ماهنامه دانش یوگا شماره 146
ماهنامه دانش یوگا شماره 146
ماهنامه دانش یوگا شماره 146
صفحه 1
فهرست
Contents
فهرست
سرمقاله3...............................................................................................
سخنمدیرمسئول4.............................................................................
راهنمایان بزرگ7.................................................................................
تمرینی برای رهایی روح8..................................................................
فنگ شویی کمدها11............................................................................
پرسش و پاسخ هایی درخصوص استرس12......................................
با 20دقیقه انجام یوگای صبحگاهی شادی و نشاطتان را تضمین کنید14
تحلیلیبرتجربه16................................................................................
ایورودا(تمریناتعملی)18.................................................................
یوگا به من کمک کرد که به عدم مهارتم دراسنوبرد تسلط یابم20
ان سوی ترس22...........................................................................................
اب ،حیات و نشاط زندگی23.............................................................
سال هجدهم -بهمن 1399
مودرادرمانی( قسمت پنجم)24.........................................................
شماره 146
اخبار26..................................................................................................
پاکسازیدریوگا26...............................................................................
یوگا راهی به سوی سالمتی کامل28.................................................
تقویت سیستم ایمنی بدن با یوگا30.................................................
معرفی کتاب31.....................................................................................
یوگا یارشما در خانه34.......................................................................
مهندسی درون(قسمت هفتم)36.....................................................
چاکراها؛ گردونه های انرژی39............................................................
تیریاکاتاداسانا40...................................................................................
چگونه رخدادهای استرس زا باعث سرطان می شوند؟41..............
۱۵بهمن والدت حضرت فاطمه زهرا سالم اهلل علیها و روز مادر بر همگان مبارک باد
چطورمی شود در زندگی شاد بود؟42...............................................
سعادتابدی(کنفسیوس)44..............................................................
از عزیزانی که مایل به همکاری با مجلۀ دانش یوگا هستند ،خواهشمندیم
جرعه ایی از یک کتاب ،اشپزخانه جهنمی46.................................
مقاالت خود را به ادرس پست الکترونیکی مجله ارسال فرمایند.
گیاهی48..................................................................
یک وعده غذای
تحریریۀ مجله در دخل ،تصرف و ویرایش مطالب ارسالی کام ً
ال ازاد است.
اروماتراپی50.........................................................................................
مبتکریوگودیوگا 52..............................................................................همــکاران ایــن شــماره :پروانــه قاســمیان دســتجردی،
قصه درخت؛ وریکشاسانا55...............................................................
ســیدمحمد ازاد ،ایــدا اللهیاری ،ســارا توحیدی ،پــری باباجی،
سینمای عرفانی ،نقد فیلم کوایدان 56..............................................حامــد رنگین کمــان ،یاســمن رنگین کمــان ،ژیالحاتمــی،
ذره را گرنبودهمت عالی58................................................................
ســهیال ثمرقندی ،نسترن صافی ،داریوش قاســمیان دستجردی،
اقایان59...............................................................................
یوگا برای
پیــام صمــدی خــادم ،عطیــه عظیمــی ،لعیــا نبی فــر ،مهتاب
راهکارهایی برای مقابله با سرماخوردگی و سرفه 60........................کالنتری ،سوســن عبدالرضایی ،شــیمال خــان ،محمد جواد دیلم،
مراقبه ی سالک61...............................................................................
فاطمه توازنــی زاده،اری ا اصغری،ناهید موســوی ،چانگ فن ،امبیکا،
ببرد61...........................................................................
هرکجا باد مرا
مریم عرفانی فر ،شراره محمد حسینی ،رضا نکویی
یوگا و یافته های علمی جدید62........................................................
اثرات پرانایاما بر مغز 63......................................................................نشانی :شمال میدان هفت تیر ،ابتدای مفتح شمالی،خیابان مالیری پور ،خیابان
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :سیدعبدالحمید موحدی نائینی
عضو انجمن مدیران مطبوعات
زیر نظر شورای سیاست گذاری
سردبیر و سرپرست گروه مترجمان :شهال قاسمیان دستجردی
مدیر اجرایی :رویا دادجو
مدیر امور مالی :عبدالمجید موحدی نائینی
مشاور امور بین الملل :سید محمد مسعود موحدی نائینی
مدیر امور هنری ،گرافیست و طراح روی جلد :سید محمدرضا موحدی نائینی
روابط عمومی :سهیال موحدی
تایپیست :مژگان مزروعی
سازمان اگهی ها :رابعه ربیعی
امور مشترکین و مسئول توزیع :رویا قاسمی
لیتوگرافی و چاپ :شرکت چاپ انتخاب رسانه (سالم)
زیرک زاده ،نبش خیابان ارام ،پالک 16+1نبش پالک ۱۷
تماس با تحریریه:
تلفن88318189-88319054 :
تلگرام و واتساپ09902260640 :
تماس با سازمان اگهی ها88842667 :
کدپستی1575783113 :
info@danesheyoga.com
www.danesheyoga.com
@danesheyoga
/yoga.knowledge
تصویر روی جلد :از تنوعات پراناپاداسانا توسط
اقای رضا نکویی از شیراز -پرتوجوی یوگا صفحه 2
شماره 146
تقویت سیستم ایمنی بدن با یوگا
30
همه ما روزانه در معرض قرارگرفتن عواملی هستیم که سیستم ایمنی
بدن مان را ضعیف می کند .در مقابل بدن ما طوری افریده شده که
بتواند در برابر بیماری ها مقاومت کرده و انها را شکســت دهد .یوگا
ورزشــی است که با تمرین های جسمی و روحی می تواند به مقدار
زیادی سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.
چطور می شود در زندگی شاد بود؟
اگر شــما جزو اشخاص گوشه گیر و منزوی یا پر از خشم و ناامیدی
هســتید ،باید بدانید بیشترین اســیب را به خود وارد می سازید .با
ش هایی ساده ودرعین حال موثری را
مطالعه این مقاله می توانید رو
بیاموزید که به شما در رفع این احساسات منفی ،وداشتن
احساس شادمانی وخرسندی کمک می کند.
مبتکر یوگودیوگا
تحقیقات زیاد نشان داده اند که فواید روانی و فیزیکی فراوانی درانجام
تمرینات یوگا وجود دارد .تداوم یوگا می تواند سطح سالمتی شما را
افزایش داده و همچنین باعث افزایش قدرت بدنی و کاهش افسردگی
شود .یوگود یوگا تمرینی مناسب برای افرادی است که دنبال فواید
یوگا هستند اما وقت کمی برای انجام حرکات دارند.
راهکارهایی برای مقابله با
سرماخوردگی و سرفه
سرماخوردگی ،مشکلی که عموما در فصل سرما برایمان پیش می اید
چیزی نیست جز واکنش طبیعی بدن برای تخلیه ی الودگی ها و
مــواد زاید .یوگا برای مقابله با زکام و ســرماخوردگی ،راهکارهایی
پیشنهاد می کند؛ از جمله پاکسازی بدن ،استفاده از مواد خوراکی
سالم و طبیعی ،و تقویت سیستم ایمنی با انجام حرکات یوگا.
42
52
60 صفحه 3
گاهی خوب اســت بایســتیم ،برگردیم و به پشت سرمان نگاه
کنیم .اگر خوب دقت کنیم می بینیم که همه کارها درســت و
به موقع خود انجام شده وهمه رخدادها درزمان درستی به وقوع
پیوسته اند ،ما بی خود نگران و مشوش بودیم ،بی جهت اضطراب
داشتیم که نکند به موقع و خوب ازاب درنیاید .درمیابیم که همه
چیز درســت و به موقع خود انجام شده است .انگاه می توانیم با
اطمینان بیشــتری به راه خود ادامه دهیم ،زیرا یقین داریم که
همه کارها درست و به موقع خود انجام خواهند شد.
انجام یک ح کرت دو نفره یوگا
از اجرا کنندگان این ح کرت تقاضا مندیم مشخصات خود را هب دفتر مجله ارسال ات رد شماره بعدی نسبت هب معرفی اانن اقدا م نمامیی.
3 صفحه 4
از خواندن ذهن ات تمرکز فکر
سید عبدالحمید موحدی نائینی
بین سال های ۱۳۵۸-۱۳۶۳که در هند مشغول ادامه ی تحصیل بودم
و البتــه هر روز صبح به کالس یوگا می رفتم یک روز که در منطقه چرچ
گیت 1شهر بمبئی ،یکی از بزرگ ترین شهرهای هند ،در حال حرکت بودم
چشمم به انبوه جمعیتی افتاد که در حال تماشای معرکه ای بودند .در ان
ســال ها هند به عنوان کشوری فقیر اکثر مردمانش با سختی زندگی می
کردنــد و بعضی از ان ها هم از فرط بی پولی و نداشــتن درامد ،کاری یا
حرفه ای یا هنری یاد می گرفتند و در گوشه و کنار خیابان ها برای مردم
رهگذر معرکه می گرفتند و کسب درامد می کردند ،به هر حال با دیدن
جمعیت ایستاده به صورت دایره که نشان از دیدن معرکه و نمایش خیابانی
بود با کنجکاوی به سمتشان رفتم ،پس از نزدیک شدن به جمعیت متوجه
دو مرد هندی شدم که برگزارکننده ی نمایش بودند .این دو مرد میانسال
در حالی که با صحبت هایشــان انبوه جمعیت گرد امده ی دور خود را به
هیجان در اورده بودند ،شــرح انجام نمایش خود را می دادند .به مدت ۴
سال اقامت در هند نمایش های زیادی را در خیابان های شهرهای مختلف
هند شاهد بودم .رفتن و ماندن در داخل قفسی که حداقل ۴۰۰تا ۵۰۰مار
سمی در ان بود ،تا پوشاندن همه ی سر و گردن با گِل و دراز کشیدن به
صورت لخت در کنار خیابان و وانمود کردن به اینکه نفس نمی کشد ولی
همچنان زنده اســت و ده ها نمایش و معرکه کوچک و بزرگ دیگر از ان
جمله بودند .نمایش های اجرا شده توسط هندی های فقیر و در عین حال
مبتکر هم برای هندی ها و هم برای افراد خارجی مثل من که دانشجوی
ایرانی ساکن هند بودم خیلی عجیب و باور نکردنی به نظر می رسید.
4
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
وقتی خود را به جمعیت دایره وار رســاندم تالش کردم از ردیف پشت
خود را به جلوی جمعیت برسانم تا معرکه را بهتر ببینم ،دو مرد معرکه گیر
در وســط جمعیت کارشان را اینگونه شروع کردند که یکی از ان ها روی
صندلی به حالت ریلکس نشست یا به عبارتی لم داد و مرد دوم با دستمالی
چشمان او را بست و سپس پارچه ی مشکی ضخیمی روی بدن او انداخت،
به طوریکه پارچه ی سیاه روی صندلی مرد نشسته را هم پوشاند .سپس به
جمعیت نزدیک شد و با زبان هندی گفت مردی که روی صندلی نشسته
قادر اســت با چشمان بســته ذهن همه را بخواند و همه چیز را ببیند .او
سپس از بین جمعیت دایره زده به سمت من که در بین جمعیت هندی
تنها خارجی بودم و از چشــمان ابی رنگم این مسئله کامال مشخص بود
و حدود ۸تا ۱۰متر با مردی که چشــمانش بسته بود فاصله داشتم امد،
دستش را دراز کرد و دستم را گرفت و با چشمانش به ساعتم که مارکش
سیتی زن بود نگاه کرد .مرد نگاهی به ساعتم انداخت و با صدای بلند در
حالیکه پشتش به مرد نشسته زیر پارچه مشکی روی صندلی بود پرسید:
ساعت این پسر چند است؟ و او از زیر پارچه ی مشکی و با دارا بودن چشم
بند داد زد :یازده و ده دقیقه! وای خدای من عقربه های ساعت دقیقا همین
زمان را نشــان می داد ،او در حالیکه همچنان دستم را گرفته بود پرسید:
مارک ساعتش چیست؟ و او دوباره از زیر پارچه مشکی پاسخ داد :سیتی
زن! از دیدن این صحنه چشــمانم گرد شده بود ،مرد دستم را رها کرد و
به ســمت مرد دیگری رفت ،محتویات جیب او را بیرون اورد و سوال کرد
و مرد نشسته زیر پرده مشکی رنگ دقیقا یک به یک وسایل جیب داخل
مرد را تشریح کرد و طوریکه جمعیت ایستاده دایره وار را به تعجب و حیرت
وادار می کرد.
با ماندن و دقت کردن به این دو مرد معرکه گیر و ذهن خوانی که می
کردند به نظر می رسید ان ها روی ذهن خیلی کار کرده بودند و حداقل
مرد نشسته زیر پارچه مشکی تمریناتی را انجام داده بود که می توانست
ذهن ها را بخواند و از فاصله دور همه اشیاء دور و بر را تشخیص دهد.
خاطرات ۴ســال اقامت در هندوستان در دهه ی ۵۰و ۶۰تجربه های
زیادی را موجب شد که شرح یکی از ان ها مرتبط است با موضوع مطلب
این شماره ی مجله در ارتباط با ذهن و چگونگی کنترل ان و ارامشی که صفحه 5
از طریق کنترل ان می توان به دست اورد .این را می دانم که مسئله
ذهن و ارامش درون از جمله موضوعاتی است که ۸میلیارد جمعیت
جهان درگیر ان هستند .ذهن سرکش دقیقه ای انسان را به حال خود
رها نمی کند .هیچ گاه نمی توانیم همه ی حواســمان را روی کاری
که انجام مــی دهیم ،صفحه کتاب یا مجله ای که مطالعه می کنیم،
تلویزیونی که تماشــا می کنیم و ...متمرکز کنیم .پس از برخاستن از
خواب در هنگام صبح تا فرا رسیدن شب و زمانی که قصد خوابیدن را
داریم کم و بیش هزاران فکر مزاحم حواسمان را پرت می کند و افکار
مرتبا از این شاخه به ان شاخه می پرند و دمی ما را به حال خود وا نمی
گذارند .فکری که به قول موالنا جالل الدین محمد بلخی( ۵۸۲-۶۵۲ه
ش) شاعر و عارف قرن هفتم هجری باید راهی را بگشاید که در مسیر،
شهی پیش اید.
فکر ان باشد که بگشاید رهی
راه ان باشد که پیش اید شهی
امروزه هزاران کتاب در خصوص چگونگی تمرکز فکر و کنترل ان
نوشــته شــده و تکنیک های مختلفی ارائه گردیده که غالبا برطرف
کننده افکار مزاحم نیستند .تمرکز فکر و ارامش ذهن راه و روش های
کاربردی دارد که از جمله ان خوب اندیشــی است ،مطلبی که پیامبر
اســام (ص) هزار و چهارصد سال پیش بدان تاکید و فرموده است":
نیندیشید به ان چه موجب غصه هاست ".مسئله ای که اشو زرتشت
حدود هزار ســال پیش از میالد هم به نحو دیگری ان را بیان نموده
اســت ":به خوبی ها اندیشه کنید ".می دانیم ذهن همه ی ادم ها از
جمله من و شما توسط دو چیز مشغول می شود و ارامشش به هم می
ریزد.گذشته در گذشته و اینده ی نیامده.
برای اینکه با اهمیت ذهن بیشتر اشنا شویم دریاچه را تصور کنید
که ســطح ان به وسیله باد مواج می شود ،ذهن هم عینا توسط امواج
فکری چین و شکن می خورد و باعث بر هم خوردن ارامش می شود،
برای ماندن در ارامش باید یاد بگیریم که چگونه امواج فکریمان را مهار
کنیم.در ماها باراتها Mahabarathaکهن ترین منبع مرتبط با فلسفه
شرق به ذهن اشاره شده و ان را به یک اسب وحشی تشبیه می کند
که وقتی ســوار بر ان هستید هیچ گاه شما را به انجا که می خواهید
نمی برد و هر کجا خودش می خواهد می رود":اســب وحشی به همه
جا غیر از جایی که می خواهید می رود".
در معروف ترین کتــاب عرفانی هند به نام بهاگوادگیتا Bhayrad
(Gitaسرود خدایان) هم به مسئله ذهن اشاره شده و کریشنا ان را به
بادی که کشتی را به این سو و ان سو می برد تشبیه کرده و به ارجونا
می گوید":باد کشــتی را می گرداند و از مســیرش رو ی اب دور می
کند .افکار سرگردان احساسات و ذهن انسان را بی هدف روی اب می
غلطانند .وقتی شخص بتواند افکار و احساساتش را مهار کند ،من او را
دارای فکر روشن (روشن کننده) می نامم ".زمانی که نتوانیم ذهن را
متمرکز کنیم .باید به لحظه حال چنان نگاه کنیم که گویی تنها زمانی
است که برای زندگی کردن در اختیار داریم و در ”واقعیت” زمان حال
زندگی می کنیم .ذهن ما قربانی محدویت هایی است که بر ان تحمیل
کرده ایم .برای مثال ،وقتی گذشته ای پر رعب و وحشت را واقعیت می
شــمریم ،به ذهن خود تحمیل می کنیم تا چیزی را جز ان ،واقعیت
نداند .در نتیجه ذهن به هر ان چه قرار است در اینده اتفاق بیافتد با
دید ترس نگاه می کند و نمی تواند لحظه ای در حقیقت عملکرد های
مربوط به گذشته درنگ کند و با ارامش از زمان حال لذت ببرد.
ان دو مرد هندی معرکه گیر در منطقه چرچ گیت شهر بمبئی در
سال های اخر دهه پنجاه که مطمئنا سال ها روی تمرکز ذهن و ذهن
خوانی کار کرده بودند تا با نمایش دادن بتوانند شکمشان را سیر کنند
اگر االن در این زمان جای من و شما بودند چه می کردند؟ مسلما در
این سال های پر هیاهو از ذهن متمرکز شده شان استفاده های فراوانی
می بردند و به درجاتی می رسیدند .به خود اییم و تصمیم بگیریم از
همین حاال با تمرینات ســاده ای که تنها نشستن و بستن چشم ها و
تمرکز روی دم و بازدم که در هر مکان و هر زمان می توان ان را انجام
داد فرصت ها را از دست ندهیم ذهنمان را متمرکز کنیم تا به ارامش
برسیم .مطلبی که استاد سخن سعدی شیراز( ۶۰۶-۶۹۰ه ق) شاعر و
عارف قرن هفتم هجری قمری به زیبایی ان را اینگونه بیان می کند:
سعدیا دی رفت و فردا راهیان موجود نیست
در میان این و ان فرصت شمار امروز را
برای عمیق شــدن و اینکــه اهمیت ذهن را بهتر بشناســیم باید
بدانیم ذهن از دو بخش تشــکیل شده اســت ،عملکرد بخشی از ان
را خودپرســتی ها ،ترس ها ،حاالت منفی و بخش دیگر را عشــق و
موضوعــات مثبت کارگردانی می کند .ذهن مســتعد اســت که هر
کــدام را که ما می خواهیم جلوی پایمان قرار دهد ،اگر خودخواهی و
خودپرستی را طالب باشیم با کشیدن پرده ای از ترس و احساس گناه،
راه را بر ورود عشــق می بندد ،پس برای این که از عمر کوتاه استفاده
بهینه ببریم باید فقط عشق را به عنوان کارگردان ذهن خود برگزینیم
و خودپرستی را رها کنیم تا بتوانیم قدرت معجزه عشق را در زندگی
مان تجربه کنیم .بدانیم نظام باورهای ما بر اساس تجربیات و کردارهای
گذشته مان استوار است .خاطره این تجربیات دائما در زمان حال زنده
می شود و پیش بینی می کند که اینده نیز شبیه گذشته خواهد بود.
برای رسیدن به ارامش باید توجه خود را از دل مشغولی های گذشته
و اینده برگرفت و به حال معطوف کرد .مطلبی که موالنا هم دقیقا به
ان اشاره کرده و می گوید" :ماضی" (گذشته) و "مستقبل" (اینده) را
رها کن تا مشکالتت حل شود.
فکرت از ماضی و مستقبل بود
چون از این دورست مشکل حل شود
فراموش نکنیــم اگر روزی کنترل ذهن را تنها هدف خود بدانیم و
بدان نائل شویم توانسته ایم به قدرتمندترین نیروی برانگیزاننده عالم
دســت پیدا کنیم .نکته دیگر اینکه ارامش درون تنها از ارامش ذهن
به دســت می اید و ارامش ذهن زمانی حاصل می شود که بر اساس
قوانین طبیعت عمل کنیم و اگر خللی در ان ها هست در رفتارهایمان
تجدیــد نظر کنیم .در اینجا به برخی از مهم ترین اصولی که ما را به
سمت و سوی ارامش هدایت می کند می پردازیم.
تغییرنگرش
من و شــما غالبا یا در حال ابراز عشــق یا احساس ترس هستیم ،
ترس در حقیقت نوعی تقاضای کمک و در نتیجه تقاضای عشق است.
اگــر دیگران مطابق انتظارات ما خود را تغییر ندهند احتماال ان ها را
گناهکار قلمــداد می کنیم .هیچ گاه فراموش نکنیم زمانی به ارامش
درونی دست پیدا می کنیم که نخواهیم دیگران را تغییر بدهیم بلکه
باید همه را همان گونه که هســتند بپذیریم .تغییر خود یکی از مهم
ترین عوامل موفقیت در زندگی است .مطلبی که بطلیموس(۹۰-۱۶۸
م ) از فیلسوفان و اخترشناسان یونان باستان ان را این گونه بیان نموده
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
5 صفحه 6
است":هر زمان خوشایندترین و نامطلوب ترین وقایع و اتفاقات ممکنه
را بپذیریم دیگر چیزی برای از دست دادن نداریم".
بخشیدن و فراموش کردن
برای رســیدن به ارامش بایســتی حاالت منفی همچون احساس
ازردگی ،خشم ،دل ناخوشی و گاها افسردگی که عموما در وجود همه ما
هست را از خود دور کنیم .این حالت ها در ما بیشتر به دلیل نبخشیدن
اتفاق می افتد .پس هرگاه توجه خود را به بخشیدن و فراموش کردن
متمرکز کنیم و بر گرفتن و خواســتن معطوف نکنیم ،حاالت منفی
همچون خشــم و کینه و عداوت و حرص و طمع و حسادت و ...در ما
فروکش کرده و در مسیر ارامش قرار می گیریم .موضوعی که موال علی
(ع) هم به ان تاکید کرده و فرموده اســت":ان که پاداش الهی را باور
دارد ،در بخشش سخاوتمند است".یادمان نرود برای کسب ارامش دو
چیز دیگر را باید همیشه فراموش کنیم":کسی که به ما بدی کرد و به
کسی که خوبی کردیم".
انتخاب عشق
با انتخاب مداوم عشــق در مقابل نفــرت می توان به تحولی درونی
دســت پیدا کرد .تحولی که ما را قادر می سازد از سرچشمه طبیعی
عشق که در نهادمان به ودیعه گذاشته شده است خود و اطرافیانمان را
سیراب کنیم .تنها عشق است که انسان ها را به هم پیوند می دهد و
ارامش را میسر می گرداند .موضوعی که خواجه شیراز حافظ شیرین
سخن( ۷۲۷-۷۹۲ه ق) ان را اینگونه بیان می کند:
بی عشق نشاط و طرب افزون نشود
بی عشق وجود خوب و موزون نشود
مقایسه نکردن
از دیگر راه های رســیدن به ارامش مقایســه نکردن است به جای
مقایسه کردن باید به ندای قدرتمند درونیمان توجه کنیم که به من و
شما ندا می دهد":همه ادم ها با هم فرق دارند ،نگرش ها متفاوت است،
سلیقه ها مختلف است .وقتی پذیرش نداریم و نمی توانیم تفاوت ها را
بپذیریم وارد فضای مقایسه کردن می شویم .فراموش نکنیم مقایسه
کردن لذت را می کشد ،تنها فردی که باید از او بهتر باشیم کسی هست
که دیروز بوده ایم".
قضاوت نکردن
قضاوت نکردن این و ان راه دیگری برای رســیدن به ارامش است.
برتراند راسل (۱۸۷۲-۱۹۷۰م) فیلسوف ریاضیدان و برنده جایزه ادبی
نوبل اهل انگلیس خیلی زیبا مســئله قضاوت را تشریح می کند و می
گوید":معموال کسانی که نادان و کم اطالع هستند با قطعیت نظر می
دهند و قضاوت می کنند و ان ها که هوشمند تر هستند و بیشتر می
دانند ،تردید را تجربه کرده و جرات قضاوت پیدا می کنند .امروزه جهان
اطراف ما را قضاوت ها و تصمیم های کسانی که کمتر می دانند و می
فهمند می سازد و مدیریت می کند".
همیشــه به این نکته نیز توجه داشته باشیم":نه مستی نشان کفر
است ،نه جانماز نشان دینداری ،نه پاکان را پاکی از مستی ،نه مستان را
امکان دورویی ،نه مویی نشان از هرزگی ،نه چارقد نشان پاکی .هر کس
هر ان است که ببوید نه ان که ظاهرش بگوید .نه موافق بدی باش و نه
در فکر تدفین حقیقت ،قضاوت کار ما نیست".
6
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
ترس از اینده
یکی دیگر از موانع رســیدن به ارامش ترس اســت .ما به چیزهای
مختلفی دل می بندیم ،به روزی زیبا برای برپایی یک مهمانی ،زمانی
که فرزندانمان روزی بزرگ شــوند و انطور که ما دوست داریم باشند،
به اینکه روزی به درامد باال برسیم ،بعضا ممکن است توقعات بر وفق
مراد انجام پذیرد ولی غالبا خواسته ها عملی نمی گردد .زمانی که نگران
اینده فرزندمان می شویم از زیبایی بزرگ شدنشان لذت نمی بریم .از
نعمات موجود خود برخوردار نمی شــویم ،از زیبایی لحظه حال غافل
می شویم و از باختن می ترسیم .پائولوکوئیلو(۱۹۴۷م) نویسنده معاصر
برزیلی ترس از باختن را دور شدن از امید می داند و می گوید":تنها یک
چیز است که دسترسی به امید را غیرممکن می سازد؛ ترس از باخت"
ایمان به خالق هستی
اسباب رهایی و ارامش در زندگی پناه بردن بر خالق هستی است.
واقعیت ان است که هنگام بروز مشکالت دیدمان محدود می شود ،به
این توجه نداریم که زندگی مجموعه ای از امکانات و احتماالت است.
گاهی گذران عمر به ان شکلی که می خواهیم اتفاق نمی افتد اما بعدا
می فهمیم که دقیقا به نفع خودمان بوده یا تجربه ای عالی اموخته ایم
یا خداوند فرصت بهتری فراهم کرده اســت .اگر هنگام بروز مشکالت
مصلحت خداوندی را در نظر بگیریم و درصدد رشد خود براییم ،سبک
می شویم و زندگی کردن برایمان ساده تر می شود و ارامش از راه می
رسد .ایمان داشتن به خالق هستی ما را از بال دور نگه می دارد و موالنا
چه زیبا ان را اینگونه بیان می کند:
چه دانیم ناخوش کدام است یا خوش
خوش انچه بر ما خدا می پسندد
بیاییم نه مثل ان دو مرد هندی ســال های ۱۳۵۸-۱۳۶۳که در
خیابان های شهر بمبئی هند برای سیر کردن شکمشان نمایش ذهن
خوانی و کنترل ذهن برپا می کردند بلکه برای حال دل خودمان و برای
کسب ارامش به روش ساده ای که در باال به ان اشاره شد ،عمل نماییم
و با چشمان بسته بنشینیم و به درون تعمق کنیم ،رفتارها،کردارها و
عملکردهای گذشــته های دور و نزدیک را وارســی کنیم و اگر خللی
یا نقصی در راه و روش هایمان بوده و یا هســت ان ها را تغییر دهیم
تا به ســمت و سوی خوبی ها متمایل شــویم و به ارامش درون نایل
اییم .سخنی که "وین دایر" در کتاب "خویشتن مقدس شما" به این
مسئله اینگونه اشاره کرده است" :برای هر کار برجسته وموفقیت امیز،
ارامش درون ،اشتی با خویش ،اعتماد به نفس ،انعطاف پذیری ،چابکی
و زیرکی الزم است" .
1-Church gate
منابع:
ماهنامه ی دانش یوگا سال های 1385-1381
مثنوی معنوی موالنا جالل الدین محمد بلخی -به تصحیح محمد علی موحد
زندگانی حضرت محمد(ص) " ایت اهلل مرتضی مطهری
اشنایی با ایین زرتشت " دکترحسین وحیدی
کتاب بهاگوادگیتا( سرود خدایان) " ترجمه محمد علی موحد
گلستان سعدی به اهتمام محمدعلی فروغی
کتاب مصورکامل یوگا -سوامی ویشنودواناندا -برگردان سید عبدالحمید موحدی
از بطلمیوس تا انیشتن -میالد اسکندردوست
کتاب راهنمای بیداری معنوی -سیدعبدالحمیدموحدی
کتاب سیری در نهج البالغه -شهید مرتضی مطهری
کتاب خویشتن مقدس شما ترجمه مهدی اصغرپور صفحه 7
ه
شتم
راهنمایان بزرگ الئوتسه
نوشته :پروانه قاسمیان دستجردی
درفضایی وهم الود نشسته ام ،چشمانم بسته
ولی گویی باز اســت .سکوت همه جا را فراگرفته
و مرا به درون فرا می خواند .همزمان با ســکوت
بــرون ،جهان خاموش می شــود و درون؛ مرا به
سوی خود می کشاند .در درونم نوری است ،نوری
مالیم و نامیرا ،نوری ابدی که همراه با ســکوت،
امنیت و حضور را نشــانگر است .نور تمام وجودم
را در بر می گیرد و من در خلســه ای عمیق فرو
می روم ،جسمم در خواب و وجودم بیدار ،منتظر
استاد و راهنمای بزرگ نشسته ام .دیگر سوالی در
ذهن ندارم ،همه چیز در سکوت است و ذهن نیز
چون کودکی ارام در جایگاه خود نشسته است.
ای استاد بزرگ ،منتظر پندی از جانب تو هستم،
ایا با سکوتی همزمان در درون و برون؛ بدون هیچ
ســوالی در ذهن ،به جوابی خواهم رسید؟ اگر نه،
پس دلیل این سکوت چیست؟
استاد :با سکوت و بدون سوال؛ به تمام جوابهای
عالم می رسی .عالم درون و برونت یکی می شوند
و دیگر دوگانگی وجود نخواهد داشــت .ســوال
کننده و پاســخ دهنده یکی می شــود و خواهی
فهمید که تمام جوابهــا را از قبل می دانی .ولی
اندیشــیدن معنای دیگری دارد .اندیشیدن تو را
به مفهوم چرایی و چیســتی وجودت می رساند.
چرایی حضورت در این عالم و چیستی ماموریتی
که داری و خواهی داشــت .اندیشــیدن حضور و
سکوت است ،بدون دخالت ذهن.
در سکوت درهایی به ســوی تو باز می شوند.
درهایی از گذشــته های دور و همچنین درهایی
از اینده ای نامعلوم ،تو با قدم گذاشــتن به درون
هر یک از درها؛ رازهایی را اشــکار می بینی .در
سکوت و تعمق در انجام ان است که رمز گشایی
اغاز می شــود .همانطور که دیگر بزرگان به ان
رســیده اند ولی به طور دقیق و کامل نتوانستند
ان را برای دیگران اشکار کنند ،چرا که هر کسی
مسئولیت امتحان خود را دارد و نشان هر عملی
عکس العملی است .در سکوت کردن کوشا باش،
هر زمان که ترســیدی؛ ســکوت کن .هر زمان
که هیجان زده شــده؛ ســکوت کن .هر زمان که
عصبانی ،نگران ،غمگین شــدی ،سکوت کن .هر
زمان که از ســکوت خارج شدی ،باز هم سکوت
کن .ســکوت همه چیز است ،تو را به خوشنودی
مطلق می رســاند .حتی در سکوت هم چگونگی
سکوت کردن بر تو اشکار می شود .تنها به انجام
سکوت حقیقی تداوم بخش.
در جهان برون نیز همین شــیوه را به کار بر،
جهان بیــرون از تو چیزی جدا از جهان درون تو
نیست .این تویی که جدا می پنداریش .در جهان
برون و مجازی؛ هر زمان که از چیزی یا کســی
ترسیدی؛ تنها ســکوت کن .ترس معنا و مفهوم
خود را از دست می دهد .حتی ترس دیگران را نیز
ترس خود بپندار که دیدن ترس در دیگران ،نشان
از حضور ترس در خود توست .اگر کودک ترسانی
را دیــدی؛ به ارام کــردن ان نپرداز ،با صحبت و
نصیحــت کار را خراب نکن ،به تــرس جلوه ای
واقعــی نبخش .تنها به ترس در کودک نگاه کن،
ایا ترســی مانده است؟ اگر مانده پس سکوت تو
کامل و حقیقی نبوده .تمرین سکوت واقعی را هر
لحظه انجام بده و تنها در مواقع بســیار ضروری
سخن بگو .اگر در محیط اطرافت به فردی عصبانی
برخورد کردی ،تنها به ان نگاه کن و به ســکوتت
ادامه بده .شاید شاهد عصبانیت بیشتر فرد بشوی؛
ولی همچنان به سکوت خود ادامه بده .سکوتی که
در ذهن و عملت عاری از هر گونه واکنشی باشد.
ســپس عصبانیتی در تو نمی ماند و اینگونه ،هر
عصبانیتی در عالم محو و ناپدید می شود .سکوت
مطلق به معنای این نیســت که تنها حرف نزنی؛
بلکه سکوتی است که در همه چیز چه در ذهن و
اندیشه ،چه در اعضای بدنت مانند چشم و گوش و
زبان و حتی دیگر اندام بدن خود ان را انجام بدهی
و در اینصورت است که معنای حقیقی سکوت را
درمی یابی .در چنین سکوتی؛ جسم تو محو می
شود و تنها روح می ماند .روح درونت ،هیچ عکس
العملی نسبت به اعمال بیرونی و مجازی وجودت،
نشــان نمی دهد .تنهــا از طریــق روح درونت
عمل کن؛ این امر با ســکوت حقیقی اســت که
محقق می شود.
در این صورت ،دیگــر هیچ فرد عصبی ،ناالن،
ترسان و حتی شادان نیز در تو تاثیری نمی گذارد،
چرا که تمام انها بخشی از وجود تو است در زمانی
که از سکوت درونت خارج شده ای.
کلید رسیدن به شعف درونی ،تنها در سکوت
حقیقی نهفته است.
در سکوت می نشینم ،صداهای محیط اطرافم و
صداهای ذهنم رو به خاموشی می روند.
در عین هوشــیاری به ناهوشــیاری می رسم،
همزمان به اعماق درون و عالم باال می روم.
تمام تصاویر گذشــته ،زندگی هــای فراوان،
رخدادهــای گوناگون ،اعمــال مختلف از جلوی
چشمانم متجلی و محو می شوند.
من همچنان در سکوت خود غرق می شوم.
صدای نفســم را از درون ســینه و نه از برون،
احساس می کنم ،گویی در قفسی زندانی شده ام،
خود را در قفس در می یابم.
با یافتن خود؛ قفس محو می شــود و رها می
شوم ،رها در نیستی ،تنها سکوت می ماند و بس.
سکوتی رضایت بخش ،ارام ،با نشاط ،با هستی
کامل به نیستی می رسم.
تنها نیستی و دیگر هیچ
اینست سکوت حقیقی ،اینست شاکتی
ام ،شاکتی ،ام
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
7 صفحه 8
تمرینی برای رهایی روح
نویسنده :الیسیا ایستر
برگردان :سید محمد ازاد -باشگاه ققنوس شیراز
اســم من الیسیا کریستا ایســتر به معنی "تدهین شده در سپیده دم"
است .من یک یوگنی سیاه پوست ،یک معلم ,طراح شمع ،ازادیخواه ،نویسنده،
تسهیل گر ،خواهر ،دوست و در نهایت یک عاشق هستم .من روی شانه های
ده ها هزار اجدادی که پیش از من امده اند ایســتاده ام که هرگز نیز ان را
ساده نپنداشته ام و به خود میبالم که شانه های من نیز قرارگاه افراد بعد از من
است .توانایی من در معرفی و اظهار کامل خویشتن از نتایج زیبای تمرینات
یوگا حاصل می شود.
اولین کالس من در ســال 2007به رهبری یک زن ســیاه پوست بسیار
قدرتمند و برجسته درجنوب شیکاگو برگزار شد؛ کسانیکه او را می شناسند
می دانند که این زن ســیاه سرشار از زیبایی ،غرور و عشق است! از انجا که
شروع تمرینات من اینگونه اغاز شد تصور من بر این بود که تمام کالسهای
یوگا نیز همینطور متنوع و جذاب است .اما متاسفانه در دهه های بعد متوجه
شدم که بعضا اینگونه هم نیست.
زمانیکه سفر یوگا را اغاز کردم ،درگیر غم و غصه های ناشی از فوت مادرم
بودم او 5سال قبل زمانیکه من 19ساله بودم مرا ترک کرد .یوگا مرا نجات
داد .زمانیکه حین تمرین عرق از پشتم سرازیر می شد "من" ناپدید می شد و
ذهنم از افکار تکراری و مسمومی که خالی از هر فایده ای بود تهی می گشت.
کشش ها ،مکث بین تنفس ،و انعطاف پذیری بدنم حس بسیار خوبی در من
ایجاد می کرد.
هر چه قلبم بیشــتر باز می شد ،بیشتر فهمیدم که من بدنیا نیامده ام تا
طبق میل دیگران زندگی کنم .غم و اندوه پایان یافته بود و من می دانســتم
که ازادی در راه است .سوادهیایا (خودکاوی) طی تمرینات یوگا پناهگاه امن
روزهای تاریک من شــد و به من کمک کرد تا از طریق رشد عاطفی خود به
ســمت جلو پیش روم .هر چه بیشتر تمرین کردم ،متوجه شدم که یوگا در
ایاالت متحده انطور که من فکر می کردم برای رنگین پوستان متفاوت باشد،
نبود .می دانســتم که یک فرایند بیداری و اگاهی روحی درونی در حال رخ
دادن بود.
8
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
صدای من ،قدرت برتر من است .و همچنین توانایی من در شنیدن .برای
مدتهای طوالنی ،صدای من در اعماق ترس و خشــم و اندوه پنهان شده بود.
در اولیــن دوره اموزش یوگا اصالت صدای خود را کشــف کردم و با ارتقای
توانایی شنیداری خود و استفاده از هر دو ویژگی ،تبدیل به معلمی شدم که
امروز مشاهده می کنید .اکنون زمان سختی است و مردم به عشق و تفریح و
مهربانی بیشتری نیاز دارند .لذت ازادی حق مسلم همه انسانهاست.
در سال ،2016اولین کالس خود را برگزار و اولین ورکشاپ یوگا را رهبری
کردم .و در سال بعد رســما ازادی خود را بیان کردم .ان لحظه برایم بسیار
خاص بود 40 .نفر از فرهنگ ها و قوم و نژادهای مختلف با جریان بی نظیری
از انــرژی بدن خود را به حرکت در می اوردیم .به عنوان یک مربی جدید از
رهبری این گروه به خود میبالیدم .کارتهایی برای پرتوجویان تهیه و به هر
کدام یک کیف حاوی یک گل رز کریستال هدیه دادم .بسیار برایم مهم بود
که مردم بدانند که ازاد هستند و همه شایسته دریافت عشق! .این کار برایم
طبیعی بود ،و می دانستم که در راه هدفم گام برمی دارم .باالخره راهم را پیدا
کرده بودم .برای دختری که در شش سال گذشته در 22شهر مختلف زندگی
کرده بود ،اکنون حس خوبی بود که خانه اش را یافته بود...
