ماهنامه دانش یوگا شماره 145
ماهنامه دانش یوگا شماره 145
ماهنامه دانش یوگا شماره 145
فهرست
Contents
3
سرمقاله
4
سخن مد یرمسئول
7
راهنمایان بزرگ الئوتسه
8
سعاد ت ابد ی (کند الینی)
11
وضعیت پیچ ماهی
12
5اسانای یوگا برای (عشق و د وستی)
14
پرسش و پاسخ هایی د ر خصوص شاواسانا
15
کاتی چاکراسانا
16
ایورود ا (تمرینات عملی)
18
حرکات یوگا برای د رمان د یسک گرد ن
20
یوگا راهی به سوی سالمتی کامل شرح ذهن
22
همه چیز راجع به چرخ یوگا
25
چگونه با یوگا عاد ات غذایی خود را اصالح کنیم؟
26
پاکسازی د ر یوگا
28
یوگا؛ یار شما د ر خانه
30
ایستاد ن روی یک پا
یافتن سحر و افسون د ر نقصان می تواند همه ما را شفا د هد 31
34
4مرحله برای کمک به مد یریت احساسات تحمل ناپذیر
35
باگوا د ر فنگ شویی
36
مهند سی د رون
39
صند لی ات را تنظیم کن!
40
اخبار
41
سوترای هجد هم ساماد هی برتر
42
چالش های یک مربی یوگا
44
سینمای عرفانی
46
جرعه ایی از یک کتاب هنر ظریف بی خیالی
47
مد یتیشن با رنگ امیزی ماند اال
48
یک وعد ه غذای گیاهی
50
سیستم عصبی (قسمت پنجم)
52
پیالتس بهتر است یا یوگا؟
54
مود را د رمانی
56
د کترمانجونات استاد یوگا می گوید
57
تمرینات یوگانید را
58
مد یتیشن پیامد های سالمت عاطفی
60
چاکرا ها ،گرد ونه های انرژی
61
اروماتراپی
62
جایی برای شاد ی جاود انه
63
بیماری و عوامل بیماری زا
صاحب امتیاز و مد یر مسئول :سید عبد الحمید موحد ی نائینی
عضو انجمن مد یران مطبوعات
زیر نظر شورای سیاست گذاری
سرد بیر و سرپرست گروه مترجمان :شهال قاسمیان د ستجرد ی
مد یر اجرایی :رویا د اد جو
مد یر امور مالی :عبد المجید موحد ی نائینی
مشاور امور بین الملل :سید محمد مسعود موحد ی نائینی
مد یر امور هنری ،گرافیست و طراح روی جلد :سید محمد رضا موحد ی نائینی
روابط عمومی :سهیال موحد ی
حسابد ار :سمیه اخوان
تایپیست :مژگان مزروعی
سازمان اگهی ها :رابعه ربیعی
امور مشترکین و مسئول توزیع :رویا قاسمی
لیتوگرافی و چاپ :شرکت چاپ انتخاب رسانه (سالم)
سال هجد هم -د ی 1399
شماره 145
تولد حضرت عیسی مسیح و اغاز سال نو میالدی بر هموطنان خاصه مسیحیان ایرانی مبارکباد
از عزیزانی که مایل به همکاری با مجلۀ د انش یوگا هستند ،خواهشمند یم
مقاالت خود را به اد رس پست الکترونیکی مجله ارسال فرمایند .
تحریریۀ مجله د ر د خل ،تصرف و ویرایش مطالب ارسالی کام ً
ال ازاد است.
همکاران این شماره :پروانه قاسمیان د ستجرد ی ،مهتاب کالنتری،
ژیالحاتمی ،اید ا اللهیاری ،لعیانبی فر ،پری باباجی ،نســترن صافی،
معصومه (مینا) حســینی ،مریم عرفانی فر ،بهاره جعفری صمیم،
حامد رنگین کمان ،یاسمن رنگین کمان،امبیکا ،سوسن عبد الرضایی،
فائزه نوری ،ســهیالثمرقند ی ،تی تالی ،لیالخیراند یش ،چانگ فن،
سارا توحید ی ،ناهید موسوی ،عطیه عظیمی ،شیمالخان.
نشانی :شمال مید ان هفت تیر ،ابتد ای مفتح شمالی،خیابان مالیری پور ،خیابان
زیرک زاد ه ،نبش خیابان ارام ،پالک 16+1نبش پالک ۱۷
تماس با تحریریه:
تلفن88318189-88319054 :
تلگرام و واتساپ09902260640 :
تماس با سازمان اگهی ها88842667 :
کد پستی1575783113 :
info@danesheyoga.com
www.danesheyoga.com
@danesheyoga
/yoga.knowledge
تصویر روی جلد :اجراکنند ه ها :مریم احمد ی ،مریم فرهمند ،سپید ه بیک زاد ه
از کانون تخصصی یوگا سماع کرج
مکان انجام اسانا:کویر باران یزد ،اساناها :هانوماناسانا و سارونگاسانا صفحه 1
شماره 145
پنج اسانای یوگا برای روشن شد ن
قلبتان د ر روز های ولنتاین
روزولنتاین نزد یک اســت و چه چیزی بهترازاینکه با حرکات یوگا
روزعشق و د وستی را جشــن بگیریم؟ بازشد ن قفسه سینه ،شانه
ها وشــکم به ایجاد حســی خوب کمک می کند و باعث می شود
که د رد ها و غم های گذشته را کنار گذاشته واماد ه و پذیرای عشق
شوید .
یافتن سحروافسون د ر نقصان
می تواند همه ما را شفا د هد
اگربه د نبال زیبایی باشــید ،حتــی د ر د رد ،حتی د رعمیق ترین
فالکت ها یامثــا د رهمه گیــری جهانی ،قــد ری خواهید یافت
و د قت کرد ن مد اوم به زیبایی ،زند گی شما را تغییر خواهد د اد زیرا
چیزی مهم تر از توجه ما وجود ند ارد .ما واقعا فقط باید توجه کنیم،
بنابر این وقتی توجه خود را به جستجوی زیبایی معطوف می کنیم
بیشــتر به این نکته پی می بریم که چرا و چگونه هم اکنون اینجا
هستیم؟
صند لی ات را تنظیم کن!
به بهانه ی عوارض زیاد نشســتن و گســترش د رست نشستن د ر
پیشــگیری از بیماری های ستون فقرات و استخوانی 19 ،اکتبر روز
"جهانی صند لی ات را تنظیم کن" نام گذاری شــد ه است .هد ف از
نام گذاری این روز ،اشنایی با عوارض زیاد نشستن و بد قرار گرفتن
روی صند لی اســت .این د رحالی است که موضوع چنین روزی به
د لیل شیوع ویروس کرونا و د ورکاری میلیون ها نفر ازاهمیت ویژه
ای برخورد ار شد ه است
سینمای عرفانی
سینما یکی از پرمخاطب ترین و تاثیرگذارترین رسانه هاست ،لذا برای
بیان موضوعات معنوی و اخالقی وگسترش انها وسیله مناسبی است.
از این شماره قصد د اریم هر ماه به نقد و بررسی یکی از اثارارزشمند
ســینمای معنوی بپرد ازیم .این شماره اختصاص د ارد به نقد فیلم
"بهار ،تابســتان ،پاییز ،زمستان و...بهار" شــاهکار فیلم ساز کره ای
کیم کی د وک
12
31
39
44 صفحه 2
د رعصر یخبند ان ،هنگامی که سرتاســر کره زمین پوشید ه از یخ
و برف شد ه بود ،بســیاری از موجود ات و گونه های مختلف گیاهی
و جانوری که تاب و تحمل سر مای شد ید را ند اشتند نابود شد ند .
حیوانــات عظیم الجثه ایی مانند د ایناســور ها از بیــن رفتند ،ولی
موجود ات د یگری نیزبود ند که توانســتند خود را با شرایط جد ید
وفق د اد ه و ســازش پید ا کنند .بعضــی از جانوران مثل ماموت ها
کوچکتر گشته و تبد یل به فیل های امروزی شد ند تا به خاطر د اشتن
اند ام کوچکتر گرد ش خونشان سریعتر شد ه و زود تر گرم شوند .د ر
این بین انسان به خاطر د اشتن نیروی عقل و خرد توانست از جمله
موجود اتی باشــد که خود را با شرایط تازه وفق د هد و زند ه بماند .
او توانســت برای خود پوشاک و سرپناه تهیه کند و خود را با اتش
گرم نماید .
حد ود یکسال است که ویروس کرونا سراسر کره زمین و زند گی
تمام انســان ها و شاید موجود ات عالم را تحت تاثیر خود قرار د اد ه
است ،ولی انسان هوشمند می د اند که اگر عالقه مند به اد امه زند گی
بر روی این کره خاکی اســت باید اوضاع جد ید را بپذیرد و با تغییر
سبک زند گی خود این د وران سخت را هم پشت سر بگذارد .بسیاری
از مد رسه ها ،د انشــگاه ها و مراکز اموزشی انالین شد ند و مشاغل
د یگری هم خود را با د ورکاری سازش د اد ه اند .پذیرش و سازگاری
گاهی نتایج بهتری از جنگ وســتیز و ابراز نارضایتی واه وحسرت به
د نبال د ارد .د ر حقیقت تسلیم و رضایت از هر انچه د اریم و هرانچه
هرلحظه برایمان پیش می اید ،برگ برند ه و راز پیروزی بر مشکالت
وغلبه بر سختی هاست.
3 صفحه 3
چوروزگار نسازد ستیزه نتوان ربد
سید عبد الحمید موحد ی نائینی
جان لنــون(۱۹۴۰-۱۹۸۰م) از اعضا ی گــروه بیتل ها که د ر
د هه ی ۶۰میالد ی از جمله معروف ترین پد ید ه های موسیقی
جهان بود ند ،گفته است:
"زمانی که به مد رســه می رفتم از من پرسید ند :وقتی بزرگ
شوی می خواهی چه کاره شوی؟ من پاسخ د اد م :خوشحال ،ان ها
به من گفتند که مفهوم پرســش را متوجه نشد م و من به ان ها
گفتم این شما هستید که مفهوم زند گی را متوجه نشد ید ".
هر چند جان لنون انگلیســی د ر سن ۴۰ســالگی و د ر اوج
معروفیت به د ســت یکی از طرفد اررانش به ضرب گلوله کشته
شــد ،نمی توان حرف پر معنا و پر مغز او د ر ســنین کود کی را
فرامــوش کرد .تقریبا هیچ پد ر و ماد ری را ســراغ ند اریم که به
فرزند شان بگویند نمی خواهم تو بهترین باشی ،از بهترین ها پرهیز
4
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
کن ،فقط می خواهم خوشحال باشی ،اصال مهم نیست همیشه نمره
بیست بگیری ،جای ۲۰می توانی ۱۶بگیری اما از د وران مد رسه
و کود کی ات لذت ببر .این کود کان زمانی که رشــد می کنند و
افراد ی مثل من و شــما می-شوند و می شویم ،به د نبال پسوند
"ترین" هستند و هستیم ،شغل بهتر ،خانه بهتر ،د رامد بیشتر،
زند گی بهتر ....و همین باعث می شود از بود ن کنار عشق مان لذت
نبریم چون مد رک تحصیلی و پول توی جیب او کمتر از بسیاری
د یگر اســت .همچنین از خانه مان ،از شغل مان ،از د رامد مان ،از
خانواد ه و د وستانمان و....
تحت تاثیر اموزه های غلط ،بســیاری از مــا فقط به بهترین،
بیشــترین و باالترین چســبید ه ایم د ر نتیحه تبد یل شد ه ایم
به انسان هایی افســرد ه و همیشه ناالن .شاید بهتر است بگوییم صفحه 4
وقت ان اســت که د ر اموزه های غلط تجد ید نظر کنیم و تغییر
جهت بد هیم تا حد اقل اجازه ند هیم "ترین" د امن نســل های
بعد ی و بچه هایمان را بگیرد و ان ها را از خوشحالی و خوشبختی
د ور کند .
د اشتن نشاط و خوشحالی از جمله نعمت هایی است که خد اوند
به انسان اعطا کرد ه تا حد اکثر بهره را از زند گی اش ببرد و روزهای
زند گی را با ارامش سپری کند .ولی می بینیم این گونه نیست و
تعد اد روزهای تحمل رنج و ســختی بیشتر از روزهای شاد ی و
خوشحالی د ر طول عمر است .به عبارتی والد ین و مربیان د وران
کود کی ،کم و بیش راه لذت برد ن از زند گی را یاد مان ند اد ند .
از گرما می نالیم .از سرما فرار می کنیم .د ر جمع ،از شلوغی کالفه
می شویم و د ر خلوت ،از تنهایی بغض می کنیم .تمام هفته منتظر
رسید ن روز تعطیل هستیم و اخر هفته هم با بی حوصلگی غروب
جمعه را ســپری می کنیم ،ﻫﻤﯿﺸﻪ هم ﺩﺭﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺭﺳﯿﺪﻥ
ﺭﻭﺯﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﯼ ﺯﻧﺪﮔﯿﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺸﮑﯿﻞ می د اد ه
و ﻣﯿﺪﻫﻨﺪ :ﻣﺪﺭﺳﻪ ..ﺩ ﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ..ﮐﺎﺭ ..ﺣﺘﯽ ﺩــﺭﺳﻔﺮﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ
ﻣﯽ ﺍﻧﺪﯾﺸﯿﻢ ﺑﺪﻭﻥ ﻟﺬﺕ ﺍﺯ ﻣﺴﯿﺮ! ﻏﺎﻓﻞ ﺍﺯ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻫﻤﺎﻥ ﻟﺤﻈﺎﺗﯽ
است ﮐﻪ ﻣﯿﺨﻮﺍﺳﺘﯿﻢ ﺑﮕﺬﺭﺪ.
شخصی از خد ا پرسید :خوشبختی را کجا می توان یافت؟
خد ا فرمود :ان را د ر خواسته هایت جستجو کن و از من بخواه
تا به تو بد هم.
او با خود فکر کرد و گفت :اگر خانه ای بزرگ د اشتم ،بی گمان
خوشبخت بود م.
خد اوند به او خانه ای بزرگ عنایت فرمود .
د وباره او گفت :اگر پول فراوان د اشــتم ،یقیناً خوشحال ترین
مرد م بود م.
خد اوند به او پول فراوان عطا کرد .
…اگر…اگر…و اگر…
اینک همه چیز د اشت ،اما هنوز خوشبخت و خوشحال نبود !
از خد اوند پرسید :حاال همه چیز د ارم ،اما باز هم خوشحالی
را نیافتم.
خد اوند فرمود :بازهم بخواه.
او گفت :چه بخواهم؟ هر انچه را هست ،د ارم.
خد اوند فرمود ":قد ر د اشته هایت را بد ان و افسوس چیزهایی
که ند اری را مخور تا خوشبخت باشی ".اگر به این مسئله اعتقاد
د اشــته باشــیم که هر چیز د اریم از رحمت خد است و هر چه
ند اریم از حکمت اوســت خوشــبختیم .خوشبختی رسید ن به
خواسته ها نیست بلکه لذت برد ن از د اشته هاست .پس با عشق
باید از د اشته هایمان لذت ببریم.
د االیــی الما(۱۹۳۵م ) رهبر بود ائیان جهان که د ر عین حال
معلم د روس معنوی هم هست به مسئله خوشحالی و کلمه متضاد
ان رنج اشــاره می کند و می گوید ":همه ما یک ارزوی مشترک
د اریم ،همه می خواهیم شــاد و خوشــحال باشیم و هیچکس
نمی خواهد رنج بکشد .این ارزوی جهانی ،ما را به یکد یگر پیوند
می د هد .د ر مقاطعی از زند گی به این نتیجه می رسیم که مهم
نیست چقد ر د ریافت می کنیم ،مهم نیست چه تحصیالتی د اریم،
مهم نیســت خانه مان چه حد زیبا اســت ،هیچ کد ام از این ها
خوشحالی و خوشبختی نمی اورد ".
کریشنا مورتی (۱۸۹۵-۱۹۸۶م) از نظریه پرد ازان انقالب د رونی
انسان ،فیلسوف و متفکر هند ی هم خوشبختی را د ر شکرگذاری
نعمت هایی که انسان د ارد می د اند چه د نیا به کامش باشد یا
نباشد .او می گوید ":اگر مشکالت شما د ر زند گی به بزرگی یک
کشتی است ،فراموش نکنید نعمت هایتان به وسعت یک اقیانوس
است .خوشبختی از ان کسی است که شکرگذار باشد ،چه د نیا به
کامش باشد چه نباشد ،چه ان زمانی که گامی برند اشته ،خود
را د ر مقصــد می بیند .برای خوشــبختی بیاییم از همین امروز
شروع کنیم ،منتظر هیچ چیز عجیب و غریبی هم نباشیم ،روی پای
خود بایستیم و لحظه هایمان را زیباتر از همیشه بسازیم .هیچگاه
بخت و قســمت را هم بهانه نکنیم چرا که بنا به گفته ی اپیکتوس
(۵۵-۱۳۵م) فیلسوف معروف یونانی که می گوید ":ایمان د اشتن
به بخت و قسمت بد ترین نوع برد گی است ".اجازه ند هیم بهانه
های مختلف ما را فریب د هند ،برای رسید ن به قله باید صخره
های بلند ی را پشت سر گذاشت ،باید بر ترس های زیاد ی غلبه
کرد و با سختی های زیاد ی جنگید ،یاد مان نرود "اد م هایی که
از ارتفاع می ترسند هیچ وقت به قله نخواهند رسید ".
موالنا جالل الد ین محمد بلخی( ۵۸۶-۶۵۲ه ش) شاعر و عارف
بزرگ قرن هفتم هجری خوشــحالی و خوشــبختی را به گونه ای
تقسیم می کند با د ل و جان و د ر طول عمر باید پذیرفت و گرفت
و اسیرش کرد :
انکه به د ل اسیرمش د ر د ل و جان پذیرمش
گرچه گذشت عمر من باز ز سر بگیرمش
بیاییم با د قت به هر چیزی که موجب نشاط همیشگی می شود
توجه کنیم .خرید یک لباس نو برای یک یا د و روز ممکن اســت
برایمان تازگی د اشته باشد ،اما د یر یا زود جاذبه اش را از د ست
می د هد .
پس این موضوع که خوشحالی و خوشبختی با اند وختن د ارائی
حاصل می شود را از ذهنمان بیرون کنیم ،به این اند یشه کنیم که
خوشبختی واقعی زمانی است که بتوانیم علی رغم همه مشکالت
و سختی ها بخند یم و به زند گی لبخند بزنیم .مطلبی که ناپلئون
بناپارت (۱۷۶۹-۱۸۲۱م) نخســتین امپراطور فرانسه که د ر طول
۱۳سال حکومت د ر اوایل قرن نوزد هم میالد ی بخش عظیمی
از اروپــا را به تصرف خــود د ر اورد هم بــه ان اعتقاد د ارد ":
خوشبختی واقعی زمانی است که شخص بتواند از اعماق مشکالت
و بد بختی ها به زند گی لبخند بزند ".همانطور که تالش می کنیم
از لحظه لحظه عمرمان لذت ببریم .باید به این نکته توجه کنیم د ر
روزگاری کــه د ر ان زند گی می کنیم همه چیز را همان گونه که
هست باید بپذیریم و نباید به ستیز با ان برخیزیم .پذیرش از مهم
ترین عوامل شــاد ی و نشاط د رون است .مطلبی که استاد سخن
سعد ی شیراز ( ۶۰۶-۶۹۰ه ق) ان را این گونه زیبا بیان می کند :
چو روزگار نسازد ستیزه نتوان برد
ضرورت است که با روزگار د ر سازی
ویلیام جیمز (۱۸۴۲-۱۹۱۰م) روانشناس مشهور امریکایی هم به
این نکته اذعان د ارد و د ر خصوص اینکه خوشبختی زمانی اتفاق
می افتد که زند گی را همان گونه که هست باید بپذیریم تا اولین
قد م برای غلبه بر شکست را برد اشته باشیم می گوید ":پذیرش ان
چه که اتفاق افتاد ه اولین قد م برای غلبه بر نتایج شکست است".
دانش یوگا دی |1399شماره 145
5 صفحه 5
حواس مان جمع باشد خوشــبختی همیشه با سبک زند گی
مرتبط است ،برای شناخت از سبک زند گی د رست باید اگاهی مان
را گسترش د هیم ،با غلبه بر عقاید مان می توانیم چشم اند ازهای
جد ید ی را ببینیم و راه هایی که ما را به سمت خوشحالی و نشاط
د رون رهنمون می سازد طی کنیم.
اگر طالب خوشــحالی و خوشبختی هستیم باید یاد بگیریم از
همین حاال ذهن مان را بر همه ی ان چیزهایی که تاکنون متمرکز
کــرد ه بود یم تغییر د هیم و بقول ویــن د ایر(1940-2015م)
تاثیرگذارترین ســخنران انگیزشــی امریکایی و نویسند ه د ه ها
کتاب از جمله "چگونه شــخصیت ســالم تر بیابیم" که د ر سال
۱۹۷۶میالد ی ،ســی میلیون نسخه از ان فروش رفت ،به د رون
برویم که خوشــحالی و خوشبختی از د رون شروع می شود و به
جهان برون انتقال پید ا می کند ":راهی برای خوشــبختی وجود
ند ارد ،نشــاط د رون و شــاد بود ن خود راه است ،راهی که از
د رون شــما اغاز می شود و به یاری توانایی هایتان به جهان برون
تجلی می یابد ".
یاد مان نرود کسب ارامش و نشاط یک مسیر د یگر هم د ارد و
ان د اشتن افکار مثبت است .همواره منفی ها را باید کنار بگذاریم
و به مثبت ها توجه کنیم تا ارامشــی که به د نبالش هســتیم به
سراغمان بیاید .
فرد ریک نیچه (۱۸۴۴-۱۹۰۰م) فیلسوف ،جامعه شناس و شاعر
مشــهور المانی به زند گی و مد ت زمان کوتاه ان اشاره کرد ه و
اعتقاد د ارد زند گی ارزش ان را ند ارد خود مان را ازار د هیم.
او می گوید ":زند گــی هزار بار کوتاه تر از انســت که ما خود مان
را ازار د هیم ".پس حال که د انســتیم زند گی کوتاه است باید
د ر فرصت باقی ماند ه از لحظه ها اســتفاد ه کنیم و به ســمت و
سویی برویم که همواره خوشبختی و خوشحالی و نشاط د رون د ر
انجاســت .حافظ شیراز را هم که باید این پیام جاود انه اش را با
طال نوشت و د ر باالی سر د ر نصب کرد به همین مطلب اشاره و
اعتقاد د ارد هر وقت خوشی که د ست د هد باید مغتنم شمرد ،
چراکه کسی نمی د اند سرانجام کار چیست.
هر وقت خوش که د ست د هد مغتنم شمار
کس را وقوف نیست که انجام کار چیست
بیاییم از همه ی ابزارهایی که خوشحالی و خوشبختی را می تواند
نصیبمان کند اســتفاد ه کنیم و به سمت و سویی برویم که د ر
اخر پشیمان نشویم.
د ر فلسفه یوگا اعتقاد به اینست که د اشتن نشاط د رون زمانی
اســت که د ر لحظه حضور د اشته باشیم .همانطور که تیک نات
هان(1926م) راهب بود ایی و فعال صلح ویتنامی ســاکن پاریس
و نویسند ه ی بیش از صد جلد کتاب د ر خصوص صلح و عد م
و خشونت و ارامش و خوشــبختی بارها د ر کتاب هایش توصیه
کرد ه است ":موقعی که شما ظروف را می شوئید فقط همان کار را
بکنید .وقتی نگاهتان به صفحه ی کتاب است فقط ان را بخوانید ،
عاد ت ذهن ،مرور کرد ن انچه که ایند ه برای ما د ر نظر د ارد و
فکر کرد ن به وقایع گذشته است .این بد ان معناست که شما د ر
لحظه زند گی نمی کنید .برای شاد بود ن باید تمرین د ر لحظه
6
د انش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بود ن را انجام د هید ،لبخند بزنید .لبخند زد ن راه ســاد ه ای
اســت برای تغییر د اد ن د رون .برای شاد شد ن ،برای نشاط و
برای رسید ن به خوشبختی.
فراموش نکنید زند گی محد ود است ،فرد ا برای شما تضمین
نشد ه است ،زند گی ارزشمند است ،تمام و کمال زند گی کنید ".
ایمان د اشــته باشیم خوشــبختی د ر همین لحظه است .د ر
همین لحظه که مشغول خواند ن سخن مد یر مسئول شماره ۱۴۵
مجله هستید ،د ر همین لحظه تالش کنیم به چیز د یگری فکر
نکنیم و خوشحالی را برای خود مان خلق کنیم.
جورج برنارد شــاو (۱۹۵۶-۱۹۵۰م) نمایشنامه نویس معروف
ایرلند ی که اتفاقاً گیاهخوار هم بود ه عینا به همین نکته اشاره و
گفته است" :زند گی پید ا کرد ن خود تان نیست ،زند گی به وجود
اورد ن خود تان اســت .اگاه باشید که خوشحالی بطور سحرامیز
بوجود نمی اید بلکه از طریق خود تان ایجاد می شود و این شما
هستید که نشاط و خوشحالی و خوشبختی را می سازید ".
شمس الد ین محمد حافظ پا را از این هم فراتر گذاشته و ند ا
ســر می د هد که اگر د ر توانم بود د ست به کاری می زد م که
غصه سر اید :.
بر سر انم که گر ز د ست براید
د ست به کاری زنم که غصه سراید
و این بد ین معناســت :زمانی که غصه از یک د ر وارد شــود ،
نشاط و سرور از د ر د یگر خارج می شود .
با الهام از مطالب باال سخن را با گفته ی نغز و شیوای حکیم عمر
خیام نیشابوری ( ۴۴۰-۵۱۷ه ق ) شاعر ،عارف و ریاضید ان قرن
پنجم بــه پایان می بریم که اگاهانه اعتقاد د ارد حاصل عمر که
به اند ازه د می است باید شاد ی طلب کرد چراکه احوال جهان
خوابی و خیالی و فریبی بیش نیست.
شاد ی بطلب که حاصل عمر د می است
هر ذره خاک کیقباد ی و جمی است
احوال جهان و اصل این عمر که هست
خوابی و خیالی و فریبی و د می است
منابع:
کتاب یکشنبه ،یکشنبه خونین زندگی جان لنون محمد بیگی ،ناشر فصل پنجم
کتاب شادی اثر داالیی الما ،کتابراه
کتاب تعالیم کریشنا مورتی ،محمد جعفر مصفا ،نشر قطره
سخنان اپیکتوس ،اینترنت
موحد
مثنوی معنوی موالنا جالل الدین محمد بلخی به تصحیح محمد علی ّ
ناپلئون بناپارت ،محمد حکیمی ،انتشارات امیرکبیر
گلستان سعدی به اهتمام محمد علی فروغی
کتاب روانشناسی ویلیام جیمز حسین کیانی ،نشر دانژه
ارزوهای تحقق یافته ،دکتر علی پناهی ،انتشارات نسل نواندیش
این است انسان اثر فردریک نیچه ،دکتر سعید فیروزابادی
دیوان حافظ به تصحیح محمد قزوینی و دکتر قاسم غنی
کتاب راهنمایی بیداری معنوی ،سید عبدالحمید موحدی
هر گام ارامش است اثر تیک نات هان ،فریدون هرازی ،فرشید قهرمانی
انتشارات شهر کتاب
مجله شماره 69د انش یوگا (تیرماه )۱۳۹۳
کتاب پیلیمالیون اثر جورج برنارد شاو
کتاب رباعیات خیام صفحه 6
ه
فتم
راهنمایان بزرگ الئوتسه
نوشته :پروانه قاسمیان د ستجرد ی
نســیم صبحگاهی د ر میــان د رختان باغ می
پیچد ،د ود عود نیز هم ،د ود عود همراه با نسیم
د ر هوای پائیزی ،رقص کنان د ر هوا گسترد ه می
شود و به ماوا می رود ؛ من نیز هم به ماوای د رون
مــی روم ،به مرکز امن خــود و د ر انجا منتظرم،
د ر د رونم نجوایی است ،سوالی است؛ سالهای سال
زند گی کرد ه ام ،خاطراتم گویی نه چند ان د ور و
نه چند ان نزد یک ،همچون خواب؛ هم د ور و هم
نزد یک است.
د ر زمان ها و مکان هایی د ور و نزد یک ،د رد ها
و بیماری هایی را تجربه و پشــت سر گذاشته ام،
بد نم ضعیف و سپس تصفیه گرد ید ه و د وباره جان
تازه گرفته است .این چه حکمتی است؟
ازمایشی است بس عجیب ،بعد از د ورانی شاد و
سرخوش؛ ناگهان بیماری ،د رد و اند وهی پد ید ار
می گرد د ؛ انچه که تو را به چالش می کشــاند .
چالش برای چه؟ د رد و بیماری برای چیست؟ ایا
د ر د رد و رنج برای همگان؛ مساواتی هست؟ انچه
بر من گذشته ،ایا بر د یگران نیز می گذرد ؟ یا تنها
برای عد ه ی معد ود ی رخ می د هد ؟
استاد :من نیز از تو می پرسم :ایا همگان یک راه
را پیمود ه اند و بر ازمود نی های پیشین فائق شد ه
اند ؟ ایا جهان برای همگان به یک گونه است؟ ایا
برای هر کســی جهانی جد اگانه است و یا همگی
د ر یک جهان حضور د ارند ؟ ایا حضور د ر جهان
مجازی اســت و یا حقیقی؟ چگونه شــاگرد ی از
استاد ی از چرائی ازمون سوال می کند ؟
د ر د رون نه امری د ور است و نه نزد یک ،معیاری
برای اند ازه گیری مکان حقیقی وجود ند ارد .
د ر د رون نــه زمانی قد یم اســت و نه جد ید ،
اسلوبی برای سنجش زمان حقیقی موجود نیست.
جهان تجسم سه چیز است؛ روح ،ذهن و جسم،
و ازمونی د ر میان اســت .این سه؛ گرچه د ر کنار
هم هستند ؛ همچون مبارزان؛ د ائم د ر حال امتحان
کرد ن ،د ر حال سنجش مقاومت ،شکیبایی ،صبر و
توان جسمی و روحی یکد یگرند .
می پرســی؛ چراچنین اســت؟ د رد و بیماری
برای چیست؟
این تنها ازمونیست بین جسم ،ذهن و روح .روح
اد می د ر مسند استاد ی است و جسم او؛ شاگرد ،
و د ر این میان ،ذهن قد رتمند ولی مزاحم ارتباط
ان د و است .اســتاد توان شاگرد را می ازماید و
شــاگرد ی که ضعیف و ناتوان است؛ یارای مقابله
با ان را ند ارد .اگر حد و توانت کم اســت؛ ازمونی
بزرگ را نشــاید ،از ازمون خارج شو ،تا زمانی که
د وباره اماد ه برای ازمونی د یگر گرد ی .اگر سختی
این ازمون را پذیرا هســتی؛ پــس توان تو عظیم
است .توان گذشتن از امتحانی سخت را شاگرد ی
توانمنــد باید .با امری که د ر پیش روی توســت؛
نجنگ ،همه چیز برای رشــد و برای رســید ن به
اگاهی ،به شکیبایی و تعالی توست.
با نجنگید ن اســت که به صلح میرسی ،جنگ
تنها ذهن را شاد مان می کند ،ذهنی که از جد ایی
روح و جسم شاد مان می شود .جسمت را با روحت
همســو کن ،د ر این هنگام د یگر ذهــن را یارای
د خالت نیست.
د ر جهان تنها تو هستی ،د یگری د ر این جهان
نیست .د رد و رنج د ر د یگری نیز از ان توست ،جد ا
از خود ان را جستجو نکن.
اگر د رد ی د ید ی ،د ر تو وجود د ارد ،اگر شاد ی
و خوشی د ر د یگری مشــاهد ه کرد ی ،ان شاد ی
و خوشی د ر توســت .تنها با رفتن به د رون این را
د ر می یابی ،با چشم برون ان را نتوان د ید ،چشم
د رون را بگشــا و به ماوای خود قد م برد ار .د ر ان
حال می بینی که با رفتن به د رون ،جســم نیز از
میان می رود ،تنها روح می ماند و روح هیچ نیست
جز جهان مطلق
جهان مطلق چیســت؟ جهانی کــه د ر ان تنها
نیســتی می ماند و چرا نیستی؟ چون همه چیز از
نیست بوجود امد ه است.
ســکنی گزید ه ام د ر د رون و مــاوای خود ،به
د رد ها فکر می کنم ،به رنج ها ،سختی ها ،بیماری
هــا ،هیچ یک را بد نمی د انم ،هیچ یک را مجازات
نمی بینم ،تنها نظاره می کنم ،با نظاره کرد ن ،تمام
رنج و سختی به سرور و نشاط تبد یل می شود ،د رد
معنایی د گر پید ا می کند ،د یگر نمی توان اسمش
را د رد گذاشت.
به بیماری نظاره می کنم ،به رنج نظاره می کنم،
مشقت و سختی را تنها د ر سکوت نظاره گر هستم.
بــا د ید ن د رد ،د رد از میان مــی رود ،با پذیرا
شد ن بیماری؛ چیزی از ان باقی نمی ماند ،نشانی
نمی یابم ،د رد ی نیست ،رنج و بیماری نماند ه است.
ازمون را د ر بی عملی طی می کنم .بی هیچ سختی
و فشــاری از ان گذر می کنــم .گویی ذهن خالی
شد ه و د یگر مرزی از زمان و مکان نماند ه است .د ر
جهان د رونم تنها د ر هیچ غوطه ورم .اری د ر عین
سکون؛ د ر جریان سرور و شاد ی د ر حرکتم .قایق
د رونم بی هیچ مقاومتی د ر اقیانوس شاد ی و روح
بزرگ د ر حرکت است.
د ر مرکز د رون نشســته ام ،د ر صلح و ارامشی
مطلق ،بوی عود با یاری نســیم؛ تمام فضای باغ را
د ر بر گرفته،
د ود عود رقص کنان د ر هوا و نسیم امیخته ،به
د ود نگاه می کنم ،د ر نسیم محو می شوم،
اکنون نسیمی خوشبو هستم ،اینست رهایی از
د رد و رنج ،اینست نهایت سرور و شاد مانی
ام ،شانتی ،ام
دانش یوگا دی |1399شماره 145
7 صفحه 7
سعاد ت ابد ی
کند الینی
۱
نویسند ه :سوامی شیواناند ا
برگرد ان :واحد ترجمه
د رپشــت تمام اعمال ،پسزمینه ایی اســتوارقرارد ارد ،د رپشت هر انرژی،
اگاهی وخرد ،ود ر پشت شاکتی( ۲خلقت) هم شیوا( ۳خد اوند ) جای د ارد .
شاکتی خود د ارای د و قطب ونمود است؛ قطب ایستا وقطب پویا .نمی توان
شــاکتی را تنها د ر شکل ایســتا یا پویای ان د اشت ،شــکل پویا وایستا به
طورهمزمان عمل می کنند ،د رست مانند قطب های اهن ربا.
شــاکتی کیهانی به صورت انرژی کند الینی و پرانا د ر بد ن انسان اشکار
می شود .کند الینی همان پشتیبان ونگه د ارند ه برای نیروهای یوپای پرانایی
است .انسان یک جهان کوچک یا "براهماند ا کوشود را "4است ،هرانچه د رعالم
وجود د ارد د رد رون انســان نیزهســت .تمام چیزهایی که د ر عالم بیرون
می بینیم اعم از کوه ها ،د ریاچه ها ،تمام عناصر و ...د ر بد ن انســان هم یافت
می شوند .همه تاتواس ۵و لوکاس 6د ر بد ن انسان وجود د ارند .تمام خلقت
وهمچنین خد اوند د ر د رون انسان جای د ارند .
د ر بــد ن انســان ،جایگاه اتصــال با خد اونــد د ر چاکرای ساهســرارا
یعنــی د ر تاج ســرقرار د ارد و جایگاه انرژی کند الینی د ر انتهای ســتون
فقرات و د ر چاکرای موالد هاراســت .موالد هارا به معنی پشــتیبان یا ریشه
کند الینی اســت وکند الینی نیرویی است که کل بد ن و حرکت پرانیک انرا
حمایت می کند .
طبیعتکند الینی
کند الینی یا انرژی اولیه به شکل بالقوه د ر چاکرای موالد هارا ساکن است.
کند الینی مانند نیروی الکتریسیته و اتشی پنهانی د ر د رون افراد قرار د ارد ،
و نیروی اصلی حمایتگرتمام اند ام هاست .کند الینی را می توان به بخارتشبیه
کرد ،انرژی مارپیچی که انرا به ماری چمبره زد ه توصیف می کنند .کند الینی
انرژی ماد ی مثل الکتریسیته یا مغناطیس نیست بلکه یک نیروی بالقوه معنوی
والهی است ،اود ر حقیقت شکلی ند ارد .ذهن تمایل د ارد شکلی عمد ه برای
ان قائل شــود ولی کند الینی انرژی ظریف و بی شکلی است .به کند الینی
بوجانگینی ۷یا قد رت مار هم می گویند .می توان برای ان شکلی حلزونی تصور
کرد که د ر بد ن یک یوگی بازشد ه و صعود پید ا می کند .
د رکند الینی یوگا ،خلقت و تقویت کرد ن شاکتی د رکل بد ن بوسیله اتحاد
واتصال با خد اوند حاصل می شود .انرژی کند الینی نیرویی مونث است که
با نیروی خد اوند که نیرویی مذکراست اتصال پید ا می کند .این اتصال د ر
چاکرای ساهســرارا رخ د اد ه و د رنتیجه ان فرد به حالت ساماد هی ابد ی
8
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
می رسد و ازشهد جاود انگی می نوشد .کند الینی د انشی حقیقی است که به
ان الیایوگا 8هم می گویند .
10
ناد ی ها 9و چاکراها
د اشتن اگاهی ازجزئیات ناد ی ها وچاکراها برای همه پرتوجویان کند الینی
یوگا الزم است .بد ن فیزیکی مطابق با بد ن اختری شکل گرفته است .بد ن
فیزیکی شــبیه به اب است ولی شکلی متراکم و منسجم د ارد .بد ن اختری
مانند بخار یا مه است و شکلی ظریف ولطیف د ارد .بد ن یا کالبد اختری یا
سوکشام شاریر 11د اخل بد ن فیزیکی قرارد ارد .د ر عین حال کالبد ماد ی
یا جسم فیزیکی نمی تواند هیچ کاری را بد ون د خالت کالبد اختری انجام
د هد .هرنقطه از بد ن فیزیکی نقطه ایی منطبق برروی کالبد اختری د ارد .
ناد ی ها کانال های انرژی هســتند د رکالبد اختری که د ر د رون خود
انرژی ظریف یــا پرانا را حمل می کنند .پرانا د رون ناد ی ها جریان د ارد و
د رون کالبد اختــری حرکت می کند .ناد ی ها و پرانا مانند کالبد اختری،
ماد ی نیســتند د ر نتیجه با چشمان فیزیکی د ید ه نمی شوند وهمچنین
د ر ازمایشــگاه های تجربی نمی توان انها را تجزیه و تحلیل نمود .ناد ی ها با
رشته های عصبی جسمانی فرق د ارند و شبیه سرخرگ ها و شریان ها نیستند .
بد ن اختری شامل تعد اد بی شماری ناد ی است ،د رست مانند د رخت
اشــواتا ۱۲که نمی توان برگ های انرا شمرد .کالبد اختری هم از هزاران رشته
نامرئی تشکیل شد ه که همگی از کند ا ۱۳سرچشمه می گیرند .کند ا مثل یک
المپ است که ریشه تمام ناد ی-هاست .جایگاه کند ا د وانگشت باالترازمقعد
و د وانگشت پایین تراز اند ام های تناسلی است .کند ا شکلی تخم مرغی د ارد
و پهنای ان حد ود چهارانگشت بسته است.
72هزار ناد ی از کند ا منشــعب می شوند .کند ا د ر مرکز کالبد اختری
واقع شد ه است .می توان انرا به محل اتصال د م اسب تشبیه کرد که تارهای
نازک ناد ی از ان بیرون می ایند .ازتمام ناد ی هایی که از کند ا بیرون می ایند
سه ناد ی مهم ترهستند به نام-های اید اند ی ،پینگاالناد ی و سوشومناناد ی.
سوشومنا حکم ریاست بر ســایر ناد ی ها را د ارد .سوشومناناد ی از چاکرای صفحه 8
موالد هارا شروع شد ه و تا مالج سر یعنی چاکرای ساهسرارا اد امه میابد ،لذا
طوالنی ترین ناد ی بد ن است .بقیه ناد ی ها پیرو سوشومناهستند .
اناتومی غربی پذیرفته که یک کانال مرکزی د رنخاع وجود د ارد و د ران
نیروی هسته یعنی مایع سفید وخاکستری نخاع یا مغزحرام واقع شد ه است.
د ر کالبد اختری سوشومناناد ی د رست منطبق با ستون مهره ها و به رنگ
قرمزاتشین است .د ر کنارسوشــومنا ،ناد ی د یگری به نام واجرا( ۱۴الماس)
وجود د ارد که مثل خورشید می د رخشد و کیفیتی راجاسیک د ارد .د ر
کنار واجراناد ی ،نــاد ی د یگری قرارد ارد به نام چیترا ۱۵ناد ی که طبیعتی
ساتویک د اشــته ورنگ ان کمرنگ است .همراه چیترا ،ناد ی د یگری به نام
براهماناد ی هست که وقتی کند الینی بید ار می شود از این کانال به سمت
باال یعنی چاکرای ساهسرارا حرکت می کند .بر روی کانال مرکزی ،شش چاکرا
به شکل گل های نیلوفرقرارد ارند .چاکراها شبکه های پیچید ه ایی هستند که
پرانا د ر انها به صورت چرخشی حرکت می کند .تمام اعمال و وظایف بد ن ما
زیرنظر چاکراها انجام می شوند .چاکراها را می توان مراکزظریف انرژی حیاتی
نامید .انها مراکز چایتانیا ۱۶یعنی اگاهی وخرد هســتند .چاکراها نیز د رون
کالبد اختری جای د ارند .کالبد اختری جاود انی است و حتی بعد از مرگ
و متالشی شد ن بد ن فیزیکی همچنان باقی می ماند .
چاکراهای اصلی که د ر بد ن اختری ،د رســت مطابق با ستون فقرات و بر
روی سوشومناناد ی واقع شد ه اند ،بنابرمحل قرارگیری خود مسئول کنترل
ان نواحی از بد ن هستند .برای مثال چاکرای اناهاتا که د رمرکز قفسه سینه
قرارد ارد ،مســئول کنترل قلب واعمال مربوط به ان ناحیه می باشــد .تمام
عصب ها واند ام های بد ن فیزیکی وکارکرد شــان کامال وابسته به عملکرد
چاکرای مربوط به خود هستند .ارتعاشاتی که ازهرچاکرا خارج می شود روی
اند ام های فیزیکی تاثیر مستقیم می گذارد .د ر کند الینی یوگا نخستین کاری
که یک یوگی باید انجام د هد پاکسازی ناد ی هاست .سوشومناناد ی د راغلب
مرد م عاد ی د چارگرفتگی است.
کند الینی چگونه بید ار می شود ؟
قبل از شروع به بید ارســازی انرژی کند الینی ،باید د هاشود هی ،ناد ی
شود هی ،ماناشــود هی ،بود هی شود هی ،بوتاشــود هی و اد هاراشود هی
را انجــام د هید .د هاشــود هی پاکســازی بد ن اســت ،ناد ی شــود هی
پاکســازی کانال های اختری است .ماناشود هی پاکســازی ذهن ،و بود هی
شود هی پاکســازی هوش است .بوتاشود هی پاکسازی عناصربد ن ،و اد هارا
شود هی پاکسازی اد هاراست .این شــود هی ها ۱۷بد ون سید هی( ۱۸خرد )
امکان پذیر نیستند .
قبل از اینکه بخواهیم کند الینــی را بید ارکنیم باید وایراگیا یعنی کامال
بد ون ارزو و خواسته های د نیوی شویم .اگرشخصی بد ون پاکسازی و بد ون
د اشتن خرد کافی شــروع به بید ارسازی کند الینی کند ،انگاه اسیب های
زیاد ی د ر حین انجام اســاناها ،پرانایاماهــا ومود راها خواهد د ید .ممکن
است د ســت و پای خود را بشــکند .او قاد رنخواهد بود از نرد بان تعالی
صعود کند و خواهد لغزید .این د لیل اصلی خروج بســیاری از مرد م د ر
نیمه های این راه است .هیچ اشتباهی د ر راه یوگا وجود ند ارد ولی رهروباید
بد اند که پاکسازی ها را باید به عنوان ساد انا ۱۹یعنی تمرین معنوی روزانه و
تحت نظارت یک راهنمای شایسته انجام د هد .بعد بتد ریج کند الینی د راو
بید ار می شــود .ازمایش های زیاد ی د ر راه یک ســاد اکا 20یعنی کسی که
تمرین های معنوی را هرروزومرتب انجام می د هد ،پیش می اید .یک ساد اکا
بد ون پاکسازی های روزانه د ر این راه پاید ار نخواهد بود .
وجود یک استاد ۲۱باتجربه د ر این راه ضروری است .برای انجام باکتی یوگا
و ود انتا باید از یک استاد کمک بگیرید .شما بتد ریج بازتاب این تمرین های
منظم را د ر زند گی خود خواهید د ید .د رکند الینی یوگا ،شما محل د قیق
ناد ی ها وچاکراها و نحوه عملکرد شان را د رحین انجام کریاها می اموزید .باید
مد ت زیاد ی کنار اســتاد تان باشید تا بتوانید مشکالت هرناد ی و چاکرا را
تشخیص د هید .کند الینی می تواند با انجام پرانایاماها ،مود راها و اساناهای
هاتا یوگا ،و یا بوســیله تمرین های ذهنی راجایــوگا ،و یا با ذکرومنتراخوانی
باکتــی یوگا ،و یا با تجزیه وتحلیل های جنانایوگا و یا با حضورد رســنکلپای
اســتاد معنوی بید ارشــود .انتخاب یک یا چند روش از روش های باال برای
بید ارسازی کند الینی کافی است.
بید ارسازیکند الینی
بید ار شــد ن انرژی کند الینی از چاکرای موالد هارا اغاز می شود .بید ار
شــد ن کند الینی با عالئم مختلفی همراه است .گاهی با شنید ن صد ایی و
یا تجربیات بصری همراه اســت .هنگامی که کند الینی بید ارمی شود مانند
این است که 10هزار خورشید د ر موالد هارا می د رخشند .بعد ازبید اری
کند الینــی ،ذهن وپرانــا وجیوا ۲۲با هم به طرف باال صعــود می کنند .پرانا
به ســمت براهماناد ی باال می رود و د ر نتیجه ذهــن از موضوعات بیرونی
خالی می گرد د .
تجربه های بید ارشد ن کند الینی شاکتی
د ر طول مد یتیشــن ،یک منظرالهی ،عطرالهــی ،طعم الهی و صوت الهی
را تجربه می کنید .شــما مستقیما راهنمایی را از ســوی خد اوند د ریافت
می کنید .اگرمشکالتی د رچاکراهای خود د ارید موالباند ها ،اود یاناباند ها
وجاالباند هــا به کمکتان می ایند و قفل-های این چاکراها را باز می کنند .از
نشــانه های بید ارشد ن کند الینی این اســت که بد ون هیچ تالشی د ارای
هوشیاری و اگاهی بسیار گشته ،تنفس متوقف شد ه و یا به شکل یک تنفس
ممتد د ر می اید .
وقتی کند الینی شــاکتی فعال می شود ،می توانید عبور پرانا را د ر بد ن
خود احســاس کنید .برکت و سرخوشی را حس می کنید و بی اختیارذکر
اووومممم بر زبانتان جاری می شود وچشمانتان روی تریکوتی(نقطه ایی بین
د و ابرو) خیره می ماند .ارتعاشــات پرانا را د رقسمت های مختلف بد ن حس
می کنید که گاهی مانند یک شوک الکتریکی ضعیف وگاهی به صورت تکانی
دانش یوگا دی |1399شماره 145
9 صفحه 9
شد ید نمایان می شوند .احســاس می کنید جسمی ند ارید ،رازها بر شما
اشــکار شد ه و شــک و ترد ید ها ناپد ید می گرد ند .معنی متون مقد س
و ود ایی را به وضوح د رمیابید .بد ن شــما مثل هوا ســبک شد ه و تعاد ل
و صلح د ر ذهنتان برقرار می شــود .احساس خستگی نمی کنید وهیچ چیز
نمی تواند مزاحم تمرکز شما شود .قد رت فصاحت و بالغت د ر شما افزایش
پید ا می کند .اســاناها را بد ون سعی و تالش زیاد و بد ون د رد و ناراحتی
انجام می د هید .هرگاه تمامی این عالئم و یا اکثر انها د ر شما پد ید ار شد ند
بد انید که کند الینی د ر شما بید ار و فعال شد ه است.
صعود متعالی کند الینی شاکتی
هنگامی که کند الینی بید ارشد ،بالفاصله به چاکرای ساهسرارا نمی رود ،
بلکه ابتد ا باید از چاکراهای پایینی عبورکند .شــش چاکرای اصلی برروی
سوشــومنا قرارد ارند که به ترتیــب از پایین به باالعبارتنــد از :موالد هارا،
سواد هیستانا ،مانی پورا ،اناهاتا ،ویشود هی واجنا .ساهسرارا د ر باالی همه این
چاکراها واقع شد ه است .همه چاکراها با چاکرای ساهسرارا مرتبط هستند .
چاکرای اول موالد هاراســت که د ر انتهای ســتون مهره ها جای د ارد ،
سواد هیســتانا د رمحل اند ام های جنسی ،مانی پورا د ر ناف ،اناهاتا د ر قلب،
ویشــود هی د ر گلو وچاکرای اجنا د ر تریکوتی ،نقطه ایی بین د و ابرو قرار
د ارد .پنــج چاکرای پایین از موالد هارا تا ویشــود هی مربوط به پنج عنصر
اصلی هستند .
موالد هارا از عنصرخاک یا زمین ســاخته شد ه اســت ،اگر موالد هارای
فرد ی پاک باشد او توسط نیروهای زمینی محافظت می شود .عنصرچاکرای
سواد هیستانا اب است به همین ترتیب هر چاکرایی پاک باشد توسط نیروهای
مربوط به عنصرمخصوصش محافظت می شــود .عنصرمانی پورا اتش ،عنصر
اناهاتا هوا و عنصر ویشود هی اتر است.
23
اگرکند الینی ازچاکرای اجنا عبور کند وارد ساتیالوکا می شود .طوالنی
ترین مســیری که کند الینی بایــد طی کند از چاکرای موالد هارا اســت.
اگرکند الینی د رون یک یوگی بید ارگــرد د او د ارای قد رت و توانایی های
زیاد ی می شود .کوتاهترین مسیری که کند الینی باید طی کند از چاکرای
اجناست .به همین علت اگریوگی روی چاکرای اجنای خود تمرکز کند پنج
چاکرای پایینی او خود به خود باز می شوند .
کند الینی ممکن است به صورت های مختلفی برروی ستون فقرات حرکت
کند تا به ساهسرارا برسد .گاهی مثل یک مورچه سینه خیز می رود ،گاهی
مثل یک میمون می جهد ،گاهی مثل یک پرند ه امید وار از شاخه ایی به شاخه
د یگر می پرد و گاهی هم مثل یک ماربا حرکت زیگزاگی روی ستون مهره ها
می خزد .یک پرتوجوی یوگا باید نسبت به این رموز قد رتمند الهی اگاهی
د اشته باشد .کند الینی مانند یک ماد رالهی او را د ر انجام ساد اکا راهنمایی
کرد ه و اموزش می د هد .اوهمه فرزند انش را از یک چاکرا به چاکرای د یگر
هد ایت می کند .
شما نمی توانید برای مد ت طوالنی د ر ساهسرارا بمانید .طول مد ت اقامت
شما د ر ساهسرارا به د رجه خلوص و مد اومت شما د ر ساد انا بستگی د ارد .
بســیاری از پرتوجویان فقط می توانند چاکراهای پایینی خود را بگشایند و
به همین راضی و خوشنود می شوند که د ر برخی کارها پیشرفت کنند وبه
موفقیت هایی برسند ،برای همین د یگر برای رسید ن به ساهسرارا کوششی
نمی کنند .یوگی نباید فریب این موفقیت ها را بخورد چون د ر این صورت
د ر همان مراحل پایینی باقی خواهد ماند .
شاید بید ارســازی کند الینی به نظراسان بیاید ،ولی بید ارنگه د اشتن
ان کارمشــکلی است .وقتی کند الینی به ساهسرارا می رسد مد تی د ر انجا
می مانــد ولی باز مجد د ا به جای قبلی خود یعنی انتهای ســتون مهره ها
10
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بازمی گرد د .فقط افراد ی که به ساماد هی رسید ه اند می توانند کند الینی
را همواره د ر ساهسرارای خود د اشته باشند .
برد اشت اشتباه
د ر یوگاســوتراها شــرح د اد ه شــد ه که بید اری انــرژی کند الینی به
معنــی اتصال با خد اوند و وحد ت با کل کائنات اســت .ولــی خیلی ها از
این گفته برد اشــت های اشــتباهی می کنند .بعضی مرد ها فکر می کنند
وقتی کند الینی انها بید ارشــود تبد یل به شــیوا می شوند وبرخی زن ها
فکرمی کنند با بید ارشــد ن کند الینی تبد یل به شــاکتی می شوند .یک
تعبیرغلط د یگروجود د ارد که فکر می کنند روابط جنســی باعث بید اری
انرژی کند الینی می شود ،این تعبیر از روی ناد انی و نااگاهی است .بعضی از
پسرهای جوان فکرمی کنند همینکه یکی د و اسانا و یا مود را و چند پرانایاما
را انجام د هند کند الینی شان بید ار می شود .انها ژست یوگی های بزرگ را
می گیرند ،این د ر واقع یکجور فریب د اد ن خود است.
کریا و پاکسازی د رونی یوگا
بعضی از پرتوجویان از من می پرســند " :چقد ر زمــان برای تمرین های
شیرشاسانا ،پاسچیموتاناسانا یا کومباکا و یا ماهامود را الزم است تا کند الینی
بید ار شود ؟" د ر واقع هیچ رســاله ایی د راین مورد د ریوگا وجود ند ارد .
هرپرتوجویی که ساد انای خود را اغاز می کند زند گی قبلی خود را رهاکرد ه
و وارد مرحله تازه ایی می شــود .زمان بید اری کند الینی بستگی به د رجه
خلوص ،مقد ار پاکسازی ناد ی ها و پرانایاماکوشا د ارد .
کریاها نیز به تنهایی کافی نیستند ،انچه که مهم است پاکی قلب و خلوص
نیت یوگی اســت .باید خود را تجزیه و تحلیل کنیــد و از عاد ت های بد
خود د ست بکشید .هرگاه توانستید بد ون خود خواهی ،غرور وتکبر ،حسد ،
تنفروکینه شــوید ،وهرگاه توانســتید قلبتان را بگشایید و هرچه د ارید با
د یگران به اشتراک بگذارید ،هرگاه بد ون منیت شوید و ذهنتان کامال پاک
شود ،انگاه کند الینی شاکتی خود به خود بید ارشد ه وصعود می کند .
توصیه من این است که نگران بید ارشد ن سریع کند الینی نباشید .خود
را وقف خد اوند کنید و به او ایمان واعتماد کامل د اشته باشید ،به بشریت
خد مت کنید ،سپس کند الینی خود به خود بید ار خواهد شد .بید ارشد ن
کند الینی ابد ا کاراســانی نیســت ،باید کامال بد ون ارزو و خواســته های
د نیوی شــوید .باید ایگو ومنیت شما ذوب شد ه و ازبین برود تا کند الینی
بید ار گرد د .
بید ارســازی و صعــود کند الینی بد ون د اشــتن خرد واگاهی و بد ون
اماد گی کامل به هیچوجه نفعی ند ارد .میوه روی شاخه د رخت باید مد تی
طوالنی بماند تا شیرین و رسید ه شود ،اگر انرا زود بچینیم میوه ایی کال و
نارس خواهیم د اشــت .همچنین انجام ساد انا و تمرین های معنوی روزانه به
زمان زیاد ی احتیاج د ارد .تنها با صبوری و پیشــروی گام به گام می توان به
موفقیت رسید .
بد ین ترتیب کند الینی ارام واهســته بید ار خواهد شد و یوگی د رحین
ان تبد یل به یک یوگی کامل می شــود .شــما باید باصبوری هر مرحله را
پشــت ســربگذارید .بنابراین تا د ر یک مرحله استاد نشد ه اید به مرحله
بعد ی نروید .
براد ران و د وســتان عزیزمن ،روزهای باشکوه و زیبایی د رانتظارشماست،
شما با قد رت بسیارخواهید د رخشید ،شما خد اوند را د رون خود خواهید
یافت ،اگر تمام توجه تان را 24ساعته معطوف کند الینی شاکتی کنید .ولی
ارام و با نظم و ترتیب پیش بروید و خود را خالص و پاک سازید .
17-Suddhi
18-Siddhi
19-Sadana
20-Sadaka
21-Guru
22-Jiva
23-Satya-loka
9-Nadi
10-Chakra
11-Suksham Sarira
12-Asvattha
13-Kanda
14-Vajra
15-Chitra
16-Chaitanya
1-Kundalini
2-Shakti
3-Shiva
4-Brahmanda kushudra
5-Tattvas
6-Lokas
7-Bhujangini
8-LayaYoga صفحه 10
وضعیت پیچ ماهی
برگرد ان :مهتاب کالنتری
وضعیت پیچ ماهی ،یک اسانای پیچ نشسته است که باعث تقویت ستون فقرات می شود و
وضعیت عمومی بد ن را بهبود می بخشد ،د ستگاه گوارش را تحریک کرد ه وعملکرد د ستگاه
گردد .
گوارش را تنظیم می کند ،همچنین با ایجاد کشش های مناسب باعث پاکسازی بد ن می
انواع تنوعات ماتسیند راسانا
گام به گام با اسانا
الف :با وضعیت سوکهاســانا شروع کنید یا همان نشستن
ساد ه ،د رحالتی که پای چپ روی پای راست قراربگیرد .
ب :نشیمنگاه کامال روی زمین قرار د ارد ( به این صورت که
هرد و کفل روی زمین باشــد تا راستای ستون فقرات حفظ
شود ) ،ستون فقرات کامال صاف و مستقیم باشد .
ج :تصورکنید محورمرکزی بد ن شــما از کف لگن تا تاج
سرد رامتد اد ستون فقرات کشید ه شد ه است.
د :پای راست خود را همانجا که هست نگه د ارید و پای
چپ را خارج زانوی پای راست روی زمین قرار د هید .
ه :د روضعیتی که زیرانگشت شست پای چپ به زمین فشار
د اد ه می شود و قسمت بیرونی لگن سمت چپ روی زمین
باشد ،قرار بگیرید .
و :د م بگیرید و د ســت راســت خود را به سمت باال وبه
طرف سقف بکشید .
ز :بــازد م کنید ،ســپس باال تنه خود را به ســمت چپ
بچرخانید .ارنج راست خود را خارج اززانوی پای چپ بگذارید
و د ست چپ خود را کنار باسن روی زمین قرار د هید .
ح :زانوی پای چپ را د ر جهت د ور شد ن از خط مرکزی
بد نی فشارد هید تا مقاومت بیشتری برای ارنج د ست راست
خود ایجاد کنید .
ط :د م بگیرید ،ســتون فقرات را بکشید و باالتنه را د ر
امتد اد محور میانی بد ن بیشتر بچرخانید .
ی :بــه اند ازه پنج تنفس د راین حالت بمانید و ســپس
حرکت را د ر جهت د یگر تکرار کنید .
ناناشا ریزوپلوس
انجام حرکت پیچ با کمک بالش
این نوع از پیچ را انجام د هید ،اگر به د نبال نسخه ای مالیم از پیچ ماهی هستید این
حرکت گزینه خوبی است .زمانیکه روی مت خود نشسته اید ازیک بالش به عنوان تکیه
گاه استفاد ه کنید و ان را د ر جهت طولی روی مت خود قرار د هید .
کفل راست خود را جابجا کنید تا با لبه ی کوتاه تکیه گاه د رتماس قرار گیرد .باالتنه ی
خود را روی سطح بالش قرار د هید به طوریکه شکم به سمت پایین باشد .بازوهایتان را
د ر د وطرف بالش قرارد هید و زانوها را خم نگه د ارید .سرتان را به سمت چپ بچرخانید
و د ر این وضعیت به مد ت پنج د قیقه بمانید .حرکت را د ر جهت د یگر تکرار کنید .
پیچ ماهی با پای کشید ه
اگر شــما د ر تالش هســتید که هرد و طرف لگن شما د ریک
امتد اد و محکم قرار گیرند ،سعی کنید حرکت را به صورتی انجام
د هید که پای پایینی شما برای ثبات بیشتر صاف و کشید ه باشد .
همراه بازد م از حرکت خارج شــوید .حرکــت را د ر جهت د یگر
تکرار کنید .
حرکت ماتیسنید راسانا با صند لی
اگرهنگامی که د ر این وضعیت می نشینید زانو و لگن شما راحت
نیســتند ،پیچ ماهی را با کمک صند لی انجــام د هید .روی یک
صند لی بنشــینید و پاهای خود را به صورت موازی کنارهم روی
زمیــن قرارد هید .د رحالتی که باالتنــه ی خود را به طرف یک پا
می چرخانید ،قسمتی از د سته-ی صند لی یا قسمت جانبی و یا
پشتی صند لی را بگیرید و باالتنه ی خود را به ان سمت بچرخانید
تا پیچ عمیق تری را تجربه کنید .سپس د م بگیرید و همراه بازد م
از حرکت خارج شوید .حرکت را د ر جهت د یگر تکرار کنید .
دانش یوگا دی |1399شماره 145
11 صفحه 11
5اسانای یوگا برای روشن شد ن قلبتان
د ر روزهای ولنتاین (عشق و د وستی)
ژیال حاتمی
( مترجم زبان های انگلیسی و فرانسه و مربی یوگا)
بله ،باز د وباره ولنتاین شد .چه چیزی بهتر از اینکه با حرکات یوگا این روز را جشن بگیریم؟ کششهای صحیح عضله و ماهیچه
د ر نواحی قفسه سینه ،شانه و شکم احساس خوبی د ر شما ایجاد می کند تا د رد و غم های گذشته تان را کنار گذاشته و اماد ه
ی پذیرش و بخشش عشق شوید .برای انجام این اساناها الزامی نیست تا حتماً با یک فرد ی د ر رابطه ی عاشقانه باشید .می توانید
این اساناها را برای د وست د اشتن هرچه بیشتر خود انجام د هید و پذیرش خود را باال ببرید و خود تان را ببخشید .
با باز شد ن کامل قفسه ی سینه و استخوان پشت احساس هیجان و راحتی ایجاد می شود و انرژی بسیار زیاد و مثبت نگری
وصف ناپذیری د ر روز د وستی ولنتاین رخ می د هد .
د ر اینجا به پنج اسانای خیلی موثر و د ر اخر یک مراقبه ی کوتاه می پرد ازیم:
فراموش نکنید که قبل از انجام این پنج اسانا حتماً بد ن خود را با حرکات سالم بر خورشید 1گرم نمود ه و بعد شروع نمایید .
.1اوتاناسانا
د ســت های خود را به هم قفل کرد ه ،جلوی سر بیاورید با باز شد ن قفســه ی سینه و شانه همانند تصویر به جلو خم
شوید .خم شــد ن به جلو د ر این حالت باعث کاهش استرس
شــد ه و احســاس ارامش و ریلکس شد ن ،د ر شــما ایجاد
می کند .
نحوه ی انجام :جلوی مت خود بایســتید ،پاهای خود را به
اند ازه ی عرض شانه باز کنید .انگشت های پا رو به جلو باشند .
انگشت های د ســت را به هم قالب کرد ه و به پشت ببرید .با
د م قفســه ی سینه را باز کرد ه و با بازد م به جلو خم شوید .با
هر د م د ستان خود را بیشتر بکشید سر را به زمین نزد یک تر
کنید .د ر این مرحله چشمان خود را بسته و با 10نفس از راه
بینی خود را د ر همین وضعیت نگه د ارید .
2
.2پاریوریتا ژانو سیراسانا
این اســانا همزمان با چرخش ســتون فقــرات و باز کرد ن
قفسه ی سینه انجام می گیرد که باعث ایجاد انرژی د ر بد ن
می شود .
نحوه انجام :بنشــینید و پای چپ خــود را خم کنید و د ر
قسمت د اخلی ران راست قرار د هید .تنه ی سمت چپ بد ن
را طوری که کامال" قفســه ی سینه به سمت روبرو باز است به
سمت راســت چرخاند ه و روی پای راســت خم شوید .اجازه
د هید سمت راست بد نتان به ســمت پای راست کامال" خم
شود و سعی کنید انگشــت پایتان را بگیرید .اگر می توانید ،
بازوی ســمت چپتان را کشــش د هید و روی پای راست قرار
د هید .مطمئن شوید که قفسه سینه تان باز باشد .به اند ازه ی
10د م و بازد م د ر این حالت باقی ماند ه و بعد با طرف د یگر
تکرار کنید .
۳
12
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 12
.3گموکاسانا
شانه و قفســه ی سینه را خوب کشــش د هید .با انجام اینحرکت لگن شما که مرکز ترس و اضطراب است ،رها شد ه و ریلکس
می شوید .
نحوه انجام :پشت خود را کامال" صاف نگه د ارید .بازوی چپ را
باالی ســر اورد ه و ان را به سمت پشت بچرخانید .بازوی راست را
پایین نگه د اشته و به پشت برد ه و سعی کنید هر د و د ست را به
هم برسانید .د ر حالی که ارنج چپ کامال" به سمت سقف باشد .
اگر د ســتانتان به هم نمی رسد می توانید از یک کمربند یا بند
برای انجام این کار استفاد ه کنید .د ر این حالت سر را کامال" باال
نگه د اشــته و نگاهتان متمرکز به جلو باشد .یک د قیقه د ر این
حالت بمانید و سپس د ست را عوض کنید .
۴
.4اوشتراسانا یا حالت شتر
این اسانا بهترین تمرین برای بازکرد ن ماهیچه ی قلب است .اگراسانای اشتراسانا را به حالت کامل انجام د هید احتمال بیرون ریزی
های احساسی د ر شما هست.
نحــوه انجام :زانوهایتان را روی زمین بگذارید و نوک انگشــتان
پایتان از پشــت روی مت قرار گیرد .برای کمک به حالت صحیح
بد ن ،د ستان خود را به پشت کمر بگذارید .د م بگیرید و ستون
فقرات خود را کشــش د هید .با بازد م به حالت طاق به پشت خم
شوید .قفسه سینه باز و شانه ها گسترد ه باشد .ران های شما عمود
به زمین قرار گیرد .اگر د ر این حالت راحت هســتید می توانید
د ستانتان را از پشت روی پاشنه ی پا قرار د هید و گرد ن خود را
به عقب بکشید تا د ر حالت کامل این اسانا قرار بگیرید .به اند ازه
ی 10د م و بازد م د ر این حالت بمانید و د ر برگشت اول د ست
ها به حالت اول برگشته شد ه و بعد قفسه سینه را به جلو بیاورید
و ســپس ســر را پایین اورید .حتما" بعد از انجام این حرکت ،به
حالت کود ک استراحت نمایید تا ستون فقراتتان کامال" از کشش
به حالت خنثی برسد .
۵
.5سوپتا باد ا کوناسانا
برای باز کرد ن ارام قلب می توانید از این اسانا استفاد ه نمایید .د ر این حالت خود تان را به نیروی جاذبه ی زمین می سپارید و به
ارامی قفسه سینه و لگن باز را باز کرد ه و تمام فشار ها را از بد نتان
خارج می نمایید و به حالت ریلکس و د وباره نو شد ن می رسید .
نحوه انجام :به پشت د راز بکشید و کف پاهایتان را به حالت پروانه
به هم بچســبانید .بازوهایتان را د ر د و طرف بد ن بر روی زمین و
کف د ســت ها رو به باال؛ قرار د اد ه شوند و به اند ازه ی 6اینچ از
بد نتان فاصله د اشــته باشد .اگر می خواهید قفسه ی سینه تان
بیشتر باز شود ،یک اجر یا بالشت یوگا زیر ستون فقرات خود قرار
د هید .به اند ازه 5-3د قیقه د ر این حالت تنفس کنید .
اگر د وست د اشتید که حرکت را با مراقبه به پایان برسانید می
توانید چند د قیقه ای را به حالت نشســته بر روی مسائل عشقی
و عاطفی تان تمرکز کنید .به افراد ،اشیاء و موقعیت هایی که د ر
زند گی برایتان ارزشمند هستند فکر کنید و این احساس عشق و
مهربانی را به تمام خواسته هایتان تقد یم کنید .د ر اخر ،توجه را
فقط بر روی خود تان متمرکز کنید و برای عشق و پذیرش به خود
واقعی تان؛ به خود عشق بورزید .
فراموش نکنید که همه ی این احساســات مثبت و عشــق بی
شــائبه خود را با همه ی جهان سهیم شوید و مخصوصا" د ر روز
ولنتاین .ناماسته.
۶
)1-(Surya Namaskar / Sun Salutations
)2-(Uttanasana
)3-(Parivritta Janu-Sirsana
)4-(Gomukhasana
)5-(Ustrasana
)6-(Supta Baddha Khonasana
https://yoga.com/article/yoga-poses-to-open-your-heart-on-valentines-day
دانش یوگا دی |1399شماره 145
13 صفحه 13
پرسش و پاسخ هایی د ر خصوص شاواسانا
شاواسانا ،که با عنوان "جسم بی جان" نیز شناخته
می شود ،یک وضعیت رهایی است که اغلب 5تا 15
د قیقه پایانی کالس های یوگا را به خود اختصاص
ید هد .همچنین از این وضعیت د ر تمرین های
م
مراقبه ای از جمله ،یوگانید را نیز استفاد ه می شود .
مطالعــات زیاد ی د ر خصوص شاواســانا د ر حال
انجام می باشــد و د ر حال حاضر د ر د رمان های
بالینی نیز از این وضعیت استفاد ه می شود .
شاواسانا سیســتم عصبی پاراسمپاتیک را فعال
نمــود ه و کلیــه فواید مربوط به فعالســازی این
شاواسانا
سیستم عصبی را چند برابر می کند .
چیست و فواید ان کد ام است؟
وضعیت شاواســانا به صورت خوابید ه به پشت
انجام می شود که د ر ان پاها از هم فاصله د ارند ،
د ســت ها د ر اطراف بــد ن و کف د ســت ها به
ســمت سقف می باشد .از این وضعیت برای کسب
ارامش و همینطــور برای انجام تمرینات مراقبه ای
(د ر صورتیکه نشســتن برای شما مناسب نباشد )
نیز استفاد ه می شود .فواید شاواسانا شامل موارد
زیر است:
• فعالســازی سیســتم عصبی پاراسمپاتیک و
چند برابر کرد ن فواید مربوط به فعالسازی سیستم
عصبی مذکور
نام مترجم :اید ا اللهیاری
نام نویسند هAnn Swnson :
• رهاسازی عضالت بد ن
• افزایــش د امنه تغییرپذیــری ضربان قلب که
باعث افزایش تاب اوری ان می شود .
رهایی تصاعد ی عضالت چیست؟
رهایی تصاعد ی عضالت ( )1PMRشامل فشرد ه
کرد ن و بعد رها نمود ن عضالت اســت که اغلب
د ر طی شاواســانا بــه ترتیب از تاج ســر تا نوک
انگشتان پاها انجام می شود .این کار ارتباط عصبی
عضالت بد ن را بهبود بخشید ه و با ارائه نمونه ای
برای تنش و رهایی ،چگونه رهاتر شد ن را به بد ن
می اموزد ؛ به این د لیل که بالفاصله بعد از فشرد ه
شد ن ،عضالت ظرفیت بیشــتری برای کشش یا
رهایی می یابند .
چــرا گاهــی د ر انتهــای کالس ،شاواســانای
طوالنی تری انجام می شود ؟
یک نوع تمرین ذهن اگاهی می باشــد که بنام
"یوگانید را" شــناخته می شود " .نید را" به معنای
استراحت است .می توان به ان به عنوان یک خواب
یوگایی نــگاه کرد .هد ف کلی از انجام این تمرین
هشیار ماند ن برای مشاهد ه اثرات فیزیولوژیکی هر
جد ول فرکانس مغز
امواج مغز
14
مرحله از خواب است .این تمرین معموالً د ر شاواسانا
برای 15تا 30د قیقه انجام می شــود و مطالعات
نشــان د اد ه اند که د ارای نتایج امید بخشی برای
بهبود خواب ،کاهش افسرد گی و کنترل د رد های
مزمن می باشد .
ایــا یوگانید را د ارای فواید ی مشــابه با
خواب است؟
هرچند یوگانید را د ارای همان اثرات ترمیم سازی
بافت ها همانند خواب هســت ،اما جایگزین خواب
نمی شود .البته نمونه های امواج مغز د ر یوگانید را
مشابه با خواب می باشد .
خوابید ن به پشت برای کمر من ناراحت کنند ه
است ،چطور می توانم این مسئله را حل کنم؟
وضعیت شاواسانا برای بسیاری از افراد وضعیت
مناسبی نیست ،خصوصاً اگر د ر ناحیه کمر د ارای
ناراحتی باشــند .می توانید از یک ســاپورت برای
زیر زانوها اســتفاد ه کنید یا د ر حالیکه به پشت
د راز کشــید ه اید ،کف پاها را روی زمین بگذارید
تا فشا ِر روی کمر کمتر شــود .همینطور این کار
می تواند از به خواب رفتن شما د ر وضعیت شاواسانا
جلوگیری کند .
باور ناد رست
شاواسانا مانع تجمع الکتیک
ویژگی ها
سطح هوشیاری
مرحله یوگانید را
مرحله خواب
اسید می شود
نه .الکتیک اســید کــه محصول
کام ً
هوشیاری باال
هوشیار
خواب نیست
ال بید ار
زائد ناشــی از د رگیر شد ن عضالت
می باشد ،توسط کبد د ر طی چند
د قیقه بعد از اعمال فشــار د ر عضله
کام ً
هوشیار
د ر ابتد ای ورود به تمرین
ال بید ار
تفکر و مباحثه شکسته شد ه و از بین می رود .برای
کاهــش د رد های ایجاد شــد ه د ر
عضله ،شد ت و قد رت اساناها را د ر
رهایی
هوشیار -د ر حال
د ر زمان اسکن بد ن و
اولین مرحله
طی زمان افزایش د هید .همینطور،
ناخود اگاه
به
حرکت
رهایی
خواب
می توانیــد به عضــات د رد ناک با
شــرکت د ر کالس های اصالحی یا با
ناخود اگاه
ممکن است د ر طی تمرین
مرحله بعد ی
حل خالقانه د رگیر کرد ن گروه د یگری از عضالت
مسائل
شود .
ایجاد
خواب
استراحت د هید .
خواب عمیق
بد ون رویا
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
ممکن است ایجاد شود اما
شواهد ی برای تحقق ان
وجود ند ارد
غیرهوشیار
ترمیم سازی و
ایجاد بصیرت
1- Progressive Muscle Relaxation صفحه 14
کاتی چاکراسانا
برگرد ان :لعیا نبی فر
کاتی چاکراســانا اسانایی 1ایستاد ه است که د ر
ان کل ســتون مهره ها بر محور خود ش چرخاند ه
می شود .این حرکت ساد ه ترین اسانای پیچ است.
اثرات فیزیولوژیکی
کف پاها خوب روی زمین نگه د اشته شوند ،لگن
ثابت و روبه جلو باشد ،حرکت چرخشی منحصرا ً د ر
مفاصل مهره ای اســت .هر مهره حد ود د ه د رجه
روی مهره مجاور پایینی می چرخد و باعث پیچ یا
چرخش 120تا 130د رجه ای کل ستون مهره ها
می شود .مهره های گرد ن مسئول 90د رجه این
چرخش اند و مهره های پایین پشت حد ود 30تا
40د رجه چرخــش را تامین می کنند .به خاطر
سفتی قفسه ســینه د ر ناحیه صد ری ،چرخش
ان ناچیز اســت .وقتی لگن ثابت نباشد ،ان وقت
حرکت های چرخشــی د ر مفصل های زانو و مچ
اضافه می شــود .حرکت های هماهنگ د ست ها
حرکت چرخشی را اسان می کند .
کاتی چاکراســانا تمام مفاصل ستون مهره ای
را نرم می کند و به طور متناوب عضالت انتخاب
شــد ه گرد ن ،د یواره شکمی و پشت را منقبض
می کند و می کشــد .این تمرین چند ین رباط و
بافت های عمیق تر د ر ستون مهره ها را می کشد
و رها می کند و د رد و خشکی د ر گرد ن ،باالی
پشت یا قســمت پایین پشت را از میان می برد .
بنابراین این اسانا برای مشکالت مربوط به ناحیه
گرد ن یا کمر بسیار موثر است .سفتی و خستگی
ناشی از استرس یا استفاد ه بیش ازاند ازه عضالت
تنه و گرد ن رها می شــود .چنین اثری برای این
اســانا جایگاهی د ر «یــوگای اد اری» و «یوگای
کالسی برای کود کان» همراه با تاد اسانا 2و تیریاکا
تاد اسانا 3کسب کرد ه است .این تمرین همچنین
د ر مد یریت خشــکی عضالنی د ر سالخورد گان
و د ر بیماری هایی مانند پارکینســون و الزایمر
به طور موثری استفاد ه می شوند .
د ر تعد اد اند کی از افــراد ی که التهاب حاد
مفاصل کوچک ستون مهره ای و مشکالت د یسک
و سیاتیک د ارند ،حرکت چرخشی ممکن است
د رد ناک باشد و به عوارض بیشتر مجر شود .د ر
چنین موارد ی این تمرین با کمترین د رد باید
متوقف شود .
حرکت های د ســت باعث نزد یکی و چرخش
د اخلی د ر مفصل شانه می شــود .این وضعیت
د امنه حرکت د ر مفصل شــانه را بهتر می کند و
د ر مد یریت «شانه یخ زد ه» بسیار مفید است.
فشرد ه شــد ن و انبساط متناوب قفسه سینه
همراه با تنفــس هماهنگ به د م عمیق و بازد م
کامل کمک می کند .بنابرایــن د ر بیماری های
تنفســی و تمــام شــرایط بیمارگونــه ای که
اکسیژن رسانی بیشــتری الزم است مانند افراد
ســالخورد ه ،برای خستگی و ضعف عمومی ،د ر
کود کان د رحال رشد ،برای بهتر کرد ن تمرکز و
کارایی و برای افسرد گی مفید است.
کاتی چاکراســانا باعث حرکــت د ود ی رود ه
می شود و کمک می کند غذا د ر مجرای گوارشی
پایین برود .اثر فشــرد ه کــرد ن ان روی معد ه
به خصوص بعد از نوشید ن اب گرم یا اب نمک
گــرم د ریچه باب المعد ه را که بین معد ه و رود ه
کوچک قــرارد ارد باز می کنــد .محتوای معد ه
با فشــار وارد رود ه کوچک می شود که پایین تر
رفتن غذا و گازها را به ســمت کولون امکان پذیر
می کند .این اســانا به طور متناوب کبد ،کیسه
صفــرا و لوزالمعــد ه به اضافه اند ام هــای د یگر
شکمی را می فشرد و فشــار را ازاد می کند .به
این صورت باعث ازاد شد ن شیره های گوارشی و
بهبود گوارش می شود .مجموعه تاد اسانا ،تیریاکا
تاد اســانا و کاتی چاکراسانا برای تمام مشکالت
گوارشی موثر است.
به طور متناوب فشــرد ن اند ام های شکمی و
رها کرد ن فشار روی انها موجب می شود جریان
خون راکد ی که با فشــار بیرون می اید و خون
تازه اکسیژن د ار و پر از مواد غذایی که جای ان را
می گیرد بهتر شود .عملکرد کلی اند ام ها به ویژه
کلیه هــا ،لوزالمعد ه و غد د فــوق کلیوی بهبود
می یابد .بنابراین کاتی چاکراسانا برای کسانی که
د چــار اختالالت کلیوی و د یابت اند ســود مند
اســت .فشــار به طحال میزان زیــاد ی خون را
خارج می کند و باعث باال رفتن ســطح انرژی و
حس سالمت می شــود .به همین شکل ،با فشار
بیرون راند ن هورمون از غد د فوق کلیوی به این
تاثیر می افزاید .
وقتی این اســانا با سرعت متوســط تا زیاد
انجام شود به خاطر مهیا شــد ن و رهایی انرژی
پرانایی ،با خود حس شــاد ی ،لــذت و هیجان
می اورد .این کار افراد افسرد ه ،کسل و منزوی را
سرحال می کند .
زنان بارد ار متوجه می شــوند که این اســانا
تمرین بسیار مفید ی است زیرا تنفس صحیح را
امکان پذیر می سازد ،خستگی و د رد های خفیف
را برطــرف می کند ،باعث خالصــی از کمرد رد
می شــود و از ترش کرد ن ،یبوست ،سوءهاضمه
و ایجاد گاز می کاهد .
حرکت های مکرر ســر و گرد ن ممکن است
به خاطر بیش ازحد تحریک شد ن گوش د اخلی
که اسباب تعاد ل است باعث سرگیجه و بی تعاد لی
د ر افراد مستعد شود .کسانی که فشار خون باال
د ارند ممکن اســت نتوانند نیاز سریع به تنظیم
کرد ن فشــار خون را جبران کنند و احســاس
بی حالی و سرگیجه د اشته باشند .افراد ی که این
شرایط را د ارند باید اهسته و بااحتیاط این اسانا
را تمرین کنند .
کاتــی چاکراســانا یکــی از محبوب تریــن
اساناهاســت .ان را می تــوان د رجــای تمرینی
برای گرم کرد ن ،برای استفاد ه د رمانی یا جزئی
از ساد انای شــخصی برای تمام سنین و شرایط
انجام د اد .
منبع:
.حالت چرخش کمر-م 1-Kati chakrasana:
.حالت د رخت نخل-م 2-Tadasana:
.حالت د رخت نخل جنبان-م 3-Tiryaka tadasana:
YOGA MAGAZINE, July 2011
دانش یوگا دی |1399شماره 145
15 صفحه 15
ایورود ا (تمرینات عملی)
کتاب تمرینات عملی ایورود ا چشــم اند از سوامی شــیواناند ا را بیان می
کند ( 1887-1963م) ،اســتاد مشــهور یوگای هند و پزشکی که بیش از
«برای ایجاد تعاد ل د ر زند گی د ریابید چه
200کتاب د ر مورد تمام جنبه های یوگا و همچنین ایورود ا نوشته است.
کسی هستید و به چه چیزی نیاز د ارید » د ر قسمت پیش با تست کشف د وشای خود اشنا شد ید .اگر تست را انجام
د اد ه اید ،د ر این قسمت با ارزیابی و کشف د وشای خود ،خواهید د ید که
نویسند گان :سوامی د ورگاناند ا ،سوامی
رژیم غذایی و فعالیت هایی مناســب د وشــای شماست و شما را به سبک
شیواد اساناند ا ،سوامی کایالساناند ا
ه
زند گی سالم و اید ه ال هد ایت می کند .
فتم
برگرد ان :پری باباجی
۱
2
3
ماساژ شخصی
ماساژ بخش مهمی از ســبک زند گی ایورود یک است که با خود منفعت
های فراوانی د ارد .د ر اینجا ماساژهایی اموزش د اد ه شد ه است که شما می
توانید د ر خانه انجام د هید .
منافع برای بد ن فیزیکی
• تغذیه ی بافتهاب بد ن
• از بین برد ن خستگی بد ن
• خواب با ارامش
• کاهش تنش د ر عضالت
• تقویت گرد ش خون
• محافظت د ر برابر پیری
• ایجاد تعاد ل د ر د وشاها
اشنایی با ماساژ شخصی
انجام ماســاژ د ر ساعات صبح و غروب بسیار مفید و سود بخش است ،ولی
انجام ان د ر هر زمانی از روز بهتر از انجام ند اد ن ان است .د ر یک مکانی از
خانه که د ارای د مای متعاد ل و گرم است مانند حمام بنشینید ،د مایی د ر
حد ود 25د رجه سانتیگراد .اگر زمان کوتاهی برای ماساژ د ارید ،فقط یک یا
د و مرحله از ماساژ را انجام د هید .
-1د ستتان را پر از روغن کنید ،با کف د ستانتان باالی سر خود را ماساژ د هید .
-2کف د ستانتان را ماساژ د هید .به ارامی کف د ستان و سپس انگشنانتان را
به نوبت ماساژ د هید .
-3جلوی ســر و پیشانی خود را به صورت افقی ،ماســاژ د هید .گونه ها را به
صورت د وار و چانه را به صورت افقی ماساژ د هید .
-4اکنــون گرد ن و گلوی خود را به صورت حرکات عمود ی به ســمت باال و
پایین ،ماساژ د هید .
-5شــانه های خود را ماساژ د هید و با حرکات د ست به سمت بازوان رفته و
بخشهای رو و پشت بازوها را ماساژ د هید .متوجه شانه ها و ارنج ها باشید .
-6ران هایتان را مانند بازوانتان از باال به پایین؛ ماســاژ د هید .ماساژ د ر جهت
رشد موهایتان برای واتا و پیتا و د ر جهت مخالف برای کافا مفید است.
-7قفســه ی سینه را ارام و د ر جهت د ند ه ها و شکم خود را د ر جهت عقربه
ی ساعت؛ ماساژ د هید .
-8پشت خود را به صورت عمود ی به سمت باال و پایین ماساژ د هید . صفحه 16
روغن ماساژ را انتخاب کنید
ماساژ د ر صورتی خیلی مفید و موثر است که با توجه به د وشای غالب بد ن،
روغن مناسب را انتخاب کنید .روغن های مختلف تاثیرات متفاوتی بر روی
بد ن د ارند .به طور مثال د وشــای پیتا د اغ و تند است و برای ماساژ باید از
روغن های خنک کنند ه اســتفاد ه کرد .همینطور د وشاهای واتا و کافا نیز
نیازمند روغن های متفاوتی برای ماساژ هستند که به سیستم بد نی ان ها
کمک کند .
ماساژ خشک با پود ر
ماســاژ با روغن متد اول ترین نوع ماساژ است ،گرچه روغن از طریق پوست
جذب بد ن می شــود و نیازمند ان اســت که اگنی یا اتش گوارشی قوی
باشد .د ر صورتی که اگنی ضعیف باشد و عمل هضم به خوبی صورت نمی
گیرد ،بهتر اســت از ماساژ خشک استفاد ه کرد .ماساژ خشک را می توان با
د ستکشی ابریشمی انجام د اد .حرکاتی که با د ستکش انجام می شود ؛ مانند
ماساژ با روغن است .می توان از خمیرهای گیاهی و مخصوص ایورود یک نیز
برای ماساژ استفاد ه کرد .ماساژ های خشک با پود رهای گیاهی ،بد ن را گرم،
د هید راته کرد ه و برای کســانی که اگنی ضعیف د ارند و یا کافای اضافی؛
بسیار سود مند است.
روغن های مناسب برای واتا
ماساژ با روغن ،یکی از بهترین تاثیرات د رمانی بر روی واتا د ارد .یکی از روغن
های مخصوص افراد واتایی؛ روغن کنجد اســت که خشــکی بد ن را کاهش
د اد ه و همچنین بد ن را گرم می کند .برای واتا ماساژ تمام بد ن خیلی تاثیر
مثبتی د ارد .ولی اگر زمان طوالنی نمی توانید برای ماساژ بگذرانید ؛ بعضی از
بخشــهای بد ن مانند سر ،د ست ها و پاها را ماساژ د هید .مخصوصاً د ر شب
ها و قبل از خواب ،ماســاژ پاها با روغن کنجد ،کمک می کند که خوابی ارام
د اشته باشید .
روغن های مناسب د یگر برای تیپ واتا ،روغن باد ام و روغن زیتون هستند که
د ر گرم و د اغ کرد ن بد ن ،موثر هستند .
روغن های مناسب برای پیتا
برای د وشای پیتا ،ماساژ با روغن های خنک کنند مانند ؛ روغن نارگیل و باد ام
بسیار مناسب است .ماساژ به پیتا احساس سبکی و شاد ابی می د هد .مخصوصاً
که تیپ های پیتایی فعال هستند و این ماساژ به ان ها ارامش می د هد .بهتر
اســت ماســاژ تمام بد ن را انجام د هند .و همینطور بهتر است که صبح های
زود ماساژ را انجام د اد ه و سپس د وش بگیرند .د ر اینصورت روز را با شاد ابی
بیشتری اغاز می کنند .
روغن های مناسب کافا
برای تیپ های کافایی بهتر است که از ماساژ خشک با د ستکش ابریشمی ،یا
روغن کنجد و خرد ل که ایجاد گرما می کند ،اســتفاد ه کرد .ماساژ خشک
با گیاهان د ارویی ،به تیپ های کافایی کمک می کند که اگنی انها شعله ور
شــد ه و عمل هضم که د ر این تیپ ،کند است ،به جریان طبیعی باز گرد د .
توصیه می شــود که پس از ان سونای خشک د اشته باشند که بد ن کافایی
کام ً
ال گرم شود .
توصیه:
الزم است که بد انید ؛ د انه ی خرد ل بسیار گرم است و بهتر است که ماساژ باان ،برای تمام بد ن صورت نگیرد .
بعد از ماساژ ،بد ن را از روغن اضافه پاک کرد ه و با اب و صابون حمام کنید .پس از ان استراحت کنید و خود را د ر معرض هوای سرد و باد قرار ند هید .
تهیه ی پود ر برای ماساژ خشک
مواد زیر را با هم کام ًال مخلوط کنید و با کمی اب گرم؛ به صورت خمیری
برای ماساژ تهیه کنید :
3فنجان پود ر نخود 2قاشق غذاخوری جعفری خشک 2قاشق غذاخوری مریم گلی خشک 2قاشق غذاخوری نمک د ریانکته :می توانید گیاهان معطر د یگری نیز به این مخلوط اضافه کنید .
-1سوامی د ورگاناند ا
نویســند ه و مربی د ر مرکز یوگا اچاریا و یکی از کسانی است که مرکز یوگای
ود انتا را د ر اروپا تاســیس کرد ه اســت .وی از شاگرد ان سوامی ویشنود واناند ا
است که د وره های زیاد ی د ر کل هند تشکیل د اد ه است .وی د ر سال 1998
میالد ی با مرکز شــیواناند ا اشنا شد و بیش از 45سال است که د ر ان مرکز
مشغول به کار اســت .کتاب های د یگر وی ،سوتراهای پاتانجلی و مسیر د رون
است.
-2سوامی شیواد اساناند ا
وی نیــز از مربیان و بنیانگذاران مرکز یــوگا د ر اروپا ،امریکای جنوبی و مد ت
طوالنی د ر مرکز ویشــنود واناند ا بود ه اســت .وی متد های ارام سازی ،اساناها
و پرانایاماها را تعلیم د اد ه اســت .شیواد اســاناند ا ســال ها است د ر د وره های
مربی گری یوگا د ر مراکز مختلف سراسر جهان ،تد ریس می کند .
-3سوامی کایالساناند ا
نویســند ه و مربی د ر مرکز یوگا اچاریا و یکی از کسانی است که مرکز یوگای
ود انتا د ر انگلســتان و فرانسه و مرکز پاســیفیک را تاسیس کرد ه است .خانم
کایالساناند ا از اند یشمند ان و محققان زبان سانسکریت است و مد تی طوالنی
است که با مرکز سوامی ویشنود ود اناند ا همکاری د ارد . صفحه 17
حرکات یوگا برای
د رمان د یسک گرد ن
نویسند ه :پروانه قاسمیان د ستجرد ی
د یسک گرد ن چیست؟ستون فقرات گرد نی د ر گرد ن از هفت استخوان تشکیل شد ه
اند که مهره نامید ه می شــوند ،د ر این قسمت د یسک ها با یک
ماد ه ژله ای بالشتک پر شد ه است .د یسک گرد نی باعث حرکات
راحت و نرم گرد ن می شــوند و بد ون د یســک ها ،ستون فقرات
بسیار خشک خواهد بود .همچنین بالشتک بعنوان جذب کنند ه
شــوک عمل می کنند .د ر طول زمان ،این جذب کنند ه طبیعی،
فرسود ه می شود و می تواند شروع به فاسد شد ن کند .فضای بین
مهره ها نازک و ریشه های عصبی فشرد ه می شوند .این فرایند به
عنوان بیماری انحطاط د یسک شناخته می شود .تحقیقات نشان
می د هد که د ر حــد ود 25د رصد از افراد بد ون عالیم زیر 40
سال و 60د رصد د ر باالی 40سال د ارای د رجه ای از این بیماری
هستند .با پیشــرفت این بیماری ،گرد ن انعطاف پذیری اش کم
می شود و ممکن است د رد و سفتی گرد ن به ویژه د ر اواخر روز
احساس شود .
امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی ،نشستن طوالنی مد ت پشت
میز کار و اســتفاد ه از کامپیوتر و یا موبایل ،باعث شــد ه است که
بشر زمان کمتری را برای استراحت د اد ن به بد ن خود اختصاص
د هد .مخصوصاً از زمانی که پند می کووید ،19-سراســر جهان را
د ر بر گرفته است ،میزان قابل توجهی از زمان شبانه روز ،صرف کار
با کامپیوتر و موبایل گرد ید ه است .موقعیت های کاری و تحصیل
د گرگون شد ه و شرایط برای د ورکاری و تحصیل انالین مهیا گرد ید
است .گرچه از خیلی از جنبه ها ممکن است عملکرد انسان د ر این
وضعیت صحیح و به جا صورت گرفته باشد ،ولی از سویی به علت
عد م فعالیت های فیزیکی د ر فضای ازاد و ورزشهای د سته جمعی،
معایبی نیز به بار اورد ه است .یکی از این مشکالت ،ایجاد د رد هایی
د ر گرد ن ،کمر و ک ً
ال د ر ستون فقرات شد ه است .بسیاری از افراد
بطور مکرر د چار مشکالت گرد ن می شوند .استرس ،وضعیت بد
قرارگیری بد ن ،تصــاد ف و تنش فیزیولوژیکی طوالنی مد ت نیز
می توانند د ر گرفتگی خفیف گرد ن یا حتی اسپاسم کامل عضله ی
گرد ن نقش د اشته باشند .
د رمان د یسک گرد ن به کمک یوگاهنگام مواجهه با گرد ن د رد یا ســایر مشــکالت گرد ن مانند
د یسک گرد ن و ارتروز ،تمایل به استفاد ه از د ارو یا کیسه های گرم
افزایش می یابد .د ر حالی که حرکات یوگای مختلفی وجود د ارند
که د ارای تاثیرات د رمانی بســیار موثری برروی گرد ن هســتند .
برخی از مشــکالت گرد ن را با انجام چند حرکت ساد ه ی یوگای
گرد ن و د اشتن یک زند گی ارام و بد ون استرس می توان به خوبی
برطرف کرد .قطعاً برای د ستیابی به نتایج مطلوب؛ ممارست و تعهد
الزمه ی کار است.
بهترین توصیه این است که پیش از بوجود امد ن مشکل ،ان را
پیشگیری کرد .د ر یوگا حرکات مختلف به صورت روزانه ،مانع می
شوند که انسان د چار د رد های مختلف د ر بخشهای ستون فقرات،
مفاصل و تاند ون ها بشود .ولی به هر حال د ر زمان ایجاد د رد نیز،
راهکارهای مناسبی را توصیه می کند .
18
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
نکاتــی که د ر هنگام انجام تمرینات یوگا برای تســکین د رد گرد ن باید توجه نمایید
د ر هنگام شــروع تمرینــات یوگا برای رفع و یــا کاهش د رد ،
د انستن چند نکته ضروری است:
د ر هنــگام تمرینات ،به بخش گرد ن فشــار بیــش از حد وارد نشود .
د ر صــورت ایجــاد د رد د ر ناحیه ی گرد ن و ســر ،حتماً ازاد امه ی تمرین خود د اری شود .
تمرینات به ارامی و به تعد اد کم شــروع شد ه و به تد ریج ،بهتعد اد ان ها د ر طول روزهای متماد ی افزود ه شود .
اگر تحت د رمان هســتید ،حتماً د ر مورد تمرینات با پزشکمعالج ،مشورت شود .
حتماً تمرینات را با شکم خالی انجام د هید .حد اقل 3ساعتقبل از شروع تمرینات غذاهای جامد میل نکرد ه باشید .
پنج تمرین یوگا برای د رمان د رد های موضعی د یسک گرد نتمریناتی که د ر این بخش به ان ها اشــاره می شود ،از جمله
تمریناتی هستند که به جز تاثیرات مثبتی که بر عضالت و مفاصل
گرد ن د ارند ،بر روی اند ام های د یگر بد ن نیز تاثیرگذار هستند .
انجام مکرر و روزانه ی ان ها ،کمک شایانی به بهبود سالمتی بد ن
مخصوصاً د ر بخش ستون فقرات می کند .
-1حرکت گاو یا بیتیل اسانا
یکــی از تمرینات موثر بــرای د رمان د رد یا د یســک گرد ن،
حرکت گاو اســت .برای شروع تمرین ،اول ساق پاهای تان را روی
زمین قرار د هید .بعد کف د ست های تان را روی زمین بگذارید و
مطمئن شوید که مچ د ست ها ،ارنج و شانه تان د ر یک راستا قرار
د ارند .زانوهای تان هم باید کامال د ر راستای باسن باشد .بازوها و
ران های تان باید عمود بر زمین باشــند و باالتنه ی شما با سطح
زمین موازی باشد .وقتی د ر این حال هستید نفس تان را به د اخل
بکشید و شکم تان را به سمت پایین و زمین بکشید و سرتان را باال
بد هید .چند لحظه د ر این حالت بمانید .مکمل این تمرین حرکت
گربه است؛ پس از انجام حرکت گاو ،وارد حالت گربه شوید .
-2حرکت گربه یا مارجاری اسانا
همانطور که اشــاره شد ؛ تمرینات گاو و گربه مکمل هستند و
باید به طور متناوب صورت گیرند .برای رفتن به حالت گربه؛ بعد
از حالت گاو ،نفس تان را بیرون بد هید ،ستون مهره ها را به سمت
باال قوس د هید و سرتان را به د اخل بکشید .چانه تان را به ارامی
به سمت سینه تان بکشید .این د و حالت (حالت گاو و حالت گربه) صفحه 18
را د ر حالی که نفس تان را به د اخل می کشــید و بیرون می د هید هر قد ر می توانید این حرکت را انجام د هید ولی به خود تان فشار
پشت ســر هم تکرار کنید .این کار به ارامی کمر و اعضای د اخل نیاورید .د ست های تان باید د ر د و طرف بد ن تان د ر حالت ارامش
شــکم شما را ماساژ می د هد ،و عالوه بر ان به د رمان گرد ن د رد باشند و کف د ست های تان به سمت باال باشد .تا هر وقت می توانید
د ر ایــن حالــت بمانید و بعد به ارامی د ر حالــی که نفس تان را
هم کمک می کند .
به د اخل می کشــید بد ن تان را بلند کنید و د ر حال نشسته قرار
بگیرید .د ست های تان را روی ران های تان قرار د هید و کف انها را
به سمت باال بگیرید ،طوری که انگار د ر حالت تسلیم خد ا هستید .
ایــن حالت نه تنها به د رمان گرد ن د رد و د رمان کمرد رد کمک
می کند ،بلکه به ارامش ذهن شما هم کمک می کند .این حرکت
باعث کشش ماهیچه های ران ،باسن و مچ پا می شود و شما را مثل
یک بچه سرحال می کند .
-3حرکت ویپاریتا کارانی یا حالت پاها بر د یوار
حرکت پاها بر د یوار ،حرکتی بسیار ساد ه است .فقط کافی است
روی زمین د راز بکشــید و پاهای تان را راست بر د یوار قرار د هید .
کف پاهای تان باید به ســمت سقف باشد و ران و ساق پای تان از
پشــت با د یوار د ر تماس باشد .د ست های تان را د ر د و طرف د ر
حالت استراحت قرار د اد ه و کف انها به سمت باال باشد .قبل از این
که حرکت بعد ی را شروع کنید حد اقل پانزد ه بار د ر این حالت،
نفس های عمیق و طوالنی بکشــید .این حالت یوگا باعث کشش
خفیف ماهیچه های پشــت گرد ن می شود و کمرد رد مالیم را از
بین می برد و شما را از کوفتگی بد ن تان خالص می کند .همچنین
از گرفتگی عضالت گرد ن جلوگیری می کند .
-4حرکت بال اسانا یا حالت بچه
حرکــت بچه ،یکی از حرکات بســیار ارامش بخش اســت که
کاربرد هــای زیــاد ی د ارد .برای شــروع تمریــن؛ روی د و زانو
بنشینید ،ســاق پاهای تان را روی زمین قرار د هید به طوری که
د و انگشت شصت پای تان د ر یک راستا و د ر کنار هم باشد .روی
پاشنه های تان بنشینید .د ســت های تان را د ر د و طرف بد ن تان
قــرار د هید ،نفس تان را بیرون بد هید و باالتنه ی خود تان را بین
ران های تان جمع کنید .از کمر خم شوید به طوری که بد ن تان بین
ران های تان قرار گیرد .به ارامی ســرتان را روی زمین قرار د هید .
-5حرکت شاواسانا یا حالت جسد
حرکت شاو اسانا ،که حالت بد ن بی جان را نشان می د هد ،یکی
اسان ترین حرکات د نیا برای د رمان د رد گرد ن است .این حرکت
همیشــه برای پایان د اد ن به تمرینات یوگا ،به کار می رود .بد ن
بعد از فشارهای مختلف د ر طول تمرینات ،نیاز به استراحت مطلق
برای د ریافت انرژی د ارد .د ر شاواسانا باید بد ن تان د ر یک حالت
طبیعی باشــد .صاف روی زمین د راز بکشید .کمر و گرد ن تان را
راست نگه د ارید و پاهایتان را کمی باز کنید .د ست هایتان باید د ر
د وطرف بد ن تان و کف انها به ســمت باال باشد .باید حد اقل پنج
د قیقه د ر این حالت بمانید تا به ارامش عمیق جســمی و ذهنی
برســید .د ر نظر د اشته باشید که د ر طول این تمرین ،هیچ گونه
فشار و انقباضی را د ر عضالت و ماهیچه های خود ایجاد نکنید و
به کل بد نتان اگاه باشید .همانطور که از اسم این اسانا پید ا است،
بد ن به حالتی خلصه گونه رفته و هیچ حرکتی را انجام نمی د هد .
برای خارج شد ن از این وضعیت باید به ارامی ابتد ا د ستها و پاها را
حرکت د اد و سپس به ارامی به سمت چپ و راست بد ن را حرکت
د اد .د قیقاً مانند زمانی که از خواب بید ار می شوید .
می توانید تمرینات مذکور را د ر هنگام صبح و قبل از خورد ن
صبحانه و همچنین د ر هنگام غروب برای بهبود عملکرد ســتون
فقرات ،انجام د هید .امید اســت که با انجام این حرکات ساد ه ی
یوگا به طور روزانه و متناوب ،د ارای بد نی ســالم گرد ید ه و د چار
د رد های گرد ن و ستون فقرات هرگز نشوید .
دانش یوگا دی |1399شماره 145
19 صفحه 19
یوگا راهی به سوی
سالمتی کامل
شرح ذهن
کتاب یوگا ،راهی به سوی سالمتی کامل اصلی ترین
کتاب ســبک یوگای ایینگر است که اولین بار د ر
سال 2001د ر 432صفحۀ گالسه به صورت مصور
و تمام رنگی منتشــر شد ه و تا به امروز چند ین بار
به روزرسانی و تجد ید چاپ شد ه است.
این کتاب د رواقــع د ربرد ارند ۀ تمامی اموزه های
بی.کــی.اس ایینگــر د ر خصوص بــد ن ،ذهن
وســامتی اســت و برای تمامی پرتوجویان با هر
سطح مهارت و تجربه ای می تواند مفید واقع شود .
برگرفته از کتاب یوگا ،راهی به سوی سالمتی کامل اثر بی .کی.اس ایینگر
برگرد ان :واحد ترجمه
ذهن رابط حیاتی میان بد ن و اگاهی اســت .وقتی ذهن
ارام و متمرکز اســت ،می توان تنها با اگاهی ،بصیرت و
اعتماد زیست .یوگا ان کیمیایی است که این ارامش را می
زاید .
د ر واژگان یوگا ،اگاهی یا چیتا شامل ذهن یا ماناسا ،هوشیاری
فرد ی از بود هی ،و ایگو یا اهناکارا اســت .کلمه سانسکریت برای
انســان ،مانوسیا یا ماناوا معنی می د هد یعنی کسی که این خرد
و اگاهی به او اعطا شــد ه اســت .ذهن محل د قیقی برای فعالیت
د ر بد ن انســان ند ارد .ذهن موجود یتی نهفته و گریزان د ارد که
د ر همــه جا وجود د ارد .ذهــن ارزو می کند ،می خواهد ،به یاد
می اورد ،د رک می کند ،گرم می شــود ،سرد می شود .احترام یا
رسوایی ،تجربه و تعبیر و تفسیرهای ذهن هستند .ذهن به هر کلمه
چه از د رون خود باشد و چه از بیرون وارد شود عکس العمل نشان
می د هد ،اما ذهن برای فهم موضوعات گنجایش محد ود ی د ارد .
گرایش ذهن به پریشان شد ن بوسیله د نیای بیرون است.
اضطراب ،فرسود گی ،غم وناامید ی سوق می د هد .ذهن می تواند
یک د شمن مخفی د ر د رون و یا یک د وست خائن باشد .این عکس
العمل ها و تعبیروتفســیرهای ذهن به مرورتبد یل به عاد ت های
ما می شوند .
یوگا ما را قاد رمی سازد تا بتوانیم واکنش های ذهن را تشخیص
د هیم ،بنابراین هراتفاقی را تنها مشــاهد ه می کنیم ،بد ون اینکه
اجــازه د هیم ذهن ســلطه ایی برمــا د اشــته و ان رخد اد ها را
تعبیروتفسیرکند .
پنج قوه ذهنی
ما د ارای پنج قوه ذهنی هستیم که می توانیم از انها د ر راه های
مثبت و یا منفی استفاد ه کنیم .این پنج قوه عبارتند از :مشاهد ه
د رســت و د انــش ،اد راک و فهم ،قد رت تخیل ،خــواب و رویا ،و
حافظه .گاهی ذهن ثبات و روشــنی خود را از د ست می د هد و
نمی تواند از این پنج قوه به د رســتی استفاد ه کند و یا انها را د ر
جهت های منفی به کار می برد .
تمرین های یــوگا به ما کمک می کنند تا ایــن پنج قوه ذهن
طبیعت ذهن
وقتی ذهن ازموضوعاتی که می بینیم ،می شــنویم ،می بوییم ،را د رجهت د رســت و مثبت هد ایت کنیم .بد ین وســیله ذهن با
احســاس می کنیم ویا می چشیم مملو شــد ،انگاه ما را به طرف هوشــیاری ،توانایی تشــخیص اهد اف عالی را از عاد ت های بد و
20
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 20
ناد رست بد ســت می اورد و رفتارصحیح و عاد ت های خوب
را جاگزین انها می کند .ذهنی جد ا از تعبیر و تفســیر ،بلوغ
و رشــد را افزایش می د هد و به فرد روشن بینی وقوه د رک
مرد م ،موقعیت ها و اتفاقات را می د هد .بد ست اورد ن خرد و
اگاهی ،ود اشتن ذهنی شفاف که می تواند حقیقت را انطور
که هست ببیند و د چار سرد رگمی و گمگشتگی نشود یکی از
عالی ترین فواید یوگاست.
سطوح مختلف ذهن
د انش یوگا پنج مرحله پایه و اصلی برای ذهن بیان می کند .
د ســته بند ی این پنج مرحله به این معنی نیســت که انها
حتما پشت ســرهم رخ می د هند و یا همیشــگی و ثابتند ،
بلکه الیه هایی از ذهن هســتند که هر زمــان امکان د ارد بر
ذهن مسلط شوند .براساس گفته پاتانجالی این مراحل شرح
حالت های ذهن هســتند :ذهن تیره و کد ر ،ذهن سســت و
بیحال ،ذهن گیج و پریشان ،ذهن پراکند ه و متفرق ،و ذهن
متمرکزوکنترل شد ه.
هنگامی که ذهن رشد یافت ،با مشاهد ه کرد ن ،از
مرزهای این جهانی عبور می کند .
1
پاتانجالی پایین ترین سطح ذهن را ذهن کد ر یا مود ها می
نامد .شخصی که د ارای ذهنی کد راست نسبت به همه چیز
بی میل و بی اشتیاق است ،مشاهد ه ،عمل وعکس العمل هایش
تیــره و ناپاکند .این حالت همیشــگی نیســت و معموال د ر
موقعیت های خاصی مثل وقتی فــرد جراحتی می بیند و یا
عزاد ار است و یا وقتی که ارزویی د ست نیافتنی د ارد ،پیش
می اید که موجب می شود فرد د چار بی خوابی و یا برعکس
خوابید ن بیش از حد بشود و یا عاد ت های غلط مثل پرخوری
پید ا کند .یوگا می تواند این احساس شکست و ماللت را بتد ریج
تبد یل به خوش بینی و انرژی مثبت کند .
مرحله بعد ی مرحله گیجی و پریشانی ذهن است .د ر این سطح
ذهن ثباتی ند ارد ،افکار و احساســات فــرد را نه به جلو هد ایت
می کنند و نه عقید ه ایی ثابت و پاید ار ایجاد می کنند .پاتانجالی
نام این کیفیت ذهن را کشیپتا ۲گذاشته است به معنی ناپاید ار ،یا
عاجزوناتوان از تمرکز روی اهد اف مشــخص .فرد ی که د ارای این
نوع ذهن است از قوه د رک صحیح برخورد ار نیست ،ذهن او را ابرها
وغباری از نقوش مختلف پوشاند ه اند که باعث تخریب توجه و عد م
تعاد ل او می گرد ند .تمرین های منظم اساناها و پرانایاما به بیرون
امد ن از این وضعیت کمک می کنند .
اکثر افراد د ارای ذهن پراکند ه اند .د ر این مرحله افکار د ائما د ر
مغز فعال هســتند که منجر به ند اشتن هد ف و مقصد معین می
شود .این مرحله ذهن را ویکشیپتا 3می نامند .ذهن د ر این وضعیت
مانند شهری است که به بال و طاعون گرفتار شد ه ،مد ام د چار شک
و ترد ید ،ترس وعد م تصمیم گیری و فاقد اعتماد به نفس است.
انجــام تمرین های منظم یوگا بتد ریج بذر خرد و اگاهی را د رون
ذهن رشــد می د هد و تمایل فرد را به د اشتن مثبت اند یشی و
تعاد ل د ر زند گی افزایش می د هد .
مرحله چهارم اکاگرا 4مرحله ایی از ذهن است که خرد مند ان قد یم
به ان رسید ه بود ند .ذهنی که ازاد ازرنج ،موانع ،مسئله و مشکل
است .ذهن خرد مند ذهنی هد ایت شد ه ،متمرکزوهوشیاراست که
توانسته برتمام افکارپراکند ه تسلط پید ا کند .د ر زمان حال است و
افکار گذشته و ایند ه بد ان راه پید ا نمی کنند .چنین ذهنی بوسیله
عوامل خارجی مختل نمی شود .
5
پنجمین و باالترین کیفیت ذهن نیرود ها یا ذهن کنترل شد ه
است .پاتانجالی ذهن نیرود ها را ذهنی می د اند که خویشتن د ار
بود ه و د ر این حالت ماند گار است .مد اومت د رانجام تمرینات یوگا،
سرانجام ذهن را به این مرحله وارد می کند و باعث می شود فرد
بر الیه های پایین ترذهن پیروزشد ه و د ر وضعیت نیرود ها پاید ار
بماند .ذهن نیرود ها قد رت جذب کامل و تمرکز روی یک موضوع
را د ارد .هیــچ چیزی نمی تواند تمرکــش را بهم زد ه و ارامش او
را مختــل نماید .چنین ذهنی د ر صلح و تعاد ل کامل جای د ارد
وسرشار از اگاهی خالص و خرد ناب است.
تد اوم تمرینات یوگا به شما اجازه می د هند تا به الیه های
عمیق تر ذهن رفته و به قله خود اگاهی برسید .
1-Mudha
2-Ksipta
3-Viksipta
4-Ekagra
5-Nirudha
مطلب یوگا با ابــزار از کتاب راهی به
سوی ســامتی کامل اثر ب .ک .اس .
ایینگارانتخاب و ترجمه شد ه است.
د ر صورت تمایل ،اصل کتاب به زبان
انگلیســی را عالقمند ان می توانند
ازد فتر نشریه د انش یوگا تهیه نمایند .
دانش یوگا دی |1399شماره 145
21 صفحه 21
همه چیز راجع به چرخ یوگا
تنظیم کنند ه :معصومه (مینا) حسینی
-1چرخ یوگا چیست؟
چرخ یوگا د ایره ای تو خالی شــکل اســت که برای کمک به
کشــش ،ازاد شد ن تنش و استرس و بهبود انعطاف پذیری بد ن،
طراحی شــد ه است .این چرخ؛ غلتکی فومی شکل است که برای
ایجاد کنند ه قد رت و استقامت به کار می رود .
چرخ یوگا را مانند د اربســتی برای خــود د ر نظر بگیرید که
می توانید با ان به راحتی به راســت و چپ ســوق د اد ه شوید و
حــرکات هیجان انگیز د یگری؛ که فقط با این حلقه ها می توانید
انجام د هید .
به گفته کارشناسان و متخصصان ،استفاد ه از یک چرخ یوگا به
شما اعتماد به نفس بیشتری نسبت به حالت عاد ی می د هد ،و د ر
نهایت به شما این امکان را می د هد که بد ن خود را طوری حرکت
د هید که قبال هرگز مانند ان را ند ید ه بود ید .
یوگا ویل یا چرخ یوگا (حلقه یوگا ) یکی از جد ید ترین محصوالت
د ر یوگا است که فوق العاد ه هیجان انگیز است ،چون به شما اجازه
می د هد به انعطاف پذیری بیشــتری د ست پید ا کنید .یوگا ویل
ابزاری بسیار قد رتمند برای افزایش تعاد ل یا باالنس ،کشش کلی
بد ن وساختار کششی عضالت است.
-2کاربرد چرخ یوگا
این روزها اســتفاد ه از یوگا ویل د ر بین یوگی ها و یوگینی ها
بسیار پرطرفد ار گشــته و به عنوان وسیله ای بسیار کاربرد ی؛ به
یکی از ملزومات اصلی یوگا تبد یل شــد ه اســت .استفاد ه از این
وســیله برای مبتد یان باعث بازشــد ن بد ن و کشید گی عضالت
میشود و برای یوگی های حرفه ای وسیله ای فوق العاد ه سود مند
برای انجام اساناهای سخت می باشد .
یوگا ویل به شما اجازه می د هد از یوگا بیشتر لذت ببرید و د ر
انجام پوزهای د شوار پا را فراتر نهاد ه و انها را به راحتی انجام د هید .
اگر برای باز کرد ن سینه و کشش سایرعضالت تا امروز از اجر یوگا
استفاد ه می گرد ید ؛ استفاد ه از یوگا ویل لذت و راحتی انجام ان
حــرکات را چند برابر می کند .حتی اگر یوگا نمی کنید یا عالقه
ای به انجام ان ند ارید اســتفاد ه از یوگا ویل یا چرخ یوگا میتواند
به شما برای رها سازی عضالت و از بین برد ن گرفتگی و تنش د ر
عضالت و همین طور د ر نقش یه ماساژور مفید به شما کمک کند .
به خصوص اگر کار اد اری د ارید یا مجبورید ســاعات طوالنی د ر
شبانه روز پشت میز بنشینید .
بــرای اســتفاد ه از حلقه یــوگا لزوماً احتیاج نیســت که یک
یوگی حرفه ای باشــید .این وسیله ،همچنین مناسب برای انجام
حرکت های نشسته ،خوابید ه ،انفراد ی و گروهی است .از این حلقه
د ر ورزش یوگا برای انجام اســانا های یوگا استفاد ه می شود .شما
می توانید از حلقه یوگا به راحتی استفاد ه کرد ه و تمرینات تعاد لی
استقامتی خود را انجام د هید و روی عضالت پا ،ران ،نیم تنه ،شکم
و غیره کار کنید .
-3ویژگیهای چرخ یوگا
این ابزار ویژگی هایی د ارد از جمله:
• ساخته شد ه از جنس فوم
22
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
• ضد لغزش
• محکم
• سبک
• قابل شستشو بود ن
• کیفیت عالی بد نه
• تحمل وزن باالی ۱۵۰کیلو گرم
• قابل استفاد ه بود ن تا چند ین سال
-4فواید چرخ یوگا
• انعطاف پذیری بیشتر بد ن و عضالت
• افزایش قد رت تعاد ل بد ن
• کشش کلی بد ن و عضالت
• باز شد ن بد ن (به ویژه برای مبتد ی ها)
• انجام تمرینات مشکل برای حرفه ای ها
• مانند یک ماساژور ،گرفتگی عضالت را از بین می برد .
-5اند ازه و جنس چرخ یوگا
نوع فوم مورد اســتفاد ه د ر ساخت یوگا ویل از فوم فوق فشرد ه
ABSکه نشــکن و تحمل وزنی د ر حد ود 200کیلوگرم را د ارد
والیه بیرونی ان از فوم TPEمی باشد ،اند ازه استاند ارد یوگا ویل
هم حد ود 30تا 35سانتی متر است.
وزن حلقه یوگا 1400 :گرم
عرض حلقه یوگا 13 :سانتی متر
قطر د اخلی حلقه یوگا 29 :سانتی متر
قطر خارجی حلقه یوگا 33 :سانتی متر یا 28سانتی متر صفحه 22
-6ایا چرخ یوگا برای کمرد رد خوبه؟
استفاد ه از یک چرخ یوگا برای کش د اد ن و د راز کرد ن ستون
فقرات ،وضعیــت کلی را بهبود می بخشــد ،د رد کمر را کاهش
می د هد و اثرات منفی ناشــی از سبک زند گی نشسته و یا محیط
کار را کاهش مید هد .قطر این چرخ یک کشــش عمیق د ر کل
ستون فقرات ایجاد می کند و میتوانید شانه های خود را به حالت
رها پایین اند ازید .
1-8چوب پنبه ای
می د انیم پالستیک جزو مواد ی است که قابل بازیافت نیست و
جزو زباله محسوب میشود ،د ر حالی که چوب پنبه یک جایگزین
کامال اگاهانه اســت و به راحتی می تواند بازیافت شود .چوب پنبه
به مد ت طوالنی بد ون شکســتن باقی میماند .این چرخ به طور
خــاص تا ۵۵۰پوند وزن د ارد و ماننــد بعضی از انواع چرخهای
یوگا خم نمی شــود .رطوبت را جمع نمی کنــد ،تمیز کرد ن ان
اســان است و برای ارتقای عملکرد شــما ،با توجه به بد ن تان و
تقویت ماهیچه های مرکزی طراحی شد ه است .نوع ضخیم ان برای
مبتد ی ها و حرفه ای ها مناسب است ،و از لحاظ طول عمر طوری
است که شما نیازی به تعمیر ان ند ارید .
-7چرخ یوگا د ر کد ام حرکات یوگا به ما کمک میکند ؟
بــه عنــوان مثــال د ر حالتــی مثل چــرخ ،پل ،یا مــار کبرا
( ،)Bhujangasanaچرخ یوگا می تواند برای ایجاد یک قوس کامل
د ر قسمت پایین بد ن کمک خوبی باشد .همچنین ماهیچه های
کمربند کتف را تقویت می کند .ولی اگر این حرکت ،طوالنی مد ت
انجام شــود ؛ می تواند باعث خطراتی نظیــر؛ د رد های مزمن و یا
اسیب های جد ی د یگر باشد .
چند ماهیچه مهم د ر چرخ عبارتنــد از ( rhomboidsکه بین
تیغه های شــانه قرار د ارد ) ،ذوزنقــه ای (ماهیچه های بزرگ که از
گرد ن تا وســط کمر قرار د ارند )و ماهیچه های supraspinatusو
( infraspinatusماهیچه های سخت که تیغه شانه را به بازوی باالیی
متصل می کنند ).
2-8چرخ یوگای نیمه ()half yoga wheel
این نوع چرخ یوگا به حالت نیم د ایره بود ه و از یک سمت مسطح
میباشــد که فشار و قوس را د ر کمر و پا کمی کمتر میکند .برای
-8انواع چرخ یوگا
چرخهای یوگا از لحاظ اند ازه به سه نوع بزرگ ،متوسط و کوچک افراد مبتد ی و یا افراد ی که انعطاف کم و یا مشــکالتی د ر ناحیه
کمر یا زانو د ارند ،مناسب تر است.
وجود د ارد .
دانش یوگا دی |1399شماره 145
23 صفحه 23
4-8چرخ یوگای خم به عقب با شیار ()yoga backbend wheel
این نوع چرخ یوگا مانند همان چرخ یوگای معمولی است با این
تفاوت که ســطح رویی ان د ارای شیارهایی بود ه که سبب ماساژ
و فشــار بیشــتر به ناحیه کمر و عضالت اطراف ستون فقرات و یا
عضالت زیر پاها می شود .
3-8چرخ یوگای حرفه ای ()Yoga pro wheel
این نوع چرخ یوگا د ارای د و د ســته د ر کناره ها می باشد که
قابل تنظیم هســتند .به طوری که چرخش با د ست هر شخص
کنترل می شــود و البته احتیاج به تعــاد ل و قد رت بد نی باالیی
د ارد .همچنین شامل د و پایه د ر زیر است برای ثابت نگه د اشتن
چرخ د ر زمانی که به تثبیت ان نیاز است.
-9چند نمونه از اساناها با چرخ یوگا
24
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 24
چگونه با یوگا عاد ات غذایی
خود را اصالح کنیم؟
نویسند ه« :مریم عرفانی فر»
یکی از مهم ترین موضوعات د ر یوگا ،اصالح برنامه ی غذایی و عاد ت های
غذایی ناد رســت است .د ر بین کسانی که یوگا را می شناسند معروف است
که بی االیشی ذهن به بی االیشی رژیم غذایی بستگی د ارد .افراد ی که یوگا
انجام می د هند باید بــه رژیم غذایی خود د قت کنند و از مصرف غذاهای
ناسالم بپرهیزند .
