روزنامه صمت شماره 268

‫درنقد‬ ‫فرصتطلبی‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و شصت وهشت‪ 6/‬تیر‪ 88/1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫وظیفهاصولگرایان‬ ‫در مقابل احمدینژاد‬ ‫چیست؟‬ ‫نمیشودبهاحمدینژاد‬ ‫اعتمادکرد‬ ‫گفتوگو با‬ ‫عباسسلیمینمین‬ ‫احتمالتمدیدبزرگ‬ ‫ایاممکناستتمدیدمذاکرات‬ ‫جایتوافقیاعدمتوافقرابگیرد؟‬ ‫رهبرانقالب در سخنرانی خود‪ ،‬خطوط قرمز برای‬ ‫رسیدن به توافق خوب را مطرح نمودند‬ ‫سیاستمدارمدرن‬ ‫ایتالله بهشتی از عوامل اصلی تشکیل حزب‬ ‫جمهوری اسالمی بود‬ ‫موجسومویکیلیکسعلیهسعودی‬ ‫مثلث درصفحات خود به ابعاد رسوایی عربستان می پردازد‬ ‫تولیدقطبمخالف‬ ‫منتقدان روحانی متحدتر میشوند‬ ‫غلبهبرکدخدا‬ ‫چگونه والیبال ایران – امریکا به‬ ‫مذاکرات هستهایگره خورد؟‬ ‫ج‬ ‫لد‬ ‫دوم‬ ‫تولیدقطبمخالف‬ ‫منتقدان روحانیمتحدترمی شوند‬ ‫ابعادمعنویضیافت‏ال ّل ‏ه‬ ‫وکذلکجعلنکمامهوسطالتکونواشهداعلیالناس‬ ‫ویکونالرسولعلیکمشهیدا‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫قب ً‬ ‫ال من باید از ملت ایران‪ ،‬بعــد از اینکه تبریک‬ ‫عید را عــرض می‏کنم‪ ،‬تشــکر کنم کــه در صحنه‏ها‬ ‫خصوص ًا‪ ،‬در صحنۀ انتخابات خوب حاضر شدند و در‬ ‫عین حالی که همۀ دستها در این بود که این انتخابات‬ ‫به طور شایسته و ارام عمل نشود‪ ،‬بحمدال ّل ‏ه عمل شد‬ ‫و خداوند عید مبارک را بر همه مبــارک کند‪ .‬چیزی که‬ ‫من می‏خواهم عرض کنم‪ ،‬راجع به یــک فقره از این‬ ‫خطبه‏ایاستکهرسولاکرمدرماهرمضانفرموده‏اند‪.‬‬ ‫یک جمله از او این است که خداوند شماها را مهمان‬ ‫کردهاست‪،‬دعوتکردهاستشمارابهضیافت‪،‬شماها‬ ‫در ماه مبارک مهمان خدا هستید؛ مهماندار خداست و‬ ‫مخلوق مهمان او اســت‪ .‬البته این ضیافت نسبت به‬ ‫اولیاء ُک ّملالهیبهاننحوینیستکهماتخیلکنیم‪،‬‬ ‫یادستمابهاوبرسد‪.‬مابایدحسابکنیمببینیمکهاین‬ ‫ضیافتچیبودهاستوماچقدرراهیافتیمبهاینضیافت‪.‬درعینحالی‬ ‫که همۀ عالم تحت رحمت الهی است و هر چه هست رحمت اوست و‬ ‫رحمتاوبههرچیزواسعاست‪،‬لکنبابضیافت‪،‬یکبابدیگراست‪،‬‬ ‫دعوتبهضیافتیکمسئلۀدیگریاست‪.‬اینضیافت‪،‬همه‏اشترک‬ ‫است؛ ترک شهوات از قبیل خوردنیها‪ ،‬نوشیدنیها و جهات دیگری که‬ ‫شهوات انسان اقتضا می‏کند‪ .‬خداوند دعوت کرده است ما را به اینکه‬ ‫شمابایدواردبشویددراینمیهمانخانهواینضیافتهمجزترک‪،‬چیزی‬ ‫نیست؛ترکهواها‪،‬ترک خودیها‪،‬ترک منیها‪ ،‬منیتها‪ .‬اینهاهمه در این‬ ‫میهمانخانه است و ما باید حساب کنیم ببینیم که ایا وارد شدیم در این‬ ‫میهمانخانهیااص ً‬ ‫ال‪،‬واردنشدیم‪،‬راهماندادندبهاینضیافتخانهیانه‪،‬‬ ‫استفاده کردیم از این ضیافت الهی یا نه‪ .‬البته حساب امثال من با کرام‬ ‫الکاتبیناست‪.‬امامنبهشمااقایانوبههرکسکهاینکلماتمی‏رسد‬ ‫و خصوص ًا‪ ،‬طبقۀ جوان عرض می‏کنم که ایا در این مهمانخانه رفتید؟‬ ‫استفاده کردید؟ از شهوات خصوص ًا شهوات معنوی چشم پوشیدید؟‬ ‫یا اینکه مثل من هستید؟ جوانها متوجه باشــند که در جوانی می‏شود‬ ‫‪10- 19‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫فانیباقیماند‬ ‫افطاریپرحاشیه‬ ‫هجوماحمدی نژادی هابهزائری‬ ‫والیبالهسته ای‬ ‫‪20- 25‬‬ ‫گفتارها‬ ‫سرمایهاجتماعی‬ ‫گشتندورمرکزهستی‬ ‫معلمی باپرسش هایسرخ‬ ‫دکترشریعتی؛پدیده ایکهبایددرستشناختهشود‬ ‫‪26- 49‬‬ ‫سیاست‬ ‫درنقدفرصتطلبی‬ ‫تولیدقطبمخالف‬ ‫اتمامحجتهسته ای‬ ‫مصوبهخوببرایتوافقخوب‬ ‫مثلث؛ هفته نامه ای خبری‪ ،‬تحلیلی اســت که سعی دارد روایتی‬ ‫منصفانه و عادالنه از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشاره ای‬ ‫اســت به سه ضلع اســتقالل‪ ،‬ازادی و جمهوری اســامی‪ .‬مرامش‬ ‫تقویت گفتمان انقالب اســامی‪ ،‬چارچوبش اســام‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و‬ ‫رهبری‪ ،‬ارمانش گسترش و سیادت اســام خواهی در سراسر جهان و‬ ‫عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف‬ ‫ایــران و رونــق گرفتن عدالت‪ .‬مــرزش رواداری و تالیــف قلوب اهالی‬ ‫انقالب و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق‬ ‫و مشــرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت‬ ‫رونق گرفتن ســنت گفت وگــو میان فرهیختگان و نخبگان کشــور‬ ‫است‪ .‬امیدواریم که در روایت مان صادق‪ ،‬بر مرام مان مستمر و دائم‪،‬‬ ‫بر چارچوب مان مســتقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب و‬ ‫هوشیاروبرسیاق ماناستواربمانیم‪.‬‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫دبیرتحریریه‪:‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی(دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫ی اسالم‬ ‫حنیف غفاری‪ -‬داوود حشمتی ‪ -‬زهره دیانی ‪ -‬مینا عل ‬ ‫فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی(دبیر) ‪ -‬فاطمه کریمخان ‪-‬‬ ‫سارا میرشجاعی ‪ -‬شیما غفاری ‪ -‬مسعود نجفی ‪ -‬محمدصادق لواسانی‬ ‫تاریخ و گفتارها‪ :‬مصطفی شوقی(دبیر)‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬حمید عزیزی‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫اصالح کند انسان خودش را‪ .‬هر مقداری انسان سنش زیادتر می‏شود‪،‬‬ ‫اقبالشبهدنیابیشترمی‏شود‪.‬جوانهانزدیکترندبهملکوت‪.‬پیرهاهرچه‬ ‫می‏گذرد‪،‬هرچهبرعمرشانمی‏گذرد‪،‬هیاضافهمی‏شودیکچیزهایی‬ ‫که انها را از خدا دور می‏کند‪ .‬شماها در فکر باشید که اگر از این ضیافت‬ ‫درست بیرون امدید ان وقت عید دارید‪ .‬عید مال کسی است که در این‬ ‫ضیافت راه یافته باشد استفاده کرده باشد از این ضیافت‪ .‬همان طوری‬ ‫که شهوات ظاهری را باید ترک بکند‪ ،‬از شهوات باطنی که باالترین سد‬ ‫راه است برای انسان‪ ،‬باید از اینها جلوگیری کند‪ .‬تمام این مفاسدی که‬ ‫در عالم حاصل می‏شود‪ ،‬برای این است که در این ضیافت وارد نشده‏اند‬ ‫یا اگر وارد شده‏اند استفاده نکرده‏اند‪ .‬خطاب به همۀ مردم است‪ ،‬همه‬ ‫دعوت شــدید به ضیافت ال ّله‏‪ ،‬همه مهمان خدا هســتید و مهمانی به‬ ‫ترک است‪ .‬اگر ذره‏ای هوای نفس در انسان باشد‪ ،‬این به مهمانی وارد‬ ‫نشده است یا اگر وارد شده است استفاده نکرده است‪ .‬تمام این جار و‬ ‫جنجالهاییکهدردنیامی‏بینیدبرایایناستکهاستفادهازاینضیافت‬ ‫نکرده‏اند‪ ،‬در این مهمانی وارد نشده‏اند‪ ،‬دعوت خدا را قبول نکرده‏اند‪.‬‬ ‫کوششکنیدکهایندعوترالبیکبگویید‪،‬راهبهشمابدهنددر‬ ‫اینجا و اگر چنانچه راه یافتید مسائل حل است‪ .‬اینکه مسائل ما‬ ‫حل نمی‏شود‪ ،‬برای اینکه در ضیافت خدا وارد نشده‏ایم‪ .‬در ماه‬ ‫رمضاناص ً‬ ‫ال‪،‬واردنشده‏ایم؛یکترکاکلوشربی[‪]1‬کردیم‪،‬‬ ‫لکن ان که باید بشود نشده است‪ .‬اگر هواهای نفسانی بگذارد‪،‬‬ ‫انسان به حسب فطرت الهی است‪ ،‬فطرت‪ ،‬فطرت ال ّل ‏ه است‪،‬‬ ‫همه هم توجه دارند به او‪ ،‬لکن این توجه به دنیا که توجه ثانوی‬ ‫است و اعوجاجی اســت‪ ،‬این جلوگیری می‏کند از ان مسائلی‬ ‫که باید باشد‪ .‬اگر می‏بینید در دنیا جنگ و جدال است و در بین‬ ‫شما هم ـ خدای نخواسته ـ نمونه‏اش هست‪ ،‬بدانید که در این‬ ‫ضیافت وارد نشدید‪ ،‬ماه رمضان را ادراک نکردید‪ .‬اقبال کرده‬ ‫است به شما ماه رمضان‪َ :‬ا ْق َب َل َع ُ‬ ‫لیک ْم شَ ْه ُر ال ّله‏[‪]2‬اما شما او را‬ ‫ردش کردید‪ ،‬پس زدید‪.‬‬ ‫محل‪ :‬تهران‪ ،‬حسینیه جماران‬ ‫‪50- 55‬‬ ‫تاریخسیاسی‬ ‫سیاست مدار مدرن‬ ‫روش بهشتی‬ ‫شهید بهشتی از ابرار روزگار بودند‬ ‫شهید بهشتی مغز تشکیالتی جمهوری اسالمی بود‬ ‫‪56-69‬‬ ‫بینالملل‬ ‫عصیان اسانژ علیه ال سعود‬ ‫اسپانسر توطئه‬ ‫سیاست های عربستان بچگانه است‬ ‫موازنه مثبت‬ ‫‪70-75‬‬ ‫ورزش‬ ‫غلبه بر کدخدا‬ ‫بازگشت به عقب‬ ‫فدراسیون ‪15‬میلیاردی‬ ‫کار سخت مظلومی در لیگ پانزدهم‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی ‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی ‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتراسماعیل تبار ‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‪ -‬دکتر غالمحسن تقینتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی ‬ ‫هادی انباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده ‬ ‫سیدحمیدخالقی ‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫عکس جلد‪ :‬سایت ‪khamenei.ir‬‬ ‫درنقد‬ ‫فرصتطلبی‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و شصت وهشت‪ 6/‬تیر‪ 88/1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫وظیفهاصولگرایان‬ ‫در مقابل احمدینژاد‬ ‫چیست؟‬ ‫نمیشودبهاحمدینژاد‬ ‫اعتمادکرد‬ ‫گفتوگو با‬ ‫عباسسلیمینمین‬ ‫احتمالتمدیدبزرگ‬ ‫ایاممکناستتمدیدمذاکرات‬ ‫جایتوافقیاعدمتوافقرابگیرد؟‬ ‫رهبرانقالب در سخنرانی خود‪ ،‬خطوط قرمز برای‬ ‫رسیدن به توافق خوب را مطرح نمودند‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪ 0919 - 2341774 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫غلبهبرکدخدا‬ ‫چگونه والیبال ایران – امریکا به‬ ‫مذاکرات هستهایگره خورد؟‬ ‫سیاستمدارمدرن‬ ‫ایتالله بهشتی از عوامل اصلی تشکیل حزب‬ ‫جمهوری اسالمی بود‬ ‫موجسومویکیلیکسعلیهسعودی‬ ‫مثلث درصفحات خود به ابعاد رسوایی عربستان می پردازد‬ ‫تولیدقطبمخالف‬ ‫منتقدان روحانی متحدتر میشوند‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫بقای فانی‬ ‫خبرنامه‬ ‫وزیر اموزش و پرورش در کابینه ماندگار شد‪ .‬مجلس تصمیم گرفت‬ ‫که از برکناری فانی منصرف شــود و این البته در حالی است که برخی‬ ‫معتقدند استیضاح های مهمتری از جمله طرح استیضاح اخوندی در‬ ‫پیش خواهد بود‪ .‬در خبرنامه این شــماره گزارش ها و اخبار متفاوتی از‬ ‫تحوالت هفته گذشته داریم‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫روحانیدرجلسه استیضاح‬ ‫وزیر اموزش و پرورششرکت نکرد‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫فانیباقیماند‬ ‫ماجرای اســتیضاح وزیر اموزش و پرورش ســرانجام‬ ‫با ماندن وزیر در ایــن وزارتخانه پایان یافــت‪ ،‬اگرچه این‬ ‫موضوع نیز مانند اســتیضاح فرجی دانا حواشی خودش را‬ ‫داشت‪ .‬این دومین استیضاح کابینه روحانی بود‪ .‬در اولین‬ ‫استیضاح فرجی دانا از وزارت علوم برکنار شده بود‪ .‬مجلس‬ ‫و خصوصا هیات رئیســه در هر دو اســتیضاح تالش کرد تا‬ ‫مانع از برگزاری این جلسه شود اما در نهایت چیزی که اتفاق‬ ‫افتاد برگزاری ان بود‪ .‬در هــر دو مورد برخی از نمایندگان از‬ ‫تخلف هیات رئیسه در برگزاری استیضاح سخن گفته بودند‪،‬‬ ‫اما حقیقت امــر این بود که هیات رئیســه و خصوصا رئیس‬ ‫مجلس تالش می کرد تا با رایزنی های میان دو طرف دولت‬ ‫را در وضعیت حســاس کنونی دچار دردســر جدید نکند‪ .‬با‬ ‫این حال مجلس ناچار شد موضوع استیضاح فانی را اعالم‬ ‫وصول کند و هفته گذشــته این اســتیضاح انجام گرفت‪.‬‬ ‫مهمتریــن انتقادات به وزیــر اموزش و پــرورش مربوط به‬ ‫موضوع عدم رسیدگی به وضع معلمان و همچنین مدارس‬ ‫در شهرستان ها بود‪.‬‬ ‫در ماه های اخیر دو تجمعی که به صورت سراسری از‬ ‫سوی معلمان در کشور برگزاری شــد نیز بر این امر بی تاثیر‬ ‫نبود‪ .‬برخی حتی شــایعاتی دربــاره زنجیره ای بــودن این‬ ‫اســتیضاح را نیز مطرح می کردند‪ .‬به این معنا که این تنها‬ ‫اســتیضاح دولت نخواهد بود و تازه اغاز کار اســت‪ .‬با این‬ ‫حال نمی توان از نقش نشســت همدلی دولــت و مجلس‬ ‫که دو شــب قبل از برگزاری اســتیضاح انجام شد گذشت‪.‬‬ ‫دولت در همانجا خواستار این شده بود که مجلس موضوع‬ ‫این اســتیضاح را حل و فصل کند‪ .‬با این وجــود کار به روز‬ ‫چهارشنبه رسید و رای نمایندگان بر این واقع شد تا فانی سر‬ ‫صندلی خود باقی بماند‪.‬‬ ‫جلسه استیضاح‬ ‫در جلسه اســتیضاح وزیر ‪ 9‬نفر از نمایندگان به عنوان‬ ‫مخالف صحبت کردنــد‪ .‬این یکــی از موضوعات مهم این‬ ‫جلســه بود‪ .‬چرا که نمایندگان با تقســیم وقت ایــن زمان را‬ ‫به دیگران واگذار کرده بودند‪ .‬از طــرف دیگر تنها دو نفر از‬ ‫نمایندگان از وزیر اموزش و پرورش دفاع کردند‪ .‬اگرچه این‬ ‫استیضاح سرانجام با برد دولت همراه بود ‪ ،‬اما ضعف دفاع از‬ ‫دولت در مجلس همچنان مشهود است‪ .‬به عبارت روشن تر‬ ‫دولت در بدنه مجلس افرادی که از او دفاع کنند را در اختیار‬ ‫ندارد‪ .‬این موضوع در رابطه با دولت قبل کامال متفاوت بود‪.‬‬ ‫اگر کانون ارتباط دولت روحانی با مجلس در هیات رئیســه‬ ‫نهفته است‪ ،‬این کانون در دولت قبل در میان صندلی های‬ ‫سبز جای گرفته بود‪ .‬دولت احمدی نژاد تعداد زیادی نماینده‬ ‫نزدیک به خود داشت تا در موقع لزوم حتی تندترین انتقادات‬ ‫را به منتقدان دولت در مجلس ایراد کنند‪ .‬روح الله حسینیان‪،‬‬ ‫اقا تهرانی‪ ،‬بذرپاش‪ ،‬کوچک زاده‪ ،‬رســایی‪ ،‬نبویان و به طور‬ ‫کلی اعضایی که بعدها پایداری را تشــکیل دادنــد یا از ان‬ ‫حمایت کردند در این طیف قرار می گرفتند‪ .‬اما دولت روحانی‬ ‫دارای چنین نیروهایی در بدنه نمایندگان نیست‪ .‬این ضعف‬ ‫را پیش تر نیز علی مطهری به زبان اورده بود‪.‬‬ ‫غالمرضا تاجگردون و غالمرضــا مصباحی مقدم دو‬ ‫نفری بودند کــه از وزیر اموزش و پرورش دفــاع کردند‪ .‬در‬ ‫مقابل ‪ 11‬نماینده موافق استیضاح (مخالف فانی) صحبت‬ ‫کردند که این افراد را شــامل می شدند‪ :‬جبار کوچکی نژاد‪،‬‬ ‫نادر قاضی پور‪ ،‬مهدی موســوی نژاد‪ ،‬حامد قــادر مرزی‪،‬‬ ‫فرهاد بشیری‪ ،‬محمد سعید انصاری‪ ،‬محسن علیمردانی‪،‬‬ ‫محمود شــکری و احمد اریایی نژاد‪ .‬بعد از سخنرانی این ‪9‬‬ ‫تن قسیم عثمانی و سید حسین نقوی حسینی نیز در فرصت‬ ‫باقی مانده به بیان دالیلشان برای استیضاح وزیر اموزش و‬ ‫پرورش پرداختند و در پایان نیز وزیر مجددا از خود دفاع کرد‬ ‫و به ابهامات و سواالت مطرح شده پاسخ داد‪.‬‬ ‫شائبه سیاسی وجود ندارد‬ ‫اولین استیضاح کننده فانی‪ ،‬جبار کوچکی نژاد بود‪ .‬او‬ ‫توضیح داد که استیضاح در جهت حفظ منافع یک میلیون‬ ‫فرهنگی و حدود ‪ 13‬میلیــون دانش اموزش انجام می گیرد‬ ‫و هیچ گونه شائبه سیاسی یا فراکســیونی در میان نیست‪.‬‬ ‫انتقادات کوچکی نــژاد بیش از همه اقتصــادی بود‪ .‬او به‬ ‫نحوه هزینه کرد بیش از ‪ 28‬هــزار میلیارد تومان بودجه این‬ ‫وزارتخانه اعتراض داشــت و معتقد بود کــه فانی تنها ‪14‬‬ ‫درصد حقوق کارمندان این وزارتخانه را افزایش داده است‪.‬‬ ‫کوچکی نژاد خطاب بــه وزیر اموزش و پرورش گفت‪:‬‬ ‫«مگر شما در جلسه رای اعتمادتان قول تحول در اموزش‬ ‫و پرورش را ندادید؟ ایا به سند تحول اموزش و پرورش دست‬ ‫زده اید؟ ‪ 250‬میلیارد تومان برای اجرای این ســند گذاشته‬ ‫شد و مدارسی برای پایلوت انتخاب شدند اما حتی یک ریال‬ ‫از ان هزینه نشد‪».‬‬ ‫نایب رئیس کمیســیون امــوزش و تحقیقات مجلس‬ ‫ادامــه داد‪« :‬قــول دور نگه داشــتن اموزش و پــرورش از‬ ‫سیاســی بازی و گروه گرایــی را دادید ولی تعــداد زیادی از‬ ‫متحصنــان ســال های گذشــته را در مســند کار منصوب‬ ‫کرده اید‪ .‬امروز نمایندگان تشکل های غیرقانونی در ستاد‬ ‫ اموزش و پروش مشغول کارهای انتخاباتی هستند‪».‬‬ ‫ادم های وزیر‪ ،‬خودش را قبول ندارند‬ ‫نماینده مــردم ارومیه دومیــن منتقد فانی بــود‪ .‬نادر‬ ‫قاضی پــور معتقد بود که امــوزش و پرورش روســتاییان را‬ ‫رها کرده است‪ .‬او می پرســید‪« :‬مگر بچه های روستایی و‬ ‫فرزندان کارگران و کشاورزان خدایی ندارند؟»‬ ‫قاضی پور یک انتقاد دیگر هم به وزیر داشت‪ .‬به گفته‬ ‫او «فانی تعدادی را مسئول کرده که انها خود اقای فانی را‬ ‫قبول ندارند و پشت سرش حرف می زنند‪».‬‬ ‫قاضی پــور در پایان با بیــان اینکــه دانش اموزان در‬ ‫روستاها روی حلبی و نیمکت های شکســته می نشینند در‬ ‫عین حال گفت‪« :‬در شــهر بهترین مدارس به افراد خاص‬ ‫واگذار شده است‪».‬‬ ‫در جریان برگزاری این اســتیضاح اعضای دولت نیز‬ ‫در جلســه حاضر بودند‪ .‬در اطراف ایــن وزرا و معاونان نیز‬ ‫حلقه هایی از نمایندگان تشــکیل شــده بود‪ .‬جهانگیری‪،‬‬ ‫نوبخت و قاضی زاده افــرادی بودند که تعداد بیشــتری از‬ ‫نمایندگان در حال مذاکره با انها بودند‪.‬‬ ‫شین اباد هم تقصیر فانی بود‬ ‫ریزش در حامیان دولت‬ ‫نماینده مــردم ابادان هــم معتقد بود کــه پیش تر از‬ ‫حامیان دولت بــوده اما انقــدر به خواســته ها و دغدغه ها‬ ‫بی توجهی شــد تا اینکه به عنوان اســتیضاح کننده ناچار به‬ ‫صحبت شــده اســت‪ .‬محمدســعید انصاری گفت‪« :‬وزیر‬ ‫اموزش و پرورش یک سال اســت بنده را سر کار گذاشته و‬ ‫دست اخر به قول هایی که داده بود عمل نکرده است‪ .‬وزیر‪،‬‬ ‫معاونان و مدیران کل اموزش و پــرورش به نقاط محروم و‬ ‫روستاهای دورافتاده سرکشی نمی کنند‪ .‬بچه های مردم در‬ ‫شهر ابادان و در استان خوزستان در گرمای طاقت فرسا در‬ ‫کانتینرهای اهنی درس می خوانند‪ .‬احداث یک مدرسه نیز‬ ‫پس از ‪ 11‬سال به تازگی به اتمام رسیده است‪».‬‬ ‫نماینــده مــردم ابــادان از علی اصغر فانی پرســید‪:‬‬ ‫«دلیل افزایش ترک تحصیل ها در دوره شــما چیست؟ ایا‬ ‫تحقیقی در این زمینه داشته اید؟ خانواده ها از عملکرد شما‬ ‫ناراضی اند‪».‬‬ ‫چسبیدن وزرا به میز‬ ‫محســن علیمردانی‪ ،‬نماینــده زنجان یکــی دیگر از‬ ‫استیضاح کنندگان بود که با بیان اینکه فرهنگیان و معلمان‬ ‫از تمامی سلیقه های سیاســی و غیرسیاسی دوست ندارند‬ ‫وزیری سســت و کم تحرک و ناکارامد داشــه باشند خطاب‬ ‫بــه نمایندگان گفــت‪« :‬کمتر معلمــی را دیدم کــه از وزیر‬ ‫شو پرورش راضی باشد‪ .‬در کشورهای دیگر معموال در‬ ‫اموز ‬ ‫چنین شرایطی وزیر استعفا می دهد اما در کشور ما دو دستی‬ ‫به میز می چسبند و کنار نمی روند‪».‬‬ ‫علیمردانی درباره شرایط استیضاح وزیر توضیح داد‪:‬‬ ‫«برخی می گویند شرایط کشــور حساس است و استیضاح‬ ‫اقای فانی به مصلحت نیســت اما چه مصلحتــی باالتر از‬ ‫رضایت معلمــان و فرهنگیــان که بزرگترین ســرمایه های‬ ‫کشور هستند‪».‬‬ ‫این نماینده مجلس بــا بیان اینکه نه تنها شــادابی و‬ ‫تحرک در اموزش و پرورش ایجاد نشــده بلکه سســتی در‬ ‫این وزارتخانه حاکم شده سیاســی کاری و سیاست بازی را‬ ‫ســم مهلکی برای این وزارتخانه دانست‪« :‬این وزارتخانه‬ ‫را نمی شود حزبی اداره کرد‪ .‬من نگرانم که برای انتخابات‬ ‫سریالی نبودن استیضاح ها‬ ‫یکی از مهمترین مســائل مربوط به این اســتیضاح‬ ‫شــایعات پیرامون هدفمند بــودن و برنامه ریزی شــدن ان‬ ‫بود‪ .‬این شایعه ادعا می کرد که استیضاح فانی تازه اول کار‬ ‫استیضاح های مجلس است و قرار است پشت سر ان وزرای‬ ‫دیگری هم به مجلس کشیده شوند‪ .‬اما نماینده مردم تالش‬ ‫این موضوع را رد کرد و ضمن بیان اینکه استیضاح ردیفی و‬ ‫سریالی نیست‪ ،‬گفت‪« :‬استیضاح بدترین موضوع در کشور‬ ‫و ما در شرایطی هســتیم که در مقابل دشمنان اسالم قرار‬ ‫داریم‪ ،‬بنابراین این موارد را باید مورد توجه قرار دهیم‪».‬‬ ‫اموزش و پرورش به خط قرمز رسیده است‬ ‫محمد قســیم عثمانی نیز از کســانی بــود که موافق‬ ‫اســتیضاح بود‪ .‬او ضمن بیــان اینکه وضعیــت اموزش و‬ ‫پرورش به خط قرمز رســیده خصوصیات یک وزیر خوب را‬ ‫این گونه بر شمرد‪« :‬وزیر باید تحرک داشته باشد ‪ ،‬فریاد بزند‬ ‫و یقه مجلس را بگیرد‪ .‬هر قدر که وزیر در وضعیت اســفبار‬ ‫اموزش و پرورش دخیل است‪ ،‬ما مجلسیان هم مقصریم‪.‬‬ ‫پس توپ را به هم پاس ندهیم‪ .‬باید ریشــه ای به موضوع‬ ‫اموزش و پرورش بپردازیم‪».‬‬ ‫عثمانی علت دفاعش از اســتیضاح را دلسوزی برای‬ ‫دولت عنــوان کرد و گفت‪« :‬این اســتیضاح بــه هیچ وجه‬ ‫باندی و جریانی نیســت‪ .‬من دولت تدبیــر و امید را موفق‪،‬‬ ‫توانمند و مجرب می دانم‪ .‬حیف است که دولت با این همه‬ ‫تالش و کوشش جایگاهش بین فرهنگیان تنزل یابد‪».‬‬ ‫او انگیــزه اش را از اســتیضاح اوردن‪ ،‬جمع کــردن‬ ‫رای ندانســته و توضیح داد‪« :‬به والله مــن رای معلمان و‬ ‫فرهنگیان را نمی خواهم و برای اینکه پشــت تریبون بیایم‬ ‫اینجا نیســتم بلکه نگــران فرزنــدان ایران و اینده کشــور‬ ‫هستم‪».‬‬ ‫فانی شومن نیست‬ ‫از میان دو مدافع فانی‪ ،‬تاجگردون ابتدا صحبت کرد‪.‬‬ ‫تاجگردون در بخشــی از نطق خود در مورد شخصیت وزیر‬ ‫اموزش و پرورش تاکید کرد وی همواره یک رفتار فرهنگی‬ ‫داشته و فانی شومن (‪ )Showman‬و خالی بند نیست که این‬ ‫جمله تاجگردون با فریادهای حمایتی نمایندگان و موافقان‬ ‫فانی همراه بود‪.‬‬ ‫تاجگردون یکی از روش های حل مشــکالت بودجه‬ ‫اموزش و پــرورش را که مجلــس با ان مخالفــت کرده بود‬ ‫این گونه توضیح داد‪« :‬برخی از نمایندگان پیشنهاد داشتند‬ ‫با کاهش یارانه ثروتمندان و افزودن ان به حقوق معلمان‪،‬‬ ‫مشــکالت اموزش و پــرورش را حل کنیم ولــی مجلس به‬ ‫این پیشنهاد رای نداد‪ .‬باید ســهم مجلس در شکل گیری‬ ‫وضعیت جاری اموزش و پرورش مورد توجه همکاران قرار‬ ‫بگیرد‪».‬‬ ‫مصباحی مقدم دومین فردی بود که از فانی دفاع کرد‪.‬‬ ‫مصباحی مقدم درباره وضعیت بودجه ای و مطالبات معلمان‬ ‫توضیح داد‪« :‬با افزایش بودجه اموزش و پرورش برای سال‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫از دالیــل عجیــب قادرمــرزی در مخالفت بــا فانی‪،‬‬ ‫یاداوری حادثه شــین اباد بود کــه به گفتــه وی «در همه‬ ‫مدارس ما کپسول اطفای حریق وجود دارد‪ ،‬اما در شین اباد‬ ‫نه معلم مــا و نه دانش امــوز ما طرز اســتفاده از کپســول‬ ‫اتش نشانی را نمی دانستند‪ ».‬حال انکه این حادثه مربوط‬ ‫به دوره وزارت حاجی بابایی و دولت احمدی نژاد بود‪.‬‬ ‫او البته گفت کــه حامی دولت تدبیر و امید اســت اما‬ ‫علت این استیضاح عملکرد خود فانی است و هیچ ارتباطی‬ ‫با مســائل سیاســی ندارد‪ .‬نماینده قروه در مجلس شورای‬ ‫اسالمی در مخالفتش با فانی گفت‪« :‬ناتوانی وزیر در جلب‬ ‫رضایت جامعه اموزش و پرورش یکی از دالیل اســتیضاح‬ ‫ایشــان اســت؛ چرا که جامعه اموزش و پرورش با صداقت‬ ‫و رفتار عالمانه اعتمادشــان جلب می شود‪ ،‬اما این رفتار از‬ ‫سوی وزیر نبوده و چرا در زمانی که معلمان ما در خیابان ها‬ ‫و در ادارات امــوزش و پرورش اســتان ها تجمع می کردند‬ ‫اقای فانی یک بار هم در میان انها حاضر نشــد و یک سفر‬ ‫به اســتان های محروم در این مدت نکرد؟» او البته تاکید‬ ‫داشــت که از «لحاظ سیاســی و پاکدســتی» اقای فانی‬ ‫«کامال قابل اعتماد است»‪.‬‬ ‫بشــیری‪ ،‬نماینده مردم پاکدشــت نیز بر غیر سیاسی‬ ‫بودن این استیضاح تاکید داشت‪ .‬او با بیان اینکه موضوع‬ ‫استیضاح فانی بنا بر اجبار و ضرورت طرح مطالبه و خواسته‬ ‫همکاران فرهنگی مطرح شــد‪ ،‬گفت‪« :‬اســتیضاح صرفا‬ ‫مطالبه فرهنگیان اســت و هیچ گونه موضوع سیاســی در‬ ‫ان نیست‪».‬‬ ‫وزارتخانه و اداره کل های ان تبدیل به ستادهای انتخاباتی‬ ‫افراد خاصی شود‪ .‬چرا که سیاســی بودن اموزش و پرورش‬ ‫ســم مهلکی برای ان اســت و در حال حاضر بســیاری از‬ ‫مدیران این وزارتخانه سیاســی هســتند و سیاســت بازی و‬ ‫سیاسی کاری می کنند‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫افطاری پرحاشیه‬ ‫اصولگرایان و اصالح طلبان به دیدار‬ ‫روحانی رفتند‬ ‫تجسم همدلی و هم زبانی‬ ‫دو نماینده در برنامه‬ ‫گفت وگوی خبری‬ ‫والیبال هسته ای‬ ‫واکنش های شبکه مجازی به برد‬ ‫تیم ایران‬ ‫‪11‬‬ ‫‪ 94‬کمک بزرگی به بهبود وضعیت معلمان شد‪ .‬اما باتوجه‬ ‫به بزرگی این وزارتخانه و بدهی ســنگین بــه معلمان کافی‬ ‫نیست و مشکالت همچنان باقی است‪ .‬دولت از نظر منابع‬ ‫دولتی در شرایط سختی به ســر می برد‪ .‬مجلس هم به این‬ ‫مساله واقف است‪».‬‬ ‫مصباحی مقــدم همچنیــن خطــاب به فانــی گفت‪:‬‬ ‫«انتصابات از حقوق شماســت ولی در مواردی مورد ایراد‬ ‫نمایندگان است‪ .‬اگر مجلس به شما رای اعتماد مجدد داد‬ ‫کمیته مشترکی تشکیل شود و ان موارد بررسی شود و جایی‬ ‫که جای تجدیدنظر دارد اقدام کنید‪».‬‬ ‫مصباحی مقدم ســپس متنی را از طرف حسین مظفر‬ ‫در دفاع از فانی خواند‪ .‬او در دفاع از فانی نوشته بود که وزیر‬ ‫اهل کارهای تبلیغاتی و پوپولیستی نیست و به همین دلیل‬ ‫تصور کم تحرکی درباره او می رود‪.‬‬ ‫او همچنین در نطق خود با خواندن شــعری مشــهور‬ ‫گفت که «گنه کرد در بلخ اهنگری ‪ -‬به شوشــتر زدند گردن‬ ‫مسگری» که این جمله وی با فریادهای احسنت احسنت‬ ‫نمایندگان همراه بود‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫مدارس تک دانش اموزه‬ ‫در ادامه فانی از خود دفاع کرد و با برشمردن مشکالت‬ ‫بودجه ای انها را پیش دیــدگاه نمایندگان مجلس قرار داد‪.‬‬ ‫او در بخشــی از دفاعیاتش در مورد عدالت اموزشی گفت‪:‬‬ ‫«در راستای اجرای عدالت اموزشی و افزایش افراد تحت‬ ‫پوشش در کشور ‪ 110‬مدرسه تک دانش اموزه داریم‪ ،‬یعنی‬ ‫یک مدرســه با یک دانش اموز برقرار می شــود‪ ،‬همچنین‬ ‫‪ 4800‬مدرســه با زیر پنــج دانش اموز اداره می شــود؛ این‬ ‫نشــان می دهد که دولت و وزارت امــوزش و پرورش برای‬ ‫تامین اموزش و اجرای عدالت اموزشی هزینه های باالیی‬ ‫را متحمل شده اند‪».‬‬ ‫او همچنین گفت‪« :‬در دولت قبل ‪ 116‬هزار نفر مازاد‬ ‫بر نیــاز اموزش و پرورش به یکباره اســتخدام شــدند و این‬ ‫استخدام ها در کنار کمبود منابع اموزش و پرورش مشکالت‬ ‫جبران ناپذیری بر پیکره اموزش کشور وارد کرد‪».‬‬ ‫پــس از نطــق وزیــر در دفــاع از خــود سیدحســین‬ ‫نقوی حســینی نیــز در موافقــت بــا اســتیضاح وزیــر‬ ‫اموزش و پرورش صحبت کرد و با بیان برخی مسائل توسط‬ ‫وی عده ای از نمایندگان با فریادهــای دو ‪ -‬دو به این نطق‬ ‫واکنش نشــان دادند کــه فریادهــای دو‪-‬دو نمایندگان با‬ ‫اظهارنظــر رئیــس مجلس در مورد درســت نبــودن اعالم‬ ‫دو ‪ -‬دو و تذکر رهبر معظم انقــاب در این باره به نمایندگان‬ ‫رو به رو شد‪.‬‬ ‫بعد از رای گیری مجلس نیز ابوترابی به عنوان رئیس‬ ‫جلســه درباره نیت اســتیضاح کنندگان گفت‪« :‬کسانی که‬ ‫تقاضای استیضاح داشــتند دغدغه داشــتند که اموزش و‬ ‫پرورش با چالش ها و مشکالت اساســی روبه روست و باید‬ ‫این مشکالت برای دولت و مجلس مطرح و بازگو شود تا راه‬ ‫برای گشودن گره ها هموار شود‪».‬‬ ‫ابوترابی فــرد همچنین از تشــکیل کمیتــه ای برای‬ ‫رصد مشــکالت خبر داد‪« :‬همکاران به این نتیجه رسیدند‬ ‫که تداوم مدیریت وزیر بــا وعده هایی که دولــت داده و با‬ ‫کمیته ای که با اراده مجلس برای رصد مشکالت و شناسایی‬ ‫راه پاسخ به مشکالت تشکیل شــده‪ ،‬ابقای وزیر می تواند‬ ‫راه نزدیک تری برای پاســخ به مشــکالت جدی اموزش و‬ ‫پرورش باشد‪».‬‬ ‫با باقی ماندن فانی در وزارت اموزش و پرورش دولت‬ ‫روحانی توانســت از یک خان مهم دیگر عبور کند‪ .‬چه بسا‬ ‫افتادن این وزیر‪ ،‬در شرایط فعلی می توانست حقیقتا سریال‬ ‫اســتیضاح وزرای دیگر را نیز کلید بزنــد‪ .‬البته نمی توان از‬ ‫نقش پنهان و اشکار البی های نزدیک به رئیس مجلس در‬ ‫حمایت از دولت و ماندن وزیر گذشت‪.‬‬ ‫افطاری پرحاشیه‬ ‫اصولگرایان و اصالح طلبان به دیدار روحانی رفتند‬ ‫ضیافــت افطــاری حجت االســام حســن روحانی‬ ‫رییس جمهور با فعاالن سرشــناس احــزاب در هفتمین روز‬ ‫ماه مبارک رمضان با پدید امدن حاشیه سیاسی‪ ،‬خبرساز شد‪.‬‬ ‫انگونه که محسن کوهکن‪ ،‬نایب رئیس جبهه پیروان‬ ‫خط امام و رهبری در گفت وگو با خبرگزاری اصولگرای فارس‬ ‫روایت کرده است‪ ،‬چهره هایی همچون غالمعلی حدادعادل‬ ‫رییس فراکســیون اصولگرایان مجلس نهــم‪ ،‬قدرت الله‬ ‫علیخانی مشاور رئیس مجمع تشــخیص مصلحت نظام‪،‬‬ ‫غالمحسین کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی‪،‬‬ ‫فاطمه راکعی عضو مجمع زنان اصالح طلب‪ ،‬کاظم جاللی‬ ‫رئیس فراکســیون اصولگرایان رهروان والیت‪ ،‬اســدالله‬ ‫بادامچیان قائم مقام حزب موتلفه و الهه کوالیی عضو مجمع‬ ‫زنان اصالح طلب در این نشست به ایراد سخن پرداختند‪.‬‬ ‫کوهکن در این مصاحبه چنین گفت‪« :‬اقای علیخانی‪،‬‬ ‫مشاور رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در این دیدار‬ ‫بر لزوم همگرایی و همراهــی احزاب با دولــت تاکید کرد‪.‬‬ ‫اقای کرباســچی نیز در این دیدار ضمن تطهیر سران فتنه‬ ‫گفت که میرحســین موســوی کال نظام را قبول دارد و نیت‬ ‫بدی نداشت!»‬ ‫محمد پهلوان یکی از فعاالن اصولگرای حاضر در این‬ ‫نشست گفته است که پس از ســخنان کرباسچی‪ ،‬دبیرکل‬ ‫حزب کارگــزاران ســازندگی در حمایت از ســران فتنه و نام‬ ‫بردن از انان و تقاضا برای رفع حصر‪ ،‬برخی شخصیت های‬ ‫سیاسی ضیافت افطاری روحانی را ترک کردند‪.‬‬ ‫در ضیافت افطاری رئیس جمهور چه گذشت؟‬ ‫غالمعلی حدادعادل‪ ،‬رییس فراکسیون اصولگرایان‬ ‫مجلس در مراسم افطاری رییس جمهور با شخصیت های‬ ‫سیاسی و حزبی که در سالن سران اجالس برگزار شد‪ ،‬اظهار‬ ‫داشت‪« :‬اگر قانون اساسی‪ ،‬رهبری و اصل نظام را مبنا قرار‬ ‫دهیم اختالفات از بین مــی رود‪ ،‬با همدلــی و همزبانی در‬ ‫چارچوب قانون اساسی قطعا می توانیم اینده بهتری را بررای‬ ‫کشور رقم بزنیم‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬نباید نگاه قبیله ای داشت و اینکه حتما‬ ‫باید مملکت دست قبیله ما باشد و بقیه کنار بروند‪».‬‬ ‫اســدالله بادامچیان نیز مقاومت تیم مذاکره کننده در‬ ‫برابر زیاده خواهی دشــمنان را ارزنده توصیف کرد و گفت‪:‬‬ ‫«خوب اســت دولت برای دو ســال اینده خــود کارگروهی‬ ‫متشکل از نخبگان سیاسی مختلف تشکیل دهد تا بررسی‬ ‫شود که در دو سال گذشته چه میزان از مشکالت مردم حل‬ ‫شده و از این تجربه برای دو سال اینده بهره گرفته شود‪».‬‬ ‫او البته گفت که موتلفه پروتکل الحاقی را قبول ندارد و‬ ‫به دولت توصیه می کند ان را نپذیرد‪.‬‬ ‫کاظم جاللــی‪ ،‬رئیــس مرکز پژوهش هــای مجلس‬ ‫نیز با بیان اینکه شــرایط سخت و دشوار کشــور با توجه به‬ ‫منطقه اشــوب زده و موقعیت بین المللی کشور سخت تر نیز‬ ‫شده است‪ ،‬یاداور شد‪« :‬اصلی ترین مزیت دولت یازدهم‪،‬‬ ‫فراجناحی دیده شــدن ان اســت و باید از این فرصت برای‬ ‫تدوین منشور وحدت کارامد و اغاز مسیر تفاهم و گفت وگو‬ ‫لو فصل مشکالت کشور استفاده کنیم‪».‬‬ ‫برای ح ‬ ‫قدرت الله علیخانی هم دولت یازدهم را دولت اعتدال‬ ‫توصیف کرد و گفــت‪« :‬دیگران نیز بایــد همپای دولت در‬ ‫مســیر اعتدال قدم بردارند تا ندای واحــد از ایران به گوش‬ ‫جهانیان برسد‪».‬‬ ‫الهه کوالیی نیز به عنوان اخرین سخنران با بیان اینکه‬ ‫موفقیت مذاکرات هسته ای با حمایت رهبر انقالب و تبحر‬ ‫دیپلمات ها به ارتقای ملی و انســجام ملی کمک می کند‪،‬‬ ‫ اظهار داشت‪« :‬الگوی موفق مذاکرات هسته ای می تواند‬ ‫در داخل کشــور نیز در مســیر ایجاد وحدت و انسجام ملی‬ ‫بیشتر به کار گرفته شود‪».‬‬ ‫پس از ســخنان نمایندگان احزاب و جریانات سیاسی‬ ‫اصولگــرا و اصالح طلب‪ ،‬نوبــت به رییس جمهور رســید‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫پس از وقوع حاشیه سیاسی در ضیافت افطاری حسن‬ ‫روحانی‪ ،‬برخی از اصولگرایان ایــن ضیافت را ترک کردند؛‬ ‫اتفاقی کــه غالمرضــا مصباحی مقدم‪ ،‬ســخنگوی جامعه‬ ‫روحانیت دلیــل ان را حمایــت کرباســچی از کاندیداهای‬ ‫ایــن ضیافت افطاری عالوه بر ســخنان حاشیه ســاز‬ ‫کرباســچی و ترک جلسه از ســوی برخی اصولگرایان البته‬ ‫حاشیه های دیگری هم داشت‪.‬‬ ‫بر اســاس انچه بالفاصله در فضای مجازی مخابره‬ ‫شــد‪ ،‬زمانی که در ضیافــت فعــاالن سیاســی اصولگرا و‬ ‫اصالح طلب حســن روحانی قصد داشــت پشــت تریبون‬ ‫برود‪ ،‬جــواد امام از فعــاالن سیاســی اصالح طلب و عضو‬ ‫سازمان مجاهدین انقالب اسالمی با صدای بلند گفت برای‬ ‫سالمتی خاتمی صلوات‪ .‬گویا روحانی گمان می کند جواد‬ ‫امام قصد داشته برای او صلوات بفرستد که با این اقدام او‬ ‫متعجب می شود‪.‬‬ ‫محمد پهلوان از فعــاالن اصولگرای حاضــر در این‬ ‫نشست نیز گفت که پس از سخنان کرباسچی‪ ،‬دبیرکل حزب‬ ‫کارگزاران سازندگی در حمایت از سران فتنه موسوی و کروبی‬ ‫و نام بردن از انان و تقاضا برای رفع حصر‪ ،‬ضیافت افطاری‬ ‫روحانی با شخصیت های سیاسی را ترک کرد‪.‬‬ ‫در حاشــیه ضیافت افطــار رئیس جمهور بــا احزاب‪،‬‬ ‫روحانی در اغاز ســخناش گفت‪« :‬از اینکه در جمع فعاالن‬ ‫اقتصادی هستم خوشــحالم‪ ».‬برخی حاضران در واکنش‬ ‫به این ســخنان رئیس جمهور گفتند «فعاالن سیاسی» که‬ ‫روحانی گفت چه فرقی می کند‪ .‬این سخنان روحانی اگرچه‬ ‫در جمالت بعدی تصحیح شد اما گویا دلخوری مختصری‬ ‫هم پدید اورده بود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫دلیل ترک ضیافت افطاری‬ ‫حاشیه های یک افطاری‬ ‫خبرنامه‬ ‫حجت االسالم حسن روحانی در سخنان خود با بیان اینکه‬ ‫امیدوارم این جلسه مقدمه ای برای برگزاری چنین جلساتی در‬ ‫اینده باشد تا بتوانیم از نظرات و تجربه های فعاالن سیاسی‬ ‫بهره مند شویم‪ ،‬چنین گفت‪« :‬امروز کشور در شرایط خاصی‬ ‫است و باید با یکپارچگی تامین منافع ملی در این شرایط را در‬ ‫نظر داشته باشیم‪».‬‬ ‫او با بیان اینکــه در جمهوری اســامی اهداف مهم‬ ‫دینی و انقالبی و ملی داریم‪ ،‬یاداور شــد‪« :‬بنای احزاب در‬ ‫فعالیت های سیاســی نباید بر این باشــد که یکی بر دیگری‬ ‫پیروز شــود یا یکی دیگری را حذف کنــد؛ چراکه همانگونه‬ ‫که انحصار در اقتصاد مخرب است و نفع عمومی ندارد‪ ،‬در‬ ‫دنیای سیاست نیز به همین منوال است و احزاب باید رقابتی‬ ‫سالم را بر مبنای ارائه برنامه های بهتر سامان دهند‪».‬‬ ‫رئیس جمهور با اشاره به اینکه در عرصه های مختلف‬ ‫سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬سرمایه گذاری‪ ،‬رسیدگی به‬ ‫معضالت زیست محیطی‪ ،‬اب و‪ ...‬برنامه ها و اهداف بلند‬ ‫و بزرگی داریم که باید برای تحقق انها تالش کنیم‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫ک گرفتن از‬ ‫«اســتمداد دولت در همــه این زمینه ها‪ ،‬کمــ ‬ ‫احزاب و گروه های مختلف سیاسی است‪».‬‬ ‫روحانی با بیان اینکه در شــرایط فعلی کشور تحمیل‪،‬‬ ‫تخریب و تفتیش در مســائل مختلف راه به جایی نمی برد‪،‬‬ ‫خاطرنشان کرد‪« :‬باید شرایطی را برای جامعه ایجاد کنیم که‬ ‫فضا برای اقناع نسل جوان در مسیر ارمان ها ایجاد شود‪».‬‬ ‫رئیس جمهور در ادامه سخنان خود با اشاره به اهمیت‬ ‫مولفه قدرت ملی گفت‪« :‬یکی از راه هــای ایجاد و ارتقای‬ ‫قدرت ملی این اســت که بتوانیم بر ســر معضالت سیاسی‬ ‫با دنیــا گفت وگو کــرده و به تعامــل برســیم؛ چراکه قدرت‬ ‫تعامل یکی از مولفه های مهم قدرت ملی اســت‪ .‬ما امروز‬ ‫به دنبال ان هســتیم تــا در موضــوع مذاکرات هســته ای‬ ‫به عنوان یک نمونه بزرگ از مســائل سیاسی‪ ،‬حقوق ملت‬ ‫را از طریق گفت وگــو و تعامل تثبیت کنیــم‪ .‬همان طور که‬ ‫مقام معظم رهبری دیشب فرمودند‪ ،‬بحث ما مذاکره است‪ .‬ما‬ ‫نمی خواهیم صرف ًا اعالم موضع کنیم‪ ،‬بلکه به دنبال مذاکره‬ ‫جدی و تفاهم منصفانه و عادالنه هستیم‪».‬‬ ‫رئیس جمهور با اشــاره به اینکــه نمی پذیریم تاخیر یا‬ ‫تعجیــل در مذاکرات به منافع کشــور لطمه بزنــد و هر یک‬ ‫می تواند هزینه هایی داشته باشــد‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬باید با‬ ‫صبر‪ ،‬حوصله و متانت و با کمک همه و با حمایت و هدایت‬ ‫مقام معظم رهبری که در هیچ عرصه ای از دولت دریغ نشده‬ ‫است و با همدلی و همزبانی و کمک همه جناح ها و گروه های‬ ‫سیاسی کار را به پیش ببریم‪».‬‬ ‫روحانی با بیان اینکه امســال درامد نفتی ما نسبت به‬ ‫همه سال های دهه گذشته کمتر بوده است‪ ،‬گفت‪« :‬شرایط‬ ‫تحریم نیز همچنــان ادامه دارد و مشــکالت منطقه ای بر‬ ‫مشکالت داخلی کشور ناشــی از تحریم ظالمانه و کاهش‬ ‫درامدها افزوده شــده و در این شــرایط بیش از همیشــه به‬ ‫انسجام و همراهی و همکاری همگانی در داخل کشور نیاز‬ ‫داریم‪».‬‬ ‫رئیس جمهور با اشاره به برگزاری انتخابات مجلس در‬ ‫پایان امســال تاکید کرد‪« :‬باید یک انتخابات رقابتی بسیار‬ ‫خوب با کمک همه برگزار کنیم تا مایه غــرور و افتخار ملی‬ ‫ما باشــد‪ .‬باید همه دولت و شــورای نگهبــان را در برگزاری‬ ‫چنیــن انتخاباتی یاری کنیم تا انچه خواســت مردم اســت‬ ‫محقق شود‪».‬‬ ‫وی با بیــان اینکه بــزرگان ما در ســال های منتهی به‬ ‫پیروزی انقالب اسالمی بحث های زیادی کردند و افرادی‬ ‫مثل شهید بهشتی و شــهید مطهری گفت وگوهای زیادی‬ ‫کردند تا ما به جمهوری اسالمی رســیدیم‪ ،‬گفت‪« :‬معنای‬ ‫جمهوری اســامی این اســت که در کنار ارزش ها و اصول‬ ‫اسالمی‪ ،‬رای مردم و صندوق های رای حکم هستند و حال‬ ‫که این چنین اســت باید هدف ما در رقابت های سیاســی و‬ ‫حزبی‪ ،‬جلب مشارکت حداکثری مردم باشد‪».‬‬ ‫رئیس جمهور ادامه داد‪« :‬اگر در رقابت های سیاسی‬ ‫مشارکت حداکثری مردم و نشاط سیاسی ایجاد شود‪ ،‬موجب‬ ‫غرور و افتخار همه ماســت‪ .‬مــا ان قدر که نقاط اشــتراک‬ ‫داریم‪ ،‬نقاط افتراق و اختالف نداریم‪ .‬بنده از ابتدای پیروزی‬ ‫انقالب اسالمی هر جا که کار کرده ام با دو جناح کار کرده و‬ ‫مرتبط بوده ام و به خوبی می دانم که اشــتراکات ما بیشتر از‬ ‫اختالفات است‪ .‬بنابراین می توانیم به تفاهم برسیم و تفاهم‬ ‫به نفع ملت‪ ،‬مردم‪ ،‬اسالم و کشور است‪».‬‬ ‫معترض انتخابات سال ‪ 88‬و تطهیر انها عنوان کرد‪.‬‬ ‫غالمرضا مصباحی مقدم با اشاره به ترک جلسه ضیافت‬ ‫افطاری بــا رئیس جمهور از ســوی برخــی اصولگرایان به‬ ‫دلیل حمایت برخــی از اصالح طلبان از موســوی و کروبی‬ ‫چنین گفــت‪« :‬بنده ضیافــت افطاری رئیس جمهــور را به‬ ‫دلیل حمایت هایی که در این جلسه مطرح شد ترک کردم‪.‬‬ ‫اقای کرباســچی دبیرکل حــزب کارگزاران در این جلســه‬ ‫میرحسین موسوی را به ســید مظلوم تعبیر کرد‪ ،‬درحالی که‬ ‫اگر بناست او سید مظلوم باشد البد ظلم کننده به او نیز نظام‬ ‫است‪».‬‬ ‫سخنگوی جامعه روحانیت تصریح کرد‪« :‬این درحالی‬ ‫اســت که او ظلم بزرگی به نظام مرتکب شــده و از این رو به‬ ‫نظر بنده نشستن در فضای این جلسه مشروعیت ندارد‪».‬‬ ‫‪13‬‬ ‫نقدگفتمانبگمبگم‬ ‫رئیس دستگاه قضا به رسانه ملی امد‬ ‫ایت الله صادق املی الریجانــی‪ ،‬رئیس قوه قضائیه‬ ‫با حضور در شبکه یک ســیما طی گفت وگویی مفصل‪ ،‬به‬ ‫مناسبت هفته قوه قضائیه و به منظور تشریح عملکرد این قوه‬ ‫حضور پیدا کرد‪ .‬رئیس قوه قضائیه در این مصاحبه مفصل‬ ‫به موضوعات مهمی اشاره کرد‪ .‬او در بخشی از اظهاراتش‬ ‫بگم بگم ها را در دولت قبل نادرست دانست و از عزم این قوه‬ ‫در برخورد با مفاسد اقتصادی خبر داد‪.‬‬ ‫رئیــس قــوه قضائیه بــا اشــاره بــه اگاهی مــردم از‬ ‫برخوردهای قوه قضائیه با مفاسد اقتصادی‪ ،‬معتقد بود که‬ ‫زیاد ســخن گفتن درباره این مساله چیزی را حل نمی کند و‬ ‫گاهی انگیزه های سیاسی پشت بزرگنمایی مفاسد اقتصادی‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫ایت الله املی الریجانی «فشــارها بر قوه قضائیه» را‬ ‫در دو نوع از پرونده های اقتصــادی و پرونده هایی که جنبه‬ ‫سیاسی پیدا می کنند دانســت و گفت‪« :‬این فشارها بسیار‬ ‫اســت و این یک واقعیت اســت‪ ».‬او درباره این پرونده ها‬ ‫توضیح داد‪« :‬البتــه پرونده ها از نظر مــا حقوقی و قضایی‬ ‫اســت؛ اما برخی ان را سیاســی می دانند‪ .‬مثال در برخورد‬ ‫با برخی از مســئوالن و برخــی پرونده ها‪ ،‬کســانی افراط و‬ ‫تفریط می کنند؛ اما قوه قضائیه نشان داده که در این مساله‬ ‫گوشــش بدهکار فشارها نیســت‪ .‬فشــارها بر قوه قضائیه‬ ‫ســنگین اســت و شــاید بعضا به مطبوعات و رســانه ها نیز‬ ‫منعکس می شود؛ اما قوه قضائیه با استقالل و متانت جلو‬ ‫می رود و در برخورد با هرگونه مفسده‪ ،‬کارنامه روشنی دارد‪».‬‬ ‫ایت الله املی الریجانی به نقد گفتمان دولت گذشته‬ ‫پرداخت و توضیح داد‪« :‬زمانی‪ ،‬یک گفتمان بسیار بد تحت‬ ‫عنوان «بگم بگــم» راه افتاده بود و شــاهد بودیم که یک‬ ‫رئیس دولت در مجلس سخنانی گفت و دو رئیس قوه را در‬ ‫زمینه ای که به انها مربوط نمی شد‪ ،‬متهم کرد و همانطور که‬ ‫مقام معظم رهبری فرمودند این سخنان‪ ،‬هم خالف شرع‪،‬‬ ‫قانون‪ ،‬مصلحت و هم خالف مردم بود‪ .‬رعایت اخالق در‬ ‫تمام ســطوح از مطبوعات گرفته تا مســئوالن باید مد نظر‬ ‫قرار گیرد‪.‬‬ ‫تجسم همدلی و‬ ‫هم زبانی‬ ‫دو نماینده در برنامه‬ ‫گفت وگوی خبری‬ ‫در شب دیدار مســئوالن نظام با رهبری‪ ،‬احمد توکلی‬ ‫و علی مطهری با حضور در برنامــه گفت وگوی ویژه خبری‬ ‫به بررسی طرح حفظ حقوق و دستاوردهای هسته ای ایران‬ ‫پرداختند‪.‬‬ ‫توکلی در ابتدای این برنامه پیرامــون اینکه این طرح‬ ‫چه پیامدهای داخلی و خارجی می تواند داشته باشد‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«احســاس ما از مراوداتی کــه با مردم داریم این اســت که‬ ‫اکثریت مردم ما خواهان یک روش عزتمندانه هستند تا هم‬ ‫تحریم های ظالمانه برداشته شود و هم منافعی که دستاورد‬ ‫بچه های این کشــور اســت‪ ،‬حفظ شــود‪ ،‬بنابراین اکثریت‬ ‫نمایندگان به این خواست عمومی رای دادند به ویژه اینکه این‬ ‫طرح یک پشتوانه عملی برای دولتی است که ‪ 18‬ماه است‬ ‫در این عرصه دست و پنجه نرم می کند و سرفرازانه این کار را‬ ‫پیش می برد‪ ».‬هر دو میهمان این برنامه بر این باور بودند که‬ ‫این مصوبه می تواند دست مذاکره کنندگان را پرتر کند‪ .‬توکلی‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫جمالتعجیبمحمود‬ ‫محمود احمدی نژاد هفته گذشــته با یــک اظهارنظر‬ ‫جنجالیشد‪.‬متناظهاراتاوراسایتنزدیکبهاومنتشرکرد‬ ‫که گفته بود غرب به دنبال دستگیری امام زمان(عج) است‪:‬‬ ‫«با بســیاری از کســانی که به زعم انان می توانسته اند با امام‬ ‫زمان (عج)ارتباطیداشتهباشند‪،‬تماسگرفتهوباانهامصاحبه‬ ‫و اطالعاتشــان را تخلیه کرده اند‪ .‬به قول دوســتی می گفت‬ ‫پروندهامامزمان(عج)راتکمیلکرده اندوبرایدستگیری اش‬ ‫بســته اند‪ ،‬تنها عکســش را کم‬ ‫دارند‪ .‬انها می دانند که تنها خطر‬ ‫مبنایی و اساسی برای امپرا توری‬ ‫چندصدسالهانهاامامعصر(عج)‬ ‫اســت‪ ».‬او این اظهــارات را در‬ ‫میانجمعیازطالبوروحانیون‬ ‫بیانکردهبود‪.‬‬ ‫در این باره توضیح داد‪« :‬کفه پیام داخلی و خارجی تصویب‬ ‫این طرح برابر است‪ ،‬این طرح باعث می شود که طرف مقابل‬ ‫ما در مذاکرات هسته ای بداند که حد جواز تیم مذاکره کننده‬ ‫ما به چه میزان است تا توقع بیش از اندازه از تیم مذاکره کننده‬ ‫هسته ای نداشته باشــند‪ ».‬علی مطهری نیز این موضوع را‬ ‫تایید کرد و در مــورد تغییراتی که در طرح داده شــد‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«اگر ما می خواستیم دست مذاکره کنندگان را ببندیم و این‬ ‫مذاکرات به بن بست برسد‪ ،‬طرح قبلی خیلی مفید بود ولی اگر‬ ‫بخواهیم همراهی کنیم تا یک توافق خوب به دست اوریم‪،‬‬ ‫الزم بود اصالحات در طرح قبلی صورت گیرد‪».‬‬ ‫همچنیــن احمد توکلــی توضیح داد کــه مجلس مقر‬ ‫تزریقنقدینگی‬ ‫مثلبیماری هاری‬ ‫ســایت ایت الله هاشــمی‬ ‫متن اظهاراتش در دیدار با مردم‬ ‫دزفول را منتشــر کرد که در ان‬ ‫ایت الله به تزریــق نقدینگی در‬ ‫دولت قبل اشــاره کرده بود و ان‬ ‫را معادل بیمــاری «هاری» گرفتــه بود‪ .‬این اظهــارات با‬ ‫واکنش های شــدیدی از ســوی تیــم احمدی نــژاد روبه رو‬ ‫شــد‪ .‬عبدالرضا داوری دراین باره از او خواست که مدتی از‬ ‫اظهارات غیربهداشتی دوری کند و به اینده و مرگ بیندیشد‪.‬‬ ‫ایت الله هاشــمی گفته بود‪« :‬نقدینگی خودش یک عامل‬ ‫خطرناک و ویروسی است که در جامعه ما افتاده‪ .‬ان هشت‬ ‫ل هــاری در بدن‬ ‫ســال کافی اســت برای اینکه مدت ها مث ‬ ‫جامعه ما دائما تزریق سم بکند‪».‬‬ ‫ریل گذاری برای انجام این توافق است‪« :‬به سامان رساندن‬ ‫مذاکرات یک مقر فرماندهی می خواهد که مجلس مقر ریل‬ ‫گذاری اســت بنابراین جایی بیرون از مجلس باید حرف اخر‬ ‫را بزنــد‪ .‬از این رو ما این کار را کردیم تا رئیس شــورای عالی‬ ‫امنیت ملی که همان رئیس جمهور است تصمیمات توسط‬ ‫او مشخص شود‪».‬‬ ‫برداشت علی مطهری این بود که تصویب این طرح در‬ ‫واقع انتقال پیام همدلی دولــت و ملت بود و گفت‪« :‬نباید به‬ ‫طرف مقابل به گونه ای پیام داد تا انها بخواهند سوءاستفاده‬ ‫کنند کار امروز مجلس تجســم همدلــی و همزبانی دولت و‬ ‫ملت بود‪».‬‬ ‫مخالفتاحمدی نژادبایکتا‬ ‫سایت خبری مثلث انالین گزارش داد که شنیده شده‬ ‫محمود احمدی نژاد از تشــکیل یکتا به شدت ناراحت شده‬ ‫اســت‪ .‬درحالی که بســیاری از رســانه ها و تحلیلگران این‬ ‫تشــکل را متعلق به احمدی نژاد می داننــد‪ ،‬اما او در تماس‬ ‫با چند تن از اعضای این تشــکل‪ ،‬مراتــب ناراحتی خود را‬ ‫اعالم کرده اســت‪ .‬احمدی نژاد گفته اســت‪« :‬من از برند‬ ‫دولت نهم و دهــم‪ ،‬برای خودم‬ ‫استفادهنمی کنم‪،‬بههمیندلیل‬ ‫شما هم حق ندارید از این عنوان‬ ‫استفاده کنید‪ ».‬او همچنین‪ ،‬به‬ ‫این افراد گفته اســت که اگر در‬ ‫مورد این موضوع مراقبت نشود‪،‬‬ ‫من نســبت به ان واکنش نشان‬ ‫خواهم داد‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫تایید گم شدن یک دکل نفتی در دولت قبل‬ ‫وزیر نفــت تایید کرده که یــک دکل نفتی در دولت‬ ‫نهم گم شده اســت‪ .‬بیژن نامدار زنگنه اعالم کرده است‬ ‫وزارت نفت پیگیر پیدا شــدن این دکل نفتی بوده و حتی‬ ‫در این خصوص شکایت هم شده است‪.‬‬ ‫مدتی پیــش یکــی از نماینــدگان مجلــس درباره‬ ‫گم شــدن این دکل از علی الریجانی ســوال کرده بود و‬ ‫رئیس مجلس دســتور پیگیری ان را به کمیسیون انرژی‬ ‫داده بود‪ .‬ماجــرای انعقاد قرارداد خریــد دکل حفاری به‬ ‫روزهایــی برمی گــردد که علــی طاهری مطلق در ســال‬ ‫‪ ۸۸‬جایگزین مســعود ســلطان پور در شــرکت تاسیسات‬ ‫دریایی شــده و خرید یــک دکل حفاری را در دســتورکار‬ ‫قرار می دهد‪ .‬مدیرعامل سابق شرکت تاسیسات دریایی‬ ‫با شــرکت حفاری گلوبال پتروتک کیــش دچار اختالف‬ ‫کاری شــده و تصمیــم می گیــرد بخشــی از پروژه های‬ ‫حفاری شــرکت تاسیســات دریایی و نــه تمــام ان را به‬ ‫زیرمجموعــه خود واگــذار کند‪ ،‬درســت در روزهایی که‬ ‫گلوبــال پتروتک کیــش‪ ،‬پروژه های خارج از شــرکت را‬ ‫در دست بررسی داشــت‪ .‬در روزهایی که این اختالفات‬ ‫در مجموعه تاسیســات دریایی به اوج خود رســیده بود‪،‬‬ ‫کار حفــاری ‪ ۲۲‬حلقه چــاه دریایی فاز ‪ ۱۴‬پــارس جنوبی‬ ‫به تاسیسات دریایی واگذار شــد که این شرکت به دلیل‬ ‫عدم برخورداری از دکل دریایی با محدودیت مواجه شد‪.‬‬ ‫پیش تر کیهان گزارش کرده بود که رضا مصطفوی‬ ‫طباطبایــی (دالل معــروف نفتــی) و محمــد مهاجرانی‬ ‫– فرزند عطا ءاللــه مهاجرانی‪ -‬با یکی از مدیران شــرکت‬ ‫نفت و گاز پــارس‪ ،‬موضــوع دکل مــورد نظــر را مطرح‬ ‫می کننــد کــه حاضرنــد ان را بــرای تاسیســات دریایی‬ ‫خریداری کننــد‪ .‬مدیر مذکــور بدون اطــاع از ماهیت‬ ‫این دو دالل نفتی‪ ،‬به شرکت تاسیســات دریایی توصیه‬ ‫می کند که برای عقــب نماندن از برنامــه حفاری فاز ‪۱۴‬‬ ‫بررسی و خرید این دکل را در دستورکار قرار دهند‪.‬‬ ‫با ورود این پیشــنهاد به تاسیسات دریایی‪ ،‬گروهی‬ ‫مامور بررســی این دکل می شــوند‪ .‬این شــرکت به دلیل‬ ‫تحریم هــای بین المللــی دسترســی بــه منابــع ارزی و‬ ‫طلب هــای خــود را از دســت داده بــود‪ .‬دکل مزبور که‬ ‫فعالیت خود را از ســال ‪ ۱۹۸۴‬اغاز کــرده‪ ،‬دکلی ‪ ۳‬پایه‬ ‫نامه های‬ ‫غیربهداشتی‬ ‫حضور قطعی ندا در انتخابات اینده‬ ‫رئیس شورای مرکزی حزب ندای ایرانیان از حضور‬ ‫قطعی ایــن حــزب در انتخابات اینــده خبــر داد‪.‬صادق‬ ‫خرازی رئیس شــورای مرکزی حزب ندای ایرانیان درباره‬ ‫برنامه های حزب ندا بــرای حضــور در انتخابات مجلس‬ ‫شورای اسالمی اظهار داشــت‪ :‬ما هنوز در خصوص ابعاد‬ ‫ائتالف با ســایر گروه ها صحبتی نکرده ایــم اگرچه تمام‬ ‫هدفمان این اســت کــه اصالح طلبان بــا یکدیگر متحد‬ ‫و هماهنــگ شــوند‪.‬وی ادامه‬ ‫داد‪ :‬برنامه حزب ندای ایرانیان‬ ‫به صــورت جــدی شــرکت در‬ ‫انتخابات اینده است و حضور ما‬ ‫در انتخابات قطعی است و ندا‬ ‫در تمام حوزه ها شرکت و سعی‬ ‫می کند نماینده داشته باشد‪.‬‬ ‫ایت اللهجنتیرئیسهیاتمرکزی‬ ‫نظارتبرانتخاباتشد‬ ‫در اولیــن جلســه هیــات‬ ‫مرکــزی نظــارت بــر انتخابات‬ ‫رئیــس‪ ،‬دبیر و ســخنگوی این‬ ‫هیات انتخاب شدند‪ .‬براساس‬ ‫گزارشــی کــه اداره کل روابــط‬ ‫عمومی شورای نگهبان منتشر‬ ‫کــرد‪ ،‬در اولیــن جلســه هیات‬ ‫مرکــزی نظــارت بــر انتخابات‬ ‫پنجمیــن دوره مجلس خبــرگان رهبــری و دهمیــن دوره‬ ‫مجلس شورای اســامی مورخ ‪ 1394/4/3‬ایت الله احمد‬ ‫جنتی و ایت الله محمد یــزدی به عنوان رئیس و نایب رئیس‬ ‫این هیات انتخاب شــدند‪ .‬همچنیــن محمدرضا علیزاده و‬ ‫سیامک ره پیک به ترتیب به عنوان دبیر و سخنگوی هیات‬ ‫مرکزی نظارت بر انتخابات تعیین شــدند‪ .‬اســفندماه سال‬ ‫جاری انتخابات دوره دهم مجلس شــورای اسالمی برگزار‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫پاسخ به گالیه ها درباره نشست‬ ‫خبریرئیس جمهور‬ ‫پرویز اسماعیلی چهارشنبه‬ ‫در صفحه شــخصی خــود در‬ ‫یکی از شــبکه های اجتماعی‬ ‫درباره گالیه برخی خبرنگاران‬ ‫از اینکه نتوانستند در کنفرانس‬ ‫خبری ریاست جمهوری سواالت‬ ‫خــود را مطــرح کنند‪ ،‬پاســخ‬ ‫داد‪ .‬معــاون ارتباطــات و‬ ‫اطالع رســانی دفتر رئیس جمهوری در صفحه شــخصی‬ ‫خودش نوشت‪« :‬بسیاری از همکاران (با عرض معذرت)‬ ‫ســوال را با اجــرا اشــتباه می گیرنــد‪ .‬به جای ســوال‪،‬‬ ‫تحلیلشان را می گویند‪.‬‬ ‫حتــی شــعر و خطابــه می خواننــد و گاهــی وعظ‬ ‫می کنند! پیداست که اگر تک سوال شــفاف و کوتاهی‬ ‫بپرســند‪ ،‬پاســخ کوتاه نیــز می گیرند و فرصت بــه تعداد‬ ‫دیگری از همکاران برای طرح سوال می رسد‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫رضا ســلیمانی از اعضای‬ ‫دفترایت اللههاشمیبعدازانتشار‬ ‫نامهسرگشادهعبدالرضاداوریبه‬ ‫وی پاسخ داد‪ .‬او توضیح داد که‬ ‫موضوع سگ و هاری در سخنان‬ ‫ایت اللهبهافزایشنقدینگیباز می گشت‪.‬سلیمانیخطاببه‬ ‫داورینوشت‪«:‬اتفاقالحنعصبانیجنابعالیکهبارهاوبارهااز‬ ‫لفظ «هاری و سگ» در نامه سرگشاده خود استفاده کرده اید‬ ‫و خودتان حکومت پهلوی و احمدی نــژاد را در کنار یکدیگر‬ ‫قرار داده اید‪ ،‬غیر بهداشتی و ناشــی از تعصب کور و نگارش‬ ‫بغض الود‪ ،‬عجوالنه و در عین حال ناشیانه است‪ ».‬او توضیح‬ ‫دادکهنزدیکاندولتقبلازنفوذکالماقایهاشمیدرهراسند‬ ‫وبرایهمیندستبه دعابرداشته اند‪.‬‬ ‫و منطبق بــر نیازهای جغرافیایی خلیج فــارس بود و گفته‬ ‫شــد در صورت تجهیز کامل ایــن دکل‪ ۸۷ ،‬میلیون دالر‬ ‫دریافت شــده و ضمانت و کالس بین المللــی امریکایی‬ ‫برای ان صــادر خواهد شــد‪ .‬باتوجه به موضــع گابریل‬ ‫کومانســکو مدیرعامل شــرکت رومانیایــی ‪ GSP‬مبنی بر‬ ‫مشکالت این شرکت برای دور زدن تحریم ها و معامله با‬ ‫ایران‪ ،‬دالل معروف با مطرح کردن شرکت ‪ ،DEAN‬عمر‬ ‫کامل الســواده اردنی را به عنوان همه کاره این شــرکت‬ ‫جلو می اندازد‪ .‬مدارک و اسناد موجود نشان می دهد که‬ ‫رضا مصطفوی طباطبایی به دلیل جلب اعتماد مسئوالن‬ ‫تاسیسات دریایی در اقدامی دیگر این فرد را تایید کرده‬ ‫و به تاسیســات دریایی این اطمینان را می دهد که با این‬ ‫شرکت واسطه به زودی به دکل خواهید رسید‪.‬‬ ‫دلیــل حضــور این شــرکت واســطه در ایــن بین‪،‬‬ ‫مشکالت شرکت رومانیایی برای هرگونه معامله با ایران‬ ‫بــود‪ ،‬بنابرایــن تصمیم گرفته شــد تا شــرکتی میانجی و‬ ‫کاغذی‪ ،‬بــرای نهایی کردن این خرید تاســیس شــود‪.‬‬ ‫باتوجه به مشــکالت تحریم‪ ،‬شرکت تاسیسات دریایی با‬ ‫پرداخت پیش پرداخت دچار مشکل بزرگی شد‪ ،‬در حالی‬ ‫که بخشی از منابع ارزی ان نزد شرکت ‪ CNPC‬چین وجود‬ ‫داشت؛ طباطبایی به دلیل روابط نزدیک خود با چینی ها‪،‬‬ ‫راهــکاری را پیش پای تاسیســات دریایی گذاشــت که‬ ‫بر اساس ان‪ ۱۷ ،‬میلیون دالر از طلب تاسیسات دریایی‬ ‫به حساب شرکت ‪ DEAN‬واریز می شــد تا مشکل حقوقی‬ ‫برای هیچ یک از طرفین پیش نیاید‪.‬‬ ‫در همیــن روزها بود که موضوع شــکایت شــرکت‬ ‫‪ GSP‬از شــرکت ‪ DEAN‬بــه دلیل ناتوانی این شــرکت در‬ ‫بازپرداخت پول دکل رسانه ای شد؛ شکایتی که در لندن‬ ‫بررسی می شد و دادگاه مشــغول بررسی این پرونده بود‪.‬‬ ‫با عیان شــدن ماجرا‪ ،‬دالل هــا به یکباره ظاهر شــدند و‬ ‫به مســئوالن تاسیســات دریایی تاکید کردنــد که برای‬ ‫پیروز شــدن در دادگاه‪ ،‬باید مبلــغ ‪ ۱۷‬میلیون دالر دیگر‬ ‫به حســاب ‪ DEAN‬واریز شــود تا وکالی این شــرکت در‬ ‫دادگاه توان مالی خود و پول دکل را به اثبات برسانند که‬ ‫در صورت تحقق چنین موضوعــی‪ ،‬دکل به ایران منتقل‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫روزنامــه الحیات مدعی‬ ‫شــد که مطلــع شــده ظریف‬ ‫بــه همتایان خــود پیشــنهاد‬ ‫جدیــدی داده اســت‪ .‬ایــن‬ ‫روزنامه نوشــت کــه او منتظر‬ ‫پاسخ انها به پیشنهادش مبنی‬ ‫بر برگــزاری مراســم امضای‬ ‫توافق احتمالی در مســقط با‬ ‫هدف تشــکر مذاکره کنندگان از نقشــی است که کشور‬ ‫عمان در این زمینه ایفا کرده اســت‪ .‬مجله «نیویورکر»‬ ‫هم به نقل از ظریف نوشــته‪« :‬اگر مذاکرات شکســت‬ ‫بخــورد امریــکا فرصت بی نظیــری را از دســت خواهد‬ ‫داد»‪ .‬ظریف گفته بود‪« :‬ملــت ایران در صورت لزوم‪،‬‬ ‫امــاده فداکاری بــرای دفــاع از حقوق و جایگاهشــان‬ ‫هســتند‪ ».‬منابع دپیلماتیک بــه الحیــات گفته بودند‪:‬‬ ‫«قانو ن جدید مجلس به ظریف و هیــات مذاکره کننده‬ ‫فرصت مانور بیشتری می دهد‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫وزارت نفت و مجلس به دنبال یک دکل‬ ‫سلطانقابوس؛میزبانتوافق؟‬ ‫‪15‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫انس با قران در حرم رضوی‬ ‫ضیافت افطار قالیباف با هنرمندان‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫صحن علنی مجلس‬ ‫گلریزان ستاد دیه کشور‬ ‫حمله به پارلمان افغانستان‬ ‫خبرنامه‬ ‫ارمیتا و مادرش در محضر رهبر انقالب‬ ‫افطار خانواده فلسطینی بر ویران ه های جنگ‬ ‫اعتراض به استخراج گاز شیل در انگلیس‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫در حاشیه برد تیم ملی والیبال مقابل امریکا‬ ‫‪17‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬ایا تمدید توافق می توانــد منافع ملی ما را تامین‬ ‫کند؟ ما در این وضعیت در شرایط معلق قرار داریم‪.‬‬ ‫تنها دستاورد تمدید توافق عدم تحریم جدید است‪.‬‬ ‫به نظرم دولــت باید در صــورت عدم حصول توافق‬ ‫نهایی مذاکره را برای مدتی لغو و فعالیت هسته ای‬ ‫را اغاز کند‪.‬‬ ‫‪ l‬مگر امام حســین(ع) برای تشــکیل حکومت‬ ‫قیام نکرد؟ مگر نه اینکه همه چیز ما سیاسی است و‬ ‫دیانت ما با سیاست ما یکی است؟ پس چرا مداحان‬ ‫باید حرف سیاسی نزنند؟‬ ‫‪ l‬من برخالف بســیاری کــه معتقدنــد مداحان‬ ‫نباید سیاسی باشــند می گویم مداحی و منبری باید‬ ‫سیاسی باشــد‪ .‬اما سیاست زده نباشــد‪ .‬حضرت اقا‬ ‫سیاست زدگی را روشن و اشکار تعریف کردند و گفتند‬ ‫که سیاســت زدگی یعنی ورود به دســته بندی های‬ ‫سیاســی‪ .‬خوب اســت مداحــان رعایت کننــد و از‬ ‫حــرف زدن علیــه افراد خــودداری کننــد اما حرف‬ ‫سیاسی بزنند‪.‬‬ ‫‪ l‬بردهای شیرین تیم ملی والیبال را مقابل امریکا‬ ‫تبریک می گم‪ .‬ان شاءالله برد شش تایی هسته ای‪.‬‬ ‫‪ l‬خدا رحمت کند شــهید بزرگوار چمــران را‪ .‬روز‬ ‫به روز این شهید بیشتر برای مردم شناخته می شود‪.‬‬ ‫امثال من مطالب زیادتری را درباره او دید ند‪.‬‬ ‫‪ l‬یک اشــتباه اصولگرایی این است که همیشه‬ ‫شــب انتخابات به فکر این می افتد که گزینه های‬ ‫انتخاباتــی اش را مطرح کند‪ .‬چــرا از حاال برای ‪96‬‬ ‫برنام هر یزی نمی کنند؟‬ ‫‪ l‬من پیونــد خوردن بــرد والیبال بــا موضوعات‬ ‫سیاســی و هســته ای را می فهمم‪ ،‬اما ایــن دلیلی‬ ‫نمی شود ما از والیبالیســت های امریکایی هم کینه‬ ‫داشــته باشــیم‪ .‬دوســتان مشــکل ایران با دولت‬ ‫امریکاســت نه ملت ان‪ .‬این در مورد اســرائیل اما‬ ‫فرق دارد‪ .‬دولت و ملت اســرائیل هر دو نامشــروع‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫‪ l‬ایــران بایــد براســاس اســناد منتشــر شــده‬ ‫ویکی لیکس از عربستان در دادگاه های بین المللی‬ ‫شکایت کند‪.‬‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫هجوماحمدی نژادی هابهزائری‬ ‫اختالف بر ســر حضور احمدی نژاد بــر باالی جایگاه‬ ‫مراسم تشییع پیکر شهدا‪ ،‬به یکی از مسائل اساسی فضای‬ ‫مجازی در هفته گذشــته تبدیل شــده بود‪ .‬کاربران فضای‬ ‫مجازی از یک طرف بــه حضور ظریف یــا مقامات دولتی‬ ‫اشاره داشــتند و از طرف دیگر معتقد بودند که احمدی نژاد‬ ‫نباید باالی جایگاهی که برای ســخنرانان تعبیه شــده بود‬ ‫می رفت‪ .‬این موضوع در فضای مجازی جنجال دیگری را‬ ‫هم به پا کرد‪ .‬بعد از اینکه ســعید حدادیان‪ ،‬احمدی نژاد را‬ ‫فردی خواند که با «زرنگی» و «رندی» به جایگاهی رفت که‬ ‫«حقش نبود»‪ ،‬حجت االسالم زائری‪ ،‬نیز در این باره انتقاد‬ ‫کرد و بعد از ان مورد هجوم هواداران احمدی نژاد قرار گرفت‬ ‫تا جایی که این روحانی را با الفاظ ناشایست مورد اهانت قرار‬ ‫دادند‪ .‬ایــن موضوع باعث حرف و حدیث هــای فراوانی در‬ ‫شــبکه های مجــازی خصوصا‬ ‫صفحه حجت االســام زائری‬ ‫شــد‪ .‬زائری در انتقاد به حضور‬ ‫احمدی نژاد در جایگاه تشــییع‬ ‫شهدا نوشته بود‪« :‬راستش فکر‬ ‫می کنم اگــر سرســوزنی تدبیر‬ ‫و هوشــمندی در برنامه ریــزان‬ ‫این تشییع جنازه بود نباید اجازه‬ ‫می دادنــد احمدی نــژاد باالی‬ ‫سن بیاید‪ .‬تردیدی نیست که ما‬ ‫جماعت اســتادان ضایع کردن‬ ‫فرصت هــا و لجن مــال کردن‬ ‫موقعیت ها هستیم! بعد از سال ها به برکت شهیدان فضایی‬ ‫برای ایجاد همبستگی و ترمیم فاصله ها و پیوند زدن عموم به‬ ‫ارزش ها به وجود امده‪ ،‬ان هم در سالی که رهبر بزرگوارمان‬ ‫نامش را همدلی و همراهی میان دولت و ملت گذاشته اند‪.‬‬ ‫ان وقت این جوری ضایعش می کنیم و این فرصت طالیی‬ ‫را لگدمال می کنیــم برود ! ایــا واقعا هیچ کس نیســت که‬ ‫سرسوزنی حرص بخورد و نگران بشود؟»‬ ‫در زیر این پست بحث های زیادی در گرفت‪ .‬هواداران‬ ‫احمدی نــژاد به ایــن موضوع انتقــاد کردند و حتــی کار به‬ ‫توهین و اهانت کشــید تا انجا که حتی کار به این رسید که‬ ‫حجت االسالم زائری پست دیگری خطاب به وزیراطالعات‬ ‫منتشر کند‪ .‬زائری با انتقاد از فحاشــی کسی که او را تهدید‬ ‫هم کرده بود‪ ،‬نوشــت‪« :‬هر چــه فکر می کنــم نمی توانم‬ ‫بفهمم چطور می شــود کســی شــخصیت محترمــی را در‬ ‫پروفایلش بگذارد و پست هایش همه عکس حرم سیدالشهدا‬ ‫علیه السالم و شهید جهاد مغنیه و‪ ...‬باشــد و ان وقت این‬ ‫بشود ادبیاتش؟ نمی فهمم دهانی که به سالم بر علی بن ابی‬ ‫طالب متبرک شــده چطور می تواند چنین الفاظی را بر زبان‬ ‫بیاورد و بنویســد؟ واقعا در این جامعه چه خبر اســت؟ (تازه‬ ‫من به خاطــر رعایت فضای عمومی فقط یک مشــت قابل‬ ‫تحملش را به عنوان نمونه خروار انتخاب کرده ام! )‬ ‫اینطلبهمنتقدالبتهازدوسوموردهجومقرارگرفتهبود ؛‬ ‫از یک سو او را با شدیدترین فحاشی ها مورد اهانت قرار داده‬ ‫بودند و از طرف دیگر برخی باتوجه به کامنت های دیگر او در‬ ‫همان بحث معتقد بودند که او با انتقاد به روســای جمهوری‬ ‫دیگــر همچــون هاشــمی‪،‬‬ ‫خاتمی و روحانی خواســته تا از‬ ‫زیر بار انتقادات خارج شــود‪ .‬او‬ ‫در این باره توضیح داده اســت‪:‬‬ ‫«نمی فهمم چرا برخی دوستان‬ ‫ایننکتهسادهرامتوجهنمی شوند‬ ‫ یا عمدا تجاهل می کنند و گمان‬ ‫می برنــد خواســته ام چیــزی را‬ ‫ماستمالیکنم؟ بی تعارفظلمی ‬ ‫که روسای جمهور ادوار مختلف‬ ‫کشور به جامعه و انقالب کرده اند‬ ‫قابل فراموشی نیست و متا سفانه‬ ‫خســارتی که محمود احمدی نژاد به کشــور وارد کرد کمتر از‬ ‫هاشمیوخاتمیوروحانینبودهاست‪،‬هرچن د ناچاریمسکوت‬ ‫کنیموبهرویخودنیاوریم‪».‬ایننویسندهوپژوهشگردرنهایت‬ ‫ناچار شد تا به وزیر اطالعات در این باره نامه ای بنویسد و در ان‬ ‫مدعیشودکهبخشیازارقامهنگفتناپدیدشدهدرسال های‬ ‫اخیر صرف فعالیت سایبری برخی کانون های هماهنگ شده‬ ‫است‪ .‬او خطاب به علوی‪ ،‬وزیر اطالعات نوشت‪« :‬می گویند‬ ‫در سال های گذشــته ارقام هنگفتی اموال ناپدید شده است‬ ‫و سرنخی از انها به دست نیامده‪ ،‬اینک این سرنخ را بگیرید و‬ ‫ببینیدبهکجامی رسید‪.‬شایدبخشیازاناموالدارداینجابرای‬ ‫اشتغالزاییبرایجماعتی بی ادبوهتاکدرپشتمانیتورهاو‬ ‫بهشکلگروهیهزینهمی شود‪».‬‬ ‫تشکر عراقچی از حمایت‬ ‫رهبری‬ ‫‪ l‬ای کاش احمدی نژاد همچنان به گفتمان سوم‬ ‫تیر وفادار می ماند‪ .‬احمدی نــژاد دوم (یعنی دولت‬ ‫دهم) با احمدی نژاد اول کامال متفاوت بود‪.‬‬ ‫‪ l‬بد نیســت به طور ویژه به موضــوع برنامه های‬ ‫صداوسیما در ماه مبارک رمضان بپردازید‪ .‬موضوع‬ ‫ماه عسل و مسائل مطرح شده در این برنامه نیز برای‬ ‫مردم تکراری شده است‪.‬‬ ‫یاد چمران در اینستاگرام‬ ‫رهبری‬ ‫واکنش های شبکه مجازی به برد تیم ایران‬ ‫کودکانی که کودکی شان را ارزان می فروشند‬ ‫روزنامه اعتماد ضمن انتشار گزارشی اماری از وضعیت کودکان‬ ‫کار و خیابان در شــماره دوم تیر ماه خود به اســتناد گزارش ســازمان‬ ‫بهزیستی در سال جاری نوشته است‪« :‬تعداد کودکان کار و خیابان در‬ ‫کل ایران ‪ ۵۰‬الی ‪ ۷۰‬هزار نفر است‪».‬‬ ‫این روزنامه البته به امارهای متفاوت درباره کودکان کار اشــاره‬ ‫کرده و نوشــته اســت که براســاس گزارش مرکز امار در سال ‪۱۳۸۵‬‬ ‫«یک میلیــون و ‪ ۷۰۰‬هزار کودک به صورت مســتقیم در ایران درگیر‬ ‫کار بوده اند» اما سازمان بهزیســتی در همان سال شمار کودکان کار‬ ‫را «حدود ‪ ۲۰‬هزار » نفر اعالم کرده بود و این در حالی اســت که گزارش سازمان بهزیستی در سال ‪ ۱۳۸۳‬از ان حکایت‬ ‫داشت که «بیش از ‪ ۷۰۰‬هزار کودک در سراسر کشور به طور ثابت یا فصلی کار» می کردند‪.‬‬ ‫بنفشه سام گیس در گزارش روزنامه اعتماد با اشاره به اینکه «کودک کار در ذهن اغلبمان‪ ،‬تصویری از یک کودک‬ ‫نحیف را تداعی می کند که می خواهد فال‪ ،‬گل‪ ،‬دســتمال کاغذی یا ابرهای ظرفشــویی اش را با قیمتی چند برابر به ما‬ ‫بفروشد»‪ ،‬نوشته است‪« :‬این تصویر‪ ،‬باور اغلب ما است‪ .