ماهنامه دانش یوگا شماره 101
ماهنامه دانش یوگا شماره 101
ماهنامه دانش یوگا شماره 101
«دانش یوگا» نشریه ای است تخصصی با هدف اطالع رسانی
در زمینۀ اموزش ورزش یوگا .یوگا رشــته ای از ورزش های
همگانی است که برای ارتقاء سالمت تن و روان و باال بردن
ســطح امادگی جسمانی و در نهایت ایجاد نشاط و شادابی
در میان احاد جامعه کاربرد دارد.
فهرست
سال شانزدهم /ویژه نامه نوروز
اسفند 1395و فروردین /1396شماره 101و 102
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :سیدعبدالحمید موحدی نائینی
عضو انجمن مدیران مطبوعات
سرپرست مترجمین :راضیه افخمی
ویراستار:مریمکیوان
امور مالی :سید عبدالمجید موحدی نائینی
مدیر هنری :محمدرضا موحدی نائینی
طراح جلد :مانی کارامد
روابط عمومی :سهیال موحدی
امور مشترکین و مسئول توزیع :مسعود موحدی
حروف نگاری :اسماعیل قلعه داری
لیتوگرافی و چاپ :شرکت رواق روشن مهر
همکاران این شماره:
سوسن عبدالرضایی ،لعیا نبی فر ،شهال قاسمیان دستجردی ،جمشید شیخ
الرابادی ،مهدی ترفیعی ،نوید امیدی ،اتنا سرابی ،م پورازاد و ...
از عزیزانی که مایل به همکاری با مجلۀ دانش یوگا هستند ،تقاضا دارد
مقاالت خود را به صورت فایل ورد ( )Wordارســال نموده و در صورت
ترجمۀ متن ،اصل ان را با ذکر منبع به پست الکترونیکی مجله ارسال
فرمایند .مطالب مندرج در نشــریه ،عقاید نویسندگان ان است و لزوماً
نظر شورای سیاست گذاری مجلۀ دانش یوگا نیست .از اینکه مسئولیت
اثارتــان را بر عهده گرفته و ویرایش نهایــی را به عهده ما می گذارید،
سپاسگزاریم.
هر گونه کپی برداری و نقل قول از مطالب و تصاویر برگرفته از «دانش
یوگا» بدون ذکر منبع منع قانونی دارد.
مطالب و تصاویر ارسالی شما نزد ما به یادگار باقی می ماند.
دفترمجله:میدانهفتتیر،ابتدایمفتحشمالی،کوچهارام،نبشخیابان
زیرک زاده ،پالک 16+1
تلفن88318189-88319054 :
فکس۸۹۷۸۵8۳۰:
کدپستی1575783113 :
صندوق پستی1533-15745 :
شماره پیامک5000133333033 :
info@danesheyoga.com
www.danesheyoga.com
@danesheyoga
/yoga.knowledge
3
سرمقاله
4
سخن مدیرمسئول
7
معاشقه با طبیعت
8
یوگا یار شما در خانه
11
چگونه مدیتیشن را در سال جدید اغاز کنیم؟
12
وحدت وجود
13
تمریناتی برای کاهش صدمات بدنی در دوران پیری
14
بارداری و توپ
16
با یوگا تا اقیانوس هند
20
درس هایی برای زندگی
چهار روش برای ایجاد ذهنی مثبت اندیش در سال جدید 23
24
تحریکات عصبی و پرانا در تمرینات روزانه
27
نکات کلیدی جهت پیشرفت در تمرینات یوگا
28
هشت نکتۀ فنگ شویی در استانۀ سال جدید
30
نکات ایورودایی برای کاهش وزن در استانۀ سال نو
32
شخصیت
تاثیر مزاج و طبایع چهارگانه بر
ّ
34
یوگانیدرا برای کودکان ناشنوا و با اختالل شنوایی
37
خداحافظ روزمرگی ها
38
کارما یوگا
پرسش و پاسخی با داور بین المللی یوگا ،گوتام سارکار 41
42
اخبار
44
سیالبس مسابقات یوگای قهرمانی
46
دو روش ساده برای انجام حرکت اوشتراسانایا شتر
50
یوگاتراپی برای سندرم درد مثانه یا IC
52
وداع با مبتکر سبک وینی یوگا
54
افتخار افرینی زنان ایرانی
56
یوگای چشم
58
عناصر تعیین کننده در طراحی اتاق مراقبه
60
تمرین توجه
61
مثلث برمودا
62
سوال از شما ،پاسخ از ما
64
یوگای اداری
66
پروسه های ذهنی در یوگا
68
رویکرد یوگا نسبت به تغذیه
71
تعادل
72
یوگا چگونه از شما فرد شادتری می سازد؟
73
افکار بیماری زا
74
یوگا و مدیریت خشم
77
چهار اثر معجزه اسای مهربانی
78
مصاحبۀ اختصاصی دانش یوگا بابنیانگذار...
81
یوگا در فضا
82
چرا زنان بیش از مردان روی به سوی یوگا می اورند؟
84
یوگا برای درمان انفوالنزا
86
شش ورزش ضدارتروز
88
ده روش برای شادمانه زیستن
90
طالع شما در سال 1396
92
راز شمع در چیست؟
در این شماره می خوانید؛
ویژه نامه اسفند 1395و فروردین 1396
13
تمریناتی برای کاهش صدمات
بدنی در دوران پیری
بــا افزایش روزافزون میانگین ســن افراد در جوامع
مختلف سالمت این دسته از افراد بیش از پیش مورد
توجه قرار می گیرد .مشــکالتی از قبیل درد مفاصل،
ضعــف اســتخوانی ،کاهش حافظــه و کاهش حجم
عضالنی همگی از مواردی هســتند که افراد در سنین
باال با انها درگیر خواهند شد.
30
نکات ایورودایی برای کاهش
وزن در استانۀ سال نو
38
کارما یوگا
52
اکثر خانم ها در ماه های پایان ســال به فکر گرفتن
رژیم غذایی به منظور کاهش وزن در استانۀ سال جدید
می افتند .اندام متناسب خطر ابتال به انواع بیماری های
مهلــک ماننــد بیماری های قلبی-عروقی ،تنفســی،
فشارخون باال ،دیابت و کبد چرب را نیز کاهش می دهد.
به یاد داشــته باشید که برای شروع هرگز دیر نیست.
پس از همین اخرین ماه ســال ،با اراده و مصمم رژیم
غذایی سالم خود را اغاز کنید.
همانا مهمترین قاعــده تحقق ارامش و صلح ،درک
این واقعیت است که خداوند مقصود تمامی فعالیت های
بشری است و انسان باید همه چیز را نثار خدمت روحانی
خداوند نماید و انسان اگاهی که اعمالش اکنده از عشق
و عبودیت اســت ،برای همه عزیز است و همه برای او
عزیزند .چنین انسانی هر چند همواره مشغول فعالیت
است ،ولی هیچ گاه گرفتار نمی شود و در مسیری قرار
دارد که عاری از منیت است.
وداع با مبتکر سبک وینی یوگا
استاد دسی کاچار معلم یوگای مشهور جهانی ،فرزند
پدر یوگای مدرن ،مبدع ســبک وینی یوگا و صاحب
کتابهای ارزشمندی چون " قلب یوگا" و "سالمتی ،شفا
و فراتر از ان" چشم از جهان فرو بست.
با سالم و احترام
به نام خداوند جان و خرد
کزین برتر اندیشه برنگذرد
-1گفتم که مرا علم ل َ ُدن ّی هوس است
تعلیمم ده اگر تو را دسترس است
گفتم که الف ،گفت دگر هیچ مگوی
در خانه اگر کس است ،یک حرف بس است
-2دو کس رنج بیهوده بردند و سعی بی فایده کردند،
ان کس که اموخت و نکرد و ان کس که اندوخت و نخورد.
-3نظریه ی پیوستگی می گوید:
در پدیدار شدن هر پدیده ،سه وجه متعامل ،نقش ایفا می کنند :ساختار ،پیوست و رفتار،
مانند :سازمان ،مدیریت و عملکرد -مکان ،مختصات و زمان -مغز ،ذهن و تفکر.
-4برابر تقویم هجری شمســی که دقیق ترین گاه شــماری رایج است هر چهار سال یک بار،
اسفندماه 30 ،روز محاسبه می شود که ان را کبیسه می نامند .سال جاری نیز چنین است و سال
اتی در یک فروردین تحویل می شود.
شــورای سیاستگذاری فرارسیدن ســال نو را تبریک می گوید و برای همگان خواستار توفیق
روزافزون است.
با تشکر
نمایش حرکات یوگا در بنای تاریخی تخت جمشید
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
3
س خ شبخ
ت
بهار و دا تان و ی
یک تاجر امریکایى نــزد یک یک مرد
روستایى مکزیکى ایستاد ه بود که یک قایق
کوچک ماهیگیرى د ر کنارش قرار د اشت
که د اخل ان چند عد د ماهى بود!
تاجر امریکایی از مرد مکزیکی پرسید:
چقد ر طول کشید تا این ماهی ها را بگیرى؟
مکزیکى پاســخ د اد :مــد ت خیلى کمى!
امریکایى :پس چرا بیشــتر صبر نکرد ى تا
بیشــتر ماهى گیرت بیاد؟ مکزیکى :چون
همین تعد اد هم براى سیر کرد ن خانواد ه ام
کافیست! امریکایى :اما بقیه وقتت رو چه کار
می کنى؟ مکزیکى :تــا د یروقت می خوابم!
کمی ماهیگیرى می کنم! با بچه هایم بازى
می کنم! با زنم خوش می گذرانم! بعد می روم
د ر د هکد ه می چرخم! با دوســتانم شروع
می کنیم به گیتار زد ن! خالصه مشغولم با
این نوع زند گى!
امریکایــى :من تــوی هــاروارد د رس
خواند ه ام و می توانــم کمکت کنم! تو باید
4
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بیشــتر ماهیگیرى کنى! ان وقت می توانى
بــا پولش یک قایق بزرگ تــر بخرى! و با
د رامد ان چند تا قایق د یگر هم بعد ا ً اضافه
می کنــى! ان وقت یک عالمــه قایق براى
ماهیگیــرى د ارى! مکزیکى :خب! بعد ش
چى؟ امریکایى :به جــاى این که ماهى ها
را به واســطه بفروشى ان ها را مستقیما به
مشــتری ها می د هى و براى خود ت کار و
بار د رســت می کنى ...بعد ش کارخانه راه
می اند ازى و بر تولید اتش نظارت می کنى...
این د هکد ه کوچــک را هم ترک می کنى
و مــی روى مکزیکو ســیتى! بعد ش لوس
انجلس! و از ان جا هم نیویورک ...ان جاست
که د ست به کارهاى مهم تر هم می زنى ...
مکزیکى :این کار چقد ر طول می کشد؟
امریکایى :پانزد ه تا بیست سال! مکزیکى:
اما بعــد ش؟ امریکایى :بهترین قســمت
همین جاست! موقعیت مناسبی که پیش
بیاید می روى و سهام شرکتت را به قیمت
خیلى باال می فروشى! این کار میلیون ها د الر
برای تو عایــد ى د ارد! مکزیکى :میلیون ها
د الر؟؟؟ خــب بعــد ش چــى؟ امریکایى:
ان وقت بازنشسته می شوى! می روى به یک
د هکد ۀ ساحلى کوچک! جایى که می توانى
تا د یروقت بخوابى! کمی ماهیگیرى کنى! با
بچه هایت بازى کنى! با زنت خوش باشى!
بروى به د هکد ه و تا د یروقت با د وســتانت
گیتار بزنى و خوش بگذرانى!!!
مکزیکی نگاهی به مرد امریکایی کرد و
گفت :خب من االن هم که د ارم همین کار
را می کنم!
د استانی قد یمی د ر رابطه با خوشبختی
که حتماً قب ً
ال شنید ه اید این که خوشبختی
چیســت و خوشــبخت کیســت؟ ایا ما
خوشبختیم؟ ایا از زند گیمان رضایت د اریم؟
ســوالی که حد اقل چند بار د ر طول روز به
ذهنمان می اید ولی پاســخ د رستی برای
ان ند اریم ،ان چه د ســت اند رکاران علوم
اجتماعی و جامعه شناسان بد ان معتقد ند
و طی بررســی هایی که به عمل اورد ه اند
به مجموعه موضوعات ذهنی و معیشــتی
که شــامل :سالمتی ،خوشحالی ،خوشی و
سرخوشی ،عشق و د وست د اشتن ،رضایت
د ر زند گی ،شوق زیستن ،سرزند گی ،امید،
اعتماد ،لذت ،محبت ،موفقیت ،احســاس
پیروزی ،وضع معیشــتی مناسب و نهایتاً
د اشتن ارامش خوشبختی تلقی می شود .د ر
مقابل ان بد بختی است ،بد بختی متشکل از:
کینه ،نفرت ،بد بینی ،حس انتقام ،وحشت،
اضطراب ،بی حوصلگی ،یاس ،سرخورد گی،
شک و تزلزل ،بی اعتماد ی ،ترس ،افسرد گی،
خشــم ،غم ،نگرانی ،حیرانی ،حســاد ت،
بی تفاوتی ،ناخشنود ی ،حرص ،خمود گی،
شکست و ...است .مســائلی که د ر صورت
بروز هــر یک از ان ها ارامــش و راحتی و
نشاط را از انسان می گیرد.
بد یــن ترتیــب بــا مــوارد بــه وجود
اورند ۀخوشــبختی و همچنیــن بد بختی
اشنا شــد یم .البته این بد ین معنا نیست
که خوشبختی به پارامترها و واقعیت های
خارجی بســتگی ند ارد .دســت یافتن به
خوشبختی موکول و منوط به فراهم بود ن
شرایط جسمانی ،ذهنی ،ارتباطی ،مالی و تا
حد ی محیط طبیعی و جغرافیایی است.
شــک نکنیم خوشــبختی یا بد بختی
زایید ۀ افکار و حال و هوای د رونی و بیرونی
ماســت .بنابراین خوشــبختی یا بد بختی
از د ید گاه های مختلف متفاوت اســت .د ر
د نیــای ماد ی اولین چیزی کــه د ر اذهان
شکل می گیرد ،پول و د ارایی و ثروت است.
بســیاری از افراد د اشتن پول و مال و منال
ید انند ،د ر حالی که
را عامل خوشبختی م
چنانچه عمیق شــویم می بینیم ثروت به
تنهایی خوشبختی نمی اورد.
اگر پول و ثروت و لوکس گرایی خوشبختی
به همراه د اشته باشــد ،د ر این فصل بهار
ایرانیان می باید بیشتر از هر ملیت د یگری
خوشحال و با نشاط باشند .ولی می بینیم
چنین نیســت چرا که یک مطالعۀ علمی
تطبیقی که اخیرا ً د ر د انشگاهی د ر استرالیا
انجام شــد ه ،ایــران را جزو افســرد ه ترین
کشــورهای جهان به حســاب اورد ه که
اگر چنین پژوهشــی د رست باشد ،د الیل
مهم این افســرد گی بی حد و حصر مسائل
اجتماعی -فرهنگی است و نه اقتصاد ی و
فقر مالی و کمبود امکانات.
طبق امار ســال 1391ایــران صاد رات
عظیم نفتی و د رامد های بی حســاب ارزی
و وارد ات کم نظیــر کاالهــای متنــوع د ر
حجم وسیع د اشــته است که بعضی اقالم
ان باورنکرد نی اســت 26 :تن کاله گیس،
740تن اد امس 6 ،تن کراوات 125 ،هزار
کیلو ریمــل برای ارایش چشــم 27 ،تن
حلزون 6 ،تن چشم مصنوعی 500 ،کیسه
مارمولک 200 ،تن ســگ ماهی 182 ،تن
ماهی اکواریوم 973 ،تن بطری پالستیکی
و ...به این لیست بلند باال بسیاری از انواع و
اقسام کاالهای لوکس را باید اضافه کرد و د ر
اخر به تعد اد باورنکرد نی اتومبیل های گران
قیمت پورشه ،مازاراتی ،ب .ام .د بلیو ،بنز و...
اما چرا کشوری که فقیر نیست و منابع
عظیم نفت و گاز د ر ان وجود د ارد و بعضاً
افراد از امکانات نســبی برخورد ار هستند
مرد مانش جزو افســرد ه ترین کشورها به
حساب می ایند؟ هر روز که می گذرد عد م
ی رو به
احســاس خوشبختی و افســرد گ
ی رو به کاهش؟
افزایش است و نشاط و شاد
بد ین ترتیب متوجه می شویم پول و ثروت
به تنهایی نمی تواند خوشحالی و خوشبختی
به همراه د اشته باشد.
متخصصــان جامعــه شناســی ،نقش
مذهــب و معنویات را د ر د اشــتن ارامش
ید انند و معتقد ند
و خوشــبختی د خیل م
سیر د ر راه شــناخت و معرفت ،ارامش و
خوشبختی را برای انسان به ارمغان می اورد.
ژوزف مرفی( 1898-1981م) نویسند ه و
روانشناس معروف ایرلند ی خوشبختی را د ر
ید اند و
د رون و د ر ضمیر ناخود اگاه انسان م
این گونه به نکته اشاره می کند:
«ناخود اگاه شــما خوشبختی و فراوانی
را نصیب شــما خواهد کرد پس به خد ای
مهربان اعتقاد د اشته باشید»
کشیش د یک وارن( 1954م) نویسند ۀ
کتاب «زند گی هد فمنــد» هم نقش خد ا
ید اند و
را د ر رســید ن به ارامش موثــر م
می گوید:
«علــت این کــه د ائم د ر تنش به ســر
می برید و از خوشبختی به د ور هستید این
است که با خد اوند د ر تقابل ید .شما تالش
می کنید چیزهایی را کنترل کنید که فقط
خد اوند می تواند ان ها را کنترل کند .شما
نمی توانید همه فرزند ان ،شــغل ،ایند ه یا
گذشته یا چیزهایی از این قبیل را کنترل
کنید و به میل خود د راورید.
شما می خواهید نقش خد ا را بازی کنید
نه تنها این بازی را می بازید ،بلکه خســته
هم می شوید
خوشــبختی وقتی به د ست می اید که
همه ان چیزهایی را که ســعی می کرد ید
تا کنتــرل کنید به خد ا تســلیم کنید و
به او بسپارید».
و به نقل از پیامبر اســام امد ه اســت:
کسانی که چهار صفت نیکو د اشته باشند
ید هد و ان ها
خد ا انان را د ر پناه خود قرار م
را به بهشت هد ایت می کند
ان م ِْن َق ْرن ِ ِه اِلَى
«اَ ْرب َ ٌع َم ْن ُک َّ
ــن فِی ِه َو َک َ
َق َدمِــ ِه ُذن ُوباً ب َ َّدل َ َها ا َ َّ ُ
لصد ْقُ َو
لل َح َس َ
ــناتٍ ا َ ِّ
اَل ْ َح َیا ُء َو ُح ْس ُن اَل ْ ُخ ُل ِق َو اَلشُّ ْک ُرد»
"هر که چهار خصلت د اشــته باشد و از
ســر تا پا غرق گناهان باشد ،خد ا ان ها را
به حسنات تبد یل کند; راستگویى و حیا و
خوشخلقى و سپاسگزارى".
در اغاز سال نو هستیم .طبیعت د ر حال
شکوفا شد ن است و عمر د ر حال گذر .اگر
د ر زند گی کمبود ی د اریم ،اگر به هر د لیل
خوشحال نیستیم ،اگر د رونمان نا ارام است.
اگر غم و غصــه وجود مان را فراگرفته .اگر
د لسرد و افسرد ه هستیم و اگر ...بیاییم به
د ور و برمان نگاه کنیم و به اطرافمان بنگریم
و به فصلی که د ر حال نو شد ن است و تغییر
و د گرگونی از سر و روی ان می بارد نظاره
کنیم و به خود اییم و همچون بهار که اراد ه
نو شــد ن د ارد ،ما هم اراد ه کنیم و تغییر
را د ر زند گیمان ایجاد کنیم و زند گیمان را
بهاری کنیم که اگر چنین کنیم بوی عطر
گل و شــکوفه زند گیمان را سرمســت از
طراوت و زیبایی می کند .بیاییم د ر ابتد ای
این سال جد ید یک بار د یگر تالش کنیم و
همراه با بهار تغییر را د ر رفتارها و کرد ارها
و عاد ت هایمان به وجــود اوریم تا ناگهان
چیزی که انتظــارش را ند اریــم برایمان
اتفاق بیفتد.
مســئله ای کــه گابریل گارســیامارکز
( )1927 -2014نویسند ه و برند ۀ جایزۀ
نوبل اد بیات ســال 1982میالد ی هم به
ان اعتقاد د ارد که همیشه چیزهای خوب
زمانی که انتظارش را ند اریم اتفاق می افتد:
« بهتریــن چیزهــا یــا د ر واقــع همان
ید هد که انتظارش
خوشبختی زمانی رخ م
را ند اریم»
ید هد که هر
و حافظ شیراز هم نوید م
کسی هر چقد ر ماللت بکشد و هر چه
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
5
ســختی ها را تحمل کند ،د ر نهایت به
سعاد ت د ست پید ا می کند:
ماللتی که کشید ی سعاد تی د هد ت
که مشتری نسق کار خود از ان گیرد
مســئلۀ بعد کــه ارامــش را از ما د ور
می کنــد و نمی گذارد مزۀ خوشــبختی را
بچشیم ،گذشته است .همواره باید به این
نکته توجه د اشته باشیم گذشته ،گذشته
اســت .به عبارتی د یگر گذشته د ر گذشته
است .بیاند یشیم گذشته با همه خوبی ها و
بد ی هایش تمام شد ه .بنابراین افکار گذشته
را باید از ســر بیرون کنیم و به ان تمرکز
نکنیم .خیلی وقت ها ناخشــنود ی از انجا
شروع می شــود که غالباً گذشته را با خود
به اینجا و انجا حمل می کنیم و د ائماً د ر ان
غرق هســتیم .هنر خوب زیستن ان است
که گذشته را رها کنیم و به حال بپرد ازیم و
از همین حاال و همراه با تغییر فصل بهاری
فکر کنیم و بهاری عمــل کنیم و زند گی
نویی برای خود بســازیم .هیــچ گاه به این
مسئله هم نیاند یشیم که اگر د وباره متولد
می شد یم شاید زند گی بهتری را برای خود
رقم می زد یم.
انتوان د وسنت اگزوپری()1900 -1944
خالق د اســتان شــازد ه کوچولــو کام ً
ال با
این مسئله موافق اســت و ان را این گونه
تشریح می کند:
«اد م ها فکــر می کنند اگر یک بار د یگر
متولد شوند ،جور د یگری زند گی می کنند.
شاد و خوشبخت و کم اشتباه خواهند بود.
فکر می کنند می توانند همه چیز را از نو و
بی نقص بسازنند ،اما حقیقت ند ارد .اگر ما
جســارت طوری د یگری زند گی کرد ن را
د اشتیم ،اگر قد رت تغییر کرد ن را د اشتیم،
اگر اد م ســاختن بود یــم ،از همین جای
زند گیمان به بعد را می ساختیم».
از جمله ابزارهای د یگر خوشبختی عشق
و محبت و د وست د اشتن است ،همیشه به
یاد د اشته باشیم هنر زند گی قد رت تحمل
همه کس با هر فکر و ذهن و اند یشه است.
بیشــتر اوقات قاد ر نیستیم کسانی را که با
ما هم عقید ه و هم سلیقه نیستند ،بپذیریم،
با انان ارتباط برقــرار کنیم و از همین جا
مشکالتمان شروع می شود .برای رسید ن به
ارامش باید ان قد ر روی خود مان کار کنیم
که هر کس را با هر شــرایطی بپذیریم هر
چند ما را د وست ند اشته باشند .مسئله ای
کــه یکی از بزرگان شــرق د قیقــاً به ان
6
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
تاکید می کند و خوشــبختی را د ر د وست
ید اند ولی نه د ر د وست د اشته
د اشــتن م
شد ن این طور بیان می شود ،او می گوید:
«د وســت د اشته شــد ن هیچ نیست و اما
د وست د اشــتن همه چیز است .ان کس
خوشبخت است که بتواند عشق بورزد»
مطلــب بعــد ی که بــا خوشــحالی و
خوشبختی د ر تضاد هست جستن ان د ر
بیرون از خود است .باید به این نکته توجه
کنیم « :تا زمانی که به این فکر چسبید ه ایم
که د لیل خوب زند گــی نکرد نمان بیرون
از وجود مان است ،ســخت د ر اشتباهیم.
همیشه به این نکته باید توجه د اشته باشیم
که خوشــبختی د رون ماســت د ر بیرون
د نبال ان نگرد یم».
مــارک اورل(121-180م) امپراطور و
فیلسوف بزرگ روم باستان به طریق د یگری
مطلب را بیــان کرد ه اســت.او می گوید:
« خوشــبختی د ر خانۀ شماست ،بیهود ه
ان را د ر باغ د یگران نجویید»
د ور شــد ن از خوشــبختی علت های
د یگری هم می تواند د اشته باشد که یکی
د یگر از ان ها د اشــتن ارزوهــای طول و
د راز اســت .برای تغییر د ر زند گی و برای
این که از وضعیتی که هــم اکنون د ر ان
به سر می بریم رها شویم ،به سال های رفته
فکر کنیم و به یاد بیاوریم چه ارزوهایی را
پشت سر گذاشته ایم و د ر حال حاضر چه
ارزوهایی د اریم؟
این ارزوها تا زمانی که زنگ مرگ به صد ا
د ر می اید ،می تواند تد اوم د اشته باشد .برای
رهایی از این خواسته ها و ارزوها با تکنیک
ساد ه ای می توانیم مزۀ خوشبختی و ارامش
را لمس کنیم .بیایید د ر ابتد ای سال نو با
هم این تکنیک را چند ین بار انجام د هیم و
ببینیم نتیجه اش چیست؟
«د ر جای ارام و راحتی بنشینید .دقایقی
چشمانتان را ببند ید .د و د م و بازد م عمیق
بکشــید و حاال خود تان را تصور کنید که
پیر شد ه اید ،پی ِر پیر و تنها یک ارزو برایتان
باقی ماند ه ،بازگرد ید و فارغ از االم و ارزوها
زند گــی کنید .مجــد د ا ً د م و بازد م عمیق
بکشــید .ارام ارام چشم ها را باز کنید .حاال
شــاهد معجزه خواهید بود .زند گی سفری
است از خود به خود».
مطلب بعــد ی که همــواره د رون ما را
خوشــحال می سازد و به ســمت و سوی
ارامش و راحتی خیال رهنمون می ســازد
خند ه و شاد ی وسرور است .فراموش نکنیم
غم هــا و غصه ها د ائماً ما را پید ا می کنند و
ید هند و
سر وقتمان می ایند و ما را ازار م
ارامشمان را می گیرند ولی نشاط را ما باید
جستجو کنیم و به د نبالش برویم .ان را پید ا
کنیم و خود را با ان سرگرم نماییم.
یکی از اساتید بزرگ هند سرور و شاد ی
ید اند و
را الزمۀ د رســت زند گی کرد ن م
می گوید« :ســرور تنها معیار زند گی است،
اگر زند گیت ســرورانگیز و ســعاد تمند انه
نیست ،بد ان که د ر راه اشتباه جلو می روی.
رنج کشــید ن معیار اشــتباه بود ن است و
ســرور معیار درست بود ن .این معیار را هر
روز به کار ببر».
ان چه مسلم است انسان برای خوشبختی
و خوشــبخت بود ن و خوشــبخت شد ن
افرید ه شد ه نه برای تحمل د رد و غم و رنج
و سختی .یاد مان نرود اگر به ان چیزهایی
که د اریم ،قناعت نکنیم و به چیزهایی که
ند اریم ،حسرت بورزیم ،خوشبخت نیستیم.
چه خوب است د ر استانۀ سال نو به د یوان
حافظ تفالی بزنیم و ببینیم خوشبختی و
خوشحالی از د ید گاه حافظ چگونه است؟
خواجۀ شــیراز د ر پیامش ساد ه زیستی و
ســاد ه زند گی کرد ن و د اشتن فراغ بال را
د ر کنار یار گوشۀ طبیعت همراه با مطالعه
پیشــنهاد می کند و اعتقاد د ارد د ر صورت
مهیا بود ن چنین شرایطی حاضر نیست ان
را با د نیا و اخرت عوض کند:
د و یار زیرک و از باد ه کهن د ومنی
فراغتی و کتابی و گوشه چمنی
من این مقام به د نیا و اخرت ند هم
اگر چه د ر پی ام افتند هر د م انجمنی
با مطالبی که گفته شــد و با فرارسید ن
فصل بهار و اغاز ســال جد یــد ،همراه با
یک د نیا امید و خواســته و ارزو این پیام
فرید ون مشیری( )1305-1379را مد نظر
قــرار د هیم و ســعی کنیم از فــرد ا جور
د یگری باشــیم و گذشته را فراموش کنیم
و د ل هایمان را از غم ها رها سازیم تا سالی
خوب همراه با موفقیت هــای بزرگ را د ر
پیش د اشته باشیم.
ﯾﺎﺩ ﻣﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻓﺮﺩ ﺍ ﺩ ﻡ ﺻﺒﺢ
ﺟﻮﺭ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﺎﺷ م
ﺑﺪ ﻧﮕﻮﯾﻢ ﺑﻪ ﻫﻮﺍ ،ﺁﺏ ،ﺯﻣﯿﻦ
ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﺑﺎﺷﻢ ،ﺑﺎ ﻣﺮﺩ ﻡ ﺷﻬﺮ
ﻭ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﮐﻨﻢ ،ﻫﺮ ﭼﻪ ﮔﺬﺷﺖ
ﺧﺎﻧﻪ ﯼ ﺩ ﻝ ،ﺑﺘﮑﺎﻧﻢ ﺍﺯﻏﻢ
معاشقه با طبیعت
نویسنده کتاب زندگی در اغوش خدا
روزی کــه خدا امیــد را افرید ،احتماالً همــان روز ،روز
افرینش «بهار» بود.
جهان هستی در دایره ای متقارن و متعادل در حال
تمام
ِ
جریان و گردش اســت و در این جریان باشــکوه لحظه ای
اوج خود می رســد و ان لحظه اغا ِز تولدی دوباره
زندگی به ِ
است و بهار شکوفایی پا به عرصۀ زمین می گذارد و ما انسان ها
نیز گاه در خلوت و ســلوک ،گاه در مالقات با خویش و گاه
حس زیبای
در هیاهوی
زندگی سبز و سرشــار از انرژی ،با ِ
ِ
شدن دوبارۀ بست ِر این سیارۀ
بودن همراه می شویم .با بیدار
ِ
خاکی ،هوشیار می شویم .با صدای پرندگان هم اوا می شویم،
رویش
جریان اب های خروشان سبز می گردیم و همانند
با
ِ
ِ
دوبارۀ درختان جانی تازه می گیریم و چه زیباســت که گاه
فرش ســبز و مرطوب زمین با پاهای برهنه قدم بزنیم
روی ِ
و شــاد و خرامان ،جریان این زندگی و اغاز دوباره را با تمام
پاداش این اتصال
ســلول های هوشیاری درک کنیم و شاید
ِ
میان ما و طبیعت بوسه های عاشقانۀ خدا باشد .بوسه هایی
لمس برگ های ســبز ،شبنم های درخشان یا باران های
در ِ
عاشقانه و حتی نفس کشیدن در هوای زیبای بهار.
بهار زندگی و امیدی دوباره است و پیامدی عظیم با خود
دارد .اینکه هر سال و هرسال به ما یاد اوری می کند که پس
از هر سردی و تاریکی ،روشنایی و شکوفایی قرار دارد و نوروز
جشن زندگی است .جشنی برای بزرگداشت حیات و نبض
جاری شدن تمام طبیعت.
و چه زیباســت که انسان ،این موجود هوشمند و هوشیار ،در نهایت
سر سپردگی دست در دست طبیعت می دهد و این اتحاد و یگانگی را
جشن می گیرد .هر جوانه ای که از زمین می روید و هر شکوفه ای که بر
شاخه ای جان می گیرد ،ندای زیبای محبت خداست که از امید و رویش
دوباره نوید می دهد.
بهار قطره های اب را در زمین احیا می کند ،بســتر بی جان خاک را
سبز می کند و عشق و بخشندگی را می اموزد .انسان این عشق را پذیرا
می شود و باید همان قدر که می ستاند ،اهدا کند.
هر یک از ما در بهار از طبیعت نوازش می گیریم و عشق را داد و ستد
می کنیم .پس چه خوب است که بدانیم انسان بخشی از طبیعت است،
نه مالک و صاحب ان .بسیار زیباست که حیوانات و گیاهان را در کنار
خود می بینیم و از صمیم قلب به تک تک عناصر هستی عشق می ورزیم
و زنده شدن مجدد شان را نوروز می نامیم و ان را جشن می گیریم.
سراســر ایران با طبیعت همــدل و همراه و هم اوا می شــوند و در
اتحادی عاشــقانه زندگی را از نو شروع می کنند .این همراهی بی نظیر
صلح و شــادی را می گســتراند و همچنان که بذر محبت را در دل ها
می کارد ،قدم ها را برای شــروع شــکوفایی و صعود بر بلندای زندگی
استوار تر می گرداند...
پس در این ایام باســتانی و پر افتخار و پر طراوت ،هر روز خود را به
اوای دلنشین طبیعت بسپاریم و در ان حضوری اگاهانه داشته باشیم
و یگانگی با طبیعت را تجربه کنیم .عشق را داد و ستد کنیم و ارامش را
هدیه دهیم.
باشد که در این همراهی سربلند و پر افتخار باشیم.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
7
یوگا؛ یار شما در خانه
مرکز یوگای شیواناندا/برگردان :مرجان مانوسی فر
Yoga Your Home Practice Companion
Sivananda yoga Vedanta Centre
Progress your asana learn to relax stay centered
خط کش مایل
در تمام سطوح
زمانیکه شــما خم به جلو را تمریــن کردید ،وضعیت خط کش را به منزله
یــک حرکت مکمل انجام دهید .این وضعیت به تقویت عضالت بازو ،عضالت
پا و عضالت پشت بدن شــما کمک می کند .سپس در وضیت بدن بی جان
استراحت کنید .
-1در وضعیت نشسته طوریکه دستانتان در 30
سانتی پشــت بدن روی زمین قرار دارد ،بنشینید.
سرتان را به عقب بیاندازید و گردن و گلو را نرم نگه
دارید .روی دستها راحت تکیه دهید.
قفسه
سینه
باز
پاها
رها
هستند
بازوها
صافند
انگشتان
از بدن
دور ند
8
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
دستها و پاها به بیرون مایل شدند
-2همراه با یک دم لگن را تا جای ممکن باال
بکشید .با حبس دم به ارامی پاهایتان را به زمین
فشار دهید .با یک بازدم به مرحله اول بر گردید.
وضعیت را دو مرتبه دیگر تکرار کنید زمانی که
شــما به وضعیت عادت کردید ،سعی کنید در
این وضعیت بمانید و با تنفســهای ریتمیک و
منظم در همان حالت برای 30ثانیه بمانید و با
برگرداندن لگن به زمین از وضعیت خارج شوید.
گردن
رها
زانوها
صاف
اشتباهاتمتداول
کف
پاها روی
زمین
نیست
زانوها
خم
هستند
لگن
پایین
است
سر
خیلی باال
است
دستها
خیلیعقب تر
از بدن
هستند
وضعیتمتوسطه
یک پا باال
از وضعیت مرحله دو خط کش
مایــل ،دم بگیرید و پای چپتان را
باال بکشید .با یک بازدم پا را پایین
بیاورید و ســپس حرکت را دو بار
تکــرار کنید حال حرکــت را در
سمت دیگر سه بار انجام دهید.
کف
پا کامل
روی زمین
قرار گیرد
لگن
به باال نگه
داشته شود
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
9
تنوع در وضعیت نیمه پیشرفته
از مرحلــه دوم وضعیت خط کش مایل وزنتان را روی دســت راســتتان
بیاندازید ،دم بگیرید و دســت چپتان را به باال بکشید .بازدم کنید ،دستتان را
پاییــن اورده و دو بار دیگر وضعیت را تکرار کنید وحرکت را در ســمت دیگر
سه بار تکرار کنید.
صورت
را باال نگه
دارید
لگن
را کمی
چرخش
دهید
سر
را در راستای
ستون فقرات
نگه دارید
تنوع در وضعیت پیشرفته
یک دست و یک پا باال
از وضعیت مرحله دو خط کش دم بگیرید و پای راستتان را باال اورید .در بازدم بعدی
دســت چپتان را باال اورده و با حفظ تعادل در دست راست و پای چپ به ارامی قفسه
سینه تان را به جلو برای گرفتن پای باال اورده شده به جلو مایل کنید .پس از چند دم و
بازدم از این حالت خارج شوید .بدن را رها کنید و در سمت دیگر وضعیت را انجام دهید.
کف
پای چپ کامال
بر روی زمین
قرار دارد
هر
دو زانو کامال
صاف است
سر
را به باال
نگه دارید
ادامه دارد...
10
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
چگونه مدیتیشن را در
سال جدید اغاز کنیم؟
شما در تمام طول سال مشغول کار و تالش بوده اید.
همیشه خسته هســتید ،ذهن شما همیشه در حال
رقابت است و اســترس دارید .امسال سال شما است.
امسال از تمام استرس های خود رها خواهید شد .ذهن
شــما ازاد و ارام خواهد بود .انچه به یاریتان می اید و
سالی متفاوت برایتان خواهد ساخت ،مدیتیشن است.
اگر تاکنون مدیتیشــن نکرده اید ،الزم است که ان را
به طــور روزانه انجام دهید .در زیر چهار نکته در مورد
چگونگی اغاز به مدیتیشــن در سال جدید برای شما
خواهیم اورد.
.1مدیتیشــن خود را با پنــج دقیقه در روز
اغاز کنید.
عــادات ،یک روزه شــکل نمی گیرند .بــا قدم های
کوچکی که توان انجام ان را دارید ،مدیتیشــن را اغاز
نمایید .مدیتیشــن پنج دقیقه ای را با تمرکز بر تنفس
و ارام ســازی شــروع کنید و با ســکون و بی تحرکی
مدیتیشن سازگار شوید.
.2هرروز صبح و شــب در زمان مشــخصی
مدیتیشنکنید.
مدیتیشن کردن راس ساعت معینی هرروز در موفق
شدن در شکل دهی یک عادت جدید بسیار موثر است.
حال این می تواند ،اولین کاری باشــد که فرد در اغاز
روز انجام می دهد یا اخرین کاری که قبل از خوابیدن
انجام می دهــد یا هرزمان دیگری که برای شــخص
مناسب است .بیاموزید که هرروز زمان مشخصی را به
مدیتیشن اختصاص دهید ،حتی پنج دقیقه نیز عالی
اســت .این گونه انجام مداوم و همه روزۀ ان برای شما
ساده تر است.
نویسنده :اریک ک .توماس / 1برگردان :ندا اسدی
.3مدیتیشن را به کمک برنامه های اموزشی انجام دهید.
برنامه های مدیتیشن بسیاری هستند که بر روی موبایل خود می توانید نصب
کنید و برای تمرین مدیتیشــن از ان ها کمک بگیرید .کافی است به ان ها گوش
کنید و انچه را که مربی در ان برنامه به شــما می گویــد ،انجام دهید .مربیان و
سبک های بسیار متنوعی در اینترنت وجود دارد .ماجراجویی کنید و مدیتیشنی را
بیابید که مطابق با خواسته و نیاز شما است .با انجام مدیتیشن به باال رفتن تمرکز
حواس خود کمک بزرگی می کنید .مدیتیشن باعث افزایش خوداگاهی شده و افکار
منفی ناخوداگاه انسان را کاهش می دهد .انواع مختلفی از مدیتیشن وجود دارد که
وجه مشترک همگی ان ها ،افزایش ارامش درونی انسان (بدون توجه به انچه در
بیرون اتفاق می افتد) می باشد.
مدیتیشــن منظم حتی به کاهش خلق وخــوی منفی و بد نیز کمک می کند.
مدیتیشن میزان امواج الفای مغز را افزایش می دهد و به کاهش حاالت و احساسات
منفی مثل خشم ،تنش ،غم و اندوه کمک می کند.
.4با همراهی یک دوست هدف گذاری کنید.
شــکل دهی به یک عادت جدید با همراهی یک نفر یا یک گروه بسیار اسان تر
اســت .اهداف خود را با یک دوســت در میان بگذارید؛ مثل اینکه از نوروز امسال
به طور روزانه مدیتیشن خواهید کرد .از ان ها بپرسید که ایا مایلند در این مسیر
شما را همراهی کنند .برنامه ریختن با دوستان به شما انگیزۀ بیشتری برای ثبات
قدم در این مسیر جدید خواهد داد.
در پایان امیدواریم که این مقاله به شما انگیزۀ کافی را برای اغاز مدیتیشن روزانه
داده باشد .در کل بهتر اســت هرروز زندگی خود را مانند روز اول سال جدید در
نظر بگیرید .با انجام چنین کاری ،دیگر منتظر تاریخ مشخصی در اینده نیستید تا
دکمۀ اغاز را فشار داده و عمل کردن را شروع کنید .به این ترتیب هرروز برای شما
امکانی کام ً
ال تازه است و می تواند مسیر جدیدی را در مقابل دیدگانتان بگشاید.
اریک ک .توماس:
او ســردبیر ارشد در یکی از انتشــارات امریکایی است ،وی همچنین
مشاور رسانه ها ،مشاور اکادمیک و تحلیل گر بازاریابی می باشد.
1- Eric K. Thomas
برگرفته ازwww.theqgentleman.com :
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
11
وحدت وجود
نویسنده :سوامی شیواناندا /برگردان :واحد ترجمه
سوامی شیواناندا در این چکیده از اثر «نوید زندگی
الهی» پیام نهایی ارامش را ارائه می دهد.
«بیاموزیــد که به عنــوان اعضای یــک خانوادۀ
واحدزندگی کنید .از ارمان انسانیت واحد پاسداری
کنید .در جهان با ارامش زندگی کنید .همه ،فرزندان
خداوند و همۀ جهان خانوادۀ او هستند .این مفهوم
را حس و درک کنید تا شاد باشید».
کجا می توان ارامش واقعی و نهایی را یافت؟
تنها یک روح در همگان ســکنی دارد .یک انسانیت
و یک برادری وجود دارد .تنها یک روح خدایی هســت.
هیچ کس برتر یا پایین تر نیســت ،همــه برابرند .همه
تمایزات پوچ و تهی هســتند .همۀ موانع ساخت بشر
باید بی باکانه شکسته شوند .پس ازان تنها ارامش است
که می ماند .تنها یک طبقه وجود دارد؛ طبقه انسانیت.
تنها یک راه وجود دارد؛ راه عشق .تنها یک حکم وجود
دارد؛ حکم صداقت .تنها یــک قانون وجود دارد؛ قانون
علت و معلول .تنها یک خدا وجود دارد؛ خدای حاضر در
همه جا ،توانای مطلق و دانای مطلق .تنها یک زبان وجود
دارد؛ زبان دل و زبان سکوت.
همۀ زندگی ها یکی اســت .همۀ دنیا یک خانه است.
همۀ انسان ها اعضای یک خانوادۀ بشری هستند .همۀ
مخلوقات ،یک جان واحد هستند .هیچ انسانی مستقل از
ان جان نیست .انسان با جدا کردن خود از دیگران خود
را بدبخت می سازد .جدایی همان مرگ است .یگانگی،
زندگی جاودان است .عشق جهانی را ترویج دهید .ارزش
دیگران را بشناسید .همۀ موانع ،تعصبات نژادی ،مذهبی
و ذاتی که انسان ها را از هم جدا می سازند را نابود کنید.
مفهوم یگانگی را بشناسید؛ ذات جاویدان همۀ مخلوقات.
از حیوانــات محافظت کنید و همۀ زندگی ها را مقدس
بدارید .پس ازان اســت که دنیا به بهشتی از زیبایی ها
تبدیل می شود؛ پناهگاهی برای اسایش و ارامش.
وقتی یک روح واحد در کلیۀ موجودات سکنی دارد،
چرا به دیگران نفرت می ورزید؟ چرا دیگران را تمسخر
می کنید؟ چرا از کلمات خشن استفاده می نمایید؟ چرا
تالش به غلبه و حکمرانی بر دیگران دارید؟ چرا دیگران
را اســتثمار می کنید؟ چرا کم گذشت هستید؟ ایا این
نهایت نابخردی و جهالت نیست؟
12
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
یاد بگیرید که به عنوان اعضای یک خانواده زندگی کنید .از ارمان انسانیت
واحد پاسداری کنید .در جهان با ارامش زندگی کنید .همه فرزندان خداوند و
همه جهان خانواده او هستند .این مفهوم را حس و درک کنید تا شاد باشید.
به مفهوم یکی در همه و همه در یکی ایمان داشــته باشید .احساس کنید
«من ،همه هستم» و «من در همه هستم» .احساس کنید «همۀ تن ها از ان
من هستند .همۀ جهان ،تن من و خانۀ زیبای من است .من با همۀ دستان کار
می کنم و از همۀ دهان ها می خورم .من یک خود جاویدان در همه هستم».
نام خداوند را با روح خود تکرار کنید .وقتی فوتبال یا تنیس بازی می کنید،
می خورید یا می اشــامید ،حرف می زنید یا اواز می خوانید ،نشســته اید یا راه
می روید ،استحمام می کنید یا لباس می پوشــید ،وقتی در حال نوشتن نامه
هستید ،یا در دفترتان کار می کنید ،وقتی که پاسخ ندای طبیعت را می دهید،
یکتایی حیات و یگانگی اگاهی را احســاس کنید .همۀ فعالیت ها ،حرکت ها،
تفکرات و احساســات خود را از دریچۀ معنوی ببینید .ان ها را به یوگا تبدیل
کنید .پس ازان همه چیز تبدیل به پرستش خداوند خواهد شد.
تمریناتی برای کاهش صدمات
بدنی در دوران پیری
با افزایش روز افزون متوسط سن افراد در
جوامع مختلف به خصوص امریکا ،سالمت
این دسته از افراد بیش از پیش مهم می شود.
متخصصان پیش بینی می کنند که تا سال
،۲۰۳۰بیست درصد از امریکایی ها بیش از
۶۵سال سن خواهند داشت .همین موضوع
ســامت این دســته از افراد را با اهمیت تر
کرده است.
مشــکالتی از قبیل درد مفاصل ،ضعف
اســتخوانی ،کاهش حافظه و کاهش حجم
عضالنی همــه و همه از مواردی هســتند
که شــما در ســنین باال با ان هــا درگیر
خواهید شد.
داشتن اندامی متناسب ،یکی از بهترین
روش ها برای پیشــگیری از بــروز عوامل
کهولت سن محسوب می شود .نتیجۀ یک
تحقیق درتایوان نشــان می دهد که حتی
۱۵دقیقه تمرینات سادۀ ورزشی می تواند
عمر شــما را تا سه سال افزایش دهد .حال
که این میزان کم فعالیت بدنی باعث افزایش
عمــر شمامی شــود،چراان را انجام ندهیم
وزندگی بهتری نداشته باشیم؟
تای چی اززمیــن خــوردن پیشــگیری
می کند؛ روی موضوعات تمرکزکنید.
یکی از بزرگترین تهدیدها برای افراد مسن،
زمین خوردن اســت و بر اســاس اطالعات
به دســت امده از مرکز کنترل و پیشگیری
از بیماری هــای امریکا ،زمیــن خوردن از
رایج ترین عواملی اســت که منجر به مرگ
افراد باالی ۶۵ســال بدون بیماری مزمن
می شود .از هر ســه زمین خوردن ،یکی از
ان ها در افراد مسن منجر به بروز دومیلیون
مورد جراحتی وبیســت هزارمــورد فوتی
درسال می شود.
برای کنترل تعادل یکی از بهترین راه ها
انجام تمرینات تای چی است .تای چی از یک
ســری از حرکات کششی نرم تشکیل شده
است و این حرکات به صورت نرم به یکدیگر
ربط دارنــد و تغییر می یابند .کل ایده تای
چی ،تمرکز بر روی حرکات و تنفس است.
محققان در دانشــگاه کارولینای شمالی
دریافته اند افراد مســنی کــه در تمرینات
تای چی ،دو بار در هفته و برای هشت هفته
شرکت می کنند ،ازتعادل وحالعمومی بهتری
نسبت به سایرافراد برخورداربوده اند.
یوگابرای بهبود تناسب اندام ورفع یبوست
توصیه می شود.
همچون تــای چی ،یوگا از حــرکات نرم
کششی ،تنفس کنترلی و مدیتیشن تشکیل
شده اســت و این بدین معنی است که یوگا
می توانــد قدرت بدنی شــما را افزایش دهد.
همچنین تحقیقات نشان می دهد که یوگا می
تواند چربی بدن ،فشار خون و اختالالت خواب
را در شما کاهش دهد .همچنین یوگا تعادل
شــما را بهبود می بخشــد ومنجر به کاهش
یبوست که یکی ازمشکالت رایج افراد مسن
است ،می شود.
قدم زدن راهی مناسب برای کاهش مدت
زمان ماندگاری دربیمارستان است.
بسیاری از افراد گمان می کنند که بهتر است
در زمان بستری شدن در بیمارستان در تخت
خواب بمانند .اما این موضوع همیشه صادق
نیست .تحقیقات جدید نشان می دهد بیمارانی
که در دوران نقاهــت خود اقدام به قدم زدن
در اتاق یا محوطۀ بیمارستان می کنند ،یک یا
چند روز زودتر از ســایرین با شرایط مشابه از
بیمارستان مرخص می شوند .محققان بر این
باورند که کاهش میزان سالمتی در افراد مسن
و کمبودتحرکــدر این دســته از افراد قدرت
عضالنی را به شدت کاهش می دهد.
اندکی دویدن پس از بیماری شما را سرحال
نگاه می دارد.
تحقیق جدیدی در دانشگاه کلورادو نشان
می دهد که اندکی دویــدن پس بیماری ها
می تواند ریسک ابتال به سندرم از دست دادن
حافظــه را کاهش دهد .محققــان دریافتند
که موش های مســن پس از ابتال به عفونت
اشریشــیا کلی در صورت دسترسی به چرخ
ورزش ،حافظۀ بهتری نســبت به ســایرین
خواهند داشت .با اینکه موش های مسن پنجاه
برابر کمتر از موش های جوان دویدند ،نتایج
خوبی همچون موش هایی که به عفونت مبتال
نبوده اند ،به دست امد.
راه رفتن از جنون پیشگیری می کند.
قرار نیست شما در ماراتن بدوید تا از مزایای
تمرین بدنی بهره مند شــوید .تحقیقات انجام
شــده بــر روی ۱۷۰۰نفر باالی ۶۵ســال در
امریکا نشــان می دهد که سه مرتبه تمرین در
هفته به میزان ۱۵دقیقه ،ریسک ابتال به جنون
ان ها را تا یک ســوم کاهش می دهد .تحقیق
دیگر منتشر شده نشــان می دهد که راه رفتن
به اندازه ۱۰۰تــا ۳۰۰متر درهفته ،از کاهش
حجم مغز جلوگیری می کند و ریسک ابتال به
بیماری هــای مغزی را در اینده تا پنجاه درصد
کاهش می دهد.
تمرینات پا از ورم انها جلوگیری می کند.
با افزایش سن ،امکان بروز تورم در پاها افزایش
می یابد .برای کاهش این دســت از مشکالت
بهتر است به بغل بخوابید و پای باال را در هوا به
صورت دایره وار بچرخانید .همچنین می توانید
ایستاده بر روی نوک انگشتان خود بایستید و با
این عمل گردش خون را در پاها افزایش دهید.
وزنه برداری جهت پیشــگیری از بروز پوکی
استخوان توصیه می شود.
پوکی استخوان یکی دیگر از مشکالت افراد
مسن است که در ان استخوان ها شروع به نازک
شدن می کنند .تحقیقات نشان می دهد که ۵۵
درصد از افراد باالی ۵۰ســال در امریکا به این
مشکل دچار هستند و این موضوع ممکن است
منجر به بروز شکستگی و جراحات مزمن شود.
تحقیقات نشــان می دهد که شما می توانید
برای مقابلــه با این بیماری ،به مدت ۳۰دقیقه
و برای سه بار در هفته تمرینات وزنه برداری را
انجام دهید .وزنه برداری عالوه بر تقویت عضالت
شما سبب می شــود که فشــار وارده بر روی
استخوان ها ،ان ها را متراکم تر و محکم تر کند.
برای بهبود ارتروز شنا کنید.
تحقیقات اخیر در کانادا نشــان داده که افراد
مبتال به ارتروز می توانند با شــنا کردن و انجام
تمرینات در اب گرمشرایط خود را بهبود بخشند.
تحقیقات انجام شده بر روی ۷۹نفر نشان می
دهد که شنا کردن ،ریسک شکستگی و زمین
خوردن را در این دسته از افراد کاهش می دهد.
