ماهنامه دانش یوگا شماره 153
ماهنامه دانش یوگا شماره 153
ماهنامه دانش یوگا شماره 153
صفحه 1
فهرست
Contents
سرمقاله
سخن مدیرمسئول
انتخاب سبز
پانچا دیکشا؛
تمرینات عملی ایورودا
ازفرش تا عرش
افزایش اسید معده و راهکارهای یوگاتراپی
یوگا برای زنان
یوگا و سالمتی از دیدگاه شخصیت های برجسته یوگا
جرعه ای از یک کتاب جادوی توجه
انولوماویلوما پرانایاما
استیرا سوکام اسانام
رژیم ایورودا برای کاهش وزن
از شاگردی تا مربیگری یوگا
سینمای عرفانی
مصاحبه با راجا گوپتا
یادداشتهای یک یوگی
یوگا راهی به سوی سالمتی کامل
مشاهده گری؛
وضعیت پالنک
قهرمانی المپیک با یوگا
فست فودها مغز شما را هدف میگیرند!
وقتی ارام می شوم ،جهان نیز ارام می شود!
مهندسی درون
فواید "کافی بودن" بر سالمت روان
معرفی کتاب
درس هایی از یوگا؛
راهنمای یوگی جهت سالمت بهتر روان
برای خودت زندگی کن
اخبار
فنگشویی اتاق خواب
اشپزی ایورودایی
جادویی یوگا
جنگل
ِ
31مزیت اثبات شده یوگا برای کودکان
سوترای بیست و یکم
پاکسازی کارما
رنگ امیزی مانداال
جدول شماره۳
سه روش برای مقابله با بی خوابی
سالمتی؛ سه کالبد و سه گونا
داشتن بدون احساس مالکیت
3
4
7
8
10
12
14
15
16
17
19
20
22
24
26
28
31
34
36
38
39
40
41
42
44
45
46
47
48
۵۰
51
52
54
56
57
58
60
60
61
62
64
سال هجدهم -شهریور 1400
شماره 153
۱۳شهریور روز بزرگداشت ابوریحان بیرونی
از عزیزانی که مایل به همکاری با مجلۀ دانش یوگا هستند ،خواهشمندیم
مقاالت خود را به ادرس پست الکترونیکی مجله ارسال فرمایند.
تحریریۀ مجله در دخل ،تصرف و ویرایش مطالب ارسالی کام ً
ال ازاد است.
همکاران این شماره :پروانه قاسمیان دستجردی ،نگارسنجری فر،
ســام ســرابی ،پری باباجی ،حمیدرضامختارزاده ،پریســا ساالری،
لعیــا نبی فر ،مهتــاب کالنتری ،سوســن عبدالرضایی ،تــی تالی،
ناهیــد موســوی ،ســاغرخیاطی ،شــهره ســلیمانی فر ،سیســا،
مهســا جمشــیدی ،بهنــوش ســقایی ،فاطمــه توازنــی زاده،
پیــام صمدی خادم ،مینا بختیاری ،شــیمال خان ،نســترن صافی،
حامد رنگین کمان ،نکیســا گــودرزی ،غزالــه ادم پور،ایداجوادی،
بهاره جعفری صمیم ،شکوفه شنوا فالح ،سما ایجادی ،نگین سنجری فر،
اتناسرابی ،ایدا شاهی بیگ ،فواد فرخادنیا.
نشانی :شمال میدان هفت تیر ،ابتدای مفتح شمالی،خیابان مالیری پور ،خیابان
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :سیدعبدالحمید موحدی نائینی
زیرک زاده ،نبش خیابان ارام ،پالک 16+1نبش پالک ۱۷
عضو انجمن مدیران مطبوعات
تماس با تحریریه:
زیر نظر شورای سیاست گذاری
تلفن88318189-88319054 :
سردبیر و سرپرست گروه مترجمان :شهال قاسمیان دستجردی
تلگرام و واتساپ09106714071 -09902260640 :
مدیر اجرایی :رویا دادجو
تماس با سازمان اگهی ها02188842667 :
مدیر امور مالی :عبدالمجید موحدی نائینی
صندوق پستی15875-3558 :
مشاور امور بین الملل :سید محمد مسعود موحدی نائینی
مدیر امور هنری ،گرافیست و طراح روی جلد :سید محمدرضا موحدی نائینی کدپستی1575783113 :
info@danesheyoga.com
روابط عمومی :سهیال موحدی
www.danesheyoga.com
تایپیست :مژگان مزروعی
@danesheyoga
سازمان اگهی ها :رابعه ربیعی
/yoga.knowledge
امور مشترکین و مسئول توزیع :رویا قاسمی
لیتوگرافی و چاپ :شرکت چاپ انتخاب رسانه (سالم) صفحه 2
شماره 153
انتخاب سبز؛ فلسفه ی یوگا در خدمت
کاهش اسیب های محیط زیستی
امروزه ردپای بی توجهی و غفلت نسبت به محیط زیست بیش از
هر زمان دیگری ملموس و قابل مشاهده است .تقریبا تمام انسانها و
دیگر جانداران این کره خاکی ،این روزها با عواقب فاجعه بار اسیب
های زیســت محیطی دســت و پنجه نرم می کنند .الودگی های
زیست محیطی ،افزایش دمای کره زمین ،خشکسالی ها ،بارش های
سیل اسا و رانش زمین دراقصی نقاط جهان اسیب های اکولوژیک،
اجتماعی ،اقتصادی و روانی جبــران ناپذیری برجای می گذارند .با
انتخابی سبز می توان این صدمات را تا حد قابل توجهی کاهش داد.
از فرش تا عرش؛ به بهانه تولد استاد
بی.کی.اس ایینگر ،پدریوگای مدرن
...گوروجی مهربان و مشــوق بود .او قلب همه کس را با اتش یوگا
شــعله ور می کرد .به سرعت قادربود خود را وفق دهد و اصالح کند
و همچنین تسکین را برای دردمندان ارزانی دارد .او تجسم فیزیکی
دانش یوگا بود .اورا می توان شهریاریوگا نامید .راج یوگی .اینگونه نبود
که او عازم ســفردور دنیایی گردیده و ازهرکشــوردیدن کرده باشد،
شاگردانش اورا دعوت می کردند واکرام می نمودند.
او خود ساخته ،خود دار ،خود اتکا ،خود اموخته وخودکفا بود...
راجاگوپتا از ترکیب همزمان اسانا،
پرانایاما و مدیتیشن می گوید!
راجاگوپتای 29ساله از جمله مربیان بین المللی یوگا با صدها شاگرد
از نقاط مختلف جهان و از اعضای تیم مســعود موحدی یوگاســت
که در حال حاضر در کشــور ویتنام ســکونت دارد .راجاگوپتا شیوه
خاصی برای تدریس یوگا بوجود اورده که این روزها مورد توجه قرار
گرفته است.
اقای مسعود موحدی استاد اشتانگا یوگا از چین با وی مصاحبه ایی
به صورت الیو انجام داده که در این شماره می خوانید.
7
12
28
مهندسی درون؛ کائنات را دانلود کنید
بدن انسان دقیقا شبیه به انتن تلویزیون است .اگر شما حالت بدنی
درستی به خود بگیرید ،بدنتان گیرنده تمام انچه که موجود است
خواهد شد .اما اگر چنین نکنید ،مسلما هرانچه که ورای پنج حس
است در دسترستان نخواهد بود .بدن هیچگاه دروغ نمی گوید .ما
از طریق یک مجموعه فرایندهای اجباری گوشتی ،خونی وهورمونی
بدن فیزیکی مان را تبدیل به یک فرایند هوشیار و ابزارقدرتمندی
برای شناخت و درک شهود می نماییم .اگر بدانید که چطور بدنتان
را بخوانید ،به شما ظرفیت ها ،محدودیت ها و حتی گذشته و حال
و اینده تان را خواهد گفت .به همین علت است که یوگا اساسا از
بدن فیزیکی شروع می کند.
42 صفحه 3
اکثرمردم دوســت دارند موقعیتی ثابت و ایده ال درزندگی خود داشته باشند ،می خواهند همه
چیزهمیشــه ارام و یکنواخت و اوضاع کامال بروفق مرادشان باشد .ازهرگونه تغییر و جابه جایی
می ترســند .از اینکه فردا چه خواهد شد؟ بیم دارند .تصویری ثابت از خوشبختی و رفاه درذهن
داشــته و همه ی عمردرتالش برای رسیدن به ان تصویر یا تصاویرمطلوبند ،و یا اگراحیانا به ان
تصویر دست یافته اند ،درتالش برای ثابت نگه داشتنش هستند .درصورتی که چنین چیزی عمال
محال اســت .زندگی ثابت مثل یک عکس نیســت ،زندگی مثل یک رودخانه همیشه درجریان
اســت .گاهی پستی دارد و گاهی بلندی .همه چیزدائما درحال تغییر و دگرگونی است .کودکان
بزرگ می شوند ،جوانان پیرمی شوند و ...ولی انسان همچنان مایل است که این واقعیت را نپذیرد و
می خواهد همیشه همه چیز را تحت کنترل خود ثابت نگه دارد .اگرخاطرات گذشته را مرورکنیم
می بینیــم که حوداثی در زندگــی رخ داده که باب میلمان نبوده ولی حاال به صورت خاطره ایی
خوشایند درذهنمان باقی مانده ،و یا اگرهم تلخ بوده به شکل تجربه و درسی برای رشدمان درامده
اســت .حقیقت این است که چه بخواهیم و چه نخواهیم همه چیز درعالم مدام در حال تغییر و
دگرگونی است .برد تنها با کسی است که خود را به جریان رودخانه ی زندگی می سپارد و از مسیر
لذت می برد .به قول شــمس تبریزی بهتراست از زیرو رو شدن زندگیمان نهراسیم ،ازکجا معلوم
شاید زیرزندگی بهتر از رویش باشد!
رتکیب کوهنوردی با وریابارداساان ،اجرا کننده:فواد فرخادنیا
3 صفحه 4
رد اوج با کالی
سید عبدالحمید موحدی نائینی
دکتر سوامی شیواناندا ۱عارف بزرگ هند و استاد یوگا از جمله تاثیرگذارترین
افرادی که در گسترش فرهنگ سالمتی در جهان از طریق تمرینات یوگا نقش
اساسی ایفا کرده و در طول ۴۰سال گذراندن عمر در راه عشق و معرفت حدود
سیصد جلد کتاب مرتبط با شناخت و خودشناسی و سالمت جسم و ذهن و
زندگی معنوی و راه و روش های داشتن یک زندگی توام با راحتی و اسودگی
را به رشته تحریر دراورده ،پیام معروفی دارد که چکیده ی سیصد جلد کتاب
نوشته شده اش در خصوص رسیدن به ارامش و خوشبختی است و در سردر
بیشتر موسسات و مراکز یوگا و اشرام های هند خودنمایی می کند:
Serve ,Love ,Give ,Purify ,Meditate ,Realize
"به همه خدمت کنید ،همه را دوست داشته باشید ،ببخشید ،خود را خالص
کنید ،در لحظه باشید و دانش معنوی خود را باال ببرید".
این استاد بی بدیل در تفسیری از شریماد بهاگاواتام ۲کتاب مقدس فلسفه
ودانتا که تقریباً ۵۰۰۰ســال پیش نوشته شــده است ذکر می کند ”:به مرور
زمان ،جهان به وضعی می افتد که خصلت های انسان همچون فضیلت ،راستی،
خلوص (جسم و ذهن) ،بخشش ،دوست داشتن ،تقوی ،طول عمر ،قدرت بدنی
و دقت حافظه و بطور کلی حاالت فیزیکی ،ذهنی و معنوی دچار نقصان شده
و باعث می شود استفاده بهینه ای از عمر انجام نپذیرد .پیش بینی وضعیت این
زمان در کتاب شــریماد بهاگواتام که سوامی شــیواناندا حدود 80سال پیش
4
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
ان را بیان کرده امروزه کم و بیش در حال اتفاق افتادن اســت .در این کتاب
که برگرفته از فلســفه ودانتا اســت به دنیا و دوران های ان اشاره شده است.
دوران هایی که از اغاز پیدایش هستی شکل گرفته اند و اکنون اخرین دوره ان
به نام کالی ۳در حال سپری شدن است .بر اساس این گفته دوران کالی در واقع
زمســتان این چهار دوره است .فرزانگان و قدیسین کهن با دید عارفانه خود
شرایط خاص دوره کالی را پیش بینی کرده اند و توصیف های کامال مشخص و
واضحی از معایب این دوران تاریک ارائه داده اند.
ممکن اســت بعضا نه بوجود دوران ها اعتقادی داشته باشند و نه به کالی و
حتی گاهــا ان را خرافاتی بیش ندانند و ادعا کنند در عصر حاضر تکنولوژی
ب ه کمک انســان ها امده طول عمر را افزایــش و میزان مرگ و میر نوزادان را
کاهش داده ،دارو و درمان پیشرفته شده ،رفاه بیشتر گردیده و زندگی نسبت
به دوران های گذشته راحت تر شده است البته این مسئله کامال درست است
ولی در همین زمان می بینیم بر اثر وقوع مشــکالتی چون بی غذایی جمعی،
فقر ،بیماری های صعب العالج جســمی و روحی ،افراط در صرف موادمخدر ،
الودگی های زیست محیطی ،بروز حوادث و بالیای طبیعی همچون گرمایش
زمین و ســیل و زلزله که بعضا خود انسان عامل اصلی ان است سن متوسط
مرگ و میر را پایین اورده و مجموعه ان ها باعث گردیده استفاده بهینه از عمر
کاهش یابد .برای اطالع از وقایعی که در 5000سال پیش شریماد بهاگواتام به صفحه 5
پاکیزگی می شوند و بر اساس امارهای منتشره درصد باالیی از ازدواج ها به
ناکامی و یا تلخی منتهی می شوند.
ان اشــاره کرده که در دوران کالی اتفاق میافتد و شامل چهار بخش زندگی
فردی ،اجتماعی ،طبیعی و سیاسی جهان است اشاره میکنیم.
بخش فردی:
پدر و مادر به عنوان اولین معلم و سپس مدرسه به عنوان معلم دوم تالش
فراوانی می کنند کودکان و جوانان هم از لحاظ جســمی و هم ذهنی افرادی
هوشمند و با استعداد و موفق تربیت شوند ولی می بینیم توجه بیش از حدی
که پدر و مادر برای تربیت فرزندانشــان می کنند باعث بروز مشکالتی برای
انان می شود ،افزایش وزن ،یک دندگی ،لجاجت ،خودسر شدن و گاها ضعف
حافظــه از ان جمله اند ،این حالت ها میتواند در نتیجه اســتفاده از غذاهای
غیرمتعارف مثل فســت فود ها و یا بعضا نداشتن تحرک به وجود اید .هر چه
بچه ها در ســنین کودکی وقت بیشتری را در داخل خانه بگذرانند (کودکان
امریکایی به طور متوسط هفته ای بیش از ۳۵ساعت تلویزیون تماشا می کنند).
و کمتر به فعالیت های فیزیکی می پردازند ،قدرت بدنی شان ناگزیر کاهش پیدا
ی اســت که تغییر وضعیت جسمی و ذهنی نسل ها در
می کند و این موضوع
دوره کالی در حال اتفاق افتادن است.
در دوران کالی زندگی زناشویی هم دچار مشکل می شود ،انتخاب احساسی
لحظه ای شــوهر یا زن را می توان در امار روزافــزون میزان طالق در جهان
مشاهده کرد.
خصوصیات اصیل دو جنس زن و مرد نادیده گرفته می شــود .ادم ها زیر
سمبل های جنسی غرق می شوند و برای فروش هر چیزی از تمایالت پست
خود اســتفاده می کنند .تماشای حالت های ظاهری تنها عامل تعیین کننده
ازدواج ها خواهد بود .اکثر ازدواج ها براساس جاذبه جنسی ،قدرت ،پول ،مقام
و زیبایی شــکل می گیرند .اهداف معنوی و رشد متقابل به فراموشی سپرده
می شوند .تنها ارایش ظاهر به عنوان نشانه پاکیزگی در نظر گرفته می شود.
عطر ،ارایش و اسپری های ضدبوی بد ،جایگزین سالمتی و عادات پسندیده و
بخش زندگی اجتماعی:
ی بیشتر جوامع دچار تنش و مشکل می شوند .بعضی موارد
در زمان کال
نداشــتن ثروت نشانه المذهبی می شود .بســیاری از موعظه گران چنان
سخن می گویند که گویی خداوند به کسانی که بیشتر به او عشق می ورزند
ثروت مادی بیشتری می بخشد .صحبت رایجی که در دوران مدرن شنیده
می شود این است که فرد ،فقیر یا ثروتمند بودن خود را انتخاب می کند .در
واقع به طور ضمنی این گونه القاء می شود که هرکس ثروتمند است از نظر
معنوی از دیگران برتر است.
کلیسا صالحیت و اقتدار خود را از ثروتش دارد .دورویی و تزویر جایگزین
خوبی و نیکی می شــود .صحبت از نیکی کــردن ،جایگزین اعمال نیک
می شــود .امور خیریه به خاطر جلب توجه عمومی انجام می شــوند و نه
به خاطر نفس نیک انها .پرکردن شــکم تنها هدف فعالیت و کار انسان ها
خواهد بود” .خوبی“ و اسایش“ زندگی مادی را به قیمت فضائل ،نیکی ها
و قدرت معنوی به ادم ها می فروشــند .ارضای امیال جنسی هدف زندگی
می شود .موی اراسته مطابق مد روز تنها مالک بلند مرتبگی خواهد بود.
جســارت و وقاهت در سخن گفتن هم تنها مالک راستگویی خواهد بود.
کمدین ها فیلسوف های دوران جدید می شوند ،و بازیگران رهبران سیاسی
کشورها ،مهارت عبارت خواهد بود از تامین نیاز افراد خانواده خود .منفعت
عمومی دغدغه خاطر ”مــال من“ نخواهد بود .کارهای نیک تنها به قصد
به دست اوردن شهرت انجام می شوند .به ندرت می توان شاهد کارهای نیکی
بــود که فقط به قصد خیر انجام شــده اند .انجــام کار نیکو به قصد حتی
”غیرواقعی“ یا ”به طرز نامتعادل ایده الیستی“ در نظر گرفته می شود.
شهرها پر می شوند از اسمان خراش ها ،مردم خودشان را در خانه حبس
می کنند ،انها نه تنها همسایه های خود را نمی شناسند بلکه از انها می ترسند.
اگر کسی درخواست کمک کند مردم می ترسند به او کمک کنند.
بخش طبیعت:
مادر زمین که انسان را به دنیا اورد ه ،با تولید محصوالت کشاورزی برای
همگان غذا فراهم می کند .همه امکانات زیســتی را برای او اماده ساخته
و ســعی در براورده کردن همه خواســته های جسمی و ذهنی او میکند.
در معرض شــدیدترین صدمات و ضربات توســط فرزند ناخلف قرار می-
گیرد ،در دوران کالی ،ما در زمین و طبیعت بتدریج از بین می رود ،نمونه
های بارز ان ،تخریب الیه اوزون ،همچنین جنگل های استوایی امازون و
سایر جنگل های بکر دنیا ،الوده شدن اقیانوس ها ،همچنین الودگی صدا،
الودگی اب و هوا و الودگی موادغذایی ،نشان دهنده ان است که این موجود
دوپا برای سودجویی بیشتر کندوکاو انجام می دهد ،زمین را می کند تا به
معادن زیرزمینی دسترسی پیدا کند .از سوی دیگر فاضالب میلیون ها گاو ،
گوســفند و خوک که برای پروار ،سپس کشــتار و در انتها برای خوردن
انسان ها نگهداری میکند را به همراه فاضالب کارخانه جات و مجتمع های
صنعتــی یا به زیرزمین هدایت کرده و یا وارد رودخانه ها و دریاها می کند
و البته هزاران مورد دیگر که موجب از بین رفتن زمین و طبیعت می شود.
بــه این ها می توان اضافه کرد جنگ هایی که در نقاط مختلف جهان اتفاق
می افتد ،هزاران نفر کشــته می شوند و میلیون ها نفر اواره ،این جاست که
روزی مادر زمین خشمش را به انسان نشان می دهد .بروز بالیای طبیعی در
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
5 صفحه 6
گوشه و کنار جهان و در این عصر شیوع کرونا در سراسر دنیا و کشتار میلیونی
توسط ویروس ناپیدا یکی از ان واکنش های ان است.
بخش سیاسی:
در عصر کالی حکومت ها چندان دغدغه مردمشان را ندارند ،زور تنها عاملی
است که درستی و عدالت را مشخص می کند .امروز شاهد نمونه های بسیاری
از این شــرایط هستیم؛ مردمی که تحت حاکمیت ”حکومت وحشت“ زندگی
می کنند ناچارند سال های سال تحت سلطه ترس و سرکوب های خشونت امیز
زجر بکشند .زندگی ادم ها دچار دگرگونی می شود .تنها ثروت معیار موقعیت
اجتماعی ،اصول اخالقی و شایستگی افراد می شود .به عبارت دیگر این اسلحه ها
هســتند که قوانین را وضع می کنند و به مرحله اجراء در می اورند و نه توافق
افراد.
افراد مذهبی تنها به واسطه ظاهر و لباسشان شناخته می شوند و نه براساس
رفتار نیکشــان .یهودیان ممکن اســت عرق چین مذهبی بر ســر بگذارند،
کشیش های مســیحی یقه مخصوص ببندند و سوامی های هندی لباس های
نارنجی بپوشند ،ممکن نیســت که همه انان اصول و مقررات درونی صحیح
را داشــته باشند .بعضی از انها اغلب ســیگار می کشند ،مشروب می نوشند و
رفتارهای نادرست از خودشان نشان می دهند ،عدالت مخدوش می شود زیرا
مردم نمی توانند انها را که در منصب قدرت نشسته اند راضی نگه دارند .شواهد
بسیاری در سرتاسر جهان نشانگر وجود فساد در دستگاه های قانونی و غیرقانونی
اســت .هر روز می توانیم نمونه های فراوانی از کالهبرداری و تقلب های متعدد
تجاری را در روزنامه ها پیدا کنیم .در این عصر زنانگی و مردانگی فقط براساس
میزان توانایی جنسی افراد سنجیده می شود .دانش یا خردمندی تنها به واسطه
سخنرانی های خرافانه ارزیابی می شــود .برای نمونه زبان بازی ها و حالت های
غیرمتعارف دونالد ترامپ رئیس جمهور اســبق امریکا باعث شد تا او به یکی
از جنجالی ترین چهره های ریاست جمهوری در قرن 21تبدیل شود ،اگر چه
ســخنان او محتوای چندانی نداشت و لی طی چهار سال توانست بر صندلی
قدرت بنشیند .وقتی مردمان بد این گونه بر زمین حکمرانی می کنند ،ان کس
که بیشترین قدرت را دارد حاکم مردم خواهد شد .در قرن اخیر دیکتاتورها و
زورمندانی که با زور و تباهی به قدرت رسید ند و در کشتار مردمان خود نقش
اساسی ایفا کردند کم نبودند .نمونه های ان ها عبارتند از:
هیتلر ،ایدی امین ،نوریگا ،قزافی ،صدام حسین و پل پت رهبر کامبوج که
به ندرت ظالم تر و ســنگدل تر از او را می توان یافت ،رهبری که در دهه هفتاد
میالدی مردمان کشورش را از شهر ها بیرون راند و به اردوگاه های کار اجباری
فرستاد ،بخشی از انان را قتل عام کرد و برخی دیگر که توانستند به کوه ها و
جنگل ها پناه ببرند تا مدتها از برگ و ریشه و گوشت مردار استفاده می کردند
تا زنده بمانند .پل پت طی چهارسال جمعیت کشور را به نصف رساند و امروز
بار دیگر شاهد هستیم میلیون ها نفر انسان در کشور های جهان سوم به خاطر
اوضاع سیاسی ،مشکالت اقتصادی ،جنگ و قحطی تحت فشار هستند .نگاهی
بیندازیم به وضعیت اسفناک مردمی که در سودان جنوبی از گرسنگی می میرند
و دولتشان میلیون ها دالر خرج اسلحه می کند یا مردمان برخی از کشور های
افریقایی ،امریکای التین ،قاره اســیا که بخاطر اوضاع سیاسی کشورهایشان
اوقات خوشــی ندارند .به افغانستان نظر بیندازیم که ظرف همین چند روز
ف شــهرهایش توسط گروه طالبان میلیون ها مرد و زن
گذشته بواسطه تصر
و کودک اواره شــدند ،این مسئله مختص کشور های جهان سوم نیست چرا
که در امریکا پیشرفته ترین کشور جهان طبق امار دولت این کشور جمعیتی
6
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
نزدیک به سی هزار نفر بیگناه هر سال توسط اسلحه هایی که در دست مردم
هست کشته می شوند.
در دوران کالی ،گرســنگی ،بیماری و تشــویش ،مردم را عذاب خواهد داد
و بتدریج حداکثر عمر انها به ۵۰یا ۶۰ســال خواهد رسید .به خاطر تاثیرات
شیطانی کالی ،جسم ادمی هم از نظر اندازه کوچک و نحیف می شود.
نشانه ی بیماری های نابودکننده و روزافزونی همچون ایدز ،سرطان ،مصرف
بیش از حد موادمخدر و الکل افراد ثروتمند و مشهور را هم گرفتار می کند.
در دوران کالی که اخرین دوران جهان است افراد اهریمن صفت بر بیشتر
جهان حکمرانی خواهند کرد .شعله جنگ را در نقاط مختلف جهان مشتعل
می کنند عدالت را زیر پا می گذارند ،از زور و قدرت برای تســلیم کردن مردم
استفاده می کنند ،خود را برترین ادم ها می دانند و همواره در صدد کسب سه
مورد دوست داشتنی ثروت ،شهرت و قدرت برمی ایند.
در نهایت در کتاب شریماد بهاگاواتهم امده است” :در دوران پایانی جهان
مردم خودخواه می شــوند ،به پول و ثروت عشق می ورزند ،فخر می فروشند،
دشــنام می دهند ،از پدر و مادر نافرمانی می کنند ،ناسپاس و شریر و ناسازگار
می شــوند ،مغرضانه غیبت می کنند ،خویشــتن داری خود را از دست داده،
وحشــی گری می کنند ،از نیکی ها متنفر می شــوند ،ریاکار ،بی فکر و الابالی
می شوند .در این عصر همچنین چیزهای عجیبی اتفاق می افتد .جاده ها خلوت
می شوند اما مردم نمی توانند سفر کنند ،دست ها تمیزتر از قبل می شود ولی
نمی توانند دست بدهند ،وقت بیشتری دارند اما نمیتوانند دور هم جم ع شوند ،
عزیزانشــان را از دست می دهند ولی نمی توانند ان ها را بدرقه کنند و باالخره
به جای اینکه به خداوند عشق بورزند عاشق خوشگذرانی و تفریح و لذت های
زودگذر می شوند.
نتیجه گیری که می توانیم داشته باشیم این است؛ از دوران کالی مدت زمان
زیادی باقی مانده و ممکن است هزاران سال دیگر هم به طول بیانجامد و این
نشان دهنده ی انست که نسل های اینده به مراتب مشکالتشان از نسل حاضر
بیشتر خواهد بود ،پس باید اندیشه کنیم و دراین مدت زمانی که هستیم و در
چرخه سامسارا( ۴تولد ،رشد ،پیری و مرگ )به سر می بریم ،سعی بر استفاده
بهینه از عمر داشته باشیم ،برای این کار بایستی به وظیمه مان عمل نماییم ،
عمل به وظیفه پیروی از قوانین و مقررات حاکم بر جهان هســتی اســت .در
ابتدای مطلب که پیام دکتر سوامی شیواناندا شامل" به همه خدمت کنید ،همه
را دوست داشته باشید ،ببخشید ،خالص شوید ،در لحظه زندگی کنید و دانش
معنوی خود را باال ببرید" برای اسوده زندگی کردن و خوشحالی و خوشبختی
ذکر شد ،بد نیست به گفته حکیم ابوالقاسم فردوسی ۳۲۹ - ۴۱۶( ۵ه.ش )
حماســه سرای قرن چهارم گوش فرا دهیم که به بیانی دیگر قوانین هستی
را به رخ میکشد و برای ارامش و راحتی و خوشحالی و خوشبختی انسانها در
هر دوره و زمان حتی در دوران کالی به چهار کردار اشــاره می کند ،فردوسی
پاکزاد ،اندیشــه کردن به روز گذر ،پرستیدن دادگر به نیکی گراییدن و ازار
نرساندن را عاملی می داند برای داشتن نشاط درون و رسیدن به خوشبختی :
ز روز گذر کردن اندیشه کن
پرستیدن دادگر پیشه کن
بترس از خدا و میازار کس
ره رستگاری همین است و بس
)میالدی 1-Dr Swami Sivananda – ( 1963 – 1878
2-Sharimad Bhagavatam
3-kali
4-Samsara
هجری قمری 5-416 – 239 صفحه 7
انتخابسبز
فلسفه ی یوگا درخدمت کاهش اسیب های محیط زیستی
نویسنده:نگارسنجری فر،
کارشناس ارشد محیط زیست
هدف ما ازانتخاب طریقت یوگا ،باالبردن اگاهی
مان در تمام مقاطع زندگی ست؛ یک یوگی باید
در هماهنگی و تطابق کامل با خود ،جهان اطراف
و دیگر موجودات رفتار کنــد .افزایش اگاهی در
مواجهه با جهانی که ما را احاطه کرده اســت در
انتخابهای ما نمود پیــدا میکند .امروز ردپای بی
توجهی و غفلت نسبت به محیط زیست بیش از
هر زمان دیگری ملموس و قابل مشــاهده است.
تقریبا تمام انسانها و دیگر جانداران ساکن این کره
خاکی ،این روزها با عواقب فاجعه بار اســیبهای
زیســت محیطی دســت و پنجه نرم می کنند.
الودگی های زیست محیطی ،افزایش دمای کره
زمین ،خشکسالی ها ،بارش های سیل اسا و رانش
زمین دراقصی نقاط جهان اسیب های اکولوژیک،
اجتماعی ،اقتصــادی و روانی جبــران ناپذیری
برجای می گذارد.
اما نقش مــا در زندگی روزمره برای به حداقل
رساندن مشــارکت دراین اســیبها چه می تواند
باشد؟ چگونه میتوانیم از فلسفه یوگا در حفاظت از
محیط زیست بهره ببریم؟
کمابیش همــه ما درباره مفهوم "اهیمســا"1
اگاهی داریم؛ اهیمســا اولیــن مرحله از یاما در
یوگاسوترای پاتانجالی - 2قاعده ای کهن به معنای
پرهیز از خشــونت و ازار در هر شکل و فرم است،
چه این خشــونت متوجه رشد و کمال فردی ما
باشــد و چه موجب خســارت و زیان برای دیگر
موجودات و جانداران .داشتن انتخابهای صحیح
و دوســتدار محیط زیست در زندگی روزمره فرد
فرد ما می تواند راه حلی برای کاهش سطح اسیب
بوده ،و همچنین می تواند موجب افزایش اگاهی
در زندگی کسانی شود که توجه چندانی به نقش
فردی خود در حفاظت از محیط زیست ندارند.
در ادامه ،به نکاتی خواهیم پرداخت که در زمان
خریدن یک محصول به شــما کمک خواهد کرد
انتخــاب بهتری برای خودتــان و دیگر جانداران
داشته باشید .این محصوالت می توانند شامل مواد
غذایی ،پوشــاک ،محصوالت بهداشتی-ارایشی و
...باشــند .هدف ما این اســت که با به کارگیری
اهیمسا در یکی از ساده ترین بخشهای زندگیمان
مانند خریدن محصــول موردنیازمان" ،انتخابی
سبز" داشته باشیم!
مشخصات یک "انتخاب سبز" چیست؟
.1محصولی که فاقد مواد شیمیایی مضربرای
محیط زیست و انسانها باشد.
بســیاری از مــواد اولیه تشــکیل دهنده یک
محصول ،حاوی المانهای شــیمیایی اســت که
برای جانوران ،گیاهان ،و انســانها خسارت بارند.
این خســارت میتواند در محیط زیست به شکل
الودگی های زیست محیطی ،اختالل در چرخه ی
غذایی جانداران ،و ایجاد عدم تعادل در اکوسیستم
نمایان شود .از طرف دیگر ،ورود این مواد شیمیایی
مضر به چرخه غذایی و محیط انسانها ،باعث بروز
انواع بیماریها می شود .جالب است بدانید وزارت
دارو وغذای ایاالت متحده تنها اســتفاده از یازده
مورد مواد شــیمیایی مضر در تولیدات این کشور
را ممنــوع کرده ،این در حالی ســت که اتحادیه
اروپا هزار و سیصد ماده مضر را شناسایی و به کار
گیری انها را ممنوع کرده اســت .بنا به تشخیص
اتحادیه اروپا استفاده از این مواد شیمیایی مانند
4
پارابن هــای کارســینوژنیک 3و فورمالدهایــد
می تواند به بیماریهای جدی ،اختالالت ژنتیکی،
مشکالت تولد و اختالل در سیستم باروری انسان
منجر شود.
.2محصوالتــی کــه در فرایند تولیــد انها از
انرژیهای پاک (مانند انرژی خورشیدی) استفاده
شده باشد ،و یا از مواد بازیافتی تشکیل شده باشند.
مطالعات نشان داده است در تولید یک محصول
و یا ارائه خدمات از هر دســت ،مصرف برق عامل
اصلی تولیــد کربن و دیگر گازهــای گلخانه ای
مضر برای محیط زیســت ( %35الی )%40است.
به همین جهت در انتخاب محصول ،بد نیست به
منابع تولید انرژی ان توجه داشته باشید؛ انرژیهای
تجدید پذیر و پاک ازجمله انرژی خورشید و باد،
و همچنیــن محصولی که توســط تولیدی های
کوچکتر تولید شده اند ارجحیت دارند .این مساله
در تولیداتی که از مواد بازیافتی و مواد قابل بازیافت
ساخته شــده اند صدق پیدا می کند .همچنین،
محصوالتی هستند که قابل کمپوست هستند؛ این
دست محصوالت کمترین تاثیر را در تولید کربن
داشته ،و در قیاس با مواد خام معمولی ،در مدت
زمان طوالنی اســیب کمتری به محیط زیست
وارد می کنند.
.3به برچســب اطالعات محصول توجه کنید.
محصوالت سبز ،اغلب درباره نحوه تولید دوستدار
محیط زیست خود اطالع رسانی می کنند.
در زمان خرید محصول ،به برچسب مشخصات
محصول که توسط تولید کنندگان ان فراهم شده
اســت توجه کنید .اگاهی خود را در زمان خرید
حفــظ کنید! با کمی دقــت ،میتوان محصوالتی
انتخاب کرد که فاقد مواد شیمیایی مضر باشند ،در
تولید ان هیچ حیوانی اسیب ندیده باشد ،مصرف
انرژی در فرایند تولید پاک باشد و یا مشخصات
بازیافتی دوستدار محیط زیست داشته باشد.
.4بســته بندی و نحوه تحویل محصول باید با
استفاده از روشها و مواد قابل بازیافت ،مواد بازیافت
شــده ،قابل کمپوست و با حداقل مضرات زیست
محیطی باشد.
ضرب المثلی هست که میگوید کتاب را از روی
جلد ان قضاوت نکــن؛ اما در این مورد خاص ،ما
ترجیح میدهیم محصــول را از ظاهرش قضاوت
کنیم! اســتفاده از مواد اولیه مضر و مخاطره بار،
و روشــهای تحویل محصول در تضاد با ارزشهای
زیســت محیطی ،از نکاتی هســتند که در یک
انتخاب سبز باید مورد توجه قرار بگیرند.
1- Ahimsa
2-Yoga Sutras of Patanjali
3-Carcinogenic Parabens
4-Formaldehyde
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
7 صفحه 8
پانچا دیکشا؛
ارتباط استاد و شاگرد
نویسنده :سام سرابی /روانشناس و مدرس زبان
سانسکریت و تبتی ،و زبان های باستانی.
از دید فرزانگان هند باستان ،عالم هستی مملو
از نیروی حیات اســت و خالق گیتی این جهان
شگفت انگیز را با نیروی زندگی بخش پرانا افریده
است .در طبیعت میزان بسیار باالیی از این انرژی
هســتی بخش جاری ست و بشر در کسوتی ویژه
افریده شــده تا بتواند بیشتر از بقیه ی موجودات
ایــن انرژی عظیم را دریافت کنــد .در علم یوگا،
راه های متعددی برای دریافت این نیروی کیهانی
پیشنهاد می شود .عوامل و اسباب متعددی وجود
دارند که یک یوگی یا یوگینی می تواند توســط
انها به جذب هر چه بیشــتر ایــن توان و نیروی
کیهانی بپردازد .یک اســتاد خــوب و خردمند
کسی است که با تشخیص روحیه ی شاگرد خود
بتواند بهترین و موثرترین روش را پیشنهاد کند.
در میان روش هــای ممکن و مختلف موجود در
یوگای سنتی ،فرهنگ سانسکریت هند باستان و
نهله ها و مکاتب مختلف و مشتق از ان؛ ( دیکشا)
یکــی از منحصر بــه فرد تریــن و در عین حال
اسرارامیزترین انهاست.
امروزه در یوگای نوین ســاختگی غرب زده و
غرب پسندی که متاســفانه جای یوگای سنتی
و پاتانجالــی را در دکان ها و بازارهای دروغین به
اصطالح گوروهای مــدرن گرفته ؛ مفهوم عمیق
و طریق قدرتمند باســتانی دیکشــا جایش را به
مفهومی مهمل ،ســاختگی و عوام پسندی داده
اســت .به همین خاطر ما در این ســخن سعی
بر زدودن این مهمالت و اشــکار کردن و معرفی
کردن دوباره این شیوه اصیل و موثر را داریم.
امروزه دیکشا در ذهن خام مخاطبین سطحی-
نگر ،یعنی یک میانبر برای رســیدن به اگاهی،
اشــراق ،موکشا و حتی ســامادهی که از مراتب
سطح باالی اگاهی در یوگا میباشند؛ تو گویی این
دیکشا همان تشرف و وصلیست که به هر کسی
به تهییج ،تمهید و تلقین یک گوروی خبره می
تواند عطا شود ،فارغ از اینکه چه میزان از مدارج
خودشناسی را طی کرده باشد و یا چه پیشینه ی
قابل توجهی در کســب دانش یوگا داشته باشد.
به همین دلیل دریافت دیکشــا از استادنماهای
بازارپســند و دروغین ،محبوبیت بسیاری یافته
که این امر با دریافت مبالغ هنگفتی در مراســم
ساختگی و بی اســاس وصل و تشرف گوروهای
8
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
عوام پســند صورت می گیرد .نام های ابتکاری
و جذابی نیز برای این نوع خاص از دیکشــا با
زیرکی خاصی از میان برخــی از متون بیرون
کشیده شده که امروزه زیاد به گوش میرسند؛
نام هایی همچــون شــاکتی پاد و ترجمه های
جذاب و فریبنده ای مثل(لمس استاد) یا (ضربه
استاد)و....
اما برگردان دقیقی برای دیکشــا نمی توان
یافت از انجا که بهترین شــیوه برگردان ان در
ابتدا ریشه یابی ان در سانسکریت و سپس یک
ترجمان مفهومیست .دیکشا در زبان سانسکریت
از دو واژه ی (دا) به معنای دادن و (ایکشــا) به
معنای شهود تشکیل شده که پس از ترکیب بر
اساس قوانین اوانگاری و دستوری سانسکریت
به دیکشا تبدیل می شــود .دیکشا در برگردان
مفهومــی ،یعنی دادن و فراهم کردن شــهود،
دانش و اگاهی برای دیدن طریق کسب و جذب
نیروی شعورمند جاری درکیهان.
اکنون به معرفی انواع دیکشا در متون ریگودا
میپردازیم .پنجگانه ای معروف به پانچا دیکشا
که عبارتند از:
واک دیکشا ،اسپارشادیکشــا ،سامایادیکشا،
مانودیکشا،شامباوی دیکشا.
.1واک دیکشا
ســاده ترین نوع دیکشا واک دیکشا می باشد.