‬شاید وقت ان رسیده که به این تصویر کهنه‪ ،‬تصویر جدیدی‬ ‫منگنه کنیم تا یادمان نرود که کودکان کار‪ ،‬فقط ان گلفروش ها و فال فروش ها و شــمع فروش های خیابانی نیستند که‬ ‫کالفه مان می کنند‪ ،‬در سردترین و گرم ترین روز و شــب سال که در زیرترین الیه های شــهرهایمان‪ ،‬در همان عمقی‬ ‫که معموال از چشم ما و دیگرانی که مسئول هســتند پنهان می ماند‪ ،‬در کارگاه های نمور و تاریک و دورافتاده و زیر زمین‬ ‫کیف دوزی ها و خیاطی ها و کفش دوزی ها و تعمیرگاه های اتومبیل و مانکن سازی ها و شیشه گری و کوره های اجرپزی؛‬ ‫کودکانی هستند که کودکی خود را به ارزانی‪ ،‬به ازای نانی می فروشند که باید شکم های گرسنه ای را سیر کند‪».‬‬ ‫پرونده یک زمین خواری‬ ‫روزنامه شرق در تیتر یک شماره چهارشنبه خود با اشاره به «افشای‬ ‫زمین خواری در دولت دهم»‪ ،‬از «ردپای یکی از وزرای دولت سابق در‬ ‫پرونده تخلفات اراضی» خبر داده است‪.‬‬ ‫به گزارش این روزنامه‪ ،‬قباد افشــار رئیس ســازمان امور اراضی‬ ‫روز سه شنبه با اشــاره به وجود «ردپای افراد مشــهور» در پرونده های‬ ‫زمین خواری‪ ،‬به شکایت علیه کامران دانشــجو وزیر علوم و استاندار‬ ‫تهران در دولت محمود احمدی نژاد البته با اسم اختصاری اشاره کرده و گفته است‪« :‬اخیرا از ک‪ -‬د یکی از وزیران دولت‬ ‫دهم که در دوره مسئولیتش در استانداری تهران مجوزهای غیرقانونی صادر کرده‪ ،‬شکایت کردیم و پرونده وی را به همراه‬ ‫اعالم جرم های متعدد از برخی شهرداران دولت گذشته به دستگاه قضایی ارسال کردیم‪».‬‬ ‫رئیس سازمان امور اراضی درباره «زمین خواری در دولت گذشته به نام قانون» نیز گفته است‪« :‬در دولت گذشته‬ ‫بسیاری از تغییر کاربری های اراضی به ویژه در شمال کشور با الحاق شالیزارها به بافت روستا انجام می شد تا مثال به نام‬ ‫دستگاه های دولتی‪ ،‬مجتمع های رفاهی ساخته شود یا اینکه این دستگاه های دولتی به افراد حقیقی یا حقوقی مجوز‬ ‫ساخت وساز بدهند و درواقع با دور زدن قانون تغییر کاربری های بسیاری از طریق این شگرد انجام می شد و حاال «تخلفات‬ ‫دستگاه های دولتی در زمینه تغییر غیرمجاز کاربری اراضی کشاورزی در سازمان امور اراضی مورد بررسی قرار گرفته که‬ ‫تاکنون ‪ ۱۷۷‬مورد تخلف به مراجع قضایی معرفی شده است‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫چه قبل و چــه در هنگامه بازی هــای تیم ملی مقابل‬ ‫والیبالیست های امریکایی‪ ،‬فضای مجازی در ایران تحت‬ ‫تاثیر ان قرار داشت‪.‬‬ ‫کمتر کاربری بود که در این باره چیزی ننوشته باشد‪.‬‬ ‫اما جالب ترین واکنش ها در این باره‪ ،‬واکنش هایی بود که‬ ‫این موضوع را به مســاله مذاکرات هسته ای پیوند می داد‪.‬‬ ‫رفته رفته تعداد این پست ها در فضای مجازی زیاد شد و اوج‬ ‫ان در بازی دوم به ظهور رسید‪.‬‬ ‫در این باره البته اظهارات مجری و گزارشگر این بازی‬ ‫نیز بی تاثیر نبود‪ .‬انجا که از ارتباط میان عدم اجازه بازدید از‬ ‫تمرین های تیم ملی و درخواست امریکا برای بازدید از مراکز‬ ‫هسته ای ســخن به میان اورده و گفته بود‪« :‬امریکایی ها‬ ‫اجازه ندادند کســی بازی تمرینی شــون رو ببینــه! حاال ما‬ ‫ســر بازدید از مراکز نظامی جر و بحــث می کنیم!خودتون‬ ‫قضاوت کنید‪».‬‬ ‫بخشــی از این پیام ها به موضوع عصبانیت امریکا و‬ ‫افزایش تحریم هــا به دلیل باخت تیم ملی شــان در تهران‬ ‫برمی گشت‪.‬‬ ‫یکــی از رایج ترین این نــوع پیام ها ایــن بود‪« :‬پس‬ ‫از پیروزی ‪ ۳‬بر صفر تیم ملی والیبال ایــران مقابل امریکا‪،‬‬ ‫کنگره تحریم های جدیدی در زمینه ورود وســایل ورزشی‬ ‫از جمله تــوپ والیبــال بــه ایــران تصویب کــرد‪ .‬کنگره‬ ‫همچنین خواســتار بازرســی از مراکز ورزشــی ایران شده‬ ‫و نام ســعید معروف و کــواچ را در لیســت بازرســی ها قرار‬ ‫دادند‪».‬‬ ‫یا ایــن پیــام کــه از عصبانیــت خزانــه داری امریکا‬ ‫می گفــت‪« :‬وزارت خزانــه دارى امریــکا دقایقى پیش در‬ ‫راســتای نقض توافق ژنو و لوزان‪ ،‬واردات بوق به ایران را‬ ‫تحریم کرد‪».‬‬ ‫برخی از افراد نیز با شوق ذوق خودشان قریحه شاعری‬ ‫را به کار انداخته و سروده بودند‪« :‬قائمی اسپک زد و قلبم ز‬ ‫جایش کنده شد‪ /‬شادمانی با کمی دلواپسی شیرین تر است‬ ‫‪ /‬انچه سرپنجه معروف تو با دنیا کرد ‪ /‬با کبوتر نکند پنجه که‬ ‫با شاهین است‪».‬‬ ‫توقف غنی سازی اورانیوم و رشد ان یکی از مهمترین‬ ‫خواسته های غرب طی این ســال ها از ایران بود‪ .‬با همین‬ ‫دستمایه برخی کاربران از درخواســت امریکا برای مقابله‬ ‫با رشــد تیم ملی حرف می زدند و می گفتند‪« :‬درخواســت‬ ‫جدید گروه ‪ 5+1‬از ایران‪ :‬غنی سازی اورانیوم رو بی خیال‪،‬‬ ‫رشــد والیبال تون رو متوقف کنید هرچه زودتر…» عموم‬ ‫این مطالب در قالب طنز بیان می شد و اتفاقا مورد استقبال‬ ‫کاربران شبکه های مجازی قرار می گرفت‪ .‬تا انجا که بارها‬ ‫و بارها انها را در گروه های مختلف دســت به دست منتشر‬ ‫می کردند‪.‬‬ ‫این نوشــته طنز نیز به مســاله طراحی دوباره ســایت‬ ‫هسته ای اراک اشاره دارد و می گوید‪« :‬تخریب استادیوم‬ ‫ازادی و بازطراحــی ان توســط امریکایی هــا به طوری که‬ ‫فقط ‪ ۲۰‬نفر ظرفیت تماشــاچی داشــته باشــد به لیســت‬ ‫درخواست های امریکا اضافه شد‪».‬‬ ‫این دو پیام نیز به موضوع بازجویی ها و بازرســی های‬ ‫هســته ای می پرداخت‪« :‬ســعید معروف و کواچ به لیست‬ ‫بازجویی های ‪ 5+1‬اضافه شــدند!»‪« ،‬بــه دلیل باخت در‬ ‫ست اول و دوم و ســوم‪ ،‬امریکا در پروتکل جدید بازدید از‬ ‫ورزشگاه های کشور را نیز خواستار شد!»‬ ‫شــاید بیشــترین و مختصر تریــن متنی کــه در این‬ ‫باره منتشــر شــد نیز این باشــد‪« :‬بدون ظریــف امریکا را‬ ‫بردیم‪».‬‬ ‫تیتر اول روزنامه ابتکار در فردای تشــییع جنازه شــهدا‪ ،‬موجب‬ ‫شد تا روزنامه وطن امروز نسبت به این موضوع اعتراض کند و در مورد‬ ‫ان طی یادداشتی بنویسد‪« :‬شــهدا هیچ وقت بی رنگ نبودند؛ حتی‬ ‫اگر فالن روزنامه عشقش بکشــد اینطور تیتر بزند! شهدا نه بی رنگ‬ ‫بودند و نه بی رگ؛ این را از وصیتنامه هایشان می شود فهمید؛ این را از‬ ‫مقاومت با دست های بسته شان می شود فهمی د و البته این را خیلی ها‬ ‫نمی توانند بفهمند‪ .‬کســی که اگر رویش بشــود ‪ -‬که می شود ‪ -‬دو روز‬ ‫دیگر هم بعید نیست بگوید مشــکل کربال‪ ،‬ضعف در دیپلماسی بود و‬ ‫باید به جای حرف های شعاری و اقدامات افراطی همچون پاره کردن امان نامه شمر خبیث روی سرش‪ ،‬در مقابل سپاه‬ ‫کفر از دیپلمات های کارازموده اســتفاده می شد تا سرنوشــت کربال به طرز دیگری رقم می خورد‪ ،‬پیام شهیدان را هم‬ ‫بعید است دریابد‪ ...‬کسی که تا دیروز اقازاده اش برای شدت یافتن تحریم ها بر ملت تالش می کرد و حاال امروز یکباره‬ ‫خواب نما شده‪ ،‬به میدان سخن می پرد و از درامدن پدر مردم از تحریم ها سخن می گوید تا البد به این بهانه بوی بد دست‬ ‫دوستی به سمت شیطان بزرگ دراز کردن کمتر شود‪ ،‬بعید است از پیام شهدا چیزی سر در بیاورد‪...‬‬ ‫این پیام را روزنامه خانوادگی فالن اقا که حاضر اســت شــهیدان را عریان تصویر کند تا مبــادا عکس امام روی‬ ‫پیراهن شان باشد نمی فهمد؛ عکس امام روی پیراهن یعنی راه امام؛ راه امام یعنی تا شرک و کفر هست مبارزه هست و‬ ‫تا مبارزه هست ما هستیم؛ شرک و کفر یعنی امریکای جهانخوار که امام تا اخرین روزها هم ان را شیطان بزرگ نامید؛‬ ‫پس بهتر است شــهدا را عریان و بی عکس امام تصویر کرد؛ چون در غیر این صورت مجبور می شوند برای این بخش‬ ‫دومش چاره ای بیندیشند و البد خاطره ای تک نفره از پشت درهای بسته با امام بگویند که امام اصال با امریکا مشکلی‬ ‫نداشت و امریکا را شیطان بزرگ نمی دانست و ان همه فیلم و صوت‪ ،‬همه فتوشاپ است!»‬ ‫خبرنامه‬ ‫والیبال هسته ای‬ ‫شهدا بی رنگ نبودند‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪19‬‬ ‫درباره گفتارها‬ ‫گفتارها‬ ‫هنوز هم می توان درباره این حرف زد که چگونه و چرا یک جنبش‬ ‫اجتماعی بزرگ برای استقبال از ســربازان وطن شکل گرفت‪ .‬چرا این‬ ‫ماجرا برای همه مهم شد‪ .‬فارغ از همه حاشیه های سیاسی که پیرامون‬ ‫این تشییع باشکوه شکل گرفت‪ ،‬اســتقبال از شهدا برای مردم بسیار‬ ‫مهم و قابل توجه بود‪.‬‬ ‫سرمایهاجتماعی‬ ‫چگونهتکنولوژیجدیدباخاصیتفردگرایی‪ ،‬موجبهمبستگیاجتماعیمی شود؟‬ ‫ی مقدم‬ ‫امان اهلل قرائ ‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫استاد دانشگاه خوارزمی ‬ ‫نفوذ شــبکه های اجتماعــی باعث شــده تا افــراد ‪،‬‬ ‫خودمدار‪ ،‬خودگرا و خودمحور شــوند و این مســاله موجب‬ ‫می شــود تا از یکدیگر دور شوند‪ .‬اما این شــبکه ها در عین‬ ‫حالی که معایبی دارند با خود محاســنی را نیز به دنبال دارند‬ ‫که ان ایجاد یک همفکری درخصوص پیگیری موضوعات‬ ‫اجتماعی است‪ .‬انها با واکنش نشان دادن به اتفاقاتی که در‬ ‫محیط پیرامون انها شکل می گیرد و بروز دادن ان در فضای‬ ‫اجتماعی نشــان می دهند که نسبت به مســائل اجتماعی‬ ‫و سیاســی خود حساســیت دارنــد‪ .‬بنابراین هر چنــد امروز‬ ‫شبکه های اجتماعی و فضای مجازی به محیطی فردی برای‬ ‫جوانان تبدیل شــده ‪ ،‬اما در عین حال به بستری برای بیان‬ ‫دغدغه های انها و ازردگی های شــان تبدیل شده است‪ .‬در‬ ‫واقع یکی از کارکردهای اساسی این شبکه ها اطالع رسانی‬ ‫درخصوص تحــوالت و وقایعی اســت که بــرای انها حائز‬ ‫اهمیت است که این موضوع نشــان دهنده توسعه‏وسایل‬ ‫ارتباط جمعی و نقش ان در محیط پیرامونی مردم است‪ .‬مردم‬ ‫و به خصوص جوانان نسبت به مسائل مختلف در عرصه های‬ ‫اجتماعی‪ ،‬سیاســی یا فرهنگی نظرات و احساســات خود‬ ‫را بیان می کننــد و به گونه ای به تخلیه روحــی و روانی خود‬ ‫می پردازند‪ .‬از جمله اتفاقاتی که در طول یک سال اخیر مردم‬ ‫نسبت به ان واکنش نشــان دادند موضوعاتی از قبیل مرگ‬ ‫پ و قضیه تجاوز به دو نوجوان ایرانی در عربستان‬ ‫خواننده پا ‬ ‫بوده اســت که ویژگــی همه ایــن موضوعات ازرده شــدن‬ ‫روحیه مردم بوده اســت‪ .‬امــا در قضیه اخیر یعنــی زنده به‬ ‫گورکردن ‪ 175‬شــهید با دستان بســته نیز همین موضوع‬ ‫یعنی ازرده شــدن روحیه مردم وجود دارد امــا این موضوع‬ ‫اصال و ابدا با موضوعات دیگر قابل قیاس نیست‪ .‬بنابراین‬ ‫اگرچــه در موضوعات دیگر جوانان نســبت بــه موضوعی‬ ‫فرهنگــی و اجتماعی دغدغــه خــود را بیان کردنــد اما در‬ ‫خصوص کشته شدن بسیار فجیع شهدا در عملیات کربالی‬ ‫‪ 4‬انها نشان دادند که نسبت به موضوعی ملی دغدغه دارند‪.‬‬ ‫سربازان و نظامیانی که در جنگ ها کشته می شوند همواره‬ ‫برای مردم کشــورهای مختلــف از ارزش و احترام خاصی‬ ‫برخوردارند‪ .‬در واقع فردی کــه برای وطن جان می دهد‪ ،‬از‬ ‫ارزشی خاصی برخودار است زیرا ایثار صورت گرفته توسط‬ ‫انها با هیچ نوع فداکاری دیگری قابل قیاس نیست‪ .‬زیرا در‬ ‫این موضوع بحث دفاع از خاک وطن و ریشه ها اهمیت ویژه‬ ‫دارد‪ .‬درواقع این افراد قهرمانان ملی کشــورها هستند و به‬ ‫همین دلیل است که در نگاه اجتماعی اعضای جامعه دارای‬ ‫رتبه و مقام خاصی هستند‪ .‬به همین دلیل است که ژاپنی ها‬ ‫گفتارها‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫گفتارها‬ ‫همچنان در برخی شهرهای خود یاد بود قهرمانان ملی خود‬ ‫را ساخته اند و به انها ادای احترام می کنند‪ .‬بنابراین موضوع‬ ‫شهدای غواصی که در عملیات کربالی ‪ 4‬زیر خروارها خاک‬ ‫مدفون شــدند برای مردم قابل احترام اســت زیرا انها برای‬ ‫دفاع از وطن و ریشه هایشــان به صحنه مبارزه رفتند و امروز‬ ‫با کشف جسدهای انها و مشخص شدن نحوه کشته شدن‬ ‫انها مردم بر خود واجب می دانند کــه به ادای احترام به این‬ ‫شهدا که قهرمانان ملی کشور هستند بپردازند‪ .‬شهدایی که‬ ‫حاضر شدند راه نفس کشیدنشان بسته شود اما امروز مردم‬ ‫کشورشان در امنیت و ازادی به راحتی نفس بکشند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل اســت که از دختران و پســران جوان گرفته تا اساتید‬ ‫دانشگاه‪ ،‬معلم‪ ،‬کارگر و مهندس همه برای ادای احترام به‬ ‫این قهرمانان وارد خیابان های شهر شدند و دسته جمعی به‬ ‫سوگواری پرداختند‪ .‬در اینجا همه موضوعات و اختالفات‬ ‫رنگ می بازد و یک موضوع است که اهمیت پیدا می کند و‬ ‫ان دفاع از کشور و خاک است‪.‬‬ ‫وجدان بیدار جمعــی از خود پرســش می کند که این‬ ‫شهدا برای چه کشــته شــدند و برای چه زیر خروارها خاک‬ ‫جان دادند‪ .‬انها در پاســخ به پرسش خود می گویند اگر این‬ ‫افراد نبودند امروزی وجود نداشــت؛ روزی که مردم بتوانند‬ ‫در خیابان های شهر و روستایشان در امنیت کامل و اسایش‬ ‫زندگی کنند‪ .‬مردم به خوبی می دانند برای خشک نشدن ریشه‬ ‫جامعه باید جان داد و این شهدا از جان خود گذشتند‪ .‬مردم‬ ‫امروز برای جان هایی ســوگواری می کنند کــه ایثار کردند‪.‬‬ ‫شاید برخی فکر کنند این مفاهیم امروز دیگر جایگاهی میان‬ ‫مردم ندارند اما این تلقی اشتباه است‪ .‬مردم ایثار و فداکاری‬ ‫واقعی قهرمانان ملــی خود را فراموش نمی کننــد‪ .‬امروز از‬ ‫جنگ سال های زیادی گذشــته و مردم با وجود مشکالت‬ ‫بسیاری که در کشــور وجود دارد به زندگی خود می پردازند‪.‬‬ ‫امروز ســختی ها و مصائب اقتصادی ان قدر زیاد شــده که‬ ‫نوعــی از خودبیگانگی در میان مردم به وجود امده اســت‪.‬‬ ‫امروز مردم ســر در الک زندگی خود نســبت به بســیاری از‬ ‫موضوعات بی تفاوت هستند و شبکه های اجتماعی فردیت‬ ‫مدرن را در زندگی مردم بیشــتر کرده است‪ .‬اما با انتشار این‬ ‫خبر شاهد ان هستیم که همین مردم به واکنش جمعی دست‬ ‫می زنند‪ .‬واکنشــی که موجی از غم و همــدردی را به دنبال‬ ‫دارد‪ .‬این شبکه ها هر چند فردیت را افزایش می دهد اما در‬ ‫چنین موضوعاتی به همبســتگی اجتماعی منجر می شود‪.‬‬ ‫همبستگی که در ابتدا در فضای مجازی صورت می گیرد اما‬ ‫بعد از ان به فضای عمومی جامعه وارد می شــود‪ .‬به همین‬ ‫دلیل است که از میدان بهارستان تا کیلومترها‪ ،‬جمعیت برای‬ ‫تشییع پیکر این شــهدا به خیابان ها امد‪ .‬این نشان دهنده‬ ‫ عرق ملی ایرانیان به خاک وطن و ریشه هایشان است‪ .‬در‬ ‫اینجا دیگر مساله مال‪ ،‬ثروت و نفع شخصی اهمیت ندارد و‬ ‫انچ ه مهم است قدردانی از کسانی است که برای کشورشا ن‬ ‫جان دادند‪.‬‬ ‫این موضوع نشان دهنده قدرت هویت ملی و زنده بودن‬ ‫این مفهوم در میان اجتماع کنونی است‪ .‬جامعه ایران امروز‬ ‫برای شهدای جنگ تحمیلی اش ارزش قائل است و بنابراین‬ ‫با گذشت سال های بسیار با شنیدن خبری این چنین فجیع‬ ‫ضمن محکوم کردن کســانی که به چنین کاری دست زدند‬ ‫به عزاداری می پردازد‪ .‬شــهدای ما عضو هیچ گونه حزب یا‬ ‫دسته ای نبودند‪ .‬برای انها ملیت و ســرزمین مهم بود‪ .‬انها‬ ‫نگفتند چون عضو فالن حزب هستیم به همین دلیل برای‬ ‫جنگ می رویم‪.‬‬ ‫برای انها دفاع از ذره ذره خاک سرزمین شان مهم بود‪.‬‬ ‫امروز مردم با دیدن چهره های خندان این جوانان قتل عام‬ ‫شده در حالی که در عملیات های مختلف شرکت می کردند‬ ‫و اهی سر نمی دادند‪ ،‬اشک می ریزند‪ .‬جوانانی که امیدهای‬ ‫بسیاری در دل داشتند اما عرق ملی شــان اجازه نداد که راه‬ ‫اســایش را دنبال کنند‪ ،‬بنابراین برای جنگ بــه میدان نبرد‬ ‫رفتند و مبارزه کردند ‪ .‬ا ز این رو چون انها به دنبال نفع شخصی‬ ‫نبودند‪ ،‬برای مردم عزیز هستند‪ .‬انها از اجتماع مردم کوچه و‬ ‫بازار بودند‪ ،‬به همین دلیل برای مردم ارزشمند و قابل احترام‬ ‫هستند‪ .‬مردم شــهدا را جزو خود می دانند زیرا به هیچ حزب‬ ‫و دسته ای وابسته نبودند‪ .‬انها امروز با زجری که این شهدا‬ ‫کشیدند ارتباط قلبی برقرار کردند‪ .‬به همین دلیل است که‬ ‫دختر جوان امروزی که نوع لباس پوشــیدنش ممکن است‬ ‫این فکر را ایجاد کند که غربزده است در این مراسم شرکت‬ ‫می کند و اشــک می ریزد‪ .‬یا پســر جوانی که از شدت تاثر‬ ‫دلنوشــته ای می نگارد و تصاویر گرافیکــی خلق می کند تا‬ ‫بتواند در این غم جمعی خود را شــریک کند‪ .‬این صحنه ها‬ ‫بسیار زیباست زیرا صحنه هایی است که هویت ملی و عرق‬ ‫ملی ایرانی را نشان داد ه و زنده و تقویت می کند‪.‬‬ ‫پخش تصاویر ‪ 175‬غواص شهید روح جمعی ایرانیان‬ ‫را جریحه دار کرد و کینه انها را نسبت به کسانی افزایش داد‬ ‫که عامل جنگ بودند‪ .‬در طول تاریخ کشور ما امام حسین(ع)‬ ‫مظهر و اسوه مظلومیت بوده است و همواره از ظلمی که به‬ ‫ایشان شده است گفته شده و مردم ما همواره برای مظلومیت‬ ‫ایشان و یارانش گریستند‪ .‬وقتی مردم تصاویر جوانان خود را‬ ‫دست بسته می بینند که خروارها خاک بر چهره انها نشسته و‬ ‫همین موضوع باعث شده که انها مرگ دردناکی داشته باشند‬ ‫یاد مظلومیت امام حسین(ع) می افتند و گریه می کنند زیرا‬ ‫روح جمعی کشور به لرزه در می اید‪ .‬بنابراین همین مردمی که‬ ‫نسبت به موضوعات مختلف در کشور گالیه و شکوه دارند و‬ ‫حتی ممکن است اعتراض کنند با دیدن چنین صحنه هایی با‬ ‫جریان ایجاد شده در کشور همسو می شوند تا این مظلومیت‬ ‫را به گوش جهانیان برســانند و حقانیت ایران را اثبات کنند‪.‬‬ ‫همان جوانانی کــه امروز بســیاری از هنجارهای اجتماعی‬ ‫یا محدودیت های ایجاد شــده را قبول ندارند اما وقتی پای‬ ‫وطن باشد با جریان ملی در کشورشان یکصدا می شوند و به‬ ‫سوگواری می پردازند‪ .‬درست است جوانان امروز هیچ گونه‬ ‫شــباهتی به جوانان گذشــته ندارند اما عــرق ملی و هویت‬ ‫که در درون همه انها وجود دارد باعث می شــود خودشــان‬ ‫را برای لحظاتی جای ان جوانان قــرار دهند‪ .‬این موضوع‬ ‫باید موجب خوشــحالی مســئوالن کشور باشــد که مردم و‬ ‫به خصوص جوانانش این چنین به موضوعات ملی وطن و‬ ‫سرزمینشان عالقه دارند‪ .‬جوانان امروز مشکالت بسیاری‬ ‫دارند‪ .‬مشــکالت اقتصادی‪ ،‬بیکاری‪ ،‬مســکن‪ ،‬نداشتن‬ ‫تفریحات ســالم و‪ ...‬با این حال انها برای حمایت از ملیت‬ ‫خود به خیابان ها می ایند یا در شبکه های اجتماعی دغدغه و‬ ‫غم خود را بیان می کنند و این پیامی است به مسئوالن کشور‬ ‫که باید مورد توجه قرار گیرد‪.‬‬ ‫امروز مردم به خصوص جوانان مشــکالت بســیاری‬ ‫ش نمی دهد‪ .‬انها با‬ ‫دارند و کســی به صحبت های انها گــو ‬ ‫این حرکت خود به نوعی از شخصیت افرادی تجلیل کردند‬ ‫که امروز حضورشان در عرصه سیاسی کمرنگ شده است‪.‬‬ ‫انها به مسئوالن کشــور تلنگر زدند‪ .‬اینکه حواستان باشد و‬ ‫اصول و منافع ملــی را فدای جریان های سیاســی و حزبی‬ ‫خود نکنید‪ .‬انها به وضوح نشــان دادند که همواره خواستار‬ ‫افرادی از جنس شــهدا هســتند‪ .‬افرادی فــداکار که برای‬ ‫کشــور ایثار می کنند نه کســانی که به فکر منافع شخصی‬ ‫دسته و گروه خود هســتند‪ .‬مردم ما در این یک هفته بسیار‬ ‫از رشــادت و دالوری نوشــتند و گفتند بنابراین انها خواهان‬ ‫مسئوالنی هستند که در راستای اهداف مردم و ملت باشند‪.‬‬ ‫امروز کشور در وضعیت سیاســی و اجتماعی خوبی نیست‪.‬‬ ‫گروه های بسیاری در عرصه سیاسی به دنبال جنجال هستند‬ ‫و مردم خواستار ارامش‪.‬‬ ‫ مردم صلح و امنیت را که شــهدا بــرای انها به ارمغان‬ ‫اوردنــد مورد ســتایش قرار دادنــد و به خوبی نشــان دادند‬ ‫ مســئوالن باید به دنبال این اهداف باشــند‪ .‬یعنی انها باید‬ ‫رضایت مردم و کشــور را دنبال کنند‪ .‬متاسفانه در چند سال‬ ‫اخیر اختالس های صورت گرفته در کشــور باعث ازردگی‬ ‫مردم شــد و انها را بســیار ناامید کرد‪ .‬بنابرایــن مردم وقتی‬ ‫به قهرمانان ملی خودشــان رجــوع می کنند قصــد دارند با‬ ‫نشان داد ن الگوها از مســئوالن کشــور بخواهند عملکرد‬ ‫خود را درســت کنند‪ .‬جامعه همواره به پدیدهای اجتماعی‬ ‫خود حساسیت نشان می دهد‪ .‬وقتی واکنش جوان ایرانی را‬ ‫نسبت به چنین موضوعاتی می بینیم باید بدانیم این به معنای‬ ‫اگاه بودن انان است‪ .‬انها هر چند منتقد برخی سیاست ها و‬ ‫اندیشه ها باشند اما خواستار حفظ و امنیت کشور خود هستند‪.‬‬ ‫انها درک عمیقی نسبت به مسائل پیرامونی کشورشان دارند‬ ‫و در زمان های بحرانی این موضوع را به خوبی نشان دادند‪.‬‬ ‫بنابراین مردم فارغ از عالقه های شــخصی و سیاسی خود‬ ‫برای موضوعــی ملی در میــدان فضای مجــازی و عرصه‬ ‫عمومی به فعالیت پرداختند‪ .‬از انجایــی که مواردی از این‬ ‫دست در کشور ما کم است اما مســئوالن باید با افزایش ان‬ ‫به همبستگی بیشــتر مردم بپردازند‪ .‬مســئوالن نیز به جای‬ ‫انکه درگیر فضاهای متشنج سیاســی خود باشند به مردم و‬ ‫خواسته هایشان فکر کنند‪.‬‬ ‫این موضــوع پیش امده یکــی از مهم تریــن عناصر‬ ‫پیوند دهنده اجتماعی اســت کــه باید از اهمیت بســیاری‬ ‫برخوردار باشــد چرا که این واکنش مردم نشان می دهد که‬ ‫کشورشــان همواره برای انها حائز اهمیت اســت‪ .‬یکی از‬ ‫شــده‪،‬‬ ‫ ‬ ‫موضوعاتی که در حال حاضر در کشــور ما کمرنگ‬ ‫بحث کاهــش ســرمایه اجتماعی اســت که علــت ان نیز‬ ‫کاهش سطح روابط اجتماعی است‪ .‬هنگامی که پدیده های‬ ‫اجتماعــی از این نــوع باعث واکنــش مردم می شــود باید‬ ‫خوشحال بود زیرا وارد شدن این مباحث از فضای مجازی به‬ ‫عرصهعمومیباعثشکل گیریپیاده روی هایدسته جمعی‬ ‫و به نوعی موجب تقو یت سرمایه اجتماعی می شود‪ .‬سرمایه‬ ‫اجتماعی اســت که افراد را به هم وابسته‪ ،‬همدل و هم رای‬ ‫می کند بنابرایــن می توانیم بگوییم کــه در صورت افزایش‬ ‫چنین حرکت هایی در سطح ملی پاســداری از کشور بیشتر‬ ‫می شود زیرا سطح رضایت را باال می برد‪.‬‬ ‫درست اســت که امروز تکنولوژی های نوین بر روابط‬ ‫اجتماعی تاثیر گذاشته‪ ،‬اما این موضوع در همه کشورهای‬ ‫دنیا وجود دارد‪ .‬اشکال کشور ما این است که ابتدا تکنولوژی‬ ‫را به کشور وارد می کنیم بعد به فکر کنترل ان می افتیم‪ ،‬اما‬ ‫کشورهای دیگر با برنامه ریزی فرهنگ ایجاد می کنند‪ .‬به نظر‬ ‫من مسئوالن به جای محدودیت شبکه های اجتماعی باید‬ ‫به برنامه ریزی بپردازند و فرهنگ ان را در میان مردم ایجاد‬ ‫کنند‪ .‬اگر امروز برای جوانان خود برنامه ریزی کنیم هیچ کس‬ ‫نمی تواند فرهنگ‪ ،‬سنت و عقیده ما را تحت تاثیر قرار دهد‪.‬‬ ‫مردم در اجتماع کنونی اگاهی بســیاری دارند بنابراین‬ ‫مســئوالن باید به افزایش شــادی در اجتماع کمک کنند و‬ ‫روحیه مردم را به سمت و ســوی مثبت پیش ببرند تا امیدها‬ ‫افزایش یابد‪ .‬سرمایه اجتماعی تقویت شود‪ .‬مردم باید شاد‬ ‫باشن د تا کشوری پیشرفته به وجود بیاورند‪.‬‬ ‫در صورتی کــه هزینه های مردم با دخــل و خرج انها‬ ‫همخوانی نداشته باشد و مشکالت زندگی انقدر زیاد باشد که‬ ‫کسی از زنده و مر ده کسی خبر نداشته باشد‪ ،‬امید به زندگی‬ ‫کاهش می یابد و مردم دچار از خودبیگانگی می شوند ‪ .‬مردم‬ ‫احساسات خود را به یکدیگر منتقل می کنند اما در حال حاضر‬ ‫مشــکالت و وضعیت زندگی مردم نشــان می دهد فضای‬ ‫اجتماعی کشــور در برخی زمینه های مطلوب و خوب پیش‬ ‫نمی رود که تاثیرات جبران ناپذیــری دارد بنابراین با اگاهی‬ ‫نسبت به خواست مردم می توان به چنین مهمی دست یافت‪.‬‬ ‫‪ 175‬شهید غواص با اگاهی به جنگ رفتند و هدفشان دفاع‬ ‫و ایثار بود به همین دلیل امروز موج عظیمی از مردم در این‬ ‫زمینه احساس و عالقه خود را بیان کردند‪ .‬شکل گیری این‬ ‫موضوع در عرصه های باالتر نیز ممکن است فقط خواست‬ ‫صورت گرفته باید عملی شود‪.‬‬ ‫‪21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫تکرار و تازگی‪ ،‬طنز و درام‬ ‫از جذابیت خندوانه رامبد جوان تا سوژه های تکراری ماه عسل احسان علیخانی‬ ‫احسان رستگار‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫رقابت در مناســبات خــاص مانند ایام نــوروز و نیز ماه‬ ‫مبــارک رمضــان در ســیمای جمهــوری اســامی ایران‪،‬‬ ‫معمــوال رخ نمی دهد و چینــش برنامه ها به نحــوی تنظیم‬ ‫شــد ه که مردم بتوانند همه برنامه ها را مشــاهده کنند و این‬ ‫برنامه ریزی‪ ،‬طبیعتا الزم و مطالبه مردم است‪ .‬اگرچه میزان‬ ‫رضایت مندی مــردم پس از اتمــام برنامه های مناســبتی‪،‬‬ ‫معموال منصفانه و بر اساس اماری واقع بینانه اعالم می شود‪ ،‬‬ ‫اگرچه بعضا در مواردی مشــاهده شــده کــه عواملی به جز‬ ‫نظرسنجی ها و رضایت مردم‪ ،‬نظرســنجی ها را رقم زده اند‪،‬‬ ‫مانند اعالم عجیب مرکز نظرسنجی های صد او سیما پیرامون‬ ‫مجموعه های نــوروزی ‪ ۹۴‬که مجموعه «فوق ســری» را‬ ‫باالتر از مجموعه های پرطرفــدار «کاله قرمزی ‪ »۲‬و «در‬ ‫حاشــیه» اعالم کرد و طبیعتا این نظرســنجی توسط اکثر‬ ‫قریب به اتفاق منتقــدان و تحلیلگرانی که اگرچه متعلق به‬ ‫نگاه های فرهنگی مختلــف بودند‪ ،‬متفق القول واکنشــی‬ ‫جز تعجب نشان ندادند و این نظرسنجی‪ ،‬کامال غیرواقعی‬ ‫و نظرســازی تلقی شــد و نظر بیشــتر منتقدان ایــن بود که‬ ‫«فوق سری » نه تنها پرطرفدارترین نیست ‪ ،‬بلکه در جایگاه‬ ‫سوم مجموعه های نوروزی قرار داشت ‪ ،‬نه باالتر‪.‬‬ ‫ولی در ایام ماه مبارک امســال‪ ،‬اتفــاق جالبی که رخ‬ ‫داده‪ ،‬رقابتی نسبی است بین دو برنامه؛ یکی «خندوانه» و‬ ‫دیگری «ماه عسل»؛ البته خندوانه با چهار تکرار و ماه عسل‬ ‫با یک تکرار‪ ،‬مخاطــب را از دغدغه جا مانــدن از هر دوی‬ ‫انها اســوده خاطر می کند‪ ،‬ولی ان چه مهم است‪ ،‬تماشای‬ ‫پخش اول خندوانه از شــبکه نسیم از ســاعت ‪ ۱۹‬هر روز تا‬ ‫کمی پیش از اذان مغرب و تماشای پخش زنده ماه عسل از‬ ‫شبکه سوم سیما از ساعت ‪ ۱۹‬تا کمی قبل از لحظات افطار‬ ‫است‪ .‬این رقابت شاید از این نظر که این دو برنامه‪ ،‬دو زمینه‬ ‫و جنس مختلف و به تعبیر انگلیســی دو تم متفاوت دارند‪،‬‬ ‫اما اینها هیچ کدام دلیل نمی شــود که ما قبول نکنیم که در‬ ‫ماه مبارک اخیر‪ ،‬ماه عسل برنامه اول و بی رقیب صد او سیما‬ ‫بود‪ ،‬اما امسال برای اولین بار‪ ،‬محبوبیت ماه عسل در رقابت‬ ‫با خندوانه‪ ،‬به چالش کشیده شده است‪ .‬در مورد این مبحث‪،‬‬ ‫ذکر نکات زیر مفید به نظر می رسد‪:‬‬ ‫‪ -۱‬محبوبیــت خندوانه به دلیــل تالش های لحظه به‬ ‫لحظه و انــرژی پایان ناپذیــر رامبد جــوان و البته بخش ها‬ ‫(به تعبیر انگلیســی ایتم ها)ی مختلف جــذاب این برنامه‬ ‫است‪ ،‬از حضور بازیگر یا اشخاص طناز (به تعبیر انگلیسی‬ ‫کمدین) بــرای خنداندن میهمانــان با اجراهای ایســتاده‬ ‫و بداهه گویی هــای در لحظه (به تعبیر انگلیســی اســتند‬ ‫اپ کمدی) و میهمانــان خاص از طیف ها و بــا زمینه های‬ ‫شغلی متفاوت و ان لبخندهای پنج ثانیه ای میهمانان گرفته‬ ‫تا حضور جناب خان و شعرهای ابادانی اش و ادای کلمات‬ ‫با تعجب زایدالوصفش‪ .‬محبوبیــت رامبد جوان نه به خاطر‬ ‫چهره بانمک و موهای رو به ریزشــش اســت‪ ،‬نــه به دلیل‬ ‫قد متوسط و لباس های اراســته و غیر خاصش است‪ ،‬بلکه‬ ‫صرفا به این دلیل است که هر مخاطبی از عمق جان حس‬ ‫می کند که رامبد می خواهد او را بخنداند؛ هر طور شده ‪ ،‬البته‬ ‫با رعایت شــئون اخالقی و عرفی‪ ،‬همه حــس می کنند که‬ ‫رامبد اصال نه می خواهد ژست خاصی بگیرد و نه می خواهد‬ ‫خودش را خیلی تبلیغ کند‪ ،‬اگرچه قطعا اصال مذموم نیست‬ ‫که رامبد جوانی که برای خندوانه این قدر زحمت کشــیده و‬ ‫وقت و فکر صرف کرده‪ ،‬بخواهد به ازای ان منتفع نیز بشود‪،‬‬ ‫اما مخاطب حس می کند که رامبد اولویت و دغدغه اولش‬ ‫خنداندن مخاطب و اثرگذاری روحی و روانی است و نیامده‬ ‫که بیشتر به فکر پر کردن جیبش از قبل این برنامه باشد و پیر‬ ‫و جوان‪ ،‬دختر و پسر‪ ،‬زن و مرد‪ ،‬کالنشهر نشین و روستایی‪،‬‬ ‫طیف های سیاســی مختلف و نگاه های فرهنگی مختلف‪،‬‬ ‫اکثر قریب به اتفاقشــان طرفدار رامبد جــوان و اجرایش و‬ ‫برنامه خندوانه هستند‪.‬‬ ‫تاثیر خندوانه در افزایش شادی و لبخند در زندگی مردم‬ ‫ایران‪ ،‬حقیقتــا غیرقابل کتمان و فراتر از یک اتفاق ســاده‬ ‫است‪ .‬نگاه مثبت و همراهی کردن شخصیت ها و سازمان ها‬ ‫و طیف های مختلف سیاســی‪ ،‬فرهنگــی‪ ،‬اجتماعی با این‬ ‫برنامه نیز ناشــی از همین اثر مثبت این برنامه به عنوان چند‬ ‫دقیقه از سبد کاالهای رسانه ای روزانه هر ایرانی است‪ .‬اینها‬ ‫هیچ کدام به معنای بی عیب و نقص بودن خندوانه نیست‪،‬‬ ‫اما اینها موجب نمی شــود نگوییم که در مجموع‪ ،‬خندوانه‬ ‫یک عنصر مفید در زندگی روزانه بســیاری از ایرانیان شــده‬ ‫است‪ .‬از نقدهایی که به این مجموعه وارد می شود و از حیث‬ ‫اسالمی به نظر وارد می رسد‪ ،‬این است که در احادیث متواتر‬ ‫داریم که خالف حیاء است که یک زن در حضور نامحرم بلند‬ ‫بخندد و قهقهه بزند و این از معدود نقدهای وارد به خندوانه‬ ‫محسوب می شود که به راحتی قابل رفع است‪ ،‬اما نمی توان‬ ‫این نکته را نادیده گرفت که این برنامه به تنهایی شبکه نسیم‬ ‫را به همه شناسانده و هویت نســیم با خندوانه گره خورده در‬ ‫این حد که اگر این برنامه از نسیم پخش نشود‪ ،‬مخاطبان ان‬ ‫ممکن است به کم تر از یک دهم تنزل یابد و خندوانه‪ ،‬شبکه‬ ‫نسیم را به یکی از چهار شــبکه اصلی اکثر مردم از بیست و‬ ‫چند شبکه در دسترس اکثر مردم ایران تبدیل کرده که هر روز‬ ‫ان را تماشا می کنند‪.‬‬ ‫الغرض؛ جنــس محبوبیت رامبد جوان‪ ،‬شــبیه جنس‬ ‫محبوبیت مرتضی حیدری است؛ این یکی در چارچوب طنز‬ ‫و ان یکی در چارچوب سیاسی و اقتصادی‪ .‬وجه تشبیه جوان‬ ‫و حیدری‪ ،‬این است که هر دو تمام محبوبیت و جذابیتشان‬ ‫فقط و فقط توانمندی ها‪ ،‬شایستگی ها و تسلطشان بر عرصه‬ ‫فعالیتشان است و بس و مخاطب به دلیل خوش قیافه بودن‬ ‫یا جذابیت های ظاهری‪ ،‬طرفدار انها نشده است‪.‬‬ ‫‪ -۲‬و اما ماه عسل؛ تقریبا به دالیلی متفاوت از خندوانه‪،‬‬ ‫طرفدار احســان علیخانی و برنامه اش هستند‪ .‬یک مجری‬ ‫چشــم رنگی‪ ،‬خوش چهــره‪ ،‬خوش قد و قواره‪ ،‬بــا موهای‬ ‫مد روز‪ ،‬با ادا و اطوارهای جوان پســند (که مدتی است ادا‬ ‫و اطوارها مثــل قبل گل درشــت نیســتند و علیخانی رفتار‬ ‫خودش را بیشــتر مدیریت می کند)‪ ،‬با شلوار و لباس خاص‬ ‫که ممکن است یک شب ناگهان شلوارش قرمز رنگ شود؛‬ ‫البته رنگ لباس هر کس به خودش مربوط است ولی مجری‬ ‫ســیمای جمهوری اســامی ایران‪ ،‬مادامی که روی انتن‬ ‫است ‪ ،‬هم لباس و هم رفتارش و هم کالمش به همه مردم و‬ ‫تحلیلگران مربوط است‪ .‬طرفداران علیخانی بسیار شبیه اند‬ ‫به طرفداران فرزاد حسنی و اکثرا شامل نوجوانان و دخترهای‬ ‫جوان‪ ،‬مخصوصا زیر بیست ســاله ها (به تعبیر انگلیســی‪ ،‬‬ ‫تینیجرهــا) می شــود‪ .‬البته بســیاری از طرفــداران برنامه‬ ‫ماه عسل‪ ،‬شــامل پسرها‪ ،‬اقایان‪ ،‬میانســاالن و حتی افراد‬ ‫مسن هم می شود‪ ،‬ولی انچه علت اصلی انان برای تماشای‬ ‫برنامه است‪ ،‬محبوبیت احسان علیخانی یا دوست داشتنی‬ ‫بودن وی نیست‪ ،‬بلکه نکات و مسائلی است که در ماه عسل‬ ‫مطرح می شــود و اتفاقات غیر مترقبه ای کــه در این برنامه‬ ‫ممکن است رخ دهد و بیننده را غافلگیر کند‪ .‬استفاده بیش‬ ‫از حد علیخانــی از اصــل غافلگیری به عنــوان یک عامل‬ ‫برانگیزاننده و محرک برای مخاطب‪ ،‬به نظر برخی مخاطبین‪ ،‬‬ ‫باعث شده که وی بعضا سراغ میهمانان خاص و تواما شاذ و‬ ‫گفتارها‬ ‫پرداخت و رویکرد نه الزاما مفید بلکه البته خاص و تواما شاذ‬ ‫برود‪ .‬این انتقادات به برنامه های دیگر علیخانی مانند ویژه‬ ‫برنامه سال نو نیز مطرح شد که برخی از انتقادات مانند اجرای‬ ‫ایستاده برنامه‪ ،‬توسط اکثر کارشناسان رسانه و تحلیلگران‪ ،‬‬ ‫صرفا یک اقدام تقلیدکارانه و الگوبــرداری بی ربط از برخی‬ ‫برنامه های زنده غربی بود که این قدر فضایی نامانوس رقم‬ ‫خورده بود که حتی بعضی مخاطبان بعد از گذشــت چندی‬ ‫از برنامه‪ ،‬احســاس ناراحتی و معذب بودن پیدا می کردند و‬ ‫می گفتند «خب که چی مثال با ‪ ۸ ،۷‬ســاعت ایستاده برنامه‬ ‫اجرا کردن قــراره چیو ثابت کنــه؟ این مســخره بازیا چیه؟‬ ‫ســیدعلی ضیا هم همین کارو کرده تو ویــژه برنامش! خب‬ ‫یعنی که چی؟ االن مثال یعنی خیلی خاص و باحالن؟»‬ ‫برنامــه ابتدایی ماه عســل ‪ ۹۴‬که دهمین ســالش را‬ ‫می گذراند‪ ،‬درباره پسرهایی بود که می خواسته اند عشقشان‬ ‫را به همسرشان یا نامزدشــان ثابت کنند و به نوعی اقدام به‬ ‫خودکشی کرده اند یا مثال در قسمت ششــم یعنی سه شنبه‬ ‫شب ‪ ،‬بحث مهاجرت قانونی و غیرقانونی موضوع برنامه بود‪.‬‬ ‫انچه بسیاری را به مخالفان این برنامه بدل کرده ‪ ،‬این‬ ‫است که معموال سوژه ها و موضوعات‪ ،‬جذاب و بکر هستند‪،‬‬ ‫اما پردازش و نتیجه گیری مشــخصی از تماشای برنامه‪ ،‬به‬ ‫مخاطب منتقل نمی شود‪ .‬این ناشی از نگاه شبه روشنفکرانه‬ ‫احســان علیخانی اســت که مدام هم در کالمش با ربط و‬ ‫ بی ربط تکرار می کنــد که «قضاوت نکنیــم»‪« ،‬من اصال‬ ‫نمی خوام ارزش گذاری کنم»‪« ،‬اصال ما نمی خوایم بگیم‬ ‫ی که هر کس‬ ‫کی چی کار بکنه چی کار نکنه»‪« ،‬هر تصمیم ‬ ‫بگیره نظر شخصی شه و به خودش مربوطه» و «یاد بگیریم‬ ‫همو نصیحت نکنیم» و جمالت مشابه‪ .‬این جمالت اگرچه‬ ‫از منظر تعالیم اســامی‪ ،‬کامال قابل نقــد ‪ ،‬قابل قضاوت و‬ ‫قابل رد اســت و برای مثال این نگاه هم را قضاوت نکنیم‪،‬‬ ‫به معنای تجسس در اسالم کامال مردود است ولی از منظر‬ ‫امر به معروف و نهی از منکر‪ ،‬از اوجب واجبات اســت؛ مرز‬ ‫این دو این است که در تجســس‪ ،‬ما به موضوعی شخصی‬ ‫که در حریم شــخصی رخ داده ورود می کنیــم و این کار در‬ ‫اسالم حرام است‪ ،‬اما دقیقا نقطه مقابل ان‪ ،‬امر به معروف‬ ‫و نهی از منکر به این ترتیب اســت رفتــاری غلط در فضای‬ ‫جمعی و جامعه رخ می دهد که در این حالت‪ ،‬بر تمام مسلمین‬ ‫واجب است امر به عمل معروف کنند و نهی از عمل منکر که‬ ‫بر اساس ارزش گذاری های اسالمی‪ ،‬درست و غلط و معروف‬ ‫و منکر کامال مشخص و قابل تشخیص است‪.‬‬ ‫اصرار علیخانی به نســبی گرایی در ماه عسل‪ ،‬موجب‬ ‫شده بعضا نتیجه گیری های نامعلومی از برخی قسمت های‬ ‫برنامه اش رخ دهد؛ مثال یک نفر به این نتیجه برسد که حتما‬ ‫باید مهاجرت کند و اگر در ایران بماند‪ ،‬اشتباه کرده و دیگری‬ ‫به این نتیجه می رسد که فعال شرایطش را ندارد و اگر بخواهد‬ ‫برود‪ ،‬باید از طرق غیر قانونی از مرزها خارج شــود و ممکن‬ ‫است در مسیر وی را در اب بیندازند و بمیرد‪ ،‬پس فعال نرود‬ ‫و وقتی پولدار شــود مهاجرت کند‪ .‬مشخص نبودن تکلیف‬ ‫علیخانی با مخاطب‪ ،‬نگاه شــخصی نســبی گرایانه و نگاه‬ ‫غیر عمیق ‪ ،‬شبه ژورنالیستی به معنای اولویت جذابیت های‬ ‫زودگذر و کم خاصیت بــر جهت دهی های عمیق و اثرگذار‪،‬‬ ‫موجب شده تا بسیاری از مردم مثل سابق طرفدار این برنامه‬ ‫نباشند و این برنامه نیز مانند سابق اثرگذار نباشد و نمی تواند‬ ‫مانند قبل تلنگــر بزند‪ ،‬مثل گذشــته دل کســی را بلرزاند و‬ ‫همچون سال های پیش ‪ ،‬مخاطب را دگرگون کند‪.‬‬ ‫جنس ماه عســل‪ ،‬مانند برنامه نود عادل فردوسی پور‬ ‫نیست‪ .‬‬ ‫گشتن دور مرکز هستی‬ ‫در حکایت دایره و راهی که راه نیست‪ ،‬مقصد است‬ ‫زهیر توکلی‬ ‫‪5‬‬ ‫شاعر و نویسنده‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫(خوشا به حالشان)‬ ‫چشمان تو من چه گویم از چشمانت‬ ‫چشمان تو ایین هزاران چشمه‬ ‫ولی چــون دلت حاضر نیســت‪ ،‬چون حواســت رفته‬ ‫پی رویاهایی که ذهن زیاده خواه برایت تزئین کرده اســت‪،‬‬ ‫نگاهت سرسری اســت‪ .‬او را می بینی و نمی بینی‪ ،‬نگاهت‬ ‫ســر می خورد و می افتد پایین‪ .‬تو پیش نمــی روی‪ ،‬تو فرو‬ ‫می روی (به قول ان بانوی شــاعر)‪ .‬به خاطر همین اســت‬ ‫که امــام معصــوم در توصیــف حضــرت باب الحوائج قمر‬ ‫بنی هاشــم عباس ابن امیر المومنین علیهما الســام‪ ،‬او را‬ ‫«نافذ البصیره» می خواند‪ .‬در زیارتنامه ان حضرت که ماثور‬ ‫از ناحیه معصوم است نیز عرض می کنیم‪« :‬اشهد انک کنت‬ ‫علی بصیره من امرک»‬ ‫ساقی میخانه نور حسین‬ ‫ساحل دریای پرشور حسین‬ ‫ساقی و باقی خیل فانیان‬ ‫سفره دار کوچه عمرانیان(‪)1‬‬ ‫پیر عیار قلندرزادگان‬ ‫میر و سر غوغای حیدرزادگان‬ ‫لولی شیرین شهراشوب من‬ ‫ماه بی اندازه محبوب من‬ ‫عین نور و نور عین زینبین‬ ‫میر میران شیر شیران حسین‬ ‫یادگار دست پرزور علی‬ ‫پهلوان بیدالن پور علی(‪)2‬‬ ‫(‪ )1‬کوچه عمرانیان همان کوچه بنی هاشــم اســت‬ ‫که ال سعود ویرانش کردند در طرح توســعه مسجد النبی‪.‬‬ ‫عمران نام پدر بزرگوار حضرت امیرالمومنین علی علیه السالم‬ ‫بوده اســت‪ .‬ابوطالب کنیه ایشان اســت‪ .‬عمرانیان یعنی‬ ‫ال ابی طالب صلوات الله علیهم اجمعین‪.‬‬ ‫(‪ )2‬شعرهای نوشــتار امروز از خودم است‪ .‬خدا قبول‬ ‫کند‪ .‬خدا پدر و مادر امین فرست را هم بیامرزد‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫هفتــه پیش یــک نمونــه از اســتغنای امام حســین‬ ‫علیه الســام و عزت نفس ان حضرت را در قبال همراهان‬ ‫دیدیــم‪ ،‬همراهانی کــه در منزلگاه «زباله» اکثــر قریب به‬ ‫اتفاقشان گذاشتند و رفتند‪ .‬به قول طبری «یمینا و شماال»‬ ‫یعنی از چپ و راســت همین طور ادم بود که می رفت‪ .‬چرا؟‬ ‫چون حضرت ســبط شــهید صلوات الله علیه خبر شهادت‬ ‫حضرت مسلم ابن عقیل علیه السالم و جناب هانی و جناب‬ ‫عبد الله بقطر را اعالم فرمودند و صراحتا ذمه یعنی مسئولیت‬ ‫را از گردن هرکسی که می خواهد منصرف شود‪ ،‬برداشتند؛‬ ‫«من اراد منکم االنصراف فلینصرف لیس منا علیه ذمام»‪.‬‬ ‫مساله‪« ،‬امدن» نیست‪« ،‬چگونه امدن» است‪ .‬امام حسین‬ ‫علیه السالم به دنبال امدنی می گردند که رفتن در ان نباشد‪.‬‬ ‫هر که می اید که با من «بماند» بسم الله واال «در باز است»‬ ‫یا این جوری بگوییم‪« :‬راه باز و جاده دراز» این عالم هستی‪،‬‬ ‫یک دایره اســت‪ .‬مرکزش خلیفه الله اســت علیه الســام‪.‬‬ ‫نقاط روی محیط دایره‪ ،‬چه بداننــد چه ندانند‪ ،‬چه بخواهند‬ ‫چه نخواهند‪ ،‬دور مرکز می گردند‪ .‬منتها نقطه هایی هستند‬ ‫که می نگرند‪ .‬به کجا؟ به مرکــز دایره‪ .‬دور مرکز می گردند و‬ ‫می گویند‪« :‬یا ابا عبدا لله! دورت بگردم اقاجون! فدات بشم‬ ‫من!» و دور او می گردند و می گردند تا هستند و تا روز و شبی‬ ‫هست و تا ابد تا ابداالباد «علیک منی سالم الله ابدا ما بقیت‬ ‫و بقی اللیل و النهــار»‪ .‬اصلش «بصیــرت» یعنی همین‪.‬‬ ‫یعنی بینش و نگرش درســت و دقیق‪ .‬درســت بفهمی و به‬ ‫موقع بفهمی نه وقتی کار از کار گذشت و پسر پیغمبر را لب‬ ‫تشنه کنار رودخانه کشــتند و حرمش را بر شتران بی جهاز به‬ ‫اسیری بردند‪ .‬در تاریخ عاشورا بوده اند کسانی که با ان امام‬ ‫مظلوم در همین مسیر مکه به کوفه رو در رو شده اند و دعوت‬ ‫ان اواره غریب را به بهانه هایی مثل تــرس از اینده خانواده‬ ‫و قرض و قوله رد کردنــد و رفتند (البد با کلــی رنگ و لعاب‬ ‫شرعی از قبیل اینکه حق الناس به گردنم است! پدر این زهد‬ ‫خشک بسوزد که از ادمیزاد یک گوسفند پروار می سازد باب‬ ‫دندان فرعون ها و نمرودهــا و معاویه ها)‪ .‬بعدها نوحه های‬ ‫جانگدازی از همین دست فلک زدگان بخت برگشته در تاریخ‬ ‫ثبت شده است‪ ،‬نوحه هایی که وقتی می خوانی‪ ،‬اتش ندامت‬ ‫از کاغذ کتاب می خواهد بزند توی صورتت‪ .‬اری؛ درســت‬ ‫بفهم و به موقع هم بفهم‪ .‬نقطه های دیگری هم هستند که‬ ‫دور دایره می گردند ولی نمی دانند دور دایره اند‪ .‬بگذریم که‬ ‫بیشترشان می دانند ولی خودشان را به ندانستن می زنند‪ .‬انها‬ ‫پی چیزی می گردند در دوردست‪ .‬می روند و می روند و هرگز‬ ‫«ان چیز» را ان مجهول را که بیقرارشان می کند‪ ،‬نمی یابند‬ ‫و اخرش هم بازگشــته اند سر جای اولشــان چون حرکت از‬ ‫همان ابتدا «دورانی» بوده اســت‪ .‬انها الزم نبود این همه‬ ‫راه بروند‪ ،‬فقط کافی بود ســر برگردانند و به مرکز نگاه کنند؛‬ ‫یک نگاه درست‪ .‬بصیرت یعنی همین‪ :‬یک نگاه اما درست‪.‬‬ ‫نگاهی که دل بدهی به نگریستن‪ .‬سرسری رد نشوی‪ .‬چشم‬ ‫در چشم اویی هر جا که بروی هر جا که باشی و چشم او دلت‬ ‫را می برد با خودش‪« :‬و علــی االرواح التی حلت بفنائک» و‬ ‫سالم بر ارواحی که بار افکنده اند و قرار یافته اند بر استانه تو‬ ‫عادل هر هفته فوتبال ایران را از متن تا حاشیه تحلیل‬ ‫می کند و شــخم می زند و این موجب رشــد فزاینده و بهبود‬ ‫کیفیت عملکرد بازیکنان‪ ،‬تیم ها و مســئوالن شده است و‬ ‫تا صد سال دیگر هم می تواند مفیدتر از گذشته عمل کند‪،‬‬ ‫ولی ماه عســل‪ ،‬یک پدیده مثل فوتبال را تحلیل نمی کند‪،‬‬ ‫بلکه اتفاقات غیرمترقبه‪ ،‬عجیب‪ ،‬خاص و بکر را محور قرار‬ ‫می دهد‪ ،‬حال انکه این اتفاقات و سوژه ها‪ ،‬نمی توانند مانند‬ ‫نود الی االبد ادامه یابد‪.‬‬ ‫ماه عسل تا کنون سه مجری‪ ،‬یعنی احسان علیخانی‪،‬‬ ‫فرزاد حســنی و ســیدعلی ضیاء را به خود دیده و هر کدام‪ ،‬‬ ‫طرفداران و تماشــاگران خــود را جذب و برخــی را هم دفع‬ ‫کرده انــد‪ ،‬اما به نظر می رســد کــه دیگر برنامــه تصادفی‬ ‫و بی قاعــده و غیرقابــل پیش بینــی‪ ،‬بــه این شــکل که به‬ ‫موضوعاتی بپــردازد که توســط برنامه هایــی دیگر به طور‬ ‫تخصصی و مفصل و منطقی پرداخته شده‪ ،‬مانند مهاجرت‪،‬‬ ‫نشــان دهنده به ته دیگ خوردن کفگیر اتاق فکر و ســوژه‬ ‫پردازی هــای احســان علیخانی و ماه عســل اســت و یک‬ ‫خداحافظــی ابرومندانه‪ ،‬اصال ماه مبارک رمضــان را از بعد‬ ‫شبکه ‪ ۳‬اش تلخ نمی کند‪.‬‬ ‫الغرض؛ برخی تحلیلگــران بر این باورنــد که اگرچه‬ ‫ماه عسل مانند قبل جذاب و مفید نیست و ادامه اش بیشتر به‬ ‫نفع احسان علیخانی است و نه به نفع مردم‪ ،‬اما هنوز بودنش‬ ‫بهتر است از نبودنش ولی باید برای سال های اینده‪ ،‬حتما به‬ ‫فکری یک برنامه جایگزین با مجری جدید و محتوایی غنی تر‬ ‫و شکلی مخاطب پسندتر باشیم‪ .‬با این تفاسیر‪ ،‬تیتراژهای‬ ‫ماه عسل‪ ،‬هنوز از جذاب ترین تیتراژها و موسیقی های همه‬ ‫سال ها محسوب می شود و بسیاری از مردم با ان خاطراتی‬ ‫فراموش نشدنی دارند‪.‬‬ ‫‪23‬‬ ‫معلمی با پرس ش های سرخ‬ ‫اندیش ه ورزیکهجوانمرگشد‬ ‫یاسر هدایتی‬ ‫گفتارها‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫مدرس دانشگاه‬ ‫با اسب سپید و شال سرخ امده بود‬ ‫از سمت هزار سال سرخ امده بود‬ ‫افسوس نماند تا ببیند که چه شد‬ ‫مردی که پر از سوال سرخ امده بود‬ ‫بررسی جریان روشــنفکری دینی معاصر بدون توجه‬ ‫به اندیشه های علی شریعتی و مخاطب شناسی اثار او قطعا‬ ‫چیزی کــم دارد‪ .‬نادیده گرفتــن اثر و تاثیرات شــریعتی در‬ ‫گرویدن بخشی از جامعه به دین و اشتی پاره ای از گروه های‬ ‫اجتماعی با مفاهیم دینی امری مغرضانه است‪ .‬شریعتی با‬ ‫توان ادبی و ذوق سرشار خود و بنیانی دینی تحت تاثیر جریان‬ ‫انقالبی مارکسیستی دوران خود از یک سو و بستر انقالبی ای‬ ‫که در ان متولد شده و رشــد و نمو پیدا کرده بود‪ ،‬خیلی زود‬ ‫معلمی از تبار سربداران همشهری خود شناخته شد‪ .‬او این‬ ‫زمینه های به تبلور نشسته در وجودش را با توان پرسشگری‬ ‫تو جوگریش به هم امیخته بود و اینها همه از او مردی‬ ‫و جس ‬ ‫با پرسش های سرخ ساخته بود‪.‬‬ ‫از همین روست که مرحوم علی شــریعتی معلم فقید‬ ‫انقالب لقب گرفته اســت‪ .‬معلمی که اگرچــه هنوز در نوع‬ ‫مرگ نا بهنگام او حرف ها و اگر ها وجود دارد اما بســیاری از‬ ‫دوســتدارانش او را معلم شــهید خود می دانند‪ .‬این معلمی ‬ ‫که خود البته از منظــری چنان که محمد منصور هاشــمی‬ ‫در کتاب «دین اندیشــان متجدد» مطــرح می کند به زعم‬ ‫برخی از منتقدان اندیشه شریعتی نوعی «خود معلم بینی»‬ ‫و «عمده ترین مشــکل » او تلقی شده اســت در واقع ناظر‬ ‫تو جو‬ ‫بر همین روحیه پرســش گری مرحوم شریعتی و جس ‬ ‫برای یافتن پاسخی امروزی است‪ .‬پرسش هایی که البته نه‬ ‫از یک جنسند و نه به گونه ای واحد پاســخ یافته اند‪ .‬و شاید‬ ‫فصل مشترک این پرسش های به تعبیر من‪ -‬بر اساس نگاه‬ ‫ایدئولوژیک و دینی و ارمان خواهانه شریعتی‪ -‬پرسش هایی‬ ‫سرخ‪ ،‬تنها رویکرد معلم وار شــریعتی به انهاست‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر معلم شــهید بــودن شــریعتی در ذهن طرفــداران و‬ ‫مخاطبان وفادارش به جوانمرگی ای بر می گردد که اصوال‬ ‫در فرهنگ شــرقی نمادی از مظلومیت و شــهادت است‪.‬‬ ‫اندیشه ورز ســخنوری که در ‪ 44‬سالگی و در اوج توجه حتی‬ ‫مخالفان اندیشه اش به یکباره و در غربت روی در نقاب خاک‬ ‫می کشــد‪ ،‬در فرهنگ ما یک قهرمان با سرشــتی تراژیک‬ ‫محسوب می شود‪ .‬این قهرمان در توسعی معنایی ان گونه‬ ‫که خود شــریعتی نیز این توســع معنایــی را در فهم مفهوم‬ ‫شــهادت در جامعه شناســی تاریخی شــیعه مطرح کرده‪،‬‬ ‫شهیدی اســت حاضر و گواه و البته که معلم فقید با اثارش‬ ‫حضور و ســیطره بال منازعی را تا حداقل یکــی‪ ،‬دو دهه در‬ ‫جریان روشنفکری دینی داشته است‪.‬‬ ‫از همین روست که تاکنون تالش های بسیاری برای‬ ‫درک جایگاه شریعتی در تطور جریان روشنفکری دینی شده‬ ‫است‪ .‬این تالش ها البته توامان نقدهایی جدی نیز داشته‬ ‫اســت؛ نقدهایی که دقت در فراز و نشــیب و ابشخورهای‬ ‫فکری و خاستگاه های سیاســی انها می تواند جایگاه اثار و‬ ‫تاثیرات شریعتی را روشن تر بازنمایاند‪.‬‬ ‫با گذشت بیشتر از ســی و هشت ســال از جوانمرگی‬ ‫اندیشه ورز سخنوری چون شــریعتی دیگر رویه ستایش ها‬ ‫تمام شده و سخت ترین شالق های نقد بر پیکره اثار نظری‬ ‫و عملی شــریعتی نواخته شــده اســت‪ .‬این نقد هــا با تمام‬ ‫مشــترکات خود و نمودار ضعف هایی که در اندیشــه و اثار‬ ‫مرحوم شریعتی پیدا بود‪ ،‬البته خاستگاه واحدی نداشتند و‬ ‫گاه در جریان نقادی شــریعتی‪ ،‬تضادهایی ‪ 180‬درجه ای‬ ‫را نیز میان طیف های منتقدین و حتی نقدهاشان می توان‬ ‫شاهد بود‪.‬‬ ‫جــدی و جاندار تریــن نقــادی امــا جریــان انتقادی‬ ‫خود کاوانه از شریعتی به واسطه روشنفکران دینی ای بود که‬ ‫برخی از بزرگترین ایشان به تاثیر پذیری و شیفتگی گذشته‬ ‫خود نسبت به مرحوم شــریعتی اذعان داشــتند‪ .‬مصطفی‬ ‫ملکیان عبدالکریم سروش از شاخص ترین چهره های منتقد‬ ‫شریعتی در جریان روشنفکری دینی محسوب می شوند که‬ ‫در عین حال با نقدهای عمیق از ســیطره بال منازع اندیشه‬ ‫شریعتی در دهه های گذشته بسیار کاسته اند‪.‬‬ ‫با این حــال اما نمی توان شــریعتی را دیگــر صرفا در‬ ‫موزه تاریخ روشــنفکری دینی به نظاره نشســت که این باور‬ ‫یعنی چشــم بســتن بر ماندنی ترین اثاری که از شریعتی به‬ ‫جامانده اســت‪ .‬این ماندنی ترین در تقســیم بندی سه گانه‬ ‫شــریعتی در کتاب «کویر» که اثار خــود را به اجتماعیات‪،‬‬ ‫اسالمیات و کویریات تقســیم بندی می کند‪ ،‬قسم اخر اثار‬ ‫اوست که ما امروز تحت عنوان کویریات از ان یاد می کنیم‪.‬‬ ‫نوشــتارهایی که بــا در امیختگی ذوق زیباشــناختی و نگاه‬ ‫اگزیستانسیالیســتی شــریعتی جلوه ای اســت متفاوت از‬ ‫اندیشه ورزی که دغدغه اسمان و زمین را توامان دارد‪.‬‬ ‫تبلور انسان متفکر‬ ‫دکتر شریعتی پدیده ای که باید‬ ‫درست شناخته شود‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مرحوم دکتر علی شریعتی‪ ،‬معلمی بزرگ و منادی پیام‬ ‫ایســتادگی در برابر ظلم در دوران خفقان رژیم شاهنشاهی‬ ‫بود‪ .‬کالم زیبا‪،‬قلم رسا و شیوا‪ ،‬بیان دلنشین و دغدغه های‬ ‫واالی دکتر علی شــریعتی لحظه ای ذهن و ضمیر اکنده از‬ ‫عدالت خواهی او را رها نمی کرد‪ .‬بی دلیل نبود که رژیم شاه‬ ‫پس از مشــاهده مقبولیت دکتر شریعتی در بین دانشجویان‬ ‫او را تحت نظر قرار داد و حتی به زندان ساواک افکند‪ .‬با این‬ ‫حال هیچ یک از این موارد دکتر شریعتی را از مسیر و راهی که‬ ‫در مواجهه با شرایط ان زمان در پیش گرفته بود بازنداشت‪ .‬او‬ ‫در کتاب زیبای کویر خود‪ ،‬از مقاومتی مقدس سخن می گفت‬ ‫که در همان دوران اذهان بسیاری از افراد بی تفاوت نسبت به‬ ‫ظلم و ستم شاه را از خواب غفلت بیدار ساخت‪.‬‬ ‫شــهید دکتر مصطفی چمران‪ ،‬در دلنوشــته خود در‬ ‫رثای دکتر علی شــریعتی (پس از برگزاری مراسم تدفین او‬ ‫در دمشق) به زیبایی می نویســد‪« :‬ای علی! شاید تعجب‬ ‫کنی اگر بگویم که همین هفته گذشــته که به محور جنگ‬ ‫«بنت جبیل» رفته بودم و چند روزی را در سنگرهای متقدم‬ ‫«تل مســعود» در میان جنگندگان «امل» گذراندم‪ ،‬فقط‬ ‫یک کتاب با خودم بردم و ان «کویر» تو بود؛ کویر که یک‬ ‫عالم معنا و غنا داشــت و مرا به اســمان ها می برد و ازلیت و‬ ‫ابدیت را متصل می کرد‪»...‬‬ ‫ارادت مرحوم دکتر شــریعتی بــه اهل بیت عصمت و‬ ‫طهارت (علیهم السالم) را می توان در اثاری همچون «علی‬ ‫تنهاست»‪« ،‬فاطمه فاطمه اســت» و «حسین(ع) وارث‬ ‫ادم» مشاهده کرد‪.‬‬ ‫با این حال انچه در نقــد و توجه به اثــار مرحوم دکتر‬ ‫شــریعتی باید مورد توجه قرارداد‪ ،‬دوری از اطالق اســت‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫ارادت مرحوم دکتر شریعتی به اهل بیت‬ ‫عصمت و طهــارت (علیهم الســام) را‬ ‫می تــوان در اثــاری همچــون «علــی‬ ‫تنهاســت»‪« ،‬فاطمه فاطمه اســت» و‬ ‫«حسین(ع) وارث ادم» مشاهده کرد‬ ‫گفتارها‬ ‫انچه فکر و ذهن بسیاری از افراد را در شناخت دکتر شریعتی‬ ‫و وجوه واقعی فکری و شــخصیتی این معلم گرانقدر درگیر‬ ‫کرده‪ ،‬تعصبات کور له یا علیه ایشان است‪ .‬مطلق انگاری‬ ‫و تعصب نسبت به برخی اثار دکتر علی شریعتی‪ ،‬مخصوصا‬ ‫برخی اثاری که نیاز به تخصص دینی و فقهی خاص داشته‬ ‫و در حوزه مطالعات ایشــان نبوده اســت‪ ،‬منجر به ترسیم‬ ‫تصویری غیــر واقعی از این مرحوم خواهد شــد‪ .‬به عبارت‬ ‫بهتر‪ ،‬در مطالعه اثار دکتر علی شریعتی باید از مطلق انگاری‬ ‫و پیشداوری در خصوص اثار ایشان بپرهیزیم‪ .‬در اینجاست‬ ‫که می تــوان از وجوه مثبــت و صحیح اثار دکتر شــریعتی‬ ‫بهترین اســتفاده را برد و انها را از برخــی مواردی که منجر‬ ‫به کژتابی احتمالی در حوزه های فقهی و مذهبی می شــود‬ ‫تفکیک کرد‪.‬‬ ‫بی دلیل نبود که مقام معظم رهبری‪،‬حضرت ایت الله‬ ‫خامنه ای ضمن احترامی که نسبت به شخصیت دکتر علی‬ ‫شــریعتی و دغدغه مندی این معلم بزرگــوار قائل بودند‪ ،‬از‬ ‫همان ابتــدا توصیه می فرمودنــد که الزم اســت اثار دکتر‬ ‫علی شــریعتی در کنار اثار شــهید بزرگوار ایت الله مطهری‬ ‫مورد مطالعه و مداقــه قرار گیرد‪ .‬ایشــان در این خصوص‬ ‫معتقدند‪« :‬بیاییم ان مسائلی را که شــریعتی با استفاده از‬ ‫اشنایی های خودش با فرهنگ اســام فهمیده بود و ارائه‬ ‫داده بود با اصول اساســی فلسفی مکتب اسالم بیامیزیم و‬ ‫منطبق کنیم‪ .‬انچه که به دست خواهد امد به نظر من مرحله‬ ‫جدیدی است که می تواند برای نسل ما مفید باشد‪ ،‬به تعبیر‬ ‫بهتر بیاییم شــریعتی را با مطهری بیامیزیم‪ .‬شریعتی را در‬ ‫کنار مطهری مطالعه کنیم‪.‬ترکیبی از زیبایی های شریعتی‬ ‫با بتون ارمه اندیشــه اســامی مطهری به وجود بیاوریم‪،‬‬ ‫ان به نظر من همان مرحله نوینی اســت که نســل ما به ان‬ ‫نیاز دارد‪».‬‬ ‫(دکتر شریعتی از دیدگاه شخصیت ها‪ ،‬ص‪ ،72‬به نقل‬ ‫از روزنامه جمهوری اسالمی ‪)60/3/30‬‬ ‫واقعیت امر این اســت که باید میان ابعاد شخصیتی‬ ‫دکتر علی شــریعتی و اثار برخاســته از انها دســت به نوعی‬ ‫تفکیک زد‪ .‬تا زمانی کــه این پاالیــش و تفکیک ذهنی را‬ ‫قائل نشــویم‪ ،‬به همان ورطه مطلق گرایی(خوب یا بد) در‬ ‫خصوص ایشــان خواهیم افتاد‪ .‬واقعیت امر این است که‬ ‫دکتر علی شریعتی در عین اینکه یک جامعه شناس و مبارز‬ ‫انقالبی محســوب می شــد‪ ،‬اما یک اسالم شــناس نبود‪.‬‬ ‫مرحوم دکتر شریعتی علوم اسالمی را به صورت اکادمیک‬ ‫و تخصصی نخوانده بــود و با علوم حــوزه و مبانی و اصول‬ ‫مطروحه در حوزه فقه‪ ،‬علم رجال و‪...‬اشــنا نبوده اســت‪.‬‬ ‫از این رو اشکاالتی در برخی اثار ایشــان دیده می شود که‬ ‫ناشی از عدم تسلط کامل و مبنایی ایشان بر علوم اسالمی‬ ‫و فقهی بوده است‪ .‬رشته اصلی مرحوم دکتر علی شریعتی‬ ‫اسالم شناســی نبوده و روشن اســت که با مطالعه صرف و‬ ‫بدون دیدن اساتید مجرب نمی توان اسالم شناس شد‪ .‬این‬ ‫همان مساله ای است که بعضا مریدان دکتر علی شریعتی‬ ‫در تجزیــه و تحلیل اثــار ایشــان مدنظر قــرار نمی دهند‪.‬‬ ‫نکته مهم تر اینکه عمده اساتید ایشــان در اسالم شناسی‬ ‫اسالم شناسان غیر مسلمان غربی بوده اند‪ .‬بدیهی است که‬ ‫از دل نظریات جامعه شناسی غرب نمی توان درک صحیح‬ ‫و جامعی در حوزه اسالم شناســی (با ان همــه پیچیدگی و‬ ‫جزئیات) داشت‪.‬‬ ‫در خصــوص ارتباط میان شــهید مطهــری و مرحوم‬ ‫دکتر علی شــریعتی نیز باید تاکید کرد که این دو بزرگوار در‬ ‫موارد زیادی با یکدیگر همکاری داشته و در مسیر اعتالی‬ ‫اگاهی نسل جوان‪ ،‬ان هم در دوران خفقان سلطنت پهلوی‬ ‫گام های بلندی برداشــته اند‪ .‬از این رو مرحوم شــریعتی و‬ ‫شــهید ایت الله مطهری نافــی یکدیگــر نبوده اند‪ ،‬هر چند‬ ‫مواضع این دو در برخــی موارد بنیادین بــا یکدیگر تفاوت‬ ‫داشــته اند‪ .‬یکی از این تفاوت ها به حوزه اسالم شناســی‬ ‫مربوط می شود که در باال ذکر شد‪.‬‬ ‫توصیف مقام معظم رهبری از دکتر علی شــریعتی و‬ ‫رابطه ای که میان وی و شهید ایت الله مطهری وجود داشته‬ ‫است‪ ،‬خود می تواند مبنای الزم را در خصوص شناخت اثار‬ ‫و افکار دکتر شریعتی به مخاطبان و نسل جوان ارائه نماید‪.‬‬ ‫مقام معظــم رهبری در کتاب پــاره ای از خورشــید به بیان‬ ‫خاطرات خــود در این خصوص می پردازنــد‪« :‬کار مرحوم‬ ‫شریعتی جوان پسند و متکی به احساس بود و دیدگاه های‬ ‫او‪ ،‬دیدگاه های نزدیک به جریان های انقالبی‪ .‬از این رو در‬ ‫محافل جوان‪ ،‬به خصوص محافل جوان روشنفکر‪ ،‬خیلی‬ ‫زود گل می کــرد‪ .‬تفکــر مرحوم مطهــری‪ ،‬تفکری عمیق‬ ‫و فلسفی بود و بیشــتر پایه ای و بنیانی مســائل اسالمی را‬ ‫بررســی می کرد‪ .‬از این رو‪ ،‬کارش بین محافل متفکران و‬ ‫از جمله در میان حوزه های علمیــه و فاضالن خیلی جلب‬ ‫توجه می کرد‪ .‬یقینا اگر به مبانــی و اصول کار توجه کنیم‪،‬‬ ‫می توانیم تفاوت هایــی بنیانی بین این دو نــوع تفکر پیدا‬ ‫کنیم‪ .‬در برهه ای از زمان‪ ،‬این دو در یک جهت و یک خط‬ ‫حرکت می کردند‪ .‬کما اینکه حسینیه ارشاد را مرحوم مطهری‬ ‫بنیان گذاشت و دکتر شــریعتی به دعوت شــهید مطهری‬ ‫یکی از سخنرانان موفق ان شد‪ .‬همچنین می دانیم که انها‬ ‫کارهای مشترکی با هم داشــتند‪ ،‬مثال کتاب «محمد خاتم‬ ‫پیامبران» کــه مرحوم مطهری طرحــش را ریخت و اقدام‬ ‫اساســی اش را کرد و یکی از نویســندگان ان کتاب که دو‬ ‫مقاله در ان دارد‪ ،‬مرحوم شریعتی بود‪».‬‬ ‫در نهایت اینکه مرحوم دکتر علی شــریعتی نماد تبلور‬ ‫انسانی دغدغه مند و متفکر بود که به قول خود حتی باید در‬ ‫کویر در تب و تاب رویش و رویانیدن بود‪ .‬مرحوم شــریعتی‬ ‫این تفکر و دغدغه را به خوبی به نسل جوان ان زمان انتقال‬ ‫داد و در محافل دانشگاهی خروش و احساس فراگیری در‬ ‫مبارزه با رژیم شاه ایجاد کرد‪ .‬با این حال چنین دغدغه مندی‬ ‫مقدسی نمی تواند به معنای صحت همه افکار‪ ،‬اعتقادات‬ ‫و بنیان های فکری و تحلیلی این معلم بزرگوار باشد‪ .‬امروز‬ ‫نسل جوان باید دکتر علی شریعتی را «انچنان که هست»‬ ‫بشناســد تا بتواند به دور از هرگونه تعصب‪ ،‬زیبایی های اثار‬ ‫این معلم دلســوز را از برخی گفتارها و اثــار غیر تخصصی‬ ‫ایشــان در حوزه های مذهبــی و‪ ...‬تفکیک کــرده و غرق‬ ‫«تکفیر مغرضانه» یا «تقدیس اغراق گرایانه» این اســتاد‬ ‫بزرگ منش نشــود‪ .‬این نوشــته را بــا بیان فــرازی دیگر از‬ ‫دل نوشته شــهید چمران در فراق مرحوم علی شریعتی به‬ ‫پایان می بریم‪« :‬ای علی! همراه تو به کویر می روم؛ کویر‬ ‫تنهایی‪ ،‬زیر اتش ســوزان عشق‪ ،‬در توفان های سهمگین‬ ‫تاریخ که امواج ظلم و ستم‪ ،‬در دریای بی انتهای محرومیت‬ ‫و شکنجه‪ ،‬بر پیکر کشتی شکسته حیات وجود ما می تازد‪.‬‬ ‫ای علی! همراه تو به حج می روم؛ در میان شــور و شــوق‪،‬‬ ‫در مقابل ا ّبهت و جــال‪ ،‬محو می شــوم‪ ،‬اندامم می لرزد‬ ‫و خدا را از دریچه چشــم تو می بینم و همــراه روح بلند تو به‬ ‫پرواز در می ایم و با خدا به درجه وحدت می رسم‪ .‬ای علی!‬ ‫همراه تو به قلب تاریخ فرو می روم‪ ،‬راه و رسم عشق بازی را‬ ‫می اموزم و به علی بزرگ ان قدر عشــق می ورزم که از سر تا‬ ‫به پا می سوزم‪»...‬‬ ‫‪25‬‬ ‫سیاست‬ ‫چرخش چندم‬ ‫محموداحمدی نژادمقدماتیکتغییرفازجدیدراپایه گذاریمی کند‪.‬بیش‬ ‫از همیشه رسانه ای شده و تحرکات جدیدش حکایت از ان دارد که او فکرهای‬ ‫تازه ای در سر دارد‪ .‬حاال سوال این است که اصولگرایان مقابل این تصمیم چه‬ ‫رویکردیبایداتخاذکنند‪.‬درسیاستاینشمارهاینموضوعرابررسیکرده ایم‪.‬‬ ‫وظیفهاصولگرایاندرمقابلرفتارهایاحمدی نژادچیست؟‬ ‫درنقدفرصتطلبی‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫احمدی نژاددر گیریکجریان‬ ‫دنیا گرا شده بود‬ ‫‪26‬‬ ‫نمی شودبهاحمدی نژاد‬ ‫اعتمادکرد‬ ‫جوادجهانگیرزاده‬ ‫عباسسلیمینمین‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫‪1‬‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫محمود احمدی نژاد این روزها همه جا دیده می شود‪،‬‬ ‫او دقیقا خود را مقابل قاب دوربین هــا قرار می دهد‪ .‬لبخند‬ ‫می زند‪ ،‬دســت تکان می دهــد و ابایی هم نــدارد از اینکه‬ ‫حضورش در جایی محل اعتراض شود‪.‬‬ ‫حاال مهمترین مساله این اســت که او چرا تا این حد‬ ‫خود را افتابــی می کند؟! ایــا تصمیم خاصی بــرای اینده‬ ‫سیاســی اش گرفته اســت؟ تاثیــر تصمیم او بــر فضای‬ ‫سیاســی کشــور چه خواهد بود و صریح تر اینکه باتوجه به‬ ‫حاشیه های ســال های پایانی صدارتش حاکمیت به او چه‬ ‫نگاهی خواهد داشــت؟ ایا محمود احمدی نــژاد می تواند‬ ‫چراغ ســبز دریافت کند؟ رفقای سال های دولت نهم او که‬ ‫از چهره های اصولگرا بودند‪ ،‬ایا اکنون حاضرند بار دیگر به‬ ‫همنشینی او بروند؟‬ ‫ایستادهمقابلدوربین‬ ‫محمود احمدی نژاد تمایل زیادی‬ ‫دارد که دیده شود‬ ‫محمود از یاس تا پاستور‬ ‫محبوب اصولگرایان‬ ‫رئیس جمهور مغضوب‬ ‫محمــود احمدی نــژاد اما تغییــر کرد‪ .‬تمــام تالش‬ ‫احمدی نژاد حاال بر یک پایه اســتوار شــده بــود‪« :‬بر هم‬ ‫ریختن ســاختارهای پیشــین و پدید اوردن سامانی تازه‪».‬‬ ‫او خود را در پوزیشــنی قرار داده بود کــه بزرگترین هوادار‬ ‫ملت باوری و وطن دوستی (ناسیونالیسم) به شمار می امد‪.‬‬ ‫او دیگر ان رئیس جمهور محبوب اصولگرایان نبود‪.‬‬ ‫دیگر بــه قدرت مانند گذشــته نــگاه نمی کرد‪ .‬حــاال این‪،‬‬ ‫کارنامه محمود احمدی نژاد‬ ‫در دو سال اخر دولتش جایی‬ ‫برای حمایت اصول گرایان از او‬ ‫نگذاشته است‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫اواخر روزهای صدارت سید محمد خاتمی و در دوران‬ ‫افول اصالح طلبــان‪ ،‬اصولگرایــان در اوج نوزایش های‬ ‫سیاســی‪ ،‬خود را در یک قدمی فتح نهایی می دیدند‪ .‬بخت‬ ‫ناســازگار اما نامزدهای مورد نظــر انان را به کام نرســاند‪.‬‬ ‫نه علــی الریجانی به عنوان نامزد ســنتی ها پیروز شــد و نه‬ ‫محمد باقر قالیباف که فرد دلخواه تحولخواهان بود توانست‬ ‫رئیس جمهور شود‪ .‬در یک هماوردی جذاب سیاسی حاال‬ ‫فردی که هیچ تصویری از سیاســی بودنش در ســال های‬ ‫پس از انقالب در ذهن ها وجود نداشت‪ ،‬عرصه را به رقابتی‬ ‫دو قطبی میان خود و فردی که از مهمترین رجال سیاســی‬ ‫سال های پس از انقالب به شمار می امد‪ ،‬تبدیل کرد‪.‬‬ ‫از نگاهی دیگر انجــا که دیگران جلــوداران صحنه‬ ‫را می نگریستند او چشم به پشــت صحنه دوخت و با برهم‬ ‫ریختن چینش های سیاســی‪ ،‬صحنه ای دیگــر برپا کرد‪.‬‬ ‫به جلسه شــورای هماهنگی نرفت و اول کسی بود که ساز‬ ‫ناسازگاری را کوک کرد‪.‬‬ ‫سوم تیر که رســید او میوه پیروزی اش را از تاکتیکی‬ ‫که برگزیده بود‪ ،‬چید‪ .‬هاشــمی رئیس جمهور نشد؛ اتفاقی‬ ‫مهم در ســپهر سیاســت ایران‪ .‬حــاال نــه اصالح طلبان‬ ‫توانسته بودند در نگاهداشــت قدرت توفیق یابند و نه اکبر‬ ‫هاشمی رفســنجانی توانســته بود بار دیگر نفــر دوم ایران‬ ‫شود‪.‬‬ ‫حاال اصولگرایانی که نامزدهایشان نتوانسته بودند به‬ ‫جای خاتمی وارد پاستور شوند‪ ،‬به سبب قرابت های پیشین‬ ‫سیاسی با احمدی نژاد پیروزی او را پیروزی خود می دانستند‪.‬‬ ‫می گفتند رئیس جمهور نهم یک اصولگراست‪ .‬احمدی نژاد‬ ‫که حاال از شــهر به کشــور رســیده بود و هنوز فارغ از بدنه‬ ‫سیاسی بود‪ ،‬با اصولگرایان همراه شد‪.‬‬ ‫فهرست پیشنهادی به کابینه اش را که نگاه می کردی‬ ‫راستگرایانی را نظاره می کردی که ســوار اتوبوس او برای‬ ‫ورود به ســاختمان ریاســت جمهوری اماده شــده بودند؛‬ ‫مســافرانی کــه البته مسیرشــان بــا راننــده یکــی نماند‪.‬‬ ‫احمدی نــژاد اول‪ ،‬احمدی نژاد اصولگرایان بــود با وجود‬ ‫برخی اختالفات که ســرباز می کرد‪ .‬ایــن دوران حداقل تا‬ ‫سال ‪ 88‬ادامه داشت‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫وقتی محمود احمدی نژاد ســال اول دولت دهمش‬ ‫را با ان حاشــیه های جنجالی اغاز کرد شــاید چندان دور از‬ ‫ذهن نبود که وقتی از صدارت فارغ شود‪ ،‬نشستن بر سر ان‬ ‫سفره ای که ســال ها به ان رفت و امد داشت دیگر چندان‬ ‫میسر نباشد‪.‬‬ ‫اگــر او روزی در ســال های ابتدایی دهه هشــتاد در‬ ‫جلســات «یاس» در خیابان میرزای شــیرازی بــه همراه‬ ‫چهره های اصولگرا تا پاسی از شب جلسات سیاسی برگزار‬ ‫می کرد‪ ،‬امــروز به خوبــی می داند کــه همــان چهره ها از‬ ‫منتقدان اصلی اش البته در جناح اصولگرا هستند‪.‬‬ ‫«هنگامه انتخابــات ‪ 84‬که فرا رســید‪ ،‬ادبیات اقای‬ ‫احمدی نژاد برای ما ســوال برانگیز شــد‪ .‬ایشــان گفتند‪:‬‬ ‫«من تکلیف دارم که به صحنه امده ام‪ ».‬ما حساس شدیم‬ ‫که تکلیــف دارم یعنی چه؟! باالخره ما ســاز و کاری تعیین‬ ‫کرده ایم‪ .‬میثاقی هســت‪ ،‬عهــد و پیمانی هســت‪ ،‬اصال‬ ‫رعایت این پیمان و اصول مورد توافق هم تکلیف اســت‪.‬‬ ‫جلسه ای گذاشتیم‪ ،‬من‪ ،‬اقای احمدی نژاد‪ ،‬اقای دارابی‬ ‫و اقای زریبافان‪.‬‬ ‫من از اقای احمدی نژاد سوال کردم‪« :‬منظورتان از‬ ‫تکلیف چیست؟ ایا اقا به شــما حرفی زده اند؟ ما هم جایی‬ ‫حرفی نگفته ایم که شما چنین احساســی داشته باشید‪».‬‬ ‫گفــت‪« :‬باید چه کار کنیــم؟» گفتم‪« :‬اگــر فکر می کنید‬ ‫که تکلیفــی دارید‪ ،‬باید برویــد و از اقا ســوال کنید‪ ».‬قرار‬ ‫شــد ایشــان برود ســوال کند‪ .‬وقتی تعیین کردند‪ ،‬ایشان‬ ‫رفت و صحبت کــرد و خودش به این جمع بندی رســید که‬ ‫س ستاد اقای قالیباف شود‪ .‬وقتی امد‪،‬‬ ‫کناره گیری کند و رئی ‬ ‫سوال کردیم نتیجه مالقات چه شد؟ چیزی نگفت؛ به من‬ ‫گفت‪« :‬تو بگو!» حاال من که در مالقات نبودم‪ .‬گفتم شما‬ ‫مالقات کرده اید و باید تعریف کنید‪ .‬پنج دقیقه بحث کردیم‬ ‫که ایشان بگوید یا من بگویم‪ .‬گفتم‪« :‬من یک سری کلیات‬ ‫را می دانم اما شما باید بگویید‪ .‬ما فقط می دانیم که شما به‬ ‫این جمع بندی رسیده اید که کناره گیری کنید و رئیس ستاد‬ ‫اقای قالیباف شوید‪».‬‬ ‫گفت‪« :‬بله» گفتم‪« :‬پس روشن اســت که باید چه‬ ‫کار کنیم‪ ».‬این حرف ها مورد اعتراض اقای زریبافان قرار‬ ‫گرفت‪ .‬اما اقای احمدی نژاد به ایشــان عتاب کرد و گفت‬ ‫که «چیزی نگو‪ ،‬همین است‪ ».‬جلسه دومی تشکیل شد‪.‬‬ ‫همان جلسه چهار نفره قبل بود تا گزارش ایشان از دیدار با‬ ‫اقا را بگیریم‪.‬‬ ‫البته با خــود اقا مالقات نکرده بود؛ بــه دفتر مراجعه‬ ‫کرده و با یکی از نزدیکان ایشان صحبت کرده بود؛ ایشان‬ ‫مطالب را به اقا منتقل کرده و گفته بودنــد که به اقا بگویید‬ ‫جمع بندی من این است و اقا هم ایشان را دعا کرده بودند‪.‬‬ ‫این پاسخی بود که ایشان گرفت‪ .‬تکلیف ما روشن شد و اگر‬ ‫ایشان تکلیفی برای خود متصور بود‪ ،‬از بین رفت و حتی بنا بر‬ ‫پیشنهاد خودش‪ ،‬مسیر جدیدی باز شد‪ .‬بعد از ان جلسه ما‬ ‫سه یا چهار جلسه گذاشتیم تا در خصوص چگونگی اعالم‬ ‫انصراف و ریاست ستاد اقای قالیباف به جمع بندی برسیم‪.‬‬ ‫بعد از جلسه ســوم یا چهارم بود که ایشان دیگر در جلسات‬ ‫حاضر نشــد و ما از هم جدا شــدیم‪ .‬بعد هم ایشــان اعالم‬ ‫حضور و ثبت نام کرد و ان پیمان شکسته شد‪».‬‬ ‫این روایت حسین فدایی است از پشت پرده اتفاقاتی‬ ‫که رخ داد و محمود احمدی نژاد با نامزدی در انتخابات نهم‬ ‫ریاســت جمهوری توانست فرد دوم دهه هشــتاد و ابتدای‬ ‫دهه نود در ایران شود؛ شخصی که در دهه ‪ 60‬و حتی دهه‬ ‫هفتاد اصال فــرد مطرحی در میان سیاســیون نبــود و تنها‬ ‫خاطراتی همچون حضــورش در دادگاه روزنامه ســام یا‬ ‫ماجرای اعتراضش به نتیجه انتخابات در سال های دور در‬ ‫ذهن تحلیلگران و رصد گران مسائل سیاسی وجود داشت‪.‬‬ ‫عکســی از او وجــود دارد در کنــار دانشــجویان در‬ ‫ســال های ابتدایی انقالب کــه به دیدار امام رفته اســت‪.‬‬ ‫برخی از دانشجویان پیرو خط امام هم در نقل خاطراتشان‬ ‫از مخالفت او با اشغال ســفارت امریکا می گویند‪ .‬این همه‬ ‫تصویری است که می توان از احمدی نژاد سال های قبل از‬ ‫دهه هشتاد ارائه داد‪.‬‬ ‫می گوینــد او در دهــه هشــتاد و پیــش از انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری نهم‪ ،‬فردی تشکیالتی بوده و البته بسیار‬ ‫فعال‪ .‬روایــت می کنند در ســاختمانی در خیابــان میرزای‬ ‫شیرازی او عضو ثابت جلسات معروف به یاس بوده است‪.‬‬ ‫اعضای ان حلقه بعدا در پســت های مهمی قــرار گرفتند‪.‬‬ ‫حاضران ان جلسات می گویند محمود احمدی نژاد از همان‬ ‫دوران روابط تشکیالتی خوبی با اعضای موثر جناح راست‬ ‫برقرار می کند و تبدیل می شود به فرد موثر شورای هماهنگی‬ ‫نیروهای انقالب در تهران و بعد هم همان گونه که حسین‬ ‫فدایی برای مثلث روایت کرده در یک پروسه چند هفته ای‬ ‫می شود نامزد ریاست جمهوری و پیروز انتخابات سوم تیر‪.‬‬ ‫احزاب وشخصیت ها‬ ‫‪27‬‬ ‫هزینه اش اگر از دست دادن رفقای سال های دور هم بود‪،‬‬ ‫چه بیم و چه باک!‬ ‫دیگــر رک و صریــح می گفت بــه هیچ وجــه وامدار‬ ‫اصولگرایان نیســت چرا که انها برای پیروزی در انتخابات‬ ‫کمکی به او نکرده بودند‪ .‬همبســتگی های پیشین در حال‬ ‫رنگ باختن بود و او خود مدلی دیگر در ذهن داشت‪ .‬رفقای‬ ‫اصولگرا یا خود از کابینه رفتند یا محمود احمدی نژاد حکم‬ ‫به خداحافظی شان داد‪.‬‬ ‫کار به انجا رســید که در اخرین جلسات هیات دولت‬ ‫همه مخالفــان را از کابینه جدا کرد و حتی بــا انکه حکم به‬ ‫رفتن حســین صفار هرندی هم داده بود اما برای از دســت‬ ‫نرفتن مشــروعیت دولت تا روز پایان دولــت نهم مجبور به‬ ‫تحمل یکدیگر شدند‪.‬‬ ‫مشایی و دیگر هیچ!‬ ‫حاشیه ها از همان روز اول دولت دهم شروع شد‪ .‬حاال‬ ‫همه با یک احمدی نژاد متفاوت روبه رو بودند‪ .‬فردی که به‬ ‫هر طریقی پای اســفندیار رحیم مشایی ایستاده بود‪ .‬ان دو‬ ‫حاال با ازدواج فرزندانشان‪ ،‬خویشاوند هم شده بودند‪ .‬کابینه‬ ‫دیگر مخالفی را درون خود نداشت‪ .‬رفقا به رقبا تبدیل شده‬ ‫و رسانه های اصولگرا با نقد گسترده رفتارهای احمدی نژاد‬ ‫و دولتمردانش روزهای سختی را برای او مهیا کرده بودند‪.‬‬ ‫مضاف بر همه اینها ماجرای خانه نشــینی ‪ 11‬روزه او که از‬ ‫جانب هواداران دو اتشه اش دور کاری و از جانب مخالفانش‬ ‫قهر و به طنز ‪11‬ســپتامبر نام گرفته بــود‪ ،‬صحنه را به کلی‬ ‫تغییر داد‪.‬‬ ‫اصولگرایان دیگر حجتی برای دفاع از او نداشــتند‪.‬‬ ‫نقدها حاال وجهی متفاوت یافته بود‪ .‬حتی مطرح شــد که‬ ‫طرحی برای بررســی عدم کفایــت او در دســتورکار برخی‬ ‫نمایندگان شاخص مجلس قرار گرفته بوده است‪ .‬ان ماجرا‬ ‫با همه حاشیه هایش پایان یافت‪ .‬احمدی نژاد اما تنها شده‬ ‫بود؛ تنها تر از همیشه‪ .‬چنین بود که رخی دیگر از او مقابل‬ ‫افکار عمومی قرار گرفت‪ .‬یک تنه مقابل انتقادها می ایستاد‬ ‫و نقدها را ا ز تریبون های مختلف شخصا و البته رک و صریح‬ ‫پاسخ می داد‪ .‬او نوعی سیاســت ورزی عمومی را به عنوان‬ ‫دستورکار خود برگزیده بود‪.‬‬ ‫حاال دیگر کسی حاضر به دفاع از محمود احمدی نژاد‬ ‫نبود‪ .‬او خود را به گوشــه ای کشانده بود که مختصات یک‬ ‫اپوزیســیون نظام را داشــت‪ .‬اپوزیســیونی که البته دیگر‬ ‫اپوزیسیون های نظام هم تمایلی به دفاع از او نداشتند‪.‬‬ ‫هنگامــه انتخابــات کــه فــرا رســید و وقــت رفتن‪،‬‬ ‫پرچم گردانی های او هم اغاز شد‪ .‬شهر به شهر با اسفندیار‬ ‫رحیم مشایی می گشت تا برای یار گرمابه و گلستانش رای‬ ‫جمع کند‪ .‬عکس هــا و تصاویر دوربین ها حــاال یک درام‬ ‫عجیب را روایت می کرد‪ .‬خیابان ها خلوت شده بودند‪ .‬دیگر‬ ‫کسی برای او سوت نمی زد‪ ،‬دیگر کسی به دنبال ماشین او‬ ‫نمی دوید‪ .‬ورزشگاه ها خالی شــده بود و او برای سخنرانی‬ ‫به میدان هــای کوچکتر و ســالن های کم جمعیت تر کوچ‬ ‫کرده بود‪.‬‬ ‫محمــود احمدی نژاد چنــد روز قبــل از ‪ 24‬خرداد ‪92‬‬ ‫فهمید که دوران او دیگر تمام شده است‪ .‬درست زمانی که‬ ‫شورای نگهبان اعالم کرد صالحیت مشایی رد شده است!‬ ‫سیاست‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫دوران پسا پاستور!‬ ‫سکوت چند ماهه تمام شده و حاال محمود احمدی نژاد‬ ‫در ساده ترین تعبیر در حال شیفت سیاسی است‪.‬‬ ‫او فضای سیاســی را رصد کرده و باهوش تــر از این‬ ‫است که فکر کند می تواند با همان هیبت دو سال اخر دولت‬ ‫دهمش یعنی با فرمت «احمدی نژاد مشایی گرا» به قدرت‬ ‫رســمی بازگردد‪ .‬به یــک معنا حاال رصد تحــرکات محمود‬ ‫احمدی نژاد می تواند به خوبی نشانه هایی را نمایان سازد از‬ ‫انچه در اتاق فکر او در ولنجک می گذرد‪ .‬او در چند ماه اخیر‬ ‫فقط یک بار با اسفندیار رحیم مشایی دیده شده؛ مراسم ختم‬ ‫همسر محمد رضا رحیمی‪.‬‬ ‫او حرف هــای تنــد و تیــز می زند‪ .‬شــهر به شــهر به‬ ‫سخنرانی می رود و به همه رفقا پیغام کمک فرستاده است‪.‬‬ ‫در ســطحی از تحلیل می توان گفت در واقع انچه رخ داده‬ ‫تالش برای بازگشــت به قدرت رســمی ان هم با ســرمایه‬ ‫اجتماعی پیشین به نظر می اید‪.‬‬ ‫این گزاره البته چندان غیر قابل بــاور نمی اید‪ .‬بیایید‬ ‫صحنه را این گونه ترسیم کنیم‪ .‬احمدی نژاد یک مهندس‬ ‫اســت‪ .‬او بارها با تغییر جاگیری سیاســی تالش کرده تا به‬ ‫انچه در ذهن دارد برسد‪.‬‬ ‫یادمان نرفته او در دوره ای از اعضای ستاد انتخاباتی‬ ‫اکبر هاشمی رفسنجانی بود‪ .‬او حتی از معترضین به نتایج‬ ‫ان انتخابات هم بود‪ .‬چند سال بعد این مهندس میانسال با‬ ‫یک تغییر مشهود به سمت دیگری حرکت کرده و از منتقدان‬ ‫اکبر هاشمی رفســنجانی می شــود‪ .‬این بار اما در شرایطی‬ ‫این اتفــاق رخ می دهد که هاشــمی رقیبــش در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری شده اســت‪ .‬درســت همین جاست که‬ ‫محمــود احمدی نــژاد رفاقت پیشــین با مدیر ســابق را به‬ ‫رقابت تبدیل می کنــد و مدل ذهنی جامعه را به این شــکل‬ ‫تغییر می دهــد‪« :‬رئیس دولت باید حق مردم را از اشــراف‬ ‫جامعه بگیرد»‪.‬‬ ‫او اعالم می کند که بنا دارد رئیس چنین دولتی شود‪.‬‬ ‫تمام مبنای رقابت او هم می شود ایجاد یک دوقطبی در این‬ ‫زمینه با هاشمی رفسنجانی‪ .‬در چنین مجادله بزرگی ان هم‬ ‫در سطح رقابت ریاست جمهوری طبیعتا کسی فرصت رجوع‬ ‫به برگه های تاریخ و ماجرای حمایت از هاشمی رفسنجانی‬ ‫در ادوار قبلی انتخابات توسط احمدی نژاد را نمی کند‪ .‬چند‬ ‫سال بعد در دوران دولت دهم محمود احمدی نژاد به رسم‬ ‫پیشــین بار دیگر دســت عوض کرد‪ .‬او پس از فار غ شدن‬ ‫از مجادالت و پس از انتخابــات دور دومش‪ ،‬اختالفات با‬ ‫اصولگرایان را عیان کرد و به یک تسویه حســاب اساســی‬ ‫دست زد‪.‬‬ ‫دیگر به سختی می شد چهره های اصولگرا را دور میز‬ ‫کابینه مشــاهده کرد‪ .‬چرخش جدید او هزینه های سیاسی‬ ‫فراوانی به همراه داشــت‪ .‬انچه در سر داشت تشکیل یک‬ ‫خط سیاسی جدید در کشور بود‪.‬‬ ‫حاال هم که او از قدرت دور افتاده اســت می توان از‬ ‫نشانه ها فهمید که «اقای دکتر‪ ،‬یک شیفت بزرگ سیاسی‬ ‫دیگر را دنبال می کند‪ .‬او می خواهــد یک بار دیگر به میان‬ ‫اصولگرایان بازگردد‪ ».‬احمدی نــژاد نمی خواهد فراموش‬ ‫شود‪ .‬شــاید می داند رسم زمانه این اســت که «از دل برود‬ ‫هر انکه از دیده برفت‪ ».‬تنها راه‪ ،‬بازگشــت به ســال های‬ ‫دور است‪.‬‬ ‫ان سوی دیگر میز‬ ‫حاال باید به ســواالت ابتدای گــزارش بازگردیم؛ به‬ ‫اینکه ایا متحدان پیشــین حاضرند بار دیگر با احمدی نژاد‬ ‫سر یک ســفره بنشــینند؟ این ســوی ماجرا که دیگر شکی‬ ‫نیســت احمدی نژاد تمام تالشــش را می کند کــه رفاقت‬ ‫چــوب خــط رئیس جمهــور ســابق در‬ ‫میــان اصولگرایــان دیگــر جایــی برای‬ ‫خط کشــیدن ندارد‪ .‬به یک معنــا اعتبار‬ ‫سیاسی او برای سرمایه گذاری تهی شده‬ ‫است‪ .‬از نگاهی دیگر اصولگرایان از خود‬ ‫می پرســند در صورت حمایت و پیروزی‬ ‫احتمالی‪ ،‬چــه تضمینی وجــود دارد که‬ ‫احمدی نژاد یک شــیفت سیاسی دیگر‬ ‫نداشته باشد؟‬ ‫پیشین برقرار شود و برخی تشــکیل حزب یکتا را در همین‬ ‫راستا ارزیابی می کنند‪ .‬برخی می گویند او تالش می کند با‬ ‫بخش هایی از جبهه پایداری که همچنان حامی او هستند‬ ‫به قدرت بازگردد و برخی دیگر نیز می گویند او می خواهد به‬ ‫بخش هایی دیگر از اصولگرایان کــه نزدیک به رهپویان و‬ ‫ایثارگران هستند رجوع کند‪.‬‬ ‫برخــی دیگــر نیز باورشــان بــر این اســت کــه اگر‬ ‫احمدی نژاد بتواند جدایی اش از مشــایی را باور پذیر کند‪،‬‬ ‫می تواند طیــف حزب اللهــی را باتوجه به انچــه در دولت‬ ‫یازدهم رخ داده با خود همراه کند‪.‬‬ ‫پرویز امینی در این مورد می گوید‪« :‬خطای راهبردی‬ ‫احمدی نــژاد از دســت دادن پایگاه ایدئولوژیــک خود در‬ ‫سیاست و بین قشر حزب اللهی بود‪ .‬باید به این نکته توجه‬ ‫کرد که زنده ماندن در فضای سیاسی وابسته به پیروزی در‬ ‫انتخابات نیست چراکه انسان ها می ایند و می روند و انهایی‬ ‫در سیاســت زنده می مانند که پایگاه هــای ایدئولوژیک را‬ ‫جذب خود کنند‪ .‬احمدی نژاد اگر بخواهد بازســازی کامل‬ ‫شود و بتواند رقیب جدی برای دولت مستقر شود‪ ،‬الزم است‬ ‫پایگاه ایدئولوژیک خود را احیا کند‪».‬‬ ‫شــاید چنین اســت کــه احمدی نــژاد اخیرا زیــاد به‬ ‫هیات های مختلف می رود! و‪ ...‬شاید چنین است که او در‬ ‫مراسم تشییح پیکر شهدا ان چنان بی محابا روی سن رفت و‬ ‫برای مردم دست تکان داد!‬ ‫واقعیت اما این است که به نظر نمی رسد اصولگرایان‬ ‫بنا داشته باشــند روی خوشــی به احمدی نژاد نشان دهند‪.‬‬ ‫اصولگرایان در چند همایش اخیر خود به صورت مشهودی‬ ‫جدایی خودشان را از احمدی نژاد نشان داده اند‪ .‬غالمعلی‬ ‫حدادعــادل که دو ســال از ریاســتش بر مجلــس هفتم با‬ ‫دو ســال اول ریاســت احمدی نژاد بر دولت مقارن بود‪ ،‬در‬ ‫اظهارنظری گفته بود‪« :‬دولت اقــای احمدی نژاد در چهار‬ ‫سال دوم خود‪ ،‬هزینه های بســیار باالیی را به نظام و کشور‬ ‫تحمیل کرد کــه همه ایــن هزینه ها و خســارت ها به پای‬ ‫اصولگرایان نوشته شد‪».‬‬ ‫ســخنانی از این دست نشــان می دهد که چوب خط‬ ‫رئیس جمهور سابق در میان اصولگرایان دیگر جایی برای‬ ‫خط کشــیدن ندارد‪ .‬به یک معنــا اعتبار سیاســی او برای‬ ‫سرمایه گذاری تهی شده است‪ .‬از نگاهی دیگر اصولگرایان‬ ‫از خود می پرسند در صورت حمایت و پیروزی احتمالی‪ ،‬چه‬ ‫تضمینی وجود دارد که احمدی نژاد یک شــیفت سیاســی‬ ‫دیگر نداشــته باشــد؟ او پرده حیای سیاســی میان خود و‬ ‫رفقای سابق را از میان برداشته و خیلی سخت است که انها‬ ‫مجددا روابط با نگاه به اینده را اغاز کنند‪ .‬شاید احمدی نژاد‬ ‫اکنون تنها یک خاطره برای اصولگرایانی باشد که در سطح‬ ‫تصمیم گیری قرار دارند‪.‬‬ ‫اصولگرایــان اکنــون بــا دو انتخابات مهــم مواجه‬ ‫هستند؛ انتخابات مجلس و ریاست جمهوری‪.‬‬ ‫گعده های سیاسی محرمانه اصولگرایان یکی بعد از‬ ‫دیگری در حال برگزاری است تا در تصمیمی نزدیک برای‬ ‫انتخابات مجلس تعیین تکلیف شود‪ .‬تا اینجای کار به نظر‬ ‫نمی رســد که احمدی نژاد بنایی برای ارائه فهرست داشته‬ ‫باشــد‪ .‬فعال او دردســرهای بزرگی همچون به زندان رفتن‬ ‫محمد رضا رحیمی و بازداشت حمید بقایی را دارد‪.‬‬ ‫برای انتخابات ریاســت جمهوری هم اصولگرایان به‬ ‫نامزد بهتری برای رقابت با حســن روحانــی احتیاج دارند‪.‬‬ ‫کارنامه سال اخر احمدی نژاد نمی تواند تابلوی خوبی برای‬ ‫کار انتخاباتی اصولگرایان باشــد‪ .‬شاید احمدی نژاد خیلی‬ ‫زودتر از موعد انتخابات متوجه شــود کــه «دوران او تمام‬ ‫شــده و فقط یک خاطره از او باقی مانده است‪ ».‬حتی اگر‬ ‫رفتارهایی چون باال رفتن از پله های مراسم تشییع از سوی‬ ‫او صورت بگیرد در نگاه اصولگرایــان نوعی فرصت طلبی‬ ‫است‪.‬‬ ‫احزاب وشخصیت ها‬ ‫نمی شودبهاحمدی نژاداعتمادکرد‬ ‫عباسسلیمینمینمی گویدکهاحمدی نژاد‬ ‫برایرفتنبهجایگاهویژهبرنامه ریزیداشت‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪2‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫سیاست‬ ‫اقــای احمد ی نــژاد بعــد از انکــه از عرصــه‬ ‫ریاســت جمهوری کنار رفت‪ ،‬مدتی رویه سکوت‬ ‫را پیشــه گرفت و هیچ فعالیت‪ ،‬کنــش یا واکنش‬ ‫سیاسی نداشــت اما چندی اســت که در مجامع‪،‬‬ ‫مساجد‪ ،‬هیات ها‪ ،‬استان ها و مراسم های مختلف‬ ‫حاضر می شود‪ ،‬سخنرانی می کند و درباره مسائل‬ ‫مختلف موضع می گیرد‪ .‬به ویژه اتفاق اخیر که او‬ ‫در مراسم تشییع شهدا به جایگاه ویژه رفت‪ ،‬این‬ ‫تغییر رویه را شما چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫داشتن فعالیت های سیاســی حق همه شهروندان‬ ‫است‪ ،‬منتها اگر در چارچوب منطقی و درست پیگیری شود‪.‬‬ ‫کاری که اقای احمدی نژاد در روز تشــییع جنازه شهدا انجام‬ ‫داد یک فرصت طلبی بسیار ناپســند بود‪ ،‬به خصوص وقتی‬ ‫روشن شــد او برای این فرصت طلبی برنامه ریزی هم کرده‬ ‫بود؛ به عبارت روشن تر‪ ،‬او عده ای را سامان داد که در اطراف‬ ‫جایگاه متجمع شوند‪ ،‬به نفع او شعار دهند و زمینه رفتنش را‬ ‫به جایگاه فراهم کنند‪ ،‬این کار بســیار غیر اصولی بود یعنی‬ ‫یک کار فرصت طلبانه از یک حرکت مردمی و متعلق به همه‬ ‫سالیق جامعه انجام شد‪ .‬همه سالیق جامعه احترام ویژه ای‬ ‫به چنین ارزش هایی قائل هستند‪ ،‬بنابراین نباید از این احترام‬ ‫در جهت منافع گروهی و سیاســی عده خاصــی بهره گرفته‬ ‫می شد که متاســفانه اقای احمدی نژاد با برنامه ریزی چنین‬ ‫کار ناپسندی را انجام داد‪ .‬اینکه چرا اقای احمدی نژاد چنین‬ ‫کاری می کند طبیعی اســت که فردی مثل او به دنبال طرح‬ ‫مجدد نام خود است و تالش می کند دوباره به قدرت بازگردد‪.‬‬ ‫اینکه حاال در چارچوب قانون او می تواند برگردد یا برنگردد‪،‬‬ ‫مقوله دیگری است که بررسی خواهد شــد اما انچه برای ما‬ ‫حائز اهمیت است این است که مردم تجارب گذشته خود را‬ ‫قطعا فراموش نخواهند کرد و با برخی کارهای تبلیغاتی این‬ ‫صحنه دگرگون نخواهد شد که مثال یک جوری سازمان یافته‬ ‫وا نمود شــود که اقای احمدی نژاد بیــن نیروهای انقالبی و‬ ‫نیروهای ارزشــی جایگاه وســیعی دارد و هر جا می رود انها‬ ‫به نفعش شعار می دهند‪ .‬مردم متوجه می شــوند این کارها‬ ‫ســازمان یافته و از قبل طراحی شده اســت که عده ای جمع‬ ‫شــوند و اقایی احمدی نژاد هم انجا حضور پیدا کند و بعد به‬ ‫نفع او شــعار بدهند‪ ،‬بعضی این کار را زیرکی می دانند اما من‬ ‫خیلی استفاده از این تعبیر را مناسب نمی دانم‪ ،‬بلکه ان اقدام‬ ‫را یک نوع بهره برداری های نازل از ارزش ها می دانم که بعد‬ ‫از روشن شدن واقعیت حالت بدی به انسان ها دست می دهد‪.‬‬ ‫چرا برخی این قدر خودمحور هســتند که ســعی کنند از همه‬ ‫ارزش ها به نفع خودشان بهره بگیرند‪ .‬تجربه نشان می دهد در‬ ‫گذشته هم اقای احمدی نژاد از همه ارزش ها به نفع تمایالت‬ ‫فردی خو د و برای ارضای منیت هــای خودش بهره گرفت‪.‬‬ ‫امروز هم این حرکت تکرار کارهای گذشته است و خاطرات‬ ‫گذشته را احیا می کند‪.‬‬ ‫به نظر شــما اقای احمدی نژاد برای مطرح کردن‬ ‫دوباره خودش چه چشــم اندازی را ترســیم کرده‬ ‫است‪ ،‬انتخابات مجلس یا ریاست جمهوری؟‬ ‫این دو رقابت سیاسی با هم ارتباط تنگاتنگی دارند‪،‬‬ ‫علی القاعده اگر کسی برنامه ای برای ریاست جمهوری داشته‬ ‫باشد باید به انتخابات مجلس هم عنایت و توجه داشته باشد و‬ ‫اگر برای مجلس برنامه داشت‪ ،‬قطعا برای ریاست جمهوری‬ ‫هم برنامه دارد‪ ،‬بنابراین این دو قابل تفکیک از هم نیست‪.‬‬ ‫قرائن و شواهد نشــان می دهد که اقای احمدی نژاد تالش‬ ‫می کند برخی ادم هایی را که از گذشته تجربه نگرفتند یا ان‬ ‫زمان خیلی در مسائل سیاسی حضور جدی نداشتند به ویژه‬ ‫نیروهای جوان را دور خود گــرد اورد‪ ،‬هر چند فکر نمی کنم‬ ‫این اقدام او خیلی بتواند نتیجه قابل قبولی برایش به همراه‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫اگر اقای احمدی نــژاد در انتخابات مجلس فعال‬ ‫شود تا مجلس اینده را همسو با خود کند‪ ،‬روی بدنه‬ ‫رای اصولگرایان اثر نمی گذارد؟‬ ‫اگر در مجلس بیاید نقش تخریبی برای اصولگرایان‬ ‫ایفا خواهد کرد ولی موفق نمی شود کما اینکه در گذشته هم‬ ‫ضربه زد ولی موفق نشد‪.‬‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری چطور؟‬ ‫در ریاست جمهوری او این قابلیت ها را دارد که برای‬ ‫خود یک موج افرینی هایی بکند اما این به شــرطی است که‬ ‫جایگاه های قانونی این فرصت را به او بدهند که من در این‬ ‫مسال ه تردید دارم‪.‬‬ ‫یعنی جایگاه های قانونی بــرای ورود احمدی نژاد‬ ‫به انتخابات ریاســت جمهوری محدودیت ایجاد‬ ‫می کنند؟‬ ‫بله‪ .‬تردید دارم که جایگاه های قانونی چنین فرصتی‬ ‫به او بدهند که او بتواند به انتخابات ریاســت جمهوری ورود‬ ‫کند چون خطاهایــی دارد که بر اثــر ان خطاها علی القاعده‬ ‫یک پرونده سنگینی باید برایش رقم خورده باشد‪ ،‬این خطاها‬ ‫در تشــخیص اینکه ایشــان یک سیاستمدار اســت یا خیر‬ ‫می تواند موضوع را قابل بازنگری کنــد‪ .‬به عبارت دیگر قبال‬ ‫شورای نگهبان تشخیصش این بود که او رجل سیاسی است‬ ‫اما خطاهای سیاسی مرتکب شد که می تواند این امر را قابل‬ ‫تجدید نظر کند‪.‬‬ ‫اصولگرایان تدبیری دارند کــه جلوی ضربه اقای‬ ‫احمدی نژاد را به بدنه اجتماعی خود بگیرند یا از این‬ ‫ضربه پیشگیری کنند؟‬ ‫برخــی از نیروهــای اصولگــرا این مســاله را خیلی‬ ‫مخاطره امیزنمی دانندوتصورشانایناستکهجامعهتجربه‬ ‫کرده و به یک جمع بندی رسیده بنابراین دیگر چنین خطایی را‬ ‫تکرارنمی کندامامعتقدمدراینچندسالهیکعده ایدیگری‬ ‫به بلوغ سیاسی رسیدند‪ ،‬یعنی یک قشر جدیدی وارد صحنه‬ ‫سیاست کشور شــدند که انها دوران ریاست جمهوری اقای‬ ‫احمدی نژاد را درک نکردند‪ ،‬بنابراین می شود ذهن شان را با‬ ‫یک توجیهاتی به گونه دیگری شکل داد بنابراین من برخالف‬ ‫برخی دوستان معتقد نیستم که از این جهت ما مخاطره ای را‬ ‫شاهدنخواهیمبودامامخاطره ایکهبتواندتعیین کنندهباشد‬ ‫نیست‪ ،‬بلکهیک سری افرادی را از اینکهبتوانندمفیدباشنددر‬ ‫یک مسیر انحرافی خواهد کشید‪.‬‬ ‫اگر احمدی نــژاد بخواهــد از انتخابــات مجلس‬ ‫شروع کند زمینه بازی خود را چگونه طراحی کرده‬ ‫است و با چه مکانیزم و تشکیالتی می خواهد پا به‬ ‫میدان بگذارد؟ ایا او با اتکا به حلقه اطرافش قصد‬ ‫تاثیرگذاری بر رقابت سیاســی پیــش رو را دارد یا‬ ‫می خواهد از جبهه یکتا یا جبهه پایداری یا هر دوی‬ ‫انها استفاده کند؟‬ ‫البته اقای احمدی نــژاد در این مدت تالش زیادی‬ ‫کرد بتواند پایــگاه خودش را عــوض و طیف های دیگری را‬ ‫هم به طرف خود جــذب کند‪ ،‬این تالش هــای او مظاهر و‬ ‫بروز و ظهور مختلف و متنوعی داشــت‪ ،‬اینکه او تالش کرد‬ ‫نیروهایی از طیف غیر اصولگرا را نیز به طرف خودش جلب‬ ‫کند‪ ،‬مصادیق زیادی برایش وجود دارد اما طبیعی است که‬ ‫این تالش ها خیلی برای او نتیجه بخش نبــود چراکه اقای‬ ‫احمدی نژاد ان پایگاه مســتقل اجتماعی را نــدارد که با ان‬ ‫پایگاه اجتماعی مســتقل بتواند وارد معامله گــری با برخی‬ ‫جریاناتسیاسیشود‪.‬این طورنیستکهبگوییمانجریانات‬ ‫سیاســی براســاس یک اصولی حرکت می کنند و براســاس‬ ‫اصول شــان پیوند با اقای احمدی نژاد را منطقی نمی دانند‪،‬‬ ‫خیر‪ ،‬دو جریان کارگزاران و مشارکت دیگر امروز خیلی مبانی‬ ‫فکری ندارند که براســاس مبانی فکری حرکت های خود را‬ ‫تنظیم کنند‪ ،‬همان طــور که اقای عباس عبدی به درســتی‬ ‫گفت االن دستیابی به قدرت مبنای حرکت های این دو جریان‬ ‫است یعنی اساس برای انها رسیدن به قدرت است نه رسیدن‬ ‫به یک اندیشه و فکر و بسط یک روش و نگاه فکری‪ ،‬بنابراین‬ ‫با اقای احمدی نژاد هم اینها می توانســتند پیوند بخورند اما‬ ‫مشــکل انجا پدید می اید که احمدی نــژاد پایگاه اجتماعی‬ ‫مســتقل ندارد‪ .‬این واقعیت در یازده روز خانه نشــینی اقای‬ ‫احمدی نژاد کامال خود را نشان داد‪ .‬اقای احمدی نژاد در یازده‬ ‫روز خانه نشینی نتوانست یک حرکت اجتماعی را ولو محدود‬ ‫شــکل دهد‪ ،‬حتی وزرای کابینه هم بــا او همراهی نکردند‪.‬‬ ‫همه وزرا کار خود را ادامه دادنــد و کار وزارتخانه های تحت‬ ‫مســئولیت خود را متوقف نکردند‪ ،‬هرچند اقای احمدی نژاد‬ ‫انتظار داشت وزرا این کار را انجام دهند اما هیچ کدام از وزرا‬ ‫همراهی نکردند‪.‬‬ ‫حتی اقای رحیمی در نامه ای که پــس از رفتن به‬ ‫زندان خطاب به اقای احمدی نژاد نوشــت به این‬ ‫مساله اشاره کرد‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬اقای احمدی نژاد مایل بود که وزرا نیز کارها را‬ ‫زمین بگذارند تا حرکت خانه نشینی او نتیجه بخش شود ولی‬ ‫هیچ کس این کار را انجام نداد‪ ،‬ان واقعه نشان داد که اقای‬ ‫احمدی نژاد هیچ پایگاه اجتماعی ندارد‪ .‬االن او ســرخورده‬ ‫شــده و می خواهد به پایگاه اجتماعی اصولگرایان برگردد‪،‬‬ ‫‪29‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫بنابراین تالش می کند با حرف هایی خالف واقع و یک سری‬ ‫ت نادرست مجددا نیروهایی را از اصولگرایان به طرف‬ ‫توجیها ‬ ‫خودش جلب کند‪.‬‬ ‫اقای احمدی نژاد این جلــب نیروهای اصولگرا به‬ ‫سمت خود را می خواهد با جبهه یکتا انجام دهد یا‬ ‫جبهه پایداری؟‬ ‫در مورد جبهه یکتا باید بگویم حزبی تشــکیل شــد‬ ‫که اعضایش متفــاوت از حلقــه و جریان متصــل به اقای‬ ‫احمدی نژاد هستند و قبال هم نشان دادند متفاوتند اما اینکه‬ ‫تحلیل های قوی سیاسی داشته باشند‪ ،‬خیر‪ .‬من اعتقاد ندارم‬ ‫اعضایجبههیکتاکسانیهستندکهخیلیازقوهتحلیل های‬ ‫عمیقی برخوردارند‪ ،‬در واقع انها نیروهای اجرایی ارزنده ای‬ ‫هستند که خدمات شایســته ای داشتند و تشکیل یک گروه‬ ‫برای اینکه از خدمات خود دفاع کنند و نگذارند خدمات انها‬ ‫با عملکرد حلقه اول اقای احمدی نژاد مخدوش شود‪ ،‬یک‬ ‫کار ارزنده است اما منوط به اینکه تیزهوشــی الزم را داشته‬ ‫باشــند و نگذارند اقای احمدی نژاد از انها سوءاستفاده کند‪.‬‬ ‫چراکه قبال تــا حدی اقای احمدی نژاد از انها سوءاســتفاده‬ ‫کرد‪ ،‬یعنی خدمات شایسته برخی وزرا مثل وزیران مسکن و‬ ‫نیرو که عملکردهای بسیار شایسته داشتند و امروز خیلی ها به‬ ‫زحمات انها واقفند‪ ،‬دستخوش منیت های اقای احمدی نژاد‬ ‫شــد‪ .‬حرکتی که درباره مسکن مهر انجام شــد ان قدر بزرگ‬ ‫و قوی بود که اصال دولت کنونی نتوانســت ان را دنبال کند‬ ‫یعنی وزیر بعدی نتوانســت پــی کار را بگیرد و حتــی امروز‬ ‫درباره مســکن اجتماعی هم که ایده وزیر راه و شهرســازی‬ ‫این دولت اســت چیــزی در نیامد و هیچ کاری بــرای تامین‬ ‫مسکن دهک های پایین جامعه انجام نشــد‪ .‬وزرای دولت‬ ‫اقای احمدی نــژاد انصافا کارهای ارزنده ای داشــتند منتها‬ ‫انها همچون اقای نیکزاد وزیر راه و شهرســازی دولت دهم‬ ‫فرد سیاسی نیستند‪ ،‬بلکه افرادی اجرایی محسوب می شود‪.‬‬ ‫این عزیزان کار خوبی برای دفاع از عملکرد خودشان انجام‬ ‫دادند چون برخی عناصــر دولت کنونی با تخلفات حلقه اول‬ ‫اقای احمدی نژاد می خواهند کل خدمات دولت نهم و دهم را‬ ‫کامال منکوب کنند که کار بسیار ناشایستی است‪ ،‬اینکه اقای‬ ‫ی و ملک زاده تخلف کردند و انها جزو حلقه اول‬ ‫بقایی‪ ،‬رحیم ‬ ‫اقای احمدی نژاد هستند و ربطی به عملکرد وزرای زحمتکش‬ ‫دولت نهم و دهم ندارد‪ .‬حلقه اول اطراف اقای احمدی نژاد‬ ‫حساب شده چیده شده اند و نیروهای متمایل به دولت های‬ ‫قبل از اقای احمدی نژاد بودند‪ .‬اینها حســاب و تحلیل شان‬ ‫جداســت‪ .‬اگر حزب یکتا در وادی روشــنگری قــرار بگیرد‬ ‫خوب است اما باید بسیار مراقب باشد که اقای احمدی نژاد‬ ‫از اعتبار انها برای تقویت منیت های خودش سوءاســتفاده‬ ‫نکند‪ .‬همین جا فرصت را مغتنم می شمارم و دعوت می کنم‬ ‫این عزیزان را به پررنگ کردن فاصله خودشان با حلقه اول‬ ‫اقای احمدی نژاد‪ .‬حلقــه اول اقای احمدی نــژاد ادم های‬ ‫غیر موجهی بودند و مشکالت ناشی از عملکرد ادم هایی مثل‬ ‫بقایی و رحیمی و مشــایی و ملک زاده و مرتضوی با عملکرد‬ ‫وزرای زحمت کشــی که براســاس اصول توانستند خدمات‬ ‫بسیار شایسته ای به اقشــار محروم بدهند و تحول جدی در‬ ‫این زمینه ها ایجاد کنند‪ ،‬قابل جمع نیست‪ .‬اما عرض کردم‬ ‫این مســاله منوط به ان اســت که اعضای جبهه یکتا توان‬ ‫سیاسی داشته باشند و حساب خود را از بقایی ها‪ ،‬مشایی ها‬ ‫و مرتضوی ها و رحیمی ها و ملک زاده ها جدا کنند ‪ .‬اگر چنین‬ ‫کاری کنند به نظرم کار شایسته ای انجام دادند اما اگر اقای‬ ‫احمدی نژاد بتواند کارکرد اینها را به حســاب خــود بگذارد‪،‬‬ ‫کمک به اقای احمدی نژاد کردند که یک بار دیگر منیت های‬ ‫خودش را دنبال کند‪ .‬درباره جبهه پایداری هم همین مساله‬ ‫قابل طرح است‪ .‬جبهه پایداری هم می تواند دچار یک خطا‬ ‫شو د‪ ،‬یعنی راجع به جبهه پایداری هم گرچه حساب متفاوتی‬ ‫برای انها قائلم اما معتقدم بعضی ها در پایداری می توانند این ‬ ‫ترفند را به کار گیرند که همزمان با تخریب شــخصیت های‬ ‫عملکرد حلقه اول احمدی نژاد تالش های امثال‬ ‫نیکزاد را تحت تاثیر قرار داد‬ ‫برعکس احمدی نژاد که به نظرم قابل اعتماد نیست‬ ‫می توان به الریجانی اعتماد کرد‬ ‫دیگری کــه در جبهه اصولگرایی مطرح هســتند مثل اقای‬ ‫قالیباف و اقای الریجانی‪ ،‬نزدیک شدن به اقای احمدی نژاد‬ ‫را پیگیری کنند‪ .‬به عبارت دیگر بــا تخریب اقایان قالیباف و‬ ‫الریجانی در استانه انتخابات بگویند اقای احمدی نژاد مثل‬ ‫اقای قالیباف و اقای الریجانی نیز ایرادهایی دارد‪ ،‬منتها او‬ ‫تنها گزینه ای اســت که می تواند در این عرصه توفیقاتی را‬ ‫از ان خود بســازد‪ ،‬بنابراین از ســر ناگزیری ما به طرف اقای‬ ‫احمدی نژاد می رویــم‪ .‬در واقع این احتمــال وجود دارد که‬ ‫این خطا صورت بگیرد‪ .‬یعنی خطاهای اقای احمدی نژاد را‬ ‫با خطاهای برخی شخصیت های دیگر یکی بپنداریم‪ .‬خیر‪،‬‬ ‫اقای احمدی نژاد اگر در برابر نظام نمی ایســتاد یک ســری‬ ‫خطاها و منیت هایی داشــت اما او یکجــا در برابر همه چیز‬ ‫ایستاد‪ ،‬پس دیگر اصال قابل اعتماد نیست‪ .‬این فرق می کند‬ ‫با اینکــه در تحلیل شــخصیتی مثل اقای علــی الریجانی‬ ‫خدماتی برایــش منظور کنیم و ضعف هایــی در عملکردش‬ ‫ببینیمامابهانمعنینیستکهنتوانیمدیگربهاقایالریجانی‬ ‫اعتماد کنیم‪ ،‬اقای الریجانی قطعا فرد قابل اعتمادی است‬ ‫و جامعه می تواند به او اعتماد کند اما به اقای احمدی نژاد به‬ ‫هیچ وجه نمی تواند اعتماد کنــد چراکه همه انچه را که قول‬ ‫داده بود برای منیت های خودش و دفاع از یک حلقه بســیار‬ ‫ناسالم زیرپا گذاشــت‪ .‬االن هم می بینیم از ان حلقه ناسالم‬ ‫دفاع می کند‪ .‬یعنی فقط این نیست که از اقای مشایی دفاع‬ ‫کند‪ ،‬از اقای بقایی نیز دفاع می کند‪ ،‬اقای بقاییکهتخلفاتش‬ ‫برای همه اهل اطالع کامال روشن است‪ ،‬از او دفاع می کند‪.‬‬ ‫جالب اســت بعضی از وزرای اقای احمدی نــژاد به صورت‬ ‫مکتوب تخلفات اقای بقایی را به او منعکس کردند‪ .‬او در ان‬ ‫زمان دفاع نکرد اما امروز از اقای بقایی دفاع می کند‪ .‬این به‬ ‫ان معنی اســت که اقای احمدی نژاد همچنان از ارزش ها و‬ ‫اصول منیت های خودش بهره می گیــرد‪ ،‬یعنی چون اقای‬ ‫بقایی با او اســت هر کس می خواهد باشد‪ ،‬هر تخلفی کرده‬ ‫باشد باید بر خطاهایش چشم پوشید‪ .‬اصال اقای احمدی نژاد‬ ‫در جبهه اصولگرایی به هیچ وجــه قابل اعتماد نخواهد بود‪،‬‬ ‫بنابراین باید اقایان جبهه پایداری مراقب باشند که دچار این‬ ‫خطا در اینده نشوند که در استانه انتخابات بگویند حاال اقای‬ ‫احمدی نژاد هم مثل دیگران خطا داشــته منتها او شــانس‬ ‫انتخاب شدنش بیشتر است یا از سر استیصال ناگزیریم به‬ ‫طرف او برویم واال کســانی صحنه را از ان خود می کنند که‬ ‫مسائل شان خیلی بیشتر است ‪ .‬این تحلیل غلط ممکن است‬ ‫گریبان نیروهای جبهه پایــداری را بگیرد و از این جهت بله‪،‬‬ ‫باید نگرانی هایی داشته باشیم‪.‬‬ ‫جز جبهه پایداری ســایر گرایش های اصولگرایی‬ ‫حاضرنــد تنهــا بــه علــت قــدرت رای اوری اقای‬ ‫احمدی نژاد به طرفش بیایند و به او امتیاز دهند؟‬ ‫اصــا‪ ،‬کســی اصولگــرا باشــد و بتواند بــه اقای‬ ‫احمدی نژاد اعتماد کند‪ ،‬خیر‪ ،‬هیچ اصولگرایی نمی تواند به‬ ‫اقای احمدی نژاد اعتماد کند‪.‬‬ ‫اگــر اقــای احمدی نــژاد وارد ائتــاف انتخاباتی‬ ‫اصولگرایان شود چه اتفاقی می افتد؟‬ ‫قطعا موجب انشقاق اصولگرایان می شود‪ ،‬اوال اقای‬ ‫احمدی نژاد را نباید به درون اصولگرایی راه داد چون یک بار‬ ‫تعهد کرده به اصول پایبند باشد ولی در عمل همه اصول را زیر‬ ‫پا گذاشت و بعد اصولگرایی را مسخره کرد و گفت اصولگرایی‬ ‫مساوی با سوسول گرایی است پس به هیچ وجه قابل اعتماد‬ ‫نیست ضمن انکه نشانه هایی دارد که اصال او هیچ تغییری‬ ‫در نگاهش نداده اســت‪ .‬بیانیه اقای احمدی نژاد در دفاع از‬ ‫اقای بقایی نشــان می دهد که او اصال قابل اعتماد نیست‪،‬‬ ‫بنابرایــن اصولگرایان هرگز او را نخواهنــد پذیرفت‪ ،‬هرچند‬ ‫ا و ترفندی به کار گیرد و عده ای را ســامان دهد مثال کسانی‬ ‫که در دوران ریاســت جمهوری او تشــکل های فرهنگی با‬ ‫پول های اقای مشایی درســت کردند‪ ،‬امکان دارد سازمانی‬ ‫را به وجود اورند بیایند و در جمع هایی شعارهایی در حمایت از‬ ‫اقای احمدی نژاد بدهند اما این مسائل هرگز نگاه ما را به اقای‬ ‫احمدی نژاد نباید تحت تاثیر قرار دهد‪.‬‬ ‫شما درباره انتخابات مجلس گفتید که احتمال دارد‬ ‫پایداری دچار خطا شــود‪ ،‬ایا اقای احمدی نژاد نیز‬ ‫خودش تشکیالتی را مستقیم سازماندهی می کند‬ ‫یا خیر پشت پرده عمل خواهد کرد؟‬ ‫خیر او به شهرســتان های مختلف می رود و بعضی‬ ‫از نیروهای جوان کم تجربــه و پاک طینــت را با توجیهات‬ ‫کامال خالف می کوشــد که جذب کند و در شهرستان های‬ ‫مختلف هسته هایی را برای خود به وجود بیاورد‪ ،‬به خصوص‬ ‫از ضعف هــای دولت کنونــی دارد به نفع خودش اســتفاده‬ ‫می کند‪ .‬ضعف های دولت اقای روحانی نباید موجب شــود‬ ‫که ما تصور کنیم می توانیم از ضعف های اقای احمدی نژاد‬ ‫بگذریم‪ .‬احمدی نژاد دارد هسته هایی از نیروهای جوان که‬ ‫ان زمان سن شان اجازه نمی داد مســائل را از نزدیک دنبال‬ ‫کنند یا غالبا تازه وارد عرصه سیاسی شــدند و نیروهای پاک‬ ‫و پر جوش و خروشی هستند اما تجربه سیاســی ندارند را به‬ ‫خودش جلب کند‪.‬‬ ‫چرا اصالح طلبان دوست دارند که احمدی نژاد اکت‬ ‫سیاسی داشته باشد و به صحنه سیاسی برگردد؟‬ ‫ایافکرمی کننددردوقطبیاحمدی نژاد‪-‬اصالحات‪،‬‬ ‫خودشان پیروزند؟‬ ‫حداقلش این اســت که نقش تخریبــی اش را ایفا‬ ‫خواهد کــرد‪ .‬تاثیر نقش حداکثری او این اســت که فضای‬ ‫دو قطبی ایجاد کند‪ .‬حداقلش هم این اســت کــه در میان‬ ‫اصولگراها انشقاق می اندازد‪ ،‬در واقع اصالح طلبان به تاثیر‬ ‫حداقلی حضور احمدی نژاد چشم امید جدی دارند و امیدوارند‬ ‫حضور او تخریبی در جناح اصولگراها به وجود اورد‪.‬‬ ‫به فرض تایید صالحیت احمدی نژاد ایا بزرگترین‬ ‫رقیــب روحانــی در انتخابــات ‪ 96‬نمی توانــد‬ ‫احمدی نژاد باشد؟‬ ‫خیر‪ ،‬به نظر من اصولگرایان رقیــب دیگری را برای‬ ‫اقای روحانی مطرح خواهند کرد‪ ،‬البته اگر به این جمع بندی‬ ‫برسند که فرصت چهار ساله برای اقای روحانی کافی است‪.‬‬ ‫اگر اقای روحانــی در مجموع عملکرد مثبتی تــا پایان چهار‬ ‫سال ارائه بدهد در ان زمان وجدان عمومی به این جمع بندی‬ ‫می رسد که اجازه دهد چهارســال دیگر هم که قانون برای او‬ ‫ریاست جمهوریرامجازمی شمارد‪،‬ازاناستفادهکند‪.‬دراین‬ ‫صورتاصولگرایانکاندیدایقدربهصحنهرقابتنمی فرستند‪.‬‬ ‫اینبستگیبهعملکردهایاقایروحانیدارد‪.‬‬ ‫احزاب وشخصیت ها‬ ‫احمدی نژاد در گیر یک جریان دنیا گرا شده بود‬ ‫جواد جهانگیرزاده درگفت وگو با مثلث‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪3‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫سیاست‬ ‫اقای احمدی نژاد فعالیت های سیاســی خود را از‬ ‫سرگرفتهاست؛بهسفرهایاستانیوشهرستانی‬ ‫می رود و در هیات ها و مساجد سخنرانی می کند و‬ ‫نسبت به مسائل روز داخلی و خارجی واکنش نشان‬ ‫می دهد‪ .‬اخیرا هم در مراسم تشییع جنازه شهدا به‬ ‫جایگاه ویژه رفت و برای کسانی که به نفع او شعار‬ ‫می دادند دست تکان داد‪ .‬این فعالیت ها در حالی‬ ‫انجام می شــود که مدت ها او بعد از تحویل دادن‬ ‫سکان ریاست جمهوری به اقای روحانی سکوت‬ ‫پیشه کرده بود‪ .‬تحلیل شــما از تحرکات سیاسی‬ ‫امروز اقای احمدی نژاد چیســت؟ ایــا می خواهد‬ ‫به عرصه سیاســی کشــور برگردد و برای این کار‬ ‫برنامه دارد؟‬ ‫دلیل روشــنش که بیان نمی شــود امــا واقع قضیه‬ ‫این اســت که دســت و پای اقای احمدی نژاد بسته نیست‬ ‫و او محدودیتــی بــرای اظهارنظر یــا حضــور در محافل و‬ ‫مجامــع عمومــی نــدارد‪ .‬اقــای احمدی نــژاد در دوران‬ ‫ریاســت جمهوری اش هم نشــان داده که فرد یکجا نشینی‬ ‫نیست و دائم در تحرک و کنش سیاسی است ‪ .‬به نظرم حتما‬ ‫پشت بند تحرکات اخیر او تصمیم گیری های سیاسی وجود‬ ‫دارد چون خیلی راحت نمی شود پذیرفت که این طور نیست‬ ‫و او در ایــن وادی بی برنامه عمل می کند امــا اینکه گمان‬ ‫کنیم احمدی نژاد حق اظهارنظر ندارد یا نمی تواند اقدامات‬ ‫سیاســی کند خیر ‪،‬چنیــن تحلیل هایی نیز مبنای درســتی‬ ‫ندار د‪ .‬حاال شاید سوال شــود چقدر این تحرکات پشت بند‬ ‫رفتار و جهت گیری و تصمیم سیاسی است؟ من خیلی این‬ ‫تحلیل را پر بیراه نمی بینم حتما رفتارهای اقای احمدی نژاد‬ ‫فرض سیاسی و اقدام اینده سیاسی پشت بند خود دارد‪ .‬این‬ ‫فرض سیاســی یا مربوط به انتخابات اینده مجلس و برای‬ ‫تقویت جایگاه هواداران است یا زمینه چینی برای انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری اینده بوده که این مفروض هم خیلی دور‬ ‫از تصور نیست‪.‬‬ ‫به نظر شما احمدی نژاد بازگشت به عرصه سیاسی‬ ‫کشــور را با چه مکانیزمی دنبال می کند؟ به جبهه‬ ‫پایداری امید بســته یــا جبهه یکتــا را راهکار این‬ ‫مساله می داند یا انکه می خواهد با طیف جدیدی از‬ ‫یاران به هدفش جامه عمل بپوشاند؟‬ ‫در عرصــه سیاســی کشــور غالبــا ایــن رفتــار را‬ ‫در اطرافیان اقــای احمدی نــژاد می بینیم که دائم ســعی‬ ‫می کنند خود را مستقل از او نشان دهند‪ ،‬نمی خواهم بگویم‬ ‫انها ادم های مســتقلی نیســتند یا شاید این شــانس اقای‬ ‫احمدی نژاد است کسانی که روزی او در جامعه بستر مطرح‬ ‫شدن شان را فراهم کرد تقریبا همگی می گویند «دیگر ما با‬ ‫اقای احمدی نژاد نیســتیم»‪ ،‬این خیلی رفتار بد و نامناسبی‬ ‫است که کسانی که تا دیروز فقط عده کمی انها را می شناختند‬ ‫و احمدی نژاد انها را در مســئولیت معاونت رئیس جمهور یا‬ ‫وزارت قرار داد حاال همان افراد اولین کسانی باشند که اقای‬ ‫احمدی نژاد را می زنند‪ .‬اصال روی اینکه اقای احمدی نژاد‬ ‫فرد درســت یا نادرستی اســت حرفی ندارم‪ ،‬ولی این منش‬ ‫سیاســی درســت و قابل دفاعی نیســت‪ .‬حاال اینکه اقای‬ ‫احمدی نژاد با چه مکانیزمی می خواهــد بیاید را نمی دانم‪،‬‬ ‫معتقدم خود احمدی نژاد به تنهایی بیشتر از یک حزب است و‬ ‫احساس نمی کنم نیاز داشته باشد افرادی مانند اعضای جبهه‬ ‫پایداری و دیگران از او حمایت کنند‪ ،‬ضمن انکه پایداری ها‬ ‫االن منکر وجــود هرگونه ارتباط قبلی با اقــای احمدی نژاد‬ ‫هستند یا اساسا به شــدت دارند در تقبیح او تالش می کنند‬ ‫یا یکتایی ها که از شاه بیت های حرف انها این بود «ما هیچ‬ ‫ارتباطی با اقای احمدی نژاد نداریم»‪ ،‬بله شاید االن ارتباط‬ ‫ندارند اما ایا در گذشته هم هیچ ارتباطی نداشتند؟ ایا اساسا‬ ‫زمینه تقویت اجتماعی انها را اقای احمدی نژاد فراهم نکرد؟‬ ‫این مسائل خیلی محل بحث است‪.‬‬ ‫اگــر پیش فــرض فعالیت هــای سیاســی اقای‬ ‫احمدی نژاد انتخابات مجلس باشد او برای ورود‬ ‫به این عرصه حتما نیاز به تشــکیالت دارد‪ ،‬چون‬ ‫فضا متفاوت از انتخابات ریاست جمهوری است‬ ‫که او بتواند بــا موج افرینی های فردی به هدفش‬ ‫برسد‪ ،‬به نظر شما او تشکیالت منتسب به خود را‬ ‫چگونه تعریف می کند؟‬ ‫فکر نمی کنم اقای احمدی نژاد خــودش را هزینه‬ ‫انتخابات مجلس کند به این معنا که وارد انتخابات مجلس‬ ‫شود و بخواهد از یک فهرستی اعالم حمایت کند چون اگر‬ ‫در این وضعیت نامزدهای معدودی از ان فهرست انتخاباتی‬ ‫رای بیاورند برای جایگاه سیاسی اقای احمدی نژاد شایسته‬ ‫نیست ‪ .‬اقای احمدی نژاد خود را در انتخابات مجلس هزینه‬ ‫هیچ کسی نخواهد کرد در این مساله نبای د تردید داشت چون‬ ‫اگر لیســتی را به مردم معرفی کند و از این لیست فقط ‪ 10‬تا‬ ‫‪ 30‬درصــد رای بیاورند وزن اجتماعی اقــای احمدی نژاد را‬ ‫مشخص خواهد کرد پس گمان نمی کنم اقای احمدی نژاد‬ ‫وارد چنین بازی شود‪.‬‬ ‫االن نسبت اقای احمدی نژاد با اصولگرایان چگونه‬ ‫تعریف می شود؟‬ ‫احمدی نــژاد می گفــت من یــک جریــان جدید‬ ‫هســتم بنابراین خود را وامدار یا پایبند به جریانات سیاسی‬ ‫متعارف کشور یعنی اصولگرایان یا اصالح طلبان‬ ‫نمی دانســت‪ .‬گمــان نمی کنــم بشــود‬ ‫احمدی نژاد را در قالب جناح های سیاسی‬ ‫موجود کشــور‪ ،‬اصولگرا یا اصالح طلب‬ ‫نامیــد ‪ .‬احمدی نــژاد یــک روش جدید‬ ‫بود؛ در جاهایی به ارمان های اصلی انقالب وفادار نشــان‬ ‫می داد که رفتاری اصولگرایانه بود اما در جاهایی همچون‬ ‫عرصه فرهنگی کامال اصالح طلبانه عمل می کرد‪ .‬شــیوه‬ ‫مدیریتش هم تــوام با تحکم فــراوان بــود و در عین حال‬ ‫فردی که یک نوع احســاس اتکای فوق العاده شخصی به‬ ‫خود داشــت‪ ،‬خود را در همه زمینه ها عالمه می دانست‪ ،‬در‬ ‫همه امور خود را یک دانشمند فوق العاده تلقی می کرد‪ ،‬به‬ ‫نظرات کارشناســی اهمیت نمی داد‪ ،‬حتی در امور سیاسی‬ ‫هم خود را متعلــق به یک جریان سیاســی نمی دانســت‪،‬‬ ‫همچنین خود را تنها پیرو واقعی والیت فقیه تلقی می کرد اما‬ ‫در رفتارهایش تناقض های اساسی را می شد دید‪ .‬ماجرای‬ ‫‪ 11‬روز خانه نشینی او هیچ گاه نباید از حافظه سیاسی کشور‬ ‫حذف شــود ‪ .‬برخی تالش می کننــد این اتفــاق را یک امر‬ ‫عادی جلوه دهند حــال انکه یک امر کامــا غیرمتعارف و‬ ‫پرانتقادی بود که حتمــا باید در تاریخ سیاســی ایران باقی‬ ‫بماند و برجسته تر شود تا مشخص شــود میان قول و عمل‬ ‫تفــاوت فراوانی وجــود دارد‪ .‬در حوزه هزینه کــرد منابع نیز‬ ‫عملکردی قابل تامل داشــت‪ .‬تبعات ان تصمیمات چیزی‬ ‫است که امروز واقعا شرایط برای کشــور بسیار دشوار شده‬ ‫و اگر مقامات عالی رتبه نظام مقابل او نمی ایستادند شرایط‬ ‫را بسیار بدتر از این هم می کرد‪ ،‬خالصه با این اوصاف باید‬ ‫دید اقای احمدی نژاد در چارچوب اصولگرایی می گنجد یا‬ ‫نمی گنجد؟ بــه نظرم احمدی نژاد فردی اســت که خودش‬ ‫حزب خودش است‪ ،‬جریان سیاســی خودش است‪ ،‬خیلی‬ ‫در این چارچوب های سیاســی متعارف کشور نمی گنجد و‬ ‫تعلق تشکیالتی هم نســبت به این چارچوب ها هیچ موقع‬ ‫نداشته و ندارد‪.‬‬ ‫اقای احمدی نژاد چقدر پایگاه اجتماعی دارد؟‬ ‫دقیقا نمی دانم اما اگر بخواهیم بگوییم احمدی نژاد‬ ‫پایگاه اجتماعی نــدارد خیر‪ ،‬این حرف غلطی اســت حال‬ ‫انکه چند درصد پایگاه اجتماعــی دارد؟ نمی دانم‬ ‫باید یــک ارزیابی علمی انجام شــود یا انکه در‬ ‫فضای مراجعه به ارای عمومی این مســاله را‬ ‫سنجید‪ .‬در کل اینکه بخشی از طبقات محروم‬ ‫و حاشیه شهرها نســبت به اقای احمدی نژاد‬ ‫گرایش سیاسی دارند واقعیتی غیرقابل کتمان‬ ‫است‪.‬‬ ‫ برخی از افراد جبهه پاید اری می گویند اقایان‬ ‫الریجانی و قالیباف نیز خطاهای سیاســی‬ ‫‪31‬‬ ‫داشتند‪ .‬احمدی نژاد نیز از این امر مستثنی نیست‬ ‫حاال که به ان دو اعتماد اســت باید به احمدی نژاد‬ ‫هم اعتماد کرد و ناگزیریم در انتخابات به ســمت‬ ‫احمدی نژاد برویم چون اگر این اتفاق نیفتد کس‬ ‫دیگری می اید عرصه قدرت را به دســت می گیرد‬ ‫که وضعش بدتر از احمدی نژاد است‪ .‬به نظر شما‬ ‫ایا با این تحلیل می شود گذشته اقای احمدی نژاد‬ ‫را توجیه کرد؟‬ ‫خیر‪ .‬فکر نمی کنم گذشته احمدی نژاد توجیه بردار‬ ‫باشد‪ .‬این حرف ها خیلی حرف های درست و دقیقی نیست‬ ‫که از ترس کسی پناه به کسی ببریم که در گذشته مورد ازمون‬ ‫قرار گرفت ه و امتحان خودش را پس داده است‪.‬‬ ‫نمی گویم هر انچه احمدی نژاد انجام داد بد و زشــت‬ ‫بــود‪ ،‬احمدی نژاد هم برای کشــور زحمت کشــید و تالش‬ ‫کرد ولی احمدی نژاد نتوانســت براساس انچه شعار می داد‬ ‫عمل کند‪ .‬احمدی نژاد درگیر یک جریان پیرامونی شــد که‬ ‫به شدت دنیاگرا شده بود و منافع مالی برای شان از اهمیت‬ ‫فراوانی برخوردار بود؛ جریان مرمــوزی که در ان الیه های‬ ‫جدیــد اعتقادی را هم می شــد دید‪ .‬احمدی نــژاد به لحاظ‬ ‫سیاسی کسی را قبول نداشــت‪ ،‬به دیدگاه های کارشناسی‬ ‫اهمیت نمی داد‪ ،‬در عین حال باورهای جدید مذهبی و دینی‬ ‫هم پیدا کرده بــود‪ .‬خب همین ویژگی هــا باعث نمود یک‬ ‫جریان نوظهو ر شــد‪ .‬گمان نمی کنم احمدی نژادی که ‪11‬‬ ‫روز خانه نشین شد‪ ،‬احمدی نژادی که می توانست به راحتی‬ ‫در جریان فتنه ‪ 88‬مواضع مستقل و جدی در حمایت از نظام‬ ‫بگیرد و هیچ گاه چنین موضعی را نگرفت با چنین جمالتی‬ ‫گذشته اش را توجیه کرد‪.‬‬ ‫ایا اصولگرایان برای انتخابات مجلس احمدی نژاد‬ ‫را وارد مکانیزم انتخاباتی خود می کنند؟‬ ‫فکر نمی کنم این اتفاق بیفتد‪.‬‬ ‫احمدی نژاد به دنبال چه بود؟‬ ‫روایت دست اول از باالی تریبون امدن احمدی نژاد‬ ‫امیر ابراهیم رسولی‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫‪4‬‬ ‫مدیرمسئول سایت نماینده‬ ‫با اینکــه فکر می کنــم نباید به احمدی نــژاد پرداخت‬ ‫ان هم به دالیل متعدد‪ ،‬اما خودش اصرار دارد تا سیاسیون‪،‬‬ ‫مردم و رســانه ها بــه او بپردازنــد‪ .‬اینکه پرداختن بــه او در‬ ‫اینده اش چه تاثیری دارد یک بحث اســت اما بررسی رفتار‬ ‫کنونی اش به عنوان رئیس جمهور ســابق قابل توجه است‪.‬‬ ‫دولت احمدی نــژاد هــم مانند همــه دولت هــا خوبی ها و‬ ‫بدی هایی داشت و البته ناهنجاری هایش بی همتاست‪ .‬در‬ ‫این مجمل قصد ندارم تا به دولتش‪ ،‬اقدامات خوب و بدش یا‬ ‫‪ 11‬روز خانه نشینی و برنتافتن حکم ولی فقیه بپردازم بلکه تنها‬ ‫به واقعه ای اشاره می کنم که خود شاهدش بودم‪ .‬واقعه ای‬ ‫که به همان نکته ابتدایی برمی گردد‪ :‬مطرح شدن‪.‬‬ ‫روانشناسی امروز محمود مطرح شــدن را بیش از هر‬ ‫چیز نمایان می کند‪ .‬عکس گرفتن‪ ،‬دست تکان دادن‪ ،‬تکه‬ ‫جمالت عجیب و غریب و‪...‬‬ ‫حدود ‪ 10‬روز قبل تشــییع شــهدای غواص بود‪ .‬مثل‬ ‫همه مردم با عشق به مراسم رفتم اما به دلیل حضورم در کنار‬ ‫شخصیتی‪ ،‬اتفاقا در جایگاه مسئوالن حضور داشتم‪ .‬حضور‬ ‫مردم مشــتاق برای تشییع فرزندان شــان دیدنی و بهت اور‬ ‫بود‪ .‬فشــار جمعیت انقدر بود که فاصله ای بین افراد نبود و‬ ‫گرما بیش از پیش طاقت فرسا شده بود‪ .‬در این بین اما همه‬ ‫امده بودند؛ پیر و جوان‪ ،‬خردســال و میانســال‪ ،‬دانشجو‪،‬‬ ‫کارگر و‪ ...‬فکر نمی کنم چنین جماعتی تا به حال در روز کاری‬ ‫چنین عاشقانه گرد هم کف خیابان جمع شده باشند اما عشق‬ ‫به شهدا چنین کرده بود‪ .‬در کنارم پر بود از وزرا‪ ،‬سیاسیون‪،‬‬ ‫نمایندگان مجلس و مسئوالن کشوری و لشکری؛ خالصه‬ ‫همه نظاره گر این شور و شعور بودند‪.‬‬ ‫لحظه ای درنگ کردم‪ .‬شــنیدم مســئولی به مسئول‬ ‫دیگری گفــت رئیس جمهــور اگر می خواهد مــردم واقعی‬ ‫انقالبی و وطن پرســت را ببیند و البته در کنار انان باشد باید‬ ‫اینجا حاضر می شد‪ .‬جمله اش تمام نشده بود که احمدی نژاد‬ ‫وارد محوطه شــد‪ .‬محوطه ای کــه البته با حصار از فشــار‬ ‫ن تردد برای اجرای برنامه فراهم‬ ‫جمعیت جدا شده بود تا امکا ‬ ‫شــود‪ .‬از وقتی امد به رفتارش توجه کردم‪ .‬از گوشــه ای به‬ ‫گوشه دیگری می رفت و ارام و قرار نداشت‪ .‬تالش می کرد‬ ‫با همه احوال پرسی کند‪ .‬سیاسیونی که با او زاویه داشتند‪،‬‬ ‫دوست سابقش بودند یا امروز به واسطه جریان انحرافی با او‬ ‫فاصله گرفته اند‪ .‬برعکس همه که در گوشه ای مشغول خود‬ ‫بودند و راز و نیاز اما او به ارتباط گیری و حال و احوال مشغول‬ ‫بود‪ .‬رد نگاهم از او غافل نشد‪ .‬به سرعت به سمت قسمتی‬ ‫رفت که به داخل جمعیت راه داشت‪ .‬فشردگی انقدر بود که‬ ‫سوزن به زمین نمی افتاد اما احمدی نژاد اصرار داشت داخل‬ ‫مردم برود‪ .‬هر چــه به او گفتند امکانش نیســت قبول نکرد‬ ‫پس در فشردگی مردم فشرده شد! یعنی در مردمی وارد شد‬ ‫که خود به خود فشــرده بودند نه اینکه با امدن او به سمتش‬ ‫فشرده شوند!‬ ‫ی رفت و به ســرعت به محوطه بازگشت‪ .‬اخر‬ ‫چند قدم ‬ ‫معلوم نشــد چرا رفت چرا برگشــت تا اینکه چند ساعت بعد‬ ‫عکس های فشردگی! او را در فضای مجازی دیدم‪.‬‬ ‫در کنار این فضا شــاهکار اصلی رقم خورد‪ .‬سخنران‬ ‫مراسم در حال ســخنرانی بود که به یکباره ا ز تریبونی که در‬ ‫قسمتی با فاصله سه متری از زمین بنا شده بود باال رفت و کنار‬ ‫سخنران ایستاد ( همانطور که در عکس می بینید) و به دست‬ ‫تکانی برای مردم پرداخت‪.‬‬ ‫حیرت کردم‪ .‬ســخنران‪ ،‬ســخنرانی می کند‪ .‬مردمی‬ ‫ برای تشــییع امده اند و گــوش می دهند بــه ناگهان فردی‬ ‫کنار تریبون حاضر می شود و در حین سخنرانی دست تکان‬ ‫می دهد تا او را ببینند‪ .‬عجیب بود‪ ...‬گذشــت و عکس این‬ ‫عمل هم منتشر شد‪.‬‬ ‫واقعا احمدی نژاد به دنبال چه بود‬ ‫در روانشناسی این روزهای محمود جواب سوال باال را‬ ‫جز دیده شدن‪ ،‬مطرح شدن و ان هم به هر قیمتی نیافتم‪.‬‬ ‫رئیس جمهور سابق‪ ،‬می خواهی رسانه ای شوی خب از‬ ‫راهش‪ ،‬این ره که می روی به ناکجااباد است‪.‬‬ ‫احمدی نژاد ‪ 84‬کجاســت؟ ارمان هایش چه شد؟ ایا‬ ‫قرار بود برای مطرح کردن خود هر کاری بکند؟ چه کســی‬ ‫پاســخگوی بغض کســانی اســت که با هزار ارزو به او رای‬ ‫دادند؟ ان همه معرفت رهبر انقالب در قبال حمایت از او و‬ ‫دولتش چگونه پاسخ داده شد؟‬ ‫اقای احمدی نژاد اگر می خواهید رســانه ای شــوید‬ ‫خوب است اما در رســانه به سواالت فوق پاســخ دهید و از‬ ‫توضیح در بــاب حلقه انحرافی فرار نکنیــد‪ .‬اینها چیزهایی‬ ‫است که می تواند شما را از برزخی که در ان گرفتارید نجات‬ ‫دهد تا دست تکانی هایی که هیچ ره اوردی ندارد‪ .‬امروز خط‬ ‫قرمزهای دیروزتان زیر ســوال رفته است‪ ،‬رحیمی زندان و‬ ‫بقایی بازداشت اســت‪ .‬گر چه از رحیمی تبری جستید اما از‬ ‫بقایی نتوانستید که اگر می کردید حلقه چند نفری امروزتان‬ ‫روحیه در کنار شما بودن را از دست می داد‪.‬‬ ‫بگذار به خاطر اقدامات خوبت در اذهان بمانی گرچه‬ ‫خاطره تلخ جریــان انحرافــی‪ 11 ،‬روز خانه نشــینی‪ ،‬عزل‬ ‫و نصب هــای بی منطق و بگــم بگم های توخالــی از یادها‬ ‫نخواهد رفت‪ .‬امت حزب الله چوب تو را خورد و دردش هنوز‬ ‫هست‪.‬‬ ‫احزاب وشخصیت ها‬ ‫تولیدقطبمخالف‬ ‫منتقدانروحانیمتحدترمی شوند‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪33‬‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫‪1‬‬ ‫نسبت اصولگرایان با دولت حسن روحانی تغییر کرده‬ ‫است؛ این گزاره حاال از همیشه به واقعیت نزدیک تر است‪.‬‬ ‫اگر در روزهای ابتدایی تشکیل دولت یازدهم و تا چند‬ ‫ماه بعد از ان اصولگرایان تمام تالششان این بود که در عین‬ ‫نقد‪ ،‬به قطب مقابل دولت مستقر تبدیل نشوند امروز اما در‬ ‫بخش های موثری از اصولگرایان عالوه بر تمدید و تشدید‬ ‫نقد‪ ،‬میلی برای تشکیل قطب مقابل دیده می شود‪.‬‬ ‫صورت تحلیل اگر این گزاره باشــد حــاال می توان با‬ ‫نشــانه یابی به جســتار دالیلی پرداخت که هم درستی این‬ ‫مدعا را ثابت کند و هم تصویری درست از نسبت سیاسی اینده‬ ‫اصولگرایان را به دست می دهد‪.‬‬ ‫پاشنه اشیل‬ ‫سیاست‬ ‫‪34‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫دیگر کسی در این شکی ندارد که حسن روحانی تمام‬ ‫تخم مر غ هایش را در سبد مذاکرات هسته ای چیده است‪.‬‬ ‫او که می خواست تکلیف پرونده هسته ای را در مدت زمان‬ ‫یک سال یکسره کند حاال در دوسالگی دولتش هنوز با اما و‬ ‫اگر های فراوانی در مورد فرجام توافق مواجه است‪ .‬او اگر با‬ ‫همان جمله «می خواهیم کاری کنیم که هم سانتریفیوژ ها‬ ‫بچرخد و هم چرخ کارخانه ها» توانســت در دو قطبی ایجاد‬ ‫شده‪ ،‬فرد پیروز باشــد امروز همچنان با چرخ کارخانه هایی‬ ‫مواجه است که به سبب تحریم کند می چرخند و البته چرخ‬ ‫ســانتریفیوژهایی که به جهت تداوم مذاکرات از حرکت باز‬ ‫ایستاده اند‪.‬‬ ‫به یک معنا همان نقطه قوت اقای رئیس جمهور اکنون‬ ‫به پاشنه اشــیل دولت او تبدیل شده است‪ .‬درست درهمین‬ ‫میانه اســت که اصولگرایان نه لزوما به دلیــل رقابت های‬ ‫سیاسی که بر پایه تقابل برخی سیاست های هسته ای دولت‬ ‫با اصولی که انها به ان اصرار دارند و البته نگاه ارمانگرایانه‬ ‫مبتنی بر واقع گرایی به قطب مقابل دولت تبدیل شــده اند‪.‬‬ ‫اگر شیب حرف های این قطب در ماه های متعددی از زمان‬ ‫بعد از انتخابات ‪ 24‬خرداد کم بود حاال اما شیب این انتقادات‬ ‫افزایش یافته است‪ .‬اگر ســعید جلیلی در تمام ماه های بعد‬ ‫از انتخابات سکوت پیشــه کرده بود و ترجیح می داد مقابل‬ ‫دولت مستقر‪ ،‬خاطرات مناظره هســته ای با حسن روحانی‬ ‫را باز تعریــف نکند امروز امــا در ســخنان او می توان نوعی‬ ‫شکل گیری همان فضا را مشاهده کرد‪.‬‬ ‫چنین اســت که او رک و صریح گفته اســت‪« :‬انانی‬ ‫که ادعا می کنند سیاســت خارجی عرصه ارمان ها نیســت‪،‬‬ ‫یک نمونه از کشــورهای غربی را نشــان دهند که سیاست‬ ‫خارجی انها براســاس ارمان هایشــان طراحی نشده باشد‪.‬‬ ‫اینکه در توافــق ژنو می گویند ایران باید براســاس نیازهای‬ ‫عملی کــه انها تشــخیص می دهنــد‪ ،‬فعالیت هســته ای‬ ‫داشــته باشــد‪ ،‬دقیقا برمبنــای ارمــان انهاســت‪ .‬ارمانی‬ ‫کــه در کتــاب ژان الک‪ ،‬در بحث شــهروند درجــه یک و‬ ‫دو به ان اشــاره شــده و حفظ مالکیت فعلی برای شــهروند‬ ‫درجه یــک را جــزو توصیه های جــدی خود مطــرح کرده‬ ‫و گفته که باید بــه بقیه تنهــا در حد نیازهایــش امتیاز داده‬ ‫شــود‪ ».‬رئیس تیم مذاکره کننده ســابق کشــورمان با ذکر‬ ‫خاطره ای از دوران مذاکرات قبلی یاداور شــد‪« :‬طی شش‬ ‫سالی که بنده مســئول مذاکرات هسته ای بودم‪ ،‬در اواسط‬ ‫مذاکرات‪ ،‬همه دولت های غربی طــرف مذاکره‪ ،‬یک دور‬ ‫کامل عوض شــدند و اتفاقــا در انتخابات هایــی که در ان‬ ‫کشور ها انجام شد رقبای انها به مسند قدرت رسیدند مثال در‬ ‫امریکا بوش رفت و اوباما با شعار تغییر در سیاست خارجه بر‬ ‫سر کار امد اما در روند مذاکراتی انها کمترین تغییری ایجاد‬ ‫نشد؛ چرا؟ چون براســاس ارمان هایشان پشت میز مذاکره‬ ‫می نشینند‪».‬‬ ‫این اظهارنظر البته می تواند واکنشی باشد به این جمله‬ ‫حســن روحانی که می گوید‪« :‬تهدیدها‪ ،‬فرصت ها و منافع‬ ‫مشترک اساس بحث سیاست خارجی است و اصول و ارمان‬ ‫در سیاست خارجی بحث نمی شــود‪ .‬مگر ما در مرحله اول‬ ‫در توافق ژنو ارمان و اصول را معامله کردیم ؟ما با هم حرف‬ ‫زدیم و توافق کردیم‪».‬‬ ‫مختصات یک قطب‬ ‫پس تا اینجــای کار می توان به این نتیجه رســید که‬ ‫اگر بنــا بر این باشــد کــه اصولگرایان قطب مقابل حســن‬ ‫روحانی باشــند‪ ،‬باز صحنــه ای مانند مناظــره انتخابات ‪24‬‬ ‫خرداد برپا خواهد شد‪ .‬به یک معنا انچه رخ خواهد داد این‬ ‫اســت که اصولگرایان بــرای مواجهه با حســن روحانی د ِر‬ ‫سیاست ورزی شان را از پاشنه سیاست خارجی می چرخانند‬ ‫حاال که چنین اســت باید به این فکر کرد که محور سیاست‬ ‫خارجی تا کنــون چه نقشــی در متحد کــردن اصولگرایان‬ ‫داشته است‪.‬‬ ‫این یک واقعیت است که اصولگرایان به دلیل «تکثر»‬ ‫متحمل شکست سنگینی شدند که موجب شد قدرت اجرایی‬ ‫را از دست بدهند‪ .‬شکستی که البته هزینه هایی هم داشت‬ ‫و دلخوری هایی که فاصله هایــی میان طیف های مختلف‬ ‫اصولگرا ایجاد کرد‪ .‬حسن روحانی بعد از انتخابات تمام توان‬ ‫خود را روی پرونده هسته ای متمرکز کرد‪ .‬پرونده هسته ای‬ ‫را از شورای امنیت به وزارت خارجه اورد و با تمام توان برای‬ ‫به نتیجه رســاندن ان مذاکره کرد‪ .‬حتی او ترجیح داد قبح‬ ‫شکنی کند و از گوشــی تلفن ان هم از خاک امریکا شنونده‬ ‫حرف های رئیس جمهور ایاالت متحده باشد‪ .‬از همان روزها‬ ‫اما مخالفت با برخی اقدامات روحانــی در مورد مذاکرات و‬ ‫سیاســت خارجی موجب هم نوایی اصولگرایان شــد‪ .‬انها‬ ‫بیشــتر از مجلس همصدا با هم به نقد می پرداختند‪ .‬کنش‬ ‫انها که به واکنش حســن روحانی منجر می شد صف شان را‬ ‫صاف تر و منظم تر می کرد‪.‬‬ ‫انجا که علیرضا زاکانــی و مهرداد بذرپاش در مجلس‬ ‫نطق هــای منتقدانه ایــراد می کردنــد‪ ،‬حســن روحانی در‬ ‫دانشگاه و سفر استانی پاسخ های تند روانه منتقدان می کرد‬ ‫احزاب وشخصیت ها‬ ‫و در میانه همین مجــادالت بود که پای رســانه ها به میان‬ ‫می امد تا در یک صف ارایی مشخص‪ ،‬موافقان و مخالفان‬ ‫رئیس جمهــور نمایان شــوند‪ .‬از همین جا می شــد دید که‬ ‫اصالح طلبان جانب حســن روحانــی را گرفته اند و متقابال‬ ‫اصولگرایان به قامت منتقد در امده اند‪.‬‬ ‫انچه پیداست در ادامه راه سیاست ورزی تا سال ‪،96‬‬ ‫محور چرخیدن د ِر سیاســت ایران بر همان پاشنه سیاست‬ ‫خارجه اســتوار خواهد بود که الزاما نتیجه مذاکرات هم بر‬ ‫چگونگی چرخش ان تاثیر گذار می شود‪.‬‬ ‫سرهنگ و حقوقدان‬ ‫انتقادهای اقا سعید‬ ‫پیش تر از محمد باقر قالیباف البته این ســعید جلیلی‬ ‫است که به تکرار حرف های سال ‪ 92‬می پردازد‪ .‬او در میان‬ ‫طیف حزب اللهی و اصولگرایان طرفداران خاص خود را دارد‬ ‫و اگر بنا بر تشکیل یک قطب با مختصات مواجهه از پاشنه‬ ‫سیاست خارجی باشــد قطعا دبیر سابق شورای عالی امنیت‬ ‫ملی است که می تواند کاراکتر نفر اول را به عهده بگیرد‪.‬‬ ‫او همین اواخــر حتی به نقد مذاکــرات هم پرداخته و‬ ‫گفته بود‪« :‬در توافق نهایی مذاکرات باید منافع کشور و ملت‬ ‫به بهترین شکل استیفا شود‪« .‬فکت شیت» امریکا نقشه راه‬ ‫این کشور را در مذاکرات نشــان می دهد‪ .‬در بحث نظارت‪،‬‬ ‫اژانس طبق ان پی تی نظارت را انجام می دهد‪ .‬در مذاکرات‬ ‫ســال ‪82-84‬تعلیق غنی ســازی و اجرای پروتکل الحاقی‬ ‫به طور داوطلبانه انجام گرفت که مجلس اجرای پروتکل را‬ ‫متوقف کرد‪ .‬در بیانیه لوزان‪ ،‬نظارت های غیرمتعارفی مطرح‬ ‫کرده اند که قابل قبول نیست‪».‬‬ ‫او حتی درست در شرایطی که حسن روحانی به صورتی‬ ‫قاطع به دفــاع از ان پی تی می پــردازد به نقــد این پروتکل‬ ‫پرداخته است‪« :‬در ان پی تی برای اعضا تکالیف و حقوقی‬ ‫تعیین شده اســت‪ .‬هر معاهده ای هم وقتی توازن دارد که‬ ‫بین حقوق و تکالیف ان توازن وجود داشته باشد؛ یعنی اگر‬ ‫تکالیفی را طرفی انجام داد اما نتوانست از حقوقی برخوردار‬ ‫باشد‪ ،‬این معاهده بی معناست‪ .‬تکالیفی انجام می شود تا از‬ ‫حقوقی برخوردار شــود‪ .‬مطابق با ان پی تی ‪ ،‬یکی از حقوق‬ ‫هســته ای اعضا این اســت که می توانند از تاسیساتی که‬ ‫سوخت هسته ای دارند‪ ،‬استفاده کنند؛ مثل نیروگاه بوشهر‪.‬‬ ‫اما این کف حقوق است‪.‬همین نیروگاه بوشــهر را قرار بود‬ ‫المان ها انجام بدهند‪ .‬اما با ســرنگون شــدن دیکتاتور و به‬ ‫وجود امدن جمهوری اســامی‪ ،‬مدعیان دموکراسی تعهد‬ ‫را یکطرفه لغو کردند‪ .‬پس از انکه قرار شد روس ها وارد کار‬ ‫شوند‪ 10 ،‬دور مذاکره بین ال گور معاون اول رئیس جمهور‬ ‫وقت امریکا‪ ،‬با نخست وزیر وقت روسیه برگزار شد تا بتوانند‬ ‫مانع حضور روس ها در بوشهر بشوند‪ .‬این ها برای صرفا یک‬ ‫نیروگاه با سوخت هســته ای که از جای دیگری بیاید اتفاق‬ ‫افتاد‪ .‬اما نکته مهمتر این است که مطابق با ان پی تی همه‬ ‫اعضا حق داشتن چرخه سوخت هســته ای را دارند‪ ،‬چرخه‬ ‫سوخت هسته ای یعنی چه؟ مختصرا یعنی اینکه کیک زرد‪،‬‬ ‫انچه از معدن می اورند‪ ،‬تبدیل به ‪UF6‬وگاز می کنند‪ ،‬سپس‬ ‫در دستگاه های سانتریفیوژ غنی ســازی شود و پس از ان به‬ ‫صفحه سوخت تبدیل و مورد اســتفاده قرار گیرد‪ .‬برای این‬ ‫حق هم در ان پی تــی هیچ گونه محدودیتی وجــود ندارد‪.‬‬ ‫تنها دو قید وجود دارد؛ یکی اینکه این غنی ســازی باید زیر‬ ‫نظر اژانس باشــد و دوم اینکه مصرف ان صلح امیز باشــد‪.‬‬ ‫ممکن است کشوری مثال برای مصرف سوخت زیر دریایی‬ ‫نیاز به غنی سازی ‪ 50‬در صد داشــته باشد‪ .‬از نظر ان پی تی‬ ‫داشــتن ان هیچ ایرادی نــدارد و ممنوع نبــوده و حق همه‬ ‫این تحلیل حتما یک ســویه خواهد بــود اگر بگوییم‬ ‫همــه اصولگرایــان بــه چنیــن رویکــردی در مواجهــه با‬ ‫دولت رســیده اند‪ .‬نکته این اســت که مــا در بخش مهمی ‬ ‫از اصولگرایــان با پدیده ای بــه نام علــی الریجانی مواجه‬ ‫می شــویم که اکنون نزدیک ترین رابطه با حسن روحانی را‬ ‫دارد‪ .‬او در مقاطع فراوانی به یاری او رفته و حتی هزینه های‬ ‫حمایت از دولت را هم پرداخته است‪ .‬او درست همین روزها‬ ‫که شــایعه ائتالف انتخاباتی اش با حســن روحانی مطرح‬ ‫شد ه ترجیح داده انچنان ارام از واکنش به این مساله بگذرد‬ ‫که کسی نتواند ان را نشــانه ای قطعی از نادرستی این ادعا‬ ‫برداشــت کند‪ .‬او حتما شــخصیتی نزدیک بــه ناطق نوری‬ ‫دارد اما پســت مهمی که اکنون در ان حضــور دارد لزوما او‬ ‫را محافظه کارتر کرده اســت‪ .‬علی الریجانی موتلف قطعی‬ ‫حسن روحانی نیســت اما چندان دور از تصور نیست که روز‬ ‫واقعه او موتلف تاکتیکی و مقطعی حسن روحانی باشد‪.‬‬ ‫با این تفاســیر به نظر می رســد که جریانات مهمی از‬ ‫اصولگرایان به این تصمیم رســیده اند‪« :‬باید قطب مقابل‬ ‫حسن روحانی شویم‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫پیش تر از محمد باقــر قالیباف البته این‬ ‫سعید جلیلی است که به تکرار حرف های‬ ‫ســال ‪ 92‬می پــردازد‪ .‬او در میــان طیف‬ ‫حزب اللهــی و اصولگرایــان طرفداران‬ ‫خــاص خــود را دارد و اگر بنا بر تشــکیل‬ ‫یک قطب با مختصات مواجهه از پاشنه‬ ‫سیاست خارجی باشــد قطعا دبیر سابق‬ ‫شــورای عالــی امنیــت ملی اســت که‬ ‫می توانــد کاراکتر نفــر اول را بــه عهده‬ ‫بگیرد‬ ‫مساله اقای دکتر!‬ ‫سیاست‬ ‫قبل از انتخابــات‪ ،‬محمد باقر قالیباف در بســیاری از‬ ‫نظرسنجی ها نفر اول بود‪ .‬خیلی ها معتقد بودند که او شانس‬ ‫اول رسیدن به صندلی ریاست جمهوری است اما خیلی های‬ ‫دیگر که تحرکات سیاسی او را در سال اخیر رصد کرده بودند‬ ‫اعتقاد داشتند که ممکن اســت برخی اشتباهات تاکتیکی‬ ‫انتخابات همانند ســال ‪ 84‬موجبات رئیس جمهور نشدن او‬ ‫را فراهم اورد‪ .‬حاال اما برخی معتقدند بخشی از ریزش ارای‬ ‫محمد باقر قالیباف بــه همان مواجهه کالمی او با حســن‬ ‫روحانی باز می گشت‪ ،‬دقیقا همانجا که حسن روحانی گفت‬ ‫«من سرهنگ نیستم‪ ،‬من حقوقدانم!»‬ ‫از ان زمان تا همین چندی پیــش محمد باقر قالیباف‬ ‫تمام تالشش را کرد تا قطب مقابل حســن روحانی نباشد و‬ ‫خاطره ان روز سخت انتخابات فراموش شود‪.‬‬ ‫حاال اما گویا محمد باقر قالیبــاف تصمیمات دیگری‬ ‫گرفته است‪ .‬او از میانه دولت یازدهم فکرهای متفاوتی در‬ ‫سر دارد‪ .‬محمد باقر قالیباف شهردار تهران اخیرا با انتقاد از‬ ‫برخی رویکردهای کنونی دولت یازدهم گفته است‪« :‬از امام‬ ‫یاد گرفتیم دســتمان را روی زانوی خودمان بگذاریم و بلند‬ ‫شویم‪ .‬درست است که تحریم ها اقتصادمان را تحت فشار‬ ‫قرار داده ولی این فقط به خاطر تحریم ها نیست‪ .‬بی برنامگی‬ ‫و ضعف مدیریت در این دولت و دولت پیشــین از تحریم ها‬ ‫هم موثرتر اســت‪ .‬امریکا نباید احســاس کند که ما وابسته‬ ‫به تصمیم و اراده او هستیم‪ .‬انقالب و جنگ ثابت کرده که‬ ‫ما وابسته به هیچ کس نیســتیم‪ .‬بعضی دلشان می خواهد‬ ‫همه چیز را دوقطبی کنند‪ .‬باور کنیم مســائل اصلی کشــور‬ ‫دوقطبی نیســت‪ .‬ان چنان که در زمان انتخابات‪ ،‬مســائل‬ ‫کالن نظام را دوقطبی کردند و کاش نمی کردند‪ .‬نباید دوران‬ ‫«بگم بگم» به دوران «تقصیر قبلی ها بود» تبدیل شــود‪.