ماهنامه دانش یوگا شماره 125
ماهنامه دانش یوگا شماره 125
ماهنامه دانش یوگا شماره 125
فهرست
Contents
3
سرمقاله
4
سخن مدیرمسئول
7
عیدانه
8
از چه ساخته شده ایم؟ تحقق رویاها
11
رومی یوگا چیست؟
12
اساناهای مناسب برای فصل بهار
14
سطوح اگاهی
16
راهنمای سالمتی در زمستان
18
چطور می توان به کمک یوگا و مراقبه تعطیالت خوبی...
20
همه چیز از درون مان می اید
23
مراقبه برای سال نو
24
سعادت ابدی (اساناهای یوگا)
27
پذیرش ،التیام بخش تمامی دردها
28
یوگا؛ یار شما در خانه طاووس (مایوراسانا)
34
اشنایی با یوگی سالخورده ایرانی
35
اخبار
36
یوگا همراه با ابزار
38
بخور ،دعا کن ،عشق بورز
چطور از پاریورتا تریکوناسانا به اردها ماتسیندراسانا برویم؟ 40
چگونه یوگا به جلوگیری یا تخفیف عالئم دیابت کمک می کند45
46
ارتقاء سطح حرکت در ستون مهره ها و قفسۀ سینه
50
یک مسیر کل نگرانه
53
سنگ درمانی
54
تالقی علم مدرن با دانش باستانی
60
سوترای یازدهم (خاطره)
62
با یوگا تا سرزمین ماتادورها و عروس شهرهای جهان
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :سیدعبدالحمید موحدی نائینی
عضو انجمن مدیران مطبوعات
زیر نظر شورای سیاست گذاری
سرپرست گروه مترجمین :عاطفه هاشمی
امور مالی :سید عبدالمجید موحدی نائینی
مدیر امور هنری ،گرافیست و طراح روی جلد :محمدرضا موحدی نائینی
سازمان اگهی ها :رابعه ربیعی
روابط عمومی :سهیال موحدی
امور مشترکین و مسئول توزیع :محمدرضا موحدی نائینی
ویراستار :مریم محمدی
لیتوگرافی و چاپ :شرکت رواق روشن مهر
سال هجدهم -اسفند 1397و فروردین 1398
شماره 125و 126
از عزیزانی که مایل به همکاری با مجلۀ دانش یوگا هستند ،خواهشمندیم
مقاالت خود را به ادرس پست الکترونیکی مجله ارسال فرمایند.
تحریریۀ مجله در دخل ،تصرف و ویرایش مطالب ارسالی کام ً
ال ازاد است.
همکاران این شــماره :شــهال قاســمیان دستجردی،
ســمیه کارخانه ،ژیــا حاتمی ،سوســن عبدالرضایی،
مهدخــت پریشــان زاده ،لیال خیراندیــش ،لعیا نبی فر،
یاســمن رنگین کمان ،رویــا دادجو ،عاطفه شــریفان،
ازاده میرشــاهی ،حامــد رنگین کمان ،پــدرام نظری،
فرزین غریب ،سید محمد ازاد ،بهاره جعفری صمیم
نشانی :شمال میدان هفت تیر ،ابتدای مفتح شمالی،خیابان مالیری پور ،نبش
خیابان ارام ،پالک 16+1
تماس با تحریریه:
تلفن88318189-88319054 :
تلگرام09902260640 :
تماس با سازمان اگهی ها88842667 :
فکس۸۹۷۸۵8۳۰:
کدپستی1575783113 :
info@danesheyoga.com
www.danesheyoga.com
@danesheyoga
/yoga.knowledge
اسفندماه 1397
فروردین 1398
از چه ساخته شده ایم؟
در ایــن مطلب که درواقع خالصه ای از کتاب اکســیر
نوشــتۀ دیپاک چوپرا است ،جوهرۀ وجودی ما انسان ها
شــرح داده شــده و به ما می گوید درواقع از چه عنصر
تشــکیل دهنده ای ساخته شــده ایم .به ما می گوید از
خاطره های مان دوری کنیم چرا که ان ها جوهرۀ اصلی
ما ،حتی خاطرات گذشته هم نیستند و در نهایت توصیۀ
جالب توجهی برای زندگی در زمان حال و تحقق رویاها
ارائه می دهد.
8
چطور می توان به کمک یوگا و مراقبه
تعطیالت خوبی را پشت سر گذاشت؟
18
مراقبه برای سال نو
23
ایام تعطیالت با وجود سرخوشی هایی که با خود دارد و
هوای لطیفی که در این روزها بر دل و جان مان می وزد،
سرشــار از استرس و فشارهای مختلف است .باید سعی
کنیم به طریقی ،بدون فشــار و اســترس ،این روزها را
خوش بگذرانیم .خبر خوشی که ما به شما می دهیم این
است که این امر ناممکن نیست و می توان با تمرین یوگا
و ذهن اگاهی ،از فشار و استرس این روزها کاست.
این نوع مراقبه ،تمرینی است که سوامی نیرانجاناناندا
توصیه کرد همه در اغاز سال 2016انجام دهند .بنابراین
می تواند برای اغاز سال نو تمرین مفیدی باشد؛ چرا که
شخص با انجام این مراقبه تصمیم ها و انتخاب های سال
گذشته اش را مرور می کند و افکار منفی را به خوبی از
خود دور می نماید.
یک مسیر کل نگرانه
پزشکی به خاطر تشخیص بیماری سرطان در گردنش،
ناگهان خودش را در جایگاه بیمار می بیند .اما به جای انجام
درمان های متعارف ،برای مالقات با یک درمانگر ایورودایی
به هند ســفر می کند .وی در این مطلب چالش های این
سفر و چگونگی ترکیب داروهای غربی و شرقی را با ما در
میان می گذارد.
2
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
50
خدا را شکر می کنیم که یک سال دیگر از خجالت خوانندگان عزیز
درامدیم و توانســتیم با تحمل هر فشار و سختی مجلۀ کاغذی مان
را حفظ کنیم .دوســتان و یاران گرامی ،در اخرین شمارۀ سال 97
مجلۀ دانش یوگا ،برای تان روزهایی تکرارنشدنی و فوق العاده در سال
جدید ارزو می کنیم .اما همان طور که در مقاالت 11شمارۀ گذشته
برای تان گفته ایم ،باید بدانید تحقق این ارزوها جز به زبان راندن و
اشاره های زبانی نیاز به یک عامل درونی دارد و انگیزه و ارادۀ درونی
انسان ها را می طلبد.
تمرکز و تک جهتی کردن ذهن به روی اهداف مشخص و روشن
از نکات مهمی است که می تواند در سال جدید ما را به ارزوهای مان
نزدیک کند .در واقع ما با متمرکز کردن اگاهی و نیروهای درونی مان
به ســمت هدفی که در ذهن داریم ،تمام ذرات هستی را به سمت
نمایش حرکت اردها دانور اسانا توسط نسیم یسلیانی
باشگاه یوگا ارتا ،کرج
ان هــدف هدایت می کنیم و کل کائنات را برای تحقق ان بســیج
می نماییم .در اثر همین متمرکز کردن ذهن است که گاه می بینیم
شرایط برای انجام کاری ،به خودی خود فراهم می شود و ما به اصطالح
می گوییم« :همه چیز دست به دست هم داد تا این اتفاق بیفتد».
در این موقعیت ،نوبت ان اســت که شرایط پیش امده را در هوا
بقاپیم و وارد عمل شویم .حاال دیگر وقت تامل نیست .وقت عمل است.
نباید اشتباه کنیم و تمرینات ذهنی را برابر با بی عملی و انفعال در
نظر بگیریم .تمرکز و تک جهتی کردن ذهن وقتی ارزشمند محسوب
می شــود که ما را به سمت فعالیت و عمل گرایی ببرد .بنابراین ،در
ســال جدید نیرویی بیش از پیش و تمرکزی عمل گرایانه برای تان
ارزومندیم تا روزهایی فوق العاده و سرشار از رضایت و سرخوشی را
در ان تجربه نمایید.
3
غ
ت
ی
ی
م
ه
ب
ر راه با هار
سید عبدالحمید موحدی نائینی
در بهار سال ،۱۳۵۸اوایل پیروزی انقالب ،شیخ صادق خلخالی
حکم اعدام دکتر شیخ االســام زاده ،وزیر بهداشت حکومت شاه،
را صادر کرد .دکتر شــجاع الدین شیخ االسالم زاده متولد تبریز و
متخصص ارتوپدی از امریکا بود .اولین حاکم شرع دادگاه انقالب
اسالمی ،وزیر بهداری دولت امیرعباس هویدا را همچون رئیس او
مفسد فی االرض شناخت و حکم به اعدام او داد؛ اما اندک زمانی
بعدتر که او جای خود را به ایت اهلل محمد محمدی گیالنی داد،
وی حکم را از اعدام به حبس ابد و مصادرۀ تمامی اموال تغییر داد.
پایه گذاری پروتز اندامی ،ملزم نمودن تمام بیمارســتان ها به
دایر کردن بخش اورژانــس ،برقرار کردن بیمۀ تامین اجتماعی
با تعرفۀ ۹۰درصد تخفیف ،واگــذاری امبوالنس های مجهز به
واحدهای درمانی شــهرها و حتی دهستان ها از ابتکارات وی در
زمان تصدی گری وزارت بهداشت است.
وی بعدها تعریف می کند« :روزی در مطب نشســته بودم که
دیدم مرد میان ســال و محترمی وارد شــد .اما به جای اینکه از
دردی بنالد به چهرۀ من نگریســت و گفــت« :اقای دکتر! مرا
نمی شناســید؟» پاسخ دادم« :چشــمان من کم سو شده است،
اما پرســو هم بود ،چون شــمار بیماران زیاد است ،نمی توانم به
خاطر بسپارم».
گفت« :بنویســید! زیاد بنویسید! ولو ســه روز طول بکشد».
ناگهان به یاد اوردم او یکی از همان انقالبیونی اســت که مرا در
زندان اوین در اختیار داشتند و پس از اینکه حکم اعدام من جدی
شد ،به صورت غیرمستقیم به من فهماند اگر دو سه روز بگذرد
4
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
ممکن است حاکم شرع جدیدی بیاید .همین اتفاق هم افتاد و با
امدن ایت اهلل گیالنی حکم تغییر کرد و من اعدام نشدم.
دکتر شــیخ ان گاه از او می پرســد« :چرا ایــن کار را کردی
و چرا دوســت نداشتی من اعدام شــوم ،در حالی که ان روزها
شــور انقالبی و اعدام خواهی همه جا را گرفته بــود و مرا دزد و
خائن می دانستند؟»
پاســخ داد« :من در یکی از روستاهای اذربایجان سرباز بودم.
نامزدم به دیدار من می امد .در راه ،اتوبوس ان ها تصادف می کند.
وقتی رسیدم ،گفتند خوش بختانه امبوالنس مجهزی حاضر بود
و او را برد و ان زن که اکنون همســر من و مادر فرزندانم است،
نجات یافت .وقتی پرســیدم در این جای دورافتاده امبوالنس از
کجا امد؟ گفتند دکتر شیخ به تبریز ،زادگاه خود امده بود و در راه
بازگشت در اینجا توقف کرد و وقتی دید هیچ امکاناتی نداریم ،با
هزینۀ خود این امبوالنس را اهدا کرد .شما همسر مرا نجات دادی
و من احساس دِین می کردم .اما نمی توانستم مانع اجرای حکم
شوم ،فقط می دانستم حاکم شرع دیگری می اید و خوشبختانه
پیش بینی من درست بود و بی انکه هیچ صحبتی با ایشان شده
باشد خودشــان در بررســی دوباره ،حکم اعدام را به حبس ابد
تغییر دادند».
مدتی بعد ،دکتر شیخ االسالم زاده پس از اینکه از اعدام نجات
یافــت ،تصمیم گرفت در زندگیش تغییر ایجاد کند و اگر بتواند
بیش از پیش در خدمت هم نوعانش باشد .روزی محمدی گیالنی
و همســر و پسرش تصادف می کنند ،پسر در دم جان می سپرد،
کردن به نیکی یاد کرده اند و بر برخورداری از اجر ان تاکید نموده اند.
برای قرار گرفتن در این مســیر ابتدا باید ذهنی مثبت داشته باشیم
و این مهم را در خودمان تقویت کنیم و ســپس به سوی تغییر گام
برداریم .اندره موروا ،)1967-1885( 1نویسندۀ مشهور فرانسوی ،هم
بــه تغییر زندگی با تغییر ذهنیت اعتقاد دارد و در این باره می گوید:
«بزرگ ترین کشــف نسل امروز این است که انسان می تواند با تغییر
ذهنیت خود زندگی را تغییر دهد».
خوب حال که دریافتیم رمز موفقیت در زندگی و رسیدن به امال
و ارزوها ،تغییر است ببینیم چگونه می توانیم در استانۀ سال نو ،همراه
با عوض شــدن فصل و فرا رسیدن بهار دل انگیز تغییر را از خودمان
شروع کنیم .برای این کار باید به 6اصل پایبند باشیم و پندهای ان
را به کار ببندیم:
اما گیالنی و همســرش توسط جراح معروف زندان اوین نجات پیدا
می کنند .این بار محمدی گیالنی دستور عفو دکتر شیخ االسالم زاده
را از امام می گیرد .دکتر ازاد می شود و پس از ازادی تغییرات زیادی
در زندگیش به وجود می اورد و منشا خدمات دیگری چون نمایندگی
بیمارســتان های خصوصی ،ترجمۀ تعرفۀ پزشــکی و ...می شود و
درنهایت لقب پدر ارتوپدی ایران را می گیرد .دکتر شیخ االسالم زاده در
سال ۱۳۹۳در سن ۸۳سالگی دار فانی را وداع می گوید.
این سرنوشت یکی از وزیران رژیم گذشته بود که پس از نجات از
مرگ ،تصمیم به تغییر می گیرد و باقی ماندۀ عمرش منشا خدمات
فراوانی برای هم وطنانش می شود.
فصل بهار در پیش است و یک سال دیگر از عمر کوتاه مان در حال
گذر .چه خوب اســت به عقب برگردیم و کاله خود را قاضی کنیم و
ببینیم طی سال ها و به خصوص یک سال گذشته چه کارهای مثبت
و احیاناً چه کارهای خطایی انجام داده ایم .در یک سال گذشته گره
از مشکل چند نفر باز کرده ایم؟ به چند نفر کمک کرده ایم و باالخره
چند نفر را خوشحال کرده ایم؟
خداوند چهار مرتبه با صراحت در قران کریم اشاره می کند« :ان اهلل
یحب المحسنین« ».خداوند نیکوکاران را دوست دارد ».در ایۀ 115
ســورۀ هود هم به ضایع نکردن پاداش نیکوکاران اشاره و می فرماید:
«ان اهلل الیضیع اجر المحسنین».
اگر به تاریخ نگاه کنیم می بینیم کسانی که نیکوکار بوده اند نام شان
جاودان مانده است و اگر در گفته ها و پیام های اندیشمندان و فالسفه
و بزرگان علم و اخالق و معرفت دقیق شویم همه از نیکویی و کمک
-1خودشناسی
اولین کاری که می کنیم باید خود را بشناسیم و به شناخت خود
نائل اییم .فراموش نکنیم زمانی که پا به این دنیا می گذاریم خود را
بــا جهانی بس بزرگ و حیرت اور روبه رو می بینیم .عالمی که نه تنها
فقط از جهت مادی ســر و ته ان پیدا نیست ،بلکه ناشناخته هایش
بی شمار است و رازهای سربه مهر فراوانی دارد .در برابر این همه راز و
شگفتی ،عمر ما کوتاه است و فرصت مان کم و توان مان ناچیز .در این
اقیانوس بیکران خود را تنها و رها شده می بینیم و همواره این سواالت
ذهن مان را به خود مشغول می کند که من کیستم؟ از کجا امده ام؟ به
کجا می روم؟ جایگاهم در این دنیا کجاست و در این فرصت نه چندان
دراز حضور چه باید بکنم؟ چه چیز باعث شکوفایی و چه چیزهایی
سبب فساد و بی ثمری عمرم می شود؟ برای اینکه پاسخ این سواالت
را کشــف کنیم و برای اینکه به شناخت خود واقعی برسیم بایستی
مسیر معنوی را طی کنیم و به یگانۀ هستی پناه ببریم تا ان بخش از
روح هستی که در بدو تولد در وجودمان به ودیعه گذاشته شده و ما
ان را غالباً فراموش می کنیم و از ان دور می شویم را بهتر بشناسیم؛
چراکه دور شدن از ان سراغازی است برای مواجه شدن با نفس که
این خود عاملی است برای رودررو شدن با مشکالت بی حد و حصر و از
سوی دیگر ،زمانی که روح هستی یا همان خود واقعی مان را بشناسیم،
شروعی است برای شکوفا شدن زندگی سرشار از نشاط و شادمانی و
فراموش نکنیم «ارامش سهم قلبی است که در تصرف خدا باشد».
-2تبعیت از قوانین هستی
دومین مســئله ای که باید همیشه مد نظر داشته باشیم توجه به
عالم هستی و قوانین حاکم بر ان است .قوانین حاکم بر عالم قوانینی
است که از کودکی کم و بیش ما را با ان ها اشنا ساخته اند ،ولی بعدها
و به مرور زمان ،برای حفظ منافع و برتری جویی نسبت به این و ان
بعضاً فراموش می شوند و مشــکل از همین جا شروع می شود .برای
اشنایی خوانندگان محترم برخی از قوانین دوسویۀ هستی یا بایدها و
نبایدهایی را که در همۀ گفته ها و نکته ها و پیام های اهل علم و اخالق
و معرفت عنوان شده است برمی شماریم« .تعصب و دروغ و غیبت و
خیانت و حســادت و کینه و عداوت و شــهوت و ترس و عادات بد و
عصبانیت و نفرت و حرص و طمع در مقابل عشق و محبت و دوست
داشــتن و بخشش و خدمت و قناعت و اعتقاد و خلوص و حضور در
لحظۀ حال و افزایش اگاهی».
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
5
-3جدا شدن از گذشته و نرفتن به اینده
برای ایجاد تغییر و کسب موفقیت در مدت زمانی که از عمرمان
باقی مانده باید دائماً تالش کنیم حســرت گذشته را نخوریم و از
اینده ای که از یک ثانیۀ بعد ان کسی خبر ندارد دوری جوییم .در
حسرت گذشته ماندن جز از دست دادن امروز سودی ندارد .ما فقط
یک بار 18ســاله خواهیم بود .یک بار 30ساله ،یک بار 40ساله و
یک بار 70ساله.
در هر سنی که هستیم ،هر شغل و مقامی که داریم ،پیرو هر دین
و مذهبی که هســتیم ،در حال تجربۀ روزهای بی نظیری هستیم.
چرا که مثــل روزهای دیگر فقط یک بار خواهد بود .هر روز از عمر
ما زیباست و لذت های خودش را دارد و هر روز فرصتی است برای
جبران خطاهای گذشته و داشــتن اینده ای روشن .به شرط انکه
زندگی کردن را بلد باشیم .اسکار وایلد )1900-1854( 2نویسنده و
نمایشنامه نویس ایرلندی پا را فراتر می گذارد و گذشتۀ از دست رفته
و ایندۀ نیامده را این گونه تفســیر می کند« :هر قدیسی گذشته ای
دارد و هر گهنکاری اینده ای».
-4قدر خود را هر چه بیشتر باید بدانیم
برای اینکه هر چه بهتر و عمیق تر از تغییر بهرۀ کافی ببریم باید
قدر خود را هر چه بیشتر بدانیم .یکی از بزرگ ترین اشتباهاتی که
ممکن است مرتکب شویم این اســت که فکر می کنیم قرار دادن
3
خودمان به عنوان اولویت اول خودخواهانه و مغرورانه است .الئوتسه
( 604-524ق م) ،عارف بزرگ چین ،اعتقاد دارد« :شــما می توانید
سراســر جهان را برای پیدا کردن کســی که بیشتر از شما سزاوار
عشق و محبت است جستجو کنید ،ولی این شخص را در هیچ کجا
پیدا نخواهید کرد .شــما خودتان همانند هر کس در جهان سزاوار
بیشترین عشق و محبت هستید».
بیاییــم یک روز کــه از خواب بیدار می شــویم نگاهی به تقویم
بیندازیم ،نگاهی به ساعت و نگاهی به اینه ،انجاست که قدر خود را
بیشتر خواهیم دانست .البته برای اینکه قدر خود را بهتر بدانیم باید
به این 7نکته هم توجه داشته باشیم:
خود را با دیگران مقایسه نکنیم.
به کم قانع نباشیم.
همواره به واسطۀ چیزهایی که داریم ،قدردان باشیم.
روابط سالم خود را تقویت نماییم.
نه گفتن را بیاموزیم.
مرزهای سالمی را برای خود انتخاب کنیم.
به ندای قلب خود گوش دهیم.
وقتی قدر خودمان را بدانیم و خودمان را دوســت داشته باشیم،
بیشــتر به فکر سالمتی مان هستیم ،بیشــتر به فکر بهبود شرایط
خانوادگی ،اجتماعی و اقتصادی هســتیم و در نهایت بیشتر طالب
کسب موفقیت خواهیم بود.
-5تغییر دادن خود و نه تغییر دادن دیگران
زمانی که به فکر تغییر دادن خودمان هستیم هیچ گاه نباید سعی
در تغییر دادن دیگران داشــته باشیم؛ چراکه نوع نگاه ما به زندگی
است که زندگی مان را می سازد و اگر در انتظار تغییر کردن دیگران
بمانیم سراســر زندگی مان پر از رنج و بدبختی خواهد شد .استفان
6
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
کاوی ،)2012-1932( 4نویســنده و سخنران انگیزشی امریکایی،
اعتقاد دارد« :اگر بخواهیم موقعیتی را تغییر دهیم ،نخســت باید
خودمان را تغییر دهیم و برای تغییــر دادن خودمان به طور موثر،
نخســت باید ادراک و مشاهدات مان را عوض کنیم ».بنابراین تا ما
خودمان را تغییر ندهیم هیچ چیز تغییر نخواهد کرد؛ زیرا نقشۀ راه
در ذهن ما ساخته می شود .هیچ کس مانعی در مسیر سرنوشت ما
به حساب نمی اید .موانع همیشه در نو ِع اندیشیدن ماست .زمانی که
اندیشه مان را درست کنیم سرنوشت مان درست می شود.
-6زندگی در لحظه
برای تغییر دادن خود باید در لحظه باشــیم و در لحظه زندگی
کنیم .از گرما می نالیم ،از ســرما فرار می کنیم ،در جمع های شلوغ
کالفه می شویم .در خلوت از تنهایی بغض می کنیم .تمام هفته منتظر
رسیدن روز تعطیل هستیم و اخر هفته هم بی حوصلگی را تقصیر
غروب جمعه می اندازیم .همیشه در انتظار به پایان رسیدن روزهایی
هستیم که بهترین روزهای زندگی مان را تشکیل می دهند .مدرسه،
دانشــگاه ،کار ،ازدواج ،حتی در سفر همواره به مقصد می اندیشیم.
بدون لذت بردن از مسیر .غافل از اینکه زندگی همان لحظاتی بود
که می خواســتیم بگذرد .بنابراین باید همواره سعی کنیم امروز را
فرصت بشــماریم؛ چراکه دی رفته است و فردا هم موجود نیست.
مطلبی که استاد سخن ،ســعدی ( 690-606ق) هم به ان اعتقاد
دارد و می گوید:
سعدیا دی رفت و فردا همچنان موجود نیست
در میان این و ان ،فرصت شمار امروز را
همراه با شروع فصل نو و در این اغاز سال جدید همسان با تغییر در
طبیعت ما هم با الهام از سرنوشت دکتر شجاع الدین شیخ االسالم زاده
که با تغییر مسیر از خوب به خوب ترین ،سرنوشتش را تغییر داد و
بــا توجه به اصولی همچون «قضاوت دیگران تاثیری بر زندگی من
ندارد« ،».مردم وظیفه ندارند مرا درک کنند« ،».از کســی در برابر
لطفی کــه به او می کنم توقعی ندارم ،وگرنه این لطف را در حق او
نمی کنم« ،».کســانی که رفتار ناجوانمردانه با من داشته اند توسط
کائنات مجازات خواهند شــد؛ هرچند من هرگز متوجه نشوم ».و
«دنیا ســخاوتمندتر از ان است که موفقیت کسی ،راه موفقیت مرا
سد کند ».درجات خود را متعالی سازیم و در عین حال به این پیام
دکتر سوامی شیواناندا ( ،)1963-1878از اساتید بزرگ یوگای قرن
بیستم ،که الزمۀ تغییر را خوب بودن و کار خوب انجام دادن می داند
و می گوید« :خوب باش و کار خوب انجام بده ».جامۀ عمل بپوشانیم.
برای تغییر در سال جدید و داشتن زندگی سرشار از سرور و شادابی
و نشــاط درون ،با اینکه زندگی همیشه به کام مان نیست ،همواره
بایستی از عمر باقی ماندۀ خود حداکثر بهره را ببریم و شاد زندگی
کنیم؛ چرا که به قول خیام نیشابوری ( 427-510ه.ش) در اخر جز
گردی و نسیمی و غباری و دمی چیزی باقی نمی ماند.
ترکیب طبایع چو به کام تو دمی است
رو شاد بزی اگرچه بر تو ستمی است
با اهل خرد باش که اصل تن تو
گردی و نسیمی و غباری و دمی است
1-André Maurois
2-Oscar Wilde
3-Laozi
4-Stephen Covey
در پیچ و تاب مشــکالت و انواع و اقسام
چالش ها ،به یاری خداوند و لطف دوســتان
و همراهان همیشــگی ،مجلــۀ دانش یوگا
این ســال را هم به پایان می بــرد .اما انچه
فراموش مان نمی شــود مهربانــی ،دانش،
همیاری و لطف تحریریه ای است که در ازای
هیچ همــواره یاری گر مان بوده اند و هیچ گاه
تنهای ماننگذاشته اند.
کوچک تریــن کاری کــه توانســتیم در
ازای این دوســتی دیرینه انجام دهیم ،یک
گردهمایــی صمیمانــۀ اخرســالی در روز
پنج شــنبه 25بهمن در حیاط مجلۀ دانش
یوگا بود .به دلیل محدودیت زمانی که برای
برگزاری این دورهمی داشتیم ،متاسفانه از
حضور برخی دوستان بی بهره ماندیم و همۀ
عزیزان نتوانستند به ما ملحق شوند .اما گرمای
حضور همان جمع اندک که بعضی های شان
از راه دوری امده بودند ،چنان بود که سرمای
عیدانه
ان ظهر زمستان را در محوطۀ باز دانش یوگا
برای مان بهاری کرده بود.
اقــای موحدی ،مدیرمســئول مجله ،در
ابتدای جلسه ضمن تشکر از حضور اعضای
گروه ،همکاری و همراهی ایشان را در تهیه
و جمع اوری مطالب مجله قدر دانستند و از
همۀ دوستان به خاطر وفاداری و تعهدشان به
مجله سپاسگزاری کردند.
در ســال 97دو عضو جدید به تحریریۀ
دانش یوگا اضافه شد که در این گردهمایی
ســایر اعضای گروه با ان دو نفر اشنا شدند.
بعــد از این که تقریباً بیشــتر اعضای گروه
جمع شدند ،تصمیم بر این شد که هر کس
پیشنهاد و راهکاری برای ادامۀ فعالیت مجله
در این شرایط دشوار به نظرش می رسد ارائه
دهد .گزینه های مختلفی مطرح شد و اقای
موحدی و ســایرین نظرشان را در مورد هر
گزینه ابــراز کردند .همه متحد القول اعتقاد
داشتند هنوز هم نسخۀ کاغذی مجله یک
چیز دیگر اســت و نســخه های کم هزینۀ
دیجیتال نمی تواند به خوبی جای نشــریۀ
مکتوب را بگیرد.
مهربانــی و لبخنــد در میان مــان موج
می زد و انرژی خوبــی در فضا پراکنده بود.
دمنــوش مخصوص هندی نیز نوشــیدنی
گرم و خوش عطری بود کــه برای پذیرایی
تدارک دیده شده بود و کسی نمی توانست
از ان بگــذرد .چه چیزی از این بهتر که در
ِ
ضیافت لطف دوستان ،باد بهاری و عطر گل
محمدی زیر درخت نارنج بنشینیم و از مجلۀ
دوست داشتنی مانبگوییم؟
در انتهــا بعــد از انداختــن عکس های
دسته جمعی و چندنفره ،هدایای ناچیزی به
دوستان تقدیم شد و همگی با ارزوی سالی
خوش برای یکدیگــر و مجلۀ دانش یوگا از
یکدیگر خداحافظی نمودند.
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
7
ازچهساختهشده ایم؟
تحققرویاها
برگرفته از کتاب اکسیر نوشتۀ دیپاک چوپرا /ترجمۀ گیتی خوشدل
خالصه نویسی :شهال قاسمیان دستجردی
8
معموالً وقتی به خودمان فکر می کنیم
ابتدا نام مان را به یاد می اوریم ،بعد شــاید
به یاد خانواده مان بیفتیــم و اینکه فرزند
چه کســانی هستیم و بعد عنوان شغلی یا
مدارک تحصیلی مان یادمان بیاید .پس از
این ها ممکن است با صفاتی چون مهربانی،
بزرگواری ،خجالتی یا اجتماعی بودن و ...که
دیگران یا خودمان برای خود متصور هستیم
خودمان را شناسایی کنیم.
حال فرض کنیم یک روز صبح از خواب
برخیزیم و تصادفاً هیچ کدام از این افکار از
ذهن مان عبور نکند .اغلب لحظات اغازین
پس از بیداری چنین است .چند لحظه به
چیزی فکر نمی کنیم .این حالتی است که
به ان بیداری می گوییم .برای اینکه حالت
اکنون خود
بیداری را بهتر تجربه کنیم هم
ِ
را که مشــغول خواندن این مقاله هستیم،
مشــاهده کنیم .در این حالت یک اگاهی
خامــوش و در عیــن حال زنــده را حس
می کنیم .هر چه بتوانیم این حالت را بیشتر
در خود حفظ کنیم ،دارای ارامش و شعف
بیشــتری می گردیم .دنیــای خردمندان
همواره این گونه اســت .خردمندان خود را
با عناوین و برچسب ها شناسایی نمی کنند،
بلکــه تنها خو ِد واقعی شــان را مشــاهده
می کنند .خردمند خود را شهروند کائنات
می داند و با نگاهی یکســان به تمام وقایع
می نگرد .البته داشــتن نام و نشان ضروری
اســت؛ زیرا به ما امــکان می دهد وقتی ما
را صدا می زنند بدانیــم با ما کار دارند و یا
بدانیم کدام شناسنامه متعلق به ماست .اما
این تا زمانی ســودمند است که ما را دچار
محدودیت هانکند.
در ظاهر نام ها و برچسب هایی که به ما
زده اند بــه ما ربط دارند ،ولی ان ها فقط به
جســم ما مربوط می شــوند و یا متعلق به
زمــان خاصی بوده اند که گذشــته و تمام
شده است .شــاید در لحظاتی خشمگین
شده باشــیم و بعد ان خشــم تمام شده
باشــد ،ولی کسانی که ما را در ان وضعیت
دیده اند به ما برچسب فرد عصبانی می زنند؛
در حالی کــه در درون هریک از ما دنیایی
زنده ،نامحدود و بی نهایت جاری است که
در هر لحظه می تواند صورتی تازه به خود
بگیرد .به همین صورت ،اگر در مورد سایر
افراد پیش زمینۀ ذهنی نداشته باشیم ،ان ها
را مورد قضاوت قرار ندهیم و هر بار ان ها را
طوری ببینیم که انگار برای اولین بار است
مالقاتشــان می کنیم ،در روابط خود دچار
مشکل نمی گردیم؛ زیرا خاطره ای از ان ها
نداریم که به ان رجوع کنیم.
خردمنــد خود را به صورت رویدادی که
در جهان مادی قــرار دارد نمی بیند ،بلکه
خود را به شکل قالبی می بیند که جهانی
بی انتها در او جــای دارد .باید بدانیم تمام
انسان ها چنین اند .همۀ ما جهانی بی پایان
درون خود داریم.
اگر لحظاتی نام خود و تمام عناوین مان
را از یــاد ببریم و خــود را به همان صورت
که هســتیم در زمان حال مشاهده کنیم،
می توانیم در جهان خردمندان قدم بگذاریم
و خو ِد واقعی مان را ببینیم .حتی لحظاتی
کوتــاه در روز را بــا این حالــت بیداری
ســپری کردن می تواند بسیار لذت بخش
باشد و باعث شــود اتصال خود را با جهان
هستی دریابیم.