اســتاد ،پــس از وعظ مطلب موثر بر شــاگرد
و یا شــاگردانش از طریق فشــرده کردن این
وعظ به یک مانتــرا و توصیه به تکرار ان برای
درونی شدن مفهوم مانترا در روان شاگرد باعث
تشرف و یا ایجاد وصل به اگاهی و شهود در او
می شود .بعدها شاگردان دیگر نیز می توانند از
تکرار این مانترا که موجز وعظی مفصل اســت می شــود .گاهی الزم اســت با صدایــی بلند،
بهره مند شوند.
حقیقتی را بر سر شاگرد فریاد زد و او را تکان داد
تا به خود بیاید .نباید این روش را با فلک کردن و
.2اسپراشادیکشا
تنبیهات جسمانی مکتب خانه های قدیم اشتباه
یکــی از انــواع دیکشاســت که بــا تکانی گرفت! در این روش بــه صمیمیت بین مراد و
جسمانی برای به خودامدن شاگرد در مواردی مرید بسیار تاکید شــده است .همچون پدری
خاص که شــخص در سرگردانی به سر می برد دلســوز که گاهی از روی مهــر یقه فرزندش را
صورت می گیرد .در برخی شــیوه های رفتاری می گیرد و بــا تکان تکان دادن ،او را به خودش
روان شناســی نوین نیز از این روش اســتفاده می اورد .البته به مدد ذهن خالق برخی افراد، صفحه 9
.4مانو دیکشا
مانودیکشا نوعی بســیار ظریف و لطیف است
که در ســطح ذهنی روحانی از میان اذهان سه
گانه اتفاق می افتد .درک این دیکشا زمانی برای
خواننــده اتفاق می افتد کــه بداند برخالف اکثر
زبان های دنیا که فقط برای ذهن یک واژه دارند،
در زبان سانســکریت از اذهان مختلفی همچون
چیتا ،اهامکارا و ماناس ســخن به میان می اید و
ماناس از لطیف ترین سطوح ذهن است و شاگرد
و اســتاد توســط ارتباطی کــه از طریق ماناس
می گیرند ســبب ایجاد شهودی جدید می شوند.
ماناس اســتاد نوری را با خود حمل می کند که
در درون شــاگردی که لیاقت الزم را با ممارست
کســب کرده ظاهر می شود .این دیکشا در درون
مرید حادث گشته و شهود اتفاق می افتد.
بعدها افســانه های متعددی از اسپراشــا دیکشا
ساخته شد؛ همچون ســوراخ کردن چشم سوم
یوگی مشهور هند با یک سنگ تیز توسط سوامی
تاتاپوری و یا لمس عصــای پیر پاالنی که باعث
ایجاد شهودی در جاگی واسادو شد.
.3سامایا دیکشا
این نوع تشرف همچون بسیاری از طریق های
عرفانی در فرهنگ های دیگر در طی مراســمی
ایینی و بومی با حضور اســتاد و هم مسلکان به
صورت گروهی و یا شخصی صورت میگیرد .به ویژه
در مکتب های مختلف یوگا از اسباب و پدیده هایی
اســتفاده می شود که دارای پرانا یا انرژی کیهانی
باالیی از نظر یوگی های هند هســتند؛ همچون
شــیر ،زردچوبه ،چوب صندل ،عود ،بخور ،میوه-
هایی همچــون نارگیل و لیمو ،و فلزات مختلفی
مثل طال ،نقره ،مس و جیوه که شرح این مراسم
در متون ساماودا امده است.
.5شامباوی دیکشا
صمیمانه ترین دیکشا ،شامباوی است .هنگامی
که صمیمیت مراد و مرید به نهایت خود میرسد،
شاگرد و استاد از لحاظ روحانی در هم می امیزند.
اســتاد تمام رازهای مگو و اســرار پنهــان را با
روش هایی که بیشــتر به خرق عادت و کرامات
غیرمنطقی تعریف می شــوند به شاگرد منتقل
می کند .شــامبا یکی از نامهای مقدسی است که
بــرای خالق و علت العلل عالم هســتی در زبان
سانسکریت استفاده می شــود و همچنین یکی
از القاب شــخصیت اسطوره ای و اواتار مشهور در
شیوپوراناهای هند ،ادی یوگا یعنی نخستین یوگی
نیز می باشد .شامباویدیکشا ،یعنی خود ادی یوگا
و یا شاید خود خرد و شعور کیهانی ،با مجرا قرار
دادن اســتاد و مــراد رازها را به مرید و شــاگرد
انتقال می دهد.
درمیان تمام تعاریفی که در متون باســتانی و
اصیل همچون ریگ ودا و ســوتراهای پاتانجالی و
دیگر متون پراکنده ی کهن در باب انواع دیکشــا
وجود دارد ،هیچگاه میانبر و یا به قول امروزی ها
پارتی بازی و تبعیضی در دریافت دیکشــا وجود
ندارد و تنها بر اســاس لیاقت ،ریاضت ،ممارست
و زحمتی که شــاگرد کشیده است و با تشخیص
استاد ،یک دیکشای حقیقی اتفاق می افتد ،خبری
از شــاکتی پاد و ضربه ناگهانــی و جادویی گورو
نیست و نباید برخی از تعاریف انتزاعی و پوشیده
در جامه ی استعاره و تمثیل را تفسیر غلط کرد.
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
9 صفحه 10
تمرینات عملی ایورودا
(رژیم غذایی مناسب دوشاها)
نویسندگان :سوامی دورگاناندا ،۱سوامی شیواداساناندا، 2
چها
رد
هم
سوامی کایالساناندا
3
برگردان :پری باباجی
@parybaba_ji
« بگذارید رژیم غذایی تان هر چیزی باشد ،اما در نظر بگیرید که باید
ایجاد سالمتی کرده و از بیماری جلوگیری کند» چاراکا
کتاب تمرینات عملی ایورودا ،چشــم انداز سوامی شــیوااناندا را بیان می
کند( 1887-1963م) ،اســتاد مشــهور یوگای هند و پزشکی که بیش از
200کتاب در مورد تمام جنبه های یوگا و همچنین ایورودا نوشــته است.
در قســمت های پیشین؛ با دوشــای خود؛ عالئم عدم تعادل در دوشاها و
راهکارهایی برای ایجاد سبک زندگی سالم و با نشاط اشنا شدید .در قسمت
پیش به گیاهان و ادویه ها پرداخته شد و در این قسمت به رژیم مناسب برای
هر یک از دوشاها می پردازیم.
رژیم غذایی مناسب واتا
رژیم غذایی دوشــای واتا بــرای تمام
کســانی که نیاز به ارامش و کاهش واتا
دارند ،مناسب اســت حتی اگر دوشای
اصلی انها واتا نباشــد .این رژیم غذایی؛
مغذی ،بافت ساز و قدرت دهنده و نشاط
بخش است.
درک رژیم واتا
اگر دوشــای اصلی و یا یکی از دوشــاهای اصلی شما واتا و در تعادل کامل
است ،نیازی به دنبال کردن رژیم خاص واتایی نیست و تنها کافی است که
شش مزه ضروری را در حالت تعادل قرار داده و در وعده های غذایی روزانه
تان مصرف کنید.
تغذیه برای واتا
ً
اگر نیاز است که شما حتما رژیم غذایی مخصوص واتا را دنبال کنید ،غذاهای
گرم ،ســوپ و مغذی که به راحتی هضم شوند و تولید گاز نکنند برای شما
سودمند هستند .غذاهای گرم اگنی را حمایت می کنند و غذاهایی رقیق و
سوپی و روغنی ،بدن را قوی و تغذیه می کنند.
زمانی که می خواهید تغذیه واتایی را پیش بگیرید بهتر اســت که به نکات
زیر توجه کنید:
دوشای غالب بدن شما واتا است و یا واتای اضافه در بدن خود دارید.هوای خشــک ،سرد و زمانی که باد می وزد ،پاییز و زمستان و یا مناطقیکه از نظر اب و هوایی ســرد و مرطوب هستند ،ایجاد واتا می کنند؛ مانند
مناطق کوهستانی
در سنین میانسالی و پیری زمانی است که واتا افزایش می یابد.چه و چگونه غذا بخوریم؟
نحوه غذا خوردن و چگونگی تهیه غذا بسیار مهم است .انتخاب غذاهاییکه نقطه مقابل سردی و خشکی هستند از ان جمله اند.
کیفیت :داغ ،ابدار ،روغنی ،ســنگین مانند سوپ ها و خورشت ها ،لبنیاتپرچرب ،روغن گی با سبزیجات روغنی نظیر؛ فنل ،خیار ،هویج ،کدو ،اسفناج،
گوجه پخته شده ،ارتیشو
10
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
مزه :شیرین ،ترش ،شور مانند انواع کربوهیدرات ها ،غالتی مانند کینوا ،جودوسر ،نانهای بدون مخمر ،برنج سفید و گندم ،سیب زمینی شیرین
میوه های شیرین یا ترش مانند انگور ،اناناس ،سیب ،اووکادو ،خرمای تازه،توت فرنگی ،انجیر ،پرتقال ،کیوی و لیمو و اب میوه هایی نظیر اب ســیب،
توت ها ،انبه
وعــده های غذایی منظم و در محیطی ارام و بدون عجله ،نوشــیدن فقطمایعات گرم مانند چای بابونه
«غذا باید در یک مکان ارام و ساکت خورده شود ،فارغ از اضطراب و اندوه و
با رعایت سکوت» سوامی شیواناندا
از چه چیزهایی پرهیز کنید:
غذاهای سرد ،خشک ،مزه های تند ،تلخ و قابض مانند انواع سبزیجاتی نظیر؛کلم ،گل کلم ،کیل ،بروکلی ،کلم بروکسل
روزه گرفتن بیش از 16ساعت ،وعده های نامنظم غذایی ،خوردن در حالحرکت ،استرس
غذاهای خام با طبع سرد و خشک مانند ساالدها ،نوشیدنی های سرد ،میوههایی نظیر؛ گالبی و موز نارس
غالتی نظیر؛ نخود ،لوبیای ســفید و سیاه ،ذرت ،جو ،و محصوالتی که ازغالت تهیه می شوند مانند پاپ کورن ،کراکرها و سریالها
ادویه جات مانند؛ فلفل و چیلینوشیدنی های سرد و کافئین دار ،قهوه ،چای سیاه ،چای سبز و اب سبزیو میوه به صورت سرد و خنک
نکته :اگر دچار ســردی و عدم تعادل واتا شــدید ،یک نوشیدنی از ترکیب
زنجفیل تازه ،کمی ســنگ نمک و لیموی تازه با اب گــرم را قبل از وعده
های غذایی میل کنید .به همراه غذا نیز کشک و ماست با کمی سنگ نمک
مصرف نمایید.
رژیم غذایی مناسب پیتا
رژیم غذایی دوشــای پیتــا برای تمام
کسانی که نیاز به ارامش و کاهش پیتا
دارند ،مناســب است حتی اگر دوشای
اصلی انها پیتا نباشد .این رژیم غذایی؛
کاهش فشــار خون ،گرما و ترشی در
بدن را به همراه دارد.
درک رژیم پیتا
اگر دوشــای اصلی و یا یکی از دوشــاهای اصلی شما پیتا و در تعادل کامل
است ،نیازی به دنبال کردن رژیم خاص پیتایی نیست و تنها کافی است که
شش مزه ضروری را در حالت تعادل قرار داده و در وعده های غذایی روزانه
تان مصرف کنید.
تغذیه برای پیتا
اگر نیاز است که شما حتماً رژیم غذایی مخصوص پیتا را دنبال کنید ،شما
می توانید به میزان کافی از ســبزیجات ،میــوه و کربوهیدرات ها در وعده
های غذایی خود و همچنین منابع کافی پروتئین و مقدار مناسبی از چربی
ها مصرف کنید .دوشــای پیتا تنها دوشایی است که از غذاهای خام مانند
ساالدها نفع می برد.
زمانی که می خواهید تغذیه پیتایی را پیش بگیرید بهتر است که به نکات
زیر توجه کنید:
-دوشای غالب بدن شما پیتا است و یا پیتای اضافه در بدن خود دارید. صفحه 11
در طول تابســتان و اوایل پاییز و زمانی که هوا گرم و مرطوب اســت ،میزانپیتا افزایش می یابد .و یا وقتی که شما در مناطق گرمسیری زندگی می کنید.
چه و چگونه غذا بخوریم؟
نحوه غذا خوردن و چگونگی تهیه غذا بسیار مهم است .برای به تعادل رساندنپیتا ،انتخاب غذاهایی که نقطه مقابل گرم ،رقیق و سبک هستند ،از ان جمله
اند .همچنین به مقدار زیاد غذاهای ســرد و ســنگین میل نکنید که اگنی را
ضعیف می کند.
کیفیت :خشــک ،گرم یا خنک ،کمی ســنگین ،ادویه هایی مانند زردچوبه،کاری ،گشنیز و نعناع ،ریحان ،زیره سبز ،هل ،مریم گلی و گالب
مزه :شیرین ،تلخ و قابض مانند سبزیجات تازه و تلخ و خنک نظیر سبزیجاتیبا برگهای ســبز تیره ،جعفری ،کلم ،هویج ،خیار ،براکلی ،سیب زمینی ،کدو،
بادنجان ،نخود سبز ،گوجه فرنگی پخته و بدون هسته
در فضای دوستانه غذا صرف کنید.به میزان مناسبی از میوه ها و سبزیجات استفاده کنید.شیرین کننده هایی مانند شیره افرا ،نیشکر ،مالس ،عسل تازه مناسب هستند.میوه های شیرین و خنک مانند ،انگور قرمز ،سیب شیرین ،الو ،اووکادو ،موز،بلوبری ،گالبی ،خرما ،انجیر ،زرد الو و کشمش
نوشیدنی هایی مانند ،اب میوه های طبیعی ،اب سیب ،اب زرد الو ،سبزیجات،انبه ،انار ،گیالس شــیرین ،چای های گیاهی مانند ،فنل ،گل سرخ ،یاسمین،
شیر بادام و شیر برنج
وعده های غذایی را در چهار وعده کوچک در روز و یا سه وعده به همراه یکاسنک و یا میوه در زمان عصر مصرف کنید.
«در زمانی که خشمگین هستید غذا نخورید .استراحت کنید و زمانی که ذهن
تان به ارامش رسید ،غذا میل کنید ».سوامی شیواناندا
از چه چیزهایی پرهیز کنید:
غذاهایی که زیاد داغ ،روغنی ،شور و ترش هستند.خوردن بیش از حد غذا ،در زمان عصبانیت ،با عجله و در حال حرف زدنغالت و سبزیجاتی مانند چاودار ،تربچه ،جلبک دریایی،لبنیاتی مانند ؛ ماست ،پنیر سخت و یا تند ،پنیر پارمسان ،کفیر و خامه ترشروغن هایی مانند؛ روغن کنجد ،خردل و دانه هایی مانند؛ بادام هندی ،بادامزمینی ،فندق ،بادام خام ،اجیل برزیلی ،دانه کاج ،پســته و گردو ،به طور کلی
مغزها به جز بادام درختی برای پیتا مناسب نیستند.
شیرین کننده هایی مانند شکر سفید ،عسل و شکالتمیوه های نظیر؛ کرن بری ،توت فرنگی ،ریواس ،توت قرمز و ســیاه ،البالو وسایر میوه های ترش
نوشیدنی هایی مانند ،اب پرتقال ،اب گوجه فرنگی ،قهوه و نوشیدنی های الکلیرژیم غذایی مناسب کافا
رژیم غذایی دوشای کافا برای تمام کسانی
که نیاز به ارامــش و کاهش کافا دارند،
مناســب اســت حتی اگر دوشای اصلی
انها کافا نباشد .این رژیم غذایی؛ انسداد
و بافت های اضافی را باز کرده و تحریک
متابولیسم در بدن را به همراه دارد.
درک رژیم کافا
اگر دوشای اصلی و یا یکی از دوشاهای اصلی شما کافا و در تعادل کامل است،
نیازی به دنبال کردن رژیم خاص کافا یی نیســت و تنها کافی است که شش
مزه ضروری را در حالت تعــادل قرار داده و در وعده های غذایی روزانه تان
مصرف کنید.
تغذیه برای کافا
اگر الزم است که شما حتماً رژیم غذایی مخصوص کافا را دنبال کنید ،باید
غذایتان را سبک کنید .ضمناً راهی که برای خوردن پیش می گیرید مهم تر
از ان چیزی است که می خورید .هر نوع غذایی که می خورید اگر به میزان
کم باشد ،سبک می شود و اگر همان غذا را به میزان زیاد بخورید ،سنگین
می شود .سریع و به مقدار کم بخورید و یک وعده در روز را حذف کنید.
چه و چگونه غذا بخوریم؟
نحوه غذا خوردن و چگونگی تهیه غذا بســیار مهم اســت .اگر بدن شماکافاست و یا دوشای کافا در بدنتان افزایش یافته است ،باید بدانید که کافا در
بهار افزایش می یابد و اگنی در این فصل و هوای سرد و خیس که مناسب
کافا نیستند ،ضعیف می شود.
زمانی که در مناطق سرد و برفی و بارانی هستید ،کافای شما افزایش می یابد.کیفیت :داغ ،خشک و ســبک ،از حبوبات به میزان خوبی استفاده کنید.غذایتان را تند و تیز کنید ،مث ً
ال به غذایتان زنجفیل ،فلفل ،چیلی و ادویه های
تند دیگر مانند کاری و زردچوبه اضافه کنید .از غذاهای خشک استفاده کنید.
مزه :تند ،تلخ و قابض نظیر مقدار قابل توجهی ســبزیجات مانند بادنجان،اسفناج ،نخود و لوبیا سبز ،براکلی ،کلم و گل کلم
وعده های منظم و گرم مناسب دوشای کافا است .انواع خوراک حبوبات باادویه و تند مناسب کافا هستند.
میوه هایی مانند اناناس ،ســیب ،گریپ فــروت ،گالبی ،پاپایا ،کینوا ،میوههایخشک
شیرینی جات به مقدار خیلی کم مانند عسل ،شیره افرا ،میوه های خشکروزه و یا کاهش تعداد وعده های غذایی مانند صبحانه و یا شام در روزنوشیدن نوشابه های گرم و البته نه میزان زیاد ،حداکثر 6فنجان در روز«غذاهای ســاده و مغذی ،اعتدال و ورزش منظم راه هایی برای رســیدن به
سالمتی و طول عمر است ».سوامی شیواناندا
از چه چیزهایی پرهیز کنید:
زمانی که از رژیم کافا پیروی می کنید باید بعضی از غذاها را کاهش داده و
یا حذف کنید:
هر گونه غذای ســنگین ،دیر هضم ،ســرد و روغنی مانند فست فودها وگوشت گاو ،ارد سفید گندم ،ســبزیجاتی مانند اووکادو ،خیار ،کدو تنبل،
گوجه فرنگی ،کدو ،سیب زمینی
میوه جاتی مانند اووکادو ،موز ،خرما ،انجیر تازه ،طالبی و هندوانه ،انبه ،انگورو در کل میوه های شیرین و ابدار
ً
نوشیدنی های سرد و سنگین مانند میلک شیک ،کافه گالسه و کال شیرینیجات و شکرسفید
تمامی محصوالت لبنی و ترکیبات شیرزیاده روی در خوردن ،ساندویچ ها و اسنک ،غذاهای شور و نمکی ،دیر غذاخوردن و یا در تنهایی خوردن
برای کافا خوردن غذاهای گرم و تلخ ،اگنی را فعال کرده و هضم به راحتیانجام می شود.
تمرینات منظم ورزشی نیز الزم و ضروری است.1-Swami Durgananda
2-Swami Sivadasananda
3-Swami Kailasananda
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
11 صفحه 12
ازفرش تا عرش
به بهانه تولد استاد بی.کی.اس
ایینگر؛ پدریوگای مدرن
نوشته :گیتا ایینگر /ازکتاب گوروجی دوست داشتنی
۱
مترجم :حمیدرضا مختارزاده
زندگی دریک روستای توسعه نایافته دراوایل قرن بیستم ،همان گونه است
که می توان تصورکرد .روستایی که هیچ نداشت .امکاناتی نبود؛ نه برقی ،نه
اسیاب اردی ،نه خواروبارفروشی و نه مدرسه ای .فقرازالی درزهای هرالونکی
ســرریز می شد .در این روســتا 80تا 100نفر تحت شرایط سختی دران
الونک ها زندگی می کردند .زمین های کشاورزی وجود داشتند اما کشاورزان
با قحطی شدید اب روبرو بودند .گوروجی ۲دران روستای فقرزده ،یعنی بلور
با شرایط تندرستی ضعیفی به دنیا امد.
کودکان همسال او کاری جز فراراز مدرسه بلد نبودند .گوروجی هم ازاین
امرمســتثنی نبود .دران زمان ،راهنمایی چندانی ازطرف بزرگترها صورت
نمــی گرفت چرا که انها برای کاربه نواحــی مجاورمی رفتند .پدرگوروجی
مدیرمکتب خانه ای درنارســاپورا بود ،شهرستانی کوچک که درحدود پنج
کیلومتری ازروســتای بلورقرارداشت .او باید صبح زود ازخانه بیرون می زد.
دران ایام ،مدیرمکتب خانه مسئولیت های متعددی داشت؛ ازنظافت اتاقها
گرفته تا حســاب و کتاب ،سپرده گذاری در اداره پست ،سرکشی وغیره .او
گاهی اوقات باید به شهرداری بنگلورســر می زد .به این ترتیب ،روزهای او
در مکتب خانه و کار مربوط به مکتب خانه ســپری می شــد .وی به دلیل
سخت کوشی ،ازخود گذشتگی ،صداقت و مداخالتش درکار ،و بیش از همه
تدریس و اموزشــی که می داد ،مورد تحسین و قدردانی همگان قرارداشت.
اموزگارخوبی بود ،اما دستمزدی که ان روزها داده می شد بسیار ناچیز بود.
برای همین وضعیت مالی او تعریف چندانی نداشت.
گوروجی به دنیا که امد نحیف بود ،اما درسنین کودکی تا دلتان بخواهد
یکدنده ،خودرای و لجباز ،شــجاع و پردل و جرات بود .او به عنوان قهرمان
میان دوستانش انتخاب شده بود و سردسته ی همسن و ساالن خودش بود.
همه به حرف هایش گوش می دادند و به دستوراتش عمل می کردند.
در عین حال او به درد دوستانش هم می خورد .به همین دلیل گروه به او
وابسته بود .او از رغبتی درونی و ذاتی برای کمک و حمایت از دارو دسته اش
برخورداربود .او به راحتی از درخت ها باال می رفت و برای دوســتانش میوه
می چید .این ...زندگی او بود و اینده اش درهاله ای از ناشناختگی قرارداشت.
بعدها خانواده او به بنگلور نقل مکان کردند.
دران هنگام ،پدرگوروجی ،یعنی پدربزرگ من ازتدریس بازنشسته شده
بود .او به قصد یافتن شغلی به بنگلورقدم گذاشت و در یک خواروبارفروشی
به کار مشغول شد .صاحب مغازه مرد مسلمان مهربانی بود .او برای صداقت
پدربزرگم که حســاب کتاب های مغازه را درست و مرتب نگاه می داشت،
ارزش بسیاری قائل بود .با این همه ناخوشی پدربزرگ کار خودش را کرد و او
کریشناماچار درگذشت .بازهم خانواده می بایست با مشکالت بغرنجی دست
و پنجه نرم می کرد.
تحصیالت گوروجی لطمه خورد ،او برای پرداخت هزینه ی امتحانات باید
با کاسه ی گدایی از این خانه به ان خانه و از این مغازه به ان مغازه می رفت.
فقر ،بقا درمیان محدودیت ها را به او اموخت .درعین حال ،او از این که می
باید با تحقیرها و توهین ها روبرو می شــد عمیقا ازرده خاطر می گشت .اما
12
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
این توهین و تحقیرها پایه گذارویژگی هایی چون ســخت کوشی و عزمی
راسخ دراو بود.
گوروجی مجبورشــد به میســور برود و با خواهرش که همسرتیروماالی
کریشناماچاریا بود زندگی کند .انجا ناچار بود کارهای خانه را انجام دهد که
مشقت بدنی فوق العاده ای را طلب می کرد .او حاضربود در ازای وعده های
غذایی روزانه ،این دردها را به جان بخرد .یکروز به ناگاه از او خواســته شــد
تا اســاناهای یوگا را انجام دهد که برای او نااشنا بود .این امر برای او شوک
اوربود .او هرگز نمی دانست چرا باید به این کار می پرداخت و به چه دردی
می خورد .نه می دانســت سریوگا کجاست و نه تهش! و نه می دانست که
هدف از انجام یوگا چیست؟ او مجبور بود به موضوعی ناشناخته تن در دهد .و
او این کار را انجام داد .او هرگز از استادش نپرسید چرا باید این کارها را انجام
دهد؟ او هرگز بابت دردها و رنج هایی که متحمل می شد غرولندی نکرد .او
هرگز در مورد هیچ چیز به خود تردیدی راه نمی داد.
راهی که او پیش گرفته بود ،انجام انچه از او خواســته می شــد بود و در
این راه ،او به موفقیت رسید .مدتی بعد ،او می بایست جلوی دیدگان افرادی
که از قصر میسور دیدن می کردند نمایشی یوگایی را ارائه می داد .ان افراد
میهمانان مهاراجه بودند .تشــویق ،قدردانی ،کف زدن های ایشــان و هدیه
کوچک نمادینی برای به پیش تر راندن او کفایت می کرد .او به تمرین بدون
اگاهی ادامه داد.
حاال وقت ان رسیده بود که با استاد خود به سیاحت کارناتاکا( ایالتی که
دران می زیست) پرداخته و ورای ان به سمت شمال هند سفر کند .ماموریت
او شستن البسه استادش ،فراهم اوردن اب گرم برای حمام وی ،غذا پختن
برای او و به نمایش گذاردن اساناها ،بنا به درخواست وی بود.
گوروجی به ماموریت خویش مشغول شد ،در حین این دوره که استاد به
سخنرانی ،ایراد خطابه و پاسخ به پرسش ها می پرداخت ،اموزش او اغاز شد.
او به برخی از نکات پی برد و پاسخ هایی نصفه و نیمه به معمای چرایی انجام
اساناها برای خود پیدا کرد.
سرانجام گوروجی به شهر پونا رسید .تهی دستی ،هم ازنوع مالی و هم از
نوع اگاهی ،همچنان او را همراهی می کرد .قرارشد که بنا به دستوراستادش
به اموزش اســاناها بپردازد و گوروجی نیز چنین کرد .در این زمان او هجده
ساله بود .این زمانی بود که مغزش مشتعل شد .هنگامی که در میسور به سر
می برد ،ســوامی یوگااناندا از ایاالت متحده امریکا به دیدن قصرمیسورامد.
ســوامی یوگااناندا نویســنده "زندگی نامه یک یوگی" ،از او دعوت کرد که
بــا او به امریکا بــرود .اما گوروجی به او گفت که تنها یک اســتاد دارد و او
کریشناماچاریا است.
او مربیگری را در شهر پونا شروع کرد .ضدیت شدیدی که در بدو ورودش
شکل گرفته بود او را مشوش نساخت .او به سادانای( تمرینات معنوی روزانه)
خویــش ادامه داد .حاال دیگر ســادانای او با حکمت امیخته بود .مردم او را
سوال باران می کردند ،با او مخالفت می کردند ،و او را گیج می کردند .و دران
واحد ،عده قلیلی از او قدردانی می کردند و تحســین می نمودند .دوستش
داشتند ،به اوافتخار می کردند ،بزرگش می پنداشتند و او را باالترمی بردند.
زمان تغییر می کرد و خرد در وجود او جوانه می زد و رشد می کرد .ذهن او
فروزان ،هوشیار و جلوه گرشده بود .شهامت او جای خود را به اعتماد به نفس
داد ،اعتماد به نفس به روشن بینی بدل گشت و روشن بینی ،کمال را برای
او به ارمغان اورد ،او خود ســاخته ،خوددار ،خوداتکا ،خوداموخته ،خودکفا و
خودلگام بود. صفحه 13
گوروجی مهربان و مشتاق بود .او قلب همه کس را با اتش یوگا شعله ورمی
کرد .به سرعت قادر بود خود را وفق دهد و اصالح کند و همچنین تسکین را
برای دردمندان ارزانی دارد .او تجسم فیزیکی دانش یوگا بود .نهادی خسروانه
داشت و به هنگامی که سخن از یوگا بود ،او می باید از ادراک خود مطمئن
می گردید تا در برابر کسی تسلیم نشود.
او را می توان شهریاریوگا نامید .راج یوگی .او یک راجا-یوگی بود .این گونه
نبود که او عازم ســفر دور دنیایی گردیده و از هر کشــور دیدن کرده باشد.
شاگردان وی ،او را دعوت می کردند و او را اکرام می نمودند ،او را گرامی می
داشتند و استاد را چون پادشاهی فرض می کردند.
از او دعوت شــد در کشورهای خارجی که بستر ترقی ،رونق و شکوفایی
بودند ،اقامت کند اما او سرباز زد .گویی حرف "ب" در زندگی او جایگاه مهمی
یافته بود .بلور ،روستای محل تولدش ،و بهارات نام بومی هندی ،که قلبش
برای انها می تپید .او به بهارات عشق می ورزید .او برای کشورهای مدرن و
توسعه یافته ارزش قائل نبود .گوروجی نظم موجود در سایر کشورها را می
ســتود اما عشــق و احترامی که به بهارات می ورزید انقدربود که او را بران
می داشت تا بگوید" :هندوستان قلب دارد؛ قلبی فیزیکی و هم روحانی" .بلور
قلب عاطفی او بود .هرچه از دستش برمی امد برای روستای توسعه نایافته
بلور ،روســتای پدریش انجام داد و برروی نقشه ی جهان جایگاهی برایش
دست و پا کرد.
او نه تنها مکتب یوگا را محبوبیت و رسمیت بخشید ،بلکه هنر ،علم ،فلسفه
و معنویات را که در یوگا نهفته بودند اشکار نمود .بی انکه چیزی از شالوده
اخالقی و منشی ان بکاهد.
1-Beloved Guruji
- 2گوروجی به معنی استاد معنوی است ،در اینجا منظور استاد ایینگر می باشد
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
13 صفحه 14
افزایش اسید معده ۱و
راهکارهای یوگاتراپی
از کتاب یوگاتراپی نوشته کریشان کومارسومان و دکتر وی.کی.الوالیا
گرداوری و ترجمه :ناهید موسوی
@mahayoga_enviornment
اسید معده از اجزای اصلی تشکیل دهنده
شــیره معده است .یک انسان بالغ روزانه 3-2
لیتر شــیره معده تولید می کند .این شیره از
غدد دیواره معده ترشح می شود .یکی از مواد
موجود در این شــیره اسید کلریدریک است.
phمحتویات این شــیره 5/1است بنابر این
در کل اسیدی است که مناسب هضم غذاست.
گاهی بدالیل متعدد این تعادل برهم می خورد
دراین مواقع افزایش میزان اسید با احساسات
جانبی مانند گیجی ،حالت تهوع و اســتفراغ،
سوزش مری ،سوزش قلب ،سردرد و احساس
دل اشوبه همراه است .در حالت مزمن اسهال
یا یبوست و ورم معده نیز به این عالئم اضافه
می شود.
عوامل:
14
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
خوردن غذای تند ،ســرخ کردنــی ،افراط در
مصرف شــیرینی جات ،گوشت ،غذای مانده در
یخچال ،خوردن هنگامی که گرســنه نیستید،
مصرف غذای سرد که خود عامل افزایش درصد
اسید معده است باعث انباشت سموم غذا در معده
می شوند .این اسید اضافه می تواند بر بافت جدار
دستگاه گوارش اثر نامطلوب گذاشته و خود عامل
ایجاد بیماری های دیگر مانند زخم معده شود.
راه کارهای یوگا تراپی در این مورد:
.1کریا یوگا :کنجال کریا با اب گرم و نمک به
مدت 20-10روز و در صورت لزوم تنقیه کنید.
.2یوگا اســاناها :پاس چی موتاناســانا ،یوگا
مــودرا ،بوجانگاســانا ،سارپاسانا،ساروانگاســانا،
پاوان موکتاســانا .پس از بهبودی کامل می توان
وضعیت مایوراسانا را نیز تمرین کرد.
.3پرانایامــا :اگنــی ســار کریا ،پالوینــی و
انولوماویلوما.
.4مودرا :سورابهی مودرا به مدت 8یا 48دقیقه.
رژیم غذایی مناسب برای این افراد:
• از غذاهای اســیدی پرهیز کنید .میوه های
قلیایی مانند خرما و انجیرمصرف کنید .سبزیجات
برگ سبز ،ســیب زمینی ،دانه سویا ،سرشیر یا
کشک را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
• اب کدوقلیانــی ،نارگیل و هویج هر ســه
نوشــیدنی مناســب اســت .می توانید دروعده
صبحانــه از انها اســتفاده کنید و ســبزیجات
پخته و میوه فصل بــرای ناهار یا عصرانه گزینه
مناسبی است.
• از مصرف ترشیجات نان سفید،کیک ،لوبیا،
حبوبات دیرهضم ،پنیر ،الکل ،قهوه و چای ،تخم
مرغ ،برنج ،شکر و ادویه بپرهیزید.
• یک لیوان اب ولرم +نصف یک لیمو +یک
قاشق عسل +عصاره زنجبیل در حد یک قاشق
نوشیدنی مناسب این افراد است.
• اب لیمو با سودا و بیکربنات و نارگیل خشک
شده را میتوان در اسموتی ها افزود.
• شیر ســرد و عسل نوشیدنی مناسبی است
مگر اینکه نتوانید الکتوز را هضم کنید.
• خوراک عدس و برنج به نسبت دو به یک با
نان سبزییجات میل کنید.
• بورانی از ماست و کدو وعده مناسبی است.
• فلفل نخورید.
• یک عدد میخک پس از غذا بجوید.
• با گیاه امله مربا تهیه کنید و برای صبحانه
میل کنید.
• پودر سه گیاه هلیله ،بلیله و امله را در غذاها
اضافه کنید.
• غذای سرد یا داغ نخورید.
• موقع خشم یا ناراحتی بهتر است غذا نخورید.
• پس از صرف غذا به مدت 15-10دقیقه در
واجراسانابنشینید.
دقــت کنید درمان تنها زیــر نظر متخصص
امکان پذیر است .تمامی مراحل یاد شده مکمل
درمان تخصصی شماســت .یوگاتراپی همانگونه
که از نام ان پیداست روش بهبود بر اساس ایده
درمانی یوگا و ایورودا ،توسط خود فرد است .این
روش را افراد زبده پس از تحقیق و بررسی بسیار
در اختیار ما قــرار داده اند که همچنان در حال
به روز شدن است .اما در سازگاری ان با شرایط
درمان جو ،رعایت جانب احتیاط و اصل تناسب با
شرایط فردی و اقلیمی ضروری است.
1-Acidity صفحه 15
دوم
یوگا برای زنان
تهیه و تدوین:
ساغرخیاطی و شهره سلیمانی فر
نقش یوگا در کاهش استرس ،افسردگی و
نوسانات خلقی در دوره های مختلف زندگی
زنان و همچنین تاثیر تمرینات مستمر یوگا
بر باروری و دوران بارداری سالم
در قسمت اول به برخی نکات کلی درباره تاثیر
یوگا بر سالمتی انسان اشاره کردیم .در این قسمت
به تمرینات یوگا و تاثیر انها در تنظیم هورمونهای
جنسی زنان و کاهش مشکالت و دردهای ناشی
از انها می پردازیم.
در باور عمــوم ،یوگا تنها برای بانوان اســت،
در صورتی که تعداد زیادی از زنان هســتند که
یوگا هنوز وارد زندگیشــان نشــده و عالقه ای به
ان ندارنــد .اما اگر بانوان با فواید بیشــمار یوگا و
اثرات ان بر روی ســامتی خود اگاه شوند قطعا
بــه ان روی خواهند اورد .به عنوان یک زن مهم
نیســت در چه سنی هستید ،از نوجوانی تا بعد از
یائســگی می توانید تمرینات یوگای متناسب با
وضعیت جســمانی و روانی خود را انجام دهید.
یوگا باعث می شود شما درباره ی مسائل مربوط
به بــدن و ویژگی هــای خارق العــاده خودتان
شگفت زده شوید.
کاهش دردهای کف لگن خاصره
مطالعات ام .ار .ای کاربردی نشان می دهند که
در هنگام دم گرفتن ،دیافراگم و کف لگن پایین
می ایند و عکس همین موضوع در هنگام بازدم
اتفاق می افتد ،برای از بین بردن تنش های کف
لگن می توانیم همین حرکت رفت و برگشــت را
ذهن تجســم کنیم .در واقع هنگام دم گرفتن با
پایین امدن و بزرگ شدن کف لگن فضای ایجاد
شده در فضای لگن را تصور کنید ،و در زمان بازدم
تصور کنید که درد و فشار در ناحیه لگن ازاد می
شود و از بین می رود .می توانید هر زمان که درد
لگن را تجربه میکنید ۲تا ۵دقیقه این تمرین را
انجام دهید.
یکی دیگر از تمرینات این است که اسکن بدن
با دم و بازدم را انجام دهید و با دم و بازدم ســراغ
نواحی بروید که حس میکنید تحت درد و فشار
هستند ،نفس خود را به ان ناحیه هدایت کنید تا
به ارامی از فشار درد رها شوید.
کاترین لومباردو متخصص طب فیزیکی میگوید
تمریــن وضعیت هایی که باعث تنفس اگاهانه و
اگاهی از بدن می شوند می تواند درد های مزمن
لگن را در زنان کاهش دهد.
اساناهایی که باعث کشش کف لگن ،عضالت
ران ها و عضالت پشت می شوند می توانند مفید
و موثر واقع شــوند .همچنین حــرکات پیچ که
باعث کشــش ستون مهره ها و لگن می شوند به
کاهش ناراحتی های مربوط به شکم و لگن کمک
می کنند.
در زیر به اساناهایی اشاره شده که به بهبود درد
لگن کمک میکنند و در صورت نیاز می توانند با
وسایل کمکی انجام شوند:
وضعیت کودک باالســانا یــا وضعیت کودک
شــاد ،وضعیت پیچ کامل یــوگا ،وضعیت گربه و
گاو ،وضعیت نخ وســوزن ،وضعیت جنگجوی ،۲
وضعیت مثلث ساده ،اوپاویشتاکناسانا و شاواسانا.
عدم توازن هورمون ها
وقتی درباره عدم توازن هورمونها در زنان حرف
می زنیم ،اولین گام مثبتی که میتوان به ان اشاره
کرد مدیریت استرس می باشد .ما با سرعت دیوانه
واری مشــغول شــغل و کار خود هستیم و ان را
بسیار مهم میدانیم به گونه ای که هیچ گاه تسلیم
نمی شــویم .اگر چه هر روز با حیوانات وحشــی
روبرو نیســتیم اما در یک حالت دائمی جنگ و
گریز زندگی میکنیم.
محــور هیپوتاالموس-هیپوفیز-ادرنــال یــا
اچ .پی .ای یک حلقه ی بازخورد منفی اســت که
پاسخ استرس را تنظیم میکند .در عرض چند ثانیه
از مواجه با استرس هیپوتاالموس مغز هورمون ازاد
کننده کورتیکوتروپین را ترشح میکند که باعث
ترشح کورتیزول در ادرنال میشود.
هورمون اســترس یا کورتیزول نقشی اساسی
در کیفیت خواب دارد ،کورتیزول و مالتونین که
هورمون خواب اســت یک رابطه معکوس دارند و
ریتم خواب و بیداری شبانه روزی شما را تنظیم
میکنند .شــب ها با کاهش کورتیزول و افزایش
مالتونیــن به خواب می رویــد و بر عکس ان در
صبح هنگام بیداری اتفاق می افتد .اما اســترس
مزمــن این روند را به هم میزند و باعث میشــود
ســطح کورتیزول شما در عصر به باالترین میزان
خود برسد و حتی میتواند یک هفته خستگی و بی
خوابی را به همراه اورد .حلقه های بازخورد منفی
دیگری هم وجود دارند که به تیروئید و تخمدان
ها عالمت می دهند .اگر عدم تعادل هورمونها به
مدت طوالنی ادامه داشته باشد میتواند عملکرد
تولید مثل را تغییر دهد یا حتی ان را متوقف کند.