روح ســیاه پوستان در عشق بدون شــرط است .با عشق ورزی به
ازادیِ ِ
خودم ،همزمان به اجدادم ،معلمان و اساتید یوگا ادای احترام می کنم .یوگا
برای من به منزله یاداوری برای مهربانی ،عشق و بخشش سریع است .سیکلی
کــه در ادامه می اید منجر به رهایی ذهن ،جســم و روح می شــود .یک
وینیاســای 45دقیقه ای که چاکرای قلب را متعادل و ستون فقرات را قوی
می کند .تمرکز کرده و با خود تکرار کنید ":من همان عشــقی هستم که در
ِ
طبیعی وجو ِد من است ".برای گرم کردن با چند
حالت
جستجوی انم .عشق؛
ِ
راند ســام بر خورشید Aو Bشروع کنید .زمانیکه وارد سیکل شدید در هر
اسانا 5تنفس مکث کنید ،اجازه دهید بدنتان یک مراقبه عمیق و گشودگی
قلب را تجربه کند ،وجودتان سرشار از انرژی شده و به تعادل برسید. صفحه 9
سوکاسانا (حالت نشسته راحت)
در یــک حالت نشســته راحت با پاهای صاف و کشــیده قــرار بگیرید.
استخوانهای لگن را روی زمین محکم کنید .دستها را یا روی قلب قرار دهید
یا روی پاها رها کنید و 5تنفس در این حالت بمانید.
مارجری اسانا (وضعیت گربه -گاو)
به روی شکم دراز بکشید .انگشتان دست را جلو روی مت فشار دهید .رانها
را به سمت داخل منقبض کرده و ماهیچه های پا را به سمت استخوانها محکم
نگهدارید .در حالیکه پایین کمر محکم است سینه را به سمت باال بیاورید .دم
بگیرید و دستها را کنار شانه ها بیاورید .شانه ها محکم ،پشت گردن بلند باشد
و روبرو را نگاه کنید 5 .تنفس در این حالت بمانید.
دانور اسانا (وضیت کمان)
به شکم دراز بکشید .زانوها را خم کرده و پاشنه ها را به باسن نزدیک کنید.
دســتهایتان را به عقب کشیده و هر دو قوزک پا را بگیرید ,وزن خود را روی
شــکمتان ( نه روی لگن ) بیندازید .همراه با کشیدن قوزک پایتان ،زانوها را
بلند کنید .به روبرو نگاه کنید و 5تنفس در این وضعیت بمانید.
ادومکهاشواسانا (وضعیت سگ سر پایین)
در وضعیت میز قرار بگیرید .شــکم خود را کمی محکم بگیرید و ستون
فقرات را کامال کشیده نگه دارید .دم بگیرید ،شکم را رها کرده و پشت خود را
محدب کرده و چانه را به سمت باال بیاورید .با بازدم پشت خود را گرد کرده
و شکم را به کمر بچسبانید و چانه را به سینه نزدیک کنید 5 .بار این کار را در وضعیت میز قرار بگیرید .دستها را به اندازه عرض شانه باز کرده و به جلو
بکشید .زانو ها را صاف باال اورده و لگن رابه سمت عقب و باال بکشید .سر بین
تکرار کنید.
بازوها قرار می گیرد 5 .تنفس در این وضعیت بمانید.
بوجانگ اسانا (وضعیت کبری)
ستوباندا ساروانگاسانا (وضعیت پل)
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
9 صفحه 10
با زانوی خم به پشت دراز بکشید .پاها به اندازه عرض لگن فاصله
داشته باشــد .همراه با بازدم ،لگن را به سمت باال اورده ،استخوان
دنبالچه را به داخل فشار دهید و سینه را به سمت باال بکشید .شانه
ها را به زمین فشار داده ،دستها را در هم قفل کرده و روی زمین به
سمت لگن بکشید .پشت سر روی زمین است و نگاه به سمت باال.
5تنفس در این وضعیت بمانید.
سوپتاباداکوناسانا
به پشــت دراز بکشــید .رانها را خم کرده و کــف پاها را به هم
بچسبانید .زانو ها را به سمت زمین رها کنید .دستها را به پهلوها باز
کنید .کمر کامال روی زمین باشد 5 .تنفس مکث کنید.
پاسچیموتاناسانا ( وضعیت خم به جلو نشسته)
به پشت دراز بکشید .ساق پای راست را بگیرید و زانوی راست را
به قفسه سینه نزدیک کنید .پای چپ کشیده روی مت قرار دارد.
با بازدم ،زانوی راست را به سمت چپ بدن بچرخانید .شانه راست
روی مت باشد و نگاه به سمت راست 5 .تنفس مکث کنید و بعد با
سمت مقابل نیز انجام دهید.
وضعیت کودک شاد
زانوها را خم کرده و به ســمت سینه اورده وپاها بیشتر ازعرض
لگن باز کنید .با دســت قسمت خارجی کف پا را بگیرید .اگر نمی
توانید از تســمه کمــک بگیرید .در حد توان زانوها را به ســمت
پایین فشــار داده و رانها را به داخل بکشید .ستون فقرات کشیده
باشــد و اســتخوان دنبالچه در هوا رها کنید .به بــاال نگاه کنید.
5تنفس بمانید.
شاواسانا (وضعیت جسد)
در یک وضعیت نشسته قرار بگیرید و استوان دنبالچه را بیرون
بکشید .پاها را صاف به سمت جلو دراز کنید .اگر الزم بود می توانید
کمی زانوها را خم کرده یا تسمه دور کف پا بیندازید .دم بگیرید و
دستها را به جلو بکشید .همراه با بازدم انگشتان شست پا را با دست
بگیرید در حالیکه ستون فقرات کامال کشیده باشد و به روبرو نگاه
کنید 5 .تنفس در این وضعیت بمانید.
سوپتا ماتسیندراسانا (وضعیت پیچ جانبی ستون فقرات)
یک دم عمیق بگیرید و بدنتــان را روی زمین رها کنید .زانوها
را بغل کرده و به سینه بچسبانید و خودتان را به بهترین شکل در
اغوش بکشید .همراه با بازدم پاها را روی زمین رها کنید و دستها
را کنار بدن وانهاده کنید .کف دستها رو به باال و به سمت اسمان
باشد .چشمها را ببندید و با نگاه به درون به یک استراحت عمیق
فرو روید 5 .تا 20دقیقه در این وضعیت بمانید.
10
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 11
فنگ شویی کمدها
عیدنوروز و ایام خانه تکانی نزدیک می شود ،و
کمدهای خانه از مهمترین قسمت هایی هستند
که باید فنگ شویی شوند .کمدها وظیفه نگهداری
از لباس ها ووسایل شخصی را به عهده دارند و به
نوعی محل های مخفی زندگی ما هســتند .به
طور کلی دو نوع کمــد داریم ،کمدهای دیواری
و کمدهای غیــر دیواری .ولی هــر دو اهمیتی
یکسان دارند.
مشــکل کمد دیواری این است که بسیاری از
مردم فکر می کنند که چون جلوی چشم نیست
و کســی داخل انها را نمی بینــد پس باید انرا
به دست فراموشی سپرد! ولی این اشتباه بزرگی
است .کمد از دید فنگشویی ،از محل های مهم
جذب انرژی اســت .نمی توانیم چیزی را مخفی
نگاه داریم و فکر کنیم که انرژی ها هم انرا نمی
بیننــد .کمدها مراکز جذب انــرژی های زیادی
هستند ،کمدهای شلوغ و نامرتب و انباشته محل
جــذب انرژی های منفــی ،و بالعکس کمدهای
مرتب و منظم و تمیز محــل جذب انرژی های
مثبت هستند.
برای فنگ شویی کمدها ابتدا انها را کامال خالی
کنید وهمه وســایل درون انها را بیرون بریزید.
وسایل داخل کمدها را دسته بندی کنید .برای
مثال تمام لباس ها را یکطرف بگذارید ،کفش ها،
کیف ها ،ابزار ،وسایل جانبی و ....بعد از اینکه هر
وسیله را داخل گروه مربوط به خودش گذاشتید،
نوبت به یک دســته بندی دیگر می رسد ،حاال
تمام وسایل هر گروه را به سه دسته تقسیم کنید؛
دسته اول وسایل موردنیاز و به اصطالح دم دستی
که روزانه با انها خیلی سروکار دارید ،دسته دوم
وســایلی که کهنه و به درد نخور و دور ریختنی
هستند و دســته سوم وسایلی که نو و با ارزشند
ولی از انها استفاده نمی کنید.
حاال داخل کمدها را خوب تمیز کنید ووسایلی
کــه مرتب کرده اید با دقــت درون انها بچینید.
وســایلی که خیلی کاربرد دارنــد و دائم از انها
اســتفاده می کنید در نقاطــی از کمد بگذارید
که زود و راحــت بتوانید انها را بردارید و مجددا
سرجای خود بگذارید .وسایل کهنه و به درد نخور
را حتما دور بریزید و انها را نگه ندارید چون این
اشیاء محل مناسبی برای جذب انرژی های منفی
هستند ،گوشه ایی را درون ذهن شما نیز اشغال
می کنند و باعث بی نظمی در منزل و ذهنتان می
شوند .با دور ریختن انها جای خالی در کمدها باز
شده و انرژی چی ۱به راحتی درون کمدها جریان
پیدا می کند .نوبت به دسته سوم می رسد ،یعنی
اشــیای که نو و سالم هستند ولی از انها استفاده
نمی کنید .بهتر اســت این اشیاء را ببخشید و به
کســانی بدهید که به ان نیاز دارند .با بخشیدن
وســایل اضافی جای بیشتری برای جذب انرژی
های مثبت فراوانی باز می کنید و اشــیای مورد
نیازتان راحتتر به زندگی شما وارد می شوند .اگر
هم این اشــیاء به صورت یادگاری هستند و می
خواهید انها را نگه دارید ولی فعال قصد استفاده از
انها را ندارید در قسمت های دورتر کمد جایشان
دهید .همیشه به یاد داشته باشید که کهنه باید
بروند تا جا برای نو باز شود.
حاال هر دسته ازوسایل را نیزبه دسته های دیگر
تقســیم کنید و هر دسته را مرتب سرجای خود
بگذارید .مثال در کمد لباس ها ،شال ها و روسری
ها را در یکجا قرار دهید ،لباس های منزل را یکجا
و لباس بیرون را در یکجا .لباس های چهار فصل را
جدا کنید و لباس های فصل را دم دست بگذارید.
همیشه مراقب باشید که کمدها کم کم انباشته
و شــلوغ نشــوند و هر چیزی را که برمی دارید
ســرجایش بگذارید .تمام این نکات را هم برای
کمدهای دیواری و هم برای کمدهای غیردیواری
رعایــت کنید .در مورد کمدهای غیردیواری باید
عالوه بر داخل ،مراقب بیرون انها هم باشید .می
توانید روی کمدها وســایل تزئینی کوچکی که
نماد فراوانی و ثروت هستند بگذارید .سعی کنید
کمدهای غیر دیواری را( طبق نقشه باگوا که در
شــماره قبل معرفی کردیم) در گوشه فراوانی و
ثروت قرار دهید.
انرژی مثبت مهم و حیاتی 1-Chi
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
11 صفحه 12
پرسش و پاسخ هایی
در خصوص استرس
مترجم :ایدا اللهیاری
نویسندهAnn Swnson :
در مفاهیم رایج یوگا گفته شده است که یوگا به کنترل استرس
از طریق افزایش ســطح ارامش و سالمت عمومی کمک می کند.
اما درک کامل علم ان و قدرت ارامش بخشــی یوگا می تواند به ما
در اســتفاده از رویکردهای فعاالنه در حرکت به سمت زندگی کم
استرس تر ،که در نهایت به نتایج مثبتی در سطوح سالمتی فردی
خواهد انجامید ،کمک کند.
چگونه استرس سالمتی مرا تحت تاثیر قرار می دهد؟ و
چگونه یوگا به این مسئله کمک می کند؟
معموالً ما به اســترس به عنوان یک فاکتور بد نگاه می کنیم .در
حالیکه سطحی از استرس مثبت 1می تواند به داشتن عملکرد بهتر
کمک کند .هرچند ،ســطوح باالی استرس منفی با سبک زندگی
صنعتی امروزی و عدم تعادل های ذهنی و دردهای مزمن جسمی
از جمله بیماری های قلبی ،انواع ســکته ها و ســرطان در ارتباط
مســتقیمی قرار دارد .نکته مهم اینجاست که استرس لزوماً منجر
به این بیماری ها نمی شود .تحقیقات نشان داده است که احتمال
ابتال به بیماری های ذکر شــده نه با مقدار اســترس ،بلکه با اینکه
چطور با اســترس رفتار می کنید و چطور به ان فکر می کنید ،در
ارتباط است .احتمال ابتال به بیماری در کسانی که در طول استرس
دارای احساسات منفی بیشتری هستند ،باالتر است .یوگا یک ابزار
موثر برای کنترل اســترس است؛ به این دلیل که به ما در کنترل
پاسخ های احساسی به عوامل اســترس زا با یاد دادن اینکه شاهد
افکار و احساساتمان باشیم و با بهبود رابطه ذهن بدن کمک می کند.
یوگا می تواند با کمک به ایجاد عکس العمل های مثبت در مقابل
استرس و تشویق به داشتن انتخاب های سالم تر در زندگی ،از تاثیر
منفی استرس بر سالمتی جسمانی جلوگیری کند.
تقویت رابطه ذهن بدن و بدن-ذهن توانایی خودکنترلی را افزایش
داده و سطح تحمل را بهبود می بخشد.
استرس
انتخاب سبک زندگی:
رژیم غذایی ناسالم
عدم فعالیت
مصرف تنباکو
الکل
یوگا به ما کمک می کند که استرس را هم با
تغییر نگرش به ان و هم با فعالسازی پاسخ های
ارامتر به شرایط استرس زا و کاهش کورتیزول
کنترل کنیم .کسانی که یوگا می کنند ،احتمال
بیماری های مزمن:
انتخاب سبگ زندگی سالم تری را دارند.
بیماری های قلبی
بیماری تنفسی
دیابت
سرطان
یــوگا می تواند با کمک به ایجــاد عکس العمل های مثبت در
مقابل استرس و تشویق به داشتن انتخاب های سالم تر در زندگی،
از تاثیر منفی استرس بر سالمتی جسمانی جلوگیری کند.
12
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
چطــور بهبود رابطه ذهن بدن به مــن کمک می کند تا
استرس ها را مدیریت کنیم؟
چون یوگا شامل تمریناتی است که هم ذهن و هم بدن را درگیر
می کند ،می تواند سیســتم های بدن را از باال به پایین یا از پایین
به باال کنترل کند .تقویت رابطــه ذهن-بدن و بدن-ذهن توانایی
خودکنترلی را افزایش داده و سطح تحمل ،توانایی عقب ایستادن
بعد از استرس از طریق هومئوستازی (توانایی خودکنترلی شرایط
داخلی بدن) را بهبود می بخشــد .بخشی از اینها از عملکرد عصب
واگ ناشی می شود.
تقویت رابطه ذهن بدن و بدن ذهن توانایی خودکنترلی را افزایش
داده و سطح تحمل را بهبود می بخشد.
مســیر عصــب شــناختی
(ذهن-بدن)
1مدیتیشن ،تمرینات ذهن
اگاهی و زندگی اگاهانه بر
اساس فلسفه یوگا توجه و
تمرکز را افزایش می دهد.
2افزایــش توجه و تمرکز
سیســتم عصبی را تنظیم
کرده و به داشــتن توانایی
خودکنترلی کمک می کند.
ایا می دانید که:
هانس ســیله 2عبارت "استرس" را در سال 1936برای توضیح
پاســخ بدن به تغییرات ایجاد کرد .او دو نوع استرس معرفی نمود:
اوسترس 3که استرس مفید است؛ مانند درگیر شدن در یک پروژه
کاری و دیســترس 4استرس واقعی و همان تصوری از استرس که
سیستم های فرد را تحت فشار قرار می دهد .
استرس چگونه در فلسفه رایج یوگا جای گرفته است؟
مقاله ای در سال 2018یک دانش قدیمی در یوگا (گوناها) را با
نقش عصب واگ در پاسخ های فیزیولوژیکی به شرایط استرس زا و
شرایط ارام هم تراز قرار داده است.
عصــب واگ تنها عصب جمجمه ای اســت که از ســر و گردن
خارج می شود .این عصب مسئول پاسخ های ارامش بخش است که
پیام هــای کاهش ضربان قلب ،بهبود هضم و تشــویق برای روابط
اجتماعی را صادر می کند .این عملکرد بیشتر از اینکه شبیه دکمه
روشن/خاموش باشد ،شبیه صفحه شماره گیری تلفن های قدیمی
ت بخش های مختلف
است که امکان تعدیل ترکیب کاملی از فعالی
سیســتم عصبی را حســب شــرایط فراهم می کند .طبق تئوری
5
polyvagalکه توسط عصب شــناس امریکایی ،استفان پرگس صفحه 13
مطرح شده است ،عصب واگ به لحاظ عملکردی در شرایط مختلف
قابل تعدیل اســت .محققان این الگوی عصبی را با گوناها تطبیق
داده اند .گونا به معنای رشــته یا ویژگی می باشد .سه گونای اصلی
(ســاتوا ،راجاس و تاماس) سه جنبه اصلی طبیعت هستند که در
ساتوا :وضعیت ارام ذهن
ویژگی ها :رضایت ،برقراری
ارتباط ،شفافیت
تئوری Polyvagalو گوناها
پاسخ های عصب واگ به استرس
در قالب گوناها (ساتوا ،راجاس و
تاماس) قابل بررسی می باشند.
نگرانی
هم تنیده شده اند تا جهان مادی با ویژگی همیشه تغییرپذیر خود
اینگونه که هســت قابل مشاهده باشد (پراکریتی .)6هر گونا با یک
وضعیت ذهنی و ویژگی هایی خاص در ارتباط است که با عملکرد
عصب واگ قابل تطابق می باشد( .تصویر زیر)
سیستم عصبی سمپاتیک
(جنگ یا گریز)
ترس
ناامیدی
اجتماع گریزی گریزی
عصب واگ خاموش
(یخ زده)
با یوگا ظرفیت تبدیل شــدن به یک شاهد واقعی و عاری از هر
گونه قضاوت در شما پرورش می یابد .در این صورت تغییرات دیگر
نخواهند توانست شما را کنترل کنند .
ایا تحت عصب واگ اجتماعی یا گونای ساتوا همیشه باید
ارام باشم؟
نه ،یوگا به ما یاد می دهد که بدن خود را به سمت وضعیت ساتوا
ببریم .این به ما کمک می کند تا در دنیایی که با راجاس و تاماس
احاطه شــده اند ،به تعادل برسیم .اما یک باور غلط از این موضوع
وجود دارد که یوگا همیشــه باید شما را کام ً
ال ارام کند و اگر این
اتفاق نیوفتد ،شما در یوگا خوب عمل نمی کنید .اما در یوگا همیشه
ارام بودن هدف نیست.
سیستم عصبی دقیقاً مثل گوناها برای اینکه به شما کمک کند تا
از عهده چالش های محیط اطراف برایید ،به طور مداوم در طی روز
و در طی زندگی در حال نوسان است .با یوگا شما در مقابل تغییرات
ظرفیت تبدیل شدن به یک شاهد واقعی و عاری از هر گونه قضاوت
را در خــود افزایش می دهید که در این صورت این تغییرات دیگر
نخواهند توانســت شما را کنترل کنند .سطح ایده ال این وضعیت
هوشــیاری و اگاهی خالص (پروشا )7خود ادراکی یا خودشناختی
است :پیدا کردن مفهوم و روابط موجود در میان عوامل استرس زای
اجتناب ناپذیر .افزایش اگاهی در هر ســطحی ،پایداری و تحمل را
افزایش می دهد.
اشتیاق
شفقت
لذت
صمیمیت
عصب واگ اجتماعی
(عشق و ایثار)
چطور می توانــم گوناها و عدم تعادل انهــا را در خود
تشخیص دهم؟
قدم اول تشخیص عالئم استرس و گوناهای منفی در بدن است.
این عالئم در افراد مختلف متفاوت است .ایا در قفسه سینه احساس
فشار دارید یا در شراسط پرهیجان ،می لرزید؟ ایا تنبل یا بی تفاوت
به روابط اجتماعی هســتید؟ وقتی بتوانید عالئم خود را تشخیص
داده ،مشــخص و مشاهده کنید ،می توانید از ابزارهای یوگا ،شامل
اســاناها ،مودراها ،تمرینات تنفســی و مدیتیشن ،استفاده کنید.
بسیاری از تمرینات یوگا را در طی روز و در شرایط مختلف میتوانید
انجام دهید .هیچ کس متوجه نخواهد شد که شما برای ارام کردن
خود طول بازدم های خود را افزایش می دهید ،یا وضعیت قرارگیری
خود را تغییر می دهید یا تنفس های عمیق تر برای دریافت انرژی
بیشتر انجام می دهید .
ایا می دانید که:
80درصد فیبرهای عصب واگ اطالعات را از بدن به مغز منتقل
می کنند .به همین دلیل ،عصب واگ یک مسیر کلیدی برای کسب
اگاهی از وضعیت بدن 8از قلب و شکم به مغز می باشد .یوگا می تواند
اگاهی شما از وضعیت بدن و عملکرد عصب واگ را بهبود بخشد.
1-Eustress
2-Hans Selye
3-Eustress
4-Distress
5-Stephen Porges, PhD
6-Prakriti
7-Purusha
8-Interoception
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
13 صفحه 14
با 20دقیقه انجام یوگای صبحگاهی
شادی و نشاطتان را تضمین کنید
نویسنده :پروانه قاسمیان دستجردی
معرفی حرکات برای یوگای صبحگاهیمیدانیم که حرکات یوگا ،برای سالمتی کل بدن
بســیار توصیه می شــود و همچنین می دانیم که
حرکات یوگا؛ نه تنها حرکاتی ورزشی برای داشتن
اندامی سالم و با تعادل و توازن هستند ،بلکه به خاطر
دقت در تنفس و تمرکز در طول ورزشها ،باعث ایجاد
نوعی تعادل و هماهنگی در طول ســاعات دیگر در
روز نیز می شوند .در صورت ادامه ی حرکات یوگا به
صورت متوالی و روزانه ،سیستم بدن ،ذهن و حافظه
نیز به نظم و دقت شایان توجهی می رسند.
فواید یوگای صبحگاهیدر تعلیمات یوگا توســط اســتادان بزرگ نظیر
پاتانجلی ،انجام حرکات یوگا در صبح بســیار تاکید
می شــود .زیرا که این حــرکات در صورتی که در
ابتدای روز و صبح زود انجام شوند؛ تاثیرات شان بر
بدن و ذهن چند برابر شــده و باعث می شود که در
طول روز؛ احساس و درک بهتری به بدن و همچنین
محیط اطراف و کار و زندگی مان داشته باشیم.
وضوح ذهنیتمرینات یوگا؛ همانطور که گفته شد ،نه تنها بر
روی جسم و بهبود وضع سیستم بدن و کارایی ارگان
های مختلف در بدن تاثیر گذار و سودمند است ،بلکه
باعث ایجاد تمرکز و افزایش حافظه و دقت عمل در
انجام کارها نیز می گردد .این امر با انجام تنفس ها
و دقــت بر روی دم و بازدم در طول تمرینات بدنی(
هاتا یوگا) انجام می پذیرد .تمرینات تنفسی پرایاناما
شامل تنفس های متنوعی است که هر کدام برروی
بخش یا بخش هایی از بدن و پاک کردن ذهن و در
نهایت ارام سازی ان تاثیر گذار است .به طور مثال
تنفس کاپاالبهاتی که تمرین تنفسی تند و سریعی
است ،باعث تصفیه ی کامل ذهن از افکار می گردد و
پس از انجام ان ،گویی ذهن خالی شده و در نتیجه
کمک به وضوح و شــفافیت در درک امور و محیط
اطراف خود می کند.
تعدیل خلق و خوتمرینات صبحگاهــی هاتایوگا و پرانایاما ،ذهن و
جســم را از تنش ها و خستگی های شب گذشته
رهایی می بخشد .همانطور که شستشوی صبحگاهی
بدن باعث پاکی و تمیزی جسم می شود ،تمرینات
صبحگاهی یوگا نیز باعث پاکســازی سیستم های
14
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
درونــی و همچنین ذهن می گردند .در تعلیمات
یوگایی ،توصیه می شــود که صبــح بعد از بیدار
شــدن ابتدا به حمام رفته و سپس تمرینات یوگا
را انجام دهید .با شستشــوی بدن در صبح ،بهتر
می توان پذیرای تمرینات شد ،چرا که بدن پس از
حمام کردن ،دارای نرمش بیشتری شده و امکان
انجــام حرکات یوگا به نحو ایــده ال صورت می
گیــرد .عالوه بر ان ،با این کار ذهن نیز در ارامش
قرار گرفته و تنفس های پرانایاما نیز با دقت عمل
مناســب تری صورت می گیرند .گفتار معروف«:
عقل ســالم در بدن ســالم اســت » مزید بر این
مدعا است.
افزایش عالقه به خــوردن مواد غذاییسالم و ارگانیک
با تمرینات یوگا به باور وجود شــعور و اگاهی
در تمام ذرات تشــکیل دهنــده ی بدن در کنار
ذهن ،خواهیم رسید .در حالی که بدن با تمرینات
یوگا ،به تعادل و ذهن نیز به ارامشی مطلوب می
رسند ،می توان دریافت که به چه نوع تغذیه نیاز
واقعی دارند .کام ً
ال مشخص است ،بدنی که صبح
با تمرینات یوگا ،ماســاژ نرمی به اندامهای داخلی
نظیر؛ معده ،کلیه هــا و روده ها داده و ذهنش را
به ارامش رسانده است ،پذیرای تغذیه ای مناسب
نیز هست .از انجایی که یوگا سبک زندگی است،
فردی که به مدت چند ماه تمرینات ان را به طور
دقیق و روزانه انجام دهد ،تمایل زیادی به داشتن
تغذیه ی سالم نیز در خود احساس می کند .عالوه
بر اینکه در تمرینات یوگا نیز توصیه های الزم برای
داشــتن رژیم غذایی ایده ال برای داشتن بدن و
ذهنی سالم ،بسیار تاکید شده است .می توان گفت
در حالی که بدن به سمت اندامی مناسب می رود،
ذهن تقاضای تغذیه ی مناسب را به طور ناخوداگاه
نیز در فرد ایجاد می کند.
بهبود کیفیت خوابپیش از این اشاره شد که با انجام تمرینات یوگا
بخصوص در صبح ،روند سیســتم بدنی به سمت
تعادل و پاالیشی موثر ،متمایل می شود .پس از ان
توجه به نوع تغذیه ی مناسب ،هم برای انجام بهتر
تمرینات یوگا و هم برای داشتن تمرکز و کنترل
ذهن ،همگی باعث ایجاد بهبود کیفیت خواب می
شوند ،گرچه شــاید نیاز به خواب در بدن؛ کمتر
شــود ولی خوابــی عمیق و با کیفیــت را تجربه
خواهد کرد.
در
افزایــش قدرت بدنی و اســتقامت طول روز
انجام تمرینات کششی و قدرتی یوگا در صبح،
باعث می شــوند که بدن توانایی باالتری در انجام
کارها در خود بیابد .این تمرینات در حالی که باعث
ایجاد تعادل و توازن می شوند ،بر روی عضالت و
استخوان ها تاثیر گذاشته و ان ها را قدرتمند می
کند .تمرینات کششی در کنار توجه به دم و بازدم،
موجب رســاندن اکسیژن مناسب به مغز و ارگان
ها می شوند ،خون به درستی در سیستم گردش
خون به جریان می افتد و تمامی بافت های بدن،
به میزان الزم تغذیه می شوند .بدین ترتیب ،اصالح
کاملی در کل بدن شــکل می گیــرد که توانایی
فــرد را در فعالیتهای بدنــی و ذهنی ،در کل روز
عملی می سازد.
حرکت یوگای صبحگاهی
گرچه تمامی حرکات یوگا برای صبح مناسب
هســتند ،ولی گاهی به علت کار و یا مشغله های
فراوان ،فرصت یکساعت تمرین را در صبح نداریم.
در اینصورت برخی از تمرینات هستند که به خوبی
بر روی تمــام اعضای بدن تاثیر مطلوب و دلخواه
را می گذارند و برای این منظور مناســب هستند.
در اینجا به چند تمرین مناســب برای صبحگاه
می پردازیم.
تمرینات کششی( سالم بر خورشید یاسوریاناماسکار)
یکی از موثرترین و کاملترین تمرینات ،مجموعه
ی حرکاتی اســت که پشت سر هم قرار گرفته و
سالم بر خورشید 1نام دارند .این مجموعه حرکات
در خیلــی از معابد و ایین ها در صبح زود و برای
سالم به خورشیدی که طلوع می کند ،انجام می
شــود .به صورت ایینی سالم بر خورشید به پاس
لطف و محبت خورشید است که هر روز بدون هیچ
ادعایی در حــال خدمت کردن به زمین و تمامی
موجودات است و ما نیز وظیفه داریم که از او تشکر
و قدردانی کنیم .این امر باعث دریافت انرژی های
مفید و سازنده برای بدن نیز می شود .برای شروع
تمرینات سالم بر خورشید ،باید رو به سوی شرق
و محل طلوع خورشید قرار بگیریم .در صورتی که
فصل مناســب باشد ،بهتر است در هوای ازاد این
تمرینات را انجام دهیم .برای افراد مبتدی ،معموالً
در طی چندین هفته ،یک الی دو حرکت اموزش
داده می شود و سپس ،می توان تمرینات را پشت
سر هم انجام داد. صفحه 15
تمرین سالم بر خورشــید ،یک مجموعه ی
کامل از تمریناتی اســت که شامل 12حرکت
است و بر روی تمام بخش های خارجی و داخلی
بدن؛ تاثیر مثبت دارد .معموالً مربیان یوگا بر این
عقیده هستند که با انجام 3الی 9بار متوالی از
این تمرین ،نیازی به تمرینات دیگر نیست .زیرا
تمامی بدن از این مجموعه تمرینات سود الزم را
خواهند برد.
در حین تمرینات؛ به زمان صحیح دم و بازدم
باید دقت شود .معموالً حرکاتی که به سمت باال
متمایل می شــوند با عمل دم و حرکاتی که به
ســمت پایین متمایل می شوند ،با بازدم همراه
هســتند .اگر این عمل اشتباه صورت گیرد ،به
طور مثال در حرکت خم شدن به جلو؛ عمل دم
انجام شود ،فشــار زیادی به شش و سایر ارگان
های داخلی می شــود که موجــب اختالل در
سیستم بدنی می گردد.
به طور کلی در تمام حرکات یوگا ،تمرکز در
انجام حرکت همزمان با عمل دم و بازدم به طور
جدی توصیه می شود.
این حرکت را می توان بــه تنهایی برای ایجاد
کشش مناسبی در ستون فقرات و دست ها انجام
داد .ســپس با بازدم به حالت اولیه بازگشــت .در
صــورت تمایل ،چندین بار این دو حرکت را با دم
و بازم در زمان مناسب که ذکر شد ،انجام دهید.
مجموعه دوم
-2حرکات مجموعه دوم :با بازدم ،به سمت جلو
خم می شویم .تا حدی که بتوانیم( ،در صورتی که
بدن نرم است) سر را به زانوان بچسبانیم و دست ها
را در کنار پاها بر روی زمین بگذاریم .سپس با دمی
عمیق ،و با حرکتی نســبتاً سریع پای راست را در
حدود 2یا 3عرض شانه به سمت عقب برده و روی
پای راست می نشینیم .در این حالت سر به سمت
باال حرکت می کند .دست ها در کنار پای چپ ،بر
روی زمیــن قرار می گیرند .می توان به حالت اول
برگشته و یا حرکت جدید را اغاز کرد.
برای شــروع حرکت بعدی ،بازدم انجام داده وپایی که در جلو قرار گرفته( پای چپ) به ســمت
عقب رفته در حالی که بدن و ستون فقرات صاف
شده و سر رو به پایین قرار گرفته است ،با قدرت،
بدن را در حالت شنا ،قرار می دهیم .این حرکت از
مجموعه اول
-1حرکات مجموعه اول :به حالت ایستاده ی نوع حرکات قدرتی است و باعث استقامت و تقویت
کامل قرار می گیریم .بدن در راستای یک خط در عضالت دست و پا می شود.
صاف قرار می گیرد .به صورتی که نه متمایل به
جلو و نه عقب باشد .سر نیز عمود و ستون فقرات
بدون خم شــدگی هستند .دســت ها روبروی
سینه و کف دســت ها به هم چسبیده است و
به خورشید سالم می دهیم .یک دم عمیق می
کشیم و به ارامی دست ها را به سمت باالی سر
برده و سر نیز متمایل به عقب می شود .حالتی
که چشمها به سقف نگاه می کنند .قوس مالیمی
در پشت و ستون فقرات ایجاد می گردد.
-3حرکات مجموعه سوم :پس از چند لحظه ،دست
ها را خم کرده و زانوان را به زمین می چســبانیم در
حالی که چانه نیز روی زمین قرار می گیرد .ســپس
همراه بــا دم ،به حالت کبری می رویــم .پاها کام ً
ال
برروی زمین ،کف دست ها نیز در کنار و برروی زمین
قرار می گیرند .تا جای ممکن سر را به عقب می بریم.
در این حالت قوس در پشــت و ستون فقرات ایجاد
می شــود .بعد از چند لحظه ،با بازدم ،به حالت کوه
مــی رویم .به صورتی که بخش تنــه را از زمین جدا
می کنیم .تنها کف دســت هــا و پاها محل تماس با
زمین هستند .شــکل و حالت مثلثی صاف را بوجود
می اوریــم .در این حالت نفس را نگه می داریم .این
حرکات ،کمک زیادی به جریان خون در بدن کرده و
اندام های داخلی را ماساژ می دهند.
مجموعه چهارم
-4حرکات مجموعه چهارم :بعد از چند لحظه که
در حرکت قبلی مانده اید ،پای خود را تغییر داده و به
حالت قبلی باز می گردید .به صورتی که این بار؛ پای
راست جلو و پای چپ به سمت عقب کشیده می شود.
همراه با دمی عمیق ،سر نیز به سمت باال و رو به سقف
قرار می گیرد .بعد از ان پایی که در عقب(پای چپ)
است در کنار پای جلویی(راست) قرار گرفته و مانند
حرکت شماره ی ،2همراه با بازدم ،سر خم شده و به
زانوان نزدیک و یا چسبیده می شود.
مجددا ً با دمی عمیق ،دست ها به سمت باال و رو به
سقف حرکت کرده ،دوباره بدن کشیده شده و متمایل
به عقب می شود و در نهایت ،همراه با بازدم؛ به حالت
ایستاده ی کامل قرار گرفته و دست ها در سینه و کف
دست ها چسبیده به هم ،سالم می دهیم.
1-Sun salutation
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
مجموعه سوم
15 صفحه 16
چ
هارم
تحلیلی بر تجربه
نویسنده :سوامی کریشناناندا
برگردان :سارا توحیدی
ایــن قالب مــاوراء الطبیعه موید فقــدان خطا در
تجربــه ی تام 1می باشــد .هیچگونه خطا ،زشــتی و
اشــتباهی در تجربه ی تام یافت نمی شود .اشتباه در
نگاه مشاهده گر وجود دارد .زشتی با اگاهی زشت درک
می شود.انسان شرور همه چیز را شر می بیند .ادراک
خطا ناشــی از اگاهی خطاگونه است .تکه چوب های
خمیده احتماالً برای ادراک انسان ناهمگون و زشت به
نظر می رسند؛ اما اگر این چوب ها جوری منظم شوند
ی ان ها
که شــکل یک دایره را به خود بگیرند ،زشــت
ناپدید شده و کلیتی زیبا را می سازند .در تجربه ی تام
که نوعی از اگاهی تکوین یافته است هر گونه خطایی
از بین می رود .همه ی کاســتی ها که از منظر انسان
نقص محسوب می شوند مغلوب شده و به مولفه های
کمال در هســتی مطلق تغییر شکل می دهند .تنها
زمانی که اگاهــی را به صورت جزئی منفک از دیگر
اشکال تجربه در نظر بگیریم ،زشتی ،خطا و بدی پدید
می اید .حتی اشکال زیبا ،ویژگی های جذاب ،فضایل
و اعمال نیک نیز در تشــکیل یــک کلیت با چنین
سرنوشتی مواجه می شوند .چراکه حتی زیبایی و غیره
مکمل بخش های جداشده از یک کلیت می باشند .در
این جهان هیچگونه زشــتی و زیبایی وجود ندارد .در
هستی مطلق ۲همانگونه که خوبی و بدی وجود ندارد،
خیر و شر نیز حقیقت ندارد .زیبایی نامی است که به
ان ویژگی شــکل عینیت یافته ی قابل ادراک اطالق
می شود که منطبق و برانگیزاننده ی اگاهی مرتبط و
نیز مکمل دریافتی است که زیبایی را درک می کند.
جورج سانتایانا ۳می گوید « :زیبایی لذتی است که به
کیفیت دریافــت یک چیز ارتباط می یابد ».به عبارت
دیگر زیبایی لذتی " عینیت یافته" می باشــد .اشــتیاق در اگاهی
فردی سبب می شــود اگاهی زیبایی را به صورت حاالت مختلف
تشخیص داده و جذب ان ها شود .میزان زیبایی یک پدیده بستگی
به نزدیک بودن ان به زیبایی مطلوب دارد .زیبایی نگرشی مطلق
از طریق حواس و دریافت است.
ل دهنــده ی زیبایی تــوازن ،تقارن،
مهم ترین عناصر تشــکی
هماهنگی ،تعدل و وحدت می باشند .رویداد یک تجربه ی زیبا منوط
به تجلی این ویژگی در اگاهی از طریق این مراحل می باشــد)1 :
درک شــنیداری و دیداری اشیا )2تحسین خردمندانه ی دقت و
عینیت )3تجربه ی روحانی خالص .در این ســه مرحله ی تجربی،
هماهنگــی و کمال به میزان مختلفــی تظاهر می یابند .مرحله ی
دوم از مرحلــه ی اول و مرحله ی ســوم از مرحله ی دوم پایدارتر و
16
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
عام تر می باشد .درک موزونیت شامل بی اثر نمودن کاستی ها و یک
بعدی بودن ،بلوغ شخصیت ،تکوین وجود و بنابراین تجلی هستی
مطلق می باشد.
زیبایی ماهیتی اســت که به تنهایی به سوژه و ابژه تعلق ندارد
بلکــه به ارتباط ویژه ی موجود میان ســوژه و ابژه بســتگی دارد.