همۀ ما قبول داریم که هیچ گاه نمی توانیم
به طــور کامل در تجربه ها و احساســات
یکدیگر شــریک شــویم .عواطف ،ارزوها،
ی ما کام ً
ال شــخصی
رویاهــا و خاطره ها
هســتند .در واقع ،خاطره هــا و افکارمان
شخصی ترین چیزهایی هستند که داریم .اما
خردمندان این گونه نیستند؛ زیرا در نگرش
ان ها منیــت راه ندارد .منظور از منیت ان
مفهوم از «من» است که کام ً
ال شخصی بوده
و قابل تسهیم نیست .اگر تو را به یاد اورم
چــه دارم؟ ایا «تو» واقعی را دارم؟ نه! بلکه
تنها تصاویر بی جانی ،از تجربیات گذشــته
کــه تو را در ان ها دیده ام ،را دارم .تصویری
که زمانی واقعی بوده اما االن تنها تصویری
ن من است .اما وقتی بتوانم
بی جان در ذه
هرگاه تو را نمی بینم فراموشت کنم ،دفعۀ
بعدی که تو را می بینم بــا نگاهی تازه در
تو می نگرم .ان گاه می توانم «تو»ی زنده و
واقعی را ببینم ،ان طور که هستی.
کنار نهــادن «منیت» بــه معنای کنار
نهادن خاطره هاست .هرگاه این امر صورت
پذیرد ،مردم دیگر تنها ،مجزا و از هم بیگانه
ذهن فردی ،اگاهی ما را محدود
نیســتندِ .
می کند .تا وقتی یک شخص باشی همچون
قطره ای در اقیانوســی ،اما اگر بخشــی از
اگاهی جهان باشی تمام اقیانوس هستی.
انگاه می توانی خودت باشی و در عین حال
همه باشی.
همۀ ما به خاطره هایمان می چسبیم چون
ما را توصیف می کنند .اما برای پایان دادن
یافتن وحدت با کائنات
به جدایی از عالم و
ِ
باید غیرواقعــی بودن خاطره ها را بپذیریم.
انچه توصیف می کنیم تنها دیدگاه شخصی
ماســت که امکان دارد یک فرد دیگر ان را
جور دیگری توصیف کند .در واقع ما دیدگاه
خودمان را توصیــف می کنیم نه واقعیت
را .چون دیدگاه ها کام ً
ال شــخصی و نسبی
هستند و نمی توانند واقعی باشند .حقیقت
فقط هســت ،انچه که در واقع وجود دارد.
ولی اکثــر ما در جهان خاطره ها و تعابیر و
تفاسیر شخصی به سر می بریم ،در نتیجه با
پس خاطره ها
واقعیت تماسی نداریم .باید به ِ
بنگریم تا واقعیت موجود در جهان هستی
را دریابیم.
اکثر انسان ها می پندارند باید بکوشند به
رویاهایشان جامۀ عمل بپوشانند ،حال انکه
مانع
بیشــتر کارهایی که می کنند در واقع ِ
به واقعیت پیوســتن رویاهایشان می شود.
هر قصدی کنیم ،منجر به کاری می شود و
در نهایت به نتیجه ای می انجامد .خردمند
کسی است که دقیقاً می داند چگونه قصدها
را به حیطه درافکند و منتظر ان ها شود تا
به واقعیت درایند .مابقی انسان ها از ان اگاه
نیستند .ما همواره قصدها و ّنیات خود را به
9
حیطه می فرستیم ،اما این کار را نااگاهانه
انجام می دهیم .ارزوهای ما اغلب تصادفی،
تکراری یا وسواس امیزند و همۀ این ها انرژی
را به هدر می دهند.
از دیدگاه خردمند هرچه تالش کمتری
انجام پذیرد نیکوتر اســت .خردمندان ،در
تعالیم خود ،به شــاگردان نشان می دهند
چطور افکار و طرز فکرشــان را منظم تر و
اگاهانه تر کنند .به این منظور ،نخست باید
عادت به ان شیوه های تفکر را که نمی گذارد
کائنــات ارزوهایشــان را بــراورده کنــد
ترک کنند.
قصدها همان ارزوها هســتند و ارزوها
به انچه نیاز دارید متصل اند .بنابراین همۀ
فعالیت ذهن کــه به واقعیــت درنیامده،
نیازهای کهنه ای را که براورده نشــده اند
در برمی گیــرد .هــزاران بار در گذشــته
اندیشیده اید «می خواهم»« ،ارزو دارم» یا
«امیدوارم» اما یا اتفــاق خاصی رخ نداده
است یا ان اتفاقی که ما منتظرش بودیم و
خوشایندمان بوده پیش نیامده است.
نخستین گام به سوی دگرگونی ،شناخت
اســت .به این فکر کنید تــا به حال چند
خواســته و ارزو یتان بدون اینکه تالشــی
بکنید یا مجبور به کار خاصی باشــید ،به
وقوع پیوست ه است؟ مث ً
ال درست لحظه ای
که نیاز داشــته اید با شخصی حرف بزنید،
ناگهان به شما تلفن کرده یا از حیطه های
نامرئــی کمــک رســیده اســت و دعاها
مستجاب شده اند .همۀ این ها در ان حیطه
پیش می اید.
هنگامی کــه قصدی داریــد و ان را به
اگاهی جهانی و کیهانی می فرستید ،عم ً
ال
ســرگرم گفتگو با خودتان هستید .شما،
به عنوان فرســتندۀ پیــام ،در واقع فردی
هستید که از نظر زمان و مکان در اینجا به
سر می برید .اما گیرندۀ پیام نیز هستید که
مبدل ضمیر برتر ،در هویت محدود
در جامۀ
ِ
به زمان و مکان خود زندگی می کنید .حتی
بیش از این می توان گفت شما رسانۀ پیام
هم هستید.
شــخص در واقع ،برای اینکه به راستی
خود را ببیند ،الزم است خود را صاحب این
سه جنبه ببیند :فرستنده ،گیرنده و رسانه.
این موضوع را می توان به اشــکال گوناگون
بیان کرد .مث ً
ال شــما ارزو و ارزو کننده و
اهداکنندۀ ارزو هســتید .شــما نظاره گر
و نظــاره شــده و فرایند نظاره هســتید.
10
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
مجموعۀ این سه حالت را به عنوان وحدت
می شناسید .فرســتادن قصد به حیطه و
دریافت پاسخ از ان چیزی نیست که الزم
باشد برای رســیدن به ان بکوشید ،بلکه
در طبیعت وحدت یافته تان ،تنها کاری که
می کنید براوردن قصدهایتان اســت .این
شــغل تمام وقت شماست .تنها یک فکر و
ِ
اندیشه نیست که انرا در ذهن بپرورانید و
هیچ نتیجه ای عایدتان نشود.
مشکل اینجاســت که ما اغلب نتایجی
را که ظریف و نامحســوس هستند و قرار
نیســت فورا ً ما را به هدف هایمان برسانند،
یا با قضاوت های «منیت» دربارۀ انچه باید
اتفاق بیفتد انطباق ندارند ،نادیده می گیریم.
اگر بیاموزیم چطور ذهن را ارام کنیم و ان
را از کشمکش های دیرینه اش بپاالییم ،انگاه
واقعیت ســادۀ چگونگی کا ِر کائنات اشکار
خواهد شد.
گام بعدی این است که بیاموزید چطور
قصدهایتــان را بــراورده ســازید .گام ها
کام ً
ال طبیعی اند ،اما باید اموخته شــوند.
باید بیاموزید منیــت را ،با همۀ توقع ها و
انتظارهایش ،کنار بگذارید .به جای اینکه
احساس کنید ناگزیرید حاصل قصدتان را
کنترل کنید ،مطمئن باشید که «حیطه»
ی شــما به انجام خواهد رســاند.
ان را برا
قصدتان را به حیطۀ بی زمان الیتناهی در
افکنید .هر چه اگاهی تان گسترده تر باشد،
عالمتی که می فرستید روشن تر خواهد بود
و در نتیجه دریافت ان نیز روشن تر است.
شــما جهانید ،وقتی خــود را متحول
می سازید جهانی را که در ان به سر می برید
نیز متحول خواهد شد .چون به عنوان یک
اصل بدیهی گمان می کنیم چیزهای سخت
و جامد واقعی اند ،پــس واقعیت را به مادۀ
سختی که از ان ســاخته شده ایم نسبت
می دهیم .کمتر از یــک درصد از اتم هایی
که ســال گذشــته در جســم تان بوده اند
امسال هنوز در بدن تان وجود دارند .وقتی
ســختی جمود ،جهانی
مفهوم ضمنی ان
ِ
سرشــار از فضای خالی و دگرگونی مدام
اســت و همه چیز مدام در حــال تغییر و
تحول است ،حتی در مفهوم مادی هم معنا
ندارد که بگویید از موادی ســخت و جامد
ساخته شده اید.
وقتی بپذیرید خودتان جریان حیاتید و
نه کمتر از ان ،انگاه «جســتجوی کمال»
جستجویی فراسوی نامحدود می شود .انچه
در درون تان کامل اســت جوهر ،هستی و
عشق اســت .چهار عنصر اب ،هوا ،خاک و
اتش به طرزی اسرارامیز ترکیب شدند تا به
فراورده ای نهایی رسیدند که حیات خوانده
می شــود .نمی توان انکار کرد که از خاک
و هوا و ابی ساخته شــده اید که ان نیز از
صورتی پیشین نظیر خوراک شکل گرفته
است .اتشی که این مواد بی جان را به حیات
تبدیل می کند نمی تــوان خاموش کرد .با
این حال ،اتشــی مرئی یا حتی متابولیک
نیســت .این اتش تحول اســت ،خالص و
ســاده .بنابراین خودتان تحول و متحول
کننده شده اید.
لحظه ای بنشــینید و مجسم کنید که
زندگی تــان مانند طوماری اســت که هر
چقدر بیشــتر رویدادهای گذشــته تان را
بررسی می کنید بازتر می شود .شروع کنید
به گشــودن این طومار تا صحنه ای اشــنا
را ببینیــد ،مانند روزی که شــغل تازه ای
به دســت اوردید .به روشنی ان صحنه را
ببینید و انــگاه اندکی عقب تر بروید .مث ً
ال
موقعی که به دانشگاه می رفتید .انگاه طومار
را بیشتر باز کنید تا به دبیرستان ،دبستان و
کودکستان برسید .بکوشید هرچه روشن تر
صحنه ها را ببینید .کافی است وجودتان را
در ان روزها احساس کنید .اکنون به روزی
بازگردید که به دنیا امدید .این صحنه کام ً
ال
تخیلــی خواهد بود .همچنان کــه از این
استانه فرامی روید ،توجه کنید که هویت تان
ناپدید نمی شــود .حتی زمانی که تصویر
یا جســمی ندارید که به ان بنگرید ،انچه
به راستی هستید به جا می ماند.
ان اگاهی نظاره گر حتی در تمام مواقعی
که صحنه های زندگی تان عوض می شوند،
یکسان می ماند .این هویت شما به صورت
اگاهی است .اکنون بکوشید مجسم کنید
که این اگاهی ناپدید می شــود .به عبارت
دیگر ،زمانی را مجســم کنیــد که هنوز
وجود نداشتید .به همین ترتیب ،می توانید
به ســوی اینده پیــش برویــد .وقتی به
انتهای خاطره ،احســاس ،هیجان ،تخیل
و ارمان ها می رســید ،انچه باقی می ماند
خودتان به صورت خالص هستید؛ حیاتی
که همواره در افرینش جریــان دارد .این
جریان بــه صورت تحول مــدام و کمیت
هســتی به وقوع می پیوندد که فراســوی
هرگونه کالم می گسترد.
رومی یوگاچیست؟
برگرفته از کتاب هدایت گر ندای درون با رومی یوگا
اثر:سمیه کارخانه
رومی یوگا ،که به نام هــای یوگای موالنا یا
یوگای ایرانی نیز شــناخته می شود ،بر اساس
نگرش شــاعر و عارف ایرانی (موالنا) شــکل
گرفته است و با تکیه بر حاالت احساسی ،که
باالترین درجۀ ان عشــق است ،معنا و مفهوم
پیدا می کند.
رومی یوگا باعــث ایجاد تناســب و تعادل
در عضــات احساســی می شــود و لذا کلیۀ
بیماری های مسری احساسی و روحی و حتی
جســمی از طریق رومی یوگا مورد پیشگیری
و درمان قرار می گیرنــد .نظر به تحقیق های
علمی دانشمندان ،بیماری های جسمی مانند
ســوء هاضمه ،بیماری هــای گوارشــی و درد
مفاصل به دلیل وجود عدم تعادل احساسی و
بیماری های روحی بروز پیدا می کنند.
در رومی یوگا با بهره مندی از بهترین اثر موالنا
جالل الدین رومی ،شاعر ایرانی ،مکانیسم های
فیزیولوژیــک قلب و مغز را ،کــه بر پردازش
اطالعات ،ادراک و ســامت تاثیرگذار است،
بررسیمی نماییم.
حرکت هــا در رومی یوگا به گونه ای طراحی
شده اســت که انســان در شــرایط کنترل
هیجانات ،احساسات ،افکار و حالت جسمانی و
قو خو یا احساسی
روحی مناسبی قرار گیرد .خل
که در ذهن انســان ایجاد می شود ،به واسطۀ
بدن انســان خارج می شــود .بنابراین ،حالت
احساسی ادمی انعکاسی از ذهن انسان بر بدن
خویش است.
بدن انسان اساساً یک واحد کربن است که
ترکیبات مختلف امینو اســید ان را تشکیل
می دهند ،اما ســیگنال های ان از مغز گرفته
می شــود .مغز در واقع کارخانه ای اســت که
توسط احساســات انســان هدایت می گردد.
تمام زندگی ،چیزی جز احساســات نیســت.
بدن و مغز به طور مســتقیم با سطح امادگی
جســمانی و روحی تحت تاثیر قرار می گیرند.
به طور خالصه ،کیفیت زندگی و شادی به طور
مستقیم با کیفیت احساساتی که به طور مداوم
با مغز انسان تنظیم شده است ،تعیین می گردد.
اکثر ما در مواجهه با دشواری ها و مشکالت،
بهترین کاری که برای مقابله می شناسیم این
اســت که ان هــا را در درون خود نگه داریم و
همچنــان به نگه داشــتن ان ادامه می دهیم.
بنابراین غالباً دچار دردهای احساسی می شویم
که نمی دانیم چگونه درمان شان کنیم یا از ان ها
رها شویم.
نتیجۀ این تجربیات دردناک این اســت که
بیماری های انتقال پذیر احساســی ما در قلب
ذخیره می شوند و توانایی ما برای ارائه و دریافت
عشــق را محدود می کنند .چــرا که دردهای
احساسی ،هوش قلب را غیرفعال می کنند.
رومی یوگا کاری می کند که دانســته های
قلب تان فعال شــده و شــادی به زندگی تان
بازگردد .این نوع یوگا شما را از بار درد ،خشم،
گناه و دیگر احساســات دشــوار ،رها خواهد
ساخت ،ازادانه از شما پشتیبانی کرده و روح تان
را پرورش خواهد داد.
رومی یوگا با فعال کــردن هوش قلب ،این
امکان را برای تان فراهم می کند که ظرف مدت
کوتاهی به ســطح عمیقی از انتشار احساسی
برسید و همین طور فرکانس های قلبی را نیز از
کائنات دریافت کنید .فعال سازی هوش قلب به
شما در پیدا کردن ازادی های احساسی کمک
به سزایی می کند.
تناســب روحی با تمرین رومی یوگا ،مانند
سفری است که باید پایانی داشته باشد .اما قبل
از انکه این پایان رخ دهد ،شما درمی یابید که
درون تان چیز جدیدی متولد شده است .این
بخشــی از تنفس شما خواهد شد .به خطوط
چهره تان شکل می دهد و به شیوۀ برخوردتان
با حالت های احساســی فــرم می دهد .دقیقاً
نمی دانید این چیز جدید چیست .اما می دانید
که با انچه درون تان شــکل گرفته ،شما دیگر
ان ادم ســابق نیستید .ممکن است شما هم
در براوردن نیازهای تان در این سفر احساسی
دچار تنش شــده باشــید و برای گریز از این
جهان حریص و دیوانه و گرایش های وحشــی
به مشــکالتی برخورده باشــید .رومی یوگا با
توانمندسازی شما در برقراری ارتباط با زندگی
و افرادی که دوســت دارید ،باعث می شــود
احساسات تان با ازادی و قدرت جدیدی روشن
گردد .موقعیت های احساسی را که تجربه کرده
یا با ان اشنا می شوید ،هرگز فراموش نخواهید
کرد و همیشه با شما ماندگار هستند .رومی یوگا
یک رویداد ناگهانی و یک بارگی نیســت ،بلکه
نوعی نزدیک شدن لحظه به لحظه به زندگی و
زنده بودن است.
اولین وظیفۀ من در به اشــتراک گذاشتن
یوگای رومی با شما این است که هر مرد ،زن
و حتی کودکی را امیــدوار کنم که با اتحاد و
یگانگی با عشق ،می توان بر تاریکی و ناامیدی
غلبه کرد .هر کسی می تواند و باید این کار را
انجام دهد.
خالصه اینکه ،تمریــن رومی یوگا می تواند
یک راهنمای کامل برای جستجوگران حقیقت
باشــد .چراکه موالنا با ترکیبی از دیدگاه های
قابــل تصــور و تجربــۀ زیبایی هــای الهی،
اموزه هایی شــفاف و فروتنانه ای به ما می دهد
و به ما نشــان می دهد چطور این دیدگاه ها و
تجربیات احساسی زیبا را در خود حفظ کرده،
به ان هــا عمق بدهیم و در زندگی روزم ره مان
اعمال کنیم.
قدرت کلمات از طریق شــعر ،موســیقی و
حرکت های یوگای رومی این اجازه را به شاگرد
می دهد که به جای بدن ،ذهنش را ورزش دهد؛
چرا که بدن همیشــه از ذهن پیروی می کند.
کارکرد رومی یوگا برای روح شما شبیه کاری
است که نیروی جاذبه برای بدن انجام می دهد.
هر دو با نیروی کشش خود ،انسان را به جایگاه
اصلی اش به روی زمین هدایت می کنند.
ادامه دارد...
11
اساناهای مناسب
برای فصل بهار
برگردان :ژیال حاتمی
هــر فصل انرژی خاص خود را دارد .بهار
نیــز دارای انرژی و ویژگی های خاص خود
است .بعد از گذراندن سرمای زمستان که
بیشتر در خود فرو رفته بودیم ،لباس های
گرم می پوشــیدیم و به طورکلی خود را در
حالت بســته ای نگه می داشــتیم ،حال با
رسیدن فصل بهار و شکوفا شدن طبیعت،
موقع ان است که جسم ،روح و ذهن خود
را شــکوفا و باز نماییم .اگر یوگی هستید،
اســاناهایی که انجام می دهیــد نیز باید
متناسب با این فصل باشد.
در زمستان معموالً کالری هایی اضافه بر
نیاز در بدن جمع می شود و فرد سنگینی
نامطلوبــی در خود احســاس می کند .اما
بهار فصل سبکی ،تازگی و پاکسازی است.
به همین دلیل است که بیشتر اساناهایی
در ایــن فصل توصیه می شــود که بدن را
سم زدایی و قلب را شفاف و گشوده نماید.
چرا که با سم زدایی و قلب گشایی انگار بذری
در بهار کاشــته ایم و قرار اســت در فصول
اینده برداشت مناســبی از لحاظ سالمت
جسم و ذهن داشته باشیم.
اساناهای مناسب این فصل
در این فصل باید بیشــتر حرکات پیچ و
حرکاتی که قلب را باز می کند ،انجام دهیم؛
چراکــه این حرکات عالوه بــر به حرکت
انداختن ســتون فقرات و باسن ،گرفتگی
عضالت کمــر را نیز برطرف می نمایند .اما
در کنار این ها ،عملکــرد کلیه و پانکراس
نیز بهبــود می یابد (ماننــد حرکت اردها
ماتسیندراســانا .)1بــا این حــرکات همۀ
ارگان های داخلی ماساژ داده شده و تمرکز
نیز باال می رود.
این حرکات با بازگشایی قلب ،احساسات
منفی (مانند خشم) را ارام می کند و حتی
با وجود یک مزاج اتشین ،موجی از سالمتی
و ارامش را در درون احساس می کنیم .این
نوع اساناها به خصوص مار کبری ،برای کبد
و کلیه نیز سودمند هستند.
12
حاال حــرف را کم می کنیــم و اجرای
حرکات را شروع می کنیم!
این اساناها را باید به عنوان بخشی از یک
جلسۀ کامل قرار دهید .اول برای گرم کردن
بدن ،با ســام بر خورشید شروع کنید و با
ریلکسیشن اخر ،به بدن اجازه دهید فواید
این تمرین را در خود ثبت و نگهداری نماید.
گشایش قلب ،مبتدیان
بوجانگاسانا( 2حرکت مار کبری)
روی شــکم دراز بکشــید طوری که
چانه تــان روی زمیــن و پاهای تــان کنار
هم باشد.
کف دســت ها را در دو ســمت سینه
بگذارید و ارنج ها را به دنده ها تکیه دهید.
با درگیر کردن عضالت شــکم و فشردن
کفل ها به زمین ،نفسی بکشید و سینه تان را
به سمت اسمان بلند کنید .لحظاتی توقف
کنید؛ ســپس ،ارنج ها را کنار دنده ها نگه
دارید و شانه ها را پایین بیاورید و به سمت
زمین برگردید و ریلکس کنید.
اگر در قسمت لومبار کمرتان احساس
ناراحتــی کردیــد ،معلوم اســت زیاد باال
رفته اید .کمــی پایین بیایید و کاری کنید
که ارنج های شــما در تماس با دنده ها قرار
گیرند .در صورتی که دچار مشکالتی جدی
در کمرتان هستید ،ساعدتان را مقابل تان
روی زمین بگذارید.
با بــازدم ،خود را از حرکت رها و چند
ثانیه ای در وضعیت کودک سپری کنید تا
مزایای حرکت بر جان تان بنشیند و کمرتان
ارام شود.
.
گشایش قلب ،متوسط
اوردوا موکاشواسانا( 3سگ سرباال)
شــروع دقیقاً شــبیه حرکت مار کبری
اســت ،با این تفاوت که دســت ها باید در
سطح دنده های شناور باشد .نفس بکشید و
ی خود تکیه کنید .در صورت
روی دست ها
امکان کاری کنید که جز کف دســت ها و
شما می توانید این حرکت را با یک پای
نوک پاها ،هیچ قســمتی از بدن با زمین
ی خود را
کشــیده نیز ،در حالی که کف پا
تماس نداشته باشد.
حیــن اجــرای این حــرکات ،گردش گرفته اید ،انجام دهید.
انرژی را در طول ســتون فقرات احساس
پیچ ها،متوسط
کنید .سپس با یک نفس عمیق از حرکت
اردها ماتسیندراسانا (ماهی پرقدرت) با
خارج شوید.
پای کشیده
در حالت نشسته ،پای راست تان را دراز
گشایش قلب ،پیشرفته
کنید ،انگشتان پا را جمع کنید و کف پای
اوشتراسانا( 4شتر)
برای محافظت از مفاصل ،دو مت زیرتان چپ را ان سوی زانوی راست تان قرار دهید.
بیندازید ،زانو بزنید و پاها را به اندازۀ عرض کاری کنید که هر دو کفل تان در یک راستا
کفل ها از هم باز کنید .دست ها را در قسمت باشد .ســتون فقرات تان را بکشید و دست
پایین کمر قرار داده و محکم فشار دهید .راســت را پشــت تان روی زمین بگذارید؛
قسمت پایین شکم تان را منقبض کنید و طوری که دســت تکیه گاه کمرتان شود .با
تیغۀ شانه ها را از پشت به یکدیگر نزدیک دســت چپ زانوی چپ را خم نگه دارید.
نمایید و به صورت ریلکس به سمت زمین شانۀ راست را باز کنید و به عقب بکشید ،در
بگیرید .باالتنه را از قسمت انتهای ستون عین حال ان را ریلکس نگه دارید و به ان
فقرات بکشید و بگذارید سینه تان باز شود .سمت نگاه کنید.
به اندازۀ 5نفس عمیق در این وضعیت
توجه کنید که لگــن خاصره تان باید در
بمانید ،سپس حین بازدم خود را ریلکس
راستا و درست باالی زانوها باشد.
اگر عضلۀ لومبارتان انعطاف کافی دارد ،کنید و بــرای متعادل کــردن بدن ،چند
دست ها را ازاد کنید و پاشنۀ پاها را بگیرید .ثانیه ای به ســمت دیگر بدن تان متمایل
کفل ها را به ســمت جلو بکشید تا ران ها شــوید و بعد در کل حرکت را در ســمت
کام ً
دیگر بدن تان تکرار کنید.
ال حالت عمودی به خود بگیرند.
برای خروج از وضعیت ،دست ها را روی
پیچ ها،پیشرفته
قسمت پایین کمر بگذارید ،نفس عمیقی
اردها ماتسیندراسانا (ماهی پرقدرت) با
بکشید و به ارامی به عقب برگردید؛ طوری
که اخرین چیزی کــه به حالت عمودی پای خم
تنها تفاوتی که این حرکت با وضعیت
بازمی گردد ،مهره های گردن تان باشــد.
سپس برای ریلکس شــدن ،در وضعیت قبلی دارد پای مقابل تان است که باید کف
ران مخالف تان قرار دهید.
ان را
کودک قرار گیرید.
بیرون ِ
ِ
در ایــن وضعیت تنوع های مختلفی را
می توان انجام داد :مث ً
ال می توانید قوزک پای
پیچ ها،مبتدی ها
باالیی یا زانــوی پای پایینی تان را بگیرید.
سارواهیتاسانا 5با پای کشیده
احتیــاط :در صورت بــارداری و بیرون این ها تنوع های دشواری هستند .شما سعی
زدگی دیســک ها ،از انجــام حرکات پیچ کنید به ندای بدن تان گوش دهید و هیچ گاه
بدن تان را مجبور به چیزی نکنید.
خودداری کنید.
به اندازۀ 5نفس عمیق در این وضعیت
به پشــت روی زمین دراز بکشید و
پاها را خم کنید .دســت ها را روی زمین بمانید ،سپس حین بازدم خود را ریلکس
باز کنید؛ طوری که کف دست ها به سمت کنید و بــرای متعادل کــردن بدن ،چند
باال باشد .زانوها را به خودتان نزدیک کنید ثانیه ای به ســمت دیگر بدن تان متمایل
و وقتی به انتهای توان تان رسیدید ،زانوها شــوید و بعد در کل حرکت را در ســمت
را به ســمت چپ بدن تان پایین ببرید و دیگر بدن تان تکرار کنید.
تمرین خوبی داشته باشید و از بهار لذت
نگاه تان را به سمت مخالف بدوزید .به اندازۀ
5نفس عمیق در این حالت بمانید .سپس کافی را ببرید.
1-Ardha Matsyendrasana
2-Bhujangasana
همزمان بــا دم ،زانوها را به مرکز بدن تان
3-Urdhva Mukha Svanasana
4-Ustranasana
بیاورید و در اخر با بازدم ،به ســمت دیگر
5-Sarva Hitasana
منبع:
بدن تان ببرید.
www.tribu.natureetdecouvertes.com/yoga-printemps
13
بیشــتر ما در زندگی روزمــرۀ خود به
کارهای روزمره ،تکراری و بدون اگاهی و یا
به عبارت دیگر به زنده مانی مشغول هستیم.
چه بخوریم؟ چه بپوشیم؟ کجا برویم؟ اما
برخی از مــا عالوه بر زنده مانی به زندگانی
هم مشغولیم و به داشتن هدف و مقصد در
زندگی می اندیشیم و ان را تجربه می نماییم.
درصد کمی از ما بــه لحظات زندگی و به
غایت زندگی ،که چیزی جز رشد و اگاهی
نیست ،اگاهی داریم.
اگاهــی در واقع همان تجربۀ زمان حال
است .پذیرش هر انچه هست ،غم ،شادی،
بدون فکر
رنــج ،لذت .اگاهی همان حضور ِ
و بی قضاوت است که باعث می شود نسبت
به درد ،رنج و لذت گشوده باشیم و از گذرا
بودن ان ها اگاهی داشــته باشیم .اگاهی،
پذیرش این مســئله است که چیز کامل و
تمام در این دنیا وجود ندارد ،تنها اوست که
کامل است .تنها اوست که تمام است .با این
تفکر ،با خود و دیگران مهربان می شویم و از
اشتباهات و کاستی های خود و دیگران عبور
می کنیم تا این گونه مسیر رشد را طی کنیم
و ارامش را تجربه نماییم.
اگاهی ،تجربۀ حالت خاصی از ذهن است
(مانند ارامــش) و انچه در لحظۀ حال رخ
می دهد .این حالت جایگزین خوبی اســت
برای بی توجهی ،تا بــه جای انکه خودکار
عمل کنیم ،متوجه ان چه انجام می دهیم
و رخ می دهد باشــیم و به جای ارزو برای
ســپری شــدن ان ،تمنای لحظۀ حال را
تجربه کنیم.
هریک از ما در زندگی روزمرۀ خود اتفاقات
و رویداد های مختلفی را تجربه می کنیم که
هر کدام در ذهن ما فکری ایجاد می کنند.
فکرها ،احساسات ما را تغییر می دهند و ما
بر اساس احساسات مان ،انتخاب می کنیم،
تصمیم می گیریم و اقدام می کنیم.
سطوح اگاهی
اقدامات و تصمیمات ما با سطح اگاهی ما
بسیار در ارتباط هستند.
ســطوح اگاهی به ما نشان می دهند که
ما نه تنها در هر لحظه انتخاب می کنیم چه
واکنشــی به رویدادهای اطراف مان داشته
باشــیم ،بلکه در واقع 7انتخاب داریم که
افکارمان ،احساسات مان و رفتاری را که از
خود بروز می دهیم تحت تاًثیر قرار می دهد.
14
سطح 1اگاهی
فرد احساس می کند قربانی شرایط است.
منظور از قربانی اینجا این است که فرد فکر
می کند کنترلی بــر جریان زندگی ندارد و
اتفاقات بر او نازل می شود .احساس ترس،
نگرانی ،شک ،تردید ،ناامیدی و درماندگی را
تجربه می نماید و حس می کند بار سنگینی
بر دوش اوســت .رفتاری که فــرد در این
سطح اگاهی از خود بروز می دهد در واقع
اقدام نکــردن و به تعویق انداختن کارها و
تنبلی است .یادمان باشد همۀ انسان ها این
سطح اگاهی را تجربه می کنند و منحصر به
فرد یا افراد خاصی نیست.
سطح 2اگاهی
در این ســطح ،دیدگاه فرد این است که
من برنده ام و فرد مقابلم بازنده .حق با من
است .من راست می گویم و بقیه یا اشتباه
می کنند یا متوجه نیســتند .احساس فرد،
احســاس عصبانیت و ناراحتی از شرایط،
رفتارهای دیگــران ،رویدادهای بیرونی و ...
اســت و نهایتاً رفتاری که از او سر می زند
ســرزنش کردن و مقصر دانستن این و ان
و حتی در مواردی داد و بیداد کردن است.
در این ســطح ،فرد به ضــرب زور و دعوا،
تا حدی کارهایــش را جلو می برد و اندک
نتایجی به دســت می اورد ،اما اســترس و
فشار احساسات منفی ،خود فرد را از پا در
می اورد و اطرافیانش را از او می گیرد.
سطح 3اگاهی
در سطح ،3نتایج مثبت و سازنده کم کم
نمود پیدا می کنند .دیدگاه فرد در این سطح
این است که« :من باید برنده شوم ،اگر فرد
مقابلم هم برنده شد چه بهتر ».تمرکز فرد
در ســطح 3اگاهی ،روی اهداف خودش
اســت و می خواهد به هــر قیمتی ان ها را
عملــی کند .او بر این عقیده اســت« :من
مسئول زندگی خودم هستم و تمامی نتایج
زندگی من وابسته به من است ».احساسی
را کــه این فکر ایجاد می کند بخشــایش
دیگران است .دست از متهم کردن و مقصر
دانستن دیگران برمی دارد و سعی می کند ،با
توجیه رفتار دیگران و اتفاقات بیرونی ،حال
خودش را خوب نگه دارد .رفتار او همکاری
با دیگران و کنار امدن با شرایط است.
سطح 4اگاهی
دیدگاه فرد این است که« :فرد مقابل من
باید برنده شود ،تمام تمرکز من بر فرد دیگر
سطوح
در سالی که گذشت در چه س
ح اگاهی
سطح اگاهی ای قرار داشتید؟
سوسنعبدالرضایی
است تا او به انچه می خواهد برسد ».همدردی
می کند و سعی می کند با محبت و دلسوزی به
او کمک کند تا به اهدافش برســد .او دوستان
زیادی دارد که برای کمک گرفتن به او مراجعه
می کنند؛ هوش عاطفی باالیــی دارد و در کار
تیمی موفق اســت .چون خودمحور نیست و به
بقیه خدمت رســانی می کند .حتی گاهی انقدر
در خدمت بقیه قرار می گیرد که اهداف شخصی
خود را فراموش می کند.