همچنین می تواند بر متابولیسم ،سیستم ایمنی
بدن و سالمت قلب و عروق تاثیر بگذارند.
تمرینات یوگا برای تنظیم هورمون ها
خارج شدن از حالتی که یک تالش دائمی برای
زنده ماندن است به سیستم عصبی فرصتی برای
بهبود می بخشد در این حالت الگوهای کورتیزول
تثبیت می شوند ،سیستم تولید مثل تنظیم می
شود و می توانید خواب بهتری داشته باشید .یک
تمرین یوگا که سکون را در اولویت قرار دهد می
تواند سیستم عصبی را ارام کند و محور اچ .پی .ای
شــما را هماهنگ کند .به این نکته توجه داشته
باشید که اگر سیستم عصبی شما در محیط کار
و خانه تحت فشــار است و در کنار ان از غذاهای
فراوری شــده هم استفاده می کنید .نمی توانید
تمرین یوگای خود را نیز تحت فشار های عصبی
انجام دهید .این توالی تمرین متعادل کننده است
و ارامش و ســم زدایی را با هم القا میکند .اندام
های ما مملو از مواد شیمیایی مضر است ،بنابراین
حرکات پیچ به پاکسازی کبد ،روده بزرگ و حتی
تخمدان ها کمک می کند به عالوه هنگامی که
انقباض های شــکم را ازاد مــی کنید خون تازه
بــه رحم و تخمدان می ریزد تا فعالیت ســلولی
بیشتری ایجاد کند و پوشش اندومتریوز ساخته
و هم ریخته میشود.
تعــدادی از اســاناهایی که به ایــن وضعیت
کمک میکند:
وضعیت ماهی ،سالم بر خورشید ،ماالسانا،
مارچی اسانا 1و ،3باداکناسانا ،تنفس نادی شودانا
و شاواسانا.
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
15 صفحه 16
دوم
و
اخر
یوگا و سالمتی
سالمتی از دیدگاه
شخصیت های برجسته یوگا
مترجم :لعیا نبی فر
در قسمت گذشته دیدگاه های برخی از اساتید برجسته یوگا را
درباره سالمتی خواندیم .در این شماره توجه شما را به ادامه ی این
سخنان جلب می کنیم.
منظور از «تعادل» در شناخت یوگا از سالمتی و بیماری چیست؟
سوامی ساتیاناندا :عصای چاووشی ۱نماد سالمتی و به معنی تعادل
نادی های ایدا و پینگاال یعنی جریان های انرژی جسمی و ذهنی در بدن
انسان است .نماد عصای چاووشی که دو مار پیچیده به دور چوب دستی
دارد اغلب به منزله نمادی در حرفه پزشکی استفاده می شود .انتخاب این
نماد کام ً
ال منطقی است .پزشکی به تعادل می پردازد زیرا بی تعادلی است
که ایجاد بیماری می کند.
تعادل به معنی سالمتی کامل است درحالی که بی تعادلی بر بیماری یا
سالمتی کم داللت دارد .این تعادل یا نبود تعادل در تمام سطوح ظرافت
به کار می رود و مســتقیم با ایدا نادی و پینگاالنادی رابطه دارد .بیماری
می تواند با بی تعادلی جسمی ،پرانایی و روانی ایجاد شود .به تعبیر جامع تر،
بیماری با بی تعادلی روحی به وجود می اید .به تعبیر افراطی ،می توان گفت
فقط کسی که به باالترین مرحله ی زندگی روحی رسیده باشد به راستی
سالمت است .تعادل بین کانال های ایدا و پینگاال نخستین مسئله مورد
16
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
توجه هر نظام شفابخشی ازجمله پزشکی است و به همین دلیل کِدوسییِس
ب ه عنوان نماد علم پزشکی استفاده می شود.
مبنای سالمتی چیست؟
سوامی نیرانجاناناندا :سازمان بهداشت جهانی ،سالمتی را از دید جسمی،
ذهنی ،روحی ،اخالقی ،عاطفی و اجتماعی تعریف کرده است :یعنی وقتی در
تمام سطوح هماهنگی باشد تجربه ســامتی وجود دارد .سازمان بهداشت
جهانی ســامتی را نبود بیماری در بدن تعریف نکرده اســت .این سازمان
ســامتی را به منزله سبک زندگی منظم شــده تعریف کرده است؛ سازمان
بهداشت جهانی ســامتی را از لحاظ هماهنگی میان جسم ،عواطف ،ذهن،
ویژگی های روحی ،اصول اخالقی ،زندگی اجتماعی و شخصیت تعریف کرده
است که هر چیزی را دربرمی گیرد.
۴
کلمه هندی برای ســامتی سواستیا ۲است .سوا ۳یعنی خود فرد ،استا
یعنی وضعیت استوار بودن بر چیزی یا کسی که بر چیزی استوار است .کسی
که بر جســم استوار است ،کسی که بر ذهن استوار است ،کسی که از جسم
اگاه است ،کسی که از ذهن اگاه است سواستیاست .چنین تصوری از سواستیا
یا ســامتی در سنت یوگایی جا دارد .وقتی کسی بر ذات خود استوار است
سواروپا اواستانام ۵گفته می شود .وقتی کسی بر خویشتن خود استوار است
سالمتی تجربه می شود .این تعریف تحت اللفظی سواستیاست و این تعریف
تحت اللفظی است که یوگا از ان پیروی کرده است .مفهوم سواستیا یا سالمتی
ن ه تنها جسمی بلکه روانشناختی نیز هست ،نه تنها روانشناختی بلکه روحی
نیز هست چراکه بُعد روحی زندگی ریشه حیات انسان است.
اگر کسی به درخت روی زمین نگاه کند تنه ،شاخه ،برگ ،گل و میوه دیده
می شــود .اگر انسان بخواهد درخت را زنده نگه دارد چه کار می کند؟ از تنه،
شاخه ها ،برگ ها ،گل ها و میوه ها مراقبت می کند یا مواظب ریشه هاست؟ اگر
فرد مواظب ریشه های درخت باشد ان درخت قوی می شود .اگر به ریشه های
درخت توجه نشــود صرف نظر از اینکه ان درخت چقدر بزرگ است ،چقدر
قدیمی اســت در یک تندباد ،در یک توفــان خواهد افتاد .اگر این الگو برای
شــخص به کار رود معلوم می شــود که به ریشه توجه نشده است و قسمت
باالیی درخت یعنی جسم ،حواس ،ذهن ،عقل و «من» شناخته شده اند. صفحه 17
وقتی به ریشــه ها اعتنا نشود نبود نیروی اراده ،نبود شفافیت ذهنی ،نبود
شــناخت موقعیت یا مردم یــا محیط پیرامون وجود دارد و برداشــت های
خودمحور خود فرد برای خوشــی و نفع شخصی ،در زندگی بارزتر می شود.
این وضعیت نمی گذارد انســان در ایجاد تمدن و جامعه بشری به عنوان یک
خانواده ،به میزان چشمگیر و فوق العاده ای سهیم باشد .برای همین است که
انجام یوگا با ایجاد اگاهی از ریشــه ها اغاز می شــود :این نظریه ی یوگاست.
به همین علت است که مفهوم اتما ۶یعنی روح در یوگا اهمیت فراوان دارد.
منظور از «سالمتی» در ابعاد مختلف وجود چیست؟
سوامی نیرانجاناناندا :وقتی کســی از سالمتی حرف می زند منظورش
سالمتی سامانه عضالنی بدن نیست .وقتی کسی از سالمتی صحبت می کند
منظورش کاســتن از مشکالت فیزیولوژیکی نیست .وقتی کسی از سالمتی
می گوید منظورش هماهنگی ،تعادل و توازن در تک تک سطوح شخصیت ،در
تک تک ابعاد شخصیت است.
وقتی چنین تجربه ای به دست اید ،وضعیت وانهادگی واقعی و کامل حاصل
می شود .دریافت های حسی ،درون گرایانه می شوند .در این وضعیت وانهادگی،
حسی مادی ،اگاهی عینیت یافته بیرونی نیز درون گرایانه
اگاهی از چیزهای
ِ
می شــود .همه از تجربه های بیرونی اگاهند اما کســی از تجربه های درونی
اگاه نیست.
جرع
ه
ا
ی از ی
ک
ک
تاب
هدف یوگا اگاه کردن انســان از تجربه های درونی است؛ هدف ،اگاه کردن
انســان از هر دو حقیقت ،بیرونی و درونی است که به نوبه خود به فرد کمک
می کند قابلیت ها ،ضعف ها و استعدادهای پنهان خود را بشناسد یا از انها فراتر
رود .بنابراین یوگا علم جسم ،ذهن و روح تلقی می شود؛ علمی که برای سالمتی
کامل کل وجود انسان است.
چرا یوگا برای سالمتی در دنیای امروزی الزم است؟
سوامی ســاتیاناندا :همه جای دنیا مــردم در وضعیت هراس ،وحشت،
اضطراب ،غضب ،فشار عصبی ،ناامنی ،تردید و بدگمانی زندگی می کنند .این
وضعیت ها بر ســاختار فیزیولوژیکی فرد تاثیر می گذارد و موجب بسیاری از
بیماری هایی می شود که امروزه مردم دچارند .در این شرایط ،یوگا در جایگاه
نوشداروی بســیار خوبی قرار دارد .وقتی یوگا انجام می شود تغییرهای کالبد
جســمی واضح است :رفتار قلب ،مصرف اکسیژن ،اهنگ تنفس ،واکنش های
ســامانه عصبی ،ترشح هورمون ها ،تغییر امواج مغزی؛ تمام سامانه های کالبد
جسمی تاثیر می گیرند و دستخوش تغییرهای معینی می شوند.
منبع:
2013 ,Hatha Yoga Book
1.Caduceus
2. Swaasthya
3. Swa
4. Astha
5. Swaroope avasthanam
6. Atma
جادوی توجه
خالصه نویسی :سیسا
ثروت مادی یا پول فقط وسیله ای برای براورده
شــدن خود به خودی امیال ماست .تنعم یا ثروت
یعنی اینکه شخصی به اسانی می تواند به ارزوهایش
جامه ی عمل بپوشاند ،خواه انها جنبه مادی داشته
باشند ،خواه به نیازهای احساسی ،روانی یا معنوی ما
مربوط شوند ،و چه در حیطه روابط ما باشند.
توجه یک انسان ثروتمند هرگز روی پول متمرکز
نمی شود .افزوده بر این ،فرد ثروتمند هرگز اهمیتی
به پول نمی دهد .شاید شما میلیونها دالر در بانک
داشــته باشید اما اگر پیوســته به پول فکر کنید،
اگر به ان اهمیت بدهیــد ،اگر در مورد ان نگرانی
داشــته باشید در مورد کسب پول بیشتر ،در مورد
پول کافی نداشــتن ،در مورد از دســت دادن پول
هر قدر پول که داشته باشید ،فقیر هستید .اسکار
وایلــد می گوید":تنها یک طبقه از مردم هســتند
که بیش از ثروتمندان به پول می اندیشــند ،و انها
فقرا هســتند .در واقع فقرا نمی توانند به هیچ چیز
دیگری بیندیشند".
ثروت یا تنعم حقیقی یعنــی فارغ البال بودن
نســبت به همه چیزهای زندگــی ،و از ان جمله
پول .بنابراین ثروتمند بودن یعنی اگاهی از منبع
کل واقعیات مــادی .این منبع کل واقعیت مادی
هشیاری خالص است .اگاهی خالص است .حوزه
واحد است .حوزه ی همه امکانات است.
ما نمی توانیم این حوزه را تنها با فکرکردن در
مورد ان بشناسیم زیرا طبق تعریف ،تعالی اندیشه
است .اما به هر شکل می توانیم با تعالی و شناخت
صمیمانه ان به عنوان طبیعت خود ،دانشی تجربی
از این حوزه داشته باشیم.
وقتی متعالی می شــویم به شکل غیر کالمی و
بدون استفاده از کلمات می دانیم دانش را مستقیما
و بدون دخالت گیج کننده زبان محاوره ای کسب
می کنیم .ارزش مراقبه در این اســت که از طریق
ان ما به تجربه وجود خالص خود دست می یابیم
اگرچه تجربه وجود خالص ،خود تجلی ســعادت
کامل و شادی محض است.
خاصیت اصلــی مراقبه کردن مرتــب توام با
پویایی این اســت که هر چه ما بیشــتر به حوزه
وجود خالص ،اگاهی خالص و هشیاری خالص فرو
می رویم ،پویایی ما بیشتر با ان امیخته می شود.
انگاه پویایی ما به کیفیتی دست پیدا می کند که
در وجود خالص و در هشیاری خالص ذاتی است:
"بیکران ،نامحدود ،فراوان ،با تنعم و نامیرا".
بهترین روش برای کسب دانشی از این حوزه ،
وجود خالص ،انجام مراقبه است .اطالع هوشمندانه
درباره کیفیــات و توجه کردن به این کیفیات نیز
به ما کمک می کند زیرا در نهایت انچه ما تجربه
می کنیم پی امدی از کیفیت توجه ماست.
فیزیکدانان می گویند که وقتی ما به فراســوی
قلمــرو ذرات اتمی و به میــان ابر ذرات زیر اتمی
می رویم که اتم را می سازند ،اتمی که همه چیز را
در هستی تشکیل می دهد ،وقتی تالش می کنیم تا
این ذرات را بیازماییم و بشناسیم ،ذراتی که نامهایی
تخیلی همچون کوارک ها ،بوزون ها ،لپتون ها ،و از
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
17 صفحه 18
ایــن قبیل دارند ،ایــن ذرات به قدری کوچک
هســتند که ما هرگز نمی توانیــم انها را اندازه
گیری کنیم .هیچ ابزاری در دسترس نیست و
یا نخواهد بود که کوچکی ایــن ذرات را اندازه
بگیرد .در واقع ،انها به قدری کوچکند که ما تنها
می توانیم درباره شان فکر کنیم.
حاال یک حقیقت بســیار جالب دیگر نیز در
مورد ایــن ذرات وجــود دارد؛ انها هرگز دیده
نشــده اند به این ترتیب اگر شما نمیتوانید این
ذرات زیر اتمی را مشاهده کنید ،اگر نمی توانید
انها را ببینید ،از کجا می دانید که ان ذرات وجود
دارند؟ پاسخ این است که ما با توجه به اثاری که
انها در شتاب دهنده های ذرات از خود برجای
می گذارنــد ،به وجودشــان پــی می بریم .در
جاهایی که مطالعاتی بر روی نظریه "زیر اتمی"
انجام می گیرد می توان اثاری را که این ذرات از
خود برجای می گذارند دید و حتی از انها عکس
گرفــت و با نگاه کردن به این اثار انســان در
می یابد که انها به واقع وجود دارند .اما یک نکته
جالب دیگر نیز در ارتباط با این ذرات هســت ،
این نکته که فقط وقتی انها صورت خارجی پیدا
می کنند ما انها را مشاهده می کنیم.
بنابرایــن اگر ما درحال نــگاه کردن به یک
حوزه ی کوانتومی باشــیم ،هربار که به ان نگاه
می کنیم این ذرات موجودیت پیدا می کنند و
هربار که توجه خود را از ان بر می گردانیم ،این
ذرات در خالء ناپدید می گردند ،مانند چراغهایی
کوچک که در یک اتاق تاریک روشن و خاموش
می شــوند .این اتاق تاریک را شــما می توانید
همچون یــک فضای نــا محــدود الیتناهی
تصورکنیــد ،و ایــن ذرات زمانــی موجودیت
می یابند که حوزه ی توجه می شوند.
وقتی شــما توجه خــود را به حوزه معطوف
می دارید ،انها موجودیت پیدا می کنند و وقتی
شــما توجهتان را به حوزه معطوف نمی کنید،
ان وقت انها فقط یک دامنه احتمال هستند در
حوزه ی همه امکانات.
هــر ذره در ان واحــد یک موج اســت و تا
لحظه ای که به مشــاهده دراید یک موج باقی
می ماند .یک موج محدود به موضع واحدی در
فضا یا زمان نیست ،بلکه چیزی است پراکنده،
به همین دلیل است که در حوزه همه امکانات
یک دامنه احتمال خوانده می شــود .و احتمال
18
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
اماری یافتن یک ذره را در محلی خاص به هنگام
مشاهده کردن -یعنی زمان توجه -نشان می دهد.
این توجه است که دامنه احتمال ،موج ،و توزیع
احتمال را به یک سنجش احتمالی به عنوان تابعی
از زمان تبدیل می کند .توجه ان دامنه احتمال را
می گیرد و تنها از طریق عمل مشــاهده ان را به
شــکل موجودیت مادی در می اورد .و البته فقط
عمل مشــاهده کردن توجه ما را به ان معطوف
مــی دارد .بنابراین یــک ذره در واقــع از طریق
مشاهده شما و من افریده می شود.
پیــش از انکه ذره مشــاهده شــود ،تنها یک
احتمال ریاضی بود .یک توزیع احتمال برای یک
سنجش احتمالی به عنوان تابعی از زمان نبود.
این کیفیت توجه ماست که یک دامنه احتمال
خالــص را در حوزه امکانات بیکران به موجودیت
مادی تبدیل می کند .در واقع همه خلقت مادی
چیزی نیســت جز «خود» کــه از طریق کیفیات
مختلف توجه شــخص به خودش ،خود را تجربه
می کنــد .اگر توجه ما گســیخته باشــد ،ما هم
گسیخته هستیم .اگر توجه ما به وحدت و یگانگی
باشد ،واحد و یگانه هستیم.
خردمندان ودایی می گوینــد" :توجه خود را
برانچه هست معطوف دارید و سرشاری ان را در
هر لحظه ببینید .حضور خدا در همه جا هست.
تنها باید با توجه خود اگاهانه ان را در بر بگیرید".
اثر دکتر دیپاک چوپرا ،برگردان شهره عبدالهی (قراچه داغی)
از کتاب :افرینش فراوانی،اگاهی فراوانی در گستره ی همه ی
امکانات صفحه 19
انولوماویلوما پرانایاما
برگردان :مهتاب کالنتری
@mahtab_kalantari
در قسمت های گذشــته با نکاتی که باید قبل ازتمرینات پرانایاما به ان توجه داشت ،وبا
تنفس کاپاالباهاتی و تنفس سه مرحله ایی اشنا شدیم .دراین قسمت تنفس انولوماویلوما را
تمرین می کنیم که پرانایامایی است برای پاکسازی نادی ها( کانال های انرژی درکالبد اختری).
سوریاانولوماویلوما
( سوریا = 2خورشید انولوما = دم ویلوما
= باز دم ،برای پاکســازی کانال راســت یا
پینگاال نادی ،کانال خورشید).
وضعیت نشستن :واجراسانا
نحوه ی انجام تمرین:
با دســت راســت خود مودرای ناسیکا را
بگیرید (انگشــت اشاره و انگشت میانی خود
را درکف دست جمع کنید و انگشتان شست
وانگشــتری و کوچک ازاد باشند ،برای بسته
نگه داشتن یکی از مجاری بینی چپ یا راست
بسته به نوع تنفس).
مجرای بینی ســمت چپ خــود را با دو
انگشت انگشــتری و انگشت کوچک دست
راســت خود بگیرید و تنها با مجرای سمت
راســت بینی خود به اهســتگی دم و بازدم
انجام دهید.
1
در تمام طول تمرین مجرای بینی ســمت چپ
خود را بســته نگه دارید .هر یک دم و بازدم ،یک
ســیکل محسوب می شود 9 .دم و بازدم از سوراخ
راست بینی انجام دهید .دهان بسته باشد.
نکته:
مدت زمان بازدم باید بیشــتر از زمان دم باشد.
کسانی که دچار افسردگی هستند بهتر است این
تمرین را 27مرتبه( 27دم و بازدم از سوراخ راست
بینی) قبل از صبحانه ،ناهار ،شــام و قبل از خواب
انجام دهند ( چهار مرتبه در روز).
چاندراانولوماویلوما
(برای پاکســازی کانال چپ یا ایدا نادی ،کانال
ماه ،چاندرا =3ماه)
وضعیت نشستن :واجراسانا
نحوه ی انجام تمرین:
مودرای ناســیکا را با دست راست خود بگیرید.
مجرای سمت راست بینی خود را با نوک انگشت
شست ببندید .با ارامی از مجرای بینی سمت چپ
خود دم و بازدم انجام دهید.
در تمام طول تمرین تنفســی مجرای ســمت
راست بینی را بسته نگه دارید .هر یک دم و بازدم
یک دور به حســاب می اید 9 .بار دم و بازدم از راه
سوراخ چپ بینی انجام دهید .دهان بسته باشد.
نکته:
مــدت زمان بــازدم بایــد بیشــتر از زمان دم
طول بکشد.
کسانی که اســترس و اضطراب دارند بهتراست
ایــن تمرین پرانایاما را به تعداد 27مرتبه( 27دم
و بازدم از سوراخ چپ بینی) قبل از صبحانه ،ناهار،
شام وقبل از خواب انجام دهند ( 4مرتبه در روز).
مزایای فیزیکی:
این تمرین تنفســی کمک میکند که مجاری
تنفسی پاکسازی شوند .با تمرینات منظم و طوالنی
مدت ،جریان تنفس از خالل هر مجرای تنفسی به
نرمی و اهستگی صورت می گیرد.
از لحاظ درمانی:
برای الرژی تنفسی و کسانی که انحراف بینی یا
دی .ان .اس دارند بسیار مفید است.
پرانایامای انولوماویلوما به طور موثری به کاهش
اضافه وزن کمک می کند.
برای بهبود قابل توجه پیشــنهاد می شود این
تمرین روزی چهار مرتبــه و هر بار 27دور انجام
شود (قبل از صبحانه ،ناهار ،شام و قبل از رفتن به
رختخواب است ).
توضیح :ابتدا سوریاانولوماویلوما را 9یا 27بار
انجام دهید و سپس چاندراانولوماویلوما را 9یا 27
بار انجام دهید.
از لحاظ روحی :
پاکسازی سوریا نادی و چاندرا نادی اولین قدم
در به تعادل رســیدن بین دو نادی اســت .انها به
گسترش الیه های درونی اگاهی ما کمک می کنند.
افکار مزاحم گذشته و اینده را به مرور محو ،و توجه
در زمان حال را اسانتر می کنند.
محدودیتها:
برای ســوریا انولوماویلوما پرانایاما؛ کسانی که
از فشــار خون باال و بیماری های قلبی ،ویا الغری
مفرط رنــج می برند بایــد از انجــام این تمرین
اجتناب کنند.
برای چاندرا انولوماویلوما پرانایاما؛ کسانی که از
چاقــی مفرط یا هر نوع الــرژی رنج می برند باید
ازانجام این تمرین خودداری کنند.
منبع:
1-Anuloma Viloma Pranayama
2-Surya
3-Chandra
Yoga Teacher Training AAYUSH Yogadarshanam
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
19 صفحه 20
استیرا سوکام اسانام
پرورش اسودگی و ثبات
خرد دیرینه ،تمرین امروزی
نویسنده :رینا دشپاند
مترجم :پریسا ساالری
ِ
نزدیک
چند سال پیش ،به روستایی بنام پالم،
بوردو در فرانسه ،سفر کردم تا در یک انجمن ذهن
اگاهی روســتایی که توسط استاد ذن ،تیک نات
هان ،1تاسیس شــده بود ،تمرینات مدیتیشن را
انجام دهم .اوایل از اینکه باید 25دقیقه از خانه ای
دورافتاده ،پیاده خودم را به سالن اصلی مدیتیشن
برسانم کمی ناراضی بودم.
هر روز صبح ساعت ،5با چشمانی خواب الود،
بــدن درد ،و با ذهنی درگیر این که در این هوای
ســرد باید چه مسافت طوالنی ای را طی کنم تا
بموقع به اولین مدیتیشن روز برسم ،بیدار می شدم.
اما بعد از چند روز ،متوجه شدم که دیگر ان تمایل
به چرت زدن در زمان های اضافه مدیتیشــن را
تجربه نمی کنــم .خون در رگ هایم جاری بود و
مغزم با پیاده روی در طبیعت کامال بیدار شــده
بود .ســفر صبحگاهی من ،تنشی را که تمام شب
بر من مســتولی بود ،تســکین مــی داد ،بدنم را
ســبک می کرد ،و ذهنم را نه تنها برای نشستن
در کالس مدیتیشــن ،بلکه برای لذت بردن از ان
اماده می کرد.
20
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
این تجربه ،قدرت و هدف انجام اسانا ،یا حرکات
و وضعیت های یوگا را در مسیری بسوی مدیتیشن،
روشن می سازد .تفاوتی ندارد که ما یک پیاده روی
کوتاه داشته باشیم یا روی مت یک سری اسانای
یوگا انجام دهیم ،درواقع انجام حرکات فیزیکی ،به
ذهن کمک می کند تا در زمان حال قرار بگیرد.
استرس و اضطراب های ذهنی است و امکان بهبود
تمرکز را فراهم می کند.
تمرین انواع اســاناهای فیزیکــی یوگا میتواند
نیازهای متعدد ما را برای یافتن اسودگی و ثبات
مرتفع سازد .هاتا یوگا ،تمرینی است برای ماندن
در یک وضعیت با تنفســی مداوم و باثبات برای
ایجــاد گرمایی اثربخش (تاپاس) .طبق ترجمه ی
سوامی ســاتچیداناندا از یوگا سوترا ،هزاران سال
قبل ،هاتا یوگا توســط یوگی هایی بوجود امد که
دریافته بودند دردهای جســمی و ســموم بدن،
باعث از هم گســیختگی اســودگی و ثبات ما در
مدیتیشن می شود.
گفته می شــود پیچ و تاب خوردن در تمرینات
اســانای مدرن ،نه تنها ســموم موجود حتی در
عمیق ترین ارگانهای بدن را بیرون می کشد ،بلکه
حضوری باثبات را در بدن و ذهن تقویت می کند.
اشــتانگا یوگای مدرن نیز اقتباسی از تمرینات
اسانایی اســت که معموال از نظر فیزیکی شدید
هســتند .همچنین شــامل جاپا ،3یــا تکرار ذکر
نیز می شود.
با تکرار حرکات مشــابه ،به ذهنتان می اموزید
که بر بدن و تنفس تمرکز داشــته باشد ،و بدین
وسیله توجه تان را از حواس پرتی های بیرونی دور
مــی کنید .وقتی عمیقا درگیر یک تمرین باثبات
هســتید ،ممکن اســت دریابید که خودتان را در
خلوص و اسودگی زمان حال گم کرده اید.
وینیاســا یوگا ،تنفس اگاهانه را به وضعیت ها
متصل میکند تا انعطاف و قدرت ذهنی و جسمی
را بهبود بخشــد .من دریافته ام که وینیاسا یوگا
بصورت ویژه ای بــرای پرورش خوداگاهی کمک
کننده است .زمانی که در یک کالس یوگا مشغول
انجام تمرینات هستید ،توجه کنید که ایا درحال
نفس نفس زدن هســتید و یا برای اینکه بسرعت
حرکت کنید یا به بدنتان تمرینات سخت بدهید تا
در وضعیت مورد نظر قرار بگیرد ،درد می کشید .از
خودتان بپرسید :من دارم انچه را که بدنم طلب
می کنــد فراهم میکنم یا یک ســری از وضعیت
های از پیش تعیین شــده را دنبال می کنم؟ اگر
دومین مورد ،پاسخ شماست ،وضعیت ،جابجایی ها
و تنفس ها را اصالح کنید تا اســودگی و ثبات را
حقیقی یک اسانا است.
بیابید ،انچه هدف
ِ
پرورش اسودگی
دریوگا سوترای پاتانجلی ،عبارت " استیرا سوکام
اسانم ،"2بدین معناست" :وضعیت باید راحت و با
ثبات باشد" .سوامی ساتچیداناندا در این ترجمه و
تفسیر بیان می کند که هر وضعیت و حرکتی که
اسودگی و ثبات بهمراه دارد ،یک اسانا تلقی می
شود.
گفته می شــود که با قرارگرفتن بدن فیزیکی
(استوال شریرا)در یک اسانای باثبات ،بدن ،ذهن یا
بازبینی وضعیت های معمول
انرژی های ضعیف و حساس (سوکشما شریرا) ،به
دنبال کردن یک ســبک خاص از تمرین اسانا،
ثبات و استواری تبدیل می شوند.
به کمک خلــق عاداتی برای بدن و ذهن می اید.
تحقیقات مدرن هم این خرد دیرینه را پشتیبانی اما عــاوه بر این ،ممکن اســت دریابید زمانیکه
میکنند :فعالیت فیزیکی ،راهی مسلم برای کاهش
تمرین وضعیت ،شامل یک روال مشابه برای مدتی
ِ صفحه 21
طوالنی باشــد ،در عین اسودگی ،ماندن در زمان
حــال را برایتان پایدار می ســازد .یادگیری یک
وضعیت جدید می تواند عضــات و ارگان های
مختلــف را فعال کند و تمرکــز ذهنی تازه ای را
بهمراه داشته باشد.
با مرور وضعیت های تمرینی خود ،ریزه کاری
های انها را درک کنید ،و یا وضعیتی را که کمتر
در کالس انجــام می دهیــد ،تمرین کنید ،مثال
ماندوکاسانا (وضعیت ،هدف از انجام ان و نحوه ی
صحیح انجام ان را ببینید) ،وضعیتی که شکم را
ماساژ و کمر را تسکین میدهد.
تمریــن تمامی اســاناها،
نیازی نیســت در
ِ
مدیتیشــن تا انتهای وضعیت حفظ شود .ممکن
است درحین تمرین یا بین تمرینات ،فعالیت های
مدیتیشن متوقف شــوند ،درحالی که همچنان
حضور خود را در زمان حال حفظ کرده اید.
این روزها ،زمانی که در این هوای سرد از خواب
بیدار می شــوم ،بدنم همچنــان درد می کند و
ذهنم درگیر اســت ،بویژه اگر بی درنگ بنشینم
و مدیتیشن انجام دهم .در چنین لحظاتی ،پیاده
روی هایم در روســتای پالم ،گام های هماهنگ
از میان مزارع و کشــتزارها ،مفاصلم که درحال
گرم شــدن بودند ،و ورود لذت بخشم به سالن
مدیتیشن را بخاطر می اورم و به خودم یاداوری
می کنم که چرا اســانا در مسیر هشت بخشی
به یوگا وجود دارد .خمیازه میکشــم و اســتوار
می ایســتم ،و بدنم را کامل می کشم ،گردنم را
چرخــش می دهم و بدن اســوده ام را خم می
کنم ،درحالی که ذهنم را فرامی خوانم تا من را
دنبال کند.
وضعیت ها با یک هدف
حرکت خم به جلو در وضعیت نشســته ،می
تواند تنفس و افکارتان را به وضعیتی خوشایند و
هماهنگ تبدیل کند.
ماندوکاسانا
برای تمرین این وضعیت ،زانوها را خم کرده
و روی ساق پاها بنشــینید .مطمئن شوید که
دستانتان بصورت مشــت کرده در اطراف ناف
قرار گرفته اند .دم بگیریــد .به هنگام بازدم ،به
سمت جلو خم شوید و به ارامی شکم را با مشت
هایتان ماســاژ دهید .دم بگیرید ،در حالت خم
شده بمانید ،ســرتان را باال بگیرید و به روبه رو
نگاه کنید .بازدم انجام دهید و سرتان را به ارامی
به ســمت پایین رها کنید .از حالت خارج شده و
بنشینید و مجدد این توالی را انجام دهید (توجه:
اگر باردار هستید نباید این حرکت را انجام دهید).
پاسچیموتاناسانا (خم به جلوی نشسته):
روی زمین بنشــینید ،پاهایتان را دراز کنید ،و
انگشــتان پاها را رو به باال بگیرید .از طریق بینی
دم بگیرید ،کامال ستون فقرات را بکشید ،با یک
بازدم ،شکم و باالتنه را به سمت ران ها خم کنید.
دســتانتان را رها روی زمین بگذارید یا انگشتان
پاها را بگیرید ،اجازه دهید تمامی گرفتگی های
جســمی و ذهنی از بین برود .احتمــاال در این
وضعیت احساس می کنید ماهیچه ی همسترینگ
براحتی مانند کبد و طحال باز می شــود ،و روده
ها ماساژ لذت بخشــی می گیرند .بعالوه ممکن
است متوجه شوید که ارام ســازی مغزتان اغاز
شده است.
1-Thick Nhat Hanh
2-Sthira Sukham Asanam
تکرار مانترا یا ذکر 3-Japa:
منبع2021 YOGAJOURNAL.COM :
تمرینات عملی یوگا در باشگاه دانشیوگا
در سبک یوگای شیواناندا و اشتانگایوگا
بصورت انالین (نیمه خصوصی) و حضوری
تمرینات عملی یوگا
اموزشحرکات پیشرفتهیوگا
جهت مربیان باسابقه و شرکت کنندگان در مسابقات یوگا
اموزش اشتانگا یوگا (مخصوص بانوان)
اموزش یوگا برایکودکان
اموزش تکنیک های تمرکز فکر برای رسیدن به ارامش
اموزش مبانی ایورودا
یوگا نیدرا
danesheyoga.com
instagram.com/danesheyoga
telegram.me/danesheyoga
facebook.com/yoga.knowledge
aparat.com/danesheyoga
02188318189-02188319054
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
21 صفحه 22
رژیم ایورودا برای کاهش وزن
نویسنده :پروانه قاسمیان دستجردی
رژیم ایورودا برچه اساسی است؟
ایورودا ،یکی از قدیمی ترین روش های ســالم
ســازی بدن و ســبک زندگی متعادل است که از
هند ریشه گرفته و در سراسر جهان گسترش یافته
است .طب ایورودا تنها به درمان نمی پردازد بلکه
شیوه ای گســترده از تمرینات بدنی ،تغذیه ای،
تنفسی اســت که تمام زندگی انسان را در بر می
گیرد .به عبارتی شیوه و اسلوب صحیحی برای بهتر
کردن سبک زندگی است.
• فواید رژیم ایورودا
این طب به تمامی بخشهای جسم ،ذهن و روح
می پردازد و فرای یــک رژیم غذایی صرف مانند
رژیمهای متداول اســت .می توان گفت؛ با انجام
دادن اصــول و قواعد ان؛ عالوه بر داشــتن بدنی
سالم؛ بهتر زندگی می کنید ،طول عمر بیشتری
دارید ،بهتر نفس می کشــید و در مجموع بیشتر
شاد هستید.
بهبود خلق و خوبا انجام تمرینات و تغذیه ای که ایورودا توصیه
می کند ،بدن در موقعیت مناسب خود قرار گرفته و
در نتیجه دچار مشکالتی نظیر گرسنگی ،تشنگی،
خستگی و یا فشارهای غیر متعارف بر بدن و ذهن
خود نمی شود .در نتیجه با قرار گرفتن در وضعیت
مطلوب ،سیستم بدنی برای نشان دادن نیاز خود،
دلیلی بر نشان دادن عصبانیت و فشار نمی بیند.
چرا که با شناخت وضعیت و نیازهای بدنی و روحی
خود از طریق ایورودا؛ مشکلی وجود ندارد که فرد
را دچار تنش و اضطراب کند.
22
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بهبود گوارشرژیم غذایی ایورودا ،رژیمی است که بر مبنای
سیستم بدنی هر فرد تعریف می شود .این رژیم بر
روی تمام بخشهای بدن از جمله گوارش اثر می
گذارد .در طب ایورودا؛ شناخت سیستم گوارش
بسیار اهمیت دارد ،زیرا که بخش گوارش در بدن
نقشی اساســی در کل بدن از نظر ایجاد تعادل،
سوخت و ساز ،بهبود فرایند قلب ،ضربان ،دفع و
تنفس دارد.
از نظــر ایورودا؛ عناصر هفتگانــه ای در بدن
هســتند که در ارتباط با یکدیگــر قرار گرفته و
کمک به روند چرخــه ی گوارش می کنند .این
هفــت عنصر در بدن عبارتند از پالســما ،خون،
عضالت و پوست ،چربی ،استخوان ،اعصاب و مغز
استخوان که دائم در حال تولید هستند .هر کدام
از این عناصر؛ نقش مهمی را در مراحل گوارش و
چرخه ی تولید ،در بدن ایفا می کنند .همچنین
انها در این چرخه تولید می شوند و باعث تولید
بقیــه ی عناصر مانند پالســما و خون و ســایر
بافت ها می شوند.
کمک به کاهش وزناز نظر ایورودا؛ شــناخت نوع بدن بسیار مهم
است و زمانی بدن در تعادل کامل قرار می گیرد
که بر اســاس نوع بدن ،تمام حــرکات ،تغذیه،
فعالیت ها و ســایر امور زندگی؛ به حالت تعادل
می رســد .زمانی که بدن به حالت تعادل رسید،
دیگــر اضافه وزن و یا کاهش ان امکان ندارد که
صورت گیرد .بدن متعادل بدنی اســت که در ان
تمام مراحل از خــوردن تا دفع به خوبی صورت
گیرد .اگر غذای مناسب با نوع و ساختار بدن خورده
نشود ،باعث کند شدن مراحل و اعمال گوارش می
شود ،غذا به مدت طوالنی تری در معده و روده ها
می ماند و در نتیجه ی هضم نادرست و کند ،روده
ها نیز عملکرد کندی از خود نشان می دهند و در
نهایت عمل دفع نیز کامل صورت نمی گیرد .عامل
اساسی چاقی از دیدگاه ایورودا همین مساله است؛
عــدم گوارش صحیح ،هضم نادرســت و در نهایت
دفع ناقص .که با کمک راهکارهایی برای رسیدن به
تعادل در سیستم بدن ،کاهش وزن نیز تا رسیدن به
بدن متعادل صورت می گیرد.
پاک کردن بدن از سمومهمانطور که اشاره شد ،طب ایورودا به مراحل و
چرخه ی گوارش برای داشــتن بدنی سالم ،بسیار
اهمیت می دهد .پاک کردن بدن از سموم ،بخشی
از سیســتم گوارش را در بر می گیــرد .ایورودا به
ســموم در بدن «اما» می گوید .زمانی که تغذیه ی
صحیح بر اساس نوع بدن ایورودایی صورت گیرد،
عمل دفع به درســتی انجام می پذیرد .زیرا داشتن
بدنی مملو از سموم ،تنها نتیجه ی عمل دفع ناقص
و ناتوانی دســتگاه گوارش بــرای هضم صحیح و
کامل مواد غذایی است .عالوه بر عمل دفع ،ایورودا
راهکارهایــی برای دفع صحیح و کامل اما یا همان
سموم پیشنهاد می دهد .اعمالی مانند پانچا کارما،
پاکسازی با انواع گیاهان و روغن ها ،حرکات یوگا،
تنفس ها و ماساژها همگی اعمالی هستند که کمک
به پاکسازی بدن و دفع مواد سمی از بدن می کنند.
• تیپ های بدنی در ایورودا
ً
در ایورودا ،ســه نوع تیپ اصلی که «اصطالحا به
ان ها دوشا می گویند» وجود دارد:
واتا :عناصر هوا و اتر تشــکیل دهنده ی تیپ
واتایی هســتند .در نتیجه این افــراد دارای اندامی
الغر و ریز و استخوان بندی ظریف هستند .معموالً
نسبت به سرما و هوای بارانی و سرد حساس هستند
و سیستم گوارشی انها مانند حرکات بدنی و حتی
صحبت کردن شان ،خیلی ســریع و تند است .به
خاطر عناصری که در وجودشــان اســت ،غذاهای
گرم ،سبک و قوی مانند سوپ و اش؛ برای این افراد
مناسب است و به هیچ وجه نباید گرسنگی بکشند،
چون تحمل ان را ندارند و دوشــای ان ها از تعادل
خارج می شود.
پیتا :عناصر تشــکیل دهنــده ی پیتا؛ اتش و
اب اســت .این افراد دارای اندام و استخوان بندی
متوسطی هســتند .مانند اندام شان ،نسبت به اب
و هوای متعادل تمایل دارند ،و البته هوای ســرد را صفحه 23
بــه هوای گرم و شــرجی ترجیح می دهند .به
خاطر وجود عناصر اتش و اب در وجودشــان،
بهتر است از تندی و داغی در غذا ،اجتناب کنند
و غذایی سبک و گیاهی برایشان مناسب تر از
فست فودها و غذاهای تند و داغ است .افرادی
که دوشای پیتا در بدنشان غالب است ،سیستم
گوارشــی متعادلی دارند و به سه وعده غذا در
روز نیازمندند.
