‫ســاختمان تاریخــی کــه یــاداور حضــور شــوروی هــا در لهســتان اســت‪،‬‬ ‫مبــارزه کنــد‪ .‬رادوســاو سیکورســکی پیشــنهاد داد تــا ایــن ســاختمان‬ ‫تخریــب شــود در فیلــم هــای لهســتانی ایــن ســاختمان بارهــا بــا‬ ‫کمــک صحنــه هــای ویــژه و گرافیــک کامپیوتــری نابــود شــده اســت‪.‬‬ ‫سیکورســکی حتــی بــه ایــن توجــه نکــرد کــه نــام ایــن ســاختمان در‬ ‫فهرســت یادبودهــای تاریخــی تحــت حفاظــت یونســکو بــه ثبــت رســیده‬ ‫اســت‪ .‬بــه هــر حــال مــردم لهســتان بــه ایــن ســاختمان بــه چشــم یــک‬ ‫جاذبــه ی تاریخــی نــگاه مــی کننــد نــه بیشــتر‪.‬‬ ‫کلیسای سنت انه‬ ‫در نزدیکــی کاخ ســلطنتی‪ ،‬یکــی از زیباتریــن و بهتریــن کلیســاهای‬ ‫ســبک نئــو کالســیک اروپــا و ورشــو وجــود دارد‪ ،‬کلیســای ســنت انــه‪.‬‬ ‫ایــن کلیســا در اصــل در قــرن ‪ ۱۵‬میــادی ســاخته شــده اســت امــا در‬ ‫ســال ‪ ،۱۷۸۸‬توســط معمــاری بــه نــام پیتــور اینــر‪ ،‬بــه شــکل فعلــی در‬ ‫امــد‪ .‬کلیســا شــامل یــک بــرج ناقــوس جداگانــه‪ ،‬نمــای داخلــی گیــرا‬ ‫و عجیــب بــا طراحــی زرد و ســفید و طالیــی رنــگ‪ ،‬نقاشــی هــای بــه‬ ‫ســبک باســتانی و برگرفتــه شــده از داســتان هــای غــم انگیــز کتــاب‬ ‫مقــدس و چــراغ هــای بســیار بــزرگ‪ ،‬اســت‪ .‬کلیســای ســنت ان از‬ ‫اســیب هایــی کــه در طــول بمبــاران هــای ‪ ۱۹۴۴‬بــه ایــن شــهر وارد‬ ‫شــد در امــان مانــد امــا بــه خاطــر حفــر تونلــی در نزدیکــی ان در ســال‬ ‫‪ ،۱۹۴۴‬تقریبــا قســمتی از ان فــرو ریخــت‪ .‬نمــای بــاالی بــرج ‪۱۵۰‬‬ ‫پلــه دارد کــه بــرای دیــدن نمــای ورشــو و زیبایــی هــای کلیســا از ان‬ ‫بــاال‪ ،‬ارزش طــی کــردن را دارنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪31‬‬ صفحه 31 ‫کراکوف پایتخت قدیمی لهستان‬ ‫شکرا‪ ...‬ابراهیمی‬ ‫کراکــوف یکــی از بزرگ تریــن و قدیمی تریــن شــهرهای کشــور‬ ‫لهســتان اســت‪ .‬ایــن شــهر در جنــوب لهســتان قــرار گرفتــه و تــا‬ ‫ســال ‪ ۱۶۰۹‬پایتخــت لهســتان بــود‪.‬‬ ‫جمعیــت ایــن شــهر در ســال ‪ ۲۰۰۸‬برابــر بــا ‪ ۷۵۶.۴۴۱‬نفــر‬ ‫بود ه اســت‪.‬‬ ‫کراکــوف پــس از ورشــو دومیــن شــهر بــزرگ در لهســتان اســت‬ ‫و یکــی از مهم تریــن شــهرهای فرهنگــی اروپــای مرکــزی‬ ‫به شــمار می ایــد‪ .‬کراکــوف را یکــی از زیباتریــن شــهرهای‬ ‫اروپــا دانســته اند و بــه ان لقــب «فلورانــس لهســتان» نیــز داده‬ ‫شده اســت‪ .‬در جریــان جنــگ جهانــی دوم بســیاری از شــهرهای‬ ‫لهســتان اســیب های فراوانــی دیدنــد امــا کراکــوف از ویرانــی در‬ ‫ایــن جنــگ در امــان مانــد‪.‬‬ ‫شــهر کراکــوف در کنــار رودخانــه ویســوا قــرار گرفتــه و مرکــز‬ ‫اســتان ما ُوپولســکا اســت‪.‬‬ ‫مرکــز شــهر کراکــوف در فهرســت میــراث جهانــی یونســکو قــرار‬ ‫دارد و کراکــوف در ســال ‪ ۲۰۰۰‬عنــوان پایتخــت فرهنگــی اروپــا‬ ‫در ان ســال را دریافــت کــرد‪ .‬ایــن شــهر بــرای ســال ‪ ۲۰۱۴‬بــه‬ ‫عنــوان «شــهر ورزشــی اروپــا» برگزیــده شــده و در ان ســال در‬ ‫ان مســابقات جهانــی والیبــال برگــزار شــد‪ .‬مســابقات اروپایــی‬ ‫هندبــال نیــز در ســال ‪ ۲۰۱۶‬در کراکــوف برگــزار شــد‪.‬‬ ‫کراکــوف را «شــهر جادویــی» می نامنــد؛ جایــی کــه رمــز و راز‬ ‫تاریخــی ویــژه ای دارد‪ .‬در ایــن شــهر هــر ســنگی یــک داســتان دارد‬ ‫و نیــز امــاده باشــید کــه اهنگ هــا‪ ،‬نواهــا و غزل هــای شــور انگیز‬ ‫در کمین تــان هســتند‪ .‬کراکــوف یکــی از معــدود شــهرهای لهســتان‬ ‫اســت کــه گنجینه هــای هنــر و معمــاری ان از تخریــب ارتــش‬ ‫هیتلــر در جنــگ جهانــی جــان ســالم بــه در بــرده اســت‪.‬‬ ‫مــردم شــهر اعتقــاد دارنــد کــه ایــن موهبــت را مدیــون ســنگ‬ ‫جادویــی و چاکــرای انــرژی کراکــوف هســتند‪ .‬ایــن ســنگ کــه‬ ‫در تپــه واول(‪ )Wawel‬قــرار دارد‪ ،‬بــه بــاور محلی هــا شــهر را‬ ‫در برابــر نیروهــای شــیطانی محافظــت می کنــد‪ .‬از جاذبه هــای‬ ‫ایــن شــهر می تــوان بــه قلعــه ســلطنتی‪ ،‬میــدان رینــک گووونــی‬ ‫(‪ )RynekGłówny‬کــه بزرگ تریــن میــدان قــرون وســطای‬ ‫اروپاســت‪،‬‬ ‫کنیســه های باســتانی‪ ،‬کلیســاهای تاریخــی و ‪ 2.5‬میلیــون اثــر‬ ‫هنری(کــه شــامل پرتــره مشــهور داوینچــی از سیســیلیاگالرانی نیــز‬ ‫هســت) اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫هنــر در شــهر کراکــوف هنــوز بــه رشــد خــود ادامــه می دهــد‪ .‬ایــن را می تــوان‬ ‫از گالری هــای بی شــمار‪ ،‬ســالن های تئاتــر‪ ،‬کنســرت و همچنیــن جشــنواره های‬ ‫متعــدد فرهنگــی ان دریافــت‪ .‬ایــن شــهر زنــده و ارام بــرای کافه هــای همیشــه‬ ‫سرســبز و رســتوران های لذیــذ خــود هــم مشــهور اســت‪ .‬گرچــه کراکــوف دیگــر‬ ‫مقــر دولــت لهســتان نیســت‪ ،‬امــا پایتخــت فرهنگــی و تاریخــی ایــن کشــور بــه‬ ‫شــمار م ـی رود‪ .‬بــه همیــن دلیــل هــم ان را فلورانــس لهســتان می نامنــد‪.‬‬ ‫اکثــر جاذبه هــای شــهر کراکــوف در بخــش قدیمــی شــهر واقــع شــده کــه بــه‬ ‫راحتــی بــا پــای پیــاده قابــل دسترســی اســت‪ .‬بــرای گــردش در ایــن محــدوده‬ ‫گزینه هــای دیگــری ماننــد کالســکه های قدیمــی و ریشــکاهایی کــه بــا دوچرخــه‬ ‫کالســکه را حمــل می کننــد‪ ،‬نیــز پیــش روی تــان قــرار دارد‪ .‬گــردش در اطــراف‬ ‫کراکــوف هــم اســان اســت‪.‬‬ ‫بــا وجــود اینکــه مترویــی در ایــن شــهر وجــود نــدارد‪ ،‬امــا شــبکه حمــل و نقــل‬ ‫منســجمی از اتوبوس هــای عمومــی و خصوصــی کار حمــل مســافران شــهری را‬ ‫اســان کــرده است‪.‬شــما می توانیــد بلیــت اتوبــوس را از دکه هــای روزنامــه فروشــی‬ ‫یــا ایســتگاه های مرکــزی اتوبــوس خریــداری کنیــد‪.‬‬ ‫‪| 54‬راز شقایق| ‪32‬‬ ‫شماره ‪62‬‬ صفحه 32 ‫مناطق دیدنی شهرکراکوف‬ ‫علی رغــم اینکــه جنــگ جهانــی دوم خرابی هــای بســیاری بــرای تمــام شــهرهای بــزرگ لهســتان بــه بــار اورد‪ ،‬ســاختمان های شــهر کراکــوف‬ ‫گ و بمبــاران در امــان مانده انــد‪ .‬در ســال ‪ ،1978‬تمــام شــهر قدیمــی کراکــوف جــزو میــراث جهانــی‬ ‫(‪ ) Kraków‬در جنــوب ایــن کشــور از جنــ ‬ ‫یونســکو اعــام شــد و ایــن یعنــی فرصــت بازدیــد از ایــن شــهر را نبایــد از دســت داد‪.‬‬ ‫باغگیاه شناسیکراکوف‬ ‫ایــن بــاغ گیاه شناســی کــه متعلــق بــه دانشــگاه جاگیلونیــا اســت‪ ،‬یکــی از‬ ‫بهتریــن مکان هــای بــرای پیــاده روی اســت‪ .‬ایــن بــاغ در قــرن هجدهــم در‬ ‫نزدیکــی محله هــای قدیمــی شــهر کراکــوف‪ ،‬تاســیس شــده اســت‪.‬‬ ‫هم چنیــن مســاحت ایــن بــاغ زیبــا و سرســبز حــدود ده هکتــار اســت کــه ایــن‬ ‫زمین هــا توســط هــزاران گونــه گیاهــی محاصــره شــده اســت‪ .‬نکتــه قابــل‬ ‫توجــه در مــورد ایــن بــاغ ایــن اســت کــه شــما فقــط در طــول اواســط مــاه‬ ‫اوریــل (فروردیــن) تــا اواســط مــاه اکتبــر (مهــر)‪ ،‬می توانیــد از باغ هــای ایــن‬ ‫مجموعــه بازدیــد کنیــد‪.‬‬ ‫منطقهکازیمیرز‬ ‫یکــی از جذابیت هــای دیگــر شــهر کراکــوف‪ ،‬پیــاده روی در یکــی از بهتریــن‬ ‫مناطــق توریســتی ایــن شــهر‪ ،‬یعنــی کازیمیــرز یهــود اســت‪ .‬ایــن منطقــه‬ ‫شــامل خیابان هــای زیبــا کــه دراطــراف ان تعــداد زیــادی از فروشــگاه های‬ ‫صنایــع دســتی وجــود دارد‪ ،‬اســت‪.‬‬ ‫در واقــع ایــن مــکان‪ ،‬محــل خوبــی بــرای پیــاده روی و خریــد ســوغاتی و بازدیــد‬ ‫از صنایــع دســتی ایــن شــهر اســت‪.‬‬ ‫موزهمانگا‬ ‫ایــن مــوزه خــاص کــه در واقــع یکــی از شــاخه های مــوزه مانــگا ژاپــن در‬ ‫کشــور لهســتان و در شــهر کراکــوف اســت‪ ،‬مکانــی بســیار دوست داشــتنی و‬ ‫زیبــا بــرای عالقمنــدان بــه هنــر و فرهنــگ دنیــای شــرق اســت‪.‬‬ ‫مــوزه مانــگا از خاص تریــن موزه هــای جهــان محســوب می شــود‪ ،‬بنابرایــن‬ ‫اگــر نتوانســتید بــه ژاپــن ســفر کنیــد‪ ،‬امــا در کشــور لهســتان هســتید‪،‬‬ ‫می توانیــد از ایــن مــوزه دیــدن کنیــد تــا تجربــه ای خــاص و مانــدگار در‬ ‫خاطــرات شــما ثبــت شــود‪.‬‬ ‫پل پیاده روی برناتکا‬ ‫پیــاده روی در خیابان هــای تاریخــی ایــن شــهر و هم چنیــن نورپــردازی زیبــای‬ ‫پــل برناتــکا‪ ،‬از جاذبه هــای توریســتی کراکــوف بــه حســاب می ایــد‪.‬‬ ‫هم چنیــن اگــر شــما هــم نیــز بــه خرافــات معتقــد هســتید‪ ،‬می توانیــد بــا‬ ‫زدن یــک قفــل بــه میله هــای پــل و انداختــن کلیــد ان بــه رودخانــه ویســتا‪،‬‬ ‫احســاس خوشــبختی داشــته باشــید‪.‬‬ ‫‪| 54‬راز شقایق| ‪33‬‬ ‫شماره ‪62‬‬ صفحه 33 ‫تاالر لباس‬ ‫تــاالر لبــاس یکــی از شناخته شــده ترین ســاختمان های کراکــوف در مرکــز‬ ‫یکــی از میدان هــای قــرون وســطایی در اروپاســت‪ .‬می تــوان از میــان‬ ‫راهروهــای ایــن ســاختمان کرم رنــگ و اجــری بــه ســمت گــذرگاه مرکــزی‬ ‫کــه بــا نورهــای فــراوان تزییــن شــده قــدم زد و از غرفه هــای فــروش‬ ‫ســوغات هایی مثــل جواهــرات کهربایــی‪ ،‬جعبه هــای چوبــی و تمثال هــای‬ ‫مذهبــی دیــدن کــرد‪ .‬بیــرون از ســاختمان نمــای تحســین برانگیــز خانه هــای‬ ‫اطــراف میــدان را خواهیــد دیــد کــه بــا رنگ هــای روشــن رنگ امیــزی‬ ‫شــد ه اند‪.‬‬ ‫میدان اصلی بازار‬ ‫همــه گردشــگران و بازدیدکننــدگان کراکــوف‪ ،‬دیــر یــا زود بــه میــدان اصلــی‬ ‫بــازار در ایــن شــهر می رســند‪ .‬بــرج ســنت مــاری باســیلیکا‪ ،‬یکــی از‬ ‫مشــهورترین شــاهکارهای معمــاری قــرون وســطی اســت کــه در ایــن میــدان‬ ‫قــرار دارد‪.‬‬ ‫هم چنیــن تماشــای محــراب زیبــا و چوبــی ایــن بــرج توســط معمــار معــروف و‬ ‫بــزرگ المانــی‪ Veit Stoss ،‬طراحــی و ســاخته شــده اســت برای گردشــگران‬ ‫بســیار جــذاب خواهــد بود‪.‬‬ ‫کاخسلطنتی ووئل‬ ‫کاخ ووئــل واقــع بــر تپــه ای مشــرف بــر رود ووئــل (‪ )Vistula River‬و‬ ‫مجموعــه ای از ســاختمان های بســیار بــزرگ اســت کــه معروف تریــن ان هــا‬ ‫قلع ـه ی ســلطنتی و ســاختمان کلیســای جامــع اســت‪ .‬درون ســاختمان یــک‬ ‫مــوزه وجــود دارد‪ ،‬اگرچــه بیــرون ان از هــر نمایشــگاهی دیدنی تــر اســت؛‬ ‫ایــن مــوزه در ســال ‪ 2019‬موقتــا بســته اســت‪ .‬بعضــی از ســنگ های قدیمــی‬ ‫ایــن ســاختمان متعلــق بــه قــرن ‪ 11‬میــادی هســتند و مجموع ـه ی برج هــا‪،‬‬ ‫راهروهــای مارپیــچ و حیــاط کلیســا یــک کلکســیون بســیار ارزشــمند اســت‪.‬‬ ‫دروازه ی سنت فلورین‬ ‫دروازه ی ســنت فلوریــن مهم تریــن دروازه ی قــرون وســطایی شــهر کراکــوف‬ ‫اســت‪ .‬ایــن دروازه کــه در قــرن ســیزدهم ســاخته شــده یکــی از هشــت‬ ‫دروازه ی محافــظ کراکــوف و تنهــا باقیمانــده ی انهاســت‪ .‬دروازه ی ســنت‬ ‫فلوریــن هنــوز هــم ورودی اصلــی اولــد تــاون در کراکــوف اســت و اولیــن‬ ‫منظــره ای اســت کــه بــه چشــم بازدیدکننــدگان می خــورد‪ .‬ایــن درواز ی‬ ‫بــزرگ کــه بــه ســبک گوتیــک ســاخته شــده بــا برج هــای ســنگی ســفید‬ ‫بــه روی سنگفرشــی وســیع بــاز می شــود کــه خانه هــای رنگارنــگ خیابــان‬ ‫فلوریانســکا روی ان قــرار گرفته انــد‪.‬‬ ‫محوطه ی کالج مایوس‬ ‫کالــج مایــوس‪ ،‬یــک ســاختمان زیبــا بــا اجرهــای ســرخ اســت کــه‬ ‫قدیمی تریــن ســاختمان دانشــگاه یاگیلونیــای (‪)Jagiellonian University‬‬ ‫کراکــوف اســت‪ .‬محوط ـه ی کالــج بــا گذرگاه هــای طاقــدارش کــه بــه قــرن‬ ‫پانزدهــم تعلــق دارد یــک مــکان عالــی بــرای بازدیــد اســت؛ بــه ویــژه‬ ‫صبح هــای زود قبــل از بیــدار شــدن دانشــجویان و رســیدن توریســت ها‪.‬‬ ‫ایــن وقــت روز بــرای عکســبرداری از یادداشــت های ریاضــی و نجــوم‬ ‫نیکــوالس کوپرنیــک کــه یکــی از مشــهورترین دانشــجویان ایــن دانشــگاه‬ ‫بــوده‪ ،‬بهتریــن زمــان اســت‪ .‬بــرای دیــدن ســایر مکان هــا از جملــه کتابخانــه‪،‬‬ ‫همــراه شــدن بــا یــک تــور و راهنمــا نیــز ایــده ی خوبــی اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪34‬‬ صفحه 34 ‫قصر سلطنتی سنت مری‬ ‫برخــاف تــاالر لبــاس در میــدان تجــاری اصلــی شــهر‪ ،‬قصــر ســنت مــری‬ ‫یــک ســاختار اجــری بــا دو بــرج بــزرگ دارد‪ .‬بــرج شــمالی بعنــوان بــرج‬ ‫دیده بانــی شــهر محســوب می شــود و هــر ســاعت یــک نفــر شــیپوری را‬ ‫در ان بــه صــدا درم ـی اورد‪ .‬ایــن صــدا هــر روزه در یادبــود دیده بانــی کــه‬ ‫در هنــگام نواختــن بــرای هشــدار حملـه ی تارتارهــا در قــرن دوازدهــم بــه‬ ‫او شــلیک شــد‪ ،‬نواختــه می شــود‪ .‬درون ایــن بنــا بــا لــوازم مختلــف تزئیــن‬ ‫شــده اســت؛ دیوارهــا بــه رنگ هــای قرمــز تیــره‪ ،‬طالیــی و ســورمه ای‬ ‫درامده انــد و روی ان هــا ســتاره های چشــمک زنی بــه چشــم می خورنــد‪.‬‬ ‫محــراب گوتیـ ِ‬ ‫ـک التــار ویــت اســتوس (‪)Gothic Altar of Veit Stoss‬‬ ‫متعلــق بــه قــرن پانزدهــم و یکــی دیگــر از دیدنی هــای توریســتی‬ ‫اینجاســت‪ .‬ایــن محــراب بــا چوب هــای حکاکــی شــده و تزئینــات‬ ‫بســیارش بــه قــدری ارزشــمند اســت کــه در طــول جنــگ بــرای محافظــت‬ ‫بیشــتر‪ ،‬ان را تکه تکــه و مخفــی کردنــد‪ .‬علی رغــم تــاش لهســتانی ها‪،‬‬ ‫ایــن اثــر توســط نازی هــا پیــدا و بــه نورمبــرگ (‪ )Nuremberg‬بــرده‬ ‫شــد امــا ان را پــس از جنــگ دوبــاره بــه کراکــوف بازمی گرداننــد‪ .‬ایــن‬ ‫محــراب هــر روزه ســاعت ‪ 11:50‬صبــح بــاز می شــود‪ .‬در اطــراف میــدان‬ ‫ماریاکــی (‪ )Mariacki Square‬بایــد بــا احتیــاط قــدم برداشــت چــرا کــه‬ ‫بــر روی قبرســتان قدیمــی راینــک (‪ )Mariacki Square‬بنــا شــده اســت‪.‬‬ ‫خیابانکانونیکسا‬ ‫خیابــان کانونیکســا بخشــی از یــک جــاده ی سلطنتی‪‎‬ســت کــه از دروازه ی‬ ‫ســنت فلوریــن بــه ســمت ووئــل کشــیده شــده اســت‪ .‬زمانــی کــه کراکــوف‬ ‫(تــا ســال ‪ )1596‬پایتخــت لهســتان بــوده ایــن مســیر بــرای عبــور شــاهان‬ ‫پیــروز در جنــگ‪ ،‬تماشــای شــکوه ســلطنتی و مراس ـم های مذهبــی اســتفاده‬ ‫می شــده اســت‪ .‬خانه هــای کنــار خیابــان بــه ســبک های رنســانس و بــاروک‬ ‫ســاخته و بــا رنگ هــای مختلــف رنگ امیــزی شــده اند‪ .‬بــرای دوری از‬ ‫ازدحــام توریســت ها در ماه هــای تابســتانی‪ ،‬می توانیــد در حاشــیه های‬ ‫ســنگی و ســاکت ایــن خیابــان قــدم بزنیــد‪ .‬همچنیــن می تــوان از خانــه ی‬ ‫شــماره ی ‪ 19‬کــه اقامتــگاه یکــی از محبوب تریــن شــخصیت های لهســتان‬ ‫بــه نــام پــاپ جــان پــاول دوم (‪ )Pope John Paul II‬بــوده نیــز دیــدن کــرد‪.‬‬ ‫قبرستانراکوویکی‬ ‫قبرســتان راکوویکــی کراکــوف در بیــن توریس ـت های خارجــی‬ ‫مــکان شــناخته شــده ای محســوب نمی شــود بــه همیــن دلیــل‬ ‫بــرای دور مانــدن از شــلوغی مــکان بســیار ارامــی بــه شــمار‬ ‫می ایــد‪ .‬مقبره هــا و ســنگ قبرهــا زیــر ســایه ی درختــان و در‬ ‫دو طــرف مســیر پیــاده روی ردیــف شــده اند‪ .‬ایــن قبرســتان‬ ‫شــامل قبــر افــراد مشهوریســت کــه مجســمه های بــزرگ و‬ ‫کوچــک و یــا ســردیس های فرســوده ی ان هــا کنارشــان قــرار‬ ‫داده شــده اســت‪ .‬اغلــب روی قبرهــا یــک فانــوس بــا شــمعی‬ ‫کــه تــوی ان سوســو می زنــد دیــده می شــود‪ .‬لهســتانی ها‬ ‫ایــن فانوس هــا را بــرای گرامیداشــت از دســت رفتگان در‬ ‫انجــا قــرار می دهنــد‪ .‬در روز یــک نوامبــر (و ســایر روزهــای‬ ‫مقــدس) ایــن قبرســتان از نورهــای بســیار می درخشــد امــا‬ ‫فانوس هــای روشــن در تمــام ســال بــه چشــم می خورنــد‪.‬‬ ‫در اینجــا می توانیــد از قبــر نقــاش معــروف لهســتانی جــان‬ ‫ماتجکــو (‪ )Jan Matejko‬ویســواوا شیمبورســکا (‪Wisława‬‬ ‫‪ )Szymborska‬شــاعر معــروف و والدیــن پــاپ جــان پــاول‬ ‫دوم دیــدن کنیــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪35‬‬ صفحه 35 ‫مناطق دیدنی لهستان‬ ‫جنگل بیالوویزا‬ ‫جنــگل بیالوویــزا بازمانــده جنگل هــای اولیه ای ســت کــه زمانــی کل اروپــا را در‬ ‫برگرفتــه بــود‪ .‬ایــن جنــگل در میــان مــرز لهســتان و جمهــوری بــاروس قــرار‬ ‫گرفتــه اســت و توریســت ها می تواننــد از برخــی از گذرگاه هــای مــرزی بــه ‬ ‫وســیله دوچرخــه و یــا بــا پــای پیــاده عبــور کننــد‪.‬‬ ‫جنــگل بیالوویــزا تنهــا جایی ســت کــه گاومیش هــای کوهــان دار امریکایــی‬ ‫همچنــان در ان ازادانــه زندگــی می کننــد‪ ،‬درســت ماننــد زمانــی کــه در سراســر‬ ‫اروپــا زندگــی می کرده انــد‪ .