سطح 5اگاهی
افراد در این ســطح ،افــرادی باهوش ،موفق
و صاحبان کســب و کار توانایی هســتند که
دیدگاه شان این است« :ما هر دو برنده می شویم
وگرنه اص ً
ال وارد بازی نخواهیم شــد .برد-برد».
افــراد در این ســطح برچســب نمی زنند ،زود
قضاوت نمی کنند و بسیار کنجکاو هستند .در
برخود با چالش ها سریعاً از خود می پرسند« :چه
فرصتی اینجاست؟» و این روحیه باعث می شود
این افراد ارامش خود را حفظ کنند ،شــرایط و
اطرافیان شان را همان گونه که هستند بپذیرند
و راه حل هــای خالقانه ای برای مشکالت شــان
پیدا کنند .
سطح 6و 7اگاهی
این ها سطوحی معنوی هستند و فرد در این
مرحلــه از خود فراتر می رود و خود را متصل به
جریان کائنات و نبوغ بی نظیر هستی می بیند .او
همیشه خود را برنده می داند و معتقد است باخت
اص ً
ال وجود ندارد؛ چرا که هر تجربه ای در زندگی
به نفع ما رقم می خورد .کافیســت فرصت ها را
شناســایی کنیم؛ چرا که تمام اتفاقات زندگی
در این ســطح به حداقل می رسد ،فرد خالقیت
باالیی دارد و در کارهای تیمی فوق العاده عمل
می کند.
سطح 7اگاهی به سختی می تواند برای یک
فرد پیش اید؛ چراکه افراد می توانند به این سطح
بروند و برگردند ،منحصر به فرد اســت؛ در این
سطح هیچ قضاوتی دربارۀ خود و دیگران نداریم،
برچسب نمی زنیم ،راحت و بدون نگرانی هستیم
و درگیر فعالیت در لحظه می شویم.
فراموش نکنیم که همۀ انســان ها ترکیبی از
سطوح اگاهی هستند و تفاوت ان ها در مقدار و
قوت و ضعف هر یک از سطوح اگاهی در زندگی
روزمره اســت .گاهی به سطح دیگری از اگاهی
حرکت می کنیم و گاهی در یک ســطح اگاهی
می مانیم .
منبع:
3 2 1بدرخش ،دکتر شهاب اناری
15
راهنمای سالمتی در زمستان
*
واسانت الد /برگردان :مهدخت پریشان زاده
در این مقاله دیدگاه هایی از علم ایورودا دربارۀ فصل زمستان وجود
دارد که با انجام دادن ان ها می توانیم در این فصل متعادل بمانیم.
ایورودا 10هزار ســال پیش در تمدنی که با تمدن کنونی تفاوت
بسیار داشــت به وجود امد .در فرهنگ ان زمان زندگی انسان ها با
طبیعت بسیار درامیخته بود .خردمندان ودایی درک کرده بودند که
ریتم ها و نیروهای طبیعت (مانند گردش شب و روز و تغییر فصل ها)
بر ما و چرخه های زندگی بشر اثر می گذارند.
ان ها اعتقاد داشتند هماهنگ بودن با طبیعت به معنای هماهنگ
بودن با ساختار درونی هر فرد یا پراکریتی نیز هست .پراکریتی خود از
سه انرژی ظریف واتا (انرژی حرکت) ،پیتا (انرژی هضم و متابولیسم)
و کافا (انرژی نرمی و ساختار) تشکیل شده است.
بهترین راه برای هماهنگی با زمستان
فصل ها نیز ماننــد پراکریتی دارای چرخه هــای واتا ،پیتا و کافا
هستند .اگر می خواهیم در تمام طول سال سالمت باشیم ،باید با این
چرخه های طبیعی در هماهنگی باشیم و بر اساس تغییرات محیطی
و غذایی که می خوریم ،نوع و میزان تمرینات بدنی و گیاهان دارویی
که استفاده می کنیم را تغییر دهیم .شرایط اب و هوایی را نمی توانیم
کنترل نماییم ،اما می توانیم این عوامل را که گاه باعث ارتقاء سالمتی
و مقاومت در برابر بیماری ها می شود و گاه می تواند ما را از پا دراورد،
کنترل نماییم .در اینجا یک سری دیدگاه های ایورودا را که می توانیم
با ان ها در فصل زمســتان بدن متعادلی داشــته باشــیم ،به شما
یاداور می شویم.
ً
در زمستان غالبا اسمان ابری و خاکستری است و هوا سرد ،گرفته
و سنگین است .حتی زندگی در شهرها به کندی در جریان است .این
فصل دارای خاصیت کافایی است .زمانی که کافا در تعادل باشد ،باعث
تولید نیرو ،قدرت ،توانمندی و ثبات ذهن و بدن می شود .این انرژی
16
لطیف مسئول روغن کاری و نرم نگه داشتن مفاصل ،حفظ رطوبت
پوســت و همچنین حفظ ایمنی بدن است .اما زمانی که کافا زیاد
شود ،می تواند منجر به تنبلی و کندی ،بیماری های مخاطی و بلغمی،
چاقی و افزایش وزن و همچنین احساسات منفی از قبیل وابستگی
و دلبستگی ،حسادت ،حرص و از شود .بنابراین ،رژیم غذایی مان در
زمستان باید به گونه ای باشد که باعث کاهش و فرو نشاندن کافا شود.
اما خشکی ،سردی و هوای پرباد می تواند محرک واتا نیز باشد و منجر
به بیماری های ارتریت ،سوءهاضمه و مشکالت دیگر شود .بنابراین،
برای ارام نگه داشتن واتا و کافا در ادامۀ این مقاله با ما همراه باشید.
از یک برنامۀ صبحگاهی ایورودیک پیروی کنید:
ایورودا پیشنهاد می کند در زمستان نسبت به سایر فصل ها کمی
دیرتر از خواب بیدار شویم (حدود ساعت 7صبح) .وقتی از رختخواب
بیرون امدیم ،زبان را تمیز کنیم که باکتری های مرده و الودگی ها و
کف های روی زبان ،که طی شب انباشته شده اند ،پاک و باعث بهبود
عملکرد اندام های گوارشی شوند .سپس دندان ها را با خمیر دندانی
که حاوی گیاهان گرمی مانند دارچین ،میخک و هل ســیاه است
شستشــو دهیم .بعد یک لیوان اب گرم بنوشیم که حرکت روده ها
را فعال سازد .پس از ان هم ،خودتان را به یک ماساژ سریع مهمان
کنید .کل بدن را با روغن کنجد گرم اغشته کنید .این کار بدن را گرم
می کند و برای همۀ افراد در فصل زمستان مفید است .بگذارید 5تا
10دقیقه روغن جذب بدن شود ،سپس یک دوش اب گرم بگیرید
و پوست تان را به خوبی کیسه بکشید.
ایــن برنامۀ صبحگاهی را با یوگا ،پرانایاما و مدیتیشــن به پایان
برسانید .به سراغ سالم بر خورشید و وضعیت های دیگری بروید که
باعث باز شدن قفسۀ سینه ،گلو و سینوس ها شده و انباشتگی های
سیستم تنفسی را تخلیه می کنند .حرکت هایی مانند ماهی ،قایق،
کمان ،ملخ ،شــیر و شــتر و در صورت داشتن مهارت الزم ،حرکات همزمان فرد ممکن اســت از واتای اضافه که کاهش اگنی ،احساس
ایســتادن روی شانه یا ایســتادن روی ســر را انجام دهید .در اخر سردی ،کاهش اشتها و گوارش ضعیف به دنبال دارد نیز رنج ببرد .برای
یک ریلکسیشــن (شاواسانا) و چند دور کوتاه تمرین بهاستریکا (دم رفع این مشکالت نکته های زیر کمک کننده است.
اهنگری) داشــته باشید .این تمرین تنفسی ایجاد حرارت می کند و
استفاده از زنجبیل
باعث دفع بلغم و خلط از سیستم تنفسی می شود.
زنجبیل بهترین درمان سرماخوردگی است .چای زنجبیل بنوشید.
بعد از مدیتیشن باید یک صبحانۀ مغذی میل نمایید .اگر صبح ها به
سیستم گوارش غذا نرسانید ،اندام های بدن خشک شده و واتا تحریک در وان حمام تان زنجبیل و جوش شــیرین (یک سوم لیوان جوش
می شود .صبح ها می توانید یک کاسه حاوی جودوسر ،جو ،ارد ذرت و شیرین و یک ســوم لیوان پودر زنجبیل) بریزید و یا بخور زنجبیل
گندم ،نشاسته یا برنج باسماتی که با دارچین مزه دار شده است نوش بدهید .یک قاشــق غذاخوری پودر زنجبیــل را در مقدار کمی اب
جان کنید .یک ساعت بعد از صرف صبحانه ،نصف قاشق چای خوری بجوشانید .اجاق را خاموش کنید ،حوله ای روی سر بیندازید و بخار
زنجبیل تازه و یا پودر زنجبیل را با نصف قاشق چای خوری دارچین و ان را حــدود 5دقیقه از حفره های بینی بــه داخل بدهید .این کار
کمی میخک در یک لیوان اب گرم 5دقیقه بجوشانید و بعد بنوشید .شما خلط های تان را کاهش می دهد و کمک می کند احساس بهتری
این دمنوش برای افزایش اتش گوارشی ،بهبود گردش خون و کاهش داشته باشید.
بلغم اضافی بسیار مفید است .البته اگر دچار مشکالت زخم یا التهابی
مصرف ویتامین ث
در دستگاه گوارش هستید ،این چای را مصرف نکنید.
تا 3ماه روزانه 500میلی گرم ویتامین ث مصرف کنید.
حرکات ورزشی (حتی در خانه)
قطره های طبیعی بینی
اگر نمی خواهید با سرمای بیرون مواجه شوید و به باشگاه بروید،
مجراهای بینی را چرب کنید و از طریق ناسیا (یکی از تکنیک های
می توانید در خانه ،همراه با فایل های ویدئویی یا استفاده از تردمیل،
تمرین فیزیکی تان را انجام دهید و از این طریق گردش خون را افزایش پانچاکارما) خود را از خارش و عطســه های ناشی از سرماخوردگی
دهید و کافا را فرو بنشانید .خود را در نور خورشید غوطه ور کنید .کنار خالص کنید .به پشت دراز بکشید ،بالشی زیر شانه و سر قرار دهید.
پنجره بنشینید و در افتاب صبحگاهی یا عصرگاهی حمام بگیرید .سرتان را کمی به سمت عقب بیندازید طوری که سوراخ های بینی تان
پرتوهای نور خورشــید باعث ریلکسی عضالت می شود ،ویتامین Dرو بــه باال باشــد 3 .تا 5قطره از روغن خالص گــی را در هر یک از
موردنیاز بدن را تامین می کند ،اختالل فصلی را درمان می کند و به ســوراخ های بینی بریزید و اهسته باال بکشید .ناسیا را صبح و شب
با معدۀ خالی و حداقل یک ساعت قبل یا بعد از حمام انجام دهید.
حفظ چرخه های صحیح خواب کمک می نماید.
نوشیدن اب گرم
چه بخوریم و چه بنوشیم؟
نوشیدن چندین وعده اب گرم در طی روز باعث سم زدایی سیستم
نان گندم بدون مخمر ،دوغ (دوغ پس از گرفتن کره) ،پنیر خامه ای،
ســبزیجات بخارپز ،سوپ گرم پخته شــده با روغن گی و غذاهای بدن و افزایش سرعت بهبودی می شود.
پرادویه را در وعده های غذایی تان بگنجانید .از ان جا که اشتهای ما در
از محصوالت لبنی پرهیز کنید
زمستان بیشتر می شود ،سعی کنید پروتئین بیشتری مصرف نمایید.
تا زمانی که دچار انباشتگی اخالط هستید ،از مصرف محصوالت
لوبیا ،توفو ،تخم مرغ و اگر گیاهخوار نیســتید مرغ ،بوقلمون و ماهی
بخورید .ادویه های گرم مانند دارچین ،میخک و فلفل سیاه را به غذاها لبنی از قبیل ماست ،پنیر ،شیر و بستنی بپرهیزید.
اضافه نمایید.
چرا در زمستان اشتها بیشتر می شود؟
نوشــیدنی های گرم مانند اب گــرم ،چایِ گرم و هــر از گاهی
بدن در واکنش به هوای ســرد برای اینکه حرارتش را از دســت
هات چاکلت (شکالت گرم) بنوشید و از نوشیدنی های سرد بپرهیزید،
ندهد ،ســطح پوست و اندام های سطحی را جمع و منقبض می کند
چرا که محرک کافا و واتا هستند.
که این امر باعث هدایت حرارت از اندام های خارجی به سمت هسته
و درون بدن می شــود که شــکم نیز جزء ان است .بدین ترتیب در
خود را گرم نگه دارید
ً
از ســرما اجتناب کنید .لباس های گرم بپوشید و حتما بیرون از فصل زمســتان اگنی و به دنبالش اشتها افزایش پیدا می کند .در هر
منزل کاله بر سر بگذارید .مادربزرگ ها درست می گفتند که بیشتر صورت اگر کافا یا واتا تحریک شوند ،اگنی کاهش می یابد و ما بیشتر
حرارت بدن از سر خارج می شود .همچنین اگر می خواهید کافا و واتا مستعد سرماخوردگی ،گوارش ضعیف ،دردهای مفصلی و احساسات
منفی می شویم.
را کنترل کنید باید روی گوش ها و گردن تان را بپوشانید.
سرماخوردگی تان را مداوا کنید
بر اساس ایورودا ،سرماخوردگی در واقع اختالل کافا و واتاست .در
این حالت بدن رطوبت و ســردی اضافه (که از ویژگی های کافاست)
تولید می کند که نتیجۀ ان انباشتگی اخالط و اب ریزش بینی است.
* Vasant Lad
منبع:یوگااینترنشنال
17
چطور می توان به کمک
یوگا و مراقبه تعطیالت
خوبی را پشت سر گذاشت؟
برگردان :لیال خیراندیش
18
تعطیالت سال نو نزدیک است و در خیابان ها و فروشگاه های شهر
حال و هوای خاصی به چشم می خورد .هوا لطیف تر از ان است که
بشــود توصیفی از ان داشت .اما چیزی در دل تان جوش و خروش
دارد و نمی گذارد ازاد و رها در فضای معطر و باطراوت این روزها غرق
شوید و لذت ببرید .بله ،تعطیالت نزدیک است و بسیاری از ما دچار
استرس شــده ایم! به راستی چه عاملی باعث می شود درگیری های
ذهنــی و فکر اینکه ایا کارها خوب پیش مــی رود یا نه ،لذتِ کنار
خانواده بودن را خراب کند؟ دائم دارید به این فکر می کنید چه کار
کنم که همه چیز درست و به جا باشد و همۀ اعضای خانواده (از جمله
خودم) روزهای خوشی را در تعطیالت سپری کنند؟
اما ایام تعطیالت واقعاً نباید باعث استرس شوند .باید سعی کنید
به طریقی ،بدون فشار و استرس ،این روزها را خوش بگذرانید .خبر
خوشی که ما به شما می دهیم این است که این امر ناممکن نیست و سعی کنید از یاداوری تنش ها و استرس های گذشته بپرهیزید و در
شما می توانید با کمی تمرین یوگا و ذهن اگاهی ،فشار و استرس این عوض ،لحظات خوش زندگی تان را مزمزه کنید و دوســت بدارید.
کرات ،به خوشی هایتان بیندیشید ،فرقی نمی کند این خوشی ها
روزها را به خوبی مدیریت کنید.
به ّ
حال راه حل هایی را برای انجام این کار به شــما ارائه می دهیم تا مربوط به تعطیالت باشد یا فقط یک لحظۀ خوشی از یک روز خوب.
بتوانید بهرۀ خوبی از تعطیالت تان ببرید.
انجام تمرینات یوگا
ی خود را کنار نگذارید
در روزهای عید به هیچ وجه تمرینات یوگا
تمرینذهن اگاهی
ً
ذهن اگاهی به معنای بودن در زمان حال است ،حتی اگر اصال از و از ســاعت تمرین تان کم نکنید .حتی بهتر اســت برای کاهش
چگونگی ان اطالعی نداشــته باشید .هدف از این کار این است که استرس ها و فشارهای احتمالی زمان بیشتری به ان اختصاص دهید.
به خودمان اجازه دهیم هیجانات مان را احساس کرده و به افکارمان همیشه برای انجام چند دور سالم بر خورشید سریع یا تمریناتی که
بیندیشیم ،اما غرق ان ها نشویم ،بلکه فقط بپذیریم که ان ها بخشی در پایان روز حس خوبی به شما بدهد ،وقت هست.
از این لحظه هستند و می توانند تغییر کنند .در ذهن اگاهی درست
تمرکز روی تنفس
و غلط بودن مطرح نیست ،تنها باید نظاره گر باشیم.
پیدا کردن یک جای ساکت و ارام برای مدیتیشن و ذکرخوانی در
قبل از انجام هر کار ،خودتان را بررسی کنید و ببینید چه حسی
دارید .چند نفس عمیق بکشــید و احساسات و افکارتان را ارزیابی ایام تعطیالت تاثیر خاصی روی شما می گذارد .این کار باعث می شود
نمایید .به خوب یا بد بودنش کاری نداشته باشید ،فقط به ان توجه افکارتــان ارام گیرد و بتوانید روی چیزی به غیر از افکار متالطم و
کنید .چند نفس عمیق بکشید و هر بار شکم تان را فراخ و گسترده مشوش ذهن ،تمرکز کنید.
کنید و به مرحلۀ زیر بیندیشید.
انجام اساناهای احیاءکننده
قــرار گرفتن در وضعیت کودک ،متعــادل کردن بدن با حرکت
حضور در لحظه
اســترس غالباً در نتیجۀ فکر کردن به گذشــته یا اینده ایجاد درخت یا انجام اســاناهای نشــاط اور دیگر در واقع استفادۀ خوب
می شــود .یعنی به جای اینکه خودمان را در لحظۀ حال مســتقر و مناســبی از زمان اســت؛ حتی اگر احســاس کنید با این کارها
کنیم ،دائم به فکر گذشته و اینده هستیم .این مسئله باعث می شود داریــد از کارهایی کــه باید انجام دهیــد دور می مانید .بعد از این
دائماً در مورد انچه قرار است در اینده پیش اید یا انچه قب ً
ال اتفاق تمرینات ،متوجه می شوید با چه ذهن شفاف و ارامی می توانید به
افتاده دچار نگرانی و اســترس شــویم ،اما در عوض با تالش برای کارها یتانبرسید.
حضور در لحظه ،می توانیم بخش زیادی از استرس ها را از بین ببریم.
استفاده از هر فرصت برای انجام دادن یوگا
در تعطیالت معموالً اتفاقات و مســائل زیادی پشت سر هم اتفاق
ممکن است یک دفعه احساس کنید به هیچ وجه وقتی برای کالس
می افتند ،اما اگر بیاموزیم در هر لحظه فقط روی مسئلۀ جاری تمرکز
داشته باشیم ،تنش های مان کاهش می یابند .البته می توانید برای یوگا ندارید .اما مشکلی نیست ،یوگا را در هر مکانی می توانید انجام
کارهای تان برنامه ریزی قبلی داشــته باشید ،اما وقتی را به این کار دهیــد .چندین بار در روز ،گریزهای کوتاهی برای انجام دادن یوگا
اختصاص دهید و دیگر تمام .نیازی نیست دائم در فکر کارهای نکرده بزنید .مث ً
ال صبح بعد از بیدار شــدن ،یا دقایق قبل از خواب ،وقتی
منتظر دیگران هستید ،وقتی غذا را در فر گذاشته اید و منتظر اماده
و اتفاقات نیفتاده باشید.
شــدنش هستید و ...فرصت های خوبی برای این گریزهاست .روی
چیزهایی که برای تان مهم است ،تمرکز کنید .اگر هدف تان حفظ
انتظارات را رها کنید
بیشتر ما به خصوص در ایام تعطیالت به فکر انجام کارهایی هستیم انعطاف پذیری بدن است ،تمریناتی را انجام دهید که به این منظور
که فکر می کنیم باید طبق نظر ما باشند .اما بیایید انتظاراتی که از طراحی شده اند .اگر کمر یا گردن تان احساس گرفتگی و درد دارد،
این روزها داریم را رها کنیم و بگذاریم اتفاق ها ان طور که باید پیش تمرکزتان را روی همان قسمت بگذارید .با انجام چند حرکت کششی
بروند .قرار نیست همه چیز کامل و بی عیب و نقص باشد ،اما این بدان خواهید دید چطور به ارامش می رسد .واقعاً حیرت انگیز است!
به راســتی با انجام یوگا و تمرینات ذهن اگاهی ،به خوبی خواهید
معنا نیست که نمی توانید از شرایط فعلی لذت کافی را ببرید .با پایین
اوردن سطح انتظارات ،می توانید به راحتی از پس همۀ کارها برایید .توانست تنش ها و فشارهای عصبی تان را در دوران تعطیالت برطرف
کنید .حتی اگر این روزها را حسابی خوش بگذرانید و روزهای خوبی
داشته باشــید ،ان همه کار و فعالیت که انجام می دهید ،برای تان
مهربانی با خود و دیگران
با خود و اعضای خانواده تان تمرین مهربانی کنید .در روزهای عید طاقت فرسا خواهد بود و فشار زیادی را از لحاظ جسمی بر شما وارد
خیلی به خودتان فشار نیاورید و سخت نگیرید؛ این طوری بیشت ر از می کند .قدرت یوگا و تمرین ذهن اگاهی را در کمک رســانی و رفع
همه چیز لذت می برید .اگر الزم است ،زمانی را به خلوت کردن با خود مشکالت تان فراموش نکنید.
اختصاص دهید و با تمرین ذهن اگاهی ،سعی کنید از بار فشارها ی
خود کم کنید .متوجه باشید که ادم ها معموالً نهایت سعی شان را
منبع:
برای انجام کارها به خرج می دهند ،حتی اگر این طور به نظر نرسد.
www.wetravel.com/stories/yoga-mindfulness-holiday-season
19
همه چیز از درون مان می اید
لطف ًا خودتان را معرفی کنید.
با ســام ،من پادماواتی هستم .از اینکه این مصاحبه را ترتیب
دادید از شما ممنونم .از بودن کنار شما احساس خوبی دارم.
چه مدت است که یوگا می کنید؟
23سال
چطور شد به اموزش یوگا روی اوردید؟
در سال 1997اموزش یوگا را در مراکز یوگاودانتای شیواناندا
اغاز کردم .یک سال قبلش دورۀ TTCرا گذراندم .چیزی که یادم
هست در دورۀ تعطیالت شــرکت کرده بودم و نمی دانستم قرار
اســت در این دوره ،اموزشی هم وجود داشته باشد .در باهاماس
بودیم و فکرم این بود که ما بین چند کالس در طی هفته ،می روم
و بیشتر به استراحت کنار ساحل و گشت وگذار می پردازم و لذت
می برم .اما وقتی دیدم واقعاً ماجرا چیســت شوکه شدم .تصمیم
گرفتم بمانم ،اما در کل دوره به خودم و بقیۀ کســانی که دوست
داشتند بشــنوند ،می گفتم که عالقه ای به تدریس یوگا ندارم و
اشتباهی سر از انجا دراورده ام .می گفتم که سرنوشت مرا به اینجا
اورده است.
20
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
متن مصاحبه پادماواتی یکی از برجسته ترین مربیان یوگا
اولین بار کجا با یوگا اشنا شدید؟
سال 1995در اشرام باهاماس که البته برای تعطیالت رفته بودم.
چه چیز باعث شــد بخواهید در یوگا پیــش بروید و
تمرینات تان را عمیق تر کنید؟
من قبل از دورۀ ،TTCبا یک موسسۀ دیگر تمرین های مدیتیشن
را شروع کرده بودم .بنابراین با اینکه انتظار نداشتم بخواهم چنین
دوره ای را بگذرانم ،اما TTCتاثیر فوق العاده ای روی من گذاشــت و
تصمیم گرفتم از چیزهایی که در ان اموختم ،بیشتر استفاده کنم.
می دانستم که حتماً برایم سودمند است.
به نظر شما چه چیزی یوگای شیواناندا را از سایر سبک ها
متمایزمی کند؟
به نظرم مقایســه کردن سبک های مختلف ،فایده ای ندارد و کار
صحیحی هم نیست .به اعتقاد من ما بر اساس کارماها و سامسکارای
خودمان جذب یک سبک می شویم .چیزی که حس بهتری به ان
داریم و احساس راحتی بیشتری با ان می کنیم ،همان چیزی است
که باید به ســراغش برویم .من شخصاً این احساس را موقع تمرین
سبک شیواناندا داشتم.
یوگا سطح باالیی دارد و ما اگر بخواهیم ،فراتر از دانش های سطحی،
به درک واالتری از ان برسیم باید ذهن ازاد و شفافی داشته باشیم.
وقتی من برای اولین بار در مرکز یوگای شیواناندا در لندن خدمتم
را شــروع کردم ،مربی من که ســوامی انجا بود به مدت 4سال به
من گفت فقط کتاب های سوامی شیواناندا و سوامی ویشنودواناندا را
بخوانم .هیچ چیز دیگری نخواندم ،نه متن دیگری ،نه تاریخچه ای و نه
حریص
هیچ چیز دیگری .این کار برای من سخت بود .من مشتاق و
ِ
خواندن انواع کتاب ها بودم .اما او می گفت با این روش با اموزه های
ِ
این اساتید امیخته خواهم شد .سوامی شیواناندا بیش از 200کتاب
در موضوعات مختلف مرتبط با یوگا داشت .او واقعاً روح واالیی داشت
و شــناختش در مورد همۀ امور به راستی کامل و قابل اعتماد بود.
من تا ابد قدردان اموزه های او هستم .ادم معموالً در ابتدای مسیر
معنوی سردرگم و گیج می شود .یک معلم یک چیز می گوید و یک
معلم دیگر حرفی دیگر می زند و شاگرد در این میان می ماند به حرف
چه کسی گوش دهد.
این هم خیلی مهم اســت که شاگرد با کســانی که با او دیدگاه
مشابهی دارند همنشینی داشته باشد .شخص با معاشرت و همنشینی
با افراد همفکر ،می تواند ایده ها و تجربیاتش را با ان ها در میان بگذارد
و از ایده ها و تجربیات ان ها استفاده نماید .وقتی احساس سرگشتگی
و گیجی می کند و دچار شــک و تردید می شود ،می تواند از ان ها
کمک بگیرد .اساتید معموالً به ما می گویند با یک مربی بمانید ،روی
یک سری اموزش مداومت کنید تا درنهایت در همان شیوه پیشرفت
کنید و به عمق برسید .بنابراین من هم خواندن کتاب های اساتید
را به همگان توصیه می کنــم .اول عنوانی را که جذب تان می کند،
انتخاب کنید و بعد از همان جا کارتان را شروع کنید.
به نظر شما هدف از زندگی چیست؟
اگر بخواهم روشــن و واضح بگویم ،هر چه در این دنیا به شکل
تجربه در پیش روی ما قرار می گیرد چیزی نیســت جز یک درس
که باید ان را فراگیریم تا به «انسان بهتری» تبدیل شویم .به عبارت
دیگر ،زندگی یک مدرسه است .اینکه از تجربیات مان درس بگیریم،
مســئلۀ دیگری است .اعتقاد من این اســت که این درس ها به ما
می گویند ما برای رشــد و تکامل در این دنیا زندگی می کنیم تا به
عالی ترین سطح اگاهی برسیم و خودمان را بشناسیم.
دیدگاه تان در مورد ارامش و شادمانی چیست؟
همان طور که سوامی ویشــنودواناندا خیلی واضح بیان می کند،
شادمانی وقتی است که ذهن در ارامش باشد .یوگا راه و روش این
کار را به ما نشان می دهد .ارامش ذهن ارتباطی با جهان خارج ندارد.
همه چیز از درون ما می اید و به حاالت ذهنی ما بستگی دارد.
کسانی که به فلسفۀ یوگا عالقه مندند بهتر است از کجا
شروع کنند و چه مطالعاتی داشته باشند؟
اص ً
ال سوال اسانی نیست .به گمان من نقطۀ شروع هر فرد بستگی
به میزان درک و چیزی دارد که با ان احساس راحتی می کند .فلسفۀ
با توجه به ســابقۀ طوالنی تان در تمرین و تدریس یوگا،
می شود برداشت تان را با ما در میان بگذارید؟
یکی از مهم ترین کشفیات من در این مسیر این است که یوگا به
سبک زندگی من تبدیل شده است .هیچ یک از جنبه های زندگی ام
را جدا از یوگا نمی دانم .چه در اشــرام باشم و چه با ادم های خارج
از اشــرام یا خانواده ام در تعامل باشــم ،زندگی من همواره بر مدار
یوگا می چرخد .به نظر من اگر کسی خودش را در چیزهایی که از
یوگا می اموزد غرق کند ،هرچند هنوز نتوانسته باشد در رسیدن به
هدف نهایی یوگا ،یعنی کنترل ذهن و احساسات تبحر کافی بیابد،
این اتفاق برایــش رخ می دهد .حاال من برای زندگی ام عمیق ترین
و ژرف تریــن هــدف را دارم و برای این مســئله ،واقعــاً قدردان و
شکرگزار هستم.
فکر می کنید یوگا چقدر می تواند بر زندگی انســان ها
اثرگذار باشد؟
ً
تاثیر یوگا بر زندگی افراد دقیقا بستگی به خودشان دارد و اینکه
چقدر اجازۀ این اتفاق را بدهند .هرچه بیشتر به انجام اساناها ،پرانایاما
و مراقبه بپردازیم ،کنترل بیشــتری روی ذهن مان داشته باشیم و
خدمت خالی از منیت انجام دهیم ،می توان گفت اثرات بیشــتری
از سمت یوگا به زندگی مان می اید .سوامی شیواناندا و ویشنوداناندا
تاکید داشتند که برای رشد جامع و کامل نهاد بشر ،باید هر چهار
مسیر یوگا را طی نمود .باید واقعاً کار انجام دهیم .اگر در مورد تمام
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
21
جنبه های مختلف یوگا حرف بزنیم ،فکر کنیم و در موردش رویابافی
کنیم ،تا وارد عمل نشــویم هیچ تغییری در زندگی مان رخ نخواهد
داد .تغییر زمانی در جسم و ذهن مان ظاهر و برای همیشه ماندگار
می شود که وارد عمل شــویم و تمرین ها را انجام دهیم .تمرین ها
زمانی که به درســتی اجرا می شــوند به باالترین سطوح اگاهی و
گسترش قلب منتهی می گردند.
در مورد تاثیر یوگا بر کنترل ذهن چه نکاتی برای ما دارید؟
ماندن و توقف در وضعیت های یوگا باعث تحریک نادی ها می شود،
انسدادها را از بین می برد و پرانا راحت تر در بدن جریان پیدا می کند.
ذهن در واقع از پرانا تشــکیل شده است .بنابراین انجام یوگا باعث
نیروبخشی و تحریک ذهن می گردد .به عالوه وقتی در یک حرکت
می مانیم ،ذهن ما با تمرکــز روی تنفس ،در واقع تمرکز را تمرین
می کنــد .یک ذهن متمرکز باعث تقویت و بهبود حافظه شــده و
شــفافیت و کارامدی اش باال می رود .اگر بتوانیم در حین توقف در
یک حرکت ،تمرکزمــان را حفظ کنیم ،ان حرکت به یک حرکت
تفکری تبدیل می شــود و می تواند ما را به ارامش و صلح برساند.
اساناها تاثیر قابل توجهی بر ذهن دارند.
ی خودتان را پیدا کردید و شاگردها چطور
شما چطور دارما
می توانند دارمای خود را پیدا کنند؟
سوامی شیواناندا به ما می گوید اگر به دارما به چشم وظیفه نگاه
کنیم ،انگاه دارما به زندگی روحانی و تالش برای خودشناسی منجر
می شود .خودشناسی اولین مسئولیت انسان است و اولین اصولش،
فداکاری و قطع تعلقات است .دارما را پیدا نمی کنند ،بلکه اصلی ترین
شرط یافتن دارما داشتن زندگی یکپارچه ،توام با یگانگی و هماهنگ
با کل خلقت اســت .اینکه همسایه تان را هم به اندازۀ خود دوست
بدارید و هر چه برای خود می پســندید برای او هم بپسندید .نکتۀ
اولیۀ است که دیگران هم چیزی جز خود ما نیستند.
سوامی شیواناندا به ما می گوید اخالقیات و وظیفه واژه هایی نسبی
هستند و بر اساس شرایط ،می توانند تغییر کنند .ممکن است چیزی
در یک فرهنگ در نظر یک شــخص با یک سن خاص چیز خوبی
باشد اما در نظر یک شخص دیگر با شرایط سنی متفاوت و در یک
فرهنگ دیگر ،چیز مناسبی نباشد .اما شخص با رعایت اصل باال (در
نظر گرفتن خود به عنوان جزئی از کل) ،خدمت خالصانه و خالی از
منیت به خانواده ،جامعه ،کشور و کل جهان در واقع دارد از دارمای
خود تبعیت می کند.