کافا :عناصر خاک و اب تشــکیل دهنده ی
تیپ کافا هستند .این افراد دارای اندام قوی و
عضالنی و استخوان بندی درشت هستند .کافا
ها همه مدل اب و هوا را می توانند تحمل کنند
ولــی هوای مرطوب و ســرد به خاطر طبیعت
وجودی شان ،مناسب انها نیست.
تیپ هــای کافایی به خاطر کند بودن عمل
گوارش در سیستم بدنی شان؛ می توانند از یک
وعده ی غذایی در روز صرف نظر کنند .معموالً
تمایلی به خــوردن صبحانه ندارند که در مورد
این افراد ،نخوردن صبحانه مشکلی ایجاد نمی
کند و بهتر است صبح را با یک دم کرده ی گرم
گیاهی اغاز کنند.
• خوردن غذاهــای ارگانیک ،فصلی و
محلی
در طب ایورودا نه تنها انسان ها؛ بلکه ساعت
های شــبانه روز ،ماه ،فصل ها نیز تحت تاثیر
دوشاها هستند .همانطور که در شبانه روز هر 4
ساعت نوع دوشا تغییر می کند ،در ماههای سال
که هر 3ماه یک فصل را شامل می شود ،نشانگر
یک دوشــای غالب است .اهمیت دادن به تاثیر
هر دوشا در هر زمان ،و همینطور توجه به نوع
تغذیه در زمانی که دوشایی غالب است ،کمک
می کند که در تعادل قرار گیریم.
فصل بهارفصل بهار که همه چیز در طبیعت تازه می
شــود ،اگر هوا متعادل باشد ،نه سرد و نه گرم
دوشــاها در تعادل هستند .ولی در مناطقی که
چهار فصل متفاوت است در صورتی که هوا سرد
و خشک باشد و سرمای زمستان همچنان حاکم
باشد ،دوشای کافا غالب است .سرما و رطوبت،
نشــانگر دوشای کافا هستند و بدن نیازمند ان
است که خود را با خوردن غذاهای گرم و خشک
به تعادل برساند .ولی اگر بهار گرم باشد ،متمایل
به دوشای پیتاست مانند فصل تابستان
فصل تابستاندر صورتی که تابســتان گرم باشــد؛ گرما و
خشکی هوا باعث افزایش دوشای پیتا می شوند.
از اینرو بهتر است در تابستان غذاهای سبک و
گیاهی با طبعی سرد و خنک میل کرد .این نکته
بسیار حائز اهمیت است که میوه ها و سبزیجات
هر منطقه با توجه به فصل و نوع دوشای غالب
به بار می ایند و از نظر ایورودا بهتر اســت که
همگام با طبیعت بومی؛ از میوه ها و سبزیجات
همان فصل استفاده کرد.
فصل پاییزدر فصل پاییز که گرما به تدریج رو به سرما
و خشکی می رود ،دوشای واتا غالب می شود،
در اغلب موارد خشکی پوست بدن و لب ها در
این فصل نشانگر افزایش واتا است .در اینصورت
خوردن غذاهای گرم و سبک مانند انواع سوپ
ها مناسب این فصل و دوشاها مخصوصاً دوشای
واتا است.
فصل زمستاندر فصل زمســتان ،دوشای کافا غالب است.
سردی و رطوبت در هوا و محیط ،باعث می شود
که بدن برای رسیدن به تعادل نیازمند غذاهای
گرم و خشــک باشــد ،همانطور که دوشــای
کافا برای رســیدن به تعادل نیازمند به چنین
غذاهایی است .در این فصل بدن برای گرم شدن
نیازمند غذاهایی مانند انواع حبوبات و سبزیجات
خشک و ریشه هاست.
• معرفی بهترین غذاها در رژیم غذایی
ایورودا
در رژیم غذایی ایورودا ،هر دوشا باید بر اساس
عناصــر غالب بر بدن خود؛ تغذیه ی مناســب
داشته باشد .تغذیه ای که دوشای او را به تعادل
برســاند .در مجموع ایورودا؛ غذاهایی را توصیه
می کند که مســتقیم از طبیعت گرفته شده
باشند مانند میوه ها و سبزیجات ،یا غذاهایی که
کمترین دخل و تصرف در تولید ان ها صورت
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
23 صفحه 24
گرفته باشد ،مانند غالت ،لبنیات ،حبوبات .این
مواد می توانند بخار پز و یا اب پز شــده باشند.
طب ایورودا به ساده خواری و تعادل در خوردن
توصیه می کند.
غذاهای مانده ،فناوری شــده ،کنســروها،
شوری ها و شــیرینی های مصنوعی در تغذیه
ی ایورودیــک به شــدت مورد انتقــاد بوده و
خــوردن ان ها منع می شــود .چرا که اصل و
اســاس ایورودا در ســالم خواری و تعادل در
زندگی از طریق اهمیت دادن به سیستم بدن و
گوارش است.
تغذیه ی «ساتویک» که ایورودا برای پاکسازی
بدن ،ان را توصیه می کند ،شــامل :شیر ،برنج،
گی ،بادام و کنجد ،میوه ها و اب میوه هاست .از
نظر ایورودا موادی که با کمترین تالش از سوی
بدن تبدیل به انرژی یا اجاس می شوند ،بهترین
غذاها هستند.
• بایدها و نبایدهای طب ایورودا
اصل و اساس طب ایورودا رسیدن به تعادل
اســت .این تعادل از طریق خوردن ،اشامیدن،
استراحت کردن و ورزش و فعالیت کردن است.
ایورودا سبکی سالم از زندگی را توصیه می کند
دوم
دنبال کردن رویای مربی شدن ،برای بسیاری
لذت بخش و اموزنده اســت و برای رسیدن به
ان ،کالس های مختلف و طی مسیر علمی ،در
همه ی کشورها مشخص شده است" :شاگردی
کردن درکالس هــای یوگا ،طی کــردن دوره
مربیگری و مربی شدن ".اما انچه معموال به ان
توجهی نشده است ،چگونه شاگرد بودن ،چگونه
مربی موفق بودن و انواع شاگردان و مربیان یوگا
است که بدون شــک تنها با طی دوره های یاد
شده اتفاق نمی افتد.
24
• تفاوت طب ایورودا و طب مدرن
طب ایورودا همانطور که توضیح داده شــد،
تنها یک طب برای درمان بیماری ها نیســت؛
(گرچه درمان های بسیار نافعی در انواع بیماری
هــا از طریق ایورودا صورت مــی گیرد)؛ بلکه
بخش زیــادی از ایورودا به بهتر زیســتن می
پردازد ،سبک ســالم زندگی که در ان با انجام
از شاگردی تا مربیگری یوگا
در قسمت قبل گفتیم که بهترین معلمان
یوگا ،خود بهترین شاگردان یوگا هستند.
از شاگردی تا مربیگری یوگا سفری است
بی انتها .یک مربی خوب ،خود در همه ی
عمر یک شاگرد باقی می ماند ...حال ادامه
مطلب:
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
کــه در ان باید هر لحظه به بدن و عملکرد ان
توجه کرد .در مباحث ایورودیک با توجه به نوع
دوشــای غالب؛ توصیه های تغذیه ای ،ماساژ ،
تمرینات یوگا و ورزشی و غیره داده شده است.
سبک زندگی صحیح ایورودیک توصیه به زود
بیدار شدن ،خوردن صبحانه ی مناسب دوشای
خــود ،ورزش و یوگا ،توجه به زمان های دقیق
برای ناهار و شام ،ماســاژهای روزانه ،شستشو
و اســتراحت و تنفس است .همینطور به منع
بیدارماندن های طوالنی در شب ،خوردن زیاد
و شام اخر شب ،خوابیدن طوالنی پس از طلوع
خورشید ،عدم تحرک و فعالیت و بسیاری موارد
دیگــر می پردازد که همگــی کمک به عمری
طوالنی همراه با تندرســتی و شادابی در جسم
و روح می کند.
توصیــه های الزم ،بیماری به بدن راه پیدا نمی
کند تا درمان شــود .در حالــی که طب مدرن
بیشــتر به درمان بیماری توجه می کند .طب
مدرن تمامی افراد را با یک متد و شیوه درمان
می کند ،در حالی که ایورودا با توجه به ساختار
بدنی و دوشای غالب ان به مداوا می پردازد .راز
قدمت و درمان دقیق ایورودیک نیز در این است
که هر بدنی نیازهای خاص خود را دارد که باید
به ان گوش کرد و سپس به درمان ان پرداخت.
همچنین در طــب ایورودا تنها به یک جنبه از
درمان توجه نمی شود ،بلکه بر این باور است که
به تمامی بخشهای بدن برای درمان یک بخش
نیاز است .از این جهت است که درمان همراه با
ورزش مناسب ،تنفس ،حتی تفکر مناسب نیز در
حین درمان؛ توصیه می شود .امری که اینطور
دقیق در طب مدرن به ان پرداخته نشده است.
امروزه در بسیاری از مراکز پزشکی دنیا ،طب
ایورودا در کنار طب مدرن برای درمان بیماران
بــه کار می رود .در بیمارســتان هــا ،در کنار
درمان های متداول ،به ورزش هایی نظیر یوگا،
مدیتیشن و موســیقی درمانی گانداهاروا که از
تفکر ایورودیک برگرفته شده است؛ برای درمان
بیماران استفاده می شود.
ترجمه و تالیف :سوسن عبدالرضایی
مربیگــری هنر خالقیــت و بــه کارگیری
مهارت های ارتباطی است ،برای رشد و توسعه
فردی خود و ســپس شــاگردان مان ،و اینکه
چگونه مربی خوبی باشــیم؟ نیازمند داشــتن
فلســفه مربیگری ست ،فلسفه ای که مجموعه
ای اســت از باورهــا و اصولی کــه رفتارمان را
هدایت می کند و برای یافتن این اصول ،بایستی
ارزش ها ،توانایی ها و اهداف خود را شناســایی
کنیم تا تمرکز بیشتری داشته باشیم ،استرس
خــود را کاهش دهیــم و محدودیت ها را کنار
بگذاریم و به لذت بیشتری دست یابیم و از همه
مهمتر ،مربی بهتری باشیم .مربی شدن فرایندی
یکباره و کوتاه مدت نیســت ،بلکه سفری است
ادامه دار که مستلزم خودشناسی ،تفکر دائمی،
به روزرسانی خوداگاهی ،اطالعات و تکنیک های
ان است .مربیگری کاری همیشه در دست اقدام
است و جز با تناسب یافتن با تجارب ،نگرش ها،
ارزش ها و باورهای شخصی ما و به عبارت دیگر
ورود به مرحله خالقیت کامل نمی شود.
بــرای مربیگری به شــناخت خودمان نیاز
داریم ،که همان خوداگاهی اســت ،تا سرعت
و موفقیت مــا و شــاگردانمان در یادگیری،
اجرای مهارت ،حضور و دســتیابی به ارامش،
باالتر رود .پس الزم است برای خوداگاهی ،به
ارزش هایتان بنگریــد و به طور منظم افکار و
اعمالتان را رصد نمایید .شاید بهتر باشد قبل از
مربی شدن ،در دوره هایی که مشغول شاگردی
هستید ان ها را تمرین کنید .تمریناتی که در
طول زندگی یک مربی موفق ،همیشگی است
تا بتواند در مسیر رشد فیزیکی ،روانشناختی و
اجتماعی قــرار گیرد .اما فراموش نکنیم برای
مربی موفق بودن باید شاگردی موفق باشیم و
همواره خود را در مسیر یادگیری و خودکاوی
قرار دهیم. صفحه 25
اما چگونه شاگردی؟ در یوگا
برحســب گوناها( کیفیت های
طبیعــی در بــدن پرانیــک)
ســه دســته شــاگرد وجود
دارد؛ شــاگردان ساتواگونایی،
شــاگردان راجاگونایــی و
شاگردان تاماگونایی.
۱
شاگرد ســاتواگونا یی
(شاگرد تسلیم):
ایــن دســته شــاگردان،
از قــدرت تشــخیص و عدم
وابستگی برخوردارند و تفاوت
واقعی و غیر واقعی را به خوبی
تشــخیص می دهند ،که البته
ایــن دو خصیصه با هم ارتباط
بســیار نزدیکی دارند ،چرا که
کســی که قدرت تشــخیص
باالیی دارد ذهنش نمی تواند به
غیر ضروری ( غیرواقعی) بپردازد،
بلکه به ســراغ ضروری (واقعی ) می رود .قدرت
تشخیص بدون عدم وابستگی مفهومی ندارد و
شاگرد ساتواگونایی می داند که برای رسیدن به
ازادی درونی هیچ فرمول جادویی وجود ندارد و
این تجربه تنها از طریق نظم و مقررات به دست
می اید .او نزد مربی مــی رود تا این اموزش ها
را تجربه کند .او یک پیرو چشم و گوش بسته
نیست و کورکورانه تقلید نمی کند .ولی به مربی
خود احترام گذاشته و تسلیم اوست زیرا وی را
باور داشته و به او اعتماد دارد .سوال می پرسد
و برای رسیدن به رســتگاری تالش می کند،
تحقیق و مطالعه کرده و انهــا را به کاربرده و
تجربه می کند و هر چه ســطح درک او باالتر
مــی رود ،مفهوم کامل ســخنان مربی خود را
بیشتر کشف می کند .در واقع ریشه در دستان
خود شــاگرد اســت زیرا می داند که از طریق
اموزش ها و الگوبرداری ،و سپس خالقیت خود،
می تواند ارتقاء یابد .او شاگردی واقع بین است و
می تواند در زمان حال زندگی کند و در کالس
حضور ذهنی کامل دارد و به خوبی می تواند بر
حرکات تمرکز نماید.
شاگرد راجاگونا ۲یی(شاگرد ناارام)
بخش عمده ســادانا( تمرین معنوی روزانه)
شــاگرد راجاگونایی ،موعظه اســت و نه انجام
تمرین .او همواره مشغول خواندن است و سعی
می کند تا بدون داشتن تجربه شخصی ،تغییر
کند .او پیرو است ،پیرویی که اعتقاد دارد مربی
اش قــدرت جادویی در اختیار دارد" .مال من"
در همه زمینه ها اهمیت دارد .قدرت تشخیص
او از نوع احساساتی و غیر منصفانه است .بدین
معنی که او در پس همه اموزش ها حقیقت را
نمی بیند ،قادر نیست که یکی بودن همه صفات
خداوند را درک کند .او نســبت به مربی خود
نوعی وابســتگی دارد و نمی تواند از فرم مربی
خــود فراتر رود .اگر دید مربی نســبت به این
شــاگرد عوض شود ،چنین شــاگردی از نظر
احساســی تحت تاثیر قرار می گیرد و دشمن
مربی اش می شود .این مساله در مورد شاگردان
ساتواگونایی که تسلیم هستند و خود را خالصانه
فدا می کنند و هیچ چیز را جز خدمت به مربی
خود نمی خواهند ،صدق نمی کند .شــاگردان
راجاگونایی معموالً به مسایلی چون کف بینی
و دیگر علوم خفیفه عالقه مند هستند و بیشتر
در اینــده زندگی می کننــد .در کالس ناارام
هستند و دائم می خواهند بدانند تمرین بعدی
چیســت؟ روی تمرینی کــه در حال انجام ان
هستند تمرکز ندارند .در هنگام تمرین شاواسانا
بخصوص ،احساس بی قراری و ناارامی می کنند.
و اغلــب از ارام انجام دادن حرکات احســاس
کالفگی می کنند.
۳
شاگرد تاماگونا یی (شاگرد منفعل)
این شاگردان معموالً همه اموزش های معنوی
را غلط می فهمند و غلط تعبیر می کنند .گاهی
مربی خود را به ستوه می اورند .فقط به خاطر
نفس مجادله دوست دارند جرو بحث کنند .این
شــاگردان هر قدر هم اموزش ببینند باز هیچ
تاثیری درانها ندارد .در تجزیه و تحلیل مسایل
معنوی و اموزش ها اص ً
ال از خرد خود اســتفاده
نمی کنند .شاگرد تاماگونایی به سحروجادو پناه
می برد .در این شــاگردان غریزه و شر فعالیت
می کند و خرد قدرت تشــخیص ندارد .از هیچ
قاعــده و قانونی پیروی نمی کننــد و از زیر بار
مسئولیت ها شــانه خالی می کنند .شاگردان
تاماگونایی بیشتر در گذشته زندگی می کنند.
ســرکالس بخصوص هنگام تمرین شاواسانا به
خواب می روند .همیشــه غرولند می کنند و از
سخت بودن حرکات می نالند و شاکی هستند
که حرکات را خوب نمی توانند انجام دهند.
به طور یقین شاگردان ساتواگونایی ،شاگردان
مورد عالقه ی مربیان یوگا هستند .این شاگردان
قادرند رشــد کرده و یــوگا را ادامه داده و خود
مربی شــوند .ولی مربی نباید فراموش کند که
همه کسانی که برای یادگیری یوگا به پیش او
می روند ،شاگردان او هستند .یک مربی خوب
باید همه شــاگردانش را ماننــد فرزندان خود
دوست بدارد .او باید ســعی کند راه درست را
به انها نشان دهد .شاگردان تاماگونایی را وادار
کند تا انگیزه پیدا کنند ،با دادن برنامه و ایجاد
انگیزه و هدف در انها .و شاگردان راجاگونایی را
به تمرکز بیشتر در زمان حال دعوت کند.
1-Sattva Guna
2-Raja Guna
3-Tama Guna
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
25 صفحه 26
درباره فیلم
فیلم "سه شنبه ها با موری" از روی کتابی به
همین نام ساخته شده است.
نویســنده کتاب "میچ البوم" ،ایــن رمان را
برمبنای داستانی واقعی درباره
خود واستادش "موری شوارتز" نوشته که جزو
کتاب های پرفروش دنیا
طی بیست سال اخیر به شمار می رود.
کارگردان :مایک جکسون
بازیگران :جک لمون و هانک ازاریا
مدت فیلم 90 :دقیقه محصول 1999 :امریکا
برنده چهارجایــزه امی( تولیــدات تلویزیونی)
Emmy Awards
یا به یکدیگرعشق بورزید یا بمیرید.
موری شوارتز
خالصه داستان
میچ خبرنگارورزشــی فعال وموفق ،عاشــق
کارش اســت و تمام وقت خود را صرف تهیه ی
گزارش ،مصاحبه با ورزشکاران و نوشتن ستون
اخبارورزشی برای مطبوعات و تلویزیون می کند.
او یکروزبه طورتصادفی گزارشــی درباره اســتاد
ســابقش موری شــوارتز از تلویزیون می بیند و
26
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
سینمای عرفانی
(نقد فیلم سینمایی :سه شنبه ها با موری)
نویسنده :شهال قاسمیان دستجردی
@shahla_gh
خبردارمی شود که او مبتال به یک بیماری نادر
به نام ای.ال .اس 1شده است و چند ماه بیشترزنده
نخواهد ماند .میچ از شــنیدن این خبربه شدت
متاثر می شــود زیرا موری اســتاد محبوبش در
دوران دانشگاه بود .اخرین بارهمدیگر را شانزده
سال پیش درجشن فارغ التحصیلی دیده بودند،
درانــروز میچ به موری قــول داده بود که گاهی
بــه مالقاتش برود .ولی در ایــن مدت به خاطر
مشــغله ی زیاد فرصتی برای این کارپیدا نکرده
بود .میچ نزد وجدان خویش شرمنده می شود و
تصمیم می گیرد به مالقات استادش برود .بنابراین
یکــروز از کار خود مرخصی گرفتــه و به منزل
موری که درشــهر دیگری بود می رود .موری را
درحالی که روی صندلی چرخدارنشسته مالقات
می کند .دیداربا موری و سخنان او چنان درمیچ
تاثیرمی گذارد که از ان پس هرهفته روزهای سه
Tuesdays with Morrie
شنبه به مالقاتش می رود ،به یاد دوران دانشگاه
که روزهای ســه شنبه با موری کالس داشت.
دراین حین همسرمیچ او را ترک می کند زیرا
معتقد است میچ وقتی برای گذراندن با او ندارد.
میچ از موری کمــک و راهنمایی می خواهد.
اندرزهای موری تاثیرخودش را گذاشته و باعث
اشــتی میچ با همســرش می گردد .پندهای
موری درمیچ اثرات بسیار مثبتی می گذارد و
دررفتارهای او با دیگران کامال نمایان می شود
طوری که همســر میچ هم مشــتاق شده تا
بعضی سه شنبه ها همراه او به مالقات موری
برود .میچ ازپرستارانی که مراقب موری بودند
می اموزد که چطور از او مراقبت کند و ســه
شنبه ها خود پرســتاری از موری را به عهده
می گیرد .بالخره موری در یک روز سه شنبه
از دنیا می رود و میچ حاصل دیدارهایشان را که
مثــل یک کالس درس معنوی بود ،به صورت
یک کتاب منتشر می کند.
نقد فیلم
مدت این فیلم حدود یک ساعت و نیم است
که بیش از یکســاعت انرا صحبت های موری
و میچ تشــکیل می دهد .بیننده ی فیلم حس
می کند که در یک کالس معنوی شرکت کرده
و دوست دارد قلم و کاغذ بردارد و صحبت های
حکیمانه و دلنشــین موری را یادداشت کند،
همان کاری که میچ بعد از دو ســه جلســه
مالقات با اوانجام می دهد ،میچ ضبط صوتی
با خود می برد تا صحبت های استادش را ضبط
کند .و به احتمال زیاد بیننده فیلم نیز به همان
نتیجه ایی می رسد که میچ رسید" :نیازی به
ضبط کردن نبود! ســخنانش چنان در روح و
جانم نشســت که محال است تا زنده هستم
فراموششان کنم".
دردیداراول موری بــا دیدن چهره غمگین
میــچ می گوید" :ادم ها چنان به کســی که
درحال مرگ اســت با ترحم نگاه می کنند که
گویی خودشــان هرگز نخواهند مرد! درواقع
همه از مرگ می ترســند و حتی نمی خواهند
دربــاره اش صحبت کنند" .میچ خود را اماده
می کند تا بــه صحبت های موری گوش کند صفحه 27
و فکر می کند موری می خواهد درباره مرگ با او
صحبت کند ،اما موری می گوید ":من این روزها
بــی اختیار گریه می کنم ،نه برای اینکه از مرگ
می ترسم ،کسانی از مرگ می ترسند که زندگی
خود را بیهــوده گذرانده اند ،ولــی من زندگی
درســت و خوبی داشتم و تاســفی نمی خورم.
گریه های من به این خاطر اســت که حاال معنا،
عظمت و زیبایی زندگی را بیشــترمی فهمم .بله
من نمی خواهــم درباره مرگ صحبت کنم بلکه
می خواهم فقط درباره زندگی سخن بگویم".
میچ روزی را به یاد موری میاورد که در کالس
درس ،موری بیســت دقیقه ســاکت مانده بود
ودانشجویان همه کاغذ و قلم به دست و متعجب
مانده و منتظر بودند که استادشان چه می خواهد
بگوید ،شاید هم قدری ترسیده بودند .موری می
گوید ":منظور من سکوت بود .می خواستم سکوت
را به شما نشان دهم .چرا ادم ها از سکوت ،مرگ
و تنهایی اینقدرهراس دارند و نمی خواهند با انها
مواجه شــوند ،در صورتی که انها هم بخشی از
زندگی هستند .همه دوست دارند خود را سرگرم
و مشــغول کار کنند .انقدر سرگرم کارورقابت و
کسب مال ورسیدن به موفقیت و پیروزی هستند
که اصل زندگی را فراموش می کنند" .در طول
مالقات هایشــان موری دائما درسی تازه را بازگو
می کند .حتی یکروز که میچ موری را ســوار بر
صندلی چرخدارش به پارک می برد موری خطاب
به دانشــجویانی که درحال درس خواندن بودند
می گویــد ":کتاب هایتان را ببندیــد و اززندگی
لذت ببرید".
میچ روز دیگــری را به خاطرموری میاورد که
با هم به تماشای مســابقه بیس بال رفته بودند
و در حالی که میچ برای برنده شــدن تیم مورد
عالقــه اش هیجان زده شــده بود مــوری به او
گفته بــود ":چرا همه می خواهند اول بشــوند
مگر دوم شدن چه عیبی دارد؟" این پیام اصلی
فیلم اســت ،قدردان لحظه به لحظه ی زندگی
بودن وهدرندادن ان بــرای موضوعاتی که واقعا
اهمیت ندارند.
موری خاطــرات کودکی خــود را برای میچ
بازگــو می کنــد .او کــه در دوران کودکی مادر
خود را از دســت داده بود به شــدت از پدرش
تنفرداشــت زیرا پدرموری مردی سرد ،خشک
و کــم حرف بود و هرگز مــوری را بغل ونوازش
نکرده و هرگز کلمه ایی محبت امیز به او نگفته
بــود .حتی بعد از فوت مــادرش اجازه نداده بود
موری برای اوعزاداری کند و احساســات خود را
بروز دهد .بعد از چند ماه پدرموری با زنی دیگر
ازدواج کرده بود ولی خوشــبختانه نامادری زن
مهربانی بوده و موری را تشویق به درس خواندن
کــرده بود و موری موفقیت های خود را مدیون
نامادریش می دانست.
با وجودی که موری تمام مدت عمراز پدرش
متنفر بود در واپســین لحظات عمر ،پدرخود را
می بخشد و می گوید حاال پدرم را درک می کنم
و دلم برایش می سوزد و او را می بخشم ،شاید
او زندگی سختی را گذرانده بوده و دلیلی برای
رفتارهای خود داشــته است .موری می گوید":
دراخرین لحظات زندگی انســان می فهمد که
زندگی چیزی جزعشق و محبت نیست .هنگام
رفتن همه را خواهیم بخشید ،پس چرا تا زنده
هستیم دیگران را نبخشیم؟! "
میچ از موری می پرســد که اگر یکروز کامال
سالم می شدی و فقط یکروزدیگر فرصت برای
زندگی داشــتی چه کاری انجام مــی دادی؟
موری می گوید ":بی شــک انروزرا با خانواده ام
و تمام کسانی که دوستشان دارم به پیک نیک
در جایی زیبا می رفتم و ســعی می کردم فقط
شاد باشــم وعشق بورزم ".میچ که بسیار تحت
تاثیر سخنان موری قرار گرفته درمصاحبه هایش
با جوانان ورزشــکارلحن مالیــم تری در پیش
می گیــرد و به انها پند و اندرزمی دهد .این پند
و اندرزها که با مهربانی ادا می شــوند به دل ان
جوانان نیز بسیارمی نشینند.
درمالقات های اخرمیچ بــه گریه می افتد و
می گوید پس معنی زندگی چیســت؟ چرا باید
دوست بداریم و بعد مجبورشویم کسانی را که
دوست داریم ترک کنیم؟ فایده این عشق و
دوست داشتن چیست؟ موری می گوید ":نه
ما همدیگر را ترک نمی کنیم ،ما همیشــه با
هم هستیم .قول بده گاهی برسرمزارم بیایی".
میچ می گوید :چه فایــده ،ان موقع تو برایم
صحبت نخواهی کرد و من نمی توانم سخنانت
را بشــنوم .موری می گوید " :خب اشــکالی
ندارد ،ان موقع تــو صحبت کن و من فقط
گوش می دهم".
درباره نویسنده
میچ البوم نویسنده ،روزنامه نگار ،مجری
رادیو و فیلمنامه نویس امریکایی ،متولد سال
1958اســت .او کتاب های بسیاری نوشته
ازجمله " تلفن ازبهشــت" " ،ارباب زمان" و
رمان معروفش " ســه شنبه ها با موری " که
برای او موفقیت جهانی به همراه داشت .این
کتاب به زبان های مختلف درتمام کشــورها
بارها ترجمه شــده و به چاپ رسیده است.
میچ خاطرات خود با اســتاد محبوبش را در
این رمان شرح می دهد ":موری استادی بود
که با توجه به تجربیاتش به دانشجویان درس
می داد ".میچ اعتــراف می کند که در دوران
دانشگاه درس های بسیاری از موری گرفته که
درهمه ی امور زندگی باعث پیشرفت هایش
شده اند ،ولی چهارده سه شنبه ی اخرکه به
دیدار موری درمنزلش رفته بهترین و باارزش
ترین جلســاتی بوده که در طول عمر خود
درباره "مفهوم زندگی" گذرانده است.
1- ALS
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
27 صفحه 28
ممصا
ح
ب
ه
ا
جله ی دانختص
ا
ص
شی ی
با
وگا
راجا
گوپتا
استاد مشهور یوگا با شاگردانی از سراسر جهان
ازترکیب همزمان
اسانا ،پرانایاما و مدیتیشن میگوید!
راجاگوپتای 29ســاله ازجمله مربیان بین المللی یوگا با صدها
شــاگرد از نقاط مختلف جهان و از اعضای تیم مسعود موحدی
یوگاســت که در حال حاضر در کشور ویتنام سکونت دارد .راجا
گوپتا شیوه خاصی برای تدریس یوگا بوجود اورده که این روزها
مورد توجه قرار گرفته اســت .اخیرا اقای مسعود موحدی استاد
اشتانگایوگا از چین با وی مصاحبه ایی به صورت الیو انجام داده که
توجه تان را به ان جلب می کنیم.
مسعود موحدی :با سالم ،لطفا خودتان را معرفی کنید تا خوانندگان
مجله ی دانش یوگا بیشتر با شما اشنا شوند.
راجاگوپتا :ســام ،نام من راجاگوپتاســت و به مــن راجایوگی هم
می گویند .من دردهکده ای کوچــک و ارام درهند بدنیا امدم ومثل یک
پسرمعمولی بزرگ شــدم .به مدرسه رفتم ،با دوستانم بیرون می رفتیم و
بازی می کردیم .صادقانه بگویم هیچگاه درمدرسه شاگرد ممتازی نبودم و
گاهی از درس خواندن طفره می رفتم .اما اســتعداد ورزشی خوبی داشتم،
بخصوص درورزش های دوومیدانی ،تیراندازی با کمان و والیبال .درسن14
سالگی ،معلم ورزشم من را تشویق کرد که اساناهای یوگا را انجام دهم و
درمسابقات قهرمانی یوگا شرکت کنم .بدست اوردن نشان قهرمانی دراین
دوره مسابقات ،شروع مرحله ی تازه ای در زندگی من بود.
همچنان که بزرگترمی شــدم عشــق وعالقه ام به یوگا بیشترمی شد تا
جایی که تصمیم گرفتم یوگا
را به شکل حرفه ایی تردنبال
کنم .تحصیالتم را دردانشگاه
درزمینه ی یوگا ادامه دادم و
به عنوان مربی یوگا در بمبی
شــروع به کارکردم .بتدریج
فهمیدم کــه یوگا بســیار
فراترازانجام اساناهاست .یوگا
در واقــع مســیری طوالنی
است که ما را قادرمی سازد تا
خود واقعی مان را پیدا کنیم
و شادمانی حقیقی را دریابیم.
این عقیده بعدها قلب و روح
شیوه ی اموزشی من شد .در
ســال 2014به شهرهانوی
درکشــورویتنام نقل مکان
کــردم و بــه عنــوان مربی
یوگای تمام وقت مشغول به
کار شدم.
28
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
روش تدریس من چیزی بین یوگای کالسیک هند و یوگای مدرن است.
وینیاســا را درجریان حرکات قدرتی ،استقامتی و انعطاف پذیری بدن یاد
می دهم .تاکیدم برروی تنظیم و توالی تنفس ،و تمرکزروی نقاط مختلف
بدن اســت .عقیده ام براین است که این روش می تواند تعادل را بین بدن،
ذهن و روح هر تمرین کننده ی یوگا برقرارکند.
درسال 2015شروع کردم به تشــکیل دوره های اموزشی مربی گری
200و 300ساعته .۱تا کنون بیش از 25دوره مربی گری برگزار و بیشتر
از 300مربی یوگا تربیت کرده ام که همگی فارغ التحصیل شــده و اکنون
مربیان موفقی در یوگا هستند .بعضی از انها حتی مراکزیوگای مخصوص
به خــود راه اندازی کرده اند و در تالشــند تا روح یــوگا را به مردم دنیا
اموزش دهند.
امروزه بــا بوجود امدن مشــکالت فــراوان در بین مــردم ،دوره ها و
ورکشاپ های مختلفی مانند یوگا و درمان بیماری ها ،شناخت اناتومی بدن
و ...برگزارمی کنم با امید به افزایش ســطح اگاهی وهوشیاری پرتوجویان
نسبت به خودشان.
مسعود موحدی :شما هم درهند و هم در ویتنام یوگا تدریس کرده و
همچنان مشغول تدریس یوگا هستید .ویدئوهای اموزشی شما در یوتیوب و
سایرشبکه های اینترنتی موجود است ،انعطاف بدنی باالیی دارید و حرکات
پیشرفته ایی یاد می دهید .ایا فکر می کنید همه قادر به انجام این حرکات صفحه 29
باشــند؟ معموال پرتوجویان با یک مربی ،یوگا را شــروع می کنند ولی اگر
نتوانند مانند او حرکات را انجام دهند به سراغ مربی دیگری می روند.
راجاگوپتا :من شــاگردانم را به گروه های مختلف دسته بندی می کنم.
مبتدی ها ،که بعد از دو یا سه ماه تمرین مداوم می توانند پیشرفت کنند و
به گروه باالتر بروند .و شاگردانی هم دارم که مدت پنج-شش سال و یا هفت
سال شاگرد من باقی مانده اند و حرکات پیشرفته را به خوبی انجام می دهند.
بعد از مدتی سطح همه انها می تواند یکسان شود و در یک گروه قراربگیرند.
من در خالل اموزش هایم به پرتوجویان یاد می دهم که یوگا فقط اســانا
نیست .اغلب کســانی که به کالس های من می ایند مایلند تنها اساناها
را یاد بگیرند .اما من به انها می گویم که اگر فقط اســاناها را انجام بدهید،
بدون هیچ اگاهی از وینیاســا و فلسفه ی یوگا ،بعد از مدتی صدمه خواهید
دید .برای مثال در وضعیت هانومان اسانا ،ماهیچه های پا و همسترینگ به
خوبی کشیده می شوند .این اسانا اگر به طور صحیح و با تمرکز و دانش انجام
شود بر روی درست راه رفتن تاثیر مطلوب می گذارد .ولی اگر بدون اگاهی
و توجه انجام شــود حتی بعد از مدتی ممکن است موجب بروز مشکل در
راه رفتن گردد.
مسعود موحدی :سوال بعدی من درباره انعطاف بدنی و تاثیراب و هوا
برروی ان اســت .مربیان هندی ،بدن بسیار منعطفی دارند .ایا اب و هوای
گرم و شرجی برروی این انعطاف تاثیر می گذارد؟
راجا گوپتا :فکرنمی کنم اینطورباشد .درهند همه گونه بدنی داریم .بدن
همه ی هندی ها به اندازه بدن من منعطف نیســت .از وقتی به ویتنام امدم
روزی چهار یا پنج کالس دارم و تدریس می کنم .تمرین مرتب اســاناها در
طول روز باعث شده انعطاف بدنی من به مرور بیشتر و بیشتر شود .بنابراین
فکرمی کنم هر کســی می تواند با انجام مداوم و مستمر تمرین ها ،بتدریج
بدنــی انعطاف پذیر و نرم پیدا کنــد .بعضی از مربیان بدن خیلی منعطفی
درحد من ندارند ،ولی می توانند پرتوجویان را خیلی خوب راهنمایی کنند و
یوگا را خوب اموزش می دهند.
مسعود موحدی :از صحبت های شما می شود نتیجه گرفت که معتقدید
تمرین های یوگا بیشتر ذهنی هستند تا فیزیکی.
راجا گوپتا :بله کامال درست است.
مسعود موحدی :چرا شما حرکاتی را تعلیم می دهید که اکثر مربی های
یوگا نمی توانند انهــا را انجام دهند؟ درهاتا یوگا 104حرکت اصلی داریم.
بســیاری از حرکات شما فراتر از این حرکات پایه است .ایا دلیل بخصوصی
برای این کار دارید؟
راجاگوپتا :به طور سنتی ما 104حرکت اصلی در یوگا داریم .تمام این
حرکات نیاز به قدرت و توانایی باالیی دارند .همه انها برای ســامتی جسم
و روح بسیار مفیدند .شاید فقط 84تا از این حرکات برای داشتن سالمتی
کامل کافی باشــد .اما در شــیوه ایی که من تدریس می کنم تنها سالمتی
مد نظرنیست .من برحسب تجربیاتم به این حرکات که تنوعاتی از حرکات
اصلی است رسیده ام .انجام حرکات ابداعی من نیاز به داشتن تمرکز بسیار
باالیی دارد.
مسعود موحدی :امروزه سبک های بسیاری از یوگا در جهان بوجود امده،
خیلی از افراد بعد از مدتی تمرین یوگا ،حرکاتی را بنا به تجربیات شخصی
خود ابداع می کنند و نام جدیدی روی ان می گذارند .همین امر باعث شده
میلیونها سبک جدید یوگا بوجود بیاید که من فکر می کنم بسیاری از انها در
راه درستی نیستند .نظر شما درباره این سبک های جدید چیست؟
راجاگوپتا :یوگا هم برروی ذهن کار می کند و هم برروی بدن .ماهاریشی
پاتانجالی می گوید ابتدا باید روی ذهن کارکنیم با یاما و نیاما و ســپس با
اســاناها روی بدن .ولی درهاتایوگا پرادیپیکا اول با انجام اساناها روی بدن
کار می کنیم و بعد به سراغ تمرین های ذهنی یعنی پرانایاما و مدیتیشن می
رویم .دراشتانگایوگا فلوهم مانند هاتایوگا اول روی جسم کارمی کنیم و بدن
را قوی و محکم می سازیم .دراین عصرمدرن که ما زندگی می کنیم گرایش
مردم بیشتر به سمت حرکات فیزیکی است تا فلسفی که کریشنام اچاریا از
اساتید بزرگ یوگای هند هم عینا ازمتون سانسکریت بازگو می کند .بسیاری
از ســبک های مدرن یوگا فقط روی جسم کارمی کنند .این سبک ها شاید
برای اماده کردن بدن برای حرکاتی مثل رقص و یا امادگی جسمانی مفید
باشند ولی برروی ذهن کار نمی کنند.
مســعود موحدی :شما شــاگردانی از سرتاســرجهان دارید .درمیان
شاگردانتان برخی از کشورهای غربی هستند و برخی شرقی .سوال من این
اســت که ایا تفاوتی از نظرانعطاف بدنی بین مردم شرق وغرب وجود دارد.
همانطور که می دانیم سبک زندگی مردم مغرب زمین طوری است که بیشتر
از میزوصندلی استفاده می کنند و برروی کاناپه می نشینند ولی در فرهنگ
سنتی مردم مشرق زمین نشستن برروی زمین وجود دارد.
راجاگوپتا :این یک حقیقت اســت که مردم مشرق زمین به طور کلی
انعطاف بدنی بیشتری نسبت به مردم کشورهای اروپایی وغربی دارند .یک
دلیل ان اب و هواســت .درشرق اسیا هوا گرم و مرطوب است ولی در اروپا
هوا ســرد است .این باعث شده اروپایی ها بدنی خشک نسبت به اسیایی ها
داشته باشند ولی درعوض غربی ها بدنی محکم تر و مقاومتر دارند .از زمانی
که کووید19-شــیوع پیدا کرده ،کالس ها را به صورت انالین برگزار می
کنم ،می توانم شاگردانم در سراســردنیا را ببینم و متوجه این تفاوت های
بدنی می شوم.
مســعود موحدی :فکرمی کنید رژیم غذایی درانجام تمرین های یوگا
چقدر موثراست؟
راجاگوپتا :تغذیه نقش بسیار مهمی در ساختن بافت ماهیچه ها و عمل
تنفس دربدن دارد .تغذیه ســالم برروی تمام اندام ها تاثیر می گذارد حتی
برروی تنفس که به صورت اتوماتیک انجام می شود.
مســعود موحدی :ایا رژیم خاصی در یوگا مد نظراســت؟ اگربله انرا
شرح دهید.
