ماهنامه دانش یوگا شماره 104

صفحه 1 ‫سال شانزدهم ‪ /‬خرداد ‪ /1396‬شماره ‪104‬‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬سیدعبدالحمید موحدی نائینی‬ ‫عضو انجمن مدیران مطبوعات‬ ‫زیر نظر شورای سیاست گذاری‬ ‫سرپرست مترجمین‪ :‬راضیه افخمی‬ ‫امور مالی‪ :‬سید عبدالمجید موحدی نائینی‬ ‫مدیر هنری‪ :‬محمدرضا موحدی نائینی‬ ‫ویراستار‪ :‬مریم کیوان‬ ‫طراح جلد ‪:‬حسام کاسج‬ ‫روابط عمومی‪ :‬سهیال موحدی‬ ‫امور مشترکین و مسئول توزیع‪ :‬مسعود موحدی‬ ‫لیتوگرافی و چاپ‪ :‬شرکت رواق روشن مهر‬ ‫از عزیزانــی که مایل به همکاری با مجلۀ دانش یوگا هســتند‪ ،‬تقاضا دارد‬ ‫مقاالت خود را به صورت فایل ورد (‪ )Word‬ارســال نموده و در صورت ترجمۀ‬ ‫متن‪ ،‬اصل ان را با ذکر منبع به پست الکترونیکی مجله ارسال فرمایند‪ .‬مطالب‬ ‫مندرج در نشریه‪ ،‬عقاید نویسندگان ان است و لزوماً نظر شورای سیاست گذاری‬ ‫مجلۀ دانش یوگا نیست‪ .‬از اینکه مسئولیت اثارتان را بر عهدۀ گرفته و ویرایش‬ ‫نهایی را به عهده ما می گذارید‪ ،‬سپاسگزاریم‪.‬‬ ‫هــر گونه کپی بــرداری و نقل قــول از مطالب و تصاویــر برگرفته‬ ‫از دانش یوگا  بدون ذکر منبع منع قانونی دارد‪.‬‬ ‫مطالب و تصاویر ارسالی شما نزد ما به یادگار باقی می ماند‪.‬‬ ‫دفترمجله‪:‬میدانهفتتیر‪،‬ابتدایمفتحشمالی‪،‬کوچهارام‪،‬نبشخیابان‬ ‫زیرک زاده‪ ،‬پالک ‪16+1‬‬ ‫تلفن‪88318189-88319054 :‬‬ ‫فکس‪۸۹۷۸۵8۳۰:‬‬ ‫کدپستی‪1575783113 :‬‬ ‫صندوق پستی‪1533-15745 :‬‬ ‫‪info@danesheyoga.com‬‬ ‫‪www.danesheyoga.com‬‬ ‫‪@danesheyoga‬‬ ‫‪/yoga.knowledge‬‬ ‫ دانش یوگا  نشــریه ای است تخصصی با هدف اطالع رسانی‬ ‫در زمینۀ اموزش ورزش یوگا‪ .‬یوگا رشــته ای از ورزش های‬ ‫همگانی است که برای ارتقای سالمت تن و روان و باال بردن‬ ‫سطح امادگی جسمانی و در نهایت ایجاد نشاط و شادابی در‬ ‫میان احاد جامعه کاربرد دارد‪.‬‬ ‫نشریۀ دانش یوگا هر ماه به طور مرتب چاپ و منتشر شده و‬ ‫در سراسر ایران توزیع می گردد‪.‬‬ ‫همکاران این شــماره‪ :‬مرجان مانوســی فر‪ ،‬شکوفه شنوا فالح‪،‬‬ ‫حامد رنگین کمان‪ ،‬شیرین فراز‪ ،‬شهال قاسمیان دستجردی‪ ،‬جمشید‬ ‫شیخ الرابادی‪ ،‬فرشته چشم ارو‪ ،‬نگارخالو اسماعیلی‪ ،‬سارا صادقی‪،‬‬ ‫ایدا جوادی‪ ،‬اتنا ســرابی‪ ،‬ارزو اهنگ پور‪ ،‬سوســن عبدالرضایی‪،‬‬ ‫مهدخت پریشــان زاده‪ ،‬لعیانبی فر‪ ،‬مهتاب مرادیان‪ ،‬نوید امیدی‪،‬‬ ‫احسان رضایی و ریحانه‬ ‫فهرست‬ ‫سرمقاله ‬ ‫سخن مدیرمسئول‬ ‫‪ 31‬خرداد روز جهانی یوگا‬ ‫تاثیر یوگا بر بیماران مبتال به سرطان سینه‬ ‫خبر‬ ‫یوگا؛ یار شما در خانه‬ ‫سه قدم تا رهایی از خشم‬ ‫با یوگا تا اقیانوس هند‬ ‫شفای افسردگی‬ ‫بارداری و توپ‬ ‫درس هایی برای زندگی‬ ‫یوگای کودک برای فصل بهار‬ ‫برای خودت زندگی کن‪.‬‬ ‫یوگای یین‪ :‬چگونه ان را در خانه انجام دهیم؟‬ ‫ساتیا به چه معناست؟‬ ‫همه چیز دربارۀ استخوان ها‬ ‫شرایطی که می تواند باعث افزایش وزن شود‬ ‫فلسفه روزه‬ ‫اثرات شفابخش تمرینات پاوان موکت اسانا‬ ‫فنگ شویی در اتاق کار منزل‬ ‫در کنار رود‬ ‫حلوای لوزی حریرۀ گندم‬ ‫یوگا برای سیاستمداران‬ ‫مدیریت ذهن‬ ‫مصاحبه با استاد یوگا سوامی دارماناندا‬ ‫ایوریوگا‬ ‫سعادت ابدی‬ ‫معرفی کتاب‬ ‫پرسش از شما‪ ،‬پاسخ از ما‬ ‫فرم نظرسنجی مجله دانش یوگا‬ ‫دربارۀ دم و بازدم بینی و حکمت ان‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪9‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪30‬‬ ‫‪34‬‬ ‫‪36‬‬ ‫‪39‬‬ ‫‪40‬‬ ‫‪43‬‬ ‫‪44‬‬ ‫‪46‬‬ ‫‪47‬‬ ‫‪48‬‬ ‫‪50‬‬ ‫‪52‬‬ ‫‪54‬‬ ‫‪56‬‬ ‫‪58‬‬ ‫‪59‬‬ ‫‪60‬‬ ‫‪61‬‬ صفحه 2 ‫در شماره خردادماه ‪1396‬می خوانید؛‬ ‫‪8‬‬ ‫یوگا برای سیاستمداران‬ ‫سیاست را می توان هنر سازش نامید‪ .‬یک سیاستمدار‬ ‫در طول مناظره با ذهن صاف و روشن و منطقی برای‬ ‫توضیح شرایط خویش به سیاستمداران دیگر یا عموم‬ ‫مردم نیاز دارد‪ .‬یوگا ذهن را ارام می کند و به شــخص‬ ‫اجازه می دهد ایده هایش را به طور واضح و اشــکار و با‬ ‫نفوذ بیشتری عنوان کند‪.‬‬ ‫‪18‬‬ ‫شفای افسردگی‬ ‫‪26‬‬ ‫یوگای کودک برای فصل بهار‬ ‫‪36‬‬ ‫همه چیز درباره استخوان ها‬ ‫افسردگی همه ســنین‪ ،‬همه سطوح زندگی و همه‬ ‫کشورها را دربر می گیرد‪ .‬این امر باعث به وجود امدن‬ ‫اضطــراب روانی و تاثیر منفی بر توانایی مردم حتی در‬ ‫انجام دادن ســاده ترین کارهای روزمره می شــود‪ .‬در‬ ‫بدترین حالت افســردگی می تواند منجربه خودکشی‬ ‫شــود‪ .‬در عین حال افســردگی می تواند پیشگیری و‬ ‫درمان شود‪.‬‬ ‫اکنون بهار اینجاســت‪ .‬به بیرون نگاه کنید و شاهد‬ ‫بر دگرگونی و تغییر فصل باشــید‪ .‬االن زمان به بیرون‬ ‫رفتن و دیدن نشانه های زیبای طبیعت است‪ .‬برای قدم‬ ‫زدن با کودکانتان بیرون بروید و تغییر فصول را مشاهده‬ ‫کنید‪ .‬می توانید پرنده شوید زنبور‪ ،‬گل یا پروانه‪.‬‬ ‫اســتخوان ها بافت هایی زنده و درحال رشد هستند‬ ‫که دائمــا درحال تغییر می باشــند‪ .‬در طول زندگی‪،‬‬ ‫استخوان های قدیمی و کهنه می شکنند و فرو می ریزند‬ ‫و استخوان های جدید شکل می گیرند‪ .‬عوامل متعددی‬ ‫بر سالمت اســتخوان ها موثر هستند و باعث افزایش‬ ‫احتمال گسترش پوکی استخوان می شوند‪.‬‬ صفحه 3 ‫قابل توجه خوانندگان عزیز‬ ‫مجله دانش یوگا در نظر دارد از ماه اینده صفحه ای تحت عنوان "پلی به ســوی ارامش "را به پرسش و‬ ‫پاسخهای روانشــناختی خوانندگان عزیز اختصاص دهد‪ .‬خوانندگان محترم می توانند سواالت خود را در‬ ‫حوزه مسائل ذهنی و روانشناسی و موضوعات مرتبط به ان شماره تلفن ‪ 09902260640‬تلگرام نموده و پاسخ‬ ‫ان را در صفحه پلی به سوی ارامش که توسط کارشناس مربوطه تهیه می گردد دریافت نمایند‪.‬‬ ‫اجرای اسانای یوگا نیدرا توسط کودک خردسال‬ ‫ورزش یوگا را تمرین کنید‬ ‫در دنیای غرب بســیاری از ورزش های‬ ‫رایج در میان مردم با خشــونت‪ ،‬قدرت و‬ ‫فشار همراه اســت‪ .‬از جملۀ ان ها می توان‬ ‫به دو میدانی‪ ،‬دوچرخه سواری‪ ،‬ایروبیک و‬ ‫وزنه برداری به ویژه با دستگاه های پیشرفته‬ ‫برای افزایش حجم عضالت و ‪ ...‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫در مقابل تمرینات یوگا که هرگز خشونت‬ ‫در ان به کار نمی رود‪ .‬با وجود اینکه هنگام‬ ‫انجــام دادن تمرین های یوگا در فضایی به‬ ‫اندازۀ تشــکی کوچک قرار می گیرید‪ ،‬اما‬ ‫همان تندرستی را به دست می  اورید که‬ ‫هنــگام ورزش های دیگــر از ان بهره مند‬ ‫می شــوید‪ .‬همچنین در حین تمرین های‬ ‫یوگا هیچ گونه درد یا فشــاری را احساس‬ ‫نمی کنید‪.‬‬ ‫یوگا تمرینی بســیار جدی و موثر برای‬ ‫تمام بدن به ویژه مفاصل‪ ،‬ماهیچه ها و حتی‬ ‫اندام های داخلی بدنتان محسوب می شود‪.‬‬ ‫یوگا برای ذهنتان نیز تمرینی تاثیر گذار و‬ ‫شگفت انگیز است‪ .‬من مدت ‪ 4‬سال است‬ ‫که کمابیش هر روز یوگا تمرین می کنم‪ .‬این‬ ‫تمرین ها عاملی بسیار مفید برای غلبه کردن‬ ‫بر دردهایی بوده است که از سه دهه دویدن‬ ‫و وزنه برداری به ارث برده ام‪ .‬بخشی عمده از‬ ‫این دردها نیز به این موضوع مربوط می شود‬ ‫که ورزش را به طور منظم و پیوسته انجام‬ ‫نمــی دادم‪ .‬همچنین مدتی نیز به شــکل‬ ‫حرفــه ای تنیس بازی می کــردم‪ .‬قبل از‬ ‫اینکه تمرین های ‪ 90‬دقیقه ای روزانه ام را‬ ‫با یوگا ی بیکرام شروع کنم‪ ،‬سالیان طوالنی‬ ‫کمردردی مزمن داشتم‪ .‬اکنون با خوشحالی‬ ‫باید بگویم که حدود ‪ 4‬سال است که هیچ‬ ‫دردی را در این قســمت از بدنم احساس‬ ‫نمی کنم‪.‬‬ ‫یکی از ویژگی های شــگفت انگیز یوگا‬ ‫این است که تمرینات ان در سکوت انجام‬ ‫می شــود‪ .‬در این وضعیت ذهنمان فرصت‬ ‫می یابــد تا همۀ زمزمه هایــش را متوقف‬ ‫کند و بر یک سو شدن بیشتر با سرچشمۀ‬ ‫وجودمان متمرکز شــود‪ .‬این کار با کمک‬ ‫حرکت هایی ویژه انجام می شــود که برای‬ ‫هماهنگی جســم و ذهن بشــر طراحی‬ ‫شده اند‪ .‬درست به همین دلیل است که من‬ ‫این بخش یــوگا را در کتابی اوردم که به‬ ‫موضوع از بین رفتن بهانه ها و اندیشه های‬ ‫خوگرفته شــده و زیان بار مربوط می شود‪.‬‬ ‫این کتاب دربارۀ یافتن شیوه ای جدید در‬ ‫هماهنگ کردن اندیشه ها و کردارهایمان با‬ ‫یگانه حقیقت جهانی یا سرچشمۀ وجودمان‬ ‫می باشد‪.‬‬ ‫پاتانجالی که او را اغلب پدر یوگا می نامند‪،‬‬ ‫یوگا را در قرن دوم قبل از میالد مسیح به‬ ‫این شــیوه توصیف کرد‪ :‬یوگا عبارت است‬ ‫از توانایی متمرکز کردن ذهن بر موضوعی‬ ‫ویــژه و حفظ کردن ایــن تمرکز بی انکه‬ ‫ذره ای حواس پرتــی به وجود اید‪ .‬یوگا در‬ ‫حقیقت مهار کردن اندیشه های ذهن است‪.‬‬ ‫این حقیقت درست همان حقیقتی است‬ ‫که قرار اســت در نگرش بی خانمان کردن‬ ‫بهانه ها به ما اموزش داده  شود‪ .‬بر ذهنتان‬ ‫تســلط یابید‪ .‬در این صورت همۀ امور در‬ ‫زمان مناسب به ثمر می رسند‪.‬‬ ‫یــوگا را در دوره ای ‪ 30‬روزه به صــورت‬ ‫ازمایشی تمرین کنید‪ .‬توجه داشته باشید‬ ‫کــه جســمتان در این مدت احساســی‬ ‫بهتــر خواهد داشــت و گرایش شــما به‬ ‫استفاده کردن از بهانه ها از بین خواهد رفت‪.‬‬ ‫با تشکر ‪ -‬شورای سیاست گذاری‬ صفحه 4 ‫ارنولد شوارتزنگر‬ ‫دونالد ترامپ‬ ‫برد پیت‬ ‫بیل گیتس‬ ‫ثروت‪ ،‬شهرت‪ ،‬قدرت‬ ‫الوز ‪ 32‬ســاله دفاع راست برزیلی تیم‬ ‫فوتبال بارســلونا و از یاران مســی‪ ،‬یکی از‬ ‫معروف ترین و سرشــناس ترین ستارگان‬ ‫فوتبال جهان که طی ‪ 8‬ســال گذشته در‬ ‫نیو کمپ بارها تیمش در اســپانیا‪ ،‬اروپا و‬ ‫جهان مقام اول را کســب کــرد‪ ،‬از جمله‬ ‫ثروتمندترین بازیکنان فوتبال جهان است‬ ‫و از محبوبیت زیادی بین میلیون ها نفر از‬ ‫مردم دنیا به خصوص جوانان برخوردار است‪.‬‬ ‫وی در مصاحبه ای که اخیرا ً با نشریۀ گاردین‬ ‫انگلیس داشته اســت‪ ،‬گفت که شهرت و‬ ‫ثروتی که طی سال های اخیر کسب کرده‪،‬‬ ‫همیشه برای او با منفعت همراه نبوده است‪.‬‬ ‫او همچنان اظهار داشــت‪ :‬نمی فهمم چرا‬ ‫بیشــتر مردم ارزوی تبدیل شــدن به یک‬ ‫ستاره مانند او را دارند و غبطۀ زندگی او را‬ ‫می خورند‪ .‬او در ادامۀ صحبت هایش گفت‬ ‫که چرا همۀ مردم برای رســیدن به ثروت‪،‬‬ ‫شهرت و قدرت می جنگند‪ ،‬اما ایا یک نفر‬ ‫هم تا حاال فکر کرده اســت که داشتن هر‬ ‫کدام ار ان ها ممکن اســت دردسر بیاورد؟‬ ‫ضمن اینکه هر چه پول بیشتر داشته باشی‪،‬‬ ‫مشکالتت بیشتر می شود؟‬ ‫او که خانه ای مانند قصر با کلیۀ امکانات‬ ‫لوکس و تعــدادی اتومبیل اخرین مدل و‬ ‫‪4‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫همچنین چندیــن مرکز تجاری در جاهای‬ ‫مختلف دارد‪ ،‬دربارۀ داشتن چنین امکاناتی‬ ‫که میلیاردها نفر در نقــاط مختلف دنیا از‬ ‫ان هــا بی بهره اند‪ ،‬گفت کــه پولدار بودن و‬ ‫مشهور بودن به معنای خوشحال بودن نیست‪.‬‬ ‫او در ادامه به نشریۀ گاردین گفته است‪ :‬همه‬ ‫می خواهند و باز هــم می خواهند‪ ،‬غافل از‬ ‫اینکه پول فراوان شیطان است‪.‬‬ ‫انکار نمی کنم پول به من چیزهایی داده‬ ‫است که قب ً‬ ‫ال نمی توانستم داشته باشم‪ ،‬اما‬ ‫خوشحالی؟ خوشــحالی چیزی نیست که‬ ‫الزاماً با پول و شهرت به دست اید‪ ،‬بلکه کام ً‬ ‫ال‬ ‫برعکس است‪ .‬وقتی مشهور باشی‪ ،‬همۀ مردم‬ ‫در بارۀ تو حرف می زنند و در معرض قضاوت‬ ‫هستی‪ .‬الوز در پایان مصاحبه اش می گوید‬ ‫که ترجیح مــی داد با او بر اســاس ثروت‪،‬‬ ‫شهرت و جایگاهی که دارد‪ ،‬صحبت نمی شد‪.‬‬ ‫وی اذعان کرد‪ :‬مــن فوتبال بازی می کنم‪،‬‬ ‫شــما خبرنگار هســتید‪ ،‬ولی همه انسان‬ ‫هســتیم‪ .‬به ما برچسب هایی مثل مشهور‪،‬‬ ‫معمولی‪ ،‬ثروتمند‪ ،‬فقیر و ‪ ...‬می زنند ولی از‬ ‫نظر من ثروتمند بودن به معنای داشتن پول‬ ‫فراوان نیست‪ .‬ثروتمند بودن به داشتن عشق‬ ‫و محبت و خدمت کردن وداشتن ایده های‬ ‫خالص و ناب و سازنده است‪.‬‬ ‫صحبت های الوز برزیلی دربارۀ ثروت و‬ ‫شــهرت جالب و شنیدنی است و پیامی را‬ ‫به همراه دارد‪ .‬اگــر خوب به صحبت های‬ ‫او عمیق شــویم‪ ،‬جای خالی قدرت را هم‬ ‫می بینیم‪ .‬مســئله ای که معموالً در کنار‬ ‫ثروت و شــهرت خودنمایی می کند‪ .‬انچه‬ ‫مسلم اســت‪ 7/5 ،‬میلیارد جمعیت جهان‬ ‫طالب این ســه خواسته هســتند و اگر به‬ ‫تاریخ نگاهی بیندازیــم‪ ،‬می بینیم تقریباً‬ ‫تمامی دعواها‪ ،‬جنگ ها‪ ،‬لشکر کشــی ها‪،‬‬ ‫کشور گشــایی ها و‪ ...‬به واســطۀ این سه‬ ‫موضوع بوده است‪ .‬اینکه تنها تعداد معدودی‬ ‫در جهان به ثروت‪ ،‬شهرت‪ ،‬قدرت یا هر سه‬ ‫دست پیدا می کنند‪ ،‬به این علت است که‬ ‫برای انان امکانات مهیا شده اســت‪ .‬شکی‬ ‫نیست اگر شرایط فراهم باشد‪ ،‬کمتر کسی‬ ‫اســت که نخواهد به این سه خواسته که‬ ‫ظاهری پر زرق و برق و پر تاللو دارد‪ ،‬دست‬ ‫پیدا کند‪.‬‬ ‫همیشه گرایش انسان ها به مسائل منفی‬ ‫بیشــتر از مسائل مثبت اســت‪ .‬اگر انسان‬ ‫از ابتدای خلقت به حال خود وا گذاشــته‬ ‫می شد‪ ،‬دنیا جور دیگری بود‪ .‬به همین دلیل‬ ‫پیامبرانــی امدند و پیام خدا را به جهانیان‬ ‫ابالغ کردند که هدف انسان از امدن به این‬ صفحه 5 ‫انجلیناجولی‬ ‫جهان حرکت به سمت مثبت ها و دوری از‬ ‫منفی ها اســت‪ ،‬ولی بشر به  سبب خصلت ‬ ‫هایی که ذاتاً در نهادش به ودیعه گذاشته‬ ‫شده است‪ ،‬از هر فرصتی استفاده می کند تا‬ ‫در حد امکان و با کســب یکی از سه ابزار‬ ‫ثروت‪ ،‬شهرت و قدرت ولو به میزان اندک‬ ‫خود را باالتر ازدیگران قرار دهد‪ .‬من و شما‬ ‫هم خارج از این قاعده نیستیم و در طول‬ ‫زندگی کوتاه خود همۀ ســعی و تالشمان‬ ‫را می کنیم که ثروت ‪ ،‬شهرت و قدرتمان‬ ‫حتی در حد ناچیز از برادر و دوست وفامیل‬ ‫و همکار و همسایه و خویشاوند و همۀ انانی‬ ‫که می شناسیم ‪ ،‬بیشتر باشد‪.‬‬ ‫بد نیســت در اینجــا بپردازیم به اینکه‬ ‫اصوالً ثروت‪ ،‬شــهرت و قدرت چیســت و‬ ‫چرا همه طالب رسیدن به ان ها هستند؟‬ ‫ابتدا از ثروت شروع می کنیم‪ .‬ثروت در واقع‬ ‫همان مال و دارایی است‪ ،‬اگرکسب مال و‬ ‫درامد از طریق کار و تالش و در حد تعادل‬ ‫برای گذراندن زندگی باشــد‪ ،‬نه تنها به ان‬ ‫معنایی که از ان نام برده شــد‪ ،‬به حساب‬ ‫نمی  اید‪ ،‬بلکه از ضروریات زندگی اســت‬ ‫و هر کس باید به  دنبال کســب ان باشد‪.‬‬ ‫ثروت معموالً بین کسانی که مشغول کسب‬ ‫و کار و داد و ستد هستند‪ ،‬بیشتر خودنمایی‬ ‫می کند‪ .‬از بین ثروتمندان جهان می توان‬ ‫به بیل گیتس‪ ،‬صاحب مایکروسافت اشاره‬ ‫کرد که ثروتی نزدیک به ‪ 75‬میلیارد دالر‬ ‫دارد‪ .‬استفاده از درامد مشروع برای خوردن‬ ‫و نوشیدن و پوشــیدن و استفاده از لذات‬ ‫متعارف زندگی جزو ضروریات زندگی است‪.‬‬ ‫البته کسب ثروت دو حالت دارد‪ ،‬ثروتی که‬ ‫می تواند دنیا و اخرت انســان را بسازد و یا‬ ‫باالعکس ثروتی که می تواند هم دنیا و هم‬ ‫اخرت را خراب کند‪ .‬با ثروت کسب شــده‬ ‫از راه درســت می توان به شرافت و کرامت‬ ‫و عزت نفس و شــخصیت واالی انسانی و‬ ‫الهی دست یافت‪ .‬در عوض کسب درامد از‬ ‫راه نامشروع که ممکن است با وسوسه های‬ ‫شــیطانی به دست اید‪ ،‬نیســتی و خاری‬ ‫و خشــم و نفرت و نابودی برای انسان به‬ ‫ارمغان اورده می شود‪ .‬در قران کریم ‪ 86‬بار‬ ‫به واژۀ مال که در واقع همان ثروت و دارایی‬ ‫است‪ ،‬اشاره شده است و در ایۀ ‪ 186‬سورۀ‬ ‫ال عمران به ازمایش جان و مال این گونه‬ ‫پرداخته شــده است‪ :‬لتبلون فی اموالکم و‬ ‫انفسکم یعنی "انسان همواره با جان و مال‬ ‫ازمایش می شود"‪ .‬موالی متقیان علی (ع)‬ ‫هم کسب ثروت را پایمال شدن حق ضعفا‬ ‫می داند و می فرماید‪ ":‬نعمت فراوانی ندیدم‬ ‫مگــر اینکه در کنارش حقی ضایع شــده‬ ‫باشــد"‪ .‬از طرفی کمتر کسی است که با‬ ‫داشــتن ثروت و پول زیاد به بیراهه نرود و‬ ‫در پی فســاد بر نیاید‪ .‬موال علی ثروت زیاد‬ ‫را ریشۀ شهوات می داند و می فرماید‪" :‬مال‬ ‫ریشۀ شهوت هاســت"‪ .‬امام هادی (ع) هم‬ ‫اموال و اعمال را این گونه مقایسه می کند‪:‬‬ ‫" مردم در دنیا به اموال ارزیابی می شــوند‬ ‫و در اخــرت با اعمال"‪ .‬از ثروت می گذریم‬ ‫و به سراغ دومین ابزاری که انسان ها طالب‬ ‫رســیدن به ان هستند‪ ،‬یعنی شهرت می ‬ ‫رویم‪ .‬شهرت همان معروفیت است‪ .‬شهرت‬ ‫را می توان بیشــتر در بین سیاستمداران‪،‬‬ ‫هنر پیشگان سینما‪ ،‬فوتبالیست ها و بعضی‬ ‫چهره های منحصر به فرد دیگر مشــاهده‬ ‫کرد‪ .‬همگان نام برد پیــت‪ ،‬انجلیا جولی‬ ‫و ارنولد شــوارتزنگر از ســتارگان مشهور‬ ‫سینمای جهان را شــنیده اند‪ .‬شهرت هم‬ ‫مانند ثروت دو حالت داره‪ :‬شهره شــدن به‬ ‫خوبی ها یا شهره شدن به بدی ها‪ .‬همیشه‬ ‫نام و نشــان دو استاده تا پایان جهان باقی‬ ‫می ماند‪ .‬کســانی که خیلی خوب هستند‬ ‫و ان هایی کــه خیلی بد‪ .‬به تاریخ که نگاه‬ ‫کنیم‪ ،‬ناخــوداگاه نام هایــی چون مهاتما‬ ‫گاندی؛ مردی که نام نیکش برای همیشه‬ ‫در جهان باقی مانده اســت و ادولف هیتلر‬ ‫رهبر نازی ها در المان و صدام حسین رئیس‬ ‫جمهور پیشین عراق که هر دو عامل کشتار‬ ‫میلیون ها نفر انســان بودند‪ ،‬بر می خوریم‪.‬‬ ‫می توانیم به اســتاده تروریستی داعش که‬ ‫سالهاست در ســوریه و عراق هزاران نفر را‬ ‫به خاک و خون کشیده اند‪ ،‬هم اشاره کنیم‬ ‫که جنایاتشان برای همیشه در صحنۀ تاریخ‬ ‫به جا خواهد ماند‪.‬‬ ‫بدین ترتیب متوجه می شویم اگر کسب‬ ‫شهرت برای عشق و ایثار و خدمت و محبت‬ ‫به هم نوع باشد‪ ،‬عملی مثبت ولی اگر برای‬ ‫نمایان ســاختن منیت و شهوت و حرص و‬ ‫طمع و حسادت و خشــم و ترس و نفرت‬ ‫و‪ ...‬باشــد‪ ،‬عملی منفی و کاری پلید است‪.‬‬ ‫حضرت امام حســن (ع) شــهرت طلبی و‬ ‫دوستی و جاه و مقام را عاملی برای نابودی‬ ‫می داند و می فرماید‪" :‬از شــهرت طلبی و‬ ‫دوســتی و مقام بپرهیز که این ها تو را به‬ ‫نابودی می کشــاند"‪ .‬از دومین ابزاری که‬ ‫انسان به دنبال ان است‪ ،‬رد می شویم و به‬ ‫سومین وسیله که قدرت است‪ ،‬می رسیم‪.‬‬ ‫قدرت در واقع همان زور و تحکم و فشــار‬ ‫است‪.‬‬ ‫قدرت هم مثــل دو حالت قبلی یعنی‬ ‫ثــروت و شــهرت جنبه هــای مثبــت و‬ ‫منفی دارد‪ .‬قدرت می تواند انسان ســاز یا‬ ‫زندگی سوز باشد‪ .‬اگر استفاده از قدرت برای‬ ‫حفظ جــان و مال و ناموس و وطن و دین‬ ‫و مذهب و اعتقاد و اندیشــه و استقالل و‬ ‫ازادی و ازادگی و برچیدن ستم و ستمگری‬ ‫و احقاق حق و عدالت وزنده نگه داشــتن‬ ‫حقیقت باشــد‪ ،‬کاری است مثبت و مورد‬ ‫ستایش همگان‪.‬‬ ‫ولی اگــر همین قدرت همراه با هواهای‬ ‫نفسانی باشد و در خدمت ستم و ستمکاران‬ ‫و پایمال نمودن حق مظلومان و عدم رعایت‬ ‫عدالت و رســیدن به اوج بــه هر قیمت‪،‬‬ ‫عملی است پلید و شیطانی و تاریخ نشان‬ ‫داده است کسانی که از چنین قدرت هایی‬ ‫برخوردارند‪ ،‬ســرانجامی ندارد و عاقبتشان‬ ‫نیستی است و نابودی‪.‬‬ ‫سیاســتمداران‪ ،‬دولتمردان‪ ،‬رهبران و‬ ‫روسای دولت های جهان همواره از این ابزار‬ ‫برخوردار بوده اند و هســتند‪ .‬بدین ترتیب‬ ‫می توان گفت قدرت همیشــه با سیاست‬ ‫همراه است و اصول سیاست با قدرتمندی و‬ ‫تحکم گره خورده  است‪.‬‬ ‫اگر کمی بیشــتر عمیق شویم‪ ،‬متوجه‬ ‫می شویم کسانی که دارای قدرت هستند‪،‬‬ ‫معموالً شــهرت هم دارنــد و اوازۀ ان ها‬ ‫در همــه جا به گــوش می رســد‪ ،‬مانند‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪5‬‬ صفحه 6 ‫سیاستمداران که هم قدرت دارند و‬ ‫هم شهرت‪ .‬بی شک زمانی که قدرت‬ ‫و شــهرت در کنار هم باشد‪ ،‬ثروت‬ ‫هم ســر و کله اش پیدا می شــود و‬ ‫می بینیم تقریباً تمامی سیاستمداران‬ ‫و رهبران جهان هم قدرت دارند‪ ،‬هم‬ ‫شهرت و هم ثروت‪ .‬خوش بینانه ترین‬ ‫حالت این است که این قشر از جامعه‬ ‫حداقل هیچ گاه دغدغۀ مالی نداشته‬ ‫و ندارند‪.‬‬ ‫از جملۀ سیاســتمدارانی که از هر‬ ‫سه مقولۀ قدرت‪ ،‬شــهرت و ثروت‬ ‫برخوردار هستند‪ ،‬می توان به دونالد‬ ‫ترامپ رئیس جمهور امریکا اشــاره‬ ‫کرد‪ .‬البته شاید او تنها سیاستمداری‬ ‫اســت که قبل از رسیدن به قدرت و‬ ‫شهرت از ثروت کالن برخوردار بوده‬ ‫اســت‪ .‬پادشاه و ســران کشورهای‬ ‫عربی‪ ،‬اون رئیس جمهور کرۀ شمالی‪،‬‬ ‫پوتیــن رئیس جمهور شــوروی و‬ ‫‪ ....‬از دیگــر رهبرانی هســتند که از‬ ‫ثروت های میلیاردی بهره مندند‪.‬‬ ‫شــاید هیچ زمانی همانند امروز‬ ‫دسترسی به تبادل اطالعات و انتقال‬ ‫خبر در گوشــه و کنار جهان ساده و‬ ‫اسان نبوده است‪ .‬هر روز همۀ ما انواع‬ ‫خبرها و مطالب و پیام های مختلف را‬ ‫از شبکه و کانال های مجازی می بینیم‬ ‫و می شــنویم‪ .‬بیاییم از همین امروز‬ ‫دقت بیشتری داشته باشیم و جایگاه‬ ‫ســه مقولۀ ثروت‪ ،‬شهرت و قدرت را‬ ‫در جهان پیگیــری کنیم و ببینیم‬ ‫چه کســانی به دنبال کسب ان ها‬ ‫هســتند و در نهایت سرنوشت انان‬ ‫به کجا می انجامد؟ همین چند روز‬ ‫پیش که انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫فرانسه برگزار شد‪ ،‬یکی از کاندیدهای‬ ‫ریاســت جمهوری به علت دریافت‬ ‫حقوق خارج از عرف و در واقع کسب‬ ‫ثروت بیشتر از حد معمول مجبور به‬ ‫کناره گیری از نامزدی خود شد‪ .‬راه‬ ‫دوری نرویم‪ ،‬کسانی که اخبار مرتبط‬ ‫با دوازدهمین دورۀ انتخابات ریاست‬ ‫جمهوری ایران را که ‪ 29‬اردیبهشت‬ ‫ماه ‪ 96‬برگزار شــد‪ ،‬پیگیری کردند‬ ‫و مناظره هــای کاندیدها را تماشــا‬ ‫کرده اند‪ ،‬جدال برای کســب قدرت‬ ‫را در صحبــت تک تــک نامزدها به‬ ‫‪6‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫کرات شنیدند‪ .‬شــش نامزد در طول‬ ‫یــک ماه قبل از انتخابــات دقیقه به‬ ‫دقیقه نام‪ ،‬تصویــر‪ ،‬چهره‪ ،‬مصاحبه‪،‬‬ ‫صحبت‪ ،‬نشست و سخنرانی هایشان‬ ‫از رســانه های اســتادهی پخش شد‬ ‫و بیش از پیش به شهرتشــان افزود‪.‬‬ ‫پست ریاست جمهوری زمینه ای است‬ ‫برای رسیدن به هر ســه ابزار‪ .‬بدین‬ ‫ترتیب متوجه می شویم در ذات ‪7.5‬‬ ‫میلیارد جمعیت جهان رسیدن به این‬ ‫ســه ابزار وجود دارد‪ ،‬ولی تنها تعداد‬ ‫محدودی از این انسان های کرۀ خاکی‬ ‫توانایی رسیدن به یک یا دو یا هر سه‬ ‫را دارند‪ .‬درســت در مقابل این تعداد‬ ‫حداقل چند میلیارد جمعیت دیگر هم‬ ‫بر اساس فلسفۀ یوگا‬ ‫زمانی که انسان پا به این‬ ‫کرۀ خاکی می گذارد‪،‬‬ ‫مجبور به قرار گرفتن در‬ ‫چرخۀ تولد‪ ،‬رشد‪ ،‬پیری و‬ ‫مرگ می شود‪ .‬این چرخه‬ ‫برای هر کس ‪ 70‬یا ‪80‬‬ ‫یا به زحمت ‪ 100‬سال‬ ‫می چرخد و سپس مجبور‬ ‫به خارج شدن از چرخه‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫هســتند که در نهایت فقر و بدبختی‬ ‫زندگی می کنند و به زحمت شــکم‬ ‫خود را سیر می کنند و تا لحظۀ مرگ‬ ‫از ثروت و شهرت و قدرت بی بهره اند‪.‬‬ ‫شک نکنیم ارضای شهوت ثروت‪،‬‬ ‫شــهرت و قدرت مشکالت مربوط به‬ ‫خود را دارد و بر اســاس ضرب المثل‬ ‫شیرین فارسی "هر که بامش بیش‪،‬‬ ‫برفش بیشتر"‪ ،‬کسی که یکی از ان ها‬ ‫را داشته باشد‪ ،‬مجبور به تحمل سختی‬ ‫و رنج مربوط به ان هم می شود‪.‬‬ ‫بر اساس فلسفۀ یوگا زمانی که انسان‬ ‫پا به این کرۀ خاکی می گذارد‪ ،‬مجبور‬ ‫به قرار گرفتن در چرخۀ تولد‪ ،‬رشــد‪،‬‬ ‫پیری و مرگ می شــود‪ .‬این چرخه‬ ‫برای هر کس ‪ 70‬یا ‪ 80‬یا به زحمت‬ ‫‪ 100‬سال می چرخد و سپس مجبور‬ ‫به خارج شدن از چرخه می شود‪.‬‬ ‫ان هایــی که در طــول این مدت‬ ‫تعادل را در زندگی خود به کار می برند‬ ‫و از افراط و تفریــط پرهیز می کنند‪ ،‬از بقیه که از این‬ ‫اصل پیروی نمی کنند‪ ،‬موفق ترنــد‪ .‬هیچ گاه فراموش‬ ‫نکنیم که تعادل باعث ارامش و راحتی و نشاط می گردد‪،‬‬ ‫همین طور که حضرت علی (ع) هم عیناً به این مسئله‬ ‫اشاره کرده و فرموده است‪ ":‬خیر االمور اوسطها "بهترین‬ ‫امــور حد وســط و میانه و حالت اعتدال ان هاســت"‪.‬‬ ‫ثروت‪ ،‬شــهرت و قدرت در واقع همان افراط و تفریط و‬ ‫خارج  شدن از حد تعادل است‪ .‬بیاییم به عقب بر گردیم‬ ‫و عملکردمان را بررســی کنیم و ببینیم ایا هیچ گاه به‬ ‫دنبال این سه ابزار بوده ایم و اگر بوده ایم از چه نوع ان‪:‬‬ ‫نوع مثبت یا منفی؟‬ ‫شــک نکنیم که کسب ثروت‪ ،‬شــهرت و قدرت که‬ ‫به صورت ذاتــی در نهاد همگان از جمله من و شــما‬ ‫قرارداده شده  اســت‪ ،‬ابزارهایی هستند دنیایی‪ .‬هر سه‬ ‫این ها را که از دور نگاه می کنیم‪ ،‬پر زرق و برق هستند‬ ‫و هوس انگیز‪ ،‬ولی چنانچــه به هر یک از ان ها نزدیک‬ ‫شویم‪ ،‬ترسناکند و پر خطر‪ .‬درست همانند ضرب المثلی‬ ‫که می گویــد " از دور می برد دل و از نزدیک زهره را"‪.‬‬ ‫علت ان هم خیلی واضح است‪ .‬ثروت‪ ،‬شهرت و قدرت با‬ ‫درون ما ارتباط ندارند‪ ،‬بلکه هر سه ان ها بیرونی هستند‬ ‫و با بیرون ســرو کار دارند‪ .‬می دانیم و اگاه هستیم که‬ ‫همۀ موضوعاتی که بیرونی هستند‪ ،‬موقتی اند و زودگذر‬ ‫و همۀ خواسته های موقتی‪ ،‬در نهایت رنج به همراه دارند‬ ‫و سختی‪.‬‬ ‫اگر به گذر زمان نگاه کنیم‪ ،‬نام هیچ ورزشکار معروف‪،‬‬ ‫هنر پیشۀ صاحب نام و سیاســتمدار قدرتمندی‪ ،‬برای‬ ‫همیشــه ماندگار نیست و نامشــان بر سر زبان ها باقی‬ ‫نمی ماند‪ .‬باالخره روزی فرا می رسد که نام ان ها از سر‬ ‫زبان ها بیفتد و زمانی که ان روز فرا رســد‪ ،‬در واقع روز‬ ‫مرگ ان افراد است‪ ،‬چرا که گفته اند‪ :‬انانی که دارای ثروت‬ ‫و قدرت و شهرت هستند‪ ،‬دوبار می میرند‪ ،‬اول زمانی که‬ ‫از شــهرت‪ ،‬ثروت یا قدرت می افتند و دوم زمانی که از‬ ‫چرخۀ حیات خارج می شــوند‪ .‬اینجاســت که جایگاه‬ ‫واقعی تعادل نمایان می شود و برندگان واقعی مشخص‬ ‫می شوند‪ .‬برندگان واقعی ان هایی هستند که از اسم و‬ ‫رسم و مال و منال و زر و زور برخوردار نیستند و همانند‬ ‫میلیاردها انسان از زندگی ساده و راحتی برخوردارند‪ .‬این‬ ‫قبیل افراد روزی به ارامی وارد چرخۀ حیات می شوند و‬ ‫روزی هم با ارامش ان را ترک می کنند‪.‬‬ ‫چه خوب است در مدت زمانی که در این چرخۀ تولد‪،‬‬ ‫رشــد‪ ،‬پیری و مرگ هستیم‪ ،‬اسیر وسوسه های دنیوی‬ ‫نشویم‪ .‬از تند روی یا اهسته رفتن دوری کنیم که روزگار‬ ‫خوشی در پی نخواهیم داشت‪ .‬نکته ای که استاد سخن‬ ‫سعدی شیراز هم به ان اشــاره را دارد و این گونه ما را‬ ‫راهنماییمی کند‪:‬‬ ‫رهرو ان نیست که گه تند و گهی خسته رود‬ ‫رهرو انست که اهسته و پیوسته رود‬ صفحه 7 ‫کلیه مراکز و باشگاه های یوگای سراسر کشور می توانند گزارش برگزاری‬ ‫روز جهانی یوگا به صورت جمعی همراه با تصاویر گرفته شده با کیفیت باال‬ ‫را جهت چاپ در شماره اینده به ادرس ایمیل مجله ارسال نمایند‪.‬‬ ‫میلیون ها تشــک و زیرانداز رنگارنگ در‬ ‫سراسر دنیا منتظرند تا سومین روز جهانی‬ ‫یوگا را در خیابان هــا‪ ،‬میادین‪ ،‬پارک ها و‬ ‫باشــگاه های یوگا در کشــورهای مختلف‬ ‫جهان جشــن بگیرند‪ .‬دو سال پیش بان‬ ‫کی مون  دبیرکل ســازمان ملل متحد در‬ ‫پیامی به مناســبت اولین روز جهانی یوگا‬ ‫یعنی ‪ 21‬ژوئن ‪ 2015‬برابر با ‪ 31‬خرداد ماه‬ ‫‪ ،1394‬خواستار در نظر گرفتن مزایای این‬ ‫ورزش در تندرســتی فردی و تالش های‬ ‫جمعــی بــرای ترویج ســامت همگانی‪،‬‬ ‫بهبود ارتباطات صلح امیز و زندگی همراه‬ ‫با سربلندی برای تمام مردم جهان شد‪ .‬به‬ ‫گزارش خبرگزاری خبرانالین‪ ،‬متن کامل‬ ‫پیام وی بدین شرح است‪:‬‬ ‫  امسال طی ســفری به هندوستان این‬ ‫فرصت را داشــتم تا یوگا را همراه یکی از‬ ‫مشاورین ارشــدم که اهل هندوستان بود‪،‬‬ ‫تمرین کنم‪ .‬یوگا ورزشی باستانی است که‬ ‫از ساختارهای سنتی نشات گرفته و امروزه‬ ‫محبوبیت زیادی در بین اقشار مختلف مردم‬ ‫از جمله پزشکان سراسر دنیا پیدا کرده است‪.‬‬ ‫شــصت و نهمین مجمع عمومی سازمان‬ ‫ملل متحد بــا اعالم ‪ 21‬ژوئــن به نام روز‬ ‫بین المللی یوگا‪ ،‬مزایای جامع این ورزش‬ ‫جاودان و ســازگاری ذاتی ان را با اصول و‬ ‫ارزش های سازمان ملل متحد به رسمیت‬ ‫شناخته است‪.‬‬ ‫یوگا برای بهبود سالمت جسمی و روحی‬ ‫روش ساده و در دسترس و منحصر به فردی‬ ‫است‪ .‬این ورزش مروج احترام به انسان ها‬ ‫و سیاره ای است که همۀ ما در ان شریک‬ ‫هستیم‪ .‬یوگا تبعیض قائل نمی شود‪ .‬تمام‬ ‫افراد در هر ســن‪ ،‬نــژاد‪ ،‬توانایی و قدرتی‬ ‫می تواننــد یوگا را انجــام دهند‪ .‬اینجانب‬ ‫به شخصه این موضوع را برای نخستین بار‬ ‫هنگام تمرین درخت (وریکشاسانا)‪ ،‬امتحان‬ ‫کردم‪ .‬فقط چند لحظه طول کشید تا تعادل‬ ‫خود را حفظ کنم‪ .‬بعد از انجام این اســانا‬ ‫حس رضایت و شــادمانی عمیقی به من‬ ‫دست داد که ستودنی بود‪.‬‬ ‫در این اولین روز بین المللی یوگا بیایید‬ ‫تا مزایای این ورزش را از لحاظ تندرســتی‬ ‫فــردی و تالش های جمعی بــرای ترویج‬ ‫ســامت همگانی‪ ،‬بهبود ارتباطات و ایجاد‬ ‫صلح جهانی به کار ببریم‪.‬‬ ‫پیشــنهاد نام گذاری یک روز از سال به‬ ‫نام  روز جهانی یوگا  در تاریخ ‪ 27‬سپتامبر‬ ‫‪ 2014‬برابــر با ‪ 5‬مهرماه ‪ 1393‬توســط‬ ‫نخست وزیر هند نارندرا مودی  در سازمان‬ ‫ملل متحد مطرح شــد‪ .‬وی طی سخنرانی‬ ‫در سازمان ملل گفت‪  :‬یوگا هدیه ای گرانبها‬ ‫از سنت های دیرینۀ هند است که متضمن‬ ‫اتحاد ذهن و جسم‪ ،‬اندیشه و عمل و توازن‬ ‫میان بشــر و طبیعت می باشد و رویکردی‬ ‫کل نگر به سالمتی و تندرستی دارد‪ .‬یوگا‬ ‫تنها یک هدف برای فعالیت های ورزشــی‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه در پی کشــف حس یگانگی‬ ‫با خودمان‪ ،‬جهان و طبیعت می باشــد که‬ ‫با تغییر دادن ســبک زندگیمــان و ایجاد‬ ‫اگاهی به مــا در مواجهه بــا تغییر اقلیم‬ ‫کمک می کند ‪ .‬نارندرا مــودی که خود از‬ ‫عالقه مندان یوگاست‪ ،‬می گوید که هر روز‬ ‫تمرینات یوگا را انجام می دهد‪ .‬او همچنین‬ ‫برای نخستین بار وزارتخانه ای برای یوگا و‬ ‫طب ســنتی در هندوستان تاسیس نمود‪.‬‬ ‫نارنــدرا مودی در اولیــن روز جهانی یوگا‬ ‫به همراه اعضای کابینه اش در مرکز شــهر‬ ‫دهلی و روبه روی دروازۀ هند و با شــرکت‬ ‫‪ 35000‬نفر به مدت ‪ 35‬دقیقه به تمرینات‬ ‫‪ 31‬خرداد‬ ‫روز جهانی یوگا‬ ‫یوگا پرداخت‪ .‬این مراسم زیر نظر تدابیر شدید امنیتی‬ ‫صورت گرفت‪ ،‬زیرا برخی از اســتاده های تندرو بنای‬ ‫مخالفت با برگزاری این مراســم را گذاشتند و برخی‬ ‫دیگر با صرف هزینه و وقت با ان مخالفت کردند‪ .‬ولی‬ ‫دولت هند اعالم کرد که شرکت در این مراسم به هیچ ‬ ‫وجه اجباری نیست‪.‬‬ ‫علت تعیین این روز یعنی اولین روز تابســتان که‬ ‫بلندترین روز در اغلب کشــورهای نیمکرۀ شــمالی‬ ‫اســت‪ ،‬شروع انقالب تابســتانی و رویدادهای خوبی‬ ‫اســت که به همراه دارد‪ ،‬از جمله اغاز فصل بارندگی‬ ‫در هندوستان و کشورهای همجوارش‪ .‬در افسانه های‬ ‫هند باستان نیز این روز بسیار مقدس  گورو پورنیما ‬ ‫نامیده می شود که در ان ماه به صورت بدر کامل دیده‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫هم زمان با هندوســتان روز جهانی یوگا در ‪175‬‬ ‫کشور دیگر نیز جشن گرفته شد‪ .‬در نیویورک حدود‬ ‫‪ 30000‬نفر در میدان تایمز واقع در محلۀ منهتن به‬ ‫انجام دادن حــرکات یوگا پرداختند‪ .‬در مالزی حدود‬ ‫‪ 15000‬نفــر در کواالالمپور در خیابان های شــهر‬ ‫مشغول انجام دادن این تمرینات شدند‪ .‬مردم این شهر‬ ‫از ایــن روز به عنوان روز لبخند  نیز یاد می کنند‪ .‬در‬ ‫تایپه پایتخت تایوان بیش از ‪ 20000‬نفر با انجام  دادن‬ ‫یوگا این روز را گرامی داشتند‪ .‬شرکت کنندگان در این‬ ‫مراسم با حرکت سالم بر خورشید  اتحاد و یگانگی‬ ‫خود را به نمایش گذاشــتند‪ .‬در پاریس هزاران نفر با‬ ‫لباس های سفید و زیراندازهای زرد رنگ در زیر برج‬ ‫ایفل به استقبال روز جهانی یوگا رفتند‪ .‬همچنین در‬ ‫شهرهای بزرگی مانند پکن‪ ،‬سئول‪ ،‬بانکوک و مانیل‬ ‫نیز مردم با حرکات دسته جمعی یوگا این روز را جشن‬ ‫گرفتند‪ .‬در ایران نیز سال گذشته روز جهانی یوگا در‬ ‫مدرســۀ هندی های مقیم تهران و سایر باشگاه های‬ ‫یوگا در شهرهای مختلف برگزار شد‪.‬‬ ‫فاضل شــاه‪ ،‬خلبان هندی شــرکت هواپیمایی‬ ‫خاورمیانه می گوید که در توقفگاهی بین مســیر با‬ ‫عجله خود را به محل برگزاری این مراسم در تایوان‬ ‫رســانده بود‪ .‬وی این مراســم را فوق العاده توصیف‬ ‫کرد‪ .‬او می گوید هنگامی که مشــغول پرواز هستم و‬ ‫از باال به زمین نگاه می کنم‪ ،‬هیچ مرزی بین کشورها‬ ‫نمی بینم‪ .‬ایوان استنلی مرد هلندی ساکن دبی‪ ،‬برای‬ ‫گرامیداشت این روز به مدت ‪ 61‬دقیقه روی سر خود‬ ‫ایستاد و رکورد حرکت ایستادن روی سر  را در کتاب‬ ‫رکوردهای گینس از ان خود کرد‪ .‬با ارزوی برگزاری‬ ‫هر چه باشکوه تر سومین روز جهانی یوگا در سراسر‬ ‫کرۀ زمین‪.‬‬ ‫منبع‪:‬اینترنت‬ ‫مراسم اولین روز جهانی یوگا در دهلی نو‪ 31 -‬خرداد ‪1394‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪7‬‬ صفحه 8 ‫تاثیر یوگا‬ ‫براحساسات منفی‬ ‫بیماران مبتال به‬ ‫سرطان سینه‬ ‫نویسندگان‪ :‬ژیائولین ژو‪ ،‬کی لی‪ ،‬فان گائو‪ ،‬لین یانگ‪ ،‬فان ژی منگ‬ ‫‪1‬‬ ‫برگردان‪:‬نویدامیدی‬ ‫سرطان سینه شــایع ترین نوع سرطان‬ ‫در بین زنان است‪ .‬هر سال میلیون ها مورد‬ ‫جدید از این بیماری در سطح جهان گزارش‬ ‫می شود‪ .‬بیماران مبتال به این سرطان غالباً‬ ‫با روش هــای چندگانۀ درمانــی به مدت‬ ‫طوالنی مواجه هستند  (روش های درمانی‬ ‫باز‪ ،‬جراحی‪ ،‬شیمی درمانی و رادیوتراپی)‬ ‫که باعث بروز فشارهای جسمی روانی بر این‬ ‫بیماران می شود‪.‬‬ ‫جدا از پریشانی روانی مربوط به درمان‪،‬‬ ‫تشخیص سرطان در شــخص‪ ،‬به خودی‬ ‫خود برانگیزندۀ احساسات منفی می شود‪.‬‬ ‫عالوه بر این ثابت شــده است که بیماران‬ ‫مبتال به ســرطان ســینه جزو ان دسته‬ ‫از بیماران ســرطانی هســتند که درگیر‬ ‫بیشــترین اســترس روانی و ترس ناشی‬ ‫از پیشــرفت بیماری و تغییرات در روابط‬ ‫جنسی با شــریک عاطفی خود می باشند‪.‬‬ ‫اضطراب و افسردگی رایج ترین احساسات‬ ‫منفی تجربه شده در این بیماران هستند‪.‬‬ ‫این احساسات منفی می توانند باعث کاهش‬ ‫روند درمان‪ ،‬افزایش درد‪ ،‬ماندن بیشتر در‬ ‫بیمارستان و پیچیدگی های بیشتری شوند‪.‬‬ ‫بنابراین کنترل این احساسات در بیماران‬ ‫حیاتی است‪.‬‬ ‫‪8‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫در ســالیان اخیر‪ ،‬گرایش فزاینده ای دربیماران مبتال به ســرطان سینه به استفاده از‬ ‫درمان های جســمی‪-‬ذهنی به شــکل  مکمل روش های درمانی معمول بــرای رهایی از‬ ‫حالت های روانی منفی شکل گرفته است‪.‬‬ ‫یوگا رایج ترین درمان مکمل برخاســته از دانش کهن شرقی است‪ .‬به دلیل دسترسی‬ ‫اسان و ریسک پایین‪ ،‬یکی از مناسب ترین تمرینات برای بیماران مبتال به سرطان سینه‬ ‫است‪.‬‬ ‫بر اساس تحقیقات اخیر احتمال افزایش شادی و کاهش افسردگی‪ ،‬اضطراب و پریشانی‬ ‫در بیماران مبتال به سرطان سینه که تمرینات یوگا انجام می دهند‪ ،‬بیشتر است‪.‬‬ ‫نتایج بررســی مقاالت و تحقیقات انجام شده‪ ،‬نشــان داده که تاثیر تمرینات یوگا بر‬ ‫احساسات منفی بیماران مبتال به سرطان می تواند به شرح ذیل خالصه شود‪:‬‬ ‫‪ .۱‬اضطراب در کوتاه مدت کاهش می یابد ولی تاثیر چشــمگیر بلندمدتی به چشــم‬ ‫نمی خورد‪.‬‬ ‫‪ .۲‬افسردگی در کوتاه مدت و بلند مدت کاهش می یابد‪.‬‬ ‫‪ .۳‬پریشانی در کوتاه مدت کاهش می یابد‪.‬‬ ‫‪ .۴‬استرس در کوتاه مدت کاهش می یابد‪.‬‬ ‫‪ .۵‬شادی هیجانی در کوتاه مدت افزایش می یابد‪.‬‬ ‫‪ .6‬سه احساس اخر در تحقیق ها بررسی بلند مدت نشده اند‪.‬‬ ‫‪ .7‬هیچ یک از تحقیق ها تاثیر منفی بر بیماران نشان نداده اند‪.‬‬ ‫در این تحقیق تنها مقاالت مربوط به سرطان سینه بررسی شدند و نتایج نشان داد‪ :‬یوگا‬ ‫منجر به کاهش احساســات منفی (اضطراب‪ ،‬افسردگی‪ ،‬پریشانی‪ ،‬استرس ادراک شده و‬ ‫شادی هیجانی) در کوتاه مدت می شود‪.‬‬ ‫در بلند مدت یوگا افســردگی را کاهش می دهد ولی تاثیر انچنانی بر اضطراب ندارد‪.‬‬ ‫تاثیرات بلندمدت دیگر احساســات منفی به علت محدودیت تحقیقات و ناهمگنی مورد‬ ‫بررسی قرار نگرفتند‪.‬‬ صفحه 9 ‫همۀ تحقیقات بیان داشتند که شرکت کنندگان از برنامۀ یوگا‬ ‫لذت برده اند و فواید زیادی برایشــان داشته اســت‪ ،‬از جمله این‬ ‫فواید عبارتند از‪ :‬افزایش قدرت عضالنی‪ ،‬انعطاف و باالخره افزایش‬ ‫احساس شادی هیجانی‪.‬‬ ‫نکتۀ دیگر مشهود در تحقیقات این بود که یوگا زمانی که زیر‬ ‫نظر مربیان با تجربه و پرستاران اموزش دیده برای هر بیمار مبتال‪،‬‬ ‫شخصی سازی شد‪ ،‬فاقد اسیب و برای بیماران کام ً‬ ‫ال ایمن بود‪ .‬هر‬ ‫یک از بیماران دارای هیجانات منفی‪ ،‬مراحل بیماری‪ ،‬تشخیص و‬ ‫روش درمان‪ ،‬قدرت‪ ،‬انعطاف‪ ،‬محدودۀ حرکت و فعالیت مختص به‬ ‫خود هستند‪ ،‬در نتیجه طول تمرین و شدت ان باید متفاوت باشد‪.