مدیتیشــن چطور می تواند در یافتن دارما به شاگردها
کمک کند؟
دارما اصل و اســاس یکپارچگی ،هماهنگی ،تقوا ،وظیفه شناسی
و درستکاری اســت .تمرین مدیتیشن ما را به خود واقعی مان ،که
در واقع تجسم دارماست ،نزدیک می کند .بنابراین مدیتیشن بیشتر
برای مان روشن و شفاف می کند در نقشی که در زندگی به عنوان یک
مادر ،برادر ،فرزند ،پدربزرگ ،یک کفاش ،وکیل ،مربی یوگا ،مددکار،
لوله کش یا ...داریم باید چگونه عمل کنیم و چطور مســیرمان را
طی کنیم.
22
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
می توانید در مورد مدیتیشن و کنترل ذهن بیشتر برای مان
توضیح دهید؟
تمرین مدیتیشــن درواقع هستۀ اصلی تمرینات یوگا به حساب
می اید .در یوگاســوترای پاتانجلی ،مدیتیشــن تمرینی است که
می توانیم با ان به سامادهی ،فرااگاهی و در نهایت به خودشناسی که
هدف نهایی یوگاست برسیم .البته این وضعیت بسیار متعالی و است
و رسیدن به ان کار دشواری است .اما به هرحال فرایند ساکت کردن
ذهن از طریق معطوف کردن مداوم ان به نقطۀ تمرکز ،جریان ذهن
را کند می کند و اگاهی نابی را برای فرد فراهم می اورد .تمرین حتی
اگر شما را به عمیق ترین مرحلۀ تفکری نرساند ،برای تان سرخوشی،
لذت ،ثبات قدم و شفافیت ذهن را به همراه خواهد داشت .هر شاگرد
یوگا باید هر روز به تمرین مدیتیشن بپردازد.
در دنیای مدرن ،ادم ها با مشکالت و درگیری های زیادی
دســت به گریبان هستند .یوگا چه کمکی در این زمینه به
انسان مدرن می کند؟
در این مورد سوامی شیواناندا داستان بامزه ای برای مان تعریف کند
که از این قرار اســت :یک روز شاگردی نزد مربی اش می رود و به او
می گوید به دلیل مشکالت و موانع زیادی که پیش رویش می بیند
(خانواده ،فرزندان ،مسائل شغلی) ،نمی تواند یک زندگی روحانی را
در پیش گیرد .مربی به او می گوید بله موانع زیادی بر سر راه داری،
اما این موانع خودشان جزئی از این مسیر روحانی هستند .اگر مانعی
سر راه ما نباشــد ،اگر رنج چیزی را نبریم ،این مسیر اص ً
ال ارزشی
ندارد .ما باید یاد بگیریم برای باال بردن اگاهی و رســیدن به ذهن
ساتویک ،با این موانع روبه رو شده ،از پس ان ها براییم و ان ها را به
فرصت تبدیل نماییم.
مهم ترین درس هایی که شما از یوگا گرفتید چه بودند؟
درس های زیادی در یوگا هست ،اما برای من ،درک این نکته که
می توانم ذهنم را تغییر دهم و ان را به ذهنی شــادتر ،بخشنده تر و
رهایی شگفت انگیز از «من» است.
عاشق تر تبدیل کنم در واقع یک
ِ
حــس در قفس بودن ندارم و مانند گذشــته زندگی برایم محبس
نیســت .دیگر اینکه هر چیزی که در این جهان اتفاق می افتد یک
درس است و زندگی مدرسه ای است که ما را به باالترین درجۀ وجود
می رســاند .یوگا همچنین باعث شد دیگر احساس قربانی بودن در
زندگی نداشته باشم.
برای خوانندگان مجلۀ دانش یوگا چه پیامی دارید؟
واقعاً تبریک می گویــم که این مجله را برای مطالعه تان انتخاب
کرده اید .مسیر شگفت انگیزی را اغاز کرده اید .هر چقدر هم سخت
و دشــوار بود ،پا سســت نکنید و به راه تان ادامه دهید .ازمایش ها
و اتفاقات دشــوار تنها ما را قوی تر می کنند .خسته نشوید و شک
هم نکنید .همچنان به دنبال کســب دانش در این زمینه باشید و
ی خودتان را حفظ کنید .در این مسیر رشد خواهید کرد
انگیزه ها
و درنهایت می توانید به اطرافیان تان خدمت کنید .به قول ســوامی
شیواناندا« :پیش به جلو ...جلو ...جلو ...جلو».
مراقبه برای سال نو
سوامینیرانجاناناندا
1
ترجمه لعیا نبی فر
این مراقبه ،تمرینی است که سوامی نیرانجاناناندا توصیه کرد همه
در اغاز سال 2016انجام دهند.
با قرار گرفتن در حالت مراقبه ای ،نگه داشــتن دست در حالت
مودرا و بستن چشم ها ،خود را برای تمرین مراقبه اماده کنید .چند
لحظه ای اگاهی را به بدن ببرید و دراشتا 2یا مشاهده گر بدن شوید.
اگاهی را به تنفس ها برده و مشاهده گر تنفس ها شوید.
از نفس ها به ذهن بروید و دراشــتای ذهن شوید .وضعیت ذهن،
افکاری که در ذهن ظاهر می شوند و احساساتی را که تجربه می کنید
ببینید .همچنان که ذهن را می بینید اجازه دهید ارام ،اســوده و
متمرکز شود.
در این وضعیت متمرکز ذهن ،سالی را که سپری شده است مرور
زمان
کنید .ان را نه به شــکل هفته هــا و ماه ها ،بلکه به صورت یک ِ
یک تکه به صورت یک تجربه یادگیری ،ببینید .ببینید چه چیزی به
دست اورده اید ،چه درکی پیدا کرده اید ،چه چیزی را به کار گرفته اید
و چه چیزی را رد کرده اید .همین طور نقش کسانی که در این سال
با شما دوستی کردند و کسانی که کمک تان کردند به سمت مثبت
زندگی تان بپیوندید ،به رسمیت بشناسید و از حضور و حمایت شان
قدردانی کنید.
حال به کســانی که با ان ها اختالف یا برخورد خشــونت باری
داشــتید ،یا کسانی که دشمن پنداشــتید ،فکر کنید .سپس با در
نظر گرفتن درس هایی که برای شما داشته اند ،ان ها را هم بپذیرید
و قدردان شــان باشید .قبول کنید که ان ها فرصتی در اختیار شما
گذاشته اند که چیزی را که در درون تان باید از ان اگاه می شدید و
اصالحش می کردید ،پیدا کنید.
به طور ذهنی مجســم کنید کــه تمام این افــراد ،ان هایی که
دوست خود می دانید و ان هایی که دشمن خود در نظر می گیرید،
همگی دور شما ایستاده اند .شما وسط قرار دارید و همه کسانی که
می شناســید دورتان حلقه زده اند .حاال از خدا بخواهید این توانایی
را به شــما بدهد تا احساس یکســانی به همۀ ان ها داشته باشید.
هیچ کس دوست نیست ،هیچ کس دشمن نیست؛ لوح ذهن شما از
تمام احساس های راگا 3و دوا ِشا 4پاک است ،به همه شان احساسی
یکسان دارید ،اگاهید که همۀ ان ها همسفران شما هستند که برای
اموختن درس خاصی به زندگی شما امده اند .این احساس و اگاهی
منبع:
را تقویت کنید .به اطراف نگاه کنید و احساس وحدت و یگانگی با
همگان را تجربه کنید .با این دیدگاه و احساس ،خود را برای ورود به
سال جدید اماده کنید.
یک بار دیگر سال گذشته را تا به امروز مرور کنید و به فرصت هایی
که در این ســال به شــما رو کرد بیندیشــید .ببینید چقدر از ان
فرصت ها بهره بردید ،چه زمانی ان ها را درک کردید و متوجه شان
شدید و چه زمانی ان ها را از دست دادید ،چه زمان هایی پیش رفتید
و چه زمان هایی با شکســت مواجه شدید .لحظاتی به این چیزها
بیندیشید و سپس به کمک هایی که از جانب عالم هستی به شکل
موقعیت های مختلف برای یادگیری و پیشرفت سر راه تان قرار گرفته
بیندیشید.
حاال تحلیل ها را کنار بگذارید و فقط به درس هایی که در ســال
گذشــته اموختیــد و دام هایی که نمی خواهید در ســال پیش رو
گرفتارشان شوید متمرکز شوید.
تصور کنید در جادۀ سال جدید قرار دارید و در این جاده مشکالت
و دام های مختلفی ســر راه تان قرار گرفته است که هر یک ویژگی
و خصوصیتــی دارد .عقل حکم می کنــد از ان اجتناب کنید :دام
خشــم های احتمالی ،ناشکیبایی ،حسادت یا گله و شکایت .به یاد
بیاورید که ســال گذشــته دچار بعضی از این دام ها شده اید و بعد
خودتان را در حال گذر از دام های مختلف در ســال جدید تجسم
کنید .خودتان را ببینید که مســتقیم پیش می روید تا به سرزمین
وسیع و فراخی برسید.
به ســرزمینی پر از نور و گل رسیده اید؛ در این منطقه ،گل های
رنگارنگی هســت .هر گل نماد یک ویژگی مثبت است که در سال
جدید می خواهید کسب کنید .گل های عشــق ،همدردی ،درک،
شکیبایی ،خرســندی و ایمان را ببینید .شما در سرزمین گل های
مثبت گراییهستید.
در میان تمام این گل ها یکی شان نشان دهندۀ َسن َکلپا 5یا تصمیم
شما برای سال جدید است .نزدیکش بروید و نگاهش کنید .رنگ،
زیبایی ،لطافت و دوامش را ببینید .ان را واضح ببینید ،هدفش را در
زندگی تان درک کنید و خود را با ان یکی ببینید.
اگاهی َسن َکلپا ،پس از پاک کردن لوح ذهن از
با در ذهن داشتن
ِ
تمام پیش داوری ها و پذیرفتن فرصت ها و اموزه های پیش رو ،خود
را برای رفتن به سال نو اماده کنید.
1-Niranjanananda
2-Drashta
عشق3-Raga :
تنفر4-Dwesha :
5-Sankalpa
Swami Niranjanananda. 2016. Meditation for the New Year. Avahan, Jan-Feb: Munger
23
سعادت
(اساناه
نویسنده :سوامی شیواناند
فرهنگ یوگا به هشــت شاخه یا مرحله
تقســیم می شــود که شــامل یاما ،نیاما،
اسانا ،پرانایاما ،پراتی اهارا ،دهارانا ،دهیانا و
سامادهی می شوند .دو ملحقات اول یوگا،
یاما و نیاما هســتند .اســاناها شاخۀ سوم
اشتانگایوگا و پرانایاما شاخۀ چهارم است.
اگر پایه و اساس یک ساختمان به درستی
بنا گذاشته نشود ،چیزی نمی گذرد که کل
بنا فــرو می ریزد .اگــر می خواهید از تمام
مزایای معنوی اساناها بهره مند شوید ،باید
ابتــدا دو مرحلۀ اول یعنی یامــا و نیاما را
تمریننمایید.
همین طور اگر یک شــاگرد یوگا مهارت
الزم را در اســاناها کســب نکرد ه باشــد،
نمی تواند دوره های باالتر تمرینات یوگایی
را با موفقیت پشت ســر بگذارد .وقتی در
اساناها مستقر می شوید ،تازه انگاه خواهید
توانست از مزایای پرانایاما بهره مند شوید.
انواع اساناها
تعداد اساناها یا وضعیت های یوگا به اندازۀ
شمار گونه های موجودات زندۀ روی زمین
است .طبق شــمار این گونه ها 8 ،میلیون
و 400هزار اســانا وجــود دارد .همچنین
اساناها با حالت های مختلف نشستن ،که
در انواع مختلف افریده های خداوند یافت
می شود ،مطابقت دارد.
در میــان این 8میلیــون و 400هزار
اسانا 84 ،اســانا بهتر از سایرین است و از
بین ان ها 32 ،اسانا برای انسان بسیار مفید
شناخته شده است.
اســاناها را می توان به دو دســتۀ بزرگ
تقسیم کرد :یکی اســاناهای «تفکری» و
دیگری اســاناهای «جســمانی» که برای
سالمت و قدرت بدنی سودمند هستند .چهار
دستۀ خیلی مفید اساناهای تفکری شامل
پادماســانا ،1سیدهاسانا ،2سواستیکاسانا 3و
سوکاسانا 4می شوند.
24
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
حرکت هایتفکری
حرکت های تفکــری برای جاپا و اهداف
وابسته به غور و تفکر بسیار مساعد است .این
حرکت ها ذهن را از خواسته ها و نگرانی های
زندگی روزمره جدا می کند ،اعصاب را ارام
می نماید ،بدن را ریلکس می کند ،ذهن را
به ثبات می رساند و سروصداهای اضافه را
خاموش می کند .حرکت های تفکری ،اتش
گوارشــی را افزایش می دهد و برای انسان
اشتهای خوب ،سالمتی و شادی به همراه
دارد .دردهای روماتیســمی با حرکت های
تفکری برطرف می شــوند .این حرکت ها،
نفخ ،صفرا و بلغم را در نسبت صحیحی نگه
می دارد و اعصاب پاهــا و ران ها را پاالیش
کرده و نیرومند می ســازد .همچنین برای
حفظ برهماچاریا بسیار مناسب است.
اساناها باید هم مستحکم باشند و هم بدن
قادر به انجام دادن ان ها باشد .اساناها نباید
باعث احســاس درد یا بروز مشکل در بدن
گردند .اگر اساناها مستحکم نباشند ،ذهن
به سرعت منحرف می گردد و تمرکزش را
از دست می دهد .بدن باید به سفتی سنگ
باشد و کوچک ترین لغزشی نداشته باشد.
وقتی برای انجام دهیانا می نشینید باید مثل
یک مجسمه باشید که فقط نفس می کشد.
اگر نشســتن تان محکم و سفت باشد ،در
مدیتیشن تان پیشــرفت خواهید کرد .در
این وضعیت نباید هیچ اگاهی ای به بدن تان
داشته باشید.
وقتی در این وضعیت می نشــینید ،فکر
کنید که «من به ســختی سنگ هستم و
هیچ چیــز نمی تواند مرا متزلزل کند ».این
جمله را چندین بار به ذهن تان القاء کنید.
ی شــما
انگاه چیزی نمی گذرد که اســانا
محکم و باثبات می شود.
بایــد بتوانید هر یــک از چهار حرکت
تفکری را ســه ســاعت کامل بدون تکان
خوردن اعضای بــدن ادامه دهید .تنها ان
زمان اســت که می توانیــد بگویید در این
اساناها استاد شده اید .اگر حتی یک ساعت
هم بتوانید در ایــن وضعیت ها بمانید ،به
ذهنی متمرکز دسترسی خواهید یافت و در
درون ارامشی بی انتها احساس خواهید کرد.
اگر یک سال تمرین مداوم داشته باشید
بــه موفقیت هایی خواهید رســید .یعنی
می توانید سه ســاعت بدون کوچک ترین
حرکتی در وضعیت های تفکری بنشینید.
از روزی نیم ســاعت شروع کنید و کم کم
مدتش را افزایش دهید.
ت ابدی
می بخشــند و در کنترل احساسات به فرد
کمک می نمایند .ان هــا همچنین مزایای
روحانی ویــژه ای برای فــر ِد اجراکننده به
همراه دارند.
اساناها باعث بیدار شــدن کندالینی ای
می گردند که در چاکــرای موالدهارا خفته
اســت و کندالینی خود منجر به سعادت،
قدرت و ســامادهی یوگایی برای شــاگرد
می گردد .اگــر داند 17و بایتاک 18را 500بار
در روز انجام دهید یا 5ســال روزی 50بار
از روی نرده های موازی قدم رو بروید امکان
ندارد بتوانیــد این قــدرت جادویی یعنی
کندالینــی را در خود بیــدار کنید .متوجه
ی ان ها هستید؟
تفاوت ها
تمرین اساناها هیچ هزینه ای ندارد .نه به
هارتل نیاز دارید ،نه به فنر ،وزنه و وســایل
گران قیمت دیگر .حداکثر چیزی که به ان
نیاز دارید ،یک پتوی نرم و ســاده است که
می خواهید رویش حرکات را اجرا نمایید.
های یوگا)
دا /برگردان:گروه ترجمه
اگر بعد از مدتی احساس درد شدیدی در
پاها داشتید ،می توانید پاها را از هم باز کنید،
ان ها را 5دقیقه شستشو بدهید و دوباره در
وضعیت اســانا قرار گیرید .وقتی کار را به
همین منوال ادامه دهید دیگر دردی حس
نخواهید کرد ،بلکه سرخوشــی عمیقی را
تجربه خواهید کرد .این اساناها را هم صبح ها
و هم در هنگام غروب می توانید انجام دهید.
به یک اسانا پایبند بمانید و ان قدر ان را
تکرار کنید که در ان استاد شوید و بتوانید
بدون تکان خوردن بدن ،ان را انجام دهید.
ی خود را تغییر ندهید .سرسختانه به
اسانا
یک اسانا بچســبید و رهایش نکنید تا به
مزایای کاملش برای مدیتیشن اگاه شوید.
وضعیت هایتربیتی
برخی از وضعیت های تربیتی ،اساناهایی
هســتند که می تــوان در حین ایســتادن
انجام شــان داد .مثل تاداسانا ،5تریکوناسانا،6
گاروداســانا 7و . ...یک سری اساناها هستند
که می توان در حالت نشســته انجام داد که
از ان جمله می توان به پاسچیموتاناســانا، 8
جانوشیرشاسانا ،10پادماسانا ،لوالسانا 10و ...
اشــاره کرد .بعضی ها را می تــوان در حالت
خوابیــده انجــام داد که اوتاناپاداســانا 11و
پاوان موکتاســانا 12از جملۀ ان هاست .افراد
ضعیــف و حســاس می توانند اســاناها را
در حالــت خوابیده انجــام دهند .در برخی
اســاناها مانند شیرشاسانا ،13وریکشاسانا،14
ساروانگاسانا ،15ویپاریتاکارانی مودرا 16و ...سر
رو به پایین و پاها رو به باال هستند.
اساناهای یوگا و تمرینات فیزیکی
تمرینات فیزیکی معمولی ،تنها سطح و
ظاهر عضالت بدن را پــرورش می دهند و
کسی که ان ها را انجام می دهد ظاهر فیزیکی
زیبایی پیدا می کند .اما اساناها برای ورزیده
کردن کلی و سراسری اندام های داخلی مانند
کبد ،طحال ،پانکراس ،روده ها ،قلب ،شش ها،
مغــز و غده های درون ریز مهم بدن طراحی
شــده اند .اســاناها به تنظیم عملکرد غدد
درون ریز ،که نقش مهمی در حفظ سالمتی
بدن دارند ،کمک می نمایند.
ً
تمرینات فیزیکی معمــوال پرانا را از بدن
بیرون می کشــد .اما اساناها پرانا را به درون
بدن فرستاده و به طور یکنواخت در کل بدن
و دستگاه های مختلف بدن پخش می کند.
اساناها تنها یک سری تمرینات فیزیکی
صرف نیســتند .چیزی فراتر از ان هستند.
ان هــا ثبــات و تعــادل خاصی بــه ذهن
چه کســانی می توانند اساناها را
اجرا کنند؟
به طور کلی بعد از 10یا 12سالگی ،این
اساناها را هر کسی می تواند انجام دهد .افراد
وقتی به دهۀ 20یا 30سالگی زندگی شان
می رسند می توانند تمامی اساناها را به خوبی
انجام دهند .با یک یا دو ماه تمرین اســانا،
تمــام تاندون ها ،عضالت و اســتخوان های
خشک بسیار منعطف می شوند .حتی افراد
ســالخورده نیز می توانند اساناهای یوگا را
انجام دهند .اما اگــر از لحاظ بدنی چندان
اماده و توانمند نیســتند ممکن اســت از
شیرشاسانا یا ایســتادن روی سر خودداری
کنند .البته افراد مسنی هم هستند که قادر
به انجام شیرشاسانا هستند و با استواری و
زیبایی روی سرشان می ایستند.
خانم ها نیز باید اســاناها را تمرین کنند.
خانم ها اگر با عالقه و توجه کافی ،به شــکل
سیســتماتیک و هدفمند دست به اجرای
یک سری اسانا بزنند ،به سالمتی و شادابی
قابل توجهی دســت می یابنــد .اگر مادرها
سالم و قوی باشند ،فرزندان نیز سالم و قوی
خواهند بود .ترمیم بانــوان جوان به معنای
ترمیم و اصالح کل جهان است.
ارزش درمانی تمرینات یوگا
اساناها عضالت را قدرتمند و ستون فقرات
را انعطاف پذیر می نمایند ،مهارت های ذهنی
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
25
و ظرفیت ریه را افزایش می دهند ،اندام های
داخلی را تقویــت می نمایند و باعث طول
عمر می گردند .از طریق اســاناهای یوگا،
خون سرشار از اکسیژن شده و از انباشتگی
خون وریدی جلوگیری می شود .بدن پر از
انرژی فراوان می شود ،مغز متعادل می گردد
و طناب نخاعی تقویت شــده و بازســازی
می گردد .قدرت حافظه باال می رود ،هوش
و استدالل تقویت می شود و درک و شهود
پرورش می یابد.
تمرین اساناهای یوگا باعث باالنس روانی
در بــدن و همچنین ایجاد تــوازن ذهنی
می گــردد .تمرینات یوگایــی به ریلکس
شــدن بدن و رفع تنش هــای عصبی نیز
کمک می نماید.
تمرین اســاناها همچنین باعث برطرف
شــدن بیماری ها شــده و بدن را سبک،
مســتحکم و باثبات می نماید .هر اســانا
می توانــد بــه رفــع یک مشــکل خاص
کمک نماید .قدرت فوق العادۀ اســاناها را
دست کم نگیرید.
شیرشاســانا برای مغزهای خسته مفید
اســت ،باعث قــدرت ذهن شــده و خرد
و حافظــه را ارتقاء می بخشــد؛ در حفظ
برهماچاریا بسیار کمک کننده است؛ در رفع
بسیاری از مشــکالت و اختالالت جسمی
موثر است؛ از طریق چرخش خون بیشتر در
مغز ،قوۀ بینایی و شنوایی را بهبود می دهد.
حرکت ساروانگاسانا عملکرد غدۀ تیروئید
را بهبود می دهد ،شش ها و قلب را تقویت
می نماید و به افزایش انعطاف ستون فقرات
کمک می نماید.
شیرشاسانا و ساروانگاسانا انرژی حیاتی
انســان را افزایش داده و از پیری زودرس
جلوگیری می کنند .ستون فقرات را منعطف
می کنند و به کل سیســتم بدن طراوت و
شــادابی می بخشــند .همچنین عملکرد
غــدۀ هیپوفیــز را تنظیم کــرده و به ان
انرژی می دهند.
ماتسی اســانا 19برای بهبــود وضعیت
شــش ها ،مغز و چشم ها بســیار سودمند
است و قسمت باالی ســتون فقرات را نیز
تقویتمی نماید.
21
20
پاسچی موتاناسانا و مایوراســانا
اتش گوارشــی را افزایش داده و عملکرد
سیســتم گوارش را تســهیل می نمایند.
پاسچی موتاناســانا چربــی دور شــکم را
کاهش می دهد.
24
23
22
بوجانگاسانا ،شاالباسانا و دانوراسانا ،
حــرکات دودی روده هــا را بهبــود داده،
یبوست را برطرف می نمایند و به رفع انواع
25-Agnisara Kriya
26-Uddiyana Bandha
27-Ardhamatsyendrasana
28-Trikonasana
29-Savasana
19-Matsyasana
20-Paschimottasana
21-Mayurasana
22-Bhujangasana
23-Salabhasana
24-Dhanurasana
بیماری های شکمی کمک می کنند .شخص
در اجرای حرکت دانوراسانا با غلتیدن از یک
سمت به سمت دیگر بدن ،ماساژهای خوبی
به ناحیۀ شکم خود می دهد.
26
اگنی سارا کریا ،25اودیاناباندا و مایوراسانا
نیز به عمل گوارش و افزایش اشتهای خوب
کمک می نمایند .اردهاماتسیندراسانا 27نیز
برای شش و طحال بسیار سودمند است.
تاداسانا ،تریکوناسانا 28و گاروداسانا طول
بدن را افزایش می دهند.
شاواســانا 29بدن و ذهن را ریلکس کرده
و استراحت و توازن خوبی به بدن می دهد.
هدف از اجرای اساناها و اجرای تمرینات
تنفســی مختلف ،افزایش حجم عضالت و
داشتن عضالت حجیم نیست .چون عضله
داشــتن به معنای ســامت بدن نیست.
عملکرد صحیح و هماهنگ غدد درون ریز
و امعاء و احشــاء بــدن و همچنین اجزاء
سیستم عصبی و ذهن انسان است که افراد
به ان نیاز دارند و تمرینات مداوم اساناهای
یــوگا و پرانایامــا این ها را بــرای افراد به
ارمغان می اورد.
13-Sirshasana
14-Vrikshasana
15-Sarvangasana
16-Viparitakarani Mudra
17-Dand
18-Baithak
7-Garudasana
8-Paschimottanasana
9-Janusirshasana
10-Lolasana
11-Uttanapadasana
12-Pavanamuktasana
سرکار خانم مهندس بهناز قاسملو نایب رئیس محترم ورزش یوگای استان تهران
با نهایت تاسف و تاثر درگذشت پدر بزرگوارتان را تسلیت عرض نموده ،از خداوند متعال سالمتی و طول عمر
شما و بازماندگان را مسئلت می نمائیم.
انجمن یوگا
سرکارخانم مهندس بهناز قاسملو نایب رئیس محترم ورزش یوگای استان تهران
درگذشــت پدر گرامیتان را به شما و خاندان محترم تسلیت عرض می نمائیم و علو درجات ان مرحوم وصبر
بازماندگان را از درگاه ایزد منان خواستاریم.
کمیته ورزش یوگای استان تهران
سرکار خانم مهندس بهناز قاسملو نایب رئیس محترم ورزش یوگای استان تهران
با نهایت تاسف و تاثر مصیبت وارده را تسلیت عرض نموده و برای ان مرحوم غفران الهی و برای شما و سایر
بازماندگان صبر و شکیبایی مسئلت داریم.
مجله دانش یوگا
26
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
1-Padmasana
2-Siddhasana
3-Svastikasana
4-Sukhasana
5-Tadasana
6-Trikonasana
پذیرش ،التیام بخش تمامی دردها
یوگاژورنال ،اردیبهشت /97برگردان :یاسمن رنگین کمان
پاتانجلی 1معتقد است از طریق مدیتیشن
می توان هر کلشا( 2موانعی که در مسیر یوگا
وجود دارد) را برطرف کرد .ابهینیوشا( 3ترس
از مرگ) در واقع اخرین کلشا است که فائق
امدن بر ان ،یکی از مشکل ترین انواع کلشاها
به حســاب می اید .من سال 1993در یک
شب زمســتانی ،وقتی همسرم ،ساویتری،4
به دلیل بیماری مزمن در بســتر مرگ بود
با ابهینیوشا دســت وپنجه نرم کردم .همۀ
دستگاه های بدنش از کار افتاده و پزشکان از
او قطع امید کرده بودند .کنار تختش نشستم
و دستش را در دستانم گرفتم .ترس شدیدی
همۀ وجودم را فرا گرفت .شــروع به نیایش
کردم .او به ســختی می توانست حرف بزند،
پوستش کبود شده بود ،در حال احتضار بود
و اعضای بدنش حرکت نداشــت .یعنی قرار
بود در 30سالگی و اوج جوانی از دنیا برود؟
به خودم گفتم نه ،قرار نیست این چنین شود
و دستانش را محکم تر می گرفتم.
به سختی نفس بلندی کشید و به زحمت
چیزی زمزمه کرد .خم شــدم و گوشــم را
نزدیک دهانش بــردم تا بتوانم حرف هایش
را بشــنوم .در تالشی دردناک برای صحبت
کردن ناله کنان گفت« :ولم کن ...اگر دوستم
داری ولم کن».
بگذارم برود؟ نفســم در عــذاب بود .از حس
تسیلم شــدن و خارج شــدن اوضاع از دست،
بیزار بودم .ایا اگر من اجازه می دادم ،او می مرد؟
شــروع به مدیتیشــن عمیق کردم .ابهینیوشا
وجودم را فرا گرفت .مدیتیشــن را ادامه دادم و
به مرور متوجه شــدم کنترلی بر اوضاع ندارم.
نمی توانســتم بر نیروی مرگ فائق ایم .با قلبی
اندوهگین چند نفس عمیق کشیدم و به ارامی از
او فاصله گرفتم .حق با او بود .باید خودخواهی ام
را کنــار می گذاشــتم و وابســتگی ام را بــه او
فراموش می کردم.
پس از مدت کوتاهی کــه برای من به اندازۀ
ابدیت طول کشــید ،نفس ســاویتری دوباره
برگشــت .او برگشــت .البته نه در یک صحنۀ
باشــکوه و اســان .این اتفاق با فرایند دردناکی
همــراه بود .چنــد هفته ای طول کشــید که
ساویتری به زندگی بازگردد ولی سرانجام بهبود
یافت .بهبود او معجزه بود.
ان شب ســاویتری درس های زیادی دربارۀ
6
کلشا به من اموخت .اویدیا( 5نادانی) ،اسمیتا
8
(خودخواهی) ،راگا( 7وابســتگی به او) ،دوشــا
(مقاومت من در برابر رفتن او) و ابنیهیوشا (ترس
من از مرگ او) .برای انکه به هدفم برســم باید
تمایالت نفسم را کنار می گذاشتم .باید در برابر
صاحب حقیقی بدن یعنی روح تسلیم می شدم.
همســرم می گوید راه رســاندن روح به بدن،
برقراری ارتباط با قطب نور یا سوشومنا 9است.
همسر من در واقع با اســتفاده از تکنیک های
مدیتیشــنی مانند «تمرکز ذهــن» (که در ان
اندیشه ها و حس ها متمرکز شده و به سمت نور
ب معطوف می شود) که برای خود ایجاد
درون قل
کــرده بود ،زندگی اش را نجات داد .ســاویتری
گفت بعد از اینکه من دســتش را رها کردم او
بهتر توانست با قطب نورش ارتباط برقرار کند
و انگاه روح تصمیم به بازگشت به بدن گرفت.
اما تصمیمی بود که خودش باید می گرفت .من
نمی توانســتم با تمایالت و وابستگی های خود
چیزی را برای او تعیین کنم.
وقتی از او دربارۀ تجربۀ ســختی که ان شب
در اســتانۀ مرگ داشــت پرســیدم ،او گفت:
«تنهــا چیزی کــه او را زنده نگه داشــت نور
خودش بود .ترس ها ،نگرانی ها و وابستگی های
من نه تنها هیچ کمکــی به ان موقعیت نکرد،
بلکه داشــت مانع برقراری ارتباط ســاویتری
با نور خودش می شــد و نمی گذاشــت روحش
خــودش تصمیم بگیرد .او گفــت« :انرژی اتاق
باید پر از عشــق واقعی و اصیل باشد .نه ترس و
وابستگی های کاذب».
6-Asmita
7-Raga
8-Dvesha
9-Sushumna
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
1-Patanjali
2-klesha
3-Abhinivesha
4-Savitri
5-Avidya
27
یوگا؛ یار شما در خانه
طاووس (مایوراسانا )1
مرکز یوگای شیواناندا/برگردان :گروه ترجمه
کتاب yoga your home practice companionاولین بار در سال 2009توسط مرکز
یوگاودانتای شیواناندا در انگلستان به چاپ رسید .این کتاب که به شرح بسیاری از حرکات
یوگا ،تکنیک های تمرکز فکر ،مدیتیشن و انواع پرانایاما می پردازد ،در 256صفحه به طور
تمام مصور منتشر گردیده است ،این کتاب اولین بار توسط مجله دانش یوگا ترجمه شده و
از تیرماه سال 1394درهر شمارۀ مجله به چاپ رسیده است.
به هنگام انجام دادن این حرکت ،بدن تان شکل بدن طاووسی که پرهایش را از پشت
باز کرده به خود می گیرد .این یک حرکت تعادلی بسیار عالی است .همچنین تنها با چند
ثانیه تمرین ،عضالت بسیاری را در بدن تان تقویت و شش ها و اندام های شکمی تان را
تنظیم می نمایید .بعد از انجام این حرکت ،در وضعیت کودک ریلکس کنید.
مزایا
فیزیکی:
تقویت عضالت پاها ،دست ها ،کمر ،شکم،
شانه ها و گردن
تنظیم عملکرد ریه ها
تنظیم اندام های شکمی
کمک به رفع یبوست
نیروبخشی قوی به کل بدن
مبتدی
1
با زانوهای باز شده روی زمین زانو بزنید و بعد بین دو پاشنۀ پا روی زمین
بنشــینید .دســتان تان را مقابل تان بگیرید ،ارنج ها را خم کنید و دست ها و
ارنج های دو دست را در کنار هم نگه دارید .تنفسی عمیق و منظم داشته باشید.
