ماهنامه دانش یوگا شماره 150
ماهنامه دانش یوگا شماره 150
ماهنامه دانش یوگا شماره 150
صفحه 1
فهرست
Contents
3
سرمقاله
4
سخن مدیرمسئول
7
قبل ازانجام تمرینهای پرانایاما به این نکات توجه کنید!
یوگا؛ دانش خودشناسی درس هایی از یوگا با پراشانت ایینگر 8
10
نقش اصوات در تعالی روح
12
اواتاراها و نظریه فرگشت
14
یوگای کالسیک و چهارگام یوگا
16
تمرینات عملی ایورودا مزه های غذایی
18
یوگا و کووید19 -
19
چگونه با یوگا به مقابله ی واریس برویم؟
20
مهندسی درون چیزی هست که عاشق دیوار نیست!
یوگا پزشکی درمان التهاب ،ارتروز ،و بیماری های قلبی با یوگا 22
24
جرعه ایی از یک کتاب خلق رفتارهای ماندگار
26
گفتاری در باب مراقبه
28
سینمای عرفانی نقد فیلم سینمایی :روز هشتم
30
خود را بشناس تا خدا را بشناسی
31
شادی و خوشبختی زندگی
34
یوگا راهی به سوی سالمتی کامل اساناها
36
راهکارهایی برای غلبه بر استرس
39
فنگ شویی راهروها
40
چه نوع یوگایی برای شما مناسب است ؟
41
سفر درونی
42
معجزه بیداری
43
سیکل ضد خشم در یوگا
44
منطق نیایش
45
چاکراها؛ گردونه های انرژی
46
هماهنگی در خانه
49
رنگ امیزی مانداال
50
یادداشتهای یک یوگی
51
دوازده اردیبهشت 1400
52
دتاکس ها؛ نوشیدنی های سم زدا
54
حرکات یوگا برای درمان اسم و تنگی نفس
55
کارما ،پاسخ کائنات به پرسش های ما
56
جادویی یوگا اشنایی با گربه و سگ
جنگل
ِ
اثر روانشناسی رنگ ها در بهبود کیفیت زندگی چقدر است؟ 58
60
جواب جدول شماره قبل
61
پرسش و پاسخ هایی از پاپاجی درباره روشن ضمیری
62
داستانی درباره ی حقیقت جوی ترسو
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :سیدعبدالحمید موحدی نائینی
عضو انجمن مدیران مطبوعات
زیر نظر شورای سیاست گذاری
سردبیر و سرپرست گروه مترجمان :شهال قاسمیان دستجردی
مدیر اجرایی :رویا دادجو
مدیر امور مالی :عبدالمجید موحدی نائینی
مشاور امور بین الملل :سید محمد مسعود موحدی نائینی
مدیر امور هنری ،گرافیست و طراح روی جلد :سید محمدرضا موحدی نائینی
روابط عمومی :سهیال موحدی
تایپیست :مژگان مزروعی
سازمان اگهی ها :رابعه ربیعی
امور مشترکین و مسئول توزیع :رویا قاسمی
لیتوگرافی و چاپ :شرکت چاپ انتخاب رسانه (سالم)
سال هجدهم -خرداد 1400
شماره 150
۳۱خرداد روز جهانی یوگا
از عزیزانی که مایل به همکاری با مجلۀ دانش یوگا هستند ،خواهشمندیم
مقاالت خود را به ادرس پست الکترونیکی مجله ارسال فرمایند.
تحریریۀ مجله در دخل ،تصرف و ویرایش مطالب ارسالی کام ً
ال ازاد است.
همکاران این شماره :مهتاب کالنتری ،نسترن صافی ،لعیا نبی فر،
ســام ســرابی ،پــری باباجــی ،نگارســنجری فر ،ناهید موســوی،
پیــام صمــدی خــادم ،شــیرین احمــدی ،سوســن عبدالرضایی،
چانگ فن ،ســهیال ثمرقندی ،لیال ســلوکی ،شــکوفه شــنوافالح،
حجت االســام علی قنبریان ،اتنا ســرابی ،گروه سالمتی سیمرغ،
ســارا توحیدی ،عطیــه عظیمی ،حامد رنگین کمــان ،ژیال حاتمی،
ایدا شاهی بیک ،شیمال خان ،پروانه قاسمیان دستجردی ،سما ایجادی،
غزاله ادم پور ،فاطمه توازنی زاده ،رضا نکویی
نشانی :شمال میدان هفت تیر ،ابتدای مفتح شمالی،خیابان مالیری پور ،خیابان
زیرک زاده ،نبش خیابان ارام ،پالک 16+1نبش پالک ۱۷
تماس با تحریریه:
تلفن88318189-88319054 :
تلگرام و واتساپ09902260640 :
تماس با سازمان اگهی ها88842667 :
کدپستی1575783113 :
info@danesheyoga.com
www.danesheyoga.com
@danesheyoga
/yoga.knowledge
تصویر روی جلد:اقای رضا نکویی از شیراز -پرتوجوی یوگا صفحه 2
شماره 150
درس هایی ازیوگا؛ دانش
خودشناسی با پراشانت ایینگر
یوگا دانش خودشناسی است و به ما کمک می کند تا خودمان را
درایینه یوگا نگاه کنیم و درباره خود بیشتر بدانیم .ازدیدگاه یوگا افراد
دو دسته اند؛ افرادی که عالقه مندند بدانند یوگا چیست؟ وافراد
دیگر که می خواهند بدانند :چه چیزی ازیوگا برای من خوب است؟
اغلب افراد درصدد ان هستند که از یوگا برای سالمتی جسم و روح
خود بهره ببرند ،اما درواقع وقتی به نتیجه مطلوب دریوگا می رسیم
که یوگا را به خاطر خود یوگا انجام بدهیم
راهکارهایی برای غلبه براسترس
اضطراب و استرس جزو احساس های طبیعی انسان هستند ،اما انچه
استرس را خطرناک می کند ماندن در این حالت برای زمان طوالنی
است .درجهان کنونی ،با وجود همه گیری ویروس کرونا این احساس
منفی در بین مردم بیشترشــده و عالوه بر خــود بیماری ،ترس و
اضطراب ازدچار شدن به ان بر این استرس افزوده است .خوشبختانه
راهکارهایی برای مقابله و رفع اســترس وجود دارد از جمله مراقبه،
توکل و عبادت ،یوگا ،پیاده روی ،لبخند زدن و...
کارما؛ پاسخ کائنات
به پرسش های ما
کارما واژه ای است که اغلب مردم در مورد ان شنیده اند ،اما عده ی
کمی به معنای حقیقی ان واقف می باشــند .اغلب مردم ،به اشتباه
کارما را قانون مجازات و پاداش تعبیر کرده و انرا نفرینی برای کسانی
که عمل بدی مرتکب شــده اند تلقی می کنند .کارما درواقع نتیجه
عملکرد ما و پاســخ کائنات به پرســش های ماست .وقتی کسی را
قضاوت می کنیم ازکائنات می خواهیم تا ما را موقعیت او قراردهد.
اثرروانشناسی رنگ ها در بهبود
کیفیت زندگی چقدراست؟
ازروزگاران بسیاردور ،رنگ ها همواره پیرامون بشررا احاطه کرده و او
را تحــت نفوذ خود دراورده اند .درطول 100ســال اخیرمطالعات
عمیق و گسترده ایی بر روی رنگ ها و اثراتشان بر روی زندگی انسان
انجام گرفته که نشــان دهنده تاثیرعمیق انها بر روح و روان انسان
است .دانستن اثرات رنگ های مختلف فواید بسیاری از جمله درمان
بیماری های روحی دارد.
8
36
55
58 صفحه 3
31خرداد ســال 1400مصادف با 21ژوئن 2021هفتمین روزجهانی یوگا ازراه می رســد ،درحالی که
دومین روزجهانی یوگایی اســت که خیابان ها ،میادین ،پارک ها و باشــگاه های یوگای سراسرجهان به
خاطرهمه گیری ویروس کرونا ،ازان زیراندازهای رنگارنگی که منتظربرگزاری مراسم این روز بودند خالی
می ماند .بیشترازیکسال است که کووید19-زندگی مردم درهمه کشورها را تحت تاثیرخود قرارداده و به
نحوی شــیوه زندگی انسان ها را تغییرداده است .ولی خوشبختانه بشرهوشمند همواره راهی برای بقا و
ادامه حیات خود برروی این کره خاکی پیدا می کند .برگزاری مراســم روزجهانی یوگا به صورت مجازی
درســال گذشته نیز یکی از این راه حل ها بود که نشان داد درهرشرایطی می توان اتحاد و یگانگی را که
پیام وهدف اصلی یوگاست حفظ نمود.
پیشنهاد نام گذاری یک روزازسال به نام روزجهانی یوگا ،توسط نخست وزیرهند نارندرا مودی در سپتامبر
2014درســازمان ملل متحد مطرح شد .وی طی ســخنرانی گفت :یوگا هدیه ایی گرانبها ازسنت های
دیرینه هند است که متضمن اتحاد ذهن ،جسم ،اندیشه ،عمل وتوازن میان بشروطبیعت می باشد...علت
تعیین این روز یعنی اولین روزتابستان که بلندترین روزسال دراغلب کشورهای نیمکره شمالی است ،شروع
انقالب تابستانی ورویدادهای خوبی است که به همراه دارد ،ازجمله اغاز فصل بارندگی درهند و کشورهای
همجوارش .درافسانه های هند باستان این روز بسیار مقدس بوده و گوروپورنیما نامیده می شود.
هفتمین روزجهانی یوگا فرصت خوبی است تا یکباردیگراتحاد و یگانگی خود را با عالم هستی ،حتی به
صورت انالین جشن بگیریم.
3 صفحه 4
س
ک
خ
ینیب ره دم پا خ ردار ود
سید عبدالحمید موحدی نائینی
"ســودوم" و "عموره" یا "گمورا" نام دو شهری است که لغت خداوند
بر ان ها نازل شــد و به شــرحی که در کتب اسمانی امده است به اتش
قهر و غضب الهی سوختند .در "سودوم" و "گمورا" مردم چنان به فسق
الوده شده بودند که جز لذت جویی و لهو و لعب فکر و ذکری نداشتند.
از میان انواع معاصی" ،ان ها فقط همجنس بازی را نمی شناختند که ان را
هم از شیطان اموختند ،یعنی شیطان به صورت جوانی خوب روی درامد
و از ایشــان خواست تا با وی درامیزند .قوم این معصیت را هم شناختند
و زیر دندانشــان مزه کرد و دیگر دســت از ان نکشیدند .لوط پیغمبر از
طرف خداوند مامور هدایت مردم "ســودوم" و " گمورا" بود ولی حریف
ان ها نمیشــد ،حتی زن لوط او را به نیشخند می گرفت .عاقبت خداوند
فرشــتگانی را به زمین فرستاد تا به "سودوم" بروند و با مردم انجا اتمام
حجت کنند .اگر به راه راست نیامدند بال بر ان ها نازل شود .فرشتگان به
صورت میهمان به خانه " لوط" درامدند .لوط که قوم خود را میشناخت
و میدانســت ان ها چه اراذلی هســتند میهمانان خود را به خلوت برد تا
از نظرهای اهالی محترم پنهان باشــند ،ولی زن لوط راز او را فاش کرد.
اتشــی بر بام خانه افروخت و بدین وسیله همشهریان را خبر داد که اگر
زود بجنبند می توانند میهمانان لوط را شــکار کنند .خالصه کالم ،الواط
در خانه پیغمبر خدا جمع شدند و از او خواستند میهمانانش را در اختیار
ان ها بگذارد تا با ان ها عیشی ترتیب دهند .اما "لوط" زیر بار نرفت و گفت
ون " 1قوم ســماجت کردند و میخواستند
" :ا ِ َّن َهو َُل ِء ضَ ْیفِی َف َل تَفْضَ ُح ِ
میهمانان "لوط" که در واقع همان فرشتگان اعزامی بودند را به زور از خانه
بیرون بکشند .ولی در همین وقت بالنازل شد و تا صبح روز بعد ،جز لوط
و چند نفر از صحابه و یاران او ،هر که در ان شهر بود به اتش قهر غضب
خدا سوخت .اینها اخباری است که بوسیله ی کتابهای مقدس اسمانی از
4
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
وقایع شهر "سودوم" و "گمورا" بدنام ترین شهرهای زمان گذشته به
دست ما رسیده است.
منظور از بیان این داســتان پرداختن به عملکــرد این روزهای ما
انسان هاســت .ایا در عهد باستان تنها مردم "سودوم" و "گمورا" گناه
می کردند و در این زمانی که زندگی میکنیم از گناه و فســق و فجور
خبری نیست؟ یا بالعکس در زمانی که علم و تکنولوژی به کمک انسان
امده تا راحتی و اسایش و رفاه را برای او تامین کند انواع گناهان که
شاید حتی در زمان قوم سودم و گمورا نبوده توسط مردمان این عصر
انجام میشــود؟ در همه کتب مقدس به مسئله گناه اشاره شده است.
اگر بخواهیم به این مســئله عمیق و دقیق نگاه کنیم باید ببینیم که
اصال گناه چیســت؟ چرا ابتدا ادم و حوا با خوردن سیب اولین گناه را
مرتکب شدند و به دنبال ان چرا فرزندان ادم و حوا که ما باشیم گناه
میکنیم؟ گفته می شود گناه زمانی اتفاق می افتد که بر خالف نظر خدا
کاری انجام شــود و این در حالی است که بعضا انسان بواسطه حفظ
منافع ،کام جویی و لذت طلبی مرتکب گناه می شود کسانی که گناه
می کنند متوجه نیستند که گناه دو اثر منفی دارد ،تاثیر روی جسم و
اثر بر روی ذهن.
بازهم برای ان که گناه را بهتر بشناسیم باید بدانیم ارتکاب گناه به
دو شکل انجام می شود:
.1گناهان بدنی و جسمی .2گناهان ذهنی و درونی
گناهان بدنی و جســمی گناهانی هستند که با یکی از اعضاء بدن
انجام میگیرند ،بر اساس فلسفه ودانتا 2گناه از طریق ۵عضو بدن انجام
می گیرد دست ها ،پاها ،دهان ،الت تناسلی و مقعد .اعضاء فوق اعمالی
همچون غیبت ،زنا ،دزدی و ...را میتوانند انجام دهند. صفحه 5
گناه مانع ارامش خاطر می شود :انسان از زمانی که پا به عالم خاکی
می گذارد و بر اساس فلسفه یوگا در چرخه سامسارا 3قرار می گیرد طالب
سعادت است و نیک بختی .از بین 8میلیارد جمعیت فعلی جهان ،هیچکس
بدنبال سختی و درد و مشکل و رنج نیست .ولی گناهانی که امروزه انسان ها
مرتکب می شوند ارامش و نشاط و راحتی انان را به هم می زند وذهن ها را
درگیر می کند .گناه ،وجدان ادمی را مورد مالمت و سرزنش قرار می دهد و
با ضربات پیگیر خود بر روح و فطرت ،ارامش روحی را از فرد می گیرد .موالنا
جالل الدین محمد بلخی ( 604-672ه.ق) شاعر و عارف قرن هفتم هجری
قمری من غیر مستقیم به ادم ندا می دهد گناه نکن ،مراقب باش هر فعلی
که انجام می دهی چیزی عایدت می شود
هین مراقب باش گر دل بایدت
کز پی هر فعل چیزی زایدت
گناهانی ذهنی که در دل و ضمیر ادمی انجام می گیرد مثل داشتن نیت
بد ،حسد ،کینه ،بخل" ،حرص ،طمع و ...
علما ،فضال ،قدیسین و بزرگان علم و ادب همگی تاکیدشان بر ان بوده
ی قدم بگذارند که اگر چنین
که ادم ها از گناه دوری جویند و به سمت نیک
نکنند دچار ضرر و زیان می شــوند .گناه ارامش انسان را سلب می کند ،
پریشــان حالی و ســختی و رنج و درماندگی را بر او مستولی می گرداند.
مــوال علی"(ع) هیچ گاه پیروزی را در انجام گناه نمی داند و می فرماید "
پیروز نشد ،ان کس که گناه بر او چیرگی یافت" حال ببینیم زمانی که گناه
انجام می گیرد چه اثاری بر جسم و ذهن و اگاهی و شعور و منزلت ادمی
باقی می گذارد.
گناه مانع کسب معرفت می شود :معرفت به معنای اگاهی ٬شناخت و
ادراک است ،همانی که افالطون ان را گنجینه ای می داند که برای بدست
اوردنش باید تالش کرد و ذبیح اهلل قاســمی شاعر معاصر افغان به زیبایی
معرفت را این گونه شیوا بیان می کند :
در گرانی است ،به هرکس ندهند
معرفت ٌ
پر طاووس قشنگ است ،به کرکس ندهند
معرفت این ّدر گرانبها هیچگاه با گناه بدســت نمی اید .با گناه هیچگاه
شناخت یا درک حقیقت اتفاق نمی افتد .زمانی که حقیقت کمرنگ شود
و یا از نظر ناپدید گردد ارامش و راحتی خیال از بین میرود و درون ناشاد
می شود .وین دایر ( ۱۹۴۰_۲۰۱۵م)سخنور و نویسنده معروف امریکایی،
معرفت را همانند نوری در درون می داند که اگر روشن شود تحوالت زیادی
در زندگی انســان به وجود می اورد ":هرگاه با منشاء معنوی مطلق پیوند
داشته باشید نور خدایی که در اندرون شما می تابد از طریق دست هایتان به
سخن در می اید و از طریق سیمایتان به همه لبخند می زند".
گناه باعث ســرافکندگی و شرمساری می شود :اگر غرایز حیوانی
طغیان کند و پرده شرم و حیا دریده شود نه تنها رسوایی و تنفر عمومی به
بــار می اید بلکه ادمی را به موجودی خطرناک تبدیل می کند ،اخباری که
بعضا این روزها از گوشه و کنار می شنویم و گاهاً در فضای مجازی انعکاس
می یابد عموما با کردار ها و رفتارها که در پی ان سودجویی ،ثروت اندوزی،
حفظ منافع شخصی،ارضای شــهوت و ...به چشم می خورد محال است با
گناهی پیوند نخورده باشد .از جمله گناهان بجا مانده از زمان سودوم و گمورا
که امروزه خیلی رایج شده و بتدریج در حال عادی شدن است .ارضاء شهوت
به طریق غیر عرف است که مسلما با گناه همراه است .عدم کنترل شهوت
از جمله کردارهایی است که می تواند با گناه همراه باشد که اگر چنین شود
عواقب وخیمی به دنبال دارد ،شهوت به عنوان یکی از شش دشمن انسان
که همانند تیغی دو لبه عمل می کند بسیار حائز اهمیت است ،یک لبه ی ان
که مثبت است و بایستی از ان استفاده شود زمانی است که به طریق شرعی،
قانونی و عرفی که همان ازدواج است و برای ازدیاد نسل از ان استفاده می
شود بکار گرفته شود ،لبه ی دیگر ان که بی نهایت ّبرنده ،تیز و خطرناک و
خانمان برانداز است زمانی است که خارج از عرف و بدون بهره گیری خرد و
عقل استفاده گردد .ارضای شهوت برای هوی و هوس و از هر طریق و هر راه
نه تنها گناه به دنبال دارد بلکه ذهن را درگیر و ارامش را از انسان می گیرد.
زمانی که اسکندر مقدونی ســردار یونانی ایران را به تصرف خود دراورد و
در پارســه ۴کاخ داریوش ساســانی یا همان تخت جمشید را فتح کرد .در
اولین شب استقرار در کاخ زن بدکاره ای بنام بئاتریس خودش را اماده می
کند تا در اختیار او قرار گیرد ولی به یک شــرط و ان شرط اتش زدن کاخ
با عظمت داریوش اســت و اسکندر غرق در شهوت با مشعلی که در دست
داشــته پرده کاخ را به اتش می کشد که زبانه های ان به تدریج همه کاخ با
عظمــت داریوش را دربرمی گیرد و ان را با خاک یکســان می کند ،ارضاء
شهوت بدون بکارگیری عقل و خرد نه تنها گناه بزرگی را به دنبال دارد بلکه
می تواند تبعات مخربی را برای فرد و جامعه دربرداشته باشد .رعایت اخالق
کنترل کننده انســان و دور کننده او از گناه هست .چنانچه ادمی در صدد
انجام پی در پی گناه باشد ،فضائل انسانی و اخالقی را یک به یک از دست
می دهد و به شخص بی شخصیت و الابالی تبدیل می گردد .موال علی (ع)
در دعای کمیل به گناهانی که پرده ها را می درد این گونه اشاره و می فرماید:
ِی ُّ
ُوب الَّتِی تَ ْهت ُ
الذن َ
" اللَّ ُه َم ا ْغف ِْر ل َ
ِک الْع َِصم " 5و موالنا بســیار زیبا لطف
حق ،مداراها و رسوایی ها وقتی از حد بگذرد را این گونه بیان می کند:
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
5 صفحه 6
لطف حق با تو مداراها کند
چون که از حد بگذرد رسوا کند
گناه باعث فقدان نعمت می شود :یکی از حقایقی که در کتاب های
اسمانی از ان پرده برداشته شــده ارتباط میان اعمال انسان و حوادث و
اتفاقاتی است که برای او رخ می دهد .گفته می شود در صورت انجام گناه
توسط یک قوم خداوند نعمت ها را به نقمت ( عقوبت و عذاب و شکنجه
) تبدیل می کند یا اینکه نعمت هایی که داده اســت را از انان می گیرد .
بعبــارت دیگر خداوند نعمتی به بنده ای نداده کــه از او بگیرد جز انکه
گناهی مرتکب شود یا ناشکری اتفاق بیفتد که به سبب ان ،نعمت از او
گرفته شود .همانی که موالنا هم به ان اعتقاد دارد و می گوید:
کفر نعمت از کفت بیرون کند
شکر نعمت نعمتت افزون کند
گناه مانع طول عمر می شود :اگر چه مرگ در اختیار انسان نیست
لیکن اعمال انسان در طوالنی شدن یا کوتاه شدن عمرش دخالت دارند،
یعنی اعمال و رفتار انســان در زندگیش تاثیر می گذارند ،در کتاب های
اسمانی امده است گناهانی مانند قطع رحم ،زنا ،قسم دروغ ،سخنان دروغ،
ازردن پدر و مادر و ...از جمله مواردی است که عمر را کوتاه می کند و در
عوض اعمالی همچون صدقه پنهانی ،نیکی به پدر و مادر ،صله رحم و ...
عمر را طوالنی می کند .موالنا در دفتر چهارم کتاب مثنوی به نیات و عمل
ادمی اشاره می کند که دارای پیامدی هایی است که یا در این دنیا و یا در
جهان پس از مرگ گریبانش را می گیرد و ندا در می دهد مراقب باش و
بیدار ،چرا که هر لحظه پاسخ کردارت را می بینی:
گر مراقب باشی و بیدار تو
بینی هر دم پاسخ کردار تو
برای پایان دادن مطلب تفعلی می زنیم به دیوان خواجه حافظ شیرازی
( 727-792ه .ق) استاد سخن ،عارف و سخنور پراوازه که بارها در دیوانش
به مسئله گناه اشاره کرده و اعتقاد دارد استعداد گناه کردن در وجود ادمی
به ودیعه گذاشته شده و ان به این معناست که بشر از نظر ساختار وجودی
میل به گناه و هنجار شــکنی دارد ولی با ترک ان ها می تواند تقدیرش را
عوض کند.
بر ان سرم که ننوشم می و گنه نکنم
اگر موافق تدبیر من شود تقدیر
حافظ در عین حال اشاره می کند راه برگشت همواره برای ادم گناهکار
باز است و می تواند با پشیمانی از کردارهای ناپسند و توبه کردن به نیکی
گرایش پیدا کند و به سرافرازی دست یابد .در عین حال حافظ رندانه به
مبارزه با زاهدانی برمی خیزد که خود باعث و بانی ترویج گناه در جامعه اند
ولــی ادعای اهل منبــر و محراب بودن می کنند ولــی در خلوت ان کار
دیگر می کنند.
واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می کنند
چون به خلوت می روند ان کار دیگر می کنند
بنظر می رســد اهالی سودوم و گمورا که شــرح ان در قران امده تنها
اسمشان بد دررفته به قومی که همواره با گناه زندگی می کرده اند ،معروف
شده اند بیاییم به زمان خود برگردیم و به دور و برمان نگاه کنیم و ببینیم
ایا انســان عصر حاضر از ۵اندام حرکتی و البته از عقل و خرد و اندیشه و
اگاهی خود در جهت اعتالی یک زندگی متعادل و متناسب برای رسیدن
به تعالی استفاده می کند و تالشش برای کسب معرفت و خدمت به این و
ان و تالش برای ارتباط با یگانه عالم اســت یا همانند قوم سودوم و گمورا
در پی کســب لذت و کام جویی و ارضای غرایز حیوانی و قرار گرفتن در
سراشیبی زندگی؟
-1اینان مهمانان منند مرا در برابر انان رسوا مکنید
-2فلسفه قدیمی هند با هزاران سال قدمت
-3چرخه ی تولد ،رشد ،پیری و مرگ
-4فارس
"-5خدایا ببخش گناهانی که پرده ها را می درد"
جناب اقای سید عبدالحمید موحدی
مدیرمسئول محترم مجله دانش یوگا
اندوه ما در غم از دست دادن ان عزیز بزرگوار در واژه ها نمیگنجد
تنها می توانیم از خداوند برایتان صبری عظیم و برای ان مرحوم
روحی شاد و ارام طلب کنیم.
مترجمین ،نویسندگان و کادر هیئت تحریره
مجله دانش یوگا
من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق
با نهایت احترام و رعایت ادب و در کمال تواضع و ارادت
و با عرض سپاس ،بدین وسیله مراتب قدردانی و تشکر
خود را از یکایک شما سروران ،اساتید ،دوستان ،اشنایان و
خوانندگان ارجمندی که با ابراز همدردی از طریق پیامک و ارسال
تاج گل ،موجب تسلی خاطر شدید
صمیمانه تقدیر و سپاسگزاری می نماید
امیدوارم خداوند بزرگ عنایت فرماید تا بتوانم
لطف و زحمات یکایک عزیزان را جبران نمایم
سید عبدالحمید موحدی
مدیر مسئول مجله دانش یوگا
6
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 7
قبل ازانجام تمرینهای پرانایاما
به این نکات توجه کنید!
برگردان :مهتاب کالنتری
در متون قدیمی یوگا ،قوانین بی شماری مربوط به پرانایاما وجود دارند ،ازنکات
اصلی درانجام تمرین های پرانایاما حفظ ارامش وتعادل ،وداشتن اگاهی کامل
نسبت به تمرین ها است .برای کســانی که به طور جدی خواهان یادگیری
وادامه دادن تمرین های پیشرفته ی پرانایاما هستند ،راهنمایی استاد یا مربی
با تجربه ضروریست.
تنفس
اغلب تنفس ازراه بینی انجام می شود نه از راه دهان ،مگراینکه تنفس خاصی
مد نظرباشــد .بینی باید قبل ازهرجلســه تمرینی با قوری نتی تمیزشود و
درطول انجام تکنیک های تنفسی ،باید به سوراخ های بینی اگاه بود .زمانیکه
دم می گیرید سوراخ های بینی باید منبسط و بازشوند و درهنگام بازدم باید
رها گردند ودر وضعیت نرمال قرار بگیرند.
زمان تمرین
بهترین زمان برای تمرین پرانایاما صبح زود است .زمانی که بدن شاداب بوده
و مشغولیات ذهنی کم است .اگرانجام تمرین در این زمان برایتان امکان پذیر
نباشد ،زمان مناســب دیگر هنگام غروب خورشید است .پرانایاما اثرات ارام
بخشی برای قبل ازرفتن به رختخواب نیز دارد .سعی کنید که تمرینات را به
طــور منظم و هر روز ،در یک زمان و مکان ثابت انجام دهید .منظم بودن در
تمرین ها باعث افزایش قدرت می شــود و سازش بدن و ذهن بیشترگشته و
در نتیجه قدرت پرانا در بدن افزایش خواهد یافت .درانجام تمرینات پرانایاما
عجلــه نکنید ،اهســته وارام و ثابت قدم بودن درتمرین هــا از دالیل اصلی
موفقیت است.
مکان تمرین
در اتاقی ساکت ،تمیز ،خوشایند ودلپذیر تمرین کنید ،جایی که تهویه هوای
خوبی دارد و شــلوغ و پر زرق و برق نباشد .ترجیحا در مکانی خلوت و ساده
تمرین کنید .به طورکلی ازتمرین درمقابل نورمستقیم خورشید بپرهیزید ،چون
بدن بیش ازحد گرم می شود ،به استثنای سحر ،یعنی زمانی که اشعه های نرم
خورشید می تابد ،نورخورشید در صبح زود برای بدن بسیار مفید است .تمرین
دربرف وسرما ،باد یا در زیر یک دستگاه تهویه هوای سرد کننده ممکن است
دمای بدن را بیش ازحد پایین بیاورد و باعث ایجاد لرزوسرما در بدن بشود.
وضعیت نشستن
قرار گرفتن دریک وضعیت مدیتیشن راحت و پایدار ضروری است تا بدن در
طول تمرین ارام و ثابت بوده و تنفس بدرستی انجام گیرد .نشست سیداسانا،
واجراسانا یا پادماسانا از بهترین وضعیت ها برای انجام تمرینات پرانایاما هستند.
اگراین نحوه نشستن برایتان مشکل است می توانید درحالت دو زانو یا چهار
زانو بنشینید .بدن باید ریلکس باشــد و ستون فقرات و گردن و سر در یک
راســتا قرار بگیرند .روی یک حوله یا پتوی تا شده که ازالیاف طبیعی تهیه
شده است بنشینید تا انرژی به خوبی در طول تمرین در بدن و درامتداد ستون
فقراتتان جریان یابد.
ترتیب تمرین ها
به طور معمول پرانایاما باید بعد ازاساناها و قبل از مدیتیشن انجام شود .بهتر
است بعد ازتمرین پرانایاما برای چند دقیقه بدن را در وضعیت شاواسانا روی
زمین رها کنید.
لباس مناسب
در زمان تمرین پرانایاما باید لباسی راحت و ازاد با الیاف طبیعی به تن داشته
باشید .وقتی هوا سرد است یا برای دورنگه داشتن حشرات در زمان تمرین می
توانید بدن را با یک پتو یا شال نازک پوشانید.
نظافت
قبل از شروع تمرین ها حمام کنید یا دوش بگیرید ،و یا حداقل دست وصورت
و پاهایتان را بشویید .تا نیم ساعت بعد ازتمرینات پرانایاما دوش نگیرید و اجازه
بدهید تا دمای بدن به حالت نرمال و طبیعی خود بازگردد.
معده خالی
حداقل دوتا سه ساعت بعد از یک وعده غذایی صبرکنید و بعد شروع به تمرین
پرانایاما کنید .غذا درمعده به پرده ی دیافراگرم و ریه ها فشار می اورد و تنفس
عمیق را دچار مشکل می سازد.
هاضمه
وقتی شــروع به انجام تمرین های پرانایاما می کنید ممکن است یبوست یا
کاهش ادرار را تجربه کنید .در این شرایط خشکی مزاج ،خوردن نمک و فلفل
و ادویــه جات را متوقف کنید و مقدار زیادی اب بنوشــید ،ودرصورت رقیق
بودن مزاج ،تمرین ها را موقتا چند روزی متوقف کنید و رژیم برنج و کشک
یا ماست داشته باشید.
رژیم غذایی
یک رژیم غذایی متعادل شامل پروتئین ،کربوهیدرات ،چربی ،ویتامین ها و
مواد معدنی اســت .برای انجام تمرین های پرانایاما نیاز به یک برنامه غذایی
صحیح ،کامل و ثابت دارید .ترکیبی ازحبوبات ،میوه ها و سبزیجات تازه ،و در
صورت نیاز مقداری شیرو لبنیات توصیه می شود.
در مراحل پیشرفته تر نیازبه تغییراتی در رژیم غذایی می باشد که باید با استاد
یا مربی یوگا مشورت شود.
از فشار اجتناب کنید
درتمام تمرینات پرانایاما باید به خاطرداشته باشید فشاراوردن زیاد و تالش
برای افزایش سریع ظرفیت تنفسی تان کار درستی نیست ،به همان صورت که
در تمرین اساناها توصیه می شود گام به گام و مرحله به مرحله پیش بروید.
اثرات جانبی
در شــروع تمرینات پرانایامــا امکان دارد در بعضی افراد عالئمی مشــاهده
شــود ،مثل خارش پوست ،سوزش ،گرم یا سرد شــدن بدن و...اینها عالئم
موقتی هستند.
با مشــاهده این عالئم با مربی یوگای خود مشــورت کنید .در زمان بیماری
تمرین نکنید .سیگارنکشید زیرا استعمال دخانیات باعث کاهش ظرفیت ریه ها
می شود و در کل برای سالمتی بسیار مضراست .ریه های بیمار قادر به انجام
درست تمرین های پرانایاما نیستند.
منبع:
Yoga Teacher Training AAYUSH Yogadarshanam
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
7 صفحه 8
ج
لسه
دوم
یوگا؛ دانش خودشناسی
درس هایی از یوگا با پراشانت ایینگر
گرداوری و ترجمه :نسترن صافی
در شماره قبل گفتیم که دردنیای امروز ،با شیوع ویروس کرونا بسیاری از کالس های یوگا به صورت انالین برگزار می شوند .پراشانت ایینگر
پسر استاد ایینگربزرگ نیز اکنون کالس های یوگای انالین دایرنموده که بیشتردرباره مفاهیم و فلسفه یوگاست .جلسه اول با اهمیت تمرکز
براندام های بدن در حین انجام اساناها اشنا شدیم .در این شماره جلسه دوم و سوم از این سری کالس ها تقدیم حضورتان می گردد.
یوگا دانش خودشناســی اســت و به ما کمک
می کند تا خودمــان را در ایینه یوگا نگاه کنیم
و درباره خود بیشــتر بدانیم .از دیدگاه یوگا افراد
دودسته هســتند؛ افرادی که عالقه مندند بدانند
"یوگا چیســت؟ " و افراد دیگری که می خواهند
بدانند "چه چیزی از یوگا برای من خوب است؟"
بیشتر مردم در دسته دوم قرار دارند .این به منزله
فرهنگ مصرف گرایی است .اگر بخواهید بدانید
که یوگا چیســت؛ همه ما شــنیده ایم که یوگا
برای همه مناسب است . 1ولی این تعریف دقیقی
نیست .بهتر است گفته شــود برای هر کس در
یوگا بهره ای است .حتی برای کسانی که به دنبال
ســامت فیزیکی و ذهنی هستند و یا به مذاهب
مختلف اعتقاد دارند .مــا اغلب در صدد انیم که
بدانیــم در یوگا چه چیزی برای ما خوب اســت
و بــه درد ما میخورد؛ امــا در واقع باید یوگا را به
خاطر خود یوگا انجام داد .این تحصیل یوگا به چه
معنی اســت؟ درباره چیست؟ این اموزش درباره
خود یوگا نیست بلکه یوگا به شما درباره خودتان
اموزش می دهد 2.با شناخت یوگا فرصت شناختن
خود را پیدا می کنیم .به این دلیل یوگا به عنوان
اینه معرفی می شود؛ اینه ای برای شناساندن شما
به خودتان.
شــریرام 3در سانســکریت به معنی زمینه و
گستره اســت .ما قرار است شناسنده این عرصه
ها و حوزه ها باشیم ولی اغلب نمی خواهیم خود
را بشناسیم بلکه بیشــتر تمایل داریم چیزهای
اطرافمان را بشناســیم .می خواهیــم از مغزمان
استفاده کنیم ولی از فعالیت و عملکرد ان اطالع
نداریم درصورتیکه باید بیشــتر شناســنده این
حوزه ها باشــیم تا مسائل روزمره زندگی و کسب
8
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
و کارو ....مــا تنها می خواهیم ذهن و بدن خود
را بکار بگیریم وبیشتر درگیر تمایالت حیوانی
درون مان هســتیم که باید به انها غلبه کنیم.
در حوزه تجربیات معنوی ۴این ســوال مطرح
می شود که من کیســتم؟ پس باید شریرام را
بشناســیم که به معنی بدن و کالبد است ولی
نه در حوزه اناتومیک ان .ما ســه نوع شــریرام
داریم؛ کالبد زمخــت ، ۵کالبد لطیف ۶و کالبد
علی . ۷یوگا در شــناختن این شریراها به شما
کمک می کند.
بدن زمخت همــان بدن فیزیکــی و ذهن
سایکولوژی اســت که با ان به دنیا می اییم و
ان را ترک می کنیم .بعــد از ان بدن لطیف یا
اختری ۸که قبل از تولــد بوده و پس از مرگ
ل شــناخت این
هم وجــود دارد .یوگا به دنبا
شریراها اســت که همان انومایا کوشا ،پرانامایا
کوشا ،مانویاما کوشا ،ویجنامایا کوشا ،اناندامایا
کوشا هستند و درعلم یوگا به عنوان جوهرۀ ما
که به شکل الیه های پیاز شکل گرفته ،توضیح
داده شده اند .پیاز پوستی دارد که قابل خوردن
نیست ولی الیه های دوم و ســوم و ...پیاز هم
هنوز پیاز هستند تا جایی که به ریشه برسد .ما
هم الیه های مختلفی داریم .بدن ،ذهن و تنفس
که همگی با یکدیگر در تعامل هســتند .شما
می خواهید یوگا انجــام دهید ولی باید ببینید
"چه میزان یوگا در شما اتفاق می افتد" .اینکه
چقدر شما برای بدن ،فکر و نفس خود کار انجام
می دهید ،مهم نیست .مهم اینست که انها چقدر
برای یکدیگر کارانجام می دهند و چقدر با هم در
تعامل هستند .هرقدر انها با هم تعامل نزدیکتری
داشته باشند ،یوگا بیشتر در شما اتفاق می افتد.
به جای انکه به انجام اساناهایی که برای شما
جذاب هستند یا انجام انها به تالش زیادی نیاز
دارد مشغول شوید ،بیشــتر به اساناهایی که در
انها راحت هســتید و می توانید مدت زیادی در
انها بمانید بپردازید؛ چراکه شــما در اسانایی که
ناراحت هستید یوگا نخواهید اموخت .اجازه دهید
تعامل این سه دراسانا اتفاق بیفتد .این قرارگیری
دراسانا اجازه می دهد که ذهن و تنفس و بدن با
هم در تماس بوده ودر خدمت یکدیگر باشــند تا
یوگا برای شما مفید واقع شود.
در زندگی عادی ودرتعامل با دنیای بیرون ،ما
بین خودمان و ذهن ،خودمان و حواس ،خودمان
و تنفس ارتباط ایجاد می کنیم ،اما دردنیای درون
خود بی رحم و ســتمگریم؛ می خواهیم که ذهن،
تنفس ،و حواس با ما در تماس باشند وازاین سه
می خواهیم برای ما کار کنند ولی نمی خواهیم انها
با هم ارتباط متقابل داشته باشند .باید یک ارتباط
خانوادگی درســت درون ما بین این سه پدیده
وجود داشته باشد که این ارتباط طبیعی دراساناها
تسهیل می شود .یوگا می گوید اینها باید برای هم
کار کنند .در اسانا تنفس با شکم ،پا با ذهن ،شکم
با پا در ارتباط قرار می گیرند .ان را تجربه کنید و
ببینید از این تعامل چه می فهمید .وقتی دو فرد
عاقل با هم سخن می گویند ما باید شاهد باشیم،
ازهمه اجزاء ما عاقلتر تنفس اســت .پس ببینید
بیــن تنفس چه ارتباطی با هوش درونی ،با ذهن
و دیگر اجزاء شــما وجود دارد .این علم یوگاست.
یک علم درونی دربــاره بدن ،ذهن ،نفس ،روح و
هشــیاری .اگر شما در اساناها شاهد تعامل بدن،
ذهن و تنفس باشید ،دیگر یوگا را انجام نمی دهید
بلکه یوگا در شما اتفاق می افتد. صفحه 9
ج
لسه
سوم
درباره یادگیری و تحصیل یوگا باید دانست
چطور یک حرکت یا وضعیت بدنی ۹به یوگاسانا
تبدیل میشــود .گاهی ما چیزهایــی را انجام
می دهیم و از ان ها یاد می گیریم و گاه برعکس؛
در یوگا ما باید حقایقی را بیاموزیم و بعد ببینیم
چطور می خواهیم انها را به مرحله عمل برسانیم.
حرکت یا وضعیت بدنی با بیومکانیک شــروع
می شود و پرورش پیدا می کند وما ناگزیریم به
درســتی ان را بیاموزیم .چرا که از این طریق
هم ما در حال یادگیری یوگا هستیم .مث ً
ال در
ویراسانا میگوئیم باالی ماهیچه ران را از داخل
به بیرون بچرخانید ،صاف بنشــینید ،ساکروم
مقعر ،ستون مهره به سمت باال ،سینه باز ،شانه ها
و بازوها به عقب .در ویراسان یک پارادایم وجود
دارد؛ ازهیپ ،نشیمن و ساکروایلیاک شما شروع
می کنید و حرکت را به جریان می اندازید؛ در
پشت ازناحیه ساکروایلیاک ،ساکروم ،دنبالچه،
مقعد ،و لگن ،و در قسمت جلو از استخوان لگن
تا ناف .سپس باید از مرکزیت ساکروم به کتف
و بعد به ســینه ،و سپس به شکم برسید .پس
در یک اسانا میتوانید بدن را در نواحی مختلف
تنظیم واندازه گیری کنیــد .پس Postureمثل
استارت برای ماشین است؛ ماشین ابتدا استارت
می خورد و بعد حرکت می کند .در اســانا یک
مسیر حرکت وجود دارد که به ان طرح واره یا
گوئیم .این الگوی حرکتی در posture
پارادایم می
دیده نمی شــود .در مرحله بعدی تنفس وارد
می شــود .با دم و بازدم عمیق حجم تنفس را
بیشــتر می کنیم .با حضور تنفــس تعامل در
کالبد ماهیچه ای ،استخوانی عمیق تر می شود.
ســپس ذهن با اعمال اراده و قصد وارد جریان
این تعامل می شود .اینها در همکاری با یکدیگر
عمل می کنند.
در یوگا ما نیاز داریم فراتر از ســاختار فیزیکی
خــود حرکت کنیم .و ازمنظر دیگــری وارد این
گفتگو شویم .باید تنفس نقش ذی نفع بگیرد تا
نفع رســاننده ،یعنی تنفس نباید تنها در خدمت
بدن باشــد بلکه باید ببینید چطــور با وضعیت
قرارگیری ســینه ،پشت ،ســتون فقرات و ...می
توانید به تنفس بهترکمک کنیــد .این بهره ای
که تنفس از اســانا می برد همان توجه به تنظیم
تنفس ۱۰است که قبال از ان سخن گفتیم .بطور
مشابهی برای ذهن می توانید بهره ای فراهم کنید.
حالت ذهن را درک کنید .ما در اساناها معموالً در
۱۱
حالت تمرکز قرار می گیریم و شما لنز هوشیاری
می شــوید (یعنی مجرای نگاه برای هوشمندی
درون) . ۱۲پس در اســانا نه تنها از نفس استفاده
کنید بلکه به ان بهره هم برسانید .اگر وسیله ای
وجود داشته باشد که بتواند امواج گاما در مغز شما
را اندازه گیری کند ،خواهید دید که همانطور که
شــما از مغز در اسانا کار می کشید ،تاحد زیادی
هم به ان سرویس می دهید .این تعامل بین ذهن
و بدن را توجه به بدن -ذهن ۱۳مینامیم .
بگذاریــد بعد دیگــری را مطرح کنم .شــما
می گویید "من دارم اســانا انجــام می دهم." ۱۴
اگرتحلیل ساختاری جمله را بررسی کنیم ،شما
هویت فاعلی دارید .بجای ان من پیشــنهاد می
کنم بگویید "من انجام دهنده ی ۱۵اسانا هستم.".
دراینجا دو معنا مطرح می شود؛ در معنای جمله
اول شــما کننده ومجری ان کارهستید ولی بعد
از انکه اراده ،اختیار ،خواســت ،قصد و نیت شما
وارد جریان می شــود ،در معنای جمله دوم شما
می توانید یک وسیله باشید برای تحقق ویراسانا.
اگر نقش وسیله ومجرا را بگیرید ،ببینید پویایی
حرکت چقدرمتفاوت اســت نسبت به زمانی که
هویت فاعلی دارید.
اما معنای ســومی هم هســت که در ان شما
مفعول واقع می شــوید .به این معنی که ویراسانا
16
دارد روی شما اعمال می شود و انجام می پذیرد
یعنی هویت فاعلی شما دارد پرورش پیدا می کند
و تراشیده می شــود .ویراسان یک وسیله است و
شما از ان نفع می برید .جمله سوم بر خالف دو
جمله قبلی فاقد زمان است.
زمانی که خود را کننده فرض می کنید هویت
خــود را با بدنتان مســاوی گرفته اید .اگر خود را
هم هویت با نفس کنید ،گفتگو و مباحثه صورت
دیگری به خود می گیرد و اگر بگویید که من ذهن
هســتم ،وجه دیگری نمایان می شود .اینها انجام
اســانا از منظرهای مختلف است در حالیکه در
انجام postureشما فقط از منظر بدن فیزیکی خود
کار انجام میدهید.
اما به عنوان یک شــاگرد یوگا هرســه را باید
دخیل کنید .در سطحی که شما یوگا کارمی کنید،
قراراست شاهد باشید ،شاهد تعامل بدن ،ذهن و
تنفس .خیلی مهم است که در اسانا شما نه انجام
دهنده حرکت هســتید نه در حال انجام حرکت
هستید و نه مجرای تحقق حرکت بلکه شما شاهد
پدیده تعامل بین این سه هستید و این شما را به
قلب یوگا نزدیک کرده و شما را با پویایی اساناها
نیزاشنا می کند .درجلسه بعدی نگاهی به یاما و
نیاما از منظر پاتانجالی می اندازیم.
"1-Yoga is for one and all
2-Yoga is education about oneself.
3-Shariram
4-Adhyatmic
5-Gross/ sthula
6-Subtle/sukshma
7-Casual/ karana
8-Astral/ casual
9-Posture
10-Breath Set Addsressa l
11-consciosness
تعبیر مترجم 12-
13-Body_mind addressal
14-I am doing
15-I am doer
16-I am being done by Virasana.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
9 صفحه 10
نقش اصوات در تعالی روح
نویسنده :سوامی ساتیاناندا ساراسواتی
ترجمه لعیا نبی فر
اصوات چه به صورت مانترا ،ذکر وجاپا باشــند و
چه به صورت سرودهای مذهبی و مقدس ،تاثیر
بســزایی بر روح انسان و تعالی معنوی دارند .در
ادیان مختلف سرودها و اذکاری وجود دارند که
تکرار یا شنیدنشان ارامش عمیقی بر روح و روان
می گذارد .در این مقاله به شــرح نقش اصوات
مقدس در تعالی روحی و معنوی می پردازیم.
برطبق دانش مانترا ،چهار نوع موج صوتی وجود
دارد :موج دائمی ،موج طنین دار ،موج نوسانی و
مــوج ماورای طبیعی .مانترای اُم تمام این امواج
را تولید می کند .اُم ترکیبی از سه صوت «ا»« ،او»
و «م» اســت« .ا» موج دائمی« ،او» موج طنین دار
و «م» موج نوســانی تولید می کند .موج چهارم
که ماورای طبیعی و خارج از حس شــنوایی و
10
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
گفتاری اســت با مراقبــه روی اُم در مرکز قلب از ذهن و حواس است .بنابراین می توانیم بگوییم
ایجاد می شود.
«اُم» چهار مبنا دارد :دنیای حسی ،دنیای ذهنی،
وقتی فراتــر از دنیای حواس بیرونی می روید ،از دنیای این جهانی و عالی ترین وضعیت.
امواجی با فرکانس باال اگاه می شــوید که دوره
ســکوت ندارند .امــواج معمولی دوره ســکوت
فوران نیروی خالق
دارند .وقتی مانترای اُم را ذکرمی کنید ،اُم شروع برطبق وداها ،اُم مانترای اول و غایی است .هیچ نام
می شود و پایان می یابد .ان شروع و پایان ،دوره و شکلی ندارد و نیروی خالق ذهن جهانی به شمار
ســکوت ان موج صوتی است .اما وقتی ذهن را می رود .درک مفهوم ذهن جهانی برای ما بسیار
1
فراتــر می برید ان وقت به فرکانس صوت باالیی مشکل اســت .در متون کهن ان را هیرانیاگاربا
می نامند که به تخم مرغی تشــبیه می شود .در
می روید که دوره سکوت ندارد.
ســه موج صوتی اول به ســه بُعد اگاهی بشری وسط این تخم مرغ نقطه ای غایی است که از ان
تعلق دارند و بــه یکدیگر مرتبط ند« .ا» نمایانگر صوت ساطع می شود .نادا تحت الفظی به معنی
بیداری یا اگاهی حسی« ،او» عالم رویا یا نیمه اگاه صوت است اما اینجا به نقطه غایی پژواک مربوط
و «م» خواب عمیق یا ناخوداگاه است .چهارمین می شــود .این نقطه ،نقطه ماورای طبیعی است
موج ،نمایانگر بُعد نامحدود اگاهی است که فراتر که صوت اُم در ان پنهان می شود .هیچ ارتعاش، صفحه 11
ضرب اهنگ و موجی نیست و همه چیز کام ً
ال
خاموش و نهفته به نظر می رسد و می تواند به
شکل سکون محض تصور شود.
در قطب هــای مخالف ایــن تخم مرغ جهانی،
نیروهایــی به نام زمان و مکان اســت .مکان،
نیروی انرژی مثبت و زمان ،منفی است .وقتی
مانترای اُم را به زبان ادا می کنید یا در قلمروی
ذهنتان ان را می گویید ،این دو نیروی روحی
به وضعیت دوگانگی می رسند و سعی می کنند
خودشــان را به سوی هسته مرکزی بیندازند.
وقتی یگانگی رخ دهد فوران نیرو وجود دارد که
به کل خلقت جهان می انجامد .بنابراین مانترای
اُم نمایانگر نیروی خالق است ،مرکزی که در
ان ،زمان و مکان به هــم می پیوندند و جایی
اســت که بی نهایت به تعداد کثیری بی نهایت
تقسیم می شود.
مانترای اُم ب ه طرز خاصی نوشــته می شــود.
ک شده ان را روی قاب اویزشان
بسیاری افراد ح
دارند .اُم از چهار انحنا تشــکیل می شــود که
باالی ان هــال ماهی با بیندو یا نقطه وجود
دارد .بیندو ،مرکز یا نقطه کانونی اُم است .هر
انحنا نمایانگر بی نهایت در ابعاد مختلف زمان،
مکان ،اشــیا و تعالی است .بنابراین اُم درونش
نیــروی دیگری به نام پراکریتی 2یا طبیعت و
همچنین نیروی معنوی دارد.
یوگی ها روی این نمــاد اُم مراقبه می کنند تا
نیروی ذهنی و معنوی را درونشــان بپرورانند.
این انرژی دو تجلــی دارد :یکی تحقق که به
مرتبه مادی تعلق دارد و دیگری که متعلق به
مرتبه تعالی است .اُم مانترای بسیار قدرتمندی
برای هدف تعالی است.
۳
اُم اولین مانتراست که بسط یافت تا گایاتری
را شــکل دهد .از این بیســت و چهار هجایی
کــه گایاتری مانتــرا 4را تشــکیل می دهند،
قدیمی ترین کتاب شناخته شده برای بشر یعنی
وداها نشات گرفت.
گایاتری نماد اگاهی معنوی در انســان است.
این اگاهی ســه مرحله دارد :زمانی که اشکار
می شــود ،زمانی که کامل است و زمانی که به
جای جاودانش وارد می شود .خورشید که در
سپیده دم طلوع می کند مظهر زندگی معنوی
اســت و خورشــید که شــب غروب می کند
مضمون کامل اگاهی اســت .وقتی خورشید
نباشد ،نور نباشد ،برطبق انجیل «شب ظلمت
جان» و برطبق متون هندوها شــیواراتری 5یا
شب ظلمت شیواست.
گایاتری را باید هنــگام طلوع تمرین کرد .بعد از
ســال ها می توان ان را ذهنی گفت اما ابتدا باید با
صدای بلند سرداده شود .سرایش گایاتری مانترا با
لحن معینی تنظیم می شود نه ان طور که مانترای
سانسکریت را سر می دهید .کسانی که گیاهخوار
محض اند باید گایاتری را با ماالی تولسی و انهایی
که گیاهخوار نیستند با رودروگشا تمرین کنند.
برای تمرین گایاتری هیچ محدودیتی درخصوص
برنامه غذایی ،مشــروب خواری یا وضعیت تاهل
نیســت .تنها محدودیت این است که باید مانترا
را از گورو دریافت کنید .تمرین گایاتری مســیر
سواره رویی به سوی تنظیم معنوی است .اثر قوی
و هم زمانی بر جسم ،ذهن حواس و زندگی معنوی
دارد .هروقت گایاتری مانترا را تمرین می کنید باید
روی شــکل اُم یا نماد چهار بُعد وجود بشر یعنی
خوداگاهی ،نیمه اگاهی ،ناخوداگاهی و فرااگاهی
تمرکز کنید.
تعالی از پس تحول می اید
گایاتری و اُم به یک اندازه قوی اند اما کار گایاتری
به سرعت کار اُم نیست .گایاتری برای توده مردم
عادی در نظر گرفته شــد و دلیل ان واضح است.
خوداگاهی انسان هم زمان در هفت مرتبه مختلف
وجود دارد .هدف مانترا فراتر رفتن از سه حوزه اول
یعنی جسمی ،ذهنی و روحی است .این یعنی من
فقط به همین شکل جسمانی وجود ندارم؛ وجود
دومی و ســومی دارم .بعد از ان ،سه مرتبه برتر یا
معنــوی وجود دارد که حالــت حد اعال به دنبال
انها می اید.
وقتی انســان بتواند تحول یابد ،از هر کالبد فراتر
می رود تا به مرتبه هفتم برســد .باوجوداین ،ان
کسانی که نمی توانند از عهده موقعیت های عاطفی
یا روحی شان برایند این تعالی را به راستی مشکل
می بینند .همــه نمی خواهند تعالی یابند و حتی
اگر کسی خواهانش باشــد ممکن است خودش
صالحیت نیابد.
تعالی بدون پرتو افکندن بر سه حوزه اول ،کاری
بســیار غیرعملی است .حالت های مختلف هوش
بشــری در زندگی روزمره مان به شکل ضروریات
نشان داده می شوند .تشخیص ،برداشت ،جمع بندی
و بسیاری اشکال دیگر هوش پیش از اینکه برای
تعالی تالش کنید باید پرورانده شوند .مفهوم وداها
بسیار واضح است .انها می گویند انسان باید فراتر
از اگاهی مادی برود ،اما شــرطی می گذارند؛ شما
باید فراتر از اگاهی مادی بروید فقط بعد از اینکه
ان را پروراندید.
کل تحــول از ســه مرحله متفــاوت می گذرد.
پایین ترین مرحله تا ُماگونا ،6سکون و انرژی بالقوه
راجاگونا ،7پویایی و تجلی است
است .باالی ان ُ
8
که در پی ان ساتواگونا ،شناخت ،نور و تعادل در
نیروهای خلقت می اید .اگر کسی پیش از موقع
تعالی یابد ،تحولش راکد می شود .بنابراین وداها
مفهوم واضحی دارند که «من» باید از تا ُماگونا جدا
شود و انرژی بالقوه باید پویا و اشکار شود.
وقتی این اتفاق بیفتد فرد خواسته ،شوق ،تخیل،
تامل ،احساس ،شادی ،ناشــادی ،ترس ،ناامنی
دارد؛ او چیزهای بســیاری تشــخیص می دهد.
چشــم انداز کاملی از عمل وجود دارد ،اندام های
حسی پنجگانه ،اندام های حرکتی ،تمام ابعاد پرانا،
همه سطوح عناصر در زمین بازی با یکدیگر حرف
می زنند انگار تمام بازیگران امده اند که مســابه
فوتبال بدهند .هیچ چیز بالقوه نیست ،چیزی در
وضعیت بذر نیست ،بروز تامل در کامل ترین حد
است به اندام های حسی و حرکتی ازادی کامل
برای بروز داده می شود .ذهن می تواند بی وقفه و
بی نهایت فکر کند .وقتی چنین بروز کاملی رخ
راجاگونا است .در این زمان
دهد ،تحول در نقطه ُ
اگر سعی کنید فراتر روید ،مرتبط و معنادار است.
بنابرایــن اُم نه برای همه بلکــه فقط برای افراد
کمی ،مناســب در نظر گرفته می شود .گایاتری
مناسب توده مردم عادی است زیرا هدفش ایجاد
روند بــروز و روشــنگری وضعیت های متفاوت
اگاهی بشر است.
خوداگاهــی در تاریکی کامل اســت ،انگار که
زمان تاریکی نیمه شب است .از ان شب تاریک،
ســپیده د ِم روز فرا می رسد و دید درونی ،ادراک
درونــی یا اگاهی کم کم رخ می دهد .این مفهوم
گایاتری است .در نتیجه این مانترا در سن هفت،
هشت یا نه سالگی به بچه ها اموزش داده می شود؛
پیش از ان ،انها اجازه ندارند ان را تمرین کنند.
وقتی بــه تمام تعهدها و خواســته های زندگی
رســیدند ،وقتی نوعی بی رغبتی در ذهنشــان
ظاهر شــد ،گایاتری مانترا را کنار می گذارند و
تکرار اُم را شروع می کنند .مانترای اُم برای یوگی
است زیرا میانبری برای تحقق تعالی معنوی به
حساب می اید.
1-Hiranyagarbha
2-Prakriti
3-Gayatri
4-Om bhur bhuvah svah tat saviturvarenyam.
Bhargo devasya dhimahi dhiyo yo nah prachodayaat.
5-Sivaratri
6-Tamoguna
7-Rajoguna
8-Sattwa guna
ماخذ:
:)12(6 ,YOGA .2017 .Swami Satyananda Saraswati
Munger
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
11 صفحه 12
اواتاراها و نظریه فرگشت
نویسنده :سام سرابی
هنگامی که دانشمند ،زمین شــناس و زیست شناس مشهور قرن 19
میالدی ،به نام چارلز رابرت داروین ،کتاب خود به نام "خاستگاه گونه ها"
یا "بنیاد انواع" را به رشته تحریردراورد ،درمحافل اکادمیک علمی جهان
غوغایی به پا شد.
برای نخســتین بار داروین ،نظریه تحول یا فرگشــت را نتیجه انتخاب
طبیعت معرفی کرد .او در مقاله مشترکی با الفرد راسل واالس برای اولین
بارکوشــش گونه های جانوری را در اصالح نژاد گزینشــی و یا زادگیری
انتخابی موثر خواند.
با وجود مخالفت های بسیار ،به مرور زمان نظریه فرگشت وی در میان
قشــر تحصیلکرده و اذهان جوامع اکادمیک زمان خودش پذیرفته شــد.
به نظر بســیاری از دانشــمندان طرفدار این زیست شناس مطرح ،نظریه
فرگشــت او پلی بود که میتوانست دیگر شاخه های علوم زیستی را بهم
پیوندی قدرتمند بزند.
اما یکی از بزرگترین اشــتباهات رایج در بــاب ترجمه نظریه داروین،
برگــردان غلط واژه التیــن evolutionبه تکامل اســت ،در حالیکه معنای
صحیح این واژه تحول اســت .واژه فرگشت ،تفاوت های بنیادین فلسفی
بســیاری با واژه تحول و دگرگونی دارد؛ از انجا که درشرح نظریه داروین
که توســط خود وی تشریح شده اســت ما نشانی از میل به سمت هدف
غایی واالیی را مشــاهده نمی کنیم و این انتخاب ونزاع بقا در جریان یک
اســتحاله و دگرگونی خود به خودی اســت وهمین ویژگی نظریه چارلز
12
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
داروین تا به امروز همچنان مورد مخالفت و مناقشه عرفای کمال طلب و
ایده الیست می باشد.
هم اکنون زمان ان رسیده که از خود بپرسیم ایا این فقط چارلز داروین
بوده است که در طول تاریخ پر پیچ و خم علمی بشر ،نظریه تحول و یا به
تعبیری تغییر تدریجی گونه های حیات را مورد بحث قرار داده است؟ ایا ما
می توانیم در ایین های دوران باستان نظریه هایی مشابه انرا بیابیم؟ مشکل
از انجا اغاز می شود که جوامع علمی و اکادمیک هرگونه نظریه پردازی که
دارای ادله حاصل از علوم اماری و تجربی نباشد را شبه علم می خوانند و
همین بدبینی عمیق و سوگیری غرض ورزانه مانع کنکاش بشر امروزی و
فاصله گرفتن هر چه بیشتر او از علوم دوران کهن شده است! برای کسانیکه
با متون کهن سانســکریت و ودایی اشنایی دارند نظریه فرگشت در قالب
داســتان اواتاراها ،هرچند در پوشش انتزاعی و استعاره مطلبی اشنا می
باشد .به باور ریشی ها و یوگی های سنتی هند این شخص "ادی یوگی"
بوده است که در پانزده هزار سال پیش با مطرح کردن طرح غایت گرایانه
انواع اواتاراها از این مهم سخن رانده است و داستان اواتاراها سینه به سینه
از اعماق تاریخ با امانت داری فرزانگان فرهنگ سانســکریت از شــخص
ادی یوگی به متون ودایی رسیده است .ادی یوگی شخصیت اسطوره ای
هند اســت که او را با نام هایی همچون شیوشانکار ،بوله نات و شنکردادا
و بســیاری نامهای دیگر می خوانند .شاید همچون فالسفه یونان باستان
که هر ســخن خردورزانه را به شخصی همچون زرتشت ربط می دادند و صفحه 13
در ابتدای فرازهای فیلسوفانه جمله "چنین گفت زرتشت" را می اوردند؛
ریشی ها و جوکی های هند هم جمله "چنین گفت ادی یوگی" را اورده
اند .ادی در زبان سانسکریت به معنای نخستین است و ادی یوگی یعنی
نخستین یوگی .حاال شما را دعوت می کنم به شنیدن داستان اواتاراهای
ادی یوگی و مقایسه اجمالی ان با نظریه فرگشت داروین:
از نظر فرزانگان ودایی ،روح یا اتما ازلی و ابدی و قائم به ذات اســت اما
قادر اســت در قالب اذهان و کالبدهای مختلف یا همان اواتاراها سطوح
گوناگون اگاهی را طی کند.
براســاس متون کهن هند باستان ،نخستین اواتاری که در زمین ظاهر
شده است ماتسیا اواتارا می باشد .نقوشی که از این اواتار در معابد نقاشی
شــده است انسان گونه ای را نشان می دهد که نیم تنه ای همچون یک
ماهی دارد .شــاید بتوان این مرحله از اگاهی در حیات موجودات زمین را
با دوره زمین شناسی داروینی سیلورین ()Silurianمقایسه کرد .رخدادهای
فرگشتی این دوره نمایان شدن ماهی سانانی استخوانی و بدون ارواره بوده
اســت .همانطور که میدانیم در نظریه فرگشت یکی از نخستین جانوران
هوشمند ماهی سانان بودند و حیات جانوری از اعماق اقیانوس ها کم کم
در طی میلیونها سال به سطح زمین امده است.
دومین اواتارکورما اواتارا می باشــد که انسان نمایی است با نیم تنه ای
همچون یک الکپشــت و موجودی دوزیست است .شاید بتوان این سطح
اگاهی اواتار گونه را با دوران زمین شناســانه فرگشت دوونین() devonian
مقایسه کرد؛ زمانیکه نخستین دوزیستان بر سطح زمین نیز ظاهر میشوند.
سومین اواتاری که ظاهر می شود واراها اواتارا است که بدنی همچون
گرازی وحشــی دارد و ما را به یاد دوره تریاســیک() triassicزمین شناسی
می اندازد؛ همان دوره ای که در فرگشت داروینی نخستین پستانداران با
جســمی زمخت و محکم و استخوان هایی سخت ،حاال دیگر کامال از اب
ها دل کنده اند و بر روی زمین قدم میزنند و سطح هوشیاری جدیدی را
تجربه می کنند.
چهارمین اواتار در متون سانســکریت نارســیمها اواتارا است .این نوع
تجربــه اگاهی جدید کم کم در حــال گذر از حالت نیمه حیوانی و نیمه
انسانیست که دست و پایی همچون انسان و صورتی همچون یک جانوری
وحشی دارد و می توان ان را در نظریه فرگشت با مراحلی که گذر از حیوان
به انسان نماهاست مقایسه کرد.
پنجمین گونه اواتار وامانا اواتارا همچون انسان نماهای کوتوله ای هستند
که پشتی قوزی دارند و ارام ارام راه رفتن بر روی دو پا را فرا می گیرند.