‬‬ ‫معتقدم با در پیش گرفتن یک راهبــرد صحیح اقتصادی‪،‬‬ ‫رسانه ای و منطقه ای‪ ،‬دولت می توانست به یکی از بهترین‬ ‫توافق هــای تاریخ ایران دســت یابد اما متاســفانه رویکرد‬ ‫مدیریتی دولت در دو سال گذشته شرایط را به گونه ای رقم ‬ ‫زده که جامعه حــس می کند انرژی مســئوالن به جای حل‬ ‫مشکالت انها صرف مساله سازی هایی می شود که هدف از‬ ‫ان وابسته کردن کشور به مذاکرات هسته ای و گریزناپذیر‬ ‫نشان دادن توافق به هر قیمت اســت‪ .‬گویی هدف دولت‬ ‫برای دســتیابی به توافق‪ ،‬رفع تحریم ها نیســت بلکه جلب‬ ‫ارای سیاسی برای پیروزی در انتخابات اتی است‪».‬‬ ‫شــهردار تهران البته اضافه کرده بود‪« :‬ما باید تاریخ‬ ‫را ایینه عبرت خود کنیم‪ .‬تاریخی که به ما می گوید گره زدن‬ ‫همه امور کشــور به راضی کردن بیگانــگان نتیجه ای جز‬ ‫ســرنگونی دولت ملی دکتر مصدق نداشــت‪ .‬اگــر اقتصاد‬ ‫مبتنی بر توان داخلی در دولت دکتر مصدق عملیاتی شــده‬ ‫بود و نگاه به خارج از مرزها در کشور حاکم نمی شد‪ ،‬ریزش‬ ‫نیروهای اجتماعی به ان حد نمی رسید که کودتای انگلیسی‬ ‫علیه دولت ملــی موفق شــود‪ .‬تردیدی در این نیســت که‬ ‫قدرت دفاعی و اقتصادی کشور امکان چانه زنی و دستیابی‬ ‫به توافقی باعــزت را افزایش می دهد و امروز تاســف انگیز‬ ‫است که دولت با دســت خود‪ ،‬خود را در میز مذاکرات خلع‬ ‫سالح کرده است‪ .‬بیشتر از مخالفین و منتقدین‪ ،‬این نحوه‬ ‫مدیریت اقتصادی در داخل کشور است که مذاکره کنندگان‬ ‫را تضعیف می کند‪ ».‬این ســخنان محمد باقر قالیباف هنوز‬ ‫با واکنش حســن روحانی مواجه نشــده اما نکتــه مهم این‬ ‫اســت که گویا محمد باقر قالیباف تکلیف خود را با نســبت‬ ‫سیاسی اش در مورد حسن روحانی مشخص کرده است‪.‬‬ ‫اعضاست‪ .‬نکته مهم دوم این است که اعضا بنابر ان پی تی‬ ‫می توانند هرچه قدر تاسیسات بخواهند بسازند‪ .‬تنها قیدی‬ ‫هم که اینجا وجود دارد‪ ،‬این اســت که این تاسیســات باید‬ ‫زیر نظر اژانس ساخته شــود‪ .‬این زیر نظر اژانس بودن هم‬ ‫ضابطه هایی دارد‪ .‬اینگونه نیســت که اگر امروز تاسیساتی‬ ‫را می خواهی بسازی از همین امروز باید اژانس را در جریان‬ ‫بگــذاری‪ 180 .‬روز قبل از تزریق گاز‪ ،‬کشــور باید اژانس را‬ ‫مطلع کند‪ .‬ان بحث هایی کــه منافقین در مورد نطنز مطرح‬ ‫کردند‪ ،‬بعدها خود اژانس گفت حرکــت ایران خالف نبوده‬ ‫است‪ ،‬چون گازی تزریق نشده اســت‪ .‬مطابق با ان پی تی‬ ‫همه اعضا می توانند هر تعداد تاسیســات هسته ای داشته‬ ‫باشند‪ .‬تحقیق و توسعه هم به طریق اولی همین طور است‪.‬‬ ‫باالخره وقتی کشــوری می خواهد چرخه را داشــته باشد و‬ ‫غنی سازی بکند باید دانشش را داشــته باشد‪ .‬برای اینها در‬ ‫ان پی تی هیچ منعی وجود ندارد و حق همه اعضاست‪ .‬تمام‬ ‫بحث ما این است که جمهوری اسالمی ایران نمی پذیرد که‬ ‫یک استثنا باشد‪ .‬نه حقوق کمتری را حاضر است قبول کند‬ ‫و نه تکالیف بیشتری را‪ .‬ما یک عضو ان پی تی هستیم‪ .‬شما‬ ‫می گویید نگرانی داریم‪ .‬ما می گوییم ما هم مثل همه اعضا‬ ‫زیر نظر اژانس و دوربین ها و بازرس های او در حال فعالیتیم و‬ ‫می بایست از حقوقمان برخوردار باشیم‪ .‬نکته جالبی که اینجا‬ ‫در رابطه با تاسیسات وجود دارد‪ ،‬این است که طرف مقابل‬ ‫ما می گوید فردو نباید وجود داشته باشد‪ .‬می گویند فقط نطنز‬ ‫وجود داشته باشد ولی فردو نباشد‪ .‬می گوییم مگر نطنز زیر‬ ‫نظر اژانس و دوربین ها و بازرس های ان نیست؟ می گویند‬ ‫چرا‪ .‬می پرسیم پس فرق نطنز با فردو چیست؟ چرا می گویید‬ ‫فردو نباید باشــد؟ پاســخی که می دهند این است که فردو‬ ‫چون زیر کوه است‪ ،‬اگر بمبارانش کنیم خراب نمی شود‪ .‬به‬ ‫صراحت چنین می گویند که این نشان دهنده وقاحت دشمن‬ ‫است‪ .‬اینکه عنوان می شود چرا بی اعتمادید؟ باید گفته شود‬ ‫که طرح فردو نشان دهنده بی اعتمادی است‪ .‬در فکت شیت‬ ‫امریکایی ها نوشته در فردو نباید حتی یک گرم مواد هسته ای‬ ‫باشــد‪ .‬می گویند در اینجا نباید غنی ســازی صورت بگیرد‪.‬‬ ‫مگر غنی سازی و تاسیسات حق همه اعضا نیست؟ یا اینکه‬ ‫می گویند دامنــه تحقیق و توســعه را باید با مــا هماهنگ و‬ ‫توافق بشــود‪ .‬یا می گویند انچه می خواهید تهیه کنید باید‬ ‫در کانالی باشد که ما پاراف کنیم‪ .‬اینکه رهبری می فرمایند‬ ‫ما بی اعتمادیم اینجا قابل رویت است‪ .‬بنابراین دو شاخص‬ ‫در ابتدای گفت وگوها در ابان ‪ 92‬قبل از توافق ژنو قرار دادند‬ ‫که عبارت بودند از پافشاری بر حقوق و ایستادگی در مقابل‬ ‫زیاده خواهی های دشمن‪».‬‬ ‫‪35‬‬ ‫اندک اندک جمع‬ ‫رقبامی رسد‬ ‫اصولگرایاندرقامتالترناتیو‬ ‫دولت اعتدال ظاهر می شوند‬ ‫جعفر حسن خانی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫‪2‬‬ ‫وقتی شــیخ طــادی‪ ،‬کارگــردان انقالبی ســینما در‬ ‫مســتند تبلیغاتی محســن رضایــی در انتخابــات یازدهم‬ ‫ریاست جمهوری فیلمی ما یوســانه که از سوی برخی حتی‬ ‫سیاه نمایی دانسته شد از وضعیت جامعه به تصویر کشید یا‬ ‫محسن رضایی و برخی دیگر از کاندیداهای انتخابات زبان‬ ‫به نقد وضعیت موجود و دولت احمدی نژاد گشــودند‪ ،‬باید‬ ‫می دانستند که هیچ یک از سخنان شان‪ ،‬انها را در جایگاه‬ ‫الترناتیــو و گزینه جایگزیــن دولت احمدی نــژاد در پیش‬ ‫چشــم مردم قرار نمی داد‪ .‬چرا که طی هشت سال پیش از‬ ‫ان‪ ،‬انکه همواره به عنوان غیریــت و الترناتیو احمدی نژاد‬ ‫خــود را معرفی کرده بــود و زبان بــه نقد وی گشــوده بود‪،‬‬ ‫ا یت الله هاشــمی رفســنجانی بــود‪ .‬او بود که در ســاحت‬ ‫عمومی جامعه طی چند سال قبل از ان در گفتار و رفتار خود‬ ‫همواره بر احمدی نژاد که از اراده عمومی مردم برخا ســته‬ ‫بود‪ ،‬می تاخت‪.‬‬ ‫بنابرایــن باتوجــه به ایــن واقعیت انچه از ســوی‬ ‫برخی کاندیداهای اصولگــرا در زمان انتخابات یازدهم‬ ‫ریاســت جمهوری در نقــد و نفــی احمد ی نــژاد مطرح‬ ‫شــد‪ ،‬بیش از انکــه خــود ایشــان را در اذهــان مردم‬ ‫به عنــوان گزینه جایگزیــن احمد ی نــژاد بازنمایی کند‪،‬‬ ‫موجب شــد ســخن این کاندیداهای اصولگرا به عنوان‬ ‫تصدیق هایی اصولگرایانه بر نقد های چند ساله هاشمی‬ ‫رفســنجانی‪ ،‬از ســوی مردم مورد پذیرش قــرار گیرد و‬ ‫این چیــزی جز تثبیــت جایــگاه اقا ی هاشــمی و گزینه‬ ‫مــورد تاییــد وی (حجت االســام روحانــی) به عنوان‬ ‫الترناتیو احمد ی نژا د نزد مردم نبود‪ .‬شــاید این تحلیل‬ ‫بخشــی از دالیل موفقیت حســن روحانی در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری را بیــان کنــد‪ .‬حــال با تکیه حســن‬ ‫روحانــی بــر اریکه قــدرت انچــه اهمیــت می یابد این‬ ‫اســت که چه کســی نزد مردم خود را به عنوان الترناتیو‬ ‫روحانی معرفــی می کنــد ؟ الترناتیو نزد مردم یک شــبه‬ ‫ســاخته نمی شــود‪ .‬باور مردم به یک گزینــه جایگزین‬ ‫کارامد طی مدت طوالنی با غیریت ســازی های شفاف‬ ‫شــکل می گیرد‪ .‬غیریت سازی هایی که در هر بار اشتباه‬ ‫فاحش دولت روحانی در پیش چشم مردم بازنمایی شده‬ ‫و راه جایگزین را برای ایشــان بنمایاند‪ .‬در نگاه نخست‬ ‫سه گزینه در شرایط حاضر امکان و ظرفیت قرار گرفتن‬ ‫در جایگاه الترناتیو اعتدال و حسن روحانی را دارند‪:‬‬ ‫‪ .1‬دکتــر محمد باقــر قالیباف بــا جایگزینــی گزینه‬ ‫مدیریت جهادی در برابر مدیریت تکنوکراتیک‬ ‫‪ .2‬دکتر ســعید جلیلی با جایگزینی گزینه مقاومت در‬ ‫برابر سازش‬ ‫‪.3‬دکتر محمود احمدی نژاد با جایگزینی گزینه مردم‬ ‫در برابر اشراف‬ ‫در این میان به نظر می رســد دولت بر ان اســت خود‬ ‫غیریت خود را تعریف نمایــد و باتوجه به اینکه بر این تصور‬ ‫اســت که احمدی نژاد رقیب در شرایط نامساعد تری نسبت‬ ‫به دو نفر دیگر است‪ ،‬بنابراین ســعی می کند رقابت خود را‬ ‫با وی تعریف کند‪.‬‬ ‫با مد نظر قرار دادن این شــرایط اتفاقــی که در چند‬ ‫هفته اخیر از سوی محمد باقرقالیباف و به صورت رقیق تر‬ ‫از ان از سوی سعید جلیلی و بعد تر محسن رضایی رخ داد‬ ‫را شــاید بتوان اغاز قرار گرفتن این سه تن و اصولگرایان‬ ‫در جایــگاه الترناتیــو روحانی قلمــداد کــرد‪ .‬محمد باقر‬ ‫قالیباف در اظهارنظر بی ســابقه ای رویکــرد دولت در گره‬ ‫زدن همه مشکالت به تحریم و سخن گفتن از لزوم تعامل‬ ‫با دشــمن را اماج انتقادات خود قرار داد و اظهار داشت‪:‬‬ ‫«ما باید تاریــخ را اینه عبرت خود کنیــم‪ .‬تاریخی که به ما‬ ‫می گوید گره زدن همه امور کشور به راضی کردن بیگانگان‬ ‫نتیجه ای جز ســرنگونی دولت ملی مصدق نداشــت‪ .‬اگر‬ ‫اقتصــاد مبتنی بر تــوان داخلــی در دولت دکتــر مصدق‬ ‫عملیاتی شده بود و نگاه به خارج از مرزها در کشور حاکم‬ ‫نمی شــد ‪ ،‬ریزش نیروهای اجتماعی به ان حد نمی رســید‬ ‫که کودتای انگلیسی علیه دولت ملی موفق شود» و سعید‬ ‫جلیلی نیز در نقد ســخن روحانی که گفته بود ‪ « :‬عفلقیان‬ ‫نمی گذارنــد نفتی که از ان مردم ما اســت را بفروشــیم تا‬ ‫زندگی مردم اداره شــود‪ .‬یعنی ســرزمین نفت ما توســط‬ ‫‪ 5+1‬شــورای امنیت و قدرت ها اشغال شده است و ما باید‬ ‫خرمشــهر نفتمان را ازاد کنیم‪ ...‬جشن سوم خرداد برای‬ ‫اشــغال های جدید دشمن دیر نیســت و با اراده و قدرت و‬ ‫ایمان ملت ایران و دولتی که مامور این ملتند‪ .‬ان شا ء الله‬ ‫قدم به قدم خرمشــهرها را ازاد خواهیم کــرد و همان طور‬ ‫که سرداران نظامی ما خرمشــهر را ازاد کرده اند سرداران‬ ‫جنگی ما هم خرمشــهرهای جدیــد را ازاد خواهند کرد »‬ ‫در همایشــی تحت عنوان‪« :‬خرمشــهر را خدا ازاد کرد‪،‬‬ ‫نه کدخدا!» شــرکت کرد و همچنین دکتر محسن رضایی‬ ‫در مراســم تشییع شــهدای غواص در پاســخ به گره زدن‬ ‫اب خوردن مردم ایران به مذاکرات توســط روحانی بیان‬ ‫داشت‪ « :‬برخی نباید اخبار غلط را به دشمن بدهند و بگویند‬ ‫ما اب خوردن نداریم و نمی توانیم ســرپای خود بایستیم‪.‬‬ ‫این غواصان شــهید می گویند که اگر دست های ما بسته‬ ‫باشــد و تیربارانمــان کنید مــا تســلیم زور و زیاده خواهی‬ ‫نخواهیم شد‪».‬‬ ‫این اظهارنظرها نشــان می دهد اصولگرایان با تزاید‬ ‫رویکرد غربگرایانه دولت اعتدال بر ان شــدند تا خود را در‬ ‫ســاحت عمومی جامعه به عنوان الترناتیو روحانی باز نمایی‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫بهره کالم‬ ‫تجربــه ‪ 92‬می توانــد بــرای اصولگرایــان تجربــه‬ ‫خوبی باشــد تا از هزینه های زودگذر انتقــاد در گذرند و با‬ ‫رویکردی اســامی و صادقانه و با لحاظ مروت در ساحت‬ ‫سیاســت ورزی ایران خــود را در قامــت منتقــد تمام عیار‬ ‫دولتی کــه توســعه تعامل گرا را ســرلوحه کارهــای خود‬ ‫قــرار داده و متناســب با ان سیاســت خارجی توســعه گرا‬ ‫را جایگزیــن دیپلماســی اقتــدار درون زا کــرده اســت‪ ،‬‬ ‫پیش چشــم مردم بــه چالــش بکشــند‪ .‬اقدام و ســخن‬ ‫اخیــر محمد باقر قالیباف و ســعید جلیلی و حتی محســن‬ ‫رضایــی و برخــی دیگــر از چهره هــای اصولگــرا که به‬ ‫دولت نجیبانه دو ســال فرصــت ازمون خطــا داده بودند‬ ‫ ‪ -‬فرصتی که احمدی نژاد هیــچ گاه از ان بهره مند نبود ‪ -‬و‬ ‫امروز با گذشت دو سال از ان فرصت با زاویه بیش از پیش‬ ‫روحانی از مسیر پیشــرفت درون زا لب به انتقاد گشوده اند‬ ‫را می توان اغاز این مســیر دانســت‪ .‬به نظر می رسد لزوم‬ ‫قرار گرفتــن اصولگرایــان در جایگاه الترناتیــو دولت در‬ ‫صحنه عمومی جامعه از سوی ایشان درک شده است‪ .‬در‬ ‫ساحت عمومی جامعه با شکست پروژه توسعه تعامل گرا و‬ ‫پیشرفت برون زا که نشانه های ان در دولت دیده می شود‬ ‫به نظر می رسد راه جدیدی از ســوی مردم طلب می شود؛‬ ‫راهی جایگزیــن و الترناتیو برای وضعیــت کنونی که باید‬ ‫از سوی اصولگرایان برای مردم ارائه و باز نمایی شود‪.‬‬ ‫احزاب وشخصیت ها‬ ‫انتقاد در دایره انصاف اثرگذار خواهد بود‬ ‫مواجهه اصولگرایان با دولت چگونه بوده است؟‬ ‫حجت االسالم ذوالنور‬ ‫کارشناس مسائل سیاسی‬ ‫‪3‬‬ ‫مدتی است که شــاهد افزایش انتقادات علیه دولت و‬ ‫همچنین تغییر لحن چهره های اصولگرا به خصوص رقبای‬ ‫حسن روحانی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری هستیم‪.‬‬ ‫شــاید بتوان این تغییر را بعد از گره زده شــدن تمام مسائل‬ ‫کشــور به بحث رفع تحریم ها و ســخنرانی چند مدت پیش‬ ‫روحانی در مورد ارتباط اب خــوردن مر دم و رفع تحریم ها به‬ ‫وضوح مشاهده کرد‪.‬‬ ‫در ایــن رابطــه بایــد گفت تــا به امــروز نــوع تعامل‬ ‫اصولگرایان و دولت را می توان در الگوی حمایتی نظارتی‬ ‫تعریف کرد که البته مدتی است اندک تغییری در ان پدیدار‬ ‫شده اســت‪ .‬نگاه نظارتی به عملکرد مســئوالن را می توان‬ ‫نوعی حمایت دانســت‪ .‬فرض مثال در عرصه دیپلماســی‬ ‫و مســاله هســته ای اگر طرف مقابل که در مقام رقیب و در‬ ‫مقابل ما قرار دارد احساس کند هر چه دولت ما تصمیم بگیرد‬ ‫از طرف بدنه جامعه‪ ،‬مجلس شورای اسالمی و رهبر معظم‬ ‫انقالب و مردم پذیرفته شده نیست‪ ،‬فشار خود را بر دولت در‬ ‫عرصه دیپلماسی افزایش خواهد داد تا امتیاز بیشتری بگیرند‬ ‫چرا که می بینند دولت به تنهایی تصمیم گیرنده است و هر چه‬ ‫انها می خواهند و مطالبه می کنند دولــت به ان تن می دهد‬ ‫یعنی راه چانه زنی و امتیاز گیری برای دشمنان باز می شود‪.‬‬ ‫اگر مردم محکــم و مقتدرانه در صحنه باشــند‪ ،‬برای‬ ‫دولت حدود تعیین کنند‪ ،‬نمایندگان مردم خطوط قرمزها را‬ ‫مورد تاکید قرار دهند در این صورت دولت می تواند به طرف‬ ‫مقابل بگوید که دســت من بسته اســت و نمی توانم به هر‬ ‫خواسته ای تن بدهم چرا که مردم در این امتیازدهی‪ ،‬دولت‬ ‫را همراهی نمی کنند و ان را نمی پذیرند و واقعیت این است‬ ‫که شما با یک ملت طرف هستید نه با یک دولت‪ .‬دولتی که‬ ‫نمایندگی مردم را دارد باید به نظرات مردمش پایبند باشــد‪.‬‬ ‫از همین رو این نظارت از جنس حمایــت و کمک به دولت‬ ‫است و نباید ان را تقابل جلوه دهیم‪ .‬همچنین اگر فرض را‬ ‫بر این بگیریم که این نظارت ها حمایتی نظارتی نیست بلکه‬ ‫نظارتی انتقاد ی تلقی می شود (مثل همین دوره ای که در ان‬ ‫هستیم) باز هم مشکلی پیش نمی اید چرا که نقد مسئوالن‬ ‫مساله ای مطلوب و پذیرفته شده در چارچوب قانون و منش‬ ‫انقالب اسالمی است و همه تالش منتقدان حرکت در این‬ ‫مسیر خواهد بود‪ .‬انچه باید همواره مورد توجه قرار گیرد این‬ ‫اســت که فریب‪ ،‬نیرنگ‪ ،‬دروغ و تهمت در انتقادها نباشــد‬ ‫همچنین در انتقاد باید از بزرگنمایی پرهیز شود یعنی کسی‬ ‫که انتقاد می کند باید نقش اینه را داشته باشد و فقط تصویر‬ ‫واقعی را نشان دهد‪.‬‬ ‫می توان گفت ما در برابر دولت باید سه موضع داشته‬ ‫باشیم؛ نخست اینکه باید حمایت مشروط و حکیمانه داشته‬ ‫باشیم‪ .‬این حمایت حمایت مطلق نیست‪ .‬تنها در زمانی ما‬ ‫موظفیم از کســی حمایت مطلق داشته باشــیم که جایگاه‬ ‫قدســی و اعتقادی داشته باشــد مثال ما مطلقا تابع و مطیع‬ ‫تغییرنکرده ایم‬ ‫محمد کوثری‬ ‫‪4‬‬ ‫نماینده مردم تهران‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫می شود‪.‬البتهبیشترنقدهاوقتیمتوجهمسئوالنمی شودکه‬ ‫قول ها و وعده ها عملیاتی نشده اند‪.‬در واقع می توان انتقادها‬ ‫را در دو بخش کوتاه مدت و بلندمدت دسته بندی کرد‪ .‬بخش‬ ‫اول ان این اســت که دولت ها باید به وظایــف و اقدامات و‬ ‫برنامه هایی که وعده داده اند توجه کنند و در راستای عملیاتی‬ ‫شــدن انها گام بردارند که در صورت عدم اجرا یا خالف ان‬ ‫برنامه ها و قول ها مســلما نقدهایــی می تواند متوجه دولت‬ ‫شــود‪.‬بخش دوم انتقادها نیز مربوط به نقدهای بلند مدت‬ ‫است که می تواند حتی دولت های بعدی را نیز الزام به توجه‬ ‫کند‪ .‬این نقدها در مسائلی بیان می شود که دولت های اتی‬ ‫نیز باید همواره ان را مورد توجه قرار دهنــد و در نهایت باید‬ ‫ببینیم که اگر واقعا انتقادی درست است باید از ان استفاده‬ ‫شود و ناراحت نشویم‪.‬در هر صورت افزایش انتقاد ها تابعی از‬ ‫از افزایش اشتباهات و کجروی هایی است که به نظر می رسد‬ ‫می توان ادعا کرد در رابطه با دولت تدبیر و امید افزایش یافته‬ ‫است‪ ،‬لکن این موضوع نمی تواند تغییر سیاست اصولگرایان‬ ‫نسبت به دولت را اثبات کند‪ .‬اصولگرایان همچنان رویکرد ‬ ‫حمایتی و نظارتی خود را نســبت به دولت حفظ کرده اند و به‬ ‫تناسب موضوعات به ابراز نظر می پردازند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫هر دولتی تا زمانی که شروع به کار نکرده یا در اوایل کار‬ ‫اجرایی خود موظف است قول ها و سیاست هایی که رئیس‬ ‫دولت بیان کرد ه را اجرایی کند‪ ،‬این در حالی است که اگر این‬ ‫وعده ها اجرایی نشود یا با سیاست های اعالم شده منافات‬ ‫داشته باشد و خالف ان عمل شود بالطبع هر کسی می تواند‬ ‫این اقدامات را مورد نقد قرار دهد کما اینکه دولت تدبیر و امید‬ ‫نیز همانند سایر دولت های پیشین می تواند مورد نقد باشد‪.‬‬ ‫ت نسبت به دولت در هفته های اخیر‬ ‫با وجود افزایش انتقادا ‬ ‫به نظر می رسد این موضوع به معنای نوعی چرخش سیاسی‬ ‫و تغییر فاز اصولگرایان نسبت به دولت نبوده و نیست چرا که‬ ‫نقد تنها از ســمت اصولگرایان نبوده و ما شاهدیم که حتی‬ ‫روزنامه های زنجیــره ای و روزنامه های حامی دولت نیز این‬ ‫روزها اقدامات دولت را مــورد نقد و انتقاد قــرار می دهند تا‬ ‫عملیاتی نشــدن برخی وعده ها را یاداوری کنند‪.‬البته تمام‬ ‫این نقدها در جهت توجه دادن دولت اســت برای عملیاتی‬ ‫کردن وعده ها و برنامه هایی که قبل از اغاز به کار خود قول‬ ‫داده اند‪.‬اینکــه گفته شــود نقد منصفانه از ســوی احزاب و‬ ‫تشکل ها مغرضانه است؛ این موضوع درست نیست‪ .‬البته‬ ‫مسلما برخی افراد در جایگاه مسئولیتی خود دوست ندارند‬ ‫مورد نقد و انتقاد قرار گیرند و اقداماتشان را زیر سوال ببرند از‬ ‫همین رو هر گونه نقدی را غیرمنصفانه و تند قلمداد می کنند‬ ‫و ان را افراط می دانند اما نکته مهم اینجاست که منصفانه یا‬ ‫تند بودن و غیرمنصفانه بودن انتقادها را دیگران باید قضاوت‬ ‫کنند‪ .‬رهبر معظم انقالب نیز بارها در خصوص نقد منصفانه‬ ‫تاکید کرده اند که انتقادات به نفع مسئوالن و دستگاه های‬ ‫اجرایی باشد‪ .‬از همین رو نقد منصفانه در جهت اصالح کارها‬ ‫و برنامه ها است یا در جهت اجرا نشدن برخی برنامه ها بیان‬ ‫رهبری هســتیم چرا که دین ما این موضوع را به ما گوشــزد‬ ‫کرده و رهبری نقش نایب امام زمان (عج) را عهده دار است؛‬ ‫از همین رو بایــد مطلقا تبعیت کنیم‪ .‬اما نســبت به دیگران‬ ‫اینگونه مطلق نیســت بلکه حمایت های ما حکیمانه است‬ ‫یعنی تا مادامی که فرد و مسئول در حریم و چارچوب دین‪،‬‬ ‫مصالح و منافع مردم حرکت کرد ما تکلیف شرعی به حمایت‬ ‫از دولت داریم دیگر فرقی ندارد این دولت اصالح طلب است‬ ‫ن و اصول و ارزش ها‬ ‫یا اصولگرا کارش وقتی با چارچوب دی ‬ ‫انطباق دارد باید مورد حمایت قرار گیرد و این تکلیفی شرعی‬ ‫برعهده ما است‪ .‬مبنای حمایت حکیمانه«تعاونوا علی البر و‬ ‫التقوی» است‪ .‬دوم رصد هوشمندانه یا همان نظارت است‬ ‫و ما باید بدون غفلت عمل و رفتار مســئوالن را رصد کنیم‪.‬‬ ‫این موضوع وظیفه احاد مردم است و اگر این نگاه و نظارت‬ ‫عامه مردم نباشــد ممکن اســت تبعات منفی ان گریبانگیر‬ ‫جامعه شود و ســوم نقد منصفانه با شرایطی است که عنوان‬ ‫شد‪ .‬این ســه موضوع نیز مبتنی بر مبانی دینی ما است تا ما‬ ‫با بهره گیری از ایــن اموزه ها بتوانیم جامعه اســامی را در‬ ‫مسیر درست همراهی کنیم و هر کجا ضعفی از سوی کسی‬ ‫سر زد در رفع ان هوشیار باشیم‪ .‬در مجموع این سه مورد را‬ ‫می توان مبانی اصولگرایی عنوان کرد که بر گرفته از مبانی و‬ ‫اموزه های دینی است‪.‬‬ ‫حال باتوجه به برخی اظهارنظر های دولتی ها و افزایش‬ ‫انتقا دات به نظر می رسد ما وارد فاز نظارتی انتقادی در قبال‬ ‫دولت شده ایم‪ .‬بسیاری از شخصیت های اصولگرا در قبال‬ ‫برخی اظهارنظرهــای غیر عادی دولت واکنــش داده اند و‬ ‫این یعنی تغییر لحن رقبای سیاسی‪ .‬به نظر می رسد باتوجه‬ ‫به مبانــی دینی و اعتقــادی مــا موظفیم در قبال هــر رفتار‬ ‫موضع مشخص و منصفانه ای بگیریم و هنگامی که دولت‬ ‫در موضع گیری ها پــا را از حد خــود فراتر گذاشــته و رفتار‬ ‫ غیر معقول انجام می دهد بایــد انتقادها نیز افزایش یابد که‬ ‫این موضوع خود با عث افزایش مقبولیت اجتماعی و سیاسی‬ ‫امران به معــروف و ناهیان از منکر در بین مردم می شــود‪.‬‬ ‫ما مکلف به انجام وظیفه هســتیم و مبانی قرانی به ما حکم‬ ‫می کند در هر شرایطی بهترین موضع را با نیت الهی اتخاذ‬ ‫کنیم و در این راه از هر منفعت اندیشی بپرهیزیم‪.‬‬ ‫‪37‬‬ ‫نقدمنصفانه‬ ‫محمدرضا یل‬ ‫پژوهشگر سیاسی‬ ‫اصولگرایان چگونه باید با دولت مواجه شوند؟‬ ‫‪5‬‬ ‫نگاهی به نوع کنش شخصیت های جریان اصولگرا در‬ ‫دو سال اخیر نشــانگر نوعی تعامل حمایتی نسبت به دولت‬ ‫است‪ .‬در این دوســال به رغم هجمه ها و بی احترامی های‬ ‫دولتی ها نسبت به منتقدان‪ ،‬شاهد بودیم که در بسیاری از‬ ‫مسائل اساسی کشــور همچون مذاکرات هسته ای نوعی‬ ‫حمایت کالن و نهایتا انتقادات معمول از ناحیه اصولگرایان‬ ‫نسبت به دولت به گوش می رسید‪ .‬باوجود هجمه دولتی ها‬ ‫نسبت به منتقدین ظرفیت واکنشی اصولگرایان در حد توان‬ ‫بروز نکرد چرا که سیاســت های کلی این جریان بر اســاس‬ ‫رویکرد تعاملی پی ریزی شــده بود و به نظر می رسد همین‬ ‫رویکرد تا امروز نیز حاکم بوده است‪.‬‬ ‫با توجــه به اظهــارات مــداوم رئیس جمهــور در چند‬ ‫هفته اخیر و گره زدن تمام مســائل و مشــکالت کشــور به‬ ‫مشکل تحریم‪ ،‬شــاهد واکنش های گسترده اصولگرایان‬ ‫به خصوص رقبــای انتخابات ‪ 92‬حســن روحانی در مقابل‬ ‫ســوگیری های جدید دولت بودیــم‪ .‬افزایــش انتقادات و‬ ‫موضع گیری های شخصیت های اصولگرا گمانه زنی هایی‬ ‫را در مــورد تغییر رویکــرد اصولگرایان در قبــال دولت رقم‬ ‫زده اســت‪ .‬ایت الله یزدی‪ ،‬رئیس مجلس خبرگان و جامعه‬ ‫مدرســین حوزه علمیه قم‪،‬علی الریجانی رئیس مجلس‪،‬‬ ‫محســن رضایی‪ ،‬محمد باقر قالیباف به عنــوان یک رقیب‬ ‫دولت و ســعید جلیلی یکی دیگر از رقیبان حســن روحانی‬ ‫در قبال سوگیری های جدید دولت لب به انتقاد گشودند‪.‬‬ ‫به طور مثال علی الریجانی بعد از گره زدن اب خوردن‬ ‫جامعه به تحریــم این چنین واکنش نشــان داد‪« :‬ســهم‬ ‫تحریم ها در وضع اقتصادی کشــور تنهــا ‪ ۲۰‬تا ‪ ۳۰‬درصد‬ ‫اســت و باید دولت همت کند و زمینه هــای رونق اقتصاد و‬ ‫تولید را در کشــور برای گذر از تحریم های ظالمانه فراهم‬ ‫کند‪ ».‬محمد باقر قالیباف به عنوان مهم ترین رقیب روحانی‬ ‫در انتخابات اخیر ریاســت جمهوری نیز که سعی کرده بود‬ ‫در طول این دو ســال بیشــتر بر مدیریت شــهری متمرکز‬ ‫باشــد‪ ،‬با لحنی تندتــر از الریجانی و البتــه متفاوت گفت‪:‬‬ ‫«متاسفانه رویکرد مدیریتی دولت در دو سال گذشته شرایط‬ ‫را به گونه ای رقم زده که جامعه حس می کند انرژی مسئوالن‬ ‫ب ه جای حل مشکالت انها صرف مسال ه سازی هایی می شود‬ ‫که هدف از ان وابســته کردن کشور به مذاکرات هسته ای‬ ‫و گریزناپذیر نشــان دادن توافق به هر قیمت است‪ .‬گویی‬ ‫هدف دولت برای دستیابی به توافق‪ ،‬رفع تحریم ها نیست‬ ‫بلکه جلب ارای سیاســی بــرای پیــروزی در انتخابات اتی‬ ‫اســت‪ .‬ما باید تاریخ را ایینه عبرت خــود کنیم‪ .‬تاریخی که‬ ‫به ما می گویــد گره زدن همه امور کشــور بــه راضی کردن‬ ‫بیگانگان نتیجه ای جز ســرنگونی دولت ملی دکتر مصدق‬ ‫نداشــت‪ .‬اگر اقتصاد مبتنی بر توان داخلی در دولت دکتر‬ ‫مصدق عملیاتی شــده بــود و نگاه بــه خــارج از مرزها در‬ ‫کشور حاکم نمی شــد‪ ،‬ریزش نیروهای اجتماعی به ان حد‬ ‫نمی رسید که کودتای انگلیسی علیه دولت ملی موفق شود‪.‬‬ ‫ تردیدی در این نیست که قدرت دفاعی و اقتصادی کشور‬ ‫امکان چانه زنی و دســتیابی به توافقی با عــزت را افزایش‬ ‫می دهد؛ و امروز تاسف انگیز است که دولت با دست خود‪،‬‬ ‫خود را در میز مذاکرات خلع سالح کرده است‪ ».‬با توجه به‬ ‫افزایش حجم و تغییر لحن برخی شخصیت های اصولگرا‬ ‫در قبال دولت برخی تحلیلگران بر این باورند که نوعی تغییر‬ ‫سیاست در جبهه اصولگرایی ایجاد شده است و این جریان‬ ‫قصد دارد جایگاه و کارکرد خود در فضای سیاســی ایران را‬ ‫متحول کرده و به عنوان بدیل سیاسی و مخالف خوان اصلی‬ ‫دولت روحانی مطرح شــود‪ .‬اما به نظر می رسد این تحلیل‬ ‫کمی عجوالنه و بی پشتوانه مطرح می شــود چرا که تغییر‬ ‫لحن اصولگرایــی زمانی قابل اثبات خواهــد بود که تداوم‬ ‫داشته باشد و در اکثر مسائل مورد مناقشه ظهور کند‪ .‬صرف‬ ‫انباشت چند اظهارنظر در موضوعی خاص نمی تواند تغییر‬ ‫رویکرد سیاسی جبهه اصولگرایی را نشان دهد‪.‬‬ ‫فارغ از تغییــر یا عدم تغییر سیاســت اصولگرایان در‬ ‫قبال دولت باید گفت در صورت کلید خوردن رویکرد انتقادی‬ ‫حداکثری بایــد مالحظاتی را در نظر داشــت تا این اتفاق‬‫اثربخشی خود را از دست ندهد‪.‬‬ ‫قطبمقابل‬ ‫برای اصولگرایان چاره ای جز نقد نمانده‬ ‫محمد حسن قدیری ابیانه‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫‪6‬‬ ‫کارشناس سیاسی‬ ‫دولت با اقدامــات خویش و مواضعــش در تخریب و‬ ‫تخطئه منتقدین نشان داد که در جهت همدلی و همزبانی با‬ ‫مردم گام بر نمی دارد‪ .‬سیاست های دولت که عمال وضعیت‬ ‫اقتصادی کشور را موکول به حل و فصل مذاکرات هسته ای‬ ‫کرده و اقدام خاصی در جهت اقتصاد مقاومتی انجام نداده‬ ‫و نیز بسیج اشکار و پنهان در جهت استفاده از امکانات دولتی‬ ‫برای تصاحب کرســی های مجلس – در این میان برخی از‬ ‫مقامات دولتی بیت المال و امکانات دولتی را فرصتی برای‬ ‫کمک به پیــروزی در انتخابــات می دانند‪ -‬به شــکل گیری‬ ‫شرایطی منجر شده که چاره ای جز موضع گیری صریح برای‬ ‫نیروهای اصولگرا باقی نگذاشت‪ .‬البته همدلی و همزبانی‬ ‫مانع نقد سیاست های دولت نیست اما اشکاالت و اشتباهات‬ ‫پی در پی دولت و نیز میدان دادن به فتنه گران و اظهاراتی‬ ‫از موضع ضعف توســط رئیس جمهور در قبال تحریم ها که‬ ‫نمونه ان وابسته نشــان دادن اب خوردن مردم به مذاکرات‬ ‫است‪ ،‬سکوت در مقابل این اظهارات را دشوار کرده است‪.‬‬ ‫به نظر می اید بعد از دو سال‪ ،‬انتقاد از عملکرد دولت گذشته‬ ‫هنوز سرلوحه سیاســت تبلیغاتی دولت اســت‪ .‬در حالی که‬ ‫انتظار معقول ان بود که اگر دولت گذشته اشتباهاتی داشته‬ ‫این دولت ان را رفع کند‪ ،‬نه اینکه حتی حاضر نشــود یارانه‬ ‫ثروتمندان را بردارد که البته بسیار کند و تحت فشار مجلس‬ ‫شروع شده است‪ .‬اما کندی این حرکت سوال برانگیز است‪.‬‬ ‫در این قبیل تصمیمات انتظار این بود دولت‪ ،‬مصلحت مردم‬ ‫را بر محبوبیت خویش ترجیح دهد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر باتوجه به اینکه احساس می شود اقای‬ ‫اولیــن نکته ای کــه باید بــه ان توجه کــرد پرهیز از‬ ‫تنزل انتقادات به مجادالت سیاســی اســت‪ .‬اگر دولتی ها‬ ‫بتوانند انتقادهای ما به جامعه را نوعی بهانه گیری سیاسی‬ ‫معرفی کنند‪ ،‬قطعا تیغ تیــز انتقاد به جای اصالح امور وجه‬ ‫اصولگرایــی و ارمان هــای ان را خدشــه دار خواهد کرد‪.‬‬ ‫بنابراین در هرگونه ابراز نظر و انتقاد باید ظرایف انتقاد رعایت‬ ‫شود و تمام دقت مهره های اصولگرایی باید معطوف بر ارائه‬ ‫نظرات منصفانه باشد‪ .‬در صورتی که اصولگرایان زمین بازی‬ ‫انتقاد از دولت را برای خود تعریــف نکنند به نوعی بازیکن‬ ‫زمین حریف خواهند بود و در نهایت منافــع رقیب را به ثمر‬ ‫خواهند رساند‬ ‫نکته دیگری که باید در جهت گیری انتقادات رعایت‬ ‫شود توجه به سوژه نقد است‪ .‬جریان اصولگرایی باید به این‬ ‫نکته توجه داشته باشد که در شــرایطی که اولویت جامعه‬ ‫به هیچ عنوان گرد مســائل سیاســی شــکل نگرفته است‬ ‫نمی تواند با تکیه بــر این موضوعات‪ ،‬خــود را بدیل دولت‬ ‫معرفی کند‪ .‬جامعه ای که تحت فشــار معیشــتی اســت از‬ ‫سیاست و پرداختن افراطی به چنین موضوعاتی فرار می کند‬ ‫چراکــه ان را نوعی انحــراف در نظام نیازهــای خود تلقی‬ ‫می کند‪ .‬باتوجه به نکته اخیر‪ ،‬جریان اصولگرایی باید بتواند‬ ‫ادبیات فراگیر شده جامعه را در وهله اول خوب درک کند و‬ ‫سپس متناســب با اهداف و اصول خود و ادبیات اجتماعی‬ ‫به انتقادات خود نسبت به مدیریت اجرایی کشور بپردازد‪.‬‬ ‫به نظر می رســد در شــرایطی که دولت سعی می کند‬ ‫بــرای فــرار از ناکارامدی معیشــتی خود به حاشیه ســازی‬ ‫بپردازد‪ ،‬هرگونه پاســخ غیر مدیریتی به دولــت زمینه ادامه‬ ‫تقابل و زمینه مقصرســازی دولت نســبت به اصولگرایان را‬ ‫فراهم می کنــد‪ .‬بنابراین باتوجه به مباحثی که مطرح شــد‬ ‫باید گفت اصولگرایان باید با تمرکز بــر انتقادات اجرایی و‬ ‫مدیریت اقتصادی دولت‪ ،‬پای دولــت را در حوزه مطالبات‬ ‫معیشــتی ســفت ببندند تا ظرفیت فرافکنــی و پرداخت به‬ ‫مسائل حاشیه ای کاهش یابد‪ .‬اگر این شرایط در انتقادات‬ ‫رعایــت شــود می توان امید داشــت کــه در شــرایطی که‬ ‫اصالح طلبان و جریان کارگزاران نفــع خود را در حمایت از‬ ‫دولت می بینند تنها مخالف دولــت در جامعه‪ ،‬اصولگرایان‬ ‫معرفی خواهند شــد و به نوعی جایگاه دولت سایه را به خود‬ ‫اختصاص می دهند و در شرایط که جامعه از دولت فعلی رو‬ ‫برگرداند‪ ،‬قطعا اصولگرایان می تواننــد مهم ترین انتخاب‬ ‫مردم باشند‪.‬‬ ‫روحانی در اجرای سیاست های کالن تعلل به خرج می دهد‬ ‫و این تعلــل به ضرر ملــت اســت‪ ،‬بنابراین در این شــرایط‬ ‫اصولگرایان لب به انتقاد گشــودند‪ .‬در مجموع بنده بر این‬ ‫باورم که رفتار پر اشتباه و رویکرد غلط دولت منجر به این شده‬ ‫است که اصولگرایان به این تصمیم برسند که نقد هایشان را‬ ‫نسبت به دولت صریح تر مطرح کنند‪.‬‬ ‫با توجه به شرایط پیش امده در ادامه کار‪ ،‬اصولگرایان‬ ‫با تالش اصالح طلبان و فتنه گران برای فتح مجلس شورای‬ ‫اســامی و مجلس خبرگان رهبری مواجهند و این در حالی‬ ‫اســت که به وضوح مشخص اســت نظام تبلیغاتی غرب از‬ ‫این تــاش حمایت کرده و درصدد به شکســت کشــاندن‬ ‫اصولگرایان هســتند تا از این طریق به نظام اسالمی لطمه‬ ‫وارد کنند‪-‬گفتنی است در این میان برخی از جریانات تبلیغات‬ ‫خارجی به نفع خویش خرســندند‪ -‬پنج هــزار نفری که خانم‬ ‫کلینتون گفتند با صرف میلیون ها دالر انها را اموزش داده اند؛‬ ‫از هم اکنون وارد گود شــده اند‪ .‬طبیعتــا نیروهای اصولگرا‬ ‫باید برای مقابله با این توطئه ها بسیج شوند و راه همگرایی‬ ‫و همکاری برای تشکیل مجلس پایبند به اصول اسالمی را‬ ‫بپیمایند‪ ،‬بنابراین با لحاظ قرار دادن انصاف باید نقد های خود‬ ‫را به اشتباهات و رویکردهای غلط‪ ،‬صریح تر بیان کنند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫فرجام یک پرونده‬ ‫مذاکرات هســته ای به پایان خود نزدیک می شــود‪ .‬زمان زیادی به پایان‬ ‫ضرب االجل نمانده و تیم هــای مذاکره کننده در وین اخریــن رایزنی های خود‬ ‫را برای رســیدن به نتیجه نهایی انجام می دهند‪ .‬در این میان برخی می گویند‬ ‫احتمال تمدید یک گزینه قابل توجه است‪.‬‬ ‫اتمامحجتهسته ای‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫رهبرانقالبدرسخنرانیخود‪،‬خطوطقرمزبرایرسیدن‬ ‫بهتوافقخوبرامطرحکردند‬ ‫احزاب‬ ‫وشخصیت ها‬ ‫سیاست‬ ‫خارجی‬ ‫تحریم های اقتصادی‪ ،‬مالی و بانکی شورای امنیت‪ ،‬کنگره و دولت امریکا باید فورا هنگام‬ ‫امضای موافقت نامه لغو و بقیه تحریم ها در فواصل معقول برداشته شود‬ ‫نگویند شما تعهدات را انجام دهید بعد اژانس گواهی دهد تا تحریم ها لغو شود‪ .‬این مساله‬ ‫را مطلقا قبول نداریم‬ ‫برخالف اصرار امریکا محدودیت های بلندمدت ‪12 ،10‬ساله را قبول نداریم‬ ‫امریکا گفته بود می خواهیم ضمن شناخت ایران به عنوان قدرت هسته ای‪ ،‬این مساله را‬ ‫حل و فصل کنیم و تحریم ها را ظرف شش ماه برداریم‬ ‫تیم مذاکره با غیرت ملی و دقت کامل و قصد باز کــردن گره و پیش بردن کار مقابل تعداد‬ ‫کثیر مذاکره کنندگان مقابل مشغول تالش است و انصافا با شجاعت مواضع را بیان و دنبال‬ ‫می کند‪ ...‬البته انها ممکن است در تشخیص و عمل خطا کنند اما متدین و غیورند‬ ‫امریکا دنبال نابود کردن صنعت هسته ای ایران است‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪41‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪1‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای‪ ،‬رهبر معظم انقالب اسالمی‬ ‫در دیدار رمضانی سران قوا و مسئوالن و مدیران ارشد نظام‪،‬‬ ‫ضمن «تبیین پیامدهــای مثبت‪ ،‬چالش هــا و راهکارهای‬ ‫تحقق اقتصاد مقاومتی»‪ ،‬درباره روند مذاکرات هســته ای‬ ‫نکات تعیین کننده ای بیان کردند و با اعالم و تشریح صریح‬ ‫خطوط قرمز هســته ای ایران تاکیــد کردند‪«:‬امریکایی ها‬ ‫به دنبال نابود کردن صنعت هسته ای ایران هستند‪ ،‬در مقابل‬ ‫همه مســئوالن ایران ضمن تاکید بر خطوط قرمز‪ ،‬به دنبال‬ ‫توافقی خــوب یعنی توافقی منصفانــه و عادالنه‪ ،‬عزتمند و‬ ‫منطبق با منافع و مصالح ایران هستند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اســامی در ابتدا با اشــاره به ماه مبارک‬ ‫رمضان ماه تقواســت‪ ،‬به تبیین دو نوع تقوای شــخصی و‬ ‫اجتماعی پرداختند و گفتند‪« :‬تقوای شــخصی در واقع ان‬ ‫حالت و مراقبت دائمی اســت کــه انســان را از ضربه های‬ ‫مهلک معنوی در امان نگه می دارد و البته در امور دنیوی او‬ ‫نیز تاثیرات بسیار مهمی دارد‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای تقوای جامعه را قابل تعمیم‬ ‫به مســائل اجتماعی و اقتصادی دانســتند و تاکید کردند‪:‬‬ ‫«تقوای جامعه در مسائل اقتصادی‪ ،‬همان اقتصاد مقاومتی‬ ‫است که کشور را در مقابل تکانه های ناشی از حوادث جهانی‬ ‫یا در مقابل تیرهای زهراگین سیاست های معارض جهانی‬ ‫حفظ می کند‪».‬‬ ‫ایشان با یاداوری هشدارهای مکرر خود در سال های‬ ‫گذشــته درخصوص لزوم استحکام بخشی کشور در مقابل‬ ‫خیز اقتصادی قدرت ها خاطرنشان کردند‪« :‬در این سال ها‬ ‫مسئوالن در حد و توان خود تالش های خوبی را انجام دادند‬ ‫اما موضوع اقتصاد مقاومتی باید با اســتفاده از همه توان و‬ ‫ظرفیت کشور پیگیری و محقق شود‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی با تاکید بر اینکه الگوی اقتصاد‬ ‫مقاومتی در برخی کشورهای دیگر اجرا و تاثیرات مثبت ان‬ ‫دیده شده است‪ ،‬نقطه کانونی اقتصاد مقاومتی را درون زایی‬ ‫و نگاه به درون دانستند و گفتند‪« :‬این درون زایی به معنای‬ ‫انزوا طلبی نیســت‪ ،‬بلکه تکیه به ظرفیت ها و توانایی های‬ ‫درونی‪ ،‬با نگاه به بیرون است‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنــه ای با تاکید بــر اینکه تدوین‬ ‫سیاســت های اقتصاد مقاومتــی محصول خــرد جمعی و‬ ‫مشورت های طوالنی بوده است‪ ،‬افزودند‪« :‬بعد از ابالغ این‬ ‫سیاست ها‪ ،‬بســیاری از صاحبنظران اقتصادی ان را تایید‬ ‫کرده اند و اکنون اقتصاد مقاومتی وارد ادبیات و فرهنگ رایج‬ ‫اقتصادی کشور شده است‪».‬‬ ‫ایشــان مدل اقتصاد مقاومتی را‪ ،‬مقابل مدل قدیمی ‬ ‫دیکته شــده از طرف قدرت ها به کشــورهای جهان ســوم‬ ‫دانستند و خاطرنشان کردند‪« :‬این مدل قدیمی مبتنی بر نگاه‬ ‫به بیرون است اما مدل اقتصاد مقاومتی‪ ،‬الگویی مترقی و‬ ‫متکی به ظرفیت های درونی است‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی افزودند‪« :‬ممکن است عده ای‬ ‫این گونه تصور کنند که مــدل اقتصاد مقاومتــی‪ ،‬الگویی‬ ‫مطلوب اســت اما امکان تحقق ان وجود نــدارد‪ ،‬در حالی‬ ‫که قاطعانه می گویم‪ ،‬اجرای الگــوی اقتصاد مقاومتی در‬ ‫شرایط کنونی کشور و باتوجه به ظرفیت های موجود‪ ،‬کامال‬ ‫امکان پذیر است‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای بعد از ایــن مقدمه به بیان‬ ‫برخی از ظرفیت های فراوان کشــور کــه می توانند مبنای‬ ‫اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی قرار گیرند‪ ،‬پرداختند‪.‬‬ ‫نیروی جوان‪ ،‬تحصیلکرده‪ ،‬متخصــص و دارای اعتماد به‬ ‫نفس اولین ظرفیتی بود که رهبر انقالب اسالمی به ان اشاره‬ ‫کردند و گفتند‪« :‬وجود این تعداد نیروی جوان تحصیلکرده‬ ‫در کشور از برکات انقالب است‪ ،‬به شرط انکه سیاست های‬ ‫غلط موجب پیر شدن جامعه و کاهش نیروی جوان‪ ،‬نشود‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای با اشاره به وجود ‪ 10‬میلیون‬ ‫احتمال تمدید بزرگ‬ ‫‪2‬‬ ‫ایا ممکن است تمدید مذاکرات جای توافق یا عدم توافق را بگیرد؟‬ ‫برگه های تقویم جــای خود را به عقربه های ســاعت‬ ‫داده اند تا این نشــانه نمایان شــود که زمان برای تیم های‬ ‫مذاکره کننده به اخر نزدیک می شود‪ .‬حاال از ان روز که حسن‬ ‫روحانی و باراک اوباما به یکدیگر قول دادند تا تکلیف پرونده‬ ‫هسته ای را یکســره کنند بیش از یک ســال و نیم می گذرد‬ ‫اما هنوز که هنوز اســت جز چند تمدید و مذاکرات ســنگین‬ ‫پی در پی و عکس های یادگاری چیزی حاصل نشده است‪.‬‬ ‫همین عقربه ها که ساعت شــماری رســیدن به پایان‬ ‫رسیدن ضرب االجل را روایت می کنند حاال دو طرف را به این‬ ‫صرافت انداخته که بدون رودربایســتی بگویند‪« :‬اگر الزم‬ ‫شــود تمدید می کنیم» و البته همین ساعت شمار عقربه ها‬ ‫اســت که این ســوال را پررنگ می کند‪« :‬فرجام مذاکرات‬ ‫نهایی چه می شود؟»‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫توافق خیلی دور‪ ،‬خیلی نزدیک‬ ‫تحلیل هــای متفاوتی وجــود دارد؛ برخــی می گویند‬ ‫توافق از همیشه نزدیک تر شده است و البته برخی دیگر نیز‬ ‫می گویند توافق بسیار بعید است‪.‬‬ ‫هر کدام از این صاحبان این دو عقیده برای خود دالیل‬ ‫فراوانی هم ردیــف می کنند‪.‬انچه اما اکنون بــا ان مواجه‬ ‫هســتیم این اســت که طرفین به نقطه مهمی از مذاکرات‬ ‫رسیده اند‪ .‬بسیاری از مسائل مورد اختالف حل شده والاقل‬ ‫انگونه که طرف روس می گوید موارد اصلی محل اختالف‬ ‫به پنج تا هفت محور رسیده است‪ .‬اکنون مهمتر از هر چیزی‬ ‫برای هر یک از طرفین رســیدن به توافق خوب اســت که‬ ‫مختصات ان نیز برای هر کدام تفاوت هایی دارد‪.‬‬ ‫انچه برای ایــران مهم اســت توافقی اســت که لغو‬ ‫تحریم های اقتصــادی‪ ،‬محفوظ ماندن پیشــرفت‪ ،‬حفظ‬ ‫عزت‪ ،‬احترام و منافع ملت و روشــن و غیر قابل تفسیر بودن‬ ‫را به همراه داشته باشد‪ .‬یک سر تیتر کلی برای توافقی که‬ ‫می تواند توافق قرن لقب بگیرد‪.‬‬ ‫طرف مقابل در تمام مدتی که مذاکرات در جریان بوده‬ ‫بارها به کارشکنی پرداخته و وعده های خود را به فراموشی‬ ‫ســپرده اســت‪ .‬حاال انها در مواجهه با اخریــن فرصت به‬ ‫چانه زنی با ایران می پردازند‪.‬‬ ‫خط قرمز‬ ‫اما مهمترین رویداد هسته ای در چند روز اخیر‪ ،‬سخنان‬ ‫راهگشای مقام معظم رهبری است‪ .‬ایشان در بیانات شان‬ ‫در جمع مســئوالن نظام بار دیگر خطوط قرمــز مذاکرات را‬ ‫یاداوری کردند‪ .‬محورهای مهم سخنان ایشان در این مورد‬ ‫چنین است‪:‬‬ ‫* ما گفتیم طرف‪ ،‬یک تحریــم ظالمانه اى را تحمیل‬ ‫کرده است‪ ،‬ما می خواهیم این تحریم برداشته بشود؛ خیلى‬ ‫خب‪ ،‬این یک بده بســتان اســت‪ ،‬حرفى نداریم که در این‬ ‫زمینه یک چیزى بدهیم‪ ،‬یک چیزى بســتانیم تا تحریم ها‬ ‫فارغ التحصیل دانشگاهی و بیش از چهار میلیون دانشجوی‬ ‫در حال تحصیل در کشــور که ‪ 25‬برابر اول انقالب است‪،‬‬ ‫تاکیــد کردند‪« :‬ایــن تعداد نیــروی تحصیلکــرده جوان و‬ ‫متخصص از افتخارات نظام اســامی و یک فرصت بسیار‬ ‫بزرگ است‪».‬‬ ‫ایشــان جایگاه اقتصــادی کشــور را یکــی دیگر از‬ ‫ظرفیت ها برشمردند و افزودند‪« :‬براساس امارهای جهانی‪،‬‬ ‫جمهــوری اســامی ایــران دارای رتبه بیســتم در اقتصاد‬ ‫دنیاست که در صورت بهره برداری از ظرفیت های استفاده‬ ‫نشــده‪ ،‬امکان رســیدن به رتبه دوازدهم اقتصاد دنیا وجود‬ ‫دارد‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اســامی جایگاه اول ایــران در مجموع‬ ‫ذخایر نفت و گاز را از جمله ظرفیت ها دانســتند و با اشاره به‬ ‫موقعیت جغرافیایی ممتاز کشور به عنوان نقطه اتصال شمال‬ ‫به جنوب و شرق به غرب‪ ،‬گفتند‪« :‬همسایگی با ‪ 15‬کشور‪،‬‬ ‫با جمیعتی ‪ 370‬میلیونی به عنوان بازار خارجی بسیار نزدیک‬ ‫و همچنین جمعیت بیش از ‪ 70‬میلیون کشور به عنوان بازار‬ ‫داخلی بزرگ‪ ،‬از دیگــر ظرفیت هایی هســتند که اگر فقط‬ ‫به همین بازار داخلی توجه شــود‪ ،‬وضعیــت تولید دگرگون‬ ‫خواهد شد‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای زیر ســاخت های اساســی‬ ‫لو نقل‪ ،‬ارتباطات‪ ،‬نیروگاه ها ســدها‬ ‫کشــور در انرژی‪ ،‬حم ‬ ‫و همچنین تجربــه مدیریتــی متراکم در کشــور را از دیگر‬ ‫ظرفیت ها برشــمردند و خاطرنشــان کردند‪« :‬ما باید از این‬ ‫ظرفیت ها به صورت مناســب و صحیح اســتفاده کنیم زیرا‬ ‫مشــکل کشــور‪ ،‬نبود طرح یا ســخن صحیح و کارشناسی‬ ‫نیســت‪ ،‬بلکه مســاله اصلی که در محیط هــای نخبگانی‬ ‫هم تکرار می شود‪ ،‬اســتفاده شایســته نکردن از طرح ها و‬ ‫سخن های صحیح است‪».‬‬ ‫ایشان برخی مشکالت را ناشی از چالش های درونی‬ ‫برداشته بشود؛ اما صنعت هسته اى متوقف نباید بشود‪.‬‬ ‫* هدف ما از این مذاکرات لغو تحریم ها اســت؛ جدا‬ ‫دنبال این هستیم که این تحریم ها لغو بشود؛ اما درعین حال‬ ‫خود این تحریم ها را ما فرصت می دانیم‪.‬‬ ‫* یکى اینکه انها اصرار دارند بر محدودیت بلندمدت؛‬ ‫ما گفتیم ما محدودیت ‪ 10‬ســال و ‪ 12‬ســال و مانند اینها را‬ ‫قبول نداریم‪.‬‬ ‫* در همین مدت محدودیت هم که ما قبول می کنیم‪،‬‬ ‫کار تحقیق و توسعه و ساخت و ساز باید ادامه پیدا کند‪.‬‬ ‫* تحریم هاى اقتصادى و مالــى و بانکى‪ ،‬چه انچه به‬ ‫شوراى امنیت ارتباط پیدا می کند‪ ،‬چه انچه به کنگر ه امریکا‬ ‫ارتباط پیدا می کنــد‪ ،‬چه انچه به دولت امریــکا ارتباط پیدا‬ ‫می کند‪ ،‬همه باید فورا در هنگام امضــاى موافقت نامه لغو‬ ‫بشود؛ بقی ه تحریم ها هم در فاصله هاى معقول [لغو بشود]‪.‬‬ ‫* لغو تحریم ها منوط به اجراى تعهدات ایران نیست‪...‬‬ ‫اجرائیات لغو تحریم با اجرائیاتى که ایران به عهده می گیرد‪،‬‬ ‫باید متناظر باشــند؛ بخشــى از این در مقابل بخشى از ان‪،‬‬ ‫بخش دیگرى از این در مقابل بخش دیگرى از ان‪.‬‬ ‫* ما با موکــول کردن هــر اقدامى به گــزارش اژانس‬ ‫مخالفیم‪ .‬ما بــه اژانس بدبینیم؛ اژانس نشــان داده که هم‬ ‫مستقل نیست‪ ،‬هم عادل نیست‪.‬‬ ‫* با بازرســى هاى غیر متعارف هم بنده موافق نیستم؛‬ ‫پرس وجو از شــخصیت ها را هم به هیچ وجه قبــول ندارم و‬ ‫موافق نیستم؛ بازرسى از مراکز نظامى را هم نمی پذیریم‪.‬‬ ‫* زمان هاى ‪ ۱۵‬سال و ‪ ۲۵‬ســال ‪ -‬که مدام می گویند‬ ‫‪ ۱۵‬سال براى فالن چیز‪ ۲۵ ،‬ســال براى فالن چیز ‪ -‬و این‬ ‫زمان هاى این جورى را هم ما قبول نداریم؛ مشخص است‪،‬‬ ‫این زمان اول و اخرى دارد و تمام خواهد شد‪.‬‬ ‫این فرمایشات حاال مذاکرات را وارد فاز تازه ای کرده‬ ‫احزاب‬ ‫وشخصیت ها‬ ‫سیاست‬ ‫خارجی‬ ‫کشور دانســتند و در بیان بخشــی از این چالش ها‪ ،‬گفتند‪:‬‬ ‫«چالش بزرگ کشــور ما ســهل انگاری در عمل و ســاده و‬ ‫سطحی نگریستن به مسائل است‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اســامی تاکید کردند‪« :‬سیاســت های‬ ‫مباحث لفظی و روشــنفکری کار را پیش نمی برد‪ ،‬بلکه حل‬ ‫مســائل‪ ،‬نیازمند حرکت و اقــدام و پیگیــری بلندمدت امور‬ ‫است‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای با تاکیــد بر اینکه به نتیجه‬ ‫رســیدن برخی کارهای بزرگ شــاید نیازمند ســپری شدن‬ ‫مدت زمانی به اندازه یک نسل باشــد‪ ،‬افزودند‪« :‬ان زمانی‬ ‫که درباره نهضت علمی در کشــور‪ ،‬در دانشگاه ها صحبت‬ ‫می شد‪ ،‬شــاید کســی باور نمی کرد که بعد از ‪ 10‬تا ‪ 15‬سال‬ ‫حرکت علمی کنونی در کشور‪ ،‬به همت اساتید و جوان های‬ ‫با اســتعداد به وجود اید اما امروز در مقایســه با ان سال ها‪،‬‬ ‫شاهد پیشرفت چشمگیر و در برخی زمینه ها شاهد پیشرفت‬ ‫خیره کننده هستیم‪».‬‬ ‫راه های موازی و اسان ولی در عین حال مهلک‪ ،‬یکی‬ ‫دیگر از چالش های داخلی بود که رهبر انقالب اسالمی به‬ ‫ان اشاره کردند و در تبیین این موضوع گفتند‪« :‬برخی اوقات‬ ‫تامین برخی کاالها و نیازها از دو مسیر امکان پذیر است‪ .‬یک‬ ‫مسیر از طریق اروپا و اسان و مسیر دیگر از طریق غیر اروپا‬ ‫ولی سخت‪ .‬مسیر اول انســان را در تنگنا قرار خواهد داد و‬ ‫دوستان او را ضعیف و دشمنان او را قوی می کند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اللــه خامنه ای افزودنــد‪« :‬یکی دیگر از‬ ‫چالش های درونی که خطای بســیار بزرگ و اساسی است‪،‬‬ ‫این است که تصور شود با فاصله گرفتن از مبانی اعتقادی و‬ ‫اصول نظام اسالمی‪ ،‬همه راه ها باز خواهد شد‪».‬‬ ‫ایشــان خاطرنشــان کردنــد‪« :‬مســئوالن در دولت‬ ‫خدمتگزار‪ ،‬انســان های معتقد به مبانــی و اصول انقالب‬ ‫هســتند و مــن از انهــا گلــه ای نــدارم ولــی در مجموعه‬ ‫دســت اندرکاران‪ ،‬برخــی تصــور می کننــد با کوتــاه امدن‬ ‫از اصول‪ ،‬درها گشــوده خواهد شــد‪ ،‬در حالــی که نتیجه‬ ‫این خطــای بزرگ را در ســال های اخیر در برخی کشــورها‬ ‫دیده ایم‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی تاکید کردند‪« :‬تنها راه پیشرفت‪،‬‬ ‫ایستادگی و پافشاری بر مبانی و اصول است‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای یکــی دیگر از چالش های‬ ‫درونی را این موضوع دانستند که برخی تصور می کنند‪ ،‬مردم‬ ‫مشکالت را تحمل نخواهند کرد‪.‬‬ ‫ایشــان گفتند‪« :‬اگر حقایــق امور بــا صداقت الزم و‬ ‫به درســتی برای مردم بیان شــود‪ ،‬مردم خواهند ایســتاد و‬ ‫مقاومت خواهند کرد‪ ».‬ایشان ‪ ،‬تردید در توانایی های درونی‬ ‫کشور را یکی دیگر از چالش ها خواندند و افزودند‪« :‬باید به‬ ‫دانشــمندان جوان خود و به مجموعه های مردمی در امور‬ ‫اقتصادی اعتماد و از توانایی های انها استفاده کرد‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی شرط اصلی برای تحقق اقتصاد‬ ‫مقاومتی را عزم راســخ و جــدی و پرهیز از ســهل انگاری و‬ ‫راحت طلبی و تکیه بر مدیریت جهادی برشــمردند و تاکید‬ ‫کردند‪« :‬مدیریت جهادی عبارت است از توکل بر خداوند و‬ ‫استفاده از تدبیر و عقالنیت و در عین حال پیش بردن کارها‬ ‫با عزم راسخ و بدون هراس از جوانب‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای‪ ،‬ترویج فرهنگ متناســب‬ ‫با اقتصاد مقاومتی را در کنــار به کارگیری مدیریت جهادی‪،‬‬ ‫ضــروری دانســتند و خاطرنشــان کردند‪« :‬صدا و ســیما‪،‬‬ ‫رســانه ها‪ ،‬مســئوالن‪ ،‬ائمه جمعه و همه کسانی که سخن‬ ‫انان در میان مردم تاثیرگذار اســت‪ ،‬باید ترویج گر فرهنگ‬ ‫اقتصاد مقاومتی باشند‪».‬‬ ‫ایشــان‪ ،‬صرفه جویــی‪ ،‬مصــرف کاالهــای داخلی‬ ‫به ویژه در دســتگاه های دولتــی‪ ،‬مقابله جدی بــا واردات‬ ‫ بی منطق‪ ،‬مقابله جدی با قاچاق‪ ،‬توجه ویژه به کارگاه های‬ ‫تولیدی کوچک و متوسط و بازنگری در سیاست های پولی و‬ ‫فعالیت های نظام بانکی را از ضروریات اجرای سیاست های‬ ‫اقتصاد مقاومتی برشــمردند و تاکید کردند‪« :‬شرط اصلی‬ ‫تحقق همه این موارد‪ ،‬همدلی و همزبانی و انسجام درونی‬ ‫است‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اســامی با تاکید بر اینکه همــه باید به‬ ‫دولت و مسئوالن کمک کنند‪ ،‬افزودند‪« :‬حاشیه سازی از هر‬ ‫طرفی غیر قابل قبول است و باید از ان پرهیز شود‪».‬‬ ‫حضرت ایت اللــه خامنــه ای در جمع بنــدی مباحث‬ ‫مربوط به اقتصاد مقاومتی تاکیــد کردند‪« :‬ما می توانیم در‬ ‫زمینه اقتصادی کارهای بزرگی انجام دهیم و از این گذرگاه‬ ‫حساس عبور کنیم‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی در سخنان بسیار مهم شان درباره‬ ‫موضوع هسته ای‪ ،‬قبل از تشریح برخی جزئیات مذاکرات و‬ ‫تبیین صریح خواسته ها و خطوط قرمز هسته ای‪ ،‬سه نکته را‬ ‫مورد تاکید قرار دادند‪.‬‬ ‫نکته اول اینکه هر انچه رهبری در جلســات عمومی‬ ‫می گوید عینا همان مسائلی است که در جلسات خصوصی‬ ‫به رئیس جمهور و دیگر مسئوالن ذی ربط می گویند؛ بنابراین‬ ‫این خط تبلیغی غیرصحیح که از برخی خطوط قرمز رسمی‬ ‫در جلســات خصوصی صرف نظر شده است‪ ،‬خالف واقع و‬ ‫دروغ است‪ .‬دومین نکته ای که حضرت ایت الله خامنه ای‬ ‫به عنوان مقدمه بحث هسته ای بیان کردند‪ ،‬امانت داری‪،‬‬ ‫غیرت‪ ،‬شجاعت و تدین اعضای تیم مذاکره کننده کشورمان‬ ‫بود‪ .‬ایشــان گفتند‪« :‬این تیم‪ ،‬با غیرت ملی و دقت کامل و‬ ‫با قصد باز کردن گره و پیش بردن کار کشور‪ ،‬در مقابل تعداد‬ ‫کثیر مذاکره کننــدگان طرف های مقابل‪ ،‬مشــغول تالش‬ ‫است و انصافا با شجاعت‪ ،‬مواضع را بیان و دنبال می کند‪».‬‬ ‫حضــرت ایت اللــه خامنــه ای خاطرنشــان کردنــد‪:‬‬ ‫«هرکسی از جزئیات مذاکرات با خبر شود حتما به این مطالبی‬ ‫است‪ .‬طرف مقابل اکنون برای رسیدن به توافق و از دست‬ ‫ندادن فرصت مجبور اســت بــا حرف اخــر حاکمیت ایران‬ ‫مواجه شــود‪ .‬به یک معنا رهبرانقالب نوعــی اتمام حجت‬ ‫هسته ای انجام داده اند‪.‬‬ ‫نمی کنم‪ .‬انها با این اقدام خود تنها نشــان می دهند که در‬ ‫حال تقالی بی فایده هستند‪.‬انها باید خجالت بکشند اما این‬ ‫کار را نمی کنند‪».‬‬ ‫در تحلیلی دیگر بلومبرگ نوشت اگر تا مهلت ‪ 30‬ژوئن‬ ‫که هفت ماه پیش تعیین شد توافقی در مورد برنامه هسته ای‬ ‫ایران حاصل نشود‪ ،‬باراک اوباما رئیس جمهور امریکا به طور‬ ‫فزاینده ای اختیار عمل سیاســی دارد تا مذاکرات هسته ای‬ ‫ایران را تمدید کند‪ .‬در حالی که ایران و بسیاری از قدرت های‬ ‫جهانی دیگــر حاضر در مذاکرات نشــان داده انــد در مورد‬ ‫توانایی حل و فصل همه مسائل در هفته اینده تردید دارند‪،‬‬ ‫تمدید مذاکرات به مدت چند روز یا بیشتر به طور فزاینده ای‬ ‫محتمل به نظر می رسد‪.‬‬ ‫یک مشاور پیشــین دولت اوباما‪ ،‬معمار تحریم های‬ ‫امریکا علیه ایران و یک قانونگذار با نفوذ امریکایی گفته اند‬ ‫مهلت اهمیتی کمتر از نتیجه دارد و سخنگوی وزارت امور‬ ‫خارجه امریکا نیز روز سه شنبه همین موضوع را گفت‪.‬مانع‬ ‫برای اوباما‪ ،‬این احتمال بوده است که کنگره امریکا که در‬ ‫ان احساسات ضد ایران قوی است‪ ،‬با تصویب تحریم های‬ ‫اقتصادی بیشتر بر ضد ایران‪ ،‬به ســرعت در مورد مهلت از‬ ‫دست رفته دیگر واکنش نشان دهد‪.‬‬ ‫دولت امریکا با موفقیت با تصویب تحریم های بیشتر‬ ‫در سال گذشته مقابله کرد‪ .‬دولت امریکا این کار را با هشدار‬ ‫دادن به قانونگذاران انجام داد که چنیــن اقدامی به جای‬ ‫افزایش فشار بر ایران برای مصالحه کردن‪ ،‬موجب از بین‬ ‫رفتن مذاکرات می شود‪.‬‬ ‫در تحولی دیگر سخنگوی دبیرکل سازمان ملل با اشاره‬ ‫به مذکرات ایران و ‪ 5+1‬تاکید کرده اســت که ســند نهایی‬ ‫مذاکرات گروه ‪ 5+1‬با ایران سی ام ژوئن اماده می شود‪ .‬در‬ ‫یک اظهارنظر رسمی سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ‬ ‫به ســوالی در خصوص اینکه طرح چه موضوعاتی منجر به‬ ‫کند شدن روند مذاکرات شــده؟ گفته است‪« :‬به هرحال از‬ ‫ابتدا پیش بینی می شد که هرچه به روزهای پایانی مذاکرات‬ ‫نزدیک می شویم روند کار کند شود چراکه حذف پرانتزهای‬ ‫بحث برانگیز به روزهای پایانی رسیده و همین امر مذاکرات‬ ‫را سخت کرده است‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه قصد بازگو کردن جزئیات مذاکرات‬ ‫را از ایــن طریق نداریم‪ ،‬خاطرنشــان کــرد‪« :‬بحث تنظیم‬ ‫قطعنامه و یا همزمانی انجام تعهــدات طرفین موضوعات‬ ‫بحث برانگیزی است که هم اکنون ادامه دارد‪».‬‬ ‫تمدید؟‬ ‫پیشنهاد هسته ای ‪ 5+1‬به ایران‬ ‫فرجام مذاکرات‬ ‫به نظر می رسد اکنون شاید درست ترین گمانه زنی این‬ ‫باشد که مذاکرات هســته ای با یک تمدید مواجه می شود‪.‬‬ ‫تمدیدی شاید بیشتر از چند روز؛ یک تمدید بزرگ!‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫در همین حال خبرگزاری اسوشــیتدپرس با استناد به‬ ‫یک سند محرمانه مدعی شــد که ‪ 5+1‬اماده ارائه پیشنهاد‬ ‫فنی درباره راکتورهای پیشرفته به ایران است‪.‬‬ ‫به گزارش ایســنا به نقل از خبرگزاری اسوشیتدپرس‪،‬‬ ‫یک سند محرمانه که به دســت این خبرگزاری رسیده است‬ ‫نشان می دهد که امریکا و دیگر مذاکره کنندگان هسته ای‬ ‫با ایران اماده اند تا در صورتی که تهران با محدودیت برنامه‬ ‫هسته ای اش موافقت کند به این کشور پیشنهاد راکتورهایی‬ ‫با تکنولوژی باال و دیگر تجهیزات را بدهند‪.‬‬ ‫در این ســند محرمانه که یک «همکاری هســته ای‬ ‫غیرنظامی» نام دارد‪ ،‬وعده داده می شود که ایران به جای‬ ‫تاسیسات اب سنگین خود راکتورهای اب سبک بگیرد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫در میان اخبــار ضد و نقیضی که در حجم باال منتشــر‬ ‫می شود حاال گزینه تمدید ارام ارام پررنگ می شود‪.‬‬ ‫در اظهارنظری مهم سخنگوی دولت ایران گفته است‪:‬‬ ‫«ما امیدواریم که به وقت‪ ،‬مذاکرات را به اتمام برسانیم‪ .‬اما‬ ‫اگر ان توافق خوبی که مورد نظر جمهوری اســامی ایران‬ ‫است‪ ،‬انجام نشــود و هنوز ابهاماتی باقی بماند که با تمدید‬ ‫زمان مذاکرات قابل رفع باشــد‪ ،‬طبیعی اســت که ما با این‬ ‫تمدید موافقت کنیم‪».‬‬ ‫پیش از او سخنگوی کاخ سفید در نشست مطبوعاتی‬ ‫ضمن موافقت با سخنان دکتر ظریف در مورد اینکه توافق‬ ‫خوب مهمتر از زمان تعیین شــده مذاکرات اســت‪ ،‬اظهار‬ ‫داشــت‪« :‬امریکا همچنان بر دســتیابی به توافق در تاریخ‬ ‫معین امیدوار است اما بنا به ضرورت برای رسیدن به توافق‬ ‫نهایی‪ ،‬امــکان تمدید کوتاه زمان مذاکــرات وجود خواهد‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫جاش ارنســت دربــاره ســخنان محمد جــواد ظریف‬ ‫وزیرامور خارجه جمهوری اسالمی ایران که گفته بود اهمیت‬ ‫دستیابی به توافق خوب بیشتر از دیر یا زود شدن زمان است‪،‬‬ ‫افزود‪« :‬رئیس جمهوری امریکا نیز در این مورد با ایشان هم‬ ‫نظر است‪».‬‬ ‫در اظهارنظری دیگر مک کین گفته اســت‪« :‬دولت‬ ‫اوباما باید از بررســی تمدید مذاکرات اتمی با ایران خجالت‬ ‫بکشد‪ .‬من از اینکه انها این مذاکرات را تمدید کنند‪ ،‬تعجب‬ ‫‪43‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫که درباره تیم هسته ای گفته شد‪ ،‬اذعان خواهد کرد‪ ،‬البته‬ ‫انها ممکن است در تشــخیص و عمل خطا کنند اما متدین‬ ‫و غیور هستند‪ ».‬مخاطب ســومین نکته مقدماتی رهبری‪،‬‬ ‫منتقدان هسته ای بودند‪.‬‬ ‫ایشان افزودند‪« :‬با انتقاد مخالف نیستم و ان را الزم‬ ‫و کمک کننده می دانم اما این یک واقعیت اســت که انتقاد‬ ‫کردن از عمل کردن اسان تر است چرا که دیدن عیب های‬ ‫طرف مقابل راحت است اما درک دشواری ها و نگرانی های‬ ‫او‪ ،‬مشکل است‪».‬‬ ‫رهبر انقالب افزودند‪« :‬این حرف من‪ ،‬نباید مانع ادامه‬ ‫انتقادها شــود اما متوجه باشیم که تیم هســته ای برخی از‬ ‫مسائلی را که مورد انتقاد است می داند اما بعضی ضرورت ها‬ ‫او را به برخی اقدامات می کشاند‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای ســپس به بیــان تاریخچه‬ ‫کوتاهی از روند مذاکره با امریکایی ها پرداختند که به درک‬ ‫روند مذاکرات کمک قابل توجهی می کند‪.‬ایشــان گفتند‪:‬‬ ‫«موضوع مذاکره با امریکایی ها مربوط به زمان دولت قبل‬ ‫است و به فرستادن واسطه به تهران برای درخواست مذاکره‬ ‫مربوط می شود‪».‬‬ ‫رهبر انقالب در توضیح بیشتر افزودند‪« :‬در ان زمان‪،‬‬ ‫یک نفر از محترمین منطقه به عنوان واســطه بــه دیدار ما‬ ‫امد و به صراحت گفت رئیس جمهــور امریکا از او خواهش‬ ‫کرده که به تهــران بیایــد و درخواســت امریکایی ها برای‬ ‫مذاکره را مطرح کند‪ .‬امریکایی ها به این واسطه گفته بودند‬ ‫می خواهیم ضمن شناخت ایران به عنوان قدرت هسته ای‪،‬‬ ‫مساله هسته ای را حل و فصل کنیم و تحریم ها را ظرف شش‬ ‫ماه برداریم‪ ،‬البته ما به ان واســطه گفتیم به امریکایی ها و‬ ‫حرف هایشــان اطمینانی نداریم‪ ،‬اما با اصرار ان واســطه‪،‬‬ ‫قبول کردیم که این مســاله را یک بار دیگر امتحان کنیم و‬ ‫مذاکرات شروع شد‪».‬‬ ‫رهبر انقــاب اســامی بــا تذکــر دو نکتــه مهم در‬ ‫هماوردی های جهانی خاطرنشان کردند‪« :‬در هر رویارویی‬ ‫دیپلماتیک دو میدان وجــود دارد که باید مــورد توجه قرار‬ ‫گیرد؛ میدان اصلی که میدان واقعیت‪ ،‬عمل و تولید دارایی‬ ‫است و مدیران دیپلماسی و سیاســت که عرصه تبدیل این‬ ‫دارایی ها به امتیاز و تامین منافع ملی است‪».‬‬ ‫ایشان افزودند‪« :‬دست خالی هر کشور در میدان اول‪،‬‬ ‫محدوده انعطــاف او را در میدان دوم می بنــدد و باتوجه به‬ ‫همین منطق‪ ،‬ایران با دستاوردهای مهم و قوی وارد میدان‬ ‫مذاکره شد که برخورداری از قدرت تولید سوخت ‪ 20‬درصد‪،‬‬ ‫یکی از انها بود‪».‬‬ ‫رهبر انقالب یــاداوری کردنــد‪« :‬همــه قدرت های‬ ‫هسته ای از فروختن سوخت ‪ 20‬درصد برای تولید داروهای‬ ‫هسته ای در مرکز تهران خودداری می کردند و حتی جلوی‬ ‫خرید ما از کشورهای دیگر را می گرفتند اما جوانان دانشمند‬ ‫و افتخارافرین ایران‪ ،‬این سوخت را تولید و به صفحه سوخت‬ ‫تبدیل کردند و طرف مقابل مات شد‪».‬‬ ‫ایشــان افزودند‪« :‬عــاوه بــر ســوخت ‪ 20‬درصد‪،‬‬ ‫دســتاوردهای واقعی و میدانــی دیگری هم داشــتیم و در‬ ‫واقع راهبرد ایســتادگی ایران در مقابل فشارها جواب داد و‬ ‫امریکایی ها به این نتیجه رسیدند که تحریم ها اثر مورد نظر‬ ‫و مطلوب انها را ندارد و باید راه دیگری پیدا کرد‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای با اشــاره به نگاه شک الود‬ ‫ایران به طــرف امریکایی گفتند‪« :‬با وجــود این‪ ،‬ما حاضر‬ ‫بودیم اگر امریکایی ها ســر حرف ها و وعده های خود به ان‬ ‫واســطه منطقه ای ایســتادند ما هم هزینه بدهیم چون در‬ ‫مذاکرات می توان براساس عقل و محاسبه‪ ،‬عقبگردهایی‬ ‫نیز داشــت اما انها اندکی بعد از مذاکــرات زیاده خواهی و‬ ‫بدعهدی را اغاز کردند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب با اشــاره بــه اینکه توافق خــوب از نظر‬ ‫ایران یعنی توافق عادالنــه و منصفانه افزودند‪« :‬در جریان‬ ‫مذاکــرات امریکایی ها شــش ِ‬ ‫مــاه وعده داده شــده برای‬ ‫لغو تحریم هــا را ابتدا بــه یک ســال تبدیل کردنــد و بعد با‬ ‫زیاده خواهی های مکرر مذاکــرات را طوالنی و حتی تهدید‬ ‫به تحریم بیشتر کردند و از نظامی گری و روی میز و زیر میز‬ ‫سخن گفتند‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای در نوعی جمع بندی از روند‬ ‫مذاکرات تاکید کردند‪« :‬تامل و مطالعــه در روند مطالبات‬ ‫امریکایی ها نشان می دهد هدف انها ریشه کن کردن صنعت‬ ‫هسته ای ایران‪ ،‬از بین بردن ماهیت هسته ای کشور و تبدیل‬ ‫ان به یک کاریکاتور و تابلوی بی محتواست‪».‬‬ ‫ایشان با اشــاره به نیاز حقیقی و مطالعه شده کشور به‬ ‫‪ 20‬هزار مگاوات برق هسته ای افزودند‪« :‬انها ضمن تالش‬ ‫برای نابودی صنعت هســته ای و محروم کــردن ایرانیان از‬ ‫فواید فراوان این صنعت‪ ،‬قصد دارند ضمن ادامه فشارها‪،‬‬ ‫تحریم ها را نیز به نوعی حفظ کنند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب سپس در تبیین واقعیات صحنه پیچیده‬ ‫مذاکرات با امریکایی ها‪ ،‬یک نکته مهم دیگر یعنی نیاز دولت‬ ‫امریکا به توافق هسته ای را مورد بررسی قرار دادند‪.‬‬ ‫ایشــان افزودند‪« :‬اگر انها بتوانند به اهداف خود در‬ ‫مذاکرات برســند‪ ،‬به یک پیــروزی بزرگ رســیده اند چرا که‬ ‫ملت اســتقالل طلب ایران را تســلیم کرده اند و کشوری را‬ ‫که می تواند الگوی دیگر کشــورها باشد شکست داده اند و‬ ‫تمام بدعهدی هــا و چانه زنی های انها بــرای تحقق همین‬ ‫اهداف است‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی با تاکید بر خواست های منطقی‬ ‫ایران از اول مذاکرات تا امروز خاطرنشان کردند‪« :‬ما از ابتدا‬ ‫گفته ایم می خواهیم تحریم های ظالمانه برداشته شود که‬ ‫البته در مقابل ان‪ ،‬حاضریم یک چیزهایی بدهیم‪ ،‬به شرط‬ ‫اینکه صنعت هسته ای متوقف نشود و لطمه نخورد‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنــه ای در ادامه سخنانشــان به ‬ ‫ترسیم صریح خطوط قرمز هسته ای پرداختند‪.‬‬ ‫ایشان به عنوان اولین خط قرمز گفتند‪« :‬ما برخالف‬ ‫اصرار امریکایی ها محدودیت های بلند مدت ‪ 12 ،10‬ساله‬ ‫را قبول نداریم و مقدار ســال های مورد قبول محدودیت را‬ ‫به انها گفته ایم‪ ».‬رهبر انقالب ادامه کار تحقیق و توســعه‬ ‫و ساخت و ساز حتی در زمان محدودیت را دومین خط قرمز‬ ‫ایران اعالم کردند و افزودند‪« :‬انهــا می گویند در مدت ‪12‬‬ ‫سال هیچ کاری نکنید اما این‪ ،‬یک حرف زور مضاعف و غلط‬ ‫مضاعف است‪».‬‬ ‫رهبر انقالب در توضیح ســومین خط قرمز هسته ای‬ ‫تاکید کردنــد‪« :‬تحریم های اقتصــادی‪ ،‬مالی و بانکی چه‬ ‫مربوط به شورای امنیت‪ ،‬چه کنگره امریکا و چه دولت امریکا‬ ‫باید فورا هنگام امضای موافقتنامه لغو و بقیه تحریم ها هم در‬ ‫فواصل معقول برداشته شود‪».‬‬ ‫ایشــان افزودند‪« :‬امریکایی ها درباره تحریم ها یک‬ ‫فرمول پیچیده‪ ،‬چند الیــه و عجیب و غریب مطرح می کنند‬ ‫که معلوم نیســت از ان‪ ،‬چه چیزی در می ایــد اما ما صریحا‬ ‫مطالبمان را می گوییم‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای در ادامه بحث درباره خطوط‬ ‫قرمز مذاکرات هســته ای افزودند‪« :‬لغو تحریم ها نباید به‬ ‫اجرای تعهدات ایران منوط شــود‪ .‬نگویند شما تعهدات را‬ ‫انجام دهید بعد اژانس گواهی دهد تا تحریم ها لغو شود‪ .‬ما‬ ‫این مساله را مطلقا قبول نداریم‪».‬‬ ‫رهبر انقالب افزودند‪« :‬اجرائیات لغو تحریم ها نیز باید‬ ‫با اجرائیات تعهدات ایران متناظر باشد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اللــه خامنه ای همچنیــن تاکید کردند‪:‬‬ ‫«ما با موکول کردن اجرای تعهدات طرف مقابل به گزارش‬ ‫اژانس‪ ،‬مخالفیم چون اژانس بارها و بارها ثابت کرده مستقل‬ ‫و عادل نیست‪ ،‬بنابراین ما به ان بدبین هستیم‪».‬‬ ‫ایشــان افزودند‪« :‬می گویند «اژانــس باید اطمینان‬ ‫پیدا کند» این چه حرف نامعقولی است چگونه اطمینان پیدا‬ ‫کند مگر اینکه وجب به وجب این سرزمین را بازرسی کند‪».