‬‬ ‫عالوه بر این بیماران باید با حرکات بدنشان تمرینات را انجام دهند‪،‬‬ ‫به احساسشــان در هر وضعیت توجه کنند و به نیاز بدنشان پاسخ‬ ‫گویند‪ ،‬پس حضور مربیان ماهر و پرســتاران اموزش دیده الزامی‬ ‫است‪.‬‬ ‫بر اســاس تحقیقات‪ ،‬پنج اصل ذیل مزایای یوگا را در هیجانات‬ ‫منفی توصیف می کند‪:‬‬ ‫‪ .۱‬فعالیــت فیزیکی‪ :‬یوگا به منزلۀ یک تمرین جســمی‪-‬ذهنی‬ ‫کالســیک می تواند باعث ارامش جســم و ذهن شــود‪ .‬به خصوص‪،‬‬ ‫مدیتیشن ووضعیت های یوگا تاثیری مثبت روی سالمت روانی بیماران‬ ‫مبتال به سرطان دارند‪ .‬به عالوه‪ ،‬یوگا تمرین مناسبی برای بیمارانی است‬ ‫که ممکن است موانعی برای انجام تمرینات دیگر داشته باشند‪.‬‬ ‫‪ .۲‬ریلکسیشن و ارام سازی‪ :‬یوگا به عنوان یک تمرین مبتنی بر‬ ‫مدیتیشن‪ ،‬شرکت کنندگان را به سمت تمرکز بر بدن فیزیکی و تنفس‬ ‫در هر وضعیتی هدایت می کند و بدین ترتیب نوسانات ذهنی هیجانی را‬ ‫ارام می سازد‪ .‬این عمل می تواند استرس القایی ناشی از وحشت سرطان‬ ‫را در بیماران مبتال به سرطان سینه کاهش دهد‪ .‬یوگا همچنین می تواند‬ ‫استرس مربوط به شیمی درمانی را کاهش دهد و از بدتر شدن احساسات‬ ‫منفی بیمار در اثر این روش درمانی جلوگیری کند‪.‬‬ ‫‪ .۳‬پذیرش تجربۀ لحظه به لحظه‪ :‬تمرین تنفس و مدیتیشن به‬ ‫بیمار کمک می کند تا بر لحظۀ حال تمرکز کند و حواس خود را از رنج‬ ‫بیماری به سمت و سوی دیگری متوجه سازد و در نتیجه پریشانی روانی‬ ‫را کاهش دهد‪.‬‬ ‫‪ .۴‬بهبود تصویر ذهنی و اعتماد به نفس‪ :‬یوگا تاثیرات‬ ‫مثبتی بر تصویر ذهنی فرد از جســم خویش و اعتماد به نفس‬ ‫دارد که باعث افزایش شــادی روانــی‪ ،‬توانایی غلبه بر بیماری‪،‬‬ ‫پذیرش بهتر نشانه های بیماری و کنترل ان می شود‪.‬‬ ‫‪ .۵‬جوانب دیگر‪ :‬یوگا اسیب ‪ ،DNA‬ترشح بزاقی کورتیزول‬ ‫و اختالالت اسکلتی را در بیماران مبتال به سرطان سینه کاهش‬ ‫می دهد و پاســخ های سیستم ایمنی را به تغییرات لنفوسیتی‬ ‫بهبــود می دهد که همۀ این ها مقدمۀ پاســخ های استرســی‬ ‫می باشند‪.‬‬ ‫گزارش شده اســت که بیماران مبتال به سرطان سینه دچار‬ ‫عوارض دیگر نیز می شــوند که باعث افزایش احساسات منفی‬ ‫می گردد‪ ،‬از جمله‪ :‬حالت تهوع‪ ،‬بی خوابی و کم اشــتهایی و در‬ ‫مقابل یوگا شدت درد‪ ،‬خستگی و افسردگی را کاهش می دهد‪.‬‬ ‫در طول برنامۀ یوگا‪ ،‬مبتالیان به سرطان سینه توانستند فعاالنه‬ ‫ســامت خود را کنترل کنند که احتمــاالً تاثیرات بلندمدتی‬ ‫به خصوص بر جنبه های روانی ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫‪1-Xiao-Lin Zuo, Qi Li, Fan Gao, Lin Yang, Fan-Jie Meng‬‬ ‫وان‬ ‫راخ‬ ‫ف‬ ‫ری‬ ‫مکا‬ ‫ه‬ ‫نظر به اینکه عمدۀ مطالب مندرج در ماهنامۀ تخصصی دانش یوگا به شکل ترجمه می باشد و‬ ‫ضرورت نیاز به چاپ و انتشــار مقاالت تالیفی کام ً‬ ‫ال مشهود است‪ ،‬بدینوسیله از تمامی اساتید‪،‬‬ ‫مربیان وعزیزان خواننده که عالقه مند به رشد و ارتقای نشریۀ تخصصی دانش یوگا هستند‪ ،‬تقاضا‬ ‫دارد مقاالت تالیفی مرتبط با یوگا را با ذکر ماخذ از طریق ایمیل به دفتر نشریه ارسال نمایند‪.‬‬ ‫بنا بر گزارش کمیته روابط عمومی انجمن یوگا و به همت کمیته ورزش یوگای استان تهران ‪ ،‬ازمون ورودی دوره مربیگری‬ ‫درجه ‪ 3‬بانوان در روزهای ‪ 14‬و ‪ 15‬اردیبهشــت ماه سال جاری در مجموعه ورزشی دیهیم با حضور ‪ 250‬شرکت کننده‬ ‫برگزار گردید که از میان انان ‪ 135‬نفر پذیرفته شدند‪ .‬شروع دوره مربیگری بانوان پس از ماه مبارک رمضان خواهد بود‪.‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره‬ ‫‪9 104‬‬ ‫جمعی از شرکت کنندگان در ازمون ورودی مربیگری درجه ‪ - 3‬مجموعه ورزشی دیهیم تهران‪14 -‬و ‪ 15‬اردیبهشت ‪1396‬‬ ‫خبر‬ صفحه 10 ‫یوگا؛ یار شما در خانه‬ ‫مرکز یوگای شیواناندا‪/‬برگردان‪ :‬مرجان مانوسی فر‬ ‫‪Yoga Your Home Practice Companion‬‬ ‫‪Sivananda yoga Vedanta Centre‬‬ ‫‪Progress your asana learn to relax stay centered‬‬ ‫در ادامۀ توضیح مطالب کتاب یوگا یار شــما در خانه و توصیف‬ ‫برخی اساناهای خم به عقب و تشریح حرکات متنوع ان درسطح‬ ‫مبتدی و نیمه پیشرفته و بخشی از حرکات خم به جلو در این شماره‬ ‫به تشریح طیف وسیع تری از اساناهای خم به جلو می پردازیم‪.‬‬ ‫خم به جلو نیم لوتوس در حالت باندا‬ ‫وضعیتپیشرفته‬ ‫در وضعیت نیم لوتوس قرار گیرید‪ ،‬دست چپ را پشت بدن ببرید‪ ،‬طوری که بتوانید انگشتان‬ ‫پایتان را بگیرید (فرمی از باندا یا قفل ایجاد می شود)‪ .‬به همراه بازدم از ناحیۀ کمر به جلو خم شوید‬ ‫و با دست دیگر انگشتان پای راستتان را بگیرید‪ .‬در این وضعیت حدود یک دقیقه بمانید و پس از‬ ‫برگشت از حالت و استراحت کوتاه‪ ،‬تمرین را در سمت دیگر اجرا کنید‪.‬‬ ‫ارنج‬ ‫روی زمین‬ ‫رها باشد‪.‬‬ ‫انگشت‬ ‫اشاره دور‬ ‫انگشت شست پا‬ ‫حلقه شود‪.‬‬ ‫وضعیتپیشرفته‬ ‫در وضعیتی که پاها صاف و کشــیده کنار هم قرار دارند‪ ،‬بنشــینید‪ .‬همراه با دم دست ها را به‬ ‫طرفین باال ببرید و با یک بازدم به جلو خم شوید‪ .‬دست ها را روی هم در حالت نیایش قرار دهید‬ ‫و به گونه ای به جلو خم شوید که شکم و بازو ها روی ران و ساعد ها روی ساق پا قرار گیرد‪ .‬برای‬ ‫یک دقیقه در وضعیت بمانید و سپس از حرکت برگردید و به بدن استراحت دهید‪.‬‬ ‫خمش‬ ‫از ناحیۀ‬ ‫لگن‬ ‫ بازو ها‬ ‫کنار‬ ‫گوشند‪.‬‬ ‫ارنج ها‬ ‫صافند‪.‬‬ ‫تنوعات خم به جلو‬ ‫تنوعات خم به جلوی زیر مثال های خوبی برای چگونگی اماده سازی شما برای استقرار در وضعیت های‬ ‫مراقبه ای به شمار می اید و در عین حال کمک می کند تا انعطاف‪،‬قدرت و تعادل الزم را به دست اورید‪.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ صفحه 11 ‫وضعیت الک پشت‬ ‫پیشرفته‬ ‫‪ -1‬در حالتی بنشــینید که پاها از زانو خم شــده و کف پاها‬ ‫بر زمین قرار گیرد و تا جای ممکن پاها به بدنتان نزدیک باشــد‪.‬‬ ‫به جلو خم شوید و دست ها را زیر زانوها ببرید‪ ،‬طوری که ارنج ها‬ ‫صاف باشند و تا جای ممکن به عقب کشیده شده باشند‪.‬‬ ‫کف‬ ‫دست ها رو‬ ‫به زمین‬ ‫‪ -2‬همــراه با یک بــازدم از‬ ‫ناحیۀ لگن به جلو خم شوید‪ ،‬تا‬ ‫جایی که چانه‪ ،‬پیشانی یا قفسۀ‬ ‫سینه به زمین برسد‪ .‬پاشنه های‬ ‫پاها را به جلو بکشید و تا جای‬ ‫ممکن زانو ها را صاف کنید‪.‬‬ ‫سر‬ ‫به باال‬ ‫وضعیتپیشرفته‬ ‫باال بردن یک پا در حالت نشسته‬ ‫در وضعیتی که پاها به جلو صاف و کشیده‬ ‫هست‪ ،‬قرار گیرید‪ .‬سپس پای راستتان را خم‬ ‫کنید به جلوی بدن‪ ،‬طوری که پاشنۀ پا نزدیک‬ ‫به لگن باشد‪ .‬سپس به جلو خم شوید و پای‬ ‫چپتان را بلند کنید ودرحالی که مچ‪،‬ساق یا‬ ‫انگشتان پا را گرفته اید‪ ،‬پا را صاف نگه دارید‪.‬‬ ‫در این حالت بــا توجه به تنفس های منظم‬ ‫و یکنواخــت یک دقیقه بمانید و ســپس از‬ ‫وضعیت خارج شوید و بدن را استراحت دهید‬ ‫و در سمت دیگر همین وضعیت را تکرار کنید‪.‬‬ ‫وضعیت نشسته‪ ،‬جفت پا باال‬ ‫پیشرفته‬ ‫‪ -3‬قبل از شروع مطمئن شوید که در پشت‬ ‫بدن فضای ازاد هست‪ .‬چنانچه از تعادل خارج‬ ‫شدید‪ ،‬به راحتی به پشت بدن غلت بخورید‪ .‬در‬ ‫وضعیت پروانه قرار گیرید و با دم هر دو پا یتان‬ ‫را به باال صاف کنید‪ .‬ساق‪،‬مچ یا انگشتان پایتان‬ ‫را بگیرید‪ .‬برای ‪ 30‬ثانیه با توجه به تنفس های‬ ‫یکنواخت در وضعیت بمانید و ســپس بدن را‬ ‫به ارامی رها کنید‪.‬‬ ‫انگشتان‬ ‫را به سمت‬ ‫زانو هابکشید‪.‬‬ ‫انگشتان‬ ‫اشاره به‬ ‫پشت بدن‬ ‫تا‬ ‫جای ممکن‬ ‫پا را به باال‬ ‫بکشید‪.‬‬ ‫پشت‬ ‫صاف و‬ ‫کشیده‬ ‫با‬ ‫کشش‬ ‫دست ها پشت‬ ‫بدن را صاف‬ ‫کنید‬ ‫تکیه گاه‬ ‫و نشست‬ ‫روی استخوان‬ ‫نشیمن گاه‬ ‫ادامه دارد‪...‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪11‬‬ صفحه 12 ‫ایا کنترل خشــم درســت است؟ ایا‬ ‫معنای ان ســرکوب کردن یــک تکانۀ‬ ‫طبیعی نیست؟ در این مقاله می خواهیم‬ ‫کــه بگوییم کنترل خشــم ان گونه که‬ ‫توضیح خواهیم داد نادیده گرفتن حسی‬ ‫کــه درون هر فردی‪ ،‬حتی انســان های‬ ‫متعالی هم وجود دارد‪ ،‬نیست‪ .‬احساس‬ ‫خشم به شــکل طبیعی درون هر فردی‬ ‫وجــود دارد‪ .‬وقتی فردی حرفی می زند‬ ‫که تمامیت ما را مــورد حمله قرار  هد‪،‬‬ ‫خشمگین می شویم‪ .‬وقتی یک جمله از‬ ‫جانب دیگری اعتماد به نفسمان را پایین‬ ‫می اورد یا عزت نفســمان را خدشه دار‬ ‫می کند‪ ،‬احساس خشم می کنیم‪ .‬وقتی‬ ‫به هدفمان نمی رسیم یا در مسیری که‬ ‫انتخاب کرده ایم‪ ،‬شکســت می خوریم‪،‬‬ ‫این احســاس ســرخوردگی را به وسیلۀ‬ ‫خشم بروز می دهیم‪ .‬عارف بزرگ شرق‬ ‫می گوید‪  :‬نگهداشــتن خشــم در وجود‬ ‫مانند دست زدن به تکه ای زغال گداخته‬ ‫برای پرتاب ان به سوی شخص دیگر است‪.‬‬ ‫انسان خود در حین این کار می سوزد ‪.‬‬ ‫اما تعریفی که از خشم داریم‪ ،‬چیست؟‬ ‫ایا انســان خشــمگین همانی است که‬ ‫داد و فریــاد راه می‪-‬اندازد و اشــیا را به‬ ‫اطرافــش پرتاب می کند؟ یــا به طرف‬ ‫مقابلــش حملــه می کنــد و او را مورد‬ ‫ضرب و شــتم قــرار می دهــد؟ این ها‬ ‫ابتدایی ترین و بدوی ترین اشــکال بروز‬ ‫خشم هستند‪ .‬انســان در مسیر تکامل‬ ‫روحی و روانی خودش راه های جدید تر‬ ‫و متمدنانه تری برای بروز احساســاتش‬ ‫کشــف و انتخاب کرده اســت‪ .‬انســان‬ ‫امروزی اغلب به روش های شــیک تری‬ ‫هیجاناتــش را بــه نمایــش می گذارد‪.‬‬ ‫طوری که روش نشان دادن احساساتمان‬ ‫به یکدیگر به صورت یک قرارداد نانوشته‬ ‫اما به خوبی در تبادل و تعامل با یکدیگر‬ ‫قرار گرفته است‪ .‬مث ً‬ ‫ال به جای رو در رو و‬ ‫مستقیم با یکدیگر بحث کردن به یکدیگر‬ ‫متلک می گوییــم‪ .‬از ان حرف ها که به‬ ‫در می گوییم تا دیوار بشنود یا موقعیت‬ ‫اجتماعی و اقتصــادی خود را به رخ هم‬ ‫می کشــیم‪ .‬شــاید پذیرفتن ان کمی‬ ‫مشکل باشد که بگوییم توجه افراطی به‬ ‫ظاهر و طرز ارایشمان می تواند ناشی از‬ ‫خشم نادیده گرفته شدن از جانب دنیای‬ ‫اطرافمان باشد‪ .‬دنیایی که ان قدر تحت‬ ‫‪12‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫تاثیر ســرعت و دگرگونی پیش می رود‬ ‫که دیگر انســان ها فرصت چندانی برای‬ ‫مکث کــردن روی یکدیگر‪ ،‬موقعیت ها و‬ ‫شرایط ندارند و به ســرعت از همه چیز‬ ‫عبور می کنند و یکدیگر را پشــت ســر‬ ‫می گذارند‪.‬‬ ‫به عبارت بهتر مــا به گونه ای متوجه‬ ‫شده ایم که باید خشــممان را مدیریت‬ ‫کنیم‪ .‬ان را  از فیلترهایــی عبور دهیم‪،‬‬ ‫تصفیه کنیم و ســپس بروز دهیم‪ .‬چون‬ ‫اگر به همان شــکل اولیه بروزش دهیم‪،‬‬ ‫ممکن است منجر به طرد شدن ما از افراد‬ ‫اجتماع گردد‪ .‬به وسیلۀ چهارچوب های‬ ‫قانونی و قراردادهای اجتماهی مهارمان‬ ‫کنند و چه بسا به ما برچسب بیمار روانی‬ ‫بچسبانند‪ .‬بنابراین خشممان را مالیم تر‬ ‫بروز می دهیم‪.‬‬ ‫اما می خواهیم در این مقاله بحث کنیم‬ ‫که چگونه این پتانســیل و نیروی خشم‬ ‫را مدیریت کنیــم که کمترین صدمه و‬ ‫اسیب را به خود و جهان اطرافمان وارد‬ ‫کنیم و ایا می شود ان را خاموش کنیم؟‬ ‫شــاید بهترین روشــی که می توانیم‬ ‫به کار ببریم‪ ،‬این باشد که روی احساس‬ ‫خشم مراقبه کنیم‪ .‬یکی از هجده صفت‬ ‫یوگی این است که خشمگین نمی شود‪.‬‬ ‫اما یوگی چگونه این کار را انجام می دهد؟‬ ‫فکــر می کنم که ابتدا باید خشــم را‬ ‫بشناسیم و این کار تنها با مراقبه ممکن‬ ‫اســت‪ .‬یعنی خود و ذهنمان را از خشم‬ ‫جدا نگه داریم‪ .‬هروقت خشمگین شدیم‪،‬‬ ‫به شــکل یک ناظر بیرونی خود و خشم‬ ‫پدید امدۀ درونمان را به تماشا بنشینیم‬ ‫و خودمان را نیز قضاوت نکنیم‪ .‬سپس از‬ ‫خودمان بپرسیم چه چیز مرا خشمگین‬ ‫کرده است؟پشــت این خشم چه عامل‬ ‫محرکه ای نهفته است که این گونه مرا از‬ ‫خود بی خود کرده است؟ به این ترتیب به‬ ‫خودکاوی بپردازیم‪.‬‬ ‫شــاید در ابتدا بخواهیــم از جمع و‬ ‫شــرایط تنش زا دوری کنیم تا از گزند‬ ‫ان ها دور بمانیم و به این شیوه بخواهیم‬ ‫از خود محافظت کنیم‪ .‬اما واقعاً در اکثر‬ ‫مواقع ما نمی توانیم موقعیت ها و مکان ها‬ ‫و افراد را قبــل از حضور یافتن در میان‬ ‫ان ها پیش بینی کنیم و در بیشتر مواقع‬ ‫غافلگیر خواهیم شد‪ .‬مث ً‬ ‫ال در یک مهمانی‬ ‫که قرار است به ما خوش بگذرد و از قبل‬ ‫سه قدم تا ره‬ ‫نویسنده ‪ :‬شکوفه شنوا فالح‬ صفحه 13 ‫هایی از خشم‬ ‫چنین برنامه ریزی کرده ایم‪ ،‬ناگهان اتفاقی‬ ‫می افتد که ما را ناخوش و بدحال می کند‪.‬‬ ‫یا کســی حرفی می زند که ما می رنجیم و‬ ‫از کــوره در می رویم یــا از جانب فردی که‬ ‫فکر می کردیم برایش اهمیت زیادی داریم‪،‬‬ ‫کنار گذاشــته می شویم‪ .‬در همۀ این موارد‬ ‫احســاس می کنیم که زیر پایمان را خالی‬ ‫کرده اند و خشمگین می شویم‪ .‬چون خشم‬ ‫یک مکانیزم دفاع روانی اســت‪ .‬در بعضی از‬ ‫مقاالت و کتب روان شناســان خشــم را با‬ ‫نام یک هیجان منفــی معرفی کرده اند‪ .‬اما‬ ‫عرفا این گونه فکر نمی کنند‪  .‬از نظر عرفا و‬ ‫روشن بینان هیچ چیز در جهان هستی منفی‬ ‫و بیهوده نیســت و خشم نیز یک موهبت‬ ‫الهــی اســت‪ .‬موهبتی که می تــوان از ان‬ ‫بهره های فراوان برد‪.‬‬ ‫اما خشــم چگونه می تواند یک موهبت‬ ‫باشــد؟ این  موضوع را فقط یک مراقبه گر‬ ‫می تواند درک کند‪ .‬زیرا در سطح عمیق تری‬ ‫با خودش دیــدار می کند‪ .‬گفتیم که اولین‬ ‫قدم برای رهایی از خشم شناخت ان است‪.‬‬ ‫همۀ ضربه هایی که می خوریم از ناشناخته ها‬ ‫است‪ .‬اگر چشــمانمان باز باشد و فردی از‬ ‫روبه رو ما را هل دهد‪ ،‬به مراتب فشار کمتری‬ ‫وارد می شــود تا اینکه کسی از پشت ما را‬ ‫هــل دهد‪ .‬به همین خاطر وقتی خشــم را‬ ‫بشناسیم‪ ،‬دیگر نمی تواند بر ما غلبه کند‪.‬‬ ‫و اما قدم دوم صلح با خشــم اســت‪ .‬اما‬ ‫چگونه؟ با شــناخت عامل خشــم برانگیز‪.‬‬ ‫ایــن مرحله ســخت تر از قدم اول اســت‪.‬‬ ‫یکی از عارفان و فیلســوفان مشهور هندی‬ ‫می گوید‪ :‬یک شــخص مراقبه گــر‪ ،‬ناگزیر‬ ‫اســت که بیش از بقیه حساس‪ ،‬تیزهوش ‪،‬‬ ‫خالق‪ ،‬عاشق  و دلسوز باشد‪ .‬این ویژگی ها‬ ‫خود به خــود در او رشــد می یابند ‪ .‬تا اینجا‬ ‫مشــکل با خودمان تقریباً حل شده است و‬ ‫از درون ارام هســتیم و نسبتاً دربارۀ خشم‬ ‫خود اگاه شده ایم‪ .‬قدم سوم حفظ این سپر‬ ‫دفاعــی در مقابل عامل خارجی اســت که‬ ‫تشدید کنندۀ خشم درونی می باشد‪ .‬یعنی‬ ‫باید در مقابل عامل خارجی یک سپر دفاعی‬ ‫داشــته باشیم‪ .‬اما این ســپر دفاعی از چه‬ ‫جنسی باید باشــد؟ دو راه داریم‪ :‬می توانیم‬ ‫ان را به شدت سرکوب و مقابله به مثل کنیم‬ ‫که در این صورت باز هم وارد یک بازی روانی‬ ‫شــده ایم‪ .‬زیرا به محض اینکه فرصت پیدا‬ ‫کند‪ ،‬دوباره دست به کار می شود و ما را به‬ ‫خشم می اورد یا اینکه اگر عامل برانگیزاننده‪،‬‬ ‫انسانی و مربوط به شخص خاصی نباشد‪ ،‬از‬ ‫کجا معلوم که تکرار نشود؟ پس برای اینکه‬ ‫در یک دور باطل اسیر نشویم‪ ،‬از این چرخه‬ ‫خارج می شویم‪.‬‬ ‫می توانیم انسان خشم برانگیز را به صلح‬ ‫بطلبیــم‪ .‬یعنی این تبادل و تقابل منفی را‬ ‫متوقف کنیم یا شــرایط و موقعیت خشم‬ ‫برانگیز را به منزلۀ اتفاق این لحظه بپذیریم‪.‬‬ ‫در این جا خوب اســت که به داســتانی از‬ ‫مردی معنوی به نام ســیذارتا اشاره کنیم‪:‬‬ ‫روزی ســیذارتا از دهکده ای عبور می کرد‪،‬‬ ‫یک مــرد جــوان عصبی شــروع کرد به‬ ‫توهین کردن که تــو هیچ حقی نداری که‬ ‫اموزش بدهی‪ .‬تو هم مانند بقیه نادانی‪ .‬تو‬ ‫قالبی هستی و هیچ کسی نیستی‪ .‬سیذارتا‬ ‫واکنشی نشــان نداد‪ .‬مرد روزها و روزها به‬ ‫وی توهین کرد و هربار او مهربانانه لبخند‬ ‫زد‪ .‬سرانجام روزی مرد از سیذارتا پرسید تو‬ ‫چرا از حرف های من خشمگین نمی شوی؟‬ ‫نمی ترسی پیروان تو تحت تاثیر حرف های‬ ‫من قرار بگیرند؟ ســیذارتا پاســخ داد‪ :‬اگر‬ ‫روزی هدیه ای به کسی بدهی و او نپذیرد‪،‬‬ ‫این هدیه به چه کســی تعلق دارد؟ وقتی‬ ‫تو از دیگران متنفر هستی‪ ،‬این تو هستی‬ ‫که غمگینی‪ .‬اما وقتی تو عاشــق دیگرانی‪،‬‬ ‫دلیلی برای خشمگین شــدن وجود ندارد‪.‬‬ ‫مرد‪ ،‬پشیمان و شــرمنده شد و در جرگۀ‬ ‫پیــروان او قــرار گرفت‪ .‬دکتــر وین دایر‬ ‫می گوید‪   :‬کسانی که می توانند با یک اخم‬ ‫کوچک یا حرف و جمله ای ما را به شــدت‬ ‫خشــمگین کنند‪ ،‬بزرگ تریــن معلمان‬ ‫معنویمان هستند‪ ،‬زیرا باعث خودشناسی‬ ‫ما می شوند ‪.‬‬ ‫موال علــی (ع) می فرمایــد‪  :‬تواناترین‬ ‫مردم در تشــخیص درست کسی است که‬ ‫خشمگیننشود ‪.‬‬ ‫و پیامبــر (ص) هــم می فرماید‪ :‬کمال‬ ‫دلیری ان است که کسی خشمگین شود‬ ‫و خشمش شــدت گیرد و چهره اش سرخ‬ ‫شود‪ ،‬اما بر خشم خود چیره گردد ‪.‬‬ ‫ما چگونه ایم؟ درســت اســت که مثل‬ ‫سیذارتا‪ ،‬دکتر وین دایر‪ ،‬حضرت علی (ع) و‬ ‫پیامبر (ص) نیستیم‪ ،‬اما می توانیم مدیریت‬ ‫خشم را تمرین کنیم‪ ،‬هر قدر هم که مبتدی‬ ‫باشیم‪ ،‬به جای سرکوب نمودن خشم ان را با‬ ‫صلح جایگزین نماییم‪ .‬این کار درست مثل‬ ‫این است که در فرایند مدیریت و ابراز خشم‬ ‫فرمول ان را به صلح تغییر داده باشیم‪.‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪13‬‬ صفحه 14 ‫قس‬ ‫س مت‬ ‫وم‬ ‫با یوگا تا اقیانوس هند‬ ‫سید عبدالحمید موحدی‬ ‫در دو شمارۀ مخصوص نوروز و اردیبهشت ماه ‪ 96‬مجلۀ دانش یوگا به شرح سفر یک استاده ایرانی که در زمستان سال ‪ 95‬برای گذراندن‬ ‫دوره اموزش مربیگری یوگا به کرانه های اقیانوس هند عزیمت نموده بودند‪ ،‬پرداختیم‪ .‬استاده که در مرکز بین المللی یوگای شیواناندا واقع‬ ‫در ‪ 42‬کیلومتری شهر تریوندرام مرکز ایالت کرالی اقامت داشتند‪ ،‬در اولین روز جمعه که مرکز یوگا تعطیل بود‪ ،‬سفری را به جنوبی ترین‬ ‫نقطۀ هند به نام کانیاکوماری اغاز کردند و بناها و جاذبه های دیدنی این نقطه را مورد بازدید قرار دادند‪ .‬در ادامۀ مطلب شرح داده شد که‬ ‫جنوب هند زادگاه و محل اقامت تعدادی از اساتید و بزرگانی است که در توسعه و گسترش فرهنگ یوگا و راه های سالم سازی جسم و ذهن‬ ‫تالش های فراوانی به عمل اورده اند‪ .‬دکتر ســوامی شیواناندا‪ ،‬کریشنام اچاریا‪ ،‬شری اوروبیندو‪ ،‬مادر‪ ،‬رامانا ماهاریشی و‪ ...‬از ان جمله بودند‪.‬‬ ‫همچنین گفته  شد در جنوب هند مراکزی هم وجود دارند که یوگا اموزش می دهند و در طول سال عالقه مندانی از کشورهای مختلف‬ ‫جهان به ان مراکز امد و شد می کنند تا تعلیمات و تمرینات یوگا را در سرچشمه و سرمنشاء ان فرا گیرند و حاال استاده ایرانی در بهترین‬ ‫فصل سال در یکی از این مراکز حضور پیداکرده تا یوگای اصیل را فرا بگیرد و به تجربه های جدید دست پیدا کند و اینک ادامۀ مطلب‪.‬‬ ‫دورۀ اموزش مربیگری یوگا در بسیاری از‬ ‫کشورها برگزار می گردد‪ ،‬ولی دوره هایی که‬ ‫درهندوستان برپا می شود‪ ،‬از ارزش و درجۀ‬ ‫باالتری برخوردار است‪ .‬چرا که یوگا در هند‬ ‫شکل گرفته است و طی هزاران سال اساتید‬ ‫بزرگی از ان برخاسته اند و تعلیمات اصیل‬ ‫و ناب یوگا را به عالقه مندان و دوست داران‬ ‫ان انتقال داده اند‪ .‬از جمله مراکز یوگای هند‬ ‫که این دوره را برگزار می کند‪ ،‬مرکز یوگای‬ ‫شــیواناندا واقع در منطقــۀ نیردام نزدیک‬ ‫اقیانوس هند است‪ .‬دورۀ اموزش مربیگری‬ ‫یوگا کــه بــه ان اصطالحاً تی‪ .‬تی‪ .‬ســی‬ ‫(‪ )T.T.C‬گفته می شــود و مخففی است از‬ ‫واژۀ ‪ ،Teachers Training Course‬دوره ای‬ ‫اســت ‪ 4‬هفته ای و به صورت کام ً‬ ‫ال فشرده‬ ‫برای تربیت مربی و کسانی که قصد دارند‬ ‫بیشتر بخش های یوگا را طبق ضوابط و در‬ ‫مدت زمان کوتاه فرا گیرند و سپس به انتقال‬ ‫ان به عالقه منــدان بپردازند‪ .‬الزم به ذکر‬ ‫اســت دورۀ اموزش یوگا در بعضی مراکز‬ ‫تحقیقاتی و دانشگاهی به  صورت دوره های‬ ‫کمک کارشناسی‪،‬کارشناسی‪،‬کارشناســی‬ ‫ارشد و دکترا برگزار می گردد‪.‬‬ ‫دورۀ مربیگری یا همان تی‪ .‬تی‪ .‬ســی ‪.‬‬ ‫چهار مرتبه در سال و در بهترین فصل در‬ ‫مرکز یوگای شیواناندا در جنوب هند برگزار‬ ‫می شــود‪ .‬اموزش این دوره نسبت به دورۀ‬ ‫یوگای تعطیالت که قب ً‬ ‫ال شــرح داده شد‪،‬‬ ‫به مراتب طاقت فرســاتر و سخت تر است‪.‬‬ ‫کســانی که دورۀ یک ماهۀ تی‪ .‬تی‪ .‬سی‪ .‬را‬ ‫‪14‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫به صورت شــبانه روزی می گذرانند‪ ،‬معادل‬ ‫حداقل ‪ 2‬ســال دورۀ اموزشی است که در‬ ‫شهر محل اقامت با هفته ای دو جلسه ‪1.5‬‬ ‫ساعته به باشگاه یوگا امد و شد می کنند‪.‬‬ ‫برنامــۀ روزانــۀ دورۀ امــوزش تی‪ .‬تی‪.‬‬ ‫ســی که به مدت ‪ 4‬هفته در مرکز یوگای‬ ‫شیواناندا برگزار می شود‪ ،‬به شرح زیر است‪:‬‬ ‫ســاعت ‪ 5‬صبح برخاســتن از خواب و‬ ‫اماده شدن برای برنامۀ روزانه‪ .‬از انجایی که‬ ‫چند صد نفری که در اشرام اقامت دارند و‬ ‫باید صبح زود و در زمانی که هوا هنوز کام ً‬ ‫ال‬ ‫تاریک اســت‪ ،‬از خواب بیدار شوند و خود‬ ‫را برای شــرکت در کالس ها اماده نمایند‪،‬‬ ‫ســاعت حدود ‪ 5‬زنگی که صــدای ان در‬ ‫همۀ اشرام طنین انداز می شود‪ ،‬به صدا در‬ ‫می اید‪ .‬با صدای این زنگ جمعیت مستقر‬ ‫در اشرام به تدریج از جای خود بر می خیزند‪.‬‬ ‫انان ابتدا به نظافت شخصی می پردازند و‬ ‫ســپس با تن کردن اونیفورم یک شکل که‬ ‫شــامل تی شرت زرد و شــلوار سفید رنگ‬ ‫است‪ ،‬برای حضور در سالن مدیتیشن اماده‬ ‫می شوند‪ .‬ده دقیقه به ساعت شش صدای‬ ‫زنگ اشــرام برای دومین بــار به صدا در‬ ‫می اید که تاکید مجددی است برای افرادی‬ ‫که هنوز اماده نشده اند که هر چه سریع تر‬ ‫خود را برای رساندن به سالن و مستقر شدن‬ ‫در ان مهیا نمایند‪.‬‬ ‫دقایقی قبل از ساعت ‪ 6‬همۀ افراد حاضر‬ ‫در اشــرام باید در سالن حضور یابند و در‬ ‫جای خود که معموالً مشخص شده است‪،‬‬ ‫مستقر شوند و این در حالی است که هیچ‬ ‫صدایی از کسی شنیده نمی شود ودر سالن‬ ‫سکوت مطلقی حکمفرماست‪ .‬تنها صدای‬ ‫پرندگان جنگل های منطقۀ استوایی است‬ ‫که صبح زود و قبل از طلوع افتاب از بودن‬ ‫در طبیعت زیبا ان چنان مســت می شوند‬ ‫که هر کــدام با صدای منحصر به فرد خود‬ ‫بــر روی درختان جنگلی اواز می خوانند و‬ ‫شعفی را در دل حاضران در سالن به وجود‬ ‫می اورند‪ .‬حاال همه چیز اماده است تا چند‬ ‫صد نفر حاضر در سالن اماده برای مدیتیشن‬ ‫شوند‪ .‬راس ساعت ‪ 6‬اساتید حاضر در اشرام‬ ‫در سالن حضور پیدا می کنند و در جایگاه‬ ‫مخصوص که حالتی مانند ســن دارد و بر‬ ‫همۀ جمعیت اشراف دارند‪ ،‬قرار می گیرند‪.‬‬ ‫در جلو هر یک میکروفون قرار دارد‪ .‬در این‬ ‫زمان یکی از اساتید ارشد امادۀ اموزش دادن‬ ‫می شود و کالس را با چند دم و بازدم عمیق‬ ‫و انجام ‪ 5‬دور تمرین تنفســی کاپاالبهاتی‬ ‫شروع می کند‪ .‬سپس تکنیک های حرکات‬ ‫مدیتیشن و چگونگی تمرین ان به صورت‬ ‫عملی شرح داده می شود‪ .‬الزم به ذکر است‬ ‫هر روز صبح این تکنیک ها تکرار می شود تا‬ ‫در طول چهار هفته دستور العمل انجام دادن‬ ‫ان ملکۀ ذهن حاضران در اشــرام شــود‪.‬‬ ‫نحوۀ انجام مدیتیشــن که همه  روزه شرح‬ ‫داده می شود‪ ،‬برای تمرکز فکر‪ ،‬کنترل ان و‬ ‫قرارگرفتن در اینجا و اکنون است‪ .‬در یکی‬ ‫از تکنیک ها استاد شرح می دهد که تکرار‬ ‫مانترا یا ذکر یا همان نام خدا باید با تمرکز‬ صفحه 15 ‫روی نقطــۀ بین دو ابرو یا نقطۀ قلب انجام‬ ‫گیرد‪ .‬اســتاد به کــرات تاکید می کند که‬ ‫هنگام تمرکز ان هایی که عاطفی هستند‪،‬‬ ‫روی نقطۀ قلب و انانی که منطقی هستند‪،‬‬ ‫روی نقطۀ بین دو ابرو تمرکز کنند و مانترا‬ ‫یــا همان ذکر خود را تکرار نمایند‪ .‬الزم به‬ ‫ذکر اســت که در هفتۀ ســوم دوره و طی‬ ‫مراسمی اساتید حاضر در اشرام به تک تک‬ ‫شرکت کنندگانی که عالقه مند باشند‪ ،‬ذکر‬ ‫می دهند‪ .‬ذکر در واقع همان نام خداســت‬ ‫که بنا به توصیۀ استاد باید همه روزه توسط‬ ‫پرتوجو تکرار شــود تا اثرات مثبت ان به‬ ‫ذهن جاری شــود‪ .‬به تدریج تجربۀ تمرکز‬ ‫برحــال‪ ،‬بودن در لحظــه و اینجا و اکنون‬ ‫انجام پذیرد و به نتیجه ای شگرف که چیزی‬ ‫نیست‪ ،‬جز ارامش و اسایش وراحتی خیال‬ ‫و نشاط درون دست یابد‪.‬‬ ‫پس از انجام دادن مدیتیشــن در ساعت‬ ‫‪ 6:30‬در حالی که همه در سالن نشسته اند‪،‬‬ ‫خواندن اواهای دســته جمعی در وصف و‬ ‫سپاس و ستایش خدا شروع می شود‪.‬‬ ‫حــدود نیــم ســاعت اذکار به صورت‬ ‫دسته جمعی خوانده می شــود و همراه با‬ ‫ســاز هارمونیکا و طبال اجــرا می گردد‪ .‬به‬ ‫دنبال ان در حدود ســاعت ‪ 7‬نوبت به ارائۀ‬ ‫پیام های زندگی ساز فرا می رسد و پیام هایی‬ ‫از بزرگان شــرح داده می  شــود‪ .‬استاد با‬ ‫خواندن مطالب کتب مختلف مدرسان یوگا‬ ‫راه هایی که می تواند انسان را به ارامش در‬ ‫زندگی نائل گرداند‪ ،‬تشریح می کند‪ .‬در این‬ ‫زمــان و در طول یک ماه همه روزه تمامی‬ ‫اموزه های مربوط به یاما (تعلیمات و ایین‬ ‫رفتارهای اجتماعی) و نیاما (تعلیمات فردی‬ ‫یــا به عبارتی بایدها و نبایدها ی زندگی) از‬ ‫زبان بزرگان و اساتید یوگای گذشته و حال‬ ‫اموزش داده می شود‪.‬‬ ‫ساعت ‪ 7:30‬پایان نشستن و حضور در‬ ‫کالس فرا می رســد‪ .‬با زنگی که به صدا در‬ ‫می اید‪ ،‬جمعیت به ارامی از ســالن خارج‬ ‫می شوند و در محوطۀ باز و سرسبز اشرام به‬ ‫صرف شیر همراه با چای می پردازند‪.‬‬ ‫ســاعت ‪ 8‬اموزش تمرینات یوگا شروع‬ ‫می شــود‪ .‬در ایــن کالس نحــوۀ اموزش‬ ‫حرکات یوگا به صورت عملی شــرح داده‬ ‫می شــود‪ .‬انجام دادن حرکات اصلی یوگا‪،‬‬ ‫نحــوۀ رفتن بــه حرکت‪ ،‬خارج شــدن و‬ ‫تصحیح حرکات‪ ،‬شرح موارد محدودیت و‬ ‫احتیاط از جمله موارد اموزشی این کالس‬ ‫اســت‪ .‬پس از سپری شدن دو هفته و اتمام‬ ‫اموزش های الزم‪ ،‬از ابتدای هفتۀ سوم صدها‬ ‫شرکت کنندۀ حاضر در دوره به استاده های ‪5‬‬ ‫نفره در نقاط مختلف اشرام تقسیم می شوند‬ ‫و هر روز یک نفر از اعضای استاده پنج نفره‬ ‫به عنوان معلم مشخص می شود که باید به‬ ‫‪ 4‬نفر از اعضای دیگر استاده اموزش دهد‪.‬‬ ‫اموزش تک تک معلمان تازه کار همه روزه‬ ‫توسط سوپروایزرها (سرپرستان) و اساتید‬ ‫اشــرام که درمیان اســتاده های پنج نفره‬ ‫حرکت می کنند‪ ،‬چک می شود‪ .‬این بازبینی‬ ‫باعث می شود تمامی نفرات شرکت کننده‬ ‫در دوره حداکثر ســعی و تالششان را برای‬ ‫هر چه بهتر ارائه کردن تکنیک های اموزشی‬ ‫یوگا و ایین کالس داری ارائه دهند‪.‬‬ ‫بدین ترتیب در طول دو هفتۀ اخر نحوۀ‬ ‫اجرای حرکات یوگا به شــاگردان اموزش‬ ‫داده می شــود کــه شــامل تعلیم صحیح‬ ‫اساناها‪ ،‬تصحیح وضعیت ها با بیان مناسب‬ ‫و‪ ...‬می باشد‪ .‬هر شــرکت کننده (پرتوجو)‬ ‫ظرف این مدت باید به اساتید ارشد اشرام‬ ‫ثابت کند که تمامــی ریزه کاری ها و فنون‬ ‫مربیگــری یوگا را به نحو مطلوب اموخته و‬ ‫اماده اســت تا پس از بازگشت به کشورش‬ ‫ان را به دیگران انتقال دهد‪.‬‬ ‫پس از دو ســاعت تمرین کردن یوگا در‬ ‫طبیعت و زمانی که عقربه ها ســاعت ‪ 10‬را‬ ‫نشــان می دهند‪ ،‬زنگ اغاز برنامۀ بعدی به‬ ‫صدا در می اید‪ .‬برنامۀ بعدی چیزی نیست‬ ‫جز یاداوری وقت نهار‪ .‬در این زمان جمعیت‬ ‫مستقر در اشرام به سمت سالن غذاخوری‬ ‫حرکت می کنند و سپس دسته دسته وارد‬ ‫سالن می شــوند و مقابل سینی های گرد‬ ‫از جنس اســتیل که روی حصیرهایی که‬ ‫به ردیــف و با فاصلۀ کــم از یکدیگر داخل‬ ‫سالن پهن شده اند‪ ،‬قرار می گیرند و منتظر‬ ‫می  مانند تا همۀ ســاکنین اشرام به سالن‬ ‫بیایند و در جلوی سینی  خود جای بگیرند‪.‬‬ ‫پس از پر شــدن ســالن نوبت به سرو غذا‬ ‫می رسد‪ .‬غذا توســط کارمایوگی هایی  که‬ ‫برای همین کار انتخاب شده اند‪ ،‬در سینی ها‬ ‫گذاشته می شود و پس از دعای استادهی‪،‬‬ ‫همه شروع به خوردن می کنند‪.‬‬ ‫غذای ظهر اشــرام معموالً برنج با چند‬ ‫نوع خورش گیاهی است‪ .‬از انجایی که اشرام‬ ‫در منطقــۀ گرم و مرطوب اســتوایی واقع‬ ‫شده است‪ ،‬معموالً در غذاها موادی استفاده‬ ‫می شــود که منطبق با طبیعــت و عادات‬ ‫مزاجی مردمان منطقه باشد‪ .‬به همین لحاظ‬ ‫غــذای مردمان این منطقه و دیگر مناطق‬ ‫استوایی جهان عموماً کم و بیش تند است‪.‬‬ ‫رژیم غذایی اشرام طبق اصول ایورودا تهیه‬ ‫می شــود که خود بر  اساس طبع ها طبخ‬ ‫می گردد‪ .‬غذای این مــکان کام ً‬ ‫ال گیاهی‬ ‫اســت و هیچ گاه از گوشت‪ ،‬تخم مرغ‪ ،‬سیر‬ ‫و پیاز استفاده نمی شــود‪ .‬گوشت به این‬ ‫جهت که برای تهیۀ ان خشــم و کشتاری‬ ‫صورت گرفته اســت و جان حیوانی گرفته ‬ ‫شده اســت و بنا بر اولین اصل از دستورات‬ ‫اداب و قوانین اجتماعی یوگا یا همان یاما‬ ‫که پرهیز از خشــونت اســت و اصطالحاً‬ ‫اهیمسا‪ 1‬گفته می شود‪ ،‬باید از خوردن ان‬ ‫پرهیز کرد‪ .‬نظر بر این است خوردن گوشت‬ ‫به تدریج بدن را زایل می کند در سنین باال‬ ‫مشکالت جســمی فراوانی به بار می اورد‪.‬‬ ‫منع خوردن ســیر و پیــاز هم به جهت‬ ‫خاصیت تحریک کنندگی است و در تهیۀ‬ ‫غذا از این مواد اســتفاده نمی شود‪ .‬در این‬ ‫مکان که گوشت‪ ،‬تخم مرغ‪ ،‬سیر و پیاز در‬ ‫غذا وجود ندارد‪ ،‬غذاهای حاوی سبزیجات‪،‬‬ ‫غالت‪ ،‬جوانه ها و مغزها جایگزین می شود‪.‬‬ ‫ذکر این نکته نیز ضروری است که در اشرام‬ ‫از قارچ هم استفاده نمی شود‪ ،‬چرا که نظریه‬ ‫و دیدگاه ان ها بر این است که قارچ از انرژی‬ ‫خورشید استفاده نمی کند و در تاریکی رشد‬ ‫می کند‪ .‬در نتیجه از انرژی مثبت برخوردار‬ ‫نیست و جزو غذاهای تاماسیک (سکون و‬ ‫کرختی) محسوب می شود‪.‬‬ ‫پس از صرف نهــار تک تک افراد ظرف‬ ‫خود را به ظرف شــویی می برند‪ ،‬در صف‬ ‫می ایستند و با پودر ظرف شویی که در کنار‬ ‫شــیر اب قرار داده شده است‪ ،‬می شورند و‬ ‫در سبد مخصوص ظروف شسته شده قرار‬ ‫می دهند‪.‬‬ ‫در ســاعت ‪ 11‬وقت کارما یوگا یا انجام‬ ‫وظیفه ای بدون چشم داشت فرا می رسد‪.‬‬ ‫بر اساس برنامه های اشرام شرکت  کنندگان‬ ‫در دورۀ تی‪.‬تی‪.‬ســی‪ .‬یوگای تعطیالت و‬ ‫ایــورودا باید همــه روزه و مرتب در طول‬ ‫مدت اقامت وظیفه ای را که در ابتدای دوره‬ ‫بر عهدۀ ان ها گذارده می شود‪ ،‬انجام دهند‪.‬‬ ‫همه می دانیم کارما یوگا یکی از اصول مهم‬ ‫یوگاست‪.‬‬ ‫بر اساس هاتا یوگا پرادی پیکا؛ کهن ترین‬ ‫منبع مرتبط با این رشته‪ ،‬یوگا چهار شاخۀ‬ ‫اصلی دارد‪:‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪15‬‬ صفحه 16 ‫‪ .1‬اشــتانگا یوگا‪ :‬رســیدن به وحدت‬ ‫از طریق کنتــرل و انضباط و پرورش تن و‬ ‫روان‬ ‫‪ .2‬بهاکتــی یوگا‪ :‬رســیدن به وحدت با‬ ‫محبت به هم نوع و عشق به هم نوع‬ ‫‪ .3‬گیانــا یوگا‪ :‬رســیدن بــه وحدت با‬ ‫یادگیری علم و دانش‬ ‫‪ .4‬کارما یوگا‪ :‬رسیدن به وحدت از طریق‬ ‫کار و خدمت‬ ‫و حاال هر روز در ساعت ‪ 11‬اشرام شاهد‬ ‫این قضیه است که چند صد نفر ساکنین ان‬ ‫هر کدام وظیفه ای را به عهده دارند و کاری‬ ‫انجام می دهند‪ .‬فلسفۀ کارما یوگا در حقیقت‬ ‫غلبه بر نفس است‪ .‬نفس همواره و در هر حال‬ ‫و هر شرایط خواستار قد علم کردن است و‬ ‫کم و بیش به حاالت مختلف خود را نمایان‬ ‫می ســازد‪ .‬یکی از بهترین راه ها ی مقابله‬ ‫با ان انجام دادن کار بدون درنظر داشــتن‬ ‫چشم داشت است‪ .‬خدمت کردن یا کاری را‬ ‫انجام دادن و صرف کردن وقت و انرژی برای‬ ‫گره گشــایی از مشکلی بدون داشتن توقع‬ ‫برای به زیر کشیدن نفس‪ ،‬به رشد معنوی‬ ‫انسان کمک می کند و یوگا به این امر تاکید‬ ‫فراوان دارد‪ .‬بر همین اساس و در طول مدت‬ ‫اقامت یک ماهه در اشرام کارما یوگا از جمله‬ ‫مواردی است که همگان باید انجام دهند‪.‬‬ ‫رایج ترین انجام وظیفۀ کارما یوگا که هر‬ ‫کس باید در مدت اقامت در اشــرام انجام‬ ‫دهد‪ ،‬امور نظافت و تمیز کردن بخش های‬ ‫مختلف است که از جملۀ ان ها می توان به‬ ‫کارهایی همچون نظافت خوابگاه ها‪ ،‬سالن‬ ‫غذاخوری‪ ،‬ســالن تمرین‪ ،‬حمام و توالت‪،‬‬ ‫محوطۀ داخل اشــرام‪ ،‬تمام قسمت های‬ ‫اداری‪ ،‬کتابخانه و ‪ ...‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫البته به غیر از این امور چنانچه کســی‬ ‫دانشــی در رشــته ای خاص داشته باشد‪،‬‬ ‫می تواند از حرفه و تخصص خود هم برای‬ ‫بهره دهی به اشرام استفاده نماید‪.‬‬ ‫پــس از اتمام کارما یوگا در ســاعت ‪12‬‬ ‫کالس خواندن ســرود و اشــنایی با اذکار‬ ‫و تکــرار نام خدا به صورت اســتادهی اغاز‬ ‫می گردد‪ .‬مشــابه ایــن برنامه صبح ها هم‬ ‫اجرا می شــود که در باال به ان اشاره شد‪.‬‬ ‫ســرودهایی در توصیف خــدا که همراه با‬ ‫نواختن دو ســاز هارمونیکا و طبال اســت‪.‬‬ ‫خواندن ســرود اهلل در ایــن کالس به طور‬ ‫هم صدا توسط ملیت هایی با ادیان مختلف‬ ‫جهان شور و هیجانی را در حاضران به وجود‬ ‫‪16‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫می اورد‪ .‬هدف از خواندن این سرودها ارتباط‬ ‫هر چه بیشــتر با ذات خداوندی اســت که‬ ‫تکرار نام او ارامش دهندۀ دلهاست‪ .‬یادگیری‬ ‫ســرودها و ذکرهای مرتبط با خدا ان قدر‬ ‫دلچســب اســت که کم و بیش همگان به‬ ‫ضبط ان ها می پردازند تا پس از مراجعت به‬ ‫کشورهایشان همواره و در هر کجا به ان ها‬ ‫گوش بسپارند و به نشاط درون دست یابند‪.‬‬ ‫زنــگ کالس بعــدی در ســاعت ‪ 13‬به‬ ‫صدا در می اید‪ .‬پس از کالس ســرود خوانی‬ ‫نوبت به اموزش اســاناهای پیشرفتۀ یوگا‬ ‫می رسد‪ .‬در این کارگاه عملی هر شاگرد یک‬ ‫اســتاد مخصوص به خود دارد تا اساناهای‬ ‫پیشــرفته را فرا گیرد و پر واضح اســت که‬ ‫با چنین روشــی‪ ،‬ظرف چند روز شــاگرد‬ ‫قادر به انجام حرکات پیشرفتۀ دلخواه خود‬ ‫می شود‪ .‬معموالً در اکثر مراکز یوگا و در هر‬ ‫کجای دنیا همۀ اساناها به خصوص حرکات‬ ‫پیشــرفتۀ یوگا به راحتی یا حداقل در طول‬ ‫چند ماه اول کالس اموزش داده نمی شود‪.‬‬ ‫یادگیری حرکات پیشرفته در هر جا مستلزم‬ ‫ان است که پرتوجو ماه ها یا حتی سال ها در‬ ‫کالس شرکت کند تا بعدا ً ان حرکت ها به او‬ ‫اموزش داده شــود‪ .‬در  حالی که دراین دورۀ‬ ‫فشردۀ تی‪ .‬تی‪ .‬سی‪ .‬پیشرفت شرکت کننده‬ ‫ان قدر سریع اســت که در کارگاه اموزشی‬ ‫فــوق تمرینات دلخــواه و نحــوۀ رفتن به‬ ‫حرکت‪ ،‬زمان توقف و خارج شــدن از ان در‬ ‫زمان کوتاه تری اموزش داده می شود و این‬ ‫شرایط موقعیت خوبی است برای کسانی که‬ ‫می خواهنــد اموزش حرفــه ای را در پیش‬ ‫گیرند و حداقــل به این درک نائل ایند که‬ ‫اگر خود به واســطۀ ســن و سال یا شرایط‬ ‫بدنی خاص نمی توانند ان ها را انجام دهند‪،‬‬ ‫حداقل در نحوۀ تعلیم حرکات پیشرفته به‬ ‫شاگردان مستعد وعالقه مند‪ ،‬مهارت داشته‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫از جملــه حرکاتــی کــه بســیاری از‬ ‫شرکت کنندگان در دوره تی‪ .‬تی‪ .‬سی طالب‬ ‫فراگیری ان در ایــن مدت زمان یک  ماهه‬ ‫هستند‪ ،‬حرکت ایستادن روی سر‪ ،‬حرکت‬ ‫عقــرب‪ ،‬حرکــت طــاووس‪ ،‬حرکت قفل‬ ‫نیلوفر (باداپادماسانا)‪ ،‬حرکت جنین (گاربا‬ ‫پینداسانا) و ‪ ...‬است‪.‬‬ ‫پس از اتمــام این کالس و در ســاعت‬ ‫‪ 13:30‬در محوطۀ سرســبز و پارک مانند‬ ‫مقابل ســالن اصلی اموزش اشــرام چای‬ ‫گیاهی سرو می شود‪ .‬معموالً چای ارائه شده‬ ‫در هــر بعد از ظهــر همراه بــا زنجفیل‪،‬‬ ‫دارچین و گیاهان دارویی منطقۀ استوایی‬ ‫اســت‪ .‬هم زمان با چای‪ ،‬میوه های منطقۀ‬ ‫گرمســیری از جمله مــوز‪ ،‬اناناس‪ ،‬جک‬ ‫فروت و ‪ ...‬نیز سرو می شود‪.‬‬ ‫با صــدا درامــدن زنگ ســاعت ‪14‬‬ ‫درس اصلی دورۀ تی‪ .‬تی‪ .‬ســی‪ .‬که شامل‬ ‫مجموعه ای از دروس مختلف یوگاســت‬ ‫و بــرای همۀ شــرکت کنندگان جذابیت‬ ‫دارد‪ ،‬شــروع می شــود‪ .‬در ایــن کالس‬ ‫مطالب گوناگون مرتبط بــا یوگا اموزش‬ ‫داده می شود‪ .‬از جمله مطالب مطرح شده‬ ‫در این کالس موارد ذیل اســت‪ :‬فلســفۀ‬ ‫وجودی انســان‪ ،‬هدف از امدن و  رفتن به‬ ‫این دنیا‪ ،‬کائنات و رازهای هستی‪ ،‬وظیفۀ‬ ‫انســان در مدت زمانی که پــای به دنیا‬ ‫می گذارد تا زمان عزیمت‪ ،‬چگونگی رفتن‬ ‫به درون‪ ،‬راه های کسب ارامش و رسیدن‬ ‫به سرمستی عظیم کیهانی‪ ،‬پیدایش یوگا‪،‬‬ ‫چگونگی شــکل گیری حرکات (اساناها)‪،‬‬ ‫مشــخصات استاد و شــاگرد واقعی یوگا‪،‬‬ ‫کالبدهای انسان و کارکرد ان ها‪ ،‬چاکراها‪،‬‬ ‫ذهــن‪ ،‬کنتــرل ان و تکنیک های تمرکز‬ ‫فکر‪ ،‬چگونگی بــودن در حال و حضور در‬ ‫اینجــا و اکنون برای رســیدن به ارامش‬ ‫درون‪ ،‬پرانایاما و تمرینات تنفســی یوگا از‬ ‫‪2‬‬ ‫مبتدی تا پیشرفته‪ ،‬اموزش تنفس سامانو‬ ‫که معمــوالً در هیچ مرکز یوگایی اموزش‬ ‫داده نمی شــود‪ ،‬تمرینات پاکسازی (یوگا‬ ‫کریا) یا پاکســازی اندام های داخلی بدن‪،‬‬ ‫همچنین فیزیولوژی و اناتومی بدن و تاکید‬ ‫بر اینکه هر مربی یوگا باید اطالعاتی نسبت‬ ‫به اندام ها و ارگان  های بدن داشته باشد و‬ ‫بداند کارکرد ان ها به چه صورتی اســت و‬ ‫حرکات یوگا چه تاثیری بر ان ها می گذارد‪،‬‬ ‫اییــن کالس داری‪ ،‬بعضی دروس اخالقی‬ ‫از جملــه چگونگی مقابله با نفــس‪ ،‬ارائۀ‬ ‫راه و روش زندگــی در جامعه و چگونگی‬ ‫انجام کارهــای خیرخواهانه بدون توقع و‬ ‫چشم داشــت‪ ،‬راه های رسیدن به حقیقت‬ ‫از طریق عبادت و تکرار ذکر با اســتفاده از‬ ‫نام خداوند‪ ،‬تغذیۀ صحیح و اینکه تغذیۀ‬ ‫طبیعی چیست‪ ،‬راه های کم خوردن و البته‬ ‫درست خوردن با بهره گیری از مواد غذایی‬ ‫مورد نیاز بدن‪ ،‬لزوم روزه گرفتن و نقش ان‬ ‫در سالم ســازی اندام ها و درنهایت اینکه‬ ‫چگونه می توان با تمرینــات یوگا به یک‬ ‫زندگی متعادل و متعالی دست یافت‪.