‬ایــن جنــگل زیســتگاه حیوانــات بیشــماری از جملــه‬ ‫گــرگ‪ ،‬ســیاه گوش‪ ،‬اهــوی ســرخ ‪ ،‬گــوزن شــمالی و نوعــی گــوزن کوچــک اســت‪.‬‬ ‫از انجایی کــه گاومیش هــای کوهــان دار امریکایــی در ناحیــه ای فنس کشی شــده‬ ‫نگــه داشــته می شــوند‪ ،‬مســافرانی کــه تورهــای گردشــگری می گیرنــد می تواننــد‬ ‫بــا پــای پیــاده و یــا بــا کالســکه در انجــا گــردش کننــد‪.‬‬ ‫پارک ملی تاترا‬ ‫گردشــگرانی کــه مشــتاق تماشــای مناظــر زیبــا هســتند بایــد بــه پــارک ملــی تاتــرا در‬ ‫جنــوب مرکــزی لهســتان برونــد‪ .‬ایــن پــارک کــه در ســال ‪ 1954‬ســاخته شــد‪ ،‬عمدتـاً‬ ‫از جنگل هــا‪ ،‬چمن زارهــا و صخره هــای رشــته کوه هــای تاتــرا تشــکیل شــده اســت‪.‬‬ ‫غارنــوردان می تواننــد از ســیاحت در ‪ 6‬غــاری کــه از ‪ 650‬غــار انجــا بــه روی عمــوم‬ ‫بــاز اســت لــذت ببرنــد‪ .‬ایــن پــارک همچنیــن بیــش از ‪ 30‬دریاچــه دارد و ابشــار ویِلــکا‬ ‫ســیکالوا کــه در ایــن پــارک واقــع شــده ‪ 70‬مترارتفــاع دارد‪ .‬تاتــرا‪ ،‬پربازدیدتریــن‬ ‫پــارک ملــی لهســتان بــا مســیری ‪ 270‬کیلومتــری مکانــی ایــده ال بــرای افــرادی اســت‬ ‫کــه اهــل پیــاده روی هســتند‪ .‬پــارک ملــی مشــابهی نیــز در بخــش همجــوار جمهــوری‬ ‫اســلوواکی بــا لهســتان قــرار دارد کــه نــام ان نیــز پــارک ملــی تاتراســت‪.‬‬ ‫اشویتس‬ ‫اردوگاه اشــویتس ‪ ،‬بزرگتریــن و مجهزتریــن اردوگاه کار اجبــاری المــان نــازی بــود‬ ‫کــه در طــول اشــغال لهســتان توســط نازی هــا ســاخته و‏تجهیــز شــده بود‪.‬بازدیــد‬ ‫از ایــن اردوگاه کــه در در ‪ ۳۷‬مایلــی غــرب شــهر کراکــوف قــرار گرفتــه اســت هــم‬ ‫شــاید نتوانــد بــه معنــای واقعــی‏کلمــه اتفاقــات ترســناک و وحشــت اوری کــه‬ ‫در ایــن اردوگاه رخ داده اســت را نشــان دهــد‪ .‬اتاق هــای گاز و کوره هــای ادم‬ ‫ســوزی بــرای‏اولیــن بــار در ایــن اردوگاه بــه طــور وســیع راه انــدازی شــدند‪ .‬در‬ ‫ســال ‪ ۱۹۷۹‬میــادی‪ ،‬ســازمان یونســکو‪ ،‬ایــن اردوگاه را بــه عنــوان «نمــاد‏بیرحمی‬ ‫انســانی نســبت بــه هم نوعــان خــود در قــرن بیســتم»‪ ،‬درفهرســت میــراث جهانــی‬ ‫یونســکو قــرار داد‪.‬ســاالنه هفتصــد هــزار نفــر از ایــن‏اردوگاه بازدیــد می کننــد‪.‬‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪36‬‬ صفحه 36 ‫دریاچه ماسوریان‬ ‫ایــن منطقــه کــه شــامل ‪ 2000‬دریاچــه مــی شــود کــه توســط کانــال هــای اب‬ ‫رودخانــه بهــم متصــل هســتند در نزدیکــی مــرز لیتوانــی واقــع شــده‏اســت‪.‬این‬ ‫منطقــه از جملــه مقاصــد پرطرفــدار گردشــگری دریاچــه ای در اروپــا بــه شــمار‬ ‫مــی رود‪ .‬هتــل هــا و یــا خانــه هایــی کــه بــرای‏اقامــت وجــود دارنــد اکثــرا در‬ ‫روســتاهای اطــراف ایــن دریاچــه هــا هســتند و گردشــگران ایــن منطقــه اکثــرا‬ ‫بــرای گشــتن اطــراف دریاچــه از‏دوچرخــه یــا قایــق اســتفاده مــی کننــد‪.‬‏‏‏‏‏‬ ‫تپه های شنی اسکووینسکی‬ ‫تپــه هــای شــنی اسکووینســکی در شــمال لهســتان واقــع شــده انــد و‬ ‫بخشــی از پــارک ملــی اسلووینســکی در نزدیکــی ســواحل دریــای بالتیــک‬ ‫‏هســتند‪ .‬در گذشــته مــردم اســلواکی در ایــن منطقــه زندگــی مــی کردنــد‬ ‫و نــام ایــن پــارک نیــز از انهــا گرفتــه شــده اســت‪ .‬شــن هــای یکدســتی‬ ‫کــه‏در ایــن منطقــه وجــود دارنــد از جذابیــت هــای ان بــه شــمار مــی‬ ‫رونــد ‪ ،‬انهــا در فصــل هــای مختلــف و بــا توجــه بــه جهــت هــای گوناگــون‬ ‫بــاد‏شــکل هــای مختلفــی بــه خــود مــی گیرنــد بــه همیــن جهــت بــه‬ ‫انهــا «شــن هــای متحــرک» مــی گوینــد‪.‬‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‬ ‫قلعه مالبورک‬ ‫قلعــه مالبــورک در ســال ‪ 1274‬توســط شــوالیه هــای تتونیــک ســاخته‬ ‫شــد ‪ ،‬انهــا از ایــن قلعــه بعنــوان مقــری بــرای مبــارزه بــا دشــمنان‬ ‫لهســتانی‏و حکمرانــی بــه مناطــق شــمالی بالتیــک اســتفاده مــی‬ ‫کردنــد‪ .‬بــا توجــه بــه زیادتــر شــدن شــوالیه هایــی کــه در ایــن قلعــه‬ ‫اقامــت مــی کردنــد ‪،‬‏مالبــورک بارهــا گســترده تــر شــد‪ .‬هرچنــد ایــن‬ ‫قلعــه در جریــان جنــگ جهانــی دوم تقریبــا نیمــه ویــران شــد امــا‬ ‫همچنــان مشــهورترین جاذبــه‏دیدنــی در شــهر مالبــورک لهســتان‬ ‫بــه شــمار مــی رود کــه در میــراث جهانــی یونســکو نیــز ثبــت شــده‬ ‫اســت‪.‬‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‬ ‫معدن نمک کراکف‬ ‫‏‏‏ایــن معــدن نمــک در حومــه شــهر کراکــف قــرار گرفتــه اســت کــه‬ ‫یکــی از قدیمــی تریــن شــرکت هــا در جهــان بــه شــمار مــی رود‪ .‬از‬ ‫قــرن ‪13‬‏تــا بــه امــروز همــواره از ایــن معــدن نمــک اســتخراج مــی‬ ‫شــده اســت‪ .‬ایــن معــدن هماننــد یــک شــهر زیرزمینــی اســت کــه بــه‬ ‫خوبــی در‏ســنگهای نمــک حکاکــی شــده اســت‪ .‬دههــا مجســمه قدیمــی‬ ‫در ایــن منطقــه وجــود دارد کــه در گذشــته از ســنگهای نمــک ســاخته‬ ‫شــده انــد‪.‬‏امــروزه مجســمه هــای دیگــری نیــز در کنــار انهــا توســط‬ ‫هنرمنــدان معاصــر ســاخته شــده اســت‪.‬‏‏‏‏‏‏‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪37‬‬ صفحه 37 ‫اشوینو اویشچه‬ ‫اشــوینو اویشــچه (‪ )Swinoujscie‬در شــمال لهســتان و در دریــای بالتیــک و تــاالب‬ ‫شــچچن‪ ،‬به عنــوان ســرزمین ‪ ۴۴‬جزیــره ای شــناخته می شــود‪ .‬ایــن منطقــه‬ ‫متفــاوت از چندیــن جزیــره تشــکیل شــده کــه تنهــا ســه عــدد از ان هــا قابــل‬ ‫ســکونت هســتند (اوزنــام‪ ،‬ولیــن و کارســلیبور)‪ .‬در ایــن منطقــه چندیــن فانــوس‬ ‫دریایــی وجــود دارد کــه معروف تریــن ان فانــوس دریایــی ســوئینموند اســت‪.‬‬ ‫‪۸۰‬درصــد از جزیــره اوزنــام توســط المــان کنتــرل می شــود و تنهــا ‪۲۰‬درصــد از‬ ‫ان بــه محــدوده لهســتان تعلــق دارد‪ .‬در ایــن جزایــر جاذبه هــای طبیعــی مختلفــی‬ ‫وجــود دارد کــه می توانیــد در انجــا بــه پیــاده روی‪ ،‬ماهیگیــری‪ ،‬دوچرخه ســواری یــا‬ ‫قایقرانــی‪ ،‬بپردازیــد‪.‬‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‬ ‫میکوالجکی‬ ‫میکوالجکــی (‪ )Mikolajki‬کــه به عنــوان “مرواریــد مــازوری” نامیــده می شــود‬ ‫در کرانــه اســنیاردوی‪ ،‬بزرگ تریــن دریاچــه مــازوری قــرار گرفتــه و یــک مرکــز‬ ‫توریســتی مهــم بــرای گردشــگران داخلــی می باشــد‪ .‬هــر تابســتان مســابقات‬ ‫کرجــی ســواری در انجــا برپاشــده و ماجراجویی هــای قایق رانــی گردشــگران‬ ‫بســیاری را بــه انجــا جــذب می کنــد‪ .‬فســتیوال اهنگســازان دریایــی هــم ازجملــه‬ ‫جاذبه هــای ایــن مــکان اســت‪ .‬میکوالجکــی پــر از قایق هــای بادبانــی و تفریحــی‬ ‫اســت‪ .‬در انتهــای شــب می توانیــد در شــهر غــذا خــورده و نوشــیدنی بنوشــید‪.‬‬ ‫حتــی اگــر در زمســتان بــه انجــا ســفر کردیــد می توانیــد بــه فعالیت هــای یخــی‬ ‫بپردازیــد‪.‬‬ ‫موزه پولین‬ ‫ایــن مــوزه در محلــه کلیمی هــای لهســتان قــرار دارد و تاریــخ زمانــی‬ ‫را می گویــد کــه جامعــه بهودی هــای لهســتان‪ ،‬بزرگ تریــن جامعــه ی‬ ‫یهودی هــای جهــان بــود‪ .‬در ســال ‪ 2013‬ایــن مــوزه بــه روی مــردم بــاز‬ ‫شــد و در ســال ‪ 2014‬نمایشــگاه اصلـی اش بــا ‪ 8‬گالــری بــه راه افتــاد‪ .‬ایــن‬ ‫مــوزه مــدارک و اطالعــات کاملــی را دربــاره وضعیــت زندگــی یهودی هــا قبــل‬ ‫و بعــد از واقعــه هولوکاســت‪ ،‬در اختیــار مــردم می گــذارد‪.‬‬ ‫برخــاف موزه هــای دیگــر کــه شــاید خســته کننــده باشــد‪ ،‬اینجــا ان قــدر‬ ‫زیبــا و فانتــزی چیــده شــده اســت کــه شــما یــاد فیلــم اربــاب حلقه هــا و‬ ‫کتاب هــای قدیمــی جادویــی میفتیــد‪ .‬اگــر دوســت داریــد قبــل از رفتــن بــه‬ ‫ایــن مــوزه بــا فضــای ان دوران اشــنا شــوید می توانیــد داســتان زندگــی‬ ‫‪ Ruthka Laskier‬را بخوانیــد‪ ،‬مــردم او را بــا ان فرانــک هلنــدی مقایســه‬ ‫می کننــد چــون روســکا هــم کــودک یهــودی بــود کــه در اردوگاه کار اجبــاری‬ ‫اشــویتس جــان داد‪.‬‬ ‫موزه نئون‬ ‫بــا پرداخــت تنهــا ‪ 12‬زلوتــی بــه ســرزمین نئون هــای بــراق ورشــو برویــد‪ .‬ایــن‬ ‫مــوزه نورانــی کلکســیون کاملــی از المپ هــای نئونی ســت کــه بــا وســواس‬ ‫خــاص هنرمنــدان ســاخته شــده اســت‪ .‬شــاید ایــن مــوزه را بتوانیــد در کمتــر‬ ‫از ‪ 45‬دقیقــه ببینیــد امــا بــه راحتــی از هــر تابلــو کــه می بینیــد نگذریــد چــون‬ ‫حرف هــای زیــادی بــرای گفتــن دارد‪ .‬اگــر شــما بــا دوران کمونیســتی اشــنا‬ ‫باشــید بســیاری از تابلوهــا را بــه یــاد خواهیــد اوریــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪38‬‬ صفحه 38 ‫معرفی شهرهای لهستان‬ ‫وروتسواف‬ ‫وروتســواف (‪ )Wroclaw‬چهارمیــن شــهر بــزرگ لهســتان اســت کــه در‬ ‫قرون وســطی ســاخته شــد و دارای چندیــن جزیــره‪ ،‬پل هــای زیبــا و معمــاری‬ ‫خیره کننــده اســت کــه در ایــن اواخــر بــه رســمیت شناخته شــده اســت‪ .‬در ســال‬ ‫‪ ۲۰۱۵‬ایــن شــهر توســط شــرکت مرکــز به عنــوان یکــی از “بهتریــن شــهرهای‬ ‫دنیــا بــرای زندگــی” شــناخته شــد و بــه دلیــل اســتانداردهای بــاال بــرای زندگــی‬ ‫بــه انتخــاب ‪ GaWC‬به عنــوان یــک شــهر جهانــی انتخــاب شــد‪ .‬در ســال ‪۲۰۱۶‬‬ ‫ایــن شــهر به عنــوان پایتخــت فرهنگــی اروپــا و پایتخــت کتــاب جهانــی‪ ،‬شــناخته‬ ‫شــد‪ .‬بــا ســفر بــه ایــن شــهر از تــاالر کانتنیــال (ثبت شــده در میــراث یونســکو)‬ ‫یــا کلیســای ســنت مــاری مگدالــن (قــرن ســیزدهم) دیــدن کنیــد‪.‬‬ ‫گدانسک‬ ‫گدانســک‪ ،‬کــه در گذشــته بــا نــام المانــی دانتســیگ معــروف بــود‪ ،‬یکــی از‬ ‫شــهرهای بــزرگ و از بندرهــای مهــم در شــمال لهســتان در کنــار دریــای بالتیــک‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫این شهر در سال ‪ ۲۰۱۶‬میالدی ‪ ۴۶۳.۷۵۴‬نفر جمعیت داشته است‪.‬‬ ‫پیشــینه شهرنشــینی در ناحیــه گدانســک بــه قــرن هفتــم میــادی می رســد‪.‬‬ ‫رســماً ســال ‪ ۹۹۷‬میــادی را ســال تاســیس شــهر می داننــد‪ .‬در ســده های‬ ‫میانــه گاه شــهری مســتقل و گاه مرکــز دوک نشــین پومرانیــا بــود‪.‬‬ ‫در ‪ ۱۷۳۴‬امپراتــوری روســیه ان را اشــغال کــرد‪ .‬در ‪ ۱۷۹۳‬بخشــی از پــروس‬ ‫شــرقی شــد‪ .‬در دوره کشورگشــایی های ناپلئــون مدتــی بــه عنــوان شــهر ازاد‬ ‫اســتقالل ظاهــری داشــت‪ .‬بــا شکســت ناپلئــون دوبــاره جزئــی از پــروس شــد‪.‬‬ ‫در ‪ ۱۸۷۱‬بخشــی از امپراتــوری المــان شــد‪ .‬بــا مســتقل شــدن لهســتان پــس از‬ ‫جنــگ جهانــی اول‪ ،‬انتظــار می رفــت کــه گدانســک بــه ان کشــور داده شــود ولــی‬ ‫بــر پایــه پیمــان ورســای و تحــت نــام شــهر ازاد دانتســیگ اداره ان زیــر نظــر‬ ‫جامعــه ملــل انجــام می شــد‪ .‬حملــه المــان نــازی بــه لهســتان و اشــغال دانتزیــگ‬ ‫اغازگــر جنــگ جهانــی دوم بــود‪ .‬در جریــان جنــگ دوم نیروهــای متفقیــن ایــن‬ ‫شــهر را بارهــا بمبــاران کردنــد‪ .‬پــس از جنــگ بــر پابــه تصمیمــات کنفرانــس‬ ‫یالتــا و کنفرانــس پوتســدام شــهر بــه لهســتان داده شــد‪.‬‬ ‫انقــاب لهســتان کــه منجــر بــه فروپاشــی نظــام کمونیســتی در ایــن کشــور‬ ‫شــد‪ ،‬در ایــن شــهر و بــه رهبــری لــخ والســا کــه یکــی از کارگــران کارخانــه‬ ‫کشتی ســازی در ایــن شــهر بــود‪ ،‬اغــاز شــد‪.‬‬ ‫ایــن شــهر مرکــز اســتان پومرانــی در ســرزمین پومرانیــا اســت‪ .‬جمعیــت ان‬ ‫بــر طبــق امارگیــری ســال ‪ ۲۰۰۶‬در حــدود ‪ ۴۵۸‬هــزار نفــر می باشــد‪ .‬از نظــر‬ ‫جمعیــت ششــمین شــهر و بــا مســاحت ‪ ۲۶۲‬کیلومتــر مربــع هفتمیــن شــهر‬ ‫لهســتان از نظــر وســعت محســوب می گــردد‪.‬‬ ‫گدنیا‬ ‫شــهر گدنیــا (‪ )Gdynia‬بــا انتخــاب مــردم بــه “شــهر ازادی” تبدیــل شــد‪ .‬بــا‬ ‫اولیــن انتخابــات انجام شــده در ســال ‪ ۱۹۸۹‬ایــن شــهر اســتانداردهای زندگــی‬ ‫را ارتقــا داد‪ .‬ایــن شــهر کــه یکــی از ســه شــهر اســت به عنــوان یــک شــهر‬ ‫بنــدری بــرای گردشــگرانی کــه بــه ورزش هــای ابــی و دریــا عالقــه دارنــد یــک‬ ‫مقصــد مناســب اســت‪ .‬در ایــن شــهر از دارپامــورزا‪ ،‬یــک کشــتی قایقرانــی کــه‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۰۹‬ســاخته شــد‪ ،‬دیــدن کنیــد‪ .‬در ایــن منطقــه اکواریــوم گدنیــا و‬ ‫مجموعــه تحقیقاتــی ملــی شــیالت دریایــی نیــز قــرار گرفتــه اســت‪ .‬هر تابســتان‬ ‫فســتیوال موســیقی در فضــای بــاز در ایــن شــهر برگــزار شــده و از سراســر‬ ‫جهــان گردشــگران را بــه خــود جلــب می کنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪39‬‬ صفحه 39 ‫سوپوت‬ ‫ســوپوت یــک شــهر ســاحلی اســت کــه میــان گدنیــا و گدانســک قــرار گرفتــه و‬ ‫همــواره محــل فــرار خانواده هــای ســلطنتی و طبــق ممتــاز بــوده اســت‪ ،‬حتــی در دوره‬ ‫کمونیســت‪ .‬ســوپوت دارای ســواحل زیبــا‪ ،‬نقــاط جالــب و اب وهــوای خــوب اســت‪.‬‬ ‫ســاحل ایــن شــهر پــر اســت از افــرادی کــه افتــاب می گیرنــد یــا والیبــال بــازی‬ ‫می کننــد‪ .‬دیدنی هــای ایــن شــهر عبارت انــد از نمــای چوبــی (بلندتریــن نمــای‬ ‫چوبــی اروپــا)‪ ،‬خیابــان مونــت کازینــو و اپــرای جنــگل در یــک منطقــه جنگلــی زیبــا‪.‬‬ ‫همچنیــن از خان ـه ای بــه نــام ‪ Krzywy Domek‬کــه بــه شــکل عجیبــی طراحــی‬ ‫شــده نیــز دیــدن کنیــد‪.‬‬ ‫شچچین‬ ‫ایــن شــهر کوچــک ســاحلی (‪ )Szczecin‬اغلــب مــورد بی توجهــی گردشــگران‬ ‫قــرار می گیــرد (حداقــل بــرای غیــر المانی هــا)‪ .‬شــیچچن ترکیبــی از فرهنــگ‬ ‫و ســبک های معمــاری مختلــف‪ ،‬از دوره هــای متفــاوت اســت‪ .‬در ایــن نقطــه‬ ‫بازســازی ها طوالنــی و دشــوار بــوده اســت درنتیجــه در کنــار ســاختمان های‬ ‫قدیمــی المانــی ســاختمان های مــدرن و همچنیــن خرابه هــای به جامانــده از جنــگ‬ ‫را خواهیــد دیــد‪ .‬بــا ســفر بــه ایــن شــهر از بــرج بیســمارک‪ ،‬مــوزه ملــی و قلعــه دو‬ ‫ســال کــه بیــش از ‪ ۵۰۰‬ســال خانــه دوک هــای پومرانیــا بــود‪ ،‬دیــدن کنیــد‪.‬‬ ‫پوزنان‬ ‫ایــن شــهر (‪ )Poznan‬در غــرب مرکــزی لهســتان بــه دلیــل داشــتن بخــش قدیمــی‬ ‫رنســانس شــهرت دارد کــه هماننــد بیشــتر قســمت های لهســتان در طــول جنــگ‬ ‫جهانــی دوم تخریــب شــد و دوبــاره بازســازی شــد‪ .‬بــا گشـت وگذار در میــدان و بازار‬ ‫ایــن شــهر بــه ســرزندگی و گرمــای ان پــی می بریــد‪ .‬در شــبانه روز رســتوران ها‪،‬‬ ‫کلوپ هــا و بارهــای ان بــاز اســت و می توانیــد از ان هــا دیــدن کنیــد‪ .‬بــا ســفر‬ ‫بــه ایــن شــهر از کلیســای جامــع شــهر‪ ،‬باغ وحــش جدیــد و ورزش هــای ابــی در‬ ‫دریاچــه مالتــا‪ ،‬دیــدن کنیــد‪ .‬مرکــز میــراث ‪ Porta Posnania‬بــا تکنولوژی هــای‬ ‫مختلــف حیــات مجــددی بــه لهســتان بخشــیده و یادبــود قربانیــان ژوئــن ‪ ۱۹۵۶‬در‬ ‫‪ Plac Mickiewicza‬هــم ارزش دیــدن را دارد‪.‬‬ ‫ترونی‬ ‫ترونــی (‪ )Torun‬به عنــوان محــل تولــد نیکــوالس کوپرنیــک (‪)۱۵۴۳-۱۴۷۳‬‬ ‫شــناخته می شــود و بــه خاطــر نان هــای زنجبیلــی اش شــهرت دارد‪ .‬می توانیــد‬ ‫در انجــا شــیرینی های زنجبیلــی کــه بــه شــکل کوپرنیــک اماده شــده را خریــداری‬ ‫کنیــد‪ .‬ترونــی در شــمال لهســتان و در کنــار رودخانــه ویســتوال قــرار گرفتــه یکــی از‬ ‫قدیمی تریــن شــهرهای کشــور اســت‪ .‬بــرای فــرار از شــلوغی مکان هــای توریســتی‬ ‫می توانیــد بــه ایــن شــهر بیاییــد‪ .‬ایــن شــهر کــه در طــی جنــگ جهانــی دوم اســیب‬ ‫ندیــد دارای مجســمه برنــزی االغ کــه تاریــخ تلــخ انجــا را نشــان می دهــد‪ ،‬خانــه‬ ‫کوپرنیــک‪ ،‬فــواره پایــد پیپــر و چندیــن مــکان ثبت شــده در میــراث یونســکو اســت‪.‬‬ ‫‪| 62‬راز شقایق| ‪40‬‬ ‫شماره ‪59‬‬ صفحه 40 ‫ژشوف‬ ‫ایــن شــهر (‪ )Rzeszów‬در دو طــرف رودخانــه ویســلوک و در قلــب دره‬ ‫ساندومیرســکا قــرار گرفتــه و یکــی از مهم تریــن شــهرهای لهســتان بــه شــمار‬ ‫م ـی رود‪ .‬اگرچــه ژشــوف یــک شــهر کوچــک در کنــار یــک رودخانــه اســت امــا‬ ‫یــک قطــب درحــال توســعه اقتصــادی فرهنگــی می باشــد‪ .