راجاگوپتا :بله .گیاهخواری به ما کمک می کند تا تمرکز بیشتری پیدا
کنیــم .می توانید فقط به مدت یک ماه رژیــم غذایی کامال گیاهخواری را
امتحان کنید و متوجه خواهید شــد که چقدر در انجام اســاناها و بهبود
تمرکزتان موثراســت .پیشنهاد می کنم بیشــتر غذاهایی را مصرف کنید
که رنگ انها سفید اســت مثل برنج ،شیر ،سیرو ...و انگاه خواهید دید که
درافزایش انعطاف بدنی تان تا چه اندازه موثراست.
مســعود موحدی :ایا تجربه ی خاصی از اموزش یوگا دارید که مایل
باشید برای خوانندگان مجله بازگو کنید؟
راجاگوپتا :بله .وقتی یوگا را شــروع کردم درست نمی دانستم که یوگا
دقیقا چیســت؟ بعد که به ادامه تحصیل یوگا در دانشگاه پرداختم کم کم
متوجه شدم که اساناها خود انواع مختلف مثل پیچشی ،خمشی ،کششی و
...دارند و همچنین درباره پرانایاما و مدیتیشن مباحث و تمریناتی را اموختم.
درهندوستان به جنبه ذهنی و معنوی یوگا بیشتر اهمیت داده می شود .ولی
وقتی به ویتنام امدم متوجه شــدم که قسمت های معنوی یوگا برای مردم
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
29 صفحه 30
ویتنام اشــنا و قابل درک نیست و ناچار شدم تمرین هایی مثل پرانایاما و
مدیتیشن را حذف کنم.
مسعود موحدی :ایا خاطره جالبی از کالس ها و تدریس یوگا دارید؟
راجاگوپتا :بله .در ویتنام وقتی اولین جلسه کالسم را برگزار کردم ،در
پایان کالس یکی از شاگردان امد و گفت :درس های امروز خیلی اسان بود
و لطفا از جلسه بعدی به ما درس های مشکل تری یاد بدهید و من گفتم:
باشد .و بعد شاگرد دیگری امد و گفت :درس های امروز خیلی مشکل بود و
لطفا از جلسه اینده درس های اسانتری به ما یاد بدهید و من بازهم گفتم
باشد! (-باخنده)
مسعود موحدی :در میان شاگردان انالین خود ایا شاگردهای ایرانی
هم دارید؟
راجاگوپتا :بله من چند شاگرد انالین از ایران دارم .بسیاری از شاگردان
بویژه بانوان ایرانی فکر می کنند تمرین های سخت یوگا بخصوص در سبک
اشــتانگا و یوگای قدرتی نیاز به مصرف بیشــتر پروتئین دارد! در صورتی
که اینطور نیســت .نکته اینجاست که مصرف گوشــت تمرکز را مشکل
می سازد و در یوگا چیزی که بیشترین اهمیت را دارد
تمرکزاست.
مسعود موحدی :ایا برنامه ایی برای امدن به
ایران و برگزاری دوره های مختلف مثال دوره های
اسانا ،پرانایاما و مدیتیشن دارید؟
راجاگوپتا :من ایــن دوره ها را جداگانه برگزار
نمی کنــم زیرا معتقدم مردم امــروزی خیلی زود
خسته می شوند و حوصله شان سر می رود .بیشتر
برروی تمرین های فیزیکی کار می کنم و پرانایاما و
مدیتیشن را با اساناها ترکیب کرده و همزمان روی
انها کار می کنم.
مسعود موحدی :یک سوال دیگر دارم درباره
کسانی که مایل به انجام حرکات پیشرفته هستند
ولی تجربه ایی در این زمینه ندارند .مثال حرکات
خم به عقب ،حرکات پیچشی ،خمشی و ...توصیه
شما به این افراد چیست؟
راجاگوپتــا :افراد زیــادی در کالس های من
شــرکت می کنند که مشــتاق هســتند حرکات
پیشــرفته را انجام دهند بخصوص افراد خارجی و
غیرهندی .ولی اغلب انها دچار اســیب می شوند.
پیشــنهاد می کنم عالقمنــدان در یادگیری یوگا
عجله نکننــد و گام به گام پیــش بروند .بتدریج
بدن نرم شــده و انعطاف را در کل بدن خود حس
خواهند کرد و یــاد می گیرند که چطور همزمان
با انجام اســاناها برروی تنفس و ذهن خود تمرکز
داشته باشند.
مسعود موحدی :شما تعداد زیادی ویدئوهای
اموزشــی در یوتیوب و دیگر شبکه های اجتماعی
دارید .سوال من این اســت که این ویدئوها برای
افراد مبتدی مناسب است یا برای همه افراد؟ و ایا
این ویدئوها برای یادگیری یوگا به تنهایی می تواند
کافی باشد ؟
30
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
راجاگوپتا :در شــروع اگر ندانید یوگا چیســت و ویدئوها را ببینید به
مشکل بر می خورید .اما اگر این ویدئوها را به ترتیب و مرتب دنبال کنید
بتدریج و بعد از شــش یا هفت ماه با حرکات اشنا خواهید شد .ولی بهتر
است همزمان در کالس های یوگا هم شرکت کنید .در صورتی که بخواهید
در شرایط موجود یوگا را ادامه بدهید باید حتما در کالس های انالین هم
شرکت کنید چرا که تماشای ویدئوها به تنهایی کافی نیست.
مســعود موحدی :به عنوان ســخن اخر ،ایا پیامی برای خوانندگان
مجله ی دانش یوگا دارید؟
راجاگوپتا :بله ،یوگا را در راه درست تمرین کنید .هرگزنصفه نیمه عمل
نکنید .داشــتن علم کامل و عمل کردن صحیح ان ،خیلی خوب اســت.
ندانســتن و عمل نکردن هم خوب است .انچه خطرناک است داشتن علم
ناقص و عمل کردن نادرست اســت .تمرین ها را بدرستی ،با یقین و علم
کامل و تمرکززیاد انجام دهید تا نتیجه ی مطلوب بگیرید.
مسعود موحدی :از اینکه وقتتان را در اختیار ما گذاشتید سپاسگزاریم
و امیدواریم بزودی شما را در ایران ببینیم.
1-YTTC صفحه 31
یادداشتهای یک یوگی
ایدا شاهی بیگ
یادداشت کردن اهداف ،برنامه ها وکارهای
روزانه ،راه بسیار مفید وموثری برای یادگیری
وهمچنین دانســتن میزان پیشــرفت مان
درهمه ی امور زندگی اســت .شما خواننده ی
عزیزهــم می توانید یادداشــت های مرتبط
با تجربه هــا و تمرین های روزانــه ی یوگا و
مدیتیشــن خود را برای ما بفرستید تا دراین
صفحه به چاپ برسانیم.
مدت زیادی نیست که مربیگری را شروع کردم و
تجربه زیادی در این زمینه ندارم ولی از همان جلسه ی
اول تدریس با خود گفتم :هرپرتوجودرسی برای تو
دارد پس هوشیارواگاه باش .هرپرتوجو می تواند یکی
ازنقطه ضعف های تو را نشانت دهد .هرپرتوجو امده
تا تو را از قبل قوی ترکند .مهمترازهمه هرپرتوجو نور
خدایی در وجود خــود دارد و امده تا نمایی دیگراز
وجود خدا رابه تو نشــان بدهد .قرار نیست تو فقط
اموزش بدهی ،قراراست یاد هم بگیری.
تصمیم گرفتم هردرسی که اموختم را ازهمان
ابتدا با دیگران شریک بشــوم .یکی از مهمترین
درس هایی که دراین مدت کوتاه یاد گرفتم توجه
به حواس پنجگانه اســت .من یاد گرفتم بینایی
فقط برای راه رفتن و رانندگی نیســت ،می شود
با حس بینایــی زیبایی های درون یک پرتوجو را
دید ،می شود محبت را در وجود او مشاهده کرد .با
حس بینایی ،نورخدا را در برق چشمان پرتوجوی
مشتاق می بینم.
همچنین یاد گرفتم حس شــنوایی فقط برای
شــنیدن اخبار و موســیقی نیســت .می توان با
شــنوایی اوا و صدای پرمهر پرتوجویان را شنید.
وقتی دراخر جلسه ازخود واز مربی تشکرمی کنند.
من یادگرفتم حس بویایی فقط برای بوییدن عطر
گل ها و رایحه ی غذاهای خوشمزه ی مادر نیست،
می تــوان با حس بویایی عطردوســتی و محبت
عمیق بین پرتوجویان را بویید.
من یاد گرفتم حس المســه فقط برای لمس
کردن پوســت لطیف کودکان نیست ،می شود
ارامش تک تک ســلول های پرتوجویان را بعد
از شاواســانا حس کرد .من یاد گرفتم که حس
چشــایی فقط برای چشیدن میوه های تازه زیر
درخت نیست ،می شود شیرینی شادی و نشاط
بیــن پرتوجویان را بعد از کالس که چاشــنی
دمنوشی می شود چشید .و بالخره من یاد گرفتم
همه اینها با بودن در لحظه ی حال اتفاق می افتد.
من اگردرلحظه حضور داشته باشم برق شادی
را در چشمان پرتوجویان می بینم .اگردرلحظه
حضور داشــته باشــم اوای زیبای پرتوجویان
را می شــنوم .اگردرلحظه حضورداشــته باشم
عطردوستی به مشــامم می رسد .اگردر لحظه
حضورداشــته باشم ارامش درونی پرتوجویان را
لمس می کنم .اگردرلحظه حضور داشــته باشم
می توانم طعم شــیرین نشــاط را بچشم .و اگر
درلحظه حضور داشــته باشم می توانم خدا را با
کمک روح های پاک پرتوجویانم که ازمنبع الهی
سرچشمه می گیرد احساس کنم.
کالس یوگا سرشاراســت از بودن درلحظه ی
حال .خدا را سپاس.
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
31 صفحه 32
32
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
انجام حرکات یوگا توسط جمعی
تصویر انجام حرکات یوگای خود را برایمان صفحه 33
ی از خوانندگان مجله دانش یوگا
ارسال تا در مجله دانش یوگا به چاپ برسد
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
33 صفحه 34
یوگا راهی به سوی
سالمتی کامل
اساناها
کتاب یوگا ،راهی به سوی سالمتی کامل اصلی ترین
کتاب ســبک یوگای ایینگر است که اولین بار در
سال 2001در 432صفحۀ گالسه به صورت مصور
و تمام رنگی منتشــر شده و تا به امروز چندین بار
به روزرسانی و تجدید چاپ شده است.
ایــن کتاب درواقع دربردارنــدۀ تمامی اموزه های
بی.کــی.اس ایینگــر در خصــوص بــدن ،ذهن
وسالمتی اســت و برای تمامی پرتوجویان با هر
سطح مهارت و تجربه ای می تواند مفید واقع شود.
برگرفته از کتاب یوگا ،راهی به سوی سالمتی کامل اثر بی .کی.اس ایینگر
برگردان :واحد ترجمه
پارشواتاناسانا
انبساط قفسه سینه
این اسانا قفسه سینه را به خوبی
منبسط می کند .درزبان سانسکریت
پارشوا یعنی تهی گاه واوتانا به معنی
ســخت و شدید اســت .در حرکت
نهایی قفسه سینه به شدت منبسط
می شــود .تمرین منظم این اســانا
عملکرد کلیه ها را بهبود می بخشد،
1
همچنین خشــکی و انقباض درکل
بدن ،بخصوص درشانه ها و بازوها را
برطرف می کند.
مراقب باشید
درصورت داشــتن فشارخون باال،
اسهال ،فتق شکم و مشکالت قلبی،
و یــا ناراحتی درکمر مرحله چهار را
انجام ندهید.
-1دروضعیت تاداسانا بایستید .دستها را
به پشت ببرید .ابتدا نوک انگشتان را به هم
متصل کنید .نوک انگشتان به سمت زمین
باشند .بعد دستها را از ناحیه مچ بچرخانید
طوری که نوک انگشــتان به سمت سقف
قراربگیرند .کف دست و مچ دستها مماس
هم باشند .ارنج ها را خم کنید .مبتدی ها
اگرنمی توانند کف دستهایشان را روی هم
قراردهند ،با هردســت ساعد دست مقابل
را بگیرند.
34
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
-2دســتها را به همان شــکل مماس
بریکدیگر ،باالتر ببرید تا به میانه ی پشت
برســند .انگشــتان کوچک باید چسبیده
به پشــت باشند .ســپس بازهم دستها را
باالترببرید تا بین دو کتف برسند .ارنج ها
را به طرف بیرون بکشید تا کف دستها به
طور کامل روی هم قراربگیرند .شانه ها را
بــه طرف عقب هل دهیــد ،بدین صورت
قفسه ی سینه انبساط کامل پیدا می کند.
-3همراه دم عمیق ،پاهای خود را حدود
یک و نیم مترازهم جدا کنید .تا جایی که
احساس راحتی و تعادل می کنید پاهایتان
را بازکنید .وزن بدنتان را به طورمساوی رو
هر دو پا بیاندازید .اهسته بازدم کنید.
-4دم بگیرید .پای راســت را 90درجه
به سمت راست بچرخانید .پای چپ را بین
80-75درجه به سمت راست بچرخانید.
باالتنه را از ناحیه کمر به ســمت راســت
بچرخانید .وزن بدن را روی پاشنه ی پاها
بیندازید .زانوها را محکم نگه دارید و قفسه
سینه را کامال منبسط کنید .سروگردن را
به سمت عقب خم کنید و به باال نگاه کنید.
مراقب باشید که تعادلتان را به خوبی حفظ
کنید و به چپ و راست متمایل نشوید. صفحه 35
-5همراه بازدمی عمیق به طرف جلو از ناحیه کمر خم شوید.
زانوها خم نشوند و پاها کامال ثابت بمانند .سعی کنید چانه ی خود
را به زانوی پای راســت برسانید .وسط باالتنه باید کامال منطبق با
وسط ران راســت باشد .در حرکت نهایی با تنفس طبیعی حدود
30-20ثانیه توقف کنید .اگرانجام حرکت نهایی برای مبتدی ها
مشــکل است ،با دســتهای باز این حرکت را انجام دهند و هر دو
دستشان را از دو طرف روی زمین بگذارند.
فواید
این اسانا قفسه سینه را به خوبی منبسط کرده و باعث افزایش
حجم ریه ها می شود .همچنین کشش خوبی به کل بدن بخصوص
به نواحی پشت پاها ،ســتون مهره ها ،شانه ها و کتف ها می دهد.
حــرکات خم به جلو ،با راندن خون به مغز ،حافظه و قوای ذهنی
را تقویت کرده وسرعت گردش خون دربدن را افزایش می دهند.
خروج ازحرکت
همراه دمی عمیق ،اهســته باالتنه را به ســمت بــاال ببرید .از
ناحیه کمر به ســمت روبرو بچرخید .هر دو پا را از مچ به ســمت
روبرو بچرخانید .اهســته دستها را پایین بیاورید .درحالت تاداسانا
قراربگیرید .تمام مراحل باال را با طرف دیگر تکرارکنید.
پای چپ
را کشش
دهید
1-Parsvottanasana
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
35 صفحه 36
مشاهده گری؛
پرقدرت ترین قدم برای شروع
شناخت خود و جهان هستی
نویسنده :مهسا جمشیدی
افزایش سرعت زندگی درکره ی زمین ،باعث گردیده که انسان در مواجهه
با این جهان مصرف گرا ،روز به روز ماشینی تر برخورد کند ،از خود دور شده و
در جهان ماشینی و لذت گرا غرق شود .این روند به جایی می رسد که فرد در
این زندگی ،به دو بخش تقسیم می گردد:
خــودی که هر روز با اضطراب و عجله در این جهان ســه بعدی ،روز رابه شــب و شب را به روز می رساند تا بتواند با فاعلیت خود ،زندگی بهتری را
بســازد؛ اما چون در جای خودش استقرار ندارد و اص ً
ال به خود ،اگاه نیست،
شکست های متعدد را تجربه می کند و هر روز افسرده تر و بیمارتر شده و در
این جهان سه بعدی غرق می شود.
خودی که سرشار از خالقیت و عشق و توانمندی و مملو از احساس هایواالی انسانی است که با اگاهی به ان ،قابلیت فرد افزایش می یابد .این خود،
عموماً در درون انسان ها گم شده و با همه ی تالشی که برای نشان دادن خود
می کند ،ســرعت دنیای مدرن و جذابیت های ان ،به فرد اجازه ی مشاهده و
اگاهی به این خود را که درواقع خود حقیقی فرد است ،نمی دهد.
مکاتب مختلف ،در تالش هســتند با تعریف روندگی و راه های سلوک ،به
انســان کمک کنند تا این خود واقعی را بشناســد و درک جدیدی از جهان
هســتی را تجربــه کند؛ جهانی که هم ســوی با اراده ی انســان خودیافته،
گشایش یابد.
یافتن خو ِد حقیقی ،با مشاهده گری اغاز می گردد .مشاهده گری ،باعث
را ِه
ِ
افزایش اگاهی فرد از درون و جهان پیرامون خود شــده و منجر می شود که
عمیق تــر و کامل تر ،جهان درون و بیرون خود را درک کند .مشــاهده گری،
کمک می کند فرد به جای تمرکز بر روی موضوعات مختلف و پرش متعدد
ذهن بین ان ها ،توجه را بر اینجا و اکنون قرار دهد و از انرژی فردی به شکل
درستی استفاده کند.
برای مثال ،دیدن اینکه در لحظه ی شــکل گیری خشم ،چه انقباضاتی در
قســمت های مختلف بدن وجود دارد و فوران انرژی در وجود فرد ،خود را به
36
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
چه شکل نشان می دهد و گفتگوهای درونی فرد چطور تغییر می کند ،نوعی
مشاهده اگری ست .در مشاهده گری ،سرنخ اول در احساسات است و همه چیز
با مشاهده ی فرایند معکوس شکل گیری احساسات رخ می دهد.
ما در کره ی زمین زندگی می کنیم و در این جهان ســه بعدی ،هر لحظه
در حال تجربه کردن هستیم و به وسیله ی حواس پنج گانه ،اطالعات حاصل
حس المســه ،چشایی،
از این تجربیات را به مغزمان مخابره می کنیم .با پنج ِ
بویایی ،بینایی و شنوایی ،هر لحظه در حال کشف جهان پیرامونمان هستیم
و علوم تجربی ۱بر پایه همین حواس ،بنا شده اند.
وقتی اجسام پیرامونمان را لمس می کنیم ،توسط حس المسه ،اطالعاتی را
ی اطالعاتی
به مغزمان ارسال می کنیم .وقتی بویی می اید ،توسط حس بویای
به مغزمان ارسال می شود .وقتی چیزی را می بینیم ،توسط حس بینایی؛ وقتی
چیزی را می چشیم ،توسط حس چشایی و وقتی چیزی را می شنویم ،توسط
حس شنوایی ،این اطالعات را به مغزمان ارسال می کنیم.
مغز و ذهن ما:
بر اساس پیش فرض هایی که دارد، بر اساس الگوهایی که دارد، بر اساس چارچوب هایی که دارد، بر اساس تجربیاتی که تاکنون از جهان پیرامون داشته ایم،این اطالعات حســی را بررسی و تفســیر می کند و احساس در ما تولید
می شــود؛ احساس هایی مثل ترس ،خشم ،غم ،شــادی ،مهربانی و . ...وقتی
احساس در ما تولید شد ،ما شروع به رفتار و واکنش می کنیم و این به زبان
ساده ،فرایند تبدیل حس به احساس است.
درواقع من به عنوان انسان در جهان پیرامون خود ،زندگی می کنم و توسط
حواس پنج گانه که دارم ،جهان را کشــف می کنم ،اطالعات حسی را به مغز
ارسال می کنم و مغزم ان ها را انالیز کرده و احساس را تولید می کند و نسبت
به احساسی که دارم ،رفتار می کنم و واکنش می دهم .این فرایندی است که صفحه 37
ناخوداگاه و اتوماتیک ،هر لحظه اتفاق می افتد .این اتفاقی است که در عمل
در همه ی انسان ها رخ می دهد.
راهکار مناســب مشــاهده گری ،فرایند معکوس تولید احساس است و
یکی از دانش ها و مکاتبی که به این موضوع به خوبی پرداخته ،یوگا اســت.
مشاهده گری ،در اغاز برای همه سخت به نظر می رسد و یوگا این فرایند را
ساده می کند .چگونه؟ با مشاهده ی بدن بعد از هر اسانا.
در یوگا ،ما بعد از انجام هر اسانا ،درنگی خواهیم داشت و در ان با چشمان
بســته به مشاهده ی جســم خود می پردازیم و به تفاوت ان ،قبل و بعد از
هر حرکت ،اگاه می شــویم؛ و این اغازی می شــود برای یادگیری اینکه در
لو هوای خودمان اگاه شویم؛ و این
زندگی درنگ هایی را داشته باشیم و به حا
شروعی است برای اینکه در لحظات دیگر زندگی هم به جسممان و حاالتمان
اگاه باشیم و به کاوش در احساساتمان بپردازیم ،نظاره گر احساساتمان باشیم
و فرایند را معکوس نموده و مشاهده کنیم.
مشــاهده کنیم که ذهنمان بر اســاس چه پیش فرض ها و الگوهایی این
احساس را تولید کرده و ورودی حسی به ذهن چطور صورت گرفته است.
بسیاری اوقات ما پدیده ای را کامل نمی شنویم ،از حواس پنج گانه ی خود
کامل استفاده نمی کنیم ،در جهان درونی خود غرق شده ایم و مشاهده کردن
جهان درونی بدون یکی شــدن بــا ان ،ما را به حقیقت وجودمان نزدیک تر
می کند و باعث می شود جهان پیرامون را کامل تر درک کنیم.
ما ذهنمان نیستیم ،بلکه ذهن مثل سایر بخش های جسم ،وسیله ای است
برای یاری رســاندن ما در جهان هستی .شرایط و حاالت و پیش فرض های
ذهنی ،در کنار هم احساساتی در ما تولید می کنند و ما با ان ها رفتار می کنیم
و از یکدیگر دلخور و ناراحت شــده و پر از سرخوردگی و ناتوانی می شویم و
درنهایت ،احســاس بیچارگی در ما شکل می گیرد ،ما خود را قربانی همه ی
این هــا می دانیم و روزبه روز به احســاس قربانی بودن افزوده می شــود و ما
بیچاره تر می شویم .این بدان معنی است که ذهن ،قدرت وجود ما را به تمامی
به دســت گرفته و بر اساس مدیریت ریســک خود ،حکومت می کنند و ما
خودمان را و راهمان را گم کرده ایم.
اما مشــاهده ی احساسات و بررســی ان ها به جای رفتار کردن با ان ها،
می تواند قدم به قدم ما را از یکی شدن با ذهن جدا کرده و ارامش را به ارمغان
اورد .در یوگا ،این کار قدم به قدم اموزش داده می شــود .مشــاهده گری اثار
هر اســانا و توجه به تنفس و مشــاهده گری ان ،به پرتو جو کمک می کند؛
بسیار ارام ارام و اهسته ،خودش را دریابد و یاد می گیرد از ذهنش به درستی
استفاده کند و در قدم های بعدی ،دیگر در هر مشاهده ای به خوب و بد ،زشت
و زیبا و ...نخواهد پرداخت و هر چیزی را صرفاً از این باب که هست ،مشاهده
خواهد کرد و هیچ برچســب و اسمی روی ان قرار نخواهد داد؛ و این مهم،
به انسان تحلیلی (انسان مشاهده گر) کمک می کند طی مشاهداتش ،متوجه
پیش فرض های غلط ،نامناسب یا تاریخ گذشته ی ذهنش شود و تصمیم بگیرد
تا تغییری در ان ها ایجاد کند.
درنهایت ،الزم به ذکر است که باید اگاه بود به اینکه ماندن در حریم امن
چهارچوب های ذهنی گذشته ،بسیار ساده است؛ اما انسان هایی که رشد یافته
هستند یا اندیشه ی رشد در ان ها وجود دارد ،چهارچوب ها و پیش فرض های
ذهنی را دوباره سنجی کرده و تالش می کنند که چهارچوب های ذهنی شان،
ان ها را از واقعیت جهان پیرامونشان دور نکند و هرچقدر که امکانش هست،
ذهنشان بر واقعیت منطبق باشد نه صرفاً برداشت بسیار متفاوت از واقعیت.
1-Science
فرم اشتراک مجله دانش یوگا
نام و نام خانوادگی:
نشانی کامل پستی:
کد پستی یا صندوق پستی(حتما قید شود)
تلفن ثابت :
تلفن همراه:
شماره کارت مجله دانش یوگا ( بانک ملی):
6037991199530522
اشتراک ۶ماه ( 6شماره) 200000 :تومان
شماره واتساپ جهت ارسال اطالعات 09106714071
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
37 صفحه 38
وضعیت پالنک
نویسندگان :ناتاشا ریزوپولوس و ان سوانسون
برگردان :واحد ترجمه
تنوعات وضعیت پالنک
* اگردرمچ دســت ها دچار درد یا مشکل هستید می توانید حوله ایی تا
شده زیردست هایتان بگذارید .به این صورت فشارکمتری به مچ دست وارد
می شود .اگرحوله دم دست ندارید لبه جلویی مت را تا کنید.
* اگردر زانوها دچارمشکل هستید پتویی تا شده زیرزانوهایتان قرار دهید.
بدین ترتیب ازوارد اوردن فشارزیاد به زانوها جلوگیری می کنید.
* وضعیت پالنک را می توانید درحالت ایستاده و با دیوار نیز انجام دهید .به
فاصله طول دست هایتان از دیوار بایستید .دست ها را باالاورده و کف دست ها
را روی دیوار بگذارید .پشــت کامال صاف باشد .سپس حرکت گاو و گربه را
همراه دم و بازدم به صورت متناوب تکرار کنید.
تقویت کننده ی هسته ی مرکزی بدن ،شانه ها و بازوها ،همچنین
باالبردن سطح اگاهی و اعتماد به نفس.
اموزش گام به گام:
-1دروضعیت میز قراربگیرید .مچ دست ها کامال زیر شانه ها ،و زانوها کامال
زیرمفصل ران ها باشند.
۱
-2دم بگیرید .پشت خود را کمی قوس دهید ،دروضعیت گاو ،جناغ سینه
را باال ببرید ،شانه ها و قفسه سینه را به سمت عقب بکشید.
-3همراه بازدم ،در وضعیت گربه ۲قراربگیرید .کتف ها و دنبالچه را کمی
باال ببرید.
-4بطورمتنــاوب حرکت های گاو و گربه را به همراه 5یا 10دم و بازدم
تکرارکنید ( دم گاو ،بازدم گربه) .انجام این حرکت پیش از رفتن به وضعیت
پالنک کمک می کند تا ستون مهره هایتان نرم و منعطف شود.
-5حاال پاهایتان را به عقب برده و زانوها را راست کنید.
-6ران هــا را از مــت دورکنید .دنبالچه یتان را باال ببرید و شــکم را به
داخل بکشید.
-7پاشنه پاها را به سمت عقب بکشید .شکم را به سمت عقب و استخوان
جناغ را به سمت جلو فشار دهید.
-8در وضعیت پالنک ۳حدود یک دقیقه باقی بمانید.
1-Bitilasana
2-Marjaryasana
3-Plank
منبع :یوگا ژورنال 2021
38
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 39
قهرمانی المپیک با یوگا
ایان سنترون
بهنوش سقایی
رقابت کنندگان المپیک مجموعه ای از برتری
های ورزشی را به نمایش می گذارند ،انها سریع
تر می دوند ،ســخت تر شــنا می کنند ،بلندتر
مــی پرند ،چابک تر ضربه می زنند .وقتی به این
ورزشــکاران نگاه می کنیم یک اندام متناسب و
بــی نقص می بینیم .انها ســاعت ۳صبح برای
تمرین از خواب بیدار می شو ند ،با وجود خستگی،
جراحت ،اما زمانی که از جایشان بلند شدند ،هیچ
به شرایط
کدام این ها را حس نمی کنند .رسیدن
متناسب با چنین مسابقه ای ،سال ها تالش بی
وقفه ،داشتن انظباط فرا انسانی و قربانی کردن
های فراوان را می طلبد.
به همین میزان فشار فیزیکی ،شرایطی طاقت
فرســا برای کنترل احساسات ،نفس و روان انها
نیز وجود دارد .کسب شانس رقابت برای طال در
بازی های المپیک یعنی کار کردن هم زمان روی
ذهن ،بدن و روح .برای بســیاری از ورزشکاران،
یوگا هر سه این ها را به هم پیوند می زند.
شاید تصورش عجیب باشد که این ورزشکاران
نخبه را که برای المپیکی با ان عظمت اماده می
شــوند ،در حال تالش در اجرای سگ سرپایین
ببینیم .یوگا برای بعضی از همین شرکت کننده
ها ،بخــش حیاتی از پازل برنامه های انها برای
برگشت به زندگی عادی است یعنی بعد از اتمام
چالش رسیدن به مدال طال.
هیلی وینتر موســس اموزشگاه علوم ورزشی
یوگا می گوید « :تحقیقات ما نشان می دهد که
تمرین های طراحی شده ،متناسب با نیاز خاص
هر ورزشکار ،کارایی انها را-در تمام سنین-ارتقا
مــی دهد ،از زمین بازی تا جایگاه تماشــاچی».
ورزشــکارانی که این تمرینات را انجام داده اند،
این مزایای بدنی را اعالم کرده اند :بهینه شــدن
تنفس ،تحرک مناســب ،کنترل بدنی بیشــتر،
افزایش بازده قدرت ،ریســک کمتر در صدمات
و بهبودی بهتر .عالوه براین موارد مزایای روانی
ان هم قابل توجه بوده اســت .وینتر می گوید:
تمرینات یوگا می تواند به ورزشکاران تمام سنین
کمک کند تا هشــیاری قوی تر ،ارامش عصبی
پیش از اجرا و تمرکز باالتری داشــته باشند ،راه
کارهای مرتبط با نگرش و تنفس یک ورزشکار
عامل تعیین کننده ای اســت برای پیروزی او
یا شکست.
در زیر پنج نفر از ورزشکارانی معرفی می شوند
که در ســال های مختلف در مسابقات المپیک
شرکت داشته اند و یوگا توانسته نقش مهمی در
تحقق رویاهای المپیکی انها بازی کند.
• کورتنی جردن قهرمان و مدال اور چند دوره
جهان و پارالمپیک ،با اضافه کردن یوگا به برنامه
تمرینی توانست به پیشرفت جدیدی دست پیدا
کند « .ارتباط های زیادی میان شنا کردن و انجام
یــوگا وجود دارد ،نیاز به کنترل تنفس و تمرین
تمرکز به راستی در کارم موثر بود».
• جمی سیلوراســتاین ،رقصنــده روی یخ و
قهرمان ســابق المپیک ،یــوگا به او کمک کرد
تا از مشــکالتی مثل اختالل خــوردن و تصور
بــدن رهایی پیدا کند .چنیــن اختالالتی میان
ورزشکارانی شایع هست که به لحاظ سایز ،وزن
و زیبایی بدنی شان مورد قضاوت قرار می گیرند.
یوگا در برنامه درمانی جمی قرار گرفت تا بتواند
با بدنش دوست شود.
• لی کیفر ،قهرمان شمشیربازی المپیک ،یوگا
را به برنامه تمرینی خــود اضافه کرد تا انعطاف
پذیری را باال ببرد ،پوزیشــن شمشیربازیش را
ارتقا بدهد و ذهن همیشه درحال مبارزه اش را
ارام کند.
• لین تیلور ،قهرمان شیرجه ،دردهای مزمن
جســمانی ،بیش فعالی و نداشتن تمرکز ازارش
می داد .با تمرین مرتب یــوگای بیکرام ،بعد از
شــش ماه از این دردها رها شد .تمرین تنفس
صحیح و انجام مدیتیشــن ،بیــش فعالی و بی
قــراری او را کاهش داد .لین حاال با دقت بدنی
و تمرکزذهنی که به دســت اورده به عنوان یک
معلم یوگا نیز خدمت می کند.
• ربکا سونی ،شناگر ،او قدردان دقت و معنایی
اســت که یوگا به او داده ،و همچنین از ارامش
ذهنش لذت می بــرد .او می گوید « :دقت کردم
ببینــم چه چیزی روی بدنــم کار می کند چه
چیزی کار نمی کند ،یــوگا برایم کار می کرد».
تمرینات منظم یوگای یین و وینیاســا ،مزایای
فراوانی برای ربکا داشت ،مثل برتری ماهیچه ای
و احیای سریع تر بعد از تمرینات شدید شنا...
منبع :یوگا ژورنال 2021
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
39 صفحه 40
فست فودها مغز شما
را هدف میگیرند!
تهیه و تنظیم :گروه تحریریه
ایا می دانستید که غذاهای اماده عالوه براین که
باعث اضافه وزن می شــوند ،می توانند روی خلق
و خوی شــما تاثیرات منفی بگذارند؟ ممکن است
شــما هم بعد از مصرف فســت فودها احساس بی
حوصلگی کنید که تنها یکی از عالیم مصرف زیاد
فست فودهاست.
احساس بی حوصلگی می کنید
اخیرا محققــان کانادایی دریافتــه اند که حتی
فکرکردن درباره غذاهای اماده ،باعث می شود فرد
عجوالنه تصمیم بگیرد .یعنی دراین شــرایط فرد
عجوالنه و از ســر بی حوصلگــی ترجیح می دهد
غذاهایی که ســریع اماده می شوند استفاده کند و
این چرخه به مرور زمان ادامه پیدا می کند.
مستعد افسردگی می شوید
افــرادی که فســت فود می خورنــد 51درصد
بیشترازدیگران دچارافســردگی می شوند .هرچه
مصرف همبرگر ،پیتزا و ســیب زمینی سرخ شده
زیادتر شــود خطر بروز افسردگی نیزافزایش میابد.
بررسی بیشــتری الزم است تا مشــخص شود ایا
مصرف فست فودها افسردگی ایجاد می کنند و یا
اینکه افراد افسرده تمایل به خوردن فست فود پیدا
می کنند .با این حال مصرف زیاد فســت فود خطر
افزایش افسردگی را بیشتر می کند.
تند و زیاد می خورید
انچه باعث می شــود فست فود را سریع بخورید
طعم ان نیست ،بلکه محیطی است که در ان قرار
می گیرید .درواقع طراحی رستوران هایی که فست
فود می فروشند به گونه ایی است که باعث خوردن
40
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
سریع می شــود .رنگ هایی مانند زرد و قرمزو
نارنجــی ،ذهن و اشــتها را تحریک می کنند.
استفاده از نورهای رنگی و موسیقی های تند و
بلند برروی خوردن سریع تاثیرمی گذارند.
مغزبه قند بیشتر اعتیاد پیدا می کند
مردم تصورمی کنند که فســت فودها فقط
سرشــاراز کالری و چربی هســتند ،اما معموال
فراموش می کنند که سرشــار از قند هم می
باشند .مصرف قند زیاد باعث بیماری های قلبی،
دیابــت و چاقی مفرط می شــود .هرچه مواد
قندی بیشتری مصرف شــود اشتها و میل به
قند نیز بیشــتر می گردد .فست فودها به طور
کلی مجموعه ایی از چربی ،نمک ،و قند هستند
که هر سه این مواد ،منشــاء اصلی بسیاری از
بیماری ها محسوب می شوند.
خرج کردن بدون حساب و کتاب
برخی افــراد گمان می کننــد که مصرف
غذاهای اماده یعنی کاهش اتالف وقت و هزینه!
اما خوب است بدانید تحقیقات نشان می دهند
خانواده های ســاکن در محله هایی که در ان
رستوران زیاد است نسبت به خانواده های دیگر
پس انداز کمتری دارند.
پنیرپیتزا و اثرات مخــرب ان برروی
دستگاه گوارش
پنیرپیتزا یکی از دیرهضم ترین مواد خوراکی
است .به طوری که گاه هضم ان چندین روزطول
می کشد .برای هضم این ماده ی چسبنده معده
ناچاراست مقدار زیادی اسید ترشح کند که این
امر باعث بهم ریختگی تعادل ان گشــته و بیماری
های گوارشــی نظیر رفالکس معده ،التهاب معده،
التهاب روده ها و زخم معده و ....بوجود می ایند.
جایگزینی مناسب برای فست فودها
امروزه ما در دنیایی ســریع و پرشــتاب زندگی
می کنیم .افراد خانواده اغلب بیشــتر ساعات روز را
دربیرون از منزل می گذرانند و برای همین فرصت
کافی برای اشــپزی ندارند .به همین علت اغلب به
سراغ فست فودها می روند .پیشنهاد ما این است که
می توانیم غذاهای سالمی که سریع اماده می شوند
را جایگزین فست فودها کنیم .نان و پنیر و سبزی،
اگر همراه گردو یا اجیل های خام دیگر باشند وعده
ایی غذای کامل محسوب می شوند وعالوه بر سیر
شــدن و دریافت انرژی کافی ،خواص فراوانی برای
سالمتی دارند .در اینجا بد نیست که شما را با چند
نوع پنیر اشــنا کنیم تا انها را به عنوان میان وعده
و چه بسا به عنوان یک وعده غذایی انتخاب کنید.
گشتی میان پنیرهای بامزه
شاید بتوان تاریخچه ی تولید و استفاده ازپنیررا
مربوط به هشــت هزارســال قبل از میالد دانست.
یعنی زمانی که بشــر برای اولین بارگوسفند را به
عنوان یک حیوان اهلی برای تامین غذای خود مورد
استفاده قرار داد .بیشترمحققان معتقدند اولین بار
مردمانی ازقبایل ترک اسیای میانه تصادفی پنیر را
تولید کردند .البته شواهدی تاریخی دال بر استفاده
از پنیردرهمان زمــان ،در یونان و مصرهم موجود
اســت .با توجه به این که دران دوران بشــر برای
ذخیره سازی مواد غذایی خود از اندام های داخلی
برخی حیوانات اهلی مانند شکمبه و روده ها استفاده
می کرده ،به طور اتفاقی متوجه شده که نگه داری
شیر داخل شــکمبه گوسفند باعث دلمه شدن ان
می شود .بعدها با جداسازی ان و افزودن نمک برای
نگهداری ان به محصولی تازه دست یافته که به مرور
یکی از محبوبترین فراورده های لبنی در سراسر دنیا
شــده است .امروزه بیش از 1400نوع پنیرمتفاوت
در جهان وجود دارد .این ماده غذایی حاوی مقادیر
قابل توجهی از پروتئین ،کلسیم ،فسفر ،روی ،و انواع
ویتامین هاســت از اینرو ارزش غذایی باالیی دارد.
پنیــر به طور معمول حــدود 25درصد از کل نیاز
روزانه به کلســیم را می تواند تامین کند .در 100
گرم پنیر معمولی 19گرم پروتئین 23 ،گرم چربی
و 380میلی گرم کلسیم وجود دارد.
پنیرگودا مناسب برای کودکان
این پنیرنام خود را از یکی از شــهرهای جنوب
هلند گرفته ،جایی که برای اولین بار درانجا تولید
شده است .مهمترین وجه تمایزاین پنیر شکل گرد
و مزه کمی شیرین ان است .طعم ان برای کودکان صفحه 41
بویژه خوشــایند بوده و 139درصد از کلسیم مورد
نیاز بدن را تامین می کند .از اینرو برای کودکان که
در سنین رشد هستند و سالمندانی که در معرض
خطر پوکی استخوان قرار دارند بسیار مفید می باشد.
پنیر پارمسان مناسب برای سالمندان
این نوع پنیرکمی ســفت است و حالت گرانولی
دارد .پارمســان نام خود را از شــهر پارما در ایتالیا
کــه محل تولید انســت گرفته و بــرای تولید این
پنیر شــیرگاوی که صبح دوشیده شده را با شیری
که سرشیر انرا گرفته اند مخلوط می کنند .به این
ترتیب چربی موجود در ان در حد متوســط است.
این پنیر با توجه به اینکه چربی اشباع کمتری دارد
برای سالمندان مناسب است و خطر ابتال به پوکی
اســتخوان را کاهش داده و سیستم ایمنی بدن را
تقویت می کند .این پنیر بسیار سریع هضم می شود
و برای پخت غذاهایی مثل ماکارونی ،الزانیا و انواع
ساالد استفاده می شود .پنیر پارمسان برای کودکانی
که درمعرض خطر ســوء تغذیه قرار دارند بســیار
مفید است.