زیبایی موقعیتی پیچیده است که در ان اگاهی خود را در نتیجه ی
تعامل دو شــرط مکمل می یابد .تجربه ی مربوط به زیبایی کلیتی
بی نظیر اســت و نمی توان ان را به هیچیک از بخش های سوژه و
ابژه ی تجربه به تنهایی نســبت داد .زیبایی روح هنر و هنر معرف
زیبایی قابل مشاهده ،قابل شنیدن و دارای ذکاوت است .معماری
و مجسم ه سازی ،نقاشــی و طراحی ،موسیقی و ادبیات به غیر از
ان که وسیله ای برای ارضای شخصی تمایالت غریزی و احساسی صفحه 17
ناخوداگاه افراد باشند مبین زیبایی عینیت یافته هستند .معماری
و مجسمه سازی پایین ترین مراتب هنر می باشند چراکه در ارتباط
بیش تری با ماده هســتند و از انجاییکه موســیقی و ادبیات کم تر
تحت تاثیر ماده قرار دارند ،بیان گر بیش ترین زیبایی های پر شور و
احساس جهان بشری هستند و واسطی برای بزرگ ترین تجلیات
هستی مطلق در قلمرو احساس و درک تعبیر می شوند .موسیقی از
طریق ملکوتی ترین واسطه عینیت می یابد و ادبیات نشان دهنده ی
زیبایــی دانش و الهام بوده که به ادراک صرفاً مبتنی بر احســاس
ارجحیت دارد.رفیع ترین مرتبه ی زیبایی پیش روی بشــر درست
اندیشیدن ،احساس ناب ،پرهیزکاری و دانش فلسفی می باشند.
زیبایی عینی اســت چراکه انسان ها علی رغم وجود تفاوت های
متعدد روانشناختی ،دارای ویژگی های روانی مشترکی نیز می باشند.
از ســوی دیگر زیبایی امری درونی است به این دلیل
که انسان ها با وجود اشتراکات فراوان روانشناختی در
حاالت روانی فردی معینی از همدیگر متمایز هستند.
بنابراین باید گفت زیبایی هم به صورت درونی و هم به
صورت بیرونی وجود دارد .اگرچه ممکن است انسان ها
در ارتبــاط با درک زیبایی عینی توافق نظر داشــته
باشند ،در درک زیبایی درونی متفاوت خواهند بود.
حتی ادراک زیبایی که مشــترکاً توســط انسان ها
صورت می گیرد نتیجه ی تعامالت تجارب ناقص بشری
بوده و خود عامل شــکل گیری تجربــه ای از تعادل،
اکندگی ،ارامش و احساســات است؛ ویژگی هایی که
موجودیت غیر فردی داشته و متعلق به هستی مطلق
می باشند .به همین دلیل در تحلیل نهایی ،زیبایی در
برخی از درجات بازتابی از هستی مطلق است .هراندازه
تجلی هســتی مطلق فزون تر باشد ،ادراک زیبایی نیز
بیش تر خواهد بود .هستی مطلق زیبایی متعالی 4است
و سایر زیبایی ها تجلیات فرعی می باشند .زیبایی حسی
نازل ترین درجه ی زیبایی اســت و زیبایی فراتر از ان
سرشت نیکو ،خیر ،پرهیزکاری و درک صحیح هستند.
در نقطه ی مقابل هرچه که در توصیف ادراک زیبایی
بیان شد زشتی تعبیر می شود.
تقوا و پرهیزکاری کیفیت عملی است که به صورت
ذهنی یا عینی ،مســتقیم یا غیر مســتقیم تجربه ی
فردی را به سوی تجربه ی کلیت جهان هستی سوق
می دهد .فضایل اولیه مربوط به اقدامات اگاهانه ی فرد
برای رسیدن به هستی 5مطلق می باشند .فضایل ثانویه
تنها به طور غیرمستقیم دخیل هستند .هر عملی که از
طریق ایثار ،کف نفس وتعالی موجب رشد اگاهی فرد
شود فضیلت یا پرهیزکاری خوانده می شود .هر عملی
که اگاهی را از احساســات جدا کند و سیستم عصبی
وذهن را ارام نماید نیز خوب است چراکه اگاهی را از
خطــا ،ضاللت و تجارب گمراه کننده به اصل خود باز
می گرداند .اجماالً هر فرایندی که سبب شود اگاهی از
عالم بیرون خارج شود و به ارامش برسد نوعی فضیلت
و خوبی به شمار می رود .میزان و شدت خوبی بستگی
به نزدیکی ان به مطلــوب دارد و مطلوب هم وحدت
6
کامل جمیع فرایندهای فردی کائنات در یک تجربه ی اگاهانه ی
انی می باشد.
عکس هر چه که در توصیف خیر و فضیلت بیان شد ذات شر و
بدی را وصف می نماید.
( ادامه دارد)
1-Experience_Whole
2-Whole of the Absolute
3-George Santayana
4-The Supreme Beauty
5-Universal Whole
6-Conscious Experience
ســوامی کریشــناناندا )1958 2001 ( :چهل ســال در
ریشی کش هند به عنوان دبیرکل انجمن زندگی معنوی 10خدمت
کرد و اثار فراوانی از خود به جای گذاشت .از او به عنوان حکیم
الهی ،فیلســوف یاد می شود .او بیش از چهل متن نگاشته است و
سخنرانی های بسیاری در زمینه ی یوگا ،مذهب و متافیزیک دارد.
منبع:
An Analysis of Experience, from the Divine Life magazine, January 2013
دانش یوگا مهر |1399شماره 142
17 صفحه 18
ه
شتم
ایورودا (تمرینات عملی)
• تنفس شکمی و بیدار سازی بدن
• تفکر مثبت ،می توانید از کلمات کلیدی استفاده کنید؛ به طور مثال « قلب
من پذیرای بهترین ها در زندگی ام است».
«برای ایجاد تعادل در زندگی دریابید چه
کسی هستید و به چه چیزی نیاز دارید»
نویسندگان :سوامی دورگاناندا ،۱سوامی شیواداساناندا، 2
سوامی کایالساناندا
3
برگردان :پری باباجی
@parybaba_ji
کتــاب تمرینات عملی ایورودا چشــم انداز ســوامی شــیواناندا را بیان می
کند( 1887-1963م) ،اســتاد مشهور یوگای هند و پزشکی که بیش از 200
کتاب در مورد تمام جنبه های یوگا و همچنین ایورودا نوشته است .در قسمت
های پیشــین؛ با دوشای خود اشنا شــدید .با ارزیابی و کشف دوشای خود،
خواهید دید که رژیم غذایی و فعالیت هایی مناسب دوشای شماست و شما را
به سبک زندگی سالم و ایده ال هدایت می کند .همچنین در قسمت پیش با
انواع ماساژهای مناسب دوشای واتا ،پیتا و کافا ،اشنا شدید .در این قسمت با
سبک زندگی روزانه ی ایورودیک اشنا خواهید شد.
گام اول :با سبک زندگی سالم تری همراه باشید
اگر پیش از این ســبک زندگی سالمی نداشته اید؛ و اکنون می خواهید ان را
تجربه کنید؛ سه گام برای شروع کار به شما معرفی می شود ،حتماً در خاطر
داشته باشید که مداومت و تعادل و میانه روی ،کلید راه هستند و بهتر است
که تغییرات را به ارامی تجربه کنید به جای اینکه ان ها را از دست بدهید.
روزتان را شروع کنیدسعی کنید حداقل 30دقیقه زودتر از حد معمول روزهای پیش ،بیدار شوید.
سپس یک یا دو تا از تمرینات پاکسازی زیر را انجام دهید:
• ماساژ سر و سپس ماساژ پاها با روغن( روغن مناسب دوشای خود)
• مجاری تنفسی و دهان خود را پاک کنید.
• یک لیوان اب گرم قبل از صبحانه بنوشید.
وعده های غذای اصلیوعده های غذایی یکی از مهمترین دســتاوردهای زندگی ایورودیک است .به
توصیه های زیر توجه کنید:
صبحانه :سعی کنید صبحانه ای سبک میل کنید( مخصوصاً اگر صبحانه وعدهی اصلی شما نیست) با توجه به دوشای خود صبحانه تان را انتخاب کنید.
ناهــار :یک غذای گرم و مقوی میل کنید و برای ناهار خود ،حتماً وقت الزمرا اختصاص دهید.
شام :ساالد و میوه های خام را با غذای گرم و پخته شده ،جایگزین کنید.یوگا و مدیتیشنانجام روزانه ی تمرینات یوگا ،بخش عمده و مهم در زندگی ایورودیک است.
برای شروع تمرینات زیر را انجام دهید:
• یوگای کامل با تمرینات مختلف بدنی را یک بار در هفته انجام دهید.
• یــوگای پنج دقیقــه ای را هر روز و به طور مرتب انجــام دهید .می توانید
پیشنهادات تمرینات زیر را برای یوگای پنج دقیقه ای قبول کنید:
18
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
تمرینات بدنیاگر ورزش کردن برای شما تازگی دارد ،می توانید مراحل ابتدای پیشنهادی ما
را برای شروع کار ،انجام دهید و به تدریج به عادت روزانه و هفتگی در بیاورید.
• به اهستگی و به مدت 10دقیقه در روز تمرینات را انجام دهید و روزی یک
دقیقه به مدت زمان تمرین ،اضافه کنید.
• ورزش در هنگام صبح بهترین زمان است ،ولی مهمتری اینست که هر روز
در زمان مشخصی تمرین کنید.
• اگــر یــک روز تمرین نکردیــد ،روز بعد ادامه دهید و بــه هیچ وجه دچار
ناامیدی نشوید.
• تمرینات مناسب دوشای خود را انجام دهید.
پایان روزدر دنیای امروز به نظر می رســد که خوابیدن یکی از مشکالت است .کارهای
زیر را قبل از خواب انجام دهید تا خوابی ارام تر و باکیفیت تر داشته باشید.
• 30دقیق زودتر از شب های قبل به تختخواب بروید.
• استفاده از کامپیوتر ،تماشای تلویزیون یا با تلفن صحبت کردن را حداقل 15
دقیقه قبل از خواب ،تعطیل کنید .به جای ان قدری به تمرکز و تامل بپردازید.
• خــواب شــب ،بهتریــن راه بــرای ارتبــاط یافتــن بــا خــود اســت.
توصیه هایی برای دوشاها
واتا :سعی کنید این موارد را رعایت کنید:
• کمتر نوشیدنی های کافئین دار بنوشید .بهتر است به جای ان از چای سبز
که کافئین خیلی کمتری دارد ،استفاده کنید.
• از خوردن ساالد و میوه های خام در وعده ی شام ،پرهیز کنید .به جای ان
سعی کنید سوپ گرم میل کنید.
پیتا :مواردی که این دوشا باید رعایت کند:
• وعده ای از میوه های شیرین در عصر و به طور روزانه ،داشته باشید.
• هــر روز 15دقیقــه را بــرای ارام کردن خود اختصــاص دهید ،تمرینات
ریلکسیشن گزینه ی بسیار مفیدی است.
کافا :نکاتی که دوشای کافا بهتر است رعایت کند:
• سعی کنید به طور روزانه تحرک بیشتری به بدن خود بدهید ،به طور مثال:
به جای استفاده از اسانسور ،از پله استفاده کنید. صفحه 19
• در شــب غذای کمتری میل کنید تا اتش گوارشی تان( اگنی) در صبح ،به • هر گونه فعالیت بدنی و ذهنی را یک ساعت قبل از رفتن به تختخواب ،کنار
بگذارید .تمام دستگاههای الکترونیکی را از اتاق خواب خود ،خارج کنید.
خوبی فعال شود.
• به مدت 5دقیقه قبل از خواب ،مدیتیشن و تمرینات تنفسی انجام دهید.
گام دوم :دستیابی به سبک زندگی سالم تر
شــما اکنون اماده اید که سبک زندگی خود را به سبکی سالم تر و سودمندتر
تغییر دهید .بنابر می توانید پیشــرفت کنید و فعال بمانید .ســعی کنید که
تمرینات و عادت های جدیدتری در زندگی روزانه ی خود اضافه کنید و به ان
ها پایبند باشید.
روزتان را شروع کنیدســعی کنید حدود ساعت 6صبح بیدار شوید .برای این کار هر روز 10دقیقه
نسبت به روز پیش زودتر بیدار شوید تا به تدریج به ساعت 6صبح برسید .به
توصیه هایی برای دوشاها
تدریج تمرینات زیر را به تمرینات صبحگاهی خود اضافه کنید:
• تمرینات مثبت فکری را انجام دهید .احساس شادی و سپاسگزاری را همزمان واتا :بهتر است تیپ های واتایی به این توصیه ها عمل کنند:
• سعی کنید ماساژ با روغن را دو بار در هفته انجام دهید.
با بیدار شدن از خواب تمرین کنید.
• سعی کنید هر روز در زمان مشخصی وعده های غذایی خود را میل کنید.
• پاکسازی با روغن را انجام دهید.
پیتا :بهتر است تیپ های پیتایی به این توصیه ها عمل کنند:
• هفته ای یک بار ماساژ کامل بدن را قبل از رفتن به حمام ،انجام دهید.
• یــک یا دو لیوان اب گرم بنوشــید (.این کار کمــک به عملکرد و تخلیه ی • نوشیدنی های الکلی ننوشید و از غذاهای تند و پر ادویه را کنار بگذارید.
• به طور روزانه تنفس های مجاری گلو را انجام دهید.
روده ها می کند)
کافا :بهتر است تیپ های کافایی به این توصیه ها عمل کنند:
وعده های غذای اصلیچنــد مدل ادویه با توجه به دوشــای خود بخریــد و در وعده ی غذای اصلی • با روغن ها و یا گیاهان خشک مناسب دوشای کافا ،یکبار در هفته ،بدن خود
اســتفاده کنید .ســعی کنید ،وعده های گیاهــی را برای باالبردن «ســاتوا» را ماساژ دهید.
• یک بار در هفته یکی از وعده های صبحانه و یا شام خود را حذف کنید ،البته
امتحان کنید.
اگر گرسنه نیستید .
صبحانه :صبحانه را با توجه به دوشای خود انتخاب کنید.ناهار :غذاهای گیاهی ساده مانند سبزیجات تفت داده شده را در کنار وعده ی -تغییرات اسانتغییرات اسان و سبک می توانند تاثیر بسیار قابل توجهی را در سالمتی ،تحرک
نهار خود میل کنید.
شام :غذایی سبک مانند سوپ که هضم اسانی داشته باشد را برای شام اماده و کل زندگی شــما بگذارند که بتوانید بســیار با انگیزه تر زندگی خود را ادامهدهید .برخی از ساده ترین موارد به شرح زیر است:
و میل کنید.
• یک روز در هفته از شکر و شیرینی جات اجتناب کنید.
یوگا و مدیتیشنتمرینات گردن را در فاصله ی زمانی که برای اســتراحت و در محیط سر کار • میوه های شیرین تازه و خشک شده را جایگزین شکر کنید.
هستید؛ انجام دهید .تمرینات یوگا و مدیتیشن را در طول هفته انجام دهید • .در طول روز ،به جای نوشیدنی های متنوع ،فقط اب گرم بنوشید.
• 10تا 30دقیقه را به پرانایاما و اساناها اختصاص دهید.
• 10دقیقه مدیتیشن انجام دهید.
تمرینات و فعالیت های بدنیبهتر اســت که تمرینات ورزشی را در برنامه ی روزانه تان بگنجانید .شاید هم
ترجیح می دهید که ورزشهای متفاوتی را انجام دهید.
• اگر امکان روزانه ی ورزش برایتان مقدور نیست 2 ،یا 3بار در هفته به طور
مرتب انجام دهید.
• سعی کنید نوع ورزش خود را بر اساس دوشای بدن خود انتخاب کنید.
پایان روزسعی کنید که در ساعت 10شب به تختخواب بروید و یا اگر سخت است به
تدریج هرشب 30دقیقه زودتر بخوابید تا به زمان مناسب ( 10شب) برسید.
تمرینات زیر برای خوابی بهتر توصیه می شوند.
-1سوامی دورگاناندا
نویسنده و مربی در مرکز یوگا اچاریا و یکی از کسانی است که مرکز یوگای ودانتا
را در اروپا تاســیس کرده است .وی از شاگردان سوامی ویشنودواناندا است که
دوره های زیادی در کل هند تشــکیل داده است .وی در سال 1998میالدی با
مرکز شیواناندا اشنا شد و بیش از 45سال است که در ان مرکز مشغول به کار
است .کتاب های دیگر وی ،سوتراهای پاتانجلی و مسیر درون است.
-2سوامی شیواداساناندا
وی نیــز از مربیان و بنیانگذاران مرکز یــوگا در اروپا ،امریکای جنوبی و مدت
طوالنی در مرکز ویشــنودواناندا بوده اســت .وی متدهای ارام سازی ،اساناها و
پرانایاماها را تعلیم داده است .شیواداساناندا سال ها است در دوره های مربی گری
یوگا در مراکز مختلف سراسر جهان ،تدریس می کند.
-3سوامی کایالساناندا
نویسنده و مربی در مرکز یوگا اچاریا و یکی از کسانی است که مرکز یوگای ودانتا
در انگلستان و فرانسه و مرکز پاسیفیک را تاسیس کرده است .خانم کایالساناندا
از اندیشمندان و محققان زبان سانسکریت است و مدتی طوالنی است که با مرکز
سوامی ویشنودوداناندا همکاری دارد.
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
19 صفحه 20
یوگا به من کمک کرد که به عدم
مهارتم در اسنوبرد تسلط یابم
توسط:میشلکنستانتینوفسکی
ترجمه :حامد رنگین کمان
من باید می دانســتم که هنگام حرکت
جاروبی به راســت در نهایت دچار مشکل
خواهم شــد .من قطعاً پس از پنج ماه در
رابطه بودن با کســی که ان قدر در مورد
اسکی پر اشــتیاق بود که عکس ان را در
پروفایل دوســت یابی خود قرار داده بود،
مســیرم را به سمت سراشــیبی دامنه ها
انتخاب کردم .این به ان معنا نیســت که
من فردی برف گریز باشــم ،اما تقریباً در
تمام زندگی ام بــه طور انحصاری به عنوان
"بچه خانگی" شناخته می شدم که این امر
تاحدی تمایل ذاتی من به یوگا را توضیح
می دهد .کشــف این تمرین در 20ســال
پیش دنیای جدیدی را به روی من گشود
و به من نشــان داد که من (که همیشــه
20
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
در باشــگاه اخرین نفر انتخاب می شدم)
در واقــع می توانم نوعی از ورزشــکاری را
انتخاب کنم (در اتاق نشیمنم!) و حتی از
ان لذت ببرم .با پایان دوره اموزشی 200
ساعته مربیگری ام در سال ،2017احساس
کردم یک پایگاه ثابت برای بدن و مغز خود
پیدا کرده ام که به بهبود سال ها غذاخوری
نامنظمــم ،بدقوارگی بدنــم و مخاطرات
ورزشی کمک می کند.
من ســه سال بعد یک اســنوبرد اجاره
کــردم .در ابتدا به نظر می رســید این امر
یک توافق و طاق زدن ایمن بود :دوســتم
می توانست با دوستانش اسکی کند و من
می توانستم روی سه روز یادگیری اسنوبرد
ســرمایه گذاری کنم .من ترسیده بودم و
دلهره داشــتم ،اما در هنگام اماده شــدن،
بخش هایی از وجودم احســاس هیجان و
حتی امید می کردند .به هرحال ،یوگا نه تنها
به من کمک کرد تا تمرین پالنک و نشستن
به حالت صندلی را به صورت بی وقفه انجام
دهم ،بلکه به من صبر ،عشق به خویشتن و
فروتنی را اموخت .درست است؟
در نسخه کامل اینستاگرامی این سناریو،
بله -تمرین یوگای من به من دل وجرئت
داده بود که با مالحظه کاری ریسک کنم.
در واقع ،مــن صبح اولین جلســه ام را با
حرکت ســرخوردن 15دقیقه ای شــروع
کردم و به احتمال زیاد نفس کشــیدن را
فراموش کرده بودم ،چه برســد به این که
هرگونه درایتی را با هم درامیزم.
روز اول پکیــج مبتدی من دســت وپا
چلفتی و معذب کننده بود .به نظر می رسد
که بستن دو پا به یک تخته چوب تقویت
شده از جنس فایبرگالس در وسط طوفانی
لغزنده بالفاصلــه و بی درنگ باعث القاء و
ایجاد اعتمادبه نفس و توازن نمی شود .در
روز دوم ،همان طور که در حال تماشــای
هم کالســی هایم بودم که با ظرافت مانور
"برگ در حال ســقوط" را در سرازیری از صفحه 21
چپ به راست اجرا می کردند ،به شیبی که
کودکان نیز از ان می توانستند ُسر بخورند
بدوبیراه می گفتم .روز سوم ناامیدکننده و
دلســردکننده بود زیرا خستگی به وجود
امده و عضالتم که درد داشتند از هرگونه
عزم ذهنــی باقی مانده ام پیشــی گرفته
بودند .مــن متوجه نشــدم و الزاماً انتظار
نداشتم که در 72ســاعت روی اسنوبرد
تسلط پیدا کنم ،اما برای این همه افتضاح
امادگی نداشتم (که با این همه درد همراه
بود) .من با حســادت مبتدیان دیگر که به
نظر می رسید با ســرعت زیادی پیشرفت
می کننــد و حیله های جدیــدی انتخاب
می کنند را تماشــا می کــردم ،درحالی که
همچنان باسن کبودم را جهت تسکین در
عمق برفی فرو می کردم که ارتفاعش تا زانو
بود .دوستم و من هر روز پس از هر جلسه
در زمان ناهار برای تقویت و مشاوره مجدد
همدیگر را مالقات می کردیم و ان روز من
دیگر دل زده شده بودم.
"یــادت نمیاد واقعاً بد بودن توی یه کار
چجوری میشــه ...و بعد دوبــاره انجامش
میدی؟ " او با اقدامی سرسختانه خواست
تا روحیه تلخ من را عوض کند" .و وقتی که
یوگا رو شــروع کردی رو یادته؟ " این یک
سوال ساده بود که تمرکزم را از درد باسنم
دور کرد .من هرگز به "بد" یا "خوب" بودن
در یوگا فکر نکرده بــودم و فقط یوگا کار
کرده بودم .بعد از 20ســال ،هنوز بیشتر
از احساس اعتمادبه نفس ،توانایی و مسلط
بودن ،روی تشــک یوگای خودم احساس
عدم اطمینان ،عدم تعــادل و ضعف را از
خودم نشان می دادم .اما من به طور مرتب
این را نشــان می دادم و شــاید این همان
چیزی بود که من در شــیب بچه گانه ان
را فراموش می کردم :من برای رســیدن به
جایگاهی در بازی های ورزشــی زمستانه
رقابت نمی کردم ،من فقط ســعی داشتم
چیز جدیدی کشــف کنــم و بخش هایی
از خــودم را در روند این کار کشــف کنم.
من سعی می کردم تمام ان سال های یاما
و نیاما و فلســفه یوگایی را در چالشی در
دنیــای واقعی به کار بگیرم و ،خب ،خیلی
سخت تالش نمی کردم.
من به جای اینکه به کابین برگردم و طبق
برنامه اول باســنم را در داخل وان اب داغ
بگذارم ،با دوســتم اولین باالبر اسکی خود
به کوه را گرفتم .همان طور که صندلی ما
حدودا ً 1000فوت ( 305متر) باالی درختان
ارتفاع می گرفت ،ترس من از اینکه سقوط کنم
و با ســر به درخت بخورم ،تا حدودی از ترس
از ارتفاعم فراتر می رفت و صادقانه بگویم ،من
بیشــتر راه بازگشت به پایین را زمین خوردم.
اما یاداوری تنفس و مشــاهده کردن و حتی
خندیدن به خودم ،باعث شد این چالش را به
تجربه ای ژرف اندیشانه تر از انچه که انتظارش
را داشــتم تبدیل کند .به زور بیرون کشــانده
شدنم از چرخ همستر ذهنی تکراری فکرهای
منفی ام ،من را دوباره به تنفس خود بازگرداند
زیرا مجبور بودم زمین های صاف و پوشیده از
برف را که مقابلم قرار داشــت را ارزیابی کنم.
احساس سردی روی صورتم و افتاب زمستانی
در پشــتم مرا به لحظه کنونی کشاند و برای
مدت طوالنی به من یاداوری کرد که هرانچه
که دقیقــاً در ان لحظه اتفاق می افتاد -مهم
نیست که چقدر دست وپا چلفتی یا ناهماهنگ
باشــید -جایی بــود که الزم بــود تمرکز و
انرژی ام در انجا باشد و یادم امد که فقط برای
نشــان دادن به خودم اعتبار ببخشم ،به همان
روشــی که روی تشــک یوگا ظاهر می شوم،
حتی صبح هایی که پاهایم صاف نمی شــوند:
مثل فردای رفتن به اسنوبرد.
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
21 صفحه 22
ان سوی ترس
برایان پنی
ترجمه :یاسمن رنگین کمان
عکس توسط بنیامین دیویس در Unsplash
یک بار فردی جهنــم را این چنین برایم تعبیر
کــرد" :در اخرین روزی که روی زمین هســتی،
شــخصی که می تونستی بشــی در مقابلت قرار
خواهد گرفت".
وقتــی این خــط را بــرای اولین بار شــنیدم،
چهارســتون بدنم لرزید .چرا؟ چون که من تا 35
سالگی ام کل زندگی بزرگســالی خود را به خاطر
ترس ازدست داده بودم :ترس از شکست ،ترس از
طردشدن ،ترس از ریسک ،ترس از تغییر و از همه
بیشتر ،ترس از اضطراب که به مدت 15سال ان را
با مصرف هروئین کنترل کرده بودم.
این ممکن اســت یک داستان غم انگیز به نظر
برسد ،اما من خوش شانس بودم .در دردناک ترین
شــب زندگی ام که سر تســلیم فرود اورده بودم،
هدیــه ای دریافت کــردم .اســمش را هرچه که
می خواهید بنامید -یک تغییر چشــم انداز ،یک
بیداری یا یک شانس بی هوا -فرقی ندارد .زندگی
به من فرصتی دوبــاره داد و من هر ثانیه ی ان را
حریصانه بلعیدم.
این اتفاق در سال 2013رخ داد و من با نگاهی
تازه و شروعی با نشاط ،از خودم سوالی پرسیدم که
از زندگی ام را تغییر داد:
"اگه نمی ترسیدم چیکار می کردم؟"
تعداد کمی از افراد این سوال را در نظر می گیرند،
بااین حال ،این ســوال می تواند تاثیــر زیادی بر
زندگی تان بگذارد .وقتی من به جای فرار از ترس،
به سمت ترس متمایل شدم ،همه چیز تغییر کرد.
من از ســال 2013دانشجوی سال اخر دکترا،
مدرس دو دانشــگاه برتر ایرلند ،مشــاور چندین
شرکت برجسته در سراسر جهان ،یک مجری رادیو
و نویسنده خاطرات اخیرم که تحت عنوان "موسم
22
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
پاداش "1چاپ شده است ،شده ام .از همه مهم تر ،نشات بگیرند .اما تصور کنید که اگر این ترس ها را
من مجددا ً با خانواده و دوســتانم ارتباط برقرار از بین ببرید زندگی چگونه خواهد شد .تصور کنید
کرده ام و پس از صرف بیشتر زندگی ام به تنهایی ،اگر این سوال را از خودتان بپرسید:
دختر رویاهایم را نیز پیدا کرده ام.
"اگه نمی ترسیدم چیکار می کردم؟"
ترس تقریباً در زندگی همه نقش بسیار مهمی
با در میان گذاشتن احساساتتان با مردم ممکن
ایفا می کند .متاسفانه ،برای بسیاری از مردم ،درد
عاطفی ناشی از گذشته این ترس ها را برمی انگیزد .است شــریک رویاهای خود را پیدا کنید .با کنار
بــه همین دلیــل ،اغلب ما بــرای جلوگیری از امــدن با اضطرابتان به جای اجتناب از ان ،ممکن
چنین شــرایطی در اینده دســت به هر کاری اســت متوجه شــوید که ان قدرها هــم که فکر
می زنیم و این می تواند تاثیر بسزایی در اعمال ما می کردید ،ترسناک نیست .با داشتن ان مکالمات
دشــوار ،ممکن است رابطه خود را نجات داده و یا
داشته باشد.
شــاید شما معتاد به مواد مخدر نباشید .شاید ان را ارتقاء دهید و با در اغوش گرفتن شکســت
شما هرگز با اضطراب دست وپنجه نرم نکرده اید .و پرتاب ان به ســمت ستاره ها ،می توانید زندگی
امــا همه مــا ترس هایی داریم .شــما باید برای رویاهای خود را سپری کنید.
شناسایی انچه که ممکن اســت مانعتان شود،
پیام اموخته شده
تامل کنید.
بهتریــن چیزهای زندگی اغلب در ان ســوی
ایا به خاطر ترس رد شــدن درخواســتتان از
ان فرد برای بیرون رفتن می ترســید؟ ایا از کار ترس نهفته اند .این همان جایی اســت که ازادی
فعلی تان ناراضی هستید اما از تغییر می ترسید؟ واقعــی در ان نهفتــه اســت :در چالش هایمان،
ایــا می دانید چــه نور امیدی در دلتان روشــن اســیب پذیری هایمان ،تقالها و ترس هایمان .اگر
می شود ،اما به دلیل ترس از شکست می گذارید می خواهید بیشــترین بهــره را از زندگی ببرید،
باید از خودتان بپرســید که اگر نمی ترسیدید چه
رویاهایتان از دستتان بروند؟
گاهی اوقــات ترس هایتان ظریف تــر از اینها می کردید؟ ان وقت است که با ازبین بردن ترستان،
می باشــند -اما به همین اندازه مخرب هستند .به خوشبختی واقعی خواهید رسید.
اگر شانســی دوبــاره در زندگی داشــتید چه
ایا از کنار امدن با اضطراب می ترســید زیرا فکر
می کنیــد این کار شــما را از پــا دراورد؟ ایا از می کردید؟
پس از فــرار از عمق اعتیاد به هروئین (تصاویر
گفتگوهای ناراحت کننده با شــریک زندگی تان
اجتناب می کنید زیرا از حرف های وی می ترسید؟ مربــوط به قبل و بعد اعتیاد من را اینجا ببینید)،
ایا از گفتگوهای دشــوار در محــل کار اجتناب تصمیم گرفتم برنامــه ای طراحی کنم تا به مردم
نشــان دهم چگونه این کار را انجام داده ام .برنامه
می کنید زیرا تقابل را دوست ندارید؟
همه ایــن ترس ها کام ً
ال قابل درک هســتند ،رایگان را از اینجا دریافت کنید.
مخصوصاً هنگامی که انها از تجربیات گذشــته
1- Bonus Time صفحه 23
اب ،حیات و نشاط زندگی
نویسنده :کیران ویاس (، )Kiran Vyas
موسس اولین مرکز ایورودا در فرانسه ( )1983و مربی یوگا
مترجم و مولف :ژیال حاتمی (مترجم زبان های انگلیسی و فرانسه و مربی یوگا)
یوگا ژورنال :همیشه به شما توصیه می کنند که مقداری اب همراه تان داشته
باشید ،چرا تا این اندازه به اب اهمیت داده می شود؟
ک.وی :از میان پنج عنصر حیات (اب ،زمین ،اتش ،اثیر و هوا) اب ظریف ترین
ی که گریه
و روان ترین عنصر است که مستقیماً به احساسات مربوط است .زمان
می کنیم و اشک بر صورتمان جاری می شود ،با شستن صورت مان حال بهتری
را احســاس می کنیم و شاد می شویم ،مثل اب فواره ،شادی را در بدن پخش
می کند (حتی در دین اســام هم از جهت علمی ثابت شده که وضو گرفتن
باعث می شود که احساس شادابی کنیم ،زیرا تاثیر مستقیمی بر چاکراهای بدن
انسان دارد ،همچنین اساتید پیشکسوت یوگا توصیه می کنند ،قبل از شروع
یوگا و اساناها ،وضو یا دوش بگیرید).
اب در طبیعت جاریســت ،از فراز کوه به پایین به سمت رودخانه ها سرازیر
می شــود .ماهیت اب ک ً
ال احساس نشــاط می اورد .اب به علت روان و جاری
بودن ،حالت ایســتایی ندارد و دینامیک و پویا است .اب ها در اثر باران ،برف
از کو ه سرازیر می شوند و باالخره به رودخان ه می پیوندند .به همین دلیل ،اب
حس عمیق وحدت را نشان می دهد .این حس وحدت ،به اگاهی و خرد جمعی
مربوط می شود (در واقع ،ما را متوجه جزء به کل می کند) .در اموزه های یوگا و
ایورودا ،این اگاهی ،خوداگاهی است (بخود ا) .وجود ما فقط اگاهی ناب است
و اگاهی فردی ما فقط بخش کوچکی از این خرد جمعی اســت و اب به ما
کمک می کند تا خود را به این اگاهی همگانی نزدیک تر کنیم.
یوگا ژورنال :ایا نظر شما این است که اب نقش پاک کننده و جالء دهندگی
روح و جسم را دارد؟
بله ،چون اب ثابت نیست و جریان دارد ،پس توانایی این صفت را هم دارد.
برای پاک کنندگی بینی ( ،)Jala netiروده ها ( ،)Jalaسیستم گوارشی (Jala
.)dhuautiصبح ها یا طی روز ،هنگام احســاس خســتگی ،با شستن صورت
احساس هوشیاری می کنیم ،در هندوستان نیز ،کم دیده نمی شود افرادی که
هنگام طلوع ،رو به خورشــید ،تا ناف در رودخانه ایســتاده اند ،و با کف هر دو
دست ،اب را از رودخانه به خورشید تقدیم می کنند ،در حالی که اب از میان
انگشــتان سرازیر می شود ،تابش اشع ه خورشید بر روی ان ،انرژی را به صورت
رنگین کمان در کل بدن پخش می کند .این افراد ،با اهدای اب به خورشــید،
انرژی های زیادی را با شبکه خورشیدی خود دریافت می کنند و در نتیجه عالوه
بر شبکه خورشید ،همه چاکراها از این هدیه اسمانی بهره می برند.
یوگا ژورنال :و در ادامه به نظر شما ،ایا فرو رفتن در اب سرد ،هنگام طلوع
خورشید ،برای یک یوگی مشکل ساز نمی شود؟
برای شخصی مثل من که در هند (منطقه پوندیچری )Pondichery ،بزرگ
شده ام ،تا به حال مشکلی ب ه وجود نیامده است .هنگامی که به سرچشمه رود
گنگ ( )Gangدر هیمالیا رفتم ،فرو رفتن در اب های یخ زده انجا برایم سخت
نبود ،زیرا دمای هوای بیرون -25سانتیگراد بود .به طوری که در ان اب ،خودم
را گرم می کردم ،در نتیجه ،در فرانسه نیز ،با انجام این عمل ،برایم هیچ مشکلی
ایجاد نمی شــود .اگر می خواهیم در یک رودخانه یخ زده ،شنا کنیم ،حتی یک
یوگی باید توجه کند که از نظر بدنی سالم باشد و زمانی این کار را انجام دهد
که کام ً
ال از توانایی بدن خود برای رویارویی با اب سرد مطمئن باشد .اما بدن
انسان همیشه این امادگی را ندارد .
استفاده از اب درمانی به هر نوع ،عیناً اساناهای یوگا ،بر اساس توانمندی های
شــخصی می باشد ،گرچه ،یوگا ســن ،جنس و مکان نمی شناسد و برای همه
انسانها ارمغانی بی نظیر به حســاب می اید ،اما همه باید ظرفیت خود را برای
انجام هر حرکتی در نظر داشته باشند.
این مصاحبه از طرف مجله ژورنال یوگا با اقای کیران ویاس انجام شده و در
ان به ارتباط اب با انسان پرداخت ه شده است .اقای کیران ویاس در سال 1983
اولین مرکز ایورودا (تاپووان) را در فرانسه تاسیس کرد و در حال حاضر دو مرکز
با مدیریت ایشــان به فعالیت مشغول اســت و صدها پرتو جو را در این زمینه
اموزش می دهند ،ایشان عالوه بر تدریس طب ایورودا ،مربی یوگا نیز هستند.
برگرفته از مجله یوگا ژورنال ( ،)Yoga journalشماره 12
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
23 صفحه 24
پن
جم
فواید :
.1گرمای بدن را افزایش می دهد و برای سینوس ها و سرماخوردگی
مفید است.
.2بیماری هایی چون اســم ،فلج و فشــار خــون پایین را درمان
می کند.
.3بلغم را خشک می کند.
.4باعث استقامت بدن می شود.
توجه داشته باشید :
* افــراد با مزاج های صفراوی ( پیتا )8نباید این مودرا را برای دوره
های طوالنی انجام دهند.
* افــرادی که در ناحیه شــکم تومــور دارند نباید ایــن مودرا را
انجام دهند.
* افرادی که دارای فشــار خون باال هستند باید از انجام این مودرا
اجتناب کنند.
* پادماســانا ،سوکاسانا و واجراســانا حالت های مناسبی برای این
مودرا هستند.
* ایــن مــودرا را می توانید در صبح های زود و شــب های خنک
انجام دهید.
* می توانید برای 48دقیقه یا 16دقیقه در ســه مرحله این مودرا
را انجام دهید.
* اگر انگشــت شست راست را مستقیم نگه دارید ،بدن خیلی زود
گرم می شود.
مودرا درمانی
نویسنده :کریشان کومار سومان
برگردان :سهیال ثمرقندی
علم ژســت های دســت هدیه ای از طرف یوگی ها و ریشی های
باســتانی است .بدن انســان رازهای بســیاری دارد .بدن ما زبان
مخصوص خود را دارد و فقط از ماهیچ ه و استخوان
تشکیل نشده است بلکه دارای اگاهی و انرژی قدرتمندی است.
بدن ما پنج عنصر (تتوا )۲دارد که شــامل خــاک ،اب ،اتش ،هوا
و اتر (اکاشــا )۳اســت .انجام دادن مودراها موجب تعادل عناصر
بدن می شوند.
مودراها احســاس های درونی انســان را بیــان می کنند .نقاط
حساســی در دســت ها و بدن وجود دارد که مودراهــا بر انها اثر
قو خو و انرژی ما را تغییر می دهند.
میگذارند .مودراها خل
در قسمت های گذشته با بعضی از انواع مودرا اشنا شدیم ،حال
ادامه مطلب...
۱
مودرا چیست ؟
مودرا به حالت دست یا بدن گفته میشود که سمبل انرژی مرکزی
است .مودرا واسطه ای است که با بدن پرانیک ارتباط دارد و عناصر
بدن را متعادل می کند و بین ذهن خوداگاه
و ناخوداگاه ما هماهنگی ایجاد می کند .این حالت های انگشتان باعث
تسکین و ارامش ذهن می شود و همچنین به ذهن انرژی می دهد.
لینگا مودرا :۴انگشتان دســت ها را در یکدیگر قفل کنید .انگشت
شســت چپ را در حالت مستقیم نگه دارید .به این منظور انگشت
اشاره و شست راست را به دور ان حلقه کنید .انگشت شست راست
را در پشت ان فشار دهید .این مودرا انگشتها مودرا ،۵اگنی مودرا 6و
شیوا لینگ مودرا 7نیز نامیده می شود.
24
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
میریگی مودرا :9این مودرا ســمبل گــوزن و همچنین یک مودرای
مذهبی می باشــد .این مودرا بسیار ساده ،مقدس و طبیعی است و
شکل ان شبیه سر گوزن است .نوک انگشت میانی و انگشتری را به
نوک انگشت شست متصل کنید .انگشت اشاره و انگشت کوچک را
مســتقیم نگه دارید .به دلیل اینکه حالت این مودرا شبیه سر گوزن
می باشد ان را میریگی مودرا نامیده اند.
فواید :
.1این مودرا در زمان مدیتیشن ،ایین های مذهبی ،جاپا (سرودها
) و ...استفاده می شود.