ذهنی:
تالش شــدید عضالنی ،تنفــس عمیق و
تمرکز دقیقی که برای انجام این حرکت الزم
است به غلبه بر رخوت و همچنین بیش فعالی
کمک می کند.
دست ها
و ارنج ها را
کنار هم نگه
دارید
زانوها
باید از هم
فاصله داشته
باشند
28
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
سمت
عقب مت
بنشینید
2
به جلو خم شوید ،کفل ها را باال ببرید و کف دست ها را
در نزدیکی زانوها روی مت قرار دهید؛ طوری که انگشت های
ج دو دست را کنار هم
شما به ســمت عقب قرار گیرند .ارن
بگذارید و قسمت باالی شکم را روی ان ها تکیه دهید .ممکن
است برای برخی خانم ها انجام دادن این کار دشوار باشد که
در این صورت خانم ها می توانند ارنج ها را از هم فاصله دهند.
3
به ارامی به جلو خم شوید و پیشانی تان را به زمین برسانید.
شکم تان را محکم به ارنج ها فشار دهید و به تنفس ریتمیک و
منظم تان ادامه دهید.
سر
را باال نگه
دارید
ارنج ها
را کنار هم
نگه دارید
کف
پاها را کنار
هم نگه
دارید
شکم
را روی
ارنج ها قرار
دهید
4
پاها را یکی یکی به سمت عقب بکشید و انگشتان پا را به سمت داخل خم نمایید.
با عضالت شکم تان سعی کنید بر فشار ارنج ها غلبه کنید .حال می توانید هم به مرحلۀ
5بروید و هم می توانید با بازدم و قرار دادن پاها به روی زمین و نشســتن ،به حالت
قبلی تان باز گردید.
دست ها
را همچنان
قوی نگه
دارید
زانوها
را صاف نگه
دارید
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
29
شروع
متوسط و پیشرفته
2
1
هر اســانا روی قسمت های خاصی از بدن تاثیر می گذارد و باعث ازاد
شــدن پرانای محبوس در بدن می گردد .حرکت طاووس باعث می شود
پرانا یا انرژی حیاتی از شبکۀ خورشیدی در تمامی بدن به گردش دراید.
3
ارنج ها
را کنار هم
نگه دارید
4
5
از مرحلۀ 4اغاز کرده و با یک دم ،ســر و سینه تان را بلند کنید.
یک نفس عمیق دیگر بکشید و برای انقباض عضالت پا ،کمر ،شکم
و گردن اماده شــوید .حاال هم می توانید بــه مرحلۀ 6بروید و هم
می توانید با بازدم ،زمین گذاشــتن پاها و زانوها و در
انتها نشســتن به حالت عــادی ،به
حرکت تان پایان دهید.
نگاه
رو به جلو
باشد
اشتباهات رایج:
تنه
به سمت باال
و جلو حرکت
نمی کند
نگاه
به باال
باشد
30
پاها
را کشیده
و کنار یکدیگر
نگه دارید.
پا در
تالش است
بدن را بلند کرده و
به وضعیت نهایی
برساند
سر
را باال نگه
دارید
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
متوسط
پا
خم شده و
روی مت قرار
گرفته است
6
پیشرفته
برای رسیدن به حرکت نهایی ،بعد از عمیق ترین تنفس ممکن،
نفس تــان را نگه داریــد ،بدن تان را محکم کنیــد و ارام ارام روی
انگشتان پا بلند شــوید تا کل بدن از روی زمین بلند شود .سپس
همزمان با بازدم ،پاها و زانوها را پایین اورده ،بنشــینید و به حالت
عادی تان بازگردید.
پاها
کشیده و
با بدن در یک
راستا باشد
تنوع هایپیشرفته
سر به کف زمین
از مرحلۀ 6شــروع کنید و همچنان وزن تان بــه جلو بیندازید تا
پیشانی تان به مت برســد و پاها از روی زمین بلند شود .سعی کنید
به مدت 3تنفس در این وضعیت بمانید و ســپس خود را رها کنید.
همزمــان با بازدم پاها و زانوها را پاییــن اورده و به زمین
برسانید .سپس بنشینید و مچ دست تان را تکان دهید.
1
طاووس لوتوس
به حالت چهارزانو بنشــینید .سپس کف پای چ
پ
ت و کف پای راست را روی ران چپ
را روی ران راســ
بگذارید تا به حالت لوتوس درایید.
سر،
گردن و
سینه تان را در
یک راستا قرار
دهید.
پاها،
کفل ها و
فقرات باید
ستون
در یک راستا
باشند.
2
بدن تان را به سمت جلو ببرید تا تعادل تان روی زانوها
برقرار شــود .کف دست ها را به صورت تخت به شکلی که
انگشت ها به سمت پاها قرار گیرد ،روی زمین بگذارید.
3
ارنج ها را خم کنید و تکیه گاه شکم تان قرار دهید .همزمان با
دم ،بدن را به سمت جلو ببرید ،سر و سینه را همان طور ،با پاهای
گره خورده ،با هم بلند کنید .به اندازۀ سه تنفس در این وضعیت
بمانید .سپس با انجام مرحلۀ 2و 1به وضعیت قبلی تان برگردید.
پاها،
کفل ها و کمر
باید با هم تراز
باشند.
کف
دست ها را
محکم به مت
فشار دهید
1-Mayurasana
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
31
جمعی از مسئولین ،دست اندرکاران ،مربیان ،داوران و شرکت کنندگان در مسابق
32
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
قات قهرمانی ورزش یوگای بانوان کشور -بهمن ماه - 1397هتل المپیک تهران
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
33
اشنایی با یوگی سالخورده ایرانی
چندی پیش از طریق یکی از مربیان موسسۀ دانش یوگا با خانمی
اشنا شدیم که به رغم مشکالت جسمی فراوان و سن باالیی که دارند
همچنان به تمرینات یوگا می پردازند و بسیار بر ان اصرار دارند .سن
باالی ایشان و انگیزۀ فراوانی که در ایشان دیدیم ما را بر ان داشت
مصاحبه ای با ایشــان ترتیب دهیم تا شما خوانندگان گرامی نیز با
نمونۀ خاصی از یک یوگی سالخورده اشنا شوید.
-۱لطفــاً خودتــان را معرفی نمائیــد وکمی از پیشــینه تان
برایمانبگویید.
اکرم فرهودی هستم ،متولد سال۱۳۰۰شمسی در تهران .در ۱۷
ســالگی با اقای رحمت اهلل فرهودی ازدواج کردم و طی ۵۳ســال
زندگی مشترک ،صاحب ۷فرزند ( ۴دختر و ۳پسر) شدیم.
-۲از چه طریقی با یوگا اشــنا شدید و چرا تصمیم گرفتید وارد
این مسیر شوید؟
من همیشــه به ورزش و مطالعه عالقه مند بودم .سال 1363از
طریق دخترم که شاگرد استاد مهدوی پور و همسرشان بود ،با یوگا
اشنا شدم .کتاب ها و جزوات ایشان را مطالعه می کردم .چند اسانا
یــاد گرفتم .کتاب یوگای صورت را خواندم و هر روز همه شــان را
انجام می دادم .سال 1373با استاد ماهاراشی و تکنیک مدیتیشن
اشنا شدم .در کالس های استاد جمشاد قنبر و همسرشان مدیتیشن
را اموختــم .در یک دورۀ ســه روزه همراه با یک گروه ۱۰۰نفره از
عالقه مندان به یوگا و مدیتیشن در هتل دیزین ،تمرینات یوگا را به
صورت گروهی انجام دادیم .در این ســفر با تغذیۀ یوگا اشنا شدم
(غذاهای ساتویک) که این تجربه بسیار برایم مفید و در سالمتی ام
بسیار موثر بود.
-۳یوگا از لحاظ جسمی چه مزایایی برای شما داشته است؟
انجام هر روزۀ اساناها به من احساس ارامش و سبک بالی می دهد
و باعث می شود در کارهای روزانه ام ،امیدواری و خوش بینی خاصی
داشته باشم.
-4پــس از ورود به دنیای یــوگا از لحاظ ذهنــی و روانی چه
دستاوردهاییداشته اید؟
وقایع و اتفاقات تلخ را که در زندگی بسیار برایم پیش امد توانستم
با کمک یوگا ،با صبوری ،ســکوت و امیدواری به اینده تحمل کنم.
شاید بدون یوگا به راحتی از این موقعیت ها بیرون نمی امدم.
-5یوگا چه تاثیری در زندگی شخصی ،خانوادگی و روابط شما
ایجاد کرده است؟
از دســت دادن همسر و سه پسرم برایم بســیار سخت بود .اما
توانستم با انجام اساناها ،تمرینات منظم و صبوری شرایط پیش امده
را تحمل کنم و الگوی مثبتی برای فرزندان و نوه هایم باشم .از همین
طریق توانسته ام ارتباط خوبی با نوه ها و فرزندانم ،که از نسل دیگری
هستند ،برقرار کنم .یوگا زبان مشترک همۀ نسل هاست و ما از این
طریق روابط خوب و حسنه ای با هم داریم.
-۶فکر می کنید به عنوان یک یوگی چه وجه تمایزی با هم سن
و ساالن خود دارید؟
طبق چیزی که در اطرافیانم می بینم ،به لطف خداوند و با کمک
تمریناتی که در یوگا اموخته ام ،نسبت به ان ها از سالمتی جسمی
34
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
و روحی بیشتری برخوردارم .بسیار مثبت اندیش هستم و به شدت
به اینده امیدوارم.
-۷به عنوان یک بانوی ســالخوردۀ یوگی با چه مشکالتی مواجه
بوده اید؟
من تا به حال ۴عمل جراحی داشته ام .هر کدام از استخوان های
ران پایم یک بار شکســتگی پیدا کرده است .یک بار عمل برداشتن
کیســۀ صفرا داشتم و یک بار هم عمل جراحی رحم انجام دادم .اما
در همۀ این موارد ،توانستم با انجام تمرینات یوگا به سرعت بهبودی
پیدا کنم .در مورد جراحی های لگن ،توانســتم در مدت کمتر از ۴
ماه با وجود پروتزهایی که در پاهایم داشتم ،بدون عصا فعالیت های
شــخصی ام را انجــام دهم که من همۀ این هــا را نتیجۀ تمرینات
یوگایم می دانم.
-۸در مواردی که احیانا به دلیل مشــکالت جســمی موفق به
اجرای حرکتی نشده اید چه کردید؟
ســعی نمودم بدون اینکه ناامید و ســرخورده شوم ،تا حد توانم
مرحله به مرحله ان را انجام دهم و اگر به دلیل مشکالت فیزیکی ام،
حرکتــی واقعاً برایم دشــوار بود وضعیتم را به عنــوان یک یوگی
سالخورده ،پذیرفتم و ان حرکت را انجام ندادم.
-۹بــرای افراد مســنی که در جایگاه شــما هســتند چه ت
وصیه ای دارید؟
من همۀ ان ها را به انجام منظم حرکات یوگا و مدیتیشن توصیه
می کنم .یوگا برای سن و سال خاصی نیست و همۀ انسان ها می توانند
در هر شرایطی از مزایای ان بهره مند شوند .به خصوص افراد مسن
به دلیل خشک و ضعیف شدن عضالت و همچنین تضعیف روحیه ،به
ش از هر گروهی ،برای بهبود شرایط جسمی ،روانی و پیدا
اعتقاد من بی
کردن امید و شادی در زندگی به ان نیازمند هستند.
در انتهــا از اینکه این فرصت را به من دادید که تجربیات و اتفاقات
زندگیم را بیان کنم از شما بسیار سپاسگزارم .از استاد صبور و مشوقم
اقای اریا اصغری و همۀ همکاران موسسۀ دانش یوگا نیز کمال تشکر
را دارم.
برگزاری مسابقات سراسری یوگا
بنابه گزارش روابط عمومی انجمن یوگا ،مســابقات قهرمانی یوگای بانوان
کشــور بیست و هفتم بهمن ماه در دو رشتۀ قهرمانی و هنری با حضور 107
شرکت کننده از 16استان کشور در محل هتل المپیک تهران برگزار گردید.
در پایان مراســم ،اقایان دکتر طاووسی دبیر فدراسیون ،دکتر تیمورتاش
رییس انجمن و غیاثی دبیر انجمن یوگا ،چشمی رییس کمیتۀ یوگای استان
تهران و خانم زهرا لک رییس کمیتۀ یــوگای بانوان انجمن ،با اهداء مدال و
حکم های قهرمانی از نفرات برتر مسابقات بانوان کشور قدردانی به عمل اوردند.
اسامی نفرات برتر مسابقات کشوری یوگای بانوان به شرح زیر می باشد.
ردۀ سنی 7تا 11سال
ردۀ سنی 24تا 29سال
مقام
نام و نام خانوادگی مدال اور
استان
مقام
نام و نام خانوادگی مدال اور
استان
اول
ایسان سعدلو پاریزی
کرمان
اول
ساغر طارمی
تهران
دوم
فائزه نادمی
کرمان
دوم
فاطمه مروج
البرز
مائده احمدی
فارس
زیبا میرزایی
مرکزی
یسناخلیلی
فارس
زهرا حجت پناه
فارس
سوم
سوم
ردۀ سنی 30تا 45سال
ردۀ سنی 12تا 14سال
ردۀ سنی باالی 45سال
مقام
نام و نام خانوادگی مدال اور
استان
اول
پریسا احمدی
قزوین
دوم
معصومه ابرون
تهران
سوم
فریبا شیروانی
اصفهان
خدیجه تبرائی
قم
مقام
نام و نام خانوادگی مدال اور
استان
اول
ریحانه نصیری
فارس
دوم
مرضیه عیدی وند
اصفهان
سوم
زهرا قنبری
سمنان
هنری تک نفره
هنری دونفره
مقام
نام و نام خانوادگی مدال اور
استان
اول
ساغر طارمی و نوشین
جوادی
تهران
ریحانه نصیری و لیدا رسایی
البرز
مقام
نام و نام خانوادگی مدال اور
استان
مقام
نام و نام خانوادگی مدال اور
استان
اول
فاطمه نظری
مرکزی
اول
مریم نظری
تهران
دوم
ایدا رضاخانی
کرمان
دوم
پریسا مهدی زاده
تهران
دوم
مبینا اخوندی
کرمان
سمیه محبی
تهران
سوم
زهرا اخوندی
سمنان
سعیده ناظری صوفی
سمنان
سوم
سوم
فاطمه نظری و ثمین نجفی مرکزی
ایسان سعدلو پاریزی و ایدا
رضاخانی
فارس
ردۀ سنی 15تا 17سال
مقام
نام و نام خانوادگی مدال اور
استان
اول
ریحانه نصیری
مرکزی
دوم
لیدا رسایی
کرمان
سوم
پریماهمدیرقمی
کرمان
ردۀ سنی 18تا 23سال
مقام
نام و نام خانوادگی مدال اور
استان
اول
مرضیه عیدی وند
اصفهان
دوم
صدف دریابیگی
تهران
فاطمه درامامی
قم
فاطمه یگانه
کرمان
سوم
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
المپیک تهران35
جمعی از دست اندرکاران و داوران برگزار کننده مسابقات قهرمانی یوگای بانوان کشور در هتل
یوگا همراه با ابزار
1
ادوموکها سواستیکاسانا
(حرکت چهارزانوی سرپایین)
برگرفته از کتاب یوگا ،راهی به سوی سالمتی کامل اثر بی .کی.اس ایینگر
برگردان :عاطفه هاشمی
در این اســانا به صورت چهارزانو روی زمین می نشینید و سر ،سینه و شانه ها را
روی یک نیمکت ،بالش و پتو قرار می دهید .حرکت بسیار ارام بخشی است و تنش ها
و فشــارهای کمر ،گردن و قلب را تخفیف می دهد و همچنین استرس های پیش از
قاعدگی را برطرف می نماید .تمرین مداوم این اسانا به افرادی که مستعد اضطراب،
تنش و نوسانات خلقی مکرر هستند ،کمک می نماید.
ابزارها :دو بالش ،یک نیمکت دراز ،یک مت و یک پتو
بالشی که رویش می نشینید باعث افزایش ارتفاع باالتنه تان می شود و به جلو خم
ن شما را اسان تر می کند .نیمکت ،مت ،بالش و پتویی که بین سینه و نیمکت قرار
شد
می گیرد در واقع تکیه گاه سرتان شده و از فشار امدن به گردن جلوگیری می کند.
-1مقابل نیمکت ،بالشــی روی زمین
بگذارید و یک مت و یــک بالش دیگر در
امتــداد طول نیمکت قرار دهید .ســپس
یک پتوی تاشده را بین انتهای بالش و لبۀ
نیمکتبگذارید.
-2مانند حالت سواستیکاسانا به حالت
چهارزانو روی بالش بنشینید طوری که در
اصل روی داخل استخوان های باسن تان قرار
گرفته باشید.
-3همزمان با بازدم به جلو خم شوید و
سینه تان را روی پتوی تاشده و پیشانی تان
36
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
را روی بالــش بگذارید .دســتان تان را به
سمت جلو بکشــید و ارنج ها را خم کنید.
کف دست راست تان را بر ساعد چپ و کف
دست چپ تان را بر ساعد راست قرار دهید.
رفتن تنش
به ارامی بــازدم کرده و از بین ِ
گردن و سرتان را احساس نمایید .عضالت
گردن تان را شــل و در عین حــال بلند و
کشیده نگه دارید .به مدت 2دقیقه در این
وضعیت بمانید و تنفس منظم و یکنواختی
داشته باشید.
کتاب یوگا ،راهی به سوی سالمتی کامل اصلی ترین
کتاب ســبک یوگای ایینگر است که اولین بار در
سال 2001در 432صفحۀ گالسه به صورت مصور
و تمام رنگی منتشر شــده و تا به امروز چندین بار
به روزرسانی و تجدید چاپ شده است.
این کتــاب درواقع دربردارندۀ تمامــی اموزه های
بی.کی.اس ایینگر در خصوص بدن ،ذهن وسالمتی
است و برای تمامی پرتوجویان با هر سطح مهارت و
تجربه ای می تواند مفید واقع شود.
مجلۀ دانش یوگا از هفده شــمارۀ پیش به ترجمۀ
بخش ابزار ایــن کتاب پرداخته و در هر شــماره
یکی از حرکت ها را تشریح نموده است .این مقاله،
هجدهمین شماره ای است که به این امر اختصاص
یافته است.
هشدارها
اگر به خاطر درد کف پاها نمی توانید
در حالت ویراسانا بنشینید ،می توانید به
جایش این حرکت را انجام دهید .اگر
دچار سردردهای ناشی از استرس یا
میگرن هستید ،یک باند پارچه ای دور
ی خود ببندید.
چشم ها
مزایا:
ارام کردن سیستم اعصاب سمپاتیک و کاهش
استرس و خستگی ها
ارام کردن میگرن و سردردهای ناشی از استرس
کاهش طپش قلب و تنگی نفس
کاهش حالت تهوع و جلوگیری از استفراغ
تخفیف دردهای مفاصل ران
رفع خستگی پاها و بهبود گردش خون در زانوها
ماریچی اسانا
(کشش پا و باالتنه)
2
این اسانا در واقع ترکیب دو شکل از اجرای ماریچی اسانا محسوب می شود که
یکی خم به جلو است و دیگری یک چرخش .ابزارها کمک می کنند که باالتنه
همچنان کشیده و در مرکز قرار داشته باشد و به دلیل کار شدن روی منطقۀ
لومبار 3و دورسال ،4چرخش ستون فقرات بهتر انجام شود .تمرین این اسانا به
کاهش خشکی کمر ،گردن و شانه ها نیز کمک می نماید.
ابزارها :یک پتو و یک اجر چوبی
پتو تکیه گاه باسن تان شده ،باالتنه تان را
باال می برد و باعث افزایش چرخش ستون
فقرات می شود .همچنین باعث می شود پای
-1روی یک پتوی تاشــده در وضعیت
دانداسانا بنشینید .یک اجر پشت تان قرار
دهید .پای راســت تان را از زانو خم کنید.
کاری کنیــد که قلم پای تان با زمین زاویۀ
قائمه داشــته باشد و پاشنۀ پای راست تان
مماس با انتهای کشــالۀ ران تان باشد .پای
چپ تان را صاف و راست نگه دارید.
سر،
چشم ها و
گردن را کامال ً
منفعلنگه
دارید.
هشدارها
اگر دچار مشکل قلبی ،میگرن ،سردرد،
سرماخوردگی یا اخالط سینه ،سندروم
خستگی مزمن ،بی خوابی و افسردگی هستید
این حرکت را انجام ندهید.
خمیده تان به طرفین کج و متمایل نشود.
اجر به صورت خوابیده زیر دســت تان قرار
می گیرد که باعث بهبود چرخش ســتون
فقرات و کشیده ماندن باالتنه می گردد.
-2ارنج راست تان را خم کنید و قسمت
بــاالی بازوی تان را بر قســمت داخل پای
راست تان قرار دهید .دست چپ تان را روی
ت سرتان بگذارید و قسمت بازوی
اجر پش
چپ تان را صاف نگه دارید .بازوی راست و
زانوی راست تان را با نیروی برابر به یکدیگر
فشار دهید .دســت چپ تان را نیز به اجر
فشار دهید.
-3همزمان با بــازدم ،باالتنه تان را باال
بکشید و به سمت چپ بچرخید .حواس تان
باشد زانوی خم شده تان به بیرون متمایل
نشود و فاصله ای بین بازو و زانوی راست تان
نیفتد .از روی شانۀ چپ تان به سمت چپ
نگاه کنید 20 .تا 30ثانیه در این وضعیت
بمانید و بعد حرکت را در ســمت دیگرتان
تکرار کنید.
مزایا
کاهش دردهای پایین کمر و
اسپوندیلوسیس 5گردنی
کف
دست تان را
باز نگه دارید
افزایش گردش خون در اندام های
شکمی
کمک به عملیات گوارش و کاهش نفخ
شکم
کمک به درمان فتق
تنظیم عملکرد کبد و کلیه ها
کف
پا در مرکز
پاشنه قرار
داشته باشد
1-Adhomukha Swastikasana
2-Marichyasana
3-Lumbar
4-Dorsal
5-Spondylosis
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
37
م
عرفی کتاب
بخور ،دعا کن ،عشق بورز
1
نوشتۀ :الیزابت گلیبرت /2برگردان :مریم بردبار
تهیه و تنظیم :رویا دادجو
همۀ مــا تجربۀ روزهای ســخت و گره
خــورده را داریم .روزهایی که چشــم باز
می کنیم و می بینیم طاقت دیدن خودمان
را هــم در ایینه نداریــم .از هرچه داریم و
برایش تالش کرده ایم خســته و دلزده ایم.
دل مان می خواهد ساک دســتی مان را با
وسایل ضروری پر کنیم ،گوشی موبایل مان
را روی کانتر اشپزخانه بگذاریم ،در را ارام
ببندیم و برویم .جایی که هیچ چیز برایمان
اشنا نباشد و دائم در پی حقیقت زندگی به
دنبال راه های از پیش تعیین شده نرویم.
ن حس ها برای تان اشناســت و
اگر ایــ
درگیر عواطفی شــده اید که ادامۀ زندگی
جاری را برای تان دشــوار کرده است کتاب
بخور ،دعا کن ،عشق بورز از الیزابت گیلبرت
را به شما توصیه می کنم.
این کتــاب روایت زندگــی زنی حدودا ً
سی ساله اســت که به نظر می اید زندگی
رضایت بخش و دلچسبی با همسرش دارد.
همه چیز به ظاهر مرتب اســت ،اما زن در
الیه های پنهان قلبش دچار احساســاتی
متناقض است که نمی تواند ایندۀ روشنی
را در زندگی فعلی اش متصور شود .می بیند
انچه دارد برایش می جنگد و تالش می کند
ان شعلۀ تابندۀ درونی اش نیست.
تا اینکــه در بزنگاهی به جا و ســروقت
جمله ای از دهان خواهرش می شــنود که
در واقع حکم کبریت کشیدن در انبار کاه
را دارد .در نهایــت یک شــب ،بعد از یک
گفتگوی درونی ،با خــودش اتمام حجت
می کند ،راهی سفر می شود و داستان تازه
از انجا اغاز می شود.
گرۀ مشــکل زن داســتان مــا پس از
سفرهای بســیار و اشــنایی با محیط ها
و ادم هــای مختلف باالخره باز می شــود
و به خواننــده این طور القاء می شــود که
38
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
هــر زن هر چقــدر پیچیدگی های روحی
و ذهنــی و درگیری های مختلف داشــته
باشد ،ســه مسئلۀ ساده و بدیهی ،که خود
را در عنوان کتاب نشان می دهد ،می تواند
مشکل گشــایش باشــد« .بخور ،دعا کن،
عشق بورز».
به عنوان یک زن می توانم به شــما قول
بدهــم که بخش زیادی از مغــز هر زن را
دغدغه های زیباشناســانه و تناسب اندام
اشغال می کند که گاه بی انکه بداند چنان
تمام فضاهای ذهنش را پر می کند که جا
برای همه چیز تنگ می شود .انچه نویسندۀ
این کتاب می خواهد بگوید از زبان الیزابت
در ســفری که به روم کرده این چنین بیان
می شــود« :بیا پاستا بخوریم ،بریم مسابقۀ
بیس بال ببینیم و بعد بریم بازار و شــلوار
جین های بزرگ تری برای خودمون بخریم».
نویسنده سعی دارد در روم ،ما را با لذت
خوردن غذاهای خوشمزه ،خوش اب ورنگ،
ِ
اشنایی و معاشرت با ادم های مختلف ،سر
میز غذا نشســتن با ان ها ،یاد گرفتن زبان
ایتالیایی و قرار نگرفتــن در قیدوبندهای
معمول پیوند دهد .سبک زندگی ایتالیایی ها
در لذت بــردن از همه چیز حتی چیزهای
کوچک و پیــدا کردن چیزهای زیبا در هر
بخش از زندگی درس بزرگی اســت که او
می بایســت ان رامی اموخت .اما شخصیت
اصلی ما یعنی الیزابــت در میان تمام این
خوشی ها گاه به شدت احساس دلتنگی و
تنهایی می کند و این نشان می دهد زندگی
تنها لذت بردن نیســت .به همین جهت
ماجراجویی او به ســمت دیگری می رود و
راهی هندوستان می شود.
او کــه تا پیش از ان نیــز دارای عالئق
معنوی بــوده و گاه یوگا می کــرده ،وارد
اشــرامی در هندوستان می شــود .در این
قســمت نیازهای معنــوی و روحانی اش
برطرف شــده ،می اموزد ببخشد ،رها کند
تا خود نیز رها شــود .این قســمت پر از
اموزه های یوگایی اســت و داستان در این
بخش بسیار خواندنی می شود .برنامه های
روزانــه و کارهایی کــه الیزابت از لحظۀ از
خواب بیدار شدن در اشرام انجام می دهد
چنان با جزئیات و بــا وضوح باال توصیف
شده است که خواننده می تواند با خواندن
این قســمت تک تک اجرهای اشرام را نیز
حس کند و صبح به صبح مزۀ دمنوش های
اشرام را زیر زبانش مزمزه نماید.
او پس از اشــنایی با ادم های مختلف و
کسب تجربه ،دعا کردن و مراقبه و نیایش با
خداوند و ارتباط با درون خود را می اموزد و
راهی بالی ،سرزمینی می شود که قرار است
عشقی سوزان را در ان تجربه کند.
در بالی اتفاقاتی برای او رقم می خورد که
می فهمد عشــق بر خالف چیزی که قبل
از سفر می پنداشــت ،اتفاقی دست وپاگیر
نیست .پس از پایان تمام ماجراجویی ها و
تجربۀ لذت ها و شرایط مختلف ،درنهایت،
متوجه می شود عشق انسانی چنان کامل
کننده و ارامش بخش اســت که می تواند
به خاطرش تعادلــی را ،که پس از مدت ها
به ان رســیده و با ان احساس خوبی دارد،
مختل کند.
در ســال 2010رایان مورفی فیلمی بر
اساس این کتاب ساخت که جولیا رابرتز و
خاویر باردم در ان ایفای نقش کردند .اما اگر
به دنبال پیچیدگی ها و دالیل اصلی اتفاقات
هستید ،کتاب گزینۀ بهتری است.
1-Eat,Pray,Love
2-Elizabeth Gilbert
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
39
چطور از پاریورتا تریکوناسانا به
1
اردها ماتسیندراسانا برویم؟
2
پاریورتاتریکوناسانا
پاریورتا :چرخیده
اسانا :حرکت
*
یوگاژورنال ،شهریور ،97الرا وارن /برگردان :عاطفه شریفان
تریکونا :مثلث
نبایدها
مزایا:
گردش خون را در قســمت پایین
کمر ،شــکم و ناحیۀ لگــن خاصره
افزایش می دهد ،تعادل بدن را بهبود
می بخشد و به شما می اموزد چطور با
حفظ تعادل در باالتنه و پاها ،ســتون
فقرات تان را بچرخانید.
نحوۀ حرکت:
-1وسط مت رو به سمت بلند ان،
در حالت تاداســانا( 3کوه) بایستید .با
یک دم عمیق ،با یک حرکت پرشــی
پاها را به اندازۀ سه فوت از یکدیگر باز
کنید ،طوری که سمت بیرون کف پاها
موازی اضــاع بیرونی مت قرار گیرد.
همزمان با پرش ،دست ها را در راستای
شانه ها ببرید .دست ها را از مرکز سینه
دراز کرده ،نوک انگشت ها را بکشید،
طوری که کف دســت ها رو به پایین
باشــد .به این وضعیت اوتیتا هاســتا
پاداسانا 4می گویند که به معنای پاها و
دست های کشیده است.
-2حــال کف پای چــپ را حدود
60درجه به ســمت داخــل و کف
پای راســت را 90درجــه به بیرون
بچرخانید .ســپس کل پای چپ را به
قدری به ســمت داخل بچرخانید که
پ رو به سمت راست
باالتنه و کفل چ
قرار گیرد .بدون اینکه این وضعیت را
به هم بزنید ،تعادل تان را روی برامدگی
انگشت شست و سمت داخل پاشنۀ
پای راســت و همچنین سمت بیرون
پاشنۀ پای چپ حفظ کنید .عضالت
40
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
اجازه ندهید سرتان از
ی جلوتر بزند،
پای جلویــ
چــرا کــه در این صورت
محور چرخش تــان را از
دســت می دهیــد و این
امر باعث کشــش و درد
عضالت کمر و از دســت
رفتن تعادل می شود.
ن را به سمت باال و سمت بیرون
را
کفل ها را محکم به سمت یکدیگر
بکشــید .پاها را صــاف و زانوها را
کشیده به سمت باال نگه دارید.
-3ثبــات را در پاهــا حفــظ
کنید و با بازدم ،ســعی کنید لگن
خاصره ،شکم ،ســینه و سر را به
سمت راست بچرخانید طوری که
دست چپ تان روی پای راست تان
کشیده شود .انگشتان دست چپ
را روی زمین (بیرون پای راست)
گذاشته و دست راست را به سمت
باال ببرید.
-4دســت ها را بکشید و تصور
ی شما دارد مثل یک
کنید دنده ها
رودخانه ،دنبال دســت ها می رود:
ی ســمت راســت تان ،به
دنده ها
دنبال دســت راست تان به سمت
باال برمی گردنــد و دنده های چپ
به دنبال دســت چپ ،به ســمت
پایین می ایند .دو ســمت باالتنه
را به سمت سرتان بکشید .کاری
کنید کــه دو ســمت باالتنه تان
مــوازی و در راســتای پــای
راست تان باشد.
-5همزمان با دم ،قفسۀ سین ه را
پ را به سمت
باز کنید و دست چ
ت بفشارید .با
بیرون ساق پای راس
پ را در کمرتان
بازدم ،تیغۀ شانۀ چ
فرو کنیــد و در حالی کــه دارید
باالتنه تان را بیشتر به سمت راست
می چرخانیــد ،دنده های ســمت
چپ پشت تان را بیشتر به سمت
داخل ببرید.
-6بــه مدت 10تــا 20ثانیه
در این وضعیت بمانید و تنفســی
ریتمیک و منظم داشــته باشید.
پ فشار
با دم ،روی پاشــنۀ پای چ
پ را از روی زمین
اورده ،دست چ
بلند کنیــد و باالتن ه را با چرخش
دوبــاره به وضعیت اوتیتا هاســتا
پاداسانا برگردانید .حال حرکت را
ن تکرار کنید.
در سمت دیگر بد
ی را به سمت
کفل جلوی
بیرون تاب ندهید؛ چرا که
ایــن کار باعث می شــود
س ِر اســتخوان همواره از
حفره اش فاصله بگیرد و در
نهایت منجر به بی تعادلی
کفل ها و کشش و درد در
داخل کشالۀ ران می گردد.