پنیرموزارال برای افزایش سیستم ایمنی بدن
پنیرموزارال نیز پنیری ایتالیایی است که معموال
از شیر گاومیش تهیه می شود .این پنیر بافتی نرم
داشته و نســبت به پنیر گودا درصد بیشتری اب
دارد .می تواند 120درصد کلســیم مورد نیاز
بدن در روز را تامین کند و 24درصد روی10 ،
درصد مس و 54درصد سلنیوم روزانه بدن را
تامین می کند .این پنیر چربی کمی داشته ولی
بســیار مغذی است و برای افرادی که سیستم
ایمنی ضعیفی دارند بسیار مناسب است.
پنیرفتا یک میان وعده ی دلچسب
این پنیر اولین بار در شبه جزیره بالکان تولید
شــده و برای تهیه ان عموما از شیر گوسفند
استفاده می کنند .گاهی 30درصد شیر بز هم
به ان اضافه می کنند .بعد از اضافه کردن مایه
پنیر درابنمک نگهداری می شود .پنیر فتا به
خاطر نرم بودنش بیشــتر در صبحانه مصرف
می شــود و با توجه به اینکه براحتی می توان
انرا برش های مکعبی زد برای تهیه ساالد نیز
مناسب است .این پنیر 110درصد از کلسیم
موردنیــاز روزانه را تامین می کند و حاوی 46
درصد روی 40 ،درصد سلونیوم و مقدار زیادی
ویتامین های Aو B2و B12اســت .پنیر فتا
به همراه مغزگردو و یا دیگر مغزها میان وعده
ایی مغذی است.
پنیر لیقوان پنیر ســنتی ایرانی برای
کاهش بیماری های دستگاه گوارش
این نوع پنیر و دیگر پنیرهای ســنتی ایران،
از نظــر طرز تهیه مانند پنیر فتا هســتند .اما
چیــزی که باعث ایجاد طعــم منحصر به فرد
ان شــده نوع باکتــری فعال موجــود در ان
اســت .عمده باکتری های موجود در این پنیر
از انواع الکتوباسیلوس هاســت کــه از باکتری
های پروبیوتیک به شــمار مــی روند .باکتری
های موجود در پنیرهای ایرانی بخصوص پنیر
لیقوان منحصر به فالت ایران است که طعم ویژه
انها را بوجود مــی اورد .پنیر لیقوان به خاطر
خاصیت پروبیوتیک خود برای درمان و کاهش
بیماری های دستگاه گوارش بسیار مفید است.
پنیر چدار را با سبزیجات مصرف کنید
پنیرچدار پنیری زرد رنگ است که نام خود
را از روستایی در انگلستان گرفته است .این پنیر
طعم خوشایندی دارد و هر 200گرم از ان می
تواند 144درصد از کلســیم مــورد نیاز روزانه
بــدن را تامین کند .همچنین دارای 38درصد
ســلنیوم 40 ،درصد روی ،و مقادیر مناســب
ویتامین هــای ا و ب 2و ب 12اســت .پنیر
چدار پنیری چرب بوده بنابراین بهتر اســت با
سبزیجات تازه مصرف شود تا کلسترول کمتری
جذب بدن گردد.
وقتی ارام می شوم ،جهان نیز ارام می شود!
فاطمه توازنی زاده
@tavazoni_fatemeh
وقتی اشفته می شــوم ،جهان اشفته می شود.
اما گاهــی او را نمی یابم .گرداگرد این ســرزمین
می چرخم و جستجویش می کنم ،نه! هیچ یک از
حواس پنج گانه ام او را به خاطر نمی اورند .خاطر...
خاطرات را هــم زیر و رو می کنم ،ولی در انجا هم
فقط رنج و ماللت پیدا می شود .گویی هیچ وقت تا
بــه حال تجربه اش نکرده ام .بیچاره و رنجور و تنها
می مانم و بغضی که مثل نم نم باران ،ارام ارام می
اید و قطره ها یکی پس از دیگری سرازیر می شوند.
ناودان کوچک بام خانه لبریز می شود از باران ،که در
اسمان ابری سرزمینم موج می زند .در خیال ،خودم
را زمین می بینم به همراه باالنشینی ،به نام سر ،که
اکنون به اسمان ابری تبدیل شده ،باریده و باریده و
سیل گم گشتگی همه جا را فرا گرفته ،سیل افکار،
که مرا با خود به گرداب ناارامی کشانده است.
در ســرزمینم ،وقتی ارام هستم ،جهان نیز ارام
است و انگاه که سر را به باد افکار می سپارم ،اختیار
از دستم خارج شــده ،موج می زنم و به ناکجا اباد
اشفتگی ها میرسم جهان نیز اشفته می شود ،تنها
و بی پناه.
می بینی ،افکار گاهی سیل می شوند و تو را با خود
به قعر گرداب می کشانند ،گاهی باد می شوند و تو را
به سرعت با خود به بیابان تنهایی می برند و اسیرت
می کنند .انها بی رحم هستند ،به هر قیمتی که شده
می خواهند باشند و به ویرانگری بپردازند .زبان دارند،
با تو سخن می گویند و تو سراپا گوش می شوی برای
شنیدنشــان .ان قدر می گویند و می گویند تا لبریز
شوی ،و هنگامی که خســته و درمانده ات کردند،
پریشان و مضطرب و تنها رهایت می کنند.
اینجاست که غم و اندوه ،ترس و ناامیدی ،خشم و
نفرت ،به ســراغت می ایند و پرده ی تاریکی خود را
بر چشمانت می کشانند .جهان تیره و تار می شود ان
زمان که رنگ ارامش از سرزمین وجودت
رخــت برمی بندد و می رود .انگاه که ارام جانت
می رود...
گفتم بگریم تا ابل چون خر فروماند به گل
وین نیز نتوانم که دل با کاروانم می رود
" از دیوان اشعار سعدی "
گاهی در خیال ،تا اعماق اقیانوس ارام فرو می روم.
در ژرفای اقیانوس در جستجوی ارامش و در تنهایی
مطلق در امنیــت کامل .ارزو می کنم ای کاش
ماهی کوچکی بودم که لحظه ها را به خاطر نمی
سپارد .ماهی می شوم .ماهی بودن خوب است ،از
فشار و سختی افکار ،خالی و تهی ،بدون دغدغه
و از جهان بیرون تا سرحد فراموشی به دور .ماهی
بودن خوب است ،زندگی در زالل اب با خاطری
پاک و چه اندازه مسرت بخش است زیستن در
پهنه ی بی کرانه ی اقیانوس ،در کنار جمعیت
رنگارنگــی از ابزیان ،اما تنها و خلوت نشــین و
ارام.و نظاره گر تمام زیبایی های جهان در عمق.
ماهی بودن خوب است ،می دانی چرا؟ ماهی
که می شوم ،دیگر تمنایی جز بودن ندارم ،دهان
می گشــایم و زبان با پاکی اب تطهیر می کنم.
یاد و خاطری از گذشــته وجود ندارد ،اینده را
نیز ،بیم و هراسی نیست .هر لحظه را زندگی می
کنم و لبخند رضایت می زنم .در اعماق اقیانوس
ارام و در ارامشــی ژرف .ابرهای سیاه کنار می
روند و پرده ی شب ،از مقابل چشمانم محو می
شــود .دیدگانم بار دیگر به صفا روشن می شود.
ارامش در اســمان اندیشه ،گسترده می شود،
سرزمین من سبز و خرم و دل ارام.
جان رنگ صلح به خود می گیرد و بانگ شادی
در تمام جهان شنیده می شود .گویی تمام جهان
درون من اســت زیرا که ...وقتی ارام می شوم،
جهان نیز ارام می شود.
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
41 صفحه 42
مهندسیدرون
سی
زد
هم
بدن
بخش چهارم
کائناترادانلودکنید!
نویسنده :سادگورو ()Sadhguru
از مجموعه مطالب برگرفته از کتاب مهندسی درون
برگردان و تلخیص :پیام صمدی خادم
در این سلسله مطالب که از شماره 139تقدیم گردیده است ،خوانش و تلخیص ِ کتاب مهندسی
درون نوشته ی عارف و استاد معاصر ،سادگورو ،قدم به قدم ارائه شد .همان گونه که او خودش تقسیم
بندی نموده است ،بخش اول کتابش نقشه راه است و بخش دوم که در این شماره قسمت چهارم از
ان مرور خواهد شد ،اقداماتی عملی برای پیمودن راه.
مقدمه
تا اینجا خاطره ی روشن شدگی سادگورو ،مفهوم
ِ «مسئولیت پذیری» ،کنترل خشم و سوء تعبیرهای
متداول و مرســوم جهانی در ارتباط با مسئولیت
پذیری و تنهایی و عشق تقدیم گردیده است.
همچنین ســه قانون طالیی (که ســادگورو در
دوره های حضوری ِ مهندســی درون هم به شدت
بر ان ها تاکید می کند) بــرای ورود به قلمروهای
روحانی ارائه شد ،که عبارتند از:
-1توانایی من در پاسخ دهی نامحدود است ،اما
توانایی من برای واکنش نشان دادن محدود است،
-2من صددرصد بابت هر چیزی که هســتم و
نیستم مسئولم ،بابت ِ توانایی ها و ناتوانی هایم ،بابت
عـسرتم،
شادی و ُ
-3من تنها کســی هســتم که ماهیت ِ دقیق
ِ تجربــه ام را در این زندگــی و فراتر از ان ،تعیین
42
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
می کنم .من همان کسی هستم که زندگی خودم
را می سازم.
سادگورو یوگا را یک تکنولوژی برای ارتقاء دادن،
فعال کردن ،و پاالیش کردن ِ انرژی های درونی مان
معرفی کرد و خاطرنشان ساخت که در عین حال
یوگا کارکــردی عمیق تر هم دارد .یوگا در لغت به
معنی اتحاد و وحدت ( )Unionاست .تمام تمرکز یوگا
بر این اســت تا شما را به تجربه ای نائل کند که در
ان «من» و «تو» از میان برخیزد .و به جایی برسید
که به تمامی من باشــم و یا تو باشی! هر فرایندی
که شما را به این مهم رهنمون سازد« ،یوگا»ست .و
در نهایت ،در انتهای بخش اول کتابش ،سادگورو به
این موضوع اشاره نمود که ادمی از چهار بُـعد شکل
یافته است :بدن ،ذهن ،احساسات و انرژی که اگر
در تعامل و هماهنگی با هم کار نکنند ،دستیابی به
سرور و سعادت ناممکن خواهد بود .در ابتدای راه،
انسان فقط می تواند به بدن ِ فیزیکی ،بدن ِ ذهنی
و بدن ِ انرژیکی خودش دسترســی داشته باشد و
بعد از تنظیم این ســه بدن (یا اصطالحاً سه الیه)،
قادر خواهد بود به شــادمانی و سرور دست یابد .او
همچنین خاطرنشان ســاخت که حق ِ دستیابی
به ســرور و ســعادت برای همگان به یکســان به
ودیعه گذاشته شده و هیچ کس واجد ِ شرایط تر از
دیگری نیست.
در بخش دوم کتاب که در این شــماره قسمت
چهارم ان را تقدیم خواهیم نمود ،به بررسی عمیق تر
و دقیق تر ِ سه الیه یا سه پوشش ِ پرداخته می شود
و بر همین مبنا ،قســمت دوم ِ کتاب «مهندســی
درون» به ســه فصل تقســیم گردیده است که به
ترتیب بدن ،ذهن و انرژی نامیده شــده اند .در هر
فصل در کنار ِ توضیحات مربوطه ،تمرینات عملی
نیز داده می شود ،چه اینکه به باور ِ سادگورو« ،یوگا»
یک سیســتم اعتقادی یا مذهبی نیست که شما
بشــنوید و باورش کنید .بلکه سیستمی هست که
بایــد به ان عمل کرده و خودتان ان را به عرصه ی
تجربه ی خودتان بکشانید.
در سه قســمت قبل ،سادگورو یاداوری کرد که
هســتی ما به این بدن فیزیکی خالصه نمی شود و
بُعدی ورای بدن فیزیکی در کار است .به ما اموخت
«چیزی هســت که عاشق دیوار نیست!» همچنین
معنویت را «ســفر نمودن از بدن ِفردی ِ مبتنی بر
حصارها ،به منشا بی کران و بی حد و حصر ِ افرینش»
تعریف کرد .در ادامه محدودیت حواس پنج گانه را
بررسی نمود و گفت پنج حس مان موجب ِ اعوجاج
فکری و استنتاج گمراه کننده ای در شناخت ذات ِ
اصلی خویشتن مان می شود .و باید بین «شناسنده»
و «شناسایی شده» تفاوت قائل شویم .و اینکه بدن،
مولفه مهمی در مسیر معنوی بوده و اهمیت ِ ان در
هاتایوگا قابل اغماض نیست.
در ایــن شــماره گفته خواهد شــد که چگونه
شناخت ِ بدن کمک می کند تا از ان به منظور درک
و دریافت جهان هستی بهره ببریم و تمرین معنوی
مرتبط هم ارائه خواهد شد.
کائنات را دانلود کنید
حتــی این روزها نیــز در هند وقتــی طوفانی
می اید و می رود ،شما باید برای تنظیم مجدد انتن
تلویزیون به پشت بام بروید .تنها زمانی که انتن در
زاویه ی مشخصی قرار گرفته باشد ،تمام دنیا در اتاق
نشــیمن شما به نمایش درخواهد امد .در غیر این
صورت در هنگام تماشای برنامه های محبوب تان،
باید برفک هم ببینید.
بدن دقیقا شــبیه به همین انتن است .اگر شما
حالت بدنی ِ درســتی به خود بگیریــد ،بدن تان
گیرنده ی تمام ِ انچه که موجود است خواهد شد.
اما اگر چنین نکنید ،مسلماً هر انچه که ورای پنج
حس تان است ،در دسترس تان نخواهد بود.
طور دیگری هم می شود به بدن نگاه کرد .فرض
کنید بدن تان یک بارومتر اســت که فشــار هوای
اطراف و ارتفاع تان از ســطح دریا را به شما نشان
می دهد .اگر شما بلد باشید که چگونه از ان استفاده
کنید ،می توانید اطالعات زیادی در مورد خودتان و صفحه 43
او می گفت« :راهی نیســت که من بتونم این کار
دنیای اطراف تان بدست بیاورید .بدن هیچگاه دروغ تا هفت دقیقه انجام دهید .متوجه خواهید شد که
را انجام بدم .وقت هایی که نیژینسکی اونجا نیست،
نمی گوید .و در یوگا ما می اموزیم که به بدن اعتماد تنفس تان ارام خواهد گرفت.
کنیم .ما از طریق ِ یک مجموعه فرایندهای اجباری
چرا ارام شــدن ِ نفس انســان مهم است؟ ایا اون اتفاق می افته».
وقتی کسی پیوسته صددرصد می دهد ،زمانی فرا
ِ گوشــتی ،خونی و هورمونی ،بدن ِ فیزیکی مان را تنفس فقط یک تردستی و مهارت یوگیانه است؟
تبدیل به یک فرایند هشیار و ابزاری قدرتمند برای نه اینطور نیست .ادمی به طور عادی در هر دقیقه می رسد که از همه ی محدودیت ها فراتر رفته و به
شناخت و درک و شهود می نماییم .اگر شما بدانید مابین دوازده تا پانزده بار نفس می کشد .اگر تنفس بی زحمتی نائل می شود .بی عملی به معنای لم دادن
که چطور بدن تان را بخوانید ،به شــما ظرفیت ها ،شــما به کمتر از دوازده بار تقلیل یابد ،بدن ِ شما و تلویزیون تماشا کردن نیست .بلکه به معنای فراتر
محدودیت ها و حتی گذشته و حال و اینده تان را به اتمسفر زمین حساس تر خواهد شد .اگر کمتر رفتن از نیاز به فعالیت ِ بدنی ست .فقط وقتی به این
نــــه بار شود ،شما زبان ِ دیگر موجودات ِ این حالت دست می یابید که شما قادر باشید به حداکثر
خواهد گفت .به همین علت است که یوگا اساساً از از ُ
بدن فیزیکی شروع می شود.
جهان را خواهید فهمید .اگر کمتر از شــش باشد ،تالش دست یابید و قله ی تالش را حفظ کنید .این
هر قدر شما در مورد تلفن همراه و اپلیکیشن های شما زبان ِ زمین را خواهید فهمید .اگر به تعداد سه روزها هستند کســانی که می گویند قصد دارند به
متفاوت ان بیشــتر بدانید ،بهتــر می توانید از ان تنفس برسد ،شما زبان ِ خلقت را خواهید فهمید .مسلک ِ ذِن بپیوندند ،چون خیال می کنند که ذِن
استفاده کنید .چند سال قبل شرکت های سازنده من در مورد ِ افزایش ظرفیت ِ تنفسی شما صحبت یعنی هیچ کاری نکــردن! در حقیقت ،ذن مملو از
تلفن همراه تحقیقی انجام دادند که نشان می داد نمی کنم! همچنین موضوع در مورد فشــار اوردن فعالیت اســت چونکه به هیچ وجه به معنای کناره
که نود و هفت درصد از اســتفاده کنندگان از تلفن به خودتان برای کمتر نفس کشــیدن نیز نیست .رفتن از زندگی نیســت .به عوان مثال ،یک راهب ِ
همراه ،تنها از هفت درصــد ِ قابلیت های ان اگاه ترکیبی از هاتایوگا ،با تمرینات ِ پیشــرفته ی یوگا ذِن ممکن است برای مرتب کردن ِ سنگ ها در باغ ِ
هســتند .این تحقیق در مورد تلفن های هوشمند که به نام کریا ( )kriyaیوگا خوانده می شود ،به تدریج ذِن ،هفته ها زمان صرف کند .برای به انجام رساندن ِ
مدرن ِ امــروزی هم نبود .بلکــه مربوط به همان ظرفیت ِ ریه ی شما را افزایش خواهد داد .اما باالتر چنین فعالیتی ،شما به مرحله ی بی عملی می رسید،
تلفن های همراه ساده و اولیه بود!
از ان کمک خواهد کرد تا شــما به یک هماهنگی جایی که شــما به ورای یــک «انجام دهنده بودن»
بدن ِ شما ابزار ِ شماست .شما چقدر بلدید و راحتی مشخصی دست یابید .بنابراین سیستم ِ می روید .در چنان حالتی اســت که شما مزه ای از
که از این ابزار استفاده کنید؟
شــما به حالتی از پایداری تکامل خواهد یافت که فراتر بودن را می چشید.
کمتر از یک درصد! برای بــه جریان انداختن ِ در ان رکود و انجماد نیســت بلکه مطلقاً دریافتن
اگر شما چنان حالتی را از طریق فعالیت ِ شدید
بدســت اورید ،همان گونه که نیژینسکی و کسان ِ
زندگی در جهان ِ مادی و برای یقین یافتن از بقای ِ همه چیز است.
شدت ِ بی عملی
وجودی تان ،شما حتی به یک درصد از ظرفیت های
دیگر بدان دســت یافته اند ،ان لحظات سرشــار از
بدن فیزیکی هم نیاز ندارید .ما در حال ِ انجام دادن
به طور منطقی این طور به نظر می رسد هر کسی شورمندی و ســروری سحراسا خواهد شد .اما اگر
ِ یک سلســله از مسائل پیش پا افتاده هستیم چرا که تا کنون هرگز برای چیزی تالش نکرده است ،شــما از طریق ِ بی عملی ِ شدید به ان حالت دست
که در حال حاضر تمام تصور ِ ما از زندگی محدود باید استاد ِ بی عملی و بی کوششی باشد .اما این گونه یابید ،که یکی از حاالت ِ یوگاست ،مدت بیشتری
شــده است به ماهیت ِ مادی هستی .اما بدن شما نیست .اگر شــما می خواهید مفهوم ِ بی عملی را دوام خواهد یافت.
قادر است تمام کائنات را در یابد .اگر شما بلد باشید درک کنید ،شما ابتدا باید مفهوم تالش و کوشش
ناب ترین جوهر ِ ذاتی دیانا ( )dhyanaیا غرق بودن
که چطور از ان استفاده کنید ،می توانید هر چیزی را متوجه شــده باشید .شما وقتی به اوج ِ کوشش در حالت ِ مراقبه ،این اســت که شما خودتان را به
را در این جهان هستی به دست اورید .چون هر چه می رســید ،بی کوشش می شــوید .فقط کسی که باالترین ِ تالش ِ محتمل برســانید ،جایی که پس
که در این جهان هســتی رخ می دهد ،به نوعی در می داند کار کردن چیست ،می فهمد که استراحت از مدتی هیچ کوششــی در کار نخواهد بود .در این
کـنِش و عمل نیست ،بلکه
این بدن هم واقع می شود.
چیســت .به طور متناقض ،کسانی که همیشه در حالت ،مراقبه دیگر یک ُ
تمام خلقت ِ مادی در حقیقت یک هندســه ی حال ِ استراحت هستند ،استراحت را نمی شناسند؛ ماحصل طبیعی ِ تالشی ست که بدست امده است.
کامال مشخص است .بدون ِ هندسه ،هیچ شکلی از ان ها فقط در رخوت و سســتی غرق می شوند .در شــما به سادگی می توانید باشــید .در این حاالت
ِ وجودی ِ کام ً
ال غیراجباری اســت که فضای الزم
قالب های فیزیکی ممکن نیست .اگر ما هندسه ی حقیقت زندگی این گونه است.
1
تمام ِ زندگی واتســاف نیژینســکی ،بالرین برای شــکوفایی یک فرد به یک امکان ِ کیهانی به
بدن مادی را به درستی دریابیم ،امکان ِ بازتاباندن
ِ هندسه ی بزرگتر ِ جهان هستی را خواهیم داشت مشهور روسی ،رقص بود .گهگاهی او چنان از زمین وجود می اید.
و در این صورت جهان هستی در قلمروی تجربه ی اوج می گرفت که به نظر می رســید برای انسان ها
اگر ما به عنوان افــراد و جامعه ،اجازه دهیم که
ما قرار خواهد گرفت .به بیان ِ دیگر بدن ادمی قادر چنان جهشی غیرممکن است.
لحظات همین طور بگذرند و انها را تبدیل به امکانی
برای شــکوفا شدن نکنیم ،ما یک احتمال ِ شگفت
خواهد بود کل جهان هستی را دانلود کند.
حتی اگر کسی ماهیچه هایش در اوج ِ امادگی انگیز را به هدر داده ایم .صرفاً به این دلیل که عظمت
و استقامت باشــد ،باز هم محدودیت در جهیدن ِ نوع ِ ادمی نامکشوف مانده ،صحبت های کودکانه ی
تمرین معنوی
در یک حالت ِ راحت و اسوده ،با ستون ِ فقرات خواهد داشت .اما در ان لحظات گویی او به ورای زیادی در مورد فردوس ِ برین و لذت های ان شده
کشیده و صاف بنشــینید .اگر الزم است به جایی محدودیت ها می رفت.
است .اگر انسانیت ِ شما شکوفا شود ،معنویت ،شما
مردم اکثرا ً از او سوال می کردند« :تو چطور این را دنبال خواهد کرد و به شما خدمت خواهد نمود.
تکیه دهید .امــا بی حرکت بمانیــد .اجازه دهید
اگاهی تان به ارامی رشد کند .این کار را روزانه پنج کار را انجام میدهی؟»
چرا که چاره ی دیگری ندارد.
1- Vaslav Nijinsky
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
43 صفحه 44
فواید "کافی بودن" بر سالمت روان
کِ یدی درل
ترجمه و تالیف :مینا بختیاری
سخن مترجم:
انچه از ان لذت می بریم ،ثروت واقعی ســت ،نه
انچه داریم.
1
اپیکور
چندی پیش ویدیویی در شــبکه های مجازی
دیدم که در ان در یکی از شهرها ،جهاز یک عروس
را در کوچه روی زمین چیده بودند تا بســتگان و
فامیــل از ان دیــدن کنند ،و به قولــی به خاطر
جلوگیری از سرایت ویروس کرونا در داخل منزل،
مراســم پاتختی را در کوچه برگزار کرده بودند .با
اینکه امیدوارم این ویدیو حقیقی نبوده باشد! قصدم
از نوشتن این سطور ،نقد ســنت های دیرین مان
نیست (اگرچه اعتقاد دارم چنین سنت هایی ممکن
اســت در ابتدا با حسن نیت به وجود امده باشند،
لیکن با گذشــت زمان ،چیزی جز تجمل گرایی از
ان برداشــت نمی شود) .چند روز پس از دیدن ان
ویدیــو ،مقاله ای را دیدم ،و تصمیم گرفتم در کنار
ترجمۀ ان ،مطالبی را نیز در این باره با خوانندگان
عزیز در میان بگذارم ،شــاید جرقۀ کوچکی باشد
در ذهنشــان ،برای تفکر مجدد در باب الگوهای
تکراری رفتار.
اپیکور از فالسفۀ یونان باستان ،و پایه گذار مکتب
اپیکوریسم است .اگرچه این مکتب در باور عام به
"لذت گرایی" معروف است ،لیکن به لذتی اعتقاد
دارد که مایه رنج نشود .از این منظر ،اپیکور ،لذت و
شادمانی را اصیل می داند ،که به دنبالش رنج نیاید.
اپیکور لذت هایی را که موجب ارامش می شــدند،
به لذت هایی ترجیح می داد که به سرکشی هوس
می انجامیدند .یکی از جمالت معروف اپیکور این
است که" :هیچ چیز برای انکس که کافی برای او
اندک است ،کافی نیست" .از دید اپیکور ،سادگی
از ارکان شادکامی به حساب می اید .زمانی که به
انچه داریم قانع نیســتیم ،انچه در اختیار داریم
در نظرمان کافی نیســت ،و مدام به دنبال "اضافه
کردن" هســتیم .حال این اضافه کردن می تواند
به صورت خرید اشــیاء غیرضروری باشد ،یا انجام
کارهای بسیار زیاد ،و مشغولیت ها و دستاوردهای
فــراوان و بیش از نیاز یا توان .افتادن در چرخه ای
که ارتور شوپنهار ،فیلسوف المانی ،از ان با عنوان
چرخۀ حسرت-مالل یاد می کند ،باعث ایجاد رنج
در زندگی انسان می شود .این چرخه به این صورت
اســت که فردی که دارای موقعیت "الف" است،
پــس از مدتی ،دچار مالل و دلزدگی می شــود ،و
44
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
حسرت رسیدن به
موقعیــت "ب" را
می کشــد .تمام
تــاش و انــرژی
خود را می گذارد
و با هر ســختی
کــه شــده ،خود
را بــه موقعیــت
"ب" می رســاند،
طولی نمی کشــد
که از این شرایط
نیز دچــار مالل
می شــود و رنج و
ســختی رسیدن
به نقطــۀ "ج" را
به جــان می خرد.
چرخــه به همین
ترتیب بارها و بارها
تکرار می شــود.
این موقعیت های
"الــف" و "ب" و
"ج" مــی توانند
مصد ا ق هــا ی
مختلفی داشــته
باشــند ،از خرید
خانه گرفتــه ،تا
اتومبیل ،تا شغل،
تا لــوازم خانه ،و
بــرای بعضی هــا
حتی متاسفانه تا
شریک زندگی!
مقالــه ای بــا
عنــوان پریــا 2یا
شریا3؟ لذت گذرا
یا شادی ماندگار؟
در شماره 132و
( 133مهر و ابان
)1398مجلــۀ
دانــش یــوگا به
چاپ رســید که
در ان به تفصیل
این موضوع شرح
داده شــده است صفحه 45
که می توان در بزنگاه هــا و دوراهی های زندگی
با اســتفاده از نیروی خرد ،انتخــاب کرد که به
سمت لذتی برویم که ماندگار نیست یا به سمت
ار زش های فضیلت محــور زندگی خودمان پیش
برویم .اگر بالفاصله پس از اینکه افکار ،احساسات،
و خاطرات ،وارد ذهنمان می شوند ،خودمان را با
انها یکــی بدانیم و مطابق با انها عمل کنیم ،در
واقع فضایی به خودمان نمی دهیم که در ان فضا،
رفتاری که در جهت ارزش های زندگی خودمان
است را انتخاب کنیم .به عنوان مثال اگر بالفاصله
پس از اینکه این فکر به ما هجوم اورد که چاق و
بدشکل هستیم ،انقدر غرق در این فکر شویم که
از شدت ناراحتی و عصبانیت سراغ یخچال برویم
و یــک تکه بزرگ کیک بخوریــم ،فکر دردناک
عمل خوردن منجر
"چاق بودن" که بالفاصله به ِ
شده ،این بار باعث هجوم افکار "خودسرزنشگر"
می شــود ،و در حالیکه ممکن است ارزش ما در
زندگی ،داشــتن بدن سالم ،و مهربانی و شفقت
به خود بوده باشد ،با انجام این رفتارها ،به سمت
هیچکدام از این ارزش هایمان نرفته ایم.
در کنــار تمام انچه در باال از منظر فلســفه و
روان شناسی گفته شــد ،ما به عنوان پرتوجویان
4
یوگا این را نیز می دانیم که اصول 8گانۀ پاتانجلی
در یوگا ،در مرحلۀ دوم یا نیاما ،5که رابطۀ انسان با
جهان بیرونش را شکل می دهد ،رهروی یوگا را به
سانتوشا ،6یا ساده زیستی و قناعت دعوت می کند.
انچه در این مرحله به ان تشویق می شود ،پرهیز
از اضافه کردن انچه نیاز نیست ،به زندگی است.
مقالۀ حاضــر ،راهکاری جالــب در اختیار ما
می گذارد :زمانی که افکار ،احساسات ،و خاطرات
ناراحت کننده به ســراغمان امد ،به جای عمل
کردن سریع ،با تمرکز بر تنفس ،زمانی به خودمان
فرصت دهیم تــا خردمندانه در مــورد رفتاری
که در قبال این افــکار می خواهیم انجام دهیم،
فکر کنیم .ببینیم ایا کاری که قرار اســت انجام
دهیم در جهت پریا (لذت گذرا) اســت یا شریا
(شادی ماندگار).
****
خریــدن دقیقــا همــان چیــزی که
قبــا
ِ
می خواســتیم ،درســت در همان لحظه ای که
می خواســتیمش ،کار راحتی نبوده .اما اکنون به
لطف فناوریِ همیشه در جریان ،شما می توانید
تبلیغی از محصــول جدیدی که همین حاال در
مورد ان صحبت می کردید را ببینید و بعد از دو
کلیک ،ان محصول ،راهی خانۀ شما شود .اما اگر
به تازگی متوجه شده اید که چیزهایی که می خرید،
تغییر عمده ای در زندگی تان ایجاد نکرده ،ممکن
اســت یک دلیل روان شناختی داشته باشد .تیم
بونو ،7مدرس روان شناســی دانشــگاه واشنگتن
در ســنت لوئیس و نویســندۀ کتــاب مقدمات
خوشبختی :اسرار ساده برای زندگی هوشمندانه
و به زیســتی ،8می گوید" :فرمولی وجود دارد که
به نظر من در مفهوم ســازی شادی مفید است:
شادی عبارتست از حاصل تقسیم انچه داریم ،بر
انچه می خواهیم".
ی مدرن ما
با وجود این ،مســئله ای که زندگ
با ان مواجه اســت ،این اســت که ما خود را به
راحتی نســبت به داشتن خواســته های جدید،
متقاعد می کنیم ،درنتیجه در معادله ای که بونو
پیشــنهاد داده ،مخرج کسر واقعاً بزرگ می شود
و ایــن ،کل معادلــه را به هم می ریــزد .این امر
به ویژه در شــبکه های اجتماعی صادق اســت،
جایی که ما همواره وسوسه می شویم که زندگی
خود را با زندگی دیگران ،با تصاویر دســت چین
شــدۀ شادشان ،مقایسه کنیم .حاال چطور با این
احســاس عدم کفایت [برای داشتن یک زندگی
شاد] مبارزه کنیم؟ بونو می گوید" :یک کار بسیار
ســاده که می توانیم انجام دهیم این اســت که
تمرین شکرگزاری را بیشــتر در زندگی روزمرۀ
خــود بگنجانیم .این کار با یــاداوری چیزهایی
کــه در حال حاضر داریم و ممکن اســت انها را
مســلم بدانیم ،در این فرمول ،صورت کســر را
بزرگتر می کند".
مینیمالیسم 9می تواند در این راستا کمک کننده
باشــد .وقتی از شــر انچــه دیگر به درد شــما
نمی خورد خالص می شوید ،استانداردی را برای
حضور هر چیز تازۀ دیگر (خواه یک گیاه باشد ،یا
یک دوست و یا یک رویۀ خاص) ایجاد می کنید.
به عنوان مثال ،رویکرد هدفمند به خرید لباس یا
مبلمان "پرسش از خود که دقیقاً کجا و چگونه
هر یک این لوازم در زندگی شــما جای خواهد
گرفت -شــما را به سمت خرید معنادارتر سوق
می دهد تا خرید از روی اجبار .بونو می گوید" :قبل
از اینکه به رفتن به خانه ای بزرگتر یا اضافه کردن
البسۀ بیشتر به کمد لباس خود فکر کنید ،به این
فکر کنید که :با ان چیزهایی که قب ً
ال داشتم چه
کاری می توانم انجام دهم؟ "در استخراج معنا از
انچه در حــال حاضر داریم و نیز در حذف انچه
اضافه است ،نکات بسیار جالبی نهفته است".
فراموش نکنید کــه مراقبه چقدر می تواند در
هدایت شما به مســیر سپاسگزاری مفید باشد.
بونــو می گوید" :مراقبه به مــا کمک می کند تا
افکاری که باعــث حواس پرتی مان می شــوند،
اضطراب ها ،و احساســاتی که در توانایی ما برای
انجام کارهای روزمره اختــال ایجاد می کنند ،را
شناســایی کنیم ".او می گوید ،مراقبه زمانی که با
مینیمالیسم همراه شود نیز مفید است ،خصوصا با
توجه به سیاست های تبلیغاتی و بازاریابی هدفمند،
که تالش شان این است که ما را متقاعد کنند اگر
فقط چیزهای بیشتری بخریم خوشحال خواهیم
بــود .بونو می افزاید":تمرین مراقبه در نهایت برای
این است که به خود یاد دهیم که الزم نیست هر
چیز کوچکی را که ســعی در جلب توجه ما دارد
دنبال کنیم .الزم نیســت هر انچه امازون 10به ما
نشان می دهد خریداری کنیم .الزم نیست که هر
فکر و احساسی را که ســعی در بازی در ذهن ما
دارد ،باور کنیم".
بنابراین دفعۀ بعدی که نگران دکوراسیون منزل
بودید یا به این فکر کردید که این لباس را ســال
قبل هم در همین فصل پوشیده بودید ،روی نفس
خود تمرکز کنید ،اجازه دهید افکار وارد شــود و
ســپس انها را به سمت شکرگزاری هدایت کنید.
مرحله بعدی :روشن بینی.
1-Epicurus
2-Preya
3-Shreya
4-Patanjali’s eight limbs of Yoga
5-Niyama
6-Santosha
7-Tim Bono
8-Happiness IOI: Simple Secrets to Smart living & Well-being
یا ساده گرایی یا کمینه گرایی که مکتبی است در 9-Minimalism
انواع هنر اعم از نقاشی ،معماری ،موسیقی ،و در ادبیات .در این
متن ،به معنی ساده زیستی به کار رفته- .م
یک درگاه خرید انالین مثل دیجیکاال و ....است- .م 10-Amazon
معرفیکتاب
یوگا و مدیریت استرس
نویسنده :دکتر یاتندراپال
انتشارات :میراث فرهیختگان
قیمت 75000 :تومان
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
45 صفحه 46
ششم
درس هایی از یوگا؛
با پراشانت ایینگر
"هرچه نیت کنی ،درو می کنی"
گرداوری و ترجمه :نسترن صافی
جلســه امروز با مفهوم خشــونت (هیمسا)۱
اغاز می شــود ،و تفاوتی که بین مفهوم اخالقی
خشــونت و انچه در یوگا مورد نظر است ،وجود
دارد .گوروجی(دراینجا استاد ایینگر) به تخطی
از اهیمســا در یک اسانا اشــاره کردند .این به
مفهوم اعمال خشونت در مورد دیگران در معنای
اجتماعی و اخالقی ان نیست بلکه در یوگااسانا از
انجا که فرد بیشتربا درون خود در تعامل است،
می تواند نســبت به بدن خود ،یا ذهن خود ،ویا
تنفس خود خشــونت به خرج دهــد .این معیار
متفاوتی از خشــونت را مطرح مــی کند که با
خشونتی که شما در مقابل فرد دیگری در اجتماع
اعمال می کنید تفاوت دارد .اهیمسا یک مفهوم
شــخصی و درون فردی اســت .از اینروست که
۲
می گوییم اصول یاما ونیاما اصول اخالقی مذهبی
نیستند ،چرا که جنبه اجتماعی و بین فردی که
در موازین اخالقی مطرح اســت ،اینجا محلی از
اعراب ندارد .گاهی ممکن است ما درد وازردگی را
احساس نکنیم ولی هنوزهم خشونت وجود داشته
باشد .هیمسا ابعاد بسیار ظریفی دارد.
نکته اینجاست که اگر اصول یاما ونیاما اصول
اخالقی مذهبی نیســتند ،پس بــا چه معیاری
قابل بررسی هستند؟ اینجا مسئله دارما ۳مطرح
می شود .دارما انچنان که در فلسفه هندی گفته
می شود به معنی نگه داشتن و حفظ کردن است ؛
کسی که در حال افتادن است ،کسی که احتمال
افتادن دارد و انکه افتاده همه را دارما نگه می دارد.
اگر شما به کسی که در خیابان بی خانمان است
یک چادر بدهید ،او را زنده نگه داشته اید واز او
محفاظت کرده اید ولی درمورد فردی که ثروتمند
است ،دارما پیچیده ترعمل می کند .دارما هر که
را که هشــیاری وظیفه مند ۴در حد معمول دارد
حفظ می کند .کسانی که در سطوح باالتراگاهی
قرار دارند ،خیلی بیشــتر حمایت می شوند .اما
ظاهــرا ما به چیزی بیش از زنــده ماندن و نگه
داشته شدن در جهان نیاز داریم .گفته می شود
که دارما مانند مادر ،بخشنده وگشاده دست است.
اگر شما در یک سطح دارما را حفظ کنید ،دارما
بسیار بیشتر از زنده نگه داشــتن ،و در درجات
46
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
باالتر و شدیدتری از شما حمایت می کند .دارما
شما را غنی و ثروتمند کرده و به خیر مطلق می
رســاند .مفهوم دارما در این ابعاد کامال فردی و
درونی است.
ســوء برداشــت دیگری که وجود دارد یکی
پنداشــتن معنای دارما و ادارما ۵با مفهوم نیک
و بد ۶اســت .خیر وشر مفاهیم ثابتی هستند و
تفاوت انها برای انسانها قابل درک است در حالیکه
دارما و ادارما کامال نسبی و از فردی به فرد دیگر
متفاوتند .انچه برای من دارما محسوب می شود،
دارمای شما نیست .به گفته ماهابهارات ،۷دارما در
غار عمیق درون اتفاق می افتد و در پنهانی ترین
الیه های قلب درباره ان تصمیم گرفته می شود.
درداســتانی در ماهابهارات ،بهیشما ۸که طرفدار
و فدایی شــری کریشنا ۹است در جنگی در برابر
اوقرار می گیرد و این دارمای اوســت .در سمت
دیگر پاراهاالد ۱۰به برادر خود پشــت می کند و
همراه با شری رام ۱۱با بهاگوان ۱۲می جنگد؛ اینهم
دارمای اوســت .دارما به عوامل متعددی بستگی
دارد و این به دلیل پیچیدگی روح انســان است.
یک سگ ،سگ است و یک گربه هم گربه ولی در
زمینه اگاهی ،انسان با انسان برابر نیست.
ما همگی گمان می کنیم که در حال انجام یوگا
هستیم .در بهاگوادگیتا ۱۳در فصل ششم توضیح
می دهد که یوگای یک مبتدی کارمای اوست اما
هر قدر ما در یوگا پیشــرفت می کنیم موضوع را
بیشتر تکنیکی می کنیم .یوگای حقیقی زمانی
اغاز می شــود که فردهشــیاری کارمایی ۱۴پیدا
می کنــد .یوگا ،نه در تصحیح تکنیکی اســاناها
بلکه در هشــیاری و اگاهی از کارما نهفته است.