‬‬ صفحه 17 ‫این کالس تقریباً دربرگیرندۀ مهم ترین‬ ‫اطالعــات و موضوعات و مــوارد مرتبط با‬ ‫یوگاست که توسط سوامی ویشنو دواناندا‬ ‫مبتکر ســبک یوگای شیواناندا جمع اوری‬ ‫و در کتابی قطور نگارش شده  اســت و در‬ ‫طــول یک ماه دورۀ تی‪ .‬تی‪.‬ســی‪ .‬اموزش‬ ‫داده می شــود و می توان اذعان داشت که‬ ‫مبانی اموزشی مربیگری یوگای شیواناندا‬ ‫گنجینه ای اســت از تعلیمــات مرتبط با‬ ‫یوگا که هــر مربی باید ان را فــرا گیرد و‬ ‫به اموزه هایش اضافــه نماید‪ .‬کالس فوق‬ ‫معموالً توســط یکی از شاگردان مستقیم‬ ‫سوامی ویشــنو دواناندا تدریس می شود‪.‬‬ ‫این کالس به نوشتن مشق شب نیاز دارد‪.‬‬ ‫کلیۀ شــرکت کنندگان در این کالس باید‬ ‫به ســواالتی که در انتهای هر درس نوشته‬ ‫شده است‪ ،‬در غالب مشق شب پاسخ دهند‬ ‫و روز بعد هم به ارشد کالس برگردانند که‬ ‫در پایــان دوره در نمرۀ قبولی تاثیر فراوان‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫پس از اتمام این کالس و در ساعت ‪16‬‬ ‫مجددا ً تمرینات عملی یوگا اغاز می شــود‬ ‫که به شــکل اســتادهی و با حضور همۀ‬ ‫شرکت کنندگان دوره از ملیت های مختلف‬ ‫در طبیعتی بســیار زیبا با چشم اندازی از‬ ‫کوه های بلند پوشیده از جنگل و دریاچه‪،‬‬ ‫محصور بین تپه های سرســبز و پر درخت‬ ‫منطقه نیردام برگزار می گردد‪ .‬تمرینات این‬ ‫کالس برای انعطاف هر چه بیشتر اندام های‬ ‫بدن انجام می گیرد و هدف رشد فردی در‬ ‫خصوص انجام دادن اساناهاست‪ .‬تمرینات‬ ‫با حداقل ‪ 12‬دور سالم بر خورشید شروع‬ ‫می شــود و به دنبال ان ‪ 12‬حرکت اصلی‬ ‫یوگا شامل ایســتادن روی سر‪ ،3‬ایستادن‬ ‫روی شــانه‪ ،4‬گاو اهن‪ ،5‬ماهی‪ ،6‬خم به جلو‬ ‫در وضعیــت نشســته‪ ،7‬کبــری‪ ،8‬ملخ‪،9‬‬ ‫کمان‪ ،10‬چرخش ســتون فقرات در حالت‬ ‫نشسته‪ ،11‬کالغ‪ ،12‬طاووس‪ ،13‬خم به زانو در‬ ‫وضعیت ایستاده‪ ،14‬مثلث‪ 15‬و انواع ان  انجام‬ ‫می شود‪ ،‬به طوری که همگان روز به روز از‬ ‫انعطاف بدنی و اثرات بی شمار ان بر جسم‬ ‫و ذهن خود برخوردار می گردند و در پایان‬ ‫چهار هفته شــاهد این مسئله هستند که‬ ‫در مقایســۀ روز اول ورود به مرکز و پایان‬ ‫‪ 4‬هفته تمرین و هنگام ترک مرکز به چه‬ ‫تغییرات بدنی عظیمی دست یافته اند‪.‬‬ ‫پــس ازاتمام کالس اســاناهای عصر و‬ ‫درساعت ‪ 18‬نوبت به صرف شام فرا می رسد‪.‬‬ ‫از انجایی کــه در اشــرام در طول روز دو‬ ‫وعده غذا بیشتر سرو نمی شود‪ ،‬عصر هنگام‬ ‫و زمانی که هوا هنوز روشــن است‪ ،‬سالن‬ ‫غذاخوری امادۀ پذیرایی از شرکت کنندگان‬ ‫در دوره های مختلف یوگا می شود‪ .‬معموالً‬ ‫شام نسبت به نهار سبک تر است و باز هم‬ ‫متناسب با اب و هوای منطقه و طبع ها ی‬ ‫حاضران در اشرام تهیه می شود‪ .‬صرف شام‬ ‫حدودا ً نیم ساعت تا چهل و پنج دقیقه طول‬ ‫می کشد‪ .‬پس از صرف شام و تا ساعت ‪20‬‬ ‫وقت ازاد اســت‪ .‬در این فاصله همۀ افراد‬ ‫حاضر در اشرام به انجام دادن امور شخصی‬ ‫از قبیل خرید مایحتاج مورد  نیاز از فروشگاه‬ ‫اشــرام‪ ،‬شستشــوی لباس یا مراجعه به‬ ‫لباس شویی‪ ،‬استفاده از وای فای یا مراجعه‬ ‫به باجــۀ تلفن برای تماس بــا هر کجای‬ ‫دنیا و ارتباط با خانواده و دوستان‪ ،‬نوشتن‬ ‫مشق شب‪ ،‬حضور در کافی شاپ گیاهی و‬ ‫ارگانیک که به هلث  هات‪ 16‬معروف است؛‬ ‫جهت نشستن‪ ،‬صرف اب میوه‪ ،‬ساالد میوه‬ ‫و ‪ ،...‬می پردازند‪.‬‬ ‫بیســت دقیقه قبل از ساعت ‪ 20‬صدای‬ ‫نواختن اخرین زنگ روزانۀ اشــرام به صدا‬ ‫در می اید که اعالنی است برای حاضر شدن‬ ‫حضار در ساعت ‪ 20‬برای شرکت در دومین‬ ‫کالس مدیتیشن‪.‬‬ ‫همۀ افــراد حاضــر در اشــرام اعم از‬ ‫شرکت کنندگان در دوره های تی‪ .‬تی‪ .‬سی‪،‬‬ ‫یوگای تعطیالت و ایورودا می باید در سالن‬ ‫مدیتیشن مستقر شوند‪.‬‬ ‫مــدت زمان دومین کالس مدیتیشــن‬ ‫شــب ها حدودا ً نیم ســاعت اســت‪ .‬پس‬ ‫از انجام دادن مدیتیشــن و روشن شــدن‬ ‫چراغ ها‪ ،‬هر شب برنامه های متنوع خاص‬ ‫و خاطره انگیزی به اجرا در می اید‪.‬‬ ‫برنامه هایی که شب ها در این زمان اجرا‬ ‫می شود‪ ،‬به ترتیب اولویت عبارتند است از‪:‬‬ ‫سخنرانی اساتید فن در خصوص موضوعات‬ ‫مرتبط با جسم و ذهن‪ ،‬تشریح علم ایورودا‬ ‫شامل شــناخت طبع ها‪ ،‬بیماری ها‪ ،‬پانچا‬ ‫کارما (پاکســازی اندام های بدن از طریق‬ ‫ایورودا) و راه های درمان بیماری ها‪ ،‬تشریح‬ ‫مطالب مرتبط با زندگی با بهره گیری از پیام‬ ‫بزرگان یوگا‪ ،‬نمایش فیلم هایی که به نوعی‬ ‫با زندگی انسان و جهان هستی ارتباط دارد‪،‬‬ ‫‪13.Mayurasana 17. Kathakali‬‬ ‫‪14.Uttanasana 18. Aghastia‬‬ ‫‪15.Trikonasana‬‬ ‫‪16. Health Hat‬‬ ‫همچنین اجرای برنامه های فرهنگی توسط‬ ‫استاده های موسیقی کالسیک هندی و با‬ ‫استفاده از سازهای هندی از جمله سی تار‪،‬‬ ‫نمایش هنری کاتاکالی‪ ، 17‬مخصوص استان‬ ‫کــرال که در ان مردها چهــرۀ خود را زیبا‬ ‫ارایــش می کنند و حــرکات خاصی را در‬ ‫شکل دراما به  نمایش می گذارند‪ ،‬نمایش‬ ‫ورزش های رزمی استان کرال و‪...‬‬ ‫غیر ازبرنامه های فوق ده ها برنامۀ متنوع‬ ‫دیگر که کام ً‬ ‫ال کاربردی و مورد عالقۀ جمع‬ ‫است‪ ،‬پس از پایان مدیتیشن در هر شب‬ ‫اجرا می شود‪.‬‬ ‫از دیگر برنامه های اشــرام که به منظور‬ ‫اتحــاد و همبســتگی و نزدیک کــردن‬ ‫ملیت های مختلــف به اجــرا در می اید‪،‬‬ ‫برنامه ای اســت به نام تلنت شو ‪ .‬هر شنبه‬ ‫شــب مجموعه برنامه های متنوعی توسط‬ ‫شرکت کنندگانی که از نقاط مختلف جهان‬ ‫به اشــرام امــده اند‪ ،‬اجرا می گــردد‪ .‬این‬ ‫برنامه در واقع نشان دادن هنرهایی از قبیل‬ ‫خواندن اواز‪ ،‬نواختن االت موسیقی یا هر‬ ‫هنر دیگری است که می تواند برای حاضران‬ ‫در سالن بزرگ اشرام جالب و جذاب باشد‪.‬‬ ‫بعضاً ایرانی هایی که ســال های گذشته‬ ‫در اشرام حضور پیدا کرده اند‪ ،‬برنامه هایی‬ ‫از  قبیل خواندن شعرهای موالنا یا نواختن‬ ‫االت موسیقی سنتی ایرانی همچون دف را‬ ‫برای مشتاقان حاضر در اشرام اجرا کرده اند‬ ‫که مورد توجه حضار قرار گرفته است‪.‬‬ ‫پــس از پایان مدیتیشــن شــامگاهی‬ ‫و اجــرای برنامه هــای متنوعــی که ذکر‬ ‫ان هــا به میــان امد و معموالً تا ســاعت‬ ‫‪ 22‬طول می کشــد‪ ،‬نوبت اســتراحت فرا‬ ‫می رســد‪ .‬با خروج تدریجی افراد از سالن‬ ‫و رفتن به ســمت اتاق و خوابگاه ها و نیز با‬ ‫خاموش شدن برق محوطه‪ ،‬برنامۀ یک روز‬ ‫اشرام به پایان می رسد‪ .‬ساکنان این مکان‬ ‫طبیعی احاطه شــده در قلب جنگل های‬ ‫انبوه و دریاچه امتداد پیدا کرده تا کوه های‬ ‫دوردست اگاستیا‪ 18‬در جنوب هند‪ ،‬اماده‬ ‫برای استراحت کردن می شوند‪ .‬با این امید‬ ‫که رویاهای شیرینی ببینند و در عین حال‬ ‫خود را برای برنامه های روز بعد اماده نمایند‪.‬‬ ‫‪9.Salabhasana‬‬ ‫‪10.Dhanurasana‬‬ ‫‪11.Ardha Matsyendrasana‬‬ ‫‪12.Kakasana‬‬ ‫ادامه دارد‪...‬‬ ‫‪5.Halasana‬‬ ‫‪6.Matsyasana‬‬ ‫‪7.Paschimottanasana‬‬ ‫‪8.Bhujangasana‬‬ ‫‪1.Ahimsa‬‬ ‫‪2.Samanu‬‬ ‫‪3.Sirsasana‬‬ ‫‪4.Sarvangasana‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪17‬‬ صفحه 18 ‫شعار سازمان بهداشت جهانی‬ ‫(‪ )WHO‬در سال ‪:2017‬‬ ‫افسردگی بیا صحبت کنیم‪.‬‬ ‫شفای افسردگی‬ ‫نوشتۀ دکتر دیپاک چوپرا‪/ 1‬برگردان‪ :‬حامد رنگین کمان‬ ‫هــر ســاله در روز ‪ 7‬اوریــل مصــادف با‬ ‫‪19‬فروردین ماه به مناسبت سالگرد تاسیس‬ ‫سازمان بهداشت جهانی‪ ،‬روز جهانی بهداشت‬ ‫گرامی داشته می شود‪.‬‬ ‫موضــوع کمپین این روز در ســال ‪2017‬‬ ‫(‪ )1396‬افسردگی است‪.‬‬ ‫افسردگی همۀ سنین‪ ،‬همۀ سطوح زندگی‬ ‫وهمۀ کشــورها را در برمی گیــرد‪ .‬این امر‬ ‫باعث به وجود امدن اضطراب روانی وتاثیر منفی‬ ‫بر توانایی مردم حتی درانجام دادن ساده ترین‬ ‫کارهای روزمره می شــود و گاهی پیامدهای‬ ‫مخربی نیز در روابط خانوادگی ودوستانه دارد‬ ‫ومنجر به عدم توانایی ادامۀ زندگی می گردد‪.‬‬ ‫در بدترین حالت‪ ،‬افسردگی می تواند منجر به‬ ‫خودکشی شــود‪ .‬درحال حاضر دومین علت‬ ‫اصلی مرگ ومیر افراد ‪ 15-29‬سال است‪.‬‬ ‫در عین  حال‪ ،‬افسردگی می تواند پیشگیری‬ ‫و درمان شود‪ .‬شناخت بهتر ماهیت افسردگی‬ ‫و چگونگی پیشگیری و درمان ان به کاهش‬ ‫خطرات مرتبط با این شــرایط کمک خواهد ‬ ‫کرد و در نتیجه افراد بیشتری به دنبال کمک‬ ‫و راهنمایی خواهند بود‪.‬‬ ‫تبدیل شــدن افســردگی به یک بیماری‬ ‫همه گیر و مبتال بودن حــدود ‪ 121‬میلیون‬ ‫نفر در سراســر جهان به ان‪ ،‬موضوع تازه ای‬ ‫نیست‪ .‬سازمان جهانی بهداشت افسردگی را‬ ‫یکی از ناتوان کننده ترین نوع بیماری ها ارزیابی‬ ‫می کند و نتایج حاصل از مطالعات جمعیتی‬ ‫حاکی از ان است که بیست درصد از افراد در‬ ‫طول زندگی خود دچار نوع جدی و بالینی این‬ ‫بیماری خواهند شد‪.‬‬ ‫با اینکه افسردگی تا اندازۀ زیادی شناخته‬ ‫شده است‪ ،‬علت های بروز ان مشخص نیستند‬ ‫و افراد مبتال ســعی در پنهان کردن ان دارند‪.‬‬ ‫اگرچه امروزه جامعۀ پزشــکی افســردگی را‬ ‫بیماری می داند‪ ،‬بســیاری از افراد افســرده‬ ‫ی خود‬ ‫هنوز نوعی احساس شرم دارند و ناتوان ‬ ‫را در رهایی از غم و ناراحتی ناشــی از ضعف‬ ‫‪18‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫ی می داننــد‪ .‬هنگامی که در‬ ‫و خودخواه ‬ ‫بند افسردگی گرفتار می شوید‪ ،‬رهایی از‬ ‫احساس شکست خوردگی و امید به اینده‬ ‫بسیار دشوار است‪.‬‬ ‫چه مواردی در زمرۀ افسردگی قرار‬ ‫نمی گیرند؟‬ ‫واژۀ افســردگی به طــور فزاینده ای در‬ ‫گفت وگوهــای روزمرۀ ما بــرای توصیف‬ ‫هرچیــزی از ترس و اضطــراب گرفته تا‬ ‫ناامیدی شــدید استفاده می شود‪ .‬ممکن‬ ‫اســت چنین عبارت هایی را بشنوید که‪ :‬‬ ‫از باخــت تیم فوتبال محبوبم احســاس‬ ‫افسردگی می کنم  ‪ ،‬یا   از اینکه نتوانستم‬ ‫در تعطیالت به دیدار دخترم بروم احساس‬ ‫افسردگی می کنم ‪.‬‬ ‫درحقیقت‪،‬ناراحتیاغمگین شدندلیل‬ ‫محکمی برای تشخیص افسردگی نیست‪.‬‬ ‫ما در زندگی در پاسخ به دشواری هایی که‬ ‫با ان ها روبه رو می شویم‪ ،‬طیف گسترده ای‬ ‫از  هیجان هــای نرمال  ماننــد‪ :‬ناراحتی‪،‬‬ ‫اضطراب‪ ،‬درماندگی‪ ،‬سردرگمی‪ ،‬اندوه و‬ ‫اســتیصال را بروز می دهیم‪ .‬این حالت ها‬ ‫دوره ای هســتند و اگر این احساســات‬ ‫واکنش شــما به اتفاق ناگواری باشند‪ ،‬با‬ ‫گذشــت زمان و ب ه خودی خود برطرف‬ ‫می شــوند‪ .‬باوجوداین‪ ،‬اگــر هیجان های‬ ‫مذکور بــدون هیچ علت و عامل محرکی‬ ‫مانند از دست دادن شــغل و مرگ یکی‬ ‫از عزیــزان ادامه یابند‪ ،‬بــه احتمال زیاد‬ ‫افسردگی تشخیص داده می شود‪.‬‬ ‫تشخیصافسردگی‬ ‫افســردگی اختاللی تک بعدی نیست‪.‬‬ ‫درواقع‪ ،‬افســردگی انواع گوناگونی دارد‪.‬‬ ‫برای تشخیص اختالل افسردگی حاد در‬ ‫فرد‪ ،‬او باید حداقل پنج مورد از نشانه های‬ ‫زیر را در بازۀ زمانی دو هفته ای دارا باشد‪:‬‬ ‫• خلــق و خوی افســرده (احســاس‬ ‫ناراحتی یا تهی بودن؛ حالت گریه داشتن)‬ ‫• بی عالقگی یا لذت نبردن  از موفقیت درکارها‬ ‫• افزایش یا کاهش وزن بدون استفاده از رژیم‬ ‫غذایی‪ ،‬یا افزایش یا کاهش اشتها‬ ‫• بی خوابی یا پرخوابی‬ ‫• کاهش تــوان فکری یا تــوان انجام دادن‬ ‫کارهای جسمانی‬ ‫• خستگی مفرط یا از دست دادن انرژی‬ ‫• احساس پوچی یا گناه بیش از اندازه‬ ‫• ناتوانی در اندیشــیدن‪ ،‬تمرکــز کردن یا‬ ‫تصمیم گیری‬ ‫• اندیشــۀ مداوم به مرگ (نــه فقط ترس‬ ‫از مــرگ)‪ ،‬خیال پــردازی مکــرر در خصوص‬ ‫خودکشی بدون داشتن هدف مشخص‪ ،‬تالش‬ ‫برای خودکشی یا داشتن قصد مشخصی برای‬ ‫خودکشی‬ ‫اگر پنج مورد از نشانه های مذکور یا بیش از‬ ‫ان را در خود می بینید‪ -‬توجه داشته باشید که‬ ‫نشانه ها باید حالت خلقی افسرده  و بی عالقگی‬ ‫و لذت نبردن  را نیز همراه خود داشته باشد‪ -‬از‬ ‫نظر پزشکی به عنوان فردی مبتال به افسردگی‬ ‫تشــخیص داده می شــوید‪ .‬در چهارمین جلد‬ ‫راهنمای تشــخیصی و اماری‪ ،2‬که پزشــکان‬ ‫برای تشخیص اختالل های ذهنی از ان استفاده‬ ‫می کنند‪ ،‬به انواع دیگری از افســردگی اشــاره‬ ‫شده است‪:‬‬ ‫• افسرده خویی‪ :‬نوع خفیف و مزمن افسردگی‬ ‫است‪ .‬الزمۀ تشخیص این نوع افسردگی‪ ،‬وجود‬ ‫نشانه های افســردگی حداقل به مدت دوسال‬ ‫است‪.‬‬ ‫• اختالل افســرگی زمســتانی‪ :‬این نوع از‬ ‫افســردگی اغلب با کوتاه ترشدن روزها در پاییز‬ ‫و زمستان بروز پیدا می کند‪.‬‬ ‫• افسردگی پس از زایمان‪ :‬در خانم ها پس از‬ ‫زایمان شروع می شود و ممکن است با گذشت‬ ‫زمان بدتر شود‪.‬‬ ‫• افســردگی ناجور(اتیپیــک)‪ :‬براســاس‬ ‫اختالالت خلقی تشخیص داده می شود که در‬ ‫واکنش مستقیم به اتفاقات‪ ،‬بدتر یا بهتر می شود‪.‬‬ صفحه 19 ‫از دیگر نشانه های این نوع افسردگی می توان به‬ ‫پرخوری‪ ،‬پرخوابی و خستگی اشاره کرد‪.‬‬ ‫• اختــال دوقطبی(شیدایی افســردگی)‪:‬‬ ‫اختالل پیچیده ای اســت که فرد در چرخه ای‬ ‫میان دوره های افسردگی شدید و شیدایی بسیار‬ ‫به سر می برد‪.‬‬ ‫عواملی کــه به احتمال زیاد به افســردگی‬ ‫در فرد منجر می شــوند‪ ،‬فهرســتی طوالنی را‬ ‫شــکل می دهند‪ :‬اســتعداد ژنتیکی‪ ،‬جنسیت‬ ‫مونث‪ ،‬مرگ یا ازدســت دادن عزیزان‪ ،‬اتفاقات‬ ‫بزرگ زندگی(حتی اتفاقات خوشــایند مانند‬ ‫دانش اموختگی)‪ ،‬بیماری های ذهنی‪ ،‬اعتیاد به‬ ‫مواد مخدر‪ ،‬ضربه های روحــی دوران کودکی‪،‬‬ ‫برخــی دارو درمانی های خــاص‪ ،‬بیماری های‬ ‫جدی‪ ،‬مشــکالت شــخصی مانند مشکالت‬ ‫اقتصادی یا از دست دادن شغل‪ .‬نقطۀ مشترک‬ ‫همۀ این موارد ایجاد اختالل در ســاز وکارهای‬ ‫نرمال متعادل کنندۀ ذهن و بدن است‪.‬‬ ‫اگرچه علت دقیق افسردگی مشخص نیست‪،‬‬ ‫بی تردید افســردگی نوعی وضعیت نامتعادل‬ ‫درونی است‪ .‬تعادل الزمۀ عملکرد سالم بدن و‬ ‫ذهن است‪ ،‬بنابراین درمانی که با هدف بازیابی‬ ‫تعــادل فیزیولوژی ذهنی بدنــی صورت گیرد‪،‬‬ ‫می تواند به بازگرداندن فرد به وضعیت سالمت‬ ‫طبیعی کمک کند‪.‬‬ ‫اغاز سفر شفا‬ ‫کارهای زیادی را می توانید برای دســتیابی‬ ‫دوبــاره به تعادل انجام دهید‪ .‬نخســتین گام‪،‬‬ ‫پذیرش احساس افســردگی و احساس نیاز به‬ ‫درمان اســت‪ .‬گاهی علت ایجاد افسردگی در‬ ‫افراد ناشی از یک مشکل پزشکی نهفته مانند‬ ‫عملکرد نادرست تیروئید‪ ،‬کمبود ویتامین ها یا‬ ‫دیگر مشــکالت سالمتی است‪ .‬برای تشخیص‬ ‫بیماری‪ ،‬چکاپ کامل را انجام دهید و با پزشک‬ ‫متخصص در مورد نشانه های احساس افسردگی‬ ‫مشورت کنید‪.‬‬ ‫نیروی شنیده شدن‬ ‫افــزون بــر دارودرمانــی‪ ،‬روان درمانــی یا‬ ‫گفتار درمانی نیز برای بسیاری از افراد سودمند‬ ‫اســت‪ .‬این نوع درمان را می توان به تنهایی یا‬ ‫همــراه روش هــای دیگری از جملــه تمرین‬ ‫جسمانی و تغذیۀ مناسب به کار گرفت‪ .‬مطالعات‬ ‫حاکی از ان اســت کــه روان درمانی می تواند‬ ‫موجب تغییراتی در عملکرد مغز شــود‪ ،‬مشابه‬ ‫تغییرات ناشــی از دارودرمانی‪ .‬به نظر می رسد‬ ‫که شیوه های درمانی متمرکز و هدفمند مانند‬ ‫رفتاردرمانی شــناختی از موثرترین شیوه های‬ ‫درمان افسردگی هستند‪.‬‬ ‫ژرف اندیشــی‪ :‬ارتباط با بخشی از‬ ‫وجودتان که افسرده نیست‪.‬‬ ‫مشاهده شــده اســت که ژرف اندیشی‬ ‫درمان فوق العاده ای برای رهایی از استرس‬ ‫و همچنین افســردگی خفیف تا متوسط‬ ‫است‪ .‬مطالعات متعددی به بررسی تاثیرات‬ ‫تمریــن ذهن اگاهــی پرداخته اند که برای‬ ‫متمرکز کردن توجه فرد بر لحظۀ حال در‬ ‫نظر گرفته شده است‪ .‬یکی از این مطالعات‬ ‫به اندازه گیری فعالیــت الکتریکی در مغز‬ ‫پرداخته بود و نتایج حاصل نشــان دهندۀ‬ ‫افزایش فعالیت لب قدامــی چپ در زمان‬ ‫تمرین ذهن اگاهی بود‪ .‬فعالیت این قسمت‬ ‫از مغز بــا اضطراب کمتر و حاالت هیجانی‬ ‫مثبت بیشتر همراه است‪.‬‬ ‫ژرف اندیشی ذهن را پرورش می دهد تا از‬ ‫شاهد ساکت و ارام درونتان اگاه شوید که‬ ‫مستقل از دنیایی است که ناظر ان هستید‪.‬‬ ‫این خود اصلی‪ ،‬مفهومی فلسفی نیست‪ ،‬بلکه‬ ‫تجربۀ وجود اصلی و واقعی خودتان اســت‪.‬‬ ‫با شــناخت و اگاهی از شاهد ساکت و ارام‬ ‫درونی‪ ،‬دوری جســتن از تاریکی روزهای‬ ‫افسردگی اسان تر خواهد بود‪.‬‬ ‫اگر دچار افسردگی شدید هستید‪ ،‬باید با‬ ‫دقت و مواظبت گام بردارید‪ .‬کارکرد اصلی‬ ‫تمرین ژرف اندیشی جستجوی ژرف تر درون‬ ‫است‪ .‬ولی هرچه بیشتر در ژرفای وجودمان‬ ‫پیش برویم‪ ،‬مسائل پنهان بیشتری از جمله‬ ‫مشــکالت قدیمی‪ ،‬خاطرات ناگوار و شاید‬ ‫هیجانات منفی مرتبط با افســردگی بروز‬ ‫می یابند‪ .‬استفاده از تمرین ژرف اندیشی برای‬ ‫رهایی از افسردگی وسوسه انگیز است‪ ،‬ولی‬ ‫ممکن است به اسانی نتیجۀ معکوس دهد‪.‬‬ ‫به افرادی که دچار افسردگی شدید هستند‪،‬‬ ‫پیشنهاد می شود که به طور استادهی و چند‬ ‫دقیقه در روز به تمرین ژرف اندیشی بپردازند‬ ‫یا اگر با این موضوع راحت نیســتند‪ ،‬فقط‬ ‫دو بــار در روز و هربار به مدت ده دقیقه به‬ ‫تمرین سادۀ تنفس بپردازند‪.‬‬ ‫تمرین هایبدنی‬ ‫تمرین های هوازی برای درمان افسردگی‬ ‫بسیار موثر هستند‪ .‬نتایج حاصل از پژوهش‬ ‫حاکی از ان اســت که انجــام تمرین های‬ ‫هوازی متعادل به مدت سی دقیقه و سه بار‬ ‫در هفته‪ ،‬می تواند به کاهش یا ازبین رفتن‬ ‫نشانه های افسردگی خفیف تا متوسط منجر‬ ‫شــود و برای افسردگی شدید نیز سودمند‬ ‫است‪.‬‬ ‫روشن است که انجام دادن تمرین بدنی موجب‬ ‫تحریک ترشــح اندورفین ها می شــود‪-‬موادی‬ ‫شیمیایی که به عنوان انتقال دهنده های عصبی‬ ‫عمل کرده و موجب به وجود امدن  احســاس‬ ‫خوب  در فرد می شوند‪ .‬ولی موضوعی که کمتر‬ ‫به ان پرداخته شده‪ ،‬ارتباط بین تمرینات بدنی‬ ‫و تاثیر شگفت انگیز ان ها بر ساختار مغز است‪.‬‬ ‫تمرینات بدنی‪ ،‬محرک ایجاد سلول های عصبی‬ ‫تازه در هیپوکامپ (مرکــز یادگیری و حافظه‬ ‫در مغز) است و بنابراین‪ ،‬موجب افزایش اندازۀ‬ ‫هیپوکامپ می شــود‪ .‬اهمیت ایــن موضوع از‬ ‫انجاست که اگر افســردگی تحت درمان موثر‬ ‫قرار نگیرد‪ ،‬به کوچک شــدن هیپوکامپ منجر‬ ‫می شــود‪ .‬همچنین مشاهده شــده است که‬ ‫تمرین بدنی موجب افزایش سطح سروتونین و‬ ‫نوراپی نفرین و افزایش تعداد ارتباطات دندریت ها‬ ‫در نورون ها می شود‪.‬‬ ‫برقراری تعادل با یوگا‬ ‫هنگام مواجه با ناراحتی های هیجانی‪ ،‬اغلب‬ ‫اســتفاده از یک رویکرد ذهنی و فکری محض‬ ‫کافی نیســت‪ .‬اگرچه ممکن است که ذهنمان‬ ‫درجستجوی راهی برای رهایی از درد و ناراحتی‬ ‫باشد‪ ،‬احتمال دارد به سرعت سردرگم شده و در‬ ‫الگوهای فکری تکراری گرفتار شود که به  واقع‬ ‫موجب تشــدید ناراحتی هیجانی ما می شود‪.‬‬ ‫باوجوداین‪ ،‬تغییر و دگرگونی زمانی رخ می دهد‬ ‫که بدن و روانمان هم زمان در فرایند شفا حضور‬ ‫یابند‪.‬‬ ‫سنت فکری کهن یوگا تمرین هایی را درجهت‬ ‫یک پارچگی ذهن و بدن و روان ارائه می دهد و‬ ‫این امکان را برایمان فراهم می کند که سالمت‬ ‫عمیق هیجانی و اگاهی ارامش بخش را درک و‬ ‫احساس کنیم‪.‬‬ ‫هنگامی که خود جسمانی‪ ،‬عقالنی و معنویمان‬ ‫با یکپارچگی عمل کنند‪ ،‬زندگی ما متعادل تر‬ ‫شده و از نظر جســمی و روانی انعطاف پذیرتر‬ ‫می شویم‪.‬‬ ‫چگونه یوگا موانــع عاطفی را برطرف‬ ‫می کند؟‬ ‫هــر تجربــۀ ذهنــی بــا تغییراتــی در‬ ‫ترکیبات شــیمیایی بدن همراه اســت‪ .‬وقتی‬ ‫می گویید احســاس افسردگی می کنم ‪ ،‬به این‬ ‫معنی اســت که بدنتان در حال بروز پیام های‬ ‫حسی ناراحت کننده اســت‪ .‬چون این پیام ها‬ ‫را درک و حس می کنیم‪ ،‬ان ها را احساســات‬ ‫می نامیم‪ .‬این پیام های حسی ناشی از تغییراتی‬ ‫در ســطوح هورمــون و همچنیــن در الگوی‬ ‫فایرینگ عصب در دستگاه عصبی هستند‪ .‬این‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪19‬‬ صفحه 20 ‫تغییرات فیزیولوژیکال ممکن است مدت های‬ ‫طوالنی پس از درک تجربۀ ناخوشایند منشاء‬ ‫این تغییرات باقی بمانند‪ .‬با گذشــت زمان‪،‬‬ ‫ی بدنی شما به پیشینۀ هیجانیتان‬ ‫سیستم ذهن ‬ ‫واکنش نشان می دهد‪.‬‬ ‫با انجام دادن یوگا‪ ،‬می توانید مســمومیت‬ ‫هیجانی اندوخته شــده در بدنتان را برطرف‬ ‫کنید‪ .‬درست همانند تغییر الگوهای فکری که‬ ‫می تواند بر بدن تاثیر بگذارد‪ ،‬تغییر وضعیت‬ ‫بدن نیز می تواند بر ذهن اثرگذار باشد و فرایند‬ ‫رهایی از مشــکالت هیجانی را تسهیل کند‪.‬‬ ‫با کشــش ماهیچه ها و افزایش دامنۀ حرکت‬ ‫موجب تغییــر در الگوهای بدنی می شــوید‬ ‫که خاستگاه انباشــت ناراحتی های هیجانی‬ ‫هستند‪ .‬وضعیت های حرکتی یوگا‪ ،‬تمرین های‬ ‫تنفسی و ژرف اندیشی منجر به برطرف شدن‬ ‫انقباض ها و درنتیجه موجب ازاد شدن جریان‬ ‫حیاتــی نیروی زندگی یعنی پرانا می شــود‪.‬‬ ‫برای نمونه‪ ،‬تنفس ارام‪ ،‬ژرف و اگاهانه شیوۀ‬ ‫بســیار کارامدی برای فعال کــردن واکنش‬ ‫ارامش بخش بدن درجهت از بین بردن سطوح‬ ‫افزایش یافته هورمون های استرس است‪.‬‬ ‫یکی از بخش های مهــم یوگا توجه دقیق‬ ‫و پیوســته به حال و وضعیــت درونی بدن و‬ ‫مشــخص و برطرف کردن نواحی دچار تنش‬ ‫اســت‪ .‬اگرچه پس از یک جلسه تمرین یوگا‬ ‫نیز اثرات شفابخش ان را حس می کنید‪ ،‬برای‬ ‫بهره مندی کامل از سودمندی های یوگا باید‬ ‫پیوســته و منظم تمرین کنید‪ .‬افزون براین‪،‬‬ ‫بهترین راه برای رســیدن بــه نتایج مطلوب‬ ‫انجام دادن تمرین ها زیــر نظر مربی باتجربه‬ ‫است‪.‬‬ ‫یوگا سبک های بسیاری دارد‪ .‬برخی از ان ها‬ ‫بر تناسب بدنی تمرکز دارند‪ ،‬درحالی که بعضی‬ ‫دیگر مبتنی بر تمرکز ذهنی و معنوی هستند‪.‬‬ ‫بنابراین همراهی مربی باتجربه در یافتن شیوۀ‬ ‫مناسب که با وضعیت و روحیۀ شما هماهنگ‬ ‫باشد‪ ،‬بسیار مهم است‪ .‬هفت قانون مهم یوگا‬ ‫(که مرکز چوپرا ارائه داده و در شــماره های‬ ‫پیشــین مجله به چاپ رســید)‪ ،‬ریشــه در‬ ‫سنت های کهن یوگا دارد‪ .‬هدف از این برنامۀ‬ ‫تمرینی افزایش سطح نشاط جسمانی‪ ،‬برطرف‬ ‫کردن موانع هیجانی و بیدار کردن شــادی و‬ ‫نشاط برای زندگی است‪.‬‬ ‫بررسی واکنش هایتان در رویارویی با‬ ‫موقعیت هایدشوار‬ ‫اغلــب درمی یابیــد که واکنش شــما در‬ ‫برخــورد با موقعیت های دشــوار‪ ،‬احســاس‬ ‫‪20‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫درماندگی‪ ،‬درخود فــرو رفتن و منفعل و‬ ‫بی حال شدن می باشــد که ناشی از حالت‬ ‫افســردگی اســت‪ .‬همۀ مــا واکنش های‬ ‫نادرســتی داریــم کــه به نــدرت‪ ،‬جهت‬ ‫جایگزینی ان ها با گزینه های بهتر تالشی‬ ‫می کنیم یا زمانی صرف می کنیم‪ .‬در ذیل‬ ‫تعدادی از گزینه های جایگزین افکاری که‬ ‫هنگام احساس افسردگی به طور خودکار در‬ ‫ذهن ایجاد می شوند‪ ،‬امده است‪:‬‬ ‫نمونه ‪ :1‬خیلی خوب نیستم‪.‬‬ ‫می توانیــد این واکنــش را با گفتن این‬ ‫عبارت ها به خودتان جایگزین کنید‪ :‬خیلی‬ ‫خوب هســتم‪ .‬ماهیت وجودی من جامع‪،‬‬ ‫بی نقص و کامل اســت‪ .‬به همین شــکل‬ ‫کنونیم دوست داشتنی هســتم‪ .‬نیازی به‬ ‫مقایسۀ خودم با دیگران نمی بینم ‪.‬‬ ‫نمونه ‪ :2‬هیچ چیز درست نمی شود‪.‬‬ ‫به جای این عبارت می توانید با خودتان‬ ‫تکرار کنید که  جریان زندگی همیشه من‬ ‫را در جهت درست هدایت می کند‪ .‬جهان با‬ ‫من همراه است‪ .‬راه حل مشکالتم را همین‬ ‫حاال می یابم ‪.‬‬ ‫نمونــه ‪ :3‬نمی توانم هیــچ کاری برای‬ ‫بهترشدن شرایطم انجام دهم‪.‬‬ ‫به جــای گرفتار مانــدن در احســاس‬ ‫درماندگــی‪ ،‬ایــن جمله را تکــرار کنید‬ ‫که‪  :‬همیشه انتخاب ها و فرصت هایی دارم‪.‬‬ ‫زندگی من پیوسته در حال بهتر شدن است‪.‬‬ ‫هر لحظه فرصت های تازه ای را پیش روی‬ ‫خود می بینم ‪.‬‬ ‫واکنش هــای ناشــی از افســردگی را‬ ‫بشناسید و واکنش های شفابخش دیگری را‬ ‫برای جایگزینی ان ها بیابید‪ .‬شکیبا باشید‬ ‫و بدانید در ابتدا شــاید انچــه را به خود‬ ‫می گویید‪ ،‬باور نداشــته باشید‪ .‬باوجوداین‪،‬‬ ‫به کارتان ادامه دهید‪ .‬بی تردید اثر و تغییر‬ ‫حاصــل از ان را تجربه می کنید‪ .‬از پذیرش‬ ‫و باور پیام های ناراحت کنندۀ ذهنتان دوری‬ ‫کنید؛ این پیام ها فقط نتیجۀ الگوهای فکری‬ ‫ریشه دوانده هستند‪ .‬شما توانایی افرینش‬ ‫باورهــا و الگوهای فکری نو و ســودمند را‬ ‫دارید‪ .‬این فرایند زمان بر است ولی نتیجه‬ ‫حاصل ارزش شکیبایی را دارد‪.‬‬ ‫اســتفاده از رژیم غذایی موثر بر‬ ‫اختالالت خلقی‬ ‫تغذیــه نیــز می توانــد در محافظت از‬ ‫افسردگی موثر باشد‪ .‬کشورهای مدیترانه ای‬ ‫در مقایسه با کشــورهای شمالی تر میزان‬ ‫افســردگی کمتری دارند و ایــن موضوع تنها‬ ‫به دلیل تابش بیشتر افتاب یا شیوۀ زندگی ارام تر‬ ‫نیست‪ .‬در یک مطالعه با مقیاس بزرگ که حدود‬ ‫‪ 3500‬نفر از مردم لندن به مدت پنج ســال در‬ ‫ان شرکت داشتند‪ ،‬مشخص شد احتمال مبتال‬ ‫شــدن به افسردگی در میان افرادی که از رژیم‬ ‫غذایی مدیترانه ای استفاده می کردند‪ ،‬در مقایسه‬ ‫با دیگران سی درصد کمتر بود‪.‬‬ ‫پژوهشــگران گمان می کنند که غذاهای با‬ ‫رژیم مدیترانه ای ممکن است به بهبود اختالالت‬ ‫خلقی کمــک کنند‪ .‬روغن زیتــون‪ ،‬میوه های‬ ‫مغــزدار و ماهی های سرشــار از امگا‪ 3‬و دیگر‬ ‫اسیدهای چرب غیراشباع می توانند در بازیابی‬ ‫تعادل بدن سودمند باشند‪ .‬میوه ها و سبزی های‬ ‫تازه حاوی فالونوئیدها و فیتوکمیکال های مملو‬ ‫از انتی اکسیدان ها و فولیت ها هستند‪.‬‬ ‫پرورش خویشــتن دوســتی و حس‬ ‫پذیرش‬ ‫گاهی از افسردگی با عنوان  خشم فروخورده ‬ ‫یاد می شــود‪ .‬بســیاری افراد از کودکی با این‬ ‫تفکر پرورش می یابند که بیان و بروز خشــم و‬ ‫دیگر هیجان ها کار درست و مودبانه ای نیست‪.‬‬ ‫درنتیجه‪ ،‬افراد احساسات غیرقابل پذیرش  خود‬ ‫را سال ها درونشان نگاه می دارند‪ ،‬ولی سرانجام‬ ‫این احساسات فروخورده ممکن است به شکل‬ ‫افسردگی بروز پیدا کند‪ .‬اگر احساسات خاصی‬ ‫را در وجودتان ســرکوب کــرده یا ان ها را بد و‬ ‫خطرناک دانسته باشید‪ ،‬ممکن است به نوعی‬ ‫حس جدایی از خود و دیگران را داشته باشید‪.‬‬ ‫اگــر بیاموزید چگونه این مانع را بردارید و خود‬ ‫واقعیتان را به طور کامل بپذیرید و به ان عشق‬ ‫بورزید‪ ،‬می توانید افسردگی را به طور طبیعی از‬ ‫میان ببرید‪.‬‬ ‫بازیابی و برقــراری این ارتباط درونی با خود‬ ‫کار دشــواری نیســت‪ ،‬ولی اگر به انکار خود و‬ ‫احساساتتان ت عادت کرده باشید‪ ،‬برای غلبه بر‬ ‫الگوهای قدیمی و جایگزین کردن الگوهای تازه‬ ‫باید شکیبایی کرد و متعهد بود‪ .‬در زیر تمرینی‬ ‫امده است که می تواند سودمند باشد‪:‬‬ ‫• با نوشــتن همۀ احساســات‪ ،‬قضاوت ها و‬ ‫برداشــت هایتان در یــک دفتر یادداشــت در‬ ‫پایــان هر روز اغاز کنید‪ .‬همۀ مواردی را که به‬ ‫ذهنتان می رسد‪ ،‬بدون نگرانی دربارۀ چگونگی‬ ‫ســامان دهی یا اینکه ایا ارزش نوشتن دارد یا‬ ‫نه روی کاغذ بیاورید‪ .‬این کار را به مدت نه روز‬ ‫و هر روز با هدف نوشــتن کامل موارد مذکور‬ ‫انجام دهید‪ .‬در پایان این مدت در می یابید که‬ ‫الگوهای خاصی مشخص می شوند‪ .‬برای نمونه‪،‬‬ صفحه 21 ‫بنویســید که چند مرتبه در روز از حضور افراد‬ ‫دیگر احساس کسالت کردید‪.‬‬ ‫• حــال در طــول روز هنگامی که متوجۀ‬ ‫الگوهای مذکور مانند احســاس بی حوصلگی‬ ‫می شوید‪ ،‬به احساساتتان توجه کنید‪ .‬بدون هیچ‬ ‫قضاوتی دربارۀ تجربۀ خود فقط شاهد باشید که‬ ‫بدنتان چگونه واکنش نشان می دهد‪ .‬زمانی که‬ ‫ذهنتان شروع به منحرف کردن حواستان کرد‪،‬‬ ‫به تنفس‪ ،‬زبان بدن‪ ،‬تن صدا و تنش ماهیچه ای‬ ‫بدنتــان دقت کنید‪ .‬ســعی کنید تــا اگاهانه‬ ‫بی تفاوت باشــید‪ .‬در این مرحله رفتارتان را نه‬ ‫تایید و نه انکار کنید‪ ،‬از تالش برای تغییر دادن‬ ‫یا حفظ کردن ان نیز خودداری کنید‪.‬‬ ‫• بــه مــدت دو هفتــه احســاس ظریف‬ ‫خوداگاهــی حاصل از ان دســته از رفتارها را‬ ‫ن دور می کند‪ ،‬حفظ‬ ‫که شما را از خود واقعیتا ‬ ‫کنید‪ .‬متوجه می شــوید که بدون هیچ تالشی‬ ‫برای ایجاد تغییر و فقط با اگاهی و حضور کامل‪،‬‬ ‫مجمــوع عادت های قدیمی ناپدید و رفتارهای‬ ‫تازه جایگزین ان ها می شوند‪ .‬هشیار باشید و به‬ ‫رشد جریان تازه ای توجه کنید که در درونتان‬ ‫در حال ظهور است‪.‬‬ ‫• در این مرحله تنش های جسمانی و هیجانی‬ ‫زیادی بروز می کند‪ ،‬بنابراین به راه هایی برای رها‬ ‫کردن ان ها نیاز دارید‪ .‬ممکن است بخواهید از‬ ‫اســاناهای یوگا‪ ،‬شنا‪ ،‬ماســاژ یا مطالعه کردن‬ ‫استفاده کنید‪ .‬به ندای قلبتان گوش کنید و از‬ ‫هر نوع موســیقی‪ ،‬فیلم یا هر موضوعی که در‬ ‫محیط طبیعی اطرافتان می تواند به شــما در‬ ‫ی تنش هایتان کمک کند‪ ،‬بهره‬ ‫فرایند رهاساز ‬ ‫ببریــد‪ .‬در طی گذر از ایــن مرحله از کمک و‬ ‫هم فکری اطرافیان و دوستانتان استفاده کنید‪.‬‬ ‫اگــر تا این مرحله از کمک حرفه ای اســتفاده‬ ‫نکرده اید‪ ،‬بهتر اســت از یک پزشک متخصص‬ ‫برای کمک در تســهیل فرایند رها شــدن از‬ ‫تنش ها کمک بگیرید‪.‬‬ ‫• هنگامی کــه بخش هایــی از وجودتان را‬ ‫بیدار می کنید که ســال ها سرکوب و خاموش‬ ‫کرده بودید‪ ،‬اغلب نخستین ادراکات حسیتان‬ ‫خوشایند نیستند‪ ،‬ولی برای رسیدن به سطح‬ ‫درک و بروز کامل احساسات باید از این مرحله‬ ‫گذر کنید‪ .‬بنابراین‪ ،‬اگر زمان هایی احســاس‬ ‫ناامیــدی و تنفر از خود پیدا کردید‪ ،‬بدانید که‬ ‫ناشی از فرایند پاکسازی احساسات سرکوب شده‬ ‫است و پس از این مرحله‪ ،‬شاهد درخشش خود‬ ‫ن خواهید بود‪.‬‬ ‫اصیل و حقیقیتا ‬ ‫• بســیاری از افراد از کاراستاده شفابخشی‬ ‫هیجانی شفای قلب بهره برده اند که توسط یکی‬ ‫از همکاران من یعنی دکتر دیوید سیمون‬ ‫ابداع شده است‪.‬‬ ‫داروهای ضد افسردگی ‬ ‫بیش از بیســت ســال‪ ،‬الگوی پزشکی‬ ‫مطرح بر این اســاس بوده است که سطوح‬ ‫کم انتقال دهنده های عصبی در مغز مانند‬ ‫ســروتونین‪ ،‬دوپامیــن و نوراپی نفرین به‬ ‫افسردگی منجر می شود‪ .‬بر پایۀ این الگو‪،‬‬ ‫داروهای ضد افســردگی با افزایش سطوح‬ ‫انتقال دهنده هــای عصبــی موجب بهبود‬ ‫اختــاالت خلقی می شــوند‪ .‬باوجوداین‪،‬‬ ‫پژوهشــگران هنوز هم در پی یافتن رابطۀ‬ ‫میان سطوح پایین انتقال دهنده های عصبی‬ ‫و افسردگی هستند‪.‬‬ ‫درواقع‪ ،‬مطالعات تازه حاکی از ان است‬ ‫که علت افسردگی چیزی بیش از تغییرات‬ ‫ســطوح مواد شیمیایی بوده و با تشکیل و‬ ‫عملکرد نورون ها مرتبط است‪ .‬به سخن دیگر‪،‬‬ ‫ســلول های مغزی در افراد افسرده طوری‬ ‫عمــل می کنند کــه موجب افســردگی‬ ‫می شوند‪ .‬یعنی تشکیل مسیرهای عصبی‬ ‫حامل پیــام ناراحتی و ناامیــدی به جای‬ ‫تشــکیل مســیرهای حامل پیام شادی و‬ ‫خوش بینی‪ .‬برخی از مطالعات مهم نشان‬ ‫داده اند کــه داروهای ضد افســردگی در‬ ‫مقایسه با دارونماها تنها کمی موثرتر بودند‪.‬‬ ‫برخی از پژوهشگران دیگر نیز به این نتیجه‬ ‫رســیده اند که گفتاردرمانی نیز به همان‬ ‫اندازه در تغییر واکنش های مغزی مرتبط با‬ ‫افسردگی موثر است‪.‬‬ ‫نکته مهم‪ :‬تاکید می کنم که افسردگی‬ ‫شــدید به درمان پزشکی بسیار جدی نیاز‬ ‫دارد‪ .‬میلیون ها نفر اذعان می کنند؛ زمانی که‬ ‫هیچ درمــان دیگری نتوانســت به ان ها‬ ‫کمک کنــد‪ ،‬این داروهای ضدافســردگی‬ ‫بودند کــه درد و ناراحتی را درمان کردند‪.‬‬ ‫ازســوی دیگر‪ ،‬گاهی برای افرادی داروهای‬ ‫ضدافسردگی تجویز می شــود که واقعاً به‬ ‫دارو نیاز ندارند‪ .‬این افراد به جای گذراندن‬ ‫دوره های رفتاردرمانی شــناختی و یافتن‬ ‫دالیل پنهان افسردگی یا استفاده از شیوه ها‬ ‫و رویکردهای دیگر‪ ،‬بی درنگ سراغ استفاده‬ ‫از دارو می روند‪ ،‬چون این کار در مقایسه با‬ ‫بررسی الگوهای احساســی دیرپا یا روابط‬ ‫دشــوار و پیچیده بسیار اسان تر است‪ .‬این‬ ‫گرایــش به ویژه در امریکا بســیار متداول‬ ‫است‪ .‬مردم امریکا با اینکه حدود ‪ 4‬درصد‬ ‫از جمعیت کل جهان را تشکیل می دهند‪،‬‬ ‫مصرف حدودا ً دو سوم از داروهای ضد افسردگی‬ ‫جهان را به خود اختصاص داده اند‪.‬‬ ‫لزوم اســتفاده از داروهای ضد افســردگی را‬ ‫به دقت مورد توجه قرار دهید و حتماً از متخصص‬ ‫و روان پزشک دربارۀ امکان استفاده از شیوه های‬ ‫درمانی دیگر کمک بگیرید‪ .‬به طور کلی‪ ،‬استفاده‬ ‫از دارهای ضد افســردگی بهتر است برای مدت‬ ‫کوتاهی باشد‪ .‬مهم ترین کارکرد این داروها کاستن‬ ‫از میزان ناراحتی است تا این امکان برایتان ایجاد‬ ‫شود که دالیل اصلی و پنهان افسردگی را یافته و‬ ‫برطرف کنید‪ .‬هدف واقعی شما باید بازیابی تعادل‬ ‫زندگــی‪ ،‬کنترل اختالل‪ ،‬درک ماهیت حقیقی و‬ ‫باال بردن بینش خود دربارۀ توانایی هایتان باشد‪.‬‬ ‫کمک بیشتر در فرایند شفا‬ ‫از انجایی که همۀ شــیوه های اشــاره شــده‬ ‫گزینه هایی پیشــنهادی هستند که می توانید از‬ ‫میانشــان انتخاب کنید‪ ،‬بازیابــی دوبارۀ تعادل‬ ‫یعنی برخــورداری از اگاهی الزم برای انتخاب و‬ ‫تصمیم گیری و توانایی عملی کردن ان ها‪ .‬شکیبا‬ ‫باشــید و انتظار نداشته باشید که یک تمرین یا‬ ‫تکنیک مشــخص به طور کامل افسردگی شما‬ ‫را از بیــن ببرد‪ .‬باید در جســتجوی راهی برای‬ ‫کمک به توانایی شفابخشــی درونی خود باشید‬ ‫تــا عدم تعادل به وجود امــده را از بین برید‪ .‬این‬ ‫بازیابی تعادل به ســرعت اتفاق نمی افتد‪ ،‬به ویژه‬ ‫اگر مدت طوالنی دچار افسردگی هستید‪ .‬اغلب‪،‬‬ ‫افراد افسرده به دلیل ناامیدی نمی توانند از بیشتر‬ ‫شیوه های مذکور استفاده کنند‪ .‬در چنین مواردی‬ ‫کمک گرفتن از افراد متخصص یعنی روان پزشک‬ ‫یا مشاور ضروری اســت‪ .‬به یاد داشته باشید که‬ ‫رهایی و لذت پاداش هایی هستند که ارزش صرف‬ ‫تالش و کوشش را دارند‪.‬‬ ‫هم زمان با ادامۀ مسیرتان در دست یابی به شفا‪،‬‬ ‫بدانید که خود واقعی شما افسرده نیست و هرگز‬ ‫نیز نبوده است‪ .‬ماهیت اصیل شما از عشق و شور‬ ‫و شوق و توانایی محض تشکیل شده است‪ .‬با گام‬ ‫نهادن در راه کشف خود واقعیتان‪ ،‬به چیزی فراتر‬ ‫از شفای افسردگی دست خواهید یافت؛ به نور و‬ ‫روشنایی خواهید رسید و زندگی را به شیوۀ کام ً‬ ‫ال‬ ‫متفاوتی خواهید دید‪.‬‬ ‫‪1- Deepak Chopra‬‬ ‫‪2- DSM-IV‬‬ ‫دیپاک چوپرا‪:‬‬ ‫پزشــک‪ ،‬عضو انجمن متخصصان داخلی‬ ‫امریکا‪ ،‬موســس بنیاد چوپرا و از بنیانگذاران‬ ‫مرکز بهزیستی چوپرا ‪ -‬مرکز شناخته شدۀ‬ ‫جهانی و پیشــتاز در پزشــکی جایگزین و‬ ‫دگرگونی فــردی ‪ -‬و دارای بورد تخصصی‬ ‫داخلی‪ ،‬اندوکرینولوژی و متابولیســم اســت‪ .‬او استاد دانشگاه‬ ‫پزشکی کالیفرنیا‪-‬سن دیگو‪ ،‬پژوهشگر بخش های عصب شناسی‬ ‫و روان پزشــکی بیمارستان عمومی ماساچوست و عضو انجمن‬ ‫متخصصان اندوکرینولوژی امریکا است‪.‬‬ ‫برگرفته از‪www.Chopra.com:‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪21‬‬ صفحه 22 ‫بارداری و توپ‬ ‫گرداورندگان‪ :‬فرشته چشم ارو ‪ ،‬نگار خالو اسماعیلی‬ ‫اجرا کننده حرکات ‪ :‬دنیز سلطان زاده‬ ‫در شماره های ‪101 ،97 ،93‬و ‪ 103 ،102‬مجله دانش یوگا به تشریح‬ ‫حرکات خم به پهلو در حالت نشســته بر روی توپ‪ ،‬ایســتاده و انجام‬ ‫حرکات پا با کمک توپ پرداختیم‪ .‬در این شماره به ادامه مطلب در این‬ ‫خصوص می پردازیم‪.‬‬ ‫تمرین مقاومت کششی در حالت‬ ‫نشسته‬ ‫‪-1‬با اســتفاده از یک طناب مقاومت‬ ‫کششی یا کش و توپ‪ ،‬می توانید تمرینات‬ ‫مختلفی را انجام دهید‪.‬‬ ‫برای اینکه عضالت قســمت فوقانی‬ ‫پشت خود را ورزیده نگه دارید‪ ،‬می توانید‬ ‫ایــن تمرین را انجام دهیــد‪ .‬روی توپ‪،‬‬ ‫صاف و مســتقیم بنشینید‪ ،‬به طوری که‬ ‫کف پاها روی زمین و پاها به اندازۀ عرض‬ ‫شــانه از هم فاصله داشته باشد‪ .‬طناب‬ ‫مقاومت کششــی را زیر قوس هر دو پا‬ ‫قرار دهید و دســته های ان را به سمت‬ ‫عقب بکشید‪ ،‬مثل پارو زدن قایق‪ .‬وقتی‬ ‫تیغه های شانه ها باخم کردن ارنج ها به هم‬ ‫نزدیک شدند‪ ،‬در مرحله بعد ان ها را دور‬ ‫کنید‪.