ششمین اواتار پاراشوراما اواتارا است که بسیار بدوی و خشن به تصویر
کشیده می شود انسان نمایی غار نشین همچون گونه هایی از نئاندرتال ها
و یا هوموارکتوس ها .او از سنگ ها و شاخه های تیز برای شکار و حمله به
موجودات دیگر حتی همنوعان خود بهره می جوید.
هفتمین اواتار راما اواتارا است .او نخستین انسانی است که در قالب یک
انســان متمدن بر صحنه ســیاره زمین نقش بازی می کند .در دوران راما
اجتماعات بشری از نظم نسبی برخوردار می شوند و استفاده از سالح های
ساخته دست بشر مثل تیر و کمان و نیزه و سپر رایج می شود و اخالقیات
و قوانین درون قبیله ای در حال شکل گرفتن هستند.
هشــتمین اواتار کریشنا اواتارا می باشد و این ظهور انسان هایی بسیار
متمدن با ســاح های بسیار پیشرفته تر از اعقابشان است .بشر دارای این
اگاهی به علم سیاســت و مملکت داری مســلط شده است و جنگ هایی
همچون جنگ مهابها راتای هند میان خیر و شــر و جنگ بر ســر قومیت
و ملیت و ناموس برای بشــر قابل درک شــده است .روایت داستان جنگ
اســطوره ای مهابهاراتای هند و حضور شخص کریشنا و هدایت ارجونا در
پیروزی بر جبهه شر و اموزه های معنوی و دلیرانه او در کتاب فلسفه شدن
به نام گیتا حکایت از همین اگاهی کریشنااواتارا دارد .بشر در این عصر قادر
است حیوانات وحشی را اهلی کند و به کشاورزی مشغول باشد.
نهمین اواتار در متون سانســکریت و سوتراهای ودایی بودها اواتاراست.
اگاهی بشر در این ســطح با وجود اوج گرفتن شر و پلیدی در مرحله ی
طلب کمال عقالنی از طریق مراقبه و رســیدن به یکدلی ،شفقت و اشتی
اضداد است .سطح متکامل تر بودهی اواتارا اماده باشی است برای رسیدن
دهمین اواتار.
دهمین و اخرین اواتار کالکی اواتارا است .کالکی ویرانگر تاریکی است
و برای شکست نهایی نیروی شر و خباثت ظهور خواهد کرد.او با شمشیری
بران ،ســوار بر اسبی سفید ،با دلیری و رادمردی بشریت را بر علیه پلیدی
ها و اهرمن متحد خواهد کرد و به بهشت شامباال راهنمایی شان می کند
و این همان مفهوم زیبای انتظار است که حس کمال طلبی و غایت گرایی
الهی را در ذهن بشرمی افریند.
با نگاهی اجمالی درمیابیم که نظریه تحول داروین که نام مناسب تریست
از فرگشت داروین ،از اینده ای ارمانی تهی ست ولی اکثر نگاه های فرزانگان
دوران باســتان در کنار توضیح مراتب اگاهی و سیر و تحول جسمانی بشر
مملو از حس امید و هدفمندی زندگی بشریت است و شاید بیشتر الیق نام
فرگشت می باشند.
کتاب ذن و هنر شادمانی
مولفان :کریس پرنتیس،
نگار سنجری فر
سال چاپ1398 :
تیراژ 500 :نسخه
ناشر :ارمغان تاریخ
تعداد صفحات128 :
م
ع
ر
فی کت
اب
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
13 صفحه 14
ســوامی شــیوااناندا بــه همــراه بهترین
شاگرد خود سوامی ویشنودواناندا
یوگای کالسیک و چهارگام یوگا
از کتاب تمرینات و فلسفه یوگا
اشرام شیوااناندا
برگردان :شهال قاسمیان دستجردی
ازشماره گذشته ترجمه کتاب" تمرین ها و فلسفه یوگا"را اغازنمودیم .این کتاب که توسط اشرام
شیواانانداتهیهشده،مجموعه اییاستازسخنانواموزه هایسوامی شیواانانداوسوامی ویشنودواناندا
که برای نخستین باربه فارسی ترجمه می شود .شماره پیش اختصاص داشت به معرفی سات سانگا
ومدیتیشن .دراین شماره به شرح یوگای کالسیک و چهارگام یوگا می پردازیم.
یوگا ما را ازنااگاهی به اگاهی ،ازضعف
به قدرت ،ازتنفر به عشق ،ازناهماهنگی
به هماهنگــی ،ازنیاز به بی نیازی ،ازفنا به
ابدیت ،از کثرت به وحدت ،و ازحقارت به
کمال رهنمون می شود .سوامی شیوااناندا
یوگا چیست؟
یوگا دانشی کامل برای زندگی ست که هزاران
سال پیش درهندوســتان متولد شده و شکل
14
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
گرفته است .یوگا را می توان قدیمی ترین نظام
برای پیشرفت انســان درجهان دانست ،شامل
اموزش هایی برای ســامت وتکامل بدن ،ذهن
و روح .یوگی های دوران باســتان ،دارای خرد و
درک عمیقی ازجوهره وماهیت انسان بوده اند
و ازنیازهای او برای داشتن یک زندگی درست
و هماهنگ با محیط اطرافش به خوبی اگاهی
داشتند .انها بدن فیزیکی را به عنوان وسیله ی
نقلیه ،ذهن را به عنوان راننده ،و روح را به عنوان
حقیقت انســان معرفی کرده اند .طبق تعاریف
خردمندان باســتان هند ،ســه نیــروی عمل،
احساس وهوش ،این وسیله ی نقلیه یعنی جسم
انســان را به حرکت وا می دارند .این ســه نیرو
باید همواره درتعادل وهماهنگی باشند تا انسان
مجددا به وحدتی که با ان زاده شد نائل شود ،و
این درست همان هدفی است که یوگا برای ان
بوجود امده است.
زمان و مکان ،دوعاملی هستند که ذهن انسان
را فریب می دهند و باعث جدا شدن اوازوحدت
و یگانگی با عالم هستی می گردند .توهم زمان
که توســط افکارصورت می گیرد موجب عدم
توانایی ما در تشخیص واقعیت ازخیال می شود
و این خود مانعی است برای اگاه شدن ما ودرک
صحیح ازواقعیت.
یوگای کالسیک ازچهارگام برای رسیدن به
ارامش وهماهنگی میان بدن ،ذهن و روح انسان
اســتفاده می کند تا از این طریق به وحدت با
کائنات دســت پیدا کند .تاکید یوگای مدرن و
امروزی بیشــتربرروی وضعیت های فیزیکی و
جسمانی اســت زیرا معتقد می-باشد که این
وحــدت را می توان تنها با تمرکز روی جســم
دریافت نمود .اما تمرینات ذهنی و روحی اجزاء
الینفک یوگای کالسیک هستند.
چرا ما تمرین های یوگا را انجام می دهیم؟
مــا تمرین های یوگا را برای بدســت اوردن
نظم ،موفقیت و خوداگاهــی انجام می دهیم.
یوگا از زندگی جدا نیســت ،چه فقیر باشیم یا
غنی ،مجرد یا متاهل ،پیریا جوان ،سالم یا بیمار،
درهمه صــورت یوگا بر روی زندگی ما تاثیرات
مثبت می گذارد .همه افراد قابلیت-های روحی
و معنوی دارند و همه چه ازان اگاه باشــند یا
نباشند درجستجوی جواب نهایی وهدف غایی
برای زندگی هســتند .زندگی ومرگ چیست؟
چرا ما به این دنیا می اییم و چرا می میریم؟ بعد
ازمرگ چه رخ می دهد؟ چرا مردم دنبال شادی
و خوشحالی می-گردند و چرا همه می خواهند
خوشبخت باشــند؟ چرا بعضی مردم ازدیگران
خوشبختترند و دلیل خوش اقبالی انها چیست؟
چگونه بدانیــم اولویت های زندگی ما کدامند؟
دارما چیســت؟ حقیقت چیست و اشتباه کدام
اســت؟ چرا میان انسان ها جنگ وستیز بوجود
می ایــد؟ و بالخره چگونه می توانیم به صلح و
ارامش برسیم؟ صفحه 15
تمرین های معنــوی یوگا یا همان ســادانا
منافعــی چند منظوره فیزیکی ،ذهنی و روحی
دارند .یوگا همزمان به جسم وذهن و روح توجه
دارد و نه فقط به یک بعد انســان .تا زمانی که
هر فرد به هماهنگی درتمام ابعاد وجود خویش
نرسد صلح و ارامشــی در وی بوجود نمی اید.
هرگاه فرد توانســت میان جسم و ذهن و روح
خود هماهنگی و اتحاد برقرارکند و کنترل همه
این ها را بدســت بگیرد می تواند به خوداگاهی
برســد .یوگا راهی اســت که همزمان بر روی
سالمتی بدن و ذهن و روح کارمی کند تا رسیدن
به ارامش و صلح درونی را امکان پذیر سازد.
یوگای کالسیک چیست؟
یوگای کالســیک دانشــی معنوی است که
ازمتون باســتانی هند یعنی وداها به ما رسیده
و توسط خردمندان قدیم مرتب ومنظم گشته
است .یوگای کالسیک مفهومی جهانی دارد که
می تواند توسط همه ی افراد انجام شود ومختص
گروه خاصی نیست .تمرین های ان مستلزم صبر
و تحمل زیاد بوده و باید درزمانی طوالنی بدست
اید و نمی توان خیلی ســریع به نتیجه نهایی
رسید .هدف غایی یوگای کالسیک رسیدن به
خوداگاهی و ارامش و صلح درونی است که به
وحدت و یگانگی با کل عالم هستی می انجامد.
برای انجام یوگای کالسیک باید با اخالص کامل
و بدون هرگونه منیتی عمل کرد .شــیوااناندا
در کتاب "ســعادت ابدی" خود در شرح یوگا
می گوید:
*یوگا برای مراقبت ازبدن ،ذهن و روح است
نه برای زیبایی ظاهری و تناسب اندام.
*یوگا راهی است برای پیدا کردن دلیل رنج
ها و پایان دادن به انها.
*یوگا نظامی اموزشــی برای تعلیم به بدن،
ذهن و روح است.
*یــوگا روشــی بــرای داشــتن زندگــی
درست است.
*یوگا راهی جهانی برای همه است ونه فقط
برای عده ای خاص.
*یوگا راهی برای شناخت خود حقیقی است.
*یوگا به ما صلح درونی می دهد که نتیجه ان
صلح وهماهنگی با کل جهان است.
*یوگا یگانگی و وحدت است.
*یوگا ساده زیستن است.
*یوگا زندگی متعادل است.
*یوگا رهایی ازاضطراب و افسردگی است.
*یوگا به ما کمک می کند تا احساسات خود را
کنترل و ارام کنیم.
*یوگا تعادل و قدرت پایدار است.
چهار گام یوگا
روش اموزشــی شــیوااناندا ترکیبی است از
کارمایوگا( 1خدمت بدون انتظارپاداش) ،بهاکتی
یوگا ( 2عشــق و دوســت داشــتن برای خدا)،
هاتایوگا 3یــا راجایوگا ( 4کنتــرل بدن ،تنفس
وذهــن) ،و بالخره جنانایوگا ( 5فلســفه و دانش
یوگا) .اموزش های شیوااناندا در این شعار معروف
او خالصه می شــود " :خدمت کن ،عشــق بورز،
6
ببخش ،خالص باش ،مدیتیشن کن و اگاه باش.
"
کارما یوگا
کارما یوگا ،یوگا درعمل است .کارما یوگا یعنی
خدمــت صادقانه و با خلوص نیــت کامل در راه
تدریــس و اموزش و ترویج یوگا و معنویات .این
خدمت باید عــاری ازهرگونه حس خودخواهی
و خودپرستی بوده و بدون انتظاردریافت پاداش
واندوختن ثروت و کســب شــهرت باشد .بدین
وسیله شــما ازهرگونه منیتی پاک شده و نفس
خود را تصفیه می کنید.
بهاکتی یوگا
بهاکتی یوگا یا یوگای عشق ،وقف کردن خود
است برای خدا با عشــقی پاک که انرا در میان
عبادت ،ستایش و پرستش خداوند با ذکر و دعا
می توان یافت .سرودخوانی مذهبی ،نمازونیایش
ارکان اصلی بهاکتی یوگا هستند ،فرد با پرستش
خداوند بــه یگانگــی و وحدت با عالم دســت
پیدا می کند.
راجایوگا یا هاتا یوگا
راجا یوگا یا هاتا یــوگا دانش کنترل فیزیکی
بدن و ذهن وتنفس اســت .دراین روش به فرد
اموزش هایی داده می شــود تــا ازطریق انجام
حرکات جسمانی و کنترل تنفس ،به کنترل ذهن
خود احاطه پیدا بکند .این کنترل ،توجه و تمرکز
ذهــن را افزایش داده و از این راه فرد می تواند با
تمرکزبرجهان حقیقی به هماهنگی و وحدت با
کائنات برسد.
جنانایوگا
یوگای دانش و خرد را جنانایوگا گویند .این گام
شاید مشکل ترین گام یوگا باشد .الزمه جنانایوگا
هــوش واگاهی بــاال ومطالعه ی فلســفه ودانتا
می باشــد .جنانایوگا نیاز به قــدرت وتوانایی
درک حقایــق ازطریق قــوای ذهنی وتعقل،
منطق واســتدالل دارد .جنانایوگا با سوال و
پرســش ازخود و یافتن جواب ها از طبیعت
ودنیای واقعی و یافتن حقیقت عمل می کند.
به همین دلیل پیش از ورود به مرحله چهارم
یعنی جنانایوگا ،یوگی حتما باید سه گام اول
را پیموده و درهرسه به مهارت و تسلط کامل
رسیده باشد.
شــاید در ظاهرچهــارگام یــوگا ،چهارراه
متفاوت ومجزا بنظربرسند ،ولی درواقع چنین
نیســت ،این چهارگام دراصل یکی هســتند
وحتی اگر فقط یکی ازانها را انتخاب کنیم به
نتیجه خواهیم رسید .درست مانند این است
که بخواهیم ازکوهی باال برویم تا به قله برسیم.
راههــای مختلفی بر روی کوه قــرار دارند،
بعضــی از این راه ها ممکن اســت کوتاه ولی
ناهموارباشند ،برخی دیگر طوالنی ولی هموار،
اما در نهایت ازهرکدام این راه ها برویم در پایان
به قله ی کوه خواهیم رسید .شیوااناندا تاکید
می کند که این چهارگام ازهم جدا نیستند و
بین انها پیوندی ناگسستنی برقراراست .برای
مثال نمی توان کارما یوگا را بدون بهاکتی یوگا
انجام داد ،خدمــت خالصانه نمی تواند بدون
عشق باشد .بهتراست هر چهارگام را به عالی
ترین صورت ممکن تمرین کنیم.
سوامی شیوااناندا( )1887-1963درجنوب
هند و دریک خانواده پارسای مذهبی متولد
شــد .او یک پزشــک و رئیس بیمارستانی
در مالــزی بود که عالوه بردرمان جســم به
معالجــه ی روح بیماران نیــز می پرداخت.
جســتجوی او برای درمان روح بیماران وی
را به ســمت تمرینات مدیتیشــن و تحمل
ریاضت های فراوان کشاند .شــیوااناندا بین 200 -300کتاب
معنوی به زبان انگلیســی تالیف نمود و در ســال 1932اشرام
خود را در ریشی کش دایر وهمچنین در 1936انجمن زندگی
الهی را بنیان گذارد.
ســوامی ویشــنودواناندا()1927-1993
درکراال واقــع درجنوب هنــد بدنیا امد و
درسن 21سالگی سانیاســای خود را زیر
نظر استاد سوامی شیوااناندا دریافت نمود .او
درسنین جوانی استاد و پرفسورهاتایوگا شد
و مدت 10سال دراشرام شیوااناندا به تعلیم
یوگا پرداخت .تا اینکه در سال 1957سوامی شیوااناندا او را برای
نشریوگا و ودانتا به امریکا فرستاد .سوامی ویشنودواناندا یکی از
پیشگامان تدریس شیوه ی زندگی یوگایی ومفهوم ان درجهان
غرب است .وی در طول مدت اقامت خود درغرب و ابداع سبکی
از یوگا که به احترام اســتادش نام ان را سبک یوگای شیواناندا
گذاشت دوره های اموزش مربی گری بسیاری برای بزرگساالن
وکمپ هایی برای کودکان برگزارکرد.
1-Karma yoga
2-Bhakti yoga
3-Hatha yoga
4-Raja yoga
5-Jnana yoga
6-Serve, love, give, purify, meditate, realize.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
15 صفحه 16
یا
زد
هم
تمرینات عملی ایورودا
مزه های غذایی
« بگذارید رژیم غذایی تان هر چیزی باشد ،اما در نظر بگیرید
که باید ایجاد سالمتی کرده و از بیماری جلوگیری کند»
نویسندگان :سوامی دورگاناندا ،۱سوامی شیواداساناندا، 2
سوامی کایالساناندا
3
برگردان :پری باباجی
@parybaba_ji
کتاب تمرینات عملی ایورودا چشم انداز سوامی شیواناندا را بیان
می کند( 1887-1963م) ،اســتاد مشهور یوگای هند و پزشکی
کــه بیش از 200کتاب در مورد تمام جنبه های یوگا و همچنین
ایورودا نوشته است .در قسمت های پیشین؛ با دوشای خود؛ عالئم
عدم تعادل در دوشــاها و همچنین راهکارهایی برای ایجاد سبک
زندگی سالم و با نشاط اشــنا شدید .در این قسمت به شش مزه
غذایی و مزه های غذایی مناسب برای هر دوشا می پردازیم.
شفا؛ قدرت غذا
در ایورودا ،تغذیه را « داروی عالی» می نامند .غذای سالم و تعادل
در رژیم غذایی ،اســاس سالمتی ،قوی بودن و شادمانی در هر دو
بخش بدن و ذهن است.
رژیم غذایی سالم
غذایی که می خورید باید اشــتهااور بوده و تمام حواس شــما
را متوجه خود کند .به تدریج رژیم ناســالم غذایی خود را با رژیم
مناســب و ســالم عوض کنید .با تمرینات مداوم شما متوجه می
شــوید که رژیم غذایی ســالم و جدید شــما تا چه میزان با شما
هماهنگ است.
یک رژیم غذایی متعادل شامل دو سوم غذای مغذی است کهبه ساخت بافتهای بدن کمک می کند و یک سوم غذاهای تصفیه
کننده که از افزایش کافا و بافت های اضافی جلوگیری می کنند.
غذاهای مغذی شــامل :غالت ،میوه ،شیر ،محصوالت لبنی،اجیل ،روغن ها و نشاسته سبزیجات مانند سیب زمینی
غذاهای تصفیه کننده شــامل :حبوبات و سایر مواد غذایی درسبزیجات به جز انهایی که راجاسیک و یا تاماسیک هستند.
اشامیدن و خوردن
نوشــیدن یک لیوان کوچک اب گرم و یا ابی که در دمای اتاق
باشد؛ نیم ســاعت قبل از غذا و در حین غذا خوردن ،مفید است.
بیش از این مقدار باعث ضعف اگنی می شود .بعد از خوردن غذا،
تا یکساعت چیزی ننوشید ،بنابر این مانع ضعف اگنی و یا افزایش
کافا می شوید.
منشــاء :غذاهای بومی و محلی که تازه و رســیده اند ،به جای
غذاهای وارداتی بهترین انتخاب هستند.
زمان :فصول ،زمانهای روزانه و مرحله زندگی تان ،به شــما می
گویند که چه غذاهایی برای شما مناسب است .در زمستان ،غذاها
16
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بهتر اســت که غنی و مقوی باشــند و در تابستان سبک و خنک
کننــده .به هر حال ناهار خود را وعده اصلی و پرحجم ترین وعده
در نظر بگیرید.
کیفیت غذا :غذاها ممکن اســت ارگانیک و تازه باشــند و به
طور منطقــه ای و بومی با تاثیرات گرم یــا خنک کنندگی برای
دوشاها انتخاب شوند .از خوردن غذاهای کنسروی و ماندگاری شده
پرهیز کنید.
کمیت غذا :از خوردن غذا به مقدار زیاد پرهیز کنید .نصف معده
خــود را با غذای جامد ،یک چهارم ان را با مایعات پر کرده و یک
چهارم را نیز خالی نگه دارید.
ترکیبات :توانایی بدن برای هضم مواد غذایی بســتگی به این
دارد که چه غذاهایی را با یکدیگر و همزمان می خورید.
اماده سازی :شما ان چیزی که می خورید نیستید ،بلکه ان
چیزی هســتید که هضم می کنید .به طــور کلی مواد غذایی که
مستقیم از طبیعت گرفته شده اند؛ چه به صورت سرد یا گرم اماده
شده باشند ،دارای هضم و جذبی اسان هستند.
محیط اطراف شــما :فضایی که در ان غذا می پزید و جایگاه
اشپزخانه تان ،نقش مهمی ایفا می کند .در مکانی تمیز و مرتب با
اتمسفری مثبت ،غذا بپزید.
شما :شما بــه عنوان کسی که غذا را میل می کند ،بسیار مهم
هستید .ســالمترین غذا نیز ممکن است سم باشد اگر که شما با
عجله ،استرس و نگرانی و یا بیماری و داشتن اگنی ضعیف؛ بخورید.
ترکیبات نادرست غذایی :هضم بعضی از غذاها اگر در زمان و
موقعیت نامناسب خورده شوند ،بسیار سخت است .همچنین بعضی
از غذاها که با غذاهایی دیگر خورده شــوند ،موجب هضم سنگین
می گردند .این غذاها ،اگنی را ضعیف ،عملکرد دوشاها را مختل و
به سیستم هاضمه اسیب می رسانند .فقط بعضی از افراد با سیستم
هاضمه قوی و یا کسانی که به این نوع غذاها عادت دارند ،قادر به
هضم انها هستند.
« اگر شما برای سعادت قدم بر می دارید ،غذاهای شما به سمت
افزایش سالمتی و کاهش بیماری ،پیش خواهد رفت ».چاکارا
از این ترکیبات غذایی پرهیز کنید:
شیر با میوه ،ماهی ،ماست ،گوشت ،گوجه فرنگی یا حبوبات-غذاهای داغ با غذاهای سرد صفحه 17
نوشیدنی های داغ با عسل ،الکل یا ماستگی و عسل در ترکیبات مساویغذاهای سرد در زمستانشش مزه
در ایورودا ،هر غذا دارای حداقل یک مزه از شش نوع مزه است
که عبارتند از :شیرینی ،ترشی ،شوری ،تندی ،تلخی و گسی .برای
جلب رضایت بدن و ذهن ،یک وعده غذایی کامل باید شــامل هر
شش مزه باشد.
تاثیر برروی دوشاها
هر کدام از شش مزه دارای کیفیت های متفاوتی هستند ،مانند
سردی یا روغنی بودن .هر مزه تاثیراتی بر روی دوشاها دارند ،زیرا
انها از همان عناصر دوشاها و همان خصوصیات برخوردارند .هر مزه
ای که کیفیت مشابه یک دوشا را دارا باشد ،باعث افزایش ان دوشا
می شود .برای ارام کردن دوشایی که افزایش یافته ،باید مزه مخالف
ان را در وعده غذایی گنجاند.
سه مرحله هضم
یک غذای ایورودیک با مرحله شیرین کافا که دارای عناصر اب
و خاک هســتند ،شروع به هضم می کند .به طور روزانه ،در حالت
ایده ال؛ غذاها با مزه شیرین مانند( غالت و دسرهای شیرین) ابتدا
باید خورده شوند زیرا نیاز به اگنی قوی دارند .این امر ممکن است
برای غربیان به نظر جدید باشد ،ولی ارزش امتحان کردن را دارد.
پس از ان نوبت به مرحله ترشــی پیتا می رسد ،که عنصر اتش به
هضم غذا کمک می کند .خوردن ترشی و سپس شوری در این مرحله
اگنی را فعال و حمایت می کند.
در نهایت ،مرحله هضم واتاست ،که عناصر هوا و اتر به هضم کمک
می کنند .در این مرحله دوشای واتا افزایش یافته و کافا کم می شود.
-1شیرین:
غذاهای شیرین شامل :غالت ،روغن گی ،پاستا ،نان ،شکر ،شیر ،پنیر،
سیب زمینی ،هویج ،چغندر ،کدو ،جعفری ،خیار و بیشتر میوه ها
-2ترش:
غذاهــای تــرش شــامل :لیمــو ،کشــک ،دوغ ،گوجــه فرنگی،
تمر هندی ،سیب ترش
-3شور:
غذاهای شور شامل :نمک سنگ و نمک دریا ،تاماری و سس سویا
-4گس:
غذاهای گس شامل :گالبی ،حبوبات ،توفو و لوبیا
-5تلخ:
غذاهای تلخ شــامل :زردچوبه ،شــنبلیله ،ســبزیجات سبز رنگ
و بادمجان
-6تند:
غذاهای تند شامل :فلفل سیاه ،زنجفیل ،هل ،تربچه ،چیلی
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
17 صفحه 18
یوگا و کووید19 -
نگار سنجری فر
همه گیری بیماری کووید 19که موجب بروز
سندروم حاد تنفسی میگردد ،به بحران سالمت
جهانی منجر شده است .به طور اخص ،افرادی با
شرایط پیش زمینه ای همچون بیماریهای قلبی،
دیابت ،بیماریهای مغزی -عروقی و افراد سالمند
در برابر ابتال به این بیماری اسیب پذیرتر هستند.
شرایط اضطراری حاضر که ناشی از شیوع ویروس
کروناست ،نیازمند توسعه ی سریع پیشگیری های
بالقوه و مدیریــت راهکارهایی برای این بیماری
ست .شــواهد زیادی در دسترس است که نشان
میدهد یوگا در مدیریت اســترس و پیشگیری و
مدیریت بیماریهای مزمن و غیر مسری نقش به
ســزایی ایفا میکند .مطالعاتی در زمینه ی اثرات
یوگا بر بیماریهای مسری نیز وجود دارد ،اما تعداد
اندکی از این مطالعات در زمینه ی بیماریهایی با
شرایط حاد انجام شده و تقریبا ،هیچ مطالعاتی در
زمینه بیماریهایی با شــیوع باال که منجر به همه
گیری جهانی میشوند انجام نشده است .بر اساس
شواهد علمی موجود در زمینه تاثیر یوگا بر بهبود
سیستم تنفسی و عملکرد سیستم ایمنی ،میتوان
برنامه های معینی درمــورد تمرینات یوگا تهیه
نمود تا ابتال به بیماری در کودکان ،افراد بزرگسال
و سالمندان تحت کنترل قرار بگیرد.
یوگا ،این تکنیک باســتانی جسم/ذهن ،تحت
عنوان Samatvamتوصیف شده است :دست یابی به
تعادل در بدن و ذهن که با به کار گیری تکنیکهای
تعدیل ذهن حاصل میشود .شواهد موجود نشان
میدهد یوگا و مدیتیشــن به تسهیل هماهنگی
مابین پاســخهای هم ایستایی (هومئو استاتیک:
به معنای حفظ شــرایط پایدار و ثابت در محیط
داخلی بدن) کمک میکند .این پاسخها به ایجاد
تعامل بین سیســتم عصبی ،غدد بدن و سیستم
ایمنی منجر میگردد .از این رو ،یوگا مهارتی همه
جانبه برای تعدیل و توســعه ی سیستم عصبی
قلمداد شــده ،به ایجاد یکپارچگی در سیســتم
عصبی مرکزی ،منجر میشود.
اساناها ،تمرینات تنفسی (پرانایاما) و مدیتیشن
در کنار اصالح مفهومی رفتارهای روزمره اشخاص،
یوگا را به تکنیک جامعی بدل میکند که موجب
افزایش کیفیت سالمت جســم و روان میگردد.
اســاناها تاثیــرات متنوعی بر جــای میگذارند:
برخــی از انها موجب تحریک پذیری سیســتم
عصبی و سیســتم عروقی شــده ،برخی دیگر به
ایجاد تعــادل و تمرکز کمک میکنند و بعضی از
انها اثرات ارام بخشــی بر بدن برجای میگذارند.
بعضی از حاالت یوگا مانند شاواسانا (حالت بدن
18
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بیجان) برای دستیابی به وانهادگی و ارامش تاثیر
به سزایی دارند.
از منظر بالینی ،گزارشــها حاکی از ان اســت
که تکنیکهای درمانی یــوگا اثرات مثبت زیادی
در مدیریت اســترس حاد ناشی فجایع طبیعی
همچــون ســونامی ،و همچنین در افــرادی با
اضطراب مزمن و یا افسردگی ،و نیز در بیماریهای
غیر مســری همچون اســم ،فشــار خون باال ،و
بیماریهای قلبی و دیابت بر جای میگذارد .به ویژه،
در ارتباط با بیماری دیابت نشان داده شده است
یوگا به کنترل قند خون و کاهش اثرگذاری دیگر
فاکتورهای مخاطــره زا در بیماران دیابتی تاثیر
زیادی دارد.
مطالعات دیگری نشان داده فشار وارده بر شکم
در زمــان انجام تمرین کاپاالباتی موجب افزایش
کارایی سلولهای بتا در پانکراس میشود.
سیستم ایمنی بدن میزبان ،نقش به سزایی در
حذف عوامل عفونت زا ایفا میکند .شواهدی موجود
اســت که نشان میدهد استرس باعث اختالل در
سیستم ایمنی شده ،ابتال به عفونتهای تنفسی را
افزایش داده ،مدت زمان بهبود زخمها را طوالنی
تر میکند .در زمان شیوع یک همه گیری جهانی
همچون کووید ، 19-احساساتی همچون ترس،
عــدم قطعیت ،و تفکر جانبدارانه از عوامل روانی
افزایش اســترس به شمار می ایند .این فاکتورها
میتواند به ایجاد اختالل در سیستم ایمنی افراد
در قرنطینه و یا افراد شاغل در مراکز درمانی منجر
شــود .در دوران همه گیری ،از انجایی که افراد
اجتماع با میزان باالیی از اســترس روانی مواجه
میشوند ،انجام تکنیکهای یوگا میتواند به کاهش
اســترس کمک کرده و باعث تقویت پاسخهای
ایمنی ضد ویروسی شود.
شواهد نشان میدهد یوگا به شکل بالقوه برای
افرادی که در معرض خطــر ابتال به بیماریهایی
هســتند که عوامل التهاب زا در ان نقش دارند
(بیماریهایی همچون کووید )19-و یا از پیش به
این نوع بیماریها مبتال هستند ،مفید واقع میشود.
تحقیقات نشان داده یوگا میتواند بر التهاب مزمن
تاثیر مثبت گذاشــته و در شــرایط پر استرس،
سیستم ایمنی را تقویت کند.
مقایسه بین بیماران مبتال به دیابت و افرادی که
به دیابت مبتال نیستند نشان میدهد افراد مبتال
به دیابت ریسک ابتالی باالیی در برابر بیماریهای
عفونی تنفســی دارند .مطالعــات صورت گرفته
توسط دانشمند چینی زیابو ینگ نشان داده %22
از مبتالیــان منجر به فوت بیمــاری کووید19-
اشخاص مبتال به دیابت بوده اند .شواهد پزشکی
نقش دیابــت در ایجاد اختالل ایمنی را به اثبات
رسانده است .نظر به اینکه استرس به خودی خود
عاملی موثر در اختالل قند خون نیز به حســاب
می اید ،تمرینات یوگا میتواند به کاهش ســطح
اســترس ،کنترل قند خــون و افزایش عملکرد
سیستم ایمنی کمک شایانی کند.
از دیگــر بیماریهای مخاطره امیز در مبتالیان
به کووید ،19-میتوان به افراد با فشــار خون باال
اشاره کرد .فشار خون باال و نوسانات فشار خون
عموما توســط دارو کنترل میشــود .این داروها
حاوی انزیمهایی هستند که میزان التهاب را در
سلولهای بدن افزایش داده و پاسخ سیستم ایمنی
را در برابر عفونتهای تنفسی از خانواده کووید19-
مختل میسازند.
یوگا و مدیتیشن ،و به طور اخص تنفس عمیق
و اهســته ،فعالیت دســتگاه عصبی سمپاتیک
(ارادی) را کاهــش داده و به کاهش فشــار خون
بیماران مبتال کمک میکند.
تاثیرات مثبت تمرینات تنفســی یوگا پرانایاما
بر بهبود عملکرد سیســتم تنفســی بــه اثبات
رسیده است .پرانایاما ،تمرین ساده و موثری ست
که میتواند به اســانی در برنامــه زندگی روزمره
گنجانده شود و در تمامی گروههای سنی ازجمله
ســالمندان ،به افزایش ظرفیت سیستم تنفسی
کمک کند .مطالعات نشان داده عضالت سیستم
تنفسی با انجام تمرینات پرانایاما تقویت میشوند.
محققین اثبات کرده اند با ارام سازی ریتم تنفس،
ظرفیت ریه های افزایش میابد.
تمرین تنفسی کاپاالباتی که شامل بازدمهای
محکم با استفاده از عضالت شکمی و دیافراگمی
ست ،به هماهنگ ســازی و تقویت این عضالت
کمک شایانی میکند ،ترشحات برونشها را تخلیه
کرده ،و مســیر های تنفسی موجود در ریه ها را
پاکسازی میکند. صفحه 19
چگونه با یوگا به
مقابلهی واریس برویم؟
نویسنده :کریشان کومار سومان
برگرفته از کتاب یوگاتراپی
مترجم :ناهید موسوی
@mahayogashop
واریس در واقع از بین رفتن اســتحکام دیواره
سیاهرگ است .در بدن انسان سه نوع رگ داریم؛
ســرخرگ که خون را از قلب به بدن میرساند،
ســیاهرگ یا ورید که خون را از اعضای بدن به
سوی قلب باز می گرداند و مویرگ که واسطه ی
میان سرخرگ و ســیاهرگ است .علت واریس
را باید در ســاختمان سیاهرگ جستجو کرد .در
داخل سیاهرگ ها دریچه هایی داریم به نام "النه
کبوتری" که یک طرفه اند .این دریچه ها به سمت
قلب باز می شوند و خون را به باال می رانند و مانع
از برگشت ان به سمت پایین بدن می شوند .اگر
در کار ایــن دریچه به هــر دلیلی مانند تخریب
دیواره سیاهرگی اختاللی ایجاد شود ،خون برای
مدتی پشــت دریچه می ماند و ان قسمت رگ
گشاد شده و در نهایت واریس ایجاد می شود.
با این توضیحات مشــخص است که واریس
در هر نقطه از بدن می تواند ایجاد شود ،اما پا ها
بدلیل موقعیت خود در بدن که از قلب دورترند و
هم اینکه وزن بدن را تحمل می کنند و از سوی
دیگر در راه رفتن وایســتادن حمل کننده بدن
هستند بیشتر در معرض واریس قرار می گیرند.
رگ های واریسی ورم کرده و پیچ خوره اند و
بیشتر در پشــت زانو و ساق پاها دیده می شوند
و ظاهر پاها را نازیبا می کنند ،زیرا بخوبی از زیر
پوست قابل رویت هستند.
نشانه های رایج واریس چیست؟
اولین نشــانه ها همان عروق پیچان و متورم
اســت که در پشــت زانو متراکم می شــوند .از
نشانه های دیگر می-توان به گرفتگی و خستگی
در پاها اشاره کرد .پوست نواحی درگیر به رنگ
کبود یا خون مرده در می اید که نشــانه پارگی
مویرگ اســت .گاهی هم واریس به همراه زخم
عود می کند که به ان واریس زخمی می-گویند.
عوامل تاثیر گذار:
عــدم تحــرک در فــرد مبتال ،نشســتن و
ایســتادن های طوالنی مدت ،یبوســت ،تغذیه
نامناسب ،ســیگار کشیدن ،پوشیدن کفش های
تنگ ،بــارداری ،چاقی ،ســن ،ســابقه ابتالی
خانوادگی و جنسیت .الزم به ذکر است که زنان
بیشتر از مردان مبتال به واریس می شوند.
راهکارهــای یــوگا بــرای پیشــگیری و
بهبود واریس:
.1شات کارما( :شش کریا که در قسمت های
پیش مفصال شرح داده شد)شستشوی روزانه با
اب گرم
.2اســاناهای یــوگا :ویپاریتــا کارانــی،
سارونگاسانا ،شیرشاسانا ،پادانگشتاسانا ،پادماسانا،
پاسچیموتاناسانا ،شاالباسانا و واجراسانا.
.3پرانایاما :اگنی سارکریا ،نادی شودانا
.4مودرا :وایو مودرا به مدت 48دقیقه
عامــل موثر دیگــر بــرای درمــان واریس
تغذیه است:
• رژیم غذایی ســاتویک داشــته باشید .این
رژیم ابتدا بــا چهار روز رژیم میــوه و اب میوه
اغاز می شود.
• اســتفاده از پرتقــال و اب لیموی تازه برای
صبحانه( همراه عسل).
• ساالد سبزیجات مانند اسفناج ،هویج ،کلم،
شــلغم ،گل کلم ،کشــمش ،انجیر ،خرما برای
وعده عصرانه.
• پرهیــز از خــوردن غذاهــای حــاوی
نشاسته ی زیاد.
• پس از چهار روز یک رژیم غذایی متعادل را
درپیش بگیرید.
• پرهیز از مصرف الکل ،قهوه ،چای پررنگ و
غذاهای سرخ کردنی.
• اب میــوه ترکیبــی از هویــج و اســفناج
مصرف کنید.
اگاه باشید:
• بــه مــدت طوالنــی درحالت نشســته یا
ایستاده نمانید.
• پیــاده روی روزانــه حداقــل 30دقیقه را
فراموش نکنید.
• پاها را باالتر از سطح قلب قراردهید بخصوص
زمانی که دراز میکشــید .و زمانی که روی مبل
نشسته این یک چهار پایه زیر پاهایتان قرار دهید.
• حرکت پاوان موکتاســانا برای پیشگیری و
همچنین درمان واریس بسیار مفید است.
• کفش تنگ یا پاشنه بلند نپوشید.
• نشســتن در واجراســانا برای مدت محدود
مفید است.
• به مدت طوالنی در حالت چهار زانو نمانید.
• پوشیدن جوراب واریس اگرچه مفید است اما
نباید مداوم ازان استفاده کرد.
• زیاد اب بنوشید.خون رقیق راحت تر از میان
رگ ها عبور میکند.
• از زیره ســبز و تخم گشــنیز غافل نشوید،
ایــن دو دانه خون را تصفیه می کنند و از غلظت
ان می کاهند.
بی تا) اناتومی جامع( http://www.iran orthoped.com
.ران و لگن منصوری،مهرداد 1
2. Krishan Kumar Suman , Yoga Therapy ,Lotus
Press,2006
3. www.ayurveda.com
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
19 صفحه 20
د
هم
مهندسیدرون
چیزی هست که عاشق دیوار نیست!
بدن بخش اول
نویسنده :سادگورو ()Sadhguru
قسمت دهم از مجموعه مطالب برگرفته از کتاب مهندسی درون
برگردان و تلخیص :پیام صمدی خادم
در این سلســله مطالب که از شماره 139تقدیم گردیده است ،خوانش و تلخیص ِ کتاب
مهندسی درون نوشته ی عارف هندی معاصر سادگورو ،قدم به قدم ارائه شد .همان گونه
او خودش تقسیم بندی نموده است ،بخش اول کتابش نقشه راه است و بخش دوم که در
این شماره قسمت اول از ان مرور خواهد شد ،اقداماتی عملی برای پیمودن راه.
در شماره های پیشین مروری شــد بر کتاب مهندسی درون «راهنمای تمرین کنندگان
ِ یــوگا جهت دســتیابی به شــادمانی» ،و خاطره ی روشن شــدگی ســادگورو ،مفهوم ِ
«مسئولیت پذیری» ،کنترل خشم و سوء تعبیرهای متداول و مرسوم جهانی در ارتباط با
مسئولیت پذیری و تنهایی و عشق تقدیم گردید.
همچنین سه قانون طالیی برای ورود به
قلمروهای روحانی ارائه شد:
-1توانایــی مــن در پاســخ دهی نامحدود
اســت ،اما توانایی من برای واکنش نشان دادن
محدود است،
-2من صددرصد بابت هر چیزی که هســتم
و نیستم مسئولم ،بابت ِ توانایی ها و ناتوانی هایم،
عـسرتم،
بابت شادی و ُ
-3من تنها کســی هستم که ماهیت ِ دقیق ِ
تجربه ام را در این زندگــی و فراتر از ان ،تعیین
می کنم .من همان کسی هستم که زندگی خودم
را می سازم.
ســادگورو یوگا را یک تکنولوژی برای ارتقاء
دادن ،فعال کــردن ،و پاالیش کردن ِ انرژی های
درونی مان معرفی کرد و خاطرنشــان ساخت که
در عین حال یــوگا کارکردی عمیق تر هم دارد.
یــوگا در لغت به معنی اتحــاد و وحدت ()Union
اســت .تمام تمرکز یوگا بر این است تا شما را به
تجربه ای نائل کند که در ان «من» و «تو» از میان
برخیزد .و به جایی برسید که به تمامی من باشم
و یا تو باشی! هر فرایندی که شما را به این مهم
رهنمون سازد« ،یوگا»ست .و در نهایت ،در انتهای
بخش اول ،سادگورو به این موضوع اشاره نمود که
ادمی از چهار بُـعد شکل یافته است :بدن ،ذهن،
احساسات و انرژی که اگر در تعامل و هماهنگی
با هم کار نکنند ،دســتیابی به ســرور و سعادت
ناممکن خواهد بود .در ابتدای راه ،انسان فقط می
20
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
تواند به بدن ِ فیزیکی ،بدن ِ ذهنی و بدن ِ انرژیکی
خودش دسترسی داشــته باشد و بعد از تنظیم
این سه بدن (یا اصطالحاً سه الیه) ،قادر خواهد
بود به شــادمانی و سرور دست یابد .او همچنین
خاطرنشان ساخت که حق ِ دستیابی به سرور و
سعادت برای همگان به یکسان به ودیعه گذاشته
شده و هیچ کس واجد ِ شرایط تر از دیگری نیست.
در بخش دوم کتاب که در این شماره قسمت
اول را تقدیم خواهیم نمود ،به بررسی عمیق تر و
دقیق تر ِ سه الیه یا سه پوشش ِ یادشده پرداخته
می شــود و بر همین مبنا ،قســمت دوم ِ کتاب
«مهندسی درون» به ســه فصل تقسیم گردیده
اســت که به ترتیب بدن ،ذهــن و انرژی نامیده
شده اند .در هر فصل در کنار ِ توضیحات مربوطه،
تمرینات عملی نیز داده می شــود ،چه اینکه به
باور ِ ســادگورو« ،یوگا» یک سیستم اعتقادی یا
مذهبی نیســت که شما بشنوید و باورش کنید.
بلکه سیستمی هست که باید به ان عمل کرده
و خودتــان ان را به عرصــه ی تجربه ی خودتان
بکشانید.
ساختار نهایی
بنیادی ترین بخش فیزیکی ِ خلقت برای همه ی
ما ،بدن مان اســت .بدن ِ فیزیکی اولین هدیه ای
اســت که هر کدام از ما از ان اگاهیم .همچنین
بدن مان نهایی ترین ساختار و ماشینی است که
وجود دارد و تمام ِ ساختارهای دیگر بر روی کره
زمین از ان منبعث می شــوند .همانطور که قب ً
ال
خاطرنشان شد ،دانش ِ یوگا در مورد ذهن یا بدن
صحبتی نمی کند ،بلکه تماماً در مورد ِ بدن حرف
می زند :بدن ِ غذایی ،بدن ِ ذهنی ،بدن انرژیکی،
بدن ِ اِت ِـری و بدن ِ سرور و سعادت .در این رویکرد،
ـردی عمیق نهفته است .چنین منطقی ما را
خِ َ
از متوهم شــدن در حاالت روانشناسانه یا غوطه
خوردن در ذهنیات ِ متافیزیکی حفظ خواهد کرد
و ما را در قلمرویی قابل لمس که به مرور ظریف تر
می شود و فراتر می رود ،مستقر می سازد.
بدن ِ فیزیکی به گونه ای طراحی شــده است
که به خودی ِ خود و بدون ِ دخالت شما عملکرد
خودش را داشــته باشد .شــما مجبور نیستید
کـــبِد خودتان را
قلب تان را به تپش وادارید ،یا َ
برای ترشح انزیم ها و عملکردهای شیمیایی اش
تنظیم کنید ،یا مثال برای نفس کشــیدن برنامه
ریزی کنید .هر انچه که برای موجودیت ِ فیزیکی
ِ شما الزم و ضروری است ،به خودی ِ خود تنظیم
شده و در حال ِ انجام گرفتن است.
بدن ابزاری کامل و ظریف است که خودش هر
انچه را که باید داشته باشد ،دارد .فرض کنید شما
هنــگام ِ ظهر ،یک عدد موز میل می کنید .موقع
عصر ،ان موز تبدیل به "شما" شده است .مطابق ِ
انچه که چارلز داروین گفته است ،میلیون ها سال
طول می کشد تا گونه ی میمون ها به گونه انسان
تبدیل شوند ،ولی شــما در عرض ِ چند ساعت
یک موز یا تکه ای نان را به انسان تبدیل نمودید! صفحه 21
انچه که واضح و مشــخص است این است که
سرچشمه ی خلقت در درون شما عمل می کند.
در درون ِ شــما نوعی هوشمندی در جریان
اســت ،چیــزی ورای ذهــن ِ منطقی تان ،که
قادر اســت مقداری غذا را به عالی ترین و بلند
مرتبه ترین تکنولوژی ،یعنی ساختار بدن ِشما،
تبدیل کند .اگر شما قادر باشید چنین تغییر و
تبدیلــی را از حالت نااگاهانه به عرصه اگاهی و
هوشیاری تان بکشانید و فقط قطره ای از ان را به
زندگی روزمره تان بچکانید ،یک زندگی جادویی
خواهید داشت.
چیزی هست که عاشق ِ دیوار نیست!
مقدار مشخصی از اگاهی الزم است تا شخصی
بتواند محدودیت های ماشین ِ اعجاب انگیز ِ بدن
ِ فیزیکی را دریابد .به عنوان یک ماشــین ،بدن
ِ فیزیکی هیچ خطایی ندارد .تنها مشــکلی که
هست این است که بدن تان نمی تواند شما را به
هر جایی ببرد .بدن تان از زمین ِ خاکی ســر بر
می اورد و دوباره به ان باز می گردد.
اگر شما صرفاً از چشــم انداز ِ بدن تان به این
موضــوع نگاه کنید ،خــب چنین چیزی کافی
بوده و به چیز بیشتری نیاز نیست .اما به طریقی
ُبـــعدی ورای ماده به این ماشین ِ شگفت انگیز
تزریق شده است .این بُعد ِ جدید ،منبع ِحیات
اســت .همین بُعد اســت که از مــا ،چیزی را
می سازد که واقعاً هستیم.
زندگی یک چیز است و منشاِ زندگی چیزی
دیگــر .در هر مخلوقی ،در هــر گیاهی ،در هر
دانــه ای ،این منشــا زندگی در حــال کارکرد
می باشــد .در نوع ِ بشر ،این منشا حیات بیشتر
مشهود است .به خاطر ِ وجود ِ همین منشا است
که بعد از مدتی هر انچه زندگی به شــما هدیه
داده ،پیش پاافتاده و بی ربط به نظر می رسد .چرا
که شما شاهد ِ تقالی مستمر میان جسم و ان
ُبـع ِد ورای جسم تان هستید .شما در عین حال
که حیات فیزیکی خودتان را دارید ،یک اگاهی
و خردی نیز در وجودتان دارید که چیزی بیش
از ابعاد فیزیکی تان است.
در درون تان دو نیرو در جریان اســت که به
کشمکش ِ با یکدیگر بر می خیزند .یکی عبارت
اســت از «غریزه ی مراقبت از خود» که شــما را
وا می دارد دیواری به دورخود بکشید تا از خود
محافظت کنید .ولی ان دیگری تمایلی عمیق و
ریشه دار برای انبساط و گسترش است ،تمایلی
برای بی کرانگی .این دو خواسته ،یعنی مراقبت و
توسعه ،دو نیروی متضاد هم نیستند .در حقیقت
این دو ،به دو وادی کام ً
ال متفاوت ِ زندگی تعلق
دارند .اولی شما را یاری می دهد تا در این زمین
ِ خاکی ریشه بدوانید و دومی شما را به فراسوها
می برد .مراقبت از خویشتن باید به بدن ِ فیزیکی
محدود شود .بنابراین اگر شما اگاهی ِ الزم برای
تفکیک این دو نیرو را داشــته باشید ،تعارض و
کشمکشــی در میان نخواهد بود .اما اگر شما
خود را به صورت فیزیکی شناســایی کنید و از
همکاری این دو نیرو بهره نبرید ،این دو نیروی
بنیادی منشا کشمکش خواهند شد.
تمام درگیری ها و کشــمکش های بشری که
تحت عنوان «مادی گرایی در برابر معنوی گرایی»
شناخته می شوند از چنین جهالتی بر می خیزند.
وقتی شــما می گویید «معنویت» ،در حقیقت
در مــورد چیزی ورای جهان فیزیکی ســخن
می گویید .فرایند معنویت را خیلی ساده می توان
به این شــکل تعریف نمود :سفر نمودن از بدن
ِفردی ِ مبتنی بر حصارها ،به منشــا بی کران و
بی حد و حصر ِ افرینش.
هر دیواری که امروز برای مراقبت از خود برپا
ِ
می کنید ،فردا ِ
زندان خودساخته تان خواهد
دیوار
شــد .مرزهای امروز ،قید و بندهای فرداســت.
چیزی وجود دارد که عاشــق ِ دیوار نیســت! و
این چرخه ی معیوب همچنان به چرخش ادامه
خواهد داد .افرینش از باز کردن ِ دری به سوی
ورای این چرخه امتناع نمی کند .انچه شما با ان
در تقال و کشمکش هستید ،مقاومت ِ خودتان به
واسطه ی دیوارهای خودساخته تان است.
به همین دلیل اســت که سیســتم یوگا به
هیچ وجه در مباحث مذهبی و مســائل مرتبط
با خداوند و اعتقادات شــخصی ورود نمی کند
و هیــچ اظهار نظری در این مــوارد ندارد .یوگا
صرفــاً در مــورد موانعی ســخن می گوید که
خودتــان برپا کرده اید ،و تنهــا چیزی که باید
به ان توجه شــود نیز همین مقاومت اســت.
دیوارهایی که ســاخته اید و طناب هایی که به
دست و پای خویش تنیده اید ،تمام ِ ان چیزی
اســت که خودتان باعث و بانــی اش بوده اید و
صرفاً الزم است این گره ها باز شده و پوشش ها
برداشته شود.
شما کاری با وجود و هستی ندارید .شما فقط
با ان وجودی ســر و کار دارید که خودتان ان
را افریده اید .اگر بخواهــم به صورت تمثیل وار
توضیح دهم ،مــی توانم بگویم که این دو نیرو،
شبیه به «نیروی جاذبه زمین» و «لطف و رحمت
الهی» هســتند .نیروی جاذبه زمین برای بقای
نسل بشر و استوار کردن این گونه از خلقت بر
روی زمین ،الزم و ضروری ست .در حالیکه لطف
و رحمت خداوند به دنبال ارتقای شما به عوالم
باالتر است .همانقدر که نیروی جاذبه فعال است،
نیروی لطف الهی نیز فعال و در جریان اســت.
تنها الزم است که شما خود را در معرض ان قرار
دهید .شما در برابر نیروی جاذبه ی زمین انتخابی
ندارید و به هر حال در معرض ان هســتید .اگر
شــما خود را صرفاً با جنبه ی فیزیکی خودتان
شناسایی کنید ،نیروی جاذبه تنها چیزی است
که شــما ان را می شناسید .اما با نیروی لطف و
رحمت الهی ،شما خود را پذیرا می سازید .شما
در حال ِ قدم زدن در هر مســیر معنوی ای که
باشید ،در نهایت در حال ِ طی کردن ِ یک مسیر
هستید :مسیر ِ قرار دادن ِ خود در معرض لطف
و رحمت خداوند.
زمانی که شــما خود را در دسترس لطف و
رحمت خداوند قرار می دهید ،به ناگاه شبیه به
یک معجزه و سرشار از رازالودگی دیده می شوید.
تصور کنید شما تنها کســی در دنیا بودید که
دوچرخه سواری می کرد ،می توانید تصور کنید
که چقدر از دیدگاه ِ دیگران شبیه به یک معجزه
دیده می شــدید؟ همین حالت در مورد لطف
خداوند هم مطرح است .دیگران خیال میکنند
که شما نوعی شعبده بازی و حقه به کار بسته اید،
اما تنها چیزی که هســت این است که شما به
ُبـــعد ِ جدیدی از زندگی گشوده شده اید .این
فرصت برای همگان فراهم است.
تمرین معنوی
شما ممکن است متوجه شده باشید که وقتی
احساس رضایت و سرخوشی دارید ،می خواهید
منبسط و گشوده شوید؛ و زمانی که ترسیده اید،
می خواهید منقبض گردید .امتحانش کنید .چند
دقیقه در زیر یک درخــت یا در مقابل گیاهی
بنشــینید .به خود یاداور شوید که شما وقتی
نفس را به درون ریه های تان می کشانید ،درخت
یا گیاه در حال ِ بازدم اســت و زمانی که شــما
بازدم انجام می دهیــد ،درخت یا گیاه در حال ِ
انجام عمل ِدم هست .حتی اگر شما در عرصه ی
تجربه ،از چنین چیزی اگاه نیستید ،پس صرفاً
نوعی تجســم ذهنی در این باب ایجاد کنید و
سعی کنید به صورت روانی با گیاه ارتباط برقرار
کنیــد .این تمرین را می توانیــد چندین بار در
روز انجام دهید .بعد از چند روز ،شــما با دنیای
پیرامون تان و هر چیزی که در ان است شروع به
ارتباط گرفتن خواهید نمود .شما خود را به یک
درخت محدود نخواهید کرد.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
21 صفحه 22
سوم
یوگا پزشکی
درمان التهاب ،ارتروز ،و بیماری های قلبی با یوگا
برگردان :شیرین احمدی
در این قسمت از یوگا پزشکی به بررسی چند مقاله علمی دیگر که
اثرات یوگا را روی بیماری های متنوع بررسی کرده اند پرداخته ایم .و به
چند مورد از ازمایش هایی که در این زمینه در دانشگاه ها و موسسات
برتر دنیا از جمله دانشگاه جان هاپکینز انجام شده است اشاره می کنیم.
یوگا و التهاب
التهاب پاسخ طبیعی ایمنی بدن به عفونت،
جراحات و استرس است .التهاب می تواند برای
ســال های طوالنی در بدن نهفته و ناشناخته
باقی بماند و می تواند به ارامی به بدن اســیب
برســاند ،منجر به ایجاد بیمــاری های مزمن
شــود و خطر ابتال به دیابت نوع ،بیماری های
قلبی عروقی ،بیماری خود ایمن و بیماری های
وابسته به سن را افزایش دهد .همانطور که در
شماره قبلی گفته شد یوگا برای کاهش سطح
اســترس حاد و مزمن بسیاری مفید است .در
مطالعات مختلف نشــان داده شــده است که
یوگا نشانگرهای التهابی مانند پروتئین واکنش
پذیر 1 Cو ســایر ســیتوکین های التهابی 2را
در خون کاهش می دهد ،در حالی که ســطح
ایمونوگلوبولیــن های متعدد و ســلول های
کشنده طبیعی را افزایش می دهد .تحقیقات
اخیر همچنین نشــان داده اســت که کسانی
که به طور منظم تمرینات یــوگا را انجام می
دهند ،سطح باالتری از لپتین و ادیپونکتین در
بدن خود دارند (هر دو ماده شیمیایی طبیعی
هستند که برای کاهش التهاب در بدن کار می
22
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
افرادی که سرطان پستان داشته اند ایجاد کند .در
این ازمایش 200 ،زن به طور تصادفی در طول 12
هفته کالس 90دقیقه ای هاتا یوگا دو بار در هفته
شــرکت کردند .قبل از انجام ایــن ازمایش درمان
سرطان پستان بطور کامل در این افراد انجام شده
بود .این مطالعه نشان داد که هرچه افراد تمرینات
بیشــتری انجام دادند نتایج ان ها نیز بهتر بود .و
نکته قابل توجه این بود کــه نتایج ازمایش پایدار
بود به این معنی که پس از گذشــت 6ماه از انجام
ایــن ازمایش نتایج ان همچنان پایدار بود و میزان
خســتگی و التهاب به (ترتیب 57و 20درصد) در
گروه مورد ازمایش نسبت به گروه شاهد کمتر بود.
پس در این ازمایش نشان داده شده که انجام یوگا
حتی به مدت محدود مــی تواند تفاوت های بلند
مدت و قابل توجهی را در عالئم و نشانه های التهاب
بازی کند]2[.
کنند) .ادیپونکتین جز اصلی عملکرد اندوتلیال
است و از قلب محافظت 3می کند]1[ .
یک مطالعه قابل توجه توسط Yadavو همکاران
نیز در ســال 2012نشــان داده است که حتی
تمرین های یــوگا در مدت محدود نیز می تواند
اثرات قابل مالحظه ای روی بدن داشــته باشد.
در ایــن مطالعه تمرینات یــوگا به مدت 10روز
انجام شد و نشان داده شد که نشانگرهای التهابی
استرس در بیماران کاهش پیدا کرده بود .در این
ازمایش 86 ،بیمار ( 44زن 42 /مرد) با بیماری
های التهابی مزمن ،از جمله افــرادی که دارای
اضافه وزن و چاقی بودند ،در یک برنامه ده روزه
مبتنی بر یوگا ،شامل اسانا ،پرانایاما شرکت کردند.
پس از این دوره کوتاه ده روزه ،کاهش کورتیزول
،فاکتور نکــروز تومور-الفا ( )TNF-αو اینترلوکین
)6-IL( 6و افزایش ســطح -βاندورفین مشاهدهشد .یک ازمایش بالینی تصادفی و کنترل شده
یوگا و کمردرد /ارتروز
دیگر در سال 2014نشان داد که تمرینات یوگا
کالج روماتولوژی امریکا اظهار داشت که ورزش
حتی به مدت کمتر از ســه ماه نه تنها می تواند و فعالیــت بدنی بخشــی ضروری از یــک برنامه
مارکرهای التهاب را کاهش دهد ،بلکه همچنین درمانی موثر برای بیماران مبتال به ارتروز و ارتریت
می تواند تفاوت های زیادی در عالئم خستگی در روماتوئید است .در این بیماران نشان داده شده است صفحه 23
که ورزش نقش حیاتی در ارتقاء سالمت مفاصل
(بدون اینکــه در بیماری اثر منفی ایجاد کند)
داشته است .بیمارانی که از ارتروز رنج می برند
و به طور منظــم ورزش می کنند ،درد مفصل
کمتری دارند ،نشاط بیشتری دارند ،خواب بهتر
دارند ،سفتی و سختی مفاصل در صبح کاهش
می یابد و عملکرد زندگی روزمره بهبود می یابد.
به طور خاص ،یوگا عناصر مهمی از اگاهی بدن
را شامل می شــود ،از جمله هماهنگی ،تعادل
و ترازبندی وضعیتی ،همــه این موارد در افراد
مبتال به بیمــاری مفصل از اهمیــت ویژه ای
برخوردار است]3[ .
مطالعات زیادی نشــان داده اســت که یوگا
4
اثرات مثبت بسیاری در درمان کمردرد مزمن
دارد .در حقیقت ،یوگا درمانی برای بهبود درد،
عملکرد کمر ،تحرک ستون فقرات ،افسردگی
و اضطــراب در بیماران مبتال بــه CLBPبهتر از
فیزیوتراپی عمل مــی کند .بزرگترین ازمایش
دقیق تصادفی کنترل شده ( )RCTیوگا و ارتروز
تاکنون در سال 2015توسط موناز و همکاران
در دانشــگاه جان هاپکینز منتشر شده است.
این ازمایش ،ایمنی ،اثربخشی و امکان یوگا را
برای بیماران کــم تحرک مبتال به روماتوئید و
ارتروز بررســی کرد و نشان داده شد که نتایج
قابل توجهی روی ســامت جسمی و روانی در
این افراد با تمرین منظم یوگا وجود دارد .پس
از هشــت هفته ،بهبودهایی در درد جســمی،
سالمت عمومی ،نشــاط ،توانایی انجام فعالیت
های روزمره زندگی ،)ADL( 5تعادل ،قدرت باالی
بدن و مقیاس های ســامت روان مشاهده شد
( .)p >0/05همچنین ،تقریباً تمام اثرات مثبت
این تمرین پــس از 9ماه از اتمام مطالعه قابل
مشاهده بود]4[.
یوگا و بیماری های قلبی و عروقی
بیماری هــای قلبی عروقــی )CVD( 6طیف
وسیعی از سندرم ها را شامل می شود ،از جمله
ســکته مغزی ،اریتمی ،فشار خون باال ،چربی
خون ،بیماری های قلبــی و عروق محیطی و
این نــوع بیماری ها علت اصلی مرگ و میر در
سراسر جهان هستند[ .]1اگرچه پیشرفت های
چشمگیری در زمینه داروها و برنامه های درمانی
برای پیشگیری و درمان CVDوجود داشته است،
اما هنوز هم تعدادی از چالش ها در اجرای این
برنامه هــا و محدودیت های درمان وجود دارد.
چندین عامل شناخته شده است که باعث ایجاد
استرس اکسیداتیو و اختالل عملکرد اندوتلیال
می شــودعبارت اند از دیس لیپیدمی ،دیابت
،فشــار خون باال ،چاقی ،استعمال دخانیات و
استرس روانی که به نوبه خود می تواند مجموعه
ای از حوادث مربوط به واســطه های التهابی و
وازواکتیو ،به ویــژه اینترلوکین ، 6فیبرینوژن
،پروتئیــن واکنش دهنــده Cو فاکتور نکروز
تومور الفا ، 7که منجر به پیشــرفت و افزایش
بیماری های قلبی عروقی CVDمی شــوند .یوگا
درمانی ممکن اســت با قطع کردن تعدادی از
این فاکتورهای مختلف ،یک درمان قابل توجه و
مقرون به صرفه برای CVDباشد .مطالعه ای مورد
توجه که توسط Sarvottamو همکاران انجام شده
است نشان می دهد که حتی یک برنامه کوتاه
مدت مبتنی بر یوگا نیز ممکن است خطر CVDرا
کاهش دهد .در این ازمایش ،یک برنامه یوگا ده
روزه به طور قابل توجهی شاخص های توده بدن
و فشــار خون سیستولیک را در 51مرد دارای
اضافه وزن و چاقی کاهش می دهد .همچنین
مشــخص شــد که این مردان با کاهش 6-ILو
افزایــش ادیپونکتین در برخــی از مارکرهای
التهابی تغییرات قابل توجهی داشتند]5[.
طبق انجمن قلب امریــکا ، 8تمرینات یوگا
می تواند به کاهش فشار خون ،افزایش ظرفیت
ریه ،بهبــود عملکرد تنفســی و ضربان قلب،
بهبــود گردش خــون و تقویت عضالت کمک
کند .همانطور که قب ً
ال بحث شد ،یوگا می تواند
استرس را با تعادل سیستم عصبی خودمختار و
با افزایش فعالیت های پاراسمپاتیک و کاهش
سمپاتیک ،هموســتاز بدن را نیز کاهش دهد
(وکاهش بار الوستاتیک ) 9و همچنین کاهش
دهنده
واکنش محو ِر HPAمی باشد .با کاهش هر
ِ
دو مسیر ،یوگا می تواند وقایع مختلف التهابی
مختلف را به ســمت CVDقطع کند و عملکرد
قلب و عروق را افزایش دهد]6[.
یک تحقیق جذاب توسط کریشنا و همکاران
در سال 2014اثرات یوگا درمانی را در بیماران
مبتال به نارسایی قلبی ارزیابی کرد .پارامترهایی
شامل ضربان قلب ،فشار خون ،تغییرات ضربان
قلــب )HRV( 10و حاصل ضــرب تعداد ضربان
قلب )RPP( 11قبل و بعد از تمرینات یوگا اندازه
گیری شد .همانطور که در باال ذکر شد ،افزایش
HRVپیــش بینی می کند که پــس از افزایش
ضربان قلب نســبت به یک عامل استرس زا -
نشانه ای از پاراسمپاتیک -ضربان قلب چگونه
به سرعت به حالت طبیعی خود باز می گردد ،و
RRPشاخص مصرف O2قلب است که هر دوی اینها
در واقع روش های اندازه گیری عملکرد خودکار قلب
هســتند .این ازمایش روی 130بیمار که نارسایی
قلبی داشــتند به طور تصادفی انجام شــد .در این
ازمایش شرکت کنندگان به مدت 12هفته تمرینات
یوگا را انجــام دادند و پس از ان میزان ضربان قلب
( ، )HRفشار خون ( ، )BPو اقدامات عملکرد خودمختار
قلب قبل و بعد از ازمایش ارزیابی شــد و نشان داده
شد که کاهش در سطح HR ، BPو RPPدر گروه یوگا
نسبت به گروه شاهد کام ً
ال معنی دار بود .مدوالسیون
سیستم عصبی سمپاتیک (اندازه گیری شده توسط
- Lfnuواحد نرمال شــده با فرکانس پایین) به طور
قابل توجهی کاهش یافته بود و مدوالسیون سیستم
عصبی پاراسمپاتیک (اندازه گیری شده توسط Hfnu
واحد نرمال شــده با فرکانس باال) نیز به طور قابلتوجهی در مقایسه با گروه شاهد افزایش یافت بود که
هر دو نشانه بهبود HRVاست]7[.