همچنین شنا کردن مزیت دیگری برای جوان
ماندن دارد و ان بهبود دردهای ارتروز و افزایش
تحرک می باشد.
برگرفته ازwww.aftab.ir :
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
13
نشسته روی توپ
سوم
بارداری و توپ
گرداورندگان :فرشته چشم ارو ،نگار خالو اسماعیلی (باشگاه یوگا نگار قزوین)
اجرا کننده حرکات :دنیز سلطان زاده
در شماره های پیشین ماهنامه دانش یوگا تحت عناوین
لزوم ورزش در بارداری ،دلیل اســتفاده از توپ در تمرینات
یوگا و تاریخچــه کار با توپ مطالبی حضــور خوانندگان
محترم ارائه گردید .در این شماره به تشریح ادامه این مقاله
می پردازیم.
در حالت نشسته روی توپ ،کشش به پهلوها با حفظ
وزن درکف هر دو پا را انجام دهید.
برای حفظ تعادل بهتر می توان دســت دیگر را با ارنج
خم روی ران قرارداد .جهت بیشــتر کشیده شدن دست
موردنظر از دست دیگر طبق شکل استفاده کنید.
انجام حرکت خم به پهلو
نشسته روی زمین
روی زمین چهارزانو یا دوزانو بنشــینید و توپ را پهلوی خود گذاشته
و دســت نزدیک به توپ را روی ان قرار دهید .در این مرحله می توانید
با دور کردن توپ از پهلو و کشش همزمان دست دیگر به باال حرکت را
کامل کنید.
حرکت بعدی ،ترکیب حفظ تعادل و کشش پا به سمت
عقب در وضعیت گربه است.
این حرکت ،ســبب انقباض و تقویت عضالت جانبی
ران و کمک به افزایش توانایی ما در جهت امادگی برای
زایمان می شود .در ضمن سبب باز شدن لگن و کمک به
رهایی عضالت عمقی نیز خواهد شد.
14
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
می تــوان این حرکت را روی زمین بــا اتکا بر توپ در
یک ســمت و کشش و جمع کردن زانو از سمت دیگر نیز
انجام داد.
حرکات پا
انجام کشش های ساده
یک پا نود درجه و پای دیگر با زانوی کشــیده صاف شــود و پاشنۀ
ان روی زمین قرار داده شــود و باالتنه را کمی به سمت جلو متمایل
می کنیــم .در این حرکت ،عضــات دوقلو و همســترینگ به خوبی
کشیده می شوند.
ایستاده
تــوپ را بین دو دســت قرار داده و بــدون خم کردن
ارنج ها و حفظ بدن به سمت روبرو کمی از پهلو خم شوید.
حرکت دیگر انجام کشــش به ســمت پهلو در حالت نشسته روی
توپ است.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
15
با یوگا تا اقیانوس هند
منظره ای از بنای یادبود سوامی ویوکاناندا واقع در اقیانوس هند
مهاتما گاند ی ( )1869-1948پد ر ملت
هند ،زمانی که کشورش را پس از 200سال
از چنگ استعمار پیر انگلیس رها ساخت
و زمانی که تازه می خواســت مــزۀ ازاد ی
و رهایــی ملتــش را بچشــد ،د ر روز 30
ژانویه 1948برابر بــا 10بهمن 1326و
وقتی که بــه اتفاق جمعی از مــرد م عازم
محل عباد ت بود،توسط هند وی افراطی از
فاصلۀچند متری هد ف گلوله قرار گرفت و
کشته شد.
از انجایی که در هند رسم است به جای
خاکسپاری مرد گان را می سوزانند ،جسد
گاند ی را د ر یکی از مناطق مرکزی شــهر
د هلی نــو و د ر حالی که د ه ها هــزار نفر از
نقاط د ور و نزد یک هند از هند و و مسلمان
گرفته تا مسیحی و بود ایی و د یگر فرقه ها با
عقاید و اند یشه ها و زبان های متفاوت حضور
د اشتند ،سوزاند ند.
مهاتمــا گانــد ی بــه عنــوان رهبری
ازاد یخواه ،مبارز و صلح طلب و کســی که
سعی کرد مرد مان کشورش را از غم و د رد
و رنج و سختی و مشــقت ناشی از صد ها
سال استعمار رها سازد ،به همۀ هند تعلق
د اشــت و به همین خاطر جانشــینان او
تصمیم گرفتند خاکستر جسد ش را پس از
سوزاند ن د ر بعضی از نقاط هند نگهد اری
کنند تا نــام و یاد او برای نســل های بعد
هم زند ه بماند .هم اکنون بسیار از کسانی
بنای مانداپام ،مکانی که خاکسترهای گاندی در ان نگهداری می شود
16
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
که از پایتخــت هند دیدار می کنند به راج
گات 1باغــی پارک مانند کــه بنای یاد بود
مهاتما گاند ی به صورت بسیار ساد ه و تنها
از یک ســنگ مرمر مربع شکل سیاه رنگ
د رست شد ه ،می روند تا از ان د ید ار کنند.
د ر قسمت باالی سنگ سیاه مرمر محفظۀ
شیشه ای که یک شیر گاز به طور د ائم شعلۀ
مالیمی را د ر ان پخش می کند و د ر واقع
نماد ی است از تد اوم راه و یاد او قرار د ارد.
بازد ید کننــد گان به هنگام د یــد ار از این
بنای یاد بود یا به عبارت د یگر تخته سنگ
مرمر سیاه د هانشان از تعجب باز می ماند که
چگونه برای شخصیتی جهانی و ماند گار و
پد ر یک ملت بنای یاد بود ی به این اختصار
و ساد ه ساخته شد ه است .به هنگام بازد ید
تنها چیزی که جلب توجه می کند رشــته
گل های تاز ه با رنگ های متنوعی است که
به طرز بســیار زیبا روی تخته سنگ سیاه
تزئین شــد ه و د ید نش روح و روان انسان
را تــر و تاز ه می کنــد .بازد ید کنند گان با
د ید ن چنین بنای ساد ه ای غرق د ر عظمت
و بزرگــی افــکار و ارای این مــرد بزرگ
ازاد ی خواه می شوند ،به او د رود می فرستند،
اد ای احتــرام می کنند و یاد و نام او را برای
ید ارند.
ابد زند ه نگاه م
به هر حال پس از سوزاند ن ،مقد ار کمی از
خاکستر به یاد ماند ه از بد ن ضعیف و نحیف
این بزرگ مــرد ازاد ۀ هند به نقاط مختلف
کشور فرستاد ه می شود تا د ر جای خاصی
قرار د اد ه شود و مرد م به خصوص نسل های
بعــد با د ید ن ان به عظمت و ســربلند ی
رهبر شــان پی ببرند .از جمله این مکان ها
بنایی معبد ی شکل به نام ماند اپام 2است که
رنگش خاکستری است و د ر جنوبی ترین
نقطــۀ هند ،جایی که ســه اقیانوس هند،
خلیج بنگال و د ریای عمــان (د ر هند به
عنوان د ریای عرب شناخته می شود) به هم
می پیوند ند ،قرارد ارد.ان دسته از کسانی که
از نقاط د ور و نزد یک د نیا به کانیاکوماری
می ایند ،از این بنا و محفظه شیشــه ای و
محتوای د اخل ان که مقد ار کمی خاکستر
پــد ر ملت هنــد د ر ان قرار د اد ه شــد ه،
د ید ن می کنند .از ویژگی های منحصر به
فرد این بنا وجود فضایی باز در ســقف ان
اســت به گونه ای که د ر د وم اکتبر هر سال
که سالروز تولد مهاتما گاند ی است ،اشعۀ
خورشید د قیقاً به بخشی که خاکستر د ر ان
3
قرار د اد ه شد ه ،می تابد .شهرکانیاکوماری
که د رست د ر اخرین نقطۀ جنوب هند قرار
د ارد ،یاد اور یک شخصیت بزرگ د یگر هم
است .معلمی که د ر سنین جوانی به د رجات
باالیی از علم و د انش و اگاهی د ست یافت و
د ر سال 1893میالد ی به د عوت پارلمان
اد یان به شیکاگوی امریکا عزیمت کرد تا
د رکنفرانســی که برای شناساند ن فلسفه
شرق تد ارک د ید ه شد ه بود و تعد اد زیاد ی
د انشمند و نظریه پرد از و صاحب نظر د ر ان
حضور د اشتند شرکت کند و برای اولین بار
پیام یوگا را با قد متی چند هزارسال محصور
د ر هند ،به جهانیان معرفی کند.
ســوامی ویوکاناند ا 4ســفرش به امریکا
را از همین جنوبی ترین نقطه یعنی شــهر
کانیاکوماری که د ر ان ســال ها روستایی
بیش نبود ،شروع می کند .او به هنگام اقامت
د ر امریکا و شــرکت د ر مجالس و محافل
از یوگا به عنــوان تکنیکی یاد می کند که
می تواند مشکالت ان د سته از کسانی را که
از تنش ها ،استرس ها و مشکالت جسمی و
ذهنی رنج می برند ،برطرف کند .او به واسطۀ
انجام این ماموریت و شناســاند ن فلسفه
شــرق به جهانیــان و کار بزرگی که انجام
ید هد ،سال ها پس از د رگذشتش ،د ولت
م
هند ساختمان عظیمی بر روی صخره ایی
د اخــل اقیانوس و به فاصله نه چند ان د ور
از ســاحل کانیاکوماری بنا نمود .جایی که
ســوامی ویوکاناند ا قبل از ســوار شد ن بر
کشتی برای عزیمت به امریکا د رون غاری
د ر این صخره به مد ت ســه شبانه روز به
مد یتیشــن پرد اخت تا به او الهام شود چه
مطالب و چه پیام هایی را به هنگام شرکت
د ر کنفرانس فلســفه شرق در امریکا برای
شرکت کنند گان گرد امد ه از نقاط مختلف
جهان ارائه نماید.
هر کــس بــه کانیاکومــاری می اید،
کــم و بیــش از جاذبه هــای ان از جمله
ماند اپام مهاتمــا گاند ی و بــه د نبال ان
بنای یاد بود ســوامی ویوکاناند ا که بر روی
صخره ای د اخل اقیانوس هند واقع شــد ه،
بازد ید می کند.
برای رفتن به صخره ای که 47سال پیش
بنای یاد بود ی بر روی ان ساخته شد ه باید
از قسمت بند رگاه سوار بر قایق های بزرگ
مســافربری شد که اصطالحاً فری 5نامید ه
می شــوند و به سمت بنای د اخل اقیانوس
حرکت کرد کــه البته فاصله زیاد ی هم تا
ساحل ند ارد.
زمانی که حد ود 100نفر ســوار بر فری
می شــوند و به ســمت صخره د ر د اخل
اقیانوس حرکــت می کننــد ،د و بنا روی
د و صخــرۀ کنار هم و نزد یک به ســاحل
چشم ها را خیره می کند .اولی بنای یاد بود
سوامی ویوکاناند ا است .ساختمانی سنگی
که د ر سال 1970میالد ی د ر راس صخره
بنا شد ه و د یگری مجسمه ای عظی م سنگی
شبیه مجسمۀ ازاد ی د ر نیویورک به طول
41متر که بر روی صخرۀ مجاور قرار د ارد
و مربوط است به تیرووالوار 6شاعر و فیلسوف
هند ی 400ســال قبل از میالد مسیح که
به پاس افکار و اند یشه هایش ساخته شد ه
و نصب ان د ر ســال 1999میالد ی پایان
یافته است.
تیرووالوار فیلســوف شــهیر هند ی که
امروزه مجســمه اش بر روی پایه ای حدود ا
ً 12متری بنا شــد ه و بیانگر 38بخش از
تقوی و پرهیزگاری است ،د ر اخرین نقطۀ
هند و د ر کنار اقیانوس د ر ســاحل شــهر
کانیاکوماری نصب شــد ه است .وی پیرو
مکتب حقیقت بود ه و اعتقاد د اشته است:
«حقیقت و عشــق بر اســاس پرهیزکاری
محض به د ست می اید».
ان هایی که پس از حرکت با « فری» به
سمت صخره ای که بنای یاد بود د ر ان واقع
است می روند ،پس از پیاد ه شد ن قد م زنان
وارد صحن این بنا می شوند و سپس توسط
پلکانی به سمت باالترین نقطۀ صخره که
د ر ان جا ســالن بزرگی قرار د ارد ،حرکت
می کننــد .د اخل ســالن و د ر انتهای ان
مجسمۀ عظیم ســنگی سبز رنگ سوامی
ویوکاناند ا به صورت ایســتاد ه قــرار د ارد.
د ر ســمت د یگر ســالن تصویری از استاد
ویوکاناند ا ،راما کریشــنا ( )1836-1886بر
روی د یوار نصب شد ه است .راما کریشنا د ر
گذاران اصلی
زمــان خود ش از جمله تاثیر
ِ
رســاند ن پیام یوگا به جهانیان بود ه است.
کسی نیست که با خواند ن زند گی نامه او
مجسمه ی تیرووالوار ،فیلسوف هندی برفراز صخره ای در اقیانوس هند
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
17
متقاعد به این امر نگرد د که خد ا تنها
حقیقت است و هر چیز غیر از او وهمی
بیش نیست راماکریشنا7تجسم زند ۀ یک
خد اشناس بود .پیام هایش تنها برخاسته
از د انش انــد وزی صرف نیســت ،بلکه
صفحاتی از کتاب زند گی و مکاشــفاتی
از تجربیات شخصی خود او می باشند .به
همین د لیل ان چنان نفوذی بر خوانند ه
می گذارد که توانایــی مقاومت د ر برابر
ید هد.
ان را از د ست م
غایــت اموزه هــای او اموزش هــای
اهیمسا (عد م خشونت) است .عشق او
هیچ حد و مرز جغرافیایی یا شــبیه به
ان را نمی پذیــرد .مطلب فوق مقد مه ای
به قلــم مهاتمــا گاند ی رهبــر فقید
هند بر کتــاب 500صفحه ای زند گی
« راماکریشــنا» اســت .راما کریشــنا
شخصیت برجسته ای اســت که شاید
بتوان گفت سر سلسلۀ بسیاری از مکاتب
امروز هند به شمار می رود.
او اســتاد ی ســاد ه و بی االیش بود و
برای ارتباط با همه به تجربۀ مسیحیت
و اسالم نیز پرد اخت .تبحر او د ر اسالم
تا اند ازه ای بود کــه عالوه بر تکرار ذکر
« اهلل» ،خواند ن نماز و پوشــید ن لباس
مسلمانان ،به خورد ن غذاهای مسلمانان
مثل گوشت نیز می پرد اخت.
رومن روالن( )1886-1944نویسند ۀ
مشــهور فرانســوی د ر کتابــی که د ر
خصوص راماکریشــنا نوشــته اســت،
می گوید « :خطوط فکری راماکریشــنا
انگونه می باشــد که انسان نباید خود را
از رفتــن به ســوی ارزوهای این جهان
محروم سازد بلکه اصوالً تاکید به ازاد گی
و د وری از اســارت د ر هــر چیز د ارد».
راماکریشنا به رعایت حقوق همه اعتقاد
د اشت و می گفت:
« مــا بــه خد ایمــان ،والد ینمــان،
همسرانمان و ...بد هکاریم و کارهایمان
وقتی ارزشــمند است که حقوق همه را
رعایت کنیم».
د ر اولین روزهای ماه اوت سال 1886
به یکی از شاگرد انش می گوید تا از روی
تقویمی که حاوی د عاهای روزانه بود با
صد ای بلند برایش بخواند .هنگامی که
وی به د عای روز پانزد هم اوت می رسد،
از شاگرد ش می خواهد تا سکوت کند و
د یگر اد امه ند هد و سرانجام د ر پانزد هم
18
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
مــاه اوت 1886پــس از قــرار گرفتن در
ماهاساماد هی سفر خود را به جهان د یگر
اغاز نمود.
برگرد یم به سالن بنای یاد بود .د ر سمت
مقابل تصویر راماکریشنا تابلوی زنی مسن
با چهره ای ارام نصب اســت.تصویر مربوط
به ســاراد ا د وی 8است که به ماد ر مشهور
است .وی از جمله شــاگرد ان راماکریشنا
بود ه که بعد ها با او ازد واج می کند .ســاراد ا
د وی همــراه و همگام با راماکریشــنا پیام
رســان د رس هایی از زند گی برای مرد مان
زمان خود بود ه و خد مات ارزشمند ی برای
عالقمند ان علم و معرفت ارائه نمود ه است.
بازد ید کنند گان پس از تماشای سالن و
د ید ار از مجسمه سوامی ویوکاناند ا ،تصویر
راماکریشنا و ســاراد ا د وی از سالن خارج
می شــوند و از طریق تعد اد ی پله به سمت
پاییــن بنا ،جایی که غاری بزرگ قرار د ارد
و د رست مشرف به اقیانوس است حرکت
می کنند و به د اخل ان قد م می گذارند.
همان طوری که د ر باال گفته شد حد ود ا ً
125ســال پیش سوامی ویوکاناند ا قبل از
عزیمتش به امریکا به مد ت سه شبانه روز
د ر ایــن صخره د ر د ل غار به مد یتیشــن
می پرد ازد و 47ســال پیش زمانی که این
بنا ساخته می شود ،غار طبیعی را به صورتی
مــد رن د ر می اورند تــا بازد ید کنند گان
به هنگام بازد ید از بنــای یاد بود ،د قایقی
را د ر ان ســپری کننــد و بــه انجــام
مد یتیشــن بپرد ازند و از انرژی خاص ان
برخورد ار شوند.
د ر صبح 24د ی ماه ســال 1395سی و
د و ایرانی د ر این غار با چشــمان بسته به
سکوت نشسته اند تا لحظاتی به د رون خود
ســیر کنند ،به ماورای ذهن قد م بگذارند و
از د نیــای ماد ی فاصله بگیرنــد تا ذره ای
از تاللوی نور و روشــنایی را د ر خود جویا
شوند .این گروه ایرانی که عمد تاً مربی یوگا
و یا عالقمند به تمرینات ان هستند ،با یک
برنامه ریزی قبلی بر ان شد ند تا با سفر به
یکی از مراکز اصلی یــوگا واقع د ر جنوب
این کشــور د ر د ور ه یوگا شرکت نمایند و
با سبکی مشهور از یوگا که امروزه جایگاهی
د ر جهان د ارد اشنا شوند ،تعلیمات اصیل را
از سرچشمۀ ان فراگیرند و پس از بازگشت
به وطن اموخته های خود را به شیفتگان و
رهروان راه یوگا انتقال د هند واکنون پس
از 6روز اقامت د ر مرکز بین المللی یوگا که
د ر نزد یکی این منطقه قــرار د ارد و د ر اولین
جمعه سفر بر ان شد ند تا به شهر کانیاکوماری
عزیمت کرد ه ،از بناها و جاذبه های این منطقه
از هند د ید ار نمایند و حاال همگی د ر د ل این
غار وارد شده ا ند و د رون صخره ای د ر اقیانوس با
چشمان بسته نشسته اند تا با کسب انرژی های
موجود د ر ان به تجربه های جد ید ی د ر زند گی
د ست پید ا کنند.
فضا تاریک است و تنها نماد ی از اولین اوای
جهان هستی که با فلزی زرد رنگ ساخته شد ه
و د ر انتهای ســالن قرار د ارد ،فضا را از تاریکی
محض رها می ســازد و از خود کمی روشنایی
خارج می کند .گروه ایرانی د ر این مکان به جمع
د یگر کسانی که به همین منظور از راه های د ور
و نزد یک برای بازد ید از این بنا امد ه و د ر سالن
به سکوت نشسته اند ،می پیوند ند.
بزرگ تقریباً
انــرژی موجود د ر این ســالن ِ
تاریک خیلی زیاد است به طوری که وقتی کسی
د ر ان به مد یتیشن مشغول می شود ،با حال و
هوای خاصی مواجه شد ه ،نشاط د رونی برایش
به وجود می اید که به ساد گی حاضر نیست از
ان حالت و به د نبال ان از سالن خارج شود.
کانیاکوماری جاذبه هــای د یگری هم د ارد.
معبد د وی 9با قد مت نزد یک به 3000ســال
از جمله ان هاســت ،این معبد که د رست د ر
مقابل صخرۀ بنای یاد بود و د ر ساحل اقیانوس
ند سته از هزاران
واقع شد ه ،همه روزه پذیرای ا
10
زائری است که طالب ادای احترام « پاراواتی»
زن « شیوا» 11هستند .
د ر فاصله 11کیلومتری از شــهر هم معبد
د یگری به نام سوچیند رام 12واقع شد ه که یکی
از شاهکارهای منحصر به فرد هند به حساب
می اید .این معبد ساخته شد ه د ر قرن هفد هم
به واسطۀ پیکرتراشی و به کارگیری ستون های
سنگی عظیم یک تکه از شکوه معماری منحصر
به فرد ی برخورد ار است .د ر سمت جلو و عقب
سطح بیرونی معبد که ارتفاعی حد ود ا ً 41متر
د ارد ،هزاران مجســم ه برهما ،ویشنو و شیوا
نصب شد ه و شــاهکاری از هنر و زیبایی را به
رخ بازد ید کنند گان می کشاند.
کانیاکوماری کــه د ر این زمان مورد بازد ید
گروه ایرانی قرار گرفته ،د ارای یکی از زیباترین
کلیساها با معماری منحصر به فرد نیز هست و
د رســت د ر نزد یکی ان بنای مسجد ی بزرگ
قرار د ارد که مسلمانان منطقه برای عباد ت و
نماز به ان امد و شد می کنند .تمام این بناها
و د ه ها اثر د ید نی و جاذبه های تماشایی د یگر
همگی د ر حاشیۀ این شهر واقع شد ه د ر کنار
نمای بیرونی معبد سوچیندرام ساخته شده از هزاران
مجسمه هنری واقع در شهر کانیاکوماری هندوستان
اقیانوس هند و د ر یکی از زیباترین مناطق
استوایی جهان قرار د ارد که توجه هر بینند ه
ای را به خود جلب می کند.
هند همانند چین و مصر و یونان و روم
و ایران اوازه و شــهرتش نه تنها به واسطۀ
قد متش بلکه به واســطۀ علــوم ،د انش و
هنرهایی است که عمر ان ها به هزاران سال
پیش می رسد.
از جمله د انش های قد یمی معروف این
کشور یوگاســت .یوگایی که خوانند گان
محترم کام ً
ید انند
ال به ان اشراف د ارند و م
که قد متی طوالنی د ارد .این روش از جمله
13
د انش هایــی قد یمی همچــون ،ایورود ا
14
(طــب ســنتی ود ایــی) ،جیوتیــش
15
(ســتاره بینــی ود ایی) ،واستوشاســترا
(معماری ود ایی) و ...اســت کــه هزاران
ســال پیش د ر هند شــکل گرفت .از بین
این د انش ها امروزه یوگا بیشتر از بقیه د ر
جهان شهرت د ارد .به همین خاطر زمانی
که این روش ابتد ا توسط سوامی ویوکاناند ا
و سپس یوگاناند ا 16به غرب شناساند ه شد،
عد ۀ زیاد ی د ر ان ســو مشــتاق شد ند تا
تکنیک های یوگا را د ر سرزمین اصلی ان
و جایی که یوگا د ر ان به وجود امده است،
فراگیرند و هر چه بیشتر به سالمتی ذهن
و جسم بپرد ازند و ایرانیان هم از این قاعد ه
مستثنی نبود ه و طی ســال های گذشته
عد ۀ زیاد ی جهت کســب اموزه های یوگا
به این کشــور امد و شد کرد ند و می کنند
تا روش هایی که به ســامت جسم و ذهن
کمک می کنــد و ارتباطشــان را با د رون
ید هد ،فراگیرنــد و تجربه های
افزایش م
جد ید ی به د ســت اورنــد ود ر نهایت به
سمت و ســوی زند گی کم تنش همراه با
ارامش رهنمون گرد ند.
برای بیست و یکمین سال یک گروه ایرانی
پس از اظهار عالقمند ی و برنامه ریزی های
اولیه به فراگیری اموزه های یوگا مقد مات
ســفر را از ماه ها قبل فراهم می کنند و د ر
روز هفد هم د یماه ســال 1395با پروازی
از د بی به شهر تریوند رام ،مرکز ایالت کراال
واقع د ر جنوب هنــد عزیمت می نمایند.
ان ها پس از رسید ن به فرود گاه مستقیماً
عازم منطقۀ نیرد ام می شوند ،جایی که د ر
ان اشرام یوگای شیواناند ا واقع شد ه است.
پس از ورود به اشرام و انجام امور ثبت نام،
و استقرار د ر محل اقامت ،به عد ۀ زیاد ی از
کسانی که از جای جای جهان به این مکان
16-Yogananda
17-Neeyyar
18-Agastia
امد ه اند ملحق می شوند .انان برای اشنایی
بیشتر با فضایی که قرار د ارند ،ساعاتی را به
گشــت و گذار د ر محوطۀ اشرام و اطراف
ان می گذرانند .اشرام یوگای شیواناند ا در
مکانی جنگلی و د ر قلب جنگل های انبوه
منطقه استوایی کنار د ریاچۀ نیار 17به فاصلۀ
40کیلومتری از مرکز ایالت کرال یعنی شهر
18
تریوند رام با چشم اند از کوه های اگاستیا
واقع شــد ه است .تا چشــم کار می کند و
تا د ورد ســت ها طبیعت و جنگل و اب و
سرسبزی و زیبایی است و گروه ایرانی پس
از ورود به این مکان غرق این همه زیبایی
و شگفتی می شوند .انان پس از استراحت
ناشی از سفر شــبانه خود را اماد ه شرکت
د ر د وره می کنند .مراســم افتتاحیه د ورۀ
اموزش مربیگری بین المللی یوگا شیواناند ا
شامگاه یکشنبه 18د یماه 1395با شرکت
220نفر مربی یوگا و کســانی که مد ت ها
تمرین یوگا داشــت ه اند و از نقاط مختلف
جهان به ان جــا امد ه اند ،برگزار می گرد د.
همچنین اســاتید ی که سال هاســت د ر
مراکز و موسسات بین المللی به اموزش یوگا
مشغولند ،اکنون برای انتقال یافته های خود
از کشورهای مختلف برای این زمان خاص
در اشرام حضور پید ا کرد ه اند.
حاال پــس از حضور د ر د وره و د ر اولین
جمعــه که کالس ها تعطیل اســت ،گروه
تصمیم می گیرد از شهر کانیاکوماری واقع
د ر جنــوب هند بازد ید به عمل اورد .ان ها
پس از عزیمت از اشرام و ورود به این شهر
از بعضی جاذبه هــا د ید ار و د ر نهایت پس
از بازد یــد از صحن و ســالن بنای یاد بود
سوامی ویوکاناند ا د ر سالن مد یتیشن جمع
می شــوند تا با انجام د قایقی مد یتیشــن
د ر مکانــی که از انــرژی خاصی برخورد ار
اســت ،حال و هوایشان را عوض کنند و به
تجربه های جد ید ی د ر زند گی د ست یا بند.
جنوب هند از صد ها سال پیش تاکنون
همواره محل تولد ،رشد و شکوفایی بسیاری
از عارفان و اد یبان و اساتید و بزرگانی بود ه
اســت که پس از قرن ها همچنــان نام و
یاد شان به یاد گار باقی ماند ه است.
11-Siva
12-Suchindram
13-Ayurveda
14-Jyotish
15-Vastu Shastra
ادامه دارد...
6-Thiruvalluvar
7-Ramakrisna
8-Sarada Devi
9-Devi
10-Parvati
1-Raj Ghat
2-Mandapam
3-Kanyakumari
4-Swami Vivekananda
5-Ferry
-7برای مطالعه شرح حال کامل زندگانی راما کریشنا Rama Krishnaبه صفحه 28مجله شماره چهار سال 1381دانش یوگا مراجعه نمایند.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
19
درس هاییبرایزندگی
نویسنده :سوامی ویشنودواناندا Swami VishnuDevananda
گرداورنده :کامال دوی /Kamla Deviبرگردان :سارا صادقی
یک کودک می تواند شــعاع های بازتاب
شدۀ نور خورشید را از میان هزاران ظرف پر
از اب ببیند ،بنابراین تصور می کند که هزاران
خورشید وجود دارد .به طور مشابه ،ما همگی
منیت کور شده ایم .خورشیدی که ما تنها
با ّ
بازتابی از ان را می بینیم ،دارای ویژگی های
خاصی اســت که به هیچ عنوان قابل مقایسه
با خورشــیدی که چندین برابر روشن تر و
قدرتمند تر است نیست .بدین ترتیب زمانی
که اب خشک شود توهم از بین می رود ولی
خورشید همچنان ثابت است.
خویشتن انسان همانند خورشید ممکن
اســت برای همۀ انسان ها به صورت مساوی
منعکس شــود ،اما این انعــکاس به میزان
صیقل یافتۀ خود فرد بســتگی دارد .وجود
ایزدی در همۀ انســان ها بــه یک میزان و
به طور مساوی قرار داده شده است ،اما بسته
به میزان ناپاکی ذهن ،انعکاس ان نامحدود
است .زمانی که با فردی مواجه می شوید که
انعکاسی افسرده و کســل دارد ،می گویید
که فرد بدی اســت و زمانی که فردی را با
انعکاســی شفاف می بینید ،به او عنوان یک
فرد روحانی می دهید اما باید بدانید که این
دو یکی و دارای یک وجود مشترک هستند.
20
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
تمرینات تمرکزی(سنتی) به ما می گوید
که چگونه می توانیم به خویشــتن وجودی
خــود دســت پیــدا کنیــم .در زمان های
قدیم ایــن روش با کنــار زدن اوپادهی ها؛
عوامل محدود کننده یاد گرفته شد .حذف
این عوامــل محدود کننده ،هســتۀ اصلی
و تمرینــات معنــوی ســنتی (ودانتیک
سادانا ) 2است.
***
تصور کنید که در اتاقی تاریک نشسته اید
و تنها نوری که بــه درون اتاق می تابد نور
ماه و ســتارگان است .تمام درها و پنجره ها
بسته هستند و شــما روی تخت خود دراز
کشیده اید ،ناگهان مار کبری ای را می بینید
که در تاریکی شب در حال خزیدن بر روی
زمین است ،حاال چه می کنید؟ ایا می خوابید
و هیچ توجهــی به مار نمی کنیــد؟ ایا به
خوردن بستنی فکر می کنید؟ ایا می خواهید
غذا بخورید؟ االن فقط یک فکر در ذهن خود
دارید که شما در تاریکی هستید .می دانید
که اگر از تخت بلند شــوید ،ممکن اســت
مار روی زمین دراز کشــیده باشد ،بنابراین
به هیچ وجه نمی توانید از جایتان بلند شوید
و از اتــاق بیرون بروید ،چون ممکن اســت
مار کنار در اتاق کمین کرده باشد ،بنابراین
کاری که می کنید این اســت که همان جا
می مانید و نفستان را حبس می کنید .ناگهان
متوجه می شوید که مار به تختتان نزدیک
شــده ،حال در نوعی وضعیت هوشــیاری
قرار دارید هر زمــان که به اندازۀ االن اگاه و
هوشیار باشید ،انگاه می فهمید که چگونه از
ان شرایط خطرناک فرار کنید.
زندگــی هم دقیقاً همین طور اســت در
هرلحظه مایا( 3وهــم و خیال) و مار کبریِ
خیالی ،ممکن اســت به شــما حمله کند.
هوشــیار و اگاه باش .به همین دلیل است
که اساتید یوگا به درون خود نگاه می کنند
و شروع به مشاهدۀ مداوم ان می کنند .ذهن
همانند همان ماری اســت که می خواهد به
شــما حمله کند و به شما نیش بزند ،حتی
بزرگان و اســاتید یوگا هــم از این موضوع
می ترســند .حتی پس از گذشت سال های
متمادی از بودن در را ه معنوی ،این موضوع
همچنان ممکن است به ان ها صدمه بزند.
یک نگاه دزدانه ،صــورت یک زن و یا تنها
یک عشوۀ زنانه کافی اســت .انگاه ناگهان
ذهن نگاه می کنــد و با خود می گوید؛ «اوه
عجب زن زیبایی» و اینجاست که کار تمام
می شود و دیگر راه معنوی معنای خود را از
دســت می دهد .مارکبری در درون اوست.
االن مار در همه جای بدن اوســت .در این
زمان اســت که با خود تکرار می کنید« .اوه
عزیزم من دوســتت دارم ،دوســتت دارم
عزیزم» و این می شود ذکری که مدام تکرار
می کنیــد برایش گل می بریــد و به پای او
می ریزید و به او می گویید عزیزم من جانم
را فــدای تو می کنم و همه چیز به او تقدیم
می کنید .در اینجاســت که شما احساس
می کنید گیج شده اید سم ها بیش از بیش
در فــرد افزایش یافته و او تصور می کند که
تمام این ها واقعیــت دارد .به این وضعیت
ناهشیاری و نااگاهی می گویند.
تکرار اذکار خداوند ،مدیتیشن و هم نشینی
با عقال بســیار مهم و ضروری است .ذهن
مارگونه همین جا در کمین شما است تا هر
زمان که می تواند به شما حمله کند و این
برایتان امکان پذیر نیست که به تنهایی با این
ذهن مارگونه بجنگید ،بنابراین مدیتیشن و
تکرار اسامی خداوند به شما کمک می کند.
***
و یوگا چیست؟ قدرت تشخیص؟ قدرت
تشــخیص بین امور دائمی و غیردائمی یا
قدرت تشخیص بین فاعل و مفعول؟ ما هر
زمان شــاهد مرگ های زیادی در اطرافمان
هستیم .در هرلحظه افراد زیادی هستند که
شــغل و منصب خود را از دست می دهند.
رییس جمهــور امروز می توانــد تبدیل به
مجرم فردا شود .هیتلر و دوستانش به عنوان
جنایتکاران جنگ شناخته شــده اند .تصور
کنید که ان ها در جنگ جهانی دوم پیروز
شده بودند ،انگاه جنایتکار جنگ چه کسی
5
شناخته می شــد؟ ایزن هاور 4یا چرچیل
؟ اگر من قــدرت دارم ،تو گناهکار و جانی
هســتی و اگر تو قدرت داری ،من گناهکار
هســتم .هیچ چیز در این جهــان ابدی و
ماندگار نیست .نه قدرت ،نه مقام و رتبه ،نه
جسم زیبا ،نه سالمتی ،نه ثروت ،نه نام و نه
شهرت .تمام این ها تنها در قاب ذهنی تان
قرار دارد و تمام این ها تنها یک تصویر ذهنی
و یا یک رویا اســت ،به ایــن وهم کیهانی
«مایا» گفته می شود.
***
چند نفر از فیلم های ترسناک می ترسند؟
واقعاً صادق باشید ،چرا می ترسید؟ این تنها
یک توهم اســت تنها یک ســالن نمایش
فیلم با یک پردۀ ســفید ،نور و سایه است.
همان طور کــه می دانیــد فیلم ها حرکت
نمی کنند ،بلکه این حلقۀ فیلم است که فریم
به فریم می چرخد و فیلم را برای شــما به
نمایش درمی اورد ،بنابراین چرا می ترسید؟
می ترســید زیرا توهم را به جــای واقعیت
می پندارید .شــما فیلم را با چیزی که روی
پردۀ نمایش به تصویر کشــیده شده است،
شناساییمی کنید.
***
کسی که از این موضوع اگاه می شود که
انچه به شکل مار برای او ظاهرشده بود ،تنها
یک طناب اســت ،ممکن است هنوز مار را
ببیند ،ولی دیگر نمی ترسد ،زیرا او می داند
مار تنها یک طناب اســت ،اما فردی بدون
ان تجربه هنوز می ترسد و نمی تواند خود را
از ان ترس رها کند .بااینکه با خداوند یکی
هســتیم ،اما هنوز دوگانگی را در همه چیز
می بینیم ،پراکریتی 6یا همان طبیعت هنوز
ادامه دارد و شــادی و لذت هنوز در جهان
خارج برای ما ظاهر می گردد.
زمانی که به ناپایداری جهان پی ببرید و
به درک واقعیت و خداوند برســید ،زندگی
همان طور که برای دیگران در جریان است،
جاری است ،اما تفاوت شما با دیگران در این
است که دیگر شما نمی ترسید ،زیرا می دانید
که جهان چیزی به جزء خداوند نیست .مار
چیزی جز طناب نیســت ،به همین دلیل
وقتی شما روز بعد وارد اتاق می شوید و ان
مار را می بینید ،دیگر نمی ترســید .بااینکه
همچنان برایتان به صورت مار ظاهر می شود،
اما شما دیگر نمی ترسید ،درحالی که دیگران
می ترســند ،زیــرا ان ها هنوز بــه واقعیت
پی نبرده اند.
اندام های حســی و حرکتی در هر فردی
می توانــد موضوعات موجــود در جهان را
برعکس تشخیص دهد ،اما زمانی که واقعیت
خود را نشــان دهد ،دیگر جهان غیرواقعی
بودن خود را دقیقاً مانند مار و طناب ثابت
می کنــد .مار دیگر هیچ واقعیتــی ندارد و
خداوند در همه جا حضور دارد .شما ممکن
است جسم خود و یا هر چیزی که ظاهرتان
را تشکیل می دهد را دوست نداشته باشید،
ولی غیرممکن اســت که خویشتن خود و
هر انچه با ان در ارتباط اســت را دوســت
نداشته باشــید .از چه کسی متنفرید؟ تو
می توانی مظهر عشــقی پاک و الهی باشی.
پس خودت را بسیار دوست بدار .زمانی که
مار را می بینی ،طناب را نمی بینی ،ولی وقتی
طناب را می بینی ،دیگر ماری نمی بینی ،زیرا
در یک زمان تنها یک چیــز می بینی .پس
شناخت به چه معناست؟ ایا این بدین معنا
نیست که جهان را نمی بینید ،بلکه خداوند را
مشاهده می کنید؟ اگر خداوند را ببینی دیگر
جهان به چشمت نمی اید ،ولی اگر جهان را
ببینی ،دیگر خداوند را نمی توانی ببینی.
***
مردی بر روی صحنه رفت و شــروع به
بازی نقش پادشاه جورج پنجم نمود و زمانی
که از صحنــۀ نمایش پایین امد ،همچنان
فکر می کرد که جورج شــاه پنجم است .با
توجه به این مشــکل با این فرد می کنید؟
او را بایــد به بیمارســتان روانی فرســتاد.
به این ترتیــب همۀ ما باید امــادۀ رفتن به
بیمارستان روانی شویم ،چون ما هم فراموش
کرده ایم که چه کسی هستیم و نقش های
مختلفی را ایفا می کنیم .به عنوان مثال من
خودم نقش سوامی ویشــنودواناندا؛ فردی
فرهیخته و معلمی بزرگ را بازی می کنم و
باالی سکو نشستم و شماها همگی پایین
سکو نشســته اید و به حرف های من گوش
می دهید و شما هم نقش هایی مانند خانم
خانه دار ،شوهر ،رییس جمهور ،نخست وزیر
و بر اســاس کارمایتان نقش های دیگری را
بازی می کنید.
من چه کسی هســتم؟ تمام مشکالت
ایــن جهان ،چه درونی و چه خارجی ،تمام
ان ها به این دلیل که این «من» را فراموش
کرده اید ،به وجود امده است.
***
این طور گفته شده است که بدون وجود
نهرو ،کشــور هندوستان وجود نمی داشت.
بنابرایــن نهرو امد و رفــت و پس از او هم
نخست وزیرهای زیادی امدند و رفتند .االن
هند تصور می کند که بدون ایندرا هند وجود
نمی داشت .چقدر این افراد عمر می کنند؟
همۀ ما فکــر می کنیم بدون وجود من این
یوگا کمپ (اشــرام واقع شده در کانادا) هم
وجود نخواهد داشت .حال اگر برای 6تا 8
ماه به غاری بروم و یوگا کمپ را تنها بگذارم،
چه اتفاقی برای ان می افتد؟
زمانی که به غار رفتم ،ترسیدم و با خودم
گفتم ،ادم ها ممکن است جایی که سوامی
ویشــنو با زحمت فراوان بناکرده را تکه تکه
کننــد و ان را تبدیل به مکانی دیگر کنند،
بنابراین این ترس با من بود و تمام مدت در
غار مدیتیشن می کردم که «ای خدای من،
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
21
کمپ یــوگا را حفظ کن» .در ان
زمان ،من تبدیــل به یک مارمولک
شــده بودم :گاهــی اوقــات اگر به
مارمولک نگاه کنید ،متوجه می شوید
که به ســقف چسبیده است و هیچ
تکانی نمی خــورد ،تنها به این دلیل
کــه فکر می کند اگــر حرکت کند،
ســقف به زمین می ریزد و به تصور
خود ســقف را نگه داشته است .این
دقیقاً همین کاری است که ما انجام
می دهیم .تصور می کنیم که دیگران
بدون وجود ما چه می کنند.
فکر می کنیم این ما هســتیم که
می خواهیم از این جهان و کهکشان
محافظــت کنیــم؛ اما گــذر زمان
همه چیز را تغییــر می دهد .در این
جهان هیچ چیز دائمی نیســت و ما
این پدیدۀ تغییر و گذر زمان را از یاد
می بریــم و می خواهیم این جهان را
نگه داریم و می خواهیم بر این جهان
حکمرانی کنیــم .می خواهیم ایالت
متحدۀ امریکا را به عنوان ملّتی بزرگ
و مقتدر حفظ کنیــم ،می خواهیم
جهان کمونیستی بزرگی مانند کشور
روســیه را اداره کنیم ،یا می خواهیم
ملت بزرگ استرالیا را اداره کنیم .هر
کشــوری و هر فردی تصور می کند
که بدون او این جهان به جایی ختم
نمی شود و اوســت که این جهان را
نگه داشته است و به ان نظم می دهد،
انچه ان ها نمی بینند این اســت که
جسم انان و هر چیز دیگری توسط
جزر و مد کیهانی بلعیده شده است.
اگــر ایــن موضــوع را درک کنید،
انگاه به وایراگیا( 7عدم وابســتگی)
دست می یابید.
تمــام اجزای بدن انســان از یک
اهمیت برخوردار اســت .یک عضو
بدن بهتر ،متفاوت تر یــا مفیدتر از
بخش های دیگر نیست .به عنوان مثال
با سلول های مغز بهتر از سلول های
مثانه رفتار نمی شود .ایا این درست
اســت؟ ایا فکر می کنید سلول های
مثانــه کثیف بــوده و ســلول های
مغز باالتر هســتند و هنگام درمان،
توجه بیشتری به ســل ول های مغز
می کنید و نسبت به مثانه بی توجهی
می کنید .برای ما همه چیز یکســان
22
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
است .تریلیون ها ســلول در بدن ما
وجود دارد ،ولی با همۀ ان ها یکسان
برخورد می شود .حتی اگر ان ها اعمال
متفاوتی را بدن انجــام دهند ،اما در
بدن همۀ ان ها با هم و به مشــورت
یکپارچه کار می کنند.
در سایۀ خداوند منان ،همۀ جهان
یکپارچه و یکدســت است ،انسان ها
مانند تک تک سلول های بدن هستند
و مابقــی اندام ها بــه کار خود ادامه
می دهند و ســلول های بیشتری را
تولید می کنند .شما می توانید یکی
از کلیه هایتان را دراورده ،درحالی که
کلیۀ دیگــر به فعالیت خــود ادامه
می دهد ،بنابراین اگر بگویید که بدون
من این جهان ادامه نخواهد داشــت،
تنهــا یک توهم اســت ،زیرا همانند
جسمی که ســلول های جدید تولید
می کند .خداوند هــم عضو جدید و
مستقلی مثل تو و من خلق می کند،
در حالی که همۀ ما بخشی از این کالبد
بــزرگ ،کالبد کیهانی یا موجود برتر
خواهیم بود.
***
بشر ،جلوه ای از خداوند است .این
موضوع به این معنا نیست که خداوند
دارای چشــم ،کبد ،کک ومک و مغز
است ،به این معنا نیست که خداوند
هــم می میرد و از بین مــی رود .این
تنها تصور انســان ها از خداوند است،
نه تصویر واقعــی او .زمانی که تمام
ایــن ویژگی ها را کنــار می گذارید،
انچه باقی می ماند« ،خداوند» است.
برای تمام لذات فیزیکی و دوســت
داشتن های جسمی.محدودیتی وجود
دارد .عشق واقعی زمانی اغاز می شود
که به افراد نه به َچشم شخصی جدا
از خود ،بلکه او را به عنوان خویشتنی
مشــابه خود بنگریم .همسایه ات را
مانند خود دوســت بدار .انچه برای
خودت می پسندی برای دیگران هم
بپســند ،زیرا او هم وجودش همانند
وجود توست.
***
در هر کتــاب اســمانی و در هر
مذهبی گفته شده اســت که انسان
چه کارهایی را می تواند انجام دهد و
چه کارهایی را نباید انجام دهد .قلمرو
کارهای ما همگی در کتاب های اسمانی
همچون قران ،انجیل و تورات امده است.
افراد برای اینکه بدانند چه کارهایی را باید
انجام دهند ،این کتب را موردمطالعه قرار
می دهند تا بفهمند بهترین کار چیست.
مــا باید از ده فرمان پیــروی کنیم .این
ده فرمان چیســت؟ «به پدر و مادر خود
احترام بگذار ،این یــک فرمان از جانب
خداوند است .زنا نکن ،این ممنوع است.
به چیزی طمع مورز .در پرستش شریکی
برای خداوند انتخاب نکن ،این حکم است.
بر اساس فلسفۀ شرق باستان ،خداوند
اگاهی محض است .اگر معلم بخواهد از
همان ابتدا خداوند را تعریف کند ،می گوید
که او اگاهی خالص است ،نه دارای شکل
اســت و نه فرمی به خود می گیرد ،هیچ
ویژگی ای ندارد و تنها اگاهی مطلق است.
مهم نیست به خداوند اسامی مختلف
بدهیم ،او یکی است .همان طور که شیر از
هر گاوی دوشــیده شود ،یکی است و در
سراسر دنیا هیچ فرقی نمی کند که این
شــیر از یک گاو فرانسوی دوشیده شده
باشــد یا از یک گاو هندی .شیر همیشه
سفید بوده و طعم شــیرینی دارد .تنها
تفاوت ان در نوع بســته بندی و اســمی
اســت که به ان می دهنــد .مایا (وهم و
خیال) همان ظرفی است که شیر در ان
ریخته شده است و تنها یک خداوند وجود
دارد و تنها دلیلی که باعث می شود فرد
نتواند این موضوع را به درستی درک کند،
پرده هایی است که بر روی اگاهی افتاده
است.
به دلیل وجود همین نا اگاهی است که
انسان عادی قادر به درک جملۀ حضرت
عیسی مسیح نیست ،زمانی که گفت« :اگر
بدانی خداوند کیست ،انگاه این حقیقت
تو را ازاد می کند» .حضرت عیسی مسیح،
خود انسانی بسیار واالمقام بوده که مسیر
بهاکتی یوگا ،یعنی یوگای عشق و ایثار را
برای کمک به انسان ها انتخاب کرده بود
تا از این راه ،انسان ها را دعوت به پرستش
خداوند کند .همین طور هم کمی از راجا
یوگا (یوگای ذهنی و علمی) در قالب یاما
و نیاما (بایدها و نبایدها) کمک می گرفت.
6-Prakriti
7-Vairagya
8-Mahavakyas
9-Prajnanam Brahma
1-Vedantic
2-Vedantic Sadhana
3-Maya
4-Eisenhower
5-Churchill
چهار روش برای ایجاد ذهنی
مثبت اندیش در سال جدید
نویسنده :لیزا ایوانس / 1برگردان :واحد ترجمه
ســال نو نزدیک است و ممکن است کم کم به فکر هدف گذاری برای
سال جدید افتاده باشید .اگرچه کارافرینان اغلب فکر می کنند که موفقیت
با خود شادی به همراه دارد ،متخصصان موفقیت بر این باورند که شادی با
خود موفقیت به همراه دارد.
با داشتن دیدی مثبت می توانید اهداف بهتری تعیین کرده و در رسیدن
به ان ها موفق تر باشــید .هنگامی که مغز مثبت است مواد شیمیایی ای
مانند دوپامین ازاد می کند که اجازه می دهد امکانات بیشتری را بررسی
و اطالعات بیشتری را تجزیه وتحلیل کنید .با دیدی منفی مغز احساس
تهدید کرده و موقعیت های جدید را به روی خود می بندد.
مغز شما سه برابر با مثبت اندیشی ،خالق تر است .داشتن ذهنی مثبت
در تمام طول ســال بخصوص در اواخر سال ضروری است ،زیرا شما در
حال مرور گذشته و تعیین هدف برای سال جدید خود هستید.
هدف هر چه جذاب تر باشــد ،به خودی خــود ایجاد انگیزه می کند و
اینکه واقعاً یک هدف برای شــما چه اندازه جذاب است را می توانید در
احســاس مثبتی که در شما ایجاد می کند ،بیابید .برای مثال هدفی که
باعث خوشحالی و شــعف خاصی در شما می شود و یا برعکس هدفی
که به نظر عاقالنه اســت ،ولی ترس و احســاس گناه در شما به وجود
می اورد .بهتر است برای مقابله با این احساسات منفی ،هدف را به صورت
مثبت فرم دهید و ان را با تصاویر ذهنی خوشایندی گره بزنید که نشان
بدهد تا چه اندازه رســیدن به ان ،جالب و هیجان انگیز خواهد بود .اگر
شخص مرتب این تصاویر خوشایند را در ذهن بیاورد ،موفق خواهد شد
شرایط سخت رســیدن به هدف را به راحتی پشت سر بگذارد .بنابراین
بجای اینکه هدف را به صورت غیر مشــخص کنید ،بهتر است دقیقاً ان
را مشــخص نمایید ،مث ً
ال به جای اینکه بگویید « :در سال جدید بیشتر
ً
ورزش می کنم» ،بهتر اســت کنید حتما دو بار در هفته به شنا خواهید
رفت و به جای اینکه بگویید « :از این به بعد وقت بیشــتری برای خودم
می گذارم» ،تصمیم بگیرید روزی نیم ســاعت برای مطالعه یا پیاده روی
وقت بگذارید یا حتماً هفته ای یک بار با دوست خود مالقات کنید .بدین
ترتیب می توانید به خوبی تعیین کنید تا چه حدی به سوی هدف می روید.
قبل از تعیین هدف برای سال 1396این چهار نکته را برای رسیدن به
ذهنی مثبت اندیش در نظر داشته باشید:
-1از صفر شروع نکنید .هنگام تعیین هدف و برنامه ریزی ،با لیست
موفقیت های خود در سال گذشته اغاز کنید .ذهن هرچقدر موفقیت را
نزدیک تر ببیند ،سریع تر به ان می رســد و ما با انرژی بیشتری خود را
نزدیــک به خط پایان و پیروزی می بینیم .اگر لیســت اهداف خود را با
صفحۀ کاغذی خالی اغاز کنید ،بدین معنی است که از مزایای دستیابی
سریع به موفقیت محروم گشته اید.
این اســتراتژی را می توان به طور روزانه در طول ســال به کار گرفت.
به جای تهیۀ لیستی از تمام چیزهایی که در طی روز می خواهید انجام
دهید ،ابتدا کارهایی که تا این زمان انجام داده اید را بنویسید و کنار انها
عالمت انجام شد ،بزنید .هنگامی که مغز شما این عالمت های انجام شد
را می بیند ،احســاس موفقیت کرده و ذهن مثبتی برای شما می سازد و
به شــما این فرصت را می دهد که با سرعت به سمت انجام اهداف دیگر
موجود در لیست حرکت کنید.
-2روز خــود را با یک ایمیل مثبت اغاز کنید .ایا روز خود را با
بررسی ایمیل های ضروری شروع می کنید؟ چند وقت یک بار این پیام ها
مثبت هستند؟ برای اینکه روز خود را با ذهنیتی مثبت اغاز کنید ،نامه ای
مثبت به یک دوست بنویسید .با ارسال این نامه های مثبت ،مغز شما روز
خود را با تهدید اغاز نمی کند (ایمیل منفی) ،بلکه با یک ارتباط اجتماعی
که عاملی موثر در شاد بودن است ،شروع به فعالیت می کند.
-3در هدف گذاری خود از زبانی مثبت استفاده کنید .درحالی که
خیلی از ما اهدافی را برای ترک رفتارهای منفی مانند سیگار کشیدن یا
خوردن هله هوله و غذاهای ناسالم مشخص می کنیم ،ضروری است که
تمرکزمان بر روی عادات مثبت باشد و ان ها را جایگزین عادات منفی ای
کنیم که قصد ترکشان را داریم.
به جای نوشتن ترک مصرف غذاهای ناســالم ،زبان نوشتاری خود را
تغییر داده و بگویید از یک رژیم غذایی ســالم در ســال جدید پیروی
خواهید کرد .شما نباید اهداف سال جدید خود را با کلمات منفی الوده
سازید ،بلکه ضروری است با استفاده از واژه های مثبت از انرژی ان ها برای
پیشبرد اهداف خود استفاده کنید.