‬‬ ‫رهبــر انقــاب مخالفــت قاطــع بــا «بازرســی های‬ ‫غیر متعارف‪ ،‬پرس و جو از شــخصیت های ایران و بازرسی‬ ‫از مراکز نظامــی» را از دیگر خطوط قرمز هســته ای اعالم‬ ‫کردند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب به صراحــت تاکید کردنــد‪« :‬در ایران‪،‬‬ ‫همــه از جمله بنــده‪ ،‬دولت‪ ،‬مجلــس‪ ،‬دســتگاه قضایی‪،‬‬ ‫دستگاه های امنیتی و نظامی و همه نهادها خواهان توافق‬ ‫خوب هسته ای هستیم؛ توافقی که عزتمندانه‪ ،‬منصفانه و‬ ‫مطابق با مصالح و منافع ایران‪ ،‬تدوین شود‪».‬‬ ‫رهبر انقــاب افزودند‪« :‬اگرچه دنبــال لغو تحریم ها‬ ‫هستیم اما انها را از زاویه ای نوعی فرصت می دانیم چرا که‬ ‫باعث شــده به نیروها و ظرفیت های داخلی توجه بیشتری‬ ‫داشته باشیم‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اســامی همچنین در ابتدای ســخنان‬ ‫خود به لزوم بهره گیری از برکات مــاه مبارک رمضان به ویژه‬ ‫بهره مندی از ادعیــه این ماه و مضامیــن واالی ان توصیه‬ ‫کردند و گفتند‪« :‬ماه مبارک رمضان‪ ،‬ماه خشوع و استغفار و‬ ‫ماه بازگشت به خدا و خودسازی و اخالق است‪».‬‬ ‫پیش از ســخنان رهبر معظم انقالب‪ ،‬حجت االسالم‬ ‫والمسلمین روحانی با اشــاره به اغاز به کار دولت یازدهم در‬ ‫‪ 22‬ماه قبل‪ ،‬رویکرد دولت در زمینه مسائل داخلی را حسن‬ ‫اعتماد‪ ،‬رفتــار مســالمت امیز‪ ،‬کاهش فاصله هــا و دوری‬ ‫از افراطی گری دانســت و گفت‪« :‬رویکــرد دولت در زمینه‬ ‫سیاست خارجی‪ ،‬تعامل سازنده با جهان با خط قرمز «حفظ‬ ‫اســتقالل‪ ،‬عزت و غرور ملی» و در زمینه مسائل فرهنگی‪،‬‬ ‫فضای بازتر برای همه اصحاب فرهنــگ و هنر با خط قرمز‬ ‫اخالق و احکام اسالم بوده است‪».‬‬ ‫اقای روحانی حل و فصل مساله مذاکرات در چارچوب‬ ‫احقاق حقوق هسته ای و تامین نیازهای جامعه و کشور را دو‬ ‫اولویت دولت برشــمرد و افزود‪« :‬انچه کشورهای قدرتمند‬ ‫را پای میز مذاکره اورد‪ ،‬مقاومت ملت ایران در برابر فشــار‬ ‫بدخواهان و شکست تحریم ها بود‪».‬‬ ‫رئیس جمهور با بیان اینکه تحریم هرگز موفق نخواهد‬ ‫بود و ملت ایران حتی در شــرایط تحریم قادر است مسائل‬ ‫اجتماعی‪ ،‬اقتصادی سیاسی و فرهنگی خود را به خوبی حل‬ ‫و فصل کند‪ ،‬گفت‪« :‬در شــرایط تحریم توانستیم با کمک‬ ‫مردم‪ ،‬تورم را مهــار کنیم و از رکود خارج شــویم و در همان‬ ‫شرایط تحریم بود که رشد سرمایه گذاری باال رفت‪».‬‬ ‫رئیس جمهور افزایش ذخایر کاالهای اســتراتژیک‪،‬‬ ‫رفع موانــع صادرات‪ ،‬ارائــه الیحه خــروج از رکود‪ ،‬کاهش‬ ‫واردات گندم‪ ،‬تغییر الگوی کشت کشاورزی‪ ،‬ارائه خدمات‬ ‫درمانــی‪ ،‬کمک به اقشــار کم درامد و ارائــه یارانه کاالیی‪،‬‬ ‫کاهش اتکا به نفت در بودجــه‪ ،‬صرفه جویی در هزینه های‬ ‫جــاری‪ ،‬راه اندازی هشــت هزار واحــد صنعتــی تولیدی و‬ ‫برداشــتن قدم های مفید در حوزه محیط زیست را از جمله‬ ‫اقدامات دولت در شرایط تحریم خواند‪.‬‬ ‫اقای روحانی کاهش درامدهای نفتی دولت را از شرایط‬ ‫خاص امســال دانســت و افزود‪« :‬باید با تالش‪ ،‬وحدت‪،‬‬ ‫همدلی و انسجام‪ ،‬از مشــکالت به خوبی عبور کنیم که این‬ ‫کار را با کمک مردم انجام خواهیم داد‪».‬‬ ‫رئیس جمهور با تاکید بر اینکه نباید بگذاریم در شرایط‬ ‫کنونی فرســایش های غیرضروری در جامعه ایجاد شــود‪،‬‬ ‫اظهار داشــت‪« :‬در صورتی که طرف مقابل زیاده خواهی‬ ‫نکند توافق در دســترس خواهد بود و از این گردنه تاریخی‬ ‫عبور خواهیــم کــرد‪ ».‬رئیس جمهور در بخــش دیگری از‬ ‫سخنان خود با بیان اینکه ملت های منطقه امروز تحت فشار‬ ‫مضاعف در برابر مداخالت برخی کشــورها و تروریســت ها‬ ‫قرار دارند خاطرنشان کرد‪« :‬جمهوری اسالمی ایران پیشتاز‬ ‫مبارزه با تروریسم و حمایت از ملت های منطقه بوده و این راه‬ ‫را ادامه خواهد داد‪».‬‬ ‫برگ برنده برای تیم مذاکره کننده‬ ‫گف ت وگوی مثلث با عباسعلی منصوری‬ ‫مذاکره کننده موثر بود؟‬ ‫فکــر می کنــم ســتون فقرات مذاکــرات مــا بــا‬ ‫رهنمودهای مقام معظم رهبری معنا دار شده است بنابراین‬ ‫از اول تاکنون تیم مذاکره کننــده همواره در پی ان بوده که‬ ‫خط قرمزهای نظام را در مسیر مذاکرات رعایت و در همین‬ ‫چارچوب حرکت کند‪ .‬به عبارت بهتر سخنان معظم له برای‬ ‫تیم مذاکره کننده چارچوب ها را مشــخص کرد و از این نظر‬ ‫تسهیل کننده بود‪.‬‬ ‫سخنان رهبر انقالب درباره نحوه لغو تحریم ها که‬ ‫فرمودند «تحریم های بانکــی‪ ،‬مالی و اقتصادی‬ ‫باید همان لحظه زمان توافق و دیگر تحریم ها نیز‬ ‫در فواصل زمانی منطقی برداشــته شــود» چقدر‬ ‫می تواند در حل پرانتزهای باقیمانده در متن توافق‬ ‫جامع راهگشا باشد؟‬ ‫خیلــی می تواند کمک کند‪ .‬اگر قــرار بود لغو همه‬ ‫تحریم ها در یک روز و در یک زمان خاص انجام شود شاید‬ ‫خیلی کار تیم مذاکره کننده را سخت می کرد‪ .‬به همین دلیل‬ ‫می گویم دیدگاه های رهبر معظم انقالب خیلی تسهیل کننده‬ ‫مذاکرات بود‪.‬‬ ‫مقام معظم رهبــری در دیــدار مســئوالن نظــام‪،‬‬ ‫اعضای تیم مذاکره کننده هسته ای را امین‪ ،‬غیور‪،‬‬ ‫شــجاع و متدین خواندند‪ .‬این حمایت معظم له را‬ ‫چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫فوق العاده بــود‪ .‬علت اصلــی این بود‬ ‫که ایشان دیدند که در مراســم مختلف دارد در‬ ‫حق تیــم مذاکره کننده جفا و توهین می شــود و‬ ‫نخواســتند فرزندان امین این مرز و بوم در یک‬ ‫شــرایط ســخت ادای وظیفه کنند‪ .‬رهبر معظم‬ ‫انقالب معتقد بــه وجود یک جنگ دیپلماســی‬ ‫میان ایــران و قدرت های جهانی هســتند و تیم‬ ‫مذاکره کننده را در خط مقدم این جنگ می دانند‬ ‫که نباید بدون پشــتوانه و تنها بماننــد‪ .‬انتظار از‬ ‫فرماندهی کل قوا همین اســت کــه خط مقدم‬ ‫خود را تقویت کنند و خیلی به پشــت جبهه نگاه‬ ‫نکنند و مهم برایشــان خط مقدم باشد‪ .‬همواره‬ ‫مقام معظم رهبری چه در دوران دفاع مقدس و چه‬ ‫در حال حاضر به خط مقدم رسیدگی می کردند‪.‬‬ ‫امروز نیز چــه خط مقدم اقتصــاد مقاومتی و چه‬ ‫خط مقدم دیپلماســی برای شــان مهم اســت‪.‬‬ ‫رهبر معظم انقالب با حمایت شــان نشان دادند‬ ‫خط مقدم ها را همیشــه حمایــت می کنند و کســانی که در‬ ‫پشــت جبهه هســتند موظفند خود را با خط مقــدم تطبیق‬ ‫دهند‪ .‬سخنان صریح و حمایت تام ایشان از خط مقدم های‬ ‫نظام انرژی مضاعــف به تیم مذاکره کننده داد‪ .‬من شــاهد‬ ‫ن تریبون ها به تیم‬ ‫برخی مراســم های عمومی بودم که در ا ‬ ‫مذاکره کننده توهین شــد و از این نظر تیم مذاکره کننده از‬ ‫لحاظ روحی و روانی تحت فشــارهای زیادی قرار داشتند و‬ ‫خیلی مقاومت و صبر کردند‪ ،‬انها امروز شایســته این مدال‬ ‫از مقام معظم رهبری بودند چون این تعاریف برای انها یک‬ ‫مدال بزرگ است و نتیجه صبر و تحمل شان بود‪ .‬از طرفی‬ ‫رهبر معظــم انقالب ســخنان منتقدان را نیــز چارچوب دار‬ ‫کردند‪ ،‬انتقاد بسیار برای کشور موثر و مفید است اما مرزی‬ ‫بین انتقاد با تخریب و توهین وجود داشته باشد که این مرزها‬ ‫و خط ها نباید نقض شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫موضوع انقدر اهمیت دارد کــه خیلی زمان خاتمه‬ ‫نمی تواند تاثیر روی اصل قضیه بگذارد اگرچه همه طرف ها‬ ‫ســعی خواهند کرد در همان زمان مقرر توافق حاصل شود‬ ‫اما من فکر می کنــم که حتی اگــر در ان زمان حل نشــود‬ ‫زمان مذاکرات را تمدید می کننــد تا مباحث باقیمانده حل و‬ ‫فصل شود‪.‬‬ ‫یعنی اگر ضرب االجل رد شــود به معنای شکست‬ ‫مذاکرات نیست؟‬ ‫اگــر صرف بحث هســته ای بود می شــد یک نوع‬ ‫تحلیل داشت اما من موضوع را فراتر می دانم‪.‬‬ ‫رهبــر معظــم انقــاب روز سه شــنبه دوم تیرماه‬ ‫در جمــع کارگزاران نظام یکســری خطــوط قرمز‬ ‫را در مذاکــرات هســته ای یــاداور شــدند‪ ،‬ایــن‬ ‫ســخنان چقدر در روشن شدن مســیر برای تیم‬ ‫‪3‬‬ ‫عباسعلی منصوری ارانی‪ ،‬عضو کمیسیون‬ ‫امنیت ملــی و سیاســت خارجی مجلس درباره‬ ‫اخریــن تحــوالت پرونده هســته ای بــه مثلث‬ ‫توضیحاتی داده است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫چه عواملی باعث تدوین طرح الزام دولت به حفظ‬ ‫دستاوردهای هسته ای در مجلس شد؟‬ ‫این مصوبه به طرح های مختلفی بر می گردد که در‬ ‫‪ 2-3‬ماه گذشته مطرح شد‪ .‬دوستان از جریان های مختلف‬ ‫سیاسی می خواســتند طرح هایی را با موضوع هسته ای در‬ ‫کمیســیون امنیت ملی ارائه بدهند نهایتا یک در اسفندماه‬ ‫طرحی یک فوریتی امضا شــد و پــس از تصویب در صحن‬ ‫علنی مجلس به کمیســیون امنیت ملی و سیاســت خارجی‬ ‫امد تا بررســی کارشناسی روی ان انجام شــود‪ .‬در ان زمان‬ ‫برخی دوســتان در کمیســیون فکر می کردند که این متن‬ ‫خواســته های انها را براورده نمی کند بنابراین ســعی کردند‬ ‫متن جایگزین بگذارند که متــن جایگزین متن خیلی تندی‬ ‫بود و من با ان پیشــنهاد مخالفت کردم چون به عقیده من‬ ‫بازدارنده و متوقف کننده مذاکرات بود‪ ،‬باالخره مذاکرات کار‬ ‫بزرگ‪ ،‬پیچیده و سخت است و هر گونه مانعی می تواند روند‬ ‫ان را دچار مشکل کند‪ ،‬بنابراین در طول این هفته گذشته سه‬ ‫طرح مختلف به صحن علنی امد و سپس مشمول اصالحاتی‬ ‫شد به دلیل انکه ما فکر می کردیم در روند مذاکرات اشکال‬ ‫ایجاد می کند‪ ،‬نهایتا با ورود اقای الریجانی به بحث و انصافا‬ ‫نقش تعیین کننده او خروجی کار متنی بود که ما روز سه شنبه‬ ‫هفته گذشته (دوم تیرماه) ان را به تصویب رساندیم‪ .‬به نظرم‬ ‫می اید این متن توانســت یک اجماعی را در مجلس ایجاد‬ ‫کند و رای باالیی که اورد علتش این بود که ســعی شد نقاط‬ ‫اشتراک دیدگاه های مختلف گرفته شود‪ .‬البته‬ ‫شاید متن مصوبه با هر کدام از دیدگاه ها به طور‬ ‫کامل نخواند ولی معدل دیدگاه ها را در خود جای‬ ‫داده است‪.‬‬ ‫چرا ضرورت داشــت چنیــن طرحی در‬ ‫مجلــس شــورای اســامی تصویــب‬ ‫شود؟ مگر دولت خود را موظف به حفظ‬ ‫دستاوردهای هسته ای نمی داند؟‬ ‫قوانینــی از ایــن دســت می تواند یک‬ ‫پیام به طرف های مقابل ایران هم باشــد یعنی‬ ‫نشــان می دهد کــه مجلــس روی مواضع خود‬ ‫پا برجاســت و این طور نیســت که طرف مقابل‬ ‫هرچه بخواهد به ان جامه عمل پوشــانده شود‬ ‫بلکه یک ضوابــط و چارچوب هایی وجود دارد‪.‬‬ ‫در موضوعاتی همچون پروتکل الحاقی هم که‬ ‫پذیرفته می شود مشخص می کند مجلس با این‬ ‫دید وارد موضوعات هسته ای می شود این برای‬ ‫داخل و خارج یکسری پیام هایی را دارد‪.‬‬ ‫طرحی که تصویــب و با تایید شــورای نگهبان به‬ ‫قانون تبدیل شد ایا یک گرایش سیاسی می تواند‬ ‫ان را به نام خود بزند؟ هفته گذشــته شاهد بودیم‬ ‫اقای رســایی با یک ادبیات خاصــی درباره قانون‬ ‫الــزام دولت بــه حفظ دســتاوردهای هســته ای‬ ‫صحبت می کند که گویی فقط دلواپسان بودند که‬ ‫در تصویب چنین قانونی نقش داشتند؟‬ ‫به هر صورت فکر می کنم اگر ‪ 4-3‬طرحی که ارائه‬ ‫شده بود را مقایسه کنیم علی القاعده دیدگاه های هر گرایش‬ ‫سیاسی مشخص می شود و تفاوت هایش به دست می اید‪،‬‬ ‫حاال اینکه اکثریت مجلس توانســت متــن طرح را اصالح‬ ‫کند یک پیروزی بزرگ برای انها محســوب می شــود چون‬ ‫این قانون قطعا افراطی نیست و یک قانون متعادل است‪.‬‬ ‫در روزهای پایانــی ماه ژوئــن و ضرب االجل برای‬ ‫رسیدن به توافق جامعه هسته ای قرار داریم‪ .‬اینده‬ ‫مذاکرات را چگونه می بنید؟‬ ‫باید ببینیم ما به دنبال چه هستیم‪ 5+1 ،‬از مذاکرات‬ ‫چه می خواهد و دنیا به روند گفت وگوها چطور نگاه می کند‪.‬‬ ‫اگر یک وقتی ما صرفا موضوع را هسته ای ببینیم یک جور‬ ‫می شود روند مذاکرات را تحلیل کرد اما تحلیل شخص من‬ ‫فارغ از موضوعات دیگر این اســت که مذاکرات عالوه بر‬ ‫اینکه دارد موضوع هسته ای و مشکالتی که امریکا‪ ،‬سازمان‬ ‫ملل و اروپایی ها برای ایران ایجاد کرده بودند را حل و فصل‬ ‫می کند متعاقب ان جغرافیای سیاسی دنیا متغیر خواهد شد‬ ‫و کشورهایی که ایفای نقش خواهند کرد در سطح بین الملل‬ ‫و خاورمیانــه به گونه ای دیگر ارایش شــان رقــم می خورد‬ ‫بنابراین فکر می کنم مذاکرات انشــاءالله در مســیر مثبتی‬ ‫طی خواهد شد‪.‬‬ ‫پس شــما معتقدید که ما اکنون در مرحله ای قرار‬ ‫داریم که می توان گفت مذاکرات غیرقابل بازگشت‬ ‫شده است و نتیجه و توافق قابل حصول است؟‬ ‫به نظرم می اید همه طرف ها به یک نقطه ای رسیدند‬ ‫که فارغ از کشور خودشان موضوع بین المللی و منطقه ای‬ ‫شده است و از صرف یک کشور یا چند کشور فراتر رفته است‬ ‫به همین لحاظ بایــد موضوع را در یک معادلــه بین المللی‬ ‫ببینیم نه صرفا یک معادله یک بعدی‪.‬‬ ‫به نظر شما توافق در زمان ضرب االجل تعیین شده‬ ‫حاصل شود یا زمان مذاکرات تمدید خواهد شد؟‬ ‫احزاب‬ ‫وشخصیت ها‬ ‫سیاست‬ ‫خارجی‬ ‫‪45‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫مصوبه خوب برای توافق خوب‬ ‫نماینده دولت در اقدامی عجیب در مخالفت با مصوبه مجلس صحن بهارستان را ترک کرد‬ ‫سیاست‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫‪4‬‬ ‫یکشنبه گذشته درحالی که قرار بود تالش نمایندگان‬ ‫مجلس برای الــزام دولــت به صیانــت از دســتاوردهای‬ ‫هســته ای که در قالب یــک طرح در مجلس مطرح شــده‬ ‫بود‪ ،‬در دستورکار قرار گرفته و به بررسی ان پرداخته شود‪،‬‬ ‫هیات رئیسه مجلس در راستای بررسی طرح استانی شدن‬ ‫انتخابات‪ ،‬این طرح را از دســتورکار خارج کرد؛ اقدامی که‬ ‫اگرچه پس از ان اعالم شــد که بررســی این طــرح تا چند‬ ‫هفته اینده به تاخیــر خواهد افتاد اما کلیــات ان در دو روز‬ ‫پس از بحــث و گفت وگوهای داغ در صحن بهارســتان به‬ ‫تصویب رسید‪.‬‬ ‫«طرح الــزام دولــت به حفــظ دســتاوردها و حقوق‬ ‫هســته ای ملت ایران»‪ ،‬مدتی است که از سوی گروهی از‬ ‫نمایندگان مجلس نهم و حضور پررنگ اعضای کمیسیون‬ ‫امنیت ملی و سیاســت خارجی‪ ،‬مطرح شــده و هدف از ان‬ ‫جهت دهی به مذاکره کنندگان هسته ای در استانه برگزاری‬ ‫مذاکرات حساس بین ایران و ‪ 5+1‬است‪.‬‬ ‫در حالی که برخی کارشناســان از طرح الزام دولت به‬ ‫حفظ دســتاوردها و حقوق هســته ای ملت ایران به عنوان‬ ‫تــاش نماینــدگان منتقد مســیر فعلــی مذاکــرات برای‬ ‫تحت فشار گذاشتن تیم مذاکره کننده هسته ای یاد کرده اند‪،‬‬ ‫اما برخی دیگــر این طرح را تالشــی مثبت بــرای حمایت‬ ‫از تیــم مذاکره کننــده ایرانــی در مذاکرات سرنوشت ســاز‬ ‫پیش رو خوانده انــد‪ .‬انها بر ایــن عقیده اند کــه مجلس با‬ ‫این طرح اقدامات خصمانه کنگره و ســنای امریکا را برای‬ ‫تحت الشــعاع قرار دادن مذاکرات هسته ای خنثی خواهد‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫این در حالی است که شنبه گذشته و در استانه بررسی‬ ‫این طرح در صحن علنی مجلس‪ ،‬تغییراتــی در ان ایجاد‬ ‫شد؛ تغییراتی که در ادامه سه نوبت تغییرات انجام شده در‬ ‫ان صورت گرفت‪.‬‬ ‫در ماده واحده طرح الزام دولت به حفظ دستاوردها و‬ ‫حقوق هسته ای ملت ایران چنین امده است‪:‬‬ ‫«در راســتای صیانت از منافع ملی و رعایت مقررات‬ ‫پادمان معاهده منع گسترش سالح هسته ای‪ ،‬هرگونه نتایج‬ ‫مذاکره هسته ای با کشورهای ‪ 5+1‬در صورتی معتبر است‬ ‫که الزامات زیر را به صورت شفاف رعایت شود‪.‬‬ ‫‪ .1‬تمامی تحریم ها به عنوان بخشی از توافق نامه در‬ ‫روز توافق به طور کامل و یکپارچه لغو شود‪.‬‬ ‫‪ .2‬در چارچوب مصوبات شــورای عالی امنیت ملی‪،‬‬ ‫اژانس بین المللی انرژی اتمی مجــاز به انجام نظارت های‬ ‫متعارف از سایت های هسته ای است‪ .‬دسترسی به تمامی‬ ‫ اماکن نظامی‪ ،‬امنیتی و حســاس غیرهســته ای‪ ،‬اسناد و‬ ‫دانشمندان ممنوع است‪.‬‬ ‫‪ .3‬هیــچ محدودیتی برای کســب دانــش و فناوری‬ ‫صلح امیز هسته ای و تحقیق و توسعه پذیرفته نیست و باید‬ ‫مصوبات شورای عالی امنیت ملی رعایت شود‪.‬‬ ‫تبصره ‪ :1‬بر اســاس اصل ‪ 77‬و ‪ 125‬قانون اساسی‬ ‫نتیجــه مذاکرات بایــد جهت تطبیــق با قانون اساســی و‬ ‫مصوبات قانونی به مجلس شورای اسالمی ارائه شود‪.‬‬ ‫تبصره ‪ :2‬وزیر امور خارجه موظف است روند اجرای‬ ‫توافق نامه را هر شش ماه یک بار به مجلس شورای اسالمی‬ ‫گزارش دهــد‪ .‬کمیســیون امنیت ملی و سیاســت خارجی‬ ‫مجلس هر شــش ماه یک بــار گزارش روند حســن اجرای‬ ‫توافق نامه را به نمایندگان مجلس ارائه می کنند‪».‬‬ ‫این طرح کــه در کمیســیون امنیت ملی و سیاســت‬ ‫خارجی مجلس اماده شــده بود و بعد از تغییر و تحوالت در‬ ‫نوبت رسیدن به صحن علنی بود‪ ،‬با درخواست پنجاه نماینده‬ ‫برای اولویت بررسی ان‪ ،‬به رای گذاشته شد و با کسب رای‬ ‫اکثریت نمایندگان‪ ،‬قرار بر این شــد که یکشنبه ‪ 31‬خرداد‬ ‫برای بررسی در دستورکار صحن علنی قرار گیرد‪.‬‬ ‫خارج شدن طرح از دستورکار مجلس‬ ‫در عین حــال اما ایــن طرح بــه یکباره از دســتورکار‬ ‫مجلس خارج شد‪ .‬درحالی که جلسه علنی یکشنبه گذشته‬ ‫مجلس به ریاست حجت االسالم محمدحسن ابوترابی فرد‪،‬‬ ‫نایب رئیس مجلس و با حضور ‪ ۲۰۷‬نماینده مجلس اغاز شده‬ ‫بود‪ ،‬بررسی طرح هسته ای مجلس در دستورکار مجلس قرار‬ ‫نگرفت و همین امر منجر به ان شد که محمدحسن اصفری‬ ‫در تذکری ایین نامه ای به این موضوع انتقاد کند‪.‬‬ ‫اصفری در تذکر خود چنین ســخن گفــت‪« :‬اولویت‬ ‫این طرح چهارشنبه گذشته به تصویب رسید و امروز نیز در‬ ‫جانامه ای نمایندگان‪ ،‬این طرح‪ ،‬دومین دستورکار مجلس‬ ‫بود‪ .‬متاسفانه در جلســه صبح امروز این طرح از دستورکار‬ ‫مجلس حذف شد‪ .‬طبق اصول قانون اساسی‪ ،‬باید طرح ها‬ ‫طبق نوبت و اولویت خود مطرح شود‪ .‬نباید رئیس مجلس‬ ‫اجازه چنیــن رفتارهایی را بدهد؛ این اقــدام بی احترامی به‬ ‫نمایندگان اســت‪ .‬چه کســی تصمیم گیــری می کند؟ اگر‬ ‫پشت پرده چیزی هست‪ ،‬بگویید؛ اگر نیست این طرح را در‬ ‫احزاب‬ ‫وشخصیت ها‬ ‫سیاست‬ ‫خارجی‬ ‫دستورکار مجلس قرار دهید‪ ».‬حجت االسالم ابوترابی فرد‪،‬‬ ‫نایب رئیس مجلس کــه در غیاب علی الریجانی ریاســت‬ ‫جلســه را بر عهده داشــت‪ ،‬در پاســخ به این تذکر اصفری‬ ‫گفت‪« :‬همان طور که اســتحضار دارید باتوجــه به اینکه‬ ‫طرح استانی شدن انتخابات در دستورکار است‪ ،‬با تقاضای‬ ‫تعــدادی از همــکاران و موافقــت ‪ 92‬درصــد نمایندگان‬ ‫حاضر در مجلس‪ ،‬طرح الزام دولت به حفظ دستاوردهای‬ ‫هســته ای در اولویت بررســی مجلس قرار گرفت‪ .‬پس از‬ ‫بررسی این دســتور‪ ،‬طرح الزام در دســتورکار صحن علنی‬ ‫مجلس قــرار می گیــرد‪ ».‬محمدحســین فرهنگی‪ ،‬عضو‬ ‫هیات رئیســه مجلس نیز گفت‪« :‬با توجه ضــرورت ادامه‬ ‫بررســی و نهایی شــدن طرح اســتانی شــدن انتخابات و‬ ‫باقی ماندن موادی از این قانون در مجلس‪ ،‬بررسی جزئیات‬ ‫طرح الزام دولت به حفظ دستاوردهای هسته ای در جلسه‬ ‫روز سه شنبه مطرح خواهد شد‪».‬‬ ‫بحث‪ ،‬بحث فروش سیب زمینی نیست‬ ‫در حالی که احمــد توکلی نیــز درباره دلیــل تغییر در‬ ‫محتوای طرح هسته ای مجلس پس از چاپ در دستورکار‬ ‫هفتگی تذکــری ایین نامه ای بــه هیات رئیســه داد‪ ،‬علی‬ ‫الریجانی رئیس مجلس در پاســخ به تذکــر توکلی‪ ،‬با بیان‬ ‫در حالی که برخی کارشناسان از طرح‬ ‫الــزام دولت بــه حفظ دســتاوردها و‬ ‫حقوق هسته ای ملت ایران به عنوان‬ ‫تالش نمایندگان منتقد مســیر فعلی‬ ‫مذاکرات برای تحت فشار گذاشتن‬ ‫تیــم مذاکره کننــده هســته ای یــاد‬ ‫کرده انــد‪ ،‬اما برخی دیگــر این طرح‬ ‫را تالشــی مثبت برای حمایت از تیم‬ ‫مذاکره کننــده ایرانــی در مذاکــرات‬ ‫سرنوشت ساز پیش رو خوانده اند‬ ‫همزمانی بررسی طرح با دور جدید مذاکرات‬ ‫خارج شدن طرح از دستورکار یکشنبه گذشته مجلس‬ ‫در حالی بود که مذاکرات هســته ای نیز در وین جریان بود‬ ‫و عباس عراقچــی و مجید تخت روانچی‪ ،‬شــنبه گذشــته‬ ‫در نشســت هایی با هلگا اشــمید‪ ،‬معاون مسئول سیاست‬ ‫خارجی اتحادیه اروپا و وندی شــرمن‪ ،‬معاون وزیر خارجه‬ ‫امریکا شرکت کرده بودند‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬قرار بر این بود که‬ ‫محمد جواد ظریف‪ ،‬وزیر امور خارجه دولت حسن روحانی‬ ‫در همان روز برای دیدار با مسئول سیاست خارجی اتحادیه‬ ‫اروپــا و وزیــران خارجه المان‪ ،‬فرانســه و انگلیــس‪ ،‬عازم‬ ‫لوکزامبورگ شود‪.‬‬ ‫علی الریجانی پس از تشکر از کمیسیون شوراها در‬ ‫زمینه طرح استانی شدن انتخابات گفت‪« :‬ماده واحده ای‬ ‫مربوط به مذاکرات هســته ای تهیه شــده که با دوســتان‬ ‫برای اینکــه همه مضامین ان با دقت کافــی و رعایت همه‬ ‫جوانب انجام شود‪ ،‬از صبح تا االن تالش کردند‪ ».‬رئیس‬ ‫مجلس ادامــه داد‪« :‬اصالحاتی الزم اســت بــرای اینکه‬ ‫دســت مذاکره کنندگان در یک چارچوبی باز باشد که مورد‬ ‫تایید رهبری و شــورای عالی امنیت ملی است‪ .‬به نظر من‬ ‫مجموعه تالش های این دوســتان موفق بوده اســت‪».‬‬ ‫الریجانی پس از قرائــت ماده واحده طرح الــزام دولت به‬ ‫حفظ دستاوردها و حقوق هسته ای‪ ،‬سخنانش را این گونه‬ ‫ادامه داد‪« :‬شورای عالی امنیت ملی زیر نظر رهبری است و‬ ‫ی که رهبری و این شورا بگیرد مجلس می پذیرد‪.‬‬ ‫هر تصمیم ‬ ‫ما نمی توانیم با محدود کردن شورای عالی امنیت‪ ،‬رهبری‬ ‫را محدود کنیم‪ .‬در این نشســت کلیات ماده واحده به رای‬ ‫گذاشته می شود و در جلســه اینده جزئیات ان مورد بحث و‬ ‫بررسی قرار می گیرد‪».‬‬ ‫تصویب طرح هسته ای مجلس با دو روز تاخیر‬ ‫تصویب طرح الزام دولت به حفظ دستاوردها و حقوق‬ ‫هسته ای اما با واکنش منفی دولت مواجه شد‪ .‬محمدباقر‬ ‫نوبخت‪ ،‬سخنگوی دولت ساعتی پس از تصویب این طرح‬ ‫در نشســت هفتگی خود در جمع خبرنگاران‪ ،‬نظر دولت در‬ ‫خصوص این طرح را این گونه بیــان کرد‪« :‬تصویب طرح‬ ‫الزام دولت به حفظ دســتاوردهای هسته ای در مجلس در‬ ‫مغایرت با اصل ‪ ١٧٦‬قانون اساسی اســت و این در حیطه‬ ‫قوه مقننه نیست و در اختیار شورای عالی امنیت ملی است‪،‬‬ ‫اما از این جهت که عنوان شــده تصویــب این طرح کمک‬ ‫به دولت است‪ ،‬از نمایندگان ملت تشکر می کنم‪ .‬اما اصل‬ ‫این مصوبه می تواند در تعارض با اصل ‪ ١٧٦‬قانون اساسی‬ ‫باشد و می تواند اثار خاصی در اذهان عمومی داشته باشد‪».‬‬ ‫او با تاکید بر اینکه دولت عملکرد مذاکرات هسته ای‬ ‫را نه تنها به مجلس‪ ،‬بلکه به همه مراجع قانونی و پیشــگاه‬ ‫ملت گزارش می دهد‪ ،‬ادامه داد‪« :‬متاســفم که این بحث‬ ‫(مذاکرات هســته ای) کف خیابانی و کوچه بازاری شــده‪،‬‬ ‫اما تردید نکنیــد ما برخــی پاســخ ها را به دلیل اســیب به‬ ‫تاکتیک های مذاکرات صریح بیان نکنیم‪».‬‬ ‫امریکا هم واکنش نشان داد‬ ‫البته این تنها دولت نبود که نســبت به تصویب طرح‬ ‫الزام دولت به حفظ دســتاوردها و حقوق هسته ای واکنش‬ ‫نشــان داد؛ چه انکه تصویب این طرح با واکنش یک مقام‬ ‫امریکایی نیز همراه شــد‪ .‬بر اســاس گزارش سایت شبکه‬ ‫«بلومبرگ»‪ ،‬ایــن مقام وزارت خارجه امریکا که خواســت‬ ‫نامش فاش نشــود‪ ،‬در بیانیه ای اعالم کرده که واشنگتن‬ ‫با توافقی که در ان دسترسی ها و اقدامات شفاف ساز الزم‬ ‫برای ارزیابــی کامل برنامه هســته ای ایران لحاظ نشــده‬ ‫باشــد‪ ،‬موافقت نخواهد کرد‪ .‬این مقام امریکایی‪ ،‬مصوبه‬ ‫مجلس را تصمیمــی اولیه توصیف کرده و گفته اســت که‬ ‫هنوز تا تصویب نهایی این طرح و تبدیل ان به قانون فاصله‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫با این وجود‪ ،‬بلومبرگ مدعی شــده کــه این مصوبه‬ ‫به دلیل محــدود کردن دایره بازرســی ها‪ ،‬می تواند موجب‬ ‫پیچیدگی مذاکرات و دشواری توافق شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫سه شــنبه امــا پــس از دو روز تاخیــر از زمــان وعده‬ ‫داده شــده‪ ،‬جزئیات طــرح الــزام دولت به حفــظ حقوق و‬ ‫دستاوردهای هسته ای با رای مثبت ‪ 213‬نماینده مجلس‪،‬‬ ‫رای مخالف ‪ 10‬نماینده و شش رای ممتنع به تصویب رسید‪.‬‬ ‫این جلســه نیز همچون جلسه روز یکشــنبه‪ ،‬چندان‬ ‫واکنش دولت به طرح الزام هسته ای‬ ‫سیاست‬ ‫اینکه طرح هســته ای در دســتورکار هفتگــی مجلس قرار‬ ‫دارد‪ ،‬پیرامون بررســی این طرح‪ ،‬این گونه اظهارنظر کرد‪:‬‬ ‫«مسائلی مربوط به شــورای عالی امنیت ملی است و شورا‬ ‫درباره انها نظر دارد؛ مــا می خواهیم مســاله را حل کنیم‪،‬‬ ‫نمی خواهیم که مساله جدید بسازیم‪».‬‬ ‫او همچنیــن بــر ایــن موضــوع نیــز تاکید کــرد که‬ ‫شورای عالی امنیت ملی‪ ،‬چارچوب هایی دارد که ما باید با ان‬ ‫هماهنگی الزم را داشته باشیم‪« :‬این مساله‪ ،‬بحث فروش‬ ‫سیب زمینی که نیست! موضوع مهمی است‪ ،‬بنابراین باید‬ ‫به ان توجه کنیم‪ .‬در هیات رئیســه نیز بحث شد و قرار شد‬ ‫چارچوب های مدنظر رهبری رعایت شــود‪ ،‬بنابراین باید با‬ ‫مشورت شورای عالی امنیت ملی این کار صورت بگیرد‪».‬‬ ‫الریجانی ادامــه داد‪« :‬انها مالحظاتــی دارند که ما‬ ‫منتقل کرده ایم‪ ،‬اما متاســفانه برخی از انها رعایت نشــده‬ ‫اســت‪ .‬چون می خواهیم این طرح رای باالیی در مجلس‬ ‫داشته باشد‪ ،‬شما هم باید به این قضیه کمک کنید‪».‬‬ ‫تذکــر توکلی پایان تذکــرات نماینــدگان درباره طرح‬ ‫هسته ای پارلمان نبود؛ چه انکه پس از احمد توکلی‪ ،‬حمید‬ ‫رسایی نیز خواســتار ارائه تذکر بود که علی الریجانی اجازه‬ ‫بیان تذکر به وی نداد و تاکید کرد که نمایندگان اجازه بدهند‬ ‫تا مــواد دیگری از طــرح استانی شــدن انتخابات مجلس‬ ‫بررسی شود‪.‬‬ ‫پس از انکه رئیس مجلس اجــازه ادامه بیان تذکرات‬ ‫نماینــدگان را نداد‪ ،‬برگــزاری گعده های نماینــدگان که از‬ ‫اغاز نشست یکشنبه گذشــته پر رنگ تر شــده بود‪ ،‬فزونی‬ ‫یافت‪ .‬در این نشســت البته رفت وامدهای مجید انصاری‪،‬‬ ‫معاون پارلمانی رئیس جمهور نیز در مقایسه با جلسات قبل‬ ‫افزایش یافته بود‪ .‬در این میان برخــی نمایندگان مجلس‬ ‫همچون علیرضا زاکانی‪ ،‬علی اصغر زارعی‪ ،‬ســید محمود‬ ‫نبویان‪ ،‬مهرداد بذرپاش‪ ،‬ابراهیم اقامحمدی و سید مهدی‬ ‫موســوی نژاد گرد غالمعلی حدادعادل جمع شدند و بر سر‬ ‫طرح الزام دولت به حفظ حقوق هسته ای رایزنی کردند‪.‬‬ ‫صحن مجلس ابتدا توجه خبرنگاران و ســپس سایر‬ ‫نماینــدگان را در پی داشــت؛ به طوری که علــی مطهری‪،‬‬ ‫نماینده تهران و بهروز نعمتی‪ ،‬نماینده اســداباد نیز به این‬ ‫گعده پیوستند و اظهارات اعضای فراکسیون اصولگرایان‬ ‫مجلس را اســتماع کردنــد‪ .‬نماینــدگان نامبــرده درحالی‬ ‫گردهم جمع شــدند که طرح الزام دولت بــه حفظ حقوق و‬ ‫دستاوردهای هســته ای را در دست داشــتند و بر سر انچه‬ ‫پیش تر برخی نمایندگان تغییر در متن مصوبه کمیســیون‬ ‫امنیت عنوان کردند‪ ،‬بحث می کردند‪.‬‬ ‫در این میان‪ ،‬علیرضا زاکانــی درحالی که عقربه های‬ ‫ساعت‪ ،‬لحظات پایانی نشســت پارلمان را نشان می داد‪،‬‬ ‫مصوبه کمیسیون سیاست خارجی مجلس را به دست گرفت‬ ‫و پس از انکه به امضای اعضای کمیسیون یاد شده رساند‪،‬‬ ‫به جایگاه هیات رئیسه رفت و به علی الریجانی ارائه کرد‪.‬‬ ‫پس از این اقدام بود کــه علی الریجانی کلیات طرح‬ ‫مذکور را به رای نمایندگان مجلس گذاشت و در نهایت این‬ ‫طرح با ‪ 199‬رای موافق به تصویب بهارستان نشینان رسید‪.‬‬ ‫کم حاشــیه نبود‪ .‬پیش از نشســت علنی سه شــنبه گذشته‬ ‫مجلس‪ ٬‬جلســه ای غیررســمی و غیرعلنی بــه مدت زمان‬ ‫حدودا ‪ 50‬دقیقه برگزار شــد که در این جلسه ‪ 240‬نماینده‬ ‫حضور داشتند و پس از این جلسه‪ ،‬اولین دستورکار مجلس‬ ‫رسیدگی و بررســی طرح الزام دولت به حفظ دستاوردهای‬ ‫هسته ای بود‪ .‬بررسی این طرح بدون نطق مخالف از سوی‬ ‫نمایندگان به رای گذاشــته شد و هنگام رای گیری اکثریت‬ ‫نمایندگان با فریادهای «چهار چهــار»‪ ،‬نظر مثبت خود را‬ ‫برای تصویب این طرح اعالم کردند‪.‬‬ ‫پیــش از رای گیری بــرای طرح مذکــور هنگامی که‬ ‫تعدادی از نماینــدگان مجلس در جایگاه هیات رئیســه به‬ ‫همین منظور حضور داشتند‪ ،‬حجت االسالم مجید انصاری‪،‬‬ ‫معاون پارلمانی رئیس جمهــور و نماینده پارلمانی دولت در‬ ‫مجلس قصد داشت در مخالفت با برخی جزئیات این طرح‪٬‬‬ ‫پشــت تریبون رفته و نظرات خود را بیان کند اما با واکنش‬ ‫رئیس مجلس همراه شــد‪ .‬علــی الریجانــی در مواجهه با‬ ‫این موضوع چنین گفت‪« :‬یک ســاعت است داریم حرف‬ ‫می زنیم تا مشــکالت کشــور را حل کنیم‪ ،‬اقــای انصاری‬ ‫امده اند و می خواهند نکته شان را بگویند‪».‬‬ ‫این اظهارنظر الریجانی سبب شد تا مجید انصاری با‬ ‫ناراحتی صحن علنی مجلس را ترک کند‪.‬‬ ‫پس از تصویب ایــن طرح‪ ،‬نمایندگان بــا فریادهای‬ ‫«الله اکبر» و «مرگ بر امریکا» خشنودی خود را از تصویب‬ ‫این طرح در مجلس شورای اسالمی اعالم داشتند‪.‬‬ ‫‪47‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫پازل دشمن ب ه هم ریخت‬ ‫تاکیدبرخطوطقرمز؛رمزموفقیتما درمذاکراتهسته ای‬ ‫سیاست‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫‪5‬‬ ‫این روزها مذاکرات هســته ای ایران و اعضای ‪5+1‬‬ ‫وارد فاز تعیین کننده ای شده اســت‪ .‬در این خصوص الزم‬ ‫است دو نکته اساســی و مهم را مدنظر قرار دهیم‪ .‬موضع‬ ‫اول به خطوط قرمز جمهوری اســامی ایران در مذاکرات‬ ‫هســته ای با اعضای ‪ 5+1‬باز می گردد‪ .‬خطوط قرمزی که‬ ‫برگرفته از اســتراتژی ها و خطوط کالن سیاســت خارجی‬ ‫و ارزش های ثابت و غیر قابل تغییر کشــورمان محســوب‬ ‫می شود‪ .‬اخیرا رهبر معظم انقالب اسالمی در دیدار سران‬ ‫قوا و مسئوالن و مدیران ارشــد نظام‪ ،‬درباره روند مذاکرات‬ ‫هســته ای نکات تعیین کننده ای بیان کردند‪ .‬این موارد به‬ ‫صورت فهرست وار عبارتست از‪:‬‬ ‫ امریکایی ها به دنبال نابود کردن صنعت هســته ای‬‫ایران هستند‪ ،‬در مقابل همه مسئوالن ایران ضمن تاکید بر‬ ‫خطوط قرمز‪ ،‬به دنبال توافقی خوب یعنی توافقی منصفانه‬ ‫و عادالنه‪ ،‬عزتمند و منطبق با منافع و مصالح ایران هستند‪.‬‬ ‫ ما برخــاف اصــرار امریکایی هــا محدودیت های‬‫بلند مدت ‪ 12 ،10‬ســاله را قبول نداریم و مقدار ســال های‬ ‫مورد قبول محدودیت را به انها گفته ایم‪.‬‬ ‫ انهــا (امریکایی هــا) می گویند در مدت ‪ 12‬ســال‬‫هیچ کاری نکنید امــا این‪ ،‬یک حــرف زور مضاعف و غلط‬ ‫مضاعف است‪.‬‬ ‫ تحریم های اقتصــادی‪ ،‬مالی و بانکی چه مربوط به‬‫شــورای امنیت‪ ،‬چه کنگره امریکا و چه دولــت امریکا باید‬ ‫فورا هنگام امضای موافقتنامه لغــو و بقیه تحریم ها هم در‬ ‫فواصل معقول برداشته شود‪.‬‬ ‫ لغو تحریم هــا نباید به اجرای تعهــدات ایران منوط‬‫شود‪ .‬نگویند شما تعهدات را انجام دهید بعد اژانس گواهی‬ ‫دهد تا تحریم ها لغو شــود‪ ،‬ما ایــن مســاله را مطلقا قبول‬ ‫نداریم‪ .‬اجرائیات لغو تحریم ها نیز باید با اجرائیات تعهدات‬ ‫ایران متناظر باشد‪.‬‬ ‫ ما با موکول کردن اجرای تعهــدات طرف مقابل به‬‫گزارش اژانس‪ ،‬مخالفیــم چون اژانس بارهــا و بارها ثابت‬ ‫کرده مســتقل و عــادل نیســت‪ ،‬بنابراین ما بــه ان بدبین‬ ‫هستیم‪.‬‬ ‫‪ -‬ما قاطعانه با «بازرســی های غیر متعارف‪ ،‬پرس و جو‬ ‫از شخصیت های ایران و بازرسی از مراکز نظامی» مخالف‬ ‫هستیم‪.‬‬ ‫«بازی در زمین بدون خط کشی» یکی از روش هایی‬ ‫اســت که ایاالت متحده امریــکا و تروئیــکای اروپایی در‬ ‫مسیر تحقق استراتژی های خود از ان بهره می برند‪ .‬اساسا‬ ‫دکترین سیاستمداران و روســای جمهور امریکایی در یک‬ ‫زمین بدون خط کشی و یک مســابقه بدون داور قابلیت به‬ ‫روز رســانی و اجرا دارد! اگر نیم نگاهی بــه دکترین حقوق‬ ‫بشر کارتر‪ ،‬دکترین معروف نیکسون –کیسینجر‪ ،‬دکترین‬ ‫ایزنهاور‪ ،‬دکترین کلینتون‪ ،‬بوش و اوباما بیندازیم‪ ،‬متوجه‬ ‫خواهیم شد که وجه مشترک همه این موارد‪ ،‬انعطاف پذیری‬ ‫زمین بازی به ســود اهداف امریکاست‪ .‬واشنگتن هیچ گاه‬ ‫بازی در یک زمین خط کشــی شــده و حضور در یک بازی‬ ‫قاعده مند را بر نمی تابد زیرا قواعــد و اصول و چارچوب ها‪،‬‬ ‫دست و پای ایاالت متحده را در دســتیابی به اهدافش در‬ ‫زمین بازی خواهد بست‪.‬‬ ‫این قاعده کلــی در خصــوص مذاکرات هســته ای‬ ‫ایران و اعضای ‪ 5+1‬نیز صادق اســت‪ .‬واشــنگتن عالقه‬ ‫وافری نســبت به دفورمه کــردن میز مذاکــرات و برگزاری‬ ‫مذاکرات در یک ساختار غیر هندســی و نامنظم (به لحاظ‬ ‫محتوایی و حقوقی) دارد‪ .‬بی دلیل نیســت که واشــنگتن‬ ‫در برخی مــوارد قواعــد اژانس را مبنــا قرار می دهــد و در‬ ‫برخی مــوارد دیگر‪ ،‬یعنی درســت جایی که اســتراتژی ها‬ ‫و تاکتیک هایــش در معرض خطــر قرار می گیــرد همان‬ ‫قواعد را مورد تحریف یا کتمان قرار می دهد‪ .‬بدیهی است‬ ‫که در چنین شــرایطی شــنیدن نام «خطوط قرمــز» از هر‬ ‫لحظه ای بیشتر مقامات امریکایی را در تنگنا قرار می دهد‪.‬‬ ‫استراتژیست ها‪ ،‬دیپلمات ها و سیاستمداران امریکایی در‬ ‫مذاکرات هسته ای به شدت در مقابل خطوط قرمز کشورمان‬ ‫موضع گیــری می کنند زیرا انها را مخل بازی خودپســندانه‬ ‫واشنگتن در نظام بین الملل قلمداد می کنند‪.‬‬ ‫امریکا به طور کلی در صدد اســت میــدان مذاکرات‬ ‫هســته ای را به میدانی بی حد و حصر و به دور از هر قاعده‬ ‫و اصولــی تبدیل کند کــه هر رفتــار‪ ،‬گفتــار و راهبردی در‬ ‫ان قابل طرح و توجیه باشــد‪ .‬در چنین شــرایطی اصرار بر‬ ‫همین خطوط قرمز منجر به خط کشــی میدان مذاکرات و‬ ‫خنثی سازی بازی دشمن خواهد شد‪ .‬نباید فراموش کرد که‬ ‫اصرار بر همین خطوط قرمز‪ ،‬باطل السحر دشمن در میدان‬ ‫مذاکرات هسته ای خواهد بود‪ .‬شاید برخی تصور کنند اصرار‬ ‫روی خطوط قرمز منجر به فرسایش مذاکرات خواهد شد اما‬ ‫این تصور کامال اشتباه است‪.‬‬ ‫رمز موفقیت جمهوری اســامی ایــران در مذاکرات‬ ‫هســته ای با امریــکا و دیگر اعضــای ‪ ،5+1‬اصــرار روی‬ ‫همین خطوط قرمز و در حقیقــت‪ ،‬تاکید بر بازی در میدانی‬ ‫خط کشی شده است‪ .‬هرگاه از اصرار روی این خطوط قرمز‬ ‫دست برداریم‪ ،‬نبض بازی در دست امریکا و متحدانش قرار‬ ‫گرفته و بازی در فضایی مبهم به جریــان خواهد افتاد‪ .‬در‬ ‫چنین فضایی شاهد عهدشــکنی‪ ،‬بد قولی‪ ،‬طرح ادعاهای‬ ‫مضحکانه و غیر عقالنی‪ ،‬شــانتازهای حقوقی و تبلیغاتی و‬ ‫روانی و‪ ...‬خواهیم بود‪ .‬بدیهی است که این همان خواسته‬ ‫مطلوب طرف امریکایی است‪.‬‬ ‫نکته بســیار مهم دیگــر اینکــه بــازی در دقیقه ‪90‬‬ ‫مذاکرات هسته ای بسیار دشوار و ســخت خواهد بود زیرا‬ ‫تجربه نشان داده است که میل واشنگتن و حتی تروئیکای‬ ‫اروپایی نسبت به تحریف بازی در دقایق پایانی مذاکرات به‬ ‫صورت تصاعدی و متناوب افزایش پیدا می کند‪ .‬این روند‬ ‫متناوب هر انــدازه به پایان مذاکرات هســته ای نزدیک تر‬ ‫شویم تسریع می شود‪ .‬بدیهی اســت که در مواجهه با این‬ ‫رویکرد باید اصرار ما روی خطوط قرمز هسته ای نیز بیشتر‬ ‫و صریح تر شــود‪ .‬صراحت و قوت ما در یاداوری مکرر این‬ ‫اصول و خطوط قرمز به طرف مقابل‪ ،‬منجر به تنظیم بازی‬ ‫رقیب در میدان مذاکرات خواهد شد‪.‬‬ ‫موضوع دیگری که در خصوص مذاکرات هســته ای‬ ‫بایــد مدنظر قــرار داد به رفتارهــا و گفتارهــای هدفمندی‬ ‫باز می گردد که از ســوی مقامــات امریکایــی و اروپایی در‬ ‫مذاکرات هســته ای ابراز و بیان می شــود‪ .‬باید نســبت به‬ ‫تک تک این رفتارهــا و گفتارها نگاهی واقع بینانه داشــته‬ ‫باشیم‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬واشــنگتن و تروئیکای اروپایی به‬ ‫صورت بالقوه و حتی در مواردی به صورت بالفعل مســتعد‬ ‫بر هــم زدن میــدان مذاکــرات هســته ای از طریق طرح‬ ‫ادعاهای غیر عقالنی تازه هستند‪ .‬وزیر امور خارجه امریکا‬ ‫دارای سوء سابقه در جریان مذاکرات هسته ای است‪ .‬این‬ ‫سوء سابقه در اذرماه سال گذشته در شهر وین به نقطه اوج‬ ‫خود رســید‪ ،‬جایی که کری بــه ناگهان به دســتور مقامات‬ ‫مافوق خود یا همان البی های صهیونیستی زیر میز مذاکره‬ ‫زده و در نهایــت مذاکرات بــه مدت هفت ماه تمدید شــد‪.‬‬ ‫همگان به یاد دارند که در جریان مذاکرات هسته ای اذرماه‬ ‫سال ‪ 1393‬در شهر وین (که منجر به تمدید دوباره توافقنامه‬ ‫موقت ژنو شد) چه اتفاقی رخ داد‪ .‬شاید بهتر باشد روایت ان‬ ‫دور از مذاکرات هسته ای را با استناد به اظهارات اقای دکتر‬ ‫والیتی مرور کنیم‪« :‬اشتاین مایر وزیر خارجه المان ساعت‬ ‫‪ 13:50‬روز یکشنبه (‪ 2‬اذرماه) گفت بیایید توافقاتی که به‬ ‫ان رسیده اید را مکتوب کنید‪ .‬اما ساعت ‪ 14:30‬اقای کری‬ ‫امد و به یکباره برای همه تعیین تکلیف کرد و اعالم داشت‬ ‫این مذاکرات تا هفت ماه دیگر تمدید شــود‪ .‬همه متعجب‬ ‫شدند و هنوز هم کسی نمی داند چرا این اتفاق افتاده است‪.‬‬ ‫ولی من برای شما می گویم‪ ،‬به دلیل اینکه بنای امریکایی ها‬ ‫بر این نیســت که ان طور که حق اســت عمل کنند و انچه‬ ‫می گویند با انچه عمل می کنند متفاوت است‪.‬‬ ‫بدون شــک به رغم گذشــت هفت مــاه از ان زمان‪،‬‬ ‫شــخصیت جان کری‪ ،‬لــوران فابیــوس‪ ،‬اشــتاین مایرو‬ ‫فیلیپ هامونــد تغییر پیدا نکرده اســت‪ .‬از ایــن رو چنانچه‬ ‫گارد بسته خود را در مقابل این افراد و ترکیب حفظ نکنیم‪،‬‬ ‫قدرت مواجهه با زیاده خواهی های انها پای میز مذاکرات‬ ‫هسته ای را نخواهیم داشت‪».‬‬ ‫مروری بر مواضع اخیر مقامات اروپایی‪ ،‬ما را نســبت‬ ‫به اتخاذ گارد بســته نســبت به مقامات غربی بیشــتر ملزم‬ ‫خواهــد کــرد‪ .‬مقامــات امریکایــی و اروپایی در اســتانه‬ ‫برگزاری دیدارهای حساس در ســطح وزرای امور خارجه‪،‬‬ ‫بر لزوم انعطاف پذیری کشــورمان! در مذاکرات هسته ای‬ ‫و در راستای رســیدن به توافق نهایی تاکید می کنند! این‬ ‫موضع گیری قبال نیز در استانه ادوار حساس و تعیین کننده‬ ‫مذاکرات توســط طرف هــای مقابل تکرار شــده اســت‪.‬‬ ‫همچنین نوع موضع گیری مقامات رژیم صهیونیســتی نیز‬ ‫نشــان می دهد که انها نیز در این گردونــه بازی هماهنگی‬ ‫را با شــرکای غربی خود دارند‪ .‬لوران فابیــوس‪ ،‬وزیر امور‬ ‫خارجه فرانســه که در روزهای اخیر در یک سفر منطقه ای‬ ‫پس از مصر و اردن به اراضی اشــغالی رفته است‪ ،‬در یک‬ ‫کنفرانس خبری مشــترک با بنیامین نتانیاهو‪ ،‬نخست وزیر‬ ‫رژیم صهیونیســتی با اشــاره به مذاکرات هسته ای ایران و‬ ‫گروه ‪ 5+1‬اظهار کرده است‪:‬‬ ‫«ما باید در مرحله ای کــه هم اکنون در ان قرار داریم‬ ‫کامال ثابت قدم باشــیم‪ .‬اگرچه هنوز مشخص نیست که تا‬ ‫پایان ماه ژوئن یک توافق بین المللــی در خصوص برنامه‬ ‫هســته ای ایران حاصل شــود‪ .‬در حال حاضر سرنوشــت‬ ‫توافق هنوز مشخص نیست‪ .‬ما باید به طور شفاف و قاطعانه‬ ‫اطمینان یابیم که این یک توافق محکم خواهد بود‪».‬‬ ‫نکته مهم تــر اینکه نتانیاهــو نیز روی بــازی متوازن‬ ‫مقامات امریکایی و اروپایی در مذاکرات هسته ای حساب‬ ‫ویژه ای باز کرده اســت‪ .‬ادبیات خــاص نتانیاهو خطاب به‬ ‫لوران فابیوس این مساله را بیش از پیش نمایان می سازد‪:‬‬ ‫«از شــما می خواهم که ثابت قدم باشــید و از حصول یک‬ ‫توافق بد با ایران جلوگیری کنید‪».‬‬ ‫وزیر خارجه انگلیس در اســتانه دیدار بــا وزیر خارجه‬ ‫ایران گفت که تهران باید در مذاکرات هســته ای انعطاف‬ ‫بیشتری از خود نشان دهد! اشتاین مایر‪ ،‬وزیر امور خارجه‬ ‫المان نیز اظهارات مشــابهی را بر زبان رانده اســت تا پازل‬ ‫چیده شده مشترک توسط واشنگتن و تروئیکای اروپایی را‬ ‫تکمیل نماید‪ .‬بدیهی است که هشیاری و اگاهی کامل در‬ ‫برابر چنین هجمه حساب شده و مشترکی در برهه فعلی بیش‬ ‫از پیش الزم و ضروری به نظر می رسد‪...‬‬ ‫چهره ماندگار سیاست‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫سبک زندگی او را می توان به عنوان الگوی سیاستمدار مسلمان قلمداد کرد؛ یکی‬ ‫از چهره های ماندگار سپهر سیاست ایران است؛ از اولین روحانیونی بود که در کنار‬ ‫حوزه به دانشگاه رفت و دکترا گرفت؛ دانستن زبان انگلیسی را برای طالب واجب‬ ‫می دانست و در تحزب نیز جزو پیشگامان بود و حزبی ساخت که از احزاب مهم و‬ ‫تاثیرگذار تاریخ سیاسی ایران است‪ .‬در سلوک سیاسی نیز اخالق مدار بود‪.‬‬ ‫سیاست مدار مدرن‬ ‫ایت اللهسیدمحمدبهشتینقشمهمیدر‬ ‫تاسیسیکحزباسالمیداشت‬ ‫مرتضی رضاییان‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪1‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫«شهید بهشتی را در طول حیات خودشان کاپیتالیست‬ ‫می خواندند اما پس از زمانی که ایشان شهید شدند متهم به‬ ‫گرایشات سوسیالیستی شدند!»‬ ‫مصاحبه فرشاد مومنی با سایت جماران‬ ‫‪ 7‬ابــان ‪ ،1358‬یــک هفته قبل از تســخیر ســفارت‬ ‫امریکا‪ ،‬از میان راهروهای مجلس سنای سابق که بعدها به‬ ‫ساختمان مجلس شورای اسالمی تا دوره ششم تبدیل شد‪،‬‬ ‫گروهی از دپیلمات های امریکایی در مراسمی نیمه رسمی‬ ‫با یکی از با نفوذ ترین مقامات حکومت انقالبی ایران دیدار‬ ‫کرد‪ .‬بروس لینکن‪ ،‬کاردار ســفارت امریکا در گزارشــی که‬ ‫همان روز به واشنگتن فرســتاد نوشت که این فرد «دبیرکل‬ ‫حزب جمهوری اسالمی‪ ،‬یک گروه سیاسی که با رهبر ایران‬ ‫پیوستگی نزدیکی دارد» است‪ .‬این مرد با نفوذ انها را در اتاق‬ ‫انتظار مجلس سنای ســابق پذیرفته بود و همان طور که در‬ ‫گزارش امده است‪ ،‬سخنان رد و بدل شده می تواند شناخت‬ ‫درستی از انقالب ایران را به دولتمردان امریکا بدهد و این‬ ‫یک تماس ارزشمند است‪.‬‬ ‫اما چه کســی با امریکایی ها دیدار کرد؟ او کسی بود‬ ‫که کاردار سفارت ا مریکا درباره اش می نویسد‪« :‬شخصیت‬ ‫موثر و گیرایی دارد‪ .‬مطمئنا در ظاهر و اگر بتوان بر اســاس‬ ‫این گفت وگو قضاوت کرد‪ ،‬از لحاظ فکری و عقلی هم موثر‬ ‫و گیرا اســت‪ .‬او با اعتماد به نفس فوق العاده و به طور ارام و‬ ‫شمرد ه انگلیســی را خوب صحبت می کند‪ .‬رفتار او در تمام‬ ‫مدت ارام و غیراحساســی بود‪ .‬به نظر می رسید که او سعی‬ ‫داشــت به ما بفهماند که بهبود روابط بیشــتر به نفع امریکا‬ ‫بوده تا به نفع ایران‪ .‬ایران انقالبی از حمایت و تفاهم امریکا‬ ‫اســتقبال خواهد کرد ولی بــه هیچ وجه به امریکا وابســته‬ ‫نخواهد بود‪».‬‬ ‫سید محمد بهشتی‪ ،‬دبیرکل حزب قدرتمند جمهوری‬ ‫اســامی در ان زمان نایب رئیس مجلــس خبرنگان قانون‬ ‫اساســی و از رهبران بلند پایــه انقالب بهمن ‪ 57‬بــود‪ .‬او را‬ ‫می توان یکی از وزنه های اصلــی انقالب و از یاران نزدیک‬ ‫امام خمینی دانســت‪ .‬او به همــراه چند نفر دیگــر از جمله‬ ‫حضرت ایت الله ســید علی خامنه ای‪ ،‬هاشمی رفسنجانی و‬ ‫چند نفر دیگر بزرگترین تشــکیالت حامی انقالب و رهبرش‬ ‫را بنیان گذاشتند‪.‬‬ ‫او بی شــک از تاثیرگذارترین افراد در تاریخ ‪ 100‬ساله‬ ‫اخیر ایران است‪ .‬او روحانی نوگرایی بود که از قید و بند رسمی‬ ‫ خود را رهایی داد و مبدع حرکت های متجددی در حوز ه علمیه‬ ‫شد و مدارس بی شماری به ســبک جدید اما با رویکرد های‬ ‫دینی تاسیس کرد‪ .‬در اوایل دهه بیســت وارد مدرسه صدر‬ ‫شد و پس از تحصیل ادبیات عرب‪ ،‬منطق‪ ،‬کالم و سطوح‬ ‫فقه و اصول‪ ،‬در سال ‪ ۱۳۲۵‬راهی قم شد و به مدرسه حجتیه‬ ‫رفت‪ .‬در قــم خارج فقــه و اصول را نزد ســید محمد محقق‬ ‫داماد و امام خمینی فراگرفت و در درس ایت الله بروجردی‪،‬‬ ‫سیاست‬ ‫پاسخ به یک شایعه‬ ‫انقالب اسالمی و شهید بهشتی‬ ‫شهید بهشتی در فروردین ‪ ۱۳۵۴‬به اتهام اقدام علیه‬ ‫امنیت ملی بازداشــت شــد و چند روزی را در زنــدان کمیته‬ ‫مشــترک ضدخرابکاری گذراند‪ .‬پس از ان دیگر جلســات‬ ‫تفسیر او ادامه نیافت‪ .‬از ســال ‪ ۱۳۵۵‬در تالش هایی برای‬ ‫ایجاد هسته های تشــکیالتی شرکت داشــت که به ایجاد‬ ‫جامعه روحانیت مبارز انجامید‪.‬‬ ‫از ســال ‪ ۱۳۵۶‬بــا اوج گیــری انقــاب بــر دامنــه‬ ‫فعالیت هایش افزود‪ .‬در بهار ‪ ۱۳۵۷‬سفری به اروپا و امریکا‬ ‫داشت‪ .‬هدف او در این ســفر دیدار با دانشجویان و اساتید‬ ‫دانشگاه و هماهنگی حرکت های سیاسی گروه های معتقد به‬ ‫رهبری امام خمینی بود‪ .‬بعد از هجرت امام خمینی به فرانسه‬ ‫نیز برای دیدار با او به پاریس رفت‪ .‬در عاشورای ‪ ۱۳۵۷‬بعد از‬ ‫سخنرانی اش بازداشت شد و مدت کوتاهی را در زندان اوین‬ ‫و کمیته مرکزی بود‪ .‬در همان روزهای پر التهاب زمســتان‬ ‫‪ 57‬نقش ایت الله بهشتی به عنوان یکی از یاران امام بسیار‬ ‫مورد توجه است‪.‬‬ ‫«گفت وگوی تندی با بهشتی داشتم‪ »...‬این روایت‬ ‫امریکایی ها از دیداری است که بعدها دلیلی می شود برای‬ ‫حمله به بهشتی؛ دیداری که در روزهای پرالتهاب تهران ‪57‬‬ ‫و ‪ ،58‬به قول مقامات وقت امریکا «باید» انجام می شد‪ .‬این‬ ‫تنها دیدار ایت الله بهشتی با امریکایی ها نبود‪ ،‬چه انکه بعدها‬ ‫بار دیگر با انها دیدار و واقعیت های جمهوری اسالمی را به‬ ‫انها بیان کرد‪ .‬اما این دیدار از ان جهت مهم است که انقالب‬ ‫اســامی در شــرف پیروزی بود و امریکایی ها با فرستادن‬ ‫ژنرال هایزر می خواستند از وقوع دولتی به اصطالح میانه رو‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫این دورانی است پر التهاب در زندگی شهید بهشتی؛ او‬ ‫حاال در ایران در راس کانون نیروهای اسالمی مخالف رژیم‬ ‫قرار گرفته است و در جلسات و سازماندهی نقش بی بدیلی را‬ ‫ایفا می کند‪ .‬جالب اینجاست که نقش ایشان به قدری پررنگ‬ ‫است که از دید ساواک پنهان نیست و او را به عنوان مهره ای‬ ‫تاثیرگذار و از رهبران مخالف رژیم شاه عنوان می کرده است‪.‬‬ ‫ در کتاب «در دامگه حادثــه» که برگرفته خاطــرات پرویز‬ ‫ثابتی معاون امنیت داخلی ساواک است روایت مخدوشی‬ ‫از او بیان شده که با پاسخ دفتر نشر اثار شهید بهشتی برخی‬ ‫از انها برطرف شده اســت‪ .‬در صفحات ‪ 576 ،457‬و ‪577‬‬ ‫کتاب به چند موضوع در رابطه با شهید بهشتی اشاره شده که‬ ‫فهرست وار عبارتند از‪ :‬ارتباط منوچهر ازمون با شهید بهشتی‬ ‫در مقطعی که جریان انقالب اسالمی شتاب گرفت (به ویژه‬ ‫پس از نماز عید فطر به امامت شــهید ایت الله دکتر مفتح و‬ ‫راهپیمایی متعاقب ان)‪ ،‬همکاری شهید بهشتی با ساواک در‬ ‫دوره ریاست مرکز اسالمی هامبورگ‪ ،‬ارتباط و رفاقت شهید‬ ‫بهشتی با سرتیپ اکبر دادستان (پسرخاله شاه) و همراهی با‬ ‫وی در مجالسی که به لحاظ اخالقی مغایر با شئون دینی بوده ‬ ‫و ارتباط غیرمستقیم ســاواک با شهید بهشتی در سال های‬ ‫پیش از انقالب و در زمانی که وی از مولفان کتب تعلیمات‬ ‫دینی مدارس بود‪.‬‬ ‫این مرکز در پاسخ به ابهامات می نویسد‪« :‬در دو مورد از‬ ‫موارد یاد شده‪ ،‬هیچ گونه مدرکی یافت نشد‪ :‬ارتباط با ازموده‬ ‫و رفاقت با اکبر دادســتان‪ .‬در مورد اخیر‪ ،‬اگر ادعای ثابتی‬ ‫در رفاقت گرمابه و گلستان دادستان با شهید بهشتی اندک‬ ‫بهره ای از واقعیت داشــت علی القاعده اعضای خانواده و‬ ‫دوستان همیشــه همراهش می بایســت حداقل نامی از او‬ ‫شنیده باشند‪ ،‬در حالی که در پرس و جو از اعضای خانواده‬ ‫و معاشران شهید بهشــتی در المان مشــخص شد که این‬ ‫نخستین بار است که از وجود چنین شخصی با خبر می شوند‪.‬‬ ‫البته به ادعای مکرر ثابتی در جای جای کتاب‪ ،‬حوزه کاری‬ ‫او به امنیت داخلی محدود بوده و به نظر می رسد موضوع یاد‬ ‫شده را باید بیشتر در شمار شنیده های شخصی او (قبل یا بعد‬ ‫از انقالب) دانست؛ چیزی شبیه افسانه ازدواج شهید بهشتی‬ ‫ی المانی که بیش از ســی و ســه ســال است توسط‬ ‫با خانم ‬ ‫مخالفانش تکرار می شود‪ .‬از این گذشته‪ ،‬اگر چنین رابطه ای‬ ‫میان رژیم شاه و به ویژه ساواک با شهید بهشتی وجود داشته‪،‬‬ ‫وجود ده ها سند منتشر شده ساواک (مجموعه ای که ثابتی‬ ‫از مدیران ارشــد ان بوده) که حاکی از فعالیت های سیاسی‬ ‫ضدرژیم او در المان و اروپاســت را چگونه می توان توضیح‬ ‫سیاست‬ ‫ســید محمد تقی خوانســاری و حجت کوه کمری نیز حاضر‬ ‫می شــد‪ .‬بخشــی از کفایه را نــزد مرتضی حائــری یزدی و‬ ‫بخش دیگر ان را به همراه مکاســب نزد داماد خواند‪ .‬درس‬ ‫منظومه منطق و کالم که در اصفهان نیمه کاره مانده بود به‬ ‫دلیل کم بودن استاد فلســفه در قم ادامه نیافت و بیشتر به‬ ‫فقه و اصول می پرداخت‪ .‬در کنار تحصیلش در قم‪ ،‬همانند‬ ‫اصفهان‪ ،‬تدریس نیز می کرد و مخارج زندگی اش را از این‬ ‫راه تامین می کرد‪ .‬دروس ســنتی حوزه بــرای او کافی نبود‬ ‫و در میانه دهه بیســت دیپلم ادبی را با شــرکت در امتحان‬ ‫متفرقه گرفت و از معدود روحانیونی بود که وارد دانشــکده‬ ‫علوم معقول و منقول (دانشــکده الهیات و علوم اســامی‬ ‫کنونی) دانشگاه تهران شد‪ .‬مدرک کارشناسی رشته معقول ‬ ‫را در ســال ‪ ۱۳۳۰‬از دانشــگاه تهران دریافت کرد‪ .‬عنوان‬ ‫پایان نامه او «بساطت یا ترکیب جسم» بود که ان را زیر نظر‬ ‫محمود شهابی خراسانی با درجه عالی به پایان رساند‪ .‬محمد‬ ‫بهشتی پس از گرفتن لیسانس تصمیم داشت برای مطالعه‬ ‫فلســفه غرب با بورس تحصیلی ای که در ان پذیرفته شده‬ ‫بود به خارج از کشور سفر کند‪ .‬در ان زمان او در کالس های‬ ‫فلسفه در بحث هایی که می شد اشکال می گرفت‪ ،‬با استاد‬ ‫جدل می کرد و استاد نیز به همان شیوه پاسخش را می داد و‬ ‫گاه حتی سوال و جواب ها به داد و فریاد کشیده می شد‪ .‬در‬ ‫همان دوره عالمه بزرگ محمدحسین طباطبایی از تبریز به‬ ‫قم می اید‪ .‬بهشتی به این استاد جدید هم امیدی نداشت و‬ ‫فقط به خاطر اصرار دوستش مرتضی مطهری‪ ،‬در یک جلسه‬ ‫از کالس های وی حاضر شد‪ .‬بعد از کالس ها اشکالی که‬ ‫به درس وی داشت را به او گفت‪ .‬طباطبایی با دقت به حرف‬ ‫او گوش کرد و با او با ارامش و بــدون تعصب و تندی بحث‬ ‫کرد‪ .‬این برخورد عالمه روی بهشتی تاثیر عمیقی گذاشت‪،‬‬ ‫به طوری که او از تحصیل در خارج از کشور منصرف شد و به‬ ‫قم بازگشت‪ .‬در درس های اسفار مالصدرا و شفای ابن سینا‬ ‫و نیز جلسات بحث کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم نزد‬ ‫طباطبایی حضور می یافت‪ .‬در این دوره بخشی از وقتش را به‬ ‫تدریس درس زبان انگلیسی در دبیرستان های قم اختصاص‬ ‫می داد‪ ،‬از جمله انها دبیرستان حکیم نظامی بود‪ .‬در ‪۱۳۳۳‬‬ ‫نیز دبیرســتان دین و دانش را در قم تاســیس کرد‪ .‬در سال‬ ‫‪ ۱۳۳۵‬دوره دکترای خود را در رشــته فلســفه اغاز کرد‪ .‬اما‬ ‫باتوجه به فعالیت در قم و مبارزات و سفر به المان نتوانست‬ ‫به موقع دوره را به پایان برساند و سرانجام در سال ‪ ۱۳۵۳‬از‬ ‫پایان نامه دکترای خود تحت عنوان «مسائل ما بعدالطبیعه‬ ‫در قران» دفاع کرد‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۳۳۹‬به همراه ایات عضام علی مشکینی‪،‬‬ ‫عبدالرحیم ربانــی شــیرازی و ســید محمدرضا گلپایگانی‬ ‫و مدرســین دیگر در صــدد برامدند تــا به حــوزه علمیه قم‬ ‫ســازماندهی بیشــتری بدهند‪ .‬این تالش بــه تهیه طرح و‬ ‫برنامه ای هفده ساله برای تحصیل علوم اسالمی انجامید‪.‬‬ ‫این طرح اساس تشکیل مدارسی چون مدرسه حقانی شد‪.‬‬ ‫شهید بهشتی در روزهای پرالتهاب اواخر دهه بیست‬ ‫و اوایل دهه ســی در اعتصابات‪ ،‬اجتماعات و نشست های‬ ‫سیاسی نهضت ملی شدن صنعت نفت در تهران و اصفهان‬ ‫شــرکت می کرد‪ ،‬اما به طور جدی اقدامات خود را به رهبری‬ ‫امام خمینی را در سال ‪ ۱۳۴۱‬و با تشکیل کانون دانش اموزان‬ ‫قم‪ ،‬با همراهی محمد مفتح‪ ،‬اغاز کرد‪ .‬بعد از ســخنرانی او‬ ‫در جشن روز مبعث در دانشگاه تهران‪ ،‬هسته ای تحقیقاتی‬ ‫برای پژوهش پیرامون حکومت اســامی تشکیل شد‪ .‬به‬ ‫دستور ساواک‪ ،‬از قم به تهران منتقل شد و در انجا با اعضای‬ ‫هیات های موتلفه اســامی ارتباط برقرار کرد‪ .‬با پیشــنهاد‬ ‫شورای مرکزی موتلفه‪ ،‬امام خمینی برای این جمعیت شورای‬ ‫روحانیت و فقاهت تعیین کرد که محمد بهشــتی به همراه‬ ‫شهید مرتضی مطهری‪ ،‬محی الدین انواری و مهدی موالیی‬ ‫تشکیل دهنده ان بودند‪ .‬در سال ‪ ۱۳۴۳‬در اثر فشار ساواک‬ ‫از اموزش و پرورش منتظر خدمت شد‪.‬‬ ‫در سال‪ ۱۳۴۳‬کار ساختمانی مسجدی در هامبورگ که‬ ‫ساخت ان با حمایت ایت الله بروجردی اغاز شده بود‪ ،‬رو به‬ ‫اتمام بود‪ .‬باتوجه به بازگشت محمد محققی‪-‬نماینده ایت الله‬ ‫بروجردی‪ -‬به ایران‪ ،‬مسلمانان هامبورگ از مراجع قم برای‬ ‫مسجد درخواست روحانی کردند‪ .‬سید محمدهادی میالنی و‬ ‫حائری‪ ،‬بهشتی را برای این کار انتخاب کردند‪ .‬از طرف دیگر‬ ‫باتوجه به کشته شدن منصور و نقش شاخه نظامی هیات های‬ ‫موتلفه در ان‪ ،‬دوســتان بهشــتی به دنبال خارج کردن او از‬ ‫کشــور بودند‪ .‬ابتدا ســاواک مانع صدور گذرنامه برای این‬ ‫سفر شــد‪ .‬اما با تالش ایت الله ســید احمد خوانساری این‬ ‫مشــکل برطرف شــد و او در اســفند ‪ ۱۳۴۳‬به المان رفت و‬ ‫در شکل گیری مرکز اســامی هامبورگ و اتحادیه انجمن‬ ‫اسالمی دانش اموزان مسلمان ‪ -‬گروه فارسی زبانان‪ -‬ایفای‬ ‫نقش کرد‪ .‬در این مدت به ســفر حج رفت و نیز سفرهایی به‬ ‫ترکیه‪ ،‬ســوریه‪ ،‬لبنان و عراق برای اشــنایی با فعالیت های‬ ‫اسالمی و دیدار با امام موسی صدر و امام خمینی انجام داد‪.‬‬ ‫در ‪ ۱۳۴۹‬بر حسب ضرورت سفری به ایران داشت که در ان‬ ‫سفر توسط ساواک ممنوع الخروج شد و اقامت پنج ساله او‬ ‫در المان پایان یافت‪.‬‬ ‫داد؟ جالب اینکه ممنوع الخروج شــدن شــهید بهشتی در‬ ‫سال ‪( 1349‬سال بازگشــت او به ایران) و نیز دستگیری او‬ ‫توسط کمیته مشــترک ضدخرابکاری (که ســاواک در ان‬ ‫نقشی محوری داشت) به بهانه ارتباطات وسیع و تاثیرگذار او‬ ‫با اتحادیه انجمن های اسالمی دانشجویان در اروپا (گروه‬ ‫فارسی زبان) انجام گرفت‪ .‬چگونه کسی که به تعبیر رایج ان‬ ‫زمان با «دستگاه» مرتبط بوده (اصطالحی که توسط ثابتی‬ ‫هم به طور مکرر استفاده می شود) می توانسته با مهم ترین‬ ‫تشکل دانشجویی همسو با نهضت اسالمی ایران همکاری‬ ‫تنگاتنگ و تاثیرگذار داشته باشد؟»‬ ‫اما واقعیت همکاری شهید بهشتی با اموزش و پرو رش‬ ‫شــاه چه بود‪ .‬این مرکــز می گوید‪« :‬دربــاره دوره همکاری‬ ‫شــهید بهشــتی با اموزش و پرورش در تالیــف کتاب های‬ ‫تعلیمات دینی مدارس (به تعبیر ثابتی کتب شــرعیات) نیز‬ ‫نکات مهمی وجود دارد که توجه به ان‪ ،‬سست بودن ادعای‬ ‫او را نمایان می ســازد‪ .‬شهید بهشــتی پس از تبعید از قم به‬ ‫تهران که در پــی فعالیت هایش به عنوان مدیر دبیرســتان‬ ‫دین و دانش و در همراهی با نهضت امام خمینی که به تعبیر‬ ‫ساواک «تحریک کننده» بوده‪ ،‬از خدمت منفصل می شود‪.‬‬ ‫پس از بازگشت به ایران‪ ،‬با وساطت مرحوم حجت االسالم‬ ‫دکتر سید رضا برقعی و درخواست شهید حجت االسالم دکتر‬ ‫باهنر و مرحوم حجت االســام دکتر علی گلــزاده غفوری‪،‬‬ ‫مجددا به عنوان کارشــناس ارشــد گروه تالیف کتاب های‬ ‫تعلیمات دینی به اموزش و پرورش باز می گردد‪ .‬با این همه‪،‬‬ ‫شهید بهشتی از عنوان شدن نامش در کتاب های تعلیمات‬ ‫دینی به علت وجود تصاویر شاه و خانواده اش ممانعت کرد‪.‬‬ ‫نقش تاثیرگــذار کتاب های تعلیمات دینــی در تغییر بینش‬ ‫دینی میلیون ها دانش اموز و هــزاران اموزگار و دبیر‪ ،‬همراه‬ ‫با ارتباط تنگاتنــگ او و همکارانش با دبیران تعلیمات دینی‬ ‫در سمینارهای بازاموزی که در سراسر کشور برگزار می شد‪،‬‬ ‫چنان بود که طبق اسناد منتشر شده ســاواک‪ ،‬در ماه های‬ ‫منتهی به پیروزی انقالب اســامی متوجه امواج گســترده‬ ‫اگاهی بخشــی ان می شــوند و در صدد تغییر متــون ان بر‬ ‫می ایند‪ ».‬‬ ‫‪51‬‬ ‫و همراه با انها پس از سقوط شاه اطمینان حاصل کنند‪ .‬البته‬ ‫این دیدار در برخی از خاطرات سران رژیم گذشته از جمله در‬ ‫دامگه حادثه و برخی از خاطرات سران ارتشی شاه امده است‬ ‫که بر ابهامات موجود افزوده‪ ،‬به صورتــی که در این میان‬ ‫دیدار با ایت الله بهشتی یکی از مبهم ترین این دیدارهاست‬ ‫که نه تنها در خاطرات هایزر بلکه از سوی خود ایت الله نقل‬ ‫نشده اســت و دو ســوال در ذهن تاریخ باقی می ماند که ایا‬ ‫اساسا این دیدار انجام شده و سوال دوم اینکه در این دیدار‬ ‫چه مســائلی مطرح شده اســت ؟ هاشمی رفسنجانی بعدها‬ ‫در گفت وگو با روزنامه همشــهری اصل موضوع یعنی دیدار‬ ‫شــهید بهشــتی با هایزر را تکذیب می کند ولــی بالفاصله‬ ‫چنین دیداری را محتمل می داند! وی در این باره می گوید‪:‬‬ ‫«دیدار شهید بهشتی با هایزر که شــایعه بود‪ .‬هیچ وقت از‬ ‫شهید بهشتی نشــنیدم که ایشــان بگویند مذاکره کرده اند‬ ‫ولی در مجموع این کار ها در ان زمــان تابو نبود؛ مالقات و‬ ‫مذاکرات انجام می شد‪ ».‬هاشمی ادامه می دهد‪« :‬مثال‪2-3‬‬ ‫ماه قبل از پیروزی انقالب که از زندان ازاد شــدم و ان موقع‬ ‫امام در پاریس بودند‪ ،‬اقای مطهری از من برای جلســه ای‬ ‫در منزل خودشان دعوت کردند که وقتی رفتم‪ ،‬دیدم اقایان‬ ‫منتظری‪ ،‬شهید بهشتی و دوستانی که انقالب و مبارزه را اداره‬ ‫می کردند‪ ،‬جمع هســتند‪ .‬اقای مقدم ‪ -‬رئیس ساواک ‪ -‬هم‬ ‫امد‪ .‬قرار بود اقای منتظری به پاریس بروند و با امام مالقات‬ ‫کنند‪ .‬مقدم امده بود که مسائل را توضیح بدهد‪».‬این روایت‬ ‫دو پهلوی هاشــمی تنها بر عدم تائید شــهید بهشتی درباره‬ ‫مالقات با هایزر تاکید دارد‪ .‬حســن شیخ االســام یکی از‬ ‫دانشــجویان پیرو خط امام و عضو کمیته بازیابی اسناد النه‬ ‫جاسوســی‪ 33 ،‬ســال پس از این واقعه‪ ،‬بخشــی از ماجرا‬ ‫را روایــت می کند ‪« :‬یکــی از بزرگترین اقداماتــی که به ان‬ ‫پرداخته نشد ه و شهید بهشــتی مهمترین نقش را در ان ایفا‬ ‫ل هایزر به دستور حضرت‬ ‫کرد مربوط به مالقات ایشان با ژنرا ‬ ‫امام (ره) است‪».‬‬ ‫شیخ االســام تاکید می کند که این مالقات با دستور‬ ‫امام (ره) انجام شده و در همین رابطه ادامه می دهد‪« :‬ژنرال‬ ‫ هایزر که امریکایی ها وی را برای ارزیابی نهایی در رابطه با‬ ‫انقالب اسالمی به ایران فرستاده بودند‪ ،‬خواستار مالقات‬ ‫با یکی از انقالبیون بود که امام(ره) به دلیل توانایی قدرت‬ ‫و تسلط شهید بهشتی؛ ایشان را مامور این مالقات کردند و‬ ‫یکی از مهمترین اتفاقات تاریخ انقــاب نیز همین بود که‬ ‫شهید بهشتی توانست هایزر را قانع کند پشتیبانی امریکا از‬ ‫رژیم شاه‪ ،‬بختیار و دخالت نظامی سرنوشت انقالب را عوض‬ ‫نمی کند‪ ».‬بنابر گفته شیخ االسالم این مالقات تاثیر فراوانی‬ ‫بر نگرش هایزر بر شرایط حاکم بر اوضاع ایران داشت و به‬ ‫نوعی وی قانع شــد که دیگر حمایت قاطع از طرح کودتا یا‬ ‫دولت موقت‪ ،‬نمی تواند مانع پیروزی انقالب اسالمی شود‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫بعد از انقالب تا شهادت‬ ‫شهید بهشتی دبیر شورای انقالب بود‪ .‬پس از پیروزی‬ ‫انقالب ‪ ،۱۳۵۷‬در ‪ ۲۹‬اسفند ‪ ۱۳۵۷‬حزب جمهوری اسالمی‬ ‫را به همراه ایت الله ســید عبدالکریم موسوی اردبیلی‪ ،‬اکبر‬ ‫هاشمی رفســنجانی‪ ،‬حضرت ایت الله ســید علی خامنه ای‬ ‫و محمد جواد باهنر تاســیس کرد‪ .‬سپس توسط مردم برای‬ ‫عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی انتخاب شد‪ .‬در‬ ‫چهار اسفند ‪ ۱۳۵۸‬در حکمی از ســوی امام خمینی ریاست‬ ‫قوه قضائیه دیوان عالی کشور را بر عهده گرفت‪ .‬در ‪ ۲‬تیر ماه‬ ‫‪ ،۱۳۶۰‬پس از برکناری بنی صدر به همراه محمد علی رجایی‬ ‫و هاشمی رفســنجانی در شــورای موقت ریاست جمهوری‬ ‫عضویت داشت‪.‬‬ ‫بعد از پیروزی انقالب و تشکیل شورای انقالب‪ ،‬شهید‬ ‫بهشــتی یکی از موثرترین و فعالترین اعضای این شورا بود‬ ‫و پس از انکه بــا رای مردم تهران به مجلــس خبرگان – که‬ ‫وظیفه تدوین قانون اساســی جمهوری اسالمی را برعهده‬ ‫اشت‪ -‬راه یافت‪ ،‬توسط اعضا به ریاست مجلس رسید‪ .‬وی‬ ‫در این جایگاه با مدیر یتــی بی نظیــر و مثال زدنی موفق به‬ ‫تدوین اصول قانون اساسی و مهم تر از همه اصل اساسی‬ ‫والیت فقیه به عنوان رکن نظام اسالمی شد‪ .‬قانونی که وی‬ ‫ان را «خودمانی و متناسب با فرهنگ و نیاز و بافت اجتماعی‬ ‫ملت ایران» می دانست‪.‬‬ ‫شهید بهشتی عالو ه بر این از سوی حضرت امام(ره)‬ ‫به عنوان رئیس دیوان عالی کشور برگزیده شد‪ .‬بنیانگذاری‬ ‫نظام نوین قضایی بر مبنای اصول اسالمی توسط ایشان و‬ ‫در همین دوره انجام گرفت‪ .‬احیای حکم اسالمی قصاص‬ ‫که در زمان رژیم پهلوی از نظام قضایی ایران حذف شده بود‪،‬‬ ‫به رغم مقابله‪ ،‬مخالفت و بحرانسازی خط نفاق و گروه های‬ ‫غرب و شرق زده از دیگر اقدامات دوران مدیریت او بر نظام‬ ‫قضا یی کشور است‪.‬‬ ‫بخش دیگری از فعالیت های مبارزاتی شهید بهشتی‬ ‫به تاسیس حزب جمهوری اســامی با همراهی شماری از‬ ‫بزرگان انقالب ازجمله حضرت ایت الله خامنه ای‪ ،‬شــهید‬ ‫باهنر‪ ،‬ایت الله هاشمی رفسنجانی و ایت الله موسوی اردبیلی‬ ‫و‪ ...‬باز می گردد‪.‬‬ ‫حزبی که به عنوان ائتالف بخش وسیعی از نیروهای‬ ‫وفادار به انقالب اســامی‪ ،‬نقش عمده ای در کادرسازی و‬ ‫ادراه جامعه و تغذیه فکری نیروهای مســلمان و انقالبی در‬ ‫ســال های اولیه انقالب ایفا کرد‪ .‬شهید بهشــتی با اعتقاد‬ ‫راســخ به کار جمعی و منظم و حساب شــده‪ ،‬تشکیالتی را‬ ‫پایه گذاری کــرد که به عنوان نمونه یک تشــکیالت موفق‬ ‫اسالمی در تاریخ ایران باقی خواهد ماند‪ .‬وی در حقیقت با‬ ‫ی غربی همچون حزب‪،‬‬ ‫این اقدام نشان داد که حتی مفاهیم ‬ ‫اگر با نیات الهی و انگیزه های اسالمی و انسانی به کارگرفته‬ ‫شوند تا چه اندازه می توانند در خدمت به مردم و ارمان های‬ ‫نظام اســامی اثر گذار باشــند‪.‬خود ایشــان دربــاره حزب‬ ‫جمهوری اســامی می گوید‪« :‬این حزب نه انحصار طلب‬ ‫است نه قدرت طلب و نه نفی کننده سایر احزاب و گروه های‬ ‫سیاسی اسالمی‪ .‬ما هر گروه سیاســی اسالمی دیگر را که‬ ‫مومن‪ ،‬درســتکار و صادق و به انقالب و رهبــری ان وفادار‬ ‫باشــد برادر می نامیم و با این گروه ها مســابقه می گذاریم‪،‬‬ ‫مســابقه بر ســر تقدیم مهم ترین خدمت به ملت‪ ».‬شــاید‬ ‫ی بعد از انقالب مخالفت‬ ‫مهمترین عرصه زندگی شهید بهشت ‬ ‫با بنی صدر رئیس جمهور وقت بود که در نهایت به عزل او از‬ ‫ریاست جمهوری تبدیل شد‪.‬‬ ‫در ابتدا حزب جمهوری اسالمی به دلیل عدم انسجام‬ ‫در اعالم نامزدی مناســب در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫از بنی صدر شکســت خورد‪ ،‬همین مســاله بــه روایت جواد‬ ‫منصوری باعث شد انتخابات مجلس را جدی بگیرد‪« :‬بعد‬ ‫از اینکه حزب جمهوری اسالمی نتوانست در مقابل بنی صدر‬ ‫در انتخابات اولین دوره انتخابات ریاســت جمهوری موفق‬ ‫ظاهر شود حزب و رهبران حزب تصمیم گرفتند نگذارند دیگر‬ ‫مجلس در اختیار بنی صدر و یــاران او قرار بگیرد و به همین‬ ‫دلیل به ائتالف بــا گروه های دیگر فکر کردنــد و به همین‬ ‫دلیل ائتالف بزرگی شکل گرفت که بسیاری از افراد و گروه ها‬ ‫نامشان در این ائتالف بود و نام برخی از اعضای حزب همانند‬ ‫ژنرال هایــزر کــه امریکایی ها وی را‬ ‫برای ارزیابی نهایی در رابطه با انقالب‬ ‫اســامی به ایران فرســتاده بودند‪،‬‬ ‫خواستار مالقات با یکی از انقالبیون‬ ‫بود که امــام(ره) بــه دلیــل توانایی‬ ‫قدرت و تسلط شهید بهشتی؛ ایشان‬ ‫را مامور این مالقات کردند‬ ‫من و اقای جاسبی به دلیل مصلحت سنجی ه ا خط خورد و ما‬ ‫حذف شدیم که کار درســتی هم به دلیل مصلحت بزرگتری‬ ‫بود‪ .