این مطالعه نشــان می دهد که یوگا درمانی می
تواند مزایای زیادی بــرای درمان بیماران مبتال به
نارسایی قلبی داشته باشد .عالوه بر این ،توجه به این
نکته ضروری است که در بیمارانی که دچار نارسایی
قلبی شــدید هستند ،انجام فعالیت بدنی سنگین و
ورزش بدنی می تواند مضر باشد اما یوگا ،به خصوص
اســاناهای ارام و تمرینات تنفسی و مدیتیشن ،به
راحتی توسط این افراد قابل تحمل است.
1-C-reactive protein
2-Inflammatory cytokines
3-Cardioprotective
)4-Chronic low back pain (CLBP
5-Activities of Daily Living
6-Cardiovascular disease
7-C-reactive protein and tumor necrosis factor-alpha
8-American Heart Association
9-Allostatic load
10-Heart rate variability
11-Rate pressure product
[1] Infante, J.R.; Peran, F.; Rayo, J.I.; Serrano, J.; Domínguez, M.L.; Garcia, L.; Duran, C.; Roldan, A. Levels of
immune cells in transcendental meditation practitioners.
Int. J. Yoga 2014, 7, 147–151.
[2] Kiecolt-Glaser, J.K.; Bennett, J.M.; Andridge, R.; Peng,
;J.; Shapiro, C.L.; Malarkey, W.B.; Emery, C.F.; Layman, R.
Mrozek, E.E.; Glaser, R. Yoga’s impact on inflammation,
mood, and fatigue in breast cancer survivors: A randomized controlled trial. J. Clin. Oncol. 2014, 32, 1040–1049.
[3] Exercise and Arthritis. Available online: http://www.
rheumatology.org/I-Am-A/Patient-Caregiver/ DiseasesConditions/Living-Well-with-Rheumatic-Disease/Exerciseand-Arthritis#sthash.2dxYmjdw. dpufRA (accessed on 30
January 2017).
[4] Moonaz, S.H.; Bingham, C.O., 3rd; Wissow, L.; Bartlett,
S.J. Yoga in Sedentary Adults with Arthritis: Effects of a
Randomized Controlled Pragmatic Trial. J. Rheumatol.
2015, 42, 1194–1202.
;[5] Sarvottam, K.; Magan, D.; Yadav, R.K.; Mehta, N.
Mahapatra, S.C. Adiponectin, interleukin-6, and cardiovascular disease risk factors are modified by a short-term
yoga-based lifestyle intervention in overweight and obese
men. J. Altern. Complement. Med. 2013, 19, 397–402.
[6] Yoga and Heart Health. Available online: http://www.
heart.org/HEARTORG/HealthyLiving/PhysicalActivity/
Yoga-and-Heart Health_UCM_434966_Article.jsp# (accessed on 31 January 2017).
[7] Krishna, B.H.; Pal, P.; Pal, G.; Balachander, J.; Jayasettiaseelon, E.; Sreekanth, Y.; Sridhar, M.; Gaur, G. Effect
of yoga therapy on heart rate, blood pressure and cardiac
autonomic function in heart failure. J. Clin. Diagn. Res.
2014, 8, 14–16.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
23 صفحه 24
جرعه ایی از یک کتاب
خلق رفتارهای ماندگار
خالصه نویسی :سوسن عبدالرضایی
نویسندگان :مارشال گلداسمیت و مارک رایفر
مترجم :محسن وارثی
ایا شما در چرخه تغییر قرار دارید؟
برای ما بزرگســاالن هیچ کاری سخت تر از
تغییر رفتارمان نیســت .ما در حد نبوغ برای
طفره رفتن از تغییر دلیل اقامه می کنیم .بهانه
می اوریم .توجیه می کنیم ،عقاید برانگیزنده ی
ایــن رفتار انکار و مقاومــت را پنهان می کنیم
درنتیجــه ،در تبدیــل شــدن بــه ادمی که
می خواهیم باشیم پی در پی شکست می خوریم.
یکــی از نمونه های اعالی انــکار مربوط به
رابطه مان با محیط می شــود .ما به عمده تاثیر
24
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
عمیق محیط در رفتار خود را نادیده می گیریم.
در واقــع محیط ســاز و کار برانگیزاننده ی بی
وقفه ای اســت که ،دران واحد ،می تواند ما را از
قدیس به گناهکار ،از ادمی خوش بین به فردی
بدبین و از شــهروندی نمونه به ادمی بی سر و
پا بدل کند و چشم ما را روی فردی که تالش
می کنیم باشیم ببندد.
خوشــبختانه ،باید گفت نحــوه ی عملکرد
محیط ،پر رمزوراز نیســت .محیط اشکار بازی
می کند و پیوســته به ما بازخورد می دهد .ما
غالبا چنان حواسمان پرت است که نمی شنویم
محیط بــه ما چه می گوید .ولــی در لحظاتی
که ســیم مان وصل اســت و توجه می کنیم،
انگیزه های به ظاهر نهفته ی شــکل دهنده ی
رفتار ما اشکار می شوند.
ولی خبــر نه چندان خوش این اســت که
هوشــیار ماندن در زمان تغییر محیط دشوار
اســت .شــرایط محیطی ما دقیقه به دقیقه و
ساعت به ســاعت تغییر می کند و ما همیشه
نمی توانیم برای اداره ی هر موقعیت به دلخواه صفحه 25
خودمان توان یــا برانگیختگی خود را متمرکز
کنیم .گند می زنیم ،یک قدم جلو می رویم ،دو
قدم پس می اییم.
برنامــه ریزی که صبح با برنامه های روشــن
برای روزش از خــواب برمی خیزد همان فردی
نیست که بعدا در طول روز باید برنامه ها را اجرا
کند .ابزارهای پایه ای همچون انتظار داشــتن،
اجتناب کردن ،اصالح کردن و تطبیق یافتن با
محیط های پرمخاطره نقطه ی اغاز خوبی برای
تصحیح این تضاد بین برنامه ریز و مجری درون
ما هســتند .ولی ان ها راه حل های موقتی برای
چالش هــای فوری ماینــد .رفتارمان را به طور
ماندگار تغییر نمی دهند.
افرینش نشان دهنده ی عناصر مثبتی است
که قصد داریم در اینده بیافرینیم.
محافظت نشان دهنده ی عناصر مثبتی است
که قصد داریم در اینده حفظ کنیم.
حذف کردن نشان دهنده ی عناصر منفی ای
است که قصد داریم در اینده از بین ببریم.
پذیرش نشان دهنده ی عناصر منفی ای است
که باید در اینده بپذیریم.
اینها انتخاب های مایند .بعضی شان پویاترند،
دلرباترنــد و مفرح تر ،ولــی در میزان اهمیت
یکسان اند .و سه تا از ان ها بیشتر از انچه تصور
می کنیم کاربر هستند.
انچه که در اینده می خواهیم بیافرینیم
.1افرینش
افرینش نتیجه ی مسحورکننده ی تغییر رفتار
است .هنگامی که خود را با رفتاری بهتر تجسم
می کنیم ،این کار را نوعی فرایند هیجان انگیز
خودافرینی می پنداریم .گویی داریم «من تازه ای
» می افرینیم .جذاب و فریبنده است.
می توانیــم بــه هرکســی کــه می خواهیم
بدل شویم.
چالش این فرایند ان اســت که به انتخاب،
خودمان را می افرینیم یا فرصت سوزی می کنیم
و در عوض ،نیروهای بیرونی ما را خلق می کنند؟
. .2محافظت
محافظــت کاری منفعالنه و عــادی به نظر
می رســد ،ولی انتخابی واقعی اســت .این کار
مســتلزم خودکاوی است تا دریابیم چه چیزی
واقعــا به کار ما می اید و نیازمند نظم و انضباط
اســت تا از ترک ان چیز در عوض چیزی تازه و
چشمگیر و نه لزوما بهتر خودداری کنیم.
ما ان قدر که باید از محافظت بهره نمی گیریم.
افراد موفــق ،بنا به تعریف ،کارهای زیادی را به
درســتی انجام می دهند .پس چیزهای زیادی
برای محافظت دارند .ولی انها نیز از اشــتیاقی
بنیادین برخوردارند که پیشرفت پایدار را با بهکرد
ثابت برابر می داند .انان طوری مجهز شده اند که
با وضع موجود بجنگند ،نــه اینکه ان را حفظ
کنند .هنگامی که با گزینه ی خوب بودن یا باز
هم بهتر شدن مواجه می شوند ،براساس غریزه
دومی را برمی گزینند ...و ریسک از دست دادن
مقداری از کیفیت مطلوب خود را می پذیرند.
محافظت ،به شــیوه ای پنهانــی ،می تواند
دگرگون کننده باشد.
یک بار سیاســت مداری به مــن گفت« :بی
اجــر و مزدترین تصمیمی که من می گیرم این
اســت که از وقوع چیز بدی جلوگیری می کنم،
چون هیچ وقت نمی توانم ثابت کنم از وقوع چیز
بدتری جلوگیری کرده ام ».محافظت نیز همین
طور اســت .ما به ندرت به خاطر خراب نکردن
چیز خوبی تشویق می شویم و امتیاز می گیریم،
این تاکتیکی است که فقط در بازنگری رفتار و
امور درخشــان جلوه می کند و ان هم در نظر
کسانی که محافظت کنن ده اند.
بــه همین دلیــل ،ما به نــدرت از خودمان
می پرســیم "چه چیــزی در زندگی من ارزش
محافظت دارد؟"پاســخ به این پرسش می تواند
زمــان و توان زیادی را بــرای ما ذخیره کند .با
این همه ،محافظت از رفتاری ارزشــمند یعنی
اینکه مــا مجبوریم تعــداد رفتارهای کمتری
تغییر بدهیم.
.3حذف کردن
حذف کــردن ،رهاننده ترین کار شــفابخش
ماســت .ولی با اکراه انجامش می دهیم ،همانند
تمیز کردن اتاق زیر شــیروانی یــا گاراژ ،هرگز
نمی دانیــم ایا از بابت دور انداختن بخشــی از
وجودمان افســوس خواهیم خورد یا نه؟ شاید
در اینده به ان نیاز داشــته باشیم ،شاید ان راز
موفقیت ما باشد.
ازمون واقعی ،صرف نظر کردن از چیزی است
که از انجــام دادن ان لذت می بریم" ،مثال زیر
ذره بین گرفتن اوضاع که ظاهرا لطمه ای به کار
نمی زند و باور داریم حتی ممکن است (اگر نه
برای دیگران) برایمان کارساز نیز باشد .درچنین
مواقع ،می توانیم از خود بپرسیم "چه چیزی را
باید حذف کنم؟" ولی هیچ طرحی در نیندازید!
.4پذیرش
افرینش یعنی نواوری ،پذیرش ریســک
کارهــای مخاطــره امیــز جدیــد و ایجاد
کانون های تازه ســود درون شــرکت است.
محافظت یعنی کسب و کار اصلی خود را از
نظر دور نداریم .حذف یعنی تعطیل کردن یا
چوب حراج زدن به کسب وکارهایی که دیگر
با برنامه های شرکت همخوانی ندارند.
بعضی مــردم حتی درپذیــرش تعریف
و تمجید هم مشــکل دارند .تا حاال شــده
جمله ی محبت امیزی دربــاره ی تن پوش
یکی از دوســتانتان گفته باشــید و او با این
جمله که «اُه»این را می گویی؟ چند ســالی
است که نپوشــیدمش .به ان واکنش تندی
نشان داده باشد؟ پاســخ درست این است:
ممنونم ( :نه اینکه به قضاوت و مهربانی شما
حمله ور شود!
پذیرش هنگامی بیشترین ارزش را دارد که
ما قدرت ایجاد تفاوت نداشته باشیم .با وجود
این ،ما دقیقا در شــرایطی که اکراه شدیدی
در پذیرش موقعیت نشان می دهیم ناتوانی
خود را بروز می دهیم .این بی میلی ،رفتار بی
ثمری در ما برمی انگیزد.
اگر منطق بی عیب و نقص ما نتواند همکار
یا همسرمان را ترغیب کند که جایگاه ما را
محترم بشــمارند ،به فریاد زدن بر سر ان ها،
تهدید یا تحقیر کردن ان ها توسل می جوییم،
گویا این رویکرد ظفرمندانه تری است از اینکه
بپذیریم انسان های منطقی می توانند اتفاق
نظر نداشته باشند.
اگر همسرمان بابت نقض مختصر یکی از
مقررات خانه"(مثال ،باز گذاشتن در یخچال،
تاخیر در برداشتن بچه ها از مدرسه یا فراموش
کردن خرید شیر) بر سرما داد بزند و ما هم
۱۰۰درصد مقصر باشــیم ،یکی از اتفاقات
گذشــته را که انجا او مقصر بوده از نو پیش
خواهیم کشید ،به جای اینکه بگوییم»حق با
توست ،متاسفم« ،بحثی بی فایده را تا سرحد
کسالت بارشدن موضوع کش می دهیم.
اگر مافوق مستقیم مان طرح پیشنهادی
مــا را رد کند ،به کارمندان مســتقیم خود
غــر می زنیم که مدیرمان عجــب ادم کوته
بینی اســت .اگر تامل کنیم ،شرط می بندم
نپذیرفتن هــای پی در پی مــا از زمانی که
افرینش و محافظت و حــذف را وامی نهیم
رفتارهای بدتری در ما برمی انگیزد.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
25 صفحه 26
گفتاری در باب مراقبه
واحد تحریریه
مدیتیشــن هنر جلب کردن توجه به درون
برای دسترســی به خود اگاهی شفاف تر است،
یعنــی حالتی که در کتاب "غیــاث اللغات" به
حضور دل با خدا و غیبت ازغیرخدا تعریف شده
غرب جایگاه
است .مدیتیشن که اکنون در طب
و مکان وسیعی در درمان بیماری های روحی و
جسمی به خود اختصاص داده است از فرهنگ
شــرق به دل فرهنگ غــرب راه یافته و در واقع
روشی است که موجب رشد و تعالی درونی می
گردد .سابقه اغاز اموزش و استفاده از مدیتیشن
در غرب به دهه ششم قرن بیستم می رسد .یعنی
زمانی که ریچارد نیکسون رئیس جمهورامریکا
با گروه سیاسی ،اققتصادی ،اجتماعی ،پزشکی و
فرهنگی خود به چین سفر کرد و با خود هدایای
بســیار از جمله مراقبه ذن و مدیتیشن را برای
ملت امریکا به ارمغان اورد.
تا ان تاریخ بســیاری از شرقی ها به اهمیت
استفاده از مراقبه اگاه نبودند ،ولی به محض رواج
ان در غرب و اســتفاده از مدیتیشن با نامها و به
روشــهای مختلف و اگاه شدن از فوایدی چون
رهایی ازاســترس ،خشــم و دیگر احساســات
ناخوشایند و عواقب این احساسات منفی که به
ایجاد بیماری های مختلف می انجامد ،شرقی ها
نیز از ان استقبال وسیع کردند.
مراقبه در انجام تمرینهــای یوگا و هنرهای
رزمی و به عنوان شکلی از نظام درونی شخصی
برای انجام اعمال روحانی و فرایض مذهبی نیز در
زندگی مورد استفاده قرار می گیرد .به این جهت
است که "ابراهیم خواص" از عرفای قدیم ایران
26
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
می گوید " :مراقبه خلوص باطن است با خداوند
یکتا در اشــکار و پنهان ".در مقدمه گلســتان
سعدی امده است که" :یکی از صاحبدالن سربه
جیب مراقبت فرو برده بود و در بحر مکاشــفت
مستغرق گشــته .حالی که از ان حالت باز امد،
یکی از دوســتان به طریق انبساط گفت از این
بوســتان که بودی ما را چه تحفــه ای کرامت
اوردی؟ گفت :به خاطر داشتم که چون به درخت
گل رسم دامنی پر کن م وهدیه ای بیاورم اصحاب
را .چون برسیدم ،بوی گل چنان مستم کرد که
دامن از دســت بدادم ".در این متن قرن هفتم
هجری یعنی درست شش قرن پیش از تحوالت
اخیر در زمینه مدیتیشن در امریکا مساله مراقبه
بسیار زیبا توسط سعدی علیه الرحمه بیان شده
است ،ولی متاسفانه در هیچ یک از کتابهایی که
در زمینه شرح گلستان تالیف شده اشاره روشنی
به ایم موضوع نشده است.
در فرهنگ رنســانس و مراسم مسیحیت نیز
اســتفاده از مراقبه جزء جدا نشــدنی تعلیمات
بوده و همین امر نیزبه گسترش مراقبه در غرب
کمک کرده است .این امر به ویژه درمورد مکاتب
مذهبی-عرفانی مسیحیت صادق است.
از اواســط قرن نوزدهم اشراقیون نیوانگلند از
جمله (رالف والدو امرسون) و ( نری دیوید تورو)
با مطالعه و اشــراف بر معدود کتب شــرقی که
در ان زمان در دســترس بود و یکپارچه کردن
تصورات موجود درباره مراقبه و یوگا با روشهای
مدیتیشــن فلســفی و معمولی خود توانستند
مراقبه ضمن راه رفتــن را به وجود اورند و این
روش را پرسه زنی ))sauntoningنامیدند .این گروه
به نظاره درون خود نیز مبادرت می ورزیدند که
در واقع مراقبه و اندیشــه کامــل بود و این کار
زمانی انجام می شد که درسیر طبیعت غرق می
شــدند .از اواخر قرن نوزدهم جنبش های بین
المللی مانند انجمن تصوف Society Theosophlcaکه
ابتدا در ایاالت متحده و ســپس در هند استقرار
یافت اطالعات مربوط تمرینهای مراقبه و اندیشه
شرقی را برای اگاهی افراد تشنه منابع جایگزین
و نیز غیر متعارف روحانی انتشار دادند.
اموزش رسمی روشهای اســیایی مراقبه در
امریکا از ســال 1893یعنی زمانی اغاز شد که
اولین موج اســتادان اســیایی در تاالر پارلمان
جهانی مذاهب در شــیکاگو ســخنرانی کردند.
پیامد این سخنرانیها سوامی ویوکا ناندا ((Swami
vivekanandaاز رده راماکریشــنا و دانتا Ramakrishna
))vwdantaدر هند اموزش مراقبه را به ان دسته از
ساکنان نیوانگلند اغاز کرد.
دردهه دوم وسوم قرن گذشته اساتیدی مانند
یوگااناندا ،کریشنا مورتی و سوامی ویشنودواناندا
اموزه های اسیایی در زمینه مراقبه را در امریکا
گسترش دادند .از طرفی نویسندگان غربی مانند
الدوس هکسلی و جرالد هردسنت و هرمان هسه
مراقبه را طی جنگ جهانی دوم در کالیفرنیا رواج
دادند.
طی دهه پنجم مراقبه ‹ذن› به ویژه در میان
شاعران مانند گری اشنایدر و سایر اعضای نسل
مخالفان اجتماع رواج یافت.
بعدها مراقبه ذن از طریق نوشــته های الن
واتــس روان درمانگرو کشــیش اشــاعه یافت.
همراهی همگانی طریقت ذن یا متفکرانی از این
دســت به تغییر مراقبه به جهتی کمک کرد که صفحه 27
امکان جدا کردن ان از مســائل مربوط به ایمان
فرم امد و به عنوان رویکردی در مقابله با مادی
گرایی و فشارهای روانی و استرس به کار گرفته
شد .این جنبه از مراقبه اصل اساسی جنبش ضد
فرهنگی در دهه ششم قرن گذشته بود .در این
زمان هزاران جوان تمرینهای معنوی اسیایی را
انجام می دادند تا ذهن خود را از محدودیتهای
اجباری ناشی ازمقرارات سخت جامعه رها سازند.
از این به بعد اســت که در پیشرفت اساسی
در زمینــه مراقبه به عنوان تمرین و نیز موضوع
پژوهش علمی حاصل شد.
درک مراقبه
یکی از راههای درک اشــکال کامال متفاوت
مراقبه که اکنون در سراسر کشورهای جهان و
در تمام فرهنگها انجام می شــود ،ان است که
روشــن کنیم روش مراقبه فرضی از کدام شکل
خاص تمرین در سنتی مفروض مایه می گیرد.
این اصل به ان علت با اهمیت است که هیچ یک
از انواع روشهای مورد استفاده را بدون شناخت
فلسفه مربوط به ان و توجیه رویدادهایی که در
خود اگاهی به ســبب انجام این تمرین حاصل
می شــود نمی تــوان به کار گرفــت .به عنوان
مثال ترانسندنتال میدیتیشن نمونه ای از سنت
هندوئیسم ودانتایی است که بر حسب اموزشهای
مرشــدی هندی به نام ماهاریشی ماهش یوگی
Mahesh yogi maharishiانجام می شود .در مورد اخیردر
سنت هندویی ودانتا ،انجام مراقبه بر اساس درک
نفس انجام می شود .به ویژه انکه تجربه بیداری
و هشیار شــدن خوداگاهی موجب می شود تا
نفس ذهنی و نفس مطلق کیهانی (اتمن) یا خود
اگاهی ناب (چیت) واحد و همسان شوند.
شــاخه های متفاوت مراقبه بودایی در جهت
حالت کامال متفاوت خوداگاهی گام بر می دارند.
برای مثال درمراقبه (تراوادا) انچه مورد نظر می
باشد ( سوزاندن شعله احساس ارزو) است ،حال
انکه در مراقبه ‹ماهایانا›هدف ،رسیدن به خالء
( سونیاتا) است .هردو دسته معتقدند که چیزی
به عنوان نفس زمینه ساز دائمی وجود ندارد .این
امر به ان معنا است که تجربه خوداگاهی روشن
بین شده در مراقبه ،کامال با این امراز نظرودانتای
هنــد اختالف دارد .دو شــکل قابل توجه دیگر
مراقبه ،در طب مورد اســتفاده اســت .این دو
شکل مراقبه در طب امروز دارای کاربرد مستقیم
بالینی است و عبارتند از:
*برنامه عکس العمل بسط هربرت بنسون در
بنیاد پزشکی ذهن و جسم در دانشگاه هاروارد.
*برنامــه کاهش اســترس در درمانگاه مرکز
پزشکی دانشگاه ماساچوست.
این دو برنامه که به خوبی ســازمان یافته اند
و جنبه اموزشــی دارند ،به رایگان در مدارس،
زندانها ،بیمارستانها و ســایر موسسات درمانی
اموزش داده می شــوند .برنامه بنســون ابتدا با
بررسی فشرد ه ترانسندنتال مدیتیشن شروع شد
و ســپس به مطالعه مدیتیشن تغییر یافت که
توسط راهبان تبتی انجام می شد و ترکیبی بود
از تانترای هند ،ماهایانای هندی و مذهب بومی
تبت .بنسون اکنون یک شکل ژنریک مراقبه را
اموزش می دهد که عکس العمل بسط نام دارد.
در برنامــه دوم بیمارانی که بــرای درمانگاه
کاهش اســترس مراجعه می کنند ،مراقبه دل
اگاهی اموخته می شود که از جنوب شرقی اسیا
منشــا دارد و به ویژه از سنت برمه ریشه گرفته
اســت .هم زمان با این دو برنامه ،انواع متفاوت
دیگــری از مراقبه در معابد ذن انجام می شــود
که شــکل ژاپنی ماهایانا است و با واسطه هند
از چین و کره به غرب رفته اســت .در عین حال
که اجالس خاصی برای مراقبه وجود ندارند ،ولی
بنسون معتقد است که نخستین مراحل ژنریک
مشترک که در تمام انواع روشهای مراقبه و تامل
را جدا کرده است ،یعنی محیط ساکت ،وضعیت
بسط و توجه به تکرار اهسته صدا یا کلمه ،او به
این موارد قرائت متون الهام بخش مذهبی را نیز
می افزاید.
یک جلسه معمولی مراقبه ممکن است حدود
20دقیقه طول بکشــد و یک یــا دوبار در روز
انجام شود .در این جلسه معموال فرد به صورتی
راحت در محیطی مطبوع و ارام می نشیند که
بهتر اســت در اتاقی کم نور باشد .جلسه مراقبه
را می توان با یک لحظه تنفس عمیق و انبساط
یافته اغاز کرد .سپس مراقبه کننده می تواند به
یک جســم مانند شعله شمع بیندیشد و ضمن
ان به چرخه تنفس خود توجه داشــته باشــد.
این کار موجب می شــود ذهن از توجه به افکار
دیگر حفظ شــود ،بدون تفکر و قضاوت درباره
موضوعات مختلــف .هربارکه ذهن دچار حواس
پرتی می شــود ,بدون احساس گناه ،باید ذهن
را به کانون توجه اولیه بازگرداند .در نهایت ذهن
بیش از پیش ارام می شود تا امکان تمرکز دائم
فراهم اید .ورود مجــدد به حاالت طبیعی باید
به تدریج انجام شود وشبیه حالت بسط اغازین
باشد .هر جلســه را می توان با نرمش کششی
عضالت به پایان اورد.
مزایای بالقوه مدیتیشن
از نظر فیزیولوژیکی ،ان دسته از انواع مراقبه
که با حالت بســط ))relaxationانجام می شوند به
کاهش فعالیت قلب ،کاهش فشار خون ،افزایش
حجم تنفس و کاهش تعداد نفس ها در دقیقه
منتهی می شود ،به طوری که میزان طبیعی 16
دم و بازدم دردقیقه درزمان مراقبه به 4عدد می
رسد .در الکتروانسفالو گرافی های انجام شده،
افزایش امواج الفا و همزمان شدن امواج مغز در
دو نیمکره دیده می شود .بنسون معتقد است
که مراقبه موجب فعال شــدن دستگاه عصبی
پاراسمپاتیک می گردد و همین امر به ارامش
اعصاب کمک می کند .انجام مدیتیشن به مدت
20دقیقه و دوبار در روز دارای اثر تثبیت کننده
حرارت بدن است و این امکان را فراهم می اورد
تا دستگاه عصبی تحت فشار(که به طور طبیعی
در نوسان اســت) دارای یک حالت استاندارد
شود و خود را با وضع موجود سازش دهد .نتایج
بررســی های انجام شده حاکی از ان است که
وقتی در نهایت اثار انجام مراقبه ظاهرشد ،می
توان مصرف داروی ضد فشــارخون را به نصف
کاهش داد .کرامپهای سندرم خفیف تا متوسط
را از بین برد و اثار درمان استاندارد با نور را در
پسوریازیس افزایش داد.
به غیراز ارام نشستن ،مراقبه شکل های بسیار
دیگری هم دارد .هم شــکل مراقبه دارای اثار
خاص روانشناختی است که گاهی موجب ارام
کردن دستگاه عصبی و زمانی موجب بیداری
ان می شــود .در مراقبه راه رفتن ،شخص به
ارامــی راه می رود و در عین حال کامال به هر
قدمی که برمی دارد اگاه است.
گاهی مراقبه با تنفس سریع همراه است .این
مورد را می توان در بعضی اشــکال کندالینی
یوگا مشــاهده کرد .به طور کلی انواع متفاوت
اموزه های فلسفی معموال به پیدایش الگوهای
کامال متفاوت از نظر واکنش فیزیولوژی منتهی
می شوند و به این جهت تعمیم در مورد مراقبه
را به عنوان تمرین ژنریک ،بســیار دشوار می
ســازند .در بســیاری موارد نوع مراقبه ای که
شخص انجام می دهداهمیتی ندارد بلکه نشانه
پیامدها و نتایج انجام انواع مختلف روشهاست
که به بهبود اخالقی و زیبایی شناسی ،افزایش
احساس سرخوشــی و غنای روابط بین فردی
منتهی می شــود .این معیارهاست که بعد از
انجام تمرین موفق ،چه زیر نظر استاد مجرب
و چه توســط خود فــرد ،باید مــورد ارزیابی
قرار بگیرد.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
27 صفحه 28
سینمای عرفانی
نقد فیلم سینمایی :روز هشتم
کند .چهار سال پیش مادرش فوت کرده ولی او
این حقیقت را باور ندارد .مادرش را در همه حال
نویسنده :چانگ فن
مــی بیند که از او حمایت می کند .در زمانی که
همه برای تعطیالت به همراه خانواده هایشان می
روند ،ژرژ تنها می ماند ولی تصمیم می گیرد که
به خانه مادری اش برود .با چمدانی پر از خاطرات
و با پای پیاده در مسیر فلش حرکت می کند .در
این حین ســگ سیاهی نیز شروع به همراهی با
او می کند.
از سویی شخصیت دیگر فیلم ،هری که فردی
با شغل بانکداری و به طوری سخنگوی انگیزشی
اســت ،دارای زندگی کاری روزمــره و دقیق و
حساب شــده ای است .گرچه زندگی خانوادگی
او به مشکل بر خورده است .همسرش و دو دختر
کوچکــش در جایی دیگر زندگی می کنند و به
خاطــر اینکه هری وقتی بــرای گذراندن با انها
ندارد ،حاضر به دیدن او نیستند .در شبی بارانی
که به نظر می رســد ،هری قصد خودکشی دارد
در جاده با ســگی برخورد می کند ،سگ در اثر
جشنواره کن بود که جایزه بهترین بازیگر به طور برخورد با ماشین وی ،کشته شده و در کنار جسد
مشترک به دو نفر می رسید.
درباره کارگردان:
ســگ ،با ژرژ بر خورد می کند .به جبران کشتن
1
ژاکو فان دورمــال ( ،متولد 9فوریه )1957
سگ ،هری می خواهد که ژرژ را به خانه برساند
تهیه کننده ،فیلمبردار ،فیلمنامه نویس ،کارگردان
خالصه داستان
که متوجه اصل ماجرای ژرژ می شود.
و نمایشنامه نویس اهل بلژیک است .وی در بدو
داستان به اینصورت اغاز می شود که صدایی
تولد ،تقریباً توســط بند ناف خفه شــده بود و در حــال توصیف 7روز خلقت خداوند اســت.
ابتدا سعی می کند به ادرسی که ژرژ به عنوان
اکسیژن کافی دریافت نکرد .بیم ان می رفت که همراه با توصیف خلقت در روزهای اول تا هفتم ،نشــان خانه اش ،گفته است بروند ،ولی متوجه
سرانجام دچار نقص ذهنی شود .شاید بتوان گفت تصاویری از زمین ،اسمان ،خورشید ،موجودات و می شود که مادر ژرژ چهارسال است فوت کرده
که این اسیب تا حدود زیادی باعث پرداختن وی انسان نمایش داده می شود .در نهایت به چهره است .وی ادرس خواهر ژرژ را از صاحب خانه ی
به موضوعاتی نظیر معلولیت ذهنی و جســمی فردی که این ســخنان را به زبان می اورد ختم جدید خانه مادری گرفته و به ان ســمت روانه
در کارهایش شــده باشد .دورمال از کار کردن با می شــود .جوانی که دچار مشکل سندرم داون می شوند .برخورد خواهر ژرژ و همسرش با انها
کودکان لذت می برد و مدتی از زندگی خود را به است .ژرژ در محل نگهداری بیماران عقب افتاده و بسیار عجیب به نظر می رسد ،انها مایل به نگه
عنوان یک دلقک در سیرک گذرانده است .پس از کسانی که مانند او سندرم داون دارند ،زندگی می داری از ژرژ نیســتند .پــس از ان هری ناچار به
انکه به نمایش و فیلمنامه نویسی عالقه مند شد،
تعدادی فیلم کوتاه را کارگردانی کرد .وی در سال
1981موفق به دریافت جایزه اسکار دانشجویی
بــرای کارگردانی فیلم کوتاه مســتندی درباره
بازیهای پاراالمپیک شد .از دیگر اثار دورمال می
توان به توتوی قهرمــان( ،)1991میان زمین و
بهشت( ،)1992اقای نوبادی( ،)2009نیکالس
در تعطیالت( )2014و عهد کام ً
ال جدید()2015
اشاره کرد.
فیلم روز هشتم ،در سال 1996میالدی نامزد
نخل طالی جشنواره کن شد .در همان سال دو
بازیگر فیلم «دانیل اوتوی» و «پاسکال دوکن» ،به
صورت مشترک جایزه بهترین بازیگر نقش اول
مرد را به دســت اوردند .این اولین بار در تاریخ
28
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 29
برگرداندن ژرژ به اسایشگاه می شود .وی متوجه
می شود که ژرژ اص ً
ال مایل به زندگی در ان محل
نیست .در مســیر به دریا می رسند ،در هتلی با
هم می مانند و کم کم ارتباط صمیمانه تری بین
ان دو بوجود می اید .هری ژرژ را به اسایشــگاه
می رساند و خود راهی مسیر همیشگی خود می
شــود .در بخش پایانی داستان ،زمانی که هری
به علت کنفرانــس کاری؛ امکان حضور در تولد
دختــرش را ندارد ،ژرژ به همراه دوســتانش که
مانند او در اسایشگاه زندگی می کنند ،اتوبوسی
را دزدیده و به دنبال هری در سالن کنفرانس می
روند .وسایل اتش بازی را که برای جشن کمپانی
تهیه شــده است ،برداشته و شب به خانه همسر
و دختران هری می رسند ،اتش بازی بزرگی به
همراه گل نورها انجام مــی دهند که هم باعث
شادی خودشان و هم موجب شادمانی دختران
هری و همسرش می شود .در نهایت ژرژ به طرز
عجیبی به ســوی مادرش می شتابد و هری در
کمال ناباوری وی را از دست می دهد.
در سکانس اخر فیلم ،روزهای خلقت اینبار از
زبان هری است که شنیده می شود و پس از روز
هفتم به روز هشــتم می رسد و می گوید در ان
روز ژرژ خلق شد.
تحلیل فیلم
فیلم دارای دو شــخصیت متضاد است که در
ابتدای فیلم ،زندگی هر کــدام به طور جداگانه
نشان داده می شود .هری بانکداری دقیق و کوشا
و منظم است که باور و تکیه کالمش به دیگران
و حتی به خود اینست که :لبخند بزن ،احساس
موفقیت بکن تا به پیروزی برسی ،ولی در واقعیت
زندگی چنین نیســت .او در زندگی خصوصی و
خانوادگی خود احساس بازنده را دارد .همسر و
حتی دختران کوچکش به حرفهای او باور ندارند
زیرا که در عمل بسیار دیده اند که هری به قول
خود وفادار نمانده است .هری در این وضعیت و
در اســتانه ی خودکشی است که به ژرژ بر می
خورد .کســی که زندگی او را متحول می کند.
ژرژ نیز باورهایی در زندگی دارد ،او در پندار خود
بیمار یا عقب افتاده نیست ،بلکه در مغولستان
به دنیا امده اســت و برای همین اســت که به
او منگول می گویند یعنی اهل مغولســتان ،به
نظر او کسی که دروغ نمی گوید و غذای کسی
را نمی دزدد ،فرد قابل اعتمادی اســت .نحوه بر
خورد ان دو به صورتی است که ژرژ تنها دوست
خود یعنی ســگ ســیاهی که به همراه وی از
اسایشگاه با او بوده در اثر تصادف با ماشین هری
باید بمیرد تا دوست جدید و یار سفری دیگر به
نام هــری را بیابد .گرچه ابتدای فیلم نوع رفتار
ژرژ برای هری غیر قابل تحمل اســت ،ولی به
تدریج جذب شــخصیت او می شود .شخصیت
ژرژ انچنان بر هری تاثیر می گذارد که برخی از
رفتارهای اجتماعی به نظرش فقط ظاهر سازی
است و متوجه می شود که می تواند با دیگران از
طریق خود واقعی اش ،ارتباط برقرار کند .هری
که در ابتدا چهره ای جدی با لبخندی دروغین
و ســاختگی دارد ،به همراه ژرژ قهقه ســر می
دهد و شادمانی واقعی را تجربه می کند .گویی
به دنیای کودکی و بــدور از هر گونه دورویی و
دروغ پا گذاشته است .در صحنه ای که در حال
صحبتی جدی در محل کار خود است ،متوجه
کفشدوزکی می شود و این نشانگر اینست که او
در اثر ارتباطش با ژرژ به واقعیت هایی از زندگی
رسیده است که به نظر دیگران شاید اص ً
ال دیده
نشود .در فیلم روند تغییر شخصیتی هری کام ً
ال
مشهود اســت ولی ژرژ شخصیتی خالص دارد،
مانند کودکی که فقط در زمان حال زندگی می
کند .حتی خشم و عصبانیت او واقعی و خالص
است و به راحتی ارام می شود بدون اینکه کینه
ای در پی داشته باشــد .ارتباط او با دیگران به
قدری بی پیرایه اســت که بــه طور ناخوداگاه،
مخاطب جذب شخصیت وی می شود .تاثیر او بر
شخصیت هری به طور دائمی صورت می گیرد
و زمانی که ژرژ به ســوی مادرش شتافته است،
همچنان در رفتار او مشهود است.
می توان گفت که در پایان فیلم ،شــخصیت
ژرژ نه تنها بر روی هری تاثیر عمیقی گذاشته
است ،بلکه بر روی مخاطب فیلم نیز تاثیر گذار
بوده اســت .در صحنه هایی از فیلم که ژرژ در
دنیای خیالی خود با مادرش ،با خواننده مکزیکی
و حتی موش کوچکی که مانند خواننده اواز می
خواند ،در انســان احساســی سرشار از خوشی
توام با ارامش ایجاد می کند .شــاید شخصیت
واقعی پاسکال دوکن و یا هر کسی که به اینگونه
بی پیرایه و خالص باشد ،بر انسان همین تاثیر
را بگذارد.
1-Jaco Van Dormael
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
29 صفحه 30
خود را بشناس تا خدا را بشناسی
نویسنده :سوامی برهماناندا
برگردان :سهیال ثمرقندی
()word of the masterازکتاب کالم استاد
نفس چیست ؟!
ایــا این دســت ،این پــا ،این بدن
من هستم؟!
به خوبی مشــخص خواهد شد ،و درنهایت
خواهید فهمید که چیزی به عنوان من وجود
ندارد .هرچه بیشــتر پوست پیاز را جدا کنید
الیه های بیشتری ظاهرمی شوند و نمی توانیم
به هســته ان برســیم .بنابراین زمانیکه شما
نفس را بررسی کنید ،نفس از بین می رود و به
نیستی می رسد .انچه در نهایت باقی می ماند
اتمن 1است.
نفس یک شخص تا زمانیکه در بدن فیزیکی
اســت او را رها نمی کند .برخی ازاثاران همیشه
باقی می ماند.
برگ های درخت نارگیل می ریزند ،این نفس
ناچیزهم برای کســانیکه از ان ازاد هستند می
ریزد و ناپدید می شود.
یکی از شــاگردان راما کریشــنا به نام ناگنتا
سوالی مطرح کرد :ضرورت مدیتیشن روزانه برای
وضعیت پیشترفته ی شما چیست؟
راما کریشنا پاسخ داد :یک ظرف برنجی روز
به روز درخشش خود را بدون پاک کردن ازدست
دو نوع نفس وجــود دارد :یکی نفس
رسیده و دیگری نفس نرســیده یا نارس .ان
نفســی که ایده ی این خانه ی من است ،این
اتاق من است ،او پسرمن است و ...را دارد نفس
نرسیده است .درحالیکه نفس رسیده می گوید
که من خدمتگزار خداوند هستم .من بنده خدا
هستم .من همیشه ازاد و دراگاهی هستم.
روزی شخصی از راما کریشنا پرسید :ایا می
توانید با شفقت در جمله ای کوتاه حقیقت را
برای من توضیح دهید؟ تا شــاید روشن شوم.
راما کریشنا پاسخ داد :تنها واقعیت مطلق این
است که جهان غیر واقعی است ،همین را بفهم
و درسکوت بنشین.
می دهد .بدون مدیتیشن روزانه نمی توان ذهن را
پاک نگه داشت .شری راما کریشنا دوباره افزود:
اما اگراین ظرف ازطال ســاخته شده باشد دیگر
لکه دار نمی شود .این بدان معناست که تمرینات
معنوی برای شخصی که خدا را شناخته است و
همیشه در اگاهی کامل بسر می برد دیگر ضروری
نیست زیرا مدیتیشن او دائمی است.
دو نوع اســتدالل وجود دارد :اســتدالل
تکامل و سیر تکامل .پوسته ی میوه ازهسته ان
است ،بنابراین هسته ی ان پوسته نیز است.
ایــده ی وجود نفس شــامل بی نفســی هم
می شود .کسی که ایده ای از نوردارد ،ایده ای از
تاریکی هم دارد .کسی که احساس گناه را درک
30
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
می کند ،فضیلت را نیز درک می کند ،کسی که
احساس درستی دارد ،احساس اشتباه را هم دارد.
می توانید با کفش بر روی خارها راه بروید،
با دانش معنوی می توانید با خیال راحت در
این دنیای پرازخار پرسه بزنید.
حکایت :مــرد خردمندی بود کــه همواره
درحالت وجد وسرور به سر می برد و با هیچکسی
صحبت نمی کرد .همه او را دیوانه می پنداشتند.
یــک روز که در روســتا از مردم مقــداری غذا
درخواست کرد کنار ســگی نشست و شروع به
خوردن غذا نمود .اکنون منظره عجیبی به وجود
امده بود که توجه جمعیت را به خود جلب می
کــرد ،زیرا او یک لقمه را دردهان خود و لقمه ی
دیگر را در دهان ســگ می گذاشت ،به طوریکه
مــرد و حیوان مانند دو دوســت با هم غذا می
خوردند .یکی از تماشــاگران شروع به خندیدن
کرد و گفت که او دیوانه است .مرد خردمند رو با
او کرده و گفت :چرا میخندی؟ ویشنو با ویشنو
نشسته است .ویشنو ،ویشنو را تغذیه می کند .چرا
میخندی؟ هرچه هست فقط ویشنو 2است.
این جهل است که باعث می شود افراد به دنبال
خدا در خارج ازوجود خود بگردند .وقتی کســی
بصیرت پیدا کند اگاه می شود که خدا در درون
خودش است ،هرگاه که این حقیقت را دریافتید
مانند گل نیلوفری می شکفید.
-1به زبان سانسکریت کلمه ای است که به معنای
خود ،روح یا جان است
- 2به معنای خداوند صفحه 31
شادی و خوشبختی زندگی
نویسنده :مگان.ار.مک دونا
مترجم :لیال سلوکی
داالیی الما می گوید :همه ما یک ارزوی مشترک داریم ،همه می خواهیم
شــاد باشیم و هیچکس نمی خواهد رنج بکشــد .این ارزوی جهانی ما را به
یکدیگر پیوند می دهد .در مقاطعی از زندگی به این نتیجه می رسیم که مهم
نیست چقدر دریافت می کنیم ،مهم نیست چه تحصیالتی داریم ،مهم نیست
خانه زیبایی داریم یا نه ،هیچ کدام از اینها خوشبختی نمی اورد.
صرفنظر از شرایط ،چه چیز موجب خوشبختی همیشگی می شود؟
شاعر شــهیر ایرانی ،موالنا جالل الدین زمانیکه می گوید" :در عالم خیال،
الاقل به همان سختی که در عالم واقع کار می کنید ،تالش کنید" گویای این
مطلب اســت که عالم خیال در درون ما است ،جائیکه خوشبختی همیشگی
وجود دارد.
توصیه هایی برای موثر واقع شدن در قلمرو درون و ناپیدای وجود:
با دقت به هر چیزی که موجب خوشبختی همیشگی می شود توجه کنید.
خرید یک لباس جدید برای یک یا دو دقیقه ممکن است برای ما جالب باشد،
اما دیر یا زود جاذبه اش را از دست می دهد.
این موضــوع را کــه خوشــبختی نتیجه اندوختــن دارائی نیســت در
ذهنتان بپرورانید.
از دقایق لذت ببرید ،زمانیکه فرزندان خود را در اغوش می گیرد ،این یک
تجربه کاملی است و در حالی است که شما متوجه جزئیات می شوید .همانطور
که لئو باسکالیا ،نویسنده کتاب "عشق" می گوید" ،جهانتان را همچون خط
بریل لمس کنید ".توجه و تمرکز بدین معنا نیست که هر چیز باید برای شما
خوب و دوست داشتنی باشد بلکه به این معنا است که شما می باید هر چیز
را همان گونه که هست بپزیرید.
اگاهیتان را گسترش دهید .از طریق غلبه بر عقایدتان چشم اندازهای جدید
را ببینید .اگاهی خود را بوســیله این پرسش از خودتان که "چه می شد اگر
"......گسترش دهید.
مابین کارهای روزمره ،اوقاتی که با خانواده تان می گذرانید و زمانی که به
خرید از فروشگاه اختصاص می دهید ،زمانی را نیز به شوخی و بازی بگذرانید.
کارهای تکــراری روزمره تــان را فراموش کنید ،درعــوض فرزندانتان را
شاد کنید.
قدردانی و تشکر کردن را یاد بگیرید ،ذهنتان را بر همه ان چیزی که تاکنون
در اختیار داشته اید متمرکز کنید و ان احساس "نیاز بیشتر" را در جای واقعی
خودش بکار ببرید.
مثبت اندیش باشید ،مارگارت ویتلی ،نویسنده کتابهای پرفروش "رهبری"
و "علم نوین" می گوید وقتی که وقایع مثبت هستند مسیر انها را دنبال کنید،
این مسلماً راحت تر از کوبیدن سرتان به دیوار است.
زمانی را برای بازتاب خود در نظر بگیرید .از دوران بچگی از ما پرسیده شده
اســت" :زمانی که بزرگ شدید می خواهید چه کاره شوید؟" ،ولی سوال بهتر
این است که "چگونه می توانم شاد باشم؟"
ارزشها و باورها را در زندگی بکار ببرید.
تجربه کنید .نیچه گفته اســت" :زندگی هزار بار کوتاهتر از انســت که ما
خودمان را ازار دهیم".به خودمان این فرصت را بدهیم که به مسائل و چیزهای
متفاوت بپردازیم ،بدون انکه ذهن را به نتیجه ان مشغول کنیم.
گوش کنید .ذهنتان را بوسیله گوش دادن به دیگران از مشکالت پاک کنید.
در لحظه حضور داشته باشید .همانطور که عارف بودایی( تیک نات هان) در
بسیاری از کتابهایش توصیه کرده است ،موقعی که شما ظروف را می شوئید
فقط همــان کار را بکنید .عادت ذهن ،مرور کردن انچه که اینده برای ما در
نظر دارد و فکر کردن به وقایع گذشته است .که در واقع به این معناست که ما
در لحظه حال زندگی نمی کنیم.
لبخند بزنید .لبخند زدن راه ســاده ای اســت برای تغییر دادن درونتان و
ارتباط با دیگران.
فراموش نکنید که زندگی محدود است ،فردا برای شما تضمین نشده است،
زندگی ارزشمند است ،تمام و کمال زندگی کنید.
خوشبختی در همین لحظه است .جورج برناد شاو گفته است" :زندگی پیدا
کردن خودتان نیســت ،زندگی بوجود اوردن خودتان است ".اگاه باشید که
خوشــبختی بطور سحرامیز بوجود نمی اید بلکه از طریق خودتان ایجاد می
شود و این شما هستید که خوشبختی را می سازید.
به تنفس خود دقت کنید .اگاهی کامل از هوایی که به درون بدن شما می
رود (دم) و ســپس خارج می شود (بازدم) ،مشکل نیست ،اما این یک اثر پر
قدرت اســت .انرا برای تمرکز دوباره از جهان پرمشغله بیرونی به یک حالت
درونی بکار ببرید.
هدیه بدهید .اگر که شــما از زمان ،دارایی و دانش و فن خود ببخشید ،این
مشارکت باعث انتقال انرژی و فکر شما می شود.
راه شــما به خوشبختی منحصرا ً مال خود شماســت .توماس مورتون می
گوید":دنبال خدا گشتن همانند جستجو کردن راهی است در برف اگر راهی
وجود نداشته باشد در عرض راه بروید ،این راه شماست .در مورد خوشبختی
هم همینطور است ،شما خودتان راه خود را بوجود می اورید".
خودتان را ببخشید .دست بکار شوید و شبی را با یک دوست بیرون بروید.
به طبیعت بروید .از زرق و برق دنیا و نورهای مصنوعی دور شوید .در جنگل
قدم بزنید یا الاقل یک گلدان در اتاق کارتان بگذارید.
زود به رختخواب بروید .هرگز نیروی خواب شب را دست کم نگیرید.
ان چیزی که شــما دنبال ان هستید ،چیزی است که همه ما به دنبال ان
هستیم .خوشبختی ،خوشبختی همین نزدیکی است.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
31 صفحه 32
32
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
انجام حرکات یوگا توسط جمعی
تصویر انجام حرکات یوگای خود را برایمان صفحه 33
ی از خوانندگان مجله دانش یوگا
ارسال تا در مجله دانش یوگا به چاپ برسد
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
33 صفحه 34
یوگا راهی به سوی
سالمتی کامل
اساناها
برگرفته از کتاب یوگا ،راهی به سوی سالمتی کامل اثر بی .کی.اس ایینگر
برگردان :واحد ترجمه
کتاب یوگا ،راهی به سوی سالمتی کامل اصلی ترین
کتاب ســبک یوگای ایینگر است که اولین بار در
سال 2001در 432صفحۀ گالسه به صورت مصور
و تمام رنگی منتشــر شده و تا به امروز چندین بار
به روزرسانی و تجدید چاپ شده است.
ایــن کتاب درواقع دربردارنــدۀ تمامی اموزه های
بی.کــی.اس ایینگــر در خصــوص بــدن ،ذهن
وسالمتی اســت و برای تمامی پرتوجویان با هر
سطح مهارت و تجربه ای می تواند مفید واقع شود.
در شماره های گذشــته ی مجله دانش یوگا ،مبحث "یوگا با
ابزار" ازاین کتاب خدمت شما خوانندگان محترم ارائه گردید.
ازاین شماره قصد داریم به مبحث اساناها بپردازیم .هرشماره را
به معرفی یک اسانا اختصاص می دهیم.
۱
یوتیتاتریکوناسانا
وضعیت مثلث باز
در این حرکت بدن شــکل یک مثلث بازوگسترده به خود می گیرد.
دست ها و پاها به شــدت کشیده می شوند .درزبان سانسکریت یوتیتا
به معنی گســترده و تری به معنی ســه و کونا یعنی زاویه .با انجام این
-1در وضعیت تاداسانا بایستید .وزن بدن را به طور مساوی روی هر
دوپا قرار دهید .پاها مماس برهم و پاشــنه پاها به هم چسبیده باشند.
پشت صاف ،وبه طور طبیعی نفس بکشید.
-2به همراه دم عمیق پاهایتان را باز و از یکدیگرجدا کنید .همزمان
دست ها را به موازات شانه ها باال بیاورید .توجه داشته باشید که دست
ها برروی یک خط صاف و مستقیم قراربگیرند .دست ها و پاها را کشیده
نگه دارید و قفسه سینه را به سمت باال بکشید.
34
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
اســانا شــما می اموزید چطور با حرکت دادن بدن فیزیکی خود روی
بدن فیزیولوژیکی یعنی اندام های داخلی خود تاثیرمطلوب بگذارید .این
حرکت تمام ارگان های داخلی ،غدد و سیســتم عصبی شما را تحریک
نموده و باعث ارامش جســمی و روحی تان می گردد .همچنین تاندون
ها را در حین کشیدن سفت کرده و بدن شما را نرم ومنعطف می کند.
مراقب باشید
در صورت اسیب دیدگی در ناحیه پشت ،سرگیجه و یا فشارخون باال،
هنگام توقف درحرکت نهایی به پایین نگاه کنید .سرتان را به سمت باال
نچرخانید .اگرمشکالت قلبی دارید می توانید کنار دیواربایستید و دست
ها را به جای باز کردن ،کنار مفصل ران ها قرار دهید. صفحه 35
-3پای راست را کمی به سمت چپ بچرخانید .پای چپ را کشیده
نگه دارید .ســپس پــای چپ را 90درجه بچرخانیــد طوری که نوک
انگشتان پای چپ به طرف بیرون و به موازات دست ها قرار گیرند .دست
ها را همچنان کشیده نگه دارید و مراقب باشید که نلرزند.
حرکت برای مبتدی ها -مراقب باشــید تعادلتان را درطول تمرین
حفظ کنید .همیشه حرکت را با سمت راست اغاز کنید.
حرکت برای متوسط ها -برای اینکه درحرکت نهایی کشش بهتری
انجام دهید پاشنه پای چپ را روی زمین فشارداده ونوک انگشتان پا را
کمی رو به باال ببرید .زانوها را سفت و محکم نگه دارید.
اصالح حرکت -زانوی راســت نباید به سمت راست بچرخد بلکه
روبرو قراربگیرد .این کار باعث می شــود در حرکت نهایی کشش کامل
انجام داده و تعادل خود را حفظ کنید .کاســه زانو باید رو به جلو باشد.
ران راســت نباید به سمت داخل بپیچد .اگرزانوی چپ به سمت داخل
بچرخد حفظ تعادلتان مشکل خواهد بود .هر دو پا باید روی یک خط و
در یک راستا قرار بگیرند.
-4به همراه بازدم باالتنه را به سمت چپ خم کنید .کف دست چپ
را روی زمین بگذارید .پاشــنه پای چپ را روی زمین فشار دهید .وزن
بدن را روی پای چپ بگذارید ولی روی دســت چپ فشــاروارد نکنید.
دســت راســت را به سمت
سقف باال ببرید طوری که با
شانه و دست چپ روی یک
خط مســتقیم قراربگیرند.
سررا به سمت باال بچرخانید.
گردن را راحــت و رها نگه
دارید .به انگشــت شســت
دست راست خیره شوید .در
این وضعیت بین 20تا 30
ثانیه توقف کنید .تنفس تان
طبیعی باشد.
فواید
برطــرف کــردن التهاب
معده و سوء هاضمه ،تنظیم
کننده اســید معــده ورفع
کننــده نفخ شــکم .بهبود
دردهای پشت و ناحیه کمرو
منعطف کننده ستون مهره
ها ،برطرف کننده دردهای
شــانه و کتف ها و کمک به
اصالح مهره هــای گردن.
تقویت مچ و قــوزک پاها و
سفت کننده نواحی لگن خاصره .کاهش دهنده دردهای دوران قاعدگی.
خروج ازحرکت -همراه دم ،کف دست چپ را از زمین جدا کنید .اهسته
مراقب باشــید باالتنه به سمت جلو و یا عقب متمایل نشود .گردن و باال تنه را صاف کرده و دســت راست را همزمان پایین بیاورید .پاها را به
ستون مهره ها و دنبالچه روی یک خط صاف قرار بگیرند .در طول انجام سمت جلو بچرخانید و به هم نزدیک کنید .ارام به حالت تاداسانا برگردید.
تمام مراحل باال را با سمت چپ تکرار کنید.
حرکت تعادلتان را حفظ کنید.
1-Utthita Trikonasana
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
35 صفحه 36
راهکارهایی برای غلبه بر استرس
حجت االسالم دکترعلی قنبریان
Ali.Ghanbarian@alumni.ut.ac.ir
هر فردی بارها در طول زندگی ،ارامش خودش را از دســت داده و دچار
استرس و تنش می شود .شیوع ویروس کرونا ،و تبعات ناشی از ان (بیماری
و مرگ) ،ناامیدی و اســترس را در تمام دنیا افزایش داده است .در چنین
مقطعی ،دانســتن و به کاربردن راهکارهای افزایش ارامش ،بیش از پیش
ضروری و الزم است.
کتاب «زندگی بدون اســترس222 :روش برای زندگی خالی از استرس»
نوشــته دکتر الویس الی ،دکتــر دیوید گوئل ،دکتر رحیــم کریم ،و کن
.2انواع استرس:
وگوتسکی است .در این کتاب استرس و انواع ان بررسی شده و راهکارهایی
.1.2اســترس محیطی :می تواند به واســطۀ ســروصدای دستگاه ها و
برای پیشگیری و رفع ان ارائه شده است .خانم ندا محفوظ پور این کتاب را
ن روی میز کارتان ،همچنین دفتر کار یا محل
ترجمه کرده و با عنوان «لمس ارامش» در انتشارات میراث فرهیختگان در ماشین االت ،نور المپ روش
سال 1399شمسی منتشر کرده است .در این نوشتار ،برخی از راهکارهای زندگی شلوغ ،صدای ممتد زنگ تلفن ،و ...به وجود اید.
.2.2اســترس شیمیایی :به واسطه نوشــیدن بیش از حد قهوه ،سیگار
غلبه بر استرس ،از کتاب مذکور و دیگر منابع ،انتخاب شده و با پردازش و
کشیدن ،وجود سیگاری ها در حضور شما ،مصرف نوشیدنی زیاد در وعده
دسته بندی جدید ارائه شده است.
ناهار ،مصرف بیش از حد اسپرین یا انتی بیوتیک ها ،تنفس گردها و ذرات
موجود در کارخانه یا خانه یا دفتر کار ،و الودگی موجود در هوا به وجود بیاید.
استرس چیست؟
.3.2استرس فیزیکی :به واسطه تمرین در باشگاه ورزشی ،اتومبیل رانی های
استرس یکی از شادی های کوچک زندگی است .نحوه درک و مقابله شما
با استرس ،مشخص خواهد کرد که با شما چه می کند .از نظر فنی ،نیرویی مکرر در مسافت های طوالنی ،در جای محدود و پرازدهام خود را جا دادن،
است که فشــار می اورد یا تغییر شکل می یابد .مقداری که شما به چیزی به وجود می اید.
اهمیت می دهید ،تعیین می کند که ان موضوع چقدر می تواند اســترس زا
باشــد .اگاهی از عوامل استرس زای پنهان در ذهن ،بدن ،و روحتان به شما
دربرخورد با انها کمک می کند .محققان دانشــگاه بر این باورند که وقتی
مغز تحت اســترس باشد ،میزان ترشــح هورمون ACTHافزایش می یابد و
گلبول های سفید خون که به طور طبیعی برای مبارزه با بیماری هستند با
حضور این هورمون کاهش می یابند.
36
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 37
ش برای دســتیابی به رتبه یا مقام خاص،
.4.2اســترس ذهنی :با تال
امتحانات کتبی ،ناراحتی از کارهای ناتمام ،استخدام نشدن ،و مشکالت
مالی به وجود می اید.
.5.2اســترس احساسی :به دلیل مشــکالت در روابط ،طالق ،خطای
والدیــن ،عدم توانایــی در دریافت یا نشــان دادن عشــق ،غم و غصه،
به وجود می اید.
.3راهکارهایی برای از بین بردن استرس:
.1.3خنده :استرس های باورنکردنی فقط با خنده از بین می روند .قدرت
استرس زدایی و ترمیم ان با خنده انقدر قوی است که بخش های سرطان
در بعضی از بیمارســتانها بخش های خنده درمانی هــم دارند .این ایده
براساس تالش Norman.Gاست .همان کسی که به شدت از بیماری سرطان
رنج می برد .انتظار دکترش این بود که فقط چند ماهی زنده خواهد بود.
او با پیش بینی های منفی بیماری خود دست وپنجه نرم می کرد .او خودش
را از دنیای بیرون منزوی کرد .فیلم های کمدی تهیه کرد و مدام خندید.
خنده ،مکمل های غذایی ،و تغییرات رژیم غذایی ،سرطانش را معالجه کرد.
او چند دهه بیشتر از پیش بینی دکتر زندگی کرد .زندگی شگفت انگیزش
درباره خنده درمانی را در کتابی با عنوان «اناتومی یک بیمار» نوشته است.
.2.3پیاده روی :وقتی تنش دارید ،نیم ســاعت قــدم بزنید .پیاده روی
جریان خــون را تحریک می کند و جذب اکســیژن را افزایش می دهد.
پیاده روی تقویت کننده و ضد افســردگی طبیعی اســت و یکی از لذایذ
کوچک زندگی است.
.3.3عکس لحظه ای« :کن» در اثر تصادف اعصابش اســیب دیده بود.
هیچ دارو و مســکنی برای تسکین دردش موثر نبود .مواقعی که دردش
غیرقابل تحمل می شود ،موارد زیررا انجام می دهد:
مرحله اول :نفس عمیقی بکشــید و این کار را به دفعات تکرار کنید تا
زمانی که ذهنتان کام ً
ال ارام شود تا روی مرحله بعد تمرکز کنید.
مرحله دوم :یک صحنه خوشایند از زندگی تان را تصور کنید .یک عکس
از یک لحظه خاص مثل کودکی که در دشت دراز کشیده و حرکت ابرها
را تماشا می کند .لحظات خاصی را در زندگی تان پیدا کنید و به طور ذهنی
از انها عکس لحظه ای بگیرید.
مرحله ســوم :با اســتفاده از تصور خود ،این صحنه ارام ،شاد یا مثبت
زندگی تان را در باال و اطراف قلبتان قرار دهید .در واقع این افکار را به دور
قلب خود گره بزنید .احساس کنید که قلبتان مملو از عشق می شود .قلب
خود را به عنوان مکانی که عشق به ان و از ان تابیده می شود ،تصور کنید.
مرحله چهارم :با استفاده از این تصویر به عنوان مرکز و نماد عشق ،که
درون و اطراف قلبتان قرار گرفته و قلب ،گرمای شفابخش و عشق درون
را به بیرون منعکس کرده و حالت ذهنی و بدنی شــما را تقویت می کند.
اجازه دهید ذهن و بدن شما با این گرما نوازش شود.
مرحله پنجم :عمیق و ارام با ریتم افکارتان نفس بکشــید .به این کار
ادامه دهید تا فقط افکار مثبت باقی بماند .از هر نفس لذت ببرید.
با اســتفاده از این تکنیک «کن» ،سوزشــی در درونش احساس کرد و
همیــن او را از درون گرم می کرد .به طور شــگفت انگیزی درد مزمنش
فروکش کرد .به طور اتفاقی «کن» با یک دانشمند و پزشک قلب و عروق
مالقات کرد و انچه که در مورد بدنش به کار امده بود ،با او در میان گذاشت.
پزشک خندید و گفت« :کن ،انچه تو درحال تولید ان هستی شاید یک
میلیون دالر بیارزد .یک مســ ِّکن معاف از مالیات به نام «اندورفین» است،
«هورمون لذت».
.4.3عدم معاشــرت با افراد اســترس زا :از افراد سمی خالص شوید.
انهایی که انرژی شما را می مکند .حفظ رابطه ای که برای شما خوشایند
نیست به خودتان و احتماالً شخص مقابل اسیب می رساند .این به هیچ
وجه به این معنا نیســت که فرد مقابل بــد ،گناهکار یا هر چیز دیگری
اســت؛ بلکه در این لحظه از زمان فقط برای شــما مناسب نیست .افراد
خوب به وفور یافت می شــوند .ترک یک شــخص یا یک رابطه سمی ،به
شــما این امکان را می دهد که وقت و انرژی خود را بر ایجاد روابط جدید
متمرکز کنید .محققان دانشــگاه تگزاس دریافتند وقتی که دانشجویان
دانشــگاه با یک هم اتاقی اندوهگین روبه رو می شدند ،تا سه هفته گرفتار
افسردگی می شدند.
.5.3دعا :این تکنیک یک خاتمه مثبت ،بر روز شما می گذارد .درخواست
امرزش و بخشش و دعا برای رفاه دیگران ،یک روش درمانی و مفید برای
کاهش استرس است .دعا ،در اصل یک گفت وگوی قدرتمند و خصوصی با
خداست .این نوعی گفتگوی مثبت فردی است ،حتی اگر کسانی اعتقادات
مذهبی نداشته باشند.
.6.3هنر مراقبه را تمرین کنید :این پدیده ،جنبه های تولید پریشانی،
اســترس ،و اضطــراب را خاموش می کند و یکــی از بهترین راه ها برای
پاکســازی وجالدهی به ذهن ،بدن ،و روح شماســت .راهی سریع برای
دستیابی به قدرت مراقبه وجود دارد:
الف) یک کلمه ،صوت ،یا عبارت را انتخاب کنید تا روی ان تمرکز کنید
مثل خدا ،ارامش .کلمه یا عبارت باید کام ً
ال جزئی از باورهای شما باشد.