-4بر روی عادات مثبت تمرکز کنید .عادات مثبت را در برنامۀ
روزانۀ خود جای دهید و از مزایا و انرژی مثبت ان ها بهره بگیرید .برخی
از عادات مثبت بســیار موثر هســتند .هرروز سه نعمت را که به خاطر
ان ها شــکرگزار هستید ،یادداشت کنید .با توجه به حرکات تنفسی تان
مدیتیشن کنید و از تجارب مثبت خود خاطره نویسی کنید .بیست ویک
روز پیاپی ،هرروز دو دقیقه زمان را صرف انجام یکی از این عادات مثبت
کنید و شاهد باال رفتن سطح رضایتمندی و شادی خود و کاهش میزان
استرستانباشید.
1- Lisa Evans
لیزا ایوانس:
لیزا یک روزنامه نگار مســتقل در تورنتو است که دربارۀ سالمت و سبک
زندگی مقاالت متعددی می نویسد.
برگرفته ازwww.entrepreneur.com :
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
23
تحریکات عصبی و پرانا
در تمرین روزانۀ
نویسنده :سوامی شیواداساناندا /برگردان :ا .پارسانژاد
اجرا کننده حرکات:محمد مهدی تشیعی
تحریــکات عصبی به طور واضح تعریف شــده اند .ان ها
از یک مکان خاص شروع شــده و در یک جهت به مکان
خاص دیگری منتقل می شوند .تحریکات عصبی می تواند
به گروه های مختلفی تقسیم می شوند:
تحریکات دستگاه حرکتی :همچون ماهیچه ها که می توانند
به صورت اختیاری کنترل شوند ،تحریکات عصبی دستگاه حرکتی
می تواند این اجازه را به فرد دهد تا از یک اسانا (وضعیت های مختلف
یوگا و تمرینات اصلی) خارج یا به اســانای دیگر وارد شود و یا در
همان وضعیت باقی بماند.
تحریکات حسی :همۀ ان ها را نمی توان درک کرد و بستگی به
سطح هوشیاری و بیداری دارد .در وضعیت های مختلف یوگا حس
اصلی ،حس المسه است .زمانی که فرد به صورت واقعی ماهیچه ها و
مفاصل خود را حس می کند ،به ان حس عمقی می گویند.
تحریکات ســمپاتیک :موجب ایجاد حالــت جنگ وگریز یا
زمینه های استرس می گردد.
تحریکات پاراســمپاتیک :به ارامش و اســتراحت جســم
کمک می کند.
گفته شده است که کنترل مستقیم به اصطالح تحریکات عصبی
غیرارادی (ســمپاتیک و پاراسمپاتیک) ممکن نیست ،اما خروج از
وضعیت یوگا و تمرین های تنفس عمیق ،در نتیجۀ توازن موثر بین
این تحریکات است .تمرینات یوگا هم تحریک کردن (سمپاتیک) و
هم وانهادگی (پاراسمپاتیک)را در بر می گیرد.
پرانا به معنی نیروی حیات است .درست همانند تحریکات عصبی
فیزیکی ،پرانا اشــاره به کنترل فعال و همچنین اگاهی نسبت به
ادراک دارد .در زمانی که واژۀ پرانا بیان شد ،مشاهدات علمی جدید
تحریکات عصبی در دسترس نبود ،اما بدیهی است که عملکردهای
تحریکات عصبی سیســتم های حســی ،حرکتی ،ســمپاتیک و
پاراســمپاتیک در هاتایوگا به خوبی شناخته شــده بود .در غیر این
صورت چگونه انها می توانستند چنین سیستم تمرینات پیچیده ای
که تمام کارکردهای سیستم عصبی را به تعادل برساند ،تدبیر کنند؟
بر اساس این مالحظات ،می توان گفت که ارتعاشات پرانا شامل
کلیۀ تحریکات عصبی است .پس چگونه باید بین ارتعاشات پرانا و
تحریکات عصبی تفاوت اساسی قائل شد؟
تحریکات عصبی ،خوداگاه کنترل شــده است و یا توسط ضمیر
ناخوداگاه ،کنترل خواهد شد.
24
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
سطح ارتعاشات پرانا که با تحریکات عصبی تفاوت دارد هم توسط
تنفس فیزیکی و هم فرایندهای ذهنی همانند تجســم ،تمرکز و
قدرت اراده کنترل می شود.
به عنوان مثال هنگامی که شما یک پای خود را در حالت شاواسانا
(وانهادگی) بلند می کنید ،این حرکت ممکن است به دلیل تحریکات
عصبی حرکتی باشــد که موجب انقباض ماهیچه های مختلف پا
می گردد .هنگامی که شــما ناگهان پای خود را رها می کنید ،علت
می تواند به دلیل توقف ناگهانی این نوع تحریکات عصبی باشد.
احتماال زمانی که شــما پاها را باال می برید ،عمــل دم را انجام
می دهید و زمانی که پاها را باال نگاه داشــته اید ،نفس خود را نگاه
داشــته و زمانی کــه پاها به پایین می افتند ،عمل بــازدم را انجام
می دهید .این جنبه می تواند به عنوان ارتعاشات پرانا در نظر گرفته
شود .کدام تحریکات به شکل واضح تری در این باال و پایین کردن
پاها تجربه می شوند؟ تحریکات عصبی یا ارتعاشات پرانا؟ هر دوی این
تحریکات همزمان رخ می دهد و جدا بیان کردن ان ها مشکل است.
اگر شما تمرین را اصالح کنید ،تفاوت کام ً
ال اشکار می شود.
حالت 1
نفس خود را فرو برید و پاها را بلند کنید ،ســپس نفس خود را
خارج کنید ،اما پاهای خود را همچنان باال نگه دارید .فقط زمانی که
شما بازدم را انجام دادید ،پا را رها خواهید کرد .در اینجا اول نفس
خود را رها کرده اید که ارتعاشــات پراناست و سپس شما تحریک
عصبی حرکتی را به ســمت پاهای خود متوقف کردید که موجب
می گردد پاها بیفتند.
ایا تعجب اور نیست که چقدر ظرفیت حرکتی نگهداری پاها در
برابر نیروی گرانش زمین هنگامی که شــما یک مرتبه عمل بازدم
داشته اید ،ضعیف است؟ این مســئله تفاوت بین ارتعاشات پرانا و
تحریکات عصبی را نشان می دهد و اینکه چقدر تحریکات عصبی
به ارتعاشات پرانا وابسته است.
حالت 2
نفس خود را فرو برید و پاهای خود را بلند کنید .نفس خود را در
سینه نگه دارید .پاها را را بدون عمل بازدم به پایین بیندازید .حال
یک مرتبه بازدم کنید شما به وضوح پای خود را روی زمین احساس
می کنید .در اینجا ،ابتدا تحریک عصبی سیستم حرکتی به سمت
ماهیچه ها را رها کرده اید و ســپس تحریــک تنفس را رها نموده اید که
ارتعاشات پراناست .تعجب اور است که می بینیم احساس واقعی رها شدن
تنها زمانی معنا می یابد که شما نفس خود را ازاد کردید.
اتصال بین تحریک عصبی و پرانا
چطور ممکن اســت که تحریک عصبی حرکتی کــه موجب انقباض
دیافراگم (دم) و ازادسازی (بازدم) می شود ،باعث ایجاد جریان پرانا گردد
که امکان دستیابی به سطوح مختلف کنترل در اعضای بدن را فراهم سازد؟
جواب احتمالی برای این مسئله ،ان است که عصب فرنیک 1که تحریکات
حرکتی را از مغز به دیافراگم فراهم می کند ،به صورت شبکۀ خورشیدی به
سمت پردۀ دیافراگم منشعب شده است .شبکۀ خورشیدی ،دامنه وسیعی
از کارکردها را از حس کردن تا کارکردهای سمپاتیک و پاراسمپاتیک در
خود دارد .بر اساس ساختار سیستم عصبی ،توضیح این مطلب که چگونه
تاثیر ارتعاشــات پرانا می تواند موضعی بوده و یا در دامنه وسیعی در بدن
پخش می گردد ،مشکل می باشد.
اهمیت ارتعاشات پرانا در جلسات تمرین
ســوامی ویشــنودواناندا دســتور ویژه ای را برای هر جلســۀ تمرینی
توصیه می کند.
پرانایاما (تمرین تنفس)
سوریا ناماسکار (سالم بر خورشید)
دوازده اسانای اصلی (حدود 100گزینه برای انتخاب وجود دارد) ،با یک
وانهادگی کوتاه بعد از هر اسانا.
وانهادگی نهایی همراه با چرخش اگاهی
پرانایاما
توصیه می شود که تمرینات با پرانایاما شروع شود ،زیرا می توان به صورت
اگاهانه به ارتعاشات پرانا متصل شد .با تمرینات گوناگون ،موجی از وانهادگی
با بازدم و موجی از انرژی با دم ایجاد می شود و منجر به کنترل ذهنی پرانا
(تمرکز) در زمانی که نفس را حبس می کنید ،می گردد.
تمام این تحریکات هنگامی که شــما بدن را در حالت سکون ،ارامش و
وانهادگی توام با اگاهی با بدن فیزیکی نگاه داشته اید ،تجربه می شوند.
سوریاناماسکار
در سالم بر خورشید ،تنفس وکنترل همزمان رخ می دهد.
برای مثال هنگام انتقال به وضعیت ( 2که مشــابه با موقعیت
11است) ،تالش ماهیچه های شما افزایش می یابد ،زیرا شما
در حال کشیدن دست ها و بازوهای خود به سمت باال هستید.
سپس کمربند شانه ای را باالبرده و وزن ماهیچ ه پاهای خود را
بر روی پاشــنۀ پا کنترل می کنید .هر چه بیشتر به این حالت
حرکت کنید ،کار ماهیچه با شدت بیشتری صورت می گیرد.
ضمناً شما در حال انجام عمل دم هستید .هر چه طوالنی تر و
بیشتر به سمت باال و عقب کشیده شوید ،تالشتان برای انجام
عمل دم که توســط پرده دیافراگــم و ماهیچه های مختلف
تنفسی در قفسه سینه انجام می پذیرد ،طوالنی تر و عمیق تر
می گردد .لحظه ای که شما از این موقعیت رها می شوید ،درواقع
نفس خود را رها کرده و شروع به انجام عمل بازدم می کنید.
این رابطــه بین قدرت تنفس و قــدرت کنترل ماهیچه ها
می تواند در کلیۀ 12حالت سالم بر خورشید احساس شود .شما
می توانید به راحتی توسط تمرین ذیل به این مطلب پی ببرید.
با چهار سالم بر خورشید شــروع کنید (حرکات )4×12و
سپس ســعی کنید در حد معمول از ماهیچه هایتان استفاده
کنیــد ،به مــدت کمی با همیــن میزان تــاش در حرکت
باقی بمانید.
اکنون دو سالم بر خورشید را با تالش ماهیچه ای کام ً
ال مشابه
تمرین کنید ،اما عمق تنفس خود را به حداقل کاهش دهید.
خواهید دید که چطور تالش ماهیچه ای مشابه منجر به حرکت
کمتر می گردد.
در نهایت دو سالم بر خورشــید را با حداکثر عمق و مدت
تنفس و درحالی که تالش ماهیچه ای مشابه را حفظ می کنید،
تمرین کنید .به احســاس خود توجه کنید .سالم بر خورشید
سبب تسلط بر ارتعاشات پرانا می گردد که از تمرینات پرانایاما
حاصل شده است.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
25
اساناها
ماهاریشی پاتانجالی بیان کرد که اسانا به معنای استقرار
در وضعیــت ثابت برای مدت زمان طوالنی اســت ،بدون
اینکه بدن متحمل فشار گردد .برای باقی ماندن در اسانا به
تنظیم قدرت عضالنی نیاز است .این کار به نسبت اسان تر از
ایستادن بر روی دست و ایستادن بر روی شانه ،ماهی ،خم
شدن به جلوی در حالت نشسته ،پیچ وتاب ستون فقرات و
خم شدن به جلو ایستاده است .تنها ثبات و یکنواختی حالت
قرارگیری در ظاهر بیرونی دیده می شــود .سایر جنبه های
ذکرشده توسط ماهاریشی پاتانجالی می تواند فقط به طور
ذهنی احساس شــود و بهترین راه برای رسیدن به درک،
تنها از طریق تمرکز بر تنفس است.
هر عمل دم ،ثبات و قوت به همراه دارد.
هر عمل بازدم ،ارامش و راحتی به همراه دارد.
اولین قدم به سمت مدیتیشن در نهایت تمرکز بر انبساط
انرژی اســت .شــما همچنان که مراقب تعامل ریتمیک
(دم-بازدم-حبث) هستید ،می توانید این انرژی را اگاهانه
گسترش دهید .گاهی این انرژی از اندام های زیرین به سمت
ستون فقرات و ازانجا به سمت سر می رود .گاهی اوقات از
معده به کلیۀ اندام های بدن جریان می یابد .برخی مواقع در
یک مسیر دوار در سراسر بدن حرکت می کند .هر وضعیتی
از بدن جهت حرکت انرژی خاصی را در ان نشان می دهد.
تنها کافی اســت اگاهانه دم و بــازدم خود را دنبال کنید.
درجۀ عمیق تر وانهادگی فیزیکی بستگی به تلفیق تنفس شکمی اگاهانه
و چرخــش اگاهی دارد .هنگامی که بر روی یــک نقطه از بدنتان همراه با
تنفس مالیم تمرکز کرده اید ،می توانیــد جزئیات هر ماهیچه را نیز حس
چ وجه عضالت خود را
کنیــد .اما در درجۀ عمیق تر وانهادگی ،شــما به هی
احساس نمی کنید .درســت مانند ان است که شما یک عضو از بدنتان را
ازدست داده اید .همچنان که فرایند چرخش اگاهی از سمت پاها به سمت
سر ادامه می یابد ،بدن وانهادگی بیشتری را تجربه می کند .مانند انکه شما در
حال از دست دادن چیزی هستید ،زیرا وانهادگی مقدار پرانای غیرضروری
را که در انقباض ماهیچه ها صرف شــده اســت ،را کاهش می دهد .هر چه
بدن و ذهنتان وانهادگی بیشتری را تجربه کند ،باتری پرانای شما عمیق تر
شارژ می شود.
زمانی که 15دقیقه از وانهادگی نهایی شما سپری گشت ،می توانید بدون
سروصدا در هر حالت مدیتیشن برای مدت کوتاهی بنشینید .ابتدا ممکن
است ضربان فیزیکی را در ماهیچه های مختلف خود در پاها ،لگن خاصره و
در سراسر ستون فقرات حس کنید .این مسئله به دلیل تحریکات حرکتی
افزایش یافته است که مجددا اهنگ ماهیچه ای موردنیاز برای نگه داشتن بدن
به سمت باال را فعال می کند .اگر چند دقیقه بیشتر بنشینید ،می توانید دوباره
بر روی تنفس تمرکز کنید .تغییر در ریتم تنفس را نظاره کنید ،شــاهد بر
لحظات تبدیل دم به بازدم و بازدم به دم باشید .در این لحظات ،پرانا جریان
می یابد .اکنون قادرید تا پرانا را واضح تر نسبت به تحریکات عصبی جریان
یافته در ماهیچه های اسکلتی خود حس کنید.
حالت مدیتیشن ،پس از وانهادگی نهایی ابتدا ممکن است ضربان
فیزیکی را در ماهیچه های مختلف خود در پاها ،لگن خاصره و در سراســر
ستون فقرات حس کنید.
در نهایت سعی کنید تا اگاهانه ارتعاشات پرانا را به مرکز چشم سوم در
مکان بین دو ابرو بیاورید (اجنا چاکرا) .این محل اتصال بین ارتعاشات پرانا و
امواج تفکر است که از طریق ان تمرین مدیتیشن از سطح فیزیکی به سطح
ذهنی می رسد.
وانهادگیپایانی
در اینجــا کنترل حرکت اگاهانه بســیار دقیق اســت.
وانهادگــی عمیق ماهیچه ها نیازمند کاهش قابل توجه در
میزان جریان تحریکات حرکتی به ماهیچه ها است .این امر
منجر به ریتم حرکت کم در ماهیچه ها می گردد .هوشیاری
حسی با تنفس شکمی اگاهانه تحریک شده است .این عمل،
تحریکات حسی را در شبک ه خورشیدی در مقابل احساسات
عمیق در تمام قسمت های بدن افزایش می دهد.
26
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
سوامیشیواداساناندا:
معلم یوگای اسپانیایی و شاگرد قدیمی سوامی ویشنودوانادا بوده است .او در مراکز
شیواناندا در اروپا به اموزش یوگا مشغول است و در سراسر جهان دوره های مربیگری
یوگا را برگزار می کند.
1-Phrenic
برگرفته از2015 Yoga Life Magazine :
نکات کلیدی جهت
پیشرفتدرتمریناتیوگا
نویسنده :وامادوا شاستری / 1برگردان :واحد ترجمه
به خاطر داشته باشید که شما مسئول تجارب خود در یوگا هستید.
تمرکز شما ،رفتار شما را تعیین می کند و رفتارتان ،نتایج را مشخص
می نماید .اگر می خواهید تمرین خود را پیشرفته تر کنید ،الزم است
نکات زیر را دنبال کنید:
در حین انجام اســاناها و کشش بدنتان به نقطه ای بروید که بدون
تالش قادر به حفظ وضعیت باشید .این نقطه جایی است که به راحتی
برای مدت زمانی طوالنی می توانیــد در ان باقی بمانید ،بدون اینکه
کشــش را متوقف ســاخته و یا ان را رها کنید .پس از بیست تا سی
ثانیه ماهیچه ها کمی ریلکس می شوند ،به گونه ای که احساس کشش
کمتری می کنید .انجام وضعیت بعدازاین برای شما راحت تر می شود.
س از ریلکس شــدن ماهیچه ها ،این ســهولت را با ایجاد نقطۀ
پ
جدیدتری برای کشش جبران کنید .دوباره باید در نقطه ای باشید که
در ان ،کشــش به اندازه ای قوی باشد که تمام توجه و تمرکزتان را به
خود معطوف سازد .در این پیشرفت ها بدن به تدریج شروع به باز کردن
خود کرده و می توان وضعیت را ارتقاء داده و از منافع ان بهره برد.
اگاهی هوشــیاران ه نسبت به تنفس در حین انجام اساناها اولین و
مهم ترین نکته برای تمرکز اســت .سعی کنید تمرین را از لحظه ای
که وارد اتاق می شوید ،اغاز کنید و بر روی تنفس خود تمرکز نمایید.
یک راه اسان و موثر برای تمرکز و استفاده از تنفس این است که صدای
اوجایی 2ارامی را تولید کنید .هوا را اگاهانه از حفره های بینی با صدای
قابل توجهی به داخل هدایت کنید .بدین روش شما می توانید از تنفس
برای بررسی میزان اســترس در وضعیت هایتان ،تداوم تمرکز خود و
ارتباط حرکات با وضعیت ها ،استفاده کنید.
شما قادر خواهید بود هرگونه اشفتگی و اختاللی را در وضعیت هایتان
در صدای تنفس خود بشنوید .می توانید بر روی صدای ارام نفس خود
تمرکز کرده و استرس را از وضعیت خود دور کنید .می توانید وضعیت ها
را با نگه داشــتن تمرکز بر روی تنفــس همان طور که از وضعیتی به
وضعیت دیگر می روید ،به یکدیگر مرتبط سازید.
تمرین اسانا با تنفس اگاهانه بسیار مفید است .الزم است با هر دم از
ارامش و هماهنگی و تعادل خود اگاه باشید .از پشت ،طرفین و جلوی
بدن خود اگاه باشــید .هر بازدم ،زمان مناسبی برای تداوم و کشش
وضعیت اســت .این روش تمرین را همۀ افراد از مبتدی تا پیشرفته
می توانند انجام دهند و به اگاهی و تعادل پویاتری برسند.
از طریق دم گرفتن هوشیارانه شما روی انچه در اطرافتان در حال
اتفاق افتادن است ،متمرکز می شوید .شما پذیرای انرژی زندگی با هر
نفس هســتید .با هر بازدم به شما یاداوری می شود که بخشی از کل
کائنات هستید .این امر به شما می اموزد تا قدردان عطایای طبیعت
باشــید .با ریتم زندگی کارکنید و مسئول محیط اطراف خود باشید.
این گونه تمرین تزکیۀ نفس ،اثرات درونی قوی ای دارد و ما را به سرعت
ق یوگا می برد و پس از یک تا دو ماه شاهد تغییرات
به ســطوح عمی
شگرفی خواهیم بود.
به خاطر داشته باشید که از تمرین خود لذت ببرید و زمان را دوست
خود بدانید .هیچ عجله ای در کار نیســت .هرگونه فشاری را که باعث
می شود نتوانید به خوبی تمرین کنید ،از خود دور سازید.
به خاطر داشــته باشید که زمان الزم است تا به وضعیت ها مسلط
شوید و زمان بیشتری الزم است تا بدن به خصوص ازلحاظ ساختاری
با حرکات هماهنگی پیدا کند .با گذر زمان وضعیت ها را مکررا ً تمرین
کرده و بیاموزید .اینگار گفته که ده سال طول خواهد کشید تا وضعیت
مثلث یا تریکوناسانا 3را بیاموزید .زمان به اندازۀ کافی وجود دارد .یوگا
برای تمام طول عمر است ،نه یک اشتیاق زودگذر.
هدف تمرین های یوگا این است که ما را به سطوح عمیق تر ذهنی و
قلبی ببرد .یوگی باید فردی روشن فکر باشد ،نه فقط کسی که جسمی
انعطاف پذیر داشــته و توانایی حفظ اســاناهای بسیار سخت را برای
مدت زمان طوالنی دارد .همان طور که تمریناتتان را پیشرفته می کنید،
به یاد داشته باشــید که الزم است جنبه های عمیق تر یوگا همچون
پرانایاما ،مانترا و مدیتیشــن را نیز تمرین کنید .پس ازاینکه بر روی
بدنتان تسلط یافتید ،تمرکز خود را بر تسلط بر ذهنتان قرار دهید .از
اسانا به منزله شالودۀ تمرین یوگایی عمیق تر استفاده کنید .پیشرفته
کردن اساناها را هدف خود قرار ندهید و تا حد ممکن برای جنبه های
عمیق تر یوگا نیز زمان بگذارید.
جلسۀ یوگای خود را بعد از تمام کردن شاواسانا پایان ندهید .حداقل
چند دقیقه برای یک وضعیت نشسته زمان بگذارید ،پرانایاما تمرین
کنید ،ذکر بگویید ،مدیتیشن عمیقی داشته باشید تا خود حقیقی تان
را کشف کنید .به یاد داشته باشید که یوگا می تواند بی نهایت و بی پایان
باشد .یوگا اتحاد با خرد جهانی است.
1- Vamadeva Shastri
2- Ujjayi
3- Trikonasana
وامادواشاستری:
او معلم کتاب ودا اســت و یوگا ،ایورودا و اموزه های ودای
قدیم را تعلیم می دهد.
برگرفته ازwww.yogamag.net :
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
27
هشت نکتۀ فنگ شویی
در استانۀ سال جدید
نویسنده :نیکول اسفورزا /1برگردان :واحد ترجمه
سال 1396بهانه ای است برای شروعی تازه تا با به کار بردن اصول
کلی فنگ شویی از این زمان با ارزش نهایت استفاده را ببریم .با به کار
بردن هشــت نکتۀ کلی و ساده ذیل به ســادگی قادر خواهید بود تا
انرژی را درقسمت های مورد نیاز از زندگیتان راه اندازی کنید.
هر قسمتی از خانۀ شــما با جنبۀ متفاوتی از زندگیتان در
ارتباط اســت .توضیحات ذیل راهنمایی است در مورد سیال
کردن انرژی مثبت در قسمت های مختلف مکان زندگیتان.
روابط
شهرت
بچه ها +خالقیت
دوستان +سفر
پول
خانواده +سالمتی
شغل
دانش
در ورودی
در وسط خانه بایستید .به گونه ای که پشتتان به سمت در
ورودی باشد .به جلو نگاه کنید .منتهی الیه گوشۀ سمت چپ
مربوط به مسائل مالی و پول است و منتهی الیه سمت راست
مربوط به روابطتان می باشــد .با قرار دادن اشیایی خاص در
قسمت های خاص که در جدول باال به نمایش درامده است،
به نتایج جادویی دست می یابید .برخی از ان ها قدرت های
2
ســمبولیک دارند .متخصص فنگ شــویی کاترین بروفی
بهترین نکات فنگ شویی خود را به منظور ایجاد محیطی ارام
و شاد در قسمت های مختلف محل سکونتتان ارائه می دهد.
28
پول :گل های تازه یا یک گیاه را در این قسمت قرار دهید.
همچنین می توانید پول یا یک شیء گرانبها در انجا بگذارید.
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
شهرت :در این مکان سمبل های خوش قدم مانند گیاه
چهار برگ قراردهید.
روابط :اشیا یا پرندگان جفت را در این قسمت قرار دهید.
همچون پرندگان نر و ماده ،دو پروانه یا سمبلی از دو درخت
کــه در هم گره خورده اند .چنانچه اتاق نشــیمنتان در این
مکان قــرار دارد ،یک جفت بالش یا دو صندلی هماهنگ با
هم را در این کنج قراردهید.
کودکان و خالقیت :مکانی ایده ال است جهت قرار دادن
تابلوی اعالنات یا هر سمبلی که نشانگر پیشه یا هنری است.
دوســتان و سفر :مکانی مناسب است جهت قرار دادن
تصاویر مفرح و شاد ،کار هایی که به شکل گروهی انجام شده
اند یا زیر اندازی که یاداور مســافرتی خاطره انگیز یا سفری
باشد که انتظارش را می کشید.
شغل :تا جایی که می توانید این مکان را پرنور نگاه دارید .چنانچه این
قســمت در محدودۀ درورودی قرار دارد ،یک شــمعدان یا لوستر روشن
در انجا اویزان کنید .وســیله ای در این قســمت قرار دهید که مرتبط با
عالقه و شغلتان است .یک دانشمند می تواند جمله ای از انیشتین در این
بخش بگذارد .چنانچه موسیقی می نوازید ،الت موسیقیایی خود را در این
قسمت جای دهید.
دانش :یک کتاب یا مطلبی خواندنی را در این کنج بگذارید .چنانچه
مراقبه می کنید ،این قسمت مکانی ایده ال برای انجام ان است.
خانواده و سالمتی :بسیار مهم است که این قسمت را پاک و تمیز نگاه
دارید .این قسمت مکانی مناسب جهت قراردادن عکس های خانوادگی بر
روی دیوار است.
این نقشه نه تنها درمورد هر طبقه از خانۀ شما بلکه دربارۀ هر اتاق نیز
صدق می کند .در کنار در ورودی قرار بگیرید و سپس هر قسمت از اتاق
را طبق نقشۀ باال تفکیک نمایید .چنانچه اتاقتان بیش از یک در دارد ،در
ورودی اصلی را معیار قرار دهید.
نیکول اسفورزا:
این نویسنده و ویراستار امریکایی صاحب مقاالت متعددی در خصوص فنگ شویی و طراحی دکاراسیون
منزل می باشــد که مقاالتش در مجالت معتبر به چاپ می رسد .او تحصیالت خود را دانشگاه نیویورک به
پایان رسانده است.
1- Nicole Sforza
2-Catherin Brophy
برگرفته از:
www.realsimple.com
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
29
نکات ایورودایی برای کاهش وزن در استانۀ سال نو
نویسنده :ساراجین رودمن / 1برگردان :واحد ترجمه
اکثر افراد خاصه خانم ها در ماه های پایان سال و با نزدیک شدن به نوروز به فکر گرفتن رژیم غذایی
به منظور کاهش وزن اضافی و دست یافتن به اندامی زیبا در استانۀ سال جدید می افتند .اندام متناسب
نه تنها در زیبایی و اعتمادبه نفس افراد موثر اســت ،بلکه خطر ابتال به انواع بیماری های مهلک مانند
بیماری های قلبی-عروقی ،تنفســی ،فشارخون باال ،دیابت و کبد چرب را نیز کاهش می دهد .به یاد
داشته باشید که برای شروع هرگز دیر نیست .پس از همین اخرین ماه سال ،با اراده و مصمم رژیم
غذایی سالم خود را اغاز کرده و ان را در سال جدید نیز تا دست یافتن به وزن سالمت (وزن متعادل)
خود حفظ نمایید .در این مقاله هشت نکتۀ ایورودایی برای کاهش وزن اورده شده و خواندن ان را
به شما توصیه می نماییم.
-1یک لیوان بزرگ اب گرم با اب لیموی تازه و ارگانیک ناشــتا در
ابتدای صبح و پس از بیدار شــدن بنوشید .این نوشیدنی کل سیستم
هاضمۀ شما را فعال کرده و انرژی الزم برای شروع روز را به شما می بخشد.
-2هرروز صبح ان قدر ورزش کنید که بدنتان به عرق کردن بیفتد.
40تا 50دقیقه ورزش روزانه برای کاهش وزن شما بسیار مفید است .فعالیتی
را بیابید که بتوانید برای تمام عمر خود یــا حداقل در اینده ای طوالنی ان را
ادامه دهید.
5 -3تا 10دقیقه و حتی بیشتر هرروز صبح زمان برای ریلکسیشن
و ارامش خود بگذارید .تمرینات جسمی-ذهنی مانند یوگا و مدیتیشن باعث
ارام ســازی بدن شما خواهد گشت .یوگا و مدیتیشن ،استرس را که مهم ترین
عامل در افزایش وزن شماســت ،کاهش می دهند .تمرکز حواس ما را باالبرده
و اجازه می دهند که در طی روز بهترین تصمیمات را در اوج ارامش بگیریم.
30
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
-4سه وعده غذا در طی روز بدون هیچ
میان وعده ای مصرف کنید .غذا ،ســوخت
الزم را بــرای چربی ســوزی تامین می کند و
هنگامی که این سوخت به طور مداوم به بدن
رســانده شود ،بدن چربی ســوزی را فراموش
می کند .صبحانه متوسطی بین ساعات 7:30
تا 9:00صبح بخورید .بزرگ ترین وعدۀ غذایی
شما باید ناهار باشد و ان را بین ساعت 11تا
2مصرف کنید .شام کوچک ترین وعدۀ غذایی
شما اســت و ان را بین ساعت 5:30عصر تا
8شب یعنی زمانی که سیستم هاضمۀ شما
بسیار کم کار است ،بخورید.
-5مطابق با فصل و منطقه ای که در ان زندگی می کنید،
غذا بخورید .در طی روزهای گرم و بلند تابســتان ،مادر طبیعت
میوه های غنی از کربوهیدرات و سبزیجات تازه به شما هدیه می دهد
تا بدن شما را خنک و درعین حال پرانرژی نگاه دارد .در فصل پاییز
و زمستان ،ریشۀ سبزیجات ،مغزهای مقوی ،میوه های خشک شده،
گوشــت های ســنگین و غالت به ما هدیه می دهد تا بدن ما را در
برابر ســرما عایق کند .در روزهای مرطوب بهار ،طبیعت به ما انواع
توت ها ،سبزیجات برگ سبز و جوانه ها را هدیه می دهد تا بدن ما را
از سنگینی و حالت اسیدی رژیم غذایی زمستانی پاک سازی نماید.
زمانی که ما تا حد ممکن غذای ارگانیک و مناســب فصل مصرف
می کنیم ،بدن ما به طور طبیعی مواد مغذی را هضم و جذب می کند.
-6هر شش طعم را امتحان کنید .در ایورودا ،ما شش مزه را
می شناسیم :شیرین ،ترش ،شور ،تلخ ،تند و قابض .اطمینان حاصل
کنید که از هر شش طعم در رژیم غذایی خود گنجانده اید .شیرین،
شور و ترش در طبیعت انابولیک یا سازنده هستند و به طعم تلخ،
تند و قابض در طبیعت که کاتابولیک یا ســوزاننده هســتند ،نیاز
دارند تا تعادل بدن حفظ شود .استفاده از طعم های شور ،شیرین و
ترش بیش ازحد در رژیم غذایی عموم افراد دیده می شود و همین
عامل افزایش وزن سریع ان ها است .غذاهایی که تلخ هستند مانند
سبزیجات برگ دار ،تند هستند مانند فلفل ،تند و قابض هستندمانند
دانه های انار برای تعادل بخشیدن به طعم های سازنده در طبیعت
یعنی شیرین ،شور یا ترش باید مصرف شوند.
-7بعد از هر وعدۀ غذایی کمی تحرک داشته باشید .بعد
از هر وعدۀ غذایی کمی پیاده روی کنید تا حرکات دودی و هاضمه
را تحریک کنید .خیلی مهم است که بعد از ناهار 10تا 20دقیقه
با ســرعت متوسط پیاده روی داشته باشید .در صورت امکان بعد از
10دقیقه پیاده روی به پهلوی چپ خود دراز بکشید تا به هاضمه
کمک کنید.
-8با غروب خورشــید به تختخــواب بروید و با طلوع
خورشــید برخیزید .تنظیم ریتم شــبانه روزی بدن در تعادل
بخشــیدن به هورمون های بدن شما بســیار موثر است .به لحاظ
مردم شناســی ،اجداد ما دلیلی برای بیدار مانــدن تا دیروقت در
شب ها نداشــتند .ان ها با غروب خورشید دست از تکاپو کشیده و
احتماالً دور اتش یا شمعی برای مدتی قبل از خوابیدن می نشستند.
صفحه هــای دیجیتالی که ما شــب ها تا دیرهنگام بــه ان خیره
می شویم ،مغز ما را تحریک کرده و ما را درست زمانی که بدن نیاز
به ارامش دارد ،بیدار نگه می دارد.
دو ساعت قبل از خواب از نگاه کردن به صفحات دیجیتالی مانند
لپ تاپ ،تبلت یا موبایل و تلویزیون خودداری کنید .قبل از ساعت
ده شب به تختخواب بروید .حدود 7تا 9ساعت خواب شبانه داشته
باشــید و به بدن زمان کافی جهت سم زدایی و تجدیدقوا برای روز
بعد بدهید و سطح سالم کورتیزول (هورمون مرتبط با افزایش وزن)
را حفظ نمایید.
این هشــت مرحله اثرات عمیقی بر روی زندگی شما می گذارد.
اگرچه ،مهم است که خود را دقیقاً همان جایی که هستید ،ببینید
تا از ایجاد استرس بیشــتر دوری کنید ،به ارامی خود را با حکمت
ایــورودا هماهنگ کنید تا وزن اضافی خــود را کم کرده و زندگی
سالمی را ادامه دهید.
ساراجین رودمن:
او معلــم یوگای مســتعد و عالقمنــد و فارغ
التحصیل از مدرسه ایورودای پالو می باشد .وی فارغ
التحصیل رشته تغذیه و یک متخصص تغذیه است.
1- Sarajean Rudman
برگرفته ازwww.kripalu.org :
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
31
تاثیر مزاج و طبایع چهارگانه بر شخص ّیت
و اخالق از منظر حکمای اسالمی
نویسندگان :حجت االسالم دکتر علی قنبریان -علی عظیمی
مقدمه
ّ
مباحــث اخالقی یکی از مهم ترین موضوعات اســامی
(ع)
می باشد که مورد توجه پیامبر عظیم الشان ما و معصومین
که از صدر اســام تاکنون بوده است و طبیعتاً پژوهش های
زیادی با ابعاد گوناگون پیرامون ان صورت گرفته است.
تعالی اخالق و ارتقاء ان ،یکی از اهداف بشریت بوده است
که دامنه وسیعی از موضوعات را شامل می شود .از جمله این
موضوعات ،طبایع اربعه می باشــد که شناخت و تعدیل این
طبایع ،نقش اساسی را در تعالی اخالق و اصالح نفس انسان
ایفا می کند ،ولو اینکه در اولین نظر و با بینش ســطحی به
مباحث اخالقی توجه به ان مهم به نظر نرسد.
طبایع اربعه از جمله موضوعاتی اســت کــه در روایات
معصومین(ع) و کتابهای حکمای اسالمی مطرح شده است
و در بعضــی از کتابهای اخالقی و کتب قدیم مخصوصاً در
منابع مهم طب سنتی بحث-های فراوانی را در رابطه با این
موضوع می توان یافت که با بررســی و تحقیق در این متون
به نقش مهم این طبایع در ابعاد وجودی انســان پی برد .از
سویی جسم و روح انسان رابطه بسیار تنگاتنگی با هم دارند،
بگونه ای که نمی توان انها را از هم جدا کرد و بدون نظر به هر
دو نمی توان به تمام ابعاد وجودی انسان پی برد ،فلذا کسانی
که نگاهشان به انسان تک بعدی باشد یقیناً به درک وافری
و جامعی از انسان پی نخواهند برد .ائمه معصومین(ع) هم ما
را بــه این موضوع رهنمود کرده اند و دانشــمندان و حکما
در پــی راهنمایی پیامبران و معصومین(ع) این موضوع را در
انسان شناســی خود مورد توجه قرار داده ،و از این موضوع
غافل نبوده اند.
با توجه به این که در مورد رابطه تعالی اخالق با طبایع اربعه
از دیدگاه روایات و حکمای اسالمی ،تحقیق مبسوط و روشنی
32
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
انجام نشده است ،از این رو تحقیق و بررسی ابعاد و شاخص های ان،
جدید می باشد.
از ایــن منظر با توجه به اهمیت طبایــع اربعه ،این موضوع در
روایات و کتب حکمای اسالمی ذکر شده است .در بعضی از روایات
ضمن مطرح کردن این بحث توضیحاتی در این زمینه امده است
که شرح و بسط انها به چندین جلد کتاب می رسد.
ما درصدد هستیم که رابطه و نقش اساسی طبایع اربعه جسم
را با مســایل اخالقی پیوند داده و وجــود این ارتباط را از دیدگاه
معصومین(ع) و حکمای اســامی اثبات کنیم و با شــرح و بسط
ابعــاد ان اهمیت این موضوع را به منصه ظهور برســانیم و نحوه
تاثیرگذاری مزاج های چهارگانه در رفتار انسان را تبیین کنیم.
پیشینۀبحث
در مــورد طبایع اربعه و مــزاج و رابطه و نقش ان با اخالق که
خود یکی از مهم ترین موضوعات اخالقی است ،تحقیقات محدودی
انجام شده است که ان هم شامل همه مباحث ان نمی شود.
تعریف طبع
طبع به معنای خلقت و طبیعتی که انســان براساس ان خلق
شــده است .در اصطالح ارکان (عناصر اربعه که همان اب و خاک
و هوا و اتش می باشد) در مقادیر مختلف و نسبتهاى نابرابر باهم
ترکیب شــده ،کیفیات جدیدى ایجاد مىکنند که همان مزاجها
هستند .عناصر جهت ایجاد بیشترین تماس با یکدیگر ،به ذرات
بســیار ریزى تقسیم مىشــوند .هنگامى که این ذرات بر هم اثر
کنند ،کیفیتى تازه بوجود مىاید که سراسر ذرات عناصر را در بر
مىگیرد .از انجایى که عناصر داراى چهار کیفیت هستند (گرمى،
سردى ،خشکى و ترى) ،پس مزاج جسم تازه تشکیلشده یا تجزیه
شده نیز ماحصل این چهار کیفیت است.
مرحــوم طریحی در لغت نامه شــیعی مجمع البحرین اورده که
طبیعت ،مزاج انسان است که از اخالط (چهارگانه) ترکیب شده است.
در کتاب بحرالجواهر که یک لغت نامه طبی اســت ،چنین امده
است که طبع حالتی اســت که انسان بر ان حالت سرشته و خلق
شده است و در فرهنگ لغت طبی ،الماء به همین معنی اشاره شده.
با توجه به مباحث ذکرشده معنی مورد نظر ما از طبع ،همان مزاج
می باشد .البته الزم به ذکر است که طبع در اصطالح قرانی به معنی
ختم هم است.
اعتدال طبایع اربعه
مفهوم اعتدال در مزاج ،به معنای بهره وری هر موجود به مقتضای
ظرفیت وجودی خود ،از کیفیات (سردی ،گرمی،تری،خشکی) است.
در حالت اعتدال ،همه کیفیات متضاد یعنی گرمی و سردی از یک
سو و خشکی و تری از سوی دیگر ،یکدیگر را خنثی می کنند و در
جســم حاصل اثری از هیچ یک دیده نمی شود .پس مفهوم اعتدال
طبــع و مزاج در اصطالح کیفیت بدن و یا اندامى اســت که در ان
عناصر درهم امیخته از لحاظ کم و زیادی با چنان سهم عادالنهاى
شرکت کرده باشند که مزاج نیازمند ان است.
تعالی اخالق
در تعریف اخالق گفته اند :عبارت اســت از ملکه یا حالت استوار
درونی که ممکن اســت در فردی بــه صورت ذاتی و طبیعی وجود
داشــته باشد و یا وراثت و تمرین و تکرار منشا ان باشد .به هر روی
صفت راسخ درونی را «خلق» گویند که امکان دارد «فضیلت» باشد
و منشا رفتار خوب و یا «رذیلت» باشد و منشا کردار زشت .حال اگر
این ملکه یا حالت استوار درونی رو به سیر صعودی و حد عالی خود
پیش برود ،تعالی اخالق شکل می گیرد .
عوامل شکل دهندۀ شخصیت
یکی از موضوعاتی که مورد بحث دانشمندان گذشته و معاصر قرار
گرفته اساس و پایه رفتار و اخالق انسانهاست.
ً
سوال اینست که ریشه رفتار انسان چیست؟ اصوال رفتار چگونه در
وجود او شکل می گیرد؟ رفتارها و ُخلقیات به کدام بخش وجودی
انسان مربوط می شود؟
بعضی از کارشناســان قائلند اســاس رفتارهای انسان تفکرات و
ت بدین معنی که جهان بینی هر شخصی
نگرش های او به هستی اس
موجب رفتارهای مشخصی در او می شود.
برخی دیگر احساســات و عواطف را در رفتــار موثر می دانند و
محرکهای این بُعد وجودی انسان را تعیین کننده می دانند که مرکز
این کنشها قلب می باشد .نظر بعضی دیگر از کارشناسان بر این است
که بعضی از غرائز نیرومند مانند غریزه جنسی ریشه رفتارهای انسان
محسوب می شود.
قران به عنوان اخرین و کاملترین کتاب اسمانی ریشه و اساس
رفتارهای انسان را اینگونه بیان می کندُ ( :ق ْل ُک ٌّل یَ ْع َم ُل َعلى شا ِکلَتِه؛
ای پیامبر بگو هر کدام بر اساس شاکله خود رفتار می کنید -سوره
اسراء ایه )84
چنانکه مالحظه می کنیم قران ریشه رفتار انسان را شاکله معرفی
می کند شــاکله از ریشه -شــکل -به معنای شکل و فرم است که
در اینجا به معنای فرم و شــکل درون انســان می باشد که در
شخصیت گفته می شود.
روانشناسی به ان
ّ
بنابراین اســاس و پایه رفتارهای انسان شخصیت و شاکله او
به شمار می اید اما سوال اینجاست که خود شخصیت در وجود
انسان چگونه شکل می گیرد؟
االلهیات» اثر حضرت ایت ّ
الل العظمی
در کتاب « محاضرات فی ّ
شخصیت هر کسی معلول سه
«
شیخ جعفر سبحانی امده که:
ّ
شخصیت یاد
چیز است که روانشناســان از ان با عنوان مثلث
ّ
می کنند .ان سه مورد عبارتند از :تعلیم و تربیت ،محیط ،وراثت».
می تــوان در ضلع مربوط به محیط و همچنین وراثت از مزاج
هم صحبت کرد .انچه که در شخصیت انسان نقش افرین است
و در منش و رفتــار و اخالق او تاثیرگذار طبیعت و مزاج ادمی
اســت ،با این توضیح که از زمان تولد طبع انسان پایه بسیاری
از رفتارهای او محســوب می شــود چنانکه فرزند وقتی متولد
می شــود از همان اول بعضی نوزادها پُرجنب و جوشند و بعضی
ارام هستند .بعضی کودکان گوشه گیر و خجالتی و بعضی زود با
دیگران جوش می خورند و اینها نشــان از ان دارد که انسان از
همان اول تولد بعضی از عوامل تاثیرگذار در رفتار را در خود دارد.
البته نکته ای که قابل توجه می باشــد این اســت که طبع و
مزاج تا حدودی با تغذیه و عوامل دیگر قابل تغییر اســت و نیز
انســان می تواند با نیروی اندیشــه و تقویت عواطف مثبت ،بُعد
طبیعی خود را تا حدودی مدیریت کند ولی به هر حال بخشی از
شخصیت و رفتارهای انسان تحت تاثیر مزاج و طبیعت قرار دارد
که در روایات به ان پرداخته شده است.
بیان ارتباط جسم و روح در روایات
براســاس مطالعات و بررسی های ما روح ناظر در اکثر روایاتی
کــه در مورد تغذیه و اصول درمانی جســم انســان ـ که رابطه
تنگاتنگی با تعالی اخالق دارد .و مسایل روحی دارد ـ وارد شده
است ،بر مبنای طبایع اربعه است .در بعضی روایات یکی از ارکان
خودشناسی و معرفت نفس ،طبایع اربعه می باشد .ما این بحث
را در این موضع مطرح کردیم ،بدان علت که بعضی طبایع اربعه
و تاثیر ان در جسم و روح را منکرند و ان را علمی نمی دانند.
معموالً کسانی که به طرح مباحث اخالقی می پردازند در مورد
این موضوع کنکاشی ندارند و یا اینکه برایشان مهم نبوده و به تاثیر
این بحث در مسائل اخالقی توجهی ندارند ،در حالی که علمای
اخالق ما مثل مرحوم نراقی در کتاب جامع الســادات فصلی به
نام تاثیر مزاج در اخالق دارد ،از سویی بعضی از اشخاص محقق
در ایــن موضوعات فقط بُعد روحی قضیه را می بینند و به تاثیر
جسم در اخالق هیچ گونه نقشی قائل نیستند .الزمۀ ترویج مکارم
اخالق در جامعۀ اسالمی ،طبی است که به نفس ناطقۀ انسانی و
ارکان و طبایع رسیدگی کند و انها را در تعادل قرار دهد .در غیر
این صورت پیمودن مراتب اخالقی در جامعه سخت خواهد بود.
بر این اســاس تعادل مزاج که برقراری ان از اصلیترین وظایف
علم طب اسالمی اســت ،از ملزومات سلوک شمرده میشود و
اخالق اسالمی جهت فراهم اوردن بسترهای مناسب نیاز به طبی
هماهنگ با مبانی خود دارد.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
33
یوگانیدرا برای کودکان ناشنوا و با اختالل شنوایی
نویسنده :سوامی یوگاراتنا ساراسواتی
1
برگردان :لعیا نبی فر
در ســال 1987کارم در مدرســه ابتدایی وان اسچ کالج برای
کودکان ناشــنوا و با اختالل شنوایی در کرایست چرچ نیوزیلند در
جایگاه معلم کالس موجب شد مطالعاتم در حوزه اموزش سال های
اولیه کودکی ،چند ســال تدریس در کالس و از همه ارزشمندتر
سال های زندگی پرتوجویی ام با یکدیگر تلفیق شوند .متوجه شدم
کودکانی دورم را گرفته اند که می توان در ان ها هرچه کودکان دیگر
با شــنوایی عادی دارند و بیشتر از ان یعنی ناشنوایی را به میزان
متفاوتی از شدید تا حاد دید .گویی هر جنبه ای از طبیعت انسانی
در این کودکان ،بزرگ جلوه می کرد؛ ذره ای از شیرینی ،مالطفت،
معصومیت ،شوق کشــف و یادگیری و مورد محبت قرار گرفتن و
همچنین پرخاشگری ،یاس ،بی حوصلگی ،شیطنت .همه این ها با
ناشنوایی یا اختالل های شنوایی شان بزرگ تر نمایان می شد.
این اولین تجربه تدریســم با کودکان ناشنوا بود .اسانی ارتباط
هنگام برقراری رابطه با کودکان شــنوا را به خاطر اوردم؛ در میان
ایا یوگا می تواند سازگار شود؟
تمرین های یوگا به چه صورت می توانند
در تجلــی کامل اســتعدادهای ذاتی این
کودکان ناشــنوا موثر باشند؟ تجربه هایم
در تدریس یوگا به من نشــان داد که برای
کودکانی با حس عصبانیت و پرخاشگری
فروخورده ،برای کودکانی زیر فشار به دست
اوردن و ســازگار شدن ،برای کودکانی که
از نظــر عاطفی رنج دیده اند و کســانی که
در محیط خانواده ای پر از مســائل عاطفی
هســتند ،ترکیب حرکت های جســمی
اســاناهای یوگا و تمرین هــای تدریجی
وانهادگی یوگا مناسب ترین و مفیدترینند.
پژوهش هــای علمــی نشــان داده اند که
34
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
گذاشــتن رازی که درگوشــی گفته می شــود ،بازی حدس زدن
صداهای اســرارامیزی که از داخل جعبه دربسته می اید ،گردش
در پارک یا بوته زار به دنبال پرندگان طبیعت ،در قرچ قرچ برف ،در
خش خش برگ ها ،در اواز پرنده ،در دریای متالطم .تمام صداهای
دل نشین و ناهنجار که در دنیای شنیداری ما وجود دارند ،در تجربه
کودک ناشنوا جایی ندارند.
مشکالت بدیهی و بالفاصله ای را به خاطر اوردم که با تشخیص
ناشنوایی در کودک کوچک پیش می اید؛ به هم ریختگی های عاطفی
در زندگی خانوادگی و اجتماعی ،فشارها و انقباض های فیزیولوژیکی
هنگام رو به رو شدن با شکل گیری لحن ،زیروبمی و بلندی صدا برای
«صحبت کردن عادی» ،انرژی فروخورده و سرکوب شــده ای که با
دست وپنجه نرم کردن در دنیایی ایجاد می شود که برای حمایت و
ترغیب افراد عادی ساخته شده است و مانند ان .ذهنم شروع کرد
به بررسی انچه دانش کهن یوگا برای ارائه به این کودکان داشت.
فنون یوگانیدرای ساده به ایجاد وانهادگی
عمیق کمک می کنند و فرصت می دهند
برداشــت های منفی ذخیره شده در ذهن
ناخوداگاه امکان به سطح امدن و از میان
رفتن داشته باشند.
به نظر می رسید یوگانیدرا نخستین گام
مشــخص بود تا کمــی وانهادگی ذهنی،
عاطفــی و جســمی در ان بچه ها ایجاد
کند .روش یوگانیدرای ســوامی ساتیاناندا
به توانایی شــنیدن دستورها متکی است،
بنابراین به منظور ســازگار کردن ان برای
کودکان ناشــنوا بــه جایگزین هایی برای
اموزش کالمی و شنیدرای نیاز بود .صحبت
شــری ســوامی جی درباره «نیاسا» یعنی
تمرین کهــن تانتریک را به یاد داشــتم
که از ان شــیوه کنونی یوگانیدرا را تدوین
کرده بود.
در تمرین نیاسا ،یوگی وضعیت مراقبه را
برمی گزید و اگاهی را به طور حساب شده ای
در تمام قسمت های بدن می چرخاند .این
تمرین قرار بود اگاهی برتر از بدن را برای
تمرین های مراقبه ای القا کند .با نام بردن و
بعد تجسم یا لمس هر قسمتی از بدن ،ذکر
معینی در ان قسمت بدن قرار می گرفت.
فن لمس کردن هر قسمت بدن در
از این ِ
نیاسا ،ایده استفاده از حس المسه را برای
روش ارائه دستورهای یوگانیدرا به کودکان
ناشنوا شکل دادم.
نخستین گام ها برای یوگانیدرا
نخســتین اموزش تمرین های یوگانیدرا در وان اســچ برای دو
دختر نه ســاله ای بود که هردو کام ً
ال ناشنوا بودند .معلم کالسشان
شــنیده بود که یوگا تدریس می کنم و می خواست بداند ایا به ِچر
و مینی چند تمرین وانهادگی می دهم .مینی مشــکل زیادی در
کالس های گفتاردرمانی اش داشت ،زیرا گلویش «بیش ازحد سفت»
بود و هیچ صدای بمی در حنجره اش نمی توانست ایجاد شودِ .چر
مشکالتی مشابه ،اما نه به همان اندازه داشت .وقتی با این درخواست
مواجه شدم ،اول فکر کردم یوگانیدرا ،سمیهاسانا و چند پرانایامای
ســاده اموزش بدهــم؛ بنابراین مینی و ِچر به جــای کالس های
گفتاردرمانی شان سه بار در هفته برای تمرین های وانهادگی پیش
من فرستاده می شدند.