‬زمانی که انتخابات برگزار شد بســیاری از اعضای این‬ ‫لیست و ائتالف هم موفق شــدند به مجلس راه یابند و رای‬ ‫خوبی هم کسب کردند که این نکته مهمی است و بنی صدر‬ ‫هم نتوانست در مجلس موفق ظاهر شود‪ .‬البته اعتراضاتی‬ ‫انجــام داد اما به نتیجه ای نرســید و مشــخص شــد حرف‬ ‫بنی صدر درست نبوده است‪».‬‬ ‫مجلــس کــه از دســت بنی صــدر بیــرون رفــت او‬ ‫مجموعه ای از رفتارها را اغاز کــرد و عمال در جلوی نهادی‬ ‫دیگر ایســتاد تا جایی که شــهید بهشــتی را مخالف اصلی‬ ‫قلمداد کرد و بدترین توهین ها در قبال او صورت گرفت‪ .‬اما‬ ‫شهید بهشتی همانند اســمش ارام و با منطق بود‪ .‬دو روایت‬ ‫بازگو کننده ان دوران است ؛ دکتر فرشاد مومنی از نزدیکان‬ ‫شــهید بهشــتی در مورد رابطه او با بنی صدر می گوید‪« :‬به‬ ‫خاطر دارم که در همان جلسات هفتگی که مسئوالن قوای‬ ‫مختلف دور هم در حزب جمع می شدند و نهایتا فاجعه هفتم‬ ‫تیر هم در یکی از همان جلســات اتفاق افتاد‪ ،‬حتی در اوج‬ ‫اختالفات بین حزب جمهوری اســامی و بنی صدر یکی از‬ ‫اعضای ان جلسه در سخنرانی خود از یک تعبیر غیر مودبانه‬ ‫در مورد بنی صدر اســتفاده کرد و کســانی که در ان جلســه ‬ ‫حضور داشتند حتما گواهی می دهند که شدت برافروختگی‬ ‫و ناراحتی و عصبانیتی از ایت الله شهید دکتر بهشتی ظاهر‬ ‫شد انقدر بی سابقه بود که همه را شگفت زده کرد‪ .‬ان فرد هم‬ ‫یک روحانی نسبتا شناخته شده بود‪.‬‬ ‫اقای بهشــتی گفتند که اجازه نمی دهم که کســی از‬ ‫موازین اخالقی عــدول کند‪ .‬ما اختالف برداشــت هایی با‬ ‫اقای بنی صدر داریم و بر اســاس میزانی به نام رهنمودهای‬ ‫امام خمینــی ایــن اختالفــات را حــل و فصــل می کنیم و‬ ‫نمی گذاریم این تبدیل به یک جنگ حیدری و نعمتی بشود‪».‬‬ ‫مسیح مهاجری‪ ،‬مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسالمی نیز‬ ‫روایت جالبی از رویارویی بنی صدر با شهید رجایی دارد‪« :‬در‬ ‫جلسه شــورای انقالب که در دفتر ریاست مجلس تشکیل‬ ‫شده بود‪ ،‬اقای بهشتی در مورد پلیس قضا یی صحبت کردند‪.‬‬ ‫اقای بهشــتی بحث پلیس قضا یی را مطرح کرده بودند که‬ ‫البته سر نگرفت‪.‬‬ ‫کارهایش انجام شده بود که اقای بهشتی شهید شدند‪.‬‬ ‫بنی صدر مخالفــت کرد و گفت که این یک میلیشیا ســت و‬ ‫شما می خواهید برای خودتان گارد درست کنید و در خالل‬ ‫صحبت هایش به اقای بهشــتی اهانت کرد‪ .‬اقای موسوی‬ ‫اردبیلی گفتنــد که من خیلــی عصبانی شــدم‪ .‬یک قندان‬ ‫سنگین از سنگ مرمر انجا بود که ان را برداشتم و به طرف‬ ‫بنی صدر پرت کردم‪ .‬بنی صدر جــا خالی داد و از اتاق بیرون‬ ‫رفت‪ .‬این حرکت اقای موســوی اردبیلی در اثــر بی ادبی و‬ ‫بی حرمتی که بنی صدر نســبت به اقای بهشــتی کرده بود‪،‬‬ ‫انجام شده بود‪ .‬یعنی شــما ان قســمت از عصبانیت اقای‬ ‫موسوی اردبیلی را در نظر بگیرید و ببینید که او چه کرده که‬ ‫ایشان انقدر عصبانی شده تا برای دفاع از اقای بهشتی ان‬ ‫کار را انجام دهد‪ .‬بنی صدر این چنین ادم بی ادبی بود‪».‬‬ ‫سید محمد بهشتی‪ ،‬یکی از با نفود ترین مردان سیاست‬ ‫در ایران است‪ .‬او با تشــکیالت حزب جمهوری اسالمی بر‬ ‫نهادسازی در حکومت انقالبی تاکید می کرد‪ .‬در هفتم تیر‪60‬‬ ‫وقتی او به شــهادت رسید همین کادر ســازی و تشکیالت‬ ‫ بی بدیلی که ساخته بود با رهبری کاریزماتیک امام‪ ،‬انقالب‬ ‫را ادامه دادند‪.‬‬ ‫جالب اینجاست که هنوز پس از ســال ها گفتن از او ‪،‬‬ ‫برخی از رازهای زندگی اش نهان نشده و ناشناخته با قی مانده‬ ‫اســت‪.‬او سیاســتمدا ری مد رن بود که بعد ها افرادی چون‬ ‫محمد خاتمی و حسن روحانی و علی اکبرناطق نوری خود را‬ ‫به ان مدیون دانستند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫روشبهشتی‬ ‫سیر و سلو ک شهید بهشتی چگونه بود؟‬ ‫مهندس غرضی‬ ‫سیاستمدار ایرانی‬ ‫‪2‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫سیاست‬ ‫به واســطه اینکه شهید بهشــتی اصفهانی بود و من‬ ‫همشهری ایشــان بودم‪ ،‬با هم از نزدیک اشــنا بودیم‪ .‬هنر‬ ‫ایشان این بود که در هر جمعی که وارد می شدند‪ ،‬نسبت به‬ ‫هر موضوعی واکنش نشان می دادند‪ .‬به طور دائم با مسائل‬ ‫اجتماعی درگیر می شدند‪ .‬جزو ان دسته از کسانی نبودند که‬ ‫از مسائل اجتماعی فاصله بگیرند و جامعه را به حال خودش‬ ‫رها کنند و بگویند که اگر جامعه را رها کنیم خودش اصالح‬ ‫می شود‪ .‬من خیلی مواقع از ایشان به یاد دارم که از درگیری‬ ‫در جامعه و قبول مسئولیت و حفظ نوامیس اسالمی در جامعه‬ ‫هیچ ابایی نداشتند‪.‬‬ ‫ایشــان هر مســئولیتی در جامعه را می پذیرفتند و به‬ ‫جریان های اجتماعی عالقه مند بودنــد‪ .‬البته در جریانات‬ ‫ی میدان ها هــم حاضر بودند و‬ ‫سیاســی‪ ،‬مذهبی و در تمام ‬ ‫حضور جدی داشتند‪ .‬هنر اقای شهید بهشتی هنر اجتماعی‬ ‫ایشان بود که توانایی ورود به دانشگاه‪ ،‬مجامع بزرگ و قبول‬ ‫هر مسئولیت را در وجود خود داشتند‪ .‬در واقع هنر ایشان این‬ ‫بود که در هر موضوعی قبول مســئولیت کند و با توانایی که‬ ‫ت که این‬ ‫داشت بهترین عملکرد را از خود به جای می گذاش ‬ ‫هنر بسیار بزرگی است‪.‬‬ ‫جریان حکومت اســامی یا جریان انقالب اسالمی‬ ‫موضوع بطنی در جامعه است‪ .‬در بطن جامعه این است که‬ ‫اسالم توانایی داشــتن جامعه متعالی را دارد‪ .‬انچه در پای‬ ‫منبرها‪ ،‬رســانه ها و‪ ...‬به ما یــاد دادند این بــود که ظهور و‬ ‫بعثت پیامبر(ص) برای پیشبرد جامعه به سمت متعالی شدن‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫یکی از مواردی که گفته شــد بحــث مدینه بود‪ ،‬یعنی‬ ‫شــهر‪ .‬شــهر شــرایطش ایجاب می کند که از یک قا عده‬ ‫کلی تبعیت کند‪ .‬حاال نمی شود گفت که ارمان شهر‪ .‬چون‬ ‫ارمان شــهر از غرب امده و انها وقتی به چیــزی نمی توانند‬ ‫دسترسی پیدا کنند می گویند ارمان شهر‪ .‬اما مدینه به عنوان‬ ‫شهر وقتی تمدن می سازد‪ ،‬ارتباط اجتماعی تقویت می شود‬ ‫و این مد ینه هزاران بار امتحان خودش را پس داده اســت‪.‬‬ ‫به ما نمی گفتنــد ارمان بلکه می گفتند انچ ه موجود اســت‪.‬‬ ‫اما همه این اتفاقات در گذشــته رخ داد تا انقالب اسالمی‬ ‫صورت گرفت‪.‬‬ ‫سمت هایی که شهید بهشــتی بعد از انقالب اسالمی‬ ‫به دست اوردند‪ ،‬صرفا یک ســمت بود‪ .‬اینکه از این طریق‬ ‫بتوانیم به شــخصیت برجســته ایشان دســت یابیم ‪ ،‬پاسخ‬ ‫درستی به دست نمی اید‪ .‬شخصیت ادم را ان جوهره وجودی‬ ‫تشکیل می دهد که توانایی ورود به مسائل مختلف را دارد و‬ ‫می تواند مســائل را حل و برطرف کند‪ .‬یعنی ایشان توانایی‬ ‫اینکه بتواند مجلس خبرگان جمهوری اســامی ایران (که‬ ‫ادم های متفــاوت و همچنین نگاه هــای متفاوتی در مورد‬ ‫مســائل متعدد دارند و به نوعــی از ‪ 72‬ملت ایران تشــکیل‬ ‫می شدند) را اداره کند داشت‪ .‬یعنی در مجلسی شرکت کرد‬ ‫ی مثال یک طرف مرحوم ایت الله طالقانی و‬ ‫که ادم های بزرگ ‬ ‫یک طرف مرحوم ایت الله منتظری بود و طرف های دیگر که‬ ‫هر کدام برای خودشان تعیینی داشتند‪ ،‬بزرگی خود را نشان‬ ‫داد‪ .‬ایشان در ان مجلس توانســت قانون اساساسی ایران‬ ‫را دربیاورد‪ .‬ان کسانی که می توانند مجلسی را به اتفاق اراء‬ ‫تبدیل به یک تشکیالتی کنند که قانون اساسی را بنویسید‪،‬‬ ‫مردان بزرگی هستند‪ .‬به هر حال‪ ،‬شهید بهشتی توانست ان‬ ‫مجلس را اداره کند‪.‬‬ ‫شــخصیت ایشــان بســیار جامع بود که می توانست‬ ‫ادم هــای معارض همدیگر را بر ســر اداره کشــور به نتیجه‬ ‫مساوی برساند‪.‬‬ ‫شما ببینید اگر چنین شخصیت بزرگی امروز در کشور‬ ‫بود که بدون سمت می توانست مجموعه های مختلفی را که‬ ‫در حال حاضر با اختالفات خودشان هزینه کشورداری را باال‬ ‫می برند‪ ،‬جمع کند‪ ،‬نعمت بزرگی بود‪ .‬شهید بهشتی در زمان‬ ‫خودش یک طرف مجاهدین (منافقین)‪ ،‬یک طرف حزب‬ ‫توده بودند و در مجلس خبرگا ن تعداد کســانی که به حزب‬ ‫توده گرایش داشتند کامال مشــهود بود‪ .‬اما در مقابل ارائه‬ ‫راه اجتماعی که شــما بتوانید از ان طریق قانون اساسی را‬ ‫بنویسید‪ ،‬خیلی با ارزش است‪ .‬امام (ره) خیلی خوب فرمودند‬ ‫که ایشان یک ملت بود‪.‬‬ ‫روشی که شهید بهشــتی‪ ،‬شــهید مطهری‪ ،‬ایت الله‬ ‫طالقانی‪ ،‬شهدا ی مختلف و دیگران را ساخته بود‪ ،‬اهمیت‬ ‫دارد‪ .‬بهتر است اشخاص را نادیده بگیریم‪.‬‬ ‫در دوره های سرکوب مانند دوره رضا خانی و محمدرضا‬ ‫خانی مردم شرایط سرکوب را پذیرفته بودند و جامعه براساس‬ ‫ان روش نوامیس خــود را تربیت می کرد که‪ ،‬ان روش قابل‬ ‫تقدیر است‪ .‬در مورد این قضیه دوست ندارم واژه ایدئولوژی‬ ‫و جهان بینی را به کار ببرم و بیشتر دوست دارم به عنوان بینش‬ ‫عمومی اجتماعی اســتفاده کنیم‪ .‬چرا که این جامعه بعد از‬ ‫فشــار از جنوب و شمال که ‪ 200‬ســال گرفتارش بود‪ ،‬ابتدا‬ ‫سعی کرد حضور قاجار را کمرنگ و دولت را مشروطه کند‪،‬‬ ‫بعد از ان سعی کرد در مقابل تهاجم امریکایی ها و اروپایی ها‬ ‫ظرف ‪ 100‬سال از مشــروطه تا انقالب اســامی بایستد‪.‬‬ ‫اکنون ســلول های این جامعه توان ایــن را دارند که هم از‬ ‫خودشان تغذیه شوند و هم جامعه را تغذیه کنند‪ .‬دوست دارم‬ ‫این جامعه مدنظر باشد که انقالب اســامی را بوجود اورده‬ ‫است‪ .‬این موضوع خیلی باارزش است‪ ،‬یعنی ان چیزی که‬ ‫توانسته این همه سرباز را در میدان نبرد راهی میدان کند‪.‬‬ ‫شخصیت هایی مانند حضرت امام‪ ،‬ایت الله بروجردی‪،‬‬ ‫عالمه طباطبایی و‪ ...‬کــه ادم هایی مثل مدرس‪ ،‬مصدق و‬ ‫مهندس بازرگان ساخته اســت‪ .‬اکنون جمع اینها توانستند‬ ‫جامعه را در یک حالت نگه دارند که در موقعیت مقتضی شر‬ ‫دشمن را از این مملکت ِبکند‪.‬‬ ‫به عقیده من‪ ،‬اطالعیه حضرت امام بعد از شــهادت‬ ‫ایت الله بهشــتی گویای همه مســائل درباره ایشان است‪.‬‬ ‫امــام (ره) کلماتی کــه به کار بردنــد در مورد دو‪ ،‬ســه نفر با‬ ‫ارزش تر است تا اینکه من بخواهم درباره این افراد صحبت‬ ‫کنم‪ .‬امام (ره) در مورد بهشتی فرمودند‪ ،‬در مورد طالقانی و‬ ‫مطهری هم فرمودند و اگر بخواهیم خیلی دقیق درباره این‬ ‫ادم ها صحبت کنیم بهتر است از زبان امام (ره) بگوییم‪.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫یدرگفت وگوبامثلث‪:‬‬ ‫سید رضااکرم ‬ ‫سیاست‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫شهید بهشتی مغز تشکیالتی‬ ‫جمهوری اسالمی بود‬ ‫برای نخستین بار شهید بهشتی را کجا دیدید و در‬ ‫مورد او چه فکر می کردید؟‬ ‫من مرحوم ایت الله بهشــتی را نخســتین بار سال‬ ‫‪ 1340‬که بــرای طلبه شــدن به قــم رفته بودم در مدرســه‬ ‫ایت الله العظمی گلپایگانی دیدم‪ .‬بعد هم در مدرسه فیضیه‬ ‫که عصرها می امدند و در نماز مغرب و عشا شرکت می کردند‪،‬‬ ‫ایشان را بارها دیده بودم‪ .‬او از ان روحانیون بلند باال و با وقاری‬ ‫بود که موقع راه رفتن به هرحال عظمتی داشــتند و بسیار بر‬ ‫افراد پیرامونی خود تاثیر می گذاشــتند‪ .‬پس از سال ها که‬ ‫انقالب اســامی به پیروزی رســید و ایشــان دبیرکل حزب‬ ‫جمهوری اسالمی شــدند‪ ،‬من هم در جلسات حزب شرکت‬ ‫می کردم و از نزدیک با فکر‪ ،‬فهم‪ ،‬فقه و فلسفه ایشان اشنا‬ ‫شــدم‪ .‬یعنی ایت الله بهشتی را که ســال ‪ 1360‬به شهادت‬ ‫رساندند نزدیک به ‪ 20‬سال می شــناختم‪ .‬به واسطه همین‬ ‫‪ 20‬سال به خوبی دریافتم که ایت الله بهشتی که بوده‪ ،‬چه‬ ‫کاره اســت و چه جایگاهی دارد‪ .‬همان طور که گفتم از نظر‬ ‫شــخصی یک ادمی بودند که به طور ذاتی رهبر تشکیالت‬ ‫یا گروه بودند‪ .‬اطراف خود و برکســانی که در کنارشان بود‪،‬‬ ‫تاثیر می گذاشتند‪.‬‬ ‫جدا از این ویژگی ها‪ ،‬چه شناختی از او یافته بودید؟‬ ‫ایت الله بهشتی را در تمام این ‪ 20‬سال فردی منظم‬ ‫می دیدم و می شناختم‪ .‬در واقع هم در سخن گفتن‪ ،‬هم در‬ ‫کار کردن‪ ،‬هم در مسئولیت پذیرفتن و هم در سکوت کردن‬ ‫یا اینکــه در اعتراض و پرخــاش داشــتن او را فردی منظم‬ ‫و متعهد دیدم‪ .‬یعنــی فردی نبود که با احساســات تصمیم‬ ‫بگیرد یا اینکه با تقلید کاری انجام دهد یا تحت تاثیر محیط‬ ‫باشــد‪ .‬واقعا با فهم و تدبیر عمل می کرد و اعتدال داشــت‬ ‫در تصمیم گیری هایــش‪ .‬بنابراین‪ ،‬من ایت الله بهشــتی را‬ ‫این گونه یافتــم‪ .‬همان طور که گفتم بیــش از اینکه تحت‬ ‫تاثیر فضا و جو جامعه باشد‪ ،‬انچه خود صحیح می دانستند‪،‬‬ ‫انجام می دادند‪ .‬اهل اجتهاد بودند و در رفتارشان یک الگوی‬ ‫عمومی را نشان می دادند‪.‬‬ ‫در طلیعــه انقالب اســامی شــهید بهشــتی در‬ ‫مبــارزات مردمــی در کجا ایســتاده بودنــد و چه‬ ‫می کردند‪ ،‬به هر حال ایشان در گروه مبارزان قائل‬ ‫به انجام عمل فرهنگی بودند و بر اســاس سیره و‬ ‫روش امام خمینی(ره) عمل می کردند؟‬ ‫پس از پیروزی انقالب اسالمی و البته یک سال قبل‬ ‫از ان یعنی در ســال ‪ 1356‬جایگاه ایت الله بهشتی شناخته‬ ‫‪3‬‬ ‫ی همشهری‬ ‫سید رضا اکرم ‬ ‫رئیس جمهور‪ ،‬روحانی اســت‬ ‫و رئیس شــورای فرهنگی نهاد‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬مشاور عالی‬ ‫وزیر کشور در امور روحانیت و‬ ‫رئیس شورای فرهنگی وزارت‬ ‫کشور‪ .‬وی عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز‪،‬‬ ‫دبیر سابق جامعه وعاظ تهران و نماینده دوره های دوم‪،‬‬ ‫سوم‪ ،‬چهارم‪ ،‬پنجم و هشتم مجلس شورای اسالمی‬ ‫از شهرهای سمنان و تهران است‪ .‬او از نزدیک با شیوه‬ ‫و روش شهید بهشتی از دوران طلبگی و درس حوزوی‬ ‫اشناست‪ .‬با او در این گفت وگو به واکاوی رفتار فردی‬ ‫شهید بهشتی پرداخته ایم‪.‬‬ ‫شد‪ .‬یعنی همان زمان که داستان مرحوم اقا مصطفی پیش‬ ‫امد و باالخره فضا باز شد و انقالب موج گرفت که بعد انقالب‬ ‫اســامی به پیروزی رســید‪ .‬من مرحوم ایت الله بهشتی را‬ ‫در مسئولیت شناســی فــردی موفــق دیــدم و در جاذبه نیز‬ ‫همین طور‪ .‬بزرگان جمله ای را نقل می کنند که جاذبه در حد‬ ‫کمال و دافعه به حد نیاز‪ .‬مرحوم اقای بهشتی جزو این گونه‬ ‫افراد بود که می کوشید با منطق برخورد کند‪ .‬اینکه با تحمل‬ ‫برخورد کند‪ .‬ما در تلویزیون مناظرات ایشــان را با منافقین‪،‬‬ ‫دکتر پیمان و دیگران می دیدیــم‪ ،‬واقعا با اخالق و اعتدال‬ ‫مطالب را می گفت و اگر نقدی و انتقــادی بود با ان برخورد‬ ‫می کرد؛ خیلی منطقی و مستدل که این نشان می داد فردی‬ ‫اخالق مدار و منضبط است‪ .‬منطق بهشتی هم یک منطق‬ ‫منحصر به فرد بود‪ ،‬یعنی او بســیار باز عمــل می کرد و همه‬ ‫نقدها را می شنید و بعد توضیح می داد‪ .‬در واقع روش منطقی‬ ‫ایت الله بهشــتی را در تمام این ‪ 20‬سال‬ ‫فردی منظــم می دیدم و می شــناختم‪.‬‬ ‫در واقع هم در ســخن گفتن‪ ،‬هم در کار‬ ‫کردن‪ ،‬هم در مســئولیت پذیرفتن و هم‬ ‫در ســکوت کردن یا اینکــه در اعتراض‬ ‫و پرخــاش داشــتن او را فــردی منظم و‬ ‫متعهد دیدم‬ ‫شهید بهشــتی بر اســاس اقناع بود و به خوبی نیز این کار را‬ ‫انجام می دادند‪.‬‬ ‫یکی از ویژگی های شــهید بهشــتی نهادسازی و‬ ‫تشکیالت سازی در نظام انقالبی نوپا بود‪...‬‬ ‫کلمه خوبــی را به کار بردید؛ نهاد ســازی انقالبی‪.‬‬ ‫در واقع مرحوم اقای بهشــتی به این جمع بندی رسیده بود‬ ‫که جز با تشــکل و تحزب نمی شــود در مملکــت داری‪ ،‬با‬ ‫نظم و ضابطه‪ ،‬قانــون و امثال اینها برخورد کــرد‪ .‬بنابراین‬ ‫ایشــان با مرحوم دکتر باهنر‪ ،‬مقام معظم رهبری‪ ،‬ایت الله‬ ‫هاشمی رفسنجانی و امثال این بزرگان‪ ،‬جمع شدند و باالخره‬ ‫حزب جمهوری اسالمی را تشکیل دادند‪ .‬در این حزب یکی‬ ‫از کارهای زیبایی که مرحوم بهشــتی انجام دادند‪ ،‬تدوین‬ ‫کتاب «مواضع ما» بود‪.‬‬ ‫مواضعما‪،‬درواقعمانیفستحزبجمهوری اسالمی‬ ‫بود؟‬ ‫بله‪ ،‬مانیفســت حزب جمهوری اسالمی و در واقع‬ ‫راهبرد این حزب در قبال مســائل انقالب و انچه مردم با ان‬ ‫درگیر بودند‪ ،‬است‪ .‬اگر کسی همین االن کتاب مواضع ما را‬ ‫مطالعهکند‪،‬می فهمدمرحومایت اللهبهشتیمغزتشکیالتی‬ ‫داشت‪ .‬یعنی می خواست با تشــکیالت کار کند‪ .‬زمانی هم‬ ‫الزم بود افراد داوطلب حــزب را دســته بندی کردند‪ .‬گروه‬ ‫مهندسین‪ ،‬پزشکان‪ ،‬مدیران و حقوقدانان گذاشتند که وقتی‬ ‫بنی صدر از کار برکنار شد و مرحوم رجایی می خواست کابینه‬ ‫را تشکیل دهد‪ ،‬بالفاصله حزب افراد خود را برای هر کاری‬ ‫معرفی کرد‪ .‬بدین ترتیب‪ ،‬مرحوم رجایی و باهنر هیچ مشکلی‬ ‫بابت انتخاب افراد شایسته نداشتند‪.‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬مغز تشــکیالتی ایشــان ایجاب می کرد که‬ ‫انسان سازی کند‪ ،‬مدیرسازی کند و این مدیران را بیاورد در‬ ‫صحنه عمل و اینها هم مقاصد را دنبــال کند و هم در عمل‬ ‫خودشان را نشان دهند‪ .‬همانطور که گفتید‪ ،‬نهادسازی به‬ ‫وجود امده باعث شــد که انقالب احساس خالء تشکیالتی‬ ‫نکنند‪ ،‬نیروهای کارامد خود را بشناســد و بداند در چه کاری‬ ‫چه افرادی صاحب تخصص و رتبه هستند‪ .‬یکی از کارهای‬ ‫خوب و ماندگار شهید بهشتی همین است‪ ،‬در واقع ایشان با‬ ‫راه و روشی که پیاده کردند‪ ،‬یک نظام مدیریتی را در کشور‬ ‫ایجاد کردند که بعد از توفان هایی نظیــر فاجعه هفتم تیر و‬ ‫ریزش های ترور منافقین‪ ،‬بالفاصلــه رویش هایی به وجود‬ ‫بیاید و افراد جایگزین به سر کار بیایند‪.‬‬ ‫و شــما این را تاثیرات مهم بهشــتی در مدیریت‬ ‫سیاست‬ ‫شهید بهشتی از‬ ‫ابرار روزگار بودند‬ ‫جالل الدین فارسی‬ ‫از مبارزین انقالب‬ ‫‪4‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫سال های ســال با شــهید باهنر و شــهید بهشتی در‬ ‫دبیرستان کمال واقع در نارمک همکار بودیم‪ .‬این دبیرستان‬ ‫را کسانی مثل اقای مرحوم مهندس بازرگان‪ ،‬حاجی طرخانی‬ ‫و یدالله ســحابی مدیریت می کردند‪ .‬دوســتانی که در این‬ ‫مدرسه بودند در واقع یک شبکه زیر زمینی فرهنگی را تاسیس‬ ‫کرده بودند که برای امتداد و استمرار قیام امام خمینی (ره) با‬ ‫یکدیگر کار مشترک انجام می دادیم‪ .‬شهید بهشتی در یک‬ ‫کالم یک مسلمان واقعی بودند‪ .‬در انسان شناسی اسالمی ما‬ ‫چند گروه داریم؛ اول‪ ،‬مسلمان است‪ .‬دوم اینکه انسان ازاده‬ ‫است که به وحی دسترسی نیافته اســت و سم اینکه مطرد‬ ‫است یا مستکبر اســت و یا اینکه دام واره و شی واره است‪.‬‬ ‫مسلمانی هم دارای سه مرتبه است؛ یکی قائم به قسط است‬ ‫که یعنی زنده کردن عدل‪ ،‬اجرای قسط‪ ،‬کمک به ستمدیده‬ ‫و دشمنی با ستمگر‪ .‬این انســان نیازمند نیرویی است که از‬ ‫ان تعبیر به «قیام به قسط» می شود‪ .‬دوم مرتبه مسلمانی‪،‬‬ ‫محسن است‪ ،‬یعنی اهل احسان است‪ .‬سوم مرتبه مسلمانی‬ ‫اما از «ابرار» است‪ ،‬یعنی صاحب نیکی بیکران‪ .‬در واقع در‬ ‫«ر َّبنا َفاغْ ِف ْر َلنا ُذنو َبنا و ِ‬ ‫کفّر َع ّنا َس ِ‬ ‫یئاتنا و َت َو َّفنا‬ ‫قران امده است َ‬ ‫َمع ا َ‬ ‫البرار» در واقع ابرار کسانی هستند که به هیچ کس ازار‬ ‫نرسانده اند و از اولیا ءالله هستند‪ .‬در این سه طبقه مسلمانی‪،‬‬ ‫بنده شهید بهشــتی را از ابرار می دانم که قران می فرماید‪:‬‬ ‫«االبرار لفی علیین» ابرار کســانی هســتند که مراتب قرب‬ ‫الهی را پیــدا کرده اند و بــه باالترین درجه رســیده اند و در‬ ‫باالترین طبقه بهشت نشسته اند‪.‬‬ ‫ایشــان به معنای واقعی مدیر بود و کســی را به واقع‬ ‫شاخص تر از ایشــان در مدیریت ندیدم‪ .‬من گهگاه عصبی‬ ‫می شــدم یا افراد دیگر در مدیریت افــکار مختلف توانایی‬ ‫کافی نداشتند اما شهید بهشتی در این رابطه فردی به واقع‬ ‫توانمند بودند‪ .‬از نظر تشــکیالتی عامل وحــدت بودند‪ .‬به‬ ‫همراه حضرت ایت الله خامنه ای کــه ان موقع عضو حزب‬ ‫بودند در واقع یک فضای مناســبی را برای جوانان به وجود‬ ‫اورده بودند که حزب جمهوری اســامی را شــاداب و فعال‬ ‫می کردند‪ .‬از این جهت حزب جمهوری اسالمی بدیل بود و‬ ‫بسیار فضای مناسبی برای کار داشت‪.‬‬ ‫یکی از مظلومیت های شهید بهشــتی‪ ،‬همین بحث‬ ‫تهمت هاست‪ .‬واقعا هر کسی جای ایشان بود‪ ،‬کم می اورد‪.‬‬ ‫اگر به خود من ایــن همه تهمت می زدنــد قطعا می بریدم‪.‬‬ ‫خیلی سخت بود اما در روحیه ایشــان هیچ تغییری حاصل‬ ‫نشــده بود‪ .‬واقعا باورکردنی نبود‪ .‬البته شهید بهشتی بیشتر‬ ‫بر مقابله فرهنگی تاکیــد می کردند و روی ایــن امر نیز کار‬ ‫کرده اند‪ .‬از نظر متانت اخالقی بی نظیر بودند و یک الگوی‬ ‫به تمام معنا‪.‬‬ ‫زمانی که در نجف بودیم با یکی از اساتید متدین انجا‬ ‫به نام بن عیسی اشنا شدم که بعدها به ایران امد و شیعه شد‪.‬‬ ‫وی تعریف می کرد که چند ســال پیش در مسجد هامبورگ‬ ‫پای سخنرانی دکتر بهشتی نشستم و دریافتم که وی دریایی‬ ‫از علم و معرفت بود‪.‬‬ ‫وقتی غرق اندیشه در گفتار فلسفی او شدم‪ ،‬احساس‬ ‫کردم یکی از اولیای خدا به ایراد کنفرانس ایســتاده است‪.‬‬ ‫او بزرگترین دانشمند اســامی بود‪ .‬از نظر علمی او یکی از‬ ‫سرامدهای روزگار بود‪ .‬بهشتی هم علوم جدیده را می دانست‬ ‫و هم مسلط به علوم قدیمه حوزه بود‪.‬‬ ‫ما با هــم همــکار بودیــم و همراه بــا شــهید باهنر و‬ ‫شــهید بهشــتی و برخی دیگر کتاب های تعلیمات دینی را‬ ‫می نوشتیم‪ .‬من تا زمانی که در ایران بودم همراه این گروه‬ ‫کتاب های دینی مدارس و دانش سرا را می نوشتیم و تالیف‬ ‫می کردیم‪ .‬این یک کار بزرگ بود که ثمرات ان را در روزهای‬ ‫انقالب دیدیم‪ .‬برداشت ما این بود که با نوشتن کتاب های‬ ‫دینی به دنبال اثر گذاری اجتماعی بودیم‪ .‬در واقع اشــنایی‬ ‫نســل جوان و نوجوان با مفاهیم دینی از دغدغه این گروه‬ ‫بود‪ .‬رژیم هم نمی دانســت چه می کنیم و چــه برنامه ای در‬ ‫سر داریم و حتی این کتاب ها را پخش می کردند‪ ،‬اما وقتی‬ ‫ی در میان نسل‬ ‫که فهمیدند دیر شده بود و روشنگری عظیم ‬ ‫جوان به وجود اورده بود‪.‬‬ ‫در ان تشکیالت تالیف کتب درســی‪ ،‬شهید بهشتی‬ ‫به نوعــی مدیر بودنــد و برنامه ریزی کار را بر عهده داشــتند‬ ‫و ســپس شــهید باهنر و بنده کارها و مفاهیم دینی را تدوین‬ ‫می کردیم‪ .‬برای همه مقاطع هم کتاب می نوشتیم‪ ،‬در واقع‬ ‫مفاهیم اســامی و دینی را به نوجوانــان و جوانان اموزش‬ ‫می دادیم‪ .‬بنده تا زمانی که در ایران بودم با این گروه همکار‬ ‫بودیم و حتی وقتــی از ایران خارج شــدم و غیابی به اعدام‬ ‫محکوم شدم‪ ،‬باز هم همین کتاب ها وجود داشت و در عین‬ ‫اینکه شهید بزرگوار بهشــتی و باهنر هم بودند‪ ،‬همچنان به‬ ‫روشنگری ادامه می دادند‪.‬‬ ‫وقتی شــهید شــدند در واقع به انچه باید می رسیدند‪،‬‬ ‫رسیدند‪ .‬او از ابرار روزگار ما بودند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫کشور بعد از خود می دانید؟‬ ‫به نظر من اینگونه می اید که مرحوم ایت الله بهشتی‬ ‫باالخره یک فرد صادق در اموزش و پرورش بود‪ .‬بعد حوزه ای‬ ‫بود‪ ،‬بعد دانشگاهی بود و بعد در حوزه تالیف بود‪ .‬داشتن این‬ ‫مزایا به ایشان امتیازی داده بود که چگونه برای تشکلی مثال‬ ‫نظام نامه و ایین نامه بنویسد‪ .‬طوری که ان طرف هم مطلب‬ ‫را بگیرد و هم برای رسیدن به مطلب موفق و کارامد باشد‪.‬‬ ‫شــما گفتید کــه شــهید بهشــتی در برنامه های‬ ‫مناظره ای با احزابی مانند توده و منافقین و چپی ها‬ ‫شــرکت می کردند‪،‬چــرا در این جلســات حضور‬ ‫می یافتند؟‬ ‫مــن مرحــوم ایت اللــه بهشــتی را در صحنه های‬ ‫مختلف مدیریتی بــا خودی و مخالفین این گونه مشــاهده‬ ‫کردم؛ که اوال خــودش ادم مایه داری بــود‪ .‬یعنی طرف را‬ ‫می شناخت‪ ،‬اندیشه اش را می شناخت‪ ،‬اعتقادات و مبانی‬ ‫یک ادم را می دانست‪ .‬ایشان کسی بود که همیشه با اگاهی‬ ‫در مــورد موضوعی صحبــت می کرد‪ .‬دوم اینکــه تحمل و‬ ‫حوصله مرحوم ایت الله بهشتی بسیار زیاد بود‪ .‬یعنی نگران‬ ‫نبود فالنی دارد یــک حرف هایی می زنــد و اینکه مبادا این‬ ‫حرف ها اثر منفی داشته باشد‪ .‬ایشان اجازه می دادند طرف‬ ‫حرف هایش را بزند و بعد که حرف های طــرف مقابل تمام‬ ‫می شد سعی می کردند در مقام پاسخگو بر بیایند‪ .‬مثال مرحوم‬ ‫ایت الله بهشتی می فرمودند که من کتاب کاپیتال مارکس را‬ ‫خواندم و می دانم که اعتقادش چیســت و دلیل می اورد که‬ ‫کجای صحبت هایش غلط اســت‪ .‬یعنی با اگاهی نسبت به‬ ‫یک موضوع اظهارنظر می کرد و این مساله مهمی بود‪ .‬سوم‬ ‫اینکه واقعا مکتب اسالم به گونه ای است که انسان از لحاظ‬ ‫دفاع منطقی کم نمی اورد‪ .‬برای اینکه میدان اندیشه از نظر‬ ‫اسالم باز است و جواب اشــکال گیران و اشکال تراشان را‬ ‫می دهد و اگر کسی به درستی مطالعه کند متوجه می شود که‬ ‫راه و روش درست چه شکلی است‪ .‬مثال اینکه مارکسیست‬ ‫چه و کمونیســت چه می خواهد و لیبرالیسم چه می خواهد‪.‬‬ ‫بنابراین وقتی مرحوم ایت الله بهشتی به خوبی می داند و از‬ ‫این مسائل اگاهی دارد خیلی منطقی پاسخ می داد و جوابش‬ ‫پذیرفته می شــد‪ .‬او هم پاســخگو بود و هم اشکاالت را به‬ ‫دیگران می گفت‪.‬‬ ‫در کالم شما یک افسوسی وجود دارد‪...‬‬ ‫بله خب! اینها از بهترین های انقالب بودند و در کنار‬ ‫مقام معظم رهبری و برخی دیگر از مبارزین قدیمی حق بسیار‬ ‫زیادی را در تحقق انقالب اســامی دارند‪ .‬اما با شــهادت‬ ‫استاد مطهری‪ ،‬ایت الله بهشتی‪ ،‬باهنر‪ ،‬رجایی و امثال اینها‬ ‫دو اسیب به وجود امد‪ .‬یک اسیب خودی دید و اسیب دیگر‬ ‫را مخالفان دیدند‪.‬‬ ‫خودی ها اسیب دیدند که این اندیشمندان را از دست‬ ‫دادند‪ .‬باالخره اقای مطهری در دوران طاغوت با ان اندیشه‬ ‫و دانش همراه با بیان مناســب را نمی تــوان نادیده گرفت‪.‬‬ ‫اثرات این اندیشــه ها را در زمان امروز می بینیم‪ .‬پس وقتی‬ ‫ما ایشان را از دست دادیم اسیب دیدیم‪ .‬انها یعنی مخالفان‬ ‫هم اســیب دیدند‪ ،‬به این دلیل که اوال خودشــان را رســوا‬ ‫کردند و نشان دادند که ادم های کم تحملی هستند و اصال‬ ‫منطق ندارند‪.‬‬ ‫کسی که به دنبال ترور‪ ،‬انفجار و اینها می رود مشخص‬ ‫است که اصال منطق ندارد‪ .‬این گونه افراد معتقدند که گره‬ ‫را باید با چاقو باز کرد نه با دست‪ .‬امثال اینها هم اسیب دیدند‬ ‫که بعد از شهادت ایت الله بهشتی بالفاصله نگاه مردم نسبت‬ ‫به ایشان تغییر کرد و مردم کینه منافقین را کامال شناختند و‬ ‫بنابراین کلمه مظلوم برای ایت الله بهشــتی در سینه تاریخ‬ ‫ماندگار شــد؛ مبنی بر اینکه ایشان قدرت منطق داشت ولی‬ ‫مخالفین منطق ترور داشتند‪ .‬مخالفین می خواستند با ترور‬ ‫و انفجار حرف های خودشان را به شکل غیرمنطقی بزنند اما‬ ‫مرحوم ایت الله بهشتی قدرت منطق داشت‪.‬‬ ‫‪55‬‬ ‫موج سوم ویکی لیکس علیه سعودی‬ ‫انتشار اسناد محرمانه وزارت خارجه عربستان توسط ویکی لیکس ضربه جدی ای به اعتبار و‬ ‫پرستیژ عربستان در حوزه سیاست خارجی و نظام منطقه ای و بین الملل زد‪ .‬با انتشار این اسناد‬ ‫برای اولین بار در تاریخ حیات ال سعود مشخص شد که تصمیم گیری ها در این کشور چه پروسه ای‬ ‫را طی می کندو این کشور از چه بازیگرانی در منطقه خاورمیانه حمایت مالی و تسلیحاتی و سیاسی‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫عصیان اسانژعلیه ال سعود‬ ‫اسنادویکیلیکسبهپرستیژعربستانضربهزد‬ ‫مهدی مطهرنیا‬ ‫بین الملل‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اینده پژوه سیاسی‬ ‫اسناد ویکی لیکس امروز به صورت یک متغیر تاثیرگذار‬ ‫در افکار عمومــی وارد عمل شــده اســت؛ ویکی لیکس و‬ ‫انچه در بــاب ان در فضای سیاســی استشــمام می شــود‬ ‫نوعی بهره برداری معنادار و هدفمند از اســناد سیاســی در‬ ‫مســیر تاثیرگذاری های هوشــمندانه است‪ .‬انتشــار اسناد‬ ‫در بزنگاه هــای تاریخــی نقاط عطفی در تصمیم ســازی و‬ ‫تصمیم گیری موضوع یــا جوامع هدف به وجــود می اورد‪.‬‬ ‫انتشار اسناد ویکی لیکس بنا به سیگنال های موجود همواره‬ ‫در بافتی از زمانه صورت گرفته که زمان تاثیرگذاری عمیق بر‬ ‫یک موضوع را تجربه کرده است‪ .‬اگر به تحرکات عربستان‬ ‫در گســتره منطقه خاورمیانــه بنگریــم و واگرایی های این‬ ‫کشور را در نظام تعریف شــده تحرکات عربستان در سلسله‬ ‫مراتب قدرت بین المللی ردیابی کنیم این ظن یا گمان قوی‬ ‫وجود دارد که در یک بزنگاه تاریخی اسناد ویکی لیکس در‬ ‫باب عربستان منتشر می شــود‪ .‬ویژگی این بزنگاه تاریخی‬ ‫چیست؟! نخســت انکه عربســتان در حال انتقال قدرت از‬ ‫یک بافت موقعیتی بازمانده از دوران ملک عبدالله به ملک‬ ‫ســلمان اســت و جابه جایی و انتقال قدرت در این کشــور‬ ‫همراه بــا هماهنگی های الزم بــه نظر نمی رســد‪ .‬درواقع‬ ‫هماهنگی هــای الزم بــا قدرت های پشــتیبان عربســتان‬ ‫صورت نمی پذیرد و مســیری در تکــرار اقتدار گرایی را طی‬ ‫می کند‪ .‬عربستان در مســاله موســوم به پرونده هسته ای‬ ‫ایران نیــز بیش از انکه بــه ایاالت متحده نزدیک باشــد به‬ ‫تل اویو نزدیک می شــود؛ همگرایی هــای تل اویو و ریاض‬ ‫هم اکنون سویه گیری های واگرایانه نسبت به امریکا دارد‪.‬‬ ‫چندی پیش بود که در بحــران اوکراین‪ ،‬تل اویو تالش کرد ‬ ‫به روس هــا نزدیک شــود و در رودررویی احتمالی مســکو‪-‬‬ ‫واشنگتن اعالم بی طرفی کرد‪ .‬اکنون این عربستان است که‬ ‫در همان مسیر تالش دارد با اشفتگی موضوع یا وجود بحران‬ ‫بین عربســتان و ایاالت متحده امریکا‪ ،‬به روســیه نزدیک‬ ‫شــود‪ .‬مالقات های اخیر عرب های ســعودی با والدیمیر‬ ‫پوتین را باید در چنین موقعیتی تحلیل کرد‪ .‬در همین حال‬ ‫انتشار اسناد ویکی لیکس که مبین تحرکات اقتدارطلبانه و‬ ‫خودبزرگ بینی های منطقه ای عربستان است بسیار معنادار‬ ‫اسپانسر توطئه‬ ‫چه کسانی با عربستان‬ ‫در حوزه تحوالت منطقه‬ ‫همکاری می کنند؟‬ ‫موازنه مثبت‬ ‫هدف عربستان از نزدیکی به روسیه‬ ‫چیست؟‬ ‫اسانژ در زمین ما بازی می کند‬ ‫گفت وگوی مثلث با پیروز مجتهدزاده‬ ‫صورت گرفته نوع جدیدی از مبارزه برای ازادی اطالعات و‬ ‫حق انسان ها در داشتن اطالعات بیشتر است‪.‬‬ ‫وزارت امور خارجه عربســتان این اســناد را جعلی‬ ‫خواند و از شهروندان عربســتانی خواسته شده‬ ‫به این اخبار توجه نشــان ندهند و انها را بازنشــر‬ ‫ندهند‪ .‬از سوی دیگر یکی از اهداف اسانژ افزایش‬ ‫اگاهی و گســترش ازادی بوده اســت‪ .‬براساس‬ ‫این موضوعات ایا افشــای این اطالعات منجر به‬ ‫مشکالت داخلی در عربستان می شود؟‬ ‫عربستان ســعودی سیســتم اداری عقب افتاده و‬ ‫پوسیده ای دارد‪ .‬درواقع مدیریت سیاسی‪ ،‬دیپلماسی و طرز‬ ‫تفکر مسئوالن این کشور قبیله ای و خیلی سنتی است‪ .‬جایی‬ ‫که اگرکوتاهی درکار باشــد و انها اشــتباهی انجام دهند به‬ ‫کمک کشورهایی چون ایاالت متحده امریکا و در سال های‬ ‫اخیر اسرائیل برطرف می شود و این به صورت سنتی همواره‬ ‫وجود داشــته اســت‪ .‬با این حال در حال حاضر شــرایط تا‬ ‫حدودی تغییر کرده است‪ .‬زیرا از حدود‪ ١٠‬سال پیش تاکنون‬ ‫اسرائیل جای ایاالت متحده امریکا را گرفته است بنابراین‬ ‫حاال عربســتان برای کمبودهــای خود بــه پدرخوانده اش‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫در روزهای اخیر شــاهد انتشار اســنادی از سوی‬ ‫ویکی لیکس درباره عربســتان بوده ایــم‪ .‬ایا این‬ ‫اســناد می توانــد دربــاره ســاختار تصمیم گیری‬ ‫عربستان به ما اطالعاتی ارائه دهد؟‬ ‫مــن گمــان نمی کنــم اطالعــات تــازه ای به ما‬ ‫بدهد جز اینکه نشــان دهنده نبود دســتگاه دیپلماســی در‬ ‫عربستان سعودی است‪ .‬اما انتشــار این اسناد نشان دهنده‬ ‫ان اســت که دستگاه جاسوســی اســرائیل نقش جدی در‬ ‫تصمیمات رژیم ال سعود دارد‪ .‬بنا براین اطالعات دستگاه‬ ‫جاسوسی اسرائیل در الیه های مختلف و گسترده دستگاه‬ ‫دیپلماســی ســعودی کار می کند‪ .‬ظاهرا این طــور به نظر‬ ‫می رسد که ائتالفی که در سال ‪ 2006‬بین اسرائیل‪ ،‬اردن‪،‬‬ ‫عربستان سعودی و مصر زمان حسنی مبارک شکل گرفت‪ ،‬‬ ‫هدفشان ضربه زدن به کشورهای شیعی بود‪ .‬با این ائتالف‬ ‫در عمل ما به این نتیجه می رسیم که یک همکاری گسترده‬ ‫ق بین دستگاه های اطالعاتی و جاسوسی این کشورها‬ ‫و عمی ‬ ‫وجود دارد و باتوجه به اینکه دســتگاه جاسوســی اسرائیل‬ ‫به مراتــب قدرتمندتراز همــه این کشورهاســت‪ ،‬طبیعتا به‬ ‫این نتیجه می رسیم که دســتگاه های دیپلماسی عربستان‬ ‫بسیار ضعیف اســت و الیه های مختلف ساختار دیپلماسی‬ ‫عربستان سعودی تحت نفوذ دســتگاه جاسوسی اسرائیل‬ ‫است که عملکرد گســترده ای نیز دارد که خود این موضوع‬ ‫استقالل سیاسی و ملی ال ســعود را زیرســوال می برد‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر ویکی لیکس دستگاهی نیست که به خاطر یک‬ ‫دولت‪ ،‬ملت یا کشــور خاصی قدمی بردارد‪ .‬ویکی لیکس با‬ ‫این اقدام حیرت انگیز به همه جهان ثابت کرد در راه گسترش‬ ‫ازادی های اطالعاتی برای مردم در سطح عام مبارزه می کند ‬ ‫که این موضوع خودش یک مبارزه در راه ازادی است‪ .‬چون‬ ‫در مباحث ازادی خواهی در غرب مساله حق اگاهی داشتن‬ ‫مطرح شده و حق اگاه بودن به صورت یک حق شهروندی‬ ‫درامده است بنابراین اقدامات ویکی لیکس دراین راستاباید‬ ‫مطالعه و مقایسه شود؛ نه مخالفت و موافقت با دولت های‬ ‫مختلف‪.‬‬ ‫در افشای این اسناد از ال سعود‪ ،‬ویکی لیکس از این‬ ‫کشور به عنوان دیکتاتوری ترین ساختار نظام پادشاهی نام‬ ‫می برد‪ .‬اسانژ گفته است که من اسناد دیکتاتوری ترین کشور‬ ‫دنیا را افشا می کنم‪ .‬بنابراین به کار بردن لفظ دیکتاتور ترین‬ ‫کشور‪ ،‬نشــان دهنده عمق فاجع ه در عربســتان است‪ .‬این‬ ‫شکل نام بردن نشان می دهد و ثابت می کند که ویکی لیکس‬ ‫به دنبال مبارزه علیه دیکتاتوری‪ ،‬برای گسترش ازادی های‬ ‫فردی و شهروندی است‪ .‬اسان‍ژ همچنین گفته که عربستان‬ ‫خطرناک ترین کشــور برای همســایگان و منطقه است که‬ ‫تمامی حرکت هایش را بر مبنای ضربه زدن به ایران یا دیگر‬ ‫قدرت های منطقه ای سامان می دهد‪ .‬بنابراین ویکی لیکس‬ ‫با دادن اطالعات درباره دیکتاتوری ترین کشــور جهان که‬ ‫تنها قصدش اعمال خرابکارانه اســت‪ ،‬ســعی دارد به حق‬ ‫ازادی بیــان احترام بگــذارد‪ .‬در هر صــورت ویکی لیکس‬ ‫پدیــده ای کامال جدیــد و تازه در عالم سیاســت اســت که‬ ‫موسسان ان هدف خود را گســترش حق ازادی اطالعات‬ ‫بیان کرده اند‪ .‬در واقع‪ ،‬اقدامی که از ســوی جولیان اسان‍ژ‬ ‫‪2‬‬ ‫بمب خبری دیگری توســط ویکی لیکس ترکید‪.‬‬ ‫بمبی که ‪ 60‬هزار ســند از اســناد محرمانه عربســتان‬ ‫سعودی را منتشر کرد که بخش بســیار زیادی از این‬ ‫اسناد مربوط به سیاســت های این کشور در خصوص‬ ‫مسائل منطقه ای اســت‪ .‬ایران هم در این میان نقش‬ ‫جــدی دارد‪ .‬ویکی لیکس وعــده داده تا هفتــه اینده‬ ‫‪ 440‬هزار سند دیگر عربســتان را منتشر خواهد کرد‪.‬‬ ‫با وجود این وزارت امور خارجه عربســتان این اسناد را‬ ‫جعلی خواند و از شهروندان عربستانی خواسته شده‬ ‫به این اخبار توجه نشان ندهند و انها را بازنشر ندهند‪.‬‬ ‫با این حال بسیاری اسناد منتشر شــده رژیم ال سعود‬ ‫در عربستان را خطری برای کشورهای همسایه و خود‬ ‫عربستان می دانند و علت انتشار ان را برداشتن پرده از‬ ‫نظام دیکتاتوری و سری عربستان عنوان می کنند که‬ ‫نه تنها رسیدن تعداد سرهای بریده شده در این کشور‬ ‫از ابتدای امسال به صد مورد را جشن می گیرد‪ ،‬بلکه به‬ ‫خطری برای همسایگان و خودش تبدیل شده است‪.‬‬ ‫پیروز مجتهدزاده درگفت وگو با «مثلث» با اشاره‬ ‫به اینکه اسناد ویکی لیکس نشان دهنده توطئه چینی‬ ‫رژیم ال ســعود در ایــران و منطقه اســت کــه ژولیان‬ ‫اســانژ نیز همین موضوع را علت افشای ان می داند و‬ ‫می گوید‪ «:‬اقدامات خصمانه ای که از سوی عربستان‬ ‫در مقابله با ایران می شــود‪ ،‬با تحریک رژیم اســرائیل‬ ‫است‪ ».‬معتقدات سعودی ها برای رسیدن به خواسته‬ ‫خود از دیپلماسی بهره نبردند بلکه با پول و توطئه چینی‬ ‫ســعی داشــتند مســیر مســائل منطقه را به نفع خود‬ ‫پیش ببرند‪ .‬این موضوع را از زمان شــروع تحوالت در‬ ‫خاورمیانه به خوبی می توان دید و در اسناد نیز موجود‬ ‫است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫به نظر می رسد‪ .‬اسنادی که در ان به طور رسمی تالش های‬ ‫عربستان برای محدودســازی ایران و حمایت از تروریسم و‬ ‫همچنین نزدیکی به تل اویو به نمایش گذاشــته می شود‪.‬‬ ‫چند ماه پیش بود که تاکید داشتم امریکا به نئوهارتلند یعنی‬ ‫خلیج فارس و فالت ایــران می اندیشــد و در جهت چیرگی‬ ‫به این منطقه در رقابت با متحــدان خویش در قالب اروپای‬ ‫متحد حاضر خواهد شد که خاندان ال سعود را تضعیف کند‪.‬‬ ‫امروز انتشــار اســناد ویکی لیکس پس از تقویت عربستان‬ ‫به عنوان فرماندهی ائتالف عربی بر یمن اگر چه از ســوی‬ ‫ویکی لیکس صــورت می پذیرد و ســخن از تمرد و عصیان‬ ‫اســانژ رئیس ویکی لیکس اســت‪ ،‬اما در عمل انچه ویکی‬ ‫لیکس انجام داده در مسیر مدیریت توازن ضعف منطقه ای‬ ‫اســت که بنابر ان عربســتان نیز نباید در برابر رقبای خود به‬ ‫ویژه ایران دست باالتررا پیدا کند‪ .‬بنابراین از این روست که‬ ‫انتشــار اســناد ویکی لیکس ضربه ای به حیثیت و تحرکات‬ ‫منطقه ای عربســتان و در تحلیل نهایی به ضعف کشاندن‬ ‫و انفعال خاندان ال سعود جهت پاســخگویی به این اسناد‬ ‫است‪ .‬اینجاست که باید گفت ایا ویکی لیکس در این بافت‬ ‫موقعیتی بدون درنظر داشت چنین مولفه هایی این حجم از‬ ‫اخبار مربوط به عربستان را منتشــر می کند؛ به نظر می رسد‬ ‫پاسخ منفی است‪.‬‬ ‫به هر تقدیر منتشر شــدن این اسناد در مرحله نخست‬ ‫نفوذپذیر بودن این سیســتم و در مرحله بعد به زیر پرســش‬ ‫کشیدن جدی تحرکات دولت اقتدارگرای عربستان را نشان‬ ‫می دهد و سیاســت خارجی این کشــور را در منطقه اشکار‬ ‫می سازد‪ .‬سیاستی که بر منطق حاکم بر کشورهای مسلمان‬ ‫و دولت های عربی چندان مشروعیت ندارد‪ .‬چرا که این اسناد‬ ‫در بسیاری از خطوط خویش نمایانگر انحراف از معیارهای‬ ‫ت و سیاست های‬ ‫پذیرفته شده در باب سیاســت خارجی اس ‬ ‫پنهان عربســتان در چنین متن رســواگری با پرسش های ‬ ‫جدی روبه رو می شود‪.‬‬ ‫در ایــن خصــوص و پــس از انتشــار اســناد انچــه‬ ‫ در ارتباط بــا روابط تهــران و ریــاض باید بــدان توجه کرد‬ ‫قبول این واقعیت است که ایران و عربســتان از مهمترین‬ ‫کشــورهای منطقه محسوب می شــوند و در عین اهمیت‪،‬‬ ‫رقابت شدیدی نیز همواره با یکدیگر داشــته اند و امروزه به‬ ‫واســطه فضای سیاســی حاکم بر منطقه در زمانه گذار‪ ،‬ما‬ ‫شاهد اصطکاک های معنادار نیز هســتیم‪ .‬اما در پس این‬ ‫واقعیت ها یک حقیقت گریز ناپذیر وجود دارد مبنی بر اینکه‬ ‫نفع هر دو کشور ان است که این واقعیت ها را پذیرا باشند ولی‬ ‫این گزاره جدی را نیز بپذیرند که نفع هر دو در گذار از وضعیت‬ ‫کنونی و کاهش رودررویی هاست‪ .‬ایران در وضعیت کنونی در‬ ‫چارچوب دکترین تعامل سازنده به نظر می رسد واقعیت های‬ ‫موجود منطقه ای و بین المللی را پذیرفته است و تالش دارد‬ ‫ان را در چارچوب تعامل سازنده حل و فصل نماید‪ .‬عربستان‬ ‫به خوبی می داند اگر توافق هسته ای صورت بگیرد نمی تواند‬ ‫با ایران سطح اصطکاک خود را افزایش دهد چرا که ایران‬ ‫به طور رسمی پس از حل و فصل پرونده هسته ای به عنوان‬ ‫یک قدرت منطقه ای بزرگ وارد کلوب بازی های سیاسی در‬ ‫حوزه بین المللی خواهد شد‪ .‬زیرا هم شرقی ها و هم غربی ها‬ ‫تالش خواهند داشت تا این هافبک ازاد میانه میدان بازی‬ ‫جهانی برای ســاخت نظم اینده را جــذب و جلب نمایند و به‬ ‫جای رودررویی با ان قابل قبول تر با ایران برخورد کنند‪ .‬این‬ ‫رویکرد قدرت ایران را افزایش می بخشد و عربستان باید خود‬ ‫را برای ان زمان اماده سازد‪.‬‬ ‫پیغام به تهران‬ ‫هنگامی که عربستان و روسیه بر‬ ‫سر یک میز می نشینند‬ ‫‪57‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫‪58‬‬ ‫یعنی اســرائیل مراجعه می کند و اســرائیل این کمک ها را‬ ‫انجام می دهد‪ .‬بنابراین در برخورد اولیه که براساس سیستم‬ ‫قبیله ای عمل می کنند باید انتظار این را داشــته باشیم که‬ ‫خطر را در این ببینند که نکند شــهروندانش متوجه شــود‪.‬‬ ‫در حالی که اگر دقت بیشتری داشــته باشیم مساله اگاهی‬ ‫شهروندان نیســت زیرا انها به خوبی می دانند که پادشاهی‬ ‫عربستان چه رژیم دیکتاتوری است‪ .‬بنابراین هدف و مساله‬ ‫انها در بازنشــر نکردن این اطالعات از بیــن رفتن اعتبار و‬ ‫حیثیت منطقه ای و جهانی ال سعود است‪ .‬ال سعود برای ان‬ ‫کار هیچ تمهیدی ندارد‪ .‬بنابراین به شهروندان خود می گوید‬ ‫این را گسترش ندهید‪ .‬این استدالل کودکانه ای است که در‬ ‫توطئه چینی های انها نیز دیده می شود‪.‬‬ ‫بنابراین افشــای این اســناد به سیاست خارجی‬ ‫عربستان ضربه وارد می کند؟‬ ‫افشا کردن اسناد توطئه گری های ال سعود ان هم‬ ‫با عنوان دیکتاتوری ترین رژیم پادشاهی به دنیا می گوید این‬ ‫رژیم با توطئه گری امور خود را پیــش می برد‪ .‬این موضوع‬ ‫ابرویی برای رژیم ال ســعود نگذاشــت‪ .‬در تمام مدتی که‬ ‫اینها جنگ نیابتی یک طرفه با ایران می کردن د از سوی دیگر‬ ‫مشغول جنگ ســری و محرمانه غیردیپلماتیک هم بودند و‬ ‫ایران هم اعتراضی نکرد اما حق را ببینید که چگونه اشــکار‬ ‫می شــود‪ .‬همه می دانیم که یکی از کارشکنی های اصلی‬ ‫در روند مذاکرات ایران و ‪ 5+1‬از جانب رژیم اســرائیل و به‬ ‫تشویق سعودی ها بوده اســت‪ .‬در طول چند سال گذشته‬ ‫روابط ایران و عربســتان همیشه متاثر از سیاست های‬ ‫منطقه ای دو کشور بوده است که سیاست این کشور‬ ‫خصمانه و به دور از اصول دیپلماســی بوده اســت‪.‬‬ ‫اما موضوع ان اســت که ســعودی ها برای رسیدن‬ ‫به خواســته خود از دیپلماســی بهره نبردند بلکه با‬ ‫پول و توطئه چینی ســعی داشــتند مسیر مسائل‬ ‫منطقه را به نفع خود پیش ببرند‪ .‬این موضوع را‬ ‫از زمان شــروع تحوالت در خاورمیانه به خوبی‬ ‫می تــوان دید و در اســناد نیز موجود اســت؛‬ ‫اینکه عربستان برای وضعیت فعلی عراق‬ ‫با همکاری برخی کشورها برنامه داشته‬ ‫است‪.‬‬ ‫از ســوی دیگــر این اســناد به‬ ‫خوبی نگرانــی حاکمــان ریاض از‬ ‫توافق هســته ای ایــران و عادی‬ ‫شــدن روابط ایــران و امریــکا را‬ ‫نشــان می دهــد‪ .‬ایــران همواره‬ ‫یکی از کشــورهایی بوده که نسبت‬ ‫به تحــوالت صورت گرفتــه در برخی‬ ‫کشورهای منطقه از انها حمایت کرد اما عربستان در مقابل‬ ‫این تحوالت ایســتاد‪ .‬عربســتان در مقابل تحوالتی که در‬ ‫سوریه و عراق روی داد‪ ،‬موضع مخالف ایران را گرفت زیرا‬ ‫این کشور همواره مواضعش با ایران مخالف بوده به همین‬ ‫دلیل در این اســناد شــاهد توطئه گری های عربســتان در‬ ‫قبال ایران هستیم‪ .‬توطئه چینی هایی که دیپلماسی در ان‬ ‫نقشی نداشته است‪ .‬اســرائیل در واقع می خواهد با تبدیل‬ ‫کشمکش ها از عربی – عبری به عربی – ایرانی نه تنها موجب‬ ‫فراموشــی محور مقاومت شــود بلکه موجب سرگرم شدن‬ ‫مسلمانان به یکدیگر و همچنین استراتژی مهار دوگانه شود‬ ‫و در این میان از عربستان بهره برده است‪.‬‬ ‫شما به نقش بسیار زیاد اسرائیل اشاره دارید‪ .‬ایا‬ ‫امریکایی هــا در این میان نقشــی ندارند و در این‬ ‫اسناد به این موضوع اشاره ای نشده است؟‬ ‫اقدامات خصمان ه عربســتان در مقابلــه با ایران با‬ ‫م صهیونیســتی صورت گرفته که این موضوع‬ ‫ک رژی ‬ ‫تحری ‬ ‫ســابقه بیش از چند ســال گذشته دارد‪ .‬عربســتان همواره‬ ‫نیازمند یــک پدرخوانده برای پیشــبرد امــورش در منطقه‬ ‫ بو ده اســت‪ .‬بنابرایــن بعد از ناامید شــدن عربســتان از یار‬ ‫ســابقش یعنی امریکا به دامن اســرائیل پناه برد‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر اسرائیلی ها نیز در طول ‪ 30‬سال گذشته برای پیشبرد‬ ‫اهداف خود در منطقه از پشــتیبانی امریکا بهره مند بود که‬ ‫عمده سیاست های انها توسط عربستا ن صورت می گرفت‪.‬‬ ‫اما حاال با تغییر رویکردها شــاهد ان هستیم که عربستان و‬ ‫اسرائیل بدون واسطه با یکدیگر دست به اعمال خرابکارانه‬ ‫و توطئه چینــی علیه ایــران و دیگر کشــورهای هم پیمان‬ ‫ان می زنند‪ .‬در سال های اخیر که مســائل و مشکالتی در‬ ‫کشــورهایی چون ســوریه‪ ،‬یمن و بحرین صورت گرفت و‬ ‫گروه های تروریســتی مانند جبهه النصره و داعش شــکل‬ ‫گرفتند‪ ،‬اسرائیل هدایت گری این مسائل را به دست گرفته‬ ‫و از عربستان نیز در جهت اهدافش بهره می برد‪.‬‬ ‫فکر می کنید حاکمان ریاض این رفتا ر توطئه گرانه‬ ‫خود را ادامه می دهند؟‬ ‫فکر نمی کنم انهــا انقدر نابخرد باشــند که ابزاری‬ ‫را پیگیری کنند که برمال شــده اســت‪ .‬اگر این کار را ادامه‬ ‫دهند درواقع نشــان دهنده ضعف انان و ندانســتن اصول‬ ‫سیاست خارجی است‪ .‬هر چند این اسناد نشان داد که انها‬ ‫هیچ گونه اطالعی از رونــد کار دیپلماتیک ندارند‪ .‬بنابراین‬ ‫ش می گیرند در غیر این صورت باید‬ ‫راه های دیگری را در پی ‬ ‫به دنبال توجبهی برای اعمال خود به جامعه بشــری باشند‪.‬‬ ‫ی افتاده اند که رژیم اســرائیل برای انها‬ ‫ســعودی ها در دام ‬ ‫طراحی کرده اند‪.‬‬ ‫ایــن توطئه چینی هــای انهــا از ‪ ١٠‬ســال پیش که‬ ‫عربستان ســعودی‪ ،‬اردن و مصر(زمان حســنی مبارک) با‬ ‫یکدیگــر ائتالفی را ایجاد کردند شــکل گرفــت‪ .‬ائتالفی‬ ‫علیه هالل شــیعی که ایهــود المرت‪ ،‬نخســت وزیر وقت‬ ‫اســرائیل نقشــه ان را کشــید و این تئوری توطئه از سال‬ ‫‪ ٢٠٠٦‬میالدی و با حمله رژیم صهیونیستی به لبنان رسما‬ ‫اجرا شد‪ .‬بنابراین اساس سیاست های منطقه ای عربستان‬ ‫براساس طراحی های اسرائیل اســت و امروز نیز که شاهد‬ ‫جنگ های نیابتی در منطقه خاورمیانه هســتیم نیز به دلیل‬ ‫همین ائتالف شکل گرفته بر ضد شیعیان است‪ .‬همه این‬ ‫نقشه ه ا توسط اسرائیل ها طراحی شد ه و حاال که عربستان‬ ‫تمام نقشــه هایش نقش بر اب شــده باید ببینیم که چگونه‬ ‫می خواهد ابروی از دســت رفته خود در منطقه را بازگرداند‪.‬‬ ‫مسلم است که اگر به این رفتار خود ادامه دهد روزی پاسخ‬ ‫تمام عملکرد خود را خواهد داد‪.‬‬ ‫اسپانسرتوطئه‬ ‫چه کسانی با عربستان در حوزه تحوالت منطقه همکاری می کنند؟‬ ‫سید جالل ساداتیان‬ ‫‪3‬‬ ‫کارشناس مسائل بین الملل‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫فراوانی روبه روست‪.‬‬ ‫محمد بن سلمان تصور می کرد با حمله نظامی هوایی‬ ‫علیه حوثی های یمنی‪ ،‬می تواند همه امکانات بدوی و اولیه‬ ‫این گروه کم امکانــات را از بین برده و بــا محاصره دریایی‬ ‫و جلوگیــری از دریافت مســاعدت ها و کمک های بیرونی‪،‬‬ ‫در کوتاه ترین زمان ممکن و شــاید ظرف چند روز‪ ،‬انها را به‬ ‫استیصال رسانده و موفق شود دولت مورد حمایت خود یعنی‬ ‫اقای عبد ربه را مجددا بــه حکومت بازگرداند‪ .‬لیکن تا بدین‬ ‫جا اثبات شده که نه تنها تصورات اولیه دولت سعودی باطل‬ ‫بوده و به رغم سبعیتی که در انجام جنایات جنگی انجام داده‬ ‫و می دهند و بسیاری از مردم بی دفاع را در میان قبایل بمباران‬ ‫کرده و از بیــن برده اند‪ ،‬اما مقاومت را در یمن نتوانســته اند‬ ‫بشکنند و بلکه اسیب پذیری سعودی از ناحیه مناطق هم مرز‬ ‫بیشتر اشکار شده و ضربات سختی را دریافت داشته است‪ .‬از‬ ‫ان گذشته اعتبار و حیثیت دولت سعودی نزد جهانیان بسیار‬ ‫خدشه دار شد ه و به خصوص اقدام انها در مانع شدن رسیدن‬ ‫کمک های انسانی به مردم اسیب دیده بسیار مورد هجمه و‬ ‫حمالت تند گروه های حقوق بشــری قرار گرفت‪ .‬از سوی‬ ‫بین الملل‬ ‫به دنبال انتشار صدها هزار سند دیپلماتیک عربستان‬ ‫سعودی توســط ســایت افشــاگر ویکی لیکس این سوال‬ ‫مطرح شد ه که این اســناد تا چه حد ساختار تصمیم گیری و‬ ‫سیاست های ریاض در قابل دیگر کشورها را نشان می دهد‪.‬‬ ‫ت ابتدا نگاهی به ساختار‬ ‫برای پاسخ به این سوال بهتر اســ ‬ ‫حکومت ال سعود داشته باشیم‪.‬‬ ‫بعد از کشــمکش های فراوان میان قبایل مختلف در‬ ‫شبه جزیره عربستان از سال ‪ 1750‬میالدی‪ ،‬ابتدا محمد بن‬ ‫ســعود و برادرش عبدالعزیز بن ســعود ریاض را تصرف و با‬ ‫توســعه متصرفات به تهامه‪ ،‬حجاز‪ ،‬عمان‪ ،‬قطیف‪ ،‬احسا‬ ‫و دیگر مناطق‪ ،‬موجودیت خود را بر این شــبه جزیره تثبیت‬ ‫می کنند و سپس پسر عبدالعزیز موفق می شود متصرفات را‬ ‫تا حدود خلیج فارس توسعه دهد‪.‬‬ ‫اما پســر او‪ ،‬ابراهیم بن ســعود از سپاهیان‬ ‫دولت عثمانی حاکم بر مصر شکســت می خورد‬ ‫و مکه را از دست می دهد‪ .‬ســپاه مصر در مدینه‪،‬‬ ‫زمین گیر شــده به قاهره بــاز می گــردد‪ .‬تالش‬ ‫ابراهیم‪ ،‬برادر عبدالله نیز به جایی نمی رســد و از‬ ‫سوی ابراهیم پاشا‪ ،‬حاکم مصر به اعدام محکوم‬ ‫می شــود‪ .‬بعدهــا پســر او‪ ،‬ترکــی‪ ،‬تالش های‬ ‫جدیدی را اغاز می کند و موفق می شود ریاض را‬ ‫فتح کند‪ .‬با تثبیت شرایط‪ ،‬پسر او فیصل‪ ،‬حکومت‬ ‫دوم ال ســعود را بنا می کند‪ .‬در همین زمان مردم‬ ‫نجد علیه خالد بن ســعود‪ ،‬یکــی از اعضای این‬ ‫خاندان شورش کرده و او را اخراج می کنند‪ .‬لیکن‬ ‫پسر فیصل به نام ســعود موفق می شود قطیف را‬ ‫تصرف کند‪ .‬اما فرزنــد او عبد الرحمان نمی تواند‬ ‫از دســتاوردهای پدر محافظت کند و شکســت‬ ‫می خورد‪ ،‬ولی برادر او عبدالعزیز در ســال ‪1902‬‬ ‫میالدی موفق می شــود حکومت فعلی ال سعود‬ ‫را پایه گذاری کــرده و خود تا ســال ‪ 1953‬یعنی‬ ‫‪ 51‬سال حاکمیت داشته باشــد و از سال ‪1932‬‬ ‫نیز استقالل عربســتان را به نام دولت پادشاهی‬ ‫سعودی رسمیت دهد‪.‬‬ ‫بر اســاس وصیت اقــای عبدالعزیز پر اوالد‪ ،‬پســران‬ ‫او به ترتیب ســن باید حکومت را در دســت داشــته باشند و‬ ‫بنابراین پس از او ‪ 11‬ســال تا ســال ‪ 1964‬پســر ارشدش‪،‬‬ ‫سعود بن عبدالعزیز پادشــاه بود‪ .‬بعد برادرش فیصل نیز ‪11‬‬ ‫سال تا ‪ 1975‬پادشــاه شــد‪ ،‬پس از او دیگر برادرش‪ ،‬خالد‬ ‫‪ 7‬ســال حکومت کرد‪ .‬ملک فهــد از ســال ‪ 1982‬تا ‪2005‬‬ ‫میالدی یعنی‪ 23‬سال پادشاهی کرد‪ .‬در دوران او وهابیت در‬ ‫عربستان بسیار نضج گرفت و او پیوند بیشتری با ایدئولوژی‬ ‫برای خود برقرار کرد و عنوان «خــادم الحرمین» را بر خود‬ ‫نهاد‪ .‬بعد از فوت او برادرش عبدالله به مدت ‪ 10‬سال پادشاه‬ ‫بود تا انکه از اوایل سال جدید میالدی (‪ )2015‬ملک سلمان‬ ‫پادشاه عربستان شد‪.‬‬ ‫امروز تحوالت جدیدی در ســاختار حکومت سعودی‬ ‫در حال وقوع اســت که می تواند بر روند حکومت ال سعود‬ ‫تاثیرات اساســی داشــته باشــد‪ .‬ســلطان بن عبدالعزیز‪،‬‬ ‫طبق وصیت پدر‪ ،‬ولیعهد عبدالله بود ‪ .‬با فوت او ســه برادر‬ ‫دیگرش عبدالرحمان‪ ،‬طالل و ترکی به دلیل کهولت ســن‬ ‫و عدم صالحیت حکومت‪ ،‬از ولیعهدی محروم شدند و برادر‬ ‫کوچک ترشان نایف بن عبدالعزیز ولیعهد شــد‪ .‬اما عمر او‬ ‫هم کفاف نداد تا پادشــاه شــود و برادر دیگرش‪ ،‬ســلمان‪،‬‬ ‫ولیعهد شــد‪ .‬با فوت عبدالله‪ ،‬اینک ســلمان پادشــاه شده‬ ‫است‪ .‬ابتدا اعالم شــد مقرن‪ ،‬برادر ناتنی ســلمان ولیعهد‬ ‫اوست‪ ،‬اما خیلی ســریع تغییر کرد و پسر ســلمان‪ ،‬محمد‬ ‫بن سلمان‪ ،‬ولیعهد و وزیر دفاع ســعودی شد و این در حالی‬ ‫است که هنوز برخی عموهای او در قید حیات هستند و این‬ ‫امر این خبر اعتراضاتی را در سیســتم حکومتی ســعودی‬ ‫ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫جوان بودن اقای ولیعهد و وزیر دفاع‪ ،‬که گفته می شود‬ ‫از شــرایط بیماری و ســالمندی پــدر حداکثر اســتفاده‪ ،‬یا‬ ‫بهتراست گفته شود‪ ،‬سوء استفاده را به عمل می اورد‪ ،‬عامل‬ ‫تحرک نظامی گری او در حمله به یمن شده است‪ .‬حمله ای‬ ‫که به دنبال سیاســت های ســال های گذشــته پادشــاهی‬ ‫ســعودی در حمایت از تندروی های جریان های تکفیری‪،‬‬ ‫یک حرکت انتحاری برای این نظام تلقی شــده و حکومت‬ ‫سعودی را در باتالقی فرو برده که خالصی از ان با ابهامات‬ ‫دیگر رابطه ضعیف شــده با بزرگترین متحد استراتژیکش‪،‬‬ ‫یعنی ایاالت متحده امریــکا نیز روز به روز از تیرگی بیشــتر‬ ‫بر خوردار می شود‪ .‬به عبارت روشن تر در تضاد با سیاست های‬ ‫دولت اوباما برای ایجاد ارامش در منطقه خاورمیانه‪ ،‬دولت‬ ‫سعودی در راستای ایجاد بحران و نا ارامی بیشتر حرکت کرده‬ ‫و با حمایت هایــی که از گروه های تکفیری داشــته و دارد و‬ ‫اخیرا این حمایت ها از پرده برون افتاده و اشکارتر شده است‪،‬‬ ‫تضاد عملی سیاســت های خود را با استراتژی های ایاالت‬ ‫متحده امریکا به نمایش گذارده است‪ .‬تضادهای اشکار در‬ ‫سیاست های طرفین نسبت به ســوریه‪ ،‬عراق‪ ،‬ایران و‪....‬‬ ‫اینک ماجرای یمن به یک معضل جدی تبدیل شده است‪.‬‬ ‫از سویی‪ ،‬کشورهایی که برای سال های طوالنی از حمایت‬ ‫مالی سعودی برخوردار بودند‪ ،‬مثل پاکستان حاضر نشدند‬ ‫در ماجراجویی اخیر سعودی در لشکرکشی به یمن همراهی‬ ‫ی حاکمان جدید و بی تدبیری های‬ ‫کنند و از سوی دیگر لجباز ‬ ‫انان در اعمال سیاست هایشان‪ ،‬می رود که منابع بسیار زیاد‬ ‫سعودی را دود کرده و از بین ببرد‪ .‬به گونه ای که یک تحلیلگر‬ ‫اســتدالل کرده بود اینها همه پوســت خربزه هایی بوده که‬ ‫سیســتم ایاالت متحده امریکا برای نجات منابع نفت شل‪،‬‬ ‫زیر پای سعودی انداخته است‪.‬‬ ‫اینک با افشــاگری ویکی لیکس علیه سیاســت ها و‬ ‫ارتباطات سیستم سعودی به نظر می رس د یک ضربه شدیدتر‬ ‫بر حیثیت لطمه خورده سعودی وارد شده است‪ .‬لطمه ای که‬ ‫در کنار تضادها و درگیری های فیمابین‬ ‫شاهزاده های ســعودی بر سر حکومت‬ ‫و اعتراضات داخلی‪ ،‬محمل قوی تری‬ ‫را به دســت انها خواهد داد تا محمد بن‬ ‫ســلمان را که نوعی دیکتاتــوری جدید‬ ‫اغاز کــرده‪ ،‬متوقــف ســازد‪ .‬از این رو‬ ‫برخی احتمــال این را مطــرح می کنند‬ ‫که بــا پول شــاهزادگان مخالــف‪ ،‬این‬ ‫اطالعات درز کرده و برخی دیگر عوامل‬ ‫دولــت جدید حوثــی در یمــن را عامل‬ ‫درز اطالعات ویکی لیکــس و ضربه به‬ ‫ســعودی بر شــمرده اند؛ برخی نیز خود‬ ‫ایاالت متحــده امریکا را عامل انتشــار‬ ‫‪ 600‬هزار سند فعلی می دانند‪.‬‬ ‫عامل هر که بــوده اســنادی که‬ ‫اثبــات کننــده حمایت مالی ســعودی‬ ‫از جریان ســعد حریری موســوم به ‪14‬‬ ‫مارس و نیز ســمیر جعجع رئیس حزب‬ ‫القــوات اللبنانیــه (فاالنژها) اســت و‬ ‫عمده دولت هــای عربی منطقه و برخی‬ ‫چهره های مطرح در این کشورها از جمله الیاس المروپطرس‬ ‫نماینده مجلس لبنان‪ ،‬مزدوران سعودی بوده اند‪ .‬این مساله‬ ‫لطمه ای برای ســعودی و دیگرانی است که نامشان مطرح‬ ‫شــده اســت‪ ،‬به خصوص حمایت هایی که از جریان های‬ ‫بدنام به عمل اورده اند و با انتشار این اســناد انها را تکذیب‬ ‫هم نکرده اند!‬ ‫اینکه ایا اعقاب ســعود خواهند توانســت از اتشی که‬ ‫بر افروخته انــد خود و حکومت شــان را به ســامت نجات‬ ‫دهند‪ ،‬صبوری بیشــتری را می طلبد‪ .‬حال اگــر دولتمردان‬ ‫جدید راه عقالنیت را در پیش بگیرند و از مسیر رفته بازگردند‪،‬‬ ‫شاید منابع مالی باقیمانده به عالوه موقعیت مهم این کشور‬ ‫و نیز جایگاه میزبانی از مســلمانان در مکــه و مدینه‪ ،‬بتواند‬ ‫نجات دهنده انان از شرایط بحرانی موجود باشد‪.‬‬ ‫در غیر این صورت به نظر می رسد سقوط و از بین رفتن‬ ‫تدریجی این خاندان باتوجه به خدشه اعتبار بین المللی اش‬ ‫به دلیل حمایت از القاعده و گروه های تکفیری چون داعش‪،‬‬ ‫افشــا گری های ویکی لیکس و همچنین تضاد اشکارش با‬ ‫امریکا و دیگر مشکالت عدیده دور از ذهن نباشد‪.‬‬ ‫‪59‬‬ ‫نقش عربستان درتشویق اسرائیل برای حمله به غزه‬ ‫بین الملل‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫هانی زاده درگفت وگو با مثلث مطرح کرد‬ ‫وب ســایت افشــاگر ویکی لیکــس در تازه ترین‬ ‫افشاگری خود ‪ 60‬هزار سند محرمانه وزارت امور‬ ‫خارجه عربســتان را منتشر کرده اســت‪ .‬ارزیابی‬ ‫شــما از وضعیت عربســتان با در نظر گرفتن این‬ ‫اسناد چیست؟‬ ‫انتشــار اســناد محرمانه وزارت خارجه عربستان از‬ ‫سوی موسسه ویکی لیکس شــرایط کامال دشواری را برای‬ ‫رژیم ال سعود به وجود اورده است‪ .‬انتشار این اسناد نشان‬ ‫می دهد که اختالفات شــدیدی میان واشــنگتن و ریاض‬ ‫بروز کرده و فصل بهــار روابط امریکا و عربســتان به پایان‬ ‫خود نزدیک می شــود‪ .‬همچنین انتشــار این اسناد و اقدام‬ ‫دولت عربستان برای منع کاربران سعودی از مشاهده اسناد‬ ‫منتشر شده نشان می دهد که ریاض با یک چالش سیاسی‬ ‫و امنیتی جدید مواجه شده اســت‪ .‬دسترسی ویکی لیکس‬ ‫به اســناد محرمانه فضــای جدیــدی را بر جامعه شــکننده‬ ‫عربســتان تحمیل کرده و ثابت کرده که عربستان سعودی‬ ‫در طول سه دهه گذشته نقشی کامال تخریبی در رخدادهای‬ ‫منطقه و جهان ایفا کرده است‪ .‬ارتباط عربستان سعودی با‬ ‫گروهک های تروریستی مختلف از جمله منافقین‪ ،‬کمک‬ ‫مالی گسترده عربســتان به رژیم بعث عراق در طول جنگ‬ ‫تحمیلی‪ ،‬ارتباط مستقیم این کشــور با رژیم صهیونیستی و‬ ‫کمک رژیم ال سعود به داعش و القاعده برای بحران سازی‬ ‫در ســوریه‪ ،‬عراق و یمن ثابت می کند که عربستان سعودی‬ ‫همــواره در کنــار رژیم صهیونیســتی علیه جهان اســام‬ ‫عمل می کند‪ .‬با وجودی که بخش زیادی از اســناد ســری‬ ‫وزارت خارجه عربستان هنوز از ســوی ویکی لیکس منتشر‬ ‫نشده است اما مقامات عربستان به شدت در تالش هستند تا‬ ‫با پرداخت رشوه به ویکی لیکس مانع انتشار اسناد سری دیگر‬ ‫شوند‪ .‬گفته می شود که ویکی لیکس اسنادی منتشر خواهد‬ ‫کرد که نشــان می دهد عربستان ســعودی در تشویق رژیم‬ ‫اسرائیل برای حمله به مردم بی دفاع غزه و جنوب لبنان نقش‬ ‫ی ایفا کرده است‪ .‬اگر این اسناد منتشر شوند‪ ،‬قطعا رژیم‬ ‫مهم ‬ ‫ال سعود با یک بحران داخلی و منطقه ای مواجه خواهد شد‪.‬‬ ‫عربستان در نخســتین واکنش ها به انتشار این‬ ‫اســناد انها را جعلی خواند و در گام بعدی ســایت‬ ‫ویکی لیکس را فیلتر کــرد‪ .‬واکنش های ریاض را‬ ‫چطور می بینید؟‬ ‫سایت ویکی لیکس با انتشــار اسناد سری‪ ،‬هویت‬ ‫پنهان عربستان را اشکار کرده است‪ .‬در حال حاضر هیات‬ ‫حاکمه عربستان‪ ،‬مخصوصا شخص پادشاه و ولیعهد نسبت‬ ‫به انتشار این اســناد نگاهی امیخته از تردید و خشم دارند؛‬ ‫عربستان سعودی به شدت وحشت زده شده چراکه جایگاه‬ ‫ایــن رژیم متزلزل شــده اســت‪ .‬در این بیــن وزارت خارجه‬ ‫عربستان ســعی دارد این اســناد را فاقد اصالت بخواند‪ ،‬اما‬ ‫واقعیت ان است که بخش بزرگی از اسناد منتشر شده توسط‬ ‫ویکی لیکس با واقعیت های موجود مطابقت دارد‪.‬‬ ‫این اســناد تا چه حد می تواند برای عربســتان از‬ ‫لحاظ داخلی بحران زایی کند؟‬ ‫در حال حاضــر اختالف نظرهای شــدیدی میان‬ ‫هیات حاکمه عربستان وجود دارد و نوعی صف ارایی میان‬ ‫نسل دوم و سوم خاندان ال سعود به چشم می خورد که بحران‬ ‫هویتی این رژیم را تشدید کرده است‪ .‬انتشار اسناد در حالی‬ ‫صورت می گیرد که اختالف نظر میان هیات حاکمه درباره‬ ‫مســائل داخلی و بحران هــای خارجی مانند مســاله یمن‪،‬‬ ‫سوریه و عراق‪ ،‬جایگاه داخلی و منطقه ای رژیم ال سعود را‬ ‫به شدت متزلزل کرده اســت‪ .‬چنانچه اسناد دیگری توسط‬ ‫‪4‬‬ ‫حسن هانی زاده‪ ،‬کارشناس مسائل خاورمیانه در‬ ‫گفت وگو با مثلث به بررســی اثار و تبعات انتشار اسناد‬ ‫محرمانه عربســتان از ســوی ویکی لیکس پرداخت‪ .‬‬ ‫هانــی زاده معتقد اســت ایــن اســناد ثابت کــرده که‬ ‫عربستان سعودی در طول سه دهه گذشته نقشی کامال‬ ‫تخریبی در رخدادهای منطقه و جهان ایفا کرده است‬ ‫و این اسناد هویت پنهان ریاض را اشکار کرد‪ .‬به گفته‬ ‫این کارشــناس هنوز بخشی از اســناد منتشر نشده و‬ ‫تالش عربستان برای منتشر نشدن انها بیانگر اهمیت‬ ‫ان اسناد اســت‪ .‬هانی زاده تاکید کرد‪« :‬ویکی لیکس‬ ‫اسنادی منتشر خواهد کرد که نشان می دهد عربستان‬ ‫سعودی در تشویق رژیم اسرائیل برای حمله به مردم‬ ‫ بی دفاع غزه و جنوب لبنان نقش مهمی ایفا کرده است‪.‬‬ ‫اگر این اسناد منتشر شــوند قطعا رژیم ال سعود با یک‬ ‫بحران داخلی و منطقه ای مواجه خواهد شد‪».‬‬ ‫ویکی لیکس در ارتباط با عربستان منتشر شود‪ ،‬این رژیم با‬ ‫یک بحران تمام عیار مواجه خواهد شد‪.‬‬ ‫با توجه بــه افشــای دخالت ها و نقــش تخریبی‬ ‫ال سعود علیه ایران‪ ،‬انتشار این اسناد چه تاثیری‬ ‫بر روابط تهران و ریاض خواهد گذاشت؟‬ ‫انتشــار این اســناد قطعا روابط تهــران و ریاض را‬ ‫به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد زیرا اسناد نشان می دهد‬ ‫که سفارت عربستان در تهران در بحران های مختلف نقش‬ ‫داشته و ارتباط مستقیمی با گروهک های تروریستی داخل‬ ‫ایران داشته است‪.‬‬ ‫به بیــان دیگــر پــس از پیــروزی انقالب اســامی‬ ‫عربستان همواره در تالش بوده تا با استفاده از ظرفیت های‬ ‫اقتصادی‪ ،‬سیاسی و رسانه ای به مقابله با انقالب اسالمی‬ ‫ایران بپردازد؛ اسناد افشا شــده اخیر و همسویی این کشور‬ ‫با رژیم صهیونیستی در مســائل منطقه و مخصوصا در مورد‬ ‫ایران و مذاکرات هســته ای نشــان از ان دارد که این رژیم‬ ‫به شدت ســعی دارد نقش جمهوری اســامی را در منطقه‬ ‫کمرنگ کند‪ .‬مضافا انکه اســناد ویســکی لیکس نشــان‬ ‫می دهد که در طول سال های گذشته رژیم عربستان همواره‬ ‫نقشی تخریبی در مسائل منطقه داشته‪ ،‬و تالشی بی پایان‬ ‫برای برهم زدن ساختار سیاســی منطقه به نفع ریاض دارد‪.‬‬ ‫برای ملت ایران کامال اشکار است که رژیم ال سعود همواره‬ ‫درصدد بحران سازی در مقابل ایران بوده است‪ ،‬چنانچه در‬ ‫طول جنگ تحمیلی‪ ،‬عربستان سعودی ده ها میلیارد دالر در‬ ‫اختیار صدام بعثی قرار داد‪ .‬به همین دلیل انتشار این اسناد‬ ‫شرایط دشواری را برای رژیم ال ســعود در رابطه با ایران به‬ ‫وجود اورده است‪.‬‬ ‫همچنین این اســناد بر نقش مخــرب ریاض در‬ ‫مسائل منطقه ای نیز صحه گذاشــته است‪ .‬این‬ ‫مساله چقدر به ضرر عربستان تمام خواهد شد؟‬ ‫انتشار این اسناد نشان از ان دارد که رژیم ال سعود‬ ‫نقشی کامال تخریبی در مسائل منطقه داشته است‪ .‬به نظر‬ ‫می رسد ویکی لیکس در اینده اســنادی مبنی بر دخالت ها و‬ ‫همسویی های عربستان با گروهک های تروریستی منطقه‬ ‫منتشر خواهد کرد این روند می تواند نفرت عمومی در سطح‬ ‫منطقه علیه رژیم ال سعود را تشدید کند‪ .‬در این فضا به نظر‬ ‫می رسد عربستان ســعودی در اینده ناچار خواهد شد که در‬ ‫کنش ها و رفتار سیاســی خود تغییراتی ایجــاد کند‪ .