ب) جایی امن و ساکت برای نشستن پیدا کنید .چشمان خود را ببندید
و ارام باشید.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
37 صفحه 38
پ) بــا هر بازدم ،کلمه یا عبارت تمرکز خود را تکرار کنید .این کار را با
تنفس خود همگام کنید.
ت) به مدت 10تا 30دقیقه ادامه دهید.
ایــن کار را حداقل یکبار در روز انجام دهید .اگر افکار ،شــما را منحرف
می کنند به کلمه ،صوت یا عبارت برگردید و ادامه دهید.
.7.3داشــتن امنیت و دوری از ترس :ترس می تواند اضطراب و استرس
زیادی ایجاد کند .رهایی از ترس ،به تبدیل اشــک به شــادی و تراژدی به
پیروزی کمک می کند.
.8.3نرمش :نشســتن طوالنی مدت در مشــاغل بی تحرک برای ستون
فقرات تنش زا اســت .بایستید و سر خود را بچرخانید و شانه هایتان را باال
بیاندازید .با قرار دادن دســتتان باالی ســر خود ،به ارامی ستون فقرات را
به سوی اسمان باال بکشید .دست های خود را همچنان باالی سر خود نگه
دارید و نفس عمیقی بکشــید ،سپس به ارامی نفس را بیرون دهید .انجام
بیشتر این حرکت به ارامی ستون فقرات را منبسط می کند .بهترین بخش
این ایده این است که در حالت نشسته یا ایستاده و هر زمان و در هر جا و
مکانی انجام می شود.
.9.3فنگ شویی :محیط زندگی خود را فنگ شویی کنید تا به یک محیط
کم استرس تر تبدیل کنید .فنگ شویی ،هنر شرق باستان ،هنر ایجاد تعادل و
هماهنگی در محل زندگی شما مثل خانه یا دفتر کار است .در بعضی موارد
تغییرات کوچک ،می تواند تاثیر چشــم گیری داشته باشد .به عنوان مثال،
تغییر موقعیت مبلمان در یک اتاق می تواند حس کلی ان اتاق را تغییر دهد.
این کار را به درستی انجام دهید و تعادل و هارمونی بیشتری را به محیط و
زندگی خود وارد کنید.
هنر فنگ شــویی قدرت محیط فرد را تشخیص می دهد و اینکه چطور
می تواند دستکاری شود تا به یک انرژی مثبت در زندگی شما تبدیل شود.
.10.3قانون تسلیم :یک قانون جهانی که نتایج مثبت با استرس کمتر
ایجاد می کند ،قانون تسلیم اســت که هارمونی و تعادل درونی را به وجود
می اورد و شما همیشه در حالت ِ
ثابت اشتی با جهان هستی می باشید .اگر
قانون تسلیم را با کنار گذاشتن لزوم کنترل ،تمرین کنید ،قدرت پذیرش را
کشف خواهید کرد .این به معنای رها کردن نیست ،بلکه به معنی همراه
شدن با جریان زندگی است .یک ماهی که خالف جریان اب شنا می کند،
انرژی اش برای غلبه بر موانع ،هدر رفته اســت .بهتر ان است که از قدرت
جریان ها استفاده کنید و خود را به مسیری راهنمایی کنید که در درازمدت
برای شما بیشترین منفعت را داشته باشد.
.11.3مراقبه ای شــفابخش :چشــمانتان را ببندید و چند نفس عمیق
بکشــید .مکان و زمانی را به خاطر بیاورید که احساس ارامش می کردید.
عمیق تــر در این خاطره فرو روید با توجه به جزئیاتی مثل صداها ،مناظر،
بوها ،رنگها .بر روی ارامش ،سکون ،و تمدد اعصاب متمرکز شوید.
تصــور کنید که به ارامی می خواهید به جایی هدایت شــوید ،اما هرگز
نمی دانستید که وجود داشته باشد .شما متوجه قطرات شبنم صبحگاهی
می شوید که به ارامی روی گلبرگ های زرد درخشان ارمیده اند .عطر خوش
انها در هوا پخش می شــود .نسیم مالیمی ،پوست شما را نوازش می کند،
حسی اکسیژنی که بدن شما را
زیرا شــما عمیقاً نفس می کشید و از بافت
ِ
از درون به بیرون ماســاژ می دهد ،لذت می برید .ابری به ارامی در اسمان
ابی باالی سر شناور است .استرس شما مانند شبنم صبح ،که افتاب ان را
نوازش می کند ،از بین می رود .در جهان شما همه چیز در ارامش است .همه
چیز خوب است .همان طور که تصور کردید ،شما شروع به ایجاد یک دنیای
38
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
جدید کردید .دنیای شــما به مکان ارامش و امنیت تبدیل شد .در خانه یا
محل کار ،از این ابزار قدرتمند و در عین حال مالیم که خیالی هدایت شده
اســت ،اســتفاده کنید .این یک روش مراقبۀ متداول است که یادگیری و
استفاده از ان بسیار اسان است.
.12.3زمان حال :دیروز ،گذشته است .فردا ،اینده است .امروز یک موهبت
است برای همین است که انها ان را ( )presentیعنی" هدیه" می نامند.
یکی از راهکارها برای داشــتن ارامش و دوری از استرس ،این است که
شــخص همواره در زمان حال زندگی کند .اندیشه های ذهنی به سه قسم
تقسیم می شوند:
الف) گذشته
ب) حال
پ) اینده
بسیاری از اوقات مشغله های زندگی و عدم توجه به خویشتن ،سبب می
شود که انسان ها بخشی از شبانه روز را به صورت غیرکنترل شده و غیرارادی
در گذشــته یا اینده زندگی کنند .افکار ان ها مشــغول اموری می شود که
مربوط به حرف و حدیث ها ،نزاع های گذشــته و اینده اســت بدون اینکه
نتیجه و فایده ای داشته باشد.
امام علی (ع) می فرماید :عمرت وقتی است که در ان قرار داری .گذشته و
اینده معدوم است .بنابراین فرصت را بین دو عدم (گذشته و اینده) غنیمت
شمر (عبدالواحد تمیمى امدى ،غررالحکم و دررالکلم ،ص.)222
کسی که در زمان حال زیست نمی کند ،باید خیلی خوش شانس باشد
که اندیشه ها و افکارش امور خوشایند یا حداقل بی طرف باشند؛ چرا که این
شخص اگر به گذشته تلخی که با نامرادیها و ناکامیها همراه بوده برود یا به
اینده مبهم و تیره وتاریک ،عالوه بر ان که وقتش زائل شده است ،انرژی ها
و توان روحی و جسمی اش نیز کاسته شده و دچار استرس و تنش می شود.
پس باید هرکســی مراقب ذهن خود بوده و در صــورت انحراف ان به
گذشته یا اینده ،به زمان حال بازگشته و عمر خود را زائل نکند .با بودن در
زمان حال می توان:
الف) برای زندگی کنونی برنامه ریزی کرد؛
ب) مشغول به اذکار الهی شد؛
پ) برخی از مشکالت علمی را حل وفصل کرد.
الهام بخش نگارنده در این راهکار ،حدیث ذیل می باشد:
زندگى سه روز دارد :الف) روزى که گذشته است و قابل برگشت نیست
ت پ) و فردا که در
ت دانس
ن را غنیم
ب) روزى که در ان هستى ک ه باید ا
دست تو نیست (محمدباقر مجلسى ،بحاراالنوار ج ،75ص.)238
حکیم عمر خیام نیز در این باره گوید:
دی که گذشت ان را یاد نکن
بر فردا که نیامد بنیاد مکن
بر نامده و گذشته افسوس مخور
حالی خوش باش و عمر بر باد نکن
(عمر خیام نیشابوری ،دیوان خیام ،ص)34
منابع:
.1الــی ،الویــس و گوئل ،دیوید و کریم ،رحیم و وگوتســکی1399 ،ش ،لمس ارامش،
مترجم :ندا محفوظ پور ،ویراســتار :یونس غریبی ،ناظر فنی :موسســۀ فرهنگی هنری
نوین پژوهش فیاض ،تهران :میراث فرهیختگان ،چ اول.
.2تمیمى امدى ،عبدالواحدبن محمد1410 ،ق ،غررالحکم و دررالکلم ،محقق و مصحح:
سیدمهدى رجایى ،قم :دارالکتاب االسالمی ،چ دوم.
.3خیام نیشابوری ،عمر ،1374 ،دیوان خیام ،مشهد :نشر قاسمی.
.4مجلسى ،محمدباقر1403 ،ق ،بحاراالنوار ،بیروت :دار احیاء التراث العربی ،چ دوم. صفحه 39
فنگ شویی راهروها
شاید فکرکنیم که راهروها کمرنگترین قسمت های خانه هستند و نیاز به
توجه چندانی ندارند ،اما باید بگوییم این تفکر کامال اشتباه است .شاید از نظر
ما راهروها نســبت به اتاق های منزل کارایی چندانی نداشته باشند اما زمانی
بــه اهمیت انها پی می بریم که بدانیم راهروهــا دو محیط متفاوت را به هم
پیوند می دهند.
طبق اصول فنگ شویی ،راهروها پل ارتباطی در انتقال انرژی چی هستند
و برای داشتن خانه ایی پر از ارامش و انرژی مثبت باید نسبت به فنگ شویی
راهروها بی تفاوت نباشیم.
یکی از اصول مهم در فنگ شویی راهروها ،نظم و ترتیب و پاکیزگی ان است.
راهرو ها باید از هر گونه انباشتگی و وسایل اضافی خالی باشد .بهم ریختگی و
شلوغی باعث جذب انرژی های منفی و فعال شدن انرژی شاچی می شود .پس
تا حد امکان باید بکوشیم راهروها را خلوت و تمیز نگه داریم و وسایل اضافی
را جلوی راه قرار ندهیم.
اگر راهرو به اندازه کافی پهنا داشته باشد گذاشتن نیمکت یا میزی باریک
کنار دیوار ایده خوبی است .روی میز را می توانید با گلدان و شمع تزئین کنید
و باالی میزاینه ایی روی دیوار نصب نمایید.
برای راهروی ورودی منزل ،وجود یک جاکفشی ویک جالباسی و یک اینه
بزرگ ضروری به نظر می رسد .کنار جاکفشی هم می توانید جایی برای نگه
داری چترها در نظر بگیرید.
دیوارهای راهروها را می توانید با تابلوهای نقاشــی ،اینه ها و یا قاب عکس
های خانوادگی مزین کنید ،بدین صورت راهرو شبیه به یک گالری هنری می
شود که هنگام عبور از ان حس خوشایندی به انسان دست می دهد.
برای دکوراسیون راهروها براساس اصول فنگ شویی ،باید سعی کنید از تمام
عناصراستفاده کنید .اب ،اتش ،چوب ،خاک و فلز باید همگی در تزئین راهروها
مورد استفاده قرار بگیرند تا تعادل الزم برقرار شود و حس ارامش و امنیت را
تداعی کند .برای مثال گلدان دارای عناصر خاک و اب است .قاب عکس ها می
توانند چوبی یا فلزی باشند ،میز و نیمکت هم می توانند از چوب ساخته شده
باشند .چراغ ها و شمعها هم نماینده عنصر اتش هستند که به محیط گرما و
روشنایی می دهند.
اینه یکی از نمادهای بسیار مهم در فنگ شویی است زیرا مفهوم روشنایی
و برکت و فراوانی را می رســاند .مراقب باشید اینه را مقابل درب ورودی قرار
ندهیــد چون انرژی چی را به بیرون باز می گرداند و مانع از ورود ان به درون
خانه می گردد .اما نصب اینه ها در راهرو باعث می شود راهرو بزرگتر و روشنتر
و دلبازتر به نظر برسد.
رنگ هایی که برای دکوراسیون راهروها به کار می برید ترجیحا رنگ های
گرم و روشن و شاد باشند زیرا راهروها معموال تنگ و تاریک هستند ،رنگ های
گرم و روشن انها را بازتروبزرگتر جلوه می دهند.
اگرراهروهــا دو فضای کامال متفاوت را به هــم متصل می کند ،مثال اتاق
خواب را به اتاق نشیمن ،در انتخاب رنگ های حاکم برراهرو می توانید از هر
دو دســته رنگ های سرد و رنگ های گرم استفاده کنید تا به نحوی تعادل و
ارتباط برقرار گردد.
جلــوی درب ورودی خانه یک پادری زیبا و جالب بیاندازید که نشــانی از
سالمتی و فراوانی را درخود داشته باشد.
منبع :اینترنت
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
39 صفحه 40
چه نوع یوگایی برای
شما مناسب است ؟
تهیه و ترجمه :گروه سالمتی سیمرغ
می خواهیم درباره ی یوگا به عنوان روشی برای
تغییر نگرش ،تناسب اندام وارامش در زندگی با
شــما صحبت کنیم و اگرفقط بیش از یک زنگ
تفریح کوتاه یوگا ،وقت بگذارید دلتان می خواهد
کالس تمام وقت ان را نیز تجربه کنید.
با وجود تنــوع زیاد گزینه هایی که می توانید
انتخاب کنید ،در اینجا لیستی از رایج ترین روش
های ان را تهیه کرده ایم:
انوسارا:
اگر فکر می کنید که یک کالس یوگای خوب و
کامل کالسی است که شامل فلسفه و ژست باشد
،انوسارا مورد مناسبی برای شما است.
انوســارا ،به معنی " لبریز از موهبت" را فردی
به نام جان فرند در ســال 1997کشــف کرد و
تمرینات ان بر اساس فعالیتهای قلبی است بدین
معنی که در حین یادگیری عقایدی که بر خوبی
و الطاف موجود درانسانها ،تاکید دارند می توانید
فعالیت هایی داشته باشید که باعث باز شدن قلب
و عروق بشوند.
اشتانگا:
اگر به دنبال روشــی برای تقویت عروق خود
هستید ،سالمترین و کاملترین تمرین برای شما
اشتانگا اســت .این تمرین باستانی را که پاتابی
جویس برای نسل امروز باب کرد یک روش سنتی
تمرین اشتانگا است .به محض اینکه اصول ان را
یاد گرفتید ،کالس دیگر بر عهده ی خود شماست
تا بتوانید به طور مستقل خودتان کار کنید.
بیکرام:
اگر به تمرینات روتین ،تمرکز شــدید و عرق
کردن زیاد عالقــه مندید بایــد از روش بیکرام
40
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
اســتفاده کنید .چاودهاری بیکرام ،این سبک از
یوگا را پس از صدمه ای کــه در وزنه برداری به
زانویش وارد شد ،طراحی کرد .پزشکان گفتند که
او هرگز نمی تواند راه برود .او تعلیمات خودش را
گسترش داد تا جایی که بیش از 5000مربی را
در ایاالت متحده تربیت کرد و به انها مدرک داد
.شما دقیقاً می دانید که در کالسهای بیکرام چه
حرکاتی انجام می شــوند .هر کالس ژست های
مشترک با روشهایی عین هم را دنبال می کند و
اتاق با بخار 105درجه گرم شده است.
هاتا:
اگر کالسی به نام یوگا ی هاتا دیدید مطمئن
باشــید که شرکت کنندگان این سالن به وسعت
یک شبکه هستند .مثل باشگاهی که کالسهای
بدنسازی را تبلیغ می کند .هاتا به معنی تمرینهای
بدنی یوگا است برخالف جنبه ی روحی و روانی و
فلسفی یوگا .مطمئن باشید که این کالسها اهسته
و گام بــه گام پیش رفته و نســبتاً ارام ند .ضمناً
هماهنگی و اتحاد درستی بر ان حاکم است .اگر
در یوگا مبتدی هستید این روش می تواند شروع
خوبی برای شما باشد.
ایینگار:
اگر شــخصیت شــما به گونه ای است که به
جزئیات توجه بیشــتری دارید و کارهای خود را
اهسته و با تمانینه انجام می دهید ،ایینگار روش
مناسبی از یوگا برای شما خواهد بود.
ایــن روش را بی .کی .اس ایینگار تعلیم داده
و کل تمرینات ان بر اساس نظم و هماهنگی در
حرکات و یادگیری قرار گرفتن موقعیت درســت
بدن در هر ژست است .اغلب ژست ها توسط افراد
حرفه ای مانند کسانی که دارای کمربند هستند
نظارت می شــوند و برخالف انجام حرکاتی که
دراشتانگا داشتیم و از یک ژست به ژست بعدی
مــی رفتیم ،در دوره هــای طوالنی مدت برگزار
می شوند.
کریپالو:
قطعاً گاهی احساس می کنید دوست دارید در
طــول زندگیتان فقط بخوابید و همه چیز گرفته
بــه نظر می اید اگر نیاز به یک تلنگر دارید تا به
احســاس اعجاب انگیز" من زنده هستم و ان را
دوست دارم " بازگردید ،کریپالو می تواند کمک
خوبی باشد .این کالسها شامل ژست ها ،حرکات
تنفسی ،مدیتیشــن و تکنیک های ریلکسیشن
هســتند که در تمام انها چشم شما را به سوی
زندگی باز می کنند و می توانند به شــما کمک
کنند تا در هر مرحله از زندگی پیشرفت و ترقی
کنید .این کالســها می توانند فعالیتهای ارام یا
سخت داشته باشــند بنابراین بهتر است از خود
سالن بپرسید.
کندالینی:
اگرعادات بدی دارید که ترک انها بسیار سخت
است و یا مصرف کننده مواد مخدر هستید و می
خواهیــد خودتان انرا ترک کنید ،کندالینی یوگا
می تواند پاسخی به ندای قلب شما برای رسیدن
به هدفتان باشــد .کندالینی در زبان سانسکریت
به معنی "انرژی جمع شــده" است و این تمرین
ک ً
ال برای ازاد کردن انرژی به عنوان روشــی برای
شــروع ایجاد تغییر است .در کالسهای ان سرود
خوانی،مانترا و اواز و مدیتیشن در کنار فعالیت و
ژست هایی همراه با حرکت انجام می گیرد. صفحه 41
سفر درونی
نویسنده :فاطمه توازنی زاده
وقت سفر که می شد ،چمدان را برمی داشتم
وبار ســفر می بســتم .اما این بار فرق داشت،
بار ســفر بســتم و ان را گوشــه ای گذاشتم و
رهایش کردم.
این سفر متفاوت بود ،سفر بی نظیر درون.
شــنیده بودم انجا که بــروی همه اش بی
نیازیست ،انجا با قدرت کل یگانه ای ،اما تجربه
اش نکرده بودم.
خب معلوم است وقتی قدرت کل در درونت
باشد دیگر چه نیازی به چمدان و این وان داری!
میخواستم به کشور درونم سفر کنم .من این
طوری تصورش کرده بودم " :کشــور" به نظرم
واژه خوبی برایش انتخاب کرده بودم .شهرها و
روســتاها و کوهها و رودخانه ها و دریاها را در
جسمم تصور کرده بودم که قرار بود همه را یک
به یک ببینم.
سفرعجیبی ست ،چمدانت را باید گوشه ای
بگــذاری و خودت در گوشــه ای دیگر خلوت
بگزینی ،خلوت کردن نیاز به ارامش و ســکوت
دارد اما اخر این جسم خسته و پرتنش چطور
یک گوشه بنشیند و ســکوت کند .می گویند
ســکوت قانونش اســت .وقتی پای قانون در
میان باشد دیگر چون و چرا نداریم و سفر من
فقط یک قانون داشــت "سکوت" گوشه دنج
اتاقم نشســتم ،چمدان را هم گوشه ای دیگر
گذاشــتم ،راستی یادم رفت بگویم در چمدانم
خیلی چیزها گذاشــته بودم ،برای رسیدن به
قانونی به نام ســکوت ،باید خیلی چیزها را در
چمدان بگذاری.
باید همه گذشــته ات ،همــه نگرانی ها ،نا
امیدی ها،غم و غصه ها ،همه دلبســتگی ها و
دارایی ات را بگذاری و بگذری .منظورم داشته
های ذهنیست ،منظورم افکار و خاطرات گذشته
است ،منظورم دلخوری هاست ،کینه ها وخشم
ها ،حسد و نفرت است ،اگر هست ،خدا کند که
اصال نباشد ...دروغ گفتن را یادم رفت ،به راستی
صداقت قشنگترین واژه نیست؟ نگویم از طمع
و زیاده خواهی که این روزها بیداد کرده! واقعا
نمیخواهمش ،این یکی را در چمدانم نمیگذارم،
این یکی را میریزم دور .اعماق زمین
خب فکر کنم دیگر حاضرم ،بلیطش را هم
توانسته ام بخرم.
عــادت دارم همه کارها را با نام و یاد خداوند
شروع کنم .پس اینبار هم انجامش دادم.
اخر این ایه همیشــه در همه وجودم زمزمه
می شود" .بخوان به نام پروردگارت"
"خداونــدا تنها تو را میپرســتم و تنها از تو
یاری می جویم".
همانطور کــه اموخته بودم ،بــه همراه یک
نفس و یک دم عمیق ،رفتم به کشور و سرزمین
درونم .کافیست نفست را همراهی کنی و معجزه
اش را ببینی ،باید جسمم را اینبار از درون مرور
میکــردم ،انگار من در درون مثل یک چشــم
همــه چیز را می دیدم ،از نوک انگشــتان پا تا
فرق سر ،نمیدانی انگار سرزمین عجایب است،
چقدرشگفت انگیز و چقدر زیبا.
چندین پیکــره ،پیکره اســتخوانی ،پیکره
عضالنی ،پیکره عصبی ،لنف ها ،عروق و رگهای
خونی را ببین ،مثل رود هستند و من سوار بریک
قایــق در رودخانه های درونم ،اینجا این طوری
اســت هرلحظه که اراده کنــی می توانی خلق
کنی ،وای خدای من اینجا را ببین چه سیستم
های شــگفت انگیزی ،کاردرســت و هوشمند،
سیســتم عصبی ،گردش خون ،قلبی و عروقی،
غدد درون ریز ،سیســتم تولید مثل ،دســتگاه
تنفسی ،از عناصرشیمیایی و تک تک سلول ها
که دیگر نگویم ،که اگر قرار به گفتن باشــد هر
کدام ازین سیستم ها برای خود نیاز به سفری
جداگانه دارند.
همینطور که سوار بر قایق می رفتم ،یکدفعه
یک عضو شــگفت انگیز توجه من را به خودش
جلب کرد ،این با بقیه فرق داشــت ،تپنده بود،
رنگی از رنگ هــای رنگین کمان! رنگ زندگی
،هاله ای از رنگ ســبز پیرامونــش را پر کرده
بود ،خیلی جذاب بــود و مرا به درونش دعوت
می کرد.
دعوتــش را پذیرفتــم و رفتــم ،خدای من
چقدراینجا احســاس امنیت مــی کنم ،مثل
پناهگاه اســت ،پس خانه دل کــه می گویند
اینجاست .اینجا که بیایی کشور که سهل است
انگار تمام دنیا فقط در همین نقطه خالصه شده.
االن میفهمم که چرا گفته بودند چمدانت را
ببند و گوشــه ای رها کن ،که چرا گفته بودند
انجا از همه چیز بی نیازی ،معنای واقعی یگانگی
با قدرت کل هستی را در این نقطه از سرزمینم
درک کردم .توصیف نشدنی ست .ارامش مطلق
را اینجا تجربه میکنی فقط کافیست به صدای
تپش هایش گوش کنی و هیچ نگویی....
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
41 صفحه 42
معجزه بیداری
نویسنده :اتنا سرابی
همه ما در این دنیای شلوغ و پر ازدحام متولد شده
ایم و از همان ابتــدای زندگی ،بایدها و نبایدهای
بســیاری را از خانواده و اجتماع می اموزیم ،طبق
الگوهایی که به مــا میدهند زندگی میکنیم ،بعد
از دوران مدرســه و دانشــگاه به سرکار میرویم و
ازدواج میکنیم و پیر میشــویم و سپس میمیریم!
ایا این تما ِم ان چیزیســت که ما بخاطرش به این
سیاره امده ایم؟
درواقع باید بگویم این یک چرخه غریزی از ظاهر
زندگیست ! زندگی حقیقی زمانی اغاز میشود که
انسان از این چرخه مکرر و غریزی بیرون می اید و
پیام اصلی زندگی را میگیرد!
بشر برای هدفی واالتر از تجربه ی روزمرگی ها به
اینجا امده است...
انســان های غافل این حقیقت را درک نمیکنند
اما انســانهای اگاه ،یکجایی درمسیر زندگی اشان
متوجه میشوند که پیامی در هستی برایشان نهفته
است و باید انرا بیابند!!
افراد غافل از ظواهر زندگی اشان هویت میگیرند،
ارزش خود را به شــغل ،پول ،لبــاس و نقابهایی
که به چهره میزنند گِره زده اند .اما انســان بیدار
میداند چیزی عظیم تر از تمام اینها در پستوهای
جانش پنهان اســت که برای کشف و ِ
درک ان به
ســف ِر زندگی نایل گشته است! انسان اگاه و بیدار
در یک گســتردگی ژرف زندگــی میکند و عمق
این گســتردگی انقدر وسیع است که هیچ عاملی
نمیتواند ارامش او را بر هم بزند .انسان بیدار ارامش
و خوشحالی خود را به هیچ عامل بیرونی مشروط
نمیکند او با اتصال به ژرفای وجودش همیشه در
پذیرش و ارامش خواهد بود!
جهل انســان او را در خــواب غفلت نگاه میدارد و
انســان در این جهــل رنج میبــرد! درواقع پایان
یافتن جهل و رسیدن به حضور و اگاهی یک گام
عظیم برای روشن شدگی ســت .حال انکه تمام
بشریت برای رســیدن به این تجربه ی ناب ،نیرو
42
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
و استعدادی ذاتی و فطری دارند و نه تنها ،روشن
شدگی برای انسان دور از دسترس نیست بلکه یک
رسالت است .کافی است که ادمی از درون عطش
رسیدن به یک نور باطنی را در خود احساس کند،
انگاه مسیر خود را خواهد یافت و ابزارهای مناسب
برای او محیا خواهد شد ،کتابها ،اموزگاران و نشانه
های بسیاری برای هدایت او فرستاده خواهد شد تا
او به نور درون برسد ،همان جایی که به دانش الهی
متصل است همانجایی که تمام علوم و تمام انچه
باید بداند و برای درک انها به این دنیا دعوت شده
است بر او نمایان خواهد شد .انسانی که در مسیر
درست اگاهی قرار بگیرد ،باالخره روزی الوهیت را
در خود خواهد یافت...
چرا باید با خودمان روبه رو شویم؟ و چرا باید روی
خودمان کار کنیم؟ چرا عالوه بر نیروهای جسمی،
بایــد نیروهای درونی خود را بشناســیم و به انها
متصل شــویم؟ و چرا باید درباره شناخت خود ،به
اگاهی برسیم؟
پاســخ تمام این ســواالت در یک جمله خالصه
میشود :اینکه «تو برای رویارویی با خودت به اینجا
فرســتاده شــده ای» چراکه در تمام دنیا فقط تو
هستی ،به هر طرف که رو کنی رو در روی خودت
هستی پهناور خودت
قلب این
هســتی ! و باید در ِ
ِ
را تجربه کنی ،برای کشــف و درک حضوری برتر
که در وجود تو خفته اســت ...حضوری که اگر به
ان اگاه شوی ،نیرو میگیرد و بیدار میشود و زمانی
که بیدار شــود همه چیز را با خود می اورد ...شفا
را ،ســامتی و ارامش را ،تسلط و احساس امنیت
درونی را ،عشــق و سرور و برکت را ...زمانی که به
خودت بازگردی تمام دریچه های بســته به روی
زندگی ات باز خواهد شد.
اگر فردی هســتید که در زندگــی مادی و روابط
اجتماعی و یا اوضاع سالمتی و هر قسمت دیگری
در زندگی تان دچار مشــکل و ناکامی هســتید
باید بدانید که گذراندن مســیر رویارویی با خود
و شــناخت و درک هستی تان بســیار ضروری و
ارزشمند اســت .اینکه خود را بشناسید و خود را
بسازید! اینکه باالخره در جایی از مسیر زندگی تان
بایســتید و برای همیشــه به ابهامات ،انسدادها و
تاریکی ها پایان دهید و ازین چرخه ی تکراریِ رنج
و اندوه و نااگاهی بیرون بیایید.
و اگر فردی هستید که در زندگی مادی خود موفق
و یا ثروتمندید و یا مقام باالیی در اجتماع دارید باید
بدانید گذراندن این مسیر برای شما ضروری تر از
دسته اول است ...چرا که باید از خود بپرسید «تمام
دارایی ها و موفقیت هایی که بدســت اوردم ،چه
دستاوردی برای ارتقای دنیای درون من داشت؟»
رشد اجتماعی باید با رشد شخصیتی و روانی همراه
باشد ...بســیارند انسانهای موفق و ثروتمندی که
دارایی های مادی اشان نتوانسته است خالء های
روانی شــان را پر کند و انگاه به جای نگریســتن
به خود و ســاختن خرابی ها و نا ارامی ها و زخم
های درونی شــان ،همچنان در پی مخفی شدن
زیر انبوهی از مشــغله ها و زرق و برق های بیرون
هستند! بسیاری از ادمها به صورت کامال نااگاهانه
خود را از خودشان پنهان میکنند چراکه تاب روبه
رو شــدن با خود را ندارند و در نهایت خود را زیر
دســت و پای هیاهو و شــلوغی های زندگی شان
گم میکننــد و مهمترین بخش خود را در انها جا
میگذارند .باید تصور کنید اگر روزی تمام تعلقاتِ
مادی ،ثروت ،فرزندان و یا اســم و رسم خود را از
دست بدهید ،چه چیزهای با ارزش دیگری دارید
که بتوانید با انها خوشحال باشید؟!
چه چیزی برای فطرت باطنی خود اندوخته اید و
چه چیزی از خو ِد درونتان دریافته اید که بتوانید
به ان ببالید و مفتخر باشید؟!
چــه چیزی پدیــد اورده اید که شــما را در برابر
خودتان ســربلند کند؟ ان چه بایــد به دنبالش
باشــید ِ
درک حقیقتی ژرف دربــاره ی «بودنتان»
است! این تنها رسالت مشترک انسان هاست .اینکه
زندگی مادی بتوانند به روشــنایی درونی
در بطن
ِ
دست یابند.
روشن شدگی و بیداری انسان را از زنجیرها ،قضاوت
ها و ســردرگمی ها نجات میدهد و این مهمترین
خالئی است که در میان انسان های امروز یافته ام...
انسان هایی رنجور و غمزده در دنیایی پر از شلوغی
و خواسته های تمام نشدنی ...این دستاوردی است
که دنیای به خواب رفته به ما داده است.
و اما بیداری ،بیداری یک انتخاب اســت که برای
افرادی که مسحور دنیایی شده اند که تسخیرشان
کرده اســت هرگز اتفاق نخواهد افتاد مگر انکه با
تغییر دادن سبک زندگی و نگرش خود هر روز یک
گام اگاه تــر ،یک گاه حاضرتر و ناظرتر در لحظات
جاودان اکنون مســتقر شویم و از حصار گذشته و
خواهش های اینده بیرون بیاییم!
برای بیداری باید تمرین کنید ،باید جســم و روح
و روانتــان را مهار کنید تا از سرکشــی و تنبلی و
ِرخوت بیرون بیاید! و باید این مهم را درک کنیم
که بیداری مقصد نیست ،بلکه تازه شروع مسی ِر یک
زندگی حقیقی اســت .پس از بیداری تازه زندگی
حقیقی اغاز میشود ! یک زندگی ژرف و جاودان ...
برگرفته از کتاب (شــکو ِه اشراق) نوشته اتنا سرابی؛ این
کتاب را می توانید از موسسه دانش یوگا تهیه نمایید. صفحه 43
سیکل ضد
خشم در یوگا
دم عمیق می گیریم و همراه بازدم عمیق سر را
به داخل اورده و پشــتمان را به خارج قوس می
دهیم .در این وضعیت 10ثانیه با تنفس طبیعی
توقف می کنیم.
واحد تحریریه
خشــم یکی از واکنش های طبیعی انســان
است ،ولی اغلب به عنوان احساسی منفی از ان
یاد می شود .خشم منشاء بسیاری از بیماری-ها
مانند سکته های قلبی و مغزی ،انواع بیماری های
گوارشــی وانواع ســرطانها اســت ،برای همین
گفته می شــود که باید سعی کنیم تا حد امکان
خشمگین نشویم .خشم مثل ترس احساسی است
که ممکن است ناگهانی و ناخواسته بوجود بیاید،
انچه خطرناک است ماندن و توقف زیاد درخشم
است .خوشبختانه خشــم و دیگر احساس های
منفی قابل کنترل هســتند و می توان از بروزیا
ادامه ی انها جلوگیری کرد .تمرین های یوگا یکی
از بهترین راه حل ها برای کنترل خشم است .تمام
حرکات یوگا موجب افزایش ارامش شده و به ما
کمک می کند که ازبروز احساسات منفی پیش
گیری کنیم.
در اینجا یک ســیکل ضد خشــم را به شما
معرفی می کنیم که می توانید هر روز انرا انجام
دهید .بهترین زمان برای انجام این سیکل صبحها
قبل از صرف صبحانه اســت ،بدین ترتیب اماده
می شــوید تا روزی ارام و شاد را اغاز کنید و از
حوادث ناگهانی که امکان دارد باعث خشم شما
شوند در امان بمانید.
شــروع -دروضعیــت دو زانــوروی زمین
می نشــینیم .کف دســت ها را روی ران ها می
گذاریم .یک دم و بازدم عمیق می گیریم و حدود
یک دقیقه در این حالت می مانیم.
وضعیت سجده -اهسته از حالت نشسته به
وضعیت ســجده می رویم .به جلو خم شده کف
دســت ها و ساعدها و پیشانی را روی زمین می
گذاریم .پاها ثابت ،در حالت دو زانو باقی بمانند.
10ثانیــه با تنفــس طبیعــی در این وضعیت
توقف می کنیم.
وضعیت گاو -در حالی که کف دســت ها و
زانوهایمان روی زمین است بلند می شویم طوری
که دســت ها و ران ها عمود بر زمین باشند .دم
عمیق می گیریم و ســروگردن را به سمت باال
می کشیم .پشــت را به داخل قوس می دهیم.
در ایــن وضعیــت 10ثانیه بــا تنفس طبیعی
توقف می کنیم.
وضعیت دم گربه -از وضعیت گربه ،به وضعیت
دم گربه می رویم .دست چپ را همراه پای راست
از زمین بلند می کنیم و صاف وکشیده در باال نگه
می داریم .ســر روبه رو ،پای چپ و دست راست
عمود بر زمین باشند ،با تنفس طبیعی 10ثانیه
در این وضعیت می مانیم.
وضعیت سگ ســرپایین -از وضعیت دم
گربه ،به وضعیت ســگ سرپایین می رویم .کف
هر دو دست و کف هردوپا روی زمین باشد .کفل
را باال می کشــیم .زانوها و ارنج ها کامال صاف و
کشیده باشند .با تنفس طبیعی 10ثانیه در این
وضعیت توقف می کنیم.
وضعیت گربه -از وضعیــت گاو به وضعیت
سیکل را مجددا تکرار می کنیم .دردوردوم ،در
گربــه می رویــم .در حالی که دســت ها و ران حرکت دم گربه ،جای دست ها و پاها در سمت
هایمــان همچنان ثابت و عمود بر زمین اســت چپ و راست عوض می شوند.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
43 صفحه 44
منطق نیایش
نویسنده :سوامی چیداناندا
برگردان :سارا توحیدی
خداوند نه تنها بلند مرتبه و متعالی است ،بلکه
در سرتاسر جهان حضور دارد .حضور خداوند نه
تنهــا همه جا بوده ،بلکه جای گرفته در درون و
قلب هر موجودی می باشــد ،اما سوال این است
که چرا نائل شــدن به چیزی که از هر چیز و هر
کس در این جهان به ما نزدیک تر اســت چنین
سخت می باشد؟
چنانچه سر خود را به سوی دیگری بچرخانید،
نزدیک ترین چیز هم در کنار شما قابل مشاهده
نخواهد بود .مســئله این جاست که هیچ نقص و
کاستی در ارتباط با خدا وجود نداشته و حضور او
در همه جا بال اشکال است .مشکل از نگاه ماست
که به سوی دیگری معطوف شده است .لذا همه
چیز به تصمیم و نگرش ما بستگی دارد.
همه ی قدیسان و عرفا اینگونه نیایش می کنند،
« اه خدایــا ،موهبت ذکــرت را به من عطا نما و
ذهنم را تنها به خودت مشغول کن .بگذار تمامی
وجودم فقــط نظاره گر تو بوده و از شــنیدن و
نگاه به غیراز تــو بپرهیزم .بگذار نامت ،صفاتت،
شکوهت و ستایشــت را از زبان عرفا ،عالمان و
کتب اسمانی بشنوم .چشمانم را از دیدن و ذهنم
را از اندیشیدن به غیر از خودت باز بدار».
44
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
از این طریق درک و شعورمان را خدایی بنما
و اجازه بده استعداد و شعورمان به سوی تو سیر
نماید .توفیق فرما تا ذهن و وجود خود را از توجه
به چیزی غیر از هدف واال که تعالی و کمال است
باز بداریم.
بنابراین ،صبحگاهان به درگاه ایزد متعال دعا
می کنیم تا این قدرت و اراده را به ما عطا فرماید.
او را می ستاییم .همین مسئله ،نیایش ما را دچار
سرگشــتگی و تناقض می نماید ،چراکه همه ی
کتب اســمانی ،پیامبران و مذاهب ،خدا را واقف
به همه چیز (عالم مطلق) دانسته اند .با این وجود،
ایا خداوند از گرفتاری و مشکالت ما اگاه نیست؟
اگر او بر همه چیز وقوف داشته و به موقعیت ما
اگاهــی دارد ،چه نیازی به دعا وجود دارد؟ ایا او
نمی داند و نمی تواند همه چیز را درست کند؟
یک طفل قادر نیست نیاز خود را به زبان اورد.
اما مادر با عشــق و محبتی کــه دارد به صورت
غریزی مشــکل طفــل که به جهــت دل درد
می گریــد را در می یابد .خداونــد فراتر از والدین
اســت .با چنین ویژگی هایی برای خدا ،چرا باید
بــا دعا و نیایش همه چیز را به زبــان اورد تا او
بداند؟ ایا او احتیاج دارد که کسی به او بگوید؟ او
دیده ،گوش ،قلب قلب و ذهن ذهن ماست .پس
هدف از دعا چه بوده و معنی ان چیست؟ زمانی
که می گوییم « :دعا قادر است بر همه چیز غلبه
کند ،».با این تناقض روبرو می شویم.
وقتی لباســی کثیف می شــود ،برای تمیزی
دوباره ی ان نیاز به اب داغ و شوینده داریم .اب
و صابون نیازی به لباس ندارند و می توان از ان ها
در موارد دیگر نیز استفاده کرد .اما علت استفاده
از ان ها احتیاج لباس کثیف به اب و صابون
اســت .بنابراین هنگامــی که لباس کثیف
در مجــاورت اب و صابون قرار می گیرد ،به
پاکیزگی اولیه ی خود باز می گردد.
منطق نهفته در هــر نیایش نیز همین
است .بنابراین منطق دعا نه از ان جهت است
که خدا نیاز به ذکر داشته و چیزی نمی داند،
بلکه او عالم بر همه چیز اســت و دعای ما
برای منفعت خودمان می باشد تا از ارتباط با
او نائل به فیض شویم .دعا در تمامی مذاهب
دنیا دارای جایگاه ویژه و جنبه های عرفانی
می باشد .همه ی مذاهب به اهمیت دعا تاکید
دارند و این نیز نه به خاطر ان اســت که ما
چیزی را می گوییم که خداوند ندانسته و به
ان احتیاج دارد ،بلکه نفس نیایش است که
ما را متعالی ســاخته ،تطهیر نموده و قابل
فیض می نماید .به همین دلیل اســت که
دعا می کنیم.
با این حال بیایید به درگاه خداوند متعال
دعا کنیم تا با موهبت او خود را پیوسته در
ارتباط بــا وجود حق تعالی قرار دهیم .این
بزرگ ترین چیزی است که بشر به ان نیاز
دارد .در حالت عبادت اســت که انسان به
باالترین اسایش و سعادت خود دست یافته
و تحقق ســفر روح ،تکمیل سفر اخروی و
رسیدن به سرمنزل مقصود مهیا می شود.
لطف و تبرک روح واالی الهی مشــمول
ان هایــی خواهد بود کــه از موهبت باری
تعالی برخوردار می شــوند .خداوند همه را
مشمول عنایت خود قرار دهد. صفحه 45
پن
جم
چاکراها؛ گردونه های انرژی
چاکرای سوم ،خورشید درخشان درون
عطیه عظیمی
در قسمت های گذشــته گفتیم که چاکراها
مراکز انرژی هســتند که در کالبــد اختری ما
جای دارند .ما هفت چاکرای اصلی داریم که بر
روی کانال مرکزی یا سوشــومنانادی قرارگرفته
اند .هرچاکرا بنابه جایــگاه خود وظایفی دارد و
مســئول کنترل نواحی مشخصی از بدن است.
افکار و اعمال منفی چاکراها را می بندند و انها
را ســد می کنند .اگرچاکرایی بسته باشد انواع
و اقســام مشــکالت و بیماری ها می توانند به
سراغمان بیایند .با پاک کردن چاکراها می توانیم
این مشــکالت را به مرور حل نماییم .تا کنون با
پاکسازی چاکرای اول و دوم اشنا شدیم ،و دیدیم
که پاکی و بی گناهی و ارامش انها را باز می کند.
در این قسمت به پاکسازی چاکرای سوم یعنی
مانی پورا می پردازیم.
همراه با تنفسی عمیق توجه خود را به ناحیه
شــکم ،کمی باالتر از ناف متمرکز کنید ،در این
ناحیه دایــره زرد کوچکی تصور کنید که مانند
خورشید درخشان و زیبایی در جهت عقربه های
ساعت می چرخد و نورافشــانی می کند .حلقه
نورانی و درخشــانی را در این منطقه احساس
کنید کــه در حال گردش اســت .این حلقه به
زیبایی می درخشــد و می چرخد .این قسمت
چاکرای شبکه خورشیدی ماست که مرکز انرژی
هــا و افکار و باورهای ما در مورد نیرو و قدرت و
سلطه جویی می باشد ،وظیفه این چاکرا اعتماد
به نفس ،تامین قدرت درونی و اراده ،توانایی های
ذهنی و مسئولیت پذیری ،قدرت تصمیم گیری،
قضاوت صحیح ،مستقل بودن و در سطح باالتر
باعث خرد و تعــادل در روابط بین ما و دیگران
می باشــد .گاهی ممکن اســت این چاکرا فعال
نباشد و گاهی ممکن اســت بیش از حد فعال
باشــد که در هر دو صورت نشــانه خارج شدن
از تعادل این چاکرا می باشــد و نیاز به تنظیم و
تعادل این چاکرا وجود دارد .فعالیت بیش از حد
در این ناحیه موجب مسائل و مشکالتی می شود
از قبیل پرخاشگری ،ریزبینی بیش از حد ،سوء
استفاده از قدرتها ،کنترل بیش از حد افراد ،کمال
گرایی در هر کار ،بیــش از حد منطقی بودن و
مشکالت گوارشی .فعال نبودن این ناحیه موجب
بی انگیزگی ،عدم وجود اعتماد به نفس و عزت
نفس و نداشــتن هدف در زندگی و پوچ گرایی
میشود .عالئم ذکر شده نشانه هایی از خارج شدن
چاکرای شبکه خورشــیدی از تعادل است .به
صورت ذهنی این دروازه انرژی را ببینید یا حس
کنید که ایا در ان ناحیه لکه ها یا تیرگی هایی
وجود دارد یا خیر؟ تمام ترس ها و تیرگی ها را
به نور مقدس و وجود برتر و نور الهی بسپارید و با
خود تکرار کنید که من تمام ترس ها و کشمکش
های مربوط به قدرت طلبی و سلطه جویی را به
نور شفابخش درونی ام می سپارم .نفس عمیقی
بکشــید و تکرار کنید که من همین حاال نیرو و
تســلطی کامل و بی نقص دارم .ببینید یا حس
کنید که چاکرای شبکه خورشیدی به طور کامل
پاک و متعادل اســت و این جمله تاکیدی را ادا
کنید که من در نهایت محبت بدون هیچ هراسی
تمام نیروهای خود را مــی پذیرم .این نیرو که
نیروی یگانگی با خداوند و تمام خلقت اســت،
انگیزه ناب عشق دارد و در خدمت همه هستی
است .نفس عمیق و روح بخشی بکشید و تکرار
کنید که من با این نیروی عشق ،روزهای دوست
داشتنی و هماهنگ و متعادل برای خویش و تمام
افرادی که با من در تماس هستند ،می سازم.
چاکرای سوم یعنی چاکرای مانی پورا که در
ناحیه شکمی واقع شده شامل اندام های گوارشی
ماست .حرص ،طمع ،خست ،عادات نادرست در
تغذیه ،و هرگونــه نگرانی بخصوص از نوع مالی
این چاکرا را می بنــدد .گرفتگی در این چاکرا
مشکالت گوارشی و همچنین مشکالت مالی را
در زندگی ما بوجود می اورد.
سخاوت ،بخشش ،شــکرگزاری این چاکرا را
پــاک و باز می کنند .اگر به این اعتماد داشــته
باشــیم که خداوند روزی تمام موجودات عالم را
همه روزه می رســاند ،دیگر نگــران روزی خود
نخواهیــم بود .بدین ترتیب با شــکرگزاری این
چاکرا باز شده و مشــکالت گوارشی و مالی به
مرور حل می گردند.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
45 صفحه 46
هماهنگی در خانه
مترجم :حامد رنگین کمان
ایا تابه حال وارد اتاقی تمیز و بدون درهم ریختگی شــده اید که در انجا
احســاس راحتی بی درنگ کنید؟ شاید مبلمانش کاربردی و راحت باشد و
فضای باز زیادی داشته باشد .یا شاید هم چشمتان به سمت یک نقاشی زیبا
یا گیاهی سرسبز جلب شود و نور مالیم خورشید از پنجره ای به داخل بتابد.
ان اتاق ممکن است از اصول یک نظام معماری و طراحی هند باستان به نام
واستو پیروی کند .همان طور که با تمرین یوگای خود پرانا (نیروی زندگی)
را در بدنتان پرورش می دهید ،واســتو نیز می تواند به شما کمک کند تا در
فضاهای فیزیکی احساس مثبتی ایجاد کنید.
واســتو رهنمودهایی برای ساخت وساز ســاختمان ها (معابد ،مشاغل و
خانه ها) و چیدمان وســایل و اجسام داخلی برای به حداکثر رساندن انرژی
مثبت ارتعاشــی ارائه می دهد .واســتو با رعایت جهت های اصلی (شمال،
جنوب ،شرق ،غرب) ،استقبال از انرژی از جانب خورشید و ارج نهادن به پنج
عنصر ،بر همســویی ساختارها با قوانین طبیعت متمرکز است :خاک ،اب،
اتش ،باد و عنصر اسمانی (اثیر).
هدف نهایی واســتو مدیریت انرژی در داخل یک مکان می باشد ،مشابه
نحوه کار فنگ شــویی چینی که برای تولید هماهنگی بین مردم و محیط
انهــا ،چی (انرژی جهانی) را پــرورش می دهد .طبق برخی تخمین ها ،این
علم خواهر یوگا ،ایورودا و جیوتیش (طالع بینی ودایی) هزاران سال کهن تر
از فنگ شــویی است که ریشــه های ان را می توان در وداها جستجو کرد
مجموعه ای 3000ساله از شــعرها و سرودهای نیایشی سانسکریت کهشالوده ی الهیات هندو را تشکیل می دهد.
با اســتفاده از اصول واســتو ،نظام
معمــاری و طراحی باســتانی ،خانه
خــود را بــه یــک جایــگاه مقــدس
شفابخشی تبدیل کنید.
توسط اماندا تاست
انرژی اتش بر جنوب شرقی حاکم است که در خانه ی واستو شما می توانید
اشپزخانه را در انجا مشاهده کنید :اجاق ها و سطوح تهیه ی مواد غذایی رو به
سمت شرق می باشند تا بیشتر به قدرت پایداری اتشین و مغذی ان بیفزاید.
کاتلین کاکس ،مشاور واستو اذعان دارد که مراقب پالت رنگتان باشید .قرمز
روشن و نارنجی می تواند گرمای زیادی را در این منطقه ایجاد کند؛ در عوض
یک رنگ ارغوانی انتخاب کنید.
واستو به طور سنتی بر سازماندهی ساختمان ها بر مبنای چارچوبی به نام
واستو پوروشا مانداال -نموداری هندسی که به طور نمادین نشانگر کیهان
می باشــد ،تمرکز می کند .این طرح با تقلیــد از الگوهای موجود در جهان
طبیعی جریان مثبت انرژی را رواج می دهد .چارچوب مانداالی یک ساختار
46
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 47
به گونه ای قرار گرفته اســت که پیرامون ان با جهت های اصلی یا چارچوب
زمین همسو باشد تا بیشتر با نیروهای خورشیدی و کیهانی همسو شود.
مایکل بوردن ،طراح واستو خاطرنشان می کند" :هندسه مانند یک چنگال
کوک عمل می کند تا خانه پر از انرژی زمین و ســتاره ها شود تا با نیروهای
کیهانی تقویت کننده حیات با ارتعاش دربیاید ".هر چارچوب مانداال ،صرف
نظر از ابعاد ان ،دارای گوشــه ها و نواحی مرکزی مرتبط با انرژی های عناصر
خاک ،باد ،اتش ،اب و عنصر اســمانی (اثیر) می باشد -و اتاق ها ،مبلمان و
لوازم خانگی به گونه ای قرار گرفته اند که با عناصر مربوطه مطابقت داشــته و
انها و مزایای خاصشان را به حداکثر برسانند.
منطقه شمال شــرقی خانه دارای عنصر اب می باشد و فضای ارام بخشی
را برای مراقبه ایجاد می کند .عنصر خاک در جنوب غربی واقع شــده است
مکانی برای استراحت عمیق .جنوب شــرقی اتش را جمع می کند و اینمکانی سنتی برای یک اشپزخانه می باشد .منطقه شمال غربی باد را تامین
می کند که تحرک و اشــتراک ایده ها را ترغیب می کند و به عنوان یک اتاق
نشیمن یا فضای عمومی ایده ال است .عنصر اسمانی (اثیر) در بخش مرکزی
جمع می شود که یک منطقه مقدس لحاظ می شود که باید باز نگه داشته شود
تا انرژی قوی ان بتواند رو به بیرون منتشر شود و به کل ان فضا انرژی دهد.
خانه های واســتو طوری طراحی شــده اند که از شمال و شرق نور مالیم
افتاب را در اختیار شــما قرار می دهند و دارای خطوط دیداری هستند که
به انرژی کیهانی اجازه می دهنــد ازادانه حرکت کند .با محدودکردن انچه
در صفحه نمایش است و انتخاب قطعات بزرگ تر (مانند مبلمان و فرش) که
متناسب با فضا هستند ،در عین حالی که احساس بازبودن را ایجاد می کنید،
می توانید جریان مثبت را رواج دهید.
خانه های واســتو طوری ترســیم شــده اند که دیوارهای پیرامونی برای
دسترسی به چارچوب انرژی طبیعی زمین ،رو به جهت های اصلی هستند.
ساکنان با طراحی فضای داخلی خانه هایشان برای مواجهه با جهت های فرعی
می توانند خودشان را با مکان های استراحت طبیعی عناصر پنج گانه همسو
کرده و حداکثر مزایای تاثیرات ارتعاشی مربوطه را دریافت کنند .سیلورمن
می گوید به عنوان مثال ،اگر تخت به گونه ای قرار گرفته باشد که بتوانید باالی
ســرتان به سمت شرق باشد (با هوشیاری مرتبط است) یا به سمت جنوب
باشــد (انرژی شفابخش) ،شما را برای استراحتی عمیق سوق خواهد داد .به
همین ترتیب ،هنگام کار یا تحصیل ،قرارگیری رو به شمال شرقی می تواند
ضمن افزایش تمرکز و خالقیت ،ذهنتان را زالل و هوشیار نگه دارد.
تمرین شــما :مرســوم اســت که هنگام تمرین یــوگا (مخصوصاً برای
خوشــامدگویی به خورشید صبحگاهی) رو به شرق باشید زیرا این امر شما
را با حرکت زمین همســو می کند .سیلورمن اذعان دارد که قرارگیری رو به
شمال نیز قابل قبول است ،زیرا این کار عملکرد مغز را بهینه می کند.
اگرچه شــما نمی توانید در متون قدیمی ،مشاوره ای برای طراحی داخلی
پیدا کنید ،اما می توانید اصول اصلی واتســو و تاثیــرات عناصری ان را در
خانه تان بگنجانید تا بتوانید یــک جریان هماهنگی ایجاد کنید و تغییرات
مثبتی را در نحوه ی احساس خود تجربه کنید.
"شــما می توانید واتسو را در هر خانه ای به کار بگیرید و درست مثل یک
تمریــن یوگا یا مراقبه ،گاهی اوقات بالفاصله متوجه یک تغییر چشــمگیر
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
47 صفحه 48
خواهید شد .دفعات دیگر اســتفاده مداوم از ان است که تفاوت را ایجاد
می کند ".دکتر شری سیلورمن ،بنیان گذار طراحی تعالی و نویسنده واتسو
می گوید :طراحی خانه متعالی دارای هماهنگی با طبیعت اســت .حتی
تغییر محل قراردادن سر تخت خود یا استفاده از محصوالت تمیزکننده
ارگانیک بیشتر می تواند به تغییر فضای شما کمک کند و به شما امکان
استراحت عمیق تر و سالمتی بهبودیافته را بدهد.
کاتلین کاکس ،مشــاور واتسو و نویســنده کتاب ماده های فضایی که
کتابی برای طراحی می باشــد و از نظام قدیمی تجلیل می کند ،می گوید:
"انچه یوگا برای بدن انجام می دهد ،واتسو ان را برای خانه انجام می دهد".
"هدف این اســت که یک فضای شفابخش و سالم ایجاد کنید که در ان
احساس ارامش کنید".
اما این امر به خودی خود اتفاق نمی افتد .طراحی باید عمدی باشد .مایکل
بوردن ،طراح واتســو در نلسون نیوزلند می گوید ،فضاهای فیزیکی دارای
ارتعاشاتی هستند که بر نحوه ی احساس ما تاثیر می گذارند و می توانند به
رشــد سکوت درونی ،ارامش و خشنودی کمک کنند" .شما با زندگی در
یک فضای واستو به ارامی با قوانین طبیعت همسو می شوید تا زندگی بهتر
و مرفه تر ،شاد و ارامی داشته باشید".
48
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
واتسوی کنونی
برای تعادل بهتر انرژی در فضای موجودتان از این نکات بهره بگیرید.
.1مرکز ،مقدس اســت .منطقه میانی یک خانه یا ســاختمان ،به نام
براهماستانا (واژه سانسکریت برای "ایجاد تمامیت") ،نقطه مرکزی است
که در ان تمام انرژی جمع و پراکنده می شود .گفته می شود که این منطقه
مقدس ترین و قدرتمندترین منطقه در یک فضا است و به همین ترتیب،
باید باز باشد -فاقد مبلمان و سیم کشی باشد تا پذیرای جریان پرانا باشد.
.2یک محل مراقبه ایجاد کنید .به گفته واســتو ،منطقه شمال شرقی
یک خانه به عنصر اب مرتبط اســت و یک فضای ارام بخش محســوب
می شــود .این منطقه برای ایجاد یک منطقه ذن ایده ال است که شما در
انجا می توانید مراقبه و تمرینات یوگای خود را تعمیق بخشــید .با چند
جسم مقدس در اینجا یک محراب بسازید و پرده های پنجره را تا انجا که
ممکن است باز نگه دارید تا انجا نور کافی دریافت کند.
.3خانه تکانــی کنید .از ماری کوندو الهام بگیرید و اندازه ان را کاهش
دهید .شلختگی کشش انرژی منفی دارد که می تواند شما را تحت تاثیر
ناخوشــایند قرار داده و ایجاد استرس کند .هنگامی که سطوح تمیز و باز
باشند ،انرژی مثبت جریان می یابد.
.4رنگ هــای خــود را مالیم تر کنیــد .رنگ های خاکــی و خاموش
ارامش بخش هســتند و حس اتصال به طبیعــت را تقویت می کنند .از
نازک کاری نرم و تســکین دهنده و مات استفاده کنید که کم وکاستی ها
را پنهان کند. صفحه 49
رنگ امیزی مانداال
رنگ امیزی مانداال باعث افزایش تمرکزوارامش روح می شود.
برای رنگ امیزی مانداال از نقطه مرکزی شروع کنید و از درون به بیرون بروید.
انتخاب رنگ ها دلبخواه است .اگرازرنگ های اکلیلی استفاده کنید مانداالی شما
جلوه ی خاصی پیدا می کند.
تصویرمانداالی رنگ امیزی شده خود را برای ما بفرستید.
اسامی سه نفراول در شماره اینده اعالم و جوایزنفیسی به انان اهداء خواهد شد.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
49 صفحه 50
یادداشتهای یک یوگی
ژیال حاتمی
یادداشت کردن اهداف ،برنامه ها و کارهای روزانه راه بسیارمفید وموثری
برای یادگیری وهمچنین دانستن میزان پیشرفت مان در همه ی امورزندگی
اســت .شما خواننده ی عزیزهم می توانید یادداشت های مرتبط با تجربه ها
وتمرین هــای روزانــه ی یــوگا ومدیتیشــن خود را برای ما بفرســتید تــا دراین
صفحه به چاپ برسانیم.
فکر می کنم خداوند موهبت مربی یوگا شدن را
به من هدیه داد و به این وسیله مرا بیشتر با یوگا
مانوس کرد.
کدامیک از مسائل زندگی ام را مطرح کنم .بهر
حال سن و ســالی گذرانده ام و مسائل گوناگون
اجتماعی ،سالمتی ،اقتصادی ،خانوادگی و ضربه
ای عاطفــی و...و ...را تجربه کرده ام .بعد از کمی
فکر کردن ،احساس کردم بهتر است از تجربه ی
بسیار جدیدم که در این چند سال اخیر داشته ام
با شما صحبت کنم .چطور شد که به مربی گری
یوگا عالقه مند شدم و به عنوان حرفه به ان نگاه
کردم؟ زیرا با تمام رگ و ریشــه ی بدنم احساس
کــردم که این در همه ی امــور زندگی من تاثیر
خواهد گذاشت .رشته ی اصلی من تدریس است
و در مترجمی فرانسه و انگلیسی تحصیل کرده ام
اما همچنین به علت عالقه به موسیقی از سنین
جوانی به یادگیری و در حــال حاضر به اموزش
موسیقی هم مشــغول هستم .پس می بینید که
رشــته های پراکنده ای را در زندگی دنبال کرده
ام و حتی زمانی که در المان بودم به طب سنتی
ایرانی عالقه مند شدم و شروع کردم به یادگیری
روغن گیری طبیعی و مشــتقات ان و همینطور
تغذیه ی سالم و گیاهی و عالقه به طبیعت و گل
کاری و گیاهان سبز.
اما ........روزی یکی از دوستان به من زنگ زد و
گفت توری در شــهر کوهرنگ اجرا می شود زیر
نظــر یکی از مربیان پیشکســوت و فرهیخته ی
یوگا و من را تشــویق به رفتن به این تور کرد .در
نوجوانی عضو تیم بسکتبال بودم و بعدها ایروبیک
و پیالتــس و یوگا را ادامــه دادم اما هیچ وقت به
50
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
عنوان مربــی و حرفه به یوگا فکــر نکرده بودم.
خالصه اینکه همراه این تور رفتم .در شرایطی به
این ســفر رفتم که برای یکی از عزیز ترین کسانم
مشــکل ســامتی پیش امده بود و من کامال از
جهت ذهنی بهم ریخته بودم .این پیشکسوت عزیز
در حال پیاده روی 6صبح همچنان که از مناظر
زیبای طبیعی و رودخانه و دشــت و دیدن چرای
گوســفندان گذر می کردیم به ما توصیه کرد که
در سکوت به همه ی اطراف فقط نظاره کنید زیرا
ذهن شما در همان جایی هست که باید باشد و به
انچه که در ذهنتان می گذرد بنگرید .به بودنتان
و حضور توجه کنید و کــم کم به ان چیزی که
باید ،تسلیم باشید ،تسلیم بمانید و نگرش خود را
باال ببرید .در ان ســفر فقط شاید من و یا دو سه
نفر دیگرمربی نبودیم و بقیه ی همسفرانم مربی
یوگا بودند .از همان لحظه چه به ذهن من امد و
یا تحت تاثیر چه انگیزه ای از یوگا قرار گرفتم که
مصمم به گرفتن مدرک مربیگری شدم.
بعد از امدن بــه تهران محل و ادرس ثبت نام
را جســتجو کردم و همه چیز از همان جا شروع
شــد و البته راه پر چالشــی برای من بود زیرا با
توجه به مشکالت خانوادگی ،بیماری عزیز و بهم
ریختگی های ذهنی و با شــرایط کاری ،تصمیم
بسیار مشــکلی بود .اما شدیدا پیگیر ماجرا شدم
و زمانی که کالس های تئوری یوگا را با اســاتید
مختلف می گذراندم چنان مطالب برایم جالب بود
که تمام مشکالتم در مدت بودن درکالس حتی
مریضی عزیزم را فرامــوش می کردم .بعد از این
دوره امتحان کتبی دادیم و بعد هم عملی و ناگفته
نمانــد که من برای بــار اول موفق به گرفتن این
مدرک مربیگری نشــدم و باز با دوره ی عملی و
امتحان مجدد و تالش زیاد زیر نظر اساتید مختلف
خوشبختانه توانستم مدرک مربیگری را بگیرم و
بعلت عالقه ام و فوایدی که برایم داشت تا جایی
که توانستم در همه ی همایش ها و کارگاه های
مرتبط با یوگا شرکت کردم .همانطور که می دانید
وقتی انسان به طریق درست در راهی گام بر می
دارد تمام کاثنات با او یکسو می شود .جالب این
است که به محض اینکه مدرکم را گرفتم از یکی از
ارگان های بسیار معتبر و معروف به من پیشنهاد
کار شد .ناگفته نماند که با دلهره این کالس شروع
شــد اما همینکه چند دقیقه از کالس گذشــت
اعتماد به نفس و قدرت کالم و تمام اموزه هایی که
از یوگا و حتی از درس های ذهنی سایمونتولوژی
که در دانشگاه گذرانده بودم و حتی باالتر و بهتر از
همه درس های معنوی که از کالس های عرفانی
مثنوی و حافظ یاد گرفته بودم همه با قدرت کامل
به کمکم امدند .کالس انچنان عالی برگزار شــد
که از دو باشــگاه خوب دیگر هم به من پیشنهاد
کار شد و خوشبختانه همه ی پرتوجویان از کارم
راضی هستند .و اما باالترین و بزرگترین هدیه ای
کــه یوگا به خود من داد پذیــرش باالیی بود که
در زندگی پیدا کردم و تسلیم شدن در جایی که
عالوه بر تالشم دیگر از دستم کاری ساخته نیست
و واقعا یوگا به من اموخت چطور انچه را که نمی
توانم تحمل کنم درمان کنم و چگونه انچه را که
نمی توانم درمان کنم تحمل کنم .جالب است که
با پذیرش و تســلیم ،بسیار ارامتر و خوشحال تر
هستم .شاید در این رابطه دریافتم که باید هر چند
وقت یکبار حتی ادم های زندگی ام را بهتر انتخاب
کنم و در حال حاضر بطور واقعی یوگا به من درس
زندگی واقعی ،ارامش بیشــتر ،پذیرش بسیار باال
(در همه ی مسائل زندگی ام) و همچنین انعطاف
بیشتری در همه ی امور به من داد .من خوشحالم
که به ناگهان وارد دنیای یوگا شده ام و به همین
دلیل حتــی اکثر ترجمه هایی را که از قبل برای
موسسات مختلف در زمینه های مختلف انجام می
دادم در حال حاضر بیشتر در زمینه ی یوگا انجام
می دهم و احســاس می کنم همه ی خانواده و
اطرافیانــم هم از یوگی بودن من از جهت رفتاری
بی نصیب نمانده اند .اعتــراف می کنم در مورد
تدریس موســیقی نیز از یوگا بهره می برم زیرا با
تنفس های صحیح و درســت نشستن و تمرکز
کافی به این حرفه بهتر می پردازم .و خالصه اینکه
با کم شدن تنش ها و اضطراب ها و افزایش قدرت
خالقیت در حال حاضر بســیار ارام وراحت ،و از
دنیای یوگا سپاسگذارم. صفحه 51
دوازده اردیبهشت 1400
نویسنده :ایدا شاهی بیک
۱۲اردیبهشــت ۱۴۰۰تو حیاط زیر شیرونی
نشستم و صدای بارون رو می شنوم .اسمان ابری
و گرفته رعد و برق هر از گاهی نقطه ای ازاسمان
رو روشــن میکنه .بوی خاک ،بــوی بارون ،بوی
یاس امین الدوله ،تصاویر شــروع این راه زیبا رو
برام تداعی میکنه تصاویر اولین روزرفتن به کالس
یوگا ،مثل رعدو برق نقطه های مختلف اســمان
ذهنم رو روشــن میکنه .مجله دانش یوگا رو نگاه
میکنم شــماره ۱۴۹تا صفحه ۳۹مطالعه کردم .