نخستین کالس یوگانیدرا ،تمرین بسیار ساده ای بود .درنتیجه
هردو دختر در وضعیت چهارزانو جلوی من نشستند .با زبان اشاره
بســیار اندکی که می دانستم ،دســتورها را توضیح دادم و این فن
را جداگانه به هر دختر درحالی که دیگری مشــتاقانه نگاه می کرد،
با تماس دســت نشان دادم .قدرت دریافت دیداری زیادشان ،هیچ
حرکتی را از دســت نمی داد و هر دو می توانستند تمرین را بسیار
ســریع درک کنند .پیش از اینکه برای شروع ،چشم ها را ببندند،
دستورهای زیر را با زبان اشاره استرالیایی به ان ها دادم:
گسترش دامنه تمرین ها
تمرین های بعدی یوگانیدرا پیش رفتند
تا اگاهی از تنفس در ســوراخ های بینی،
گلو ،قفسه سینه ،ناف و شکم را در بربگیرد.
تنفس یوگــی نیز معرفی شــد .اموزش
اگاهی از تنفس در این بخش های خاص
بدن به صورت تمرین های جداگانه پیش از
گنجاندنشان در یوگانیدرا بسیار ضروری
بود .پیش از اینکه تمرین های تنفســی را
در جلسه یوگانیدرا اضافه کنید ،کودکان
الزم است بدانند ،الزم است بفهمند چگونه
ان ها را انجام دهند .با این شــیوه یک باره
در این وضعیت چهارزانو (در صورت امکان پادماسانا) بنشینید.بدن را بی حرکت نگه دارید .بدنتان را حرکت ندهید.وقتی شــروع می کنیم ،چشــم ها را ببندید و تا پایان تمرینبسته نگه دارید.
من با دستم قسمت های مختلف بدنتان یعنی دست ،ارنج ،شانه،پهلوی کمر ،باسن ،ران ،زانو ،مچ پا و پای راست و بعد قسمت های
مشابه در سمت چپ بدن را لمس می کنم.
هر بار که قسمتی را لمس می کنم باید:الف -نام ان قسمت را به خودتان بگویید.
ب -ان قسمت را مثل تصویری داخل سرتان ببینید.
پ -حس کنید که ان قسمت رها می شود.
وقتی تمرین تمام می شود ،پیشانی تان را سه بار لمس می کنم.بعد اهسته دست ها و پاهایتان را حرکت بدهید و بدن را بکشید .در
اخر چشم هایتان را باز کنید.
بعــد از دریافت نمایش و اموزش فــردی از طرف من ،مینی و
ِچر چند بار روی یکدیگر تمرین کردند .بعد از تمرین در وضعیت
چهارزانو و به تدریج اضافه کردن قسمت های بیشتری از بدن (باسن،
پشت ،شانه ،شکم ،ناف ،قفسه سینه ،گردن ،صورت ،چشم ،گوش،
گونه ،بینی ،لب ،چانه و مانند ان) ،شاواسانا را توضیح دادم .ازان پس
تمرین یوگانیدرا بیشتر در شاواسانا ارائه می شد.
بار ســنگینی از دستورهای جدید را روی
دوش ان ها نمی گذارید .برای اینکه مربی
بتواند تمرین های تنفســی یعنی تنفس
سینه ای ،شکمی و یوگی را اموزش دهد،
باید ان ها را خوب بداند و بتواند برای هر
تمرین توضیح ساده ای با زبان اشاره بدهد.
برای اینکه یوگانیدرا خیلی پیچیده یا
زیادی طوالنی نشود ،هر جلسه فقط یک
نوع اگاهی از تنفس داده شد .پیش از هر
تمرین یوگانیدرا ،دستورهایی برای انچه
در تمرین گنجانده شده است تا حد امکان
ســاده و واضح گفته می شد .با این روش،
کودکان می دانســتند وقتی معلم اشاره تماس
دست را می دهد ،دقیقاً چه کار کنند .مث ً
ال وقتی
قرار بود اگاهی از تنفس ،بخشی از یوگانیدرا شود،
به کودکان گفته شــد بعد از تمام شدن گردش
اگاهی در بدن ،معلم برای تنفس در سوراخ های
بینی به بینی ،یا برای تنفس سینه ای به قفسه
سینه ،یا برای تنفس یوگی به قفسه سینه تا شکم
ارام دســت می کشد .کودکان اموخته بودند که
قرار بود اگاهی از تنفس با اشاره تماس دست در
قسمت مناسبی از بدن شروع شود و قرار بود تا
ان اشاره تماس دست تکرار می شود ،در همان جا
ادامه داشته باشد.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
35
بازی های تصویرسازی در زمان های دیگر
کالس ترتیب داده شده بود .بنابراین پیش
از اینکه در تمرین یوگانیدرا گنجانده شوند،
کودکان در این روال کار ،خوب خبره بودند.
در طول این بازی هــا هر کودک پنج تا ده
موضوعی را که می خواســت داخل فضای
ســرش ببیند ،تعیین می کــرد ،کودک با
ترتیب درست و با نگاهی درونی که متوجه
مرکز دو ابرو( 2در شــامباوی مــودرا) بود،
موضوع های فهرست شده خود را همان طور
که یکی یکی در ذهن مجسمشان می کرد
در سکوت نام می برد.
وقتی تصویرســازی در یوگانیدرا اضافه
شد ،همیشه بعد از قسمت اگاهی از تنفس
یــا بعد از گردش اگاهــی در بدن می امد.
بســته به اینکه کدام یک از این دو قسمت
در تمرین یوگانیدرا بودند .برای نشان دادن
شروع قســمت تصویرســازی ،کف دست
معلم ارام تاج سر شــاگرد را فشار می داد.
ان وقت کودکان می دانســتند باید تجسم
تصویرهای بی شماری را شروع کنند که در
بازی تصویرســازی کالسشان قب ً
ال انتخاب
کرده بودند.
بعد از اینکه تصویرسازی کار شد ،کودکان
برای تمــام کردن تمرین یوگانیدرا اموزش
دیدند .ممکن بود سنگل پا یا نیت ساده ای به
فراخور به یوگانیدرا اضافه شود .بهترین زمان
برای سنگل پا برای شاگردان و موقعیت من
درست پیش ازاین بود که کودکان بدنشان را
در انتهای تمرین کش بیاورند.
کودکان در مدرسه ابتدایی نیز با دستورها
و نمایــش اولیه ای به همان شــیوه که به
مینی و ِچر توضیح داده می شد ،یوگانیدرا
را می اموختنــد .در چنــد جلســه کوتاه،
تمام کودکان شــش و هفت ســاله ،مربی
و متخصــص ماهری شــدند .ان ها تمرین
یکدیگر را بررسی و اصالح می کردند تا همه
کودکان بدانند دقیقاً چه کار کنند .کودکان
قسمت های دیگری از بدن را اضافه کردند و
حتی یوگانیدرایشان را به زمین بازی بردند
تا با دوستانشان از کالس های دیگر در میان
بگذارند .یوگانیدرا در مدرســه ابتدایی ،ده
دقیقه پیش از ناهار یا درســت بعد از ناهار
روال عادی هرروز شد.
کاربــرد دقیق فنون یوگانیــدرا تا حد
زیادی به نیازهای جسمی ،ذهنی ،عاطفی
(و معنــوی) افــراد بســتگی دارد .متوجه
خواهید شد که نیاز افراد ناشنوا این است که
مدام از نظر بینایی هوشیار باشند تا بتوانند
با یکدیگر و کســانی که برخورد می کنند،
بدون مانع
بقیه تمرین های یوگا به ویژه چند پرانایامای ساده ای که معتقدم در
تمرین های گفتاردرمانی برای افراد ناشــنوا و با اختالل شنوایی نقش
مهمــی دارند ،به مینی و ِچر اموزش داده شــد .بعــد از چند درس
یوگانیدرا ،پرانایاما و اساناهای ساده ای شامل براماری و سمهاسانا ،هر
دو دختر صداهای بم ،بلند و رسا از حنجره شان تولید می کردند .نتایج
مثبت و سریع برای دخترها کام ً
ال معلوم بود .بدون اینکه بزرگ ترها به
ان ها بگویند ،بی شک توانایی های جدیدشان را در تولید صدا متوجه
شدند .کودکان دیگر ممکن است اهسته تر واکنش نشان دهند.
امکانات بالقوه یوگا در بسیاری از حوزه های اموزش برای افراد ناشنوا
و با اختالل شــنوایی در انتظار بررسی است .این فن یوگانیدرا فقط
برای پی بردن به انچه ممکن اســت به صورت ازمایشی اجرا شد ،اما
به نظرم رســید که مانع میان دنیای بیرونی دریافت حس شنوایی و
قلمروهای درونی افرادی با اختالل شــنوایی را برطرف کرده بودیم.
غیرکالمی لمس کردن «می شنیدند».
کودکان دستورهایم را با زبان
ِ
مشکل هایی که با نبود صدا ایجاد می شد ،کنار گذاشته شد .به همین
دلیل حتما اینده تحصیلی کودکان ناشنوا و عادی از تلفیق علم یوگا با
تمام جنبه های پژوهشی برنامه درسی بسیار پرثمر می شود .همه انچه
الزم خواهد بود مدیران و کارکنان مدرســه ای است که بدون تعصب
مایل به اجرای فنون یوگا با مربیان بسیار خبره در علم یوگا باشند.
ارتباط برقرار کنند .زبان اشاره ،ایما و اشاره
صورت و بدن ،نمایش بدون کالم و لب خوانی
بعضی از جنبه های ارتباطی برای ناشنوایان و
افرادی با اختالل شنوایی است و همه این ها
بار سنگینی روی دریافت دیداری می گذارد.
تمرین های یوگانیدرا در مدرســه وان اسچ
به کودکان فرصتی داد تا از دنیای دیداری
بیرونی قطع شوند و در نتیجه به ان مراکز
در مغز فرصت استراحت با خوداگاهی داده
شود.تنها با توجه به این نکته ،تمرین های
یوگانیدرا بسیار ارزشمند بود.
کــودکان همچنین بعــد از انجام دادن
تمرین هایــی ،طبق نظــر معلم های دیگر،
حالت چهره ای با طمانینه و ارام ،وانهادگی
قســمت های بدن به خصوص شــانه ها و
دست ها و سکون و ســکوت از خود نشان
دادند .یکی از معلم ها بعد از مشاهده کودکان
پیش دبستانی در تمرین یوگانیدرایشان که
به یکدیگــر اموزش می دادند ،به من گفت:
«هیچ وقت باورم نمی شــد که ممکن باشد
ان موجودات کوچک عجیب الخلقه مخوف
و نازنین ان قــدر ارام و وانهاده و با یکدیگر
مهربان باشند .این خوشایندترین تجربه ای
اســت که در تمام ســال های کارم در این
مدرسه داشته ام .سپاسگزارم».
سوامی یوگاراتنا ساراسواتی:
او در مدرسه یوگای بیهار در هند مورد تعلم قرار گرفت .وی زاده پاریس است ولی در کشور هند رشد یافت .وی
در تمام شاخه های یوگا شامل مدیتیشن ،یوگاتراپی و امور معنوی تحت تعلیم قرار گرفت.
برگرفته ازSwami Niranjanananda Saraswati. 2009. Yoga Education for Children, Volume Two. Munger: Yoga Publication Trust :
36
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
1- Swami Yogaratna Saraswati
-2مودرایی اســت که دو انگشت سبابه و میانی در مرکز دو ابرو و انگشت شصت و
انگشتری در پشت پره های بینی قرار می گیرند.
قرار گرفتن در هرزمان و موقعیت و شرایطی می تواند یک پیام و دریافت تازه با خود داشته باشد و هنگامی که ما در پییافتن پیام
هستیم ،حتماً ان را دریافت می کنیم و بعد از مدتی می بینیم که کم کم روزمرگی ها کنار می روند و یک شروع تازهو یک نگاه متفاوت
اغاز می شود .نگاهی که وسعتمان می دهد و مسیر را ساده تر و دنیای ما را بزرگ تر می سازد و از اینزمان است که ناب ترین بینش ها
در مسیر زندگی بر ما نمایان می شود و دیگر دچار روزمرگی ها نمی شویم و با درک چنینتجربه ای که در ورای این شرایط نهفته
است ،بعدازاین می گوییم «خداحافظ روزمرگی ها».
تجربه بهترین اموزگار است ،به شرط انکه ما هم شاگردان خوبی باشیم.
دوستان گرامی بعدازاین در هر شماره ،عالوه بر یادداشت شما عزیزان ،در «نیم نگاه» پیام ماهیانه داریم و با شما خوبانهمراهیم.
در صورت تمایل ،پیام و یادداشت تان را به ادرس ایمیل مجله ارسال نمایید.
info@danesheyoga.com
خداحافظ روزمرگی ها
زیر نظر شیرین رحیمی (نویسندۀ کتاب دفتر درون )
نیم نگاه :
باران باش و ببار
و هرگز مپرس پیاله های خالی
از ان کیست...
یادداشتی از م .انوری زاده
"بخشندگی "
امروز یکی از خاطراتی را که همیشــه پیام ســخاوت
طبیعت را در دلم نوید می دهد به یاد اوردم و دوســت
داشتم شما را هم در این خاطره شریک سازم .صبح یکی
از روزهای مرداد بود وهوا تازه روشن شده ولی هنوز افتاب
نــزده بود .روی دریاچه یک مه مالیــم خوابیده بود .هوا
ســرد بود و رطوبت تمام لباســها و وسایلم و حتی چادر
برزنتی را هم خیس کرده بود .حسابی لرزم گرفته بود ،از
کیســه خوابم بیرون امدم که نگاهی به دریاچه بیندازم،
ولی ازسرما خواستم برگردم به چادر که ،ناگهان گرمایی
ســمت چپ صورتم احساس کردم.سرم را که برگرداندم،
با چشــمان درشت یک سگ ولگرد پیر که از دیروز کنار
چادر پرسه میزد .روبرو شدم .انقدر شوکه شدم که نفهمیدم
چطوری برگشتم به چادر .نفسم بند امده بود .گرسنگی
صبحگاهی سگ بیچاره را کنار چادر من برای یک وعده
غذا کشانده بود .تنها یک کنسرو ماهی داشتم ،باز کردم و
گذاشتم بیرون چادر ودر حالی که می لرزیدم برگشتم به
چادر و توی کیسه خواب دراین فکر بودم که خوب حاال
اگر امروز هم نتوانم ماهی بگیرم ،نهار باید ...چی بخورم؟
ولی در ان لحظه وقتی به گرسنگی سگ بیچاره فکر می کردم همه
چی از یادم می رفت و حس خیلی خوبی داشتم.
یک ساعت بعد که خورشید باال امد و هوا کمی گرمترشد ،هنوز
روی لباسم رطوبت را احساس می کردم .چوب ماهیگیریم را کنار
دریاچه کاشــتم و اتش را روشــن کردم و قوری فلزی را روی ان
گذاشتم و بساط چای را اماده کردم و تا ظهرمتاسفانه هیچ خبری
از ماهی نبود که نبود.
ساعت 2بعد ازظهر بود و هوا حسابی گرم ،طوریکه زیر افتاب لب
دریاچه نمی شد ایستاد .برگشتم به چادر که ناگهان صدای زنگوله
روی چوب را شــنیدم ولی صدا قطع شد .به سرعت بیرون رفتم و
دیدم چوب ماهیگیریم افتاده توی اب ،سریع چوب را برداشتم ودو
قدمی به عقب رفتم .باورم نمی شد یک ماهی درشت بود .بی درنگ
این هدیه طبیعت را مهار کردم ،واقعا غافلگیر شده بودم ! یک قزل
االی رنگین کمان بود .که الاقل پنجاه سانتیمتری طولش بود .در
ان لحظه بود که به خوبی حس بخشندگی طبیعت و سخاوتمندی
ان را درک کردم .این تجربه پیام بزرگی برایم داشــت ،اینکه هر
بخشــندگی از روی عشق دوباره به خودمان باز می گردد وما فقط
باید بپذیریم که بخشش و عشق جریانی همیشگی است ونقش ما
تنها این اســت که با ان همسو شویم و پذیرای ان باشیم .به یاد
داشته باشیم که هرکجا عشق اید و ساکن شود هرچه ناممکن بود
ممکن شود.
این یک نمونه از تجربه و دریافت دوستی است که نشان می دهد،
ما هر لحظه می توانیم به خود فرصتی بدهیم و توانایی های باطنی
خویش را بکاویم و متجلی سازیم .منتظر تجربه های خواندنی شما
دوستانعزیزهستیم.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
37
کارما 1یوگا
نویسنده :سیناسا (نویسنده کتاب کارما یوگا)
همانا مهمترین قاعــده تحقق ارامش و
صلح ،درک این واقعیت اســت که خداوند
مقصود تمامی فعالیت های بشــری است و
انسان باید همه چیز را نثار خدمت روحانی
خداوند نماید و انســان اگاهی که اعمالش
اکنده از عشق و عبودیت است ،برای همه
عزیز اســت و همه برای او عزیزند .چنین
انســانی هر چند همواره مشغول فعالیت
اســت ،ولی هیچ گاه گرفتار نمی شود و در
راه رهایی قرار دارد .او کامال عاری از منیت
کاذب است.
کسی که وقف خدمت عابدانه است ،در
راه عشق و عبودیت ثابت و استوار به صلح و
ارامش حقیقی دست می یابد .زیرا بیشترین
ســعی خود را جهت نیل بــه مهم ترین و
کامل ترین نتایج و اثار عمل انجام می دهد،
ولــی به نتایج اعمالش چشــم نمی دوزد و
گرفتار نمی شود.
ارزوی لذت بــردن از نتایج و ثمرات کار
در کسانی که اسیر مادیات هستند ان چنان
ریشه ی عمیق دارد که حتی برای حکمای
بزرگ کنترل کردن چنین خواسته هایی به
38
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
رغم جهد ســخت و عزم راسخی که به کار
می بندد ،بسیار دشوار است .عابدی که دائما
غرق در اگاهی به خداوند اســت ومشغول
خدمت عابدانه است ،در کمال خودشناسی
و بی درنــگ بر رهایی و رســتگاری متعال
می رســد و همانا مهمتریــن قاعده تحقق
صلــح و ارامش فقــط درک این حقیقت
است که خداوند مقصود تمامی فعالیت های
بشری است.
کارما یوگا یا خدمت عابدانه و عاشــقانه
در راه خداوند و برای جلب رضایت خداوند
است که باعث رهایی و رستگاری می گردد
و مفهوم خدمت عابدانه و عاشقانه عملکرد
صحیح موجود زنده اســت .افــراد طماع
معموال می خواهند از ثمرات و نتایج اعمال
لذت ببرند و بدین وســیله در بند اسارت
مادی قرار می گیرند .ولی انسانی که مشغول
خدمت عابدانه است و حتی در این زندگی
نیز خود را از ثمــرات اعمال نیک و بد رها
می ســازد ،بدین ترتیب به ماورای تمامی
دردها و رنج ها دســت می یابد .کســی که
درمی یابد موقعیت جوهری انسان ،خدمت
کردن اســت ،بی درنگ وجود خود را در راه
خدمت خداوند به کار می گمارد .خدمت در
راه خدواند کارما یوگا یا به عبارت ســاده تر
خدمت عابدانه به خداوند نامیده می شود.
مفهوم و حیطه کارما
کلمه کارما از لغت سانسکریت به معنی
" انجام دادن" گرفته شــده است .هر عملی
که انجام می شود کارما است .درواقع معنی
این کلمه « تاثیر یا نتیجه رفتار» است .در
بحث متافیزیک ،بعضــی اوقات این کلمه
به معنی تاثیرات یا بازخوردهایی است که
نتیجه ی رفتارهای گذشــته ی ما است .اما
در کارمایوگا ما فقــط با معنی خود کلمه
کارما سر و کار داریم .هدف انسان دانستن
و اگاهی است .این موضوع ایده الی است که
توسط فلسفه شــرق در مقابل ما قرار داده
شده .هدف انسان لذت نیست ،بلکه دانش
اســت .شــادی و لذت پایان پذیر هستند.
تصور لذت به عنوان هدف اشــتباه اســت.
دلیل تمــام بدبختی های موجــود در دنیا
این است که انســان ها در تفکرات اشتباه
خــود ،لذت را هدف قــرار داده اند.
پس از مدتی انســان درمی یابد که
این لذت نیســت که او به دنبالش
می رود ،بلکه دانستن است و اینکه
سختی و لذت هر دو معلمان خوبی
هســتند و او می تواند از بد و خوب
هــر دو به یک اندازه درس و عبرت
بگیرد .همین طور که سختی و لذت
از مقابــل او گذر می کنند و تصاویر
متفاوتی برای او به وجود می اورند،
نتیجه این ادراک و تاثیرات ترکیبی
چیزی است که به ان " شخصیت"
انسان می گویند .شخصیت هر انسان
چیزی نیست به جز مجموعه ای از
تمایالت و انبوهی از پیچ و خم های
ذهــن او .اگر شــخصیت را مورد
بررسی قرار دهید ،متوجه خواهید
شد که سختی و لذت هر دو به یک
اندازه در شکل گیری ان نقش دارند.
سختی و شادی جایگاه یکسانی در
تشکیل شخصیت دارند .در برخی
موارد رنج و سختی نقش موثرتری
نســبت به لــذت دارد .بــه جرات
می توان گفت که در م ه و بررسی
شــخصیت های بزرگ دنیــا دیده
شده که در اغلب موارد ،رنج و درد
معلم بهتری بوده است .فقر درس
بزرگتری داده وضربات و سختی ها
اتش درونی انها را برافروخته است،
نه تعریف و تمجید.
حال این دانش نیز در ذات انسان
است .هیچ دانشی از بیرون منتقل
نمی شــود ،همه چیز درونی است.
زمانی که می گوییم انسان چیزی را
می داند ،به زبان روانشناسی مطلق
یعنی چیزی که "کشف می کند" یا
"پــرده از ان برمی دارد" ،چیزی که
یک انســان یاد می گیــرد ،درواقع
چیزی اســت که ان را با برداشتن
پرده از روح خود کشف می کندکه
یک دنیای بی انتهاست.
علم و دانش و معرفت مانند اتشی
نهفته در ســنگ چخماق در ذهن
وجود دارد و الهام جرقه ای اســت
که ان را بــه اتش تبدیل می کند.
بنابراین هر انســانی بــا اعمالش،
اشک ها و لبخند هایش ،شادی ها و
اندوه هایش و نفرین ها و دعاهایش
می فهمد کــه این اعمــال حاصل
مشقت های فراوان بوده است .نتیجه
این می شود که تمام این مشقت ها در
کنار هم عمل کارما خوانده می شود.
هر مشقت ذهنی و جسمی که قدرت
و دانش خود را کشف می کند ،کارما
است و این نکته یک مفهوم جهانی
دارد .بنابرایــن در تمامــی دوره ها
عمل کارما انجــام می دهیم .من با
شما صحبت می کنم ،این کار کارما
است .شما گوش می کنید ،این یعنی
کارما .نفس می کشــیم یعنی کارما،
صحبت می کنیم ،بــه مفهوم کارما
اســت .هرکاری که انجام می دهیم
چه فیزیکی ،چه ذهنی ،کارما است
و تاثیر خود را بر ما می گذارد.
تاثیر کارما بر شخصیت انسانی
کارما در تاثیر خود بر شــخصیت
بزرگترین قدرتی است که انسان به
اجبار با ان سر و کار دارد .بشر مرکز
ثقل اســت و تمــام نیروهای جهان
پیرامونش را جذب خودش می کند
و در ایــن مرکز همــه ی ان ها را در
هم می امیزدو سپس همه را دوباره
در یک جریان بــزرگ دفع می کند.
در این مرکز ،انسان واقعی به معنای
متعالی و اگاه اســت و او تمام خیر و
شر و خوشبختی و بدبختی جهان را
که در پیرامونش جریان دارد ،به خود
جذب می کند و شخصیت و ویژگی
خود را با ان ها تشکیل می دهد .او به
همان اندازه که قدرت جذب ان ها را
دارد ،به همان میزان نیز می تواند از
خود دورشان سازد.
تمــام اعمالــی که مــا در جهان
می بینیــم ،تمــام حرکاتــی که در
جامعه ی بشــری وجــود دارد ،تمام
کارهایــی که در پیرامون ما اســت،
صرفا نمایشی از تفکرات و بروز اراده ی
بشری است .ماشین ها یا ابزار االت یا
شهرها ،کشتی ها ،مردان جنگ همه
و همه صرفا بروز اراده ی بشر است و
این اراده را شخصیت انسانی تشکیل
داده و این شخصیت به موجب کارما
بوجود امده است .بنابراین کارما بروز
اراده اســت .انسان های با اراده ای که
جهان شــاهد ان ها بوده کارگرانی
بزرگ با روح بزرگ و اراده ی بزرگ بوده اند که توانسته اند
در جهان دگرگونی به وجود بیاورند .ان ها با کار مستمر
بر مشکالت فائق امده اند.
انســان چیزی را به دست می اورد که برای ان تالش
می کند .این یک قانون ابدی است .شاید اعتقادی بر این
قانون نداشته باشیم ،اما در دراز مدت به ان باور خواهیم
داشــت .انســانی در تمام زندگی اش تالش می کند که
ثروتمند شود و ممکن اســت برای رسیدن به این کار
دست به فریب کاری های زیادی زده باشد اما در نهایت
خودش به این نتیجه خواهد رســید که مســتحق این
ثروت نبوده اســت و زندگی اش دچار مشکل می گردد.
مــا چیزی را کــه برای ان تالش می کنیم و به دســت
می اوریم ،احساس شــادی می کنیم .یک احمق شاید
همه ی کتاب های جهان را بخرد و در کتابخانه ی شخصی
خود بگذارد ،اما در صورتی که بتواند کتاب ها را بخواند،
مستحق داشــتن ان هاست و این اســتحقاق را کارما
به وجود می اورد .این کارمای ما است که نشان می دهد ما
مستحق چه چیزی هستیم و می توانیم خود را با ان وفق
دهیم .ما مسئول اعمال خودمان هستیم و مسئول انچه
هستیم و یا می خواهیم باشیم .بسا که ما قدرت بزرگی
برای خودســازی داریم .اگر ما اکنون حاصل تالش های
اعمال گذشته مان هستیم ،قطعا اینده ی ما نیز حاصل
تالش های فعلی ما است .بنابراین باید بدانیم که چطور
عمــل کنیم .کارما یوگا یعنی انجــام دادن کار ،اما باید
دانست اینکه چه کاری پیامدهای رضایت بخشی خواهد
داشت ،در درون هر انسانی قدرت و معرفتی نهفته است
و اعمال متفاوت مستلزم مشقت های فراوان برای بیدار
سازی این دانش و قدرت نهفته در درون است.
انسان به خاطر انگیزه های متفاوت کار می کند .هیچ
کاری بدون انگیز ه نیســت .برخی می خواهند مشــهور
شوند و به خاطر شهرت کار می کنند .عده ای می خواهند
پــول در بیاورند و برای پول کار می کنند .تعداد دیگری
می خواهند قدرت کسب کنند و برای قدرت کار می کنند.
برخی بــرای خدا کار می کنند .عــده ای دیگر نیکوکار
هستند و می خواهند برای بعد از مرگ خود نامی بر جای
بگذارند.
در یوگا یک انگاره ی اصلی وجود دارد و ان این است
که دائم کار کنید ،اما به ان وابســته نباشید .هر کاری
که انجام می دهیم و با هر حرکت بدن ،اندیشه ای مانند
موجی به سمت ذهن هجوم می برد .حتی اگر در سطح
دیده نشــوند ،در الیه های ذهن قــوی عمل می کنند.
شخصیت و ویژگی هر انسانی را مجموعه ی رفتارها و اثار
احساسی و ذهنی او تشکیل می دهد .اگر این رفتارها و
اثار خوب باشند ،شخصیت نیز خوب جلوه می کند .اگر
بد باشند ان شــخصیت بد می نماید .اگر فردی مدام از
واژگان بد استفاده کند ،افکار بد در ذهن خود بپروراند،
اعمال بدی انجام دهد ،ذهن او مملو از این اثار و نشانه ها
خواهد بود و به ناگاه بر کارش حاکم خواهد شد.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
39
ناگاه بر کارش حاکم خواهد شد.
در واقع این تاثیرات همیشه کار خود
را می کنند .اگر این اثار شرورانه باشد،
ان فرد بد اســت .می توان گفت که
مجموع این اثار ،قدرت انگیزه ی قوی
را برای انجام اعمال بد خلق می کند.
او مانند ماشینی در دستان تاثیرات
رفتاری اش خواهد بود .همین ها او را
به سمت کار شر هدایت خواهند کرد.
به همین شکل اگر فردی افکار خوبی
داشته باشــد و کارهای خوبی انجام
دهد ،مجموع این اثار رفتاری خوب
خواهد بود و با همان منش و رفتار به
سمت انجام دادن کار خیر سوق پیدا
خواهد کرد.
کار به خاطر کار
در جــای جای دنیا انســان هایی
هســتند که کار را تنها به خاطر کار
انجــام می دهند .انها نه به دنبال نام
هســتند و نه حتی رفتن به بهشت.
این افــراد کار می کنند چون صرفا
می خواهند عمل خیری انجام دهند.
انسان هایی دیگری نیز هستند که به
افراد فقیر کمک می کنند و در کمک
به همنوعان خود انگیزه های باالیی
دارند ،چون اعتقاد قلبی به اجرای کار
خیر و عشق به انجام دادن امورخیر
دارنــد .داشــتن انگیز ه بــرای نام و
شــهرت صرفا نتایج ناپایداری دارد.
علی القاعده این نام و شهرت عموما
زمانی به سراغ ما می اید که سن ما
گذشته و تقریبا عمرمان را کرده ایم.
مگر کسی بدون انگیزه ی خودخواهی
دست به کاری بزند چیزی عایدش
نمی شود؟ چرا که نه .او به عالی ترین
مراتب می رســد .تواضع صرفا برای
افرادی که صبور نیستند تاوان دارد و
شاید این تاوان بیشتر جنبه ی سالمت
روانی باشد .عشق ،حقیقت و تواضع
صرفا واژگان اخالقی نیســتند بلکه
ارمان متعالی را تشکیل می دهند که
جوهره ی قدرت در ان ها نهفته است.
در وهلــه ی اول فردی که پنج روز و
یا حتی پنج دقیقه کار می کند بدون
انکه انگیزه ی خودخواهانه ای داشته
باشد یا بی انکه ترس از اتش جهنم
یا وعده ی بهشت داشــته باشد ،در
40
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
وجودش قابلیتــی وجود دارد که او
را به یک انســان اخالقی قدرتمند
تبدیل می کند.
حتی پســت ترین شکل کار هم
خوار شــمرده نمی شود ،چه برسد
به مردی کــه صرفا به خاطر اهداف
خودخواهانــه و به خاطر شــهرت
و نــام کاری را انجام می دهد .برای
اینکه هر شخصی باید برای رسیدن
به هدفی با انگیــزه ی متعالی کار
کــرده و این انگیزه هــا را به خوبی
بفهمــد .کار کردن حق اســت ،اما
ثمره ی ان حق نیســت .پس چرا
باید نگران نتیجه ی کار بود .اگر شما
می خواهید به انسانی کمک کنید،
هرگز به این توجه نکنید که دیگران
نسبت به شما چه فکری دارند .اگر
می خواهید کار بزرگی انجام دهید،
به پیامد کار نیندیشید.
هر انســانی باید کار ارمانی خود
را انتخــاب کنــد و در انجام دادن
ان تالش نمایــد .به دنبال کارهای
دیگــران و انتخاب ان ها نباشــید.
کاری که هرگز امید نمی رود که به
نحو احسن انجام دهید .مثال اگر به
کودکی گفته شود که وظیفه ی تو
این است که 5کیلومتر پیاده روی
کنی ،قطعا ان کودک از عهده ان بر
نخواهد امد .بنابراین تالش کنیم که
کاری را انجام دهیم که می دانیم از
عهده ان بر می اییم و هم به دیگران
کاری را بسپاریم که انتظار داریم به
خوبی می تواننــد از عهده ی ان بر
بیایند .همه ی مردان و زنان در یک
جامعه یکســان نیستند و قابلیت و
توانایی یکسانی ندارند .قدرت درک
ما از پیرامون ما شــبیه هم نیست.
انجام دادن کارها هم متفاوت است
و ما حق نداریم کــه به ارمان های
دیگــران طعنه بزنیم .بایــد اجازه
داد که هرکــس به همان اندازه که
می تواند در جهت رسیدن به ارمان
خود تالش کند .من نباید در مورد
دیگران قضاوت کنم و ان ها نیز در
مورد من .درخت ســیب را با معیار
درخت کاج نباید سنجید و درخت
کاج را با معیار درخت سیب و همین
در مورد انسان ها نیز صدق می کند.
سخن اخر
خدمت به دیگــران به معنای کمک به
دیگران و انجام دادن عمل خیر در جهان
اســت .چرا ما باید در این دنیا عمل خیر
انجــام دهیم؟ بدیهی اســت که کمک به
جهان همراه با کار خیر ،کمک به خودمان
است .ما همیشــه باید تالش کنیم که به
جهان کمک کنیــم و این باید قوی ترین
انگیــزه در وجود ما باشــد .امــا وقتی به
تحلیل منابع ان می پردازیم ،به این نتیجه
می رسیم که جهان به کمک ما نیاز ندارد.
این جهان خلق شــده که ما به ان کمک
کنیم .جهان زیبا خلق شــده است و به ما
فرصت می دهد تا در خدمت دیگران باشیم.
منکر نمی شویم که مصیبت های زیادی در
جهان است ،از همین رو کناره گیری از این
مصیبت ها و کمک بــه دیگران قوی ترین
انگیزه برای خدمت به دیگران اســت .این
جهان دارای خیر و شــر است و هرانسانی
دنیای خودش را می سازد .ساختن جهان
به خوش بینی و بدبینی ما بستگی دارد.
می توانیم نسبت به وقایع خوش بین باشیم
یا مدام نق بزنیم و گالیه کنیم .زندگی بر
مبنای شرایط مختلف ذهنی و نوع نگاه ها به
جهان پیش می رود .ادم های عاقل زندگی
را توام با خیر و شر همزمان می بینند .اتش
هم خیر اســت و هم شر .وقتی که درست
اســتفاده می کنیم و حس خوبــی از ان
می گیریم ،خیر است .جهان نیز همین استو
این روال هم یعنی تکامل .منظور از تکامل
این است که همه چیز در جهان متناسب
با اهداف زندگی و خلقت اســت و نیاز به
کمک بشری ندارد .بنابراین ،ما باید کار خیر
انجام دهیم .انجام دادن کار خیر قوی ترین
انگیزه در وجود ما اســت .از هر زمان برای
کمک استفاده کنیم .این مسئله که تصور
کنید با سینه صاف کردن جلوی گدایی و
دست به جیب بردن و یک سکه دویست
تومانی دســت وی گذاشــتن ،کار خیری
انجام می دهید ،اشتباه است .کار خیر یعنی
از دیدن ان کسی که دستش را به سویی
دراز می کند ،خرسند نشوید ،بلکه با کمک
به او در واقع به خودتان کمک کنید .خدا را
خیرانه دارید .اعمال
شاکر باشید که روحیه ّ
نیک ما را به تکامل نزدیک می کند.
1-Kri
پرسش و پاسخی با داور
بینالمللییوگا،
گوتامسارکار
در شــماره پیشین مجله مطالبی در خصوص
برگزاری کارگاه دانــش افزایی و توجیهی داوری
یوگا ارائه گردید .در این شماره گفتگویی با داور
بین المللی یوگا که از هند به ایران امده بود ،انجام
داده ایم که چکیده ان به نظر شما می رسد.
لطفا خودتان را معرفی کنید
اینجانب گوتام سارکار ،1دبیر انجمن یوگای هند ،رئیس
موسســه بین المللی یوگا ،مربی پیشین فدراسیون بین
المللی یوگا و داور پیشین تیم یوگای هند هستم .از سال
1998به عنوان معلم یوگا در مدرسه دولتی سارداو 2در
شهر دهلی هند مشغول به کار می باشم و در حکم مشاور
در شاخه های مختلف یوگا فعالیت می کنم.
یوگا را در ایران چگونه ارزیابی می کنید؟
گر چه یوگا در ایران از قدمت چندانی برخوردار نیست،
اما بسیار خوشحالم که شــاهدم مشتاقان و عالقمندان
زیادی اعم از دانشجویان ،مربیان ،داوران و افراد دیگری
در فدراسیون ورزش های همگانی به ان عالقه دارند .این
امر بیان گر عالمتی مثبت است.
در خصوص کارگاه داوری که در ایران برگزار شد
و مباحث صحبت شده بفرمایید؟
ایــن دومیــن کارگاه داوری بود که در ایــران برگزار
گردید که در این دوره سعی کردیم نقاط ضعف را یافته
و مباحثی را در ارتباط با چگونگی بهبود اســتاندارد ها
منطبق با سطح جهانی داشته باشیم .تغییرات کمی در
خصوص سیالبس ها ،بازبینی نقش داوران ،شفاف سازی
جنبه های فنی نمره و نمره اساناها صورت گرفت.
نظرتان در خصوص برگزاری مسابقات یوگا در
هند و دیگر قسمت های اسیا چیست؟
در سرتاســر هند مســابقات یــوگا به طــور مرتب،
(به جز ماه هــای فوریه و مارچ به دلیــل امتحانات) در
سطوح مختلف همچون مدرسه ،دانشگاه ،استان و کشور
برگزار می گردد .به منظور ترویج یوگا ،مسابقات زیادی با
جوایز جــذاب برگزار می گردد اما هنور انجمن المپیک
گوتام سارکار
هند مجوزی در خصوص این قضیه صادر نکرده اســت .بنابراین فدراسیون
به رســمیت شناخته شــده ای از طرف دولت وجود ندارد .تنها فدراسیون و
انجمن های معدودی مســابقات منظمی را اجــرا می کنند .دولت یوگا را در
سطوح مدارس و دانشگاه اشاعه می دهد.
در اسیا تعداد اندکی بنیانگذار مستقل ،مسابقات قهرمانی یوگا را سه الی
چهار بار در ســال ســازمان دهی می کنند .همچنین فدراسیون بین المللی
یوگا یکبار در سال مسابقات قهرمانی مختلف را در میان کشورهای عضوش
سازماندهی و حمایت می کند.
در مورد فدراسیون بین المللی یوگا برایمان بگویید
این فدراسیون در سال 1987تاسیس گردید و تاکید ان بر هم دلی متقابل،
احترام ،دوستی حمایت از تمام شاخه های مختلف یوگا در جهان است.
کدامیک از شــاخه های یوگا در جهان از محبوبیت بیشــتری
برخوردارند؟
مســابقات قهرمانی در ارتباط با اساناهای اصلی یوگا در مقام نخست قرار
دارند و یوگای رقص یا یوگای هنری رتبه دوم را به خود اختصاص داده است.
از زمانــی که جهت مصاحبه با مجله دانــش یوگا صرف کردید،
سپاسگزاریم.
1-Gautam Sarkar
2-Sardav
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
41
برگزاری ازمون پایان دوره مربی گری درجه 3
بنا به گزارش کمیته روابط عمومی انجمن یوگا و به همت کمیته یوگای استان تهران ازمون عملی پایان دوره مربی گری درجه
3بانوان با حضور 220شرکت کننده در تاریخ های 30دی و 1بهمن ماه 1395در مجموعه ورزشی دیهیم برگزار گردید.
ازمون پایانی تئوری مربی گری نیز برای تمامی کالس ها به صورت هماهنگ در روز پنجشنبه مورخ 7بهمن ماه از ساعت 9الی
10صبح با حضور دست اندرکاران انجمن ورزش یوگا ،اقایان چشمی و قیاسی و خانم شریفیان برگزار گردید.
برگزاری اولین ازمون پایان دوره
مربی گری درجه - 3زاهدان
نخســتین دوره مربیگری درجه 3
یوگا برای بانوان بــا حضور 26نفر در
تاریــخ 6تا 8بهمن ماه ســال جاری
در خانــه یوگای نوا بــا حضور خانمها
نوشیروانی ،داور و مدرس انجمن یوگا و
خانم کیخواه اریا ،مسئول کمیته یوگای
استان برگزار گردید.
برگزاری دوره عملی کارگاه یوگا با وزنه
به همت کمیته ورزش یوگا ی استان تهران دوره عملی کارگاه یوگای با وزنه به مدرسی سرکار خانم
سیده زهرا حسینی در روز جمعه 15 ،بهمن ماه سال جاری در مجموعه ورزشی دیهیم برگزار گردید.
شــرکت کنندگان در این کارگاه از 8امتیاز بازاموزی برخوردار خواهند شد .شایان ذکر است که
دوره تئوری این کارگاه سال گذشته برگزار شده بود.
جمعی از شرکت کنندگان در همایش یوگا 12 -بهمن -1395فردیس
همایش یوگا در شهرستان
فردیس
به مناســبت ســالگرد پیروزی
انقالب و به همــت کمیته یوگای
شهرستان فردیس همایش حرکات
یوگا در تاریــخ 12بهمن با حضور
جمعی از بانوان در پارک تندرستی
این شهرستان برگزار گردید.
برگزاری دومین همایش بین المللی ورزشهای همگانی
به گزارش کمیته روابط عمومی انجمن یوگا ،دومین همایش
بین المللی ورزش همگانی با عنوان «دســتاورد های گذشــته و
برنامه های اینده ورزش همگانی کشورهای جهان در هزاره سوم»
با حضور مسئولین انجمن جهانی ورزش همگانی( ،)TAFISAرئیس
انجمن ورزش همگانی( )ASFAAو تعدادی از روسای فدراسیون های
پیشــرو جهان در ورزش های همگانی در روزهای 30بهمن و 1
اســفند (به مدت دو روز) در مجتمع فرهنگی ورزشی غدیر علوم
انتظامی برگزار گردید.
بنا بر این گزارش جمعی از مربیان یوگا از شهرهای مختلف ایران
در این همایش و کارگاه های برگزار شده شامل راهکارهای علمی
نهادینه سازی ورزش های همگانی ،بازاریابی اجتماعی در ورزش
همگانی ،الگوی رفتار تمرین با تاکید بر ســواد حرکتی ،فرصت
کارافرینی در ورزش همگانی ،برگزاری رویدادهای بزرگ ورزش
همگانی ،کاربرد مهندســی حرکت در ورزش همگانی شــرکت
نمودند.
الزم به ذکر اســت به شرکت کنندگان در این کارگاه ها تا 75
امتیاز بازاموزی تعلق خواهد گرفت.
به مناســبت ســالگرد پیروزی
انقالب اســامی ،جشنواره ورزش
شهروندی شهرستان قزوین برگزار
گردید .در این جشــنواره حرکات
نمایشی یوگا توسط تعدادی از یوگا
کاران این شهرســتان به نمایش
درامد.
جمعی از شرکت کنندگان در جشنواره ورزش شهروندی به مناسبت دهه فجر -قزوین
برگزاری مسابقات قهرمانی و هنری یوگای بانوان
کمیته ورزش یوگای استان تهران مسابقات یوگای بانوان را در تاریخ 28و 29بهمن ماه 1395
به مناسبت دهه مبارک فجر در دو شاخه قهرمانی و هنری در باشگاه دیهیم در رده های سنی زیر برگزار نمود.
در این مسابقات:
-1به کلیه مسابقه تقدیرنامه داده شد.
-2به نفرات اول تا سوم عالوه بر تقدیرنامه ،حکم قهرمانی و مدال اعطا شد.
-3به مربیان یوگا که در مسابقه شرکت داشتند ،عالوه بر تقدیرنامه امتیاز بازاموزی نیز تعلق گرفت.
-4به باشگاه های فعال در مسابقات تقدیرنامه اعطا گردید.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
43
سیالبس مسابقات یوگای قهرمانی در
رده های مختلف سنی برای بانوان
گروه سنی 12-8سال
.2پاداهاستاسانا
.3شاشانگ اسانا
.1تریکون اسانا
.6گارابااسانا
.7اکاپاداسیکاند اسانا
.8چاکراسانا
.1گاروداسانا
.2پارشواکوناسانا
.3پاسچیموتان اسانا
.7اکاپاداچاکراسانا
.8یوگانیدرا اسانا
.4اشتراسانا
.9ساروانگ اسانا
.5اکارنادانور اسانا
.10دانوراسانا
گروه سنی 12-17سال
.6پورنا سوپتا واجراسانا
.4باکاسانا
.9ماتسی اسانا
.5اوتیتا اکاپارا سیکانداسانا
.10پورنا دانوراسانا
گروه سنی 17-25سال
.1تری وی کراماسانا
.6ام کار اسانا
.2پورناچاکراسانا
.3کوندی نیاسانا
.7ستوباندا ساروانگ اسانا
.8ویبکتا پاسچیموتان اسانا
.4پادما باکاسانا
.9پورنا دانوراسانا
.5پاریوارتیتاپارسواکوناسانا
.10شیرشاسانا
گروه سنی 25-35سال
.1گاروداسانا
.2اکارنادانوراسانا
.3ویباکتاپاسچیموتان اسانا
.4اشتراسانا
.5باداپادماسانا
.6اردا ماتسیندراسانا
.7پارسواکوناسانا
.8پادام ساروانگ اسانا
.9چاکراسانا
.10اکاپادا پورنا دانوراسانا
.1گاردود اسانا
.2شیرشاپادان گوشتاسانا
گروه سنی :باالی 35سال
.6ارادا ماتسیندراسانا
.7ماریچی اسانا
.3ویباکتاپاسچیموتان اسانا
.8پادام سارواسانگ اسانا
.4اشتراسانا
.5باداپادماسانا
.9اکاپاداچاکراسانا
.10اکاپاداپورنا دانوراسانا
45
دو روش ساده برای انجام
حرکت اوشتراسانا 1یا شتر
نویسنده :الیسون شلک
2
برگردان :ایدا جوادی (مربی یوگا مشهد)
قدیمی ترین و قدرتمندترین احســاس انسان ،ترس است و
قدیمی ترین و قدرتمندترین نوع ترس ،ترس از ندانسته هاست.
هر زمان کــه می خواهم حرکت خم به عقب را انجام دهم،
بــه یاد این جمله از الو کرفــت 3می افتم .مخصوصاً در انجام
حرکت اشتراسانا بیشتر ترس را احساس می کنم .در زمان انجام
حرکات خم به عقب مانند کبری ،چرخ ،ملخ و پل فکر می کنم
قلبم دارد از جا کنده می شود؛ اما در هیچ کدام از حرکات نام برده
به اندازۀ اشتراسانا ترس ندارم.
یک راه برای غلبه بر ترس در حرکت شــتر ،استفاده از ابزار
مناسب این حرکت و گرم کننده های ستون فقرات مخصوصاً در
قسمت میانی و باالیی کمر می باشد.
شکل کلی
اول ازهمه ،دانستن شــکل کلی و اصلی اشتراسانا اهمیت
ویژه ای دارد .همچنین دانستن نکات اناتومی که در انجام این
حرکت باید رعایت کرد ،نیز مهم اســت .برای شروع حرکت،
روی زانوهای خود بایستید ،به طوری که لگن دقیقاً در راستای
زانوهایتان قرار گیرد .دستان خود را روی مفصل لگن قرار دهید
و همزمان دستانتان را روی لگن فشار دهید تا پاها و پایین تنۀ
خود را ثابت نگه دارید و ارام به عقب خم شــوید و سعی کنید
با هر دم ،ستون فقرات خود را بیشتر بکشید و بین مهره های
ستون فقراتتان حتی به طور ذهنی فاصله بیندازید .با هر بازدم،
قفسۀ سینۀ خود را بازتر کرده ،قلب خود را باال بکشید و سعی
کنید قلبتان را با تیغه های شانه تان در یک راستا قرار دهید .از
قسمت سینه ای ستون فقرات خود به عقب خم شوید و همزمان
چانۀ خود را نیز در حالت طبیعی قرار دهید و یا به سرتان اجازه
دهید به ارامی به عقب حرکت کند .می توانید دســتان خود را
روی مفصل لگن خود قرار دهید و یا ان ها را روی پاشنۀ پا و یا
روی اجرهای پشت سرتان قرار دهید .تنها در صورتی دستتان
را روی پاشنه های پایتان قرار دهید که بتوانید موقعیت کمر و
ران هــای خود را حفظ نمایید .اگر فکر می کنید در این حالت
ران هایتان عمود بر زمین قرار نمی گیرند ،از اجر استفاده نمایید.
46
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
استفاده از ابزار مناسب برای انجام بهتر حرکت شتر
شــما در انتخاب ابزار برای انجام حرکت
اشتراسانا چند گزینه دارید .چون زمان انجام
دادن اشتراسانا ،دیدتان محدود است ،ابزار
مناسب کمکتان می کند تا بدانید بدنتان در
کجای فضا قرار دارد و بتوانید درکی از حالت
بدنتان در موقعیتی که هســت ،پیدا کنید.
همچنین ابزار مناســب کمکتان می کند تا
مدت زمان بیشتری در حرکت باقی بمانید.
اســتفاده از ابزار در اسانا و ماندن طوالنی تر
در حرکت ،باعث می شود تا تدریجاً بدن با
حرکت منطبق شود و تنش ها و ترس های
مربوط به خم شدن به عقب را از بین ببرد.
تنوعاتی از اشتراســانا کــه در زیر بیان
خواهم کرد ،استفاده از صندلی و دیوار است
که برای بهتر کردن حس خم شدن به عقب
و راحت بودن در حرکت کاربرد دارند.
شتر با دیوار
اولین و در دســترس ترین ابزار برای انجام
حرکت شــتر ،دیوار اســت .این روش برای
کشیدن ســتون فقرات درحالی که ران ها به
زمین عمود هستند ،بسیار مناسب است .در
این تمرین نیازی به رساندن دست به پاشنۀ
پاهایتان ندارید.
برای شــروع ،روی زانوهایتان بایستید و
سعی کنید ران ها و تاج های لگن را به دیوار
بچسبانید .دســتان خود را تقریباً هم سطح
شــانه هایتان روی دیوار قرار دهید و ســعی
کنید جناق سینۀ خود را به دیوار بچسبانید.
با این کار می توانید کششی به ستون فقراتتان
بدهید .همین طور که احساس می کنید طول
ســتون فقراتتان بیشتر شــده است ،سعی
کنید تیغۀ شانه تان را از دیوار دور نگه دارید.
همچنان تماس پاها و قسمت پایین شکمتان
را با دیوار حفظ نمایید .با کف دســتانتان به
دیوار فشار وارد نمایید و سعی کنید قسمت
پایین ستون فقراتتان را گود کنید و برای خم
شدن به عقب اماده شوید .سرتان را در امتداد
ستون فقراتتان نگه دارید.
تا زمانی که حد بدنتان به دستان بیاید ،این
تمرین را تکرار کنید .حد بدن هر فرد جایی از
حرکت است که بدون هیچ فشار و دردی در
قسمت پایین بدنش بتواند در ان مکث کند.
چند تنفس در همیــن حالت بمانید .وقتی
امادۀ پایین امدن شدید ،کف دستانتان را به
دیوار فشار دهید و قفسۀ سینه تان را صاف در
امتداد دیوار نگه دارید .ســپس سرتان را باال
بیاورید و روی پاشنۀ پاهایتان بنشینید..
حرکت شتر با کمک صندلی
این حرکت ساق پاها ،مفصل ران ،دستان و قسمت باالیی ستون فقرات
را حمایت می کند .همچنین وقتی صندلی را به شکل یک حامی در پشت
خود احساس می کنیم ،هرگونه ترس در حرکات خم به عقب از بین می رود.
پشتی صندلی را به سمت پشــت خودتان و دیوار قرار دهید .صندلی
حدود یک کف پا از دیوار فاصله داشــته باشــد .در حالتی مشابه تمرین
قبل رو به دیوار قرار بگیرید .مطمئن شوید که پاهایتان بین دوپایۀ عقبی
صندلی قرار دارد .می توانید دوباره فاصلۀ صندلی تان را با توجه به بدنتان
تنظیمکنید.
تیغۀ باالیی صندلی را در نزدیک ترین مکان به شانه هایتان قرار دهید تا
هنگام خم شدنتان شما را حمایت کند .کف دستتان را روی کفۀ صندلی
و یا پایه های جلویی ان قرار دهید .به بدنتان اجازه دهید تا جایی که راحت
هستید به سمت صندلی خم شود .جناق سینۀ خود را به دیوار چسبانده
و پشت خود را از قسمت میانی و باالی کمر خم کنید .تیغۀ میانی شانه تان
را به لبۀ باالیی صندلی فشــار دهید .اگر تیغۀ شــانه تان به باالی صندلی
نمی رسد ،زیر زانوهایتان یک یا دو پتوی تاشده قرار دهید .هنگامی که تیغۀ
شانه تان با صندلی برخورد کرد ،سعی کنید ستون فقراتتان را باال بکشید و
بیشتر به عقب خم شوید .وقتی توانستید تیغۀ شانه تان را ثابت نگه دارید ،بر
روی باز شدن و انبساط قفسۀ سینه تان تمرکز کنید.