‬‬ ‫‪-2‬با استفاده از طناب مقاومت کششی‪،‬‬ ‫تمرین دیگری نیز می توانید انجام دهید‬ ‫که به تقویت عضالت پایینی کمر کمک‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫روی یــک توپ بنشــینید‪ ،‬کف پاها‬ ‫روی زمین و پاها به اندازۀ عرض شانه از‬ ‫هم فاصله داشــته باشد‪ .‬طناب مقاومت‬ ‫کششی را زیر قوس هر دو پا قرار دهید‪.‬‬ ‫دســته ها و یا خود طناب تناسب اندام را‬ ‫در دست بگیرید و از باسن به سمت جلو‬ ‫خم شــوید‪ .‬نیم تنۀ خود را به سمت ران‬ ‫بیاورید‪.‬‬ ‫‪22‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫پ‬ ‫نجم‬ صفحه 23 ‫حرکات تعادلی ساده با توپ‬ ‫حرکت درخت (ویرکشاسانا) را می توان با کمک گرفتن‬ ‫از دیوار و توپ طبق عکس انجام داد‪.‬‬ ‫می توان بســته به توان فیزیکی مادر و با در نظر گرفتن‬ ‫این کــه وی پیــش از بارداری ورزش می کــرده یا خیر از‬ ‫ترکیب اساناهای بیشتری با توپ بهره برد‪ .‬در عکس های‬ ‫زیر‪ ،‬نمونه ای از این اساناها قابل رویت است‪.‬‬ ‫استفاده از توپ در طی مراحل زایمان فیزیولوژیک‬ ‫زایمان فیزیولوژیک در یک تعریف سادۀ اولیه‪ ،‬به معنی زایمان به روش‬ ‫طبیعی با حداقل مداخالت غیرضروری از جانب پزشک یا ماما است‪.‬‬ ‫در زایمان فیزیولوژیک‪ ،‬هدف این نیســت که دردی وجود نداشــته‬ ‫باشد‪ ،‬چراکه چنین چیزی جز با استفاده از داروهای بیهوشی و بی حسی‬ ‫موضعی امکان پذیر نیست‪ ،‬ولی در این روش سعی می شود که کمترین‬ ‫استفاده ازمواد شیمیایی صورت گیرد‪.‬‬ ‫در این روش درد زمان زایمان (نه فقط لحظۀ تولد نوزاد‪ ،‬بلکه از لحظۀ‬ ‫شروع انقباضات رحم و تا لحظۀ تولد نوزاد و بعدازان) به میزان قابل توجهی‬ ‫با روش های مختلف کاهش داده می شود‪.‬‬ ‫بر اســاس مقاله ای با عنوان تاثیر توپ زایمانی بر شدت درد مرحلۀ‬ ‫فعال زایمان فیزیولوژیک  که توسط استادهی از کارشناسان ارشد مامایی‬ ‫دانشــگاه شهید بهشتی در سال ‪ ۱۳۸۹‬انجام شــده؛ توپ بر طول مدت‬ ‫فاز فعال‪ ،‬انقباضات رحمی و فاصلۀ انقباضات تاثیری نداشــته است‪ ،‬این‬ ‫روش درمانی مکمل توانست موجب کاهش شدت درد فاز فعال زایمان‬ ‫فیزیولوژیک گردد‪ .‬با توجه به نتایج مطالعات محدود اخیر در کشورهای‬ ‫دیگر و نتایج این پژوهش‪ ،‬می توان اســتفاده از توپ زایمانی را به عنوان‬ ‫روش موثر بر کیفیت درد زایمان دانست و اعضای بورد مامایی می توانند از‬ ‫نتیجۀ پژوهش حاضر در جهت خوشایند سازی زایمان طبیعی و کاهش‬ ‫میزان سزارین و درنهایت ارتقای سالمت مادر و خانواده و جامعه استفاده‬ ‫نمایند؛ بنابراین پیشنهاد می شود که از این روش مطمئن در تمام طول‬ ‫زایمان طبیعی واژینال و فیزیولوژیک اســتفاده گردد و همچنین انجام‬ ‫پژوهش هایی با اســتفادۀ همزمان از روش های غیر دارویی تسکین درد‬ ‫توصیه می گردد‪.‬‬ ‫حرکات مراحل اول ایمان‬ ‫‪-1‬روی توپ بنشنید و لگن را بسیار ارام به راست و چپ جلو و عقب‬ ‫نوسان دهید‪.‬‬ ‫همچنین می توانید از ماساژ کمر در این حالت بهره برد که به شدت‬ ‫در کاهش درد کمر موثر است‪.‬‬ ‫ادامه دارد‪...‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪23‬‬ صفحه 24 ‫درس هاییبرایزندگی‬ ‫نویسنده‪ :‬سوامی ویشنودواناندا‬ ‫‪1‬‬ ‫گرداورنده‪ :‬کامال دوی‪ / 2‬برگردان‪ :‬سارا صادقی‬ ‫دستورالعمل هایپایانی‬ ‫عمیقاً در سکوت شیرجه بزن‪ ،‬نوسانات ذهن را متوقف کن‪ ،‬خود را از درگیری با هر موجی رها ساز‪ .‬به درون این سکوت نگاه کن و این‬ ‫ی است که از ان ارامش‪ ،‬موسیقی که در روحت در حال نواختن است و از طنین دلنشین سکوت درونیت‪ ،‬از خودت‪ ،‬از این  من هستم ‬ ‫زمان ‬ ‫لذت خواهی برد‪.‬‬ ‫سوامی ویشنودواناندا‬ ‫اگر یوگا انجام می دهید و قرار است که یوگا‬ ‫هدف زندگیتان شود‪ ،‬تمرکز کنید و حواستان‬ ‫باشــد که یوگا را در هر قــدم از زندگی خود‬ ‫پیش ببرید‪ .‬هر انچه انجام می دهید‪ ،‬هر انچه‬ ‫می خورید و می اشامید‪ ،‬هیچ فرقی نمی کند‪،‬‬ ‫همۀ این کارها در نهایت به یوگا ختم می شود‪.‬‬ ‫متزلزل مشو‪ ،‬در موردش فکر کن‪ ،‬رویایش را‬ ‫ببین‪ ،‬با ان زندگی کن‪ .‬بگذار مغز‪ ،‬ماهیچه ها‪،‬‬ ‫اعصاب و هر جزیی از بدنت مملو از یوگا شود‬ ‫و هرچیــزی به غیــر از ان را رها کن و کنار‬ ‫بگذار‪ .‬این تنها راه رسیدن به موفقیت است‬ ‫و این بزرگ ترین راهی است که بزرگان یوگا‬ ‫به وجود اورده اند‪.‬‬ ‫این عقیده‪ ،‬بزرگ ترین تفاوت میان یک فرد‬ ‫عادی و فردی بزرگ و فرهیخته است‪ .‬اگر یک‬ ‫یوگی کاری را انتخاب کند‪ ،‬مهم نیست که ان‬ ‫کار چه باشد‪ ،‬صد در صد حواس خود را روی‬ ‫کارش می گذارد و حتی یک دقیقه را به بطالت‬ ‫نمی گذراند‪ .‬در واقع‪ ،‬جسم‪ ،‬ذهن و هر ذره از‬ ‫‪24‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫وجــودش بر ان موضوع متمرکز می شــود‪.‬‬ ‫بنابراین بر هر چیزی که تمرکز کنید‪ ،‬اگر این‬ ‫ن کنید و ان را‬ ‫نظریۀ قدرتمند را وارد ذهنتا ‬ ‫به کار ببندید‪ ،‬در کارتان موفق می شــوید‪ .‬به‬ ‫خودتان بگویید که من موفق خواهم شد‪ ،‬من‬ ‫بر این موضوع تمرکز می کنم و تمام تالشم‬ ‫را برای ان انجام می دهم‪ .‬مدیتیشن نیازمند‬ ‫چنین عزمی اســت‪ ،‬این ها مراحل اولیه ای‬ ‫است که پرتوجوی یوگا باید انجام دهد‪.‬‬ ‫***‬ ‫نظم و ترتیــب و انچــه را اموخته ای‪ ،‬از‬ ‫یاد مبر‪ ،‬به ان عمــل کن‪ .‬جامعه و مردم تو‬ ‫را پایین می کشــند‪ ،‬االن نوبت توست که از‬ ‫طبیعت خودت که سبب پس رفتت می شود‪،‬‬ ‫دوری کنی‪.‬‬ ‫زندگی بســیار کوتاه است‪ .‬بعد از چهل یا‬ ‫پنجاه سال‪ ،‬من و تو ممکن است دیگر وجود‬ ‫نداشته باشــیم‪ ،‬به غیر از بچه هایی که تازه‬ ‫در مرحلۀ رشد هستند‪ ،‬بسیاری از ما از دنیا‬ ‫می رویم و می میریم‪ .‬زمانمان بسیار کوتاه‬ ‫اســت‪ .‬از یاد مبر‪ ،‬در سن چهل‪ ،‬پنجاه یا‬ ‫شصت سالگی‪ ،‬دیگر بر روی این کرۀ خاکی‬ ‫نخواهی بود‪ .‬باید فرزندان‪ ،‬خانه‪ ،‬همسر‪،‬‬ ‫ی را که بسیار دوست می داری‪ ،‬در‬ ‫کسان ‬ ‫این جــا رها کنی و بــروی‪ ،‬حتی همین‬ ‫جســم فیزیکی کــه االن از ان به خوبی‬ ‫مراقبت می کنی‪ ،‬باید رهایش کنی‪ .‬خاک‬ ‫به خاک و خاکستر به خاکستر برگردانده‬ ‫خواهد شد‪ ،‬نمی توانی هیچ چیزی با خود‬ ‫به همراه ببری‪ ،‬بــه جز دو چیز؛کارهای‬ ‫نیک و بدی را که انجــام داده ای‪ ،‬همراه‬ ‫با خود خواهی برد‪ .‬این ها در قالب شادی‬ ‫و غم هر جا که بروی‪ ،‬همراهت خواهند‬ ‫بود‪ ،‬خواه همراه با جسم فیزیکی ات باشی‬ ‫یا ان را را ترک کرده باشــی‪ ،‬این دو چیز‬ ‫هرگز تو را رها نمی کنند‪ .‬بنابراین‪ ،‬بگذارید‬ ‫زندگیمان را تازه بسازیم‪ ،‬بگذارید محیط‬ ‫و جوی مثبــت خلق کنیم تــا ارامش‬ صفحه 25 ‫بیابیم و با ان یکی شــویم‪ ،‬تا به انسان ها‬ ‫و موجودات زنده کمک کنیم و همچنین‬ ‫از جنگ به راه انداختن با قلمروی حیوانات‬ ‫پرهیز کنیم‪.‬‬ ‫***‬ ‫هیچ گاه ابزار را با هدف اشــتباه نکنید‪.‬‬ ‫مشــکل همیــن جاســت‪ ،‬بســیاری از‬ ‫پرتوجویان یوگا و رهجویان معنوی و حتی‬ ‫اساتید یوگا ابزار را به جای هدف برای خود‬ ‫برمی گزینند و هیچ گاه نمی خواهند از ان‬ ‫ابزار فراتر بروند‪ .‬اینجاســت که بسیاری از‬ ‫مشکالت‪ ،‬کشمکش ها و ســردرگمی ها‬ ‫به وجــود می اید و تمام این هــا به دلیل‬ ‫عدم فهم درســت است ‪ ،‬یعنی ان ها قادر‬ ‫نیســتند تا تفاوت میان وسیله و هدف را‬ ‫تشخیص دهند‪ .‬هر کاری که در راه معنوی‬ ‫انجام می دهید‪ ،‬به طور اگاهانه و نااگاهانه‪،‬‬ ‫به شکل وســیله و نه هدف در نظر گرفته‬ ‫می شود‪ .‬هدف تنها زمانی حاصل می شود‬ ‫که به احساس یکی بودن با خداوند برسید‪،‬‬ ‫این همان هدف است‪.‬‬ ‫***‬ ‫تنها این نکته را به خاطر داشــته باش‬ ‫که تو در برابر هر عملی که انجام می دهی‪،‬‬ ‫مسئول هستی‪ .‬برای رنجی که می کشی‪،‬‬ ‫کسی را سرزنش مکن‪ .‬خداوند این جهان‬ ‫را برای رنج کشیدن خلق نکرده است و تو‬ ‫نمی توانی برای این رنج ها کسی را مسئول‬ ‫بدانی و ان ها را ســرزنش کنی‪ .‬بدان هر‬ ‫انچه بکاری‪ ،‬برداشــت خواهی کرد‪ .‬هرگز‬ ‫این را فراموش مکن‪ ،‬در این زمان اســت‬ ‫که می توانی برای رستگاری خویش تالش‬ ‫کنی‪.‬‬ ‫حتی لحظه ای از عمــرت را با زندگی‬ ‫منفی تلف نکن‪ ،‬اعمال منفی را جایگزین‬ ‫اعمــال مثبت نکــن و درنهایت از اعمال‬ ‫خوب و مثبــت نیز فراتر برو‪ .‬فراتر از تمام‬ ‫اعمالت برو و به جایگاه امن ماوراء دســت‬ ‫پیدا کن در انجاست که می توانی از چرخۀ‬ ‫تولــد و مرگ و قانون عمل و عکس العمل‬ ‫رهایــی یابی‪ .‬در خود عمیــق و عمیق تر‬ ‫شو‪ ،‬چیزی که درون تو وجود دارد‪ .‬قدرت‬ ‫را در درون خودت به دســت اور‪ ،‬قلمروی‬ ‫خوشبختی و بهشت در درون توست‪.‬‬ ‫ارام ارام‪ ،‬در ســکوت کــه جایگاه خود‬ ‫وجودیت اســت‪ ،‬عمیق شو‪ .‬در انجا هیچ‬ ‫ دوگانگی و عملــی وجود ندارد‪ ،‬انجا فراتر‬ ‫از عمل‪ ،‬فراتــر از دوگانگی‪ ،‬فراتر از درد و‬ ‫لذت است‪ .‬این سکوت همان ارامش محض‬ ‫و همان صلح درون اســت‪ ،‬تبدیل به خود‬ ‫سکوت شو‪.‬‬ ‫***‬ ‫تنها به چیزهایی که می بینی و می شنوی‬ ‫اعتماد نکــن‪ .‬ذهن فقط می تواند طول موج‬ ‫خاص و محدودی را درک کند‪ ،‬حتی عقل‬ ‫انسان هم محدود است‪ .‬خداوند را سرزنش‬ ‫مکن! هیچ گاه مگو او جهانی ناقص خلق کرده‬ ‫است‪ .‬این کمبودها و نواقص به علت وجود‬ ‫نقص های توست‪ .‬اگر عینکی با شیشه های‬ ‫قرمز به چشــمانت بزنی‪ ،‬همه چیز را قرمز‬ ‫می بینی‪ .‬خداوند کمــال و بهترین بودن را‬ ‫خلق کرده اســت و این هنر توست که به‬ ‫درونت بنگری و ان را ببینی‪.‬‬ ‫در مورد اعمال دیگران که ایا وظایف خود‬ ‫را انجام می دهند یا نمی دهند‪ ،‬نگران نباش‪.‬‬ ‫پیشــرفت تو تنها به میزان سعی و تالشت‬ ‫بســتگی دارد‪ .‬اگر با خود بگویی که تنها به‬ ‫این شرط در این اشرام‪ 3‬می مانم و زندگی‬ ‫می کنم که همۀ افراد ســادانا‪( 4‬تمرینات‬ ‫روزمــره معنوی) خود را انجــام دهند‪ ،‬اگر‬ ‫این طور فکر کنــی‪ ،‬احمق بــوده ای‪ ،‬زیرا‬ ‫هیچ کجا بی عیب و نقص و کامل نیست‪ .‬در‬ ‫همه جا دوگانگی وجود دارد‪ .‬در این جهان‬ ‫هستی هیچ چیز کامل و بدون نقصی وجود‬ ‫ندارد‪.‬‬ ‫تو باید هر کاری که سبب رشد و تکاملت‬ ‫می شــود را انجام دهی‪ .‬نگران همسایه ات‪،‬‬ ‫دوســتانت‪ ،‬نزدیکان و حتی معلمت نباش‪.‬‬ ‫اص ً‬ ‫ال مهم نیســت که معلّمت چه می کند‪،‬‬ ‫این موضوع باید برایت بی اهمیت باشد‪.‬برای‬ ‫مثال تو هم غذا می خوری و هم تمریناتت‬ ‫را انجام می دهی‪ ،‬اگر غذا بخوری‪ ،‬می توانی‬ ‫غریزۀ گرســنگی را در خودت از بین ببری‪.‬‬ ‫کسی دیگر نمی تواند به جای تو غذا بخورد یا‬ ‫به جای تو از خوردن لذت ببرد‪ .‬اگر می خواهی‬ ‫سالم باشی‪ ،‬باید غذای سالم بخوری و زندگی‬ ‫سالم و درستی داشته باشی‪ .‬اگر این طور فکر‬ ‫کنی که همه سالم و تندرست هستند‪ ،‬پس‬ ‫من هم خواه ناخواه سالم می مانم‪ ،‬نظریه ای‬ ‫اشتباه است‪ .‬برای سالم ماندن‪ ،‬تو خود باید‬ ‫روش زندگی سالمی داشته باشی‪ .‬همیشه‬ ‫این نکته را به یاد داشته باش‪ .‬تنها حواست‬ ‫به خودت و تمرینات خودت باشد‪ ،‬تنها در‬ ‫این زمان است که هنگام مدیتیشن ذهنت‬ ‫ارام می شود‪.‬‬ ‫***‬ ‫هیچ انتظاری از هیچ چیز نداشــته باش‪،‬‬ ‫حتی انتظار پیشــرفت معنوی‪ .‬اگر چنین‬ ‫کاری کنی انگاه بر ذهنت فشــار اورده ای‬ ‫کــه  اوه من‪ ،‬همین فــردا صبــح باید به‬ ‫خداشناسی دســت پیدا کنم ‪ .‬ذهن قادر به‬ ‫تحمل چنین چیزی نیست‪ .‬خودت خواهی‬ ‫دید‪ .‬این طور نیســت که با خودت بگویی‬ ‫خوب باید پرانایاماها (تمرینات تنفســی)‬ ‫راانجام دهم تا کندالینی یوگا را همین امروز‬ ‫به اناهاتا چاکرا‪ 5‬برسانم‪ .‬این کار را نکنید‪،‬‬ ‫تنها سادانای (تمرینات معنوی) خود را انجام‬ ‫داده و بقیۀ کارها را به خدا بسپارید‪.‬‬ ‫موانع زمانی ظاهر می شــوند که شــما‬ ‫در مســیر معنوی قرار می گیرید‪ ،‬زیرا شما‬ ‫برخالف جریان رودخانه به سمت باال می روید‬ ‫درحالی که رودخانه به ســمت پایین جاری‬ ‫است‪ .‬غلبه کردن به نیروهایی که می خواهند‬ ‫شــما را به سمت پایین بکشند‪ ،‬اص ً‬ ‫ال اسان‬ ‫نیست‪ .‬در جهت رودخانه حرکت کردن بسیار‬ ‫اسان است و نیاز به هیچ نیروی ارادی ندارد‪،‬‬ ‫اما رفتن به سمت باالی رودخانه حتی برای‬ ‫چند متر کار بسیار سخت و طاقت فرسایی‬ ‫است و نیاز به انرژی بسیاری است‪ .‬اموزش و‬ ‫تعلیم یافتن هم شما را قادر می سازد تا خالف‬ ‫جریان رودخانه حرکت کنید‪ .‬در این مسیر‬ ‫هر چه بیشتر به پیش روید‪ ،‬مسیر سخت تر‬ ‫و سخت تر می شود‪ ،‬بنابراین فکر نکنید که‬ ‫موانع به مرور کمتر می شــوند‪ ،‬چون به این‬ ‫ترتیب سردرگم می شــوید‪ .‬قبل از این که‬ ‫تمرینات یوگا و پرانایاماها را شــروع کنید‪،‬‬ ‫زندگی بســیار اســان و راحت بوده است‪،‬‬ ‫اما حاال همه چیز بســیار وحشتناک شده‬ ‫اســت‪ .‬االن دیگر می توانید افکار دیگران و‬ ‫انرژی ان ها را بخوانید‪ ،‬اینجاست که شروع‬ ‫می کنید به ســرزنش کردن دیگران که چرا‬ ‫کارها خوب پیش نمی رود و زمانی که بیشتر‬ ‫تالش می کنید‪ ،‬نمی فهمید که کارها اشتباه‬ ‫پیش نمی روند‪ ،‬بلکه توان درک این موضوع‬ ‫را هنوز نیافته اید که نابرده رنج گنج میسر‬ ‫نمی شــود‪ .‬این قانون جهان اســت که اگر‬ ‫می خواهید در زندگی به خواسته ای دست‬ ‫یابید‪ ،‬ان خواسته با سختی همراه است‪.‬‬ ‫‪swami vishnudevananda-1‬‬ ‫‪kamela devi-2‬‬ ‫‪ Ashram. -3‬مکانی احداث شــده در دل‬ ‫طبیعــت که افراد برای انجام یوگا‪ ،‬مدیتیشــن و‬ ‫رسیدن به ارامش به انجا می روند‪.‬‬ ‫‪Sadhana. -4‬‬ ‫‪ Anahata Chakra -5‬چاکــرای واقع در‬ ‫ناحیۀ قلب‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪25‬‬ صفحه 26 ‫وقتــی به بچه ها یوگا اموزش مــی دهیم‪ ،‬می تواند به مقابله با‬ ‫اســترس کودکان در این دنیای پر شتاب کمک کند‪.‬بچه های ما‬ ‫در دنیای پر تحرک با والدین پر مشــغله‪ ،‬فشارهای مدرسه‪ ،‬درس‬ ‫خواندن های پیاپی‪ ،‬بازیهای کامپیوتری‪ ،‬فروشــگاهها و ورزشهای‬ ‫رقابتــی زندگی می کنند و ما معموال این موارد را به عنوان عوامل‬ ‫استرس زا برای کودکانمان در نظر نمی گیریم ‪ .‬اما این امر حقیقت‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫ثابت شده است یوگا می تواند به مقابله با این فشارها کمک کند‪.‬‬ ‫وقتی کودکان تکنیکهایی را برای ســامتی‪ ،‬ریلکسیشن و رضایت‬ ‫درونی فرا می گیرند می توانند راحت تر مشکالت زندگی را پشت‬ ‫ســر بگذارند ‪ .‬انجام تمرینات یوگا در سنین کودکی‪ ،‬عزت نفس و‬ ‫اگاهی از بدن را با فعالیتهای فیزیکی بدون رقابت تشویق می کند‪.‬‬ ‫اکنون بهار اینجاست‪ .‬به بیرون نگاه کنید و ببینید که برف ها اب‬ ‫شده اند‪ .‬االن زمان بیرون رفتن و دیدن نشانه های زیبای طبیعت‬ ‫اســت‪ .‬برای قدم زدن با کودکانتان بیرون بروید و تغییر فصول را‬ ‫مشاهده کنید‪ .‬ببینید طبیعت کت زمستانیش را در اورده و لباس‬ ‫زیبای بهاری را تن کرده است‪.‬‬ ‫پس بیایید مــا هم این زیبایی ها را با انجام دادن چند حرکت‬ ‫بهاری و سادۀ یوگا‪ ،‬برای کودکانمان جشن بگیریم‪.‬‬ ‫می توانید پرنده شــوید‪ ،‬زنبور‪ ،‬گل یا پروانه‪ .‬برای انجام دادن‬ ‫حرکات یوگا در بهار بهتر است یک فضای باز را انتخاب کنید تا‬ ‫نشانه های بهاری را مشاهده نمایید‪ .‬اما اگر امکانش برایتان فراهم‬ ‫نیست‪ ،‬در منزل هم می توانید این حرکات را انجام دهید‪.‬‬ ‫می توانید از حرکاتی که در زیر برایتان اورده ایم‪ ،‬استفاده کنید‪.‬‬ ‫شــاید دلتان بخواهد حرکاتی را اضافه کرده یا کم کنید یا یک‬ ‫سیکل حرکتی مبتکرانه برای خودتان بسازید‪ .‬به هرحال امیدوارم‬ ‫از ایــن فصل زیبا و انجام دادن حرکات یوگا در ان نهایت لذت را‬ ‫ببرید‪.‬‬ ‫ده حرکت یوگای ساده برای کودکان در فصل بهار‬ ‫‪ .1‬سالم کردن به خورشید‬ ‫بایستید‪ ،‬دســت هایتان را به سمت اسمان باال ببرید و به با ال‬ ‫نگاه کرده و به خورشید سالم کنید و از او به دلیل روشن کردن‬ ‫دنیایمان تشکر کنید‪ .‬در این حرکت می توانید کف دست هایتان‬ ‫را به  هم بچسبانید یا کف دست ها را موازی با هم قرار دهید‪ .‬هر‬ ‫طور که خودتان مایل هستید‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫یوگای کودک‬ ‫برای فصل بهار‬ ‫نویسنده‪ :‬گریسل شاردلو‪ / 1‬برگردان‪ :‬ایدا جوادی‬ ‫‪ .2‬حرکت درخت‬ ‫روی پای راست بایســتید و کف پای چپ را به کنارۀ داخلی‬ ‫پای راست تکیه دهید‪ .‬کف پای چپ می تواند هرجایی که شما‬ ‫راحت تر هستید‪ ،‬باشد اما مراقب باشید که روی زانویتان نباشد‪.‬‬ ‫می توانیــد مانند یک درخت تنفس کنید و از هوای پاک بهاری‬ ‫لذت ببرید‪.‬‬ ‫‪ .3‬حرکت جنگجو‪3‬‬ ‫تصور کنید کــه یک پرنده هســتید‪ .‬می توانیــد با حرکت‬ ‫دست هایتان بال هم بزنید و پرواز کنید‪.‬‬ ‫‪ .4‬حرکت باران‬ ‫بایســتید و دست هایتان را باالی ســر ببرید‪ .‬تصور کنید که‬ ‫دســت هایتان قطره های باران هستند و با خم شدن روی زمین‬ ‫می ریزند‪.‬‬ صفحه 27 ‫‪ .5‬کاشتن گل در باغ‬ ‫بنشینید و تصور کنید در حال کاشتن گل در باغچه هستید‪.‬‬ ‫‪ .6‬حرکت کرم ابریشم‬ ‫تصور کنید که یک کرم ابریشم هستید که در حال بستن پیله‬ ‫به دور خودش اســت می توانید به جای پیله مت یوگایتان را دور‬ ‫خود بپیچید‪.‬‬ ‫‪ .7‬حرکت ویراسانا‬ ‫در حالت دوزانو بنشــینید و تصور کنید که زنبور هســتید‪.‬‬ ‫می توانید صدای زنبور را هم دربیاورید و دست هایتان را هم مانند‬ ‫بال های زنبور حرکت دهید‪.‬‬ ‫‪.8‬حرکت پروانه‬ ‫تصور کنید پروانه ای زیبا هســتید کــه در حال لذت بردن از‬ ‫گل های بهاری  است‪.‬‬ ‫‪ .9‬حرکت گل‬ ‫حاال‪ ،‬تصور کنید گلی زیبا هستید‪.‬‬ ‫‪ .10‬حرکت استراحتی‬ ‫به پشت دراز بکشــید‪ .‬اگر دوست دارید چشمانتان را ببندید‪.‬‬ ‫همین طور که نفس می کشید‪ ،‬خودتان را ارام کنید‪ .‬چه صداهایی‬ ‫به گوشتان می رسد؟‬ ‫‪1-Giselle Shardlow‬‬ ‫گریسل شاردلو‪:‬‬ ‫فارغ التحصیل رشــتۀ اموزش بین الملل است‪ .‬همچنین از سال‬ ‫‪ 2005‬که مدرک مربی گری یوگا را دریافت کرده اســت‪ ،‬به کودکان‬ ‫نیز یوگا تدریس می کند‪ .‬او پس از تحقیقات فراوان داستان های خود‬ ‫را در زمینۀ یوگای کودک منتشــر کرد‪ .‬گریسل هدف از نوشتن و به‬ ‫اشتراک گذاشتن این داســتان ها را اوردن شادی و سالمتی و ارامش‬ ‫برای کودکان بیان کرده است‪.‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪27‬‬ صفحه 28 ‫برای خودت‬ ‫نویسنده‪:‬اتناسرابی‬ ‫ با وجود اینکه اص ً‬‫ال شــخص موجهی‬ ‫نیست‪ ،‬اما می ترسم اگه دعوتش را رد کنم‪،‬‬ ‫دلش بشکند یا ازمن متنفر بشود‪!!...‬‬ ‫ این لباس مورد عالقه من اســت‪ ،‬اما‬‫خاله ام ان را دوســت ندارد‪ .‬اگر بپوشم‪ ،‬مرا‬ ‫بی سلیقه و بد تیپ خطاب می کند!!‬ ‫ هیچ یک از افراد فامیل‪ ،‬رشتۀ هنر را‬‫دهان پر کن نمی دانند‪ ،‬ولی من به ان عالقه‬ ‫دارم‪ .‬اما اگر هنر را انتخاب کنم‪ ،‬دیگران چه‬ ‫فکر می کنند؟!!‬ ‫و هزاران جمله و افکار دیگر که ذهن ما‬ ‫را از نگرانی نسبت به افکار و عقاید و نظرات‬ ‫دیگران پر می کنند‪!...‬‬ ‫در حالی که  ما برای رویارویی با خودمان‬ ‫اینجاییم نه رویارویی بــا دیگران ‪ .‬ما تنها‬ ‫مســئول افــکار‪ ،‬عملکرد و نــوع زندگی‬ ‫خودمان هســتیم‪ .‬اما اکثر مردم بیشترین‬ ‫پتانســیل خود را برای جلب رضایت‪ ،‬نظر‬ ‫و احساسات دیگران هدر می دهند و تمام‬ ‫توجه و تمرکزشــان‪ ،‬روی زندگی و شیوۀ‬ ‫عملکرد سایرین است‪.‬‬ ‫تمام اینها نشــان دهندۀ این نکته است‬ ‫که ما چقدر درگی ِر دنیای بیرونیم عظمت‬ ‫درون ماســت و ما بی توجــه به ان در‬ ‫در‬ ‫ِ‬ ‫دنیای بیــرون به دنبال تایید و معنا یافتن‬ ‫مقدس حیاتی را برای چه‬ ‫می گردیم‪ .‬انرژی‬ ‫ِ‬ ‫چیزهای پوچ و بی ارزشی هدر می دهیم؟!‬ ‫زندگی هر انسانی قطعاً دلیلی خاص‬ ‫در‬ ‫ِ‬ ‫نقش اول فیلم نامۀ‬ ‫شخصی‬ ‫هر‬ ‫و‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫ِ‬ ‫زندگی خویش اســت‪ ،‬اما معــدود افرادی‬ ‫قهرمــان وجود خــود را پیــدا می کنند‪...‬‬ ‫بسیاری از انســان ها در قهرمان داستان ها‬ ‫یا افراد جــذاب اطرافشــان‪ ،‬ماهیت خود‬ ‫را جســتجو می کنند و چنان غرق وجود‬ ‫دیگری می شوند که به کلی خود را فراموش‬ ‫می کننــد‪ .‬دائماً عملکرد اطرافیانشــان را‬ ‫ارزیابی می کنند و در بسیاری موارد‪ ،‬خود‬ ‫را بر اســاس عالیق ان ها تغییر می دهند‪.‬‬ ‫‪28‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫اینکه دیگران چه فکری در موردشان می کنند‪،‬‬ ‫مهم ترین دغدغۀ ان هاســت یــا در مواردی‪،‬‬ ‫نگرانی بیش از اندازه دربارۀ احساسات دیگران‬ ‫ِ‬ ‫به طــور کلی همه چیز و همه کس برایشــان‬ ‫مهم اســت ‪،‬غیر از خودشان‪ .‬گویا هویتشان را‬ ‫از دیگــران می گیرند و برای ان ها زندگی می‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫همیــن حــاال از ایــن دوســتان عاجزانه‬ ‫درخواســت می کنم که از کنجکاوی کردن در‬ ‫زندگــی دیگران بپرهیزید‪ .‬هر کدام از شــما‪،‬‬ ‫خودتان کلی کار بــرای انجام دادن دارید یک‬ ‫تلنگر به خود بزنید و بپذیرید که شما شخصی‬ ‫منحصر به فرد هســتید و یک زندگی منحصر‬ ‫به فرد دارید‪.‬‬ ‫بــرای دقایقی تمامی اطرافیانتــان را کنار‬ ‫بگذارید‪ ،‬عقاید و نظرات یا حتی حضورشــان‬ ‫را نادیده بگیرید‪ ،‬خود را از قضاوت هایشان رها‬ ‫کنید و ان گاه به خودتــان نگاهی بیندازید و‬ ‫ببینید زندگیت چه معنایی دارد؟‬ ‫اگر دیگر انگیزه ای برای پوشیدن لباس های‬ ‫شیک‪ ،‬ادامۀ تحصیل‪ ،‬موفقیت کاری یا هرگونه‬ ‫پیشرفت دیگری نداشتید‪ ،‬در این صورت قطعاً‬ ‫هویت واقعی خود را گم کرده اید و برای دیگران‬ ‫زندگی می کنید و به شدت به شخصیتی وابسته‬ ‫یا تهی تبدیل گشته اید‪ .‬پس هرچه زودتر دست‬ ‫به کار شوید و برای زندگی خود معنا بیابید و‬ ‫برای خودتان شــخصیتی مستقل و با عزت و‬ ‫اعتماد به نفس بسازید‪.‬‬ ‫در اولین فرصت برای درک بهتر از احساسات‬ ‫ِ‬ ‫وشناخت واقعیت خود‪ ،‬مراقبه ای کوتاه را تجربه‬ ‫کنید‪ .‬مراقبه ای فقط برای رویارویی با درون و‬ ‫مقدس خود‪.‬‬ ‫الوهیت(مقام الهی)‬ ‫ِ‬ ‫  باید از جایی شروع کنید که بیش از همه‬ ‫از ان می ترسید  ‪ :‬دیگران چه فکر می کنند؟!!!‬ ‫از ظاهرت شــروع کن‪ ،‬لباسی را بپوش که‬ ‫خودت را به وجد بیاورد‪ .‬حتی اگر تردید داری‬ ‫که به اندازۀ کافی مورد پسند دیگران نباشی‪.‬‬ ‫فقط به ســایق و عالیق خودت متمرکز شو‪.‬‬ صفحه 29 ‫ت زندگی کن‪.‬‬ ‫سپس فعالیتی را انجام بده که به ان بسیار‬ ‫عالقه داری‪ ،‬اما هرگز جسارت انجام دادنش‬ ‫را نداشــتی‪ ،‬حتی اگر فکــر می کنی که‬ ‫سن‬ ‫دیگران این کار را مناسب تو یا مناسب ِ‬ ‫تو نمی دانند‪ .‬همان کاری را انجام بده که از‬ ‫صمیم قلب به ان عالقه داری‪ .‬در رابطه ای‬ ‫بمان که تو را خوشحال می کند‪ ،‬از الگوهایی‬ ‫پیروی کن که خودت ان ها را قبول داری و‬ ‫در کل ببین خودت چه کسی هستی!‬ ‫شاید ماجرایی که برای یکی از دوستان‬ ‫من اتفاق افتاده است‪ ،‬مطلب را بهتر تشریح‬ ‫کند‪ .‬او فرد ثروتمند و موفقی بود که بسیار‬ ‫مورد توجه و احترام دیگران قرار داشــت‪.‬‬ ‫چند سال اخیر راه سلوک در پیش گرفته‬ ‫بود و از چیــزی پیروی می کرد که قلب و‬ ‫روحش ان را می طلبید‪ .‬او فردی سالخورده‬ ‫بود که وارثی نداشت و بعد از فوت همسرش‬ ‫خیلی احســاس تنهایی می کرد‪ .‬به شدت‬ ‫می خواست که از دنیای مادی فاصله بگیرد‪،‬‬ ‫اما افراد زیادی با او و برایش کار می کردند‬ ‫و ان شــخص را این گونــه که بــود تایید‬ ‫می کردند‪ .‬فردی سرشناس که مسئولیت و‬ ‫مشغله های زیادی داشت‪ ،‬اگرچه همیشه به‬ ‫دنبال راهی برای رهایی از این همه دغدغه‬ ‫می گشــت‪ ،‬اما اسم و رســمش در میان‬ ‫افرادی که وی را می شناختند‪ ،‬همیشه مانع‬ ‫از کنار کشیدن او از دنیای تجارت می شد‪.‬‬ ‫مدتی با این اندیشــه که دیگران چه فکر‬ ‫می کنند؟  درگیر بــود اما روزی ناگهان به‬ ‫من خبر داد‪ :‬همان گونه که می خواســت‪،‬‬ ‫تما ِم دارایی هایش را به ایتام بخشــید و به‬ ‫روستایی دور افتاده رفت و خود و بخشی از‬ ‫داراییش را در خدمت مردم ان روستا قرار‬ ‫داد و در ان منطقــۀ خــوش اب و هوا در‬ ‫کمال رضایت و لذت زندگی می کرد‪.‬‬ ‫اگرچه قضاوت های بسیاری در موردش‬ ‫شــد و افراد زیــادی او را احمــق یا نادان‬ ‫خواندند و شــاید توجه و تایید افراد زیادی‬ ‫را از دســت داد‪ ،‬اما این خبر مرا بسیار‬ ‫خوشــحال کــرد و شــهامت او برایم‬ ‫ستودنی بود‪ .‬چراکه بی توجه به عقاید‬ ‫و باورهای دیگران کاری را انجام داد که‬ ‫خودش انتخاب کرده بود‪ .‬او بدون اعتنا‬ ‫به قضاوت هــا و واکنش های دیگران‪،‬‬ ‫رفت تا برای خودش زندگی کند‪...‬‬ ‫البته این نوع زندگی برای او این گونه‬ ‫معنا پیدا می کرد‪ ،‬شاید برای دیگری‪،‬‬ ‫زندگی در عشق‪ ،‬کسب علم و تخصص‬ ‫مورد عالقه و به طور کلی دست یافتن به‬ ‫رویاهای درخشانش معنا پیدا کند‪ .‬اما‬ ‫سوال اینجاست که زندگی برای تو چه‬ ‫معنایی دارد‪!...‬؟‬ ‫دقایقی در سکوت مطلق‪ ،‬در خلوت‬ ‫دل و اندیشه ات بنشین و با خود رو به رو‬ ‫شو‪ ...‬خودت را مالقات کن و با او حرف‬ ‫بزن‪.‬بگذار به تو بگوید کیست و حقیقتاً‬ ‫چه چیزی او را خوشــحال می کند‪ .‬به‬ ‫بودنش یعنی به بودنت احترام بگذار و‬ ‫اجازه بده نــور عظیم نهفته در درونت‬ ‫جهان هستی پیدا‬ ‫راهی برای تابش به‬ ‫ِ‬ ‫کند‪.‬‬ ‫دوســت عزیــزم‪ ،‬قهرمان بســیار‬ ‫ارزشــمندی در درون تــو وجود دارد‪،‬‬ ‫ان را پیدا کن‪ .‬به او میدان بده تا مسیر‬ ‫بهتریــن خودت باش و‬ ‫خــود را بدود‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫حقیقی‬ ‫دریاب که فارغ از دیگران‪ ،‬خو ِد‬ ‫ِ‬ ‫تو کیســت؟ انچه تو برای انجامش به‬ ‫شهامت بســیاری نیاز داری چیست؟‬ ‫انچه تو به خاطرش پا بر این ســیاره‬ ‫نهاده ای ‪ ،‬منحصرا ً متعلق به توست‪.‬‬ ‫حضو ِر ارزشــمن ِد درونت را پیدا کن‬ ‫و در نهایت احتــرام به خویش‪   ،‬برای‬ ‫خودت زندگی کن ‪.‬‬ ‫عظیم ترین بخــش جهان در اعماق‬ ‫افــکار تو پنهان اســت‪ .‬بــا درک این‬ ‫حقیقت جهان را در بر خواهی گرفت‪....‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪29‬‬ صفحه 30 ‫یوگای یین‪ :‬چگونه ان را‬ ‫در خانه انجام دهیم؟‬ ‫نوشتۀ میشایل فاندین‪ /1‬برگردان‪ :‬ارزو اهنگ پور‬ ‫اجرا کننده حرکات‪ :‬محمد مهدی تشیعی‬ ‫زمانی کــه ورزش یوگا را شــروع‬ ‫می کنید یا بعــد از مدتی که دوباره‬ ‫می خواهید این ورزش را انجام دهید‪،‬‬ ‫تنوع کالس های یوگا می تواند شما‬ ‫را دچار سردرگمی کند‪ .‬انتخاب های‬ ‫زیــادی پیش روی شماســت‪ .‬برای‬ ‫مثال یوگای داغ‪ ،‬یوگای هاتا‪ ،‬یوگای‬ ‫وینیاسا و یوگای کندالینی یا یوگای‬ ‫ایینگار‪ .‬ممکن است در انتخاب اینکه‬ ‫کدام یــک از انواع یوگا برای شــما‬ ‫مناسب است‪ ،‬دچار تردید شوید‪ .‬برای‬ ‫روشن شــدن قضیه به این موضوع‬ ‫توجه کنید که تعــداد حرکات یوگا‬ ‫محدود اســت‪ .‬در همۀ کالس های‬ ‫یــوگا حــرکات بدنی (اســاناها) با‬ ‫شکل های مختلف کار می شود‪ .‬مث ً‬ ‫ال‬ ‫در کالس های یوگای هات‪ ،‬وینیاسا و‬ ‫هاتا حرکت سگ با صورت روبه پایین‬ ‫انجام می شود‪.‬‬ ‫بر اســاس نوع یوگایی که انتخاب‬ ‫می کنیم‪ ،‬روش انجام دادن و تمرکز‬ ‫حرکات ان متفاوت است‪ .‬در بعضی‬ ‫از شــکل های یوگا بیشتر بر فرایند‬ ‫تنفس تمرکز می شود (پرانایام)‪ ،‬انواع‬ ‫دیگر بر کم کردن وزن و بعضی دیگر‬ ‫بر مراقبه تاکید می کنند‪ .‬یکی از انواع‬ ‫یوگا به نام یوگای یین است که امروزه‬ ‫متداول ولی بسیار متفاوت تر می باشد‬ ‫و هدف ان مهار انرژی غیر فعال است‪.‬‬ ‫یوگای یین و یانگ‬ ‫یین و یانگ دو قطب مخالف انرژی‬ ‫هستند‪ .‬یین انرژی غیر فعال‪ ،‬مهتابی‪،‬‬ ‫خنک کننده و زنانه است‪ .‬یانگ انرژی‬ ‫قدرتــی‪ ،‬خورشــیدی‪ ،‬گرما دهنده‬ ‫و مردانه اســت‪ .‬این دو نــوع انرژی‬ ‫هماهنگ با یکدیگــر در جهان و در‬ ‫بدن شما در جریانند‪.‬‬ ‫بیشتر یوگاهای موجود از نوع انرژی‬ ‫یین هستند‪ .‬این نوع تمرینات بدنتان‬ ‫‪30‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫را در چالشی قرار می دهد که دمای‬ ‫ان افزایش یافته و سیستم هایش را‬ ‫به گونه ای وادار به فعالیت می کند که‬ ‫گردش خون بهتر صورت می گیرد و‬ ‫دفع مواد سمی بیشتر می شود‪ .‬حتی‬ ‫در کالس هــای یوگا با انجام حرکات‬ ‫ارام تر هم حس می کنید که بدنتان‬ ‫گرم تر شــده‪ ،‬چرا که خود شــما با‬ ‫انجام دادن حرکات بدنی مانند حرکت‬ ‫پلنگ یا جنگجو درجۀ حرارات درونی‬ ‫بدنتان را افزایش می دهید‪.‬‬ ‫یوگای یین درست برعکس یوگای‬ ‫یانــگ عمل می کند‪ . .‬هدف این نوع‬ ‫یوگا خنک کردن و تقویت بدن است‬ ‫و به ارامی بــا نرمش هایی بدن را به‬ ‫تنفس بهتر وا مــی دارد‪ .‬هیچ نیروی‬ ‫فشــاری در این نوع یوگا وجود ندارد‬ ‫و باعث می شود که بدن شما ارامش‬ ‫را تجربه کنــد‪ .‬از طریق حرکت غیر‬ ‫فعال‪ ،‬بافت های اتصالی بدنتان مانند‬ ‫رباط ها‪ ،‬مفاصل و بافت های پوششی‬ ‫کشــیده شــده و قوی تر می شوند‪.‬‬ ‫یوگای تجدید کننــده از انرژی یین‬ ‫استفاده می کند چرا که تاثیر ارامش‬ ‫دهندگی این انــرژی بر بدن و ذهن‬ ‫ثابت شده است‪.‬‬ ‫کالس های یوگای یین‬ ‫در یک کالس یوگای خوب مدت‬ ‫زمان تمرین باید بین ‪ 75‬تا ‪ 90‬دقیقه‬ ‫یا بیشــتر باشــد‪ .‬در کالس حرکات‬ ‫یوگای یین زمان بیشتری مورد نیاز‬ ‫است‪ .‬برای هر حرکت باید بین سه تا‬ ‫پنج دقیقه زمان صرف کنید‪.‬‬ ‫اگر فکر می کنید کــه صرف این‬ ‫مدت زیاد است‪ ،‬بایداضافه کنیم که‬ ‫هم زمان زیادی اســت و هم نیست‪.‬‬ ‫مربی های یوگای بسیاری هستند که‬ ‫می توانند به شما در انجام یک حرکت‬ ‫برای مدت طوالنی کمک کنند‪ .‬یک‬ ‫مربی خوب یین برای درســت و خوب انجام دادن حرکات‬ ‫یین ‪ ،‬به شــما کمک خواهد کرد که چگونه از ابزارهایی‬ ‫چون بالشت‪ ،‬پتو‪ ،‬تخته و کمربند استفاده کنید‪ .‬حتی اگر‬ ‫سال هاست که یوگا کار می کنید‪ ،‬از مربی های یوگا کمک‬ ‫بگیرید‪ .‬شما نمی توانید تصور کنید که وقتی حرکتی را برای‬ ‫پنج دقیقه انجام می دهید‪ ،‬بدنتان چه حسی خواهد داشت‬ ‫و وقتی می خواهید حرکت های یوگای یین را تمرین کنید‪،‬‬ ‫بدنتان به جای مقاومت به راحتی ان ها را انجام می دهد‪.‬‬ ‫به این علت که حرکات را به مدت طوالنی انجام می دهید‬ ‫و بر تنفستان متمرکز می شوید‪ ،‬این نوع تمرین ها ماهیت‬ ‫مراقبه ای پیدا خواهند کرد‪ .‬زمانی که به بدنتان استراحت‬ ‫می دهید و به تنفــس و نیروی جاذبه اجازه می دهید که‬ ‫کار خودشــان را انجام دهند‪ ،‬وارد مرحلۀ مراقبه شده اید‪،‬‬ ‫به طوری که پنج دقیقه برای این کار زمان کوتاهی به نظر‬ ‫می رسد‪.‬‬ ‫در یوگای یین چندین حرکت انجام می شــود و بیشتر‬ ‫ان ها در اکثر کالس ها تمرین می شــود‪ .‬در اغلب حرکات‬ ‫یوگای یین شــما موقعیت های نشســتۀ زیادی را تجربه‬ ‫می کنید و تقریباً هیچ حرکت ایستاده ای در این نوع یوگا‬ ‫وجود ندارد‪ .‬نمونه هایی از حرکات یوگای یین‪:‬‬ ‫حرکت پروانه‬ ‫حرکات مارمولک‬ ‫یوگای یین برای چه افرادی مفید است؟‬ ‫افرادی که دورۀ نقاهت بعد از یک جراحی یا اســیب را‬ ‫می گذارنند‪ ،‬یا با بیماری مزمنی دست و پنچه نرم می کنند‪،‬‬ ‫می توانند از یوگای یین بهره ببرند‪ .‬یوگای یین همچنین‬ ‫برای افراد بهبود یافته از مصرف مواد مخدر و کسانی که در‬ ‫حال درمان افسردگی یا اضطراب هستند‪ ،‬سودمند است‪.‬‬ صفحه 31 ‫حرکات بدنی یوگای یین برای تمرین در خانه‬ ‫در اینجا تعدادی از حرکات یوگای یین برای تمرین‬ ‫در خانه توضیح داده شده است‪ .‬در جایی که می خواهید‬ ‫حرکات یوگا را انجام دهید‪ ،‬وسایل زیر را فراهم کنید‪:‬‬ ‫یک حولۀ رول شده یا بالشت یوگا‬ ‫متکا‬ ‫تختۀ یوگا یا هر وسیلۀ محکم دیگری با ارتقاع چهار‬ ‫اینچ‬ ‫زمان سنج‬ ‫‪ .1‬حرکت قوی خوابیده‬ ‫این یک روش ارام سازی است که به اهستگی باعث‬ ‫بازشدن نشیمنگاه شما می شود‪ .‬مطمئن شوید که از‬ ‫حولۀ رول شده یا بالشت و تختۀ یوگای خود بر روی‬ ‫رواندازتان استفاده می کنید‪.‬‬ ‫• از هر چهار جهت شروع کنید‪.‬‬ ‫• به ارامی زانوی راســتتان را به سمت جلو بیاورید‬ ‫طوری که پاشنۀ پای راست در جلو قرار گیرد‪ .‬به ارامی‬ ‫پای چپتان را مستقیماً در پشت خود بکشید و انگشتان‬ ‫پایتان را در حالت راحت قرار دهید‪.‬‬ ‫• به ســمت بازو و ارنج هایتان خم شــوید و شبیه‬ ‫مجسمۀ شیر بدون سر قرار گیرید‪ .‬اگر نشیمنگاهتان‬ ‫ازاد نیســت بالشــت یوگای خود را زیر ان در سمت‬ ‫راست قرار دهید‪ .‬اگر احساس راحتی نمی کنید‪ ،‬تختۀ‬ ‫یوگا را زیر ارنج ها قرار دهید که شما را کمی به سطح‬ ‫زمین نزدیک کند‪ .‬باید مطمئن شــوید وزن بدنتان‬ ‫به صورت متوازن بین ســمت راســت و چپ بدنتان‬ ‫تقسیم شده است‪ .‬تالش کنید که به نشیمن گاه تکیه‬ ‫نکنید وان را در مرکز بدنتان حفظ کنید‪.‬‬ ‫•برای ادامۀ حرکت‪ ،‬بازوهایتان را به سمت جلو برده‬ ‫و با قرار دادن ســرتان بر روی رو انداز به پیشانی خود‬ ‫استراحت دهید‪.‬‬ ‫• حرکت را پنج دقیقه انجام دهید و سپس حرکت‬ ‫را با سمت دیگر بدنتان انجام دهید‪.‬‬ ‫حرکت قوی خوابیده‬ ‫‪ .2‬حرکت پاها بر روی دیوار‬ ‫حرکت پاها بر روی دیوار‬ ‫این حرکت برای بهبود گردش‬ ‫خــون و بــرای افرادی که دچار‬ ‫واریس یا سیاهرگ های عنکبوتی‬ ‫هستند‪ ،‬بسیار مفید است‪ .‬حتماً‬ ‫در رواندازتان بالشت و تختۀ یوگا‬ ‫را داشته باشید و سپس ان را در‬ ‫جایی که یک ســمت ان و روبه‬ ‫روی شما دیوار است‪ ،‬پهن کنید‪.‬‬ ‫در ابتدا زانوی خود را خم کنید‪،‬‬ ‫به یک طرف بنشینید در حالی که‬ ‫نیمــۀ چپ نشــیمنگاه و بازوی‬ ‫چپتان در تماس با دیوار است‪.‬‬ ‫• پاهایتــان را روی دیوار قرار‬ ‫داده و به ســمت باال بکشــید؛‬ ‫همان طور که به ســمت راست‬ ‫بدنتان تکیه کرده اید‪ ،‬به پشــت‬ ‫دراز بکشید‪.‬‬ ‫• زانوهایتان را کمی خم کنید‬ ‫و پایتان روی دیوار فشار دهید تا‬ ‫بتوانید نشیمنگاه را از زمین بلند‬ ‫کنید‪.‬‬ ‫• بالشت یوگا را زیر استخوان‬ ‫خاجی یا پایین تر از نشــیمن گاه‬ ‫ســمت راست و درســت باالی‬ ‫دنبالچــه قــرار دهید‪ .‬قســمت‬ ‫تحتانی نشــیمن گاه درحدود دو‬ ‫یا سه اینچ(‪5‬تا ‪ 7‬سانتی متر) از‬ ‫دیوار فاصلــه دارد و پاهایتان بر‬ ‫روی دیوار در حالت اســتراحت‬ ‫قرار دارد‪.‬‬ ‫• به ارامی بازوهایتان را در دو‬ ‫طرف خود کمی تا زیر شانه ها قرار‬ ‫دهید تا قفسۀ سینه باز شود‪.‬‬ ‫• چشــمانتان را بســته و در‬ ‫این حالت به مــدت پنج دقیقه‬ ‫استراحت کنید‪.‬‬ ‫‪ .3‬حرکت اهو‬ ‫این یکی دیگر از حرکات عالی‬ ‫برای باز شدن نشــیمنگاه شما‬ ‫می باشــد‪ .‬برای انجام دادن این‬ ‫حرکت به یک پتوی یوگا یا حولۀ‬ ‫نیمه رول شــده و یک تختۀ یوگا‬ ‫نیاز دارید‪.‬‬ ‫• ایــن حرکت را با نشســت‬ ‫پروانه شروع کنید‪ ،‬پاهایتان باید‬ ‫بر روی زمین و در وســط تشک‬ ‫باشد‪ ،‬در حالی که زانوهایتان را باز‬ ‫کرده اید‪.‬‬ ‫• پای راستتان را به سمت جلو بیاورید‪ ،‬طوری که‬ ‫قسمت پایین پایتان زاویۀ نود درجه داشته باشد‪.‬‬ ‫• پای چپتان را رها کنید و بچرخانید تا در پشت‬ ‫قرار گیرد‪ .‬سپس ان را تا زاویه نود درجه در پشت‬ ‫خود حرکت دهید‪ .‬هر دو پای خود را به شــکل ال‬ ‫انگلیســی در حالی که یک پا در جلو و دیگری در‬ ‫پشت شــما است‪ ،‬قرار دهید‪ .‬در این حالت ممکن‬ ‫است برای اینکه درد پشتتان کم شود‪ ،‬بالشت یوگا‬ ‫را زیر خود قرار دهید‪.‬‬ ‫• صاف بنشینید‪ ،‬دســت چپ خود را روی ران‬ ‫پای راســتتان قرار دهید و دست راستتان را پشت‬ ‫نشــیمنگاه خود بر روی زمین بگذارید‪ .‬اگر دست‬ ‫راستتان به زمین نمی رســد‪ ،‬تختۀ یوگا را زیر ان‬ ‫قرار دهید‪.‬‬ ‫حرکت اهو‬ ‫• شانۀ راستتان را باز کنید و سرتان را به سمت‬ ‫راست چرخانده و به سمت راست نگاه کنید‪ .‬ستون‬ ‫فقراتتان را صاف کرده و سپس نفس عمیق بکشید‪.‬‬ ‫• این حرکت را به مدت سه دقیقه ادامه دهید و‬ ‫سپس با سمت دیگر بدنتان ان را انجام دهید‪.‬‬ ‫مانند تمام حرکات یوگا هر حرکتی را به ارامی‬ ‫شــروع کنید و اجازه دهید بدنتان شما را در انجام‬ ‫حرکات راهنمایی کند‪ .‬در ابتدا که یوگا را شــروع‬ ‫می کنید‪ ،‬ممکن اســت نتوانید حرکات را به مدت‬ ‫طوالنی انجام دهید‪ ،‬اما با رعایت اصول‪ ،‬استقامت‬ ‫و ثبات‪ ،‬متوجه تغییرات در بدن خود خواهید شد‪.‬‬ ‫انچه که یوگای یین به شما می اموزد این است که‬ ‫این تغییرات حاصل اعمال نیروی قدرتی نیستند‪،‬‬ ‫بلکه از طریق قدرت اجازه‪ ،‬پذیرفتن و رها شــدن از‬ ‫افکار منفی و ارامش ذهن به وجود خواهند امد‪.‬‬ ‫‪1- Michelle Fondin‬‬ ‫میشاییل فاندین ‪:‬‬ ‫میشاییل مربی هندی است و مراقبۀ اصلی‪ ،‬هفت قانون روحی‬ ‫یوگا و زندگی سالم؛ شــیوۀ زندگی به روش ایورودا را تدریس‬ ‫می کند‪ .‬او نویسندۀ کتاب های ایورودا چرخ های سالمتی‪ ،‬کتاب‬ ‫راهنمای ساده برای داشتن شیوۀ زندگی ساده می باشد‪.‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪31‬‬ صفحه 32 ‫کودکان و نوجوانان تحت تعلیم جهت شرکت‬ ‫‪32‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ صفحه 33 ‫ت در مسابقات یوگا ‪ -‬رفسنجان باشگاه تربیت‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪33‬‬ صفحه 34 ‫ساتیا به چه معناست؟‬ ‫نویسنده‪ :‬سوسن عبدالرضایی‬ ‫ســاتیا یکی از اصل هــای یاما در‬ ‫یوگا می باشد که به معنای صداقت و‬ ‫راست گویی‪ ،‬راستی و درستی است‪.‬‬ ‫صداقت به معنای روراســت بودن با‬ ‫ضمیر درونی خود اســت که موجب‬ ‫می شــود تا ما قابل اعتماد شویم و‬ ‫این به زندگی امان کیفیت و ماهیت‬ ‫خاصی می بخشد‪ .‬این اصل در قوانین‬ ‫یوگا‪ ،‬ســاتیا نام دارد‪ .‬ســاتیا یعنی‬ ‫حقیقت گویی و راست گویی‪ ،‬گفتن‬ ‫حقیقت یعنــی تطبیق فکر و کالم‪،‬‬ ‫یعنی وقتی فــردی موضوعی را در‬ ‫ذهن خود دارد‪ ،‬بتواند ان را به همان‬ ‫شــکل به کالم تبدیل کند‪ .‬در واقع‬ ‫صداقــت زمانی ایجاد می شــود که‬ ‫هیچ گونه تضادی میان افکار‪ ،‬الفاظ و‬ ‫اعمال افراد وجود نداشته باشد‪.‬‬ ‫این خصیصه اخالقی ابتدا در درون‬ ‫خود فرد معنا پیدا می کند و سپس‬ ‫در برابــر دیگــران در معرض ظهور‬ ‫گذارده می شــود‪ .‬یک فرد راستگو‬ ‫همــواره به وجدان خــود می گوید‪:‬‬ ‫((من با تو و با تمام انسان های دیگر‬ ‫با راســتگویی برخــورد می کنم))‪.‬‬ ‫اگر قلباً انســان صادقی باشید‪ ،‬دیگر‬ ‫جایــی برای نیرنــگ و ریا کاری  که‬ ‫موجب اغتشــاش در اذهان و افکار‬ ‫می شــود  باقی نخواهد ماند‪ .‬وجود‬ ‫صداقت به منزلۀ خط ســیر شما به‬ ‫سمت کمال به شــمار می رود‪ ،‬چرا‬ ‫که ظاهر شــما ایینه ای از تمایالت‬ ‫درونیتان است‪.‬‬ ‫اگر می خواهید صادق باشــید و‬ ‫ســاتیا را تمرین کنیــد‪ ،‬باید دقیقاً‬ ‫همان طور که فکر می کنید‪ ،‬بتوانید‬ ‫صحبت کنیــد و رفتارتان نیز دقیقاً‬ ‫مطابــق گفته هایتان باشــد‪ .‬یعنی‬ ‫صداقت در فکــر‪ ،‬صداقت در کالم‬ ‫و صداقــت در رفتــار‪ .‬اولین مرتبۀ‬ ‫صداقت‪ ،‬صداقت نیت است‪.‬‬ ‫‪34‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫یعنی باید نیــت را از ناخالصی ها‬ ‫پاک کــرد‪ .‬مرتبۀ دیگر صداقت این‬ ‫است که انسان در همه حال سخن‬ ‫راســت بگوید و کمال راست گویی‬ ‫و صدق در گفتار در این اســت که‬ ‫تا ضرورت ایجاب نکرد‪ ،‬از ســخنان‬ ‫غیر ضــروری خــودداری کند که‬ ‫مبــادا خالف منظــورش فهمیده‬ ‫شود و قلبش صورت کاذبی به خود‬ ‫بگیــرد‪ .‬تنها موجودی که در جهان‬ ‫هســتی می تواند از ساتیا دور شود‪،‬‬ ‫انســان است! و تنها انسان است که‬ ‫دروغ می گویــد‪ ،‬به خود‪ ،‬به دیگران‬ ‫و دیگران را نیز مجبور به دروغ گویی‬ ‫می کنــد‪ .‬مرتبــۀ دیگــر صداقت‪،‬‬ ‫صداقت در عزم اســت و عزم همان‬ ‫تصمیم قاطع بــرای انجام کار نیک‬ ‫اســت‪ .‬مرحلۀ بعد صداقت و صدق‬ ‫در وفاســت‪ ،‬وفا بــه تصمیمی که‬ ‫گرفته شده اســت‪ .‬نفس انسان در‬ ‫تصمیم گیری دست و دلباز است‪،‬‬ ‫چون و عده دادن مشقتی ندارد ولی‬ ‫هنگامی که وقت عمل می رســد و‬ ‫انســان می خواهد به تصمیم خود‬ ‫عمل کند‪ ،‬ذهن و امیال  ممکن است‬ ‫که موجب شوند تصمیم را فراموش‬ ‫کنیم و این مخالف صدق در تصمیم‬ ‫است‪.‬‬ ‫مرحلۀ دیگــر صداقت‪ ،‬صدق در‬ ‫اعمال است‪ .‬به این معنا که انسان در‬ ‫مقام عمل تمام تالش خود را به کار‬ ‫گیرد تا ظاهرش مخالف باطن نباشد‬ ‫و در واقع به این معناســت که باید‬ ‫باطن را به گونه ای مسخر کند که با‬ ‫اعمال ظاهرش مطابقت داشته باشدو‬ ‫این چنین عملی‪ ،‬عمل ریایی نیست‪،‬‬ ‫زیرا ریا کار کســی است که ظاهر و‬ ‫باطنش با هم مطابقت نکند‪ .‬مرحلۀ‬ ‫بعد که باالترین مرتبۀ صداقت است‪،‬‬ ‫صداقت در مقامات است‪ ،‬مثل صدق‬ ‫در زهد‪ ،‬توکل‪ ،‬خوف‪ ،‬رجا‪ ،‬تعظیم به پرودگار و سایر مکارم‬ ‫اخالقی که هر یک کمال و حقیقتی دارند و صادق کسی‬ ‫است که به حقیقت ان ها برسد‪.‬‬ ‫اگر بتوانید چنین اتحاد و هماهنگی هایی را میان افکار‪،‬‬ ‫الفاظ‪ ،‬نیات و اعمال خود به وجود بیاورید‪ ،‬می توان شــما‬ ‫را نمونۀ کامل یک انســان شــریف و صادق معرفی کرد‪.‬‬ ‫کســانی که اصل صداقت را رعایــت نمی کنند و در واقع‬ ‫به دنبال امنیتی پوشــالی ناشی از عدم صداقت هستند‪،‬‬ ‫به مرور زمان دور تا دور خود مرزی می کشندکه دیگران‬ ‫تمایل برقراری ارتباط با چنین افرادی را ندارند‪ .‬صداقت‬ ‫درونی باید بر اساس اگاهی و خرد پی ریزی شود تا قدرت‬ ‫و استقامت ما را در زندگی افزایش دهد‪ .‬اگر بتوانید با درون‬ ‫خود با اگاهی و قاطعیت کامل برخورد کنید‪ ،‬ان گاه خیلی‬ ‫راحت تر می توانید به توانایی های با لقوۀ خود اتکا کرده و‬ ‫از ان ها کمک بگیرید‪ .‬این امر ســبب می شود رفته رفته‬ ‫حس عزت نفس در شما افزایش پیدا کند‪ .‬برای رشد فرد‬ ‫و ارتقای شــخصیت‪ ،‬باید قلب خود را سرشار از اگاهی‪،‬‬ ‫صداقت و حقیقت کنید‪ .‬باید تا جایی که می شود شک و‬ ‫تردید را از خود دور کنید و از ســرزنش کردن خود دست‬ ‫بردارید‪.‬‬ ‫بهتریــن مکانی که می توانید در ان به تمرین ســاتیا‬ ‫بپردازید‪ ،‬وجود درونی خود تان اســت‪ .‬یک صفحه کاغذ‬ ‫بردارید و سعی کنید در ان کلیۀ افکار و احساسات خود را‬ ‫به رشتۀ تحریر در اورید‪ .‬اجازه دهید تا صداقت از وجودتان‬ ‫سرچشمه بگیرد ودر مورد عقاید و عواطف خود در شرایط‬ ‫مختلف مطلب بنویسید‪ .‬سعی کنید هیچ چیز را از خود‬ ‫مخفی نکنید‪ .‬این تمرین را هــر روز انجام دهید‪ .‬بعد از‬ ‫مدتی که وجودتان با صداقت خو گرفت و خودتان احساس‬ ‫راحتی بیشتری کردید‪ ،‬ان گاه می توانید به  راحتی راستی‬ ‫و درستی را به رابطه های دیگر خود نیز منتقل کنید‪ ،‬در‬ ‫غیر این صورت به فریــب دادن خود و دیگران عادت پیدا‬ ‫می کنید و دروغ می گویید‪ ،‬به خودتان‪ ،‬به دیگران و دیگران‬ ‫را نیز مجبور به دروغ گفتن می کنید!‬ ‫همواره مجبور می شویم تا برای توجیه کردن رفتار خود‪،‬‬ ‫ذهــن دیگران را با توضیحات نامفهــوم و خالف واقع پر‬ ‫کنیم‪ .‬زمانی که ایینۀ دل خود را صاف و بی االیش کنیم‪،‬‬ ‫ان گاه احساسات‪ ،‬انگیزه ها و اهدافمان هم به وضوح قابل‬ ‫رویــت خواهند بود‪ .‬در مقابل چنین روندی حس اعتماد‬ ‫دیگران نیز به ما جلب خواهد شد‪ .‬یک ضرب المثل قدیمی‬ ‫هســت که می گوید‪ :‬ممکن است که کشتی صداقت به‬ صفحه 35 ‫صخره برخورد کنــد‪ ،‬اما هیچ گاه‬ ‫غرق نمی شــود‪ .‬مضمون این مثل‬ ‫این اســت که هر چنــد با رعایت‬ ‫صداقت ممکن است مشکالتی برای‬ ‫ما پیش بیاید‪ ،‬اما این مشــکالت‬ ‫جزیــی هســتند‪ ،‬در عوض حس‬ ‫اعتماد دیگران نسبت به ما ضامن‬ ‫موفقیت ما خواهد بود‪ .‬اگر جرات‬ ‫گفتن حقیقت را داشــته باشیم‪،‬‬ ‫ان وقــت دیگــران به دلیل همین‬ ‫شجاعت ما را تحسین می کنند و‬ ‫اعتمادشان به ما جلب خواهد شد‪،‬‬ ‫چرا که اعتماد کردن و مورد اعتماد‬ ‫واقع شــدن زمینۀ ایجاد هر رابطۀ‬ ‫ســالمی اســت‪ .‬افراد باید بتوانند‬ ‫احساسات و گرایشــات خود را در‬ ‫فضایی کام ً‬ ‫ال صمیمی با یکدیگر در‬ ‫میان بگذارند‪ .‬زمانی که شفافیت و‬ ‫صداقت وجود داشته باشد‪ ،‬نزدیکی‬ ‫و پیوند دو جانبه نیز در میان انسانها‬ ‫شکوفا خواهد شد‪.‬‬ ‫در شرایطی که جرات گفتن حقیقت را نداریم‪،‬‬ ‫ســکوت کردن را بیاموزیم‪ .‬همچنان که موالنا‬ ‫جالل الدین رومی اعتقاد دارد‪:‬‬ ‫من غالم قمرم‪ ،‬غیر قمر هیچ مگوی‬ ‫پیش من جز سخن شمع و شکر هیچ مگوی‬ ‫سخن رنج مگوی‪ ،‬جز سخن گنج مگوی‬ ‫ور از این بی خبری رنج مبر‪ ،‬هیچ مگوی‬ ‫برای یافتن و رسیدن به ساتیا باید با پشتکار هر‬ ‫چه بیشتر در پی یافتن مفیدترین و پرمعناترین‬ ‫روش ها باشــیم و فرایند اموزش و یادگیری را‬ ‫هیچ گاه از ذهن خود دور نسازیم‪.‬‬ ‫هنگامی موفق به پیشرفت می شویم که خود‬ ‫ســاتیا را تمرین کنیم و زمانی که با احتســاب‬ ‫صداقت  و ساتیا به موفقیت دست پیدا می کنیم‪،‬‬ ‫عالقه به ان بیشتر و بیشتر خواهد شد و حس‬ ‫راستی و درستی در وجودمان قوت می گیرد‪.‬‬ ‫یک فرد صادق کسی است که سعی می کند‬ ‫بر طبق هنجارهای پذیرفته در اجتماع عمل کند‬ ‫و ســاتیا را در گفتار‪ ،‬کردار و رفتار خود رعایت‬ ‫کند و در نهایت تصمیم هایش بر اساس خوبی و‬ ‫بدی های حقیقی شکل بگیرد‪ .‬یک انسان صادق‬ ‫هیچ گاه منابع شخصی خود از قبیل اندیشه‪،‬‬ ‫ثــروت و هوش و دانــش را از دیگران دریغ‬ ‫نمی کند و ســعی می کند از اغراق‪ ،‬بهتان‪،‬‬ ‫دروغ‪ ،‬کلمات فریبنده و تمسخر امیز به دور‬ ‫باشــد‪ .‬کم‪ ،‬به جا‪ ،‬به موقع و شــیرین سخن‬ ‫بگویــد و بر روی صداقت و ســاتیا به منزلۀ‬ ‫رکن اساسی برای ساختن یک جامعۀ غنی‬ ‫و سرشــار از صلح‪ ،‬راستی و درستی حساب‬ ‫باز کند‪.‬‬ ‫یوگا شناختی مستقیم و بی واسطه از ژرفای‬ ‫هستی خویش و هماهنگی با قوانین طبیعت‬ ‫است و یکی از قوانین جهان هستی ساتیاست‬ ‫و اصل جهان هستی بر ساتیا یا حقیقت بنا‬ ‫شــده و به عبارت دیگر حقیقت عشق است‬ ‫و عشق حقیقت و هر گاه که از حقیقت دور‬ ‫شویم‪ ،‬از ساتیا دور شده ایم‪.‬‬ ‫با تمرینــات مســتمر اســاناهای یوگا‪،‬‬ ‫نشســت ها‪ ،‬تنفس هــا‪ ،‬تمرکــز و مراقبه‪،‬‬ ‫می اموزیم که به افکار و احساسات خود اگاه‬ ‫باشیم‪ .‬سکوت کردن را تمرین می کنیم و در‬ ‫راه راستی‪ ،‬درستی و صداقت قدم بر می داریم‪.‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪35‬‬ صفحه 36 ‫همه چیز دربارۀ‬ ‫استخوان ها‬ ‫برگردان ‪ :‬مهدخت پریشان زاده‬ ‫چه شما به ســن یائسگی نزدیک شده‬ ‫باشید یا وارد مرحلۀ یائسگی شده باشید‪،‬‬ ‫احتماالً از سالمت استخوان هایتان نگران‬ ‫هستید و ممکن است دربارۀ از دست دادن‬ ‫استخوان (تحلیل استخوان) بعد از یائسگی‬ ‫شنیده باشــید و در مورد زنانی که در این‬ ‫مقطع با پوکی استخوان دست و پنجه نرم‬ ‫می کنند‪ .‬شــرایطی که در ان استخوان ها‬ ‫ترد و شکننده می شوند و ضعیف و مستعد‬ ‫شکســتن می گردند‪ .‬این در حالی اســت‬ ‫که از دســت دادن اســتخوان با باال رفتن‬ ‫ســن تا حدودی اجتناب ناپذیر است‪ ،‬اما‬ ‫ضعیف شدن وپوکی استخوان خیر‪.‬‬ ‫در این مقاله راهکارهایی جهت حمایت از‬ ‫سالمت استخوان ها و قوی نگه داشتن ان ها‬ ‫ارائه می  گردد‪.‬‬ ‫روندتغییراستخوا ن ها‬ ‫استخوان ها بافت هایی زنده و در حال رشد‬ ‫هستند که دائماً در حال تغییر می باشند‪ .‬در‬ ‫طول زندگی‪ ،‬استخوان های قدیمی و کهنه‬ ‫می شکنند و فرو می ریزند و استخوان های‬ ‫جدید شکل می گیرند‪ .‬زمانی که شما جوان‬ ‫هســتید‪ ،‬بدنتان شــکل دهی  و ساختن‬ ‫استخوان های جدید را سریع تر از شکستن‬ ‫استخوان های قدیمی انجام می دهد و تراکم‬ ‫استخوان شــما افزایش می یابد‪ .‬اکثر افراد‬ ‫بیشترین میزان تراکم استخوان را در حدود‬ ‫‪36‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫سی سالگی دارند‪ .‬زمانی که شما پا به سن‬ ‫می گذارید‪ ،‬از دســت دادن تراکم استخوان‬ ‫بیشتر از ساختن ان می شود‪.‬‬ ‫در حدود ســن یائســگی ســرعت از‬ ‫دســت دادن اســتخوان افزایش می یابدو‬ ‫عمده ترین علت ان مربوط به تغییری است‬ ‫که در اســتروژن اتفاق می افتد‪ .‬هورمونی‬ ‫که نقش بســیار مهمی را در ســاختن و‬ ‫حفظ اســتخوان ها دارد‪ .‬تخمین زده شده‬ ‫که به طور متوسط پروســۀ از دست دادن‬ ‫استخوان از یک تا دو سال قبل از یائسگی‬ ‫اغاز می شــود و تا ‪ 5‬الی ‪ 10‬ســال بعد از‬ ‫یائســگی نیز ادامه می یابد‪ .‬از ان زمان به‬ ‫بعد‪ ،‬از دست دادن استخوان همچنان ادامه‬ ‫دارد‪ ،‬اما با سرعتی کمتر‪.‬‬ ‫از دست دادن اســتخوان ریسک پوکی‬ ‫استخوان را افزایش می دهد که در نتیجۀ‬ ‫ان ریسک شکستگی اســتخوان افزایش‬ ‫می یابد‪.‬‬ ‫بیشــتر خانم هایی که به سن یائسگی‬ ‫رسیده اند‪ ،‬مستعد شکستگی در استخوان‬ ‫لگن‪ ،‬مچ و ستون مهره ها هستند‪.‬‬ ‫درحقیقت‪ ،‬تخمین زده شــده که ‪%50‬‬ ‫از خانم های باالی ‪ 50‬ســال به علت پوکی‬ ‫استخوان دچار شکستگی در بعضی از نقاط‬ ‫بدن شده اند‪.‬چرا که پوکی استخوان نشانه ها‬ ‫و عالئم واضحــی نــدارد و اغلب بیماری‬ ‫خاموش نامیده می شود‪.‬‬ ‫بیشــتر خانم ها تا زمانی که استخوانی‬ ‫نشکسته باشد‪ ،‬نمی دانند که در این ریسک‬ ‫قرار دارند‪.‬‬ ‫کوتاه شــدن قد و یا خمیده شدن بدن‬ ‫می تواند نشانه های پوکی استخوان باشدکه‬ ‫این تغییرات هشداری برای شکننده شدن‬ ‫استخوان های ستون فقرات می باشد‪.‬‬ ‫خوشــبختانه حمایت از استخوان ها و‬ ‫جلوگیری از پوکی استخوان اسان تر از ان‬ ‫است که فکر می کنید و خبر فوق العاده این‬ ‫اســت که هیچ وقت برای شروع کردن دیر‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫چه چیزهایی بر سالمت استخوان ها‬ ‫تاثیرگذارند؟‬ ‫عوامل متعددی بر سالمت استخوان ها‬ ‫موثــر هســتند و باعث افزایــش احتمال‬ ‫گسترش پوکی استخوان در شما می شوند‪:‬‬ ‫‪ – 1‬جنســیت‪ :‬زنان بیشــتر از مردان‬ ‫مستعد پوکی استخوان هستند‪.‬‬ ‫‪ – 2‬سن ‪ :‬هرچقــدر سن باالتر می رود‪،‬‬ ‫ریســک ابتال به پوکی اســتخوان بیشتر‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫‪ – 3‬نژاد‪ :‬اگر ســفید پوســت یا از نژاد‬ ‫اسیایی هســتید‪ ،‬بیشترین احتمال خطر‬ ‫ابتال به پوکی استخوان را دارید‪.‬‬ ‫‪ – 4‬پیشینه و ســابقۀ خانوادگی‪:‬‬ ‫اگر والدین یا خواهــر و برادرتان مبتال به‬ صفحه 37 ‫پوکی استخوان هستند‪ ،‬شما نیز در خطر‬ ‫می باشید‪ .‬به ویژه اگر پدر یا مادرتان تجربۀ‬ ‫شکستگی لگن را دارند‪.‬‬ ‫‪ – 5‬فرم و وزن بدن‪ :‬افراد با جثۀ ریزتر‬ ‫ریسک بیشتری در ابتال به پوکی استخوان‬ ‫دارند‪ .‬همین طور افراد الغر و کم وزن بیشتر‬ ‫در معرض خطر پوکی استخوان هستند‪.‬‬ ‫‪ – 6‬ســبک زندگی بدون تحرک‪:‬‬ ‫افرادی که فعالیت بدنی کمی دارند‪ ،‬نسبت‬ ‫به افراد فعال در معرض خطر بیشتر ابتال به‬ ‫پوکی استخوان هستند‪.‬‬ ‫‪ – 7‬جــذب کلســیم پایین‪ :‬جذب‬ ‫کلسیم کم باعث کمتر شدن تراکم استخوان‬ ‫می شود و خیلی زود استخوان از بین می رود‬ ‫و ریسک شکستگی هم افزایش می یابد‪.‬‬ ‫‪ – 8‬مصرف تنباکو و الکل‪ :‬تحقیقات‬ ‫نشــان داده کــه مصــرف تنباکــو باعث‬ ‫ضعیف شدن استخوان ها می شود و به طور‬ ‫مشابه مصرف بیش از حد الکل در هر روز‪،‬‬ ‫پوکی استخوان را افزایش می دهد‪.‬‬ ‫‪ – 9‬سطح هورمون ها ‪ :‬پریود نشدن های‬ ‫طوالنی مدت قبل از یائســگی خطر پوکی‬ ‫استخوان را زیاد می کند و این خود می تواند‬ ‫باعث شروع زود هنگام یائسگی قبل از سن‬ ‫‪ 45‬سالگی شود‪.‬‬ ‫همچنین تیروئید پر کار یا استفادۀ زیاد‬ ‫از هورمون تیروئیــد براین نوع کم کار ان‪،‬‬ ‫می تواند به سالمتی اســتخوان ها اسیب‬ ‫رساند‪.‬‬ ‫‪ – 10‬بی نظمی درمصرف غذا‪ :‬افرادی‬ ‫که دچار بی اشــتهایی هستند یا رژیم های‬ ‫افراطی می گیرند‪ ،‬در ریسک از دست دادن‬ ‫استخوانهستند‪.‬‬ ‫‪ – 11‬برخی داروهای خاص‪ :‬اســتفادۀ‬ ‫طوالنی مدت از برخی داروهای استروئیدی‬ ‫مانند پرندی زولون‪ ،‬کورتیزون و دگزامتازون‬ ‫به استخوان ها اسیب می رساند‪ .‬برخی دیگر‬ ‫داروهایی که خطر پوکی اســتخوان را زیاد‬ ‫می کنند‪ ،‬عبارتنداز‪ :‬مهار کنندۀ اروماتاز که‬ ‫برای درمان ســرطان سینه به کار می رود‪.‬‬ ‫ســروتونین‪ ،‬که برای درمان افســردگی‬ ‫می باشد‪ .‬متوترکسات و برخی داروهای ضد‬ ‫تشنج‪ ،‬مهار کنندۀ پروتون پمپ و استفادۀ‬ ‫بیش از انــدازۀ داروی الومینیوم که برای‬ ‫کنترل اسید معده به کار می رود‪.‬‬ ‫برخــی از این عوامل که باعث ریســک‬ ‫بیشتر پوکی استخوان هســتند‪ ،‬خارج از‬ ‫کنترل ما می باشــند‪ .‬اما همان طور که گفتیم در‬ ‫مورد برخی دیگر می توانیم ان ها را کاهش دهیم‬ ‫یا با تغییر در شیوۀ زندگی خود ان عوامل را حذف‬ ‫نماییم‪.‬‬ ‫چگونه از تحلیل استخوان جلوگیری کنیم؟‬ ‫ســامت کنونی اســتخوان هایتان بــه قدرت‬ ‫اســتخوان های شما در اواخر نوجوانی و اوایل دهۀ‬ ‫دوم زندگیتان و حدود ‪ 20‬سالگی بستگی دارد‪.‬‬ ‫بزرگساالنی که حجم زیادی از تودۀ استخوانی‬ ‫را در اوایــل دهــۀ دوم زندگی یعنــی حدود ‪20‬‬ ‫ســالگی‪ ،‬زمانی که استخوان ها به بیشترین میزان‬ ‫تراکم می رسد‪ ،‬داشته اند‪،‬کمتر در خطر ریسک از‬ ‫دست دادن تراکم استخوان در سنین میانسالی و‬ ‫پیری قرار می گیرند‪.‬‬ ‫این به معنای ان نیســت که دست شما بسته‬ ‫است‪ .‬در شرایطی که از دســت دادن استخوان با‬ ‫افزایش سن طبیعی به نظر می رسد‪ ،‬راهکارهایی‬ ‫وجود دارد که شما می توانید پروسۀ پوکی استخوان‬ ‫را کند و یا از ان جلوگیری نمایید‪ .‬حتی اگر شما‬ ‫مبتال به پوکی استخوان نیز شده اید‪ ،‬باز هم اهمیت‬ ‫دارد که برای بهبود سالمتی استخوان ها بیشترین‬ ‫تالشتان را انجام دهید‪.‬‬ ‫‪ – 1‬تغذیۀ خوب‪ :‬یک رژیــم غذایی متعادل‬ ‫به نگه داشــتن وزن مناسب و سالمت استخوان ها‬ ‫کمــک می کند‪ .‬به ویژه میزان کلســیم همراه با‬ ‫ویتامین ‪ ،D‬برای ســامت اســتخوان ها ضروری‬ ‫می باشد‪.‬در ضمن مصرف کلسیم همراه با ویتامین‬ ‫‪ D‬تا اخر عمر توصیه می شود‪.‬‬ ‫‪ 50‬تا ‪ 70‬درصد از بافت اســتخوان را کلســیم‬ ‫تشــکیل می دهد‪ .‬کلسیم امالحی است که باعث‬ ‫سختی و قدرت استخوان ها می شود‪.‬‬ ‫مصــرف میزان کافی کلســیم در روز کمک به‬ ‫حفظ قدرت استخوان ها و کاهش ریسک شکستگی‬ ‫ان ها می شود‪ .‬اگر شما خانمی حدود ‪ 50‬سال و یا‬ ‫جوان تر هســتید‪ ،‬نیاز به مصرف ‪ 1000‬میلی گرم‬ ‫کلسیم روزانه دارید و اگر باالی ‪ 50‬سال سن دارید‪،‬‬ ‫این میزان به ‪ 1200‬میلی گــرم افزایش می یابد‪.‬‬ ‫ترجیحاً دریافت کلسیم از منبع رژیم غذایی باشد‪.‬‬ ‫محصوالت لبنی‪ ،‬سبزیجات با برگ سبز تیره و اب‬ ‫میوه های حاوی کلسیم و نوشابه های سویا حاوی‬ ‫مقدار مناسبی کلسیم می باشند‪.‬‬ ‫گاهی نیز ممکن است نیاز به مکمل های کلسیم‬ ‫برای به دســت اوردن میزان کافی کلسیم و رژیم‬ ‫غذایی داشته باشید‪.‬‬ ‫اگر میزان کلسیم بدن شما زیاد است و یا سنگ‬ ‫کلیه دارید‪ ،‬قبل از مصرف مکمل کلسیم حتماً با‬ ‫پزشک مشورت نمایید‪.‬‬ ‫دریافت بیش از ‪ 1200‬میلی گرم‬ ‫کلســیم در روز به معنای افزایش‬ ‫قدرت اســتخوان ها نیســت‪ ،‬بلکه‬ ‫ممکن اســت باعث به وجود امدن‬ ‫سنگ کلیه شــود‪ .‬به ویژه درافرادی‬ ‫که سابقۀ خانوادگی دارند‪ .‬همچنین‬ ‫دریافت بیش از اندازۀ کلسیم ممکن‬ ‫است باعث مشــکالت قلبی شود‪.‬‬ ‫عادت کنید که مکمل کلسیم را در‬ ‫یک زمان مشــخص در هرروز‪ ،‬مثل‬ ‫زمان خــواب یا همراه بــا غذایتان‬ ‫مصرف نمایید‪.‬‬ ‫درترکیب با کلســیم‪ ،‬ویتامین ‪D‬‬ ‫می تواند به کاهش روند از دست دادن‬ ‫استخوان کمک کند و همچنین از‬ ‫پوکی استخوان جلوگیری نماید‪.‬‬ ‫میزان مصرف توصیه شده ویتامین‬ ‫‪ D‬برای افراد تا ‪ 70‬ســال ‪ 600‬واحد‬ ‫در روز و برای افراد باالی ‪ 70‬ســال‬ ‫‪ 800‬واحد می باشد‪.‬‬ ‫دقت کنید کــه دریافت بیش از‬ ‫حد ویتامین ‪ D‬نیز می تواند مضر و‬ ‫خطرناک باشد و باعث افزایش میزان‬ ‫کلسیم در خون شود که خطر ابتال‬ ‫به سنگ کلیه را زیاد می کند‪.‬‬ ‫‪ – 2‬ورزش کــردن‪ :‬فعالیــت‬ ‫فیزیکی یکی دیگر از راه هایی است‬ ‫که می تواند به جلوگیری از تحلیل‬ ‫بافتاستخوانکمکنماید‪.‬همچنین‬ ‫ثابت شده اســت که ورزش ســبب‬ ‫افزایش تراکم اســتخوان در سنین‬ ‫میانســالی در خانم ها گردیده است‪.‬‬ ‫تمرینــات فیزیکی باعــث تقویت‬ ‫وضعیت های بدنی‪ ،‬تعادل و قدرت‬ ‫و چاالکــی بدن می شــود که تمام‬ ‫این ها از زمین خوردن و شکســتن‬ ‫اســتخوان ها جلوگیری می نماید‪.‬‬ ‫به عــاوه ورزش بــه جلوگیری از‬ ‫بیماری ها‪،‬کاهش استرس‪ ،‬افزایش‬ ‫ســطح انرژی و از همــه مهم تر به‬ ‫احساس راحتی‪ ،‬سالمتی و شادابی‬ ‫کمک می کند‪.‬‬ ‫دو نــوع از فعالیت های فیزیکی‬ ‫برای اســتخوان ها مفیدترهستند‪.‬‬ ‫یکی تمریناتی که در ان تحمل وزن‬ ‫وجود دارد‪ ،‬مثل کار کردن با وزنه و‬ ‫دیگری تمرینات قدرتی و مقاومتی‪.‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪37‬‬ صفحه 38 ‫زنانی که چنین فعالیت های فیزیکی‬ ‫را درطول زندگیشان انجام می دهند‪،‬‬ ‫عموماً استخوان هایشــان قوی تر از‬ ‫کسانی  است که زندگی بی تحرکی‬ ‫داشته اند‪.‬‬ ‫هرگزبــرای شــروع ورزش دیــر‬ ‫نیست‪ .‬اما باید توجه داشته باشید که‬ ‫اگر تا کنــون ورزش نکرده اید و تازه‬ ‫می خواهید شــروع کنید و بیماری‬ ‫از دست رفتن بافت اســتخوان و یا‬ ‫پوکی اســتخوان در شما تشخیص‬ ‫داده شــده‪،‬حتماً قبل از ان با مشاور‬ ‫سالمتیتان مشورت نمایید‪ ،‬چرا که‬ ‫ممکن است برخی از فعالیت ها خطر‬ ‫شکستگی و ترک خوردگی استخوان‬ ‫را در شما افزایش دهد‪.‬‬ ‫‪– 3‬خــودداری از کشــیدن‬ ‫سیگار‪ :‬ســیگار کشیدن سرعت از‬ ‫دست دادن اســتخوان ها را افزایش‬ ‫می دهد و امکان تجربۀ شکستگی را‬ ‫زیاد می کند‪.‬‬ ‫به عــاوه کســانی که ســیگار‬ ‫می کشــند‪ ،‬ممکن اســت با تجربۀ‬ ‫یائسگی زود هنگام نیز مواجه شوند‪.‬‬ ‫‪ – 4‬خودداری از نوشیدن الکل‪:‬‬ ‫‪ - 5‬جلوگیری از زمین خوردن‪:‬‬ ‫زمین خــوردن تاثیــری بــر تراکم‬ ‫استخوان ندارد اما خطر شکستگی را‬ ‫افزایش می دهد‪.‬‬ ‫تاثیر یوگا بر ساختار استخوان‬ ‫و پوکی استخوان‬ ‫ایا یوگا برای ســاختار استخوان‬ ‫مفید است یا برای کسانی که مبتال به‬ ‫بیماری از دست دادن بافت استخوان‬ ‫و پوکی استخوان هستند‪ ،‬خطر دارد؟‬ ‫بســیاری از افــراد این ســوال را‬ ‫می پرسند و اطالعات ضد و نقیضی‬ ‫در این رابطه در وب سایت ها وجود‬ ‫دارد‪ .‬اما حقیقت چیست؟‬ ‫نکتۀ مهــم‪ :‬شــما قبــل از‬ ‫تصمیم گیــری به شــروع یوگا باید‬ ‫جوانــب مثبــت و منفــی ان را در‬ ‫خصــوص مشــکل از دســت  دادن‬ ‫استخوان و پوکی استخوان بدانید‪.‬‬ ‫‪38‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫ابتدا جوانب مثبت یوگا به ویژه بر‬ ‫سالمت استخوان ها و جلوگیری از‬ ‫ترک خوردن و شکستگی ان ها‬ ‫‪ – 1‬یــوگا یک تمرین بســیار قدیمی‬ ‫اســت که فوایدکامــل و جامعی را برای‬ ‫تمرین کنندۀ ان فراهم می نماید‪ .‬این بدان‬ ‫معناست که می تواند تاثیرات مثبتی را بر‬ ‫روی بسیاری از جوانب سالمت کلی شما‬ ‫داشته باشد‪ .‬از جمله اینکه‪:‬‬ ‫ تنش ها را کاهش می دهد‪.‬‬‫ بــدن را کشــش می دهــد و ان را‬‫منعطف و قوی می سازد‪.‬‬ ‫‪.‬باعث تعادل وجوان ســازی سیستم‬‫گردش خون و غدد درون ریز می شود‪.‬‬ ‫ از انجایی که در بسیاری ازوضعیت های‬‫یــوگا تحمــل وزن وجــود دارد‪ ،‬ایــن‬ ‫وضعیت هــا باعث تحریک ســلول های‬ ‫استخوان ساز می شــوند و استخوان های‬ ‫جدید را می سازند‪.‬‬ ‫‪ – 2‬یوگا از طریق تنفس باعث کاهش‬ ‫تنش ها می شــود کــه در نتیجه به دفع‬ ‫سموم مضر بدن نیزکمک می شود‪.‬‬ ‫‪ – 3‬تمرینــات یوگا باعث بهبود تعادل‬ ‫و هماهنگی بیشتر می شــودکه این دو‬ ‫مشخصه به جلوگیری از زمین خوردن و‬ ‫شکستگی استخوان کمک می کند‪ ،‬که در‬ ‫افراد مبتال به از دست دادن بافت استخوان‬ ‫و پوکی استخوان بسیار رایج است‪.‬‬ ‫‪ – 4‬از انجایی که یوگا یک تمرین بدنی‬ ‫و ذهنی می باشــد‪ ،‬کســی که یوگا کار‬ ‫می کند در سایر فعالیت های روزانۀ خود‬ ‫نیز اگاه تر و ارام تر می باشــد و در انجام‬ ‫کارها ‪ ،‬کارامد تر و در روابطش با هماهنگی‬ ‫و هارمونی بیشتری عمل می کند که این‬ ‫امر اســترس را کاهش می دهد واسترس‬ ‫خود یکی از علل از دست دادن استخوان‬ ‫هاست‪.‬‬ ‫‪ – 5‬یوگا یک تمرین گام به گام است و‬ ‫یک معلم خوب شاگرد را با سرعت خود او‬ ‫به مرحلۀ پیشرفته تر می رساند و بنابراین‬ ‫از اسیب جلوگیری می کند‪.‬‬ ‫‪ – 6‬یوگا می تواند تمرینی باشــد برای‬ ‫تمام طول عمر وسن شخص در ان مطرح‬ ‫نیســت‪ .‬تمرینات یوگا می تواند مالیم تر‬ ‫شود و با تغییرات بدنی شخص‪ ،‬تمرینات‬ ‫دیگر جایگزین شود‪ .‬بنابراین اگر بخواهید‪،‬‬ ‫تمرینات یوگا مانند پلی روی تمام زندگی‬ ‫شما گسترده می شود‪.‬‬ ‫اما هشــدارهایی که شخصی که مبتال‬ ‫به از دست دادن بافت استخوان یا پوکی‬ ‫استخوان باید رعایت نماید‪.‬‬ ‫‪ – 1‬شخصی که مبتال به پوکی استخوان است‪،‬‬ ‫ممکن است تجربۀ شکستن ناخوداگاه مهره ها‬ ‫را زمانی کــه به جلو خم می شــود یا می پیچد‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫اغلب این شکستگی ها زمانی که بدن به حالت‬ ‫اولیه خود باز می گردد‪ ،‬بدون هیچ اخطاری اتفاق‬ ‫می افتد و تعداد زیادی از حرکات در یوگا می تواند‬ ‫در شخصی که تراکم استخوان پایینی دارد‪ ،‬این‬ ‫شکستگی های ناخوداگاه را به وجود اورد‪.‬‬ ‫شــخصی که مبتال به این دو بیماری یعنی‬ ‫ازدســت دادن بافت استخوان و پوکی استخوان‬ ‫می باشــد‪ ،‬باید راهنمایــی الزم را از معلم خود‬ ‫دریافت نماید کــه کدام یک از تمرینات برای او‬ ‫محدودیت دارد تا زمانی که تراکم استخوان هایش‬ ‫به حد نرمال برسد‪.‬‬ ‫‪ – 2‬برخی از وضعیت های یوگا که در ان وزن‬ ‫زیادی روی یک عضو می افتد‪ ،‬می تواند فشــار‬ ‫زیادی را به استخوان شخصی که تراکم استخوان‬ ‫پایینی دارد‪ ،‬وارد نماید و این ممکن است باعث‬ ‫مو برداشتن استخوان یا شکستگی مهره ها شود‪.‬‬ ‫‪ –3‬افرادی که ازدســت دادن بافت اســتخوان‬ ‫و پوکی اســتخوان در ان ها تشخیص داده شده‬ ‫یا حتی کسانی که اسکن نکرده وازمایش انجام‬ ‫نداده اند‪ ،‬اما از شکستگی هایی که در سنین باال‬ ‫اتفاق می افتد به هر دلیلی رنج می برند‪ ،‬قبل از‬ ‫شــروع تمرین یوگا باید این چنــد کار را انجام‬ ‫دهند‪:‬‬ ‫‪ ) 1‬با مسئول سالمت خود دربارۀ شروع کردن‬ ‫تمرین یوگا مشورت کنند‪.‬‬ ‫‪ ) 2‬یــوگا را از یــک معلم با تجربــه و دارای‬ ‫مدرک مربیگری بیاموزند و حتماً دربارۀ وضعیت‬ ‫استخوان هایشان به مربی خود توضیحات الزم را‬ ‫ارائه دهند‪.‬‬ ‫‪ ) 3‬مطمئن باشــند که به اهستگی و بدون‬ ‫شتاب به مرحلۀ پیشرفته تر می روند‪  .‬به صدای‬ ‫بدنشان گوش دهند ‪.‬‬ ‫‪ )4‬از تمرین کردن شــاد و راضی باشند و فکر‬ ‫نکنند که باید فشار زیادی را به استخوان ها وارد‬ ‫کنندکه اســتخوان ها نتوانند ان فشار را تحمل‬ ‫نمایند‪ .‬چرا که قطعــاً نمی خواهند که تمرین‬ ‫یوگای مفیدخود را به یک فاجعه در جهت اسیب‬ ‫به سالمتی تبدیل کنند‪.‬‬ ‫برگرفته از‪ :‬کتاب ‪women s health over 50‬‬ ‫‪www.osteopenia3.com‬‬ صفحه 39 ‫شرایطی که می تواند باعث افزایش وزن شود‬ ‫برگردان ‪ :‬علیرضا‬ ‫هنگامی که دچار افزایش وزن می شویم‪،‬‬ ‫در بررســی علت این موضوع‪ ،‬شاید اولین‬ ‫نکته ای کــه به ذهنمان برســد‪ ،‬احتمال‬ ‫کم کاری تیروئید اســت‪ .‬اگر چه کم کاری‬ ‫تیروئید تاثیر منفی در روند سوخت و ساز‬ ‫بدن می گذارد‪ ،‬اما دالیل دیگری نیز در بروز‬ ‫چاقــی نقش دارند که نباید ان ها را نادیده‬ ‫گرفت‪.‬‬ ‫در اینجا به ‪ 5‬دلیل اضافه شــدن وزن‬ ‫اشاره شده است‪:‬‬ ‫‪ .1‬اختالالت خواب‬ ‫ایا از بی خوابی‪ ،‬اپنه (وقفۀ تنفســی در‬ ‫خواب) یا بی قراری خــواب رنج می برید؟‬ ‫محرومیــت از خواب به هر دلیلی می تواند‬ ‫به افزایش وزن منجر شــود‪ .‬کمبود خواب‬ ‫در عملکرد هورمون هایی که پیغام گرسنگی‬ ‫و سیری را به مغز انتقال می دهند‪ ،‬تداخل‬ ‫ایجاد می کنــد‪ .‬بنابرایــن افرادی که کم‬ ‫می خوابند‪ ،‬بیشتر می خورند و این کار برای‬ ‫ان ها لذت بخش اســت‪ .‬البتــه از انجا که‬ ‫فرد به دلیل کم خوابی احســاس خستگی‬ ‫می کنــد‪ ،‬انرژی بــرای ورزش کردن باقی‬ ‫نمی مانــد و این نکته هم به دالیل افزایش‬ ‫وزن افزوده می شود‪.‬‬ ‫‪ .2‬افسردگی‬ ‫افرادی که دچار افســردگی می شــوند‪،‬‬ ‫بــه علت های مختلفی افزایــش وزن پیدا‬ ‫می کننــد‪ .‬بعضی افــراد دچــار پرخوری‬ ‫عصبی می شــوند و افســردگی می تواند‬ ‫روی فعالیت هــای فیزیکی ان ها نیز تاثیر‬ ‫بگذارد‪ .‬عالوه بر ان خیلی از داروهای ضد‬ ‫افســردگی باعث افزایش وزن نیز می شود‪.‬‬ ‫تنها داروی ضد افسردگی نیست که باعث‬ ‫چاقی می شود‪ ،‬داروهایی مانند انسولین‪ ،‬بتا‬ ‫بلوکرها و داروهای ضد بارداری نیز باعث باال‬ ‫رفتن وزن می شوند‪.‬‬ ‫‪ .3‬اختالالت درد‬ ‫هر شرایطی که باعث بروز درد مزمن شود‪،‬‬ ‫از جمله فیبرومیالژی‪ ،‬ارتریت و سیاتیک‬ ‫می تواند باعث باال رفتن وزن شود‪ .‬کسانی که‬ ‫درد مزمن دارند‪ ،‬نه خواب درستی دارند و‬ ‫نه فعالیت به اندازه‪ .‬خودمســکن هایی که‬ ‫برای درد عصبی تجویز می شوند نیز وزن‬ ‫افراد را باال می برند‪.‬‬ ‫‪ .4‬سندروم کوشینگ‬ ‫اختالل عملکرد غدد درون ریز که باعث‬ ‫ترشــح بیش از اندازۀ هورمون کورتیزول‬ ‫می شود‪،‬ســبب افزایــش ناگهانــی وزن‬ ‫می گــردد‪ .‬عالوه بر ان نحوۀ جمع شــدن‬ ‫چربی را نیز تغییر می دهــد‪ .‬صورت افراد‬ ‫مبتال حالــت گرد پیدا می کند و شــکم‬ ‫ان ها بزرگ می شود در حالی که دست ها و‬ ‫پاهایشان الغر است‪.‬‬ ‫‪ .5‬یائسگی‬ ‫افزایــش کمی وزن در دوران یائســگی‬ ‫امری طبیعی اســت و کارهایــی که قب ً‬ ‫ال‬ ‫به پایین امــدن وزن کمک می کرد‪ ،‬دیگر‬ ‫تاثیری ندارد‪ .‬با تغییرات هورمونی فرد دچار‬ ‫گرگرفتگی نیز می شود که در خواب تداخل‬ ‫ایجاد می کند‪ .‬بی خوابی نیز در افزایش وزن‬ ‫تاثیر گذار اســت‪ .‬اما دلیل اصلی باال ر فتن‬ ‫ســن اســت که می تواند کند شدن روند‬ ‫سوخت و ساز بدن را موجب شود‪.‬‬ ‫منبع‪:‬اینترنت‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪39‬‬ صفحه 40 ‫مهم‏ترین اثر روزه بعد تربیتی ان است‪.‬‬ ‫روزه روح ادمــی را لطیف و ارادۀ انســان‬ ‫را قوی  و غرایز او را تعدیل  می‏کند‪.‬‬ ‫از مرتاضان‪ ،‬که به تمرین های مخصوص‬ ‫تطهیر روح می‏پردازندگرفته تا صوفیان‪ ،‬که‬ ‫چله‏نشینند و امساک جزء اصول ان ها است‬ ‫و همچنین عارفان که می‏گویند‪  :‬اندرون از‬ ‫طعام خالی‏دار تــا در او نور معرفت بینی ‪،‬‬ ‫همگی نقش محوری روزه در خودسازی و‬ ‫تهذیب نفس را باور دارند‪ ،‬زیرا روزه‪ ،‬تمرین‬ ‫مقاومت و امادگی روحی در خودســازی‬ ‫است‪.‬‬ ‫اخالق و تهذیب نفس بر دو پایه استوار‬ ‫است‪:‬‬ ‫الف) تخلیه؛ یعنی پاکســازی و تصفیۀ‬ ‫روح از عادات ناپسند و الودگی‏های مادی‬ ‫که مقدمۀ ان شــناخت صفات پسندیده و‬ ‫ناپسند است‪.‬‬ ‫ب) تحلیه؛ یعنی اراستن نفس به صفات‬ ‫پسندیده و مطلوب انسانی‪ ،‬مانند تقوا که از‬ ‫حکمت‏های روزه است‪.‬‬ ‫روزه بســتر مناســبی را برای باال بردن‬ ‫تقوا فراهم می‏ســازد‪ .‬افرادی که ســالیانه‪،‬‬ ‫یــک دورۀ یک ماهــه را برای مبــارزه با‬ ‫خواسته های درونی می‏گذرانند‪ ،‬از امادگی‬ ‫رزمی و دفاعی بیشتری برخوردارند‪ .‬پیامبر‬ ‫اکرم(ص) شکم‏چرانی و شهوت جنسی را از‬ ‫جمله اموری برشمرده که پس از خود‪ ،‬برای‬ ‫امتش بیمناک بود‪.‬‬ ‫روزه دار بایــد در حــال روزه بــا وجود‬ ‫گرسنگی و تشــنگی از غذا و اب و بعضی‬ ‫لذات هم چشم بپوشــد و عم ً‬ ‫ال ثابت کند‬ ‫که همچون حیوان‪ ،‬در بند اصطبل و علف‬ ‫نیست‪ .‬او می‏تواند کنترل امور نفس سرکش‬ ‫را به دســت بگیرد و با تمرین‏های پیگیر و‬ ‫خستگی‏ناپذیر از وسوسه‏های دشوار شکم و‬ ‫شهوت بگذرد و بر هوس‏ها و شهوات خود‬ ‫مسلط گردد‪.‬‬ ‫در حقیقت بزرگ ترین فلسفۀ روزه همین‬ ‫اثر تربیتی و معنوی ان اســت‪ .‬انسانی که‬ ‫انواع غذاها و نوشــابه‏ها را در اختیار دارد و‬ ‫هر لحظه که تشــنه و گرسنه می شود‪ ،‬به‬ ‫سراغ ان می‏رود‪ ،‬مانند درختانی است که‬ ‫در پناه دیوارهای باغ بر لب نهرها می‏رویند‪.‬‬ ‫ایــن درختان نازپرورده‪ ،‬بســیار ضعیف و‬ ‫کم‏دوامند‪ .‬اگر چند روزی اب از پای ان ها‬ ‫قطع شود‪ ،‬پژمرده شده و خشک می‏شوند‪،‬‬ ‫‪40‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫فلسفه روزه‬ ‫نویسنده‪ :‬دکتر مریم علی نژاد نامقی‬ ‫اما درختانی که در البه‏الی صخره‏ها در دل‬ ‫کوه‏ها و بیابان‏ها می‏رویند و در همان هنگام‬ ‫رشد‪ ،‬همواره با طوفان‏های سخت‪ ،‬افتاب‬ ‫سوزان‪ ،‬سرمای زمستان و انواع محرومیت‏ها‬ ‫دست و پنجه نرم می‏کنند‪ ،‬بسیار محکم و‬ ‫بادوام هستند‪.‬‬ ‫روزه‪ ،‬ادمــی را از عالــم حیوانات جدا‬ ‫می کند و به جهان فرشتگان می‏برد‪.‬‬ ‫در ماه رمضان انســان روز‏ه دار بســیار‬ ‫اســان تر روحیۀ تقــوا را در خــود زنده‬ ‫می‏کنــد چرا که گرســنگی و تشــنگی و‬ ‫دیگــر محدودیت‏های روزه‪ ،‬شــعله‏های‬ ‫ســرکش غرایز حیوانی و هوس‏ها را تا حد‬ ‫چشــمگیری خاموش می‏سازد و حتی اگر‬ ‫موقت هم باشــد عقل و جان را از چنگال‬ ‫شهوت رها می‏سازد و برای روزه‏دار زمینۀ‬ ‫امادگــی برای تمرین تقــوا و پرهیزگاری‬ ‫فراهم می‏شود و با مراقبت و تمرین پیاپی‬ ‫در یک ماه نیروی بازدارنــده از گناه در او‬ ‫به وجــود می‏اید و خصلت خــودداری در‬ ‫او ریشــه می‏گیرد و رشــد می‏کند و او با‬ ‫گذراندن این برنامۀ یک ماهه توفیق می‏یابد‬ ‫که پس ازاین مدت نیز پرهیزگار باقی بماند‪.‬‬ ‫بدین ترتیــب روزه‏دار باید در حال روزه با‬ ‫وجود گرسنگی و تشــنگی از غذا و اب و‬ ‫بعضی لذات هم چشم بپوشد و عم ً‬ ‫ال ثابت‬ ‫کند که همچون حیوان‪ ،‬در بند اصطبل و‬ ‫علف نیست‪ .‬او می‏تواند کنترل امور نفس‬ ‫سرکش را به دســت گیرد و با تمرین‏های‬ ‫پیگیر و خستگی‏ناپذیر از وسوسه‏های دشوار‬ ‫شکم و شهوت بگذرد و بر هوس‏ها و شهوات‬ ‫خود مسلط گردد‪.‬‬ ‫نقش روزه در تقویت اراده‬ ‫انسان با روزه‏داری که امساک در خوردن‬ ‫و اشامیدن و خودداری از برخی چیزهای‬ ‫دیگــر اســت‪ ،‬در واقع بــا خواهش‏های‬ ‫خویــش می‏جنگد و در برابــر غرایز خود‬ ‫مقاومت می‏کند‪ .‬تمرین ایــن عمل‪ ،‬اراده‬ ‫و تصمیم را در انســان نیرومند می‏سازد و‬ صفحه 41 ‫جان را از قید حکومت و ســلطۀ هوس‏ها‬ ‫و خواهش‏ها می‏رهاند‪ .‬حضرت علی (ع)‬ ‫فرموده‏اند‪  :‬اشــجع الناس من غلب هواه؛‬ ‫شجاع ترین افراد کسی است که بر هوای‬ ‫نفس خود غالب شــود ‪ .‬پــس روزه‏داران‬ ‫بهترین مردمند چرا که با خواســته‏های‬ ‫نفســانی مبارزه می‏کنند و اگر با مراقبت‬ ‫و کوشش از روزۀ خویش بتوانند بر نفس‬ ‫خود مسلط شوند‪ ،‬از نیرومندترین مردم‬ ‫نیز خواهند بود‪.‬‬ ‫شخص روزه‏دار‪ ،‬در درجۀ اول با مقاومت‬ ‫در برابر نیرومندترین خواسته‏های طبیعی‬ ‫و غریزی از خوردن و اشــامیدن و غیره‪،‬‬ ‫ارادۀ خــود را محکــم و تقویت می‏نماید‬ ‫و مهم‏تریــن عادت‏هــا را ترک و بر نفس‬ ‫خویش نیز حکومت می‏کند‪ .‬روزه روح و‬ ‫باطن انسان را از خواهش‏های ناشایست‬ ‫پاک می‏گرداند و صیقل می‏دهد و صفای‬ ‫باطن می‏اورد‪ ،‬زیرا وقتی شــکم انسان از‬ ‫غذاها خالی شد‪ ،‬پرهیزگاری‪ ،‬امانت‏داری‪،‬‬ ‫صداقــت و خالصه انســانیت او تقویت‬ ‫می شــود و نور ایمان در قلــب او تجلی‬ ‫می‏کند‪.‬‬ ‫ن مریم(ع) فرمود‪:‬‬ ‫حضرت عیسی ب ‏‬ ‫ یا معشر الحواریین جوعوا بطونکم لعل‬ ‫قلوبکم تری ربکم؛ ســفینه النجات‪ ،‬ج ‪،1‬‬ ‫ص ‪ 180‬‬ ‫ ای حواریون خالی نگه دارید شکم‏های‬ ‫خود را شــاید پروردگار خود را از راه دل‬ ‫ببینی  د‪.‬‬ ‫روزه و صبر‬ ‫صبــر از خصلت هایــی اســت که در‬ ‫اخالق اســام بر ان بســیار تاکید شده‬ ‫اســت‪ .‬انسان مسلمان در زندگی فردی و‬ ‫اجتماعی خویش در راه هدف‏هایی مبارزه‬ ‫می‏کند و با مشــکالتی نیز روبه‏رو است‪.‬‬ ‫بدون خصلت صبر‪ ،‬پیروزی بر مشکالت‬ ‫و رسیدن به هدف‏ها اسان نیست‪ .‬صبر و‬ ‫مقاومت بر نیروی پایداری انسان می‏افزاید‬ ‫و اراده را توانــا می‏ســازد‪ .‬هیچ جامعه‏ای‬ ‫در صورت تحمل نکــردن ناگواری‏ها ‪ ،‬بر‬ ‫مشــکالت مختلف و بر دشمنان خویش‬ ‫پیروز نمی شــود‪ .‬با صبر و مقاومت است‬ ‫کــه می‏توان به پیکار ســتمگران رفت و‬ ‫دست استعمارگران را کوتاه نمود و روزه‪،‬‬ ‫به ویژه در روزهای گرم و طوالنی تابستان‬ ‫که فشــار تشــنگی طاقت‏فرسا می‏شود‪،‬‬ ‫به طور چشمگیری به انسان صبر و مقاومت‬ ‫می‏بخشد و تحمل رنج و سختی را بر ادمی‬ ‫اسان می‏سازد‪.‬‬ ‫روزه و قناعت‬ ‫اسالم برخالف مکاتب مادی شرق و غرب‪،‬‬ ‫دنیا و نعمت‏های مادی ان را وسیله‏ای برای‬ ‫تکامل معنوی و رسیدن به سعادت جاوید‬ ‫می‏داند و به همین دلیل فرهنگ اســام‬ ‫فرهنگ لذت‏جویی و مصرف نیست‪ ،‬بلکه‬ ‫فرهنگ قناعت و ایثار است‪ .‬در روش‏های‬ ‫مــادی تن ادمی و خور و خواب ان اصالت‬ ‫دارد و حرص و از برای برخورداری بیشتر‬ ‫گریبان گیر افراد اســت و در اسالم اصالت‬ ‫با معنویت انسان اســت و قناعت و ایثار و‬ ‫فداکاری از راه هــای وصول به مراتب بلند‬ ‫انسانیت محسوب می‏شود‪.‬‬ ‫روزه‪ ،‬فریضه‏ای اســت که مسلمانان را‬ ‫از غرق شــدن در مادی‏گرایی و حرص و از‬ ‫برای لذت‏های مادی و مسابقه برای مصرف‬ ‫و تن‏پروری می‏رهاند و به او می‏اموزد که به‬ ‫فکر دیگران باشد و بر خواهش‏های جسمانی‬ ‫خویش مسلط گردد و به مصرف به مقدار‬ ‫نیاز قناعت ورزد و از اسراف و تبذیر بپرهیزد‪.‬‬ ‫روزه به مسلمانان می‏اموزد که با اندک هم‬ ‫می‏توان زیســت و حــرص و طمع فقط‬ ‫غرق شدن در مادیات و انحراف از معنویات‬ ‫است و برای زیستن الزم نیست که با همۀ‬ ‫وجود به تن و لذت‏های ان پرداخت‪.‬‬ ‫روزه ‪ ،‬فریضه‏ای اســت که مسلمانان را‬ ‫از غرق شــدن در مادی‏گرایی و حرص و از‬ ‫برای لذت‏های مادی و مسابقه برای مصرف‬ ‫و تن‏پــروری می‏رهاند و به او می‏اموزد که‬ ‫به فکر دیگران باشــد و بــر خواهش‏های‬ ‫جسمانی خویش مسلط گردد و به مصرف‬ ‫به مقدار نیاز قناعت ورزد و از اسراف و تبذیر‬ ‫بپرهیزد‪.‬‬ ‫اثار بهداشتی و درمانی روزه‬ ‫روزه‪ ،‬افزون بر فواید تربیتی و اجتماعی‬ ‫فوایــد بهداشــتی نیــز دارد‪ .‬روزه تمــام‬ ‫دستگاه‏های بدن را از خستگی دائمی رها‬ ‫می‏سازد‪ ،‬عمر را طوالنی می‏کند‪ ،‬به جسم‬ ‫نشاط تازه‏ای می‏بخشد و ادمی را از کسالت‬ ‫و سستی در می‏اورد‪ ،‬از بیماری و دردها ازاد‬ ‫می‏سازد و چاقی زیاد را از بین می‏برد‪.‬‬ ‫روزه سبب می‏شود که ذخایر مخصوص‬ ‫گلیکــوژن یا چربی بــدن از نقاط مختلف‬ ‫برداشته شــوند و به مصرف سوخت و ساز‬ ‫داخلی برسند و مسلم است که بدن در حال‬ ‫روزه ابتدا چربی‏های زیر جلدی را به مصرف‬ ‫می رســاند و به تدریج نوبت به چربی‏های‬ ‫احشا می‏رسد‪.‬‬ ‫دکتر   الکسیس کارل‪   1‬در کتاب   انسان‪،‬‬ ‫موجود ناشناخته  می‏نویسد‪   :‬با روزه‏داری‪،‬‬ ‫قند خون در کبد می‏ریزد و چربی‏هایی که‬ ‫در زیر پوست ذخیره شده‏اند و پروتئین‏های‬ ‫عضــات و غدد و ســلول‏های کبدی ازاد‬ ‫می‏شوند و به مصرف تغذیه می‏رسند  ‪.‬‬ ‫وی می‏گوید‪   :‬لــزوم روزه‏داری در تمام‬ ‫ادیــان تاکید شــده اســت‪ .‬در روزه‪ ،‬ابتدا‬ ‫گرســنگی و گاهی نوعی تحریک عصبی‬ ‫و بعــد ضعــف احســاس می‏شــود‪ ،‬ولی‬ ‫در عین حال‪ ،‬فعالیت های دیگری که اهمیت‬ ‫زیادی دارند‪ ،‬اتفاق می‏افتند و باالخره تمام‬ ‫اعضا‪ ،‬مــواد خاص خود را برای نگهداری و‬ ‫تعادل محیط داخلی و قلب‪ ،‬قربانی می‏کنند‬ ‫و بــه این ترتیب روزه تمام بافت‏های بدنی‬ ‫را می‏شوید (خانه تکانی می‏کند) و ان ها را‬ ‫تازه می‏کند ‪.‬‬ ‫دکتر ژان فرناندز‪  2‬روش معالجه با روزه را‬ ‫به شست و شوی اعضای بدن تعبیر می‏کند‬ ‫که در اغاز روزه‏داری‪ ،‬زبان باردار است‪ ،‬عرق‬ ‫بدن زیاد اســت‪ ،‬دهان بدبو است و گاه اب‬ ‫از بینی راه می‏افتد‪ ،‬که همۀ این ها عالمت‬ ‫شروع شست‏وشوی کامل بدن است‪ .‬پس‬ ‫از ســه تا چهار روز بو برطرف می‏شــود‪،‬‬ ‫اسید اوریک ادرار کاهش می‏یابد و شخص‬ ‫احساس سبکی و خوشــی خارق‏العاده‏ای‬ ‫می‏کند‪ .‬در این حال اعضا هم اســتراحتی‬ ‫کافی دارند‪.‬‬ ‫پیشوایان دین‪ ،‬در روایات و ادعیۀ اسالمی‬ ‫ماه رمضان را ماه مواسات نامیده‏اند‪ .‬از نتایج‬ ‫بارز روزه برانگیختن حس همدردی نسبت‬ ‫به مستمندان و همنوعان تنگدست است‪،‬‬ ‫انان که زندگی اسوده‏ای دارند و رنج فقر و‬ ‫طعم گرسنگی را نچشیده‏اند‪ ،‬ممکن است‬ ‫از حال مســتمندان غافل بماننــد و روزه‬ ‫وسیله‏ای است که انان را از غفلت می‏رهاند‬ ‫و رنج مستمندان را به یاد انان می‏اورد تا به‬ ‫دســتگیری فقیران همت گمارند و به درد‬ ‫دل انان برسند‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دکتــر تومانی   درباره فواید بهداشــتی‬ ‫روزه‏داری می‏نویسد‪ :‬فایدۀ بزرگ کم خوردن‬ ‫و پرهیز نمودن از غذاها در مدت کوتاه‪ ،‬ان‬ ‫اســت که چون معده در طول مدت یازده‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪41‬‬ صفحه 42 ‫ماه مرتب پر از غذا بوده‪ ،‬در مدت یک‬ ‫ماه روزه‏داری مواد غذایی خود را دفع‬ ‫می‏کند و همین‏طــور کبد که برای‬ ‫هضم غذا مجبور است دائماً صفرای‬ ‫خود را مصرف کند‪ ،‬در مدت سی روز‬ ‫ترشحات صفراوی را صرف حل کردن‬ ‫باقیماندۀ غذای جمع‏شده خواهد کرد‪.‬‬ ‫دستگاه هاضمه در نتیجۀ کم خوردن‬ ‫غذا‪ ،‬اندکی فراغــت حاصل نموده و‬ ‫رفع خســتگی می‏نماید‪ .‬روزه‪ ،‬یعنی‬ ‫کم خوردن و کم اشــامیدن در مدت‬ ‫معینی از سال و این بهترین راه معالجه‬ ‫و حفظ تندرستی است که طب قدیم‬ ‫و جدیــد را از این جهت متوجه خود‬ ‫ساخته اســت‪ .‬به ویژه امراضی که بر‬ ‫دســتگاه هاضمه و مخصوصاً کلیه و‬ ‫کبد عارض می‏شــود و توســط دارو‬ ‫نمی‏توان ان ها را درمــان کرد‪ ،‬روزه‬ ‫به خوبی معالجــه می‏نماید‪ .‬چنانچه‬ ‫بهترین دارو برای برطرف ســاختن‬ ‫ســوءهاضمه نیز روزه گرفتن است‪.‬‬ ‫بیماری مخصوص کبد نیز که موجب‬ ‫یرقــان می‏گــردد‪ ،‬بهتریــن طریق‬ ‫درمانــش همان روزه گرفتن اســت؛‬ ‫زیــرا ایجاد این امــراض اغلب اوقات‬ ‫به واسطۀخســتگی کبد است که در‬ ‫هنگام پــرکاری و فعالیت نمی‏تواند‬ ‫صفرا را به کار بگیرد ‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫دکتــر  گوئــل   فرانســوی‬ ‫می‏گوید‪  :‬چهار پنجــم بیماری‏ها از‬ ‫تخمیر غذا در روده‏ها ناشی می‏شود‬ ‫که همه با روزه اصالح می‏گردد ‪.‬‬ ‫دکتر  الکسیس‪  5‬می‏نویسد‪  :‬کالبد‬ ‫بــه هنگام روزه به جــای غذا از مواد‬ ‫باقی مانده در بدن استفاده و ان ها را‬ ‫مصرف می‏کند و بدین وســیله مواد‬ ‫کثیف و عفونی که در بدن اســت و‬ ‫ریشه و خمیرۀ بیماری‏ها از ان هاست‪،‬‬ ‫از بین می‏رود‪ .‬روزه ســبب بهبودی‬ ‫همۀ بیماری‏ها است‪ .‬بنابراین‪ ،‬شایسته‬ ‫است که جسم خود را به وسیلۀ روزه‪،‬‬ ‫نظیف و پاکیزه کنید ‪.‬‬ ‫بیماری‏هایی را که این دانشمندان‬ ‫توانســته‏اند به وســیلۀ روزه معالجه‬ ‫نمایند بــه قرار ذیل اســت‪  :‬التهاب‬ ‫معده‪ ،‬التهاب حنجره‪ ،‬سفلیس‪ ،‬سل‪،‬‬ ‫درد چشــم‪ ،‬زکام مزمن‪ ،‬درد سینه‪،‬‬ ‫نفخ و ورم ریه‏ها‪ ،‬بیماری‏های عصبی‪،‬‬ ‫‪42‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫لرزش اندام‪ ،‬استسقا‪ ،‬فلج‪ ،‬کم‏خونی‪،‬‬ ‫اضطراب روحی‪ ،‬ضعف عمومی بدن‪،‬‬ ‫بیماری کبــد‪ ،‬ماالریــا و باالخره‬ ‫غده‏های سرطانی و اعتیاد ‪.‬‬ ‫دکتر  کاریو‪  6‬پزشــک امریکایی‬ ‫می‏نویسد‪  :‬هر شخص بیماری باید‬ ‫در ســال مدتی از غذا پرهیز کند‪،‬‬ ‫زیرا مادامی که غذا به تن می‏رسد‪،‬‬ ‫میکروب‏ها در حال رشــدند‪ ،‬ولی‬ ‫هنگامی کــه از غذا پرهیز شــود‪،‬‬ ‫میکروب‏ها رو به ضعف می‏روند ‪.‬‬ ‫وی همچنین می‏افزاید‪  :‬روزه‏ای‬ ‫که اســام واجــب کرده اســت‪،‬‬ ‫بزرگ تریــن ضامــن ســامتی‬ ‫تن است ‪.‬‬ ‫روزه کمک شــایانی بــه بهبود‬ ‫عــوارض برخی بیماری‏ها اســت‪،‬‬ ‫نظیر‪:‬‬ ‫‪ .1‬هنگامی که نارسایی‏های معده‬ ‫و روده‪ ،‬بیمــار را دچار دل دردهای‬ ‫شدید می‏کند‪.‬‬ ‫‪ .2‬زمانی که براثر پرخوری و کم‬ ‫حرکتی‪ ،‬وزن بدن زیاد می‏شود‪.‬‬ ‫‪ . 3‬در بیماران مبتال به فشارخون‪.‬‬ ‫‪ .4‬در بیماری قند‪.‬‬ ‫از مطالب یادشــده دربارۀ فایدۀ‬ ‫بهداشتی درمانی روزه درمی‏یابیم‬ ‫کــه امــروزه در علم پزشــکی به‬ ‫اثبات رســیده که عامل بسیاری از‬ ‫بیماری‏ها زیــاده‏روی در خوردن و‬ ‫اشــامیدن و عدم رعایت بهداشت‬ ‫تغذیه است‪.‬‬ ‫پیام‏اور بزرگ اســام‪ ،‬رســول‬ ‫اکرم(ص) قرن‏ها پیش‪ ،‬این مطلب‬ ‫را در کالمــی ژرف چنین فرمود‪:‬‬ ‫معده‪ ،‬خانۀ تمام دردهاست و پرهیز‬ ‫و امساک باالترین داروهاست‪.‬‬ ‫متاسفانه برخی افراد شکم‏پرست‬ ‫که از روزه گرفتن دوری می‏کنند‪،‬‬ ‫با اســتدالل‏های نادرست به دنبال‬ ‫مضردانســتن روزه هستند‪ .‬ان ها‬ ‫معتقدند که‪ :‬روزه موجب زخم معده‬ ‫می‏شود  که البته این باور اشتباهی‬ ‫اســت‪ ،‬زیرا روزه باعث اســتراحت‬ ‫معده اســت و در حالت روزه اسید‬ ‫معده به جای غذا به وســیلۀ صفرا‬ ‫خنثی می‏شود و هیچ گونه زخمی‬ ‫ایجاد نمی‏گردد‪.‬‬ ‫تغذیه در رمضان‬ ‫دربارۀ توصیه های غذایی ماه رمضان مطالب زیادی شنیده اید‪.‬‬ ‫نکات زیر می تواند برای حفظ سالمتی شما در ماه مبارک رمضان‬ ‫موثر باشد‪.‬‬ ‫بهتر اســت برای شروع افطار از نوشــیدنی نیمه گرم با ‪ 2‬عدد‬ ‫خرما استفاده کنید‪ ،‬مانند اب جوشیدۀ ولرم یا چای کم رنگ ولرم‬ ‫با شربت عسل‪ .‬مصرف مایعات داغ یا خیلی سرد برای شروع افطار‬ ‫مناسب نیست و باعث اختالل در عملکرد دستگاه گوارش می شود‪.‬‬ ‫مصرف نوشابه های گازدار در هنگام افطار در حالی که معده خالی‬ ‫است‪ ،‬باعث اسیب دیدگی پرزهای روده می شود و باید از ان پرهیز‬ ‫شود‪ .‬بهتر اســت در هنگام افطار از غذاهای سبک و با حجم کم‬ ‫استفاده شود تا فشار کمتری به معده و دستگاه گوارش وارد شود‪.‬‬ ‫در فاصلۀ بین افطار تا سحر بهتر است از میوه و سبزی و همچنین‬ ‫مایعات مانند چای کم رنگ استفاده شود تا نیاز بدن به اب جبران‬ ‫شود‪ .‬تنقالت و دسرهای شیرین مانند زولبیا‪ ،‬بامیه‪ ،‬ماقوت‪ ،‬حلوا‬ ‫و سایر شیرینی ها که حاوی چربی‪ ،‬شکر و نشاستۀ فراوان هستند‬ ‫و ترکیبات مفیدی برای بدن ندارند‪ ،‬بهتر اســت در وعدۀ افطار به‬ ‫مقدار کم مصرف شوند‪ .‬استفاده از این مواد در فاصله بین افطار تا‬ ‫سحر توصیه نمی شود و بهتر است به جای ان از انواع میوه و سبزی‬ ‫استفاده شود‪ .‬استفاده کردن از میوه و سبزی به دلیل داشتن اب و‬ ‫فیبرهای گیاهی مانع از ایجاد یبوست و سختی مزاج می شود‬ ‫نوشیدن چای پررنگ و قهوه باعث دفع اب بدن و کم ابی بدن و‬ ‫یبوست می شود‪ .‬بنابراین بهتر است از چای کم رنگ استفاده شود‪.‬‬ ‫همچنین مصرف زیاد این مواد به افرادی که دچار مشکالت خواب‬ ‫هســتند‪ ،‬توصیه نمی شود‪ .‬مصرف شــیر و ماست به علت داشتن‬ ‫پروتئیــن و امالح الزم برای بدن در فاصلۀ بین افطار تا ســحر و‬ ‫همچنین در وعدۀ سحر توصیه می شود‪.‬‬ ‫غذاهای شور‪ ،‬خشک و پر ادویه برای سحر مناسب نیست و باعث‬ ‫تشنگی بیشتر در طول روز می شود‪..‬‬ ‫مصرف دوغ های بازاری به دلیل داشــتن نمک زیاد و شــوری‬ ‫توصیه نمی شود‪ .‬بهتر است از انواع خانگی که نمک کمتری دارد‪،‬‬ ‫استفاده شود‪.‬‬ ‫جایگزین وعده های غذایی در ماه مبارک رمضان‬ ‫ماه رمضان‬ ‫قبل از ماه رمضان‬ ‫افطار‬ ‫صبحا نه‬ ‫سحر‬ ‫ناهار‬ ‫‪ 1‬تا ‪ 2‬ساعت بعد از افطار‬ ‫شام‬ ‫در فاصلۀ بین افطار و سحر‬ ‫میان وعده در صبح و عصر‬ ‫برگرفته از‪www.hawzeh.net :‬‬ ‫‪1- Dr. Alexis Carrel‬‬ ‫‪2- Dr. John Fernandez‬‬ ‫‪3- Dr.Tomany‬‬ ‫‪4- Dr. Goel‬‬ ‫‪5- Dr. Alexis‬‬ ‫‪6- Dr. Karyo‬‬ صفحه 43 ‫اثــرات تمرین بلندمــدت پاوان ‬ ‫موکت اسانای قسمت اول چیست؟‬ ‫سوامی نیرانجاناندا‪:‬براساسپژوهش هایی‬ ‫که در دانشــگاه ماساچوست امریکا انجام‬ ‫شد‪ ،‬مشخص گردید که در هر بیست سال‬ ‫نقصــان حافظه اتفاق می افتــد‪ .‬چرا؟ زیرا‬ ‫سلول های مرده مغز مانع از عبور تکانه های‬ ‫الکتریکی می شوند که از یک مرکز مغز به‬ ‫مرکز دیگر می روند‪ ،‬به این معنی که مسیر‬ ‫حرکتی بازی برای این انتقال نیســت‪ .‬این‬ ‫انتقال کاهش یافته به لحاظ جسمی به صورت‬ ‫ِ‬ ‫نقصان حافظه احساس می شود‪.‬‬ ‫پژوهشگران به نکتۀ دیگری نیز پی بردند؛‬ ‫ن موکت اســانا شــش‬ ‫اگــر مجموعه پاوا ‬ ‫ماه مداوم انجام شــود‪ ،‬کمک می کند که‬ ‫ســلول های مرده از بدن دفع شــوند‪ .‬این‬ ‫نتیجه گیری کام ً‬ ‫ال علمی است که اگر فنون‬ ‫پاوان موکت اسانا شش ماه و مرتب در سن‬ ‫چهل سالگی و شصت سالگی تمرین شوند‪،‬‬ ‫این دوره بیست ساله تغییر‪ ،‬تحت تاثیر قرار‬ ‫می گیرد و در نتیجــه فرایند جرم گیری یا‬ ‫از میان بردن انسدادها‪ ،‬حافظه مثل همیشه‬ ‫سالم می ماند‪.‬‬ ‫این فنــون معموالً این گونه شــناخته‬ ‫نمی شــوند‪ .‬درعوض‪ ،‬مردم فکر می کنند‬ ‫این ها تمرین هایی برای افراد مبتدی هستند‬ ‫تا کمــک کنند که بدن برای وضعیت های‬ ‫پیشرفته اماده شــود‪ .‬اما سنت یوگا این را‬ ‫نمی گوید بلکه طبق این سنت‪،‬انسان باید‬ ‫وضعیت های پیشرفته یوگا را تمرین کند‬ ‫تا وضع و حالت بدن را که به دلیل ســبک‬ ‫زندگی خاصی ایجاد شده است‪ ،‬تغییر دهد‪.‬‬ ‫اگر کسی یوگا را کمابیش زود شروع کند‪،‬‬ ‫نیازی نیست وضعیت نیلوفری یا ایستادن‬ ‫روی ســر را انجام دهد‪ .‬پاوان موکت اسانا‬ ‫می تواند در همۀ لحظات زندگی انجام شود‬ ‫ا‬ ‫ث‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ت‬ ‫ش‬ ‫ف‬ ‫ا‬ ‫ب‬ ‫تمر ینا خش‬ ‫ت‬ ‫پ‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ ‬ ‫م‬ ‫و‬ ‫ک‬ ‫ت‬ ‫ ‬ ‫ا‬ ‫سا نا‬ ‫نویسنده‪ :‬سوامی نیرانجاناندا‪ / 1‬برگردان‪ :‬لعیا نبی فر‬ ‫و تمرین کننــده بدون نیاز به وضعیت های‬ ‫دیگر یوگا‪ ،‬همیشه جوان بماند‪ .‬اساناهای‬ ‫دیگر فقــط برای متعادل کــردن عملکرد‬ ‫اندام هــای مختلــف و اثرگذاشــتن در‬ ‫مسیرهای پرانیک اجرا می شوند‪ ..‬بااین همه‪،‬‬ ‫طــرز فکر عموم این اســت که هرچه این‬ ‫وضعیت ها پیچیده و مشکل تر باشند‪ ،‬یوگی‬ ‫به وضعیت بهتری دست پیدا خواهد کرد‬ ‫که البته تصور نادرستی است‪.‬‬ ‫چگونه تمرین های پاوان موکت  اسانا ذهن را ارام می کنند؟‬ ‫سوامی ساتیاناندا‪ :2‬این اساناها اگر در محیطی ارام و بدون رقابت و درست انجام شوند‪ ،‬نه تنها به عضالت بدن ارامش می دهند‪ ،‬بلکه این‬ ‫تکانه های ارامش بخش به مغز برمی گردند و ذهن را ارام می کنند‪ .‬با ترکیب اگاهی و هماهنگی تنفس‪ ،‬قوه دقت ذهن فعال می شود و اجازه‬ ‫ندارد به سمت تنش و فشار عصبی منحرف شود‪ .‬براین اساس‪ ،‬ماهیت این اساناها بیشتر ذهنی است تا جسمی‪ .‬اگر اساناها درست انجام‬ ‫شوند‪ ،‬ذهن را ارام می کنند و اعصاب خودمختار‪ ،‬عملکردهای هورمونی و فعالیت های اندام های داخلی را تنظیم می کنند‪.‬‬ ‫پاوان موکت اسانا در مقایسه با تمرین های پیشرفته تر چه اهمیتی دارد؟‬ ‫سوامی نیرانجاناندا‪ :‬مهم نیست که کسی ابتدا شخص باید بداند بدن چه نیازی دارد‪.‬‬ ‫بتواند اساناهای مشکل را اجرا کند یا نتواند‪ .‬باید بداند چه زمانی در انگشت کوچک پا‬ ‫مهم نیست اگر کسی بتواند ایستادن روی کشیدگی ایجاد می شــود یا عضله پشت‬ ‫ســر‪ ،‬وضعیت های وارونه یا وضعیت های کشــکک زانو می گیرد‪ .‬فرد باید از تک تک‬ ‫پرتحرک را انجام دهد‪ .‬مهم این اســت که قســمت های بدن اگاهی پیــدا کند و به‬ ‫ن موکت‬ ‫شخص اگاهی داشــته باشد و پیش از هر همین دلیل به تمرین هــای پاوا ‬ ‫چیز به محدودیت های بدن و ذهن اهمیت اسانا این اندازه تاکید شده است‪ .‬چراکه در‬ ‫بدهد‪ .‬همین که اگاهی از بدن و ذهن وجود تمرین های بعدی یوگا مفید هستند‪.‬‬ ‫ن موکت اسانا به تمرین کننده کمک‬ ‫پاوا ‬ ‫داشته باشــد‪ ،‬فرد به تدریج پی می برد که‬ ‫هردو به هر نوع دســتوری که داده شــود‪ ،‬می کند که ساختار متعادلی از ذهن و جسم‬ ‫ایجاد کند‪ .‬بدین ترتیب امکان اجرای اسان‬ ‫واکنش نشان می دهند‪.‬‬ ‫کم کم و با تمرین های ساده شروع کنید‪ .‬فنون دیگر را میسر می سازد‪ .‬مهم نیست چه‬ ‫دربــاره تدریس تمرین هــای مختلف باید کسی می تواند سریع دست را به انگشتان‬ ‫گفت که می توان انجامشــان داد‪ ،‬اما واقعاً پا برساند یا چه کسی می تواند تجربه های‬ ‫چیزی از ان ها به دست نمی اید‪ ،‬این قضیه شگفت انگیز داشته باشد‪ .‬مهم بازیافتن خود‬ ‫را می توان تضمین کرد‪ .‬ممکن است حس از ابتداست‪ .‬کم کم به مرور زمان تمرین های‬ ‫شادی برای انجام  دادن تمرینی ایجاد شود‪ ،‬پیشرفته و پرتحرک یوگا می توانند اضافه‬ ‫ممکن است رضایت خاطر به دست اید اما شوند و بدن به این وضعیت های مشکل با‬ ‫این هدف یوگا نیست‪.‬‬ ‫میل و به راحتی واکنش نشان می دهد‪ .‬وقتی‬ ‫هدف یــوگا به وجــود اوردن اگاهی از بدن به این شیوه واکنش نشان می دهد‪ ،‬نفع‬ ‫بــدن‪ ،‬ذهن و روح اســت و برای ایجاد ان زیادی از تمرین ها حاصل می شود‪ .‬اگر بدن‬ ‫واکنش نشــان ندهد و تمرین ها با فشار و‬ ‫قدرت انجام شــوند‪ ،‬نتیجه اش کمردرد یا‬ ‫خمیدگی گردن خواهد بود‪ .‬بنابراین بهتر‬ ‫است مراحل تمرین کردن را خیلی مشکل‬ ‫و سخت نگیریم‪ ،‬به اهستگی پیش برویم و‬ ‫همین که اگاهی ایجاد شد‪ ،‬تمرین های دیگر‬ ‫را شروع کنیم‪.‬‬ ‫هاتا یوگا نباید تمرینی نااگاهانه یا بدون‬ ‫فکر باشد‪ .‬وقتی فنون هاتا یوگا اجرا می شوند‪،‬‬ ‫فــرد باید بداند چه نوع تغییرهایی در بدن‬ ‫رخ می دهد‪ .‬انتظــار چه نوع تغییرهایی را‬ ‫می توان داشــت و اگر مورد جدیدی اتفاق‬ ‫بیفتد‪ ،‬چگونه می تــوان ورای ان مرحله یا‬ ‫فراتر از ان رفــت‪ .‬این ها مفاهیم هاتا یوگا‬ ‫هســتند که در جدیدتریــن ویرایش های‬ ‫رساله های هاتا یوگا شرح داده شده اند‪.‬‬ ‫منبع‪:‬‬ ‫‪1- Swami Niranjananda‬‬ ‫‪2- Swami Satyananda‬‬ ‫‪Hatha Yoga Book 4. 2013. Munger: Yoga‬‬ ‫‪Publications Trust.‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪43‬‬ صفحه 44 ‫فنگ شویی در‬ ‫اتاق کار منزل‬ ‫نویسنده‪ :‬مهتاب مرادیان‬ ‫کار در منزل حس ازادی می دهد‪ ،‬چرا‬ ‫که فرد می تواند محل کار خود را ترک کرده‬ ‫و فضایی دور از اســترس را در منزل برای‬ ‫خود خلق کند‪ .‬طبیعــت زندگی کاری و‬ ‫تجاری تغییرات زیادی کرده است‪ .‬به‪ ‬عالوه‬ ‫ارتباطــات گســتردۀ کامپیوتــری و بین‬ ‫المللی نشانگر این مطلب است که مردم از‬ ‫هرکجای این دنیا به کار دسترسی دارند‪ .‬در‬ ‫اوایل قرن ‪ 21‬خبرها حاکی از ان است که‬ ‫بیش از نیمی از جمعیت مردم شمال امریکا‬ ‫در خانه هایشان کار می کنند و این وضعیت‬ ‫ارام ارام در حال گسترش به دیگر نواحی‬ ‫کر ۀ زمین است‪ .‬چنین روشی مردم را برای‬ ‫دورکاری اماده می کند‪ .‬کســانی‪ ‬که با یک‬ ‫کامپیوتر با ادارۀ خود در ارتباط هستند یا‬ ‫خبرنگارانی که با این شــیوه  ‪ ،‬فرصت های‬ ‫جدیــدی را برای خــود فراهم می کنند و‬ ‫نیازی بــه حضور دائمشــان در محل کار‬ ‫احساس نمی‪ ‬شود‪.‬‬ ‫ایــن تغییر و تحول اثرات مخربی هم بر‬ ‫زندگی امروزی داشــته است‪ .‬خانه هایمان‬ ‫در معرض اســترس ها و فشارهای کاری و‬ ‫تجار یمان قرار گرفته است که می توانیم با‬ ‫به‪ ‬کار گرفتن قواعد فنگ شویی و اگاهی از‬ ‫تاثیرات ان فضای کاری امنی را برای خود‬ ‫خلق کنیم‪ .‬کلید تعادل در این است که از‬ ‫فضاهای خود درست استفاده کنیم و مرزها‬ ‫را معلوم کنیم‪ .‬بنابراین راهی وجود دارد تا‬ ‫در را ببندیم و کار را تعطیل کنیم‪.‬‬ ‫مکانی کــه در خانه برای اتــاق کار یا‬ ‫مطالعــه در نظر می گیرید‪ ،‬نمونۀ کوچکی‬ ‫از کل کار شماســت‪ .‬بنابراین بهتر اســت‬ ‫نزدیــک به در ورودی باشــد‪ ،‬به‪ ‬خصوص‬ ‫اگــر مراجعه‪ ‬کننده دارید‪ .‬چــون احتماالً‬ ‫نمی خواهید همۀ مراجعه کننده های شما‬ ‫وارد فضای خانوادگیتان شوند‪ .‬دلیل دیگر‬ ‫این است که با نزدیک‪ ‬تر بودن به در ورودی‪ ،‬‬ ‫احساس می‪ ‬کنید که با دنیای بیرون ارتباط‬ ‫قوی تری برقرار خواهید کرد‪ .‬یک اتاق ارام‬ ‫انتخاب کنید و حداقل در ان‪ ‬را بسته نگه‬ ‫‪44‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫داریــد تا خــود را از ورود و خروج افراد به‬ ‫خانه تــان در امان بدارید‪ .‬تردد زیاد حواس‬ ‫شما را از کارتان پرت می کند‪.‬‬ ‫شــکل اتاق و محتویات ان نقطۀ تمرکز‬ ‫انرژی شما را تعیین می کند‪ .‬طبیعی است‬ ‫که اولین قاعــده در چیدمان اتاق کار این‬ ‫اســت که همه چیز دســته بندی شده و‬ ‫مرتب باشــد‪ .‬موقعیت قــرار گرفتن میز‬ ‫کارتان خیلی مهم است‪ ،‬زیرا می خواهیم‬ ‫انرژی به‪ ‬راحتــی در این اتاق حرکت کند‪.‬‬ ‫جای میز خــود را طوری قــرار دهید که‬ ‫پشتش فضای ثابتی مثل یک دیوار باشد‪،‬‬ ‫نه پنجره و فضای باز‪ .‬جایی بنشینید که به‬ ‫در ورودی اشــراف داشته باشید‪ ،‬اما مرقب‬ ‫باشید که دقیقاً روربروی ان ننشینید‪ .‬دیوار‬ ‫پشتی خود را ســاده نگه دارید‪ ،‬طوری‪ ‬که‬ ‫حواس مراجعه کننده هنگام گفتگو با شما‬ ‫به کارهــای هنری یــا پیام هایی که روی‬ ‫دیوار می بیند‪ ،‬پرت نشــود و کام ً‬ ‫ال به شما‬ ‫گوش دهد‪.‬‬ ‫اگــر مجبورید از اتاق خود به‪ ‬منزلۀ اتاق‬ ‫مطالعه یا کار استفاده کنید‪ ،‬بهتر است مرز‬ ‫مشــخصی را بین کار و استراحت تعیین‬ ‫کنیــد‪ .‬فضای اتاق را طــوری بچینید که‬ ‫هنگام اســتراحت خود را کام ّ‬ ‫ال در فضای‬ ‫اتاق خواب حس کنید و موقع کار‪ ،‬احساس‬ ‫طراوت و تازگی داشته باشید‪ .‬دیدن کارهای‬ ‫ناتمام زیاد‪ ،‬کتاب های خوانده نشده و نیمه‬ ‫خوانده شده در اتاق خواب‪ ،‬تاثیر خوبی بر‬ ‫خواب افراد نخواهد داشت‪.‬‬ ‫کالم اخر اینکه در اتــاق کار به دو نوع‬ ‫انرژی احتیاج داریم; یکی فعال و روشــن‬ ‫که فضــای کاری را تقویت می کند و یکی‬ ‫دریافت کننده ‪ ،‬منفعل و نرم برای مطالعۀ‬ ‫بهتر و تمرکز داشتن‪.‬‬ ‫جمع بندی و نتیجه گیری نهایی در‬ ‫به کار گرفتنفنگ شویی‬ ‫پیش از هر چیز مراقب باشید پاک سازی‬ ‫مکان خــود را به دقت انجام داده باشــید‬ ‫و انباشــتگی را به حدقل برسانید‪ .‬مرحلۀ‬ ‫اغازین فنگ شــویی ‪ ،‬پاالیش مکان است‪.‬‬ ‫گذاشتن ایینه در یک فضای انباشته ‪ ،‬نه‬ ‫تنها انرژی های منفــی ان فضا را خنثی‬ ‫نمی کند‪ ،‬بلکه ان را چند برابر و مشکالت‬ ‫را بیشتر می کند‪ .‬بنابراین مکان خود را از‬ ‫هر ان چه اضافی است‪ ،‬پاک کنید و فقط‬ ‫وســایلی را نگه دارید که دوست دارید یا‬ ‫دلیلی قانع کننده برای نگه داشــتن ان ها‬ ‫دارید‪ .‬بعد از پاالیش به این نتیجه خواهید‬ ‫رسید که هرچه مکان شما تمیزتر باشد‪،‬‬ ‫فضای زندگی شــخصی شــما واضح تر‬ ‫و روشــن تر خواهد بود و بــرای دریافت‬ ‫موقعیت های جدیدی که از راه می رسند‪،‬‬ ‫اماده تر خواهید بود‪.‬‬ ‫وقتی تغییرات را به وجــود می اورید‪،‬‬ ‫قدم به قدم انجام دهید طوری که متوجه‬ ‫شوید که کدام بخش از تغییرات مناسب‬ ‫زندگیتان اســت و کــدام بخش نیازمند‬ ‫کمک و مشــاوره است‪ .‬نتایج تغییرات را‬ ‫جایی یادداشــت کنید‪ .‬اگر بعد از یک ماه‬ ‫هیــچ تغییری به وجود نیامــد‪ ،‬به دنبال‬ ‫راه حل دیگری باشــید‪ .‬اگر در پایان هفته‬ ‫مانند طوفان عمل کردید‪ ،‬منتظر تغییرات‬ ‫ناگهانی در زندگی خود باشــید‪ .‬بنابراین‬ صفحه 45 ‫در تمرین ها اهسته و پیوسته باشید و عجله‬ ‫نکنید ‪ ،‬چرا که انرژی شخصی خودتان خیلی‬ ‫مهم است‪.‬‬ ‫عوامل زیادی انرژی شــما را تحت تاثیر‬ ‫خود قرار می دهد‪ ،‬رژیم غذایی شما‪ ،‬سبک‬ ‫زندگیتان و هر تمرینی که دارید‪ ،‬بر انرژی‬ ‫شــما تاثیر می گذارد‪ .‬حتــی خصوصیات‬ ‫ظاهــری و ژنی که به ارث برده اید‪ ،‬بر انرژی‬ ‫شما اثرگذار اســت‪ .‬افرادی که پیرامونتان‬ ‫هســتند ‪ ،‬وقایعی که در زندگی شــما رخ‬ ‫می دهنــد‪ .‬اما با همــۀ این تفاســیر اگر‬ ‫انرژی شخصی شــما قوی باشد‪ ،‬می توانید‬ ‫از اثرات مخرب بیرونــی جلوگیری کنید‪.‬‬ ‫فنگ شویی مکان‪ ،‬انرژی شخصی شما را باال‬ ‫می برد‪ .‬قطعاً خانه هایی که با اشکالت زیاد‬ ‫زیرساختی مواجهند‪ ،‬مناسب نخواهند بود و‬ ‫منجر به عدم تعادل در زندگی فرد می شوند‬ ‫و نه تنها برای اهداف مالی و رضایت کاری‬ ‫شخص مناسب نیست‪ ،‬بلکه مضر هم هست‪.‬‬ ‫اما هیچ شکی نیست که ما محصول محیط‬ ‫خود هســتیم و می توانیم بــر روی عوامل‬ ‫ن اثرگذار باشــیم و کلید‬ ‫مخرب پیرامونما ‬ ‫این معما در داشتن شخصیتی قوی است‪.‬‬ ‫برای به دســت اوردن شخصیتی قوی باید‬ ‫مراقب غذای خود باشــیم و دقت کنیم‬ ‫که غذای روزانۀ خود را در چه محیطی‬ ‫تهیه می کنیم‪ .‬خوب بخوابیم و خانه های‬ ‫خــود را تا حد امکان تمیز و طبیعی نگه‬ ‫داریم‪ .‬اگــر این کارها را بــا دقت انجام‬ ‫دهید‪ ،‬خانه های مســئله دار نیز بر روی‬ ‫افراد هشیار اثر زیادی ندارند‪.‬‬ ‫در فنگ شویی قرار است که انرژی های‬ ‫خود را بازیابی کنیم‪ .‬علم نشان داده است‬ ‫که بین جسم و ذهن ارتباط وجود دارد‪.‬‬ ‫اســترس زیاد‪ ،‬سیستم ایمنی بدن را به‬ ‫خطــر می اندازد و توان مــا را برای ادارۀ‬ ‫امور از بین می برد‪ .‬با فهم این مطلب که‬ ‫کدام یک از عناصر محیطی فشار درونی‬ ‫ما را بیشتر می کند و با تعادل بخشیدن‬ ‫به این عناصــر و هم زمان پاک و مقدس‬ ‫نگاه داشــتن فضای خانه‪ ،‬برای سالمتی‬ ‫خود کار بزرگی کرده ایم‪.‬‬ ‫خانۀ خود را الهام بخش کنید‬ ‫فنگ شویی کمک می کند تا خانه های‬ ‫خود را برای دســتیابی بــه نیروی های‬ ‫واقعی درون خود طراحی کنید‪ .‬محیط‬ ‫پیرامون شــما‪ ،‬زندگی شما را منعکس‬ ‫می کند‪ .‬اگــر در کاری گیر افتاده اید که‬ ‫بال و پر شــما را از بین برده و احساس‬ ‫می کنید که توان بیشتری دارید ولی در‬ ‫چشم انداز زندگی خود هیچ افق روشنی‬ ‫نمی بینید‪ ،‬نشانگر ان است که در خانه ای‬ ‫کوچک و فشــرده زندگــی می کنید‪ .‬به‬ ‫جای پذیرش انچه موجود اســت ‪ ،‬انرژی‬ ‫مکان خود را تغییر دهید‪ .‬اسباب و اثاثیۀ‬ ‫اضافی را خــارج کنید ‪ ،‬نور دهید و رنگ‬ ‫اضافه کنید ‪ ،‬تصویر رنگی قرار دهید ‪ ،‬ایینۀ‬ ‫بزرگــی بگذارید تا اتاق را بزرگ تر کند و‬ ‫انرژی زند ه مثل گل و گیاه به فضای خود‬ ‫اضافه کنید‪ .‬تصاویری از دریا‪ ،‬کوه و افق‬ ‫بگذارید‪ .‬همۀ این ها تالش کوچکی است‬ ‫در جهت ایجاد فضایی امن برای حمایت‬ ‫از روحتان‪.‬فنگ شــویی امری شــخصی‬ ‫است‪ .‬ما نمی توانیم بدون  در نظر گرفتن‬ ‫ساکنین یک مکان ‪ ،‬بر اساس فنگ شویی‬ ‫چیدمان کنیم‪.‬‬ ‫به هــر حال‪ ،‬بــه هیچ روشــی نگاه‬ ‫یک ســوگرانه نداشــته باشــید و انچه‬ ‫مناســب زندگی تان است‪ ،‬با کمک یک‬ ‫مشاور خبره به کار گیرید‪ .‬امید که مکانی‬ ‫دلنشــین برای خود خلق کنید و از ان‬ ‫لذت ببرید‪.‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪45‬‬ صفحه 46 ‫سیذارتا نوجوانی است از خانواده مذهبی‬ ‫که به اتفاق دوست صمیمی خود گوویندا‬ ‫برای جســتجوی حقیقــت‪ ،‬یافتن معنا و‬ ‫هدف زندگی خانــۀ پدر را ترک می کند و‬ ‫به جنگل می رود‪ .‬در جنگل به فن ریاضت‬ ‫و تفکر می پردازد و ســخت می کوشد تا‬ ‫نفس را که مانع نیل به حقیقت است از بین‬ ‫ببرد‪ ،‬ولی هرچه بیشتر در این مرحله پیش‬ ‫می رود‪ ،‬در می یابد که به همان اندازۀ اول از‬ ‫حقیقت دور اســت و ریاضت راه وصول به‬ ‫مطلوب نیست‪.‬‬ ‫در این هنگام زمزمه هایی دربارۀ استادی‬ ‫می شنود‪ ،‬که به اخرین مرحلۀ کمال انسانی‬ ‫دست یافته‪ ،‬راه حقیقت را پیدا نموده و به‬ ‫سعادت و صلح جاودان رسیده است و اینکه‬ ‫موعظه می کند و راه رســیدن به ارامش را‬ ‫به شاگردان می نمایاند‪ .‬اکنون مردم بسیاری‬ ‫گرد وی امده انــد و از تعالیمش بهره مند‬ ‫می گردند‪ .‬ســیذارتا و گوویندا مشتاقانه به‬ ‫دیدارش می روند‪ .‬سیذارتا به محض دیدن‬ ‫استاد در میان جمعیتی انبوه‪ ،‬او را می شناسد‬ ‫و از دیگران بسیار متمایز می یابد‪ .‬از مشاهدۀ‬ ‫ظاهر و رفتار‪ ،‬طرز نگاه‪ ،‬تبســم‪ ،‬شــکوه و‬ ‫جالل او به شــگفتی در  می اید‪ .‬روز بعد به‬ ‫موعظۀ ان یگانۀ رخشان گوش فرا می دهد‬ ‫و می بیند که اســتاد از درد و رنج ســخن‬ ‫می گوید‪ ،‬او جهان را سراسر رنج می خواند ‪،‬‬ ‫‪46‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫در کنار رود‬ ‫نویسنده‪ :‬هرمان هسه‬ ‫‪1‬‬ ‫گرداوری و نقد‪ :‬شهال قاسمیان دستجردی‬ ‫اما راه رهایــی از رنج را نیز می داند‪ .‬وی راه‬ ‫نجات را با طرق هشت گانه برای حضار شرح‬ ‫می دهد‪ .‬گوویندای جوان چنان از این تعالیم‬ ‫به وجد می اید که بالفاصله راه زندگی خود‬ ‫را انتخاب می کند و در مســیر حقیقت گام‬ ‫برمی دارد‪ .‬ولی سیذارتا‪ ،‬با این سخنان قانع و‬ ‫با او هم عقیده نمی شود ونزد استاد می رود و‬ ‫می گوید‪ :‬دانش چیزی نیست که از کسی به‬ ‫دیگری منتقل شود و رستگاری نیز با تعالیم‬ ‫به دست نمی اید‪ .‬من می خواهم انچه را تو‬ ‫یافته ایی‪ ،‬خود بیابم‪  .‬استاد نیز با دعای خیر‬ ‫او را بدرقه می کند‪.‬‬ ‫از ان پس سیذارتا در طلب خود می رود و‬ ‫دیگر در صدد نفی نفس بر نمی اید‪ .‬او به شهر‬ ‫می رود و تصمیم می گیرد معنای زندگی را از‬ ‫خود زندگی بگیرد‪ .‬با زنی زیبا و همچنین با‬ ‫بازرگانی دوست و همکار می شود‪ .‬خود را در‬ ‫کار و لذات دنیوی غرق می کند و تبدیل به‬ ‫تاجری ثروتمند و فربه و پرخاشجو می گردد‪.‬‬ ‫ولی ناگاه یک روز در می یابد که به میانسالی‬ ‫رســیده و از انچه در طلبش بوده بسی دور‬ ‫شده اســت‪ .‬این دوران نیز با حس نفرت و‬ ‫انزجار از خود پایان می یابد‪.‬‬ ‫ســیذارتا از شهر و زندگی اشرافیش و از‬ ‫خود فــرار می کند‪ .‬به جنگلی می گریزد و‬ ‫بر کنار رودی قصد خودکشی می کند ولی‬ ‫در سکوت جنگل و در صدای رود‪ ،‬نوایی را‬ ‫می شنود‪ .‬به یاد اذ کاری می افتد که در زمان‬ ‫جوانی بر زبان می اورد‪ ،‬بدون اینکه معنایش‬ ‫را بداند‪ .‬ولی حــاال در کنار رود‪ ،‬صدایی را‬ ‫به وضوح می شنید‪ .‬این نوا نخستین صدای‬ ‫خلقــت که در همه جا جریان داشــت‪ .‬در‬ ‫ان حال به خواب می رود‪ .‬صبح روز بعد با‬ ‫قایق رانی اشنا می شود که استادی فرزانه‬ ‫بود‪ ،‬بدون انکه خود بدانــد‪ .‬مرد قایق ران‬ ‫سال های زیادی در کلبۀ جنگلی کنار رود‬ ‫زندگی می کرد و مســافران را از یک طرف‬ ‫رود به طرف دیگر می برد‪ .‬او در این فاصله‬ ‫درس های بسیاری از طبیعت اموخته بود‪.‬‬ ‫سیذارتا از قایقران می خواهد که به عنوان‬ ‫دســتیار برای او کار کند‪ .‬روزی زن زیبایی‬ ‫که در شــهر‪ ،‬دوست سیذارتا بود به همراه‬ ‫پسرش از جنگل می گذشتند که ماری زن‬ ‫را نیش می زند‪ .‬زن می میرد و پسرک پیش‬ ‫ســیذارتا و مرد قایق ران می ماند‪ .‬سیذارتا‬ ‫متوجه حسی می شــود که تا به حال ان‬ ‫را تجربه نکرده  بود؛ عشــق و دلبســتگی‪.‬‬ ‫ســیذارتا چنان دلبستۀ فرزندش شده بود‬ صفحه 47 ‫که حاضر به انجــام دادن هر کاری برای او‬ ‫می شود‪ .‬اما پسر‪ ،‬که در ناز و نعمت بزرگ‬ ‫شده بود‪ ،‬کلبۀ جنگلی و پیرمرد قایق ران را‬ ‫خسته کننده و مالل اور می پندارد و بنای‬ ‫ناســازگاری و بدخلقی می گذارد‪ .‬سرانجام‬ ‫او از کلبه می گریزد و به شــهر برمی گردد‪.‬‬ ‫ســیذارتا در پــی او مــی رود و مدتی به‬ ‫جستجویش می پردازد‪ .‬ولی ناامید به پیش‬ ‫قایق ران باز می گردد‪ .‬سیذارتا درس بزرگ‬ ‫دیگری از زندگی می گیرد و ان رها کردن‬ ‫دلبستگی هااست‪.‬‬ ‫سال ها می گذرد‪ ،‬قایق ران پیر می میرد و‬ ‫سیذارتا به تنهایی در کلبۀ جنگلی کنار رود‬ ‫زندگی می کند‪ .‬روزی استادهی از سالکین‬ ‫از ان جنگل عبــور می کردند‪ .‬گوویندا که‬ ‫اکنون پیرمردی شده بود‪ ،‬نیز در میان ان ها‬ ‫حرکت می کرد‪ .‬گووینــدا اموخته بود که‬ ‫مانند استاد سخن بگوید و تعالیم وی را برای‬ ‫ره جویان بازگو کنــد‪ .‬در انجا زمزمه هایی‬ ‫می شــنود از فردی به نام ســیذارتا  که به‬ ‫اخرین مرحلۀ کمال انســانی دست یافته‪،‬‬ ‫راه حقیقــت را پیدا نموده و به ســعادت‬ ‫جاودان رســیده است‪ .‬همه روزه از سراسر‬ ‫دنیا‪ ،‬ره جویانی برای دیدارش می شتافتند‬ ‫تا درس زندگی را از زبانش بشــنوند و راه‬ ‫حقیقت را در پرتو تعالیمش بیابند‪ .‬گوویندا‬ ‫نیز به دیدار او می شــتابد و در جا دوست‬ ‫قدیمی خود سیذارتا را میشناسد ‪ .‬سیذارتا‬ ‫نیز گوویندا را به خاطر می اورد‪ .‬گوویندا به‬ ‫او می گوید که سال ها در طلب حقیقت بوده‬ ‫ولی هنوز ان را نیافته و می پرسد که سیذارتا‬ ‫چگونه ان را پیدا نموده است؟ سیذارتا تنها‬ ‫با بوســه زدن بر پیشانی گوویندا او را نیز از‬ ‫اسرار یگانگی جهان اگاه می سازد‪.‬‬ ‫هدف هرمان هسه از نگارش چنین اثری‬ ‫انتقال این مفهوم به خوانندگان اســت که‬ ‫خودشناسی راهی است که هر شخص باید‬ ‫خود جداگانه بپیماید‪ .‬تکرارکالم و تعالیم‬ ‫دیگران بدون داشتن درک درستی از ان ها‬ ‫کافی نیست‪ .‬سیذارتا طرق هشت گانه ای را‬ ‫که اســتاد ان ها را شرح می داد‪ ،‬در زندگی‬ ‫روزمره و سپس در دل طبیعت می یابد‪ .‬با‬ ‫مفاهیمی همچون حرص‪ ،‬خشم‪ ،‬دلبستگی‬ ‫و غیره اشنا گشــته و راه رهایی از ان ها را‬ ‫کشف می کند‪ .‬همچنان که استاد می گوید‪ :‬‬ ‫من با انگشــتم به ماه اشاره می کنم‪ ،‬ولی‬ ‫مردم به جای اینکه به ماه بنگرند‪ ،‬به دست‬ ‫من نگاه می کنند‪  .‬با این سخن‪ ،‬او به ما می‬ ‫فهماند که تنها گوش دادن به تعالیم کافی‬ ‫نیست‪ ،‬تمامی درس ها در هر لحظۀ زندگی‬ ‫وجود دارند و باید ان ها را از زندگی حقیقی‬ ‫اموخت‪.‬‬ ‫هرمان هسه‪:‬‬ ‫شــاعر و نویسندۀ بزرگ المانی‬ ‫در دوم ژوئیه ‪ 1877‬در شــهر کالو‬ ‫به دنیا امد‪ .‬این داســتان فلســفی‪،‬‬ ‫نثری شاعرانه است که هرمان هسه‬ ‫در ســال ‪ 1923‬پس از بازگشت از‬ ‫هندوستان به رشتۀ تحریر دراورد‪ .‬از‬ ‫اثار او می توان‪ :‬گرترود‪ ،‬دانشمندی‬ ‫از مشرق زمین‪ ،‬موبی دیک و سیذارتا‬ ‫را نام برد‪ .‬وی در ســال ‪ 1945‬جایزۀ ادبی گوته و در سال‬ ‫‪ 1946‬جایزۀ ادبی نوبل را دریافت نمود‪ .‬هرمان هسه در ‪9‬‬ ‫اگوست ‪ 18( 1962‬مرداد ‪ )1341‬درگذشت‪.‬‬ ‫‪1-Hermann Hesse‬‬ ‫حلوای لوزی حریرۀ گندم‬ ‫شیرینی هامعموالً‬ ‫همراه غذای اصلی سرو‬ ‫می شوند تا بعد از غذا‪ .‬طبق‬ ‫ســنت ایورودا‪ ،‬خوردن شــیرینی‬ ‫پس از غذا می تواند باعث گرفتگی و مشــکالت‬ ‫سینوسی شود‪ .‬در اینجا به دستور پخت نوعی شیرینی با‬ ‫عنوان حلوای لوزی اشاره می کنیم‪.‬‬ ‫مواد الزم‪:‬‬ ‫‪ 4‬قاشق غذا خوری روغن‬ ‫‪ 1‬فنجان حریرۀ  گندم‬ ‫‪ 2‬فنجان اب‬ ‫‪ 1‬قاشق غذا خوری بادام پوست کنده و خرد شده‬ ‫‪ 5‬قاشق غذا خوری شکر خام (بسته به ذائقۀ شما)‬ ‫‪ 1/4‬قاشق چای خوری پودر هل‬ ‫نارگیل خالل شده برای تزئین به میزان الزم‬ ‫برگرفته از کتاب‪ :‬سیذارتا‬ ‫تابه را با حرارت مالیم گرم کنید و‬ ‫روغن را در ان بریزید‪ .‬سپس حریرۀ گندم را در ان تفت دهید‪ .‬مرتب هم بزنید‬ ‫تا رنگش قهوه ای روشن شود و عطرش در بیاید‪.‬‬ ‫اب را اضافه کنید و بگذارید روی شعلۀ کم با در بسته؛ برای ‪ 5‬دقیقه بپزد‪.‬‬ ‫بعد مغزها‪ ،‬شکر و هل را به ان اضافه کنید‪.‬‬ ‫تابۀ بزرگ یا سینی شــیرینی پزی را با روغن چرب کنید‪ .‬مخلوط حریرۀ‬ ‫گندم را در ان بریزید و به ارامی با دســت پهنش کنید تا ضخامت ان حدود‬ ‫نیم سانتی متر شود‪ .‬خالل نارگیل را روی ان بپاشید و با نوک یک چاقوی تیز‬ ‫ان را به قطعات لوزی شکل تقسیم کنید‪.‬‬ ‫یکی دو سر انگشت زنجبیل باعث می شود که کافایی ها نیز بتوانند گاهی‬ ‫از ان بخورند‪.‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪47‬‬ صفحه 48 ‫یوگابرایسیاستمداران‬ ‫نویسنده‪ :‬سوامی ساتیاناندا ساراسواتی‪ / 1‬برگردان‪:‬شیرین فراز‬ ‫درحالی کــه اســتادهی از مــردم‬ ‫درحال صحبت بودنــد‪ ،‬ناگهان گفتم‪  :‬‬ ‫سیاست مداران باید یوگا انجام دهند ‪ .‬برای‬ ‫مدت کوتاهی سالن ساکت شد‪ .‬مطمئنم‬ ‫تعــداد زیادی از حاضرین فکر کردند که‬ ‫من جدی نمی گویم‪ .‬اما تا حاال ان قدر در‬ ‫زندگیم جدی نبودم‪ .‬سیاستمداران باید‬ ‫یوگا انجام دهند‪.‬‬ ‫مردم فکر می کنند که سیاستمداران‬ ‫با یوگا هیچ ارتباطی ندارند‪ ،‬حتی ممکن‬ ‫اســت بگویید که از نظر عموم مردم این‬ ‫دو موقعیت اجتماعی در دو جهت مخالف‬ ‫یکدیگرند‪.‬‬ ‫اینکه گفته می شــود یــوگا عموماً با‬ ‫خلوت وانزوا ارتبــاط دارد و برای افرادی‬ ‫کــه از اجتمــاع دوری می کنند و نقش‬ ‫ملموسی در جامعه ندارند مناسب است‪.‬‬ ‫اما سیاســت در ارتباط با افرادی اســت‬ ‫که به طــور فعال در زندگــی اجتماعی‬ ‫مردم تاثیرگذارند‪ ،‬درســت نیست‪ .‬اگر‬ ‫تصوری صحیح بود‪ ،‬یوگا باعث سیاست‬ ‫نمی توانست عالیق مشترک داشته باشد‪.‬‬ ‫اما امروزه می دانیــم یوگا می تواند برای‬ ‫سیاســتمداران به همان اندازه که برای‬ ‫هرکسی در دنیا ارزشمند است‪ ،‬مفید و‬ ‫با ارزش باشد‪.‬‬ ‫‪48‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫سیاســتمداران برای هدایت سرنوشت بشر‬ ‫انتخاب می شــوند‪ .‬اما ان هــا هم مثل همۀ ما‬ ‫جایزالخطا هســتند‪ .‬بعضی وقت ها با روشــی‬ ‫مثبت و گاهی به روشــی منفی عمل می کنند‪.‬‬ ‫هرمسئله ای که به ان ها کمک کند تا سختی‬ ‫کارشان اسان شــود و تصمیماتشان مثبت تر‪،‬‬ ‫می تواند در سیاست گذاری ان ها برای مردمی‬ ‫که سرنوشتشــان به عهده انها است‪ ،‬مفیدتر‬ ‫باشد‪ .‬یکی از این ابزارها یوگا است‪.‬‬ ‫یوگا چگونه کمک می کند؟‬ ‫سیاســت را می توان هنر سازش نامید‪ .‬یک‬ ‫سیاســتمدار در طول مناظره به ذهنی صاف و‬ ‫روشن و منطقی‪ ،‬برای توضیح شرایط خویش‬ ‫به سیاستمداران دیگر یا عموم مردم نیاز دارد‪.‬‬ ‫شــخصی که بتواند به طور واضح و روشــن‬ ‫صحبت کند‪ ،‬نســبت به شــخصی که نظر و‬ ‫ایده هایش اشفته و درهم است‪ ،‬تاثیر بیشتری‬ ‫روی شنونده می گذارد‪ .‬یوگا ذهن را ارام می کند‬ ‫و به شخص اجازه می دهد ایده هایش را به طور‬ ‫واضح و اشــکار و با نفوذ بیشتری عنوان کند‪.‬‬ ‫مدتــی انجــام تمرین یوگا قبــل از مناظره یا‬ ‫برگزاری جلسه می تواند بسیار مفید باشد و در‬ ‫نتیجۀ نهایی تصمیمات‪ ،‬تاثیر داشته باشد‪.‬‬ ‫زمانی سفیر هند در بریتانیا را مالقات کردم‪.‬‬ ‫او به اظهار داشت‪ :‬سالها تمرین یوگا داشته است‬ ‫و ان را نه تنها برای رشــد و اگاهی خود بلکه‬ ‫برای کارش نیز مفید یافته اســت‪ .‬او به من‬ ‫گفت‪ :‬عمــده وظایفش برگزاری جلســه با‬ ‫دیپلمات های دیگرکشــورها و تنظیم پیش‬ ‫نویس معاهده هایی بــوده که به نفع هر دو‬ ‫کشــور باشد‪ .‬پشــت بعضی از این جلسات‬ ‫اغلب انگیزه های پنهانی وجود داشت که مورد‬ ‫بحث یا پذیرش قرار نمی گرفت‪ .‬وی با انجام‬ ‫تمرینات یوگا قبل از جلســات‪ ،‬ذهن خود را‬ ‫واضح و روشن می ساخت تا قابلیت شهودی‬ ‫و قوۀ ادراک خویــش را افزایش دهد‪ .‬از این‬ ‫طریق قادر بود خواســتۀ واقعی شرکایش را‬ ‫شناسایی کند‪ .‬بنابراین هنگام صحبت با ان ها‬ ‫متوجه می شــد که ایا ان ها صادقند یا خیر‪.‬‬ ‫به این ترتیب می توانست نمایندۀ مفیدی برای‬ ‫کشورش باشد‪.‬‬ ‫نمونۀ دیگر برای یکی از اعضای برجستۀ‬ ‫پارلمان بریتانیا اتفاق افتاد‪ .‬اودر طول مناظرات‬ ‫پر اشوب برای لحظاتی ناپدید شد‪ .‬چه کاری‬ ‫انجام داده بود؟ ایا به سراغ فایل های مخفی‬ ‫مربوط به مناظره رفته بــود؟ نه‪ ،‬او در محل‬ ‫کارش شیرشاســانا( تمرینات ایستادن روی‬ ‫ســر) انجام داده بود‪ .‬با این کار توانســته بود‬ ‫تمرکز بیشــتری کنــد و اگاهانه تر همراه با‬ ‫انرژی و زنده دلی و شــور و شــوق بیشتری‬ ‫مشارکت کند‪.‬‬ صفحه 49 ‫قدرت ماهاتما گاندی‬ ‫بــدون شــک بزرگ ترین سیاســتمدار‬ ‫هند ماهاتما گاندی بود‪ .‬وظایف سیاســی و‬ ‫کارهایی که انجام داد‪ ،‬نماد درخشانی از یک‬ ‫مرد با ارمان های بلند مرتبه بود‪ ،‬او با ذهنی‬ ‫متمرکز همواره در تالش بود تا به همنوعانش‬ ‫عشــق بورزد‪ .‬وی الگویی برای عموم مردم و‬ ‫سیاســتمداران بود‪ .‬او یک یوگی بود مظهر‬ ‫اتحاد و یکپارچگی ذهن‪ ،‬روح و بدن به تمام‬ ‫معنی بود‪ .‬خودش را از جامعه پنهان نمی کرد‪،‬‬ ‫به میان مردم می رفت و از طریق  کارما یوگا ‬ ‫خودش را وقف خدمت به ان ها می کرد‪.‬‬ ‫مونا‪(2‬ســکوت)‪ ،‬مانترا(تکــرار ذکــر) و‬ ‫روزه داری را تمریــن می نمود‪ .‬به طور منظم‬ ‫ریاضت می کشــید و غذای ساده می خورد‪.‬‬ ‫همان طورکه پاراماهانسا یوگاناندا‪ 3‬به اواموزش‬ ‫داده بود‪ ،‬کریا یوگا‪ ( 4‬تمرینات پاک کننده) را‬ ‫تمرین می کرد‪ .‬وی منبع الهام همه بود‪ ،‬زیرا‬ ‫انچه را که موعظه می کرد‪ ،‬انجام می داد‪.‬‬ ‫سوالی که مطرح می شود این است که‪ ،‬ایا‬ ‫شــاهکارهای بزرگی را که انجام میداد صرفاً‬ ‫از طریق تحصیل در دانشکده فکری به دست‬ ‫اورد؟ جواب قطعاً منفی اســت‪ ،‬بسیاری از‬ ‫مردم به همــان اندازه ای که فکرهای خوب‬ ‫دارند‪ ،‬نمی توانند الهام بخش باشــند و مثل‬ ‫گانــدی به مردم کمک کنند‪ .‬ویژگی که او را‬ ‫نســبت به دیگران متمایز می کرد‪ ،‬عشق به‬ ‫مردم بود‪ .‬حتی وی تحمل مخالفان سیاسیش‬ ‫را نیز داشت‪.‬‬ ‫بــا تمرینــات ســادانا‪(5‬تمرینات معنوی‬ ‫روزمره)‪ ،‬می توانســت ذهنــش را از عوامل‬ ‫خارجی تصفیه کند‪ .‬عواملی از قبیل قضاوت‪،‬‬ ‫ترس‪ ،‬دوست داشتن ها و نداشتن ها وغیره که‬ ‫ذهن اکثر مردم را درگیر می کند‪ .‬تنها او قادر‬ ‫بود مشکالت هند و پیروانش را با ذهنی که‬ ‫فقط حقایق شرایط موجود را مورد توجه قرار‬ ‫می داد‪ ،‬برطرف کند‪ .‬بدون اینکه خیال های‬ ‫شخصی را در ان دخالت دهد‪.‬‬ ‫چنین ذهنی شــبیه به ذره بینی اســت‬ ‫که می تواند اشــیا را با وضــوح باورنکردنی‬ ‫نشان دهد‪ .‬اما ذهنی که با خیال های شخصی‬ ‫و مسائل پیچیدۀ داخلی به هم ریخته است‪،‬‬ ‫مثل ذره بینــی می ماند کــه روی ان را تار‬ ‫بسته است‪ .‬تصویر مسائل هنوز انجاست‪ ،‬اما‬ ‫نمی توان ان ها را به وضوح دید‪.‬‬ ‫حقیقــت ناراحت کننــده این اســت که‬ ‫داوری های دنیا درهر دو وجه‪،‬چه دوســتی‬ ‫و چه دشــمنی در بهترین و بدترین شرایط‬ ‫دچار عدم وضوح و تیرگی اســت‪ .‬قدرت‬ ‫گاندی دراین بود که هیچ دوستی انفرادی‬ ‫به معنای واقعی کلمه نداشت‪ .‬همۀ مردم‬ ‫دوست او بودند و اعمال و رفتارش به سود‬ ‫همۀ مردم بود‪.‬‬ ‫او برذهنش مســلط بود و می توانست‬ ‫ذهــن مردم دیگر را نیز بفهمد‪ .‬شــرایط‬ ‫جهان را در نور واقعی ان می دید و نه در‬ ‫نور منعکس شده از ان‪ .‬سیاستمداری بود‬ ‫با ذهنی قوی و دلسوزی بی ریا برای همه‪.‬‬ ‫چنین کسی مطمئن ٌا معبود قلب ها و مورد‬ ‫پیروی عموم مردم خواهد بود‪.‬‬ ‫تمرکز‪،‬بهاکتی‪6‬وکناره گیری‬ ‫سوالی که اکنون پیش می اید این است‬ ‫که ایا عموم مردم هم توانایی ان را دارند‬ ‫که ذهن خود را متمرکز و اســتعدادهای‬ ‫حسی خود را بیدارکنند؟ قطع ٌا جواب  بله ‬ ‫اســت‪ .‬هر سیاســت مداری اگر به دقت‬ ‫ســادانا‪( 7‬تمرینات معنــوی) انجام دهد‪،‬‬ ‫می تواند عظمت گاندی را در خود پرورش‬ ‫دهد‪ .‬عالقه نشــان دادن به تمرینات یوگا‬ ‫تنها عاملی است تا سیاستمداران بتوانند‬ ‫قابلیت های معنوی خود را پرورش دهند‪.‬‬ ‫عالقه باید ازعمق وجود و قلب بیاید و نباید‬ ‫روشنفکرانه ‪،‬عقالنی وغیر احساسی باشد‪.‬‬ ‫ماهاتما گاندی ذهنی متعادل داشت و‬ ‫می توانست کارهای شگفت انگیز زیادی را‬ ‫باورنکردنی انجام دهد‪ ،‬بدون اینکه کاری‬ ‫را به طور نیمه رها کنــد‪ .‬یک ذهن ارام و‬ ‫در عین حال متمرکز می تواند سخت ترین‬ ‫کارها را برای مــدت زمان طوالنی بدون‬ ‫خستگی انجام دهد‪ .‬بدین ترتیب میتوان‬ ‫نتیجه گرفــت چنین ذهنــی با حواس‬ ‫پرتی عوامــل خارجی و اختالالت درونی‬ ‫منحرف نمی شود‪.‬‬ ‫ادغام این ذهن بــا بهاکتی یوگا به ان‬ ‫نیرو می دهد و ترکیبی قدرتمند به وجود‬ ‫می اورد‪ .‬کســی که بهاکتی تمرین کند‬ ‫به جای اینکــه فکرش در جهات مختلف‬ ‫پراکنده شــود‪ ،‬به جهــات مثبت هدایت‬ ‫می شــود‪ .‬بیشــتر مردم انرژی عاطفی‬ ‫خود را در اســتدالل های جزیی بیهوده و‬ ‫گفتگوهای خشــم امیز به عبارتی دربارۀ‬ ‫هیچ تلف  می    کنند‪ .‬انــرژی بدون هیچ‬ ‫قدرتی به هرجایی مــی رود‪ .‬با این وجود‬ ‫‪ ،‬اگــر این قدرت در مســیری درســت‬ ‫فرستاده شود‪ ،‬نیروی زیادی می بخشد‪.‬‬ ‫بــه ایــن ترکیــب یــک نکتــۀ دیگر‬ ‫اضافه کنید؛  کناره گیــری ‪ ،‬نتیجۀ کار مانند‬ ‫عملکرد گاندی قوی می شود‪ .‬کناره گیری به‬ ‫معنی بی ارزش شمردن یا بی عالقه بودن به‬ ‫امور دنیوی نیست‪ .‬بلکه به این معنی است که‬ ‫گرایش ذهن به کدام سمت هدایت می شود‪،‬‬ ‫مهم این اســت که هر اتفاقی که در زندگی‬ ‫سیاســی می افتد‪ ،‬بازتاب منفی ان موجب‬ ‫درگیری ذهنی نشود‪ .‬پس نباید اجازه داد تا‬ ‫َشرایط خارجی روی ذهن تاثیر گذارد و ان را‬ ‫با عقده ها پر کند‪.‬‬ ‫دنیای بهتر‬ ‫دنیــا چه مــکان فوق العاده ای می شــد‬ ‫اگــر‪ ،‬همه یوگا انجــام می دادند‪ .‬چه راهی‬ ‫بهتر از اینکه برای متقاعد کــردن مردم‪ ،‬از‬ ‫نام سیاســتمدارانی که یوگا انجام می دهند ‬ ‫و این کار به نفع خودشــان و دیگران است‪،‬‬ ‫استفاده کرد‪ .‬سیاســتمداران افرادی با نفوذ‬ ‫و قدرتمند هســتند که اگــر به طور جدی‬ ‫یوگا انجام دهنــد‪ ،‬قطع ٌا عموم مردم از ان ها‬ ‫پیروی خواهند کرد‪ .‬کاهش ناسازگاری بین‬ ‫سیاستمداران‪ ،‬عموم مردم و بین کشورها‬ ‫کار کم اهمیتی نیســت‪ .‬این امر می تواند به‬ ‫برادری منجر شود‪.‬‬ ‫شــاید در اینــده بــا ایــن کار دربعضی‬ ‫مراحل نیاز به سیاســتمداران کاهش یابد‪.‬‬ ‫به این ترتیب بسیاری از انان وظیفۀ سیاسی‬ ‫نخواهندداشت‪ .‬یوگا ممکن است بسیاری از‬ ‫سیاستمداران را بی کار کند‪ ،‬البته با توجه به‬ ‫مزایای یوگا هدیۀ بدی به بشر داده نمی شود‪.‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬نتیجه می گیریم سیاست مداران باید‬ ‫یوگا انجام دهند‪ .‬یوگا تنها برای مردم موفقی‬ ‫که در هیمالیا بازنشسته شده اند‪ ،‬کاربرد ندارد‬ ‫بلکه یوگا برای همه به ویژه‪ ،‬سیاســتمداران‬ ‫ضروری است‪.‬‬ ‫سوامی ساتیاناندا ساراسواتی‪:‬‬ ‫در سال ‪ 1923‬متولد شد‪ .‬او استاد‬ ‫یوگا درهند و همچنین در دنیای غرب‬ ‫بوده است‪ .‬وی نزد سوامی شیواناندا ساراسواتی تعلیم گرفته‬ ‫بود‪ .‬او بنیانگذار مدرسۀ یوگای بیهار و مولف بیش از ‪ 80‬جلد‬ ‫کتاب از جمله اســانا‪ ،‬پرانایاما‪ ،‬مودرا‪ ،‬باندا  (هاتا یوگا) بوده‬ ‫است‪ .‬ساتیاناندا در سال ‪ 2009‬چشم از جهان فرو بست‪.‬‬ ‫‪5-Sadhana‬‬ ‫‪6-Bhakti‬‬ ‫‪7-Almora‬‬ ‫‪8-Munger‬‬ ‫‪1-Swami Satyananda Saraswati‬‬ ‫‪2-Mouna‬‬ ‫‪3-Paramhansa Yogananda‬‬ ‫‪4-Kriya Yoga‬‬ ‫برگرفته از‪Yoga Magazine ( Bihar School of Yoga ( :‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪49‬‬ صفحه 50 ‫پرســش‪ :‬عوامل زیادی در زندگی‬ ‫و محیط پیرامونمــان وجود دارند که‬ ‫ســبب از بین رفتن تمرکــز و منجر‬ ‫بــه حواس پرتی می شــوند‪ .‬چگونه‬ ‫می توانیم از ان ها خالصی یابیم؟‬ ‫پاسخ‪ :‬حواس پرتی امری طبیعی است و‬ ‫در مورد تمامی افراد صدق می کند‪ .‬اگر شما‬ ‫بر فراز کوهی رفته و در انزوا و گوشه نشینی‬ ‫روزها را سپری کنید‪ ،‬باز هم عواملی هستند‬ ‫که سبب از بین رفتن تمرکزتان می شوند‪.‬‬ ‫حتی اگر خود را در یک اتاق ضد صدا حبس‬ ‫نمایید‪ ،‬باز هم موانعی بر سر راه تمرکز شما‬ ‫وجود خواهند داشت‪ .‬حواس پرتی زادۀ میل‬ ‫و ارزو‪ ،‬جهالــت و عدم اگاهی روح اســت‪.‬‬ ‫چنانچه دنیــای درونیتــان در هماهنگی‬ ‫و هارمونی با دنیای بیرونی شــما نباشــد‪،‬‬ ‫عوامل از بین رفتن تمرکز بیشــتر خواهند‬ ‫شد‪ .‬تفاوتی ندارد که در یک شهر شلوغ و‬ ‫پر ازدحام زندگی می کنید یا در یک روستا‪.‬‬ ‫در سیر یوگیانه می اموزید که باید بیشترین‬ ‫هارمونی و هماهنگی را بین دنیای درون و‬ ‫بیرون ایجاد کنید‪ ،‬بدون اینکه تحت تاثیر‬ ‫عوامل مزاحم و پرت کنندۀ حواس باشید و‬ ‫در نتیجه بتوانید کنترل امور ذهنتان را در‬ ‫دست گیرید‪.‬‬ ‫پرســش‪ :‬چگونه زندگی در جوامع‬ ‫امروزی مارا تحت تاثیر و کنترل خود‬ ‫در می اورد؟‬ ‫پاســخ‪ :‬همۀ افراد تحــت تاثیر خواب‬ ‫تلقینی (همچون هنگام هیپنوتیزم) هستند‪.‬‬ ‫تاثیراتی از محیــط پیرامون پی درپی بر‬ ‫روی تمامی افراد جامعه اعمال می شــود‬ ‫و به طور کلی تمامــی این  عوامل به ذهن‬ ‫ان ها ســاختار می دهد‪ .‬کل سبک زندگی‬ ‫ما پروسه ای تلقینی و هیپنوتیزمی می باشد‪.‬‬ ‫وهم و خیال سبب هیپنوتیزم شما شده و‬ ‫مــدام در معرض روزنامه‪ ،‬تلویزیون‪ ،‬اگهی‪،‬‬ ‫رادیــو‪ ،‬کتاب و مجالت قــرار می گیرید تا‬ ‫همگی ان ها شما را تحت هیپنوتیزم نگاه‬ ‫دارند‪ .‬چطور می توانید خود را از هیپنوتیزم‬ ‫خارج سازید؟ چنان چه ان را مدیریت کنید‪،‬‬ ‫قادر خواهید بود از خواب و خیال در مورد‬ ‫تمام طرح های جامعه بیرون بیایید و ضد‬ ‫هیپنوتیزم گردید‪ .‬در حقیقت انسان از زمان‬ ‫تولد تا هنگام مرگ به طور مداوم زیر بار نفوذ‬ ‫تلقین و هیپنوتیزم قرار دارد‪ .‬شاید تنها افراد‬ ‫انگشت شماری وجود داشته باشند که در‬ ‫این موقعیت هیپنوتیزمی قرار نداشته باشند‪.‬‬ ‫‪50‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫مدیریت ذهن‬ ‫نویسنده‪ :‬سوامی ساتیاناندا ساراسواتی‬ ‫‪1‬‬ ‫برگردان‪ :‬راضیه افخمی‬ ‫کتاب مدیریت ذهن شامل گفتگوهایی از استاد مشهور و توانای یوگا‪ ،‬سوامی‬ ‫ســاتیاناندا ساراسواتی است‪ .‬برای ان دسته از پرتوجویان مشتاق و جویندگان‬ ‫مسیر معنوی که از وجود یک استاد مسلم و راهبر بی بهره هستند‪ ،‬درسهایی از‬ ‫سوامی ساتیاناندا می تواند بسیار مفید و الهام بخش باشد‪ .‬بسیاری از حقایق مهم‬ ‫و کاربردی به زبان ساده و از اعماق قلب بیان شده که مناسب برای تمام مشتاقان‬ ‫و پیروان مسیر سلوک و راه طریقت از مبتدی و سالک نوپا تا پیشرفته می باشد‪.‬‬ ‫در این شماره به بخشی از این گفتگو می پردازیم‪.‬‬ صفحه 51 ‫پس از اینکه کوشــش نمــودم تا خود‬ ‫را از ان رها ســازم‪ ،‬پی بردم که اعتقاد به‬ ‫چیزی ندارم‪ .‬سرشار از شک و تردید بودم‬ ‫و در مــورد صداقت و خلــوص تمام افراد‬ ‫مردد بودم‪ .‬بنابراین‪ ،‬بــرای اکثریت مردم‬ ‫راحت تر این است که در هیپنوتیزم باشند‪.‬‬ ‫اما همچنان که در مســیر معنویت رشــد‬ ‫می کنید‪ ،‬به صورت خودکار ضد هیپنوتیزم‬ ‫خواهید شد‪.‬‬ ‫پرسش‪ :‬بی قراری در انسان از کجا‬ ‫نشات می گیرد و چطور می توان بر ان‬ ‫غلبه کرد؟‬ ‫پاسخ‪ :‬به طور کلی‪ ،‬بی قراری به واسطۀ‬ ‫فکر مــداوم و میل و ارزو ایجاد می گردد و‬ ‫این نشــان می دهد که ذهن در کنترلتان‬ ‫نیســت‪ .‬در بدن فیزیکی دو گونه از انرژی‬ ‫وجــود دارد‪ :‬یکی با عنــوان انرژی ذهنی‬ ‫شناخته می شود و دیگری انرژی پرانیک‬ ‫یا حیاتی‪ .‬حس بی قراری نشانگر این مطلب‬ ‫است که انرژی ذهنیتان باال و انرژی پرانیک‬ ‫شما پایین است‪ .‬در واقع بیانگر نوعی عدم‬ ‫تعادل است‪ .‬ارگان های حسی بسیار فعال و‬ ‫اندام های محرک (موتور) از فعالیت کمی‬ ‫برخوردارند‪ .‬در یوگا‪ ،‬این مســئله را نوعی‬ ‫عدم تعادل بین نادی های ایدا و پینگاال و‬ ‫به شکل مشــابه‪ ،‬در علم ان را نتیجۀ عدم‬ ‫تعادل بین سیستم های عصبی سمپانیک و‬ ‫پاراسمپاتیکمی دانند‪.‬‬ ‫به منظور تعدیل انرژی ذهنی‪ ،‬باید فرد‬ ‫بیشتر از تمرینات راجا یوگا استفاده کند‪.‬‬ ‫بهترین متد تکرار ذکر یا مانترا است‪ .‬مانترا‬ ‫می تواند به شــکل ذهنی نیز تکرار شود یا‬ ‫اینکه در هماهنگــی و همگامی با تنفس‬ ‫انجام گردد‪ .‬البته روش های بسیاری برای‬ ‫تمرین مانترا وجود دارند‪ ،‬اما این ها بهترین‬ ‫روش جهت ازمودن انرژی ذهنی می باشند‪.‬‬ ‫اگر قادر به انجام دادن این کار نیستید‪ ،‬راه‬ ‫حل دیگری نیز برای غلبه بر این مشــکل‬ ‫وجود دارد‪ .‬می بایست سعی کنید که سطح‬ ‫پرانــا را در بدن افزایش دهید‪ ،‬خواه میزان‬ ‫انرژی ذهنی را کاهش دهید یا میزان انرژی‬ ‫پرانیک را افزایــش دهید‪ .‬هدف هاتا یوگا‪،‬‬ ‫راجا یوگا و هر فرم و سبک دیگری از یوگا‬ ‫خلق چنین وضعیت متعادل و هماهنگی‬ ‫می باشــد‪ .‬هم زمــان‪ ،‬در ســطح دیگری‪،‬‬ ‫ترشحات هورمونی خاصی در بدن فیزیکی‬ ‫وجود دارد که بر بی قراری تاثیرگذار است‪.‬‬ ‫موثرترین ان ها ادرنالین و تستوســترون‬ ‫هستند‪ .‬چنانچه عم ً‬ ‫ال بتوانید جریان این‬ ‫هورمون ها را کنترل کنید‪ ،‬به فاکتورهای‬ ‫فیزیولوژیکی اصلی که منجر به بی قراری‬ ‫می شوند‪ ،‬غلبه کرده اید‪ .‬با انجام دادن مرتب‬ ‫اسانا‪ ،‬پرانایاما و مدیتیشن تولید هورمون ها‬ ‫کنترل می  شود و چنین مشکالتی نیز پدید‬ ‫نمی اید‪.‬‬ ‫پرسش‪ :‬چطور می توانیم ذهنی ازاد‬ ‫و رها داشته باشیم؟‬ ‫پاسخ‪ :‬داشتن ذهنی رها بسیار مشکل و‬ ‫مهم تر از ان بسیار خطرناک است‪ .‬چنانچه‬ ‫ببری را ازاد گذاشته و ان را در قفس نگاه‬ ‫ندارید‪ ،‬فرار می کند و باعث خســارات و‬ ‫تلفات زیادی می گردد‪ .‬همین مســئله در‬ ‫مورد رها ســازی ذهن نیز صدق می کند‪.‬‬ ‫پیش از اندیشــیدن در خصوص رها سازی‬ ‫ذهن‪ ،‬الزم است ان را تعلیم دهید‪ ،‬تربیت‬ ‫کنید و نظم دهید‪ ،‬در غیر این صورت سبب‬ ‫ویرانگری شما و بقیۀ انسانها می گردد‪.‬‬ ‫ذهن بســیار قدرتمند و پایه و اســاس‬ ‫و منشــاء هر خیر و شری است و می تواند‬ ‫انعکاس دهنــدۀ اضطراب یا عــدم توازن و‬ ‫هماهنگی باشــد‪ .‬همچنین ذهن در یک‬ ‫لحظه خواســتار خودکشــی و در زمانی‬ ‫دیگر خواهان شــناخت خداست‪ .‬این بدان‬ ‫معناســت که دو مرحلۀ ذهنی وجود دارد‪:‬‬ ‫ذهن غیر رام و سرکش و ذهن تعلیم دیده‬ ‫و پرورش یافته‪ .‬یوگی صاحب ذهنی است‬ ‫که تعلیم و تربیت یافتــه‪ ،‬اما یک حیوان‬ ‫چنین نیســت‪ .‬در هر انســانی یک روح‬ ‫حیوانی نیز وجود دارد‪ .‬پس از این که انسان‬ ‫افکار و احساســاتش را تربیت نماید‪ ،‬تمام‬ ‫فعالیت ها و رفتارهای او کنترل می شــود‬ ‫و پس از این مرحله اســت که او می تواند‬ ‫درمورد رها ســازی ذهنش اندیشــه کند‪.‬‬ ‫چنانچه قبل از رها سازی ذهن‪ ،‬به ان نظم‬ ‫و تربیت نیاموخته باشد‪ ،‬سبب ناخشنودی و‬ ‫افسردگی می گردد‪ .‬در این هنگام است که‬ ‫ذهن جایگاهی می شود جهت کینه ورزی‪،‬‬ ‫تنفر‪ ،‬دشمنی‪ ،‬خواســته ها و نخواسته ها‪،‬‬ ‫وابســتگی و عدم پذیــرش‪ .‬در این زمان‬ ‫ذهن شــما را به ســمت نابودی خودتان‬ ‫ســوق می دهد‪ .‬در دنیای امروزی همۀ ما‬ ‫رنج می کشیم چرا که اذهانمان اموزش و‬ ‫نظم نگرفته اند‪ .‬بنابراین هنگامی که صحبت‬ ‫از ازادی ذهــن می کنیم‪ ،‬الزم اســت واژۀ‬ ‫کلیدی تربیت و انضباط  را به یاد داشــته‬ ‫باشــیم‪ .‬تربیت ذهن و ازادی ان دو مفهوم‬ ‫وابســته به یکدیگر بــوده و همگام با هم‬ ‫پیش می روند‪.‬‬ ‫‪1-Swami Satyananda Saraswati‬‬ ‫برگرفته از کتاب‪:‬‬ ‫‪Teachings of Swami Satyananda Saraswati, Volume 1‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪51‬‬ صفحه 52 ‫مصاحبه با استاد یوگا‬ ‫‪1‬‬ ‫سوامی دارماناندا‬ ‫برگردان‪ :‬واحد ترجمه‬ ‫سوامی دارماناندا‬ ‫سوامی دارماناندا یکی از اساتید نامدار هاتا یوگا و مراقبه در اشرام یوگا فارم (‪)Yoga Farm‬کالیفرنیا است‪ .‬وی دستیار‬ ‫رئیس اشرام یوگای شیواناندا است‪ .‬او بسیار عالقه مند به فلسفه و روان شناسی یوگاست و اموزش های کالسیک را به شکل‬ ‫کاربردی و در دسترس برای عموم مردم با هر نوع اعتقاد و نژادی قرار می دهد‪ .‬مصاحبۀ ذیل در شمال کالیفرنیا در امریکا‬ ‫توسط خانم لیال نادری موسس "یوگا برای مدیریت و رهبری" صورت گرفته است‪ .‬برخی از مقاالت و مصاحبه هایی وی در‬ ‫شماره های پیشین مجله دانش یوگا‪ ،‬چاپ و منتشر شده است‪.‬‬ ‫‪ .1‬کمــی در مــورد زندگی خود‬ ‫بگویید‪ .‬اینکــه چگونه به یوگا روی‬ ‫اوردید؟‬ ‫هنگامی که ‪ 35‬ســاله بودم‪ ،‬تمرینات‬ ‫یوگا را شــروع کردم‪ ،‬با این هدف که از‬ ‫لحاظ فیزیکی بدنی متناســب و برازنده‬ ‫داشــته باشــم‪ .‬از انجایی که در جوانی‬ ‫ورزشــکار بودم و اندامی مناسب داشتم‪،‬‬ ‫مایل بودم در ســن ‪ 35‬سالگی نیز همان‬ ‫تناسب را داشته باشم‪ .‬اما پس از اشنایی‬ ‫با یوگا و روی اوردن به ان‪ ،‬خیلی ســریع‬ ‫به جنبۀ عمیق تر فلسفه یوگا و مدیتیشن‬ ‫گرایــش پیدا کردم‪ .‬بنابراین از اســاناها‬ ‫تجربۀ عمیق تری کســب کردم که خود‬ ‫به تنهایی بسیار قدرتمند بودند و مزایای‬ ‫فیزیکی بسیاری نیز از ان  می بردم‪ .‬در این‬ ‫زمان رویکردم نسبت به تمرینات فیزیکی‬ ‫یوگا تغییر کرد و به درک این نکته نائل‬ ‫گشــتم که ذهن با انجام یوگا بسیار باز‪،‬‬ ‫شفاف و گشوده می شود‪ .‬تمرینات نوعی‬ ‫سیر تکاملی برایم محسوب شد و دریافتم‬ ‫که پدیده ای در حال اتفاق افتادن است و‬ ‫این مسئله دلیلی بود که سبک شیواناندا را‬ ‫انتخاب کردم و ادامه دادم که در واقع برایم‬ ‫نوعی خوشبختی و نعمت غیر مترقبه بود‪.‬‬ ‫‪52‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫‪ .2‬شما پیش تر در سخنرانی های خود در ارتباط با یوگا و رهبری صحبت کرده‬ ‫بودید‪ .‬مایل هستم که فلسفۀ شخصی شما را در مورد رهبری بدانم؟‬ ‫من فکر می کنم رهبر کســی اســت که دیگران او را به منزلۀ فردی متفاوت می  دانند که‬ ‫قادر اســت انان را ارشــاد کند‪ ،‬بنابراین به ان ها این گونه الهام یا القا می شود که دنباله رو او‬ ‫باشند‪ .‬در مورد سوامی ویشنو دواناندا باید بگویم که او از شیواناندا تبعیت می کرد‪ .‬وی یوگا را‬ ‫به بسیاری از مردم اموزش داد‪ .‬او یک رهبر ولی در عین حال خدمت گزار واقعی بود‪ .‬یعنی‬ ‫هم زمان هم به عنوان راهنما و هدایت گر مردم و هم فردی خدمت گزار شــناخته می شــود‪.‬‬ ‫در مــورد نظر خودم در خصوص هدایت گر و راهنما باید بگویم؛ هنگامی که به نقش رهبری‬ ‫خویش می اندیشم‪ ،‬در اعماق وجودم خود را رهبر و مدیر نمی دانم‪ ،‬بلکه چنین عقیده دارم‬ ‫که تنها دارما و وظیفۀ خود را انجام می دهم‪ .‬هنگامی که در مقابل مردم قرار می گیرم‪ ،‬خود را‬ ‫در نقش رهبر انان نمی بینم بلکه تنها کسی را می بینم که به انان تعالیم و رهنمودهایی را‬ ‫ارائه می دهد و انان را راهنمایی می کند‪ .‬وقتی از دایارام سیاست مدار مشهور هندی در مورد‬ ‫نقشــش باعنوان رهبر سوال می شود‪ ،‬در پاسخ می گوید من تنها معلمی ساده هستم که در‬ ‫حال خدمت  گزاری می باشم‪.‬‬ ‫‪ .3‬چطور می توانید به این هماهنگی و تعادل در امور مدیریت اشرام و پرتوجویان‬ ‫ان و تمرینات مستمر یوگا برسید؟‬ ‫چنانچه کارما یوگا را تمرین کرده باشــید و ان را در وجودتان پرورش داده باشید‪ ،‬به این‬ ‫نگرش دست می یابید که ما در حال اموزش هستیم‪ ،‬اگر در محیط اشرام قرار داشته باشید‬ ‫که نوعی اجتماع محسوب می شود که پرتوجویان بسیاری در ان قرار دارند‪ ،‬این عقیده که من‬ ‫که هستم  و افرادی که مرا احاطه کرده اند‪ ،‬چه کسانی هستند ‪ ،‬در وجودتان رشد می کند و‬ ‫اینکه بر اساس فلسفۀ یوگا همۀ ما یکی هستیم و اگر به اتحاد وجودیمان ایمان داشته باشیم‬ ‫و این باور را در خود ایجاد کرده باشیم که اگر کسی بقیه را رهبری یا هدایت می  کند جزیی‬ ‫از همین استاده است و همۀ ما یک مقصد و یک هدف را دنبال می کنیم و همگی ما کانال ها‬ ‫و مسیرهایی از انرژی به سمت معنویت و خداوند هستیم‪.‬‬ صفحه 53 ‫‪ .4‬چگونه می توانیم مفهوم برابری بین انســان ها‬ ‫را در دنیای واقعی بیــان کنیم‪ ،‬چرا که در عمل و در‬ ‫دنیای امــروزی همۀ افراد خــود را جدا از یکدیگر‬ ‫می دانند‪ .‬در  حالی که در اشــرام ها که مراکز اموزش‬ ‫یوگا هستند‪ ،‬شاهد هستیم که افراد با ملیت ها‪ ،‬نژاد‪،‬‬ ‫تحصیالت و استاده های سنی متفاوت بسیار متحد در‬ ‫کنار هم زندگی می کنند‪ .‬چگونه می توان این اتحاد و‬ ‫همبستگی را به اجتماع کنونی نیز گسترش داد؟‬ ‫من فکر می کنم که همۀ ما قادریم بر روی خود کار کنیم و‬ ‫شاهد نتایج اعجاب انگیز ان باشیم‪ .‬همان گونه که در اشرام ها‬ ‫شاهد این موضوع هســتیم‪ .‬چنانچه شما صلح را در درون‬ ‫خود پیدا کنید‪ ،‬می توانید ان را گسترش دهید و در جامعه‬ ‫نیز ایجاد نمایید‪ .‬اگر شما خواهان صلح در اجتماع هستید‪،‬‬ ‫باید ابتدا ان را در قلبتان پرورش دهید‪ .‬به عنوان یک یوگی‪،‬‬ ‫رهبری به معنای شکستن محدودیت های ذهنی می باشد‪.‬‬ ‫نگاهی به زندگی ویشنودواناندا بیندازید‪ .‬سوامی شیواناندا‬ ‫او را به غرب فرســتاد و او توانســت بین هزاران نفر از مردم‬ ‫همبستگی و صلح را برقرار کند‪.‬‬ ‫‪ .5‬از زمانی که یوگا را اغاز نمودید چه تغییراتی را‬ ‫در خود دیدید و به عنــوان یک رهبر بین مردم چه‬ ‫تغییراتی را در ان ها مشاهده کردید؟‬ ‫در مــورد خــودم باید بگویم که شــاهد تغییرات مثبت‬ ‫چشمگیری در ارتباط با ذهن و احساساتم بوده ام و تجربیات‬ ‫خوبی در این خصوص د اشــته ام‪ .‬نگرش بسیار مثبتی پیدا‬ ‫کرده ام‪ .‬افکار و احساســات منفیم تبدیــل به افکار مثبت‬ ‫شده اند‪ .‬ســطح انرژیم بســیار فراتر رفته اســت و قادر به‬ ‫شناخت محدودیت های ذهنی خود شده ام‪ .‬توانستم بر این‬ ‫محدودیت ها غالب شوم و ان ها را بشکنم‪ .‬در خصوص بقیۀ‬ ‫افراد نیز شاهد بوده ام که انان کم کم انرژی بیشتری دریافت‬ ‫کرده اند‪ ،‬مسئولیت های جدیدی را بر عهده گرفته اند‪ .‬اعتماد‬ ‫به نفسشــان افزایش یافت و دیگر خــود را فردی محدود و‬ ‫در اسارت نمی دانند‪ .‬ذهن ان ها گشوده شد و پتانسیل های‬ ‫بیشــتری را با بقیۀ افراد اجتماع به اشتراک گذاشته اند‪ .‬به‬ ‫حقیقت وجودی خویش و به پاســخ این سوال که واقعاً که‬ ‫هستند  دست یافته اند و به بسیاری موضوعات دیگر که قابل‬ ‫توصیفنیستند‪.‬‬ ‫‪ .6‬اشاره کردید که به واسطۀ یوگا افکار منفی شما‬ ‫تبدیل به افکار مثبت شــده اند‪ .‬لطفــ ًا در این مورد‬ ‫بیشتر توضیح دهید که ان ها چگونه خود را نمایان‬ ‫ساخته اند؟ مث ً‬ ‫ال در اعمال و رفتارتان‪ ،‬در تعامالتتان یا‬ ‫به گونه ای دیگر؟‬ ‫داشتن افکار مثبت به معنای داشتن انرژی بیشتر است‪.‬‬ ‫دیگر اضطراب و استرس در زندگیم جایگاهی ندارد و ثبات‬ ‫ذهنی و روحیم بیش از پیش شده است‪ .‬به تعادل بیشتری‬ ‫در امور زندگی و در نگرش به محیط پیرامون دست یافته ام و‬ ‫صلح و ارامش در ذهن و قلبم ایجاد شده است‪.‬‬ ‫‪ .7‬در خصوص تجربۀ شخصیتان بگویید‪ .‬چگونه به این‬ ‫مرحله دست یافته اید و توانستید بر چالش های موجود‬ ‫غلبهنمایید؟‬ ‫همیشــه موانع و چالش هایی در زندگی وجود دارد و مواقعی‬ ‫که وجود انسان از شــک و تردید اکنده است‪ .‬به لحاظ فلسفی‬ ‫الزم اســت که قادر به درک این مطلب باشید که ذهن در برابر‬ ‫تغییر از خود مقاومت نشــان می دهد‪ .‬بنابراین الزم است ذهن و‬ ‫محدودیت های ان را بشناسید‪ .‬هنگامی که این شناخت و وضوح‬ ‫و شفافیت شکل گرفت‪ ،‬قادر خواهید بود که بر ان غلبه کنید‪ .‬به‬ ‫یاد داشته باشید که کسب هر مهارتی نیازمند تمرین و ممارست‬ ‫است و وجود معلم و اســتاد نیز برای دستیابی به هدف الزم و‬ ‫ضروری است‪ .‬بنابراین اگر این عوامل وجود نداشته باشند‪ ،‬غلبه بر‬ ‫این چالش ها و موانع ذهنی میسر نخواهد بود‪.‬‬ ‫‪ .8‬شــما در صحبت هایتان به مراقبت و توجه به خود‬ ‫اشاره نمودید‪ .‬لطف ًا در مورد خودتان بگویید که چگونه به‬ ‫خود توجه کرده و از خود مراقبت به عمل اورده اید؟‬ ‫تنظیم و هماهنگ کردن انرژی و داشــتن نظم و برنامه برای‬ ‫انجام دادن ان‪ .‬در ابتدا داشتن این نظم و ترتیب کار مشکلی است‪،‬‬ ‫ولی با گذشت زمان و در اثر تمرین می توان به ان دست یافت‪ .‬در‬ ‫مقایسه با دورۀ قبل از اشنایی با یوگا‪ ،‬شما این توانایی را می یابید‬ ‫که بدانید چطور انرژی را در مسیر درست ان هدایت کنید و من‬ ‫در مقایســه با قبل خیلی بیشتر قادر به تنظیم و هماهنگی این‬ ‫انرژی در زندگــی روزمره ام بوده ام‪ .‬همچنین بهره گیری از رژیم‬ ‫غذایی مناســب و اگاهی از ان نیــز در زمرۀ این مراقبت ها قرار‬ ‫می گیرند‪.‬‬ ‫‪ .9‬پیشــنهاد شــما راجع به افرادی کــه به تدریس‬ ‫می پردازند‪،‬چیست؟‬ ‫اعم از اینکه شــما به کار تدریس بپردازیــد یا هر نوع تعامل‬ ‫دیگری با بقیۀ افراد جامعه داشته باشید‪ ،‬پیشنهاد من این است‬ ‫که این قابلیت را در خود رشد دهید که بقیۀ انسان ها به سخنان‬ ‫شــما گوش فرا دهند و بتوانید یک فضای تعاملی ایجاد نمایید‪.‬‬ ‫اینکه چگونه بقیه با شما ارتباط برقرار کنند و شیوه ای که شما‬ ‫با شخصی درباره موضوعی خاص صحبت می کنید‪ ،‬حائز اهمیت‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪ .10‬به عنوان اخرین سوال ایا پیامی برای خوانندگان‬ ‫مجله دانش یوگا دارید؟‬ ‫ایرانی ها را خوب می شناسم و همه ساله زمانی که از امریکا به‬ ‫هند می روم تعداد زیادی ایرانی که برای شرکت در دوره مربیگری‬ ‫یوگا امده اند را در اشــرام می کنــم و مدت یک ماهی که با انان‬ ‫هستم با هم تمرین می کنیم و تجربه هایمان را ردوبدل می کنیم‪.‬‬ ‫ایرانی ها مهربان هستند و در زمینه یوگا عالقه مند و سخت کوش‪.‬‬ ‫از همین جا برای خوانندگان مجله ارزوی موفقیت می کنم‪.‬‬ ‫‪1-Swami Dharmananda‬‬ صفحه 54 ‫ایوریوگا‬ ‫اول‬ ‫گرداورنده‪ :‬احسان رضایی‬ ‫پس از مطرح شــدن جدی دانش یوگا‬ ‫در اواخر قرن نوزدهم‪ ،‬یوگا در سراسر دنیا‬ ‫گسترش روز افزونی داشت‪ .‬با این حال دانش‬ ‫یوگا از ابتدا به شکلی جامع و کامل معرفی‬ ‫نشــده و به تمامی ابعاد این دانش عظیم‬ ‫پرداخته نشد‪ .‬ابعاد مختلف دانش یوگا مانند‬ ‫پازلی در گذر زمان تکه تکه معرفی شده اند‬ ‫تا امروز که تصویری کامل و روشــن از ان‬ ‫پیش رو داریم‪ .‬همیــن امر باعث به وجود‬ ‫امدن ســبک ها و روش های گوناگون در‬ ‫یوگا شده است‪ ،‬طوری که حتی برخی از این‬ ‫روش ها همپوشانی کاملی با هم ندارند‪.‬‬ ‫جهت شناخت حقیقی یوگا بهتر ان بود‬ ‫کــه این دانش را در بســتر اصیل خودش‬ ‫که علوم ودایی اســت‪ ،‬مطالعه می کردیم‪.‬‬ ‫در علوم ودایی ابتدا دانش ایورودا‪ ،‬ســپس‬ ‫دیگر دانش های ودایــی و در نهایت یوگا‬ ‫مطرح می شود‪ .‬بدین ترتیب در رویکردی‬ ‫کاربردی به دانش یوگا در پایان علوم ودایی‬ ‫پرداخته می شود‪.‬‬ ‫یوگا نخستین بار در قرن نوزدهم توسط‬ ‫ویوکاناندا در غرب معرفی می شــود‪ .‬او به‬ ‫توصیۀ استادش راما کریشنا که از اساتید‬ ‫شــهیر هند بود‪ ،‬عازم امریکا می شود و در‬ ‫سمینار جهانی فلسفۀ شــرق در رابطه با‬ ‫یوگا سخنرانی می کند که سخنان او بسیار‬ ‫مورد توجه قرار می گیرد‪ .‬از ان زمان تا چند‬ ‫دهه بعد‪ ،‬عموماً اساناهای هاتا یوگا به عنوان‬ ‫یوگای کامل شــناخته شده بود‪ .‬هاتا یوگا‬ ‫شامل مجموعه ای از تمرینات و حالت های‬ ‫بدنی اســت که انجــام دادن ان ها موجب‬ ‫تمدد اعصاب‪ ،‬ارام بخشــی ذهن‪ ،‬سالمت‬ ‫بدن‪ ،‬افزایش انرژی حیاتی و‪ ...‬می شود‪ .‬دیگر‬ ‫دانش های ودایی نظیر ایورودا چند دهه بعد‬ ‫از یوگا معرفی و مطرح شدند‪.‬‬ ‫ایورودا که دانشــی برای به دست اوردن‬ ‫زندگی متعادل‪ ،‬سالمتی و طول عمر است‪،‬‬ ‫در ابتدا به منزلــۀ یک طب مکمل معرفی‬ ‫شد‪ .‬در اوایل دهۀ چهل قرن بیستم رشتۀ‬ ‫ایورودا در مراکز اموزش عالی هندوستان‬ ‫مطرح و ســرفصل هایی برای ان مشخص‬ ‫گردیــد‪ .‬در ان زمان ایورودا جهت معرفی‬ ‫‪54‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫داروهای گیاهی و ترکیباتی خاص به صورت‬ ‫جایگزین یا همراه برخی از داروهای پزشکی‬ ‫نوین در درمان بیماری ها استفاده می شد‪ 1‬با‬ ‫این وجود چیزی نگذشت که ایورودا به دلیل‬ ‫اثرات مفید و فلسفۀ جذابش به منزلۀ طبی‬ ‫جامع و کامل محبوبیت فراوانی به دســت‬ ‫اورد‪ .‬ایــن دانش امروزه نه تنها جامع ترین‬ ‫روش طب مکمل است‪ ،‬بلکه به شکل طب‬ ‫جایگزین مورد توجه و مطالعه قرار می گیرد‪.‬‬ ‫در یوگا نیز بیشــتر به تاثیرات فیزیکی‬ ‫حرکات و اساناها توجه شده است و تاثیرات‬ ‫ان بر بدن لطیف انرژی انسان کمتر مورد‬ ‫توجه اســت‪ .‬امروزه حتی در اغلب مراکز‬ ‫یوگادرمانی اصول طب نوین را مبنای درمان‬ ‫قرار می دهند‪ .‬یعنی اصول‪ ،‬همان اصول و‬ ‫انگاره های طب جدید و ابزار درمان‪ ،‬حرکات‬ ‫فیزیکی و اساناهای یوگا است‪ .‬بدین ترتیب‬ ‫اگر یوگا درمانی را فقط شامل مجموعه ای‬ ‫از حرکات درمانــی بدانیم‪ ،‬هر قدر هم که‬ ‫یوگا درمان گر مهارت داشته باشد‪ ،‬موفق تر‬ ‫از یک فیزیوتراپ نمی تواند عمل کند‪.‬‬ ‫در دو دهۀ اخیر محققین و صاحب نظران‬ ‫بزرگ یوگا بر مســئله یوگا درمانی تامالت‬ ‫‪2‬‬ ‫بسیاری داشــته اند‪ .‬پروفسور فیوراشتاین‬ ‫یکی از این افراد اســت‪ .‬او که ســال های‬ ‫متمادی مســئول اکادمــی یوگادرمانی‬ ‫در امریــکا بوده اســت‪ ،‬عنــوان می کند‬ ‫کــه یوگادرمانی صرفــاً روی ماهیچه ها و‬ ‫مفاصل تاثیر نمی گذارد‪ ،‬بلکه یوگا بر ابعاد‬ ‫ظریف تری در وجود مــا تاثیر دارد که در‬ ‫فیزیولوژی پزشــکی نوین غــرب مطرح‬ ‫نشده اند‪ .‬اســاتید و معلمان بزرگ یوگا از‬ ‫جمله سوامی ساتیاناندا نیز این نظر را تایید‬ ‫کرده اند که در یوگا با الیه های درونی تری‬ ‫سروکار داریم که از طریق کنترل و حرکات‬ ‫بدن فیزیکی به وســیلۀ اســاناها و پرانایام‬ ‫می توان بر این الیه ها تاثیر گذاشت‪.‬‬ ‫ایــورودا فیزیولوژی بدنی و انرژیایی را از‬ ‫چشم انداز دانش های ودایی بیان می کند‪.‬‬ ‫در علــوم ودایی محور عالم صغیر یا وجود‬ ‫انســانی با دانش های ایورودا و یوگا قابل‬ ‫مطالعه اســت‪( .‬همان طور که محور عالم‬ ‫کبیــر با دانش های جیوتیــش ( زمان ) و‬ ‫واستوشاسترا ( مکان ) قابل بحث و شناخت‬ ‫اســت )‪ .‬دانش ایورودا به مطالعه و بررسی‬ ‫الیه ها و انرژی های ظریف وجود می پردازد‪.‬‬ ‫ایورودا؛ دانش اگاهی بر بدن‪ ،‬ســاختار ها و‬ ‫ی قوای وجودی انسان و متعادل‬ ‫طبقه بند ‬ ‫نگاه داشتن انرژی های درونی است و یوگا؛‬ ‫دانش بســط و توســعۀ انرژی های درونی‬ ‫است‪.3‬‬ ‫کلمۀ  یوگا چیکیتســا ‪ 4‬یا یوگادرمانی‬ ‫‪5‬‬ ‫نخســتین بــار در متن چاراکاســامهیتا‬ ‫امده اســت‪ .‬این متن با قدمتی چند هزار‬ ‫ساله قدیمی ترین متن ایوروداست‪ .‬در ان‬ ‫چنین امده اســت‪  :‬ایورودا‪ ،‬ریشۀ درخت‬ ‫رشــد و یوگا‪ ،‬تنه و ساقه و شاخ و برگ ان‬ ‫است ‪.6‬‬ ‫متقابــ ً‬ ‫ا دانســتن فنــون یــوگا برای‬ ‫متخصصین ایورودا اهمیتــی خاص دارد‪.‬‬ ‫ایورودا سیستمی درمانی ا ست که انسان را‬ ‫جزیی از طبیعت و ریشــۀ قوای وجودی او‬ ‫را برگرفته از طبیعت می داند‪ .‬به این ترتیب‬ ‫ابزار درمانگری در ایورودا تنوع بسیاری دارد‬ ‫و شــامل جراحی‪ ،‬تغذیه درمانی‪ ،‬داروهای‬ ‫گیاهــی‪ ،‬صوت درمانــی‪ ،‬جواهردرمانی و‬ ‫اســتفاده از تاثیــرات شــفابخش فلزات‪،‬‬ ‫رایحه درمانی‪ ،‬حرکت درمانی‪ ،‬مکان درمانی‪،‬‬ ‫درمان گــری بر اســاس اجرام اســمانی‪،‬‬ ‫طب فشــاری و ‪ ...‬می شود‪ .‬در صورتی  که‬ ‫متخصص ایورودا به ابزار ظریف و قدرتمند‬ ‫یوگا دسترســی داشته باشد‪ ،‬برای متعادل‬ ‫ساختن انرژی های درونی بیمار توان مندتر‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫از این رو شاخه ای میان دو دانش یوگا و‬ ‫ایورودا به نام ایوریوگا به وجود امده است‪.‬‬ ‫ایوریوگا کــه در لغت به معنــای یوگای‬ ‫زندگی است‪ ،‬به بحث پیرامون انرژی های‬ ‫لطیف وجود می پردازد و با استفاده از فنون‬ ‫ل ساختن ان ها دارد‪.‬‬ ‫یوگا ســعی در متعاد ‬ ‫ایوریوگا به یک مربی یوگا کمک می کند تا‬ ‫با شناخت نیازهای شاگردان از دید دانش‬ ‫ایورودا‪ ،‬برنامۀ کالســی مناسب هر فرد را‬ ‫ارائه کند‪ .‬ایوریوگا تمرینات معنوی فردی را‬ صفحه 55 ‫زنده و انعطاف پذیر می سازد‪ .‬دلیل و ترتیب تمرینات مختلف‬ ‫را برای ما اشــکار می کند و قوای درونی را متحد و متعادل‬ ‫رشد می دهد‪.‬‬ ‫دکتــر دیوید فراولی‪ 7‬در رابطه با ایوریــوگا و درمان‪ ،‬این طبقه بندی را‬ ‫بر مبنای شــناخت کامل از مبانی ایورودا و تسلط به فنون یوگا پیشنهاد‬ ‫‪8‬‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫‪ .1‬ایوریوگا درمان گر با رویکرد حرکت درمانی‬ ‫‪ .2‬ایوریوگا درمان گر با رویکرد روان شناسی‬ ‫‪Ayurvedic Physical Yoga Therapist‬‬ ‫چنین فردی باید تسلط ویژه ای بر اساناها و حرکات‬ ‫یوگا داشته باشــد و به نوعی معلم یوگا اسانا باشد‪ .‬او‬ ‫اساناها و تمرینات فیزیکی یوگا را براساس اگاهی و دانش‬ ‫ایورودا تجویز می کند‪ .‬این تخصص نیازمند اگاهی کامل‬ ‫و استادی هم زمان بر هاتایوگا به ویژه اساناهای یوگا و‬ ‫نیز اصول درمانی و فیزیولوژی ایوروداســت‪ .‬همچنین‬ ‫اشــنایی درمان گر با ماســاژهای ایورودیک می تواند‬ ‫تخصص او را کاربردی تر کند‪ .‬امروزه یوگا درمانی بیشتر‬ ‫بر اساس حرکت و اسانا انجام می شود‪ .‬در حالی که یک‬ ‫درمان گر ایوریوگا نه تنها فنون بدنی یوگا را می شناسد‪،‬‬ ‫بلکه به تغییر و نوسان انرژی در پس هر حرکت و اسانا‬ ‫نیز اگاه است‪ .‬ظرافت تمرینات یوگا در حدی است که‬ ‫برای مثال حتی تغییر اگاهی روی اعضای بدن یا نحوۀ‬ ‫تنفس حین انجام حرکت می تواند نوســانات دوشاها‬ ‫( اخالط بدنی ) را تغییر دهد‪.‬‬ ‫‪Ayurvedic Psychological Yoga Therapist‬‬ ‫این تخصص نیازمند اگاهی کامل بر مبانی روان شناسی ایوروداست‪ .‬از انجا‬ ‫که ریشۀ علوم یوگا و ایورودا یکی است‪ ،‬روان شناسی ایورودا برای افزایش ساتوا‬ ‫( روشنی‪ ،‬سبکی و تعادل ) در ذهن و زندگی روشی را از طریق یوگا پیشنهاد‬ ‫می کند‪ .‬بر این اســاس تمرینات راجایوگا یا اشتانگا یوگای پتانجلی می تواند‬ ‫بســتر اصلی درمان های این شاخه باشــد‪ .‬با کمک این تمرینات ریشه های‬ ‫رنج های ذهنی (کلشاها)‪ 9‬تضعیف می شوند‪ .‬تفاوت اساسی ایوریوگا روان درمانی‬ ‫با یوگا روان درمانی در شناخت عمیق تر گوناها (تعادل‪ ،‬حرکت‪ ،‬سکون) و توانایی‬ ‫متعادل سازی دوشــاها در ذهن است‪ .‬برای مثال عدم تمرکز ذهنی‪ ،‬مشکلی‬ ‫است که بیشتر مراجعین به کالس های یوگا از ان شکایت دارند‪ .‬در این رابطه‬ ‫عموماً بخش تمرینات افزایش تمرکز یوگا می توانند مفید باشند که البته بیشتر‬ ‫این تمرینات اتش را افزایش می دهند‪ .‬حال شــاید ریشۀ عدم تمرکز کمبود‬ ‫اتش(پیتا) ذهنی نباشــد‪ ،‬بلکه افزایش اب (کافا) یا باد (واتا) موجب کاهش‬ ‫تمرکز شده باشد‪ .‬در این صورت باید به شاگرد تمرینات ذهنی پاک سازی کنندۀ‬ ‫دوشاهای کافا و واتا داده شود‪ .‬در این تخصص دانستن ستاره بینی ودایی نیز‬ ‫می تواند راهگشا باشد‪.‬‬ ‫‪ .3‬معلم ایورودا با رویکرد مراقبه‬ ‫‪Ayurvedic Meditation Teacher‬‬ ‫‪ .4‬معلم ایوریوگا با رویکرد انرژی‬ ‫‪Ayurvedic Energetic Yoga Teacher‬‬ ‫این تخصــص ارتباط نزدیکی با ایوریوگای روان شناســی دارد‪.‬‬ ‫چنیــن فردی باید توانایی ارائــۀ مراقبه ها و تمرینات ذهنی یوگا‬ ‫را بر اســاس دانش ایورودا داشــته باشد‪ .‬همچنین تخصص کافی‬ ‫در ودانتا و گیان یوگا می تواند مفید باشــد‪ .‬برای مثال فرض کنید‬ ‫تمرینات ذهنی در برخی از ســنت های مراقبه شــامل نشستن‬ ‫طوالنی مدت در روزهای متمادی باشد‪ .‬این امر می تواند بر کافای‬ ‫ذهنی تاثیرگذاشــته و ان را زیاد کند یا تمریناتی که روی خالء و‬ ‫سکوت کار می کنند ممکن است واتا را افزایش دهند‪ .‬حتی بخش‬ ‫ی در تمرینات یوگانیدرا قادر به تغییر دوشاها ( واتا ‪ ،‬پیتا‬ ‫تصویرساز ‬ ‫و کافا ) و گوناهای سه گانۀ ذهنی ( تعادل ‪ ،‬حرکت و سکون ) است‪.‬‬ ‫این که دوشای دقیق ذهنی شما چیست و چه تمرینات مراقبه ای‬ ‫برایتان مناسب است‪ ،‬تخصص معلمین این حیطه در ایوریوگاست‪.‬‬ ‫معلــم متخصــص در ایــن روش از شــیوه های خاصــی برای‬ ‫متعادل ســازی و افزایش انرژی حیاتی شــاگرد استفاده می کند‪.