.2بیماری صرع را درمان می کند.
.3باعث احساس خلوص در فرد می شود.
.4ذهن را تثبیت می کند.
.5راستی و درستی را در فرد توسعه می دهد.
.6تنش ها را از بین می برد. صفحه 25
.7سردرد حاصل از سرماخوردگی و درد دندان را التیام می بخشد .شاکتی مودرا :11انگشتان شست را در داخل کف دست قرار داده و
هر دو دست را مشت کنید.
توجه داشته باشید :
* دوره ی انجام این مودرا 48دقیقه اســت .می تواند به صورت فواید :
.1قدرت بدن را افزایش می دهد.
مرحله ای نیز انجام شود.
* از احساســت شدید دوری کنید زیرا در این حالت ممکن است .2بیماری پارکینسون را درمان می کند.
.3رنگ پوست را مایل به قرمز می کند.
گرمای زیادی تولید شود.
.4احساس خشم را از بین می برد.
* سوکاسانا و اوتکاتاسانا برای این مودرا مفید هستند.
.5برای ورزشکارها مفید است.
شانک مودرا :10شــانک مودرا (صدف حلزونی ) در هنگام عبادت
انجام می شــود .انگشت شست چپ را روی کف دست راست قرار
دهید و ان را مشت کنید .سپس انگشت شست راست را روی نوک
انگشتان باقیمانده قرار دهید .این حالت شکل یک صدف حلزونی
را ایجاد می کند .این مودرا را همچنین می توانید با دست مخالف
انجام دهید.
فواید :
.1این مودرا ثبات فرد را توسعه می دهد.
.2انرژی را متعادل می کند.
.3عناصر را متعادل می کند.
.4باعث عمیق شدن در مدیتیشن می شود.
توجه داشته باشید :
* این مودرا می تواند بین 1تا 45دقیقه انجام شود.
* پادماســانا ،سوکاسانا و واجراسانا حالت های مناسبی برای این
مودرا هستند.
* انگشــت شست و نوک انگشتان باقیمانده می توانند یکدیگر را
لمس کنند.
هر دو دســت با لمس کردن یگدیگر حلقه ای از قدرت تشکیل
می دهند .که باعث ایجاد یک حالت عمیق در مدیتیشن می شود.
اگنی مودرا :12انگشتان شست را به یکدیگر متصل کنید و انگشتان
دیگر را باز نگه دارید.
فواید :
.1سرفه ،بلغم ،سرماخوردگی ،زکام و زات الریه را درمان می کند.
.2گرما را در بدن افزایش می دهد.
یوگی های بزرگ یا حکیمان 1-: Rishi
عنصر یا جنبه ای از واقعیت در مکاتب فلسفی هندی2- : Tattva
اصطالهی برای فضا در کیهان شناسی هندی 3-: Akasha
4- Linga mudra
5- Angustha mudra
6-Agni mdra
7- Shiva ling mudra
.یکی از سه نوع دوشا در طب هندی ایورودا است 8- pitta :
9-Mrigi mudra
10-Shankh mudra
11- Shakti mudra
12- Agni mudra
کریشان کومار :سومان اسرار یوگا را در دوران زندگی دانشجویی کشف کرد .وی برنده ی
جایزه ایالتی اداره ی اموزش دهلی شد .بسیاری از کتاب های عمومی او در مورد اساناهای
یوگا و تنفس هستند و تعداد کمی درمورد چگونگی درمان بیماری ها با کمک تمرینات
یوگا است .او برنده ی جایزه های زیادی مانند yogacharyaو ayurveda rattanشده است.
منبع:
Treatment by Mudra, from Yoga Therapy Book, Krishan Kumar Suman, 2010
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
25 صفحه 26
بنا به گزارش روابط عمومی انجمن یوگا در
این ماه ،دوره های متعدد یوگا و وبینارهای
اموزشی ذیل با شرکت متقاضیان بیشمار
خانم و اقا در تهران و شهرستان های سراسر
کشور به صورت انالین برگزار گردید:
ازمــون تعیین ســطح ۶و ۷با ۱۰۰نفر
شرکت کننده ،مربیگری درجه ۳سراسری
بــا ۴۰نفر شــرکت کننــده ،وبینارهای
اموزشــی با موضوعــات روش های نوین
تمرین کار با ابزار ۱و ،۲وبینار اموزشــی
اناتومی تمرینات یوگا با ۲۰۰نفر شرکت
کننده از جمله دوره ها و وبینارهای اموزشی
یوگا بود که در ماه گذشته برگزار گردید.
پاکسازی در یوگا
پن
جم
نویسنده :کریشان کومارسوما
برگردان :نسترن صافی
دانش یوگادرمانی بر این اصل استوار شده که تمرین منظم یوگا
با افزایش توانایی بدن ،کارایی بهتر سیستم های بدنی ،ارامش و
هوشیاری ذهن و تعادل فیزیکی ،عاطفی و فیزیولوژیکی فرد به
جوان سازی جسم و ذهن منجر می شود .در این میان پاکسازی و
روش های متنوع انجام دادن ان همواره مورد توجه عالقه مندان
یوگا بوده است .بنابراین تصمیم بر این شد که سلسله مباحثی
در باب نظافت و پاکســازی در یــوگا را اغاز و عالقه مندان را با
شیوه های متداول ان اشنا کنیم .امید اینکه این تالش مقبول
خوانندگان عزیز قرار گیرد.
26
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
نکات قابل توجه درانجام اساناهای شانکا پرا کشاالن:
.1شب قبل شام سبکی بخورید.
.2پس ازانجام شانکا پراکشاالن دوش نگیرید.
.3پس ازانجام کریای شــانکا پراکشــاالن حــدود 30دقیقه در
شاواسانا ۱استراحت کنید.
.4در طــول روز فقط مونگ دال کیچاری ۲همراه با صد گرم گی
مصرف کنید.
.5اب ننوشید و سه ساعت بخوابید.
.6از خوردن شیر ،خامه ،شیرینی ،ترشی برای سه روز پرهیز کنید.
.7تمام روز استراحت کنید.
.8اگر فشارخون باال یا سابقه حمله قلبی دارید ،این کریا را انجام
ندهید.
.9حتمــا زیر نظر یک یــوگا چاریا ۳یا مربی ورزیــده این کریا را
انجام دهید.
.10پس از 6ماه و با تغییر فصل دوباره این کریا را انجام دهید.
فواید شانکا پراکشاالن:
الف .کانال غذایی را پاکسازی می کند.
ب .به جلوگیری و درمان ســردرد ،بیماری های گوش و چشــم،
عفونت لثه ها ،عفونت لوزه ،بیماری های قلبی ،دیابت ،اسم ،بواسیر
و اختالالت عادت ماهانه زنان کمک می کند.
ج .روده ها را فعال می کند. صفحه 27
د .به دفع سنگ کلیه ،درمان یبوست ،کاهش اسیدیته و گازمعده،
و دیگر اختالالت گوارشی کمک می کند.
۴
.8اوشا پان
اوشــا به معنی طلوع خورشــید و پان به معنی نوشیدن است .در
زمانهای قدیم مردم عادت داشتند صبح زود از راه دهان-بینی اب
بنوشند تا مغز را ارام وقوه بینایی را قوی کنند.
روش انجام:
اب اشــامیدنی را داخل ظرف مسی بریزید .می توانید چند برگ
تولســی ۵یا بائیل ۶یا دانه های رود راکشا ۷به اب بیفزایید .اب را
در یک لیوان ریخته و زیر بینی بگیرید تا کانال هوایی تمیز شود.
انقدر لیوان را زیر بینی بگیرید و به ارامی و مالیمت نفس بکشید
تا در گلو اب را احساس کنید .حاال می توانید به روش معمول اب
بنوشید .روزانه این کار را تکرار کنید.
احتیاط :با فشار نفس نکشید.
فواید اوشا پان:
.1اگر برگ تولســی به اب اضافه کنید ،بــه خروج کرم ها از روده
کمک می کند.
.2اگر رودراکش به اب افزوده شــود ،باعث کاهش فشار خون می
شود.
.3اگراز برگ بائیل استفاده شود ،به بهبود دیابت کمک می کند.
.4اگر بعد از انجام اوشا پان اوداراکشاناسانا ۸و اگنی سار 9انجام شود،
روده ها نیز پاک می شوند.
.5این کریا ما را در برابر بسیاری از بیماریها محافظت می کند.
احتیاط:
الف .اب اوشاپان را در زمان سکسکه ،جراحت ،و پنومونی یا ذات
الریه ننوشید.
ب .پس از خوردن روغن کرچک اب ننوشید .مقدار اب را تدریجا
اضافه کنید.
.9گنش کریا
10
روش انجام:
انگشــت اشاره دست راســت را به روغن کرچک یا روغن خردل
اغشته کنید .سپس این انگشــت را داخل مقعد به عمق حداقل
یک اینچ (برابر دو و نیم ســانتیمتر) داخل کرده و در همه جهات
بچرخانید .دست خود را بشویید و عمل را دوباره تکرار کنید .با این
عمل همه انچه در مقعد وجود دارد خارج می شود .بهتر است این
عمل را پس از تخلیه روده ها انجام دهید.
نکته :قبل از گانش کریا ناخن ها را کامال کوتاه کنید.
اساناهای مرتبط با شانکاپراکشاالن کریا
فواید:
.1تقویت عضالت داخلی و خارجی مقعد که از بروز یبوست و سایر
بیماریها جلوگیری میکند.
.2از بین بردن صفرا با پاکسازی مقعد
.3رفع یبوست
دانش یوگا
1-Shavasana
2-Moong dal Khichri
3-Yogacharya
4-Usha Paan
5-Tulsi
بهمن |1399شماره 6-Bael 146
7-Rudraksh seed
8-Udarakshanasana
9-Agnisaar
10-Ganesh Kriya
27 صفحه 28
یوگا راهی به سوی
سالمتی کامل
هشت مرحله یوگا
برگرفته از کتاب یوگا ،راهی به سوی سالمتی کامل اثر بی .کی.اس ایینگر
برگردان :واحد ترجمه
کتاب یوگا ،راهی به سوی سالمتی کامل اصلی ترین کتاب سبک یوگای ایینگر است که اولین بار در سال 2001در 432صفحۀ گالسه به صورت
مصور و تمام رنگی منتشر شده و تا به امروز چندین بار به روزرسانی و تجدید چاپ شده است.
این کتاب درواقع دربردارندۀ تمامی اموزه های بی.کی.اس ایینگر در خصوص بدن ،ذهن وسالمتی است و برای تمامی پرتوجویان با هر سطح مهارت
و تجربه ای می تواند مفید واقع شود.
حکیم پاتانجالی ،یوگا را
درهشت مرحله اصلی شرح
می دهد .این هشت مرحله
یا هشــت گام بــه صورت
ســخنان کوتاه ،رمزگزاری
شده و درکتاب یوگاسوتراها
امده اند که ســرانجام این
مراحــل بــه خوداگاهــی
منتهی می شود .پاتانجالی
خردمند ،درطــول حیات
خود توانست این قواعد را
خیلی اصولی و در قالب پند
وموعظه ،درســخنان کوتاه
شــرح دهد .هریــک ازاین
موعظه ها با یک کد شروع
شده وبا هدف خاصی خاتمه
می یابند .این پند واندرزها را
با عنوان هشت مرحله یوگا
یا اشتانگا می شناسیم.
اشتانگایوگا
این هشت مرحله عبارتند
از :یاما ،نیاما ،اسانا ،پرانایاما،
پراتی اهــارا ،دهارانا ،دیانا و
سامادهی .این مراحل باید
به طور متوالی توسط فرد و
طی یک سفرانفرادی انجام
گیرند .پرتوجو باید هرمرحله
را خوب بفهمد وبا توجه به
هدف اصلی و مقصد نهایی
یعنی رهایی از خود ،به انها
عمل کند .نخســتین گام،
28
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
یاما یا مقرارات اجتماعی و
گام دوم نیاما یعنی مقرارات
فردی است .گام سوم اسانا،
حرکات و وضعیت های یوگا
و گام چهارم پرانایاما یعنی
کنترل تنفس و تمرکز روی
دم و باز دم هاســت .چهار
مرحلــه ی اول قوانیــن و
مقراراتی هستند که برروی
سالمت جسم و روح تاثیر
می گذارنــد ،پرانایاما تنها
کنترل تنفس نیست بلکه
کنتــرل و هدایــت ذهن
نیــز هســت .گام پنجــم
پراتی اهــارا کنترل ذهن و
احساســات وقوای فکری
است ،تشخیص و تفکیک
افکار از دنیــای خارجــی و
واقعیــت جهان هســتی.
ششــمین گام یــا دهارانا
درادامه کنتــرل ذهن ،به
سمت اگاهی و هوشیاری،
توجــه و تمرکززیاد برروی
یک نقطــه راهنمایی می
کند .دیانا گام هفتم است
که مدت این توجه و تمرکز
را طوالنی تر کرده تا ذهن
را بــه سرچشــمه ومنبع
هستی متصل کند و حالت
اگاهی و هوشیاری کامل را
در روح مستقرسازد .بعد از
ان مرحله ی هشتم یعنی صفحه 29
سامادهی رخ می دهد ،در مرحله سامادهی دیگر جدا بودن
از هستی را حس نمی کنیم بلکه خود را کامال با کل هستی
یکی می بینیم .در مرحلــه نهایی چیزی باقی نمی ماند به
جزروحی که با عالم هستی یگانه است.
فرایند پخته شدن و خروج ازخامی کمک می کند .ماندن در
یک اســانا ،انرژی حیاتی را در کل بدن توزیع نموده و جسم
و روح را می پروراند .دریوگاسوتراها ،حکیم پاتانجالی تاثیرات
اســاناها را اینگونه شرح می دهد ":بدنی که اساناها را انجام
می دهد مثل الماسی تراشیده شده ،با تالش وتحمل سختی
دارای درخشش و تابش می شود ".هنگام انجام هر اسانا ذهن
باید تمام تمرکزوتوجه خود را فقط برروی بدن وان وضعیت
نگه دارد .اگرتوجه کامل باشــد ،انجام اسانا براحتی و بدون
کوشــش و درد انجام می گیرد .با اساناها بدن و ذهن به یک
وحدت و یگانگی می رسند .اسانا و پرانایاما کامال به هم وابسته
و درهم تنیده اند.
پاتانجالی تاکید می کند که تمرینات پرانایاما حتما باید
بعد از اساناها انجام شوند .باید ابتدا قدرت کنترل روی جسم
را پیدا کنیم و بعد به مرحله بعدی که کنترل تنفس بوسیله
تمرینات پرانایاماســت برویم .پرانا انرژی حیاتی است که با
دریافت ان دارای قدرت وبلندهمتی می شویم .پرانایاما را می
توان به نیروی زندگی تعبیر کرد .پاتانجالی شرح می دهد که
پرانایاما را با حرکات ســاده شروع کنیم ،با مشاهده و تمرکز
روی دم و بازدم های ساده ،و بعد انرا عمیق وعمیق ترکنیم.
پرانایاما از ســه بخش تشکیل می شود؛ دم ،بازدم ،حبس و
امتــداد تنفس .پرانایاما انرژی حیاتی را مســتقیم به درون
هدایــت می کند و ذهن را برای رفتن به مرحله بعدی یعنی
پراتی اهارا اماده می کند .بعد ازکنترل تنفس نوبت به کنترل
ذهن می رسد که همان ورود به مرحله پراتی اهاراست .پراتی
اهارا تمرکزبرروی ذهن و کنترل وهدایت افکار واگاه شــدن
ازفعالیت های ذهنی است.
یاما
یاما و نیاما مقرارات شگرف درونی هستند که عمل به انها
الزمه راه یوگاست .یاما مقرارات اجتماعی واخالقی است که
در زندگی روزمره باید رعایت شود .یاما مسئولیت های یمان
را در مقابل جامعه به ما یاداوری می کند که شامل :اهیمسا
(عدم خشونت) ،ســاتیا (راستی و درستی) ،استیا (رهایی از
حرص ،و اسراف نکردن) ،براهماچار(پرهیزگاری و پاکدامنی)،
اپریگراها (عدم وابستگی و رهایی از ارزوهاست).
برای عمل به اهیمســا بایــد افکار مثبت و ســازنده را
جایگزین افکار منفی و مخرب نمود .خشــونت ،ظلم واذیت
و ازار به دنبال دارد .خشــم درالیه های پنهانی درونی همه
ما وجود دارد ،با اهیمســا می توانیم این خشونت را کنترل
کنیم .با ســاتیا یعنی راستگویی و دوری از دروغ و خیانت ،و
همچنین با استیا به معنی درستکاری و دزدی نکردن ،می
توانیم راحت تر به اهیمسا عمل کنیم زیرا تمام این اصول به
نحوی با هم درارتباط هســتند .براهماچاریا معانی زیادی را
در خود جای می دهد ،انرا می توان به تقوی و پرهیزگاری
از شــهوات معنی کرد .با انجام ریاضت ،به نظم و انظبات در
زندگی رسیده و به قدرت اخالقی نائل می شویم که ادامه ان
در اپریگراها نمود پیدا می کند .اپریگراها یعنی عدم وابستگی
و رهایی از ارزوها و خواسته ها وعدم مالکیتی که ما را از دام
کارمایی می رهاند و کمک می کند ازچرخه علت و معلولی و
یا همان زنجیرعللی خالص شویم .بوسیله رعایت این مقرارات
سامیاما2؛ رهایی از خود
در قبــال افراد جامعه ،به یک ازادی و رهایی از بند تمایالتی
پاتانجالی سامیاما یا یکپارچگی و وحدت با عالم را به سه
چون خشم ،شهوت ،حرص و دلبستگی می رسیم.
مرحله تقسیم کرد؛ دهارانا ،دیانا وسامادهی ،که در طی این
سه مرحله بدن ،تنفس و ذهن یکی می شوند .شرح این سه
نیاما
مرحله ی اخرکاراسانی نیست .تسلط بر ذهن که در مرحله
نیاما مقراراتی فردی اســت که شخص در قبال خود باید پراتی اهــارا افزایش یافته ،در مرحله دهارانا تبدیل به توجه
به انها پایبند باشد .اصول نیاما عبارتند از :ساوچات یا رعایت روی یک موضوع واحد می شود .وقتی این توجه ادامه یافت و
پاکیزگی ،سانتوشــا یا قناعت و خرسندی ،تاپاس یا عمل به دائمی شد ،در مرحله دیانا یک ارامش عمیق و صلح درونی
ریاضت و خودداری ،سوادهیایا یعنی مطالعه ذهن و مطالعه را تجربه می کنیم که نتیجه ان برقراری یک حالت خوشــی
کتب مقدس و گفتــار بزرگان معنوی .اخریــن اصل نیاما به دورازغم ورنج اســت .مرحله سامادهی زمانی رخ می دهد
ایشوارا پرانیدهانا است به معنی خود را وقف خداوند کردن .با که اگاهی ،اگاه شونده و موضوع اگاهی یکی شوند ،این یعنی
عمل به اصول نیاما ،می توان راحتتربه اصول یاما عمل کرد.
1-Gheranda Samhita
چنانکه سانتوشا(رضایت و قناعت) می تواند مانع ازبروز حرص
2-Samyama
3-Sama
وخشم شود و با تحمل ریاضت می توان براحتی ازشهوات و
4-Adhi
دلبستگی ها رهایی یافت.
اسانا ،پرانایاما و پراتی اهارا
طبق گرانداســامهیتا ،1متن تاریخــی متعلق به قرن 15
میالدی که بوســیله گراندای خردمند نوشــته شده است":
جسم خاکی مانند ماده ی خامی است که داخل قابلمه ایی
پرازاب ،برروی اتش یوگا پخته می شود ".انجام اساناها به این
عالقه مندان می توانند اصل کتاب را به زبان انگلیسی از
دفتر نشریه دانش یوگا تهیه نمایند.
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
29 صفحه 30
تقویت سیستم ایمنی بدن با یوگا
نویسنده :شهال قاسمیان دستجردی
تمرین های یوگا برای تقویت سیستم ایمنی بدن
همه ما روزانه در معرض قرارگرفتن عواملی هستیم که سیستم
ایمنی بدن ما را ضعیف می کنند .ویروس ها ،میکروب ها ،الودگی-
هوا و سایر عوامل بیماری زا بدن ما را مدام مورد حمله قرارمی دهند.
درمقابل ،بدن ما طوری افریده شــده که بتواند در برابربیماری ها
مقاومت کرده و انها را شکســت دهــد .به عبارتی دیگر بدن همه
موجودات مجهز به سیستم ایمنی می باشد که می داند کار خود
را چطور انجام دهد تا سالمتی کامل را دوباره بدست اورد .اما این
سیستم ایمنی هم نیازبه مراقبت و تقویت دائمی دارد تا بتواند به
خوبی از عهده انجام وظایف خود براید .رعایت بهداشت و نظافت،
تغذیه ســالم و مناســب ،خواب به اندازه وکافی ،فعالیت و ورزش
منظم از جمله کارهایی هستند که برای تقویت سیستم ایمنی بدن
الزم می باشند.
یوگا ورزشــی است که با تمرین های جسمی و روحی می تواند
به مقدارزیادی سیستم ایمنی بدن را تقویت کند .تمرین های یوگا
و مدیتیشن باعث می شــوند هورمون های بدن به صورت منظم
ترشح کنند ،هورمون هایی که باعث کاهش استرس می شوند نقش
اساسی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارند .اگر تمرین های یوگا را
به طور مرتب و منظم انجام دهیم کمک زیادی به کاهش قندخون،
کاهش چربی خون ،کاهش فشار خون ،تقویت ماهیچه ها ،افزایش
سرعت گردش خون ،افزایش انعطاف پذیری مفصل ها و استحکام
استخوان ها می کنند.
چگونه با یوگا به جنگ کرونا برویم؟
ویروس کرونا مانند تمام ویروس های دیگر سیستم ایمنی بدن را
مورد حمله قرار می دهد .طبیعی است که هر چقدر سیستم ایمنی
قوی تر باشــد در مقابل این حمالت مقاومت بیشتری نشان داده
و می تواند راحتتر ســموم و عوامل بیماری زا را دفع کند .با یوگا
برافکارواحساســات منفی غلبه می کنیم و بر استرس و افسردگی
حاصل از ایام قرنطینه و ترس های ناشــی از ابتال به این بیماری
پیروز می شویم .از انجایی که ویروس کرونا در ریه ها مشکل ایجاد
می کند ،انجام تمرینات تنفسی یوگا یعنی پرانایاما راه بسیار خوبی
برای تقویت ریه ها و بیرون راندن این ویروس موذی است.
افزایش قدرت بدنی
طبق تحقیات بسیاری که بر روی ورزش یوگا و اثرات مختلف ان
بر روح و جســم شده است ،یوگا نسبت به سایر ورزش ها تاثیرات
بیشتری در افزایش سیستم ایمنی بدن دارد .زیرا یوگا تا حد زیادی
استرس را کاهش می دهد و این خود عامل اصلی افزایش سیستم
ایمنی است .ارامش و راحتی که پس از انجام حرکات یوگا احساس
می کنیم خود دلیلی بر این مدعاست .حرکات یوگا شامل حرکات
کششــی ،تعادلی ،پیچشی ،خمشی و قدرتی است ،هر یک از این
نوع به شــیوه خود باعث استحکام و انعطاف بدن و برقراری تعادل
میگردند.
حرکات مناسب یوگا برای تقویت سیستم ایمنی بدن
در اینجا چند اســانا را که در تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار
موثرند معرفی می کنیم:
30
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
وضعیت کوه
صاف بایستید .دســت ها را کنار بدن قرار دهید .کف دست ها
مماس بر ران ها باشند.
وزن بدن را روی کف پاها بیاندازید .توجه داشته باشید که وزنتان
درست به یک اندازه روی هر دو پا تقسیم شود.
به نقطه ایی در روبرو خیره شوید .طبیعی نفس بکشید .حدود 1
دقیقه در این وضعیت بمانید.
این اسانا قدرت تمرکز را باالبرده و ارامش عمیقی به همراه دارد.
وضعیت صندلی
صاف بایستید .پاها کمی از هم جدا باشند.
دست ها را باالی سر ببرید .کف دست ها روی هم قرار بگیرند.
دست ها را صاف بکشید.
اهســته زانوها را خم کنید .درســت مثل اینکه روی صندلی
نشسته اید.
پشت و دست ها روی یک خط مورب به سمت جلو قرار بگیرند.
پشت کامال صاف باشد.
حدود 1دقیقــه در این حالت بماند .بعد اهســته به وضعیت
اول برگردید.
این اسانا قدرت و استقامت بدن را افزایش می دهد. صفحه 31
وضعیت کودک
در حالت دو زانو روی زمین بنشینید .دست ها در دوطرف بدن
روی زمین باشند.
از ناحیه کمر به جلو خم شوید .پیشانی را روی زمین بگذارید.
ارنج ها صاف و روی دست ها بر روی زمین قرار بگیرند .انگشتان
دست ها ازاد و کف دست ها رو به باال باشد.
کل بدن رها باشد و فشاری به هیچ قسمت از بدن وارد نشود.
حدود 1دقیقه در این حالت بمانید سپس اهسته به وضعیت اول
برگردید .این اســانا سرعت گردش خون را در باالتنه افزایش می
دهد و بر قدرت تمرکز و حافظه و ارامش می افزاید.
وضعیت کمان
بر روی شکم دراز بکشید .چانه روی زمین قرار بگیرد.
کل بدن روی یک خط صاف و مستقیم باشد.
همراه دم پاها را از زانو خم کرده و باال بیاورید و با دستها از پشت
مچ پاهایتان را بگیرید.
با کمک دست ها پاها را به طرف خود بکشید.
به پشت خود قوس دهید .در این وضعیت با تنفس طبیعی حدود
1دقیقه باقی بمانید .سپس اهسته به وضعیت اول برگردید.
این اســانا برای تقویت ماهیچه ها و مفاصل وهمچنین انعطاف
ستون فقرات بسیار مفید است.
وضعیت گاواهن
به پشــت روی زمین دراز بکشید .کل بدن روی یک خط صاف
قــرار بگیرد .دســت هــا در دو طرف بدن و کف دســت ها روی
زمین باشند.
باسن را از زمین جدا کنید ،پاها را صاف و کشیده باال بیاورید و
در وضعیت ایستادن روی شانه قرار بگیرید.
حاال اهسته پاها را باالی سر اورده و به زمین نزدیک کنید.
نوک انگشتان پاها را باالی سر روی زمین بگذارید.
در این وضعیت حدود 10تا 30ثانیه باقی بمانید.
اهسته به وضعیت اول برگردید.
این اسانا برای تقویت سیستم ایمنی بدن و تقویت ماهیچه های
پا و پشت بسیار مفید است.
معرفیکتاب
مهندسی درون
تالیف :سادگورو
مترجم :مریم دانشور طریقی
انتشارات :المعی
02188953411
قیمت 50000 :تومان
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
31 صفحه 32
32
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
انجام حرکات یوگا توسط جمعی
تصویر انجام حرکات یوگای خود را برایمان صفحه 33
ی از خوانندگان مجله دانش یوگا
ارسال تا در مجله دانش یوگا به چاپ برسد
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
33 صفحه 34
یوگا؛ یار شما در خانه
به سوی یک رژیم غذایی یوگایی
مرکز یوگای شیواناندا/برگردان :واحد ترجمه
کتاب yoga your home practice companionاولین بار در سال 2009توسط مرکز
یوگاودانتای شیواناندا در انگلستان به چاپ رسید .این کتاب که به شرح بسیاری از حرکات
یوگا ،تکنیک های تمرکز فکر ،مدیتیشن و انواع پرانایاما می پردازد ،در 256صفحه به طور
تمام مصور منتشر گردیده است ،کتاب یوگا یار شما در خانه اولین بار توسط مجلۀ دانش یوگا
ترجمه شده و از تیرماه سال 1394درهر شمارۀ مجله به چاپ رسیده است.
این برنامه شش هفته ایی به شما کمک می کند تا به سوی یک رژیم غذایی الکتو گیاهخواری یا گیاهخواری پیش
بروید .برای اینکه نتیجه بهتری بگیرید سعی کنید تغییرات را بتدریج وارد برنامه غذایی خودنمایید .برنامه غذایی را
برحسب نیازهای خود تنظیم کنید.
هفته اول
هفته دوم
وعده های غذایی را در ساعات معین خوردن گوشت قرمز را متوقف کنید.
و ثابتــی صرف کنید .اهســته غذا به جای گوشت گوساله و گوسفند از
گوشت مرغ و ماهی استفاده کنید.
بخورید و لقمه ها را خوب بجوید.
کابینت هــا را از مــواد خوراکــی در این هفته هر روز دو وعده غذای
مضر مثل شــکر سفید ،بیسکویت و گیاهی بخورید .نخود ،لوبیا و عدس
را جایگزین گوشت کنید.
کنسروها خالی کنید.
فقط مواد خوراکی ارگانیک ،سالم و
طبیعی بخرید مانند سبزیجات تازه و
میــوه های فصل ،حبوبات و غالت،
روغن های مفید گیاهی برای اشپزی،
گوشت و ماهی تازه و لبنیات.
پروتئین های گوشتی را کاهش دهید
و بیشتر سبزیجات مصرف کنید.
هفته سوم
اگرفکرمی کنید اماده ایید ،مصرف
تمام گوشــت ها به جــز ماهی را
متوقف کنید .اگــر هوس خوردن
گوشــت کردید مواد خوراکی که
بافت گوشتی دارند مثل بادمجان،
حبوبــات و برگ هــا را جایگزین
گوشت کنید.
بــه جای گوشــت درغذاهایی مثل مقدارروزانه ماهــی و تخم مرغ را
الزانیا از توفو یا قارچ استفاده کنید .کاهــش دهید و در عــوض مقدار
ســبزیجات را در بشــقاب خــود
ســعی کنید درهرغــذا ازحبوبات افزایش دهید.
وغــات مختلفی مثــل برنج قهوه
ایی ،کینوا و بلغوراســتفاده کنید تا نوشــیدن چای و قهــوه را باز هم
غذاهایتان متنوع شوند .حبوبات را کاهش دهید تا به یکی دو فنجان
ازروز قبل بخیسانید و موقع خوردن درروز برسد .
خوب بجوید تا نفاخ نباشند.
گوشــت هایی مثــل سوســیس و
کالباس و برگر را از برنامه غذایی خود چای و قهــوه مرغوب بنوشــید و
تعــداد فنجان هــا را درروز بتدریج
حذف کنید.
کاهش دهید.
نوشابه های گازدار و کوالدار ،شربت و
اب ،ابمیوه هــای طبیعی و دمنوش
ابمیوه های مصنوعی ننوشید.
های گیاهی بنوشید .
یک وعده در روزغذای کامال گیاهی به یک کتابفروشی سری بزنید و یک اگــر در بیرون از منــزل غذا می
خوریــد یک وعده غــذای گیاهی
می کتاب اشپزی گیاهی بخرید .
درست کنید.
همراه خود ببرید و یا در رستوران
توانیــد ازبخش "یک وعــده غذای
سفارش غذای گیاهی بدهید .
گیاهی" مجله کمک بگیرید.
34
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 35
امکان دارد بعضی عالئم مثل ســردرد ،احســاس خستگی و یا مشکالت
پوستی در شما ظاهرشود ،اگر چنین شد الزم است روند گیاهخواری را قدری
اهسته تر کنید و زمان تدریجی را به جای شش هفته به شش ماه برسانید.
هفته چهارم
مصــرف ماهــی را بازهــم
کاهش دهید.
اگرعــادت دارید برای صبحانه
تخم مــرغ بخورید بشــقابی
ازتوفو واسفناج با گوجه کبابی
را جایگزین ان کنید.
هفته پنجم
هفته ششم
این هفتــه بیشــترازدوبار خوردن ماهــی و تخم مرغ را هم
کامال متوقف کنیــد و ازغذاهای
ماهی نخورید.
تمام گیاهی و متنوع لذت ببرید.
اگــر یــک روز تخــم مرغ
خوردید روزهای بعدی تخم مراقب باشید هرروز تمام مواد الزم
برای بدن درغذاهایتان باشد.
مرغ نخورید.
در طول روز فقط یک فنجان به جای تخم مرغ می توانید
مــوز بخورید .حتــی برای
چای یا قهوه بنوشید.
درســت کردن کیــک یا
اگرنتوانســتید رژیم را تا اینجا پنکیک از موز به جای تخم
کامال رعایت کنید ،احســاس مرغ استفاده کنید.
گناه نکنید بلکه با خود بگویید
ارزش تحملــی کــه تاحــاال اگر احســاس مــی کنید
داشتم بســیار بیشترازچندبار غذاهــای گیاهــی خیلی
ســبک هســتند و شما را
تخلف است.
سیر نمی کنند روی غذاها
و ساالدهایتان روغن زیتون
و یا چاشــنی های گیاهی
مقوی ودانه های روغنی
مثل اجیل خام بریزید.
خودتــان را مجبور نکنید که طی
یک دوره کوتاه مــدت گیاهخوار
شوید .به خودتان افتخار کنید که
توانسته اید اهسته و پیوسته گام
بردارید و موفق شوید.
بــه مقــدار الزم حبوبات و
دانه های روغنی مثل پسته
و بادام و فندق مصرف کنید،
تمام این هــا پروتئین های
گیاهی هستند و می توانند
جای گوشت را بگیرند.
اگر خانواده یا دوســتانتان
شما را به صرف غذا دعوت
کردند به انهــا بگویید که
ترجیح می دهید گوشــت
نخوریــد ،ســعی نکنیــد
انهــا را متقاعــد کنید تا
گیاهخوار شوند.
تعدادی از دوستانتان را دعوت بــه خانواده و دوســتانتان تبریک می گوییم!
کنید و برای انها خوراکی های بگوییــد که در حــال کار شما موفق شدید برنامه ی غذایی
روی یــک رژیــم غذایــی خودتــان را به یک تغذیه ســالم
گیاهی درست کنید.
تغییر دهید .
سالم هستید .
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
35 صفحه 36
ه
فتم
مهندسیدرون
هیچ حصاری در کار نیست و هیچ چیز تحمیل نمی شود (بخش سوم)
نویسنده :سادگورو ()Sadhguru
قسمت هفتم از مجموعه مطالب برگرفته از کتاب مهندسی درون
برگردان و تلخیص :پیام صمدی خادم
در شــماره های پیشین از سری مطالب مهندســی درون ،به طور منظم و
مطابق فهرست ،کتاب "مهندسی درون" نوشته ی جاگی واسودِو معروف به
سادگورو ،یوگی ،عارف و موسس سازمان داوطلبانه ی ایشا ( ،)Ishaترجمه،
خالصه و خدمت خوانندگان تقدیم گردید.
همانگونه که در شــماره نخســت از این
سلســله مطالب اشاره شد ،نویسنده ،کتابش
را «راهنمــای تمرین کننــدگان ِ یوگا جهت
دســتیابی به شــادمانی » توصیف می کند و
کتابش را با خاطره ی روشن شدگی شخصی
خود اغاز می نماید .او ادعا می کند که در این
کتاب ،شِ گِرد و فنی متعلق به جهان باستان
را ارائــه می کند که در عین حال و به طرزی
بی نقــص ،شــگردی کامال بــه روز و مدرن
نیز می باشد.
او کتابــش را به دو بخش تقســیم نموده
اســت .بخش اول را ترسیم و ارائه ی نقشه ی
ســرزمین مورد نظرش نــام می نهد و بخش
دوم را به عنوان راه هایی جهت مسیریابی در
حوزه های تبیین شده می پندارد.
شــماره نخســت از مجموعــه مطالــب
مهندسی درون ،در حقیقت مقاله ای تالیفی
از ســوی مترجم بود با عنوان اناتومی ذهن.
از نظــر مترجــم ،اشــنایی خواننــدگان با
مفهــوم ذهن انگونه که مدنظر ســادگورو و
فالسفه هندی ست بســیار مهم است ،چون
گاهاً نگریســتن به اینگونه مطالب با عینک
روانشناسی و فلسفه ذهن ِ مرسوم در فلسفه
غرب ،باعث سردرگمی و ســوء تفاهم برای
مخاطب می شود ،چرا که اساساً حوزه مباحث
و حدود و ثغور موضوع در دو قلمرو ذکر شده
کام ً
ال متفاوت هستند.
ما تا کنون مقدمه و ســه فصل نخست از
بخش اول این کتــاب را تقدیم نموده ایم .در
36
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
دو شــماره اخیر ،بخش هــای اول و دوم از
فصل چهــارم تقدیم گردید کــه در ان ها
مفهوم ِ «مســئولیت پذیری» ،کنترل خشم
و سوء تعبیرهای متداول و مرسوم جهانی
در ارتباط با مسئولیت پذیری مورد مداقه
قرار گرفت.
در شماره قبل به این مطلب اشاره گردید
که یکی از بزرگترین مشــکالت ِ امروز در
جهان تنهایی است .ســادگورو بر این باور
اســت که انســان ها صرفاً به این دلیل که
مجزا بودن را برگزیده اند ،احساس ِ تنهایی
می کنند .در حقیقت «من مسئول نیستم»
باعث می شود که شــما نتوانید با دیگری
همراهی کنید ،و کار به جایی می رسد که
حتی نتوانید با خودتان نیز همراهی کنید.
این موضــوع زمانی رخ می دهد که شــما
باور می کنید حتی نســبت به انچه که در
درون تان رخ می دهد مسئول نیستید!
و اینک بخش ســوم و پایانــی از فصل
چهارم پیشکش می شود.
در ایــن بخش ،اولین پیام ِد احســاس ِ
تنهایی بررســی می گردد .و در ادامه ســه
واقعیت ِ بنیادی زندگی بیان خواهد شد .و
در انتها نیز به این پرسش خواهیم رسید که
ایا می خواهیم یک انسان ِ تمام وقت (Full-
)Timeباشید یا پاره وقت(.)Part-Time
نپذیرفتن ِ مســئولیت ِ انچه در درون و
بیرون وجودمان رخ می دهد ،به احســاس ِ
تنهایی منجر می شود .این احساس ِ تنهایی
بالفاصلــه و بدون هیــچ مقدمه ای ما را
بــه واژه ای رهنمون می کند که ان را به
خوبی می شناسیم .واژه ای که استفاده و
سوء استفاده های زیادی از ان شده است.
عشق.
شــما مســلماً تعلیمــاتِ موجود در
بــاب ایــن واژه را به خوبــی می دانید.
در سرتاسر جهان بســیاری از مردمان
گفته اند که عشق نهایت است ،واالست،
ان جهانی ســت ،ما باید به همسایه مان
عشق بورزیم ،و از این دست اموزه ها .این
اموزه ها همگی شگفت انگیزند .اما زمانی
که شما شــخصاً تالش می کنید عشق
بورزید ،اوضاع کمی ســخت می شود و
اغلب با یک خودنمایی پایان می یابد .ایا
تا کنون متوجه این نکته شده اید؟ ظاهرا ً
عشق نورزیدن خیلی ســاده تر است از
تالش برای عاشق بودن.
اما عاشقی به زبان ساده یعنی تمایل
برای پاســخ دهی ِ ازادانــه ،بدون ِهیچ
محدودیتی .در حال حاضر ممکن است
عشــق ورزی ِ شــما به یک یا دو نفر در
زندگی تان محدود شده باشد .اما گسترش
ِ این توانایی برای در اغوش کشیدن ِ تمام
دنیا ممکن است.
منظور این نیســت که همین االن به
خیابان رفته و هر کسی را که سر راه تان
ســبز می شــود ،بغل کنید؛ چه اینکه
چنین کاری مضحک و غیرمســئوالنه صفحه 37
اســت .در اینجا همان مفهومی که قب ً
ال در
موردش صحبت شــد موضوعیت می یابد،
«مســئولیت پذیری موضوعی در ارتباط با
عمل کردن نیســت ،بلکــه حالتی از بودن
اســت ».عشــق ان چیزی نیست که شما
انجامش دهید؛ بلکه شــیوه ای اســت که
شما «هستید».
همین حاال ،شما در زندگی تان دریچه ای
را بــرای تعداد کمی از مردم گشــوده نگه
داشته اید .شــما به این دلیل چنین کاری
کرده ایــد که جایی متوجه شــدید که اگر
این دریچه را بسته نگه دارید ،به مرز جنون
خواهید رســید و تنها راه ِ پیش ِ روی تان
دیوانگی و یا خودکشــی خواهد بود .ایا به
نظرتان می شــود پنجــره ی دیگری را هم
گشــود؟ یا حتی شاید بتوان یک درب را به
طور کامل باز کرد؟
البتــه یک شــیوه موثرتری هــم وجود
دارد :چرا اساساً این دیوار را از بیخ و ُبـــن
ویران نمی کنید؟
عشــق ،انجام دادن ِ چیزی برای دیگری
نیست .تمام ماجرا مربوط به خود ِ شماست.
عشــق شــیوه ای از «بودن» اســت .بدین
معنی ست که شما حالوت و شیرینی را در
احساسات ِ خود نمایان کنید .اگر کسی که
عاشقش هستید ،به کشور دیگری سفر کند،
ایا باز هم عاشقش خواهید بود؟ بله مسلماً
خواهید بود .اگر کسی که دوستش دارید ،از
دنیا برود چطور؟ همچنان عاشقش خواهید
ماند .یعنی حتی زمانی که معشــوق تان به
صورت فیزیکی در کنارتان نیســت ،شــما
همچنــان توانایی عشــق ورزیدن را دارید.
پس به نظرتان «عشــق» چیست؟ عشق در
حقیقت یک کیفیت در وجود شماســت.
یک انســان ِدیگر ،صرفاً کلیدی است برای
بــاز نمودن دری کــه در وجــود خودتان
نهاده شده.
چرا ناشیانه با کلیدها بازی می کنید ،در
حالیکه نه قفلی هست ،نه دربی و نه حتی
دیواری؟ شما دیوارهای توهمی و درب های
توهمی می افرینید ،و ســپس دســت به
افرینش کلیدهای توهمی می زنید و سپس
کورمال کورمال با کلیدها مشغول ِ کندوکاو
می شــوید! و زمانی که کلیدی را می یابید،
ِ
وحشت از دست دادنش را دارید!
برای بســیاری از مردم ،عشــق در ابتدا
شادمانی و سرور اســت ،ولی بعد از مدتی
تبدیل به تشویش و دلهره میشود .چرا؟ به
این دلیل که این «کلید» پا دارد و اراده اش
هم متعلق به خودش است .شما نمی توانید
ان را در جیب تــان بگذاریــد یا با نخی به
گردن تان اویزان کنید .اگر شــما اقدام به
چنین کاری کنید ،هر دوی شما به سوی
فاجعه پیش خواهید رفت!
زمانــی کــه شــادمانی شــما بجای
دگرانگیختگی ،از یک نوع خودانگیختگی
نشــات می گیرد ،تکنولوژی درونی شــما
توسعه می یابد .بنابراین شما دیگر برده ی
چیزی بیرون از خودتان نیستید ،خواه یک
شخص باشد یا یک سری شرایط .شما قادر
هستید بدون اینکه کار خاصی انجام دهید،
عاشق پیشه و مسرور باشید .همینجا مستقر
می شوید و دیگر مهم نخواهد بود که کسی
در ان بیرون چــه رفتاری دارد .زمانی که
شما این رهایی درونی را تجربه می کنید،
دیگر هیــچ گاه در زندگی تان عدم امنیت
سراغ تان نخواهد امد .و به هر حال ،زمانی
که شــما یک انسان ِ شاد و مسرور باشید،
طبیعتاً هر کسی دنبال این خواهد بود که
دور و ب ِر شــما باشد! ســعادتمندی بدین
معنی ســت که زندگی به شیوه ای بسیار
پربار و ســرزنده رخ می دهد ،و این چیزی
هست که کل ِ زندگی به دنبال ِ ان است.
پــس ســوال اینجاســت ،که انســان
چگونــه می تواند تکنولــوژی درونیاش را
بهبود بخشید؟
درفصول ِ اینــده به این موضوع نگاهی
خواهیم انداخــت .اما یک قدم بنیادی در
این زمینه ،توجه اگاهانه به این نکته خواهد
بود که« :توانایی من در پاسخ دهی نامحدود
اســت ،اما توانایی من برای واکنش نشان
دادن محدود است .من صددرصد بابت هر
چیزی که هستم و نیستم مسئولم ،بابت
ِ توانایی هــا و ناتوانی هایم ،بابت شــادی و
عـسرتم .من تنها کسی هستم که ماهیت
ُ
ِ دقیق ِ تجربه ام را در این زندگی و فراتر از
ان ،تعیین می کنم .من همان کسی هستم
که زندگی خودم را می سازم».
مطلقــاً هیــچ چیزی الزم نیســت ،نه
واکنشــی ،نه کنشــی ،نه توانایی خاصی.
به جز اینکه شــما از این نکته اگاه باشید
که مســئولیت پذیری تان نامحدود است.
شما می توانید یک جا باشید و از این نکته
اگاه باشید .شــما می توانید در خیابان راه
بروید و از این موضوع اگاه باشــید .شــما
ممکن اســت در حال کار کردن ،اشپزی،
یا حتی استراحت در رختخواب باشید،
ولی همچنــان از این موضــوع اگاهی
داشته باشید.
بگذارید سوال دیگری از شما بپرسم:
فــارغ از اینکه از کدام مذهب یا فرهنگ
امده اید ،زمانی که لغت «خدا» را بر زبان
میاورید ،دقیقا منظورتان چیست؟
صورت هــا ،نام هــا و ایده ها بســیار
متنوع انــد .اما اساســاً زمانی که شــما
می گویید« :خدا» ،شــما منظورتان این
است که یک چیزی در این جهان ِ هستی
مسئول ِ همه چیز است .حال فرض کنید
خدا بگوید« :من مسئولیتی در قبال ِ تو
نــدارم ».مطمئناً چنین خدایی را اخراج
خواهید کرد! واژه ی خدا مشخصاً داللت
دارد بر مسئولیت پذیری بی حد و حصر.
بنابراینمسئولیت پذیریچیزینیست
که در تعلیمات ِ مدنی اموخته شود .این
مفهوم ســاده ترین و راحت ترین شیوه
برای اِبراز و به منصه ی ظهور رســاندن
الوهیت و معنویت ِ خودتان است.
تمامی تالش و کوشــش ِ فرایندهای
معنوی درهم شکستن ِ مرزهایی هست
که شما برای خودتان و تجربه ی عظیم ِ
وجودتان کشیده اید .هدف این است که
خودتــان را از تصورات ِ محدود کننده ی
جعلی و خودساخته رها سازید .تصوراتی
که ناشی از غافل شدن از خودتان است.
و در نهایت هدف این است تا همان گونه
زندگی کنید که خالق تان شما را ساخته،
یعنی سرشــار از ســرور و شــادی ،و با
مسئولیتیپایان ناپذیر.
بعــد از تجربه ی روشــن ضمیری ام
در تپه هــای چامونــدی (Chamundi
،1)Hillموضوعی مهم برایم عیان گشت.
در زندگی "ایــن" و "ان" وجود ندارد.
فقط "این" اســت و "این" .یعنی اینکه
هر چیــزی «هم اکنــون» و «همین جا»
ســت .دسترسی به هر چیزی هم اکنون
و همین جاســت .و این موضوع تنها به
توانایی پاســخ دهی شخص متکی ست.
یعنی توانایی تجربه کردن و اِبرا ِز معنوی.
هیچ "بله" و "خیــر"ی وجود ندارد.
تنها چیزی که هست "بله" و "بله" است!
انتخاب با شماست .شــما می توانید با
سیستم ِ «بله» و «خیر» به زندگی واکنش
نشــان دهید؛ که این به معنای جدائی
دائمی در هستی ست .چیزی که ریشه ی
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
37 صفحه 38
تمامی ِ چرخه های تکراری ِ نزاع و ُعسرت
است .و یا اینکه شما می توانید یک «بله» ی
بزرگ به زندگی باشید.
با مسئولیت پذیری ِمحدود ،شما مرزها را
رسم می کنید .چیزی که شما فکر می کنید
هســتید ،در درون مرزهای شــما خواهد
بود .و چیزی که شــما خیــال می کنید
نیســتید،خارج از مرزهای تان واقع خواهد
شد .اما مسئولیت پذیری ِ نامحدود خودش
را به فراسوی ِ درک و دریافت ِ کنونی شما
گسترش می دهد .چیزی بیشتر از انچه که
اکنون شما از ان اگاه اید برای زیستن وجود
دارد .زمانی که شما انتخاب می کنید تا از
این حقیقت ِ ساده اگاه شوید که «توانایی
من در پاسخ دهی نامحدود است» ،به ناگاه
زندگی خودش را در درون ِ شما به شیوه ای
کام ً
ال متفاوت جانمایی می کند .شــما به
سطوح باالتر و باالتر از ازادی می رسید .در
چنین حالتی زندگی سفری شگفت انگیز و
سرخوشانه برای کشف ِ خویشتن است.
جهان ِ بیــرون دگرگونی های ِ خونین
زیادی به خود دیده اســت .ان ها بســیار
خشــونت بــار بوده اند چرا که از یکســو
اشخاصی می خواســتند تغییر دهند و در
مقابل افرادی که نمی خواستند تغییر کنند.
اما در زندگی ِ درونی ،تنها یک نوع انقالب
و دگرگونی وجود دارد و ان انقالب ِ سکوت
است .تمامی ِ این مفهوم در مورد ِ گذار از
بی میلی به میل و اشتیاق است.
سوال این است :ایا شما می خواهید یک
انســان ِ تمام وقت ( )Full-Timeباشید یا
پاره وقت ()Part-Time؟ اگر شما خودتان
را به پاسخ های گزینشی مقید کنید ،حدود
و ثغور و ابعاد ِ تجربه تان خالی از شگفتی،
و قابــل پیش بینی و محدود و تنگ نظرانه
خواهد بود .اما یک انسان ِ تمام وقت بودن
یعنی یک پاســخ ِ تمامعیاربــودن به هر
چیزی .شما مجبور نیستید مشخصاً کاری
کنید .تنها چیزی که نیاز دارید این است
که شما جزئی مشــتاق از زندگی در این
جهان ِ شکوهمند و زنده باشید.
مسئولیت پذیری گران بار و خسته کننده
نیســت .بلکــه ایــن مرزها هســتند که
کمرشکن اند .اگر شما مرزی برای خودتان
بکشــید ،خواه یک نوع ایدئولوژی باشد ،یا
یک طبقه ی اجتماعی ،و یا مرام و مسلک،
و حتی نژاد و مذهب ،شما هرگز نمی توانید
به فراســوی ان قدم بگذارید .و در نهایت
38
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بی هیچ دلیلی گیر خواهید افتاد .این مرزها
و محدودیت ها سرانجام باعث ِ زایش ِ ترس،
نفرت و خشم می شوند .هرچه مرزهای تان
بزرگتر ،کمرشکنی و گرانباری شان بیشتر.
اما اگر مسئولیت پذیری تان بی حد و حصر
باشد ،حصار و مرز کجاست؟
هیچ حصاری در کار نیست و هیچ چیز
تحمیل نمی شود.
این همان بزنگاهی ست که الزم است در
اگاهی بشری به وقوع بپیوندد.
زمانــی که چنیــن چیــزی رخ دهد،
کائنات برای شما اتفاقی را رقم نخواهد زد،
بلکه این شما هســتید که جهان ِ هستی
خواهید شد.
این واقعه ،رسیدن به تعالی نیست؛ بلکه
بازگشت به خانه است.
2
سادانا ()Sadhana
هر انچه که می خوانید را به سادگی باور
نکنید .تنهــا راهی که می توان از صحت و
ُســقم موضوعی اگاه شــد ،تجربه کردن ِ
ان است .مناظره و جدل درونی را متوقف
کنید و به سادگی ان را به بوته ی ازمایش
بگذارید .راه ِ یوگی ،مسیر ِ عقاید ِ موروثی
نیست؛ بلکه مسیر ِ تجربه است.
در اینجا شــیوه ای کاربردی برای شروع
ارائه می شود.
زمانی که موعد ِ وعده غذایی بعدی تان
فرارسید ،به مدت ِ 15دقیقه با هیچ کدام از
اطرافیان تان سخنی نگویید .فقط در پاسخ
ِاگاهانــه به غذایی کــه می خورید ،هوایی
که تنفس می کنید ،و ابی که می نوشــید،
حضور داشته باشید.
همان گونــه که پیش تر نیز گفتم ،تمام ِ
سیستم شما به هر شکلی پاسخ خواهد داد.
فقط و فقط از ان اگاه باشــید .این سیب،
این هویج ،و این تکه نان سبک سرانه ان ها
را نخورید .اگر شما چند روز غذا نخوردید،
قادر نخواهید بود به خدا بیاندیشید .بلکه
شــما فقط به فکر ِغذا خواهید بود .چون
این تنها چیزی هســت که در حال حاضر
شما را تغذیه می کند و زندگی تان را ممکن
می کند .غذا تنها ماده ی بدن شماست .به
غذا با تمام توجه پاسخ گویید.
این میوه ،این تخم مــرغ ،این نان ،این
سبزیجات ،همگی شــان بخشی از حیات
ِ خودشــان اند ،اما در عین حال می خواهند
بخشی از شما شوند .ایا خود ِ شما چنین
کاری برای کســی می کنید؟ شــما مایل
نیستید هویت خودتان را از دست داده و در
دیگری بیامیزید .شما حتی حاضر نیستید
انگشــت کوچک ِ خود را به کسی تسلیم
کنید .در لحظاتی که به چیزی نیاز دارید،
اندکی تسلیم می شوید .مسائل عاشقانه ی
محصول تســلیم نمودن های بسیار
شما
ِ
حساب شده ی شماست .اما غذا ،چیزی که
حیات را در درون ِ خود دارد ،خود را برای
بخشی از شما شدن ،تقدیم می کند.
ســپس ،بدون ِ اینکه صدایی از شما به
گوش برســد ،در طــول ِ روز این ایده ی
ساده را با خود بازگو کنید «مسئولیت ِ من
نامحدود است ،اگر بخواهم ،می توانم به هر
چیزی پاسخ گویم» .اخرین لحظه ای که به
خواب می رویــد و اولین دمی که از خواب
برمی خیزید ،از ان اگاه باشید.
اگر شما این بیداری ِ نامحدود ِ ذاتیتان را
تنها برای دقیقه ای حفظ کنید ،به دگرگونی
عظیمی خواهید رسید .یک دقیقه به نظر
ساده می اید ،اما شما خواهید دید که برای
رسیدن به چنین مرحله ای ،سطح ِ تالش
ِ معینی بکاربســته خواهد شد .فقط یک
دقیقه می تواند شــما را به بُع ِد متفاوتی از
تجربه و عملکرد رهنمــون کند .در حال ِ
حاضر ،اگاهی ِ شــما بی هدف و سرگردان
اســت :در این لحظه حاضــر و اگاهید و
لحظه ای بعد ،رفته اید .اشــکالی ندارد .هر
ساعت به خود یاداوری کنید .چنین اگاهی
ِــردی را تجربه کنید .اجازه دهید تا
و خـ َ
ریشه بدواند و ببینید چه خواهد شد.
پاســخ گویی ِ اگاهانه ،شما را به حالتی
از اتصال ِ پایا و بــادوام با حیات رهنمون
خواهد کرد .از چیزی به عنوان ِ یک ایده و
یا احساس سخن نمی گویم ،بلکه مقصودم
زندگی ست همان گونه که هست .در چنین
امیزش ِ اگاهانه و فعالی با زندگی ،شــما
توســط ِ زندگی به اغوش فشرده خواهید
شد و چنین نوازشی شما را به قلب ِ خلقت
خواهد برد.
تمام ان چیزی کــه برای لمس ِ خالق
به ان نیاز اســت ،فقط و فقــط تمایل و
اشتیاق است.
-1به شماره های پیشین مراجعه نمایید( .مترجم)
Sadhana -2در زبــان ِ سانســکریت یعنی تمرینات ِ
منیت
معنوی ِ روزانه .سادانا یعنی تسلیم کردن ِ منظم ِ ّ
با ابزارهایی نظیر ِ اسانا ،پرانایاما ،مراقبه و نیایش ِ روزانه.
هر چیزی که با حضور و اگاهی و با نیت و منظم تمرین
شود ،می تواند سادانا باشد( .مترجم منبعhttps://www. :
)sadhana/4994/yogapedia.com/definition صفحه 39
دوم
چاکراها؛
گردونه های انرژی
عطیه عظیمی
پس از پرداختن به تعاریف اولیه در قســمت قبل ،در این بخش از مجموعه
نوشته های مربوط به مراکز انرژی به شناخت دروازه های اصلی انرژی در بدن
و محل قرارگیری انها در بدن می پردازیم .در بدن ما مراکز انرژی یا چاکرا های
بسیاری وجود دارد ،اما روانشناسان و شفادهندگان معموال فقط به چاکرا های
اصلی می پردازند که این چاکرا ها در نزدیکی غده های ترشح کننده هورمون
ها قرار دارند .در اینجا به معرفی و بررســی هفت چاکرای اصلی می پردازیم.
اشنایی با غدد ترشح کننده هورمون و محل قرارگیری انها و سپس اشنایی با
مراکز انرژی بدن ،دید بهتری نسبت به چاکرا ها برای ما ایجاد می کند.
غدد جنسی یا تناسلی ،مهم ترین منبع تولید هورمون های جنسی هستند.
در مــردان ،این غدد در کیســه بیضه قرار گرفته اند .غدد تناســلی مردانه،
هورمون هایی تولید می کنند که اندروژن نامیده می شوند و مهم ترین انها
تستوسترون است .این هورمون ها تغییرات بدن را که به خاطر رشد جنسی
ایجاد می شود ،مثل بزرگ شدن الت تناسلی و بروز سایر ویژگی های مردانه
مثل کلفت شــدن صدا ،رشد موی صورت و شرمگاه و افزایش رشد و قدرت
عضالنی ،تنظیم می کنند .تستوسترون همچنین در تولید اسپرم توسط بیضه
ها نیز دخالت دارد .غدد زنانه ،یعنی تخمدان ها ،در لگن خاصره قرار گرفته
اند .این غدد ،تخمک و نیز هورمون های زنانه مثل استروژن و پروژسترون را
تولید می کنند .استروژن در ایجاد خصوصیات جنسی زنانه مثل رشد سینه
ها و جمع شدن چربی بدن در ران ها و باسن ،نقش دارد .هم استروژن و هم
پروژسترون در حاملگی و تنظیم عادت ماهیانه نیز نقش دارند.
لوزالمعده زیر معده قــرار دارد .لوزالمعده انزیم های گوارش کننده ای تولید
می کند که به هضم غذا کمک می کنند .همچنین هورمون های انســولین و
گلوکاگون را ترشــح می کند که نقش مهمی را در تنظیم سطح گلوکز خون
ایفا می کنند و هنگامی که قند خون بدن افزایش می یابد ،با ترشح هورمون
انسولین باعث کاهش قند خون میشود و هورمون گلوکاگون در مواردی که
قند خون کاهش پیدا کند قند خون را افزایش می دهد.
تیموس ،یک اندام تخصص یافته در دســتگاه ایمنی بدن است .تنها فعالیت
شناخته شده ان تولید لنفوسیت تی است که سلول های حیاتی برای دستگاه
ایمنی بدن هستند .تیموس در ناحیه قفسه سینه ،در پشت جناغ سینه و در
جلوی قلب قرار دارد .تیموس در هنگام تولد غده ای اســت کامال بزرگ که
تا ســن بلوغ همچنان به رشد خود ادامه می دهد و سپس شروع به تحلیل
رفتن می نماید .تیموس سهم بسزایی را در سیستم ایمنی بدن ایفا می کند.
غده های فوق کلیه در باالی کلیه قرار دارند .هر غده یک قشــر الیه خارجی
و یک مدوال (مرکز) دارد .قشر ،هورمون های کورتیکواستروییدی یا کورتونی
(کــه در کمک به تنظیم غلظت خونی نمک و قند نقش دارند) و مقادیر کم
هورمون های جنسی مردانه (که ایجاد برخی از مشخصات جنسی مردانه را
تحریــک می کنند) را تولید می کند .مدوال ،اپــی نفرین (ادرنالین) و نوراپی
نفرین (نورادرنالین) ،را ترشــح می کند که در پاســخ به استرس (واکنشی
که «پاســخ جنگ و گریز» نام دارد) ،ضربان قلب و خونرسانی به عضالت را
افزایش می دهند.
تیروئید که در بخش جلویی گردن قرار دارد ،هورمون های تیروکسین و تری
یدوتیرونین را تولید می کند .این هورمون ها ســرعت ســوخت ساز بدن را
تنظیم می کنند .همچنین نقش مهمی در رشد استخوان ها و مغز و سیستم
عصبی در کودکان دارند .تولید و ازادســازی هورمون های تیروئید توســط
تیروتروپین کنترل می شــود که ان نیز به نوبه خود توســط غده هیپوفیز
ترشح می شود.
درون مغز غده صنوبری یا پینه ال قرار دارد .غده صنوبری در وسط مغز قرار
گرفته اســت .این غده هورمون مالتونین ترشح می کند که چرخه خواب و
بیداری و ساعت داخلی بدن را تنظیم می کند.
هیپوفیــز در قاعده مغز قرار دارد .این غده به عنوان «غده رئیس» شــناخته
می شود ،چون هورمون هایی را تولید می کند که بافت درون ریز واقع در سایر
غده های درون ریز و نیز رشد بدن را تحریک و کنترل می کند .بخش خلفی
این غده همچنین هورمون هایی را ترشــح می کند که حجم ادرار و انقباض
رحم در طول زایمان را کنترل می کنند .هیپوتاالموس بخشی از مغز است که
با هیپوفیز ارتباط دارد .هیپوتاالموس ،هورمون هایی به نام عوامل ازادکننده
را ترشح می کند که کارکرد هیپوفیز را کنتـرل می کنند و به عنوان رابط بین
دستگاه های عصبی و غده درون ریز عمل می کنند .از دیگر غدد مغز می توان
به غده ی صنوبری ( اپی فیز ) اشاره کرد که در زیر درج شده است.
ناحیه اول در انتهای ستون فقرات قرار دارد .این مرکز مهم و اصلی دریافت و
ازادسازی انرژی چاکرای ریشه نام دارد .ناحیه دوم در منطقه ای بین چاکرای
ریشه و ناف قرار دارد .این دروازه ی انرژی چاکرای خاجی نام دارد .ناحیه سوم
در منطقه شکم و اطراف ناف قرار دارد .این مرکز انرژی مهم و اصلی چاکرای
شبکه خورشیدی نام دارد .ناحیه چهارم در منطقه قلب قرار دارد .این مرکز
انــرژی مهم و اصلی چاکرای قلب نام دارد .ناحیه پنجم در منطقه روی گلو
قرار دارد .این مرکز انرژی مهم و اصلی چاکرای گلو نام دارد .ناحیه ششم در
باالی گوش و درون سر قرار دارد .این مرکز انرژی مهم و اصلی چاکرای گوش
نام دارد .ناحیه هفتم در فاصله بین دو چشــم قرار دارد .این چاکرای چشم
سوم نام دارد .ناحیه هشتم درون و باالی سر قرار دارد .این مرکز انرژی مهم
و اصلی چاکرای تاجی نام دارد.
تفکر در مورد محل قرارگیری غدد ترشح کننده هورمون و نقش و تاثیر انها
در بدن ما و سپس تعمق در مورد مراکز انرژی بدن ،ذهن را برای اغاز مرحله
اشتی ،شناسایی و پاکسازی چاکرا ها اماده می کند.
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
39 صفحه 40
تیریاکاتاداسانا
نویسنده :دکتر سوامی نیرماالناندا ساراسواتی
مترجم :لعیا نبی فر
تیریاکا تاداسانا( 1حالت درخت نخل جنبان) اسانایی ایستاده و خ م به پهلو یا
به طرفین با اثر کششــی مالیم است .این تنها اسانایی است که بدون کمک،
خم شدن به پهلو از مفصل های ستون مهره ای انجام می شود .حرکتی دو تا ده
درجه ای در هر یک از مفصل های ستون مهره ها خم به پهلویی تا نود درجه برای
همه مفصل ها با هم ایجاد می کند.
اثرات فیزیولوژیکی
این اسانا عضالت و مفاصل کل ستون مهره ها و دست ها را مثل تاداسانا ،اما
تا حد کمتری کش می اورد .اثرش بر پاها اندک است .بااین همه ،رشد طولی در
کودکان درحال رشد را بیشتر می کند.
تیریاکا تاداســانا عضالت تنه یا پاراورتبرال 2را که ستون مهره ها را حمایت
می کنند ،مخالف پهلوی دیگر می کشد و منقبض می کند .وقتی عضالت سمت
راست منقبض می شــوند ،عضالت سمت چپ کش می ایند و برعکس ،بدین
ترتیب ستون مهره ها از پهلو خم می شود .کشش و انقباض متناوب ،خستگی و
کشش اضافه عضله را که به خاطر طوالنی ماندن در یک حالت ،مث ً
ال در دانش
اموزان ،کارکنان خدمات کامپیوتری و کارمندان وجود دارد از میان می برد.
ترتیــب تاداســانا ،تیریاکا تاداســانا وکاتی چاکراســانا ۳کــه عموماً میان
یکِی معروف است برای بچه ها در نظام
تمرین کنندگان ساتیاناندا یوگا به تی ت
کالس درس فایده بسیاری دارد .وقتی این مجموعه بین دو ساعت درس انجام
شود ،یکنواختی و رکود مربوط به طرز نشستن را از میان می برد و تمرکز و توجه
را دوباره برقرار می کند .این توالی جزء مهمی در «یوگای اداری» است .همچنین
40
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
اثر کششــی این توالی وقتی ســفتی عضله مث ً
ال در افراد پشت میزنشین ،در
سالخوردگان و در بیماری هایی مانند پارکینسون و الزایمر افزایش یافته باشد
بسیار مفید است.
با خ م به پهلوی مالیم ،هریک از مفاصل ســتون مهــره ای از درون نرم و
تغذیه شان اسان می شود .این تاثیر برای ا ِسپاندالیتیس 4یا ورم مفاصل ستون
مهره ای بسیار فایده دارد.
این اســانا به ویژه در نوجوانان و جوانان می تواند نامنظمی ستون مهره ای
را که به ا ِسکولیوســیس 5معروف است و در ان ستون مهره ها شکل منحنی
Sمی گیرد اصالح کند .حرکت این اســانا ممکن است فشار عصب ستون
مهره ای را که در محل خروجی اش الی مهره ها گیر کرده است کاهش دهد یا
گاهی بسیار شدیدتر ان را گاز بگیرد .بنابراین کسانی که سیاتیک یا مشکلی
در دیسک های بین مهره ای دارند باید این اسانا را به ارامی ،با اگاهی و احتیاط
الزم انجام دهند.
وقتی دســت ها باال می روند و در وضعیت نهایی این اســانا وزن را بیشتر
یک پا تحمل می کند ،کششــی قوی و ایســتا در عضالت مربوط به حالت
ایســتاده به خاطر انقباض هم طول شــان روی اســتخوان های مرتبط وجود
دارد .این وضعیت به درونی شــدن اســتخوان ها کمک می کنــد ،انها را در
کودکان درحال رشــد اســتحکام می بخشد و در افراد مســن مانع از پوکی
استخوان می شود.
تیریاکا تاداسانا عملکرد فرایند گوارش را بهتر می کند و با تحریک حرکت
دودی روده یبوســت را از میان می برد .اگر این اســانا همراه تاداسانا و کاتی
چاکراسانا و بعد از نوشیدن اب گرم ساده انجام شود این اثر افزایش می یابد.
این اســانا با ایجاد فشار و انبساط شــکم به طور متناوب ،کمک می کند گاز
محبوس از کولون ازاد شود و بخش الزم تمرین های نظافتی هاتا یوگا مانند
الگو یا پورنا شانکاپراکشاالنا 6است.
این اســانا همچنین عضالتی را که قفسه سینه را می پوشانند و حمایت
می کنند و معموالً استفاده نمی شوند می کشد و منقبض می کند .هوا به طور
کامل تری از ناحیه کناری ریه که فشــرده می شود بیرون می ریزد و ان وقت
در دم بعدی با هوای تازه پر می شــود ،درنتیجه تهویه کارامد بهبود می یابد.
هم زمــان ،در وضعیت نهایی مخاط از قســمت های کناری باالی ریه تخلیه
می شــود .بنابراین ،تیریاکا تاداسانا در درمان اسم ،برونشیت ،بیماری مزمن
یاُپی دی) 7و برونشیکتازی 8توصیه می شود.
انسدادی ریه (س
به همین ترتیب ،این اسانا عضالت کناری دیواره شکم را میکشد و منقبض
می کند و خون راکد را از اندام های شکمی مجاور مانند کلیه ها ،کبد و طحال
با فشــار بیرون می ریزد و همین که انقباض رها شود با خون تازه پر می کند.
کارایی در عمل و سالمتی عمومی این اندام ها بهتر می شود.
این اســانا می تواند در طول بارداری با اثــرات مفیدی بر گوارش ،تنفس،
پشت درد و درد عضالنی عمومی انجام شود.
حرکت های مکرر ستون مهره ها و سر ممکن است در افراد اسیب پذیری که
دچار سرگیجه ،فشار خون باال و ورم مهره های گردنی اند باعث سرگیجه شود
که حرکت اهسته و احتیاط توصیه می شود.
تیریاکا تاداسانا یکی از معدود اساناهای مقدماتی و اصلی است که به خاطر
سادگی و کارایی اش ،در بیشتر برنامه های روزانه تمرین کنندگان یوگا کاربرد
پیدا کرده است.
1-Tiryaka tadasana
2-Paravertebral
3-Kati chakrasana
4-Spondylitis
5-Scoliosis
شکل ساده یا کامل فنی نظافتی که در ان معده ،روده کوچک و 6-Laghoo or poorna shankhaprakshalana:
.بزرگ با اب نمک تمیز می شود-م
)7-Chronic obstructive pulmonary disease (COPD
.اتساع مزمن یک یا چند نایژه-م 8-Bronchiectasis: صفحه 41
چگونه رخدادهای استرس زا
باعث سرطان می شوند؟
براســاس نتایــج مطالعــه ای کــه
دردانشــگاه های کاونتری ورادبود به انجام
رســیده ،مداخــات ذهن بــدن( ام.بی.
ای.اس )1همچون مراقبه ،یوگا و تای چی
فقط باعث ارامش ما نمی شوند ،این گونه
تمرینات مــی توانند رونــد واکنش های
مولکولــی دی.ان.ای 2کــه موجــب بروز
مشکالت سالمتی و افسردگی می شوند را
معکوس کند.
این تحقیق که در(فرانتیراین امونولوژی)3
به چاپ رســیده به مــرور مطالعاتی که
در طــول بیــش از یــک دهــه درزمینه
انالیزرفتارژن-ها تحت تاثیر ام.بی.ای.اس
انجام شده می پردازد.
متخصصان دانشگاه با بررسی 18مطالعه
که درطول بیش از 11ســال به انایز746
شــرکت کننده پرداخته اند ،به این نتیجه
رسیدند که این تمرینات باعث می شوند
الگوهای مولکولی در بدن دستخوش تغییر
شــده و به ســامت ذهنی و جسمی ما
کمک کنند.
محققان به بررسی این نکته پرداختند
که نحوه بیــان ژن چگونه تحت تاثیراین
تمرینات قرارمی گیرد .به بیان دیگرژن ها
چگونه برای ســاخت یک ســریپروتئین
خاص فعال می شــوند تا بــه کمک انها،
ارایش زیستی بدن ،مغزوسیستم ایمنی را
تحت تاثیرقراردهند.
وقتــی یک فرد درمعــرض یک رخداد
اســترس زا قرار می گیرد سیستم عصبی
سمپاتیک فرد سیستمی که مسئول پاسخ
های جنگ و گریز اســت به کار می افتد
و تولیــد مولکولــی به نام فاکتورهســته
ای کاپابی(ان.اف-کی.بــی )4افزایــش
پیدا می کند.
با فعال سازی برخی ژن ها باعث می شود
ان.اف-کی.بی پروتئینی به نام ستوکینین
تولید شــود .ســتوکینین موجب پاسخ
اســترس می شود اما اگر این پاسخ ها
مدت زیادی در بــدن دوام بیاورند منجر
به افزایش خطر ســرطان ،پیری ســریع
و اختــاالت روانی همچون افســردگی
می شوند.
براســاس این مطالعه ،درافرادی که به
مراقبه وتمرینات ذهنی دســت می زنند
اثرات متضادی مشــاهده می شود .یعنی
الگــوی اولیه نبــرد ســلولی در بدن انها
معکوس می شود ،مقدارسیتوکنین در بدن
انها کاهش پیدا می کند و ریسک بیماری
های مرتبط با ان کاهش میابد.
محقق ارشــد ،ایوانابوریــک می گوید:
میلیون ها نفر از مردم در سرتاســر جهان
از تمرینات ذهــن و بدن همچون یوگا و
مراقبه لــذت می برند امــا احتماال نمی
دانند مزایای این گونه تمرینات در سطح
سلولی شروع می شود و این تمرینات می
توانند کدهای ژنتیکی ما را دســتخوش
تغییر کنند.
اوادامه می دهــد :این فعالیت ها ،اثری
در ســلول های ما به جا می گذارند که ما
انرا به نام امضای مولکولی می شناســیم.
ایــن فرایند با تغییربیان ژن ها ،اثراتی که
استرس واضطراب بربدن ما برجا می گذارد
را معکــوس مــی کند .به بیان ســاده تر
تمرینات ذهنی باعث می شود مغزفرایند
دی.ان.ای را طوری پیش ببرد که به خوب
بودن حال ما بیشتر کمک کند.
1-MBIs
منبع :ایسنا
2-DNA
3-Frontiers in Immunology
4-NF-KB
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
41 صفحه 42
چطور می شود در
زندگی شاد بود؟
برگردان :مهتاب کالنتری
@mahtab_kalantari
ایا شما اغلب مواقع ناراحت و پراز ناامیدی
و خشم هستید؟
ایا جزء اشخاصی هستید که گوشه گیر ،منزوی
و خــارج از دیدند؟ ایا ســاکت وتنها یید؟ به جای
این که ســرخوش وجسورو پرهیجان و زبرو زرنگ
باشید؟ خب نگران نباشید این متن به منظور کمک
کردن به شما نوشته شده تا به احساساتی که مانع
می شوند که خوشحالترینها باشید غلبه کنید.
در ایــن جا نکات و اســتراتژی هایی درباره این
که چطور شــادی را در زندگی و در هر سنی پیدا
کنید می خوانید:
روش اول
-1سرسخت و مثبت اندیش باشید .
اجازه ندهید موقعیت های منفی و ناراحت کننده
زندگی شــما را تحت تاثیر قراردهند و انرا تخریب
کنند .حتی اگر ناراحت وغمگین هستید ،سعی کنید
که ســر خود را باال نگه دارید .شما باید به خودتان
بگوییــد که زندگی پر از ارزو ،نبرد و چیزهای غیر
منتظره است و اتفاقات غیر مترقبه زیاد ی سر راه
زندگی قرار گرفته اســت .به دنبال بارقه ای از امید
در زندگی خود باشید .اغلب گاهی اوقات درزندگی
پیــش می اید که ماخیلــی اتفاقــات را بد تعبیر
می کنیم .با این حال وقتی به ان ها نگاه می کنیم ،
معلوم می شود که این اتفاقات جنبه های خوبی هم
42
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
دارند که روکش های نقره ای نامیده می شوند .برای
مثال؛ پارتنرتان شما را رها می کند .روکش نقره ای
ایــن قضیه یا روزنه ی امید یا مــورد امیدوارکننده
این قضیه چیســت ؟ افراد مختلــف زیادی دران
بیرون هستند که شما می توانید مالقاتشان کنید.
فرصت خوبیســت که می توانید انها را بشناسید و
به درون قلب و روحشــان راه پیدا کنید و این چیز
قدرتمندی است .و یا شغل تان را از دست داده اید،
ممکن است شــغل قبلی را خیلی دوست نداشته
اید ،روکش نقره ای یا روزنه ی امید چیســت؟ حاال
شما یک شــانس دارید که کار بهتری پیدا کنید،
شغلی مفیدتر و یا موقعیتی بهتر با درامد ی بیشتر.
ما شکست می خوریم وقتی فکر می کنیم که باید
موفق باشیم .زندگی به این صورت خنده داراست،
این طور نیســت ؟ حاال روکش نقره ای یا روزنه ی
امید چیست ؟ شما در شکست خوردن درس ها یی
تازه می گیرید و چیزهایی که یاد می گیرید خیلی
بیشتر از زمانی است که کاری را ازهمان ابتدا درست
انجام دهید.
-2خودتان را سرگرم و مشغول کنید.
شــما می دانید که درباره ادم هــای بی کارچه
می گویند ،درست اســت؟ تحقیقات به طور مداوم
نشــان داده اند افرادی که دائما مشــغول کارند از
افراد بی کار شادترهستند .نه تنها اوقات بی کاری،
زیاد حوصله ســر برودلگیراست ،بلکه می تواند بی
حاصل و بی نتیجه هم باشد .به همه-ی چیزهایی
که باید انجام بدهید فکر کنید ،مثل پیوســتن به
باشگاه ها ،بازدید از جاهای دیدنی ،گوش دادن به
یک ســخنرانی ،وسپس فکرکنید به این که چقدر
درزندگــی زمان های کوتاهی را به انجام این کارها
اختصاص داده اید.
-3خودتان دلیل خنده ی خودتان باشید.
دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که در واقع
عمل لبخند ،شــما را خوشحال ترمی سازد .فقط
ســعی کنید لبخند بزنید .یکی ازدالیل زیررا برای
لبخند زدن پیدا وازان استفاده کنید:
غریبه ای از کنارتان رد شــده وبه شما لبخندمی زند.
شــخص دیگری یک کار قشــنگ برای یکشخص غریبه به طور رندوم انجام می دهد.
بعضی اتفاقات غیرمنتظــره پیش می اید کهسبب می شود به این موضوع فکرکنید که چقدردنیا
وسیع وعجیب است!
اگرهــر چیــز زیبایــی در این دنیــا دیدید،لبخند بزنید.
-4غریزه خود را دنبال کنید.
مردمی که به ندای درونی خود گوش می دهند،
می توانند خوشحال تر از مردمی باشند که بیش از
حد برای تصمیماتشــان زحمت می کشند .به این
دلیل اگر شــما از ندای دلتان پیروی کنید ،کمتر
احتمــال دارد که برایتان ســوال پیــش بیاید که
گزینه های دیگر ممکن اســت چطور باشند؟ اگر
برای تصمیم گیری زیاد به زحمت می افتید ویا به
نوعی به ســختی تصمیمی می گیرید این احتمال
بیشتراست که از اشتباهی که یکی پس از دیگری
می کنید شگفت زده شوید.
-5سخاوتمند و مهربان باشید.
ممکن اســت شما فکر کنید که اگر برنده بلیط
التاری باشید این شما را خوشحال می کند ،اما در
اشــتباه خواهید بود .پول فقط تا یک سطح خاص
شادی را افزایش می دهد ،تا جاییکه نیازهای اساسی
را می بیند .بعد از ان پول شــما را خوشحال تر از
بقیه ی مردم نمی کند .با این حال چیزی که شما
را خوشــحال می کند مهربانی و بخشندگی است.
مطالعات نشــان داده اند افرادی که در جستجوی
بخشــیدن پول به خیریه ها هســتند تا دیگران را
خوشــحال ســازند ،به همان اندازه خود شاد می
شــوند ،انگار به خودشان پولی رسیده باشد .این به
ان معناســت که اگر می توانید باید راه هایی پیدا
کنید برای مهربانی و بخشنده بودن .به امور خیریه
بپردازید وداوطلب کمک به افراد بی بضاعت شوید.
هر چه از علم و دانــش و هنر می دانید با اموزش
دادن دانسته هایتان به افراد دیگر کمک کنید.
-6یاد بگیریــد که چگونــه دیگران را
ببخشید.
بخشیدن دیگران عملی است که به شما اجازه
می دهد که گذشته ،در گذشته بماند .پژوهشگران
می گویند که اگر شما بتوانید صاحب قلبی باشید
که همه ی مردم را می بخشــد ،حتی کسانی که
لیاقت بخشــش شما را ندارند یاحاضرنیستند شما
را ببخشــند ،در این صورت شــما شادترین مردم
خواهید بود .بخشش دیگران با کاهش فشار خون،
کاهش سطح استرس و کاهش ضربان قلب ،شما را
به فرد خوشبخت تری تبدیل خواهد کرد.
-7هر کاری که تا االن انجام داده اید و هر
کسی که هستید ،ورزش کنید!
محققان ثابت کرده اند که یک پیوند بسیارمحکم
بین ورزش وخوشبختی وجود دارد .ورزش می تواند
میزان اندورفین در بدن شما را افزایش دهد و باعث
کاهش سطح اســترس کلی شما شود واین باعث
احساس شادی و خوشبختی در شما می گردد.
-8کارهایی انجام دهید که شما را خوشحال
می سازند.
کاری را انجام دهید که هم شما را خوشحال کند
وهم دیگران را .تصورات قبلی و پیش داوری-هایتان
را درباره انچه قراراست انجام دهید دوربریزیدوبروید
دنبال انچه که شما می دانید قادر به انجام دادن
ان هستید. صفحه 43
از دیگــران درانجــام تکالیــف و کارهایتان
-9به پیغام های الهام بخش گوش کنید.
چــه ان را در کتابی بخوانید و چه در اینترنت ،کمک بخواهید.
زمانی که راه را گم کرده اید ،از دیگران بخواهید
نقــل قول ها را جســتجو کنید و بخوانیــد ،یا در
سخنرانی های انگیزشــی و جالب شرکت نمایید .به شما راه درست را نشان دهند.
درانجام پروژه هایتان از دیگران کمک بگیرید.
دنیا پراســت از پیغام های الهام بخش به شرط ان
درمورد مشــکلی که بــا ان روبرو هســتید
که بدانید که کجا دنبالشــان بگردید .همینجا هم
تعدادی نقل قول الهام بخش هست که ممکن است مشاوره بخواهید.
-3از این که احساسات خود راجلوی دیگران
این انگیزه را در شما ایجاد کند؛
"چالش ها چیزهایی هســتند که زندگی شمارا بروز بدهید ابدا نترســید .نگه داشــتن همه ی
جالب می کنند و پیروز شدن بر انها زندگی شما را احساسات می تواند مشکل ساز باشد و می تواند
1
حس خفگی و فروخوردگی در شــما ایجاد کند،
معنا می بخشد" .جاشوا.جی .مارین
"بهتریــن تالفــی موفقیــت بزرگ اســت!" شبیه وقتی که شــما هیچ کسی را ندارید تا راز
2
دلتان را برای او بگوییــد .به این دالیل بهترین
فرانک سیناترا
"هیچ کس تا بحال هیچ برنامه ای برای شکست کاراین است که با دیگران صادق باشیدوبه افرادی
ننوشــته اســت ،چربی ،تنبلی ،یاحماقــت .اینها که اعتماد دارید در مــورد انچه که تجربه می
چیزهایی هستند که دقیقا وقتی اتفاق می افتند که کنید بگویید .صحبت در مورد مشــکالت تان با
3
یک دوست مطمئن و یا یک حرفه ای متخصص،
شما هیچ برنامه ای ندارید ".الری وینگت
"هیچ وقت بــرای چیزی که باید باشــید دیر به شما کمک می کند که تخلیه روانی بشوید.
4
-4راز افراد دیگر را نگه دارید و رازدار باشــید.
نیست ".جرج الیوت
اگر کسی به شما اعتماد کرد و اجازه داد که رازش
روش دوم
یافتن خوشــبختی و شــادی از طریق را بدانید ،به قدر کافی معتمد باشــید .این به ان
معناست که سخن چینی و شایعه پراکنی نکنید،
افراد دیگر
-1به گروه ها یا ســازمان هایی ملحق شوید که و حتی به طور اتفاقی هم اجازه ندهید که دچار
بیان کننده شخصیت شما یا منعکس کننده عالقه لغزش شــوید .از راز های یکدیگر بر علیه هم ا
مندی هایتان اســت .چه عالقه یتان بولینک باشد ستفاده نکنید .تصورکنید که چه اتفاقی می افتاد
چه بافندگی ،چه مناظره باشــد و چه تحقیقات ،اگر کســی رازتان را به د یگــران بگوید و ان
چه اشــپزی باشــد چه پرواز ،و چه ورزش باشد ها هم به اشــتباه به افراد دیگر بگویند؟ مسلما
یــا بازی های کامپیوتری .درگیر شــدن با جمعی شــما صدمه می بینید واحساس می کنید به
از همفکــران ،تغییــرات بزرگی در شــما ایجاد شما خیانت شده است .نگذارید دیگران هم این
حس را داشته باشند ،یافتن خوشبختی دریافتن
خواهد کرد.
وقتی شما برای اولین بار درچنین محیط هایی دوســتان نزدیک است پس دالیل خوبی به انها
قرار می گیرید ،ابتدا خودتان را معرفی کنید .سعی بدهید تا به شماکامال اعتماد داشته باشند .
-5به قول خود عمل کنید ،این یک پیام است.
کنید خجالت نکشید .تماس چشمی برقرارکنید،
سعی کنید که ریلکس وراحت باشید .به خودتان اگر به کسی می گویید که کاری را انجام بدهد،
یاد اوری کنید که افراد دیگر هم مثل شما هستند ابتــدا خود بروید و ان کار را انجام دهید .کلمات
تنها کلمات هســتند و فقط زمانی ارزش پیدا
واحتماال به همان اندازه مضطربند.
-2ازافراد دیگرهم بخواهید که کمکتان کنند .می کنند که به انها عمل کنید .متوجه باشــید
نترسید ازاین که ازدوستانتان کمک بخواهید وقتی که دوستان شما به شما وابسته اند .عمل کردن
این کار را انجام دادید قدردان انها باشــید .از این به قول وو عده هایتان کمک خواهد کرد که قوت
که از دوســتانتان تقاضای کمک کنید نترســید .قلب دوستان خود باشید ،به انها این اطمینان را
همانطورکه پیش تراشاره شــد مردم از کمک به می دهد که شما مرد یا زن عقیده خود هستید و
دیگران احساس رضایت می کنند .کمک به دیگران به نوعی مرد یا زن عمل باشید.
خوشــبختی با بــه وعده خود عمــل کردن
به انها احســاس مفید بــودن و فضیلت می دهد.
حدس بزنید چه شــده ؟ انسان های مفید وخوش چــه ارتباطــی دارد؟ عمل به وعــده های خود
مشــرب عموما افرادی خوشحال و سرگرم کننده مرتبط اســت به اموزش اعتماد وحقیقت .شما
هســتند که با بودن در کنار انها به انســان حس به دوســتانتان یاد می دهید که به شما اعتماد
شادی دست می دهد .بدین معنی که شما لحظات کنند،اگر شــما قولی به طور ناگهانی بدهید که
راحتی خواهید داشت و راحت تر می توانید با انها نتوانید به ان عملی کنید ،دوســتانتان به شما
معاشرت کنید و در کنار انها خودتان خواهید بود .اعتماد نمی کنند و اگر انها دیگر به شما اعتماد
نکنند شما نمی توانید دوستان صمیمی و نزدیک
داشته باشید.
-6به دوســتانتان در زمانی هایی که نیاز دارید
تکیه کنید .وقتی که انرژیتان کم اســت و احتیاج
دارید که کســی به شــما روحیه بدهد با یک یا
دونفر از دوستانتان تماس بگیرید .یک روش پربار
و سرگرم کننده پیدا کنید تا ذهن خود را از انچه
ازارتان می دهد دور نگه دارد .دوســتانتان شما را
باور دارند .انها دوستان شما هستند به خاطر همین
انها می خواهند که شما را شاد ببینند و به همین
دلیل از این که زمانشان را با شما بگذرانند لذت می
برند .امیدوارم انها هر کاری که برایشان می کنید
را برای شما انجام دهند .وقتی به شما نیاز دارند به
انها روحیه بدهید و تکیه گاهشان باشید.
-7تکیه گاه خانواده خود باشــید .خانواده شما
بدون قید وشرط شما را دوست دارند ،حتی اگر این
عالقه را به طور واضح به شما نشان ندهند .زمانی
که بحث در مورد امنیت و سالمت شماست خانواده
در درجه نخست قرار دارند .انها خواهان موفقیت
و زندگی سرشار از شــادی و هدفمندی برایتان
هستند .حتی در صحبت کردن با خانواده در مورد
مشکالتتان می توانید احساس خوبی داشته باشید.
ســعی کنید نگران قضاوت خانواده خود نباشید،
درنهایت انچه که انها می خواهند این اســت که
شــما در زندگــی خود به تنهایی خوشــبختی و
سعادت را پیدا کنید .اگراز گفتن چیزی به والدین
خود می ترسید یک دوست یا یکی دیگر از اعضای
خانــواده خود راپیدا کنید تا با او در مورد مســاله
خود صحبت کنید.شــما نبایــد در مورد صحبت
کردن با خانواده مشکل داشته باشید .می توانید
با خانواده در مورد مسائل عادی واتفاقات روزمره
صحبت کنید ،این خود خوشــبختی به حساب
می اید .گشودن ســرگپ و صحبت با خانواده در
مورد مسائل روزمره قدم بزرگی است که می توانید
درداشتن رابطه بهتر با انها شروع کنید.
-8گفتگوهای عمیق با مردم داشته باشید .یک
مطالعه نشان داده است کسانی که درگیر مکالمات
و صحبت های عمیق می شــوند شادی بیشتری
از کســانی که درمورد چیزهای کوچک صحبت
می کنند ،تجربه می نمایند .بنابراین دفعه بعدی
که دارید در مــورد اب و هوا یا این که ریحانا چه
لباســی در مسابقات گرمی پوشیده بود صحبت و
غیبت می کنید،
در مقابل وسوسه صحبت در مورد این موضوعات
مقاومت کنید و به دنبال چیزی بزرگ و جسورانه
بروید ،مطمئنا پشیمان نخواهید شد.
1-Joshua.J.Marine
2-Frank Sinatra
3-Larry Winget
4-George Eliot
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
43 صفحه 44
سعادت ابدی
کنفسیوس
نویسنده :سوامی شیواناندا
برگردان :واحد ترجمه
کنفسیوس در سال 551پیش از میالد ،در تیول لو ،۱بخشی از منطقه ایی
که هم اکنون متعلق به اســتان شانگتونگ 2واقع درکرانه دریای شمال شرقی
چین است بدنیا امد .کنفسیوس و الئوتسه هردو خردمندان و فیلسوفان هم
دوره ،وبنیانگذاران مکتب تائو بودند .مکتب کنفسیوس یک مذهب نیست ،او نه
راهب بود و نه کشیش ،هیچ رهبانیتی در نظریات و تعالیم او دیده نمی شود.
عقاید کنفسیوس خیلی پیش از تولد او در چین وجود داشت ،او خود را یک
انتقال دهنده این کالم و سخنان می داند ،کسی که این تعالیم را دوباره احیاء
کرده است و نه ابداع کننده انها .او یک مذهب جدید به دنیا معرفی نمی کند
بلکه بر روی اخالقیات و روابط بین انسان ها تاکید دارد .انچه او به جهان ارائه
داد ،بازگویی و بیان مجدد قوانین اخالقی و ارزش های بنیادین انسانی است.
کنفسیوس مفاهیم و موضوعات اخالقی دنیای قدیم را با ویرایش و بیانی تازه
و پسندیده ،اصالح و تنظیم و در قالبی واال و شایسته مطرح کرد .او زندگی
خود را وقف پیشــرفت جامعه بر اساس تعالیم خود نمود و پیوسته به اصالح
جامعه می اندیشید .کنفسیوس سعی می کرد ازگسترش اخالق متعالی ،در راه
رشد و توسعه و رفاه اجتماعی کمک بگیرد و با این مشارکت سطح جامعه را
باالببرد .مجموعه سخنان وی شامل گفتارهایی درباره رفتار صحیح اجتماعی،
صلح و هماهنگی در جامعه اســت .کنفسیوس در اموزش این تعالیم به مردم
بسیار صبور و بردبار بود و همواره تاکید بر رعایت اصول اخالقی ،تذهیب نفس
و در پیش گرفتن پرهیزگاری و ترویج ان در جامعه داشت.
کنفسیوس تالش فراوانی انجام داد تا عناصرمخرب جامعه را با معرفی ارزش
های انسانی ازبین ببرد ،به عقیده او اگر افراد مجرم الگویی ممتاز و واال ،و عاری
از معایب پیش روی خود داشــته باشند ،ازان پیروی کرده و اصالح می شوند
و با اصالح تک تک افراد ،جامعه و سپس کل جهان اصالح شده و صلح و صفا
عالمگیر خواهد شد.
کنفســیوس هرگز درباره دنیای دیگــر و جهان پس از مرگ بحث نکرد و
معتقد بود درست زیستن در این جهان خود باعث سعادت ابدی می گردد .او
می گوید ":عشق حاصل از تقوا و پرهیزگاری باید عشقی درونی و ذاتی باشد.
بــا خودداری ازضدارزش ها و قضاوت نکردن دیگران ،و با عمل به ارزش های
اخالقی ،شــما به صورت الگویی برای دیگران درخواهید امد و همه ارزو می
کنند مانند شما شوند .این ان چیزی است که می تواند "حکمت انسانی" نام
بگیرد .هیچ چیز باالتر از این نیست که انسان خود را وقف انچه که درست است
44
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بکند وبر روی دیگران با عشــق ،دانش ،پرهیزگاری ،عدل ،خلوص ،صدق و
صمیمیت تاثیرات مثبت بگذارد .یک ذهن ازاد خود را فریب نمی دهد ،و
با گسترش نیکوکاری و عدالت همسو می شود .یک جامعه تنها با تهذیب
و بهبود فردی می تواند اصالح شــود ،این نخستین و مهمترین گام برای
پیشــرفت و بهبود جمعی است .بنابراین هرکس موظف است ابتدا بر روی
خود کار کند و دیگران را با رفتار صحیح خود تغییر دهد .هر انســانی باید
نگهبان خود باشــد و به این وسیله دیگران را نیز هدایت کند .او باید جامه
ایی از خرد به تن کند و در پرهیزگاری اقامت گزیند و در مسیر خیرخواهی
و نزاکت گام بردارد و مانند چراغی باشــد برای افراد اشفته و راه گم کرده.
ایمان وصداقت ،وفاداری و درستکاری به او بزرگی و جاه ،و جذابیتی متعالی
می دهد .با این ارزش های اخالقی انســان تبدیل به فردی قابل اعتماد و
دوست داشتنی می شود".
سخنان بسیاری منسوب به کنفسیوس حکیم برجای مانده که همگی از
ویژگی های انســان واال و ممتاز می گوید .کنفسیوس از خودبرتر و انسان
متعالی ســخن می گوید .مقرارات و قوانینی که وضع می کند در وصف و
گرامی داشتن فضایل اخالقی انسان برتر است .او می گوید انسان ایده ال،
انسانی ازاد است و وابسته به دسته خاصی نیست ،تنها ارزش های اخالقی صفحه 45
اســت که او را باال می برد .برتری او بر اساس میزان راستگویی ،درستکاری،
ایمان ،عدل و انصاف ،نیکوکاری ،بردباری و سخاوت او معین می شود که تمام
اینها مانند ســپری برای او در برابر خشونت ،ظلم و ستم ،تعصب و تندی ،و
سایرمسائل ناراحت کننده است .هر انسانی با رعایت اصول اخالقی ،در واقع
خود را در مقابل همه بدی ها محافظت می کند.
تعالیمکنفسیوس
تعالیم و اموزش های کنفسیوس عمدتا مربوط به اداراه کشور و مشکالت
فرمانروایی اســت .او می گوید قانونگذار ابتدا خود باید به قوانین عمل کند،
باید مسئول ،صادق و وظیفه شــناس باشد .یک فرد پرهیزگار مانند ستاره
قطبی است که دیگران توسط او هدایت یافته و راه را پیدا می کنند .منظور
کنفسیوس از پرهیزگاری چیست؟ سراسر عالم برای او مانند تمرین مراقبه
ذن 3بود .رعایت تمام اصول اخالقی و در پیش گرفتن رفتاری شایسته ،تعبیر
او از مفهوم ذن است .در فرهنگ لغات انگلیسی هیچ کلمه ای معادل کلمه ذن
نمی توان پیداکرد ،هر کلمه ایی برای شرح ذن بخواهیم بگوییم در سایه ایی از
ابهام قرار می گیرد .شاید مفهوم کلی این کلمه را بتوان با "دانش بشری" بیان
کرد .نزدیکترین کلمه به معنی واقعی کلمه ذن ،پرهیزگاری و تقواست که به
حفاظت و هماهنگی و اصالح جامعه کمک می کند .تمام مفاهیم و ارزش ها
ی انسانی مانند سخاوت ،صدقات ،بخشش ،بزرگواری ،بلندهمتی ،راستگویی
و درســتکاری ،ادب و احترام ،نوع دوستی ،تالش و پشتکار ،عشق و مهربانی،
پاکیزگی و وفاداری در کلمه ذن می گنجند .یکی از اصول کنفســیوس می
گوید" :تمام اصول اخالقی ،وابسته به رعایت حقوق همسایه خود و نیکوکاری
به اوست".
کنفسیوس می گوید :یک انسان پرهیزگار از سه چیز هراس دارد؛ -1ترس
از قدرت پروردگار -2ترس ازاینکه انســان متعالی نباشــد -3ترس از بیان
کلمات مقدس ،که خود به ان عمل نکند .انسان متعالی باید طوری عمل کند
که دیگران در وجود او خدا را ببینند .براساس اموزه های کنفسیوس ،جهان
بی عیب و همیشگی است و زمان حال بزرگترین هدیه ایی است که به انسان
داده شده است.
کنفســیوس از اهمیت پنج نوع رابطه سخن می گوید :رابطه زن و شوهر،
رابطه والدین و فرزندان ،رابطه بزرگترها و کوچکترها ،رابطه دوست و دوست،
و رابطه قانونگذاران و مردم .او می گوید اگراین رابطه ها درست شود همه چیز
درست خواهد شــد .اصالح از خانواده شروع می شود وبعد به جامعه ،کشور
وســپس به کل دنیا منتقل می گردد .همه چیز بســتگی به اصالح این پنج
رابطه دارد.
کنفسیوس می گوید :وقتی تائو در مسیری جریان دارد ،نیکوکاری و عدالت
در جریان است ،انگاه پدران پدران می شوند ،پسران پسران می شوند ،قوانین
قوانین می شوند ،حکام حکام می شوند ،و همه چیز درست در جای خود قرار
می گیرد .کنفســیوس کاهش تنش ها در جامعه را کامال وابسته به تهذیب
نفــس فرد فرد جامعه می داند .او مردم را به تهذیب نفس تشــویق می کند
و می گوید پرهیزگاری ،گرانبهاترین جواهر خلقت است .براساس گفته های
کنفسیوس طبیعت انســان ،ذاتا خوب و پاک است و همواره تمایل به خوب
بودن دارد .میل به کمال و تقدس در نهاد هر انســانی وجود دارد .انسان با در
پیش گرفتن زندگی براســاس تقوا می تواند تبدیل به شخصیتی شایسته و
خالص شود ،یعنی کسی که شخصیتی با شکوه و الهی دارد .چنین شخصی
دارای یک زندگی دلخواه و ایده ال می شــود و به رفاه مادی نیز می رســد.
انسان باتقوا ،با دوری از خست ،غرور ،خشم و تمام صفات غیر اخالقی ،پاداش
و مزد خود را با وقار وفروتنی و شکوهی که بدست می اورد ،دریافت می کند.
درتعالیم کنفسیوس می بینیم که چطور توسعه و اصالح هر فرد منجر به
خدمت کردن به نوع بشر و توسعه و اصالح جامعه می شود .تجلی این اموزه ها
خوداگاهی ،رعایت مقرارات خانواده و رعایت مقرارات محلی است که به قانون
مداری جهانی می رسد .قدما گفته اند که اگر ارزوی سعادت جهانی داری ابتدا
ایالت خود را اصالح کن و پیش از ان خانواده خود را اصالح و پیش از ان خود
را اصالح کن .ارزوی برقراری نظم و برطرف کردن مشــکالت جامعه ،تنها با
اصالح کردن هر فرد و خانواده اش میسر می شود .با گسترش این تعالیم می
توان به هدف نهایی که سعادت و کامیابی جهانی است نائل شد.
نتیجه گیری
کنفسیوس شش قرن پیش از میالد ،قوانین و مقرارات اخالقی را ارائه داد.
او مردی تابع قانون بود و خواســته اش برپایی دنیایی عالی و شرایطی برای
بهترین نوع زندگی و رفاه همگان بود .تعالیم وی مجموعه ایی از اصول اخالقی
و رســیدن به خوداگاهی و سعادت برای نوع بشراست .کنفسیوس تا قرن ها
بعد از خود همچنان مورد احترام میلیون ها نفر از مردم جهان بوده و او را یک
فیلسوف چینی ،معلم اخالق و مصلح اجتماعی متعلق به همه جهان می دانیم.
1-Lu
2-Shangtung
3-Zen
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
45 صفحه 46
جرعه ایی از یک کتاب
اشپزخانهجهنمی
سوسن عبدالرضایی
عنوان کتاب :مهندسی درون
نویسنده :سادگورو
بحث و گفتگوی بسیاری بین طرفداران
گیاه خواری و غیرگیاه خــواری وجود دارد.
اغلب از من می پرسند کدامیک بهتر است.
گیاه خواران ،اغلب مســتعد نشان دادن
رفتارهایی انــد تا خود را برتــر و عالم تر از
دیگران نشــان دهند ،در حالی که غیرگیاه
خوارها بعضا ادعا می کننــد که قوی ترند از
اینرو برای زندگی بر روی کره زمین مناسب
ترند ،با این ادعا مشتاق اند تا هر انچه در دنیا
قابل خوردن اســت را در لیست غذایی خود
داشته باشند .فلســفه های بزرگی بر اساس
انتخاب های غذایی تکامل یافته اند .در یوگا
46
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
هیچ چیز مذهبی ،فلسفی ،معنوی و اخالقی
در مورد غذایی که ما می خوریم وجود ندارد.
صحبت فقط بر سر این مساله است که ایا
غذایی که می خوریم با نوع بدن ما همساز و
سازگار هست یا نه.
موجــودات ،فرق اساســی در طراحی و
ساختمان نظام فیزیکی شان وجود دارد .از
ان جا که بر روی غذا متمرکز شده ایم ،اجازه
دهید سیستم گوارش هریک از این دو دسته
را تشریح کنیم ،تمام جهاز هاضمه ،دستگاه
گوارشی از لب تا مقعد است .اگر این لوله را
دنبال کنید ،متوجه تفاوت های اساسی بین
جهاز هاضمه گیاهخوارها و گوشت خوارها
خواهید شد .چند مورد مهم از این تفاوت ها
را درنظر بگیرید.
اولین تفاوت اینکه ارواره گوشــتخواران
فقط قادر اســت عمل بریدن را انجام دهد
درحالی که گیاه خواران هم از پس بریدن و
هم اسیاب کردن بر می ایند .ما انسان ها نیز
قادر به انجام هر دو عمل بریدن و اســیاب
کردن هستیم.
علت این طراحی متفاوت چیست؟
تصور کنید کمی برنــج خام را به مدت
یک دقیقه یا بیشــتر ،در دهــان خود قرار صفحه 47
دهید .متوجه می شــوید که برنج در دهان
شما شیرین می شود .علت این شیرینی از
ان جاســت که کربوهیدرات در دهان شما
توسط انزیمی به نام «پتیالین» (امیالز) به
شکر تبدیل می شــود (این انزیم در دهان
انسان وجود دارد) .پتیالین در دهان تمامی
گیاه خوارها وجود دارد و گوشــت خوارها
فاقد این انزیم هســتند .از این رو گوشت
خوارهــا تنها قادرند گوشــت را به قطعات
کوچکتــر بریده و قورت دهند در حالی که
گیاه خوارها می توانند غذای خود را بجوند.
جویدن شــامل اسیاب کردن غذا و سپس
مخلــوط کردن کامــل ان با بــزاق دهان
می باشد ،از این رو طراحی فک این دو دسته
از یکدیگر متفاوت است.
اگرعمل جویدن به طور کامل انجام شود
نزدیک به پنجاه درصــد از عمل هضم در
دهان شــما انجام شده است .به بیان دیگر،
انتظار می رود که معــده بطور موثری این
فراینــد را با غذاهای هضم شــده به پایان
برساند .امروزه ،تغییر شیوه و این سازگاری
به نتایج مختلفی وابســته است .اگر ارزوی
بزرگ شدن )رشد کردن) در سر دارید ،باید
غذاهای خاصی مصرف کنید .اگر خواهان
بدنی هســتید که محافظ سطح خاصی از
هوشیاری باشد و یا بدنی با سطح مشخصی
از حضور ذهن ،اگاهی و زیرکی مد نظرتان
است غذاهای دیگری باید مصرف شود .اگر
جزء ان دسته از افرادی هستید که تنها به
سالمت و لذت بردن از زندگی نمی پردازید،
بلکــه می خواهید بدن تان بــرای دریافت
جهان هســتی به اندازه کافــی باهوش و
حساس باشد ،روش تغذیه شما باید کامال
متفاوت باشــد .بسته به اشــتیاق تان باید
رژیم غذایی خود را مدیریت کنید .اگر ابعاد
تمامی موارد ذکر شــده را در سر دارید نیز
باید تعادل مناسبی بین انها برقرار کنید.
صرف نظر از ارمان ها و اهداف شخصی،
این بدن برای چه نوع سوختی طراحی شده
است؟ این نکته حائز اهمیتی است که همه
ما در ابتدا باید به ان توجه کنیم .اصالحات،
تعدیل ها و ســازگاری های رژیم غذایی از
جمله مواردی هســتند که پس از ان باید
مورد بررســی قرار گیرند .اگر صحبت تنها
بر سر زنده ماندن است ،هرچه می خواهید
بخوریــد .اما از ان جا که زنــده ماندن در
گرو مراقبت از بدن اســت لذا الزم اســت
که انتخابی هوشــمندانه بــرای غذایی که
می خوریم داشته باشیم و این انتخاب فقط
به اجبار زبانی نیســت (مزه ای که از غذاها
حس می کنیم( بلکه طراحی بدنی مان است
که این امر را هدایت میکند.
در قلمرو حیوانات به راحتی می توان انها را
به دو دسته گیاه خوار و گوشت خوار تقسیم
کرد ،دســته ای که فقط از گیاهان تغذیه
می کنند و دســته دیگر که گوشــت خوار
بوده و حیوانات دیگر را صید می کنند .بین
این دو دسته از معده شما همواره محیطی
گرم و مرطوب دارد و اگر گوشــت بیشــتر
از هفتاد و دو ســاعت در ان بماند ،ســطح
فساد و گندیدگی بسیار افزایش می یابد .این
بدین معناســت که در این شرایط ،فعالیت
های باکتریایی بیش از حد شده و بدن شما
انرژی بیشــتری را صرف باال نگه داشــتن
سطح باکتریایی می کند ،بنابراین مرز بین
سالمتی و بیماری از بین می رود.
اگر به مالقات دوستی که در بیمارستان
بستری شــده بروید ،قطعا برای او پیتزا یا
استیک نمی برید .بیشــتر تمایل دارید تا
برای او میوه ببرید .اگر در جنگل باشــید
اولین چیزی که تمایل به خوردن ان دارید
چیست؟ قطعا میوه است .میوه ها غذاهایی با
هضم بسیار اسان هستند و انسان نیز بطور
غریزی از این موضوع اگاه است.
اکثر حیوانات گوشــت خــوار هر روز به
خوردن غذا نمی پردازند و مسلما سه وعده
در روز غذا نمی خورند! میدانند غذایی که
می خورند خیلی اهســته در طول دستگاه
گوارش شــان (روده ها حرکت میکند .ببر
هر شش تا هشت روز غذا می خورد .هنگام
گرسنگی بسیار چابک در پی شکار می رود.
غذای ســنگینی حدود بیست و پنج کیلو
گوشــت را در یک وعده غذایی می خورد و
پس از ان عموما می خوابد و یا با تنبلی در
اطراف قدم می زند .مار کبری در یک وعده
غذایی ،طعمه ای شصت برابر بیشتر از وزن
خودش را می خورد و هــر دوازده تا پانزده
روز به شکار می رود .برخی از افریقایی ها از
نژاد نگریتــو Negritoدر افریقای مرکزی،
به شــکار فیل ها می روند ،اندام ها و گوشت
فیل را خام می خورند و خون ان را بصورت
تــازه می نوشــند .انها می گوینــد پس از
خوردن چنین غذایی چهل ساعت متوالی
می خوابند .اما با تغییر شیوه زندگی و رشد
شهرنشــینی و کم تحرکی ،اشــکار است
که انســان نمی تواند چنین روشی را برای
زندگی و دگرگون شدن شرایط ،مردم ،بدون
جویدن کامل غذا ،ان را می بلعند.
معده نه تنها بخاطر غذاهای هضم نشده
سنگین می شود بلکه به علت غذاهای نابود
شــده (خراب شده) نیز به زحمت می افتد.
اشــپزخانه های امروزی اکثــر مکان هایی
هســتند کــه در انها غذاها کامــا از بین
می روند .مواد غذایی مغذی که سرشــار از
زندگی هســتند ،در حین پخــت ،با روش
هایی معین نابود می شوند ،بدین صورت که
ارزش غذایی خود را بطور کامل از دســت
داده و تا حد بسیاری از نیروی حیاتی شان
کاسته می شود (قابلیت حمایت معنوی که
در مواد غذایی وجود دارد از بین می رود).
تفــاوت بعدی ،اگر به مجرای گوارشــی
(روده کوچک) گیــاه خوارها توجه کنید،
معموال پنج تا شــش برابر طول بدن شان
می باشد .در گوشــت خوارها این اندازه به
دو تا ســه برابر طول بدن شان می رسد .به
زبان ساده تر ،گوشت خوارها دارای مجرای
گوارشــی کوتاه تری نسبت به گیاه خوارها
هســتند و این تفاوت به روشنی به این امر
اشاره دارد که هرگونه ،چه نوع غذایی را باید
مصرف کند.
اگر شــما گوشــت خام مصرف کنید،
حــدود هفتاد تا هفتاد و دو ســاعت زمان
می برد تا هضم شــده و از دستگاه گوارش
تان خارج شود ،این زمان برای گوشت پخته
بین پنجاه تا پنجاه و دوســاعت می باشد،
ســبزیجات پخته بیســت و چهار تا سی
ساعت و ســبزیجات خام دوازده تا پانزده
ساعت ،میوه ها یکساعت و نیم تا سه ساعت
برای هضم و خروج از دستگاه گوارش زمان
الزم دارند.
اگر یک تکه گوشــت خــام را به مدت
هفتاد تا هفتاد و دو ساعت بیرون از یخچال
بگذارید ،فاسد می شــود ،یک تکه کوچک
گوشــت می تواند شــما را از خانه خودتان
بیرون کند (بوی فساد و تعفن گوشت /م! ).
فساد گوشت در فصل تابستان که دمای هوا
و رطوبت بیشتر است ،سریعتر رخ می دهد.
زندگی ادامه دهد .بطــور یقین ،تداوم این
شــیوه زندگی برای انســان امــکان پذیر
نیســت .باید هر روز غذا خورده و در زمان
معینی نیز به اســتراحت و خواب بپردازید
زیرا دســتگاه گوارش شــما شبیه گوارش
گیاه خواران است.
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
47 صفحه 48
یک وعده غذا ی گیاهی
تهیه و تنظیم :شیمال خان
خوراک گل کلم
مواد الزم :گل کلم خرد شده چهار پیمانه ،سیب زمینی خرد
شده یک عدد بزرگ ،هویج خرد شده دو عدد متوسط ،ساقه
کرفس خرد شده دو پیمانه ،پیاز رنده شده و تفت داده شده
یک عدد متوسط ،فلفل دلمه ایی خرد شده یک عدد ،گوجه
فرنگی رنده شده سه عدد ،نمک و زردچوبه و فلفل سیاه و
روغن زیتون و ابلیمو به مقدار الزم.
طرز تهیه :تمام مواد باال را در یک قابلمه ریخته و می گذاریم
با مقدار کمی اب و روی حرارت مالیم بپزند تا کامال پخته
شده و جا بیافتند .در صورت تمایل پس از پخته شدن یک
قاشق روغن زیتون و یک قاشق ابلیموی تازه روی ان بریزید.
48
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 49
برشتوک نخودچی
مــواد الزم :ارد نخودچی 750گرم ،روغن یا کره گیاهی 500گرم ،پودر قند
250گرم ،پودر هل یک قاشق چایخوری ،پودر پسته به مقدار دلخواه.
طرز تهیه :روغن یا کره را روی حرارت اب کنید ،وقتی داغ شــد ارد نخوچی
را به ان اضافه کنید .حرارت را کم کرده و مرتب انرا هم بزنید تا ارد نخودچی
کامال خرمایی رنگ شود و سپس انرا از روی حرارت بر دارید .پودر قند و پودر
هل را مخلوط کرده و در ارد نخودچی سرخ شده بریزید و هم بزنید تا یکدست
شود .سینی کوچک لبه داری را چرب کنید و مایه را در ان بریزید و با قاشق
صاف کنید و کمی روی ان فشــار دهید تا خمیر به هم فشــرده شود .با کارد
برشتوک را به صورت چهارگوش یا لوزی ببرید و در ظرف بچینید و روی ان
پودر پسته بپاشید.
اش ماسوای(کردی)
مواد الزم :نخود یک پیمانه ،لوبیا سفید یک پیمانه ،بلغور گندم یک پیمانه ،پیاز
درشت دو عدد ،اسفناج خرد شده سه پیمانه ،کشک دو پیمانه ،نمک و زردچوبه
و روغن به مقدار الزم ،سیرداغ و نعنا داغ برای تزئین.
طرز تهیه :ابتدا نخود و لوبیا را که از شــب قبل خیسانده ایم می پزیم .سپس
بلغور را هم که از شب قبل خیسانده ایم به انها اضافه می کنیم تا خوب پخته
شــوند .پیازها را خاللی کرده وسرخ می کنیم و نمک و زردچوبه را به ان می
افزاییم و همراه اسفناج به اش اضافه می کنیم .کشک را جدا می جوشانیم و
بعد داخل اش می ریزیم .پس از پختن و جا افتادن اش ،انرا در ظرفی کشیده
و با سیرداغ و نعنا داغ تزئین می کنیم.
کوکتل سبزیجات در نان تست
مواد الزم :نان تست یک بسته ،مخلوط نخودفرنگی و هویج نگینی خرد شده و
ذرت پخته شده و پیاز داغ دو پیمانه ،نمک و فلفل ورب گوجه فرنگی و شکر
و روغن به مقدار الزم.
طرز تهیه :در ماهی تابه نچســب مقداری روغن بریزید .نان تست ها را درون
ماهی تابه بچینید .مخلوط ســبزیجات پخته شده را روی نان تست ها ریخته
و یکســان پخش کرده و سرخشان کنید .در ظرفی جدا رب گوجه را با نمک
و فلفل و شکر کمی بپزید تا به صورت سس دراید .سس بدست امده را روی
کوکتل ها بریزید.
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
49 صفحه 50
د
اروماتراپی چیست؟
اروماتراپی یا رایحه درمانی مجموعه ای از درمان
های سنتی است که در ان از روغن های اسانسی
و سایر ترکیبات گیاهی معطر برای بهبود بیماری
های جسمی و روحی استفاده می شود .اروماتراپی
درمانی قدیمی است که قدمت ان به حدود 6هزار
سال می رسد .در فرهنگ های باستانی ایران ،هند،
چین و مصر از بعضی گیاهان و صمغ انها ،روغن
هایی اســتخراج می کردند که مصارف پزشکی و
درمانی داشته است.
امروزه این روغن های معطر گیاهی جای خود را
در کشــورهای اروپایی و امریکا نیز باز کرده اند و
رایحه درمانی توانسته جایگاه خود را در بین علوم
امروزی غربی پیدا کند .موسسه ملی بهداشت در
سال 1992این شیوه درمانی را به عنوان شاخه
ایی از طب سنتی به رسمیت شناخت و مطالعات
گسترده ایی را در جهت کاربرد ان به عنوان طب
مکمل در کنارعلم پزشکی نوین اغاز نمود.
روغــن های اسانســی فراوانی وجــود دارند که
هــم خاصیت ضدمیکربــی داشــته و از خواص
ضدویروسی ،ضد انگلی ،ضدقارچی انها استفاده می
کنند و هم از خاصیت انتی اکسیدانی برخوردارند
که در درمان بسیاری از بیماری ها موثر می باشند.
دررایحه درمانی از این روغن ها ی اسانســی برای
ماســاژ بدن و استنشــاق ویا به صورت خوراکی
بهره می برند ،اما باید به این نکته توجه داشــت
که محصوالت طبیعی دارای ترکیبات شــیمیایی
نیز هســتند و امکان خطرناک بــودن در صورت
استفاده نادرست وجود دارد .لذا در استفاده از این
روغن ها حتما مشــورت با متخصص اروماتراپی
توصیه می شود.
روغن های معطر که بــرای رایحه درمانی کاربرد
دارند ،روغن های قابل تبخیر خوش بوی گیاهی
هستند که از گیاهان خاصی نظیراویشن ،ریحان،
اکالیپتوس ،بابونه ،اسطوخدوس ،رزماری ،یاسمن،
مریم گلی ،فلفل سیاه ،میخک و ...تهیه می شوند.
در طب سنتی ایورودا ،رایحه های مناسب برای هر
دوشــا و تیپ بدنی متفاوت است .برای مثال تیپ
بدنی واتا با رایحه های گرم و شیرین و ترش مانند
اســانس پرتقال ،ریحان ،گل شمعدانی و میخک
متعادل می شود .تیپ پیتا با رایحه های شیرین،
تلخ و خنک مثل اسانس چوب صندل ،گل سرخ،
نعناع ،دارچین و یاسمن به تعادل می رسد .و تیپ
بدنی کافا با رایحه های گرم و تند مثل سروکوهی،
اوکالیپتوس ،کافورو میخک متعادل می گردد.
روش های استفاده از اروماتراپی
در اروماتراپی از روغن های اسانسی با روش های
مختلفی استفاده می کنند .این روغن ها می توانند
50
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
وم و
پا
یانی
اروماتراپی
بــه عنوان خوراکــی مصرف گردند و یــا از راه
استنشاق و تنفس به کار گرفته شوند.از راه های
دیگر اروماتراپی می توان ماساژ پوستی ،استفاده
در حمام ،و یا مصرف به شــکل کپسول ،شیاف،
شربت ،بخور ،ماسک های گل و ...نام برد.
برای انجام رایحه درمانی می توان چند قطره از
روغن معطر را در یک کاسه اب گرم ریخت و اتاق
را به مدت یک یا چند ساعت از رایحه ان سرشار
کرد .این کار بخصوص در درمان بی خوابی بسیار
موثر است .در رایحه درمانی معموال روغن اصلی
را با یک روغن حامل که نقش رقیق کننده دارد
ترکیــب می کنند و انرا خالص به کار نمی برند
زیرا رقیق کردن روغن کمک می کند تا ملکول
های ان راحتتر در فضا و در بدن منتشرشوند.
راه هــای معمول اســتفاده اروماتراپی
عبارتند از:
مصرف خوراکی -روغن اصلی را گاهی می توان
به شــکل خوراکی اســتفاده کرد .روغن زیتون،
روغن نارگیــل ،روغن کنجد از معرفترین روغن
های خوراکی گیاهی هستند که خواص درمانی
بسیاری دارند .بعضی دیگر از روغن های اسانسی
نیز به عنوان دارو به شکل خوراکی استفاده می
شوند ولی به جز در موارد استثنایی نباید روغن
های اصلی خورده شــوند .چون این روغن ها در
اب حل نمی شــوند و بهتر است که از ریختن
مستقیم انها در یک لیوان اب یا جوشانده پرهیز
کرد ،در عــوض انها را با کمی عســل یا روغن
گیاهی مخلــوط کنید یا روغن را روی یک حبه
قنــد بریزید و بعد بخورید و یــا همراه غذا میل
نماییــد .افراد دیابتی بهتر اســت روغن ها را با
قند نخورند.
از راه استنشــاق -یکی از روش های سریع در
رایحه درمانی ،اســتفاده از راه تنفس است .می
توان دو ســه قطره از روغن اسانسی را روی یک
دستمال خشک ریخت و انرا جلوی بینی گرفته و
بویید .راه دیگر ریختن چند قطره از روغن داخل
یک کاسه اب گرم است .همچنین می توان چند
قطره از روغــن را درون یک نعلبکی ریخته و در
مجاورت دســتگاه بخور قرار داد .استنشاق روغن
های اسانسی موجب تحریک سیستم بویایی می
شود .سیستم بویایی شامل بینی و بخشی از مغز
است که با بویایی مرتبط می باشد .مولکول هایی
که وارد بینی می شــوند ،به ریه ها رفته و از انجا
توسط دســتگاه گردش خون به سایر بخش های
بدن منتقل می شوند .وقتی این مولکول ها به مغز
می رسند بر سیستم لیمبیک مغز اثر می گذارند.
سیســتم لیمبیک نیز با احساسات ،ضربان قلب،
فشــار خون ،حافظه ،اســترس و تعادل هورمونی
در ارتباط است .بدین صورت روغن های اسانسی
به محــل های مورد نظر رســیده و کار درمان را
انجام می دهند.
مالیدن بر روی پوســت -یکی دیگــر از راه های
اســتفاده از روغن های معطر ،مالیدن انها بر روی
پوست بدن است .روغن از سطح پوست به سیستم
گردش خون و از انجا به عضو مورد نظر که تحت
درمان اســت نفوذ می کند .ولی اگر پوست دچار
جراحت یا ســوختگی ویا جــوش باید از مالیدن
روغن به ان نقاط اجتناب کرد زیرا ممکن اســت
تولید عفونت کنــد .در انواع ماســاژها از جمله
ابهیانجا ماساژ که از روش های درمانی ایورودایی
است ازروغن های مخصوص ایورودیک برای ماساژ
اســتفاده می کنند .ایورودا معتقد است برای هر
تیپ بدنی روغن های مخصوصی باید به کار برد.
برای مثال روغن کنجد برای تیپ بدنی واتا ،روغن
نارگیل برای تیپ بدنی پیتا و روغن بادام تلخ برای
تیپ بدنی کافا مناسبند.
اســتفاده در حمام -حمام گرفتــن با روغن های
معطر راه بســیار موثری برای درمان خستگی و
کوفتگی بدن اســت .در ایــن روش چند قطره از صفحه 51
روغن اسانســی را درون وان حمام پر ازاب گرم
ریخته و برای مدت کوتاهی در وان استراحت می
کنند .روغن را باید با روغنی خنثی ترکیب کنید
تا پوستتان را نسوزاند .در مکان هایی مانند حمام
بخار ،روغن اسانسی با استفاده از مخزن یا اسپری
در هوا منتشــر می شــود و از طریق تنفس وارد
بدن می گردد .روغن های مورد استفاده در رایحه
درمانی عالوه بر داشــتن بــوی خوش از خواص
ضدعفونی کننده مجاری تنفســی ،ضد احتقان
و ارامش دهنده سیستم عصبی نیز برخوردارند.
حمام گرفتن با روغن اسانســی عــاوه بر رفع
خستگی جسمانی باعث نشاط و ارامش ذهنی و
روحی هم می شود.
مزیت های اروماتراپی
اروماتراپی دارای مزایای فراوانی است از جمله:
کاهش یا بهبود درد
موثر در درمان بی خوابی
کاهش دهنده اضطراب و استرس
درمان میگرن و سردرد
مفید بــرای از بین بردن بعضــی میکروب ها و
ویروس ها و قارچ ها
کاهش درد زایمان
بهبود هضم غذا و تنظیم کننده عمل گوارش
تسکین دهنده و ارام کننده جسم و روح
افزایش ایمنی بدن
کاهش اثرات جانبی شیمی درمانی
تسکین دهنده درد مفاصل
کاهش دهنده ریزش مو
اروماتراپی گاهی نقش درمان تکمیلی را دارد ولی
در بعضــی موارد خود به تنهایی درمان قطعی به
شمار می رود.
خطرات و عوارض اروماتراپی
هر روغن اسانسی ،ترکیبات شیمیایی مخصوص
به خود را دارد و برای درمان خاصی به کار می رود.
بنابراین حتما باید قبل از استفاده از هرنوع روغن،
برای مقاصد درمانی ویژه با پزشــک متخصص و
اروماتراپیست مشــورت کرد .متخصصی که در
زمینه اروماتراپی اموزش دیده می تواند به شما
توضیح بدهد که ازهر نوع روغن چطور استفاده
کنید .اروماتراپیســت دســتورات الزم را برای
روش اســتفاده ،رقیق سازی و ...به شما می دهد.
سازمان ها و نهادهای غذا و دارو معموال نظارتی بر
محصوالت اروماتراپی ندارد ،در نتیجه نمی توان از
خالص یا ناخالص بودن ،طبیعی یا مصنوعی بودن
محصوالت اطمینان حاصل نمود .اروماتراپیست
می تواند در این راه نیز توضیحات و پیشنهادات
الزم را بدهد.
در بعضی از محصوالت زیبایی مانند لوسیون ها،
کرم ها و شــمع ها ی معطر موادی وجود دارند
که روغن اسانسی اصل به نظر می رسند ،ولی در
واقع عطرها و اسانس های مصنوعی هستند ،قبل
از استفاده از اصل بودن انها مطمئن شوید.
روغن های اسانسی تولید واکنش های مختلفی
در بدن می کنند ،اما امکان داردهمه این روغن
هــا برای تمام افراد مفید نباشــند .برای همین
مشــورت با یک اروماتراپیســت ضروری به نظر
می رسد.
گاهی وقتــی ترکیبات شــیمیایی روغن های
اسانســی با داروهای شیمیایی دیگر ترکیب می
شوند ،اثرات نامطلوبی بوجود می اورند ،در نتیجه
ممکن است که اثر داروها کاهش یابد و یا سالمتی
بیمار به خطر بیافتد .قبل از استعمال روغن های
اسانسی باید از مفید یا مضر بودن انها برای درمان
بیماری خود اطمینان حاصل کنید.
افراد با فشار خون باال باید از محرک هایی مانند
رزماری پرهیزکنند .و یا ترکیباتی که دارای رازیانه
هستند برای افرادی که تومور سینه یا تخمدان
دارند بسیار مضر است.
بــرای نوزادان و کــودکان روغن های مخصوص
تجویز می شــود و نوع و مقدار روغن حتما باید
از جانب متخصــص اروماتراپــی تجویز گردد.
اروماتراپی برای دوران بارداری و شیردهی توصیه
نمی شــود .این ها نکاتی هســتند که در رایحه
درمانی باید به انها توجه داشت.
روغن های اسانسی چه کاری انجام می دهند؟
هرروغن اسانسی بوی مخصوصی دارد که پس از
استنشاق به قســمتی از مغز که مسئول کنترل
احساسات است وارد می شود .همچنین با نفوذ در
پوست و ورود به جریان خون و دستگاه ایمنی به
طور فیزیولوژیکی موثر واقع می شود .همانطور که
در باال گفته شد این اسانس ها که دارای خواص
درمانی هستند از طریق جریان خون به اندام های
مختلف بدن رسیده و کار درمان را اغاز می کنند.
یک روغن اسانســی از الکل ها ،اترها ،ترپن ها،
الوئیدها ،اکسیدها ،اســترها ،مواد طبیعی الی،
ستون ها ،فنول ها و ...تشکیل شده است و دارای
ترکیبات بیوشــیمی ترکس های موثر و فراوانی
اســت .گاهــی ترکیبات یک روغن بــه بیش از
200می رسد.
روغن های گیاهی عصــاره تخم گل ها یا غالت
چرب مثــل زیتون ،افتابگردان ،دانــه گندم و...
هســتند که 100درصد چربی دارند ولی روغن
های اصلی به دســت امده از انهــا فاقد چربی
هســتند .به همین دلیل اغلب این روغن ها را با
هم روغن های دیگر ترکیب می کنند.
مواردی که هنگام استفاده از روغن های اسانسی
باید رعایت نمود
روغن ها باید پیش از مصرف کمی رقیق شــوند
تا استعمال انها راحتتر صورت گیرد .بهتر است
روغن اصلی با یک روغن خنثی
( روغن حامل) ترکیب شــود .نگه داری طوالنی
مدت روغن های اسانســی می توانــد بر روی
ترکیبات انها تاثیر بگذارد .نور و گرما و اکسیژن
می توانند از خواص درمانی روغن ها بکاهند.
بیماری هایی که ممکن اســت بــا اروماتراپی
درمان شوند
بیمــاری های بســیاری را می تــوان از طریق
اروماتراپی درمان نمود ،بعضی از این بیماری ها
عبارتند از اسم ،بی خوابی ،خستگی ،افسردگی،
التهاب ،دردهای ناشــی از قاعدگی ،اضطراب و
استرس ،عوارض یائسگی ،ارتروز ،سرطان ،طاسی،
سردرد ،مشکالت گردش خون ،دردهای عضالنی.
برای درمان بیماری هــا از طریق رایحه درمانی
حتما باید با پزشــک و متخصــص اروماتراپی
مراجعه کرد .مقــدار و مدت و نحوه و نوع روغن
ها باید توســط متخصص تجویز شود .برخی از
بیماری های پوستی مانند پسوریازیس به خوبی
با اروماتراپی درمان شــده اند .استفاده خوراکی
از روغن نعناع بر روی بیماری های گوارشــی اثر
مطلوب می گذارد .روغن گل میخک برای دندان
درد و زخم های دهانی استفاده می شود .روغن
اســانس ریحان در درمان افســردگی و افزایش
تمرکز موثر است .روغن اسانس فلفل سیاه برای
تحریک گردش خــون و رفع دردهای عضالنی،
روغن اســانس زنجبیل بــرای کاهش دردهای
ارتروزو رفع حالت تهوع ،و روغن اسانسی بابونه
برای درمان اگزما به کار می روند .روغن اسانسی
اکالیپتوس برای درمان سرماخوردگی و انفوالنزا،
و روغن اسانسی شــمعدانی برای رفع مشکالت
پوستی و کاهش استرس موثرند .روغن اسانسی
رزماری در افزایش رشــد موها و تقویت حافظه
مفید است .و بالخره روغن اسانسی اسطوخدوس
بــرای درمان جراحات و ســوختگی ها و بهبود
خواب به کار می روند.
اگر بیماری های زیر را دارید احتیاط نمایید:
الرژی
اسم
مشکالت پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس
صرع
فشارخون باال
تهوع
سردرد
واکنش های الرژیک
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
51 صفحه 52
مبتکریوگودیوگا
محمدجواد دیلم
@norosmj
محمدجواد دیلم مبتکرروش "یوگودیوگا" ونویســنده کتاب "دانسته های
پنهان" که ســال های زیادی درایران به عنوان مربی بدنســازی و کشتی
فرنگی و یوگا مشغول به کاربوده است ،ضمن مصاحبه ای که مجله دانش
یوگا با ایشان ترتیب داده ،روش ابداعی خود را توضیح می دهد:
لطفا خودتان را معرفی کنید تا خوانندگان مجله بیشتر با شما
اشنا شوند؟
من محمدجواد دیلم ،متولد سال ، 1358فوق لیسانس تربیت بدنی وعلوم
ورزشی ،عضوهیئت علمی دانشگاه ازاد و مربی بدنسازی تیم ملی کشتی
در ایران ،حدود 10سال است که در کشورسوئد زندگی می کنم و به عنوان
معلم ورزش دراســتخدام رسمی اموزش وپرورش سوئد هستم .همچنین
به عنوان مربی و طراح تمرین در باشــگاه های اس.تی .سی ۱مشغول به
کار هســتم 28 .سال ســابقه تمرینی ورزش های رزمی و بدنسازی دارم
و اشــنایی من با یوگا از همان زمان شروع شــده است .همیشه در کنار
برنامه های ورزشی ام به طراحی حرکات یوگا نیز مشغول بوده ام و همچنین
با روش های ان.ال.پی ۲وایی.اف.تی ۳وعشق درمانی اشنا هستم.
شما کتابی با نام "دانسته های پنهان" نوشته اید ،درباره این کتاب
وانگیزه تان برای نوشتن ان توضیح می دهید؟
چند دلیل برای نوشــتن کتاب "دانســته های پنهان" وجود دارد؛ درابتدا
قصد داشــتم که کتابی ازتجربیات ،خاطرات و صحبت های برادر مرحومم
مهندس که در ســال 1389و در ســن 42سالگی در حین بازی فوتبال
سکته کردند بنویسم .کم کم مســیر نوشته های کتاب به سمت و سوی
فلسفه ی کالســیک و مدرن کشیده شد .مطالب ونوشته هایم نیاز به یک
منبع قوی داشتند وبرای همین از ایات قران کمک گرفتم .کتاب ترکیبی
شــد ازخاطرات ،افکارو رویاهایم که رنگی فلسفی وعرفانی دارد و خود به
خود درمسیراشعار موالنا قرارگرفت .ارتباط بین شمس و موالنا ،رابطه بین
مرید و مرادی اســت که من را به یاد رابطه خود وبرادرم می اندازد .ارتباط
من با برادرم در خواب صورت می گیرد ،درکتاب راجع به انواع خواب توضیح
داده ام که چگونه بعد ازمرگ ،همچنان دراین دنیا حضورداریم و به زندگی
ادامه می دهیم .من این کتاب را به این منظورنوشــتم که در خانه هرکس
جایی برای خود باز کند و کتابی باشد مربوط به روح و جسم .با مطالعه
یک صفحه از این کتاب در روز ،فرد می تواند یک یا دو ایه ازقران را بخواند
و با دید بازتری بر روی مفاهیم ان تعمق کند.
روش ابداعی شما به نام یوگودیوگا چیست و به چه صورتی انجام
می شود؟
زمان تمرین یوگودیوگا دو دقیقه است .در حال حاضر در باشگاه های سوئد
این تمرینات را انجام می دهیم و تاثیرات بســیار مثبت انرا برروی افراد به
طور اشکاری می بینیم .دور اول تمرین ها روی پای راست و دور دوم روی
پای چپ انجام می شود .سوالی که باعث شد به طراحی حرکات یوگودیوگا
بپــردازم این بود که چطور می توان در هــر زمان و هر مکان و موقعیتی
نمازبخوانیم؟ این تمرین ها برای همه قابل اجراء اســت و حتی خانم ها در
زمان قاعدگی می توانند انرا انجام بدهند.
دوتمرین برای یوگود طراحی کردم ،یکی یوگودیوگاست که در 10مرحله
انجام میشــود و دیگری فیتنس یوگاست که حدود 30دقیقه زمان الزم
52
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
دارد .جزئیات یوگودفیتنس را در جلد دوم کتابم اورده ام که البته هنوز به
فارسی ترجمه نشده است.
چه شد که نام یوگودیوگا را برای تمرینات خود انتخاب کردید؟
بعد از خواندن کتاب "کارافرین "۴اثر "اریک رایس "۵به این نتیجه رسیدم
که اســمی برای برنامه تمرینی انتخاب کنم که هم در اذهان خوب جای
بگیرد وهم تلفظ ان راحت باشد و خیلی هم طوالنی نباشد.
ایا نکته ی دیگری هست که بخواهید برای خوانندگان مجله شرح دهید؟
بلــه درباره موجــو .۶با مهندس نشســته بودیم و دربــاره روش تمرینی
یوگودفیتنس ۷صحبت می کردیم ،اینکه چطورمی توان در این رشــته به
باالترین درجه رســید؟ مهندس گفت :باالترین درجه در یوگود "موجو"
نام دارد .همه کســانی که یوگــود را تمرین می کنند می توانند به درجه
موجو برســند .اول اینکه در یوگود شخص تمایل بیشتری به گیاهخواری
پیــدا می کند .یکماه در ســال بطور کامل گیاهخوار می شــود و از تمام
پروتئین های حیوانی فاصله می گیرد .هرچه بیشتر گیاهخواری کند بیشتر
به موجو نزدیک می شــود .نکته دوم اینکه باید حداقل روزی ســه مرتبه
یوگودیوگا 8را تمرین کند .سوم اینکه روزی سه بار دندان ها را مسواک بزند
و بعد از هربار مســواک زدن بین دو تا چهار ساعت چیزی جز اب نخورد.
زمان کل تمرین 30دقیقه است به این ترتیب:
-1یوگودیوگا 2دقیقه
-2نرمش 3دقیقه
-3تمرینات رزمی 10دقیقه
-4استراحت 1دقیقه
-5تمرینات قدرتی با وزن بدن 10دقیقه
-6حرکات کششی و سرد کردن 3دقیقه
-7یوگودیوگا 2دقیقه(تمرینات کششی)
-8خواندن روزی یک صفحه از کتاب دانسته های پنهان
-9و روزی حداقل دو دقیقه سکوت ذهن داشته باشد.
پرســیدم مهندس روش های نفس گیری چطور باشــد و اینکه درهنگام
تمرینات روی چه چیزی تمرکزکنیم ؟ مهندس اعتقاد داشــت که نفس
گیری باید به روش یوگایی انجام شود .همچنین درهنگام تمرین یوگودیوگا
به خودت امیدواری بدهی و در پایان تمرین ذکر کنی:
"پروردگارا من را به قدم صدق داخل و به قدم صدق خارج گردان و به من
از جانب خود حجتی روشن ده و یار و مدد کارم باش".
سوره اسراء ایه 80
قسمتی از کتابم با نام "دانسته های پنهان"
انقباض فکری:
در ابتدا "افکارپریشــان" با ما رشد می کنند ،و بعد نوبت به "افکارمنفی"
می رسد ،در این مرحله احساس خوشبخت نبودن به سراغ ما امده است
که نتیجه ان اشتباه دیدن و قضاوت کردن است .در این مرحله "انقباض
فکری" شــروع خواهد شد .در نهایت گرفتار ظواهر و معانی شدن .تالش
برای خاموش کردن تفکرات و روزه فکری گرفتن ،نگران چالش ها نبودن.
تالش و فکر نکردن و باور به اینکه من کاره ای نیستم .به ارامش درونی و
بیرونی رسیدن و شاهد شدن....
با تشکر از وقتی که برای ما گذاشتید ،در ادامه با تمرین یوگودیوگا بیشتر
اشنا می شویم. صفحه 53
یوگودیوگا 9در ۲دقیقه
تحقیقا ت
زیــادی نشــان داده اســت که
فواید روانی و فیزیکی زیــادی در تمرینات
یوگا وجود دارد .یوگا می تواند سطح سالمتی شما را
افزایش دهد ،همچنین باعث افزایش قدرت ،انعطاف پذیری
و کاهش افسردگی گردد.
تمرینات یوگا باعث کاهش فشارخون ،کاهش استرس و باعث
بهتر شــدن هماهنگی عصبی و عضالنی ،تمرکز ،خواب و هضم غذا
نیز می شود.
این برنامه یوگا که مشاهده میکنید ترکیبی از ۵حرکت پرطرفدار
در یوگا میباشد که بصورت یک برنامه دایره ای طراحی شده است و .۳سالم به خورشید روی پای راست
در ۲ست اجرا میشود .دور اول روی پای راست و دور دوم روی روی پای راســت بایستید و پای سمت چپ خود را عقب اورده،
پای چپ ،هر دایره تمرینی حدود یک دقیقه زمان نیاز دارد کمی رو به جلو خم شوید .کمر را صاف کرده و دستانتان را کامال
بکشید .دستها و پاهای شما باید در یک راستا باشند ۵ .ثانیه مکث
و در مجموع دودقیقه می باشد .اگر بدنبال تاثیر بهتر
کنید ۳( .نفس عمیق).
و نتیجه بهتری از این برنامه هستید بجای ۲
ست ۴ست برنامه را اجرا کنید.
تمرینات یوگودیوگا را هرروز انجام دهید و ســعی کنید در سه
زمان صبح ،ظهر و شب تمرین کنید .تمام حرکات با تنفس عمیق
انجام میشوند .ست اول با پای راست انجام میشود:
.۱ایستادن اناتومیک
در حالت ایستاده دستها در کنار بدن قرار دارد و سر و صورت رو
به جلو میباشد ۵ .ثانیه مکث کنید ۳( .نفس عمیق)
.۴جنگوی روی پای راست
پای چپ خود را باال اورده و همزمان روی پای ســمت راســت
بایستید و دستانتان را موازی با زمین نگه دارید در این حالت پای
خــود را باال اورده و باال تنــه و بازوها را موازی با زمین قرار دهید.
ســتون فقرات را با ایجاد کشش در بازوها و پاهایتان صاف کنید.
نتیجه این عمل ایجاد کشش در دو قسمت بدن می باشد .کشش
در پاها و در بازوها .از شکم نفس بکشید و مواظب باشید که انتهای
ستون فقراتتان خم نشــود ۵ .ثانیه مکث کنید ۳(.نفس عمیق )
.۲ستاره روی پای راست
دستها کامال کشیده از طرفین باال می اید و در راستای شانه قرار
میگیرد و تمام وزن بدن روی پای راســت منتقل می شود و پای
چپ از بغل باال نگه داشته می شود ۲۰ .ثانیه در این حالت بمانید.
( ۱۰نفس عمیق)
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
53 صفحه 54
.۵حرکت بچه ،کشش پشت
زانو بزنید و بر روی پاهایتان بنشــینید ،به صورتی که پاشــنه
هایتان رو به بیرون باشــد ،پیشــانی خود را روی زمین بگزارید و
دســتانتان را باالی سر روی زمین قرار دهید ۵ .ثانیه مکث کنید.
( ۳نفس عمیق)
.۸سالم به خورشید روی پای چپ
روی پای چپ بایســتید و پای سمت راست خود را عقب اورده،
کمی رو به جلو خم شوید .کمر را صاف کرده و دستانتان را کامال
بکشید.دستها و پاهای شما باید در یک راستا باشد ۵ .ثانیه مکث
کنید ۳(.نفس عمیق)
ست دوم روی پای چپ انجام میشود
.۶ایستادن اناتومیک
در حالت ایستاده دستها در کنار بدن قرار دارد و سر و صورت رو
به جلو میباشد ۵ .ثانیه مکث کنید ( ۳نفس عمیق)
.۹جنگجو روی پای چپ
پای راســت خود را باال اورده و همزمان روی پای ســمت چپ
بایستید و دستانتان را موازی با زمین نگه دارید در این حالت پای
خــود را باال اورده و باال تنــه و بازوها را موازی با زمین قرار دهید.
ســتون فقرات را با ایجاد کشش در بازوها و پاهایتان صاف کنید.
نتیجه این عمل ایجاد کشش در دو قسمت بدن می باشد.کشش
در پاها و در بازوها .از شکم نفس بکشید و مواظب باشید که انتهای
ستون فقراتتان خم نشود ۵ .ثانیه مکث کنید ۳( .نفس عمیق )
.۷ستاره روی پای چپ
دستها کامال کشیده از طرفین باال می اید و در راستای شانه قرار
میگیرد و تمام وزن بدن روی پای چپ منتقل میشود و پای راست
از بغل باال نگه داشته می شود ۲۰ .ثانیه در این حالت بمانید۱۰( .
نفس عمیق)
54
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 55
.۱۰حرکت بچه ،کشش پشت
زانو بزنید و بر روی پاهایتان بنشینید ،بصورتی که پاشنه هایتان
رو به بیرون باشد ،پیشانی خود را روی زمین بگزارید و دستانتان را
باالی سر روی زمین قرار دهید ۵ .ثانیه مکث کنید۳( .نفس عمیق)
.۱۱حرکت موبیلیتی گردن و دستها (حرکت پایانی).
زانو بزنید و روی پاهایتان بنشــینید و دستها را روی ران ها قرار
دهید با کمری صاف ،در این تمرین یک حرکت ترکیبی بین گردن
و دستها انجام میشود.
در شروع تمرین ماهیچه های شکم را منقبض کنید و ۱۰ثانیه
( ۵نفس عمیق).
سرو صورت ۳بار به سمت چپ و راست حرکت میکند و همزمان
دستها باال و پایین حرکت میکند و در زمان حرکت حرکت سر ،سه
بار به ارامی دم و بازدم انجام میشود.
1-S.T.C
2-N.L.P
3-E.F.T
4-The lean start up
5-Eric Ries
6-Mojo
7-Ugood fitness
8-Ugood yoga
9-You good yoga or Ugoodyoga
قصه درخت؛ وریکشاسانا
فاطمه توازنی زاده
اموزش یوگا به کودکان می تواند با مثال یا داستانی کوتاه همراه باشد .تعریف داستان کمک می
کند تا کودکان ویا حتی بزرگساالن تمرین ها را بهتر یادگرفته و به خاطر بسپارند.
در اینجا ما وضعیت درخت یا وریکشاسانا را با یک داستان کوتاه به کودکان یاد می دهیم:
در یک باغ بزرگ پر از درختان میوه ،درختی که از بقیه ی درختان قویترومحکم تر بود وریشه های
ان تا اعماق زمین فرو رفته بود قرار داشت .هفته ها و ماهها و فصل های سال می امدند و می رفتند
و باد و باران و برف با تنه و ســاقه های درخت برخورد میکردند ،اما او همچنان استوار و برقرار سر
جای خود ایستاده بود .تا اینکه یک روز دختری مهربان او را دید و متوجه شد که با بقیه درختان
باغ فرق دارد .دختر مهربان از درخت پرسید ،رازتو چیست که اینقدرمحکم و با اراده ایستاده ای
وهیچ چیزباعث نمی شود که تعادلت را ازدست بدهی و تنه وساقه هایت اسیب ببینند و به زمین
بیفتی؟ درخت به او گفت :ابتدا مثل یک کوه محکم روی زمین بایست و بعد به نقطه ایی درمقابلت
نگاه کن و مثل سایر بچه ها این اسانا را انجام بده ،این اسانا هم نام من است؛ درخت یا وریکشاسانا.
برای اینکه بتوانی در این حالت بمانی ،باید حواست را جمع و روی یک نقطه درمقابل خود تمرکز
کنی .این کار باعث می شود که ذهنت ارام شده وتعادلت را حفظ کنی .این یعنی جسم وذهن تو
هردو در تعادل قرار میگیرند و به تو ارامش و قدرت می دهند.
اگر احســاس کردی در حین انجام اســانا زانویت درد گرفت اهســته به حالت اول برگرد وبه
بزرگترها هم بگو اگر ارتروز و یا واریس زانو دارند فقط در حد چند لحظه حرکت را انجام داده
وبعد ارام به وضعیت ایستاده برگردند.
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
55 صفحه 56
درباره فیلم:
فیلــم ســینمایی کوایــدان(ارواح) ،محصول
سال1965و ساخته ماساکی کوبایاشی 1کارگردان
معروف ژاپنی است .این فیلم توانسته جایزه ویژه
هیئت داوران جشنواره کن را از ان خود کند .مدت
فیلم 125دقیقه و رنگی است وشامل چهاراپیزود
می باشــد ،هراپیزود داســتانی جداگانه دارد که
از افســانه های کهن ژاپن اقتباس شده است .با
وجود اینکه بعضی از منتقدین فیلم کوایدان را در
رده ی فیلم های ترسناک قرارمی دهند ،با تعمق
در معانی داســتان ها می توان انرا جزو فیلم های
معناگــرا و ســینمای عرفانی قــراردارد .اینک
خالصه فیلم:
اپیزود اول ( سیه گیســو) -سامورایی فقیری
برای یافتن ثروت و شــهرت ،همســر مهربان و
باوفای خــود را ترک کــرده و با دخترمردی
ثروتمند ازدواج می کند .همسردوم بسیارمتکبر،
نامهربان و بدخلق است .پس ازسال ها زندگی با
او یک روز که سامورایی از اخالق بد همسردوم
به ســتوه امده بــود به یاد همســراول می افتد
ومی فهمد که چقدراورا دوست دارد و در کنارش
بسیارخوشبخت بوده است .تصمیم می گیرد قصر
را تــرک کند وپیش او بازگــردد .وقتی به خانه
سابقش می رسد ،می-بیند گرد وغباروعلف های
هرزهمه جا را پوشــانده ولی همسرش همچنان
مهربان ،مشغول کار با چرخ ریسیندگی است .زن
سینمایعرفانی
( نقد فیلم کوایدان)
1965 Kwaidan
نویسنده :شهال قاسمیان دستجردی
@shahla_gh
56
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
از امدن اوبسیار خوشحال می شود ومی گوید که
همه این سال ها منتظربازگشتش بوده ومی دانسته
که او روزی بازخواهد گشت .ان دونفرشبی رویایی
را سپری می کنند .صبح روز بعد سامورایی لحاف
را از روی همســرش کنار میزند تا به او صبح به
خیر بگوید اما به جای او اسکلت هایش را می بیند
با گیسوهایی به رنگ سفید! سامورایی وحشتزده
می شود ودرمیابد که شب گذشته شبح همسرش
را دیده واوســال ها پیش درانتظاربازگشــت وی
مرده است.
اپیــزود دوم( زن برفــی) -در یک روزســرد
زمستانی که برف ســنگینی همه جا را پوشانده
بود ،مردجوانی درراه گم شده و به کلبه ایی پناه
می برد .ناگهان زنی که سرتاپا از برف و یخ ساخته
شده وارد کلبه می شــود تا جان او را بگیرد .زن
برفی وقتی ترس ووحشت را درصورت مردجوان
می بینــد دلش به حال او می ســوزد ومی گوید:
"اگرقول بدهی به کســی نگویی کــه مرا دیده
ایی تورا نمی کشم ،ولی اگر راز من را فاش کنی
برگشته وجان تورا می گیرم" .مرد قول می دهد
که راز او را نگه دارد و در نتیجه زنده می ماند .در
فصل بهار ،زن زیبا ومهربانی وارد دهکده می شود
،مردجوان عاشق او شده و با هم ازدواج می کنند.
ان دو ســال ها به خوبی و خوشی با هم زندگی
کرده و صاحب فرزندانی می شوند .تا اینکه در یک
شب زمستانی درکلبه یشان کنار اتش نشسته و
صحبت می کردند ،مــرد ناگهان به یاد زن برفی
می افتد و ماجرا را برای همسرش تعریف می کند،
ولی وقتی ســرش را بلنــد می کند می بیند که
همسرش تبدیل به زن برفی شده است! می فهمد
که تمام این سالها با زن برفی زندگی می-کرده
است .زن می گوید به خاطر فرزندانشان جان او را
نمی گیرد ولی برای همیشه از انجا می رود و مرد
را درغم وحسرت بر جای می گذارد.
اپیزود سوم ( هویچی بی گوش) -راهب نابینایی
به نام هویچی که صدای زیبایی دارد و اشعارحماسی
را بسیارعالی می خواند درمعبدی زندگی می کند.
یک شب ،همه راهبان برای شرکت در مراسمی
رفته وهویچی را در معبد تنها گذاشــته بودند،
هویچی مشغول نواختن سازوخواندن یک سرود
حماسی می شود ،سرود درباره خانواده بزرگی بود
که سال ها پیش میزیســتند ،تمام افراد خانواده
توسط دشمنانشــان به طرز ناجوانمردانه ایی به
قتل رســیده بودند .درهمین هنگام مردی وارد
معبد میشود و از او میخواهد که همراه او رفته و
این اوازها را برای عده ایی که منتظرش هستند
بخواند .هویچی قبــول می کند و با اومی رود و
درازای خوانــدن اواز ،صندوقی پراز طال وجواهر
دریافت می کند .هویچی بــه انان قول می دهد صفحه 57
که هر شــب در همان ســاعت به انجــا رفته و
همان اشــعار را برایشــان بخواند .صبح روز بعد
ســایرراهبان که گنج را نزد او می بینند توضیح
می خواهنــد ،هویچی تمام ماجــرا را برای انها
تعریف می کند .رئیس راهبان می فهمد که پای
ارواح درمیان است و ان ارواح ،یحتمل متعلق به
همان خانواده ای هســتند که سال ها پیش قتل
عام شده بودند و حال از شنیدن سرود حماسی
درباره خود خرسند می گردند .راهب بزرگ برای
اینکه هویچی اســیبی نبیند به یکی از راهبان
دســتور می دهد تا کالم کتاب مقدس را با قلم و
مرکب روی تمام بدن هویچی بنویسد ،بدینوسیله
ارواح نمی توانندهویچی را ببینند و اگر او ساکت
بنشیند روح ها او را پیدا نکرده و برای همیشه از
انجا می روند .راهب این کار انجام می دهد ولی
فراموش میکند روی گوش های او دعا بنویســد.
هویچی با نوشته های روی بدنش ،از نظرروحی
که برای بردن او سر قرارامده بود غیرقابل روئیت
می شود ،اما روح می-تواند گوش های اورا ببیند،
زیرا دعایی رویشان نوشته نشده بود و برای تنبیه
وعهد شــکنی هویچی ،گوش های اورا کنده و با
خود می برد .هویچی از کار خود پشیمان می شود
واعتراف می کند که باید سرقول خود می مانده.
ارواح دیگرهرگز به انجا برنمی گردند ،اما هویچی
تصمیم می گیرد سر قول خود بماند و تا اخرعمر
ان اشــعار را می خواند بلکه تسلی خاطری برای
ارواح غمگین باشد.
اپیزود چهارم( در یک فنجان چای) یک مرد
سامورایی مسئول نگهبانی از یک دژ می شود .شب
هنگام چهار سامورایی می ایند و او را به مبارزه
می طلبند .سامورایی با انکه بسیار ورزیده و ماهر
بوده نمی تواند انها را شکست دهد چون انها روح
بودند و می توانستند به نقاط مختلفی پرواز کنند.
سامورایی پریشان می شود و در همه جا حتی در
فنجان چای صورت انها را می بیند .ســامورایی
برای نبرد نهایی با ان ارواح قرار می گذارد ...اپیزود
چهارم در حالی که بیننده منتظر پایان داستان
است نیمه کاره تمام می شود!...
نقد فیلم:
فیلم از چهارداستان مجزا تشکیل شده که وجه
مشترک همه انها وجود ارواح است .داستان هر
چهار فیلم درباره عهد و پیمان و رازداری اســت
وعواقبی که از پیمان شکنی ممکن است حاصل
شود .در اپیزود اول ،ظلمی که مرد سامورایی به
همسرش روا می دارد بسیار سخت و نابخشودنی
اســت ،در نتیجه مجازات سخت تری می بیند.
در داســتان دوم مــرد رازی را فاش می کند،
ولی عشق زیاد بین او و همسرش باعث می شود
درمجازاتــش تخفیف داده شــود و فرزندانش را
نگه دارد .در داســتان سوم هویچی به گناه خود
اعتراف می کند و می فهمد که باید به قول خود وفا
می کرده است ،او بعد از مجازات ،به عهد خود
وفا می کند .داســتان چهارم نیمه کاره می ماند،
شاید کارگردان می خواسته بیننده ی فیلم ،خود
را جای شخصیت اصلی داستان گذاشته و بفهمد
که او نیز باید به عهد و پیمان های خود وفا کند.
نمادها:
فیلم کوایدان سرشــارازنمادها است .طراحی
لباس و صحنه ها فوق العاده زیبا بوده و نقاشی های
قدیمــی ژاپنی را به یاد مــی اورند .رنگ امیزی
صحنه هــا و لباس ها و فضای فیلم ،نقش مهمی
را دررساندن مفهوم داســتان به تماشاگر بازی
می کنند .در ابتدای هراپیزود نام داستان توسط
راوی اعالم می شــود و صحنــه را مه های رنگی
می پوشــاند .به این وســیله ذهن بیننده برای
دریافت پیام و موضوع هراپیزود اماده می گردد.
برای مثال داستان اول سیه گیسو با مه های سیاه
رنگ شروع می شود .گیسوهای همسر مرد سیاه
بوده ولی درپایان اسکلت او را با موهای سپید می
بیند .اپیــزود دوم با مه های ابی رنگ اغاز می-
شود که تداعی برف و سرما را می کند .هنگامی
که مــرد ،راز زن برفی را برای همســرش بازگو
می کند رنگ های صحنه به طرز هوشمندانه ایی
ازرنگ های گرم که نماد عشــق ومحبت است به
رنگ های ســرد بدل میشوند و کنایه از این دارد
که شکســتن عهد و پیمان منجر به سرد شدن
رابطه ها می شود .در اپیزود سوم مه های قرمز در
اول داستان ظاهر می شوند که حکایتی خونین
و قتــل خانواده بی گناه را اعالم می کنند .اپیزود
چهارم با مه هایی به رنگ بنفش شروع می شود،
بنفش نماد رمز و راز اســت و داستان چهارم هم
نیمه کاره می ماند تا بیننــده به فکر فرو رود و
بخواهد خود نتیجه گیری کند.
عالوه بر رنگ هــا ،نمادهای دیگــری نیز در
فیلم وجود دارنــد .در اپیزود اول شــانه کردن
موها یکی از نمادهاســت .موهای همســر دوم
توســط خدمتکارانش شانه زده می شود ،مرد به
تماشــای او می پردازند و درعین حال همســر
اولش را به خاطــر می اورد که خود موهایش را
شــانه می کرد .ابتدا بیننده ممکن است تصور
کند که سیه گیسو ،همسردوم است و مرد او را
دوست دارد ،ولی با مقایسه او که همسراولش را
به خاطرمی اورد معلوم می شــود که مرد هنوز
همسر اولش را دوســت داشته و سیه گیسو در
واقع همان همسر اول است .چرخ نخ ریسی در
این داســتان نیز حکایت از گذر زمان و انتظار را
دارد .در اپیزود زن برفی ،در اسمان تصاویری از
چشم ها دیده می شوند که می تواند کنایه ازاین
باشــد که مرد جوان دائم زیر نظر است تا ببینند
ایا به عهد خود وفا می کند یا خیر؟ درداســتان
هویچی ،ارواح گوش های او را می برند زیرا سوگند
خود را نشــنیده گرفته اســت .دراپیزود چهارم،
فنجان چای می تواند نماد فال و اینده باشــد و
شــاید می خواهد بگوید اینده ما کامال بسته به
عمل خود مان دارد و می توانیم سرنوشت خود را
با عمل مان تعیین کنیم.
درباره کارگردان:
ماساکی کوبایاشــی 1916-1996کارگردان،
تهیــه کننده و نویســنده ی شــهیر ژاپنی ،در
دانشــگاه توکیو رشــته فلســفه خواند .اوبسیار
صلح جو و مهربان بود و اندیشــه های وی را می
تــوان به وضوح در اثارش دیــد .تمام فیلم های
کوبایاشی مضامینی فلسفی ،اخالقی واجتماعی
دارند .ازدیگرشــاهکارهای اومی توان فیلم های
"عصیان"" ،مهمانسرای شیطان" ،شورش یک
سامورایی" و "هاراگیری" را نام برد .او همچنین
در سال 1969به عنوان دارورنوزدهمین جشنواره
بین المللی فیلم برلین انتخاب شــد .فیلم های
"کوایــدان" و "هاراگیری" بــا دریافت جوایز
متعدد ،برای این فیلمســاز موفقیت و شــهرت
جهانی به همراه اوردند.
1-Masaki Kobayashi
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
57 صفحه 58
ذره را گر نبود همت عالی
نویسنده :اریا اصغری
(مربی بین المللی یوگا)
انگیزه شــعله روشــنی اســت برای حرکت،
حفظ و گسترش این شــعله نیاز به مراقبت دائم
دارد و ان تنها با تالش و کوشــش بسیار میسر
می شود .همانطور که بارها دیده و شنیده ایم ،عده
ای در کالس های یوگا از ناامید شــدن و کارساز
نبودن تالش برای پیشــبرد اهدافشان و اینکه در
میان راه انگیزه شــان خاموش شده و تالش شان
متوقف گشته است و نتوانستند تغییرات مثبت و
چشمگیری در خود ایجاد نمایند شکایت دارند.
مسلما اگر انگیزه کافی و امید ،عشق وعالقه و در
نهایت همتی بلند و عالی وجود داشته باشد ،در هر
شرایطی نتیجه مطلوب حاصل خواهد شد .به قول
حضرت حافظ:
ذره را گر نبود همت عالی حافظ
طالب چشمه خورشید درخشان نشود
که در این گفتار به ان خواهیم پرداخت ،در یوگا
با تالش بســیارو پس از تمرین چهار مرحله اول
از اشتانگایوگا پانجالی ماهاریشی وارد سه مرحله
بعدی ان شــده که پس از تالش بسیار و با همتی
عالی وارد مرحله هشتم میشویم .در این مرحله با
کل هســتی یکی شده وتمام وجود از شعله عشق
و اشتیاق اشباع میشود ،بطوریکه این اتش درون،
جســم ما را که ذره ای بیش نیست سوزانده وبه
خاکســتر تبدیل می نماید و خورشــید درخشان
درون با تمام قدرت خواهد درخشید.
بنا به فرموده سعدی شاعر بزرگ ایران زمین:
همت بلند دار که مردان روزگار
از همت بلند به جایی رسیده اند
در طول تاریخ ،بزرگان یوگا با تالشــی بی وقفه
و با اعتقاد و باور شــدید قلبی ،عشــق به شــیوه
زندگی یوگایــی ،دربرخی موارد حتی در وضعیت
58
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
یوگایی ،جســم خود را ترک نمــوده اند ،مانند
سوامی شیواناندا یا سوامی چیداناندا و دیگران...که
هنگام ترک جسم در وضعیت مراقبه قرار داشته
اند .مطالعه زندگی یوگی های بزرگ میتواند الهام
بخش بوده و باعث انگیزه و قدرت الزم شود.
همچنین معاشــرت با اشخاص باانگیزه و بلند
همت در زندگی ما بســیار موثر می باشــد .اگر
همــت ما درهرکاری با قدرت تشــخیص(ویوکا)
وعدم وابســتگی(وایراگا) و اگاهی همراه باشــد،
انرژی وانگیزه از بیــن نرفته بلکه در بعد معنوی
ســرمایه گذاری می شود و شــاهد اثرات ان در
اینده ،در جســم ،ذهن ،روح و روان خود خواهیم
بود .همت عالی به تالشی می گویند که همیشگی
است ،ممکن است ابتدا مختصر بوده ولی بمرور
متعادل و تثبیت شود .این درست نیست که یکروز
تالش بســیارکنیم و روز دیگــر هیچ ،بلکه رهرو
ان است که اهسته و پیوســته رود .پس همتی
همیشگی و پیوسته اســت که تبدیل به همتی
عالی می شود.
همانطور که دریوگا ســوترای پاتانجالی امده؛
جدایی جسم و ذهن از بیننده درون اتفاق می افتد
و ما را بسوی هدف عالی یوگا پیش میبرد که همانا
حفظ دائمی انگیزه و عشق و اشتیاق می باشد.
یکی از دالیلی که می تواند باعث خاموش شدن
انگیزه و از بین رفتن همت شود ،برداشتن نگاه از
خود ،و توجه به بیرون از خود می باشد ،و تصوری
که بوجود می اید ،دیگران می توانند و ما نه! یا در
بیرون خود باید دنبال خواسته هایمان باشیم که
اشتباه بزرگی ست ،بقول حافظ شیراز:
سالها دل طلب جام جم از ما می کرد
وانچه خود داشت زبیگانه تمنا می کرد
پس نگاه و توجه به خود و خودشناســی بوجود
اورنده همت بلند است.در مثالی دیگر از مرحله سوم
اشتانگا یوگای پاتانجالی ،مارا برای انجام مراقبه اماده
می سازد ،یعنی اســاناها که عموم یوگی ها با انها
اشنا هستند .ابتدا شروع به یادگیری ممکن است با
احساس درد و ناراحتی ،مقاومت و مانع تراشی ذهنی
برای ادامه ان مواجه شــویم که با تصمیم جدی ،با
داشتن انگیزه واشتیاق بوجود امدن اراده در نتیجه
استمرار در تمرین یا گماردن همتی استواروعالی،
باگذرزمان احساس درد ناشی از اساناها کمتر شده
و حضور ما در لحظه اکنون بیشترمی شود ومنجر
به پیشرفت ما درانجام اساناها می گردد.
ستون فقرات و مفاصل خشک را باتمرین و گرم
نمودن ،مانند اهنی که در کوره می برند منعطف و
نرم می نماید.
هــر کاری ابتدا با تصمیمی جــدی و باور قلبی
هدفمند و ســپس ایجاد عشق وعالقه شدید به ان
موضوع و تولید امید و انگیزه یعنی انرژی الزم برای
داشتن اراده ای محکم ،به بعد فیزیکی یعنی همتی
عالی تبدیل می شود و مارا در مسیر هدف که همانا
پیشرفت می باشد قرارمی دهد.
ســحرخیزی ،گیاهخواری ،حضور در کالسهای
یوگا ،انجــام تمرینات در منزل بــه صورت مرتب
ومنظــم و ...راه های موفقیتند .باانجام تمرین های
یوگا مانند اســاناها ،پرانایاما و...قدرت اراده تقویت
شده ،اعتماد بنفس باال رفته ما را اماده تالش برای
رسیدن به هدفی ارجمند و واال مینماید.
همانطور که بزرگان یوگا تاکید مینمایند؛ ارزش
هر یوگی به میزان انرژی قدرتمند حرکتی او بستگی
دارد که منجر به همت عالی میشــود .مثال در این
رابطه در قسمت ســوم نیاما یعنی تمرین تاپاس،
بواسطه ایجاد انرژی قدرتمند حرکتی ذخیره شده
در وجودمــان یا اصطالحا(اوجاس) کــه از قربانی
کــردن منیت کاذب مانند خشــم و شــهوت و...
بدست می اید ،انرا هدایت و تبدیل به همت عالی
نموده است.
در پایان با توجه به مطالب یاد شده تمرینی انجام
میدهیم:
چشــمان خود را بسته تمرکز و توجه مان را به
سمت کار یا ماموریتی در جهان هستی که ما را به
وجد می اورد و شدیدا خوشحال میکند هدایت می
کنیم .هدف به صورت انگیزه در وجودمان شعله ور
میشــود ،انگار ان ماموریت برای ما و ما برای انجام
ان افریده شده ایم .خود را در انجام ان هدف موفق
مــی بینیم و کامال انرا باور می کنیم .از این طریق
میتوانیم به خود و دیگران خدمت نماییم.
و این بیت از صائب را مد نظر خود قرار می دهیم:
همت بلند دار که با همت بلند
هر جا روی به توسن گردون سواره ای صفحه 59
فواید یوگا برای اقایان
واحد ترجمه
یوگا
چرا اکثراقایان بر ایــن باورند که به
نیاز ندارند؟
اکثراقایان بر این باورند که یوگا یک ورزش زنانه
اســت ،زیرا حرکات یوگا ارام و اهســته انجام می
شود و فاقد تحرک و سرعت شدید است .بسیاری
از مــردان حتی نمی داننــد در کالس های یوگا
دقیقا چه اتفاقی می افتد .ایا یوگا واقعا ورزشی کم
تحرک است و نیاز به سوزاندن کالری زیاد ندارد؟
ایا ورزشی پررمز و راز است و برای انجام یوگا باید
ظاهری شبیه به مرتاض های هندی پیدا کنند؟ اگر
این سواالت برای شما هم پیش امده با مطالعه این
مقاله می توانید تا حد زیادی به جواب انها برسید.
هفت فایــده انجــام تمرینــات یوگا
توسط اقایان
تحقیقات و تجربیات طی سالیان زیاد نشان داده
اند که یوگا ورزشــی بسیار مفید برای جسم ،روح
و ذهــن ،برای تمامی افراد از هــر جنس و در هر
سن اســت .انجام تمرینات یوگا فقط نیازمند یک
مت یوگا ،یک لبــاس راحت ،یک ذهن ازاد و یک
مربی خوب است .بسیاری از ورزشکاران و بدنسازان
حرفه ایی در کنــار ورزش اصلی و تخصصی خود
یوگا را هم انجام می دهند زیرا معتقدند یوگا به انها
تمرکز و ارامش کافی برای موفقیت درفعالیت های
جسمی و فکری و در تمام امور زندگی را می دهد.
در اینجا هفت فایده یوگا را ذکر می کنیم که معلوم
می دارد ورزش یوگا می تواند برای اقایان هم بسیار
سودمند باشد.
افزایش دامنه حرکتی
معموال افراد دامنه حرکتی را با انعطاف پذیری
بدن اشــتباه می گیرند .اما این دو از هم متفاوتند.
عضالت پشت پا ،کفل ها ،سینه و شانه ها از عضله
هایی سفت تشکیل شده اند که دارای محدودیت
در دامنه حرکتی خود هستند .کسانی که بدنسازی
انجــام می دهنــد می دانند که هــر چقدر دامنه
حرکتی انها کمتر باشد ،این عضله ها هم به همان
صورت محدود تــر عمل می کنند .برای مثال اگر
مفصل شانه ها سفت باشد و انعطاف کمی داشته
باشد ،عضالت سینه هم خوب کشیده نمی شوند و
در نتیجــه به خوبی فرم نمی گیرند و تقویت نمی
شوند .افزایش انعطاف پذیری بدن که در یوگا بسیار
روی ان کار می شود ،راه را برای حرکات کششی و
در نتیجه ساخته شدن و فرم دهی به عضالت بدن
هموار می کند.
بهبود تنفس و کاهش استرس
شــاید تا کنون به چگونگــی عمل تنفس خود
توجه نکرده باشــید و فکر کنید که کامال طبیعی
نفس می کشید .ولی با عمل به تمرینات یوگا که بر
کنترل دم و بازدم بخصوص در هنگام انجام حرکات
تاکید بسیار دارد ،متوجه می شوید که شیوه تنفس
صحیح کدام اســت .در یوگا به جای انکه تنفس
تندتر شود کندتر می شود .دم و بازدم های عمیق و
طوالنی ظرفیت ریه های شما را باال می برد و باعث
می شود اکسیژن بیشــتری وارد خون گردد .این
درست همان حس سرخوشی است که بعد از انجام
حرکات یوگا به انســان دســت می دهد و معموال
دوندگان بعد از مدتی دویدن ســریع و طوالنی ،به
ان دست پیدا می کنند.
یوگا استراحت فعال برایتان ایجاد می کند
تمام افراد نیاز دارند که ســاعاتی از شبانه روز و
همچنین روزهایی در هفته به خود استراحت دهند
تا بتوانند قوای از دست رفته خود را بازیابند .بدن
نیاز به اســتراحت دارد تا خود را ریکاوری کند .در
این مدت شخص باید از انجام فعالیت های سخت
دوری کند و به فعالیت های ســبک بپردازد .یوگا
یک گزینه مناســب برای اوقات فراقــت روزانه و
هفتگی است که در ضمن انجام ان می توان قوای
از دست رفته را باز یافت .یوگا تنها ورزشی است که
در حین انجام ان نه تنها بدن خسته نمی شود بلکه
استراحت داده و انرا بازسازی می کند.
تقویت عضالت و افزایش استقامت
تمرینات یوگا شامل حرکات کششی ،پیچشی،
خمشی و چرخشی است که تمام اینها در تقویت
عضالت و افزایش استقامت و فرم دهی بدن و نرم
شــدن و انعطلف پذیری مفصل ها بسیار موثرند.
حــرکات یوگا بــدن را وادار می کنند تا به جهات
مختلفی حرکت کرده که برایش تازگی دارد و عضله
هایش را با موقعیت های جدیدی اشــنا می کند.
یوگا می تواند از اسیب دیدگی های احتمالی که از
سایر ورزش ها یا فعالیت های دیگر بدن ناشی می
شوند جلوگیری کند ،این کار فقط با منعطف بودن
بدن و تقویت عضله ها امکان پذیر است.
بهبود تعادل
یــوگا عالوه بر منعطف ســازی و تقویت عضله
ها ،شامل حرکات تعادلی نیز هست .حرکت های
ایســتادن روی یک پا ،ایستادن روی سر و یا شانه
ها از حرکت های یوگا برای حفظ و ایجاد تعادل در
جسم و ذهن هستند .با انجام مداوم این تمرین ها
کم کم حــس برقراری تعادل در بدن افزایش پیدا
می کند و شخص می تواند تعادل خود را چه از نظر
جسمی و چه از نظر روحی در همه وقت حفظ کند.
افزایش سالمت عمومی بدن
تمام ورزش ها برای سالمتی مفیدند و در این امر
هیچ شکی نیست ،ولی تفاوت یوگا با سایر ورزش
ها در این است که سایر ورزش ها رفته رفته باعث
فرســایش بدن می شوند ،اما در مورد یوگا اینطور
نیست .حرکات یوگا به علت ارامش و نرمی حرکات
با اســتراحت توام است در نتیجه حالت فرسایشی
ندارد .یوگا به کاهش استرس ،کاهش قند و فشار
خون کمک کــرده و از بروز بســیاری از بیماری
های جسمی و روحی جلوگیری می کند .بیماری
های زیادی با انجام مستمر یوگا می توانند بهبود
حاصل کنند.
بهبود عملکرد جنسی
یوگا اســترس را کاهش داده و به داشتن خواب
بهتر کمک می کند .از انجا که اســترس از عوامل
بهم ریختگی هورمون های بدن از جمله هورمون
های جنسی می شود ،یوگا با کاهش دادن اضطراب
و اســترس باعث منظم کردن سطح هورمون ها و
ترشــح به اندازه و به موقع انها می شــود .افزایش
سرعت گردش خون یکی از فواید تمرینات یوگاست
که خود درایجاد تعادل بدن و عملکرد به موقع اندام
ها و هورمون ها نقش اساسی دارد.
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
59 صفحه 60
راهکارهایی برای مقابله با
سرماخوردگی و سرفه
برگردان :ناهید موسوی
@mahayogashop
ســرماخوردگی یــا زکام ،مشــکلی که عمومــا با
تغییرفصل گریبان گیران می شــویم چیزی نیست
جز واکنش طبیعــی بدن برای تخلیه ی الودگی
و مــواد زاید از طریق حفره هــای بینی .زمانیکه
سینوس ها از مایع مخاطی پر می شوند و تخلیه با
مشکل مواجه می شود ،بیماری مزمن شده و ایجاد
دردسر می کند.
نشانه ها:
عطسه ،ابریزش بینی ،ســردرد ،تب و موارد شبیه
به ان .در این مواقع به دلیل ناتوانی بدن در کنترل
تجزیه و تحلیل مواد گوارش دچار مشکل شده و
اشتها کاهش میابد در نتیجه احساس ضعف طبیعی
اســت و بیمار متوجه تغیر رنــگ مایعات مخاطی
بینی میشود.
عوامل:
ابین بیماری غالبا در مقابل تغیرات ناگهانی دما یا
فصل ســرما یا نوشیدن مایعات سرد پس از گرمی
نمود میابد .خشــکی فصلی و کم تحرکی و رژیم
غذایی نامناسب نیز به ان دامن میزند.
راهکارهای پیشنهادی یوگا:
.1سوترانتی و جاال نتی و کنجال کرایا :پاکسازی
بینی(عبور دادن اب نمک گرم از حفره بینی)
.2پرانایاما :تنفس عمیق-نادی شودان،کاپاال بهاتی،
بهاستریکا ،شیتالی پرانایام(تنفس با زبان لوله شده
که خنک کننده است)
.3یوگااســانا :پس از پاکسازی به روش های فوق
میتوان از تمرین های ســام بر خورشید ،پاسچی
موتان اسانا،کوناســانا ،اشتراسانا ،سوپتا واجر اسانا،
شاالباسانا ،دانور اســانا ،ساروانگاسانا ،ماتسیاسانا،
بهره برد.
.4تغیر مسیر تنفسی :تنفس از لوله ی راست بینی
.5در صورت امکان برای 3روز ،روزه داری کنید و
از غذای چرب و سرد و بستنی بپرهیزید و درمقابل
از نوشیدنی های درمانی گرم بهره بجویید.
.6انجام لینگا مودرا یا ســوریا مودرا برای مدت 48
دقیقه(ســوریا مودرا با فشردن انگشت شست روی
60
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بند دوم انگشــت حلقه انجام میشود .برای تمرین
غلبه اتش بر زمین و لینگا مودرا که انگشــتان دو
دست در هم قالب شده بجز انگشت شست دست
چپ که عمود نگه داشــته می شود و همان هدف
را دارد برای اطالعات بیشــتر بــه Aurwiki.com
رجوع کنید)
.7استنشــاق دود فلفــل ســیاه باعــث کاهش
سرماخوردگی مزمن میشود
.8خوردن 1/2ق پودر گشنیز و شکر زرد دور بار
در روز صبح و عصر
.9حل کردن مقدار کمی کافور و شــکر در اب و
مصرف 12-8ساعت یک بار
.10مصرف پودر کنجد سیاه و شکر قهوه ای
.11مصــرف اب پرتقــال در تابســتان و اب گرم
در زمستان
.12مصرف ســیب برای کاهــش ضعف اعصاب و
ابریزش بینی
300 .13گرم اب هویج مخلوط با 125گرم اسفناج
.14نوشیدن جوشانده 15گرم بادیان رومی 7+دانه
میخک +شکر زرد در نیم لیتر اب
.15نوشیدن اب لیمو گرم
.16خوردن میوه گواوا به مدت ســه روز(این میوه
بومی اســیا و در جنوب و شــمال ایران هم دیده
شــده .در گویش بومی جنوب به ان زیتون محلی
می گویند ،ظاهری شبیه به زیتون و داخل ان قرمز
رنگ شبیه انجیر است)
.17پیش از خواب اب گرم بنوشید
.18خوردن 12گرم عســل ســه بار در روز برای
درمان سرفه
.19برای درمان خروسک ،خرما مفید است
.20شربت نیشکر
.21شربتی از ترکیب نیشکر و دوگرم تربچه دوبار
در روز
نمونه ها توصیه شده بیشتر:
.1نوشــیدن اب ولرم با اندکی نمک از راه بینی
برای کاهش ابریزش بینی
.2نوشــیدن ترکیب پودر زنجبیل در شیر برای
سهولت تنفس در شب
.3نوشــیدن مخلوط شــیر گرم و یک قاشــق
زردچوبه و کمی فلفل
.4ســه قاشق شربت بنفشه و شربت ترکیبی از
تخم هندوانه ،فلفل ســفید ،تخم رازیانه ،تخم
خشــخاش تخم بنفشه 3،قاشق در روز برای سه
روز
.5استشــمام دود زردچوبه و شــکر به مدت ده
دقیقه با دهان وچشم بسته
.6جوشانده زنیان رومی 1قاشق در اب
.7ترکیب شکر زرد و زنجبیل
.8مصرف 4ساعت یکبار ابلیمو 1/2+ق نمک1+
قاشق عسل در اب جوش
.9دراز کشیدن بدون بالش
.10حمام افتاب اول صبح
.11اب هویج
.12شیر برنج با کره بز
.13شستشــوی پا در اب گرم پیش از خواب به
مدت 15-10دقیقه و پوشاندن زانو با حوله
.14نوشیدن 1/2قاشق زردچوبه ،شکر زرد و شیر
پیش از خواب
.15ترکیب سرشیر و چند دانه فلفل سیاه و شکر
زرد برای بهبود تراوشات مخاطی. صفحه 61
مراقبه ی سالک
نویسنده:تیک-نات-هان
1
ترجمه :چانگ فن
روزی؛ سالکی تصمیم گرفت که به تنهایی و به دور از معبد خود،
به مراقبه بپردازد .از اینرو ،ســوار قایقی شــد و پارو زد تا به وسط
دریاچه رسید .سپس چشمان خود را بست و شروع به مراقبه کرد.
پــس از چندین ســاعت مراقبه در ســکوت و ارامش و بدون
هیچگونه مزاحمی؛ ناگهــان متوجه برخورد قایق دیگری به قایق
خود شــد .راهب همچنان چشــمانش بســته بود ،ولی به خاطر
مزاحمی که به قایق او زده بود؛ در وجودش خشمی شعله ور شد.
او همراه با باز کردن چشمانش ،اماده بود که به مرد قایق رانی که
باعث بر هم زدن مراقبه و تمرکزش شده بود ،ناسزا بگوید.
ولی با باز کردن چشمانش؛ متوجه شد که قایق بدون سرنشین
است .کسی قایق را هدایت نمی کرد .تنها قایقی بود که در دریاچه
شناور و به طور اتفاقی با قایق او برخورد کرده بود .در همان لحظه،
راهب متوجه شــد که خشم در درون خودش النه کرده و دلیل و
جنبه ی بیرونی ندارد ،این اوست که برای بروز خشم خود ،نیاز به
منبع بیرونی دارد.
پس از ان ،هر زمانی که با افراد خشمگین مواجه و روبرو می شد،
تنها این نکته برایش یاداوری می شد:
« فردی که نســبت به او خشمگین می شویم ،تنها قایق خالی
است ،خشم در درون خودمان است».
هر کجا باد مرا ببرد
نویسنده:امبیکا
@soheilaa_samarghandi
دو فرقــه در دو معبد جداگانه زندگی می کردند .اســاتید این دو گروه چنان با هم
دشمن بودند که به پیروان خود سپرده بودند هرگز به معابد یکدیگر نروند .هر یک از
این اساتید شاگردانی کم سن و سال به عنوان خدمتکار داشتند .راهب بزرگ معبد اول
به شاگردش گفته بود :هرگز با شاگرد معبد دیگر هم کالم نشو ،انها ادم های خطرناکی
هستند .اما به هر حال یک روز انها یکدیگر را در جاده دیدند.
پسرک معبد اول از ان یکی پرسید :کجا می روی ؟ پسرک معبد دوم گفت :هر کجا
باد مرا ببرد .جوابی شگفت انگیز بود .پسر اول شرمنده و رنجیده شد چون نمی دانست
چطور پاسخش را بدهد .درمانده و عصبانی و با کمی احساس گناه با خودش گفت :
استادم گفته بود با این ها حرف نزن ،واقعا خطرناکند .این دیگر چه جوابی بود ؟ او
مرا تحقیر کرده است .بعد پیش استادش رفت و ماجرا را برای او تعریف کرد :متاسفم
که با او حرف زدم ,حق با شما بود انها ادم های عجیبی هستند .این چه جور جوابی
بود! من از او پرسیدم کجا می روی ؟ یک سوال ساده و معمولی ،می دانستم که به مغازه
می رود همانطور که من می رفتم اما او گفت هرکجا باد مرا ببرد!
اســتاد گفت :من به تو گفته بودم ولی تو گوش نکردی .حاال فردا دوباره در همان
مکان بایست .وقتی امد از او بپرس :کجا می روی ؟ خواهد گفت :هر کجا باد مرا ببرد.
بعد تو متفکرانه بگو :اگر باد نمی وزید چه ؟ انوقت چه میکردی ؟ پسرک کامال اماده
بود .تمام شب این جمالت را بارها و بارها تکرار کرده بود صبح روز بعد خیلی اماده به
محل موعود رفت و در همان نقطه ایســتاد تا پسردوم سررسید .خیلی خوشحال بود.
پسرک اول اکنون اماده بود تا به او نشان دهد چقدر داناست .بنابراین از او پرسید :کجا
می روی ؟ و منتظر ماند .اما پسر دوم گفت :می روم تا از مغازه سبزی بخرم.
تفسیر شما از این داستان کوتاه چیست ؟؟
*خواننــدگان عزیز ،می توانید تفســیر خودتان را از این داســتان برای صفحه ی
اینســتاگرام باالی صفحه ارسال کنید .به بهترین جواب جایزه ای تعلق خواهد گرفت.
در شماره بعدی جواب درســت ،به همراه بهترین جواب از سوی خوانندگان به چاپ
خواهد رسید.
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
61 صفحه 62
«یوگا و یافته های علمی جدید»
نویسنده« :مریم عرفانی فر»
جریان تنفس بازگو کننده حالت جسم
و ذهن ماســت .پرانایاما عبارت اســت از
هنــر تنفس که کنترل مطلوب و شــرایط
هماهنگ کننده را به ارمغان می اورد .دکتر
ای -ان ریج از بخارســت رمانی تحقیقات
قابل مالحظه ای را بر روی اثار تنفس انجام
داده اســت .او بر روی صدها بیمار مطالعه
و تحقیــق نمــوده و نتایج زیــر را مطرح
کرده است:
ً
افرادی که غالبا از سوراخ چپ بینی عمل
تنفس را انجام می دهند مستعد بیماری های
تنفسی مثل سینوزیت مزمن ،فقدان حس
بویایی ،شنوایی ،چشــایی بوده و عمدتاً از
التهاب حنجره ،برونشیت مزمن و ورم لوزه
در رنج هستند.
افرادی که از سوراخ چپ بینی عمل تنفس
را انجام می دهند از ضعف ذهنی ،مشکالت
معده ،ســردرد ،ضعف کبد و عملکرد قلب،
یبوســت ،زخم معده ،کولیتیس ،مشکالت
مربوط به اندام های تناسلی مانند بی نظمی
تخمدان هــا و کاهش شــور جنســی در
رنج هستند.
ً
افرادی که عمدتا از ســوراخ راست بینی
عمل تنفس را انجام می دهند ،مستعد فشار
خون باال می باشــند .با اصالح نقص بینی
می توان از بیماری های فوق خالص شد.
62
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
تحقیقات دکتر موتویاما مشــخص کرد اســت .اجنا در یوگا یعنی مرکز فرمان که
که تمامی تحقیقات پیرامون اثبات فلسفه با بزرگترین سیاره یعنی ژویتر برابری دارد،
یوگا و علم پزشکی می تواند سرنخ هایی را است .در زبان سانســکریت این منطقه به
پیرامون تشــخیص بیماری ها از نقطه نظر بریهاســپاتی معروف است .اجنا مهم ترین
چاکــرا بوده و یوگی ها تمرکز بر ان و تکرار
فلسفه یوگا بدهد.
مانترا را توصیه می کنند تا اجنا بیدار شود،
چاکراهــای بــدن و یافته هــای بقیه چاکراها به سادگی بیدار می شوند و هر
زمان که چاکرای اجنا بیدار شود دروازه های
علمی جدید
یوگی ها چاکراهایی را روی ستون فقرات ازادی (ازادی معنوی) گشوده خواهد شد.
تعیین محــل نموده بودند کــه اگر توجه دیگر چه گواهی الزم اســت تا نشان دهد
شــخص بر روی ان ها متمرکز می شــد و که علم به تازگی به دستاوردهای کهن یوگا
زمان قابــل مالحظه ای بر روی ان ها عمل رسیده است .اگر چاکرای اجنا در ابتدا بیدار
مراقبه صورت می گرفت منجر به تجربیات شــود مشــکالت خاصی ایجاد نمی شود و
ذهنی و جســمی می شــد .پس از هزاران دیگر چاکراها هم به راحتی بیدار می شوند.
تحقیق ،مکان چنین نقاطی تایید و تصدیق در اکثر مردم فقط چاکرای تحتانی شــان
شده است .اکنون با پیشرفت علم اناتومی و فعال اســت و چاکراهای فوقانی به صورت
عصب شناسی به تدریج غده ها و شبکه های غیرفعال اســت .به همیــن دلیل زندگی و
عصبــی متصل به نقــاط چاکراها در حال مرگ مردم عادی هماننــد زندگی حیوان
کشف اســت .دانشمندان کشف کردند که است .اگر شخصی به کمک تمرینات یوگا
با کنترل چنین چاکراهایی انسان می تواند چاکرای اجنا را بیدار کند ،زندگی معنوی یا
متابولیســم بدن را کنترل کند و در نتیجه فلسفی خواهد داشت و هدف زندگی برایش
شخصیت انســان قابل کنترل خواهد بود .روشن شــده و متمایل به کشف حقیقت
هزاران سال قبل زمانی که هیچ علمی وجود خواهد شد.
«برگرفتــه از کتاب کریا یوگا ،تالیف
نداشت یوگی ها مدعی بودند که ناحیه ای
میان ابروها وجود دارد که بسیار مهم است دکتر راویندراکومار ،ترجمه :محمد ممتازی،
چراکه چاکرای اجنا پشــت ان قرار گرفته رضا رامز». صفحه 63
اثراتپرانایامابرمغز
شراره محمد حسینی
@yoga.sharareh
پرانایاما ،یا گسترش پرانا یا نیروی حیات ،از طریق تمرینات پرانا نیگراها ،1یا
کنترل پرانا انجام می شود .این مقاله به بررسی روشهای مختلف تمارین پرانا
نیگراها می پردازد که در ابتدا به تغییر وضعیت فیزیولوژیکی مغز موجب می
شود و گفته می شود که پرانا را در محدوده ی چاکراها ۲یا مراکز معنوی بدن
انسان بیدار می کند .در مورد تاثیری که شیوه های پرانا نیگراها بر نویسنده
گذاشته است ،هم توضیح داده شده است .بررسی یک معاینه پزشکی از یک
فرد یوگی را نیز شــامل می شود ،که توانایی پرانایاما را در تاثیر بر فعالیت
مغزی یک فرد تایید می کند .نتیجه گیری می شود که شیوه های گسترده
ی پرانا نیگراها که منجر به پرانایاما می شود ،می تواند به طور قابل توجهی
بر جنبه های جسمی ،پرانیک ،روحی و روانی مغز انسان تاثیر بگذارد.
سوامی نیرانجاناندا ساراسواتی ۳پرانا یا نیروی حیاتی را چنین تعریف می
کند" :جوهر همه ی مخلوقات ،اشــکال اشــکار ،اعم از زنده یا بی جان ،
نیرویی که وجود ماده و عناصر را تعیین می کند ".پرانا نیگراها دســتکاری
تنفس برای کنترل پرانا اســت .زمانیکه به طــور منظم تمرین کنیم ،پرانا
نیگراها منجر به پرانایاما یا گسترش نیروی حیاتی می شود.
پرانایامــا ،کنترل اوپانا پراناســت (پرانای فرعی) کــه به هماهنگی بدن
فیزیولوژیکی و به بیدار شدن پرانا در چاکراها یا بدن معنوی منجر می شود.
هنگامی که پرانا در چاکراها بیدار شد ،پرانایاما اغاز می شود .اوج ان ،ادغام
نیروهای اپانا ،پرانا و ســامانا در چاکرای مانپیورا اســت که به نوبه ی خود
منجر به فعال شدن اودانا و ویانا پرانا می شود .هنگامی که پنج پرانا به طور
همزمان کار می کنند ،کندالینی (انرژی معنوی یا پتانسیل تکاملی) بیدار
می شود و روند درک خویشتن اغاز می شود.
پرانایاما به سه مرحله تقسیم می شود )1( :اگاهی از پرانا )2( ،پرانا نیگراها
و ( )3گســترش پرانا .خود پرانا نیز به تنهایی دو جنبه دارد .یکی از ان ها
پرانا شاکتی است که نیروی حیاتی است و از پنج پرانای فرعی تشکیل شده
است .دیگری ماناس یا چیت شاکتی ،نیروی ذهنی یا هوشیار ،که متمرکز
در مغز است .بدون پرانا ،جسم و روح مرده هستند .
دانش امروزی بیان می کند که ده ناحیه از مغز وجود دارد که ما در مرحله
کنونی تکامل خود فقط از یکی از انها اســتفاده می کنیم .استفاده از "90
دیگر شامل توزیع پرانا برای بیدار کردن این مناطق است .ضمیر ناخوداگاه و
رابطه ی ان با ضمیر خوداگاه در طول پرانایاما با ایجاد یک خط اتصال بین
خود ،در ناحیه ای از مغز به نام سیستم فعال کننده مشبک 4انجام می شود.
سیستم فعال کننده مشبک باعث تحریک سایر قسمتهای مغز می شود.
انسان فقط از طریق تنفس قادر است سیستم فعال کننده مشبک را تحت
تاثیر قرار دهد .هیچ فعالیت دیگری از سیستم عصبی خودمختار را نمی توان
با فعالیت اگاهانه ی انسان کنترل کرد .کنترل مغز از طریق سیستم فعال
کننده ی مشبک با استفاده از تنفس اگاهانه روشی است که با استفاده از ان
می توان سایر فعالیت های بدن مثل :ضربان قلب ،فشار خون ،گوارش ،دفع
و جــذب را کنترل کرد .بنابراین ،کنترل ضمیر ناخوداگاه از طریق فعالیت
اگاهانه ی پرانا نیگراها و سپس پرانایاما حاصل می شود.
در اینجــا ،چهــار تمرین پرانایامــا و تاثیرات انها بر روی مغز یا ســایر
قسمت های بدن انسان بررسی می شــود .این تمرینات بر اساس اهمیت
انهــا در تمرین یوگا و تاثیرگذاری انها بــر روی بدن فیزیولوژیکی و روانی
انتخاب می شوند.
کاپاالبهاتی
ون لیزبت 5اظهار داشت که کاپاالبهاتی بر گردش خون در مغز تاثیر می
گذارد .کاپاالبهاتی ظرفیت مغز را با توجه به ریتم تنفسی تغییر می دهد و از
این رو ،باعث افزایش خونرسانی به مغز می شود .میزان تنفس طبیعی شامل
18-12بار در دقیقه است ،در حالی که کاپاالبهاتی می تواند تا 120بار در
دقیقه را ایجاد کند ،که منجر به افزایش قابل توجه حجم کل خون در مغز
و در نتیجه باعث خونرسانی بیشتر به مغز می گردد.
مویرگ ها باز شده و سلول های مغزی مربوط به غدد اپی فیزو هیپوفیز
به میزان قابل توجهی تحریک می شــوند .منطقی است که نتیجه بگیریم
افزایش خونرسانی مغز با افزایش سطح پرانیک همراه است و توزیع یکنواخت
و هماهنگ پرانا را در بدن تضمین می کند.
ون لیزبــت این نتیجه گیری را به شــرح زیر تکمیل می کند" :همراه با
تسریع گردش خون در کل بدن ،این برانگیختگی مغز و در نتیجه سیستم
عصبی مرکزی ،ارتباطی خاص در بدن ایجاد می کند که باعث نیرو بخشیدن
و تقویت هر سلولی دربدن می شود".
کاپاالبهاتی نسبت تنفس خارجی به تنفس داخلی در یوگا کندالینی را به
یــک چهارم کاهش می دهد .این به نوبه خود کنترل تنفس را افزایش می
دهد ،ان را به حد مجاز می رساند و به طور چشمگیری بر دی اکسید کربن
،مواد شیمیایی ،اسید و مواد قلیایی در خون اثر می گذارد .دی اکسید کربن
محرک نفس کشــیدن در ریه ها و بدن است و بنابراین بدن به میزان دی
اکسید کربن بسیار حساس است.
هفته ی بعد به بررســی تنفــس های نادی شــودانا ،کومباکا و اوجایی
می پردازیم.
1روش های مختلف تمرینات تنفسی یوگا
2به مراکز انرژی در بدن انسان گفته می شود .چاکرا یا شاکرا در وجود هر موجود زنده ای قرار دارد
حتی گیاهان .این چاکراها منابع انرژیها به عبارتی جریان های حیات می باشند.
3-Swami Niranjanananda Saraswati
:)reticular activating system (RAS 4بخشی از مغز می باشد و درکنار ساقه مغز قرار دارد که وظیفه
ان این است تعیین کند شما بین اطالعات مختلفی که دریافت می کنید به کدامیک بیشتر توجه
کنید.
5-Van Lysbeth
دانش یوگا بهمن |1399شماره 146
63 صفحه 64
فرم اشتراک مجله دانش یوگا
نام و نام خانوادگی:
نشانی کامل پستی:
کد پستی یا صندوق پستی(حتما قید شود)
تلفن ثابت :
تلفن همراه:
شماره کارت مجله دانش یوگا ( بانک ملی):
6037991199530522
اشتراک شش ماهه 120000 :تومان
شماره واتساپ جهت ارسال اطالعات 09106714071
تمرینات عملی یوگا در باشگاه دانش یوگا
در سبک یوگای شیواناندا و اشتانگایوگا
بصورت انالین (نیمه خصوصی) و حضوری
تمرینات عملی یوگا
اموزش حرکات پیشرفته یوگا
جهت مربیان باسابقه و شرکت کنندگان در مسابقات یوگا
اموزش اشتانگا یوگا (مخصوص بانوان)
اموزش یوگا برای کودکان
اموزش تکنیک های تمرکز فکر برای رسیدن به ارامش
اموزش مبانی ایورودا
یوگا نیدرا
danesheyoga.com
instagram.com/danesheyoga
telegram.me/danesheyoga
facebook.com/yoga.knowledge
aparat.com/danesheyoga
88318189-88319054 صفحه 65