این نوع از اشتراســانا به شــما اجازه می دهد تا بیشتر بر روی عملکرد
حرکت متمرکز شــوید و از چرخیدن ناخوداگاه پاشنه و ساق پا به سمت
خارج جلوگیری می کند.
با اســتفاده از دو روش ذکرشده در باال ،می توانید از فواید بی شمار این
اسانا بدون ترس و اسیب دیدگی استفاده نمایید.
الیسون شلک:
مربی وینی یاسا است .وی اخیرا ً مجموعۀ یوگا نیدرای خود را منتشر کرده
است .او عالوه بر یوگا در رشتۀ ژیمناستیک نیز تجارب بسیاری دارد.
1- Ushtrasana
2- Allison Schleck
3- Lovecraft
برگرفته ازwww.yogainternational.com :
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
47
جمعی از شرکت کنندگان در از
باشگاه دیهیم -بهم
زمون تئوری مربیگری درجه 3
من ماه - 1395تهران
یوگاتراپی برای
سندرم درد مثانه یا
IC
1
اجرا کننده حرکات :صبا سادات مدنی
همان گونه که ما شخصیت های متفاوتی داریم ،بیوشیمی متفاوتی نیز داریم؛ بنابراین تظاهرات ICاز فردی به فرد دیگر فرق می کند .فرد
بیمار تنها کسی است که می تواند واقعاً خودش را درمان کند .کادر درمانی فقط به او کمک می کنند .ابتدا باید مطمئن شویم که بیمار
بررسی های پزشکی کافی را انجام داده و سایر بیماری ها رد شده است .با توجه به اهمیت سیستم عضالنی -اسکلتی به عنوان منشا اولیه یا
ثانویه ،ICیوگا کاندید مناسبی برای بهبود سیستم عضالنی اسکلتی می باشد.
به طورکلی یوگا سبب می شود:
-1استرس که اغلب همراه با بیماری های مزمن است ،کاهش یابد.
-2عضالت کف لگن شل و وانهاده شوند که خود کمک به درمان ICمی کند.
وضعیت های مختلف یوگا برای فرم های مختلف التهاب مثانه و عوارض ان ها به کار می رود .برخی از این حرکات برای رفع اسپاسم عضالت
کف لگن و دردهای کمری و برخی برای کمک به شروع و توقف راحت تر جریان ادرار می باشند.
نکته :یوگا درمانی سبب درمان ICنمی شود ،اما %90شاگردان گفته اند که
در پایان یک دورۀ هشت هفته ای تمرینات یوگا ،عالئم ان ها (دردهای شکمی
یا لگنی ،سوزش ،اسپاسم عضالت کف لگن ،تکرر ادرار ،فوریت ادرار و مشکل
در شــروع ادرار کردن ،خســتگی فیزیکی یا ذهنی و استرس) کاهش یافته
است.
یک برنامۀ خوب یوگاتراپی شامل :تمرینات گرم کننده ،تمرینات اصلی،
تمرینات ارام کننده و تمرینات تنفســی می باشــد .برخی از اساناها که در
یوگاتراپی برای ICبه کار می روند ،عبارت اند از:
وضعیت پل
وضعیت ملخ
50
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
وضعیتچمباتمه
وضعیت قفل ساق پا
وضعیت قورباغه
ضمناً تمرینات وانهادگی ،یوگا نیدرا ،تصویرسازی ذهنی و مراقبه با کاهش استرس،
افزایش تمرکز و کار کردن روی ضمیر ناخوداگاه می توانند در برنامۀ درمانی موثر باشند.
بیمار مبتال به ICباید از انجام یک ســری از وضعیت ها همچون ایستادن روی شانه
و ایستادن روی سر اجتناب ورزد.
همچنین تنفس هایی که در ان ها شــکم با فشــار به داخل کشیده می شود ،مانند
تنفس کاپالبهاتی یا بهاســتریکا ممنوعیت دارند .موارد ذیل نیز در زمره ممنوعیت ها
قرار می گیرند :
یوگا در محیط داغ یا بیکرام یوگا.
یوگا در اب یا اکوا یوگا (به علت وجود کلر در اب).
حرکات بسیار قدرتی در اشتانگا یوگا.
وضعیت های پیچ که به شکم فشار وارد می کند.
قفل ها و بانداهای پایین تنه مانند موالباندا و اودیاناباندا
خم به جلوهایی که سبب فشار به شکم می شوند.
1-Interstitial Cystitis
برگرفته ازyogatherapy.blogfa.com :
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
51
وداع با مبتکر سبک وینی یوگا
نویسندگان :اریک شو 1و ان پیزر /۲برگردان :واحد ترجمه
تیرومــاالی کریشــنا ماچاریــا ونکاتــا دســی کاچــار
که به نام تی کی وی دســی کاچار شناخته می شود ،معلم یوگای
مشهور جهانی و طرفدار یوگاتراپی در هشتم اگوست 2016برابر
بــا 18مرداد 1395در ســاعت 2:45صبح در شــهر چنای هند
درگذشت.
او سومین فرزند از شــش فرزند استاد بزرگ یوگا و پدر یوگای
مدرن "شــری تیروماالی کریشــنا ماچاریا "3بود .با وجود شهرت
خانواده اش در یوگای بدنی ،ان ها از قبیله برهما بودند که تنکالی
ایینگار 4نامیده می شد و ریشه شان به قرن دهم بازمی گردد.
سن درگذشت او در مقایســه با استادان بزرگ یوگای هم عصر
خود و سن مرگ سه شاگرد معروف کریشنا ماچاریا که همگی نود
سالگی را پشت سر گذاشته بودند ،پایین تر بود .برای مثال استاد بی
کی اس ایینگار 5درسن 95سالگی و درسال 2014چشم از جهان
فرو بست .استاد پاتابی جویس 6در حالی که نود و سه سالگی را پشت
سر می گذاشت ،درسال 2009دار فانی را وداع گفت و استاد ایندرا
دوی ،7مادر یوگای غرب ،در ســن 102ســالگی و در سال 2002
چشم از جهان فرو بست.
دسی کاچار در ابتدا عالقه ای به یوگا نداشت .حتی چنین نقل
شده اســت که او برای اینکه خود را ازانجام تمرینات یوگا خالص
سازد برفراز درختی می رود ،اما پدرش کریشنا ماچاریا ،بعد از پایین
امدنش از درخت ،او را در وضعیت لوتوس 8به مدت نیم ســاعت با
طناب می بندد.
استاد دسی کاچار تحصیالت خود را در رشته مهندسی مکانیک
ادامه داد و قصد داشت تا شغلی را در این زمینه پیدا کند اما درسال
1961به شاگردی پدرش درامد و یکی از طرفداران عالقه مند به او
و دوستدار مطالعه گردید.
در ســال 1965کریشــنا مورتی 9جهت اموزش دادن مبانی و
اموزه هایی خاص به کریشــنا ماچاریا نزدیک شد .کریشنا ماچاریا
پســر خود را با این فیلسوف بزرگ اشــنا کرد .ارتباط بین ان ها
نزدیک و نزدیک تر گشــت تا اینکه در همان سال کریشنا مورتی،
دســی کاچار را به اولین سفر اموزشی خارج از هند ،به انگلستان
و ســوئیس ،با ضمانت و مسئولیت خود رهسپار کرد .اولین تجربه
اموزشــی او در امریکا در ســال 1976بود که در ان برای پرسنل
عالقمند در دانشــگاه کولگیت 10کنفرانسی ارائه کرد و سبک خود
یعنی وینی یوگا 11را ابداع نمود و ده ســال پس از ان به طور مرتب
به امریکا سفر می کرد.
دســی کاچار نیز همچون پدرش یوگا را به منزله علمی جهت
یاری رساندن به مردم و در جهت سالمتی جسم و روح می دانست.
در میان هشت کتاب تالیف شده از او ،دو ترجمه از کتاب یوگا سوترا
وجود دارد که در ان دســی کاچار پیام نهفته در کتاب را داشتن
52
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
استاد دسی کاچار
زندگی اگاهانه می داند .این تفسیر که در ابتدا در نوشته ها و اموزه
های پدرش مشاهده گردید ،در تمام قسمت های کتاب مرجع او در
ســال 1999با عنوان " قلب یوگا "12مشهود است و مکررا ً در برنامه
های اموزشی معلمان مورد تاکید قرار می گیرد .در کتاب دیگرش با
نام سالمتی ،شفا و فراتر از ان( ،13سال )2005که زندگینامه پدرش
را با پیام های واقع گرایانه در ارتباط با مسیر یوگا تلفیق نموده است
نیز این به چشم می خورد.
در اواخــر عمرش ،او از بیماری جنون رنج می برد .دلیل ناگهانی
مرگش هنوز در پس پرده ابهام است.
14
در میان اعضای خانواده اش ،نام او توســط پســرش کوشتاب
که در سرتاســر دنیا به اموزش مشــغول است ،زنده مانده است .او
یک زندگینامه از پدرش و برادر کوچکترش شری شری باشیام، 15
به رشــته تحریر دراورده است.هم به اموزش یوگا در اروپا مشغول
می باشد و نویسنده کتاب ظهور یوگا 16در سال 2014می باشد.
وینی یوگا چیست؟
تاکید وینی یوگا که ســبکی متفاوت از وینی یاسا یوگا است بر
تطابق می باشــد .پایه و اساس این سبک مبتنی بر استاد و معلم
مجربی است که با هر شاگرد به شکل انفرادی تمرین کند و برنامه
یوگایی کام ً
ال شــخصی را بر اساس فاکتورهایی همچون سالمتی،
سن ،شرایط فیزیکی و بیماری های گذشته یا کنونی فرد تدوین می
نماید .وینی یوگا رویکردی کل نگر و درمان گرانه نسبت به اموزش
یوگا به منظور بهبود وضعیت تندرستی هر فرد درنظر می گیرد.
هنگامی که در کالس های یوگای
گروهی شــرکت می کنیــد ،انتظار
مــی رود که بدن خود را هماهنگ با
حرکات نمایید و نه اینکه حرکات را
متناســب با بدنتان طراحی نمایید.
معلم از شــما سئوال می کند که ایا
جراحــت یا بیمــاری دارید اما هیچ
تالش جدی به منظور ایجاد شرایط
فیزیکی مطلوب تر انجام نمی پذیرد.
برای مثال ممکن است دو شاگرد هر
دو به دالیل مختلف درد در پشــت
بدن داشته باشند ،معلم وینی یوگا به
هر شاگرد حرکات اصالحی متفاوتی
را متناسب با علت اولیه مشکل انها
ارائه می دهد .در حقیقت سبک وینی
یوگا به دلیل قابلیت انعطاف پذیری
نهفتــه در ان توانایــی انطباق با هر
فردی را صرف نظر از شرایط فیزیکی
ان فرد دارد .بنابراین یک معلم وینی
یوگا می باید بر اناتومی بدن و جنبه
درمانی یوگا کامال مسلط باشد.
تاریخچه وینی یوگا
وینــی یوگا میراث اســتاد بزرگ
کریشــنا ماچاریا 17است که از جمله
شــاگردانش پاتابــی جویــس 18و
ب .ک .س .ایینگار 19می باشند که هر
دو در زمره درخشان ترین چهره های
یوگا در غرب در ابتدای دهه 1970
می باشند.
پسر کریشنا ماچاریا ،دسی کاچار،
اموزه هــای پــدرش را بــه عنوان
20
بنیان گذار موسسه یوگای مندیرم
در شهر چنای هند ادامه داد ،همان
مکانی که او ســبک خودش یعنی
وینی یوگا را ابداع کرد.
اســتاد دســی کاچار در اگوست
سال 2016چشم از جهان فرو بست.
به واسطه مشکالت جسمی ،بیماری
و جنون سال ها قبل از مرگش قادر به
اموزش نبود.
برای مدت زمانی موسسه یوگای
مندیرم توســط پســرش بــه نام
کوستاب 21اداره می شد اما فعالیت او
در سال 2013به دلیل اتهاماتی که
به او زده شد ،کمرنگ گردید.
گری کرافتسو ، 22بنیانگذار موسسه
وینی یوگای امریکایی ،محبوب ترین
طرفدار ســبک وینی یوگای استاد
دســی کاچــار می باشــد .دیگــر
23
شــاگردان برجســته او کامینوف
بنیانگــذار پروژه تنفس در شــهر
نیویــورک و کمــک نویســنده
یــوگا اناتومــی و همچنین چیس
بوزارت 24هستند.
تمرینات وینی یوگا
تمرینات این سبک یوگا بسته به
نیاز شــاگردان شامل اسانا ،پرانایاما،
مــودرا و مراقبه می باشــد چرا که
ســبک مذکور از انعطــاف پذیری
باالیی برخوردار بوده و طیف وسیعی
از حــرکات را بــرای افــرادی که از
محدودیت و مشــکالت جسمی به
واسطه بیماری ،جراحت یا سن رنج
می برند ،به همراه دارد .این تمرینات
می تواند بسیار مالیم و نرم باشد ،گر چه منحصرا ً به این
شکل نیست .چنانچه شــاگردی زبردست و ماهر باشد،
تمرینش به گونه ای طراحی می گردد که پاســخگوی او
بوده و در حقیقت هر تمرین متناسب با بدن فیزیکی هر
فرد طراحی می شــود .در این سبک تمرکز زیادی بر هم
ترازی بدن وجود دارد و سیکل اساناها اغلب با تعداد ثابتی
تنفس که مابین استراحت وجود دارد ،همراه است.
اگر چه وینــی یوگا را می تــوان در قالب کالس های
گروهی نیز اموزش داد ولی این مسئله چیزی از اهمیت
مشکالت فیزیکی یا سوابق بیماری فرد نمی کاهد .مطلب
پایانی اینکه معلمتان نیاز دارد که شما را به خوبی بشناسد
تا قادر باشد برنامه ای را برایتان تدوین نماید که پاسخ گوی
نیازهای شخصی و متناسب با خصوصیات فیزیکتان باشد.
1-T. K. V. Desikachar
2-Eric Show
3- Sri Tirumalai Krishnamacharya
4-Thenkali Iyengar
5-B.K.S. Iyengar
6-Pattabhi Jois
7-Indra Devi
8-Lotus
9-Krishnamurti
10-Colgate
11-Vini Yoga
12-The Heart of Yoga
13-Health, Healing and Beyond
14-kausthub
15-Sri Sribhashyam
16-Emergence of Yoga
17-Krishnamacharya
18-Pattabhi Jois
19-B.K.S. Iyengar
20-Krishnamacharya Yoga Mandirum
21-Kausthub
22-Gary Kraftsow
23-Leslie Kaminoff
24-Chase Bossart
اریک شو :
او ســی سال است که به مطالعه یوگا و مراقبه مشــغول است و از سال 2001به اموزش هر
دو مشغول می باشد.
ان پیزر:
در ایالت پنسیلوانیای امریکا متولد شد .او تحصیالت خود را در تاریخ هنر و باستان
شناسی از دانشگاه توفتس دریافت نمود و موفق به اخذ درجه کارشناسی ارشد در رشته
هنرهای زیبا از دانشگاه تگزاس گردید .در سال 2004او به عنوان معلم یوگا شناخته
شد .او به اموزش وینی یاسا یوگا و یوگا بارداری مشغول است و بیش از 10سال است
که مطالبی را در ارتباط با یوگا به رشته تحریر می اورد.
برگرفته ازwww.verywell.com :
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
53
افتخار افرینی زنان ایرانی
زنان و دختران به عنوان بخش های مهمی از جامعه نقش هایی غیر از مادری ،فرزندی و همسرداری انجام داده
اند .زنان از دوران باستان و در ابعاد مختلف تاریخی و علمی درخشیده اند و همیشه در تاریخ ایران شکوه افرین
بوده اند .در مقاله ذیل زنانی کانون توجه قرار گرفته اند که باعث شدند حس غرور ملی مان برانگیخته شود و
زنانمان پر امیدتر و هدفمند تر پیش روند.
کســب مدال برنــز بازی هــای المپیک
ســال 2016توســط «کیمیــا علیــزاده»
یک بار دیگــر توجه جهانیان را بــه ایران و
ایرانی ها خیره ســاخت .دختری محجبه که
با برتــری حریفان نام کشــورمان را پراوازه
کرد و نشــان داد بانــوان ایرانی در خیلی از
صحنه های بین المللی می توانند افتخارافرین
باشند .بد نیســت اشــاره ای داشته باشیم
به زنــان پرافتخار ایران کــه در صحنه های
جهانی همــواره نام و یاد ایــران را پراوازه و
پرشکوهمی کنند.
کیمیا علیزاده زنــوزی(زاده ۱۹تیر
۱۳۷۷کرج) ،با هیجده سال سن جوان ترین
مدال اور تاریخ ایران در ادوار المپیک است .او
در بازی های المپیــک ریو ۲۰۱۶در کالس
وزن ۵۷کیلوگرم زنان برنده مدال برنز شــد.
وی نخســتین و تنها زن ایرانی است که در
تاریخ ایران در بازی های المپیک ،برنده مدال
شده اســت .کیمیا علیزاده بسیار زود پدیده
تکوانــدو لقب گرفت و مربیان تیم ملی روی
مدال اوری او در بازی های اســیایی ۲۰۱۴
اینچئون حساب کرده بودند .اما به دلیل سن
پایین بدون این که در مسابقه ای شرکت کند،
تنها نظاره گر مبارزه دیگر تکواندوکاران بود و
اما نا امید نشد و در مسابقات جهانی مدالی
کسب کرد که در تاریخ تکواندو بی سابقه بود.
54
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
*****
«مریــم میرزاخانی» یکــی دیگر از
زنــان ایرانی اســت که در جهــان هیاهو
به پــا کــرد .او اولین زن دنیاســت که به
مدال فیلدز(عالی ترین سطح جایزه علمی
ریاضیات که در بیــن ریاضی دانان جهان
بــه نوبل ریاضی معروف اســت) رســید.
جایگاهی که هنوز هیج ایرانی به ان دست
پیدا نکرده است .البته برای کسی که او را
می شناسد این مدال عجیب نیست .مریم،
فارغ التحصیل دانشــگاه صنعتی شــریف
و هاروارد اســت و حاال در 39ســالگی در
امریــکا روی تحقیقاتش کار می کند و ان
قدر افتخار علیم دارد که اگر اسمش را در
گوگل جست و جو کنید به راحتی چندین
صفحه از افتخاراتش ردیف می شود .جالب
اســت که خبر مدال گرفتــن او ابتدا در
رسانه های غیر رسمی و مجازی مطرح شد و
بعد از ان خبرگزاری های رسمی کشورمان
به معرفی او پرداختند.
*****
«مهســا احمدی» یکــی از ان دهه
شصتی های هیجان انگیز است که بعد از 11
سال قهرمانی ژیمناستیک و رسیدن به 18
سالگی این ورزش را کنار می گذارد; چون
سقف ژیمناستیک حرفه ای در ایران برای
دختران 18ســال است .اما این اخر راه او
نیست کونگ فو ،ووشو و پرش از ارتفاع 2
هزارمتری هیچ کدام برای او راضی کننده
نبــود تا این کــه او وارد یک تیم حرفه ای
بدلکاری می شود و پس از اجرای چند پروژه
داخلی و خارجی ،بدلکار ی در فیلم سینمایی
sky fallجیمز باند(نامزد 5جایزه اسکار) او را
به اوج شهرت می رساند .او در مراسم جامعه
بدلکاری در امریکا(که جایزه اش برای یک
بدلکار ارزش طالی المپیک ورزشــکاران و
اســکار هنرمندان را دارد) در حالی جایزه
می گیرد که در تاریخ این مســابقات حتی
نام یک غیر امریکایی دیده نمی شود .حاال
مهسای 26ســاله ایرانی در امریکا حامی
مالی دارد ،تا ســال 2018وقتش پر است
و حامیان مالی و تهیه کننده های «هالیوود»
در تالش اند با او قراداد ببندند.
*****
از دنیــای هیجــان انگیز بدلــکاری به
دنیای معماران ســر می زنیــم .جایی که
«لیال عراقیان» نگذاشته جای بانوان ایرانی
در این عرصه خالی باشــد .اگر گذرتان به
تهران و پل طبیعت افتاده باشد باید خدمتان
بگوییم روی پلی قدم زدید که برنده مسابقه
( 8 +یکی از معتبرترین جایزه های معماری
جهان) با طراحی لیال عراقیان است .او در
25ســالگی این پل را طراحی کرد و برای
اجرای ان از دانشگاهش در کانادا مرخصی
گرفت تا خودش پای کار باشد .یکی دیگر
از طراحی های او نیز در مســابقه فضاهای
ورزشی و مسابقه کوشک جهانی مقام دوم
را داراست .الحق که لیالی 32ساله ،امروز
یکی از کسانی است که می شود به افتخار
طراحی های بی نظیرش سراپا غرور شد.
« انوشــه انصاری» یکی دیگر از 39
ســاله های افتخار افرین است که در کنار
تجارت و تحصیل ،اســم خود را به عنوان
اولین زن فضاگرد جهــان ثبت کرد و نام
ایران را بر ســر زبان ها انداخت .ســفر او با
هزینــه فوق العاده زیادی همــراه بود ولی
انگیزه این سفر در انوشه ان قدر زیاد بود که
گفت حاضر است زندگی اش را فدای تحقق
رویاهایش کند .انوشه که متولد مشهد است،
از همان روز اول سفر فضایی اش با مجموعه
ازمایش هایی که در فضا انجام داد ثابت کرد
فقــط به قصد گردش به فضا نرفته و قصد
دارد حسابی از همه لحظات ان بهره علمی
و البته تفریحی ببرد .انوشه پس از بازگشت
به کره زمین ،کتابی از سرگذشتش قبل از
ســفر و البته ازمایش هایش در فضا نوشت
که فروش بســیار زیادی کرد .البته تصور
نکنید که موفقیت های او شانســی است،
او سال هاســت که موفقیت کســب کرده
و احتماال خواهد کرد ،مثال ســال 2000
توانســته بود جایزه ملی کارافرینی کشور
امریکا را کسب کند و سال ، 2015یعنی
9ســال بعد از سفرش به فضا هم جایزه «
پیشگام فضا» را از جامعه ملی فضای امریکا
دریافت کرد.
« لیال اسفندیاری کجوری راد» دیگر
بانــوی تاثیر گذار ایرانی اســت کــه واقعا
جانش را فدای رویایش کرد .او بعد از تمام
شدن تحصیالتش در بیمارستان مشغول
به کار می شود و به طور همزمان به تمرین
کوهنوردی ،صخره نوردی ،بدن سازی و شنا
ادامه می دهد تا شــرایط مالی برای صعود
به قله دشــوار نانگاپاربات را پیدا کند .لیال
22بار به دماوند صعود کرده و عمیق ترین
غار ایــران را هم پیموده اســت و در این
کوهنوردی ها دوبار مجبور شــد دیســک
کمــرش را جراحی کند .او بــرای این که
نتوانســت هزینه ســفرش را فراهم کند،
حاضر شد خانه خودش را بفروشد تا به کوه
مورد عالقه اش برود اما لیالی ما در 31تیر
1390و در ســن 41سالگی پس از صعود
به قله گاشربروم پاکستان و در راه بازگشت
تعادلش را از دســت می دهد و دریک دره
عمیق سقوط می کند .جسد سالم و یخ زده
لیال اسفندیاری 4سال بعد پیدا می شود .هر
چند که او پیشتر وصیت کرده بود که اگر
ســقوط کرد،کسی جانش را به خاطر او به
خطر نیندازد و بدنش همان جا بماند.
*****
بعد از ایــن همه احســاس افتخار چه
صحبتی از تجارت خوش تر و چه صحبتی
بهتــر از این که چنــد دختــر ایرانی در
ن انسان هایی هستند
فهرست ثروتمندتری
که از خالقیت و توانایی شان به درامدهایی
رسیدند که ان سر صفرهایش ناپیداست.
« ثریا دارابی» کــه در بین خالق ترین
ادم هــای دنیــا در ســال 2010رتبه 53
جهان را دارد ،مدیر شــرکت « »zadyاست
که کامل شــده ایده اولیــه او یعنی « فود
اسپاتنیگ» است .این سایت برای کسانی
است که اهل سفرند .شــما در هر مکانی
غذا بخورید ،می توانید از ان عکس بگیرید
و در این ســایت به اشتراک بگذارید تا اگر
یک گردشــگر دنبال یک ناهار باب میلش
می گردد به راحتی به این ســایت مراجعه
و غذای مورد عالقه اش را پیدا کند .ثریا در
حالی نامش به عنوان یکی از خالق ترین و
ثروتمندترین زنان ایرانی مطرح شــده که
رقیب سر سختی مثل « رکسانا وزرا» یکی
از مدیران بلند پایه و جوان مایکروســافت
را دارد.
و اما می رسیم به کسی که با گل هایش
گل می کارد « .فرشته کریمی» بازیکن 27
ساله تیم ملی است که با تک گلش در بازی
ایران و ژاپن در ســال 2015توانست برای
اولین بار تیم فوتســال ایران را به قهرمانی
اسیا برســاند .او از همان کودکی در کنار
عروسک هایش توپ فوتبال داشت و از 16
سالگی به طور جدی در رشته ای فعالیتش
را ادامه می دهد که واکنش بیشــتر مردم
در مقابــل او « تو دختری ،نمیشــه» بود.
تالش او باعث شــد در کنار عنوان بهترین
بازیکن بازی قهرمانی فوتسال اسیا ،سایت
معتبر فوتســال پلنت که هرسال بهترین
فوتسالیســت های دنیا را معرفی می کند
فرشــته کریمی را در سال 2013به عنوان
ی کند.
یکی از ده فوتسالیست برتر معرف
می بینید که افسانه کیمیاگری دختران
ایــران زمین ادامــه دارد و بــا فتح مدال
المپیک جدید این داستان رنگ باور گرفته
است و فرداهاست که کیمیاها و مریم ها و...
اسم ایران را با افتخار بر سر زبان ها بیندازند.
برگرفته از اینترنت
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
55
یوگایچشم
حرکات کره چشم انسان به وسیله شش عضله خارج کره چشمی استراحت می دهید و گرمای دست ها نقش مهمی در کاهش فشار
که به اطراف ان چسبیده اند کنترل می شود .این عضالت نیز همانند چشم ها ایفا می کند .
دیگر عضالت بدن نیازمند تقویت هستند تا در نتیجه فرد ،میدان
دید بیشتری کسب کرده و کمتر در معرض ضعف بینایی قرار گیرد.
اصوالً کار با کامپیوتر و افزایش سن از مهم ترین عواملی هستند که
موجب ضعف این عضالت شده و باعث کاهش قدرت انطباق چشم ها
می گردند .بنابراین افزایش قدرت عضالت چشم برای تقویت بینایی
انسان اهمیت زیادی پیدا می کند .انجام روزانه یک سری از تمرینات
ویژه تحت عنوان یوگای چشم ،خستگی چشم ها را کاهش داده و
پیرچشمی را به تعویق می اندازد .
تمرین دوم :به ارامی و تا جایی که ممکن اســت چشم ها را به
چپ و راســت حرکت دهید و کام ً
ال سعی کنید که دورترین نقاط
ممکن را با چشــم ها دنبال کنید .پس از 10بار تکرار این عمل ،
به ارامی چشم ها را ببندید و دوباره دست ها را به هم بمالید تا گرم
شوند و بر روی چشم ها قرار داده و استراحت کنید .
تذکر مهم :افرادی که ناراحتی های چشــمی دارند یا از لنزهای
چشمی اســتفاده می کنند ،همچنین مبتالیان به بیماری دیابت
الزم است قبل از انجام این تمرینات با پزشک معالج خود مشورت
داشته باشند .
کامال صاف و راحت و ارام در یکی از نشست های یوگا بنشینید و
سر و گردن را ثابت نگهدارید .دست ها را می توانید در حالت چین
مودرا و یا گیانا مودرا بر روی زانوها قرار دهید .چشــم ها را ببندید
و اگاهانه بدن خود را مرور کنید تا کام ً
ال به شکل صحیحی نشسته
باشید .سپس به ارامی توجه و اگاهی خود را به دم ها و بازدم های
خود معطوف کرده و با هر دم و بازدم عضالت پیشــانی ،چشم ها
و تمام صورت خود را وانهاده کنید .حال می توانید ارام چشم های
خود را باز کرده و تمرینات را اغاز نمائید .
تمرین اول :به ارامی چشــم ها را به ســمت باال و پایین حدق ًه
چشم حرکت دهید و تا جایی که ممکن است دورترین نقاط باال و
پایین را نگاه کنید .البته دقت کنید که فشاری به چشم وارد نشود
.این عمل را 10بار تکرار کنید .سپس به ارامی چشم ها را ببندید.
کف دست ها را به هم بسائید تا گرم شوند و با کف دست چشم ها را
بپوشانید .لحظاتی در این حالت بمانید .با این کار به چشمان خود
56
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
تمرین سوم :سر را کام ً
ال صاف نگه دارید .ابتدا به منتهی الیه
گوشه سمت چپ باال نگاه کنید و سپس نگا ه را به ارامی به سمت
پایین تغییر دهید و به گوشه سمت راست پایین نگاه کنید .سپس
نگا ه را ارام به طرف باال ببرید و به گوشه سمت راست باال نگاه کنید
و پس از ان دوباره حرکت رو به پایین را در مسیر گوشه سمت چپ
ادامه دهید .در پایان دور اول به نقطه شــروع یعنی گوشــه سمت
چپ باال برگردید .تمرین را سه بار تکرار کنید و با گذاشتن گودی
کف دســت ها بر روی چشم های بسته خود اســتراحت الزم را به
چشم ها بدهید .
تمرین چهارم :شامباوی مودرا انجام دهید .به این ترتیب که در
ابتدا به نقطه ای در روبرو نگاه کنید و سپس جهت نگاه را به باال تغییر
داده ،به نقطه وســط ابروها خیره شوید و برای چند ثانیه نگه دارید.
این مودرا یک تمرین قوی برای مراقبه به شمار می رود و بر روی اجنا
چاکرا یا چشم سوم اثرات مثبت و مفیدی دارد .
تذکــر مهم :از ان جاکه این تمرین با عضو حساســی از بدن در
ارتباط می باشــد ،توجه داشته باشید که نمی باید در وضعیت نهایی
به مدت طوالنی نمی بایســت توقف کنید ،به جهت اینکه در توقف
طوالنی مدت عضالت و اعصاب چشم تحت تاثیر این تمرین شدیدا ً
تحریک شده و بر روی شبکیه اثرات منفی بر جای می ماند .به خاطر
بسپارید تنها چند ثانیه کفایت می کند و تمرین را بین 5تا 10مرتبه
می توان تکرار نمود .
تمرین پنجم :ناسیکاگرا دریشی مودرا انجام دهید .به بینی خود
خیره شوید و تمرکز خود را بر نوک بینی نگه دارید .پس از لحظاتی
ارام چشم ها را ببندید و رها سازید .این تمرین را می توانید به دفعات
در طول 5دقیقه تکرار کنید .
تمرین هفتم :انگشــت خود را در مقابل بینی
نگه دارید و به ارامی به سمت راست حرکت دهید و
در منتهی الیه سمت راست لحظاتی ثابت نگه دارید
.ســپس ارام به مرکز برگردانید و به ســمت چپ
حرکت دهید و مجددا ً برای لحظاتی ثابت نگه دارید .
در پایان دور اول چشم ها را کمی باال ببرید و نگاهی
به دورترین نقطه افق بیندازیــد 5 .بار این عمل را
تکرار کنید و بعد مجددا ً به چشمان خود استراحت
دهید.
تمرین هشتم :چشم ها را تا زمانی که احساس
ناراحتی نکرده اید ،محکم ببندید .این انقباض را برای
3ثانیه نگه دارید و سپس چشم ها را ارام باز کنید5 .
بار این تمرین پلک زدن را انجام دهید.
در پایــان تمرینات مجددا ً کف دســت ها را به
هم بمالید تا گرم شــود وگودی دست ها را بر روی
چشم های بســته خود قرار دهید .اجازه ندهید که
کمتریــن نوری از البه الی انگشــتان عبور کند .به
تاریکی پشت چشــم های بسته خود خیره شوید و
تصور کنید که این تاریکی تیره و تیره تر می شــود.
ســپس بر روی این فضای تاریک تمرکز کنید و به
مرور یکی از خاطرات خوشایند خود بپردازید .برای
چند دقیقه در این وضعیت بمانید و استراحت کنید.
برای پایان دادن به تمرینات در تاریکی گودی کف
دســت ها ،چند بار پلک بزنید و ارام چشم ها را باز
کنید .حاال با چشــم هایی جهان را می بینید که با
چند دقیقه قبل خود تفــاوت دارد .جهان پیرامون
شما ارام تر و روشن تر شده است!
تذکر مهم :اگر چشم ها دچار خستگی شدند به ان ها فشار نیاورید
و به شیوه ای که اموختید با گرم کردن دست ها و گذاشتن بر روی
چشم ها استراحت الزم را برای چشمان خود فراهم کنید .پس از رفع
خستگی می توانید تمرین را تکرار کنید .
تمرین ششم :چشم ها را به ارامی به صورت دایره وار ،در جهت
عقربه های ساعت و خالف جهت عقربه حرکت دهید 5.بار این تمرین
را تکرار کنید ،ســپس چشم ها را به ارامی ببندید و به شیوه ای که
اموخته اید استراحت کنید.
شما می توانید این تمرین های ساده را در هر ساعتی از روز و
در هر جایی که هستید ،انجام دهید .تاثیر این تمرینات پس از
چند هفته تمرین مستمر ،خود را نشان خواهد داد و با تکرار این
تمرینات متوجه انعطاف پذیری عضالت چشم ها و بهبود کارکرد
ان ها خواهید شد.
♥ چشمانی نورانی برایتان ارزومندیم ♥
برگرفته از :باشگاه علمی تخصصی یوگا پرنده ازاد
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
57
عناصرتعیین کنندهدر
طراحی اتاق مراقبه
نویسنده :دکتر کریستوفر لوید کالرک
1
برگردان :مهدی ترفیعی
طراحی یک اتاق مراقبه می تواند کاری بس لذت بخش باشد .چنانچه شانس
داشــتن فضایی را داشته باشــید که بتوانید به تمرین مراقبه اختصاصی خود
بپردازید ،این امر کمک شــایانی به شما خواهد کرد که فضای مراقبه مخصوص
به خود را بیافرینید .در نهایت این اتاق می تواند مقدس ترین مکان شما در خانه
محسوب شود.
سیستم اکوستیک و عایق صوتی
موضوع اکوستیک و عایق صوتی ،ممکن است جنبۀ هیجان انگیزی برای طراحی اتاق مراقبه
نباشد ،ولی ارزش اینکه برای لحظه ای به ان فکر کنیم را دارد ،مخصوصاً زمانی که یک اتاق مراقبه
از ابتدا طراحی شــود .اگر دور از محیط های شهری مانند حومۀ شهر و یا در کنار دریا و اقیانوس
زندگی می کنید ،پس شــانس دور و رها بودن از ســروصدا و مشکالت زندگی در دنیای مدرن را
دارید ،اما بیشتر مردم در شهرها زندگی می کنند .بنابراین داشتن فضایی ساکت و ارام برای انجام
مراقبه واقعاً برای ان ها مفید است.
گاهی مقدور نیســت که از ورود صدای ناخواسته به محل زندگی مان جلوگیری کنیم .بعضی
انسان ها خیلی از سروصدای محیط اذیت نمی شوند ،اما اگر شما نسبت به این صداها حساس بوده
و می توانید مسائل اکوستیک و عایق بندی صوتی را به کار ببرید ،در این صورت اطالعات زیر برای
شما بسیار مفید خواهد بود.
انتخاب اتاق
اگر می خواهید یک اتاق داخل منزلتان را برای امر مراقبه طراحی کنید ،به این فکر کنید که
کدام یک از اتاق های منزلتان از همه بی ســر و صداتر اســت .برای این منظور باید دورترین اتاق
نسبت به خیابان را انتخاب کنید .اگر اتاقی برای تدریس مراقبه طراحی می کنید ،در این صورت
توجه ویژه ای به محل تشــکیل کالس داشته باشید .تا حد امکان از فضاهایی که مواجه با تردد
زیاد ماشــین ها یا انسان ها اســت ،بپرهیزید .اما اگر برای موفقیت در کارتان مجبور هستید که
محل مراقبه را در مکانی شلوغ طراحی کنید ،در این صورت توجه زیادی به مسائل اکوستیک و
عایق بندی صوتی محل مورد نظر داشته باشید .موضوع دیگری که باید به ان توجه کرد ،جنس
کف و دیوارهاست .ایا از سروصدای دیگر اتاق ها یا صدای پایی که از سقف طبقۀ باال می اید ،ناراحت
هستید؟ دیوارها و کف اجری و سیمانی صدا را نسبت به دیوارهای گچی و کف چوبی کمتر عبور
می دهند .برای در نظر گرفتن مکانی برای برگزاری کالس ها و تدریس ،به این جزئیات توجه کنید.
58
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
قس
س مت
وم
ساختن سیستم اکوستیک
اگر در حال ساختن یک اتاق مراقبه از ابتدا هستید ،می توانید سیستم اکوستیک و عایق بندی صوتی را در ان پیاده کنید .با یک روش
درست و کم هزینه می توانید اتاقی درست کنید که هیچ صدای ازاردهنده ای به ان نفوذ نمی کند .شما می توانید این کار را بدون کم شدن
زیبایی اتاقتان انجام دهید .به چند نکتۀ زیر توجه کنید:
)1از سازنده بخواهید که دیوارهای داخلی را با ساختار اکوستیک و تخته های عایق صوتی بسازد .برای مکان های بسیار شلوغ می توانید
دیوارها را از دوالیۀ اکوستیک بسازید که کام ً
ال از عبور صدا جلوگیری شود .اگر نگران صدای زیاد در محیط مجاور ساختمان خود هستید،
موضوع عایق صوتی را با سازندۀ بنا مطرح کنید .او می تواند تعداد زیادی تکنیک های عایق بندی صوتی را به شما پیشنهاد کند که نفوذ صدا
به اتاق مراقبۀ شما را بدون هزینۀ زیاد کاهش دهد.
)2برای درهای ورودی و خروجی از جنس چوب سخت و توپر استفاده کنید .این جنس از چوب ،جلوی ورود صدا را تا دو برابر بیشتر
از درهای معمولی که داخل ان ها پوک است ،می گیرد.
)3توصیۀ اخر اینکه برای پنجره ها از شیشۀ دوجداره استفاده کنید.
پانل های فوم اکوستیک
برخالف باور عمومی ،فوم اکوستیک به طور واقعی مانع ورود صدا به اتاق شما
نخواهد شد .فوم اکوستیک برای جذب صدا به خود و جلوگیری از اکو و ارتعاش
طراحی شده است ،ولی درواقع راه حلی غیرضروری و پرهزینه خواهد بود و از طرفی
تاثیر خاصی بر روی ورود صدا به داخل اتاق نخواهد گذاشت .اگر اتاق مراقبۀ شما
در حال حاضر ساخته شده و شما از میزان صدای ورودی به اتاق ناراضی هستید،
به نظر می رسد تنها راه حل برای بهبود وضعیت ،به کار بردن سازه های عایق صوتی
است که به ان ها اشاره شد .حداقل می توانید درهایی با چوب سخت نصب کنید.
این کار زیاد پردردسر نخواهد بود و از طرفی تاثیر بسزایی بر کاهش میزان صدای
ورودی به اتاق شما خواهد داشت.
مبلمانپنجره ها
اگر اتاق مراقبه شــما پنجره داشــته و
شما تمایل دارید ،کنترل کاملی بر نور اتاق
خود داشته باشید ،بنابراین باید پرده هایی
با رنگ تیــره و کورکنندۀ نور نصب کنید.
پرده هــا زیبایی و ارامش خاصــی به اتاق
مراقبۀ شما می دهند .اثر بصری دیدن این
پرده ها می تواند مثبت و ارامش بخش باشد.
پرده های تیره عالوه بر انکه نور را به خوبی
کنترل می کننــد ،فضایی دنــج به وجود
مبلمان و اثاثیه
اگر یک طرح خاص برای اتاق خود در نظر گرفته
و برای رنگ ان تصمیم گیری کرده اید ،در این صورت
روند انتخاب مبلمان و اثاثیه برای شما کاری ساده
و لذت بخش خواهد بود .مبلمانی انتخاب کنید که
باسلیقۀ شخصی شما مطابقت کرده و با طرح و رنگ
اتاق شما جور باشد .توجه داشته باشید که مبلمان
معنای وسیع تری از صندلی و نیمکت دارد و تمامی
فرش هــا ،پرده ها ،میزها ،بوفه هــا و قالیچه ها را نیز
شامل می شود.
می اوردند که بســیار مناســب برای طرح
پیلــه ای که در مباحث قبلی به ان اشــاره
کردیــم ،خواهد بود .در مقابــل ،پرده های
روشن تر دوخته شــده از پارچه های ظریف،
ظرافت خاصی به اتاق شــما می دهد .برای
جایگزینی می توانیــد از پرده های کرکره،
پرده هــای عمــودی ،رومی ،ونیــزی و ...
استفاده کنید .اخیرا ً تمامی این پرده ها در
این نوع اتاق ،اســتفاده می شوند .اما ممکن
اســت حس اصیل اتاق مراقبه را به شــما
دکتر کریستوفر لوید کالرک
دکتر کریستوفر لوید کالرک ،اهنگسازی است که تخصصش در ساخت موسیقی برای مدیتیشن ،ریلکسیشن عمیق
و درمان است .او یک استرالیایی صلح طلب است .کریستوفر بسیار معنوی بوده و از سال 1997هر روز مدیتیشن می کند.
ندهد .شــاید این پرده ها برای یک طراحی
حداقلی قابل استفاده باشد .از این پیشنهادها
به عنوان یک قانون استفاده نکنید .پنجره ها
قســمت اصلی طراحی اتاق شما به حساب
نمی ایند .اگر بدانید که پرده ها دقیقاً چگونه
نور را کنترل می کنند ،می توانید ســلیقۀ
شخصی خود را برای درست کردن پنجره ها
به کار گیرید.
ادامه دارد...
1- Dr. Christopher Lioyd Clarke
برگرفته ازwww.the-guided-meditation-site.com :
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
59
تمرین توجه
شری ماتاجی نیرماالدوی
برگردان :شهال قاسمیان دستجردی
شــما اماده می شــوید تا در مســیر حقیقت گام بردارید ،ولی
ناگهان متوجه می شوید که شخصیتتان در تاماگونا(افکارگذشته)
یا راجاگونا(افکاراینده) جای گرفته است .برای پیمودن راه حقیقت
باید به ساتوا گونا یعنی بودن در زمان حال برسید .اگر دقت کنید
می بینید که ذهن ما دائم در حال پرســه زدن در گذشته و اینده
اســت در نتیجه زمان حال را که تنها زمان واقعی و زنده اســت از
دست می دهیم.
یک تمرین خوب برای رســیدن به ساتواگونا تمرین یادداشت
روزانه اســت .شما باید دو دفتریادداشــت تهیه کنید .یکی برای
کارهایــی که مــی خواهید در اینده انجام دهیــد و دیگری برای
کارهایی که در گذشته انجام داده اید .هرروز صبح که از خواب بیدار
می شوید ،در دفترمربوط به اینده چند سطر بنویسید که ان روز چه
کارهایی می خواهید انجام دهید و هر شب قبل از خواب در دفتر
مربوط به گذشته بنویسید که در ان روز چه کارهایی انجام داده اید.
فقط واقعیت ها را بنویسید نه رویاها و ارزوهایتان .بدین گونه کم کم
توجهتان روی خود و اعمالتان بیشتر می گردد.
افرادی که در تاماگونا به ســرمی برند ،یعنی اغلب به گذشــته
می اندیشند دچار تنبلی و رخوت می گردند .برنامه ریزی برای اینده
به ان ها هدف و انگیزه می دهد .می توانید از کارهای ســاده شروع
کنید مثل کاشتن گل و گیاه در باغچه یا تمیز کردن خانه .وقتی که
شروع می کنید ،حس تنبلی و سستی در شما از بین می رود .ولی
این کار ممکن است حس مالکیت را در شما ایجاد کند و در نتیجه
دچار غرور و خشم شوید و به راجاگونا بروید .مثال شما خانه را تمیز
می کنید و بعد کســی می اید و ان را به هم می ریزد .ان گاه شما
عصبانی شــده و دادوبیداد می کنید و فکر می کنید که کسی قدر
زحمات من را نمی داند پس فایده این تالش ها چیست؟ حتی امکان
دارد به تاماگونا برگشــته و مایوس و دلسرد شوید .اما اگر هرکاری
را که انجام می دهید ،تنها به خاطر نفس همان کار باشد با توجه و
تمرکز در لحظه حال دیگر توقع تشکر و قدردانی نخواهید داشت و
فقط از کاری که انجام می دهید لذت خواهید برد .می خواهد کسی
از شما تقدیر کند یا نه .این روش یک ساتواگونایی است ،کسی که
در زمان حال زندگی می کند .ان وقت حتی اگر کسی اتاق را به هم
بریزد ناراحت و عصبانی نمی شــوید .اگر اتاق مرتب باشد خوب
است و اگر مرتب هم نباشد خوب است.یا برای مثال مشغول چرت
60
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بعدازظهرهستید و با سروصدایی از خواب می پرید .اگر راجاگونایی
باشید .خشمگین شده و می گویید چرا خواب مرا برهم زدید .ولی
اگر ساتواگونایی باشید از جا بلند شده و می پرسید ایا کاری هست
که بتوانم انجام دهد؟ و ایا به کمک نیاز دارید؟
یادداشــت های روزانه خود را نگه دارید و پس از مدتی را مرور
کنید .متوجه می شــوید که چقدر پیشرفت کرده و رشد و تکامل
یافته اید .در مورد یوگا و مدیتیشن روزانه می توانید بفهمید که ایا
توجهتان روز به روز بیشتر و بهتر شده است؟
یــک تمرین دیگر برای افزایش تمرکز و توجه در زندگی روزانه
این است که خود را به صورت سوم شخص ببینیم .ما معموال خود
را به صورت من و یا تو خطاب می کنیم .وقتی در ذهنمان با خود
ســخن می گوییم ....مث ً
ال من نباید این کار را انجام دهم یا تو باید
این طور رفتار کنی .ولی هنگامی که خود را به صورت سوم شخص
نگاه کنیم ،دیگر نه من می ماند و نه تو ....تنها او می ماند .فرض کنیم
نام شــخصی راما است .راما خود را به صورت فردی دیگر می بیند
و از خــارج وجودش به خود می نگــرد و می گوید :راما در حال راه
رفتن است ....راما دارد غذا می خورد ....راما دارد ظرف می شوید ...این
تمرین در ما حالت شاهد و ناظر بودن را ایجاد می کند.
موقعی که توجه در زمان حال وجود دارد تمام وجودمان سرشار
از ارامش و لذت حقیقی می گردد .اگر مشــکلی دارید ،کافی است
که بدون فکر به ان نگاه کنید ان وقت ســریع ناپدید می شود .در
واقع مشکلی وجود ندارد .مشکل از گفتگوی ذهن با خودش بوجود
می اید .جنگ بین واژها و افکار است .حتی اگر درد یا بیماری دارید
با نگاه کردن به ان رفع خواهد شد یا حداقل کمتر خواهد گشت.
وقتی بیماری وجود دارد ،فرد بیمار از دو چیز رنج می برد یکی خود
بیماری و درد فیزیکی ناشی از ان و دیگری ناراحتی و نگرانی راجع
به بیماری مانند این که ایا خوب خواهم شد؟ ولی اگر ذهن بتواند
بر بیماری تنها ناظر باشد حداقل یکی از مشکالت یعنی نگرانی و
رنج روحی رفع می گردد که می تواند موجب بهبودی سریع تر درد
جسمانی نیزبشود.
در مثنوی موالنا داســتانی را می خوانیم درباره شخصی که یک
مســتخدم دوبین داشت ،یعنی همه چیز را دوتا می دید .یک روز
مرد به مستخدم می گوید برو و از پستو ان شیشه را بیاور .مستخدم
می رود و دو تا شیشه می بیند بر می گردد و می گوید انجا دو شیشه
است .کدامیک را بیاورم؟ مرد که از دوبین بودن مستخدمش اگاهی بسیارخوب باشد پس به منزل ابی بیا ....منظورم این است که توجه
داشت می گوید یکی از شیشه ها را بشکن و ان یکی را بیاور .مستخدم او به قدری پریشان بود که فرق بین رنگ ابی و سبز را نمی توانست
می رود و شیشه را می شکند و بازمی گردد و به صاحبش میگوید یکی تشخیص بدهد.
بنابراین توجه باعث می شود که حقایق را ببینیم و به ما اگاهی و
را شکســتم ولی دیگر شیشه ای نماند! ....بدین گونه اگر ما هم فکر
درک الزم را برای درست زندگی کردن می دهد.در مراقبه روزانه خود
مشکالت را از بین ببریم دیگر مشکلی باقی نمی ماند.
یک روز شــخصی می خواست به منزل ما بیاید .به من تلفن زد و به تدریج زمان و عمق توجهتان را بیشتر نمایید .هر کاری که انجام
ادرس را پرسید .ادرس را به او دادم و گفتم باید بیایی به منزل سبز می دهید با توجه و تمرکز کامل باشد تا نهایت لذت و شادمانی را از
رنگ .او گفت باشد می ایم به منزل ابی ....به او گفتم نه ! باید به منزل زندگیتانببرید.
رحمت خداوند همواره شامل حالتان باشد
سبز بیایی...او مجددا گفت بله فهمیدم باید به منزل ابی بیایم .بعد
به اوگفتم برگ درختان چه رنگی هستند؟ او گفت ابی ...به او گفتم
شری ماتاجی نیرماالدوی:
در سال 1923میالدی در شهر چیندوارای هند دیده به جهان گشود .وی در جنبش استقالل طلبانه مردم هند در کنار مهاتما گاندی نقش
فعالی را ایفا نمود.سپس به تحصیل پزشکی پرداخت.در اوایل دهه 70میالدی ساهاجا یوگا را بنیان گذاری کرد .این سبک نوعی از یوگاست که
سبب بیدارسازی انرژی کندالینی شده و پس از عبور از چاکراها فرد را به خوداگاهی می رساند .شری ماتاجی در سال 2011چشم از جهان فروبست.
تا قبل از ظهور اینترنت درستی مطالبی را که می شنیدیم
یا می خواندیم ،بســیار ســخت بود .اگردوستی داستانی
از موجودات فضایــی تعریف می کرد ،به جز چند کتاب که
درستی مطالب ان هم مشخص نبود ،منبع دیگری نداشتیم
تا متوجه شــویم که ایا این داســتان واقعی است یا زاییده
تخیل یک خیال پرداز .بعد از امدن اینترنت دنیای جدیدی
به رویمان باز و دسترســی به منابع علمی اسان تر شد .ولی
مثلث برمودا
دریچه ای به جهان های موازی؟
مثلث برمودا یا مثلث شیطان منطقه ای در ناحیه غربی اقیانوس
اطلس شمالی که گفته می شود بیش از 50کشتی و 20هواپیما به
طرز مرموزی در این منطقه ناپدید شده و یا از بین رفته اند.
برخی از نویسندگان مثلث برمودا را پدیده ای فراطبیعی همچون
دریچه ای به دنیای دیگر می دانند .گزارش هایی به دست امده است
که اشیا دیسک مانند عجیبی در این منطقه دیده شده است .این
اشــیا که روی اب معلق بوده یا به داخل اب رفته اند ،به موجودات
فرازمینی نســبت داده شــده اند .اخرین پیام های مخابره شده از
همین اینترنت بستری شــد برای ساخت ،پرداخت و نشر
شایعات و خرافات جدیدتر و افسانه های باور پذیرتر .در این
شــماره یکی از موضوعات جذابی را که بیشترین طرفدار را
در بین عالقمندان به افسانه های علمی دارد ،با هم بررسی
می کنیم .به خاطر داشته باشید که ما گمانه زنی ها ،ادعاها
و فرضیه های مرتبط با این ماجراها را منتشــر می کنیم اما
قضاوت نهایی در باره هیچ کدام از ان ها وجود ندارد.
هواپیماها و کشــتی های ناپدید شده حاکی از وضعیت غیر عادی،
دیده نشدن خشــکی ،از کار افتادن قطب نماها یا چرخش سریع
عقربه ان ها و اطمینان نداشــتن از موقعیتشان است .ولی با توجه
به تمام جســتجوها هیچ اثری از قطعه شکسته ،لکه روغن ،اثاری
از اجسام شناور ،خدمه یا تجمع مشکوکی از کوسه ها دیده نشد.