‬‬ ‫ســنت های خاص یوگا و تنترا مثل کندالینی یوگا‪،‬کار روی مراکز‬ ‫انرژی و تنفس های خاص یوگایی از ابزار کار در این تخصص است‪.‬‬ ‫با این تمرینات انرژی ( شــاکتی ) در شاگرد برانگیخته می شود و‬ ‫ل دوشاهای بدنی و ذهنی حاصل‬ ‫معلم باید توانایی مهار عدم تعاد ‬ ‫از این تمرینات را داشــته باشد‪ .‬فرض کنید فردی که مزاج اتشین‬ ‫( پیتا ) دارد‪ ،‬با انجام تمرینات کندالینی اتش زیادی را تجربه می کند‪.‬‬ ‫در صورتی که این اتش مهار نشود‪ ،‬می تواند به بدن‪ ،‬ذهن‪ ،‬روابط و در‬ ‫کل به زندگی فرد اسیب بزند‪ .‬معلمان نه تنها باید دوشاها ( واتا‪ ،‬پیتا‪،‬‬ ‫کافا ) را به خوبی بشناسند و درک کنند‪ ،‬بلکه باید از شکل لطیف تر‬ ‫ان ها؛ پرانا‪ ،10‬تجاس‪ 11‬و اوجاس‪ 12‬نیز اگاه باشند‪.‬‬ ‫علت تاثیرات متفاوت جسمی و ذهنی یک تمرین ثابت بر افراد‬ ‫مختلــف یا بر یک فرد در زمان های متفاوت چیســت؟ تمرینات‬ ‫جسمی و ذهنی یوگا چرا و چگونه تاثیر می گذارند؟ چگونه می توان‬ ‫تمرینات یوگا را برای رسیدن به هدفی خاص طراحی و اجرا کرد؟‬ ‫ایا می توان برخی از نتایج تمرین را بیشــتر یا کمتر کرد؟ چگونه‬ ‫می توان از تمرینات یوگا در بازۀ زمانی مشخص بیشترین بهره را‬ ‫برد و رشد جسمی و ذهنی را به کمک ان ارتقا داد؟‬ ‫ممکن است هدف از انجام دادن یوگا درمان‪ ،‬رسیدن به سالمتی و‬ ‫شادابی‪ ،‬انعطاف بدنی یا رشد شخصیت و پیشرفت معنوی و‪ ...‬باشد‪.‬‬ ‫در هر صورت تا زمانی که انرژی ها و قوای وجودمان را متعادل نکنیم‪،‬‬ ‫توســعه و افزایش ان ها توسط یوگا کاری مخاطره امیز و پرچالش‬ ‫اســت‪ .‬با شناخت دقیق و تخصصی از ریشــه های دو دانش یوگا و‬ ‫ایــورودا‪ ،‬علوم ودایی و جهان بینی ان‪ ،‬می توان به اهداف عالی این‬ ‫مسیر ارزشمند دست یافت‪.‬‬ ‫ادامه دارد‪...‬‬ ‫منبع‪:‬‬ ‫‪ .1‬تغذیۀ طبیعی و تندرستی؛ برزو قادری‪ ،‬نشر مثلث ‪1387‬‬ ‫‪Prof. Feuerstein .2‬‬ ‫‪ .3‬راه یوگا؛ برزو قادری‪ ،‬نشر اویژه ‪1380‬‬ ‫‪Yoga Chikitsa Charaka .4‬‬ ‫‪Charaka Samhita .5‬‬ ‫‪Charaka Samhita, Charaka Chowkhamba Sanskrit Series, 1976 .6‬‬ ‫‪Dr. David Frawley .7‬‬ ‫‪Yoga, Ayurveda and Meditation; Advanced Course. David Frawley .8‬‬ ‫‪Klesha .9‬‬ ‫‪Prana .10‬‬ ‫‪Tejas .11‬‬ ‫‪Ojas .12‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪55‬‬ صفحه 56 ‫سعادت ابدی‬ ‫نویسنده‪ :‬سوامی شیواناندا‪ / 1‬برگردان‪ :‬شیرین فراز‬ ‫تفکر حیاتی است‪ .‬نیروی زندگی‪ ،‬حیاتی ترین ودوست داشتنی ترین نیرویی است که در کائنات وجود دارد‪.‬‬ ‫تفکر نیرویی بزرگ و پویاست‪ .‬نیرویی است که به وسیلۀ ارتعاش فیزیکی پرانا در جسم و روح ایجاد می شود‪ .‬نیرویی شبیه به جاذبه‪،‬‬ ‫دافعه و هم بستگی است‪.‬‬ ‫شما توسط اقیانوسی از تفکر احاطه و در ان غوطه ور شده اید‪ .‬بعضی ازان ها را جذب و بعضی دیگر را دفع می کنید‪ .‬تفکر جهانی واقعی تر‬ ‫از این دنیای فیزیکی است‪.‬‬ ‫تفکر در اشیا وجود دارد‪ .‬هرتغییری درتفکر با ارتعاش ان همراه است‪.‬‬ ‫هرتفکری نام وشکل مشخصی دارد‪ .‬یک واحد مشخص ازقدرت تفکر‪ ،‬شکل نامیده می شود‪.‬‬ ‫تفکر امری ماهرانه است‪.‬‬ ‫تفکر امری ماهرانه است‪ .‬تفکر؛ شکل‪ ،‬سایز‪ ،‬رنگ‪ ،‬کیفیت ‪ ،‬جوهر‪ ،‬قدرت‬ ‫و وزن دارد‪ .‬تفکر معنوی زرد رنگ اســت‪ .‬فکری که با خشم و عصبانیت‬ ‫پرشــده باشد‪ ،‬به رنگ قرمز تیره اســت‪ .‬تفکر خودخواهانه قهوه ای رنگ‬ ‫است‪ .‬شما ممکن اســت بمیرید ولی تفکر شما هرگز نمی میرد‪ .‬افرادی‬ ‫که بصیرت و روشن بینی دارند‪ ،‬می توانند تصاویر تفکر را مشاهده کنند و‬ ‫ان ها را بخوانند‪.‬‬ ‫تفکر به وسیلۀ غذا برای ما فراهم می شود‪ .‬اگرغذا پاک و خالص باشد‪،‬‬ ‫فکر نیز پاک وخالص می شود‪ .‬کسی که افکارخالص دارد‪ ،‬با قدرت صحبت‬ ‫می کند وتاثیر عمیقی روی ذهن شنونده می گذارد‪ .‬تفکرخالص تیزتر از‬ ‫لبۀ تیغ صورت تراشی است‪ .‬همیشه تفکرات واال وخالص را پذیرا باشید‪.‬‬ ‫‪56‬‬ ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ ‫تفکر شخصیت می سازد‪.‬‬ ‫هرفکری که می کنید‪ ،‬ارزشــی واقعی در مسیر شما دارد‪.‬‬ ‫توانایی بدنی شما توانایی ذهنی شماست‪ .‬شادی و خوشحالی‬ ‫که از طریق مصاحبت به دیگران می دهید همگی به فطرت‬ ‫و کیفیت تفکر شما بستگی دارد‪ .‬باید فرهنگ تفکر را بدانید‪.‬‬ ‫فرهنگ تفکر یک تمرین عملی است‪.‬‬ ‫انســان با فکرخلق می شود‪ .‬انچه که انسان دربارۀ ان فکر‬ ‫می کند‪ ،‬همان می شــود‪ .‬فکر کنید که قوی هســتید‪ ،‬قوی‬ ‫می شوید‪ .‬فکر کنید که ضعیف هستید‪ ،‬ضعیف می شوید و اگر‬ ‫فکر کنید نادان هستید‪ ،‬نادان می شوید‪ .‬انسان شخصیت خود‬ ‫را با انچه که بدان فکر می کند‪ ،‬پرورش می دهد‪.‬‬ صفحه 57 ‫اگر روی شجاعت مراقبه کنید‪ ،‬باید شجاعت‬ ‫را با خلوص‪ ،‬شکیبایی‪ ،‬بدون خودپسندی و با‬ ‫خویشتن داری درشخصیت خود اعمال کنید‪.‬‬ ‫اگرشرافتمندانه فکرکنید‪ ،‬رفته رفته برای خود‬ ‫شخصیت اصیل و شریفی می سازید‪ .‬اما اگر با‬ ‫پستی و فرومایگی فکر کنید‪ ،‬فردی پست از‬ ‫خود می سازید‪ .‬مانند یک بنا که دیواری را از‬ ‫روی قائده و محکم می سازد‪ ،‬شخصیت خود‬ ‫را بسازید‪.‬‬ ‫ذهن قــدرت طراحــی دارد‪ .‬شــما دائماً‬ ‫چیزهایی را که می بینید و حتی ان هایی را که‬ ‫مشاهده نمی کنید‪ ،‬به سمت خودتان جذب‬ ‫می کنید‪ .‬هر نوع تفکر که شما را خوشحال‬ ‫می کند‪ ،‬انتقال دهید‪ .‬مهم نیست که چقدر در‬ ‫دریا و روی زمین سیر می کنید‪ .‬عمدا ً یا سهوا ً‬ ‫هرچیزی را که مربوط به کیفیت تفکر حاکم‬ ‫بر شما می شود‪ ،‬قطعاً جذب می کنید‪.‬‬ ‫افکار خوب ثمره دارند‪.‬‬ ‫یک فکر خوب‪ ،‬سه نتیجۀ مقدس و مبارک‬ ‫دارد‪ .‬اوالً‪ ،‬برای بهبودی جسم فرد متفکر مفید‬ ‫اســت‪ ،‬دوماً‪ ،‬برای شخصی که ان را پذیرفته‬ ‫مفید اســت ودر اخر‪ ،‬با بهبود فضای روحی‬ ‫عمومی به نفع همۀ مردم است‪.‬‬ ‫اما یک فکر بد‪ ،‬سه نتیجۀ پلید و نامبارک‬ ‫دارد‪ .‬اوالً‪ ،‬متفکر به روح خود اسیب می زند‪،‬‬ ‫دوماً‪ ،‬به فردی که مورد هدف اســت صدمه‬ ‫می زند‪ ،‬و در اخر‪ ،‬با فاسد کردن فضای روحی‬ ‫به همۀ مردم اسیب می رساند‪.‬‬ ‫افکار‪ ،‬بچه های واقعی شما هستند‪ .‬مواظب‬ ‫فرزندان خود باشید‪ .‬یک پسر خوب‪ ،‬شادی‪،‬‬ ‫ابرو‪ ،‬شهرت ویک پسر بد‪ ،‬رسوایی و بدنامی‬ ‫را بــرای پدرش مــی اورد‪ .‬حتــی یک فکر‬ ‫شرافتمندانه‪ ،‬خوشحالی ولذت را برای شما به‬ ‫ارمغان می اورد‪ ،‬اما یک فکر بد‪ ،‬رنج و بدبختی‬ ‫به همــراه دارد‪ .‬اگر فرزندان خود را با مراقبت‬ ‫زیاد تربیت کنید‪ ،‬افکار خوب و واالیی پرورش‬ ‫خواهید داد‪.‬‬ ‫فکر به عمل هدایت می شود‪ .‬افکار بد اعمال‬ ‫زیــان اور تولید می کنند و افکار خوب اعمال‬ ‫خوب‪ .‬فکر کارمای‪ 2‬واقعی اســت‪ .‬فکر کردن‬ ‫عملی واقعی است‪ .‬اگر شما بتوانید تمام افکار‬ ‫بد و مضر را در ابتدا ریشــه کن کنید‪ ،‬عمل‬ ‫بد انجام نخواهید داد‪ .‬اگــر بتوانید درهمان‬ ‫ابتدای شکوفا شــدن مانع رشــد و نمو ان ها‬ ‫شوید‪ ،‬از بدبختی و رنج و عذاب رها خواهید‬ ‫شــد‪ .‬افکار خود را با بیداری و هوشــیاری و‬ ‫درون نگریببینید‪.‬‬ ‫چگونه افکار بد را ریشه کن کنیم؟‬ ‫درابتدا‪ ،‬افکار بد وارد ذهن می شوند‪ .‬سپس‬ ‫شــما پذیرای یک تخیل قوی می شــوید‪ .‬با‬ ‫ســاکن کردن ان فکر بد‪ ،‬شما خوشی و لذت‬ ‫را از خــود می گیرید و می پذیرید که ان فکر‬ ‫در ذهن شما بماند‪ .‬رفته رفته‪ ،‬ان فکر بد در‬ ‫ذهن شما قوی تر می شود‪ .‬سپس بیرون کردن‬ ‫ان خیلی سخت خواهد شد‪.‬‬ ‫افکار با تکرار دوام پیدا می کنند‪ .‬اگر شما‬ ‫یک بار فکر بد یا خوبی را وارد ذهن خود کنید‪،‬‬ ‫ان ها گرایش به تکرار شدن دوباره دارند‪.‬‬ ‫افکار مشــابه‪ ،‬درســت مانند دسته ای از‬ ‫پرندگان با همان بال و پر هســتند‪ .‬اگر شما‬ ‫فکر بــد را وارد کنید‪ ،‬تمام افــکار بد به هم‬ ‫می پیوندند و شما را پایین می کشند‪ .‬اگر شما‬ ‫هر نوع فکر خوبــی را وارد کنید‪ ،‬افکار خوب‬ ‫به هم می پیوندند و شما را باال می کشند‪.‬‬ ‫افــکار خود را کنترل کنید‪ .‬درســت مثل‬ ‫وقتی که فقط میوه های خوب را در سبد نگه‬ ‫می دارید و میوه های خراب را دور می ریزید‪.‬‬ ‫پس افکار خــوب را در ذهنتــان نگه دارید‬ ‫و بدی هــا را دور کنید‪ .‬حــرص و از‪ ،‬طمع و‬ ‫خودخواهی را از میان ببرید‪ .‬فقط افکار خالص‬ ‫و پاک را قبول کنید‪ .‬این کار بســیار سخت‬ ‫اســت و نیاز به تمرین دارد‪ .‬نابرده رنج گنج‬ ‫میسر نمی شود‪.‬‬ ‫درست مثل زمانی که یک سگ یا ادم غریبه‬ ‫می خواهد وارد شــود و شما در را می بندید‪،‬‬ ‫ذهن خــود را قبل از اینکه هر فکر بدی وارد‬ ‫شود و روی مغز شما تاثیر بگذارد‪ ،‬ببندید‪ .‬شما‬ ‫به زودی خردمند خواهید شد و به جاودانگی‬ ‫و سعادت و ارامش بی نهایت دست می یابید‪.‬‬ ‫افکار مانند امواج اقیانوس‪ ،‬بی شمار هستند‪.‬‬ ‫ممکن اســت در ابتدا ناامید شوید‪ .‬بعضی از‬ ‫افکار در ابتدا فروکش خواهند کرد در حالی که‬ ‫بعضی دیگر مانند جریان رود فوران می کنند‪.‬‬ ‫همان افکار قدیمی که یک بار سرکوب شدند‪،‬‬ ‫ممکن اســت دوباره در بعضی مواقع خود را‬ ‫نشان دهند‪ .‬هرگز در هیچ مرحله ای از تمرین‬ ‫دلسرد نشوید‪ .‬توانایی معنوی کم کم در شما‬ ‫اشــکار خواهد شد و شــما می توانید ان را‬ ‫احساس کنید‪ .‬شما دراخر موفق خواهید شد‪.‬‬ ‫همه یوگی های قدیم مجبور بودند با همین‬ ‫مشکالت که االن شما با ان ها مواجه هستید‪،‬‬ ‫کنار بیایند‪.‬‬ ‫زمانی که افکار بد می ایند‪ ،‬شــما متوجۀ‬ ‫عواقب وخیم و ویران گرشــان می شــوید و‬ ‫خود را برای حفاظت ازان ها اماده می کنید‪.‬‬ ‫وقتی که افــکار بد می ایند‪ ،‬ذهــن خود را‬ ‫به ســوی موضوعات دیگر‪ ،‬مانند دعا یا ذکر‬ ‫منحرف کنیــد‪ .‬جدیت در این کار شــما را‬ ‫گوش به زنگ نگه خواهد داشت‪ ،‬بنابراین این‬ ‫تمرین را زیاد انجام دهیــد که حتی اگر در‬ ‫خواب با ان مواجه شدید‪ ،‬فورا ً بیدار شوید‪.‬‬ ‫ذهن خود را کام ً‬ ‫ال مشــغول نگــه دارید‪،‬‬ ‫در این صورت افکار بد وارد نخواهند شد‪ .‬مغز‬ ‫بیکار کارگاه شیطان است‪ .‬همیشه خود را با‬ ‫کار درگیر کنیــد و از صحبت های بیهوده و‬ ‫بدگویی دوری کنید‪ .‬ذهن خود را با افکار واال‬ ‫پر کنید‪.‬‬ ‫توانایی خود را هرز ندهید‪.‬‬ ‫توانایی در اثر صحبت های بی ربط و بدگویی‪،‬‬ ‫حرام می شود و هرز می رود‪ .‬همچنین توانایی‬ ‫در اثر افکار بیهــوده از بین می رود‪ .‬بنابراین‬ ‫نباید حتی یک فکر را تلف کنید‪ .‬حتی نباید‬ ‫یک ذره از توانایی شما با فکر کردن بیهوده از‬ ‫دســت برود‪ .‬همۀ توانایی خود را نگه دارید و‬ ‫ان را برای مراقبه و خدمات مفید برای بشریت‬ ‫به کار برید‪.‬‬ ‫در مغــز خود اطالعات بیهــوده را ذخیره‬ ‫نکنید‪ .‬بی خیالی را یــاد بگیرید و هرانچه از‬ ‫گذشته نگه داشــتید را از یاد ببرید‪ .‬در حال‬ ‫حاضر ان ها هیچ فایده ای برای شــما ندارند‪.‬‬ ‫پس فقط ذهن خود را با افکار الهی پر کنید‪.‬‬ ‫از ذهن خود تمام افکار بیهوده‪ ،‬غیرضروری‬ ‫و مضــر را دورکنید‪ .‬افــکار غیرضروری مانع‬ ‫رشــد معنوی شما می شــوند‪ .‬وقتی سرگرم‬ ‫افکار بیهوده هســتید‪ ،‬ازخدا دور می شوید‪.‬‬ ‫افکار بیهوده را با افکار الهی و سودمند و مفید‬ ‫جایگزین کنید‪ ..‬افکار مفید زیر بنای رشــد‬ ‫معنوی و پیشرفت شما هستند‪ .‬اجازه ندهید‬ ‫ذهن‪ ،‬افکار و عادت های قدیمی را بپیماید‪ .‬با‬ ‫دقت نگاه کنید‪.‬‬ ‫باید افکار بیهوده‪ ،‬بی ارزش‪ ،‬ناپاک‪ ،‬جنسی‪،‬‬ ‫حســادت‪ ،‬نفرت و خودخواهی را ریشــه کن‬ ‫کنید‪ .‬افــکار ویران گر و ناســازگار را از بین‬ ‫ببرید‪ .‬افکار خوب‪ ،‬الهی و واال را توسعه دهید‪.‬‬ ‫هرفکری باید ذات سازنده داشته باشد‪ .‬قوی‪،‬‬ ‫مثبت و واضح باشــد‪ .‬تصور ذهنی باید واضح‬ ‫و روشــن باشد‪ .‬افکار درست را توسعه دهید‪.‬‬ ‫هر فکری باید صلح و ارامش را برای دیگران‬ ‫همراه داشته باشد‪ .‬حتی نباید کمترین درد و‬ ‫رنج و ناخوشی برای کسی داشته باشد‪ .‬شما‬ ‫روح مقدس بر روی زمین هســتید‪ .‬توانایی‬ ‫زیادی روی زمین دارید‪.‬‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪57‬‬ صفحه 58 ‫افکار قدرت انتقال دارند‪.‬‬ ‫فکر بســیار مسری اســت‪ ،‬فکر حرکت‬ ‫می کند‪ .‬در واقع مغز را ترک می کند و در ان‬ ‫محدوده شناوراست‪ .‬تفکر وارد مغز دیگران‬ ‫نیز می شود‪ .‬واسطه ای که ازطریق ان افکار‬ ‫از یک ذهن به ذهن دیگرســفرمی کند را‬ ‫مانا (نیروی جادویــی) گویند‪ .‬مانا یا ذهن‬ ‫ماده همۀ فاصله ها را ماننــد امواج اثیری‬ ‫پرمی کند و مانند یک رسانا به افکار خدمت‬ ‫می رســاند‪ .‬پرانا رســانایی برای احساس‪،‬‬ ‫اثیر رســانایی برای عصبانیت‪ ،‬روشنایی و‬ ‫الکتریسیته و هوا رسانایی برای روح است‪.‬‬ ‫ذهن قابل نفوذ اســت‪ .‬از این رو‪ ،‬انتقال‬ ‫فکر امکان پذیراســت‪ .‬انتقــال فکر همان‬ ‫تله پاتی است‪.‬‬ ‫اگــر ما قطعه ســنگی را در یک مخزن‬ ‫یــا اســتخر اب بیندازیم‪ ،‬ایــن کار امواج‬ ‫متحدالمرکزی را در ان مکان تولید می کند‪.‬‬ ‫نور شمع نیز به همین منوال امواج ارتعاشات‬ ‫اثیــری را در تمام جهات شــمع افزایش‬ ‫خواهد داد‪ .‬به همین ترتیب‪ ،‬زمانی که فکر؛‬ ‫چه خوب و چــه بد‪ ،‬از ذهن یک نفر عبور‬ ‫کند‪ ،‬ارتعاشاتی در جو روانی ایجاد می کند‬ ‫که به همۀ جهات سفر می کند‪.‬‬ ‫ســرعت فکــر غیرقابل تصور اســت‪.‬‬ ‫الکتریسیته با ســرعت ‪ 186000‬مایل در‬ ‫ثانیه حرکت می کنــد‪ ،‬درحالی که افکار‬ ‫بدون زمان به طور مجازی ســفر می کنند‪،‬‬ ‫سرعت ان ها سریع تر از الکتریسیته است‬ ‫و رســانای مانای ان ها پاالینده تر از امواج‬ ‫اثیری است‪.‬‬ ‫وقتی که شما افکار مفید را برای کمک افکار قدرتمندی دارد‪ .‬کسی که عصبانیت را با تمرین‬ ‫به دیگران ارســال می کنید‪ ،‬ان افکار باید زیاد کنترل می کند‪ ،‬قدرت فکر فوق العاده ای دارد‪.‬‬ ‫واضح و روشــن و نتیجۀ ان مثبت باشد‪ .‬با‬ ‫افکار کمتر ارامش بیشتری را به دنبال دارند‪.‬‬ ‫این روش کمک موثر خواهد بود‪.‬‬ ‫همیشــه این را به خاطر بســپارید‪ :‬افکار کمتر؛‬ ‫هرچه افکار قوی تر باشــند‪ ،‬زودتر بارور‬ ‫می شوند‪ .‬فکر متمرکز شده و به یک جهت ارامش بیشتر‪ .‬خواستۀ کمتر؛ افکار کمتر‪.‬‬ ‫مرد ثروتمندی که در شهر بزرگی احتکار می کند‬ ‫خاص مــی رود و دراین حالت مســیری‬ ‫را نشــان می دهد که برای انجــام ان کار ودرگیری فکــری زیادی دارد‪ ،‬با وجــود رفاه زیاد‬ ‫ذهن بی قــراری دارد‪ ،‬در حالی که فردی مانند یک‬ ‫موثر است‪.‬‬ ‫شــما باید راه های یاری و ارســال افکار معلم ســاده که تمرینات معنویش را به طور مرتب‬ ‫عاشقانه برای دیگران و در مقیاس بزرگ تر‪ ،‬انجام می دهد‪ ،‬علی رغم فقر و تنگدســتی‪ ،‬بســیار‬ ‫برای تمام دنیا را بیاموزید‪ .‬باید بدانید چگونه خوشحال است‪.‬‬ ‫هر فکر منفی که کاهش یابــد‪ ،‬قدرت و ارامش‬ ‫حواس پرتی را پاک کنیــد و همۀ افکار را‬ ‫جمع کنید و ان هــا را مثل اکیپ نیروی ذهن افزایش می یابد‪ .‬کاهش حتی یک فکر منفی‬ ‫کمکی بــرای انجــام دادن کار خوب برای قدرت ذهنی و ارامش روانی خواهد داشت‪ .‬ممکن‬ ‫است در ابتدا این مســئله را احساس نکنید‪ ،‬شما‬ ‫انسان های رنج دیده ارسال کنید‪.‬‬ ‫نیروی عقالنی دقیــق ندارید ‪ .‬اما در درون شــما‬ ‫یک دماســنج معنوی وجود دارد که کاهش حتی‬ ‫واضح فکر کنید‪.‬‬ ‫یک فرد معمولی نمی داند که فکرکردن یک فکر را ثبت می کند‪ .‬اگر شما یک فکر منفی را‬ ‫عمیق چیســت‪ .‬افــکارش شــورش به پا کاهش دهید‪ ،‬قدرت ذهنی که به وسیلۀ این کاهش‬ ‫می کنند‪ .‬گاهی اوقات ســردرگمی زیادی به دست اورده اید‪ ،‬کمک خواهد کرد که دومین فکر‬ ‫درذهنش وجود دارد‪ .‬تصاویر ذهنی او بسیار را اسان تر حذف کنید‪.‬‬ ‫با تمرین مداوم‪ ،‬می توانید ازاداندیش وارام شوید‪.‬‬ ‫تحریف شده است‪ .‬تنها متفکران‪ ،‬فیلسوفان‬ ‫و یوگی ها تصاویر ذهنی را به درستی تعریف یک یوگی ارام بیشــتر از فردی که روی یک سکو‬ ‫ایستاده و سخنرانی می کند‪ ،‬به دنیا کمک می کند‪.‬‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫در این دنیا تعداد متفکران بســیار کم مردم عادی به ســختی می توانند این نکته را درک‬ ‫است‪ .‬در اکثریت افراد تفکر‪ ،‬سطحی است‪ .‬کنند‪ .‬وقتی که شــما ارام هستید‪ ،‬می توانید بیشتر‬ ‫تفکر عمیق نیاز به سادانا‪ 3‬و تمرین سخت نفوذ کنید‪ .‬دانش شــهودی نفــوذ فوق العاده ای در‬ ‫دارد‪ .‬پس از ان می توان عمیقاً و به درستی ذهن مردم ایجاد کرده است! چنین دانش شهودی‬ ‫فکر کرد‪ .‬کســی که بــا صداقت صحبت افتخارامیز است‪.‬‬ ‫می کند و خلوص اخالقی دارد‪ ،‬همیشــه‬ ‫‪1- Swami Sivanada‬‬ ‫معر‬ ‫کتاب فی‬ ‫‪ -2‬کارما کلمه ای سانسکریت به معنای عمل و عکس العمل است و حاکی از ان است هر عملی که انسان انجام می دهد چه خوب چه بد‪ ،‬نتیجه اش را عیناً دریافت خواهد کرد‪.‬‬ ‫‪ -3‬تمرینات معنوی روزمره‬ ‫یوگا و هیجان‬ ‫مولف‪:‬هیرویوکیبامبا‬ ‫ناظر‪ :‬اتسکو سوزوکی‬ ‫قیمت‪ 25000:‬تومان‬ ‫تلفن مرکز پخش‬ ‫‪09123021694‬‬ ‫شفای زندگی‬ ‫مولف‪ :‬لوییز‪ .‬ال‪ .‬هی‬ ‫مترجم‪ :‬مریم کاظمی تبار‬ ‫انتشارات‪ :‬سپهر ادب‬ ‫قیمت‪ 12000 :‬تومان‬ ‫تلفن مرکز پخش‬ ‫‪09122576344‬‬ ‫داستان‪ :‬رهبر زمان‬ ‫مولف‪:‬حمیدالیجی‬ ‫انتشارات‪:‬کاکتوس‬ ‫قیمت‪ 5000 :‬تومان‬ ‫تلفن مرکز پخش‬ ‫‪09122548256‬‬ ‫پیرمرد‬ ‫مولف‪:‬حمیدالیجی‬ ‫انتشارات‪:‬کاکتوس‬ ‫قیمت‪ 5000:‬تومان‬ ‫تلفن مرکز پخش‬ ‫‪09122548256‬‬ صفحه 59 ‫پرسشازشما‪،‬‬ ‫پاسخازما‬ ‫صفحۀسالمتییوگاو ایورودا‬ ‫زیر نظر جمشید شیخ الرابادی‪ ،‬مدرس و کارشناس ایورودا‬ ‫از خوانندگان محترم و کســانی که سواالت‬ ‫خویش را برای مجله ارســال می کنند‪ ،‬تقاضا‬ ‫می شود برای پاســخ گویی بهتر‪ ،‬تاریخ دقیق‬ ‫تولد‪ ،‬جنسیت و در صورت امکان شغل خویش‬ ‫را هم مشخص نمایند‪.‬‬ ‫باید از خوانندگان محترم مجله و کسانی که‬ ‫سواالتشان را ارسال کرده اند‪ ،‬پوزش بخواهیم که‬ ‫با توجه به حجم محدود صفحه پرسش از شما‪،‬‬ ‫پاسخ از ما نمی توانیم تمامی سواالت را در یک‬ ‫شماره پاسخگو باشیم‪ .‬درهرحال این اطمینان‬ ‫را به سروران عزیز می دهیم که به ترتیب تمامی‬ ‫پرسش هایشان پاسخ داده خواهد شد‪.‬‬ ‫خانم م ‪ -‬صیفی ‪ 55‬ساله از شهر کرد‬ ‫با سالم و تشکر از راهنمایی های سودمند ش و دست اندرکاران مجلۀ دانش یوگا‪ .‬من زیاد دچار اضطراب می شوم‪ ،‬در کتاب‬ ‫یوگا‪ ،‬ورزش کهن سالمتی‪ ،‬در مبحث ریتم مواردی را مطرح نمودید‪ .‬ایا اضطراب می تواند در ریتم تاثیر بگذارد یا خیر؟‬ ‫با تشکرازاظهار لطف این خوانندۀ محترم و مطالعۀ دقیقی که‬ ‫درکتاب یوگا‪ ،‬ورزش کهن ســامتی داشته اند و یاد اوری مجدد‬ ‫این نکته که مطالعۀ کتاب های مختلف عالوه بر این که باال برندۀ‬ ‫سطح دانش فردی است‪ ،‬لذت و ارامش خاصی هم برای خواننده‬ ‫با گشودن دنیاهای جدید و پاسخ گویی به سواالت و موارد مجهول‬ ‫ذهنــی پدید می اورد و ارامش‪ ،‬بزرگ ترین هدیه ای  اســت که‬ ‫خداوند متعال به انسان ارزانی داشته است‪ .‬همان گونه که در سورۀ‬ ‫فتح ایۀ ‪18‬اورده است‪  :‬به راستی که خدا هنگامی که مومنان زیر‬ ‫ان درخت با تو بیعت می کردند‪ ،‬از انان خشنود شد و ان چه در‬ ‫دل هایشان بود باز شناخت و بر انان ارامش فرو فرستاد و پیروزی‬ ‫نزدیکی را به ان ها پاداش داد‪ .‬‬ ‫اضطراب همیشه برهم زنندۀ ارامش است و روش های برطرف‬ ‫نمودن اضطراب می تواند در کســب این ارامش کمک شــایانی‬ ‫نماید‪ .‬ریتم ضربان قلب یا در نگاهی کلی ریتم زندگی با اضطراب‬ ‫رابطه ای مستقیم و تنگاتنگ دارد و اختالل در ریتم می تواند پدید‬ ‫اورندۀ اضطراب شــده یا برعکس‪ ،‬اضطراب موجب برهم خوردن‬ ‫ریتم زندگی و ریتم ضربان قلب می شود‪ .‬ما با انجام دادن ورزش‬ ‫به طور کلی و حرکات یوگا به شــکل خاص‪ ،‬سعی در تنظیم این‬ ‫ریتم داریم‪.‬‬ ‫قبل از پرداختن به اســاناهای یوگا‪،‬نگاهی خواهیم داشــت‬ ‫بــه مفهوم اضطراب و تفــاوت ان با ترس‪ .‬اضطــراب به معنای‬ ‫نگرانی در خصوص یک مشــکل یا مســئلۀ مورد نظر اســت‪.‬‬ ‫برعکس‪ ،‬ترس عبارت اســت از واکنــش در برابر یک خطر انی‪.‬‬ ‫روانشناســان روی   انی   بودن ترس در برابــر   انتظاری   بودن‬ ‫اضطراب تاکید می کنند‪ .‬شــخصی که با شــیر مواجه می شود‪،‬‬ ‫ترس را تجربه می کند‪ ،‬در حالی که یک دانشــجو در شب قبل از‬ ‫امتحان درسی که نتوانسته است ان را مطالعه نماید‪ ،‬دچاراضطراب‬ ‫می گردد‪ .‬اضطراب و ترس هر دو می توانند موجب برانگیختگی‬ ‫یا همان فعالیت دستگاه عصبی سمپاتیک شوند‪ .‬اضطراب اغلب‬ ‫برانگیختگی در حد متوســطی به راه می اندازد و ترس مستلزم‬ ‫برانگیختگی سطح باالتری است‪.‬‬ ‫یکی از اثر بخش ترین اســانا هایی کــه در یوگا می تواند ریتم‬ ‫ضربان قلب را درانسان تنظیم نماید‪ ،‬شاواسانا یا وانهادگی است‪ .‬با‬ ‫انجام شاواسانا فرد می تواند در حد بسیار زیادی به ارامش برسد‪.‬‬ ‫رسیدن به ارامش در شاواسانا نتیجۀ تحریک سیستم گردش‬ ‫خون در تمام بدن‪ ،‬خون رســانی مناســب و متعاقب ان تبادل‬ ‫اکسیژن به تمامی ســلول های بدن است و به این ترتیب ریتم‬ ‫ضربان قلب تنظیم می شود‪ .‬اما برای داشتن بیشترین اثر بخشی از‬ ‫اجرای شاواسانا‪ ،‬بهتر است قبل از ان‪ ،‬اسانا هایی را انجام دهیم تا‬ ‫فعالیت بدن و در پی ان سرعت حرکت جریان خون را باال ببریم‬ ‫وبدن به یک شادابی اولیه با اکسیژن رسانی مناسب خون برسد‪.‬‬ ‫برای این کار اجرای حرکت های ســام بر خورشید و اسانا های‬ ‫قدرتی از قبیل کالغ یا طاووس توصیه می شود‪.‬‬ ‫اسانای طاووس‬ ‫اسانای کالغ‬ ‫دانش یوگا خرداد ‪ |1396‬شماره ‪104‬‬ ‫‪59‬‬ صفحه 60 ‫فرم نظرسنجی مجله دانش یوگا (همراه با اعطای جوایز نفیس)‬ ‫دانش یوگا جهت نظر سنجی در خصوص مطالب مجله و برای ارزیابی کیفیت مجله و هر چه پربارتر شدن‬ ‫ان‪ ،‬از همۀ عزیزان عالقه مند به ان تقاضا دارد با مطالعۀ مطالب این مجله‪ ،‬ضمن پاسخ گویی به سواالت‬ ‫مطرح شــده و درج نظرات‪ ،‬پیشنهادات و انتقادات خود‪ ،‬فرم مذکور را به شمارۀ ‪ 09902260640‬تلگرام‬ ‫نمایند‪ .‬به سه نفر از عزیزانی که در تکمیل فرم نظر سنجی و ارسال ان مشارکت نمایند‪ ،‬به قید قرعه جوایز‬ ‫نفیسی تقدیم خواهد شد‪.‬‬ ‫‪ .1‬مطالب مجله تا چه اندازه توانسته است به دانش شما در مورد یوگا و علوم مرتبط به ان بیفزاید؟‬ ‫کم‬ ‫متوسط‬ ‫زیاد‬ ‫بسیار زیاد‬ ‫‪ .2‬مقاالت مجله از نظر انتقال اطالعات و اموزش در چه حدی است؟‬ ‫سنگین و ثقیل‬ ‫سبک و قابل فهم تا حدودی قابل درک‬ ‫‪ .3‬به نظر شما کیفیت مطالب علمی مجله چگونه است؟‬ ‫متوسط‬ ‫خوب‬ ‫عالی‬ ‫ضعیف‬ ‫‪ .4‬نظرتان دربارۀ صفحه ارایی و تصاویر مقاله های مجله چیسـت؟‬ ‫ضعیف‬ ‫متوسط‬ ‫خوب‬ ‫عالی‬ ‫‪ .5‬به نظر شما نحوه توزیع مجله چگونه است؟‬ ‫متوسط‬ ‫خوب‬ ‫عالی‬ ‫ضعیف‬ ‫‪ .6‬بیشتر تمایل دارید مقاالت مندرج در مجله حول چه موضوعات و محورهایی باشند؟‬ ‫درمانی‬ ‫علمی و تخصصی‬ ‫ذهنی‬ ‫جسمی‬ ‫سفرنامه‬ ‫‪ .7‬هر گونه مطلب‪ ،‬انتقاد یا پیشنهادی برای بهبود مجلۀ خودتان الزم می دانید‪ ،‬مرقوم بفرمایید‪.‬‬ ‫به منظور ارتقای سطح کیفی مجله‪ ،‬در هر شماره به مولف یا مترجم مقالۀ برتر از دیدگاه خوانندگان مجله‬ ‫هدیه ای نفیس به رسم یادبود تقدیم می گردد‪.‬‬ ‫‪ .8‬لطف ًا عنوان مقاله ای را که از دیدگاه شما در این مجله‪ ،‬برتر به شمارمی رود‪ ،‬ذکر کنید؟‬ صفحه 61 ‫دربارۀ دم و بازدم بینی و حکمت ان‬ ‫نویسنده‪:‬هیرویوکی بامبا‪/‬گرداورنده‪:‬اتسکوسوزوکی‬ ‫در ســاختار بدن انسان کار دستگاه تنفسی از راه بینی‬ ‫اســت و به جز موارد ضــروری‪ ،‬دم از طریق بینی انجام‬ ‫می  شود‪ .‬اما در مواردی مانند ورم بینی یا سرماخوردگی‬ ‫که باعث بسته شدن بینی می شود‪ ،‬تنفس با بینی مشکل‬ ‫می شود و در این هنگام راه تنفس از بینی به دهان منتقل‬ ‫می شــود یا در موارد دیگری ماننــد ورزش که به نفس‬ ‫زیــادی نیاز دارد‪ ،‬به صورت خــودکار دم و بازدم به دهان‬ ‫منتقل می گردد‪.‬‬ ‫در تنفس یوگا‪ ،‬مانند دستگاه تنفس اصلی‪ ،‬دم و بازدم‬ ‫از دو مجرای بینی را پایه قرارداده اند‪ .‬در کشــور هند که‬ ‫به رابطه بین احساسات و تنفس اهمیت زیادی می دهند‪،‬‬ ‫عقایدی به وجود امده اســت که می گوید‪ :‬مســیر(نادی)‬ ‫که پرانا در ان حرکــت دارد‪ ،‬در نزدیکی بینی قرار دارد‪.‬‬ ‫به همین دلیل یوگا به منزلۀ روشــی برای مرتب ســازی‬ ‫احساســات و دستیابی به خود واقعی فرد معرفی شد‪ .‬با‬ ‫توجه به این حقایق می تــوان گفت که برای واجب بودن‬ ‫دم و بازدم از بینی‪ ،‬دالیل روشن تری وجود دارد‪ .‬فرق بین‬ ‫تنفس بینی و تنفــس دهان‪ ،‬فقط محل ورود و عبور هوا‬ ‫است و در تبادل گاز درون بدن تفاوتی دیده نمی شود‪.‬‬ ‫در تنفس بینی (دم)‪ ،‬به ترتیب از محفظۀ بینی‪ -‬شاخک‬ ‫بینی‪ -‬گلوی باال  عبور می کند و از درون راه هوایی حرکت‬ ‫و در هنگام بازدم این راه را برعکس طی می کند‪.‬‬ ‫از طــرف دیگر‪ ،‬در تنفس دهــان (دم) از حفره دهان‪-‬‬ ‫گلوی وسط عبور می کند و هنگام بازدم این راه را برعکس‬ ‫می پیماید‪ .‬در تنفس دم بینی و بازدم دهان که قب ً‬ ‫ال بیان‬ ‫گردید‪ ،‬هنگام دم از محفظۀ بینی‪-‬شــاخک بینی‪ -‬گلوی‬ ‫باال عبور و از درون راه هوایی حرکت می کند و در هنگام‬ ‫بازدم از گلوی وسط حفرۀ دهان عبور می کند‪ .‬نکتۀ مهمی‬ ‫که در این قسمت پنهان شده‪ ،‬این است که هدف تنفس‬ ‫فقط تبادل گاز نیست‪.‬‬ ‫اگر هنگام جریان تنفس بازدم بیشتر توجه کنید‪ ،‬متوجه‬ ‫می شــوید که در زمان عبور هوا از شاخک بینی لرزشی‬ ‫ایجاد می شود‪ .‬عالوه بر ان‪ ،‬اگر به صورت مرحله ای تنفس‬ ‫را مرتب و طوالنی تر کنیــد‪ ،‬نفس به جمجمه می رود و‬ ‫حس متفاوتی را می توانید تجربه کنید‪.‬‬ ‫در این زمان عالوه بر حسی دلپذیر‪ ،‬ارامش روحی را نیز‬ ‫می توان احساس کرد‪ .‬بر خالف ان‪ ،‬اگر بازدم سریع و بدون‬ ‫دقت باشد‪ ،‬نفس به شاخک بینی باال نمی رسد و از شاخک‬ ‫بینی پایین عبور می کند‪ .‬با به یاد داشتن جریان نرم (مانند‬ ‫محو شــدن نفس)‪ ،‬بازدم باید با نفس طوالنی و با ظرافت‬ ‫انجام شود‪ .‬در هنگام بازدم صحیح نفس از شاخک بینی‬ ‫باال می گذرد و می توان محرک ویژه ای را تجربه کرد‪ .‬در‬ ‫نتیجه‪ ،‬اگر بازدم اصولی نباشد (تند و سخت انجام شود)‪،‬‬ ‫حتی اگر از بینی هم انجام شود‪ ،‬محرک منحصر به فردی‬ ‫ندارد و فواید تنفس از بین می رود‪.‬‬ ‫هر چه بازدم ظریف تر و دقیق تر‬ ‫انجام شــود‪ ،‬بیشتر به داخل و باالی‬ ‫بینی مــی رود و حــس هماهنگی‬ ‫جمجمه و شــاخک بینــی باال را‬ ‫می توان حس کرد‪ .‬در اینجا ست که‬ ‫به اهمیت جریان تنفس از حفره های‬ ‫بینی پی می بریم‪.‬‬ ‫با اینکــه این حــس را می توان‬ ‫در هنگام دم نیــز تجربه کرد‪ ،‬اما با‬ ‫نفســی که در بدن گرم شده است و‬ ‫رطوبت بیشتری دارد‪ ،‬حس بیشتر‬ ‫و ظریف تری به دست می اید‪ .‬تفاوت‬ ‫رد شدن یا نشدن از شاخک بینی باال‪،‬‬ ‫تفاوت تجربه کردن یا نکردن حسی‬ ‫است که این تفاوت بزرگ ترین فرق‬ ‫بین تنفس بینی با تنفس دهان است‪.‬‬ ‫در قســمت داخل و باالی بینی‪ ،‬نه‬ ‫تنها به سبب حساس بودن این ناحیه‬ ‫برای نزدیک بودن بــه مغز‪ ،‬بلکه به‬ ‫سبب تحریک شدن سیستم اعصاب‬ ‫پاراسمپاتیک‪ ،‬ارامش زیادی احساس‬ ‫می شود‪ .‬با این کار فعالیت ذهن ارام‬ ‫و میزان تحریک احساســات کمتر‬ ‫می شود و به هدف انجام دادن تنفس‬ ‫در یوگا دست می یابیم‪.‬‬ ‫برای ارام کردن احساسات‪ ،‬تمرکز‬ ‫و یکسان نگاه داشتن حالت احساسات‬ ‫عناصر مهمی هستند‪ .‬در حالت تمرکز‪،‬‬ ‫تحریکات بدن بیشتر احساس می شود و‬ ‫از این روش در دوران قدیم نیز استفاده‬ ‫شده اســت‪ .‬چنین حس تحریک داخل‬ ‫بینی‪ ،‬برای ارام کردن احساســات نقش‬ ‫مهمی دارند‪ .‬این مورد با تمرکز حواس‬ ‫که باعث ارامش می شود‪ ،‬وجه اشتراک‬ ‫زیادی دارد‪.‬‬ ‫در ســنت یوگا بازدم بایــد طوالنی‬ ‫و ظریف باشــد‪ .‬این امر بــرای تمامی‬ ‫روش های تنفســی نیز مشترک است‪.‬‬ ‫دلیل ظریف بــودن بازدم و منظم بودن‬ ‫تنفس در یوگا‪ ،‬عالوه بر تحریک مرتب‬ ‫شاخک باالی بینی در حین انجام تنفس‪،‬‬ ‫این اســت که هیچ محرکی‪ ،‬ناگهانی به‬ ‫بدن وارد نمی شود‪ .‬با ظریف و ارام بودن‬ ‫بازدم در تنفس‪ ،‬خاصیت ارام بخشی روح‬ ‫و روان بیشــتر می شود‪ .‬با عبور بازدم از‬ ‫شــاخک باالی بینی‪ ،‬تمرکز حواس نیز‬ ‫افزایش می یابد‪ .‬این جمله بدین معنی‬ ‫است که برای ارامش احساسات‪ ،‬بازدم‬ ‫بینی از بازدم دهان مناســب تر اســت‪.‬‬ ‫یوگی هــای قدیم که ایــن نوع تنفس‬ ‫را انجام می دادنــد‪ ،‬این تفاوت را حس‬ ‫کرده انــد و نفس ظریف و طوالنی که با‬ ‫بازدم از بینی به وجود می اید را برایمان‬ ‫به جا گذاشته اند‪.‬‬ ‫برگرفته از‪ :‬کتاب یوگا و هیجان‬ صفحه 62 ‫اشپزی اگاهانه‬ ‫کتاب اشپزی ایورودایی بیشــتر از انکه کتاب‬ ‫اشــپزی باشــد‪ ،‬کتابی برای درمان‪ ،‬بهبود و حفظ‬ ‫ِ‬ ‫ســامت جســم و ذهن اســت‪ .‬در این اثر جدای از‬ ‫اشپزی به سالمت فرد بها داده می شود و غذا متناسب‬ ‫با طبع افراد پیشنهاد می گردد‪ .‬تغییر عادات به این شیوه‬ ‫می تواند اولین گا ِم موثر در ایجاد حال خوب باشد‪.‬‬ ‫تو ِ‬ ‫ پز ایورودایی‪ ،‬دیگر وابسته‬ ‫پس از اشــنایی با ســبک و ســیاق پخ ‬ ‫به دســتورالعمل های کتاب نخواهید بود و می توانیــد اگاهانه‪ ،‬مطابق تیپ‬ ‫یـ جســمی خود اشپزی کنید‪ .‬عالوه بر این محدودیتی در تغییر میزان و‬ ‫ذهن ‬ ‫اندازه مواد اولیه نخواهید داشــت و می توانید مواد اولیه را نیز از گیاهان و‬ ‫خوراکی های بومی (البته با کیفیت مشــابه) تعویض و تامین کنید‪ .‬به زودی‬ ‫این ازادی عمل را خواهید داشت که خودتان تجربه کنید و از نتایج سالمت‬ ‫ِ‬ ‫بخش ان لذت ببرید‪.‬‬ صفحه 63 ‫برگزاری دوره اموزش مربیگری بین المللی اشتانگا یوگا‬ ‫ شهر میسور هندوستان‬1396 ‫شهریور ماه‬ ‫ مقاومت‬،‫ انعطاف پذیری‬،‫اشتانگا از جمله سبکهای مشهور یوگاست که قدرت‬ .‫و قوای روحی را تقویت می کند‬ .‫شهر میسور هند خواستگاه و جایگاه منحصر به فرد این سبک از یوگا است‬ ‫شهریورماه سال جاری برای نخستین بار دوره اموزش مربیگری این رشته‬ .‫به مدت چهار هفته در شهر میسور هند برگزار می گردد‬ .‫برای کسب اطالعات بیشتر باما تماس بگیرید‬ www.danesheyoga.com does restlessness come from and how can it be overcome? Generally, restlessness is due to excessive thinking and desiring, and it indicates that the mind is not under your control. In this physical body there are two forms of energy. One is known as mental energy and the other is vital or pranic energy. When you are feeling restless, it means your mental energy is high and your pranic energy is low. There is an imbalance; your sense organs are very active and your motor organs are less active. In hatha yoga language, we call this an imbalance between ida and pingala nadis, or in modern scientific terms, an imbalance between the sympathetic parasympathetic nervous systems. In order to harmonize the excess mental energy it is necessary for one to practice more raja yoga concentration. The best method is repetition of a mantra. The mantra can be repeated mentally, either with or without the use of a mala. It can also be practiced in synchronization with the breath. Of course there are many other ways of practicing the mantra, but these are the best methods for checking the outflow of mental energy. If you are not able to do this, then there is another way of approaching the problem. You should try to increase the level of prana in the body. Either you check the quantum of mental energy or you increase the quantum of pranic energy. The purpose of hatha yoga, raja yoga, or in fact any form of yoga is to create this harmonious situation. At the same time, on another level, there are certain hormonal secretions in the physical body which contribute to restlessness. 63 104 ‫| شماره‬1396 ‫دانش یوگا خرداد‬ 88319054 The most disturbing hormones are adrenaline and testosterone. If you can efficiently control the outflow of these hormones, you can overcome the primary physiological factors leading to restlessness. By regularly practising asanas, pranayama and meditation, hormonal production is controlled, the mental and pranic energies are harmonized and problems such as restlessness do not occur. How can I have a free mind? It is very difficult to have a free mind, and more than that, it is very dangerous. If a tiger is not kept caged, it might run free and kill many people. Before you think about making the mind free, it must be educated, trained and disciplined, otherwise it might bring destruction to you and to others. The mind is very powerful. It is the basis of good and evil and it can manifest anxiety or balance. The same mind wants to commit suicide at one instant and to realize God the next. This means there are two stages of mind – the untamed mind and the trained mind. A yogi has a trained mind, but an animal doesn’t. Now, in man there is an animal, a man and a god. Once a man has trained his thoughts and emotions, his actions are controlled, and then he can think of making his mind free. If you do not discipline yourself before making the mind free, it will make you unhappy and depressed. It will create hatred, likes and dislikes, attachments and repulsions, and it could influence you towards self-destruction. Nowadays we are all suffering because our minds are undisciplined. So when we talk about freedom of mind, we should not forget about discipline. Discipline of mind and freedom of mind should go together; they are not independent of each other. صفحه 64 ƒƒI am disturbed by so many distractions. How can I get rid of them? Managing the Mind ƒƒTeachings of Swami Satyananda Saraswati, Volume I Distractions are natural for everybody. Even if you live in seclusion at the top of the mountains, you will have distractions. If you close yourself off in a soundproof chamber, you will still have distractions. Distractions are born of desires, ignorance and unawareness of the spirit. When you are not following the inner path side by side with external life, you will have more distractions, whether you are living in the country or in a busy city. On the yogic path you can learn to live to the fullest without being affected by distractions. How are we influenced by living in ordinary society? Does the constant suggestion we are subjected to from Advertising, newspapers, etc. affect our minds? Everybody is under hypnosis. Constant influence is being extracted on all individuals and it is totally structuring their minds. The whole lifestyle is a hypnotic process. Delusion hypnotizes you and you are continually exposed to newspapers, advertisements, television, radio, books and magazines which keep you under hypnosis. How are you going to dehypnotize yourself? If you manage it, you will be disillusioned about the whole scheme of society. We live within a family pattern, a man and woman live together and call themselves husband and wife. That’s hypnotism. If you were to dehypnotize yourself, the family would break up. In fact, man lives under constant hypnotism right from the time of his birth up to the point of his death. Perhaps only a few people are not under that hypnotic state. Once I tried to dehypnotize myself, and I found that I had no faith in anything. I was full of doubt and I couldn’t be sure of the honesty and sincerity of anyone. Therefore, it is easier for most people to remain hypnotized. But as you grow in spiritual life, you automatically become dehypnotized. Where ‫دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا‬ 64 صفحه 65