تغییر و اصالحاتی در پاریورتا تریکوناسانا در صورت
نیاز به برقراری یک هم ترازی ایمن در بدن
اگر در حفظ تعادل مشکل دارید:
ی را به دیوار
بیرون پاشــنۀ پای عقب
تکیه دهید تا به حفظ تعادل تان کمک
کند .با این کار چیزی در اختیار دارید
که به ان فشار وارد کنید و خود را از ان
دور کنید .بدین ترتیب تعادل به پاهای
شــما بازمی گــردد و کفل ها محکم و
استوار می شوند .این تغییر روش خوبی
برای ایجاد حس جهت یابی است .این
ت شما
روش به هم ترازی ســتون فقرا
کمک کرده و باعث می شــود هنگام
چرخانــدن باالتنه بــه دور این محور
مرکزی ،سر و استخوان دنبالچه تان در
یک راستا قرار داشته باشند.
اگر حساسیت یا مشکلی در قسمت پایین کمرتان دارید:
تنوعی از این حرکت را که در ان دست باالیی تان تکیه به دیوار دارد ،امتحان
کنید .مت را طوری روی زمین بیندازید که ســمت بلندش موازی دیوار باشد و
ت به دیوار بایستید .پاها را بیشتر از هم باز کنید؛ طوری که
خودتان وسط مت پش
تقریباً 4فوت از هم فاصله داشته باشند .همان طور که دارید وارد حرکت می شوید،
ی را با ارنج خم شده روی
ی را روی زمین (یا روی اجر) و دست باالی
دست پایین
ی را به سمت
دیوار بگذارید .اگر کمرتان راحت اســت ،بازدم کنید و دست پایین
پایین کش بیاورید .سینه تان را باز کنید و از دست باالیی برای فشردن به دیوار
استفاده کنید .این کار حین چرخش باالتنه ،به حرکت دنده ها کمک می کند.
گ شما خشک اســت یا نمی توانید
اگر همسترین
دست تان را به زمین برسانید:
ی (نزدیک قوس کف پا) یک اجر قرار
کنــار کف پای جلوی
ی را روی اجر قرار دهید .در این حالت،
دهید و دســت پایین
چرخش به طور کامل صورت نمی گیرد اما در عوض احساس
سبکی و باالکشــیدگی دارید و در نتیجه کشش و چرخش
باالتنه را بهتر و اسان تر انجام خواهید داد.
تغییر جهت تالش ها
در حین چرخش ،تحرک و تعادل باید به صورت
توامان وجود داشته باشد .اگر پایۀ ثابت و متعادلی
در قسمت پاها به وجود نیاورید ،چیزی برای اینکه
باالتن ه و دســت ها را رویش فشار دهید نخواهید
داشت و عمل چرخش به خوبی انجام نخواهد شد.
از ســوی دیگر ،اگر زیادی سفت و سخت باشید،
امکان باز شــدن عضالت و اجــرای حرکت را از
دســت خواهید داد .زور و تالش شخص باید به
ســمت ایجاد ازادی و رهایی باشد .یعنی تالش
برای رسیدن به بی تالشی .چرخش ها همچنین
فرصتی برای بی واکنشی نیز فراهم می کنند .وقتی
خود را در یک موقعیت ســخت ،دشوار و سفت
یافتید ،یادتان باشــد که نفس بکشید ،متعادل
شوید و راهی برای ایجاد ازادی بیشتر پیدا کنید.
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
41
تجربۀ ثبات در پاها و تحرک در باالتنه برای اماده سازی جهت
ورود به حرکت اردها ماتسیندراسانا
اوتیتامریچیاسانا
چــک کنید که کفل هــا هم تراز باشــند و دو
مزایا
ایجاد تعادل و ثبات در پاها و انعطاف همسترینگ .ســمت کمر و باالتن ه به سمت باال کشیده شوند.
این حرکت باالتن ه را برای چرخش های عمیق تر نفس های معمولی بکشید .ببینید حاال که پاشنۀ
پ روی توپی پا تکیه کرده اســت ،چقدر
پــای چ
اماده می کند.
کشش و حس ازادی بیشتری را در جلوی کفل ها
احســاس می کنید .همچنان کفل ها و دو سمت
نحوۀ اجرا
صندلی ای روبه روی دیوار قرار دهید .در فاصلۀ باالتنه را صاف و کشیده کنید .مثل درخت تاکی
تقریباً یک فوتی ســمت راست پایه های صندلی کــه همین طور باال می رود و دور یک پایۀ عمودی
ت را از پایین تا باال کش
اجــری روی زمین بگذارید .طوری بایســتید که پیچ می خورد ،ستون فقرا
ســمت راســت بدن تان نزدیک دیوار و به سمت بیاورید و خودتان را از چپ به راســت بچرخانید.
ت و دست
پ را روی سمت بیرونی ران راس
پ را روی اجر بگذارید؛ دست چ
صندلی باشد .پاشنۀ پای چ
طوری که انگشتان پا به سمت صندلی و توپی پا راست را روی دیوار بگذارید و باالتن ه را باز هم بیشتر
ت را خم کنید و بچرخانید .ارنج ها را به دو طرف باز کنید ،دنده های
روی زمین قرار گیرد .پای راســ
ت را به سمت داخل بکشید و ان قدر
کف ان را باالی پشتی صندلی (یا نشیمنگاه ان) سمت چپ پش
بگذارید .دست ها را روی کفل ها بگذارید ،خود را بچرخید که شک م و سینۀ شما موازی سطح زمین
به سمت پایین و به طرف کف پاها به پایین فشار قرار گیرند 10 .تا 15ثانیه در این وضعیت بمانید و
پ را باال اورده ،از زانوها به به طور طبیعی نفس بکشید .با بازدم ،دست ها را رها
دهید .عضــات ران چ
ن بازگردید و پای راست را پایین
ســمت کفل ها باال بکشید و قســمت بیرون ران کنید ،به مرکز بد
راست را به عقب بکشید .بدین ترتیب می اموزید بیاورید .صندلی را در سمت دیگر بدن تان بگذارید
و حرکت را در سمت دیگر تکرار نمایید.
چطور کفل ها را جمع یا متعادل کنید.
5
پارشواوتاناسانا
مزایا
طرفین باالتنه و همسترینگ را می کشد و با این حرکت می اموزید
چطور هنگام ترازسازی سر و استخوان دنبالچه ،پاها را بکشید و کفل ها
را متعادل کنید.
6
نحوۀ اجرا
در وضعیت کوه بایستید .همزمان با دم ،پاها را حدود 3فوت از هم باز
پ را حدود 60درجه به سمت داخل و پای راست را
کنید .کف پای چ
90درجه به بیرون بچرخانید .همچنان کل پای چپ را به سمت داخل
بچرخانید تا کف راست و باالتن ه رو به جلو قرار گیرند .پاها را صاف کنید.
همزمان با دم ،خود را در امتداد دو سمت باالتنه باال بکشید .بازدم کنید
و باالتن ه را به سمت جلو بکشید تا موازی سطح زمین قرار گیرد .انگشتان
ت بگذارید .دست ها را صاف و کشیده
ت را روی طرفین کف پای راس
دس
و باالتنه و لگن تان را موازی زمین نگه دارید .با دم ،سر را باال بیاورید20 .
تا 30ثانیه در این وضعیت بمانید و به طور عادی نفس بکشید .همزمان
با دم باالتن ه را بلند کنید و حرکت را در سمت دیگر بدن تان انجام دهید.
42
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
پاریگهاسانا
مزایا
این حرکت اندام های شکمی و دو سمت باالتنه را کش می اورد.
7
نحوۀ اجرا
با قوزک ها و ساق پاهای به هم چسبیده ،روی زمین زانو بزنید .بدون
ت را به سمت پهلو دراز
اینکه وضعیت کفل ها را تغییر دهید ،پای راس
پ در یک راستا قرار گیرد.
کنید؛ طوری که با کفل راست و زانوی چ
ت را همین طور صاف نگه دارید و کشکک زانو را به سمت باال
پای راس
پ باال ببرید و
بکشید .دست چپ را به سمت باال و در امتداد گوش چ
ت دراز کنید .با بازدم ،باالتن ه را به سمت
دست راست را به سمت راس
ت را به ساق پای راست برسانید و
راست خم کنید .پشت دست راس
سمت چپ بدن تان را کش بیاورید .با یک دم ،سمت چپ باالتنه را به
ت را به قوزک یا انگشتان
سمت باال بچرخانید .با یک بازدم ،دست راس
پای راست نزدیک تر کنید 20 .تا 30ثانیه در این وضعیت بمانید .دم
پ را به سمت باال ببرید ،باالتن ه را به وضعیت عمودی
بگیرید ،دست چ
برگردانید و در نهایت حرکت را در سمت دیگر بدن تان تکرار کنید.
تقویت قســمت پایین کمر
برای ورود مرحله به مرحله به
اردهاماتسیندراسانا
اردهاماتسیندراسانا
اردها :نیمه ماتسی :ماهی ایندرا :ایزد و رب النوع
ماتسیندرا :ایزد و رب النوع ماهی
ماهی نیمه
حرکت ِ
مزایا
ماساژ دادن اندام های قسمت پایین شکم و تقویت قسمت
پایین کمر
نحوۀ انجام
-1با پاهای کشیده در وضعیت دانداسانا( 8عصا) بنشینید.
ن تکیه دهید.
پای چپ تان را خم کنید و نرمۀ ساق پا را به را
کفل ها را باال بکشید ،کمی از روی مت بلند کنید و کف پای
ن قرار دهید؛ طوری که کف پای تان افقی باشد
چپ را زیر باس
و انگشــتان تان به سمت راست قرار گیرند (لبۀ خارجی کف
پ بنشینید.
پای چپ روی مت خواهد بود) .روی کف پای چ
می توانید تصور کنید کف پای تان در حکم نعلبکی و باسن تان
فنجان چای است .اگر تعادل تان در معرض خطر است یا پای
شما درد می گیرد ،می توانید بین پا و نشیمن گاه ،یک پتوی
تاشده قرار دهید.
پ بیندازید و کف پای
ت را روی پای چ
ســاق پای راســ
پ بگذارید؛ طوری که ســمت بیرونی
راســت را کنار ران چ
پ قرار گیرد.
ت در نزدیکی سمت بیرونی ران چ
قوزک راســ
پ باید رو به سمت جلو باشند.
کف پای راســت و زانوی چ
دست ها را کنارتان نگه دارید و انگشتان تان را به پایین فشار
ل کنید .وقتی متعادل شدید ،دو دست
دهید تا احساس تعاد
را روی زانوی راســت بگذارید و فشار را روی دست ها و کف
پای راست قرار دهید.
-2یــک دم عمیق بگیرید و با یک بازدم تند ،به ســمت
پ را روی قسمت بیرونی ران راست
راست بچرخید .بازوی چ
ج را خم کنید و قسمت پایین دست
گیر بیندازید ،سپس ارن
ت را بچسبید.
را باال بیاورید .با دست راست ،ران راس
-3با بازدم ،دست چپ را کشیده و شانه را جلو ببرید .بطن
شکمی سمت چپ تان باید از چپ به راست بچرخد طوری که
بیرونی
انگار گوشۀ پایین و سمت چپ شکم تان دارد به سمت
ِ
ران راست تان حرکت می کند .درست مثل پاریورتا تریکوناسانا،
باالتنه تان باید مثل یک رودخانه دنبال دست تان برود .زمانی
پ را به
ن چرخاندید ،ارنج چ
که باالتنه تان را تا ســر حد توا
سمت پایین بکشید تا قسمت باالی بازوی تان سنگین شود.
ت را ببندید.
انگاه فاصلۀ بین پشــت زیربغل چپ و ران راس
پ را ،در حالی که هنوز روی سمت بیرونی
همچنان دست چ
ران راســت است ،بکشید .سعی کنید دست تان را به سمت
ت به سمت باال قرار گیرد.
داخل بچرخانید تا کف دس
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
43
تنوعی از اردها ماتسیندراسانا
اگر نمی توانید دست ها را بکشید و دور پای خم شده تان
ت را
بپیچانید ،به سراغ یک دیوار بروید .بنشینید و پای راس
پ را خم کنید و روی کف
مــوازی دیوار دراز کنید .پای چ
پ بنشینید (همچنین می توانید بین باسن و کف پا،
پای چ
ت را خم کنید و
یک پتوی تاشــده قرار دهید) .زانوی راس
پ بگذارید .با بازدم،
راست را کنار لبۀ بیرونی ران چ
کف پای
باالتن ه را به سمت راست بچرخانید و سمت چپ باالتن ه را
پ را روی
ت ببرید .قسمت باالی بازوی چ
به سمت ران راس
سمت بیرونی پای راست ثابت کنید .ارنج ها را همچنان خم
نگه دارید و کف دست ها را روی دیوار بگذارید .با دست ها
به دیوار به ســمت پایین فشار اورید و داخل بدن تان را به
سمت باال بکشید.
44
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
پ را دور اســتخوان ساق پا بپیچانید و دست
-4ســاعد دست چ
پشت ببرید .انگشتان دست راست را در دست چپ قالب
راست را به
کنید (یا اگر توانستید ،مچ دست ها را در هم گیر بیندازید) .این قالب
شدن هر چه محکم تر و فشرده تر باشد ،حس باال کشیدن و ازادی ای
ن احساس می کنید ،بیشتر خواهد بود .با یک
که در باالتن ه و داخل بد
دم ،باالتنه را باال بکشید ،شانه ها را به عقب بکشید و سین ه را باز کنید.
ســرتان را بچرخانید و از روی شانه ،نگاه تان را به یک سمت بدوزید
(نگاه کردن از روی شانۀ راست به چرخش کامل تری در ستون فقرات
نیاز خواهد داشت) .برای حفظ تعادل ،چنگ زدن دست ها باید محکم
باشــد .یک کشــش رو به باال را در کفل ها و کنار کمر حفظ کنید و
سینه تان را نیز باال کشیده و باز کنید 20 .تا 30ثانیه در این وضعیت
بمانید .قالب دست ها را رها کنید ،کم کم از وضعیت خارج شوید و بعد
حرکت را در سمت دیگر بدن انجام دهید.
5-Utthita Marichyasana
6-Parsvottanasana
7-Parighasana
8-Dandasana
1-Parivrtta Trikonasana
2-Arhha Matsyendrasana
3-Tadasana
4-Utthita Hasta Padasana
* Lara Warrenمربی و مدل اجرای این حرکات ،مربی رسمی و کارازمودۀ موسسۀ شیواناندای
نیویورک اســت .او یوگا را از ســنین نوجوانی ،زمانی که در لندن زندگی می کرد ،اغاز نمود و
از ســال 2003برای اموزش یوگا و استفاده از تجربیات خانوادۀ شیواناندا مرتب به هند سفر
کرده است.
چگونهیوگابهجلوگیرییاتخفیف
عالئمدیابتکمکمی کند
برگرفته از سایت یوگا انالین
مترجم :ازاده میرشاهی
تشخیص دیابت نوع 2یا در مرز دیابت بودن ،ممکن است همچون
وزنه ای بسته به پای تان به نظر برسد ،اما واقعیت ان است که افراد
با اتخاذ و به کارگیری تغییرات جدی در شــیوۀ زندگی ،مانند رژیم
غذایی سالم تر و ورزش ،می توانند به مدیریت ،کاهش و حتی از بین
بردن عالئم دیابت خود کمک نمایند .حتی کســانی که در مراحل
پیشرفته تر این بیماری هستند می توانند با اضافه کردن شیوه های
ســالم تر به روال معمول زندگی خود به ســطح بهتری از راحتی و
عملکرد فیزیکی دست یابند.
مطالعات نشان داده اند یوگا می تواند برای ان دسته از کسانی که
به فکر جلوگیری از دیابت هســتند یا می خواهند از شرایط دشوار
بیماری خود خالص شــوند مفید باشــد ،عوامل موثر در دیابت را
کاهش دهد و به بیماران کمک کند بهتر با بیماری خود کنار بیایند.
اگرچه ورزش منظم می تواند بسیار کمک کننده باشد ،اما یوگا ،به طور
خاص ،برای دیابت فواید ویژه ای دارد که می تواند بدن را به شــکل
موثری به وضعیت سالمت طبیعی و عملکرد مناسب بازگرداند.
وضعیت هــای یوگا برای دیابت ،تناوب بین دو گروه اساناســت:
اساناهایی که در ان ها قسمت های خاصی از شکم منقبض می شود
و اساناهایی که شخص با انجام دادن ان ها قسمت هایی از شکم را
رها می کند .این تناوب بین انقباض و رهاسازی عضالت شکم باعث
تحریک لوزالمعده شــده و گردش خون و اکسیژن رسانی را در ان
باال می برد .در نتیجه سلول های لوزالمعده بر اثر ورود مواد مغذی و
جریان خون تازه ،نیرویی دوباره می گیرد و این امر موجب می شود
توانایی این اندام در تولید انسولین باال رود .تمرینات تنفسی یوگا نیز
می تواند به صورت مشابه باعث عملکرد سالم لوزالمعده شود.
یوگا عالوه بر اینکه در برخی از اســاناها به طور مســتقیم باعث
تحریک لوزالمعده می شــود و به تولید انســولین کمک می کند،
می توانــد قند خون را نیز کاهش دهــد و به کاهش یکی از عالئم
اصلی دیابت ،یعنی هیپوگلیســمی ،1کمک کند .همچنین نشان
داده شده است که ورزش یوگا ال دی ال یا کلسترول «بد» و میزان
تری گلیسیرید را کاهش می دهد که باال رفتن هر دوی این ها اغلب
همراه با عالئم دیابت است.
برخی پژوهش ها نیز ثابت کرده اند که عالوه بر تمرینات تنفسی
و اساناها ،مراقب ه (که در اکثر کالس های یوگای ویژه دیابت موجود
اســت) نیز باعث تقویت عملکرد غدد درون ریز از طریق ارام سازی
سیستم عصبی سمپاتیک می شود.
اما مزایای یــوگا برای افراد مبتال به دیابت فقط در بُعد فیزیکی
نیست .فرایند دیگری نیز وجود دارد که می تواند به بیماران مبتال
یا دارای پیش شاخص های پایه ای دیابت کمک کند .یوگا با ارامش
بخشیدن به اگاهی و ادغام ذهن و بدن ،می تواند تنش های روزانه را،
که اغلب جزء اصلی ترین عالئم دیابتی است ،کاهش دهد.
گاه استرســی که در طول زندگی روزمره مــان در کارها و امور
مختلف بر ما وارد می شود به مرور زمان روی هم انباشته شده ،باعث
فشار خون و کلسترول باال می گردد و در نهایت منجر به «پرخوری
عصبی» و بعد چاقی مفرط می شــود .عالئم مختلف استرس نقش
مهمی در پیشــرفت دیابت دارند و اگر به درستی مدیریت نشوند،
نمی توان جلوی پیشرفت ان را گرفت و درنهایت این بیماری هرگز
بهبودنمی یابد.
کسانی که قصد جلوگیری از ابتال به دیابت را دارند و می خواهند
از این بیماری دور بمانند باید بدانند که اتخاذ یک شــیوۀ سالم در
زندگی ،که البته انجام یک سری اساناهای خاص یوگا را دربر می گیرد،
می تواند به کسانی که دارای پیش شاخص های این بیماری هستند،
چشم انداز جدیدی از زندگی ارائه دهد.
-1هیپوگلیسِ می به ِ
افت قند خون به زیر شصت (میلی گرم بر دسی لیتر) گفته می شود.
عالئم هیپوگلیســمی عبارت اند از :احساس ضعف یا گرسنگی ،رنگ پریدگی ،عرق سرد،
تپش قلب ،ســرگیجه ،گیجی ،خواب الودگی .در صورتی که به این عالئم توجه نشود و
عوارض ادامه پیدا کند ،نهایتاً باعث بیهوشی و مرگ می شود .مترجم
45
ارتقاء سطح حرکت در
ستون مهره ها و قفسۀ سینه
سودمندی حرکات چند بعدی خم شدن به طرفین و حرکات چرخشی
*
یوگاژورنال ،دی ،97کارین گاتنر
برگردان :حامد رنگین کمان
یوگا شــیوۀ موثری برای کاهش فشار بر ستون مهره ها و بهبود
حرکت ان در جهات مختلف ،با سرعت های مختلف و تحت شرایط
پتانسیل حرکت،
گوناگون اســت .البته برای اســتفاده از حداکثر
ِ
بهتر اســت انواع دیگری از حرکت های چندبعدی مثل چرخاندن
ستون مهره ها و ترکیبی از حرکاتِ خم به طرفین و چرخش قفسۀ
سینه را به فعالیت های روزانه تان اضافه کنید .برعکس خم شدن های
استاندارد که دو بعد دارد و در یک سطح (ماهیچۀ مستعرضه) اتفاق
می افتد ،حرکات چرخشی ،سه بعدی هستند که به شکل ریتمیک
تکرار می شــوند .شما در این حرکات ،ســتون مهره ها را به اطراف
چرخانده ،به شــکل فعاالنه ای ان را به طرف باال می کشــید و بعد
می گذارید بــه وضعیت قبل برگردد .با تکرار این حرکت ها موجب
تقویت بافت های همبند ناحیۀ پشت و شانه ها ،میان ماهیچه های
شکمی و اطراف قفسۀ سینه می شوید.
حرکت های ســه بعدی همچنین موجب برطرف شدن فشار در
ناحیۀ شانه ها و گردن می شوند .قفسۀ سینه پایۀ حمایتی شانه ها و
سر محسوب می شود و شما با تقویت گسترۀ سه بعدی قفسۀ سینه
در واقع این پایه را تقویت می نمایید و این امر باعث می شود تیغه های
شانه و ترقوه به اسانی بر قفسۀ سینه قرار گیرند و این نیز به نوبۀ خود
موجب کاهش بار روی ماهیچه های اطراف ان قســمت می گردد.
کاهش فشار روی ساختارهای میوفاسیال 1به معنای ازادی حرکت
بیشتر شانه ها و گردن است.
یکی از بهترین ترکیبات تمرینی برای تسهیل حرکت های باالتنه،
تمرین های خم کردن بدن به طرفین همــراه با جابه جایی لگن و
چرخاندن باالتنه با ریتمی ارام است (رجوع به عکس های دو صفحه
بعد) .این تمرین افزون بر بهبود ماهیچه های کشنده و چرخانندۀ
ســتون مهره ها ،موجب تقویت و بلندتر شدن ماهیچه های شکمی
نیز می شود .ماهیچه های مورد استفاده در این تمرین ،ماهیچه های
مورب درونی و بیرونی (ماهیچه های شکمی مورب اطراف باالتنه)؛
3
قسمت های باالبرندۀ ستون فقرات (ایلیوکوستالیس ،2النگیسیموس
و اسپاینالیس 4که مانند طنابی ارتجاعی در راستای ستون مهره ها
قرار گرفته اند) و قسمت مربعی شکل المبوروم( 5یک عضلۀ مربعی
شــکل عمیق میان دنده های پایینی و لبۀ لگن که اغلب منقبض
است) می شود .تعادل داینامیک لگن و ستون مهره ها از طریق کف
لگن ،ماهیچه های ترنسورسوس ،6ماهیچه های چندپاره 7و عضله های
چرخاننده 8تامین می شود .به این ترتیب ،ماهیچۀ مربع کمری به
شکل فعالی بلند ،قوی ،منعطف شده و دامنۀ حرکتی بیشتری پیدا
46
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
می کند .این دقیقاً همان چیزی است که برای تحرک بهتر و ازادی
حرکت قسمت پایین کمر ،انطباق پذیری قفسۀ سینه ،عمق تنفس و
هماهنگی پاها و ستون فقرات به ان نیاز داریم.
از انجایی که ترکیب های تمرینی معرفی شــده در اینجا شامل
خم شدن ســتون فقرات به طرفین ،تمرین های کششی و چرخش
ماهیچه های کفل است ،بنابراین شما ،به طور فعاالنه ،ماهیچه های
خم کنندۀ کفل و فاسیاهای اطرافش را کشیده و منعطف تر می کنید.
ماهیچه های خم کننــدۀ کفل از داخل ماهیچه های ران شــروع
شــده و تا قســمت بیرونی کفل ها ادامه می یابد و شامل ماهیچۀ
گراسیلیس ،9ماهیچۀ نزدیک کنندۀ بلند ،10ماهیچۀ نزدیک کنندۀ
کوتاه ،11پکتینوس ،12ماهیچۀ مازویی بزرگ ،13ایلیاکوس ،14رکتوس
فموریــس ،15ماهیچۀ خیاطه ،16ماهیچۀ کشــندۀ نیــام پهن 17و
ماهیچۀ سرینی میانی قدامی 18می شود .ماهیچۀ مازویی بزرگ که
یک ماهیچۀ خم کننده در ارتباط با دیافراگم و کلیه ها است ،دارای
اهمیت ویژه ای اســت .این ماهیچه و دیافراگم از طریق فاسیاها یا
بافت های پیوندی به یکدیگر متصل هســتند و این ماهیچه از این
طریق حرکات مفصل کفل را با تنفس هماهنگ می کند که این امر
به بهبود تحرک در زمان انجام یوگا بسیار کمک می کند.
با کشش بدن به سمت باال ،ماهیچه های اطراف شانه کشیده شده
و با چرخش و خم شدن به طرفین ،این ماهیچه ها تقویت می گردند.
ایــن حرکات موجب تقویت ماهیچه هــای دلتوئید 19و به دنبالش
حرکت سطحی شــانه ،ماهیچه های گردانندۀ شانه یعنی ماهیچۀ
فوق خاری ،20ماهیچۀ تحت خاری ،21ماهیچۀ ترس مینور 22و ماهیچۀ
زیرکتفی 23می شود که خود موجب تعادل حرکتی باالی استخوان
بازو و ماهیچه های نگهدارندۀ اســتخوان کتف یعنی ماهیچه های
ذوزنقه ای 24و سراتوس پیشین 25می گردد .همچنین این تمرینات
26
موجب بلندتر شــدن ماهیچه های ســینه ای یعنی پکتورالیس
ماژور و مینور و بزرگ ترین ماهیچۀ پشت بدن یعنی التیسیموس
دورسی 27می شود.
زمانــی که در حین یک حرکت چرخشــی و کشــش جانبی،
به سمت جلو و پایین خم می شــوید ،در واقع حرکت نرمی میان
بافت هــای پیوندی ماهیچه های زیرکتفی و ســراتوس پیشــین
می دهید .به عبارتی ،عضلۀ چرخانندۀ بازو که زیر تیغۀ شانه قرار دارد
روی عضلۀ نگهدارندۀ استخوان کتف می لغزد و همچنین عضالت
میان دنده ای حرکت می کنند.
اناتومیشانهوباالتنه
ماهیچۀ فوق خاری
ماهیچۀتحت خاری
ماهیچۀترس مینور
عضلۀ چرخانندۀ بازو
اینترکوستال
دلتویید
دیافراگم
سراتوس پیشین
مازویی بزرگ
ایلیاکوس
مورب خارجی
مورب داخلی
ترنسورسوسشکمی
رکتوس شکمی
در این تمرینات بسیاری از کیفیت های
بافت های پیونــدی ارتقــاء می یابد که از
جملۀ ان ها می توان به قدرت کشســانی،
انطباق پذیری ،روان شــدن ،حس تحرک
و پیش نیازهای انعطاف پذیری اشــاره کرد.
زمانی کــه عضله ای را می کشــید ،در واقع
دارید مانند یک باند پالستیکی ،بافت های
پیونــدی اطرافش را هم کــش می اورید.
وقتی یک باند پالستیکی را بکشید ،قدرت
کشسانی اش باال می رود و شما ان بافت را
مقاوم تر و باثبات تر می کنید .کشــش های
فعاالنه در حرکت های خ م به طرفین راهی
ت بخشیدن به بافت های پیوندی
برای قدر
و ارتقاء ســطح انعطاف پذیری عضالنی تان
اســت .تقویت بافت های پیوندی در طول
ان هاســت .الیه های بافت هــای پیوندی
نیــز روی هم می لغزند و حرکت می کنند.
کم تحرکــی باعث چســبندگی ان ها به
یکدیگر می شــود .در حرکات چرخشی یا
سایر حرکات چندبعدی ،حرکت بافت های
پیوندی روی هم ارتقــاء می یابد ،به تدریج
این حرکات بسیار رها صورت می گیرند و
در نهایت روانی کلی حرکت بیشتر می شود.
به یاد داشته باشید که اناتومی کارکردها
مقولۀ پیچیده ای اســت و هرچه حرکات
تمرینی چندبعدی تر باشند ،ارتباط و تعامل
عضــات و بافت های پیونــدی پیچیده تر
و متغیرتر می شــود .همچنین بسیاری از
فواید از ترکیب چند تمرین مختلف حاصل
می شوند و ان حرکات به طور جداگانه ان
فواید را برای مان ندارند .این توالی حرکات
که در ادامه توضیح خواهیم داد در مجموع
بیش از 100مفصل را در باالتنه به حرکت
می اندازد که که نه تنها برای انعطاف پذیری
ن شما الزم اســت ،بلکه باعث می شود
بد
هنگام دراز شــدن ،خم شدن و دوال شدن،
بتوانید نفس های عمیق تری داشته باشید و
راحت تر بدن تان را با موقعیت های مختلف
سازگار کنید.
هر سبک یوگایی که کار می کنید ،دقت
داشته باشــید که حرکت ستون مهره ها و
قفسۀ سینه به طور چندبعدی باشد .توصیه
می کنم برای افزایش مهارت و برخورداری از
انطباق پذیری بیشتر در حرکات ،تمرین های
معرفی شــده در اینجا را انجام دهید .این
توالی حرکات را هم می توانید وارد جلسات
ی خود نمایید و هم می توانید
تمرینی یوگا
فقط به ان ها بپردازید.
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
47
خم شدن به طرفین و حرکات چرخشی
با انجام دادن این حرکات ،حس متفاوتی از
قدرت و انعطاف را در بدن تان تجربه کنید.
خم شدن به طرفین 90/90
طوری روی زمیــن زانو بزنید که هر دو زانو در زاویۀ 90درجه قرار گرفته
باشد .کف پای راست را جلو قرار دهید ،طوری که دقیقاً در راستای زانوی تان
باشد .کف پای چپ را روی تشک قرار دهید ،طوری که زانوی چپ در راستای
مفصل ران قرار گیرد .ســاق پای چپ را کام ً
ال روی زمین قرار دهید .شانه ها
هم سطح و تراز باشند .ستون مهره های تان را بکشید و از استخوان شرمگاهی
به ســمت باال کشش ایجاد کنید .همزمان با دم ،بدن را به سمت راست خم
کنید .دست چپ را باال ببرید و به طرف راست بکشید تا بدن به راست متمایل
شــود .در این وضعیت ماهیچه های ســمت چپ بدن از جمله ماهیچه های
مایل و مربعی پایین کمری تقویت و بلندتر می شــوند .از روی کفل چپ تان،
ماهیچه های خم کنندۀ کفل را کش می اورید .هنگام دم ،هوا را به شکلی عمیق
به سمت چپ قفسۀ سینه تان فرو دهید .هنگام بازدم عضلۀ کف لگن خاصره و
عضله های پایین شکم را منقبض کنید و برای افزایش طول قسمت پایین کمر
و افزایش کشش عضله های خم کنندۀ کفل ،کشش رو به باالی لگن را افزایش
دهید .به اندازۀ 4تنفس ارام اما عمیق در این وضعیت بمانید و سپس دست تان
را پایین اورده و بدن تان را به وضعیت عادی بازگردانید.
جلو و عقب شدن در حالت نشسته با زاویۀ
90/90
در حالی که زانو زده اید هر دو دست را باالی سرتان
ببرید .همزمان با دم ،کف پای راســت را با فشار به
جلو ببرید ،بگذارید زان وی تان باز شود و لگن عقب
برود .ستون فقرات را در مرکز نگه داشته ،باالتنه تان
48
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
را به ســمت جلو خم کنید و دســت ها را تا سطح
شــانه ها پایین بیاورید .با شل کردن ماهیچه های
خم کنندۀ کفل ،موجب می شوید بافت های پیوندی
جلوی کفل تان نرم تر شود .همزمان با بازدم ،دست ها
را باالی سر ببرید و در حالت عمودی قرار دهید و 4
تا 8بار این حرکت را به ارامی انجام دهید.
کشش به طرفین همراه چرخش با زاویۀ 90/90
برای قرارگرفتن در وضعیت کشــش به طرفین ،90/90دست
چپ تان را هم راســتا با زانوی چپ ،روی زمیــن قرار دهید .وقتی
ال روی زمین قرار گرفت ،لگن تان را کام ً
دســت تان کام ً
ال به روی
پ بیاورید و دست راست تان را به باالی سر ببرید .در خم
زانوی چ
ن به طرفین ،ستون فقرات بلند و کشیده می شود .سرتان را در
شد
گردن کشیده شده تان نگه دارید.
راستای
ِ
دست چپ تان را به زمین فشار دهید و با چرخاندن استخوان بازو
به ســمت باال و پایین ،شانه را در وضعیت پایدار قرار دهید .تصور
ی شــما ستون قدرتمندی است که می توانید باالتنه تان
کنید بازو
را روی ان قرار دهید .به دســت راســت کشش بیشتری بدهید تا
کشش ماهیچۀ التیسیموس دورسی ،پکتورالیس ،اینترکوستال ها
(عضله هــای بین دنــده ای) و عضالت بازکنندۀ ســتون فقرات و
ماهیچه های شکمی بیشت ر شود .همزمان در سمت چپ بدن نیز
ماهیچه ها و بافت های پیوندی قفسۀ سینه و کمر نرم می شوند.
همزمان با بازدم ،دســت راست را پایین به سمت زمین بیاورید.
مانند بازی دومینو ،کشــیدن دست ،لغزش اندک تیغۀ شانه را در
امتداد دنده ها تسهیل می کند و باعث می شود قسمت پشت و سمت
چپ قفسۀ سینه چرخش مارپیچی پیدا کند و ستون فقرات نیز به
دنبالش همان حرکت را دنبال نماید .زمانی که جناغ سینه می چرخد
و به ســمت زمین قرار می گیرد ،می توانید لگن تان را به طرف باال
بچرخانید تا عضالت قسمت پایین کمرتان هر چه بیشتر و بیشتر
از هم باز شود.
همزمان با دم ،دست راست تان را باالی سرتان ببرید .ستون فقرات
و قفسۀ سینه را چرخانده و همراه با دست تان به سمت باال ببرید.
بگذارید جلوی قفسۀ سینه تان از هم باز شود .کشیدن دست راست
ت را به سمت اسمان بگیرید تا عضالت
را ادامه دهید و کف دســ
سینه هر چه بیشتر از هم باز شود و کشش باالتنه تشدید شود .این
حرکت چرخشی را 1تا 3بار دیگر به ارامی تکرار کنید.
بــه اندازۀ چند نفس عمیق ،در ادو موکهاشواناســانا( 28ســگ
سرپایین) قرار بگیرید .پاها را تغییر دهید و کل تمرین را روی سمت
دیگر بدن تان تکرار کنید.
21-Infraspinatus
22-Teres minor
23-Subscapularis
24-Trapezius
25-Serratus anterior
26-Pectoralis
27-latissimus dorsi
28-Adho Mukha Svanasana
11-Adductor brevis
Pectineus -12ماهیچۀ شانه ای
13-psoas major
Iliacus -14ماهیۀ تهیگاهی
rectus femoris -15ماهیچۀ راست رانی
16-Sartorius
17-Tensor fasciae latae
18-Gluteus medius anterior
19-Deltoid
20-Supraspinatus
1-Myofascial
2-Iliocostalis
3-longissimus
4-Spinalis
5-lumborum
Transversus -6ماهیچه های عمقی شکم و فاسیاهای اطرافش
Multiidi -7عضله های عمقی شکم که دو طرف ستون فقرات امتداد و در قسمت پایین کمر برجستگی دارد.
Rotatores -8عضله های عمقی تر که در امتداد ستون فقرات قرار و در قسمت وسط کمر برجستگی دارند.
9-Gracilis
10-Adductor longus
*Karin Gurtner
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
49
یک مسیر کل نگرانه
*
دکتر تیموتی مک کال /برگردان :پدرام نظری
پزشکی به خاطر تشخیص بیماری ســرطان در گردنش ،ناگهان خودش را
در جایــگاه بیمار دید .اما به جای انجام درمان های متعارف ،برای مالقات با یک
درمانگر ایورودایی به هند ســفر کرد .وی در این مطلب چالش های این سفر و
چگونگی ترکیب داروهای غربی و شرقی را با ما در میان می گذارد.
درحالــی که تنها لنگــی به دور
خودم پیچیــده ام ،روی تختۀ چوبی
سفتی که اثر سال ها ماساژ با روغن،
ان را به رنگ قهــوه ای دراورده دراز
کشیده ام .بادی گرم ،ساریِ رنگ و رو
رفتۀ قرمزی را که روی دیوارۀ میله ای
شکل میان درمانگاه و درختان نارگیل
باغ اویزان شده است تکان می دهد.
کریشنا داسان ،1پزشک ایورودایی ،با
یک کیســۀ پارچه ای پر از برگ های
تازه ،ســیر و لیمو سطح وسیعی از
بدنم ،از سینه تا پاها ،را ماساژ می دهد.
گاهی در طی حرکت های ماســاژی
وقتی به قســمت هایی که گرفتگی
شــدید عضالنی دارنــد برمی خورد،
لحظه ای تامل می کند ،روی همان
قسمت رفت و برگشت های کوتاهی
انجام می دهد و بعد به ارامی دوباره
ماســاژ های طوالنــی و بلنــدش را
از سر می گیرد.
وقتــی کیســۀ پارچه ای ســرد
می شود ،کریشنا ان را به دستیارش
شاشی 2می ســپرد و او پارچه را در
روغنــی که دارد در اجــاق همراه با
زردچوبه می جوشــد ،قرار می دهد و
یک کیســۀ داغ به کریشنا می دهد.
کریشــنا برای خنک شدن و گرفتن
روغن اضافۀ کیســه یکی دو بار ان
را روی میز فشــار می دهد ،ســپس
حــرکات دایره واری را روی ســمت
دیگر ســینه انجام می دهد .در فضا
50
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
نظام های دارویی کل نگرانه ،همانند یک
باغبان ارگانیک عمل می کند که گیاهان را با
تقویت خاک مقاوم تر می کند نه با افت کش.
بوی مطبوعی پیچیده که بیشتر شــبیه غذا است تا دارو و چیزی
شبیه سوپ نخود خانگی را به یاد می اورد.
از ترس اینکه روغن داغ ،ســلول های سرطانی را در غدد لنفاوی
گردنم پخش نکند ،ان قسمت را بسیار ارام ماساژ می دهد .چند روز
قبل از اینکه این درمان ها را شروع کنیم ،استادش ،پزشک ایورودایی
کهنسال ،چانداکاتی وایدیار 3به او هشدار داده بود که خیلی مراقب
باشــد .وایدیار (یک عبارت ماالیایی است به معنی پزشک) معموالً
درمان ســرطان را قبــول نمی کند اما از انجایی که من ســال ها
شاگردی اش را کرده بودم بودم استثنا قائل شدند.
به کریشنا گفتم« :انتظار ندارم ایورودا سرطانم را درمان کند .فقط
می خواهم تا جایی که امکان دارد قبل از شروع درمان های سنگین،
ارام و متعادل شوم ».انگار این حرف خیال او را راحت کرد.
عقیده دارم ماساژ و درمان های گیاهی که در گذشته کمک های
زیاده به من کرده بودند ،حاال برای رویارویی با انچه قرار است برایم
پیش اید ،نیروی بیشــتری به من می دهند .و با اینکه تقریباً هیچ
مدرک علمی ای برای اثبات این حرف وجود ندارد ،اما تصور می کنم
این کارها امکان درمان را افزایش می دهد.
امید در هند
چند روز بعد از اغاز این دورۀ درمان ،متوجه می شــوم نه تنها از
الیۀ خاکستری دور لوزه هایم دیگر خبری نیست ،بلکه خود لوزه ها
را که در اینه می بینم ،انگار صورتی و کوچک تر شــده اند .زمانی که
انگشتانم را روی غدد لنفاویم ،همان گونه که بارها برای بیمارانم انجام
داده ام ،می کشم ،به نظرم می رسد کوچک تر شده اند .کریشنا با من
هم نظر بود .دو هفته بعد ،درمان همچنان پیش می رفت و ســایز
تومور همچنان کاهش مالیمی داشــت .تصور نمی کنم این برای از
بین بردن کامل سرطان کافی باشد؛ بنابراین ،باز هم به درمان های
معمول فکر می کنم .اما این اتفاق نشــان می دهد کاری که داشتم
انجام می دادم بی تاثیر نبوده است.
قبل از شــروع دورۀ شیمی درمانی ،در هنگام تصمیم گیری برای
درمان ایورودایی و سفر به هند ،به یاد اموزه ای در دوران تحصیلم
در رشتۀ پزشکی می افتم« :سرطان به صورت بالقوه تهدیدی برای
زندگی است ،اما در بیشتر موارد ،وضعیت اورژانسی نیست ».به همین
دلیل ناراحت می شوم وقتی می بینم ادم ها قبل از اینکه همۀ گزینه ها
را در نظر بگیرند به ســرعت به ســمت درمان سرطان می شتابند.
وقتی سرطان کسی تشخیص داده می شود ،معموالً سال ها از حضور
مخفیانۀ ان بیماری در بدن شــخص گذشته است؛ بنابراین ،چند
هفته تاخیر در شــروع درمان (مگر در شرایط بحرانی مثل انسداد
مسیر تنفسی توســط تومور یا اختالل در عضوی حیاتی) معموالً
تفاوت چندانی ایجاد نمی کند .از نظر من باید بهترین راه درمان را
پیدا کرد .نه اینکه مثل چیزی که خیلی از بیماران می گویند« :هرچه
زودتر ســرطان را از بدنم خارج کنید ».از انجایی که خوشبختانه
وضعیت من اورژانســی نیســت ،می توانم تحقیقات وسیعی انجام
دهم ،با عزیزانم صحبت کنم ،با همکارانم مشورت کنم و نظر دیگر
متخصصان درمانگر را بپرسم.
شروعشیمی درمانی
کمتر از یک ماه بعد از ســفر به هند ،به یک مرکز درمانی بزرگ
در جنوب شرقی امریکا رفتم .هوای بیمارستان ها معموالً سرد است
و من کال ه قهوه ای رنگی را که خواهر زنم مادلین 4برایم خریده بود،
سرم گذاشتم .قبل از تزریق داروی شیمی درمانی ،یعنی سیسپالتین،5
پرســتار برایم یک لیوان اب و دو قرص ضدتهوع می اورد .یکی از
ان ها از نوع کورتیکواســتروئید 6های قوی به نام دکاترون 7است و
قرص دیگر نمایندۀ جدید داروهای شناخته شدۀ ضد تهوع است که
می گویند اثربخشی اش از داروهای مشابه قبلی بیشتر است.
بــرای احتیاط و برای جلوگیری از حالت تهوع ،دو روز گذشــته
چیزی جز اب گرم ننوشیده بودم .بعد از انکه در یک مجلۀ تخصصی
تومورشناسی مقاله ای در مورد تاثیر روزه بر کاهش احساس تهوع
در دوران شیمی درمانی خواندم ،تصمیم گرفتم از خوردن صرف نظر
کنم .در مرکز تزریقات نشسته ام و مشغول جویدن تکه های زنجبیل
هســتم که در درمانی ایورودایی می گویند برای بهبود حالت تهوع
مفید است.
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
51
محتویات زرد رنگ سیسپالتین قطره قطره از ظرف کوچک به
داخل ظرف بزرگ تر سِ ُرم می چکد و بعد وارد رگ بازویم می شود.
با اینکه به خوبی می دانم چه چیزی وارد بدنم می شــود ،به ان
به عنوان یک داروی سمی نگاه نمی کنم ،بلکه تصور می کنم شهدی
شفابخش دارد درونم جاری می شود و بدنم را در برمی گیرد .روی
صندلی راحتی دراز می کشم ،از پنجره به درختان تُ ُنک ان منطقۀ
شهری نگاه می کنم و به ارامی مانترا می خوانم.
یوگا در روند درمان
وضعیت یوگایی که بیشــتر از همه به من کمک می کند یک
حرکت پیچ درازکش است .برای قرار گرفتن در این وضعیت ،با
زانوهای خم شده به سمت راست بدنم ،روی زمین می نشینم و
کف پای راستم را در قوس کف پای چپم می گذارم .هم زمان که
تنه ام را به ســمت بالش استوانه ای می برم ،ستون فقرات و سرم
را به سمت چپ می برم .درست قبل از اینکه سینه ام روی بالش
قرار گیرد ،گردنم را به سمت مخالف می چرخانم .بنابراین زانوها
و صورتم رو به یک سمت قرار می گیرند .در حالی که دارم پایین
می روم ،تنفسم عمیق می شود.
این حالت ،کششــی رضایت بخشی بین گردن و قفسۀ سینه
ایجاد می کند و باعث می شود حرکتی که به دلیل شیمی درمانی
برایم دشــوار است را بتوانم همچنان انجام دهم و چون این پیچ
خوابیده ،یک حرکت احیا کننده و ترمیمی است ،می توانم مدتی
طوالنی در ان توقف کنم .بیشــتر روزها بسیار خسته بوده ام و
نتوانســته ام زیاد یوگا انجام دهم .بعضی صبح ها حتی ایستادن
و بردن دســت ها به باالی سر هم برایم سنگین است 20 .دقیقه
در وضعیت پیچ مکث می کنم و بعد ان را در ســمت دیگر بدنم
انجام می دهم.
دیــروز مادلین دید کــه در این وضعیت به خــواب رفته ام.
فکــر می کنم 45دقیقه در ان وضعیت مانــده بودم .این اتفاق
معموالًنمی افتد.
نتایج
ســه ماه بعد از شیمی درمانی برای ارزیابی نتایج درمان و یک
پت اسکن دیگر به بیمارستان می روم .گفتند قسمت هایی که هفت
ماه پیش در ازمایش های اولیۀ من ،روشن و درخشان بودند (که
نشان دهندۀ بخش های سرطانی بود) به حالت طبیعی بازگشته اند.
هیچ کدام از دکترهایی که با دقت معاینه ام می کنند نشانه ای از
وجود سرطان در دهان و غده های لنفاوی ام پیدا نمی کنند .من
نمونۀ کامل یک «پاسخ دهی کامل به درمان» هستم.
طبــق تجربه ای کــه روی داروها دارم ،درمان های ســرطان
می تواند تخریب گر باشــد .برای بســیاری از بیمارانی که تومور
بدخیم دارند ،همانند من ،یک رویکرد کل نگرانه بهترین گزینه
اســت .در این روش عالوه بر استفاده از بهترین داروهای علمی
مدرن ،به حوزه های دیگری چون ذهن ،بدن و روح ،که سیستم
موجود ان ها را رد می کند ،نیز توجه می شود.
نظام های دارویی کل نگر ،مانند ایورودا و طب ســنتی چینی،
همانند یــک باغبان ارگانیک عمل می کند کــه گیاهان را (در
ایــن مورد بدن انســان) با تقویت خاک مقاوم تــر می کند نه با
52
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
افت کش .اما بعضی وقت ها شما به هر دوی ان ها احتیاج دارید.
درمان کل نگر این است که ،در صورتی
یکی از جنبه های خوب
ِ
که صحیح و مناســب باشــد ،درمان با دارو یا عمل جراحی را
هم می پذیرد.
درمــان کل نگرانۀ من نیز برای مقابله با حمله های کشــندۀ
بیماری ،اســتفاده از مواد شــیمیایی ســمی در کنار تاثیرات
پرورش دهنده و حاصلخیزکننده ای چون رژیم غذایی مناســب،
کاهش استرس و درمان های گیاهی است.
من خودم این ماجراجویی را انتخــاب نکردم ،بلکه به وضوح
می بینم که اعمال و انتخاب های من ،این مسیر را پیش رویم قرار
داد .وقتی داشتم سعی می کردم به خوبی با این مسئله برخورد
کنم ،در شرایطی که یک سری اطالعات ناقص جمع کرده بودم،
نهایت تالشــم را به خــرج دادم و حاال از تصمیماتی که گرفتم
راضی و خوشحالم.
تردید نکن ،انچه انجام می دهی بهترین کاری اســت که در
ان لحظه می توانی انجام دهی .این همان مهارت عملی اســت
که بیانگر تعریف بهاگاوادگیتا از یوگاســت .همچنین این همان
یوگایی اســت که برای استفاده و بهره برداری از زندگی به کارت
می اید؛ تقال می کند که یاد بگیری و بزرگ شوی و چیزهای به
ظاهر بد را به چیزهایی تبدیل کنی که به کمکت بیایند .یوگا به
ما می اموزد که با اعمال و تصمیمات مختلف ،می توانیم مسیرها و
سرنوشت مان را در زندگی تغییر دهیم.
من مسیر طب کل نگر را انتخاب کردم .هر لحظه قدمی کوچک
برمی دارم و به امید یک تغییر کلی در جهت مساعد ،سعی می کنم
به جنبه های خاص و ویژۀ موقعیتم توجه داشــته باشم .من به
ساختار ،نفس کشیدن ،سیستم عصبی و ذهنم توجه کردم .عالوه
بر درمان ایورودیک ،تقریباً 12بار طب سوزنی انجام دادم و مرتب
برای یک سری کارهای بدنی به نام ازادسازی میوفیشیال ،8نزد
فیزیوتراپ رفتم و سفر کاوش های روانی ام را ادامه دادم و عادت ها
و رفتارهایی را که بیشتر به درد دوران کودکیم می خورد و حاال
نیازی به ان ها نداشتم ،کنار گذاشتم.
به همان اندازه که برای عبور از چالش ســرطان تالش کردم،
به همان اندازه متوجه شدم که باید از توهم کنترل این بیماری
بیرون بیایم .طبق چیزی که در ویزیت پی گیری بعد از درمان،
متوجه شدم ،تنها 5تا 10درصد احتمال دارد که بیماری بعد از
درمان در سه سال اول دوباره عود کند .با اینکه ادم خوش بینی
هستم ،می دانم که شاید تالش هایم کافی نبوده باشند .اما امیدم
به این است که اگر سرطان برگردد ابزارهایی برای عبور از ان در
اختیار دارم .حتی اگر درمان هم نشوم ،می توانم التیام پیدا کنم.
می توانم هر مقدار از زندگیم باقی مانده را در رضایت ،شــادی و
عشق ســپری کنم .نکته ای که این بیماری به من اموخته این
اســت که تمام و کمال زندگی کنــم و برای مقصد و هدفی که
به خاطرش پا به این کرۀ خاکی گذاشته ام ،شور و شوق و انضباط
بیشتری به خرج دهم.
5-Cisplatin
6-Corticosteroid
7-Decadron
8-Myofascial release
1-Krishna Dasan
2-Shashi
3-Chandukutty Vaidyar
4-Madelyn
*Timothy McCall
رپورتاژ
اگهی
سنگ درمانی
فرزین غریب
دکترای سنگ درمانی در ایورودا و طب مکمل
ارامش و ســامتی در طبیعت جاری
است .فقط کافی است با طبیعت یکی
شوی ،حسش کنی و با ذوق ان را ببلعی.
انــرژی جاری در طبیعت همان چیزی
است که انسان ها تشنه اش هستند .پرانا
همان چیزی است که انسان را سالمت
و جاری می سازد.
طبق این اصل انسان ها باید حداقل یک
بار در هفته در ارتباط با طبیعت باشند
و پرانا دریافت کنند .در غیر این صورت
ارام ارام رو بــه ضعــف و بیمــاری
خواهند رفت.
اما برای اســان تر شــدن کار ،خداوند
ســنگ ها را در اختیار انسان قرار داده
است .در واقع هر یک سانتی متر از یک
سنگ ،فشردۀ ده متر مکعب از طبیعت
اســت و انســان می تواند از طریق ان،
همواره انرژی طبیعت را احساس کند.
ســنگ ها ،کانی ها و جواهرات در واقع
فشرده شدۀ طبیعت هستند و هر کس
ان ها را مدام همراه خود داشــته باشد،
گویی به منبع پرانا متصل است.
ســنگ درمانی از روش های ثبت شدۀ
درمانی در ســازمان بهداشــت جهانی
اســت و در دانشگاه های طب ایورودا و
طب اسالمی تدریس می شود.
البته سنگ ها خواص متفاوتی دارند و
رســیدن به نتیجۀ مطلوب از این طب،
نیازمند تجویز صحیح سنگ است.
همچنین از انجایی که سنگ درمانی یک
علم پزشکی به حساب می اید ،باید حتماً
تحت نظر متخصص این رشــته تجویز
شود؛ چرا که استفاده از سنگ نادرست،
می توانــد عوارض نابه جــا و خطرناکی
داشته باشد .به طور مثال سنگ عقیق
بسیار قوی اســت و اگر کسی مشکل
معده داشته باشد و از این سنگ استفاده
کند بیماریش شدیدتر می شود .این فرد
تا زمانی که از عقیق استفاده کند به هیچ
وجه بیماری معده اش درمان نمی شود.
تجویز ســنگ ها به 5روش برای افراد
انجام می شود:
-1جهت درمان فرد توسط چاکراها
-2درمان توســط رنگ و انرژی پرانای
موجود در سنگ
-3درمان با نگاه کردن به رنگ و عناصر
سازندۀ سنگ
-4درمان با جوشانده و دم نوش سنگ
-5مصرف پودر سنگ به عنوان خوراکی
در بیماری های خاص
با توجه به روش هــای مصرف ،متوجه
می شــوید ســنگ درمانی نیــز مانند
گیاه درمانــی روش های متفاوتی دارد و
نباید فقط به استفاده از انگشتر ،گردنبند
و روش هــای انرژیک ان بســنده کرد.
حتی متخصصین این رشته تا انجا پیش
رفته اند که از ســنگ ها روغن و اسپری
می ســازند و در انــواع درمان ها مورد
استفاده قرار می دهند.
البته روش انرژیک روش مرسومی است
و اثــرات قابل توجهــی دارد .در طب
اســامی و دینی ما نیز به همین شیوۀ
انرژیک یعنی حضور سنگ و ارتباط ان
با پوست توصیه شده است.
شیخ الرئیس بوعلی سینا شیوۀ استفاده
از پودر سنگ و دم نوش سنگ را اضافه
کــرد که البته اثرات ان بســیار قوی و
مشهود است .این روش در دسته بندی
دارویی در ردۀ اکسیرها (داروهای اساسی
با تجویز محدود) قرار دارند و جالب است
بدانید سازمان علوم پزشکی و داروسازی
ایران به اســتفاده از پودر ســنگ ها در
داروهــا تاییدیــه داده و هم اکنون در
برخی شــرکت های داروسازی گیاهی
در ایــران شــربت ها و قرص هایی را با
پودر سنگ می سازند.
به طور مثال شربت مفرح ابریشمی که
تقویت کنندۀ حــرارت جوانی در بدن
است ،از پودر یاقوت ،مروارید ،ورق طال،
نقره و گِل ارمنی درست شده است و در
داروخانه ها به فروش می رسد.
جهت کسب اطالعات بیشتر می توانید
به سایت یا کانال تلگرام انجمن رسمی
سنگ درمانی ایران مراجعه کنید.
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
53
ایا تالقی علوم شرق و غرب می تواند به
بهبود مشکالتی مانند الزایمر و بیش فعالی
کمک کند؟
دکتر بی.الن والس 2نویسنده ،پژوهشگر و
کارشناس بودیسم تبتی در کلبه ای در یک
گوشۀ خلوت در کالیفرنیا مشغول مدیتیشن
بود که پیشــنهاد شورانگیزی دریافت کرد
که قادر به رد کردنــش نبود .یک روز ادام
اینگل 3به وی پیشنهاد داد مترجم و مفسر
جلســۀ داالی الما 4و دانشمندان برجستۀ
فیزیک ،علم عصب شناسی ،زیست شناسی و
فلسفه شود.
سال 1987بود و مطمئناً والس بهترین
انتخاب برای این کار بود :او 14سال را در
هند به عنوان راهب بودایی تحت نظر داالی
الما ســپری کرده بود؛ به تازگی دکترای
5
فیزیک و علوم روحانی دانشگاه ام ِهرست
را دریافــت کرده و یک پایــان نامه 500
صفحه ای داده بود که می توانســت تبدیل
به دو جلد کتاب شود؛ قصد داشت دکترای
مطالعات مذهبی را از دانشــگاه استانفورد
اخذ کند.
واالس می گوید« :کمتر کســی هست
که زبــان تبتی اش خوب و روان باشــد و
در علم هم ســوابقی داشته باشد .من تازه
54
ســر از تخم دراورده بودم و دو سال و نیم
خــودم را در مطالعات فیزیــک ،ریاضی و
رشــته های مرتبــط غرق کرده بــودم .به
تمرینات مدیتیشنم خیلی پایبند بودم اما
داالی الما هم اصلی ترین استاد من از سال
1971بود .بنابراین به ادام گفتم اگر داالی
الما بخواهد من به عنوان همکار مترجم در
این گردهمایی شرکت کنم ،خلوتم را رها
می کنم و پیشــنهادش را می پذیرم .داالی
الما هم گفت بعله بیا».
نتیجۀ این تصمیم یک اتفاق به یادماندنی
و تاریخــی شــد؛ چرا که باعث شــد این
کنفرانــس عمومی شــده و به اطالع همه
برسد .داالی الما سال های زیادی با اینگل و
فرانسیسکو وارال 6کار کرده و برای برگزاری
ایننشستبرنامه ریزیکردهبود.فرانسیسکو
زیست شــناس ،فیلســوف و عصب شناس
برجستۀ شیلیایی بود که سال ها در زمینۀ
بودیسم تبتی فعالیت داشت .هدف از این
نشست ،فراهم اوردن یک زمینۀ مشترک
میان علوم غربی و شیوه های قدیمی مراقبه
و خبرد بودایی و نیز کشــف این نکته بود
کــه هر یک از این علوم چطور می توانند از
دیگری بهره بجویند؟
تالقی علم مدرن
مجلۀ مایندفولنس / 1برگردان :سید
مدیر بخش جیالگ بوداییان تبت و استاد
معنوی مشــهور جهان ،داالی الما عالقۀ
شــدید و وافری به این فعالیت داشت .وی
از کودکی ،عالقه زیادی به تکنولوژی و علوم
غربی داشت؛ ساعت مچی اش را باز می کرد
و دوباره سرهم می کرد .شیفتۀ اتومبیل ها
بود .در بزرگسالی به شدت دنبال علم افتاد.
وی در سال 2005گفت« :رشته های خاص
علمی که طی این ســال ها مطالعه کردم
فیزیک اتمی ،کیهان شناسی ،زیست شناسی
و روان شناسی بوده است».
فیزیک کوانتوم به طور خاص علوم غربی
را از ان ماده گرایی شــدید دور کرده است.
ایین بودا نیز پیروانش را به طرح پرســش
در مــورد همه چیز حتی خود مکتب بودا،
با دانش باستانی
د محمد ازاد -باشگاه ققنوس شیراز
تشــویق می کند .بودیسم ،مانند بسیاری از
دانشــمندان ،می گوید هیچ چیز را تنها به
دلیل اعتقاد قبول نکنیــد .بنابراین داالی
الما زمینه را برای ایجاد یک روابط دوستانه
مساعد دید.
داالی الما می گفــت« :در پایان قرن ،به
نظر می رســید هیچ رابطــه ای میان علم و
مفاهیم روحانی و معنــوی وجود ندارد .اما
اکنون به هم نزدیک تر شده اند».
باالخــره در اکتبــر 1987وارال ،اینگل
و والس به همراه دانشــمند عصب شناس،
روبــرت لیوینگســتون ،7دانشــمند
اگاهی -شناختی ،االنور راش ،8کارشناس
کامپیوتر ،نیوکامب گرین لیو ،9به سمت خانۀ
داالی الما در دارامساالی هند به راه افتادند.
توپتن جینپا ،10مترجم قدیمی داالی الما،
نیــز در این جلســه والــس را در ترجمه
همراهی می کرد.
جینپا نیز با داشــتن مدارک پیشــرفتۀ
فلسفه و علوم روحانی از دانشگاه کمبریج،
مانند والس اطالعــات خوبی از علوم غربی
داشــت .هر دو نفر در همۀ مراحل حضور
فعــال داشــته و به عنوان مترجم ســنگ
تمام گذاشتند.
جلسات در 5روز متوالی با حضور تعداد
کمی شــرکت کننده برگزار شــد .واالس
می گوید« :دانشــمندان از هوش ،ذکاوت و
ســواالت عمیق و برانگیزاننــدۀ داالی الما
به تنگ امــده بودند و این نشــان می داد
اص ً
ال تابه حال به چنین موضوعاتی برخورد
نکرده انــد .و البته داالی المــا با بصیرت و
بینشــی عمیق تئوری های بودیسم را نیز
تفســیر می کرد .ان جلســه در واقع یک
گفتگوی میان فرهنگی ،چندرشته ای ،پربار
و تــوام با احترام متقابل بود .تنها می توانم
بگویم یک تجربۀ فوق العاده و بی نظیر بود».
این گروه بعدها موسسۀ «ذهن و زندگی»
را به وجود اوردند که تاکنون 29کنفرانس
در این زمینه با عناوین مختلف ،از فیزیک
کوانتوم و کیهان شناسی گرفته تا عشق و
احساسات ویران کننده ،برگزار کرده است.
داالی الما در سال 2004عنوان کرد« :من
به این نتیجه رسیده ام که یافته های علمی،
در زمینه هایی چون کیهان شناســی به ما
بصیرت و دانش می دهند ،اما تعالیم بودایی
ی به
روشی نو برای نگرش به رشته های علم
دانشمندان ارائه می دهد».
بعد از ان جلســۀ کوچــک و خصوصی
در سال ،1987وسعت کنفرانس ها بسیار
افزایش یافت .در کنفرانســی که موسسۀ
«ذهــن و زندگــی» در ســال 2014در
بوستون برگزار کرد 1700 ،نماینده از 38
کشور جهان حضور داشتند .اخرین سمینار
این موسســه در اکتبر 2017در مونترال
با موضوع اموزش بهداشــت و سالمتی در
مدارس برگزار شد.
واالس در تمام این سال ها حضور فعالی
در همایش ها داشته اما اخیرا ً تمرکزش را
روی تحقیقات شــخصی خودش گذاشته
اســت .ریشــۀ اصلی تحقیق او به ســال
1992برمی گردد .او در ان سال به همراه
تعدادی پژوهشگر به هیمالیا رفت تا روی
یوگی های تبتی که در اشــرام مدیتشین
می کننــد ،تحقیق و پژوهش کنــد .اما با
نامیدی بازگشت.
او در این باره می گوید« :ما دریافتیم که
مرزهای فرهنگی بسیار بلند هستند .یکی از
چیزهایی که از این ســفر فهمیدم این بود
که ادم اگر بخواهد تحقیقی روی مدیتیشن
انجام دهد ،باید از مدیتیشــن کننده هایی
دعوت به همکاری کند که همزبان خودش
هســتند و جهان بینی او را می فهمند .در
این صورت ،شــما ان ها را به عنوان همکار
تحقیقاتی وارد کار می کنیــد نه به عنوان
جانورهایازمایشگاهی».
واالس در کنار تالشش برای رسیدن به
یک رویکــرد چندفرهنگی تر ،در عین حال
احساس کرد بیشــتر مطالعات علمی در
زمینۀ مدیتیشــن چندان عمیق نیستند.
اکثرشــان بر مبنای تکنیک های ابتدایی
مدیتیشن مانند MBSRاست که طی مدت
زمان کوتاهی مث ً
ال هشــت هفته بررســی
می شود .با اینکه این تحقیقات همه بیانگر
اثــرات مثبتی برای مدیتیشــن بودند ،اما
واالس می خواســت بداند اگر تکنیک های
طوالنی مدت تری به افراد اموزش داده شود
چه اتفاقی رخ می دهد.
با همین طــرز فکر در ســال 2007با
همکاری دانشمند عصب شناس ،کلیفرود
ســارون ،11از دانشــگاه کالیفرنیــا ،پروژۀ
شاماتا 12را اغاز کرد .او در دو دورۀ سه ماهۀ
پیشرفته ،چندین تکنیک مدیتیشن را به
60نفــر اموزش داد که خــود به تنهایی
روزانه 6ساعت مدیتیشن می کردند .شاماتا
که «ارامش ساکن» نیز نامیده می شود ،در
مدیتیشن
واقع نام یک تکنیک ابتدایی در
ِ
55
ذهن اگاهی بودایی اســت که والس ان را
در کنار ســایر تکنیک ها به افراد اموزش
مــی داد .در این اثنا ســارون نیز همزمان
رهبری گروهی از پژوهشگران علمی را بر
عهده داشت که وظیفه شــان انجام دادن
تست های مختلف از جمله ازمایش خون،
اسکن EEGو مصاحبه های روان شناسانه
روی مدیتیشن کننده ها بود.
واالس می گوید« :روان شناســی به نام
پاول اکمن 13داشتیم که تحقیقات زیادی
در مورد ارتباط حاالت چهره با احساسات
انجــام داده بــود .او از ابزارهای دقیقی در
تحقیقش اســتفاده می کرد .مثــ ً
ا ویدیو
کلیپی حاوی صحنه های احساسی به افراد
نشــان می داد و از حاالت چهرۀ انان فیلم
می گرفت .ما نیز ابزارهای رفتار شــناختی
زیادی برای تعیین میزان توجه ،حافظه و
مهارت های ذهن اگاهی در اختیار داشتیم.
همچنین افرادی را داشتیم تا به طور روزانه
از همه چیز یادداشــت برداری کنند که کار
پرفایده ای بود».