با این وجود دالیل علمی برای رد نظریات فراطبیعی عبارت است
از :ناهنجاری های مغناطیســی که روی قطــب نما اثر می گذارد،
پدیده گلف اســتریم در اعماق اقیانوس که مانند گرداب اشیا را به
سمت خود می کشد ،اشــتباهات انسانی ،طوفان و امواج سرکش،
وجود گاز متان و ایجاد حباب در اب.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
61
سوال از شما ،پاسخ از ما
صفحۀسالمتییوگاو ایورودا
نظر مدرس و کارشناس ایورودا ،جمشید شیخ الرابادی
زیر ِ
از خوانندگان محترم و کســانی که ســواالت خویش را برای مجله ارســال می کنند ،تقاضا
می شود برای پاســخ گویی بهتر ،تاریخ دقیق تولد ،جنســیت و در صورت امکان شغل خویش
را هم مشخص نمایند.
باید از خوانندگان محترم مجله و کسانی که سواالتشان را ارسال کرده اند ،پوزش بخواهیم که با
توجه به حجم محدود صفحه سوال از شما ،پاسخ از ما نمی توانیم تمامی سواالت را در یک شماره
پاسخگو باشیم .درهرحال این اطمینان را به سروران عزیز می دهیم که به ترتیب به تمامی سواالتشان
پاسخ داده خواهد شد.
خانم کوکب – س 35ساله از تهران
خدمت تمامی دست اندرکاران مجله دانش یوگا به خصوص اقای
شیخ سالم عرض می نمایم .سوالی داشتم در رابطه با مربی گری
یوگا .حدود 5سال است که یوگا کار می کنم خواستم ببینم شرایط
حضور در ازمون مربی گری یوگا را دارم یا خیر .بســیار سپاسگزار
خواهم شد ،اگر راهنمایی نمایید .
ســوال خواننده محترم و بزرگوار ،ازان دســته سواالتی است
که می باید از کمیته اموزش انجمن ورزش یوگا پرســیده شود و
همان جا پاســخ گرفته شود ،اما بنده به عنوان مدرس دوره های
مربی گــری و داوری با اطالعاتی که دارم نکاتــی را می توانم در
اینجا بیان نمایم .تا جایی کــه اطالع دارم و روال کار تا این تاریخ
به همین شــکل بوده ،متقاضی دوره مربی گری یوگا باید حداقل
دو ســال سابقه فعالیت در یکی از باشگاه های یوگا زیر نظر مربی
رسمی و مورد تایید انجمن ورزش یوگا داشته و معرفی نامه از مربی
خود داشــته باشــد و همچنین درازمون ورودی دوره مربی گری
موفق شود .
درانتها توصیه مهمی برای کسانی که می خواهند در دوره های
مربی گری شــرکت کنند دارم ،تنها سپری نمودن چند سال و یا
چندین سال ،از یک فرد مربی یوگا نمی سازد و یا شخص را مستعد
مربی گری نمی نماید ،مربی گری در هر رشته ای هنری است که
هر کس نمی تواند وارد ان عرصه شود ،مانند تمامی هنر های دیگر
شــما می توانید با تحصیالت تئوری و عملی و صرف مدت زمانی
بــه مدرک و مهارتی نائل گردید ،اما این تازه ابتدای کار اســت و
از شــما هنرمند نمی سازد .هر ساله چند صد نفر از دانشگاه های
هنر فارغ التحصیل می شــوند ،اما از این تعداد چند نفر هنرمند
می شــوند که نام ان ها برای همیشه در تاریخ هنر یک مملکت
باقی می ماند؟ پس مربی گری هم به عنوان یک هنر عالوه بر دارا
بودن تمامی فاکتور های جسمانی و سالمتی روحی اولیه ،نیاز به
عنصر هنر دارد .در رشته ی یوگا این کار ظریف تر است ،زیرا عالوه
بر جســم ،با ذهن و روح ورزشکاران هم سرو کار دارید .سالمتی
شاگردان مســتقیماً تحت تاثیر تدریس و رفتارو گفتار شماست
و کوچک ترین لغزشــی می تواند نه تنها به ان فرد اسیب بزند،
بلکه به شما و در شــرایط حادتر ،به کل جامعه یوگا اسیب وارد
نماید ،از این رو خواهش می کنم تنها کسانی وارد این عرصه شوند
که ابتدا به معلمی عشــق می ورزنــد و دوم این که اهل مطالعه و
یادگیری هستند .نه تا زمانی که مربی شوند ،بلکه مربی گری تازه
ابتدای راه است و باید مطالعات خود را پس از مربی شدن افزایش
دهند .خوشبختانه انجمن ورزش یوگا با برگزاری کارگاه های دانش
افزایی تا حدودی این خال اموزشی را پر نموده است.
خانم زهرا – م 25ساله از تهران
با سالم خدمت کارشناس محترم ،حدود 7سال است که یوگا می کنم ،اسانا های بسیاری را به خوبی انجام می دهم ،با چندین استاد
خوب هم کار نموده ام و از مربیان خود بسیار سپاسگزارم .اما این نیاز را می بینم که اسانا های پیشرفه تری را تمرین نمایم و دیگر این
اســانا ها مرا قانع نمی کنند و کم کم حس می کنم دچاربی انگیز گی شــده ام .چه راهکاری برای بنده دارید ،ایا باید به هند سفر کنم
و یوگا را در انجا ادامه دهم ،یا این ســقف یوگاســت و یا این که اسانا های پیشرفته ای هم وجود دارد؟ بسیار ممنون خواهم شد تا مرا
راهنمایی نمایید.
این سوال برای من جالب است و دلگرم کننده وکمی هم ترسناک و دلسرد کننده .برای پاسخگویی به این سوال مقدمه ای کوچک
می اورم .اگر رکود های ورزشی را دنبال کرده باشید ،چه زمانی که حسین رضا زاده تا مدت ها رکود دار وزنه بردای بود و حاال نیست،
62
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
چه زمانی که مارک اسپنسر امریکایی رکود دار شنا بود و
جای خود را با مایکل فیلپس امریکایی داده وحاال نیست
،و یا بن جانســون رکــورد دار دوی 100متر بود و حاال
یوسیم بولتز این رکورد را دارد و در اینده دونده ی دیگری
این رکورد را خواهد داشــت ،و مثال های بسیاری از این
دســت ،این نتیجه را دارند که ورزش تنها رکورد نیست
،تمــام ورزش خوب بودن و خوبتر بودن نیســت ،بلکه
ورزش زندگی است ،و زندگی یعنی حرکت ،یعنی تالش ،
رسیدن اگرهدف باشد ،یعنی مرگ ،یکی از دالیل پوچی
درجوامع امروزی می تواند همین دیدگاه است .پس ورزش
در ذات خود حرکت دارد و این حرکت می تواند و باید هر
روز بهتر از دیروز باشــد ،در ایورودا توصیه بر ان است ،با
توجه به شــرایط هر دوشا ،و فصل و ساعت تمرین و سن
وسال ورزشکار ،تمرینات ورزشی ،که به طبع ان یوگا هم
مطرح است ،نیم ساعت تا حداکثر یک ساعت باشد و ان
هم با 50درصد توانایی ،و همیشــه به یاد داشته باشید
برای ســامتی این دیدگاه مطرح است .حال این سوال
مطرح اســت پس ورزش قهرمانی کجای این دیدگاه قرار
دارد ؟ امروزه می دانیم که ورزش قهرمانی سالمتی نمی
اورد چه بسا در مواردی سالمتی را هم به خطر می اندازه
،اما ورزش قهرمانی یک نوع مبارزه اســت برای به چالش
کشیدن توانایی های انسان و کشف استعداد های ان ،از
طرفی در ایورودا برای این مورد هم راهکاری خوب وجود
دارد که انشاء ا ...تمای ان ها در کتاب " اصول ورزش حرفه
ای از دیدگاه ایورودا " خواهم اورد ،اما مختصر ان که ،اگر
امروز شما با 50درصد توانایی ورزش کنید ،روز دوم 50
درصد توانی تان از 50درصد توانایی روز اول اندکی بیشتر
است ،و همین اندک اندک پس از چند ماه تمرین مداوم
،به جایی خواهد رسید که توانی روزی مشخص مثال در
روز چهلم ،به 100درصد توانی تان در روز اول برســد ،و
به این ترتیب بدون هیچگونه اسیبی قادر خواهید بود در
ورزش قهرمانی هم موفق باشید .
حال به پاســخ ســوال این خواننده ی محترم خواهیم
رســید .یوگا هیچگاه ســقف ندارد ،تقریبا هیچ ورزشی
در ذات خود سقف ندارد .برای بزرگترین ورزشکاران هم
زمانی اتفاق می افتد که به اصطالح ورزش زده می شوند
،به همین خاطر اکثر ورزشکارن حرفه ای سعی می کنند
در کنــار ورزش اصلی خود گاه به ورزش های دیگری هم
بپردازند تا ان یکنواختی حسی وجسمی از بین برود .من
نسبت به تمرینات واسانا هایی که شما انجام می دهید و
یا توانی انجام شــان را دارید هیچ گونه اطالعی ندارم ولی
فرض می کنم شما تمامی اساناهایی که یک ورزشکار یوگا
می تواند انجام دهد را قادر به انجام ان ها هستید!هرچند
چنین فرضی از واقعیت بســیار به دور است اما یک فرض
بیش نیســت .دراین صورت نیازی ندارید به کشورهند
بروید که ان جا هم احتماال چیز زیادی دستگیرتان نخواهد
شد ،هرچند مسافرت ودیدن جاهای دیگر به ویژه اسپرت
توریسم بسیارخوب عالی است وبه اندازه ی خود ثمر بخش
است ،اما شما ابتدا باید دیدگاه خود را نسبت به ورزش یوگا و تمرینات ان
اصالح نمایید .
یوگا در ذات خود علیرغم ظاهر ایســتایی که دارد ،یعنی حرکت .شما
همیشه می توانید هر اسانایی را به پیشرفته ترین وضعیت ان انجام دهید
و روز بعد این پیشرفت را بیشتر کنید و در انتها تنوع دیگری ازان اسانا را
انجام دهید و به تکامل برسانید والی اخر .خوشحال خواهم شد تا تصویر
حداقل 5اســانای پیشرفته ای را که به خوبی انجام می دهید برای بنده
ارســال نمایید تا درحدسواد خود راهنمایی تان کنم .درانتها عکس چند
اسانای پیشرفته را می اورم درگروه تعادلی ،قدرتی ،خم ها و معکوس شاید
کمک حال شما و دیگر دوستان باشد.
رقاصه
ایستادن روی دست در وضعیت لوتوس
تعظیم کامل در حالت ایستاده
رقاصه
کوه در وضعیت پای کمانی
ایستادن روی دست در وضعیت عقرب
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
63
یوگای اداری
نویسنده :بهارات تاکور /برگردان :الهی مهر
ن . . .کل زندگی
کامپیوتــر . . .کامپیوتر . . .ماشــین . . .ماشــی
انسان امروزی را اشغال کرده اند .قرن بیست و یکم انقالبی است که
ماشین ها زندگی ما را می چرخانند .انسان هم اکنون اهسته و پیوسته
همانند یک ماشین عمل می کند .ماشین ها احساس ندارند .ماشین ها
اراده ندارند .ان ها ترس را نمی شناسند و سر و مغزی ندارند .ماشین ها
برنامه ریزی شده اند که با فشار دکمه ای شروع به کار کنند.
ماشین ها چنان بر انسان ها غلبه کرده اند که ان ها را نیز به ماشین
تبدیل کرده اند .وقتی با انسان های دیگر برخورد می کنید اگر خسته
به نظر برسید حتی ان هایی که با شما ارتباط خوبی ندارند ،به شما
خواهند گفت« :خســته به نظر می رسی؟ برو و استراحت کن» .در
حالی که هیچ گاه از یک ماشین چنین کلماتی را نمی شنوید بلکه بر
عکس به شما القا می کند که شما خسته نیستید و خسته نمی شوید.
«چطور بدون اتمام کار مرا ترک می کنی»؟
انسان ماشین را اختراع کرد که شادی زندگی خود را بیشتر کند،
راحت تر زندگی کند و سرعت را به زندگی خود وارد کند .زمانی که
چرخ ها ابداع شدند ،به دنبال ان ها ماشین ها نیز اختراع شدند .ان ها
سریع تر و سریع تر شدند ولی در این بین قصد و هدف تند و تندتر
شدن ان ها به فراموشی سپرده شد .راحت تر زندگی کردن هدف شد.
با تولد و پیدایش کامپیوتر و لپ تاپ ،ادمی چنان درگیر سرعت
شــد که همه ابعاد دیگر وجودی خود از جمله احساسات ،عشق و
انگیزه را فراموش کرد.
هیچ کس به دنبال توقف و باز ایســتادن از سرعت نیست و فقط
وقتی باز می ایستد که روی تخت بیمارستان باشد .چنانچه انقالب
در فنــاوری اطالعات همچنان به همین منوال در جهان ادامه پیدا
کند ،ان روز که تعداد افراد بیشتری روانه تیمارستان می شوند ،زیاد
دور نخواهد بود .بدون شک پیشرفت و تحول در فناوری اطالعاتی
64
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
برای ان هایی که از لپ تاپ و کامپیوتر به دور هستند ،منجر به بهبود
زندگیشــان خواهد شد .ولی افرادی هســتند که هر روز به دنبال
ســاخت نرم افزار برای حل میلیون ها مسئله در پروژه های مختلف
کاری هستند و این شیوه زندگی شان شــده است .ان ها با قربانی
کردن خود سبک زندگی راحت تری را برای دیگران خلق می کنند.
ی می خوانم که
من متخصصیــن فناوری اطالعــات را راهبه های
به خاطر دیگران زندگی می کنند .البته من احترام زیادی برای ان ها
قائل هستم زیرا که کمک زیادی به بهبود زندگی نوع بشر می کنند،
ولی قامت راســت خود را خم کرده اند .راهبه ها به دنبال شاد کردن
دیگران و رها کردن ان ها از غم و غصه زندگی هستند ،در صورتی که
متخصصین فناوری اطالعاتی انسان را به گونه ای به ماشین ها وابسته
می کنندکه فقط با کامپیوتر ها و لپ تاپ ها احساس راحتی می کنند.
پدر من هیچ گاه کامپیوتر نداشت .او همیشه از نوشتن نامه دستی
و پســت کردن ان لذت می برد .او هیچ گاه از ایمیل استفاده نکرد و
حتی یک بار به او گفتم چرا ایمیل نمی زنی؟ با ایمیل همین االن در
عرض چند ثانیه نامه ات به مخاطب می رسد.
او بــا چند جمله خیلی زیبا جوابــم را داد «.در عرض چند ثانیه
احساســات انتقال نمی یابد .احساســات باید بیان شوند ،باید با ان
زندگی کرد ،احساسات باید تجربه شوند تا ب ه ان واکنش نشان داده
شــود .اگر به ایمیل عادت کنی ،وقتی ببینی احساساتت با مکث و
تعمق وسط نوشتن انتقال نمی یابد ،دلسرد می شوی».
هملن طور که قبل تر هم گفته شد دنیای فناوری اطالعاتی فعال
کودکی بیش نیســت و اگر بتوانیم چشم انداز بیست سال دیگر را
پیش رو داشته باشیم ،می بینیم که در زندگی ادم ها فاصله ها بیشتر و
بیشتر می شود و هرچه فاصله ها بیشتر می شود ،ما از احساسات خود
دورتر و دورتر می شــویم و به سمتی پیش می رویم که ادم ها بدن
خود را با برنامه ها و تراشه های کامپیوتری تهدید می کنند و برای باز
کردن درها احتیاج به بازکردن هیچ قفل امنیتی نیست .البته این
شروع ماجراست .در اینده نوع بشر قادر به ادامه زندگی نخواهد بود،
زیرا ممکن است این تراشه ها ناقل ویروس باشند....
بنابراین جنگ اغاز می شــود .چه کســانی تراشه کامپیوتری
قوی تری خواهند داشت؟ محققانی هستند که روی برنامه هایی کار
می کنند تا تراشه ها را در مغز انسان ها قرار دهند تا بفهمند چه در
مغز ان ها می گذرد .درنتیجه شما قادر نخواهید بود در کنار دیگرانی
زندگی کنید که همه چیز را در مورد ان ها می دانید ،چرا که پیوسته
در حال قضاوت انها هستید .عشق از جهان رخت برخواهد بست و
هوش و دانش رشد خواهند کرد و ادم ها تبدیل به روبات می شوند.
ایا ما به ســمت ماشینی شدن جهان پیش می رویم؟ ما با ساخت
سدها ،قطع درختان و شناخت داروهای شیمیایی و دیگر کارهای
ضد طبیعت ،طبیعت را از بین برده ایم .روزی که انسان اوج خلقت
خداوند یعنی خودش و نوع بشر را نابود کند ،دور نخواهد بود .این
هشدار من را متخصصان ITجدی بگیرند.
زمانی تاریخ شاهد حضور مردی دیوانه بود که بمب اتم را اختراع
کرد .او به دیگران اموخت که چگونه با کشــف اتم جهان هستی
را می توان به پرتگاه نابودی کشــاند .امیدوارم شما عمل وحشیانه
بمباران هیروشیما و ناکازاکی را فراموش نکرده باشید .هنوز هم در
ژاپن مردمان افلیجی هستند که نتیج ه ژن های تغییر یافته بر اثر
ان حادثه هستند.
این طور نبود که پیشینیان ما بلد نبودند اتم بسازند بلکه ان ها
بــه دنبال تحقیقات مربوط به هنر و وحدت و یگانگی بودند ،هنر
باستانی که هندی ها ان را یوگا می نامیدند .هنر وحدت یک سلول
با دیگر ســلول های بدن ،ذهن و روح با روح جهان هستی و درک
انسان از خویشتن خویش.
بنابراین از به کار بردن کامپیوترها برای کمک به طبیعت و جهان
هستی کمک بگیریم نه برای تخریب و از بین بردن ان .باید متوجه
این مسئله باشیم که هوش بشری هدیه جهان هستی است به ما.
پس ســعی کنیم بر خالف خواســت او برای تبدیل شدن به یک
روبــات و ادم اهنی و یا تغییر در زندگی انســان ها به برای اینکه
زندگی ماشینی تالش کنیم.
صوفی ها معتقدند هرچه که یک فرد فقط با یک دست کار کند،
ذهن او خاموش تر می شود .امروز از داده ها و اطالعات نباید انتظاری
جز زندگی راحت تر و شادتر داشت .برای تغییر و دگرگونی جهان
عجله و شتاب نداشته باشیم و برای ماشینی کردن زندگی باید کمی
اهسته تر حرکت کنیم .خود خداوند از قرار دادن پیری و باال رفتن و
کهولت سن هدفی داشته و چنانچه ان را کنترل کنیم ممکن است
جوان تر و زیباتر به نظر بیاییم ولی من غمگین را چه کنیم؟. . .
بــا روزهای زندگی که خداوند به ما هدیه کرده باید خردمندانه
برخــورد کنیم و قدر ان را بدانیم و به ان با دیده احترام بنگریم و
برای روزی که جهان ارام تر و زندگی شادتری داشته باشیم ،با هم
دعا کنیم . . .
شما به دنیا می ایید ولی نمی دانید چرا؟
شما زندگی می کنید ولی نمی دانید چرا؟
شما در حال مرگ هستید ولی نمی دانید چرا؟
شما باید کمی دست از کار بکشید و مقداری استراحت کنید.
هدف از کارکردن این است که بیاموزیم چگونه زندگی کنیم.
هدف از زندگی دستیابی به ازادی و ارامش است
و روزی کــه فقط زندگی کنیم برای کار و کار تمام زندگی ما را
اشغال کند دیوانگی در راه خواهد بود .وقفه در کار به مغز استراحت
می دهد و به سیســتم کاری شادی می بخشد .حتی خورشید نیز
زمانی را برای اســتراحت دارد و شب نیز می ارامد .حتی ستارگان
زیبا به نظر می رســند ،چون خاموش و روشن می شوند و چشمک
می زنند .پس ما زمانی را برای استراحت ،وقفه در کار ،سفر رفتن و
از همه مهم تر زمانی را برای کناره گیری از دنیای مادی و پرداختن
به معنویات الزم داریم .توقف ،ســکوت و ارمش ،ارام بخش روح و
جان هستند..
زمانی که ما بدون وقفــه کار می کنیم ،ارامش زندگی خود را از
دســت می دهیم .و اگر این تبدیل به عادت در زندگی مان شــود،
مطمئنا از بی خوابی رنج خواهیم برد .زیرا وقتی مغز برای 12ساعت
یکسره مشغول فعالیت باشد ،حتی اگر نخواهیم مغز همچنان به
فعالیت خود خود ادامه می دهد.
غربی هــا از بی خوابی رنج می برند زیرا ان هــا همین ارامش را
فراموش کرده اند .ارامش و وقفه در کار به مغز این فرصت را خواهد
داد که از فعالیت ذهنی دســت بکشد و با احساس و قلب ارتباطی
برقرار کند.
برنامه های پیشــنهادی در این متن به شما کمک می کند تا با
وقفه در کار خالق تر و کارامدتر باشید و زمانی که شب به رختخواب
می روید ،خواب خوبی داشته باشید.
اخالق شما بهتر می شود و بدنتان منعطف تر شده ،چشم های شما
دچار ســوزش نمی شود .رگ های شما مسدود نمی شوند و تنفس
شما راحت تر خواهد بود .مشکالت گوارش اتفاق نمی افتد .بله من
به شما پیشنهاد می کنم هم اکنون ،لحظه ای کار را متوقف کنید .اما
معموالً شما از این زمان سوء استفاده می کنید و با یک فنجان قهوه
که پر از کافئین اســت و یا با کشیدن سیگار که به شش های شما
اسیب می زند یا با غیبت کردن در محیط کار ،ارتباط با دیگران را
از دست می دهید و انرژی منفی در خود ایجاد می کنید ،برای اینکه
اطالعات اشتباه و منفی را وارد ذهن و جسم و احساستان می کنید.
به جای این ها می توانید با اموختن تکنیک های یوگا تنش های
جسمی و ذهنی خود را کاهش دهید و جریان خون را در بدن بهبود
بخشــیده و جنبه روحانی و معنوی خود را جان ببخشید و به یک
موجود بشری واقعی تبدیل شوید که همه منفی ها را ترک می کند.
ترس بر شما چیره می شود چون که ناشناخته ها انسان را دچار
تنش می کند .شــادی انسان را ریلکس و ارام می کند .الزم نیست
شما کار را ترک کنید .تنها کافی است در طی یک روز کاری زمان
کوتاه استراحتی برای خود در نظر بگیرید و اگر انگیزه کافی برای
این کار داشته باشید و هر 45دقیقه از کامپیوتر خود فاصله بگیرید،
تفاوت را احســاس می کنید .تنها سه وقفه کوتاه در طول یک روز
کاری لبخند و شادی را برای شما به ارمغان خواهد اورد.
بهارات تاکور:
یکی از اساتید بین المللی یوگا می باشد که در زمینه های ایورودا ،تانترا ،مانترا و ...تسلط داشته و سبکهای
مختلف یوگا را نزد استاد خود سودکو در هیمالیا اموزش دیده و پس از بازگشت تحصیالت تکمیلی خود را در
زمینه فیزیولوژی یوگا در دانشگاه الکشیمای هند به پایان رسانده است.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
65
پروسه های ذهنی در یوگا
نویسنده:سوامیدورگاناندا
1
برگردان :واحد ترجمه
قابلیت ذهنی ســادانا یوگا یا تمرین معنوی نیازمند امادگی در
زندگی روزانه اســت .راهنمایی سوامی وشینودواندا برای تمرینات
معنوی و روانی پنج نکته دارد .تمرین مناســب ،تنفس مناسب،
ریلکس کردن مناسب ،تغذیه مناسب ،تفکر مناسب و مدیتیشن.
همه این ها در نهایت منجر به تمرین معنوی و روانی می شــود ،با
اساناهای یوگا تمرکز افزایش می یابد و در پرانایاما عمیق تر می شود.
اگــر می خواهید تعادل درونی را حفظ کنیــد .یافتن نوع صحیح
ریلکسیشــن قطعا ضروری است .رشــد معنوی و روانی با کاربرد
چندین اصل پاالیش نفس امکان پذیر است .اخرین نکته پنج اصل،
ذهنی است :تفکر و مدیتیشــن .در این دیدگاه «زمان یوگا» یک
فرایند است .وضعیت های نشست یوگا و تمرینات تنفسی بدن را به
اندازه کافی برای تمرین ذهنی اماده و مناسب نگه می دارد .سووامی
سیواناندا معتقد است که کار ذهنی مستلزم یک ذهن ارام ،تعادل
عاطفی و جسم قوی و سالم است .از طرف دیگر ،هنرجویان یوگا که
در مشکالت فیزیکی دارنده اغلب مانند فرد بیمار جلوه نمی کنند و
احساس بدی مانند یک بیمارعادی ندارند و این امر به دلیل قدرت
نگرش یوگی اســت .یوگی شخصی است که از فعالیت های ذهنی
خود اگاه است و می داند که چطور این فعالیت ها را هدایت کند .در
این فرایند چیزی به نام سرکوبی روانی وجود ندارد .چون اندیشه ها
در واقع هدایت می شوند.
تسلیم مداوم در برابر تمایالت و احساسات قدرت اراده را تضعیف
می کند .تمرینات اساناها و پرانایاماها انرژی الزم را برای مقاومت در
برابر احساسات فراهم می سازد .تاپاس های ساده یا ریاضت از ذهن
محافظت می کنند و می توانند با زندگی روزمره در امیزند :یک روز
بدون قند ،بدون روزنامه یا بدون هر رســانه ای .ذهن ممکن است
مقاومت کند و بگوید که « :من همین االن ان را می خواهم» .اما به
66
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
دلیل تصمیم عقالنی ،ذهن ان را نمی پذیرد .و یوگا ،نیروی تشخیص
تسلط خود را حفظ می کند و این منجر به یک شرایط ارام می شود
و از تکرار این عبارت ها «من نمی خواهم صاحب ان شوم» و «من
می خواهم از ان لذت ببرم» .دوری می کند .با براورده شــدن یک
خواسته ،خواسته دیگری می اید و این عمل سریع تر از سرعت نور
اتفاق می افتد که سیصد هزار کیلومتر در ثانیه است .ذهن سریع تر
از ســرعت نور حرکت می کند .ما همه مطلع هستیم که اینده ما،
تفکــرات ما را می ســازند ،هر انچه را که االن با گذشــته و اینده
مطابقت دهم ،چیزی خواهد شد که اکنون به ان می اندیشیم .در
نتیجه این امید هست که همه چیز تغییر کند .نفرت ،حرص و ولع
می توانند تغییر کنند .در این فرایند تحول ســرکوب جایی ندارد.
سیناپتاهای جدید به عنوان تفکرات جدید در مغز شکل می گیرند
و بعد به طور مکرر تایید می شوند .شیوه جدید تفکر شکل می گیرد.
علم درحال حاضر قادر به کشــف الگوهای تفکر و تمایالت اصلی
ذهن در مغز است .پاتانجالی ماهاریشی که اصول راجا یوگا را ابداع
کرد ،این تفکرات را ساماسکاراها نامید .تفکراتی که خود را تکرار
و تاثیرات قوی ایجاد می کنند .راجایوگا و علم مدرن تایید می کنند
که این تاثیرات می توانند تغییر یابند .با این حال ،نیازمند کار ذهنی
بسیار زیاد هستند.
جنبه دیگر این کار ذهنی اگاهی تدریجی از ادراک حسی شما
است .شما اگاه می شوید که هر چیزی که می بینید ،می شنوید ،بو
و لمس می کنید یک تاثیر نسبی است .این تاثیرات محدود هستند.
اگاهــی نگاه ما را به جهان پیرامون خود تغییر می دهد .همچنین
بیماری و معلولیت و سالخوردگی در نگاهمان متفاوت خواهد بود.
همین مســئله در مورد زیبایی و استعدادهای شخصی هم صدق
می کند .نگرش ما به ان هم تغییر می کند .نگاه هوشمندانه ای کسب
می کنیم .وقتی به این درک می رســیم که هر ان چه در بیرون از
وجود ما است همان چیزی است که در درون ما وجود دارد ،ان وقت
به « اندیشــه واقعی» یا « تفکر زیبا» دست پیدا می کنیم .طبیعت
مدام تغییر می کند؛ سیاره ها و راه شیری ،جسم هم دستخوش همان
تغییر می شود .در بیرون از ما فجایع طبیعی وجود دارد و در درون
ما هم بیما ری ها.
این نوع از تفکرات مولفه های محدود و نا محدود ،درست و غلط
و پایدار و ناپایدار را تحریک می کند .شخص به ناگاه بنا می کند به
مشاهده عادت های خود .برای مثال به این فکر فرو می رود که علت
خشــم چیست و از خود می پرســد که چطور می توان بر ان غلبه
کرد .شــخصی به این نتیجه می رسد که عادت های جدید ضروری
اســت .استاد شیواناندا از عمل درست و غلط صحبت می کند .اگر
ویژگی اعمال شناسایی شود ،تمایالت جدید جایگزین عادت های
قدیمی می شــود .تفکرات غلط ان هایی هستند که ادم را به زمین
می زنند :ترس ،حسادت ،غبطه ،حرص و طمع و . . .تفکرات صحیح
سرشار از شادی و ارامش هستند .اعمال منفی را می توان با اقدامات
خاص ذهنی کنار گذاشت ،اما ممکن است دوباره باز گردند .اعمال
منفی یا جریانات فکری منفی از سالم ماندن جسم و روان جلوگیری
می کنند .از این رو اســت که باید ذهن را برای دور ساختن اعمال
منفی پرورش و تمرین داد و این یوگا اســت ک چنین وظایفی را
بر دوش می گیرد .ذهن یاد می گیرد که به همه چیز واکنش فوری
نشان ندهد .فوری خشمگین نشود ،فوری دچار غرور و تکبر نشود.
همین اعمال است که یک یوگی را از دیگران متمایز می سازد و گرنه
مهم نیســت که تا چه حد می تواند نفسش را حبس کند یا تا چه
مدت ریاضت بکشد ،چون یک هنرمند سیرک بهتر از یوگی ها این
اعمــال را انجام می دهند .الگوهای ذهنی و فکری یوگی ها و اعمال
مثبت شان ان ها از ویژگی متمایز کننده ان ها است.
ریاضت معنادار یعنی انجام اعمال خیر و بخشش .این کار یعنی
بخشیدن زمان و وقت .دوست داشتن زمان می برد .تندرستی زمان
می بــرد .خدمت به مردم زمان می برد .لطف کــردن زمان می برد.
همه چیز زمان بر است .بنابراین در ریاضت تمرین بسیار مفید این
است که زمان و وقت خودمان را وقف دیگری کنیم .در این میان از
تنها شاهد بر نواسانات فکری خود باشید
خودخواهی کاسته نمی شود .اگر ما تصور کنیم که برای یوگا زمان
نداریم ،ان وقت برای دیگران نیز زمان نخواهیم داشت.
یکی دیگر از تمرینات معنوی و روانی یوگا که بسیار مهم هستند
و تنها چند دقیق طول می کشــد دیدن نسبی بودن اشیا و ماهیت
محدود انها اســت .این نگاه ما است که قسمت پر یا خالی لیوان را
ببینیم .اگر خودخواهی بر این نگرش حاکم باشــد ،نیمه خالی را
خواهیم دیــد ،چون حرص و طمع بر ان غلبه کرده و همه چیز را
برای خود می خواهد .اما اگر تشخیص بدهید که ماشین شما برایتان
خوشبختی نمی اورد ،گام مثبتی برداشته اید.
یوگا علم است ،چون خودمان را به بوته ازمون می گذاریم .بنابراین
هیچ ارتباطی به مذهب ندارد ،بلکه نگرشــی است که نباید خود را
تسلیم افکار منفی کرد و باید نیروی تغییر را در وجود پرورش داد.
این تغییر همیشــه گام به گام صورت می گیرد .تغییر گام به گام
از ویژگی هــای مه م تمرین یوگا به حســاب می اید و تنها نیازمند
استقامت است.
گفته می شود ان هایی که به دنبال شناخت خویش هستند ،به
دانش شهودی می رسند که ما چه کسی هستیم و در این جهان چه
می کنیم و همین منشا یوگا است .اما پتانسیل بزرگی در درونمان با
نام فضلیت و خرد که داریم موهبت بزرگ الهی است و با تجربه یوگا
ان را به دست می اوریم .با این حال تمام این ها نیازمند تغییر سبک
زندگی و تحول عادت ها است .در واقع کل روش زندگی باید بازبینی
شود .استادی می گوید که من همیشه یک نشانه و عالمتی کنارم
می گذارم تا به من یاداوری کند که باید اساناها را تمرین کنم .تنها
تمرین به ما کمک می کند .هر اندازه بیشتر با شادی تمرین کنیم
به همان اندازه اسانتر گره های درون و بینایی درون را باز می کنیم.
سوامی ویشنودواندانا معتقد است که بسیاری از مردم با چشمان
باز خواب هســتند و واقعیت امر این است که شرایط زندگی اغلب
منجر بــه بی عالقگی و عدم تمایل می شــود و عادت های زندگی
می تواند این شرایط را بدتر کند.
یک فرد با چهار هفته تمرین یوگا زیر نظر مربیان می تواند پیشرفت
خود را در زمان کوتاه مشاهده کند .مطالعه تئوری نمی تواند چنین
شــهودی در وجود شما ایجاد کند .بلکه باید مستقیم تجربه شود.
تجربه واقعی خوشــبختی ،جدا از اشیای بیرونی است .یوگا جنبه
جسمی ندارد که با ان الغر شوید بلکه باید به پرورش معنوی و روانی
ان بیشتر توجه کرد .برای اغاز یوگا باید به ان اعتماد کرد .اعتماد به
سادانا باید رشد یابد .تمرین تجربه می اورد و این امر فراتر از یک باور
است .این اعتماد ،زمان بر است و رفته رفته شما را اگاه تر می سازد
و شما مسیر خود را پیدا می کنید .همین است که سوامی شیواناندا
معتقد است که مشاهده از اهمیت خاصی برخوردار است.
پنج نکته ای که سوامی ویشــنودواندنا تعریف کرده بسیار ساده
هستند .حتی قابلیت فکری افراد مبتدی را هم افزایش می دهد .اما
باید فهمید که این پنج نکته فضلیت عمیقی دارند .تمرینات باید هر
روز انجام بگیرند و با تمرینات مستمر این فضلیت محقق می گردد.
غیر از این راهی نیست.
سوامی دورگاناندا:
او معلم یوگا در مراکز یوگای شیواناندا در اروپا است.
1-Swami Durgananda
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
67
رویکرد یوگا نسبت به تغذیه
گرداورنده :م.پورا زاد (نویسده کتاب غوطه ور در اکنون ابدی)
یوگا دانشی است برای بهتر زیستن.
حفظ سالمتی از مهم ترین اجزای الزم
برای یک زندگی ســعادتمندانه است
برای حفظ این کیفیت در سیستم های
مختلف یوگایی رویکردها و اموزه هایی
وجود دارد.
ســامتی و توانایی خود به خود به
وجود نخواهد امد .تندرســتی وقتی
کامل می شود که انسان خوب کار کند
و بــرای کار و فعالیت انرژی و نیروی
کافی را داشــته باشد .به عبارت دیگر
بین روح سالم و جسم سالم رابطه ای
متقابل وجود دارد و تغذیه ی صحیح
در تامین این کیفیت نقش مهمی را
به عهده دارد.
نیروی حیات بخش هستی پراناست؛
این جوهره و روح هســتی هر شش
جهــت کون و مــکان را از خود غنی
ســاخته است .انسان از طریق تنفس،
تغذیه و گیرنده های لطیف تری که در
بطن خود دارد دائمــاً در حال تبادل
انرژی با محیط اطرافش می باشد.
این تعامل اگر به درســتی صورت
پذیرد ،تاثیرش به روی سطح اگاهی و
کلیت وجود فرد مشاهده می شود.
سالمتی ،شادابی و هوشیاری ذهنی
کمیت این
انسان منوط به
کیفیت و ّ
ّ
تعامل است.
بدن انسان به دو منظور به غذا نیاز
دارد .مــواد مورد نیاز برای حفظ بقای
خود و تولید انرژی جهت کار و فعالیت.
ایجاد ســامتی و نشــاط و از بین
بردن رنج و بیماری ،داشــتن اشتهای
خوب ،حافظه ی قوی ،مزاج ســالم و
68
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
نهایتاً کردار و افکار گران قدر بدون ترس و
دلهره و بقا درمقابل بیماری ها و تشویش ها،
نتیجه زندگی درست اســت که تغذیه از
اجزای مهم ان محسوب می شود.
برای گرفتن یک رژیم غذایی مناســب
باید بــه عوامل زیر توجــه کرد :منطقه ی
جغرافیایی مورد ســکونت ،نــوع زندگی،
نوع کار و مقدار فعالیت .عالوه بر این ســه
رکــن کلی ،توجه به غالب بودن طبع پیتا،
واتا ،کافا نیز توصیه شــده است .با توجه به
پارامترهای ذکر شده ،تغییر در نوع تغذیه
باید با دانش و اگاهی توام باشــد .خواندن
یک مقاله درباره فوائد گیاه خواری و حذف
پروتئین حیوانی از برنامه ی غذایی مطمئناً
رویکرد مناســبی نیســت .چرا که افراد از
نظر متابولیسم تفاوت هایی بایکدیگر دارند
که عوامــل جغرافیایی به ایــن تغییرات
دامن می زند.
قبــل از انجام تمرینات کلــی در برنامه
غذایی باید از درســتی یا نادرستی شیوه
فعلیتان ،وضعیت سالمت عمومی و سیستم
قلبی -عروقی خود اگاه شوید .بدین منظور
مراجعه به پزشــک و چکاپ کامل توصیه
می شود.
یوگا که اموزه ای ا ست برگرفته از اصول
طبیعی ،مار ا به شــناخت بیشتر طبیعت
خود دعوت می کند تا دانســته یا ندانسته
کار و عملــی بر خالف طبیعت خود انجام
ندهیــم و ازعواقب احتمالــی بیماری نیز
مصون باشیم.
انرژی اصلی ما در زمین به وسیله خورشید
تامین می شود( .پرانای خورشید) گیاهان از
طریق عمل فتوسنتز قادر به تعدیل انرژی
خورشید به مواد غذایی هستند.
این مواد غذایی عالوه بر پرانای خورشید ،پرانا
و انــرژی زمین و هوا را نیز در خود ذخیره دارند.
(انرژی دست اول)
گیاه خواران گروهی از جانداران هســتند که
به صورت مســتقیم قادر بــه تامین انرژی خود
از خورشید نمی باشــند .بدن جانوران گیاه خوار
از جمله انســان ها به گونه ای خلق شــده است
کــه انرژی خــود را از گیاهــان تامین می کند.
(انرژی دست دوم)
گوشــت خواران با اســتفاده از بدن حیوانات
گیاه خوار در دورترین چرخه ی حیات از خورشید
هستند( .انرژی سوم)
از نظر ساختار جهاز هاضمه (حالت دندان ها،
قدرت اســید معده ،طول روده و حالت چین و
چروک های داخــل روده و )...انســان مطمئناً
موجود گیاه خواری بوده اســت .اما او با توجه به
استعدادها و هوشمندیش و احتماالً تحت تاثیر
ضرورت های محیطی به ســراغ گوشت برخی از
حیوانات علف خوار رفته است و به تدریج ذائقه اش
تغییراتی یافتــه و عادت های جدیدی در وی به
وجودامده است.
از دیگــر دالیل برای کنتــرل میزان مصرف
پروتئیــن حیوانــی نحــو ه پرورش و کشــتار
حیوانات می باشد.
هدف دامپروری پرورش حیوانات برای مصرف
گوشتشــان است .اغلب گوشت های عرضه شده
به بازار الوده به مواد شــیمیایی است .برای فربه
نمودن حیوان و جلوگیری از مرگ و میر استفاده
از هورمون هــا و انتی بیوتیک ها به شــدت رایج
اســت .این داروهای شیمیایی پس از انتقال به
بدن انسان ،ایجاد بیماری های گوناگون می کند.
نکته بعدی ترس طبیعی حیــوان در مواجه
با عمل ذبح اســت که سبب می شود غدد فوق
کلیوی ادرنالین زیادی در بدن حیوان ازاد کنند،
که این هورمون همراه با گوشت وارد
بدن انسان شــده و شرایطی مناسب
بــرای تولیــد اضطــراب و نگرانی را
فراهم می کند.
یوگا طبیعــت درونــی را پرورش
می دهد از دیر بــاز اموزه های مکاتب
یوگایــی تاکیــد بر تغذیــه طبیعی
داشــته اند .از مهمترین این دستورات
غذایــی ،تقســیم مــواد غذایــی به
ســه گروه راجاســیک ،تاماســیک،
ساتویک می باشد.
ساتویک
این دســته از خوراک ها به بهترین
کیفیت بدن و ذهن را تغذیه می کنند،
صلح و ارامش فکر و درخشــندگی و
جالی ذهن را در او به وجود می اورند.
موجب طــول عمر ،خوشــبختی و
سالمتی هستند .وزن را کنترل می کند
و موازنه ی متعادلی بین انرژی های بدن
برقرار می کنند.
ایــن غذاها ســالم ،پــاک و بدون
مــواد نگهدارنــده و طعــم دهند و
خوشمزهمی باشند.
رژیم ساتویک به راحتی قابل هضم
بوده .نشاط اور ،حیات بخش و تقویت
کننده می باشد.
در واقع این طرز تهیه غذاســت که
غذا را به راجاس ،تاماس یا ساتوا تبدیل
می کند .مث ً
ال سیب زمینی اب پز ،پوره
سیب زمینی ،سیب زمینی سرخ شده
و چیپــس در موارد بــاال باالقوه این
پتانســیل را دارند که هم راجاس ،هم
تاماس و هم ساتوا باشند .اما این ذهن
دریافت کننده است که گرایش به چه
نوعی از غذا داشته باشد.
راجاسیک
این غذاها بــه علت دارا بودن مواد
تحریک کننده سیستم عصبی ،امالح
و نمک های زیاد ،تعادل ذهن و جسم
را از بین می برند .حالت های تحریکی و
هیجانی و نفسانی نتیجه ی یک ذهن
ناارام راجاسیک است.
ً
این غذاهای تنــد و تیز ،معموال پر
ادویه هستند .به زبان طب امروزی این
گروه از مواد غذایی ارزش غذایی خود
را از دســت داده اند .خشک و بی اب
بوده و حرارت مواد مغذی ان ها را به
حداقل رسانده است.
غذاهای راجاسی غذاهای شاهانه
بوده انــد .تاثیر نــوع غذا بــر روی
فکر ،اعمــال ،عــادات و ظاهر افراد
مشخص است.
این خوراک ها هم مغز و هم بدن را
به سرعت از بین می برند .جریان پرانا
را به کلی از بین برده و بدن به سرعت
رو به انهــدام می رود .بدن برای ابتال
به بیماری های مختلف اماده می شود.
ذهن مملو از اغتشاشات و اشفتگی ها
شــده و مبتال به حــرص و طمع و
عصبانیت می شود .غذاهای راجاسی
عالوه بر تهدید چاق کنندگی باعث
می شوند که خشم و شهوت تحریک
شود و زیان هایی از این دست در پی
داشته باشند.
تاماسیک
این غذاها شــخص را خســته و
کسل و بی حال می کند .تاماسی ها
با مواد طعم دهنده و نگهدارنده تهیه
می شوند .فلفل ،خردل و سس زیادی
در تهی ه ان ها استفاده می شود.
تاماسی ها طبیعتی تنبل ،کسل و
بی حال دارند.
غذاهای تاماســیک ماننــد :انواع
غذاهای سرخ شده -مانده و تخمیر
شــده و غذاهایــی که بــه دفعات
گرم شده اند.
با پیشرفت در مسیر یوگا و ایجاد
تغییرات درونی به تدریــج توجه از
مز ه غذا به تاثیــرات روحی و روانی
ان معطــوف می شــود .این زمــان
اســت که از درون اماده ی پذیرش
تغییرات شده اید.
برای پرتوجویی که به نشست های
طوالنــی راجایوگا رســیده اســت،
گیاه خواری یک ضرورت اســت زیرا
در تمرینات تمرکزی ،مانتراها و غیره
متابولیسم بدن کند می شود و دمای
درونی بدن که مسئول گوارش است،
پائین می اید .ترشحات و انزیم های
گوارشــی کاهش می یابد .بدن برای
هضــم غذایی که خورده می شــود
به ترشــحات پنج گانه ی گوارشی با
میزان مناســب ،انزیم های خاص و
دمای مناسب درونی بدن که در نقاط مختلف بدن تغییر
می کند ،نیازمند است.
دمــای بدن در دســتگاه گــوارش تفاوت هایی دارد
که این تفاوت ها برای انطباق بدن با شــرایط مورد نیاز
برای عمل هضم می باشد .در نشست های طوالنی برای
این که جهاز هاضمه از تعادل خارج نشود ،رژیم ساتویک
توصیه می شود.
افراد عالوه بر داشتن رژیم های غذایی نامناسب ،گاهی
عادت های غذایی نامناسبی نیز دارند .عادت هایی چون:
تند خوردی ،پر خــوری کردی ،خوردن غذاهای خیلی
داغ یا سرد ،صحبت با هیجان هنگام صرف غذا ،توجه به
تلویزیون یا روزنامه و...
به خاطر داشته باشید که"چگونه غذاخوردن" به اندازه
" چه غذایی خوردن" اهمیت دارد.
تغذی ه غلط ســاختار انرژیک انسان را از تعادل خارج
می کند و بدن با کم شــدن مقاومت طبیعیش در برابر
عوامل محیطی به سرعت دچار بیماری می شود.
مطمئناً همه چیز خوار! بودن انسان به سبب طراحی
شگفت اورش از جمله دالیل حفظ بقا و رشد و تحول او
در پروس ه تاریخ بوده است .اما اینک ما در عصری زندگی
می کنیم که دیگر ضرورتی برای استفاده از ان گروه مواد
غذایی که با سرشت ما ناهماهنگ است ،وجود ندارد.
از جمله عواملی که در دوران طفولیت بشر در هستی
کمک به حفظ بقای انســان کرده اســت ،سائقه های
فیزیولوژیکی اســت که دائماً در حال هدایت انســان از
قطب درد به سمت لذت می باشد.
احســاس گرسنگی هشــدار بدن برای دریافت مواد
غذایی به منظور تامین نیازهای متابولیکی خود می باشد.
پاســخ مثبت به این نیاز توام با احساس لذت است .اما
انســان جدا مانده از اصل با کشــف لذات این چنینی،
سرگرم خوشگذرانی شده ان چنان که گاه حتی به نتایج
اعمــال خود نیز بی توجه می ماند .از هوشــمندی خود
اســتفاده می کند با انواع محرک های گوناگون اشتهای
خود را دو چندان تحریک می کند تا بیشتر بخورد .فشار
بیش از اندازه به دســتگاه هاضمه و استفاده از غذاهایی
با کیفیت راجاس حساســیت حس چشــایی را تقلیل
می دهد و دیگر حس چشایی و سائق ه گرسنگی نیازهای
واقعی را به سیستم عصبی گزارش نمی دهد و درنتیجه
اشتیاقی دائمی برای خوردن ،از پدیده های اشنای تمدن
حاضر است.
مــا کودکان خود را عــادت می دهیم که بدون اینکه
گرســنه باشــند فقط برای لذت خــوردن ،از تنقالت
استفاده کنند.
با رشد در شرایط غیر عادی ،امیال جدیدی در انسان
متمدن این عصر مشاهده می شود که هیچ سنخیتی با
اناتومی و فیزیولوژی دستگاه گوارش ندارد .مانند استفاده
از نوشیدنی های خیلی سرد و خیلی گرم که این مواد به
سرعت پرزهای چشایی را نابود می کنند .لذت خوردن
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
69
کاهش می یابد و ناگزیر به بیشتر
خوردن رو می اوریم.
خوردن بیش از اندازه عامل اصلی
اکثــر بیماری هاســت .به خصوص
بیماری های خونی و گوارشی.
افراد پر خور در حال حفر قبر خود
با دندان هایشان هستند!
به دست اوردن سالمتی جسمی،
روحــی و روانی با یک برنام ه غذایی
ساتویک به راحتی میسر است .تامین
ســامتی در این حوزه ها شکوفایی
معنــوی را در پــی دارد .اموزه های
سائوچا(پاکی) در بر گیرند ه خوراک
نیز می شود .جســم معبد خداوند
اســت .مــکان و خانــ ه روح .یوگا
دیدگاه کل نگری است که تعادل و
تــوازن را در تمام جنبه های زندگی
توصیه می کند.
نــوع و کیفیت غذا هــم بر بدن
زمخت و هم بــر بدن های لطیف تر
تاثیر می گذارد.
خــوراک پاک(ســاتویک) بــه
پاکســازی طبیعت درونی و حفظ
ان کمــک می کند .هــوش و خرد
محکم شــده گره ها و موانع ذهنی
راحتت رگشودهمی شوند.
بدن زمخت ،تشکیل شده ازاب،
اتــش ،خاک ،هــوا و اتر اســت و
بدن هــای لطیف تــر ،از فکر ،انرژی
شعور و منیت تشکیل شده اند.
فکر هــم از اجزای بــدن مادی
محسوب می شود که کیفیت مادی
رقیق و لطیفی دارد و هم از اجزای
اصلی بدن لطیف.
کیفیت خوراک به سرعت بر وی
ّ
فکر تاثیر می گذارد.
کمیت افــکار رابطه
کیفیــت و ّ
ّ
نزدیکی با نوع خوراک دارد.
بعد از پاکســازی کامل نادی ها و
حفظ رژیم غذایی ساتویک فرد اماده
ورود به مرحل ه اگاهی برتر می شود.
در سطوح پیشرفته غذاهای راجاسی
و تاماســی اجاز ه کمتری به جذب
پراناهای لطیف داده و از نگهداشت
انرژی جنسی و تبدیل ان به انرژی
روحانی جلوگیری می کنند.
در این مرحله نمک تنظیم مواد
شــیمیایی خونی را از هم ســویی
70
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بــا نگهداشــت انــرژی جنســی
به هم می زند.
برای پرتو جویانی که تمرینات در
سطوح پیشــرفته را به طور حرفه ای
تعقیب می کنند ،الزامات و پرهیزاتی
در تغذیه لحاظ شــده است که برای
هنرجویان مبتدی ضروری نمی باشد.
دســتگاه تنفس به گونه ای خلق
شده است که قابلیت دریافت ذرات
پرانا را داشته باشد .دستگاه گوارش
نیز قابلیت جذب پرانای مواد غذایی
را دارد.
حال زمانی که ما در اولین گام مواد
غذایی را به اندازه ی کافی نمی جویم
تا با بزاق دهان به خوبی مخلوط و نرم
شود مطمئناً ادامه ی مسیر هضم نیز
به درستی جریان نمی یابد.
پرانای مواد غذایی در اثر جویدن
کامل ازاد می شــود .زیرا معده قادر
به هضم کامل مــواد غذایی نجویده
نمی باشد .معده با ترشح اسید بیشتر
کار دشــوارتری را به انجام می رساند
کــه عواقب ان در بلنــد مدت زخم
معده و دیگر عوارض دستگاه گوارش
اســت .در بین هم ه حیوانات ،انسان
بیمار ترین گون ه حیات است!
درمناطق گرمسیریگوشت خواری
غیر ضروری اســت .هــر چه هوای
منطقه ای که در ان سکونت می کنیم
سردتر باشــد ،نیاز بدن به پروتئین
حیوانی بیشتر می شود.
مــوز ،انانــاس ،نارگیــل ،انبــه
و ...از جملــه میوه هــای مناطــق
گرمسیر هستند.
توصیه ی پرهیز مطلق از گوشــت
حیوانات در برخی کتب یوگا متعلق
به افرادی است که می توانند نیاز بدن
خود را بــه پروتئین از منابع گیاهی
تامین کنند.
اما توصیه های عمومی که خوبست
توسط همه ی افراد رعایت شود چنین
است:
قبــل از هــر اقــدام الزم اســت
ناخالصی هــای جذب شــده را دفع
کنیم .تقریباً در تمامی مذاهب روزه
گرفتــن جزو فرایــض واجب لحاظ
شده اســت ،برای دادن استراحت به
جهاز هاضمه(0...در صورت داشــتن
ناراحتی یــا بیماری خاص حتمــاً قبل از اقدام ،با پزشــک خود
مشورت کنید)
غذا را به اهستگی و با تمرکزبخورید هنگامی که درگیر احساسات
عطفی منفی و خشم هستید از خوردن غذا خودداری کنید.
با احساس احترام ،حق شناسی و فروتنی به پروردگار(دعا) غذا را
شروع کنید و شکر نعمت های موجود را به جا اورید.
قبل از این که احســاس ســیر شدن غالب شــود ،دست از غذا
خوردن بکشید .یک ســاعت قبل از غذا نوشیدن یک تا دو لیوان
اب جهاز هاضمه را اماده ی ورود غذا می کند و تا یک ســاعت پس
از غذا نوشــیدنی میل نکنید ،زیرا اسید معده رقیق شده و معده به
ناگزیر اسید بیشتری ترشــح می کند تا بتواند تاثیر الزم را به روی
مواد غذایی بگذارد.