صفحــه بعد .صفحه “ ... ۴۰شــما خواننده عزیز
هم میتوانید یادداشت های مرتبط با تجربه ها و
تمرین های روزانه یوگا ومدیتیشن خود را برای ما
بفرستید تا در این صفحه به چاپ برسانیم “ .بی
معطلی مداد و دفترچه دلنوشته هام رو برداشتم
و هر صاعقه ای که خاطره ای رو روشــن میکرد و
با صدای بلند فریاد میزد یادداشــت کن رو روی
صفحه سفید دفترچه نوشتم.
اردیبهشــت هفت ســال پیش بود که یوگا رو
شروع کردم ســال اول فقط تمرین های یوگا رو
هفته ای یک بــار و در کالس یوگا انجام میدادم
انگیزه ای واسه انجام دادن تو خونه نداشتم فقط
سر کالس .یک ســال گذشت نمیگم پیشرفت
نداشتم ولی پیشــرفتم خیلی کم بود .سال دوم
چون خیلی با هم کالســی ها نزدیک شده بودم
انگیزه و شــوقم برای رفتن به کالس بیشتر بود
لحظه شماری میکردم برای یکشنبه ها و بادیدن
تمرینات و پیشرفت دوســتانی که در خونه هم
تمرین میکردن تصمیم گرفتــم هفته ای یکبار
هــم خونه تمرینات رو انجام بدم .دومین ســال
گذشت و من پیشرفت قابل مشاهده ای در بدنم
احساس میکردم و مهم تر اینکه عاشق یوگا شده
بودم انگیزه بیشتری داشتم عالقه داشتم به رفتن
در حرکت ماندن در حرکت و حس رهایی بیرون
امدن از حرکت .ســال سوم با خودم عهد کردم
هفته ای ســه روز یوگا کنم و هدف گذاری کردم
هر ماه یک حرکتی که برام مشکل بود رو انتخاب
میکردم و تمرین میکردم در انتهای ماه تغییراتی
شگفت انگیزی میدیدم .درپایان سال ۱۲حرکت
که برام ســخت بود رو خیلی بهتر انجام میدادم
خیلی پیشرفت داشتم و خوشحال از این پیشرفت
و عاشق تر از سال قبل ماه قبل و حتی روز قبل .
سال چهارم دوست داشتم دانش یوگام رو باال ببرم
فیلم های متعددی دیــدم از روش های مختلف
و حرکتهــای مختلف یوگا و فوایدشــون و تعداد
زیادی کتاب یوگا خریــداری کردم و خوندم این
جا بود که با مراقبه عمیق تر اشنا شدم و مراقبه
روشروع کردم یک سال گذشت و تصور واضحی از
مراقبه پیدا نکردم و ولی عجله نکردم تجربه بهم
ثابت کرده بود یوگا پروسه ای زمانبره .سال پنجم
خیلی اتفاقی یکی از همکالسی هایی که همیشه
کنارم بود (و من گاهی به گفته اســتاد به ایشون
در رفتن به برخی حرکات کمک میکردم ) به من
گفــت ایدا تو مربی یوگای بــا حوصله و صبوری
میشی .این جمله یه حس عجیبی به من داد منو
به این فکر انداخت شایدبشم شاید واقعا باید مربی
یوگا بشــم .دوره تئوری رو همون سال گذرونم و
منتظر برای دوره مربیگری ..همزمان کنار استادم
در کالســهای مختلف شرکت میکردم تا با نحوه
تدریس و اصالح حرکات پرتوجوها با محدودیت
ها و موانعی که برای رفتن به حرکت دارن اشــنا
بشم و از تجربیات گرانبهای استادم استفاده کنم.
سال ششم از زمان شروع یوگا دوره مربیگری بین
المللی یوگا رو شــرکت کردم و دوره ایورودا رو
گذروندم و هر چه بیشــتر در دنیای یوگا غوطه
ور شدم دنیای جدیدی برای خودم ساخته بودم
دنیای که هر ثانیه اش پر شده بودبا اسانا پرانایاما
ایورودا و مراقبه .بله مراقبه ،با درکی عمیق تر و
قابل لمس تر از قبل .تغییرات زیادی در تغذیه
دادم حذف هر گونه روغن و مصرف روغن زیتون
یا ارده کنجد حذف شکر های مصنوعی شش روز
در هفته گیاهخواری و ..و در سال هفتم دنیای
من همچنان ادامه پیدا کرد سه روز در هفته یک
ساعت و نیم تمرین و سه روز دیگه نیم ساعت .
هر روز سه وعده غذای روح زمان طلوع خورشید
زمانی که خورشید وسط اسمونه شهرمه و زمان
غروب خورشید مراقبه .و تغذیه ای ساتویک من
از یــوگا یاد گرفتم تمام منابع برای زندگی رو از
مادرزمین از طبیعت از اسمان از گل ها از ابر ها
از باد از باران بگیرم .از یوگا یاد گرفتم انرژیم رو
از خورشــید و ارامشــم رو از ماه بگیرم .از یوگا
یاد گرفتم هر ثانیه دم و بازدمم رو ببینم صدای
دم و بازدمم رو بشــنوم و شــکرگزار این نعمت
الهی باشــم .و میخوام در اینده این اجازه رو به
پرتوجوهای عزیزم بدم تا خودشون تجربه کنن
این مسیر زیبا ،نورانی و سراسر عشق رو که برای
هر کس با توجه به زندگی و گذشته ای که داشته
و هدفی که براش افریده شــده متفاوته .فقط
میخوام بهشون بگم یوگا خیلی چیزها به من یاد
دادمهمتریــن چیزی که یاد گرفتم این بود که :
یوگا پروســه ای زمانبره و نیاز به صبر داره یوگا
صبوری رو به من یاد داد .
و ۱۳اردیبهشت ۱۴۰۰ایمیل به مجله دانش
یوگا ارسال شد.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
51 صفحه 52
داتکس اه؛ نوشیدنی اهی سم زدا
تهیه و تنظیم :شیمال خان
دتاکس خیار ومرکبات
دتاکس خیارومرکبات سرشاراز ویتامین " "Cاست و خاصیت سم زدایی و چربی سوزی
فراوانی دارد .این ترکیب برای پاکسازی دستگاه گوارش بسیارموثراست .مرکبات شامل
انزیم هایی هستند که خیلی سریع چربی ها را می سوزانند .خیار در هیدراته کردن بدن
اهمیت ویژه ایی دارد .مواد مغذی خیار برای شادابی و زیبایی پوست مفید است.
دتاکس خیار را می توانید با مرکباتی مثل پرتقال و لیموشیرین تهیه کنید .لیموشیرین
باعث تحریک کبد شده سموم را از بین می برد .پرتقال کلسترول خون را کاهش داده و
فشار خون را تنظیم می کنند .خیار موجب کاهش اشتهای کاذب و افزایش متابولیسم
بدن می شــود .اگر به دتاکس خیار و مرکبات ،نعناع را هم اضافه کنید خاصیت انتی
اکســیدانی پیدا می کند و همچنین موجب خــوش بویی دهان و کاهش عالئم الرژی
می گردد.
طرز تهیه :یک عدد خیار حلقه شده ،یک عدد پرتقال حلقه شده ،یک عدد لیمو شیرین
حلقه شده ،و 10عدد برگ نعنای تازه را داخل یک پارچه اب بریزید و بگذارید یک تا دو
ساعت در یخچال بماند و بعد مصرف نمایید .بهتر است میوه ها را پوست نگیرید .اما اگر
می خواهید نوشیدنی را برای مدت بیشتری نگه دارید پوست میوه ها را بگیرید.
دتاکس چای سبزو توت فرنگی و خیار
چای ســبز مقدار مناسبی کافئین دارد که قبل از شــروع کار روزانه بسیار مفید است.
دتاکس چای ســبز ،نوشیدنی بسیار مناسبی برای کاهش اضافه وزن است .عالوه بر ان
دارای خاصیت انتی اکسیدان باالیی بوده برای پیش گیری از سرطان بسیار موثر است.
این دتاکس دارای خاصیت سم زدایی و چربی سوزی فراوان است.
طرز تهیه :یک قاشق غذا خوری چای سبز را در یک قوری ابجوش دم کنید .پس از
دم کشیدن بگذارید تا کامال سرد شود .چای سبز را درون یک پارچ بریزید و در صورت
تمایل یک قاشق غذاخوری عسل به ان اضافه کنید و خوب هم بزنید .سپس یک عدد
خیار را با پوست حلقه حلقه کنید وهمراه پنج عدد توت فرنگی که از وسط برش زده ایید
داخل محلول چای سبزوعسل بریزید .نوشیدنی را در یخچال نگه داری کنید .بگذارید
چند ساعت بماند و بعد میل کنید.
52
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 53
دتاکس پرتقال و ریحان
دتاکس پرتقال و ریحان ضمن عطر و طعم فوق العاده اش ،مثل تمام دتاکس
ها خاصیت سم زدایی و چربی ســوزی دارد .اگر به این دتاکس زردچوبه هم
اضافه کنیم دارای خاصیت انتی اکسیدان بسیار قوی می شود.
طرز تهیه :یک عدد پرتقال را با پوســت حلقــه حلقه برش بزنید وبه همراه
هشــت برگ ریحان تازه و یک خیار حلقه شــده داخل یک پارچ بریزید .یک
قاشق چایخوری پودر زردچوبه را درچهار لیوان اب حل کنید و روی پرتقال و
ریحان ها بریزید .دتاکس را درون یخچال نگه داری کنید و بعد از چند ساعت
مصرف نمایید.
دتاکس هندوانه و نعناع
هندوانه برای اغلب افراد میوه ایی خوشــایند و مفرح اســت ،بخصوص برای
روزهای گرم تابســتان .دتاکس هندوانه دارای خواص بی شماری است و مواد
مغذی فراوانی دارد بطوری که می توان از ان برای اولین نوشیدنی روز استفاده
کــرد .دتاکس هندوانه حاوی مقدار زیادی ویتامین های " Aو "Cاســت .از
انجایی که 92درصد حجم هندوانه را اب تشکیل می دهد ،نوشیدنی مفیدی
برای پاکسازی بدن به شمار می رود.
طرز تهیه :چهار قطعه بزرگ مکعبی هندوانه برش خورده و بی هســته را به
همراه پنج برگ نعنای تازه و یک خیار حلقه شده و یک عدد لیمو ترش حلقه
شــده درون یک پارچ بریزید .ســپس روی انها چهار فنجان اب ریخته و در
یخچال بگذارید و بعد از دوساعت میل کنید.
دتاکس سیب و خیار و دارچین
ترکیب سیب و خیارودارچین نوشیدنی فوق العاده ایی برای کاهش اضافه وزن
اســت .این نوشیدنی سرشار از انتی اکســیدان بوده وقند خون را کنترل می
کند .همچنین تا میزان قابل توجهی سوخت و ساز بدن را باالمی برد .اگر یک
عدد لیمو ترش هم به ان اضافه کنید خاصیت چربی ســوزی و سم زدایی ان
بیشترشده و طعم و عطر بهتری پیدا می کند.
طرز تهیه :دو عدد ســیب و دو عدد خیار ویک عدد لیمو ترش را برش های
حلقوی بزنید و به همراه دو عدد چوب دارچین داخل یک پارچ اب بریزید .بهتر
است این نوشیدنی را 24ساعت در یخچال نگه داری کنید و بعد مصرف نمایید
تا خاصیت و بوی دارچین خوب جدا شده و داخل اب پخش شود.
دتاکس توت فرنگی و گیالس
این دتاکس مثل همه دتاکس ها دارای خاصیت چربی ســوزی و ســم زادیی
اســت .عالوه بر ان به عنوان یک نوشــیدنی دلچســب برای فصل تابستان و
پذیرایی از مهمان می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
طرز تهیه 10 :عدد توت فرنگی که از وسط برش زده ایید را به همراه 10عدد
گیالس که چوب و هسته هایشان را جدا کرده و از وسط نصف کرده ایید داخل
یک پارچ بریزید .یک عدد لیمو ترش حلقه شــده و چند برگ نعنای تازه هم
به انها اضافه کنید .یک قاشق سوپ خوری عسل را درون چهار لیوان اب حل
کرده و روی میوه ها بریزید.
دتاکس طالبی
این نوشیدنی نیز ضمن دارا بودن خاصیت سم زدایی ،بسیار مفرح و شادی اور
است و می تواند در فصل تابستان حتی جای یکی از وعده های غذایی را بگیرد.
طرز تهیه :یک عدد طالبی را برش زده و پوســت و دانه های انرا جدا کنید.
قطعات طالبی را داخل یک پارچ بریزید .دو قاشق شکر قهوه ایی را درون چهار
لیوان اب حل کــرده و روی طالبی بریزید .در صورت تمایل قدری گالب به
نوشــیدنی اضافه کنید .دتاکس بعد از انکه دو ساعت در یخچال بماند اماده
مصرف می شود.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
53 صفحه 54
حرکات یوگا برای درمان
اسم و تنگی نفس
پای راست را باال اورده تا با زمین زاویه 90درجه بسازد.
نویسنده :شهال قاسمیان دستجردی
همزمان دست راست خود را باز کنید و از پهلوی چپ خم شده دست چپ
ازیوگا به عنوان درمانی برای اسم و تنگی نفس استفاده کنید
را روی زمین بگذارید.
حدود 10درصد از جمعیت جهان مبتال به اسم هستند .اسم یک بیماری دست چپ و پای چپ روی زمین قرار بگیرند.
ریوی اســت که عالئمی مثل تنگی نفس ،خس خس ســینه و سرفه های سر خود را به سمت دست راست که در باال قرار دارد بچرخانید.
شدید دارد .اســم ممکن است براثر الودگی هوا ،گرده و ذارات معلق درهوا ،در این حالت 5یا 9دم و بازدم عمیق بکشید.
عفونت های ویروسی ،استرس و دود سیگار بوجود اید.
به ارامی به حالت ایستاده برگردید .حرکت را سمت چپ تکرار کنید.
درمان هایی که برای اسم پیشنهاد می شــوند معموال شامل درمان های
دارویی شیمیایی خوراکی و تزریقی اند .اما بسیاری از افرادی که مبتال به اسم
هستند دنبال راهکارهایی به غیراز مصرف مواد دارویی مصنوعی بوده و ترجیح
می دهند درمان های طبیعی را جایگزیــن کنند تا حتی االمکان ازعوارض
داروهای شیمیایی در امان بمانند.
یکی از بهترین راهکارها برای درمان اسم و تنگی نفس انجام تمرین های
یوگاســت .کسانی که سعی کرده اند از طریق یوگا بر بیماری اسم خود غلبه
کنند انرا بسیار موثریافته اند .حرکات یوگا با دم و بازدم های عمیق وهماهنگ
( در صورت لزوم از اجر یوگا استفاده کنید).
همراهند که این عمق و هماهنگی ،گنجایش حجم ریه ها را به مقداربسیار
زیادی افزایش می دهد .عالوه بر اســاناها تمرین های تنفسی که در یوگا از حرکت ایستادن روی شانه
اهمیــت ویژه ایی برخوردارند ،درعادت به تنفس صحیح و باال بردن ظرفیت این اسانا در باز کردن مسیر بینی و سینوس ها بسیار موثر است.
ریه ها نقش اساسی دارند .اضطراب و استرس نیز منشا بسیاری از بیماری ها به پشت روی زمین دراز بکشید .پاها را صاف باال ببرید.
از جمله بیماری اسم است .یوگا با برطرف کردن استرس واضطراب ،وافزایش دست ها را از ارنج خم کنید .ارنج ها روی زمین باشند.
با کمک دستها باالتنه را باالببرید.
تمرکز و ارامش ذهنی کمک زیادی به درمان بیماری اسم می کند.
باور متداول این اســت که درمان قطعی برای رهایی از اسم وجود ندارد ،پاها و باالتنه صاف و عمود بر زمین باشند.
ولــی می توان این اطمینان را داد که انجام مرتب و منظم اســاناهای یوگا ،در این حالت 5تا 9دم و بازدم عمیق بکشید.
تمرین های پرانایاما و مدیتیشــن ،باعث کم شــدن عالئم اسم و مشکالت اهسته به وضعیت دراز کشیده برگردید.
تنفسی می شود و چه بسا بتواند انرا کامال معالجه نماید.
تمرینات یوگا که برای درمان اسم و تنگی نفس موثرند
تمام اســاناها با دم و بازدم های عمیــق و هماهنگ با حرکات همراهند.
اساناهایی که بر انبساط قفسه سینه تاکید دارند گنجایش ریه ها را افزایش
می دهند .دراینجا چند اســانا که برای باال بردن گنجایش و ظرفیت ریه ها
بسیار موثرند به شما معرفی می کنیم:
حرکت جنگجوی 1
این اسانا با انبساط قفسه سینه ظرفیت ریه ها را افزایش می دهد.
تمرین های تنفسی
روی پاها به صورت عمود بایستید .پای راست را جلو بگذارید.
عالوه بر اساناهایی که با انبساط سینه و دم و بازدم های عمیق همراهند
زانوی راست را خم کنید تا جایی که ران پای راست با زمین موازی شود.
تمرین های تنفسی که در یوگا به انها پرانایاما می گویند در بهبود عمل تنفس
مراقب باشید باالتنه تان به جلو خم نشود .هر دو دست را باال ببرید.
و رفع ناراحتی های ریوی بســیار مفیدند .چند تمرین ساده پرانایاما در روز
در این حالت 5یا 9بار دم و بازدم عمیق بگیرید.
می تواند به تنفس بهتر شما کمک کند.
دم و بازدم با دهان بسته و از راه سوراخ های بینی انجام شود.
تنفس شکمی -در یکی از وضعیت های نشسته یوگا قرار بگیرید .توجه
همیشه بازدم طوالنی تر از دم باشد.
خود را روی شــکم تان بگذارید .اهسته و عمیق دم بگیرید .هوا را وارد شکم
اهسته به حالت ایستاده برگردید .حرکت را با پای چپ تکرار کنید.
کنید .با دم شکم را پر از هوا کنید .همراه باز دم شکم را از هوا خالی کنید5 .
یا 9باراین عمل را تکرار کنید.
تنفس با قفسه سینه
در یکی از وضعیت های نشسته یوگا بنشینید .همراه دم عمیق هوا را وارد
قفسه سینه کنید .همراه بازدم قفسه سینه را از هواخالی کنید .این عمل را
5تا 9بار تکرار کنید.
تنفس کامل -در یکی از وضعیت های نشســته یوگا قرار بگیرید .پشت
کامال صاف باشد .دم عمیق و طوالنی بگیرید و هوا را وارد شکم و سپس قفسه
حرکت هالل نیمه ماه
سینه کنید وبعد در ادامه همراه عمل دم شانه های خود را باال بیاورید .همراه
این اسانا باعث بهبود عمل تنفس از
طریق انبساط قفسه سینه می شود .بازدم ابتدا شانه ها را پایین بیاورید و بعد قفسه سینه و شکم را از هوا خالی
54دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
صاف بایستید .پاها را به اندازه عرض شانه ها باز کنید.
کنید .این عمل را 5تا 9بار تکرار کنید. صفحه 55
کارما ،پاسخ کائنات به پرسش های ما
برگردان :سارا توحیدی
کارما واژه ای است که اغلب مردم در مورد ان
شنیده اند ،اما عده ی کمی به معنای حقیقی ان
واقف می باشــند .اغلب ،به اشتباه ،کارما را قانون
مجازات و پاداش تعبیر کرده و ان را نفرینی برای
کسانی که خطایی مرتکب شده اند تلقی می کنند.
« مراقب کارما باشــید!» گویا کارما نفرینی از
نیروی بازدارنده ی کائنات است.
در کارما انچه اهمیــت بیش تری دارد ادراک
ان است .کارما کلیتی تام بوده که نه خوب و نه
بد است.
اگر شــخصی کارهــای نیک انجــام داده ،به
دیگران کمک کند و زندگی سالمی داشته باشد،
باز ممکن است توسط " کارمای بد" اسیب ببیند.
چنانچه شخص تمام کارهای خوب را انجام دهد،
اما دیگران را مورد قضاوت قرار دهد ،عاقبت خود
را در ان ســوی حصار خواهد دید .در واقع فرد
با قضاوت کردن به دنبال درکی از کائنات اســت
تا انگیــزه ی دیگران از انجام بعضــی از کارها را
دریابد .برای مثال ،رفتارهای رایجی وجود دارند
که معموالً از ان ها تعبیر ســوء می شود .چنانچه
کسی بگوید فردی بیش از حد به دنبال کنترل
کردن دیگران اســت ،به سرعت ،خود در معرض
چنین رفتاری قرار خواهد گرفت .ممکن اســت
حتی خود او نیز متوجه این موضوع نشود چراکه
به نظر ان ها کمک کردن و مواظبت از شــخص
دیگر انگیزه ی چنین رفتاری است و قطعاً ان ها
کنترل گر نمی باشــند! در واقع چنانچه فردی با
کفــش دیگران گام بردارد ،خواهد دانســت چرا
دیگری رفتاری کنترل گرا بروز داده است.
قضاوت و محکوم کردن دیگران ایجاد کارما را
در پی خواهد داشت.
حال این ســوال پیش می اید که در مواجه با
افعالی که فاقد ذره ای خوبی هستند چه واکنشی
باید داشت؟
در جواب باید گفت بهتر است واکنشی مثبت
داشت و اگر قادر به واکنش مثبت نبودیم ،حتی
االمکان قضاوتی نداشته باشیم .برای مثال ممکن
اســت در خصوص کســی که خانواده ی خود را
رها کرده اســت اینطور قضاوت کنیم که او ادم
وحشتناکی اســت .درصورتی که بگویید چطور
ممکن اســت کسی اینقدر بد باشــد ،در واقع از
کائنات خواسته اید که به شما نشان دهد چگونه
چنین چیــزی امکان پذیر اســت .همه چیز در
زندگی به نوبه است و نوبت شما هم خواهد رسید.
با محکوم کردن دیگری ،شما از کائنات خواسته اید
که این اتفاق برای شما نیز رخ دهد .واکنش بهتر
ان است که در خصوص چنین فردی به این باور
برسید که وی حقیقتاً مستاصل بوده و تصمیمی
از روی ضعف گرفته است .امیدوار باشید که ان
فرد به اگاهی رســیده و عاقل شــود و به قبول
مسئولیت های خود در قبال خانواده اش بازگردد.
در واکنش دوم ،شــما ارزوی زندگی بهتری
را برای فرد داشــته و باعث می شــوید هرکسی
که با ان شــخص در ارتباط اســت ،مادامی که
زنده هســتند ،از زندگی بهتری برخوردار باشند.
با ایــن پیش فرض شــما چنیــن ارزویی برای
خود داشته اید.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
55 صفحه 56
که ورزش نقش حیاتی در ارتقاء سالمت مفاصل
(بدون اینکــه در بیماری اثر منفی ایجاد کند)
داشته است .بیمارانی که از ارتروز رنج می برند
و به طور منظــم ورزش می کنند ،درد مفصل
کمتری دارند ،نشاط بیشتری دارند ،خواب بهتر
دارند ،سفتی و سختی مفاصل در صبح کاهش
می یابد و عملکرد زندگی روزمره بهبود می یابد.
به طور خاص ،یوگا عناصر مهمی از اگاهی بدن
را شامل می شــود ،از جمله هماهنگی ،تعادل
و ترازبندی وضعیتی ،همــه این موارد در افراد
مبتال به بیمــاری مفصل از اهمیــت ویژه ای
برخوردار است]3[ .
مطالعات زیادی نشــان داده اســت که یوگا
4
اثرات مثبت بسیاری در درمان کمردرد مزمن
دارد .در حقیقت ،یوگا درمانی برای بهبود درد،
عملکرد کمر ،تحرک ستون فقرات ،افسردگی
و اضطــراب در بیماران مبتال بــه CLBPبهتر از
فیزیوتراپی عمل مــی کند .بزرگترین ازمایش
دقیق تصادفی کنترل شده ( )RCTیوگا و ارتروز
تاکنون در سال 2015توسط موناز و همکاران
در دانشــگاه جان هاپکینز منتشر شده است.
این ازمایش ،ایمنی ،اثربخشی و امکان یوگا را
برای بیماران کــم تحرک مبتال به روماتوئید و
ارتروز بررســی کرد و نشان داده شد که نتایج
قابل توجهی روی ســامت جسمی و روانی در
این افراد با تمرین منظم یوگا وجود دارد .پس
از هشــت هفته ،بهبودهایی در درد جســمی،
سالمت عمومی ،نشــاط ،توانایی انجام فعالیت
های روزمره زندگی ،)ADL( 5تعادل ،قدرت باالی
بدن و مقیاس های ســامت روان مشاهده شد
( .)p >0/05همچنین ،تقریباً تمام اثرات مثبت
این تمرین پــس از 9ماه از اتمام مطالعه قابل
مشاهده بود]4[.
یوگا و بیماری های قلبی و عروقی
بیماری هــای قلبی عروقــی )CVD( 6طیف
وسیعی از سندرم ها را شامل می شود ،از جمله
ســکته مغزی ،اریتمی ،فشار خون باال ،چربی
خون ،بیماری های قلبــی و عروق محیطی و
این نــوع بیماری ها علت اصلی مرگ و میر در
سراسر جهان هستند[ .]1اگرچه پیشرفت های
چشمگیری در زمینه داروها و برنامه های درمانی
برای پیشگیری و درمان CVDوجود داشته است،
اما هنوز هم تعدادی از چالش ها در اجرای این
برنامه هــا و محدودیت های درمان وجود دارد.
چندین عامل شناخته شده است که باعث ایجاد
استرس اکسیداتیو و اختالل عملکرد اندوتلیال
می شــودعبارت اند از دیس لیپیدمی ،دیابت
،فشــار خون باال ،چاقی ،استعمال دخانیات و
استرس روانی که به نوبه خود می تواند مجموعه
ای از حوادث مربوط به واســطه های التهابی و
وازواکتیو ،به ویــژه اینترلوکین ، 6فیبرینوژن
،پروتئیــن واکنش دهنــده Cو فاکتور نکروز
تومور الفا ، 7که منجر به پیشــرفت و افزایش
بیماری های قلبی عروقی CVDمی شــوند .یوگا
درمانی ممکن اســت با قطع کردن تعدادی از
این فاکتورهای مختلف ،یک درمان قابل توجه و
مقرون به صرفه برای CVDباشد .مطالعه ای مورد
توجه که توسط Sarvottamو همکاران انجام شده
است نشان می دهد که حتی یک برنامه کوتاه
مدت مبتنی بر یوگا نیز ممکن است خطر CVDرا
کاهش دهد .در این ازمایش ،یک برنامه یوگا ده
روزه به طور قابل توجهی شاخص های توده بدن
و فشــار خون سیستولیک را در 51مرد دارای
اضافه وزن و چاقی کاهش می دهد .همچنین
مشــخص شــد که این مردان با کاهش 6-ILو
افزایــش ادیپونکتین در برخــی از مارکرهای
التهابی تغییرات قابل توجهی داشتند]5[.
طبق انجمن قلب امریــکا ، 8تمرینات یوگا
می تواند به کاهش فشار خون ،افزایش ظرفیت
ریه ،بهبــود عملکرد تنفســی و ضربان قلب،
بهبــود گردش خــون و تقویت عضالت کمک
کند .همانطور که قب ً
ال بحث شد ،یوگا می تواند
استرس را با تعادل سیستم عصبی خودمختار و
با افزایش فعالیت های پاراسمپاتیک و کاهش
سمپاتیک ،هموســتاز بدن را نیز کاهش دهد
(وکاهش بار الوستاتیک ) 9و همچنین کاهش
دهنده
واکنش محو ِر HPAمی باشد .با کاهش هر
ِ
دو مسیر ،یوگا می تواند وقایع مختلف التهابی
مختلف را به ســمت CVDقطع کند و عملکرد
قلب و عروق را افزایش دهد]6[.
یک تحقیق جذاب توسط کریشنا و همکاران
در سال 2014اثرات یوگا درمانی را در بیماران
مبتال به نارسایی قلبی ارزیابی کرد .پارامترهایی
شامل ضربان قلب ،فشار خون ،تغییرات ضربان
قلــب )HRV( 10و حاصل ضــرب تعداد ضربان
قلب )RPP( 11قبل و بعد از تمرینات یوگا اندازه
گیری شد .همانطور که در باال ذکر شد ،افزایش
HRVپیــش بینی می کند که پــس از افزایش
ضربان قلب نســبت به یک عامل استرس زا -
نشانه ای از پاراسمپاتیک -ضربان قلب چگونه
به سرعت به حالت طبیعی خود باز می گردد ،و
RRPشاخص مصرف O2قلب است که هر دوی اینها
در واقع روش های اندازه گیری عملکرد خودکار قلب
هســتند .این ازمایش روی 130بیمار که نارسایی
قلبی داشــتند به طور تصادفی انجام شــد .در این
ازمایش شرکت کنندگان به مدت 12هفته تمرینات
یوگا را انجــام دادند و پس از ان میزان ضربان قلب
( ، )HRفشار خون ( ، )BPو اقدامات عملکرد خودمختار
قلب قبل و بعد از ازمایش ارزیابی شــد و نشان داده
شد که کاهش در سطح HR ، BPو RPPدر گروه یوگا
نسبت به گروه شاهد کام ً
ال معنی دار بود .مدوالسیون
سیستم عصبی سمپاتیک (اندازه گیری شده توسط
- Lfnuواحد نرمال شــده با فرکانس پایین) به طور
قابل توجهی کاهش یافته بود و مدوالسیون سیستم
عصبی پاراسمپاتیک (اندازه گیری شده توسط Hfnu
واحد نرمال شــده با فرکانس باال) نیز به طور قابلتوجهی در مقایسه با گروه شاهد افزایش یافت بود که
هر دو نشانه بهبود HRVاست]7[.
این مطالعه نشــان می دهد که یوگا درمانی می
تواند مزایای زیادی بــرای درمان بیماران مبتال به
نارسایی قلبی داشته باشد .عالوه بر این ،توجه به این
نکته ضروری است که در بیمارانی که دچار نارسایی
قلبی شــدید هستند ،انجام فعالیت بدنی سنگین و
ورزش بدنی می تواند مضر باشد اما یوگا ،به خصوص
اســاناهای ارام و تمرینات تنفسی و مدیتیشن ،به
راحتی توسط این افراد قابل تحمل است.
1-C-reactive protein
2-Inflammatory cytokines
3-Cardioprotective
)4-Chronic low back pain (CLBP
5-Activities of Daily Living
6-Cardiovascular disease
7-C-reactive protein and tumor necrosis factor-alpha
8-American Heart Association
9-Allostatic load
10-Heart rate variability
11-Rate pressure product
[1] Infante, J.R.; Peran, F.; Rayo, J.I.; Serrano, J.; Domínguez, M.L.; Garcia, L.; Duran, C.; Roldan, A. Levels of
immune cells in transcendental meditation practitioners.
Int. J. Yoga 2014, 7, 147–151.
[2] Kiecolt-Glaser, J.K.; Bennett, J.M.; Andridge, R.; Peng,
;J.; Shapiro, C.L.; Malarkey, W.B.; Emery, C.F.; Layman, R.
Mrozek, E.E.; Glaser, R. Yoga’s impact on inflammation,
mood, and fatigue in breast cancer survivors: A randomized controlled trial. J. Clin. Oncol. 2014, 32, 1040–1049.
[3] Exercise and Arthritis. Available online: http://www.
rheumatology.org/I-Am-A/Patient-Caregiver/ DiseasesConditions/Living-Well-with-Rheumatic-Disease/Exerciseand-Arthritis#sthash.2dxYmjdw. dpufRA (accessed on 30
January 2017).
[4] Moonaz, S.H.; Bingham, C.O., 3rd; Wissow, L.; Bartlett,
S.J. Yoga in Sedentary Adults with Arthritis: Effects of a
Randomized Controlled Pragmatic Trial. J. Rheumatol.
2015, 42, 1194–1202.
;[5] Sarvottam, K.; Magan, D.; Yadav, R.K.; Mehta, N.
Mahapatra, S.C. Adiponectin, interleukin-6, and cardiovascular disease risk factors are modified by a short-term
yoga-based lifestyle intervention in overweight and obese
men. J. Altern. Complement. Med. 2013, 19, 397–402.
[6] Yoga and Heart Health. Available online: http://www.
heart.org/HEARTORG/HealthyLiving/PhysicalActivity/
Yoga-and-Heart Health_UCM_434966_Article.jsp# (accessed on 31 January 2017).
[7] Krishna, B.H.; Pal, P.; Pal, G.; Balachander, J.; Jayasettiaseelon, E.; Sreekanth, Y.; Sridhar, M.; Gaur, G. Effect
of yoga therapy on heart rate, blood pressure and cardiac
autonomic function in heart failure. J. Clin. Diagn. Res.
2014, 8, 14–16.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
23 صفحه 24
یوگ
ای
ک
ود
ک
جادویی یوگا
جنگل
ِ
اشنایی با گربه و سگ
غزاله ادم پور
@ghazaleadampour
سالم .در این صفحه که مخصوص توست می خواهیم به جنگل
جادویی یوگا سفر کنیم و با موجودات جورواجور و عجیب و
غریب اشنا شویم .اگر اماده ای با ما همراه باش.
به نظر می رسد موجودی پشت درخت ها و بوته ها درحال راه رفتن است .به نظر
تو چه موجودی می تواند باشد؟!
بله ،ان ها گربه و ِ
سگ یوگی هستند .به حرکاتشان نگاه کن! می توانی این حرکت
ل ان ها انجام دهی؟
را مث
56
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 57
جرعه ایی از یک کتاب
خلق رفتارهای ماندگار
خالصه نویسی :سوسن عبدالرضایی
نویسندگان :مارشال گلداسمیت و مارک رایفر
مترجم :محسن وارثی
ایا شما در چرخه تغییر قرار دارید؟
برای ما بزرگســاالن هیچ کاری سخت تر از
تغییر رفتارمان نیســت .ما در حد نبوغ برای
طفره رفتن از تغییر دلیل اقامه می کنیم .بهانه
می اوریم .توجیه می کنیم ،عقاید برانگیزنده ی
ایــن رفتار انکار و مقاومــت را پنهان می کنیم
درنتیجــه ،در تبدیــل شــدن بــه ادمی که
می خواهیم باشیم پی در پی شکست می خوریم.
یکــی از نمونه های اعالی انــکار مربوط به
رابطه مان با محیط می شــود .ما به عمده تاثیر
24
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
عمیق محیط در رفتار خود را نادیده می گیریم.
در واقــع محیط ســاز و کار برانگیزاننده ی بی
وقفه ای اســت که ،دران واحد ،می تواند ما را از
قدیس به گناهکار ،از ادمی خوش بین به فردی
بدبین و از شــهروندی نمونه به ادمی بی سر و
پا بدل کند و چشم ما را روی فردی که تالش
می کنیم باشیم ببندد.
خوشــبختانه ،باید گفت نحــوه ی عملکرد
محیط ،پر رمزوراز نیســت .محیط اشکار بازی
می کند و پیوســته به ما بازخورد می دهد .ما
غالبا چنان حواسمان پرت است که نمی شنویم
محیط بــه ما چه می گوید .ولــی در لحظاتی
که ســیم مان وصل اســت و توجه می کنیم،
انگیزه های به ظاهر نهفته ی شــکل دهنده ی
رفتار ما اشکار می شوند.
ولی خبــر نه چندان خوش این اســت که
هوشــیار ماندن در زمان تغییر محیط دشوار
اســت .شــرایط محیطی ما دقیقه به دقیقه و
ساعت به ســاعت تغییر می کند و ما همیشه
نمی توانیم برای اداره ی هر موقعیت به دلخواه صفحه 25
دوست گربه و ِ
ِ
سگ یوگی شدی .می توانید با هم این حرکت
حاال تو هم
را تکرار کنید و همزمان به نفس کشیدن خودتان دقت کنید.
یبَری نفس
وقتی مثل ســگ پُشتت را گود می کنی و ســرت را باال م
عمیق ب ِ ِکش و وقتی مثل گربه پُشــتت را ِگرد می کنی و سرت را پایین
می اوری هوا را بیرون بده .
حاال اگر دوست داری تصویر زیر را رنگ کن.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
57 صفحه 58
خودمان توان یــا برانگیختگی خود را متمرکز
کنیم .گند می زنیم ،یک قدم جلو می رویم ،دو
قدم پس می اییم.
برنامــه ریزی که صبح با برنامه های روشــن
برای روزش از خــواب برمی خیزد همان فردی
نیست که بعدا در طول روز باید برنامه ها را اجرا
کند .ابزارهای پایه ای همچون انتظار داشــتن،
اجتناب کردن ،اصالح کردن و تطبیق یافتن با
محیط های پرمخاطره نقطه ی اغاز خوبی برای
تصحیح این تضاد بین برنامه ریز و مجری درون
ما هســتند .ولی ان ها راه حل های موقتی برای
چالش هــای فوری ماینــد .رفتارمان را به طور
ماندگار تغییر نمی دهند.
افرینش نشان دهنده ی عناصر مثبتی است
که قصد داریم در اینده بیافرینیم.
محافظت نشان دهنده ی عناصر مثبتی است
که قصد داریم در اینده حفظ کنیم.
حذف کردن نشان دهنده ی عناصر منفی ای
است که قصد داریم در اینده از بین ببریم.
پذیرش نشان دهنده ی عناصر منفی ای است
که باید در اینده بپذیریم.
اینها انتخاب های مایند .بعضی شان پویاترند،
دلرباترنــد و مفرح تر ،ولــی در میزان اهمیت
یکسان اند .و سه تا از ان ها بیشتر از انچه تصور
می کنیم کاربر هستند.
انچه که در اینده می خواهیم بیافرینیم
.1افرینش
افرینش نتیجه ی مسحورکننده ی تغییر رفتار
است .هنگامی که خود را با رفتاری بهتر تجسم
می کنیم ،این کار را نوعی فرایند هیجان انگیز
خودافرینی می پنداریم .گویی داریم «من تازه ای
» می افرینیم .جذاب و فریبنده است.
می توانیــم بــه هرکســی کــه می خواهیم
بدل شویم.
چالش این فرایند ان اســت که به انتخاب،
خودمان را می افرینیم یا فرصت سوزی می کنیم
و در عوض ،نیروهای بیرونی ما را خلق می کنند؟
. .2محافظت
محافظــت کاری منفعالنه و عــادی به نظر
می رســد ،ولی انتخابی واقعی اســت .این کار
مســتلزم خودکاوی است تا دریابیم چه چیزی
واقعــا به کار ما می اید و نیازمند نظم و انضباط
اســت تا از ترک ان چیز در عوض چیزی تازه و
چشمگیر و نه لزوما بهتر خودداری کنیم.
ما ان قدر که باید از محافظت بهره نمی گیریم.
افراد موفــق ،بنا به تعریف ،کارهای زیادی را به
درســتی انجام می دهند .پس چیزهای زیادی
برای محافظت دارند .ولی انها نیز از اشــتیاقی
بنیادین برخوردارند که پیشرفت پایدار را با بهکرد
ثابت برابر می داند .انان طوری مجهز شده اند که
با وضع موجود بجنگند ،نــه اینکه ان را حفظ
کنند .هنگامی که با گزینه ی خوب بودن یا باز
هم بهتر شدن مواجه می شوند ،براساس غریزه
دومی را برمی گزینند ...و ریسک از دست دادن
مقداری از کیفیت مطلوب خود را می پذیرند.
محافظت ،به شــیوه ای پنهانــی ،می تواند
دگرگون کننده باشد.
یک بار سیاســت مداری به مــن گفت« :بی
اجــر و مزدترین تصمیمی که من می گیرم این
اســت که از وقوع چیز بدی جلوگیری می کنم،
چون هیچ وقت نمی توانم ثابت کنم از وقوع چیز
بدتری جلوگیری کرده ام ».محافظت نیز همین
طور اســت .ما به ندرت به خاطر خراب نکردن
چیز خوبی تشویق می شویم و امتیاز می گیریم،
این تاکتیکی است که فقط در بازنگری رفتار و
امور درخشــان جلوه می کند و ان هم در نظر
کسانی که محافظت کنن ده اند.
بــه همین دلیــل ،ما به نــدرت از خودمان
می پرســیم "چه چیــزی در زندگی من ارزش
محافظت دارد؟"پاســخ به این پرسش می تواند
زمــان و توان زیادی را بــرای ما ذخیره کند .با
این همه ،محافظت از رفتاری ارزشــمند یعنی
اینکه مــا مجبوریم تعــداد رفتارهای کمتری
تغییر بدهیم.
.3حذف کردن
حذف کــردن ،رهاننده ترین کار شــفابخش
ماســت .ولی با اکراه انجامش می دهیم ،همانند
تمیز کردن اتاق زیر شــیروانی یــا گاراژ ،هرگز
نمی دانیــم ایا از بابت دور انداختن بخشــی از
وجودمان افســوس خواهیم خورد یا نه؟ شاید
در اینده به ان نیاز داشــته باشیم ،شاید ان راز
موفقیت ما باشد.
ازمون واقعی ،صرف نظر کردن از چیزی است
که از انجــام دادن ان لذت می بریم" ،مثال زیر
ذره بین گرفتن اوضاع که ظاهرا لطمه ای به کار
نمی زند و باور داریم حتی ممکن است (اگر نه
برای دیگران) برایمان کارساز نیز باشد .درچنین
مواقع ،می توانیم از خود بپرسیم "چه چیزی را
باید حذف کنم؟" ولی هیچ طرحی در نیندازید!
.4پذیرش
افرینش یعنی نواوری ،پذیرش ریســک
کارهــای مخاطــره امیــز جدیــد و ایجاد
کانون های تازه ســود درون شــرکت است.
محافظت یعنی کسب و کار اصلی خود را از
نظر دور نداریم .حذف یعنی تعطیل کردن یا
چوب حراج زدن به کسب وکارهایی که دیگر
با برنامه های شرکت همخوانی ندارند.
بعضی مــردم حتی درپذیــرش تعریف
و تمجید هم مشــکل دارند .تا حاال شــده
جمله ی محبت امیزی دربــاره ی تن پوش
یکی از دوســتانتان گفته باشــید و او با این
جمله که «اُه»این را می گویی؟ چند ســالی
است که نپوشــیدمش .به ان واکنش تندی
نشان داده باشد؟ پاســخ درست این است:
ممنونم ( :نه اینکه به قضاوت و مهربانی شما
حمله ور شود!
پذیرش هنگامی بیشترین ارزش را دارد که
ما قدرت ایجاد تفاوت نداشته باشیم .با وجود
این ،ما دقیقا در شــرایطی که اکراه شدیدی
در پذیرش موقعیت نشان می دهیم ناتوانی
خود را بروز می دهیم .این بی میلی ،رفتار بی
ثمری در ما برمی انگیزد.
اگر منطق بی عیب و نقص ما نتواند همکار
یا همسرمان را ترغیب کند که جایگاه ما را
محترم بشــمارند ،به فریاد زدن بر سر ان ها،
تهدید یا تحقیر کردن ان ها توسل می جوییم،
گویا این رویکرد ظفرمندانه تری است از اینکه
بپذیریم انسان های منطقی می توانند اتفاق
نظر نداشته باشند.
اگر همسرمان بابت نقض مختصر یکی از
مقررات خانه"(مثال ،باز گذاشتن در یخچال،
تاخیر در برداشتن بچه ها از مدرسه یا فراموش
کردن خرید شیر) بر سرما داد بزند و ما هم
۱۰۰درصد مقصر باشــیم ،یکی از اتفاقات
گذشــته را که انجا او مقصر بوده از نو پیش
خواهیم کشید ،به جای اینکه بگوییم»حق با
توست ،متاسفم« ،بحثی بی فایده را تا سرحد
کسالت بارشدن موضوع کش می دهیم.
اگر مافوق مستقیم مان طرح پیشنهادی
مــا را رد کند ،به کارمندان مســتقیم خود
غــر می زنیم که مدیرمان عجــب ادم کوته
بینی اســت .اگر تامل کنیم ،شرط می بندم
نپذیرفتن هــای پی در پی مــا از زمانی که
افرینش و محافظت و حــذف را وامی نهیم
رفتارهای بدتری در ما برمی انگیزد.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
25 صفحه 26
اثر روانشناسی رنگ ها
در بهبود کیفیت زندگی
چقدر است؟
نوشته :پروانه قاسمیان دستجردی
از روانشناسی رنگ ها چه می دانید؟
از روزگاران بســیار دور ،رنگ ها همواره پیرامون بشــر را احاطه کرده و وی
را تحت نفوذ خود در اورده اند .در طول 100ســال اخیر با کشــف و تولید
رنگهای متنوع ،ویژگی های ان ها نیز مورد بررسی قرار گرفته است .استفاده
ی روز افزون از رنگ ها ،تحول زیادی را در زمینه ی روانشناســی رنگ پدید
اورده اســت .این امر باعث گردیده که رنگ شناســی و روانشناسی رنگ در
ابعاد مختلف هنری ،فرهنگی و روانشناسی شخصیت؛ تحلیل و ارزیابی شود.
اهمیت روانشناســی رنگ ها در بخشهای مختلفی نظیر :شخصیت شناسی،
درمان بیماری های مختلف مخصوصاً بیماری های روانی ،شخصیت پردازی
در فیلم و نمایش ،تحلیل اثار هنری مانند نقاشــی ،معماری ،دیوارنگاره ها و
لباس ،کام ً
ال بدیهی و مشهود است.
تاثیر رنگ بر ادراک ما
ازمایــش هایی که در ان افراد را وادار به تفکر درباره ی جنبه ی روانی رنگ
قرمز در زمان هایی با طول متفاوت کرده اند؛ نشــان داده است که این رنگ
سیستم عصبی را تحریک می کند .یعنی فشار خون را باال می برد و تنفس و
ضربان قلب را سریعتر می کند .لذا رنگ قرمز از لحاظ تاثیری که بر سیستم
اعصاب و خصوصاً شاخه ی سمپاتیک سیستم خودکار عصبی دارد ،یک عامل
محرک بشــمار می اید .از ســوی دیگر ،ازمایش های مشابه در مورد رنگ
ابی ،نتایج معکوســی را بدست اورده است .یعنی فشار خون پایین امده و از
سرعت تنفس و ضربان قلب کاسته شده است .در نتیجه رنگ ابی مخصوصاً
هرچه تیره تر ان (ســرمه ای) تاثیری ارام بخش دارد و اصوالً در شــاخه ی
پاراسمپاتیک سیستم عصبی خودکار عمل می کند(.لوشر21 :1380،و)22
در چرخه رنگی ایتن ،1رنگهای اصلی شامل :زرد ،قرمز و ابی هستند .که در
فواصل انها ،ترکیبات رنگی دیگری شکل می گیرد .در این چرخه رنگ ابی
به عنوان اصلی ترین رنگ در مجموعه ی رنگهای سرد و رنگ قرمز به عنوان
اصلی ترین رنگ در مجموعه ی رنگهای گرم قرار دارد .رنگ زرد در ترکیب با
رنگ ابی به سردی گراییده و در ترکیب با رنگ قرمز رنگهای متمایل به گرمی
را ایجاد می کند .رنگ های سبز و بنفش در چرخه ی رنگ ایتن ،معموالً به
عنوان رنگ هایی مطرح می شوند که ما بین رنگ های سرد و گرم قرار دارند.
58
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
روانشناسی رنگ های سرد
همانطور که بیان گردید ،رنگ ابی اصلی ترین رنگ سرد از نظر ایتن و رنگ
شناسان دیگر؛ شناخته شده است .سپس رنگ ابی بنفش و بنفش ،ابی فیروزه
ای و سبز در مجموعه ی رنگ های سرد قرار دارند .از نظر روانشناسی ،رنگ
های ســرد تاثیر ارام بخشی بر اعصاب پاراسمپاتیک دارند .این ترکیبات در
لباس و فضای محیط باعث می شوند که فرد احساس ارامش کند .افرادی که
رنگهای مورد عالقه ی انان از طیف های رنگی سرد است ،معموالً شخصیتی
ارام ،صبور و قابل اعتماد دارند.
رنگ ســبز :رنگ ســبز از ترکیب رنگ ابی و زرد بدست می اید .این رنگ
خصوصیــات ارام رنگ ابی و خصوصیات هیجانی رنگ زرد را در بر دارد که
باعث می گردد خصوصیاتی نظیر ســرزندگی ،نیروی حیاط و اســتحکام را
نمایانگر شود.
رنگ ابی :رنگ ابی که رنگ اصلی از مجموعه رنگهای سرد است ،نشانگر خلق
و خویی ارام و عمیق اســت .افرادی که رنگ ابی انتخاب اصلی ان هاســت،
تحت شــرایط مختلف ارامش خود را حفظ می کننــد و به ندرت ،عصبی
می شوند.
رنگ بنفش :رنگ بنفش از ترکیب رنگ ابی و قرمز بدست می اید .رنگهای
ابی بنفش و بنفش ،فرد را کمی احساســاتی تر نســبت به رنگ ابی مطلق
می کنند .وجود رنگ قرمز در کنار ابی ،باعث می شــود که ارامشی توام با
حساسیت زنانه ،خصوصیات این رنگ را تشیکل دهد. صفحه 59
گفتاری در باب مراقبه
واحد تحریریه
مدیتیشــن هنر جلب کردن توجه به درون
برای دسترســی به خود اگاهی شفاف تر است،
یعنــی حالتی که در کتاب "غیــاث اللغات" به
حضور دل با خدا و غیبت ازغیرخدا تعریف شده
غرب جایگاه
است .مدیتیشن که اکنون در طب
و مکان وسیعی در درمان بیماری های روحی و
جسمی به خود اختصاص داده است از فرهنگ
شــرق به دل فرهنگ غــرب راه یافته و در واقع
روشی است که موجب رشد و تعالی درونی می
گردد .سابقه اغاز اموزش و استفاده از مدیتیشن
در غرب به دهه ششم قرن بیستم می رسد .یعنی
زمانی که ریچارد نیکسون رئیس جمهورامریکا
با گروه سیاسی ،اققتصادی ،اجتماعی ،پزشکی و
فرهنگی خود به چین سفر کرد و با خود هدایای
بســیار از جمله مراقبه ذن و مدیتیشن را برای
ملت امریکا به ارمغان اورد.
تا ان تاریخ بســیاری از شرقی ها به اهمیت
استفاده از مراقبه اگاه نبودند ،ولی به محض رواج
ان در غرب و اســتفاده از مدیتیشن با نامها و به
روشــهای مختلف و اگاه شدن از فوایدی چون
رهایی ازاســترس ،خشــم و دیگر احساســات
ناخوشایند و عواقب این احساسات منفی که به
ایجاد بیماری های مختلف می انجامد ،شرقی ها
نیز از ان استقبال وسیع کردند.
مراقبه در انجام تمرینهــای یوگا و هنرهای
رزمی و به عنوان شکلی از نظام درونی شخصی
برای انجام اعمال روحانی و فرایض مذهبی نیز در
زندگی مورد استفاده قرار می گیرد .به این جهت
است که "ابراهیم خواص" از عرفای قدیم ایران
26
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
می گوید " :مراقبه خلوص باطن است با خداوند
یکتا در اشــکار و پنهان ".در مقدمه گلســتان
سعدی امده است که" :یکی از صاحبدالن سربه
جیب مراقبت فرو برده بود و در بحر مکاشــفت
مستغرق گشــته .حالی که از ان حالت باز امد،
یکی از دوســتان به طریق انبساط گفت از این
بوســتان که بودی ما را چه تحفــه ای کرامت
اوردی؟ گفت :به خاطر داشتم که چون به درخت
گل رسم دامنی پر کن م وهدیه ای بیاورم اصحاب
را .چون برسیدم ،بوی گل چنان مستم کرد که
دامن از دســت بدادم ".در این متن قرن هفتم
هجری یعنی درست شش قرن پیش از تحوالت
اخیر در زمینه مدیتیشن در امریکا مساله مراقبه
بسیار زیبا توسط سعدی علیه الرحمه بیان شده
است ،ولی متاسفانه در هیچ یک از کتابهایی که
در زمینه شرح گلستان تالیف شده اشاره روشنی
به ایم موضوع نشده است.
در فرهنگ رنســانس و مراسم مسیحیت نیز
اســتفاده از مراقبه جزء جدا نشــدنی تعلیمات
بوده و همین امر نیزبه گسترش مراقبه در غرب
کمک کرده است .این امر به ویژه درمورد مکاتب
مذهبی-عرفانی مسیحیت صادق است.
از اواســط قرن نوزدهم اشراقیون نیوانگلند از
جمله (رالف والدو امرسون) و ( نری دیوید تورو)
با مطالعه و اشــراف بر معدود کتب شــرقی که
در ان زمان در دســترس بود و یکپارچه کردن
تصورات موجود درباره مراقبه و یوگا با روشهای
مدیتیشــن فلســفی و معمولی خود توانستند
مراقبه ضمن راه رفتــن را به وجود اورند و این
روش را پرسه زنی ))sauntoningنامیدند .این گروه
به نظاره درون خود نیز مبادرت می ورزیدند که
در واقع مراقبه و اندیشــه کامــل بود و این کار
زمانی انجام می شد که درسیر طبیعت غرق می
شــدند .از اواخر قرن نوزدهم جنبش های بین
المللی مانند انجمن تصوف Society Theosophlcaکه
ابتدا در ایاالت متحده و ســپس در هند استقرار
یافت اطالعات مربوط تمرینهای مراقبه و اندیشه
شرقی را برای اگاهی افراد تشنه منابع جایگزین
و نیز غیر متعارف روحانی انتشار دادند.
اموزش رسمی روشهای اســیایی مراقبه در
امریکا از ســال 1893یعنی زمانی اغاز شد که
اولین موج اســتادان اســیایی در تاالر پارلمان
جهانی مذاهب در شــیکاگو ســخنرانی کردند.
پیامد این سخنرانیها سوامی ویوکا ناندا ((Swami
vivekanandaاز رده راماکریشــنا و دانتا Ramakrishna
))vwdantaدر هند اموزش مراقبه را به ان دسته از
ساکنان نیوانگلند اغاز کرد.
دردهه دوم وسوم قرن گذشته اساتیدی مانند
یوگااناندا ،کریشنا مورتی و سوامی ویشنودواناندا
اموزه های اسیایی در زمینه مراقبه را در امریکا
گسترش دادند .از طرفی نویسندگان غربی مانند
الدوس هکسلی و جرالد هردسنت و هرمان هسه
مراقبه را طی جنگ جهانی دوم در کالیفرنیا رواج
دادند.
طی دهه پنجم مراقبه ‹ذن› به ویژه در میان
شاعران مانند گری اشنایدر و سایر اعضای نسل
مخالفان اجتماع رواج یافت.
بعدها مراقبه ذن از طریق نوشــته های الن
واتــس روان درمانگرو کشــیش اشــاعه یافت.
همراهی همگانی طریقت ذن یا متفکرانی از این
دســت به تغییر مراقبه به جهتی کمک کرد که صفحه 27
روانشناسی رنگ های گرم
از نظر روانشناســی ،رنگ های گرم تاثیر مهمی در ایجاد هیجان ،باالبردن
فشــار خون و ضربان قلب دارند .افرادی که رنگ های گرم به عنوان اولین
گزینه های انتخابی ان هاســت ،معموالً افرادی خونگرم ،شــاد و هیجانی
هستند .خیلی سریع هیجان زده و البته عصبی می شوند.
رنگ قرمز :پیش از این بیان شــد کــه رنگ قرمز اصلی ترین رنگ گرم در
چرخه ی رنگ ایتن تعریف شده است .کسانی که رنگ قرمز محبوب ترین
رنگ شان است ،بسیار شاداب و سرزنده هستند .گرچه ،کنترل احساسات
خود را نمی توانند به خوبی به دست بگیرند.
رنگ نارنجی :رنگ های قرمز زرد و نارنجی ،از ترکیب رنگ قرمز و زرد بدست
می ایند .رنگ نارنجی به فرد شورو شادی کودکانه می دهد.
رنگ زرد :رنگ زرد که از رنگهای اصلی چرخه رنگ اســت ،نشانگر خلق و
خویی هیجانی ،شــتاب زده و مضطرب است .در برخی از موارد؛ این رنگ
اضطراب و هیجانی کودکانه همراه با ترس را ایجاد می کند.
روانشناسی رنگ های خنثی
رنگ شناسان ،در برخی از موارد؛ دو رنگ سیاه و سفید را به عنوان رنگ بیان
نمی کنند .همانطور که در چرخه ی ایتن نیز این امر مشهود است و نشانی
از دو عنصر سیاه و سفید دیده نمی شود .زمانی که سیاه و سفید با رنگهای
دیگر ترکیب می شوند به انها تعاریف دیگری را القاء می کنند .رنگ سیاه در
ترکیب با رنگ ها به ان ها عمق بیشتری داده و خصوصیات اصلی انها را به
سمت عمق و یا در مواردی ،منفی می کشاند .در حالی که رنگ سفید باعث
تعدیل خصوصیات رنگها شده و به سمت پاکی و مثبت بودن می کشاند.
خاکستری از ترکیب رنگ سیاه و سفید بدست می اید و درجات ان بستگی
به میزان ترکیب این دو رنگ دارد .خاکستری مفهوم مطلقی از خنثی بودن
دارد .خاکســتری در ترکیب با رنگ ها ،به ان ها حســی خنثی تر داده و
معنایی از افسردگی به رنگ ها می افزاید.
معموالً افراد مسن و کسانی که متمایل به افسردگی هستند ،رنگ خاکستری
و یا خاکستری های رنگی را به عنوان بهترین رنگ ها انتخاب می کنند .چرا
که این ترکیبات رنگی ،کمک می کند که فرد بهتر در انزوای خود قرار گیرد.
اگر خاکستری با رنگ های سرد ترکیب شود ،به افسردگی حادتر می انجامد.
خاکستری در ترکیب با رنگ های گرم ،فرد را ناراضی تر نسبت به موقعیت
خود می گرداند( .قاسمیان دستجردی)1394 ،
شناخت خصوصیات افراد به کمک شخصیت شناسی رنگ ها
لوشر در کتاب روانشناسی رنگ چنین بیان می کند « :ترجیح دادن رنگی
به رنگ دیگــر ،به موقعیت های زمانی بســتگی دارد .اگر انتخاب ما یک
لباس مهمانی و یا کاغذ دیواری برای سالن نشیمن و یا نقاشی قفسه های
اشــپزخانه باشد؛ رنگ انتخاب شــده ی ما نه فقط تابع نیازهای روحی و
جسمی ما است ،بلکه باید زیبایی مسئله را نیز در نظر گرفت».
برای شناخت عمیق تر خصوصیات افراد ،لوشر ازمایشی را بر روی بیمارانش
انجام می دهد .این ازمایش به گونه ای است که ابتدا 8کارت که هر کدام
یک رنگ دارد را به فرد داده و می خواهد که بر اســاس عالقه ،کارت ها را
کنار هم اولویت بندی کرده و چیدمان کند .رنگ این کارت ها شامل رنگ
های :خاکستری ،ابی ،سبز ،قرمز ،زرد ،بنقش ،قهوه ای و سیاه هستند.
هــر کدام از این رنگ ها از معنای خاص روحی و جســمی بر خوردار می
باشند که در سراسر جهان برای پیر و جوان ،مرد و زن ،تحصیل کرده و فاقد
تحصیالت ،متمدن و غیر متمدن یکسان است .در واقع تنها محدودیتی که
می توان برای کاربرد عمومی ازمایش قائل شــد ،عبارت از ضرورت تماس
با شــخص تحت ازمایش است .چنانکه این شخص قادر به درک انچه از او
خواسته می شود باشد و ردیف های رنگی را ببیند و رنگ ترجیحی خود را
به درستی انتخاب کند ،در این صورت انجام ازمایش مزبور در مورد او عملی
اســت .بعد از چیدمان و اطمینان از درســت چیدن رنگها به ترتیب عالقه
ی فرد؛ روانشــناس با توجه به معانی هــر رنگ؛ خصوصیات وی را ارزیابی
می کند.
کاربرد رنگ درمانی و روانشناسی رنگ در زندگی
ایجــاد ارتباط با رنگها امری بســیار ضروری در زندگی همه ی انســانها و
موجودات زنده اســت .رنگ ها برای کمک به درک بهتر محیط پیرامون و
طبیعت مان به زمین ارزانی شــده اند .تنوع رنگ ها در طبیعت از فصل ها
گرفته تا انواع میوه ها و ترکیبات زیبای رنگی اسمان و زمین در طول روز و
شب؛ و بی نهایت مثال های دیگر ،نشانگر ارزش واالی رنگ هاست .همانطور
که اب و هوای ســالم و تمیز برای همه ی موجودات امری بسیار ضروری
است ،استفاده از رنگ هایی با خلوص باال و درخشان ،و ترکیبات سرد و گرم
رنگی ،برای سالمتی روح و روان و جسم ،بسیار حائز اهمیت است .رفتن به
طبیعت بکر و ارامش یافتن در فضا و مکانی مملو از رنگ های زیبا ،نشانگر
این عقیده است که بدون رنگ نمی توان معنای واقعی زندگی را دریافت.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
59 صفحه 60
امکان جدا کردن ان از مســائل مربوط به ایمان
فرم امد و به عنوان رویکردی در مقابله با مادی
گرایی و فشارهای روانی و استرس به کار گرفته
شد .این جنبه از مراقبه اصل اساسی جنبش ضد
فرهنگی در دهه ششم قرن گذشته بود .در این
زمان هزاران جوان تمرینهای معنوی اسیایی را
انجام می دادند تا ذهن خود را از محدودیتهای
اجباری ناشی ازمقرارات سخت جامعه رها سازند.
از این به بعد اســت که در پیشرفت اساسی
در زمینــه مراقبه به عنوان تمرین و نیز موضوع
پژوهش علمی حاصل شد.
درک مراقبه
یکی از راههای درک اشــکال کامال متفاوت
مراقبه که اکنون در سراسر کشورهای جهان و
در تمام فرهنگها انجام می شــود ،ان است که
روشــن کنیم روش مراقبه فرضی از کدام شکل
خاص تمرین در سنتی مفروض مایه می گیرد.
این اصل به ان علت با اهمیت است که هیچ یک
از انواع روشهای مورد استفاده را بدون شناخت
فلسفه مربوط به ان و توجیه رویدادهایی که در
خود اگاهی به ســبب انجام این تمرین حاصل
می شــود نمی تــوان به کار گرفــت .به عنوان
مثال ترانسندنتال میدیتیشن نمونه ای از سنت
هندوئیسم ودانتایی است که بر حسب اموزشهای
مرشــدی هندی به نام ماهاریشی ماهش یوگی
Mahesh yogi maharishiانجام می شود .در مورد اخیردر
سنت هندویی ودانتا ،انجام مراقبه بر اساس درک
نفس انجام می شود .به ویژه انکه تجربه بیداری
و هشیار شــدن خوداگاهی موجب می شود تا
نفس ذهنی و نفس مطلق کیهانی (اتمن) یا خود
اگاهی ناب (چیت) واحد و همسان شوند.
شــاخه های متفاوت مراقبه بودایی در جهت
حالت کامال متفاوت خوداگاهی گام بر می دارند.
برای مثال درمراقبه (تراوادا) انچه مورد نظر می
باشد ( سوزاندن شعله احساس ارزو) است ،حال
انکه در مراقبه ‹ماهایانا›هدف ،رسیدن به خالء
( سونیاتا) است .هردو دسته معتقدند که چیزی
به عنوان نفس زمینه ساز دائمی وجود ندارد .این
امر به ان معنا است که تجربه خوداگاهی روشن
بین شده در مراقبه ،کامال با این امراز نظرودانتای
هنــد اختالف دارد .دو شــکل قابل توجه دیگر
مراقبه ،در طب مورد اســتفاده اســت .این دو
شکل مراقبه در طب امروز دارای کاربرد مستقیم
بالینی است و عبارتند از:
*برنامه عکس العمل بسط هربرت بنسون در
بنیاد پزشکی ذهن و جسم در دانشگاه هاروارد.
*برنامــه کاهش اســترس در درمانگاه مرکز
پزشکی دانشگاه ماساچوست.