‬هر چند‬ ‫دامنه این تغییرات می تواند محدود باشــد‪ ،‬اما عربســتان‬ ‫ناگزیر اســت که سیاســت معتدل تــری را در منطقه اتخاذ‬ ‫کند و از رفتارهای مخاطره جویانه دســت بردارد‪ .‬همچنین‬ ‫برای ملت های عرب منطقه و کشورهای اسالمی مشخص‬ ‫است که عربستان ســعودی به رغم اینکه در تالش است تا‬ ‫خود را به عنوان رهبر اســامی مطرح کند‪ ،‬اما نقشی کامال‬ ‫تخریبی در رخدادهای جهان اســام داشــته و دارد‪ .‬حال‬ ‫انتشار اسناد در کنار همسویی این کشور با رژیم صهیونیستی‬ ‫و گروهک های تکفیری سلفی‪ ،‬احتماال موج خشم عمومی‬ ‫علیه این کشــور را تشــدید خواهد کرد‪ .‬هم اکنــون نیز به‬ ‫نظر می اید عربستان ســعودی جایگاه خود را نزد دولت ها و‬ ‫ملت های منطقه از دست داده است‪.‬‬ ‫در نهایت ایا اسناد منتشر شده توسط ویکی لیکس‬ ‫تاثیری بر روابط عربســتان با غــرب یعنی اروپا و‬ ‫امریکا نیز خواهد داشت؟‬ ‫کشــورهای اروپایی روابــط خود با عربســتان را بر‬ ‫حســب منافع ملی خود پیش می برند؛ بنابراین نشــر اسناد‬ ‫محرمانه ویکی لیکس تاثیر گسترده ای بر روابط این کشورها‬ ‫با عربستان نخواهد داشــت‪ ،‬مگر انکه این اسناد ثابت کند‬ ‫عربستان ســعودی در انفجارهای رخ داده در برخی از این‬ ‫کشورهای اروپایی توســط گروهک های تروریستی نقش‬ ‫داشته است‪ .‬در این حالت کشورهای اروپایی سیاست های‬ ‫خود در مورد عربســتان را مورد بازنگری قــرار خواهند داد‪.‬‬ ‫در مورد امریــکا نیز باید گفت از یک ســو امریــکا کامال از‬ ‫سیاست های عربستان اگاهی دارد و انتشار این اسناد تاثیر‬ ‫چندانی بر روابط این دو کشور ندارد‪ .‬هر چند در حال حاضر‬ ‫برخی اختالف نظرها بین امریکا و عربستان تشدید شده‪ ،‬اما‬ ‫عربستان سعودی چشم انتظار پیروزی جمهوریخواهان در‬ ‫انتخابات اینده ریاست جمهوری امریکاست تا بر این اساس‪،‬‬ ‫روابط خود با امریکا را باز تعریف کند‪ .‬از ســوی دیگر باتوجه‬ ‫به نشر اسناد‪ ،‬افکار عمومی امریکا علیه عربستان تحریک‬ ‫خواهد شد‪ ،‬اما سیاســت خارجی واشنگتن نسبت به ریاض‬ ‫چندان تحت تاثیر انتشار این اسناد قرار نخواهد گرفت‪.‬‬ ‫نصرت اللهتاجیکبااشارهبهاهمیتاسنادویکی لیکس؛‬ ‫سیاست هایعربستان‬ ‫بچه گانهاست‬ ‫‪5‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫ویکی لیکس ‪ 60‬هزار نســخه از اســناد مکاتبات‬ ‫عربســتان ســعودی را منتشــر کرده اســت‪ .‬ایا‬ ‫باتوجه به این اســناد می توانیم نسبت به ساختار‬ ‫تصمیم گیری در عربســتان سعودی اطالعاتی را‬ ‫به دست بیاوریم؟‬ ‫این امر مستلزم بررسی همه اسناد است همان طور‬ ‫که می دانید‪ ،‬قرار اســت نزدیک به نیم میلیون سند منتشر‬ ‫شود و تاکنون تنها یک دهم این اســناد یعنی ‪ 60‬هزار سند‬ ‫منتشر شده اســت‪ .‬بنابراین با این وضعیت به صورت دقیق‬ ‫نمی توان به ســاختار تصمیم گیری عربســتان پی برد‪ .‬اما‬ ‫جهت گیری ان را می تــوان پیدا کــرد‪ .‬از این تعداد ســند‬ ‫می توان به جهت گیری تهاجمی و توطئه گرانه عربســتان‬ ‫پی برد‪ .‬اما شناسایی ساختار سیاسی این کشور نیاز به اسناد‬ ‫بیشتر و کار تحقیقاتی دارد‪.‬‬ ‫انچه در مطبوعات و رســانه های فارســی زبان منتشر‬ ‫شده‪ ،‬نشان از این دارد که سیاســت خارجی عربستان یک‬ ‫روند خصمانه و توطئه گونه برای به هم ریختن منطقه است‪.‬‬ ‫اگرچهخیلی هامعتقدندکهسیاستاینکشورمحافظه کارانه‬ ‫اســت اما در این قســمت هم دیده می شــود که سیاســت‬ ‫محافظه کارانه دنبال می شود اما از سوی دیگر با توطئه چینی‬ ‫تصمیم دارد از راه ها و مســیرهای دیگر نیــز اهداف خود را‬ ‫پیگیری کند که عمدتا این اهداف هیچ گونه تناسبی با اصول‬ ‫حاکم بر دیپلماسی ندارد‪.‬‬ ‫اما موضوع مهم دیگر این است که ما از ابتدای انتشار‬ ‫این اسناد یک برخورد انفعالی با انها داشتیم‪ .‬باتوجه به اولین‬ ‫بین الملل‬ ‫ســایت ویکی لیکس اخیرا با انتشار اسنادی محرمانه‬ ‫از مکاتبــات وزارت امور خارجه عربســتان‪ ،‬سیاســت های‬ ‫خارجی و داخلی این کشور را در کانون توجهات رسانه های‬ ‫جهانی و منطقه ای قرار داده است‪ .‬سیاست هایی که به گفته‬ ‫جولیان اسانژ نشان دهنده چهره واقعی حکومت دیکتاتوری‬ ‫عربستان است‪.‬‬ ‫در این بین حاکمان ریاض با جعلی خواندن این اسناد‬ ‫از شهروندانش خواسته اند به این اخبار توجه نشان ندهند و‬ ‫انها را بازنشــر ندهند‪ .‬در این اسناد موضوعات زیادی چون‬ ‫نگرانی زیاد عربستان از توافق هســته ای با ایران‪ ،‬تالش‬ ‫و هزینه بســیار زیاد عربســتان برای مقابله با سیاست های‬ ‫منطقه ای جمهوری اسالمی ایران و دخالت های سعودی ها‬ ‫در کشــورهای منطقــه وجــود دارد‪ .‬بــه گفته بســیاری از‬ ‫کارشناسان‪ ،‬انتشــار این اســناد نقش تخریبی ال سعود در‬ ‫منطقه خاورمیانه و همدســتی انها با جریان هایی را نشــان‬ ‫می دهد که سعی در به هم ریختن منطقه دارند‪ .‬نصرت الله‬ ‫تاجیک‪ ،‬کارشناس مسائل منطقه ای و سفیر اسبق جمهوری‬ ‫اســامی ایران در اردن در گفت وگو با «مثلث» با اشاره به‬ ‫اینکه این اسناد نسبت به شیوه تصمیم گیری حاکمان ریاض‬ ‫اطالعاتی را در اختیار ما قرار می دهد‪ ،‬می گوید‪« :‬اقدامات‬ ‫سعودی ها در طول سال های اخیر نشان دهنده ان است که‬ ‫انها نسبت به قدرت گرفتن منطقه ای ایران حساس هستند‬ ‫و هر گونه اقدامی الزم باشــد برای جلوگیری از این موضوع‬ ‫می کنند‪ .‬برخی از این اسناد رقابت عربستان سعودی با ایران‬ ‫را نشــان می دهد که از جمله انها یکی از مکاتبات ســفارت‬ ‫عربستان سعودی در تهران با ریاض است که در ان نسبت به‬ ‫گفت وگوهای اتمی امریکا با جمهوری اسالمی ابراز بدبینی‬ ‫کرده است‪ .‬از سوی دیگر این اسناد حاکی از تالش و هزینه‬ ‫بسیار زیاد عربستان برای مقابله با سیاست های منطقه ای‬ ‫جمهوری اســامی ایــران اســت‪ .‬بنابراین این اســناد نیز‬ ‫نشان دهنده ان است که اقدامات و سیاست های عربستان‬ ‫به شدت بچگانه و کینه توزانه است‪».‬‬ ‫سری اسنادی که از ابتدا در ســال ‪ 2011‬منتشر شد و درباره‬ ‫مکاتبات دیپلماتیک امریکا بود ما فکر کردیم جهت گیری ها‬ ‫عمدتا علیه ایران است بنابراین مقداری منفعالنه با این قضیه‬ ‫برخورد کردیم‪ .‬االن الزم است مســیرمان را اصالح کنیم‪.‬‬ ‫در اصالت این اسناد نمی توان شک کرد‪ .‬زیرا اینها اسنادی‬ ‫هستند که می توان براساس انها کار تحقیقاتی کرد و لزوما‬ ‫قرار نیست تصمیم سازی یا تصمیم گیری براساس انها انجام‬ ‫داد‪ .‬بنابراین این اســناد ارزش ان را دارند که بررسی دقیقی‬ ‫درباره انها داشــته باشیم‪ .‬این اسناد درســت مانند اسنادی‬ ‫است که در النه جاسوسی امریکا که توسط دانشجویان پیرو‬ ‫خط امام به دست امدند منبع غنی برای نحوه مکاتبات و موارد‬ ‫مطروحه در مکاتبات اســت‪ .‬اسناد ویکی لیکس هم همان‬ ‫نقش را بازی می کند و من به وزارت امور خارجه کشــورمان‬ ‫این پیشــنهاد را دادم که این اســناد را جــدی بگیرند‪ .‬کل‬ ‫اسنادی که تاکنون منتشر شده نشان از رقابت منطقه ای بین‬ ‫ایران و عربستان دارد‪ .‬االن حرکت انها خصمانه است یعنی‬ ‫تحرکاتی که در سوریه و عراق کردند نشــان دهنده برخورد‬ ‫خصمانه علیه سیاســت خارجی ایران اســت‪ .‬همین اسناد‬ ‫ویکی لیکس جنبه های مختلفی از سیاست خارجی عربستان‬ ‫را نشــان می دهد که ناظران و محققان می توانند با مطالعه‬ ‫انها جنبه های ضدیت سیاســت های این کشور با سیاست‬ ‫خارجی ایران را اســتخراج کنند‪ .‬یکی از این موارد ضدیت ‬ ‫انها با شیعیان است‪ .‬به نظر من جمهوری اسالمی باید دقت‬ ‫بیشتری درباره اسناد ویکی لیکس داشته باشد‪ .‬بنابراین اگر‬ ‫کسی بتواند ســرمایه گذاری کند می تواند نسبت به ساختار‬ ‫تصمیم گیری و شــیوه برخــورد این کشــور در موضوعات‬ ‫مختلف منابع دست اولی را به دست بیاورد‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه بخش مهمی از این اســناد درباره‬ ‫جمهوری اســامی ایران اســت‪ ،‬فکــر می کنید‬ ‫‪61‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫‪62‬‬ ‫انتشــار این اســناد چه تاثیری در روابــط ایران و‬ ‫عربستان می گذارد؟‬ ‫در حال حاضــر رابطــه ای میان تهــران و ریاض‬ ‫نیســت‪ .‬از ســال ‪ ۲۰۱۰‬به این ســو‪ ،‬عربســتان ســعودی‬ ‫تصمیم گرفته سیاست جمهوری اسالمی ایران را در عرصه‬ ‫منطقه ای‪ ،‬به ســمت ناکارامدی پیش ببرد‪ .‬فعال تر شدن‬ ‫دیپلماســی منطقه ای ایــران و تحرک سیاســی‪ ،‬حقوقی و‬ ‫دیپلماتیک می تواند موجب کنترل اقدامات عربستان شود و‬ ‫در صورتی که این مساله صورت نگیرد‪ ،‬عدم کنترل عربستان‬ ‫عواقب خطرناکــی را در منطقــه به دنبال خواهد داشــت‪.‬‬ ‫اقداماتی که عربستان داشته چیزی جز به هم ریختن منطقه‬ ‫و تخریب سیاست ها نیســت‪ .‬این اســناد نیز نشان دهنده‬ ‫همین موضوع است‪ .‬در هرصورت نباید فراموش کنیم که‬ ‫رفتار رژیم ال سعود در سال های گذشــته به خصوص چند‬ ‫سال اخیر خصمانه و از روی نفاق بوده است به همین دلیل‬ ‫شــاهد توطئه چینی انها علیه سیاســت های ایران‬ ‫در منطقه بودیم‪ .‬این در حالی است که جمهوری‬ ‫اسالمی به دنبال ثبات و امنیت در منطقه است اما‬ ‫انها با به هم ریختن منطقه سعی در پیشبرد اهداف‬ ‫خود و همدستان شان دارند‪ .‬در هر صورت در چند‬ ‫سال اخیر عربستان شاهد نسل جدیدی از حاکمان‬ ‫جــوان و بی تجربه اســت که به شــدت تحــت تاثیر‬ ‫سیاست های امریکایی هســتند‪ .‬جمهوری اسالمی‬ ‫ایران به خصــوص در دولت جدید تالش داشــته تا‬ ‫روابط خود را با عربستان بهبود ببخشد و در این رابطه‬ ‫اراده خود را برای بهبود و گسترش روابط نشان داد ولی‬ ‫طرف مقابل چنین کاری را انجام نداد‪ .‬حاال با انتشــار‬ ‫این اسناد شاهد ان هستیم که این کشور نه تنها به دنبال‬ ‫بهبود نیست بلکه در پشت پرده و به وسیله توطئه چینی‬ ‫سعی در بدتر کردن وضعیت منطقه به ضرر ایران دارد‪.‬‬ ‫شیوه برخورد انها در زمینه بحث هســته ای ایران نیز‬ ‫بسیار جالب توجه است‪ .‬در هر صورت اقدامات سعودی ها‬ ‫در طول سال های اخیر نشان از این دارد که سیاست خارجی‬ ‫انها برایشان مهم نیست‪ ،‬بلکه انها نسبت به قدرت گرفتن‬ ‫منطقه ای ایران حســاس هســتند و هر گونه اقدامی برای‬ ‫جلوگیری از این موضوع می کنند‪ .‬برخی از این اســناد نیز‬ ‫نشــان دهنده رقابت عربستان ســعودی با ایران است که‬ ‫از جمله انها یکی از مکاتبات ســفارت عربستان سعودی‬ ‫در تهران با ریاض است که در ان نسبت به گفت وگوهای‬ ‫اتمی امریکا با جمهوری اسالمی ابراز بدبینی شده است‪.‬‬ ‫از سوی دیگر این اسناد حاکی از تالش و هزینه بسیار زیاد‬ ‫عربســتان برای مقابله با سیاست های منطقه ای جمهوری‬ ‫اسالمی ایران است‪ .‬بنابراین این اسناد نیز نشان دهنده ان‬ ‫است که اقدامات و سیاست های عربستان به شدت بچگانه‬ ‫و کینه توزانه اســت‪ .‬بنابراین منطقه نیازمند راهکاری برای‬ ‫جلوگیری از اقدامات تخریبی عربســتان است که به نظرم‬ ‫این موضوع به وسیله اجماع سازی بین المللی و منطقه ای‬ ‫قابل حل اســت‪ .‬فعال تر شــدن دیپلماســی منطقه ای‬ ‫ایران و تحرک سیاسی‪ ،‬حقوقی و دیپلماتیک می تواند‬ ‫موجب کنترل اقدامات عربستان شود و در صورتی که‬ ‫این مساله صورت نگیرد‪ ،‬عدم کنترل عربستان عواقب‬ ‫خطرناکــی را در منطقه به دنبال خواهد داشــت‪ .‬اگر‬ ‫ما بتوانیم سیاست خارجی مان را به این سمت ببریم‬ ‫که مباحث به ســمت افکار عمومی و دانشــگاهی برود‪،‬‬ ‫انگاه غرب متوجه خواهد شــد باید جلوی عربستان را‬ ‫بگیرد‪ .‬در هر صورت مسئوالن کشور ما به خوبی از‬ ‫کینه توزی حاکمان عربستان با خبر هستند بنابراین‬ ‫با انتشار این اسناد سیاســتی را در پیش می گیرند‬ ‫که به کنترل مســائل موجــود می پردازند‪ .‬در هر‬ ‫صورت خاورمیانه به سمت تشدید بحران حرکت‬ ‫می کند و بــه همین دلیل ما باید بســیار عاقالنه و‬ ‫مدیریت شده اقدام کنیم‪.‬‬ ‫خیلی ها معتقدند افشــای این اســناد لطمه ای به‬ ‫سیاست خارجی عربستان در منطقه وارد می کند‪.‬‬ ‫با این موضوع موافق هستید؟‬ ‫در حکومت عجیب وغریبی همچون ال سعود که‬ ‫فرهنگ قبیلــه ای دارد قائم به ســاز و کارهای دموکراتیک‬ ‫نیست بلکه بیشتر براساس نظرات شخصی اداره می شود‪.‬‬ ‫با این حال حاکمان ریاض در طول چند سال اخیر اشتباهات‬ ‫بسیاری را در منطقه مرتکب شــدند‪ .‬بعد از اشتباهات بسیار‬ ‫فاحش انها در عراق و سوریه شاهد اشتباه دیگری از سوی‬ ‫انها در یمن بودیم که نشان دهنده دشمنی و نگاه خصمانه‬ ‫انها نسبت به مذهب تشیع اســت‪ .‬انها در چند سال اخیر با‬ ‫دنبال کردن سیاســت های غلط درواقع هر بحران را با ورود‬ ‫به بحرانی دیگر همراه ســاختند‪ .‬از انجایی که در سیاست‬ ‫خارجی فرصت اشتباه زیاد نیســت بنابراین این اتفاق برای‬ ‫انها پیامدهایــی در داخل و خارج خواهد داشــت‪ .‬هر چند‬ ‫انها بار دیگر تــاش می کنند به مدیریت بحــران در داخل‬ ‫کشور بپردازند اما در برابر سیاست خارجی خود چنین فرصتی‬ ‫ندارند‪ .‬با این حال افشای این اسناد هرچقدر هم که موجب‬ ‫لطمه به سیاست خارجی عربستان بشود اما یک شرط دارد‬ ‫و این است که ما از این اسناد به خوبی استفاده کنیم‪ .‬یکی‬ ‫از موضوعات مدنظر ویکی لیکس هم فاش کردن اقدامات‬ ‫عربستان علیه ایران و سیاست های منطقه ای او بوده است‪.‬‬ ‫بنابراین ما باید با کار پژوهشــی بتوانیم نتایج این اســناد را‬ ‫استخراج کنیم و انها را در اختیار رســانه ها و افکار عمومی‬ ‫قرار دهیم‪.‬‬ ‫با توجه به صحبت های صورت گرفته و هشــداری‬ ‫که وزارت خارجه عربستان به شهروندان خود داده‬ ‫است‪ ،‬ایا افشای این اسناد منجر به ایجاد مشکل‬ ‫یا تهدیدی داخلی در عربســتان می شود و ممکن‬ ‫است تغییراتی را در ساختار درونی عربستان‬ ‫ایجاد کند؟‬ ‫ســعود ی ها در قــدم اول یــک‬ ‫دستورالعملی به شهروندان خود دادند که از این‬ ‫اسناد اســتفاده یا پخش نشــود‪ .‬حتی دسترسی‬ ‫داخلی برای شــهروندانش را قطع کرد که اســناد‬ ‫ویکی لیکــس را نتوانند دریافت کننــد‪ .‬بنابراین انها‬ ‫در قدم اول با مدیریت بحران ایــن قضیه را کنترل‬ ‫می کنند تا این موج را از ســر بگذرانند‪ .‬انتشار اسناد‬ ‫ویکی لیکس چه اسناد مکاتبات امریکا در افغانستان‬ ‫و عراق و چه عربستان به هر انگیزه و دلیلی که باشد‬ ‫ولیدرحقیقتنشان دهندهنقطهعطفیدردیپلماسی‬ ‫بین المللی اســت‪ .‬یکی از مشــخصات دوران اینده‬ ‫دیپلماسی جهانی شفافیت بیشتر در روابط بین دولت ها‬ ‫و جدا شــدن دروغ و نفاق از دیپلماســی واقعی است‪ .‬در‬ ‫مورد عربستان همین موضوع را شاهد هستیم‪ .‬اسناد کامال‬ ‫نشــان از رفتار نفاق گونه ســعودی و توطئه گرانــه و به هم‬ ‫ریختن منطقه دارد‪ .‬یعنی مداخالت بــا پرداخت پول برای‬ ‫به هم ریختن منطقه که کنترل و جمع و جور کردنش بسیار‬ ‫مشکل خواهد بود‪.‬‬ ‫واقعیت این است که سعودی ها یک بحران جانشینی‬ ‫را از ســر می گذرانند که هنوز نتوانســته اند ان را طی کنند‪.‬‬ ‫اگرچه یک سلســله اقدامات برای کنترل ان انجام دادند‬ ‫اما تاکنون موفق به حل ان نشــده اند‪ .‬اما نسل جدید که‬ ‫روی کار امده است برای محکم کردن پایه های قدرتش‬ ‫وزنه های ســنگین و دیوارهای ضخیمی را جلوی روی خود‬ ‫دارد اینکه ایا می توانــد از این موانع عبور کنــد یا نه‪ ،‬بحث‬ ‫دیگری است‪ .‬اما چیزی که االن دیده می شود اختالف زاویه‬ ‫بین سیاست های ســعودی ها و سیاست های فرامنطقه ای‬ ‫است‪ .‬اگر دقت کنید سعودها مقداری از امریکایی ها مایوس‬ ‫شدند و به دامن روس ها پناه بردند‪ .‬هر چند این موضوع در‬ ‫حال حاضر بیشــتر جنبه اقتصادی دارد و از سویی دیگر‬ ‫چنگ و دندان نشــان دادن انها به امریکایی ها است‬ ‫اما هم اکنون در عربســتان یک سلســله تحوالت در‬ ‫حال شکل گیری است که نمی توان به صورت قاطع‬ ‫گفت که چه حالتی دارد‪ ،‬اما می توان فهمید که یک‬ ‫بحرانی شروع شده است که با اشتباهاتی که انها در‬ ‫چند سال اخیر کردند به خصوص حمله اخیرشان به‬ ‫مین نشان دهنده افزودن اشــتباهات دیگر به قبلی ها و‬ ‫بیشتر شدن مسائلشان در بعد منطقه ای و بین المللی‬ ‫است‪ .‬بنابراین ســعودی ها با مشکالتی در اینده‬ ‫مواجه هستند‪ .‬بنابراین در رقابت منطقه ای مفهوم‬ ‫دو رقیب اگر سالم با هم رقابت کنند‪ ،‬بسیار اهمیت‬ ‫دارد اما متاسفانه سعودی ها به جای رعایت اصول‬ ‫رقابت‪ ،‬رفتــار توطئه گونه را دنبــال کردند که در‬ ‫داخل و خارج به نفع انها نیست‪.‬‬ ‫توازن سعودی‬ ‫عربستان از سیاست خارجی منطقه ای امریکا به تنگ امده است به همین دلیل هفته گذشته‬ ‫ملک ســلمان فرزند خود را به مسکو فرستاد تا به نوعی سیاســتی متوازن تر را در قبال واشنگتن‬ ‫پیگیری کند‪ .‬به نظر می رسد ال سعود به دنبال استقالل بیشتر از واشنگتن و پیگیری سیاست‬ ‫تهاجمی تر در خاورمیانه است‪ .‬عربستان از پیامدهای توافق احتمالی میان ایران و امریکا د رحوزه‬ ‫هسته ای نگران است و به همین دلیل تالش می کند از طریق نزدیک شدن به ساکنان کاخ کرملین‬ ‫در حوزه انرژی هسته ای به قدرت الزم دست پیدا کند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫موازنهمثبت‬ ‫هدفعربستانازنزدیکیبهروسیهچیست؟‬ ‫حسن بهشتی پور‬ ‫‪1‬‬ ‫کارشناس مسائل روسیه‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫بین الملل‬ ‫همزمــان بــا تحریم هایــی کــه از ســوی مجموعه‬ ‫کشورهای غربی بر مسکو به خاطر بحران اوکراین تحمیل‬ ‫شــده‪ ،‬پروژه های پولســاز عربســتان برای روسیه به شدت‬ ‫اغواکننده و وسوسه برانگیز اســت‪ .‬از همین رو سفر محمد‬ ‫بن سلمان جانشــین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان سعودی‬ ‫در روز پنج شــنبه ‪ 28‬خردادماه که با هیاتی راهی مسکو شد‬ ‫خیلی بازتاب داشت و این پرسش را مطرح کرد که در سیاست‬ ‫خارجی مسکو و ریاض نسبت به یکدیگر تحولی ایجاد شده‬ ‫یا اینکه ایا سیاست های امریکا موجب نزدیکی عربستان به‬ ‫روسیه شده است‪ .‬به نظر می رسد رویکرد عربستان سعودی‬ ‫در سیاســت خارجی بعد از فوت عبدالله به ویژه در ارتباط با‬ ‫امریکا کامال متفاوت شده اســت‪ .‬چرا که احساس می کند‬ ‫در قضیه هســته ای از ایران عقب می ماند و دلخوری هایی‬ ‫هم از امریکایی ها پیدا کرده است‪ .‬بنابراین رویکرد جدیدی‬ ‫را در پیش گرفتــه تا به روســیه نزدیک گــردد‪ .‬انها به رغم‬ ‫اختالفات شدید در قضیه ســوریه و همچنین تا حدودی در‬ ‫یمن تالش می کنند از دو طریق روسیه را به طرف خود جلب‬ ‫کنند؛ نخست قرارداد ساخت ر اکتور هسته ای در عربستان‬ ‫ســعودی و دیگری خرید اســلحه از روســیه‪ .‬در این میان‬ ‫سیاســت خارجی روس ها در دوره والدیمیر پوتین بر مبنای‬ ‫عملگرایی است و منافعشان ایجاب می کند که با عربستان‬ ‫رابطه خوبی داشــته باشــند؛ به ویژه االن که با غرب رقیب‬ ‫هستند‪ .‬از سوی دیگر عربستان تالش دارد تا هم به انرژی‬ ‫دست یابد و هم روسیه را از نظر خرید تسلیحات تحریک کند‪،‬‬ ‫تا بتواند فشاری را متوجه امریکا کند و نارضایتی خود را به انها‬ ‫نشان دهد‪ .‬اگر خوشبین باشــیم‪ ،‬عربستان سعی دارد یک‬ ‫نوع موازنه مثبت در مناسباتش با روسیه و امریکا برقرار کند ؛‬ ‫این همان مسیری است که مصری ها هم در پیش گرفته اند‪.‬‬ ‫به نظر می رسد که روس ها هم از این قضیه خشنود هستند‪.‬‬ ‫در خصوص تاثیرات ژئوپلیتیکی این سفر بر نگاه روسیه‬ ‫به منطقه باید گفت که به نظر نمی رســد با انجام یک ســفر‬ ‫رویکردهای ژئوپلتیکی کشورها تغییر کند‪ .‬روسیه در منطقه‬ ‫خاورمیانه سعی کرده است مناسبات خوبی برقرار کند و نفوذ‬ ‫خود را گسترش دهد‪.‬‬ ‫روســیه تالش می کند در خاورمیانه و در حوزه حیات‬ ‫خلوت امریکا نفوذ بیشتری پیدا کند و روابط خوبی با مصر‪،‬‬ ‫اردن‪ ،‬عربستان ســعودی‪ ،‬ایران‪ ،‬ســوریه و سایر کشورها‬ ‫داشته باشد‪ .‬این کشــور در این چند سال با ترکیه هم رابطه‬ ‫خوبی برقرار کرده اســت‪ .‬بنابراین ســفر جانشین ولیعهد به‬ ‫روسیه تنها این روند را تسریع می بخشد‪ .‬چرا که جهت گیری‬ ‫به این سمت رفته و عربســتان به روســیه تمایل پیدا کرده‬ ‫است‪ .‬این تمایل قبال در روسیه بود‪ ،‬اما دو طرفه نبود‪ .‬این‬ ‫سفر و نوع برخورد اقای پوتین نشان می دهد که این تمایل‬ ‫دو طرفه شــده و نسبت به گذشــته در اینده روابط عربستان‬ ‫سعودی و روسیه گسترش بیشتری پیدا خواهد کرد‪ .‬اکنون‬ ‫منافع روس ها اقتضا می کند که هم اســلحه بفروشند و هم‬ ‫صنایع هســته ای خود را با گرفتن ســفارش های متعدد در‬ ‫سطح منطقه نسبت به قبل رونق بیشتری بدهند‪ .‬اما این به‬ ‫معنای این نیست که با نزدیک شــدن عربستان به روسیه‪ ،‬‬ ‫کرملین از سوریه و اسد دست بکشد‪ .‬چون به هرحال روابط‬ ‫روسیه و سوریه روابطی استراتژیک است و روابط راهبردی‬ ‫نمی تواند تحت تاثیر یک ســفر قرار بگیرد‪ .‬حتی اگر روابط‬ ‫روسیه با عربستان خوب تر هم شود‪ ،‬موضع روسیه در سوریه‬ ‫موضعی با ثبات است‪.‬‬ ‫همچنین درباره نگاه عربستان نیز باید توجه داشت که‬ ‫رویکرد عربستان سعودی از یک طرف تحت تاثیر رقابت با‬ ‫ایران و از طرف دیگر دلخوری از امریکایی هاست‪ ،‬بنابراین‬ ‫ت که بتوانند از موقعیت روسیه استفاده کنند‬ ‫بدین سو رفته اس ‬ ‫و به توازن بخشی مناسباتشان با امریکایی ها بپردازند‪ .‬از این‬ ‫رو امکان دارد در ســطح ولیعهد اول سفری به روسیه انجام‬ ‫بگیرد و یا حتی پوتین به عربستان سعودی برود‪ .‬ولی تاکید‬ ‫می کنم‪ ،‬این ســفر تاثیر تعیین کننده ای در روابط روسیه با‬ ‫سوریه یا با ایران نخواهد داشت‪.‬‬ ‫با وجود مناسبات فعلی ریاض و مسکو اما همچنان دو‬ ‫کشور در برخی حوزه ها اختالف نظرهایی دارند‪.‬‬ ‫در واقع عربستان و روســیه حداقل در سه‪ ،‬چهار مورد‬ ‫خیلی جدی با هم اختالف نظر دارند‪ .‬اول نگاه به تروریسم‬ ‫اســت؛ گروه های تکفیری‪ ،‬وهابی و ســلفی که روسیه در‬ ‫قفقاز شمالی از انها ضربه خورده است و از جانب انها تهدید‬ ‫امنیتی می شــود‪ .‬مســکو سرمنشــا این ناامنی را تفکرات‬ ‫عربستان سعودی می داند و بنابراین یک اختالف نظر جدی‬ ‫با عربستان بر ســر نوع تعامل با این گروه ها دارد‪ .‬مورد دوم‬ ‫در مورد سوریه و اینده سوریه اســت‪ .‬دولت عربستان تمام‬ ‫سرمایه های خود را برای سرنگونی دولت اسد به کار گرفته‬ ‫و می خواهد یک دولت طرفدار غرب را در دمشــق به قدرت‬ ‫برســاند‪ .‬در این مورد نیز میان دو طرف اختالف نظر جدی‬ ‫‪63‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫‪64‬‬ ‫وجود دارد‪ .‬بنابراین بعید اســت عربستان ســعودی موضع‬ ‫خود را به روســیه نزدیک کند و مطمئن هســتم که روســیه‬ ‫نیز مواضعش را به خاطر عربســتان تعدیل نخواهد کرد‪ .‬در‬ ‫واقع ســوریه برای روســیه یک متحد راهبردی است‪ ،‬پس‬ ‫انتظار می رود موضع عربســتان در قبال سوریه تعدیل شود ‬ ‫که این امر هم باتوجه به قرا ئن و شواهد احتمال کمی دارد‪.‬‬ ‫بنابراین ســوریه به عنوان یک اختالف خیلی جدی مطرح‬ ‫است‪ .‬نکته سوم نوع نگاه به مسائل هسته ای ایران است‪.‬‬ ‫عربستان مساله هسته ای ایران را تهدیدی جدی برای خود‬ ‫می داند‪ ،‬درحالی که روسیه در زمینه هسته ای همکاری هایی‬ ‫با ایران داشته است و حتی می خواهد این روابط را گسترش‬ ‫دهد‪ .‬به همین دلیل مساله هسته ای را هیچ تهدیدی برای‬ ‫منطقه نمی داند‪ .‬چون معتقد است‪ ،‬صلح امیز است و موجب‬ ‫افزایش قدرت منطقه ای ایران نخواهد شد‪ .‬روسیه به دنبال‬ ‫این است که این امر تحقق یابد‪.‬‬ ‫در بعد دیگر در بازار نفت نیز انها با هم اختالف دارند‪.‬‬ ‫عربســتان ســعودی تولید زیادی وارد بازار کرده و روسیه را‬ ‫متضرر می کند‪ .‬روســیه امیدوار اســت این نزدیک شــدن‬ ‫موجب شود تا عربستان سعودی دســت از این کار بردارد و‬ ‫به ثبات قیمت بازار و حتــی افزایش قیمت نفت کمک کند‪.‬‬ ‫روسیه در دو ســال اخیر‪ ،‬از کاهش قیمت نفت خیلی ضرر‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫در عین حال از جمله گام هایی که در دیدار سلمان از‬ ‫روسیه برداشته شد‪ ،‬توافق اصولی برای ساخت ‪ ۱۶‬نیروگاه‬ ‫اتمی توسط روس ها برای عربستان است‪ .‬در این خصوص‬ ‫باید به صحبت های فرید زکریا اشــاره کنم‪ .‬فریــد زکریا در‬ ‫مقاله ای گفته است‪ ،‬وقتی کشوری نمی تواند اتومبیلی بسازد‬ ‫و هنوز صنایع اتومبیل سازی ندارد‪ ،‬صحبت کردن از صنایع‬ ‫هســته ای برایش خیلی زود اســت‪ .‬بنابراین این همکاری‬ ‫هسته ای که بین روسیه و عربستان شــکل می گیرد‪ ،‬مثل‬ ‫همکاری های دیگر با سایر کشورهاست‪ .‬منظور این است‬ ‫اگر صنایع نفــت را به ارامکو می دهد همــه کار ان با ارامکو‬ ‫و کارشناســان ارامکو اســت‪ .‬روس ها هم اگر در عربستان‬ ‫سعودی ســرمایه گذاری کنند کل کار را در دست می گیرند‬ ‫و فرصتی بــرای عربســتان نمی ماند که بخواهــد فناوری‬ ‫منتقل کند‪ .‬اما اگر این سطح از مناسبات را بپذیریم و چنین‬ ‫همکاری شکل گیرد‪ ،‬ما شــاهد مناسبات مســکو ‪ -‬ریاض‬ ‫خواهیم بود‪ .‬البته اگر شکل بگیرد‪ ،‬چون امریکایی ها هم از‬ ‫این قضیه خشنود نیستند‪ ،‬با نگرانی روابط عربستان و روسیه‬ ‫را دنبال می کنند‪.‬‬ ‫در نهایت تاثیر روابط روسیه و عربستان بر روابط ریاض‪-‬‬ ‫تهران نیز قابل توجه است‪ .‬به نظر من روسیه در جایگاهی‬ ‫نیست که بتواند در این رابطه وساطت کند‪ .‬ایران و عربستان‬ ‫در موضوعات مختلفی چون سوریه‪ ،‬لبنان و شیعیان با هم‬ ‫اختالف نظر دارند و خودشان باید در راستای حل این مسائل‬ ‫گام بردارند‪ .‬بنابراین یک طرف سوم ان هم روسیه نمی تواند‬ ‫در مورد این مساله هیچ تاثیرگذاری داشته باشد‪ .‬اما از جنبه‬ ‫منفی اش نیز من بعید می دانم‪ .‬درســت است که عربستان‬ ‫سعودی رقیب ایران است‪ ،‬ولی در این موضوع خاص روسیه‬ ‫با بسیاری از کشورها که رقیب ایران هستند رابطه دارد و هیچ‬ ‫صدمه ای هم به روابط با ما نزده است‪.‬‬ ‫در مورد موضوع یمن نیز روس ها اگرچه در قطعنامه ها‬ ‫همراهی کردند ‪ ،‬نســبت بــه افراط گرایی مذهبی حســاس‬ ‫هستند و نمی توانند سیاست های عربستان در یمن را تایید‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫بنابراین این بحث مطرح است که شاید انها روی موضع‬ ‫عربستان بر یمن تاثیر بگذارند‪ .‬ولی در این خصوص نیز باز‬ ‫تاثیر روسیه نمی تواند زیاد باشد‪ .‬چراکه یمن برای سعودی‬ ‫بسیار اهمیت دارد و دولت های یمن طی سال های سال با‬ ‫ریاض موضع نزدیکی داشته اند‪ .‬بنابراین روسیه نمی تواند در‬ ‫جهت تعدیل موضع عربستان قدم های محسوسی بردارد‪.‬‬ ‫سفر سلمان به روسیه سیگنال به امریکا بود‬ ‫گفت وگوی مثلث با اسدی کارشناس خاورمیانه‬ ‫فرشاد گلزاری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ارزیابی تان از ســفر محمد بن سلمان‪ ،‬وزیر دفاع‬ ‫عربستان ســعودی به مسکو چیست؟ تنها خرید‬ ‫تســلیحات در این دیــدار مد نظر بــوده یا مباحث‬ ‫دیگری هــم در گفت وگوی میــان دو طرف وجود‬ ‫داشته است؟‬ ‫عربســتان در شــرایط جدید منطقــه به دنبال این‬ ‫است که بتواند از مزایا و قدرت سیاسی و اقتصادی خودش‬ ‫استفاده کند و در موازنه سازی های منطقه ای هم بتواند روی‬ ‫بازیگران منطقه ای و هم روی قدرت های بزرگ بین المللی‬ ‫تاثیر گذار باشــد تا بتواند انها را در جهت ایفاء نقش و منافع‬ ‫عربستان در منطقه و به خصوص در بحران های مهم منطقه‬ ‫با خود همراه کند‪.‬‬ ‫باتوجه به اینکه روسیه یکی از اعضا ی شورای امنیت‬ ‫ســازمان ملل اســت و در بحران های منطقه نقش افرینی‬ ‫مهمــی دارد و می توانــد در تصویــب یــا عد م تصویــب‬ ‫قطعنامه های شورای امنیت و همچنین در حمایت از برخی‬ ‫بازیگران منطقه و تاثیرگــذاری روی بحران های منطقه ای‬ ‫ صاحب نظر باشد بنابراین عربســتان به دنبال این است که‬ ‫با ایجاد روابط جدید و ســازنده با روســیه بتواند روی نظرات‬ ‫مسکو تاثیر بگذارد‪.‬‬ ‫مهمترین مساله عربستان در حالت فعلی بحران یمن‬ ‫است و به دلیل اینکه در بن بســت قرار گرفته‪ ،‬نمی تواند به‬ ‫نحو ابرومندی از این مســاله بحران خارج شــود‪ .‬از این رو‬ ‫به دنبال این است که از بازیگران مختلف در حل این مساله‬ ‫و خارج شدن از ان استفاده کند‪ .‬همچنین عربستان به دلیل‬ ‫اینکه با بحران سوریه هم دست و پنجه نرم می کند‪ ،‬درصدد‬ ‫است تا از روسیه اســتفاده کند‪ .‬مبنای اصلی این است که‬ ‫عربســتان تالش می کند تا یکســری امتیــاز اقتصادی به‬ ‫روس ها اعط ا کند تا بر اساس این امتیازات بتواند دستاوردها‬ ‫و امتیازات سیاسی از انها بگیرد و همانطور که عرض کردم‬ ‫مهمترین انها پرونده یمن و سوریه است‪.‬‬ ‫ایا می توان نزدیک شدن عربســتان به روسیه را‬ ‫ی در این کشور‬ ‫در جهت تاسیس نیروگاه های اتم ‬ ‫ارزیابی کرد ؛ ممکن اســت این موضوع تهدیدی‬ ‫برای ایران تلقی شود؟‬ ‫به نظر می رســد در موضوع نیروگاه ها‪ ،‬بخش های‬ ‫مهم ان در موضوعات اعطا ی پروژه های اقتصادی روسیه‬ ‫مطرح اســت چراکه روس ها باتوجه بــه تحریم های غرب‬ ‫به لحاظ اقتصادی با مشکالتی مواجه شده اند و عربستان‬ ‫پروژه هایی را تعریف می کند که به لحاظ اقتصادی به روسیه‬ ‫کمک کند و در قبال ان بتواند امتیازات سیاسی بگیرد و این‬ ‫موضوع از این جهت حائز اهمیت است‪.‬‬ ‫روس ها برای ســاخت نیــروگاه ناچارند به عربســتان‬ ‫ســعودی ورود پیدا کنند و باید سوخت هســته ای را به انجا‬ ‫منتقل کرده تا در موعد مقرر عربستان بتواند از انها در زمانی‬ ‫که پروژه به سرانجام رســید اســتفاده کند‪ .‬بنابراین به نظر‬ ‫نمی اید که این نیروگاه ها بتوانــد یک مقابله یا خطری برای‬ ‫ایران محسوب شو د یا رقابتی با ایران را به نمایش بگذارد‪.‬‬ ‫به گونه ای که ایران به تکنولوژی و دانش هسته ای به صورت‬ ‫بومی دســت پیدا کرده و ان را دنبال می کند اما عربســتان‬ ‫فاقد چنین علم و تکنولوژی اســت و از این جهت نمی توان‬ ‫بحث نیروگاه ها را در دیدار محمد بن ســلمان با پوتین مهم‬ ‫تلقی کرد‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫دیدار وزیر دفاع عربستان‬ ‫بــا والدیمیــر پوتیــن کــه هفته‬ ‫گذشته در مسکو صورت گرفت‪،‬‬ ‫باعث شــد تا ذره بین رسانه ها به‬ ‫ســمت این موضوع ســوق پیدا‬ ‫کند و تحلیل ها و گمانه زنی های‬ ‫متفاوتی از ســوی جناح های مختلف حاضر در عرصه‬ ‫سیاست بین الملل ارائه شود‪ .‬سناریوهایی که در ان به‬ ‫تمایل گسترش روابط میان ریاض و مسکو اشاره شده‬ ‫و به نظــر می اید دولتمردان واشــنگتن از این موضوع‬ ‫خشنود نیســتند‪ .‬به همین جهت مثلث در گفت وگو با‬ ‫علی اکبر اسدی‪ ،‬کارشناس مسائل خاورمیانه به تحلیل‬ ‫محورهای این دیدار پر س رو صدا پرداخت و پارامترهای‬ ‫مختلفی را در این خصوص بررسی کرد‪.‬‬ ‫به نظر شما این دیدار تا چه ح د می تواند در پرونده‬ ‫یمن تاثیرگذار باشــد و اساســا درخواســت های‬ ‫عربستان از روسیه در این مورد چه بوده است؟‬ ‫پرونده یمن یک موضوع میدانی اســت و به نظرم‬ ‫روسیه هنوز وارد این بحران نشد ه و باید گفت که در قطعنامه‬ ‫شورای امنیت هم به نفع عربســتان عمل کرد‪.‬چراکه اجازه‬ ‫داد تا قطعنامه تصویب شــود که البته یک دستاورد سیاسی‬ ‫برای سعودی ها به حساب می اید‪ .‬در واقع عربستان خواستار‬ ‫این است که روسیه از مشروعیت دولت منصور هادی حمایت‬ ‫کند و هم اینکه بحث خلع ســاح حوثی ها و خارج شدن از‬ ‫شــهرها و به طور کلی اجرای ان قطعنامه را مد نظر داشــته‬ ‫باشــد‪ .‬یعنی یک نوع حمایت سیاسی روســیه را در صورت‬ ‫تصویب قطعنامه دیگر به همراه خود داشــته باشد یا اینکه‬ ‫مانعی برای تصویب ان نباشــد و حمایت روسیه تنها در این‬ ‫بخش ها مد نظر است و به لحاظ میدانی روسیه تاثیرگذاری‬ ‫خاصــی در این خصوص نــدارد که بتوانــد در این موضوع‬ ‫اثر گذار باشــد چراکه ارتش یمن و انصارالله فعالیت خود را‬ ‫ادامه خواهند داد‪.‬‬ ‫ایا متمایل شــدن عربســتان به ســمت روسیه را‬ ‫می توان در جهت تقابل این کشور با غرب دانست؟‬ ‫در دو سال گذشته در روابط عربستان و ایاالت متحده‬ ‫یک سری برخوردها و مسائل نمایان شــد که موارد مهم ان‬ ‫در خصوص بحث مذاکرات هســته ای امریکا و ایران است‬ ‫ت و معتقدن د امریکایی ها‬ ‫ث اس ‬ ‫ف این بح ‬ ‫که عربستان مخال ‬ ‫کم کم در صدد این هستند که نقش منطقه ای ایران را قبول‬ ‫کنند‪ .‬اگر بخواهیم سفر مقامات سعودی به روسیه را در این‬ ‫خصوص بررسی کنیم‪ ،‬باید گفت که سعودی ها از این طریق‬ ‫می خواهن د سیگنالی را به ســمت واشنگتن و مقامات غربی‬ ‫ِ‬ ‫شیفتاستراتژیکدرروابط‬ ‫ارسالکنندامانمی تواندبهمعنای‬ ‫خارجی سعودی ها باشد‪ .‬به گونه ای که سعودی ها به لحاظ‬ ‫ساختار نظامی و امنیتی کامال وابســته به غربی ها هستند و‬ ‫همچنیندرروابطوتعامالتسیاسیهمروابطکامالنزدیکی‬ ‫با غربی ها دارند و صرفا می توان گفت این رفتار عربستان تنها‬ ‫به منزله ارسال یک سیگنال سیاســی به سمت امریکایی ها‬ ‫ت چنین اراده ای در سعودی ها وجود‬ ‫تلقی می شود و بعید اس ‬ ‫داشته باشد‪ .‬طوری که انها به این معتقدند که اگر بخواهند‬ ‫از امریکایی ها فاصله بگیرند بی شک در منطقه دچار مشکل‬ ‫خواهند شد‪.‬‬ ‫پیغام به تهران؟‬ ‫هنگامی که عربستان و روسیه بر سر یک میز می نشینند‬ ‫احمد وخشیته‬ ‫سردبیر سایت ایراس‬ ‫‪3‬‬ ‫پول؛ مهمترین سالح عربستان‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫شاید شاهزاده های ســعودی‪ ،‬کرملین نشینان را نیز‬ ‫همانند صاحبان مسند در الیزه می پندارند و تالش می کنند با‬ ‫بسته های مالی خود در جهت جلب نظر انها برایند تا مسکو را‬ ‫حتی در منافع حداقلی پشتیبان خود نمایند‪ .‬اگر چه شاهزاده‬ ‫بندر بن سلطان‪ ،‬رئیس پیشین دستگاه اطالعاتی عربستان‬ ‫در دیدارهای خود با پوتین موفق به تغییر موضع وی در قبال‬ ‫حمایت از بشار اسد نشد‪ ،‬اما این بار فشارهای اقتصادی بر‬ ‫روسیه فرصت مناسبی است تا شاهزادگان سعودی بار دیگر‬ ‫شانس خود را به ازمون بگذارند‪.‬‬ ‫فدراسیون روســیه از واپســین روزهای سال ‪2014‬‬ ‫تا کنون به موجــب تصرف کریمه از ســوی مســکو مورد‬ ‫فشــار غرب قرار گرفته اســت تا انجا که تحریم های مالی‬ ‫گسترده ای علیه این کشور به تصویب رسید‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫عزم عربستان برای حفظ سهم خود در بازارهای نفتی حتی‬ ‫بین الملل‬ ‫سفر «محمد بن سلمان» وزیر دفاع و جانشین ولیعهد‬ ‫عربســتان در هفدهــم ژوئن (‪ 27‬خــرداد) به فدراســیون‬ ‫روسیه بازتاب های گسترده ای داشت‪ .‬تحلیلگران مسائل‬ ‫بین الملل تحلیل هــای گوناگونی از این ســفر که تا پیش‬ ‫از عزیمت بن ســلمان محرمانــه بود ارائــه داده اند‪ .‬برخی‬ ‫براین باور هستند که همزمانی این سفر با واپسین روزهای‬ ‫مذاکرات ایران با ‪ 5+1‬عرض اندام شــیوخ ســعودی برای‬ ‫متحد امریکایی خود اســت تا ارزش خود را برای واشنگتن‬ ‫افزایش دهند و از ســوی دیگر برخی بر این باورند که مقام‬ ‫بلندپایه نفتی عربســتان به روسیه رفته اســت تا کرملین را‬ ‫تطمیع کند تــا از حمایت روس ها در جنــگ یمن برخوردار‬ ‫شود‪.‬‬ ‫عربســتان ســعودی این روزها شرایط ســختی را در‬ ‫منطقه سپری می کند‪ .‬این کشور به رغم انکه از سال ‪2011‬‬ ‫ائتالفی بزرگ علیه نظام حاکم بر سوریه ایجاد و هزینه های‬ ‫میلیارد دالری برای ســرنگونی بشار اســد خرج کرد اما در‬ ‫مقابل ایران و روسیه موفق نبود‪ ،‬شکستی که با تغییر دولت‬ ‫در ایران و موفقیت تهران در مذاکرات ‪ 5+1‬دو چندان شد‪.‬‬ ‫هر میزان که مذاکــرات ایران با کشــورهای غربی به ویژه‬ ‫ایاالت متحده بیشتر پیشروی داشته است‪ ،‬ریاض نیز بیشتر‬ ‫به این در و ان در زده است تا سرعت گیری بر افزایش قدرت‬ ‫ایران در منطقــه و نظام بین الملل ایجــاد نماید؛ موید این‬ ‫موضوع حمله این کشور به یمن است‪.‬‬ ‫به نظر می رســد ریاض طی ماه های گذشــته تالش‬ ‫داشــته معادالت منطقه را تغییر دهد تا بــا جذب متحدین‬ ‫جدید موقعیت استراتژیک خود را بهبود بخشد و از بن بست‬ ‫سوریه خارج شده و جنگ یمن را به ســود خود پایان دهد‪.‬‬ ‫ریاض به خوبی می داند با تهران بر سر موضوع بشار اسد به‬ ‫توافق نمی رسد‪ ،‬از این رو همه تالش خود را بر دیپلماسی‬ ‫و گفت وگو با مســکو معطوف کرده اســت‪ .‬دیدار والدیمیر‬ ‫پوتین با محمد بن سلمان‪ ،‬شاهزاده عربستانی‪ ،‬اولین دیدار‬ ‫رئیس جمهور روسیه با نسل جدیدی از خانواده سلطنتی در‬ ‫عربستان اســت‪ .‬این دیدار در حاشــیه انجمن بین المللی‬ ‫اقتصادی در سن پترزبورگ برگزار شــد و برخی تحلیلگران‬ ‫معتقدنــد اولین جلســه رهبر روســیه با نماینده عربســتان‬ ‫سعودی پس از یک دوره سرد در روابط دیپلماتیک میان دو‬ ‫کشور که خارج از کرملین برگزار شده‪ ،‬نمایانگر این موضوع‬ ‫اســت که همچنان جدیتی از ســوی مســکو وجود ندارد و‬ ‫سعودی ها نتوانسته اند با پیشنهاد های اولیه خود نظر پوتین‬ ‫را جلب کنند‪ .‬یک تحلیلگر روس از دیدار پوتین با بن سلمان‬ ‫خارج از مســکو چنین برداشــت می کند که رئیس جمهور‬ ‫روســیه دل خوشــی از ســعودی ها ندارد اما به موجب این‬ ‫دیدار روابط اســتراتژیک دو کشور در مســیر جدیدی قرار‬ ‫خواهد گرفت و چندان ســرما و یخبندانی نیز میان پوتین و‬ ‫شاهزاده عربستانی وجود نداشته است چرا که منجر به عقد‬ ‫قراردادهایی در زمینه های نظامی و نیروگاه هسته ای شد‪.‬‬ ‫‪65‬‬ ‫به قیمت کمتر‪ ،‬منجر به کاهش چشمگیر قیمت نفت شد و‬ ‫این موضوع نیز بر فشارهای اقتصادی علیه مسکو افزود‪.‬‬ ‫در این شرایط‪ ،‬پول ســعودی ها امتیازی چشمگیر است تا‬ ‫کرملین را در اتحاد با انها قرار دهد‪.‬‬ ‫چرخش عربستان پیامی به مذاکرات مستقیم‬ ‫جمهوری اســامی ایــران پس از انقالب اســامی‬ ‫همــواره روابطی خصمانه بــا ایاالت متحده داشــت و این‬ ‫موضوع فرصتی مناســب برای شیخ نشــینان خلیج فارس‬ ‫فراهــم اورد تا موقعیت خــود را بهبود دهند‪ .‬این کشــورها‬ ‫اگرچه از ســرمایه نفتی و مالی باالیی برخوردار هســتند اما‬ ‫هیچ گاه از موقعیــت ژئواســتراتژیک و ژئوپلتیــک ایران‬ ‫برخوردار نخواهند شد‪ .‬از این رو ریاض با اغاز گفت وگوهای‬ ‫تهران با ‪ 5+1‬و به ویژه امریکا احساس خطر کرده و ان را در‬ ‫موقعیت های گوناگون و به ویژه یمن بروز داد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر روســیه نیز که همواره از دشمنی ایران‬ ‫با امریکا ســود برده اســت‪ ،‬بیم ان دارد که مبادا تهران به‬ ‫واسطه چراغ سبز غرب متحد پیشین خود یعنی مسکو را رها‬ ‫کند؛ اگرچه مقامات بلند پایه ایرانی همواره تاکید کرده اند‬ ‫که جمهوری اسالمی ایران دیپلماسی دو سویه میان غرب‬ ‫و روسیه برقرار خواهد کرد و بر منافع مشترک خود با مسکو‬ ‫تاکید دارد‪.‬‬ ‫حال به نظر می اید عربســتان ســعودی با چرخش به‬ ‫سوی روسیه این پیام را به واشــنگتن می دهد که همچنان‬ ‫از بهبــود روابط میان تهران و واشــنگتن بیمناک اســت و‬ ‫در صورتی کــه ایاالت متحده بخواهد تهــران را جایگزین‬ ‫ریاض نماید یا به توازن دوباره قوا در منطقه مبادرت ورزد‪،‬‬ ‫ریاض به ســوی مســکو میل خواهد کرد‪ .‬از ســوی دیگر‬ ‫برخی رســانه ها در تالش هســتند روابط تهران ـ مســکو را‬ ‫تحت تاثیر این دیدار قرار دهند و مطرح می کنند این دیدار‬ ‫پیامی از سوی کرملین به پاستور نیز است که در صورتی که‬ ‫تهران کشورهای غربی و به ویژه امریکا را جایگزین متحد‬ ‫استراتژیک خود (روسیه) نماید‪ ،‬مسکو نیز با دشمن تهران‬ ‫وارد ائتالف خواهد شد‪.‬‬ ‫اما این ادعــا منطقی به نظر نمی اید چــرا که تهران و‬ ‫مسکو منافع مشــترک فراوانی با یکدیگر دارند و متحدین‬ ‫اســتراتژیک مهمی برای یکدیگر محســوب می شــوند و‬ ‫عربستان به اسانی و به واسطه دالرهای نفتی خود نمی تواند‬ ‫این روابط را تیره کند اما می تواند به طور نسبی موقعیت خود‬ ‫را در سیاست خارجی روسیه افزایش دهد و در طرف مقابل‪،‬‬ ‫دیپلمات های روســی نیز به دنبال بازی برد ‪ -‬برد در روابط با‬ ‫عربستان خواهند بود‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫از سوریه تا یمن‬ ‫برخی تحلیلگران معتقدند روس ها حاضر هســتند بر‬ ‫سر موضوع ســوریه با عربستان وارد معامله شــوند اما باید‬ ‫توجه داشت که پایگاه نظامی روسیه در بندر طرطوس واقع‬ ‫در دریای مدیترانه اهمیت بسیار زیادی برای کرملین دارد‬ ‫و از این رو حاضر نخواهد شد سوریه را به عربستان واگذار‬ ‫نماید اما شاید خیلی دور از ذهن نباشد که اسد را از خط قرمز‬ ‫خود خارج نمایند و دل و پول سعودی ها را در مقابل به دست‬ ‫اورند‪ .‬اما محور اصلی این دیدار به طور قطع ســوریه نبوده‬ ‫اســت؛ چرا که این روزها حمله به یمن اشتباه استراتژیک‬ ‫عربستان است‪.‬‬ ‫شــاید ســعودی ها به دنبال ان هســتند که در مقابل‬ ‫توافقنامه های نظامی و اقتصادی خود با روسیه این کشور‬ ‫را مجبور کنند تا از ایــران بخواهد که جنبــش انصارالله را‬ ‫راضی به گفت وگو با عربستان نماید تا به موجب ان ریاض‬ ‫از باتالق یمن خارج شود؛ باتالقی که می تواند منافع خوبی‬ ‫برای روس ها به دنبال داشته باشد‪.‬‬ ‫گ‬ ‫ف ‬ ‫ت‬ ‫و‬ ‫گ‬ ‫و‬ ‫نزدیکیتاکتیکیریاضبهمسکو‬ ‫محمد ایرانی درگفت وگو با مثلث‬ ‫سعیده سادات فهری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫با توجه به ســفر محمد بن ســلمان به مســکو ایا‬ ‫می توان گفت که سیاســت های ریاض در منطقه‬ ‫در حال تغییر است؟‬ ‫از دو زاویه می توان به این مساله نگاه کرد؛ نخست‬ ‫سیاست های جاری عربستان است که بخشی از ان می تواند‬ ‫تاکتیکی باشد یعنی همان سیاســت هایی که عربستان در‬ ‫قبال مسائل منطقه اعمال می کند و در تعامل با قدرت های‬ ‫فرامنطقه ای اســت‪ .‬در مقابــل برخی از انها نیــز می تواند‬ ‫راهبردی باشــد‪ .‬اما پیــش از ورود به این بحــث باید توجه‬ ‫داشــته باشــیم که عربســتان ســعودی بعد از اینکه ملک‬ ‫عبدالله فوت کرد وارد مرحله جدیدی شد و تحوالتی درون‬ ‫ساختار حاکمیتی ان شکل گرفت‪ .‬بر این مبنا که به هر حال‬ ‫اتفاقاتی که امروز شاهد ان هستیم نشان می دهد که صرفا‬ ‫در عربستان یک تغییر داخلی در مناصب و مصادر سیاسی‬ ‫قدرت اتفاق نیفتاده بلکه شاهد تغییر در نوع برخورد با مسائل‬ ‫و قضایای منطقه ای نیز هســتیم‪ .‬انچه که امروز شاهد ان‬ ‫هستیم بیانگر ان است که عربستان از یک سیاست سنتی‬ ‫فاصله گرفته اســت‪ .‬عربســتان تا پیش از ایــن عموما در‬ ‫تحوالت منطقه به صورت محافظه کارانه و ارام پیش می رفت‬ ‫و ســعی می کرد به صورت رسمی و مســتقیم در بسیاری از‬ ‫تحوالت منطقه ای دخالت نداشته باشد اما امروز از این جلد‬ ‫خارج شده است‪ .‬در حال حاضر عربستان سیاست رویارویی‬ ‫مســتقیم را در پیش گرفته اســت همچنانکه در یمن نیز با‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫باشند اینها تمایل بیشتری به جبهه روسیه نشان خواهند داد ‪.‬‬ ‫در سفر جانشین ولیعهد عربســتان به مسکو بر‬ ‫سر ساخت ‪ ۱۶‬نیروگاه اتمی توسط روس ها برای‬ ‫عربستان توافقاتی صورت گرفت‪ .‬این توافقات را‬ ‫چطور ارزیابی می کنید؟‬ ‫شاید بحث مربوط به توافق برای ایجاد ‪ 16‬نیروگاه‬ ‫هسته ای در عربســتان توســط روس ها نیز به همین بحث‬ ‫تحریک طــرف غربی بازمی گردد و عربســتان بــا در پیش‬ ‫گرفتن این اقدامات تالش دارد امریکایی ها را حساس کند‪.‬‬ ‫با توجه به حساسیت هایی که نسبت به هسته ای‬ ‫شــدن کشــورها در مقطــع فعلــی مطرح اســت‬ ‫مخصوصا همزمان با مذاکرات هســته ای ایران‪،‬‬ ‫ایا مسکو به این سمت خواهد رفت که با ریاض در‬ ‫ساخت نیروگاه هسته ای همکاری کند؟‬ ‫نمی دانم چه تصوری از بحث گسترش فعالیت های‬ ‫هسته ای در منطقه وجود دارد؛ اما انچه توافق میان روسیه‬ ‫و عربستان در زمینه ساخت راکتورهای هسته ای برای تولید‬ ‫مصارف انرژی اعالم شــده اســت درواقع یــک امر کامال‬ ‫طبیعی و مورد توافق بین المللی اســت‪ .‬زیرا روسیه فقط با‬ ‫عربستان وارد چنین تعامالتی نشده بلکه با بیش از ‪ 20‬کشور‬ ‫اروپایی قرارداد ســاخت راکتور هســته ای امضا کرده اند‪.‬‬ ‫اتفاقا یکی از مــواردی که روس ها در صحنــه منطقه ای و‬ ‫بین المللی روی ان تاکید دارند و به عنوان یک منبع درامدزا‬ ‫به ان می نگرند‪ ،‬گســترش فعالیت هایشــان برای ساخت‬ ‫راکتورهای هسته ای در کشورهای مختلف است‪ .‬بنابراین‬ ‫این مســاله منع قانونــی و بین المللی ندارد و ایــن فعالیت‬ ‫کامال مسالمت امیز تعریف می شود‪ .‬بسیاری از کشورهای‬ ‫دیگر دنیا نیز در این زمینه کار می کنند و نباید این برداشــت‬ ‫صورت گیرد که روس ها به ســمت هسته ای شدن کشورها‬ ‫به معنای تکنولوژی هســته ای و استفاده از توانمندی های‬ ‫هسته ای هستند که انها را خودکفا کنند‪ ،‬این مساله بعید به‬ ‫نظر می رسد‪ .‬زیرا به هر حال یک سری از مسائل ذاتی است‬ ‫یعنی اتفاقاتی که در ایران افتاده و موجب نگرانی بسیاری از‬ ‫طرف های غربی شده این است که جمهوری اسالمی خود‬ ‫زمینه های داخلی اش را فراهم کرده و ذاتا به این توانمندی‬ ‫دســت یافته اســت‪ .‬بنابراین اگر ایران امروز بــا هرکدام از‬ ‫طرف هــای بین المللی قطع رابطه کند باز هم دانشــمندان‬ ‫هسته ای ایران قادر هستند که خودشان مسیر را ادامه دهند‪.‬‬ ‫اما در عربستان ســعودی نه تنها چنین ظرفیتی وجود ندارد‬ ‫بین الملل‬ ‫همین شیوه جلو می رود‪ .‬در بسیاری از مناسبت ها و ارتباطات‬ ‫ریاض نیز تحول رخ داده است؛ اگر روابط با کشورهای بلوک‬ ‫شرق گذشته و روسیه فعلی پیش تر خط قرمز بود امروز این‬ ‫خط قرمز شکسته شده است و می بینیم که حاکمیت جدید‬ ‫در عربستان سعودی اشکارا دســت به یک سری اقدامات‬ ‫متفاوت با گذشــته می زند‪ .‬بنابراین این نکته را باید در نظر‬ ‫داشت که به نظر می اید عربســتان در تعامالت و مناسبات‬ ‫منطقه ای از قالب سنتی خود خارج شده است‪.‬‬ ‫چندی اســت که ایاالت متحــده امریــکا حاضر‬ ‫نیست حضور مســتقیم نظامی در منطقه داشته‬ ‫باشــد که نمونه ان نیز عدم دخالت مســتقیم در‬ ‫بحران ســوریه با وجود اصرار ریاض بــر این امر‬ ‫بود‪ .‬ایا می توان گفت که باتوجه به این سیاســت‬ ‫واشنگتن‪ ،‬اکنون ریاض می خواهد یک سیاست‬ ‫چندجانبه را دنبال کند و به دنبال متحدان دیگری‬ ‫به جز امریــکا همچون اســرائیل و روســیه برای‬ ‫پیشبرد منافعش است؟‬ ‫انچه مشــخص اســت اینکه عربســتان سعودی‬ ‫نســبت به برخی از اقدامات امریکا در منطقه نگران است و‬ ‫هیچ ابایی ندارد این نگرانی را به اشــکال مختلف یعنی هم‬ ‫به صورت رســمی و هم رســانه ای و تبلیغی یا عملی نشان‬ ‫دهد‪ .‬دالیــل اختالف نظر میــان امریکا و عربســتان را در‬ ‫ســه محور می توان بیان کرد؛ نخســتین موضوع به بحث‬ ‫هسته ای ایران مربوط می شود‪ .‬ســعودی ها فکر می کنند‬ ‫که تعامل امریکا با جمهوری اسالمی بعد از توافق هسته ای‬ ‫به ســمت و ســویی خواهد رفت که ایران نقش برجسته ای‬ ‫را در تحــوالت منطقه با موافقت امریکا ایفــا کند‪ .‬به گمان‬ ‫سعودی‪ ،‬نتیجه تعامل جدید ایران و امریکا این خواهد بود‬ ‫که نقش عربستان سعودی نادیده گرفته یا تضعیف می شود‬ ‫و به تدریج در منطقه حذف می شود‪ .‬عربستان به خاطر این‬ ‫طرز تفکر تالش های زیادی کرد‪ ،‬حتی در کنار اسرائیل قرار‬ ‫گرفت و مانع تراشی های زیادی بر سر راه مذاکرات هسته ای‬ ‫ایران انجام داد‪ .‬مســاله دوم به تحوالت دیگر کشــورهای‬ ‫عربی چون سوریه بازمی گردد‪ .‬سعودی ها معتقدند امریکا‬ ‫در جایی که قرار بود دخالت کند و نظام بشار اسد را سرنگون‬ ‫کند وارد بازی نشــد‪ .‬در این خصوص باید توجه داشــت که‬ ‫امریکایی ها منافع و مصالح خود را در این دیدند که در بحث‬ ‫مربوط به سالح های شــیمیایی در ســوریه با روس ها کنار‬ ‫بیایند تا به صورت مسالمت امیز این مشکل حل شود‪ .‬حتی‬ ‫بحث مربوط به برکناری بشار اســد را دیگر امروز به صورت‬ ‫برجسته مطرحنمی کنند و اینسیاست های واشنگتن موجب‬ ‫نگرانی شدید عربستان سعودی شده است‪ .‬زیرا ریاض فکر‬ ‫می کند با افزایش کمک های تسلیحاتی و مالی به مخالفان‬ ‫ســوری و از جمله تروریســت ها و افراط گراهــا می تواند در‬ ‫مقابل امریکا ایستاده باشد‪ .‬نکته سوم نیز نگرانی عربستان‬ ‫درباره متحدان امریکا در منطقه است‪ .‬به عبارتی تصور انها‬ ‫این اســت که امریکا خیلی برای همپیمانان خود در منطقه‬ ‫ی برنمی دارد و همان بالیی که بر ســر حســنی مبارک‪،‬‬ ‫قدم ‬ ‫بن علی و علی عبدالله صالح به عنــوان همپیمانان امریکا‬ ‫امد ممکن است بر سر برخی دیگر از رهبران عربی که امروز‬ ‫جزو همپیمانان امریکا محسوب می شوند نیز بیاید‪ .‬بنابراین‬ ‫سلســله اقداماتی که ســلمان بعــد از روی کار امدن انجام‬ ‫می دهد به نوعی به چالش کشیدن سیاست های اخیر امریکا‬ ‫در منطقه قلمداد می شــود یا پاســخ به این نگرانی هاست‪.‬‬ ‫به تصور من ارتباط فعلی عربســتان ســعودی با روســیه را‬ ‫عمدتا باید در یک چنین چارچوبی ارزیابی کرد‪ .‬یعنی ســفر‬ ‫محمد بن سلمان به مسکو و مذاکره با والدیمیر پوتین و دیگر‬ ‫مقامات روسی در این راستاســت تا امریکایی ها را تحریک‬ ‫کنند و این ذهنیــت را در امریکایی ها تقویــت کنند که اگر‬ ‫چنانچه بخواهند دست از حمایت های ســعودی بردارند یا‬ ‫توجهی به خواسته های عربستان در مسائل منطقه نداشته‬ ‫‪4‬‬ ‫اخیرا محمد بن ســلمان‪ ،‬جانشین ولیعهد و وزیر‬ ‫دفاع عربســتان سفری به روسیه داشــت که بسیاری‬ ‫این ســفر را گام بلندی در راســتای بهبود مناســبات‬ ‫ریاض ‪ -‬مســکو تعبیر کرده اند‪ .‬همچنین در این سفر‬ ‫روسیه بر سر ســاخت ‪ 16‬نیروگاه اتمی در عربستان با‬ ‫این کشور توافق کرد‪ .‬اما ایا این گونه سفرها و همچنین‬ ‫قراردادهــا می تواند بیانگــر تغییر مناســبات ریاض و‬ ‫مسکو باشد‪ .‬محمد ایرانی‪ ،‬سفیر سابق ایران در لبنان‬ ‫و اردن و کارشــناس مســائل خاورمیانه در گفت وگو با‬ ‫مثلث می گوید که عربستان عمدتا به صورت مقعطی و‬ ‫تاکتیکی از روابطش با روسیه استفاده می کند و پس از‬ ‫انکه بهره برداری سیاسی و تبلیغاتی خود را از نزدیکی‬ ‫به مســکو انجــام داد باز هــم به همان سیاســت های‬ ‫قبلی اش یعنی نزدیکــی به غرب رجــوع خواهد کرد‪.‬‬ ‫به گفته این کارشــناس بســیار بعید اســت که ریاض‬ ‫اردوگاه غرب را به گرایش جدی به سمت روسیه تغییر‬ ‫دهد‪ .‬همچنین سفیر سابق ایران در اردن معتقد است‬ ‫عربستان در این برهه به صورت تاکتیکی از سیاست‬ ‫سنتی خود فاصله گرفته است‪.‬‬ ‫بلکه در بسیاری از کشورهایی که امروز روسیه راکتور می سازد‬ ‫صرفا به عنوان ســاخت یک نیروگاه برق بــه ان می نگرند‪.‬‬ ‫بنابراین نگران شــدن درباره ســاخت نیروگاه هســته ای در‬ ‫عربستان توسط روسیه خیلی جای نگرانی ندارد‪.‬‬ ‫نکته دیگر اینکه تعامل هســته ای روسیه و عربستان‬ ‫بیش از انکه بخواهد موجب نگرانی ایران شــود‪ ،‬موجبات‬ ‫تحریک کشورهای غربی که این توانمندی را دارند از جمله‬ ‫امریکایی ها خواهد بود‪ .‬زیرا چنین معامالتی سودهای کالن‬ ‫دربردارد و تمام کشورها از این معامالت استقبال می کنند‪.‬‬ ‫البته هنوز دو کشــور در ابتدای مسیر هستند و اما و اگرهای‬ ‫بسیاری در خصوص به نتیجه رسیدن ریاض و مسکو برای‬ ‫انجام این پروژه وجود دارد‪.‬‬ ‫به نظر می اید که مسکو و ریاض بر سر مساله یمن‬ ‫توافقات پشت پرده ای با هم داشتند‪ .‬ایا این سفر‬ ‫ربطی به مساله یمن نیز داشت؟‬ ‫به نظر من هــم در جریان تحــوالت منطقه به ویژه‬ ‫بحث مربوط به یمن مذاکراتی میان عربستان و روسیه شکل‬ ‫گرفته بود و نتیجه ان نیز عدم وتوی روسیه در بحث قطعنامه‬ ‫‪ 2216‬بود‪ .‬این قطعنامه‪ ،‬قطعنامه ســختی علیه انصارالله‬ ‫تلقی می شود که روسیه در برابر ان سکوت اختیار کرد و ان‬ ‫را وتو نکرد‪ .‬گفته می شود این اقدام نشــانه هایی از تقارب‬ ‫و نزدیک شدن روســیه و عربســتان به یکدیگر است و این‬ ‫روابطی که امروز شاهد ان هستیم یعنی سفر پسر سلمان به‬ ‫روسیه نیز می تواند به نوعی پاسخ به اقدام روس ها در جهت‬ ‫منافع عربستان در شورای امنیت باشد‪ .‬به هر حال انچه مهم‬ ‫است این که بتوانیم اقدامات تاکتیکی و راهبردی دولت ها‬ ‫را در مرحله فعلی تشخیص دهیم و به نظر من اغلب اقدامات‬ ‫عربســتان در نزدیک شــدن به مســکو در برهه فعلی جنبه‬ ‫تاکتیکی دارد تا واقعی‪.‬‬ ‫ایا تعامالت روســیه و عربســتان در اینده نیز به‬ ‫همین منوال پیش خواهد رفت؟‬ ‫بــه نظر مــن پــس از انکــه عربســتان ســعودی‬ ‫بهره برداری سیاســی و تبلیغاتی خود را از نزدیکی به مسکو‬ ‫انجام داد باز هم بــه همان سیاســت های قبلی اش رجوع‬ ‫خواهد کرد‪ .‬بسیار بعید اســت که ریاض اردوگاه غرب را به‬ ‫گرایش جدی به سمت روســیه تغییر دهد‪ .‬من معتقدم که‬ ‫عربســتان به روســیه خیلی اعتماد ندارد و عمدتا به صورت‬ ‫مقعطی و تاکتیکی از روابطش با روسیه استفاده می کند‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر عربستان حضور و اقتدار سیاسی خود در منطقه را‬ ‫در چارچوب اردوگاه امریکا تعریف کرده و می کند‪ .‬همچنین‬ ‫بســیار بعید اســت که طرف مقابل نیز اجازه دهد عربستان‬ ‫ســعودی بیش از این فضای مانور انفرادی داشــته باشد‪.‬‬ ‫یعنی بدون توجه به دیدگاه های غرب بخواهد پیش برود و با‬ ‫کشورهایی همچون روسیه وارد تعامل شود‪ .‬بنابراین مساله‬ ‫روابط عربستان و روسیه را نباید خیلی جدی گرفت‪.‬‬ ‫در نهایت ایا روابط روسیه و عربستان تاثیری در‬ ‫روابط تهران و ریــاض که این روزهــا بیش از هر‬ ‫زمان دیگری تیره و تار شده است‪ ،‬خواهد داشت؟‬ ‫روابط تهران و ریاض نیاز به طرف سومی که بخواهد‬ ‫این روابط را باالنس کند‪ ،‬ندارد و باید در نظر داشت که روابط‬ ‫ایران و عربستان حداقل در سه‪ ،‬چهار دهه گذشته به صورت‬ ‫تاریخی چندین بار شاهد فرازونشیب های جدی بوده است‪.‬‬ ‫در این میان مهم این است که هر دو کشور تاحدودی نسبت‬ ‫به حوزه های نفوذ یکدیگرحساسیت هایشانراکاهشدهند‪.‬‬ ‫عربستان باید شرایط ســختی که برای برخی از کشورهای‬ ‫منطقه ایجاد کــرده را از میان بردارد و برخــی واقعیت ها را‬ ‫بپذیرد‪ .‬همچنین بــاب مذاکره با عربســتان باید همچنان‬ ‫باز باشــد و مفاهمه دو کشــور بدون واســطه بایــد صورت‬ ‫گیرد‪ .‬درواقع ایجاد تفاهم میان دو کشــور بدون واســطه‬ ‫خیلی اســان تر اســت تا اینکه یک طرف خارجی بخواهد‬ ‫میانجیگری کند‪.‬‬ ‫‪67‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫نفوذ خود را در نیجریه‪ ،‬مصر و لیبی بیش از پیش تقویت کند‪.‬‬ ‫القاعده ضعیف شده است‬ ‫گرگ هایتنهاچه‬ ‫کسانیهستند؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫تقویت داعش‬ ‫تضعیفالقاعده‬ ‫وزارت امور خارجه امریکا اخیرا گزارشــی منتشــر کرد‬ ‫که در ان به گســترش بی ســابقه داعش در دنیا اشاره شده‬ ‫است‪ .‬در این گزارش امده‪ ،‬داعش توانسته است دیگر گروه‬ ‫تروریســتی شناخته شــده در دنیا‪ ،‬یعنی القاعده را مرعوب‬ ‫کند‪ .‬به همین دلیل ممکن اســت این گروه به طور کامل از‬ ‫میدان به در شود‪ .‬ب ه گزارش سی ان ان‪ ،‬گسترش بی سابقه‬ ‫گروه بی رحم و خشــن داعش و ســربازگیری های این گروه‬ ‫از کشورهای خارجی موجب تقویت این گروه شده است‪.‬‬ ‫در گزارش وزارت امور خارجه امریکا امده که این گروه‬ ‫توانســته بیش از گروه القاعده ســربازان افراطی ساکن در‬ ‫دیگر کشورها‪ ،‬موسوم به «گرگ های تنها» را برای اهداف‬ ‫خود در سراســر دنیا به کار گیرد‪ .‬گرگ های تنها به کسانی‬ ‫گفته می شــود که به گروهی مثل داعش اعــام وفاداری‬ ‫می کنند و معموال به طور مســتقل حمالت تروریستی را در‬ ‫کشور خودشان یا دیگر کشورها انجام می دهند‪ .‬در گزارش‬ ‫وزارت خارجه امریکا اشــاره شــده که یکی از دالیل پیروزی‬ ‫داعش بر القاعده‪ ،‬نبود رهبران قوی بین گروه القاعده است‬ ‫که عمدتا در حال شکار توسط ایاالت متحده هستند‪ .‬امریکا‬ ‫می گوید از سال ‪ ،2014‬القاعده به عنوان یک تهدید‪ ،‬مدام‬ ‫در حال ضعیف شدن اســت‪ ،‬زیرا این گروه رهبران برجسته‬ ‫خود را در پاکستان و افغانستان از دست داده است‪ .‬همچنین‬ ‫به نظر می رسد سایر رهبران این گروه توانایی پیروزی بر مدل‬ ‫خالفتی داعش را نداشته باشد‪ .‬در گزارش وزارت امور خارجه‬ ‫امریکا امده اســت که حمالت تروریســتی در سال ‪،2014‬‬ ‫‪35‬درصد افزایش داشته‪ ،‬اما بیشتر این حمالت در پنج کشور‬ ‫عراق‪ ،‬پاکســتان‪ ،‬افغانســتان‪ ،‬هند و نیجریه متمرکز بوده‬ ‫است‪ .‬در گزارشی که کنسرسیوم مطالعاتی مبارزه با تروریسم‬ ‫به وزارت امور خارجه داده از این پنج کشور به عنوان اهداف‬ ‫اولیه تروریست ها یاد شــده اســت‪ .‬افزون بر این حمالت‬ ‫تروریستی در دنیا در حال افزایش اســت‪ .‬در میان این پنج‬ ‫کشور‪ ،‬عراق هدف اول تروریست ها بوده و دلیل ارتقای رتبه‬ ‫این کشور در حمالت تروریستی حضور قوی داعش در این‬ ‫کشور بوده است‪ .‬کارشناسان می گویند قدرت یافتن داعش‬ ‫در منطقه به ایجاد هرج و مرج خواهد انجامید‪.‬‬ ‫گزارش ها حکایت از ایــن دارد که با حضور داعش در‬ ‫عراق و ســوریه‪ ،‬میزان مرگ و میر در این منطقه ‪ 81‬درصد‬ ‫افزایش یافته اســت‪ .‬در گزارش وزارت امور خارجه امریکا‬ ‫امده است که در سال گذشته‪ 24 ،‬امریکایی نیز در حمالت‬ ‫تروریستی کشته شده اند‪ .‬عمده کشته شــدگان امریکایی‬ ‫در افغانستان و سومالی بوده اند‪ .‬در این گزارش امده است‬ ‫که با حضــور داعش در منطقــه خاورمیانــه‪ ،‬عملیات های‬ ‫تروریستی خشن تر و بی رحمانه تر شــده اند‪ .‬سر بریدن ها‪،‬‬ ‫به صلیب بستن ها‪ ،‬اتش ســوزی و کشتارهای دسته جمعی‬ ‫تنها نمونه ای از کشتارهای خشــن در سال ‪ 2014‬هستند‪.‬‬ ‫در این گزارش اشاره شده اســت که امار ادم ربایی ها نیز به‬ ‫طرز قابل توجهی در سال گذشــته میالدی افزایش داشته‬ ‫است‪ .‬وزارت امور خارجه امریکا می گوید‪« :‬گروه تروریستی‬ ‫بوکوحرام به اندازه گروه تروریســتی داعش اشتیاق خود را‬ ‫برای عملیات های خشن و بی رحمانه نشان داده است‪ .‬در‬ ‫یکی از این اعمال خشــونت بار‪ ،‬این گروه بــا حمله به یک‬ ‫روستا و به اتش کشیدن کامل ان نشان داد که دوست دارد‬ ‫قدم در راهی بگذارد که پیش تر‪ ،‬داعش گذاشــته است‪».‬‬ ‫وزارت امور خارجه امریکا همچنین خاطرنشان می کند گروه‬ ‫داعش با استفاده از رسانه های جمعی و شبکه های اجتماعی‬ ‫در حال سربازگیری اســت‪ .‬در این باره در گزارش فوق الذکر‬ ‫امده است‪ :‬گروه دولت (خودخوانده) اسالمی با زبردستی‬ ‫از شــبکه های اجتماعی برای سربازگیری استفاده می کند‪.‬‬ ‫فیس بوک‪ ،‬یوتیوب و توئیتر جزو شبکه هایی هستند که اخبار‬ ‫این گروه را در ســطح جهانی پخش می کنند‪ .‬این شبکه ها‬ ‫همچنین کمک گسترده ای برای سربازگیری از کشورهای‬ ‫خارجی به حساب می ایند‪ .‬گروه داعش برای پیشبرد تبلیغات‬ ‫خود از شیوه انالین اســتفاده می کند و همواره با این شیوه‬ ‫می تواند پاسخگوی پیروان خود در اقصی نقاط دنیا باشد‪».‬‬ ‫گزارش وزارت خارجه امریکا همچنین می گوید جنگ داخلی‬ ‫در ســوریه عامل گســترش حمالت تروریســتی در سراسر‬ ‫دنیا بوده است‪ .‬به رغم اینکه ســال گذشته گروه ائتالف به‬ ‫سرکردگی امریکا اهداف داعش را در سوریه و عراق هدف‬ ‫قرار داد و شورای امنیت سازمان ملل نیز به انحای مختلف‬ ‫کوشــید این گروه را در داخل عراق و ســوریه بیش از پیش‬ ‫منزوی کند و مانع سفر ماجراجویان خارجی به این دو کشور‬ ‫شــود‪ ،‬اما این گروه توانســته در ســال ‪ ،2014‬بیش از ‪16‬‬ ‫هزار نفر خارجی را به مناطق تحت تســلط داعش در سوریه‬ ‫و عراق بفرستد تا عضو خالفت خودخوانده اسالمی شوند‪.‬‬ ‫افراد خارجی که به سوریه و عراق سفر می کنند تا عضو گروه‬ ‫داعش شوند‪ ،‬بسیار بیشــتر از القاعده بوده اند‪ .‬پیش از این‬ ‫افراد خارجی برای پیوستن به گروه القاعده به افغانستان و‬ ‫پاکستان سفر می کردند‪ ،‬اما به نظر می رسد افراطیون مسیر‬ ‫خود را عوض کرده و به سمت عراق و سوریه متمایل شده اند‪.‬‬ ‫ایاالت متحده به شــدت نگران بازتولید داعــش در خارج از‬ ‫مرزهای سوریه و عراق است‪ .‬امریکا نگران است که داعش‬ ‫با وجود اینکه گروه هایی مثل جبهه النصره در سوریه‪،‬‬ ‫القاعده شــبه جزیره در یمن و الشباب در ســومالی هنوز به‬ ‫القاعده وفادار هســتند اما روی هم رفته ایــن گروه بیش از‬ ‫پیش ضعیف شده اســت‪ .‬برخی کارشناســان اعتقاد دارند‬ ‫القاعده به دلیل اینکه رهبران برجسته خود را از دست داده‪،‬‬ ‫روزبه روز در حال تضعیف است‪ .‬امریکا برای مبارزه با القاعده‬ ‫با تئوری «قطع ســر رهبران گروه»‪ ،‬این گروه تروریستی را‬ ‫مورد حمله قرار داد و در سال گذشته توانسته خسارت های‬ ‫قابل توجهی به ساختار مدیریتی القاعده وارد کند‪ .‬اما داعش‬ ‫به رغم اینکه مورد حمــات امریکا و گروه ائتالف اســت؛‬ ‫توانسته ســاختار خود را تقویت کند و در حال غلبه کردن بر‬ ‫القاعده است‪ .‬برخی از افرادی هم که پیش از این وفادار به‬ ‫القاعده بوده اند‪ ،‬جذب داعش شده اند و این موضوع تاثیر‬ ‫بسزایی در تضعیف القاعده داشته است‪ .‬این در حالی است‬ ‫که در گزارش وزارت امور خارجه اشــاره شده هنوز این گروه‬ ‫الهام بخشی خود را برای سایر افراد افراطی حفظ کرده‪ ،‬اما‬ ‫دارای قدرت سابق نیست‪.‬‬ ‫افزایش «گرگ های تنها»‬ ‫گزارش وزارت امور خارجه امریکا به نکته ای اشاره کرده‬ ‫است که می تواند ساختار هر گروه تروریستی را دگرگون کند‪.‬‬ ‫در گزارش وزارت امور خارجه امریکا امده است که دنیا شاهد‬ ‫حضور و ظهور افراطیون مبارزی اســت که به «گرگ های‬ ‫تنها» موسوم هســتند‪ .‬این افراد با حمالت مستقل خود در‬ ‫کانادا و استرالیا شــکل تازه ای به تروریسم بخشیده اند‪ .‬در‬ ‫این گزارش امده اســت‪« :‬این حمالت نشانه ورود به عصر‬ ‫تازه ای از حمالت تروریستی است که در ان سازمان یافتگی‬ ‫از اهمیت کمتری برخوردار اســت‪ .‬این افــراد می توانند در‬ ‫سراســر دنیا باشــند‪ ،‬بدون انکه هویت انها فاش شود و در‬ ‫اقدامی غافلگیرانه در کشور هدف اقدام به حمله تروریستی‬ ‫کنند‪ .‬حمالت صورت گرفته در کانادا و استرالیا در این طبقه‬ ‫می گنجند‪.‬‬ ‫از کابل تا رقه‬ ‫در حالــی کــه وزارت امور خارجه نشــان می دهد که‬ ‫داعش با جذب نیروهای خارجی توانســته خــود را تقویت‬ ‫کند‪ ،‬واشنگتن پســت در گزارشی می نویســد که بخشی از‬ ‫افغان هایی که دارای تحصیالت دانشگاهی نیز هستند‪ ،‬به‬ ‫رقه کوچ کرده تا در کنار داعشی ها سالح به دست گیرند‪ .‬ولی‬ ‫محمد دروازی‪ ،‬یکی از دانشجویان دانشگاه کابل می گوید‪:‬‬ ‫«روزی از خواب برخاستم و متوجه شدم محمد رفیع و چند تن‬ ‫از دوستانم به سوریه سفر کرده اند‪».‬‬ ‫دروازی می گوید که رفیع در شهر رقه کشته شده است؛‬ ‫اما او می گوید برخی از مردم افغانستان دوست دارند جذب‬ ‫این گروه شوند‪ .‬به تازگی برخی از گزارش های اژانس های‬ ‫اطالعاتی جهان مدعی شده اند افغانستان سرزمینی است‬ ‫که داعش به ان چشم دوخته اســت تا بتواند یک پایگاه در‬ ‫ان تاســیس کند‪ .