در یــک وعده غذایی از خوردن چند مختلف گروه غذایی پرهیز
کنید .مواد غذایی را حتی المقدور با حرارت غیر مستقیم طبخ کنید
(مث ً
ال بخــار پز کردن) .در برنامه ی غذایی تان حتماً از مواد فیبردار
استفاده کنید تا دچار یبوســت (ام االمراض) نشوید .بالفاصله بعد
از غذا دراز کشــیدن عادت نامناسبی اســت که باید از ان پرهیز
کرد .مث ً
ال چند دقیقه در وضعیت و اجراسانا نشستن جریان خون
بیشتری را به سمت حفره ی شکمی هدایت می کند و عمل هضم
تسریع می شود.
از خــوردن مواد غذایی بی ارزش (تنقالت) پرهیز کنید چون که
فقط بار اضافی بر دوش جهاز هاضم ه خود می گذارید .بدن مقداری
انرژی باید صرف کند تا این بی خاصیت هضم و دفع شود.
فوائد بســیاری در اهسته خوردن وجود دارد .شخص با رضایت
کامل از خوراکش حتی اگر مقدار ان کم هم باشد ،لذت می برد .بزاق
به خوبی با غذا مخلوط شده و هضم را اسانتر می کند.
با کم کردن حجم غذا در وعده های غذایی اگر بدن نیاز داشــت
تعداد وعده های غذایی را افزایش دهید.
برای فرد ضروری اســت که مزه ی غذا(شیرین ،ترش ،شور ،تلخ،
تند ،و قابض) و نیز سبکی و سنگینی ،سردی و گرمی ،مایع یا جامد
بودن غذا را در تناسب با فصل سال و نوع کار خود انتخاب کند.
با عشق و عالقه غذا بخورید .بازدارنده هایی چون روزنامه ،مکالمه،
تلفــن و تلویزیون را از میز غذا و اشــپزخانه تان دور کنید .چرا که
اشپزخانه مکان مقدسی است ،مصرف نمک را کنترل کنید .نیمی
از فضای معده را برای غــذا در نظر بگیرید ،یک چهارم ان را برای
مایعات و الباقی را خالی بگذارید.
در نهایت از خوردن اب در طول روز غافل نشوید و حتی المقدور
ان را نیز جرعه جرعه بنوشید تا بزاق دهانتان با اب وارد معده شود.
در خاتمه ذکر این نکته ضروری اســت که هوشیاری و اگاهی
فراتر از رژیم غذایی اســت .با رعایت این جزئیات بستر رشد فراهم
می شود ،اما رعایت این جزئیات به معنای رشد معنوی نمی باشد.
فهرست منابع:
.1واسانت الد .)1376(.ایورودا(.مسعود عامری).
.2دیتی .)1378(.شفابخشی با یوگا(.دکتر ارین ابوک).
.3مرکز یوگای شیواناندا .)1383(.یوگا ،ذهن ،بدن(.مریم باقر لباف)
.4پارام هام سوامی ساتیاناندا )1383(.سخن هستی(.استاد جالل موسوی نسب)
.5پارام هام سوامی ساتیاناندا( .)1378سخن دل(.استاد جالل موسوی نسب)
.6سونیا ریچموند .)1379(.یوگا درمانی(.سید رضا جمالیان).
.7محمد رضا یحیایی .)1376(.یوگا در هفت مرحله از مبتدی تا عالی.
.8خسرو شریف پور .)1372(.یوگا راهی به سوی کمال(.ج.)1
.9الیزلبت هایگ .)1380(.یوگا و تندرستی(.مینو احمدی/هوشمند ویژه).
.10هواردکنت.)1384(.یوگا(.حمیدرضا بلوچ )
تعادل
نویسنده :اتنا سرابی
در یک مدرسۀ یوگا شاگردی تعلیم
می دید که بســیار به دنبال فرزانگی
بود .از همیــن رو رفتارش را به مانند
اساتید بزرگی که می شناخت ،تغییر
داده بود .اســتاد متوجه شــده بود
که شــاگردش این روزها فقط لباس
سفید می پوشد ،به ناگهان گیاه خوار
شده بود و هر شــب روی بستری از
کاه می خوابید .اســتاد به ســراغ او
رفت تا ببیند چه خبر شــده اســت.
شــاگرد گفت« :دارم مراحل تشرف
را می گذرانم .ســفیدی لباسم نشانۀ
سادگی و جستجو است ،گیاه خواری
جســمم را پاک می کنــد و ریاضت
موجب می شود که فقط به معنویت
فکر کنم».
استاد خندید و او را به دشتی برد
که اسب ســفیدی از ان می گذشت.
بعد گفــت« :تمام ایــن مدت فقط
به بیرون نگاه کــرده ای ،درحالی که
در اصل امور ظاهــری و تقلید از ان
بدون تحول درونی ،اهمیتی ندارد .ان
حیوان را انجا می بینی؟ او هم موهای
ســفید دارد ،فقط گیــاه می خورد و
در اســطبلی روی کاه می خوابد .فکر
می کنــی ممکن اســت او هم روزی
استاد واقعی شود؟».
بســیاری از ما به دنبال شکل دهی
ظاهر خودمان هستیم .برای هر چیز
قالبی درســت می کنیم و درون ان
قالب فرومی رویم و گمان می کنیم به
مقصد رسیده ایم؛ اما انچه بسیار مورد
اهمیت است ،درکی عمیق و اگاهانه
اســت که شــعور و بینش و سروری
درونی در چه لباس و قالبی باشد.
این یعنی اســتفاده کــردن از هر
چیزی به انــدازه ،عبور نکردن از خط
قرمزهــای افراط وتفریط و خرافات و
ایــن تمرین تنها تمرینی اســت که
باطن انســان را رو به تکامل و صعود
پیش می برد.
تمــام هســتی در تعــادل قرار
دارد و تمــام موجــودات در تعادل
زیســت می کنند؛ بنابراین در هر
نقطه از زندگی که این موازنه به هم
بخورد ،بی نظمی و ناهنجاری را به
همراه دارد.
درواقع تعادل یک هدف متعالی
اســت ،هدفی که ما را به سرمنزل
مقصود هدایت می کند.
تعادل یکی از اصلی ترین ارکان
یوگاســت ،ولــی ازانجایی که هر
مکتــب ،نظریــه ،راه و روش و یا
عقیــده ای را در ایــن دنیا می توان
مورد سوءاســتفاده قــرار داد ،یوگا
نیز در بعضی موارد دســت خوش
ناپختگی عده ای قرار می گیرد و این
مسئله از عدم اگاهی بعضی مربیان
و اساتید ناشی می گردد.
یوگا انعطاف و تعادل را اموزش
می دهد و ان کس که در هوشیاری
و اگاهی به ســطح باالیی برســد،
هرگز حریصانه به دنبال خودستایی
و ظاهرســازی نخواهد بود .چه بسا
اســتاد حقیقی بی ادعاست ،استاد
حقیقــی ارام و مهربــان اســت.
صمیمی و عاشق .او عزت و اعتماد را
در دیگران گسترش می دهد .استاد
حقیقی از عشق و احترام مملو و از
حسادت و تکبر تهی است.
هرکــس صرفاً ظاهری ســفید
و درخشــان از خــود بــه نمایش
گذاشــت ،فرزانه نیست و هرکس
مکتبی برای خود ســاخت ،رهبر
میان
نیست؛ زیرا انسان متعادل در ِ
«عظمت» زندگــی می کند ،نه در
جستجویِ عظمت.
ً
چراکه یوگا اصــا دین ،مذهب
و سیاســت یا مکتب نیست .ایین
و روشی برای بهتر زیستن ،روشی
برای سالمت جسم و ذهن است.
ریشــۀ ان بر مبنای عد ِم تعصب و مهم ترین هدفش
ایجا ِد تعادل است.
اگرچه تمرکز ،ارامش ،خرد ،خودشناسی و اعتماد به
خویشتن ،یگانگی و بسیاری دیگر نیز از دستاوردهای این
را ِه روشن است ،اما این مقاله به اهمیت تعادل می پردازد
که به کارگیری ان حتی در استفاده از یوگا نیز بسیار حائز
اهمیت است.
گرفتن افسار
اینکه اساسی ترین رسالت ادمی بر دست
ِ
میل معلق بودن
نفس سرکش از یک ســو و مهار کردن ِ
میان ماوراء از ســوی دیگر اســت .متعادل گشتن میان
جسم و ذهن ،روح و بدن و عقل و احساس از اصلی ترین
مشخصه های فرزانگی است.
درواقع به طور کامل دســت کشــیدن از دنیای مادی
پیرامون همان قدر اشتباه است که غرق شدن در دنیای
بیرون خطا و بیراهه اســت .نیرویــی ازهرجهت ما را به
ســمت خود می کشاند ،نیرویی به سمت زمینی شدن و
نیرویی برای پیوستن به اسمان؛ اما ندایی از اعماق درون
ما را به تعادل فرامی خواند که انرژی بخشیدن به این ندای
عاشقانه ،مهارت انسانی ما را نشان می دهد .مهارتی که ما
را در برابر نیروهای سرکش افراط وتفریط توانمند می سازد.
عده ای از ادم ها عصیانگرانه رفتار می کنند ،گاه منفعل
و ســرد ،گاه متهاجم و گستاخ ،گاه تماماً خاکی و گاه در
خیال و ادعای ماوراء به ســر می برند .گاه در قالب جسم
روح مقدس
ادعای خدایی می کنند و گاه باوجود دارا بودن ِ
خداوند ،خود را تا سطح امیال و عملکردهای حیوانی نزول
تمامی این ها ادمی را به انحطاط می کشاند.
می دهند.
ِ
هــرگاه به تعادل رســیدی ،همان طور بــه روح خود
احترام می گذاری که جسمت را موردتوجه قرار می دهی
و همان گونه که به جســم خویش زیبایی می بخشی در
جستجوی کشف اسرار مقدس باطن نیز می کوشی .این
زندگی اگاهانه است.
معنای تعادل در یوگا و تمام سطوح
ِ
این گونه هرروز بر بام بلند ســعادت گامی عظیم برای
صعود برمی داری ،صعود به قلۀ تعادل بر بلندای انسانیت
تو .جســم امانت دا ِر روح اســت و مامن زیبای «جان» و
باطن ادمی ،مامن زیبای خداست و تمام کائنات در تعادل
بی نظیری است که اگر با این تعادل همگام شویم به نقطۀ
باالی هشــیاری خواهیم رسید .هشــیاری که از اعماق
درونی متعادل نشات می گیرد.
عظیم ترین بخش جهان در اعماق افکار تو پنهان است.
با درک این حقیقت جهان را در بر خواهی گرفت.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
71
یوگا چگونه از شما فرد
شادتریمی سازد؟
نویسنده :ناتالی کوگان / 1برگردان :واحد ترجمه
شــادمانی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در زندگی بشــر است .می توانید شــیمیایی مغز خود را تغییر داده و خلق وخوی بهتری
انسان ها بنا بر سرشت و ماهیت وجودی خویش ،همواره از افسرده داشته باشید.
بودن گریزانند و دوست دارند به سوی شاد بودن و شاد زندگی کردن
تمرین طوالنی مدت یوگا تغییرات طوالنی مدتی را با خود
درحرکت باشند .درواقع شادی ،بزرگ ترین موهبتی است که داریم.
نقش نشاط و شادمانی و پویایی در جامعه به حدی است که یکی از به همراه خواهد داشت
افرادی کــه به طور مرتب و روزانه یوگا کار می کنند ،شــادتر و
معلمان علوم اجتماعی به نام جان راسکین معتقد است ثروتمندترین
کشور ،کشوری است که بیش ترین افراد شاداب و شرافتمند را زیر ســالم تر از دیگر افراد هستند .مطالعات متعددی نشان داده اند که
بال خود دارد .شــادی نه تنها احساس خوبی در فرد ایجاد می کند ،یوگا میزان خستگی ،اضطراب و عصبانیت را در فرد کاهش می دهد.
بلکه برای سالمت و احساس تندرستی و نشاط هم ضروری است .با تمرین مداوم یوگا ،سطح بیوشیمی بدن تغییر می کند و سالمت
من اغلب با مردم دربارۀ شــک و تردیدم به یوگا قبل از شــروع جسمی و ذهنی فرد تضمین می گردد.
به تمرین ان می گویم .به عنوان فردی که همیشــه در حال تقال و
تنفس شما را شادتر می کند
جنب وجوش است ،نشستن روی زیرانداز یوگا و بی حرکت بودن به
هــر تمرین یوگا بر تنفس تمرکز می کند تا بدن را تقویت کرده
نظر من شکنجه اور بود .برخی افراد به طور ذاتی ارام و صبور هستند،
اما من این گونه نبودم .گرچه اکنون فردی یوگایی هستم و این به و ان را ارام ســازد .تحقیقات نشــان داده اند که تنفس اگاهانه و
این دلیل اســت که عموماً دیگر وارد ان دسته بندی ها نمی شوم و منظم عناصر کلیدی در کاهش استرس و غرق کردن فرد در لحظه
از انجــام یوگا لذت می برم .یوگا من را وادار می کند ،توقف کرده و اســت و هر دو این ها برای احساس شادمانی ضروری است .اگرچه
انچه را انجام دهم که می دانم من را خوشــحال می کند .انجام این می توانید تمرینات تنفسی را بدون انجام یوگا نیز انجام دهید ،اما
کار زمانی که دور از زیرانداز یوگایم هستم ،اسان نیست .شناخت انجام هر دو ان ها به طور همزمان در باال بردن سطح شادمانی شما
دانش نهفته در یوگا مرا به انجام مداوم ان پایبند کرد .مزایای تمرین معجزه می کند.
یوگا برای تمام یوگی ها هزاران سال شناخته شده است ،اما تحقیقات
روحیۀ شما را خوب می کند
نوین ثابت کرد که یوگا باعث شادمانی شما می شود.
ایا می دانید که وضعیت بدنی شما با روحیۀ شما ارتباط مستقیم
دارد؟ اگرچه ما مایل هستیم ،فکر کنیم که غم و اندوه باعث می شود
انواع مختلف یوگا مزایای مختلفی دارد
اگر فکر می کنید یوگا مناسب شما نیست ،چون از سبک خاصی بدن ما خمیده شود ،نتیجه تحقیقات و بررسی های علمی نشان داده
از ورزش خوشــتان نمی اید یا می اید ،تحقیق کنید .در یوگا حتماً که وضعیت بدنی شما روحیۀ شما را تغییر می دهد.
سبکی را خواهید یافت که مناسب با شرایط و نیازهای شما باشد
تمام انواع یوگا
و از انجام ان لذت ببرید .یوگا بســیار فراگیر شده و همه جای دنیا
یوگا ،ارتباط بین جســم و مغز را بهبود می بخشد و بدن به مغز
سرسپردگان بسیاری دارد و فقط یک راه برای انجام ان وجود ندارد.
پیام هایی می فرستد و باعث ایجاد احساس مثبت و قدرت می گردد
پس معطل نکنید ،ستون فقرات خود را کشیده و صاف بایستید.
یوگا مغز شما را سریع ًا تغییر می دهد
ممکن است فکر کنید که سال ها تمرین و ممارست الزم است تا
به شادمانی و خوشبختی برسید ،اما این گونه نیست .مطالعات نشان
داده اند که سطح گابا-امینوبوتیریک 2مغز بعد از یک ساعت انجام
ناتالی کوگان:
1- Natalykogan
وی موســس شرکت و سرمایه گذار
یوگا بسیار باال می رود .ســطح باالی گابا مرتبط با سطح پایین تر
2- Gaba
است و پایه گذار مجموعه ای از تمریناتی
است که به افراد و سازمانها کمک می کند
افسردگی و اضطراب است .با شرکت در یک کالس یوگا به سادگی
برگرفته ازwww.happier.com :
تا سالمت احساسی خود را ارتقا دهند.
72
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
افکار بیماری زا
برگرفته از :اینترنت
معر
کتاب فی
بیشــتر مردم ،بروز بیماری را با برنامه غذایی نادرســت ،شیوه
زندگی ناســالم ،اســترس ،قرار گرفتن در معرض سموم یا عوامل
عفونی و ...مرتبط می دانند .اما ایا می دانســتید که روان انسان در
بروز این بیماری ها نقش دارد؟ به نقل از ســایت «،»Reader's Digest
بر اساس دیدگاه طب مدرن ۷۰درصد بیماری های شناخته شده
با افکار منفی مرتبط اســت .این نوع بیماری سایکوســوماتیک یا
اختالل روان تنی نــام دارد .این بیماری در مکاتب طبی مختلف
شناخته شده است و در این زمینه به درمان جسم ،ذهن و روح فرد
می پردازند .ان چه می تواند تاثیر منفی روی ســامت فرد بگذارد
خود را به شکل مشکالت یا بیماری نشان می دهد از جمله اعتیاد،
میگرن ،عفونت انگلی ،افسردگی ،ناباروری ،دیابت ،سرطان و . ...ان
چه در ذهن می گذرد می تواند روی وضعیت بدن تاثیر بگذارد .در
ســال ۱۹۸۱فردی به نام ماریس گدمن در یک سانحه هوایی از
قسمت ستون فقرات و دیافراگم اسیب جدی دید .تنها حرکتی که
او می توانست انجام دهد ،پلک زدن بود .اما پس از گذشت چند روز
وضعیت او پزشکان را متعجب کرد .وی بدون نیاز به دستگاه تنفسی
شروع به نفس کشیدن کرد زیرا توانسته بود دیافراگمش را درمان
کند .از طرفی ســتون مهره ها بازسازی شــده بود و او می توانست
دست و پاهایش را حرکت دهد .ماریس از قدرت ذهن خود استفاده
کرده بود .طول عمر و بهبود یافتن از هر نوع بیماری با قدرت ذهن
و افکار مثبت امکان پذیر است؛ در مقابل افکار منفی مشکالتی را به
همراه می اورد که در ادامه به بخشی از ان می پردازیم.
حسد؛ بروز انواع سرطان ها و ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
انتقام جویی؛ بیماری حلق و گلو ،بی خوابی و اختالالت خواب
لجبازی و سماجت؛ میگرن ،التهاب و دیابت
بداخالقی؛ عفونت ،بیماری پوستی و بیماری های مزمن
خصومت؛ سوزش سردل و زخم معده
دروغ گویی؛ عفونت انگلی ،ضعیف شــدن سیستم دفاع بدن و
اعتیاد به مشروبات الکلی
ظلم و تعدی به حقوق دیگران؛ کم خونی ،اسم و حمالت صرع
ارتباط نداشتن با دیگران؛ بیماری کلیوی
بی عالقگی؛ دیابت
خیانت؛ ناباروری
بد دهانی؛ بیماری قلبی و دیابت
حرص؛ تومور ،چاقی مفرط و بیماری قلبی
اضطراب؛ بیماری پوستی ،بیماری قلبی و مشکالت گوارشی
"گرد ونه های انرژی"
(کتابی در خصوص چاکراها و کاربرد انها)
مولفMercier Patricia :
مترجم :سمیه (ساغر) نوزاد
انتشارات :د هسرا
قیمت 25000 :تومان
"غوطه ور د ر اکنون ابد ی"
مولف :م .پورازاد
انتشارات :ذهن زیبا
قیمت 15000 :تومان
"ساد ه لوح ،روزنه ای به د یگر سو"
مولف :م .پورازاد
انتشارات :ذهن زیبا
قیمت 15000 :تومان
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
73
یوگا و مدیریت خشم
سوسن عبدالرضایی (نویسنده کتاب یوگا و مدیریت خشم)
مقدمه
خشم وضعیتی است که در سیستم درونی ما ساخته شده است.
گویی نمی توان بدون خشــم بقا داشت .ایا خشــم واقعا برای بقا
ضروری است؟ جواب مثبت است .اگر قرار باشد که دشمنی ،خطری
یا حمله ای انســان را تهدید کند ،اگر خشم شما تحریک نگردد،
نمی توانید از ان مخمصه خالصی یابید .شما ممکن است قادر به
مبارزه با دشمن نباشید .ممکن است نتوانید از خطر بگریزید.
بنابراین خشم حالتی است که همیشه دشمن قلمداد نمی شود.
خشم مکانیزم حمایتی طبیعت است که به انسان کمک می کند تا
شرایط خطرناک را در زمان نیاز به جنگ با شرایط اسیب زا کنترل
نماید .اما ســوال این است که ایا ما واقعا از خشم صرفا در شرایط
جنگ اســتفاده می کنیم؟ ایا در زندگی ما شرایطی است که واقعا
نیاز به بروز خشم باشد؟
در سبک زندگی امروزی شرایط در برخی جاها به گونه ای است
که نیاز به بروز خشــم نیست .خیلی از خشم های ما از طفولیت تا
پیری بی مورد است .بی خود عصبانی می شویم ،بی جهت اختیار از
دست می دهیم و در اینجا نیاز به درک و مدیریت و کنترل خشم
داریم .اما سوال این است که چرا کنترل خشم تا این حد کار سختی
است؟ وقتی غضبناک می شــویم چه اتفاقاتی می افتد؟ هدف این
کتاب پاسخ به این سواالت است .اما نه صرفا نظری ،بلکه با اموزش
تکنیک ها و فنون یوگا شما می اموزید که چگونه می توان بر خشم
غلبه کرد.
مکانیزمخشم
ما وقتی که می گوییم خشمگین هستیم چه اتفاقاتی می افتد؟
مکانیز م ان خشــم چیست؟ برای درک این مطلب مثالی می زنیم.
فردی را در نظر بگرید که شناگر ماهری است .برای شنا به رودخانه
می رود .از شنا در رودخانه لذت می برد .خودش هم توانایی باالیی در
شنا دارد .استقامت بدنی وی هم بسیار باال است .بعد از چند دقیقه
شــنا و لذت بردن از ان تصمیم می گیرد به سمتی از رودخانه شنا
کند که خروشان است .می خواهد ماجراجویی کند .اما نمی داند که
ان قسمت او را به گرداب می کشاند .گرداب چیست؟ گرداب گردش
تند جریان اب است .این شناگر هر اندازه هم ماهر باشد ،از عهده این
گرداب برنخواهند امد و خود را به کشــتن خواهد داد .این موضوع،
دقیقا همان چیزی است که وقتی ما به خودمان اجازه می دهیم که
غرق در خشم شویم ،در ذهن ما اتفاق می افتد.
اینک مثال ملموس تری می زنم .اگر کســی به شما توهین کند،
در واقع احساســات شــما را جریحه دار کرده اســت .ان وقت شما
خشمگین می شوید .انچه عقلمان حکم می کند تا درک کنیم،این
اســت :هر زمان در شرایط روانی قرار گرفتید که سخت خشمگین
هســتید ،تحلیل کنید که در ذهن و روان شما چه اتفاقی می افتد.
چه اندیشه هایی در سر دارید .در واقع ذهن جریانی از گفتگو در پس
زمینه هوشیاری است.
بر صفحه هوشیاری است که عبارت ها تکرار می شوند .این ذهن
است .ذهن چیزی نیســت جز دستگاه اندیشیدن .در این دستگاه
چه چیزهایی تفکر به حســاب می ایند؟ یــک فرد در برابر همه به
مــن توهین کرده و من نمی توانم این توهین را تحمل کنم .شــما
عبارت های توهین امیز را شــنیده اید.صدای ان در گوشتان طنین
انداخته اســت .این صدا وارد گوش می شود; جایی که ارتعاش صدا
به فعالیت الکتریکی تبدیل می شود .جریان الکتریکی به مغز می رود
و در انجا اســت که این صدا جریــان الکتریکی را مورد حمله قرار
می دهد و اندیشه ها اغاز به کار می کند .بنابراین وقتی فرایند تفکر
در ذهن اتفاق می افتد ،شما چه کار می کنید؟ به ذهن خطور می کند
که چطور یک شخص نادان در برابر همه به شما توهین کرده است.
نمی توانید تحمل کنید .پیش خود می گویید که باید به او اســیب
بزنید .این عبارت ها سریع در ذهن می چرخد و این چیزی است که
ما ان را خشم می نامیم.
74
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
این خشم ،خشمی است که در بدن تراوش می کند ،به قلب نفوذ می کند ،به سیستم بدنی نفوذ می کند ،موجب می شود خون در چشمان
شــما نفوذ کند و صورتتان ســرخ گردد و کل بدن دچار عصبیت شده و انرژی را بیرون می فرستد ،پرانا یا انرژی را به سمت دست ها هل
می دهد و شما می خواهید بروید و طرف را با مشت بزنید .بنابراین این شرایط اتفاق می افتد ،صدا از بیرون می اید ،در مغز تفسیر می شود و
مغز عبارت هایی را تولید می کند که به سرعت زیاد به چرخش درمی اید .تکرار این عبارات در مغز شما را به سمت گرداب هدایت می کند
و شما عمال می بازید .بنابراین یادگیری و درک این عمل و البته کنترل ان بسیار ضروری می نماید.
در این مقاله فنونی معرفی می شود که با اعمال و تمرین ان در زندگی روزمره می توانید از میزان خشم خود بکاهید و مطمئن باشید که
تمرینات مستمر موجب خواهد شد تا نتایج مثبت ان را در زندگی مالحظه کنید و روز به روز بر خود فائق ایید.
واکنش های بدن به هنگام خشم
خشــم بروز احساسی است که همه ما ان را تجربه کرده ایم .به خصوص در
شهری مثل تهران یا شهرهای بزرگ که خیابان های ان مملو از ترافیک است.
در ترافیک ،بــوق زدن های متوالی ،ناخوداگاه کالفه و عصبی مان می کند .ان
وقت گاهی اوقات واکنش فیزیکی نشــان می دهیم ،گاهی هم بدون واکنشی
خشم خود را بیان می کنیم .در هر دو صورت مخاطب ما می فهمد که ما سخت
خشمگینهستیم.
ســوال این است که وقتی ما عصبانی می شــویم ،چه اتفاقاتی برای بدن ما
می افتد؟ برای درک این موضوع به قرن ها پیش برمی گردیم که بشر ان دوران
سر مسائل ترافیکی یا دیر رسیدن به مقصد و جدال با مدیر شرکت عصبی و
خشمگین نمی شدند .در ان زمان عواملی مانند حمله حیوانات وحشی و مردمان
قبایل دیگر و جنگ مردم را تهدید می کردند و ان ها یا مقابله می کردند و یا پا
به گریز می گذاشتند .برای مبارزه یا فرار از معرکه تغییرات خاصی در بدن روی
می دهد .برای این کار کافی بود که بدن قند خون و انرژی کافی داشته باشد.
فشــار خون باال می رود و خون کافی به عضالت می رسد .قلب به تندی و با
نیروی زیاد می تپد و تپش قلب بیشتر می شود .باید تاکید کرد که خشمگین
شــدن و بروز ان بسیار برای سالمتی مضر است .چاره کار چیست؟ خیلی ها
اموزش می بینند که عصبانی نشوند .فردی را تصور کنید که در جایی مشغول
به کار است و رئیسی بد اخالق دارد که برای هر کاری ایراد می گیرد .حال این
فرد هم از کودکی طوری پرورش یافته که برای هر خطایی عذرخواهی می کند
و بسیار با زبان خوش با مدیر صحبت می کند .ظاهری مهربان دارد ،اما در درون
خود اتش گرفته اســت .ایا این برای ســامتی خوب است؟ به هیچ وجه .در
واقع عواطف خود را در درون سرکوب می کند .سرکوبی عواطف در درون برای
سالمتی مضر است و حتی منجر به سرطان می شود .همین است که خشم را
احساسی بسیار قوی می دانند.
حال باید ببینیم که ایا بروز خشم و باالبردن قند خون و دیابت مفید است؟
بنابراین چکار باید کرد؟ مثال دیگری می زنم .فرض کنید که فردی در محیطی
کار می کند که مدیری بسیار مهربان دارد .از همه کارکنانش هم می خواهد که
همیشه شاد باشند .مدیر به تعطیالت می رود و وقتی باز می گردد ،می بینید که
کار شرکت حسابی به هم ریخته است .عده ای به مرخصی رفته اند و عده ای بی
توجه به کار هستند .مدیر خیلی مهربان است .داد نمی زند .با مهربانی می گوید
کــه این اعمال را تکرار نکنید .کارمنــدان را نصیحت می کند .مدیر دوباره به
تعطیالت می رود و وقتی بر می گردد با همان صحنه روبرو می شود.
ایا نباید عصبانی شود و اقتداری از خود نشان دهد؟ این مدیر می تواند خشم
خود را بروز دهد .بدون انکه قند خونش باال برود .بدون انکه تنش به عضالتش
وارد شود .بدون ان-که فشــار خونش باال برود .اینجا است که یوگا به کمک
می اید و یاد می دهد که چطور می توانیم خشم خود را بروز دهیم ،بدون انکه
پیامدهای ناخوشایندی داشته باشد .ارامش عمیق در وجودتان خواهد بود ،اما
خشــم خود را هم بیرون می ریزید و در درون سرکوب نمی کنید .اگر سرکوب
شود ،پیامدهای بدی خواهد داشت.
گام هایی در مدیریت خشم
اجازه بدهید این فصل را با یک حکایت شروع کنم.
روزی در هند دو دوســت به فرض راما و شــامایا نزد
اســتاد یوگایی رفتند و از او خواستند که نزدش تعلیم
دیکشا ببینند .اســتاد از این دو دوست علت یادگیری
دیکشا را پرسید.
ان ها گفتند که می خواهیم روح و روان شادی داشته
و قدرتمند شویم .ان وقت استاد به ان ها گفت که بروید
خانه تان و شش ماه دیگر برگردید و نباید در این شش
ماه خشمگین و عصبانی شــوید .راما و شامایا خیلی
خوشحال بودند .ان ها قبول کردند .استاد گفت« :هیچ
چیز نباید باعث عصبانیت شما شود .اصال نباید خشم
بر شما چیره شود .به خانه برگردید .طبیعی رفتار کنید
به کارهای روزانه خود مشــغول باشید .بعد از شش ماه
نتیجه را به من اعالم کنید تا اموزش دیکشــا را شروع
کنم ».این دو رفتند .راما به روستای خود رفت و شایاما
هم به روستای خودشان برگشت.
شــش ماه تمام شد .این دو دوست به هم رسیدند و
همدیگر را دیدند و از یکدیگر پرسیدند که ایا در طول
این شش ماه عصبانی شده اند؟ هر دو هم جواب منفی
دادند و به هم گفتند که هرگز عصبانی نشدند .اما راما
چند مرتبه این سوال را تکرار کرد« :واقعا تو در این مدت
عصبانی نشدی؟» شایاما به تندی جواب داد« :بس کن
دیگر ،چند بار می پرسی؟» انجا بود که خشم بر او غلبه
کرد .بنابراین ،اگر تصور کنید که بر خشــم خود غلبه
کرده اید ،این خشــم دوباره به نیروی دو برابر برخواهد
گشــت ،پس در نتیجه در مدیریت خشــم باید بسیار
هوشیار باشیم.
مهمتریــن گام در مدیریت خشــم این اســت که
بدانیم خشمگین می شویم .پنج گام در مدیریت خشم
معرفی می گردد.
اولین گام این اســت که شما اگاه نیستید که فردی
عصبانی هستید .بسیاری هســتند که زود از کوره در
می روند .برای هر چیزی داد و فریاد راه می اندازند .عکس
العمل طرف مقابل این است که اتفاقی نیفتاده است.
چرا عصبانی هستید؟ فرد عصبانی باز نمی پذیرد که از
کوره در رفته است و با خشم توجیه می کند که عصبانی
نیست و رفتار طرف مقابل او را ناراحت کرده است ،چرا
که او شخصی است که هرگز عصبانی نمی شود .بنابراین
در گام اول باید بپذیریم که زود
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
75
عصبانی می شویم .بدانیم که خشم ما را به سمت گرداب می برد و گم می کند.
سپس بدانیمکه همانطور که بارها شنیده ایم ،رفتار توام با خشم موجب می شود
که رابطه ما با افراد از بین برود .شغل از دست می رود .تجارت خراب می شود .پس
در مرحله اول بپذیرید که فردی عصبانی هستید ،سپس تصمیم به کاهش خشم
بگیرید .خودتان را تغییر دهید .پذیرفتن مســاله و اراده به حل ان اصل مهمی
است .در غیر اینصورت بســیاری از افراد در تصورشان هم نمی گنجد که خشم
ان ها نیاز به کنترل دارد و زمانی به خود می ایند که دچار حمله قلبی شــده اند
و پزشــک معالجشــان توصیه می کند که باید از محیط و فعالیت های خشم اور
دوری نمایند.
گام دوم :مرحله ای می رســد که ما حالــت عصبی خود را می پذیریم و تالش
می کنیم که ان را فروبخوریم.
گام ســوم :پذیرش و شروع به فروخوردن خشم است .شرایط به گونه ای است
که فردی شما را عصبانی می کند و شما می خواهید یک عکس العمل انی از خود
نشــان دهید .ان وقت پیش خود می گویید که من نباید عصبانی شوم .اگر االن
از کوره در بروم ،همه چیز خراب می شود .ان وقت درونتان به شما می گوید که
اری جلوی خشم خود را بگیر .شما به جای عصبانیت سعی می کنید چهره ارام
و خونسرد خود را به عامل و محرک خشم نشان دهید .اما واقعیت این است که
در درون اتش گرفته اید .به این می گویند سرکوب خشم .یا به اصطالح خودمان
فرو خوردن خشم.
ان گاه پا به مرحله بعدی می گذارید که گام بسیار مهمی است .پس مشکل از
بیرون است .عامل تحریک خارج از ذهن افراد است .بنابراین این گونه سرکوب در
برابر محرک ها مشکالت زیادی به بار می اورد .گام بعدی یا بهترین روش کنترل
خشم ،کنار گذاشتن واکنش تند است .این که واکنش سریع باید کم شود .این
عمل باید در ذهن انجام شــود .ذهن را باید ارام کرد .به عبارتی باید بتوان شدت
بروز خشــم و فوران خشن انرژی را کم کرد .فنون یوگا می اموزد که شما دارای
این موج عظیم انرژی ،موج عظیم انرژی حیاتی هســتید.انرژی به منطقه ســر
هدایت می شود و در ان منطقه مثل بمب سرازیر می شود.
بنابراین انچه که باید در ابتدا انجام دهید این است که ابتدا انرژی را از منطقه
سر به منطقه پایین تر بدن منتقل و ان را بیرون بریزید و به جای ان که انرژی
عظیم را بر سر یک محرک بیرونی خالی کنید ،ان را به سمت پایین انتقال دهید
و با تنفسی عمیق تخلیه کنید .با تنفس عمیق می توان انرژی را از قسمت سر به
قسمت های پایین بدن انتقال داد .وقتی با این انتقال فضایی در ذهن خود ایجاد
می کنید ،انچه در این فضا ایجاد می شود ،توانایی درونی و پاسخ درون شما است
و ان باید به ارامش ختم شــود .تمرینات فیزیکی و تکنیک های تنفسی یوگا،
مدیتیشن و مراقبه به راحتی می تواند شما را به این توانایی درون هدایت کند .پس
باید یاد بگیریم که خشم خود را کنترل و به شیوه صحیح به بیرون هدایت کنیم.
76
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
خاتمه
خشم به منزله سوخت اســت .خشم را احساس
کنیم و دست به عمل متفاوتی بزنیم .معموال خشم را
انکار می کنیم .سرکوب می کنیم ،مدفونش می کنیم،
پنهانــش می کنیــم دربــاره اش دروغ می گوییم و
دست به هر کاری می زنیم .اال گوش سپردن به ان.
بیاموزیم که قصد خشــم این است که به ان گوش
بسپاریم .خشم را باید به دیده حرمت نگریست .چرا؟
زیرا حد و مرز هایمان را نشان می دهد .خشم نشان
می دهد که می خواهیم به کجا برویم .نشان می دهد،
کجا بوده ایم .خشم به راه اشاره می کند.
خشــم نمایانگر نیاز به اقدام و عمل اســت تا ما
را به سوی راهی ســوق دهد که خشم به ان اشاره
می کند ،نه ابراز ان .قصد این بوده که از خشــم به
صورت سوخت استفاده کنیم تا ما را به راهی سوق
دهد که خشــم به ان اشاره می کند .پیام نهفته در
خشم را ادراک کنیم.
خشم به ما می گوید که دیگر نمی توانیم با شیوه
قدیمی زندگیمان کنار بیاییم .خشم سوختی است
که ما را به سوی زندگی تازه مان سوق می دهد .خشم
ابزار اســت نه ارباب .منظور خشــم این است که به
ریش ه توجه کنیم و به شــیوه ای درست از ان سود
بجوییم .خشــم دوست ماست .خشــم خود عمل
نیست .خشم دعوتمان می کند که بر طبق نیکوترین
مصالح خویش عمل کنیم .کدام یک از انتظارات من
براورده نشده و من خشمگین هستم . . .؟
یوگا ،اساناها ،تنفس ها ،مدیتیشین ها و مراقبه ها
وســیله ای می سازند برای رســیدن به زندگی پر از
ارامش ...
همه اســاناهای یوگا در ســبک ها و سیکل های
مختلف چنانچه زیر نظر مربی اگاه به طور مستمر و با
توجه و تمرکز روی تنفس و با ارام سازی بین اساناها
انجام پذیرد و در نهایت به تن ارامی پایانی یا شاواسانا
منتهی شود ،می تواند در ارامش ذهن ،ارامش جان،
مدیریت خشم و نهایتا داشتن زندگی ای سرشار از
ارامش موثر باشد.
چهار اثر معجزه اسای مهربانی
نویسنده :تامارا لچنر /1برگردان :نوید امیدی
مهربانی در گفتار اعتماد به نفس می افریند،
مهربانی در اندیشــه بصیرت می افریند و
مهربانی در بخشش عشق می افریند.
تحقیقــات جدید نشــان داده اســت که
نوع دوستی بر خالف تصور غالب مبنی بر اینکه
یک عمل فارغ از خود می باشد ،می تواند برای
بخشنده ،به همان اندازه ی گیرنده ی محبت،
دارای فایده باشد.
در واقع محصول مهربانی انقدر وســیع و
بزرگ است که می توان گفت مستقل از نتیجه،
برای خود شما نیز خوب است.
مهربانی وقتی اغاز می شود که شما عملی را
برای خیر رساندن به دیگران بدون چشمداشت
بازگشت انجام می دهید و منبع جادوی ان نیز
همین است انرژی استفاده شده در مهرورزی
روی همه افراد درگیر تاثیر مثبت می گذارد.
مهربانی می تواند هر گونه رفتاری را با خود
همراه ســازد ،از تحسین و ستایش گرفته تا
انتقاد و نکوهش .مهربانی تنها مربوط به انچه
انجام می دهید نیست ،بلکه چگونگی انجام را
نیز در بر می گیرد .وقتی در جایی رفتاری به
شکل عشق در می اید شما مهربانی را تجربه
می کنیــد .مهربانی می تواند بــه روش های
مختلفی ابراز گردد:
• لبخند
• یک نوازش مالیم
• تحسین کردن
• کمک به یک غریبه
• گوش کــردن اگاهانه بــه صحبت های
یک همکار
• اهدای یک هدیه غیر منتظره
• به اشتراک گذاشتن یک خاطره
• اشپزی برای یک شخص نیازمند
• کمک به یک سازمان خیریه
• سرپرستی یک کودک
• انجــام فعالیت هــای داوطلبانــه بدون
چشمداشت
قانون بخشــش و دریافت همانقدر که در
مورد بخشش اشــیا صادق است در بخشش
پندارها ،گفتارها و کردارهای نیک نیز درست
است .نیازی نیست مهربانی در قالب کارهای
بزرگ و مجلل باشد ،در واقع گاهی یک عمل
ساده می تواند تاثیری بیشتر داشته باشد.
در اینجا پنج دلیل را برای اینکه شما باید
مهر بورزید بیان می کنیم:
.1به احساس شــادی شخص کمک
کنندهمی رسید.
اصطالح « شــادی شخص کمک کننده»
را اولین بار الن لــوک در کتاب خود با نام «
قدرت شفابخش انجام کار خوب» به کار برد.
امروزه در حوزه روانشناسی این اصطالح به طور
عمومی برای بیان احساســات خوب ناشی از
خوبی کردن به شخصی دیگر استفاده می شود.
این احساس ،ناشی از افزایش دوپامین (ماده
شیمیایی شادی بخش تولیدی در مغز در اثر
مهربانی)به وجود می اید .ممکن اســت اغاز
ترشح ،از مغز باشد ولی اگر در مرکز قلب خود
روی این احساس تمرکز کنید،تاثیری عمیقتر
را تجربه خواهید کرد.
.2شما هم احســاس شادی خواهید
داشت و هم شادتر به نظر می رسید.
بــر اســاس نتایــج تحقیق ،صــرف پول
خیرخواهانــه (صــرف پول برای شــخصی
دیگر وقتی که ســود مستقیمی نصیب شما
نمی شود) باعث شادی بیشتر شما می شود .اگر
شما شادتر باشید شادتر نیز به نظر می رسید.
.3اضطراب در شما کاهش می یابد.
انجام اعمال مهربانانه می تواند واقعا اضطراب
اجتماعی را کاهش دهد .محققان تعدادی افراد
با سطح اضطراب باال را وادار به انجام کارهای
مهربانانه حداقل 6بار در هفته در قبال دیگر
اشخاص کردند و دریافتند که افراد مضطرب با
تمرکز بر مهربانی به دیگران قادر به ارام سازی
ذهن خود بودند.
.4مهربانی شما مسری است.
عالوه بر قانون بخشــش و دریافت ،عمل
مهربانی به خودی خود دارای منفعت می باشد.
شما اگر شاهد یک مهربانی باشید ،به احتمال
زیاد مشتاق به شیوع ان و افزایش مهربانی ها
می شوید .برای الهام گرفتن در این مورد فیلم
Pay it forwardرا ببینید.
در فیلم ،یک پسر جوان تصمیم می گیرد سه
کار خوب در قبال اشــخاص انجام دهد و انها
نیز به نوبه خود همین کار را تکرار کنند .این
نوع افزایش تصاعدی انرژی مثبت دقیقا نوعی
از معجزه است که مهربانی الهام می بخشد.
اموزش مهربانی
بهترین قسمت قضیه این است که مهربانی
قابل یادگیری اســت .مهربانی مهارتی است
که می تواند اموخته شــود و با تمرین و تکرار
افزایش یابد .یادگیری مهربانی در واقع حس
نوع دوستی و شادی روانی را افزایش می دهد.
برنامــه های زیادی وجود دارد که می تواند به
شــما در اموزش مهربانی و شفقت کودکانه
در ســنین پایین کمک کند .اینجا دو روش
امده است:
• اعمال تصادفی مهربانانه :دوره اموزشــی
طراحی شده برای استفاده مربیان در کال س ها.
• شفقت -برنامه انالین ضد خشونت :یک
روش پیشرفته اموزش مهربانی برای مقابله با
خشونت و تحکم در جوانان.
شــما برای بهبود این اموزش ها در خانه و
کالس می توانید از کودکان نیز الهام بگیرید.
اورال وابا -معلم مدرسه متوسطه -در برنامه
خــود ( گفتگــوی TEDدر بــاره مهربانی) از
کارت های تصادفی کارهای مهربانانه استفاده
کرد که بین دانش اموزان پخش شــد و هر
شخص باید کار روی کارت را انجام می داد و
کارت را به دانش اموز دیگری می داد.
الئوتزو بیان نموده است « مهربانی در گفتار
اعتماد به نفس می افریند ،مهربانی در اندیشه
بصیرت می افریند .مهربانی در بخشش عشق
می افریند ».بدون هیچ شکی مهربانی در این
جهان دارای اهمیت باالیی می باشد .اگر برای
هر انسانی روی این سیاره مهربانی اولویت یابد،
از فضایی سرشــار از صلح و ارامش روی کره
زمین لذت خواهیم برد.
1-Tamara Lechner
تامارا لچنر:
مربی مدیتیشن و متخصص شادی و دارای مدرک مربیگری مدیتیشن از
موسسه Primordial Soundمی باشد .در ویکتوریا ،بریتیش کلمبیای کانادا
زندگی می کند ،جایی که مجموعه اینترنتی شادی را منتشر کرده است.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
77
میسور شهر یوگا
با اشتانگا یوگا بیشتر اشنا شویم
مصاحبــۀ اختصاصی دانش یوگا با
بنیانگذار مدرسۀ اشــتانگا یوگا میســتیک 1میسور
میسور شهری واقع در جنوب هند از چند جهت شهرت دارد .اول اینکه بزرگترین قصر مهاراجه با قدمت 105سال در این شهر واقع
است و همه روزه تعداد زیادی توریست خارجی از این بنا و دیگر اثار تاریخی منحصر به فرد ان دیدار می کنند .شهرت دیگر این شهر
به واسطه یوگاست چراکه سالها پیش اساتید بنام یوگا از این شهر برخواسته و با سبکهایی که ابداع کردند ،جهان را تسخیر نمودند.
کریشــنام اچاریا پدر یوگای مدرن ســالها در این شهر به اموزش شاگردانش مشــغول بود .ب.ک.س .ایینگار ،پاتابی جویس و
دسی کاچار در این شهر سالها به انجام تمرینات یوگا مشغول بوده اند.
پاتابی جویس مبتکر سبک اشتانگا یوگا بیش از پنجاه سال در این شهر به کار اموزش اشتانگا یوگا اشتغال داشت .امروزه مرکز وی
و دیگر مراکز و باشگاه های متعدد اشتانگا یوگا در این شهر به اموزش یوگا به خیل عظیم عالقمندانی که از سرتاسر جهان به این
شهر امد و شد می کنند ،می پردازند.
دی ماه ســال 1395فرصتی دســت داد تا مدیر مســئول مجله دانش یوگا با سفری به این نقطه از هند مالقاتی با اساتید بنام و
مربیان نام اشنای اشتانگا یوگا به عمل اورده ،در خصوص سبک اختصاصی شهر میسور اطالعات بیشتری را کسب و به سمع و نظر
خوانندگان محترم مجله برساند.
2
در ذیل نخســتین مصاحبه صورت پذیرفته با بنیانگذار مدرسه یوگای میستیک ،اســتاد شاشی کومار ،واقع در شهر میسور را
مطالعه می فرمایید.
قبال چندین بار به شهر میسور سفر کرده و در مورد مرکز یوگای میستیک
که توسط شما تاسیس گردیده است ،مطالبی شنیده بودم .بنابراین مشتاق
هستم که مصاحبه ای با شما داشته باشم.
01لطفا خودتان را معرفی کنید.
اصالت من به شهر ماشاال 3بر می گردد .هنگامیکه 28ساله بودم به اشتانگا
یوگا روی اوردم .حدود 6سال به شاگردی استاد ب.ن.س .ایینگار 4درامدم و سپس
در سال 2006مرکز میستیک یوگا را تاسیس نمودم .گر چه قادر به اموزش اشتانگا
یوگا بودم و به عنوان مربی این سبک منصوب شد م ،اما بیشتر تخصص خودم را در
6
پرانایاما و مدیتیشن می دیدم .پرانایاما را در شهر پونا 5نزد استاد ب.ک.س .ایینگار
اموختم و سپس نزد یوگی های دیگری در هیمالیا و ریشی کش 7هند تحت تعلیم
بودم .بنابراین روشی که پرانایاما را اموزش می دهم چیزی فراتر از سیستم هیمالیایی
است .سال های زیادی را به مراقبه گذراندم و هم اکنون به اموزش ان مشغول هستم.
در سال 2006مدرسۀ یوگای میستیک را افتتاح نمودم .در ابتدا فقط اشتانگا یوگا
را اموزش می دادم و پس از مدتی که معلمان یوگای بیشــتری به ما محلق شدند،
اموزش در ســبک هاتا را نیز در حیطۀ کاریم قرار دادم .من معموال دورۀ مربی گری
به سبک های اشــتانگا و هاتا را به عالقمندان اموزش می دهم .اموزش پرانایاما و
مدیتیشــن نیز در حیطۀ کاریم قرار می گیرند .به یادگیری فلسفه نزد استاد بزرگ،
78
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
دکتر سوریا درشهر میسور پرداختم و اناتومی
را نیز مسلط گشــتم .در سال 2008شروع به
امــوزش دوره مربیگری یــوگا 8به عالقمندان
یوگا شدم .از انجاییکه شاهد ان بودم که افراد
زیادی از قســمت های مختلف اسیا ،اروپا و
امریکا به هند می امدند و مکانی برای اقامت
نداشتند ،تصمیم به تاسیس این مرکز گرفتم.
ساخت انرا به تنهایی و بدون دریافت هیچ نوع
کمکی بــه پایان بردم .از انجاییکه بارها جهت
اموزش به قســمت های مختلف اروپا ســفر
کرده بودم ،ســعی نمودم امکانات مدرسه یوگا
را طبق استانداردهای بین المللی فراهم سازم.
مدرسه میستیک ،مکان کوچکی است ،بنابراین
ترجیح می دهم کــه گروه های کوچک تر را
جهت اموزش به این مکان بیاورم تا قادر باشم
به بهترین شکل ممکن به انان اموزش دهم و
امکانات الزم را برایشان مهیا سازم.
02از سالی که به اموزش دوره مربیگری
بین المللی مشغول شده اید تاکنون ،چه
تعداد از مرکز شما فارغ التحصیل شده اند؟
تاکنون تقریبا 2000نقر موفق به فارغ التحصیلی
از این مرکز شده اند.
در مورد اشتانگا یوگا بگویید .تفاوت
03
اشتانگا یوگا با دیگر سبک های یوگا در
چیست؟
ما در یوگا نیازداریم که به طور همزمان روی بدن،
ذهن ،احساس وروان کار کنیم،نه تنها صرف ّا بر روی
بدن فیزیکی متمرکز گردیم .چنانچه تنها به سبک
اشتانگا روی اورید و متمرکز بر روی ان شوید ،صرفا
اساناهای بســیار اکتیو و پویا را انجام داده اید و بر
روی بدن فیزیکی متمرکز شده اید .اما من قصد دارم
یوگایی کامل و جامع را در این مرکزعرضه نمایم که
در ان دیگر جوانب یــوگا همچون پرانایاما و مراقبه
نیز دخیل باشند .بنابراین در اموزش اشتانگا یوگا به
عالقمندان در مدرسه میستیک تاکید یکسانی بر سه
عنصر کلیدی در یوگا یعنی اسانا ،پرانایاما و مدیتیشن
می شــود .نکتۀ مهم در اموزش یوگا در این مدرسه
به پرتوجویان این است که ان ها را تحت تعلیم یک
ســبک خاص قرار نمی دهیم بلکه همزمان برروی
چندین سبک متمرکز می شویم .ما روش ایینگار را
ّ
صرفا ســبک ایینگار .بلکه
اموزش می دهیم ،اما نه
روش ایینگاری که مورد اصالح و بازبینی قرار گرفته
باشد تا پرتوجو قادر باشــد به شکل عمیق تری به
درک رویکردهای هاتا یوگا نائل شود.
ایا در سبک اشتانگا یوگا ابزار را مورد
04
استفاده قرار می دهید؟
در 95درصد مواقع از ابزار استفاده نمی کنیمبلکه
سعی می کنیم این سبک را به شکل طبیعی خودش
اموزش دهیم ،چرا که در سبک سنتی اشتانگا یوگا
ابزار مورد استفاده قرار نمی گرفت .اما در برخی موارد
نادر که افــراد به دالیل مختلف قادر به انجام برخی
حرکت نمی باشند ،ازابزار الزم استفاده می کنیم.
05تفاوت بین سبک هیمالیایی که شما در
اموزش تنفس خود مورد اســتفاده قرار
می دهید و در شمال هند رایج است با سبکی
که در جنوب هند مورد استفاده قرار می گیرد
در چیست؟
تاکیــد در ســبک هیمالیایــی به ایجــاد ضربه
در بــدن می باشــد .همچون تنفــس کاپاالبهاتی،
اوجایی و بهاســتریکا .همچنین در این سبک تعداد
زیــادی از کریاها مورد اســتفاده قــرار می گیرند.
بنابراین تکنیک های هیمالیایی بســیار شــدید و
پرقدرت هســتند .در جنوب هند نیز کریاها بسیار
استفاده می شوند ،اما تاکید بیشتر بر تکنیک های
تنفسی مبتنی بر درمان است.
06یوگا بیشــتر چــه طیفــی از مخاطبــان را بــه خود
اختصاص می دهد؟
یوگا روش کامل و جامعی برای شــناخت بدن ،ذهن ،احســاس و روان و
پاسخی برای مشکالت متفاوت انسان است .بنابراین افراد با اهداف متفاوتی به
یوگا روی می اورند و هر هدفی که داشته باشند ،یوگا به ان ها پاسخ می دهد.
اما هدف اصلی روشــنی درون و اگاهی حقیقی است .همیشه تاکید به این
قضیه داشــته ام که افراد با این هدف به یوگا روی بیاورند ،اما بیشتر افراد به
دلیل مشکالت فیزیکی ،احساسی و روانی نیز به سراغ یوگا می ایند.