کارما باید خالص شــود تا یوگا خالص و تصحیح
شــود .یک مبتدی ممکن است از نظر تکنیکی
۱۵
اسانا را درســت انجام ندهد ولی در دارمانیتی
خود درست عمل می کند .همه ی یوگا در دارما
نهفته است .اگاهی باید خالص شود نه تکنیکهای
اســانا و پرانایاما .اگر انگیزه وقصد و نیت درست
نباشــد ،یوگا کار نمی کند .روزی شــاگردی نزد
اچاریا رفت و گفــت رقیب من بهاگوادگیتا را از
۱۶
حفظ اســت ومن باید ان را یاد بگیرم .اچاریا
پاســخ داد " :مدتــی صبر کن تا حــس رقابت
توفروکش کند .سپس شروع به خواندن کن .نیت
تو درست نیســت " .ضرب المثلی هست که می
گوید" :هر چه بکاری درو می کنی ".در حالی که
باید گفت " :هر چه نیت کنی درو می کنی " .اگر
نیت و انگیزه درست نداشته باشی ،اشتباه درو می
کنی .پس نیت خود را بررسی کن و دراین ارزیابی
و شــناخت ،دارما به مــا کمک می کند .یوگای
کالسیک و اصیل هم ابزار کمکی مناسبی است.
کافی نیســت که کار خوب انجام دهی .از خودت
بپرس که چــرا این کار را انجام می دهی؟ اگر به
خاطر رقابت با دیگری است ،این کار بهره ای برای
تو ندارد .این اساس کارما و اصل بنیادین یوگاست.
تمام جنبه های تکنیکی اسانا ها در خدمت افزایش
اگاهی دارمایی شماست .همه اصول هشتگانه یوگا
از اهیمسا 17اولین اصل یاما تا سامادی 18همگی
اچارا دارما نیتی هستند.
بعد از بررسی و ارزیابی نیت و انگیزه و حرکت
و اجــرا و هدف ،بعد دیگر دارما ارزیابی پویایی و
دینامیسم شماست .وقتی گوروجی می گوید که
یوگای او دینامیک وپویاست این به دلیل دارمای
اوست نه تالش و اشتیاق و چالش و...
نکته اخر اینکه بســیاری یوگااسانا را با سوریا
نامسکار 19معرفی می کنند .سوریا نامسکار فرمی
از حرکات است که برای بدن ،ذهن و تنفس خوب
است .گرچه سالم بر خورشید چیزی فراتر ازیک
تمرین ساده اســت ولی المانهای بیشتری برای
تحقق یوگای واقعی الزم هســتند .یوگا ایستایی
واستقامت بیشتری را می طلبد.
11-Shri Ram
12-Bhagvan
13-Bhagvadgita
14-Karma consciousness
15-Dharma niti
16-Acharya
17-Ahimsa
18-Samadhi
19-Surya namskar
1-Himsa
2-Ethical -religious principle
3-Dharma
4-Duty consciousness
5-Adharma
6-Papa/punya
7-Mahabharat
8-Bhishma
9-Shri Krishna
10-Prahalad صفحه 47
راهنمای یوگی
جهت سالمت بهتر روان
مترجم :حامد رنگین کمان
ما با یک همه گیری جهانی دست وپنجه نرم
کرده ایم .اینک کارشناسان اذعان دارند که بحران
بهداشــتی بزرگ بعدی ما یــک بحران روحی
خواهد بود .ما در اینجا ،به روزترین دانش ،مشاوره
تخصصی و روش های احیای ذهن را برای کمک
به رشد و شکوفایی شما گرد هم اورده ایم.
• لیندسی تاکر:
اگر 18ماه گذشته احساس ترس ،اضطراب،
ناامیدی یا افسردگی بیشتری در شما ایجاد کرده
است شما تنها نیستید .بین یک بیماری همه گیر
جهانــی ،ناارامی های اجتماعی ،بیکار شــدن
گسترده ،اقتصاد روبه زوال و جلسات نرم افزار زوم
بیشتر از انچه که می توانستیم حساب کنیم ،در
یک سال و نیم گذشته -بیایید روراست باشیم
افتضاح بوده است.انجمن روان شناسی امریکا ( )APAخاطرنشان
می کند ،حتی همان طور که واکسیناسیون های
گسترده نشانگر نقطه عطفی در بیماری همه گیر
ویروس کرونا می باشــد ولی تاثیــر ان چنانی
نــدارد که به ان خاتمه دهد .دکتر ارتور ســی.
ایوانز جونیور ،مدیر اجرایی انجمن روان شناسی
امریکا اذعــان دارد" :ما در طول این همه گیری
نگران میزان استرس طوالنی شده -که توسط
سوگواری ،اسیب روحی و انزوا بدتر شده است -
هستیم ".اخرین نظرسنجی انجمن روان شناسی
امریــکا تاثیر این اســترس را این گونه نشــان
می دهد 67 :درصد بزرگساالن ایاالت متحده از
زمان بروز همه گیری ،تغییرات ناخواسته ای در
عادات خوابیدنشان گزارش کرده اند ،درحالی که
تقریباً یک چهــارم انها بیش از هر زمان دیگری
الکل می نوشند تا با استرس مقابله کنند.
اولین بررســی سالمت روان ما در مجله یوگا
از یافته های مشــابهی پرده بــرداری کرد .اکثر
خوانندگان احســاس اضطــراب ( 66درصد) و
ش یافته را
همچنین اضطراب ( 56درصد) افزای
گزارش کردند.
بحران ســامت روان که در این شماره از ان
پرده برداری شده است احتماالً در سال های اتی
تاثیرات جدی و روانی و جسمی خواهد داشت.
تحقیقــات زیادی نشــان داده انــد که یوگا،
مدیتیشن و ذهن اگاهی به مسائل بهداشت روان
و سامان دهی عاطفی کمک می کند .اما بیش از
نیمی از خوانندگان مجله یوگا گفتند که در سال
گذشته ،اســترس ،اضطراب و افسردگی گاهی
اوقات انها را از انجام این کارها باز داشــته است.
این قابل درک اســت -وقتی احساس اضطراب
می کنیــد کنار امدن با افکارتان ممکن اســت
طاقت فرسا باشد .اما به خاطر داشته باشید :حتی
اگر انجام دادن چنین کاری دشوار باشد ،بازگشت
بــه تمرینها ظرفیتمــان برای بهبــود را به ما
یاداوری می کند.
امیــت رایکار ،پیشــوا و مربی مجــاز تاینی
َهبیتز اذعان می دارد" :هرچقدر تجربه کســب
کنیــد" ،این تجربه ها تعیین کننده شــخصیت
شما نیستند" ".چالش ها می ایند و می روند ،اما
به خاطر داشته باشید که در عمق هسته اصیل
معتبرتان ،شما یک مجموعه کامل هستید".
یوگا یک پکیج کامل بــرای غلبه براضطراب
و استرس و مقابله با افســردگی ارائه می دهد.
انجــام تمرین های یوگا اعم از اســاناها،تمرین
های پرانایاما ،مدیتیشن و یوگانیدرا قطعا برروی
کاهش اضطراب ،غم و ناامیدی ناشی از این همه
گیری تاثیرات فوق العاده ایی دارد .اما در اینجا ما
تمرین ساده ایی پیشنهاد می کنیم که انجام ان
برای همه ،حتی کسانی که خیلی در یوگا مهارت
ندارند امکان پذیر و اسان است .با امید به اینکه
گام بزرگی برای از بین بردن احساس اضطراب و
استرس وغم در این دوران سخت باشد.
تمرین پیشــنهادی مابرای کاهش استرس و
افســردگی در این دوران شروع مدیتیشن از دو
دقیقه در روز است.از دودقیقه شروع کنید و هر
روز دو دقیقه بر زمان ان بیافزایید .مدیتیشن با
نگاه خیره انجام دهید .ابتدا دم و بازدمی عمیق
بگیرید و بعد یک دقیقه به یک نقطه در روبروی
خود خیره شوید .بعد چشمان خود را یک دقیقه
ببندید و یک دقیقه با چشمان بسته به نقطه ایی
در روبرو خیره شــوید .پس از 5روز مدیتیشن
شــما به روزی 10دقیقه می رســد 5(.دقیقه
مدیتیشــن با چشمان باز و 5دقیقه با چشمان
بسته) .خواهید دید که همین تمرین ساده چه
تاثیرات شــگرفی برروی افزایش ارامش شــما
دارد .زمان 10دقیقه مدیتیشــن در روز را ثابت
نگه دارید.
منبع :یوگاژورنال2021
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
47 صفحه 48
برای خودت زندگی کن
نویسنده:اتناسرابی
با وجود اینکه اصال شخص موجهی نیست
اما خب میترسم اگر دعوتش رو رد کنم دلش
بشکنه و یا ازم متنفر بشه!!...
این لباس مورد عالقه ی منــه اما خاله ام
ازش خوشش نمیاد اگه بپوشم منو بی سلیقه
و بد تیپ خطاب میکنه !!
هیــچ یک از افراد فامیل ،رشــته ی هنر را
دهان پر کن نمیداننــد ولی من به ان عالقه
دارم .امــا اگر هنر را انتخاب کنم دیگران چه
فکر میکنند؟!!
و هزاران جمله و افکار دیگر که ذهن ما را از
نگرانی نسبت به افکار و عقاید و نظرات دیگران
پر میکنند!...
48
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
در حالــی که «ما بــرای رویارویی با خودمان
اینجاییم نه رویارویی با دیگران» ما تنها مسئول
افکار ،عملکرد و نوع زندگی خودمان هستیم .اما
اکثر مردم بیشترین پتانسیل خود را برای جلب
رضایت ،نظر و احساســات دیگران هدر میدهند
و تمام توجه و تمرکزشــان ،روی زندگی و شیوه
عملکرد سایرین است.
تمام اینها نشــان دهنده ی این اســت که ما
چقدر درگی ِر دنیای بیرونیم....
در حالی که توجه بــه نظرات و قضاوت های
دیگــران انرژی حیات را در مــا از بین میبرد و
بیشترین نیروی درونی ما را صرف مقاومت های
انرژیکی با این رویدادهــای ازار دهنده میکند!
درونی انکار ناپذیر برای
هر انســانی یک تمایل
ِ
تایید شــدن دارد ،همه حس تایید و تمجید را
ِ
رضایت نفس
دوســت دارند چون این حــس،
را اغنا میکند و این در حالی اســت که عظمت
درون ماســت ولی ما بدون توجه به نیروهای
در
ِ
درونیمان ،در دنیای بیرون به دنبال تایید و معنا
مقدس حیاتی را برای چه
یافتن میگردیم .انرژی
ِ
چیزهای پوچ و بی ارزشی هدر میدهیم؟!
زندگی هر انســانی به طــور مجزا دلیلی
در
ِ
نقــش اول فیلمنامه
وجود دارد و هر شــخصی
ِ
زندگی خویش اســت ،اما معدود افرادی قهرمان
وجود خود را پیدا میکنند ...بسیاری از انسانها در
قهرمان داســتانها و یا در افراد موفق اطرافشان،
ماهیت خود را جســتجو می کنند و چنان غرق
وجود دیگری می شوند که به کلی خود را فراموش
میکنند .دائما عملکرد اطرافیانشــان را ارزیابی
می کنند و در بســیاری موارد ،خود را بر اساس
عالیق انهــا تغییر میدهند .اینکه دیگران درباره صفحه 49
اشــان چه فکری می کنند مهم ترین دغدغه ی
نگرانی بیش از اندازه
انهاســت .و یا در مواردی،
ِ
درباره ی احساسات دیگران نسبت به خودشان ...
به طور کلی همه چیز و همه کس برایشان مهم
است غیر از گوهر ناب درونشان .گویا هویتشان را
از دیگران می گیرند و برای انها زندگی می کنند...
همین که از این دوستان راسخانه درخواست
میکنم که لطفا سرتان را از زندگی دیگران بکشید
بیرون .از اینکه اجازه بدهید دیگران انرژی شما
را اســتخراج کنند و یا اینکه شما مرتکب دزدی
انرژی از انها بشوید دســت بکشید .هر کدام از
شــما ،خودتان کلی کار برای انجام دادن دارید...
یــک تلنگر به خــود بزنید و بپذیرید که شــما
شخصی منحصر به فرد هســتید و یک زندگی
منحصر به فرد دارید.
برای دقایقی تمامی اطرافیانتان را کنار بگذارید،
عقاید و نظرات و یا حتی حضورشــان را نادیده
بگیرید ،خود را از قضاوتهایشان رها کنید و انگاه
به خودتــان نگاهی بیاندازید و ببینید زندگیتان
چه معنایی دارد؟ اصال دیگر زندگیتان هیجانی
خواهد داشت یا نه ؟
اگر دیگر انگیزه ای برای پوشــیدن لباسهای
زیبا ،ادامه تحصیل ،موفقیت کاری و یا هرگونه
پیشــرفت دیگری نداشــتید ،در ایــن صورت
قطعا هویت واقعی خــود را گم کرده اید و برای
دیگران زندگی میکنید و به شدت به شخصیتی
وابســته و یا تهی تبدیل گشته اید .پس هرچه
زودتر دســت به کار شــوید و برای زندگی خود
معنا و برای خود شخصیتی مستقل و با عزت و
اعتماد به نفس بسازید.
در اولین فرصت برای درک بهتر از احساسات
ِ
وشــناخت واقعیــت خود ،مراقبــه ای کوتاه را
تجریه کنید .مراقبه ای فقــط برای رویارویی با
مقدس خود ،فــارغ از بایدها و
درون و الوهیــت
ِ
نبایدهای اطرافیان.
«باید از جایی شــروع کنید که بیش از همه از
ان میترسید» ...دیگران چه فکر میکنند؟!!!
از ظاهرت شــروع کن ،لباســی را بپوش که
خودت را به وجد بیاورد .حتی اگر تردید داری که
به اندازه کافی مورد پسند دیگران نباشی .به طور
دقیق فقط به ســایق و عالیق خودت متمرکز
شو .سپس دست به انجام فعالیتی بزن که به ان
بسیار عالقه مندی اما هرگز جسارت انجامش را
نداشــتی ،حتی اگر فکر میکنی دیگران این کار
ســن تو نمیدانند .تو
را مناســب تو و یا مناسب
ِ
همان کاری را انجام بده که از صمیم قلب به ان
عالقه داری ...در رابطه ای بمان که تو را خوشحال
میکند ،از الگوهایــی پیروی کن که خودت انها
را قبــول داری و در کل ببیــن خــودت چــه
کسی هستی!
شــاید ماجرایی که برای یکی از دوستان من
اتفاق افتاده اســت مطلب را بهتر تشریح کند .او
فرد ثروتمند و موفقی بود که بســیار مورد توجه
و احترام دیگران قرار داشت .افراد زیادی برای او
کار میکردند و برو بیای زیادی در اجتماع تجارت
داشــت .از چند سال اخیر او راه سلوک در پیش
گرفته بــود و یا بهتر بگویم بــه اگاهی عمیقی
درباره زندگی حقیقی رســیده بــود و از چیزی
پیروی میکرد که قلب و روحش ان را میطلبید.
فردی ســالخورده بود که وارثی نداشت و بعد از
فوت همسرش بسیار احساس تنهایی میکرد .او
به شدت میخواســت که از دنیای مادی فاصله
بگیرد امــا خب افراد زیادی بــا او و برای او کار
میکردند و او را این گونه که بود تایید میکردند...
فردی سرشــناس که مســئولیت و مشغله های
زیادی داشت اگرچه همیشه به دنبال راهی برای
رهایی از این همه دغدغه میگشت اما خب اسم
و رسمش در میان افرادی که وی را میشناختند
همیشه مانع از کنار کشیدن او از دنیای تجارت
میشد .مدتی با این اندیشه که "دیگران چه فکر
میکنند" درگیر بود اما روزی ناگهان به من خبر
داد :همانگونه که میخواست ،تما ِم داریی هایش
را به ایتام بخشــید و خود به روستایی دور افتاده
رفت و خود و بخشی از دارایی اش را در خدمت
مردم ان روستا قرار داد و در ان منطقه ی خوش
اب و هوا در کمال رضایت و لذت زندگی میکرد.
اگرچه قضاوتهای بســیاری در موردش شد و
افراد زیادی او را احمق و یا نادان خواندند و شاید
توجه و تایید افراد زیادی را از دســت داد اما این
خبر از جانب او مرا بسیار خوشحال کرد و شهامت
او برایم ستودنی بود .چراکه بی توجه به عقاید و
باورهای دیگــران کاری را انجام داد که خودش
انتخاب کرده بود .او بی توجه به قضاوتها و واکنش
های دیگران ،رفت تا برای خودش زندگی کند...
البته ایــن زندگی بــرای او اینگونه معنا پیدا
می کرد ،شــاید برای دیگری ،زندگی در عشق،
کسب علم و تخصص مورد عالقه و به طور کلی
دست یافتن به رویاهای درخشانش معنا پیدا کند
اما سوال اینجاست که زندگی برای تو چه معنایی
دارد!...؟
دقایقی در ســکوت مطلــق ،در خلوت دل و
اندیشــه ات بنشــین و با خودت رو به رو شو...
خودت را مالقات کن و با او حرف بزن بگذار به تو
بگوید کیست و حقیقتا چه چیزی او را خوشحال
میکند .به بودنش یعنی به بودنت احترام بگذار و
اجازه بده نور عظیم نهفته در درونت راهی برای
جهان هستی پیدا کند.
تابش به
ِ
دوست عزیزم قهرمان بســیار ارزشمندی در
درون تو وجــود دارد ،ان را پیدا کن به او میدان
بهترین خودت باش
بده تا مســیر خود را بدود...
ِ
ِ
حقیقی تو
د
خــو
دیگران،
و دریاب کــه فارغ از
ِ
کیست؟ انچه تو برای انجامش به شهامت بسیاری
نیاز داری چیست؟ انچه تو به خاطرش پا بر این
سیاره نهاده ای ،منحصرا متعلق به توست...
حضو ِر ارزشمن ِد درونت را پیدا کن و در نهایت
احترام به خویش « ،برای خودت زندگی کن»...
عظیم ترین بخش جهــان در اعماق افکار تو
پنهان اســت .با درک این حقیقت جهان را در بر
خواهی گرفت....
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
49 صفحه 50
نفرات برتر اقایان -سطح A
نام و نام خانوادگی
استان
رتبه
سید راستین بطحائی
همدان
1
سپهر سلمانی کردابادی
اصفهان
2
امیر مهدی حیدری
همدان
3
نوجوانان
امیر علی اکبریان
تهران
1
-12تا14-
رده سنی
نونهاالن
-9تا11-
ریحانه اخالقی
سمنان
1
یسنا خلیلی
فارس
2
یکتا بخشنده
فارس
3
نوجوانان
اسماء صادقی
فارس
1
-12تا14-
رده سنی
نونهاالن
-9تا11-
سیدرسام فاضلی امندانی
گیالن
سید پارسا شمسی
گیالن
3
جوانان
حبیب وطن پرست پاریزی
کرمان
1
جوانان
-15تا17-
امیر حسین فاتحیان پیش استا
کرمان
2
-15تا17-
طاها علی یوسفی صالح اباد
تهران
3
حمید شریفی
بوشهر
1
محسن افشاریان
تهران
2
الف-18-
مرتضی صدیقی شیری
فارس
3
تا35-
سید مجتبی فاضلی امندانی
گیالن
1
محمود کمالی فاز
گلستان
2
میثم کریمی
همدان
3
پیشکسوتان
غالمرضا رقائی
گلستان
1
پیشکسوتان
باالی50-
امیر حسین احمدی
گلستان
2
باالی50-
کامران عظیمی
همدان
3
الف-18-
تا35-
بزرگساالن
ب-36-تا50-
بزرگساالن
بزرگساالن
ب-36-تا50-
تینا عمادی
سمنان
2
فاطمه جلیلی
سمنان
3
ساغر صادقی
فارس
1
فائزه الیکائی
سمنان
2
النا صمدی
اصفهان
3
ریحانه نصیری
فارس
1
هانیه صالح
اصفهان
2
ارمغان ماجالنی
سمنان
3
مریم نظری منتظر
گیالن
1
مرضیه دروگر
گیالن
2
افسانه ازادخمامی
گیالن
3
خاتونجان تربتی
خوزستان
1
فریبا شیروانی
اصفهان
2
ناهید شریعتی
خوزستان
3
الزم به ذکر است اقایان محسن افشاریان با 47/54امتیاز نفر دوم و طاها علی یوسفی صالح
اباد با 36/70امتیاز نفر سوم سطح Aاقایان از باشگاه دانش یوگا موفق به کسب امتیاز شدند.
نفرات برتر اقایان -سطح B
نفرات برتر بانوان -سطح B
نام و نام خانوادگی
استان
رتبه
پویا نجم ابادی
کرمان
1
امیرحسین ابراهیمی میمند
کرمان
2
امیرعلی بردسیری نژاد
کرمان
3
ابوالفضل خیرخواه پاریزی
کرمان
1
سیدعلی حسینی
کرمان
2
امیرعباس اختری
کرمان
3
محمدمهدی امینی
کرمان
1
ابوالفضل صابری
کرمان
2
یاسین احمدی
همدان
3
بزرگساالن
محمدرضامهماندوست
فارس
1
الف-18-تا35-
رده سنی
نونهاالن
-9تا11-
نوجوانان
-12تا14-
جوانان
-15تا17-
بزرگساالن
ب-36-تا50-
50
نام و نام خانوادگی
استان
رتبه
2
بزرگساالن
ا
عالم
ن
ت
ا
ی
کشوری ی ج مسا
ب
ق
ا
ت
(انتخاب وگا ک
ال
ی تیم م س A
لی)
نفرات برتر بانوان -سطح A
پیشکسوتان
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
باالی50-
محمد حسین عادل زاده
یزد
2
محمد علی جواهری
فارس
3
احمد عسکری
فارس
1
سید مهدی صحرائیان
فارس
2
نادر همتی
قزوین
3
حسین گرامی
قزوین
1
محمد امین اسد سنگابی
فارس
2
بیژن نوبخت
فارس
3
نام و نام خانوادگی
استان
رتبه
سحرناز شبانی
کرمان
1
عسل بنی اسدی
کرمان
2
النا حسینی
کرمان
3
سیده رکسانا شفیعی
فارس
1
فاطمه بنی اسدی زارع
کرمان
2
ارمیتا عبداله پوریان
اصفهان
3
رومینا فالح
قزوین
1
ایلین رحیمی
فارس
2
رعنا پورزال
فارس
3
بزرگساالن
سمانه نوشادیان
همدان
1
الف-18-تا35-
رده سنی
نونهاالن
-9تا11-
نوجوانان
-12تا14-
جوانان
-15تا17-
بزرگساالن
ب-36-تا50-
پیشکسوتان
باالی50-
فاطمه اسماعیلی
مرکزی
2
سارا رنجبر سروندانی
گیالن
3
نادیا امیری گرمارودی
گیالن
1
زهرا اجلی
تهران
2
دریا نودهی
خراسان شمالی
3
فریبا گنجی ارجنگی
اصفهان
1
لیال اموزگار
فارس
2
طاهره جاللیان پیوه ژنی
خراسان رضوی
3 صفحه 51
فنگشویی اتاق خواب
نویسنده :نکیسا گودرزی /مدرس بین المللی فنگشویی
@nakisa.yoga
یک خواب ارام باعث می شــود بدن نیروی از
دســت رفته ی خود در طول روز را دوباره بدست
اورد .یک ســوم عمر ما در خواب سپری می شود
پس فنگشــویی اتــاق خواب هم برای داشــتن
خوابی راحت و هم حفظ زندگی زناشــویی نقش
مهمــی دارد و می توان گفت اتاق خواب نقطه ی
قدرت روابط شماســت .پس حفظ تعادل انرژی
در ایــن اتاق باعث ایجاد رابطه ی خوب و همدلی
بیشتر می شود.
در دانش فنگشویی گفته شده که اتاق خوابتان
را به محل کار و یا اتاق مطالعه تبدیل نکنید .برای
داشتن خوابی اسوده و کسب انرژی الزم برای روز
بعد بهتر است تمام وسایل برقی مانندکامپیوتر و
لپ تاپ ،تلویزیون و یا اگر کتابخانه دارید را از این
اتاق خارج کنید .متاســفانه در شرایط و دوره ای
زندگی می کنیم که به دلیل دور تند زندگی های
شهری و مشغله های زیاد فکری بسیاری از افراد
جامعه روز و شب در هم ادغام شده و افراد خیلی
از کارهای عقب افتاده ی خود را به هنگام شــب
و در تخت خواب انجام می دهندکه همین مساله
یکــی از دالیل مهم برای نداشــتن خوابی ارام و
عمیق اســت و به دنبال ان ،پایین امدن ســطح
کیفی و ناکارامدی درکارهای روزانه.
از نظر فنگشــویی یکی دیگر از دالیل خوابی نا
ارام ،نحوه ی قرارگیری تخت نسبت به در ورودی
اتاق و همچنین جهت نامناســب قرار گرفتن تاج
تخت می باشد .در فنگشویی گفته شده بهتر است
زاویه ی قرارگیری تخت نســبت به در ورودی به
صورت مورب باشد و همچنین تاج تخت میتواند
نسبت به عنصر هر فردی قراربگیرد.
از دیگر مواردی که در فنگشــویی اتاق خواب
حائز اهمیت است و بسیار به ان تاکید شده ،عدم
انباشتگی زیر تخت است زیرا مانع از جریان انرژی
چی شــده و باعث بی خوابی و یا دیدن خوابهای
اشــفته می شــود .توصیه شــده زیر تخت را از
انباشتگی وســایل خالی کرده تا جریان انرژی به
صورت کامال طبیعی حرکت کرده و جاری باشد و
تعادل انرژی اتاق حفظ شود.
نکته ی دیگر برای داشتن اتاق خوابی سرشار از
ارامش ،توجه کردن به انباشتگی کمدها و دراورها
و نحوه ی نظم دهی و چیدمان داخل انها می باشد.
بهتر است هر چند وقت یکبار کمدها را پاکسازی
کرده و لباسها یا وسایلی که مدتهاست استفاده
نمی شــوند را از اتاق دورکرده و تمام وسایلی
که مرتب استفاده می شــوند را کامال منظم و
با کمک ارگانیزرها به داخل کمدها برگردانیم.
مــوردی بعدی برای داشــتن خوابی ارام و
عمیق درشب ،داشتن نور کافی و جریان هوا در
طول روز است .بهتر است هر اتاق خواب حداقل
یک پنجره داشــته باشد و در طول روز پنجره
ها را باز بگذارید تا هوای تازه وارد اتاق شــود و
انرژی حیاتی به گردش در اید.
انتخاب رنگ دیوارهای اتاق ،پرده ها ،مالفه ها،
روتختی و سایر وسایل از نکات مهم فنگشویی
اتاق خواب است .از انجایی که انرژی حاکم بر
اتاق خواب ،انرژی یین اســت باید سعی کنیم
از رنگ هــای تیره و مالیم و ســرد اســتفاده
کنیم .برای داشــتن احساس ارامش و راحتی
بیشــتر هنگام خواب بهتر است رنگهای سرمه
ایی ،و طیف هــای ابی را بــه کار بگیریم که
نمودی از رنگ های شــب و تاریکی ،سکون و
ارامش هســتند .توجه داشته باشید که ایینه
به هیچوجه نباید روبروی تختخواب باشد زیرا
مانع از رها بودن و گردش انرژی چی می شود.
نظافت مالفه ها و پرده ها از اهمیت بســیاری
برخورداراســت .همچنیــن می توانید پیش از
خواب ،اتاق خوابتــان را از رایحه هایی ارامش
بخش سرشــار کنید که البته مناسب با طبع
شــما باشــند .اگر برای تزئین از قاب عکس یا
مجسمه و ...اســتفاده می کنید ،مراقب باشید
که حتما موضوعاتــی ارامش دهنده و مطبوع
داشته باشند.
نکته ی اخر این که یک استراحت خوب نیاز
به مالفه های نرم و لطیف و تشــکی راحت و
ارگانیک متناسب با بدن شما دارد تا خستگی
و تنش های روزانه را از بدن شما دور کند .پس
بهتر اســت از کاالی خواب با کیفیت در اتاق
خواب خود استفاده کنید.
در نهایــت امیدوارم با انجام و عمل کردن به
توصیه ها و نکات فنگشــویی که در این مقاله،
راجــع به اتاق خواب یاد گرفتید بتوانید خواب
ارام و عمیق را هرشب تجربه کنید.
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
51 صفحه 52
اشپزی ایورودایی
«وقتی استرس دارید و یا عصبانی هستید ،چیزی نخورید.
ابتدا چند لحظه صبر کنید ،نفس عمیق بکشید تا ارام شوید».
نویسندگان :سوامی دورگاناندا ،1سوامی
شیواداساناندا ،2سوامی کیالساناندا
ترجمه :تی تالی
@parybaba_ji
چگونه از دستورات غذایی پیروی کنید؟
ازاین شماره دســتورات غذایی متنوعی برای صبحانه ،ناهار ،شام و دسر
دریافت می کنید .این دســتورات به شما در یافتن هرچه بیشتر سالمتی و
عادات صحیح غذایی کمک می کنند .بر اساس تغذیه ایورودیک در هر وعده
غذای اصلی ،ابتدا غالت ،سپس غذای اصلی و در نهایت سبزیجات مصرف
می شــوند .از انجایی که ساالدها از نوع غذاهای سنگین هستند و نیاز به
اگنی قوی دارند ،بهتر است در ابتدای وعده غذای اصلی مصرف شوند .ضمناً
یاداروی می شود که وعده صبحانه و شام باید سبک ترین وعده های غذایی
در طول شبانه روز باشند.
52
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
3 صفحه 53
شیر( 1و 1/4فنجان) برای تهیه خمیرصبحانه :نودل ورمیشلی تند برنجی
اب( 1فنجان) برای نرم کردن خمیراین غذای تند ایورودیک برای شــروع روز و به عنوان صبحانه ای قوی،
روغن گی یا گیاهی ( 4قاشق غذاخوری)بسیار مناسب دوشاهای پیتا و کافا است و هر دو را ارام می کند.
مواد افزودنی برای دوشاها:
مواد الزم:
• واتا :شیره افرا ،بادام هندی برشته شده
نودل برنج ورمیشل( 200گرم)• پیتا :شیره افرا ،دانه افتابگردان و یا کدو تنبل
روغن گیاهی و یا گی( 1/4فنجان)• کافا :عسل و یا شربت سیب ،دانه افتابگردان و یا کدو تنبل
دانه خردل سیاه( 1قاشق چایخوری)دستور پخت:
دانه های زیره( 2قاشق چایخوری)-1ارد را بــا بیکینگ پودر و نمک مخلوط کــرده و اب را اضافه کنید.
زنجفیل تازه پوست گرفته و رنده شده( 2قاشق چایخوری)برای تهیه پنکیک کافایی به مقدار بیشتری اب نیاز دارید .مواد را به نرمی
فلفل سبز چیلی تازه و یا پودر شده( 1/4قاشق چایخوری)مخلوط کنید تا مایع یکدستی بدست اید.
ادویه کاری در صورت تمایل -2روغن و یا گی را در ماهیتابه ریخته و گرم کنید ،مراقب باشید زیادی
مغزها و یا دانه های مناسب دوشا( 1/4فنجان)داغ و سوخته نشود.
• واتا :بادام هندی
-3مقداری از مایع را در فواصل مشخص با قاشق در روغن بریزید .برای
• پیتا و کافا :دانه کدو تنبل
دوشــاهای واتا و پیتا می توانید پنکیک ها را ضخیم و برای کافا نازک تر
نارگیل خرد شده تازه و یا خشک( 1/4فنجان)تهیه کنید .بعد از حدود 2دقیقه و زمانی که در اطراف پنکیک ها حباب
• برای کافا حذف شود.
روغن تشکیل شد ،پنکیک ها را برگردانید و روی دیگر انها را سرخ کنید.
زردچوبه و نمک 1قاشق چایخوری-4پنکیک ها را در ظرفی مناسب قرار داده و دانه ها و شربت ها را برای
نخود سبز و یا لوبیا سبز( 1/4فنجان)تزئین و بر اساس دوشای خود ،روی پنکیک ها بریزید.
فلفل قرمز بدون هسته و خرد شده( 1عدد)ضخامت :برای کسی که دوشای واتا دارد پنکیک های ضخیم ،برای پیتا
ابلیموی تازه( 2قاشق غذاخوری)متوسط و برای کافا نازک تهیه کنید .همچنین کافا به مقدار کمی پنکیک
گشنیز خرد شده برای تزیین( 1/4فنجان)نیاز دارد و نباید در خوردن ان زیاده روی کند.
دستور پخت:
-1ظرف بزرگی از اب را به جوش اورده و ورمیشل ها را به مدت 3تا
5دقیقه در ان بپزید .سپس ابکش کرده و خنک کنید.
-2روغن و یا گی را در ظرفی نچســب ریختــه و داغ کنید .دانه های
خردل را تا زمانی که پف کنند ســرخ کنید .سپس زیره ،زنجفیل ،فلفل،
کاری و دانه های بادام هندی یا کدو تنبل را با توجه به دوشای خود اضافه
کنید .همه را به مدت 2یا 3دقیقه تفت دهید.
-3نارگیــل با توجه به دوشــا اضافه و تفــت داده و زردچوبه ،نمک و
ســبزیجات اضافه شوند .مقدار کمی اب اضافه کرده و با حرارت مالیم به
مدت 10دقیقه پخته شوند تا اب ان تمام شود.
-4ورمیشــل ها را به مواد اضافه کرده و به مدت 3دقیقه در حال هم
زدن؛ تفت دهید .ســپس در ظرف ریخته و ابلیمو را روی ان بریزید و با
گشنیز تزئین کنید .گرم سرو شود.
اگنی :این غذا سرشار از سبزیجات و طمع های مختلف است که کمک
به اگنی(اتش گوارشی) و در نتیجه هضم راحت می کند.
صبحانه :پنکیک غالت کامل
این نوع پنکیک مقوی اســت و بسیار ساده پخته می شود .در ضمن به
خاطر داشتن موادی نظیر شیر و بیکینگ پودر برای یک صبحانه ساتویک
کام ً
ال مناسب است.
مواد الزم:
ارد با توجه به دوشاها( 3فنجان)• واتا و پیتا :ارد کامل گندم
• کافا 2 :فنجان گندم سیاه و 1/2فنجان ارد برنج
بیکینگ پودر( 4قاشق چایخوری)دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
53 صفحه 54
یوگ
ای
ک
ود
ک
جادویی یوگا
جنگل
ِ
اشنایی با خرگوش ها
غزاله ادم پور
@ghazaleadampour
جنــگل جادویی یوگا را بــه یاد داری؟! در شــماره های قبل با چه
موجوداتی در این جنگل اشنا شدی؟
پروانه ها که به ما یاد دادند چطور بال بزنیم ،گربه و سگ و ِ
ببر یوگی
ی کمر و پاهایمان
که حرکات خودشــان را به ما یاد دادند تا خستگ
بیرون برود و همینطور زنبور ها که به ما ارامش دادند .حاال در این
شماره حاضری به جستجو در جنگل جادویی یوگا ادامه دهیم؟
حدس می زنی در این شماره با چه موجودی می خواهیم اشنا شویم؟
بله ! امروز خرگوش ها امدند تا به ما نشان بدهند
که چگونه استراحت می کنند.
دو زانو روی زمین یا زیر انداز خود بنشین .شست
پاهایت کنار هم و دست ها روی زانوهایت باشند.
54
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 55
دست هایت را صاف باال ببر و با ِ
کمر صاف به سمت جلو ،روی زمین خم
شو ،طوری که شکم روی ران و پیشانی و دست ها روی زمین بنشینند.
حاال می توانی در این وضعیت استراحت کنی ،نفس عمیق بکشی و فکر های ناراحت کننده ی
خودت را به ســمت زمین بفرستی و در عوض فکرهای خوشحال کننده ی جدیدی را از زمین
بگیری .خرگوش های یوگی اینطور استراحت می کنند .اگر دوست داری خودت را در کادر
زیر در حال انجام این تمرین نقاشی کن و احساس خودت را بعد از انجام این تمرین بنویس.
پاورقیShashank asana :
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
55 صفحه 56
31مزیت اثبات شده یوگا
برای کودکان
دوم
مترجم :ایدا جوادی
@ayda_javady
در شــماره قبل با 10مزیت یوگا برای کودکان اشنا شدیم و دیدیم که یوگا
راهی جالب برای رسیدن به ارامش برای کودکان است .عالوه بران یوگا دامنه
توجه را در کودکان افزایش داده و موجب تقویت سیستم ایمنی بدن انها می
شود .در این شماره به ادامه ی این بحث می پردازیم.
.11یوگا منجر به خواب بهتر می شود.
ایا فرزندتان از اختالل خواب رنج می برد؟ خبر خوب این اســت که یوگا می
تواند به کودکان برای داشــتن خواب بهتر شب کمک کند .تحقیقی در سال
، 2014بررســی کرد که چگونه یوگا می تواند بر ســامت روانی و سالمتی
عمومی کودکان تاثیر بگذارد .تحقیقات نشان دادند که تمرین منظم یوگا ،تاثیر
مثبتی بر کیفیت خواب کودکان دارد.
.12یوگا عزت نفس را در کودکان باال می برد.
اثبات شده است که یوگا باعث افزایش عزت نفس در کودکان می شود.
برای اثبات این موضوع ،طرحی با حضور 34کودک و نوجوان اجرا شد و این
طرح نتایج جالبی را به همراه داشت.
فقــط پس از دو هفته تمرین یوگا ،کاهش چشــمگیری از عالئم اضطراب و
افسردگی در کودکان مشاهده گردید.
.و ثابت شــد که یوگا به طور قابل توجهی باعث افزایش اعتماد به نفس در
کودکان و نوجوانان می شود
.13یوگا کودکان را به همدلی با انسانها و محیط پیرامونشان تشویق
میکند.
گروهی بســیار موفق در انجام یوگای کودک ،تاثیر یوگا را بر همدلی بررسی
کردند.
این بررســی ،به دنبال جلســات منظم یوگا در مدارس انجام شد و معلمان
تغییرات بسیار مثبتی در همدلی و اگاهی دانش اموزان پس از انجام یوگا به
طور مستمر مشاهده کردند.
معلمانی که در این بررسی شرکت کردند اظهار داشتند که این مزایا نه تنها در
مدرسه ،بلکه در جامعه گسترده تر نیز خود را به وضوح نشان داده اند.
.14یوگا ورزشی رقابتی نیست.
.یکی از مزایای مهم یوگا برای کودکان این است که می توانند بدون درنظر
گرفتن عنصر رقابت ،یوگا را تمرین کنند
در کالس های یوگا ،کودکان احساس ارزشمندی درونی بسیار باالیی بدست
اورده و همواره خود را با جلسات قبل خودشان مقایسه می کنند .هر کودک
با گذشته خود به رقابت می پردازد چرا که می اموزد هیچ بیرونی وجود ندارد
و همه چیز در درونش می باشد.
.15انجام یوگا باعث باال رفتن اعتماد به نفس در کودکان می شود.
تحقیقاتی در این زمینه در هندوستان صورت گرفت و بررسی شد که چگونه
یــوگا می تواند به کودکان در بهبود عملکرد روانی-حرکتی کمک کرده و به
خود اطمینان بیشتری پیدا بکنند.
56
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
کودکان هنگامی که به هماهنگی حرکتی خوب و عملکرد شناختی بیشتری
نسبت به خود می رسند ،احساس بهتری از خودباوری و عملکرد مثبت تری
را نشان می دهد.
.16یوگا باعث ذهن اگاهی در کودکان می شود.
اگرچه شواهد هنوز محدود است اما اموزش ذهن اگاهی و نحوه زندگی در
لحظه به کودکان ،دارای چندین مزیت بهداشت روان است.
یوگا مقدمه ای عالی برای ذهن اگاهی در کودکان است.
مطالعات نشان می دهد که هر دو حالت و تمرکز بر تنفس ،به ارتقاء رفتارهای
ذهنی کودکان کمک می کند.
.17انجام یوگا سطح انرژی کودکان را افزایش می دهد.
بچه ها به طور کلی سرشار از انرژی هستند ،اما اگر کودکتان نیاز به تقویت
انرژی اش دارد چرا یوگا را امتحان نمی کنید؟
یک پروژه در مقیاس کوچک در ســال 2010روشهایی را که یوگا به عنوان
یک درمان مکمل می تواند به کودکان و نوجوانان کمک کند ،بررسی نمود.
.عالوه بر افزایش قدرت و استقامت ،ثابت شد که یوگا می تواند انرژی کودکان
را افزایش دهد
.18انجام یوگا به خود کنترلی کودکان کمک می کند.
در مقاله ای که در مجله مطالعات کودک و خانواده منتشــر شد ،محققان
نشان دادند که چگونه یوگا می تواند به کودکان در کنترل خود کمک کند.
پیروی از یک برنامه درسی یوگای کودک ،در طول سال تحصیلی ،نشان داد
که پس از انجام مســتمر یوگا در یک سال ،کودکان قدرت فوق العاده ایی در
خودکنترلی در رفتار و در برابر وسوسه شدن ،پیدا کرده اند. صفحه 57
.19یوگا رفتارهای اجتماعی کودکان را بهتر می کند.
.اگر با یک کودک چالش برانگیز دست و پنجه نرم می کنید ،احتماالً همه
توصیه ها را در این مورد خوانده اید
اما ایا تابحال بــه این فکر کرده اید که یوگا چقدر می تواند در این زمینه
برایتان کمک کننده باشد؟
تحقیقات نشان داده اند کودکانی که از یوگا به عنوان بخشی از برنامه درسی
لذت می برند ،پیشرفت های چشمگیری در رفتارشان نمایان شده است.
.20انجام یوگا می تواند به تقویت حافظه کمک کند.
یوگا مانند مراقبه می تواند اثرات خارق العاده ای را بر حافظه تان داشته باشد.
با نگاهی دقیق به اثــرات درمانی یوگا برای کودکان ،انها دو مطالعه
مختلف را شناسایی کردند که کودکان پس از تمرین منظم یوگا موفق
به بهبود حافظه خود شدند.
با این حال زمانی که بیشــتر عمیق شوید خواهید دید که یوگا با کم
کردن استرس و اضطراب در کودکان ،تواناییشان در به خاطر سپردن
همه چیز را بیشتر می کند.
منبع:
/www.thegoodbody.com/benefits-of-yoga-for-kids
سوترای بیست و یکم
اشتیاق
بهاره جعفری صمیم
Verse 21
:Tīvraشدید ،پایدار
:Saṃکامل ،پر
:Vegāسرعت
:Saṃvegāافــکار ،احساســات ،ارزو ،میــل
( با سرعت باال)
:āsannaḥنزدیک ،مجاور
این (پیروزی بر ذهن) به افرادی که اشــتیاق و
میل انها شدید است ،بسیار نزدیک است.
سوترای بیست و دوم
مراتب اشتیاق
22 Verse
:mṛduکم ،نرم
:Madhyaمتوسط
: Adhimātratvātباالترین درجه ،نهایت ،حداکثر
:Tato'piبه این دلیل ،با توجه به این ،پس از ان
:Viśeṣaḥخاص ،متمایز ،برجسته
در واقع ســرعت رسیدن به ســامادهی برتر با
درجه اشتیاق و میل باطنی فرد (کم ،متوسط یا
در حد اعلی) در ارتباط است.
یک میل سوزان برای دســتیابی به تسلط بر
ذهــن اولیــن و مهمترین ویژگی یــک طالب و
جستجوگر است.
در اینجا پاتانجلی دو ســوترا را صرف اموختن
ایــن مطلب به ما می کند که برای رســیدن به
تسلط بر ذهن و تغییرات ان باید میل قوی داشته
باشیم .به یاد داشته باشید که انتخاب فرم سوترا
بخاطر این اســت که هر کلمــه از ان فوق العاده
مهم اســت .استفاده از حتی یک کلمه اضافی به
ارزش متن لطمه می زند .پاتانجلی می توانســت
مضمون این دو سوترا را در یک کلمه فشرده کند
( mumukṣūṇāmکسانی که بشــدت خواهان ازادی
هســتند)و جای کمتری بگیرد .ولی اشتباه نکرد
و با اختصاص دادن دو سوترای کامل به این نکته
بر اهمیت و حساسیت اشتیاق در کسب پیروزی و
غلبه بر ذهن تاکید نمود .چیزی که دادنی نیست
و تنها گرفتنی است.
همیشه پشت هر موفقیتی یک نیرو-خواسته
وجود دارد.
قدرت و میزان این خواستن تعیین می کند که
با چه ســهولتی به هدف خود می رسید ،چگونه
بر موانع مســیر فائق می ایید و تــا چه حد در
جستجوی این هدف هستید.
طالبان درجه پایین کسانی هستند که جرقه ای
از سر کنجکاوی در انها برای تسلط بر خویشتن
و غلبه بر ذهن زده شده تا به کشف این احتمال
بپردازند .این درجه خفیفی از میل اســت که با
کوچکترین ترســی از شکســت فرو می نشیند.
جرقه برای پیشراندن انها بسیارضعیف است .این
مردم ارزش دســتیابی به هدف واالی زندگی را
می شناسند و ارزوی رسیدن به ان را دارند ولی
انگیزه کافی برای شروع واقعی را ندارند و تنها از
خیالپردازی های روزانه لذت می برند.
طالبان متوســط ،از درجه باالتری از میل بهره
مند هستند ولی نه در ان حد قدرتمند که انها را
به مقصد برساند .تالش خود را با اشتیاق زیاد اغاز
می کننــد اما پس از مواجهه با موانع با نا امیدی
انرا رها می سازند.
طالبان درجه اعلی کسانی هستند که خواسته
ای فوق العاده شدید به انها اعطا شده میلی که
ســایر امیال را از بین بــرده و در خود به مصرف
رســانده؛ این افراد چیزی جز هدف غایی را نمی
بینند و جــز با نیل به ان ارام نمــی گیرند و از
پای نمی نشینند .شوقی سوزان ،اتشی خالص و
بدون دود که هر چه مانع هست می سوزاند حتی
تــرس از مرگ را .برای طالبان این گروه هدف در
دسترس است .به قول عرفا "روی بگردان ،خود را
انجا بیاب".
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
57 صفحه 58
پاکسازیکارما
شیمال خان
کارما چیست؟
معنای کارما به طور کلی در این جمله خالصه
می شود ":هرچه بکاری همان را درو می کنی".
و یــا "هر کاری انجام دهیــم به خودمان برمی
گردد ".موالنا جاللدین معروف به رومی در این
بیت کارما را به زیباترین شکل بیان می کند:
این جهان کوه است و فعل ما ندا
سوی ما اید نداها را صدا
معنی کارما گاهی در بین مردم بدرستی درک
نشده و اغلب انرا نظام تنبیه و پاداش می دانند،
در صورتی که کارما مفاهیم بســیار گسترده تر
و عمیق تــری دارد .برای درک بهترقانون کارما
خوب است جهان را به شکل یک دانشگاه فرض
کنیم .همه ما به این دانشگاه قدم گذاشته ایم تا
به نهایت رشد و اگاهی خود برسیم .هرپیشامد
و موقعیتــی در زندگی برای ما رخ می دهد ،هر
شخصی وارد زندگی ما می شود و خالصه همه
چیز و همه کس پیام هایی برای ما دارند که در
اگردرزندگی درگیرمشکالتی دنباله
دارشدیم ،یا افرادی مشکل سازوارد
زندگی مان شده اند ،یا به هرطریقی
احساس خوشحالی و ارامش نداریم،
این ها همه نشانه ی این است که
گرفتارکارماهای منفی خود شده ایم.
صورت گرفتن و فهمیدن ان پیام ها می توانیم
گامی در جهت رشــد و تعالی خود برداریم .در
این میان اگراعمال اشتباهی انجام دهیم کارمای
ان عمل اشــتباه که به نام کارمای بد یا کارمای
منفی می شناســیم به خود ما بازمی گردد ولی
نــه برای تنبیه و مجازات ما بلکه برای اینکه پی
به عمل اشــتباه خود برده و انرا برطرف کنیم.
کارمای نیک هم که نتیجه اعمال خوب ماست
به شکل خرسندی و ارامش و احساس رضایت
به سوی ما می اید.
مسلما همه ما خواهان سعادت و نیک بختی
هســتیم .حال که فهمیده ایــم هر کاری انجام
58
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
دهیم به خود مــا بازمی گردد با انجام اعمال
نیک امید گرفتن نتایــج انرا داریم .اما گاهی
درگیرمشکالتی می شویم که مربوط می شود
به کارمای اعمال گذشته ی ما ،اکنون دریافته
ایم این مشــکالت حاصل کارمای گذشته ی
ماست؛ چگونه از انها خالصی یابیم؟
عالئم کارمای کارنشده
بــرای خالصی از کارما ابتــدا باید از عالئم
ان اگاه شــویم .کارما می تواند شــخصی یا
گروهی باشــد .اگردرزندگی درگیرمشکالتی
دنباله دارشدیم ،یا افرادی مشکل سازوارد زندگی
مان شــده اند ،یا به هرطریقی احساس خوشحالی
و ارامش نداریم ،این ها همه نشــانه ی این است
که گرفتارکارماهای منفی خود شــده ایم .گاهی
هــم دچاردرگیرکارمای جمعی می شــویم مثل
همه گیــری کرونا که حاصل کارمای جمعی تمام
مردم کره زمین اســت .بوجودامدن بیماری های
همه گیروبالیای طبیعی می تواند نشان از احترام
نگذاردن به طبیعت و محیط زیست باشد .در این
بین افرادی هم که به طبیعت احترام می گذارند به
ناچار درگیراین کارمای جمعی می شوند. صفحه 59
روش های پاکسازی کارما
خوشــبختانه امکان اینکــه ازکارماهای بد
گذشته خود رها شویم وجود دارد .گام اول این
است که بفهمیم مشکلی که در حال حاضر ما
را درگیرخود کرده مربوط به کدام خطای ما در
گذشــته و یا حال می باشد؟ بعد ازپیدا کردن
منشاء کارما با روش هایی که اینجا پیشنهاد می
شود می توانیم کارمای خود را پاکسازی کنیم.
پاکسازی کارمای منفی
گفتیم که گام اول پیدا کردن علت کارمایمان
اســت ،همین که بفهمیم مشکلی که در حال
حاضر گریبانگیرمان شده حاصل کدام رفتار نا
درست ماست ،نیمی از راه را طی کرده ایم زیرا
پیدا کردن عیوب خود و اعتراف به انها معموال با
حس ندامت و پشیمانی همراه است .در سخنان
بزرگان می خوانیم کسی که توبه کند و ازاعمال
بد گذشته خود پشیمان شود درست مثل این
اســت که تولدی دوباره یافته و هرگز گناهی
مرتکب نشده است .ادیان بزرگ همواره ما را به
توبه کردن دعوت می کنند و می گویند خداوند
همواره توبه بندگانش را می پذیرد .هرگاه پی به
اشتباهات خود ببریم و تصمیم بگیریم دیگر انها
را تکرار نکنیم و به جای ان رفتاری مناســبتر
و شایســته پیش بگیریم کارمــای بد خود را
پاک کرده ایم.
پاکسازی کارمای اجدادی
گاه مشکالت و معایب کنونی ما حاصل اعمال
نا درست و کارمای بد گذشتگان ماست .کارما
می تواند مانند دیگرعوامل وراثتی ،از گذشتگان
ما به ارث رسیده باشد! چطور؟! بله کارمای هر
شخص می تواند دیگران را تحت تاثیر قرار دهد
و کارمای ما نیز می توانــد در زندگی دیگران
اثرگذار باشد .مثال فردی در خانواده ایی بزرگ
شده که عادات اشتباه و ناپسندی داشته اند .این
فرد به طور ناخواسته با ان عادات بد رشد کرده
و این عادات جزو شــخصیت او شــده اند .ولی
حاال که بزرگ شده دریافته کارهایی که انجام
می دهد صحیح نیســتند ،از طرفی این عادات
در او جا افتاده و تغییرشــخصیتش را مشکل
نموده ،چطور می تواند از شــر این کارمای بد
خالص شــود؟ اول باید سعی کند گذشتگان
خود و هرکس باعث بوجود امدن این وضعیت
شده اند را ببخشد .باید بفهمد که گذشتگان او
نیزاحتماال تحت تاثیر گذشتگان خود بوده اند و
کارهایی که انجام می داده اند غیرارادی بوده و
ازان اگاهی درستی نداشته اند .این درک عمیق
باعث می شود انها را اسانترببخشد .با بخشیدن
انها و طلب امرزش و مغفرت برایشان ،خود نیز
از این کارمای اجدادی خالص می شود.
دادن خیرات و صدقات و کمک به ســازمان
در سخنان بزرگان می خوانیم کسی
که توبه کند و ازاعمال بد گذشته خود
پشیمان شود درست مثل این است
که تولدی دوباره یافته و هرگز گناهی
مرتکب نشده است.
های خیریه برای رها شــدن خود و اجدادمان
ازکارماهای بد راه بسیار موثری است .کارهای
خیر می توانند کارمای بد را محو کنند .عبادات
و انجام روزه و ریاضت نیز از راه های پاکسازی
کارماهای بد هستند.
تمرین های پاکسازی کارما
تمریــن هایی که می توان برای پاکســازی
کارما از انها اســتفاده کرد همانطور که در باال
اشاره شــد در وهله اول اگاهی از اشتباهاتمان
و توبه و پشــیمانی ازان اســت .با دعا کردن و
نمــاز و عبــادت و روزه داری می تــوان ازبند
کارماهــای منفی گذشــته ی خود رها شــد.
مراقبه و مدیتیشــن ،ذکر و مانترا ،استفاده از
رایحه درمانی و ماساژهای سنتی ،شکرگذاری
و صدقه دادن ،لبخند و هدیه دادن ،پند و اندرز
و گســترش کالم نیک ،در پیش گرفتن رژیم
غذایی سالم ،همه راهکارهایی برای رهایی از بند
کارماهای منفی گذشته است.
مدیتیشن برای پاکسازی کارما
در پایان تمرین مدیتیشنی را برای شما شرح
می دهیم که می توانید بوسیله ان کارمای خود
را پاکسازی کنید:
در یکی از وضعیت های مدیتیشن بنشینید.
چشمان خود را ببندید و یک دم و باز دم عمیق
بگیرید .دهان بســته باشد و تنفس فقط از راه
سوراخ های بینی انجام شود .توجه خود را روی
ســوراخ های بینی خود بگذارید و یکبار دیگر
دمــی عمیق بگیرید ،دم حــدود 5ثانیه طول
بکشد .ســپس بازدمی عمیق و طوالنی انجام
دهیــد ،حدود 8تا 10ثانیــه ،تصور کنید که
همراه بازدم ،دودی ســیاه و غلیظ از بینی شما
خارج می شود .این دود سیاه تمام افکاربد ،غم،
خشم ،ترس ،کینه و نفرت و تمام احساس های
منفی است که ذهن شــما را به خود مشغول
کرده است .یکبار دیگر این عمل را انجام دهید
و تصور کنید که باردوم دود کمی روشنترشده،
برای بار سوم دم و باز دم عمیق بگیرید و اینبار
دودی که خارج می شــود را به رنگ ســفید
تجســم کنید .دردل خود همــه کس و همه
چیز را ببخشــید .اگر شــخص یا اشخاصی در
ذهنتان هستند که انها را مسبب مشکالت خود
می دانید ،ببخشیدشــان .می توانید ازجمالت
تاکیدی اســتفاده کنید و انها را نام ببرید .این
را بدانیــد که با بخشــیدن انها خــود را رها و
ازاد می سازید.
اگر احیانا احساساتی نظیرخشم و یا نفرت و
یا حتی بغض و گریه برایتان پیش امد جلوی
انرا نگیرید بلکه فقط شــاهد این حاالت خود
باشــید .بدانید که اشــخاصی که به شما بدی
کرده اند خود درگیرکارمای دیگری بوده اند .با
بخشیدن ،هم خود و هم انها را از بند کارما می
رهانید .تصور کنید که ان افراد بخشش شما را
حس کرده و رها شــده اند و از شما ممنون و
سپاسگذارند.
یک دم و باز دم عمیق دیگر بگیرید و کمی
خود را رهاتر کنید .لبخنــد بزنید و بر لبخند
خود تمرکــز کنید .تصور کنید نوری طالیی و
صورتی رنگ از فرق سرشــما وارد جمجه تان
می گردد .این نورکه از کائنات وارد فرق سرشما
شده و نتیجه بخشش شماست ،ارام ارام از باال
تا پایین تمام اندام های شما را در برمی گیرد،
تا جایی که سرتاپای شما غرق درنوری صورتی
و طالیی رنگ می شود .مدتی بر این تصویر از
خود تمرکز کنید.
هر دو دست را روی چاکرای قلب خود ،وسط
قفسه سینه قرار دهید و چند دم و بازدم عمیق
بگیرید .کف دست هایتان را به هم مالش دهید
و بعد را روی چشمانتان بگذارید .حدود 10ثانیه
در این حالت باقی بمانید .اهسته دستان خود
را پایین اورده و به حالت ســام روی چاکرای
قلب مرکزی خود بگذارید و ارام چشمانتان را
باز کنید.
خداونــد مهربان و بــزرگ را به خاطر تمام
نعمت هایش شکر بگویید.
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
59 صفحه 60
رنگ امیزی مانداال
رنگ امیزی مانــداال تمرین
بســیار خوبی برای افزایش
تمرکــز و تقویــت قــوای
ذهنی است.
این مانــداالی نامتقارن را با
رنگ های ســبز ،ابی و زرد
رنگ امیزی کنیــد ،تصویر
انرا بــرای ما ایمیل کنید .به
زیباترین کار جایزه ایی تعلق
خواهد گرفت.
جدول شماره۳
طرح ازسما ایجادی
@samajadi
این جدول را حل کنید ،معلومات یوگایی خود را بســنجید،
جواب را برای ما بفرستید و جایزه بگیرید.
.1عمودی -وضعیت مارکبری
.2افقی -وضعیت بدن بی جان
.3عمودی -وضعیت ایستادن روی شانه ها
.4افقی -خورشید به زبان سانسکریت
.5عمودی -وضعیت ملخ
60
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 61
سه روش برای مقابله با بی خوابی
برگرفته از یوگا ژورنال2021
ترجمه :نگین سنجری فر
اساناها
زمانی که سر شما در ســطحی پایینتر از قلبتان قرار میگیرد ،ارتباط
همیشــگی جسم با نیروی جاذبه معکوس می شود؛ تمرکز بر این حالت
میتواند به منزله معجونی جادویی برای ذهن خسته عمل کند .در حرکات
معکوسی که به تالش فیزیکی بیشتری نیاز دارند (مانند ایستادن روی سر)
تنفس متعادل و یکدســت میشود و حسی از ثبات و سالمتی در سراسر
بدن منتشر می گردد که در بهتر خوابیدن تاثیر بسزایی دارد.
اســاناهایی همچون ویپاریتاکارنی (قراردادن پاها روی دیوار) ،ساالمبا
سروانگاسانا (ایستادن روی شانه بوسیله ابزار کمکی) ،اوتاناسانا (خم به جلو
ایستاده) ،پاسچیموتاناسانا (خم به جلو در حالت نشسته) ،و جانوشیرشاسانا
(حرکت ســر به زانو) از جمله حرکاتی هستند که میتوانید تمرین کنید.
از انجایی که کسانی که با بیخوابی دست و پنجه نرم میکنند همیشه در
معرض استرس قرار دارند ،انجام دادن اساناهای مذکور در طول روز برای
انها مفید خواهد بود.
مراقبه ذهن اگاهی
هر چه تالش شــما برای به خواب رفتن بیشتر باشد ،حس بیقراری و
اضطراب ناشی از بیخوابی بیشتر خواهد شد .این حس اشفتگی احتمال
به خواب رفتن را کاهش میدهد .ذهن اگاهی ابزاری اســت برای مواجهه
و پذیرفتن این حس ناخوشایند ،و به شما کمک میکند در این دور باطل
گرفتار نشوید .در ادامه دو روش برای انجام دادن مراقبه امده است:
.1قبل از اینکه برای خواب اماده شــوید ،چراغها را خاموش کنید و با
چشمان بسته در بستر دراز بکشید .بدن خود را اسکن کنید :توجهتان را
به حواس مختلف بدن جلب کنید؛ ابتدا تمرین را از سر تا انگشتان پا انجام
بدهید ،و سپس به شکلی معکوس از انگشتان پا تا فرق سر بدن را اسکن
کنید .اگر برای انجام این کار به تنهایی مشکل دارید ،میتوانید به فایلهای
۱
صوتی راهنما برای مراقبه اسکن بدن گوش بدهید( .این مراقبه در اپلیکیشن
های MyLifeو Headspaceموجود است)
.2بدون قضاوت ،مشــاهده کنید که برای به خواب فرو رفتن با مشــکل
مواجه هســتید .کف دستها را روی شکم بگذارید و از یک تا ده ،دم و بازدم
خود را بشــمارید( .هر دم و بازدم یک دور محســوب میشود) هر زمانی که
تمرکز ذهنی تان مغشوش میشود ،دوباره از یک شروع به شمارش کنید.
تمرین تنفس
زمانی که بدن با حالت برانگیخته فعال اضطرابی مواجه است (مانند حالت
جنگ یا گریز )۲بیخوابی ناشــی از این برانگیختگی میتواند به کمک تنفس
عمیق و ارام شدن بدن برطرف شود .نتیجه مطالعاتی که در سال 2019در
ژورنال "مرزهای روانپزشــکی "۳منتشر شد نشان داد ارام سازی ریتم بازدم
یکی از موثر ترین تکنیکها برای تعدیل و ارامش بخشــیدن سیستم عصبی
است .کاهش سرعت بازدم ،به کاهش تعداد ضربان قلب منجر میشود .زمانی
که ضربان قلب کاهش میابد ،این پیام به مغز فرستاده میشود که همه چیز
ارام است و اکنون زمان اســتراحت است .این تمرین ساده میتواند به شما
کمک کند راحت تر به خواب فرو بروید ،و حتی اگر در طول شــب از خواب
بیدار شده اید میتوانید از این روش برای خوابیدن مجدد استفاده کنید.
.1به اندازه چهار شماره دم بگیرید.
.2چهار شماره نفس را حبس کنید.
.3به اندازه هشت شماره بازدم کنید.
.4این تمرین را شش الی هشت دور تکرار کنید.
این تمرین میتواند تکرار شود ،و تا زمانی که به خواب فرو بروید میتوانید
به تدریج دفعات تنفس را افزایش بدهید.
1-Mindfulness Meditation
2-Fight-or-Flight Response
3-Frontiers in Psychiatry
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
61 صفحه 62
سالمتی؛ سه کالبد و سه گونا
برگرفته از کتاب تمرین ها و فلسفه یوگا
نویسنده :سوامی سیتاراماناندا
برگردان :واحد ترجمه
کیفیت های تامــاس ۱و راجاس ۲ثمری
نمی دهند ،به کیفیت ساتوا ۳بچسبید.
سوامی شیوااناندا
سالمتی چیست؟
ســوامی شــیوااناندا درکتاب ســعادت ابدی
می گوید ":هرانســانی نویســنده ی سالمتی یا
بیماری خود اســت .قوانین سالمتی برطبیعت
حاکم هستند ،بیماری نتیجه سرپیچی کردن از
قوانین طبیعت اســت .اولین و مهمترین دارائی
سالمتی ست ،ســامتی کامل ریشه در تقوی و
پرهیزگاری دارد .شــما باید سالمتی جسمی و
سالمتی ذهنی و سالمتی روحی داشته باشید".
سه کالبد
درشماره های قبل گفتیم که کالبد فیزیکی یا
همان بدن ما حکم وسیله نقلیه ای برای روح ما را
دارد .یوگا به ما می گوید که در واقع ما سه بدن
62
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
داریم .مانند یک پرتقال که شامل یک پوست یا
الیه رویی ،یک الیه درونی و هسته است ،ما نیزسه
بدن داریم یعنی بدن فیزیکی که الیه ی بیرونی
ماســت ،بدن اختری که مثل ریشه یا ساقه گیاه
است و بدن سببی یا عللی که مثل هسته ی میوه
می باشد .اتمن ۴یا خود حقیقی در ورای این سه
کالبد قراردارد .هریک از این ســه بدن ،سالمتی
مخصوص به خود را داراست ولی سالمتی هر سه
کامال با هم مرتبط است.
کالبد فیزیکی
ســامتی فیزیکی وقتی اتفــاق می افتد که
عملکــرد همه ی ارگان های بــدن تحت کنترل
هوشمندانه ذهن باشد .فردی که زندگی درستی
براساس قوانین طبیعت پیش می گیرد ،به خود
و طبیعت احترام می گذارد .بدن فیزیکی از پنج
عنصرطبیعی ساخته شده؛ خاک ،اب ،اتش ،هوا
و اتر .ســامتی بدن فیزیکــی به این پنج عنصر
بستگی دارد .وقتی بدن فیزیکی متالشی می شود
مجددا به طبیعت بــاز می گردد و داخل زنجیره
غذایی قرار می گیرد .این کالبد فیزیکی ما نیستیم
بلکه ان فقط وسیله ایی برای حمل خود واقعی
ماست .برای درک بهتر مثالی می زنیم .اگرما یک
ماشین مرسدس بنزقرمزرنگ گران قیمت ساخت
المان برانیم ،به این منظور نیست که ما المانی یا
قرمز رنگ هستیم و نه قیمت ما اندازه قیمت ان
ماشین است .به همین صورت ما این بدن فیزیکی
نیســتیم ولی اغلب مردم خیــال می کنند این
کالبدی که دارند خود واقعی انهاست .این کالبد
می تواند مرد یا زن ،جوان یا پیر ،زشــت یا زیبا،
سیاه یا سفید و یا زرد باشد .جسم به مرور زمان
دچار تغییراتی می شود ،ازکودکی به بزرگسالی و
ســپس به پیری و مرگ می رســد .اما روح تابع
این تغییرات نیســت .دربهاگوادگیتا می خوانیم
که جســم به منزله لباســی برای روح است .اگر
شما البوم عکس های خود را ورق بزنید متوجه
تغییرات جسمتان طی سال ها می شوید .ابتدا یک
نوزاد بوده اید و بعد تبدیل به یک کودک ،نوجوان
و جوان شده اید .ولی شما خواهید گفت همه ی
اینها "من " هستم .من درونی شما طی همه این
ســال ها ثابت باقی مانده است .تمام سلول های
بدن هرهفت ســال یکبار کامال تغییرمی کنند،
اما همچنان می دانیم که خود درونی ما تغییری
نکرده و ثابت باقی مانده است.
کالبد اختری
کالبد یــا بدن اختری ،سیســتم ظریف بدن
نیزنامیده می شود .بدن اختری از انرژی ساخته
شــده و کامال منطبق با بدن فیزیکی ماســت.
بدن اختری یا پرانیک ،شامل انرژی های حاصل
ذهن ،احساسات ،هوش و نفس(ایگو )۵می باشد.
تمرینات منظم یوگا به ما کمک می کند تا بدن
پرانیک خود را ببینیــم و متوجه حالت های ان
بشویم .این کالبد که از انرژی یا پرانا ساخته شده
مثل یک پاکت یا غالفی نورانی ســت و حتی با
دوربین های مخصوص و یا حتی چشم غیرمسلح
دراتاقی تاریک قابل مشاهده است .با مشاهده یا
حس کردن بدن اختری خود و دیگران می توانیم
از کیفیت ســامتی ان اگاه شویم .سالمت بدن
پرانیک را می تــوان با تمرین های یوگا ،پرانایاما،
تغذیه سالم و در پیش گرفتن برنامه زندگی سالم
بهبود بخشید .بدن اختری مانند انباری است که
تمام احساسات و ادراک ما را در خود دارد و بنا به
نوع افکار ما می تواند دارای کیفیت مثبت یا منفی
گردد .مسلما افکار و احساسات مثبت بدن پرانایی
مثبت ،و افکار و احساســات منفی ،بدن پرانایی
منفی را می سازند .اگربدن پرانایی منفی باشد به
معنی این است که ان شخص انسداد انرژی دارد
و عبور پرانا در او محدود یا کامال متوقف شــده
است ،و اگر بدن پرانایی مثبت باشد شخص بسیار
منبسط و ســبکبال و سرشاراز انرژی ست .انجام
مدیتیشــن و داشتن افکارمثبت موجب سالمت
بدن اختری ما می شــود کــه حاصل ان ذهنی
متمرکز ،متعادل ،ارام و رها و ازاد از ارزوهاست.
چنیــن ذهنی در کیفیت ســاتویک قــرار دارد
یعنی خود واقعی وحقیقی .چنین ذهنی درست
کارمی کند و توانایی هایــی از خود بروز می دهد
ماننــد اســتدالل و منطق ،بصیــر و اگاه بودن،
تصمیم گیری درســت و هوش کافی برای حل
مســائل .چیزی که باعث کاستن ذهن می شود،
ارزوها و افکارمنفی مربوط به گذشــته و اینده
است .ایگو به معنی نفس یا منیت ،تعبیراشتباه
ذهن از"خود " است .این خود ،ما را از دیگران و
جهان پیرامونمان جدا می کند .ایگو را می توان با
خدمت به دیگران و عشــق به همه ی موجودات
عالم ،ازمیان برداشت.
کالبد عللی
درون دو کالبد فیزیکی و اختری ،کالبد دیگری
قرار دارد که معموال نادیده گرفته می شــود و ان
کالبد سببی یا بدن عللی ماست .بدن عللی حکم
هسته ی مرکزی وکارمایی درون ما را دارد .بدن
عللی ،علت نادیــده گرفتن خود را بیان می کند صفحه 63
و شــامل عمل ها و عکس العمل های ما می شود.
ســامت روحی و معنوی ما ،سالمت کالبد عللی
ماست .نادیده گرفتن ســبب رنج های مان ،پیام
کالبد عللی بــوده و او به ما الگوهای کارمایی مان
را یاداوری می کند .از کالبد عللی با عنوان کالبد
برکت و ســعادت نیز یاد می شود که در مجاورت
اتمن یا روح قراردارد.
سه گونا
یوگا وجود سه کیفیت تاماس ،راجاس و ساتوا
درطبیعت را اینچنین بیان می کند:
تاماس -تاماس کیفیتی ازســکون ،تاریکی،
نادانی وجهل است .اگرذهنی منفی وتاریک باشد
کیفیتی تاماســیک دارد که باعث می شود فرد
تنبل و سست ،افســرده و ناامید و بی اراده شود.
کیفیت تاماســیک درخوراکی ها وهمچنین در
شــیوه زندگی وجود دارد .تاماس جریان انرژی را
بدن پرانیک سد می کند و سبب بروز بیماری ها
ی مختلف از جمله چاقی و دیابت می گردد.
راجاس -راجــاس کیفیتــی از تحرک ،میل
وعالقه شدید ،عمل و نفســانیت دارد .اگرذهنی
راجاسیک باشــد شخص احساســاتی غیرقابل
کنترل نظیرخشم ،حسد ،برنامه ریز اینده و حس
رقابت داشــته و پراز ارزوها و خواسته ها می شود.
زیاد بودن کیفیــت راجاس در اشــخاص دلیل
بوجودامدن اســترس درانها می شود .راجاس نیز
جریان انــرژی در بدن پرانیک را مختل می کند
و موجب بروز بیماری هایی مثل فشارخون باال و
سکته می شود.
ساتوا -ساتوا کیفیتی خالص ،پاک و متعادل،
اگاه ،منظم و خردمند است .وجود کیفیت ساتویک
روشــن ضمیری ،هماهنگی با خــود و دیگران را
پدید می اورد .غذاهای ساتویک می توانند کیفیت
ســاتوا را در بدن افزایش دهند که شامل غذاهای
سالم ،تازه و طبیعی هستند .بدنی سالم است که
هرسه بدن فیزیکی ،اختری وعللی ان درسالمتی
و هماهنگــی با هم باشــند .کیفیت ســاتویک
تمرکز را افزایش می دهد و شــخص را مبدل به
خردمندی ارام و متیــن می گرداند .تمرین های
یوگا و مدیتیشن ،و درپیش گرفتن سبک زندگی
ساتوایی سالمت هرسه کالبد را تضمین می کند.
کیفیت ســاتوا شبیه به یک دریاچه ی تمیز ،ارام
و روشن اســت که می توانید خود حقیقی تان را
بوضوح در ان ببینید.
1- Tamas
2-Rajas
3-Sattva
4-Atman
5-Ego
C H A K R A M A T
مرتاضان هند از قرن ها پیش تاکنون برای فعال کردن
چاکراها و به جریان انداختن انرژی در همه اندام های
بــدن روی تختــی کــه هزاران میــخ در ان بــکار رفته بود
می ایســتادند ،دراز می کشــیدند و یوگا انجام می دادند
تا نه تنها بیمار نشوند بلکه همراه با نشاط و ارامش از
عمر طوالنی برخوردار گردند و اینک دانش یوگا با الهام
از ایــن روش کهــن مرتاضــان هنــد مبادرت به ســاخت
و تولیــد تشــکچه ســوزن دار قابل اســتفاده بــرای عموم
بمنظور رسیدن به نشاط و سالمتی پایدار نموده است.
چاکرامت تشــکچه ای ســوزنی است که اســتفاده از ان
سالمتی همه اعضای خانواده را به ارمغان می اورد.
chakrakala.com
02188319054
دانش یوگا شهریور |1400شماره 153
63 صفحه 64
داشتن بدون
احساس مالکیت
نویسنده :شکوفه شنوا فالح
@chidakaasha
ایا داشتن چیزی بدون احساس مالکیت بران ممکن است؟ ایا خو ِد مالکیت
با احساس مالکیت فرق دارد؟ دراین مقاله برانیم تا به این مقوله بپردازیم .نه
مشروح ،بلکه سرنخ هایی از ان را به دست خواهیم اورد.
احســاس مالکیت یا دلواپسی ازدســت دادن یعنی افکارمنفی ،احساس
ناامنی و اضطراب به خاطر پیش بینی از دست دادن چیزی ،کسی یا موقعیتی
با ارزش .این حالت معموالً با احساســاتی چون اضطراب ،استیصال ،خشم،
ناتوانی ،بی پناهی و تنفر همراه می شــود و اغلب منجر به واکنش های دفعی
برای دورکردن موقعیت تنش زا و حفظ شرایط قبلی است.
باگوان راجنیش اوشو می گوید" :هیچ چیز بدتر از این نیست که یک وجود
را به یک شی ء تنزل بدهی و مالکیت یعنی این".
جمالتی اینچنینی که اغلب اسان های روشن شده بیان می کنند ،در بادی
امر فانتزی و ویترین پسند به نظر می رسند.در وهله ی عمل انسان انقدر به
چالش می افتد که تصور ان هم قابل پیشبینی نیست .اگر قرار است احساس
مالکیت نباشــد پس چه بهتر که اصال انسان طلب هم نکند و ان مطلوب را
نداشته باشد .چون داشتن خواه ناخواه انسان را به ورطه ی انحصار طلبی می-
کشاند ،مگر نه؟ واقعیت این است که اگرچه این سوال تکان دهنده و منطقی
به نظر میرسد اما اینطور نیســت .خیلی ساده انگارانه است که فکر کنیم با
انحصار طلبی و مالکیت می توان چیزی را برای خود به دســت اورد و حفظ
کرد .برعکس طبق قانون معنوی فرار بر هر چه اصرار بورزیم و به ان بچسبیم
از مــا خواهد گریخت .به عالوه طبق قانون معنویِ دیگر اصرار ورزیدن قانون
مقاومــت را برعلیه ما به کار خواهد انداخت .لحظه ای درنگ کنید ،مصادیق
64
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
انقدر زیاد اســت که از شمارش خارج است .چه بسیار افرادی که انقدر بابت
سالمتی جسمی خود نگران بوده اند که سالمت روانی خود را با خطرات جدی
مواجه ساخته اند و حتی افراد وسواسی بسیاری مبتال به ویروس کرونا شده
اند .هر شــدت عملی باعث ایجاد ثنویت و حرکت به سمت ضد ان می شود.
ترس از دســت دادن ،منجر به خو ِد پدیده ی از دســت دادن
تمرکز بر روی ِ
می شود .تمرکز بر روی حفظ سالمتی همراه با ترس و اضطراب منجر به تورم
ترس و ترکیدن ان و باالخره وادادن می شود.
اگر بخواهم یک نمونه ی واضح و ملموس از داشتن همراه با حس مالکیت
را مثال بزنم نگه داشتن یک پرنده داخل قفس است .به محض اینکه در قفس
را بــاز کنید پرنده ازان می گریزد .همــه ی پدیده ها اینگونه اند .همه روابط
بین انســان ها و وضعیت ها ،میل به ازادی و رهایی دارند .حتی خواسته های
درونی
ما هنگامی که به انها نرسیده ایم میل به رهایی دارند و گاه فشار میل
ِ
ناشــی از ایگو(منیت) انقدر درون ما قوی اســت که هرچه تالش می کنیم
خواسته ی ما با موانع جدید مواجه می شود و به ان نمی رسیم .علت بسیاری
از ناکامی ها همین است .پیش بینی و محکم کاری بدترین کاریست که فرد
می تواند برای محافظت از مطلوب خود انجام دهد.
فرق احســاس مالکیت با خود مالکیت چیست؟ مالکیت یعنی داشتن ،اما
احساس مالکیت یعنی هر لحظه حس کردن ان .مثل االرم و زنگ خطر .شما
یک لباســی را پوشیده اید اما سنسورهای پوستی و حس المسه بعد از چند
ثانیه دیگر پیام ان را به مغز مخابره نمی کنند .فرض کنید اگر هر لحظه لباس
را روی پوست خود حس می کردید دیگر از کار و زندگی می افتادید .اکنون
وقتی چیزی را دارید و دایما داشــتن ان در جلوی چشمتان رژه می رود چه
عذابی ســت؟ افرادی هستند که یک موقعیت اجتماعی سطح باالیی دارند و
این موقعیت مدام جلوی چشمشان است و هی به انها می گوید تو رئیس این
مجموعه هستی و دیگری زیر دست توست ،در نتیجه رفتار ان رئیس شبیه
یک کاریکاتور می شود چون دیگر همه جا خودش را رئیس می بیند و تواضع
و دوستی با انسانها را از یاد می برد و به این احساس معتاد می شود .این فرد
اگر روزی موقعیت کاری اش را از دست بدهد ُخرد و خمیر خواهد شد.
در بسیاری از روابط ،افراد چنان عاشق یکدیگر می شوند که گویی دیگری
را به بردگی گرفته اند .فرد ،در چنین روابط عاشقانه ای گویی مشاعر خود را
از دســت داده است .ترس از دست دادن محبوب زمینه ی باز شدن و تقویت
کدهای ژنتیکی مخفی انواع بیماریهای روانی در فرد می شود ،بطوریکه همین
باعث شکست و ناکامی او خواهد شد .ما دیگران را همیشه به علت خیانت و
قدرنشناسی انها از دست نمی دهیم ،علل دیگری هستند برای از دست رفتن
هر چیزی که از دستان بشر خارج است و بهتر است دست از کنترل همه چیز
برداریم و به امکانات کم خودمان قناعت کرده و بیشــتر به امکانات الیتناهی
متصل باشیم .بودا می گوید ":هرانچه رفت بگذار برود ،هرانچه امد بگذار بیاید
و هرانچه ماند بگذار بماند".
و بازهم اوشــو می گوید " :دو دســتی چســبیدن به هــر چیزی یعنی
اعتماد نمی کنید".
انســانی که اعتماد می کند به داشــته های خود ،قدردان لحظه ی اکنون
اســت .درمــدار فراوانی ارتزاق می کند .چیزی را از دســت نخواهد داد مگر
اینکه معاوضه ای برای او اتفاق بیفتد .یعنی چیزی از مدار او خارج شــود و
چیزدیگری ســرجایش قرارداده شود .پس احساسات سطح پایین مثل غم و
اندوه و حسرت و حسادت و فقدان را به خود راه نمی دهد.
عظیم عشق که سیال
جریان
روز و روزگارتان سرشــار از اگاهی ،فراوانی و
ِ
ِ
است و ایستایی را نمی پذیرد. صفحه 65