‬بــا ســفر بــه ایــن‬ ‫شــهر از بــازار‪ ،‬تــاالر شــهر‪ ،‬کتابخانــه عمومــی ســال ‪ ،۱۸۹۰‬کنیســه بــزرگ و‬ ‫کوچــک‪ ،‬گورســتان قدیمــی‪ ،‬گورســتان یهــودی‪ ،‬تئاتــر وانــدا ســیمازکوا و بنــای‬ ‫یادبــود “انقــاب”‪ ،‬دیــدن کنیــد‪ .‬مهم تریــن جاذبــه شــهر قصــر لوبومیرســکی‬ ‫اســت کــه بــه قــرن ‪ ۱۸‬بازمی گــردد‪.‬‬ ‫ووچ‬ ‫ووچ (‪ )Lódz‬در مرکــز کشــور دارای تاریــخ غنــی اســت‪ .‬ایــن شــهر کــه بــه‬ ‫دلیــل تولیــد پارچه هــای باکیفیــت شــهرت داشــت‪ ،‬در قــرن بیســتم تخریــب‬ ‫شــد و دوبــاره درحــال بازســازی اســت‪ .‬اخیــرا ً ایــن شــهر درحــال احیــا اســت و‬ ‫بســیاری ان را یکــی از بزرگ تریــن بازســازی های اروپــا می داننــد‪ .‬پیــاده روی‬ ‫اول پیوترکوســکا اخیــر بــه اتمــام رســیده اســت‪ .‬بااینکــه بازســازی شــهر زیبای‬ ‫ووچ تمــام نشــده امــا می تــوان از ان دیــدن نمــود‪ .‬در ایــن شــهر عــاوه بــر‬ ‫صنعــت پارچــه‪ ،‬صنعــت فیلم ســازی هــم فعالیــت داشــته و “هالیــووچ” نامیــده‬ ‫می شــود‪ .‬بــا ســفر بــه ایــن شــهر از کلیســای جامــع الکســاندر نوســکی‬ ‫(‪ ،)۱۸۸۴‬مــوزه فیلم بــرداری‪ ،‬مــوزه عکاســی و باستان شناســی‪ ،‬گورســتان‬ ‫یهــودی و بنــای یادبــود ‪ – Litzmannstadt Ghetto‬یادبــود واقعه هولوکاســت‬ ‫بــر مــردم یهــودی‪ ،‬دیــدن کنیــد‪.‬‬ ‫زکوپانا‬ ‫زکوپانــا (‪ )Zakopane‬یکــی از مهم تریــن شــهرهای لهســتان اســت کــه‬ ‫گردشــگران بســیار زیــاد داخلــی و خارجــی دارد‪ .‬ایــن شــهر کــه در دامنــه‬ ‫رشــته کوه های تاتــراس قــرار گرفتــه بــه شــما ایــن امــکان را می دهــد کــه‬ ‫در فصــل تابســتان بــه پیــاده روی و کوهنــوردی پرداختــه و در فصــل زمســتان بــه‬ ‫اســکی و اســنوبرد ســواری‪ ،‬بپردازیــد‪ .‬دو پیســت اســکی مهــم ان گوبالــوواک‬ ‫و کاســپروی ویــرچ اســت‪ .‬در تمــام قســمت های ایــن شــهر می توانیــد‬ ‫چشــم انداز زیبــای ایــن شــهر را مشــاهده کنیــد‪ .‬در خــارج از شــهر دریاچــه‬ ‫کوهــی ســبزرنگی بــه نــام مورســکی اکــو قــرار دارد‪ .‬همچنیــن می توانیــد از‬ ‫خانه هــای ییالقــی قدیمــی کــه بــه قــرن اول بازمی گردنــد‪ ،‬دیــدن کنیــد کــه‬ ‫بســیاری از ان هــا بــه مــوزه‪ ،‬هتــل و مهمان ســرا تبدیــل شــده اند‪.‬‬ ‫لوبلین‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪41‬‬ ‫لوبلیــن‪ ،‬واقــع در شــرق رودخانــه ویســتوال یکــی دیگــر از شــهرهای تاریخــی‬ ‫لهســتان اســت کــه قدمــت ان حــدودا ً بــه قــرن شــانزدهم می رســد‪ .‬بــه دلیــل‬ ‫انکــه ایــن شــهر در مــرز شــرقی لهســتان واقــع شــده‪ ،‬در گذشــته به عنــوان‬ ‫خــط دفاعــی در برابــر مهاجمیــن متعــددی کــه شــهر را ویــران کردنــد بــوده‬ ‫اســت‪ .‬یکــی از بزرگ تریــن اجتماعــات یهودیــان لهســتان نیــز در ایــن شــهر‬ ‫بــوده اســت‪ .‬یکــی از مدارکــی کــه نشــان دهنده اتصــال فرهنــگ شــرق و غــرب‬ ‫در دوبلیــن اســت کلیســای ترینیتــی مقــدس می باشــد کــه ترکیبــی از ســبک‬ ‫معمــاری کاتولیــک و بیزانسی‪-‬روســی اســت‪ .‬امــا لوبلیــن تنهــا خیابان هــای‬ ‫ســنگ فرش و معمــاری قــرون وســطایی نیســت؛ ایــن شــهر‪ ،‬هنرهــای جال ـب ‬ ‫توجــه و کالب هــای شــبانه خــود را نیــز بــه رخ گردشــگران می کشــد‪.‬‬ صفحه 41 ‫تاریخ موسیقی لهستان‬ ‫خلیل مدادی‬ ‫پیــش از ورود کیــش مســیحی بــه اروپــا و بعدهــا کشــور کوچکــی در شــرق‬ ‫اروپــا کــه امــروزه ان را بــه نــام لهســتان می شناســیم (‪ 966‬میــادی)‪ ،‬ســنت‬ ‫موســیقایی شــفاهی ای میــان مردمــان اســاونژاد ایــن ســرزمین وجــود داشــت کــه‬ ‫بنــا بــه نظــر متفــق موســیقی شناســان‪ ،‬بخش هایــی از موســیقی فولکلــور لهســتان‬ ‫کــه از ابتــدای ســده نوزدهــم (بــرای نمونــه اثــار فریدریــک شــوپن‪1810 ،‬ـ‪)1849‬‬ ‫تــا دوران اخیــر (مثـ ً‬ ‫ا اثــار هنریــک میکــوالی گورتســکی‪ )1993 ،‬سرچشــمه الهام‬ ‫اهنگســازان بــی شــمار بــوده اســت‪ ،‬بــه ایــن ســنت شــفاهی تعلــق دارد‪.‬‬ ‫موســیقی فولکلــور لهســتان از منطقـه ای بــه منطقــه دیگــر متفــاوت اســت‪ ،‬همچون‬ ‫هــر جــای دیگــر‪ ،‬امــا در ایــن بیــن موســیقی ناحیــه موســوم بــه مازوویــا در قلــب‬ ‫لهســتان کــه خاســتگاه رقص هــای مشــهوری همچــون اوبــرک‪ ،‬پولــکا و مــازورکا‬ ‫اســت موســیقی فولکلــور ملــی لهســتان شــمرده می شــود‪ .‬مناطــق محصــور در‬ ‫میــان کوهســتان های تاتــرا (کــه دارای موســیقی ُگــرال‪ ،‬یــا موســیقی نواحــی‬ ‫کوهســتانی هســتند) و نیــز ناحیــه پــر دریاچــه شــمال غــرب لهســتان موســوم بــه‬ ‫ناحیــه کورپــی اخیــرا ً مــورد توجــه موســیقی دوســتان بســیاری قــرار گرفته انــد‪،‬‬ ‫و نشــانه های فراوانــی از حیــات فرهنگــی و موســیقایی بــه خصــوص در زمینــه‬ ‫رقــص‪ ،‬کــه لهســتان از دیربــاز در ایــن زمینــه شــناخته بــود‪ ،‬در ایــن دو منطقــه بــه‬ ‫چشــم می خــورد‪.‬‬ ‫بــا ایــن وجــود‪ ،‬همچــون بســیاری از دیگــر نقــاط اروپــای غربــی اغــاز تاریــخ‬ ‫موســیقی لهســتان را بــه شــکل ســمبولیک پذیــرش مســیحیت از ســوی اقــوام‬ ‫اســاو در ســده دهــم میــادی در نظــر می گیرنــد‪ .‬ســرودهای لیتورژیــک عمدت ـاً‬ ‫گرگوریوســی بــه زبــان التیــن‪ ،‬و نــه لهســتانی‪ ،‬کــه از طریــق بوهمیــا از رم بــه‬ ‫ســرزمین کنونــی لهســتان رســیدند‪ ،‬پایــه و اساســی شــدند بــرای شــکل گیــری‬ ‫موســیقی کالســیک لهســتان و همچــون دیگــر نقــاط اروپــا نخســت در فراگیــری‬ ‫موســیقی مذهبــی بــه کار رفتنــد کــه بخــش عمــده ان به ســتایش و پرســتش مریم‬ ‫عــذرا اختصــاص داشت‪ ،‬شــاید از ان رو کــه در صومعه هــا و دیرهــای مســیحی‬ ‫شــمار بســیاری از راهبه هــا عمــ ً‬ ‫ا بــه کار موســیقی می پرداختنــد‪ ،‬ویــول‪ ،‬بــاس‬ ‫و ارگ می نواختنــد و در گــروه کــر یــا احیانــاً تکــی اواز می خواندنــد‪ .‬ایــن نکتــه‬ ‫را می تــوان از روی مینیاتورهایــی کــه از ســده پانزدهــم در مکان هــای مقــدس‪،‬‬ ‫نمازگاه هــا و قدم گاه هــا بــه جــا مانــده اســت‪ ،‬بــه وضــوح دریافــت‪ .‬دوخنــا‬ ‫یانکوفســکا بــه تعبیــری نخســتین زن موســیقیدان لهســتانی (ســده پانزدهــم)‪ ،‬و‬ ‫ســرودی بــا عنــوان مــادی پــروردگار نخســتین ســرودی اســت کــه در خــود کشــور‬ ‫لهســتان بــه نــت نوشــته شــده اســت‪.‬‬ ‫گرچــه برخــی از صاحــب نظــران در صحــت ایــن ادعــا پیرامــون دوخنــا یانکوفســکا‬ ‫تردیــد کرده انــد‪ ،‬برخــی او را تنهــا نوازنــده‪ ،‬برخــی تنهــا نســخه بردار اثــار‬ ‫دیگــران‪ ،‬و گروهــی نیــز او را اهنگســازی اصیــل برشــمرده اند‪.‬‬ ‫نخســتین منابعــی کــه از ســرود مــادر پــروردگار ســخن گفته انــد نیــز متعلــق‬ ‫بــه ســده پانزدهــم میالدی انــد‪ ،‬امــا خــود ســرود بنــا بــه نظــر اکثــر موســیقی‬ ‫شناســان در ســده ســیزدهم تصنیــف شــده اســت‪.‬‬ ‫متــن ایــن ســرود عــاوه بــر اینکــه در مفهومــی ابتدایــی نخســتین «ســرود ملی»‬ ‫کشــور لهســتان بــه شــمار می ایــد‪ ،‬از نظــر نقشــی کــه بــه لحــاظ تاریخــی در‬ ‫تطــور زبــان لهســتانی داشــته‪ ،‬حائــز اهمیــت فــراوان اســت‪ .‬در تاریخ هــای‬ ‫ملــی لهســتان چنیــن امــده اســت کــه ســربازان لهســتانی در هنگامــه نبردهــای‬ ‫تدافعی شــان بــا شــوالیه های صلیبــی‪ ،‬در جنگ هــای گــرون والــد (‪)1410‬‬ ‫ســرود مــادر پــروردگار را دســته جمعــی می خواندنــد‪ .‬بزرگ تریــن اســتعدادهای‬ ‫موســیقی لهســتان نخســت در عرصــه موســیقی مذهبــی (لیتورژیــک) پدیــد‬ ‫امدنــد؛‬ ‫واتــس واف زشــا ُمتول ‪ 1524( ،‬ـ ‪ ، )1560‬میکــوالی ژلنســکی ‪ ،‬اهنگســاز قــرن‬ ‫هفدهــم کــه اثــارش را در ونیــز بــه چــاپ می رســاند‪ ،‬مارتســین ملچفســکی‬ ‫(‪ ،)1651‬و کســانی دیگــر از میــان پیشــگامان ســنت لیتــورژی موســیقی‬ ‫کالســیک لهســتان کــه بــا دیگــر اهنگســازان کشــورهای اروپــای غربــی داد و‬ ‫ســتد فرهنگــی داشــتند و بعض ـاً اثارشــان را در ایــن کشــورها اجــرا می کردنــد‪.‬‬ ‫ســده های شــانزدهم و هفدهــم میــادی عصــر زریــن فرهنــگ لهســتان و نیــز‬ ‫دوران شــکوفایی دو ســنت لیتورژیــک و ســکوالر در موســیقی ایــن کشــور بــه‬ ‫شــمار می اینــد‪ .‬در طــی همیــن دو ســده موســیقیدانانی از مجارســتان‪ ،‬ایتالیــا‪،‬‬ ‫فرانســه‪ ،‬و المــان در دربارهــای پادشــاهان‪ ،‬نمازخانــه کاخ هــای خاندان هــای‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪42‬‬ صفحه 42 ‫اشــرافی‪ ،‬و در کلیســاهای لهســتان اســتخدام و فرم هــای موســیقی کالســیک‬ ‫لهســتان بــه تدریــج بــا تــاش انــان و شــور فرهنگــی نــژاد اســاو و خــوی‬ ‫رمانتیــک و شــاعرانه مــردم لهســتان زاده شــدند‪ .‬از ایــن دســته از فرم هــای‬ ‫کالســیک می تــوان بــه پولیفونــی اوازی (اکاپـ ّ‬ ‫ـا و همــراه بــا ســاز‪ ،‬کــه عمدت ـاً‬ ‫از المــان وارد شــده بــود)‪ ،‬رقص هــای دربــاری کالســیک (رقص هــای دربــاری‬ ‫فرانســوی‪ ،‬ماننــد منوئــت‪ ،‬بــوره‪ ،‬ژیــگ و ماننــد اینهــا) و اوازهــای یــک ـ و چنــد‬ ‫ـ صدایــی (کــه یــاداور موتت هــا و مادریگال هــای ایتالیایــی هســتند ) اشــاره‬ ‫کــرد‪.‬‬ ‫گــروه دیگــری از ســرودهای لهســتانی هــم بودنــد کــه در ثنــا و رســای قدیســان‬ ‫لهســتانی‪ ،‬همچــون قدیــس ادالبرتــوس و قدیــس ستانیســاوس‪ ،‬یا در ســتایش‬ ‫ســرزمین مــادری نوشــته شــده بودنــد کــه ایــن اخــری هنــوز هــم زنــده اســت و‬ ‫در مناســبت های مختلــف‪ ،‬مث ـ ً‬ ‫ا در اغــاز ســال تحصیلــی دانشــگاهی‪ ،‬در کشــور‬ ‫زادگاهــش اجــرا می شــود‪.‬‬ ‫پــس از انعقــاد معاهــده لیوبلیــن در ‪ 1569‬لهســتان و لیتوانــی بــه یکدیگــر‬ ‫منضــم شــدند و ملغمــه فرهنگــی کشــور لهســتان بــا ورود عناصــر یهــودی‪،‬‬ ‫اوکراینــی‪ ،‬بیالروســی‪ ،‬اســکاندیناویایی‪ ،‬و تاتار که حیاتشــان را دوشــادوش‬ ‫عناصــر قومــی و ملــی لهســتانی و لیتوانیایــی ادامــه می دادنــد‪ ،‬تکمیــل شــد‬ ‫و حتــی بیشــتر بــه بــار نشســت‪ .‬همنشــینی بــاور نکردنــی کاتولیک هــا‪،‬‬ ‫یهودیــان‪ ،‬ارتدوکس هــا‪ ،‬پروتســتان ها‪ ،‬و تــا انــدازه اندکــی مســلمانان‬ ‫باعــث گردیــد تــا ســنت موســیقیایی هــر دیــن بتوانــد در شــکوفایی و‬ ‫ژرف ســازی پیکــره کلــی موســیقی ســرزمین لخ هــا (لهســتان) مســاهمتی‬ ‫باورنکردنــی داشــته باشــد‪ .‬در اواخــر ســده هجــدم (‪ )1790‬کــه لهســتان‬ ‫پــس از طــی اشــوب های سیاســی و اجتماعــی بــه واقــع از هــم فــرو‬ ‫پاشــید و ســرزمین ان میــان امپراتوری هــای اتریــش‪ ،‬روســیه و پــروس‬ ‫تقســیم و نــام «لهســتان» عمــ ً‬ ‫ا از صحنــه معــادالت سیاســی و شــاید‬ ‫بــه واقــع از روی نقشــه جغرافیایــی ـ سیاســی عالــم حــذف شــد‪ ،‬حیــات‬ ‫فرهنگــی و بــه تبــع ان حیــات موســیقایی ان کشــور بــه وقفــه و ســکته بــی‬ ‫ســابقه ای دچــار امــد‪.‬‬ ‫بســیاری از موســیقیدانان‪ ،‬خواننــدگان‪ ،‬و نوازنــدگان لهســتانی اواره‬ ‫کشــورهای اروپــای غربــی و شــرقی شــدند و بیشــتر بــه ســبک و ســیاق‬ ‫محبــوب مردمــان کشــورهای میزبــان‪ ،‬ســمفونی و بالــه و اپرا نوشــتند‪ .‬پس‬ ‫از ایــن فروپاشــی سیاســی و تــا انــدازه ای فرهنگــی در ســده هــژدم‪ ،‬ســده‬ ‫نوزدهــم لهســتان مصــادف شــد بــا اوج گیــری ناسیونالیســم موســیقایی‪،‬‬ ‫کــه شــاید پاســخی بود بــه ایــن فروپاشــی‪ .‬اغــاز ناسیونالیســم موســیقایی‬ ‫واقعــی لهســتان بــا فریدریــک شــوپن و پایــان ان بــا ایگناتســی یــان‬ ‫پادرفســکی رقــم می خــورد‪ .‬ایــن دوران شــاهد پیدایــش ســیل اســای‬ ‫شــماری از بزرگ تریــن نوازنــدگان پیانــو و ویولــن از خــاک لهســتان نیــز‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫شــمار پیانیســت هایی کــه از لهســتان برخاســتند و صحنه هــای‬ ‫کنســرت را از ســن پترزبــورگ تــا نیویــورک و شــیکاگو بــه اســانی‬ ‫تســخیر کردنــد و قلــب شــنوندگان ســده های نوزدهــم و بیســتم را در‬ ‫ســینه لرزاندنــد بــه راســتی از حــد تصــور بیــرون اســت‪ .‬کــدام کشــور‬ ‫توانســته اســت در نوازندگــی پیانــو هنرمندانــی همپــای کارل تاوزیــگ‪،‬‬ ‫سیگیســموند ستویوفســکی‪ ،‬زبیگنیــف دژه ویتســکی‪ ،‬ارتــور روبینشــتاین‪،‬‬ ‫وانــدا الندوفســکا‪ ،‬ارتــور شــنابل‪ ،‬یــوزف هوفمــان‪ ،‬ماوریســتی (موریتــس)‬ ‫روزنتــال‪ ،‬ایگناتســی (ایگناتــس) فریدمــان و لئوپولدگودوفســکی‪ ،‬را طــی‬ ‫فقــط و فقــط پنجــاه ســال تربیــت کنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪43‬‬ صفحه 43 ‫در نیمــه نخســت ســده بیســتم عــاوه بــر پادرفســکی بــه نــام بــزرگ‬ ‫دیگــری برمی خوریــم کــه طــی ســالیان اخیــر بــه تدریــج از پــس پرده‬ ‫فراموشــی بــه در افتــاده اســت‪ :‬کارول شیمانوفســکی (‪1882‬ـ‪.)1937‬‬ ‫شیمانوفســکی همتــای لهســتانی ســکریابین و موســیقی اش درســت‬ ‫هماننــد او مشــحون از جنبه هــای رازورزی‪ ،‬عرفــان و پوشــیده گویــی‬ ‫اســت‪ .‬دیونوســس و عشــق پــر خلســه انســانی و ایمــان عارفانــه‬ ‫بــه شــخصیت نجــات بخــش مســیح دســتمایه های عمــده اثــار‬ ‫او را تشــکیل می دهنــد‪ .‬شــاه روگــر و ســمفونی های شــماره ‪3‬‬ ‫(ترانــه شــب) و شــماره ‪ ،4‬شــاهکارهای شیمانوفســکی‪ ،‬را می تــوان‬ ‫برادرخوانده هــای لهســتانی اثــاری همچــون بــه ســوی شــعله اتــش‪،‬‬ ‫و پوئــم خلســه ســکریابین دانســت‪ .‬زندگــی شیمانوفســکی همچــون‬ ‫زندگــی پادرفســکی در میانــه اشــوب و عســرت جهانــی ملتهــب‬ ‫در هــم کوبیــده شــد‪ .‬او در کشــوری بــه دنیــا امــد کــه هســتی اش‬ ‫میــان قدرت هــای سیاســی ان روز اروپــا چندپــاره شــده بــود‪ .‬تاثیــر‬ ‫عمــده را نــه اهنگســازان لهســتانی کــه ریشــارد شــتراوس‪ ،‬دبوســی‪،‬‬ ‫ســکریابین و ستراوینســکی بــر او گذاشــتند‪ .‬مدتــی را همچــون اوارگان‬ ‫سرگشــته در سیســیل‪ ،‬ایتالیــا‪ ،‬و افریقــای جنوبــی ســرگردان شــد و از‬ ‫فرهنگ هــای عربــی‪ ،‬شــرقی‪ ،‬ایتالیایــی و بــه ویــژه از فرهنــگ یونــان‬ ‫باســتان تاثیــر پذیرفــت (حتــی یــک مجموعــه اواز بــر غزلیــات حافــظ‬ ‫بــه زبــان لهســتانی نوشــت) ‪ .‬جنــگ جهانــی اول و ســپس وقــوع‬ ‫انقــاب کمونیســتی روســیه تــراژدی زندگــی او را کامــل کردنــد‪ .‬در‬ ‫‪ 1917‬بلشــویک ها خانــه اش را در تیموشــوفکا بــه تــل ویرانــی بــدل‬ ‫کردنــد‪ .‬در هنگامــه اشــوب های پیرامونــش انچــه بــرای او ناممکــن‬ ‫شــد افرینــش بــود‪ .‬حتــی دســت بــه نوشــتن رمانــی بــرد کــه ان هــم‬ ‫در اتش ســوزی ‪ 1939‬یعنــی دو ســال پــس از مــرگ بــرای همیشــه‬ ‫از دســت رفــت‪.‬‬ ‫واپســین فصــل ایــن تاریــخ گزیــده بــه دورانــی اختصــاص دارد کــه‬ ‫از ‪ 1945‬اغــاز می شــود و تــا روزگار مــا ادامــه می یابــد‪ ،‬دوران‬ ‫اقتــدار سوسیالیســم در لهســتان‪ .‬خــود ایــن دوران را می تــوان بــه‬ ‫دو زیــردوره ‪ 1956-1949‬و ‪ 1956‬تــا دوران کنونــی تقســیم کــرد‪.‬‬ ‫ســال های اوج وحشــت استالینیســتی زیــر دوره نخســت را رقــم زده‬ ‫اســت‪ .‬ایدئولــوژی حاکــم در ایــن ســال های تــرور و وحشــت عمــ ً‬ ‫ا‬ ‫مانــع از هرگونــه نــواوری در عرصــه موســیقی شــد و جریان هــای‬ ‫ایدئولوژیــک حاکــم نــواوری و بداهــت طبــع لهســتانی را با برچسـب ها‬ ‫و انگ هــای مختلــف ســرکوب و منکــوب کــرد‪ .‬تنهــا و تنهــا روایتــی از‬ ‫هنــر می توانســت پــا گیــرد و رشــد کنــد کــه ایــن قابلیــت را داشــته‬ ‫باشــد تــا در قالــب تنــگ و حقیــر رئالیســم سوسیالیســتی (ژدانوفــی)‬ ‫بگنجــد‪ .‬انــگاه کــه بــه موســیقی می رســیدیم‪ ،‬ایــن واژه «رئالیســم»‬ ‫ابســتن معناهــای شــگفتی می شــد‪ .‬ســردمداران فرهنگــی عصــر‬ ‫کمونیســم هنگامــی ایــن واژه «رئالیســم» را بــه کار می بســتند کــه‬ ‫یــک اثــر موســیقی «صرفــاً ملهــم از مایه هــای فولــک (خلقــی)»‪،‬‬ ‫«ســاده و اســان یــاب»‪ ،‬و «رمانتیــک» باشــد‪ .‬جــز ایــن هــر چــه‬ ‫بــود بــه گــردش قلمــی و تیــغ سانســوری برچســب «فرمالیســتی»‬ ‫می خــورد و از عرصــه موســیقی بــه دور افکنــده می شــد‪ .‬ژانرهــای‬ ‫حکومتــی موســیقی همچــون ســرودهای انقالبــی‪ ،‬کانتات هایــی در‬ ‫ســتایش وضــع موجــود و اوازهــای خلقــی ـ میهنــی بــرای کــودکان‬ ‫بــه تدریــج همچــون مــدل بزرگ تــر کشــور اتحــاد جماهیــر شــوروی‬ ‫پدیــدار شــدند و شــماری از اهنگســازان لهســتانی نمونه هایــی از انهــا‬ ‫را افریدنــد و احیانــاً از مواهــب حکومتــی بهره منــد شــدند‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪44‬‬ صفحه 44 ‫خوشــبختانه ایــن دوره اختنــاق دیرپــا نبــود‪ ،‬و پــس از مــرگ اســتالین‬ ‫سیاســت های فرهنگــی مســالمت امیزتــری در لهســتان اتخــاذ شــد‬ ‫کــه در مجمــوع بــه ســود فرهنــگ و موســیقی ان کشــور بــود؛ موســیقی‬ ‫توانســت خــود را بــار دیگــر چونــان صــورت محــض و نــاب هنــری‬ ‫فــارغ از ایدئولــوژی مطــرح کنــد و زان پــس در قیــد و بنــد «رئالیســم‬ ‫سوسیالیســتی» باقــی نمانــد‪ .‬پــس از برپایــی نخســتین جشــنواره‬ ‫بین المللــی پاییــزی موســیقی معاصــر در شــهر ورشــو‪ ،‬تــا فروپاشــی‬ ‫حکومــت سوسیالیســتی لهســتان در ‪ ،1989‬اهنگســازان و بــه ویــژه ان‬ ‫دســته از ایشــان کــه فعالیت هــای سیاســی هــم داشــتند‪ ،‬ایــن اجــازه‬ ‫را یافتنــد تــا هیــچ ادابــی و تربیتــی نجوینــد و انچــه دلشــان می خواهــد‬ ‫بســازند و اجــرا کننــد‪ ،‬تنهــا بــا یــک شــرط و ان هــم اینکــه موضوعــی‬ ‫کــه بــرای اثرشــان انتخــاب کــرده بودنــد و نیــز عنــوان اثارشــان‬ ‫باعــث تشــویق اذهــان سیاســی جامعــه نگــردد! از دل ایــن ســال های‬ ‫ازادی نســبی بــود کــه نســلی از اهنگســازان لهســتان بــه تدریــج‬ ‫ب اهنگســازی لهســتانی» را شــکل دادنــد‪ .‬طــی‬ ‫پدیــد امدنــد و «مکت ـ ‬ ‫ســه چهــار دهــه گذشــته منتقــدان غربــی گورتســکی‪ ،‬پندرتســکی (ت‪.‬‬ ‫‪ ، )1933‬سروتســکی (‪1922‬ـ ‪ ، )1981‬لوتسوافســکی (‪1913‬ـ ‪،)1994‬‬ ‫کیــار و بســیاری دیگــر را متعلــق بــه ایــن مکتــب دانســته اند‪ .‬هــر چند‬ ‫در خــود لهســتان هنــوز هــم گهــگاه زمزمه هایــی شــنیده می شــود‬ ‫کــه ایــن بــه اصطــاح «مکتــب» زاییــده ذهــن غربی هاســت و وجــه‬ ‫تشــابه غالبــی میــان نماینــدگان ایــن مکتــب دیــده نمی شــود‪ .‬امــا بــه‬ ‫گمــان برخــی محققــان وجــود عنصــری معنــوی در میــان اهنگســازان‬ ‫معاصــر لهســتان‪ ،‬و بیشــتر در میــان نورمانتیک هــا‪ ،‬می توانــد بــه‬ ‫عنــوان شــاخص و سرشــت نمای ایــن مکتــب مطــرح شــود‪ .‬ایــن‬ ‫عنصــر معنــوی کــه ســبقه دینــی برجســته ای هــم دارد‪ ،‬اثــار متکثــر و‬ ‫متنوعــی همچــون ســمفونی شــماره ‪ 3‬گورتســکی‪ ،‬بــا عنــوان فرعــی‬ ‫«ســمفونی اوازهــای حــزن انگیــز»‪ ،‬کوارتــت زهــی لوتسوافســکی‪،‬‬ ‫ســوگنامه قربانیــان هیروشــیمای پندرتســکی‪ ،‬و بســیاری از اثــار دیگــر‬ ‫را بــه یکدیگــر پیونــد می زنــد‪ .‬ایــن اثــار از نظــر رنــگ و بــوی دینــی‬ ‫برجسته شــان و نقشــی کــه در حرکــت روح انســان لهســتانی در‬ ‫پایــان ســده بیســتم ایفــا کردنــد‪ ،‬تمام ـاً یــاداور نقشــی هســتند کــه‬ ‫کاتولیسیســم در جنبــش ضــد کمونیســتی لهســتان در دهه هــای ‪ 70‬و‬ ‫‪ 80‬ایفــا کــرد‪ .‬ایــن خصیصــه «معنویــت شــاعرانه» موســیقی لهســتان‬ ‫اســت؛ یــک غشــای ســرمطی ـ پــاگان کــه بــر هســته ای غنایــی ـ‬ ‫معنــوی و حتــی نایــی ـ دینــی کشــیده شــده اســت‪ .‬ایــن رونــد از دوره‬ ‫شــوپن کــه موســیقی اش سراســر ســکوالر اســت اغــاز می شــود و تــا‬ ‫اهنگســازان و نوازنــدگان بــزرگ لهســتانی‪ ،‬کســانی همچــون فریدمــان‬ ‫و شیانوفســکی‪ ،‬ادامــه می یابــد‪.‬‬ ‫روزگار و زمانــه بــر بســیاری از موســیقیدانان لهســتان بهتــر از ایــن نگذشــت‪ .‬امــا‬ ‫انهــا توانســتند از دل فاجعــه بیرونــی بــه ســامت بگذرنــد و انچــه پــس از گــذر از‬ ‫«ازمــون اب و اتــش» بــرای بشــریت بــه ارمغــان اوردنــد میراثــی جــاودان و شــاید‬ ‫یکــی از بزرگ تریــن میراث هــای معنــوی موســیقی در نیــم قــرن گذشــته بــوده‬ ‫اســت‪ .‬موســیقی امــروز لهســتان را می تــوان یکــی از غنی تریــن و سرشــارترین‬ ‫اشــکال زنــده موســیقی کالســیک در جهــان بــه شــمار اورد؛ موســیقی ای سرشــار از‬ ‫مفاهیــم و انگاره هــای انســانی‪ ،‬مســئول در برابــر سرنوشــت انســان و رنج هایــش‪،‬‬ ‫معنــوی و انســان دوســتانه کــه روح غنایــی و شــاعرانه انســان لهســتانی ان را بــه‬ ‫بشــریت ارزانــی داشــته اســت‪ .‬در روزگار جنــگ ایدئولوژی هــا‪ ،‬ایــن میــراث بشــری‬ ‫هنــوز هــم چــراغ فــروزان عشــق بــه انســان و بــه ارمان هــای بزرگــش را فروزنــده‬ ‫نــگاه داشــته اســت‪ .‬بیهــوده نیســت کــه در طــول تاریــخ تنهــا دو تــن را بــا عناویــن‬ ‫«شــاعر پیانــو» و «شــاعر ویولــن» خوانده انــد‪ ،‬دو لهســتانی پــراوازه‪ :‬فریدریــک‬ ‫شــوپن‪ ،‬و هنریــک وینــه نیافســکی‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪45‬‬ صفحه 45 ‫سمیه عبدالمحمدی‬ ‫کارشناس فرهنگی‬ ‫تاریخ ادبیات لهستان‬ ‫ترجمــه هــای کتــاب مقــدس نقــش مهمــی در توســعه زبــان لهســتانی بــه‬ ‫عنــوان یــک زبــان ادبــی داشــته اســت‪ .‬از اوایــل قــرن ‪ 14‬بــه بعــد ‪ ،‬عهــد‬ ‫عتیــق ‪ -‬بــه ویــژه مزامیــر ‪ -‬منبــع اصلــی الهــام شــاعرانه در ادبیــات و‬ ‫فرهنــگ لهســتان بــود‪.‬‬ ‫برخــی از مشــهورترین ایــن نســخه هــای مقــدس کتــاب هــای لهســتانی‬ ‫کتــاب مقــدس ملکــه ســوفیا در قــرن پانزدهــم بــود‪ .‬کــه بیشــترین تمرکــز‬ ‫تصاویــر و بیانــات کتــاب مقــدس را بــه زبــان لهســتانی تزریــق مــی کــرد‪.‬‬ ‫کتابهــای مقــدس لهســتانی از قــرن شــانزدهم بــه بعــد عمدتــاً کار‬ ‫پروتســتانها بــود کــه بســیاری از کتابهــای مقــدس دیگــر ماننــد زبــور را‬ ‫نیــز تولیــد کردنــد‪.‬‬ ‫ترجمــه هــای جدیــدی در قــرن ‪ 20‬تولیــد شــده اســت و همچنیــن چنــد‬ ‫نســخه یهــودی لهســتانی از متــن هــای عهــد عتیــق وجــود دارد ‪ ،‬بــه ویــژه‬ ‫اواز اوازهــا (‪ )1922‬توســط جولیــوس فلــدورن (‪ ، )1901-1941‬کــه توســط‬ ‫نــازی هــا کشــته شــد‪.‬‬ ‫در ادبیــات لهســتانی ‪ ،‬مــی تــوان تاثیــر کتــاب مقــدس را در دوره رنســانس‬ ‫و پــس از ان در اثــاری ماننــد ‪«( Zywot Józefa z‬زندگــی یوســف»‬ ‫‪ ، )1545 ،‬یــک کتــاب مقــدس توســط میــکالج رج ‪ ،‬پــدر کالوینیســت ‪،‬‬ ‫و ‪«( sejmowe Kazania‬خطبــه هــای مجلــس» ‪ )1597 ،‬از یزوعــی‬ ‫پیوتــر اســکارگا تشــخیص داد‪.‬تاثیــر عهــد عتیــق در شــاعر برجســته‬ ‫لهســتانی دوران رنســانس ‪ ،‬یــان کوچانوفســکی مشــهود بــود ‪ ،‬کــه از جملــه‬ ‫اثــارش مــی تــوان بــه ‪«( Piesn o potopie‬اواز ســیل» ‪«()1558 ،‬مرثیه‬ ‫هــا ‪ 1580« ،‬؛ منتخــب انگلیســی ‪ .)1920 ،‬نســخه حســاس و زیبــای‬ ‫کوچانوفســکی از مزامیــر ‪ ، )1578( Psalterz Dawidów ،‬بهتریــن اثــر‬ ‫شــاعرانه در زمــان خــود بــود و تــا دوره عاشــقانه قــرن نوزدهــم بــه عنــوان‬ ‫الگــوی ادبــی عمــل مــی کــرد‪ .‬برخــی از مزامیرهــای بعــدی توســط پیــروان‬ ‫و مقلــدان وی نوشــته شــده بودنــد‪.‬‬ ‫برخــی از نویســندگان لهســتانی بــه کتابهــای دیگــری از کتــاب مقــدس‬ ‫نیــز عالقــه منــد بودنــد کــه انهــا را ترجمــه یــا بــه عنــوان الگــوی ســبک‬ ‫اســتفاده مــی کردنــد‪ .‬وســپازجان کوچووســکی ‪ ،‬شــاعر و مــورخ سرســخت‬ ‫کاتولیــک ‪ ،‬دهمیــن ســالگرد جنــگ ویــن (کــه در ان پادشــاه جــان ســوم‬ ‫سوبیســکی تــرکان را شکســت داد) را بــا ‪«( Psalmodia polska‬مــزاج‬ ‫لهســتانی» ‪ ، )1693 ،‬کــه در قالــب نثــر کتــاب مقــدس نوشــته شــده اســت‪،‬‬ ‫بزرگداشــت گرفــت‪ .‬همچنیــن تعــداد زیــادی از اثــار نمایشــی و نوشــته هــا‬ ‫در مــورد موضوعــات کتــاب مقــدس از قــرن ‪ 16‬و ‪ 17‬بــه بعــد متعلــق بــه‬ ‫مجموعــه تئاتــر دربــار لهســتان وجــود داشــت‪.‬‬ ‫عبــارات ‪ ،‬نحــو و تصاویــر کتــاب مقــدس بــه طــور مــداوم در اثــار بزرگتریــن‬ ‫نویســندگان لهســتان ‪ ،‬بــه ویــژه در دوران رمانتیــک تکــرار شــد‪ .‬برخــی از‬ ‫نمونــه هــای قابــل توجــه ‪ ،‬ادام میکیکیویــچ ‪«( ،‬کتــاب هــای ملــت و زیــارت‬ ‫لهســتان» ‪ ، )1832 ،‬انهلــی جولیــس اســلوواکی (‪ ، )1838‬و زگمونــت‬ ‫کراسینســکی بودنــد کــه در ردیــف بعــدی قــرار دارنــد‪.‬‬ ‫کتابهــای مقــدس ماننــد اشــعیا ‪ ،‬ارمیــا و ایــوب‪ .‬چهــره هایــی ماننــد قابیــل و‬ ‫هابیــل ‪ ،‬موســی ‪ ،‬سامســون ‪ ،‬شــاول ‪ ،‬داوود ‪ ،‬جودیــت و دانیــال‪ .‬اماکــن تاریخی‬ ‫ماننــد کــوه ارارات و بابــل و حتــی اشــیائی ماننــد ســتون سامســون یــا عصــای‬ ‫پیامبــر ‪ ،‬بــرای قــرن هــا ‪ ،‬خــوراک شــاعرانه بســیاری از نویســندگان لهســتانی‬ ‫بــود‪ .‬از جملــه ایــن افــراد مــی تــوان بــه کازیمیــرز برودزیســکی ‪ ،‬اســتفان‬ ‫ویتویکــی ‪ ،‬کورنــل اوجیســکی ‪ ،‬ماریــا کنوپنیــکا ‪ ،‬والدیســاو بلــزا ‪ ،‬کازیمیــرز‬ ‫پرزروا‪-‬تتماجــر ‪ ،‬استانیســاو ویسپیانســکی ‪ ،‬یــان کاســپروویچ ‪ ،‬ســتاد لئوپولــد‬ ‫و یــان دوبراچینســکی اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫پــس از اینکــه لهســتان اســتقالل خــود را از دســت داد ‪ ،‬نویســندگان از‬ ‫مضامیــن کتــاب مقــدس بــرای بحــث در مــورد زمــان حــال در کســوت یــک‬ ‫فضــای تاریخــی باســتان اســتفاده کردنــد ‪ ،‬ایــن تنهــا وســیله بــرای ارائــه‬ ‫بــرده ای اســت کــه لهســتانی هــا بــه ان مجبــور شــده انــد ‪ ،‬بــدون اینکــه‬ ‫نویســندگان را در معــرض خشــم اشــغالگران خارجــی قــرار دهنــد ‪.‬‬ ‫شــاعران لهســتانی در کتــاب مقــدس ارزشــهای اخالقــی مــورد نیــاز مــردم‬ ‫محکــوم بــه بردگــی ‪ ،‬تحقیــر و تحقیــر را پیــدا کردنــد‪ .‬شــخصیت هــای کتــاب‬ ‫مقــدس و ســایر چهــره هــای یهــودی همــان عملکــردی را داشــتند کــه از‬ ‫اســاطیر یونــان و روم در درام هــای استانیســاو ویسپیانســکی (دانیــل ‪)1907 ،‬‬ ‫و کارول هوبــرت روستوروفســکی گرفتــه شــده اســت‪«( .‬قصــه هــای کتــاب‬ ‫مقــدس» ‪ )1963 ،‬از ‪ Kosidowski‬فــروش گســترده ای حتــی در لهســتان‬ ‫کمونیســت پــس از جنــگ جهانــی دوم داشــت‪.‬‬ ‫پــس از شــورش نافرجــام ژانویــه ‪ 1863‬علیــه اشــغال روســیه ‪ ،‬دوره جدیــد‬ ‫اثبــات گرایــی لهســتانی ‪ -‬کــه نــام خــود را از فلســفه مثبــت گرایــی اگوســت‬ ‫کومــت گرفتــه اســت ‪ -‬از اعمــال خــرد حمایــت مــی کــرد‪ .‬ســواالتی کــه‬ ‫نویســندگان اثبــات گــرای لهســتان بــه ان پرداختــه انــد ‪ ،‬حــول «کار ارگانیک»‬ ‫مــی چرخیــد کــه شــامل ایجــاد حقــوق برابــر بــرای همــه اعضــای جامعــه ‪ ،‬از‬ ‫جملــه فمینیســت هــا بــود‪.‬‬ ‫جــذب اقلیــت یهــودی لهســتان و دفــاع از جمعیــت لهســتان در بخــش تحــت‬ ‫کنتــرل المــان در برابــر المانــی ســازی ‪ Kulturkampf‬و اوارگــی جمعیــت‬ ‫لهســتان توســط مهاجــران المانــی‪ ،‬باعــث شــد نویســندگان بــرای امــوزش‬ ‫میهــن پرســتی تربیــت شــوند کــه جامعــه لهســتان را قــادر ســازد بــه عنــوان‬ ‫یــک «ارگانیســم اجتماعــی» کامـ ً‬ ‫ا یکپارچــه ‪ ،‬بــدون در نظــر گرفتــن شــرایط‬ ‫نامســاعد بــه مــردم اگاهــی دهنــد‪ .‬دوره اثبــات گرایــی لهســتان تــا اوایــل‬ ‫قــرن ‪ 20‬و ظهــور جنبــش لهســتان جــوان ادامــه داشــت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪46‬‬ صفحه 46 ‫دوره مدرنیســم موســوم بــه جنبــش لهســتان جــوان در هنرهــای‬ ‫تجســمی ‪ ،‬ادبیــات و موســیقی ‪ ،‬در حــدود ســال ‪ 1890‬بــه وجــود‬ ‫امــد و بــا بازگشــت لهســتان بــه اســتقالل (‪ )1918‬بــه پایــان رســید‪.‬‬ ‫ایــن دوره بــر اســاس دو مفهــوم بــود‪ .‬مرحلــه اولیــه ان بــا مخالفــت‬ ‫زیباشــناختی شــدیدی بــا ارمانهــای ســلف خــود (ترویــج کارهــای‬ ‫ارگانیــک در برابــر اشــغال خارجــی) مشــخص مــی شــد‪ .‬هنرمندانــی‬ ‫کــه از ایــن فلســفه اولیــه لهســتان جــوان پیــروی مــی کردنــد ‪ ،‬بــه‬ ‫انحطــاط ‪ ،‬نمادگرایــی ‪ ،‬تعــارض بیــن ارزشــهای انســانی و تمــدن و‬ ‫وجــود هنــر بــرای هنــر اعتقــاد داشــتند‪ .‬نویســندگان برجســته ای‬ ‫کــه ایــن رونــد را دنبــال کردنــد شــامل کازیمیــرز پرزروا‪-‬تتماجــر ‪،‬‬ ‫استانیســاو پرزیبیشــوزکی و یــان کاســپروویچ بودنــد‪.‬‬ ‫ایدئولــوژی بعــدی همــراه بــا تحــوالت سیاســی‪-‬اجتماعی در سراســر‬ ‫اروپــا ماننــد انقــاب ‪ 1905‬علیــه نیــکالس دوم روســیه ‪ ،‬اســتقالل‬ ‫نــروژ ‪ ،‬بحــران مراکــش و ســایر کشــورها ظهــور کــرد‪ .‬ایــن ادامــه‬ ‫رمانتیســم بــود کــه اغلــب نئــو رمانتیســم نامیــده مــی شــود‪ .‬هنرمندان‬ ‫و نویســندگان پیــرو ایــن ایــده موضوعــات متنوعــی را تحــت پوشــش‬ ‫قــرار دادنــد‪ :‬از نمونــه هــای شــخصی ماننــد نثــر اســتفان سرومســکی‬ ‫اســت ‪ ،‬از طریــق محکومیــت نابرابــری اجتماعــی در اثــار وادیســاو‬ ‫ریمونــت و گابریــا زاپولســکا ‪ ،‬تــا انتقــاد از جامعــه لهســتان در کتــاب‬ ‫تاریــخ انقالبــی توســط استانیســاو ویسپیانســکی‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 1905‬هنریــک ســینکویچ جایــزه نوبــل ادبیــات را بــه دلیــل‬ ‫ســه گانــه وطــن پرســتانه خــود دریافــت کــرد‪.‬‬ ‫ادبیــات جمهــوری دوم لهســتان (‪ )1918-1939‬یــک دوره کوتــاه ‪،‬‬ ‫هرچنــد اســتثنایی پویــا را در شــعور ادبــی لهســتان شــامل مــی شــود‪.‬‬ ‫واقعیــت سیاســی‪-‬اجتماعی بــا بازگشــت لهســتان بــه اســتقالل کامـ ً‬ ‫ا‬ ‫تغییــر کــرده اســت و ســبکهای جدیــد اوانــگارد ظهــور کــرده بــود‪ .‬این‬ ‫دوره ‪ ،‬کــه فقــط بیســت ســال طــول کشــید ‪ ،‬مملــو از افراد برجســته ای‬ ‫بــود کــه خــود را نماینــدگان تغییــر تمــدن اروپــا مــی دیدنــد ‪ ،‬از جملــه‬ ‫توویم ‪ ،‬ویتکاســی ‪ ،‬گومبروویچ ‪ ،‬میوشــوس ‪ ،‬دبروفســکا و ناشکوفســکا‪.‬‬ ‫همــه انهــا بــه مــدل جدیــدی از فرهنــگ لهســتانی قــرن بیســتم کمک‬ ‫کردنــد کــه زبــان خــاص زندگــی روزمــره ان را بازگــو مــی کنــد‪.‬‬ ‫دو دهــه ‪ Interbellum‬بــا پیشــرفت ســریع در زمینــه شــعر همــراه‬ ‫بــود کــه بــرای اولیــن بــار در بیــش از یــک قــرن تحقــق یافتــه بــود‪.‬‬ ‫از ســال ‪ 1918‬تــا ‪ ، 1939‬معرفــی تدریجــی و پــی در پــی ایــده هــای‬ ‫جدیــد منجــر بــه شــکل گیــری روندهــای جداگانــه و متمایــز شــد‪.‬‬ ‫دهــه اول شــعر بیــن جنــگ لهســتان روشــن ‪ ،‬ســازنده و خــوش بینانــه‬ ‫بــود‪ .‬برخــاف دهــه دوم کــه بــا چشــم اندازهــای تاریــک از جنــگ‬ ‫قریــب الوقــوع ‪ ،‬درگیــری هــای داخلــی در جامعــه لهســتان و بدبینــی‬ ‫روزافــزون مشــخص شــده اســت‪ .‬بــا ایــن وجــود کل دوره شــگفت اور‬ ‫غنــی بــود‪ .‬در ســال ‪ 1933‬اکادمــی ادبیــات لهســتان (‪ )PAL‬بــا حکــم‬ ‫شــورای وزیــران جمهــوری لهســتان تاســیس شــد و بــه عنــوان عالــی‬ ‫تریــن مرجــع نظرســنجی در کشــور دو جایــزه افتخــار ملــی بــرای‬ ‫ادبیــات تــا زمــان حملــه بــه لهســتان در ســال ‪ 1939‬را بــه طالهــا‬ ‫و لــورل هــای نقــره (‪ Z awardedoty‬و ‪)Srebrny Wawrzyn‬‬ ‫اعطــا کــرد‪ .‬یکــی از برجســته تریــن شــاعران دوره بیــن جنــگ‬ ‫بولســاو لشــمین (عضــو ‪ )PAL‬بــود کــه شــخصیت خــاق وی قبــل از‬ ‫ســال ‪ 1918‬رشــد کــرد و تــا حــدود زیــادی بــر دهــه هــای اینتربلــوم‬ ‫(تــا زمــان مــرگ در ‪ )1937‬تاثیــر گذاشــت‪ .‬زندگــی ادبــی معاصرانــش‬ ‫بیشــتر حــول مســائل اســتقالل مــی چرخیــد‪ .‬همــه شــاعران لهســتانی‬ ‫بــا مفهــوم ازادی بــا جدیــت برخــورد مــی کردنــد و بســیاری از اثــار‬ ‫میهــن پرســتانه در ان زمــان ظهــور کــرده بودنــد‪.‬‬ ‫‪| 62‬راز شقایق| ‪47‬‬ ‫شماره ‪50‬‬ ‫‪http://danesh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%d8‬‬ ‫‪%d8%84%d9%a8%aa+%d8%d8%a7%8c%d8%db%a8%af%d8%d8%a7%‬‬ ‫‪0=SSOReturnPage=Check&Rand&b1%d8%a7%ba%d8‬‬ ‫در ســالهای ‪ 1945‬تــا‪ 56‬میــادی همــه متــون منتشــر شــده تحــت قوانیــن اتحــاد‬ ‫جماهیــر شــوروی کامـ ً‬ ‫ا سانســور شــدند‪ .‬بیشــتر ادبیــات لهســتان کــه در زمــان اشــغال‬ ‫لهســتان نوشــته شــده بــود ‪ ،‬فقــط پــس از پایــان جنــگ جهانــی دوم چــاپ شــد ‪ ،‬از‬ ‫جملــه کتــاب هــای ناشکوفســکا ‪ ،‬رودنیکــی ‪ ،‬بوروفســکی و دیگــران‪ .‬تصــرف کشــور‬ ‫توســط شــوروی ‪ ،‬مهاجــران و تبعیدیــان را از بازگشــت منصــرف نکــرد ‪ ،‬خصوص ـاً قبــل‬ ‫از ظهــور استالینیســم‪.‬‬ ‫در واقــع ‪ ،‬بســیاری از نویســندگان ســعی در بازافرینــی صحنــه ادبیــات لهســتان ‪ ،‬اغلــب‬ ‫بــا احســاس نوســتالژی نســبت بــه واقعیــت قبــل از جنــگ داشــتند ‪ ،‬از جملــه مــی تــوان‬ ‫بــه ‪ ، Jerzy Andrzejewski‬نویســنده کتــاب خاکســتر و المــاس ‪ ،‬در توصیــف (طبــق‬ ‫طــرح کمونیســت) مقاومــت ضــد کمونیســتی در لهســتان‪ .‬اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫اوضــاع از ســال ‪ 1950-1949‬بــا معرفــی اموزه استالینیســتی توســط وزیر سوکورســکی‪،‬‬ ‫بــه نمایندگــی از رژیــم کمونیســت کــه بــه طــور فزاینــده ای خشــن ‪ ،‬و نقــض فاحــش‬ ‫حقــوق بشــر را اغــاز کــرد ‪ ،‬بــه طــرز چشــمگیری بدتــر شــد‪.‬‬ ‫در ســالهای ‪ ، 1956-1944‬حــدود ‪ 300000‬شــهروند لهســتانی دســتگیر شــدند کــه‬ ‫هــزاران نفــر از انهــا بــه حبــس طوالنــی مــدت محکــوم شــدند‪ 6000 .‬حکــم اعــدام‬ ‫علیــه زندانیــان سیاســی صــادر شــده بــود کــه اکثریــت انهــا بــه اجــرا درامــد‪.‬‬ ‫بســیاری از نویســندگان در ســال ‪ 1953‬اتحادیــه ‪ ، ZLP‬کــه توســط کروتسکوفســکی‬ ‫اداره مــی شــد و تعــداد زیــادی از نویســندگان برجســته را ان را حمایــت مــی کردنــد‬ ‫برائــت کامــل از ازار و اذیــت رهبــران مذهبــی توســط وزارت امنیــت عمومــی را اعــام‬ ‫کــرد و بدیــن تریــت=‪-‬ب برخــی از احــکام اعــدام اجــرا نشــد‪.‬‬ ‫نویســنده کازیمیــر موتسارســکی ا کــه چندیــن ســال در زنــدان شــکنجه شــد و بــه‬ ‫اعــدام محکــوم شــد ‪ ،‬مــورد بخشــش قــرار گرفــت و در پایــان ایــن دوره ازاد شــد‪.‬‬ صفحه 47 ‫هنرلهستان‬ ‫هنــر در کشــور لهســتان بویــزه در دوره مــدرن را مــی تــوان در اثــار‬ ‫هنرمنــدان نقاشــی نظیــر ژان ماتچکــو (بــه نوعــی بازتــاب دهنــده‬ ‫زندگــی مــردم لهســتان بــود) بررســی و مطالعــه نمــود امــا نبایــد‬ ‫فرامــوش کــرد یکــی از پــراوازه تریــن شــاخه هــای هنــری ایــن‬ ‫کشــور کــه تاثیــر بــی چــون و چرایــی در دیگــر کشــورها نیــز داشــته‬ ‫اســت مکتــب پوســتر ســازی ایــن کشــور اســت‪.‬‬ ‫جنبــش هنــر پوســتر لهســتان بیــن ســال هــای ‪ ۱۸۹۰‬تــا ‪ ۱۹۰۵‬در‬ ‫شــهرهای کراکــو و لــواو و تحــت ســلطه قوانین اتریشــی‪ -‬مجارســتانی‬ ‫شــکل گرفــت‪.‬‬ ‫تــا قبــل از ســال ‪ ،۱۸۹۰‬اثــار هنــری لهســتان تنهــا شــامل نقاشــیها و‬ ‫اشــیا چوبــی ســاخته شــده توســط روســتائیان مــی شــد‪ .‬نبایــد تعجب‬ ‫کــرد اگــر بدانیــم کــه اولیــن پوســترهای لهســتان توســط نقاشــان و‬ ‫تحــت تاثیــر هنــر بومــی لهســتان خلــق شــد‪ .‬در ســالهای ‪ ۱۸۹۰‬تــا‬ ‫‪ ۱۹۱۴‬چشمانشــان را بیشــتر بــر جهــان پیرامونشــان گشــودند‪ .‬ایــن‬ ‫دوران در اروپــای غربــی دوره رواج ارت نــووا بــود‪ .‬گرایــش غالــب‬ ‫هنرمنــدان لهســتان‪ ،‬حرکــت بــه ســوی مدرنیســم و در امتــداد ارت‬ ‫نــووا بــود‪.‬‬ ‫اگــر مــا بــه برخــی اثــار ‪)۱۹۳۸-۱۸۵۹( Teodor Axentowicz‬‬ ‫نــگاه کنیــم ‪ ( .‬بــه طــور مثــال ‪ )Sztuka‬در مــی یابیــم کــه ســبک‬ ‫او بســیار یــاداور ارت نــووا ســت‪ .‬یکــی دیگــر از طراحــان پوســتر‬ ‫لهســتان ‪ )۱۸۰۷-۱۸۶۹( Stanislaw Wyspianski‬بــود‪ .‬او‬ ‫نقاشــی بــود کــه بــه همــه جــای اروپــا ســفر کــرده بــود‪ .‬اثــار او‬ ‫اســتانداردهای هنــر نوپــای پوســتر لهســتان را تعئیــن کــرد‪.‬‬ ‫یکــی از پوســترهای او بــرای نمایشــی اســت کــه تنهــا دوبار در لهســتان بــه روی‬ ‫صحنــه رفــت‪ .‬طــرح و نوشــته هــای ایــن پوســتر تنهــا یــک تصویرســازی بــرای‬ ‫نمایــش نبــود بلکــه توضیحــی بــود کــه از ان مــی شــد بــه پیــام نمایشــنامه پــی‬ ‫بــرد‪.‬‬ ‫هرکســی مــی توانــد بــه تصویرســازی انچــه در صحنــه روی مــی دهــد بپــردازد‬ ‫امــا ‪ Wyspianski‬معنــای عمیــق و اصلــی نمایــش را بــا تصاویــر و متــن هــای‬ ‫ســاده در پوســتر خــود عرضــه کــرده بــود‪ )۱۹۶۳-۱۸۸۷( Karol Frycz .‬نیــز‬ ‫یکــی از طراحــان پوســتر مطــرح تاریــخ ایــن هنــر در لهســتان اســت‪ .‬یــک‬ ‫طــراح تئاتــر و نقــاش‪ .‬او یکــی از تاثیرگذارتریــن طراحــان ارت نوواســت‪.‬‬ ‫در ایــن ســالها جوامــع اقتصــادی و فرهنگــی بــرای معرفــی کاال و خدماتشــان‬ ‫بســیار مشــتاقانه بــه پوســتر روی اوردنــد‪.‬‬ ‫در ســالهای ‪ ۱۹۱۹‬تــا ‪ ،۱۹۳۹‬هنــر پوســتر لهســتان بــا جنبــش هــای هنــری روز‬ ‫اروپــا پیونــد خــورد و بــا بهــره گیــری از انهــا رشــد بســیاری کــرد‪ .‬جنبــش هایــی‬ ‫چــون کوبیســم‪ ،‬فوتوریســم و سوررئالیســم‪.‬‬ ‫اشــفتگی ناشــی از جنــگ جهانــی اول‪ ،‬بــه دوره لهســتان جــوان پایــان داد‪.‬‬ ‫لهســتان کــه بیــن کشــورهای روســیه‪ ،‬اتریــش و المــان تقســیم شــده بــود‪،‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۱۸‬اســتقالل خــود را بــه دســت اورد‪ .‬بــا ظهــور مجــدد لهســتان‬ ‫مســتقل‪ ،‬پوســتر لهســتان بــه نوبــه خــود بــه یــک ســبک هنــری تبدیــل شــد‪.‬‬ ‫بخــش معمــاری دانشــگاه پلــی تکنیــک ورشــو‪ ،‬اغلــب اســتفاده از هندســه را‬ ‫امــوزش مــی داد و بــه تکنیکهــای نقاشــی بــی توجــه بــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪48‬‬ صفحه 48 ‫لهســتانی هــا کــه بــه ارزش پوســتر بــه عنــوان یــک ابــزار تبلیغاتــی‬ ‫قــوی پــی بــرده بودنــد و بــا اســتفاده از اشــکال هندســی بــه طراحــی‬ ‫پوســتر پرداختنــد‪ )۱۹۹۰-۱۸۹۴( Tadeusz Gronowski .‬اولیــن‬ ‫کســی بــود کــه بــه طــور حرفــه ای و منحصــرا بــه طراحــی پوســتر‬ ‫پرداخــت‪ .‬او اعتقــاد داشــت کــه یــک طــراح نبایــد نظــر و عقیــده‬ ‫شــخصی خــود را در طــرح هایــش نمایــان کنــد چراکــه پوســتر‬ ‫واســطه ایســت بیــن فروشــنده و مــردم‪ .‬پوســتری کــه ‪Gronowski‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۲۶‬بــرای صابــون رادیــون طراحــی کــرد‪ ،‬نمایانگــر همیــن‬ ‫طــرز تفکــر اســت‪.‬‬ ‫گربــه ای ســیاه کــه بــا شــکل هــای ســاده هندســی کشــیده شــده‬ ‫اســت وارد یــک تشــت شستشــوی لبــاس مــی شــود و ســفید‬ ‫بیــرون مــی ایــد‪« .‬رادیــون شــما را پــاک مــی کنــد»‪( .‬در ســال ‪۱۹۹۳‬‬ ‫‪ Waldemar Swierzy‬از ایــده ایــن پوســتر بــرای طراحــی پوســتر‬ ‫نمایشــگاهی از کارهــای گرونوفســکی اســتفاده کــرد و در ســال ‪۱۹۹۷‬‬ ‫شــرکت پســت لهســتان تمبــری برمبنــای ایــن پوســتر منتشــر کــرد‪).‬‬ ‫در همــان دوران‪ ،‬اوایــل ‪ ،۱۹۲۰‬ســبک اکادمیــک و صریــح ‪Edmund‬‬ ‫‪ ,)۱۹۵۰-۱۸۸۵( Bartlomiejczyk‬تصویرســاز برجســته کتــاب‬ ‫و طــراح زبردســت پوســتر لهســتان‪ ،‬نمــادی از هنــر نوپــای طرحــی‬ ‫پوســتر ایــن کشــور شــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ Bartlomiejczyk ،۱۹۳۵‬شــروع بــه تدریــس در دانشــگاه هنرهــای‬ ‫زیبــای ورشــو کــرد‪ .‬محلــی شــروع بــه رقابــت بــا روش ســنتی تدریــس دانشــگاه‬ ‫پلــی تکنیــک کــرد‪ .‬ترکیــب تخیــل ازاد ایــن دانشــگاه بــا روش هندســی دانشــگاه پلــی‬ ‫تکنیــک باعــث روی اوردن طراحــان ایــن دوره بــه کوبیســم شــد و بــرای یــک دوره ‪۵‬‬ ‫تــا ‪ ۱۰‬ســاله بیشــتر پوســترهای لهســتان کوبیســمی بودنــد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۳۷‬یکــی از بزرگتریــن طراحــان پوســتر لهســتان ظهــور کــرد‪Tadeusz .‬‬ ‫‪ ،)۱۹۵۴-۱۹۱۴( Trepkowski‬هنرمنــدی خودســاخته‪ .‬ســادگی زیبایــی در کارهــای‬ ‫او خودنمایــی مــی کــرد‪.‬او پوســتر را بــه راهــی بــرای بیــان مشــکالت اجتمــاع تبدیــل‬ ‫کــرد‪.‬‬ ‫اندکــی بعــد جنــگ جهانــی دوم اغــاز شــد‪ .‬بیــن ســال هــای ‪ ۱۹۳۹‬و ‪ ۱۹۴۵‬لهســتان‬ ‫اشــغال المــان نــازی و شــوروی را تحمــل کــرد‪ .‬مملکــت تــاراج شــد‪ .‬ارتباطــات‪ ،‬حمــل‬ ‫و نقــل و ظرفیــت تولیــد صنعتــی کشــور از بیــن رفــت ‪ .‬بنــا بــر امــار‪ ،‬جمعیــت بــه ‪%۲۰‬‬ ‫جمعیــت قبــل از جنــگ کاهــش یافــت‪.‬‬ ‫بــا پایــان چنــگ دوم جهانــی‪ ،‬هنــر مشــغول بازســازی خــود شــد و طالیــه دار صــف‬ ‫طراحــان پوســتر‪ Trepkowski ،‬بــود‪ .‬از همیــن ســال هــا بــود کــه پوســتر بــه عنــوان‬ ‫هنــری مســتقل هــم رده نقاشــی و بــه همــان اهمیــت شــناخته شــد‪Trepkowski .‬‬ ‫از ســال ‪ ۱۹۴۵‬تــا زمــان مرگــش ‪ ۱۹۵۴‬تعــدادی از بــه یادماندنــی تریــن پوســترهای‬ ‫تاریــخ لهســتان را پدیــد اورد‪.‬‬ ‫او پوســتر اولیــن فیلــم هــای لهســتان پــس از جنــگ را طراحــی کــرد‪ .‬فیلــم هایــی‬ ‫تــکان دهنــده دربــاره مبــارزه و نجــات از اردوگاه هــای اســرا‪ .‬طرحهایــی از دشــت هــای‬ ‫پهنــاور و گل هــای میخــک کــه بــرروی انهــا ســایه فــردی بــا لبــاس زندانیــان افتــاده‬ ‫بــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪49‬‬ صفحه 49 ‫او تنهــا انچــه الزم بــود را تصویــر مــی کــرد و از نقش کــردن تصاویــر بیهوده‬ ‫پرهیــز مــی کــرد‪ .‬بــه طــور مثــال تصویــر شــهری کــه جنــگ ویرانــش کــرده‬ ‫بــود و در پــس زمینــه طــرح یــک بمــب‪ .‬اســتراتژی او بــرای اســتفاده از‬ ‫حداقــل هــا بــرای راهنمــای بســیاری از پوسترســازان لهســتان بــرای خلــق‬ ‫اثــار موثرتــر شــد‪ Gronowski .‬و ‪ Trepkowskis‬هــردو اســتفاده از‬ ‫حداقــل تصاویــر را بــرای بیــان مقصودشــان اســتفاده مــی کردنــد‪.‬‬ ‫پــس از جنــگ‪ ،‬حکومــت کمونســیتی تصمیــم گرفــت تــا هنــر پوســتر را‬ ‫تحــت ســلطه خــود دراورد‪.‬‬ ‫بــه جــز پوســترهای افــرادی چــون ‪ Trepkowskis‬باقــی پوســترها امیــال‬ ‫کمونیســت هــا را ترســیم مــی کردنــد‪ .‬پوســترهای بســیاری بــرای ســتایش‬ ‫از کمونیســم و بلــوک شــرق و شــاد نشــان دادن پرولتاریــا خلــق شــد‪.‬‬ ‫پوســترها کمتــر بــه مصــرف تبلیغــات کاال مــی رســید چــرا کــه اقتصــاد در‬ ‫دولــت متمرکــز شــد و بــه ناچــار پوســترها خدمــات دولــت بــه جامعــه را‬ ‫تبلیــغ مــی کردنــد‪.‬‬ ‫دانشــکده هنرهــای زیبــای دانشــگاه ورشــو بــه بخــش هــای هنرهــای زیبــا‪،‬‬ ‫ارتباطــات تصویــری‪ ،‬طراحــی صنعتــی و طراحــی پوســتر تقســیم شــد‪ .‬نتیجه‬ ‫ایــن کار تاســیس مدرســه پوســتر لهســتان بــود‪.‬‬ ‫طراحــان پوســتر لهســتان در اوایــل دهــه ‪ ۱۹۶۰‬از تجــارب نســل هــای‬ ‫قبــل بســیار بهــره بردنــد‪ .‬رئالیســم بــه انــدازه کافــی اســتفاده شــده‬ ‫بــود و سمبولیســم کــه پــس ار جنــگ بــاب شــده بــود دیگــر نســل‬ ‫جدیــد پوسترســازان لهســتان را ارضــا نمــی کــرد‪ .‬نســلی کــه پوســتر‬ ‫لهســتان را جهانــی کــرد‪ .‬پــدر ایــن نســل از طراحــان پوســتر ‪Henryk‬‬ ‫‪Tomaszewski‬اســت‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۶۸‬اولیــن مــوزه پوســتر جهــان در ورشــو پایتخــت لهســتان‬ ‫گشــایش یافــت‪ .‬دو ســال قبــل از ان‪ ،‬لهســتان اولیــن دوســاالنه پوســتر را‬ ‫برگــزار کــرده بــود‪ ،‬نمایشــگاهی کــه بــه نوبــه خــود تــا ســالها پراهمیــت‬ ‫تریــن رویــداد از ایــن دســت بــود‪.‬‬ ‫همزمانــی ایــن دورویــداد اتفاقــی نبــود‪ .‬در ان زمــان لهســتان بــه عنــوان‬ ‫مرکــز «هنــر خیابانــی» جهــان شــناخته مــی شــد‪ .‬ایــن اتفاقــات باعــث شــد‬ ‫کــه جهــان مدرســه پوســتر لهســتان را بــه عنــوان مکانــی معتبــر بــرای‬ ‫پــرورش طراحــان پوســتر بشناســد‪.‬‬ ‫کار بســیاری از شــاکردان جوانتــر مدرســه پوســتر‪ ،‬کــه متولــد ســال هــای‬ ‫‪ ۱۹۳۰ - ۱۹۲۰‬هســتند‪ ،‬دارای رنگهــای بســیاری به ســبک اکسپرسیونیســت‬ ‫هــا اســت‪ )۱۹۲۵( Maciej Urbaniec .‬کــه در زمــان کمونیســت هــا‬ ‫پوســترهایی در رابطــه بــا خدمــات اجتماعــی طراحــی مــی کــرد‪ ،‬طــرح هایــی‬ ‫بــا کنــار هــم گــذاردن دلقــک ســیرک و نمادهــای تاریخــی خلــق کــرد‪.‬‬ ‫‪ Waldemar Swierzy‬کــه بیــش از ‪ ۱۰۰۰‬طــرح در کارنامــه هنــری‬ ‫خــود دارد‪ ،‬در کارهــای اولیــه اش نقاشــی را بــا گرافیــک پیونــد داد کــه نشــان‬ ‫از توانایــی او در خلــق تصاویــر بدیــع داشــت‪ .‬بــه رســم طراحــان دهــه ‪۷۰‬‬ ‫لهســتان‪ ،‬پوســترهای او بســیار وابســته بــه تصاویــر بــود و اجــازه مــی داد تــا‬ ‫خــود تصاویــر بــا مخاطــب ارتبــاط برقــرار کننــد‪.‬‬ ‫او مــی توانســت عمــق مطلــب را بــه کوتاهتریــن شــکل ممکــن بیــان کنــد‪.‬‬ ‫پوســترهای ‪ Franciszek Starowieyski‬عالــی بــود و ممتــاز تریــن‬ ‫تکنیــک هــا را در کارهایــش جــاری مــی کــرد‪ .‬اورا مــی تــوان نمونــه بــارز یــک‬ ‫هنرمنــد دانســت‪ .‬او دنیــای کوچکــی داشــت و کارهایــش گرایــش‪ ،‬طرزفکــر‬ ‫و ســلیقه او را نمایــان مــی کنــد‪ .‬بــرای او اهمیــت نداشــت کــه عامــه مــردم‬ ‫کارهــای او را بــه همــان ســادگی کــه متنــی را مــی خواننــد درک کننــد یــا نــه‪.‬‬ ‫در اوایــل دهــه ‪ ،۸۰‬طراحــان جوان پوســتر در مســیر موفقیــت گام نهادنــد و انکه‬ ‫بیــش از همــه بــه محبوبیــت رســید ‪ Wiktor Sadowski‬بــود‪ .‬پوســترهای او‬ ‫بســیار از تصاویــر اســتفاده مــی کننــد‪ ،‬رمزامیزنــد و حــس نوســتالژی مــردم را‬ ‫تحریــک مــی کنند‪.‬‬ ‫ایــن نقــاش ‪ -‬پوسترســاز از طریقــی غیــر از ســایر همکارانــش از نقاشــی بــرای‬ ‫طراحــی پوســتر بهــره مــی گیــرد‪ .‬هنگامــی کــه کارهــای او را مــی نگریــم‪،‬‬ ‫بیشــتر رنــگ مــی بینیــم تــا شــکل هــای هندســی‪.‬‬ ‫کار نســل دوم طراحــان پوســتر لهســتان‪ ،‬کســانی کــه مدرســه پوســتر لهســتان‬ ‫را بــه وجــود اوردنــد‪ ،‬یــک ویژگــی مشــترک داشــت‪ :‬اشــکارا در فــرم و دیگــر‬ ‫تکنیــک ها ژســت شــخصی خــاص خــود را داشــتند‪ .‬این ویژگــی در پوســترهای‬ ‫لهســتان یگانــه اســت‪.‬‬ ‫هنــر امــروز پوســتر لهســتان نیــز کــم و بیــش ایــن ویژگــی را داراســت‪ .‬ویژگــی‬ ‫هــای دیگــری نیــز در پوســترهای مــدرن لهســتان بــه چشــم مــی خورد‪:‬قلــم‬ ‫مــو‪ ،‬پاســتل و نقاشــی‪ .‬عکــس هــای بســیار کمــی در ایــن پوســتر هــا به چشــم‬ ‫مــی خــورد‪ .‬انهــا تنهــا راه بیــان افــکار و احساســات را حرکــت دســت بــرروی‬ ‫کاغــذ مــی داننــد و ایــن همــان چیــزی اســت کــه باعــث یگانگــی پوســترهای‬ ‫لهســتان در جهــان شــده اســت‪ .‬هــر پوســتر بهتریــن بیــان بــرای احســاس‬ ‫هنرمنــد در مواجهــه بــا موضوعــات اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪50‬‬ صفحه 50 ‫تادئوش ترپکوفسکی‬ ‫در ســال ‪ ۱۹۳۷‬بــود کــه یکــی از تاثیرگــذاران پوسترســازان لهســتان وارد صحنــه‬ ‫هنــر شــد‪ .‬تادئــوش ترپکوفســکی(‪ )۱۹۵۴-۱۹۱۲‬کــه هنرمنــدی خــود ســاخته‬ ‫بــود‪ ،‬در پوســتر هــای خــود زیبایــی ســاده ای را بــه نمایــش گذاشــت کــه بــه‬ ‫مفهــوم واقعــی اشــیاء مــی پرداخــت و هیچگونــه تمایــات تاریخــی یــا ســبکی‬ ‫نداشــت او یــک پوســتر بــرای خدمــات عمومــی طراحــی کــرد کــه در ان ســه‬ ‫دســت کــه حــاوی چکــش بودنــد بطــور متقــارن در سراســر پوســتر قــرار داشــتند‬ ‫و دســت چهــارم مجــروح بــه نمایــش درامــده بــود‪ ،‬بدیــن معنــا کــه دســت‬ ‫مصــدوم قــادر بــه کارکــردن نیســت‪.‬‬ ‫اندکــی بعــد از جنــگ جهانــی دوم اغــاز شــد‪ .‬لهســتان در ســالهای‪۱۹۴۵-۱۹۳۸‬‬ ‫اشــغالگری قــوای نــازی و شــوروی را تحمــل کــرد‪ .‬در ایــن ســال هــا لهســتان از‬ ‫نابــودی امکانــات ارتباطــی‪ ،‬حمــل ونقــل و صنعتــی خــود بــه ســتوه امــده بــود و‬ ‫جمعیــت ان نیــز بــه ‪ ۴۰‬درصــد کاهــش یافتــه بــود‪.‬‬ ‫پــس از ‪ ۱۹۴۵‬بــا پایــان یافتــن جنــگ هنــر جانــی تــازه گرفــت‪ .‬دســتگاه تبلیغاتی‬ ‫کمونیســم بــه اســتفاده از پوســتر بعنــوان یــک ابــزار بســیار تاثیرگــذار پــی بــرد‪.‬‬ ‫بســیاری از هنرمنــدان برجســته ایــن رشــته‪ ،‬کار خــود را در اواســط دهــه چهــل بــا‬ ‫طراحــی پوســتر بــرای حاکمــان جدیــد کشــور اغــاز کردنــد‪.‬‬ ‫تادئــوش ترپکوفســکی پیشــتاز هنــر پوسترســازی لهســتان پــس از جنــگ بــه‬ ‫شــمار مــی رفــت‪ .‬او از ‪ ۱۹۴۵‬تــا زمــان مرگــش در ‪ ۱۹۵۴‬برخــی از خاطــره‬ ‫انگیزتریــن پوســترهای لهســتان را خلــق کــرد‪ .‬در ‪ ۱۹۴۵‬پوســتر هــای شــگفت‬ ‫انگیــز او جامعــه را بــه ریشــه کــن کــردن دشــمن نــازی ترغیــب مــی کــرد‪.‬‬ ‫مشــخصه اثــار او ســادگی و تاکیــد بــه زبــان نمادیــن بــود کــه به ســرعت شــهرت‬ ‫یافــت‪ .‬اثــر کوچــک و دســتی او‪ ،‬اخریــن مرحلــه( ‪ ،)۱۹۴۸‬یکــی از نخســتین فیلــم‬ ‫هــای ســینمایی ســالهای پــس از جنــگ لهســتان را تبلیــغ مــی کــرد‪ ،‬کــه درامــی‬ ‫تکاندهنــده از بقــاء و نابــودی در ارودگاه هــای زمــان جنــگ بــود گل میخــک خــم‬ ‫شــده تذکــری اســت ارام و اضــح از گلــی کــه در لهســتان بســیار خاطــره انگیــز‬ ‫اســت و در ایــن تصویــر بــر لبــاس راه راه زندانیــان ســایه افکنــده اســت‪ .‬بازوبنــد‬ ‫و شــماره شناســایی نیــز شــرایط تلــخ اردوگاههــا را بــه یــاد مــی اورد‪.‬‬ ‫در ایــن اثــر تنهــا نــام فیلــم و گــروه ســازنده ذکــر شــده اســت‪ ،‬زیــرا در کشــوری‬ ‫کــه اشــیای کوچــک معانــی نمادیــن و تاریخــی فراوانــی دارنــد نیــاز چندانــی بــه‬ ‫روایــت کالمــی نیســت‪.‬‬ ‫تادئــوش ترپکوفســکی بــاز هــم در ‪ ۱۹۵۲‬در طراحــی پوســترهای نــه! و ورشــو‬ ‫از ترکیــب صریــح و رنــگ هــای خالــص اســتفاده کــرد‪ .‬او تصاویــر را بــه مطالــب‬ ‫مهــم خالصــه کــرد‪ ،‬کــه عبــارت بودنــد از یــک شــهر جنــگ زده در درون خطــوط‪،‬‬ ‫یــک بمــب کــه حــاوی پیــام ســاده نــه! بــود‪ ،‬و یــک جرثقیــل کــه در حــال بلنــد‬ ‫کــردن ورشــو بــود تــا بــر نیــاز بــه بازســازی شــهر تاکیــد ورزد‪ .‬شــیوه کار او«‬ ‫کمتــر بــه معنــای بیشــتر اســت»‪ ،‬کــه الگــوی بســیاری از پوسترســازان دیگــر و‬ ‫شــیوه ای جدیــد بــرای ارتباطــات موثــر شــد‪ .‬تاثیــر مســتقیم گرونوفســکی بــر‬ ‫اثــار ترپکوفســکی در اینجــا بــه خوبــی نمایــان اســت‪ .‬هــر دوی انــان بــا اســتفاده‬ ‫از تصاویــر ســاده و رنــگ هــای خالــص مفاهیــم موردنظــر خــود را ارائــه مــی‬ ‫دادنــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪51‬‬ ‫ستاره کوشا‬ صفحه 51 ‫فاطمه عبدالمحمدی‬ ‫نویسنده و کارشناس‬ ‫ارشد فلسفه‬ ‫معماری لهستان‬ ‫معمــاری لهســتان بــا سرنوشــت سیاســی ایــن قســمت از اروپــا گــره خــورده‬ ‫اســت و بــه همــان انــدازه پیچیــده اســت‪ .‬مرزهــای ایــن کشــور طی ســالهای‬ ‫زیــاد دســتخوش تغییــرات متعــددی قــرار گرفتــه اســت‪ .‬ایــن عوامــل در‬ ‫شــکل گیــری معمــاری لهســتان تاثیــر زیــادی گذاشــته اســت‪ .‬خیلــی زیبــا‬ ‫و تعجــب اور اســت کــه معمــاری مــدرن و ســنتی در کنــار هــم قــرار گرفتــه‬ ‫انــد و زیبایــی خــارق العــاده ای ایجــاد کــرده انــد‪.‬‬ ‫معمــاری گوتیــک در ســرزمین هــای لهســتان بــه طــور کامــل در قــرن‬ ‫‪ ، 14‬زمانــی کــه ایــن کشــور بــه تجزیــه فئودالــی پایــان داد و بــه‬ ‫پادشــاهی تبدیــل شــد توســعه یافــت‪ .‬توســعه معمــاری تحــت تاثیــر‬ ‫رشــد فشــرده شــهرها ‪ ،‬توســعه اقتصــاد و همچنیــن علــم و امــوزش بــود‪.‬‬ ‫رنســانس بــه لطــف پادشــاه ســیگموند ‪ ،‬کــه بــا ایــن ســبک در بــودا ‪ ،‬دربــار‬ ‫عمــوی مجارســتانی خــود اشــنا شــد‪ ،‬بــه عنــوان یــک ســبک جدیــد دربــار‬ ‫بــه لهســتان امــد‪ .‬ســیگموند صنعتگــران ایتالیایــی را از بوداپســت بــه کراکــف‬ ‫دعــوت کــرد و در انجــا اولیــن بنــای رنســانس ایتالیایــی را در لهســتان ‪،‬‬ ‫مقبــره جــان اول البــرت در واول (بیــن ‪ 1502‬و ‪ )1506‬ســاخته شــد‪ .‬بــا ایــن‬ ‫حــال ‪ ،‬در معمــاری مذهبــی ‪ ،‬کــه از ســنت گوتیــک پیــروی مــی کــرد ‪ ،‬تاثیرات‬ ‫دوره رنســانس حداقــل بــود‪ .‬رنســانس در لهســتان یــک ســبک مدنــی اســت‪.‬‬ ‫کالسیسیســم در نیمــه دوم قــرن هجدهــم و قــرن نوزدهــم بــر‬ ‫معمــاری لهســتان ســلطه یافــت و ایــن خــود جلــوه ای از عقــل‬ ‫گرایــی روشــنگری بــود‪ .‬ســبک شناســی جدیــدی از فرانســه‪،‬‬ ‫ایتالیــا و تــا حــدودی از المــان بــه عنــوان بازتابــی از قدمــت‬ ‫تاریخــی قدمــت یونانی‪-‬رومــی در لهســتان شــکل گرفــت‪.‬‬ ‫کالســیک گرایــی متاخــر ‪ ،‬کــه بــه لحــاظ زمانــی بــا پایــان‬ ‫جنــگ هــای ناپلئونــی و تســخیر ورشــو توســط امپراتــوری‬ ‫روســیه در ســال ‪ 1815‬مرتبــط بــود ‪ ،‬بــا حجــم قابــل توجهــی‬ ‫از ســاخت و ســاز ‪ ،‬ســاختمانهای بــزرگ کــه در مقیــاس جدید‬ ‫و بزرگــی از میــدان هــا را تعییــن مــی کــرد ‪ ،‬مشــخص شــد‬ ‫و خیابــان هــای ورشــو و ســایر شــهرها نمــود یافــت‪ .‬معمــار‬ ‫برجســته کالسیســم متاخــر در لهســتان ‪ ،‬انتونیــو کوراتــزی‬ ‫ایتالیایــی اســت‪ .‬ســاختمانهای اصلــی وی در ورشــو شــامل‬ ‫کاخ اشتاســتیک ‪ ،‬خزانــه داری (‪ ، )1824‬بانــک لهســتانی‬ ‫(‪ )1825‬و تئاتــر ویلکــی اســت‪.‬‬ ‫قلمــرو دولــت لهســتان ســابق بین پــروس (المــان) ‪ ،‬روســیه و‬ ‫امپراتــوری اتریــش (اتریش‪-‬مجارســتان) تقســیم شــده بود‪.‬‬ ‫جــاده بلنــد ویــن در کراکــوف جایــی کــه پــارک پلنتــی ایجــاد‬ ‫شــد بــا موفقیــت اســتفاده شــد‪ .‬معمــاری کراکــوف در ان‬ ‫زمــان معطــوف بــه مــدل وینــی بــود کــه اصطالحــاً بــه ان‬ ‫ســبک ‪ Ringstrasse‬گفتــه میشــد‪.‬‬ ‫از نظــر ســبک شناســی ‪ ،‬ایــن التقاطــی گرایــی بــود‬ ‫کــه تحــت ســلطه نئوگوتیــک (کالــج نــووم) و نئــو‪-‬‬ ‫رنســانس (تئاتــر ســاواواکی) بــود‪ .‬ســبک مشــابهی‬ ‫بــر دیگــر ســرزمین هــای لهســتان ســلطه داشــت‪.‬‬ ‫در ســبک شناســی نئوگوتیــک المــان ‪ ،‬کارل فریدریش شــینکل‬ ‫قصــر ‪ Kamieniec Zabkowicki‬و قلعــه کورنیــک را‬ ‫طراحــی کــرد‪.‬‬ ‫‪ S. Stompf‬قلعــه لوبلیــن را دوبــاره طراحــی کــرد‪ .‬بناهــای‬ ‫تاریخــی نو‪-‬رنســانس شــامل ســاختمان اصلــی پلــی‬ ‫تکنیــک ورشــو (‪ ، )1889-1901‬هتــل بریســتول در ورشــو‬ ‫(‪ ، 1900‬وادیســاو مارکونــی) اســت‪ .‬از جملــه معمــاران‬ ‫مشــهور ایــن نــوع احیــای ســبک جدیــد مــی تــوان بــه‬ ‫فریدریــش اگوســت اســتولر (ویلکوپولســکا) ‪ ،‬الکســیس‬ ‫النگــر ‪ ،‬لودویــگ اشــنایدر ‪ ،‬یــوزف پیــوس دزیکونســکی‪،‬‬ ‫کنســتانتی ووچیچوســکی ‪ ،‬فلیکــس کسیارســکی ‪،‬‬ ‫تئــودور تالوســکی ‪ ،‬یــان ســاس زوبرزیکــی اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫در عصــر کاپیتالیســم یــا ســرمایه داری ‪ ،‬بســیاری از ویالهــا و‬ ‫قصرهــای صاحبــان کارخانــه و همچنیــن تعــداد زیــادی خانــه‬ ‫کارگــری و ســاختمانهای صنعتــی کارگــران ســاخته شــده‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪52‬‬ صفحه 52 ‫ارت نــوو بــه عنــوان تالشــی بــرای کنارگذاشــتن ســبک و التقــاط ‪ ،‬ظهــور‬ ‫ســبک معمــاری جدیــدی کــه مطابــق بــا روح زمــان باشــد ظهــور کــرد‪.‬‬ ‫معمــاران لهســتانی از دهــه ‪ 1890‬نیــز در حــال کشــف انگیــزه هــای بومــی‬ ‫در حیطــه ایــن ســبک بودنــد‪ .‬چهــره برجســته ایــن رونــد استانیســاو‬ ‫ویتکیویــچ ‪ ،‬بنیانگــذار ســبک زاکوپــان بــود‪.‬‬ ‫بــه دســت اوردن مجــدد اســتقالل لهســتان دوره جدیــدی را در هنــر رقــم‬ ‫زد ‪ ،‬جایــی کــه معمــاری مــدرن در مقیــاس وســیعی توســعه یافــت ‪ ،‬و‬ ‫اغلــب دســتاوردهای کارکردگرایــی را بــا عناصــر هنــر عامیانــه (ادولــف‬ ‫ســیزکو‪-‬بوهوس ‪ ،‬ماریــان اللــه ویــچ و بوهــدان پنیوســکی) ترکیــب کــرد‪.‬‬ ‫نمونــه هایــی از ســازندگی لهســتانی و ســبک بیــن المللــی شــامل مجتمــع‬ ‫هــای مســکونی متعــددی اســت کــه معمــاری ان را باربــارا و استنیســاو‬ ‫بروکلســکی بــر عهــده داشــت‪.‬‬ ‫در جریــان نمایشــگاه جهانــی در پاریــس در ســال ‪ ، 1937‬خانه استانیســاو‬ ‫بروکالســکی در ‪ Zoliborz‬جایــزه دریافت کــرد (‪.)1929‬‬ ‫ســرمایه گــذاری هــای ســاختمانی در مقیــاس وســیع تــری انجــام شــد‬ ‫نمونــه هــای مشــهور شــامل ‪ WUWA‬و ســالن ‪ Centennial‬توســط‬ ‫ماکــس بــرگ اســت‪.‬‬ ‫پــس از جنــگ جهانــی دوم ‪ ،‬توســعه معمــاری لهســتان بــه ســبک‬ ‫اوانــگارد توســط سوسیالیســم قطــع شــد‪ .‬بازســازی شــهرها و‬ ‫بناهــای تاریخــی شــخصیت متنوعــی داشــت‪ .‬در «ســرزمین هــای‬ ‫بازیابــی شــده» ‪ ،‬بازســازی ســاختمان هــا بــه شــدت تحــت تاثیــر‬ ‫اهــداف سیاســی از بیــن بــردن معمــاری موجــود در المــان بــود‪.‬‬ ‫یــک نمونــه ارزشــمند از اســترداد فرهنگــی مــی توانــد بازســازی میــدان‬ ‫تئاتــر در ورشــو بــا کاخ جابونوفســکی باشــد‪.‬‬ ‫شــاخه خاصــی از رئالیســم سوسیالیســتی نئوکالسیسیســم بــه‬ ‫اصطــاح استالینیســم بــود کــه نمایانگــر ان کاخ فرهنــگ و علــوم‬ ‫در ورشــو اســت‪ .‬شــهر برنامــه ریــزی شــده نــوا هوتــا نیــز در‬ ‫اواخــر دهــه ‪ 40‬بــه ســبک استالینیســتی طراحــی شــده اســت‪.‬‬ ‫از مکانهــای دیدنــی معمــاری ایــن دوره مــی تــوان بــه ایســتگاه راه اهــن‬ ‫مرکــزی ورشــو (‪ ، )1975‬اســپودک در کاتوویتــس ‪ ،‬ســینما کیــف و هتــل‬ ‫کراکوویــا در کراکــوف ‪ ،‬اوســیانا وشــودنیا در ورشــو ‪ ،‬اثــار اوســکار هانســن‬ ‫اشــاره کــرد‪.‬‬ ‫معمــاری مذهبــی شــامل ‪ Arka Pana‬استانیســاو پیترزیــک‬ ‫در کراکــوف و کلیســای روح القــدس در ‪ Wrockaw‬اســت‪.‬‬ ‫پــس از ایجــاد جمهــوری ســوم ‪ ،‬اراتــا ایزوزاکــی (منگقــا) ‪ ،‬نورمــن فوســتر‬ ‫(وارســو) ‪ ،‬راینــر مهالموکــی (مــوزه تاریــخ یهودیــان لهســتان) و دانیــل‬ ‫لیبســکیند پــروژه هــای خــود را در لهســتان انجــام دادنــد‪Renato .‬‬ ‫‪ Rizzi‬تئاتــر ‪ Shakespearian‬را در گدانســک طراحــی کــرد‪.‬‬ ‫کتابخانــه دانشــگاه پــس از مدرنیســم ورشــو و مقــر دیــوان عالــی کشــور‬ ‫توســط مــارک بودژینســکی طراحــی شــده اســت‪ .‬در ســال ‪ ، 2015‬جایــزه‬ ‫معمــاری معاصــر اتحادیــه اروپــا بــه فیالرمونیــک ‪ Szczecin‬اعطــا شــد‪.‬‬ ‫‪https://en.wikipedia.org/wiki/Architecture_of_Poland‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪53‬‬ صفحه 53 ‫سحر پور حسینی‬ ‫جامعه شناس‬ ‫لباس سنتی مردم لهستان‬ ‫پوشــش محلــی مــردم لهســتان هرچنــد امــروزه دیگــر مــورد اســتفاده عامــه مــردم‬ ‫نیســت امــا همچنــان در جشــنواره هــای مردمــی‪ ،‬عروســی هــای محلــی‪ ،‬اعیــاد‬ ‫مذهبــی‪ ،‬جشــنواره هــای محلــی روســتایی و ســایر مــوارد خــاص در زندگــی روزمــره‬ ‫جــاری اســت‪ .‬ایــن لبــاس هــا ممکــن اســت منعکــس کننــده منطقــه و گاهــی اوقــات‬ ‫وضعیــت اجتماعــی یــا زناشــویی هــر فــرد باشــد‪.‬‬ ‫لبــاس هــای موســوم بــه ‪ ickowickie‬را شــاید بتــوان شــاخص تریــن لباســهای‬ ‫بومــی مــردم لهســتان نامیــد کــه اســتفاده از ان در قســمتهای مرکــزی لهســتان‬ ‫رایــج بــود‪.‬‬ ‫ایــن لبــاس در طــول تاریــخ اســتفاده خــود‪ ،‬در زمینــه رنــگ پارچــه دســتخوش‬ ‫تغییــرات زیــادی شــده انــد‪ .‬در اواخــر قــرن ‪ 19‬و تــا حــدود ‪ ، 1914‬پــس زمینــه‬ ‫پارچــه هــای راه راه قرمــز بــود‪ ،‬ســپس نارنجــی شــد و تــا پایــان دهــه ‪ 1920‬تغییــر‬ ‫نکــرد‪ ،‬امــا در دهــه ‪ 1930‬بــا ورود رنــگ هــای صنعتــی ‪ ،‬برخــی از رنــگ های ســردتر‬ ‫ســبز ‪ ،‬ابــی ‪ ،‬بنفــش و خاکســتری نیــز بــه کار رفــت‪ .‬در دوره هــای فــوق ‪ ،‬گلــدوزی‬ ‫پیراهــن نیــز دچــار تغییراتــی شــد‪.‬‬ ‫تــاج گل عنصــر مشــخصی از لبــاس ســنتی عروســی بــود‪ .‬قدیمــی تریــن تــاج هــای‬ ‫گل از گلهایــی ســاخته مــی شــدند کــه در بــاغ هــای خانگــی پــرورش داده مــی‬ ‫شــدند‪ .‬تــاج هــای گل بعــدی کــه از گیاهــان و گل هــا ســاخته شــده بودنــد ‪ ،‬بــا‬ ‫ســربندهای نســبتاً بزرگــی جایگزیــن شــدند‪.‬‬ ‫تــاج گل شــامل یــک کاله پارچــه ای بــود کــه بــا روبــان هــا و مرواریدهــای تزییــن‬ ‫شــده بــود‪ .‬ایــن کاله بــا یــک دســته بــزرگ از گلهایرنگارنــگ ‪ ،‬مهــره هــا و حبــاب‬ ‫هــای شیشــه ای کوچــک‪ .‬حلقــه گل بــا نــوار یــا ســیم بــر روی ســر ثابــت شــده و بــا‬ ‫گــره هــای کوچــک روی پیشــانی گــره مــی خــورد‪.‬‬ ‫لبــاس موســوم بــه ‪ Bilgoraj‬بــه عنــوان پوشــش کهــن و باســتانی مــردم لهســتان‬ ‫طبقــه بنــدی مــی شــود‪ .‬تمــام عناصــر ان از پارچــه کتــان ســاخته شــده اســت‪.‬‬ ‫ســرپوش زنانــه اصلــی بــا روســری ازاد دور ســر پوشــیده شــده بــود کــه در سراســر‬ ‫جنــوب غربــی لهســتان رایــج اســت‪ .‬الگوهــای گلــدوزی ماننــد ‪ S‬و مارپیــچ ماننــد‬ ‫نیــز از طبیعــت کهــن ایــن کشــور الهــام گرفتــه انــد‪.‬‬ ‫‪ Kalita‬نوعــی کیــف مردانــه اســت کــه یکــی از عناصــر مشــخص لبــاس ســنتی‬ ‫مــردان در منطقــه ‪ Bilgoraj‬بــود‪ .‬کیــف شــکل نعــل اســب دارای یــک بنــد بــود کــه‬ ‫کل طــول ان را محــدب و زاویــه دار مــی کــرد‪« .‬کالیتــا» را در قســمت عقــب و چــپ‬ ‫بــا ایــن بنــد روی شــانه قــرار مــی گرفــت‪ .‬ایــن کیــف توســط مــردان معمــوال در‬ ‫ســفر و یــا انــواع مراســم مــورد اســتفاده بــود و انــواع ابــزار الزم را بــرای ایشــان بــا‬ ‫خــود همــراه داشــت‪ .‬ابــزاری کاربــردی نظیــر چاقــو ‪ ،‬کیســه تنباکــو چرمــی ‪ ،‬لولــه ‪،‬‬ ‫ســنگ چخمــاق و فــوالد و‪...‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪54‬‬ صفحه 54 ‫‪ Lachowie Sadecc‬یکــی از زیباتریــن لبــاس هــای محلــی لهســتانی‬ ‫بــه حســاب مــی ایــد‪ .‬ایــن پوشــش زیبــا را بــا پارچــه هــا و تزیینــات‬ ‫رنگارنــگ ‪ ،‬گلــدوزی شــده ‪ ،‬زنجیــر دوختــه شــده (بــر روی لبــاس اقایــان)‬ ‫روی کــت هــا و شــلوارها ‪ ،‬پیراهــن هــای گلــدوزی شــده و ظریــف تهیــه و‬ ‫اســتفاده مــی کننــد‪.‬‬ ‫لبــاس کراکــوف تنهــا لبــاس دهقانــان اســت کــه بــه درجــه لبــاس ملــی‬ ‫لهســتان ارتقــا یافتــه اســت‪ .‬ایــن تصمیــم بــا دالیــل میهــن پرســتانه و‬ ‫بــا مشــارکت دهقانــان کراکــوف در قیــام ‪ Kosciuszko‬بــه عنــوان یــک‬ ‫عامــل اصلــی اتخــاذ شــد‪ .‬حتــی رهبــر قیــام ‪ ،‬تادئــوش کوشسیوســکو ‪،‬‬ ‫لبــاس کراکــوف را بــه عنــوان یــک دهقــان مــی پوشــید فقــط بــرای اینکــه‬ ‫توســط جاسوســان روســیه شــناخته نشــود‪ .‬محبوبیــت ‪ Kosciuszko‬بــه‬ ‫محبــوب شــدن لبــاس کراکــوف در میــان لهســتانی هــا کمــک کــرد‪.‬‬ ‫برخــی از عناصــر لبــاس بــر روی لبــاس فــرم اســتفاده شــده توســط‬ ‫شــرکت کننــدگان در قیــام هــای ملــی قــرن نوزدهــم اعمــال شــد‪ .‬ایــن‬ ‫محبوبیــت لبــاس کراکوویایــی ‪ ،‬بــه ویــژه در نســخه زنانــه ان و ســپس‬ ‫توســط هنرمنــدان خــاق کراکــووی جنبــش لهســتان جــوان (‪Mloda‬‬ ‫‪ )Polska‬کــه ان را بــه عنــوان مــد جدیــد تبلیــغ کــرد تقویــت شــد‪.‬‬ ‫در مناطــق مرتفــع لبــاس هــای ‪ Podhale‬بــه کار مــی رفــت‪ .‬یکــی از‬ ‫ویژگــی هــای مشــترک کوهســتانی هــای بالــکان و کارپــات ایــن واقعیــت‬ ‫اســت کــه عناصــر لبــاس مــردان ‪ ،‬ماننــد «‪( »cucha‬انــواع کــت) و‬ ‫«‪( »portki‬شــلوار) ‪ ،‬همــه از پارچــه هــای ضخیــم و کــرک دار در رنــگ‬ ‫طبیعــی پشــم گوســفند بــه همــراه تزیینــات رنگارنــگ و گلــدوزی هــای‬ ‫پشــمی بــود کــه توســط مــردان دوختــه مــی شــد‪.‬‬ ‫پوشــش موســوم بــه ‪ Kierezja‬معمــوالً در زمســتان پوشــیده مــی شــد‪.‬‬ ‫یقــه ســه گــوش و عریــض و گلــدوزی شــده ان بــه نــام «‪ »suka‬قابــل‬ ‫تشــخیص اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪55‬‬ صفحه 55 ‫فواد محمدهاشم‬ ‫کارشناس تربیت بدنی‬ ‫ورزش لهستان‬ ‫در لهســتان تقریبــاً همــه رشــته هــای ورزشــی محبــوب اســت‪ .‬رشــته‬ ‫هــای ورزشــی ماننــد فوتبــال (محبــوب تریــن ورزش) ‪ ،‬والیبــال ‪ ،‬مســابقات‬ ‫موتورســیکلت‪ ،‬پــرش اســکی ‪ ،‬دو و میدانــی ‪ ،‬هندبــال ‪ ،‬بســکتبال ‪ ،‬تنیــس و‬ ‫ورزش هــای رزمــی از جملــه ایــن ورزشــها هســتند‪.‬‬ ‫در رشــته اتوموبیــل رانــی اولیــن راننــده لهســتانی فرمــول یــک‪ ،‬رابــرت کوبیــکا ‪،‬‬ ‫بــا موفقیــت هــای خــود مــردم ایــن کشــور را بــه ایــن مســابقات عالقمنــد کــرد‬ ‫و فرمــول یــک را بــه لهســتان اورد‪.‬‬ ‫والیبــال بــا پیشــینه پربــار لهســتان از مســابقات بیــن المللــی یکــی از محبــوب‬ ‫تریــن ورزش هــای کشــور اســت‪ .‬لهســتان بــه لطــف ‪Tomasz Gollob ،‬‬ ‫‪ Jaroslaw Hampel‬و ‪ Rune Holta‬در مســابقات اتومبیلرانــی ســرعت‬ ‫متمایــز اســت‪ Speedway .‬در لهســتان بــا قهرمانــی در جــام جهانــی (‪)2014‬‬ ‫بســیار محبــوب اســت و ‪ Extraleague‬لهســتان بیشــترین میانگیــن حضــور‬ ‫را بــرای هــر رشــته ورزشــی در لهســتان دارد‪.‬‬ ‫کــوه هــای لهســتان مکانــی ایــده ال بــرای پیــاده روی ‪ ،‬اســکی و دوچرخــه‬ ‫ســواری کوهســتانی اســت و ســاالنه میلیــون هــا گردشــگر را از سراســر جهــان‬ ‫بــه خــود جــذب مــی کنــد‪ .‬اســکی کــراس کانتــری و پــرش بــا اســکی از‬ ‫ورزشــهای محبــوب تلویزیونــی هســتند کــه در هــر مســابقه ‪ 4‬تــا ‪ 5‬میلیــون‬ ‫بیننــده را بــه خــود اختصــاص داده انــد‪.‬‬ ‫ســواحل و اســتراحتگاههای بالتیــک مکانهــای محبــوب ماهیگیــری ‪ ،‬قایــق رانــی‪،‬‬ ‫کایــاک و طیــف وســیعی از ورزشــهای دیگــر ابــی هســتند‪.‬‬ ‫یکــی از ورزش هــای ملــی لهســتان در طــول قــرن هــا ســوارکاری بــود‪ .‬در دوره‬ ‫بیــن دو جنــگ جهانــی‪ ،‬ادام کرولیکیویــچ اولیــن مــدال انفــرادی المپیــک را کــه‬ ‫مــدال برنــز در مســابقات پــرش انفــرادی در بــازی هــای المپیــک تابســتانی‬ ‫‪ 1924‬بــرای لهســتان کســب کــرد وی چنــدی بعــد در یــک ســانحه جــان خــود‬ ‫را از دســت داد‪ .‬تادئــوز کوموروفســکی در بــازی هــای المپیــک تابســتانی ‪1924‬‬ ‫در پاریــس و هنریــک دوبرزانســکی «هوبــال» در بــازی هــای المپیــک تابســتانی‬ ‫‪ 1928‬در امســتردام شــرکت کــرد‪ .‬ژنــرال وادیســاو انــدرس نیــز در مســابقات‬ ‫پــرش شــرکت کــرد‪ .‬تیــم ورزشــی لهســتان قبــل از جنــگ جهانــی دوم دو مــدال‬ ‫بــازی هــای المپیــک تابســتانی را بــه دســت اورد‪.‬‬ ‫بســیاری از قهرمانــان لهســتان در جریــان جنــگ جهانــی دوم کشــته شــدند‪،‬‬ ‫بســیاری از انهــا توســط نــازی هــا بــه قتــل رســیدند‪ :‬برونیســاو چــک ‪ ،‬هلنــا‬ ‫ماروســارزوونا ‪ ،‬یانــوش کوسوچیســکی ‪ ،‬یــوزف نوجــی ‪ ،‬داویــد پرزپیــورکا از‬ ‫جملــه ایــن هــا بودنــد‪ .‬مســابقات ورزشــی بــرای لهســتانی هــا از نظــر نازیهــا‬ ‫غیرقانونــی بــود ‪ ،‬اگرچــه گاهــی اوقــات در اردوهــا برگــزار مــی شــد‪ .‬لهســتان‬ ‫بــازی هــای المپیــک ‪ 1944‬را در اردوگاه ‪ Woldenberg‬برگــزار کــرد‪.‬‬ ‫بعــد از جنــگ جمهــوری خلــق لهســتان توســط اتحــاد جماهیــر شــوروی کنتــرل‬ ‫مــی شــد و پیروزیهــای مســتقل تحــت نــام لهســتان تنهــا پــس از مــرگ ژوزف‬ ‫اســتالین امــکان پذیــر شــد‪ .‬بنابرایــن بوکســورهای لهســتانی تنهــا ‪ 5‬قهرمــان‬ ‫اماتــور اروپــا و اتحــاد جماهیــر شــوروی ‪ 1953‬را بــه دســت اوردنــد‪.‬‬ ‫فوتبال‬ ‫فوتبــال محبــوب تریــن ورزش در لهســتان اســت‪ .‬بیــش از چهارصــد هــزار‬ ‫لهســتانی بــه طــور منظــم فوتبــال بــازی مــی کننــد و میلیــون هــا نفــر دیگــر بــه‬ ‫گاه بــه گاه و بــه شــکل اماتــور پیگیــر ایــن ورزش هســتند‪.‬‬ ‫تیــم ملــی فوتبــال لهســتان قهرمــان مســابقات فوتبــال المپیــک ‪ 1972‬و‬ ‫همچنیــن نایــب قهرمــان ‪ 1976‬و ‪ 1992‬بــود‪ .‬لهســتان هشــت بــار در جــام‬ ‫جهانــی در ‪ 2006 ، 2002 ، 1986 ، 1982 ، 1978 ، 1974 ، 1938‬و ‪2018‬‬ ‫حضــور داشــته و موفقیــت قابــل توجهــی کســب کــرد و در جــام جهانــی ‪1974‬‬ ‫المــان و جــام جهانــی ‪ 1982‬اســپانیا ســوم شــد‪ .‬تیــم نوجوانــان در مرحلــه بیــن‬ ‫المللــی نیــز بــه موفقیــت دســت یافتــه اســت‪.‬‬ ‫والیبال‬ ‫لهســتان میزبــان مســابقات جهانــی ‪ 2014 FIVB‬بــود کــه در ان بــا دانمــارک‬ ‫بــه مــدال طــا و قهرمانــی اروپــا ‪ 2013‬رســید‪ .‬تیــم ملــی والیبــال مــردان‬ ‫لهســتان از ســال ‪ 1965‬موفــق بــه کســب ‪ 14‬مــدال از مســابقات بیــن المللــی‬ ‫شــده اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪56‬‬ صفحه 56 ‫روبرت لواندوفسکی‬ ‫مرد اول فوتبال لهستان‬ ‫روبــرت لواندوفســکی شــماره ‪ ۹‬فــوق العــاده بایــرن مونیــخ و تیــم ملــی‬ ‫لهســتان اســت‪ .‬فیزیــک عالــی‪ ،‬قــد ‪ ۱۸۵‬ســانتیمتری‪ ،‬در کنار َشــم باالی‬ ‫گلزنــی و قــدرت تمــام کنندگــی فــوق العــاده از روبــرت لواندوفســکی‪،‬‬ ‫بازیکنــی ســاخته اســت کــه ســال هاســت امیــد اول بایــرن مونیــخ‬ ‫در خــط حملــه اســت‪ .‬لواندوفســکی بــا ‪ ۹۸‬بــازی ملــی و بــا بــه ثمــر‬ ‫رســاندن ‪ ۵۵‬گل‪ ،‬گلــزن تریــن مهاجــم تاریــخ ایــن کشــور اســت‪ .‬او‬ ‫چــه در ســال هــای ابتدایــی فوتبــال و چــه امــروز کــه یکــی از برتریــن‬ ‫مهاجمــان حــال حاضــر دنیاســت‪ ،‬بــه ســخت کوشــی و تــاش فــراوان‬ ‫معــروف اســت‪.‬‬ ‫روبــرت لواندوفســکی متولــد ‪ ۲۱‬اگوســت ‪ ۱۹۸۸‬در ورشــو لهســتان مــی‬ ‫باشــد‪ .‬او همیشــه در هــر تیمــی کــه حضــور داشــته اســت‪ ،‬اولیــن گل‬ ‫هایــش را بــه پــدرش کــه در نوجوانــی او را از دســت داده‪ ،‬تقدیــم مــی‬ ‫کنــد‪ .‬گویــا تنهــا کســی کــه مــی دانســت روبــرت قــرار اســت اســطوره‬ ‫فوتبــال لهســتان باشــد‪ ،‬پــدرش کریزیســتف بــود کــه نــام او را روبــرت‬ ‫گذاشــت‪ .‬زیــرا اعتقــاد داشــت نــام مناســبی بــرای یــک فوتبالیســت‬ ‫در خــارج از لهســتان اســت‪ .‬او خــود نیــز در لیــگ دســته دو لهســتان‪،‬‬ ‫فوتبــال بــازی مــی کــرد‪.‬‬ ‫مــادر روبــرت نیــز یــک والیبالیســت معــروف‪ ،‬در لیــگ والیبــال لهســتان‬ ‫بــود‪ .‬او ایوونــا نــام داشــت‪ .‬خانــواده ورزشــی ان هــا بــا وجــود خواهــرش‬ ‫میل ِنــا کــه عضــو تیــم ملــی زیــر بیســت و یــک ســال والیبــال لهســتان‬ ‫اســت‪ ،‬تکمیــل مــی شــود‪ .‬احتمــاال بــه همیــن دلیــل اســت کــه روبــرت‬ ‫لواندوفســکی‪ ،‬انــا لواندوفســکی را کــه دارای مــدال برنــز مســابقات جــام‬ ‫جهانــی کاراتــه اســت و در حاضــر نیــز یــک مشــاور ورزشــی اســت‪،‬‬ ‫بــرای ازدواج انتخابکــرده اســت‪.‬‬ ‫لــخ پوزنــان اولیــن تیمــی بــود کــه لواندوفســکی بــه طــور حرفــه ای بــه‬ ‫ان پیوســت‪ .‬او در همــان اولیــن ســال و در اولیــن بــازی اروپایــی اش‬ ‫یــک گل بــه ثمــر رســاند و نهایتــا فصــل را بــا ‪ ۱۸‬گل زده در ‪ ۴۲‬بــازی‬ ‫بــه پایــان رســاند‪ .‬روبــرت در ســال بعــد قهرمانــی را بــه تیمــش هدیــه‬ ‫داد و بــرای همیشــه از فوتبــال باشــگاهی لهســتان‪ ،‬مهاجــرت کــرد‪.‬‬ ‫در ژوئــن ‪ ۲۰۱۰‬دورتمونــد برند ­هــی رقابــت خریــد روبــرت جــوان بــود‪.‬‬ ‫ان هــا الماســی را یافتنــد کــه از چشــم رقیــب دیرینــه شــان‪ ،‬بایــرن‬ ‫مونیــخ مخفــی مانــده بــود‪ .‬روبــرت لواندوفســکی بــا قــراردادی چهــار‬ ‫ســاله بــه ارزش چهــار و نیــم میلیــون یــورو بــه دورتمونــد پیوســت و‬ ‫اولیــن گلــش بــرای ایــن تیــم را در چهــارم ســپتامبر در مقابــل شــالکه‪،‬‬ ‫بــه ثمــر رســاند‪.‬‬ ‫در فصــل ‪ ۲۰۱۲- ۲۰۱۱‬او بــا نمایــش فــوق العــاده اش در بوندســلیگا‬ ‫عنــوان بازیکــن ســال لهســتان را کســب کــرد‪ .‬او در ایــن فصل توانســت‬ ‫در غالــب پیــروزی هــای دورتمونــد‪ ،‬ســهم عمــده ای داشــته باشــد و‬ ‫فصــل را بــا ‪ ۲۲‬گل زده و ‪ ۶‬پــاس گل بــه پایــان برســاند‪ .‬روبــرت اولیــن‬ ‫بــازی فصــل بعــد را بــا گلزنــی و پیــروزی در مقابــل ِوردربرمــن اغــاز‬ ‫کــرد‪ .‬در همیــن فصــل بــود کــه او رکــورد تاریخــی چهــار گل در نیمــه‬ ‫نهایــی لیــگ قهرمانــان را بــه ثبــت رســاند‪ .‬او تیمــش را بــه فینــال لیــگ‬ ‫قهرمانــان اروپــا رســاند؛ امــا دورتمونــد بــا لواندوفســکی هــم حریــف‬ ‫بایــرن مونیــخ عالــی ان روزهــا نشــد‪ .‬تیمــی کــه قــرار بــود مقصــد‬ ‫بعــدی روبــرت باشــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪57‬‬ ‫او فصــل ‪ ۲۰۱۵ = ۲۰۱۴‬را بــا بایــرن اغــاز کــرد‪ .‬روبــرت بــا ایــن حــال کــه بازیکــن ثابتــی در ایــن‬ ‫فصــل نبــود‪ ،‬امــا شــروعی فــوق العــاده داشــت و تقریبــا در هــر بــازی کــه در ابتــدای فصــل انجــام‬ ‫داد‪ ،‬در پیــروزی تیمــش تاثیرگــذار بــود‪ .‬ایــن اغــاز فــوق العــاده در نهایــت بــا ‪ ۲۵‬گل بــه پایــان‬ ‫رســید‪ .‬فصــل ‪ ۲۰۱۶ = ۲۰۱۵‬امــا قــرار بــود‪ ،‬حتــی ورای تصــور روبــرت‪ ،‬موفقیــت امیــز باشــد‪.‬‬ ‫فصلــی کــه شــاهد شــگفتی پنــج گل در یــک مســابقه بــود‪.‬‬ ‫روبــرت لواندوفســکی کــه در دقیقــه ‪ ۵۰‬بــه میــدان امــد‪ ،‬تنهــا در ‪ ۸‬دقیقــه و ‪ ۵۹‬ثانیــه‪ ۵ ،‬گل بــه ثمــر‬ ‫رســاند‪ .‬جایــی کــه تیمــش هــر چــه مــی زد‪ ،‬بــه در بســته مــی خــورد و حریــف یــک بــر صفــر از‬ ‫بایــرن مونیــخ جلــو بــود‪ .‬ایــن یــک رکــورد در تاریــخ تمامــی لیــگ هــای حرفــه ای فوتبــال اروپــا‬ ‫اســت‪ .‬او بــا ایــن گل رکــورددار چهــار رکــورد در کتــاب گینــس اســت‪ .‬رکــورد او در پایــان فصــل‬ ‫شــگفت انگیــز بــود‪ ۴۱ ،‬گل در ‪ ۵۲‬بــازی و نهایتــا در مــارچ ‪ ،۲۰۱۷‬او یکصدمیــن گلــش را تنهــا در‬ ‫‪ ۱۳۷‬بــازی بــا پیراهــن بایــرن مونیــخ بــه ثمــر رســاند‪ .‬او ایــن فصــل را نیــز بــا ‪ ۴۲‬گل بــه پایــان‬ ‫رســاند‪.‬‬ ‫روبــروت لواندوفســکی چهــار ســال پیاپــی از ســال هــای ‪ ۲۰۱۱‬تــا ‪ ۲۰۱۴‬بازیکــن ســال فوتبــال‬ ‫لهســتان و ســال ‪ ،۲۰۱۵‬ورزشــکار ســال لهســتان لقــب گرفــت‪ .‬او کــه کاپیتــان اول تیــم ملــی‬ ‫لهســتان نیــز هســت‪ ،‬حضــور در ‪ ۹۸‬بــازی ملــی را در کارنامــه دارد‪.‬‬ صفحه 57 ‫غذاهای محلی لهستان‬ ‫پروانه فیروزی‬ ‫محقق‬ ‫لهســتان یکــی از کشــورهایی اســت کــه بــی اغــراق در کنــار تمــام جاذبــه‬ ‫هــای طبیعــی و بناهــای تاریخــی و جاهــای دیدنــی خــود از یــک فرهنــگ‬ ‫غذایــی فــوق العــاده خوشــمزه و اشــتهااور نیــز برخــوردار اســت‪ .‬ســفر به‬ ‫لهســتان بــدون مــزه کــردن تعــدادی از بهتریــن غذاهــای ایــن ســرزمین‬ ‫اروپایــی قطــع بــه یقیــن ناتمــام تلقــی خواهــد شــد‪.‬‬ ‫دلمه کلم پیچ یا گوومکی‬ ‫در بســیاری از فرهنــگ هــای مختلــف غذایــی بــرای کشــورهای جورواجــور اروپایــی‪،‬‬ ‫دلمــه یکــی از بهتریــن و محبــوب تریــن غذاهــای ممکنه بحســاب مــی ایــد و همچنان‬ ‫نیــز روز بــه روز بــه شــمار طرفــداران ایــن نــوع از غذاهــای گوشــتی و همچنیــن‬ ‫گیاهــی افــزوده مــی شــود‪ .‬دلمــه کلــم پیــچ یکــی از بهتریــن غذاهــای لهســتان‬ ‫بحســاب مــی ایــد کــه از گذاشــتن مقــداری متریــال غذایــی همچــون‪ :‬برنــج‪ ،‬گوشــت‬ ‫چــرخ کــرده‪ ،‬پیــازداغ و غیــره در داخــل برگــه هــای پختــه شــده از کلــم تهیــه مــی‬ ‫شــود‪ .‬امــروزه دلمــه کلــم پیــچ کــه در لهســتان ان را گوومکــی نیــز تلقــی مــی کننــد‬ ‫دارای انــواع و اقســام مختلفــی مــی باشــد و بــه راحتــی مــی توانیــد ان را از رســتوران‬ ‫هــای مختلــف لهســتانی تهیــه فرماییــد‪.‬‬ ‫سوپ روسول‬ ‫روســول نــام یــک ســوپ بــی نهایــت خوشــمزه و مقــوی در فرهنــگ غذایــی مــردم‬ ‫لهســتان اســت کــه همچــون ســوپ رشــته ای مــا ایرانیان بــا کمــی نــودل و مقداری‬ ‫مــرغ تهیــه مــی شــود‪ .‬البتــه شــما مــی توانیــد در صــورت تمایــل نــوع گیاهــی ایــن‬ ‫ســوپ را نیــز تهیــه و نــوش جــان کنیــد و در ان از ســبزیجات تــازه و معطــری‬ ‫نیــز اســتفاده کنید‪.‬لهســتانی هــا بــرای ایــن ســوپ ارزش و احتــرام زیــادی قائــل‬ ‫هســتند و اغلــب اوقــات از ان بــه عنــوان یــک پیــش غــذای رســمی در مهمانــی هــا‬ ‫و جشــن هــای خــاص خــود نظیــر مراســم ازدواج و غیــره بهــره گیــری مــی کننــد‪.‬‬ ‫مــردم کشــور لهســتان اعتقــاد جــدی بــر ایــن موضــوع دارنــد کــه ســوپ روســول‬ ‫یــک دشــمن بــه تمــام معنــا در برابــر ســرماخوردگی و ســایر بیمــاری هــای عفونــی‬ ‫مــی باشــد و بــه همیــن خاطــر تــا کســی رو مریــض احــوال مــی بیننــد بــه وی‬ ‫پیشــنهاد مــی کننــد کــه روزی چنــد کاســه ســوپ روســول میــل کنــد‪ .‬از قلــم نیافتــد‬ ‫کــه تمــام مــزه و ارزش هــای غذایــی ایــن ســوپ ملــی در لهســتان‪ ،‬بــه اســتفاده از‬ ‫متریــل هــای غذایــی تــازه بســتگی دارد‪.‬‬ ‫پیروگی‬ ‫پیروگــی یکــی دیگــر از شــاهکارهای غذایــی در کشــور لهســتان اســت کــه انصافــا‬ ‫ســفر بــه لهســتان بــدون خــوردن ایــن غــذا کامــل نخواهــد شــد! غــذای پیروگــی‬ ‫در حقیقــت نوعــی دامپلینــگ یــا پیراشــکی محصــوب مــی شــود کــه از قــرار دادن‬ ‫مــواد غذایــی عمدتــا شــیرین در داخــل خمیــر و ســپس بســتن ان از یــک طــرف و‬ ‫جوشــاندنش در یــک ظــرف پــر از اب داغ تهیــه مــی شــود‪ .‬در لهســتان از پیروگــی‬ ‫بــه عنــوان یــک میــان وعــده و یــا حتــی یــک غــذای مختصــر در کنــار وعــده هــای‬ ‫اصلــی غذایــی اســتفاده مــی کننــد و بــرای ایجــاد مــزه ای بهتــر و دوســت داشــتنی‬ ‫تــر بــرای ایــن غــذا از مــوادی همچــون‪ :‬پیــازداغ‪ ،‬خامــه تــرش و ســایر ســبزیجات‬ ‫تــازه و محلــی اســتفاده مــی کننــد‪ .‬ناگفتــه نمانــد کــه دســتور پخــت اصلــی پیروگــی‬ ‫لهســتانی هــا از ســیب زمینــی‪ ،‬پنیــر‪ ،‬گوشــت چــرخ کــرده و همچنیــن گاهــی میــوه‬ ‫نیــز تشــکیل مــی شــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪58‬‬ صفحه 58 ‫کوپیتکا‬ ‫ایــن غــذا چیــزی شــبیه بــه دامپلینــگ ســیب زمینــی مــی باشــد کــه نــه تنهــا‬ ‫در لهســتان محبــوب اســت بلکــه در کشــورهای دیگــری همچــون لیتوانــی و‬ ‫بــاروس نیــز از طرفــداران بســیار زیــادی برخــوردار اســت‪ .‬بــرای تهیــه کوپیتــکا‬ ‫ابتــدا بایســتی خمیــر ســیب زمینــی را در اب داغ جوشــاند و ســپس ان را بــا‬ ‫مقــداری ارد ترکیــب کــرد‪ .‬بعــد خمیــر حاصــل شــده را کــه گاهــی بــه ان تخــم‬ ‫مــرغ نیــز اضافــه مــی شــود را بــه شــکل هــا و تکــه هــای کوچکــی تقســیم مــی‬ ‫کننــد و مجــددا ان هــا را در اب مــی اندازنــد تــا بــه خوبــی بجوشــند‪ .‬غــذای‬ ‫کوپیتــکا در حقیقــت هــم یــک غــذای کامــل در لهســتان بحســاب مــی ایــد هــم‬ ‫از ان بــه عنــوان یــک پیــش غــذا اســتفاده مــی کننــد‪ .‬بــد نیســت بدانیــد کــه‬ ‫مــزه ایــن غــذا هــم مــی توانیــد شــور باشــد و هــم شــیرین! نــوع شــیرین ان‬ ‫بــا دارچیــن‪ ،‬کــره و شــکر تهیــه مــی شــود و نــوع شــو ِر ان نیــز بــا مقــدار کمــی‬ ‫پیــازداغ‪ ،‬بیکــن و پنیــر برایتــان ســرو خواهــد شــد‪.‬‬ ‫سوپ ژورک‬ ‫چنانچــه در لهســتان بــا ســوپی مواجــه ُشــدید کــه در ان از کالبــاس‪ ،‬تخــم مــرغ و‬ ‫مقــداری نــان چــاودار خبــری بــود‪ ،‬بدانیــد کــه ان ســوپ ژورک اســت و یکــی از بهترین‬ ‫ســوپ هــای کل اروپــا محســوب مــی شــود‪ .‬ســوپ ژورک یــک غــذای اختصاصــی برای‬ ‫جشــن عیــد پــاک لهســتانی هــا اســت کــه در حقیقــت حاصــل یــک خالقیــت اشــپزی‬ ‫مــی باشــد و صرفــا در ابتــدا بــرای ایــن موضــوع درســت شــده بــود کــه مــردم بتواننــد‬ ‫از تخــم مــرغ هــای خــود در مراســم عیــد پــاک اســتفاده کننــد و بعدهــا بــا گــذر زمــان‪،‬‬ ‫ترکیــب ایــن ســوپ دســتخوش تغییراتــی فــراوان شــد تــا طعــم و مــزه ای جادویــی‬ ‫بــه خــود بگیــرد‪ .‬شــایان بــه ذکــر اســت کــه مــردم لهســتان از ایــن ســوپ بیشــتر در‬ ‫وعــده هــای صبحگاهــی خــود اســتفاده مــی کننــد‪.‬‬ ‫کروکت لهستانی‬ ‫کروکــت از جملــه غذاهــای خوشــمزه و محبــوب در تمــام دنیــا اســت کــه فقــط‬ ‫هــم بــه فرهنــگ غذایــی لهســتانی هــا اختصــاص نــدارد و مــی تــوان در هــر‬ ‫کجــای جهــان کــه دلتــان بخواهــد بــا انــواع مختلفــی از ان مواجــه شــوید‪.‬‬ ‫کروکــت در حقیقــت بــه رولــت هــای کوچکــی گفتــه مــی شــوند کــه در داخــل‬ ‫انهــا از متریــال هــای غذایــی گوناگــون اســتافده مــی کننــد و ســپس در داخــل‬ ‫ظرفــی از روغــن داغ‪ ،‬ان هــا را ســرخ مــی کننــد‪ .‬ددر داخــل کروکــت لهســتانی‬ ‫شــما مــی توانیــد بــا مــوادی همچــون گوشــت‪ ،‬کلــم و مقــداری هــم قــارچ‬ ‫مواجــه شــوید کــه در کنــار ُســس هــای مخصوصــی برایتــان ســرو خواهند شــد‪.‬‬ ‫ناگفتــه نمانــد کــه اشــپزان لهســتانی معمــوال بیــش از ســرو کــردن ایــن غــذای‬ ‫دوســت داشــتنی و محبــوب خــود‪ ،‬ان هــا را در ماهیتابــه تفــت مــی دهنــد تــا از‬ ‫ظاهــری بــراق و طالیــی رنــگ برخــوردار شــود‪ .‬حتــی ممکــن اســت تعــدادی از‬ ‫ان هــا کروکــت هــای خــود را در پــودر ســوخاری هــم قــرار دهنــد تــا حســابی‬ ‫ُتــرد و خوشــمزه شــوند!‬ ‫سوپ خیارشور‬ ‫خیارشــور همچــون کلــم پیــچ و ســیب زمینــی در فرهنــگ غذایــی مــردم لهســتان‬ ‫کامــا محبــوب و اســتفاده از ان رایــج مــی باشــد‪ .‬لهســتانی هــا بــه قــدری خیارشــور‬ ‫دوســت دارنــد کــه بــرای ان دســت بــه اختــراع یــک ســوپ مجــزا بــا طعــم و مــزه‬ ‫ای ُتــرش زده انــد‪ .‬بــرای تهیــه ایــن غــذا عمومــا از شــوید‪ ،‬اب مــرغ‪ ،‬ســیب زمینــی‬ ‫و همچنیــن خیارشــور اســتفاده مــی شــود‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪59‬‬ صفحه 59 ‫سینمای لهستان‬ ‫حسین شیردل‬ ‫تاریــخ ســینمای لهســتان تقریبــاً برابــر بــا تاریــخ فیلمبــرداری اســت و موفقیت هــای‬ ‫بین المللــی زیــادی بــه دســت اورده اســت‪ .‬از ســال ‪ ۱۹۵۵‬بــه بعــد‪ ،‬کارهــای کارگردانــان‬ ‫بــه قــول معــروف مکتــب فیلــم لهســتان تاثیــر زیــادی روی جریان هــای معاصــر ســینما‬ ‫از جملــه مــوج نــوی فرانســه‪ ،‬نئورئالیســم ایتالیــا و حتــی ســینمای کالســیک هالیــوود‬ ‫داشته اســت‪ .‬بعــد از جنــگ جهانــی دوم بــا وجــود سانســور‪ ،‬کارگردانانــی ماننــد رومــن‬ ‫پوالنســکی‪ ،‬کریشــتوف کیشلوفســکی‪ ،‬اگنیشــکا هوالنــد‪ ،‬انــدری وایــدا بــر پیشــرفت‬ ‫هنــر ســینما تاثیرگــذار بوده انــد‪ .‬در ســال های اخیــر و در حالــی کــه دیگــر درگیــر بــا‬ ‫سانســور نیســتند و بــا تعــداد زیــاد فیلمســازان مســتقل‪ ،‬فیلم هــای لهســتانی ترجیح ـاً‬ ‫متاثــر از ســینمای امریــکا هســتند‪ .‬در ادامــه بــه معرفــی برتریــن فیلمهــای تاریــخ‬ ‫ســینمای ایــن کشــور مــی پردازیــم؟‬ ‫چاقو در اب‬ ‫اغلــب افــراد فرامــوش مــی کننــد کــه رومــن پوالنســکی یــک فیلــم ســاز‬ ‫لهســتانی اســت نــه امریکایــی‪ .‬بــا ایــن حــال تاثیــر او بــر هالیــوود باعــث‬ ‫شــده کــه او را در زمــره برتریــن فیلمســازان هالیــوودی دهــه ‪ ۷۰‬قــرار دهند‪.‬‬ ‫بــا ایــن حــال ایــن فیلــم یکــی از برتریــن اثــار اوســت کــه در زادگاهــش‬ ‫ســاخته شــد‪ .‬فیلمــی دربــاره یــک زوج کــه بــا کشــتی ســفر مــی کننــد و در‬ ‫ایــن ســفر مــردی را کــه بــا ماشــین بــه او زده انــد نیــز دعــوت کــرده انــد‪.‬‬ ‫امــا زمانــی کــه مــرد بــه زن جــوان جــذب شــده داســتان پیچیــده مــی شــود‪.‬‬ ‫ایــن فیلــم یــک اثــر کالســیک و یکــی از برتریــن اثــار پوالنســکی محســوب‬ ‫مــی شــود‪ .‬ایــن فیلــم در فهرســت “‪ ۱۰۰‬فیلــم برتــر تاریــخ ســینما” در‬ ‫مجلــه امپایــر در جایــگاه ‪ ۶۱‬قــرار گرفــت‪.‬‬ ‫ادا‬ ‫یــک اثــر ســینمایی تاریــک‪ ،‬مهیــب و دردنــاک کــه یکــی از تاثیرگذارتریــن‬ ‫فیلــم هــای ممکــن اســت‪ .‬داســتان دربــاره زنــی اســت کــه مــی خواهــد‬ ‫راهبــه شــود و از عمــه اش مــی شــنود کــه ریشــه یهــودی دارد‪ .‬او بــرای‬ ‫یافتــن هویــت خانــواده اش ماجراجویــی را اغــاز کــرده و در ایــن میــان بــا‬ ‫حقایــق ترســناک رو بــه رو مــی شــود‪ .‬فیلــم بــه خوبــی ســاخته شــده و‬ ‫فیلمبــرداری ســیاه و ســفید ان بــا موضــوع داســتان و روایــت همســو بــوده و‬ ‫از ایــن فیلــم یــک اثــر زیبــا مــی ســازد‪.‬‬ ‫ده مرد مرمرین‬ ‫انــدری وایــدا یکــی از کارگــردان هــای بــزرگ لهســتان اســت کــه فیلــم هــای‬ ‫او نشــان دهنــده تغییــرات سیاســی و فرهنگــی کشــورش در قــرن بیســتم‬ ‫مــی باشــند‪ .‬گرچــه مــرد مرمریــن برتریــن فیلــم او نیســت‪ ،‬امــا یکــی از‬ ‫برتریــن فیلــم هــای تاریــخ لهســتان اســت‪ .‬داســتان دربــاره یــک فیلمســاز‬ ‫جــوان اســت کــه مــی خواهــد مســتند زندگــی یــک کارگــر ســاختمان قهرمــان‬ ‫را بســازد‪ ،‬در ایــن مســیر بــا عــده زیــادی مواجــه مــی شــود کــه او را مــی‬ ‫شــناختند و دربــاره ایــن موضــوع مصاحبــه هــا و اطالعــات مهمــی بــه دســت‬ ‫مــی اورد‪ .‬ایــن فیلــم بــا وجــود داســتان چنــد الیــه و اشــاره بــه مســائل‬ ‫پیچیــده اجتمــاع از دیگــر فیلــم هــای وایــدا متمایــز اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪60‬‬ ‫خاکسترها و الماسها‬ ‫ســه گانــه جنگــی انــدری وایــدا کــه فیلــم هــای “یــک نســل” (‪A‬‬ ‫‪ )Generation‬و “کانــال” (‪ )Kanal‬را نیــز شــامل مــی شــد امــا‬ ‫ایــن فیلــم کــه هنــری تــر بــوده و کارگردانــی بهتــری داشــت‪ ،‬در‬ ‫صــدر قــرار گرفــت‪ .‬فیلمــی دربــاره مســائل سیاســی کمونیســت‬ ‫لهســتان پــس از المــان نــازی کــه بــه جنــگ جهانــی دوم پایــان‬ ‫داد‪ .‬جنــون جنــگ و وحشــت نبــرد بــرای دســتیابی بــه قــدرت و‬ ‫ازادی از جملــه مســائل اصلــی ایــن فیلــم اســت‪ .‬روایــت بصــری‬ ‫فیلــم یــک موفقیــت محســوب شــده و روایــت و جنبــه هــای زیبــای‬ ‫اثــر را نشــان مــی دهــد‪ .‬ایــن فیلــم یکــی از اثــار شــاهکار ســینما‬ ‫محســوب شــده و فیلمســازانی ماننــد مارتیــن اسکورســیزی و‬ ‫فرانســیس فــورد کاپــوال ان را از جملــه فیلــم هــای مــورد عالقــه‬ ‫شــان مــی داننــد‪.‬‬ صفحه 60 ‫قطار شب‬ ‫یــک تریلــر زیبــا بــه کارگردانــی یــژی کاوالروویــچ دربــاره دو مســافر کــه در یــک‬ ‫کوپــه مشــترک قــرار گرفتــه و بایــد در کنــار هــم بخواهنــد امــا پیــش از شــنیدن‬ ‫شــایعاتی دربــاره قاتــل بــودن یکــی از ان هــا داســتان پیچیــده مــی شــود‪ .‬یــژی‬ ‫کاوالروویــچ نویســندگی و کارگردانــی اثــر را برعهــده داشــته و بــا وجــود تصاویــر‬ ‫زیبــا و اجــرای بازیگــران بــه یــک اثــر موفــق بــدل شــده اســت‪ .‬تکنیــک او‬ ‫تاثیرگــذار و پیچیــده بــوده و گرچــه در یــک ژانــر ســاخته شــده امــا هیــچ یــک از‬ ‫صحنــه هــای ان خســته کننــده نیســت بنابرایــن اعمــال‪ ،‬انگیــزه هــا و تمایــات‬ ‫شــخصیت هــا توجهمــان را جلــب مــی کنــد‪.‬‬ ‫نوا زمبال‬ ‫اخریــن فیلــم انــدری مونــک گویــی بــه خــود او ربــط دارد‪ .‬مونــک‬ ‫در حیــن بازگشــت از یــک اردوگاه مــرگ کــه در انجــا فیلــم را‬ ‫ضبــط مــی کــرد تصــادف کــرد و از دنیــا رفــت‪ .‬ایــن فیلــم تقریبــا‬ ‫ســاخته شــده بــود امــا قســمت هــای باقــی مانــده توســط دســتیار‬ ‫کارگــردان‪ ،‬ویتولــد لشــویتز‪ ،‬جمــع اوری و ویرایــش شــد‪ .‬فیلــم‬ ‫داســتان رابطــه یــک افســر نــازی و یکــی از زندانیــان اردوگاه‬ ‫مــرگ اســت کــه ایــن زن اســیر یــک بــار زندگــی مــرد را نجــات‬ ‫داده اســت‪ .‬شــیوه روایــی مســتندگونه‪ ،‬نمایــش زندگــی در زنــدان و‬ ‫رئالیســمی کــه مونــک بــه نمایــش گذاشــت‪ ،‬قدرتمنــد و تاثیرگــذار‬ ‫اســت‪.‬‬ ‫ارویکا‬ ‫کمــدی ســیاه انــدری مونــک دربــاره داســتان تلــخ دو مــرد در دوران جنــگ جهانی‬ ‫دوم کــه هــر کــدام شــراط متفاوتــی را تحمــل مــی کننــد‪ ،‬یکــی از ان در جریــان‬ ‫شــورش ورشــو بــه یــک ســرباز تبدیــل شــده و دیگــری ســربازی اســت کــه مــی‬ ‫خواهــد از اردوگاه مــرگ بگریــزد‪ .‬موضــوع اصلــی فیلــم دربــاره قهرمــان گرایــی‬ ‫لهســتانی اســت‪ .‬شــیوه رویارویــی مونــک بــا ایــن موضــوع طنزگونــه و چنــد الیــه‬ ‫اســت و بــه همیــن دلیــل بــه یــک اثــر تاثیرگــذار تبدیــل شــده اســت‪.‬‬ ‫فیلمی کوتاه درباره عشق‬ ‫بــه نــدرت پیــش امــده کــه یــک داســتان عاشــقانه بــه ایــن زیبایــی روایــت شــود‪.‬‬ ‫اغلــب فیلــم هــای رمانتیــک بــه ایــن موضــوع پرداختــه انــد و بازهــم نتوانســته انــد‬ ‫تاثیــر ایــن ژانــر را نشــان دهنــد‪ .‬یــک فیلــم از کریشــتوف کیشلوفســکی کــه بــه‬ ‫ســاده تریــن شــکل ممکــن عشــق را نشــان مــی دهــد‪ .‬شــاید در نــگاه اول ایــن اثر‬ ‫چنــدان گیــرا نباشــد‪ .‬داســتان ســاده یــک پســر نوجــوان کــه عاشــق زن همســایه‬ ‫شــده‪ ،‬یــک زن زیبــا کــه پســر از طریــق تلســکوپ بــه او نــگاه مــی کنــد‪ .‬شــیوه‬ ‫روایــی کیشلوفســکی و نمایــش احساســات بســیار شــخصی بــوده و بــه ایــن دلیــل‬ ‫زیبایــی و تاثیرگــذاری ایــن ژانــر را بیــش از پیــش نشــان مــی دهــد‪.‬‬ ‫اخرین روز تابستان‬ ‫ســادگی نقطــه عطــف هنــر اســت و تادئــوش کونویتســکی‪ ،‬کارگــردان ایــن اثــر‬ ‫ایــن موضــوع را بــه خوبــی مــی دانســت‪ .‬بنابرایــن بــا یــک داســتان و فضــای‬ ‫مینیمــال یــک تجربــه زیبــا و خــاص پدیــد مــی ایــد‪ .‬داســتان ســاده فیلــم دربــاره‬ ‫یــک مــرد جــوان کــه در یــک ســاحل دورافتــاده بــا یــک زن اشــنا مــی شــود‪ .‬انهــا‬ ‫عاشــق هــم مــی شــوند امــا انقــدر از درون فروپاشــیده هســتند کــه نمــی تواننــد‬ ‫عواطــف و احساســات خــود را بــروز دهنــد‪ .‬شــخصیت هــای فیلــم نــام ندارنــد و‬ ‫همیــن موضــوع بــر جذابیــت داســتان مــی افزایــد‪ .‬شــاید در نــگاه اول ســادگی‬ ‫داســتان فریــب تــان دهــد امــا بــا تماشــای مکــرر ان بــه الیــه هــای عمیــق ان‬ ‫پــی میبریــد‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪61‬‬ صفحه 61 ‫رویدادهایفرهنگی لهستان‬ ‫افشین اسد زاده‬ ‫لهســتان بــا میزبانــی از فســتیوالهای معتبــر هنــری و فرهنگــی‪ ،‬در تمــام طــول‬ ‫ســال مقصــد محبوبــی در میــان عالقه منــدان بــه رویدادهــای فرهنگــی و هنــری‬ ‫اســت‪ .‬هرکــدام از ایــن جشــنواره ها ویژگی هــای مختــص بــه خــود را دارنــد‪.‬‬ ‫طیــف گســترده ای از فســتیوال ها و تعطیــات ملــی‪ ،‬رویدادهــای خــاص و مراســم‬ ‫مذهبــی در لهســتان وجــود دارد‪ .‬کــه بــرای گردشــگران بســیار جــذاب اســت‪.‬‬ ‫فستیوال وود استاک‬ ‫ووداســتاک (‪ )Woodstock‬فســتیوال موســیقی اســت کــه در ایــن منطقــه حرف‬ ‫اول را می زنــد‪ .‬اگــر تابه حــال اســم وود اســتاک بــه گوشــتان نخــورده‪ ،‬احتمــاالً‬ ‫هرگــز بــه لهســتان ســفر نکرده ایــد‪ .‬فســتیوال مشــهور وود اســتاک از ســال‬ ‫‪ ۱۹۹۵‬تــا بــه امــروز هرســاله در شــهر کاسترشــین نــاد اودرا (‪Kostrzyn‬‬ ‫‪ )nad Odra‬برگــزار شــده و بزرگ تریــن فســتیوال رایــگان و روبــاز در اروپــا‬ ‫محســوب می شــود‪.‬‬ ‫وود اســتاک نــام خــود را از فســتیوال افســانه ای مشــابه در امریــکا گرفتــه و محل‬ ‫برگــزاری ان بــه «ایســتگاه وود اســتاک» معــروف اســت‪ .‬بااین حــال‪ ،‬مــردم‬ ‫محلــی معمــوالً ایــن فســتیوال را وود اســتاک می نامنــد‪ .‬ایــن فســتیوال اخیــرا ً و‬ ‫به منظــور پرهیــز از هرگونــه مســائل مربــوط بــه کپی رایــت‪ ،‬بــه پول‪ -‬انــد‪-‬راک‬ ‫(‪ )PolAndRock‬معــروف شــده اســت‪ .‬وود اســتاک ســاالنه ‪ ۷۵۰,۰۰۰‬نفــر را‬ ‫جــذب خــود می کنــد و عمدت ـاً بــه فســتیوال موســیقی هیپی هــا معــروف اســت‪.‬‬ ‫وود اســتاک یــک فســتیوال موســیقی کامـ ً‬ ‫ا رایــگان اســت کــه فاصلـه ی زیــادی‬ ‫تــا مــرز المــان نــدارد؛ شــهر فرانکفــورت درســت در ان طــرف دریاچــه قــرار‬ ‫دارد‪ .‬گروه هــای موســیقی مشــهوری کــه در ایــن فســتیوال می نوازنــد‪ ،‬شــامل‬ ‫پرودیجــی (‪ ،)Prodigy‬کایــزر چیفــز (‪ )Kaiser Chiefs‬و پاپــا روچ (‪Papa‬‬ ‫‪ )Roach‬می شــوند‪ .‬پــول موردنیــاز بــرای تامیــن هزینه هــای ایــن فســتیوال‬ ‫از ســوی خیریــه ی لهســتانی «ارکســتر بــزرگ خیریــه کریســمس» جمــع اوری‬ ‫می شــود‪ .‬وود اســتاک از اواخــر جــوالی تــا اوایــل اوت در جریــان اســت‪.‬‬ ‫فستیوال نور و حرکت‬ ‫شــهر اوج هرســاله در فصــل پاییــز میزبــان یــک فســتیوال تماشــایی نــور و‬ ‫ـی نــور» جمعیتــی بالــغ بــر ‪ ۵۰۰,۰۰۰‬نفــر‬ ‫هنــر اســت‪« .‬فســتیوال هنــر جنبشـ ِ‬ ‫را بــه خــود جــذب می کنــد‪ .‬اوج بــه خاطــر خیابــان پیوترکوســکا‪ ،‬به عنــوان‬ ‫بزرگ تریــن راســته ی خریــد در اروپــا معــروف اســت‪ .‬فســتیوال نــور و حرکــت‬ ‫ایــن بلــوار را بــه اشــغال خــود درم ـی اورد و بــه خیابان هــای مجــاور‪ ،‬کافه هــا و‬ ‫رســتوران ها اطــراف نیــز ســرایت می کنــد‪.‬‬ ‫فســتیوال نــور و حرکــت یــک رویــداد تقریبــاً جدیــد اســت کــه بــه ابتــکار‬ ‫نوربــرت واسرفوت‪-‬گریژی بوســکی و بئاتــا کونیِتشــنیاک در ســال ‪۲۰۰۹‬‬ ‫پایه گــذاری شــد‪ .‬اولیــن فســتیوال در ســال ‪ ۲۰۱۱‬برگــزار شــد‪ .‬هــدف ایــن‬ ‫فســتیوال دادن یــک فرصــت منحصربه فــرد بــه شــهروندان اوج‪ ،‬توریســت ها‬ ‫و مقامــات اجرایــی شــهر بــود تــا متوجــه شــوند کــه نــور چگونــه می توانــد‬ ‫فضاهــای عمومــی شــهر را پرشــور کنــد و بــه ان هــا طــراوت ببخشــد‪ .‬ایــن‬ ‫فســتیوال حــاال بــا موســیقی‪ ،‬رقــص و انــواع غذاهــا و نوشــیدنی های فــراوان‬ ‫همــراه اســت‪ .‬شــهر اوج در مــدت ایــن فســتیوال سـه روزه غــرق در زرق وبــرق‬ ‫می شــود و در شــب ها جانــی دوبــاره می گیــرد‪ .‬هــدف فســتیوال امــوزش‪،‬‬ ‫تقویــت هویــت فرهنگــی و اســتحکام روح اتحــاد اســت‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪62‬‬ صفحه 62 ‫بلوز اکسپرس‬ ‫ایــن فســتیوال موســیقی منحصربه فــرد تمام ـاً در مــورد قطارهــا و شــهرهای ناشــناخته اســت‪.‬‬ ‫فســتیوال بلــوز اکســپرس (‪ )Blues Express‬بــرای همــه رایــگان اســت و در ‪ ۷‬شــهر مختلف‬ ‫در سراســر اســتان ویِلکوپولســکا (‪ )Wielkopolska‬برگــزار می شــود‪ .‬بلــوز اکســپرس از‬ ‫بعدازظهــر روز شــنبه در اوایــل جــوالی شــروع شــده و تــا پاســی از نیمه شــب ادامــه دارد‪ .‬تنهــا‬ ‫کافــی اســت مقــداری غــذا و نوشــیدنی بــا خــود بــه همــراه بیاوریــد و شــاهد اجــرای زنــده ی‬ ‫گروه هــای موســیقی به طــور رایــگان باشــید‪ .‬درحالی کــه محــل برگــزاری فســتیوال متغیــر‬ ‫اســت‪ ،‬بلــوز اکســپرس عمدتــاً از وســط روز در شــهر پوزنــان (‪ )Poznan‬اغــاز می شــود‪.‬‬ ‫ایــن فســتیوال به نوبـه ی خــود در هــر شــهر رایــگان اســت‪ ،‬امــا اگــر بخواهیــد بــه قطــار ایــن‬ ‫میهمانــی بپیوندیــد و از دیگــر شــهرهای میزبــان بلــوز اکســپرس دیــدن کنیــد‪ ،‬بایــد یــک بلیــط‬ ‫قطــار بخریــد‪ .‬ایــن قطــار نیــز نــام خــود را از فســتیوال می گیــرد؛ ســوار قطــار بلــوز اکســپرس‬ ‫شــوید‪.‬‬ ‫قطــار بلــوز اکســپرس پــس از برگــزاری فســتیوال در پوزنــان‪ ،‬راه خــود را به ســوی شــهر‬ ‫روگوژنــو در پیــش می گیــرد‪ .‬هــر شــهر در مســیر قطــار بلــوز اکســپرس دارای یــک ســکو‬ ‫بــرای اجــرای زنــده‪ ،‬غــذا و نوشــیدنی فــراوان و فضــای کافــی بــرای رقــص‪ ،‬خوانــدن و میهمانی‬ ‫اســت‪ .‬طرفــداران موســیقی بلــوز از سراســر اروپــا بــرای تماشــای ایــن عظمــت بــه اینجــا‬ ‫می اینــد‪.‬‬ ‫بلــوز اکســپرس در شــهرهای خوجــش‪ ،‬پیــووا و کراینــکا نیــز ادامــه می یابــد‪ .‬ایــن فســتیوال‬ ‫بــا فرارســیدن اوایــل غــروب‪ ،‬راهــی شــهر زواتــوف می شــود‪ .‬هــر شــهر در ایــن مســیر‪ ،‬دارای‬ ‫رویدادهــای مختــص بــه خــود اســت و بســیاری از گروه هــای موســیقی حتــی پــس از تــرک‬ ‫قطــار بلــوز اکســپرس بــه نواختــن خــود ادامــه می دهنــد‪ .‬در انتهــای روز‪ ،‬کنســرت در مرحلـه ی‬ ‫نهایــی و در کنــار یــک دریاچــه در شــهر ارام زاکــرژوو بــه پایــان می رســد‪.‬‬ ‫فستیوال یخ‬ ‫هرســاله در مــاه دســامبر‪ ،‬به منظــور زنــده کــردن ارواح زمســتانی شــهر پوزنــان‪،‬‬ ‫یــک فســتیوال رایــگان یــخ برگــزار می شــود‪ .‬مجسمه ســازان یخــی از سراســر‬ ‫دنیــا خــود را بــه میــدان زیبــای شــهر قدیمــی پوزنــان می رســانند و شــاهکارهای‬ ‫یخــی خــود را بــه نمایــش می گذارنــد‪ .‬هــر مجســمه قبــل از رای گیــری داوران‬ ‫بــرای انتخــاب بهتریــن اثــر‪ ،‬به صــورت زنــده بــه نمایــش گذاشــته می شــود‪.‬‬ ‫خالقیــت در ایــن فســتیوال مــوج می زنــد و مجسمه ســازان اثــاری چــون پــری‬ ‫دریایــی‪ ،‬شــیر‪ ،‬پیانــو و اژدهــا از یــخ خلــق می کننــد‪.‬‬ ‫جشنواره سنت دومنیک‬ ‫شــهر ســاحلی گدانســک هرســاله میزبــان فســتیوالی خارق العــاده اســت کــه از‬ ‫ســال ‪ ۱۲۶۰‬میــادی تــا بــه امــروز جریــان دارد‪ .‬ســنت دومینیــک یــک فســتیوال‬ ‫در فضــای بــاز اســت کــه اساس ـاً تمامــی خیابان هــای شــهر گدانســک از اواســط‬ ‫جــوالی تــا اواســط اوت را در برمی گیــرد‪ .‬تقریبــاً از هــر ‪ ۵‬خیابــان شــهر‪۴ ،‬‬ ‫خیابــان ان درگیــر ایــن فســتیوال شــده و بــا وصــل شــدن ان هــا بــه یکدیگــر‪،‬‬ ‫غرفه هــای خیابانــی مشــغول فــروش هــر چیــزی از غذاهــای ســنتی گرفتــه تــا‬ ‫وســایل قدیمــی مربــوط بــه دوران کمونیســتی روســیه‪ ،‬می شــوند‪.‬‬ ‫جشــنواره ی ســنت دومینیــک کــه دور از بازارهــای دیگــر اســت‪ ،‬جاذبه هــای فــراوان‬ ‫دیگــری نیــز دارد‪ .‬ســکوهای مخصــوص اجــرا در فضــای بــاز میزبــان موســیقی‬ ‫راک‪ ،‬کنســرت های نوازنــدگان‪ ،‬نمایش هــای کمــدی و دیگــر هنرهــای نمایشــی‬ ‫هســتند‪ .‬رژه هــای خیابانــی‪ ،‬رویدادهــای ورزشــی و مســابقات از برنامه هــای دیگــر‬ ‫ایــن فســتیوال محســوب می شــوند‪ .‬ایــن رویــداد در فضــای بــاز‪ ،‬بــه خاطــر‬ ‫میزبانــی از مســابقات قوی تریــن مــردان و رقابت هــای ســنت دومینیــک‪ ،‬جمعیــت‬ ‫زیــادی را به ســوی خــود جــذب می کنــد‪ .‬اختتامیــه ی ایــن جشــنواره بــه ســبکی‬ ‫متفــاوت و بــا یــک نمایــش اتش بــازی طوالنــی برگــزار می شــود‪.‬‬ ‫شماره ‪| 62‬راز شقایق| ‪63‬‬ صفحه 63 ‫نمایی از شهر کراکوف‬ صفحه 64