افرادی که به سراغ اشتانگا یوگا می ایند در چه رده سنی
07
هستند؟
چیزی که در اشتانگا افراد را جذب می کند ،ساختار ان می باشد .شما از
ذهن اســتفاده نمی کنید بلکه ساختاری وجود دارد که انرا دنبال می کنید.
در هاتا یوگا ما روش های مختلفی را برای انجام دادن اساناها داریم .در مرکز
میستیک افراد به سطوح 4و 1، 2 ،3تقسیم می شوند .در اشتانگا یوگا نیز
ما سطوح مبتدی ،متوسطه و پیشرفته داریم .برخی از انواع بدنی برای انجام
حرکات اشتانگا مناسب نیستند بنابراین به انان توصیه می کنیم که با هاتا یوگا
یا ایینگار شروع کنند .بعد از مدتی تمرین که بدن ان ها قابلیت انجام اشتانگا
یوگا را پیدا کرد،انتخاب هاتا یا اشتانگا یوگا را به خود انان واگذار می کنیم.
08تفاوت بین هاتا یوگا و اشتانگا یوگا چیست؟
دراصل و در اغاز تنها هاتا یوگا وجود داشته اســت .به عبارتی هاتا
یوگا ریشــه و اصل تمامی سبک های یوگا اســت .هاتا سبکی مالیم و نرم
می باشــد .بنابراین هیچ فردی قادر نیست بدون گذر از تمرینات اسانا یوگا
را ادامه دهد .اسانا پایه ای برای انجام تمرینات هاتا ،اشتانگا و ایینگار است.
تمام سبک های یوگا از هیمالیا نشات گرفته اند .بعدها به شاخه های مختلفی
تقسیم شدند .درسبک هاتا یوگا ،شما خود را به چالش می کشید .اشتانگا
سبکی بسیار پویا و جنبشی است.
09در مــورد اچاریا برایمان بگوییــد و اینکه علت موفقیت
او در تربیت شــاگردانی که در دنیا مشــهور گشــتند چه
بوده است؟
روش اموزشی کریشنا اچاریا تلفیقی از تمام روش های تمرینی محلی و
جهانی بود .او قادر بود ارتباطات درستی بین تمامی ابعاد یوگا برقرار سازد .وی
پروفسور زبان سانسکریت در دانشگاه میسور بود .هنگامی که به جنوب هند
امد ،حرفۀ مربی-گری به او پیشنهاد گردید .وی مبدع سبک وینی یوگا است.
در وینی یوگا هر فرد بســته به هدفی که دارد ،به طور جداگانه مورد اموزش
قــرار می گیرد .روش های دیگری نیز بودند که او به افرادی همچون ب .ک.
س .ایینــگار در ان زمان اموزش مــی داد چرا که هدف ان ها از انجام یوگا
رسیدن به معنویت و درک روشنگری بود .ایینگار سبکی جامع است که جنبۀ
درمانــی دارد .در ان زمان ضــروری بود که یک معلم یوگا دانش ایورودیک،
دانش ســتاره شناسی ،دانش فلسفی و احاطه براساناها ،پرانایاما و مدیتیشن
داشته باشــد .اگر زندگی و سبک ایینگار را مطالعه کنید ،خواهید دید که
وی مســلط به تمامی این دانش ها بوده است .در ان زمان ،معلم هر چیزی
را می دانست .پرتوجویان نزد او می امدند و او انان را طبق دانش ایورودیک
معالجه می نمود یا هر نوع مشــکل دیگری که داشتند ،مرتفع می ساخت.
ایینگار قبــل از روی اوردن به یوگا از بیماری های بســیاری رنج می برد.
او با انجام یک ســری از اساناها تحت راهنمایی کریشنا اچاریا معالجه شد.
در ان زمان کریشــنام اچاریا شــاگردان زیادی نداشت چرا که یوگا در دهه
1950تا 1960مشهور گردید و پیش از ان زمان اغلب افراد شناخت چندانی
از یوگا نداشتند.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
79
شاشی کومار بنیانگذار مدرسه یوگا میستیک میسور هند
10کدامیک از سبک های یوگا عالقمندان بیشتری در جهان دارد؟
ایینگار یوگا بیشترین محبوبیت را در جهان دارا ست و پس از ان اشتانگا
یوگا .تلفیقی از سبک های مختلف یوگا نیز در دنیا متداول است و مورد استفاده
قرار می گیرد .سبک شیواناندا نیز عالقمندان خاص خود را داراست.
11تا چه اندازه ممکن است که با یوگا بیماری ها درمان شود؟
ایینگار در گذشــته این کار را انجام می داد .هم اکنون در هند فردی به
نام بابا راندل 9این کار را انجام می دهد .او اساناهای درمانگر را با رویکرد ایورودیک
امــوزش می دهد .وی پیش از پرداختن به پرانایاما مدت زمانی طوالنی را صرف
تمرینات اسانا می کند .پرانایاما را به عموم مردم معرفی می نماید .برای افرادی که
قادر به انجام تمرینات اسانا نیستند ،روش کاری بابا راندل پرداختن به تمرین های
پرانایاما یا مدیتیشن می باشد .به عنوان مثال فردی که از اختالالت دوقطبی رنج
می برد ،تمرین های تنفسی کاپاالبهاتی یا بهاستریکا برایش مناسب است.
12در پایان چه پیامی برای رهروان یوگا دارید؟
یوگا اسطوره یا افسانه نیست بلکه علم درون است .علمی جهت گسترش
اگاهی در تمامی ابعاد وجودی انســان .یوگا کمک شایانی به گسترش انسانیت
می نماید .یوگا مذهب یا فلسفه نیست بلکه علم شناخت روح است.
از وقتی که برای مصاحبه با مجله دانش یوگا گذاشتید ،تشکر می کنم.
1-Mystic
2-Shashi Kumar
3-Mashala
4-B.N.S. Iyengar
5-Pune
6-B.K.S. Iyengar
7-Rishikesh
8-T.T.C.
9-Baba Randel
80
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
یوگا در فضا
سوامی ساتیاناندا ساراسواتی / 1برگردان :الهه مالشاهی
ایا در مورد ارتباط یوگا با فضا چیزی می دانید؟
یکی از دالیل مشهور شدن سوامی ،اعزام وی به فضا برای انجام تحقیقاتی در مورد یوگا و بیماری های فضایی بود تا درخصوص مشکالت
عمده فضانوردان از جمله حالت تهوع ،مشکالت دستگاه گوارش و اختالالت عصبی تحقیقاتی انجام دهد .روسیه سال های سال بر روی این
پروژه کار کرد و نتایج تحقیقاتش انجام مجموعه ای از شیوه های یوگا برای فضانوردان بود تا به کمک انها به مشکالت مذکور فائق ایند.
سوال اصلی این است که چگونه می توان در فضا وزن بدن را کنترل کرد؟ در مراقبه فرد به تدریج ذهنش را اموزش می دهد که حالت
سبکی را تجربه کند .بنابراین زمانی که فرد در حال تمرین مراقبه است و سبکی را تجربه می کند اگر چنین چیزی را در فضا نیز تجربه
کند دیگر مشکلی نخواهد داشت .اگرچه زمانی که بدن بی وزنی را تحمل می کند ،بسیاری از تجربه های روانی اشکار می شوند و فضانوردان
نمی توانند با ان ها روبه رو شوند .ان ها ممکن است کابوس داشته باشند یا سایه ،نور و توهم ببینند .واکنش فیزیکی بدن در مکان های
مختلف ،متفاوت است همانطور که افراد در سفر به قله اورست واکنش های متفاوتی از خود نشان می دهند .جاذبه ،تجربه شخصی افراد و
رفتار سیستم عصبی و مغز را کنترل می کند.چنانچه فرد از قبل تحت اموزش یوگا نباشد ،در خارج از میدان گرانش قادر نخواهد بود که
تغییرات را مدیریت کند.
سوامی ساتیاناندا ساراسواتی:
موسس و بنیانگذار یوگای بیهار هند است .وی بیش از هشتاد کتاب را به رشته ی تالیف دراورده است.
اموزه های او بر یوگا انتگرال وتانترا تاکید دارد .یوگا نیدرا یکی از تکنیک های وی است.
1- Swami Satyananda Saraswati
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
81
چرا زنان بیش از مردان روی
به سوی یوگا می اورند؟
نویسنده :کارولین گری گور /1برگردان :راضیه افخمی
داخل کالس های شــلوغ یوگای شهر نیویورک ،اتاق ها دیوار به
دیوار با بیش از 60شرکت کننده پر شده اند ،اما تنها تعداد کمی
از ان ها را اقایان تشکیل می دهند.
مقاله اخیر واشینگتن پســت اذعان می دارد که گر چه یوگا به
منظور تامین سالمتی و تندرســتی به هر دو جنسیت مرد و زن
سود می رســاند اما نگرش بسیاری از افراد نسبت به یوگا هنوز به
2
عنوان یک تمرین زنانه می باشد .دریک قسمت نویسنده اریک نیلر
سوال ساده ای را مطرح می سازد .چرا تعداد اقایان شرکت کننده
در تمرینات یوگا تا به این حد کم است؟
نیلر دلیل انرا افسانه های جاودانی یوگا می داند که در ان اقایان
به جای قرارگیری در وضعیت لوتوس بر روی نیمکت یا دوچرخه
می نشینند .او توضیح می دهد که برخی از این اسطوره ها عبارتند
از :یوگا تمرین مناسبی نیست،یوگا تمریم مالیم و لطیفی است ،بدن
برای انجام تمرینات یوگا می بایست بسیار منعطف و نرم باشد ،بدن
مردها برای انجام چنین حرکاتی ساخته نشده است و سخنانی از
این دست .بر اساس قضاوت نیلر اقایان از یوگا فرار می کنند ،چرا
که ان ها از انجام حرکاتی که نیازمند انعطاف باال می باشد ،گریزان
هستند و یا به دلیل جنبه های معنوی تمرین همچون بیان ذکرها
یا نامیدن اسامی سانسکریت کمتر به ان گرایش نشان می دهند.
بر اســاس اظهارات یکی از دارندگان مرکز یوگا در واشنگتن ،یوگا
ورزشــی نرم و مالیم و لطیف است که اخیرا در دنیا باب گشته و
بنابراین اقایان از ان گریزان هســتند مگر اینکه به گونه ای تشریح
گردد که قابل فهم برای مخاطبان اقا باشد .در مقابل مراقبه که ان
82
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
نیز تمرینی با قدمت کم در دنیای کنونی اســت روند فزاینده ای در
میان رهبران تجاری داشته و بسیاری از انها را اقایان تشکیل داده اند.
در تصویــری که نیلر نمایان می ســازد نفس شــکننده اقایان،
هنگامی که قادر به انجام حرکاتی نیســتند که انجام ان ها راحت تر
و ســاده تر برای خانم ها است ،به شــدت مورد تهاجم قرار می گیرد.
اقایان ،عالقمند به انجام حرکات نرم و مالیم و بیان جمالت معنوی
نیســتند و هنگامی که در کالس حضور می یابند توســط خانم ها
احاطه می شوند.
ممکن اســت نیلر در تفسیر خود به تمرین کنندگان یوگا اعتبار
زیادی ندهد ،اما او یک چیز را درســت می گوید :بر اساس گزارش
یــوگا ژورنال 2012با وجود این حقیقــت که تقریبا هر فردی این
روزها به نظر یک یوگی مشتاق می اید اما جمعیت یوگا هنوز عمدتا
متشکل از خانم ها می باشد .این ورزش سنتی با بیش از 20میلیون
تمرین کننده در ایالت متحده امریکا -متشکل از 83درصد خانم-
هزینــه ای بالغ بر 27بیلیون دالر را به خود اختصاص داده اســت.
این امر منجربه فروش باالیی در صنعت شــده به گونه ای که یوگا را
تبدیل به یک صنعت پرسود در جامعه امریکا نموده است .بر اساس
بیانات یک نویسنده ،صلح و ارامش درونی با برچسب قیمت باال می
رود .به عنوان نمونه طراحان لباس های ورزشی ،فروشندگان زیر انداز،
حوله ،بطری های اب و ....در زمره سودبرندگان از صنعت یوگا قرار
می گیرند .این تنها قسمتی از 290میلیون دالرهزینه های صرف شده
در ارتباط با کاالها و خدماتی اســت که متمرکز بر سالمتی ،محیط
زیست ،امنیت اجتماعی ،توسعه فردی و زندگی مناسب می باشد.
گرچه نیلر به برخی از اســطوره های
واقعــی در خصوص ورزش یوگا اشــاره
می کنــد ،اما او در تحلیلش در خصوص
زنانه ســاختن یوگا از یک نکته مهم و
حیاتی غفلت می ورزد :این حقیقت که
صنعت یوگا مدت زمان طوالنی است که
از تصاویر زنان خوش هیکل و باریک اندام
استفاده می کند و بنابراین جای تعجب
نیست که فرهنگ سالمتی ،یوگا را با ایده
خاصی از درک زنانه همنشین می سازد.
کارلین کرولی 3پروفســور انگلیسی و
مدیر برنامه مطالعات جنسیت و زنان در
کالج نوربرت 4اخیرا اذعان داشــته است
که تصور ما از انجمــن یوگا خانم هایی
با اندام باریک و کشــیده می باشــند .او
همچنین بیــان می کند بدن افرادی که
در یوگا به تصویر کشــیده می شود فرم
زنانه دارد و هنوز یوگا به این شــکل در
رسانه های اصلی معرفی می گردد.
تصویر رسانه ای جهان شمول تر از یوگا
یعنی تصویری که بهتر هر دو جنسیت را به
نمایش می گذارد و تنوع وسیع تری از انواع
نژادها و بدن ها را معرفی می کند ،قدمی در
جهت صحیح دو جنســیتی ساختن یوگا
می باشد .اما با درنظر گرفتن تاکتیک های
بازاریابــی اخیر که توســط صنعت یوگا
اتخاذ گردیده اســت ،جای تعجب نیست
که زنان و به خصــوص زنان با نوع بدنی
خاص ،بیشترین شــرکت کنندگان یوگا
دراستودیوهای یوگا باشند.
اگر از یک فرد عامی سوال کنید که یوگا
چیست ،او سریعا زنی را که در حال انجام
کشش و خمش می باشد ،تصور می نماید
که این امر نشانگر ان است که تا چه اندازه
یــوگا جنبه تجاری به خود گرفته و تا چه
حد محدود گشته است.
فیلیپ گلدرج ،معلم معنوی و نویسنده
کتاب ودای امریکایی اخیرا به هافینگتون
پست اذعان داشته که یوگایی که هم اکنون
در حال ترویج است ،مفهوم حقیقی هزاران
ساله از یوگا نمی باشد.
و اما سوال این است که در تاریخ هزاران
ســاله ،یوگا به چه مفهومی بوده اســت؟
"خاموشی امواج فکری به منظور اتصال به
خویشتن خویش" .که فرصتی برابر را برای
هر دوجنیست زن و مرد فراهم می سازد.
مردان و زنان از تمام قبایل و نژادها و انواع
متفاوت فرم های بدنی قادرند به شناختی
از نفس خویش دست یابند .مهم این است
که به یاد داشــته باشیم که هر فردی که
تمرین کننده یوگا است عضوی از همین
انجمن به شمار می اید.
5
بر اساس ســخنان لورن واکر ،زیبایی
یوگا به این اســت که در هرجایگاهی که
قرار داشــته باشــیم یوگا ما را با خودمان
مواجه می سازد .یوگا می تواند هم از همه ما
حمایت کند و هم از تمامیت هر یک از ما.
درود بریوگا
1-Carolyn Gregoire
2-Eric Niiler
3-Karlyn Crowley
4-Norbert
5-Lauren Walker
کارولین گری گور:
نویســنده ارشد نیویورکی در هافینگتون پست می باشد که درارتباط با
روانشناسی ،علم عصب شناســی و رفتارهای انسانی تالیفاتی به رشته تحریر
دراورده است .نوشته های او همچنین در Time، Harvard Commercial
Reviewو New Republicو دیگر انتشارات مورد استقبال قرار گرفته است.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
83
قدرت کاهش اضطراب یکی از اصلی ترین دالیلی است که تمرین
مداوم یوگا باعث درمان و جلوگیری از سرماخوردگی است .استرس
عامل اصلی ســرماخوردگی و انفوالنزا است چراکه هورمون های
استرس باعث می شــوند غده تیموس از لحاظ اندازه کوچک شود
و به عنوان در جایگاه تولید کننده سلول های ایمنی ضعیف عمل
کند .در کنار اثــرات ارام بخش اغلب وضعیت های یوگا ،وضعیت
های تجدیدکننده و خم شدن به جلو خصوصا ارام بخش سیستم
عصبی است و به کاهش استرس کل بدن کمک می کند .یوگا برای
سالمت مفید اســت .تمرینات متنوع و وضعیت های یوگا راه بی
نظیری برای درمان سرماخوردگی و انفوالنزا است.
وضعیت های یوگا برای انفوالنزا
وضعیت شیر
وضعیت شــیر تمرین بی نظیری بــرای ماهیچه های صورت و
گردن است .گلو درد را درمان می کند .در سانسکریت ،سیمها به
معنی شیر یا قدرت است .این وضعیت شبیه شیر غران است.
وضعیت پیچیدن سر
قبل از شروع پیشانی خود را ببندید تا تنش را از سر خود خارج
کنید .یا نوار چهار اینچی بردارید و ان را محکم دور سر خود بپیچید.
می توانید ان را روی چشمانتان نیز ببندید .فقط مراقب باشید که
چشم ها را محکم نبندید .این بانداژ سینوس های بسته شده شما
را ارام خواهد کرد.
وضعت خم به جلو در حالت ایستاده
یوگا برای درمان انفوالنزا
اجرا کننده حرکات :پگاه شکیبا
وضعیت ماهی
ماتسی در زبان سانسکریت به معنی ماهی است .در متون قدیمی
نوشته شده است که ماتسی اسانا نابودکننده انواع بیماری هاست .این
اسانا برای درمان یبوست ،بیماری های تنفسی ،خستگی و اضطراب
مفید است ،برای جلوگیری از کمردردهای مزمن مفید است قبل از
اینکه بدتر شوند.
وضعیت ماهی سینه و گلو را باز می کند و کمک می کند تا احتقان
و گرفتگی دســتگاه تنفسی رفع شــود و برای قلب نیز مفید است.
وضعیت مقابل ایستادن برروی شانه است.
مراحل:
اگر پادماسانا مشکل است یک وضعیت کامل همچون سوکهاسانا
یا سواستیکاسانا را انتخاب کنید.
به ســمت عقب خم شوید و زمین را با پشت سرتان لمس کنید
درحالی که وضعیت پاهایتان را تغییر نمی دهید.
از دست هایتان برای حمایت از بدن استفاده کنید به گونه ای که
بدن شما صاف نشود .هنگامی که به پشت دراز می کشید پاها را در
حالت پادماسانا نگه دارید .بدن شما حالت ماهی و پاهایتان حالت باله
دم را به خود گرفته اســت .پشت ،شانه ،گردن و بیشتر اعضای سر و
بخش های زیر زانو زمین را لمس نمی کند.
در وضعیت ماتسی اسانا به ارامی نفس بکشید.
وضعیت کمان
وضعیت خم به جلو در حالت ایستاده سومین وضعیت در سالم بر
خورشید است .این وضعیت به سر و محیط تنفسی انرژی می دهد و
به پاک شدن سینوس ها کمک می کند.
84
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
وضعیــت کمــان تمریــن خوبی بــرای بهبود حالــت و قدرت
ماهیچه های پشت است .باالتنه و پاها نمایانگر بدنه کمان و دست ها
زه کمان هستند.
وانهادگی
وضعیت قایق
3
این تمرین ماهیچه های شکم ،پاها و پشت را تقویت می کند و برای
افرادی با مشــکالت روده ای ،پروســتات ،تیرویید و کلیه مفید است.
وضعیت قایق سیستم هضم را بهبود می بخشد.
ارامش رعد و برق
1
سوپراواجراســانا مزایای بســیاری دارد .این اسانا کشش کاملی به
ماهیچه های قدامی و داخلی شکم و لگن خاصره می دهد و به ران ها نیز
کشش خوبی وارد می کند.
مراحل:
با سوپتا ویراسانا شروع کنید.
به ارامی دم بگیرید .کمر را باال اورده و به ارامی گردن و سینه را بلند
کنید به گونه ای که یک قوس کامل شــکل بگیرد .هیچ قسمتی از تنه
نبایدروی زمین باشد.
دست ها را بکشید و از ارنج خم کنید .دست های خم شده را برروی
زمین و پشت سر قرار دهید .در این وضعیت برای یک دقیقه باقی بمانید
و به ارامی نفس بکشید.
به ارامــی بازدم بگیرید و تنه و گــردن را برروی زمین قرار دهید .به
وضعیت ویراسانا بازگردید.
ایستادن روی سر
2
سیرشاســانا بــه معنی
ایســتادن روی سر یکی از
مهم ترین وضعیت های یوگا
اســت .سیرشاسانا با عنوان
ملکــه ی وضعیت های یوگا
شناخته شده است و دلیل
ان مربوط به اثر ان روی مغز
و ذهن اســت .این حرکت
معکــوس باعــث افزایش
جریان خون نامحدود به مغز
می شــود .موجب باالرفتن
سطح اکسیژن ،ماده مغذی
و نشاط ذهن ،شفافیت فکر
و افزایش تمرکز می گردد.
شاواســانا ارام کردن بدن و ذهن در وضعیت دراز کشیدن به پشت
اســت .این اســانا به ارام کردن ذهن و جســم و ذخیره انرژی کمک
می کند .شاواسانا وضعیتی ارامش بخش است که هدفش جوان سازی
جسم ،ذهن و روح است .اگرچه شاواسانا راه خوبی برای کاهش استرس
و تنش است ،اما برای مراقبه توصیه نمی شود ،چون ممکن است موجب
خواب الودگی شود.
مراحل:
به پشت دراز بکشید.
ستون فقرات ،ناف و لگن را در یک راستا و خط قرار دهید.
پاها از هم فاصله داشته باشند.
دست ها در دو طرف بدن و کف دست ها رو به سقف باشد.
گردن به سمت راست یا چپ نباشد.
چشمانتان را ببندید و به ارامی برروی اجزای بدنتان تمرکز کنید و
سعی کنید ان قسمت را ریلکس کنید.
به طور عادی نفس بکشید.
انولوما ویلوما پرانایام
4
با تمرین این تنفس کل سیستم عصبی پاک و هماهنگ می گردد.
مراحل:
فرد باید در وضعیت پادماســانا یا سوکهاسانا بنشیند .پشت خود را
صاف نگه دارد و عادی نفس بکشد و وضعیت پرانایام را با دست راست
شکل دهد.
حفره راست بینی خود را با شست دست راست بگیرد و به ارامی از
طریق حفره چپ بینی بازدم کند.
پشتش به نزدیک زمین امده و تاق باز دراز بکشد.
اکنــون دم گرفته و به ارامی تا نهایــت ظرفیت ریه های خود نفس
کشیده و سپس حفره چپ بینی خود را با انگشت کوچک و حلقه خود
گرفته و شست دســت راست خود را از حفره سمت راست بینی خود
بردارد و به ارامی از طریق حفره راست بینی خود بازدم کند.
ســپس دوباره به ارامی از حفره ی راســت بینی خود دم گرفته و با
شست خود ان را بسته و انگشت کوچک و حلقه خود را از حفره سمت
چپ برداشته و به ارامی بازدم بگیرد.
Paryankasana
Sirsasana
Savasana
Anulom Vilom Pranayam
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
1234-
85
شش ورزش ضدارتروز
ارتروزبیماری مزمن و پیشرونده ای است که با تحلیل رفتن غضروفی که بخش انتهایی استخوان ها را در مفاصل می پوشاند ،مشخص
می شود .نتیجه این بیماری ،درد و سفتی در مفاصل و عضالت و رباط هایی است که ان را احاطه می کنند.
درمان جراحی برای این بیماری وجود ندارد ولی با تدابیری می توانید مانع پیشــرفت ارتروز شوید که از مهم ترین تدابیر مورد بحث،
ورزش های خاص است.
ارتروز یکی از علل اصلی معلولیت و ناتوانی اســت .هم مردان و هم زنان به این بیماری مبتال می شــوند ،اما زنان معموال پس از 55
سالگی ،حدود 10سال دیرتر از مردان به این بیماری مبتال می شوند .این بیماری اغلب مفاصل لگن ،زانوها ،ستون فقرات و دست ها را
گرفتار می کند.
از انجایی که اغلب افراد مبتال به ارتروز سالمند هستند( .حدود نیمی از افراد باالی 65سال از درجاتی از ارتروز رنج می برند) مدت ها
تصور می شــد که این بیماری بخش طبیعی پیری اســت که بیانگر فرسودگی غضروف مفصل در طول عمر است اما کارشناسان اکنون
می دانند که عوامل بسیاری عالوه بر سن در ایجاد ارتروز دخیل هستند.
86
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
خطر ابتال به ارتروز ممکن اســت ارثی باشــد .اســیب ها یا
بیماری ها نیز ممکن اســت تخریب غضروف مفصل را شــدت
بخشند .سرعت پیشرفت ارتروز به ژنتیک ،نیروهای بیومکانیکی
و فرایندهای زیستی و شیمیایی بستگی دارد که همه ان ها از
فردی به فرد دیگر متفاوت است.
افزایش وزن به شدت با ارتروز ارتباط دارد زیرا وزن اضافه فشار
وارد بر زانوها ،لگن و ســتون فقرات را افزایش می دهد .بررسی
مداوم افرادی که در فرامینگهام ماساچوســت زندگی می کنند،
نشــان داده اســت افراد دارای اضافه وزن در دهۀ 30 ،20و 40
زندگی ،میزان باالتری ارتروز دارند .سنگین ترین زنان در مقایسه
با الغرترین زنان با احتمال دو برابر بیشتر دچار ارتروز می شوند
و احتمال ارتروز زانو در ان ها سه برابر است.
در «بررسی سالمت پرستاران» در امریکا نشان داده شد که
زنانی که در 18ســالگی بیشــترین وزن را داشته ند ،نسبت به
زنان با کمترین وزن 7بار بیشتر در معرض خطر ارتروز مفصل
لگن بوده اند.
ورزش جزیی از درمان ارتروز است
عالجی برای ارتروز وجود ندارد اما شما می توانید کارهایی را
انجام دهید که پیشرفت ان را کندتر کند ،درد را کاهش دهد و
کارکرد مفصل را حفظ کند یا بهبود بخشد .اگر اضافه وزن دارید
یا چاق هستید ،کاهش وزن به شدت مفید است .اغلب می توانید
با مسکن های معمول مانند استامینوفن یا ایبوپروفن و اسپیرین
درد را تسکین دهید .اســتفاده از عصا ،اسپلینتیا بریس ممکن
است برای حفاظت مفصل از اسیب بیشتر ضروری باشد اما یک
شــیوۀ درمانی وجود دارد که افــراد مبتال به ارتروز باید هر روز
استفاده کنند :ورزش.
ورزش مرتب ،عضــات را تقویت می کند و انعطاف پذیری و
توان حفظ تعادل را بهبود می بخشد .ورزش نه تنها به تسکین
درد و سفتی مفاصل کمک می کند ،بلکه سطح سالمت عمومی
فرد را نیز ارتقا می دهد .همچنین ورزش به عنوان وسیله ای برای
بهبود خلق و خو و برای پیشگیری از سایر بیماری های شایع در
سالمندی مفید است.
جامعه طب سالمندی امریکا در سال 2001توصیه کرد که
ورزش بخش ثابتی در درمان ارتروز در افراد 65ســاله و باالتر
باشد .این انجمن همچنین پس از بررسی شواهد نتیجه گیری
کرد که ورزش در حد متوســط ،بر خالف نگرانی برخی از افراد
خطر ارتروز را افزایش نمی دهد؛ گرچه فعالیت جســمی شدید
یا شــرکت در ورزش های رقابتی در طول زندگی ممکن است
چنین اثری داشــته باشد .پژوهش ها نشــان می دهد که زنان
ســالمند می توانند با انجام یک یا دو ساعت فعالیت جسمی با
شدت متوسط در هر هفته از درد ناشی از ارتروز جلوگیری کنند
ورزش نکــردن ممکن اســت به طــور مســتقیم در ارتروز
نقش داشــته باشــد؛ به خصوص به علت تحلیل رفتن عضالت
حمایت کننده و جــاذب ضربه ،مثل عضالت اطراف زانو .اجزای
اصلی برنامه ورزشی که برای مبتالیان به ارتروز توصیه می شود،
فعالیت هایی است که انعطاف پذیری ،قدرت عضالنی و استقامت
را افزایش می دهند.
برنامه ورزشــی باید برای هر فرد به طور جداگانه
طرح ریزی شود تا از اسیب و تشدید ارتروز جلوگیری
کند .این امر به معنای ان اســت که باید پزشــک،
فیزیوتراپیست یا سایر متخصصان پزشکی باتجربه در
درمان ارتروز در ابتدا فرد را ارزیابی کنند.
فعالیت هایی که پزشک شما توصیه می کند و اینکه
چه اندازه و با چه فواصل زمانی ورزش کنید ،به عوامل
گوناگون بستگی خواهد داشت؛ از جمله اینکه کدام
مفاصل درگیر ارتروز هســتند ،شــدت درد در چه
حدی است ،میزان تناسب اندام شما چه قدر است و
اینکه شما به چه بیما ری های دیگری مبتال هستید؟
ورزش های استقامتی یا هوازی
ورزش های هوازی کم شدت می تواند کارکرد قلبی
عروقی و کلی بدن را بهبود بخشد ،احساس سالمت
در فرد ایجاد کنــد ،به کنترل وزن کمک کند و در
عین محافظــت از مفاصل به تقویت عضالت کمک
کند .گزینه های مناسب شامل پیاده روی ،شناکردن
و پاروزنی و استفاده از دستگاه ورزشی الیتیکال است.
از فعالیت هایی که فشــار بیش از حدی روی زانو
می اورد (مانند دویدن) و ورزش هایی که شامل پرش،
پیچش سریع یا توقف ناگهانی است (مانند تنیس و
بســکتبال) خودداری کنید .شنا و ورزش های درون
استخر برای افراد مبتال به ارتروز منافع متعددی دارد.
اب گرم برای عضالت و مفاصل تسکین دهنده است.
اثر شــناوری اب فشار وارد بر مفاصل شما را کاهش
می دهــد و ومقاومتی فراهم می کنــد که به قدرت
عضالت می افزاید .سعی کنید که ورزش های هوازی
کم شدت را دست کم چهار بار در هفته حداکثر تا 30
دقیقه در روز انجام دهید.
نکته اخر
دوســوم افرادی که ارتروز زانو دارند ،زن هستند
و کفش های پاشــنه بلند یکی از علل شیوع ارتروز
در زنان است .کارشناسان می گویند کفش های پاشنه
بلند فشــار غیرمعمولی را هم بر جلو و هم بر عقب
زانو وارد می کنند .حتی یک پاشــنه 4سانتی متری
می تواند فشــار در دو محل رایج برای تخریب ناشی
از استئوارتریت را افزایش دهد; مفصل زیر کالهک
زانو (مفصل کشــککی -رانی)و سطوح مفصلی در
طرف درونــی زانو( .بخش داخلی زانو)پس زنان چه
کفشی باید بپوشند؟ کارشناسان می گویند کفش های
با پاشــنه کوتاه و دارای قوس کم اجازه می دهد پا با
زمین تماس داشته باشــد و به طور طبیعی به جلو
حرکت کند.
برگرفته ازwww.aftab.ir :
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
87
ده روش برای شادمانه زیستن
نویسنده :گرتچن روبین / 1برگردان :واحد ترجمه
همه ما برای خوب زندگی کردن و مفید بودن نیاز به داشتن روحیه ای شاد داریم شادمانی به خودی خود در ما
به وجود نمی اید برای دست یافتن به ان مانند بسیاری از چیزهای دیگر نیازمند داشتن مهارتها ئی هستیم که به
واسطه ان بتوانیم خود را شاد کنیم و روحیه استفاده از فوائد بیشمار یک زندگی شاد را به دست اوریم .کلید موفقیت
این است که الگوئی از فعالیتهایی را که به ما اعتماد به نفس ،قدرت انعطاف پذیری و شادمانی می دهد انتخاب کنیم
وبرای دست یافتن به ان برنامه ریزی ،تالش و زندگی کنیم.
-1زیاد وارد جزییات نشوید.
هنگامی که من پروژۀ شادیم را اغاز کردم ،خیلی سریع متوجه شدم که به جای مدیتیشن های طوالنی روزانه یا پاسخ دادن به سواالت
عمیقی دربارۀ هویت فردیم باید از اساس و پایه شروع کنم ،مث ً
ال اینکه سر ساعت مشخص و مناسبی بخوابم و یا اینکه اجازه ندهم خیلی
گرسنه شوم .علم نیز از این دیدگاه حمایت می کند .این دو عامل تاثیر شگرفی بر روی شاد بودن دارند.
-2اجازه ندهید خشم شما تا غروب افتاب ادامه پیدا کند.
ی در
ی را از بین ببرم و مطمئن شوم تا قبل از خواب هیچ احساس بد و منف
من همیشه با وسواس سعی می کنم هرگونه رنجش و ناراحت
وجودم باقی نمانده است .مطالعات نشان داده اند که ابراز خشم برای یک رنجش زودگذر و جزئی فقط احساس بد و منفی را در شما تشدید
می کند ،درحالی که عدم ابراز خشم ،ان را فرومی نشاند.
-3تظاهر به شاد بودن کنید تا زمانی که واقع ًا شاد شوید.
ً
احساسات از رفتارهای شما تبعیت می کنند .اگر اکنون احساس افسردگی کنم ،عمدا مانند فرد خوشحال و سرزنده رفتار می کنم و بعد
متوجه می شوم که واقعاً احساس شادتر پیدا می کنم .اگر احساس خشم نسبت به شخصی داشته باشم ،کاری برای او انجام می دهم و بعد
احساس خشم من نسبت به او کم می شود .این استراتژی بسیار موثر است.
-4درک کنید که هر کاری ارزش امتحان کردن را دارد ،حتی اگر شکست بخورید.
چالش و تازگی از عناصر کلیدی شاد بودن هستند .مغز با تعجب تحریک می شود و با موفقیت مواجه شدن با وضعیت های غیرمنتظره،
احساس رضایت باالیی به فرد می دهد .افرادی که کارهای جدید انجام می دهند ،بازی جدیدی را یاد می گیرند ،به مکان های ناشناخته سفر
می کنند ،شادتر از افرادی هستند که به انجام فعالیت های اشنا و یکنواختی می پردازند که به خوبی از انجام ان ها برمی ایند .من اغلب به
خود یاداور می شوم که « از شکست لذت ببر» و با برخی هدف های دلهره اور مقابله کن.
-5غم خود را با روش های نادرست از بین نبرید.
اغلب چیزهایی را که برای رفع ناراحتی انتخاب می کنم برای من خوب نیستند .لذت ان ها دقیقه ای به طول انجامیده ،اما احساس گناه
و از دست دادن کنترل و عواقب منفی دیگر ان ،بقیۀ روزم را خراب می کند .بهتر است فکر کنیم ایا با خوردن بستنی موردعالقه مان یا
کشیدن سیگار یا خریدن شلوار جین جدید به واقع احساس بهتری خواهیم داشت و اوضاع تغییر خواهد کرد یا نه.
88
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
-6شادی بخرید.
نیازهای روانی ما شامل احساس دوست داشته شدن ،امنیت و مهارت در انجام کاری است .شما نیاز به احساس کنترل دارید .پول به طور
خودکار این نیازها را براورده نمی کند ،اما بی تاثیر هم نیست .من اموخته ام که چگونه به دنبال راه هایی برای خرج کردن پول برای تماس
بیشتر با خانواده و دوستانم باشم یا سالمتم را بهبود ببخشم ،کارامدتر کار کنم ،موارد ازاردهنده و دردسرساز را از زندگی ام دور کنم و
تجربیاتم را وسعت ببخشم .برای مثال ،هنگامی که خواهرم ازدواج کرد ،دوربین دیجیتال خوبی خریدم و گرچه گران بود ،باعث خوشحالی
بیش ازحدم شد.
-7بر روی بهترین ها پافشاری نکنید.
دو نوع تصمیم گیرنده وجود دارند .افرادی که هنگامی که معیارهایشان تا حدودی براورده شود ،تصمیم می گیرند .هنگامی که هتل با
سس پاستایی که مطابق میل ان هاست پیدا کنند ،احساس رضایت می کنند .گروه دیگر هم افرادی هستند که بهترین تصمیم ممکن را
می گیرند .حتی اگر یک دوچرخه یا کوله پشتی ببینند که نیازهای ان ها را براورده می کند تا زمانی که تمام امکانات ممکن ان را امتحان
نکرده اند ،نمی توانند تصمیم بگیرند .گروه اول از گروه دوم خوشحال تر هستند .گروه دوم ،انرژی و زمان بیشتری را صرف تصمیم گیری
می کنند و اغلب به خاطر انتخاب هایشان مضطرب هستند .بعضی اوقات خوب بودن کافی است.
-8برای باال بردن سطح انرژیتان ورزش کنید.
منطقاً می دانم که ورزش کردن روحیه ام را شادتر می کند ،اما چند بار تاکنون به خودم گفته ام که خسته ام و حوصلۀ باشگاه را ندارم حتی
ده دقیقه پیاده روی روحیۀ شما را بسیار باال می برد.
-9دست از غر زدن بردارید.
می دانستم که غر زدن من نتیجه و حاصلی در پی نداشت ،اما فکر می کردم اگر غر نزنم ،همسرم هیچ کاری در خانه انجام نمی دهد.
اشتباه می کردم .بعد از اینکه دست از غر زدن برداشتم ،هم کارهای خانه سریع تر انجام می شد و هم شادتر بودم .من قب ً
ال متوجه نبودم که
با غر زدن چقدر عصبی و کالفه می شدم.
-10کاری انجام دهید.
برخی افراد تصور می کنند شاد بودن اخالقی ذاتی است .گرچه ژنتیک در احساس شادمانی نقش مهمی دارد ،ولی چهل درصد شادی
شما تحت کنترل خود شماست .قدم های اگاهانه ای در جهت شادتر کردن زندگیتان بردارید .از تمامی انچه در این مقاله گفته شد ،استفاده
کنید و پروژۀ شادمانی خود را اغاز نمایید .به شما قول می دهم تا رضایت و شادی کامل یک سال بیشتر فاصله ندارید.
گرتچن روبین:
او نویســنده امریکایی ،وبالگ نویس و سخنگو اســت که کتابهایش بیش از دو
میلیون نسخه در جهان فروش داشته اند و به بیش از سی زبان ترجمه شده اند .سه اثر
معروف او عباراتند از :بهتر ازقبل ،پروژه شادی و شادی در خانه.
1- Gretchen Rubin
برگرفته ازwww.realsimple.com :
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
89
طالع شما در سال 1396
سال ،96سال خروس
برگردان :واحد ترجمه
با شروع سال نو طالع جدید سال 1396نیز فراهم امده است .به گفته ستاره شناسان در این سال
شما موفقیت های بسیاری را در زندگی شخصی و حرفه ای خود تجربه خواهید کرد.انتظار روزهایی
پر از شادی و همچنین مواجه با برخی چالشها و پیچ و تابها را داشته باشید .این طالع بینی بر اساس
ستاره بینی ودایی فراهم امده است.
متولدین فروردین (حمل) :پس از گذراندن سالی سخت و متالطم ،در استانۀ تغییرات عظیمی
در سال جدید قرار خواهید گرفت .شادی و پیشرفت های کلی در زندگی تان نمایان خواهند گشت.
پرخاشگری نسبت به سال گذشته در شما افزایش خواهد یافت اما شاهد پیشرفت های قابل توجهی
نیز در زندگی تان خواهید بود .سطح انرژی و فعالیتتان باال رفته و پیشرفت های زیادی در شغل خود
تجربه خواهید نمود .مسائل مالی مرتفع خواهند شد.
متولدین اردیبهشت (ثور) :سال پرچالشی را پیش روی خواهید داشت .زمان ان فرا رسیده تا
بیاموزید که منعطف وچاالک بوده و پذیرای عقاید و نظرات دیگران باشید و این حقیقت را بپذیرید که
به ایجاد تغییرات خاصی در زندگی تان نیاز دارید.وقایع خوشایند و مثبتی در طول چند سال گذشته
برایتان رخ داده و امسال پس از مدت زمانی طوالنی چالش هایی را پیش روی خواهید داشت .چنانچه
منعطف بوده و پذیرای تغییرات باشید ،امسال نیز به موفقیت های زیادی دست می یابید.
متولدین خرداد (جوزا) :در حالیکه پرانرژی شده ولی تا حدودی روحیۀ تهاجمی پیدا می کنید،
اما امسال روی هم رفته برایتان سال مثبتی است .البته همچنان که روزهای سال سپری می شوند،
متحمل فشــارهایی نیز می گردید که به علت تقابل با اندیشــه ها و ایده ها است .موفقیت و شانس
همسرتان بیشتر خواهد شد ،اما در پروژه ها و امور خودتان احتماال با موانعی مواجه می شوید .انرژی و
ازادی عمل بیشتری در این سال خواهید داشت.
متولدین تیر (سرطان) :به نظر می اید که امسال شخصیتتان تغییر خواهد کرد .به شیوه ای
متفاوت عمل خواهید نمود و منفی گرایی و بدبینی ای که در گذشته دامنگیرتان بوده جای خود را
به انرژی و اعتماد به نفس می دهد .چنانچه قادر به مدیریت امور باشید ،پیشرفت نمایان خواهد شد.
متولدین مرداد (اسد) :سالی مثبت و پرمنفعت به شما نوید داده می شود .به لحاظ مالی فرصت ها
و پیشرفت های خوبی در انتظارتان است .ممکن است برخی شکست ها یا موانع را در ارتباط با موقعیت
یا شــهرتتان تا پایان سال تجربه نمایید .در کنار این مسائل ،پشرفت قابل توجهی نیز وجود خواهد
داشت و از منافع زیادی بهره مند خواهید شد .امور به طور کلی خوب پیش می روند اما به دلیل برخی
تفاوت ها در عقاید و تفکرات میان شما و فرزندانتان ،ممکن است کمی نا امید شوید.
متولدین شهریور (سنبله) :تا حدودی چالش هایی را در محیط خانه و کار خواهید داشت اما
این چالش ها بیشتر به دلیل شیوۀ تفکر خودتان وروشی که زندگی خانوادگیتان را مدیریت می کنید،
می باشد .به نظر می رسد که از افراد محیط پیرامونتان کناره گیری کرده اید و این تا اواسط سال جدید
نیز ادامه خواهد داشــت .به واسطۀ تالش های خالقانه ای که داشتید ،نتایج خوبی از اواسط سال در
زندیگیتان اشکار می گردد.
90
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
متولدین مهر(میزان) :پس از سپری نمودن دورانی سخت درسال گذشته ،امسال سال خوبی را پیش روی
خواهید داشت .پشرفت قابل توجه و شرایط خوبی در تمام جوانب زندگی برایتان به وجود خواهد امد .همچنان که
روزهای سال سپری می گردند ،شانس و اقبال و موفقیت های بیشتری نصیبتان می شود.
متولدین ابان (عقرب) :امسال سالی مثبت و پربهره برایتان خواهد بود .در اکثر روزهای سال خود را احاطه در
فعالیت های بیشماری خواهید یافت .بر خالف وقایع خوشایندی که پیش روی دارید ،در زندگی خصوصی مشکالتی
بر ســر راهتان قرار خواهد گرفت .سودهایی از امالک عایدتان می گردد و در طول سال جدید پیشرفت هایی به
واسطۀ گسترش خانواده برایتان حاصل خواهد شد.
متولدین اذر (قوس) :امسال تلفیقی از مشکالت و موفقیت ها را تجربه خواهید کرد .برخی از چالش هایی که
درسال گذشته با ان ها دست به گریبان بودید ،در سال جدید نیز ادامه دارند اما طبیعت مسائل متفاوت خواهند
بود .مشکالتی که در سال گذشته تجربه کردید ،غیر قابل پیش بینی و خارج از کنترل شما بودند اما مسائلی که
امسال با ان ها مواجه خواهید گشت ،مدیریت پذیرند .نگرش و واکنشتان نسبت به مسائل تا حدود زیادی تعیین
کنندۀ موفقیت یا عدم موفقیتتان می باشد.
متولدین دی (جدی) :برخی موانع و سختی ها درمسیرتان وجود خواهد داشت اما پیشرفت ها و بهره های قابل
توجه همچنان ادامه می یابند .دوران خوبی را در چند سال اخیرپشت سر گذاشته اید و احتماال برخی چالش ها و
مشکالت ،امسال پس از مدت زمان طوالنی نمایان خواهند شد .الزم است به لحاظ ذهنی خود را برای رویارویی با
موانع و مدیریت ان ها اماده سازید.گرچه بسیاری شرایط مطلوب نیز وجود دارند که مانع از شکستتان می گردند.
متولدین بهمن (دلو) :سالی بسیار نوید بخش در پیش رویتان است .گر چه سال گذشته نیز دوره ای جهت
ارتقا و رشد بود ،اما نتایج واقعی و پیشرفت در سال 96و 97عظیم خواهد بود .درسال جدید بر روی خود کنترل
بیشتری خواهید داشت و نتایج مثبت و موفقیت ها به واسطۀ تالش هایی که در سال گذشته داشتید ،درسال
جدید عایدتان خواهد شد .نتایج کارماها منجر به پیشرفتتان گشته و در مقایسه با گذشته زندگی شادتری خواهید
داشت.
متولدین اسفند (حوت) :تقریبا پس از چند سال ،امسال نوید سالی سرشار از موفقیت و کامیابی را می دهد.
کم وبیش به تمامی چیزهایی که در طی دو -سه سال گذشته ارزویش را داشته اید ،دست می یابید .بر خالف
مسائل و تجربیات مختلف گذشته ،در شروع سال جدید از اعتماد به نفس خوبی بهره مند بوده و شروع خوبی
خواهید داشت.
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
91
راز شمع در چیست؟
تا به حــال دقت کرده ایــد چرا در
مراسم های عرفانی و روحانی و مکان های
مقدس همچنین به هنگام تحویل سال
نو و … شمع روشن می کنند؟ تا به حال
فکر کرده اید کــه چرا بروی کیک تولد
شمع قرار می دهند و لحظه فوت کردن
شمع ارزو می کنند ؟
چرا باید برای خلق ارامش و هماهنگی
در محیط زندگی شــمع روشن کرد ؟
عالم خلقت اگه تجزیه شود به پنج عنصر
اب ،اتش ،بــاد ،خاک و اتر(فضا) تبدیل
می شــود ،پس در دل این عناصر شعور
الهی و راز زندگی نهفته است.
اگر در زمان دعا کردن این پنج عنصر
یکجا حضور داشته باشند شعور اللهی
در انجا حاکم است و بر روا شدن حاجت
و براورده شدن دعا موثر است.
شمعی که می سوزد پنج عنصر را اینگونه با خود دارد ،موم شمع عنصر خاک است ،شعله
شمع عنصر اتش است ،دود عنصر باد است ،مومی که ذوب می شود عنصر اب است و محیطی
که در ان شمع می سوزد و ذوب می شود اتر یا فضا است.
در زمان دعا کردن وقتی به شــمع در حال سوختن نگاه می کنید به شعور الهی نزدیک تر
می شوید و درحالت الفای ذهنی قرار می گیرید ،حالتی که در ان به خداوندگار درون متصل
می شوید ،دعا به راحتی به عالم باال میرود و به استجابت میرسد اگر به صالح شما باشد.
به همین دلیل در مراسم جشن ،اعیاد،تحویل سال نو و همچنین در محراب ها و مکان های
مقدس برای دعا کردن شمع روشن می کنند یا بروی کیک تولد شمع قرار می دهند یا در زمان
مدیتیشن شمع روشن می کنند و …
برای دعا کردن بهتر اســت بخش کوچکی از خانه را به خود اختصاص دهید ،جایی شبیه
محراب ایجاد کرده و شــمعی در ان روشن کنید ،از وسایل دیگری همانند عود ،گل ،ظرفی
اب و ...که موجب حس خوشایند و خلق انرژی مثبت می شود نیز می توانید استفاده کنید.
هر زمان به دنبال کســب انرژی هستید یا حالتی عصبی و ناخوشایند دارید و … نور اتاق را
کم کنید ،شمعی روشن کنید و در کنار ان قرار بگیرید ،چشم ها را ببندید و با تمام وجود دعا
کنید ،پس از دعا کردن چشم ها را باز کنید ،چند دقیقه به شمع و قطره هایی که میچکد نگاه
کنید ،نفسی عمیق بکشید ،به همین راحتی به خود ارامشی عمیق دهید و به خدای مهربان
حتی برای چند دقیقه متصل شوید.
ی
مرکز فروش وسا ل یوگا
کل
ی
و
جزئ
ی
اجر یوگا
لباس یوگا
لباس انجام اسانای یوگا در 5سایز مختلف
مت یوگای اعالء سازگار با محیط زیست
قوری نتی
کوسن یوگا
بند یوگا
زبان شوی ایورودیک
انواع مت یوگا با کیفیت های متفاوت
دمپایی ماساژ
افزایش انرژی در کف پا
88318189-88319054
www.danesheyoga.com
مانداالمت (تشک سوزن دار)
برای انجام تمرینات یوگا و انتقال بهتر انرژی در بدن
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |-1396شماره 101و 102
کاسه های مرتعش
93
ﺳﺎل ﻧﻮ ﺑﺎ اﻧﺮژی زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻦ!
رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﯽ ﭘﺎ ،ﮐﻤﺮ ،ﮔﺮدن و ﺷﺎﻧﻪ
ﮐﺎﻫﺶ دردﻫﺎی ﻣﺰﻣﻦ و ﺳﯿﺎﺗﯿﮏ
ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای متﺎﻣﯽ اﻓﺮاد
ﺑﻬﺒﻮد ﺟﺮﯾﺎن ﺧﻮن ﺑﺮای ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی ورزﺷﯽ
رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﯽ ﻫﺎی ﻣﻔﺮد و ﺑﯽ ﺧﻮاﺑﯽ
ﺑﺎزﺳﺎزی ﻋﻀﻼت ورزﺷﮑﺎران در ﻣﺪت زﻣﺎن ﮐﻤﱰ
رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ از اﻧﺮژی
ﻣﺘﻌﺎدل ﺳﺎزی اﻧﺮژی ﺑﺪن
ﮐﺎﻫﺶ درد دوران ﻗﺎﻋﺪﮔﯽ
ﺑﻬﺒﻮد ﮔﻮارش
ﮔﺮﻣﺎ درﻣﺎﻧﯽ ،راﯾﺤﻪ درﻣﺎﻧﯽ ،ﺑﺎزﺗﺎب درﻣﺎﻧﯽ
و ﴎﻣﺎ درﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﺑﺎﻟﺸﺘﮏ ﺷﻔﺎﺗﻦ
ﮐﺴﺐ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﱰ:
ﺟﻬﺖ ﺗﻬﯿﻪ و اﺧﺬ منﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﻣﺎﻧﺪاﻻﻣﺖ ﺑﺎ داﻧﺶ ﯾﻮﮔﺎ متﺎس ﺣﺎﺻﻞ ﻓﺮﻣﺎﯾﯿﺪ!
94
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
www.shafatan.com
مهر |1395شماره 96
95
یوگایوگاشهریور
دانش
دانش
ﺸﻔﺎﺘن
434019
shafatan
٠٢١-٢٦٨٥١٢١٠
94
اموزشگاه ساینا یوگا
زیرنظر استاد مهرانگیز نظری نوکانی
مدرس یوگای بانوان کشور نویسنده،محقق و پژوهشگر
دارنده لوح تقدیر از انجمن یوگا وتربیت بدنی
ویژه بانوان ،اقایان ،کودکان ،نوجوانان و بارداری
اماده سازی مربی از مبتدی تا پیشرفته
اساناها ،پرانایاما ،یوگا نیدرا
مرکز تخصصی اندیا ماساژ
زیر نظر فدراسیون پزشکی ورزشی کشور
رفع اسپا سم و دردهای عصبی -عضالنی و یوگا تراپی
حرکات اصالحی و ماساژهای تخصصی ورزشی
مرکز کوهنوردی اراد کلهر(تورهای علمی ،فرهنگی،تفریحی)
زیر نظر هیئت کوه نوردی استان تهران
برگزار کننده همایش ها و سمینارهای مرتبط با یوگا و سالمت
نمابر 77202319
77451395 09198576129 09126144172
تلگرام sainayoga@gmail.com @sainayoga :
ادرس :بزرگراه رسالت ،ضلع شمال شرقی چهار راه سرسبز ،ساختمان پزشکان عتیق ،شماره 707
دانش یوگا اسفند 1395و فروردین |1396شماره 101و 102
95
96
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا