روزنامه صمت شماره 1397
روزنامه صمت شماره 1397
اولین روزنامه سهامداری ایران (خبرنگاران و کارکنان)
ویژه نامه
ایران کان مین 2019
منتشر شد
شنبه
پـانزدهمیـن نمایشـگاه بینالمللی
معدن ،صنایع معدنی ،ماشیناالت و
تجهیزات معدن ،راهسازی و صنایع
وابسته -ایـران کـانمیـــن 2019
9الی 12ابان 1398
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
سال سی ویکم دوره جدید شماره 1397پیاپی 2715
16صفحه قیمت 2000 :تومان
http://Telegram.me/smtnews
سرمقاله
زود ،زیاد ،اسان
2
درامد نفتی و
صنعت خودرو
3
تداوم صادرات
در گرو
نگاه حمایتگر دولت
www.smtnews.ir -
یادداشت های امروز
6
اصالحاتی برای کاهش
وابستگی به نفت
7
تغییر تفکر ،الزمه
گذار از اقتصاد نفتی
11
درامدهای
فرام وش شده
نفتـــینگی
چرخ دنده های صنعت بوی نفت می دهد
صنایع معدنی جایگزین مناسبی برای نفت
3
5
مالیات ،نسخه جایگزین درامدهای نفتی
11
سینمای نفتی و بودجه های تلف شده
15
13
سایه طالی سیاه بر اقتصاد
از «چاه» به «راه» 13
6
هشدار نفتی به اقتصاد ایران
7
طرح :حسین علیزاده
2
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
اقتصاد و توسعه
تجارت
editor@smtnews.ir
چرا اقتصاد ایران رقابت پذیر نیست؟
زود ،زیاد ،اسان
سرمقاله
مسعود دهشور
سردبیرکل
کش��وری مانند ژاپن چگونه ثروت و س��رمایه ملی خلق می کند؟ کشوری که از جزیره هایی سخت و
همیش��ه لرزان تشکیل شده ،بدون هیچ گونه معدن و ذخایر طبیعی ،محصور در دریای همواره توفانی.
زنجیره ای از دانش��گاه ،پژوهشگاه و ازمایشگاه ،با ازمون و خطا و افت وخیزهای بسیار باید بنیان گذارده
شود تا خازنی یا ترانزیستوری یا قطعه ای ای سی تولید شود.
این ابتدای راه اس��ت .س��پس باید این قطعات در دستگاهی جای گیرند .این جاسازی نیاز به زنجیره
بعدی دارد؛ یعنی ایجاد کارخانه و کارگاه و تربیت نیروی انسانی دانشمند و مهندس و کارگر و روانشناس
و جامعه شناس .دستگاه ها نام شان فراوان است؛ رادیو ،تلویزیون ،تلفن ،ال سی دی ،گوشی همراه ،تبلت،
رایانه ،ماشین لباسشویی و انواع و اقسام لوازم و وسیله های الکتریکی ،الکترونیکی ،مکانیکی و دیجیتال
و کوچک و بزرگ و غول پیکری که همه دنیا انها را می شناس��د ،تمامی «س��اخت ژاپن» .کارهنوز پایان
نیافته اس��ت .الزم است برای این کاالها بازار مصرف شناسایی شود ،سپس در چهارگوشه عالم به دست
مصرف کننده برسد .با چه ترتیبات و ترفندهایی که همگان می دانیم و خود حکایتی دیگر است .با این
چرخه طوالنی و پرمش��قت و زمانبر است که کش��ور زلزله خیز و در محاصره دریاهای متالطم و توفانی
ژاپن س��رمایه و ثروت کسب می کند .تو گویی این شعر حافظ وصف حال انان است« ،شب تاریک و بیم
موج و گردابی چنین هایل» .راهی طوالنی و پر از س��نگالخ با نظم و ترتیب و دیس��یپلین ،همت ،تالش،
صرفه جویی و قناعت ملی کوبیده شده تا به شاهراه کنونی رسیده اند .اقتصاد دوم تا پنجم جهان با بیش
از تریلیون ها دالر سرمایه مازاد .ژاپن حیران مانده است که با این همه سرمایه چه کند؟
تا پیش از رخنه نفت بر پیکره اقتصاد ایران ،مردم این مرز و بوم نیز دقیقا همین خصلت ها و صفت ها
را دارا بودند .ملتی س��ختکوش ،زحمتکش ،قانع ،صرفه جو ،باهمت و تالش��ی باورنکردنی برای کس��ب
ثروت و س��رمایه .ش��اهد مثال از بین هزاران؛ سامانه ش��گفت انگیز و حیرت اور قنات .قنات گناباد که تا
امروز بزرگ ترین و شگفت اورترین شبکه ابی جهان نام گرفته و در نوع خود بی نظیر است ،صدها سال
است که فریادگر و نمایانگر و بیانگر صبر ،کوشش ،مهارت ،چیره دستی و تالش خستگی ناپذیر مردمان
این س��رزمین است .ش��اهدی دیگر؛ چرخه پررنج و رنگ فرش ایرانی .از تاروپود و رنگ تا نقش و طرح و
بافت .تابلویی پرافتخار و هنرمندانه اویزان بر گردن تاریخ ایرانیان .گویای ریزبینی ،هوشمندی ،صبر و
حوصله ،هنر و س��لیقه ،دقت نظر و نماد خلق ثروت و سرمایه ملی .شاهدی دیگر؛ گوناگونی کشاورزی و
برزیگری در پهنه ایران کم اب ،کویری و بیابانی« .باغ کوزه» یزد .نزدیک 2قرن پیش به همت و تالش و
سرمایه گذاری مردی پاک نهاد از مردان این سرزمین در حاشیه کویر یزد ،حدود 10هزار کوزه پای 10
هزار نهال تا گلو در خاک کاش��ته ش��د تا شاید نخستین شبکه ابیاری قطره ای بنیان گذارده شود .تصور
کنید برای س��اخت 10هزار کوزه س��فالی چند کارگاه سفالگری باید بسیج می شد .سپس چندکارگر و
کشاورز باید تالش می کردند تا کوزه ها را تا گلو در خاک بنشانند .سپس چند برزیگر تا نهال ها را بکارند.
س��پس چند کارگر تا از قنات های دوردس��ت اب را با مشک به پای کوزه ها برس��انند و انها را سرشار از
اب کنند تا نهال های جوان س��یراب شوند .سپس چه س��ال ها انتظار تا ثمری و سایه ای .این یک نمونه
از صدها نمونه روش کشاورزی منحصربه فرد ایرانیان باستان است که تا امروز کج دارو مریز ادامه یافته
است .همه به نیت کسب ثروت و خلق سرمایه مبتنی بر فرهنگ صبر و استقامت ایرانی .جامعه کوچ روی
(عش��ایر) کشور نمونه بارز فرهنگ ایرانی اس��ت .به طور حتم ساختار و سازمان بسیار مستحکمی دارد
که تاکنون دوام اورده و تسلیم اقتصاد نفتی نشده است .اعتنایی به خزانه دولت و دخل حکومت ندارد.
دس��ت در جیب خود دارد .خود تولید و از دس��ترنج خود مصرف می کند .ملت را نیز بهره مند می کند .از
گوش��ت و پش��م و روده تا کشک و کره و پنیر ،از سیاه چادر و فرش و گلیم تا اسیاب دستی و نخ ریسی ،از
جاجیم و چوقا و نمد تا گیاهان ش��فابخش کوهی؛ تحفه جامعه کوچ رو به دیگر هموطنان .نمونه عینی
تکاپوی حیرت انگیز زندگی و تولید .اسوه سختکوشی و صبوری .اسطوره ای به جامانده از دوران ماقبل
«دارسی» .با صالبت و نستوه .برای خلق ثروت و افرینش سرمایه تمامی این سرزمین را زیر پا می نهند و
کوه ها و دره ها را درمی نوردند .سهند و سبالن افتخارشان میزبانی از انان است .دماوند و الوند یک سال
تمام انتظار می کش��ند تا س��فره های رنگارنگ خود را زیر قدوم انها بگسترانند .زاگرس و زردکوه و دنا با
دیدن انها به وجد می ایند و ش��کفته و سرسبز می شوند« .اب کم جوی تشنگی اور به دست -تا بجوشد
ابت از باال و پس��ت» .بی توقع اند .خود چشمه اند .منش��ا برکت اند ،مبارک اند .شاهدان بسیار دیگری به
انتظار تماشای ما نشسته اند ،در گنجینه ملی ایران .اجرهای لعاب دار و زرین کمترین شان است .سفال و
مس و مفرغ اسان ترین کارهای گنجینه اند .اشیایی در گنجینه مشاهده خواهیم کرد که بیانگر فرهنگ
ایرانی است .دقت ،ظرافت ،صبر و حوصله و دانش فراوان و گسترده خالق انها بوده است .اما پس از دوره
روس��یاه «دارسی» کوش��ش و تالش و همت و مشقت و کار سخت و طاقت فرسا ارام ارام از هم نشینی و
مصاحبت با ما ایرانیان خس��ته ش��د و جا را برای اسان پسندی ،اس��ان خواهی و اسان گیری خالی کرد.
تو گویی نحوه به دس��ت امدن ثروت و س��رمایه از نفت به صفات ما ایرانیان نیز تسری یافت .پس از دوره
«دارس��ی» دقیقا چه اتفاقی افتاد؟ کل نظام نفت مبتنی بر کشف ،حفر ،فوران ،بشکه ،نفتکش و فروش
اس��ت .می دانم که ممکن اس��ت یا به طور حتم به مجموعه افراد زحمتکش ،تالش��گر ،فهیم ،متخصص
و توانمن��د و از جان گذش��ته صنعت نفت ای��ران برخواهد خورد و رنجیده خاطر خواهند ش��د ،اما چاره
چیست؟ می دانم که تلخ نوشته ام« .کی شعر ترانگیزد خاطر که حزین باشد»؛ یعنی در قیاس با چرخه
پرپیچ و خم ،طوالنی و طاقت فرسای خلق ثروت در ژاپن ناگزیر به این گونه بیان هستم تا عمق منجالب
نفت��ی را که در ان فرو رفته ایم نش��ان دهم .تالش و تخصص اهالی صنعت نف��ت مربوط به پس از دوره
روسیاه «دارسی» است و انان میراثدار اجباری این وضعیت اند .ملتی که روزگاری با تالش ،کوشش ،فکر
خالق و همت بلند و در مصاف با طبیعت ناسازگار ،با هوشمندی و هوشیاری رزق و روزی خود را به دست
می اورد ،ناگهان با فوران س��رمایه و ثروتی روبه رو ش��د که از اعماق زمین بیرون می جس��ت و با جذبه و
ش��وکتی فراوان فرمان خود را بر کار و تالش و مناعت طبع و سختکوش��ی دیکته کرد و خیلی از صفات
پیشین ملت را تغییر داد و خیلی از ان صفات را نیز وادار به سکوت ،گوشه نشینی و به حاشیه رفتن کرد.
ارام ارام ما ماندیم و اسان پسندی .شدیم اسان خواه؛ به همان سادگی که سرمایه و ثروت ملی به دست
می امد .به همان اندازه سهل انگار و اهل اسانی شدیم که سرمایه ملی فراچنگ می امد .خودش می امد،
بی هیچ زحمتی .به تدریج ذوق و هنر پنهان در فرش ایرانی فروکش کرد تا جایی که فرش ماشینی غالب
میدان شد .فرش باشکوه و خیال انگیز ایرانی کجا و فرش مصنوعی و بی رنگ و لعاب ماشینی کجا؟
به ارامی صبر ،حوصله ،پش��تکار و مش��قت خفته در قنات خس��ته شد و به جای ان چاه امد .سیستم
بی بدیل و کم نظیر قنات کجا و تن سوراخ سوراخ شده ایران زمین کجا؟ چاه ها همچون دمل های دردناک
بر تن خسته و کهن سرزمین روییدند و چنان زمین را به گریه انداختند که تمامی اشک هایش خشک
ش��د .چرا؟ چون ایرانیان س��رمایه دار شده بودند و باید س��رمایه را خرج می کردند؛ به هر قیمت و روش
ممکن .حفر قنات که هم پرمشقت است و هم زمانبر؛ پس راه اسان و میان بر و سریع تری یافتیم ،چاه!
اثار و رساله های دقیق ،عمیق ،موشکافانه و وزین ادیبان و دانشمندان و شاعران و نویسندگان پیش
از «دارسی» کجا و پایان نامه های کنونی دانشگاه ها کجا!؟
پایان نامه ه��ای دوره کارشناس��ی که مضحکه اس��ت .کارشناسی ارش��د و دکترا گری��ه اور؛ قاعده را
می گویم ،وگرنه اس��تثناهایی هم وجود دارد؛ کمیاب و نادر .النادر کالمعدوم .همه حاصل اسان گیری و
اس��ان خواهی و اسان پسندی .همه حاصل عجله و شتاب و بی حوصلگی« .کلیله و دمنه» ترجمه است
و ترجمه های عجیب و غریب و محیرالعقول کنونی هم ترجمه! کافی است نگاهی به اشفته بازار ترجمه
کنیم .میان ماه من تا ماه گردون تفاوت از زمین تا اس��مان اس��ت .اصوال فرهنگ ایرانی تا پیش از دوره
«دارس��ی» با سه واژه «زود»« ،زیاد»« ،اسان» همنشین و مانوس نبوده است .انچه فرهنگ اصیل ما را
ش��کل می داد دقت ،تدبیر ،صبر ،حوصله ،موشکافی و مناعت طبع بوده است .اینکه خیلی زود به ثروت
یا جایگاهی برسیم مرسوم ما نبوده است .اینکه مقدار ان زیاد یا کم باشد مهم نبوده بلکه کیفیت ،دقت،
ظرافت و اس��تحکام ان مدنظر بوده اس��ت .اینکه به اسانی و س��هولت و با سهل انگاری و اسان خواری به
مقصود برسیم راه و رسم این دیار دیرینه نبوده است .قنات ،فرش ،برزیگری ،خوشنویسی ،کاشی کاری،
معرق ،معماری ،کوچ روی ،دیوان حافظ ،شاهنامه فردوسی مصداق هایش .دهخدا و قزوینی و خانلری و
معین و عالمه امینی و مانند انها نمونه های ماقبل دارسی اند که نسل شان برافتاده است.
هر کسی کو دور ماند از اصل خویش /باز جوید روزگار وصل خویش
در تعریف مجمع جهانی اقتصاد ،رقابت پذیری به معنای
مجموع��ه ای از نهاده��ا ،سیاس��ت ها و عواملی اس��ت که
س��طح بهره وری را در یک کشور مشخص می کنند؛ یعنی
کشوری که رتبه بهتری در شاخص رقابت پذیری به دست
اورده ،توانس��ته ترکیب بهتری از نیروی کار و س��رمایه را
ب��رای تولید کاال و خدمات به کار گیرد .ایرناپالس وضعیت
ایران در شاخص رقابت پذیری جهان را بررسی کرده است.
ش��اخص رقابت پذی��ری جهانی از س��ال ۱۹۷۹میالدی
( ۱۳۵۸خورش��یدی) هر س��ال ازس��وی مجم��ع جهانی
اقتصاد ،محاس��به و منتشر می ش��ود .در اخرین گزارش از
رقابت پذی��ری جهانی ۱۴۱ ،اقتصاد جه��ان که حدود ۹۹
درص��د تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده اند،
مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند .شاخصی که کشورها
براس��اس ان مقایسه و رتبه بندی می ش��وند ،با استفاده از
۱۰۳جزء که در ۱۲رکن جای می گیرند ،به دست می اید.
این ۱۲رکن شامل «نهادها»« ،زیرساخت ها»« ،استفاده
از فناوری اطالعات و ارتباط��ات»« ،ثبات اقتصاد کالن»،
«بهداشت و س�لامت»« ،مهارت ها»« ،بازار محصوالت»،
«بازار نی��روی کار»« ،نظام مالی»« ،اندازه بازار»« ،پویایی
کس��ب وکار» و «ظرفیت نواوری» اس��ت .برای محاسبه
ش��اخص کل ،امتیازی بین صفر ت��ا ۱۰۰به هر یک از اجزا
داده می شود و از ترکیب انها ،شاخص کل به دست می اید
و کشورها به ترتیب از بیش��ترین امتیاز تا کمترین امتیاز،
رتبه بندی می ش��وند .معن��ای این رتبه بندی چیس��ت و
کش��ورهایی که در باالی این فهرس��ت قرار می گیرند چه
تفاوت��ی با کش��ورهایی دارند که در انتهای این فهرس��ت
خیلی وقت ها از شاخص فالکت حرف می زنیم .اما
این ش��اخص چیس��ت و وضعیت ایران براساس این
ش��اخص چطور است؟ ش��اخص فالکت یک نشانگر
اس��ت که وضعیت اقتصادی و اجتماعی یک جامعه
را نش��ان می دهد .اما چطور به دست می اید؟ به طور
معمول برای به دس��ت اوردن ش��اخص فالکت ،نرخ
بیکاری و نرخ تورم را با هم جمع می کنند؛ به عنوان
مث��ال نرخ بیکاری در س��ال ۱۰.۴ ،۹۲درصد و نرخ
ت��ورم ۳۴.۷درصد بود؛ بر همین اس��اس ش��اخص
فالکت هم به ۴۵.۱درصد رسیده بود.
اهمیت این ش��اخص از انجایی است که وضعیت
اقتصادی و اجتماعی یک جامعه را نش��ان می دهد.
ارت��ور اکان که برای نخس��تین بار این ش��اخص را
ای��ن روزها خبری با اس��تناد ب��ه پیش نویس الیحه
اص�لاح قانون مالیات های مس��تقیم مبن��ی بر دریافت
مالیات از سود سپرده های بانکی منتشر شده است.
البرت بغزیان ،استاد دانشگاه
ته��ران در ای��ن ب��اره ب��ه
خبرانالین گفت :کس��انی که
سود سپرده بانکی را به تورم
گ��ره زده ان��د ،در براب��ر این
ناکارامدی مسئولیتی خطیر
را عه��ده دار هس��تند و باید
پاس��خ دهند در دوره های رش��د تورم ک��ه زمینه برای
عقب ماندن س��ود س��پرده های بانکی از م��وج تورمی
فراهم می شود چه باید کرد .در شرایط کنونی نیز سود
س��پرده های بانک��ی با ن��رخ حداکث��ر ۱۸درصد خود
عقب ماندگی اشکاری را نس��بت به تورم داراست و در
این ش��رایط طبیعی است که دریافت مالیات نمی تواند
ساختاری کارامد را ایجاد کند .به گفته بغزیان دریافت
مالیات از سود سپرده در بسیاری از کشورها سابقه دارد
محمد مس�اعد -پژوهش�گر اقتص�ادی :ابیجیت
بانرجی ،اقتصاددان هندی-فرانس��وی و اس��تاد دانشگاه
MITک��ه جایزه نوبل اقتصاد امس��ال را (به همراه اس��تر
دوفلو و میشل کرمرو) به دست اورد ،چندی پیش به بهانه
چاپ کتاب جدیدش «اقتصاد خوب برای روزهای سخت»
گفت وگویی انجام داده که در بلومبرگ هم منتش��ر ش��ده
اس��ت .اقای بانرجی در این گفت وگ��و گفت «می خواهید
تقاضا را در اقتص��اد تحریک کنید؟ راهش افزایش مالیات
ثروتمندان است ،نه کاهش ان ».او حتی پا را فراتر گذاشت
ت باعث تقویت و
و اضاف��ه کرد« :این ادعا ک��ه کاهش مالیا
رش��د سرمایه گذاری می شود افس��انه ای است که تاجران
س��اخته اند ».او در ادام��ه بیان کرد« :این افس��انه در واقع
اقتصاد بین الملل
صن��دوق بین المللی پ��ول در گ��زارش جدید خود
از اقتصاد کش��ورهای قاره امریکا ،اع�لام کرد بولیوی
بیش��ترین رش��د را خواهد داش��ت .به گ��زارش مهر،
صن��دوق بین المللی پ��ول در گ��زارش جدید خود به
بررس��ی وضعیت اقتصادی کشورهای امریکای جنوبی
و شمالی پرداخت .براساس این گزارش ،رشد اقتصادی
کانادا در س��ال جاری ۱.۵درصد خواهد بود که نسبت
به گزارش پیش��ین تغییری نکرده اس��ت .این صندوق
هستند؟
شاخص رقابت پذیری جهانی چیست؟
در تعریف مجمع جهانی اقتصاد ،رقابت پذیری به معنای
مجموعه ای از نهادها ،سیاست ها و عواملی است که سطح
بهره وری را در یک کشور مشخص می کنند؛ یعنی کشوری
که رتبه بهتری در ش��اخص رقابت پذیری به دست اورده،
توانسته ترکیب بهتری از نیروی کار و سرمایه را برای تولید
کاال و خدمات به کار گیرد .بر این اساس ،سنگاپور توانسته
رتبه نخست را در رقابت پذیری کسب و جایگاه امریکا را از
ان خود کند .امتیاز س��نگاپور در حوزه بهداشت و سالمت،
۱۰۰یعنی بیشترین امتیاز ممکن است .بعد از بهداشت و
س�لامت ،بهترین عملکرد سنگاپور در حفظ ثبات اقتصاد
کالن بوده است.
کدام کش�ور رقابت پذیرترین اقتصاد جهان را
دارد؟
سنگاپور با اینکه اقتصاد بزرگی نیست و سهمی کمتر از
یک درصد در تولید ناخالص داخلی جهان دارد ،توانس��ته
نهادها و سیاست های کشور را به سمت رسیدن به عملکرد
اقتصادی مطلوب ،هدایت کند .در زمینه نهادها ،سنگاپور
بهترین عملکرد را بعد از فنالند داشته است؛ به عنوان مثال،
بهترین عملکرد بخش عمومی در بین ۱۴۱کش��ور مورد
بررس��ی ،مربوط به سنگاپور اس��ت .در بحث زیرساخت ها
نی��ز به دلیل کیفیت زیرس��اخت های ج��اده ای ،ظرفیت
حمل ونقل ریلی و نی��ز کارایی خدمات حمل ونقل هوایی
و دریایی ،بیشترین امتیاز و بهترین رتبه به سنگاپور تعلق
گرفته اس��ت .عملکرد این کشور در زمینه بازار محصوالت
نیز قابل توجه است .میزان اثر انحرافی مالیات ها و یارانه ها
بر رقابت در س��نگاپور ،کمترین میزان ممکن است؛ یعنی
سیاست های مالیاتی و یارانه ای ،کمترین اختالل را در بازار
ایجاد می کنند.
ک�دام کش�ورها بیش�ترین تغیی�ر را در رتبه
رقابت پذیریداشته اند؟
سنگاپور در گزارش سال گذشته ،رتبه دوم رقابت پذیری
را داشته و با یک پله بهبود ،به جایگاه نخست رسیده است.
بیش��ترین تغییر در رتبه ،مربوط به جمهوری اذربایجان با
۱۱پله صع��ود ،ویتنام با ۱۰پله صعود و نیز کویت و رواندا
هر کدام با 8پله صعود بوده است .در مقابل ،کشورهایی که
بیشترین سقوط را در سال گذشته تجربه کرده اند ،ایران و
هند هر کدام با ۱۰پله ،لبنان ،گرجستان و فیلیپین با 8پله
و صربستان و کاستاریکا با 7پله نزول بوده اند.
ایران چ�ه جایگاه�ی در رقابت پذیری جهانی
دارد؟
ایران با ۱۰پله نزول نس��بت به س��ال گذش��ته ،جایگاه
۹۹رقابت پذی��ری اقتصادی را در بین ۱۴۱کش��ور دارد.
بیشترین تنزل رتبه ایران در ۱۲رکن رقابت پذیری ،مربوط
به نظام مالی ،ثبات اقتصاد کالن و پویایی کسب وکار است و
در مقابل ،در هر کدام از سه رکن نهادها ،بهداشت و سالمت
و بازار محصوالت ،یک پله صعود داشته ایم.
در بازار کار نیز تنها کش��وری که عملکرد بدتری نسبت
به ایران داش��ته ،یمن ،با رتبه ۱۴۱است که نمی توان تاثیر
درگیری های نظامی بر اقتصاد این کش��ور را نادیده گرفت.
ارتقای امتیاز ایران در زمینه سرمایه اجتماعی و حاکمیت
شاخص فالکت در ایران و سایر کشورهای جهان
تبیین کرد ،معتقد ب��ود باال رفتن نرخ تورم در کنار
نرخ بیکاری می تواند هزینه های اجتماعی و اقتصادی
برای کشورها داشته باشد.
«اکان» اقتص��اددان مش��هوری ب��ود که ریاس��ت
ش��ورای مش��اوران اقتص��ادی رئیس جمه��وری
را در دول��ت لین��دون جانس��ون -سی وشش��مین
رئیس جمه��وری امری��کا -برعه��ده داش��ت و برای
نخس��تین بار ش��اخص فالکت را پایه گذاری کرد .از
نظر او این شاخص اهمیت بسیاری دارد .علتش هم
محاسبه همزمان نرخ بیکاری به عنوان یک شاخص
اجتماعی-اقتصادی و نرخ تورم به عنوان یک شاخص
اصل��ی در اقتص��اد اس��ت .یعنی یک ن��گاه جامع از
وضعیت کشور به دست می دهد.
وضعیت کشورهای دیگر
اما کش��ورهای دیگر در چه وضعیتی قرار دارند؟
کمترین عددها در شاخص فالکت برای کشورهایی
مانند ژاپن ،ازبکستان ،تایوان ،سنگاپور ،کره جنوبی،
تایلن��د ،قطر ،مالزی ،چین و پاناماس��ت .ش��اخص
فالکت در این کشورها حدود ۵.۴۱درصد تا ۸.۲۴
درصد است.
کش��ورهایی مانند ونزوئال ،صربس��تان ،ارژانتین،
جامائیکا ،مصر ،اس��پانیا ،افریق��ای جنوبی ،برزیل و
یونان هم کش��ورهایی هس��تند که بیشترین میزان
ش��اخص فالکت را دارند .البته ای��ران هم در میان
این کشورها قرار دارد که به نظر می رسد به دلیل باال
رفتن نرخ تورم بوده است.
مالیات ستانی از سود سپرده های بانکی امکان پذیر است؟
اما ساختار بانکی در این کشورها تفاوتی ماهوی با ایران
دارد و مش��کل تورم نیز در این کشورها در این سال ها
رفع شده است .هرچند افزایش پایه های مالیاتی یکی از
مهم ترین برنامه های اهداف پیش بینی ش��ده به منظور
کاهش وابستگی به نفت و اداره اقتصاد برپایه درامدهای
مالیاتی اس��ت اما به نظر می رس��د اقتص��اد ایران هنوز
مهیای اجرای این موضوع نیست .وزیر امور اقتصادی و
دارایی و رئیس کل بانک مرکزی هر دو موضوع دریافت
مالیات از سود سپرده را تکذیب کرده اند.
شاید وقتی دیگر
مهدی تقوی ،اس��تاد دانشگاه
عالمه طباطبایی در پاس��خ به
این پرس��ش که ای��ا دریافت
مالیات از س��ود س��پرده های
بانکی اقدامی مثبت اس��ت یا
خیر می گوید :من معتقدم در
ش��رایط فعل��ی ای��ن اق��دام
می تواند سبب سرازیر شدن سرمایه ها به سمت بازارهای
موازی مانند مس��کن ،ارز و خودرو شود و شرایطی ناگوار
برای کش��ور ایجاد کند .وی با اش��اره ب��ه اینکه پیش از
دریافت س��ود از سپرده بانکی باید زمینه های داللی مهار
شود ،گفت :وقتی شما بدون نام و نشان نتوانید دست به
خرید و فروش بزنید و یک روز س��که بخرید و روز دیگر
ب��ازار ارز را به هم بریزید ،ان وقت می توان حلقه مالیاتی
را تن��گ کرد اما اگر خرید و فروش های پنهانی همچنان
رونق داش��ته باش��د و دالالن بتوانند از اب گل الود ماهی
بگیرند این طرح مضرات بیش��تری نس��بت به مزایایش
خواهد داشت.
این کارش��ناس اقتصاد تاکید کرد :مطمئن باش��ید اگر
قرار باش��د س��ود سپرده یا بانکی مش��مول مالیات شود،
الزم اس��ت ابتدا دولت و قانون گذار اصالحات ساختاری
در نظام بانکی را مد نظر قرار دهند و سپس با مهار تورم،
افزای��ش امی��د به اینده و همچنین جلوگیری از کس��ب
سود واهی در بازارها وارد عمل شوند و در نهایت سرفصل
دریافت س��ود از س��پرده و حتی سهام را به سرفصل های
مالیاتی اضافه کنند.
اقتصاد خوب برای روزهای سخت
فق��ط منافع افرادی را تامی��ن می کند که همین حاال روی
کوهی از اس��کناس نشس��ته اند ،درحالی ک��ه اگر مالیات
بیش��تری از ای��ن افراد بگیرید و میان مردم تقس��یم کنید
افزایش قدرت خرید و در نتیجه تقاضا در بازار باعث رش��د
سرمایه گذاری (و در بلندمدت توسعه) خواهد شد ».برنده
نوبل اقتصاد ۲۰۱۹همچنین گفت« :ش��گفت انگیز است
که به بهانه رشد اقتصادی چنان به نابرابری در جهان دامن
زده ش��ده که وضعیت در بعضی از کش��ورها به مرز انفجار
رس��یده است ».امیدوار نیستم هیچ کدام از سیاستمداران
میل و جس��ارتی برای شنیدن و جدی گرفتن راهکارهای
اقتصاددانانی مانند بانرجی داش��ته باشند .اص ً
ال سری که
درد نمی کن��د را چرا باید دس��تمال بس��ت؛ به ویژه وقتی
نتیجه اش ایجاد دشمنانی قدرتمند در شبکه های قدرت و
ثروت و حامیانی ناتوان و فراموشکار در سطح جامعه است؟
در واقع طایفه قدرتمندی که مدت هاس��ت حساس ترین
صندلی ه��ای تصمیم س��ازی و برنامه ری��زی در نهادهای
اقتصادی کش��ور را قبضه کرده ،چنان عرصه را بر هر صدای
دیگری تنگ کرده که صدها پژوهش و گفت وگو از بانرجی
و بانرجی ه��ا هم نمی تواند در دیوار این دژ مس��تحکم که از
منافع طبقه برخوردار رانتیر با دقت محافظت می کند حتی
یک ت ََرک ایجاد کند .س��ال پیش در درخواس��تی کتبی از
سازمان امور مالیاتی پرسیدم در ۵سال گذشته چند نفر در
کشور و به چه میزان «مالیات بر ثروت» پرداخت کرده اند؟
بع��د از مدتی با کمال صراحت پاس��خ دادند« :نمی گوییم.
ش��رکتی ،رتبه کش��ورمان را در زمینه نهادها بهبود داده و
افزایش امید به زندگی ،موجب ارتقای جایگاه در بهداشت
و سالمت شده است.
چه عوامل�ی مانع رقابت پذی�ری اقتصاد ایران
هستند؟
افت شدید رتبه کش��ورمان در رکن نظام مالی ،به دلیل
عملکرد نامناس��ب در تامین مالی ش��رکت های کوچک و
متوسط ،دسترسی به س��رمایه گذاری خطرپذیر و نسبت
ارزش بازار سهام و بیمه به تولید ناخالص داخلی است.
بیشترین تاثیر منفی بر ثبات اقتصاد کالن نیز از پویایی
بدهی ها بوده اس��ت .پویایی بدهی ،معیاری است که تغییر
در بدهی عمومی را نسبت به تولید ناخالص داخلی کشورها
اندازه گیری می کند .در رکن پویایی محیط کسب وکار ،هر
دو ش��اخص الزام های اداری و فرهنگ کارافرینی ،کاهش
امتیاز و تنزل رتبه داشته است.
انچ��ه بازار کار ایران را در پایین ترین جایگاه بین س��ایر
کش��ورها قرار داده ،مس��ائلی مانند نب��ود انعطاف پذیری
در ب��ازار کار و بی توجه��ی ب��ه شایسته س��االری و نظ��ام
انگیزش��ی اس��ت .ش��یوه های اخراج و اس��تخدام ،روابط
نیروی کار و کارفرما ،انعطاف پذیری در تعیین دس��تمزد،
سهولت اس��تخدام نیروی کار خارجی ،تحرک نیروی کار
داخلی ،ات��کا به مدیریت متخصص و انطباق بین پرداخت
و به��ره روی ،از نقاط ضعف بازار کار کش��ورمان اس��ت که
ب��ا بهبود انه��ا می توانیم ع�لاوه بر عملکرد بهت��ر اقتصاد
داخلی ،جایگاه مناس��ب تری در رقابت پذیری جهانی پیدا
کنیم.
وضعیت ایران
ام��ا وضعیت ای��ران به چه صورت اس��ت؟ ایران جزو
کش��ورهایی است که نرخ باالی شاخص فالکت را دارد.
امارهای تازه نشان می دهد شاخص فالکت ایران دوباره
در تابستان ۹۸به رقم ۵۳.۲درصد رسیده است.
نگاهی به وضعیت این ش��اخص در سال های گوناگون
نش��ان می دهد که بعد از س��ال ،۹۲شاخص فالکت ارام
ارام به س��مت کاهش رفت .ش��اخص فالکت در س��ال
۴۵.۱ ،۹۲درص��د ب��ود که در س��ال های بعد به ۲۶.۲و
پایین تر رس��ید ،اما در سال ۹۷دوباره باال رفت .شاخص
فالکت با ادامه مس��یر افزایشی اش در تابستان امسال به
۵۳.۲درصد رسید تا دوباره هشدار را برای این شاخص
اقتصادی نشان دهد.
شرایط خاص
در عین حال وحید ش��قاقی
ش��هری نظری دیگر در این
زمین��ه دارد .وی می گوی��د
می توان سقف خاصی را برای
دریافت س��ود از سپرده های
بانکی تعیین و به عنوان مثال
اع�لام ک��رد دارن��دگان
س��پرده هایی با مبل��غ باالتر از یک میلیارد مش��مول
پرداخت مالیات بر سود می شوند .وی گفت :این اقدام
به عدالت نزدیک تر اس��ت ام��ا مقاومتی جدی در برابر
این موضوع وجود دارد.
به گفته وی می توان مالیاتی پلکانی را برای این حوزه
تدارک دید اما تقوی در این باره گفت :راه فرار در این
بخش زیاد است؛ افراد یا با افتتاح حساب های گوناگون
س��عی می کنند از زیر بار پرداخت س��ود فرار کنند یا
ممکن است خروج سرمایه ها به مقصد بازارهای موازی
رونق گیرد.
محرمانه است ».با خودم گفتم حقیقتاً نوبرش را اورده ایم؛
ازادی مال ان��دوزی برای «خودی ها» در حد امریکاس��ت،
ت در حد چی��ن! در واقع ما در
پنه��ان کاری و نبود ش��فافی
مرحل��ه ای «ماقبل مس��ئله» ق��رار داریم چ��ون برخی از
مسئوالن گرامی حتی حاضر نیستند بگویند از ثروتمندان
چقدر مالی��ات می گیرند و اصال ای��ن ثروتمندان چند نفر
هس��تند! کم کردن یا زیاد کردن مالیات ش��ان پیشکش! و
می دانید درد بزرگ تر چیست؟ میلیون ها ایرانی هیچ وقت
ن��ا ِم بانرجی را هم نخواهند ش��نید و هیچ وق��ت نخواهند
فهمی��د کجا و چطور این ب��ازی را باخته اند؛ گرچه هر روز و
تلخ باختن را با همه وجودشان
هر س��اعت و هر لحظه طع ِم ِ
حس می کنند...
اقتصاد ونزوئال ۳۵درصد کوچک تر می شود
همچنین نرخ رش��د اقتصادی این کش��ور برای س��ال
اینده می�لادی را ۱.۸درصد پیش بینی کرده اس��ت.
رش��د اقتصادی کان��ادا در ماه های اخی��ر کامال تحت
تاثی��ر کاه��ش نرخ نف��ت در بازاره��ای جهانی ،رکود
در بخ��ش مس��کن و تش��دید اختالف ه��ا بین چین و
امریکا بر س��ر مس��ائل تجاری قرار گرفته است .اقتصاد
کانادا وابس��تگی زی��ادی به امریکا دارد و این کش��ور
بزرگ ترین ش��ریک تجاری کانادا به ش��مار می رود .در
بین کش��ورهای امریکایی ،بیشترین رشد اقتصادی در
س��ال جاری میالدی مربوط ب��ه بولیوی با ۳.۹درصد
خواه��د بود و پس از این کش��ور ،کلمبیا با ۳.۴درصد
و پرو با ۲.۶درصد قرار خواهند داش��ت .کمترین رشد
اقتص��ادی ای��ن منطقه که بدترین رش��د اقتصادی در
س��طح جهان نیز به ش��مار می رود مانند سال گذشته
مربوط به ونزوئال با رشد منفی ۳۵درصدی خواهد بود.
اقتصاد ونزوئال س��ال گذش��ته نیز ۱۰درصد کوچک تر
ش��ده ب��ود .ارژانتین با منفی ۳.۱درص��د و پورتوریکو
ب��ا منفی ۱.۱درصد در رتبه های بعدی این فهرس��ت
ق��رار دارند .همچنی��ن کمترین نرخ ت��ورم مربوط به
پورتوریکو با منفی ۰.۱درصد خواهد بود و پس از این
کش��ور ،اکوادور با ۰.۴درصد قرار دارد .از س��وی دیگر
ت��ورم ونزوئال ۲۰۰هزار درصد و ارژانتین ۵۴.۱درصد
پیش بینی ش��ده است .ونزوئال همچنین رکورددار نرخ
بیکاری با ۴۷.۲درصد خواهد بود.
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
اموزش عالی
مهارت اموزی نمی کند
از «چاه» به «راه»
فرسودگی
۷۴درصد تاکسی ها
تا 1400
عدالت صنعتی
چرخ دنده های صنعت بوی نفت می دهد
درامدهای نفتی برای توسعه زیرساخت ها
حس��ین ساس��انی یکی از نظریه پردازان توس��عه پایدار
درب��اره تاثی��ر مناب��ع زیرزمینی از جمله نفت در توس��عه
صنعت ب��ه
گفت :نفت به عنوان یک ماده معدنی و
خدادادی می تواند به پیش��رفت صنایع پایین دستی کمک
زی��ادی کند .در تمام کش��ورها هم ای��ن موضوع به اثبات
رسیده که درامدهای نفتی بر زمینه هایی که صنعت نفت
ایجاد می کند ،می تواند در رشد و توسعه صنایع دیگر موثر
واقع ش��ود .اینک��ه چگونه از این ماده ذی قیمت اس��تفاده
کنیم و در چه ش��رایطی ،مس��ئله ای بس��یار مهم اس��ت.
به عن��وان مثال ،نروژ دارای منابع نفتی زیادی اس��ت .این
کش��ور درامدهای نفتی خود را در صندوقی برای تقویت
و س��اخت زیرس��اخت ها ذخی��ره می کند و دول��ت ان در
هزینه های جاری کشور از ارز حاصل از منابع نفتی استفاده
نمی کند اما کش��وری مانند ای��ران به راحتی از درامدهای
نفتی در هزینه های جاری استفاده می کند.
وی اف��زود :در این میان ،نقدینگی حاصل از درامدهای
نفتی به صنایع تزریق می شود و تصور این است که صنایع
فقط با افزای��ش مالی و نقدینگی می توانند روی پای خود
بایس��تند .تا زمانی که این نگاه حاکم باشد که متاسفانه تا
امروز هم این گونه بوده ،وضعیت صنعت کشور همین گونه
باقی خواهد ماند.
این کارش��ناس ح��وزه صنع��ت ادام��ه داد :وقتی برای
صنعتی مش��کلی پیش می اید چالش های مس��یر فعالیت
ان صنع��ت را به مناب��ع مالی نس��بت می دهیم .صنعتگر
ع��ادت کرده در رویارویی با هر مش��کلی عنوان کند بانک
تسهیالت نمی پردازد درحالی که مشکل فضای کسب وکار
عکس :ایدا فریدی
یکی از کارشناسان علوم تربیتی در نشستی عنوان کرد
در نظام اموزش��ی کشور از ابتدا به دانش اموزان گفته و بر
این موضوع تاکید می شود که ایران کشور ثروتمندی است
زیرا سرزمینی نفت خیز بوده و منابع نفتی و گازی بسیاری
دارد .او معتقد بود این نحوه اموزش تالش و کوشش برای
رس��یدن را از بین می برد و به نوعی افرادی تربیت می کند
ت بدون زحمت هستند.
که به دنبال راحتی و موفقی
کش��ورهای زیادی هس��تند که از نعمت خدادادی نفت
برخوردارند اما این نحوه اس��تفاده متفاوت از ان ،به عنوان
نمون��ه بین دو کش��ور مانند ایران و نروژ اس��ت که جای
پرسش دارد و قابل توجه است.
نروژ یکی از کش��ورهای ثروتمند جهان است که عمده
ثروت خود را مدیون کشف منابع سرشار نفت و گاز دریای
شمال است اما این کشور از سود حاصل از فروش نفت خام
ی��ا گاز به ثروت امروزی خود نرس��یده یا با صادرات منابع
طبیعی خود به س��ایر کشورها در حال اداره امور کشورش
نیس��ت .نفت و گاز نروژ فقط ۴۵درص��د کل صادرات این
کشور را تشکیل می دهد این در حالی است که پیش بینی
می شود نروژ فقط با صادرات نفت و گاز خود بتواند قرن ها
به حیات ادامه دهد .جالب اس��ت بدانیم وابستگی نداشتن
صنعت این کش��ور به درامدهای نفت��ی از اوایل دهه ۹۰
میالدی(اواخر دهه ۶۰و اوایل دهه ۷۰خورشیدی) شکل
واقعی به خود گرفت .در این کش��ور براساس یک مدیریت
درس��ت و برنامه ری��زی بلندمدت برای حف��ظ ثروت های
طبیعی و ذخیره س��ازی انها برای اینده مهندس��ی ش��ده
است.
حال پرسش این است که نفت به عنوان نعمتی خدادادی
چق��در می تواند پیامده��ای مثبت و منف��ی برای صنعت
به دنبال داشته و منابع زیرزمینی چقدر در توسعه صنعتی
تاثیرگذار بوده است؟
نروژ دارای منابع نفتی زیادی اس��ت ک��ه درامدهای حاصل از انها
را برای تقویت زیرس��اخت ها ذخیره می کند ،نه هزینه های جاری اما
ای��ران به راحتی درامدهای نفتی را برای هزینه های جاری خود مورد
استفاده قرار می دهد
ما در جاهای دیگر اس��ت؛ اینکه خوب مدیریت نمی کنیم،
نواوری و خالقیت نداریم در نتیجه بهره وری باالیی حاصل
نمی ش��ود ،از فناوری های روز جهان اس��تفاده نمی کنیم،
بازارهای جهانی را نمی شناسیم و...
ساس��انی تصریح کرد :به این دلیل که عمده ترین درامد
کش��ور از پول نفت اس��ت از این رو درامد حاصل از ان به
کسب وکارها و صنایع اختصاص می یابد .این رویکرد باعث
می ش��ود صنایع کش��ور در بلندمدت به نقدینگی بیشتر و
درامدهای نفتی وابس��ته تر ش��وند .اگ��ر روزی درامدهای
نفتی کمتر ش��ود ،مانند وضعیتی که در شرایط تحریم رخ
داده ،کس��ب وکارهای کش��ور ابراز نگرانی می کنند که در
حال ورشکس��تگی هس��تند و تقاضای نقدینگی و نیاز به
تزریق نقدینگی دارند.
ساسانی معتقد اس��ت نبود مدیریت درست درامدهای
نفتی و منابع زیرزمینی س��بب ش��ده صنای��ع ما به روش
غیرتولیدی-غیرتوس��عه ای فعالی��ت داش��ته باش��ند .انها
نمی توانند کاالی باکیفیت و رقابتی تولید کنند در نتیجه
پیشرفت مورد انتظار حاصل نمی شود.
این کارش��ناس صنعت ادامه داد :نرخ تمام شده کاالیی
که کیفیت مناسب نداشته باشد و در ان خالقیت و نواوری
نباشد ،باال خواهد بود و طبیعی است نتواند مشتری جذب
کند و براساس تولید روی پای خود بایستد .هر روز انتظار
دارد پول نفت به ان تزریق شود؛ بنابراین وابستگی صنایع
کشور به پول نفت افزایش پیدا کرده است.
ساس��انی با بیان اینکه این روند سال هاست ادامه دارد،
گفت :معتقدم نفت به خودی خود نه بد اس��ت و نه خوب.
این نعم��ت خدادادی وقتی درس��ت و در جای مناس��ب
استفاده شود و نظام اقتصادی کشور رانتی و بیمار نباشد،
به طور حتم می تواند به توسعه زیرساخت هایی کمک کند
یادداشت
امیرحس�ن کاکایی ،عض�و هیات علمی دانش�گاه علم و
صنع�ت :وقتی بچه بودم فک��ر می کردم بچه پول��دار بودن چیز
خوبی اس��ت و بدون اینکه زحمت بکشی ،می توانی تفریح کنی و
بدون دغدغه اینده ،خوش باش��ی؛ می توانی صبح تا شب پا روی
پ��ا بیندازی و کت��اب بخوانی یا به مهمانی و مس��افرت های دور
و دراز ب��روی اما وقتی بزرگ ش��دم فهمیدم پولدار ش��دن اگر با
زحمت نباشد ،می تواند خانمان برانداز شود .چنین فردی به طور
معمول اگر خوب تربیت نشده باشد تا وقتی پول دارد خوب خرج
می کند و دوس��تان و اشنایان دور و برش هستند .اما وقتی پس
از چند س��ال با خود خلوت می کند ،متوجه می ش��ود چیزی در
زندگی خلق نکرده اس��ت .شاید هم زیادی ولخرجی کند و پس
از مدتی متوجه ش��ود پولی در بس��اط ندارد که در نتیجه ان از
چند جهت زیر فش��ار قرار می گیرد .دوستانش او را ترک می کند
و دیگ��ر نمی تواند مانند قبل خ��وش بگذراند .وقتی به دیگران و
پیشرفت ش��ان در زندگی نگاه می کند ،حسرت می خورد چراکه
اغل��ب ادم های معمولی برای زندگی باید تالش کنند و بر مبنای
این تالش پیش��رفت می کنند اما او در عم��ل در جا زده و حتی
پس��رفت داشته است .همچنین متوجه می شود کاری بلد نیست
ی خود را بگذراند .من چنین ادم هایی را از نزدیک
که بتواند زندگ
دی��ده ام .حتی ادمی را دیده ام که اخر عمر همه او را ترک کرده
بودن��د و در نهایت فقر و بدبختی در گوش��ه اتاق س��رایداری در
گمنامی مرد .وضعیت کش��ورهای نفت خیز تا حدی ش��بیه این
بچه پولدارهاس��ت که تا وقتی نفت دارند ،دیگران برای شان کار
می کنند .این کشورها سرمست از دالرهای نفتی ،تصور می کنند
پیشرفت کرده اند و وقتی هم فروش نفت کاهش می یابد ،متوجه
که صنعت در ان فضا توسعه و گسترش یابد.
این نظریه پرداز حوزه توسعه پایدار ،اظهارکرد :در شرایط
حاضر برای توسعه و پیش��رفت به زیرساخت های صنعتی
درس��ت نیاز داریم .این مهم می تواند از طریق درامدهایی
که از صنعت نفت به وجود می اید ،باش��د نه اینکه صنعتگر
ارز نفت��ی را ب��رای حل مش��کالت و مس��ائل روزانه مورد
استفاده قرار دهد.
او یاداور ش��د :تولیدکننده نباید هرجا به مش��کل تولید
برخورد ان را به منابع مالی نس��بت دهد و طلب نقدینگی
بیش��تر کند .مش��کالت بخش صنعت کشور بیشتر به این
موضوع برمی گردد ک��ه توانمندی ها و قابلیت های الزم در
کشور وجود ندارد.
این کارش��ناس حوزه صنعت با اش��اره ب��ه تجرب ه نروژ،
عن��وان کرد :ب��ا توجه به انچه گفته ش��د ض��رورت دارد
درامدهای خود را برای توسعه زیرساخت ها استفاده کنیم.
ساس��انی در پای��ان گف��ت :وج��ود ران��ت ،اخت�لاس،
سوءاس��تفاده از ح��وزه مدیریت��ی و ...س��بب ش��ده در
بخش صنعت کش��ور توس��عه پی��دا نکنی��م و درامدهای
نفت��ی برای توس��عه زیرس��اخت ها م��ورد اس��تفاده قرار
نگیرد.
سرمایه در گردش و نفت
امین دلیری ،مدرس دانش��گاه وکارشناس ارشد اقتصاد
هم در این زمینه معتقد اس��ت اقتصاد ایران به ش��دت به
درامدهای نفتی وابس��ته اس��ت و این مس��ئله ریش��ه در
ساختار اقتصاد کشور دارد.
وی در گفت وگ��و ب��ا
گفت :با وجود خط مش��ی
و اعالم سیاس��ت های اصالح س��اختاری اقتصاد از س��وی
دولت ها اما به دلیل وجود مش��کالت س��اختاری و افزایش
رو به تزای��د هزینه های جاری در بودجه س��االنه و بزرگ
درامد نفتی و صنعت خودرو
حباب ها می شوند و به جنب وجوش می افتند تا بتوانند
کاری کنن��د .در صنعت خودرو ای��ن موضوع به خوبی
قابل رصد اس��ت .کش��ور ما هر وقت نفت را در حجم
باال و نرخ مناس��ب فروخت ،واردات را زیاد کرد .البته
م��ا خوش مان نمی اید خود را وابس��ته ب��ه خارجی ها
نشان دهیم؛ بنابراین به نام تولید داخلی ،با مونتاژکاری
دل مان خوش ب��ود که داریم پیش��رفت می کنیم .هر
وق��ت هم نرخ نفت پایین ب��ود یا به هر دلیل��ی مانند تحریم ها،
حجم ف��روش نفت مان پایین امد ،به فک��ر تولید داخل واقعی و
در نهایت اگر خیلی به ما فش��ار بیاید ،ب��ه فکر صادرات افتادیم.
براساس مشاهدات شخصی خودم ،مهم ترین پیشرفت های ما در
صنعت خودرو مربوط به دوره هایی اس��ت که ارز نفتی نداشتیم.
یک زمان جنگ ب��ود (دهه ،)۶۰زمانی دیگر نرخ نفت در جهان
ب��ه پایین ترین خود رس��ید (ده��ه )70و زمانی ه��م در تحریم
بودیم (س��ال ۹۰و .)۹۱زمان جنگ از انچه داش��تیم بیشترین
بهره ب��رداری را کردیم تا جنگ را بردیم .در دهه 70یادم می اید
نرخ نفت ایران به بش��که ای حدود 10دالر رسید ،صنعت خودرو
روی توس��عه ش��بکه تامین تمرکز کرد و انچه ما امروز به عنوان
صنعت خودرو شاید (و البته به باور من باید) به ان افتخار کنیم
نتیجه س��رمایه گذاری های گسترده ان زمان اس��ت .نهایت این
س��رمایه گذاری ب��ه تولید خودرو و موتور مل��ی در اوایل دهه80
رس��ید .اما افزایش دالرهای نفت��ی و روی کار امدن دولت رفاه،
باعث ش��د همه چیز فراموش ش��ود تا جایی که سال های پایانی
دهه ،80به طور تقریبی بخش عمده ای از تولید قطعه س��ازان ما
از واردات تامی��ن می ش��د .در انتهای دهه ۸۰مس��ئوالن بر این
شدن اندازه دولت در سال های گذشته ،در عمل تمام این
تالش ها بی فایده بوده است.
او گفت :از س��الیان دور ،وابستگی اقتصاد ایران به نفت
در تمام ش��ئونات اقتصاد کش��ور نمودی اش��کار داشته و
همواره با افت وخیز اقتصاد ایران عجین شده است که این
اثر گ��ذاری هم در طرف تقاضا و هم عرضه قابل مش��اهده
است.
وی اف��زود :اثر گذاری طرف تقاضا به علت کاهش درامد
است که به ان اثر درامدی می گویند که بر اثر ان ،وضعیت
قشر بزرگی از طبقات متوسط و ضعیف جامعه از یک سو و
کاهش تقاضای کاال از سوی دیگر ،در نهایت منجر به یک
رکود مزمن در بازار می شود.
دلیری با اش��اره به اثرپذیری سمت عرضه گفت :کاهش
نقدینگی(سرمایه در گردش) واحدهای تولیدی از یک سو
و س��خت گیری های ارزی برای واردات کاالهای مورد نیاز
از س��وی دیگ��ر ،موجب کاهش تولی��د واحدهای تولیدی
می ش��ود .یعنی با وجود کاهش تقاضا ،کمبود کاال در بازار
احساس می شود چون بسیاری از واحدهای تولیدی کمتر
از ظرفیت اسمی خود تولید می کنند و به دلیل کمبود ارز،
محدودیت واردات نیز وجود دارد.
وی تصریح کرد :ای��ن عارضه(کاهش درامدهای نفتی)
بارها در اقتصاد ایران اتفاق افتاده و در دو س��ال گذشته با
توجه به اعمال تحریم های نفتی ،اثرات ان در صنعت ایران
بیش��تر قابل لمس ش��ده اس��ت .به این ترتیب باید اذعان
کرد وابس��تگی ایران به نفت از دیرباز وجود داشته و گروه
صنایع و معادن ،کش��اورزی ،نفت و خدمات به عنوان س��ه
گروه زیرمجموعه تولید ناخالص ملی به شدت به گروه نفت
وابس��ته بوده اند .ضمن اینکه کاه��ش درامد های نفتی در
سایر گروه ها تاثیر منفی داشته است.
او افزود :از این رو ،هر قدر وابس��تگی گروه های س��ه گانه
تولید ناخالص ملی به نفت بیش��تر باشد ،تاثیر نوسان های
نرخ نفت بر انها بیشتر خواهد بود.
دلی��ری با بیان اینکه گروه صنایع و معادن بین گروهای
سه گانه زیرمجموعه تولید ناخالص ملی بیشترین وابستگی
را به درامدهای نفتی دارند ،گفت :صنعت خودرو و صنایع
وابس��ته به این صنعت نیز وابس��تگی خود را همچنان به
درامدهای نفتی حفظ کرده اند .این وابس��تگی سبب شده
صنعت خودرو در ش��رایط تحریمی کنونی با وجود داشتن
تقاضا و صف خرید ،با کاهش ش��دید تولید خودرو روبه رو
ش��ود که ای��ن کاهش تولید در صنع��ت قطعه خودرو هم
مشهود است.
وی یاداور ش��د :صنعت خودرو در ۴۰س��ال گذش��ته
نتوانس��ته خود را از وابس��تگی فناوریکی خارجی برهاند.
پیوس��تن ش��ریکان خارج��ی خودروس��ازان ب��ه جم��ع
تحریم کنن��دگان و محدودیت ه��ای ارزی به دلیل کاهش
درامده��ای نفتی ،مش��کالت مضاعفی اس��ت که صنایع
خودرو درحال حاضر با ان روبه رو است.
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد :تا زمانی که تحول
بنیادی در صنعت خودرو رخ ندهد و این صنعت به دانش
فن��ی مرتبط به طراحی و پلتفرم خودرو احاطه کامل پیدا
نکن��د ،این مش��کالت همچن��ان در صنعت خ��ودرو باقی
خواهد ماند.
دلیری معتقد اس��ت با توجه به ظرفیت های ایجاد شده
در صنعت خودرو ،این صنعت می توان با کمک دانشگاه ها
و ش��رکت های دانش بنیان به اهداف مورد نظر دست پیدا
کند و از ش��دت وابس��تگی ان به درامدهای نفتی کاهش
یابد.
ب��اور بودند ک��ه صنعت خودرو قابلی��ت رقابت جهانی
را دارد و ورود کاال از چی��ن را کتم��ان می کردن��د اما
با تحریم ها مشخص ش��د این صنعت چقدر دوباره به
واردات متکی شده است .جالب اینجاست که بدانید در
دهه ۷۰قطعه س��ازانی داشتیم که بهترین رکوردهای
تاریخ��ی صادرات را ثبت کردن��د .در دوران برجام هم
ک��ه دوباره درام��د نفتی خوب ش��د و روابط در حال
برقراری بود ،خودروسازان قول های زیادی برای پیشرفت دادند و
دیدیم که ۲۸خودروس��از خصوصی چگونه پز خودروهای جدید
و س��رمایه گذاری برای داخلی سازی را دادند .ما ان موقع هر چه
گفتیم که این خودروها مبتنی بر اماده خوری است و هیچ کدام
از این خودروس��ازان خارجی حاضر نخواهند بود با قطعه س��ازان
ایرانی کار کنند ،کسی باور نکرد .در این میان فقط دو خودروساز
بزرگ که ما همیش��ه از انها بد می گوییم کارهایی برای توس��عه
قطعه س��ازی و داخلی س��ازی انجام دادند .البته فکر نکنید چون
واقعا دل ش��ان برای اقتصاد می س��وخت ای��ن کار را انجام دادند.
اص��وال مکانیس��م تعرفه ها در ای��ران به گونه ای اس��ت که تولید
خودرو با حداقل داخلی س��ازی بیشترین س��ود را به خودروساز
می رس��اند .دو خودروس��از بزرگ از انجا ک��ه در عمل تحت امر
دولت هستند ،به ناچار این حرکت ناقص را انجام دادند .بماند که
رس��انه ها با تمرکز بر همین کار ناقص اما ارزش��مند ،تا توانستند
علیه تولید داخل نوش��تند و گفتند .به ظاهر سنگ پرانی به قطار
در حال حرکت لذت بخش اس��ت!!! غاف��ل از اینکه اصل هزینه ها
مبتنی بر دالرهای نفتی و برای واردات به نام های گوناگون هزینه
می ش��ود .برای بررسی صحت این ادعا کافی است به درصد مورد
www.sanatnewspaper.com
فاطمه امیراحمدی
editor@smtnews.ir
حسین ساسانی
تولیدکننده
نباید هرجا به
مشکالت تولید
برخورد کرد
انها را به منابع
مالی نسبت
دهد چراکه
بیشتر مشکالت
صنعت کشور
به نداشتن
توانمندی
برمی گردد
امین دلیری
وابستگی
صنعت خودرو به
درامدهای نفتی
سبب شده در
شرایط تحریمی
کنونی این
صنعت با وجود
داشتن تقاضا
و صف خرید ،با
کاهش عرضه
روبه رو باشد
اس��تفاده از دالره��ای مصرفی صنعت خودرو در س��ال ۹۷برای
قطعه س��ازی و مقایس��ه ان برای واردات قطع��ات منفصله توجه
کنی��د .حال در اوج تحری��م و در نتیجه کاهش درامدهای نفتی
کشور هس��تیم .دعا نمی کنم که تحریم ها ادامه پیدا کند .اصوال
وضعیت فعلی خیلی به مردم فشار می اورد اما به نظر می رسد این
وضعیت می تواند مانند بی پولی ان بچه پولداری باشد که ناگهان
ثروتش را از دست می دهد .مدتی فشار باالست اما اگر ان شخص
بتوان��د خود را جمع وجور کرده و به توانمندی های واقعی درونی
خ��ود رجوع کند ،می تواند دوب��اره راه بالندگی خود را طی کند.
اگر ما هم طی یک برنامه ریزی منس��جم بتوانیم از این ش��رایط
بد ،فرصت س��ازی کنیم و خود را دوباره بیابیم ،می توانیم دوباره
حرکت های بزرگ و نتایج بزرگ تر خلق کنیم .طبیعی اس��ت که
در این دوران ،س��ختی فراوان خواهیم کشید و به همه و به ویژه
قشر اسیب پذیر فشار زیادی خواهد امد اما اگر سیاست گذاران و
مجریان درس��ت و متعهدانه عمل کنند ،این شرایط می تواند کل
کش��ور را به تحرک وا دارد و در عین حال یک تحول اساسی در
ساختار اقتصادی کشور ایجاد کند ،ساختاری مبتنی بر مالیات و
تولید واقعی ثروت .البته از هم اکنون نگران هستم پیش از اینکه
به بلوغ الزم در این زمینه برس��یم ،دوباره تحریم ها برداشته شود
ی��ا به هر نحوی درامد نفتی ما باال برود .هر چند ظاهر ان خوب
خواهد بود ،اما مش��کل این اس��ت که ملت ما درد را می کشد اما
پیش��رفت مان ناقص خواهد ماند .متاسفانه همین ۵۰سال به ما
نشان داده هر وقت درامد نفتی کشور باال رفته است ،رفاه طلبی
و مصرف گرایی که بالیی خانمان س��وز برای هر کشوری به شمار
می رود ،دوباره بر کشور حاکم شده است.
وزی��ر صنعت ،مع��دن و تجارت در نشس��ت
شورای توس��عه اقتصادی شهرس��تان خدابنده
گفت :ایج��اد عدالت صنعتی و توس��عه متوازن
صنعت��ی و معدنی نقاط گوناگون کش��ور هدف
ما است.
به گزارش شاتا ،رضا رحمانی افزود :راه اندازی
برخ��ی طرح ها ،زنجیره ای از تولید را در مناطق
گوناگون کشور ایجاد می کند که هم در توسعه
ان منطق��ه و هم در فراه��م اوردن فرصت های
شغلی جدید بسیار موثر است.
وی خاطرنش��ان ک��رد :ماموریت وی��ژه ای به
رئیس س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت استان
زنجان داده شده تا همس��و با برنامه های جامع
وزارت صنعت ،معدن و تجارت برای زدودن اثار
محرومیت در برخی شهرستان ها مطالعه دقیقی
روی منطقه و ظرفیت های صنعتی و معدنی ان
انجام دهد.
وزیر صنعت ،معدن و تجارت با اشاره به برنامه
تدوین ش��ده در وزارت صنعت ،معدن و تجارت
برای توس��عه استان های محروم کشور در حوزه
صنایع و معادن ،گفت :در صورت تحقق اهداف
ای��ن طرح و همراهی مس��ئوالن این اس��تان ها
می توانی��م نتای��ج خوبی را ش��اهد باش��یم که
اث��رات ان در زندگی مردم و جوانان این مناطق
ملموس شود.
رحمانی تاکید کرد :همه عوامل حوزه تولیدی
و صنعتی باید شرایط سخت امروز را درک کنند
و برای رون��ق تولید گام های محک��م و اثرگذار
بردارن��د .بحث تامی��ن نقدینگی و س��رمایه در
گ��ردش واحدها تبدیل به ی��ک دغدغه عمومی
در حوزه تولید کش��ور شده و نیازمند اصالح در
روند فعلی است.
او اعالم کرد :توس��عه مناطق محروم و توجه
به مزیت های صنعتی استان ها جزو اولویت های
وزارتخانه هس��تند و بر این اس��اس شناس��ایی
مزیت ها و تکمیل زنجیره تولید در دس��تور کار
اس��ت چراکه رهب��ر معظم انق�لاب بارها تاکید
کرده ان��د ک��ه رونق تولی��د ،راه حل مش��کالت
کش��ور اس��ت و رفع بی��کاری جوان��ان و ایجاد
فرصت های جدید ش��غلی باید امروز به دغدغه
نخس��ت تمامی مسئوالن در حوزه تولید تبدیل
شود.
بر این اساس تولید نباید تعطیل شود و تمام
نهادها باید روی موضوع تولید متمرکز ش��وند،
بنابراین باید این مهم به عنوان یک باور در کشور
نهادینه و پیگیری شود.
همچنین رحمانی با حضور در محل واحدهای
صنعتی فناوران کوشا ،پاک نوش و ایوان گستر ،از
نزدیک مسائل مرتبط به انها را مورد بررسی قرار
داده و دس��تورات مقتضی را صادر کرد .شرکت
فناوران کوشا در زمینه ریخته گری ،ایوان گستر
تولی��د ایزوگام و ش��رکت پاک ن��وش در حوزه
صنایع غذایی فعالیت می کنند.
بهره برداری از طرح توس��عه ش��رکت پوشاک
نان��و مهیار زنجان از دیگر دس��تاوردهای س��فر
وزیر صنعت ،معدن و تجارت به اس��تان زنجان
بود .این شرکت نخس��تین تولید کننده پوشاک
در ح��وزه انت��ی باکتریال در ایران اس��ت که با
اس��تفاده از فناوری نانوذرات نقره اقدام به تولید
جوراب های��ی با خاصیت ضدمیک��روب و ضدبو
کرده است.
همچنی��ن وزی��ر صنعت ،مع��دن و تجارت از
مجتمع کاغذ سازی راشا کاسپین ایرانیان و طرح
توسعه این واحد در شهرک صنعتی شماره یک
زنج��ان بازدید کرد .این ش��رکت با هدف تولید
کاغذ و مقوای تس��ت الین��ر و فلوتینگ از کاغذ
باطله فعالیت خود را اغاز کرده و در سال ۱۳۹۵
پروان��ه بهره برداری خود را در زمینه تولید انواع
کاغذ بس��ته بندی به ظرفی��ت ۲۲۰هزار تن در
س��ال از سازمان صنعت ،معدن و تجارت استان
زنجان دریافت کرده است.
اس��تفاده از سیس��تم اماده س��ازی و تزریق
انواع مواد ش��یمیایی اروپایی ۳ ،هدباکس مدرن
اروپای��ی و سیس��تم QCSبا توانای��ی کنترل
اتومات گرماژ و رطوبت و بس��یاری موارد دیگر
از امتی��ازات خ��ط تولی��د این کارخانه اس��ت.
درحال حاضر طرح توسعه راشا کاسپین ایرانیان
با هدف تولید انواع مقوا به ش��رح کوتد از گرماژ
۱۴۰به ب��اال و دوپلکس ب��ورد از ۲۰۰گرم در
حال اجراست که به زودی به بهره برداری خواهد
رسید.
گزارش ویژه
پیامد های منفی نفت زدگی اقتصاد برای صنایع داخلی
3
4
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
صنعت و خودرو
تجارت
خبر
اموزش عالی مهارت اموزی نمی کند
اجازه نمی دهیم
هیچ واحد تولیدی
تعطیل شود
گر وه صنعت
editor@smtnews.ir
یکی از موضوع های مطرح در حوزه دانش��گاه و همکاری
نزدی��ک ان ب��ا صنعت ،تح��ول در نظام اموزش��ی و ورود
دانشگاه به نسل چهارم است .در این راستا ایران و المان با
محوریت اجرای نسل چهارم نظام اموزشی (ماموریت گرا)
و مهارت افزای��ی وارد هم��کاری ش��ده و تفاهمنام��ه امضا
کردند .اما چرا تعداد زیادی از کس��انی که وارد دانش��گاه
می ش��وند دس��ت خالی برمی گردند؟ چرا درهای بازار کار
به روی نیروهای تحصیلکرده بس��ته است؟ ایا این مسئله
ب��ه ضع��ف فرهنگ کار در کش��ور بر می گ��ردد یا به دلیل
بی توجه��ی خانواده ها به موضوع مهارت اموزی اس��ت؟ ایا
ناشی از گسترش پدیده مدرک گرایی در کشور است؟ چه
عاملی باعث ش��ده فارغ التحصی�لان نتوانند نقش افرینی
مثبت و س��ازنده ای در بازار کار داش��ته باش��ند و هر چه
تالش می کنند به در بسته می خورند؟
نظام اموزشی و مهارت های کاربردی
رضا باجولوند
در رشته های
تحصیلی باید
بازنگری شود
به نحوی که اگر
فردی دانشگاه
رفت ،بداند
برای ۵تا ۶سال
اینده برای او
چه مشاغلی در
بازار کار
وجود دارد
حمید حاج اسماعیلی
اگر می خواهیم
فارغ التحصیالن
دانشگاهی
کارامدی در
بازار کار داشته
باشیم که تغییر و
تحول ایجاد کنند
باید اموزش
را کیفی کنیم
عنوان می ش��ود نظام اموزش��ی دانش��گاه های ایران نه
ب��ر مبنای نیاز اس��ت که مدرک گرایی خ��ود افات بزرگی
در ای��ن بخش ش��ده که ش��اهد تعداد زی��ادی از بیکاران
در حوزه فارغ التحصیالن دانش��گاهی هس��تیم .به گزارش
ایس��نا ،براب��ر امارها بی��ش از ۴۰درص��د جمعیت بیکار
کش��ور را فارغ التحصیالن دانشگاهی تش��کیل می دهند.
رض��ا باجولوند ،مع��اون پژوهش ،برنامه ریزی و س��نجش
مه��ارت س��ازمان ام��وزش فنی وحرفه ای با بی��ان اینکه
موض��وع مدرک گرایی هم��واره مورد بحث ب��وده و به هر
ش��کل مبتال به این موضوع هس��تیم ،اظهار کرد :جوانان
ما پس از فارغ التحصیلی انتظار کار دارند اما متاس��فانه در
نظام اموزش پرورش و اموزش عالی ،مهارت های کاربردی
کافی اموزش داده نمی شود و بیشتر بحث های نظری ارائه
می شود .مدرک گرایی و مهارت گرایی مکمل هم هستند.
او گف��ت :وقتی وارد مراکز اموزش فنی وحرفه ای ش��ده
و ب��ا کاراموزان صحبت می ش��ود س��ن اف��راد و ظاهر انها
نش��ان می دهد به طور عمده از یک فضای اموزش��ی دیگر
امده اند و می توانیم بگوییم ۴۰درصد کسانی که به مراکز
اموزش فنی وحرفه ای مراجعه می کنند ،بسته به نوع رشته،
دانش��جویان و فارغ التحصیالن دانشگاهی هستند که بازار
انها را جذب نکرده است.
وی ب��ا بی��ان اینکه افراد بدون توجه ب��ه نیاز بازار کار به
تحصیل می پردازند ،اظهارکرد :برای انکه بتوانیم مش��اغل
خود را اینده نگری کنیم ،نیازمند تش��کیل اطلس مشاغل
در کش��ور هستیم و هر نهادی می تواند در حیطه خود این
اطل��س را ایجاد کند .به این ترتیب دانش��گاه ها باید به این
سمت بروند و رشته های تحصیلی بازنگری شوند به نحوی
که اگر فرد به دانش��گاه رفت بداند برای ۵تا ۶س��ال اینده
چه مشاغلی در بازار کار وجود دارد.
وی با تاکید بر ضرورت فرهنگ س��ازی در حوزه صنعت،
گف��ت :در هم��ه دنیا ارتباط صنعت ب��ا اموزش های ان دو
طرفه است .اموزش عالی و اموزش فنی وحرفه ای با صنعت
در ارتباط بوده و پایه اصلی مهارت اموزی مشارکت صنایع
است.
معاون پژوهش ،برنامه ریزی و س��نجش مهارت سازمان
ام��وزش فنی وحرفه ای در بخش دیگری از س��خنان خود
افزود :براس��اس رهگیری انجام ش��ده اف��رادی که دارای
مهارت هس��تند ،اشتغال پذیری بیش��تری نسبت به افراد
فاقد مهارت دارند .اموزش های مهارتی هم باید براس��اس
تقاضای بازار کار باشد که برای تحقق این مهم نیاز به پیوند
صنعت و مراکز اموزش فنی وحرفه ای است .در کشورهای
دیگر اگر یک فناوری وارد چرخه صنعت می ش��ود در گام
نخس��ت اموزش کاربران ان در دستورکار قرار می گیرد و
مناسب ترین محیط ،مراکز اموزش فنی وحرفه ای است که
نخست انتقال فناوری به مربیان و سپس به گروه های هدف
اموزش داده خواهد شد؛ بنابراین مهارت اموختگان هم نیاز
به اموزش های ضمن کار به منظور بروزرسانی دارند.
وی درب��اره برخ��ی کارخانه ه��ا مثل ایران خ��ودرو که
عکس :مهدی کاوه ای
رئیس ق��وه قضاییه گفت :منابع انس��انی
و ذخایر م��ادی در کنار ع��زم و اراده ملی،
زمینه هایی برای کار و تالش و ایجاد اشتغال
و رونق تولید است و هرگز اجازه نمی دهیم
کارخانه و واحد تولیدی با زیاده خواهی افراد
تعطیل شود.
به گ��زارش ایرن��ا ،ایت اهلل س��یدابراهیم
رئیس��ی با اش��اره به دیدار خود از کارخانه
ماشین س��ازی تبریز ،گفت :پس از برخورد
قوه قضاییه با فس��اد در این شرکت ،دیدن
وضعیت و فعالیت کارگران امیدبخش است
اما باید تالش بر این باش��د که این واحد با
همه ظرفیت کار کند.
وی ب��ا بیان اینکه فس��اد چوبی در چرخ
تولی��د اس��ت ،اظهار ک��رد :اگ��ر این چوب
برداش��ته ش��ود تولی��د رون��ق می یابد .وی
با اش��اره به نشس��ت خود ب��ا کارافرینان و
صنعتگران استان اذربایجان شرقی و مسائل
و موانع مطرح ش��ده در مسیر تولید ،گفت:
این موانع در جای خود بررسی خواهد شد.
خان هایی که موجب کندی تولید می ش��ود
باید مشخص شده و موانع برداشته شود.
وی خاطرنش��ان ک��رد :نیازمند انس��جام
جدی هس��تیم و دانش��گاه و اس��تادان باید
ب��ا امید قطع��ی حرکت کنن��د و بدانند که
گره های این کش��ور به دست توانای جوانان
و نخبگان گشوده می شود و ما نیز به عنوان
نهاد قضایی در کنار انها هستیم.
ایت اهلل رئیس��ی از تصویب ۶۰۰میلیارد
ری��ال از بودجه قوه قضاییه و اس��تانی برای
رف��ع مش��کالت قضایی اس��تان خب��ر داد
و گف��ت :بای��د تالش ب��ر ان باش��د که در
اس��تان کار تولیدکنندگان با مشکل روبه رو
نش��ود و وقتی به سازمانی مراجعه می کند،
مش��کالتش حل شود .وی با اشاره به اینکه
انچه امروز بیش��تر از ه��ر چیزی به ان نیاز
داریم ،رونق تولید اس��ت ،خاطرنشان کرد:
این موض��وع ج��زو تاکیدات رهب��ر معظم
انقالب اس��ت و باید دغدغه عمومی باش��د.
ایت اهلل رئیس��ی با بیان اینکه تالش بر این
اس��ت مش��کالت حل ش��ود و پرونده های
قضایی کاهش یابد ،گفت :بعضی موضوع ها
در استان مانند االینده ها و محیط زیست در
نشست ش��ورای قضایی استان مطرح شد و
قرار ش��ده تا همه این پرونده ها و دغدغه ها
در اولویت رسیدگی قرار گیرند.
گفتنی اس��ت ،با اعم��ال تحریم ها نهضت
داخلی س��ازی در کشور ش��کل گرفته است
و مدیران دولتی ب��ا همراهی صنعتگران به
دنبال رفع نیاز های صنایع داخلی هس��تند.
اراده ملی در راس��تای رونق تولید و توسعه
واحد ه��ای صنعتی ب��وده و نیازمندی ها در
میز ه��ای مختل��ف تخصصی تعریف ش��ده
است.
editor@smtnews.ir
اگر قرار است نیروی تربیت شده دانشگاهی که در رشته فنی مهندسی
تحصیل کرده ،وارد بازار کار شود ،باید برای این بازار ظرفیت سازی کنیم.
وقتی ب��ازار از ظرفیت چندانی برخوردار نیس��ت ،فرد برای اس��تخدام
محدودیت دارد و ماش��ین االت و ابزار صنعتی به ش��دت گران اس��ت و با
س��رمایه های مردم جور در نمی اید .فرد کجا و چگونه می خواهد مشغول
کار شود؟
دانش��کده علمی کاربردی برای ام��وزش نیرو دارند و تاثیر
تربی��ت نیروهای ماه��ر در این مراکز ،گف��ت :مراکز جوار
کارخانه ها و صنایع را از گذش��ته داش��تیم و فردی که در
یک کارخانه کار می کند ،می تواند در راس��تای خط تولید،
از اموزش های ضمن خدمت بهره ببرد اما همین که فرد در
مراک��ز جوار اموزش می بیند و ارتقای مدرک پیدا می کند
دیگ��ر به خط تولید نمی رود چون به دنبال افزایش مدرک،
توقعش باال رفت��ه؛ بنابراین معتقدم باید طرح طبقه بندی
مش��اغل و ارزش گذاری به مدارک افراد را در دس��تورکار
قرار دهیم.
ب��ه گفت��ه باجولون��د ،انسجام بخش��ی بی��ن اموزش ها
می توان��د مدارک را از ش��کل امروزی خ��ارج کند و وقتی
دان��ش ،مهارت و نگرش در کنار هم قرار گیرند ،افراد ماهر
بیکار نمی مانند؛ بنابراین اگر دانش��گاه ها و س��ایر نهادهای
اجرای��ی متولی اموزش با هم متحد ش��وند ،نتیجه بهتری
حاصل خواهد شد.
تحقیق و توسعه یا مقاله نویسی
در ادامه حمید حاج اس��ماعیلی ،کارش��ناس روابط کار
ب��ا بیان اینکه نظام اموزش عالی باید اصالح و رش��ته های
دانش��گاهی به شکل کارشناسی ش��ده تری در دانشگاه ها
گزینش ش��وند ،افزود :ما باید نخس��ت چاره کار را در بازار
کار جست وجو کنیم و ببینیم پس از ۳دهه و با وجود انکه
برنامه های بلندمدت زیادی را در کشور تدوین کردیم و ۶
برنامه پنج ساله بزرگ را به تصویب رساندیم ،چرا نتوانستیم
در کشور ظرفیت سازی کنیم؟
این کارش��ناس اقتصاد ادام��ه داد :همه دولت ها مکلف
شدند براساس قانون و انچه خود شعار می دهند کار را باید
به مردم واگذار کنند تا بخش خصوصی وارد شود اما بخش
خصوص��ی چطور می تواند وارد ش��ود؟ دول��ت برای اینکه
بخش خصوصی در اقتصاد رش��د کند چکار کرده اس��ت؟
بنابراین اگر بخواهیم تقصیر را بین نیروی کار ،کارفرمایان،
مردم ،بازار کار و فعاالن اجتماعی و دولت سهم بندی کنیم،
س��هم همه اینها قابل مقایس��ه با سهم دولت نیست چون
معتقدم در دولت کسی برای ظرفیت سازی تالش نمی کند.
حاج اس��ماعیلی ب��ا بیان اینک��ه سیاس��ت های دولتی
نمی تواند منجر به توسعه بازار کار شود ،اظهار کرد :دولت ها
چیزی را که هیچ گاه نمی خواهند از دس��ت بدهند قدرت
است؛ بنابراین نتوانستیم ظرفیت سازی کنیم.
این کارش��ناس اقتصاد با بیان اینکه کش��ور ما به لحاظ
س��رمایه یکی از ضعیف ترین کش��ورها در جهان به ش��مار
می رود ،گفت :منظور از ضعف س��رمایه ،سرمایه های منابع
طبیعی کشور نیست ،بلکه سرمایه های مادی که متعلق به
مالکیت های ش��خصی و خصوصی است اما برای انکه این
سرمایه را به دست اوریم دو راه داریم یا مردمی که در کشور
هستند در داخل سرمایه گذاری کنند یا باید این سرمایه ها
را از بیرون جذب کنیم اما در هر دو بخش مشکل داریم.
این کارش��ناس روابط کار ادامه داد :کش��ورهای اروپای
غربی و امریکا ،در اموزش عالی دنبال این نیستند که مانند
ما روی تعد زیادی س��رمایه گذاری یا به جمع تیزهوش��ان
اضافه کنند؛ انها افراد خاصی را از همان پایه در مدرسه ها
رصد می کنند که نخبه ولی انگشت شمارند با این حال هر
کدام ش��ان به هر س��ازمانی در امریکا بروند ان را متحول
می کنن��د چ��ون یک نف��ر در دانش و فناوری مولد اس��ت
و دیگ��ران ب��ه او کمک می کنند و ب��رای انکه مجموعه را
پرورش دهند کار را تقسیم می کنند .در کشور ما نیز نگاه
و رویکرد به اموزش عالی و مدرس��ه ها باید تغییر کند .وی
با بیان اینکه درحال حاضر بازار کار از ظرفیت الزم برخوردار
نیس��ت ،گفت :صنعت در کشور به طور کامل دست دولت
اس��ت و اگر قرار اس��ت نیروی تربیت ش��ده دانشگاهی را
که رش��ته فنی مهندس��ی خوانده وارد بازار کار کنیم باید
برای این بازار ظرفیت سازی کنیم اما وقتی بازار از ظرفیت
چندانی برخوردار نیس��ت ،فرد برای استخدام محدودیت
دارد و تهی��ه ماش��ین االت و ابزار صنعتی به ش��دت گران
اس��ت و با س��رمایه های مردم جور در نمی اید فرد کجا و
چگونه می خواهد مشغول کار شود؟ این کارشناس اقتصاد
ب��ه پایین بودن رتبه کس��ب وکار ایران در جهان اش��اره و
خاطرنش��ان ک��رد :با وجود انکه تالش زی��ادی کردیم که
رتبه فضای کس��ب وکار ما در عرصه بین المللی بهبود پیدا
کن��د اما این اتفاق نیفتاده و نتوانس��تیم کش��ور را در این
ح��وزه ارتقا دهیم؛ بنابراین نبای��د همه تقصیر را به گردن
دانش��گاه ها بیندازیم بلکه باید یکی یکی این مش��کالت را
پیدا کنیم چون مش��کالت کش��ور وابسته به نظام عرضه و
تقاضا اس��ت .حاج اسماعیلی در بخش دیگری از اظهارات
خود علت نامحس��وس بودن کاهش نرخ بیکاری در کشور
را م��ورد ارزیابی قرار داد و گفت :معتقدم مراکز امارگیری
ما به ش��کل تخصصی کار نمی کنند .به طور معمول به در
خانه ه��ا مراجعه می کنند و ب��ا روش های اماری در اختیار
خود افراد دارای درامد را شاغل می نامند و از حوزه بیکاری
خارج می کنند اما س��وال نمی کنند که کارشان چیست و
منبع درامدش��ان از کجاس��ت؟ و اگر درامد دارند چرا در
سازمان تامین اجتماعی بیمه نیستند؟ وی ادامه داد :شاید
اگر کارافرین س��ازمانی شکل بگیرد بهتر بتواند مشکالت
ما را حل کند .کارافرین س��ازمانی می تواند وارد اداره ها و
سازمان های دولتی شود انجا را چابک و تحول ایجاد کند و
برون سپاری و واگذاری امور را به مدیران باالدستی گوشزد
کند .به گفته حاج اسماعیلی بیش از ۹۵درصد کسانی که
به س��مت کارافرینی می روند ،شکست می خورند و کمتر
از ۳ت��ا ۴درص��د انها کارافرین می ش��وند و این ماهیت و
ذات کارافرینی اس��ت و فقط ویژه کش��ور ما نیس��ت .این
کارشناس روابط کار درعین حال بر لزوم افزودن واحدهای
کارافرین��ی ب��ه دروس دانش��گاهی تاکی��د ک��رد و گفت:
کارافرینی یک رویکرد بسیار برجسته و قابل توجه در بازار
کار است که باید به ان توجه داشته باشیم اما معتقدم باید
در تمام درس های دانشگاهی واحدهای کارافرینی داشته
باشیم تا افراد فقط به استخدام فکر نکنند ،بلکه به این فکر
کنند که چگونه می توانند کس��ب وکار جدیدی راه اندازی
کنند .وی ادامه داد :تحصیالت دانشگاهی جایگاه خودش
را دارد و ما نمی توانیم منکر ان شویم اما باید ببینیم چطور
می توانیم ان را کارامد کنیم .س��هم تحقیقات و توسعه در
کش��ور ما از تولید ناخالص داخلی بس��یار پایین است .در
برخی صنایع مانند خودروسازی کمتر از یک درصد است.
حاج اسماعیلی افزود :تحقیقات و توسعه دانشگاه به منزله
مقاله نویس��ی نیست .وقتی تحقیق و توس��عه در دانشگاه
ش��کل می گیرد ،پروژه قبول می کند و این پروژه می تواند
زایش دانشگاه باشد یا از بیرون با تقاضا بیاید؛ بنابراین اگر
می خواهیم فارغ التحصیالن دانش��گاهی کارامدی در بازار
کار داشته باشیم که تغییر و تحول ایجاد کنند باید دانش را
کیفی کنیم .دانش زمانی کیفی می شود که واحد تحقیقات
و توسعه در دانشگاه ها برجسته باشد.
تحویل خودروهای ثبت نامی سال ۹۷به مشتریان
قائم مق��ام مدیرعامل س��ایپا در امور فروش گفت:
براس��اس اعالم قبلی ،تمام مش��تریانی که در سال
۹۷اق��دام ب��ه تکمیل وجه ک��رده و پذیرش انها در
ص��ف فاکتور ق��رار گرفته ب��ود ،خودروه��ای خود
را دریاف��ت کرده ان��د .به گزارش س��ایپانیوز ،مجید
باقری در تش��ریح وضعیت تحویل خودرو مشتریان
س��ایپا اظهار کرد :تعدادی از مش��تریان در سال ۹۷
ثبت نام کرده اند اما با وجود صدور دعوتنامه به دالیل
گوناگ��ون در مهلت مقرر نس��بت ب��ه تکمیل وجه و
پرداخ��ت باقی نرخ خودرو خ��ود اقدامی نکرده اند.
بدیهی اس��ت در این ب��اره پس از ص��دور دعوتنامه
جدید ،در صورت تمایل به تکمیل وجه ،خودروهای
این دسته از مشتریان نیز با قید اولویت در فهرست
برنام��ه تحویل قرار خواه��د گرفت.باقری ادامه داد:
مش��تریانی نیز از س��ال قبل وجود دارند که به دلیل
تحریم های ظالمانه ،خودرو انها قابل تولید و تحویل
نیست(مانند ساندرو ،برلیانس و )...که پیشنهادهایی
به این گروه از مشتریان ارائه شده است و در صورت
تمای��ل و اقدام مش��تریان به تبدیل و تعیین تکلیف
خودرو ثبت نام ش��ده ،خودرو تبدیلی انها به سرعت
در فهرس��ت تحویل قرار خواهد گرفت .باقری افزود:
درباره مشتریان طرح اتوخدمت نیز طرحی ارائه شده
که در ص��ورت تعیین تکلیف وضعیت تعهد ،خودرو
انها در فهرست فاکتور و تحویل قرار خواهد گرفت.
قائم مقام مدیرعامل س��ایپا در امور فروش ادامه داد:
ن گذشته در حالی
گروه مدیریتی جدید س��ایپا بهم
س��کان هدایت این گروه خودروس��ازی را به دس��ت
گرفت که حدود ۵۴۰هزار خودرو تعهد وجود داشت
که خوشبختانه با تالش و همت شبانه روزی مدیران
متعهد ،کارگران سختکوش ،زنجیره تامین و شبکه
نمایندگی های سایپا در سراسر کشور تاکنون تعداد
زیادی از این تعهدات معوق ،تحویل مش��تریان شده
و این روند با سرعت بیشتری استمرار دارد.
شنبه
فوالد مبارکه ،نمونه
ازمایشی همکاری با
شرکت های دانش بنیان
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
سایه طالی سیاه
بر اقتصاد
5
mine@smtnews.ir
بودجه نفتی ،پاشنه اشیل اقتصاد ایران
صنایع معدنی جایگزین مناسبی برای نفت
از معدن ارزش افزوده ایجاد کنیم
درباره جایگزینی صنعت
فوالد با نفت ،س��یدرضا
شهرستانی ،عضو انجمن
تولیدکنن��دگان ف��والد
ای��ران در گفت وگ��و با
اظهار کرد :یکی
از مشکالت اقتصاد نفتی
در کش��ور این اس��ت که نفت را به صورت خام
صادر می کنیم ،درحالی که می توانیم به وس��یله
نفت ،ایجاد نیروگاه کرده و ان را تبدیل به انرژی
کنیم .اگ��ر نفت به صنعت پایین دس��ت تبدیل
ش��ود با یک تی��ر چند هدف را می توان نش��انه
گرف��ت؛ اینکه نف��ت خام صادر نکرده و س��بب
اشتغالزایی بس��یاری در این زنجیره می شویم و
همچنی��ن خل��ق زنجیره ارزش افزوده برگش��ت
س��رمایه بس��یاری ب��ه هم��راه خواهد داش��ت.
شهرس��تانی در ادامه خاطرنش��ان کرد :صنایع
معدنی به نوبه خود می تواند جایگزین مناس��بی
برای خام فروش��ی نفت به شمار رود .البته زمانی
این صنایع به ویژه فوالد می تواند جایگزینی برای
نف��ت باش��د که م��ا بتوانی��م از معادن کش��ور
ارزش اف��زوده ایج��اد کنیم .در ای��ن صورت هم
س��بب اش��تغالزایی در کشور ش��ده و هم اینکه
برگشت مالی به نسبت خوبی خواهد داشت .وی
در ادامه توضی��ح داد :به ازای هر ۳۵۰لیتر نفت
که به انرژی تبدیل شود ،می توانیم یک تن فوالد
چش�م انداز خوش بینان�ه ص�ادرات
فوالد
اقتصاد و بودجه کشور
وابس��ته به نفت است و
ای��ن موضوع یک��ی از
نق��اط ضع��ف و
اس��یب پذیری اقتصاد
کش��ور به شمار می رود.
ای��ن مطل��ب را مجید
رضاپور ،کارشناس فوالد در گفت وگو با
عن��وان و اظه��ار کرد :ب��ا توجه ب��ه اتفاق های
س��ال های گذش��ته و موض��وع تحریم ه��ا و
اس��یب پذیری اقتصاد کش��ور از ناحیه اقتصاد
تک محصول��ی نفت ،تا حدودی سیاس��ت ها به
این س��مت متمایل ش��د ه که از اقتصاد نفتی
عکس :مهدی کاوه ای
س�ارا اصغ�ری :بزرگ ترین مش��کل اقتصاد
کشور تک محصولی بودن و وابستگی باالی ان به
نفت است؛ موضوعی که می تواند به سادگی این
اقتصاد را شکننده کرده و به عنوان پاشنه اشیل
در تیررس اس��یب قرار دهد .البته مدتی اس��ت
که به دلیل همین اسیب پذیری در سیاست های
کالن کش��ور بر اقتصاد غیرنفتی تاکید بسیاری
ش��ده و ب��ر بخش ه��ای ظرفی��ت دار به عن��وان
جایگزی��ن اقتصاد نفتی توجه و تاکید بیش��تری
ش��ده اس��ت .یکی از حوزه هایی ک��ه به عنوان
جایگزین اقتصاد نفتی بر ان تاکید ش��ده ،بخش
معدن و صنایع معدنی است که اگر بخواهیم به
این سمت برویم به یقین نیازمند سرمایه گذاری
بیش��تری در این بخ��ش هس��تیم .البته بخش
معدن زمانی می تواند به ارزاوری باالیی دس��ت
پیدا کند که از خام فروشی فاصله گرفته و هرچه
بیشتر در مس��یر ایجاد ارزش افزوده گام بردارد.
براس��اس امارهای اعالم ش��ده بخ��ش معدن و
صنایع معدنی ،با داشتن سهم ۵تا ۶درصدی در
جی دی پی یا تولید ناخالص داخلی کشور ،دارای
س��هم ارزشی باالیی اس��ت و ۲۲درصد صادرات
در ح��وزه مع��دن و صنایع معدن��ی رقم خورده
اس��ت .در این میان صنعت فوالد یکی از صنایع
معدنی اس��ت که س��هم قابل توجهی از گردش
مالی ،اشتغالزایی و صادرات را به خود اختصاص
داده اس��ت .در تج��ارت بین الملل��ی از ۲ه��زار
میلیارد دالر مبادله تجاری انجام ش��ده در حوزه
معدن و صنایع معدنی در س��ال ۲۰۱۶میالدی
(۱۳۹خورش��یدی)۴۳ ،درصد در ح��وزه فوالد
انجام ش��ده است؛ رقمی که نشان دهنده جایگاه
مهم ف��والد در صنایع معدن��ی و تولید ناخالص
داخلی کش��ورهای جهان اس��ت .ب��ه پیروی از
جهان ،در ایران نیز صنعت فوالد جایگاه ویژه ای
دارد .همان گونه که اگاه هس��تید ،صنعت فوالد
کش��ور تولید ۵۵میلیون تن ف��والد را برای افق
۱۴۰۴هدف گذاری ک��رده ،اما تحقق این هدف
نیازمند س��رمایه گذاری و ایجاد زیرساخت های
الزم اس��ت .ف��والد در تولی��د ناخال��ص داخلی
کشورها س��هم چشمگیری داش��ته و نقش این
صنعت به عنوان زمینه س��از رشد ،غیرقابل انکار
است.
تولید کنیم .این ۳۵۰لیتر ۲بشکه نفت است که
اگ��ر نرخ نفت را ۶۰دالر درنظ��ر بگیریم ،حدود
۱۲۰دالر خواهد شد و از سوی دیگر برای تولید
ف��والد در ازای ه��ر تن ف��والد به ۲تن س��نگ
دانه بندی شده نیاز است که حدود ۸۰دالر قیمت
دارد ،بنابراین با ۱۲۰دالر مصرف انرژی ،نرخ ان
حدود ۲۰۰دالر تمام می ش��ود .به عبارت دیگر
اگ��ر م��واد خام مانن��د نفت و س��نگ اهن را به
صورت خام فروشی صادر کنیم ،برگشت ان برای
کش��ور ۲۰۰دالر خواهد بود .ام��ا اگر این میزان
انرژی و س��نگ اهن را تبدیل ب��ه ورق فوالدی
کنیم و هزینه ه��ای جانبی ان را ۲۰۰دالر برای
هر تن درنظ��ر بگیریم۳۵۰ ،دالر هزینه خواهیم
کرد اما برگش��ت ان ۵۵۰دالر خواهد بود؛ یعنی
۲۰۰دالر ب��ه ازای ه��ر تن ارزش اف��زوده ایجاد
می کنیم .البته موضوع مهم تر این اس��ت که اگر
همان نفت و س��نگ را تبدیل ب��ه ارزش افزوده
کنی��م ،می توانیم س��بب ایجاد اش��تغالزایی در
کشور شویم.
بپرهیزیم .از این رو مهم ترین جایگزین در وهله
نخست مالیات اس��ت که بخشی از درامدهای
دولت به سمت مالیات رفته است .درحال حاضر
نیز اگر به پرداخ��ت مالیات واحدهای فوالدی
نگاهی داشته باشید ،به سهم قابل توجه انها پی
خواهید ب��رد؛ چراکه این واحده��ا هم مالیات
ارزش افزوده و هم مالیات عملکرد پایان سال را
به خوبی پرداخت کرده اند و این خوش حسابی
مالیاتی توانسته بخش��ی از درامدهای مالیاتی
کشور را پوشش دهد.
رضاپ��ور در ادامه خاطرنش��ان ک��رد :صنایع
معدنی به ویژه صنایع فلزی شامل مس ،فوالد،
س��رب و روی و ...ت��ا صنایع پایین دس��ت انها
در کش��ور به خوبی رش��د کرده ان��د و در این
میان صنعت فوالد رش��د بیشتری کرده است،
بنابرای��ن این صنع��ت تا مراحل پایین دس��ت
خ��ود یعنی قطعه س��ازی و حتی کابل س��ازی
و لول��ه و پروفی��ل در کش��ور به خوبی رش��د
کرده ان��د که اگر عملکرد این بخش ها را درنظر
بگیری��د ،درخواهی��د یاف��ت که ای��ن زنجیره
توانس��ته بخش��ی از بودجه کش��ور را پوشش
دهد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد :در افق ۱۴۰۴
تولی��د ۵۵میلیون تن فوالد برنامه ریزی ش��ده
ک��ه هم اکن��ون ۱۸ت��ا ۱۹میلیون ت��ن تولید
انج��ام می ش��ود .از ای��ن رو اگر به ای��ن میزان
تولید برس��یم ،ب��ه یقین درامده��ای مالیاتی
و صادرات��ی نیز به همین نس��بت افزایش پیدا
می کن��د؛ چراک��ه میزان مصرف ف��والد داخل
به ۵۰میلیون تن نمی رس��د که در این صورت
باید کمتر از نیمی از ان صادر ش��ود .بنابراین
افزایش درامدهای مالیات��ی و افزایش تولید و
صادرات می تواند جایگزین مناسبی برای نفت
باشد.
رضا شهرستانی :صنایع معدنی می تواند جایگزین مناسبی
برای خام فروش��ی نفت به شمار رود .البته زمانی این صنایع
به ویژه فوالد می تواند جایگزینی برای نفت باشد که بتوانیم
از معادن کشور ارزش افزوده ایجاد کنیم
این کارش��ناس فوالد در ادام��ه تاکید کرد:
البت��ه جایگزینی صنایع معدن��ی با نفت زمانی
روی خواهد داد که زیرس��اخت های مناس��بی
در ای��ن زمینه ایجاد ش��ود و در این راس��تا به
نظام مالیاتی و اصالح س��اختارهای بانکی نیاز
داریم .البت��ه در دید کالن ،نظ��ام تصمیم گیر
کش��ور باید این جایگزینی را حتمی بپندارد و
در این راس��تا برنامه ریزی های بلندمدتی انجام
دهد.
رضاپ��ور در ادامه خاطرنش��ان ک��رد :صنایع
معدنی فقط فوالد نیس��ت ،بلکه ش��امل سایر
صنای��ع نیز می ش��ود .تمام صنای��ع می توانند
بخش��ی از درامده��ای نفت��ی را پوش��ش
دهند ،به این ش��رط ک��ه اراده ای ب��ر این امر
وج��ود داش��ته باش��د و نظ��ام ،عزم��ی جدی
در ای��ن زمین��ه داش��ته باش��د؛ چراک��ه اگر
درامدهای میلی��ارد دالری برای صنعت فوالد
هدفمن��د انج��ام ش��ود ،قابل حص��ول خواهد
بود.
وی ب��ا اش��اره به اینک��ه صادرات ف��والد در
درامدهای ارزی قابل توجه اس��ت ،عنوان کرد:
تحریم کردن فوالد به سادگی نفت امکان پذیر
نیس��ت ،زیرا بس��یاری از کش��ورهای همسایه
ک��ه مصرف کنن��ده عمده ف��والد هس��تند ،از
تحریم ه��ای امریکا پی��روی نمی کنند؛ چراکه
نف��ت م��ا را کش��ورهای همس��ایه نمی خرند
و بیش��تر ای��ن کش��ورها نفت خی��ر هس��تند.
مس��یر تردد کش��ورهای همس��ایه ما زیر نظر
امری��کا نیس��ت ک��ه بخواه��د ب��ر ان نظارت
داش��ته باش��د ،بنابرای��ن این کش��ورها مقصد
مناس��بی برای صادرات صنایع معدنی به شمار
می ایند.
6
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
معدن
تجارت
editor@smtnews.ir
در گفت وگو با کارشناسان بررسی کرد
یادداشت
تداوم
صادرات
در گرو نگاه
حمایتگر دولت
احمد خوروش
مدیرعامل فوالد کویر
نحسی منابع دامن گیر اقتصاد
محمدحس��ین بصی��ری،
اس��تاد دانش��کده فنی و
مهندسی دانشگاه تربیت
م��درس ،گفت وگو در این
باره را با عبارت «نحس��ی
مناب��ع Resource
»Curseش��روع ک��رد و
توضی��ح داد :نحس��ی مناب��ع به این معناس��ت که
کش��ورهای دارن��ده مواد خام از جمل��ه دارندگان و
بهره برداران نفت ،محکوم به برخوردار نبودن از رشد
اقتصادی مطلوب هس��تند .در این کشورها دولت ها
به این منابع دسترس��ی اس��ان دارند؛ بنابراین برای
درامدزایی ان طور که باید توس��عه س��ایر صنایع را
پیگی��ری نمی کنن��د .وی ادام��ه داد :همچنی��ن
دولت ه��ای نفتی دغدغه کمتری برای تامین درامد
از مالیات دارند .این دولت ها با صدور منابع طبیعی
از جمل��ه نف��ت ،ارز موردنیاز را ایج��اد و نقدینگی
حاصل از ان را به اقتصاد کشور تزریق می کنند .در
ادامه این رویه نقدینگی رش��د می کند و تورم اتفاق
می افت��د .در همین ح��ال در دولت هایی که مالیات
برای انها منبع درامد به شمار می اید ،دولت با اخذ
عکس :مهدی کاوه ای
ف��والد یک��ی از محصوالت��ی اس��ت ک��ه
صادرات ان می تواند به اقتصاد کشور کمک
کند .این درحالی است که با وجود تحریم ها
موانع��ی برای صادرات در زمینه انتقال پول
کشور ایجاد شده است که باید در این راستا
چاره اندیشی کرد.
البت��ه یکی از موضوع هایی که به ش��دت
ص��ادرات را متاث��ر از خ��ود ک��رده ،وض��ع
قوانی��ن اس��ت؛ قوانینی که به ج��ای اینکه
انگی��زه الزم و کاف��ی برای ص��ادرات ایجاد
کند ،بیش��تر دس��ت وپای صادرکنندگان را
می بندد.
ب��رای نمون��ه مدت��ی صادرات ف��والد را
مشروط به تامین واحدهای پایین دست در
ای��ن زنجیره کردند که زمینه س��از صادرات
کمتر ش��د .این در حالی اس��ت که قوانین
کشور را باید به گونه ای وضع کرد که زمینه
بیشترین میزان صادرات را فراهم کند.
البته در زنجیره ف��والد باید به این نکته
توجه کرد که صادرات را به سمت صادرات
با ارزش افزوده بیشتر سوق داد.
از ای��ن رو باید مش��وق های صادراتی را به
سمت محصوالت دارای ارزش افزوده بیشتر
هدایت کرد.
در نگاه کلی اگر دولت قصد تداوم در امر
صادرات را داشته باشد ،باید در وضع قوانین
و مش��وق های صادراتی به صورت عملی از
ص��ادرات حمایت کند؛ چراک��ه برای نمونه
نمی ش��ود دولت صندوق توس��عه صادرات
ایج��اد کند ،ام��ا در عم��ل صادرکنندگان
از حمای��ت الزم در ای��ن زمین��ه برخوردار
نباشند.
بنابراین صادرات در صنایع پایین دس��ت
فوالد نیازمند حمایت واقعی دولت است.
ثمن رحیمی راد :وابستگی و تکیه به یک منبع
در تامین نیازها از هر جنس��ی که باش��د عقالنی و
راهگشا نیست؛ چه برسد به اقتصاد کشور که اهمیت
و برجس��تگی منحص��ر به خ��ود را دارد .با این حال
انس��ان ،مس��تعد وابستگی اس��ت .در نتیجه همین
اس��تعداد است که شماری از کش��ورهای جهان از
عراق تا ایران و از ونزوئال تا نیجریه با کشف گنجینه
ب��زرگ نفت ان را طالی س��یاه ن��ام نهادند و درامد
حاصل را صرف هزینه های کشور کردند .با این حال
تنها شمار کمی از کشورهایی که ذخایر بزرگ نفتی
دارند به لطف این اکتشاف به اقتصادی شکوفا دست
یافته اند؛ پدیده ای که اقتصاددانان نام «نفرین نفت»
را به ان داده اند.
در گفت وگو با ۲کارشناس
به این مقوله می پردازد که طالی سیاه چگونه بالی
اقتصاد شد.
سایه طالی سیاه بر اقتصاد
بصیری :تکیه اقتصاد کش��ور بر یک یا چند منبع طبیعی محدود
باعث می ش��ود منابع مالی کش��ور در اختیار دولت ها قرار گیرد و
دولت به قدری قدرت پیدا کند که اتکایی به ملت نداشته باشد
مالیات ،از نقدینگی در دس��ت م��ردم می کاهد و با
ص��رف ان نقدینگ��ی در ایجاد اش��تغال و مصارف
مش��ابه ،ان را برای توس��عه کشور استفاده می کند.
چنی��ن رویه ای به ایجاد توازن در نقدینگی کش��ور
منج��ر می ش��ود .نقطه مخال��ف این روی��ه ،ایجاد
نقدینگ��ی ب��اال در میان مردم اس��ت که ب��ه تورم
می انجام��د و تورم ،افت بزرگ توس��عه اقتصادی و
مادر بدبختی هاست .بصیری ادامه داد :مسئله دیگر
ان است که تکیه اقتصاد کشور بر یک یا چند منبع
طبیعی محدود باعث می ش��ود منابع مالی کشور در
اختی��ار دولت ها ق��رار گیرد و دولت به قدری قدرت
پیدا کند که اتکایی به ملت نداش��ته باشد .این نبود
اتکا ،از تمایل دولت برای توس��عه اقتصادی کشورها
می کاه��د .همچنین درامده��ای حاصل از فروش
نفت چون به وس��یله نظام منظم وارداتی به اقتصاد
کشور ورود پیدا نکرده ،به نبود شفافیت و بروز فساد
فوالد مبارکه ،نمونه ازمایشی همکاری با شرکت های دانش بنیان
معاون وزیر صنعت ،معدن و تجارت در بازدید
از خطوط ف��والد مبارکه ،حرک��ت این مجموعه
را در هم��کاری با ش��رکت های دانش بنیان برای
بومی سازی در کشور عالی ارزیابی کرد.
به گ��زارش چیالن ،خ��داداد غریب پور ،معاون
وزی��ر صنعت ،معدن و تجارت پ��س از بازدید از
خط��وط فوالدمبارکه گفت :ش��رکت ها و معادن
س��نگ اهن در کش��ور ملزم به تامین مواد اولیه
فوالدسازان بزرگ کشور شدند.
وی تاکید کرد :رشد تولید محصوالت فوالدی و
افزایش صادرات در سال رونق تولید از مهم ترین
دس��تاوردهای صنعت��ی فوالدمبارکه به ش��مار
می رود.
وی تصری��ح ک��رد :حرک��ت مجموع��ه عظیم
فوالدمبارکه در راس��تای همکاری با شرکت های
دانش بنیان در بومی س��ازی در کش��ور به عنوان
نمونه ازمایشی زبانزد است.
در ادام��ه ای��ن بازدی��د ،غریب پ��ور در جم��ع
مدیرعام��ل و مدی��ران عامل ش��رکت های گروه
فوالدمبارکه اظهار کرد :س��ازمان ایمیدرو ،سود
س��هام فوالدمبارک��ه را برای اج��رای طرح های
توسعه این شرکت ذخیره خواهد کرد.
وی با بی��ان اینک��ه فوالدمبارک��ه در افزایش
تولید و کاهش انرژی در تراز جهانی می درخشد،
تصری��ح ک��رد :ب��ه برنامه ه��ای اینده ش��رکت
فوالدمبارک��ه ،افتخ��ار و از فوالدمبارک��ه با نگاه
بلندمدت سوداوری حمایت می کنیم.
غریب پور ادامه داد :ایمیدرو زمینه س��از توسعه
منابع معدنی اس��ت تا جایی که رشد تولید فوالد
کشور در ۸ماه ابتدای سال میالدی به ۶.۵درصد
رس��یده اس��ت .رویکرد اصلی ایمیدرو در صنایع
مادر ،توسعه ای اس��ت .ظرفیت های توسعه ،باید
در بنگاه های بزرگ ایجاد ش��ود تا بیشترین سود
به کش��ور بازگردد .معاون وزیر صنعت ،معدن و
تجارت با اش��اره به اینکه ایمیدرو با ایجاد روابط
س��ازنده بین بنگاه های اقتص��ادی ،به دنبال حل
مشکالت بنگاه های بزرگ صنعتی و معدنی است،
گفت :بومی سازی و توجه به توان داخلی از دیگر
اهداف ایمیدرو در توانمندسازی کشور در زمینه
ساخت تجهیزات است.
حمیدرضا عظیمی��ان ،مدیرعامل فوالدمبارکه
نیز با اشاره به افزایش میزان تولید در سال رونق
تولید در این کارخانه اف��زود :برای خودکفایی و
بی نیازی کش��ور از واردات محصوالت فوالدی و
اجرای ش��یوه نامه ها و رهنموده��ای رهبر معظم
انقالب ،برنامه ها و طرح های افزایش تولید در این
کارخانه با تمام توان اجرا می شود.
به همت شرکت ملی صنایع مس ایران
موکب پذیرایی از زائران پیاده امام رضا(ع) برپا شد
حی��در ضیغم��ی ،مش��اور مدیرعام��ل و مدیر
گروه روابط عمومی ش��رکت م��س از راه اندازی
موک��ب پذیرای��ی از زائ��ران پیاده ام��ام رضا(ع)
در مس��یر منته��ی ب��ه مش��هد مق��دس خب��ر
داد.
به گزارش مس پرس ،ضیغمی با اعالم این خبر
و ب��ا تاکید ب��ر اینکه مح��ور برنامه های فرهنگی
ش��رکت م��س ،حضور پررن��گ و تاثیرگ��ذار در
ایین ه��ا و رویدادهای مذهبی و فرهنگی کش��ور
است اظهار کرد :تجربه حضور موثر شرکت مس
در برپایی موکب اربعین حسینی در نجف و کربال،
مدیریت ارشد شرکت مس ،جناب سعدمحمدی
را بر ان داش��ت تا دس��تور برپایی موکب شرکت
م��س در اس��تان خراس��ان رض��وی را ص��ادر
کند.
مشاور مدیرعامل شرکت مس با اشاره به روند
روبه رشد شرکت ملی صنایع مس ایران در حوزه
تولی��د و فروش و تحقق بخش��ی به منویات رهبر
معظ��م انقالب در ح��وزه «رونق تولی��د» تاکید
کرد :مس��ئولیت اجتماعی ش��رکت مس محدود
ب��ه مناطق تولیدی نیس��ت و ش��رکت مس نگاه
کالن نگ��ر به فرهن��گ و ارزش ه��ای مذهبی در
جامعه دارد.
وی ب��ا بی��ان اینکه ب��ر مبنای همی��ن نگاه و
رویکرد ،موکب ش��رکت مس در استان خراسان
رض��وی برپا ش��د ،اف��زود :این موک��ب به همت
ش��رکت ملی صنای��ع م��س و مجتمع های مس
سرچش��مه ،س��ونگون و ش��هربابک با همکاری
بی��ش از ۱۵نف��ر از پرس��نل برپ��ا ش��ده تا در
ای��ن ایام از زائ��ران پیاده امام رض��ا(ع) پذیرایی
کند.
مشاور مدیرعامل شرکت مس ادامه داد :موکب
ش��رکت مس همزمان با سوگواری رحلت پیامبر
اک��رم(ص) ،ش��هادت امام حس��ن مجتبی(ع) و
ام��ام رض��ا(ع) با توزی��ع روزانه صبحان��ه ،غذای
گرم ،میان وع��ده و اقالم فرهنگی ،پذیرای زائران
پی��اده امام رضا(ع) در مس��یر منتهی به مش��هد
مقدس اس��ت .ضیغمی اظهار ک��رد :امیدوارم با
برنامه ریزی های انجام شده ،میزبان و خدمت گزار
شایسته زائران امام رضا(ع) باشیم.
و سوءاس��تفاده می انجام��د .معض��ل دیگر ،توجه
کشورهای اس��تعمارگر به منابع نفتی کشورهای
دارای ذخایر اس��ت .اس��تعمارگران در تالش برای
ایج��اد بحران در کش��ورهای نفت خیز به دنبال به
غارت بردن ذخایر انها هستند .این استاد دانشگاه
افزود :همچنین درامدزایی اس��ان از منبعی مانند
نف��ت به کندی رش��د فناوری ها می انجامد .وقتی
چنی��ن درامدی وجود نداش��ته باش��د ،نخبگان
جامعه برای رشد فناوری ها به کار گرفته می شوند
ت��ا فناوری ها و محص��والت برامده از انها به ایجاد
درام��د برای کش��ور بینجامد .نمون��ه این اتفاق،
توس��عه صنعت گردش��گری در ترکی��ه یا صنعت
ساخت ش��کالت در کشوری مانند سوئیس است،
در حال��ی ک��ه نفت زدگی انگیزه رش��د فناوری را
کاهش می دهد.
بصی��ری در ادام��ه تصری��ح ک��رد :همچنین در
کشورهای متکی به نفت ،بخش خصوصی در موضع
ضع��ف ق��رار دارد و ناچار اس��ت در چارچوب های
دولت��ی کار کن��د؛ در نتیجه برخ��ی چالش ها به
راحتی مانع رشد بخش خصوصی کشور می شود و
بخش خصوصی نمی تواند در تصمیم های سیاسی
س��ران کشور تاثیرگذار باشد بلکه تنها باید خود را
با تصمیم های بخش های دولتی هماهنگ و همراه
کند حتی اگر سد راه ادامه کار و درامدزایی باشد؛
در نتیجه منافع ش��رکت های بزرگ و خصوصی ما
با منافع شرکت های کشورهای توسعه یافته در هم
تنیده نیست و شرکت های ما در زنجیره بین المللی
عرضه دخیل نیستند.
به دلیل تنیده نش��دن منافع کش��ورها به یکدیگر
به س��ختی می ت��وان توس��عه مطل��وب و اقتصاد
مقاومت��ی داش��ت .ب��رای نمون��ه چ��ون درامد
ش��رکت مایکروسافت و سایر ش��رکت های بزرگ
با هندوس��تان بهم پیوس��ته ش��ده ،دولت امریکا
به راحتی نمی تواند فکر تحریم ان کش��ور را در سر
بپروراند.
وی در پایان گفت :نفت زدگی بر کشورهایی مانند
عربس��تان ،قطر و امارات هم سایه انداخته اما این
کش��ورها در تالش برای کمرنگ کردن این اتفاق
هس��تند و این کار را با توس��عه صنایع دیگر انجام
می دهن��د که البته توس��عه یافتگی انها در جایگاه
همتای��ان نفت��ی ،تهدی��دی برای صنایع مش��ابه
فعال در کش��ور ما به شمار می رود .صنایعی مانند
الومینیوم و سیمان از این دسته هستند.
غلبه زیانبار
پش��نگ،
اردش��یر
رواب��ط
کارش��ناس
بین الملل نیز در این باره
ب��ه
توضی��ح داد:
کش��ورهایی مانند ایران
که به درامد تک محصولی
متکی هس��تند و به یک
منبع استراتژیک وابستگی زیاد دارند ،به محصولی
تکی��ه کرده اند که با صرف زحمت کم می تواند به
تولید ،صادرات و درامدزایی منجر شود.
این اتفاق اقتصاد کشور را به اقتصادی تک محصولی
و البته تنبل تبدیل می کند .این ویژگی کشورهای
در حال توس��عه اس��ت و در کنار انها کشورهایی
مانن��د نروژ و امری��کا با وجود برخورداری از ذخایر
چشمگیر نفت این رویه را نقض می کنند.
وی ادام��ه داد :چنی��ن رویه ای ع�لاوه بر اقتصاد،
بر ابعاد سیاسی-اس��تراتژیک کش��ورها نیز تاثیر
می گ��ذارد .حت��ی برخی تحلیل ه��ای اقتصادی،
عنصر نفت را در وقوع انقالب اس�لامی ایران موثر
می دانند.
ب��ه این ترتیب ،کاهش بهای نفت و کاهش درامد
کش��ور به افزایش نارضایتی های��ی انجامید که به
وقوع انقالب دامن زد .پش��نگ افزود :کش��ورهای
عضو اوپک متاثر از این تنبلی هس��تند اما ش��دت
این قضیه در همه انها یکس��ان نیست؛ برای نمونه
عربستان سعودی در ۳دهه گذشته ،سیاست های
ج��دی را در اقتص��اد ب��ه کار گرفت��ه و در صنایع
پتروش��یمی و غذایی ،رش��د چش��مگیری داشته
است.
ام��ارات نی��ز که از ق َِبل درامدهای نفتی به رش��د
اقتصادی رسیده ،توانسته صنعت گردشگری خود
را به طور چشمگیری رشد دهد.
در واقع این کش��ورها به این نتیجه رس��یده اند که
وابس��تگی اقتصاد کشور به یک محصول می تواند
ان را در روابط بین المللی و حتی جریانات داخلی
اس��یب پذیر کند .ایران نیز از منابعی چون صنعت
گردشگری و همچنین ترانزیت کاال می تواند منابع
درامد خوبی داش��ته باش��د اما غافل ماندن از این
فرصت ها امکان بهره برداری را برای رقیبانی چون
ترکیه فراهم کرده است.
این کارش��ناس در پایان اشاره کرد :نفت زدگی به
طور مس��تقیم و غیرمستقیم به مهاجرت نخبگان
دامن می زند و به رانت ،فس��اد ،جایگزینی روابط با
ضوابط و سایر مس��ائل این چنینی می انجامد .در
کل ،روح طالی سیاه اگر بر اقتصاد مملکتی غالب
شود ،اثار ان زیانبار است.
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
سایه سنگین تنظیم
بازار داخل
روی صادرات
تحقق صادرات
12میلیون تن فوالد
تا پایان سال
انجمن صادرکنندگان
استان اصفهان
تاسیس شد
7
www.Tejaratdaily.com
برای کاهش وابستگی به نفت باید مسیر صادرات غیرنفتی هموار شود
هشدار نفتی به اقتصاد ایران
انچه باید در دایره اقتصاد مقاومتی رعایت شود ،افزایش
ت��اب اوری اقتصاد در برابر تکانه ها و ش��وک های خارجی
اس��ت که متاس��فانه یا خوشبختانه بیش��ترین اسیب در
برابر این ش��وک های خارج��ی را بخش نفت و درامدهای
نفتی می بین��د؛ بنابراین تنها رویک��ردی که می تواند این
اس��یب را جبران کند ،توس��عه صادرات غیرنفتی اس��ت.
متاس��فانه ،از ان جهت که درامدهای اصلی اقتصاد ایران
فقط از این مس��یر بوده و هس��ت و خوش��بختانه ،از این
باب ک��ه توفیق اجباری خواهد ش��د برای رش��د اقتصاد
از طری��ق غیرنفتی های��ی ک��ه در زم��ره تحریم ه��ا قرار
نگرفته اند.
راه��کار اس��تفاده از ص��ادرات غیرنفت��ی ب��رای نجات
اقتصاد را با اینکه همه می دانند و س��عی بر اجرای اصول
ان دارن��د اما گویی در حد ش��عار و س��خن باقی مانده و
ص��ادرات غیرنفتی هنوز به یک باور اصلی تبدیل نش��ده
چراکه سال هاست از تاکید موکد و تکرار مکررات اهمیت
ص��ادرات از ن��وع غیرنفتی می گذرد و هم��ه می دانیم که
بس��یاری از کش��ورهای مطرح جهان که روزی همگام با
ما بودند ،حاال فرس��نگ ها از ما جلوتر هستند و با همین
صادرات توانس��تند جهش خوب��ی را در اقتصاد خود ثبت
کنند.
به هر حال با ادامه محدودیت های صادرات نفت ش��اهد
استمرار رکود تورمی خواهیم بود و این در حالی است که
دولت امس��ال با کسری بودجه باالیی روبه رو خواهد شد و
به گفته کارشناسان برای تامین کسری ها باید یا از افزایش
درامدهای مالیاتی بهره بگیرد یا توزیع اوراق مش��ارکت و
قرضه را ادامه دهد.
در همین ب��اره ،علی محم��د ش��ریعتی مقدم ،رئی��س
کمیس��یون کش��اورزی و صنای��ع غذایی ات��اق بازرگانی
ایران چن��دی پیش در یک برنامه تلویزیون��ی با انتقاد از
اینکه در س��ال های گذشته نوس��ان های زیادی در بخش
صادرات داش��ته ایم ،اعالم کرد :در ۱۰۰س��ال گذش��ته
هی��چ گاه برنامه ریزی برای توس��عه صادرات نداش��ته ایم
و برهمی��ن اس��اس از دولت و تصمیم گی��ران می خواهیم
ص��ادرات را در اولوی��ت ق��رار دهن��د ت��ا از ای��ن فرصت
اس��تفاده و اقتص��اد منهای نفت را هدف گ��ذاری و عملی
کنیم.
فرصت بازارهای همسایه
تمرکز بر کشورهای همس��ایه و اطراف ایران ،اگرچه از
اصول مهم و همیش��گی بوده اما امس��ال تاکید بیشتری
ب��ر ان ش��ده و برنامه ه��ای جدی��د و متنوعی ب��رای ان
اندیشیده شده که از این ظرفیت بزرگ به خوبی بهره مند
شویم.
در همی��ن ب��اره ،اف��روز بهرامی،
رئیس هیات مدی��ره و مدیرعامل
صندوق ضمان��ت صادرات ایران با
بیان اینک��ه تاجران ایرانی تاکنون
نتوانس��ته اند به خوبی از بازارهای
همسایه استفاده کنند ،اظهارکرد:
ام��ار تج��ارت خارجی س��ال ۹۷
می گوید از حدود ۴۴میلیارد و ۳۰۹میلیون دالر صادراتی
انجام ش��ده ،حدود ۲۴میلیارد و ۱۳۲میلیون دالر به ۱۵
کش��ور همس��ایه بوده و ای��ن یعنی بی��ش از ۵۴درصد
صادرات کشورمان به مقصد این کشورها بوده است.
وی ادامه داد :از س��وی دیگر ،امار واردات در این س��ال
نش��ان می دهد از مجموع ۴۲میلیارد و ۶۱۲میلیون دالر
کل واردات کشور ۱۱ ،میلیارد و ۵۴۱میلیون دالر کاال از
مبدا کشورهای همسایه وارد خاک ایران شده و این بدان
معناس��ت که ۲۷درصد واردات ایران در س��ال گذشته از
کش��ورهای همسایه انجام شده اس��ت .در این میان انچه
حائز اهمیت اس��ت ،این اس��ت که اگرچه بررس��ی روند
تجارت ایران با ۱۵کش��ور همسایه نشانگر روند صعودی
صادرات کش��ورمان در ۱۰سال گذشته به جز سال ۱۳۹۲
اس��ت ،اما واردات ۱۵کشور همس��ایه از ایران حدود ۲۴
میلیارد دالر اس��ت که مقایسه این عدد با کل واردات این
کش��ورها ( ۱۲۰۰میلیارد دالر) ،نشان می دهد سهم ایران
در واردات غیرنفتی ۱۵کش��ور همسایه نسبت به واردات
انها از جهان فقط ۲درصد است.
به گفته بهرامی ،این در حالی اس��ت که توسعه صادرات
به کش��ورهای همس��ایه و اطراف ایران ب��ا ظرفیت باالی
جمعیتی و مش��ترکات سیاس��ی و فرهنگ��ی را می توان
یکی از راهکار های توس��عه ص��ادرات غیرنفتی و به دنبال
ان توس��عه اقتصاد کش��ور و کاهش اثار زیانبار تحریم در
شرایط کنونی دانست.
رئی��س هی��ات مدی��ره و مدیرعامل صن��دوق ضمانت
ص��ادرات ایران تاکید ک��رد :هرچند امری��کا تالش دارد،
اقتصاد ایران را ناب��ود کند اما می توان با هماهنگی ارکان
سیاس��ت گذار در حوزه تجارت و فعاالن اقتصادی و اتخاذ
اس��تراتژی های مناسب و سیاس��ت های کارامد صادراتی،
نسبت به توسعه صادرات کاال و خدمات در شرایط تحریم
اقدام کرد.
وی گفت :ضمن اینکه باید با ایجاد س��اختاری منسجم
ب��رای عب��ور از اقتص��اد نفت��ی و خام فروش��ی ،افزای��ش
ارزش اف��زوده از طری��ق تکمی��ل زنجی��ره ارزش صنایع،
افزایش تولید داخلی کاالها ،فرصت های اقتصادی ویژه ای
فراهم کرد که در بلندمدت به س��ود اقتصاد و ملت ایران
باشد.
افزایش صادرات غیرنفتی را راهبرد توس�عه
اقتصاد ببینیم
از سوی دیگر ،فرصت نرخ ارز است
که برای صادرات فراهم ش��ده اما
انطور که باید از ان استفاده نشد.
در همین زمینه محس��ن احتشام،
رئی��س ات��اق بازرگان��ی بیرجند
معتق��د اس��ت افزای��ش ن��رخ ارز
بهترین فرصت برای صادرات است
چراکه نرخ ارز بهترین نرخ برای توسعه صادرات غیرنفتی
اس��ت و باید از این شرایط بهترین بهره را برد و از اقتصاد
نفتی رها شد.
باید با ایجاد ساختاری منسجم برای عبور از اقتصاد نفتی و خام فروشی،
فرصت های اقتصادی ویژه ای فراهم کرد که در بلندمدت به سود اقتصاد
و ملت ایران باشد
او ادام��ه داد :ب��ا توجه به اینکه محصوالت کش��اورزی
می تواند جایگاه مهمی در صادرات غیرنفتی کشور داشته
باشد ،در نیمه دوم امسال باید شاهد بهترین امارها باشیم.
به هر ح��ال راهی جز افزایش ص��ادرات غیرنفتی نداریم
و به عنوان راهبرد مهم توس��عه اقتصادی باید توسعه این
بخش را دنبال کنیم.
احتش��ام با تاکی��د براینکه تولیدصادرات مح��ور باید از
اص��ول مهم اقتصاد این روزها باش��د ،تصریح کرد :جهش
صادراتی را نه در ۶ماه دوم بلکه «باید» به طور مرتب شاهد
باش��یم به نحوی که در ۵سال اینده به دست کم دوبرابر
انچه امارهای صادراتی کنونی می گویند ،برسیم.
اوراسیا را دریابیم
محمد حس��ین روش��نک ،رئیس
اتحادیه صادرکنندگان خراس��ان
رضوی ب��ا تاکید بر اینکه در چند
سال گذش��ته موضوع هایی باعث
ش��د مس��ائل تجاری و ص��ادرات
غیرنفتی در حاش��یه قرار بگیرد و
نتوانیم س��هم غیرنفتی ه��ا را در
اقتص��اد افزای��ش دهی��م و از وابس��تگی ب��ه نف��ت
بکاهی��م ،افزود :به عنوان نمونه ،ادغ��ام وزارت بازرگانی با
وزارت صنای��ع و مع��ادن یکی از ای��ن موضوع ها بود که
تج��ارت و ص��ادرات غیرنفتی را از داش��تن متولی خاص
بازگذاشت.
وی ادام��ه داد :در ش��رایط کنونی اس��تفاده از فرصت
اوراسیا که از هفته گذشته به اجرا درامده را نباید نادیده
بگیری��م .او اف��زود :همکاری با اوراس��یا در قالب تجارت
ترجیحی یک موفقیت و ایجاد جو روانی برای مش��تریان
خارجی ما به ش��مار م��ی رود ،چراکه خوش��بختانه با این
اتفاق ،دیگر تنها نیس��تیم و توانسته ایم در یک مجموعه
اقتصادی به توافق برس��یم و همکاری داش��ته باش��یم .با
بهره گی��ری از این فرص��ت می توان به توس��عه صادرات
غیرنفتی دامن زد و ارزاوری باالیی داشت.
روش��نک تاکید ک��رد :مش��کل اصلی م��ا در صادرات
به ویژه به کش��ورهای اوراس��یا موضوع حمل ونقل اس��ت
به عنوان نمونه ،واگن ب��رای حمل کاال نداریم اما راه اهن
جمه��وری اس�لامی و وزارت راه و شهرس��ازی ب��ه فکر
نیستند.
اصالحاتی برای کاهش وابستگی به نفت
یادداشت
فریال مس�توفی ،رئیس کمیسیون پول و س�رمایه اتاق بازرگانی
تهران :با وجود اعمال سیاس��ت های متفاوت ،وابس��تگی اقتصاد کش��ور
به نفت همچنان پابرجاس��ت .رش��د اقتصادی کش��ور هم با وجود کاهش
س��هم نفت به شدت متاثر از بخش نفتی اس��ت .با توجه به تحریم ،کسری
بودجه اجتناب ناپذیر است و این موضوع رشد کل اقتصاد را تحت تاثیر قرار
می دهد .در این شرایط ،صادرات بخش غیرنفتی یکی از مهم ترین عواملی
اس��ت که می تواند اقتصاد کش��ور را نجات دهد؛ بنابرای��ن ،تهیه ،تدوین و
اجرای اصولی و هدفمند برنامه اقتصادی با حمایت از بخش خصوصی باید
به عنوان یکی از مهم ترین اهداف دولت در نظر گرفته ش��ود .در این زمان
بخش خصوصی بی��ش از هر زمان دیگر می تواند ب��ا دریافت حمایت های
دولت در رشد اقتصاد کشور نقش افرینی کند .اما چگونه و چه حمایت های
مورد نظر بخش خصوصی است؟
مرور روند کاری بنگاه های اقتصادی به خوبی نشان می دهد ،دولت ان طور
که باید از تولید حمایت نکرده و تزریق س��رمایه و پرداخت تس��هیالت به
مثابه داروی موقتی برای بعضی صنایع عمل کرده است .به عنوان
نمون��ه ،حمایت از برخ��ی صنایع با وجود تجرب��ه چندباره ان و
تخصیص ارز به انها نتیجه بخش نبوده و نباید دوباره این مسیر
را پیمود .این صنایع در طول س��ال های گذش��ته بارها نقدینگی
دریافت کردند ،اما نه تنها در عملکرد انها بهبودی به وجود نیامده
بلکه از انجام تعهدات ش��ان نیز ناتوان بودند .مشکل انها نه لزوما
تحریم ،بلکه سیاس��ت های غلط داخلی بوده که باید اصالح ان را
دنبال کرد؛ اما کدام سیاست ها؟
یک��ی از اصلی ترین عوامل رش��د صادرات غیرنفتی ،ش��رایط بازگش��ت
ارز حاصل از صادرات به کش��ور است .هرچند سیاس��ت های به کار گرفته
ش��ده ازس��وی بانک مرکزی در زمینه تسهیل بازگش��ت ارزهای صادراتی
موث��ر عمل کرد اما موض��وع مهم ،تضمین ادامه دار بودن روند بازگش��ت
ارزهای صادرات غیرنفتی اس��ت .فقط استمرار این روند است که می تواند
از بروز دوباره نوس��ان های عجیب و غریب و اش��وب زدگی بازار جلوگیری
کن��د .این انتظ��ار وجود دارد ک��ه بانک مرک��زی در حل وفصل
م��راودات بین المللی بانکی با بخش خصوصی بیش از همیش��ه
همکاری کند .صدور بخشنامه هایی که مانع صادرات است ،تعدد
بخشنامه های و تصمیم های ناگهانی که در تدوین ان هیچ نظری
از مخاطب اصلی ان یعنی بخش خصوصی دریافت نش��ده ،افت
اثرگذاری صادرات غیرنفتی بر رشد اقتصادی کشور است .عالوه
بر این ،نبودن زیرساخت های مناسب در زمینه حمل ونقل ،هزینه
باالیی برای انتقال کاالهای صادراتی به بخش تولید تحمیل می کند.
اگاه نب��ودن صادرکنندگان و واردکنندگان از تجارت بین الملل ،از دیگر
مصائبی اس��ت که رش��د صادرات غیرنفتی را کند می کن��د که امیدواریم
با اهتم��ام اتاق ه��ای بازرگانی به برگ��زاری کارگاه های اموزش��ی ،زمینه
توانمندی مدیران بازرگانی فراهم ش��ود .از س��وی دیگر ،امارهای شفافی
از ارزهای صادراتی ارائه نمی ش��ود و نهاد ه��ای نظارتی باید در این زمینه
جوابگو باشند.
براس��اس قانون ،اگر صادرکننده ای تعهد ارزی خود را رفع نکند ،از ثبت
دوباره سفارش کاال محروم می شود .تمدید نشدن کارت بازرگانی و ممکن
نبودن استفاده از تسهیالت بانکی و در نهایت برخورد قضایی ،برای چنین
صادرکننده ای پیش بینی ش��ده اس��ت .اما نکته مهم ،اجرای قانون به طور
یکس��ان برای همه و بدون تبعیض اس��ت .واقعی ش��دن نرخ ارز ،واردات
بدون انتقال ارز با ش��فافیت بیش��تر مقررات و تعبیه مکانیسم های نظارتی
در این زمینه از دیگر اقداماتی اس��ت که باید برای رشد صادرات غیرنفتی
دنبال کرد.
نمی توان انتظار داش��ت در ثبات نسبی امروز ،همه این اقدام ها یک شبه
انجام شود .بخش عمده ای از بودجه کشور وابسته به نفت است اما به دلیل
تحریم ،بخشی از درامدهای نفتی در اختیار ما نیست .در این شرایط ،تنها
مدیریت درس��ت اقتصاد کشور است که می تواند عبور از این مسیر را برای
دولت و بخش خصوصی اسان کند ،دو بخشی که باید با حمایت از هم به
بهبود وضعیت اقتصاد کشور کمک کنند.
8
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
تجارت
تجارت
روی خط خبر
سهمیه ارد نانوایان
متخلف قطع می شود
رئی��س ات��اق اصن��اف ته��ران از توزی��ع
ی ب��رای نانوایی های
نرخنامه ه��ای س��بز و اب
دولت��ی و ازادپ��ز خب��ر داد و با بی��ان اینکه
نرخ نان ه��ای ازادپز نیز تعیین ش��ده ،گفت:
س��همیه ارد نانوایان متخلف قطع می ش��ود.
قاس��م نوده فراهان��ی در گفت وگ��و ب��ا مهر از
توزیع نرخنامه های نان در نانوایی های دولتی
و ازادپ��ز خبر داد و افزود :ب��ا هماهنگی های
انجام ش��ده از س��وی ات��اق اصناف ته��ران با
اتحادیه ه��ای نانوایی ،نرخنامه نان براس��اس
مصوبات وزارت صنعت ،معدن و تجارت تهیه
ش��ده و در دو رنگ سبز و ابی در نانوایی هایی
دولتی و یارانه ای نصب خواهد شد.
رئیس اتاق اصناف تهران از توزیع نرخنامه ها
در تمام نانوایی ها خبر داد و افزود :از یکش��نبه
هفته پیش رو( ۱۲ابان )۹۸هر نانوایی که این
نرخنامه را نصب نکرده باش��د ،جریمه خواهد
ش��د .وی تصریح کرد :اگ��ر واحدهای نانوایی،
نرخنام��ه را در معرض دید عم��وم مردم قرار
ندهند ،اخطار دریافت خواهند کرد و در ادامه،
چنانچه بازرس��ان به نانوایی ها مراجعه کرده و
نرخنامه جلوی دید مردم قرار نداش��ته باشد،
به قطع سهمیه ارد نانوایی منجر خواهد شد.
به گفته نوده فراهانی ،قیمت های مصوب ستاد
تنظیم ب��ازار برای نان های یاران��ه ای و ازادپز
مشخص و البته اولویت پخت در نانوایی ها هم
با نان های ساده است.
وی اظهار کرد :مردم باید تخلفات مرتبط را
به ش��ماره تلفن ۱۲۴یا اپلیکیشن اعالم نرخ
کاال و خدم��ات ک��ه از س��وی وزارت صنعت،
معدن و تجارت طراحی شده ،اطالع دهند.
براس��اس این گ��زارش ،تمام��ی واحدهای
صنفی دارای مجوز مکل��ف به اجرای جداول
فوق الذکر با رعایت نکات زیر هستند:
-۱نانوایان مکلف هس��تند نان را با اولویت
ساده عرضه کنند.
-۲ارائه نان با کیفیت مطلوب
-۳رعایت کام��ل وزن چانه خمیر با رعایت
حداکث��ر (۲درص��د )- +از وزن مصوب الزامی
است.
-۴حداکثر نرخ کنجد برای نان س��نگک و
بربری ،یک رو ۵۰۰۰ریال تعیین می شود.
-۵ارائ��ه نان با افزودنی ه��ای مجاز بیش از
حد معمول یا وزن بیش��تر بنا به درخواس��ت
مشتری مجاز است.
-۶در ص��ورت رعایت نکردن هر یک از این
موارد براساس قانون رسیدگی خواهد شد.
-۷مالک وزن نان سنگک ،نان گرم است.
-۸سفارش نان های رژیمی و خشک خارج
از شمول وزن هستند.
تلفن رسیدگی به شکایات :بازرسی سازمان
صنعت ،معدن و تجارت اس��تان تهران به طور
ش��بانه روزی ۱۲۴و تلفن بازرس��ی اتحادیه:
۷۷۵۰۳۳۱۳است.
دعوت از شرکت های
دانش بنیان برای
پیشگیری و مقابله با قاچاق
سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کاال
و ارز از برگ��زاری گردهمایی ارائه فناوری های
نوین در پیشگیری و مبارزه با قاچاق کاال و ارز
در روزهای ۲۰ ،۱۹و ۲۱ابان خبر داد.
حمیدرض��ا دهقانی نی��ا ب��ه ایرن��ا گفت :با
توجه به تاکید رئیس جمهوری ،وزیر کش��ور و
رئیس س��تاد مبارزه با قاچ��اق کاال و ارز برای
فعال و تکمیل ش��دن س��امانه الکترونیکی و
هوشمند در سال ،۹۸امسال برای نخستین بار
گردهمای��ی ارائه فناوری ه��ای نوین در حوزه
پیش��گیری و مبارزه با قاچاق کاال و ارز برگزار
می ش��ود .وی تصریح کرد :این گردهمایی در
محل صندوق نواوری و شکوفایی و با همکاری
ستاد مبارزه با قاچاق کاال و ارز و در ۱۳محور
برگزار می شود .سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه
با قاچ��اق کاال و ارز ادامه داد :این گردهمایی
با هدف اس��تفاده از دان��ش و نواوری در مدل
بهینه پیش��گیری و مقابله با قاچاق کاال و ارز
بوده و حفاظت فیزیکی ،کش��ف و شناسایی،
انبارداری هوش��مند ،بازرسی در سطح عرضه،
پایش مرزها ،هوشمندسازی نظارت بر ترانزیت
و لجس��تیک ،بهینه س��ازی ،امحا و بازیابی و
شفاف س��ازی و رهگی��ری در زنجی��ره تامین
و توزی��ع و مص��رف از جمل��ه محورهای این
برنامه اس��ت .دهقانی نیا از تمامی شرکت های
دانش بنیان که در ای��ن حوزه ها تجربه و ایده
ن��و دارند دعوت کرد ب��ا هماهنگی صندوق و
نواوری و شکوفایی ،در این گردهمایی شرکت
کنند تا با نواوری جدید و پاس��خ به نیازهای
ای��ن حوزه ،بتوان موضوع مب��ارزه با قاچاق را
بهتر از گذشته پیگیری کرد.
editor@smtnews.ir
فعاالن اقتصادی مخالفت خود را با به کار بستن عوارض بر صادرات اعالم کردند
سایه سنگین تنظیم بازار داخل روی صادرات
گروه تجارت
editor@smtnews.ir
میزان تولید
ساالنه گوشت
مرغ در کشور
حدود ۳میلیون
تن است در حالی
که از این میزان
حدود ۷۰۰هزار
تن مازاد مصرف
داخل است که
می توان ان را به
بازارهای منطقه
صادرات کرد
نمایندگان بخش خصوصی در نشست هفتم کمیسیون
کش��اورزی و صنایع تبدیلی اتاق بازرگانی تهران ،نسبت
به اخبار منتش��ر شده درباره وضع عوارض صادراتی روی
کاالها به بهانه تنظیم بازار داخل ،اعتراض کردند و ان را
به زیان تولید و صادرات غیرنفتی کشور دانستند.
به گ��زارش روابط عموم��ی اتاق بازرگان��ی تهران ،در
هفتمین نشست کمیس��یون کشاورزی و صنایع تبدیلی
این اتاق ،موضوع اعمال عوارض روی برخی فراورده های
صادراتی این حوزه بحث و تبادل نظر شد.
در این نشس��ت ک��ه نماین��دگان برخی تش��کل های
حوزه کش��اورزی و صنایع غذایی حضور داشتند ،فعاالن
اقتص��ادی مخالف��ت خود را ب��ا اعمال هرگون��ه عوارض
روی صادرات اعالم کردند .درحالی که به نظر می رس��د
س��ایه تنظی��م بازار داخ��ل روی ص��ادرات محصوالت و
فراورده های کش��اورزی سنگین ش��ده و به گفته برخی
مقام��ات دولتی ،کنترل صادرات ب��ه ابزاری برای تنظیم
بازار داخل درامده است.
در این نشس��ت ،رئی��س هیات مدی��ره انجمن صنایع
فراورده های لبنی ایران با بیان اینکه این تش��کل مخالف
وضع عوارض صادراتی روی فراورده های این بخش است،
گفت :ما مخالف صادرات برخی کاالها مانند شیرخش��ک
هستیم.
میراسالم تیموری افزود :اعضای این انجمن که جمعی
از تولیدکنن��دگان ب��زرگ محص��والت لبنی در کش��ور
هس��تند ،معتقدند برای واردات و صادرات باید ش��رایط
یکسان و نرخ ارز واحد اعمال شود.
مش��اور وزیر جهاد کش��اورزی نیز با بیان اینکه باید با
حذف تعرفه ،صادرات غیرنفتی را روان کرد ،افزود :امارها
نش��ان می دهد در برخی سال ها که تولید شیر در کشور
به ۱۱میلیون تن رس��ید ،حدود یک میلیون تن شیر از
کشور صادر شده است.
حسن رکنی با اعالم اینکه در هفته های گذشته ،وضع
تعرفه ۲۰درصدی روی صادرات از س��وی برخی نهادها
پیش��نهاد و به طور جدی در دس��تورکار قرار گرفته بود،
اف��زود :این موضوع در چندین نشس��ت میان موافقان و
مخالف��ان م��ورد بحث قرار گرفت و در اخرین نشس��تی
که در وزارت صنعت ،معدن و تجارت برگزار ش��د ،وضع
عوارض صادراتی رای نیاورد.
در ادام��ه ،محمود ب��ازاری مدیرکل دفت��ر هماهنگی
صادرات محصوالت کش��اورزی و صنایع تبدیلی سازمان
توس��عه تجارت ایران ،با اش��اره به اینکه براساس قانون
برنام��ه ،وض��ع هرگونه ع��وارض روی ص��ادرات باید در
را تهدی��د می کند و این نگرانی وج��ود دارد که به زودی
صادرات سیب نیز با این چالش روبه رو شود.
وضع ع��وارض صادراتی روی محصوالت باغی و کش��اورزی بدعت
مرگباری اس��ت که صادرات کش��ور را تهدید می کند و این نگرانی
وج��ود دارد که به زودی صادرات س��یب نیز با ای��ن چالش روبه رو
شود
شورای عالی صادرات تصویب شود ،گفت :مشکالتی که از
سال گذشته و به دنبال تامین ارز پیش امد ،حساسیت ها
نس��بت به تامین مایحتاج بازار داخل را باال برد به طوری
که کلیات ش��یوه نامه های صادر شده و ابالغی نیز مبتنی
بر کنترل صادرات است.
نگرانی از وضع عوارض بر سیب
در ادامه این نشس��ت ،موضوع زنجی��ره تامین و تولید
محصوالت کش��اورزی مورد بحث قرار گرفت .در همین
زمین��ه ،صدرالدی��ن نیاورانی ،نایب رئی��س اتحادیه ملی
صادرکنندگان و واردکنندگان محصوالت کش��اورزی در
س��خنانی ،با بیان اینکه س��االنه بیش از ۴۰میلیون تن
سیب درختی در ایران تولید می شود ،افزود :با این حال،
صنایع تبدیلی کافی برای این حجم از تولیدات در کشور
وجود ندارد.
وی با اش��اره به اینکه زنجیره س��یب در کش��ور طی
عوارض صادرات مرغ
هم��کاری بخ��ش خصوص��ی و وزارت جهاد کش��اورزی
راه ان��دازی ش��ده ،افزود :در ای��ن زنجی��ره ،تولیدکننده
سیب ۶۰درصد این زنجیره را تشکیل می دهد و صنایع
تبدیلی ،صنع��ت حمل ونقل و صادرکنن��دگان نیز دیگر
ارکان این زنجیره هستند.
نیاورانی با بیان اینک��ه باید به زنجیره ها قدرت و توان
الزم ب��رای کنترل بازارهای صادراتی داده ش��ود ،گفت:
درحال حاضر ،محصول س��یب از ای��ران به طور نامنظم و
بدون هدف به بازار امارات صادرات می شود به طوری که
در بخش��ی از س��ال ،انبوه س��یب ایرانی در این بازار به
قدری باال می رود ک��ه نرخ هر کارتن این محصول کمتر
از ۱۲درهم می رسد درحالی که نرخ تمام شده ان برای
صادرکننده حدود ۲۵درهم است.
وی افزود :وضع عوارض صادراتی روی محصوالت باغی
و کش��اورزی بدعت مرگباری اس��ت که صادرات کشور
دبیر انجمن ملی ش��رکت های زنجیره ای تولید گوشت
م��رغ نی��ز در این نشس��ت ،قیمت گ��ذاری را بالی جان
واحده��ای تولیدی این بخش در کش��ور عن��وان کرد و
گفت :واس��طه ها س��هم قابل مالحظه ای در افزایش نرخ
مرغ در بازار داخل دارند.
علی صابری همچنین وضع عوارض روی صادرات مرغ
از کش��ور را نیز نگران کننده دانس��ت و اف��زود :در حالی
ه��ر کیلوگرم مرغ به بازار عراق و افغانس��تان به نرخ ۱۵
هزار تومان صادرات می ش��ود که دولت عوارض صادراتی
به میزان ۵ه��زار تومان روی هر کیلوگرم مرغ صادراتی
اعمال کرده است.
به گفته وی ،میزان تولید ساالنه گوشت مرغ در کشور
ح��دود ۳میلیون تن اس��ت در حالی ک��ه از این میزان
حدود ۷۰۰هزار تن مازاد مصرف داخل اس��ت و می توان
به بازارهای منطقه صادرات کرد.
همچنین در این نشس��ت ،گزارش��ی از س��وی رامین
روش��ندل از اس��تادان دانش��کده انرژی دانشگاه صنعتی
شریف با موضوع کاهش مصرف انرژی در صنایع تبدیلی
ارائه شد.
تحلیلی بر بخشنامه جدید دادستانی درباره جرم انگاری واگذاری کارت بازرگانی به غیر
حس��ن فروزان فرد ،رئیس کمیس��یون «حمای��ت قضایی و
مبارزه با فساد» اتاق بازرگانی تهران ،در تحلیل بخشنامه اخیر
دادستانی کل کشور مبنی جرم انگاری واگذاری کارت بازرگانی
به غی��ر ،این نظارت را در راس��تای احقاق حقوق ش��هروندی
دانس��ت و در مقابل تاکید کرد روند صدور کارت بازرگانی نیز
باید حتی االمکان ساده و با احراز صالحیت های حداقلی باشد.
دادستان کل کشور در بخشنامه ای ،هر نوع معامله یا اعطای
وکالت برای اس��تفاده از کارت های بازرگانی را خالف مقررات
اعالم کرده اس��ت .براساس انچه در بخش��نامه حجت االسالم
محمدجعفر منتظری امده است ،در صورتی که ذی نفع واقعی
غیر از دارنده کارت باش��د ،ورود کاال با اس��تناد به ان به دلیل
رعایت نکردن تشریفات قانونی ورود و خروج ،مشمول مقررات
بن��د یک م��اده یک قانون مب��ارزه با قاچ��اق کاال و ارز بوده و
جرم «قاچاق» تلقی می شود .به موجب این بخشنامه همچنین
تنظیم وکالت رسمی برای اس��تفاده از کارت های بازرگانی در
دفاتر اس��ناد رس��می نوعی تس��هیل بزه قلمداد شده و تنظیم
چنین س��ندی با فرض وجود س��ایر شرایط موضوع می تواند با
عنوان «معاونت در بزه قاچاق» قلمداد شود.
در همین زمینه ،رئیس کمیسیون «حمایت قضایی و مبارزه
با فس��اد» ات��اق تهران با اقبال از بخش��نامه جدید دادس��تان
کل کش��ور درباره ممنوعیت اس��تفاده غیر ،از کارت بازرگانی
اشخاص حقیقی و حقوقی گفت :اتاق بازرگانی به عنوان یکی از
دو نهاد مسئول ،وظیفه بررسی شرایط ،ثبت نام و صدور کارت
بازرگانی را دارد .اما مجموعه حاکمیت شامل نهاد های گوناگون
اجرایی و قضایی ،قاعدتا مس��ئولیت این را دارند که اس��تفاده
درس��ت از کارت بازرگانی را س��اماندهی کنند .فشار یک طرفه
گامی در راستای احقاق حقوق شهروندی
و تصویرس��ازی غلط درباره اینکه خطاهای ناشی از
استفاده نامناسب از کارت بازرگانی فقط متوجه اتاق
بازرگانی اس��ت ،رویه ای غیرحرف��ه ای و برای فرار از
مسئولیتی بوده که نهاد های دولتی و قضایی بر عهده
داش��ته اند .حس��ن فروزان فرد در گفت وگو با روابط
عمومی ات��اق بازرگانی تهران گفت :مواضع نهاد های
حاکمیتی در مجموعه دولت ،مانند گمرک ،سازمان
ام��ور مالیاتی و نهادهای زیرمجموع��ه وزارت صنعت ،معدن و
تجارت ،تاکنون به گونه ای بوده که گویی با دس��تانی بسته در
مقابل بزه های ناشی از کارت بازرگانی قرار گرفته اند .در صورتی
ک��ه انها هر کدام ظرفیت های قانون��ی در اختیار دارند که اگر
اراده کنند و تصمیم بگیرند ،می توانند جلوی اس��تفاده غلط از
کارت بازرگانی را بگیرند .اما به دالیل گوناگون ،تاکنون ترجیح
داده اند از هیچ یک از ظرفیت های قانونی خود برای ساماندهی
و اس��تفاده بهت��ر از کارت بازرگانی بهره نگیرن��د .البته نهادی
به نام اتاق بازرگانی هم وجود داشته تا همه تقصیرها را متوجه
ان بدانند.
ای��ن عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در ادامه ،صدور این
بخش��نامه را از سوی دادستان کل کش��ور ،ارزشمند دانست و
گف��ت :این اقدام نش��ان می دهد اگر نهاد ها واقعا مایل باش��ند
از قاچاق ،خط��ای مالیاتی و گمرکی جلوگیری کنند ابزارهای
قانون��ی فراوانی وج��ود دارد که می توان از انه��ا بهره گرفت و
از ب��روز این خطاها جلوگیری کرد .ب��دون انکه احقاق یکی از
حقوق ش��هروندی افراد به نام دریافت کارت بازرگانی را بسیار
سخت و پیچیده کرد .در واقع بدون انکه فرایند دریافت کارت
بازرگانی سخت گیرانه ش��ده و خود موجب سختی و دشواری
کار ش��ود ،رفتار حرفه ای دارندگان کارت به گونه ای
مورد کنترل قرار گیرد ک��ه زمینه خطا کاهش پیدا
کند .درحال حاضر ات��اق بازرگانی برای صدور مجوز
فعالیت واردات و صادرات یک س��ری ش��اخص ها را
کنترل می کند.
در حال��ی که معتق��دم ،این وظیف��ه ای بوده که
حاکمی��ت به دالیل��ی خاص بر دوش اتاق گذاش��ته
اس��ت و امروز هیچ اتاق بازرگانی توسعه یافته ای در جهان این
وظیفه را بر عهده ندارد .اتاق بازرگانی براس��اس قانون وظیفه
دارد صالحیت ه��ای اولیه را اح��راز کرده و کارت بازرگانی را با
سهولت و سرعت صادر کند.
رئیس کمیسیون حمایت قضایی و مبارزه با فساد اتاق تهران
با بیان اینکه براس��اس قانون ،اس��تفاده از کارت بازرگانی غیر،
ممنوع است ،توضیح داد :با وجود این منع قانونی ،سال هاست
ک��ه دفاتر ثبت اس��ناد رس��می و محضرها وکالتنامه رس��می
واگذاری کارت بازرگانی را صادر کرده اند.
اگر قانون اس��تفاده از کارت بازرگانی غی��ر را ممنوع اعالم
ک��رده ،چگونه این دفاتر اجازه داش��ته اند که به صورت قانونی
ای��ن وکالتنامه را ثبت کنند؛ بنابراین ،اقدام دادس��تانی گامی
رو به جلو و ارزنده اس��ت و نشان می دهد ظرفیت سر و سامان
دادن و ایج��اد تعهد نس��بت به قانون وج��ود دارد .برای مثال،
اکنون مقادیری از قاچاق از مس��یر گمرکات رسمی وارد کشور
می شود و شبیه انچه ازسوی دادستانی انجام شده در گمرکات
نی��ز قابل انجام اس��ت تا زمینه خطا در ای��ن بخش نیز از بین
برود.
فروزان فرد ادامه داد :در گذش��ته ،کم نبوده اند ش��رکت های
ب��زرگ تولیدی ک��ه کاالهای م��ورد نیاز انها را دیگ��ران وارد
می کردند .به بی��ان دیگر ،انها زیر بار اینکه کاالهای مورد نیاز
خطوط تولیدی ش��ان را با کارت خود وارد کنند ،نرفته و ان را
به دالالن سپرده اند .دالالن نیز سودشان در این بوده که ان را
از گمرکات رسمی وارد نکرده و مالیات پرداخت نکنند.
او در ادام��ه از ضرورت افزایش کنترل ها در نحوه اس��تفاده
کارت بازرگانی ازسوی نهاد های حاکمیتی سخن گفت و ادامه
داد :در مقابل باید از سخت گیری ها برای صدور کارت بازرگانی
کاس��ته ش��ود؛ چراکه دریافت کارت بازرگانی به مثابه دریافت
گواهینامه رانندگی ،یک حق شهروندی است.
در واق��ع ،اف��راد در ص��ورت برخ��ورداری از حداقل هایی از
صالحیت های رانندگ��ی می توانند گواهینام��ه دریافت کنند.
پ��س از ان ،پلیس راهنمایی و رانندگی رفتار دریافت کنندگان
گواهینامه رانندگی را ب��ا روش های کنترلی رصد می کند .اگر
قرار فقط برای بهترین رانندگان که خطایی مرتکب نمی شوند،
گواهینامه صادر شود ،صف طویلی از متقاضیان تشکیل می شد.
رئیس کمیس��یون «حمایت قضایی و مبارزه با فس��اد» اتاق
ته��ران افزود :انتظار اینکه ات��اق بازرگانی ،اهلیت افراد را برای
صدور کارت بازرگانی بس��نجد ،خواسته غیرحرفه ای است که
تولید صف می کند.
اتاق بازرگانی ابزار دیگری به نام رتبه بندی را برای س��نجش
صالحی��ت فعاالن اقتص��ادی طرح ریزی کرده که این روش��ی
در راس��تای س��خت کردن صدور کارت بازرگانی نیست و قوه
قضاییه ،گمرکات و س��ازمان امور مالیاتی نیز برای ساماندهی
رواب��ط خ��ود با فع��االن اقتص��ادی می توانن��د ب��ه نتایج این
رتبه بندی ها استناد کنند.
قاچاقچیان به دنبال افزایش قاچاق سیگار به ایران هستند
رئیس انجمن تولیدکنندگان ،واردکنندگان و صادرکنندگان
ت و پایین بودن
محص��والت دخانی ،باال بودن ع��وارض و مالیا
ریس��ک کش��ف و ضبط محصوالت دخانی را ،از جمله دالیل
افزای��ش قاچاق س��یگار عنوان ک��رد و گف��ت :به تازگی باخبر
ش��دیم تولیدکنندگان محصوالت قاچ��اق و تقلبی در یکی از
کش��ورهای همسایه که در قاچاق کاالهای دخانی به ایران نیز
بسیار فعال هستند ،به یک شرکت سازنده ماشین االت سیگار،
سفارش ساخت ۴۰دستگاه ماشین االت را داده اند .محمدرضا
تاج��دار در گفت وگو با ایس��نا ،از افزایش کاالی دخانی قاچاق
و تقلبی در بازار خبر داد و افزود :بررس��ی بازار نش��ان می دهد
در ح��وزه مبارزه با قاچ��اق کاالی دخانی فعالیت خاصی انجام
نمی ش��ود .وی دلیل افزای��ش قاچاق را باال ب��ودن عوارض و
مالیات های محصوالت دخانی عنوان و اظهار کرد :به تازگی نیز
الیحه مالیات ارزش افزوده در مجلس ش��ورای اس�لامی مطرح
ش��ده که مالیات محصوالت دخانی را نس��بت به سایر کاالها
افزایش می دهد و افزایش س��االنه نیز در ان پیش بینی ش��ده
ک��ه این تصمیم هزینه های تولید و توزیع محصوالت قانونی را
نی��ز افزایش خواهد داد .به گفته رئیس انجمن تولیدکنندگان،
واردکنندگان و صادرکنن��دگان محصوالت دخانی ،با توجه به
اینکه کاالی قاچاق ،حقوق دولتی پرداخت نمی کند و کنترلی
روی ان نیس��ت ،به نرخ پایین تر از محصوالت مجاز به فروش
می رس��د؛ بنابراین تا زمانی که اختالف نرخ و صرفه اقتصادی
وجود دارد ،قاچاق محصوالت دخانی نیز ادامه خواهد داش��ت.
تاجدار پایین بودن ریسک کشف و ضبط محصوالت دخانی را
از دیگر دالیل افزایش قاچاق عنوان کرد و گفت :به تازگی باخبر
شدیم که تولیدکنندگان محصوالت قاچاق و تقلبی در یکی از
کش��ورهای همسایه که در قاچاق کاالهای دخانی به ایران نیز
بسیار فعال هستند ،به یک شرکت سازنده ماشین االت سیگار
س��فارش ساخت ۴۰دستگاه ماش��ین االت را داده اند .به گفته
ن اش��اره شد ،نش��ان می دهد قاچاقچیان
وی ،مطلبی که به ا
تصمیم های اقتصادی و تحرکات کش��ور را در زمینه مبارزه با
قاچاق رصد می کنند و با سوء استفاده از نقاط ضعف سیاست ها
و قوانین ،درصدد توس��عه و افزایش تولید خود هستند ،چراکه
براورد انها این است که بازار ایران در اینده نزدیک محصوالت
قاچاق بیشتری را طلب خواهد کرد.
به گزارش ایس��نا ،درب��اره موضوع تاثیر افزای��ش مالیات ،بر
کاهش مص��رف و افزایش قاچاق محصوالت دخانی ،همیش��ه
اختالف نظرهایی وجود داش��ته است .مسئوالن ستاد کنترل و
مبارزه با دخانیات وزارت بهداشت و جمعیت مبارزه با استعمال
دخانیات ایران معتقدند افزایش مالیات محصوالت دخانی و در
نتیج��ه افزایش نرخ انها ،منجر به کاهش مصرف می ش��ود اما
دس��ت اندرکاران تولید محصوالت دخانی می گویند که افزایش
نرخ فقط باعث افزایش قاچاق می ش��ود و برای کاهش مصرف
اقدام های فرهنگی الزم است.
9
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
نمایشگاه
تحقق صادرات 12میلیون تن فوالد تا پایان سال
ثم�ن رحیم�ی راد :پانزدهمین نمایش��گاه
بین المللی معدن ،صنایع معدنی ،ماش��ین االت
و تجهیزات معدن ،راه س��ازی و صنایع وابسته
(ایران کان مین )۲۰۱۹صبح پنجش��نبه هفته
گذش��ته اغاز به کار کرد و به مدت ۴روز ادامه
دارد .رویداد س��ال جاری در س��الن های ،۸-۹
۱۱-۱۰و ۱۳-۱۲محل دائمی نمایش��گاه های
ایران و فضای باز س��الن های یاد ش��ده برگزار
می شود.
ایین گش��ایش با حض��ور جعفر س��رقینی،
مع��اون امور مع��ادن و صنای��ع معدنی وزارت
صنعت ،معدن و تجارت برگزار ش��د و رونمایی
از تمب��ر اختصاص��ی خانه مع��دن و همچنین
برگزاری پنلی با موضوع تحریم ها و چالش های
تولید ،برجس��ته ترین رویدادهای روز نخس��ت
این رویداد به شمار می امدند.
اکتش��افات معدنی کشور ،شرکت تهیه و تولید
مواد معدنی ایران و کنسرس��یوم بزرگ بخش
خصوصی در تدوین نقش��ه راه معدن و صنایع
معدنی حضور موثری دارن��د و وزارت صنعت،
معدن و تج��ارت از هر اقدام��ی در این زمینه
حمایت می کند.
رش�د ۱۰۰درص�دی حض�ور
شرکت ها در نمایشگاه
،
ب��ه گ��زارش
جعفر سرقینی ،معاون
ام��ور مع��ادن و صنایع
معدن��ی وزارت صنعت،
مع��دن و تج��ارت در
ایی��ن گش��ایش ایران
کان می��ن ۲۰۱۹گفت:
بخش معدن و صنایع معدنی کش��ور در س��ال
ج��اری ش��اهد رش��د تولی��د و ص��ادرات
بود.
وی ادام��ه داد :ش��اید مع��دن ۲۰س��ال
پیش حرف��ی برای گفتن نداش��ت ام��ا امروز
نه تنه��ا نیاز داخ��ل را تامین می کن��د بلکه با
صادرات ،کمک رسان س��ایر بخش ها و صنایع
اس��ت .امروزه ب��ا وج��ود تحریم ها ص��ادرات
م��واد معدن��ی و محص��والت صنای��ع معدنی
نس��بت ب��ه س��ال های ۹۶و ۹۷افزایش یافته
است.
سرقینی در ادامه ،با اشاره به تولید ۱۳میلیون
و ۲۰۰ه��زار تن فوالد خام در ۶ماه نخس��ت
عکس ها :ایدا فریدی
پای�ش ع�وارض صادرات�ی در
ماه های مهر و ابان
سرقینی :امارها نشان می دهد که صادرات فوالد تا کنون
۶میلی��ون تن بوده و امیدواریم این رقم تا پایان س��ال به
۱۲میلیون تن برسد
س��ال جاری تاکید کرد :با این حساب احتمال
دس��تیابی به تولی��د ۲۸میلیون تن فوالد خام
تا پایان سال زیاد اس��ت .همین طور در بخش
صادرات ،امارها نش��ان می دهد ک��ه صادرات
فوالد تا کن��ون ۶میلیون تن بوده و امیدواریم
این رقم تا پایان سال به ۱۲میلیون تن برسد.
وی درب��اره عوارض صادراتی نی��ز عنوان کرد:
بر اس��اس دس��تور وزیر ،ع��وارض صادراتی را
در ماه ه��ای مه��ر و اب��ان پای��ش می کنیم و
نتای��ج ان را ارائه خواهی��م کرد تا تصمیم های
جدی��د متناس��ب ب��ا ای��ن اطالع��ات گرفته
شود.
مع��اون امور مع��ادن و صنای��ع معدنی وزارت
صنع��ت ،معدن و تجارت ،ضمن اش��اره به این
مطلب که هزینه س��رمایه گذاری در اکتش��اف
زیاد است ،یاداور شد :استانداردهای بین المللی
در این حوزه نشان می دهد که در بخش معدن
کمترین س��رمایه گذاری را انجام داده ایم ،البته
کارهای زیربنایی در حوزه اکتش��اف از س��وی
سازمان زمین شناسی و ایمیدرو در حال انجام
است.
س��رقینی در ادامه ب��ا یاداوری ای��ن نکته که
تحری��م بر فعالیت واحدهای ف��والدی بی تاثیر
اس��ت ،عنوان ک��رد :ارزبری تولی��د در صنعت
ف��والد در هر تن ۱۰۰دالر بود ام��ا امروزه به
دلی��ل قرار گرفتن در ش��رایط تحری��م ،تولید
ه��ر تن ف��والد خ��ام ۷۰ت��ا ۷۵دالر ارزبری
دارد.
مع��اون امور مع��ادن و صنای��ع معدنی وزارت
صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت در بخ��ش پایانی
س��خنان خ��ود ،ضم��ن اش��اره ب��ه افزای��ش
۱۵درص��دی ح��وزه م��س نس��بت به س��ال
گذش��ته ،بیان ک��رد :در حوزه س��رب و روی
نیز ش��اهد رویدادهای مثبت بوده ایم و اگر در
بخش معادن بوکس��یت ه��م اتفاق های مثبتی
بیفت��د ،صنع��ت الومینیوم می توان��د خودکفا
شود.
وی همچنی��ن گف��ت :ام��روزه مجموعه هایی
مانند سازمان ایمیدرو ،سازمان زمین شناسی و
پی��ش از س��رقینی،
محمدرض��ا بهرام��ن،
رئی��س هی��ات مدیره
خانه معدن ایران ضمن
خوش��امدگویی ب��ه
حاض��ران ،از افزای��ش
چش��مگیر حض��ور
شرکت ها در سال جاری نسبت به سال گذشته
سخن گفت .وی افزود :در رویداد سال جاری با
افزای��ش ۴۰درص��دی فض��ا و ۱۰۰درصدی
حضور شرکت ها نسبت به سال گذشته روبه رو
هستیم.
بهرامن در ادامه ،معدن را پیش��ران اقتصاد
کش��ور معرفی ک��رد و گفت ۲۰ :س��ال پیش
بخ��ش معدن منزوی ت��ر از امروز ب��ود .اکنون
بخ��ش مع��دن در س��ایر بخش ه��ا و صنای��ع
تاثیرگذار است اما به این معنا نیست که وضع
مالی مطلوبی دارد.
او ادامه داد :معدنکاری در سراس��ر کشور و
حتی در محروم ترین بخش های کش��ور انجام
می ش��ود .این بخش نیاز به امنی��ت و ارامش
ب��رای ادامه کار دارد .امنی��ت و ارامش برامده
از قوانین��ی اس��ت که به حفظ س��رمایه کمک
می کند .رئیس هیات مدیره خانه معدن ایران
همچنین تصریح کرد :در سال گذشته صادرات
معدن��ی ۹.۲میلی��ارد دالر اما س��رمایه گذاری
در بخش معدن کش��ور ،کمت��ر از ۴۰میلیارد
دالر بود .این موضوع نش��ان می دهد که بخش
مع��دن ب��ا ص��رف هزینه ک��م می تواند رش��د
کند.
پ��س از پایان ایین ،از تمب��ر اختصاصی خانه معدن رونمایی
شد و پنلی با حضور جعفر سرقینی معاون امور معادن و صنایع
معدن��ی وزارت صنعت ،معدن و تجارت ،بهرام ش��کوری رئیس
کمیس��یون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران ،عزیزاهلل عصاری
مدیرعامل هلدینگ س��رمایه گذاری توس��عه مع��ادن و فلزات،
غالمرضا ملکی مدیر امور تش��کل ها و مسئولیت اجتماعی اتاق
بازرگانی تهران و محمود گوهرین عضو هیات مدیره خانه معدن
ایران برگزار شد.
باید برای شرکت های بزرگ مقررات ویژه وضع کند چراکه یکی
از مشکالت شرکت های بزرگ رتبه بندی نشدن انهاست.
عص��اری در زمین��ه ب��ازار پول��ی و مش��کالت وثای��ق برای
تس��هیالت و دسترس��ی به منابع مالی در بخ��ش تولید گفت:
وقتی محصولی را می فروش��یم به راحتی پول نقد وارد ش��بکه
نمی ش��ود و جری��ان نیافت��ن نقدینگ��ی در ش��رکت ها باعث
می ش��ود تولیدکنن��دگان نتوانند به پروژه های خود رس��یدگی
کنند.
بهرام ش��کوری در ابت��دای این پنل با
بی��ان اینک��ه محدودیت ها ب��ا عنوان
خام فروش��ی تا کجا ادامه پیدا می یابد
گفت :ع��وارض ۲۵درصدی تا گندله
رس��یده و مشخص نیس��ت تا کجای
زنجیره ادامه می یابد.
رئیس کمیس��یون معادن و صنایع
معدنی اتاق ایران تصریح کرد :کس��انی ک��ه در ابتدای زنجیره
فعالی��ت می کنن��د ب��ا انهایی ک��ه در انتهای زنجی��ره فعالیت
می کنند ،از نظر س��رمایه گذاری و جایگاه ،تفاوت زیادی دارند،
مشکالت بیشتری را تحمل می کنند و ابتدای زنجیره نسبت به
محصول اخر زنجیره ارزش افزوده کمتری وجود دارد.
وی ادام��ه داد :در بخش خصوصی عالقه مند به خام فروش��ی
نیس��تیم و به دنب��ال تبدیل محصوالت ب��ا ارزش افزوده باالتر
هستیم .یکی از کارهایی که انتظار می رود معاونت معدنی ان را
انجام دهد ،تش��ویق به تولید محصوالت با ارزش افزوده باالتر و
نیز سرمایه گذاری بیشتر در این زنجیره است.
ش��کوری با تاکید بر اینکه برای ایجاد ارزش افزوده باالتر نیاز
به منع صادرات نیس��ت ،تصریح کرد :به این دلیل نتوانسته ایم
در این زنجیره توازن ایجاد کنیم که نیاز به صادرات مازاد تولید
وجود دارد و نباید مانع صادرات شد.
وی در پایان خطاب به س��رقینی عنوان کرد :به عنوان متولی
بخش معدن باید از بخش خصوصی پشتیبانی کنید زیرا بسیار
کارساز خواهد بود.
غالمرضا ملکی ،مدیر امور تش��کل ها و
مس��ئولیت اجتماع��ی ات��اق بازرگانی
تهران ،در ادامه این پنل عنوان کرد :با
اجرای قانون بهبود فضای کسب و کار
از تولیدکننده بخش خصوصی حمایت
می شود.
ملک��ی ،خانه معدن را یک تش��کل
موفق دانس��ت و اف��زود :بهترین نقش��ه راه دولت برای حمایت
از تش��کل ها ،بهبود فضای کسب و کار است و بیشترین کمک
جهانگی��ری ،مع��اون اول رئیس جمهوری ،این ب��ود که از نظر
تشکل ها در برخی از بخشنامه ها استفاده کرد.
وی تصری��ح کرد :همچنی��ن معاون معدن��ی وزارت صنعت،
مع��دن و تجارت از نظر تش��کل ها در این مدت اس��تفاده کرده
است.
وی ،وظیفه اتاق بازرگانی را پیگیری مطالبات بخش خصوصی
از دولت دانس��ت و عنوان کرد :ام��روز در جنگ اقتصادی قرار
داریم و تحریم های وضع شده ،مقاومت زیاد ما را می طلبد.
بخش خصوصی عالقه مند به خام فروشی نیست
سود معادن ذخیره انفال است
در ادامه ،جعفر سرقینی در پاسخ به شکوری و در زمینه عوارض
۲۵درصدی صادرات معدنی توضیح داد :همان طور که می دانیم
بر اس��اس م��اده ۳۷قانون ع��وارض ،این عوارض س��نگ اهن
دانه بندی را ش��امل نمی ش��ود و به مواد معدنی خام و با ارزش
افزوده پایین تر تعلق می گیرد.
مع��اون امور معادن و صنایع معدن��ی وزارت صنعت ،معدن و
تجارت با اش��اره به اینکه در زمینه کنس��انتره و گندله تشویق
به س��رمایه گذاری می کردیم ،در حالی که عوارض س��نگ اهن
خام صفر ،کنس��انتره ۳۰و گندل��ه ۲۵درصد بود ،بیان کرد :از
س��ال ۹۲تا ابتدای مهر ۹۸عوارض کنس��انتره را حذف کردیم
و گندله را به ۵درصد رس��اندیم .در این مدت با پدید ه جهانی
به نام رونق بازار سنگ اهن روبه رو بودیم ،در حالی که گزارش
نهاده��ای نظارتی در داخل ایران بیانگر ان بود که کارخان هّهای
در جنگ اقتصادی هستیم
داخلی در خطر تعطیلی و مش��کل تامین م��واد اولیه در ۵ماه
نخست سال قرار گرفته اند.
وی با اشاره به اینکه در ۵ماه نخست سال در صادرات سنگ
اهن ش��اهد رش��د ۱۰۰درصدی و در کنسانتره و گندله شاهد
رشد ۴۳درصدی بوده ایم ،ادامه داد :وظیفه حمایت از صنایع بر
عهده وزارت صنعت ،معدن و تجارت اس��ت و زمانی که عوارض
۲۵درص��دی را وضع می کردیم به این موضوع واقف بودیم که
عوارض کنس��انتره ،گندله و سنگ اهن باید با یکدیگر متفاوت
باشد.
س��رقینی افزود :زمانی که عوارض س��نگ اه��ن ۲۵درصد
تعیین می ش��ود ،کنس��انتره و گندله باید ب��ه ترتیب ۱۵و ۱۰
درص��د تعیین ش��ود .اگر این عوارض تعیین نمی ش��د ،صنعت
فوالد به مش��کالت اساس��ی برمی خورد و ح��رف و حدیث های
بیشتری پیش می امد.
وی ب��ا تاکید بر اینکه بر این ام��ر اگاهیم که عوارض باید به
صورت پلکانی کاهش یابد و در مراحل بعدی این مشکل اصالح
خواهد ش��د ،تصریح کرد :سود معادن ذخیره انفال و متعلق به
۸۵میلیون ایرانی اس��ت که بر اس��اس میزان سرمایه گذاری به
ابتدای زنجیره تا انتهای ان تعلق می گیرد.
سرقینی در پایان عنوان کرد :پایان ابان ،جلسه پایش ۲ماهه
عوارض ۲۵درصدی برگزار می ش��ود و ب��ه یقین در این زمینه
تجدیدنظر خواهد شد.
به��رام ش��کوری در ادامه صحبت های س��رقینی عنوان کرد:
وقتی معادن حقوق دولتی می پردازند به این معناس��ت که حق
انفال پرداخت ش��ده و نی��ازی به پرداخت دوب��اره عوارض ۲۵
درصدی نیست.
اقتصاد جهان وضع مطلوبی ندارد
ش��کوری در ادام��ه از عزیزاهلل عص��اری ،مدیرعام��ل هلدینگ
س��رمایه گذاری توس��عه معادن و فلزات به عن��وان بزرگ ترین
هلدینگ معدنی کش��ور در زمینه س��رمایه گذاری ،اکتش��اف،
حمل ونقل و مشکالت و چالش های ان پرسید .عصاری در پاسخ
عنوان کرد :در تحریم ها نخستین عامل موردهدف ،اقتصاد ایران
بود و موانع زیادی را بر سر راه ایجاد کرد.
مدیرعام��ل هلدینگ س��رمایه گذاری
توس��عه مع��ادن و فلزات ،با اش��اره به
اینک��ه وضع کنن��دگان تحریم اعتراف
کردند تا کنون در هیچ کش��وری این
ان��دازه تحریم وجود نداش��ته اس��ت،
توضی��ح داد :دول��ت ب��رای توس��عه
چرخ ه��ای کش��ور ب��ه عن��وان موتور
محرک عمل می کند و سیاس��ت گذاری در اقتصاد بر عهده این
موتور محرک قرار دارد اما با تحریم ها س��رعت ان کند ش��ده و
این کندی به بازار مصرف هم رسیده است.
عصاری با بیان اینکه درحال حاضر رونق تقاضا در بازار وجود
ندارد ادامه داد :اقتصاد جهانیبه ویژه در ۷کشور موثر با کاهش
رش��د روبه رو بوده و رونق تقاضا حتی در این کشورها هم دیده
نمی ش��ود .در چنین وضعیتی تالش می کنیم چالش هایی که با
ان روبه رو هستیم را بررسی کنیم.
وی ب��ا تاکید ب��ر اینکه به ۶میلیون تن ص��ادرات معدنی در
۶ماه نخس��ت س��ال و تولید ۱۳میلیون و ۲۰۰هزار تن فوالد
خ��ام افتخار می کنی��م ،ادامه داد :در زمینه بازار س��رمایه برای
پروژه ه��ای بزرگ مناب��ع مالی ارزان قیمت با نرخ س��ود ۲و ۳
درصدی در اختیار نداریم و تس��هیالت در این بازار نرخ باالیی
داشته که برای ما توجیه اقتصادی ندارد ،ان هم در شرایطی که
نرخ س��ود بانک ها ۲۴.۵درصد تعیین شده و رقم بسیار باالیی
برای تولیدکننده است.
مدیرعام��ل هلدین��گ س��رمایه گذاری توس��عه مع��ادن و
فل��زات اف��زود :در زمین��ه وثیق هّه��ای بانک��ی ب��رای گرفت��ن
پ��ول و مناب��ع از بازار س��رمایه با مش��کالتی روبه رو هس��تیم
و در چنی��ن ش��رایط وی��ژه ای بای��د قوانی��ن خ��اص وض��ع
شود.
وی با بیان اینکه مجلس شورای اسالمی برای ایجاد تسهیالت
و شرایط سرمایه گذاری ،قوانین سختگیرانه را برای مدتی خاص
تسهیل و قوانین ویژه را وضع کند ،تاکید کرد :بازار سرمایه هم
معدن ،راهکار رویارویی با بیکاری
محم��ود گوهرین ،عض��و هیات مدیره
خان��ه معدن نیز در پای��ان این پنل با
اش��اره به اینکه قوانین خلق الساعه جز
ناامیدی و اتالف وقت حاصلی ندارند،
گف��ت :ای��ا به ج��ای وضع ع��وارض
نمی توانس��تیم کاری کنی��م ک��ه هم
تولیدکنندگان به کار خود ادامه دهند
و هم ارزاوری برای کشور ایجاد شود؟
گوهری��ن تاکید کرد :معضل بیکاری در کش��ور وجود دارد و
باید بررس��ی کرد که چند معدن غیرفع��ال و چند معدن فعال
داریم که توانایی حل این معضل را دارند.
گفتنی اس��ت در رویداد س��ال جاری ۱۷۰ش��رکت و واحد
تولی��دی داخلی و ۲۷ش��رکت خارجی ی��ا نمایندگی های انها
شرکت کرده اند و حدود ۱۷هزار مترمربع از فضای نمایشگاه را
به خود اختصاص داده اند.
برگزاری نشست های تخصصی و کارگاه های اموزشی از سوی
اس��تادان ،صاحب نظران و کارشناس��ان بخ��ش معدن و صنایع
معدنی ،از رویدادهای حاشیه ای پانزدهمین نمایشگاه بین المللی
معدن ،صنایع معدنی ،ماشین االت و تجهیزات معدن ،راه سازی
و صنایع وابسته به شمار می اید.
علی یارمحمدیان
مدیرعامل شرکت نمایشگاه های
بین المللی اصفهان
یکی از اساس��ی ترین مش��کالتی که بسیاری
از ش��رکت ها با ان روبه رو هستند ،وجود فاصله
فیزیک��ی و جغرافیای��ی می��ان تولیدکنندگان
و مصرف کنندگان اس��ت .ش��رکت های بزرگ
از روش ه��ای گوناگونی به منظ��ور کاهش این
فاصله ها اس��تفاده کرده اند .ش��یوه های ارتباط
با مش��تریان مانند پژوهش های بازار ،تبلیغات،
بازاریاب��ی و رواب��ط عموم��ی تالش هایی برای
ح��ذف این فاصله به ش��مار می روند که به مرور
با گس��ترش ای��ن حوزه ها از می��زان اهمیت و
اثرگذاری ان نیز کاس��ته ش��ده و برای افزایش
کارایی نیاز م��داوم به تحول و نوافرینی دارند.
رویکرده��ای نوینی به منظور گس��ترش فضای
کس��ب وکار در دهه های گذشته به وجود امده
اما بیش��تر ای��ن فعالیت ه��ا نمی توان��د رابطه
چهره به چهره را می��ان دو گروه تولیدکنندگان
و مصرف کنن��دگان ایج��اد کن��د .در این میان
نمایش��گاه ها از مع��دود فعالیت هایی به ش��مار
می رود که این امکان ارتباط بی واس��طه را برای
خریدار و فروش��نده فراهم می کند تا با یکدیگر
ارتب��اط برقرار کنند .ب��ه همین دلیل ،حتی در
عصر اینترنت نیز هرگز از اهمیت نمایشگاه های
تجاری کاسته نشد.
در یک اقتصاد پایدار ،نمایشگاه محرک اصلی
در مس��یر توس��عه صنعتی و تجاری به ش��مار
می رود و نقش��ی بس��زا در بازاریابی محصوالت
ایف��ا می کن��د .این فضا بس��تر مناس��بی برای
شرکت ها و متخصصان است که در یک رویداد،
حول صنعت و خدمات مشترک گرد ه م ایند و
اطالعات خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.
بر این اساس نمایش��گاه ها این کارایی را دارند
ک��ه روابط تجاری طوالنی م��دت پدید اورند و
همزم��ان با جس��ت وجوی بازاره��ای جدید به
مش��ارکت کنندگان کمک کنند که به وس��یله
نمای��ش توانایی ه��ا در مقایس��ه ب��ا دیگ��ران،
مشتریان قدیمی خود را وفادار نگه دارند.
شرکت ها در نمایشگاه های تجاری به گستره
وسیعی از اهداف اقتصادی دست پیدا می کنند.
شناسایی گروه های جدید مشتری ،بررسی ضعف
و قوت در مقایسه با رقیبان ،گسترش حوزه نفوذ
برند ،افزایش س��وداوری ،توسعه فرایند توزیع،
ایجاد نمایندگی های جدی��د ،ارزیابی موفقیت
یک محصول جدید در بازار ،بررسی فرصت های
صادرات و اگاهی از برداش��ت های مش��تریان،
ازجمله کارهای ویژه نمایش��گاه های تخصصی
برای مش��ارکت کنندگان است .به عالوه حضور
در نمایش��گاه های تخصص��ی فرصت��ی ب��رای
افزایش حجم معامالت اس��ت و می تواند نقطه
عطفی برای اینده ش��رکت ها ایج��اد کند زیرا
افراد به طور معمول هنگام ش��رکت در اینگونه
رویداده��ا انگیزه های الزم را برای انجام معامله
دارند .توس��عه فعالیت های تحقی��ق و فروش،
بهبود مهارت ها و به دست اوردن دانش از دیگر
ارزش هایی اس��ت که یک نمایش��گاه تخصصی
ب��ه گون��ه توامان ب��رای مش��ارکت کنندگان و
بازدیدکنن��دگان ب��ه دنبال دارد .بیش��تر برای
اینگونه نمایش��گاه ها یک یا چند برنامه جانبی
در قالب کارگاه ها ،کنفرانس ها ،سخنرانی ها و...
درنظر گرفته می ش��ود تا به این وس��یله تجربه
س��ودمندتری برای بازدیدکنندگان خلق شود.
ای��ن برنامه ها در ایجاد و جهت دهی به س�لایق
مخاطب تاثیر چشمگیری دارد و می تواند اقبال
بیش��تری را به طرف ان صنعت جذب کند .به
ع�لاوه برندهای جدید ای��ن فرصت را دارند که
فضایی برای شرکت در نمایشگاه ایجاد کنند و
به تثبیت ن��ام تجاری خود در اذهان مخاطبان
بپردازند .این زمان مناس��بی است که صاحبان
کسب و کارهای جدید با حضور در کنار بزرگان
ان صنع��ت ،به عنوان ی��ک بازیگر قابل اعتماد،
جدی و مهم در بازار شناخته شوند.
در ای��ن راس��تا الزم اس��ت ک��ه ش��رکت ها
همواره فهرس��تی از نمایش��گاه های تخصصی
در حوزه صنعت و تجارت خود داش��ته باش��ند
و به منظور مش��ارکت فع��ال در ان برنامه ریزی
کنند .همچنین ضروری است ،پیش از برگزاری
ه��ر نمایش��گاه مخاطب��ان خود را بشناس��ند؛
چراک��ه بازدیدکنن��دگان نمایش��گاه ش��امل
طی��ف گوناگون��ی از صاحبان صنای��ع مرتبط
ت��ا مصرف کنندگان نهایی می ش��وند و ممکن
اس��ت افراد با متخصصان ،هواداران و ش��ریکان
اینده ،در این رویداد اش��نا شوند .به این ترتیب
ب��ا توجه به نقش��ی که هری��ک از انها در حوزه
کس��ب و کار ایف��ا می کنند ،بای��د اطالعات به
ص��ورت طبقه بندی ش��ده ،مختصر و جذاب به
انها عرضه ش��ود تا به این وس��یله فعالیت خود
را نزد مخاطبان ملموس و قابل پذیرش کنند.
یادداشت
معاون وزیر صنعت ،معدن و تجارت در ایین گشایش ایران کان مین ۲۰۱۹خبر داد
نقش
نمایشگاه ها
در گسترش
کسب وکار
10
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
استان
تجارت
خبر
فعالیت های اوقاف
در مناطق محروم فارس
مدی��رکل اوقاف به تش��ریح برنامه های دهه
وقف در اس��تان فارس پرداخت و گفت :برپایی
۲۰محفل انس با قران ،برپایی ۲۸نمایش��گاه
«همه واقف باش��یم »،اعزام ۲۴۴مبلغ بومی و
غیربومی به مناطق محروم اس��تان و ...ازجمله
برنامه های این ایام هستند.
به گ��زارش
س��یدعباس موس��وی،
مدیرکل اوقاف و امور خیریه فارس در نشس��ت
خب��ری با خبرنگاران در ش��یراز ب��ا بیان اینکه
ن درحال
دهه وقف در سال جاری از ۴تا ۱۳ابا
برگزاری اس��ت ،گفت :ای��ن دهه متقارن با ایام
ده��ه اخ��ر صفر و اول ماه ربی��ع االول بوده که
در ان مناس��بت های مذهبی نی��ز قرار دارند و
بدین مناس��بت برنامه های متنوعی در ان اجرا
می ش��ود .وی از برپای��ی ۲۸نمایش��گاه «همه
واقف باشیم» در ۲۸نقطه استان فارس در ایام
ده��ه وقف خبر داد و گفت :این نمایش��گاه در
شیراز در مسجد تاریخی نصیرالملک ،زیباترین
مس��جد فارس برپا خواهد ش��د که از ۴ابان تا
اخر دهه وقف میزبان عالقه مندان خواهد بود.
موس��وی ب��ا بیان اینکه در ای��ام دهه وقف ۶
ایستگاه «همه واقف باشیم» نیز در شهر شیراز
و ۲۴ایس��تگاه دیگر در شهرستان های استان
فارس برپا خواهد بود ،گفت :این ایستگاه ها در
شیراز جنب حسینیه قوام از محل موقوفه حاج
علیرضایی ،فلکه ش��هرداری از محل موقوفات
ناحیه ۴ش��یراز ،ایستگاه س�لامت در مسجد
نصیرالملک ،خیابان ۹دی ،ایس��تگاه سالمت
ویژه ارباب رجوع در محل اداره کل و شهر صدرا
برپا شده است.
موس��وی همچنی��ن از اع��زام ۱۲۷مبل��غ
غیربوم��ی و ۱۱۷مبلغ بومی به مناطق محروم
اس��تان فارس خبر داد و گفت :در این ایام ۲۶
زن��گ وقف نیز در کل اس��تان ف��ارس نواخته
خواهد شد.
مدی��رکل اوقاف و ام��ور خیریه فارس ،زمان
برگ��زاری همایش ی��اوران و تجلیل از واقفان و
نیک اندیش��ان و اصحاب رس��انه را ۱۲ابان ماه
اعالم کرد و گفت :این برنامه با هدف اش��نایی
ب��ا بزرگ ترین مجموعه زیارتی و گردش��گری
اس��تان در حرم مطهر امامزاده اس��ماعیل (ع)
فسا برگزار خواهد شد.
برپای��ی ۲۰محف��ل انس با ق��ران کریم در
کل اس��تان ،تجلیل از ۴۰نفر از نخبگان علمی
اس��تان از مح��ل موقوف��ه حاج محمدحس��ن
کاظم��ی ش��یرازی و رونمای��ی از جایزه علمی
موقوفه حاج محمدحس��ن کاظمی شیرازی از
دیگر برنامه هایی بود که موسوی از انها یاد کرد.
وی در ادام��ه با اش��اره ب��ه موقوفات درمانی
اس��تان نیز گفت :در یک س��ال گذش��ته بیش
از ۸میلی��ارد توم��ان تجهی��زات پزش��کی در
راس��تای ارائه خدمات مطلوب ب��ه نیازمندان
ب��رای مراکز درمانی موقوفه مانند بیمارس��تان
نمازی ،درمانگاه ه��ای امام رضا (ع) و مطهری
و پوس��تچی و بیمارستان شوشوتری خریداری
ش��ده است .موس��وی ادامه داد :عالوه بر اینها
بی��ش از ۲میلیارد توم��ان به صورت نقدی نیز
به بیم��اران نیازمند برای خری��د دارو ،عینک
و ...در قال��ب اج��رای نیات واقفان اهدا ش��ده
است.
editor@smtnews.ir
انجمن صادرکنندگان استان اصفهان تاسیس شد
بهم�ن راع�ی -مجم��ع موسس��ان انجمن
صادرکنندگان اس��تان اصفهان با حضور رئیس
و اعض��ای هی��ات رئیس��ه و هی��ات نمایندگان
ات��اق بازرگانی اصفه��ان ،نماینده ات��اق ایران و
صادرکنندگان اس��تان اصفهان تش��کیل شد و
اعضای هیات مدیره ان انتخاب شدند.
ب��ه گ��زارش
از اصفه��ان ،مس��عود
گلش��یرازی در این نشست با بیان اینکه انجمن
صادرکنن��دگان یک��ی از مهم ترین تش��کل های
اقتصادی استان اس��ت ،گفت :در شرایط جنگ
اقتصادی موجود ،فعاالن اقتصادی به شیوه های
گوناگون در صدد مقابله ب��ا تحریم ها برامده اند
اما متاس��فانه اثار اقتصادی تحریم ها در بودجه
کشور قابل مشاهده است.
رئی��س اتاق بازرگانی اصفه��ان تاکید کرد :در
جنگ اقتصادی پیش رو ،فعالیت هرچه بیش��تر
بخش خصوصی در کمرنگ کردن اثار تحریم ها
بسیار موثر اس��ت .رئیس اتاق بازرگانی اصفهان
توجه به ش��اخص مداری و تعریف این مقوله در
رفتار صنف��ی را برای هدف دار ک��ردن اقدامات
انجام ش��ده بس��یار بااهمیت دانس��ت و تصریح
ک��رد :ایج��اد حلقه ارتباط��ی می��ان بنگاه های
اقتص��ادی ک��ه دارای مناف��ع صنفی مش��ترک
هس��تند ،شناسایی مش��کالت و ارائه راه حل به
مراجع ذی ربط در ایجاد جریان مثبت اقتصادی
مدیرعام��ل ش��رکت ش��هرک های صنعت��ی
گف��ت :درحال حاض��ر ح��دود ۸۰درص��د از
واحد ه��ای بهره ب��ردار در ش��هرک صنعت��ی
بزرگ ش��یراز ب��ه تصفیه خان��ه فاضالب متصل
هس��تند ک��ه ب��ا در م��دار قرارگرفت��ن مدول
دوم تصفیه خان��ه در ماه ه��ای این��ده ،تمامی
ای��ن واحدها ب��ه تصفیه خانه فاض�لاب متصل
می شوند.
به گ��زارش
به نق��ل از روابط عمومی
ش��رکت ش��هرک های صنعت��ی ف��ارس ،احد
فتوح��ی در بازدی��د مع��اون فن��ی س��ازمان
صنای��ع کوچ��ک و ش��هرک های صنعتی ایران
از تصفیه خان��ه ش��هرک صنعتی بزرگ ش��یراز
اف��زود :هم اکنون از ۲۱۰۰واح��د صنعتی فعال
ب��ا ایجاد ش��تاب دهنده صادراتی می توان به ش��کل گیری
واسطه های صادراتی پرداخت و اصفهان صنعتی را در دوره
فرا صنعتی ،به مرکزی برای صادرات و تجارت تبدیل کرد
بس��یار تاثیرگذار خواهد بود .وی افزود :در حوزه
ص��ادرات ،صادرکنن��دگان بخ��ش خصوصی در
راه اندازی مدول دوم تصفیه خانه شهرک صنعتی بزرگ شیراز
در ش��هرک صنعتی بزرگ ش��یراز۱۶۶۰ ،واحد
به ش��بکه تصفیه خانه فاضالب متصل هس��تند
و ظرفی��ت فعل��ی م��دول ۱تصفیه خان��ه این
ش��هرک صنعتی روزانه ۲۵۰۰مترمکعب است
ک��ه با به مدار امدن م��دول دوم تصفیه خانه با
ظرفی��ت ۱۵۰۰مترمکعب در ماه ه��ای اینده،
ظرفیت تصفی��ه تمامی واحد ه��ا ایجاد خواهد
شد.
وی ب��ا بیان اینک��ه هم اکن��ون ۲۲۰۰واحد
نی��ز در مرحله ساخت وس��از ق��رار دارد ،گفت:
باتوج��ه ب��ه اینکه ای��ن واحد ها در س��ال های
اینده نیاز ب��ه تصفیه خانه دارند طراحی مدول
س��وم تصفیه خانه ازسوی مش��اور انجام شده و
درخواس��ت تخصی��ص اعتبار نیز به س��ازمان
کارگاه اموزشی مبارزه با پولشویی در سیستان و بلوچستان
کارگاه اموزش��ی مبارزه با پولش��ویی در شرکت
شهرک های صنعتی سیس��تان و بلوچستان برگزار
ش��د .به گزارش
علیرضا راشکی ،سرپرست
شرکت ش��هرک های صنعتی سیستان و بلوچستان
گفت :با توجه به اهمیت مبارزه با پولشویی و تاثیرات
گسترده منفی ان در اقتصاد کشور تمامی نهادهای
کش��ور باید با این مسئله اشنا شوند و مبارزه کنند؛
چراکه پولشویی برای توصیف فرایندی مورداستفاده
ق��رار می گیرد که در ان پ��ول غیرقانونی یا کثیفی
که حاصل فعالیت های مجرمان��ه مانند قاچاق مواد
مخدر ،قاچاق اس��لحه و کاال ،قاچاق انس��ان ،رشوه،
اخ��اذی و کالهب��رداری اس��ت ،در چرخ��ه ای از
فعالیت ها و معامالت مالی و با گذر از مراحلی شسته
ش��ده و به عنوان پولی قانونی ،موجه و مشروع جلوه
مدیریت مش��کالت ارزی کشور بسیار تاثیرگذار
بوده اند و در یک سال گذشته بیش از ۸۰درصد
تعهدات ارزی انها ایفا شده است .گلشیرازی در
ادامه از ایجاد سامانه ارزی کشور ابراز خرسندی
کرد و گفت :این س��امانه در شفافیت عملکردها
بس��یار تاثیرگ��ذار بوده اس��ت .وی همچنین بر
ش��کل گیری ش��تاب دهنده صادرات��ی به همت
ات��اق بازرگانی و اعضای انجم��ن صادرکنندگان
استان تاکید و تصریح کرد :با ایجاد شتاب دهنده
صادراتی می توان به ش��کل گیری واس��طه های
داده می شود .سرپرست شرکت شهرک های صنعتی
سیس��تان و بلوچستان افزود :پولش��ویی دارای اثار
و پیامدهای منفی فراوان��ی در عرصه های گوناگون
اقتصادی و اجتماعی اس��ت؛ اثار و پیامدهایی چون
گس��ترش فساد و ارتش��ا در جامعه ،تضعیف بخش
خصوص��ی ،کاهش اعتماد به بازارهای مالی ،کاهش
درامد دولت ،تقویت منابع و ش��بکه مالی مجرمان.
پیامدهای منفی این پدیده ش��وم موجب شده است
حاکمیت کش��ورها ،همگام با مراجع بین المللی ،در
ص��دد مب��ارزه ب��ا ان برایند و با تصوی��ب قوانین و
مق��ررات الزم و اجرایی کردن انها ،از وقوع این جرم
در موسسه های مالی پیشگیری کرده و یا در صورت
وقوع ،متخلفان را شناسایی و به مراجع قضایی معرفی
کنند.
مدیری��ت و برنامه ریزی اس��تان ارائه ش��ده که
امیدواریم با تخصیص اعتبارات بتوانیم عملیات
اجرایی این طرح را اغاز کنیم .وی همچنین با
اش��اره به لزوم بازچرخانی پساب تصفیه خانه و
استفاده ان در مصارف غیرشرب و فضای سبز و
کاربرد ان برای برخی واحد های صنعتی گفت:
طرح اس��تحصال پساب نیز ازسوی مشاور تهیه
شده و درخواس��ت افزون بر ۱۲۰میلیارد ریال
اعتبار برای این طرح ارائه شده که با اختصاص
اعتبار این طرح نیز انجام خواهد شد.
وی همچنی��ن ب��ر ل��زوم انج��ام عملی��ات
پیش تصفی��ه در واحده��ای صنعتی تاکید کرد
و گف��ت :در ای��ن زمین��ه فهرس��ت واحدهای
متخل��ف را ب��ه اداره کل محیط زیس��ت اعالم
کرده ای��م .در ای��ن بازدی��د همچنی��ن یکی از
ایس��تگاه های پمپاز فاضالب ش��هرک صنعتی
بزرگ ش��یراز و نیز شبکه داخلی و خط انتقال
به طول ۲کیلومتر پیش راه اندازی شد.
این ایستگاه و خط انتقال با اعتبار۴۰میلیارد
ریال س��اخته خواهد شد و در مدار قرار خواهد
گرف��ت .معاون فن��ی س��ازمان صنایع کوچک
و ش��هرک های صنعتی ایران نی��ز در بازدید از
بخش های گوناگون تصفیه خانه شهرک صنعتی
بزرگ شیراز بر لزوم تسریع در راه اندازی مدول
دوم تصفیه خانه ش��هرک صنعتی شیراز تاکید
کرد و گفت :با توجه به ساخت وسازهای جدید
در شهرک صنعتی اجرای طرح افزایش ظرفیت
تصفیه خان��ه ب��ه 2براب��ر ظرفیت فعل��ی و نیز
صادرات��ی پرداخت و اصفهان صنعتی را در دوره
فرا صنعت��ی ،به مرکزی ب��رای صادرات و تجارت
تبدیل کرد.
وی اعض��ای انجم��ن صادرکنندگان اس��تان
را ش��امل بیش از ۶۰ش��رکت با کف ۱۰۰هزار
دالر صادرات محقق ش��ده عن��وان کرد و گفت:
در گام بع��دی ایج��اد انجم��ن صادرکنن��دگان
خدمات نیز در دس��تور کار قرار دارد .گلشیرازی
با تاکید بر اینکه اتاق بازرگانی به بسترسازی در
زمینه تسهیل فعالیت های اعضا می پردازد ،ابراز
امیدواری کرد که این انجمن از بستر ایجاد شده
ب��ه نحو مطلوب اس��تفاده کند .در این نشس��ت
ماهان میرش��فیعی ،نماینده اتاق بازرگانی ایران
از صدور موافق��ت اصولی انجمن صادرکنندگان
اس��تان اصفهان در مرداد س��ال جاری از سوی
اتاق ایران خبر داد .در ادامه این نشس��ت ،پس
از قرائت اساس��نامه انجمن ،محمد امینی ،علی
صفرنوراله ،علی محمد خوروش ،محمد عسگری،
محمدرضا غفرالهی ،محس��ن لوئی پور و فروزان
اقابزرگ��ی با ارای اعضا ب��ه عنوان اعضای اصلی
هیات مدیره و حس��ن اخوان صفایی و غالمعلی
فتحعلی به عن��وان اعضای علی البدل و همچنین
سید یوسف قاضی عسگر به عنوان بازرس اصلی و
امیرهوشنگ نیرومند به عنوان بازرس علی البدل
این انجمن انتخاب شدند.
طرح استحصال پس��اب در اولویت قرار خواهد
گرفت.
فتحعل��ی محمدزاده با بی��ان اینکه هم اینک
۶تصفیه خانه فاضالب در ش��هرک های صنعتی
باالی ۵۰درصد واگذاری استان فارس راه اندازی
ش��ده اس��ت ،گفت :درحال حاضر ۸۷درصد از
واحد ه��ای صنعت��ی در ش��هرک های صنعتی
اس��تان زیرپوش��ش تصفیه خانه فاض�لاب قرار
دارند.
وی در ادامه از فعالیت ۲۲۳مدول تصفیه خانه
در ش��هرک های صنعتی کشور خبرداد و گفت:
۷۰درص��د واحد ه��ای صنعت��ی مس��تقر در
ش��هرک های صنعت��ی کش��ور ب��ه تصفیه خانه
فاضالب متصل هستند.
11
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
بازار مالی
اقتصاد فقط نفت نیست
نگاه به مالیات باید تغییر کند
عباس ابونوری ،کارشناس اقتصاد و
اس��تاد دانش��گاه در گفت وگ��و ب��ا
با بیان اینکه بخش مالیاتی
کشور در حالی ظرفیت های زیادی
در اقتصاد کش��ور دارد که در تمام
س��ال ها مورد غفلت بوده و ان طور
که بای��د از ان بهره کافی نبرده ایم،
اف��زود :در حال��ی مالیات س��تانی در کش��ور می توان��د یک
جایگزین مناسب برای درامدهای نفتی باشد که با پدیده ای
با عنوان فرار مالیات روبه رو هستیم و این پدیده سبب شده
اس��ت نتوانیم از تمام ظرفیت های موجود استفاده کنیم .او
ناکارام��دی نظام مالیاتی کش��ور را در ب��ه وجود امدن این
پدیده دخیل دانست و افزود :نظام مالیاتی ما هنوز نتوانسته
مناسب عمل کند و در حوزه مالیات ستانی فرهنگ سازی و
اطالع رس��انی درستی انجام دهد تا این نوع درامد به عنوان
ی��ک فرهن��گ در کش��ور نهادین��ه ش��ود .به گفت��ه وی،
درحال حاضر بخش های بس��یاری با وج��ود منابع درامدی
خ��وب و س��وداوری زی��اد ،از پرداخت مالی��ات خودداری
می کنند و خود را ملزم به پرداخت ان نمی دانند که این نگاه
باید در کش��ور تغییر کند و این هدف نیاز به اصالح ساختار
نظام مالیاتی دارد .این کارش��ناس با تاکید بر اینکه ضروری
اس��ت دولت نسبت به فراریان مالیاتی سیاست های تنبیهی
ش��دیدی در نظر بگیرد و با شناس��ایی انها درصدد برخورد
قانونی براید ،یاداور شد :در عین حال دولت باید تالش کند
مان��ع فعالیت اقتصاد زیرزمینی -بخش زی��ادی از فرارهای
مالیاتی از این محل است -شود تا ضمن کاهش میزان فرار
مالیاتی در کش��ور ،اقتصاد را به سمت شفافیت بیشتر سوق
دهد .به گفته ابونوری ،ما در اقتصاد ایران ظرفیت های بسیار
زیادی در حوزه مالیات ستانی داریم که با افزایش درامدهای
بودج��ه ای دولت از ای��ن محل ،مالی��ات می تواند جایگزین
بس��یار مناسبی برای درامدهای نفتی به شمار اید و اقتصاد
کش��ور را که به شدت وابسته به نفت است ،از این وابستگی
خارج کند .به گفته این کارشناس ،برای تحقق این هدف در
عین ح��ال که باید پایه های مالیات��ی افزایش یابد و جلوی
فراریان مالیات گرفته ش��ود ،ان دسته از فعالیت هایی که به
دلیل ش��رایط رکودی کشور توان پرداخت مالیات را ندارند
نیز باید حمایت ش��وند تا از ای��ن محل به تدریج درامدهای
مالیاتی افزایش یابد.
ظرفیت های مالیات ستانی کم نیست
بهنام ملکی ،کارشناس اقتصاد نیز در
با بی��ان اینکه
گفت وگ��و ب��ا
محدویت های ناشی از تحریم از یک
سو و چالش ها و محدودیت هایی که
در داخل کش��ور وجود دارد از سوی
دیگر س��بب شده اند تا اقتصاد کشور
وارد ف��از رک��ودی ش��ود و درگی��ر
بحران های��ی باش��د که با وجود ظرفیت ه��ای زیاد موجود در
کش��ور اصال منطقی نیست افزود :باید قبول کنیم که اقتصاد
ای��ران دارای ظرفیت های اقتصادی بس��یار زیادی اس��ت که
می توان با تکیه بر انه ا پیش رفت و زمینه رشد اقتصادی کشور
عکس :مهدی کاوه ای
اقتصاد ما سال هاست که وابستگی شدیدی به درامدهای
نفتی دارد و سیاس��ت ها و برنامه ریزی های سیاست گذاران
ح��وزه اقتصاد در تمام این س��ال ها ،نتوانس��ته ان طور که
باید و ش��اید از این وابس��تگی کم کند .در حقیقت اقتصاد
نفتی ،بر پایه درامدهای نفتی بنا ش��ده و هرگونه نوس��ان
درامدهای نفتی ،منجر به نوس��ان محی��ط داخلی اقتصاد
می ش��ود .بر همین اس��اس باید بپذیریم وابستگی به یک
منبع درامدی موجب می ش��ود که نوسان احتمالی میزان
درام��د حاص��ل از این منبع درامدی ،ب��ر همه بخش های
اقتصاد تاثیرگذار باش��د و از ای��ن بابت بخش های مختلف
اقتصاد را با چالش ها و مشکالت زیادی روبه رو کند؛ مشابه
ش��رایطی که اقتصاد ایران پس از خروج امریکا از برجام و
محدودیت های جدید ایجاد ش��ده در بخش نفتی کش��ور،
ت��ا حدی با ان روبه رو اس��ت .با خروج امری��کا از برجام و
ایجاد محدودیت ه��ای جدید که در اقتصاد ،به ویژه بخش
نفتی کش��ور اعمال شده ،درامدهای نفتی دولت نسبت به
گذش��ته کاهش یافته که این شرایط لزوم خروج اقتصاد از
وابستگی به نفت را با اهمیت تر از گذشته می کند.
در تمام این س��ال ها رفع وابس��تگی اقتصاد به نفت جزو
اولویت های سیاست مداران و اقتصاددانان بوده تا بتوانند در
این مس��یر با بکارگیری برخی روش ها ،بخشی از وابستگی
اقتصاد ایران به نفت را کم کنند اما شرایط جدید به وجود
امده برای کشور ،دستیابی به این هدف را بیش از هر زمان
دیگری مهم کرده است.
تردیدی وجود ندارد که کشور ما با داشتن توانمندی های
اقتص��ادی فراوان ،می تواند اقتص��اد تک محصولی خود که
وابس��ته به نفت اس��ت را کاهش دهد .صنایع کش��اورزی،
مع��ادن و مواد معدنی ،گردش��گری و ...مهم ترین صنایعی
هس��تند که می توانند س��هم قابل توجهی از اقتصاد کشور
را به خود اختصاص دهند اما در این بین مالیات س��تانی از
بخش های مختلف اقتص��اد از منابع مهم درامدی دیگری
است که می تواند جایگزین مناسب درامدهای نفتی ایران
باشد.
ان ط��ور که کارشناس��ان تاکید می کنن��د اقتصاد ایران
دارای ظرفیت ه��ای بس��یار زیادی اس��ت ک��ه نفت فقط
گوش��ه ای از ان است و اگر به ظرفیت بالقوه سایر حوزه ها
به اندازه نفت توجه ش��ود ،س��ودی چن��د برابر درامدهای
نفتی را عاید کشور خواهد کرد؛ از این رو برای پایان دادن
به اقتص��اد نفتی ،اتکا ب��ه درامدهای مالیات��ی ،بهترین و
موثرترین راهکار است که این مهم نیز در سایه رونق تولید
امکان پذیر خواهد بود.
کارشناس��ان بر این باورند که برای رهایی از حربه امریکا
و متحدانش در به صفر رساندن صادرات نفت ایران ،دولت
باید به گون��ه ای برنامه ریزی کند که وابس��تگی بودجه به
نفت به صفر برس��د و بیش��تر در زمینه افزایش درامدهای
مالیات��ی از مس��یر افزایش پایه ه��ای مالیات��ی ،برخورد با
فراریان مالیات ،فرهنگ س��ازی و اطالع رس��انی مناس��ب،
ایجاد عدالت مالیات و ...متمرکز شود و درعین حال زمینه
رونق تولید ملی ،حمایت از کار و س��رمایه ایرانی ،توجه به
تولیدات دانش بنیان ،حمای��ت از صادرات غیر نفتی و ...را
در دستور کار قرار دهد.
مالیات ،نسخه جایگزین درامدهای نفتی
ما در اقتصاد ایران ظرفیت های بس��یار زیادی در حوزه مالیات ستانی داریم
ک��ه ب��ا افزایش درامده��ای بودجه ای دول��ت از این محل ،مالی��ات می تواند
جایگزین بسیار مناسبی برای درامدهای نفتی به شمار اید و اقتصاد کشور را
که به شدت وابسته به نفت است ،از این وابستگی خارج کند
را فراه��م ک��رد .او ضمن توجه ویژه ب��ه ظرفیت های تولیدی،
کش��اورزی و صنعتی کش��ور به ویژه تولی��دات دانش بنیان و
های ت��ک ،ب��ر ایج��اد درامده��ای مالیاتی به عن��وان یکی از
جایگزین های مهم و موثر درامدهای نفتی تاکید کرد و گفت:
ما در کش��ورظرفیت های صادراتی زیادی داریم که بازار هدف
انها می تواند کشورهای همسایه باشد و باعث ارزاوری به کشور
می شود اما در عین حال نمی توان از ظرفیت های باالی مالیاتی
کشور برای رشد اقتصادی کشور غافل ماند.
او با بیان اینکه توسعه یافتگی در اقتصاد کشور باید عمیق و
پایدار باشد تا بتواند باعث ارتقای اقتصاد کشور شود یاداور شد:
دراین زمینه باید سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها به گونه ای
باشد که رشد بخش های پایدار و توسعه ای افزایش یابد .ما باید
از خام فروش��ی ،خودداری و راه های جایگزین دیگری را برای
ارزاوری به کشور فراهم کنیم.
این کارش��ناس در ادامه به ظرفیت های باالی مالیات ستانی
در کشور اشاره کرد و گفت :ما در شرایطی ظرفیت های زیادی
در ح��وزه مالیات��ی داریم که می توانیم به ش��کل پایدار از ان
اس��تفاده کنیم اما متاس��فانه پدیده فرار مالیاتی در خیلی از
بخش ها س��بب شده اس��ت از این ظرفیت به شکل کافی بهره
گرفته نش��ود .به گفته این کارشناس ،درحال حاضر بخش های
زیادی داریم که با وجود س��وداوری و درامد مناس��ب ،تمایل
زیادی به پرداخت مالیات ندارند و به هر بهانه و روش��ی تالش
می کنن��د از انجام این کار ش��انه خالی کنند که نتیجه ان نیز
حجم زیاد فرارهای مالیاتی موجود در کش��ور اس��ت .او ادامه
داد :در این راستا نیاز است جلوی فرار مالیاتی در کشور گرفته
شود و ان دسته از فعالیت هایی که بازدهی برای اقتصاد ندارند
شناس��ایی شوند س��پس انها را ملزم به پرداخت مالیات کرد و
در عین حال برای ان بخش هایی های که تولیدات مدرن دارند
سیاست های تشویقی در نظر گرفت .بی تردید این مهم ضمن
افزای��ش درامدهای مالیاتی کش��ور و جایگزین کردن مالیات
ب��ا نفت ،می تواند زمینه رون��ق تولیدات مدرن و دانش بنیان و
ان دس��ته از تولیداتی که به س��ود اقتصاد کشور تمام می شود
را فراهم اورد.
از ظرفیت مالیاتی درست استفاده شود
فرزاد هاش��می از دیگر کارشناس��ان
با
اقتصاد نی��ز در گفت وگو با
بی��ان اینک��ه اقتصاد ای��ران به دلیل
وابس��تگی ش��دید به نفت ،همواره از
نوس��اناتی ک��ه در این ح��وزه ایجاد
می ش��ود دچار اسیب و مشکل شده
است و برای برون رفت از این شرایط
می ت��وان درامدهای پایدارت��ری را جایگزین درامدهای نفتی
ک��رد اف��زود :ما در این ح��وزه ظرفیت های زی��ادی داریم که
می توانیم از ان اس��تفاده کنیم و بی تردید درامدهای مالیات،
بس��یار پایدارتر از درامدهایی اس��ت که از محل صادرات نفت
برای کشور ایجاد می شود .او با بیان اینکه این ظرفیت در حالی
در کش��ور وجود دارد که ما همچنان با بخش قابل توجهی از
فعالیت ه��ا در اقتصاد روبه رو هس��تیم ک��ه از پرداخت مالیات
معافند یا از پرداخت ان طفر می روند یاداور ش��د :پدیده فرار
مالیاتی در کش��ور درحالی در سال های اخیر شیوع پیدا کرده
که بخشی از ان به اقتصاد زیرزمینی و پنهان که فعالیت شفافی
ندارند برمی گردد و بخش��ی هم به فعالیت هایی برمی گردد که
با وجود نقش اثرگذارش��ان در تولی��د ناخالص داخلی ،تمایل
چندانی به پرداخت مالیات ندارند و از ان شانه خالی می کنند.
او ب��ا بی��ان اینکه رفع این چالش ها به ایجاد ش��فافیت هر چه
بیش��تر در اقتص��اد نیاز دارد ،اظهار کرد :ه��ر اندازه بتوانیم به
سمت شفافیت در فعالیت های اقتصاد حرکت و فرایندها را از
حال��ت س��نتی خ��ارج کنیم تا قاب��ل پیگیری و رصد باش��د،
می توانیم امیدوار باشیم که از فرار مالیاتی هم به همان نسبت
کم می شود .به گفته این کارشناس برای اجرای درست قوانین
به ویژه در حوزه مالیات ستانی نخست باید اطالعات و داده های
ش��فافی وجود داشته باشد و سیاست گذاری ها هماهنگ پیش
برود تا بتوانیم این قوانین را به درس��تی اجرا کنیم .هاشمی در
ادامه به موضوع فرهنگ س��ازی اشاره کرد و گفت :ما در زمینه
مالیات ستانی باید این فرهنگ را نهادینه کنیم .این مالیات های
دریافتی صرف عمران و ابادانی کشور خواهند شد و اقدام هایی
هم که در این زمینه انجام می ش��ود باید به مردم نش��ان داده
شود.
او ب��ا بی��ان اینک��ه در زمین��ه مالیات س��تانی ،فعالیت های
اقتصادی باید توجیه پذیر باشند و اگر فعالیتی انجام می دهند
ک��ه ارزش افزوده ایجاد می کند بای��د مالیات پرداخت کنند و
ای��ن قانون نیز درب��اره تمام فعالیت های اقتصاد به اجرا دراید،
افزود :این موضوعی است که به توزیع عادالنه مالیات و اجرای
عدالت اجتماعی کمک می کند .هاش��می معتقد است با توجه
به ظرفیت های مالیات س��تانی موجود در کش��ور باید به شیوه
درس��ت از این ظرفیت ها استفاده کنیم تا درامدهای کشور از
این بابت افزایش یابد .این هدف نیز به عزم جدی نیاز دارد.
یادداشت
تغییر تفکر ،الزمه گذار از اقتصاد نفتی
یاور دش�تبانی -تحلیلگر اقتص�اد :تحریم های وضع
ش��ده ضد اقتصاد ایران ،در سال های اخیر شدت بیشتری
گرفته اس��ت .هدف این تحریم ها به طور عمده حوزه انرژی
ب��ه ویژه صنای��ع نفت و گاز ب��ه عنوان مهم ترین ش��ریان
اقتصادی کش��ور و همچنین مسائل مرتبط با تامین مالی،
س��رمایه گذاری ،ترانزی��ت ،نق��ل و انتقال وج��وه بانکی و
صادرات انرژی بوده اس��ت .محدود شدن درامدهای نفتی
جدا از پیامدها و اثار منفی ان بر عملکرد اقتصادی ،فرصتی
برای ایجاد یک تفکر جدید بر مدیریت اقتصادی به ش��مار
می رود .چنانکه با توجه به الزام قانون برنامه پنجم بر قطع
وابستگی هزینه های جاری دولت به درامدهای نفت و گاز
ت��ا پایان برنامه (جدا از میزان موفقیت در حصول این امر)
قرار گرفتن در ش��رایط کاهش درامدهای نفتی یک توفیق
اجباری برای مسئوالن ،سیاس��ت گذاران و مقامات پولی و
مالی کشور است تا به فکر جایگزین های مناسب باشند اما
برای تبدیل تهدید کاهش درامدهای نفتی ناشی از جنگ
اقتصادی به راه افتاده از سوی امریکا و هم پیمانانش به یک
فرصت برای رشد و شکوفایی اقتصادی باید تفکر نوینی در
جایگزینی درامدهای نفتی داشت.
دولت منابع متعددی برای تامین هزینه های خود دارد که
می توان به مهم ترین انها یعنی درامدهای مالیاتی ،واگذاری
دارایی های مالی و سرمایه ای اشاره کرد و در شرایط کنونی
که منجر به کاهش درامدهای نفتی شده است ،درامدهای
مالیات��ی به عن��وان جایگزین اول خ��ود را مطرح می کند.
بر اس��اس بودجه س��ال ۹۸دولت باید کش��ور را با حدود
۴۴۸هزار میلیارد تومان اداره می کرد که طبق روال بودجه
دوره های گذش��ته ،افزایش قابل مالحظه ای دارد .در سوی
دیگر درامدهای نفتی چه به لحاظ «قیمت هر بشکه نفت»
و چه «میزان بشکه های صادراتی» وضعیت نامعلومی دارد،
هر چند س��ناریوهای مختلفی بر اساس حجم فروش ،نرخ
دالر و ...تعیین شد .رقمی بیش از ۱۵۳هزار میلیارد تومان
درام��د نیز از محل اخذ مالیات و ۱۴۸هزار میلیارد تومان
از محل واگذاری دارایی های مالی پیش بینی ش��د .مروری
بر ارقام یادش��ده نشان می دهد که دولت ،منبع درامدهای
مالیاتی را به عنوان هدف نخست جایگزین درامدهای نفتی
انتخاب کرده است .اما پرسش اصلی این است که این تفکر
جایگزین��ی تا چه حد ممکن و قابل تحقق بوده و می تواند
اقتصاد در حال گذار از یک اقتصاد نفتی به غیر نفتی را به
سرانجام خوب برساند؟
انچه بدیهی اس��ت اینکه افزای��ش درامدهای
مالیات��ی از راه های گس��ترش پایه ه��ای مالیاتی
مانند مالیات بر عایدی س��رمایه ،فرهنگ س��ازی
مالیاتی ،ایجاد و اس��تقرار نظام اماری مناس��ب
از درام��د فع��االن اقتصادی به منظ��ور افزایش
ش��فافیت و کاهش فرار مالیاتی ،نظام مند کردن
معافیت های مالیاتی و در نهایت اس��تقرار الگوی درست و
هوشمندسازی نظام مالیاتی قابلیت تحقق خواهد داشت اما
باید به این موضوع توجه کرد که کارامدی منبع درامدهای
مالیاتی به عنوان یک جایگزین مناس��ب در ساختار بودجه
اقتص��اد غیرنفتی به دالیلی از جمل��ه پیچیدگی قوانین و
مق��ررات مالیاتی ،همکاری نکردن مودیان مالیاتی به دلیل
ضعف ضمانت های اجرایی قوانین و البته مقاومت در برخی
سطوح اجرایی به دلیل رانت اقتصادی ،با مشکالتی همراه
خواه��د بود ک��ه ح��ل ان نیازمند یک تفک��ر بلندمدت و
سیاست های کارامد است.
ای��ن تفکر جدید ،تغییر در نوع حکمرانی دولت با راهکار
تعمیق بازارهای مالی از راه گس��ترش ابزارهای مالی است.
رشد سال جاری شاخص بورس ۱۳۱هزار واحدی شد
ش��اخص بورس از ابتدای س��ال ج��اری در مدت
۱۴۰روز معامالت��ی ،بیش از ۱۳۱هزار واحد افزایش
داشته اس��ت .به گزارش ایبِنا ،از ابتدای سال جاری
در م��دت ۱۴۳روز معامالتی ،تع��داد ۶۰۶میلیارد و
۹۷۶میلیون س��هم و حق تقدم به ارزش ۲۰۵۸هزار
و ۴۴۸میلی��ارد ری��ال در ۵۲میلی��ون و ۴۳۱هزار و
۸۴۱دفع��ه در بورس اوراق بهادار م��ورد معامله قرار
گرفته است .همچنین بررسی معامالت بازار سهام به
تفکیک بازار نشان می دهد در این مدت ۴۱۶میلیارد و
۶۹۲میلیون سهم به ارزش ۱۰۵۵هزار و ۵۲۱میلیارد
ریال در ۲۵میلیون و ۳۳هزار و ۷۴۴نوبت در بازار اول؛
۱۷۸میلیارد و ۴۳۱میلیون س��هم به ارزش ۸۲۰هزار
و ۹۵۹میلی��ارد ری��ال در ۲۶میلی��ون و ۹۳۲هزار و
۳۲نوب��ت در بازار دوم؛ ۵۹میلی��ون و ۳۰۰هزار برگه
ب��ه ارزش ۵۷هزار و ۴۱۸میلی��ارد ریال در ۱۵هزار و
۸۴۳نوب��ت در بازار بده��ی۱۳۴ ،میلیون و ۶۷۰هزار
ق��رارداد ب��ه ارزش ۹۸۰میلیارد ری��ال در ۵۷هزار و
۲۵۰نوبت در بازار مشتقه و ۱۱میلیارد و ۶۵۸میلیون
واحد از صندوق های س��رمایه گذاری قابل معامله در
ب��ورس تهران به ارزش ۱۲۳هزار و ۵۷۱میلیارد ریال
در ۳۹۲ه��زار و ۹۷۲نوبت مورد معامل��ه قرار گرفته
اس��ت .ش��اخص کل نیز که معامالت س��ال جاری
بورس را از ارتف��اع ۱۷۸هزار و ۶۵۹واحد اغاز کرده
است ،تاکنون ۱۳۱هزار و ۲واحد رشد ،معادل ۷۳.۳۳
درصد افزایش را به ثبت رسانده و به ارتفاع ۳۰۹هزار
و ۶۶۱واحد رسیده است.
ش��اخص بازار اول نیز در این مدت با رشد ۹۱هزار
و ۶۲۵واحد و ش��اخص بازار دوم با رشد ۲۸۲هزار و
۶۱۹واحدی به ترتیب ۶۸.۴۵و ۸۱.۸۸درصد افزایش
داشته اند.
به بیان صریح ،دولت (مقامات پولی و مالی) باید
روش ه��ای تامین مخارج ،به وی��ژه تامین مخارج
پروژه های عمرانی را تغییر دهد و بیش��تر در پی
تدوین راهبردها و راهکارهای مناسب در راستای
تغییر مدل حکمرانی جاری باش��د چراکه در نوع
حکمرانی حاضر ،دولت در پروژه ها نقش همزمان
س��رمایه گذار ،مجری و به ره ب��ردار را ایفا می کند
و در نهای��ت نیز در بازگرداندن منابع مالی اس��تقراضی به
نظام بانکی به مشکل می خورد .برای نمونه دولت می تواند
مالکی��ت برخی پروژه ها را به بخش خصوصی دهد و بخش
خصوصی نس��بت به تامین مالی از بازار س��رمایه (نه لزوما
از نظ��ام بانکی مانند دول��ت) اقدام کند .حت��ی در تامین
هزینه ه��ای ج��اری می ت��وان از روش هایی مانن��د خرید
خدم��ت بهره برد تا مخارج دولت کاه��ش یابد .به هرحال
باید پذیرفت که دولت بزرگ ،مخارج باال و دولت ناکارامد،
اتالف منابع زیادی دارد.
چه بس��ا درامده��ای جایگزین ش��ده (همان طور که در
جایگزینی مستقیم درامدهای مالیاتی به جای درامدهای
نفتی اش��اره ش��د) به دلیل مش��کالت ساختاری ش��ان در
بررسی طرح بانکداری در مجلس
نمایندگان کمیسیون اقتصادی در سومین هفته ابان ،الیحه مالیات ارزش افزوده
و طرح بانکداری جمهوری اسالمی ایران را بررسی خواهند کرد.
به گزارش ایبِنا ،دستور کار کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسالمی از ۱۲
تا ۱۴ابان اعالم ش��د .بنا براین گزارش ،نمایندگان کمیس��یون اقتصادی مجلس،
عص��ر دوش��نبه ۱۳ابان پس از پایان صحن علنی ،م��واد ارجاعی از صحن علنی
درباره الیحه مالیات ارزش افزوده را در کمیسیون بررسی خواهند کرد.
همچنین روز سه ش��نبه ۱۴ابان جلسه هیات رئیس��ه کمیسیون درباره نحوه
رس��یدگی به طرح ها و لوایح موجود در کمیس��یون برگزار می شود و بررسی مواد
ارجاع��ی از صح��ن علنی در زمینه الیحه مالیات ارزش اف��زوده و طرح بانکداری
جمهوری اسالمی ایران را ادامه خواهند داد.
میان م��دت و بلندمدت ظرفیت الزم را نداش��ته و به دلیل
از دس��ت رفتن زمان و عادت ساختار بودجه به درامدهای
با عمر کم ،مش��کالت بیش از پیش اش��کار خواهد ش��د؛
بنابراین در تفکر جدید مطرح ش��ده ،با رفع مصائب تامین
مالی مخارج دولتی و بزرگ ش��دن بخش خصوصی ،زمینه
رش��د اقتصادی در فضای بالقوه خوداتکایی ناشی از جنگ
اقتص��ادی حاکم بر اقتصاد ایران ،فراه��م و منابع درامدی
پایدارت��ر ش��ده و گام های محکم ت��ری را می توان در قطع
وابستگی به اقتصاد نفتی برداشت .در صورت تحقق چنین
ش��رایطی ،درامدهای مالیاتی نیز بدون فشار به بنگاه های
اقتصادی و کاهش انگیزه انها افزایش پیدا خواهد کرد.
نتیجه انکه برای گذار درس��ت از اقتصاد نفتی به اقتصاد
غی��ر نفت��ی باید تفک��ر کوتاه م��دت که فق��ط جایگزینی
درامدهاس��ت را کنار گذاشت و با تفکری بلندمدت و نوین
یعن��ی هدایت مناب��ع دولتی و بخش خصوصی به س��مت
بخش ه��ای کلیدی و پیش��رو در اقتص��اد و تغییر در مدل
حکمران��ی ،دولت را کارامد کرد ،اتالف منابع را کاهش داد
و در نهایت موجبات رشد اقتصادی و افزایش و بهبود منابع
درامدی دولت را فراهم کرد.
دریافت مالیات از سپرده ها
صحت ندارد
رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد
که دریافت مالیات از سود سپرده های
بانک��ی ب��ه هیچ وج��ه صحت ن��دارد.
عبدالناص��ر همتی در گفت وگو با ایبِنا
ب��ا بیان ای��ن مطلب اظه��ار کرد :این
موض��وع را در برخی س��ایت ها دیدم
اما هیچ گونه صحبتی در دولت و سایر
مراجع مهم تصمیم گیری اقتصادی نش��ده اس��ت .وی ادامه داد
همچنین برنامه ای برای دریافت مالیات از سود سپرده ها نداریم.
12
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
بانک و بیمه
تجارت
روی خط خبر
پاس�خگویی ش�بانه روزی مرک�ز
ارتباط با مشتریان بانک پاسارگاد
ک پاسارگاد در
مرکز ارتباط با مشتریان بان
تمام ایام هفته و به طور ۲۴ساعته ،پاسخگوی
پرسش ها و تماس های مشتریان است.
به گ��زارش روابط عمومی بانک پاس��ارگاد،
ای��ن بان��ک در راس��تای تکریم مش��تریان،
ام��کان پاس��خگویی ب��ه پرس��ش ها و ارائ��ه
مش��اوره از طریق مرکز ارتباط با مش��تریان
ب��ه ش��ماره ۰۲۱-۸۲۸۹۰در تمام ایام هفته
و به ط��ور ش��بانه روزی را فراهم کرد ه اس��ت.
کارشناس��ان این مرکز در بخش های مشاوره
و اطالع رس��انی ،باشگاه مشتریان ،امور سهام،
پش��تیبانی پایانه های فروش و بازرسی اماده
پاسخگویی به مشتریان هستند.
ک پاس��ارگاد به منظور
گفتن��ی اس��ت بان��
پیشبرد اهداف مش��تری مداری و در راستای
یکپارچه س��ازی فراین��د ثب��ت و پیگی��ری
پرس��ش ها ،نظره��ا ،مغایرت ه��ا و ...اقدام به
اس��تقرار س��امانه CRMک��رد ه اس��ت؛ از
این رو مش��تریان می توانند عالوه بر برقراری
تم��اس تلفنی ب��ا مرکز ،درخواس��ت خود را
از طری��ق تمام��ی ش��عبه های ای��ن بانک در
سراسر کش��ور ،لینک این س��امانه در سایت
بان��ک ب��ه نش��انی www.bpi.ir/crmی��ا
ایمی��ل info@bpi.irاع�لام و پیگی��ری
کنن��د .کارشناس��ان بان��ک پاس��ارگاد در
کمتری��ن زمان ممکن نس��بت ب��ه پیگیری
و پاس��خگویی به مش��تریان اق��دام خواهند
کرد.
عزم جدی بانک دی در حمایت
از رونق تولید
بان��ک دی در ماه ه��ای اخیر با گس��ترش
مبادالت مالی خود ب��ا مجموعه های صنعتی
و تولی��دی بزرگ داخلی نش��ان داده که عزم
جدی در حمایت از رونق تولید دارد.
به گزارش اخبار پولی مالی ،رضا سهم دینی،
رئیس هیات مدیره بانک دی در سفر به شهر
اهواز ضمن بازدید از ش��رکت توسعه حفاری
تدبیر بر نقش افرینی تمام��ی نهادها در رفع
موانع تولید تاکید کرد.
س��هم دینی ،رئیس هیات مدی��ره به همراه
احمد حش��می پور مدیرکل ح��وزه مدیریت،
عبدالرضا خدادی رئیس اداره بررسی طرح ها
و نظارت ،حس��ن کاس��ب رئی��س اداره امور
ش��عب و س��یروس یزدانی کارش��ناس اداره
بررسی طرح ها و نظارت در راستای گسترش
مبادالت مالی و ارائه خدمات بانکی از شرکت
توس��عه حفاری تدبیر در شهر اهواز بازدید و
با مدیرعامل ای��ن مجموعه دیدار و گفت وگو
کرد.
در این دیدار س��هم دینی با ابراز خرسندی
از اقدام های انجام ش��ده در ش��رکت توسعه
حفاری تدبیر گفت دس��تاوردهای توسعه ای
حاص��ل ش��ده در ش��رکت توس��عه حفاری
تدبیر در زمین��ه عملیات باالدس��تی صنایع
نفت ،این مجموعه را به یکی از ش��رکت های
پیش��تاز در صنع��ت باالدس��تی ،به وی��ژه در
توس��عه میدان های مش��ترک تبدی��ل کرده
است.
رئی��س هیات مدیره بانک دی با اش��اره به
بیانات رهبر معظم انقالب درباره لزوم حمایت
از اقتصاد ملی و حرکت در جهت رونق تولید
افزود :با نام گذاری سال ۱۳۹۸از طرف رهبر
معظم انقالب به نام سال رونق تولید ،رویکرد
بانک های کش��ور با یک تغییر استراتژیک به
س��مت اعطای تس��هیالت ارزان نرخ به بخش
تولی��د و تامین مالی واحده��ای تولیدی و به
تبع ان رونق تولید س��وق پیدا کرد و به دنبال
ان در نظ��ام بانک��ی برای تحقق چش��م انداز
۱۴۰۴برنامه هایی تدوین ش��د که حمایت از
تولید نیز بخش مهمی از ان است.
وی ب��ا اسیب شناس��ی فض��ای حاک��م
ب��ر کس��ب وکار در دوران تحری�� م و ل��زوم
نقش افرین��ی تم��ام نهادها در کاه��ش اثار
تحریم بر تولید داخلی تصریح کرد :برای رفع
موانع تولیدی در کشور باید تمامی سازمان ها
و نهادهای ذی ربط ،از جمله بانک ها ،س��هم و
نقش س��ازنده خ��ود را تعریف و ایفا کنند که
بدون شک با تحقق این امر در یک بازه زمانی
میان مدت ،می توان شاهد رفع بخش زیادی از
مشکالت حوزه تولید کشور بود.
س��هم دینی در پایان این دیدار با تش��ریح
برنامه های اس��تراتژیک بانک دی در حمایت
از صنای��ع کش��ور تاکید کرد :بان��ک دی در
ماه های اخیر با گسترش مبادالت مالی خود با
مجموعه های صنعتی و تولیدی بزرگ داخلی
نش��ان داده که عزم جدی در حمایت از رونق
تولی��د دارد و با تدوین اس��تراتژی بلندمدت
در حال گس��ترش بازار هدف خود به س��مت
مجموعه هایی اس��ت ک��ه در تولید داخلی به
خودکفایی رس��یده اند و یاریگر اقتصاد کشور
هستند.
editor@smtnews.ir
مدیرعامل بانک مسکن خبرداد
سپرده گذاران مسکن یکم در اولویت طرح ملی
مدیرعامل بانک مس��کن با بیان اینکه ۳۵۰
هزار س��پرده گذار صندوق مس��کن یکم ،واجد
ش��رایط ط��رح ملی مس��کن هس��تند ،گفت:
متقاضیان واجد شرایطی که در بانک مسکن و
صندوق پس انداز مس��کن یکم ثبت نام کرده اند
و مهلت دریافت تس��هیالت انها فرا رسیده ،در
اولویت این بانک برای طرح اقدام ملی هستند.
به گزارش وزارت راه و شهرسازی ،ابوالقاسم
رحیمی انارکی در این باره اظهار کرد :سود این
تسهیالت در بافت فرسوده ۶ ،درصد و در سایر
بافت ها ۸ ،درصد است .وی اضافه کرد :کمترین
مبلغ سپرده گذاری در صندوق پس انداز مسکن
یکم در ش��هر تهران ۱۳.۵ ،میلیون تومان ،در
مراکز استان ها و شهرهای باالی ۲۰۰هزار نفر
جمعیت ۱۰ ،میلیون تومان و در سایر شهرها،
۶.۷میلیون تومان برای اس��تفاده از سقف های
تس��هیالتی ۶۰ ،۸۰و ۴۰میلی��ون توم��ان در
مدت 3سال است.
وی گف��ت :همچنین کمترین م��دت انتظار
برای اس��تفاده از تس��هیالت یادشده یک سال
اس��ت که در ش��هر تهران با واریز ۴۰میلیون
توم��ان ،در ش��هرهای میانی (مراکز اس��تان ها
و ش��هرهای ۲۰۰ه��زار نف��ر جمعی��ت) ۳۰
میلی��ون تومان و برای ش��هرهای کوچک ۲۰
میلیون تومان اس��ت .پس از گذشت یک سال،
دارندگان این حساب می توانند به طور انفرادی
ب��ه ترتی��ب ۶۰ ،۸۰ ،و ۴۰میلی��ون توم��ان
وام دریاف��ت کنن��د .مدیرعامل بانک مس��کن
تصریح ک��رد :هم اکنون ح��دود ۳۵۰هزار نفر
از دارندگان حس��اب صندوق پس انداز مسکن
یکم واجد شرایط بهره مندی از طرح اقدام ملی
مسکن هستند و به عنوان متقاضیان بالقوه این
طرح به شمار می روند.
وی اضاف��ه کرد :دارندگان حس��اب صندوق
پس ان��داز مس��کن یک��م ،به طور انف��رادی در
بافت فرس��وده ش��هر تهران که مهلت دریافت
تس��هیالت انها ف��را رس��یده ،در ب��ازه زمانی
۱۲س��اله ب��ا پرداخت ۷۸۰هزار تومان قس��ط
ماهانه ،سودی معادل ۳۲میلیون و ۱۷۹هزار
و ۴۴۶توم��ان را به بانک پرداخت می کنند که
با اصل ۸۰میلیون تومانی که دریافت کرده اند
باید ۱۱۲میلیون و ۱۷۹هزار و ۴۴۶تومان به
بانک در مدت ۱۲سال پرداخت کنند.
انارک��ی گفت :دارن��دگان حس��اب صندوق
پس انداز مسکن یکم به طور انفرادی در خارج
از بافت فرس��وده شهر تهران نیز که سود ان ۸
درصد است در مدت ۱۲سال با پرداخت ماهانه
۸۶۵هزار و ۹۰۰تومان قس��ط ،سودی معادل
۴۴میلیون و ۶۹۸هزار و ۵۳۷تومان به بانک
پرداخت می کنند که با اصل رقمی که دریافت
کرده اند در بازه زمانی ۱۲سال ۱۲۴ ،میلیون و
۶۹۸هزار و ۵۳۷تومان پرداخت خواهند کرد.
وی ادامه داد :زوجین در ش��هر تهران ،حداکثر
۱۶۰میلی��ون تومان از بانک مس��کن دریافت
می کنند که در بافت فرسوده با پرداخت ماهانه
اقساط حدود یک میلیون و ۵۶۱هزار تومانی،
در ۱۲س��ال سودی معادل ۶۴میلیون و ۸۳۵
هزار تومان به بانک پرداخت می کنند که با رقم
لزوم وصول مطالبات معوق در راستای کمک به رونق تولید
عضو هیات مدیره بانک ملی ایران با
تاکید بر اینکه هم��ه اجزای بانک باید
وصول مطالبات معوق را جدی بگیرند،
گف��ت :وص��ول ای��ن مطالب��ات باعث
برگرداندن منابع منجمد می شود.
ب��ه گ��زارش رواب��ط عموم��ی بانک
مل��ی ای��ران ،محم��ود ش��ایان در
نشس��ت بررس��ی عملکرد اداره امور ش��عب اس��تان
مازندران رس��الت اصلی بان��ک را تجهیز و تخصیص
مناب��ع و نی��ل به س��وداوری اع�لام ک��رد و افزود:
رئیس��ان ش��عب در جریان اعطای تس��هیالت نقش
مح��وری دارن��د و اگر پرداخت تس��هیالت با رعایت
کامل مقررات باش��د ،ریس��ک معوق ش��دن کاهش
می یابد.
وی ب��ا اش��اره به حمای��ت بان��ک ملی ای��ران از
واحده��ای صنعت��ی مانند گ��روه فوالد خوزس��تان،
هپک��و و اذراب ،خاطرنش��ان کرد :نق��ش بانک ملی
ایران در توانمندس��ازی بخش تولید و صنعت ،حفظ
اشتغال و کمک به رونق تولید کم نظیر
است.
عض��و هیات مدیره بان��ک ملی ایران
تغیی��ر ن��گاه در س��طح ش��عب ،دقت
در ش��یوه اعطای تس��هیالت و حضور
شبکه نظارتی قوی را الزمه جلوگیری
از ایج��اد و افزای��ش مطالب��ات معوق
دانس��ت و اظهار کرد :همه سطوح بانک باید وصول
مطالبات معوق را یک تکلیف شرعی و قانونی قلمداد
کنند.
وی همچنین اس��تفاده از ابزاره��ا و ظرفیت هایی
مانند حفظ ارتباط با مس��ئوالن محلی ،اس��تانداران،
ائمه جمع��ه ،ش��هرداران و بخش��داران را در جهت
اتخ��اذ تصمیم های بهینه بس��یار موثر دانس��ت و بر
تش��کیل جلسات مس��تمر با رئیس��ان شعب ازسوی
مس��ئوالن حوزه ه��ا و نی��ز پیگی��ری ش��یوه اجرای
برنامه ه��ای م��دون در ام��ر وصول مطالب��ات تاکید
کرد.
اص��ل مبلغی که دریافت کرده ان��د باید معادل
۲۲۴میلیون و ۸۳۵هزار تومان پرداخت کنند.
انارکی گفت :برای زوجین در خارج از بافت
فرس��وده ش��هر تهران نیز رقم ماهانه اقس��اط
مسکن یک میلیون و ۷۳۱هزار و ۹۰۰تومان
اس��ت که اصل سود این دسته از متقاضیان در
بازه ۱۲س��اله ۸۹میلی��ون و ۳۹۷هزار تومان
با س��ود ۸درصد براورد ش��ده و در مجموع با
اصل مبلغی که از بانک دریافت کرده اند۲۴۹ ،
میلیون و ۳۹۷هزار تومان پرداخت می کنند.
وی همچنی��ن درب��اره جزئیات تس��هیالت
دارن��دگان حس��اب صندوق پس انداز مس��کن
یک��م تا س��قف ۶۰میلیون تومان ب��ا تفکیک
بافت فرسوده از س��ایر بافت ها ،اظهار کرد :در
مراکز اس��تان ها و ش��هرهای باالی ۲۰۰هزار
نفر جمعی��ت متقاضیان واجد ش��رایط به طور
انف��رادی ،ماهانه ۵۸۵هزار تومان در مدت ۱۲
س��ال پرداخت می کنند و در خارج از بافت نیز
رقم ماهانه اقس��اط متقاضیان ۶۴۹هزار تومان
است که رقم س��ود گروه نخست در مدت ۱۲
س��ال ۲۴ ،میلیون و ۳۱۳ه��زار تومان و گروه
دوم ۳۳میلی��ون و ۵۲۳ه��زار توم��ان براورد
شده است.
به گفته وی ،در مراکز اس��تان ها و ش��هرهای
ب��االی ۲۰۰ه��زار نف��ر جمعی��ت ،متقاضیان
انف��رادی اص��ل پول و س��ودی ک��ه پرداخت
می کنند معادل ۸۴میلیون و ۳۱۳هزار تومان
و در خارج از مناطق بافت فرسوده شهری برای
همین گ��روه ۹۳میلی��ون و ۵۲۳هزار تومان
است.
مدیرعامل بانک مسکن درباره سایر شهرها نیز
توضیح داد :متقاضیان واجد شرایط که به طور
انفرادی هس��تند با دریافت ۴۰میلیون تومان
تس��هیالت ،ماهانه ۳۹۰ه��زار تومان در مدت
۱۲س��ال پرداخت می کنند که رقم س��ود انها
در بازه ۱۲ساله ۱۶ ،میلیون و ۲۰۸هزار تومان
می ش��ود و این افراد باید اصل پول و س��ودی
مع��ادل ۵۶میلیون و ۲۰۸هزار تومان به بانک
بپردازند.
وی اف��زود :در خارج از بافت نیز مبلغ ماهانه
پرداخت اقس��اط متقاضیان در بازه ۱۲س��اله،
۴۳۲ه��زار تومان اس��ت که س��ود ان در این
م��دت ۲۲میلیون و ۳۴۹ه��زار تومان براورد
شده و در مجموع این متقاضیان ۶۲میلیون و
۳۰۰هزار تومان پرداخت می کنند.
پرداخت سود مادام العمر در طرح سپرده رفاه فردا
بان��ک رف��اه کارگران در طرح س��پرده رف��اه فردا به
افرادی که س��پرده این طرح را افتتاح کنند براس��اس
فرم��ول خاص��ی س��ود مس��تمر مادام العم��ر پرداخت
می کند.
ب��ه گزارش روابط عمومی بانک رفاه کارگران ،در این
طرح ،مش��تری به شکل دوره ای در بازه زمانی مشخص
بین 4تا ۲۰س��ال ،مبلغ مشخصی را پرداخت می کند
و از نرخ سود سپرده سرمایه گذاری یک ساله بانکی بهره مند می شود.
در پایان دوره س��پرده گذاری ،کل سرمایه مشتری که شامل مبالغ
واریزی مشتری و سودهای علی الحساب متعلق به ان است براساس
روش هایی پرداخت می شود.
مش��تری می تواند کل س��رمایه خ��ود را یکجا دریاف��ت یا همه یا
قس��متی از س��رمایه خود را در قالب س��پرده بلندمدت یک س��اله و
دریافت س��ود مس��تمر ماهانه با امکان تمدید ان به شکل مادام العمر
تودیع کند.
زمان و مبلغ واریز وجه به انتخاب مشتری است و امکان ان به طور
ماهانه ،دو ماه یک بار و ...فراهم است.
کمترین مدت سپرده گذاری 4سال است که مشتری می تواند پس
از ان ،با مراجعه به شعبه ،سود مستمر یا سرمایه خود
را به انتخاب خودش دریافت کند.
س��پرده هر س��ال در زمان سررس��ید مشمول سود
س��پرده بلندمدت یک س��اله اس��ت و مانده سپرده به
اضافه س��ود متعلق به ان نیز در قالب سپرده بلندمدت
یکس��اله نزد بانک تودیع و فراین��د تا پایان دوره تکرار
می شود.
هر مش��تری در دوره س��پرده گذاری درصورتی که مانده س��رمایه
اندوخته وی ،پوشش ۱۰۰درصدی مبلغ تسهیالت را بدهد ،می تواند
از دو تس��هیالت مرابحه بابت تامین کاال و خدمات مورد نیاز پس از
یک س��ال از زمان افتتاح س��پرده و خرید خودرو پس از 3س��ال از
افتتاح حس��اب براس��اس قوانین و مقررات مربوط در زمان پرداخت
تسهیالت استفاده کند.
ازجمل��ه مزایای طرح س��پرده رفاه فردا جم��ع اوری پس اندازهای
خرد و تامین اندوخته مناسب ،ایجاد سود مستمر مادام العمر ،امکان
واگذاری امتیاز طرح به غیر (واریز س��ود مس��تمر ماهانه به حس��اب
افراد دیگر) و امکان اس��تفاده از تسهیالت برای خرید کاال و خدمات
موردنیاز و خرید خودرو است.
تامین اعتبار ۱۵میلیارد یورویی بانک صنعت و معدن در بخش های صنعتی و معدن
بانک صنع��ت و معدن از ابتدای دولت تدبیر و امید تاکنون
۱۵میلیارد یورو در بخش های زیرس��اختی ،صنعتی و معدنی
کش��ور تامین اعتبار کرده اس��ت .به گزارش اخبار پولی مالی،
حس��ین مهری ،رئیس هیات مدیره و مدیرعامل بانک صنعت
و مع��دن در جریان بازدید از صنایع اس��تان همدان ،در جمع
خبرنگاران گفت :حجم س��رمایه گذاری این بانک در ۶س��الی
که از دولت تدبیر و امید می گذرد به ۱۵میلیارد یورو در قالب
فاینانس ،منابع صندوق توس��عه ملی ،بان��ک مرکزی و منابع
داخلی بانک صنعت و معدن رسیده است.
مدیرعامل بانک صنعت و معدن که به اس��تان همدان سفر
کرده بود از طرح های تامین مالی شده ازسوی این بانک بازدید
ک��رد و در جمع مدیران این واحده��ای تولیدی و خبرنگاران
حض��ور یافت و به پرس��ش های انها درباره عملک��رد و برنامه
این بانک برای حمایت از بخش تولید این استان پاسخ گفت.
مهری در س��فر یادش��ده به اتفاق جمعی از اعضای هیات
مدیره و مدیران ارش��د این بانک با کارکنان ش��عب استان نیز
به گفت وگو نشس��ت و ضمن قدردان��ی از تالش های کارکنان
و بررس��ی عملکرد این ش��عبه با تاکید بر لزوم
بهبود کیفیت ارائه خدمات و مش��تری مداری از
همکاران خواس��ت نهایت اهتم��ام را در اجرای
سیاس��ت های اصل��ی و برنامه راهب��ردی بانک
داشته باش��ند .وی افزود :همکاران شعب بانک
باید بیش از گذش��ته در مس��یر حل مشکالت
صنعتگران گام بردارن��د و در انعکاس معضالت
و ارائه پیش��نهادهای خود برای برون رف��ت از انها ،به مدیران
ستادی سرعت عمل و توجه ویژه ای داشته باشند.
مه��ری با تبیین برنام��ه بانک در زمینه اس��تقرار بانکداری
ش��رکتی و دیجیتال بی��ان کرد :مدیری��ت هزینه های بانک و
افزایش رضایت مش��تریان در گرو استقرار بانکداری دیجیتال
و همچنین اجرای کامل و موثر حاکمیت ش��رکتی و توجه به
نیازه��ای واحدهای تولیدی و صنعتی در ش��رایط تحریم های
ظالمانه است.
حسین مهری واگذاری اموال مازاد و تملیکی و شرکت های
تاب��ع را از اولویت های حال حاضر این بانک برش��مرد و افزود:
واگذاری ش��رکت های تابع به بخش خصوصی با
بهره گیری از س��ازکارهای ش��فاف تا حد زیادی
انجام شده و ادامه خواهد یافت.
مدیرعامل بانک صنعت و معدن افزود :افزایش
شفافیت س��بب جلب اعتماد ذی نفعان می شود
که مهم ترین س��رمایه یک بانک است زیرا بدون
اعتماد مشتریان جذب س��پرده و ادامه فعالیت
یک بانک متصور نیس��ت .وی تصریح کرد :توجه به این نکته
از اهمیت بس��یار باالیی برخوردار اس��ت که هرگونه مش��کل
و بح��ران در نظ��ام بانکی به طور فراگیر و س��ریع به کل نظام
اقتص��ادی منتقل می ش��ود؛ بنابراین هرگونه عملکرد اش��تباه
که بی اعتمادی مش��تریان نظام بانکی را به دنبال داشته باشد
مشکالت به مراتب فراگیرتری را ایجاد خواهد کرد.
رئیس هیات مدیره بانک صنعت و معدن با تاکید بر ضرورت
پرداخت تس��هیالت سرمایه در گردش ،جذب کارمزد و توجه
الزم ب��ه مش��تریان و جذب س��پرده ها گفت :ب��ا حضور فعال
هم��کاران انتظار می رود ای��ن بانک در پایان س��ال با ارتقای
بیمه البرز در عالی ترین سطح توانگری مالی قرار گرفت
بیم��ه البرز برای هفتمین س��ال متوالی در عالی ترین س��طح
توانگری مالی قرار گرفت .به گزارش اخبار پولی مالی ،براس��اس
بررسی صورت های مالی سال ،۱۳۹۷بیمه البرز سال ۱۳۹۷نیز
با کس��ب نس��بت توانگری ۱۲۲درصد در سطح یک توانگری و
وضعیت مطلوب قرار گرفت .این گزارش حاکی اس��ت ،براساس
اعالم بیمه مرکزی ،ش��رکت بیمه البرز از س��ال ۱۳۹۱تاکنون
توانس��ته س��طح یک توانگری مالی را در بین شرکت های بیمه
کس��ب کند؛ بنا بر این گزارش ،ش��رکت های دارای س��طح یک توانگری مالی،
ش��رکت هایی هس��تند که برای ایفای تعهدات خود در مقاب��ل بیمه گذاران از
توانای��ی کافی ب��االی ۱۰۰درص��د برخوردارند .بن��ا بر ایین نامه ش��ماره ۶۹
ش��ورالی عالی بیم��ه توانگری مالی موسس��ه های بیمه دارای 5
س��طح است که سطح یک باالترین سطح توانگری مالی بیمه گر
به ش��مار می اید؛ بر همین اس��اس و در راستای اجرای ایین نامه
توانگری مالی ،بیمه مرکزی با اعالم سطوح توانگری شرکت های
بیم��ه ،به عموم هموطنان و بیمه گذاران توصیه کرده به س��طح
توانگ��ری مال��ی ش��رکت های بیمه که از س��وی بیم��ه مرکزی
تایید و اطالع رسانی ش��ده به عنوان معیار اصلی انتخاب بیمه گر
خ��ود توج��ه و در عین حال از توجه به س��ابقه فعالیت و گس��تره خدمات هر
ش��رکت بیمه شیوه رسیدگی و پرداخت خس��ارت در شرکت های بیمه غفلت
نکنند.
تمامی ش��اخص ها ،از رتبه مناسبی در سطح استان برخوردار
شود.
این مدیر ارش��د بانکی یاداور ش��د :مطالب��ات غیرجاری و
معوق مش��کل عمده ش��عب بانک ها اس��ت .وج��ود خالهای
قانونی ،رکود ناش��ی از تحریم و نوس��انات ارزی ،بروکراس��ی
در نظ��ام اداری کش��ور و بی توجه��ی ب��ه صالحی��ت و توان
مالی متقاضیان تس��هیالت از عوام��ل افزایش حجم مطالبات
غیرج��اری بانک ها هس��تند که انتظار داریم ب��ا دقت نظر در
بررس��ی اهلیت و صالحیت متقاضیان ،شاهد روند کاهشی ان
باشیم.
مه��ری بی��ان ک��رد :یک��ی از وظای��ف مهم ش��عب ایجاد
فض��ا ب��رای تبادل نظر ب��ا فعاالن اقتص��ادی و انتق��ال ان به
سیاس��ت گذاران بانک اس��ت؛ ضمن اینکه با توان تخصصی و
تجربه هایی که مدیران ش��عب بانک صنعت و معدن به عنوان
ی��ک بانک تخصص��ی دارن��د می توانن��د مش��اوره های فنی،
اقتصادی و مالی مناس��بی به کارافرینان و سرمایه گذاران ارائه
کنند.
ایجاد ۴۵۰۰۰کسب وکار پایدار جدید در مناطق روستایی
با استفاده از تس��هیالت بانک
کش��اورزی در اج��رای ط��رح
توسعه اش��تغال پایدار روستایی
و عش��ایری ،تاکنون بیش از ۴۵
هزار کس��ب وکار جدی��د در این
مناطق ایجاد و برای بیش از ۹۱
هزار نفر از روس��تاییان و عش��ایر
کشور اش��تغالزایی شده است .به گزارش روابط
عموم��ی بانک کش��اورزی ،روح اله خدارحمی،
مدیرعامل بانک کش��اورزی با بیان این مطلب
اظهار کرد :از ابتدای شروع طرح
توسعه اش��تغال پایدار روستایی
و عش��ایری در بهم��ن ۱۳۹۶تا
ابت��دای ابان ۱۳۹۸ب��ا پرداخت
۴۷ه��زار و ۵۲۸میلی��ارد ریال
تسهیالت با نرخ سود ۶درصد ،از
اجرای ۴۵۰۰۰طرح و کسب وکار
کوچک حمای��ت و زمینه ایجاد اش��تغال برای
بی��ش از ۹۱هزار نفر از روس��تاییان و عش��ایر
فراهم شده است.
13
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
راه و شهرسازی
ترانزیت می تواند جای نفت را در اقتصاد بگیرد
مشکالت ترانزیت در ایران
روند توسعه چابهار کند است
این کارش��ناس حمل ونقل ب��ا انتق��اد از کند بودن
شرکت های حمل ونقل بین المللی
اکرم امینی
editor@smtnews.ir
درحال حاضر در بس��یاری از کش��ورها طرح های کری��دوری در حال
تدوین و اجرا هس��تند و با س��اخت این کریدورها ،نقش مسیرهای
عبوری ایران کمرنگ خواهد شد
روند توس��عه بندر چابهار گفت :درحال حاضر این بندر
پیمان��کار هن��دی دارد و از تحریم هم معاف ش��ده اما
ان قدر س��نگ جلو پای توسعه ان می اندازند که نتوان
از مزیت های��ش به نفع ترانزی��ت بهره برداری کرد ،این
ی اس��ت که همزمان ،بندر گوادر با کمک چین
در حال
به س��رعت درحال توسعه اس��ت و می تواند جای چابهار
را بگیرد.
او ی��اداور ش��د :به نظ��ر می رس��د در وزارت راه و
شهرس��ازی و مجموعه دولت ،اهمیت استراتژیک بندر
چابهار به درستی درک نشده ،وگرنه به پیمانکار هندی
کمک می کردند تا هرچ��ه زودتر کارها را پیش ببرد و
بندر را به بهره برداری برساند .دولت نیز باید توسعه این
بندر به ویژه توسعه ریلی را در اولویت قرار دهد و هرچه
زودتر راه اهن چابهار را به سرانجام برساند ،وگرنه پروژه
توسعه این بندر به نتیجه مطلوب نمی رسد.
این کارش��ناس با بیان اینکه بازار ترانزیت را تا اندازه
ت داده ای��م ،افزود :در چنین ش��رایطی
زیادی از دس��
چگونه قرار است از اقتصاد نفتی نجات پیدا کنیم؟
لزوم تحقق اقتصاد بدون یارانه
او ب��ا بیان اینکه به جای رفتن به س��وی اقتصاد بدون
نف��ت باید برای تحقق اقتصاد بدون یارانه تالش کنیم،
افزود :این یارانه اس��ت که نظام تخصیص بودجه را به
انحراف برده و موجب هدررفت منابع می ش��ود ،وگرنه
ی خود ،مس��ئله نامطلوبی نیست.
اقتصاد نفتی به خود
اقتصاد یارانه ای باعث شده پول نفت به جای زیرساخت
(ازجمله زیرساخت حمل ونقل و ترانزیت) ،صرف یارانه
بنزین ،گاز ،اب و برق شود.
نباید مسیرهای ایران فراموش شوند
این ایده که ترانزیت می تواند جای نفت را در اقتصاد
بگیرد ،در میان مسئوالن نیز طرفدارانی دارد.
خیراله خادمی ،مدیرعامل ش��رکت ساخت و توسعه
زیرس��اخت های حمل ونقل چندی پیش در نشست با
مهندسان مشاور و مدیران شرکت های مهندسی مشاور
سراس��ر کش��ور با بیان اینکه فاصل��ه گرفتن کاالهای
بین المللی از منطقه ایران به ما خس��ارت های فراوانی
زمان ثبت نام طرح ملی مسکن اعالم شد
وزیر راه و شهرسازی گفت :ثبت نام طرح اقدام ملی
مسکن در ۱۰استان کشور از ۱۵ابان اغاز می شود.
به گزارش
به نقل از پایگاه خبری وزارت راه
و شهرس��ازی ،محمد اسالمی گفت :تفاهمنامه هایی با
بنیاد مس��تضعفان ،س��تاد اجرایی فرمان امام خمینی
(ره) ،وزارت اموزش وپرورش ،وزارت دفاع و وزارت کار،
تعاون و رفاه اجتماعی برای خانه دار ش��دن کارمندان
انها امضا ش��د و وزارت راه و شهرس��ازی برای س��ایر
نهاده��ا و س��ازمان ها اماده هم��کاری در زمینه طرح
مسکن است.
اس�لامی با اش��اره به اینکه رونمایی و ثبت نام طرح
اقدام ملی مسکن به طور همزمان در ۱۰استان کشور
اغاز می ش��ود ،یاداور شد :در زمینه مسکن مهر تالش
ش��د موانع واحدهای باقیمانده که پرونده های قضایی
ندارند ،رفع ش��ود و با مشارکت مردم و تامین بخشی
از منابع مالی واحدها به اتمام برس��ند که تاکنون کار
۱۴۵ه��زار واحد از بدو ورود من به وزارتخانه به پایان
رسید.
وزیر راه و شهرس��ازی ادامه داد :بیش از ۱۴۰هزار
واحد مس��کن مهر نیز اماده اس��ت تا انشعاب های ان
وصل شود و مورد بهره برداری قرار گیرد.
اس�لامی افزود ۱۰۰ :هزار واحد مس��کونی مهر نیز
جواد سمساریلر -رئیس انجمن صنفی
بدون متقاضی هس��تند و مش��کالتی دارن��د که باید
برطرف شوند .حل مشکالت این تعداد واحد مسکونی
و تکمیل واحدهای بیان شده با همکاری بنیاد مسکن
انقالب اسالمی ،سازمان ملی زمین و مسکن و شرکت
عمران شهرهای جدید در دستور کار است.
وی یاداور ش��د :برخی از واحدهای مسکن مهر که
پرونده ه��ای حقوقی و قضایی دارن��د باید در مراجع و
محکمه های قضایی تعیین تکلیف شوند.
اس�لامی توضیح داد :اجرای طرح اقدام ملی مسکن
و س��اخت ۴۰۰هزار واحد در س��ال های ۹۸و ۹۹از
برنامه های وزارتخانه اس��ت ک��ه به طورجدی در حال
پیگیری است.
وزیر راه و شهرس��ازی ی��اداور ش��د :درحال حاضر
عملیات اجرایی ۱۸۰هزار واحد اغاز شده است.
وارد می کند ،گفت :باید از اقتصاد نفتی خارج ش��ویم و
به اقتصاد ترانزیتی روی بیاوریم.
او با تاکید بر اینکه ترانزیت می تواند جایگزین منابع
نفتی شود ،ادامه داد :موقعیت استراتژیک و جغرافیایی
ایران همواره دارای اهمیت بوده و مهم ترین کریدورها
ازجمل��ه جاده ابریش��م از ای��ران می گذرد ک��ه منافع
کشورمان را هم تضمین می کند.
وی تاکید کرد :درحال حاضر در بس��یاری از کشورها
طرح های کریدوری در حال تدوین و اجرا هس��تند و با
س��اخت این کریدورها ،نقش مس��یرهای عبوری ایران
کمرنگ خواهد ش��د اما نباید اجازه دهیم کریدورهای
ترانزیتی ایران که از مس��یرهای اقتصادی و ایمن است
به فراموشی سپرده شوند.
معاون وزیر راه و شهرس��ازی یاداور شد :به طورقطع
اگر گلوگاه های ترانزیتی را برطرف نکنیم این مسیرها
دیگ��ر اقتص��ادی نخواهند ب��ود و درزمین��ه ترانزیت،
پسرفت خواهیم داشت.
جایگاه مهم ترانزیت ریلی در اقتصاد
یک عضو کمیس��یون برنامه وبودجه مجلس شورای
اس�لامی نی��ز معتق��د اس��ت ترانزیت ریل��ی می تواند
جانش��ین مهمی ب��رای نفت باش��د و ب��ا برنامه ریزی
درست می توان درامدهای حمل ونقل کاال از مسیرهای
ای��ران را جایگزی��ن بخش زی��ادی از درامدهای نفتی
کرد.
محمد خدابخش��ی در پاس��خ به
ب��ا تاکید بر
اهمیت توس��عه حمل ونقل ریلی کاال به عنوان بستری
برای توس��عه ترانزیت از مس��یرهای ایران افزود :ایران
باتوجه به ویژگی های جغرافیایی مطلوب و قرار گرفتن
بر سر مس��یرهای مهم حمل ونقلی دنیا ،می تواند بستر
حمل بخش زیادی از کاالی کشورهای همسایه باشد و
درامد قابل توجهی از این محل کسب کند .این مسئله
به وی��ژه در بخش حمل ونقل ریلی جای کار بیش��تری
دارد.
نماینده مردم الیگودرز در مجلس ش��ورای اس�لامی
با تاکید ب��ر اینکه با برنامه ریزی درس��ت می توان این
درامدها را جایگزی��ن بخش قابل توجهی از درامدهای
نفتی کشور کرد ،افزود :توسعه ترانزیت ریلی مزیت های
مه��م دیگری مانن��د صرفه جویی در مصرف س��وخت،
کاهش ترافیک جاده ای و تلفات انسانی نیز دارد.
توسعه ترانزیت جهان در غفلت ایران
درحالی که برخی کارشناسان ،مسئوالن و نمایندگان
مجلس ،ترانزیت را جایگزین مناسبی برای درامدهای
نفت��ی می دانند ،بنا به اعالم دفتر تجاری س��ازی و امور
تش��کل های وزارت راه و شهرس��ازی ،سهم ترانزیت از
حمل ونقل زمینی ای��ران درمجموع بیش از ۴۰درصد
نیست.
براس��اس اعالم این دفتر ،ایران در حالی فرصت های
ترانزیتی خود را از دست می دهد که کشورهای منطقه
برنامه های ویژه و مشخصی برای رونق ترانزیت خود در
سال های اینده دارند.
به عن��وان نمون��ه چین به دنب��ال ایجاد مس��یرهای
ترانزیت��ی جدید اس��ت؛ مانند «جاده ابریش��م یخی»
ک��ه ان را برای حم��ل محموله های انرژی و س��وخت
راه اندازی کرده اس��ت .ب��رای این مس��یر ،برنامه های
بلندمدت توس��عه ترانزیت در نظر گرفت ه ش��ده و قرار
است در سال ۱۴۰۹یک چهارم کاالهای مبادالتی بین
اسیا و اروپا از این مسیر عبور کند و این مسیری جدید
برای اتصال اس��یا به اروپا بدون در نظر گرفتن جایگاه
ایران خواهد بود.
افغانس��تان نیز به دنبال راه اندازی کریدور موافقتنامه
الجورد است .این موافقتنامه موجب اتصال افغانستان،
ترکمنس��تان ،جمهوری اذربایجان ،گرجستان و ترکیه
(و ازانج��ا ب��ه اروپا) می ش��ود .جمه��وری اذربایجان،
ترکمنس��تان و ترکیه از این پروژه حمایت کرده اند اما
ایران در این مسیر جایی ندارد.
همچنین اتصال ریلی باکو-تفلیس-کارس از مس��یر
دری��ای خزر به اروپا و از مس��یر ترکی��ه در حال انجام
اس��ت که ظرفیت اولیه ان حدود ۶میلیون تن است،
اما ایران در این مسیر ترانزیتی هم جایی ندارد .روسیه
نیز در قطار سیبری سرمایه گذاری ۸۵۰میلیون دالری
انج��ام داده که در ای��ن پروژه ترانزیتی ایران س��همی
ندارد.
یک��ی از دیگر طرح های توس��عه ترانزیت در منطقه،
طرح «یک کمربند ،یک جاده» اس��ت که ۶۸کشور به
ان پیوس��ته اند ،درحالی که بندره��ای جنوبی ایران در
مسیرهای دریایی این طرح جایی ندارند.
سعید قصابیان
خیراله خادمی
دومین هواپیمای
وارسی در راه ایران
محمد خدابخشی
اخرین وضعیت ازادراه تهران-شمال
معاون ساخت و توسعه ازادراه های شرکت
س��اخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل اعالم
کرد :باتوجه به اینکه عملیات اجرایی ازادراه
تهران-ش��مال به پایان رسیده ،هیچ مشکلی
ب��رای بهره ب��رداری از ای��ن ازادراه در ده��ه
فج��ر نداریم و تنها دغدغه ما این اس��ت که
س��امانه نرم افزاری ایمنی ان هیچ مش��کلی
نداشته باشد .به گزارش ایسنا ،جالل بهرامی
گف��ت :بی��ش از ۹۷درصد کاره��ای مرتبط
با مهندس��ی عم��ران ازادراه تهران-ش��مال
انجام ش��ده و برای بهره برداری از ان در دهه
فجر هیچ مش��کلی وجود ن��دارد .وی اضافه
کرد :بس��تر عمرانی و را هس��ازی این ازادراه،
تونل ه��ای ان به پایان رس��یده و بیش از ۹۰
درصد تجهیزات نیز نصب شده و به هیچ وجه
دغدغ��ه تمام ش��دن عملی��ات اجرایی ان را
نداریم .معاون س��اخت و توس��عه ازادراه های
شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل
با بی��ان اینکه ازادراه تهران-ش��مال در دهه
فجر قابل بهره برداری اس��ت ،ادامه داد :یکی
از نگرانی ه��ای ما در زمین��ه ازادراه تهران-
شمال ،در زمینه سامانه های نرم افزاری ایمنی
است؛ نه س��خت افزاری چراکه این نخستین
ازادراه کشور است که چنین سامانه ای برای
ان نصب می ش��ود .بهرامی با اش��اره به اینکه
در حال حاضر طوالنی تری��ن تونل ازادراهی
کش��ور ،به ط��ول ۶کیلومت��ر در قطع��ه یک
ای��ن ازادراه ق��رار دارد ،گفت :یک��ی دیگر از
تونل ه��ای ازادراه تهران-ش��مال به نام تونل
البرز ک��ه در فازهای بعدی ان قرار دارد ،یک
کیلومت��ر از این تونل طوالنی تر اس��ت .تونل
۶کیلومتری واق��ع در قطعه یک مانند دیگر
تونل های ساخته ش��ده در کشور نیست بلکه
یک ازادراه دوطرفه اس��ت که همه تجهیزات
و اس��تانداردهای ایمن��ی راه های کش��ور در
ترانزیت ایران در س��ال های اخیر به ش��رایط
مطلوبی دس��ت یافته و در سال ۹۳به مرز ۱۸
میلیون تن در سال رسیده بود اما درحال حاضر
دوب��اره به ترانزیت س��االنه ۵ت��ا ۶میلیون تن
بازگش��ته ایم .گرچه برخی ،تحریم را عامل این
وضعیت می دانند اما باید تاکید کنم مهم ترین
عامل کاهش ترانزیت ،مش��کالت داخلی است.
درحال حاض��ر با تعدد نهادهای تصمیم گیرنده
در حوزه حمل ونقل بین المللی روبه رو هستیم
و بیش از ۲۰نهاد در ترانزیت دخالت و درواقع
مانع تراشی می کنند .این اتفاق درحالی می افتد
که دخالت نهادهای گوناگون در ترانزیت ،نوعی
خودتحریمی اس��ت .حمل ونق��ل و ترانزیت در
دست بخش خصوصی است اما وقتی نهادهای
گوناگ��ون در ان دخالت می کنند و به مس��ئله
حالت امنیتی می دهند ،مشکالت اغاز می شود.
ای��ن نهاده��ا نه تنها تس��هیالتی ب��ه ترانزیت
نمی دهند ،بلکه با سختگیری های بی دلیل ،در
کارها مانع تراشی می کنند .در زمینه ترانزیت،
مشکالت زیرساختی در حوزه حمل ونقل داریم
که این مسئله منجر به معطلی کاال در مرزها و
بی میلی صاحبان بار به عبور از مسیرهای ایران
می شود .همچنین مسائل گمرکی ،از مهم ترین
مش��کالت پی��ش روی ترانزیت اس��ت .گرچه
قان��ون و ایین نامه های گمرکی برای تس��هیل
ترانزیت و حمل ونقل بین المللی در س��ال های
گذش��ته تصویب و ابالغ شده اما بخش مهمی
از انها اجرا نمی ش��ود .وقت��ی در روند ترانزیت
کارش��کنی های فراوانی می شود ،طبیعی است
صاحبان کاال تمایلی به عبور از ایران نداش��ته
باش��ند و از مشتریان بازار ترانزیت ایران کاسته
ش��ود .نکته مهم این اس��ت که در شرایطی که
ما درگیر مش��کالت داخل��ی در زمینه ترانزیت
هستیم ،کش��ورهای همسایه ،در جذب کاالی
بیش��تر با یکدیگر در حال رقابت هس��تند .در
چنین شرایطی عجیب نیست اگر امار ترانزیت
ای��ران باز ه��م کاهش یابد .نکته قابل تامل این
است که کم لطفی ها به ترانزیت در حالی ادامه
دارد ک��ه ترانزیت ،نه تنه��ا هیچ هزینه ای برای
کشور ندارد بلکه درامد خالص است.
ان پیش بینی ش��ده اس��ت .وی با بیان اینکه
مش��کلی برای بهره ب��رداری از ازادراه تهران-
ش��مال وجود ندارد ،ادام��ه داد :به دنبال این
هس��تیم که در بهره ب��رداری از ای��ن ازادراه
هیجانی عمل نکنیم .در زمینه عوارض ان نیز
روش شناور روز-ساعتی را در نظر گرفته ایم،
چراکه این قطعه ،یک قطعه از 4قطعه ازادراه
تهران-ش��مال اس��ت و اگر ای��ن کار را انجام
ندهی��م باید برای کنترل ت��ردد و ترافیک ان
طرح ه��ای زوج و فرد و امث��ال ان را اجرایی
کنیم اما در نرم افزار موردنظر ،دو شیوه ایمنی
و بهره ب��رداری پیش بینی ش��ده که هم اکنون
روی روش بهره برداری ان کار می کنیم.
س��ازمان هواپیمای��ی کش��وری ل��وح و
گواهینامه صالحیت پروازی فالیت چک را به
مرکز وارسی پروازی و خدمات هوایی شرکت
فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران اعطا کرد.
ب��ه گ��زارش
به نق��ل از س��ازمان
هواپیمای��ی کش��وری ،س��یاوش امیرمکری،
مدیرعامل شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی
ایران گفت :حجم کار در مرکز وارسی پروازی
و خدمات هوایی ش��رکت بس��یار باالس��ت و
درحال حاض��ر به دلیل وجود ی��ک هواپیمای
فالیت چک ،با محدودیت هایی روبه رو هستیم.
وی از ورود تجهی��زات اف ای اس هواپیمای
فالیت چک دوم به کش��ور خب��ر داد و اظهار
امیدواری کرد به زودی شاهد ورود هواپیمای
دوم باشیم.
حرکت قطار رشت-مشهد
روزانه شد
سرپرست اداره کل راه اهن شمال ۲از حرکت
روزانه قطار رشت-مش��هد خب��ر داد .به گزارش
به نقل از روابط عمومی راه اهن شمال ۲
غالمحسین ولدی گفت :قطار مسافری رشت به
مقصد مش��هد و برعکس که تاکنون یک روز در
میان در مسیر قرار می گرفت ،باتوجه به تقاضای
باالی مس��افران از ۱۱ابان امس��ال همه روزه در
مس��یر قرار می گیرد .ولدی درباره افزایش سیر
قطارهای مس��افری راه اهن شمال ۲اظهار کرد:
قطار رشت-مش��هد از ۱۱ابان ساعت ۱۷:۲۰از
رش��ت به مقصد مشهد حرکت می کند و ساعت
۹:۴۰روز بعد وارد مش��هد می ش��ود .وی افزود:
حرکت این قطار از تاریخ بیان ش��ده ،از مش��هد
به سوی رشت ساعت ۱۶:۳۰در نظر گرفته شده
و ساعت ۹:۱۰به مقصد خواهد رسید .سرپرست
اداره کل راه اهن ش��مال ۲بیان کرد :برای قطار
مس��افری رشت به مش��هد و برعکس ۱۰سالن
۴تخت��ه ۴۰نف��ره و مجموع ظرفی��ت ۴۰۰نفر
در نظ��ر گرفته ش��ده اس��ت .وی تاکید کرد :در
صورت تردد قطار بیان ش��ده با ضریب اشغال باال
و اس��تقبال مس��افران تثبیت این قطار در مسیر
رشت به مشهد و برعکس تضمین خواهد شد.
خبر
این کارش��ناس حمل ونقل یاداور شد :درحال حاضر
سرعت حمل ونقل بازرگانی ما بسیار پایین و در بخش
ریلی کمتر از ۶۰کیلومتر بر س��اعت اس��ت .همچنین
کاالها حتی بعد از اینکه روی کامیون یا واگن می روند،
به بهانه های گوناگون در گمرک ،مرز و اس��کله معطل
ت پایین است.
می ش��وند .در طول مسیر ریلی نیز سرع
در بندرعباس تعداد باس��کول ها کم اس��ت ،به همین
دلیل کامیون و واگن ها در صف باسکول می مانند.
وی با بیان اینکه بندرعباس اینه خوبی برای نمایش
وضعیت حمل ونقل و ترانزیت کش��ور است ،ادامه داد:
مهم ترین مزیت ترانزیت که کاهش زمان است در این
بندر ش��هید می ش��ود ،به همین دلی��ل صاحب کاال یا
شرکت فورواردر ترجیح می دهد بار را از مسیر دیگری
حم��ل کند و از ایران عبور نکند .حتی افغانس��تان هم
به ج��ای اینکه کاالهای خود را از ای��ران به اروپا حمل
کند ،ان را از مس��یر ترکمنستان می فرستد .به هرحال
مزیت ترانزیت ،کاهش زمان حمل کاالست و اگر زمان
عبور کاال از ایران از میزانی بیش��تر شود ،صاحبان کاال
مسیرهای دیگر را انتخاب می کنند و این اتفاق در حال
خ داده است.
حاضر ر
از «چاه» بـه «راه»
یادداشت
درام��د حمل هر ت��ن بار ترانزیتی در ایران ،مش��ابه
درامد فروش یک بش��که نفت اس��ت .ای��ن جمله که
چندی پیش به نقل از یکی از مس��ئوالن منتشر شده
بود ،نش��ان دهنده جایگاه مهمی اس��ت که حمل ونقل
بین المللی می تواند در خروج اقتصاد ایران از وابستگی
به نف��ت و درامدهای نفتی داش��ته باش��د اما به دلیل
مشکالت گوناگون تاکنون محقق نشده است.
به گزارش
،براس��اس امار رسمی منتشرشده
ازس��وی س��ازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای ،سال
گذش��ته درمجموع حدود ۹میلیون ت��ن کاال از ایران
ترانزیت ش��ده اس��ت .بنا به امار موج��ود ،این رقم در
س��ال های گذش��ته بیش��تر ب��وده و در س��ال ۹۳به
رکورد ۱۸میلیون تن کاال نزدیک ش��ده اس��ت .برخی
کارشناسان معتقدند باوجود ویژگی های مثبت فراوانی
که مس��یرهای ایران برای عبور کاالهای خارجی دارد،
موانع مختلفی بر س��ر راه تبدیل ش��دن این ظرفیت به
منبع درامد ارزی مطمئن برای کشور وجود دارد.
س��عید قصابیان در گفت وگو با
با بیان اینکه
حمل ونق��ل ترانزیت��ی باتوج��ه ب��ه ارزاوری ،می تواند
جایگزین��ی برای نف��ت در اقتصاد باش��د ،اضافه کرد:
ایران چهارراه اقتصادی منطقه اس��ت .کریدور شمال-
جن��وب که از اروپا و روس��یه به خلیج فارس می رس��د
و نیز کریدور ش��رق-غرب که از ترکی��ه و مدیترانه به
پاکستان و هند متصل می شود ،از ایران عبور می کنند.
همچنین ایران در مس��یر کمربند چین واقع ش��ده که
به اروپا می رس��د؛ بااین حال از هیچ یک از این مزیت ها
بهره نمی بریم و وضعیت ترانزیت کشورمان نه در بخش
ریلی و نه جاده ای ،مطلوب نیست.
او ب��ا بیان اینک��ه کل ترانزیت ریل��ی ایران به حمل
اندکی گوگرد و کود ش��یمیایی از اسیای میانه محدود
شده ،ادامه داد :کامیون های ما در مرزهای افغانستان،
ترکمنس��تان و عراق در صف می مانند و کسی به انها
کمک نمی کند ،این در حالی اس��ت ک��ه کامیون های
ت��رک در جاده های ایران به س��ادگی و ب��ه تعداد زیاد،
ت��ردد می کنن��د .درواق��ع فعالیت کامیون ه��ای ایران
درحال حاضر فقط به کار سوخت رسانی به پمپ بنزین ها
ی��ا انتقال کاالها از کش��تی ها به انبارها محدودش��ده ،
درحالی که این کارها ،برای کشور ارزاوری ندارد.
درامدهای
فرامو ش شده
14
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
شهر و ترافیک
تجارت
editor@smtnews.ir
افزایش نرخ خودرو سرعت نوسازی را گرفت
فرسودگی ۷۴درصد تاکسی ها تا 1400
برای باز کردن گره نوسازی تاکسی های فرسوده ،به تازگی
تفاهمنامه ای در زمینه نوس��ازی ۱۰هزار تاکس��ی به امضا
رس��یده اس��ت اما با توجه به افزایش نرخ خودرو ،صاحبان
تاکس��ی های فرس��وده اس��تقبال چندانی از طرح نوسازی
نمی کنند.
به گزارش مهر ،بیش از یک س��ال است که روند نوسازی
تاکسی های فرس��وده در کشور با مشکل روبه رو شده است.
ش��رکت های خودروس��ازی به تعهدهای خود برای نوسازی
ناوگان تاکس��یرانی عمل نکرده و س��ال گذش��ته نیز فقط
۱۵۰۰تاکس��ی نو جایگزین تاکس��ی های فرس��وده ش��ده
است.
ناتوانی نوس��ازی تاکسی ها در ش��هرهای کوچک بیش از
ش��هرهای بزرگ به چش��م می اید .درامد رانندگان تاکسی
در ش��هرهای کوچک کفاف پرداخت اقس��اط وام نوس��ازی
را نمی ده��د و اورده اولی��ه ب��رای خرید تاکس��ی نو نیز در
توان رانندگان تاکس��ی نیس��ت اما تصمیم گیران این حوزه
امیدوارند این تفاهم ،امار تاکس��ی های فرس��وده را کاهش
دهد .تعداد تاکسی های فرسوده کالنشهرها ۸۳هزار تاکسی
است و سهم کالنشهری مانند تهران از تاکسی های فرسوده
درحال حاضر ۲۵هزار تاکسی است
مرتضی ضامنی ،مدیرعامل اتحادیه تاکسیرانی های شهری
کش��ور با بیان اینکه درحال حاضر ۱۵۰هزار تاکسی فرسوده
در کش��ور داری��م که تا پایان س��ال این عدد ب��ه ۱۹۲هزار
تاکس��ی فرس��وده می رس��د ،گفت :تا س��ال ۱۴۰۰تعداد
تاکسی های فرس��وده به ۲۴۲هزار دستگاه خواهد رسید که
به طور تقریبی ۷۴درصد ناوگان موجود فرسوده خواهند شد.
وی ادامه داد :درحال حاضر ۴۵درصد (۱۵۰هزار دستگاه)
ناوگان تاکس��ی های کش��ور به سن فرس��ودگی رسیده اند،
ب��ه همین دلی��ل در ابتدای دولت یازدهم فرایند نوس��ازی
تاکسی های فرسوده شروع شد ،عزمی جمعی در بخش های
گوناگ��ون ش��کل گرفت و طرح نوس��ازی ۹۰هزار تاکس��ی
فرسوده در دستور کار قرار گرفت و مرحله به مرحله اجرایی
ش��د .در این طرح تاکنون ۷۵هزار تاکس��ی فرسوده از رده
خارج شده و ۶۴هزار تاکسی جدید نیز به ناوگان اضافه شده
اس��ت .مابه التفاوت این رقم ها نیز تاکس��ی هایی هستند که
فرایند اس��قاط را انجام داده اند اما تاکسی جدیدی دریافت
نکرده اند.
سهم تهران از تاکسی های فرسوده
به گفته ضامنی ،تعداد تاکس��ی های فرسوده کالنشهرها
۸۳هزار تاکس��ی است .س��هم کالنش��هری مانند تهران از
تاکسی های فرسوده درحال حاضر ۲۵هزار تاکسی است.
۲مشکل اساسی روند نوس��ازی تاکسی ها را در یک سال
گذش��ته متوقف کرده است؛ نخست بدقولی خودروسازان و
دوم ،افزای��ش ناگهانی نرخ خودرو .به نظر می رس��د چالش
نخست برطرف شده اما هنوز مشکل نرخ خودرو و پول اولیه
که رانندگان باید برای خرید تاکسی بدهند پا برجاست.
مدیرعام��ل اتحادیه تاکس��یرانی های ش��هری کش��ور در
زمینه موانع نوسازی تاکس��ی ها توضیح داد :با اجرای طرح
نوسازی ،رکورد نوس��ازی در همه دوره های فعالیت سامانه
تاکس��یرانی در کشور شکسته شد اما به دلیل مشکالتی که
در روند تولید و نوس��ان نرخ خودرو از ابتدای سال گذشته
ایجاد ش��د ،این ط��رح متوقف و در ادامه ب��ه کندی دنبال
شد.
خودروسازان از یک س��و خودروهایی را که متعهد بودند،
تحویل نمی دادند و از س��وی دیگر ،نوس��ان قیمتی باال بود،
به طوری که نرخ خودرو از ابتدای اجرای طرح که ۳۴میلیون
تومان بود با افزایش ۱۰۰تا ۱۱۰درصدی روبه رو شد.
نرخ تاکسی در کنترل دولت
وی با اشاره به اینکه در جهان تاکسی ،حمل ونقل لوکس
به شمار می رود و کرایه ان باالست ،گفت :در کشور تاکسی
بخش��ی از ناوگان حمل ونقل عمومی به شمار می اید و نرخ
ان در کنترل دولت و شهرداری هاست و امکان افزایش بیش
از ان��دازه نرخ کرایه ها وجود ن��دارد ،بنابراین رانندگان توان
مشارکت در نوسازی را نیز از دست داده اند.
این موضوع در کالنشهرها مشهود بوده و در سایر شهرها
به واسطه درامد کم رانندگان تاکسی ،تاثیر بیشتری داشته
است.
درحال حاضر در ازای اس��قاط خودرو قدیمی به رانندگان
۵تا ۷میلیون پرداخت می ش��ود ،بنابراین رانندگان تاکسی
باید توان مالی بیش��تری برای خرید خودروهای نو داش��ته
باش��ند ،به همین دلیل مش��ارکت در این طرح کاهش پیدا
کرده است.
بانک ها تسهیالت نمی دهند
ضامنی با اشاره به تسهیالت بانکی که به تاکسیرانان برای
نوس��ازی خودروهای شان تعلق می گیرد ،گفت :کمتر بانکی
حاضر به ارائه تس��هیالت بانکی با سود ۱۸درصد است .اگر
هم باش��د ،با شرایط ویژه این تسهیالت را به رانندگان ارائه
می کند ،بنابراین در برخی از ش��هرها ،ش��هرداری ها به این
موضوع ورود کرده و مابه تفاوت س��ود تسهیالت را پرداخت
می کنند ،به طور نمونه در تهران وام ۴۰میلیون تومانی و در
مشهد و بوش��هر وام ۵۰میلیون تومانی با نرخ سود ۴درصد
در اختیار رانندگان قرار می گیرد اما باز هم اس��تقبال مانند
گذش��ته نیست ،زیرا رانندگان تاکسی توان پرداخت اقساط
وام ۴۰تا ۵۰میلیونی را ندارند ،اگر هم داش��ته باشند توان
اورده ۳۰تا ۳۵میلیون را ندارند.
درحال حاضر در ازای اس��قاط خودرو قدیمی به رانندگان
۵تا ۷میلیون تومان پرداخت می ش��ود ،بنابراین رانندگان
تاکسی باید توان مالی بیش��تری برای خرید خودروهای نو
داشته باشند ،به همین دلیل مشارکت در این طرح کاهش
پیدا کرده است.
ضامنی درب��اره تفاهمنامه جدید در زمینه نوس��ازی ۱۰
هزار تاکسی جدید گفت :این تفاهمنامه ،تفاهمنامه جدیدی
نیس��ت و پی��ش از این نیز ق��رار بود یکی از ش��رکت های
خودروس��ازی این میزان خودرو را نوسازی کند و قرار است
این اتفاق سرعت بیشتری بگیرد .نخستین مرحله واگذاری
۵۰۰تاکسی بود که تحویل داده شده است.
وی یاداور ش��د :بر اساس ماده ۱۲قانون رفع موانع تولید
رقابت پذی��ر ،تاکس��ی با پایه گازس��وز و با ش��رط پیمایش
۳۰۰کیلومت��ر در یک ب��ار س��وخت گیری می تواند در ازای
صرفه جوی��ی بنزین ،یاران��ه ای دریافت کند ک��ه این مبلغ
در بازه ۵س��اله ۴۰میلی��ون تومان خواهد ش��د ،این امکان
قانونی در چند س��ال گذش��ته مغفول مانده بود زیرا تولید
کنونی ،امکان اس��تفاده از ای��ن فرصت قانونی را نمی داد اما
تغییر در مخزن تاکس��ی ها ش��کل گرفته و مخزن بزرگ تر
شده اس��ت .درحال حاضر از ۵۰۰تاکسی تحویل داده شده،
۱۰۰خ��ودرو دارای تغیی��ر جدید هس��تند و ای��ن موضوع
می تواند به تاکس��یران ها در زمینه اختالف قیمت ها کمک
کند.
بندرعباس و سنندج در جمع شهرهای خالق یونسکو
رئی��س س��ازمان ش��هرداری ها و دهیاری های
کش��ور از پیوستن شهرهای بندرعباس و سنندج
ن اموزشی ،علمی
به شبکه شهرهای خالق سازما
و فرهنگ��ی ملل متحد (یونس��کو) خب��ر داد .به
گزارش صمت به نقل از س��ازمان شهرداری ها و
دهیاری ه��ا ،مهدی جمالی نژاد افزود :بر اس��اس
اعالم کارگروه ملی یونس��کو در ایران ،بندرعباس
به عنوان ش��هر خالق در زمینه صنایع دس��تی و
سنندج به عنوان ش��هر خالق در زمینه موسیقی
ب ش��ده اند .وی ادامه داد :ش��بکه شهرهای
انتخا
خالق یونس��کو ۱۵س��ال پیش ،به منظور ترویج
همکاری میان شهرهایی که از خالقیت به عنوان
عاملی راهبردی برای پیش��رفت پایدار ش��هری
استفاده کرده بودند ،ایجاد شد .جمالی نژاد گفت:
شبکه ش��هرهای خالق یونس��کو ۷حوزه خالق
صنایع دستی ،هنرهای بومی ،هنرهای رسانه ای،
فیلم ،طراحی ،خوراک شناسی ،ادبیات و موسیقی
را پوشش می دهد.
لزوم حذف موانع فلزی پیاده روها
مع��اون حمل ونقل و ترافیک ش��هرداری تهران
ب��ا صدور ابالغیه ای خواس��تار ح��ذف موانع فلزی
پیاده روه��ا و موان��ع پایانه های اتوبوس و تاکس��ی
ب��رای ت��ردد راحت ت��ر معل��والن ش��د .محس��ن
پورس��یداقایی در گفت وگو با ایس��نا ،با اعالم ابالغ
بخش��نامه ای درباره حذف موانع فلزی پیاده روها،
موان��ع پایانه ه��ای اتوبوس و تاکس��ی و بهس��ازی
ایس��تگاه های بی ارت��ی گفت :با توج��ه به پیش رو
ب��ودن ۱۲اذر ب��ه عنوان روز جهان��ی معلوالن از
شهرداران مناطق ۲۲گانه درخواست شد تا نسبت
به مناسب س��ازی فضاهای حمل ونقل شهری برای
معلوالن اقدام کنند .وی با بیان اینکه بر این اساس
ح��ذف موانع فلزی در پیاده روه��ا و گذرگاه ها که
امکان تردد معلوالن ویلچری را دشوار و غیرممکن
می کند ،ضروری است ،گفت :در برخی از پایانه های
اتوبوس و تاکس��ی ،سازه س��رپناه یا موانع دیگری
مانع حضور یا تردد معلول در س��کو می ش��ود که
باید این مشکل برطرف شود .پورسیداقایی افزود:
بهسازی ایستگاه های بی ارتی نیز در دستورکار قرار
دارد .از شهرداران مناطق درخواست شده گزارش
کامل اقدام های انجام شده را به همراه عکس ،فیلم
و نشانی ایستگاه در اختیار معاونت حمل ونقل قرار
دهند تا به طور مس��تند در جریان روند بهس��ازی
باشیم.
تالش پلیس برای رفع ایرادهای طرح کاهش
رئی��س پلیس راهور پایتخت گفت :مش��کالت
ط��رح کاهش الودگ��ی هوا را به ش��هردار تهران
ارائه کردیم تا در ش��ورای شهر منتقل ،مطرح و
نگرانی های ان برطرف ش��ود .ب��ه گزارش مهر،
س��ردار محمدرضا مهماندار بی��ان کرد :در زمان
تصوی��ب طرح کاهش الودگی ه��وا دغدغه هایی
داش��تیم و معاون حمل ونقل ترافیک ش��هرداری
تهران وع��ده داد که این ط��رح وارد فاز اجرایی
ش��ده و ایرادهای احتمال��ی ان ،پس از مدتی در
ش��ورای ترافی��ک مطرح و برطرف ش��ود .رئیس
پلیس راه��ور فاتب عنوان ک��رد :نظر پلیس این
است که طرح کاهش الودگی هوا ایرادهایی دارد.
این مشکالت را خدمت شهردار تهران فرستادیم
تا در ش��ورای ش��هر منتقل ،مط��رح و نگرانی ها
درباره ان برطرف شود.
وی بابی��ان اینک��ه به دنبال اص�لاح در طرح
کاهش الودگی هوا هستیم ،گفت :به عنوان نمونه
س��اعت طرح در نیمه دوم سال باید کاهش پیدا
کند .همچنین س��اکنان مح��دوده طرح کاهش
الودگ��ی ه��وا می توانن��د س��اعت ۸:۳۰از خانه
خارج شده و ساعت ۱۷به بعد وارد محدوده طرح
ش��وند .به نظر می رسد ضرورتی ندارد که ساعت
برای انها تعیین ش��ود زیرا س��اعت تعیین شده،
زمان ترافیک اس��ت .اگر س��اکنان محدوده طرح
کاهش الودگی هوا بخواهند س��اعت ۱۱از خانه
خارج شوند ،بهتر اس��ت تا پیش از ساعت ۸:۳۰
از خانه خارج شوند و باید به ساکنان اجازه دهیم
یک بار خروج کرده و یک بار وارد شوند.
مهماندار یاداور ش��د :قرار است این ایرادها در
اینده نزدیک در شورای شهر تهران بررسی شود.
حمل ونقل عمومی شیراز گران شد
رئیس کمیس��یون عمران ،حمل ونقل و ترافیک
ش��ورای شهر ش��یراز گفت :براساس مصوبه شورای
ش��هر ش��یراز که به تایید فرمانداری این شهرستان
نیز رس��یده ،کرایه اتوبوس درون شهری ۲۰درصد
افزایش داش��ته و نرخ کرایه تاکس��ی های گردشی
در ش��هر ش��یراز به ازای هر ک��ورس از ۶۰۰تومان
ب��ه ۸۰۰توم��ان افزای��ش پیدا کرده اس��ت .کرایه
مابقی ناوگان تاکس��یرانی شیراز شامل تاکسی های
ف��رودگاه ،پایانه ه��ا و ...نیز ۲۰درص��د افزایش پیدا
کرده است .نواب قائدی در گفت وگو با ایرنا ،با بیان
اینکه افزایش نرخ کرایه تاکس��ی های درون شهری
از روزهای گذش��ته اجرایی شده اس��ت ،ادامه داد:
هزینه جابه جایی ش��هروندان ش��یرازی با مترو نیز
براس��اس این مصوبه از ۷۰۰توم��ان به ۹۰۰تومان
افزایش یافته اس��ت .رئیس کمیس��یون حمل ونقل
و ترافی��ک ش��ورای ش��هر ش��یراز ،دلی��ل افزایش
کرای��ه ناوگان حمل ونقل عمومی ش��یراز را افزایش
هزینه ه��ای رانندگان اعالم کرد .قائدی با اش��اره به
اینکه پیش��نهاد شهرداری ش��یراز برای گرانی نرخ
کرای��ه ن��اوگان حمل ونقل عمومی درون ش��هری،
رقمی بیش از نرخ تعیین ش��ده در شورای این شهر
بوده اس��ت ،افزود :هزینه تمام شده نرخ جابه جایی
هر نفر با مترو برای ش��هرداری شیراز حدود ۴هزار
و ۸۰۰تومان اس��ت که براس��اس قانون این هزینه
۳بخش شده که یک سوم ان را باید شهروند بپردازد
و ۲بخش دیگر را دولت و شهرداری پرداخت کنند.
وی ب��ا بی��ان اینکه دولت س��همی در ای��ن زمینه
پرداخ��ت نمی کن��د ،گفت :هزینه یک س��ومی هم
ک��ه پرداخت ان بر دوش ش��هروند اس��ت ،اکنون
در ش��یراز ح��دود ۱۶۰۰تومان می ش��ود اما برای
تشویق شهروندان برای استفاده از مترو این رقم به
۹۰۰تومان کاهش داده شده است .وی گفت :مبنای
نرخ کرایه اتوبوس درون شهری و مترو شیراز کارت
بلیت است و شهروندان باید کارت بلیت شهروندی
را تهیه کنند .رئیس کمیسیون حمل ونقل و ترافیک
ش��ورای شهر شیراز با بیان اینکه پرداخت نقدی در
بعضی کالنشهرهای کش��ور ازجمله مشهد ممنوع
ش��ده است ،افزود :در مترو ش��یراز بلیت تک سفره
۱۵۰۰تومان تعیین شده تا همه شهروندان به تهیه
کارت بلیت ش��هروندی تش��ویق ش��وند .وی ادامه
داد :هزینه جابه جایی ش��هروندان ش��یرازی با مترو
با اس��تفاده از کارت ۹۰۰تومان تعیین شده ،ضمن
اینکه شورای شهر شیراز برای ترغیب شهروندان به
اس��تفاده از مترو و کمک به کسانی که از این شیوه
حمل ونقل عمومی اس��تفاده زیادی می کنند ،اقدام
به صدور کارت ۳و ۶ماه و یک س��ال کرده اس��ت تا
شهروندان پرس��فر با استفاده از این کارت ها بخش
قابل توجهی از سفرهای خود را رایگان انجام دهند.
درحال حاضر در ازای اسقاط خودرو قدیمی به رانندگان ۵تا ۷میلیون
تومان پرداخت می ش��ود ،بنابراین رانندگان تاکس��ی بای��د توان مالی
بیشتری برای خرید خودروهای نو داشته باشند
تفاهمنامه سه جانبه
ضامنی در پاس��خ به این پرسش که چنین امکان قانونی
در زمینه س��ایر ناوگان حمل ونقل عمومی ازجمله مترو نیز
وجود داش��ت اما وزارت نفت زیر ب��ار چنین تعهدی نرفته
اس��ت ،چگونه رانندگان تاکس��ی می توانند مطالبه خود را
در ای��ن حوزه دریاف��ت کنند ،گف��ت :در زمینه تحقق این
قان��ون ،اتحادیه ،ش��رکت بهینه س��ازی مصرف س��وخت و
ش��رکت های حمل ونقلی که از جانب ش��هرداری ها معرفی
می ش��وند ،تفاهمنامه ای سه جانبه به امضا رسانده اند اما اگر
قرار باش��د قانون از س��وی وزارت نفت اجرایی نشود ،بحث
دیگری است.
وی اف��زود :با این روش ها نوس��ازی ناوگان تاکس��یرانی
می تواند ادامه داش��ته باشد اما بدون کمک دولت ،نوسازی
با مشکل جدی روبه رو خواهد شد.
افزایش نرخ ها ،تمایل به نوسازی را در رانندگان تاکسی
کاه��ش داده ،همچنی��ن بانک ها باید هم��کاری الزم را در
ارائه تسهیالت داشته باشند تا بتوانیم از انباشت فرسودگی
جلوگیری کنیم.
درحال حاضر ۱۵۰هزار تاکس��ی فرسوده در کشور داریم
که تا پایان س��ال این رقم به ۱۹۲هزار تاکس��ی فرس��وده
می رس��د و تا س��ال ۱۴۰۰تعداد تاکس��ی های فرسوده به
۲۴۲هزار دستگاه خواهد رسید که ۷۴درصد ناوگان موجود
فرسوده خواهند شد.
راهکار نوسازی ناوگان فرسوده
ضامنی افزود :همزمان با نوس��ازی خودروها ،پیشنهادی
ب��ه دولت ارائه کرده ایم که اجازه دهد از خودروهای داخلی
دس��ت دوم نیز برای نوسازی استفاده شود ،ازجمله شرایط
این طرح این اس��ت که سن این خودروهای دست دوم از ۳
س��ال بیشتر نباش��د ،بیش از ۱۰۰کیلومتر پیمایش نکرده
باشند و شرایط تاکسی شدن را هم داشته باشند.
وی ب��ا بیان اینکه امیدواریم با این روش ها بتوانیم تعداد
زیادی تاکسی فرسوده را نوسازی کنیم ،یاداور شد :در سال
۹۴با بحران فرسودگی ناوگان تاکسیرانی روبه رو شدیم که
طرح ۹۰هزار تاکسی کمک قابل توجهی به این ناوگان کرد.
15
شنبه
11ابان 1398
4ربیع االول 1441
2نوامبر 2019
شماره 1397
پیاپی 2715
اقتصاد و هنر
چرا سینمای ایران به پول های حاصل از فروش نفت وابسته است؟
سینمای ایران هیچ گاه نتوانست طعم مستقل بودن را
بچشد .وابس��تگی هنر هفتم ایران به بودجه های دولتی
و منابع عمومی کش��ور باعث شد فیلمسازان با واژه ها و
کارکردهای س��ینمای دولتی و سفارشی بیش از پیش
اشنا ش��وند .در واقع س��ینمای ایران ،بخش خصوصی
را به طور کامل نتوانس��ت معنی کن��د و همواره در پس
تولیدات س��ینمایی ایران ردی از بودجه های عمومی را
می توان پیدا کرد.
به گزارش
،س��ینمای نفتی واژه ای اس��ت که
می توان ان را به بخش بزرگی از س��ینمای دولتی ایران
اطالق کرد .به طور تقریبی در تمامی دولت ها فیلم های
بسیاری هس��تند که تنها ساخته شدند و هیچ گاه رنگ
پ��رده را به خ��ود ندیدند .ان��گار بودجه هایی به تصویب
می رس��ید تا تنها چند فیل��م را ب��رای ویترین مدیران
سینمایی بس��ازند .در کارنامه تمامی مدیران سینمایی
رد اثاری را می بینیم که هیچ نسبتی با سینمای مستقل
و سوداور ندارند که با پسوند حمایت از اثار فاخر تولید
شده اند.
س��ینمای فاخر از ان دس��ت کلیدواژه های بی مزه ای
بود که اواس��ط دولت نهم از س��وی معاونت س��ینمایی
وقت وزارت فرهنگ و ارش��اد اس�لامی ساخته شد .در
واقع به شکل سینمای دولتی با بودجه های نفتی ،رنگ
و بوی��ی حقیق��ی داد و با ردیف بودجه مس��تقل که از
سوی مجلس شورای اسالمی به تصویب می رسید اثاری
س��اخته می شد که با پس��وند فاخر از بودجه های نفتی
ارتزاق می کرد و نسبت سود و هزینه انها مشخص نبود.
در دولت نهم که مدیریت س��ینمای ای��ران بر عهده
محمدرض��ا جعفری جل��وه ب��ود ،س��ینماگران و اهالی
مطبوعات یک واژه را همواره به طور ثابت از معاون وقت
امور سینمایی می شنیدند« ،سینمای نجیب ایران» .در
ان زمان به باور جعفری جلوه و مدیران زیرمجموعه این
عنوان برای محافظت از سینمای ایران در برابر بسیاری
از نقده��ای ناصواب به کار برده ش��د ،اما رفته رفته واژه
دیگری نیز به فرهنگ س��ینمایی ایران اضافه شد و ان
هم فیلم فاخر بود.
فیلم فاخر نیز به همان اندازه برای اهالی سینما گنگ
و نامفهوم بود که هنوز پس از س��ال ها دو وژاه سینمای
ملی و فیلم ارزش��ی برای اهالی س��ینما نامانوس است.
اما برای نخس��تین بار در زمان مدیریت جعفری جلوه در
معاونت س��ینمایی و حضور مجید شاه حسینی در بنیاد
س��ینمایی فارابی واژه فیلم فاخر عینیت پیدا کرد و دو
فیل��م «ملک س��لیمان» و «راه ابی ابریش��م» به عنوان
نمادی از فیلم فاخر در دولت نهم ساخته شدند.
ان زمان که این دو فیلم س��اخته ش��دند فاخر بودن
را در مضم��ون و رون��د تولید معنی کردند و مش��خص
ش��د س��ینمای ایران چه تولیداتی را به عنوان اثار فاخر
می شناسد و به همین دلیل بود که نام فیلم های فاخر به
مرور زمان با پروژه های میلیاردی مترادف شد.
ام��ا پ��س از ان به دلیل اختصاص نیافت��ن بودجه به
فیلم های فاخر در عمل تولید این اثار تا سال ۹۱متوقف
ش��د و پس از ان بود که ازس��وی سازمان سینمایی نام
۷اث��ر به عنوان اثار فاخر اعالم کرد که از این میان تنها
فیلم «س��وادیکا» به کارگردانی جمال ش��ورجه به دلیل
تامین نشدن ارز مرجع امکان تولید نیافت.
«اس��ترداد»« ،چ»(چمران)« ،عقاب صحرا»« ،الله»،
«سوادیکا»(ش��یخ احمد قمی)« ،برلی��ن »-۷و «فرزند
چهارم» عنوان ۷پروژه ای هس��تند که نام شان از سوی
سازمان س��ینمایی اعالم شد که البته برخی از این اثار
بیشتر به لحاظ مضمونی فاخر هستند و برخی دیگر نیز
هم در محتوا و هم در تولید اثار فاخری به شمار می ایند.
حدود ۱۰س��ال از زمانی که برای س��اخت فیلم های
سفارش��ی با ن��ام فاخر ،ردی��ف بودجه ای تعیین ش��د،
می گ��ذرد .هدف از ای��ن تصمیم س��اخت فیلم هایی با
موض��وع دفاع مق��دس ،ارزش ه��ای دین��ی ،تاریخی و
فرهن��گ تاریخ معاصر ب��ود .مضمون هایی ک��ه به گواه
برخی مسئوالن ،بخش خصوصی رغبتی برای کار حول
انها ندارند.
هر کش��وری نیازمند به مستنداتی برای حفظ تمدن
تاریخی خود اس��ت و فیلم می تواند اثرگذارترین وسیله
برای نیل به این هدف باشد .این نیاز برای ایران با تاریخ
و فرهنگ چندهزارساله و خصومتی که در کل جهان با
ان وج��ود دارد ،درکنار غفلتی که برای نگهداری از اثار
ارزشی در سال های گذشته ش��ده؛ دو چندان می شود.
س��اخت فیلم هایی بامحتوا ،پرکش��ش ،خوش س��اختار
و ج��ذاب و دارای اس��تانداردهای بین الملل��ی می تواند
شناسنامه ای از یک ایران اصیل برای ایندگان و کسانی
باشد که از ایران شناختی ندارند.
با این تفاس��یر س��اخت فیلم های دین��ی و تاریخی با
بنیه ای قوی به خودی خود نمی تواند بد قلمداد ش��ود.
انچ��ه درباره ای��ن فیلم ها مورد انتقاد اس��ت س��پردن
س��رمایه های هنگفت بیت المال در دس��ت افراد خاص،
انتخاب افراد براس��اس رابطه ،س��اخت فیلم هایی بدون
کش��ش ،فیلمنامه ه��ای به ش��دت ضعی��ف و درنهایت
هدررفت سرمایه و شکست در گیشه است.
طرف��داران س��اخت این فیلم ها را ب��رای محافظت از
ارزش های کش��ور از اوجب واجب��ات می دانند اما ایا از
مردم س��وال ش��ده که راضی به خ��رج بیت المال برای
سینمای نفتی و بودجه های تلف شده
ذهن متبادر می کند؛ اگر س��اخت این فیلم ها از کیس��ه
خلیف��ه نبود؛ بازهم هزینه و فروش فیلم ها دارای چنین
مختصاتی بود؟
قرار نیست سرمایه فیلم های فاخر برگردد!
از س��ال ۸۳تا ۹۱برای تهیه فیلم های سفارش��ی با نام فاخر ردیف
بودج��ه مس��تقل از وزارت فرهن��گ وارش��اد اس�لامی و ب��ا مصوبه
شورای عالی انقالب فرهنگی تعریف شد
س��اخت چنین فیلم های خ��وش اب ورنگ اما کم رمق
و بی جان هستند؟
سوال از مخاطبان پیش��کش ،حداقل دست اندرکاران
برای اثبات حس��ن نیت خود ،دالیل استقبال نشدن از
فیلم ها را ریشه یابی کرده و با همت برای برطرف کردن
انها محصول نهایی را ج��ذاب کرده و برای فروش ارائه
کنند.
چگونگی ساخته شدن فیلم فاخر
احم��د امینی کارگردان س��ینما در این زمینه گفت:
س��ینمای ایران ضرورت ساخته شدن فیلم های فاخر را
به دلیل نیاز مردم برای اش��نا ش��دن ب��ا دین و فرهنگ
و ...انکار نمی کند و اگ��ر در این زمینه موضوعی مطرح
می ش��ود ،بر سر چگونگی ساخته ش��دن این اثار چند
میلیاردی است.
امینی گفت :همیشه وقتی خانواده ای با مشکل مالی
روبه رو می ش��ود ،ت�لاش می کن��د از هزینه های اضافی
بکاه��د و به ام��ور ضروری تر بپردازد .اکن��ون که دولت
با کمبود بودجه روبه رو ش��ده ،طبیعی اس��ت از برخی
هزینه ه��ا در تمام زمینه ها و نه فقط س��ینما کم کند تا
در نهایت ،اوضاع به سود مملکت باشد .حال اگر سینما
را یک خان��واده در نظر بگیری��م ،فیلم های فاخر همان
خرج های غیرضروری هستند که باید فع ً
ال کنار گذاشته
ش��وند .سالی ۸ ،۷فیلم با استفاده از بودجه های دولتی
مثل وام فارابی و ...با عنوان اثار فاخر س��اخته می ش��ود
و متاس��فانه تا کنون بازدهی انچنانی هم نداشته است.
این فیلم ها نه داخل کش��ور مخاط��ب دارد و نه خارج.
ای��ن نکته را هم باید اسیب شناس��ی کرد که چرا مردم
گاه��ی یک فیلم با هزینه س��اخت ۶۰۰میلیون تومانی
تماش��ا می کنند اما به تماشای اثری که با 10برابر این
مبلغ هم ساخته شده ،رغبت ندارند .یک فیلم معمولی با
کسب ۱.۵میلیارد از گیشه ،هم می تواند هزینه ساخت
خود را برگرداند و هم صاحبان اثر را به س��ود برس��اند.
هرقدر هزینه تولید فیلمی بیشتر باشد ،باید مخاطب ان
هم بیش��تر باشد تا بتوان نسبت به در اوردن هزینه اش
از گیش��ه امید داشت .ایا در سینمای ما این امر ممکن
است که یک فیلم ۵میلیاردی ۱۵ ،میلیارد فروش کند
و ب��ه عبارتی ،مخاط��ب ان ۱۰برابر مخاطب یک فیلم
معمولی باشد؟
وی افزود :یکی از بحران های جدی س��ینمای ایران،
بحران مخاطب است و البته کمبود تماشاگر هم به نبود
سالن با کیفیت مربوط می شود؛ بنابراین حتی در دوران
رونق اقتصادی هم س��اخته شدن این فیلم ها سود مالی
برای س��ازندگان این اثار ندارد .س��ینمای فاخر عبارتی
است که ما در فرهنگ لغات سینمایی مان نداریم .البته
در تمامی کش��ورهای جه��ان بر حس��ب ضرورت های
ایدئولوژیک ،سیاس��ی ،دولتی ،فرهنگ��ی و ...فیلم هایی
ساخته می ش��ود که می تواند معمولی یا پر هزینه باشد
ک��ه به طور عمده موضوع های تاریخی دارند .ش��اید اگر
بخواهیم در س��ینمای جهان به دنب��ال نمونه های فاخر
بگردی��م ،فیلم ه��ای تاریخی-مذهب��ی را بیابیم که در
س��ینمای امریکا بنا بر همان ضرورت هایی که بیان شد
س��اخته شده است .ما هم از این فیلم ها بی نیاز نیستیم
چ��ون مردم احتیاج دارن��د با تاریخ و اداب و رس��وم و
ریش��ه های مذهب در کشورش��ان اشنا ش��وند و ما این
ضرورت ه��ا را درک می کنیم اما اگر مخالفتی هم وجود
دارد ،بر س��ر چگونگی س��اخته ش��دن این فیلم هاست.
ش��اید مس��ئولیت تولید این فیلم ها به دس��ت ادم های
اه��ل ان نمی افتد و اثار قابل توجهی از کار در نمی اید و
بازدهی هم ندارد.
امین��ی در پایان یاداور ش��د :رویکرد علی حاتمی نیز
به این س��ینما از نوع س��ینمای فاخر بود و در تولیدات
خود به فرهنگ و اداب و رس��وم کش��ور توجه داش��ت
و به پیشینه ایران به ش��کل های گوناگون می پرداخت.
اثارش هم سروشکل مناسب و قابل قبولی داشت .بیشتر
ساخته های او تماش��اگر داشت و مورد پسند مردم بود.
اما در چند س��ال گذشته فیلم هایی که ما به عنوان فیلم
فاخر س��اخته ایم نه ماندگار شده اند و نه فروش انچنانی
داش��ته اند و از بازار جهانی هم سهمی نداشته اند .باز هم
می گویم که بحث ما بر س��ر اصل بود و نبود س��ینمای
فاخر نیست؛ بحث ما بر سر چگونه بودن سینمای فاخر
است.
س�ینمای امروز باید به سمت ارزان سازی
گام بردارد
خس��رو معصومی با اش��اره به اینکه سینمای امروز با
مش��کالت گوناگون اقتصادی روبه رو است ،تاکید کرد:
ب��رای چرخش این چرخه باید به س��مت ارزان س��ازی
فیلم ها پیش برویم.
معصوم��ی کارگ��ردان فیلم خ��رس گفت :م��ا داریم
به س��مت س��ینمای ارزان قیمت گام بر می داریم و این
چیزی است که مدیران سینمایی نیز درباره ان صحبت
کرده اند .رئیس س��ازمان س��ینمایی نیز به تازگی گفته
دیگ��ر به نام تولید فیل��م فاخر مبالغ میلی��اردی هزینه
نخواهد شد.
وی افزود :من 10س��ال پیش «رسم عاشق کشی» را
ب��ا ۳۲میلیون فیلمبرداری ک��ردم و پس از امور نهایی،
این فیلم با ۶۰میلیون تمام ش��د .هنرپیش��ه هایی مثل
اقای محجوب و خانم خیراندیش و ...در ان بازی کردند.
می خواهم بگویم هنوز هم می توان ارزان سازی کرد .این
کار ،انگیزه الزم دارد؛ چیزی که فیلمسازان ما باید از ان
بهره مند باش��ند .من چنین انگیزه هایی را هم در زمان
س��اخت این فیلم داشتم و هم هنگامی که می خواستم
«دوران سربی» را بسازم .این فیلم را هم ۲۷سال پیش
با ۲میلیون تومان س��اختم .شرایط امروز اما فرق کرده
است .شما هر قدر هم بخواهید ارزان سازی کنید ،هزینه
ساخت یک فیلم کمتر از یک میلیارد تومان نمی شود.
معصوم��ی افزود :فیلم های لوباجت (کم هزینه) ما این
مشکل را دارند که از گردونه اکران دور می مانند .در این
اثار بازیگر شاخصی دیده نمی شود و در مقابل کارگردان
همه تالش خود را کرده تا یک فیلم با ارزش بس��ازد اما
در بخ��ش اکران ،توجهی را لح��اظ نمی کنند .این گونه
فیلم ه��ا در عرصه های بین المللی خوش می درخش��ند
ام��ا در نهایت صاحبان انها مجبور می ش��وند فیلم ها را
با اکران محدود به نمایش بگذارند و این گونه می ش��ود
که خود اثر از این جنبه اس��یب می بیند .فیلمساز وقتی
می تواند فیلم اولش را بس��ازد که فیل��م اولش بازدهی
داشته باش��د؛ در غیر این صورت دچار دردسر می شود.
من نام س��ینمای فاخر را گذاش��ته ام «س��ینمای چند
میلیاردی» و به س��راغ ان نمی روم .اساس��ا برنامه ریزی
کاری من به این شکل است که به سمت سینمای ارزان
بروم.
در ای�ن س�ال ها چ�ه می�زان بودج�ه ب�ه
فیلم های فاخر پرداخت شد؟
از س��ال ۸۳تا ۹۱برای تهیه فیلم های سفارش��ی با
نام فاخر ردیف بودجه مستقل از وزارت فرهنگ وارشاد
اسالمی و با مصوب شورای عالی انقالب فرهنگی تعریف
ش��د .به این معنا که اگر فیلمی در طول س��ال ساخته
می ش��د هیچ ،اما اگر مسئوالن برای ساخت فیلم کمک
می کردند؛ این پول از کف س��ینما می رفت و سرنوشت
مجهولی پیدا می کرد و به قول علی اکبری انچه بر س��ر
۳هزار میلیاردها و ۱۲هزار میلیاردها امد؛ بر س��ر این
بودجه ها ه��م می امد و معلوم نبود بای��د این پول ها را
از جیب چه کس��ی بیرون بکش��یم .نه از پول ها خبری
بود و نه این چند فیلم س��اخته می شد .در ادامه مسیر؛
بودجه سال ۹۲برای امور سینمایی و فیلم های فاخر ۹۵
میلیارد تومان ،سال ۱۰۰ ،۹۳میلیارد تومان و برای سال
اینده ۱۰۶میلیارد تومان تعیین شده است.
به گفته علی اکبری ،عضو پیشین هیات امنای فارابی
میزان بودجه در نخس��تین گام ب��ا ۲میلیارد تومان در
س��ال ۸۳زده شد و هر سال به نس��بت تورم و افزایش
هزینه های تولید به میزان ان اضافه ش��د و در سال ۹۱
به سقف ۲۸میلیارد تومان رسید.
جواد شمقدری ،رئیس پیشین سازمان سینمایی هم
این بودجه را در ۹سال به طور تقریبی ساالنه ۷میلیارد
تومان اعالم کرد و بیشترین رقم را مربوط به سال ۹۱و
حدود ۱۰میلیارد تومان دانست.
اکث��ر قریب به اتفاق فیلم هایی که در این س��ال ها با
نام فاخر اس��تارت تولید انها زده شد ،موفق به ارتباط با
مخاطب امروز س��ینما که در نهان ذهنش دلبستگی به
تاریخ کشور و تعصب به دین وجود دارد ،نمی شوند .حال
با وجود اینکه هر سال شاهد افول دلبستگی به سنت ها
و تاریخ هس��تیم ،چگونه توقع داری��م این فیلم ها برای
ایندگان یا کس��انی که از ایران شناختی ندارند؛ جذاب
باش��د .پس از همین حاال می توان ای��ن فرضیه که اگر
فیلم ها با مخاطب زمان کنونی ارتباط برقراری نمی کنند
اما در عوض میراثی برای نسل های اینده است را باطل
دانس��ت .امار فروش فیلم ها ،هر انس��ان دلسوز و دارای
دغدغه وط��ن را به غمی عمیق فرو می برد که چرا پول
بیت المال باید برای فیلمی هزینه شود که تنها موفق به
فروش نیم درصد هزینه هایش ش��ود و این پرسش را در
محس��ن علی اکب��ری ،تهیه کننده فیلم اس��ترداد در
توجیه نداشتن اقتصادی فیلم های فاخر اظهارکرد :قرار
نیست س��رمایه فیلم های فاخر برگردد .تمام کشورهای
اروپای��ی و امریکایی که دارای قدمت زیادی نیس��تند با
ساخت یکسری فیلم ها برای خود قدمت تاریخی درست
می کنند ام��ا ایران هیچ س��رمایه گذاری برای زنده نگه
داش��تن قدمت تاریخی خود نکرده اس��ت و باید درباره
دوره ه��ای گوناگ��ون تاریخ فیلم س��اخته و در ارش��یو
نگهداری شود.
او در تایی��د صحب��ت خود افزود :فیل��م روز واقعه در
س��ینما فروش زیادی نداش��ت اما در تلویزیون بیننده
دارد و ب��ا وج��ود پخش های مکرر بازه��م دارای جاذبه
اس��ت یا فیلم بازمانده مرحوم سیف اله داد که در سینما
فروش��ی نداش��ت اما در تلویزیون مورد اس��تقبال قرار
گرفت.
علی اکب��ری در توجی��ه اینکه چ��را ای��ن فیلم ها در
تلویزیون س��اخته نمی ش��وند ،گفت :چه برای تلویزیون
و چ��ه برای س��ینما فرقی در اصل ماجرا ن��دارد و پول
بیت الم��ال اس��ت که هزینه می ش��ود .عالوه ب��ر اینکه
باز هم باید در قالب س��ینمایی س��اخته شود .به عنوان
مثال ،مختارنامه یک فیلم تاریخی تلویزیونی اس��ت که
در قالب س��ینمایی ساخته شده است .رسالت هر دولت
و هر کشوری ساخت یکس��ری فیلم برای ارشیو کشور
اس��ت .البته معلوم نیس��ت منظور اق��ای تهیه کننده از
اثار ارزنده ای که بیانگر تاریخ کش��ور است؛ فیلم درباره
سومالیست یا...؟
تهیه کنن��ده فیلم اس��ترداد ،نفروختن فیل��م خود را
عوامل جنبی و اکران فیلم در زمان تغییر دولت می داند
که مجموعه انها به فیلم اجازه دیده شدن را نداد.
علی اکب��ری این س��وال را که ایا نمی توان بس��یاری
از ای��ن فیلم های با نام فاخر را با هزینه کمتر س��اخت،
این گونه پاس��خ داد :ان وقت نتیج��ه یک فیلم ضعیف
خواهد ش��د .اگر می خواهیم یک فیلم فاخر بسازیم باید
همه چیز ان فاخر باشد.
علی اکب��ری دلیل ضعف فیلمنامه ای��ن فیلم ها و کم
کشش بودن شان را ذائقه مخاطبی می داند که رغبت به
دیدن فیلم های مثلث عش��قی دارد و دیدن این فیلم ها
به مذاق چنین مخاطبانی ،در فیلم اس��ترداد همه چیز
هست عش��ق ،اکش��ن ،درام ،تراژدی ،اما اسم تاریخ که
می اید جوانی در مقابل ان گارد می گیرد.
تهیه کننده فیلم اس��ترداد با بیان ای��ن مطلب که ما
با نیت فروش فیلم می س��ازیم ،گفت :نفروختن به دلیل
تقاضای جامعه دلیل نمی ش��ود فیلم نسازیم .البته این
را ه��م قبول دارم که باید کارهایی برای جذب مخاطب
انج��ام دهیم عالوه بر اینکه ب��رای وارد کردن تخیل در
فیلم تا ۱۰درصد دست مان باز است و نمی توانیم به طور
کامل اتفاق ها را تغییر دهیم.
علی نعیمی
editor@smtnews.ir
احمد امینی
پوران درخشنده
خسرو معصومی
درامدزایی دغدغه س�ازندگان فیلم های
میلیاردی نیست
درامدزای��ی ،دغدغ��ه طرفداران س��اخت این فیلم ها
نیس��ت و گالی��ه ای از نفروختن ها ندارن��د .ضرب المثل
«خرج چو از کیسه مهمان بود ،حاتم طائی شدن اسان
بود » و جایگزین واژه ملت به جای مهمان؛ حق مطلب
را در این باره ادا می کند.
پوران درخش��نده نیز با انتقاد از خرج پول بیت المال
ب��رای س��اخت فیلم هایی ب��ا مخاطب مح��دود ،گفت:
اگر کس��ی چنین فیلم هایی را کمک به فرهنگ کش��ور
می دان��د ،از جیب خ��ود برای س��اخت ان هزینه کند.
دولت نباید سرمایه های کالن را این گونه هدر دهد .کما
اینکه جای چنین سوژه هایی در تلویزیون به عنوان یک
دانشگاه عمومی است که دادن اطالعات به عموم مردم
ازجمله وظایف تعریف شده برای ان است.
او دلیل اینکه فیلم های سفارش��ی قادر به بازپرداخت
هزینه تولید نیس��تند را روزامد نبودن س��وژه ها عنوان
کرد :درحال حاض��ر همه چیز لحظه ب��ه لحظه درحال
تغییر است؛ بنابراین فیلمی مربوط به چندین سال قبل
نمی تواند برای مردم پرکشش باشد و مخاطب انچنانی
داش��ته باشد .چنین فیلم هایی در همان گام نخست که
انتخاب سوژه است ،محکوم به شکست هستند.
درخشنده ،رسالت فیلم را بیان مشکالت مردم عنوان
کرد و تغییر در س��وژه یابی را برای قط��ار از ریل خارج
شده الزم دانست و افزود :درصورتی که مسئوالن ساخت
فیلم هایی با س��وژه اجتماعی را ج��زو دغدغه های خود
بدانند؛ می توانیم انتظار اثرگذاری از س��اخت فیلم های
سفارش��ی داشته باشیم ،در غیر این صورت ساخت فیلم
تنها هدر دادن سرمایه خواهد بود.
درخش��نده درب��اره کم��ک فارابی به فیل��م «هیس
دختره��ا فریاد نمی زنند» نیز گفت :کل هزینه س��اخت
۸۵۰میلی��ون تومان بود که بنی��اد فارابی ۴۹۰میلیون
تومان برای ان پرداخت کرد و ۳۶۰میلیون هم سرمایه
ش��خصی خودم بود .این فیلم در گیشه موفق به فروش
۴میلیارد و ۳۰۰میلیونی شد .البته هیس جز فیلم های
فاخر فارابی قرار نمی گیرد.
محسن علی اکبری
شنبه
11ابان 4 - 1398ربیع االول 2 - 1441نوامبر - 2019شماره - 1397پیاپی 2715
کیهان کلهر جایزه هنرمند
سال ۲۰۱۹را دریافت کرد
کیهان کله��ر ،نوازنده کمانچه جایزه هنرمند س��ال
۲۰۱۹را از جشنواره جهانی موسیقی در کشور فنالند
دریافت کرد .این نوازنده ایرانی پیش از این نیز به همراه
گروه راه ابریشم برنده جایزه گرمی شده بود .به گزارش
ایسنا به نقل از سایت وومکس ،این جایزه به علت تسلط
و ذوق هن��ری در نواختن کمانچه ،ن��واوری بی وقفه و
هم��کاری ب��رای ابداع زبان ه��ای جدید موس��یقایی و
شناس��اندن موسیقی سنتی و کالسیک ایرانی به گوش های مردم سراسر جهان
ازسوی گروه داوران جش��نواره جهانی موسیقی به کیهان کلهر اهدا شده است.
این هنرمند در عرصه جهانی بیش��تر به علت همکاری با موسیقیدان های جهانی
ش��ناخته شده است .این جایزه 5ابان (یکشنبه ۲۷اکتبر) به کیهان کلهر اهدا
ش��د و در بخش پایانی ایین کیهان کلهر و اردال ارزنجان به اجرای موس��یقی
پرداختند .شخصیت های بسیاری از جمله سخنگوی وزارت امور خارجه و معاون
هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی این موفقیت را به کلهر تبریک گفتند.
www.smtnews.ir/about.html :
»
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی و مطبوعاتی «
مدیرمسئول :ناصر بزرگمهر
قائم مقام مدیرمسئول :مسعود دهشور
سردبیر:عاطفه خسروی
تلفن - 82190:نمابر -88713730:پیامک -300082190 :پیامگیر صوتی88105304:
سازمان اگهی ها - 88722732-3 :نمابراگهی ها88109733 :
امور مشترکین - 88722735 :روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88724211 :
تهران ،خیابان قائم مقام فراهانی -کوچه ازادگان شماره -26کد پستی 1586733811
اگهیads@smtnews.ir :
روابط عمومیpr@smtnews.ir:
امور استان هاostanha@smtnews.ir :
چاپخانه :شرکت چاپ رواق روشن مهر
www.smtnews.ir
info@smtnews.ir
telegram.me/smtnewsinstagram.com/smtnewspaper
tozi.smtnews@gmail.com
مطبوعات :صنعت خودرو نیاز به اصالحات دارد
طرح :حسین علیزاده
کوتاه از فرهنگ
در نشست برنامه جهانی غذا مطرح شد:
پیکر اعظم طالقانی تشییع شد
به پناهندگان افغانستانی کمک کنیم
دس��ت اندرکاران ایین بزرگداشت سی ودومین سال
حضور برنامه جهانی غذا با اش��اره به اینکه جامعه هدف
ای��ن برنامه کودکان پناهنده هس��تند ،بر حمایت از این
قشر تاکید کردند.
ب��ه گزارش خبرنگار
،نشس��ت خب��ری ایین
بزرگداشت س��ی ودومین سال حضور برنامه جهانی غذا
در ای��ران صبح ۸ابان در دفتر برنامه جهانی غذا در ایران
ب��ا حضور مجید مظفری ،حمی��د جبلی و فروغ قجابگلو
از اعضای هیات داوران ،امیر روش��ن از گروه مکس ،دارا
دربندی سخنگو و نگار گرامی نماینده برنامه جهانی غذا
در ایران برگزار شد.
در ابتدای این برنامه دارا دربندی با بیان اینکه امسال
تمرک��ز اصل��ی ما بر مبحث نقاش��ی ک��ودکان پناهنده
خواهد بود ،عنوان کرد :برگزاری این ایین بدون داشتن
حامی��ان مالی امکان پذیر نیس��ت چ��ون برنامه جهانی
غذا هیچ بودجه ای ب��رای این قضیه ندارد؛ بنابراین همه
هزینه های ما ازس��وی اسپانس��رهای بخش خصوصی
انجام می شود .باید عنوان کنم امسال هم نمایشگاهی از
اثار کودکان پناهنده برگزار می شود که برای این منظور
۶هزار نقاش��ی برای ما ارسال ش��ده و ما از این تعداد ۳۲
نقاشی را به شکل نمادین انتخاب می کنیم.
وی با بیان ای��ن مطلب که ایین اصلی ۱۷ابان برگزار
می ش��ود ،اظهار کرد :امس��ال ۵۰۰مهمان از س��فیران
کشورهای گوناگون ،هیات های دیپلماتیک ،چهره های
فرهنگی و ...خواهیم داش��ت .این ایین با یک کنس��رت
همراه است که گروه چارتار ان را اجرا می کند.
در ادام��ه گرامی توضی��ح داد :برنامه جهانی غذا یکی
از اژانس های تخصصی س��ازمان ملل اس��ت و کار ما نیز
امداد غذایی است .نخس��تین عملیات Wfpدر ایران و
در زمان زلزله بوئین زهرا بود که با این اتفاق اس��م ما در
تاریخ ثبت شد.
در ادام��ه حمی��د جبل��ی عن��وان کرد :حض��ور من
حضور احساس��ی اس��ت و هیچ گونه کار اجرایی ندارم.
درحال حاضر بچه های ایرانی زیادی در خارج از کش��ور
پناهنده هس��تند؛ بنابراین فکر می کنم کودکان افغانی
مهم��ان ما و مث��ل ک��ودکان ایرانی در خارج از کش��ور
هستند .ازس��وی دیگر مواد غذایی از نخستین نیازهای
انس��انی اس��ت .ما نمی دانیم این دوس��تان افغانی تا چه
زمان��ی در اینج��ا خواهن��د ماند ام��ا می دانی��م که انها
رفته رفته جزئی از ما می شوند.
وی ادامه داد :انها کس��انی هستند که در ایران متولد
می شوند و اصال کشور پدری خود را ندیده اند .اگر بتوانیم
کوچک تری��ن گامی برداریم کار بزرگی کرده ایم؛ به ویژه
اینکه انها را به حضور در عرصه هنر دعوت کنیم.
جبل��ی تاکید کرد :امیدوارم بتوانیم کمک کوچکی به
این دوستان کنیم .سپس مجید مظفری اظهار کرد :این
حرکت ،حرکت بس��یار زیبایی است .بچه هایی که ما به
انه��ا کمک می کنیم در همین مملکت به دنیا امده اند و
دیگر از خودمان هس��تند .همانط��ور که به فکر کودکان
خودمان هستیم باید به فکر انها هم باشیم .وقتی شنیدم
که 31هزار پناهنده در مهمانشهر ها داریم که بیشتر انها
از دوستان افغان هستند ،متعجب شدم.
این بازیگر س��ینما و تلویزیون افزود ۶ :هزار و ۵۰۰اثر
به دس��ت ما رسیده که به دلیل ۳۲سالگی این برنامه ۳۲
اثر انتخاب می ش��ود و به فروش می رسد .موضوع برنامه
نیز «تغذیه س��الم ،صبحانه» اس��ت .در بخش دیگر این
نشست ،گرامی درباره میزان حمایت مالی از پناهندگان
اظه��ار کرد :ما ۵۰ه��زار تومان وجه نقد ب��ه هر نفر و ۹
کیلو ارد به انها می دهیم که این ارد تولید داخل اس��ت.
از انجای��ی ک��ه ارد کاالی حساس��ی اس��ت و نگهداری
طوالنی مدت ان مش��کل ایجاد می کند ،ان را به سرعت
توزیع می کنیم.
در ادامه مظفری در پاس��خ به این پرس��ش که مالک
تصمیم گیری داوران برای انتخاب اثار چه بوده ،به شیوه
انتخاب اثار اشاره کرد و گفت :جامعه هدف ما پناهندگان
افغان��ی در ایران هس��تند .در پایان این نشس��ت گرامی
توضیح داد :ما حدود یک میلیون پناهنده افغانس��تانی
داری��م که 30هزار نفر انها در مهمانش��هرها هس��تند و
اس��تطاعت مالی ندارند که خارج از مهمانش��هر زندگی
کنند .یک��ی از دالیل حمایت این اس��ت که انها بودجه
چندان��ی ندارند .ما بودجه ای از خود نداریم و نمی توانیم
به هم��ه کمک کنی��م؛ در واقع باید از بی��ن نیازمندان،
نیازمندترها را انتخاب کنیم .جامعه هدف ما پناهندگان
داخل مهمانش��هرها هس��تند که البته هیچ کدام از انها
کودک کار نیستند.
پیشنهادهای روز
چه کنسرتی برویم؟
به کدام گالری برویم؟
رسیتال ویولونسل و پیانو اجرا خواهد شد
نمایشگاه گروهی نقاشی در گالری َورد
رسیتال ویولونسل و پیانو با نوازندگی اتنا
اشتیاقی و بهنام ابوالقاسم ،یکشنبه ۱۲ ،ابان
در تاالر وحدت میزبان عالقه مندان موسیقی
کالسیک خواهد بود.
به گزارش
پیمان ابوالحسنی ،مدیر
اجرایی این کنس��رت ،درباره ان توضیح داد :اتنا اشتیاقی و بهنام ابوالقاسم
که هر کدام س��ابقه هم��کاری با گروه های مختل��ف در ژانرهای گوناگون را
در س��ال های اخیر دارند ،این بار با اجرای رس��یتال کالس��یک روی صحنه
خواهند رفت.
او همچنی��ن درب��اره قطع��ات اجرایی در ای��ن برنامه بیان ک��رد :در این
رس��یتال رپرتواری از اهنگس��ازانی مانند برامس ،شوستاکویچ ،راخمانینف،
چایکوفسکی ،فوره و پولنک اجرا خواهد شد.
گال��ری َورد از س��اعت ۱۶جمعه 10 ،اب��ان ۱۳۹۸میزبان
نمایش��گاه گروهی نقاشی «از دیو تا فرشته تا خیر تا شر تا سیاه
تا سفید تا رنگ! در گرگ و میش خیال و افسانه و نقاشی» است.
به گزارش
در این نمایش��گاه اثار هنرمندان سروش
احمدی پ��ور ،بهار اخ��وان ،محبوبه اس��فندیاری ،محمدعلی
بنی اس��دی ،مرجان ثابتی ،پریا جعفر ،هدیه جعفری ،پریس��ا جواهری ،ارین خانی،
علی ذاکری ،مهشید راقمی ،پژمان رحیمی زاده ،امیرمحمد سخامهر ،سمانه صلواتی،
کمال طباطبایی ،مجید فخارزواره ،س��حر کریمیان ش��یرازی ،به��رام کلهرنیا ،زهرا
محمدنژاد ،تارا مختاری ازاد ،مانلی منوچهری ،محبوبه یزدانی و س��یاوش یعقوبی به
نمایش درمی اید .گالری َورد 13اردیبهشت امسال ازسوی بهرام کلهرنیا ،گرافیست
پیشکس��وت و استاد دانش��گاه و همکاری جمعی از هنرمندان جوان و شناخته شده
گش��ایش یافت .در معرفی این گالری امده است« :ما می کوشیم چشم انداز وضعیت
وجود انس��ان را بنمایانیم .نمایشی از گذشته و تاریخ ،بُرشی در اکنون و چشم اندازی
خلق هنر -یکی از
به اینده .ما اندیش��ه َورز می دهیم و به زبان دیگری بازمی نمایانیمِ .
چندسویه ترین فرازهای اندیشه ای وجود انسان -ارزو و هدف ماست ».این نمایشگاه
ن ۹۸بین س��اعات ۱۶تا ۲۰در گالری ورد برقرار اس��ت .گالری ورد در بلوار
تا 20ابا
میرداماد ،خیابان البرز ،خیابان قبادیان شرقی ،شماره ۱۸واقع شده است.
چه نمایشی ببینیم؟
الموزیکا روی صحنه رفت
چه نمایشگاهی برویم؟
اسب هایی که عصیان می کنند
نمایش��گاه اث��ار حس��ن روح االمین ب��ا عنوان
«عصیان» جمع��ه ۱۰،ابان در گالری ارتیبیش��ن
گشایش یافت و تا ۱۹ابان نیز ادامه دارد .به گزارش
،حس��ن روح االمین دانش اموخته رش��ته
نقاشی اس��ت که فعالیت حرفه ای خود را در زمینه
تصویرس��ازی از س��ال ۸۲اغاز و 5نمایشگاه انفرادی تصویرس��ازی برگزار کرد .او در
فاصله س��ال های ۹۵تاکنون توانسته نمایش��گاه هایی از اثارش را در المان ،فرانسه،
بلژی��ک ،کانادا ،عراق و ایران برگزار کند .هم اکنون روح االمین با گزینش اثاری از این
مجموعه خود نمایش��گاهی از اثار اسب های عصیان را در ارتیبیشن برپا کرده است.
این نمایش��گاه از س��اعت ۱۱صبح تا ۸ش��ب و در روزهای تعطیل از ساعت ۱۶تا ۲۰
امکان بازدید عمومی دارد .گالری ارتیبیشن در خیابان شریعتی ،پایین تر از حسینیه
ارش��اد ،نرس��یده به همت ،گل نبی (غرب) ،میدان احمدی روش��ن (کتابی) ،خیابان
ساسانی پور ،خیابان قندی (دریا) ،شماره ۶واقع شده است.
مظاهر مصفا درگذشت
مظاهر مصف��ا ،از ش��اعران مطرح معاصر
روز چهارش��نبه ۸ ،اب��ان درگذش��ت .ب��ه
گزارش ایسنا ،گلزار مصفا ،فرزند این شاعر و
مصحح پیشکسوت با اشاره به درگذشت این
ادیب ش��هیر ایرانی گفت :ایین خاکسپاری
ایشان جمعه ۱۰ ،ابان در تفرش برگزار شد.
مظاه��ر مصفا زاده ۱۳۱۱در تفرش اس��تاد
دانش��گاه ،ش��اعر و مصحح برجس��ته معاصر بود که روز چهارشنبه۸ ،
ابان از دنیا رفت .او س��ال های متمادی به عنوان استادتمام رشته زبان
و ادبیات فارس��ی در دانشگاه مشغول خدمت بود .مظاهر مصفا یکی از
قصیده س��رایان ش��اخص ایرانی بود .تاکنون چند مجموعه ش��عر از او
به چاپ رس��یده که از ان جمله «ده فریاد»« ،سی سخن»« ،پاسداران
سخن»« ،توفان خشم»« ،سپیدنامه»« ،سی پاره» و ...است .همچنین
تصحیحات او بر دیوان ابوتراب فرقتی کاش��انی« ،مجمع الفصحا» رضا
قلی خان هدایت ،مزاری قهس��تانی ،سنایی ،سعدی ،جوامع الحکایات
عوفی از اثار به جا مانده از این ادیب معاصر است.
ابراهیم ابادی درگذشت
ابراهی��م اب��ادی ،بازیگر س��ینما ،تئاتر و
تلویزیون درگذش��ت .به گ��زارش مهر ،این
بازیگر سینما ،تئاتر و تلویزیون از حدود یک
ماه پیش در بیمارس��تان بس��تری بود و از 2
هفته قبل با پایین امدن س��طح هوشیاری،
ب��ه کما رفت .گرچ��ه عالئم پزش��کی از باال
امدن اندک هوش��یاری در روزهای گذشته
حکایت داش��ت ،اما وی در نهایت عصر پنجشنبه 9 ،ابان در بیمارستان
درگذشت .او متولد سال ۱۳۱۳بود و زیر نظر استادانی مانند علی اصغر
گرمس��یری به تحصیل پرداخت ،برای ادامه تحصیل به «پراگ» رفت
و مدرک تحصیلی کارگردانی تئاتر را از این ش��هر گرفت .س��ریال های
«مختارنامه»« ،پاورچین »« ،شب دهم» و «معصومیت از دست رفته»
از جمله اثار شناخته شده وی در تلویزیون هستند.
ثبت نام ناشران و کتابفروشان
برای ۷نمایشگاه استانی
ثبت نام ناش��ران و کتابفروشان اس��تانی برای شرکت در 7نمایشگاه
کتاب که در اذر برگزار می ش��ود ،اغاز ش��د .ب��ه گزارش
در ماه
اذر در اس��تان های فارس ،خراس��ان جنوبی ،همدان ،جنوب کرمان،
کرمانشاه ،گلستان و سمنان نمایشگاه کتاب برگزار خواهد شد .ناشران
و کتابفروشان استانی برای ثبت نام در این نمایشگاه ها می توانند از ۹تا
۱۸ابان به پایگاه اطالع رسانی موسسه نمایشگاه های فرهنگی ایران به
نشانی www.icfi.irمراجعه کنند.
نمایش��گاه های کتاب فارس(ش��یراز) از ۳تا ۸اذر ،خراسان جنوبی
(بیرجند) ۳تا ۸اذر ،همدان ۱۱تا ۱۶اذر ،جنوب کرمان(جیرفت)۱۱
تا ۱۶اذر ،گلس��تان(گرگان) ۱۹تا ۲۴اذر ،کرمانش��اه ۱۹تا ۲۴اذر و
سمنان (سمنان) ۲۷اذر تا ۲دی برگزار می شود .ناشران و کتابفروشان
اس��تانی تا پایان روز ۱۸ابان می توانند برای حضور در این نمایش��گاه
ثبت نام کنند.
کشف دژ 7هزارساله در ترکیه
باستان شناسان در ترکیه بخش هایی از یک دژ باستانی 7هزارساله را در «یوموک
تپه» کشف کردند .به گزارش ایسنا قدمت «یوموک تپه» که بقایای این دژ باستانی
در ان واقع ش��ده ،به دوران «نوس��نگی» یعنی حدود ۹هزار سال پیش بازمی گردد
و باستان شناس��ان امیدوارند با کش��ف این دژ باس��تانی بتوانند اطالعات بیش��تری
درباره تاریخچه مردمان دوران ماقبل تاریخ منطقه «اناتولی» به دس��ت اورند .کشف
بخش هایی از دیوارهای یک دژ باستانی 7هزارساله در این منطقه از این جهت برای
باستان شناس��ان دارای اهمیت اس��ت که پژوهش های پیشین هیچ اطالعاتی درباره
وجود بنایی تا این حد قدیمی و پیشرفته در این منطقه ارائه نداده بود« .ایزابال کانوا»
سرپرست این تیم باستان شناسی بیان کرد« :ما فکرش را نمی کردیم مردم این دوره
از چنین روش هایی برای ساخت چنین سازه خاصی استفاده کنند » .از دیگر عواملی
ک��ه به اهمیت «یوموک تپه» می افزاید این حقیقت اس��ت که این تپه برای هزاران
سال به عنوان منطقه مسکونی مورد استفاده قرار می گرفته است.
خبر کوتاه
نمای��ش «الموزی��کا» ب��ه کارگردانی علی
تاجی��ک از ۸ابان در تماش��اخانه اژمان اجرا
می شود.
به گ��زارش
،ای��ن نمایش نوش��ته
مارگاریت دوراس و ترجمه هوشنگ حسامی
دارای دو پرسونا است که در محیطی محدود اجرا می شود.
این نمایش تجربی با بازی هدی اساس��ی و مهران مرادی داس��تان یک زوج را
روایت می کند که چالش های گوناگونی را از س��ر می گذرانند .متن اصلی روایت
ناظ��ر بر دیدار زن و مردی اس��ت که پس از چند س��ال جدای��ی قرار می گذارند
در هت��ل با یکدیگ��ر مالقات کنند .اما در نمایش الموزیکا بنابر ش��رایط موجود
محل دیدار به یک س��الن کنس��رت تغییر کرد؛ به عبارت دیگ��ر زن و مردی که
چند س��ال پیش از یکدیگر جدا ش��ده اند حاال در یک س��الن کنسرت با یکدیگر
مالقات می کنند.
در این نمایش مخاطبان دور یک میز به ش��کل Hمی نش��ینند و بازیگر زن و
مرد در فضای خالی این میز نقش خود را بازی می کنند .در بخش موسیقی نیز ۲
ساز پیانو و ویولونسل به طور زنده و بداهه هر شب نواخته می شود.
سرمایه گذار این نمایش که تا پایان ابان ۹۸در تماشاخانه اژمان روی صحنه
می رود ،گروه صفحه هنر است.
ایی��ن تش��ییع پیکر دختر ایت اهلل س��ید
محمود طالقانی برگزار شد .به گزارش ایسنا
پیک��ر اعظم عالیی طالقان��ی صبح جمعه از
محل موسسه اسالمی زنان با حضور جمعی
از مس��ئوالن و ش��خصیت های سیاس��ی و
نماین��دگان مجل��س از جمله عل��ی ربیعی
سخنگوی دولت ،حس��ینعلی امیری معاون
پارلمانی رئیس جمهوری ،مصطفی کواکبیان ،فاطمه سعیدی ،هادی
خانیکی و فریده اوالد قباد و ...تش��ییع ش��د .احم��د منتظری بر پیکر
اعظ��م طالقانی نماز اقامه کرد .مرحومه اعظ��م طالقانی به عنوان یکی
از مش��هورترین فعاالن زن در ایران معاصر ش��ناخته می شود .او دختر
ایت اهلل س��یدمحمود طالقانی و بانویی است که نه تنها شاهد مبارزات
پ��درش بود ،بلکه خودش نیز بارها طعم زندان رژیم پهلوی را چش��ید.
اعظم طالقانی به عنوان نخستین زن نامزد ریاست جمهوری نام گرفته
است .وی برای نخستین بار در ۱۳۷۶نامزد انتخابات ریاست جمهوری
شد .دختر ایت اهلل طالقانی که چند روز پیش بر اثر عارضه سکته مغزی
در بیمارس��تان بستری ش��ده بود ،شامگاه چهارش��نبه ۸ ،ابان در ۸۳
س��الگی دار فانی را وداع گفت .حس��ن روحانی ،رئیس جمهوری نیز در
پیامی درگذشت این بانوی مجاهد را تسلیت گفت.
روزان��ه فقط در تلگرام بیش از ۳میلیون مطلب منتش��ر می ش��ود .جالب اس��ت
بدانید در س��اعت ۴صبح که میزان مطالب منتش��ر شده به کمترین مقدار می رسد
نی��ز ۲۵هزار مطلب نش��ر می یابد .این میزان تولید محتوا در ش��بکه های گوناگون
اجتماعی در طول تاریخ بی نظیر و فوق العاده اس��ت و منجر به پدیده جالبی ش��ده
اس��ت« :همه ما» درباره «همه چیز» می دانیم ام��ا با ویژگی هایی خاص .کارل تارو،
روزنامه ن��گار ژاپن��ی می گوید :هر وقت هر کس��ی از هر چیزی س��خن می گوید ما
وانم��ود می کنیم که درباره ان می دانیم .همکاران م��ان درباره فیلم ،کتاب ،نرخ ارز،
حمله نظامی امریکا صحبت می کنند س��رمان را باال و پایین می بریم یعنی من هم
درب��اره ان می دانم .این در صورتی اس��ت که انها درب��اره ان موضوع فقط نظر کس
دیگ��ری را در یک ش��بکه اجتماع��ی خوانده اند و ان را بازگ��و می کنند؛ همان گونه
ک��ه ما نیز چنی��ن می کنیم .ما به ش��کلی خطرناک به نوعی کپی ب��رداری از دانایی
نزدیک می ش��ویم که در واقع الگوی جدید نادانی اس��ت .ما با سواد مصنوعی روبه رو
هستیم.
رس��انه ها باعث شده اند به سرعت برق در معرض اخبار و به سرعت باد در معرض
تحلیل اخبار قرار بگیریم .محیط اطراف ما پر اس��ت از اخبار مغشوش ،اعداد و ارقام
گول زننده و حرف های جهت دار 3 .مس��ئله این موضوع را تشدید می کند -۱ :حجم
باالی اخبار و تحلیل ها .اطالعات بیشتر یعنی فرصت کمتر برای بررسی دقیق تر انها.
-۲س��بک زندگی شتابان :زندگی امروزی نسبت به ۲۰۰سال پیش بسیار چگال تر
ش��ده اس��ت .یعنی میزان رخدادهای کاری و ارتباطاتی در واحد زمان بیش��تر شده
است -۳ .سواد مصنوعی :نظرهای ما از پرسه زدن در شبکه های اجتماعی سرچشمه
می گیرند؛ نه مطالعه کتاب ها! این کپی برداری از دانایی ،در واقع الگوی جدید نادانی
اس��ت .به همین خاطر اس��ت که اخبار درس��ت و غلط و شایعه و حقیقت در فضای
مجازی به طورتقریبی هم ارزش اند .چرا؟ چون ما فرصت نمی کنیم که درس��تی انچه
را که دریافت می کنیم ،بررس��ی کنیم .بالفاصله ان را می خوانیم و به احتمالی ان را
برای دیگران فوروارد (ارس��ال) و در گفت وگوهای خانوادگی یا دوستانه یا کاری مان
از ان اطالعات اس��تفاده می کنیم تا نشان دهیم از زمانه عقب نیستیم .به طور مثال
گزارش��ی درباره وضعیت اقتصاد ایران در س��ال ۹۷در فضای مجازی منتشر شد و
ملت هم بدون اینکه از صحت و سقم ان و همچنین اعتبار منبع ان اطمینان حاصل
کنند ،ان را برای دیگران ارسال می کردند .وقتی هم که با این انتقاد روبه رو می شدند
که این گزارش مکنزی نیست ،جواب می دادند که گزاره های ان درست است .خب!
اوال اینکه از کجا معلوم که این گزاره درست است .مرجع صحت سنجی این گزاره ها
کجاس��ت؟ شخص شما؟ حتی اگر مکنزی گفته باشد اگر چیزی به شهود ما نزدیک
است به طور حتم درست است؟ اگر حتی چند گزاره در این گزارش درست باشد ایا
به ان معناست که همه ان گزاره ها درست اند و متعلق به مکنزی؟
چه می توان کرد؟
-۱تعلیق قضاوت؛ نه باور کنید و نه رد کنید .زمانی که اس��تدالل به نفع یا علیه
ان گفته یا نوشته ندارید نه ردش کنید و نه باور؛ قضاوت خود را معلق کنید تا زمان
دریافت اطالعات کافی برای قضاوت.
-۲در حالت مستی قضاوت نکنید .دو روانشناس امریکایی در مطالعات خود نشان
دادن��د زمانی که افراد از ارامش فکری بیش��تری برخوردارن��د ،کیفیت قضاوت های
حرفه ای ش��ان افزایش پیدا می کند .مطالعات نشان داده زمانی که شتابزده ،هیجانی،
خسته و پریشان هستیم ،کیفیت قضاوت های ما افت می کند و قضاوتی که در زمان
شتابزدگی می کنیم به اندازه قضاوت یک فرد مست ،غیرقابل اتکاست.
-۳به ساختارهای مش��کوک ،حساس باشید .جمالتی که با فعل مجهول و بدون
فاعل س��اخته شده اند مانند «گفته می شود» یا «شنیده ها حاکی از ان است که» یا
«براس��اس اخبار منتشر شده» روشی برای پیچاندن شما هستند .در این ساختارها
خبر وجود دارد ،اما منبع خبر وجود ندارد.
-۴برای هرچه می خوانید یا می ش��نوید از خودتان بپرسید :الف) ایا از منبع خبر/
گزارش مطمئن هستم؟ ب) ایا شواهد تاییدکننده یا استدالل های قانع کننده اورده
ش��ده یا اینک��ه یک حرف به زبان های گوناگون تکرار ش��ده؟ ج) ای��ا بین مقدمه و
اطالعات ارائه شده و نتایج رابطه منطقی وجود دارد؟ د) ایا تمام واقعیت بیان شده
یا بخشی از واقعیت؟
-۵از چرا و کلمات هم خانواده استفاده کنید .ادم های دقیق دائم می پرسند چرا؟
چرا نامزد ریاس��ت جمهوری شما بهتر اس��ت؟ چه چیز باعث می شود که فکر کنید
نرخ ارز باال می رود؟ چطور به این نتیجه رسیدید؟
-۶در منط��ق ،فصلی وجود دارد به نام مغالطات .برای تقویت تفکر سنجش��گرانه
(انتق��ادی) بخش مغالط��ات را بخوانید و با بیش از ۷۰نوع مغالطه (دامگاه اش��تباه
ذهنی) اشنا شوید.
-۷حضور در ش��بکه های اجتماعی مفید است .جریان ازاد اطالعات در ان بسیار
جذاب ،مفید و غنیمت اس��ت ،اما فراموش نکنیم که انها نمی توانند جایگزین کتاب
و تفکر عمیق شوند.
از دنیای مجازی
عضو انجمن مدیران روزنامه های غیردولتی
با 63امتیاز رتبه 2
روزنامه
عضو انجمن مدیران رسانه
در میان روزنامه های تخصصی مقام 1
عضو تعاونی مطبوعات
در میان روزنامه های اقتصادی مقام 2
کپی برداری از دانایی جدید
خبر
منشور اخالق حرفه ای روزنامه نگاری در روزنامه
کارتون روز