د ر گذشــته های د ور یوگاکاران باستانی از شــیر خالص گاو و میوه ها با
ریشــه های زیرزمینی اســتفاد ه می کرد ند و از خورد ن نمک ،غذاهایی که
طبیعت سرد د ارند ،چاشنی ها و اد ویه جات و غذاهای تند و ترش به شد ت
پرهیز می کرد ند .اکنون نیز باید پیرو همین رژیم غذایی بود و کســانی که
ورزش یوگا را انجام می د هند باید همین برنامه ی غذایی را د ر پیش بگیرند .
ناگفتــه نماند که مصــرف چای و قهــوه نیز ممنوع اســت ،چون جزو
محرک های مصنوعی و موقتی
محسوب می-شــوند .بنابراین
نباید ان ها را نوشید .
چگونه می تــوان رژیم
غذایی را اصالح کرد ؟
برای اینکه رژیم غذایی خود
را اصالح کنیــم باید به چند
عامل مهم توجه د اشته باشیم،
عواملی مثل اب وهوا ،شیوه ی
زند گی ،فراوانی و د ر د سترس
بود ن غذاها .یک ســری اصول
تغذیه مناسب وجود د ارد که
ما به د انســتن این اصول نیاز
د اریم و باید ان هــا را رعایت
کنیم .ســامت جسم و روح ما
ارتباط مستقیمی با نوع تغذیه
ما د ارد .حتــی می توان گفت
بیماری های قلبــی نیز به نوع
تغذیه مان بستگی د ارد .تغذیه
د ر ابتال به بیماری هایی مانند
کرونری قلب ،باال بود ن فشــار
خون ،د یابت ،التهاب مفاصل ،نفخ شکم و یبوست نقش اساسی د ارد .
عاد ت های ناد رست غذایی چه نقشی د ر ابتال به بیماری د ارند ؟
گذشته از خوراکی های نامناسب ،اشکاالتی نیز د ر عمل خورد ن غذا وجود
د ارد .عاد ت های ناد رســتی مثل سریع خورد ن ،پرخوری ،مصرف غذاهای
خیلی سرد و یا خیلی گرم ،صحبت کرد ن با هیجان زیاد د ر هنگام خورد ن
از جمله این عاد ات ناد رست است .بنابراین انچه می خورید ،و اینکه چگونه
غذا می خورید هر د و مهم است و بر نحوه عمل جذب و تحلیل غذا د ر بد ن
به یک اند ازه اثر می گذارند .
باید و نباید هایی که د ر حین غذا خورد ن باید به ان توجه کنید به شرح
زیر است:
-1باشتاب غذا نخورید .
-2هنگام غذا خورد ن باید د ر حالت راحتی کامل باشید .
-3صحبت هــای طوالنــی و بحث هــای هیجان انگیز را به بعــد از غذا
موکول کنید .
غذا مهم اســت ،چون هر چیزی که می خورید باید هضم و جذب شود و
به صورت انرژی مورد اســتفاد ه قرار گیرد .پس این یک اصل مهم است که
شما غذایتان را قبل از بلعید ن می جوید به طوری که غذا می تواند به شکلی
وارد معد ه شود که کامال برای ان قابل هضم باشد .ارام غذا خورد ن به معنی
زیاد نخورد ن هم هســت .پرخوری به معنی فشــار زیاد اورد ن به معد ه و
انباشته کرد ن ان است .به عالوه اگر زیاد بخورید د چار اضافه وزن می شوید
و احســاس سنگینی و سستی کرد ه و خود را د ر معرض انواع بیماری های
خطرناک قرار خواهید د اد .
چگونــه بفهمیــم که به
اند ازه ی کافی غذا خورد ه ایم؟
نبایــد انقــد ر بخوریــد که
احساس ســنگینی کنید ،بلکه
میزان غذا باید به قد ری باشد که
حس رضایت کنید .یوگا به وضوح
می گوید که هنگام گرسنگی غذا
بخورید و نه لزومــا هنگامی که
وقت غذا خورد ن اســت .عالوه بر
این یوگا به شــما کمک خواهد
کرد که میــزان مصرف غذایتان
را کنتــرل کنید .با این کار فواید
زیاد ی عاید تان می شــود ،عمل
گوارش و جــذب بهبود می یابد
و د ر ایــن صــورت بــد ن بهتر
تغذیه می شود .
ایا برای انجام تمرین های
یوگا حتم ًا باید گیاه خوار بود ؟
البتــه یوگی هــای باســتانی
گیاه خوار بود ند ولی برای شروع
یوگا ،حتماً نباید مصرف گوشــت را کنار گذاشت .یک برنامه غذایی مناسب
به عواملی بستگی د ارد مثل اینکه شما د ر کجا زند گی می کنید .چه کاری
انجام می د هید و چگونه زند گی می کنید .مث ً
ال افراد کم تحرک باید غذاهای
ساد ه و سبک بخورند .
د ر واقع که کســی که یوگا تمرین می کند ،تمایالت معنوی د ر او بید ار
می شود و میل به مصرف غذاهای گوشتی به طور خود کار د ر وی کم شد ه و
چیزی را انتخاب می کند که ذهنش به انسو هد ایتش می کند .
د ر مجموع باید گفت انجام یوگا به مرور زمان به شما کمک می کند که
میل به پرخوری و عاد ات اشتباه غذایی را کنار گذاشته و تمایالت ناد رست
خود را برای خورد ن غذاهایی که نیازی به ان ند ارید از د ست بد هید .
برگرفته از کتاب یوگا و قلب شما
نویسند گان :د کتر ک .ک .د یتی -د کتر ام .ال گاروت -سولی پاوری
مترجم :میرمجید خلخالی زاویه
دانش یوگا دی |1399شماره 145
25 صفحه 25
پاکسازی د ر یوگا
چ
هارم
نویسند ه :کریشان کومار سوما
برگرد ان :نسترن صافی
د انش یوگاد رمانی بر این اصل استوار شد ه که تمرین منظم یوگا
با افزایش توانایی بد ن ،کارایی بهتر سیســتم های بد نی ،ارامش و
هوشــیاری ذهن و تعاد ل فیزیکی ،عاطفی و فیزیولوژیکی فرد به
جوانســازی جسم و ذهن منجر می شود .د ر این میان پاکسازی و
روش های متنوع انجام د اد ن ان همواره مورد توجه عالقه مند ان
.4باستی ( ۱انما ) :
روش انجام:
این یک روش پاکســازی راست رود ه یا مقعد است .روی زمین
یا روی تخت د راز بکشــید .یک لوله بلند و صاف برد ارید و ان را
به خوبی با روغن اغشــته کنید .یک ســر لوله را به یک سطل یا
مخزن پر از اب متصل و سر د یگر لوله را به مقعد وارد کنید .تا
جایی لوله را وارد کنید که به رود ه بزرگ برســد .برای مد تی اب
را نگهد ارید .ســپس لوله را خارج کرد ه و اب را تخلیه کنید .این
کار باعث رفع یبوست ،بهبود قوای هاضمه ،و تقویت بد ن می شود .
یوگا بود ه اســت .بنابراین تصمیم براین شد که سلسله مباحثی
د ر باب نظافت و پاکســازی د ر یوگا را اغــاز و عالقه مند ان را با
شــیوه های متد اول ان اشنا کنیم .امید اینکه این تالش مقبول
خوانند گان عزیز قرار گیرد .د ر اد امه می خوانیم:
وقتی ماهیچه ها به سمت راست کشــید ه شوند به ان د اکشین
نولی ۵گفته می شود .
ماهیچه ها را د ر وسط نگهد اشته و پشت سرهم به سرعت انها را
به چپ و راست بفرستید .به این عمل ماد یاما نولی ۶گفته می شود .
.6پرانایامای کاپاال باهاتی:۷
این یک تمرین تصفیه کنند ه بسیار موثربرای پاکسازی سیستم
تنفسی است .کاپاال باهاتی به معنای د رخشید ن جمجمه است.
.5نولی کریا:۲
این کریا ورزش سختی برای معد ه است که به رفع سوء هاضمه،
بهبود مشکالت کبد ی و بزرگی طحال ود یگر اختالالت معد وی
کمک کرد ه و سالمتی و طراوت به همراه می اورد .
روش انجام:
هوا را با فشــار از د هان بیــرون د اد ه و ناف را به عقب و د اخل
بکشید .این عمل را اود یانا باند ا ۳می گویند .ماهیچه های لوله ای
شکل را به سمت چپ بفرستید .به این عمل واما نولی ۴می گویند .
26
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
روش انجام:
د ر پاد ماسان ۸یا سید هاســان ۹و یا هر وضعیت راحت د یگری
بنشــینید .د م های کوتاه و بازد م های سریع انجام د هید .با توالی
پشت سر هم د م و بازد م های سریع ماهیچه های شکمی به د اخل
و خارج (عقب و جلو) کشید ه می شوند .
برای شــروع یــک د م عمیق بگیرید و با د ه بازد م ســریع ان
را بیرون د هید .ســپس تا جایی که به راحتــی قاد ر به انجام ان
هســتید د م را نگهد ارید و به ارامی بازد م را رها کنید .نفس های
عاد ی بکشید . صفحه 26
رد یف چپ :ازوفاژ یا حلق ،کیســه صفرا ،کبد ،د وازد هه یا اثنی
عشر ،مجرای صفراوی ( محل اتصال کبد و لوزالمعد ه به د وازد هه)،
سیکوم ،اپاند یس.
روش انجام:
بیســت لیوان اب را بجوشانید .چهار قاشــق چایخوری نمک
۱۱
معمولی به ان بیفزایید .بگذارید خنک شود .د روضعیت کاگاسانا
بنشینید و د و لیوان ازاب نمک ولرم بنوشید .پنج بار این پنج اسانا
را انجام د هید .د و باره این چرخه را تکرار کنید .پس از نوشــید ن
شش لیوان از محلول ،مثانه خود را تخلیه کنید .سپس د وباره د و
لیوان از محلول بنوشید و اساناها را تکرار و مثانه را تخلیه کنید .
این سیکل را تا پایان 16یا 20لیوان اد امه د هید .د ر اخر باید
اب شفاف بد ون هیچ رنگ یا الود گی د فع کنید .د ر این مرحله 5
12
د قیقه استراحت کنید و با نوشید ن 3یا 4لیوان اب ،کونجال
انجام د هید .نیم ســاعت د ر شاواســانا بمانید .سپس ترکیبی از
کیچری 13با 100گرم گی 14را میل کنید .
فواید کاپاالباهاتی :
پنج اسانای شاک پراکشاالن:
15
.1مغز و ذهن را روشن می کند .
.1تاد اسانا :راست بایستید و پاها را کنار هم نگهد ارید .د ستها
را د ر حالی باالی سر ببرید که کف د ستها رو به سقف باشند .د م
.2برای قلب و ریه ها مفید است.
بگیرید و پاشــنه پاها را باال ببرید و تا جای ممکن خود را به باال
.3گرد ش خون را افزایش می د هد .
بکشــید .پاشنه ها را ارام به زمین برسانید .کشش به سمت باال را
.4مغز را پاکسازی و تصفیه می کند .
پنج بار تکرار کنید .
.5کافای تجمع یافته د ر مجاری هوایی را از بین می برد .
.2تریاکا تاد اســانا :16د روضعیت تاد اسانا قرار بگیرید .از کمر به
.6باعث تقویت کبد ،رود ه ها ،پانکراس ،و سیســتم گوارشــی
سمت راست و سپس به سمت چپ خم شوید .خم به پهلو را پنج
می شود .
بارد رهرطرف انجام د هید .نفس عمیق بکشید .
.7زمانی که بد ن سرد است ،گرما را به بد ن بازمی گرد اند .
.3کاتی چاکراسانا :17راست بایستید و پاها را به فاصله یک متر
.8شفافیت را به پوست اورد ه و چروکها را از بین می برد .
از یکد یگر قرار د هید .د ستها را از شانه به هر پهلو بکشید .قسمت
.9با تنظیم متابولیسم بد ن باعث حرکت چربی ها می شود .
باالی تنه را به راســت چرخاند ه ،د ست چپ را به شانه راست و
.10به تمیزی سینوس ها و مجاری تنفسی کمک می کند .
د ست راست را به ارامی به د ور تنه بپیچانید .حرکت را د ر جهت
.11اکسیژن بیشتری را به ریه ها وارد می کند .
.12با افزایش کشش و انعطاف پذیری د یافراگم ظرفیت ریه ها مخالف تکرار کنید .
.4تریاکا بوجانگاســانا :18د ر وضعیت نهایی بوجانگاســانا قرار
را افزایش می د هد .
بگیرید .ســر و باالتنه را به یک ســمت چرخاند ه و به پاشنه نگاه
.13ماهیچه های شکمی را تحریک و متناسب می کند .
.14با هد ایت خون به ســمت ریه ها برای اکسیژن گیری باعث کنید .همین حرکت را د ر سمت مقابل انجام د هید .حرکت را پنج
بار د ر هر طرف تکرار کنید .
تصفیه خون می شود .
.5اود اراکارشــان اسانا :19د ر اوتکاتاسنا (وضعیت چمباتمه) د ر
.15عملکرد سیستم عصبی را تقویت می کند .
حالیکه د ستها روی زانوها هستند قرار بگیرید .د ر حالیکه زانوی
.16باعث تقویت حافظه می شود .
راست را خم روی زمین گذاشته اید ،باالتنه را به چپ بچرخانید .
.17به کاهش سرد رد و سرگیجه کمک می کند .
با د ستهای روی زانو به نقطه ای د ر پشت بد ن نگاه کنید .به نقطه
.18گرد ش خون را بهبود می بخشد .
اغاز حرکت بازگرد ید .همین توالی را د ر سمت مخالف تکرار کنید .
د ر هر سمت پنج بار حرکت را انجام د هید .
.7شانک پراکشاالن:10
این کریا شامل روند پاکسازی به روشی است که حلزون خود را
تمیــز میکند ،یعنی ریختن اب از یک طرف و بیرون د اد ن ان از
ســمت د یگر .د ر این پروسه اب از د هان وارد و از مقعد یا راست
رود ه خارج می شود و به این ترتیب تمام کانال گوارشی تصفیه و
1-Basti
11-Kagasana
2-Nauli Kriya
12-Kunjal
پاکیزه می شود .
3-Uddiyana Bandha
13-Khichri
4-Vama Nauli
14-Ghee
عکس:
5-Dakshin Nauli
15-Tadasana
6-Madhyama Nauli
16-Tiryaka Tadasana
رود ه
لوزالمعد ه،
،
معد ه
پایین:
به
باال
از
ترتیب
به
راست
از
ترجمه
7-Kapal Bhati
17-Katichakrasana
8-Padmasana
18-Tiryaka Bhujangasana
9-Siddhasana
19-Udarkarshan Asana
بزرگ ،رود ه کوچک ،مقعد .
10-Shankh Prakshalan
دانش یوگا دی |1399شماره 145
27 صفحه 27
یوگا؛ یار شما د ر خانه
مفاهیم معمول د رباره رژیم غذایی یوگایی
مرکز یوگای شیواناند ا/برگرد ان :واحد ترجمه
کتاب yoga your home practice companionاولین بار د ر سال 2009توسط مرکز
یوگاود انتای شیواناند ا د ر انگلستان به چاپ رسید .این کتاب که به شرح بسیاری از حرکات
یوگا ،تکنیک های تمرکز فکر ،مد یتیشن و انواع پرانایاما می پرد ازد ،د ر 256صفحه به طور
تمام مصور منتشر گرد ید ه است ،کتاب یوگا یار شما د ر خانه اولین بار توسط مجلۀ د انش
یوگا ترجمه شد ه و از تیرماه سال 1394د رهر شمارۀ مجله به چاپ رسید ه است.
اگرتــا به حال ســعی کرد ه اید که یک
رژیم غذایــی گیاهی پیش بگیرید ،حتماً
تعد اد زیاد ی ســوال د رایــن باره برایتان
مطرح شد ه است .اگریک یوگی یا یوگینی
هستید ،یا تازه می خواهید یوگا را شروع
کنید ،ممکن اســت بخواهید بیشتر د ر
مورد گیاهخــواری بد انید و اینکه چگونه
گیاهخواری به شــما د ربهتر انجام د اد ن
تمرینات یوگا کمک می کند .
شــاید این ســوال برایتان پیش بیاید
که اگرمصرف شــیر و پنیر برای سیستم
گوارش بعضــی از افراد مشــکل بوجود
می اورد ،بــرای چه باید یک رژیم غذایی
الکتو-گیاهخــواری ( گیاهخواری همراه با
خورد ن لبنیات) پیــش بگیرید ؟ من که
هر روز حد اقل د وساعت یوگا کار میکنم،
چطور می توانــم با رژیــم غذایی گیاهی،
پروتئین مورد نیاز بد نم را برای ســاخت
ماهیچه هایم بد ســت اورم؟ معنی بد ن
اسید ی و بد ن قلیایی چیست؟ و ایا رژیم
غذایی گیاهی می تواند تمرکز من هنگام
انجام تمرینات یوگا را بیشتر کند ؟
بنابه اعتقاد ات و باورهای قد یمی شیر،
خامه ،کره وماســت جــزو غذاهای اصلی
هســتند .لبنیات د ر رژیم غذایی یوگایی
هــم از اهمیت ویژه ایی برخورد اراســت.
امروزه لبنیات د رجه بند ی و تنوع زیاد ی
د ارد وشما بسته به سلیقه خود می توانید
انها را انتخاب کنید .شــیرگاو حاوی انتی
بیوتیک ها و هورمون هایی است که قاد ر به
منقطع کرد ن هورمون ها د ربد ن مرد ان و
زنان می باشد .پاستوریزه وهموژنیزه کرد ن،
بســیاری از فواید شیر را از بین می برد و
باکتری های مفید انرا نابود می کند .این
تغییرات موجب می شوند د ستگاه گوارش
انسان برای هضم شیر د چار مشکل شود
که ابتال به بعضی الرژی ها را د ر پی د ارد .
از طرفــی بد ن نیاز بــه چربی موجود د ر
28
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
کره و پنیرتازه د ارد .برای همین د ر رژیم
غذایی الکتو-گیاهخواری مصرف مقد اری
لبنیات هر چند کم توصیه می شود .
این تصور که بد ن ما برای انجام تمرینات
منظم ورزشــی به مقد ار زیاد ی پروتئین
احتیاج د ارد د رست نیست .بعضی از قوی
ترین و بزرگترین حیوانات روی زمین کام ً
ال
گیاهخوارند .د ر اوایــل قرن 19میالد ی
ازمایشــاتی بر روی موش ها انجام شــد
تا میزان مورد نیــاز بد ن انها به پروتئین
مشخص شود .این ازمایشات د ر د هه 50
میالد ی بر روی انســان صــورت گرفت و
نشان د اد که بیشتر کربوهید رات ها مانند
غالت ،حبوبات و د انه های روغنی و بعضی
سبزیجان د ارای امینواسید های الزم برای
بد ن انســان هستند .نتیجه حاصله نشان
د اد که مصــرف پروتئین های گیاهی
د رهر وعد ه غذایــی می تواند پروتئین
مورد نیاز بــد ن را تامین کند .د رواقع
پروتئیــن الزم برای بد ن از مقد اری که
اکثریت مرد م فکر میکنند بسیار کمتر
است .براساس تحقیقات سازمان جهانی
بهد اشــت ،پروتئین روزانه مورد نیاز را
می تــوان از حبوبات ،غــات ،د انه ها،
سبزیجات و میوه ها بد ست اورد .
کالری مورد نیــاز حاصل از پروتئین
حــد ود پنــج د رصــد ازکل کالــری
اســت که د ر روزبایــد د ریافت کنیم.
کربوهید رات هــا د ر ماهیچه ها و کبد
ذخیره می شــوند و به مصرف ساخت
و احیــای بافت های بد ن می رســند .
کربوهید رات هــا د ر تمــام د انه هــای صفحه 28
روغنــی ،غــات ،حبوبات و ســبزیجات
یافت می شوند .
اگر شما به طور مرتب تمرین های شد ید
بد نی انجــام می د هید ،یک وعد ه غذایی
شــامل کره د انه های روغنــی ،مثل کره
باد ام زمینی ،باضافه نان گند م تست شد ه،
امنواسید های مورد نیاز روزانه تان را تامین
کرد ه و مانع از وقوع نقصان د ر بافت های
ماهیچه ایی تان خواهد شد .
انتخــاب یــک رژیــم غذایــی الکتو-
گیاهخواری ،و کنار گذاشتن غذاهای ناسالم
و اسنک های مصنوعی ،همه پروتئین مورد
نیاز بد نتــان را تامین می کند .بد ن ما به
طور طبیعی اسید تولید می کند .سیستم
بیوشیمیایی بد ن ما د ائم د ر حال برقراری
تعاد ل و کنترل بین اســید ها و بازهاست.
شیوه زند گی و نوع غذاهایی که می خوریم
د ر تولید و کنترل اســید های بد ن کام ً
ال
د خیل هستند .هر گونه فعالیتی که انجام
می د هیم می تواند د ر بد ن ما تولید اسید
کند .وقتی ما د چار اضطراب و اســترس
می شویم ،معد ه ما اسید بیشتری ترشح
می کنــد .فراورد ه های حیوانی ،چربی ها،
قند و شــکر ،الکل ،قهوه ،چای ،پنیرهای
پرچرب همگی د ارای خاصیت اســید ی
هســتند .تجمع بســیاری از این اسید ها
د ر بد ن می توانــد به بیماری هایی چون
د یابت منجر شــود که از ته نشین شد ن
اســید د ر بافت های بد ن ناشی می شود .
همچنین بســیاری از بیماری های د یگر
مثل مشکالت کیسه صفری ،سنگ کلیه
و بیماری های قلبی ،میگرن و انواع سرطان
از ترشح زیاد اســید د ر بد ن بوجود می
ایند .تولید باالی اسید د ر بد ن می تواند
کیفیت قلیایی را کاهش د اد ه و کلســیم
موجــود د ر اســتخوان ها را از بین ببرد
وباعث بروز مشکل پوکی استخوان گرد د .
برای پیکار و جلوگیری از اسید ی شد ن
بــد ن ،تمرینات یوگا را بــه طور مرتب و
منظم انجام د هید .همراه تمرینات یوگا،
رعایت یک رژیم غذایی گیاهی که حد ود
%80انرا مواد خوراکی قلیایی تشکیل د هد
انتخاب خوبی است.
اکثر غذاهای گیاهی ،قلیایی هســتند .
حتی اگرد رطول هفته یک روز گیاهخواری
کنید از فواید ان بهره مند خواهید شد .
پیشــنهاد مــی کنیم یک رژیــم غذایی
ساتویک پیش بگیرید و ازغذاهای ارگانیک،
ســالم ،تازه و طبیعی استفاد ه کنید .اگر
رژیم غذایی شما راجاسیک باشد (غذاهای
ســرخ شــد ه ،پراد ویه ،چرب و سنگین)
احساس خســتگی و فرسود گی ،استرس
خواهید کــرد .و اگر رژیم غذایی شــما
تاماسیک باشد ( غذاهای ماند ه ،کنسروی،
سرد ،فریزشــد ه) احساس سنگینی و بی
حوصلگی و اند وه خواهید د اشــت .برای
رفع سستی ،بی حالی و کد ر بود ن ذهن،
باید از خورد ن مشروبات الکلی ،چای ،قهوه
و شکالت که توجه شما را مختل می کنند
د وری کنید .
نرون ها (رشــته های عصبی مغز) برای
اد امه فعالیت هایشان نیاز به چربی د ارند ،
این چربی برای انها ضروری اســت .برای
همین باید همواره د ر رژیم غذایی روزانه
خود از د انه های روغنی مثل گرد و ،باد ام،
پسته ود انه هایی نظیرتخم کتان و شاهد انه
استفاد ه کنید .د منوش هایی مثل د منوش
رزمــاری ود منوش د رمنه ،بــرای ارامش
ذهن وپید ا کرد ن تمرکزو د اشتن ذهنی
روشن و باز بسیار مفید ند .
دانش یوگا دی |1399شماره 145
29 صفحه 29
ایستاد ن روی یک پا
نویسند ه :امبیکا
روزی کاکوسان ۱به د ید ار کیوزان 2رفت .کاکوسان یک پایش را
باال اورد و گفت :ان بیست وهشت شیخ هند ی مانند این بود ند و
ان شش پیر کشور تانگ نیز مانند این بود ند و تو مانند این هستی
و من مانند این هستم .کیوزان از روی صند لی ذن برخاست و با
عصایش چهار بار او را زد .
تفســیر د اســتان :ایســتاد ن روی یک پا ...معنی
ان چیست؟
تعاد ل کامل بد ون هیچ لرزشــی د ر د رون ،ســکون و سکوت
کامل .هر انسان با معرفتی د ر زند گی اش تعاد لی عظیم د ارد ،د ر
رفتارش ،د ر حرکاتش و د ر تمام زند گی اش رقصی د ر تعاد ل است.
( مانند ناتاراجا حرکت تعاد لی رقص شیوا د ریوگا )
کاکوسان د ر واقع به استاد ش می گفت :که من د ر تعاد ل هستم
مانند تو و افراد د یگری که به تعاد ل
30
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
رسید ه اند ،من این را د ریافته ام .سپس کیوزان از روی صند لی
ذن برخاسته و او را با عصایش چهار بار میزند .
چرا با عصایش او را زد ؟! معنی ان چیست ؟
زیرا د رهنگام مشکالت ،د ر شب های تاریک که رسید ن فجر به
نظر غیر ممکن می رسد ،وقتی که
تمام امید ت را از د ســت د اد ه باشی واحساس کوری بکنی ،د ر
تمام این موقعیت های سخت اگر
بتوانی همچنان متعاد ل باقی بمانی ،ان وقت است که می توانی
اد عا کنی که به تعاد ل کامل رسید ه ای.
اســتاد می خواست شــاگرد ش را امتحان کند .او شاگرد ش را
د رهنگام زد ن مشاهد ه می کرد ولی شاگرد
حرکتی نمی کرد ،حتی از استاد ش نپرسید چرا مرا میزنید ؟ و
همچنان د ر تعاد ل ماند .
انسان با معرفت د ر تعاد ل کامل است و برایش مهم نیست که
شب تاریک است و زند گی به پایان
می رسد او د ر هرموقعیت و تحت هر شرایطی هرگز تعاد لش را
از د ست نمی د هد .
: kakusan -1یکی از شاگرد ان کیوزان استاد ذن بود .او بعد از اشراق د ر کوهستان کاکو زند گی کرد که نامش نیز از همین
کوه گرفته شد ه است.
: kyozan josho sasaki -2یک معلم معنوی ذن بود که د ر ایاالت متحد ه زند گی میکرد .بنیانگذار و رئیس اصلی مونت
مرکز بالد ی ذن ,تزد یک کوه بالد ی د ر کالیفرنیا و نظم Rinzai-jiمرکز ذن وابسته به ان بود . صفحه 30
یافتن سحر و افسون د ر نقصان
می تواند همه ما را شفا د هد
نویسند ه جنیفر پاستیلوف
مترجم :حامد رنگین کمان
اولین باری که شــعری به نام «قو» ســرود ه ماری الیور را خواند م زند گی ام
تغییر کرد .این شــعر باعث شد انچه را که فکر می کرد م به معنای زیبا بود ن
است انچه که رسانه ها به خورد م د اد ه بود ند -و اینکه به خود م قبوالند ه بود م
که زیبایی همیشه د ر جای د یگری است را مورد ارزیابی قرار د هم .د ر اخرین
مصراع های شعر امد ه است:
و ایا د ر اعماق قلبت احساس کرد ی که چقد ر همه چیز زیبا است؟
و ایا تو هم باالخره فهمید ی که زیبایی به چه کار می اید ؟ و ایا زند گی خود
را تغییر د اد ه ای؟
قــول می د هم که اگر به د نبال زیبایی باشــید ،حتــی د ر د رد ،حتی د ر
عمیق تریــن فالکت ها یا مث ً
ال د ر همه گیری جهانــی ،قد ری خواهید یافت و
د قت کرد ن مد اوم به زیبایی زند گی شما را تغییر خواهد د اد زیرا چیزی مهم تر
از توجه ما وجود ند ارد .ما واقعاً فقط باید توجه کنیم ،بنابراین وقتی توجه خود
را به جستجوی زیبایی معطوف می کنیم ،بیشتر به این مثل قد یمی می رسیم:
چرا و چطور اینجا هستم؟ هم اکنون؟
یافتن زیبایی د ر جایی که اص ً
ال انتظار ند ارید
یکی از د وستانم ،اســتیو بریجز ،کمد ین محبوب ،چند سال پیش ناگهان
د رگذشت .زیبا نبود اما ،به واسطه مرگ او با خواهرش لیز اشنا شد م .تا زمانی
که استیو زند ه بود لیز را نمی شناختم .روز بعد از مرگ استیو ،د م د ر خانه اش،
روی پاد ری «به موج ســواری رفته ام» ایستاد م ،و وقتی د ر باز شد لیز پشت د ر
بود .ازد ست د اد ن اســتیو هد یه ای برایم به ارمغان اورد .لیز همان زیبایی ای
است که یافتم .د وستی ما پا گرفت .ممنون ،استیو.
«قول می د هم که اگر بــه د نبال زیبایی باشــید ،حتی د ر د رد ،
ً
مثــا د ر همه گیری جهانی ،قد ری
حتی د ر عمیق ترین فالکت ها یا
خواهید یافت».
گاهــی اوقات ما باید واقعاً عمیق نگاه کنیم و توجه زیاد ی به یافتن زیبایی
معطوف کنیم زیرا انگار زیبایی جلوی چشممان نیست .اما هست و اص ً
ال نباید
هرگز جستجو کرد ن زیبایی را متوقف نکنیم.
به همین د لیل چند سال پیش اید ه شکار زیبایی را ارائه د اد م .من این کار
را هر روز انجام می د هم ،و شما هم می توانید ان را انجام د هید .هرچند وقت
یک بار که می توانید د رنگ کنید و اسم پنج چیزی را که د ر ان لحظه از نظرتان
زیباترین هستند بنویسید (یا با استفاد ه از هشتگ #5bestbeautithingsد ر
شبکه های اجتماعی پست کنید ) .این بازی شما را مجبور می کند به جای اینکه
وقتی به کسی نگاه می کنید پیش خود بگویید از لباسش خوشم نمی اید ؛
صد ایش گوش خراش اســت؛ بی شعور است؛ د ماغش بزرگ است؛ به د نبال
چیزهای زیبا د ر مورد ان شــخص باشــید .این بازی زند گی شما را تغییر
خواهد د اد .
امتحانش کنید .یک روز ،تصور کنید که قصد د ارید با هر شــخصی که
صحبت می کنید پنج مورد از زیباترین نکات د ر مورد وی یاد د اشت کنید و
به د ستش بد هید .شاید حتی واقعاً ان یاد د اشت ها را به د ستشان بد هید .
کاری عمیق است .نحوه تعامل شما با همه اطرافیانتان را تغییر می د هد .د یگر
به د نبال چیزهایی که ازارتان می د هند نیستید ( .این بد ان معنا نیست که
مرد م از ازار د اد ن شما د ست خواهند کشید .ممکن است چنین شود .ولی
بااین حال ،تمام تالش خود را برای یافتن انچه زیباست بکنید ).
د نبال زیبایی باشید نه کمال
من خیلی چیزها را از د ست د اد م ،شنواییم را و افسرد ه شد م و چیزهای
مختلفی سرم امد که اد امه زند گی را برایم محال کرد .شاید شما هم خیلی
از این بالها ســرتان امد ه باشد .سر بیشتر ما می اید .مجبور شد م به خود م
بگویم« :جن ،تن لشــت را از رختخواب بیرون بکش و به مرد م نگاه کن .اگر
به د نبال انچه زیباســت نباشی هرگز از ان تشک بیرون نخواهی امد ؛ هرگز
این کار پیشخد متی که هر بار قهوه می ریزی روحت را سوهان می کشد کنار
نخواهی گذاشــت؛ همیشه د لت برای خود ت خواهد سوخت .بلند شو .برو.
د نبالش بگرد .جلوی چشمت است».
این کار را کرد م .زیبایی را همه جا یافتم .مرد م غالباً د رمورد اینکه چقد ر
اد م های جالبی می شناســم و تمام تجربیات و برخورد های حیرت انگیزی
که د اشــته ام و اینکه چقد ر همه اینها تصاد فی اســت اظهارنظر می کنند .
برعکس .خود م این تجربیات و اد م ها را شکار می کنم .کارم د ر زند گی همین
شد ه است.
می خواهم شــکار زیبایی را بــه فعالیتی اجتماعی تبد یــل کنم ،به یک
کلیســای عمومی برای همه برای د نیایــی از اد م ها که زمین را پی چیزی
که خوشحالشــان کند ،پی چیزی که باعث شود سر خود را به عالمت بله،
بله ،بله تکان د هند می گرد ند .برای انچه باعث می شــود هرگز نخواهند از
جستجوی انچه د ر د نیایی زیبا است که گاهی اوقات چند ان بخشند ه نیست،
منصرف شــوند .د ر د نیایی که پر از د رد و ناکامی و غم و اند وه ،مرض همه
گیر ،نژاد پرستی و جنگ است ،می توانیم د ر جستجوی زیبایی باشیم و وقتی
ایــن کار را می کنیم ،توجهمان به تولد هــا و فنجان های قهوه واقعاً خوب و
لبخند های بزرگ به پهنای صورت و گل هایی معطوف می شود که انقد ر بوی
خوبی د ارند کــه د ر جا میخکوبتان می کنند .همه جور چیز معرکه جلوی
چشمتان و همچنین گاهی عمیق تر از د امنه د ید تان وجود د ارد .
د ر این فصل ســال که استرس اغلب باال می رود و تعطیالت همراه خود
احســاس تنهایی را هم به ارمغان می اورد ،شما را تشویق می کنم که شکار
زیبایی را به عنوان تمرینی معنوی انجام د هید .بی نظیر نخواهد بود .بی نظیر
زیبا نیست .جستجوی ان زیبا است .کشف اینکه زیبایی و د رد و بیماری های
همه گیر با هم عجین هستند زیبا است.
دانش یوگا دی |1399شماره 145
31 صفحه 31
انجام حرکات یوگا توسط جمعی
32
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
تصویر انجام حرکات یوگای خود را برایمان صفحه 32
ی از خوانند گان مجله د انش یوگا
ارسال تا د ر مجله د انش یوگا به چاپ برسد
دانش یوگا دی |1399شماره 145
33 صفحه 33
4مرحله برای کمک به مد یریت احساسات تحمل ناپذیر
ترجمه :یاسمن رنگین کمان
منبع :یوگاژورنال
بهزیستی احساسی ما د ر این سال چالش برانگیز از طرق غیرقابل پیش بینی
کاهش یافته است .د ر چنین مواقعی ،عد م یاد اوری تمامیت غیر قابل شکست
ذاتی ما و خصوصیات شــاد ی و ارامش تباهی ناپذیر ان می تواند باعث شود
با واکنش های عاطفی خود همانند ســازی افراطی د اشته باشیم .خویشتن
ما ممکن است بیماری جسمی ،ضربه عاطفی یا حتی چالش های روزمره را
به عنوان "من یه چیزیم شد ه" ترجمه کند .
شاید همسایه شما د ائماً د عوت های شما برای پیاد ه روی با فاصله اجتماعی را
رد می کند .ممکن است شما احساس عصبانیت و طرد شد گی د اشته باشید
و د ر د ســترس نبود ن انها را این گونه تفسیر کنید " :من ارزششو ند ارم که
برام وقت بذارن" .د ر واقع ،انها ممکن است د ر جلسات بی پایان نرم افزار زوم
یا رسید گی به تعهد ات خانواد گی گیر کنند .
استقبال و پاسخگویی عاقالنه به احساساتتان می تواند به شما کمک کند تا
متوجه شوید که خرد د رونی تان ،تمامیت و بهزیستی شما همیشه نزد یکتان
هســتند .این قول شکست ناپذیری است که یوگا به همه ما می د هد .د فعه
بعد ی که چالشــی پیش امد ،این پنج مرحله را د نبال کنید تا به شکستن
چرخه ی حد س و گمان کمک کنید .
.1از شور و هیجان به عنوان پیام رسان استقبال کنید
ما احساسات را به صورت شور و هیجان د ر بد ن و ذهن خود تجربه می کنیم،
مانند د ل پیچه ،تپش قلب یا افکار تحریک کنند ه .مکث و رجوع به این شور
و هیجانات به شــما کمک می کند تا احساســات خود را شناسایی کنید .
به عنوان مثال ،اگر هنگامی که د وســتانتان می گویند نمی توانند مالقاتتان
کنند ،عضالتتان منقبض می شوند ،این شور و هیجان را به عنوان عالمتی د ر
نظر گرفته و بپذیرید که رفتار انها ناراحتتان می کند .
.2هوشیاری شهود ی خود را افزایش د هید
شاهد شور و هیجانات و د استان هایی که ممکن است پیرامون انها ایجاد کنید
باشید .بپرسید که "چه انتظار یا اعتقاد اساسی د ارم که باعث برانگیختگی
34
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
این احساســات می شود ؟ " مشــاهد ه و پذیرش احساساتتان به شما کمک
می کند که از انها جد ا شوید ،از واکنش های شرطی خالص شوید و ظرفیت
عطوفت نسبت به خود تان و د یگران را افزایش د هید .
.3ارامش ایجاد کنید
مهم نیست که کد ام احساس وجود د ارد ،باور کنید که ذاتاً مشکلی ند ارید .
روی شور و هیجانات د رونی تان که با ارامش همراه اند ،مانند کاهش و ثابت
کرد ن تنفستان یا قرارد اد ن کف د ستتان روی شکم یا سینه تمرکز کنید .
توجه کنید که چگونه احساسات شما د گرگون می شوند و چگونه با خود تان
و انچه زند گی از شما می خواهد ارتباط بیشتری برقرار می کنید .
.4از انتظارات غیرواقعی خالص شوید
چسبید ن به روایت هایی د رباره اینکه چطور "باید باشد " منجر به رنج شد ه
و شما را از یاد گیری اطالعات جد ید ،مانند ترس ها و چالش هایی که ممکن
اســت د وست شما با ان سروکار د اشته باشد بازمی د ارد .احساسات شما با
د ید ن وضعیتشان با وضوح بیشتر ،نرم می شود و شما قاد ر خواهید بود که
با انها صحبت کنید و با هم یک راه حل حمایتی پید ا کنید .
.5این ژرفایش روحی (مد یتیشن) مختصر را امتحان کنید
از حالت نشســته یا د رازکش ،حواس خود را به محیط اطرافتان باز کنید .
هوای روی پوست و محل تماس بد نتان با صند لی یا زمین را احساس کنید .
احساساتی که به وجود می ایند و چگونگی بروز انها به عنوان شور و هیجان را
مشاهد ه کنید .از انها همان طوری که هستند استقبال کنید .
ســپس ،توجه خود را رها کنید .خود را د ر همه جا و د ر هیچ کجا احساس
کنید ،حضور گســترد ه ای که د ر همه جهات گســترش می یابد .به ارامی
بپرسید "ایا از من اقد امی خواسته شد ه است که انجامش د هم و ان اقد ام
مرا قاد ر سازد د ر د رون خود م و زند گی ام احساس اصالت و هماهنگی کنم؟
" به ند ای د رونی گوش د هید که پاســخش را به شــما زمزمه می کند .از
خرد ی که از ان سو فرستاد ه شد ه استقبال کنید . صفحه 34
باگوا د ر فنگ شویی
کلمــه باگوا د رزبان چینی به معنای هشــت
جهت است .نقشــه باگوا د ر فنگ شویی ،هشت
ضلعی منتظمی است شامل هشت ناحیه به همراه
یک جهت مرکز زمین ،و د رمجموع 9قســمت
مربوط به جنبه های مختلف مهم زند گی را نشان
می د هد .ازنقشــه باگوا به د و صــورت می توان
اســتفاد ه کرد ،یکی نــوع قد یمی ان که جهت
نقشــه د رســت مطابق با جهت واقعی شمال و
جنوب حساب می شود ،و د یگری نقشه امروزی
باگواست که نقشــه را از د رب ورود ی هراتاق یا
هرمنطقه گرفته و د رب ورود ی را شمال حساب
کرد ه و بقیه جهات را از این نقطه تعیین می کنند .
جالب است که هر د وطریقه د رست بود ه و جواب
می د هد .فنگ شویی مد رن از یک نمود ارمربعی
به شکل شبکه استفاد ه می کند که د ارای همان
حوزه های زند گی و مرکززمین است.
برای استفاد ه از باگوا ،نقشه را از د رب ورود ی
د رنظربگیرید .هراتــاق وهربخش ازخانه را به 9
منطقه مساوی طبق نقشه ترسیم کنید .هنگامی
که خانــه یا محل کارخود را طبق نقشــه باگوا
تقســیم بند ی کرد ید ،این مناطق را به منظور
جــذب وتامین انرژی خاص ان ،برطبق نقشــه
چید مان کنید .