این دو برنامه که به خوبی ســازمان یافته اند
و جنبه اموزشــی دارند ،به رایگان در مدارس،
زندانها ،بیمارستانها و ســایر موسسات درمانی
اموزش داده می شــوند .برنامه بنســون ابتدا با
بررسی فشرد ه ترانسندنتال مدیتیشن شروع شد
و ســپس به مطالعه مدیتیشن تغییر یافت که
توسط راهبان تبتی انجام می شد و ترکیبی بود
از تانترای هند ،ماهایانای هندی و مذهب بومی
تبت .بنسون اکنون یک شکل ژنریک مراقبه را
اموزش می دهد که عکس العمل بسط نام دارد.
در برنامــه دوم بیمارانی که بــرای درمانگاه
کاهش اســترس مراجعه می کنند ،مراقبه دل
اگاهی اموخته می شود که از جنوب شرقی اسیا
منشــا دارد و به ویژه از سنت برمه ریشه گرفته
اســت .هم زمان با این دو برنامه ،انواع متفاوت
دیگــری از مراقبه در معابد ذن انجام می شــود
که شــکل ژاپنی ماهایانا است و با واسطه هند
از چین و کره به غرب رفته اســت .در عین حال
که اجالس خاصی برای مراقبه وجود ندارند ،ولی
بنسون معتقد است که نخستین مراحل ژنریک
مشترک که در تمام انواع روشهای مراقبه و تامل
را جدا کرده است ،یعنی محیط ساکت ،وضعیت
بسط و توجه به تکرار اهسته صدا یا کلمه ،او به
این موارد قرائت متون الهام بخش مذهبی را نیز
می افزاید.
یک جلسه معمولی مراقبه ممکن است حدود
20دقیقه طول بکشــد و یک یــا دوبار در روز
انجام شود .در این جلسه معموال فرد به صورتی
راحت در محیطی مطبوع و ارام می نشیند که
بهتر اســت در اتاقی کم نور باشد .جلسه مراقبه
را می توان با یک لحظه تنفس عمیق و انبساط
یافته اغاز کرد .سپس مراقبه کننده می تواند به
یک جســم مانند شعله شمع بیندیشد و ضمن
ان به چرخه تنفس خود توجه داشــته باشــد.
این کار موجب می شــود ذهن از توجه به افکار
دیگر حفظ شــود ،بدون تفکر و قضاوت درباره
موضوعات مختلــف .هربارکه ذهن دچار حواس
پرتی می شــود ,بدون احساس گناه ،باید ذهن
را به کانون توجه اولیه بازگرداند .در نهایت ذهن
بیش از پیش ارام می شود تا امکان تمرکز دائم
فراهم اید .ورود مجــدد به حاالت طبیعی باید
به تدریج انجام شود وشبیه حالت بسط اغازین
باشد .هر جلســه را می توان با نرمش کششی
عضالت به پایان اورد.
مزایای بالقوه مدیتیشن
از نظر فیزیولوژیکی ،ان دسته از انواع مراقبه
که با حالت بســط ))relaxationانجام می شوند به
کاهش فعالیت قلب ،کاهش فشار خون ،افزایش
حجم تنفس و کاهش تعداد نفس ها در دقیقه
منتهی می شود ،به طوری که میزان طبیعی 16
دم و بازدم دردقیقه درزمان مراقبه به 4عدد می
رسد .در الکتروانسفالو گرافی های انجام شده،
افزایش امواج الفا و همزمان شدن امواج مغز در
دو نیمکره دیده می شود .بنسون معتقد است
که مراقبه موجب فعال شــدن دستگاه عصبی
پاراسمپاتیک می گردد و همین امر به ارامش
اعصاب کمک می کند .انجام مدیتیشن به مدت
20دقیقه و دوبار در روز دارای اثر تثبیت کننده
حرارت بدن است و این امکان را فراهم می اورد
تا دستگاه عصبی تحت فشار(که به طور طبیعی
در نوسان اســت) دارای یک حالت استاندارد
شود و خود را با وضع موجود سازش دهد .نتایج
بررســی های انجام شده حاکی از ان است که
وقتی در نهایت اثار انجام مراقبه ظاهرشد ،می
توان مصرف داروی ضد فشــارخون را به نصف
کاهش داد .کرامپهای سندرم خفیف تا متوسط
را از بین برد و اثار درمان استاندارد با نور را در
پسوریازیس افزایش داد.
به غیراز ارام نشستن ،مراقبه شکل های بسیار
دیگری هم دارد .هم شــکل مراقبه دارای اثار
خاص روانشناختی است که گاهی موجب ارام
کردن دستگاه عصبی و زمانی موجب بیداری
ان می شــود .در مراقبه راه رفتن ،شخص به
ارامــی راه می رود و در عین حال کامال به هر
قدمی که برمی دارد اگاه است.
گاهی مراقبه با تنفس سریع همراه است .این
مورد را می توان در بعضی اشــکال کندالینی
یوگا مشــاهده کرد .به طور کلی انواع متفاوت
اموزه های فلسفی معموال به پیدایش الگوهای
کامال متفاوت از نظر واکنش فیزیولوژی منتهی
می شوند و به این جهت تعمیم در مورد مراقبه
را به عنوان تمرین ژنریک ،بســیار دشوار می
ســازند .در بســیاری موارد نوع مراقبه ای که
شخص انجام می دهداهمیتی ندارد بلکه نشانه
پیامدها و نتایج انجام انواع مختلف روشهاست
که به بهبود اخالقی و زیبایی شناسی ،افزایش
احساس سرخوشــی و غنای روابط بین فردی
منتهی می شــود .این معیارهاست که بعد از
انجام تمرین موفق ،چه زیر نظر استاد مجرب
و چه توســط خود فــرد ،باید مــورد ارزیابی
قرار بگیرد.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
27 صفحه 28
از رنگهای خانواده ســرد مانند ابی و ابی سبز و ابی بنفش برای رسیدن به
ارامش فرد ،استفاده می شود.
کاربرد روانشناسی رنگ ها در درمان بیماران
در بسیاری از مراکز درمانی چه مراکز کام ً
ال علمی با دیدگاه روانشناسانه و چه
مراکز ایورودیک و یوگایی ،اهمیت رنگ در درمان بیماران به تایید رســیده
است .در سالهای اخیر ،رنگ کام ً
ال سفید جای خود را به سفیدهای رنگی داده
است؛ چرا که رنگ های سفید شده ،در درمان بیماران به مراتب بهتر از سفید
مطلق عمل می کنند .در این مراکز؛ رنگ در کاربردهای مختلفی مانند ،رنگ
لباس بیمار ،پرســتاران و کادر درمانی و همچنین فضای اسایش و فضاهای
عمومی ،با دقت عمل و بر اساس اصول رنگ درمانی ،انتخاب می شود .در این
مراکز با توجه به روحیه ی افراد بیمار ،رنگی که مناسب انهاست انتخاب شده
و مورد کاربرد قرار می گیرد .به طور مثال فردی که از بیماری افسردگی رنج
می برد ،باید در فضایی مملو از رنگهای شاد و روشن با خلوص رنگی باال قرار
گیرد تا روحیه ی شــاد و با هیجان را کسب کند .برای این بیماران به هیچ
عنوان رنگ خاکســتری که باعث افسردگی و یاس می شود ،مورد استفاده
قرار نمی گیرد .در حالی که برای بیماری های عصبی و خشم کنترل نشده،
جواب جدول شماره قبل
طرح ازسما ایجادی
@samaijadi
پیشنهادات شما راهگشایی است برای هرچه پر بازدیدترشدن مطالب مجله
جواب جدول شماره :149
.1یوج
.2یاما
.3اوم
.4هاالسانا
.5هاتا
.6ایدانادی
.7گیتا
.8کافا
.9هات یوگا
.10اسانا
60
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
.11پیتا
.12واتا
.13امین
.14مانی پور
.15ریشی
.16تاد
.17ذن
.18جنانا
.19اشتانگا
.20ادیتی
.21جاالنتی
روانشناسی رنگ ها تا چه حدودی معتبر است؟
در روانشناســی نوین« رنگ و رنگ شناســی» یکی از معیارهای ســنجش
شــخصیت بشــمار می ایند ،چرا که هر یک از ان ها تاثیر خاص روحی و
جسمی را در یک فرد باقی گذارده و همچنین رنگ نشانگر وضعیت روانی و
جسمی وی می باشد.
پیش از این از کاربرد رنگ در شناخت خلق و خوی و شخصیت و همچنین
بیماری های نهفته ی افراد سخن به میان امد .بدون شک ،با توسعه ی علم
رنگ شناسی در حوزه ی روانشناسی و شخصیت شناسی و هنر و همچنین
با نگرش به علوم ایورودیک و یوگا ،اعتبار روانشناســی رنگ ها کام ً
ال مورد
تایید قرار گرفته و به کاربردن ان نه صرفاً در مراکز تخصصی درمان ،بلکه از
بــدو تولد افراد و در مراحل مختلف زندگی ،اعم از دوران نوزادی و کودکی،
نوجوانی و سنین باالتر ،دلیل بر این ادعا است. صفحه 61
سینمای عرفانی
نقد فیلم سینمایی :روز هشتم
کند .چهار سال پیش مادرش فوت کرده ولی او
این حقیقت را باور ندارد .مادرش را در همه حال
نویسنده :چانگ فن
مــی بیند که از او حمایت می کند .در زمانی که
همه برای تعطیالت به همراه خانواده هایشان می
روند ،ژرژ تنها می ماند ولی تصمیم می گیرد که
به خانه مادری اش برود .با چمدانی پر از خاطرات
و با پای پیاده در مسیر فلش حرکت می کند .در
این حین ســگ سیاهی نیز شروع به همراهی با
او می کند.
از سویی شخصیت دیگر فیلم ،هری که فردی
با شغل بانکداری و به طوری سخنگوی انگیزشی
اســت ،دارای زندگی کاری روزمــره و دقیق و
حساب شــده ای است .گرچه زندگی خانوادگی
او به مشکل بر خورده است .همسرش و دو دختر
کوچکــش در جایی دیگر زندگی می کنند و به
خاطــر اینکه هری وقتی بــرای گذراندن با انها
ندارد ،حاضر به دیدن او نیستند .در شبی بارانی
که به نظر می رســد ،هری قصد خودکشی دارد
در جاده با ســگی برخورد می کند ،سگ در اثر
جشنواره کن بود که جایزه بهترین بازیگر به طور برخورد با ماشین وی ،کشته شده و در کنار جسد
مشترک به دو نفر می رسید.
درباره کارگردان:
ســگ ،با ژرژ بر خورد می کند .به جبران کشتن
1
ژاکو فان دورمــال ( ،متولد 9فوریه )1957
سگ ،هری می خواهد که ژرژ را به خانه برساند
تهیه کننده ،فیلمبردار ،فیلمنامه نویس ،کارگردان
خالصه داستان
که متوجه اصل ماجرای ژرژ می شود.
و نمایشنامه نویس اهل بلژیک است .وی در بدو
داستان به اینصورت اغاز می شود که صدایی
تولد ،تقریباً توســط بند ناف خفه شــده بود و در حــال توصیف 7روز خلقت خداوند اســت.
ابتدا سعی می کند به ادرسی که ژرژ به عنوان
اکسیژن کافی دریافت نکرد .بیم ان می رفت که همراه با توصیف خلقت در روزهای اول تا هفتم ،نشــان خانه اش ،گفته است بروند ،ولی متوجه
سرانجام دچار نقص ذهنی شود .شاید بتوان گفت تصاویری از زمین ،اسمان ،خورشید ،موجودات و می شود که مادر ژرژ چهارسال است فوت کرده
که این اسیب تا حدود زیادی باعث پرداختن وی انسان نمایش داده می شود .در نهایت به چهره است .وی ادرس خواهر ژرژ را از صاحب خانه ی
به موضوعاتی نظیر معلولیت ذهنی و جســمی فردی که این ســخنان را به زبان می اورد ختم جدید خانه مادری گرفته و به ان ســمت روانه
در کارهایش شــده باشد .دورمال از کار کردن با می شــود .جوانی که دچار مشکل سندرم داون می شوند .برخورد خواهر ژرژ و همسرش با انها
کودکان لذت می برد و مدتی از زندگی خود را به است .ژرژ در محل نگهداری بیماران عقب افتاده و بسیار عجیب به نظر می رسد ،انها مایل به نگه
عنوان یک دلقک در سیرک گذرانده است .پس از کسانی که مانند او سندرم داون دارند ،زندگی می داری از ژرژ نیســتند .پــس از ان هری ناچار به
انکه به نمایش و فیلمنامه نویسی عالقه مند شد،
تعدادی فیلم کوتاه را کارگردانی کرد .وی در سال
1981موفق به دریافت جایزه اسکار دانشجویی
بــرای کارگردانی فیلم کوتاه مســتندی درباره
بازیهای پاراالمپیک شد .از دیگر اثار دورمال می
توان به توتوی قهرمــان( ،)1991میان زمین و
بهشت( ،)1992اقای نوبادی( ،)2009نیکالس
در تعطیالت( )2014و عهد کام ً
ال جدید()2015
اشاره کرد.
فیلم روز هشتم ،در سال 1996میالدی نامزد
نخل طالی جشنواره کن شد .در همان سال دو
بازیگر فیلم «دانیل اوتوی» و «پاسکال دوکن» ،به
صورت مشترک جایزه بهترین بازیگر نقش اول
مرد را به دســت اوردند .این اولین بار در تاریخ
28
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 29
سوم
پرسش و پاسخ
هایی از پاپاجی
درباره روشن ضمیری
Sri Poonja Papaji
گرداوری :واحد تحریریه
سوال :روشن ضمیری چیست؟ در کتاب "بیدارشووهمچون شیرغرش کن"
گفته شــده است که یک ذهن ساکت روشن ضمیراست .ایا درستتر نیست
بگوییم که غیبت کامل ودائمی ذهن ،روشن ضمیری است؟
جواب :هنگامی که من برخاست تا مدعی مالکیت همه افکارواعمال شود ،به
طوردائمی ریشــه کن می گردد و روشن ضمیری باقی می ماند .یک ذهن
ساکن فقط یک ذهن فعال است که به طورموقتی استراحت می کند .روشن
ضمیری زیرالیه ی هردوحالت است.
سوال :ایا روشن ضمیری ،بدن را به هیچ طریقی از نظرشیمیایی تغییرمی
دهد؟ ایا یک هجوم انرژی در لحظه روشن ضمیری رخ می دهد؟
جواب :وقتی با سرچشمه خود یکی شــوی ،به یک منبع بی نهایت انرژی
متصل هستی .وقتی دیگر فکرنمی کنی من دارم این کار را می کنم ،قدرت
خود مســلط می شود و همه فعالیت ها را یک انرژی فراوان انجام می دهد.
رامانا ماهاریشــی گاهی می گفت که قدرت خود دراو چنان قوی موج میزند
که نمی تواند ســرش را ثابت نگه دارد .سراو همیشه می لرزید .به جز وقتی
که در سامادهی بود یا وقتی که مشتاقانه با چشم به مریدانش نگاه می کرد.
ســوال :ایا یک شــخص عادی می تواند روشن ضمیر شــود؟ یا باید یک
جستجوگر معنوی در مسیرش باشد؟
جواب :اگرانرا نخواهی به دست نمی اوری.
سوال :چگونه می توانم بگویم من روشن ضمیر هستم یا نه؟
جواب :چشمانت را باز کن و به اطراف نگاه کن .اگرهنوز جهان بیرون را جدا
از خود می بینی روشــن ضمیرنیستی ،چرا نیستی؟ جهان و کسی که ان را
می بیند هردو فرافکنی های ذهن هستند و مادامی که ذهن انجاست روشن
ضمیری پوشیده می شود.
سوال :ایا می توانید زمانی را پیش بینی کنید که خیلی دور نباشد و مردم
زیادی در روی زمین روشن ضمیرباشند؟
جواب :اینده ای وجود ندارد ،مردمی وجود ندارند و مسیری وجود ندارد .هیچ
کسی در جستجوی روشن ضمیری وجود ندارد و هیچ کسی ان را به دست
نمی اورد .این تنها و اخرین حقیقت است.
سوال :ایــا روشن ضمیری بدین معناست که تو همیشه شاد هستی؟ وقتی
چیزهای سخت و غمگین در زندگی ما رخ می دهند ایا در تو تاثیر می کنند؟
وقتی عصبانی می شوی مردم را از سات سانگا بیرون می اندازی ،ایا درونت
ارام و شاد و مسرور است؟ ایا تفاوت تو و ما در این است که ما با احساساتمان
یکی می شویم و به انها اجازه می دهیم ما را کنترل کنند ولی تو نه؟
جواب :شادمانی دائم است .همیشه انجاست که می اید و می رود .اگربه انچه
می اید و می رود هویت بگیرید ،ناشــاد خواهید بود .اگربا انچه دائمی است
و همیشگی هویت بگیرید شما خود شادمانی هستید .خشم یکی از دوستان
خوب من است او همیشه حاضراست .وقتی من به او نیاز دارم کاری را برایم
انجام دهد بسیار مفید است .اوبدون این که مرا اشفته کند کار خودش را می
کند و سپس کنار می ماند تا دوباره به او نیاز پیدا کنم.
ســوال :چه موقع شخص برای روشن ضمیری اماده اســت؟ ایا یک دوره
بارداری مقدم و روشــن ضمیری وجود دارد؟ همانطور که 9ماه زمان برای
بارداری الزم است تا نوزاد متولد شود؟
جواب :تو وقتی برای روشــن ضمیری پخته و رسیده هستی که هیچ چیز
دیگری نخوری .به منظور متولد شدن به صورت یک نوزاد باید 9ماه صبر کنی
و بزرگ و بزرگتر شوی .برای روشن ضمیری باید کوچک و کوچکتر شوی تا
اینکه کامال ناپدید گردی.
ســوال :تو به من می گویی که باید سرچشمه افکارم را بیابم و انجا بمانم.
چگونه باید این کار را بکنم؟
جواب :با نگاه کردن به درون خودت و دیدن این که این افکارازکجا می ایند.
سوال :ایا توهنوز افکار پیوسته داری یا به عنوان یک مرشد فقط وقتی دارای
فکر هستی که برای منظور خاصی به کار رود؟ ایا می توانی انتخاب کنی که
بدون فکرباشی؟
جواب :افکارظاهر می شوند و ناپدید می شوند اما انها مال من نیستند بنابرای
من را نگران نمی کنند .بگذار بیایند و بروند .چه اهمیتی دارد؟ انها هیچ کاری
با من ندارند.
سوال :خود پایین تر چیست و خود برتر چیست؟
جواب :در خود ،پایین تر و باالتر وجود ندارد.
ســوال :اساتید دیگرمی گویند که قبل از این که روشن ضمیری بتواند رخ
دهد یک دوره طوالنی خالص سازی الزم است .تو خودت گفته ایی که مجبور
بودی خودت را زیبا کنی قبل از اینکه حقیقت تو را دراغوش بگیرد .چگونه
باید خود را خالص و زیبا نماییم؟
جواب :تو نمی توانی با هیچ فعالیت ذهنی و بدنی خود را خالص کنی .خلوص
وقتی هست که افکار نباشد .حقیقت خیلی ورزشکارو پهلوان نیست .اگر شما
در اطراف حرکت کنید او نمی تواند شما را بگیرد .او فقط وقتی می تواند شما
را بگیرد که مطلقا ساکن بایستید.
سوال :اگررهایی از اسارت ،طبیعت راستین ماست ،چرا افراد بسیار معدودی
از ان رها می شوند؟
جواب :زیرا افراد بسیار معدودی به ان توجه می کنند یا ان را می خواهند.
سوال :ایا روشن ضمیری موجب دانش مطلق می شود؟
جواب :چیزی جدا از خود نیســت که بتواند دانسته شود و هیچ چیزی در
خود نیست که بتواند ان را بشناسد .ایده علم مطلق فقط وقتی می تواند شکل
بگیرد که یک فاعل وجود دارد که نسبت به بی نهایت موضوع شناخت دارد.
اگر فاعلی نباشد و موضوعی نباشد برای علم مطلق چه روی می دهد؟
سوال :ایا مدیتیشن و مراقبه می تواند به روشن ضمیری منجر شود؟
جواب :مدیتیشن یک فعالیت ذهنی است .یک فاعل وجود دارد ،مدیتیشن
کننده که دارد موضوعاتی را که فکر می کند سازماندهی می کند .هر دوی
فاعل و موضوع باید ناپدید شــوند تا روشن ضمیری اتفاق بیافتد .مدیتیشن
فقط موجودیت انها را طوالنی می کند.
سوال :وقتی تو روشن ضمیر شدی ایا از زندگی های قبلیت با خبرشدی؟
جواب :وقتی روشن ضمیر شوی با خبر می شوی ،با خبر می شوی که انها
هرگز اتفاق نیفتاده اند.
شــری پونجا 1معروف به پاپاجی درسوم اکتبر 1910در پنجاب غربی ،پاکستان فعلی
متولد شــد .شیدایی به جستجوی حقیقت واگاهی اورا به سمت مراکزو اساتید زیادی
رهنمون شــد تا اینکه راماناماهاریشی را یافت و زندگیش متحول شد .اوازمعروفترین
شاگردان راماناماهاریشی است .پاپاجی ازمعلمان بزرگ و تاثیرگذار قرن است .روش او
جنانایوگا ،یوگای تفکر بود .او شاگردان زیادی تربیت کرد که معروفترین انها گوروموجی
است که در سراسر دنیا جلسات پرسش و پاسخ برگزار می کند.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
61 صفحه 62
برگرداندن ژرژ به اسایشگاه می شود .وی متوجه
می شود که ژرژ اص ً
ال مایل به زندگی در ان محل
نیست .در مســیر به دریا می رسند ،در هتلی با
هم می مانند و کم کم ارتباط صمیمانه تری بین
ان دو بوجود می اید .هری ژرژ را به اسایشــگاه
می رساند و خود راهی مسیر همیشگی خود می
شــود .در بخش پایانی داستان ،زمانی که هری
به علت کنفرانــس کاری؛ امکان حضور در تولد
دختــرش را ندارد ،ژرژ به همراه دوســتانش که
مانند او در اسایشگاه زندگی می کنند ،اتوبوسی
را دزدیده و به دنبال هری در سالن کنفرانس می
روند .وسایل اتش بازی را که برای جشن کمپانی
تهیه شــده است ،برداشته و شب به خانه همسر
و دختران هری می رسند ،اتش بازی بزرگی به
همراه گل نورها انجام مــی دهند که هم باعث
شادی خودشان و هم موجب شادمانی دختران
هری و همسرش می شود .در نهایت ژرژ به طرز
عجیبی به ســوی مادرش می شتابد و هری در
کمال ناباوری وی را از دست می دهد.
در سکانس اخر فیلم ،روزهای خلقت اینبار از
زبان هری است که شنیده می شود و پس از روز
هفتم به روز هشــتم می رسد و می گوید در ان
روز ژرژ خلق شد.
تحلیل فیلم
فیلم دارای دو شــخصیت متضاد است که در
ابتدای فیلم ،زندگی هر کــدام به طور جداگانه
نشان داده می شود .هری بانکداری دقیق و کوشا
و منظم است که باور و تکیه کالمش به دیگران
و حتی به خود اینست که :لبخند بزن ،احساس
موفقیت بکن تا به پیروزی برسی ،ولی در واقعیت
زندگی چنین نیســت .او در زندگی خصوصی و
خانوادگی خود احساس بازنده را دارد .همسر و
حتی دختران کوچکش به حرفهای او باور ندارند
زیرا که در عمل بسیار دیده اند که هری به قول
خود وفادار نمانده است .هری در این وضعیت و
در اســتانه ی خودکشی است که به ژرژ بر می
خورد .کســی که زندگی او را متحول می کند.
ژرژ نیز باورهایی در زندگی دارد ،او در پندار خود
بیمار یا عقب افتاده نیست ،بلکه در مغولستان
به دنیا امده اســت و برای همین اســت که به
او منگول می گویند یعنی اهل مغولســتان ،به
نظر او کسی که دروغ نمی گوید و غذای کسی
را نمی دزدد ،فرد قابل اعتمادی اســت .نحوه بر
خورد ان دو به صورتی است که ژرژ تنها دوست
خود یعنی ســگ ســیاهی که به همراه وی از
اسایشگاه با او بوده در اثر تصادف با ماشین هری
باید بمیرد تا دوست جدید و یار سفری دیگر به
نام هــری را بیابد .گرچه ابتدای فیلم نوع رفتار
ژرژ برای هری غیر قابل تحمل اســت ،ولی به
تدریج جذب شــخصیت او می شود .شخصیت
ژرژ انچنان بر هری تاثیر می گذارد که برخی از
رفتارهای اجتماعی به نظرش فقط ظاهر سازی
است و متوجه می شود که می تواند با دیگران از
طریق خود واقعی اش ،ارتباط برقرار کند .هری
که در ابتدا چهره ای جدی با لبخندی دروغین
و ســاختگی دارد ،به همراه ژرژ قهقه ســر می
دهد و شادمانی واقعی را تجربه می کند .گویی
به دنیای کودکی و بــدور از هر گونه دورویی و
دروغ پا گذاشته است .در صحنه ای که در حال
صحبتی جدی در محل کار خود است ،متوجه
کفشدوزکی می شود و این نشانگر اینست که او
در اثر ارتباطش با ژرژ به واقعیت هایی از زندگی
رسیده است که به نظر دیگران شاید اص ً
ال دیده
نشود .در فیلم روند تغییر شخصیتی هری کام ً
ال
مشهود اســت ولی ژرژ شخصیتی خالص دارد،
مانند کودکی که فقط در زمان حال زندگی می
کند .حتی خشم و عصبانیت او واقعی و خالص
است و به راحتی ارام می شود بدون اینکه کینه
ای در پی داشته باشــد .ارتباط او با دیگران به
قدری بی پیرایه اســت که بــه طور ناخوداگاه،
مخاطب جذب شخصیت وی می شود .تاثیر او بر
شخصیت هری به طور دائمی صورت می گیرد
و زمانی که ژرژ به ســوی مادرش شتافته است،
همچنان در رفتار او مشهود است.
می توان گفت که در پایان فیلم ،شــخصیت
ژرژ نه تنها بر روی هری تاثیر عمیقی گذاشته
است ،بلکه بر روی مخاطب فیلم نیز تاثیر گذار
بوده اســت .در صحنه هایی از فیلم که ژرژ در
دنیای خیالی خود با مادرش ،با خواننده مکزیکی
و حتی موش کوچکی که مانند خواننده اواز می
خواند ،در انســان احساســی سرشار از خوشی
توام با ارامش ایجاد می کند .شــاید شخصیت
واقعی پاسکال دوکن و یا هر کسی که به اینگونه
بی پیرایه و خالص باشد ،بر انسان همین تاثیر
را بگذارد.
1-Jaco Van Dormael
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
29 صفحه 30
داستانی درباره ی حقیقت جوی ترسو
نویسنده :شکوفه فالح
روزی مردی که مدعی بود به دنبال حقیقت
می گردد و ریاضت های فراوانی را متحمل شده
است نزد پیرمردی که به دانایی شهره ی عام و
خاص بود رفت .وقتی که به در خانه ی او رسید،
دید که چه خانه ی معمولی و ســاکتی است و
به خود گفت اگر این فرد به راســتی اینچنین
باشد که می گویند چرا هیچگونه برو و بیایی به
چشم نمیخورد و مریدان فراوان پشت در منزلش
صف نکشــیده اند؟ همچنان که مردد بود در را
کوفت و منتظر ماند تا خدمتکاری یا نگهبانی در
را باز کند .پس از مدتی پیرمردی فرتوت لنگان
لنگان در حالیکه عصایی در دست داشت در را
ِ
ســالک عجول پرسید امده ام تا صاحب
گشود.
منزل را جهت راهنمایی و گشایش امر مطلوبم
مالقات کنم و پاســخ سوالم را از ایشان بپرسم.
پیرمرد گفت واردشو .صاحب خانه خودم هستم.
62
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
مرد میهمان وقتی این را شــنید بازهم در ذهن
خود گفت :چطور ممکن اســت یک انسانی که
صاحب گنجینه ای از اگاهی و کرامات اســت
یک منشــی و یا خدمتگذاری جهت راهنمایی
ارباب رجوع نداشته باشــد و بر تردید او افزون
گشــت .در این هنگام که به سمت انتهای باغ
می رفتند تا داخل اتاق شوند پیرمرد که گویی
صدای گفتگوی ذهنی میهمان را شنیده باشد
گفت :من تنها زندگی می کنم و جز افراد کمی
کــه گاه بــه مالقاتم می ایند کارگــر و دفتر و
دســتکی ندارم ،به همین دلیل تا در را باز کنم
مراجع مدت زیادی پشــت در مــی ماند تا زیر
پایش علف سبز شود و زیر لب خنده ی شیطنت
امیزی کرد.
میهمان که دســت و پایش را گم کرده بود
گفــت :اما چرا از حضور دیگران اســتفاده نمی
کنید تا هم اسباب راحتی خودتان فراهم شود و
هم کار مراجعین یکی پس از دیگری و با سرعت
بیشتری راه بیفتد؟ از هر مراجعی مبلغ ناچیزی
دریافت کنید و بدهید به منشی و ابدارچی و به
اینصورت دو نفر هم از زیر دستتان نان بخورند.
اجازه بدهید شب ها فردی پرستارتان باشد و از
شما محافظت کند تا مبادا با توجه به سن و سال
باالیــی که دارید اتفاقی برایتان بیفتد .و از همه
مهمتر اینکــه وقتی کبکبه و دبدبه ای راه افتاد
هر سالک احمقی جرات نکند به سراغتان بیاید و
وقتتان را بابت افکار پوچ و سواالت بی اساس خود
تلف کند .در تمام این مدتی که من منتظر ماندم
و اکنون هنوز به اتاق نرسیده ایم میتوانست درب
منزل توسط فرد جوانی به سرعت باز شده و ما
هر دو به تندی به اتاق رسیده و سواالت مطرح
شده و من جوابم را گرفته و رفته و فرد دیگری
به محضر جنابعالی رسیده باشد اما اکنون ما هر
دو هنوز با سرعت کودکی که هنوز راه رفتن را به
درستی نمی داند در حال طی مسیریم .همانطور
که میهمان طرق مدیریت کسب و کار را برمی
شــمرد پیرمرد قهقهه ای زد و بر زمین نشست
و گفت الزم نیســت تا به اتاق برسیم .گفتگوی
ما بســیار کوتاه تر از ان خواهد بود که متحمل
زحمت و صرف وقتی شــوی که ممکن است تو
را از تجارتت در بیــرون از اینجا عقب بیاندازد.
بنشین بر سنگ لبه ی همین باغچه و بگو هدفت
از امدن به اینجا چه بوده؟
هنــوز جمله ی صاحبخانه تمام نشــده بود
که میهمــان ناگهان به هوا پرید و صدایش را با
وحشت به درون کشــید و پشت سرش را نگاه
کرد و با خشم ســنگ کوچکی را برداشت و به
طرف گربه ای که با سرعت و غرش از پشت سر
او می دوید و دور می شد پرتاب کرد و معترضانه
گفت :انچنان مســی ِر هوا را شکافت و دوید که
فکر کردم هواپیما از پشــت سرم رد شده است،
و سپس سنگ سرتاسری لبه ی باغچه را فوت
کرد و با دســت خاک باقیمانــده را پاک کرد و
سپس نشست.
پیرمرد گفت :گربه ی بازیگوشــی است .هر
وقت میهمانی به اینجا بیایــد زودتر از من با او
وارد مذاکره شــده و محکش می زند و زیر لب
خنده کنان پرســید چه کاری می توانم برایت
انجام دهم که تا اینجا امده و این همه به زحمت
افتاده ای؟ امیدوارم در نهایت شادمان برگردی.
میهمان گفت :اگر قرا ِر من بر شادمانی بود به
اینجا می امدم؟ مر ِد خدا خود را برای سختی ها صفحه 63
خود را بشناس تا خدا را بشناسی
نویسنده :سوامی برهماناندا
برگردان :سهیال ثمرقندی
()word of the masterازکتاب کالم استاد
نفس چیست ؟!
ایــا این دســت ،این پــا ،این بدن
من هستم؟!
به خوبی مشــخص خواهد شد ،و درنهایت
خواهید فهمید که چیزی به عنوان من وجود
ندارد .هرچه بیشــتر پوست پیاز را جدا کنید
الیه های بیشتری ظاهرمی شوند و نمی توانیم
به هســته ان برســیم .بنابراین زمانیکه شما
نفس را بررسی کنید ،نفس از بین می رود و به
نیستی می رسد .انچه در نهایت باقی می ماند
اتمن 1است.
نفس یک شخص تا زمانیکه در بدن فیزیکی
اســت او را رها نمی کند .برخی ازاثاران همیشه
باقی می ماند.
برگ های درخت نارگیل می ریزند ،این نفس
ناچیزهم برای کســانیکه از ان ازاد هستند می
ریزد و ناپدید می شود.
یکی از شــاگردان راما کریشــنا به نام ناگنتا
سوالی مطرح کرد :ضرورت مدیتیشن روزانه برای
وضعیت پیشترفته ی شما چیست؟
راما کریشنا پاسخ داد :یک ظرف برنجی روز
به روز درخشش خود را بدون پاک کردن ازدست
دو نوع نفس وجــود دارد :یکی نفس
رسیده و دیگری نفس نرســیده یا نارس .ان
نفســی که ایده ی این خانه ی من است ،این
اتاق من است ،او پسرمن است و ...را دارد نفس
نرسیده است .درحالیکه نفس رسیده می گوید
که من خدمتگزار خداوند هستم .من بنده خدا
هستم .من همیشه ازاد و دراگاهی هستم.
روزی شخصی از راما کریشنا پرسید :ایا می
توانید با شفقت در جمله ای کوتاه حقیقت را
برای من توضیح دهید؟ تا شــاید روشن شوم.
راما کریشنا پاسخ داد :تنها واقعیت مطلق این
است که جهان غیر واقعی است ،همین را بفهم
و درسکوت بنشین.
می دهد .بدون مدیتیشن روزانه نمی توان ذهن را
پاک نگه داشت .شری راما کریشنا دوباره افزود:
اما اگراین ظرف ازطال ســاخته شده باشد دیگر
لکه دار نمی شود .این بدان معناست که تمرینات
معنوی برای شخصی که خدا را شناخته است و
همیشه در اگاهی کامل بسر می برد دیگر ضروری
نیست زیرا مدیتیشن او دائمی است.
دو نوع اســتدالل وجود دارد :اســتدالل
تکامل و سیر تکامل .پوسته ی میوه ازهسته ان
است ،بنابراین هسته ی ان پوسته نیز است.
ایــده ی وجود نفس شــامل بی نفســی هم
می شود .کسی که ایده ای از نوردارد ،ایده ای از
تاریکی هم دارد .کسی که احساس گناه را درک
30
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
می کند ،فضیلت را نیز درک می کند ،کسی که
احساس درستی دارد ،احساس اشتباه را هم دارد.
می توانید با کفش بر روی خارها راه بروید،
با دانش معنوی می توانید با خیال راحت در
این دنیای پرازخار پرسه بزنید.
حکایت :مــرد خردمندی بود کــه همواره
درحالت وجد وسرور به سر می برد و با هیچکسی
صحبت نمی کرد .همه او را دیوانه می پنداشتند.
یــک روز که در روســتا از مردم مقــداری غذا
درخواست کرد کنار ســگی نشست و شروع به
خوردن غذا نمود .اکنون منظره عجیبی به وجود
امده بود که توجه جمعیت را به خود جلب می
کــرد ،زیرا او یک لقمه را دردهان خود و لقمه ی
دیگر را در دهان ســگ می گذاشت ،به طوریکه
مــرد و حیوان مانند دو دوســت با هم غذا می
خوردند .یکی از تماشــاگران شروع به خندیدن
کرد و گفت که او دیوانه است .مرد خردمند رو با
او کرده و گفت :چرا میخندی؟ ویشنو با ویشنو
نشسته است .ویشنو ،ویشنو را تغذیه می کند .چرا
میخندی؟ هرچه هست فقط ویشنو 2است.
این جهل است که باعث می شود افراد به دنبال
خدا در خارج ازوجود خود بگردند .وقتی کســی
بصیرت پیدا کند اگاه می شود که خدا در درون
خودش است ،هرگاه که این حقیقت را دریافتید
مانند گل نیلوفری می شکفید.
-1به زبان سانسکریت کلمه ای است که به معنای
خود ،روح یا جان است
- 2به معنای خداوند صفحه 31
اماده می داند .من به اینجا نیامده ام تا شهد در
تلخی حقیقت را....
کامم بریزی بلکه امده ام تا
ِ
هنوز حرفش تمام نشــده بود که به جان خود
افتاد و پیراهن و شــلوارش را کشید و جهید و
دور خــود چرخید ،یقه را دریــد و دکمه های
پیراهنش یک به یک کنده شــدند و پیراهن باز
شد و سوســکی به هوا پرید .میهمان که دیگر
کالفه شــده بود فریاد زد که ااااااااه اعصابم خرد
شــد .یک سوسک ناگهان روی پوستم و در زیر
لباســم اینطرف و انطرف رفت طوری که گویی
مار بود .اخر اینجا چه جای گفتگوست؟ گفتگو
باید در مکانی امن و اســایش باشــد تا تمرکز
سالک به هم نخورد .در این هنگام دوباره کنترل
خود را بازیافت و نشســت .ادامه داد که زیر این
افتاب مغزم به جوش امد و کامم خشک شد و
ای کاش شــربتی شیرین و گوارا برای نوشیدن
وجود داشــت تا بتوانم مفصل تر منظور خود را
بیــان کنم ،اما مجبورم خالصه بگویم و خالصه
هم پاسخ بگیرم چون ..که بازهم هنوز حرفش
تمام نشد به پس گردن خود کوفت و گفت :ای
لعنتی وقت نشناس.
مگس
ِ
و رو به پیرمرد کرد و با تمسخر گفت :گمان
نمــی کنم که بار دیگر پایم را به اینجا بگذارم و
هرکســی که بخواهد به اینجا بیاید هم چنانچه
روایت رنجی که بر من رفته اســت را بشــنود
پشیمان خواهد شــد .مگر اینکه اداب مهمان
نوازی ات را تغییر دهی پیرمر د.
پیرمرد کــه همچنان لبخند بر لب داشــت
عصایش را محکم بر زمین فشــرد و با تکیه بر
ان خــود را بر روی تکه اجــری که روی زمین
بود نشــاند و گفت معموال افــراد عجول بعد از
یک بار مالقات با مــن هرگز دوباره به اینجا باز
نخواهند گشت .من هم هیچوقت فکر نکردم که
برای خاطر رهگذری روش زیستنم را تغییر دهم.
سپس صبورانه به مرد خیره نگریست و گفت :اما
تو اینهمه راه زحمت کشــیده و به اینجا نیامده
ای که من را مورد اموزش و تربیت صحیح قرار
دهی چون اگر چنین بود جوان یا کودکی را به
شاگردی می پذیرفتی نه پیرمردی چون من که
دیگر برایش دیر شده و افتابِ لب بام است.
میهمان گفت :خیر ،من بخاطر گرفتن پاسخ
سوالی به اینجا امده ام که سالهاست بر روی ان
مطالعه و تحقیق کرده ام .مردی دانا شــما را به
مــن معرفی کرد و گفت به اینجا بیایم .من می
ِ
حقیقت پنهان
خواهم بدانم که چگونه میتوانم
در هر پدیده ای را به محض مواجهه با ان پدیده
ببینم .پیرمــرد گفت :هر پدیده ای در هر لحظه
حال تغیی ِر صورت است و نمیتوانی با مشاهده
در ِ
ی صــورتِ اولیه بر ان توقف کنی و صورت های
جدیدی که ظاهر می شــوند را کاذب بدانی و یا
صورتِ پیشین را موهوم و ُحقه تلقی کنی .تو باید
به پدیده های پیرامون خود بنگری که چگونه هر
لحظه نو می شــوند و در حرکت هستند و دنبال
ِ
وضعیت جامد نباشی و از بابت مشاهده ی تغییر
وضعیت ها احســاس حماقت و بی ثباتی نکنی.
ساکن نگهداشــتن هر رویدادی نقض بزرگترین
قانون هستی ست و محال است موفق شوی .تو
ِ
تنها میتوانی تغییر را انکار کنی و بر مشــاهدات
قدیمی ات تعصب بورزی .اما حقیقت این نکته ای
ست که همه ی وقت دنبال ان بودی.
مرد میهمان ایستاد و دستانش را به نشانه ی
تشــکر برروی سینه فشرد و گفت من پاسخی را
که اینهمه وقت دنبال ان بودم را دریافت کردم و
به همین خاطر از تو متشکرم پیرمرد .دوست دارم
باز هم به دیدنت بیایم هرچند دشوار و مشقت بار
مصاحبت با تو برایم بسیار مطبوع و دلپذیر بود.
لطفا بازهم مرا بپذیر .پیرمرد با لبخند و سری به
نشانه ی تایید و تاکید تکان داد و سپس میهمان
خداحافظی کرد و رفت.
به منظور به جریان انداختن چرخه های انرژی در بدن ،کاهش دردهای عضالنی ،کارکرد بهتر دستگاه
گوارش ،بهبود بخشیدن خواب ،افزایش سیستم ایمنی و نهایتا بهبود کارکرد همه ارگان های بدن دانش یوگا
اقدام به تولید چاکرامت این وسیله ضروری برای استفاده همه اعضا خانواده نموده است.
برای اطالع از جزییات بیشتر با شماره واتساپ ۰۹۱۰۶۷۱۴۰۷۱موسسه دانش یوگا تماس حاصل نمایید.
سفارش از طریق سایت
chakrakala.com
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
63 صفحه 64
شادی و خوشبختی زندگی
نویسنده :مگان.ار.مک دونا
مترجم :لیال سلوکی
داالیی الما می گوید :همه ما یک ارزوی مشترک داریم ،همه می خواهیم
شــاد باشیم و هیچکس نمی خواهد رنج بکشــد .این ارزوی جهانی ما را به
یکدیگر پیوند می دهد .در مقاطعی از زندگی به این نتیجه می رسیم که مهم
نیست چقدر دریافت می کنیم ،مهم نیست چه تحصیالتی داریم ،مهم نیست
خانه زیبایی داریم یا نه ،هیچ کدام از اینها خوشبختی نمی اورد.
صرفنظر از شرایط ،چه چیز موجب خوشبختی همیشگی می شود؟
شاعر شــهیر ایرانی ،موالنا جالل الدین زمانیکه می گوید" :در عالم خیال،
الاقل به همان سختی که در عالم واقع کار می کنید ،تالش کنید" گویای این
مطلب اســت که عالم خیال در درون ما است ،جائیکه خوشبختی همیشگی
وجود دارد.
توصیه هایی برای موثر واقع شدن در قلمرو درون و ناپیدای وجود:
با دقت به هر چیزی که موجب خوشبختی همیشگی می شود توجه کنید.
خرید یک لباس جدید برای یک یا دو دقیقه ممکن است برای ما جالب باشد،
اما دیر یا زود جاذبه اش را از دست می دهد.
این موضــوع را کــه خوشــبختی نتیجه اندوختــن دارائی نیســت در
ذهنتان بپرورانید.
از دقایق لذت ببرید ،زمانیکه فرزندان خود را در اغوش می گیرد ،این یک
تجربه کاملی است و در حالی است که شما متوجه جزئیات می شوید .همانطور
که لئو باسکالیا ،نویسنده کتاب "عشق" می گوید" ،جهانتان را همچون خط
بریل لمس کنید ".توجه و تمرکز بدین معنا نیست که هر چیز باید برای شما
خوب و دوست داشتنی باشد بلکه به این معنا است که شما می باید هر چیز
را همان گونه که هست بپزیرید.
اگاهیتان را گسترش دهید .از طریق غلبه بر عقایدتان چشم اندازهای جدید
را ببینید .اگاهی خود را بوســیله این پرسش از خودتان که "چه می شد اگر
"......گسترش دهید.
مابین کارهای روزمره ،اوقاتی که با خانواده تان می گذرانید و زمانی که به
خرید از فروشگاه اختصاص می دهید ،زمانی را نیز به شوخی و بازی بگذرانید.
کارهای تکــراری روزمره تــان را فراموش کنید ،درعــوض فرزندانتان را
شاد کنید.
قدردانی و تشکر کردن را یاد بگیرید ،ذهنتان را بر همه ان چیزی که تاکنون
در اختیار داشته اید متمرکز کنید و ان احساس "نیاز بیشتر" را در جای واقعی
خودش بکار ببرید.
مثبت اندیش باشید ،مارگارت ویتلی ،نویسنده کتابهای پرفروش "رهبری"
و "علم نوین" می گوید وقتی که وقایع مثبت هستند مسیر انها را دنبال کنید،
این مسلماً راحت تر از کوبیدن سرتان به دیوار است.
زمانی را برای بازتاب خود در نظر بگیرید .از دوران بچگی از ما پرسیده شده
اســت" :زمانی که بزرگ شدید می خواهید چه کاره شوید؟" ،ولی سوال بهتر
این است که "چگونه می توانم شاد باشم؟"
ارزشها و باورها را در زندگی بکار ببرید.
تجربه کنید .نیچه گفته اســت" :زندگی هزار بار کوتاهتر از انســت که ما
خودمان را ازار دهیم".به خودمان این فرصت را بدهیم که به مسائل و چیزهای
متفاوت بپردازیم ،بدون انکه ذهن را به نتیجه ان مشغول کنیم.
گوش کنید .ذهنتان را بوسیله گوش دادن به دیگران از مشکالت پاک کنید.
در لحظه حضور داشته باشید .همانطور که عارف بودایی( تیک نات هان) در
بسیاری از کتابهایش توصیه کرده است ،موقعی که شما ظروف را می شوئید
فقط همــان کار را بکنید .عادت ذهن ،مرور کردن انچه که اینده برای ما در
نظر دارد و فکر کردن به وقایع گذشته است .که در واقع به این معناست که ما
در لحظه حال زندگی نمی کنیم.
لبخند بزنید .لبخند زدن راه ســاده ای اســت برای تغییر دادن درونتان و
ارتباط با دیگران.
فراموش نکنید که زندگی محدود است ،فردا برای شما تضمین نشده است،
زندگی ارزشمند است ،تمام و کمال زندگی کنید.
خوشبختی در همین لحظه است .جورج برناد شاو گفته است" :زندگی پیدا
کردن خودتان نیســت ،زندگی بوجود اوردن خودتان است ".اگاه باشید که
خوشــبختی بطور سحرامیز بوجود نمی اید بلکه از طریق خودتان ایجاد می
شود و این شما هستید که خوشبختی را می سازید.
به تنفس خود دقت کنید .اگاهی کامل از هوایی که به درون بدن شما می
رود (دم) و ســپس خارج می شود (بازدم) ،مشکل نیست ،اما این یک اثر پر
قدرت اســت .انرا برای تمرکز دوباره از جهان پرمشغله بیرونی به یک حالت
درونی بکار ببرید.
هدیه بدهید .اگر که شــما از زمان ،دارایی و دانش و فن خود ببخشید ،این
مشارکت باعث انتقال انرژی و فکر شما می شود.
راه شــما به خوشبختی منحصرا ً مال خود شماســت .توماس مورتون می
گوید":دنبال خدا گشتن همانند جستجو کردن راهی است در برف اگر راهی
وجود نداشته باشد در عرض راه بروید ،این راه شماست .در مورد خوشبختی
هم همینطور است ،شما خودتان راه خود را بوجود می اورید".
خودتان را ببخشید .دست بکار شوید و شبی را با یک دوست بیرون بروید.
به طبیعت بروید .از زرق و برق دنیا و نورهای مصنوعی دور شوید .در جنگل
قدم بزنید یا الاقل یک گلدان در اتاق کارتان بگذارید.
زود به رختخواب بروید .هرگز نیروی خواب شب را دست کم نگیرید.
ان چیزی که شــما دنبال ان هستید ،چیزی است که همه ما به دنبال ان
هستیم .خوشبختی ،خوشبختی همین نزدیکی است.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
31 صفحه 32
دانش یوگا برگزار می کند
فرم اشتراک مجله دانش یوگا
نام و نام خانوادگی:
نشانی کامل پستی:
کد پستی یا صندوق پستی(حتما قید شود)
تلفن ثابت :
تلفن همراه:
شماره کارت مجله دانش یوگا ( بانک ملی):
6037991199530522
اشتراک ۶ماه ( 6شماره) 200000 :تومان
شماره واتساپ جهت ارسال اطالعات 09106714071
دوره ی اماده سازی مربیگری یوگا (مخصوص بانوان) به صورت حضوری
و انالین مخصوص عالقمندانی که حداقل ۶ماه یوگا اموزش دیده باشند.
دروس دوره:
فلسفهیوگا-اشناییباسبکهاییوگا-اساناازمقدماتی
تا پیشرفته(۶سطح) -پرانایاما(تمرینات مقدماتی یوگا
از مبتدی تا پیشرفته) -مراقبه -یوگانیدرا -ایورودا-
تغذیه و پاکسازی -ایین کالس داری
پرتوجویان پس از کســب اموزش های الزم جهت اموزش مربی گری به
انجمن یوگا معرفی می گردند.
مدت زمان دوره ۱۰ :هفته
شهریه کالس های تئوری و عملی ۴.۹۰۰.۰۰۰تومان
شروع دوره ۲۵ :خرداد ماه
اخرین زمان ثبت نام ۱۵خرداد ماه ۱۴۰۰
کســانی که یوگا اموزش ندیده اند و عالقه به حرفه مربیگری یوگا جهت
کسب درامد هســتند می توانند به صورت کاراموز هفته ای سه روز به
مدت یکسال بدون پرداخت شــهریه در دوره اماده سازی مربیگری در
باشــگاه دانش یوگا حضور یابند و اموزش هــای الزم را فرا گیرند با امور
مرتبط به باشگاه و باشگاه داری اشنا شده و پس از اخذ کارت مربیگری از
انجمن یوگا در موسسه ی دانش یوگا مشغول به کار می شوند.
02188318189
www.danesheyoga.com
اموزش یوگا از مقدماتی تا پیشرفته با مدرک یوگااالینس
تمرینات عملی یوگا در باشگاه دانشیوگا
در سبک یوگای شیواناندا و اشتانگایوگا
بصورت انالین (نیمه خصوصی) و حضوری
تمرینات عملی یوگا
اموزشحرکات پیشرفتهیوگا
جهت مربیان باسابقه و شرکت کنندگان در مسابقات یوگا
اموزش اشتانگا یوگا (مخصوص بانوان)
اموزش یوگا برایکودکان
اموزش تکنیک های تمرکز فکر برای رسیدن به ارامش
اموزش مبانی ایورودا
یوگا نیدرا
danesheyoga.com
instagram.com/danesheyoga
telegram.me/danesheyoga
facebook.com/yoga.knowledge
aparat.com/danesheyoga
64
02188318189-02188319054
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بمنظور پیشــرفت در اســاناها،امادگی جهت شرکت در دوره ی
مربیگری و مسابقات یوگا ،دانش یوگا اقدام به برگزاری کالس های
یوگا از مقدماتی تا پیشــرفته با اعطاء مــدرک از مرکز یوگا االینس
انگلستان نموده است.
دوره ها طی دو سطح مقدماتی تا متوسطه و پیشرفته
برگزار می گردد
دوره مقدماتی تا متوسطه شامل وضعیت های خم به عقب،
باز کردن لگن ،چرخش ستون فقرات ،وی نیاسافلو ،قوی سازی
عضالت و بازوها ،هاتافلو ،حرکات تعادلی ،انعطاف عضالت فوقانی
بدن ،یوگای قدرتی ،خم به پشت همراه با چرخش ،حرکات کششی،
ایستادن روی دست ها ،سری کبوتر ،یوگا دو نفره ،یوگا عضالنی
شهریه ی ایندوره ۱.۵۰۰.۰۰۰ :تومان
شروع دوره ۱۸ :خرداد روزهای سه شنبه و پنجشنبه
زمان :ساعت ۶:۳۰تا ۷:۳۰صبح پانزده جلسه
حرکات پیشرفته یوگا شامل :انعطاف عضالت پشتی و شانه ها،
باز کردن لگن بر روی یک پا به عقب و کشــیدن ان به سمت باال (
از سری تمرینات کبوتر) و چرخش های ان .خم به عقب کامل و باز
کردن پاها انعطاف عضالت شانه ها و چرخش ان ها
شروع دوره 19 :خرداد روزهای سه شنبه و پنجشنبه
زمان :ساعت ۶تا ۷:۳۰ده جلسه
هزینه دوره ۲.۵۰۰.۰۰۰ :تومان صفحه 65
32
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
انجام حرکات یوگا توسط جمعی
تصویر انجام حرکات یوگای خود را برایمان صفحه 33
ی از خوانندگان مجله دانش یوگا
ارسال تا در مجله دانش یوگا به چاپ برسد
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
33 صفحه 34
یوگا راهی به سوی
سالمتی کامل
اساناها
برگرفته از کتاب یوگا ،راهی به سوی سالمتی کامل اثر بی .کی.اس ایینگر
برگردان :واحد ترجمه
کتاب یوگا ،راهی به سوی سالمتی کامل اصلی ترین
کتاب ســبک یوگای ایینگر است که اولین بار در
سال 2001در 432صفحۀ گالسه به صورت مصور
و تمام رنگی منتشــر شده و تا به امروز چندین بار
به روزرسانی و تجدید چاپ شده است.
ایــن کتاب درواقع دربردارنــدۀ تمامی اموزه های
بی.کــی.اس ایینگــر در خصــوص بــدن ،ذهن
وسالمتی اســت و برای تمامی پرتوجویان با هر
سطح مهارت و تجربه ای می تواند مفید واقع شود.
در شماره های گذشــته ی مجله دانش یوگا ،مبحث "یوگا با
ابزار" ازاین کتاب خدمت شما خوانندگان محترم ارائه گردید.
ازاین شماره قصد داریم به مبحث اساناها بپردازیم .هرشماره را
به معرفی یک اسانا اختصاص می دهیم.
۱
یوتیتاتریکوناسانا
وضعیت مثلث باز
در این حرکت بدن شــکل یک مثلث بازوگسترده به خود می گیرد.
دست ها و پاها به شــدت کشیده می شوند .درزبان سانسکریت یوتیتا
به معنی گســترده و تری به معنی ســه و کونا یعنی زاویه .با انجام این
-1در وضعیت تاداسانا بایستید .وزن بدن را به طور مساوی روی هر
دوپا قرار دهید .پاها مماس برهم و پاشــنه پاها به هم چسبیده باشند.
پشت صاف ،وبه طور طبیعی نفس بکشید.
-2به همراه دم عمیق پاهایتان را باز و از یکدیگرجدا کنید .همزمان
دست ها را به موازات شانه ها باال بیاورید .توجه داشته باشید که دست
ها برروی یک خط صاف و مستقیم قراربگیرند .دست ها و پاها را کشیده
نگه دارید و قفسه سینه را به سمت باال بکشید.
34
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
اســانا شــما می اموزید چطور با حرکت دادن بدن فیزیکی خود روی
بدن فیزیولوژیکی یعنی اندام های داخلی خود تاثیرمطلوب بگذارید .این
حرکت تمام ارگان های داخلی ،غدد و سیســتم عصبی شما را تحریک
نموده و باعث ارامش جســمی و روحی تان می گردد .همچنین تاندون
ها را در حین کشیدن سفت کرده و بدن شما را نرم ومنعطف می کند.
مراقب باشید
در صورت اسیب دیدگی در ناحیه پشت ،سرگیجه و یا فشارخون باال،
هنگام توقف درحرکت نهایی به پایین نگاه کنید .سرتان را به سمت باال
نچرخانید .اگرمشکالت قلبی دارید می توانید کنار دیواربایستید و دست
ها را به جای باز کردن ،کنار مفصل ران ها قرار دهید. صفحه 35
-3پای راست را کمی به سمت چپ بچرخانید .پای چپ را کشیده
نگه دارید .ســپس پــای چپ را 90درجه بچرخانیــد طوری که نوک
انگشتان پای چپ به طرف بیرون و به موازات دست ها قرار گیرند .دست
ها را همچنان کشیده نگه دارید و مراقب باشید که نلرزند.
حرکت برای مبتدی ها -مراقب باشــید تعادلتان را درطول تمرین
حفظ کنید .همیشه حرکت را با سمت راست اغاز کنید.
حرکت برای متوسط ها -برای اینکه درحرکت نهایی کشش بهتری
انجام دهید پاشنه پای چپ را روی زمین فشارداده ونوک انگشتان پا را
کمی رو به باال ببرید .زانوها را سفت و محکم نگه دارید.
اصالح حرکت -زانوی راســت نباید به سمت راست بچرخد بلکه
روبرو قراربگیرد .این کار باعث می شــود در حرکت نهایی کشش کامل
انجام داده و تعادل خود را حفظ کنید .کاســه زانو باید رو به جلو باشد.
ران راســت نباید به سمت داخل بپیچد .اگرزانوی چپ به سمت داخل
بچرخد حفظ تعادلتان مشکل خواهد بود .هر دو پا باید روی یک خط و
در یک راستا قرار بگیرند.
-4به همراه بازدم باالتنه را به سمت چپ خم کنید .کف دست چپ
را روی زمین بگذارید .پاشــنه پای چپ را روی زمین فشار دهید .وزن
بدن را روی پای چپ بگذارید ولی روی دســت چپ فشــاروارد نکنید.
دســت راســت را به سمت
سقف باال ببرید طوری که با
شانه و دست چپ روی یک
خط مســتقیم قراربگیرند.
سررا به سمت باال بچرخانید.
گردن را راحــت و رها نگه
دارید .به انگشــت شســت
دست راست خیره شوید .در
این وضعیت بین 20تا 30
ثانیه توقف کنید .تنفس تان
طبیعی باشد.
فواید
برطــرف کــردن التهاب
معده و سوء هاضمه ،تنظیم
کننده اســید معــده ورفع
کننــده نفخ شــکم .بهبود
دردهای پشت و ناحیه کمرو
منعطف کننده ستون مهره
ها ،برطرف کننده دردهای
شــانه و کتف ها و کمک به
اصالح مهره هــای گردن.
تقویت مچ و قــوزک پاها و
سفت کننده نواحی لگن خاصره .کاهش دهنده دردهای دوران قاعدگی.
خروج ازحرکت -همراه دم ،کف دست چپ را از زمین جدا کنید .اهسته
مراقب باشــید باالتنه به سمت جلو و یا عقب متمایل نشود .گردن و باال تنه را صاف کرده و دســت راست را همزمان پایین بیاورید .پاها را به
ستون مهره ها و دنبالچه روی یک خط صاف قرار بگیرند .در طول انجام سمت جلو بچرخانید و به هم نزدیک کنید .ارام به حالت تاداسانا برگردید.
تمام مراحل باال را با سمت چپ تکرار کنید.
حرکت تعادلتان را حفظ کنید.
1-Utthita Trikonasana
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
35 صفحه 36
راهکارهایی برای غلبه بر استرس
حجت االسالم دکترعلی قنبریان
Ali.Ghanbarian@alumni.ut.ac.ir
هر فردی بارها در طول زندگی ،ارامش خودش را از دســت داده و دچار
استرس و تنش می شود .شیوع ویروس کرونا ،و تبعات ناشی از ان (بیماری
و مرگ) ،ناامیدی و اســترس را در تمام دنیا افزایش داده است .در چنین
مقطعی ،دانســتن و به کاربردن راهکارهای افزایش ارامش ،بیش از پیش
ضروری و الزم است.
کتاب «زندگی بدون اســترس222 :روش برای زندگی خالی از استرس»
نوشــته دکتر الویس الی ،دکتــر دیوید گوئل ،دکتر رحیــم کریم ،و کن
.2انواع استرس:
وگوتسکی است .در این کتاب استرس و انواع ان بررسی شده و راهکارهایی
.1.2اســترس محیطی :می تواند به واســطۀ ســروصدای دستگاه ها و
برای پیشگیری و رفع ان ارائه شده است .خانم ندا محفوظ پور این کتاب را
ن روی میز کارتان ،همچنین دفتر کار یا محل
ترجمه کرده و با عنوان «لمس ارامش» در انتشارات میراث فرهیختگان در ماشین االت ،نور المپ روش
سال 1399شمسی منتشر کرده است .در این نوشتار ،برخی از راهکارهای زندگی شلوغ ،صدای ممتد زنگ تلفن ،و ...به وجود اید.
.2.2اســترس شیمیایی :به واسطه نوشــیدن بیش از حد قهوه ،سیگار
غلبه بر استرس ،از کتاب مذکور و دیگر منابع ،انتخاب شده و با پردازش و
کشیدن ،وجود سیگاری ها در حضور شما ،مصرف نوشیدنی زیاد در وعده
دسته بندی جدید ارائه شده است.
ناهار ،مصرف بیش از حد اسپرین یا انتی بیوتیک ها ،تنفس گردها و ذرات
موجود در کارخانه یا خانه یا دفتر کار ،و الودگی موجود در هوا به وجود بیاید.
استرس چیست؟
.3.2استرس فیزیکی :به واسطه تمرین در باشگاه ورزشی ،اتومبیل رانی های
استرس یکی از شادی های کوچک زندگی است .نحوه درک و مقابله شما
با استرس ،مشخص خواهد کرد که با شما چه می کند .از نظر فنی ،نیرویی مکرر در مسافت های طوالنی ،در جای محدود و پرازدهام خود را جا دادن،
است که فشــار می اورد یا تغییر شکل می یابد .مقداری که شما به چیزی به وجود می اید.
اهمیت می دهید ،تعیین می کند که ان موضوع چقدر می تواند اســترس زا
باشــد .اگاهی از عوامل استرس زای پنهان در ذهن ،بدن ،و روحتان به شما
دربرخورد با انها کمک می کند .محققان دانشــگاه بر این باورند که وقتی
مغز تحت اســترس باشد ،میزان ترشــح هورمون ACTHافزایش می یابد و
گلبول های سفید خون که به طور طبیعی برای مبارزه با بیماری هستند با
حضور این هورمون کاهش می یابند.
36
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 37
ش برای دســتیابی به رتبه یا مقام خاص،
.4.2اســترس ذهنی :با تال
امتحانات کتبی ،ناراحتی از کارهای ناتمام ،استخدام نشدن ،و مشکالت
مالی به وجود می اید.
.5.2اســترس احساسی :به دلیل مشــکالت در روابط ،طالق ،خطای
والدیــن ،عدم توانایــی در دریافت یا نشــان دادن عشــق ،غم و غصه،
به وجود می اید.
.3راهکارهایی برای از بین بردن استرس:
.1.3خنده :استرس های باورنکردنی فقط با خنده از بین می روند .قدرت
استرس زدایی و ترمیم ان با خنده انقدر قوی است که بخش های سرطان
در بعضی از بیمارســتانها بخش های خنده درمانی هــم دارند .این ایده
براساس تالش Norman.Gاست .همان کسی که به شدت از بیماری سرطان
رنج می برد .انتظار دکترش این بود که فقط چند ماهی زنده خواهد بود.
او با پیش بینی های منفی بیماری خود دست وپنجه نرم می کرد .او خودش
را از دنیای بیرون منزوی کرد .فیلم های کمدی تهیه کرد و مدام خندید.
خنده ،مکمل های غذایی ،و تغییرات رژیم غذایی ،سرطانش را معالجه کرد.
او چند دهه بیشتر از پیش بینی دکتر زندگی کرد .زندگی شگفت انگیزش
درباره خنده درمانی را در کتابی با عنوان «اناتومی یک بیمار» نوشته است.
.2.3پیاده روی :وقتی تنش دارید ،نیم ســاعت قــدم بزنید .پیاده روی
جریان خــون را تحریک می کند و جذب اکســیژن را افزایش می دهد.
پیاده روی تقویت کننده و ضد افســردگی طبیعی اســت و یکی از لذایذ
کوچک زندگی است.
.3.3عکس لحظه ای« :کن» در اثر تصادف اعصابش اســیب دیده بود.
هیچ دارو و مســکنی برای تسکین دردش موثر نبود .مواقعی که دردش
غیرقابل تحمل می شود ،موارد زیررا انجام می دهد:
مرحله اول :نفس عمیقی بکشــید و این کار را به دفعات تکرار کنید تا
زمانی که ذهنتان کام ً
ال ارام شود تا روی مرحله بعد تمرکز کنید.
مرحله دوم :یک صحنه خوشایند از زندگی تان را تصور کنید .یک عکس
از یک لحظه خاص مثل کودکی که در دشت دراز کشیده و حرکت ابرها
را تماشا می کند .لحظات خاصی را در زندگی تان پیدا کنید و به طور ذهنی
از انها عکس لحظه ای بگیرید.
مرحله ســوم :با اســتفاده از تصور خود ،این صحنه ارام ،شاد یا مثبت
زندگی تان را در باال و اطراف قلبتان قرار دهید .در واقع این افکار را به دور
قلب خود گره بزنید .احساس کنید که قلبتان مملو از عشق می شود .قلب
خود را به عنوان مکانی که عشق به ان و از ان تابیده می شود ،تصور کنید.
مرحله چهارم :با استفاده از این تصویر به عنوان مرکز و نماد عشق ،که
درون و اطراف قلبتان قرار گرفته و قلب ،گرمای شفابخش و عشق درون
را به بیرون منعکس کرده و حالت ذهنی و بدنی شــما را تقویت می کند.
اجازه دهید ذهن و بدن شما با این گرما نوازش شود.
مرحله پنجم :عمیق و ارام با ریتم افکارتان نفس بکشــید .به این کار
ادامه دهید تا فقط افکار مثبت باقی بماند .از هر نفس لذت ببرید.
با اســتفاده از این تکنیک «کن» ،سوزشــی در درونش احساس کرد و
همیــن او را از درون گرم می کرد .به طور شــگفت انگیزی درد مزمنش
فروکش کرد .به طور اتفاقی «کن» با یک دانشمند و پزشک قلب و عروق
مالقات کرد و انچه که در مورد بدنش به کار امده بود ،با او در میان گذاشت.
پزشک خندید و گفت« :کن ،انچه تو درحال تولید ان هستی شاید یک
میلیون دالر بیارزد .یک مســ ِّکن معاف از مالیات به نام «اندورفین» است،
«هورمون لذت».
.4.3عدم معاشــرت با افراد اســترس زا :از افراد سمی خالص شوید.
انهایی که انرژی شما را می مکند .حفظ رابطه ای که برای شما خوشایند
نیست به خودتان و احتماالً شخص مقابل اسیب می رساند .این به هیچ
وجه به این معنا نیســت که فرد مقابل بــد ،گناهکار یا هر چیز دیگری
اســت؛ بلکه در این لحظه از زمان فقط برای شــما مناسب نیست .افراد
خوب به وفور یافت می شــوند .ترک یک شــخص یا یک رابطه سمی ،به
شــما این امکان را می دهد که وقت و انرژی خود را بر ایجاد روابط جدید
متمرکز کنید .محققان دانشــگاه تگزاس دریافتند وقتی که دانشجویان
دانشــگاه با یک هم اتاقی اندوهگین روبه رو می شدند ،تا سه هفته گرفتار
افسردگی می شدند.
.5.3دعا :این تکنیک یک خاتمه مثبت ،بر روز شما می گذارد .درخواست
امرزش و بخشش و دعا برای رفاه دیگران ،یک روش درمانی و مفید برای
کاهش استرس است .دعا ،در اصل یک گفت وگوی قدرتمند و خصوصی با
خداست .این نوعی گفتگوی مثبت فردی است ،حتی اگر کسانی اعتقادات
مذهبی نداشته باشند.
.6.3هنر مراقبه را تمرین کنید :این پدیده ،جنبه های تولید پریشانی،
اســترس ،و اضطــراب را خاموش می کند و یکــی از بهترین راه ها برای
پاکســازی وجالدهی به ذهن ،بدن ،و روح شماســت .راهی سریع برای
دستیابی به قدرت مراقبه وجود دارد:
الف) یک کلمه ،صوت ،یا عبارت را انتخاب کنید تا روی ان تمرکز کنید
مثل خدا ،ارامش .کلمه یا عبارت باید کام ً
ال جزئی از باورهای شما باشد.
ب) جایی امن و ساکت برای نشستن پیدا کنید .چشمان خود را ببندید
و ارام باشید.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
37 صفحه 38
پ) بــا هر بازدم ،کلمه یا عبارت تمرکز خود را تکرار کنید .این کار را با
تنفس خود همگام کنید.
ت) به مدت 10تا 30دقیقه ادامه دهید.
ایــن کار را حداقل یکبار در روز انجام دهید .اگر افکار ،شــما را منحرف
می کنند به کلمه ،صوت یا عبارت برگردید و ادامه دهید.
.7.3داشــتن امنیت و دوری از ترس :ترس می تواند اضطراب و استرس
زیادی ایجاد کند .رهایی از ترس ،به تبدیل اشــک به شــادی و تراژدی به
پیروزی کمک می کند.
.8.3نرمش :نشســتن طوالنی مدت در مشــاغل بی تحرک برای ستون
فقرات تنش زا اســت .بایستید و سر خود را بچرخانید و شانه هایتان را باال
بیاندازید .با قرار دادن دســتتان باالی ســر خود ،به ارامی ستون فقرات را
به سوی اسمان باال بکشید .دست های خود را همچنان باالی سر خود نگه
دارید و نفس عمیقی بکشــید ،سپس به ارامی نفس را بیرون دهید .انجام
بیشتر این حرکت به ارامی ستون فقرات را منبسط می کند .بهترین بخش
این ایده این است که در حالت نشسته یا ایستاده و هر زمان و در هر جا و
مکانی انجام می شود.
.9.3فنگ شویی :محیط زندگی خود را فنگ شویی کنید تا به یک محیط
کم استرس تر تبدیل کنید .فنگ شویی ،هنر شرق باستان ،هنر ایجاد تعادل و
هماهنگی در محل زندگی شما مثل خانه یا دفتر کار است .در بعضی موارد
تغییرات کوچک ،می تواند تاثیر چشــم گیری داشته باشد .به عنوان مثال،
تغییر موقعیت مبلمان در یک اتاق می تواند حس کلی ان اتاق را تغییر دهد.
این کار را به درستی انجام دهید و تعادل و هارمونی بیشتری را به محیط و
زندگی خود وارد کنید.
هنر فنگ شــویی قدرت محیط فرد را تشخیص می دهد و اینکه چطور
می تواند دستکاری شود تا به یک انرژی مثبت در زندگی شما تبدیل شود.
.10.3قانون تسلیم :یک قانون جهانی که نتایج مثبت با استرس کمتر
ایجاد می کند ،قانون تسلیم اســت که هارمونی و تعادل درونی را به وجود
می اورد و شما همیشه در حالت ِ
ثابت اشتی با جهان هستی می باشید .اگر
قانون تسلیم را با کنار گذاشتن لزوم کنترل ،تمرین کنید ،قدرت پذیرش را
کشف خواهید کرد .این به معنای رها کردن نیست ،بلکه به معنی همراه
شدن با جریان زندگی است .یک ماهی که خالف جریان اب شنا می کند،
انرژی اش برای غلبه بر موانع ،هدر رفته اســت .بهتر ان است که از قدرت
جریان ها استفاده کنید و خود را به مسیری راهنمایی کنید که در درازمدت
برای شما بیشترین منفعت را داشته باشد.
.11.3مراقبه ای شــفابخش :چشــمانتان را ببندید و چند نفس عمیق
بکشــید .مکان و زمانی را به خاطر بیاورید که احساس ارامش می کردید.
عمیق تــر در این خاطره فرو روید با توجه به جزئیاتی مثل صداها ،مناظر،
بوها ،رنگها .بر روی ارامش ،سکون ،و تمدد اعصاب متمرکز شوید.
تصــور کنید که به ارامی می خواهید به جایی هدایت شــوید ،اما هرگز
نمی دانستید که وجود داشته باشد .شما متوجه قطرات شبنم صبحگاهی
می شوید که به ارامی روی گلبرگ های زرد درخشان ارمیده اند .عطر خوش
انها در هوا پخش می شــود .نسیم مالیمی ،پوست شما را نوازش می کند،
حسی اکسیژنی که بدن شما را
زیرا شــما عمیقاً نفس می کشید و از بافت
ِ
از درون به بیرون ماســاژ می دهد ،لذت می برید .ابری به ارامی در اسمان
ابی باالی سر شناور است .استرس شما مانند شبنم صبح ،که افتاب ان را
نوازش می کند ،از بین می رود .در جهان شما همه چیز در ارامش است .همه
چیز خوب است .همان طور که تصور کردید ،شما شروع به ایجاد یک دنیای
38
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
جدید کردید .دنیای شــما به مکان ارامش و امنیت تبدیل شد .در خانه یا
محل کار ،از این ابزار قدرتمند و در عین حال مالیم که خیالی هدایت شده
اســت ،اســتفاده کنید .این یک روش مراقبۀ متداول است که یادگیری و
استفاده از ان بسیار اسان است.
.12.3زمان حال :دیروز ،گذشته است .فردا ،اینده است .امروز یک موهبت
است برای همین است که انها ان را ( )presentیعنی" هدیه" می نامند.
یکی از راهکارها برای داشــتن ارامش و دوری از استرس ،این است که
شــخص همواره در زمان حال زندگی کند .اندیشه های ذهنی به سه قسم
تقسیم می شوند:
الف) گذشته
ب) حال
پ) اینده
بسیاری از اوقات مشغله های زندگی و عدم توجه به خویشتن ،سبب می
شود که انسان ها بخشی از شبانه روز را به صورت غیرکنترل شده و غیرارادی
در گذشــته یا اینده زندگی کنند .افکار ان ها مشــغول اموری می شود که
مربوط به حرف و حدیث ها ،نزاع های گذشــته و اینده اســت بدون اینکه
نتیجه و فایده ای داشته باشد.
امام علی (ع) می فرماید :عمرت وقتی است که در ان قرار داری .گذشته و
اینده معدوم است .بنابراین فرصت را بین دو عدم (گذشته و اینده) غنیمت
شمر (عبدالواحد تمیمى امدى ،غررالحکم و دررالکلم ،ص.)222
کسی که در زمان حال زیست نمی کند ،باید خیلی خوش شانس باشد
که اندیشه ها و افکارش امور خوشایند یا حداقل بی طرف باشند؛ چرا که این
شخص اگر به گذشته تلخی که با نامرادیها و ناکامیها همراه بوده برود یا به
اینده مبهم و تیره وتاریک ،عالوه بر ان که وقتش زائل شده است ،انرژی ها
و توان روحی و جسمی اش نیز کاسته شده و دچار استرس و تنش می شود.
پس باید هرکســی مراقب ذهن خود بوده و در صــورت انحراف ان به
گذشته یا اینده ،به زمان حال بازگشته و عمر خود را زائل نکند .با بودن در
زمان حال می توان:
الف) برای زندگی کنونی برنامه ریزی کرد؛
ب) مشغول به اذکار الهی شد؛
پ) برخی از مشکالت علمی را حل وفصل کرد.
الهام بخش نگارنده در این راهکار ،حدیث ذیل می باشد:
زندگى سه روز دارد :الف) روزى که گذشته است و قابل برگشت نیست
ت پ) و فردا که در
ت دانس
ن را غنیم
ب) روزى که در ان هستى ک ه باید ا
دست تو نیست (محمدباقر مجلسى ،بحاراالنوار ج ،75ص.)238
حکیم عمر خیام نیز در این باره گوید:
دی که گذشت ان را یاد نکن
بر فردا که نیامد بنیاد مکن
بر نامده و گذشته افسوس مخور
حالی خوش باش و عمر بر باد نکن
(عمر خیام نیشابوری ،دیوان خیام ،ص)34
منابع:
.1الــی ،الویــس و گوئل ،دیوید و کریم ،رحیم و وگوتســکی1399 ،ش ،لمس ارامش،
مترجم :ندا محفوظ پور ،ویراســتار :یونس غریبی ،ناظر فنی :موسســۀ فرهنگی هنری
نوین پژوهش فیاض ،تهران :میراث فرهیختگان ،چ اول.
.2تمیمى امدى ،عبدالواحدبن محمد1410 ،ق ،غررالحکم و دررالکلم ،محقق و مصحح:
سیدمهدى رجایى ،قم :دارالکتاب االسالمی ،چ دوم.
.3خیام نیشابوری ،عمر ،1374 ،دیوان خیام ،مشهد :نشر قاسمی.
.4مجلسى ،محمدباقر1403 ،ق ،بحاراالنوار ،بیروت :دار احیاء التراث العربی ،چ دوم. صفحه 39
فنگ شویی راهروها
شاید فکرکنیم که راهروها کمرنگترین قسمت های خانه هستند و نیاز به
توجه چندانی ندارند ،اما باید بگوییم این تفکر کامال اشتباه است .شاید از نظر
ما راهروها نســبت به اتاق های منزل کارایی چندانی نداشته باشند اما زمانی
بــه اهمیت انها پی می بریم که بدانیم راهروهــا دو محیط متفاوت را به هم
پیوند می دهند.
طبق اصول فنگ شویی ،راهروها پل ارتباطی در انتقال انرژی چی هستند
و برای داشتن خانه ایی پر از ارامش و انرژی مثبت باید نسبت به فنگ شویی
راهروها بی تفاوت نباشیم.
یکی از اصول مهم در فنگ شویی راهروها ،نظم و ترتیب و پاکیزگی ان است.
راهرو ها باید از هر گونه انباشتگی و وسایل اضافی خالی باشد .بهم ریختگی و
شلوغی باعث جذب انرژی های منفی و فعال شدن انرژی شاچی می شود .پس
تا حد امکان باید بکوشیم راهروها را خلوت و تمیز نگه داریم و وسایل اضافی
را جلوی راه قرار ندهیم.
اگر راهرو به اندازه کافی پهنا داشته باشد گذاشتن نیمکت یا میزی باریک
کنار دیوار ایده خوبی است .روی میز را می توانید با گلدان و شمع تزئین کنید
و باالی میزاینه ایی روی دیوار نصب نمایید.
برای راهروی ورودی منزل ،وجود یک جاکفشی ویک جالباسی و یک اینه
بزرگ ضروری به نظر می رسد .کنار جاکفشی هم می توانید جایی برای نگه
داری چترها در نظر بگیرید.
دیوارهای راهروها را می توانید با تابلوهای نقاشــی ،اینه ها و یا قاب عکس
های خانوادگی مزین کنید ،بدین صورت راهرو شبیه به یک گالری هنری می
شود که هنگام عبور از ان حس خوشایندی به انسان دست می دهد.
برای دکوراسیون راهروها براساس اصول فنگ شویی ،باید سعی کنید از تمام
عناصراستفاده کنید .اب ،اتش ،چوب ،خاک و فلز باید همگی در تزئین راهروها
مورد استفاده قرار بگیرند تا تعادل الزم برقرار شود و حس ارامش و امنیت را
تداعی کند .برای مثال گلدان دارای عناصر خاک و اب است .قاب عکس ها می
توانند چوبی یا فلزی باشند ،میز و نیمکت هم می توانند از چوب ساخته شده
باشند .چراغ ها و شمعها هم نماینده عنصر اتش هستند که به محیط گرما و
روشنایی می دهند.
اینه یکی از نمادهای بسیار مهم در فنگ شویی است زیرا مفهوم روشنایی
و برکت و فراوانی را می رســاند .مراقب باشید اینه را مقابل درب ورودی قرار
ندهیــد چون انرژی چی را به بیرون باز می گرداند و مانع از ورود ان به درون
خانه می گردد .اما نصب اینه ها در راهرو باعث می شود راهرو بزرگتر و روشنتر
و دلبازتر به نظر برسد.
رنگ هایی که برای دکوراسیون راهروها به کار می برید ترجیحا رنگ های
گرم و روشن و شاد باشند زیرا راهروها معموال تنگ و تاریک هستند ،رنگ های
گرم و روشن انها را بازتروبزرگتر جلوه می دهند.
اگرراهروهــا دو فضای کامال متفاوت را به هــم متصل می کند ،مثال اتاق
خواب را به اتاق نشیمن ،در انتخاب رنگ های حاکم برراهرو می توانید از هر
دو دســته رنگ های سرد و رنگ های گرم استفاده کنید تا به نحوی تعادل و
ارتباط برقرار گردد.
جلــوی درب ورودی خانه یک پادری زیبا و جالب بیاندازید که نشــانی از
سالمتی و فراوانی را درخود داشته باشد.
منبع :اینترنت
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
39 صفحه 40
چه نوع یوگایی برای
شما مناسب است ؟
تهیه و ترجمه :گروه سالمتی سیمرغ
می خواهیم درباره ی یوگا به عنوان روشی برای
تغییر نگرش ،تناسب اندام وارامش در زندگی با
شــما صحبت کنیم و اگرفقط بیش از یک زنگ
تفریح کوتاه یوگا ،وقت بگذارید دلتان می خواهد
کالس تمام وقت ان را نیز تجربه کنید.
با وجود تنــوع زیاد گزینه هایی که می توانید
انتخاب کنید ،در اینجا لیستی از رایج ترین روش
های ان را تهیه کرده ایم:
انوسارا:
اگر فکر می کنید که یک کالس یوگای خوب و
کامل کالسی است که شامل فلسفه و ژست باشد
،انوسارا مورد مناسبی برای شما است.
انوســارا ،به معنی " لبریز از موهبت" را فردی
به نام جان فرند در ســال 1997کشــف کرد و
تمرینات ان بر اساس فعالیتهای قلبی است بدین
معنی که در حین یادگیری عقایدی که بر خوبی
و الطاف موجود درانسانها ،تاکید دارند می توانید
فعالیت هایی داشته باشید که باعث باز شدن قلب
و عروق بشوند.
اشتانگا:
اگر به دنبال روشــی برای تقویت عروق خود
هستید ،سالمترین و کاملترین تمرین برای شما
اشتانگا اســت .این تمرین باستانی را که پاتابی
جویس برای نسل امروز باب کرد یک روش سنتی
تمرین اشتانگا است .به محض اینکه اصول ان را
یاد گرفتید ،کالس دیگر بر عهده ی خود شماست
تا بتوانید به طور مستقل خودتان کار کنید.
بیکرام:
اگر به تمرینات روتین ،تمرکز شــدید و عرق
کردن زیاد عالقــه مندید بایــد از روش بیکرام
40
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
اســتفاده کنید .چاودهاری بیکرام ،این سبک از
یوگا را پس از صدمه ای کــه در وزنه برداری به
زانویش وارد شد ،طراحی کرد .پزشکان گفتند که
او هرگز نمی تواند راه برود .او تعلیمات خودش را
گسترش داد تا جایی که بیش از 5000مربی را
در ایاالت متحده تربیت کرد و به انها مدرک داد
.شما دقیقاً می دانید که در کالسهای بیکرام چه
حرکاتی انجام می شــوند .هر کالس ژست های
مشترک با روشهایی عین هم را دنبال می کند و
اتاق با بخار 105درجه گرم شده است.
هاتا:
اگر کالسی به نام یوگا ی هاتا دیدید مطمئن
باشــید که شرکت کنندگان این سالن به وسعت
یک شبکه هستند .مثل باشگاهی که کالسهای
بدنسازی را تبلیغ می کند .هاتا به معنی تمرینهای
بدنی یوگا است برخالف جنبه ی روحی و روانی و
فلسفی یوگا .مطمئن باشید که این کالسها اهسته
و گام بــه گام پیش رفته و نســبتاً ارام ند .ضمناً
هماهنگی و اتحاد درستی بر ان حاکم است .اگر
در یوگا مبتدی هستید این روش می تواند شروع
خوبی برای شما باشد.
ایینگار:
اگر شــخصیت شــما به گونه ای است که به
جزئیات توجه بیشــتری دارید و کارهای خود را
اهسته و با تمانینه انجام می دهید ،ایینگار روش
مناسبی از یوگا برای شما خواهد بود.
ایــن روش را بی .کی .اس ایینگار تعلیم داده
و کل تمرینات ان بر اساس نظم و هماهنگی در
حرکات و یادگیری قرار گرفتن موقعیت درســت
بدن در هر ژست است .اغلب ژست ها توسط افراد
حرفه ای مانند کسانی که دارای کمربند هستند
نظارت می شــوند و برخالف انجام حرکاتی که
دراشتانگا داشتیم و از یک ژست به ژست بعدی
مــی رفتیم ،در دوره هــای طوالنی مدت برگزار
می شوند.
کریپالو:
قطعاً گاهی احساس می کنید دوست دارید در
طــول زندگیتان فقط بخوابید و همه چیز گرفته
بــه نظر می اید اگر نیاز به یک تلنگر دارید تا به
احســاس اعجاب انگیز" من زنده هستم و ان را
دوست دارم " بازگردید ،کریپالو می تواند کمک
خوبی باشد .این کالسها شامل ژست ها ،حرکات
تنفسی ،مدیتیشــن و تکنیک های ریلکسیشن
هســتند که در تمام انها چشم شما را به سوی
زندگی باز می کنند و می توانند به شــما کمک
کنند تا در هر مرحله از زندگی پیشرفت و ترقی
کنید .این کالســها می توانند فعالیتهای ارام یا
سخت داشته باشــند بنابراین بهتر است از خود
سالن بپرسید.
کندالینی:
اگرعادات بدی دارید که ترک انها بسیار سخت
است و یا مصرف کننده مواد مخدر هستید و می
خواهیــد خودتان انرا ترک کنید ،کندالینی یوگا
می تواند پاسخی به ندای قلب شما برای رسیدن
به هدفتان باشــد .کندالینی در زبان سانسکریت
به معنی "انرژی جمع شــده" است و این تمرین
ک ً
ال برای ازاد کردن انرژی به عنوان روشــی برای
شــروع ایجاد تغییر است .در کالسهای ان سرود
خوانی،مانترا و اواز و مدیتیشن در کنار فعالیت و
ژست هایی همراه با حرکت انجام می گیرد. صفحه 41
سفر درونی
نویسنده :فاطمه توازنی زاده
وقت سفر که می شد ،چمدان را برمی داشتم
وبار ســفر می بســتم .اما این بار فرق داشت،
بار ســفر بســتم و ان را گوشــه ای گذاشتم و
رهایش کردم.
این سفر متفاوت بود ،سفر بی نظیر درون.
شــنیده بودم انجا که بــروی همه اش بی
نیازیست ،انجا با قدرت کل یگانه ای ،اما تجربه
اش نکرده بودم.
خب معلوم است وقتی قدرت کل در درونت
باشد دیگر چه نیازی به چمدان و این وان داری!
میخواستم به کشور درونم سفر کنم .من این
طوری تصورش کرده بودم " :کشــور" به نظرم
واژه خوبی برایش انتخاب کرده بودم .شهرها و
روســتاها و کوهها و رودخانه ها و دریاها را در
جسمم تصور کرده بودم که قرار بود همه را یک
به یک ببینم.
سفرعجیبی ست ،چمدانت را باید گوشه ای
بگــذاری و خودت در گوشــه ای دیگر خلوت
بگزینی ،خلوت کردن نیاز به ارامش و ســکوت
دارد اما اخر این جسم خسته و پرتنش چطور
یک گوشه بنشیند و ســکوت کند .می گویند
ســکوت قانونش اســت .وقتی پای قانون در
میان باشد دیگر چون و چرا نداریم و سفر من
فقط یک قانون داشــت "سکوت" گوشه دنج
اتاقم نشســتم ،چمدان را هم گوشه ای دیگر
گذاشــتم ،راستی یادم رفت بگویم در چمدانم
خیلی چیزها گذاشــته بودم ،برای رسیدن به
قانونی به نام ســکوت ،باید خیلی چیزها را در
چمدان بگذاری.
باید همه گذشــته ات ،همــه نگرانی ها ،نا
امیدی ها،غم و غصه ها ،همه دلبســتگی ها و
دارایی ات را بگذاری و بگذری .منظورم داشته
های ذهنیست ،منظورم افکار و خاطرات گذشته
است ،منظورم دلخوری هاست ،کینه ها وخشم
ها ،حسد و نفرت است ،اگر هست ،خدا کند که
اصال نباشد ...دروغ گفتن را یادم رفت ،به راستی
صداقت قشنگترین واژه نیست؟ نگویم از طمع
و زیاده خواهی که این روزها بیداد کرده! واقعا
نمیخواهمش ،این یکی را در چمدانم نمیگذارم،
این یکی را میریزم دور .اعماق زمین
خب فکر کنم دیگر حاضرم ،بلیطش را هم
توانسته ام بخرم.
عــادت دارم همه کارها را با نام و یاد خداوند
شروع کنم .پس اینبار هم انجامش دادم.
اخر این ایه همیشــه در همه وجودم زمزمه
می شود" .بخوان به نام پروردگارت"
"خداونــدا تنها تو را میپرســتم و تنها از تو
یاری می جویم".
همانطور کــه اموخته بودم ،بــه همراه یک
نفس و یک دم عمیق ،رفتم به کشور و سرزمین
درونم .کافیست نفست را همراهی کنی و معجزه
اش را ببینی ،باید جسمم را اینبار از درون مرور
میکــردم ،انگار من در درون مثل یک چشــم
همــه چیز را می دیدم ،از نوک انگشــتان پا تا
فرق سر ،نمیدانی انگار سرزمین عجایب است،
چقدرشگفت انگیز و چقدر زیبا.
چندین پیکــره ،پیکره اســتخوانی ،پیکره
عضالنی ،پیکره عصبی ،لنف ها ،عروق و رگهای
خونی را ببین ،مثل رود هستند و من سوار بریک
قایــق در رودخانه های درونم ،اینجا این طوری
اســت هرلحظه که اراده کنــی می توانی خلق
کنی ،وای خدای من اینجا را ببین چه سیستم
های شــگفت انگیزی ،کاردرســت و هوشمند،
سیســتم عصبی ،گردش خون ،قلبی و عروقی،
غدد درون ریز ،سیســتم تولید مثل ،دســتگاه
تنفسی ،از عناصرشیمیایی و تک تک سلول ها
که دیگر نگویم ،که اگر قرار به گفتن باشــد هر
کدام ازین سیستم ها برای خود نیاز به سفری
جداگانه دارند.
همینطور که سوار بر قایق می رفتم ،یکدفعه
یک عضو شــگفت انگیز توجه من را به خودش
جلب کرد ،این با بقیه فرق داشــت ،تپنده بود،
رنگی از رنگ هــای رنگین کمان! رنگ زندگی
،هاله ای از رنگ ســبز پیرامونــش را پر کرده
بود ،خیلی جذاب بــود و مرا به درونش دعوت
می کرد.
دعوتــش را پذیرفتــم و رفتــم ،خدای من
چقدراینجا احســاس امنیت مــی کنم ،مثل
پناهگاه اســت ،پس خانه دل کــه می گویند
اینجاست .اینجا که بیایی کشور که سهل است
انگار تمام دنیا فقط در همین نقطه خالصه شده.
االن میفهمم که چرا گفته بودند چمدانت را
ببند و گوشــه ای رها کن ،که چرا گفته بودند
انجا از همه چیز بی نیازی ،معنای واقعی یگانگی
با قدرت کل هستی را در این نقطه از سرزمینم
درک کردم .توصیف نشدنی ست .ارامش مطلق
را اینجا تجربه میکنی فقط کافیست به صدای
تپش هایش گوش کنی و هیچ نگویی....
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
41 صفحه 42
معجزه بیداری
نویسنده :اتنا سرابی
همه ما در این دنیای شلوغ و پر ازدحام متولد شده
ایم و از همان ابتــدای زندگی ،بایدها و نبایدهای
بســیاری را از خانواده و اجتماع می اموزیم ،طبق
الگوهایی که به مــا میدهند زندگی میکنیم ،بعد
از دوران مدرســه و دانشــگاه به سرکار میرویم و
ازدواج میکنیم و پیر میشــویم و سپس میمیریم!
ایا این تما ِم ان چیزیســت که ما بخاطرش به این
سیاره امده ایم؟
درواقع باید بگویم این یک چرخه غریزی از ظاهر
زندگیست ! زندگی حقیقی زمانی اغاز میشود که
انسان از این چرخه مکرر و غریزی بیرون می اید و
پیام اصلی زندگی را میگیرد!
بشر برای هدفی واالتر از تجربه ی روزمرگی ها به
اینجا امده است...
انســان های غافل این حقیقت را درک نمیکنند
اما انســانهای اگاه ،یکجایی درمسیر زندگی اشان
متوجه میشوند که پیامی در هستی برایشان نهفته
است و باید انرا بیابند!!
افراد غافل از ظواهر زندگی اشان هویت میگیرند،
ارزش خود را به شــغل ،پول ،لبــاس و نقابهایی
که به چهره میزنند گِره زده اند .اما انســان بیدار
میداند چیزی عظیم تر از تمام اینها در پستوهای
جانش پنهان اســت که برای کشف و ِ
درک ان به
ســف ِر زندگی نایل گشته است! انسان اگاه و بیدار
در یک گســتردگی ژرف زندگــی میکند و عمق
این گســتردگی انقدر وسیع است که هیچ عاملی
نمیتواند ارامش او را بر هم بزند .انسان بیدار ارامش
و خوشحالی خود را به هیچ عامل بیرونی مشروط
نمیکند او با اتصال به ژرفای وجودش همیشه در
پذیرش و ارامش خواهد بود!
جهل انســان او را در خــواب غفلت نگاه میدارد و
انســان در این جهــل رنج میبــرد! درواقع پایان
یافتن جهل و رسیدن به حضور و اگاهی یک گام
عظیم برای روشن شدگی ســت .حال انکه تمام
بشریت برای رســیدن به این تجربه ی ناب ،نیرو
42
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
و استعدادی ذاتی و فطری دارند و نه تنها ،روشن
شدگی برای انسان دور از دسترس نیست بلکه یک
رسالت است .کافی است که ادمی از درون عطش
رسیدن به یک نور باطنی را در خود احساس کند،
انگاه مسیر خود را خواهد یافت و ابزارهای مناسب
برای او محیا خواهد شد ،کتابها ،اموزگاران و نشانه
های بسیاری برای هدایت او فرستاده خواهد شد تا
او به نور درون برسد ،همان جایی که به دانش الهی
متصل است همانجایی که تمام علوم و تمام انچه
باید بداند و برای درک انها به این دنیا دعوت شده
است بر او نمایان خواهد شد .انسانی که در مسیر
درست اگاهی قرار بگیرد ،باالخره روزی الوهیت را
در خود خواهد یافت...
چرا باید با خودمان روبه رو شویم؟ و چرا باید روی
خودمان کار کنیم؟ چرا عالوه بر نیروهای جسمی،
بایــد نیروهای درونی خود را بشناســیم و به انها
متصل شــویم؟ و چرا باید درباره شناخت خود ،به
اگاهی برسیم؟
پاســخ تمام این ســواالت در یک جمله خالصه
میشود :اینکه «تو برای رویارویی با خودت به اینجا
فرســتاده شــده ای» چراکه در تمام دنیا فقط تو
هستی ،به هر طرف که رو کنی رو در روی خودت
هستی پهناور خودت
قلب این
هســتی ! و باید در ِ
ِ
را تجربه کنی ،برای کشــف و درک حضوری برتر
که در وجود تو خفته اســت ...حضوری که اگر به
ان اگاه شوی ،نیرو میگیرد و بیدار میشود و زمانی
که بیدار شــود همه چیز را با خود می اورد ...شفا
را ،ســامتی و ارامش را ،تسلط و احساس امنیت
درونی را ،عشــق و سرور و برکت را ...زمانی که به
خودت بازگردی تمام دریچه های بســته به روی
زندگی ات باز خواهد شد.
اگر فردی هســتید که در زندگــی مادی و روابط
اجتماعی و یا اوضاع سالمتی و هر قسمت دیگری
در زندگی تان دچار مشــکل و ناکامی هســتید
باید بدانید که گذراندن مســیر رویارویی با خود
و شــناخت و درک هستی تان بســیار ضروری و
ارزشمند اســت .اینکه خود را بشناسید و خود را
بسازید! اینکه باالخره در جایی از مسیر زندگی تان
بایســتید و برای همیشــه به ابهامات ،انسدادها و
تاریکی ها پایان دهید و ازین چرخه ی تکراریِ رنج
و اندوه و نااگاهی بیرون بیایید.
و اگر فردی هستید که در زندگی مادی خود موفق
و یا ثروتمندید و یا مقام باالیی در اجتماع دارید باید
بدانید گذراندن این مسیر برای شما ضروری تر از
دسته اول است ...چرا که باید از خود بپرسید «تمام
دارایی ها و موفقیت هایی که بدســت اوردم ،چه
دستاوردی برای ارتقای دنیای درون من داشت؟»
رشد اجتماعی باید با رشد شخصیتی و روانی همراه
باشد ...بســیارند انسانهای موفق و ثروتمندی که
دارایی های مادی اشان نتوانسته است خالء های
روانی شــان را پر کند و انگاه به جای نگریســتن
به خود و ســاختن خرابی ها و نا ارامی ها و زخم
های درونی شــان ،همچنان در پی مخفی شدن
زیر انبوهی از مشــغله ها و زرق و برق های بیرون
هستند! بسیاری از ادمها به صورت کامال نااگاهانه
خود را از خودشان پنهان میکنند چراکه تاب روبه
رو شــدن با خود را ندارند و در نهایت خود را زیر
دســت و پای هیاهو و شــلوغی های زندگی شان
گم میکننــد و مهمترین بخش خود را در انها جا
میگذارند .باید تصور کنید اگر روزی تمام تعلقاتِ
مادی ،ثروت ،فرزندان و یا اســم و رسم خود را از
دست بدهید ،چه چیزهای با ارزش دیگری دارید
که بتوانید با انها خوشحال باشید؟!
چه چیزی برای فطرت باطنی خود اندوخته اید و
چه چیزی از خو ِد درونتان دریافته اید که بتوانید
به ان ببالید و مفتخر باشید؟!
چــه چیزی پدیــد اورده اید که شــما را در برابر
خودتان ســربلند کند؟ ان چه بایــد به دنبالش
باشــید ِ
درک حقیقتی ژرف دربــاره ی «بودنتان»
است! این تنها رسالت مشترک انسان هاست .اینکه
زندگی مادی بتوانند به روشــنایی درونی
در بطن
ِ
دست یابند.
روشن شدگی و بیداری انسان را از زنجیرها ،قضاوت
ها و ســردرگمی ها نجات میدهد و این مهمترین
خالئی است که در میان انسان های امروز یافته ام...
انسان هایی رنجور و غمزده در دنیایی پر از شلوغی
و خواسته های تمام نشدنی ...این دستاوردی است
که دنیای به خواب رفته به ما داده است.
و اما بیداری ،بیداری یک انتخاب اســت که برای
افرادی که مسحور دنیایی شده اند که تسخیرشان
کرده اســت هرگز اتفاق نخواهد افتاد مگر انکه با
تغییر دادن سبک زندگی و نگرش خود هر روز یک
گام اگاه تــر ،یک گاه حاضرتر و ناظرتر در لحظات
جاودان اکنون مســتقر شویم و از حصار گذشته و
خواهش های اینده بیرون بیاییم!
برای بیداری باید تمرین کنید ،باید جســم و روح
و روانتــان را مهار کنید تا از سرکشــی و تنبلی و
ِرخوت بیرون بیاید! و باید این مهم را درک کنیم
که بیداری مقصد نیست ،بلکه تازه شروع مسی ِر یک
زندگی حقیقی اســت .پس از بیداری تازه زندگی
حقیقی اغاز میشود ! یک زندگی ژرف و جاودان ...
برگرفته از کتاب (شــکو ِه اشراق) نوشته اتنا سرابی؛ این
کتاب را می توانید از موسسه دانش یوگا تهیه نمایید. صفحه 43
سیکل ضد
خشم در یوگا
دم عمیق می گیریم و همراه بازدم عمیق سر را
به داخل اورده و پشــتمان را به خارج قوس می
دهیم .در این وضعیت 10ثانیه با تنفس طبیعی
توقف می کنیم.
واحد تحریریه
خشــم یکی از واکنش های طبیعی انســان
است ،ولی اغلب به عنوان احساسی منفی از ان
یاد می شود .خشم منشاء بسیاری از بیماری-ها
مانند سکته های قلبی و مغزی ،انواع بیماری های
گوارشــی وانواع ســرطانها اســت ،برای همین
گفته می شــود که باید سعی کنیم تا حد امکان
خشمگین نشویم .خشم مثل ترس احساسی است
که ممکن است ناگهانی و ناخواسته بوجود بیاید،
انچه خطرناک است ماندن و توقف زیاد درخشم
است .خوشبختانه خشــم و دیگر احساس های
منفی قابل کنترل هســتند و می توان از بروزیا
ادامه ی انها جلوگیری کرد .تمرین های یوگا یکی
از بهترین راه حل ها برای کنترل خشم است .تمام
حرکات یوگا موجب افزایش ارامش شده و به ما
کمک می کند که ازبروز احساسات منفی پیش
گیری کنیم.
در اینجا یک ســیکل ضد خشــم را به شما
معرفی می کنیم که می توانید هر روز انرا انجام
دهید .بهترین زمان برای انجام این سیکل صبحها
قبل از صرف صبحانه اســت ،بدین ترتیب اماده
می شــوید تا روزی ارام و شاد را اغاز کنید و از
حوادث ناگهانی که امکان دارد باعث خشم شما
شوند در امان بمانید.
شــروع -دروضعیــت دو زانــوروی زمین
می نشــینیم .کف دســت ها را روی ران ها می
گذاریم .یک دم و بازدم عمیق می گیریم و حدود
یک دقیقه در این حالت می مانیم.
وضعیت سجده -اهسته از حالت نشسته به
وضعیت ســجده می رویم .به جلو خم شده کف
دســت ها و ساعدها و پیشانی را روی زمین می
گذاریم .پاها ثابت ،در حالت دو زانو باقی بمانند.
10ثانیــه با تنفــس طبیعــی در این وضعیت
توقف می کنیم.
وضعیت گاو -در حالی که کف دســت ها و
زانوهایمان روی زمین است بلند می شویم طوری
که دســت ها و ران ها عمود بر زمین باشند .دم
عمیق می گیریم و ســروگردن را به سمت باال
می کشیم .پشــت را به داخل قوس می دهیم.
در ایــن وضعیــت 10ثانیه بــا تنفس طبیعی
توقف می کنیم.
وضعیت دم گربه -از وضعیت گربه ،به وضعیت
دم گربه می رویم .دست چپ را همراه پای راست
از زمین بلند می کنیم و صاف وکشیده در باال نگه
می داریم .ســر روبه رو ،پای چپ و دست راست
عمود بر زمین باشند ،با تنفس طبیعی 10ثانیه
در این وضعیت می مانیم.
وضعیت سگ ســرپایین -از وضعیت دم
گربه ،به وضعیت ســگ سرپایین می رویم .کف
هر دو دست و کف هردوپا روی زمین باشد .کفل
را باال می کشــیم .زانوها و ارنج ها کامال صاف و
کشیده باشند .با تنفس طبیعی 10ثانیه در این
وضعیت توقف می کنیم.
وضعیت گربه -از وضعیــت گاو به وضعیت
سیکل را مجددا تکرار می کنیم .دردوردوم ،در
گربــه می رویــم .در حالی که دســت ها و ران حرکت دم گربه ،جای دست ها و پاها در سمت
هایمــان همچنان ثابت و عمود بر زمین اســت چپ و راست عوض می شوند.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
43 صفحه 44
منطق نیایش
نویسنده :سوامی چیداناندا
برگردان :سارا توحیدی
خداوند نه تنها بلند مرتبه و متعالی است ،بلکه
در سرتاسر جهان حضور دارد .حضور خداوند نه
تنهــا همه جا بوده ،بلکه جای گرفته در درون و
قلب هر موجودی می باشــد ،اما سوال این است
که چرا نائل شــدن به چیزی که از هر چیز و هر
کس در این جهان به ما نزدیک تر اســت چنین
سخت می باشد؟
چنانچه سر خود را به سوی دیگری بچرخانید،
نزدیک ترین چیز هم در کنار شما قابل مشاهده
نخواهد بود .مســئله این جاست که هیچ نقص و
کاستی در ارتباط با خدا وجود نداشته و حضور او
در همه جا بال اشکال است .مشکل از نگاه ماست
که به سوی دیگری معطوف شده است .لذا همه
چیز به تصمیم و نگرش ما بستگی دارد.
همه ی قدیسان و عرفا اینگونه نیایش می کنند،
« اه خدایــا ،موهبت ذکــرت را به من عطا نما و
ذهنم را تنها به خودت مشغول کن .بگذار تمامی
وجودم فقــط نظاره گر تو بوده و از شــنیدن و
نگاه به غیراز تــو بپرهیزم .بگذار نامت ،صفاتت،
شکوهت و ستایشــت را از زبان عرفا ،عالمان و
کتب اسمانی بشنوم .چشمانم را از دیدن و ذهنم
را از اندیشیدن به غیر از خودت باز بدار».
44
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
از این طریق درک و شعورمان را خدایی بنما
و اجازه بده استعداد و شعورمان به سوی تو سیر
نماید .توفیق فرما تا ذهن و وجود خود را از توجه
به چیزی غیر از هدف واال که تعالی و کمال است
باز بداریم.
بنابراین ،صبحگاهان به درگاه ایزد متعال دعا
می کنیم تا این قدرت و اراده را به ما عطا فرماید.
او را می ستاییم .همین مسئله ،نیایش ما را دچار
سرگشــتگی و تناقض می نماید ،چراکه همه ی
کتب اســمانی ،پیامبران و مذاهب ،خدا را واقف
به همه چیز (عالم مطلق) دانسته اند .با این وجود،
ایا خداوند از گرفتاری و مشکالت ما اگاه نیست؟
اگر او بر همه چیز وقوف داشته و به موقعیت ما
اگاهــی دارد ،چه نیازی به دعا وجود دارد؟ ایا او
نمی داند و نمی تواند همه چیز را درست کند؟
یک طفل قادر نیست نیاز خود را به زبان اورد.
اما مادر با عشــق و محبتی کــه دارد به صورت
غریزی مشــکل طفــل که به جهــت دل درد
می گریــد را در می یابد .خداونــد فراتر از والدین
اســت .با چنین ویژگی هایی برای خدا ،چرا باید
بــا دعا و نیایش همه چیز را به زبــان اورد تا او
بداند؟ ایا او احتیاج دارد که کسی به او بگوید؟ او
دیده ،گوش ،قلب قلب و ذهن ذهن ماست .پس
هدف از دعا چه بوده و معنی ان چیست؟ زمانی
که می گوییم « :دعا قادر است بر همه چیز غلبه
کند ،».با این تناقض روبرو می شویم.
وقتی لباســی کثیف می شــود ،برای تمیزی
دوباره ی ان نیاز به اب داغ و شوینده داریم .اب
و صابون نیازی به لباس ندارند و می توان از ان ها
در موارد دیگر نیز استفاده کرد .اما علت استفاده
از ان ها احتیاج لباس کثیف به اب و صابون
اســت .بنابراین هنگامــی که لباس کثیف
در مجــاورت اب و صابون قرار می گیرد ،به
پاکیزگی اولیه ی خود باز می گردد.
منطق نهفته در هــر نیایش نیز همین
است .بنابراین منطق دعا نه از ان جهت است
که خدا نیاز به ذکر داشته و چیزی نمی داند،
بلکه او عالم بر همه چیز اســت و دعای ما
برای منفعت خودمان می باشد تا از ارتباط با
او نائل به فیض شویم .دعا در تمامی مذاهب
دنیا دارای جایگاه ویژه و جنبه های عرفانی
می باشد .همه ی مذاهب به اهمیت دعا تاکید
دارند و این نیز نه به خاطر ان اســت که ما
چیزی را می گوییم که خداوند ندانسته و به
ان احتیاج دارد ،بلکه نفس نیایش است که
ما را متعالی ســاخته ،تطهیر نموده و قابل
فیض می نماید .به همین دلیل اســت که
دعا می کنیم.
با این حال بیایید به درگاه خداوند متعال
دعا کنیم تا با موهبت او خود را پیوسته در
ارتباط بــا وجود حق تعالی قرار دهیم .این
بزرگ ترین چیزی است که بشر به ان نیاز
دارد .در حالت عبادت اســت که انسان به
باالترین اسایش و سعادت خود دست یافته
و تحقق ســفر روح ،تکمیل سفر اخروی و
رسیدن به سرمنزل مقصود مهیا می شود.
لطف و تبرک روح واالی الهی مشــمول
ان هایــی خواهد بود کــه از موهبت باری
تعالی برخوردار می شــوند .خداوند همه را
مشمول عنایت خود قرار دهد. صفحه 45
پن
جم
چاکراها؛ گردونه های انرژی
چاکرای سوم ،خورشید درخشان درون
عطیه عظیمی
در قسمت های گذشــته گفتیم که چاکراها
مراکز انرژی هســتند که در کالبــد اختری ما
جای دارند .ما هفت چاکرای اصلی داریم که بر
روی کانال مرکزی یا سوشــومنانادی قرارگرفته
اند .هرچاکرا بنابه جایــگاه خود وظایفی دارد و
مســئول کنترل نواحی مشخصی از بدن است.
افکار و اعمال منفی چاکراها را می بندند و انها
را ســد می کنند .اگرچاکرایی بسته باشد انواع
و اقســام مشــکالت و بیماری ها می توانند به
سراغمان بیایند .با پاک کردن چاکراها می توانیم
این مشــکالت را به مرور حل نماییم .تا کنون با
پاکسازی چاکرای اول و دوم اشنا شدیم ،و دیدیم
که پاکی و بی گناهی و ارامش انها را باز می کند.
در این قسمت به پاکسازی چاکرای سوم یعنی
مانی پورا می پردازیم.
همراه با تنفسی عمیق توجه خود را به ناحیه
شــکم ،کمی باالتر از ناف متمرکز کنید ،در این
ناحیه دایــره زرد کوچکی تصور کنید که مانند
خورشید درخشان و زیبایی در جهت عقربه های
ساعت می چرخد و نورافشــانی می کند .حلقه
نورانی و درخشــانی را در این منطقه احساس
کنید کــه در حال گردش اســت .این حلقه به
زیبایی می درخشــد و می چرخد .این قسمت
چاکرای شبکه خورشیدی ماست که مرکز انرژی
هــا و افکار و باورهای ما در مورد نیرو و قدرت و
سلطه جویی می باشد ،وظیفه این چاکرا اعتماد
به نفس ،تامین قدرت درونی و اراده ،توانایی های
ذهنی و مسئولیت پذیری ،قدرت تصمیم گیری،
قضاوت صحیح ،مستقل بودن و در سطح باالتر
باعث خرد و تعــادل در روابط بین ما و دیگران
می باشــد .گاهی ممکن اســت این چاکرا فعال
نباشد و گاهی ممکن اســت بیش از حد فعال
باشــد که در هر دو صورت نشــانه خارج شدن
از تعادل این چاکرا می باشــد و نیاز به تنظیم و
تعادل این چاکرا وجود دارد .فعالیت بیش از حد
در این ناحیه موجب مسائل و مشکالتی می شود
از قبیل پرخاشگری ،ریزبینی بیش از حد ،سوء
استفاده از قدرتها ،کنترل بیش از حد افراد ،کمال
گرایی در هر کار ،بیــش از حد منطقی بودن و
مشکالت گوارشی .فعال نبودن این ناحیه موجب
بی انگیزگی ،عدم وجود اعتماد به نفس و عزت
نفس و نداشــتن هدف در زندگی و پوچ گرایی
میشود .عالئم ذکر شده نشانه هایی از خارج شدن
چاکرای شبکه خورشــیدی از تعادل است .به
صورت ذهنی این دروازه انرژی را ببینید یا حس
کنید که ایا در ان ناحیه لکه ها یا تیرگی هایی
وجود دارد یا خیر؟ تمام ترس ها و تیرگی ها را
به نور مقدس و وجود برتر و نور الهی بسپارید و با
خود تکرار کنید که من تمام ترس ها و کشمکش
های مربوط به قدرت طلبی و سلطه جویی را به
نور شفابخش درونی ام می سپارم .نفس عمیقی
بکشــید و تکرار کنید که من همین حاال نیرو و
تســلطی کامل و بی نقص دارم .ببینید یا حس
کنید که چاکرای شبکه خورشیدی به طور کامل
پاک و متعادل اســت و این جمله تاکیدی را ادا
کنید که من در نهایت محبت بدون هیچ هراسی
تمام نیروهای خود را مــی پذیرم .این نیرو که
نیروی یگانگی با خداوند و تمام خلقت اســت،
انگیزه ناب عشق دارد و در خدمت همه هستی
است .نفس عمیق و روح بخشی بکشید و تکرار
کنید که من با این نیروی عشق ،روزهای دوست
داشتنی و هماهنگ و متعادل برای خویش و تمام
افرادی که با من در تماس هستند ،می سازم.
چاکرای سوم یعنی چاکرای مانی پورا که در
ناحیه شکمی واقع شده شامل اندام های گوارشی
ماست .حرص ،طمع ،خست ،عادات نادرست در
تغذیه ،و هرگونــه نگرانی بخصوص از نوع مالی
این چاکرا را می بنــدد .گرفتگی در این چاکرا
مشکالت گوارشی و همچنین مشکالت مالی را
در زندگی ما بوجود می اورد.
سخاوت ،بخشش ،شــکرگزاری این چاکرا را
پــاک و باز می کنند .اگر به این اعتماد داشــته
باشــیم که خداوند روزی تمام موجودات عالم را
همه روزه می رســاند ،دیگر نگــران روزی خود
نخواهیــم بود .بدین ترتیب با شــکرگزاری این
چاکرا باز شده و مشــکالت گوارشی و مالی به
مرور حل می گردند.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
45 صفحه 46
هماهنگی در خانه
مترجم :حامد رنگین کمان
ایا تابه حال وارد اتاقی تمیز و بدون درهم ریختگی شــده اید که در انجا
احســاس راحتی بی درنگ کنید؟ شاید مبلمانش کاربردی و راحت باشد و
فضای باز زیادی داشته باشد .یا شاید هم چشمتان به سمت یک نقاشی زیبا
یا گیاهی سرسبز جلب شود و نور مالیم خورشید از پنجره ای به داخل بتابد.
ان اتاق ممکن است از اصول یک نظام معماری و طراحی هند باستان به نام
واستو پیروی کند .همان طور که با تمرین یوگای خود پرانا (نیروی زندگی)
را در بدنتان پرورش می دهید ،واســتو نیز می تواند به شما کمک کند تا در
فضاهای فیزیکی احساس مثبتی ایجاد کنید.
واســتو رهنمودهایی برای ساخت وساز ســاختمان ها (معابد ،مشاغل و
خانه ها) و چیدمان وســایل و اجسام داخلی برای به حداکثر رساندن انرژی
مثبت ارتعاشــی ارائه می دهد .واســتو با رعایت جهت های اصلی (شمال،
جنوب ،شرق ،غرب) ،استقبال از انرژی از جانب خورشید و ارج نهادن به پنج
عنصر ،بر همســویی ساختارها با قوانین طبیعت متمرکز است :خاک ،اب،
اتش ،باد و عنصر اسمانی (اثیر).
هدف نهایی واســتو مدیریت انرژی در داخل یک مکان می باشد ،مشابه
نحوه کار فنگ شــویی چینی که برای تولید هماهنگی بین مردم و محیط
انهــا ،چی (انرژی جهانی) را پــرورش می دهد .طبق برخی تخمین ها ،این
علم خواهر یوگا ،ایورودا و جیوتیش (طالع بینی ودایی) هزاران سال کهن تر
از فنگ شــویی است که ریشــه های ان را می توان در وداها جستجو کرد
مجموعه ای 3000ساله از شــعرها و سرودهای نیایشی سانسکریت کهشالوده ی الهیات هندو را تشکیل می دهد.
با اســتفاده از اصول واســتو ،نظام
معمــاری و طراحی باســتانی ،خانه
خــود را بــه یــک جایــگاه مقــدس
شفابخشی تبدیل کنید.
توسط اماندا تاست
انرژی اتش بر جنوب شرقی حاکم است که در خانه ی واستو شما می توانید
اشپزخانه را در انجا مشاهده کنید :اجاق ها و سطوح تهیه ی مواد غذایی رو به
سمت شرق می باشند تا بیشتر به قدرت پایداری اتشین و مغذی ان بیفزاید.
کاتلین کاکس ،مشاور واستو اذعان دارد که مراقب پالت رنگتان باشید .قرمز
روشن و نارنجی می تواند گرمای زیادی را در این منطقه ایجاد کند؛ در عوض
یک رنگ ارغوانی انتخاب کنید.
واستو به طور سنتی بر سازماندهی ساختمان ها بر مبنای چارچوبی به نام
واستو پوروشا مانداال -نموداری هندسی که به طور نمادین نشانگر کیهان
می باشــد ،تمرکز می کند .این طرح با تقلیــد از الگوهای موجود در جهان
طبیعی جریان مثبت انرژی را رواج می دهد .چارچوب مانداالی یک ساختار
46
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 47
به گونه ای قرار گرفته اســت که پیرامون ان با جهت های اصلی یا چارچوب
زمین همسو باشد تا بیشتر با نیروهای خورشیدی و کیهانی همسو شود.
مایکل بوردن ،طراح واستو خاطرنشان می کند" :هندسه مانند یک چنگال
کوک عمل می کند تا خانه پر از انرژی زمین و ســتاره ها شود تا با نیروهای
کیهانی تقویت کننده حیات با ارتعاش دربیاید ".هر چارچوب مانداال ،صرف
نظر از ابعاد ان ،دارای گوشــه ها و نواحی مرکزی مرتبط با انرژی های عناصر
خاک ،باد ،اتش ،اب و عنصر اســمانی (اثیر) می باشد -و اتاق ها ،مبلمان و
لوازم خانگی به گونه ای قرار گرفته اند که با عناصر مربوطه مطابقت داشــته و
انها و مزایای خاصشان را به حداکثر برسانند.
منطقه شمال شــرقی خانه دارای عنصر اب می باشد و فضای ارام بخشی
را برای مراقبه ایجاد می کند .عنصر خاک در جنوب غربی واقع شــده است
مکانی برای استراحت عمیق .جنوب شــرقی اتش را جمع می کند و اینمکانی سنتی برای یک اشپزخانه می باشد .منطقه شمال غربی باد را تامین
می کند که تحرک و اشــتراک ایده ها را ترغیب می کند و به عنوان یک اتاق
نشیمن یا فضای عمومی ایده ال است .عنصر اسمانی (اثیر) در بخش مرکزی
جمع می شود که یک منطقه مقدس لحاظ می شود که باید باز نگه داشته شود
تا انرژی قوی ان بتواند رو به بیرون منتشر شود و به کل ان فضا انرژی دهد.
خانه های واســتو طوری طراحی شــده اند که از شمال و شرق نور مالیم
افتاب را در اختیار شــما قرار می دهند و دارای خطوط دیداری هستند که
به انرژی کیهانی اجازه می دهنــد ازادانه حرکت کند .با محدودکردن انچه
در صفحه نمایش است و انتخاب قطعات بزرگ تر (مانند مبلمان و فرش) که
متناسب با فضا هستند ،در عین حالی که احساس بازبودن را ایجاد می کنید،
می توانید جریان مثبت را رواج دهید.
خانه های واســتو طوری ترســیم شــده اند که دیوارهای پیرامونی برای
دسترسی به چارچوب انرژی طبیعی زمین ،رو به جهت های اصلی هستند.
ساکنان با طراحی فضای داخلی خانه هایشان برای مواجهه با جهت های فرعی
می توانند خودشان را با مکان های استراحت طبیعی عناصر پنج گانه همسو
کرده و حداکثر مزایای تاثیرات ارتعاشی مربوطه را دریافت کنند .سیلورمن
می گوید به عنوان مثال ،اگر تخت به گونه ای قرار گرفته باشد که بتوانید باالی
ســرتان به سمت شرق باشد (با هوشیاری مرتبط است) یا به سمت جنوب
باشــد (انرژی شفابخش) ،شما را برای استراحتی عمیق سوق خواهد داد .به
همین ترتیب ،هنگام کار یا تحصیل ،قرارگیری رو به شمال شرقی می تواند
ضمن افزایش تمرکز و خالقیت ،ذهنتان را زالل و هوشیار نگه دارد.
تمرین شــما :مرســوم اســت که هنگام تمرین یــوگا (مخصوصاً برای
خوشــامدگویی به خورشید صبحگاهی) رو به شرق باشید زیرا این امر شما
را با حرکت زمین همســو می کند .سیلورمن اذعان دارد که قرارگیری رو به
شمال نیز قابل قبول است ،زیرا این کار عملکرد مغز را بهینه می کند.
اگرچه شــما نمی توانید در متون قدیمی ،مشاوره ای برای طراحی داخلی
پیدا کنید ،اما می توانید اصول اصلی واتســو و تاثیــرات عناصری ان را در
خانه تان بگنجانید تا بتوانید یــک جریان هماهنگی ایجاد کنید و تغییرات
مثبتی را در نحوه ی احساس خود تجربه کنید.
"شــما می توانید واتسو را در هر خانه ای به کار بگیرید و درست مثل یک
تمریــن یوگا یا مراقبه ،گاهی اوقات بالفاصله متوجه یک تغییر چشــمگیر
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
47 صفحه 48
خواهید شد .دفعات دیگر اســتفاده مداوم از ان است که تفاوت را ایجاد
می کند ".دکتر شری سیلورمن ،بنیان گذار طراحی تعالی و نویسنده واتسو
می گوید :طراحی خانه متعالی دارای هماهنگی با طبیعت اســت .حتی
تغییر محل قراردادن سر تخت خود یا استفاده از محصوالت تمیزکننده
ارگانیک بیشتر می تواند به تغییر فضای شما کمک کند و به شما امکان
استراحت عمیق تر و سالمتی بهبودیافته را بدهد.
کاتلین کاکس ،مشــاور واتسو و نویســنده کتاب ماده های فضایی که
کتابی برای طراحی می باشــد و از نظام قدیمی تجلیل می کند ،می گوید:
"انچه یوگا برای بدن انجام می دهد ،واتسو ان را برای خانه انجام می دهد".
"هدف این اســت که یک فضای شفابخش و سالم ایجاد کنید که در ان
احساس ارامش کنید".
اما این امر به خودی خود اتفاق نمی افتد .طراحی باید عمدی باشد .مایکل
بوردن ،طراح واتســو در نلسون نیوزلند می گوید ،فضاهای فیزیکی دارای
ارتعاشاتی هستند که بر نحوه ی احساس ما تاثیر می گذارند و می توانند به
رشــد سکوت درونی ،ارامش و خشنودی کمک کنند" .شما با زندگی در
یک فضای واستو به ارامی با قوانین طبیعت همسو می شوید تا زندگی بهتر
و مرفه تر ،شاد و ارامی داشته باشید".
48
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
واتسوی کنونی
برای تعادل بهتر انرژی در فضای موجودتان از این نکات بهره بگیرید.
.1مرکز ،مقدس اســت .منطقه میانی یک خانه یا ســاختمان ،به نام
براهماستانا (واژه سانسکریت برای "ایجاد تمامیت") ،نقطه مرکزی است
که در ان تمام انرژی جمع و پراکنده می شود .گفته می شود که این منطقه
مقدس ترین و قدرتمندترین منطقه در یک فضا است و به همین ترتیب،
باید باز باشد -فاقد مبلمان و سیم کشی باشد تا پذیرای جریان پرانا باشد.
.2یک محل مراقبه ایجاد کنید .به گفته واســتو ،منطقه شمال شرقی
یک خانه به عنصر اب مرتبط اســت و یک فضای ارام بخش محســوب
می شــود .این منطقه برای ایجاد یک منطقه ذن ایده ال است که شما در
انجا می توانید مراقبه و تمرینات یوگای خود را تعمیق بخشــید .با چند
جسم مقدس در اینجا یک محراب بسازید و پرده های پنجره را تا انجا که
ممکن است باز نگه دارید تا انجا نور کافی دریافت کند.
.3خانه تکانــی کنید .از ماری کوندو الهام بگیرید و اندازه ان را کاهش
دهید .شلختگی کشش انرژی منفی دارد که می تواند شما را تحت تاثیر
ناخوشــایند قرار داده و ایجاد استرس کند .هنگامی که سطوح تمیز و باز
باشند ،انرژی مثبت جریان می یابد.
.4رنگ هــای خــود را مالیم تر کنیــد .رنگ های خاکــی و خاموش
ارامش بخش هســتند و حس اتصال به طبیعــت را تقویت می کنند .از
نازک کاری نرم و تســکین دهنده و مات استفاده کنید که کم وکاستی ها
را پنهان کند. صفحه 49
رنگ امیزی مانداال
رنگ امیزی مانداال باعث افزایش تمرکزوارامش روح می شود.
برای رنگ امیزی مانداال از نقطه مرکزی شروع کنید و از درون به بیرون بروید.
انتخاب رنگ ها دلبخواه است .اگرازرنگ های اکلیلی استفاده کنید مانداالی شما
جلوه ی خاصی پیدا می کند.
تصویرمانداالی رنگ امیزی شده خود را برای ما بفرستید.
اسامی سه نفراول در شماره اینده اعالم و جوایزنفیسی به انان اهداء خواهد شد.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
49 صفحه 50
یادداشتهای یک یوگی
ژیال حاتمی
یادداشت کردن اهداف ،برنامه ها و کارهای روزانه راه بسیارمفید وموثری
برای یادگیری وهمچنین دانستن میزان پیشرفت مان در همه ی امورزندگی
اســت .شما خواننده ی عزیزهم می توانید یادداشت های مرتبط با تجربه ها
وتمرین هــای روزانــه ی یــوگا ومدیتیشــن خود را برای ما بفرســتید تــا دراین
صفحه به چاپ برسانیم.
فکر می کنم خداوند موهبت مربی یوگا شدن را
به من هدیه داد و به این وسیله مرا بیشتر با یوگا
مانوس کرد.
کدامیک از مسائل زندگی ام را مطرح کنم .بهر
حال سن و ســالی گذرانده ام و مسائل گوناگون
اجتماعی ،سالمتی ،اقتصادی ،خانوادگی و ضربه
ای عاطفــی و...و ...را تجربه کرده ام .بعد از کمی
فکر کردن ،احساس کردم بهتر است از تجربه ی
بسیار جدیدم که در این چند سال اخیر داشته ام
با شما صحبت کنم .چطور شد که به مربی گری
یوگا عالقه مند شدم و به عنوان حرفه به ان نگاه
کردم؟ زیرا با تمام رگ و ریشــه ی بدنم احساس
کــردم که این در همه ی امــور زندگی من تاثیر
خواهد گذاشت .رشته ی اصلی من تدریس است
و در مترجمی فرانسه و انگلیسی تحصیل کرده ام
اما همچنین به علت عالقه به موسیقی از سنین
جوانی به یادگیری و در حــال حاضر به اموزش
موسیقی هم مشــغول هستم .پس می بینید که
رشــته های پراکنده ای را در زندگی دنبال کرده
ام و حتی زمانی که در المان بودم به طب سنتی
ایرانی عالقه مند شدم و شروع کردم به یادگیری
روغن گیری طبیعی و مشــتقات ان و همینطور
تغذیه ی سالم و گیاهی و عالقه به طبیعت و گل
کاری و گیاهان سبز.
اما ........روزی یکی از دوستان به من زنگ زد و
گفت توری در شــهر کوهرنگ اجرا می شود زیر
نظــر یکی از مربیان پیشکســوت و فرهیخته ی
یوگا و من را تشــویق به رفتن به این تور کرد .در
نوجوانی عضو تیم بسکتبال بودم و بعدها ایروبیک
و پیالتــس و یوگا را ادامــه دادم اما هیچ وقت به
50
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
عنوان مربــی و حرفه به یوگا فکــر نکرده بودم.
خالصه اینکه همراه این تور رفتم .در شرایطی به
این ســفر رفتم که برای یکی از عزیز ترین کسانم
مشــکل ســامتی پیش امده بود و من کامال از
جهت ذهنی بهم ریخته بودم .این پیشکسوت عزیز
در حال پیاده روی 6صبح همچنان که از مناظر
زیبای طبیعی و رودخانه و دشــت و دیدن چرای
گوســفندان گذر می کردیم به ما توصیه کرد که
در سکوت به همه ی اطراف فقط نظاره کنید زیرا
ذهن شما در همان جایی هست که باید باشد و به
انچه که در ذهنتان می گذرد بنگرید .به بودنتان
و حضور توجه کنید و کــم کم به ان چیزی که
باید ،تسلیم باشید ،تسلیم بمانید و نگرش خود را
باال ببرید .در ان ســفر فقط شاید من و یا دو سه
نفر دیگرمربی نبودیم و بقیه ی همسفرانم مربی
یوگا بودند .از همان لحظه چه به ذهن من امد و
یا تحت تاثیر چه انگیزه ای از یوگا قرار گرفتم که
مصمم به گرفتن مدرک مربیگری شدم.
بعد از امدن بــه تهران محل و ادرس ثبت نام
را جســتجو کردم و همه چیز از همان جا شروع
شــد و البته راه پر چالشــی برای من بود زیرا با
توجه به مشکالت خانوادگی ،بیماری عزیز و بهم
ریختگی های ذهنی و با شــرایط کاری ،تصمیم
بسیار مشــکلی بود .اما شدیدا پیگیر ماجرا شدم
و زمانی که کالس های تئوری یوگا را با اســاتید
مختلف می گذراندم چنان مطالب برایم جالب بود
که تمام مشکالتم در مدت بودن درکالس حتی
مریضی عزیزم را فرامــوش می کردم .بعد از این
دوره امتحان کتبی دادیم و بعد هم عملی و ناگفته
نمانــد که من برای بــار اول موفق به گرفتن این
مدرک مربیگری نشــدم و باز با دوره ی عملی و
امتحان مجدد و تالش زیاد زیر نظر اساتید مختلف
خوشبختانه توانستم مدرک مربیگری را بگیرم و
بعلت عالقه ام و فوایدی که برایم داشت تا جایی
که توانستم در همه ی همایش ها و کارگاه های
مرتبط با یوگا شرکت کردم .همانطور که می دانید
وقتی انسان به طریق درست در راهی گام بر می
دارد تمام کاثنات با او یکسو می شود .جالب این
است که به محض اینکه مدرکم را گرفتم از یکی از
ارگان های بسیار معتبر و معروف به من پیشنهاد
کار شد .ناگفته نماند که با دلهره این کالس شروع
شــد اما همینکه چند دقیقه از کالس گذشــت
اعتماد به نفس و قدرت کالم و تمام اموزه هایی که
از یوگا و حتی از درس های ذهنی سایمونتولوژی
که در دانشگاه گذرانده بودم و حتی باالتر و بهتر از
همه درس های معنوی که از کالس های عرفانی
مثنوی و حافظ یاد گرفته بودم همه با قدرت کامل
به کمکم امدند .کالس انچنان عالی برگزار شــد
که از دو باشــگاه خوب دیگر هم به من پیشنهاد
کار شد و خوشبختانه همه ی پرتوجویان از کارم
راضی هستند .و اما باالترین و بزرگترین هدیه ای
کــه یوگا به خود من داد پذیــرش باالیی بود که
در زندگی پیدا کردم و تسلیم شدن در جایی که
عالوه بر تالشم دیگر از دستم کاری ساخته نیست
و واقعا یوگا به من اموخت چطور انچه را که نمی
توانم تحمل کنم درمان کنم و چگونه انچه را که
نمی توانم درمان کنم تحمل کنم .جالب است که
با پذیرش و تســلیم ،بسیار ارامتر و خوشحال تر
هستم .شاید در این رابطه دریافتم که باید هر چند
وقت یکبار حتی ادم های زندگی ام را بهتر انتخاب
کنم و در حال حاضر بطور واقعی یوگا به من درس
زندگی واقعی ،ارامش بیشــتر ،پذیرش بسیار باال
(در همه ی مسائل زندگی ام) و همچنین انعطاف
بیشتری در همه ی امور به من داد .من خوشحالم
که به ناگهان وارد دنیای یوگا شده ام و به همین
دلیل حتــی اکثر ترجمه هایی را که از قبل برای
موسسات مختلف در زمینه های مختلف انجام می
دادم در حال حاضر بیشتر در زمینه ی یوگا انجام
می دهم و احســاس می کنم همه ی خانواده و
اطرافیانــم هم از یوگی بودن من از جهت رفتاری
بی نصیب نمانده اند .اعتــراف می کنم در مورد
تدریس موســیقی نیز از یوگا بهره می برم زیرا با
تنفس های صحیح و درســت نشستن و تمرکز
کافی به این حرفه بهتر می پردازم .و خالصه اینکه
با کم شدن تنش ها و اضطراب ها و افزایش قدرت
خالقیت در حال حاضر بســیار ارام وراحت ،و از
دنیای یوگا سپاسگذارم. صفحه 51
دوازده اردیبهشت 1400
نویسنده :ایدا شاهی بیک
۱۲اردیبهشــت ۱۴۰۰تو حیاط زیر شیرونی
نشستم و صدای بارون رو می شنوم .اسمان ابری
و گرفته رعد و برق هر از گاهی نقطه ای ازاسمان
رو روشــن میکنه .بوی خاک ،بــوی بارون ،بوی
یاس امین الدوله ،تصاویر شــروع این راه زیبا رو
برام تداعی میکنه تصاویر اولین روزرفتن به کالس
یوگا ،مثل رعدو برق نقطه های مختلف اســمان
ذهنم رو روشــن میکنه .مجله دانش یوگا رو نگاه
میکنم شــماره ۱۴۹تا صفحه ۳۹مطالعه کردم .
صفحــه بعد .صفحه “ ... ۴۰شــما خواننده عزیز
هم میتوانید یادداشت های مرتبط با تجربه ها و
تمرین های روزانه یوگا ومدیتیشن خود را برای ما
بفرستید تا در این صفحه به چاپ برسانیم “ .بی
معطلی مداد و دفترچه دلنوشته هام رو برداشتم
و هر صاعقه ای که خاطره ای رو روشــن میکرد و
با صدای بلند فریاد میزد یادداشــت کن رو روی
صفحه سفید دفترچه نوشتم.
اردیبهشــت هفت ســال پیش بود که یوگا رو
شروع کردم ســال اول فقط تمرین های یوگا رو
هفته ای یک بــار و در کالس یوگا انجام میدادم
انگیزه ای واسه انجام دادن تو خونه نداشتم فقط
سر کالس .یک ســال گذشت نمیگم پیشرفت
نداشتم ولی پیشــرفتم خیلی کم بود .سال دوم
چون خیلی با هم کالســی ها نزدیک شده بودم
انگیزه و شــوقم برای رفتن به کالس بیشتر بود
لحظه شماری میکردم برای یکشنبه ها و بادیدن
تمرینات و پیشرفت دوســتانی که در خونه هم
تمرین میکردن تصمیم گرفتــم هفته ای یکبار
هــم خونه تمرینات رو انجام بدم .دومین ســال
گذشت و من پیشرفت قابل مشاهده ای در بدنم
احساس میکردم و مهم تر اینکه عاشق یوگا شده
بودم انگیزه بیشتری داشتم عالقه داشتم به رفتن
در حرکت ماندن در حرکت و حس رهایی بیرون
امدن از حرکت .ســال سوم با خودم عهد کردم
هفته ای ســه روز یوگا کنم و هدف گذاری کردم
هر ماه یک حرکتی که برام مشکل بود رو انتخاب
میکردم و تمرین میکردم در انتهای ماه تغییراتی
شگفت انگیزی میدیدم .درپایان سال ۱۲حرکت
که برام ســخت بود رو خیلی بهتر انجام میدادم
خیلی پیشرفت داشتم و خوشحال از این پیشرفت
و عاشق تر از سال قبل ماه قبل و حتی روز قبل .
سال چهارم دوست داشتم دانش یوگام رو باال ببرم
فیلم های متعددی دیــدم از روش های مختلف
و حرکتهــای مختلف یوگا و فوایدشــون و تعداد
زیادی کتاب یوگا خریــداری کردم و خوندم این
جا بود که با مراقبه عمیق تر اشنا شدم و مراقبه
روشروع کردم یک سال گذشت و تصور واضحی از
مراقبه پیدا نکردم و ولی عجله نکردم تجربه بهم
ثابت کرده بود یوگا پروسه ای زمانبره .سال پنجم
خیلی اتفاقی یکی از همکالسی هایی که همیشه
کنارم بود (و من گاهی به گفته اســتاد به ایشون
در رفتن به برخی حرکات کمک میکردم ) به من
گفــت ایدا تو مربی یوگای بــا حوصله و صبوری
میشی .این جمله یه حس عجیبی به من داد منو
به این فکر انداخت شایدبشم شاید واقعا باید مربی
یوگا بشــم .دوره تئوری رو همون سال گذرونم و
منتظر برای دوره مربیگری ..همزمان کنار استادم
در کالســهای مختلف شرکت میکردم تا با نحوه
تدریس و اصالح حرکات پرتوجوها با محدودیت
ها و موانعی که برای رفتن به حرکت دارن اشــنا
بشم و از تجربیات گرانبهای استادم استفاده کنم.
سال ششم از زمان شروع یوگا دوره مربیگری بین
المللی یوگا رو شــرکت کردم و دوره ایورودا رو
گذروندم و هر چه بیشــتر در دنیای یوگا غوطه
ور شدم دنیای جدیدی برای خودم ساخته بودم
دنیای که هر ثانیه اش پر شده بودبا اسانا پرانایاما
ایورودا و مراقبه .بله مراقبه ،با درکی عمیق تر و
قابل لمس تر از قبل .تغییرات زیادی در تغذیه
دادم حذف هر گونه روغن و مصرف روغن زیتون
یا ارده کنجد حذف شکر های مصنوعی شش روز
در هفته گیاهخواری و ..و در سال هفتم دنیای
من همچنان ادامه پیدا کرد سه روز در هفته یک
ساعت و نیم تمرین و سه روز دیگه نیم ساعت .
هر روز سه وعده غذای روح زمان طلوع خورشید
زمانی که خورشید وسط اسمونه شهرمه و زمان
غروب خورشید مراقبه .و تغذیه ای ساتویک من
از یــوگا یاد گرفتم تمام منابع برای زندگی رو از
مادرزمین از طبیعت از اسمان از گل ها از ابر ها
از باد از باران بگیرم .از یوگا یاد گرفتم انرژیم رو
از خورشــید و ارامشــم رو از ماه بگیرم .از یوگا
یاد گرفتم هر ثانیه دم و بازدمم رو ببینم صدای
دم و بازدمم رو بشــنوم و شــکرگزار این نعمت
الهی باشــم .و میخوام در اینده این اجازه رو به
پرتوجوهای عزیزم بدم تا خودشون تجربه کنن
این مسیر زیبا ،نورانی و سراسر عشق رو که برای
هر کس با توجه به زندگی و گذشته ای که داشته
و هدفی که براش افریده شــده متفاوته .فقط
میخوام بهشون بگم یوگا خیلی چیزها به من یاد
دادمهمتریــن چیزی که یاد گرفتم این بود که :
یوگا پروســه ای زمانبره و نیاز به صبر داره یوگا
صبوری رو به من یاد داد .
و ۱۳اردیبهشت ۱۴۰۰ایمیل به مجله دانش
یوگا ارسال شد.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
51 صفحه 52
داتکس اه؛ نوشیدنی اهی سم زدا
تهیه و تنظیم :شیمال خان
دتاکس خیار ومرکبات
دتاکس خیارومرکبات سرشاراز ویتامین " "Cاست و خاصیت سم زدایی و چربی سوزی
فراوانی دارد .این ترکیب برای پاکسازی دستگاه گوارش بسیارموثراست .مرکبات شامل
انزیم هایی هستند که خیلی سریع چربی ها را می سوزانند .خیار در هیدراته کردن بدن
اهمیت ویژه ایی دارد .مواد مغذی خیار برای شادابی و زیبایی پوست مفید است.
دتاکس خیار را می توانید با مرکباتی مثل پرتقال و لیموشیرین تهیه کنید .لیموشیرین
باعث تحریک کبد شده سموم را از بین می برد .پرتقال کلسترول خون را کاهش داده و
فشار خون را تنظیم می کنند .خیار موجب کاهش اشتهای کاذب و افزایش متابولیسم
بدن می شــود .اگر به دتاکس خیار و مرکبات ،نعناع را هم اضافه کنید خاصیت انتی
اکســیدانی پیدا می کند و همچنین موجب خــوش بویی دهان و کاهش عالئم الرژی
می گردد.
طرز تهیه :یک عدد خیار حلقه شده ،یک عدد پرتقال حلقه شده ،یک عدد لیمو شیرین
حلقه شده ،و 10عدد برگ نعنای تازه را داخل یک پارچه اب بریزید و بگذارید یک تا دو
ساعت در یخچال بماند و بعد مصرف نمایید .بهتر است میوه ها را پوست نگیرید .اما اگر
می خواهید نوشیدنی را برای مدت بیشتری نگه دارید پوست میوه ها را بگیرید.
دتاکس چای سبزو توت فرنگی و خیار
چای ســبز مقدار مناسبی کافئین دارد که قبل از شــروع کار روزانه بسیار مفید است.
دتاکس چای ســبز ،نوشیدنی بسیار مناسبی برای کاهش اضافه وزن است .عالوه بر ان
دارای خاصیت انتی اکسیدان باالیی بوده برای پیش گیری از سرطان بسیار موثر است.
این دتاکس دارای خاصیت سم زدایی و چربی سوزی فراوان است.
طرز تهیه :یک قاشق غذا خوری چای سبز را در یک قوری ابجوش دم کنید .پس از
دم کشیدن بگذارید تا کامال سرد شود .چای سبز را درون یک پارچ بریزید و در صورت
تمایل یک قاشق غذاخوری عسل به ان اضافه کنید و خوب هم بزنید .سپس یک عدد
خیار را با پوست حلقه حلقه کنید وهمراه پنج عدد توت فرنگی که از وسط برش زده ایید
داخل محلول چای سبزوعسل بریزید .نوشیدنی را در یخچال نگه داری کنید .بگذارید
چند ساعت بماند و بعد میل کنید.
52
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 53
دتاکس پرتقال و ریحان
دتاکس پرتقال و ریحان ضمن عطر و طعم فوق العاده اش ،مثل تمام دتاکس
ها خاصیت سم زدایی و چربی ســوزی دارد .اگر به این دتاکس زردچوبه هم
اضافه کنیم دارای خاصیت انتی اکسیدان بسیار قوی می شود.
طرز تهیه :یک عدد پرتقال را با پوســت حلقــه حلقه برش بزنید وبه همراه
هشــت برگ ریحان تازه و یک خیار حلقه شــده داخل یک پارچ بریزید .یک
قاشق چایخوری پودر زردچوبه را درچهار لیوان اب حل کنید و روی پرتقال و
ریحان ها بریزید .دتاکس را درون یخچال نگه داری کنید و بعد از چند ساعت
مصرف نمایید.
دتاکس هندوانه و نعناع
هندوانه برای اغلب افراد میوه ایی خوشــایند و مفرح اســت ،بخصوص برای
روزهای گرم تابســتان .دتاکس هندوانه دارای خواص بی شماری است و مواد
مغذی فراوانی دارد بطوری که می توان از ان برای اولین نوشیدنی روز استفاده
کــرد .دتاکس هندوانه حاوی مقدار زیادی ویتامین های " Aو "Cاســت .از
انجایی که 92درصد حجم هندوانه را اب تشکیل می دهد ،نوشیدنی مفیدی
برای پاکسازی بدن به شمار می رود.
طرز تهیه :چهار قطعه بزرگ مکعبی هندوانه برش خورده و بی هســته را به
همراه پنج برگ نعنای تازه و یک خیار حلقه شده و یک عدد لیمو ترش حلقه
شــده درون یک پارچ بریزید .ســپس روی انها چهار فنجان اب ریخته و در
یخچال بگذارید و بعد از دوساعت میل کنید.
دتاکس سیب و خیار و دارچین
ترکیب سیب و خیارودارچین نوشیدنی فوق العاده ایی برای کاهش اضافه وزن
اســت .این نوشیدنی سرشار از انتی اکســیدان بوده وقند خون را کنترل می
کند .همچنین تا میزان قابل توجهی سوخت و ساز بدن را باالمی برد .اگر یک
عدد لیمو ترش هم به ان اضافه کنید خاصیت چربی ســوزی و سم زدایی ان
بیشترشده و طعم و عطر بهتری پیدا می کند.
طرز تهیه :دو عدد ســیب و دو عدد خیار ویک عدد لیمو ترش را برش های
حلقوی بزنید و به همراه دو عدد چوب دارچین داخل یک پارچ اب بریزید .بهتر
است این نوشیدنی را 24ساعت در یخچال نگه داری کنید و بعد مصرف نمایید
تا خاصیت و بوی دارچین خوب جدا شده و داخل اب پخش شود.
دتاکس توت فرنگی و گیالس
این دتاکس مثل همه دتاکس ها دارای خاصیت چربی ســوزی و ســم زادیی
اســت .عالوه بر ان به عنوان یک نوشــیدنی دلچســب برای فصل تابستان و
پذیرایی از مهمان می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
طرز تهیه 10 :عدد توت فرنگی که از وسط برش زده ایید را به همراه 10عدد
گیالس که چوب و هسته هایشان را جدا کرده و از وسط نصف کرده ایید داخل
یک پارچ بریزید .یک عدد لیمو ترش حلقه شــده و چند برگ نعنای تازه هم
به انها اضافه کنید .یک قاشق سوپ خوری عسل را درون چهار لیوان اب حل
کرده و روی میوه ها بریزید.
دتاکس طالبی
این نوشیدنی نیز ضمن دارا بودن خاصیت سم زدایی ،بسیار مفرح و شادی اور
است و می تواند در فصل تابستان حتی جای یکی از وعده های غذایی را بگیرد.
طرز تهیه :یک عدد طالبی را برش زده و پوســت و دانه های انرا جدا کنید.
قطعات طالبی را داخل یک پارچ بریزید .دو قاشق شکر قهوه ایی را درون چهار
لیوان اب حل کــرده و روی طالبی بریزید .در صورت تمایل قدری گالب به
نوشــیدنی اضافه کنید .دتاکس بعد از انکه دو ساعت در یخچال بماند اماده
مصرف می شود.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
53 صفحه 54
حرکات یوگا برای درمان
اسم و تنگی نفس
پای راست را باال اورده تا با زمین زاویه 90درجه بسازد.
نویسنده :شهال قاسمیان دستجردی
همزمان دست راست خود را باز کنید و از پهلوی چپ خم شده دست چپ
ازیوگا به عنوان درمانی برای اسم و تنگی نفس استفاده کنید
را روی زمین بگذارید.
حدود 10درصد از جمعیت جهان مبتال به اسم هستند .اسم یک بیماری دست چپ و پای چپ روی زمین قرار بگیرند.
ریوی اســت که عالئمی مثل تنگی نفس ،خس خس ســینه و سرفه های سر خود را به سمت دست راست که در باال قرار دارد بچرخانید.
شدید دارد .اســم ممکن است براثر الودگی هوا ،گرده و ذارات معلق درهوا ،در این حالت 5یا 9دم و بازدم عمیق بکشید.
عفونت های ویروسی ،استرس و دود سیگار بوجود اید.
به ارامی به حالت ایستاده برگردید .حرکت را سمت چپ تکرار کنید.
درمان هایی که برای اسم پیشنهاد می شــوند معموال شامل درمان های
دارویی شیمیایی خوراکی و تزریقی اند .اما بسیاری از افرادی که مبتال به اسم
هستند دنبال راهکارهایی به غیراز مصرف مواد دارویی مصنوعی بوده و ترجیح
می دهند درمان های طبیعی را جایگزیــن کنند تا حتی االمکان ازعوارض
داروهای شیمیایی در امان بمانند.
یکی از بهترین راهکارها برای درمان اسم و تنگی نفس انجام تمرین های
یوگاســت .کسانی که سعی کرده اند از طریق یوگا بر بیماری اسم خود غلبه
کنند انرا بسیار موثریافته اند .حرکات یوگا با دم و بازدم های عمیق وهماهنگ
( در صورت لزوم از اجر یوگا استفاده کنید).
همراهند که این عمق و هماهنگی ،گنجایش حجم ریه ها را به مقداربسیار
زیادی افزایش می دهد .عالوه بر اســاناها تمرین های تنفسی که در یوگا از حرکت ایستادن روی شانه
اهمیــت ویژه ایی برخوردارند ،درعادت به تنفس صحیح و باال بردن ظرفیت این اسانا در باز کردن مسیر بینی و سینوس ها بسیار موثر است.
ریه ها نقش اساسی دارند .اضطراب و استرس نیز منشا بسیاری از بیماری ها به پشت روی زمین دراز بکشید .پاها را صاف باال ببرید.
از جمله بیماری اسم است .یوگا با برطرف کردن استرس واضطراب ،وافزایش دست ها را از ارنج خم کنید .ارنج ها روی زمین باشند.
با کمک دستها باالتنه را باالببرید.
تمرکز و ارامش ذهنی کمک زیادی به درمان بیماری اسم می کند.
باور متداول این اســت که درمان قطعی برای رهایی از اسم وجود ندارد ،پاها و باالتنه صاف و عمود بر زمین باشند.
ولــی می توان این اطمینان را داد که انجام مرتب و منظم اســاناهای یوگا ،در این حالت 5تا 9دم و بازدم عمیق بکشید.
تمرین های پرانایاما و مدیتیشــن ،باعث کم شــدن عالئم اسم و مشکالت اهسته به وضعیت دراز کشیده برگردید.
تنفسی می شود و چه بسا بتواند انرا کامال معالجه نماید.
تمرینات یوگا که برای درمان اسم و تنگی نفس موثرند
تمام اســاناها با دم و بازدم های عمیــق و هماهنگ با حرکات همراهند.
اساناهایی که بر انبساط قفسه سینه تاکید دارند گنجایش ریه ها را افزایش
می دهند .دراینجا چند اســانا که برای باال بردن گنجایش و ظرفیت ریه ها
بسیار موثرند به شما معرفی می کنیم:
حرکت جنگجوی 1
این اسانا با انبساط قفسه سینه ظرفیت ریه ها را افزایش می دهد.
تمرین های تنفسی
روی پاها به صورت عمود بایستید .پای راست را جلو بگذارید.
عالوه بر اساناهایی که با انبساط سینه و دم و بازدم های عمیق همراهند
زانوی راست را خم کنید تا جایی که ران پای راست با زمین موازی شود.
تمرین های تنفسی که در یوگا به انها پرانایاما می گویند در بهبود عمل تنفس
مراقب باشید باالتنه تان به جلو خم نشود .هر دو دست را باال ببرید.
و رفع ناراحتی های ریوی بســیار مفیدند .چند تمرین ساده پرانایاما در روز
در این حالت 5یا 9بار دم و بازدم عمیق بگیرید.
می تواند به تنفس بهتر شما کمک کند.
دم و بازدم با دهان بسته و از راه سوراخ های بینی انجام شود.
تنفس شکمی -در یکی از وضعیت های نشسته یوگا قرار بگیرید .توجه
همیشه بازدم طوالنی تر از دم باشد.
خود را روی شــکم تان بگذارید .اهسته و عمیق دم بگیرید .هوا را وارد شکم
اهسته به حالت ایستاده برگردید .حرکت را با پای چپ تکرار کنید.
کنید .با دم شکم را پر از هوا کنید .همراه باز دم شکم را از هوا خالی کنید5 .
یا 9باراین عمل را تکرار کنید.
تنفس با قفسه سینه
در یکی از وضعیت های نشسته یوگا بنشینید .همراه دم عمیق هوا را وارد
قفسه سینه کنید .همراه بازدم قفسه سینه را از هواخالی کنید .این عمل را
5تا 9بار تکرار کنید.
تنفس کامل -در یکی از وضعیت های نشســته یوگا قرار بگیرید .پشت
کامال صاف باشد .دم عمیق و طوالنی بگیرید و هوا را وارد شکم و سپس قفسه
حرکت هالل نیمه ماه
سینه کنید وبعد در ادامه همراه عمل دم شانه های خود را باال بیاورید .همراه
این اسانا باعث بهبود عمل تنفس از
طریق انبساط قفسه سینه می شود .بازدم ابتدا شانه ها را پایین بیاورید و بعد قفسه سینه و شکم را از هوا خالی
54دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
صاف بایستید .پاها را به اندازه عرض شانه ها باز کنید.
کنید .این عمل را 5تا 9بار تکرار کنید. صفحه 55
کارما ،پاسخ کائنات به پرسش های ما
برگردان :سارا توحیدی
کارما واژه ای است که اغلب مردم در مورد ان
شنیده اند ،اما عده ی کمی به معنای حقیقی ان
واقف می باشــند .اغلب ،به اشتباه ،کارما را قانون
مجازات و پاداش تعبیر کرده و ان را نفرینی برای
کسانی که خطایی مرتکب شده اند تلقی می کنند.
« مراقب کارما باشــید!» گویا کارما نفرینی از
نیروی بازدارنده ی کائنات است.
در کارما انچه اهمیــت بیش تری دارد ادراک
ان است .کارما کلیتی تام بوده که نه خوب و نه
بد است.
اگر شــخصی کارهــای نیک انجــام داده ،به
دیگران کمک کند و زندگی سالمی داشته باشد،
باز ممکن است توسط " کارمای بد" اسیب ببیند.
چنانچه شخص تمام کارهای خوب را انجام دهد،
اما دیگران را مورد قضاوت قرار دهد ،عاقبت خود
را در ان ســوی حصار خواهد دید .در واقع فرد
با قضاوت کردن به دنبال درکی از کائنات اســت
تا انگیــزه ی دیگران از انجام بعضــی از کارها را
دریابد .برای مثال ،رفتارهای رایجی وجود دارند
که معموالً از ان ها تعبیر ســوء می شود .چنانچه
کسی بگوید فردی بیش از حد به دنبال کنترل
کردن دیگران اســت ،به سرعت ،خود در معرض
چنین رفتاری قرار خواهد گرفت .ممکن اســت
حتی خود او نیز متوجه این موضوع نشود چراکه
به نظر ان ها کمک کردن و مواظبت از شــخص
دیگر انگیزه ی چنین رفتاری است و قطعاً ان ها
کنترل گر نمی باشــند! در واقع چنانچه فردی با
کفــش دیگران گام بردارد ،خواهد دانســت چرا
دیگری رفتاری کنترل گرا بروز داده است.
قضاوت و محکوم کردن دیگران ایجاد کارما را
در پی خواهد داشت.
حال این ســوال پیش می اید که در مواجه با
افعالی که فاقد ذره ای خوبی هستند چه واکنشی
باید داشت؟
در جواب باید گفت بهتر است واکنشی مثبت
داشت و اگر قادر به واکنش مثبت نبودیم ،حتی
االمکان قضاوتی نداشته باشیم .برای مثال ممکن
اســت در خصوص کســی که خانواده ی خود را
رها کرده اســت اینطور قضاوت کنیم که او ادم
وحشتناکی اســت .درصورتی که بگویید چطور
ممکن اســت کسی اینقدر بد باشــد ،در واقع از
کائنات خواسته اید که به شما نشان دهد چگونه
چنین چیــزی امکان پذیر اســت .همه چیز در
زندگی به نوبه است و نوبت شما هم خواهد رسید.
با محکوم کردن دیگری ،شما از کائنات خواسته اید
که این اتفاق برای شما نیز رخ دهد .واکنش بهتر
ان است که در خصوص چنین فردی به این باور
برسید که وی حقیقتاً مستاصل بوده و تصمیمی
از روی ضعف گرفته است .امیدوار باشید که ان
فرد به اگاهی رســیده و عاقل شــود و به قبول
مسئولیت های خود در قبال خانواده اش بازگردد.
در واکنش دوم ،شــما ارزوی زندگی بهتری
را برای فرد داشــته و باعث می شــوید هرکسی
که با ان شــخص در ارتباط اســت ،مادامی که
زنده هســتند ،از زندگی بهتری برخوردار باشند.
با ایــن پیش فرض شــما چنیــن ارزویی برای
خود داشته اید.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
55 صفحه 56
یوگ
ای
ک
ود
ک
جادویی یوگا
جنگل
ِ
اشنایی با گربه و سگ
غزاله ادم پور
@ghazaleadampour
سالم .در این صفحه که مخصوص توست می خواهیم به جنگل
جادویی یوگا سفر کنیم و با موجودات جورواجور و عجیب و
غریب اشنا شویم .اگر اماده ای با ما همراه باش.
به نظر می رسد موجودی پشت درخت ها و بوته ها درحال راه رفتن است .به نظر
تو چه موجودی می تواند باشد؟!
بله ،ان ها گربه و ِ
سگ یوگی هستند .به حرکاتشان نگاه کن! می توانی این حرکت
ل ان ها انجام دهی؟
را مث
56
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 57
دوست گربه و ِ
ِ
سگ یوگی شدی .می توانید با هم این حرکت
حاال تو هم
را تکرار کنید و همزمان به نفس کشیدن خودتان دقت کنید.
یبَری نفس
وقتی مثل ســگ پُشتت را گود می کنی و ســرت را باال م
عمیق ب ِ ِکش و وقتی مثل گربه پُشــتت را ِگرد می کنی و سرت را پایین
می اوری هوا را بیرون بده .
حاال اگر دوست داری تصویر زیر را رنگ کن.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
57 صفحه 58
اثر روانشناسی رنگ ها
در بهبود کیفیت زندگی
چقدر است؟
نوشته :پروانه قاسمیان دستجردی
از روانشناسی رنگ ها چه می دانید؟
از روزگاران بســیار دور ،رنگ ها همواره پیرامون بشــر را احاطه کرده و وی
را تحت نفوذ خود در اورده اند .در طول 100ســال اخیر با کشــف و تولید
رنگهای متنوع ،ویژگی های ان ها نیز مورد بررسی قرار گرفته است .استفاده
ی روز افزون از رنگ ها ،تحول زیادی را در زمینه ی روانشناســی رنگ پدید
اورده اســت .این امر باعث گردیده که رنگ شناســی و روانشناسی رنگ در
ابعاد مختلف هنری ،فرهنگی و روانشناسی شخصیت؛ تحلیل و ارزیابی شود.
اهمیت روانشناســی رنگ ها در بخشهای مختلفی نظیر :شخصیت شناسی،
درمان بیماری های مختلف مخصوصاً بیماری های روانی ،شخصیت پردازی
در فیلم و نمایش ،تحلیل اثار هنری مانند نقاشــی ،معماری ،دیوارنگاره ها و
لباس ،کام ً
ال بدیهی و مشهود است.
تاثیر رنگ بر ادراک ما
ازمایــش هایی که در ان افراد را وادار به تفکر درباره ی جنبه ی روانی رنگ
قرمز در زمان هایی با طول متفاوت کرده اند؛ نشــان داده است که این رنگ
سیستم عصبی را تحریک می کند .یعنی فشار خون را باال می برد و تنفس و
ضربان قلب را سریعتر می کند .لذا رنگ قرمز از لحاظ تاثیری که بر سیستم
اعصاب و خصوصاً شاخه ی سمپاتیک سیستم خودکار عصبی دارد ،یک عامل
محرک بشــمار می اید .از ســوی دیگر ،ازمایش های مشابه در مورد رنگ
ابی ،نتایج معکوســی را بدست اورده است .یعنی فشار خون پایین امده و از
سرعت تنفس و ضربان قلب کاسته شده است .در نتیجه رنگ ابی مخصوصاً
هرچه تیره تر ان (ســرمه ای) تاثیری ارام بخش دارد و اصوالً در شــاخه ی
پاراسمپاتیک سیستم عصبی خودکار عمل می کند(.لوشر21 :1380،و)22
در چرخه رنگی ایتن ،1رنگهای اصلی شامل :زرد ،قرمز و ابی هستند .که در
فواصل انها ،ترکیبات رنگی دیگری شکل می گیرد .در این چرخه رنگ ابی
به عنوان اصلی ترین رنگ در مجموعه ی رنگهای سرد و رنگ قرمز به عنوان
اصلی ترین رنگ در مجموعه ی رنگهای گرم قرار دارد .رنگ زرد در ترکیب با
رنگ ابی به سردی گراییده و در ترکیب با رنگ قرمز رنگهای متمایل به گرمی
را ایجاد می کند .رنگ های سبز و بنفش در چرخه ی رنگ ایتن ،معموالً به
عنوان رنگ هایی مطرح می شوند که ما بین رنگ های سرد و گرم قرار دارند.
58
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
روانشناسی رنگ های سرد
همانطور که بیان گردید ،رنگ ابی اصلی ترین رنگ سرد از نظر ایتن و رنگ
شناسان دیگر؛ شناخته شده است .سپس رنگ ابی بنفش و بنفش ،ابی فیروزه
ای و سبز در مجموعه ی رنگ های سرد قرار دارند .از نظر روانشناسی ،رنگ
های ســرد تاثیر ارام بخشی بر اعصاب پاراسمپاتیک دارند .این ترکیبات در
لباس و فضای محیط باعث می شوند که فرد احساس ارامش کند .افرادی که
رنگهای مورد عالقه ی انان از طیف های رنگی سرد است ،معموالً شخصیتی
ارام ،صبور و قابل اعتماد دارند.
رنگ ســبز :رنگ ســبز از ترکیب رنگ ابی و زرد بدست می اید .این رنگ
خصوصیــات ارام رنگ ابی و خصوصیات هیجانی رنگ زرد را در بر دارد که
باعث می گردد خصوصیاتی نظیر ســرزندگی ،نیروی حیاط و اســتحکام را
نمایانگر شود.
رنگ ابی :رنگ ابی که رنگ اصلی از مجموعه رنگهای سرد است ،نشانگر خلق
و خویی ارام و عمیق اســت .افرادی که رنگ ابی انتخاب اصلی ان هاســت،
تحت شــرایط مختلف ارامش خود را حفظ می کننــد و به ندرت ،عصبی
می شوند.
رنگ بنفش :رنگ بنفش از ترکیب رنگ ابی و قرمز بدست می اید .رنگهای
ابی بنفش و بنفش ،فرد را کمی احساســاتی تر نســبت به رنگ ابی مطلق
می کنند .وجود رنگ قرمز در کنار ابی ،باعث می شــود که ارامشی توام با
حساسیت زنانه ،خصوصیات این رنگ را تشیکل دهد. صفحه 59
روانشناسی رنگ های گرم
از نظر روانشناســی ،رنگ های گرم تاثیر مهمی در ایجاد هیجان ،باالبردن
فشــار خون و ضربان قلب دارند .افرادی که رنگ های گرم به عنوان اولین
گزینه های انتخابی ان هاســت ،معموالً افرادی خونگرم ،شــاد و هیجانی
هستند .خیلی سریع هیجان زده و البته عصبی می شوند.
رنگ قرمز :پیش از این بیان شــد کــه رنگ قرمز اصلی ترین رنگ گرم در
چرخه ی رنگ ایتن تعریف شده است .کسانی که رنگ قرمز محبوب ترین
رنگ شان است ،بسیار شاداب و سرزنده هستند .گرچه ،کنترل احساسات
خود را نمی توانند به خوبی به دست بگیرند.
رنگ نارنجی :رنگ های قرمز زرد و نارنجی ،از ترکیب رنگ قرمز و زرد بدست
می ایند .رنگ نارنجی به فرد شورو شادی کودکانه می دهد.
رنگ زرد :رنگ زرد که از رنگهای اصلی چرخه رنگ اســت ،نشانگر خلق و
خویی هیجانی ،شــتاب زده و مضطرب است .در برخی از موارد؛ این رنگ
اضطراب و هیجانی کودکانه همراه با ترس را ایجاد می کند.
روانشناسی رنگ های خنثی
رنگ شناسان ،در برخی از موارد؛ دو رنگ سیاه و سفید را به عنوان رنگ بیان
نمی کنند .همانطور که در چرخه ی ایتن نیز این امر مشهود است و نشانی
از دو عنصر سیاه و سفید دیده نمی شود .زمانی که سیاه و سفید با رنگهای
دیگر ترکیب می شوند به انها تعاریف دیگری را القاء می کنند .رنگ سیاه در
ترکیب با رنگ ها به ان ها عمق بیشتری داده و خصوصیات اصلی انها را به
سمت عمق و یا در مواردی ،منفی می کشاند .در حالی که رنگ سفید باعث
تعدیل خصوصیات رنگها شده و به سمت پاکی و مثبت بودن می کشاند.
خاکستری از ترکیب رنگ سیاه و سفید بدست می اید و درجات ان بستگی
به میزان ترکیب این دو رنگ دارد .خاکستری مفهوم مطلقی از خنثی بودن
دارد .خاکســتری در ترکیب با رنگ ها ،به ان ها حســی خنثی تر داده و
معنایی از افسردگی به رنگ ها می افزاید.
معموالً افراد مسن و کسانی که متمایل به افسردگی هستند ،رنگ خاکستری
و یا خاکستری های رنگی را به عنوان بهترین رنگ ها انتخاب می کنند .چرا
که این ترکیبات رنگی ،کمک می کند که فرد بهتر در انزوای خود قرار گیرد.
اگر خاکستری با رنگ های سرد ترکیب شود ،به افسردگی حادتر می انجامد.
خاکستری در ترکیب با رنگ های گرم ،فرد را ناراضی تر نسبت به موقعیت
خود می گرداند( .قاسمیان دستجردی)1394 ،
شناخت خصوصیات افراد به کمک شخصیت شناسی رنگ ها
لوشر در کتاب روانشناسی رنگ چنین بیان می کند « :ترجیح دادن رنگی
به رنگ دیگــر ،به موقعیت های زمانی بســتگی دارد .اگر انتخاب ما یک
لباس مهمانی و یا کاغذ دیواری برای سالن نشیمن و یا نقاشی قفسه های
اشــپزخانه باشد؛ رنگ انتخاب شــده ی ما نه فقط تابع نیازهای روحی و
جسمی ما است ،بلکه باید زیبایی مسئله را نیز در نظر گرفت».
برای شناخت عمیق تر خصوصیات افراد ،لوشر ازمایشی را بر روی بیمارانش
انجام می دهد .این ازمایش به گونه ای است که ابتدا 8کارت که هر کدام
یک رنگ دارد را به فرد داده و می خواهد که بر اســاس عالقه ،کارت ها را
کنار هم اولویت بندی کرده و چیدمان کند .رنگ این کارت ها شامل رنگ
های :خاکستری ،ابی ،سبز ،قرمز ،زرد ،بنقش ،قهوه ای و سیاه هستند.
هــر کدام از این رنگ ها از معنای خاص روحی و جســمی بر خوردار می
باشند که در سراسر جهان برای پیر و جوان ،مرد و زن ،تحصیل کرده و فاقد
تحصیالت ،متمدن و غیر متمدن یکسان است .در واقع تنها محدودیتی که
می توان برای کاربرد عمومی ازمایش قائل شــد ،عبارت از ضرورت تماس
با شــخص تحت ازمایش است .چنانکه این شخص قادر به درک انچه از او
خواسته می شود باشد و ردیف های رنگی را ببیند و رنگ ترجیحی خود را
به درستی انتخاب کند ،در این صورت انجام ازمایش مزبور در مورد او عملی
اســت .بعد از چیدمان و اطمینان از درســت چیدن رنگها به ترتیب عالقه
ی فرد؛ روانشــناس با توجه به معانی هــر رنگ؛ خصوصیات وی را ارزیابی
می کند.
کاربرد رنگ درمانی و روانشناسی رنگ در زندگی
ایجــاد ارتباط با رنگها امری بســیار ضروری در زندگی همه ی انســانها و
موجودات زنده اســت .رنگ ها برای کمک به درک بهتر محیط پیرامون و
طبیعت مان به زمین ارزانی شــده اند .تنوع رنگ ها در طبیعت از فصل ها
گرفته تا انواع میوه ها و ترکیبات زیبای رنگی اسمان و زمین در طول روز و
شب؛ و بی نهایت مثال های دیگر ،نشانگر ارزش واالی رنگ هاست .همانطور
که اب و هوای ســالم و تمیز برای همه ی موجودات امری بسیار ضروری
است ،استفاده از رنگ هایی با خلوص باال و درخشان ،و ترکیبات سرد و گرم
رنگی ،برای سالمتی روح و روان و جسم ،بسیار حائز اهمیت است .رفتن به
طبیعت بکر و ارامش یافتن در فضا و مکانی مملو از رنگ های زیبا ،نشانگر
این عقیده است که بدون رنگ نمی توان معنای واقعی زندگی را دریافت.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
59 صفحه 60
از رنگهای خانواده ســرد مانند ابی و ابی سبز و ابی بنفش برای رسیدن به
ارامش فرد ،استفاده می شود.
کاربرد روانشناسی رنگ ها در درمان بیماران
در بسیاری از مراکز درمانی چه مراکز کام ً
ال علمی با دیدگاه روانشناسانه و چه
مراکز ایورودیک و یوگایی ،اهمیت رنگ در درمان بیماران به تایید رســیده
است .در سالهای اخیر ،رنگ کام ً
ال سفید جای خود را به سفیدهای رنگی داده
است؛ چرا که رنگ های سفید شده ،در درمان بیماران به مراتب بهتر از سفید
مطلق عمل می کنند .در این مراکز؛ رنگ در کاربردهای مختلفی مانند ،رنگ
لباس بیمار ،پرســتاران و کادر درمانی و همچنین فضای اسایش و فضاهای
عمومی ،با دقت عمل و بر اساس اصول رنگ درمانی ،انتخاب می شود .در این
مراکز با توجه به روحیه ی افراد بیمار ،رنگی که مناسب انهاست انتخاب شده
و مورد کاربرد قرار می گیرد .به طور مثال فردی که از بیماری افسردگی رنج
می برد ،باید در فضایی مملو از رنگهای شاد و روشن با خلوص رنگی باال قرار
گیرد تا روحیه ی شــاد و با هیجان را کسب کند .برای این بیماران به هیچ
عنوان رنگ خاکســتری که باعث افسردگی و یاس می شود ،مورد استفاده
قرار نمی گیرد .در حالی که برای بیماری های عصبی و خشم کنترل نشده،
جواب جدول شماره قبل
طرح ازسما ایجادی
@samaijadi
پیشنهادات شما راهگشایی است برای هرچه پر بازدیدترشدن مطالب مجله
جواب جدول شماره :149
.1یوج
.2یاما
.3اوم
.4هاالسانا
.5هاتا
.6ایدانادی
.7گیتا
.8کافا
.9هات یوگا
.10اسانا
60
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
.11پیتا
.12واتا
.13امین
.14مانی پور
.15ریشی
.16تاد
.17ذن
.18جنانا
.19اشتانگا
.20ادیتی
.21جاالنتی
روانشناسی رنگ ها تا چه حدودی معتبر است؟
در روانشناســی نوین« رنگ و رنگ شناســی» یکی از معیارهای ســنجش
شــخصیت بشــمار می ایند ،چرا که هر یک از ان ها تاثیر خاص روحی و
جسمی را در یک فرد باقی گذارده و همچنین رنگ نشانگر وضعیت روانی و
جسمی وی می باشد.
پیش از این از کاربرد رنگ در شناخت خلق و خوی و شخصیت و همچنین
بیماری های نهفته ی افراد سخن به میان امد .بدون شک ،با توسعه ی علم
رنگ شناسی در حوزه ی روانشناسی و شخصیت شناسی و هنر و همچنین
با نگرش به علوم ایورودیک و یوگا ،اعتبار روانشناســی رنگ ها کام ً
ال مورد
تایید قرار گرفته و به کاربردن ان نه صرفاً در مراکز تخصصی درمان ،بلکه از
بــدو تولد افراد و در مراحل مختلف زندگی ،اعم از دوران نوزادی و کودکی،
نوجوانی و سنین باالتر ،دلیل بر این ادعا است. صفحه 61
سوم
پرسش و پاسخ
هایی از پاپاجی
درباره روشن ضمیری
Sri Poonja Papaji
گرداوری :واحد تحریریه
سوال :روشن ضمیری چیست؟ در کتاب "بیدارشووهمچون شیرغرش کن"
گفته شــده است که یک ذهن ساکت روشن ضمیراست .ایا درستتر نیست
بگوییم که غیبت کامل ودائمی ذهن ،روشن ضمیری است؟
جواب :هنگامی که من برخاست تا مدعی مالکیت همه افکارواعمال شود ،به
طوردائمی ریشــه کن می گردد و روشن ضمیری باقی می ماند .یک ذهن
ساکن فقط یک ذهن فعال است که به طورموقتی استراحت می کند .روشن
ضمیری زیرالیه ی هردوحالت است.
سوال :ایا روشن ضمیری ،بدن را به هیچ طریقی از نظرشیمیایی تغییرمی
دهد؟ ایا یک هجوم انرژی در لحظه روشن ضمیری رخ می دهد؟
جواب :وقتی با سرچشمه خود یکی شــوی ،به یک منبع بی نهایت انرژی
متصل هستی .وقتی دیگر فکرنمی کنی من دارم این کار را می کنم ،قدرت
خود مســلط می شود و همه فعالیت ها را یک انرژی فراوان انجام می دهد.
رامانا ماهاریشــی گاهی می گفت که قدرت خود دراو چنان قوی موج میزند
که نمی تواند ســرش را ثابت نگه دارد .سراو همیشه می لرزید .به جز وقتی
که در سامادهی بود یا وقتی که مشتاقانه با چشم به مریدانش نگاه می کرد.
ســوال :ایا یک شــخص عادی می تواند روشن ضمیر شــود؟ یا باید یک
جستجوگر معنوی در مسیرش باشد؟
جواب :اگرانرا نخواهی به دست نمی اوری.
سوال :چگونه می توانم بگویم من روشن ضمیر هستم یا نه؟
جواب :چشمانت را باز کن و به اطراف نگاه کن .اگرهنوز جهان بیرون را جدا
از خود می بینی روشــن ضمیرنیستی ،چرا نیستی؟ جهان و کسی که ان را
می بیند هردو فرافکنی های ذهن هستند و مادامی که ذهن انجاست روشن
ضمیری پوشیده می شود.
سوال :ایا می توانید زمانی را پیش بینی کنید که خیلی دور نباشد و مردم
زیادی در روی زمین روشن ضمیرباشند؟
جواب :اینده ای وجود ندارد ،مردمی وجود ندارند و مسیری وجود ندارد .هیچ
کسی در جستجوی روشن ضمیری وجود ندارد و هیچ کسی ان را به دست
نمی اورد .این تنها و اخرین حقیقت است.
سوال :ایــا روشن ضمیری بدین معناست که تو همیشه شاد هستی؟ وقتی
چیزهای سخت و غمگین در زندگی ما رخ می دهند ایا در تو تاثیر می کنند؟
وقتی عصبانی می شوی مردم را از سات سانگا بیرون می اندازی ،ایا درونت
ارام و شاد و مسرور است؟ ایا تفاوت تو و ما در این است که ما با احساساتمان
یکی می شویم و به انها اجازه می دهیم ما را کنترل کنند ولی تو نه؟
جواب :شادمانی دائم است .همیشه انجاست که می اید و می رود .اگربه انچه
می اید و می رود هویت بگیرید ،ناشــاد خواهید بود .اگربا انچه دائمی است
و همیشگی هویت بگیرید شما خود شادمانی هستید .خشم یکی از دوستان
خوب من است او همیشه حاضراست .وقتی من به او نیاز دارم کاری را برایم
انجام دهد بسیار مفید است .اوبدون این که مرا اشفته کند کار خودش را می
کند و سپس کنار می ماند تا دوباره به او نیاز پیدا کنم.
ســوال :چه موقع شخص برای روشن ضمیری اماده اســت؟ ایا یک دوره
بارداری مقدم و روشــن ضمیری وجود دارد؟ همانطور که 9ماه زمان برای
بارداری الزم است تا نوزاد متولد شود؟
جواب :تو وقتی برای روشــن ضمیری پخته و رسیده هستی که هیچ چیز
دیگری نخوری .به منظور متولد شدن به صورت یک نوزاد باید 9ماه صبر کنی
و بزرگ و بزرگتر شوی .برای روشن ضمیری باید کوچک و کوچکتر شوی تا
اینکه کامال ناپدید گردی.
ســوال :تو به من می گویی که باید سرچشمه افکارم را بیابم و انجا بمانم.
چگونه باید این کار را بکنم؟
جواب :با نگاه کردن به درون خودت و دیدن این که این افکارازکجا می ایند.
سوال :ایا توهنوز افکار پیوسته داری یا به عنوان یک مرشد فقط وقتی دارای
فکر هستی که برای منظور خاصی به کار رود؟ ایا می توانی انتخاب کنی که
بدون فکرباشی؟
جواب :افکارظاهر می شوند و ناپدید می شوند اما انها مال من نیستند بنابرای
من را نگران نمی کنند .بگذار بیایند و بروند .چه اهمیتی دارد؟ انها هیچ کاری
با من ندارند.
سوال :خود پایین تر چیست و خود برتر چیست؟
جواب :در خود ،پایین تر و باالتر وجود ندارد.
ســوال :اساتید دیگرمی گویند که قبل از این که روشن ضمیری بتواند رخ
دهد یک دوره طوالنی خالص سازی الزم است .تو خودت گفته ایی که مجبور
بودی خودت را زیبا کنی قبل از اینکه حقیقت تو را دراغوش بگیرد .چگونه
باید خود را خالص و زیبا نماییم؟
جواب :تو نمی توانی با هیچ فعالیت ذهنی و بدنی خود را خالص کنی .خلوص
وقتی هست که افکار نباشد .حقیقت خیلی ورزشکارو پهلوان نیست .اگر شما
در اطراف حرکت کنید او نمی تواند شما را بگیرد .او فقط وقتی می تواند شما
را بگیرد که مطلقا ساکن بایستید.
سوال :اگررهایی از اسارت ،طبیعت راستین ماست ،چرا افراد بسیار معدودی
از ان رها می شوند؟
جواب :زیرا افراد بسیار معدودی به ان توجه می کنند یا ان را می خواهند.
سوال :ایا روشن ضمیری موجب دانش مطلق می شود؟
جواب :چیزی جدا از خود نیســت که بتواند دانسته شود و هیچ چیزی در
خود نیست که بتواند ان را بشناسد .ایده علم مطلق فقط وقتی می تواند شکل
بگیرد که یک فاعل وجود دارد که نسبت به بی نهایت موضوع شناخت دارد.
اگر فاعلی نباشد و موضوعی نباشد برای علم مطلق چه روی می دهد؟
سوال :ایا مدیتیشن و مراقبه می تواند به روشن ضمیری منجر شود؟
جواب :مدیتیشن یک فعالیت ذهنی است .یک فاعل وجود دارد ،مدیتیشن
کننده که دارد موضوعاتی را که فکر می کند سازماندهی می کند .هر دوی
فاعل و موضوع باید ناپدید شــوند تا روشن ضمیری اتفاق بیافتد .مدیتیشن
فقط موجودیت انها را طوالنی می کند.
سوال :وقتی تو روشن ضمیر شدی ایا از زندگی های قبلیت با خبرشدی؟
جواب :وقتی روشن ضمیر شوی با خبر می شوی ،با خبر می شوی که انها
هرگز اتفاق نیفتاده اند.
شــری پونجا 1معروف به پاپاجی درسوم اکتبر 1910در پنجاب غربی ،پاکستان فعلی
متولد شــد .شیدایی به جستجوی حقیقت واگاهی اورا به سمت مراکزو اساتید زیادی
رهنمون شــد تا اینکه راماناماهاریشی را یافت و زندگیش متحول شد .اوازمعروفترین
شاگردان راماناماهاریشی است .پاپاجی ازمعلمان بزرگ و تاثیرگذار قرن است .روش او
جنانایوگا ،یوگای تفکر بود .او شاگردان زیادی تربیت کرد که معروفترین انها گوروموجی
است که در سراسر دنیا جلسات پرسش و پاسخ برگزار می کند.
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
61 صفحه 62
داستانی درباره ی حقیقت جوی ترسو
نویسنده :شکوفه فالح
روزی مردی که مدعی بود به دنبال حقیقت
می گردد و ریاضت های فراوانی را متحمل شده
است نزد پیرمردی که به دانایی شهره ی عام و
خاص بود رفت .وقتی که به در خانه ی او رسید،
دید که چه خانه ی معمولی و ســاکتی است و
به خود گفت اگر این فرد به راســتی اینچنین
باشد که می گویند چرا هیچگونه برو و بیایی به
چشم نمیخورد و مریدان فراوان پشت در منزلش
صف نکشــیده اند؟ همچنان که مردد بود در را
کوفت و منتظر ماند تا خدمتکاری یا نگهبانی در
را باز کند .پس از مدتی پیرمردی فرتوت لنگان
لنگان در حالیکه عصایی در دست داشت در را
ِ
ســالک عجول پرسید امده ام تا صاحب
گشود.
منزل را جهت راهنمایی و گشایش امر مطلوبم
مالقات کنم و پاســخ سوالم را از ایشان بپرسم.
پیرمرد گفت واردشو .صاحب خانه خودم هستم.
62
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
مرد میهمان وقتی این را شــنید بازهم در ذهن
خود گفت :چطور ممکن اســت یک انسانی که
صاحب گنجینه ای از اگاهی و کرامات اســت
یک منشــی و یا خدمتگذاری جهت راهنمایی
ارباب رجوع نداشته باشــد و بر تردید او افزون
گشــت .در این هنگام که به سمت انتهای باغ
می رفتند تا داخل اتاق شوند پیرمرد که گویی
صدای گفتگوی ذهنی میهمان را شنیده باشد
گفت :من تنها زندگی می کنم و جز افراد کمی
کــه گاه بــه مالقاتم می ایند کارگــر و دفتر و
دســتکی ندارم ،به همین دلیل تا در را باز کنم
مراجع مدت زیادی پشــت در مــی ماند تا زیر
پایش علف سبز شود و زیر لب خنده ی شیطنت
امیزی کرد.
میهمان که دســت و پایش را گم کرده بود
گفــت :اما چرا از حضور دیگران اســتفاده نمی
کنید تا هم اسباب راحتی خودتان فراهم شود و
هم کار مراجعین یکی پس از دیگری و با سرعت
بیشتری راه بیفتد؟ از هر مراجعی مبلغ ناچیزی
دریافت کنید و بدهید به منشی و ابدارچی و به
اینصورت دو نفر هم از زیر دستتان نان بخورند.
اجازه بدهید شب ها فردی پرستارتان باشد و از
شما محافظت کند تا مبادا با توجه به سن و سال
باالیــی که دارید اتفاقی برایتان بیفتد .و از همه
مهمتر اینکــه وقتی کبکبه و دبدبه ای راه افتاد
هر سالک احمقی جرات نکند به سراغتان بیاید و
وقتتان را بابت افکار پوچ و سواالت بی اساس خود
تلف کند .در تمام این مدتی که من منتظر ماندم
و اکنون هنوز به اتاق نرسیده ایم میتوانست درب
منزل توسط فرد جوانی به سرعت باز شده و ما
هر دو به تندی به اتاق رسیده و سواالت مطرح
شده و من جوابم را گرفته و رفته و فرد دیگری
به محضر جنابعالی رسیده باشد اما اکنون ما هر
دو هنوز با سرعت کودکی که هنوز راه رفتن را به
درستی نمی داند در حال طی مسیریم .همانطور
که میهمان طرق مدیریت کسب و کار را برمی
شــمرد پیرمرد قهقهه ای زد و بر زمین نشست
و گفت الزم نیســت تا به اتاق برسیم .گفتگوی
ما بســیار کوتاه تر از ان خواهد بود که متحمل
زحمت و صرف وقتی شــوی که ممکن است تو
را از تجارتت در بیــرون از اینجا عقب بیاندازد.
بنشین بر سنگ لبه ی همین باغچه و بگو هدفت
از امدن به اینجا چه بوده؟
هنــوز جمله ی صاحبخانه تمام نشــده بود
که میهمــان ناگهان به هوا پرید و صدایش را با
وحشت به درون کشــید و پشت سرش را نگاه
کرد و با خشم ســنگ کوچکی را برداشت و به
طرف گربه ای که با سرعت و غرش از پشت سر
او می دوید و دور می شد پرتاب کرد و معترضانه
گفت :انچنان مســی ِر هوا را شکافت و دوید که
فکر کردم هواپیما از پشــت سرم رد شده است،
و سپس سنگ سرتاسری لبه ی باغچه را فوت
کرد و با دســت خاک باقیمانــده را پاک کرد و
سپس نشست.
پیرمرد گفت :گربه ی بازیگوشــی است .هر
وقت میهمانی به اینجا بیایــد زودتر از من با او
وارد مذاکره شــده و محکش می زند و زیر لب
خنده کنان پرســید چه کاری می توانم برایت
انجام دهم که تا اینجا امده و این همه به زحمت
افتاده ای؟ امیدوارم در نهایت شادمان برگردی.
میهمان گفت :اگر قرا ِر من بر شادمانی بود به
اینجا می امدم؟ مر ِد خدا خود را برای سختی ها صفحه 63
اماده می داند .من به اینجا نیامده ام تا شهد در
تلخی حقیقت را....
کامم بریزی بلکه امده ام تا
ِ
هنوز حرفش تمام نشــده بود که به جان خود
افتاد و پیراهن و شــلوارش را کشید و جهید و
دور خــود چرخید ،یقه را دریــد و دکمه های
پیراهنش یک به یک کنده شــدند و پیراهن باز
شد و سوســکی به هوا پرید .میهمان که دیگر
کالفه شــده بود فریاد زد که ااااااااه اعصابم خرد
شــد .یک سوسک ناگهان روی پوستم و در زیر
لباســم اینطرف و انطرف رفت طوری که گویی
مار بود .اخر اینجا چه جای گفتگوست؟ گفتگو
باید در مکانی امن و اســایش باشــد تا تمرکز
سالک به هم نخورد .در این هنگام دوباره کنترل
خود را بازیافت و نشســت .ادامه داد که زیر این
افتاب مغزم به جوش امد و کامم خشک شد و
ای کاش شــربتی شیرین و گوارا برای نوشیدن
وجود داشــت تا بتوانم مفصل تر منظور خود را
بیــان کنم ،اما مجبورم خالصه بگویم و خالصه
هم پاسخ بگیرم چون ..که بازهم هنوز حرفش
تمام نشد به پس گردن خود کوفت و گفت :ای
لعنتی وقت نشناس.
مگس
ِ
و رو به پیرمرد کرد و با تمسخر گفت :گمان
نمــی کنم که بار دیگر پایم را به اینجا بگذارم و
هرکســی که بخواهد به اینجا بیاید هم چنانچه
روایت رنجی که بر من رفته اســت را بشــنود
پشیمان خواهد شــد .مگر اینکه اداب مهمان
نوازی ات را تغییر دهی پیرمر د.
پیرمرد کــه همچنان لبخند بر لب داشــت
عصایش را محکم بر زمین فشــرد و با تکیه بر
ان خــود را بر روی تکه اجــری که روی زمین
بود نشــاند و گفت معموال افــراد عجول بعد از
یک بار مالقات با مــن هرگز دوباره به اینجا باز
نخواهند گشت .من هم هیچوقت فکر نکردم که
برای خاطر رهگذری روش زیستنم را تغییر دهم.
سپس صبورانه به مرد خیره نگریست و گفت :اما
تو اینهمه راه زحمت کشــیده و به اینجا نیامده
ای که من را مورد اموزش و تربیت صحیح قرار
دهی چون اگر چنین بود جوان یا کودکی را به
شاگردی می پذیرفتی نه پیرمردی چون من که
دیگر برایش دیر شده و افتابِ لب بام است.
میهمان گفت :خیر ،من بخاطر گرفتن پاسخ
سوالی به اینجا امده ام که سالهاست بر روی ان
مطالعه و تحقیق کرده ام .مردی دانا شــما را به
مــن معرفی کرد و گفت به اینجا بیایم .من می
ِ
حقیقت پنهان
خواهم بدانم که چگونه میتوانم
در هر پدیده ای را به محض مواجهه با ان پدیده
ببینم .پیرمــرد گفت :هر پدیده ای در هر لحظه
حال تغیی ِر صورت است و نمیتوانی با مشاهده
در ِ
ی صــورتِ اولیه بر ان توقف کنی و صورت های
جدیدی که ظاهر می شــوند را کاذب بدانی و یا
صورتِ پیشین را موهوم و ُحقه تلقی کنی .تو باید
به پدیده های پیرامون خود بنگری که چگونه هر
لحظه نو می شــوند و در حرکت هستند و دنبال
ِ
وضعیت جامد نباشی و از بابت مشاهده ی تغییر
وضعیت ها احســاس حماقت و بی ثباتی نکنی.
ساکن نگهداشــتن هر رویدادی نقض بزرگترین
قانون هستی ست و محال است موفق شوی .تو
ِ
تنها میتوانی تغییر را انکار کنی و بر مشــاهدات
قدیمی ات تعصب بورزی .اما حقیقت این نکته ای
ست که همه ی وقت دنبال ان بودی.
مرد میهمان ایستاد و دستانش را به نشانه ی
تشــکر برروی سینه فشرد و گفت من پاسخی را
که اینهمه وقت دنبال ان بودم را دریافت کردم و
به همین خاطر از تو متشکرم پیرمرد .دوست دارم
باز هم به دیدنت بیایم هرچند دشوار و مشقت بار
مصاحبت با تو برایم بسیار مطبوع و دلپذیر بود.
لطفا بازهم مرا بپذیر .پیرمرد با لبخند و سری به
نشانه ی تایید و تاکید تکان داد و سپس میهمان
خداحافظی کرد و رفت.
به منظور به جریان انداختن چرخه های انرژی در بدن ،کاهش دردهای عضالنی ،کارکرد بهتر دستگاه
گوارش ،بهبود بخشیدن خواب ،افزایش سیستم ایمنی و نهایتا بهبود کارکرد همه ارگان های بدن دانش یوگا
اقدام به تولید چاکرامت این وسیله ضروری برای استفاده همه اعضا خانواده نموده است.
برای اطالع از جزییات بیشتر با شماره واتساپ ۰۹۱۰۶۷۱۴۰۷۱موسسه دانش یوگا تماس حاصل نمایید.
سفارش از طریق سایت
chakrakala.com
دانش یوگا خرداد |1400شماره 150
63 صفحه 64
دانش یوگا برگزار می کند
فرم اشتراک مجله دانش یوگا
نام و نام خانوادگی:
نشانی کامل پستی:
کد پستی یا صندوق پستی(حتما قید شود)
تلفن ثابت :
تلفن همراه:
شماره کارت مجله دانش یوگا ( بانک ملی):
6037991199530522
اشتراک ۶ماه ( 6شماره) 200000 :تومان
شماره واتساپ جهت ارسال اطالعات 09106714071
دوره ی اماده سازی مربیگری یوگا (مخصوص بانوان) به صورت حضوری
و انالین مخصوص عالقمندانی که حداقل ۶ماه یوگا اموزش دیده باشند.
دروس دوره:
فلسفهیوگا-اشناییباسبکهاییوگا-اساناازمقدماتی
تا پیشرفته(۶سطح) -پرانایاما(تمرینات مقدماتی یوگا
از مبتدی تا پیشرفته) -مراقبه -یوگانیدرا -ایورودا-
تغذیه و پاکسازی -ایین کالس داری
پرتوجویان پس از کســب اموزش های الزم جهت اموزش مربی گری به
انجمن یوگا معرفی می گردند.
مدت زمان دوره ۱۰ :هفته
شهریه کالس های تئوری و عملی ۴.۹۰۰.۰۰۰تومان
شروع دوره ۲۵ :خرداد ماه
اخرین زمان ثبت نام ۱۵خرداد ماه ۱۴۰۰
کســانی که یوگا اموزش ندیده اند و عالقه به حرفه مربیگری یوگا جهت
کسب درامد هســتند می توانند به صورت کاراموز هفته ای سه روز به
مدت یکسال بدون پرداخت شــهریه در دوره اماده سازی مربیگری در
باشــگاه دانش یوگا حضور یابند و اموزش هــای الزم را فرا گیرند با امور
مرتبط به باشگاه و باشگاه داری اشنا شده و پس از اخذ کارت مربیگری از
انجمن یوگا در موسسه ی دانش یوگا مشغول به کار می شوند.
02188318189
www.danesheyoga.com
اموزش یوگا از مقدماتی تا پیشرفته با مدرک یوگااالینس
تمرینات عملی یوگا در باشگاه دانشیوگا
در سبک یوگای شیواناندا و اشتانگایوگا
بصورت انالین (نیمه خصوصی) و حضوری
تمرینات عملی یوگا
اموزشحرکات پیشرفتهیوگا
جهت مربیان باسابقه و شرکت کنندگان در مسابقات یوگا
اموزش اشتانگا یوگا (مخصوص بانوان)
اموزش یوگا برایکودکان
اموزش تکنیک های تمرکز فکر برای رسیدن به ارامش
اموزش مبانی ایورودا
یوگا نیدرا
danesheyoga.com
instagram.com/danesheyoga
telegram.me/danesheyoga
facebook.com/yoga.knowledge
aparat.com/danesheyoga
64
02188318189-02188319054
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بمنظور پیشــرفت در اســاناها،امادگی جهت شرکت در دوره ی
مربیگری و مسابقات یوگا ،دانش یوگا اقدام به برگزاری کالس های
یوگا از مقدماتی تا پیشــرفته با اعطاء مــدرک از مرکز یوگا االینس
انگلستان نموده است.
دوره ها طی دو سطح مقدماتی تا متوسطه و پیشرفته
برگزار می گردد
دوره مقدماتی تا متوسطه شامل وضعیت های خم به عقب،
باز کردن لگن ،چرخش ستون فقرات ،وی نیاسافلو ،قوی سازی
عضالت و بازوها ،هاتافلو ،حرکات تعادلی ،انعطاف عضالت فوقانی
بدن ،یوگای قدرتی ،خم به پشت همراه با چرخش ،حرکات کششی،
ایستادن روی دست ها ،سری کبوتر ،یوگا دو نفره ،یوگا عضالنی
شهریه ی ایندوره ۱.۵۰۰.۰۰۰ :تومان
شروع دوره ۱۸ :خرداد روزهای سه شنبه و پنجشنبه
زمان :ساعت ۶:۳۰تا ۷:۳۰صبح پانزده جلسه
حرکات پیشرفته یوگا شامل :انعطاف عضالت پشتی و شانه ها،
باز کردن لگن بر روی یک پا به عقب و کشــیدن ان به سمت باال (
از سری تمرینات کبوتر) و چرخش های ان .خم به عقب کامل و باز
کردن پاها انعطاف عضالت شانه ها و چرخش ان ها
شروع دوره 19 :خرداد روزهای سه شنبه و پنجشنبه
زمان :ساعت ۶تا ۷:۳۰ده جلسه
هزینه دوره ۲.۵۰۰.۰۰۰ :تومان صفحه 65