مطالعات نشان داد شیوه های مدیتیشنی
که واالس امــوزش مــی داد باعث بهبود
چشــمگیری در زمینۀ توجه ،حساسیت
ادراکــی ،ســامت احساســی و ظرفیت
همدردی شد .این ازمون همچنین نتایج
مطلوبی بر سالمتی افراد مورد ازمون داشت
از جملــه افزایش تلومرهــا 14و طول عمر
انزیم محافظ DNAدر غشاء سلولی .واالس
مطمئن است یافته های این تحقیق چراغی
اســت برای پژوهش های اتــی در زمینۀ
تاثیرات مدیتیشن .او در این باره می گوید:
«این یک صنعت رو به رشــد اســت که
می شود رویش حساب کرد .اگر مهارت های
حواسی خود را ارتقا بخشید ،در تحصیالت،
ورزش ،خالقیت و توانایی های تحلیلی نیز
بهتر عمل خواهید کرد و قادر خواهید بود با
وضوح بیشتر و به طور پیوسته تمرکز حواس
بیشتری داشته باشید .این چیزی است که
همیشه مشتری دارد».
این ها هیچ یک علــوم مبهم و مرموزی
نیســتند .واالس در جامعــۀ امــروز ،که
هــر روز نقــش تکنولوژی در ان بیشــتر
می شود ،کاربردهای حیاتی متعددی برای
مدیتیشن می بیند.
او در این باره می گوید« :این چیزی است
که به نظرم باید در مدارس دولتی اموزش
داده شود .زیرا هیچ ارتباطی با مذهب ندارد
56
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
و از یک مسیحی متعصب گرفته تا یک کافر
همه می توانند از ان بهره ببرند .مشکالتی
ماننــد اختالل کمبود توجه یا بیش فعالی،
اضطراب عمومی و افســردگی این روزها
بسیار شایع شده اند و ما باید برای رفع این
مشکالت ،به جای استفاده از دارو به عنوان
معالجۀ اصلی ،به این نصیحت قدیمی که
«بهترین درمان پیشــگیری» است ،عمل
نماییم .بنابراین با اشــنا کردن زودهنگام
کودکان با مقولۀ مدیتیشــن ،می توان این
مشــکالت را قبل از اینکه بروز پیدا کنند،
در نطفه خفه کرد .باید به این درک برسیم
که تمدن بشــری با سرعت زیادی در حال
تغییر اســت .اگر از قبل کودکان مان را در
برابر این مشکالت واکسینه کنیم ،در اینده
دچار بیماری های مختلف نمی شوند».
بــه اعتقــاد واالس و همکارانش در این
حوزه ،پژوهش های علمی در مورد مزایای
مدیتیشن همچنان در مراحل اولیه است.
وی در این بــاره می گوید« :چیزی نخواهد
گذشــت که تحقیق دیگری انجام شود .به
یک مطالعۀ طولی نیازمندیم که در یک بازۀ
10الی 20سال انجام گیرد .طوری که به
افراد میان سال مدیتیشن اموزش داده شود
و نشــان داده شود اگر ان ها به مدت 10تا
20سال به طور مرتب مدیتیشن کنند ،چه
نتیجه ای حاصل خواهد شــد .ایا از لحاظ
اماری ،تاثیری بر ابتالی ان ها بر زوال عقل یا
الزایمر خواهد داشت؟ در نسل من ادم های
زیادی هستند که نوزادان زمان جنگ بودند
و در حال حاضر دارند به جمعیت سالخورده
تبدیل می شوند .هیچ وقت دیر نیست .اگر
در حال حاضر 65ســاله هســتید و هیچ
عالیمی از زوال عقل سالخوردگی در شما
وجود ندارد و تازه به مدیتیشن منظم روی
اورده اید ،تا 75سالگی این کار تاثیرش را
در حفظ حافظــه ،وضوح فکر ،توانایی های
تحلیلی و ...شــما می گذارد .شاید تحقیق
زمان بــر و طوالنــی مدتی باشــد ،اما من
مطمئنم تمام این اتفاقات می افتد».
قدم بعــدی خود واالس شــروع پروژه
شاماتا 15اســت .این پروژه که از پروژۀ ژن
بشری الهام گرفته شده است ،هدفش ایجاد
یک شبکۀ جهانی از مدیتیشن کننده های
باتجربه و مربی های مختلف اســت که در
کنار هم و با همکاری دانشمندان برجسته
روش هایی برای مدیتیشن ابداع کنند که
با نیازهای عصر حاضر بیشترین هماهنگی
را داشته باشــد .واالس همچنین در حال
تاســیس مرکزی در توســکانی است که
راهبان و مدیتیشن کننده ها بتوانند به طور
تمام وقت یا برای سالیان دراز در ان بمانند
و بتوانند با دانشــمندان تعامل حضوری یا
اینترنتی داشته باشند.
واالس می گویــد« :انچه مــا به دنبالش
هســتیم نوعی تغییر الگو در روش شناسی
اســت .داریم مرکزی راه می اندازیم که در
ان مدیتیشــن به طور حرفــه ای اموزش
داده می شــود و از دانشمندان خبره جهت
همکاری دعوت می کنیم .ما به دنبال پاسخ
به ســواالت بزرگی چــون :ماهیت ذهن
چیســت؟ ماهیت اگاهی چیســت؟ چه
رابطه ای با جســم دارد؟ اگاهی چه زمانی
وارد جنین می شــود؟ در زمان مرگ چه
اتفاقی برایش می افتد؟ هستیم».
بنابراین دانه ای که توســط داالی الما،
فرانسیســکو وارال و دیگران در ان جلسۀ
کوچک در ســال 1987کاشــته شد ،تا
سالیان ســال میوه خواهد داد .اما واالس
صر است تنها زمانی این سواالت
همچنان ُم ّ
پاســخ داده می شوند که شــرق و غرب با
احترام و با حقوق برابر روی این موضوعات
گفتگو و تبادل نظر داشته باشند.
او در این باره می گوید« :برای دانشمندان
غربی اگاهی هنوز مســئلۀ پر راز و رمزی
است؛ چراکه هنوز روشی برای بررسی ان
به طور مستقیم پیدا نکرده اند .ان ها به جای
مطالعۀ اگاهی ،رفتارها را بررسی می کنند،
اما شــرقی ها از 2500سال پیش در حال
مطالعه و بررسی اگاهی بوده اند .اگاهی برای
ان ها یک راز ســر به مهر نیست .کشفیات
زیادی در این حوزه داشته اند که دانشمندان
غربی چیزی از ان نمی دانند .بهتر اســت
دانشــمندان غربی به جای گوش دادن به
سخنان دانشمندان شــرقی ،با ان ها وارد
گفتگو شوند .به اعتقاد من بهتر این است که
هر دو طرف به حرف های هم گوش دهند».
1-Mindfulness
2-B. Alan Wallace
3-Adam Engle
4-Dalai Lama
5-Amherst
6-Francisco Varela
7-Robert Livingston
8-Eleanor Rosch
9-New Comb Greenleaf
10-Thupten Jinpa
11-Clifford Saron
12-Shamatha
13-Paul Ekman
- 14تلومر پایانۀ فیزیکی کروموزم های خطی است که از یک توالی غیر کد کننده
تشکیل یافته است.
15-Shamatha
حرکات اصالحی و ماساژهای ورزشی اندیا
با مدرییت استاد مهرانگیز نظری نوکانی
یوگا ،حرکات اصالحی برای افراد کم توان حرکتی (ارتروز،
دیسک ،زانودرد وغیره) با ماسا ژ تخصصی ورزشی
شعبه : 1بزرگراه رسالت ،چهار راه سر سبز ،ضلع شمال شرقی چهارراه ساختمان پزشگان ۷۰۷طبقه اول
-09379753901 -77451395نمابر 77202319
شعبه :2نارمک ،هفت حوض ،گلبرگ شرقی ،نبش مدائن پالک۴۱۳
- ۷۷۱۹۲۱۹۰ - ۷۷۱۹۲۱۸۹همراه۰۹۱۲۶۱۴۴۱۷۲ :
مرکز تخصصی یوگای شرق تهران
اکادمیساینا
با مدیریت استاد مهرانگیز نظری نوکانی
مدرس یوگای بانوان کشور نویسنده ،محقق و پژوهشگر
* دارنده لوح تقدیر از انجمن یوگا و تربیت بدنی
* ویژه بانوان ،اقایان ،کودکان ،نوجوانان و بارداری
* اماده سازی مربی از مبتدی تا پیشرفته
* اساناها ،پرانایاما
* یوگا نیدرا
* رفع چین وچروک صورت با حرکات تقویتی،
ورزشی (یوگای صورت)
77451395 -09379753901
نمابر 77202319
# academysainayoga
sainayoga@gmail.com
شعبه: 1بزرگراه رسالت ،چهار راه سر سبز ،ضلع شمال شرقی
چهارراه ساختمان پزشگان ۷۰۷طبقه اول
شعبه :2نارمک ،هفت حوض ،گلبرگ شرقی ،نبش مدائن پالک۴۱۳
- ۷۷۱۹۲۱۹۰ - 77270763همراه۰۹۱۲۶۱۴۴۱۷۲ :
فرام اشتراک مجله دانش یوگا
نام و نام خانوادگی:
نشانی کامل پستی:
کد پستی یا صندوق پستی(حتما قید شود)
تمرینات عملی یوگا در موسسه دانش یوگا
تمرینات عملی یوگا
اموزش حرکات پیشرفته یوگا
جهت مربیان با سابقه و شرکت کنندگان در مسابقات یوگا
اموزش اشتانگا یوگا (مخصوص بانوان)
اموزش یوگا برای کودکان
اموزش تکنیک های تمرکز فکر برای رسیدن به ارامش
@danesheyoga
88318189-88319054
میدان هفت تیر ،ابتدای مفتح شمالی،کوچه ارام ،نبش خیابان زیرک زاده ،پالک 16+1
تلفن ثابت :
تلفن همراه:
شماره کارت مجله دانش یوگا ( بانک ملی):
6037991199530522
اشتراک یک ساله 120000 :تومان
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
57
58
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
59
سرعت تان پایین می اید؛ به طور کلی برای تان مزاحمت ایجاد می شود
و این امر فکر شما را مدتی مختل و خراب می کند .این مسئله در مورد
حافظۀ انسان و یاداوری خاطرات نیز صادق است.
با این مقدمه به سوترای یازدهم پاتانجلی می پردازیم:
سوترای یازدهم
(خاطره)
برگردان :بهاره جعفری صمیم
خاطره ،پنجمین نوع تغییر و تبدیالت ذهن و شاید فریبنده ترین
ان ها به حساب می اید .چراکه انچه را به یاد می اوریم با اینکه متعلق
به گذشته است در نظر ما واقعی جلوه می کند .چند بار اتفاق افتاده
که ساکت نشسته و مشغول کار خود بوده اید و ناگهان بدون دلیلی
روشن خاطره ای به ذهن شما خطور کرده است؟ خاطره ای که ممکن
است شــما را غمگین کرده و موجب انقباض غیرارادی عضالت تان
شده باشد؛ یا در شما حسرت روزهای شاد گذشته را ایجاد نموده و یا
افکار شما را در مسیری پیچ در پیچ چنان با خود همراه کرده باشد
که به یکباره به خود امده دریابید چقدر از لحظۀ حال دور شــده اید.
در واقع در این لحظات شــما در گذشته سیر کرده اید و این ها همه
خاطره هستند.
یک تشبیه می تواند به درک این موضوع کمک کند .فرض کنید
کامپیوتری که در حال کارکردن با ان هستید یک دفعه چیزهایی را
که اص ً
ال ربطی به کار جاری اش ندارد به صورت تصادفی از حافظه اش
بیرون بکشــد .می بینید چقدر باعث ازارتان می شــود؟ اگر در حال
بازی باشید ،بازی تان قطع می شود؛ اگر کاری دارید انجام می دهید،
60
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
مفهوم کلی سوترا :جدا نشدن از موضوع تجربیات گذشته خاطره نام
دارد .به عبارت دیگر ،خاطره یعنی اینکه اجازه نمی دهیم موضوعات
تجربه شده از ذهن بگریزند.
ترجمۀ عبارات:
:Anubhutaتجربۀ قبلی
:Visayaموضوع
: asampramoṣhaḥ = a + sam + pra + moṣhaḥاجــازۀ رهایی
ندادن ،انچه به طور خاص و کامل خارج از محدودۀ معرفت خوداگاه
نیســت؛ از ماهیت بخشــی از ان اگاهید ،اما ممکن است از ماهیت
بخش دیگر اطالع نداشته باشید.
:aپیشوند منفی سازی
:Samکام ً
ال
:Praبه طور خاص
:Moshahدزدیده ،پنهان ،غیرقابل دسترس ،انچه خارج از حدود
هوشیاری خود اگاه است.
:Smrithحافظه ،خاطره
یاداوری خاطرات گذشته
ایجاد یک رابطۀ سالم با قدرت حافظه ،موجب شکوفایی مراقبه و
همچنین زندگی روزمره تان خواهد شد.
هر انچه توسط حواس و ذهن خوداگاه تجربه می شود در میدان
ذهن (چیتا) ذخیره و باعث ایجاد احساسی لطیف می گردد .در سطح
هوشیاری خوداگاه ،همه چیز در عالم زودگذر است .هیچ چیز بیش از
یک لحظه وجود ندارد .حال (اکنون) به طور مداوم به حوزۀ گذشته
نزول می کند و شکاف زمان با اینده جایگزین می شود .بنابراین در هر
لحظه ،اینده به حال تبدیل می شود .اگر ذهن ما با ناامیدی پر شود،
حال توسط گذشته بلعیده می شود .اما اگر ذهنی پرامید داشته باشیم،
پس حال ،ایندهای خواهد امد.
در ِ
در هر حال ،هیچ یک از تجربیات ما به فراموشی سپرده نمی شوند .بر
اساس عقاید یوگی ها ،اطالعاتی که به وسیلۀ حواس پنج گانه از دنیای
خارج جمع اوری می شــوند یا اطالعاتی که از طریق وحی یا الهام از
مرکز اگاهی به دست می ایند ،هیچ گاه از بین نمی روند .اطالعات یا
دانش ،فناناپذیر هستند .در سطح فردی ،این داده ها در میدان ذهنی
شخصی ما (چیتا) ذخیره می شوند و در سطح عالم هستی ،در ذهن
جمعی و مشــترک .وقتی موضوعی را تجربه می کنیم ذهن با ان از
طریق اعضای حسی تماس می گیرد .اگر بعدا ً تماس مشابهی داشته
باشیم و اجازه نداده باشیم ان تجربه از ذهن فرار کند ،تجارب گذشتۀ
حافظه ظهور می کنند و اگر تجربه فرار کند ،حافظۀ ما را رد خواهد
کرد .یک نگاه کوتاه ،کوچک ترین صدا حتی لطیف ترین تکه از یک
صحنه می تواند ذهن را به گذشته معطوف کند و به خاطره ای پنهان
در انبار محفوظات ببرد.
وقتی سعی می کنیم به مراقبه بنشینیم ،تجارب گذشته از این
ذهن خوداگاه مان ســر
نواحی (انبار ذهن فردی و جمعی) به درون ِ
می خورند و موجب بر هم زدن مراقبه مان می شــوند .اما وقت های
دیگر حتی باوجود تالش بســیار ،گاه در گرداوری اطالعات ذخیره
شــده در ذهن فردی یا جمعی خود دچار مشــکل می شویم .در
مورد اول چیزهایی که موردنیازمان نیســت به طور غیرارادی بر ما
وارد می شوند و در مورد دوم ،انچه مورد نیازمان است را نمی توانیم
بازیابی کنیم.
ولی با تمرین مراقبه و ســایر تکنیک های یوگا به ذهن خوداگاه
خود می اموزیم که ارام ،یک جهته (هدفمند) و نافذ گردد .می توانیم
از طریق مراقبه ،ذهن را تربیت کنیــم به درون خودش برود ،وارد
حوزۀ وسیع ذهن ناخوداگاه شود ،لیستی از احساسات لطیف ذخیره
شــده در ان را تهیه کند و تشخیص بدهد چه چیزی مفید و چه
چیزی غیرمفید است .در ســنت یوگا این فرایند ،که به ان وی ِوکا
خیاتی* گفته می شــود ،هنگامی میسر است که ذهن خوداگاه ما
وقف هدفمندی و قدرت نگهداری (حافظه) شــده باشد .بنابراین،
شخم زدن و اماده سازی حافظه یکی از مهم ترین عناصر در تمرین
روحی اســت که به ان کارکردن با حافظه گفته می شود .در واقع
قلب پزشکی که برای یوگا از
حرکت ایستاد
دکتر فاطمه رمضانی دندان پزشک
با ســابقه ی اهوازی ،ســالیان دراز
و زمانی که هنوز یــوگا در ایران در
ابتدای راه بود با یوگا اشنا شد .عالقه
او به یوگا تا ان حــد بود که وی در
بیشتر همایشها و دوره های یوگا که
در گوشــه کنار ایران برگزار میشد
شرکت میکرد.
او برای کسب تجربه هرچه بیشتر
در زمینه یوگا ســه ســفر به مراکز
یوگای هنــد داســت و اخرین بار
بمدت یک مــاه از 15دیماه تا 15
بهمن ماه سال جاری دوره مربیگری
بین المللی یوگا را در اشــرام یوگای
شیواناندا واقع در جنوب هند باتفاق
گروه ایرانی گذراند.
علیرغم این که او ســال ها به کار
دندانپزشکی اشتغال داشت و عاشق
یوگا بود و برنامه هــای زیادی برای
اموزش و ترویج و گســترش هرچه
بیشتر این رشــته داشت ،متاسفانه
طی حادثــه رانندگی در روز جمعه
27بهمن مــاه در اهــواز دار فانی را
وداع گفت.
یوگی می خواهد انبار ذهن را به جای پر شدن با خاطرات زمینی و
دنیوی با احساسات متعالی پر کند.
تمرین :این هفته در حال بــودن را تمرین کنید و در طول روز
مراقب افکار خود باشــید .هر بار خاطره ای از گذشــته به سراغ تان
می اید یا می بینید غرق ان شــده اید ،مکث کنید ،اجازه بدهید ان
فکر عبور کند و اگاهی خود را به لحظۀ حال برگردانید .این کار به
نظر ساده می رسد ولی به زودی در می یابید که ذهن بیشتر از انچه
معموالً گمان می کنیم ،دوست دارد این طرف و ان طرف پرسه بزند.
ببینید چه افکاری به طور تکــراری برای تان پیش می ایند و وقتی
می گذارید بروند ،چه اتفاقی می افتد.
پــس دریافتیم پنج تغییر و تبدیل در ذهــن وجود دارد :دانش
صحیح ،دانش نادرست ،تخیل یا دانش خیالی ،خواب یا عدم دانش
و علم گذشــته یا خاطره؛ که این پنج مورد تمام حوزۀ خوداگاه ما
را در برمی گیرند .جوهرۀ یوگا در واقع سد کردن یا متوقف نمودن
این تغییر و تبدیل هاست .پاتانجلی در سوترای بعدی ،ابزاری را برای
رسیدن به این هدف پیشنهاد می دهد که ما در شمارۀ بعدی ان را
تقدیم تان خواهیم کرد.
*Viveka Khyati
1-https://yogainternational.com/article/view/yoga-sutra-1-11-translation-and-commentary
.2یوگا سوتره های پاتانجلی ،چهار فصل رهایی ،سوامی ساتیاناندا ساراسواتی ،برگردان جالل
موسوی نسب
3-.http://missdirt.netyoga-sutra-1-11-humans-have-a-memory-virus/
4.http://atmayogasutras.com2012/07/05/yoga-sutra-verse-1-11/
موسســه دانش یوگا این مصیبت
وارده را به خانواده این یوگی بی ادعا
تسلیت می گوید .یاد و نامش همیشه
ماندگار باد.
صحنه ای از برپایی مراسم یاد بود
توسط یوگا کاران اهوازی
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
61
با یوگا تا سرزمین ماتادورها
و عروس شهرهای جهان
در دو شمارۀ گذشــته به خاطرات ســفر دیدار از اسپانیا پرداختیم و
جاذبه های شهر توریستی بارسلون و برخی شاهکارهای انتونی گائودی،1
ارشــیتکت به نام اسپانیایی ،را برشمردیم و همچنین برنامۀ دیدارهایی از
شهر مادرید ،پایتخت این کشور ،را برای تان بازگو کردیم .حال در ادامه ،به
شرح سفر پاریس که بعد از دیدار از اسپانیا انجام شد می پردازیم .
نمایی از ساختمان هرمی شکل و بنای قدیمی موزه لوور پاریس
62
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
ســاعت 21:20روز دوشنبه سی ام مهر
2
از فرودگاه بارســلون عازم فرودگاه اورلی
پاریس می شــویم .پس از ورود به فرودگاه
و انجام تشریفات گمرکی با مترو عازم هتل
محل اقامت در مرکز شهر و نزدیک ایستگاه
مرکزی قطار می شویم.
نزدیــک هتل محل اقامت ما ایســتگاه
اتوبوس های دو طبقۀ توریستی بدون سقف
است که مثل اسپانیا توریست ها را جابه جا
می کنند .اتوبوس ها هر چند دقیقه یک بار در
ایستگاه توقف می کنند تا گردشگران را در
شهر پاریس جابه جا کنند و ما هم در ساعت
۸صبح روز اول ابان در ایستگاه منتظریم تا
یکی از اتوبوس ها از راه برسد ،سوار شویم و
از جاذبه های پاریس دیدن کنیم.
پاریس ،پایتخت کشــور فرانسه ،عروس
شــهرهای جهان لقب گرفته و همه ساله
پذیرای میلیون ها گردشگر از سراسر جهان
اســت .این مکان دیدنی با دارا بودن بافت
قدیمی و تاریخی در کنار سازه های مدرن
و بلندمرتبه نظر هر کسی را به سوی خود
جلب می کند .شهر پاریس با جمعیتی بالغ
بــر ۱۲میلیون نفر یکــی از بزرگ ترین و
متراکم ترین شهرهای اروپاست.
کشور فرانســه با حدود ۶۵میلیون نفر
جمعیت در مرکز اروپا قرار دارد و از مهم ترین
منابع درامدی ان ،صنعت توریســم است.
همان طور که در بخش اول سفرنامه گفته
شد فرانسه ســالیانه پذیرای 84/5میلیون
گردشگر از نقاط مختلف جهان است و حاال
من و سهیال دو گردشگر ایرانی در ایستگاه
اتوبوس به انتظار ایستاده ایم تا دقایقی دیگر
به تماشــای جاذبه هــای پاریس پایتخت
کشور فرانســه مشهور به عروس شهرهای
جهان بپردازیم.
فرانسه کشوری است زیبا و پرنشاط و به
دارا بودن خیلی چیزها معروف است:
به نویسندگان مشــهوری چون ویکتور
هوگو 3که شاهکارش کتاب بینوایان است.
همچنین نویســندگان و شاعران معروفی
تصویری از برج ایفل با ارتفاع 324متر واقع شده در قلب پاریس با 7میلیون بازدید کننده در سال
چــون انــور ه دوبالــزاک ،4انــدره ژید 5و
البر کامو.6
به داشتن ناپلئون بناپارت ،امپراطوری که
فتوحات زیادی برای کشورش کرد.
7
به دانشــمندانی چون لویی پاســتور ،
کسی که میکروب را کشف کرد .همچنین
ماری کوری ،8پاسکال 9و ...
به داشتن تیم فوتبالی پرقدرت که جام
جهانی سال 2018را از ان خود کرد.
و باالخره فرانسه معروف است به یکی از
5قدرت بزرگ جهان
سرانجام اتوبوس دو طبقه از راه می رسد.
تعدادی توریســت در ان نشسته اند .من و
ســهیال و تعدادی توریست خارجی که در
ایستگاه به انتظار ایستاده ایم سوار می شویم
و اتوبوس به حرکت در می اید .پس از چند
دقیقه اتوبوس ابتدا به رود سن ،معروف ترین
رودی که از وسط پاریس می گذرد ،می رسد.
این رود پر اب و دائمی یکی از جاذبه های
شهر پاریس است .پل پونت نئوف 10به عنوان
قدیمی ترین و نخستین پل با قدمت ۶۶۶
سال دارای سنگ فرشی که راه ماشین رو و
پیاده ها را جدا می ساخت روبه روی مان واقع
است و زیبایی خاصی دارد.
پس از دیدن این پل ،عازم موزۀ عظیم
لوور 11که ساختمان هرمی شکل جدیدی
بــه ان اضافه شــده و از جملــه پربازدید
کننده ترین موزه در سراســر جهان است،
می شویم .قدمت این موزه به قرن سیزدهم
میالدی می رسد .در ان بیش از ۳۵هزار اثر
هنری و ۳۸۰هزار شــیء مختلف از جمله
تابلــوی منحصربه فرد مونالیزا 12شــاهکار
لئوناردو داوینچی 13وجود دارد که اگر کسی
قصد داشته باشد از این موزه به طور کامل
بازدید به عمل اورد بایستی حداقل یک ماه
از وقت خود را در انجا بگذراند.
پس از موزۀ لوور عــازم خیابان معروف
شانز لیزه 14می شــویم .این خیابان بزرگ و
طوالنی که بلوار بزرگی در وسط ان قرار دارد
مملو از نمایشگاه ها و فروشگاه های بزرگ
لبــاس و دیگر اثار هنری و مد و طراحی و
عطر و ادکلن است ،برندهایی مانند شنل،15
ایوسن لوران ،16کریستین دیور ،17گرلن،18
النکوم ، 19اورئال ،20کالریس 21گوشــه به
گوشه به چشــم می خورد .اینجا هم زمان
طوالنی نیاز اســت تا فــرد بتواند از همۀ
نمایشگاه ها و فروشــگاه ها بازدید به عمل
اورد .پــس از عبور از انتهای غربی خیابان
شانزلیزه اتوبوس دو طبقه به میدان شارل
23
دوگل ،22که بنــای معروف طاق پیروزی
در ان واقع اســت ،می رسد .طاق پیروزی
بنایی است به ارتفاع 49/5متر که به افتخار
سربازانی که در طول تاریخ و نیز در دوران
حکومت ناپلئون 24جان خود را فدا کرده اند
بنا شده است .زیر این بنا نیز مقبرۀ یکی از
سربازان گمنام جنگ جهانی قرار دارد.
طاق پیروزی بنا در سال ۱۸۰۶طراحی
و ســاخته شد .در طراحی این بنا اشکال و
مجسمه های زنان و مردان جوان فرانسوی
که با دســت خالی در برابر سربازان المان
نازی سراپا زره پوش به مبارزه برخاستند به
نمایش در امده است.
پس از دیدار از طاق پیروزی ،اتوبوس دو
طبقۀ توریستی ،ما را جلوی بنای معروف و
تماشایی و منحصربه فرد برج ایفل 25پیاده
می کند .برج ایفل ،سمبل شهر پاریس ،یکی
از پربازدیدکننده ترین جاذبه های این شهر
اســت که در نزدیکی رود ســن واقع شده
اســت .ســاخت برج ایفل در سال ۱۸۸۷
توسط الکساندر گوستاوایفل 26شروع و در
ســال ۱۸۸۹افتتاح شد .این برج با ارتفاع
۳۲۴متر با انتن مخابراتی نصب شــده بر
بــاالی ان بیش از ۱۰هزار و ۱۰۰تن وزن
دارد و به تنهایی هر سال پذیرای ۷میلیون
گردشگر از نقاط مختلف جهان است.
طبقــۀ اول این برج ۵۷متــر ارتفاع و
۳۶۰پلــه دارد و طبقۀ دوم در ارتفاع ۱۱۵
متری دارای ۳۴۴پله است .اسانسورهایی
هم داخل برج تعبیه شده که گردش گران
را به باالترین طبقه ،که شهر پاریس از انجا
پیداست و منظره زیبایی دارد ،می رسانند.
برای دیدن این برج مشهور پاریس تقریباً
یک روز کامل نیاز اســت تا فرد با ایستادن
در صفــی که صدهــا متر طــول دارد و
بایستی ســاعت ها به انتظار بایستد ،خود
را به در ورودی برســاند و از انجاســت که
تازه صف های متعدد دیگر شروع می شود:
صف خرید بلیط ،صف رفتن به سمت پله،
صف رفتن به ســمت اسانســور ،صف باال
رفتن ،صف پایین امدن و ...در پایان پس
دانش یوگا اسفند 1397و فروردین |1398شماره 125و 126
63
از خستگی فراوان ،خاطرۀ باال رفتن از این
برج منحصر به فرد و دیدن شهر پاریس از
ان بــاال ان چنان در ذهن باقی می ماند که
هیچ گاه از یاد و خاطر ادم نمی رود.
پس از دیدار از برج ایفل حوالی غروب با
همان اتوبوس دو طبقۀ توریستی به سمت
هتل محل اقامت می رویم.
صبح دومین روز از سفر به پاریس ،یعنی
اول ابان ماه سال ،۹۷هوا انقدر سرد است
که لذت فراوان دیدار از جاذبه های پاریس
را از ادم می گیرد .با اینکه لباس زمستانی
بر تن داریم ،نشستن در طبقۀ دوم اتوبوس
بدون ســقف برای تماشای جاذبه هایی که
بعضاً به واســطۀ نبود وقت می بایستی از
باالی اتوبوس نمای بیرونــی ان ها را نگاه
کنیم ،کاری بس سخت و طاقت فرساست.
هوا انقدر سرد است که تا مغز استخوان های
ما نفوذ می کند و پس از دقایقی نشستن،
همۀ بدن مان بــه لرزه درمی اید .در نتیجه
تقریباً تمامی ما مسافران باالنشین مجبور
می شــویم به طبقۀ پایین نقل مکان کنیم
و از پشت شیشۀ طبقۀ پایین اتوبوس ،در و
دیوار پاریس را نظاره کنیم.
27
اولین مقصد روز دوم ،کلیسای نوتردام
است .این کلیسا از ســال 1163تا 1196
میالدی به دســتور اسقف پاریس ان زمان
به نام موریس دوسولی 28در جزیره ای به نام
دوالسیته 29در داخل رود سن ،ساخته شد.
سبک زیبای معماری گوتیک به کار رفته
در ساخت کلیسای نوتردام با سر در ورودی
نمایی از کلیسای نوتردام پاریس ،شاهکار معماری فرانسه
64
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
همراه با مجسمه ها و تندیس های سنگی و
دیوارهای تزیین شده و نگاره های برجسته و
شیشه های رنگی بسیار زیبا از دالیل اهمیت
و شهرت جهانی این بنا است که در طول روز
جمعیت زیادی به ان امد و شد می کنند.
به هنگام دیدار از این بنــا ادم به یاد فیلم
گوژپشــت نوتردام 30شاهکار ویکتور هوگو
با بازیگری هنرپیشــۀ معروف امریکایی-
مکزیکــی ،انتونی کوییــن ،31می افتد که
به طور هنرمندانه ای نقش گوژپشــت را در
این کلیسا بازی می کرد.
پس از دیدار از این اثر منحصر به فرد به
ادامۀ دیدار از جاذبه های پاریس می پردازیم
که کاخ الیزه ،32محل اقامت رئیس جمهور
فرانســه ،که از مسافت دور هم قابل دیدن
است ،یکی از ان هاست.
البته پاریس جاهای تماشایی بسیاری
دارد که به واسطۀ کمبود وقت و سرمای هوا
امکان دیدار از همۀ ان ها دست نمی دهد.
پاریس پایتخت فرانسه و دیگر شهرهای
این کشــور مراکز یوگای متعددی دارد و
انواع سبک های یوگا در ان ها اموزش داده
می شــود .تقریباً در هر محله و منطقه ای
تابلوی یک کالس یوگا به چشم می خورد
که نشان دهندۀ استقبال فراوان عالقه مندان
جهت بهره گیری از اموزه های یوگا است.
در سومین روز سفر در حالی که هوای
ابان ماه فرانســه فوق العاده سرد است ،پس
از دیدار از جاذبه های پایتخت این کشــور،
تصمیم مراجعت بــه ایران می گیریم .پس
از عزیمت به فرودگاه اورلی پاریس ،ساعت
12:30بامداد با پــرواز ایبریا پاریس را به
مقصد بارسلون ترک می کنیم و ساعاتی بعد
از فرودگاه بارســلون عازم تهران می شویم.
پایان ســفر ســاعت 16:30روز پنج شنبه
ســوم ابان سال 97اســت که در فرودگاه
بین المللی امام تهران با تجربه های فراموش
نشدنی دیدار از دو کشور اسپانیا و فرانسه
از هواپیما پیاده می شویم و راه منزل را در
پیش می گیریم.
18-GUERLAIN
19-Lancôme
20-L'Oréal
21-CEIARICE
22-Charles de Gaulle
23-Arc de Triomphe
24-Napoleon
25-Eiffel
26-Alexander Gustave Eiffel
27-Cathédrale Notre-Dame
28-Maurice de Sully
29-Île de la Cité
30-The Hunchback of Notre
Dame
31-Anthony Quinn
32-Élysée Palace
1-Antoni Gaudí
2-Orly
3-Victor Hugo
4-Honoré de Balzac
5-André Gide
6-Albert Camus
7-Louis Pasteur
8-Marie Curie
9-Pascal
10-Pont neuf
11-Louvre
12-Mona Lisa
13-Leonardo da Vinci
14-Champs-Elysées
15-Chanel
16-Yves Saint Laurent
17-Christian Dior