عد د 1د ر مربع نقشه باگوا مربوط به عنصراب
اســت که د ر شمال نقشــه قرارد ارد .اگرد راین
منطقه ازاشــیاء ووسایلی که به نحوی مربوط به
عنصراب هســتند ،اســتفاد ه کنید ،انرژی های
مربوط به ان قســمت یعنی موفقیت شــغلی را
بهتر و بیشــتر جذب خواهید کــرد .برای مثال
می توانید د راین ناحیه یک اکواریوم قرار د هید و
یا ایتم هایی را انتخاب کنید که مربوط به موفقیت
شغلی هستند .
عــد د 2مربوط به عنصر خاک اســت که د ر
جهت جنوب نقشه قرار د ارد .این منطقه به ازد واج
مربوط می شــود ،بنابراین اشیاء و یا تصاویری به
شــکل جفت ود وتایی ،جذب انرژی های مثبت
مربوط به ازد واج موفق را انجام می د هند .
عد د 3د ر نقشــه باگوا متعلق به عنصرچوب
اســت که د ر جهت شرق نقشــه قرار د ارد .این
قسمت منطقه خانواد ه و سالمتی است .استفاد ه
از گلد ان و موارد مرتبط با ســامتی د ران برای
جذب انرژی های مربوطه موثرمی باشند .
عد د 4با عنصرچوب ،جهت جنوب شــرقی
را نشــان می د هد ومنطقه قد رت ،ثروت است.
نگهد اری اشیای ارزشمند ی که نشانی از ثروت و
فراوانی باشند برای جذب انرژی های این منطقه
موثرهستند .
عد د 5د ر نقشــه منطقه مرکزی و متعلق به
زمین است .استفاد ه ازاشیایی که نشان د هند ه
ثبات و پاید اری هستند د راین قسمت کمک به
برقراری تعاد ل وامنیت بیشترد رزند گی می کنند .
عد د 6د ر نقشه مربوط به عنصر فلزاست که
د ر جهت شــمال غربی نقشه قرار د ارد ومنطقه
شفقت ،مسافرت وافراد حامی د ر زند گی است.
د ر این قســمت هم اشــیایی که مرتبط با این
مفاهیم وسمبل انهاســت به کارمی روند .مانند
تصاویری د لپذیرازمناطق مختلف جهان.
عد د 7که د ر جهت غرب نقشــه واقع شد ه
وعنصران فلزاســت ،منطقه خالقیت و کود کان
است .ازاشیای فلزی براق ،صنایع د ستی و تصاویر
کود کان د راین ناحیه استفاد ه کنید .
عد د 8د ر نقشــه باگوا جهت شمال شرقی را
نشــان می د هد و عنصر ان خاک بود ه و منطقه
د انش و حکمت است .قرار د اد ن کتابخانه و یا هر
چیزی مربوط به د انش وحکمت د ر این منطقه
فکرخوبی است.
عد د 9د ر نقشــه باگوا جهت جنوب را نشان
می د هــد وعنصران اتش ،و منطقه شــهرت و
اعتباراســت .اســتفاد ه ازتصاویــری مثل طلوع
خورشید و یا قرارد اد ن جوایز و د یپلم افتخار د ر
این منطقه کمک به جذب انرژی های مثبت د ر
این زمینه می کند .
منبع :اینترنت
دانش یوگا دی |1399شماره 145
35 صفحه 35
ششم
مهند سید رون
هیچ حصاری د ر کار نیست و هیچ چیز تحمل نمی شود (بخش د وم)
نویسند ه :ساد گورو ()Sadhguru
بخش پنجم از مجموعه مطالب برگرفته از کتاب مهند سی د رون برگرد ان و تلخیص :پیام صمد ی خاد م
د ر شــماره های پیشین از ســری مطالب
مهند ســی د رون ،بــه طور منظــم و مطابق
فهرست ،کتاب "مهند ســی د رون" نوشته ی
جاگی واسود ِو معروف به ساد گورو ،یوگی،
عارف و موسس ســازمان د اوطلبانه ی ایشا
( ،)Ishaترجمه ،خالصه و خد مت خوانند گان
تقد یم گرد ید .
همانگونــه که د ر شــماره نخســت از این
سلسله مطالب اشاره شد ،نویسند ه ،کتابش را
«راهنمای تمرین کنند گان ِ یوگا جهت د ستیابی
به شــاد مانی » توصیف می کند و کتابش را
با خاطره ی روشن شد گی شخصی خود اغاز
می نمایــد .او اد عا می کند کــه د ر این کتاب،
ِ
شگِرد و فنی متعلق به جهان باستان را ارائه
می کند که د ر عین حال و به طرزی بی نقص،
شگرد ی کامال به روز و مد رن نیز می باشد .
او کتابــش را به د و بخش تقســیم نمود ه
اســت .بخش اول را ترسیم و ارائه ی نقشه ی
ســرزمین مورد نظرش نام می نهد و بخش
د وم را به عنوان راه هایی جهت مسیریابی د ر
حوزه های تبیین شد ه می پند ارد .
شماره نخست از مجموعه مطالب مهند سی
د رون ،د ر حقیقــت مقاله ای تالیفی از ســوی
مترجــم بود با عنوان اناتومــی ذهن .از نظر
مترجم ،اشــنایی خواننــد گان با مفهوم ذهن
36
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
انگونه که مد نظر ســاد گورو و فالســفه
هند ی ســت بسیار مهم اســت ،چون گاه ًا
نگریســتن به اینگونــه مطالب بــا عینک
روانشناســی و فلســفه ذهن ِ مرسوم د ر
فلســفه غرب ،باعث ســرد رگمی و سوء-
تفاهم برای مخاطب می شود ،چرا که اساس ًا
حوزه مباحث و حد ود و ثغور موضوع د ر
د و قلمرو ذکر شد ه کام ً
ال متفاوت هستند .
ما تا کنون مقد مه و ســه فصل نخست
از بخش اول این کتاب را تقد یم نمود ه ایم.
د ر شماره ی پیشــین بخش اول از فصل
چهارم تقد یم گرد ید که د ر ان به تعریف
مفهوم ِ «مسئولیت پذیری» و مبحث کنترل
خشم پرد اخته شد و از این صحبت شد که
مسئولیت پذیری چیست .و اینک بخش د وم
فصل مذکور پیشکش می شود .
د ر ایــن بخــش ،د ر مــورد مفهــوم
«مســئولیت پذیری» که د ر اد بیات معنوی
جهان و توســط بــزرگان ِ قلمرو رشــد
روحانــی ،بارها مورد تاکیــد قرار گرفته
اســت ،کمی عمیق تر صحبت می شــود و
ســوء تعبیرهای مرتبــط با ایــن مفهوم
بررســی می گــرد د .و به ایــن موضوع
می پرد ازیــم کــه مســئولیت پذیری چــه
چیزی نیست.
اد میان سال هاســت که د ر حالتی از گله و
شکایت ِ د ائمی به ســر می برند و شکایات و
گله مند ی هــای خویش را همچون یک کارت
شناسایی با خود این طرف و ان طرف می برند .
افراد زیاد ی هستند که زند گی شان را د ر ناله
و زاری د ائمی از اینکه زند گی با انها منصفانه
رفتار نکرد ه است ،سپری می کنند .ان ها لیست
بلند باالیی د ارند از اتفاقات وحشــتناکی که
برایشان رخ د اد ه است ،شانس هایی که هرگز
به د ست نیاورد ه اند و بی عد التی های فراوانی
که باعث رنج انها شد ه است .البته ممکن است
تمام این ها واقعیت د اشته باشد .
چیــزی که اکثریت قریب بــه اتفاق مرد م
ان را فراموش کرد ه اند این است که گذشته،
د ر د رون ِ تک تک ِ ما به صورت یک سلســله
خاطــرات وجود د ارد .خاطــرات موجود یتی
عینی و ملموس ند ارنــد .ان ها واقعیت هایی
هستی مند نیســتند که هم اکنون به چشم ِ
سر قابل د ید ن باشند ،بلکه صرفاً پد ید ه هایی
روانشناختی هستند .اگر شما توانایی و قد رتِ
ن ِ اگاهانه تان را حفظ کنید ،خاطرات
پاسخ د اد
ِ گذشته ،به شــما نیرو و توانایی خواهد د اد .
اما اگر د ر چرخه ی اجباری ِ واکنش نشان د اد ن
قرار د ارید ،خاطرات ،تفسیر ِ شما از لحظه ی
اکنون را کج و معوج نمود ه و افکار ،احساسات
و اعمال تان نامتناسب با محرک ها و رخد اد ها
خواهد بود .
همیشــه انتخاب با شماســت؛ اینکه کام ً
ال
اگاهانه به لحظه ی حال پاسخ گویید ،یا اینکه
نااگاهانــه و صرفاً به صورت یک اجبار ِ روانی ِ
ناخود اگاه واکنش نشان د هید .تفاوتی فاحش
میان این د و حالت وجود د ارد که خود منجر
به خلق ِ د و د نیای کام ً
ال متفاوت می شود .
اگر رخد اد وحشــتناکی برایتان روی د اد ه
است ،شما می بایست تد بیر و خرد را پرورش
د هید .اگر بد ترین اتفاقات ِ ممکن برای تان رخ صفحه 36
د اد ه است ،شما باید مد برانه تر برخورد کنید .
اما اکثر مرد م به جای رفتار خرد مند انه ،زخمی
می شــوند .د ر قلمرو پاســخ د هی اگاهانه ،این
امکان وجود د ارد که شرایط گوناگون ِ زند گی،
حتی زشت ترین ِ انها را ،به فرصتی برای رشد
تبد یل کنیم .اما اگر شما به شیوه ی متد اول و
عاد ت وارتان فکر کنید که «اینی که من هستم،
به خاطر [اعمال و رفتار ِ] یکی د یگه ســت» ،د ر
حقیقت از شرایط و موقعیت های مختلف زند گی
برای تخریب ِ خویشتن یا راکد شد ن ِ خود تان
استفاد ه می کنید .
وحشت انگیزترین چیزها می توانند به منبعی
برای تغذیه روح و زند گی تان مبد ل شوند ،اگر
و تنها اگر شما بپذیرید که «من مسئول ِ چیزی
هســتم که هم اکنون هستم ».امکان د ارد شما
بزرگترین عسرت و بد بختی را به سکوی پرتابی
برای رشد ِ شخصیت خود تان تبد یل کنید .اگر
شما مسئولیت ِ صد د رصد ِ چیزی که هم اکنون
هستید را بر عهد ه بگیرید ،فرد ایی روشن تر را
برای خود رقم خواهید زد .اما اگر بابت ِ لحظه ی
حال هیچ مسئولیتی را برعهد ه نگیرید ،و مد ام
پد ر و ماد ر ،د وســت ،همسر ،یا همکاران تان را
سرزنش کنید ،ایند ه تان را حتی پیش از انکه
فرا برسد ،خواهید باخت.
شما بد ون ِ اینکه چیزی د اشته باشید به این
د نیا قد م گذارد ید و با د ستانی خالی ان را ترک
خواهیــد کرد .ثروت ِ زند گی تنها د ر این نکته
است که شــما چطور اجازه د اد ه اید تجربیات ِ
زند گی شــما را غنی ســازد .زشتی و قباحت
می تواند د ر قبای گلی خوشبو شکوفه زند .کود
متعفــن و بد بو می تواند خود را مبد ل به طعم
شیرین میوه ی انبه گرد اند .اگر شما د ر جایگاه ِ
پاسخ گویی اگاهانه باشید ،هیچ فالکتی نمی تواند
مانعی برای تان باشد .مهم نیست ماهیت شرایط
ِ شما چیست ،اگر شما اجازه د هید ،این شرایط
می تواند تجربه ی شما از زند گی را بهبود بخشد .
یاد تان باشــد که خشــم ،حســاد ت ،د رد ،
اســیب ،و افسرد گی سموم کشند ه ای هستند
که شما سر می کشــید به امید ِ انکه د یگری
بمیــرد .زند گی به این شــکل عمل نمی کند .
بیشــتر مرد م ،زند گی شــان را برای فهمید ن
همین نکته ی ساد ه فد ا می کنند .
تا کنون اینکه مســئولیت پذیری چه چیزی
می تواند باشــد را با هم بررســی کرد یم ،حال
نوبت به ان رسید ه که ببینیم مسئولیت پذیری
چه چیزی نیســت .ابتد ا اجازه د هید با ســوء
تعبیرهای اساسی د ر این زمینه اغاز کنیم.
برخی تصــور می کنند مســئولیت پذیری،
ازاد ی شــان را به خطر خواهــد اند اخت .این
موضوع از نقطه نظر ساد ه انگارانه ای که مبتنی
بر منطق مرســوم است ،صحیح می باشد .اما از
نقطه نظر هستی شناسانه این موضوع بسی د ور
از واقعیت است.
بگذاریــد یک مثــال عینــی و ملموس را
بررسی کنیم .خود کار شما از روی میز می افتد .
اگر شما خود را د ر مقابل این موضوع مسئول
بد انید ،شما انتخاب های متعد د ی د ر مقابلش
خواهید د اشت .شما می توانید خم شد ه و ان را
برد ارید .اگر شما توانایی انجام این کار را ند اشته
باشید ،می توانید از کسی د رخواست کنید تا ان
را برای شــما انجام د هد .یا اگر شما هم اکنون
نمی خواهید ان را برد ارید ،بعد ا ً می توانید این
کار را انجام د هید .همانطور که د ید ید شــما
چند ین گزینه د ر برابر خود د ارید .اما از سوی
د یگر ،اگر شما مسئولیتی د ر برابر ِ این موضوع
ند اشته باشید ،چه کار می توانید بکنید ؟ هیچ.
حــال به مــن بگوییــد کد امیــک ازاد ی
اســت؟ د اشــتن ِ چند ین گزینه یا ند اشــتن
هیچ گزینه ای؟
ذهــن ِ منطقــی شــما می گویــد « :تمام
مســئولیت ها را زمین بگذار و انگاه رها خواهی
شد ».اما بر اساس تجربه تان از زند گی ،هر قد ر
شما توانایی پاسخ د هی به مسائل پیرامون تان را
د اشته باشید ،شما ازاد تر هستید ! ابعاد ِ منطقی
و تجربی زند گی د ر د و نقطه کام ً
ال متضاد از هم
قرار د ارند .منطق بی فاید ه نیست ،اما فقط برای
اد اره ی مفاهیم ماد ی زند گی استفاد ه می شود .
اگر شــما کل زند گی تان را بر اســاس منطق
مد یریت کنید ،د نیایی از اشفتگی و نابسامانی
خواهید افرید .
ســوء تعبیر ِ د یگری که متد اول اســت ،ان
اســت که مرد م اکثرا ً مســئولیت پذیری را با
واکنش نشان د اد ن اشتباه می گیرند .د ر مثال ِ
خود کار ،به وضوح مشــاهد ه کرد ید که تفاوت
ان د و حالت چقد ر زیاد بود .اولی از اگاهی زاد ه
می شود و د ومی از نااگاهی .اولی د ر هوشیاری
رخ می د هد و د ومی د ر جهل .اولی ازاد ی ست
و د ومی اسارت.
تفاوت د یگری که باید ذکر شــود این است
که مسئولیت پذیری نه واکنش است ،و نه عمل!
مسئولیت پذیری و اقد ام وعمل ،ابعاد متفاوتی
تعلق د ارند .توانایی ِ پاسخ د اد ن ،به شما ازاد ی
ِ عمل کــرد ن را عطا می کند .همچنین ازاد ی ِ
پاســخ ند اد ن نیز به شــما اعطا می گرد د .د ر
حقیقت شــما د ر صند لی ِ رانند ه می نشینید .
مسئولیت پذیری عملی از روی اجبارهای روانی
نیســت ،بلکه فراهم امد ن ِ پیشنهاد اتی برای
انتخاب گزینه ی مناسب است.
ایا شــما می توانید د ر مــورد هر موضوعی
د ست به اقد ام وعمل بزنید ؟ مسلماً نه! اما شما
می توانید د ر برابر هر موضوعی یک پاســخی
کـنِش می بایست عاقالنه
را برگزینید .عمل و ُ
و مد برانه به انجام برســد ،یعنی بر اساس یک
تحلیل و براورد د قیق از منابعی همچون نیرو
و توان ،قابلیت و توانایی ،انرژی ،سن و شرایط.
توانایی شــما برای عمل کرد ن همواره محد ود
است ،اما شما هیچ محد ود یتی د ر پاسخ د اد ن
ند ارید .اگر شما مایل باشید ،می توانید به هر
چیزی پاسخی بد هید .
ایا شــما صرفاً به این د لیــل که د ر مقابل
فرزند انتان مسئول هستید ،می توانید هرکاری
برای انها انجام د هید ؟ اگر شما هر کاری برای
انها انجام د هید ،انگاه زند گی شــان را به گند
می کشید .حس ِ مسئولیت پذیری ِ شما باعث
می شــود تا شما برای انها یکســری کارهای
مشخصی را انجام د هید که برای د یگران انجام
نمی د هید .بنابراین ،مسئولیت پذیری به معنای
اقد امات لجام گســیخته نیســت ،بلکه بسیار
متفاوت تر از ان است.
ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید
که شما چگونه د ر مقابل خشونت و بی عد التی
د ر جهان مســئول هستید ؟ شما چگونه برای
جنگ ،کشتار ،اقد امات وحشیانه علیه اقلیت ها
و محرومان د ر گوشه و کنار جهان مسئولید ؟
مسلماً شــما نمی توانید خود تان را برای وقوع
چنین چیزهایی ســرزنش کنید .اما زمانی که
شما از هر کد ام از این وقایع خبرد ار می شوید ،
یک پاسخی را بر می گزینید که می تواند عشق،
غم و غصه ،نفرت ،خشم ،براشفتگی ،و یا حتی
یک اقد ا مو عمل باشد .غالباً این پاسخ ،واکنشی
ناخود اگاه اســت ،نه یک پاســخ ِ اگاهانه .اگر
شــما این توانایی را بیابید که طی یک فرایند
اراد ی پاســخ بد هید ،امــکان د ارد فرایند ی
شگفت انگیز د ر جهان ِ د رونی تان پا به عرصه ی
وجود بگذارد و هوش ِ برتر ِ د رونی ِ شما شروع
به شکوفا شد ن کند .
ایا شــما می توانید نســبت به کــره ی ماه
پاسخ د هی د اشته باشید ؟ بله مسلماً .انرژی های
حیات و جســم شما چنین واکنشــی را بروز
خواهند د اد .د ر حالیکــه کل اقیانوس ها د ر
واکنــش به چرخه های قمری واکنش نشــان
می د هند ،ایا شما فکر می کنید اب موجود د ر
بد ن شما از چنین واکنشی مبرا خواهد بود ؟
ممکن است شــما فضانورد نباشید و قرار هم
نباشــد هیچ وقت بر روی مــاه قد م بگذارید ،
اما شما می توانید به ماه واکنش نشان د هید .
د ر حقیقت شــما همین االن هم همین کار را
دانش یوگا دی |1399شماره 145
37 صفحه 37
می کنید .شما تنها قاد رید که نوع واکنش و
پاسخ خود تان را انتخاب کنید .این واکنش
می تواند اراد ی و اگاهانه باشد .
چهارمین مورد ســوء تعبیر هم عبارت
اســت از اینکــه برخی خیــال می کنند ،
مسئولیت پذیری یعنی توانایی و قابلیت؛ و
باید عرض کنم که این مورد هم اشــتباه
اســت .موقع عمل کرد ن و ُکنِش د اشتن،
توانایی و قابلیت نقش مهمی بازی می کند ،
اما زمانی که می خواهیم پاسخ د هی د اشته
باشــیم ،چنین چیزی صرفاً از منظ ِر تمایل
قابل بررسی خواهد بود .
ایا شــما تا کنون د ید ه اید که کســی
د ر خیابان د ر حال مرگ باشــد ؟ ایا شما
د رباره ی چنین چیزی مسئولیت د ارید ؟
اگر شما تمایل د اشته باشید که پاسخی
به این شرایط بد هید ،گزینه های متعد د ی
پیــش رو خواهید د اشــت .اگر پزشــک
هستید ،می توانید مستقیماً مد اخله کنید .
و اگر پزشک نیستید ،می توانید با اورژانس
تماس بگیرید و حتی اگر تمام این مراحل
توســط افراد د یگر انجام شد ه باشد ،شما
می توانیــد د ر اعماق قلب خــود نگران ِ
شخص ِ مورد نظر باشید .اما اگر د ر مورد
این موضوع مسئولیت ند اشته باشید ،مثل
یک تکه ســنگ انجا خواهید نشست و به
تماشای انســانی که د ر حال ِ جان کند ن
است خواهید پرد اخت.
توانایی شــما د ر پاسخ گفتن به شرایط،
بیانگــر ِکیفیتی از بود ن ِ شماســت .تنها
بواســطه ی توانایی د ر اقد ام وعمل د اشتن
با د نیای بیرونی ِ خود مرتبط می شــوید .
مسئولیت پذیری حرف زد ن و فکر کرد ن و
یا کاری انجام د اد ن نیست .مسئولیت پذیری
یعنی «بود ن» .مســئولیت پذیری شیوه ای
از حیات اســت که د ر ان شما یک حباب
ِ مجزا و خود کفــا و بی نیاز از اطراف خود
نیستید ،بلکه لحظه به لحظه د ر حال ِ گفت
و شــنید با کائنات می باشید .الزم نیست
شما تقال کنید تا چنین شیوه ای از زند گی
را طراحی کنید .بلکه کافیست موجود یت ِ
این شیوه از حیات را همانگونه که هست به
نظاره بنشینید .
بگذارید قد ری موشکافانه تر به این مفهوم
بنگریــم .اگر مســئولیت پذیری به معنای
توانایی برگزید ن ِ مسئولیت از طریق ِ پاسخ
گفتن به شرایط باشــد ،بگویید ببینم ایا
شما توانایی ِ پاســخ گفتن تان بی حد ومرز
است یا محد ود می باشد ؟ ایا شما می توانید
به یک گیاه پاسخ د هی د اشته باشید ؟ بله
می توانید .بــه غریبه ای د ر خیابان چطور؟
38
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
بله این را هم می توانید .به ماه و خورشــید و
ستارگان چطور؟ بله مسلماً .به تمامی کائنات
چه؟ جواب باز هم مثبت است.
د ر حقیقت تک ِ
تک ذرات ِ ریز اتمی موجود
د ر بد ن شــما ،طی روند یِ بی نهایت و بیهیچ
رقص انرژیِ عظیم ِ کیهانی پاسخ
حد ومرزی به ِ
می گویند و واکنش نشان می د هند .تنها د لیلی
که شما قاد ر نیستید فرایند زند گی را با تمام
ژرفا و شکوهمند ی ِ ان تجربه کنید ،مقاومت
ذهنی شماست .ساختار روانی شما یک د یوار
سنگی ست .اگر شما مایل باشید ،هر لحظه از
زند گی تان تجربه ای خارق العاد ه خواهد بود .
فقط همیــن د م و بازد م معمولی تان می تواند
روید اد ِ فوق العاد ه و عاشقانه ای باشد .
پس چــرا ذهن د ر مقابــل ِ چنین چیزی
مقاومت می کنــد ؟ به خاطر اینکــه ذهن با
منطق ِ محد ود ِ خود ش می خزد و می گوید :
«قبول ِ مسئولیت ِ فقط د و نفر باعث می شود
من ســرد رد بگیرم ،وای به روزی که بخواهم
مسئولیت کل د نیا را قبول کنم .ان روز حتما
تکه تکه خواهم شد !»
د ر طی میلیون ها سال تکامل ،طبیعت شما
را د ر مرزهــای محد ود ی به حصار کشــید ه
است .این مخمصه ی بشریت است .اما تنها از
منظر زیست شناسی واقعیت د ارد .از نقطه نظر
ِ اگاهی بشــری ،شما پرند ه ای هستید که د ر
قفس ِ بد ون ِ د ری اسیر شد ه اید .چه نمایش ِ
اسف انگیزی! صرفاً به د لیل ِ عاد اتی به قد مت ِ
تاریخ است که شما پرواز را پس می زنید .
زند گی د رب ِ همه چیز را به رویتان گشود ه
است .جهان هستی ،هیچ چیزی را برای هیچ
کسی مســد ود نکرد ه اســت .اگر شما مایل
باشــید می توانید به کل کائنات د سترســی
د اشته باشید .زمانی شخص بزرگواری فرمود :
« بکوبیــد ،که د ر به رویتان گشــود ه خواهد
شد *».شما الزم نیست حتی د ر بزنید ،چون
اص ً
ال د ری وجود ند ارد .د ر باز است .کافیست
فقط قد م برد ارید و د اخل بروید .همین و بس!
این موضوع یگانه هد ف تمامی فرایند های
روحانی است .زند گی کرد ن و بکاربستن ِ هر
نوع هد ایت معنوی ،چه از منظر تاریخی و چه
از نقطه نظر فرهنگی ،فقط این نکته بود ه است
که ان قفــس د رب ند ارد .خواه پرواز کنید و
خواه مانــد ن د ر حصارهای قفس را برگزنید ،
بگذارید انتخاب تان اگاهانه باشد .
احتمــال ِ رهایی نهایی ممکن اســت برای
خیلی ها عمیقاً تهد ید کنند ه به نظر برســد .
بله ،چنین چیــزی یک تهد ید اســت البته
فقط برای محد ود یت ها .ایا شــما د وســت
د ارید د ر شــرایطی زند گی کنید که خود را
کرد ن
د اوطلبانه زند انــی نمود ه اید ؟ محد ود
ِ
مسئولیت پذیری تان بد ین معناست که شما د ر
حوزه های گوناگون ِ فیزیکی ،فکری و احساسی
خود را سرکوب کنید .متاسفانه چنین شرایط
ِ خفقان اوری توسط بسیاری از مرد م به عنوان
امنیت و ایمنی د رک شد ه است.
یــک د انه را د ر نظر بگیریــد .اگر این د انه
بخواهد مد ام به فکر حفظ و حراست از خود
زند گی جد ید ناممکن خواهد شد .د انه
باشد ،
ِ
د ر تالشی عظیم برای از د ست د اد ن ِ هر انچه
که به عنوان خویشــتن ِ خود شناسایی کرد ه
است ،رو به سوی د رخت شد ن پیش می رود ،
د رختی با شــاخه های د رهم تنید ه ،میوه های
پربار و شــکوفه های زیبا .د ر حقیقت د انه ی
تمامیت ِ خود را از د ســت
مذکــور ایمنی و
ّ
می د هد و اســیب پذیر می شــود .بد ون ِ این
اســیب پذیری ،یعنی پذیــرش ِ د اوطلبانه ی
د گرگون شد ن ،زند گی سبز نخواهد شد .
یکی از بزرگترین مشکالت ِ امروز د ر جهان
تنهایی است .این موضوع واقعاً باورنکرد ی ست.
سیاره زمین هفت میلیارد جمعیت را د ر خود
جای د اد ه اســت ،اما مرد م تنها هستند ! اگر
کسی از تنهایی اش لذت ببرد ،مشکلی نیست.
اما نکته اینجاست که بسیاری از مرد م از بابت
ِ ایــن موضوع زجر می کشــند ! و د ر نتیجه ی
این زجرشان ،د چار مشکالت گوناگون ِ روانی
می شوند .شــما به این د لیل تنها هستید که
مجزا بود ن را برگزید ه اید .لزوماً قرار نیســت
اینگونه باشــد « .من مســئول نیستم» باعث
می شود که شــما نتوانید با د یگری همراهی
کنید ،و کار به جایی می رسد که حتی نتوانید
بــا خود تان نیز همراهی کنیــد .این موضوع
زمانی رخ می د هد که شما باور می کنید حتی
نســبت به انچه که د ر د رون تان رخ می د هد
مسئول نیستید !
انچه که ذهن به د ست فراموشی سپرد ه ،این
ِ
قابلیت مسئولیت پذیری پایه و اساس
است که
ِ زند گی است .اگر این توانایی ازاد انه برگزید ه
شود ،شما سرشار از سعاد ت ِ جاود انی خواهید
شــد .اما اگر نااگاهانه اتفاق بیفتد ،منجر به
ُعسرت و بد بختی شما می شود .
مسئولیت پذیر بود ن مالکیت ِ حیات شما را
د ر د ســت می گیرد .این بد ان معنی ست که
شما اساسی ترین قد م د ر راستای انسان ِ کامل
شد ن را برد اشته اید یعین کسی که مطلقاً اگاه
است و کام ً
ال انسان .با قبول ِ مسئولیت و اغاز
کرد ن ِ یک زند گی اگاهانه ،شما نقطه پایانی
می گذارید بر تمام الگوهای قد یمی و سرزنش
د یگــران و یا ســرزنش ِ خد اونــد را متوقف
میکنی
د .متّی ،باب هفتم ،ایه هفتم (ترجمه هزاره ی نو)
انجیل
*
شما بزرگترین ماجراجویی زند گی تان را اغاز
می کنید ؛ یعنی سفر به د رون. صفحه 38
صند لی ات را تنظیم کن!
گرد اوری :گروه تحریریه
به بهانه ی عوارض زیاد نشســتن و گســترش
د رست نشستن د ر پیشــگیری از بیماری های
ستون فقرات و استخوانی 19 ،اکتبر روز جهانی
«صند لی ات را تنظیم کن» نام گذاری شد ه است.
هد ف از نام گذاری این روز ،اشــنایی با عوارض
زیاد نشســتن و بد قرار گرفتن روی صند لی و
همچنین گســترش د رست نشستن و انتخاب
د رست صند لی برای نشستن های طوالنی د ر
حین کار اســت .این د ر حالی است که موضوع
چنیــن روزی به د لیل شــیوع ویــروس کرونا
و د ورکاری میلیون هــا نفــر از اهمیت ویژه ای
برخورد ار شد ه است .
ما به نسلی تعلق د اریم که به زیاد نشستن عاد ت
کرد ه ایم .تقریبا سه چهارم از ما د ر بیشتر ساعات
روز د ر حالت نشســته قرار می گیریم .بسیاری
از ما د ر طــول روز د ر مقابل کامپیوترهایمان
می نشینیم .گاه نیز ســخت مشغول کارکرد ن
هســتیم و د ر نتیجه تمرکز خــود بر نحوه ی
صحیح نشستن را از د ست می د هیم .همین امر
ســبب ایجاد برخی از د رد های مزمن می شود
نو سال افراد هم ند ارند .
که ربط چند انی به س
براساس امار به د ســت امد ه ازسوی پزشکان،
75د رصد از احساس خستگی های زود هنگام،
د رد هــای مرتبط با عضالت و مفاصل به د لیل
وضعیت نشســتن ناد رست د ر مقابل کامپیوتر
یا میزکار اســت 25 .د رصــد ان نیز به د لیل
عد م تعاد ل میــان کار و اســتراحت به وجود
می ایــد .این عقید ه که اگــر کارکنان بتوانند
د رست بنشینند بازد هی کارشان بیشتر خواهد
بود ،از اغاز قرن جد ید وجود د اشــته اســت.
تحقیقات نشــان د اد ه اند که نشستن ناد رست
بــر روی د یســک کمر ،زانوها ،ســتون فقرات
و د نبالچه و سایر قســمت های بد ن می تواند
تاثیرات نامطلوبی بگذارد .
اگــر به عواملی که مربوط به چگونه نشســتن
د رست است توجه کنیم می توانیم تا حد امکان
از عــوارض طوالنی قــرار گرفتن روی صند لی
جلوگیری نماییم.
برای انتخاب صند لــی مخصوص کار ،بهتر
است نکات زیر را مد نظر د اشته باشیم:
* هنگام نشستن مهره های کمر باید مورد حمایت
قرار بگیرند .
* صند لی د ارای پشتی باشد که پنج تا د ه د رجه
از حالت عمود ی بازتر باشد .
* جای نشستن صند لی باید چنان باشد که وزن
فرد ی که روی ان می نشیند او را قاد ر سازد تا پاها
را به زمین برساند و زانوهایش اند کی باالتر از ران ها
قرار بگیرند .
* ســطح صند لی نباید چند ان بلند باشــد که
مهره های کمر با پشــت صند لــی د ر تماس قرار
بگیرند .
* صند لی باید د ارای د سته باشد .
*یک صند لی با پشتی مناسب باید د ارای شکل S
باشد که شبیه انحنای ستون فقرات است.
* صند لی هایی مناســبند که د ارای پشتی راحت
باشند .پشــتی صند لی باید د ه د رجه خمید گی
د اشته باشد و بتواند به سمت عقب خم شود .
* جای نشــیمن صند لی نباید زیــاد از حد پر و
نرم باشد .
* ارتفاع پایه صند لی باید به اند ازه ای باشد که کف
پاها روی زمین قرار بگیرنــد ،طوری که زانوها بر
زمین عمود باشند .
* زانوها بهتر است د ر تماس با لبه صند لی نباشند
تا خون ازاد انه د ر انها جریان د اشته باشد .
* د ر صورتی که ارتفاع پایه ی صند لی زیاد باشد
می توان از زیر پایی استفاد ه کرد .
* طول قســمت نشــیمن صند لی با طــول ران
هماهنگی د اشته باشد ،نه خیلی بلند تر و نه خیلی
کوتاه تر از طول ران باشد .
*پشتی صند لی باید طوری باشد که گود ی پشت
کمر را پر کنــد ،د ر صورتی که صند لی فاقد این
ویژگی بود می توان از یک بالشتک برای پر کرد ن
گود ی کمر استفاد ه کرد .
* هنگام نشســتن هرگز یک پا را روی پای د یگر
قرار ند هید .این کار روند گرد ش خون را با اختالل
مواجه می کند .
* پاها نبایــد از صند لی اویزان باشــند و زانوها
نیز نباید به لبه ی میزی که پشــت ان نشسته اید
برخورد د اشته باشد .
* برای مد ت طوالنی د ر یک وضعیت باقی نمانید
و هر از چند گاهی وضعیت نشستن خود را کمی
تغییر د هید .تا خون د ر تمام اند ام های شما جریان
پید ا کند .
* کیبورد و موس کامپیوتر باید د ر راستای شانه ها
و بازوها قرار بگیرند .مچ د ســت ها نیز باید صاف
باشــد و به طرفین خم نشــود .د ست ها باید د ر
راستای بازوها و د ر زاویه ی 90د رجه ازاد انه روی
میز قرار بگیرند .
* برای پرهیز از گرد ن د رد ،بهترین کار قرار گرفتن
مناســب جای مانیتور اســت .اگر مانیتور بیش از
اند ازه پایین باشد برای د ید ن ان مجبور می شوید
خم شوید و یا روی صند لی خود لم بد هید .با این
نحوه نشستن فشار بیشتری بر مهره های د یسک
وارد می اورید که به فتق و جلوامد گی د یســک
گرد ن می انجامد .صفحه ی مانیتور باید د رســت
مقابلتان باشد ،نه پایین تر و نه باالتر.
* صفحه نمایــش کامپیوتر باید حد ود 45تا 55
سانتی متر از صورت فاصله د اشته باشد .
* بهتر است صفحه کلید حد ود 2سانتی متر باالتر
از ساعد قرار گیرد .
نشستن صحیح کمترین فشار را روی ستون فقرات
وارد می کند .ســتون فقرات ،مهم ترین بخش د ر
حفظ سالمت و ایســتایی بد ن ،فرم طبیعی خود
را حفظ کنید و د ر نتیجه ،مشــکالت کمرد رد و
د رد های مفاصل و ماهیچه ها کاهش می یابد .
د ر یک وضعیت صحیح هنگام نشستن ،کمترین
فشار روی عضالت پشــتیبان و رباط های بد ن به
وجود می اید .د ر نتیجه ،ســتون فقرات د ر حالت
استراحت و خنثی قرار می گیرد .عملکرد د ستگاه
گــوارش ،تنفس ،گــرد ش خون ،اســتخوان ها و
مفاصل بد ن د ر د راز مد ت ســامت خود را حفظ
می کند و از سایش نابهنجار مفصل ها و التهاب انها
جلوگیری می شود .
نشستن د رست روی صند لی
صاف و راست بنشینید .کمر راست و شانه ها عقب
باشــد .پایین تنه باید با پشتی صند لی د ر تماس
باشد .ســه قوس طبیعی ستون فقرات باید حین
نشســتن حفظ شــود .وزن بد ن را به طور مساوی
روی د و ســمت نشیمنگاه خود قرار د هید .زانوها
باید هم سطح نشیمنگاه و یا کمی باالتر از ان قرار
گیرند .برای ایــن کار می توانید از یک زیرپایی یا
چهارپایه ی کوتاه استفاد ه کنید .هنگام برخاستن
از روی صند لی به ســمت جلو حرکت کنید و با
صاف کرد ن پاها برخیزید .از خم شد ن به جلو از
ناحیه کمر خود د اری کنید .از خم کرد ن گرد ن به
طرفین تاحد امکان خود د اری کنید و به جای این
کار تمام باالتنه را به سمت د لخواهتان بچرخانید .
دانش یوگا دی |1399شماره 145
منبع اینترنت
39 صفحه 39
بنا به گزارش روابط عمومی انجمن یوگا ،با شکل
گیری برگزاری د وره هــای مختلف یوگا طی د ی
ماه ۸۰۰ ،نفر خانم و اقا د ر ازمون فنی ســطح ۶و
۱۰۰نفر د ر ازمون فنی سطح ۷یوگا شرکت نمود ند .
الزم به توضیح است ازمون فنی سطح ۶برای کسانی است
که قصد د ارند د ر د وره مربیگری د رجه ۳یوگا شرکت نمایند
و ازمون فنی سطح ۷برای ان د سته از مربیانی که می خواهند
ضمن تمد ید کارت مربیگری د رجه ۳خود پیش نیاز شرکت د ر
د وره مربیگری د رجه ۲یوگا را د ارا باشند برگزار می گرد د .
د ر اد امه فعالیت های انجمن یوگا د ر د ی ماه تعد اد چهار
وبینار با امتیاز بازاموزی برای ۲۰۰مربی یوگا با موضوعات:
تکنیک های پرورش توجه و تمرکز د ر یوگا ،اصول تغذیه د ر
یوگا ،تاثیر اســاناهای یوگا بر مزاج های مختلف بد ن انسان
و نقش یوگا د رســامتی بــد ن برگزار گرد یــد .با برنامه
ریزی های انجام گرفته ،مقرر است د ر ماه های بهمن و اسفند
د وره های مد رســی ،همســان سازی مد رســی و د وره ی
د اوری برای خانم ها و اقایان برگزار گرد د .
پوزش از خوانند گان محترم
د رصفحه 56شماره قبل ،اسامی عصب ها بر روی اناتومی جابجا نوشته
شد ه بود .ضمن پوزش از خوانند گان عزیز بد ینوسیله تصحیح می کنیم.
مغز
اعصاب جمجه
شبکه عصبی بازویی
طناب نخاعی
عصب میانی د ست
شبکه عصبی المبر
شبکه عصبی خاجی
عصب زند زیرین
عصب سیاتیک
عصب رانی
عصب د رشت نی
انشعاب های انگشتی
از عصب نازک نی
40
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 40
سوترای هجد هم
ساماد هی برتر
برگرد ان :بهاره جعفری صمیم
18 Verse
یوگی که به این رتبه رســید ه باشد ،نه گذشته ای د ارد ،نه ایند ه ای .نه
باالترین مرحله ساماد هی (جذبه روحی) جایی است که بواسطه ی تمرین،
کلیه تغییرات ذهن شــامل تاثیرات نامحسوس و ظریف همه اعمال پیشین خوف و ترسی از ناشناخته های ایند ه و نه حزن و اند وهی از انچه د ر گذشته
بر او گذشــته .فقــط د ر حال زند گی می کند .یوگــی و زمان حال یکی و
متوقف می گرد ند .
همان هستند .
:virāmaتوقف ،مکث
:pratyayaشناخت ،اد راک ،تغییرات ،ساختارهای فکری
:abhyāsaتمرین
:pūrvaḥمقد م ،پیشین
:samskāraتاثیرات ظریف و نامحسوس اعمال گذشته ،احساساتی که به
شکل خاطرات ذخیره شد ه-اند ،انباشتگی های ناخود اگاه ذهنی
:śeṣaḥباقیماند ه
:anyaḥد یگر
این مقام رهایی کامل است .چنین یوگی هایی از کارما و میوه های کارما
اگاهی و هوشیاری بد ون موضوع
د ر ساماد هی برتر ،نفس ،ازاد و رها از هر محد ود یتی ،د ر شکوه و عظمت ازاد ند .د ر این مرحله انها می توانند حقیقت را با خلوص و کمال د ریابند .
حال (اکنون) سکنی می گزیند ،د ر حالت رهایی کامل ،یوگی د ر چنین حالی می توانند سرنوشت خویش را تعیین کنند .ممکن است الهام گرفته از اراد ه
الهــی ،به این د نیا بیایند و د ر د نیا زند گــی کنند ،اما همواره مافوق د نیا
از کارماها و ثمرات کارماها (کارمیوه ها) ازاد است.
همانطور که قبال گفته شد ،ساماد هی د و مرتبه د ارد :مرتبه پایین و مرتبه می مانند ،و به اراد ه الهی د وباره د نیا را ترک می کنند .به این مرتبه ،رهایی
باال .مرحله پایین بسته به طبیعت موضوع تمرکز ،چهار الیه د ارد (سوترای از چرخه ی تولد و مرگ گفته می شود .چراکه این امد ن و رفتن برخاسته
هفد هم) .صرفنظر از نقطه تمرکز د ر ســاماد هی مرتبه ی پایین ،پرتوجو از از نیروهای کارما نیست.
سوال این است که چگونه می توان به این مرتبه از ساماد هی رسید ؟
مثلث موضــوع مراقبه ،فرایند مراقبه و خود بعنوان مراقبه گر اگاه اســت.
ممکن است پاسخ را د ر سوترای نوزد هم بیابیم.
بنابراین حتی د ر سختگیرانه ترین حالت د ر این مرتبه از جذبه ی روحی ،به
وحد ت کامل نمی رسد .
https://yogainternational.com/article/view/yoga-sutra-1-18-translation-and-commentary
د ر برترین مرحله جذبه ی روحی ،این مثلث پشــت سر گذاشته می شود .پاورقی :کارما به معنی زیستکار یا عملکرد فرد د ر زند گی است .این عملکرد ها ذاتاً و به طور خود کار
نتایجی (کیهانی/الهی) را د ر این زند گی و زند گی بعد به د نبال د ارند .بد ین معنی که "هر چه کنی به
همه تغییرات (عملکرد های ذهنی) بطور کامل متوقف می شوند و ذهن چنان خود کنی گر همه نیک و بد کنی ".اصل کارما می گوید که نتیجه هرانچه انجام می د هیم به خود مان
بازمی گرد د .
پیامد عملکرد فرد کارمیوه ( )Vipākapنامید ه می شود .
ارام می گرد د که حتی تاثیرات بسیار لطیف گذشته که د ر گوشه ای از ذهن
بود ا د ر متنی معروف به سبد گفتارهای تد ریجی ( aṅguttaranikāyaقسمت( I.87fد ر مورد کارما
ناخود اگاه ارمید ه ،د یگر مید ان ذهن را متاثر نمی کنند .این ســکون کامل می گوید :
من صاحب اعمال خویشم ،میراث د ار کرد ارهای خویش ،زاد ه اعمال خود ،د ر پیوند با کرد ار خویش،
متکی بر اعمال خود می زیم و هر فعلی که انجام می د هم ،نیک یا بد ،میراث ان به من می رسد فرد
ذهن معرف و بیانگر این مرتبه از ساماد هی است.
راهب ،باید همواره به این اصل فکر کند .
/https://fa.wikipedia.org/wikiکارما
دانش یوگا دی |1399شماره 145
41 صفحه 41
چالش های یک
مربی یوگا
نویسند ه :شهال قاسمیان د ستجرد ی
از شورواشتیاق زیاد ،خیلی زود رسید ه
بود م! اولیــن روزی بود که د رد وره مربی
گری بین المللی اشتانگایوگا شرکت می
کرد م .ســاعت هفت و نیــم صبح بود و
کالس ساعت هشت شروع می شد ،پس
وقت کافی د اشتم تا د ر اطراف گشتی بزنم.
اوایل مهرماه بود ،ولی این موقع از ســال،
جنوب هند ابد ا ً حال و هوای پاییزی ند ارد ،
زیرا فصل خنکی و بارش( مونسون) رو به
اتمام است و هوا کم کم گرم و شرجی می
شود .کالس د ر طبقه د وم عمارتی قد یمی
واقع شد ه بود .باالی عمارت تابلویی بزرگ
به چشم می خورد که بر روی ان نوشته
شد ه بود " مد رسه یوگاد ارشانام میسور"،
پایین نوشته ها تصاویری از برخی حرکات
یوگا د ید ه می شــد .از پلکانی که بیرون
ســاختمان قرار د اشت و پیاد ه رو را به د ر
کالس متصل می کرد باال رفتم .د ر باز بود
ولی کسی د ر کالس حضور ند اشت.
کالســی بزرگ و تمیز و روشن بود .از
پنجره ها می شد د رختان نارگیل را د ید
که اسمان را کامال پوشاند ه بود ند .صد ای
پرند ه ایی موسوم به کوئل که د ر اغلب نقاط
هند می خواند ،شنید ه می شد .د ر گوشه
ایی از کالس مت های یوگا د رون قفســه
ایی مرتب بر روی هم چید ه شد ه بود ند .
یک مــت را برد اشــتم و روی زمین پهن
کرد م و منتظر نشســتم .تصاویر و نوشته
های روی د یوارها نظــرم را جلب کرد ند
که بعضی از اســاتید بزرگ یوگا را نشان
می د اد ند و د ر پایین هر تصویرسخنانی
ازانان نوشته شد ه بود .د رزیر تصویر استاد
شــیوا اناند ا؛ این مطلب را خواند م ":قلب،
روح وذهن خود را روی هر کاری که انجام
می د هــی بگذار ،حتی کوچکترین کارها،
این راز موفقیت است ".و د ر پایین تصویر
استاد ایینگر؛ سخن معروف ایشان ":بد ن
من معبد من است و اساناها عباد ت من".
روی د یــواری د یگر مقــرارت کالس
بــر روی تابلوی اعالنات نصب شــد ه بود
بد ین شرح:
نظم و وقت شناسی برای موفقیت شمابسیار الزم است.
42
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
د ر طــول جلســه ســکوت رارعایت نمایید .
تلفــن همراه خود را پیش از شــروعکالس خاموش کنید .
هر ســوال و یا مطلبی د ارید بعد ازپایان جلسه از مربی بپرسید .
نظافت را رعایت کنید و قبل از امد نبه کالس حمام بگیرید .
از عطرو زیوراالت اســتفاد ه نکنید ولباس تمیز و راحت بپوشید .
هر گونه بــد رفتاری مانند خشــم،اعتراض و یا بحث کرد ن د ر کالس مورد
قبول نیست.
از خورد ن و اشامید ن د ر کالس خود د اری کنید .
د ر پایان جلسه مت خود را د ر جایشبگذارید و بد ون ســر و صــد ا کالس را
ترک کنید .
پرتوجویان د ر صورت تمایل می توانند خد ماتی را برای کالس به عنوان کارمایوگا
انجام د هند .
د ر طول د وره ،سفرهای کوتاه یوگا د رطبیعت ،د ر اطراف شــهر میسور و معابد
خواهیم د اشت.
د ر پایان د وره امتحان عملی و کتبی ازپرتوجویان گرفته می شود و...
همچنان که مشــغول خواند ن مقرارت
کالس بــود م ،پرتوجویان که همگی خانم
های هند ی بود ند یکی یکی وارد شد ند .
مت های خود را پهن کرد ه و مشغول انجام
نرمش وحرکات یوگا شد ند ،بد ون اینکه
صحبتی بینشــان رد و بد ل شود .خانمی
که کنارم نشســته بود ازمن پرســید :از
کجا می ایی؟ گفتــم :از ایران .گفت :قبال
یوگا کار کرد ه ایی؟ گفتم :بله ازســن 10
سالگی با یوگا اشــنا شد م و د ر ایران هم
د وره هاتایوگا را گذراند ه ام...خیلی متعجب
و خوشحال شد وقتی فهمید که یوگا د ر
ایران طرفد اران زیاد ی د ارد .
راس ساعت هشت استاد سانتوش کومار
وارد کالس شد .بالفاصله همه نشستند و
شروع کرد ند به خواند ن منترا و د عای اول
جلسه .بعد همگی برخاستیم .استاد ابتد ا
نام هر اســانا را می گفت و یکبار انرا برای
ما انجام مــی د اد ،و بعد هم مختصری از
فواید و اجتناباتش را ذکر می کرد .سپس
همه ما پرتوجویان حرکات ر انجام د اد ه و
استاد ایراد اتمان را می گرفت و د ر صورت
لزوم ان حرکت را د وبــاره اجرا می کرد .
روز اول نرمش های تنفسی را انجام د اد یم
و بعد 14د ور ســام برخورشید ...پس از
انجام این حرکات نه تنها خسته نشد م بلکه
احســاس سبکی و نشاط و ارامش فراوانی
به من د ســت د اد و حس کــرد م انرژیم
چند ین برابر شد ه است.
د ر اخرجلســه ،بعد از منتــرا و د عای
پایانــی ،پرتوجویــان مت هــای خود را
جمع کرد ه و د رســرجایش گذاشــتند و
بی سروصد ا کالس را ترک کرد ند .چون
اولین جلسه من بود از استاد جزوه هایی
را د ریافت کرد م .استاد از من خواست که
جزوه ها را د ر طــول ترم با د قت مطالعه
کنم .تشــکر کرد ه و به طرف خانه به راه
افتاد م .د ر راه نگاهی به فهرســت مباحث
جزوه ها اند اختم :تاریخچــه و اد واریوگا،
فلسفه و مفاهیم یوگا ،سرچشمه وسبک
های یوگا ،هشت مرحله یوگای پاتانجالی،
یاما ،نیاما ،اســانا ،پرانایامــا ،پراتی اهارا،
د هارانا ،د یانا ،ساماد هی ،مود را و باند اها،
منترا و جاپا ،تغذیه ساتویک ،یوگاتراپی و...
با مطالعه جــزوه های د وره مربی گری
و انجــام تمرینات عملی ،همچنین بعد ها
با تجربــه تد ریس یوگا این نکته برای من
روشن شــد ،که یوگا راهی بی انتهاست.
هر چقــد ر مطالعه و تمریــن کنیم وهر
چقد ر د انسته هایمان را به د یگران تعلیم
د هیم ،باز هم د رس هــای تازه ایی برای
یاد گیــری وجود خواهد د اشــت .اولین
شــاگرد ونخستین کســی که باید به او
تعلیم د هیم بی شــک خود مان هستیم،
این "خود " شاگرد همیشگی ماست .البته
نمی توان توقع د اشت که ابتد ا یک مربی
بد ون عیب و نقص شــویم و بعد به تعلیم
د یگــران بپرد ازیم ،بلکه باید روند تکامل
خود را همزمــان با تعلیم به د یگران طی
کنیم .این روند تا اخرعمرهمچنان اد امه صفحه 42
خواهد د اشت چون هیچ انتهایی برای رشد
و تکامل وجود ند ارد .
معموال پرتوجویــان انتظار د ارند مربی
خود را به صورت فــرد ی کامل ،مهربان،
خوشــرو ،تمیز و مرتب ،صبور و د لســوز
ببینند ،کســی که بر یــوگا احاطه کامل
د اشته باشد وانها بتوانند براحتی مشکالت
جســمی و روحی خود را بــا او د ر میان
بگذارند .طبیعی اســت که اگر این صفات
د ر مربی یوگا وجود ند اشــته باشد ولی
ســعی کند که خود را چنین نشان د هد
فشــار زیاد ی بر او وارد خواهد شد .برای
مثال اگر مربی فاقد ارامش و متانت بود ه
و زود عصبانی می شود ولی سعی کند د ر
کالس خود را ارام و متین نشــان د هد ،
خیلی زود د چار خستگی می شود .برای
همین هر چه بیشتر روی خود کار کند و
بیشتر د ر یوگا جای بگیرد رفتار او طبیعی
تر شــد ه و روی پرتوجویانش نیز تاثیرات
بهتری خواهد گذاشت.
اغلب افراد ی کــه به کالس های یوگا
مراجعه می کنند به د نبال یافتن ارامش
روح و ســامت جسم هســتند .د رست
اســت که یوگا یک راه معنوی است ولی
سالمتی و ارامش د رون و برون الزمه قرار
گرفتن د ر مســیرمعنویات است .بعضی از
پرتوجویان قبل و یا بعد از کالس مشکالت
خــود را با مربی د ر میان مــی گذارند و
خواهان د ریافت راه حــل هایی از جانب
مربی هستند ،اینجاست که مربی باید قوی
و تاثیرگذار باشــد و متاثر و سست نشود .
بهتریــن راه حلی که مربی یوگا می تواند
پیش پای پرتوجو بگــذارد انجام صحیح
و مســتمر تمرینات یوگاست .مشکالت
جســمانی با اســاناها و تغذیه و نظم د ر
زند گی قابل حل هستند و مشکالت روحی
با مد یتیشن و عمل به مفاهیم تئوری یوگا،
رفع می گرد ند .برخی از پرتوجویان بیشتر
د نبال کســی می گرد ند که بتوانند با او
د رد د ل کنند وبه اصطالح سبک شوند ،
اما مربی باید راه د رست را نشان د هد وبه
انان بفهماند که تنها راه رهایی از مشکالت
با یوگا ،فهمید ن و عمل کرد ن به ان است.
د ر حین تد ریس یوگا ،عیوب و نواقص
مربی د ر نظــر خود ش نیــز نمایان می
گــرد د .مثل تد ریــس هرحرفه و مهارت
د یگــری ،وقتــی مربــی د روس را برای
شاگرد انش شــرح می د هد و ایراد اتشان
را مــی گیرد ،هم مهــارت های خود ش
افزایــش میابد و هم متوجه میشــود که
ایــا خود به ان اموزه ها عمل می کند یا
نه؟ بنابراین ضمن تد ریس به پرتوجویان،
پرتوجــوی د رون مربــی هم اموزش می
بیند .مهمترین چالش یک مربی یوگا شاید
این است که توانایی د ید ن معایب خویش
را بد ست اورد ه و د ر رفع انها بکوشد ،به
عبارتی د یگرچالش اصلی این اســت که
مربی د ائمی خویش باشد .
دانش یوگا دی |1399شماره 145
43 صفحه 43
سینمایعرفانی
( نقد فیلم بهار ،تابستان ،
پاییز ،زمستان و… بهار)
Spring, Summer, Fall, Winter...
)and Spring (2003
نویسند ه :چانگ فن
سینما یکی از پرمخاطب ترین و تاثیرگذارترین رسانه
هاست ،لذا برای بیان موضوعات معنوی و اخالقی وسیله
ای مناسب است.از این شماره قصد د اریم هر ماه به نقد
و بررسی یکی از اثار ارزشمند سینمای معنوی بپرد ازیم.
با ما همراه باشید .
خالصه ی د استان:
این فیلم به صورت 5اپیزود کوتاه ،به نمایش د ر می اید .هر قسمت شامل
بخشــی از زند گی استاد و تعالیم وی به شاگرد ش است .اپیزود -1فیلم از
بهار اغاز می شود .همانطور که بهار اغاز گر همه چیز است .اموزش استاد به
شاگرد کوچکش که پسر بچه ای است ،د ر این فصل شروع می شود .استاد
خشن است و شاگرد بازیگوش ،د رس های استاد که به روش ذن صورت می
گیرد ؛ برای شــاگرد د ر ابتد ا غیر قابل فهم است .همانند د یگر استاد ان ذن؛
استاد چند ان توضیحی د ر مورد د رس ها نمی د هد و شاگرد باید تنها گوش
به فرمان او باشد .
اپیزود -2تابستان اســت و د وران کود کی و نوجوانی سپری شد ه است.
پســربچه ،جوانی شد ه است پر از سود ا د ر سر ،د ر این بخش ،ماد ری د ختر
بیمارش را برای د رمان به استاد می سپارد و می رود .د ختر به تد ریج د رمان
می شــود و د ر این حال ،جوان عاشق او می گرد د .جوان د رس ها و توصیه
های استاد را ناد ید ه می گیرد و د ر نهایت با د ختر فرار می کنند .
اپیزود -3فصل پاییز از راه رسید ه است .استاد همراه با گربه اش د ر معبد
زند گی را سپری می کند .جوان که چند سالی است از زمان رفتنش گذشته،
بر می گرد د .او د ختر را کشــته است و پلیس ها د ر تعقیب او هستند .مرد
می خواهد با خود کشــی خود را رها کند که استاد مانع این کار می شود .
د رسی عجیب به وی می د هد که کند ن نوشته هایی است که خود بر روی
ایوان معبد می نویسد .پلیس ها برای د ستگیری مرد امد ه اند و با د رخواست
استاد ،تا پایان کند ن نوشته ها ،منتظر می مانند و سپس مرد و گربه ی استاد
را با خود می برند .پس از ان زمان پایان د اد ن این زند گی برای اســتاد فرا
رسید ه است .استاد پیر بر روی قایقش نشسته د ر حالی که چشمان و د هان
خود را با نوشته ای بسته است ،برروی د ریاچه شناور شد ه و جسم خود را می
سوزاند .و سپس روح او به شکل ماری از قایق د ور می شود .
اپیزود -4زمســتان فرا رسید ه است و د ریاچه کام ً
ال یخ زد ه است .مرد که
اکنون پا به سن گذاشــته است؛ به معبد باز می گرد د .روح و جسمش را با
تعالیم اســتاد ؛ پرورش د اد ه و اماد ه ی اســتاد شد ن می شود .سپس زنی
ناشناس فرزند ش را برای شاگرد ی ،نزد وی می اورد .مرد مجسمه ی بود ای
جد ید را به باالی د ره می برد و گویی همه چیز اماد ه ی نو شد ن هستند .
44
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
اپیزود -5د وباره بهار شــد ه است ،همه چیز نو گشته است و شاگرد اماد ه
و پذیرای تعالیم استاد ی است که زمانی شاگرد استاد ی د یگر ،بود ه است.
نماد ها و نشانه ها د ر فیلم:
عنوان فیلم بهار ،تابستان ،پاییز ،زمستان و بهار ؛ نشانگر چرخه ای است که
د ر تعالیم بود ا و ذن به ان بسیار اشاره شد ه است .چرخه ی زند گی که د ر ان
هیچ چیزی کام ً
ال از بین نمی رود .بلکه از تولد اغاز شد ه و پس از طی مراحل
رشد به پایان زند گی زمینی رسید ه ،به جهان د یگر رفته و سپس د وباره به
زمین باز می گرد د .چرخه ای که به ان تناسخ یا تکامل نیز می گویند .گرچه
از نظر مکاتب مختلف این د و با یکد یگر از جهاتی مشــابه و از جهاتی د یگر،
متفاوت هستند .نکته ی مهم د ر این باور اینست؛ تا زمانی که فرد د ر زند گی
خود تعالیم را به خوبی یاد نگرفته و مراحل را به د رســتی طی نکرد ه باشد ،
پس از مرگ باز محکوم به بازگشــت به زمین است و این چرخه تا زمانی که
فرد اموزش الزم را نگرفته و به ان عمل نکرد ه است ،اد امه د ارد .این رفت و
بازگشت به جهان زمینی ،سامسارا نامید ه می شود .که به گفته ی بود ا ممکن
است ،هزار بار صورت گیرد .
فیلم شــامل نماد ها و نشانه های زیاد ی اســت که برگرفته از اند یشه ی
بود یســم و ذن می باشــد .د ر اینجا به نماد های مشــخصه د ر فیلم اشاره
می کنیم:
معبد :معبد شــناوری که د ر وسط یک د ریاچه قرار گرفته است .مانند نیلوفری است که معلق بر روی اب است .نیلوفر نماد کمال است ،زیرا که ریشه
هایش د ر لجن های زیر اب قرار گرفته ولی خود ش به ســمت نور خورشید
و اسمان رشد می کند و پاک و مقد س می شود .معبد نیز نشان از پاکی و
تقد س د ارد ،چرا که هرکسی به ان ورود پید ا می کند ؛ رشد یافته و پاک و
معنوی می شود .
د رهای ورود و خروج :این د رها که هیچ حصاری ند ارند ؛ د ارای د و نشانهســتند ،د ر بد و ورود و د ر بخش خارجی ان به شکل د و هیوال هستند و
د ر د اخل شبیه به د و فرشته؛ می توان به مفهومی رسید که د ر ان اشاره به
این نکته د ارد ؛ افراد ی که وارد می شوند ابتد ا د ارای خلق و خوی زمینی و
ناپاکند و د ر زمانی که خارج می شوند ؛ خصلتی فرشته گونه پید ا کرد ه اند .
نماد حیوانات :د ر فیلم حیواناتی د ر اپیزود های مختلف د ید ه می شوند .د ر بهار که پســر بچه د ر حال جســتجوی گیاهان د ارویی اســت؛ از روی
شیطنت به سه موجود :مار ،ماهی و قورباغه بر می خورد و به هرکد ام سنگ
کوچکی می بند د . صفحه 44
مار :به عنوان ســمبلی از نیروهای اهریمنی ،زایش و باروری و د رمان د ر ی روح خود ؛ باید تمامی ان ها را حک کند ،نشان از د ریافت عمیق تعالیم از
جانب استاد است .سپس د ر زمانی که مرد قاتل به پلیس سپرد ه می شود ،
عقاید و باورهای بسیاری از ملل شناخته شد ه است.
ماهی :د ر باورهای باستانی ،سمبل و نماد خوشبختی و فراوانی است .بر به همراهش گربه نیز عازم می شــود ،این پیام نشانگر انست که اینبار مرد ،
اســاس افسانه های چین باستان ،حاکم اسطوره ای چین باستان که عمری تمامی تعالیم شهود ی استاد خود را به همراه د ارد و د یگر خطایی نمی کند .
جاود انی د ارد ؛ باالتنه ای شبیه انسان و د می شبیه ماهی د اشته است.
قورباغه :د ر افسانه های کهن چین ،قورباغه نماد ثروت است و از انجایی د ر این حال استاد که تمام تعالیم خود را به شاگرد یاد د اد ه است ،برروی
که برای کســب ان بســیار مشتاق و مایل اســت ،همواره د ر انتظار ثروت قایق شــناور شد ه و با بستن چشــم و د هان ،به منظور اینکه د یگر تعلیمی
نماند ه اســت و یا ماموریتش به پایان رسید ه است؛ مانند ققنوس خود را به
بیشتر است.
خروس :د ر فلسفه ی چین ،خروس به کسی که عاشقش باشد ،بیش تر از اتش می کشد که چرخه ی نو اغاز گرد د .
همه ازار می رساند و او را می رنجاند .خروس؛ نماد عاشقی وفاد ار ولی د ر د ر فصل زمستان ،مرد سالخورد ه شد ه و حال نوبت اوست که استاد شود
و شاگرد ی را تعلیم د هد .ورود ماد ر و فرزند ی به معبد ،نشان از شروعی تازه
عین حال محافظه کار است.
گربه :د ر باورهای باســتانی د ر مصر و چین ،گربه تجلی بصیرت و شهود است .ماد ر د ر نیمه شب؛ فرزند خود را د ر صومعه گذاشته و انجا را ترک می
اســت و با عالم ماوراء د ر ارتباط می باشــد .به نظر چینیان هرگاه گربه ای کند ،ولی چون خروج از معبد مستلزم پاک و مقد س شد ن است و زن این
د ید یــد البته با توجه به رنگ ان ،باید بــه ند ای د رونی تان گوش کرد ه و خصوصیات را ند ارد ،قبل از خروج از د روازه ،د ر یخ د ریاچه غرق می شــود .
مرد سنگی را به خود می بند د و با قبول تمام گناهان خود ،به منظور تصفیه
متوجه عملکرد تان باشید .
کامل ،با مجسمه ی بود ا د ر د ست ،به سمت باالترین نقطه ی کوه می رود .
تحلیل فیلم:فیلــم مانند ،ایین و تعالیم ذن به عملکرد د ر لحظه ی اکنون توجه می او با قرار د اد ن بود ای جد ید بر روی صخره ،به نیروانا می رســد و اماد ه ی
کند .زمانی که تمام و کمال به عملکرد خود د ر هر لحظه توجه کنید ،د چار استاد ی می شود .
مشکل و بازخورد ان به خود نمی شوید .د ر زمانی که پسر بچه برای چید ن د ر نهایت ،د ر فصل بهار ،باز استاد ی د ید ه می شود و شاگرد ی خطا کار،
گیاهان د رمانی به کوهستان می رود ؛ باید طبق تعالیم استاد ؛ تنها به یافتن و این چرخه د وباره از نو اغاز می شود .
گیاهان بپرد ازد ،ولی ذهن بازیگوش ،وی را به ســمت جنبه های د یگر می
کشاند .جستن گیاهان د ارویی نشــان از مفید و موثر بود ن برای د یگران
اســت ،ولی پسر بچه به جای ان به ظواهر د یگر و اسیب رساند ن به جهان
اطرافش می پرد ازد .بستن ســنگ به ماهی ،قورباغه و مار ،نشان از د رگیر
شد ن با مسائلی نظیر یافتن خوشبختی ،پول و زند گی زمینی است .و زمانی
که استاد برای تنبیه او ،نیمه شب سنگی را به پشت پسر می بند د ،نشان از
ان د ارد که زمانی که د رگیر مسائل د نیوی شد ی ،د یگر خالصی از ان ها
برایت د شوار خواهد شد .به گفته ی استاد « :گشتن و ازاد سازی سه حیوان،
کمک به ازاد سازی خود ت خواهد کرد ،د ر غیر اینصورت اگر حیوان مرد ه
باشــد ،د رد تا ابد با تو باقی می ماند » .پســر به جستجو می پرد از و تنها
قورباغه را که سمبل زیاد ه خواهی است ،زند ه می یابد .پس طعم خوشبختی
و باروری را نخواهد چشید زیرا که د و سمبل را کشته است.
د ر فصــل بعد ،د ر زمانی که د ختر بیمار به معبد برای د رمان اورد ه می
شود ،سمبل خروس نشانگر عشق و عالقه ی پسر به اوست .ولی همانطور که
د رباره ی کارگرد ان:
گفته شد ،عشق و عالقه ی عاشقی که بیشترین اسیب را به معشوقش می کیم کی د وک( ،1زاد ه ی 20د ســامبر 1960و وفات 11د ســامبر )2020د ر بونگوا واقع د ر کره
رســاند .و د قیقاً چنین می شود ،با فرار پسر و د ختر و سپس کشته شد ن جنوبی به د نیا امد .وی پس از تحصیل د ر رشته ی نقاشی د ر فرانسه ،به کره بازگشت و فیلم سازی
را به طور حرفه ای اغاز کرد .نخســتین ساخته ی این کارگرد ان فیلم« کروکود یل» محصول سال
د ختر به د ست پسر ،از پیش توسط سمبل خروس ،پیش بینی شد ه است 1996 .بود که د ر کره ،با اســتقبال فراوانی روبرو شــد و د ر فستیوال های فیلم د ر اروپا به نمایش
و سپس گربه که نشان و سمبل تجلی بصیرت و شهود است ،توسط استاد د رامد .
از د یگر اثار وی فیلم« جزیره» که د ر سال 2000ساخته شد ،به علت خشونت شد ید و محتوای تیره
پیر به شاگرد ش د اد ه می شود د ر زمانی که استاد با د م گربه تعالیم را بر اش د ر کره با واکنش های منفی زیاد ی روبرو شد .فیلم « بهار ،تابستان ،پاییز ،زمستان و… بهار»
کف سنگی معبد می نویسد و پسر که اکنون مرد ی قاتل است ،برای تصفیه محصول سال ،2003بیشتر از فیلم های پیشین کارگرد ان را مطرح کرد .این فیلم نقد های بسیار
د رخشانی د ریافت کرد و د ر بسیاری از کشورها بر روی پرد ه رفت.
متاســفانه این فیلمساز د ر حالی که به کشور لتونی سفر کرد ه بود ،به د لیل ابتال به کووید 19د ر
حالی که 9روز به تولد 60سالگی اش ماند ه بود ؛ د ر 21اذرماه 1399د رگذشت.
1-Kim Ki Duk
دانش یوگا دی |1399شماره 145
45 صفحه 45
جرعه ایی از یک کتاب
هنر ظریف بی خیالی
سوسن عبد الرضایی
د ر زمان پد ربزرگ ،او ممکن بود یک روز حالش خیلی خراب باشــد و با
خود ش بگوید " :ای بابا ،امروز حالم اص ً
ال خوب نیست .مثل اینکه کشتی هایم
غرق شــد ه اند ،ولی ُخب ،زند گی همین است ،بهتر است به کارهایم برسم".
امــا این روزها چه؟ حتی اگر برای پنج د قیقه احســاس کنید حالتان خراب
اســت ،د ر معرض بمباران عکس های تعد اد زیاد ی قرار می گیرید که کام ً
ال
خوشــحال اند و از زند گی شگفت انگیزشان لذت می برند و غیرممکن است
احســاس نکنید یک جای کار شما اشــکال د ارد ! ما به خاطر حال بد مان،
بد حال تر می شــویم ،از د اشــتن احساس گناه ،احســاس گناه می کنیم ،از
عصبانی شــد ن مان ،عصبانی می -شویم .از د اشــتن اضطراب ،مضطرب تر
می شــویم! امروزه د ر د نیایی قرار د اریم که به نحو وسواس گونه بر انتظارات
مثبت غیرواقع بینانه تاکید د ارد ،خوشحال تر باش ،سالم تر باشد ،بهتر باش،
بهتر از د یگران ،باهوش تر ،پولد ارتر ،محبوب تر ،بی نقص تر ...اما اگر لحظه ای
د رنگ کنید ،متوجه می شوید ازجمله همین حرف های مثبت و شاد کتابهای
خود یاری که د ائماً می شــنویم ،بر ند اشته های شما متمرکز هستند ،انها بر
انچه شکست ها و کمبود های شخصی خود می د انید ،انگشت می گذارند و
همان ها را با تاکید به خود تان برمی گرد انند ،شما د رباره بهترین راه های پول
د راورد ن اطالعات کسب می کنید ،زیرا احساس می کنید به اند ازۀ کافی پول
د رنمی اورید ،روبروی اینه می ایستید و به خود تان می گویید زیبا هستید ،
زیرا احســاس می کنید به اند ازه کافی زیبا نیســتید ،و از قضا این تمرکز بر
مثبت اند یشــی ،بر انچه بهتر و برتر اســت ،تنها فاید ه اش اینست که به ما
یاد اوری می کند چه چیزی نیستیم و چه کسی باید می شد یم که نیستیم.
البتــه بهتر و زیباتربــود ن و پولد ار بود ن هیچ ایراد ی ند ارد ،اما مشــکل
این جاست که اهمیت د اد ن بیش از حد به انها برای سالمت روان شما مضر
اســت و باعث می شود که بیش از حد به چیزهای سطحی و تصنعی وابسته
شــوید چرا که کلید رســید ن به یک زند گی خوب ،نه از اهمیت د اد ن به
چیزهای بیشتر است بلکه د ر اهمیت د اد ن به چیزهای کمتر است ،اهمیت
د اد ن فقط به انچه حقیقی ،ارزشمند مهم ،و د ر د سترس باشد .
اما فراموش نکنیم هر چیز ارزشــمند ی د ر زند گی از فائق امد ن بر تجربۀ
منفی مرتبط با ان به د ست می -اید ،اجتناب از رنج خود شکلی از رنج است،
ِ
انکار شکست خود یک شکست است و د رد و رنج همچون نخی است که د ر
تاروپود زند گی تنید ه و بیرون کشید ن ان نه تنها ناممکن بلکه مخرب است.
تالش برای اجتناب از د رد مستلزم اهمیت فراوان د اد ن به مسائل مرتبط با
ان اســت .د ر مقابل اگر بتوانید به د رد اهمیت زیاد ی ند هید ،د یگر کسی
جلود ار شما نخواهد بود .
اغلــب ما د ر زند گی مان به چیزهای زیــاد ی اهمیت می د هیم که ارزش
اهمیت د اد ن را ند ارند .و زمانیکه به انها د ر مورد هنر ظریف بی خیالی گفته
می شــوند ،به نوعی به بی تفاوتی مرد اب گونه می اند یشند و انسانی را تصور
می کنند که هیچ چیز بر او تاثیر نمی گذارد .
پس بی خیالی به چه معناست؟
بی خیالــی به معنای بی تفاوتی و بی تفاوت بود ن نیســت بلکه به معنای
پذیرفتن متفاوت بود ن اســت .بیایید روراست باشــیم ،د ر بی تفاوتی هیچ
نکته تحسین برانگیزی وجود ند ارد انســان های بی تفاوت ،تنبل و هراسان
هستند و سعی می کنند بی تفاوت باشند چرا که به چیزهای زیاد ی اهمیت
می د هند ،انها به اینکه د یگران چه نظری د ربارۀ افکارشــان د ارند اهمیت
می د هند ،انها از د نیا و تبعات تصمیم هایی که می گیرند هراســان هستند
46
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
برای همین تصمیمــات معناد اری می گیرند و ...پــس به چیزهایی اهمیت
ند هیم؟ به سختی هایی که د ر راه رسید ن به اهد افمان با انها مواجه می شویم
اهمیت ند هیم.
به شکست هایمان اهمیت ند هیم ،به سختی راهمان اهمیت ند هیم و اهمیت
د اد ن هایمان را برای چیزهایی مهم تر ذخیره کنیم ،د وستان ،خانواد ه ،اهد اف،
د رسهای شکست هایمان.
• برای اهمیت ند اد ن به د شواری ها و نامالیمات ،ابتد ا باید به چیزی مهم تر
از انها اهمیت بد هیم :مشکل کسانی که به هر چیزی کوچکی اهمیت می د هند
این است که چیزی د یگری د ر زند گی -شان ند ارند که به ان اهمیت بد هند .
اگــر د ائماً به چیزهای کوچک د ر زند گی تان اهمیت می د هید به این معنی
اســت که چیزهای مهم تری د ر زند گی تان ند ارید که به انها اهمیت د هید .
یکبار از هنرمند ی شــنید م ذهن کسی که مشکلی ند ارد ،به صورت خود کار
برایش مشــکل تولید می کند .پس اینجاست که پید ا کرد ن چیزهای مهم و
معناد ار د ر زند گی شاید سازند ه ترین روش استفاد ه از وقت و انرژی مان باشد .
• به چیزهایی اهمیت بد هیم که ارزش اهمیت د اد ن را د اشته باشند .وقتی
بزرگ می شویم و پا به میانسالی می گذاریم و د یگر می د انیم چه کسی هستیم،
خود مان را می پذیریم حتی جنبه هایی از خود مان را که چند ان د وست شان
ند اریم ،و د رمی یابیم د یگر نیازی نیست به همه چیز اهمیت بد هیم ،زند گی
همین است که هست ،و ان را می پذیریم و اهمیت د اد ن هایمان را برای مسائل
زند گی مان خرج می کنیم .د وستانمان ،د اشته های ساد ه و د ر د سترسمان،
خانواد ه مان و د ر کمال شگفتی همین کافی است و این ساد ه سازی ها باعث
می شود احساس خوشبختی کنیم.
پس بــا د ریافتن اینکه عمر و توانایی انســان محد ود تر از ان اســت که
بخواهــد به همه چیز اهمیت ند هد ،پس باید بی خیال خیلی چیزها شــد ،
بی خیال فکرهای بیخود ی ،فکرهای تکراری و عاد تی ،ترس هایمان ،انتظارات
غیرواقع بینانه مان از خود و د یگران و خیلی چیزهای د یگری که فضای الزم
برای اهمیت د اد ن به چیزها و افراد مهم زند گی مان را از ما ربود ه اند . صفحه 46
مد یتیشن با رنگ امیزی ماند اال
این ماند اال رارنگ کنید و جایزه بگیرید !
ترسیم و رنگ امیزی ماند اال ،تمرین بسیار خوبی برای مد یتیشن و د ر لحظه حال بود ن است.برای رنگ امیزی ماند اال همیشه از نقطه مرکزی شروع کنید و از د رون به بیرون بروید .از مد اد رنگی ،ماژیک ،خود کار و یا هر وسیله د یگری که د وست د اشتید کمک بگیرید .می توانید از روش نقطه گذاری یا هاشوراستفاد ه کنید .این ماند اال را بر اساس رنگ های چاکراها رنگ امیزی کرد ه و تصویر انرا برای ما بفرستید .به سه نفر به قید قرعه
جایزه نفیس اهد اء خواهد شد .
دانش یوگا دی |1399شماره 145
47 صفحه 47
یک وعد ه غذا ی گیاهی
تهیه و تنظیم :شیمال خان
سوپ د ال عد س و برنج قهوه ایی
مواد الزم :اب د وازد ه پیمانه ،د ال عــد س یک پیمانه ،برنج قهوه ایی یک
پیمانه ،پیاز خرد شد ه یک پیمانه ،جعفری تازه و خرد شد ه یک پیمانه ،سیر
له شــد ه شــش عد د ،پود ر پونه و پود ر اویشن و پود ر فلفل وپود ر د ارچین
یک قاشــق چایخوری از هر کد ام ،نمک و زرد چوبــه و رب گوجه فرنگی به
مقد ار الزم.
طرز تهیه :اب را د ر یک قابلمه بزرگ به جوش اورید .ســپس د ال عد س،
برنج قهوه ایی ،پیاز ،جعفری ،ســیر ،پونه خشک ،اویشن و د ارچین وفلفل و
نمک و زرد چوبه را به ان اضافه کنید .ســوپ را روی حرارت مالیم قرار د اد ه
و بگذارید ارام بپزد تا جا بیافتد و لعاب بیاند ازد .د ر صورت تمایل یک قاشق
رب گوجه فرنگی به ان بیافزایید .
48
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 48
نان تست فرانسوی
مواد الزم :نان تست چهار برش ،شیرسویا یک پیمانه ،اب پرتقال یک چهارم
پیمانه ،پوست پرتقال رند ه شــد ه د و قاشق چایخوری ،پود ر د ارچین نصف
قاشق چایخوری ،ارد گند م سبوس د ار یک قاشق غذاخوری ،پود ر جوز هند ی
کمی ،پود ر قند و روغن به مقد ار الزم.
طرزتهیه :شــیر ســویا ،اب پرتقال ،د ارچین و ارد گند م سبوس د ار و جوز
هند ی را د ر کاسه ایی ریخته و با هم مخلوط کنید .نان تست ها را د ر کاسه
به این مایه اغشته کنید و د ر ماهی تابه نچسب با کمی روغن بگذارید و د و
طرف نان ها را سرخ کنید تا کامال ترد و قهوه ایی طالیی شوند .د ر پایان کمی
پود ر قند و پوست پرتقال رند ه شد ه روی انها بپاشید .
مارماالد پرتقال
مواد الزم :پرتقال چهارعد د ،اب لیموترش تازه د و قاشق غذاخوری ،شکر پنج
پیمانه ،اب د و پیمانه ،جوش شیرین یک هشتم قاشق چایخوری.
طرز تهیه :پرتقال ها را پوست بگیرید .پوست نازک و هسته هایش را هم جد ا
کرد ه و به شکل چهارگوش های کوچک ببرید .شکر را روی پرتقال ها ریخته
و بگذارید چند ساعت خارج یخچال بماند .سپس اب و ابلیمو و جوش شیرین
را به انها اضافه کنید و روی حرارت مالیم قرار د هید تا کامال پخته و به صورت
ژله ایی د راید .مارماالد د اغ را د ر شیشــه اســترلیزه بریزید و فورا د رب انرا
ببند ید و پس از سرد شد ن د ر یخچال نگه د ارید .
ساالد الویه گیاهی هفت رنگ
مواد الزم :ســیب زمینی ابپز متوسط هفت عد د ،خیار شورخرد شد ه یک
پیمانه ،ســیررند ه شد ه یک قاشق سوپ خوری ،نخود فرنگی پخته شد ه یک
پیمانه ،لبوی پخته و رند ه شــد ه یک پیمانه ،هویج رند ه شــد ه یک پیمانه،
پیازچه خرد شــد ه یک پیمانه ،کلم قرمز ریزخرد شد ه یک پیمانه ،جعفری
ریزشد ه یک پیمانه ،کلم ســفید ریزخرد شد ه یک پیمانه ،ذرت پخته شد ه
یک پیمانه ،روغن زیتون یک قاشــق سوپ خوری ،ابلیمویا سرکه سیب یک
قاشق غذاخوری ،نمک به مقد ار الزم ،زیتون و گوجه فرنگی ریز برای تزئین به
مقد ار د لخواه.
طرز تهیه :سیب زمینی های ابپز را رند ه می کنیم .خیار شور و سیررند ه شد ه
و نخــود فرنگی را به ان اضافه می کنیم .د ر ظرفی جد ا روغن زیتون و نمک
و ابلیمو یا ســرکه ســیب را با هم ترکیب می کنیم و به کاسه اول اضافه و با
هم خوب مخلوط می کنیم .مخلوط به د ست امد ه را به هفت قسمت مساوی
تقســیم می کنیم و د ر هفت ظرف مجزا می ریزیم .به ظرف اول لبوی رند ه
شد ه ،به ظرف د وم هویج رند ه شد ه ،به ظرف سوم پیازچه خرد شد ه ،به ظرف
چهارم کلم قرمزخرد شــد ه ،به ظرف پنجم جعفری ریزشد ه ،به ظرف ششم
کلم ســفید ریزشد ه و به ظرف هفتم ذرت پخته شد ه را اضافه کرد ه و خوب
هم می زنیم .حاال ما هفت ظرف ساالد الویه با هفت رنگ مختلف د اریم .د ر
ظرفی بزرگتر الویه های رنگارنگ را کنار هم می گذاریم .د ر پایان با زیتون و
گوجه فرنگی تزئینش می کنیم.
دانش یوگا دی |1399شماره 145
49 صفحه 49
سیستمعصبی
پن
نویسند ه :ان سوانسن
برگرد ان :فائزه نوری
جم
بسیاری از شما می د انید که یوگا ومد یتیشن مفید است .شاید
این موضوع را به صورت عینی د رروند تمرین ها د رک کرد ه اید
یا به شکلی شهود ی براساس عقل سلیم متوجه شد ه باشید .
ان سوانسن د ر کتاب علم یوگا با بیان ساد ه برخی مطالب را
بیان می کند وضمن بررسی اند ام ها ود ستگاه های مختلف بد ن،
اثرانجام تمرین های یوگا بربخش های مختلف را توضیح مید هد .
د رقســمت های گذشــته با سیستم های اســکلتی ،ماهیچه ایی
وعصبی اشنا شد یم .حال اد امه مطلب شماره قبل...
مغز د گرگون شوند ه
انعطاف پذیــری عصبی مغز (نوروپالستیســیتی) از جمله قابلیت های مهم مغز
است که شــکل گیری د وباره و د وباره ی ان را ممکن می سازد .تا مد تی پیش،
د انشمند ان بر این باور بود ند که مغز بعد از د وران کود کی د یگر تغییر نمی کنند
و با گذشت زمان تحلیل می رود .اکنون می د انیم که بافت های عصبی انطباق پذیر
هســتند .همان طور که ورزش ماهیچه های شما را پرورش می د هد ،بافت های
مغزی نیز می توانند براساس تحریکات هم پرورش یابند و هم تحلیل روند .
مسیر عصبی
مغز ارتباطات عصبی می سازد و هایت براساس انتخاب ها و تجربه های شما
شرطی می شود .می گویند ،نورون هایی که با هم می سوزند بهم می پیوند ند .
هر چه بیشــتر مهارتــی را تمرین کنید یا به طرز تفکــری پایبند بمانید ،
شبکه های بیشتری پیرامون ان می سازید .راه های ارتباطی مغز بسیار وسیع
اســت و حد ود ا ً 100بیلیون نورون د ارد .تمرین هــای یوگا این فرایند را
تسهیل می کند .
ساختن ارتباط
پیام عصبی
یکتجربه یجد ید نورون هاراتحریکمی کند تا
ارتباط های جد ید ی بسازند .
ارتباط جد ید
مغز تحریک شد ه
مغز تحریک نشد ه
بد ون تحریــکات ،ارتباطات عصبی د رنتیجــه ی تحریــکات ،ارتباطات
ت مغزی عصبی بیشتری برقرار می شوند .بافت
کمتری برقرار می شود .باف
شبیه یک د رخت مرد ه با شاخه های مغزی شبیه یک د رختی د رحال رشد
با شاخه های متراکم است.
پراکند ه می شوند .
ساماسکارا
یوگی ها ویژگــی انعطاف پذیری
سلول مغزی
پیام عصبی
عصبی مغز را با مفهوم سامسکارا
سلول هایبیشتریبهشبکه
تعریف می کنند :خاطرات و تاثرات
می پیوند ند .
ذهنی براساس افکار و کنش های
پیام عصبی
سلول هایبیشتریبهشبکه گذشــته .یوگا کمــک می کند
عاد ت هــای بد یــا واکنش های
می پیوند ند .
شرطی شد ه را با اصالح مسیرهای
سیناپس
عصبــی و سامســکاراها کنــار
ارتباط جد ید
بگذارید .این روید اد د ر ســطح
وریتی
کارما
سیناپسی رخ می د هد ؛ هر بار که (الگوهای فکری)
(کنش )
شــما اگاهانه تمرین می کنید تا
ساختن شبکه
فکر و کنش خود را تغییر د هید .
عصبی
سازی
ه
شبک
تکرارموجبتقویتواد امه یفرایند
هرچه بیشتر د ر این مسیر پیش
ماهیت گرد شی عاد ت
می شود .
بروید ،روابط بین نورونی شــما
تقویت می شود .
یوگا چطور مغز شما را شــد ت را افزایــش برنامه ی عاد ی خود را تغییر د هید .
تغیییــر اگاهانه و هد فمنــد تمرین های یوگا روی ذهن و بد ن شــما اثر
د هید .
پرورش می د هد ؟
قرص انعطاف پذیری عصبی تمرین های بد نی را از اسان به مثبت د ارد .
مغز وجود نــد ارد .بهترین د شوار طراحی کنید .مثل سالم د ر کالس یوگا ثبت نام کنید .
راه بــرای شــکل د اد ن بر خورشــید ،این تمرین یکی تمریــن کرد ن همــراه یک گــروه و د نبال کرد ن مد یتیشنکنید .
د وباره ی مغــز تغییر رفتار از بهترین راه هــا برای افزایش صحبت های مربی نورون هــای ایینه ای را تحریک پژوهش هــا نشــان
می د هنــد کــه
است .هر نوع از تمرین های فاکتور نورون زایی مشتق شد ه از می کنند .
یــوگا روی انعطاف پذیــری مغز است .این تمرین سیستم سیســتم نورون های ایینه ای به تازگی کشف شد ه مد یتیشــن ماد ه ی
عصبــی مغــز اثــر د ارد .با عصبی را پــرورش می د هد و اســت .این سیستم شــبکه ای از اعصاب است که خاکستری پوسته ی
وجود ایــن ،توصیه های زیر مثل چســب عمل می کند و حرکات و تمرین ها را تقلید می کنند و شفقت شما مغــزی شــما را
افزایش می د هد .
نتیجه ی بهتری را برای شما کمک می کنــد روابط عصبی را افزایش می د هند .
بیشتری برقرار شوند .
رقم می زند .
50
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 50
عصب زایی
۱
د انشمند ان بر این باور بود ند که مرد م با تعد اد سلول های عصبی مشخصی به د نیا می ایند
و نمی توانند سلول های عصبی جد ید ی د اشته باشند .اما د ر سال های اخیر پژوهش ها نشان
د اد ه اند که رشد نورون ها یا همان عصب زایی د ر هر سنی ممکن است .عصب زایی د ر نواحی
مهمی از مغز اتفاق می افتد که مســئول حافظه و بویایی هستند یعنی ناحیه ی هیپوکامپ.
سلول های ساقه ی عصبی د ر این ناحیه از مغز نورون های جد ید ی را پرورش می د هند .
فضا برای سلول های جد ید
د ر این بافت هیپوکامپ ،سلول های مفید تر یا نوروگلیاها 2ابی هستند ،اکسون ها سبز هستند
و بد نه ی سلولی نورون ها و سلول های ساقه صورتی هستند .
سلول های ساقه
سلول های ساقه ای هیپوکامپ می توانند نورون های جد ید ی بسازند و حافظه را افزایش د هند .
سطح کورتیزول
باال بود ن میزان هورمون کورتیزول که
اضطراب اور اســت وابســته به افزایش
میزان فعالیت باد امه یا امیگد اال (مرکز
تــرس) و کاهش فعالیــت هیپوکامپ
(مرکز حافظه) است .د ر چنین شرایطی،
هیپوکامپ نورون ها و ارتباطات عصبی
جد ید نمی ســازد .تمرین یوگا میزان
کورتیزول را کاهش می د هد و این اثرات
را برعکــس می کنــد و موجب تقویت
حافظه می شود .
پیام عصبی
باد امه
هیپوکامپ (حافظه)
باد امه (ترس)
اضطراب و حافظه
افزایش فعالیت د ر باد امه به کاهش
فعالیت هیپوکامپ وابسته است که
روی حافظه اثر منفی د ارد .
تمرین مود راهای
د رست
مود راها ژست های د ست
هســتند و تمرین ان بر
تمرکز و اگاهی اثر د ارد .
افراد ی که می توانند خط
بریل را بخوانند ناحیه ای
از مغزشان که مربوط به
حواس المســه مختص
د ست است بیشتر پرورش
یافته اســت؛ مود راها نیز
می توانند اثر مشــابهی
د اشته باشــند و بخش
مرتبط با حواس المسه ی
د قیــق و مهارت هــای
حرکتی د رست را د ر مغز
تقویت کنند .
مود رای نیلوفرابی
3
مود رای هاکینی
4
Ann Swanson
مود رای شونیا
ان سوانســن د انش اموخته رشته ی یوگاتراپی اســت .هد ف او یاری رساند ن به افراد از قشرهای مختلف د ر
زمینه ی مد یریت اســترس ،بهبود و د رمان بیماری ها از جمله کمرد رد ،ارتروز و سایر د رد های عصبی از راه
یوگا است.
منبع:
5
مود رای بود هی
6
1-Neurogenesis
سلول های پشتیبان د ستگاه عصبی هستند که 2-Neuroglia:
.وظیفه ی حمایت از سلول های عصبی را بر عهد ه د ارند
3-Padma Mudra
4-Hakini Mudra
5-Shuni Mudra
6-Buddhi Mudra
2019 ,Nerves System, Human Anatomy, from Science of Yoga Book, Ann Swanson
دانش یوگا دی |1399شماره 145
51 صفحه 51
پیالتس بهتر است یا یوگا؟
شهال قاسمیان د ستجرد ی
پیالتس بهتر است یا یوگا؟ ایا میان انتخاب یوگا
و پیالتس بر سرد وراهی قرار گرفته اید ؟ ایا فرق
بین این د و ورزش را نمی د انید ؟ این ســواالت
ممکن است برای کسانی که تازه می خواهند یوگا
یا پیالتس را شروع کنند ولی تفاوت انها برایشان
روشن نیســت پیش بیاید .شاید این د و ورزش
برای کسانی که با انها اشنایی زیاد ی ند ارند د ر
ظاهر شبیه به هم باشند .برای همین می خواهیم
به بررسی انها و مقایسه یشان با هم بپرد ازیم .اگر
می خواهید بین این د و رشــته ورزشی یکی را
انتخاب کنید باید شناخت بیشتری نسبت به انها
پید ا کنید .هر تصمیمی که بگیرید یکی ازانها ویا
شاید هر د و ،بخشی از زند گی شما خواهند شد ،
بســتگی به نتایجی د ارد که می خواهید کسب
کنید .ورزش پیالتس د ر واقع اقتباســی است از
اساناهای هاتایوگا ،با اند کی تغییرات د رسرعت
و تکرار حرکات .پیالتس مجموعه ایی از حرکاتی
اســت که از جاذبه ،وزن بد ن و وسایل مخصوص
د ر جهت افزایش مقاومت و توان بد ن کمک می
گیرد تا ماهیچه های تثبیت کنند ه بد ن ورزید ه
و قوی شــوند .اما یوگا فقط یک ورزش نیست،
یوگا راه و روشــی است برای بهتر زند گی کرد ن
و شامل تمرینات روحی و جسمی ،تمرکزذهن و
ریلکسیشــن و ...می شود .تمرینات حرکتی که
د ر یوگا به ان اســانا می گویند ،تنها بخشی از
یوگا هستند .
52
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
پیالتس بر خالف اغلب رشته های ورزشی تنها
برروی نقــاط خاصی تمرکز نمی کند .این ورزش
با د ارا بود ن حرکات متنوع برای افزایش مقاومت،
تناسب اند ام و همچنین انعطاف پذیری بیشتربه
بد ن کمک می کند .خوب ایســتاد ن ،د رســت
نشستن و همچنین د رســت راه رفتن همگی د ر
نتیجه د اشتن ماهیچه های قوی د ر مرکز ثقل بد ن
است .به همین د لیل است که افراد ی که پیالتس
کار می کنند کمترد چار قوز و خمید گی د ر ناحیه
میانی و پشت خود می شوند .یوگا ورزشی جسمی
وروحی است .تمرینات یوگا می تواند روح انسان را
تقویت کرد ه و تعالی بخشند .حرکات یوگا طوری
طراحی شد ه اند که بر ماهیچه ها ،استخوان ها و
اعصاب و روان تاثیرات مثبت و شگرفی میگذارند .
یوگا کانال های انرژی بــد ن را باز می کند تا
انرژی حیاتی که به ان پرانا می گویند ،راحتتر عبور
کــرد ه و به تمام نقاط بد ن راه پید ا کند .انعطاف
پذیری ماهیچه هــا و مفاصل ،یکی از نتایج انجام
تمرینات یوگاست .انجام حرکات یوگا موجب می
شــود که ماهیچه ها قوی شــد ه و مانع از صد مه
د ید ن استخوان ها بشوند .حرکات یوگا استخوان
هــا را نیــز تقویت می کند و مانــع از بروز پوکی
استخوان می گرد د .شاید تعجب کنید که چگونه
ورزشی می تواند باعث تقویت استخوان ها شود ؟
د ر یــوگا بخصوص حرکاتی که بر د ســتها و پاها
فشــار می اورند مانند حرکات معکوس ،مقاومت
اســتخوان ها را باال برد ه و انهــا را متراکم و قوی
می سازند .تمرینات یوگا همچنین گرد ش خون
د ربد ن را تســریع می کند وبا افزایش اکســیژن
رســانی به تمام نقاط ،باعث کاهش بیماری های
قلبی و عروقی شــد ه و احتمال بروز سکته قلبی و
مغزی را به مقد ار زیاد ی کاهش می د هند .
یوگا و پیالتس شــباهت هایی بــا هم د ارند و
همین امر موجب می شــود تا افراد برای انتخاب
یکی از انها د چار ترد ید شوند .هر د وی انها روی
اســتفاد ه همزمان از ذهن و جسم کار می کنند
و ارامش و الگوهای تنفســی را به پرتوجویان می
اموزند .یوگا قد متی بیش از 5000سال د ارد واز
شبه قاره هند برخاسته اســت .یوگا بیش از یک
ورزش ،یک د یســیپلین اخالقی است که عالوه بر
تمرین های بد نی شــامل رژیم غذایی ،د ستورات
اخالقی ،تمرینات تنفسی ،مراقبه و با هد ف تسهیل
گرد ش انــرژی حیاتی د ر بد ن و د ر نتیجه فراهم
اورد ن اسایش و ارامش ذهنی و روحی است .عمر
ورزش پیالتس به حد ود 80سال می رسد و اولین
بارتوسط یک ورزشکار المانی به نام جوزف پیالتس
به منظور توانبخشی سربازان ابد اع شد ه است و د ر
ان از ابزارهــای کمکی برای بازگرد اند ن وضعیت
بد نی فرد به قد رت و حالت طبیعی استفاد ه می
شود .بعد ها پیالتس به عنوان ورزشی هوازی مورد
پذیرش اروپاییان قرار گرفت و با استقبال فراوانی
مواجه شد .
با وجود شباهت ها ،یوگا و پیالتس تفاوت های
بســیاری نیز د ارند که ان د و را از هم متمایز می
کنــد .این تفاوت ها را می توان د ر اهد اف ،اصول،
تجهیزات ،ســرعت و مد ت حرکات ،میزان چربی
سوزی وکاهش وزن ،انعطاف پذیری بد ن مشاهد ه
نمــود .یوگا و پیالتس هر د و بر روی مت اجرا می
گرد ند و فاقد پرش و جهش هستند ،برای همین صفحه 52
از د یــد بعضی افراد تازه کار به ظاهر شــبیه به
هم می رسند .
هد ف ،یوگا بیشتررسید ن به تمرکز و ارامش و
اگاهی د رونی اســت .یوگا تمرکز را ابتد ا بر روی
جســم و بعــد روی تنفس و ســپس روی ذهن
می گــذارد و این اهد اف را طی هشــت مرحله
انجام مــی د هد یعنی :یاما(مقــرارت اجتماعی)،
نیاما(مقــرارت فرد ی) ،اســانا(تمرینات حرکتی
و تمرکــز روی جســم) ،پرانایاما(تمرکز و کنترل
تنفس) ،پراتی اهارا(توجه به افکار) ،د هارانا(کنترل
افــکار) ،د یانا(تمرکز روی اگاهی بــد ون فکر) و
ســاماد هی( ماند ن د ر اگاهی بــد ون فکر) .د ر
پیالتس هماهنگــی ،تقویت و انعطاف پذیری کل
بد ن و هماهنگی میان جســم و ذهن و تنفس به
طور همزمان مد نظر اســت .پیالتس د ارای شش
اصل کنترل ،تمرکز ،تحرک ،ایجاد نیروی د فاعی،
تنفس و د قت است به عنوان ورزشی برای اماد گی
جسمانی و سالمتی بسیار مفید می باشد .د ر انجام
حرکات ورزشــی تجهیزات این د و کمی متفاوت
است .برای انجام حرکات یوگا می توان از صند لی،
اجر و طناب یوگا استفاد ه کرد و تجهیزات پیالتس
توپ ،حلقه و ...می باشد .
هــر یک از طرفد اران این د و ورزش می گویند
که تمرینــات انها همــان چیزی اســت که هر
ورزشــکاری به ان نیاز د ارد .از این رو بسیاری از
مرد م متقاعد شــد ه اند که یکی از این د وحتما
نســبت به د یگری برتــری د ارد .اما برای گرفتن
نتیجــه مطلوب و انتخاب د رســت باید د ید که
هد ف اصلی ما چیست؟ امکان د ارد یوگا و پیالتس
از بعضی جهات نتایج مشابهی د اشته باشند وحتی
بتوانند به صــورت د و ورزش مکمل د ر کنار هم
انجام شوند .پیالتس بیشتر به ماهیچه های هسته
و تقویت انها می پرد ازد و یوگا به نرمی و انعطاف
پذیری اند ام های بد ن توجه د ارد .پیالتس و یوگا
هر د و این پتانســیل را د ارند که بر روی تناسب
اند ام کار کنند .یوگا سبک های متعد د ی د ارد
که هر ســبک به شیوه خاص خود بر روی بد ن و
ذهن کار می کند ،پیالتس تنها یک ورزش است
که تکنیک های متفاوتی د ارد .
پیالتس و یوگا هر د و به بهبود تمرکز حواس،
تعــاد ل ،قــد رت و انعطاف پذیــری بد ن کمک
می کنند .برای رســید ن به نتایــج مطلوب باید
تمرکزوتوجه خود را روی هر تمرین بگذارید .هر
د و ورزش پابرهنه و بر روی مت انجام می شــوند .
حفظ تعاد ل د ر یوگا اهمیــت زیاد ی د ارد .تمام
حرکات و حالت های یوگا د ر راستای به حد اکثر
رســاند ن انعطاف پذیری بــد ن عمل می کنند .
ماهیچه های هسته د ر یوگا نیز تقویت می شوند
امــا تمرکز اصلی یوگا برروی تعاد ل اســت .بنا به هستید یوگا می تواند برای شما بسیار مفید و
گفته برخی از کارشناســان "اگر پیالتس را شروع موثر باشد .
کنید د رهای یوگا هم به روی شــما باز خواهند
تفاوت های تنفسی د ر یوگا و پیالتس
شد " .این د و ورزش می توانند مکمل هم بود ه و
تکنیک های تنفسی د ر یوگا و پیالتس با هم
مانند د و کفه ترازو عمل کنند .
تفاوت د ارنــد .د ر پیالتس تنفس ،انرژی مورد
تفاوت مقد ار کاهش وزن د ر ورزش های نیاز ماهیچه هــا را برای تمرین بهتر فراهم می
کند و تمرکز ،روی تنفس میزان اکســیژنی که
یوگا و پیالتس
هــم یوگا و هم پیالتس می توانند به بد ن فرم وارد بد ن و ماهیچه ها می شود قرار می گیرد
و تناسب د لخواه را بد هند و ماهیچه های بد ن را و باعث ریلکس شد ن ماهیچه ها می شود .د ر
قوی سازند .اما پیالتس تاثیر بیشتری د رسرعت یوگا تنفس به افزایش ارامش کمک می کند و
کاهش وزن و فرم د هی سریعتراند ام ها د ارد .البته تمرکزد ائم بر تنفس بسیار مهم است .فرستاد ن
کاهش وزن به نوع و شد ت تمرین هایی که انجام هوا به قسمت هایی که استرس را ذخیره کرد ه
می د هید بستگی زیاد ی د ارد .به طور کلی یوگا اند ،به ازاد کرد ن ان نواحی از فشــار و انقباض
و پیالتس د ر کاهش وزن و کالری ســوزی موثر کمک می کند .
یکی د یگر از تفاوت های عمد ه این د و ورزش
هستند و تفاوت انها د ر سرعت این فرایند است.
اگرهد ف اصلی شما تنها کاهش وزن باشد ،پیالتس د ر مکانیزم تنفسی اســت .د ر انجام اساناهای
انتخاب مناسبی است چون فعالیت های ان شد ت یــوگا ،د م و باز د م از راه بینی صورت می گیرد .
بیشتری د ارند و د ر نتیجه از قد رت چربی سوزی ولی د ر پیالتس د م از بینــی و باز د م از د هان
باالتری برخورد ار اســت .حرکات یوگا طوالنی تر انجام می شود .د ر یوگا تنفس به صورت کامل و
بود ه و با ارامش بیشتری انجام می شوند .تمرینات با به کارگیری کل حجم ریه می باشد د ر حالیکه
هر د و ورزش شــامل حرکات کششــی ،قد رتی ،د ر پیالتس به جهت د ر گیر کرد ن ماهیچه ها
تنفسی وتمرکز ذهنی است .پیالتس زمان حرکات ی مرکز قد رت بــد ن ،د م فقط با جریان د اد ن
کوتاه تری د ارد و معموال برای افزایش اســتقامت هــوا د ر بخش فوقانی ریه و بــه صورت جانبی
صورت می گیرد و به این ترتیب میزان اکسیژن
بد ن از شد ت بیشتری استفاد ه می کند .
ورود ی به بد ن و انتقال ان به ماهیچه ها کنترل
تاثیرات ذهنی یوگا بیشتر است یا پیالتس؟ می شود .بخشی از تمرینات یوگا یعنی پرانایاما،
یوگا تمریناتی ســنتی و باستانی است که د ر به کنترل د م و بازد م اختصاص د ارد ،به همین
جستجوی معنویات می باشــد .یکی از تمرینات علت د ر افزایش گنجایش ریه ها ،اکسیژن رسانی
مهم و پایه ایی یوگا مد یتیشــن است که بر روی به خون و عملکرد سیستم تنفسی کارایی کاملتر
تمرکــز ذهن بر لحظه حــال کار می کند .یوگا و و وسیع تری د ارد .
پیالتس هــر د و تمریناتی د ارند که تنظیم و هم
بررسی میزان انعطاف پذیری
تــرازی ذهن و بــد ن را افزایش مــی د هند ولی
انعطاف پذیــری و تقویت ماهیچه های بد ن،
پیالتس به اند ازه یوگا بــر روح و روان تاثیر نمی
گذارد .یوگا تاثیرات مفید ی د ر ســامت ذهن و یکــی ازاهد اف و نتایج این د و ورزش هوازی به
روح انسان د ارد .یوگا سیستم عصبی را ارام کرد ه شــمار می اید .یوگا بر انعطاف پذیری ماهیچه
و اســترس واضطراب را کاهــش می د هد ،محور هــا ومفاصل ،و پیالتس بر اســتقامت و تقویت
هیپوتاالموس-هیپوفیز-اد رنال که سطح هورمون انها تاثیرات بیشــتری می گذارند .یکی از مهم
ها را کنترل می کند تنظیم نمود ه و باعث ارامش تریــن تفاوت ها بین پیالتس و یوگا این اســت
ذهن می شود .هد ف اصلی یوگا رسید ن به حالت که یوگا بــرای انعطاف بد ن موثرتــر بود ه و به
اگاهی بد ون فکر است ،این هد ف که با تمرینات تد ریج انعطاف پذیری انــد ام ها را افزایش می
مد یتیشن کامل می شود با افزایش توجه و تمرکز ،د هد .کشش و حرکات ایستایی و تعاد لی ،زمینه
و خالی کرد ن ذهن از افکار ناخواســته و اضافی ،های اصلی حرکات یوگا هستند .پیالتس بیشتر
باعث ارامش بســیار و سالمت روح می گرد د .به پویاســت وبه انعطاف پذیری د ران کمترتوجه
علت توجه بیشتر بر روی کنترل ذهن و معنویات ،می شــود .مهمترین تفاوت بین پیالتس و یوگا
یوگا بیشتر از پیالتس برای رفع افسرد گی و نگرانی این اســت که یوگا بیشــتربر انعطاف پذیری
و سایر مشکالت روحی و روانی مناسب است .اگر بد ن کار مــی کند و پیالتس بر روی تقویت و
به د نبال کاهش اضطراب و استرس و یافتن ارامش استقامت ماهیچه ها.
دانش یوگا دی |1399شماره 145
53 صفحه 53
چ
هارم
د ر شــماره گذشــته به چیســتی مود را ،اهمیت و فواید ان
پرد اختیم .د ر شماره پیش 5مود را از زیر مجموعه های مود راهای
تتوا را مورد بررســی قرار د اد یم .د ر این شــماره به اد امه معرفی
مود راهای تتــوا و همچنین مود راهای پرانیــک و د یگر مود راها
می پرد ازیم.
مود را چیست ؟
مود را به حالت های د ست یا بد ن گفته میشود که سمبل انرژی
مرکزی است .مود را واسطه ای
اســت که با بد ن پرانیک ارتباط د ارد و عناصر بد ن را متعاد ل
می کند و بین ذهن خود اگاه
و ناخود اگاه ما هماهنگی ایجاد می کند .این حالت های انگشتان
باعث تســکین و ارامش ذهــن می شــوند و همچنین به ذهن
انرژی می د هند .
اود ان مود را :۴نوک انگشت انگشتری ،میانی ،اشاره و شست را
به یکد یگر متصل کنید .
مود را د رمانی
فواید :
.1باعث افزایش د انایی می شود .
.2باعث افزایش د رخشش می شود .
3باعث افزایش شکوه و جالل می شود .
نویسند ه :کریشان کومار سومان
برگرد ان :سهیال ثمرقند ی
توجه د اشته باشید :
علم ژســت های د ســت هد یه ای از طرف یوگی ها و
ریشی های باستانی است .بد ن انسان رازهای بسیاری
د ارد .بــد ن ما زبــان مخصوص خــود را د ارد وتنها
ازماهیچه واســتخوان تشکیل نشد ه نشــد ه است بلکه
د ارای اگاهــی و انرژی قد رتمند ی اســت .بد ن ما پنج
عنصرد ارد که شامل خاک ،اب ،اتش ،هوا و اتر است.
انجام مود راها موجب تعاد ل عناصر بد ن می شوند .
مود راها احساس های د رونی ما را بیان می کنند ،نقاط
حساسی د ر د ســت ها و بد ن وجود د ارد که مود راها
برانها اثر می گذارند .
مود راها خلق و خو وانرژی ما را تغییر می د هند .
د ر شماره های گذشته ،به چیستی مود را و اهمیت ان
پرد اختیم و د انســتیم که مود را به حالت های د ست یا
بد ن گفته می شــود که سمبل انرژی مرکزی است و با
چند مود را اشنا شد یم .حال اد امه مطلب...
* این مود را را برای 8الی 48د قیقه انجام د هید .
*این مود را را د ر حالت های سوکاسانا 5و اوتکاتاسانا 6انجام د هید .
*این مود را هانسی مود را 7هم نامید ه میشود .
علم ژست های د ست ،هد یه ای از طرف یوگی ها و ریشی های
باســتان است .بد ن انســان رازهای بســیاری د ارد .بد ن ما زبان
مخصوص خود را د ارد و فقط از ماهیچه ها و استخوان ها تشکیل
نشد ه است ،بلکه د ارای یک اگاهی و انرژی قد رتمند است.
بــد ن ما پنج عنصر( تتوا )2د ارد ،که شــامل خاک ،اب ،اتش،
هوا و اتر ( اکاشا )3می باشــد .انجام د اد ن مود راها موجب تعاد ل
میان عناصر بد ن می شود .مود راها احساس های د رونی انسان را
بیان می کنند .نقاط حساسی د ر د ست ها و بد ن وجود د ارند که
مود راهــا بر انها اثر می گذارند .مود راهــا خلق و خو و انرژی ما را
تغییر می د هند .
1
54
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
سامان مود را : ۸با متصل شد ن همه ی انگشتان به یکد یگر باعث
ایجاد هماهنگی پنج عنصر بد ن می شــود .این مود را «سوکاری
مود را »9یا «ســامان پران مود را» 10نیز نامید ه می شــود .تانتریک
ها 11از این مود را استفاد ه می کنند .
فواید :
.1
.2
.3
.4
.5
.6
احساس هماهنگی را تقویت می کند .
استحکام بد ن را تقویت می کند .
عنصر های بد ن را متعاد ل می کند .
از رنج و مصیبت جلوگیری می کند .
روی مغز و غد ه هیپوفیز اثر می گذارد .
د ر انجام ایین های مذهبی استفاد ه می شود . صفحه 54
توجه د اشته باشید :
این مود را را د ر د وره های طوالنی انجام ند هید * .
ویان مود را : 12نوک انگشت اشاره ،میانی و شست را به یکد یگر
متصل کنید و انگشتان د یگر را مستقیم نگه د ارید .
فواید :
.1فشار خون باال و بیماری های قلبی را کنترل می کند .
.2عنصر هوا و اتر را تثبیت می کند .
.3گرد ش خون را تنظیم می کند .
*برای نتیجه ی بهتر پران مود را 17را انجام د هید .
*پاد ماسانا 18بهترین حالت برای انجام این مود را می باشد .
د یان مود را :کف د ســت راســت را روی کف د ســت چپ
قرار د هید و انگشتان شست را به یکد یگر متصل کنید .انجام این
مود را بعد از گیان مود را با قرار د اد ن کف د ست ها روی یکد یگر
به ان ها استراحت می د هد .
19
فواید :
.1به تمرکز ذهن و کاهش ناراحتی ها و اشــفتگی های روحی
کمک می کند .
.2فشــار خون را کنترل می کند و سالمت جسم را به ارمغان
می اورد و همچنین برای انجام مد یتیشن نیز مفید است.
.3انرژی پرانیک را د ر بد ن حفظ می کند .
.4ذهن و بد ن را روشن و عاری از تنش می کند .
مود راهای د یگرگیان مود را : 13انگشت اشاره و شست را به یکد یگر متصل کنید
و سه انگشت د یگر را مستقیم نگه د ارید .
فواید :
.1قد رت تمرکز و مد یتیشن را افزایش می د هد .
.2افکار منفی را از بین می برد .
.3توجه را باال میبرد و همچنین ذهنی ارام ایجاد می کند .
.4اگاهی و حافظه را تقویت می کند .
.5سرد رد ,استرس ,د یابت و بی خوابی را د رمان می کند .
.6عصب هــای مغزی را انرژی و قوت می بخشــد و همچنین
اشفتگی های عاطفی را از بین می برد .
15
.7یکی از سمبل های برهما 14و اتحاد نیروهای شیوا و شاکتی
می باشد .
.8خشم و ارتعاشات ذهنی را کاهش می د هد .
توجه د اشته باشید :
*این مود را را برای 15الی 48د قیقه انجام د هید .
*برای کســب اگاهی ،یک زند گی مثبت ســاتویک 16و ساد ه
د اشته باشید .
یوگی های بزرگ یا حکیمان 1-Rishi
عنصر یا جنبه ای از واقعیت د ر مکاتب فلسفی هند ی2-Tattva
اصطالهی برای فضا د ر کیهان شناسی هند ی 3-Akasha
4-Udan mudra
حالت نشستن چهار زانوی ساد ه 5-Sukasana :
حالت صند لی 6-Utkatasana :
لبخند د رونی 7-Hansi mudra :
)8-Saman mudra (Samanvay mudra
9-Sukari mudra
10-Saman pran mudra
.یوگایی است که به د و نیروی شیوا و شاکتی می پرد ازد 11-Tantric :
12-Vyan mudra
13-Gyan mudra
.خد ای افرینند ه د ر ایین هند و است 14-Brahma :
.د و نیروی مذکر ومونث شیوا و شاکتی که تحت عنوان ماد ه و ذهن خود را نشان می د هند 15-Shiv-shakti :
د اشتن خصوصیات خلوص 16-Sattvic :
.د ر شماره قبل به توضیح این مود را پرد اختیم 17-Pran mudra :
.حالت نشستن نیلوفر کامل که برای انجام تمرینات پرانایاما و مراقبه بسیار توصیه می شود 18-Padmasana :
19-Dhyan mudra
کریشان کومار :سومان اسرار یوگا را د ر د وران زند گی د انشجویی کشف کرد .وی برند ه ی
جایزه ایالتی اد اره ی اموزش د هلی شد .بسیاری از کتاب های عمومی او د ر مورد اساناهای یوگا
و تنفس هستند و تعد اد کمی د رمورد چگونگی د رمان بیماری ها با کمک تمرینات یوگا است.
او برند ه ی جایزه های زیاد ی مانند yogacharyaو ayurveda rattanشد ه است.
منبع:
Treatment by Mudra, from Yoga Therapy Book, Krishan Kumar Suman, 2010
دانش یوگا دی |1399شماره 145
55 صفحه 55
د کترمانجونات استاد یوگا می گوید :
گ
زار
ش
" ساعتی را به سالمتی خود تان اختصاص د هید ".
ام.جی.پــی هرماه فعالیت معنوی"یوگا
برای سالمتی" برگزارمی کند
ام.جی.پی( میســورگراهاکارا پاریشات)،
17نوامبرگذشته ،به عنوان بخشی ازبرنامه
فعالیت معنــوی ماهانه خــود ،به همراه
اعضای گــروه ،ازد کترمانجونات پزشــک
ایورود ایی وکارشــناس یــوگا برای یک
ســخنرانی د رباره یوگا وسالمتی د عوت
کرد .بســیاری ازاعضای گروه ام.جی.پی
د راین همایش شرکت کرد ند .
د کترمانجونــات د رایــن ســخنرانی
اضهارد اشــت که یوگا راهی برای زند گی
بهتروروشــی بــرای حفــظ ســامتی
بیشتراســت .باوجود اینکــه ســبک های
مختلفی ازیوگا وجود د ارد ،اشــتانگایوگا
همواره بنظربسیاری ازافراد بهترین روش
د رک فعالیت های بد ن و د اشتن زند گی
سالم شناخته می شود .
بنابــه گفتــه ماهاریشــی پاتانجالی از
یوگاهاچیتهاها وروتی ونیرود ها ،وقتی یک
فرد خود و بد ن خویش را می شناســد ،
ذهــن و روح او حیاتــی د وبــاره میابند
ود رنتیجه تصاویرمتعد د ی از زند گی های
قبلــی د ر ذهنــش ظاهــر می گرد نــد
کــه بتد ریج توســط یوگا و مد یتیشــن
کنترل می شوند .
د کترمانجونات اضافه کرد که هاتایوگا
شامل اساناهای معمول است که د ر ستیز
بین بد ن وذهن ود رکند و کاو ذهنی ،برای
افراد تعاد ل و توازن به همراه د ارد .
اساناهای یوگا نه تنها قد رت پیشگیری
از بیماری ها را د ارند بلکه می توانند با ازاد
کرد ن هورمون اد رنالین و افزایش ضربان
قلب باعث د رمان و برطرف شد ن بیماری
ها و ناخوشی ها شوند .اوهمچنین اطالع
د اد که د ر حال پژوهش د رباره فواید یوگا
براساس کنترل ذهن و بد ن د رنیمهانس
بنگلوراست .این تحقیقات نشان می د هند
کــه چطورگــوش د اد ن بــه موســیقی
مد یتیشن ،صد ای طبیعت ،صد ای جریان
اب و ...می تواند بر سالمت جسم و روح اثر
مثبت بگذارد .
د رمورد روانشناســی ترس ازموقعیت
کنونــی و کوویــد ،19-و د ر پی اقد امات
ایمنی و تد ابیر محافظتی د ولتی ،هر کس
د رهرسن وسال و توانایی بد نی می تواند
مد تــی د ر روز به انجــام د اد ن تمرینات
ساد ه یوگا بپرد ازد و به ان عاد ت بکند و از
این طریق سیستم ایمنی بد ن خود را باال
ببــرد .او توصیه می کند که پیروی ازنظم
و انظبات د ر یوگا بسیار مهم بود ه و موجب
رهایی از هرگونه اسارت ذهنی می شود .
یک تمرین ساد ه د م و بازد م د ر حالت
نشسته د ر طول روزبرای افزایش ارامش
و سالمتی بسیار مفید و کارسازاست .یوگا
عالوه بر اساناها و تمرینات جسمی ،برنامه
منظمی بــرای تغذیه و خــواب د ارد که
رعایت د ائمی انها ســامت جسم و ذهن
را تضمیــن می کند .همایــش با گفتگو
و شرکت ســایراعضای حاضر د ر جلسه و
نتیجه گیری های انها اد امه یافت.
د کتر مانجونات د ر طی 45سال گذشته
به طورد اوطلب د رحیطه ســامتی وعلوم
وابسته به ان د رد اخل هند و سایر کشورها
به صــورت بین المللی فعالیت د ارد و 43
مقاله د ر روزنامه های مختلف از تحقیقات
وی به چاپ رســید ه است .اوهمچنین به
عنوان ســفیرفرهنگی و مربــی یوگا د ر
سفارت هند د ر تاشکن فعالیت می کند .
د کترمانجونــات چهارکتاب هــم به زبان
کاناد ا(زبــان ایالت کارناتاکای هند ) به نام
"مان ماد و" منتشــرکرد ه و به مد ت 25
سال است که یکی از اعضای فعال ام.جی.
پی می باشد .
همایش یوگا د رد فتر لوکایوکتا با حضور هیئت رئیسه و کارکنان و مربیانی از ارگان یوگاشیوا د ر شهر میسور هند .
56
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا صفحه 56
تمریناتیوگانید را
نویسند ه :تی تالی
به ارامی بــه حالت شاواســانا بر روی
تشک یوگا (مت) یا پتو د راز بکشید .توجه
کنید که د ر فضایی ارام و د ر سکوت قرار
گرفته باشــید ،زنگ تلفن را قطع کنید .
د قت کنید ،کسی بد ون اجازه وارد محیط
نشود و تمرکز شما را بر هم نریزد .سکوت
و ارامــش د ر هنگام یوگانید را بســیار با
اهمیت است .بد انید که با انجام یوگانید را
به ماوای عمیق د رون می روید و بید اری
ناگهانی باعث مشــکالت جد ی بر روح و
روان شما می شــود .موسیقی مالیم د ر
انجام یوگانید را به شما کمک می کنید که
تجربه ی عمیق تری د اشــته باشید .بوی
مالیم عود نیز به این امر کمک می کند .
(بــرای این تمرین 10تا 15د قیقه ،زمان
نیاز د ارید ).
چشــمان خود را ببند ید ،پس از 10بار تنفس عمیق ،به تنفس ارام خود توجه
کنید .به تمام انــد ام و اعضای بد ن خود
یک به یک از نوک پا تا فرق سر توجه کنید
و هر گونه تنش و انقباض را ،تنها با توجه
بــه ان؛ رها کنید .هر زمان که احســاس
ارامش کرد ید ؛ تجسم کنید که به ارامی
بلند شد ه و به طرف د ر اتاق می روید .د ر
را به ارامی باز می کنید .
بیرون از د ر؛ د شت زیبایی را می بینید .
به د شت قد م می گذارید .صد ای پرند گان
به صورت صوتی د لنشــین باعث شاد ی و
ارامش روح شــما می شود .افتاب گرم و
لذتبخش بهاری را احساس می کنید که
به پوســت بد نتان می تابد و باعث گرمی
و د ریافت انرژی می شــود .بر روی علف
های تازه قد م می گذارید ،علف هایی نرم و
شاد اب که پاهای شما را ماساژ نرمی د اد ه
و ایجاد شاد مانی و رفع خستگی می کنند .
همچنان که د ر د شت حرکت می کنید ،
متوجه د رختی عظیم و پر از شــکوفه می
شــوید .عطر شکوفه ها را د ر هوا احساس
می کنید .شکوفه هایی رنگی و شاد اب که
د ر نسیمی مالیم د ر حال حرکت و شاد ی
هستند .گویی همچون کود کانی کوچک
که د ر حال جشــن و شــاد مانی رسید ن
بهار هســتند .د ر پایین د رخت کود کی
را می بینید ،خســته و افسرد ه ،به ارامی
به او نزد یک می شــوید .د ر حالی که به
کود ک نزد یک می شــوید ،بد ون ان که
بترسانید ش ،او را با نوایی خوش ،صد ا می
زنید .کود ک به شما نگاه می کند ،لبخند
می زنید و او نیز لبخند می زند .اجازه می
د هد که او را د ر اغوش بگیرید و د ر این
حال ،موجی از شاد ی نه تنها هر د وی شما،
بلکه تمام شکوفه ها ،پرند گان ،پروانه ها و
تمام د شــت را د ر بر می گیرد .اکنون د ر
می یابید که شاد ی شما ،باعث شاد مانی
تمام د نیای شــما می شــود .از کود ک،
د رخت ،شــکوفه ها ،پرند گان ،نســیم و
انچه که می بینید ،تشــکر می کنید و به
ارامی به سمت د ر می روید .به امید اینکه
هر زمان نیاز د اشــتید ،د وباره به د شت
قد م بگذارید .
وارد اتاق می شوید ،روی مت خود د راز
کشید ه و نفس های عمیق می کشید .به
د ســت ها و پاهای خــود حرکاتی مالیم
و کششــی می د هید و پس از نشستن،
چشمان خود را باز می کنید .
باشــد کــه شــاد مانی از ان تمــام
جهانیان گرد د
ام شاکتی شاکتی شاکتی ام
دانش یوگا دی |1399شماره 145
57 صفحه 57
مد یتیشن
پیامد های سالمت عاطفی
برگرد ان :لیال خیراند یش
نویسند ه:امی لی مرسری
د ر اد امه مطالب گذشــته راجع به مد یتیشــن ،رســید یم به مبحث‹‹مد یتیشن ســاختار مغز راتغییر می د هد ›› ،که د رباره
موضوعاتی چون سالمت عاطفی ،کنترل عاطفی ،خود اگاهی ،کنترل توجه و خود تنظیمی توضیح د اد ه شد ،و اینک اد امه بحث:
د ر ارتباط با پیامد های سالمت عاطفی منتج
از تمرینات مد یتیشن ،خواسته های بسیاری
مطرح می شــود .این خواســته ها با کاهش
اضطراب ،کاهش واکنش به محرک های منفی
و کم شــد ن حالت های د فاعی شــخص د ر
ارتباط است .مد یتیشن حالت های روحی را
بهتر می کند ،باعث کاهش افسرد گی و باال
برد ن سطح سالمت و خوشی افراد می شود .
د ر نهایت ،کسانی که از بی خوابی مزمن رنج
می برند به کمک مد یتیشن می توانند خواب
راحت تری د اشته باشند .
اغلب اوقات مد یتیشن فواید بسیار موثری
برای افراد ی د ارد که از اختالالت احساســی
رنج می برند ،بخصوص افراد ی که د چار شوک
عاطفی شــد ه اند .مد یتیشن متعالی(تی.ام)
برای افراد ی که بیشتر د رگیر وقایع کمر شکن
زند گــی بود ه اند می تواند بســیار موفقیت
امیزعمل کند .به عنــوان مثال ارتش امریکا
د ر مطالعات مقد ماتی به این نتیجه رســید
که تمرین های مد یتیشن برای کهنه سربازان
جنگی می تواند کمک خوبی باشد تا د اروهای
روان گرد ان کمتری برایشان تجویزشود .باز
ماند گان قد یمی ســونامی 2011ژاپن بعد
از پشــت ســر گذاشــتن یک د وره د ه روزه
تمرینات تی .ام ،اســترس کمتری د اشتند .
گروهی از پناهجویان کنگو که شــوک های
روحی وحشتناک حاصل از قتل عام ،خشونت
جنسی و شکنجه را تجربه کرد ه بود ند بعد
از گذرانــد ن د وره های مد یتیشــن متعالی
اختالالت روحی کمتری د اشتند .
د ر نهایت ،زمانی که ســامت عاطفی به
عنــوان مزیت اصلی مد یتیشــن مطرح می
شــود ،به مطالعات بیشتر و تحقیقات بالینی
گســتر د ه-تری نیازاســت تا مشخص شود
چطوراین عمل می تواند به افراد کمک کند
تا احساس بهتری د اشته باشند .بخش قابل
توجهی از مطالعات مد یتیشن که پیش از این
پیامد های عاطفــی را مورد ارزیابی قرارد اد ه
فاقد گروه های ازمایشی بود ه ویا اینکه تنها
بر اساس پرســش نامه ها و نظر سنجی هایی
بود ه که از نقطه نظر بررسی اطالعات ،ارز ش
زیاد ی ند اشته اند .
58
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
مد یتیشن و کنترل د رد
بر رســی ها نشــان می د هند کــه چطور
مد یتیشن کمک می کند تا د رد های عضالنی
مزمن ،د رد های ناحیه تحتانی پشت ،ارتروز ،
میگرن و بسیاری ازانواع د رد های مزمن کاهش
یابند .هر چند بسیاری از تحقیقات انجام شد ه
د ر مرحله مقد ماتی قــرار د ارند .محققین بر
این باورند که راه های رهایی از د رد به کمک
مد یتیشن هنوز به د رستی شناخته نشد ه است.
تحقیق د ر مورد د رد با وجود فاکتورهای گیج
کنند ه و ذهنیت د رگیر می تواند کار د شواری
باشد ،مخصوصا این که چطور شرکت کنند گان
د ر تحقیق بتوانند با تحمل د رد ان را تشریح
کنند .با وجود این مسا ِئل ،محققین امید وارند
با توجه به بحران استفاد ه از مواد افیونی و نیاز
به اســتفاد ه از جایگزینی مناسب برای کنترل
د رد ،مد یتیشــن بتواند به عنوان یک راهکار
اصلی باشد .
محققین د ر پی یافتن جواب به یک ســوال
اساســی هســتند که چطور مراقبــه به واقع
می تواند د رکاهش د رد موثر باشد .د ر تحقیق
انجام شد ه سال 2015با حضور 109شرکت
کنند ه نتیجه چنین شد که د ر برنامه کاهش
د رد مد یتیشــن ذهن اگاهی می تواند فواید
بسیاری د ر کنترل د رد مزمن د اشته باشد ،اما
شــاید نتواند به طور محسوس د رد را کاهش
د هد .د راین تحقیق بــه کمک گروه کنترل،
شــرکت کنند گان به مد ت شــش ماه مورد
ارزیابی قرار گرفتند .روند تغییرات واقعی د رد
برای شرکت کنند گان جزئی بود لیکن نتایج
نشــان د اد که افراد گروه به هنگام مد یتیشن
د ر برخــورد با پذیــرش د رد از خود توانایی
بیشــتری نشــان د اد ند ،روی د رد احساس
کنترل د اشتند و هنگام تجربه د رد از سالمت
ذهنی بهتری برخورد ار بود ند .روی این سناریو
و د ر این مقوله باید کارهای بیشــتری صورت
گیرد ؛ ایا حقیقتا مد یتیشن خود باعث کاهش
د رد می شود ؟ یا افراد یاد می گیرند که چطور
پذیرای د رد باشند و بتوانند به کمک مراقبه
ان را کنترل کرد ه و به نتیجه بهتری برسند . صفحه 58
تاثیر مثبتی گذاشته و ریسک حمالت قلبی-
مد یتیشن و کارکرد سیستم بد ن
د ر کنــار کمک به کنتــرل د رد و بهبود عروقی را کاهش د هد .بر رســی های مشابه
ســامت ذهنــی ،تمرین های مد یتیشــن د یگر مشــخص کرد که مد یتیشن می تواند
همچنان می تواند برای سیستم های مختلف به بهبود سیستم ایمنی بد ن کمک کند .این
بد ن مفید واقع شــود .سال هاست مشخص
شد ه که اســترس مزمن د ر نهایت منجر به
افزایــش هورمون کورتیزول بد ن می شــود .
این افزایش می تواند باعث ایجاد افسرد گی،
ناراحتی های قلبی ومشکالت گوارشی شود
که د ر اینجا تنها چند نمونه از بیماری ها ذکر
شد ه اســت .فعالیت های احساسی مد اوم به
ارگان های بد ن فشار وارد می کند .
ارزیابــی تاثیر روی ســامت بیماری های
قلبی-عروقی مشــخص کرد ه که مد یتیشن
حتــی د ر د وره هــای کوتاه مــد ت هفتگی
می تواند با کم کرد ن واکنش های استرس زا
میزان کورتیزول بــد ن را کاهش د هد .این
بررســی همچنین مشــخص کرد که شاید
مد یتیشــن روی گروه هــای چربی بیماران
مد یتیشن و رفتار
از انجا که مشــخص شد ه مد یتیشن به
کنترل احساســات و واکنش های استرســی
کمک می کند پس اشــکارا می تواند روی
موضوعــات رفتــاری هم تاثیر گذار باشــد .
زمانی که افراد از نظر احساســی د ر وضعیت
خوبی بسر می برند کمتر رفتار عجوالنه نشان
می د هند .به همین د لیل برنامه های مراقبه
د ر اماکن مختلف اجرا می شود تا کمکی برای
کود کان و بزرگساالن باشد .
اموزش مد یتیشــن د ر خانواد ه هایی که
کود کان مبتال به اوتیسم د ارند توجه بیشتری
را به خود جلب کرد ه اســت .هد ف ،اموزش
والد ینی اســت که به مســائل شخصی این
کود کان می پرد ازنــد .از طرفی به والد ین و
کود کان اموزش د اد ه می شود تا متوجه شوند
چطور د ر روابط متقابل با یکد یگر عمل کنند
و د ر نهایت به کود کان اوتیســمی می اموزد
چطور بتوانند با د رگیری هایشان که منجر به
بروز رفتارهای ناخواسته می شود کنار بیایند
کار از طریق کاهش التهابات و افزایش ایمنی
سلول ها انجام می گیرد که ممکن است باعث
شود تا بد ن د ر مقابل عفونت های باکتریایی و
ویروسی مقاوم تر باشد .
که البته همه این موارد اموزشــی از طریق
ذهن اگاهی حاصل می شود .د انسته ها د ر
این زمینه هنــوز د ر مراحل مقد ماتی قرار
د ارد اما بنظر می رســد احتماال مد یتیشن
بتواند ابزار مفید ی برای والد ینی باشد که
با کود کان اوتیسمی سرو کار د ارند .
مد یتیشن د ر حوزه های رفتاری مد ارس
نیز کاربــرد د ارد .د ر بســیاری از مد ارس
امریکا برنامه هایی از مد یتیشن اجرا می شود
که اهد اف چنــد گانه ذهنی را د ر بر د ارد .
مراقبه همچنان به کنترل احساســات نیز
کمک می کند .مد یتیشــن بخشی از یک
رفتار کلی اگاهیست که باید د ر مد ارس به
ان توجه شود .
هزاران سال است که تمرینات مد یتیشن
وجود د ارد و بعید بنظر می رسد از بین برود .
فواید ناشناخته مد یتیشن این قابلیت را د ارد
تا د ر ایند ه مطالعات فراوانی روی ان صورت
گیرد و خوشــبختانه تمایل به این کار ،گام
محرکی برای علم شد ه است .با وجود هزینه
های گزاف د اروهای تجویزی ،افزایش مواد
افزود نی ،د رمان های بلند مد ت و همچنین
افزایش رایج استرس ،مد یتیشن احتماال به
عنوان راهکاری مناســب انتخاب می شود .
حد اقل کار ممکن این است که مد یتیشن
بتواند ذهن را د ر شــرایط مثبتی قرار د هد
و د ر نهایت با تغییر ذهنیت و افکار ،زند گی
مان نیز می تواند د ستخوش تغییر شود .
دانش یوگا دی |1399شماره 145
59 صفحه 59
اول
چاکرا ها ،گرد ونه های انرژی
نویسند ه :عطیه عظیمی
د رون ما منبع پایان ناپذیری از انرژی وجود د ارد .
ما موجود اتی سرشــار از انرژی هستیم .وجود مان
ساخته شد ه ازانرژی های عشق و هوشمند ی است.
پس چرا گاهی این انرژی ها را احساس نمی کنیم و
انگار فرسنگ ها با طبیعت وجود ی خود که ساخته
شد ه از نور و عشق است فاصله د اریم؟
د ر بد ن ما مراکز انرژی بسیاری وجود د ارد ،این
مراکز مانند پروانه هایی هســتند که پره های این
پروانه ها روی هم را می پوشانند .این مراکز انرژی
چاکرا نام د ارند .چاکرا به معنای چرخه یا گرد ونه
اســت .چرخه-هایی از پروانه هایــی به رنگ های
مختلف که می چرخند و نورافشانی می کنند و د ر
این چرخش زیبایی با یکد یگر د ر تعاد ل هستند .
عاد ت هــای فکری مــا بر این مراکــز انرژی یا
چرخه ها اثر می گذارند .مسائلی که افکار ما روی ان
متمرکز است ،بر چاکراهای ما اثر می گذارند ،پس
الزم اســت که برای پاک کرد ن چاکرا ها ،عاد ات
فکری خــود را پاک کنیم .افکار مــا جریان های
انرژی د رونی ما را هد ایــت می کنند و این افکار
ما هستند که تجربیات مان د ر لحظات زند گی را
شکل می د هند .
د ر بد ن انسان چاکراهای بسیاری وجود د ارد ،
متخصصان و روانشناســان بــه چاکرا های اصلی
60
دانش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
می پرد ازنــد ،این د روازه های انــرژی هر یک د ر
نزد یکی یکی از غد ه های ترشح هورمون د ر بد ن
قرار د ارند .
از طریق چاکرا ها انرژی حیاتی یا همان پرانا وارد
بد ن می شــود و حیات ما اد امه پید ا می کند .این
انرژی های حیاتی وابســته به خرد و اگاهی های
معنوی هســتند و مانند رشــته ای ما را به منبع
انرژی ،خرد و اگاهی های معنوی وصل می کنند .
د ر چاکراها یک مســیر د و طرفه انرژی وجود
د ارد و د ر ایــن نواحــی به طور مــد اوم انرژی ها
د ریافت و ازاد می شود .د ر صورتیکه با افکار منفی
این نواحی الود ه شــوند ،فرد احساس خستگی و
بی حوصلگی می کند .با چاکرا های الود ه که مسیر
مناسبی برای د ریافت و ازاد سازی انرژی نیستند ،
نمی توانیم از توانی های جســمی ،ذهنی و روانی و
طبیعی خود د ر انجام کارها استفاد ه کنیم.
هر موضوعی کــه د ر ذهن و افکار و باورهای ما
بگنجد ،چاکرای مربوط به ان وجود د ارد .چاکراها
مربوط به افکار ما د ر مورد پول و مسائل اقتصاد ی و
امنیت مالی و کسب و کار ،روابط انسانی و تمایالت
و احساسات ما و مسائل مختلف هستند .د ر مسیر
پرپیچ و خم زند گی هرکــد ام از ما د چار ترس ها
و نگرانی هــای فکری می شــویم و این ترس ها بر
چاکرا های مربوط به خود اثر می گذارند و ان چاکرا
را د چار گرفتگی می کنند .به همین د لیل اســت
که گاهی کالفه شــد ه و د چار خستگی می شویم
ولی د لیلی برای ان پید ا نمی کنیم.
اگر با شناخت و اموختن راهکارها ،این چاکراها را
د ر وضعیت سالمتی و تعاد ل قرار د هیم ،انرژی های
وجود ی ما به صــورت هماهنگ عمل کرد ه و ان
زمان اســت که به خوش بختی عمیق و ســعاد ت
د ست خواهیم یافت.
از طریق پاکســازی چاکراهــا و با بهره گیری از
چاکراهای متعاد ل و گسترد ه ،توانایی ما د ر شهود
افزایــش می یابد .به این معنــی که با چاکرا های
متعاد ل و پاک و گسترد ه می توان اوای خد اوند را
شنید و ایند ه را مشاهد ه کرد و ذات وجود ی افراد
د یگر را د رک کرد .
د نیای شــگفت انگیز د رونی ما خود منبع بی
پایان انرژی ناب است .د نیایی سرشار از خالقیت و
روشن بینی است .ما فقط باید مانند یک مجسمه
ساز اموزش ببینیم و تند یس نهایی وجود ی خود
را زیبا بتراشیم .ترس ها و الود گی ها را پاک کنیم
و با این د نیای شــگرف یکی شویم .د ر این صورت
ویژگی های د رونی ما خود را نشان می د هند .
اکنون که تا حد ی با خود برتر و روشــن بینی
اشــنا شد یم و د انســتیم که طبیعت وجود ی ما
لبریــز از انرژی و خالقیت اســت و نیازی به هیچ
افزود نــی برای بهره برد ن از ویژگی های خود برتر
ند اریم ،اماد گی ان را د اریم که د ر قســمت های
ایند ه با هفت چاکرای اصلی اشنا شویم و کارکرد
چاکراهای اصلی و روش های مختلف پاکسازی انها
از تیرگی ها ،الود گی ها و ترس ها را یاد بگیریم. صفحه 60
اول
اروماتراپی
اروماتراپی چیست؟
اروماتراپی یا رایحه د رمانی مجموعه ای از د رمان های سنتی است که د ر
ان از روغن های اسانســی و سایر ترکیبات گیاهی معطر برای بهبود بیماری
های جسمی و روحی استفاد ه می شود .اروماتراپی د رمانی قد یمی است که
قد مت ان به حد ود 6هزار ســال می رســد .د ر فرهنگ های باستانی ایران،
هنــد ،چین و مصر از بعضی گیاهان و صمغ انها ،روغن هایی اســتخراج می
کرد ند که مصارف پزشکی و د رمانی د اشته است.
امــروزه این روغن های معطر گیاهی جای خود را د ر کشــورهای اروپایی
و امریــکا نیز باز کرد ه اند و رایحه د رمانی توانســته جایگاه خود را د ر بین
علوم امروزی غربی پید ا کند .موسسه ملی بهد اشت د ر سال 1992این شیوه
د رمانی را به عنوان شــاخه ایی از طب سنتی به رسمیت شناخت و مطالعات
گسترد ه ایی را د ر جهت کاربرد ان به عنوان طب مکمل د ر کنارعلم پزشکی
نوین اغاز نمود .
روغن های اسانســی فراوانی وجــود د ارند که هم خاصیت ضد میکربی
د اشته و از خواص ضد ویروسی ،ضد انگلی ،ضد قارچی انها استفاد ه می کنند و
هم از خاصیت انتی اکسید انی برخورد ارند که د ر د رمان بسیاری از بیماری ها
موثر می باشند .د ررایحه د رمانی از این روغن ها ی اسانسی برای ماساژ بد ن و
استنشاق ویا به صورت خوراکی بهره می برند ،اما باید به این نکته توجه د اشت
که محصوالت طبیعی د ارای ترکیبات شیمیایی نیز هستند و امکان خطرناک
بود ن د ر صورت استفاد ه ناد رست وجود د ارد .لذا د ر استفاد ه از این روغن ها
حتما مشورت با متخصص اروماتراپی توصیه می شود .
روغــن های معطر که برای رایحه د رمانی کاربــرد د ارند ،روغن های قابل
تبخیر خوش بوی گیاهی هســتند که از گیاهان خاصی نظیراویشن ،ریحان،
اکالیپتوس ،بابونه ،اســطوخد وس ،رزماری ،یاســمن ،مریم گلی ،فلفل سیاه،
میخک و ...تهیه می شوند .
د ر طب ســنتی ایورود ا ،رایحه های مناســب برای هر د وشا و تیپ بد نی
متفاوت اســت .برای مثال تیپ بد نی واتا با رایحه های گرم و شیرین و ترش
مانند اسانس پرتقال ،ریحان ،گل شمعد انی و میخک متعاد ل می شود .تیپ
پیتا با رایحه های شــیرین ،تلخ و خنک مثل اسانس چوب صند ل ،گل سرخ،
نعناع ،د ارچین و یاســمن به تعاد ل می رسد .و تیپ بد نی کافا با رایحه های
گرم و تند مثل سروکوهی ،اوکالیپتوس ،کافورو میخک متعاد ل می گرد د .
روش های استفاد ه از اروماتراپی
د ر اروماتراپی از روغن های اسانســی با روش های مختلفی اســتفاد ه می
کنند .این روغن ها مــی توانند به عنوان خوراکی مصرف گرد ند و یا از راه
استنشاق و تنفس به کار گرفته شــوند .از راه های د یگر اروماتراپی می توان
ماساژ پوستی ،استفاد ه د ر حمام ،و یا مصرف به شکل کپسول ،شیاف ،شربت،
بخور ،ماسک های گل و ...نام برد .
برای انجام رایحه د رمانی می توان چند قطره از روغن معطر را د ر یک کاسه
اب گرم ریخت و اتاق را به مد ت یک یا چند ساعت از رایحه ان سرشار کرد .
این کار بخصوص د ر د رمان بی خوابی بســیار موثر اســت .د ر رایحه د رمانی
معموال روغن اصلی را با یک روغن حامل که نقش رقیق کنند ه د ارد ترکیب
می کنند و انرا خالص به کار نمی برند زیرا رقیق کرد ن روغن کمک می کند
تا ملکول های ان راحتتر د ر فضا و د ر بد ن منتشرشوند .
راه های معمول استفاد ه اروماتراپی عبارتند از:
مصرف خوراکی -روغن اصلی را گاهی می توان به شــکل خوراکی استفاد ه
کرد .روغن زیتون ،روغن نارگیل ،روغن کنجد از معرفترین روغن های خوراکی
گیاهی هســتند که خواص د رمانی بسیاری د ارند .بعضی د یگر از روغن های
اسانسی نیز به عنوان د ارو به شکل خوراکی استفاد ه می شوند ولی به جز د ر
موارد اســتثنایی نباید روغن های اصلی خورد ه شوند .چون این روغن ها د ر
اب حل نمی شوند و بهتر است که از ریختن مستقیم انها د ر یک لیوان اب
یا جوشاند ه پرهیز کرد ،د ر عوض انها را با کمی عسل یا روغن گیاهی مخلوط
کنید یا روغن را روی یک حبه قند بریزید و بعد بخورید و یا همراه غذا میل
نمایید .افراد د یابتی بهتر است روغن ها را با قند نخورند .
از راه استنشــاق -یکی از روش های ســریع د ر رایحه د رمانی ،استفاد ه از
راه تنفس است .می توان د و سه قطره از روغن اسانسی را روی یک د ستمال
خشک ریخت و انرا جلوی بینی گرفته و بویید .راه د یگر ریختن چند قطره از
روغن د اخل یک کاسه اب گرم است .همچنین می توان چند قطره از روغن را
د رون یک نعلبکی ریخته و د ر مجاورت د ستگاه بخور قرار د اد .استنشاق روغن
های اسانسی موجب تحریک سیستم بویایی می شود .سیستم بویایی شامل
بینی و بخشی از مغز است که با بویایی مرتبط می باشد .مولکول هایی که وارد
بینی می شوند ،به ریه ها رفته و از انجا توسط د ستگاه گرد ش خون به سایر
بخش های بد ن منتقل می شوند .وقتی این مولکول ها به مغز می رسند بر
سیستم لیمبیک مغز اثر می گذارند .سیستم لیمبیک نیز با احساسات ،ضربان
قلب ،فشــار خون ،حافظه ،استرس و تعاد ل هورمونی د ر ارتباط است .بد ین
صورت روغن های اسانســی به محل های مورد نظر رســید ه و کار د رمان را
انجام می د هند .
مالید ن بر روی پوست -یکی د یگر از راه های استفاد ه از روغن های معطر،
مالید ن انها بر روی پوست بد ن است .روغن از سطح پوست به سیستم گرد ش
خون و از انجا به عضو مورد نظر که تحت د رمان است نفوذ می کند .ولی اگر
پوست د چار جراحت یا سوختگی ویا جوش باید از مالید ن روغن به ان نقاط
اجتناب کرد زیرا ممکن اســت تولید عفونت کند .د ر انواع ماساژها از جمله
ابهیانجا ماساژ که از روش های د رمانی ایورود ایی است ازروغن های مخصوص
ایورود یک برای ماساژ استفاد ه می کنند .ایورود ا معتقد است برای هر تیپ
بد نی روغن های مخصوصی باید به کار برد .برای مثال روغن کنجد برای تیپ
بد نی واتا ،روغن نارگیل برای تیپ بد نی پیتا و روغن باد ام تلخ برای تیپ بد نی
کافا مناسبند .
اســتفاد ه د ر حمام -حمام گرفتن با روغن های معطر راه بســیار موثری
برای د رمان خستگی و کوفتگی بد ن است .د ر این روش چند قطره از روغن
اسانسی را د رون وان حمام پر ازاب گرم ریخته و برای مد ت کوتاهی د ر وان
استراحت می کنند .روغن را باید با روغنی خنثی ترکیب کنید تا پوستتان را
نسوزاند .د ر مکان هایی مانند حمام بخار ،روغن اسانسی با استفاد ه از مخزن یا
اسپری د ر هوا منتشر می شود و از طریق تنفس وارد بد ن می گرد د .روغن
های مورد اســتفاد ه د ر رایحه د رمانی عالوه بر د اشتن بوی خوش از خواص
ضد عفونی کنند ه مجاری تنفسی ،ضد احتقان و ارامش د هند ه سیستم عصبی
نیز برخورد ارند .حمام گرفتن با روغن اسانسی عالوه بر رفع خستگی جسمانی
باعث نشاط و ارامش ذهنی و روحی هم می شود
دانش یوگا دی |1399شماره 145
61 صفحه 61
جایی برای شاد ی جاود انه
نویسند ه :سوامی چید اناند ا
مترجم :سارا توحید ی
چنانچه انســان قصد نائل شــد ن به هد فی را
د اشته باشد ،د ر وهله ی اول باید با ان هد ف ارتباط
برقرار نماید .شما هرگز نمی توانید بد ون پیوستگی،
ارتباط و اتصال به موضوعی ان را د ریابید .چنین
امری عبث اســت و د ر تصور نیز نمی گنجد .شما
مجبور به برقراری ارتباط هستید .سپس د ر خالل
این ارتباط می بایست به ان نزد یک شد ه تا به ان
د ست یابید و د ستیابی به ان به منزله ی د ریافت
ان می باشد .
حتی اگاهی یافتن از موضوعــی می تواند فورا َ
موجب ارتباط برقرار نمود ن با ان شــود .به مجرد
اگاهــی یافتــن از چیزی ناخــود اگاه به ان چیز
پیوسته ،مرتبط و متصل شد ه اید .متعاقب حصول
اگاهی به ارزش ان نیز علم می یابیم .ســپس د ر
انسان تمایلی برای د ست یافتن به این ارزش و د ر
پی ان تالش و تقال برای د ستیابی به این مقصود
پد ید ار می شود .علی رغم وجود موانع ،مشکالت
و شرایط نامطلوب د ر طی مسیر ،پشتکار و تالش
نباید متوقف شود .د ر واقع راز موفقیت برای نیل
به یک مطلوب بزرگ مســتلزم پشتکار و مد اومت
د ر خواستن است.
گورود و 1تاکیــد بر اســتفاد ه از واژه ی " عزم
اســتوار" د اشت .او می گفت وقتی قصد د ستیابی
به چیــزی را د ارید هرگــز ان را رها نکنید و به
سرســختی سگ بول د اگ باشید .سگ بول د اگ
زمانی که طعمه ای را بر د هان می گیرد ،ان را رها
نمی کند .شــما نیز باید د ارای عزم استوار بود ه و
خود را به انچه که تمایــل د ارید مرتبط کرد ه و
نزد یک شوید .این شیوه ی کار است.
عباد ت یکی از شیوه های برقراری ارتباط است.
عباد ت شــما را به خد ا مرتبــط می کند عباد ت
روزانه و پیوســته پند یک استاد خوب عباد ت د ر
هریک از لحظات عمر حتی د ر نفس کشید ن های
شما می باشــد .موســس انجمن خود شناسی( 2
سوامی یوگاناند ا )3اینگونه نجوا می کرد « :د رهای
قلب خویش را برای تو گشــود ه ام .ایا می ایی؟ ایا
62
د انش یوگا نشریه اموزشی| پژوهشی یوگا
می ایی؟ برای یک بار هم که شــد ه می ایی؟ روز و
شب به د نبال توام ،روز و شب به د نبال توام ،روز و
شب .اه خد ای من! ایا روزهایم سپری خواهند شد
بی ان که تو را ببینــم؟» باید همینطور همواره و
پیوسته روز و شب د ر اشتیاق به پرورد گار باشید .
عباد ت وجوه مختلفی د ارد ؛ برای مثال استغاثه
و تضرع از اشــکال ان است و یا می تواند گفتگو با
خد ا باشد من مشتاق و د لتنگ توام ،تقاضا د ارم با
رحمــت به من بنگری .مرا از یاد مبر .تو مخلوقات
بی شــماری د اری اما من د ر میان همگان جز تو
کســی ند ارم .سن توکرم ( ۴شــاعر و نویسند ه ی
هند ی) د ر یک شــعر چهار خطی خد ا را خطاب
کرد ه و اینچنین می گوید « :خد ایا عنایتی بفرما و
رحمتی عطا کن که تو همیشه د ر مقابل چشمانم
حضور د اری .مهم نیست کجا هستم ،ان لحظه که
چشم می گشایم تو د ر منظر نگاه من هستی .اه ای
کریشنا! ای نزد یک ترین نزد یکانم تو پد ر ،د وست،
ماد ر ،خویشاوند و خیرخواه منی.
« نــام و هســتی تو حالوت بخش اســت و من
خواستار این حالوت هستم ،بنابراین نعمت عشق
مد اوم بــه خود ت را به من عطا فرمــا .ارزو د ارم
همواره از عشــق تو مملو باشــم و جز این تمنای
د یگری د ر من نیســت چرا که همه خوشــی ها
نزد توســت ».توکــرم تاکید می کنــد هیچ چیز
د یگری نمی خواهم.
بــا این اوصاف توکرم چنیــن نیایش می کرد و
شیوه ی عباد ت را نشــان می د اد .او با این اد عیه
راز شاد ی جاود ان را بیان می کرد .همه ی شاد ی ها
د ر اقد ام الهی ابد ی می شــوند .او شیرین تر از هر
شیرینی است ،بنابراین فقط اورا طلب و ارزو کنید .
به او بیاند یشید ،عباد ت و طلبش کنید و د ر این
خواستن مد اومت نمایید تا حاجت شما را براورد .
د ر این صورت است که د ائماَ د ر شاد ی مستغرق
خواهید بود همانگونه که توکرم میگوید .
ذهن و قلب خود را خد ایی کنید
« هر روز سراغازی است ،هر صبح معجزه ای هر
روزه اســت .این شــاد ی که احساس می شود
همان زند گی اســت .کل خلقت موهبتی از نور و
جذبه ی الهی است ».بنابراین بیایید برای مشاهد ه ی
نور الهی د ر تمامی خلقت هر روز خود را با اگاهی
از نور و حضور الهی سپری کنیم.
بیایید بر این موضوع که ســال جد ید ســال
معنویت باشد متمرکز باشیم .بیایید سال جاری را
با تصوری فرا بشری زند گی کنیم که ما به راستی
الهی هســتیم چراکه شخصیت انسانی ما د ر گذار
اســت و د ر لوای ان واقعیــت وجود ی مان ( ذات
حقیقی) نهفته است.
ما مرکز تابناک معنویت هستیم و بنابراین تمام
اعمال ،گفتار و رفتارمــان همواره باید جلوه ای از
معنویت باشــد .د ر این صورت اســت که زند گی
اصیل و صحیحی خواهیم د اشــت .چنانچه انسان
د ر د رون خود معنــوی بود ه اما د ر د نیای بیرون
متناقض ،غیر الهی و قبیــح عمل کند ،د ر تعبیر
زند گی نمی گنجد بلکه زند گی کاذب و متناقض
تلقی می شود .
بنابراین بیایید د ر استانه ی ورود به سال نو به
این حقیقت عمیقاَ بیاند یشــید :ما الهی هستیم و
ازین رو تمام امور زند گی مان نیز باید الهی باشد .
پــس بیایید هر د وازد ه ماه ســال ،هــر روز ماه و
شبانه روز را با این اگاهی که قرار است زند گی مان
معنوی باشــد عمر خود را ســپری کنیم .بیایید
بســان فرزند ان خد ا د ر طبیعت به سر بریم .این
که خود مان باشــیم ،فرزند ان خد ا ،با د رخششی
خد اگونه همان شریعت واقعی است.
د ر نهایت پند من به شما این است :همواره د ر
قلب و ذهن خود معنویت را جاری بد ارید .د ر سال
جد ید این موضوع را ســرلوحه خود قرار د هید تا
برای خود و د یگران جزای خیر ایجاد کنید .
1-Gurudev
2-Self Realisation fellowship
3-Swami Yogananda
4-Saint Tukaram
5-Swami Chidananda
6-Divine Life Society
7-Sivananda
سوامی چید اناند ا 5یکی از رهبران روحانی و مرتاضان مشهور هند ی
می باشد .او د ر ســال 1963پس از مرگ موسس انجمن زند گی
معنوی ( 6شیواناند ا )7به عنوان رئیس کل این انجمن د ر ریشیکش
هند مشــغول به کار شد .او ســرانجام د ر اگوست 2008د ید ه از
جهان فروبست. صفحه 62
چ
هارم
بیماری و عوامل بیماری زا
(تمرینات یوگا برای د اشتن قلبی
سالم و کنترل فشار خون)
برگرد ان و گرد اوری :ناهید موسوی
یوگا را میتوان همیار د رمان د انســت .تمرینات حســاب شــد ه و مفید یوگا
بســیاری را بر ان د اشــته تا با تکیه بر د انش و تجربه عمیق ،مجموعه ای از
بهتریــن راهکار های مد اخله گرانه که خود فرد مجری ان اســت د ر اختیار
عالقه منــد ان قرار د هد .این د انش بر پایه تجربه ،تحقیق و د رنهایت مهارت و
علم مربیان ،و اطالعات د قیق از شرایط فرد ی استوار است .از انجا که شرایط
افراد الزاما یکسان نیست توصیه میشود تمرینات ذکر شد ه د ر د نباله بحث را
بــا د ید تخصصی بنگرید .اگر چنانچه قصد انجام انها را د ارید ابتد ا اطالعات
مناسب از نحوه اجرای صحیح حرکات ،محد ود یت و امکانات بد نی خود د اشته
باشید .د ر اد امه مختصری از حرکات و د انستنی های مفید د ر این زمینه اورد ه
شد ه است.
تمرینات را با بخشی از شــات کارما ،مرتبط با مرحله د وم از سری هشتگانه
اغاز میکنیم:
.aکریا:جاالنتی-وامانــا د وتی(بد ون نمک) ،تراتــاکا ،کاپاالبهاتی(از 20ضرب
تجاوز نکند )
زیر مجموعه این تمرینات به سری زیر بپرد ازید :
.1تمرینات تنفسی :مانند باز کرد ن د ستها به طرفین بد ن به همراه د م و بازد م.
.2کشش د ستها باالی سر مانند وضعیت نخل و پایین اورد ن ان مقابل سینه
مانند حالت ناماسته یوگا که با د م د ستها باال برد ه و همراه بازد م مقابل سینه
قرار گیرد .
.3تنفس با کشش انگشتان پا و مچ پا.
.4تنفس ببر(مشابه حالت گاو و گربه).
.5تنفس خرگوش.
.bد قت کنید د ر تمامی موارد تمرینات مناسب گرم کرد ن انجام شود مانند
نمونه های زیر:
.1چرخش نیم تنه باالیی د ر حالی که لگن ثابت و ناف به د اخل کشید ه باشد
د ر حد توان.
.2حرکات پاوان یک مانند کشــش انگشتان د ست و پا ،چرخش مچ و ارنج و
شانه ،قد م برد اشتن روی مت،کشش د ر حالت پل،کشش پهلوها وخم شد ن به
طرفین ،خم متعاد ل به سمت جلو وکشش عضالت نگهد اند ه ستون فقرات و
همسترینگ و د ر حالت قد رتی تمرین د راز و نشست.
.cاستراحت کوتاه میان تمرین ها ضروری است.
د ر اد امه با مشاهد ه پیشرفت د ر اجرای اساناها میتوان حرکات بیشتری انجام
د اد اساناهایی مانند :
وضعیت کوه یا تاد اسانا و تنوعات ان با د ستهای کشید ه یا قالب شد ه باالی سر
یا حالتی که د ستها باالی سر کشد ه اما از ارنج خم میشود و با کف هر د ست
ارنج د ست د یگررا نگه د اشته ایم .کشش پهلوها د ر حالیکه یک د ست باالی سر
و د ست د یگر کنار پهلو باشد .و نمونه د یگرحالت مثلث یا تریکوناسانا ،وضعیت
د رخت یا ویریکشاســانا ،د اند اسانا یا نشستن با د ستهای چسبید ه کنار بد ن
و ســتون فقرات محکم و کشید ه .وضعیت قهرمان ،واجراسان ،سواستیکا سانا،
باد اکوناســانا یا پروانه ،جانو شیرشاسانا حالت کشش پشت ،اد هوموکاویراسانا
استراحت کود ک،گوموکاسانا ،اشتر اسانا وبوجانگاسانا.
.fتمرینات پرانایاما:
ناد ی شود انا ،تنفس خنک کنند ه ،تنفس اوجایی ،بهرماری.
.gمد یتیشن ناد انو ساند هانا
(این مد یتیشــن ترکیبی از مانترا ،مود را و تنفس اســت که به شــیوه خاص
اجرا میشود ).
تکرار مانترای ام یا هر مانترای د یگر هر روز به مد ت 15د قیقه.
.hپانکاج مود را
هرید ایا مود را ،اکاش مود را ،چین مود را ،مئو مود را به مد ت نیم ساعت 2تا 3
بار د ر روز و وایو مود را.
. Iرعایت رژیم غذایی سالم و منظم
و سر شــار از سبزیجات و ویتامین های ضروری بد ن ،پرهیز از مصرف غذاهای
فست فود یا کنسرو شد ه ،غذای حاوی کلسترول باال.
د اشتن اطالعات زیر به شما کمک میکند طرح ذهنی بهتری از شرایط موجود
د اشته و با اگاهی مناسب فعالیت بد نی خود را تنظیم کنید .
کنترل ضربان قلب معــاد ل 90-60بار د ر د قیقه این مقد ار برای نوزاد ان وکود کان بیشترو هر چه اماد گی قلبی و تنفسی بیشتر باشد مانند ورزشکاران
به حد پایین نزد یک تر یا زیر این حد قرار د ارد (ضربان استراحت).
محاسبه فشارخون(استراحت) فشار سیستولیک روی 12و د یاستولیک روی 8که این میزان برای افراد میان سال و مسن کمی باالتر است.حد ود 14روی
-9قند خون ناشتا حد ود 110- 70 mg/dlو پیش از صرف ناهار تا حد ود 2
ساعت پس از ان یا مصرف ماد ه قند ی 190-125 mg/dlاین مقد ار نباید از
200تجاوز کند .د و ساعت پس از ان نیز مقد اری معاد ل. 140 -70 mg/dl
کلســترول 200-130 mg/dlکه د ر حالت نرمال باید تا 160کنترل شود .میزان 70-30 HDLو میزان LDLزیر 130نگه د اشته شود .
تری گلسیرید 200-40که حد میانگین باید رعایت شود .هموگلوبین(د ر گلوبول قرمز)د ر مــرد ان 18-14و د ر زنان 16-10و گلبول
ســفید حد ود 11000-4000و شــمارش گلبول قرمز د ر مرد ان 6.5-4.5
میلیون و د ر زنان 6-4میلیون است.
د رجه حرارت بد ن حد ود 98.6سلسیوس یا معاد ل 37د رجه فارنهایت. د رصد چربی بد ن که معاد ل میزان کل چربی به وزن کل بد ن است .
جد ول چربی()% Fa
سن 39-20
سن 59-40
+60
مراد ن(مین )%11
%16
%17
%19
زنان(مین )%21
%26
%27
%29
شاخص تود ه بد نی ()BMI
• زیر :20استخوانی/نحیف/کمبود وزن
• :25-20متعاد ل 23-22
• :30-25کمی اضافه وزن
• : 30+اضافه وزن جد ی
• : 40+چاقی مفرط
WHRشــاخص د ور کمر به باسن برای افراد چاق متر د ر موقع اند ازه گیری
د ور کمــر از گود ی کمر میگذرد و برای د ور باســن از کنار گود ی ران که از
برجستگی باسن عبور کند .
این تمرینات برای د اشتن قلب سالم د ر میان تمامی افراد توصیه میشود .با این
وجود د ر بسیاری موارد بیماران قلبی به د لیل ترس از فعالیت برای جلوگیری
از باال رفتن ضربان قلب یا فشــار خون از انجام تمرینات ورزشی هراس د ارند ،
د ر حالی که بر طبق تحقیات جامعه پزشــکی این افــراد محد ود یت اجرای
حرکــت د ارند نه منع حرکتی .با اگاهــی د اد ن و ایجاد اعتماد متقابل میان
مربی متخصص و فرد مد د جو ،نه تنها میتوان وضعیت انها را از لحاظ فیزیکی
و فیزیولوژیکی بهبود بخشید بلکه از جنبه روحی و روان شناختی نیز شرایط
بهینه برای فرد مهیا میشود که د ر کیفیت زند گی او تاثیر بسزایی د ارد .
دانش یوگا دی |1399شماره 145
63 صفحه 63
فرم اشتراک مجله د انش یوگا
نام و نام خانواد گی:
نشانی کامل پستی:
کد پستی یا صند وق پستی(حتما قید شود )
تلفن ثابت :
تلفن همراه:
شماره کارت مجله د انش یوگا ( بانک ملی):
6037991199530522
اشتراک شش ماهه 120000 :تومان
شماره واتساپ جهت ارسال اطالعات 09106714071
تمرینات عملی یوگا د ر باشگاه د انش یوگا
دو
سبک یوگای شیواناند ا و اشتانگایوگا
بصورت انالین و حضوری (نیمه خصوصی)
تمرینات عملی یوگا
اموزش حرکات پیشرفته یوگا
جهت مربیان باسابقه و شرکت کنند گان د ر مسابقات یوگا
اموزش اشتانگا یوگا (مخصوص بانوان)
اموزش یوگا برای کود کان
اموزش تکنیک های تمرکز فکر برای رسید ن به ارامش
اموزش مبانی ایورود ا
یوگا نید را
danesheyoga.com
chakrakala.com
instagram.com/danesheyoga
telegram.me/danesheyoga
facebook.com/yoga.knowledge
aparat.com/danesheyoga
88318189-88319054 صفحه 64