‬اشــتیاق حضور افغان ها در گروه داعش‬ ‫موجبات نگرانی مقامات امریکایی و افغــان را فراهم کرده‬ ‫اســت‪ .‬برخی مقامات امنیتــی می گویند نفــوذ داعش در‬ ‫افغانســتان بیشــتر از پیش بینی ها و تحلیل هــای صورت‬ ‫گرفته اســت‪ .‬افغان هایی که به داعش می پیوندند با یک‬ ‫هدف بزرگتر به افغانستان باز می گردند‪ .‬این افراد در عراق‬ ‫و ســوریه اموزش نظامی می بینند و پس از ان به افغانستان‬ ‫باز می گردنــد و منتظر دســتورات باقی می ماننــد‪ .‬دروازی‬ ‫می گوید‪« :‬افغانستان کشــور بی در و پیکری است که هر‬ ‫کســی می تواند در ان رفت و امد کند و هر نقشــی دوســت‬ ‫داشته باشد در ان ایفا کند‪».‬‬ ‫سفرهای هدفمند سعودی‬ ‫همزمان با واپســین روزهــای مذاکرات هســته ای ایران و گــروه ‪ 5+1‬با‬ ‫هدف رسیدن به توافق جامع به نظر می رسد که سعودی ها نیز تحرکاتی را برای‬ ‫تاثیرگذاری بر ایــن مذاکرات اغاز کرده اند‪ .‬هفته گذشــته محمد بن ســلمان‪،‬‬ ‫جانشــین ولیعهد عربســتان به همراه عادل الجبیر و یک هیات بلندپایه رسمی‬ ‫در حالی به فرانســه ســفر کرد که منابــع دیپلماتیــک در پاریــس روابط کنونی‬ ‫فرانسه و عربســتان را در مرحله ای شبه ماه عســل می دانند و معتقدند دو طرف‬ ‫در تمامی زمینه های سیاســی‪ ،‬دفاعی‪ ،‬امنیتی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬تجاری‪ ،‬فرهنگی‪،‬‬ ‫علمی‪ ،‬تربیتی و بهداشتی دیدگاه های مشترک داشته و با هم همکاری می کنند‪.‬‬ ‫همچنین کارشکنی های فرانسه در میانه گفتگوهای هسته ای ایران با قدرت های‬ ‫جهانی بارها به نیابت از ریاض یا تل اویو قلمداد شده است‪ .‬همچنانکه وزیر خارجه‬ ‫عربستان در خصوص پرونده هسته ای ایران گفته است که ریاض با کشورهای‬ ‫‪ 5+1‬در ارتباط کامل است و از انچه که در این مذاکرات روی می دهد‪ ،‬خبر داد‪.‬‬ ‫به گفته عادل الجبیر‪ ،‬فرانســه دوست خوب عربستان اســت و ریاض از طریق‬ ‫دوستانش در جریان مذاکرات قرار می گیرد‪ .‬به گفته لوران فابیوس‪ ،‬وزیر خارجه‬ ‫فرانسه‪ ،‬به دنبال این سفر توافق شــده است که فرانســه دو نیروگاه اتمی برای‬ ‫عربستان بسازد‪ .‬این در حالی است که محمد بن سلمان پیش از این سفر‪ ،‬سفری‬ ‫نیز به مسکو داشت و در انجا برای ساخت ‪ 16‬نیروگاه اتمی توافق کرده اند‪ .‬البته‬ ‫هنوز راجع به ساخت این نیروگاه ها اما و اگرهایی وجود دارد ولی انچه که در این‬ ‫میان مهم به نظر می رسد تحرکات عربستان است‪ .‬شاید همزمان با جدی شدن‬ ‫احتمال توافق هسته ای میان ایران و قدرت های جهانی‪ ،‬ریاض بیش از گذشته‬ ‫نگران شده است که در منطقه به حاشیه رانده شود یا بهبود ارتباطات ایران با غرب‬ ‫به ضرر این کشور تمام شود‪ .‬سفر محمد بن سلمان و هیات همراه به فرانسه را از‬ ‫این منظر می توان مورد تحلیل قرار داد‪.‬‬ ‫اوباما در برابر البی اسلحه‬ ‫چالش مهم رئیس جمهور ایاالت متحده‬ ‫امیرعلی ابوالفتح‬ ‫کارشناس مسائل امریکا‬ ‫نفوذ بسیار گسترده ای در ساختار اقتصادی و سیاسی امریکا‬ ‫برخوردار اســت‪ .‬به گونه ای که تصویب قوانیــن در کنگره‬ ‫امریکا عموما بــا مخالفت اکثریت اعضــای کنگره مواجه‬ ‫می شــود‪ .‬در ســال های اخیر و در پی هر حادثه تیراندازی‬ ‫در امریکا نظیر تیراندازی در مدرســه ای در شهر نیوتاون یا‬ ‫کشتار عبادت کنندگان در شهر چارلزتون کارولینای جنوبی‬ ‫دولت امریکا و به طور مشــخص باراک اوباما رئیس جمهور‬ ‫این کشور بر تشدید تدابیر فروش ســاح و حمل ان تاکید‬ ‫داشته اند‪.‬‬ ‫حتی طرحــی دو حزبی با کمــک جو بایــدن‪ ،‬معاون‬ ‫رئیس جمهور امریکا تهیه و برای تصویب به کنگره‬ ‫ارائه شد‪ .‬اما به دلیل منافع عظیم اقتصادی البی‬ ‫اسلحه تاکنون این تالش ها بی نتیجه بوده است‪.‬‬ ‫نکته قابل توجه اینکه جامعه امریکا بعد از هر یک‬ ‫از این حوادث تراژیک نه فقط به ســمت کاهش‬ ‫ســاح حرکت نمی کند‪ ،‬بلکه تمایــل برای خرید‬ ‫سالح های بیشــتر افزایش می یابد‪ .‬به گونه ای‬ ‫که یک خشونت خیابانی جامعه امریکا را مسلح تر‬ ‫می کند‪ .‬در چنین شرایطی چشم انداز روشنی برای‬ ‫رهایی جامعه امریکا از معضل سالح های گرم و‬ ‫کشتارهای کور دیده نمی شود‪.‬‬ ‫در نهایــت یکــی از وعده هــای انتخاباتی‬ ‫نماینــدگان طیــف لیبرال و دســت چپــی حزب‬ ‫دموکرات کمک به کنترل ســاح در امریکا بوده‬ ‫است اما از انجایی که این طیف نفوذ گسترده ای‬ ‫در کنگره امریکا ندارد تاکنون این وعده ها محقق‬ ‫نشده است‪ .‬باید توجه داشت بیش از اینکه نهاد‬ ‫قوه مجریه در کاهش سالح در امریکا موثر باشد‬ ‫تصمیم قوه مقننه تعیین کننده است‪.‬‬ ‫از پیوند محافظه کاری‪ ،‬البی های اسلحه و‬ ‫مدافعان قانون اساســی قدرتی به وجود امده که از فرهنگ‬ ‫اســلحه در امریکا پاســداری می کند و عموما همین تفکر‬ ‫برندگان اصلی انتخابات ریاســت جمهوری یا کنگره امریکا‬ ‫به شمار می اید‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫بر قانونی بودن حق ســاح بر مبنای قانون اساسی امریکا‬ ‫تاکید دارد و تشدید مقررات ســختگیرانه تر را راه حلی برای‬ ‫مقابله با خشــونت در خیابان ها ارزیابی نمی کند‪ .‬این گروه‬ ‫که توسط انجمن ملی تفنگ در امریکا نمایندگی می شود از‬ ‫عک‬ ‫بین الملل‬ ‫موضوع حمل ســاح و کنتــرل ســاح های گرم در‬ ‫امریــکا‪ ،‬یکــی از مباحــث چالش برانگیز و‬ ‫جنجالی اســت؛ به گونه ای که هرگونه تغییر‬ ‫در قوانین و مقررات مربوطه با واکنش هایی‬ ‫مواجه می شود‪ .‬از یک ســو موضوع ازادی‬ ‫حمل اسلحه در قانون اساسی امریکا تضمین‬ ‫شــده و منع اســتفاده از این وســیله مغایر با‬ ‫قانون اساسی این کشــور شناخته می شود‪،‬‬ ‫از ســوی دیگر باتوجه به پراکندگی جمعیتی‬ ‫و اســکان میلیون ها امریکایــی در مناطق‬ ‫جنگلی‪ ،‬نیمه جنگلی و دور از شهرهای بزرگ‪،‬‬ ‫سالح گرم به عنوان وســیله دفاعی در برابر‬ ‫حیوانات وحشــی و انسان های قانون شکن‬ ‫به شمار می اید‪ .‬این در حالی است که صنعت‬ ‫اسلحه سازی در امریکا‪ ،‬صنعتی بسیار پرسود‬ ‫و گسترده اســت که اشــتغال را برای صدها‬ ‫هزار فعال عرصه اقتصادی فراهم می کند‪.‬‬ ‫در کنار این موارد در سال های اخیر استفاده‬ ‫سوء و نابجا از اسلحه در امریکا رو به افزایش‬ ‫بوده است‪ .‬به گونه ای که حوادث تراژدیک‬ ‫در مدارس‪ ،‬دانشــگاه ها‪ ،‬ســینماها‪ ،‬مراکز‬ ‫خرید و عبادت گاه ها رخ داده است‪ .‬جریان لیبرال در امریکا‬ ‫تاکید دارد که باید مقررات ســختگیرانه تری بر حمل سالح‬ ‫اعمال شود‪ .‬به گونه ای که افراد فاقد سالحیت نظیر بیماران‬ ‫روانی‪ ،‬جنایتکاران و برخی از نوجوانان به ســاح دسترسی‬ ‫نداشته باشند‪ .‬این گروه تاکید دارد که هنگام فروش سالح‬ ‫باید پروســه دقیق تــری از بررســی صالحیــت متقاضیان‬ ‫خرید انجام گیــرد‪ .‬همچنین فروش برخی ســاح ها نظیر‬ ‫مسلسل های خودکار و خشاب ها با بیش از ‪ 10‬گلوله محدود‬ ‫شود‪ .‬این در شرایطی است که طیف محافظه کار در امریکا‬ ‫س هفته‬ ‫‪69‬‬ ‫ورزش‬ ‫شاهکار والیبال‬ ‫ایران‪ - 6‬امریکا صفر؛ این نتیجــه کفایت می کرد تا همه چهره های ورزشــی و‬ ‫سیاسی متوجه قدرت خیره کننده والیبال شــوند‪ .‬تیم کواچ هفته گذشته موفق‬ ‫شــد در دو بازی متوالی تیم ملی والیبال امریکا را شکست دهد و در رقابت های‬ ‫لیگ جهانی خوش بدرخشد‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫غلبه برکدخدا‬ ‫چگونه رقابت ایران ‪ -‬امریکا به مذاکرات هسته ای گره خورد؟‬ ‫‪1‬‬ ‫والیبــال ایــران امــروز بــه یکــی از افتخارامیزترین‬ ‫رشته های ورزشــی کشورمان تبدیل شده اســت‪ .‬انها حاال‬ ‫بزرگترین دلخوشی ورزش دوستان هستند و در جمع بزرگان‬ ‫والیبال دنیا خوش می درخشند‪ .‬هفته گذشته والیبال ایران‬ ‫می بایست در ازمونی بسیار سخت برابر تیم ملی امریکا قرار‬ ‫می گرفت‪ .‬ایــران برابر تیمی که عنــوان قهرمانی در لیگ‬ ‫جهانی را یدک می کشید‪ ،‬کار ساده ای نداشت اما با حمایت‬ ‫بیش از ‪ 12‬هزار تماشاگر پرشور در ورزشــگاه ازادی و البته‬ ‫ارائه یک بازی خیره کننده موفق شــد این تیم قدرتمند را در‬ ‫تهران به زانو دربیاورد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫در دیدار ایران ‪ -‬امریکا چه گذشت ‬ ‫در دو دیدار اسلوبودان کواچ‪ ،‬سرمربی تیم ملی والیبال‬ ‫ایران برای شروع مسابقه از ترکیب شهرام محمودی‪ ،‬میالد‬ ‫عبادی پور‪ ،‬سعید معروف‪ ،‬محمد موسوی‪ ،‬عادل غالمی‪،‬‬ ‫مجتبی میرزاجانپــور و مهدی مرندی اســتفاده کرد‪ .‬جان‬ ‫اسپرا‪ ،‬ســرمربی تیم ملی والیبال امریکا نیز مت اندرسون‪،‬‬ ‫راســل هولمز‪ ،‬توری مورفی‪ ،‬مایکا کریستنســن‪ ،‬مکسول‬ ‫هولت‪ ،‬دیوید اســمیت و اریــک شــوجی را در ابتدای این‬ ‫مسابقه ها برابر ایران به میدان فرستاد تا هر دو تیم از ترکیب‬ ‫ثابت استفاده کرده باشند‪ .‬تمام صندلی ها و پله های سالن‬ ‫‪ ۱۲‬هزار نفری ازادی تهران در این مســابقه پر از جمعیت و‬ ‫هواداران تیم ملی والیبــال بود‪ .‬ایران در هر دو مســابقه با‬ ‫نتایج مشــابه ‪ 3‬بر صفر بر امریکا غلبه کرد و حتی یک ست‬ ‫هم از دست نداد تا اولین شکست ها را نصیب قهرمان سال‬ ‫قبل کند‪ .‬در این میان جو وحشتناک سالن نقش فراوانی در‬ ‫شکست های امریکا داشت‪.‬‬ ‫توجه خاص سیاسیون به والیبال‬ ‫وقتی قرار نیست فوتبال یا خیلی از رشته های ورزشی‬ ‫دیگر در عرصه بین الملل برای ایران افتخاری کسب کند‪،‬‬ ‫بی تردید مدیران ورزش کشــور و البته سیاســیون به سراغ‬ ‫تیمی می روند که بتواند ایــران را در موضعی برتر قرار دهد‪.‬‬ ‫تیمی که بتواند فخر ایران در عرصه بین الملل را باعث شود‪.‬‬ ‫شاید به همین دلیل در بازی دوم تیم ملی والیبال ایران برابر‬ ‫امریکا برخی از چهره های شــناخته شده در عرصه سیاست‬ ‫و حتی هنر خودشــان را به ورزشگاه رســانده بودند‪ .‬والیبال‬ ‫ایران تیرش به هدف خورده بود‪ .‬حاال می شــد مشــت ها را‬ ‫گره کرد و پس از غلبه بر امریکا در تهران فریاد شــادی سر‬ ‫داد‪ .‬در حالــی که گوش تا گوش ســالن مملــو از جمعیتی‬ ‫بود که برای تماشای این مســابقه ها به ازادی رفته بودند‪،‬‬ ‫چهره های سرشــناس سیاســت‪ ،‬ورزش و هنر هم با حضور‬ ‫در ســالن عملکرد ملی پوشــان والیبال را زیر نظر گرفتند‪.‬‬ ‫محمود گودرزی (وزیر ورزش و جوانان)‪ ،‬حجت االســام‬ ‫ابوترابی فرد (نایب رئیس مجلس شورای اسالمی)‪ ،‬محمد‬ ‫نهاوندیان (رئیس دفتر رئیس جمهور)‪ ،‬نصرالله ســجادی‬ ‫(معــاون ورزش حرفــه ای وزارت ورزش) و رامبــد جــوان‬ ‫(بازیگر سینما) در کنار مسئوالن فدراسیون والیبال تماشاگر‬ ‫مسابقه والیبال تیم های ایران و امریکا بودند‪ .‬این در حالی‬ ‫بود که داگالس بیل‪ ،‬رئیس فدراسیون والیبال امریکا مثل‬ ‫بازی قبل به جایگاه ویــژه نرفت و ترجیــح داد از کنار زمین‬ ‫نظاره گر مســابقه باشــد‪ .‬اما ســعید معروف بعد از پیروزی‬ ‫تیم ملــی والیبال برابــر امریکا‪ ،‬وقتــی نایب رئیس مجلس‬ ‫شورای اسالمی حجت االسالم والمســلمین ابوترابی فرد و‬ ‫نهاوندیان رئیس دفتر ریاســت جمهوری برای گفتن خسته‬ ‫نباشــید این پیروزی شیرین به رختکن شــان رفته بودند‪ ،‬به‬ ‫نمایندگــی از هم تیمی هایــش حــرف زد؛ حرف هایی پر از‬ ‫بازگشت به عقب‬ ‫استقاللی ها در حرکتی رونالدینهویی‬ ‫در حالی که همه منتظر مربی خارجی‬ ‫بودند‪ ،‬مظلومی را برای هدایت تیم‬ ‫خود انتخاب کردند‬ ‫خبر را منعکس کرد و در پایان نیز این پیروزی را به ملت ایران‬ ‫تبریک گفــت‪ .‬در داخل اما دامنه واکنش ها وســیع تر بود‪.‬‬ ‫علی الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس شورای اســامی در پیامی‬ ‫ پیروزی های درخشان و غرور افرین تیم ملی والیبال را تبریک‬ ‫گفت‪« :‬پیروزی های مقتدرانه تیم ملی والیبال کشورمان در‬ ‫برابر تیم امریکا ‪ -‬قهرمان دوره گذشته ‪ -‬در عرصه رقابت های‬ ‫جهانی که بــا حمایت و حضور هیجان بخــش ملت بزرگوار‬ ‫ایران به دست امد‪ ،‬موجب خرسندی و افتخار شد و دل مردم‬ ‫را در این شب های ماه رحمت‪ ،‬خوشحال و مسرور ساخت‪».‬‬ ‫وزیر ورزش نیز به والیبالیست ها تبریک گفت هر چن د خیلی ها‬ ‫معتقدند داورزنی همواره ســعی کرده این فدراســیون را از‬ ‫دخالت هــای وزارت ورزش مصون نگه دارد و اگر نه شــاید‬ ‫این فدراسیون هم سرنوشتی چون فوتبال نصیبش می شد‪.‬‬ ‫اما بد نیســت به تیتر بازی ایــران ‪ -‬امریکا بــه روایت‬ ‫جدیدترین سایت ورزشی تلویزیون هم اشاره کنیم؛ سایتی‬ ‫که قرار است رقیب تازه ای برای «ورزش ‪ »3‬باشد‪.‬‬ ‫پایگاه خبری افتاب می نویسد‪« :‬بازی والیبال ایران و‬ ‫امریکا‪ ،‬یک رقابت کامال ورزشی بود که پر بود از نمادهای‬ ‫دوســتی دو ملت‪ .‬اینجا اصال پای دولــت امریکا‪ ،‬جنگ‪،‬‬ ‫تحریم و تهدید در میان نبود‪ .‬سرمربی و بازیکنان امریکایی‬ ‫در گفت وگو با رسانه های سرشــناس دنیا از میهمان نوازی‬ ‫مردم ایران گفتند‪ ،‬از زیبایی و امنیت تهران خاطره ها تعریف‬ ‫کردند و از هیجان و عشــق مــردم ایران بــه والیبال‪ ،‬برای‬ ‫مردمشان حرف ها گفتند‪ .‬انها باختند و شکست ورزشی شان‬ ‫را کامال بدون جنجال پذیرفتند‪ .‬انها که ســعی کردند مثل‬ ‫بچه های خوب ما نمایندگان شایسته ای از مردم کشورشان‬ ‫باشند‪ .‬مردمی که بارها مسئوالن عالی رتبه کشورمان اعالم‬ ‫داشتند حساب شــان از سیاســت های کلی سیاستمداران‬ ‫احزاب حاکم این کشور جداســت‪ ».‬این اما واکنش سایت‬ ‫رسمی صداوسیماست به یک نتیجه والیبالی و پیوند زدنش‬ ‫به اخبار سیاســی؛ با این مضمون‪« :‬امریکا در والیبال هم‬ ‫هیچ غلطی نتوانست بکند‪».‬‬ ‫ایران بــازی را با اقتدار و بــا امتیاز کامل بــرده و حاال‬ ‫می توان بــرای رقیب قدرتمند کری خوانــد‪ ،‬حتی می توان‬ ‫به تیم والیبال امریکا تاخت‪ ،‬می تــوان پیروزی را به میدان‬ ‫سیاست برد و به اتفاقات روز گره زد‪ .‬عده ای موافق این رویه‬ ‫و برخی دیگر مخالف این داستان ها هستند و معتقدند محیط‬ ‫ورزش را نباید با اظهارات سیاسی به هم ریخت‪.‬‬ ‫واکنش دو مربی به برد و باخت‬ ‫محمودی؛ امتیازاورترین بازیکن‬ ‫شــهرام محمــودی بــا کســب ‪ 17‬امتیــاز به عنوان‬ ‫امتیازاورترین بازیکن دیدار والیبال ایران و امریکا انتخاب‬ ‫شد‪ .‬در هفته هشــتم لیگ جهانی والیبال ایران موفق شد‬ ‫دومین برد خود مقابل امریکا را به دســت اورد‪ .‬در این بازی‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫ایران موفق شــد در دو بــازی متوالــی امریکایی ها را‬ ‫در تهران شکســت دهد‪ .‬نتیجه اما خیره کننده بود؛ شــش‬ ‫بر صفر در مجموع دو دیدار‪ .‬این یعنی انتهای خوشــبختی‬ ‫برای مردمی که جز شکست امریکا در تهران انتظار دیگری‬ ‫نداشتند‪.‬‬ ‫سرمربی تیم ملی والیبال ایران اما از عملکرد بازیکنان‬ ‫راضی اســت‪ .‬اســلوبودان کواچ پس از تکرار پیروزی سه‬ ‫بر صفــر برابر امریکا‪ ،‬گفــت‪« :‬در بازی نخســت با حمایت‬ ‫تماشاگران امریکا را غافلگیر کردیم اما در بازی دوم این کار‬ ‫را با نمایش خوب خود انجام دادیم‪ .‬بازیکنان و اعضای کادر‬ ‫فنی همه با هم کمک کردند و نتیجه این دست به دست هم‬ ‫دادن‪ ،‬پیروزی سه بر صفر شد‪».‬‬ ‫کواچ امریکا را نیز از تحسین خود بی بهره نگذاشت و‬ ‫گفت‪« :‬به این دلیل که ما این تیم را شکست دادیم از انها‬ ‫بهتر نیستیم‪ .‬انها بهترین تیم دنیا هستند‪ .‬اگر می خواهیم‬ ‫پیشــرفت کنیم یکی از راه هایش این اســت کــه از نظم و‬ ‫دیسیپلین باالی امریکایی ها درس بگیریم‪».‬‬ ‫کواچ همچنین در اخرین جمالتش با قدردانی از جان‬ ‫اسپراو‪ ،‬ســرمربی تیم ملی امریکا و تعریف هایش از ایران‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬مــا از طرف تیم ایــران متقابــا از میهمان نوازی‬ ‫تیم امریکا قدردانی می کنیم‪ 15 .‬روز جلوتر به امریکا ســفر‬ ‫کردیم و همه چیز در اختیارمان بود و ســفر خوبی به کشور‬ ‫امریکا داشتیم‪».‬‬ ‫اما طرف بازنده نیز با احترام درباره والیبال ایران سخن‬ ‫گفت‪« :‬من تجربه بسیار خوبی در ایران داشتم و بسیار لذت‬ ‫بردم و این پیام را به مردم امریکا می دهم‪».‬‬ ‫جان اسپراو گفت‪« :‬تجربه بسیار خوبی در ایران داشتم‬ ‫و از حضور در ایران لذت بردم‪ ،‬این برای ما بسیار خوب است‬ ‫که چند روز میهمان مردم میهمان نواز ایران بودیم‪ .‬فرصت‬ ‫داشتیم که در این فرصت یک روزه برای صرف ناهار به خارج‬ ‫از محیط والیبال برویم و در محیط کوهســتانی غذا صرف‬ ‫کنیم‪ .‬مردم ایران بسیار رابطه خوبی با ما داشتند اما پیامی به‬ ‫خونگرم‬ ‫ ‬ ‫مردم کشورم خواهم داد که در ایران بسیار با مردم‬ ‫روبه رو بودم‪ .‬او عملکرد ایران در دومین مسابقه را از هر نظر‬ ‫فوق العاده توصیف کرد‪ .‬تیم ملی والیبال امریکا در دومین‬ ‫دیدار خود در سالن ‪12‬هزار نفری ازادی همانند بازی نخست‬ ‫در سه ست پیاپی بازی را واگذار کرد تا مدافع عنوان قهرمانی‬ ‫حرفی برای گفتن نداشته باشد‪ .‬ســرمربی تیم ملی والیبال‬ ‫امریکا در پاسخ به این ســوال که «چرا با وجود شکست در‬ ‫بازی نخست برابر ایران تغییری در تاکتیک تیمش نداده؟»‬ ‫گفت‪« :‬گاهی شــرایط بازی ایجاب می کنــد که طرح ها و‬ ‫تغییرات انجام شــود و گاهی نه‪ .‬ما در این بازی در برخی از‬ ‫امتیازها پاســور و ابشــارزن ها را عوض کردیم اما فایده ای‬ ‫نداشت‪ .‬البته برخی از اعضای کادر فنی تیم ملی امریکا علیه‬ ‫این مربی مصاحبه کرده اند‪ .‬انها معتقدند او در بازی دوم برابر‬ ‫ایران با برخی بازیکنان لجبازی کرده و به انها اجازه حضور در‬ ‫بازی را نداده است اما اگر این شایعه صحت داشته باشد هم‬ ‫در اصل ماجرا تغییری ایجاد نمی کند‪».‬‬ ‫اما کاپیتان ها نیــز به اظهارنظر در مــورد این دو بازی‬ ‫پرداختند؛ کاپیتان تیم ملی والیبال ایران می گوید‪« :‬با وجود‬ ‫شکست در چهار بازی اول‪ ،‬ایمان بازیکنان تیم ملی و اعتماد‬ ‫به نفس انها زمینه ســاز موفقیت و پیروزی های بعدی شد‪.‬‬ ‫باتوجه به شــناختی که امریکا از ما پیدا کرده بود پیش بینی‬ ‫می کردیم که این بازی سخت تر باشد و همین طور هم شد‪.‬‬ ‫معتقدم اگر تیم ما کامل و یک دســت نبود نمی توانســتیم‬ ‫نتیجه بگیریم‪ .‬قبال هم گفته ام که تیمــی در لیگ جهانی‬ ‫نیســت که بتواند همه تیم ها را ببرد و قهرمان شود‪ .‬بازی ها‬ ‫بسیار نزدیک اســت‪ ».‬دیوید لی‪ ،‬کاپیتان تیم ملی والیبال‬ ‫امریکا نیز گفت‪« :‬ایران واقعا بسیار سریع و کامل بازی کرد‪.‬‬ ‫حمالت انها که توسط ســعید معروف رهبری می شد بسیار‬ ‫سریع بود و محمودی و میرزاجانپور بسیار خوب از حمالت‬ ‫انها استفاده کردند‪».‬‬ ‫ورزش‬ ‫خســتگی‪ .‬او و بچه ها بعد از تشکر از مســئوالن حاضر در‬ ‫رختکن و خوش و بش های معمول لب به گالیه گشــودند‪.‬‬ ‫معروف در دل همه حرف هایی که زد‪ ،‬با انتقاد از اینکه بعضی‬ ‫مســئوالن فقط موقع برد حاضر می شــوند‪ ،‬از عدم حمایت‬ ‫انها از اعضای تیم ملی گالیه کرد‪ .‬او سپس با لحنی ارام تر‬ ‫گفت‪« :‬من می دانم شــما االن حاضر هســتید و امیدوارم‬ ‫دوبــاره نروید تا ســال دیگر‪ ».‬ملی پوشــان والیبــال بعد از‬ ‫موفقیت های سال قبل شــان وعده هایی برای پاداش ویژه‬ ‫گرفته بودند که البته به دلیل تاکید دولت بر پرهیز از اعطای‬ ‫رانت ویژه به ورزشــکاران در صورت موفقیت هایشــان‪ ،‬از‬ ‫دادن چنین پاداش هایی جلوگیری شــد‪ .‬البته بعد از ان بود‬ ‫که اختالف شــان بــا وزارت ورزش باال گرفــت و در نهایت‬ ‫نصرالله سجادی‪ ،‬معاون ورزش در این باره اعالم کرد بنا بر‬ ‫ایین نامه‪ ،‬پاداش قهرمانان‪ ،‬به والیبالیست ها داده می شود‪.‬‬ ‫این در حالی اســت که در ایین نامه پاداش ها هم تبصره ای‬ ‫به عنوان صعود به مرحله نهایی لیــگ جهانی وجود ندارد‪.‬‬ ‫محمد نهاوندیــان‪ ،‬رئیس دفتر رئیس جمهــوری اما بعد از‬ ‫گفتن خسته نباشید و شنیدن گالیه های بچه ها‪ ،‬این پست‬ ‫را در اینستاگرامش منتشر کرد‪« :‬اگر در والیبال می توانیم با‬ ‫غیرت و قدرت قهرمانان مان در عرصه جهانی حاضر شویم و‬ ‫قواعد بازی را رعایت کنیم و ادب و اخالقمان را نشان دهیم و‬ ‫از قویترین تیم ها نهراسیم و پیروز شویم و دل های مردم مان‬ ‫را شادان کنیم؛ چرا در عرصه های دیگر چنین نکنیم؟»‬ ‫اما الن ایر‪ ،‬سخنگوی فارسی زبان وزارت امور خارجه‬ ‫امریکا پس از این شکســت در صفحــه اجتماعی خود این‬ ‫فدراسیون ‪15‬میلیاردی‬ ‫فدراسیون فوتبال ایران برعکس‬ ‫فدراسیون والیبال عملکرد ناموفقی‬ ‫در جذب حامی مالی داشته است‬ ‫کار سخت مظلومی‬ ‫ در لیگ پانزدهم‬ ‫هواداران از سرمربی استقالل‬ ‫چه می خواهند؟‬ ‫‪71‬‬ ‫شــهرام محمودی با ‪ 17‬امتیاز موفق ترین بازیکن ایران از‬ ‫این لحاظ بود‪ .‬همچنین مجتبی میرزاجانپور و ســید محمد‬ ‫موسوی با ‪ 12‬امتیاز دیگر بازیکنان شــاخص ایران در این‬ ‫مسابقه بودند‪ .‬در ســوی دیگر میدان متیو اندرسون و ارون‬ ‫راســل با ‪ 9‬امتیاز بهترین بازیکنان تیمشــان بودند‪ .‬ایران‬ ‫هفته گذشــته در دو بازی متوالی امریکا را شکست داد تا با‬ ‫این بردها ‪ 13‬امتیازی شود و پشت سر امریکای ‪ 17‬امتیازی‬ ‫و لهستان ‪ 16‬امتیازی قرار بگیرد‪ .‬ملی پوشان ایران در این‬ ‫مسابقه در سه ســت متوالی و با امتیازهای ‪ ۲۵‬بر ‪ ۲۵ ،۲۰‬بر‬ ‫‪ ۲۱‬و ‪ ۲۵‬بر ‪ ۱۹‬به پیروزی رســیدند و اختالف خــود را با تیم‬ ‫صدرنشین (امریکا) به چهار امتیاز رساندند‪.‬‬ ‫گزارش‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫واکنش شبکه های اجتماعی و مردم‬ ‫فرهنگ نیوز در گزارشی به واکنش های مردم درباره برد‬ ‫تیم ملی والیبال پرداخته اســت‪ .‬این سایت در گزارش خود‬ ‫اورده است‪« :‬بعد از برد شیرین و مقتدرانه والیبالیست های‬ ‫ایرانی در مقابل تیــم امریکا‪ ،‬در زمــان کوتاهی پیامک ها‬ ‫و پســت های کاربران ایرانی به کف زمیــن امریکا خوابید‪.‬‬ ‫کاربران شبکه های اجتماعی خوشحال از برد شیرین سه بر‬ ‫صفر تنها در عرض چند دقیقه با عبارت ها و جمالت و اشعار‬ ‫جذاب‪ ،‬شــیرینی برد تیم ملی ایران را دو چنــدان کردند‪».‬‬ ‫در ادامه چند نمونه از پست های کاربران را مرور می کنیم‪.‬‬ ‫ســعید معروف وکــواچ بــه لیســت بازجویی های‬ ‫‪۵+۱‬اضافه شدند!‬ ‫به دلیل باخت در ست اول و دوم و سوم ‪ ،‬امریکا در‬ ‫پروتکل جدید بازدید از ورزشــگاه های کشور را نیز خواستار‬ ‫شد!‬ ‫وزارت خزانه دارى امریــکا دقایقى پیش صادرات‬ ‫بوق به ایران را تحریم کرد ‬ ‫با خاک یکسان شد توان تیم امریکا‬ ‫این بود توفان طبس در دشت ازادی‬ ‫درخواســت جدید گروه ‪ ۵+۱‬از ایران‪ :‬غنی سازی‬ ‫اورانیوم رو بی خیال‪ ،‬رشد والیبال تون رو متوقف کنید هرچه‬ ‫زودتر‪...‬‬ ‫تخریب اســتادیوم ازادی و باز طراحی ان توســط‬ ‫امریکایی ها به طــوری که فقط ‪ ۲۰‬نفر ظرفیت تماشــا چی‬ ‫داشته باشد به لیست درخواست های امریکا اضافه شد ‬ ‫گزارشگر والیبال گفت‪« :‬امریکایی ها اجازه ندادند‬ ‫کسی بازی تمرینی شون رو ببینه!»‬ ‫حاال ما سر بازدید از مراکز نظامی جر و بحث می کنیم!‬ ‫خودتون قضاوت کنید ‬ ‫* بردن امریکا در خاک وطن شیرین است سه بر صفر‬ ‫اگر شد که دو چندین است‬ ‫این در حالی اســت که پــس از برد تیم ملــی والیبال‬ ‫خیابان های شهرهای مختلف در کشورمان مملو از جمعیت‬ ‫جوانانی بود که ســر از پا نمی شــناختند و فریاد شــادی سر‬ ‫می دادند‪ .‬با وجــود حضور نیروهای راهنمایــی و رانندگی‪،‬‬ ‫ی ترافیک سنگینی را در اتوبان شهید چمران‬ ‫شهروندان تهران ‬ ‫(محدوده پارک وی) و میدان ونک به سمت میدان تجریش‬ ‫ایجاد کردند‪.‬‬ ‫با توجــه به همزمانی این شــادی ها با بازگشــت مردم‬ ‫از مراســم ها افطــاری و همچنین خــروج تماشــاگران از‬ ‫ورزشــگاه ازادی‪ ،‬ترافیــک در محورهــای غرب به شــرق‬ ‫در بزرگراه هــا و خیابان هــای اصلی تهران تشــدید شــد‪.‬‬ ‫بزرگراه هــای شــهید همــت‪ ،‬حکیــم‪ ،‬جــال ال احمد و‬ ‫یو‬ ‫خیابان های منشــعب از ایــن بزرگراه ها‪ ،‬میــدان فاطم ‬ ‫مناطق غربی و شمالی شهر تهران از جمله میادین تجریش‪،‬‬ ‫مادر (محسنی)‪ ،‬صادقیه‪ ،‬ازادی و سعادت اباد بعد از بازی‬ ‫تیم های والیبــال ایران و امریکا شــاهد جشــن و پایکوبی‬ ‫و ترافیک ناشــی از جشــن مردم و عالقه منــدان به ورزش‬ ‫والیبال بود ‪.‬‬ ‫بازگشت به عقب‬ ‫‪2‬‬ ‫استقاللی ها در حرکتی رونالدینهویی در حالی که همه منتظر مربی خارجی‬ ‫بودند‪ ،‬مظلومی را برای هدایت تیم خود انتخاب کردند‬ ‫روشــن بود که امیر قلعه نویی قــراردادش برای لیگ‬ ‫پانزدهم تمدید نخواهد شد‪ .‬سخن از گزینه های خارجی بود؛‬ ‫ایگور اشتیماتس‪ .‬خودش می گوید مبلغ پیشنهادی اش به‬ ‫باشگاه استقالل نصف مبلغ پیشنهادی برانکو به پرسپولیس‬ ‫هم نبوده امــا وزارت ورزش او را نخواســته اســت‪ .‬در بین‬ ‫گزینه های داخلی هم صحبــت از جذب علیرضا منصوریان‬ ‫بود‪ .‬مربی ای که فصل خیره کننــده ای را همرا ه نفت تهران‬ ‫پشت سر گذاشت‪ ،‬هر چند به جام قهرمانی نرسید‪ .‬بنابراین‬ ‫خیلی ها انتظار داشــتند جانشــین امیر قلعه نویی مربی ای‬ ‫باشد که با اقتدار روی نیمکت سرمربیگری ابی های پایتخت‬ ‫بنشیند‪ ،‬اما ناگهان اعالم خبر ســرمربیگری پرویز مظلومی‬ ‫باعث حیرت خیلی ها شد‪.‬‬ ‫مظلومی چه خواهد کرد؟‬ ‫بدین ترتیب پس از مدت ها انتظار برای معرفی جانشین‬ ‫امیر قلعه نویــی‪ ،‬پرویز مظلومــی به عنوان ســرمربی جدید‬ ‫اســتقالل منصوب شــد‪ .‬در حالی که در هفته های گذشته‬ ‫برخی از گزینه های خارجی مد نظر باشــگاه همچون ایگور‬ ‫اشــتیماتس‪ ،‬به تهران امده و مذاکرات خــود را اغاز کرده‬ ‫ت پس از عدم توافق با وی‪ ،‬سراغ دیگر‬ ‫بودند‪ ،‬انتظار می رف ‬ ‫گزینه های مدنظــر خارجی بروند‪ .‬اما مدیران اســتقالل در‬ ‫انتخابــی عجیب و غیر منتظــره‪ ،‬پرویز مظلومی که ســابقه‬ ‫هدایت ابی پوشــان را در فصــول ‪ 89-90‬و ‪ 90-91‬بر عهده‬ ‫داشــت ه را به عنوان ســرمربی اســتقالل در لیــگ پانزدهم‬ ‫انتخاب کردند‪ .‬مظلومی در دوره قبلی هدایت استقالل‪ ،‬با‬ ‫وجود بهره گیری از ملی پوشان پرتعداد و ستاره های مختلف‪،‬‬ ‫قهرمانی لیگ را واگذار کرد و به عنوان نایب قهرمانی بسنده‬ ‫کرد‪ .‬تنها افتخار کسب شده مظلومی با استقالل‪ ،‬قهرمانی‬ ‫جام حذفی در ضربات پنالتی و مقابل شاهین بوشهر در سال‬ ‫‪ 90‬اســت‪ .‬اما مســاله ای که مظلومی به ان می بالد و از ان‬ ‫به عنوانکارنامهقابل دفاعخودناممی برد‪،‬برددرچهارمسابقه‬ ‫متوالی دربی مقابل پرسپولیس است‪ .‬اما هیچ گاه این اتفاق‬ ‫به صورت متوالی رخ نداد ه و یک دیدار این دو تیم در این بین‬ ‫با تساوی خاتمه پیدا کرده اســت‪ .‬همچنین باخت عجیب‬ ‫مظلومی در اخرین حضور خود در دربی و مقابل پرسپولیس‬ ‫‪ 10‬نفره در ‪ 10‬دقیقــه‪ ،‬خاطر برخی هواداران اســتقالل را‬ ‫مکدر کرده و باعث شده نســبت به این مساله واکنش نشان‬ ‫دهند‪ .‬پس از اعالم رســمی ســرمربیگری مظلومی ‪ ،‬برخی‬ ‫هواداران اســتقالل‪ ،‬با تجمع مقابل ساختمان این باشگاه‬ ‫در سعادت اباد و در حضور مظلومی ‪ ،‬واکنش نشان داده و از‬ ‫اولتیماتوم ‪ 10‬هفته ای به وی خبر دادند‪ .‬نکته دیگری هم که‬ ‫مورد تاکید این افراد قرار داشــت‪ ،‬عدم حضور اتیال حجازی‬ ‫در کادر فنی و همچنین جذب نکردن برخــی بازیکنانی بود‬ ‫که در زمان مربیگری قلعه نویی استقالل را ترک کرده بودند‬ ‫که از انها می توان به نکونــام‪ ،‬تیموریان‪ ،‬رحمتی‪ ،‬صادقی‬ ‫و بیگ زاده اشــاره کرد؛ درخواســتی که بر خالف خواســته‬ ‫مظلومی است و او اعالم کرده ‪ 15‬بازیکن جدید را برای بستن‬ ‫اســتقالل مدنظر دارد که نام تیموریان‪ ،‬نکونــام و رحمتی‬ ‫هم در میان انها به چشــم می خــورد؛ بازیکنانی که مخالف‬ ‫امیر قلعه نویی هستند و حاال پس از خروج وی از استقالل‪،‬‬ ‫زمزمه هاییمبنی بربازگشت شانبهاینتیمبهچشممی خورد‪.‬‬ ‫پرویز مظلومی بالفاصله پــس از انتخاب خود‪ ،‬مجید صالح‬ ‫را به عنوان یکی از دســتیاران فصل پیش رو انتخاب کرد و‬ ‫احتمال می رو د اتیال حجازی و حســین تراب پور هم نفرات‬ ‫بعدی کادر فنی او باشــند‪ .‬مظلومی در این رابطه می گوید‪:‬‬ ‫«ما یک جلســه برای برنامه ریزی تمرینات و اردوها داشتیم‬ ‫ی هم با کمیته نقل و انتقاالت که متشــکل‬ ‫و در جلســه بعد ‬ ‫از بهرام امیری و علی نظری جویباری اســت‪ ،‬جلسه ای دارم‬ ‫و می خواهم لیســت بازیکنــان مورد نیازم را بــه انها بدهم‪.‬‬ ‫ حدود ‪ 15-16‬نفر مدنظر من هســتند که انها را اولویت بندی‬ ‫کرده ایم‪ .‬به هر حال بــا کمال احترام بــرای همه بازیکنان‬ ‫ یکسری در چارچوب ما نمی گنجند و باید جابه جا شوند‪ .‬هدف‬ ‫ما این است که تیم قدرتمند و با کیفیتی داشته باشیم و در این‬ ‫راه به کمک هواداران نیاز داریم‪ .‬قطعا خواسته ما خواسته‬ ‫انها است‪ .‬تیمی می بندیم که مورد توجه هواداران باشد‪ .‬نام‬ ‫استقالل بزرگ اســت و ما می خواهیم استقالل به روزهای‬ ‫خوبگذشته اشبازگردد‪».‬درفهرستارائهشدهتوسطپرویز‬ ‫مظلومی به باشگاه‪ ،‬نام بازیکنان سرشناسی به چشم می خورد‬ ‫که انها برای لیگ پانزدهم باید به فکر پیدا کردن تیم جدیدی‬ ‫برای خود باشند‪ .‬در میان این نفرات نام چهره هایی مثل رضا‬ ‫ی و میالد سلیمان فالح به‬ ‫عنایتی‪ ،‬وحید طالب لو‪ ،‬میالد نور ‬ ‫چشم می خورد ضمن انکه یعقوب کریمی‪ ،‬مدافع چپ تیم‬ ‫استقالل نیز بازیکن سپاهان محسوب شده و باید به زودی‬ ‫در تمرینات این تیم حاضر شــود‪ .‬همچنین پرویز مظلومی‬ ‫ی مدافعانی را به باشگاه استقالل ارائه کرده و از اعضای‬ ‫ اسام ‬ ‫لو انتقاالت خواسته شــده تا در صورت جذب این‬ ‫کمیته نق ‬ ‫نفرات امیرحســین صادقی نیــز می تواند تیــم جدید خود را‬ ‫انتخاب کند‪ .‬تمدید قرارداد امید ابراهیمی و خســرو حیدری‬ ‫یکی از درخواست هایی است که پرویز مظلومی از مسئوالن‬ ‫باشگاه اســتقالل دارد و از انها خواسته مقدمات حضور این‬ ‫دو نفر فراهم شود‪ .‬همچنین جاسم کرار باتوجه به قراردادی‬ ‫که دارد در فهرست مظلومی حضور دارد و او نیز برای فصل‬ ‫اینده در صورت توافق مالی با ابی پوشان در این تیم ماندنی‬ ‫خواهد بود‪ .‬بازیکنی نظیر ادینیهو از تراکتورســازی مد نظر‬ ‫باشگاه استقالل است و همچنین مظلومی خواستار جذب‬ ‫یک مدافع از یک تیم تهرانی است‪.‬‬ ‫چرا مظلومی با قلعه نویی تماس گرفت؟‬ ‫کارنامه مربیگری مظلومی‬ ‫مظلومی در اســتقالل موفق شــد نتایج نسبتا موفقی‬ ‫بگیرد‪ .‬او که در لیگ دهم و یازدهم سرمربی استقالل بود‪،‬‬ ‫یک با ر تیمــش را دوم و یک بــار هم این تیم را ســوم کرد‪،‬‬ ‫استقالل با تیم تحت هدایت او در لیگ یازدهم قهرمان جام‬ ‫حذفی شد و همچنین پیروزی در چهارم دربی متوالی از او یک‬ ‫مربی موفق در استقالل ساخت اما او در پایان لیگ یازدهم از‬ ‫هدایت استقالل کنار رفت تا امیرقلعه نویی جایش را بگیرد‪.‬‬ ‫از این به بعد بود که روزهای بد مظلومی شــروع شــد چراکه‬ ‫ نتوانست در الومینیوم هرمزگان و مس کرمان نتایج درخوری‬ ‫بگیرد و هر دو تیم هــم در پایان فصل به لیگ یک ســقوط‬ ‫کردند‪.‬همهاینهاباعثمی شودکهانتخابمظلومی به عنوان‬ ‫سرمربی استقالل عجیب به نظر برسد هرچن د او کارنامه اش‬ ‫دراستقالل در حدی موفق بوده که همیشه نامش به عنوان‬ ‫یک گزینه مطرح شود‪.‬‬ ‫پرویزمظلومی بهمدت‪ ۹‬سالدستیارمنصورپورحیدری‬ ‫در استقالل بود‪ .‬در سال های بعد سرمربی تیم های صنعت‬ ‫نفت ابادان‪ ،‬مس کرمان‪ ،‬صبای قم (در ان زمان نام باشگاه‬ ‫صباباتری بوده است)‪ ،‬ابومسلم مشهد (در این سال عنوان‬ ‫بهترین تیم شهرستانی لیگ را کسب کرد) و استقالل اهواز‬ ‫بود‪ .‬او در سال‪ ۲۰۰۷‬بازی های غرب اسیا‪ ،‬به عنوان سرمربی‬ ‫در کنار مارکار اقاجانیان به هدایت تیم ب ایران پرداخت و این‬ ‫تیم را که از بازیکنان کم تجربه ای چون خسرو حیدری بهره‬ ‫می برد‪ ،‬قهرم انجام غرب اســیا کرد‪ .‬در لیگ هشــتم (سال‬ ‫‪)7 ۸–8 ۸‬بههمراهتیممسکرماندررتبهسوملیگبرترایران‬ ‫ایستاد و این تیم را روانه لیگ قهرمانان اسیا کرد‪ .‬پس از چند‬ ‫هفته از شروع لیگ نهم از مس کرمان جدا شد و بعد از ان در‬ ‫مقطع کوتاهی نیز هدایت باشگاه ابومسلم مشهد را به عهده‬ ‫داشت‪ .‬وی توانســت در اولین حضور خود با این تیم عنوان‬ ‫نایب قهرمانی دهمین دوره لیگ برتر ایــران را با یک امتیاز‬ ‫کمتر کسب کند‪ .‬مظلومی در حالی تیم را تحویل گرفت که‬ ‫دو بازیکن اصلی تیم (خسرو حیدری و جان واریو) به سپاهان‬ ‫پیوســته بودند و اســتقالل هم از لحاظ مالی و هم از لحاظ‬ ‫عملکرد پرویز مظلومی در تیم اســتقالل ســال های‬ ‫‪ 1389‬و‪ 1390‬بهتر از عملکرد امیر قلعه نویی بود ه و این امار‬ ‫برای اولین بار در مقایسه قلعه نویی با سایر مربیان استقالل‬ ‫او را پایین تر قرار داده است‪ .‬مظلومی در سال ‪ 1389‬در ‪34‬‬ ‫بازی لیگ ‪ 65‬امتیاز گرفت و با یک امتیاز کمتر از تیم فوتبال‬ ‫ســپاهان که با ‪ 66‬امتیاز قهرمان لیگ شد در رتبه دوم لیگ‬ ‫قرار گرفت‪ .‬او در دومین سال یعنی در سال ‪ 1390‬در حالی‬ ‫که تنها یک امتیاز از قهرمان لیگ یعنی سپاهان کمتر امتیاز‬ ‫گرفت ‪ 66‬امتیاز به دست اورده و سوم شد‪ .‬استقالل به زدن‬ ‫‪ 58‬گل در این سال بهترین خط حمله لیگ را به دست اورد اما‬ ‫عملکرد استقالل با قلعه نویی در سه سال اخیر ضعیف تر از‬ ‫عملکرد استقالل بود‪ .‬در سال‪ 91‬استقالل با‪ 67‬امتیاز در‪34‬‬ ‫بازی قهرمان لیگ شد‪ .‬افت استقالل از سال ‪ 1392‬شروع‬ ‫شد‪ .‬در این ســال اســتقالل با ‪ 53‬امتیاز در حالی پنجم شد‬ ‫که از تیم قهرمان لیگ یعنی فوالد چهار امتیاز کمتر گرفت‪.‬‬ ‫استقالل در سال اخر یعنی سال ‪ 93‬شروع شد و استقالل در‬ ‫‪ 30‬بازی این سال صاحب ‪ 47‬امتیاز شد و در مسابقات فوتبال‬ ‫لیگ چهاردهم به عنوان ششم رسید‪ .‬اگر بخواهیم میانگین‬ ‫امتیازات دو مرد را به دست اوریم سراغ مجموع عملکرد این‬ ‫ دو می رویم‪ .‬مظلومی در ‪ 68‬بازی لیــگ ‪ 131‬امتیاز گرفت‬ ‫و قلعه نویــی در ‪ 94‬بازی صاحب ‪ 167‬امتیاز شــد‪ .‬میانگین‬ ‫مظلومی در این مدت‪ 92/1‬و میانگین قلعه نویی در این مدت‬ ‫‪ 77/1‬بود که نشان می ده د قلعه نویی در این مدت ‪ 15‬در صد‬ ‫امتیاز در هر بازی کمتر از پرویز مظلومی گرفت ه و در این عرصه‬ ‫برای اولین بار تحــت تاثیر موفقیت های یــک مربی دیگر‬ ‫استقالل قرار گرفته است‪ .‬با چنین کارنامه موفقی است که‬ ‫مظلومی به تیم فوتبال استقالل بر می گردد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫خیلی ها انتظار داشــتند جانشــین امیر‬ ‫قلعه نویــی مربی ای باشــد که بــا اقتدار‬ ‫روی نیمکــت ســرمربیگری ابی هــای‬ ‫پایتخت بنشــیند‪ ،‬اما ناگهان اعالم خبر‬ ‫سرمربیگری پرویز مظلومی باعث حیرت‬ ‫خیلی ها شد‬ ‫قوی تر از قلعه نویی‬ ‫ورزش‬ ‫در هیچ کجــای دنیا چنین اتفاقــی رخ نمی دهد؛ یک‬ ‫مربی کنار برود و مربی بعدی با او تماس بگیرد و برای نشستن‬ ‫روی نیمکت از او رخصت بگیرد‪ .‬اما این اتفاق در فوتبال ایران‬ ‫بارها رخ داده‪ .‬پرویز مظلومی هم بعد از رســیدن به نیمکت‬ ‫استقالل با قلعه نویی تماس گرفته است‪ .‬قلعه نویی بار اول‬ ‫تماس او را پاســخ نداده اما پرویز مظلومی دوباره شماره او را‬ ‫گرفته‪ .‬اصرار برای گرفتن رخصت! مظلومی مصاحبه کرده‬ ‫و گفته قلعه نویی برایش ارزوی موفقیت کــرده اما خود امیر‬ ‫هنوز در این باره واکنشــی نشان نداده اســت‪ .‬شاید یکی از‬ ‫مشکالت مظلومی در استقالل همین باشد؛ عد م قاطعیت‬ ‫الزم‪ .‬یکی از انتقاداتی که به مظلومی می شود‪ ،‬عدم وجود‬ ‫دیسیپلین و جذبه الز م در کار فنی او است‪ .‬اتفاقی که در سال‬ ‫ی افتاد که‬ ‫دوم مربیگری در استقالل و در مورد مجتبی جبار ‬ ‫این بازیکن مظلومــی را مربی فاقد دانش فنــی و کاریزمای‬ ‫الزم برای هدایت اســتقالل دانســت و جالب اینکه پس از‬ ‫ان برخورد قاطعی از سوی مظلومی مشاهده نشد که همین‬ ‫مساله‪ ،‬تردیدهایی را در این خصوص ایجاد کرد‪ .‬این مسائل‬ ‫باعث شد ه سرمربی جدید استقالل‪ ،‬رویه جدیدی را در پیش‬ ‫بگیرد‪ .‬پس از اینکه امیرحسین صادقی در مصاحبه ای اعالم‬ ‫کرد که از اســتقالل نخواهد رفت‪ ،‬مظلومی نســبت به این‬ ‫مساله واکنش نشــان داد‪« :‬اصال بازیکن حق ندارد در این‬ ‫حیطه ها وارد شود و حرف بزند‪ .‬بازیکن باید در زمین کارش را‬ ‫انجام دهد‪ .‬اجازه نمی دهم بازیکنی فارغ از حیطه وظایفش‬ ‫صحبتکندوبااینقضیهبرخوردشدیدمی کنم‪.‬دراینقضیه‬ ‫کامال جدی هستم و کوتاه نمی ایم‪ .‬هر بازیکنی وظیفه دارد‬ ‫فقط کار خودش را انجام دهد و کســی اجازه نــدارد در مورد‬ ‫دیگری حرف بزند‪».‬‬ ‫سرمربی اســتقالل در مورد اینکه در گذشته با جباری‬ ‫مشکل داشته‪ ،‬گفت‪« :‬لطفا اسم نیاورید‪ .‬من زمانی که در‬ ‫استقالل بودم با نظم ترین و بی حاشیه ترین تیم را در اختیار‬ ‫داشتم‪ .‬نتایج من خوب بود نتایج دربی هم درخشان بود و ما‬ ‫بدون حاشیه کار کردیم‪.‬‬ ‫مظلومی ادامه داد‪«:‬ما به دنبال ان دسته از بازیکنانی‬ ‫هستیم که واقعا استقاللی هستند‪ .‬در حال تهی ه برنامه های‬ ‫تمرینی هم هســتیم و با صالح به دنبــال برنامه ریزی بودیم‬ ‫ تا شروع مســابقات ادامه داشته باشــد‪ .‬هدفمان این است‬ ‫که خیلی ســریع تیم را جمع کنیم و برای شروع تمرینات دیر‬ ‫هم شده است‪ .‬لیســت بازیکنان را به کمیته نقل و انتقاالت‬ ‫می دهم تا کار جذب بازیکن شروع شود و بالفاصله تمرینات‬ ‫را اغاز کنیم‪ .‬البته ما چون هنوز با بازیکنی مذاکره نکرده ایم‬ ‫دلیل نمی شود تمرینات را اغاز نکنیم و در اسرع وقت تمرینات‬ ‫شروع خواهد شد‪.‬‬ ‫اتفاقات رخ داده برای استقالل‪ ،‬خبر از فصلی دشوار‬ ‫و پرحاشــیه برای این تیم می دهد؛ از انتخــاب کادر فنی تا‬ ‫جذب مهره های جدید و همچنین مشــکالت مالی که اتش‬ ‫مشکالت این تیم را شعله ور می کند‪ .‬سرنوشت سقوط و افتی‬ ‫که پس از دو فصــل متوالی‪ ،‬این بار هم انتظار ابی پوشــان‬ ‫پایتخت را می کشد‪.‬‬ ‫بازیکنان در مضیقه بود‪ .‬در زمان باقیمانده تا شــروع فصل‬ ‫استقالل چند بازیکن شاخص مانند میالد میداوودی‪ ،‬ایمان‬ ‫ی و اسماعیل شریفات را در اختیار گرفت تا اماده حضور‬ ‫مبعل ‬ ‫در لیگ شود‪ .‬در این فصل مظلومی در بازی رفت و برگشت‬ ‫تیم پرسپولیس را با نتایج مشابه ‪ ۰–۱‬شکست داد و از سوی‬ ‫هواداران لقب پرویز رفت و برگشت را دریافت کرد‪ .‬شهریور‬ ‫‪ 90‬استقالل به سرمربیگری پرویز مظلومی موفق شد برای‬ ‫سومین بار متوالی پرســپولیس رقیب دیرینه اش را شکست‬ ‫دهد و مظلومی اولین مربی در تاریخ فوتبال ایران اســت که‬ ‫به چنین رکوردی دست یافته اســت‪ .‬همچنین در اذر همان‬ ‫سال برای بار چهارم نیز موفق به شکست پرسپولیس با نتیجه‬ ‫‪ ۰–۳‬در دربی هفتادوسوم شد‪ .‬روند پیروزی های او در مقابل‬ ‫پرسپولیس سرانجام با شکســت ‪ ۲–۳‬در مقابل پرسپولیس‬ ‫در بهمن ‪ 90‬متوقف شد‪ .‬اســفند همان سال اما با شکست ‬ ‫شاهین بوشهر در ضربات پنالتی توانست استقالل را قهرمان‬ ‫ی نمادین قهرمانی جام حذفی را‬ ‫جام حذفی کند‪ .‬او در اقدام ‬ ‫به روح ناصر حجازی تقدیم کرد‪ .‬در این فصل اســتقالل با‬ ‫‪ ۵۸‬گل زده بهترین خط حمله لیگ را داشت و با اختالف یک‬ ‫امتیاز نســبت به قهرمان و یک گل کمتر نسبت به تیم دوم‪،‬‬ ‫به مقام سومی در لیگ دســت یافت‪ .‬او از استقالل جدا شد‬ ‫و به استیل اذین زاگرس پیوست‪ .‬مظلومی به دنبال جدایی‬ ‫تارتار از استیل اذین زاگرس‪ ،‬در مهرماه ‪ 91‬به عنوان سرمربی‬ ‫این تیم انتخاب شد اما پس از گذشــت کمتر از یک هفته و‬ ‫بدون نشستن روی نیمکت مربیگری تیم‪ ،‬به دلیل انچه وی‬ ‫حل نشدن مساله مالکیت جدید و مشکالت مالی تیم عنوان‬ ‫کرد‪ ،‬از اینتیمجداشد‪ .‬در بهمن‪ 91‬باشگاهفوتبالالومینیوم‬ ‫هرمزگان ضمن برکناری اکبر میثاقیان‪ ،‬مظلومی را به عنوان‬ ‫سرمربی جدید این تیم معرفی کرد‪ .‬در حالی که نیم فصل اول‬ ‫لیگ برتر فوتبال ایران در سال ‪ ۹۲–۹۳‬به اواخر خود نزدیک‬ ‫می شد‪ ،‬باشگاه بحران زده مس کرمان که در انتهای جدول‬ ‫به سرمی برد‪ ،‬پس از عدم نتیجه گیری با محمود یاوری‪ ،‬پرویز‬ ‫مظلومی را سرمربی خود اعالم کرد‪.‬‬ ‫‪73‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫فدراسیونفوتبالایرانبرعکسفدراسیونوالیبال‬ ‫عملکردناموفقیدرجذبحامیمالیداشتهاست‬ ‫فدراسیون‬ ‫‪15‬میلیاردی‬ ‫سال گذشته این وزارت ورزش بود که اب پاکی را روی‬ ‫دست فدراســیون ها ریخت؛ دولت به شــما پولی نخواهد‬ ‫داد‪ .‬این دستور در حالی برخی فدراسیون ها از جمله فوتبال‬ ‫را نگران می کرد کــه برخی دیگر از فدراســیون ها از جمله‬ ‫والیبال حساب خودشان را سال ها ست از دولت جدا کرده اند‪.‬‬ ‫موفقیت های بزرگ در والیبال ایــران و البته توقف تیم ملی‬ ‫فوتبال ایران برابر ترکمنستان که البته با عمل اپاندیس علی‬ ‫کفاشــیان همراه شــد‪ ،‬حاال بهانه خوبی برای پرداختن به‬ ‫عملکرد مالی دو فدراسیون والیبال و فوتبال است‪ .‬هر چند‬ ‫فدراسیون کشتی نیز با درامدزایی بسیار قابل توجه حاال خود‬ ‫را به عنوان یکی از فدراسیون های موفق در بخش درامدزایی‬ ‫معرفی کرده است‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫درامد میلیون دالری در انتظار والیبال ایران‬ ‫لیــگ جهانــی والیبــال یکــی از گران قیمت تریــن‬ ‫تورنمنت های والیبال است و بر خالف دیگر مسابقات جهانی‬ ‫بیشــتر روی مســائل مالی متمرکز شده اســت‪ .‬فدراسیون‬ ‫جهانی والیبال (‪ )FIVB‬سال ‪ 1990‬لیگ جهانی را برگزار کرد‬ ‫که یکی از اهدافش جذب اسپانسر بود تا از این طریق بتواند‬ ‫نیاز مالی فدراسیون را برطرف کند‪ .‬در این هدف نیز موفق‬ ‫بود‪ .‬چرا که توانست اسپانسرهای متعدد و معروفی را جذب‬ ‫کند و با حق پخش تلویزیونی در سراسر جهان هدفش کامال‬ ‫محقق شود‪ .‬عالوه بر اینها‪ ،‬مشخص شدن جوایز نقدی و‬ ‫پاداش های هنگفت و گرانقیمت برای تیم های شرکت کننده‬ ‫و قهرمان های تورنمنت‪ ،‬مسابقات فشرده و سفرهای سخت‬ ‫و طوالنی را برای انها شــیرین تر کــرد‪ .‬در اولین دوره لیگ‬ ‫جهانی که سال‪ 1990‬برگزار شد پاداش تیم قهرمان صدهزار‬ ‫دالر بود‪ .‬دوره به دوره این پاداش ها بیشتر شد و سال گذشته‬ ‫در بیست وچهارمین دوره این تورنمنت به یک میلیون دالر‬ ‫رسید‪ .‬سرپرســت تیم ملی والیبال ایران اما می گوید‪ « :‬در‬ ‫کتابچه مقررات امســال لیگ جهانی امــد ه که پاداش تیم‬ ‫قهرمان این دوره دو میلیون دالر است‪ .‬فکر می کنم پاداش‬ ‫تیم دوم بیش از یک میلیون باشد که طبق پایین امدن مقام‪،‬‬ ‫از مبلغ جوایز هم کم می شود‪ .‬پاداش مقام ششم هم ‪180‬‬ ‫هزار دالر اســت‪ ».‬فدراســیون جهانی برای هر مسابقه به‬ ‫تیم ها حقوق می دهد‪ ،‬تیم بازنــده ‪ 4/600‬دالر و تیم پیروز‬ ‫‪ 9/600‬دالر‪ .‬این پاداش ها تمام ماجرا نیســت‪ .‬مقام های‬ ‫فردی کــه در پایــان تورنمنت مشــخص می شــوند‪ ،‬مانند‬ ‫ارزشمندترین بازیکن‪ ،‬بهترین لیبرو‪ ،‬بهترین اسپکر‪ ،‬بهترین‬ ‫پاسور و‪ ...‬هم جوایز نقدی دارند که سال گذشته از ‪ 10‬هزار‬ ‫تا ‪ 30‬هزار دالر بود‪ .‬فدراســیون والیبال ایران با هدف های‬ ‫زیادی قــدم به لیگ جهانی گذاشــت ه و از دیــد دیگری هم‬ ‫به این مســابقات می نگرد اما نکته ای که امسال مسابقات‬ ‫را نســبت به ســال های دیگر متفاوت کرده نحوه پرداخت‬ ‫این مبالغ اســت‪ .‬پاداش تیم ها به صورت تیمی و انفرادی‬ ‫پرداخت می شــود که دو قانون کامال متفــاوت دارد؛ مبلغ‬ ‫پاداش تیمی بستگی به رتبه نهایی و مبلغ انفرادی مربوط به‬ ‫تعداد بردهای تیم می شود‪ .‬قوانین فوتبال و والیبال در مورد‬ ‫پرداخت پاداش‪ ،‬تفاوت های زیادی دارد که مهمترین ان‬ ‫بحث باشگاه و نفر است‪ .‬در فوتبال مبلغی به عنوان پاداش‬ ‫به تیم ها داده می شــود و مبلغی هم برای باشگاه ها در نظر‬ ‫گرفته می شــود که در نهایت فدراســیون فوتبال هزینه هر‬ ‫یک را به خود ان بخش ها اختصاص می دهد و در این میان‬ ‫میزان پرداخت پاداش به بازیکنان ســلیقه ای می شود ولی‬ ‫در والیبال پاداشی برای باشــگاه ها در نظر گرفته نشده و به‬ ‫صورت اختصاصی هزینه ها صرف تیم و بازیکنان می شود‪.‬‬ ‫معموال هزینه های صورت گرفته توسط کشورها با دریافت‬ ‫پاداش مساوی می شود اما برخی کشــورها تمایل به درامد‬ ‫بیشتری دارند‪ .‬انها با اخذ میزبانی و جذب اسپانسر در مراحل‬ ‫نهایی مســابقات به درامد زایی بیشتر خودشان می پردازند‪.‬‬ ‫هزینه پخش تلویزیونی که هر ســاله ‪ 300‬هزار دالر است از‬ ‫کشورها دریافت می شود و تبلیغات و بلیت فروشی هم بخشی‬ ‫دیگر از منابع را در بر می گیرد‪ .‬داشتن هتل مناسب‪ ،‬میزبانی‬ ‫مطلوب‪ ،‬رضایتمنــدی تیم ها در مدت برگزاری مســابقات‬ ‫مقدماتی‪ ،‬سرعت اینترنت‪ ،‬نظم تماشاگران‪ ،‬کیفیت سالن‬ ‫برگزاری مسابقات و مسائلی از این دست‪ FIVB ،‬را هر ساله‬ ‫مجاب می کند تا با اتکا بــه این فاکتورهــا میزبانی را برای‬ ‫مرحله نهایی انتخاب کند‪ .‬معیار دقیقی برای کسب میزبانی‬ ‫وجود ندارد و مثل فوتبال این فدراســیون جهانی است که‬ ‫باتوجه به ســلیقه و صالحدید خود میزبانان مسابقات بزرگ‬ ‫خود را انتخاب می کند و این امکان وجود دارد که شاید ایران‬ ‫هم زمانی میزبان فینال لیگ جهانی باشــد‪ .‬اما فدراسیون‬ ‫والیبال در امر درامدزایی عملکرد درســت و حرفه ای داشته‬ ‫است تا جایی که با اسپانســر ‪15‬میلیاردی که بانک سامان‬ ‫عمده ان را تشکیل می دهد و این فدراسیون را از پول دولت‬ ‫بی نیاز می کند‪ .‬فدراسیون فوتبال با وجود مبالغ هنگفتی که‬ ‫در ان جابه جا می شود و البته هیاهوی بسیاری که همواره به‬ ‫راه می اندازد هرگز در امر درامدزایی موفق نبوده اســت‪ .‬هر‬ ‫چند مشکالت فدراســیون فوتبال ان قدر وسیع هست که‬ ‫مساله درامدزایی حاال به یکی از مشکالت و ایرادهای جزئی‬ ‫این فدراسیون تبدیل شده است‪.‬‬ ‫نه تمام بارهای بر دوش مانده فدراســیون فو تبا ل در‬ ‫فصل گذشته به ســامت به مقصد رســید و نه اطمینان از‬ ‫بی عیب و نقص بودن انچه در فصل بعد قرار است در فو تبا ل‬ ‫ایران رخ دهد خاطر هواداران را اسوده کرده است‪ .‬فصلی‬ ‫که نه با دریافت ریالی از حق پخــش ‪ 22 / 5‬میلیارد تومانی‬ ‫م زمان‬ ‫فو تبا ل‪ ،‬نه با تالش توسط فدراســیون برای ورود ه ‬ ‫کمیسیون اصل ‪ 90‬به پرونده «فساد در فو تبا ل»‪ ،‬نه با انعقاد‬ ‫قراردادی پولساز با اسپانسری مطلوب برای تامین منابع مالی‬ ‫و نه با حما یت های تمام قد از تیم ملی به پایان رســید‪ ،‬تا نه‬ ‫ی رفع شده باشد‬ ‫کارهای ناتمام مربوط به فصول قبلی به تمام ‬ ‫و نه اینده ای روشن از فصل بعد ارائه شود‪.‬‬ ‫در سراســر دنیا ‪ 65‬درصد منابع مالی تزریق شــده به‬ ‫فو تبا ل توسط ورود اعتبارات از طریق حق پخش تلویزیونی‬ ‫به دست می اید؛ اعتباری که باتوجه به داد و ستدهای میان‬ ‫فو تبا لی ها با صدا و سیمایی ها در تمامی نقاط دارای لیگ و‬ ‫تیم ملی فو تبا ل مانع از فلج شدن اقتصاد فو تبا ل و وابستگی‬ ‫روز افزون ان به دولت ها می شــود‪ .‬صدا و ســیما از طریق‬ ‫انواع تبلیغات به روی انتن رفته در میان برنامه های فو تبا لی‬ ‫باتوجه به اقبال عمومی نسبت به این رشته جیبش را با پول‬ ‫شرکت های تبلیغاتی پر می کند تا با پرداخت رقم های مورد‬ ‫توافق به فو تبا ل و مســئوالن ان باعــث چرخش روز افزون‬ ‫چرخ های این رشته ورزشی شود؛ رشــته ای که دیگر برای‬ ‫دولتمردان تنها یک رشته برای سالمت جسم و روح نیست‪ ،‬‬ ‫بلکه صنعتی درامدزا است‪ .‬صدا و سیما فصل گذشته باتوجه‬ ‫به توافق انجام شده میان رئیس این سازمان با وزیر ورزش و‬ ‫جوانان و رئیس فدراسیون فو تبا ل مکلف به پرداخت ‪22/5‬‬ ‫میلیارد تومان حق پخــش تلویزیونی بــود؛ رقمی که حتی‬ ‫ریالی از ان با اتمام فصل گذشته فو تبا ل ایران پرداخت نشد‬ ‫تا طبیعتا امروز مدیریت جدیدی که بر سازمان صدا و سیما‬ ‫حاکم شد ه خود را به انجام توافقات قبلی متعهد نداند‪.‬‬ ‫اما سوال مطرح و تامل برانگیز این است که مسئوالن‬ ‫وزارت ورزش و فدراسیون فو تبا ل که یک طرف این تفاهم‬ ‫بوده اند چگونه تن به بستن قراردادی داده اند که هیچ گونه‬ ‫تضمینی در مورد اجرای ان وجود ندارد؟ چگونه صد او سیما‬ ‫به راحتی می تواند خود را نســبت به ان متعهد نداند؟ روشن‬ ‫است که مسئوالن فدراسیون فوتبال حتی به ضمانت اجرایی‬ ‫تفاهمنامه شان با صدا و سیما اشراف نداشته اند‪.‬‬ ‫ایا کفاشــیان باز هم راهکار تهدیدهای خنده دارش را‬ ‫برای فصل بعد‪ ،‬پشــت پرده مخفی کرده و می خواهد از ان‬ ‫به عنوان شعبده تکراری فصل بعد رونمایی کند؟‬ ‫تهدیدهای دو هفته ای کفاشیان دیگر جواب نمی دهد‬ ‫مثل بسیاری از اقدامات او در فوتبال که هرگز به درامدزایی‬ ‫منجر نشده است‪ .‬تیم ملی و تیم های باشگاهی فو تبا ل ایران‬ ‫ بی شک در تمام سالیان گذشــته از مساله ای به نام اقتصاد‬ ‫مالی مناســب رنج برده اند‪ .‬اقتصادی که وابســته به گلوگاه‬ ‫تزریق بیت المال نباشــد و با ورود شرکت های خصوصی به‬ ‫عرصه فو تبا ل تامین شــود‪ .‬فو تبا ل ایران نه تنها خصوصی‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه حتی شــبه دولتی هم نیســت‪ .‬فو تبا لی کامال‬ ‫وابســته به دولت که اگر یک فصل اعتبــارات و منابع مالی‬ ‫ان توسط دولت تامین نشود بی شک فلج خواهد شد و این‬ ‫کوتاهی کفاشــیان و فدراسیون نشــین ها در قبــال فوتبال‬ ‫ایران اســت‪ .‬فدراســیون فو تبا ل حتی از تامیــن اعتبارات‬ ‫مالی مورد نظر برای تیم ملی بز ر گساالن نیز درمانده است‪.‬‬ ‫از چالــش همیشــگی لغو اردوهــای مورد نظــر کادرفنی تا‬ ‫منتفی شــدن دیدارهای دوســتانه مقابل تیم های ســطح‬ ‫باالی فو تبا ل دنیا‪ ،‬تا همین اتفاقات خنده دار کیفیت پایین‬ ‫لباس های تیم ملی همه و همه نشان دهنده ضعف مدیریتی‬ ‫در جذب اسپانسرهای قوی برای تیم های ملی است‪ .‬علی‬ ‫کفاشیان و کمیت ه بازاریابی اش نیز نه تنها روز به روز از ضعف‬ ‫و کاســتی های اعتبارات مالی کم نکرده که حتی تیم ملی‬ ‫این روزها توان برپایی اردویی یک هفته ای در نزدیک ترین‬ ‫کشور همسایه را نیز ندارد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫مالقاتخبرساز‬ ‫معروف با نهاوندیان‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫صحبت های سعید معروف با رئیس دفتر نهاد ریاست‬ ‫جمهوری دقایقی پس از برد دوباره والیبال ایران برابر امریکا‬ ‫بازتاب های گسترده ای را به همراه داشت‪ .‬کاپیتان تیم ملی‬ ‫والیبال خطاب به نهاوندیان تاکید کرد که خیلی ها تیم ملی‬ ‫را فراموش کردنــد و تنها در مواقعی که والیبــال به پیروزی‬ ‫دســت پیدا می کند خود را به ورزشگاه می رســانند‪ .‬اگرچه‬ ‫نهاوندیان ســعی کرد جو ملی پوشــان را ارام کند اما سعید‬ ‫معروف با کنایه هایی پای پاداش های دریافت نشــده را به‬ ‫میان کشید و گفت امیدوارم شما هم مثل خیلی های دیگر‬ ‫بعد از وعده هایتان ما را ترک نکنید و ســال دیگر بیایید‪ .‬اما‬ ‫ماجرا انجایی جالب توجه است که دولت طی هفته گذشته‬ ‫پاداش قابل توجهی را به تیم ملــی والیبال اختصاص داد‪.‬‬ ‫گویا نهاوندیــان در صحبتی که با کاپیتان تیم ملی داشــته‬ ‫تاکید کرده که دولت تدبیر و امید بــه وعده های خود عمل‬ ‫می کند و همانند دوره های گذشــته تنهــا وعده نمی دهد‪.‬‬ ‫تیم ملی والیبال ایران این روزها به شــدت مورد توجه مردم‬ ‫و رسانه ها قرار گرفته است‪ .‬در این بین چهره های سیاسی‬ ‫نیز با تبریک ها و حمایت های خود بخصوص پس از پیروزی‬ ‫ایران برابر امریکا نشان داده اند که در زمان مناسب حضوری‬ ‫پر رنگ خواهند داشت‪.‬‬ ‫کار سخت مظلومی در لیگ پانزدهم‬ ‫هواداران از سرمربی استقالل چه می خواهند؟‬ ‫مجید نامجومطلق‬ ‫‪5‬‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫چون این مســائل جز اینکه به ارامش تیم اســتقالل لطمه‬ ‫وارد کند فایده دیگری نخواهد داشت‪ .‬این را هم بگویم که‬ ‫خود امیر قلعه نویی بی تردید انجایی که باید حامی استقالل‬ ‫باشد وارد عمل خواهد شد و نباید برخی بی انصافی ها درباره‬ ‫او صورت بگیرد‪ .‬فکر می کنم پرویز مظلومی در اســتقالل‬ ‫ورزش‬ ‫به پرویز مظلومی تبریک می گویم‪ .‬امیدوارم که او در‬ ‫کارش موفق باشد و با قدرت به بهترین نتایج ممکن برسد‪.‬‬ ‫من از روز اول هم به این نکته اشــاره کردم‬ ‫که باید بهترین گزینه‪ ،‬ســرمربی استقالل‬ ‫شــود‪ .‬حاال ایــن گزینه هم می توانســت‬ ‫داخلی باشــد و هــم خارجی‪ .‬باید کســی‬ ‫انتخاب می شد که بهترین کارایی را داشته‬ ‫باشد و باعث شکوفایی استعدادهای موجود‬ ‫در باشگاه شود‪ .‬این روزها به طور مرتب این‬ ‫سوال از من پرسیده می شــود که ایا گزینه‬ ‫خوبی بــرای مربیگری اســتقالل انتخاب‬ ‫شــده؟ اوال همان طــور که گفتــم همه ما‬ ‫وظیفه داریم به عنوان یک اســتقاللی به‬ ‫پرویز مظلومی کمک کنیم تا فصل موفقی‬ ‫را با استقالل پشت سر بگذارد و در ثانی باید‬ ‫تاکید کنم که برای قضاوت کردن در مورد‬ ‫چنین مواردی کمی زود است‪ .‬چون مربی‬ ‫به زمان نیاز دارد‪ .‬نباید در قضاوتمان عجله‬ ‫کنیم‪ .‬به هر حال این نظر باشــگاه بود ه که‬ ‫ایشان ســرمربی استقالل شــوند و ما هم‬ ‫به عنوان پیشکسوت باشگاه وظیفه داریم تا از این انتخاب‬ ‫حمایت کنیم‪.‬‬ ‫مظلومی تجربه کار در اســتقالل را دارد و می داند که‬ ‫چطور باید تیم را جمع و جور کند‪ .‬برخی رســانه ها متاسفانه‬ ‫بحث جانشــینی مظلومی به جای امیر قلعه نویــی را خیلی‬ ‫حساس کرده اند‪ .‬به نظرم این حساسیت ها و بزرگ نمایی ها‬ ‫هیچ معنی ندارد‪ .‬امیــر قلعه نویی در اســتقالل افتخارات‬ ‫زیادی به دست اورده است‪ .‬فصل گذشته نتوانست ان طور‬ ‫که باید کار کند و این فصل جای خود را به مربی دیگری داده‪.‬‬ ‫در فوتبال این مسائل طبیعی است و من از همه استقاللی ها‬ ‫خواهش می کنم خودشــان را بــا این مســائل درگیر نکنند‬ ‫کار سختی خواهد داشــت‪ .‬هر چند کسب سهمیه اسیا هم‬ ‫می تواند پاســخی برای خیلی ها باشــد اما فراموش نکنیم‬ ‫که هواداران اســتقالل ابتدا به کســب عنــوان قهرمانی و‬ ‫بعد به برد در د ربی در فصل اینده خیلــی اهمیت می دهند‪.‬‬ ‫این روزها در مورد برخی بازیکنان جدا شــده اســتقالل هم‬ ‫صحبت های متفاوتی مطرح می شــود‪ .‬عده ای با مســائل‬ ‫همیشه احساســاتی برخورد می کنند‪ .‬در صورتی که فوتبال‬ ‫حاال یک ورزش حرفه ای اســت‪ .‬اگر بازیکنی جدا شــده و‬ ‫حاال دوباره قصد دارد به استقالل کمک کند و در خدمت تیم‬ ‫قرار بگیرد باید باعث خوشحالی ما شود نه اینکه موضع منفی‬ ‫بگیریم‪ .‬خود من سعی می کنم به مسائل حرفه ای نگاه کنم‪.‬‬ ‫من هم یکی از گزینه های مد نظر باشگاه‬ ‫بودم‪ .‬دالیــل عدم انتخابــم را نمی دانم‪.‬‬ ‫البته باشگاه به طور جدی با من مذاکره ای‬ ‫نکرد‪ .‬پیشنهاد باشگاه اســتقالل در حد‬ ‫گرفتــن برنامه بود و هیچ کســی از طرف‬ ‫باشــگاه با من صحبت نکرد‪ .‬به هر حال‬ ‫نظرشــان این بود و باید بهترین تصمیم‬ ‫ممکن را می گرفتند‪ .‬البته اولین پیشنهاد‬ ‫از طرف ســیا ه جامگان بود‪.‬انهــا به من‬ ‫پیشنهاد سرمربیگری دادند اما من به دلیل‬ ‫اینکه این تیم قرار بود لیگ برتری بســته‬ ‫نشود؛ پیشنهادشــان را رد کردم‪ .‬در حال‬ ‫حاضر هم چند پیشنهاد لیگ یکی دارم که‬ ‫باید انها را بررسی کنم و بهترین انتخاب را‬ ‫داشته باشم‪ .‬من فکر می کنم مهم ترین‬ ‫ی و دیگر اعضای‬ ‫نکته ای که پرویز مظلوم ‬ ‫اســتقالل باید به ان توجه کافی داشــته‬ ‫باشند این اســت که شــروع و روی روال‬ ‫قرار گرفتن تمرینات تیم خیلی می تواند به روند اماده سازی‬ ‫استقالل کمک کند‪ .‬از ابتدا هم همه ما همین را می گفتیم‪.‬‬ ‫باید یک تیم زمان کافی برای اماده سازی داشته باشد‪ .‬باید‬ ‫هر چه زودتر این مشکل برطرف شــود چون اگر این اتفاق‬ ‫نیفتد می تواند برای تیم در طول فصل مشکل ساز شود‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫مولود رمضان‬ ‫معرفیچندکتابدرموردامامحسنمجتبی(ع)‬ ‫نیمه ماه رمضان بود کــه مقدس ترین خانواده جهان‬ ‫صاحب نوزادی شد؛ اولین نوزاد پسر‪ .‬پسری که پدرش شیر‬ ‫خدا بود و جوانمرد جوانمردان و مادرش فاطمه الزهرا(س)‪،‬‬ ‫کوثر پیامبر اکرم‪ .‬این نوزاد پسر را حسن نامیدند‪ ،‬به معنای‬ ‫خوبی و نیکویی‪.‬‬ ‫زندگی ایــن امــام همــام را می تــوان از کتاب های‬ ‫متعددی خواند و پیگیری کرد‪ .‬چند کتاب جدی در این زمینه‬ ‫را معرفی می کنیم تا گامی هر چند کوچک در این راه‪ ،‬در این‬ ‫روزهای عزیز برداشته باشیم‪.‬‬ ‫صلح امام حسن (ع)‬ ‫برای معرفی این کتــاب همین بس کــه مقام معظم‬ ‫رهبری پس از اینکه این کتاب را جامع ترین و مستدل ترین‬ ‫کتاب درباره صلح امام حســن(ع) معرفــی می کنند‪ ،‬درباره‬ ‫انگیز ه ترجمه این کتاب می گویند‪« :‬پیش از اینکه به ترجمه‬ ‫این کتــاب بپــردازم‪ ،‬مدت ها در فکــر تهیه نوشــته ای در‬ ‫تحلیل موضــوع صلح امام حســن بــودم و حتی پــاره ای‬ ‫یادداشــت های الزم را نیــزگــرد اورده بودم‪ ،‬ولی ســپس‬ ‫امتیازات فراوان این کتاب مرا از فکر نخســتین باز داشت‬ ‫و به ترجمه این اثر ارزشــمند وادار کرد‪ ».‬ایــن اثر در چهار‬ ‫بخش دربرگیرنده خالصه ای از وقایع تاریخی دوران امامت‬ ‫حضرت امام حسن(ع) پیش از بیعت تا صلح و پایان ماجرا و‬ ‫مقایسه ای بین شرایط امام حسن و امام حسین(ع) است‪.‬‬ ‫در بخش اول با شــخصیت و ویژگی های اخالقی امام اشنا‬ ‫می شــویم‪ .‬بخش دوم کتاب به موقعیت سیاسی ان زمان‬ ‫می پردازد‪ .‬این بخش با موضوعاتی همچون پیش از بیعت‪،‬‬ ‫بیعت‪ ،‬کوفه در روزهای بیعت‪ ،‬اغاز سرنوشــت و‪ ...‬ما را با‬ ‫موقعیت سیاســی زمان امام حسن(ع)‪ ،‬دشــمنان ایشان‪،‬‬ ‫فضای حاکم بر قرارداد صلح و مقایسه شرایط امام حسن(ع)‬ ‫و امام حسین(ع) اشــنا می کند‪ .‬بخش سوم به انگیزه های‬ ‫صلح از نظر دو جبهه‪ ،‬قرارداد صلح‪ ،‬بررسی فرازهای برجسته‬ ‫قرارداد و‪ ...‬می پردازد‪ .‬خواندن این کتاب به خوبی شما را‬ ‫به این نتیجه می رســاند که امام حسن و امام حسین(ع) دو‬ ‫روی ســکه پر جلوه امامت بودند که وظیفه و کار هر یک در‬ ‫جای خــود و در اوضاع و احوال خاص خــود از نظر اهمیت‬ ‫و هم از نظر فداکاری و از خودگذشــتگی درســت معادل و‬ ‫هموزن دیگری بود‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫دریا‪ ،‬توفان‪ ،‬تالطم‬ ‫کتــاب «دریا‪ ،‬توفــان‪ ،‬تالطــم ‪ ،‬پنجره ای بــه افاق‬ ‫شخصیت شگفت امام حســن مجتبی(ع)» نوشته محبوبه‬ ‫زارع مجموعه‏ای شــش قســمتی با نثر ادبی اســت که از‬ ‫فرازهای تاریخ زندگی امام حســن مجتبی(ع) تهیه شــده‬ ‫اســت‪ .‬هر فصل‪ ،‬تالطم نام دارد و شــامل دو موج است؛‬ ‫در موج اول‪ ،‬امــام حســین(ع) مخاطب اســت و در موج‬ ‫دوم‪ ،‬فضای سخن از ان اوســت‪ .‬تالطم اول در موج اول‪،‬‬ ‫پیامبــر(ص) از دوران کودکــی و از عظمت حســنین(ع)‬ ‫سخن می گوید و در موج دوم‪ ،‬امام حســین از فضای اغاز‬ ‫امامت حضرت مجتبی(ع) می گوید‪ .‬تالطــم دوم در موج‬ ‫اول‪ ،‬امام علی(ع) از روزهای مظلومیت امام حسن(ع) و از‬ ‫شجاعت او سخن می گوید و در موج دوم‪ ،‬امام حسین(ع) از‬ ‫غربت دوران خالفت برادر می گوید‪.‬‬ ‫تالطم ســوم در موج اول‪ ،‬حضرت زهــرا(س)‪ ،‬امام‬ ‫حسن(ع) را بر دامان تجلی خود نشــانده و تاریخ او را مرور‬ ‫می کند و در موج دوم‪ ،‬امام حســین(ع)‪ ،‬بی وفایی مردمان‬ ‫خاک را در دنیا معنا می کند‪.‬‬ ‫تالطم چهارم در موج اول‪ ،‬حضرت زینب(س) از ظلم‬ ‫و تزویر معاویه سخن می گوید و صبر و بردباری امام حسن(ع)‬ ‫را تحلیل می کند و در موج دوم‪ ،‬امام حسین(ع) با خواهر به‬ ‫دفاع از حقانیت امام مجتبــی(ع) برمی خیزد‪ .‬تالطم پنجم‬ ‫در موج اول‪ ،‬دستی از افق از اســتین عباس(ع) به ترسیم‬ ‫و تثبیت عظمت امام حسن(ع) و یاری برادر بیرون می اید و‬ ‫در موج دوم‪ ،‬امام حسین(ع) در نجوایی عاشقانه با عباس‪،‬‬ ‫سپیده عاشورا را نشان می دهد‪ .‬تالطم ششم در موج اول‪،‬‬ ‫امام منتظــر مجالی برای تجلــی می یابد و بــه گفت‏وگوی‬ ‫حماسی با امام حسین(ع) می نشیند و در موج دوم‪ ،‬اباعبدالله‬ ‫ســخن حضرت را در موج اول بی پاســخ می گذارد که این‬ ‫سکوت‪ ،‬مفسر هر فریادی است‪.‬‬ ‫ایین زندگی‬ ‫کتاب «ایین زندگی» ترجمه و شــرح نامه سی و یکم‬ ‫نهج البالغه اســت؛ شــامل وصایای حضرت علــی (ع) به‬ ‫امام حســن (ع)‪ .‬نام کتاب به خوبی گویای محتوای ارزنده‬ ‫ان اســت‪ .‬کتابی که حاصل ترجمه و بازنویسی سید مهدی‬ ‫شجاعی از سفارش ها‪ ،‬موعظه ها و رهنمودهایی است که در‬ ‫حقیقت دستورالعمل کاملی برای زندگی در دنیا و اندوختن‬ ‫برای اخرت محسوب می شــود‪ .‬ایین زندگی به همت نشر‬ ‫نیستان منتشر شده و به چاپ نهم رسیده است‪ .‬نوشته شدن‬ ‫این نامه حکایتی اموزنده دارد‪ .‬جنگ صفین به پایان رسیده‬ ‫و حضرت علی (ع) در راه بازگشت برای فرزند ارشدش نامه ای‬ ‫می نویســد که صرف نظر از اهمیت محتوای ان‪ ،‬شــرایط‬ ‫نوشته شــدن ان نیز درخور اعتنا و توجه است‪ .‬چرا حضرت‬ ‫نامه ای را که می توانســت به شــکلی محرمانه نوشــته و به‬ ‫دست فرزندش برساند‪ ،‬به گونه ای نوشته که گویی مخاطبانی‬ ‫جمعی را در نظر دارد؟ جنگ صفین به پایان رسیده و غوغای‬ ‫حکمیت برپاســت و حضرت امیر (ع) از جهل و ظاهربینی‬ ‫برخی مسلمانان زخم های عمیق خورده‪ .‬شاید از این روست‬ ‫که توصیه و وصیت به فرزند را بهانه کرده و انچه در دل دارند‬ ‫به شکلی اشکار و عمومی می نویسند‪.‬‬ ‫به همین دلیل محتوای این نامه کیفیتی عمومی دارد و‬ ‫بیشتر از انکه به کار جانشین معصوم ایشان اید‪ ،‬توصیه هایی‬ ‫نغز و کارامد است که ارزشی جهانشمول و ازلی و ابدی دارند‪.‬‬ ‫گذشــته از قدر و منزلت محتوای کتاب‪ ،‬انچه قابل اشــاره‬ ‫است و این نامه را تحت عنوان «ایین زندگی» برای مخاطب‬ ‫خواندنی تر می کند‪ ،‬ترجمه سید مهدی شجاعی است که به‬ ‫واسطه دلدادگی به نویسنده این متن‪ ،‬شــور و سوز درون و‬ ‫ادبیات زبان فارسی خود را د ر ترجمه‪ ،‬به خدمت کالم پرمغز‬ ‫حضرت امیر(ع) در اورده است‪.‬‬ ‫غنچه دلتنگ‬ ‫کتاب «غنچه دلتنگ؛ نگاهی نو به زندگی و شخصیت‬ ‫امــام حســن(ع)» نوشــته حجت ‏االســام و المســلمین‬ ‫حسین سیدی از سوی دفتر نشــر معارف منتشر شده است‪.‬‬ ‫«غنچــه دلتنگ» جلد چهــارم از مجموعه چهــارده جلدی‬ ‫«ســیره کاربردی چهارده معصوم(ع)» یا «ســبک زندگی‬ ‫معصومین(ع)» اســت که برخی از مجلداتش در دهه ‪،80‬‬ ‫برنده جایزه یــا کاندیدای جایزه کتاب ســال حوزه علمیه قم‬ ‫شدند‪ .‬در این مجموعه سعی می شود مسائل مختلف زندگی‬ ‫از دیدگاه اهــل بیت(ع) بیان شــود و هدف ایــن مجموعه‬ ‫پاسخ به این ســوال اســت که در روزگار امروز و برای انسان‬ ‫قرن بیست ویکم چگونه اهل بیت(ع) می توانند الگو باشند‬ ‫و چگونه انها می توانند گرهی از زندگی مــردم باز کنند‪ .‬این‬ ‫سیره کاربردی که بیش از ‪ 50‬موضوع مثل سیمای ظاهری‪،‬‬ ‫سیمای باطنی‪ ،‬سبک زندگی فردی‪ ،‬خانوادگی و اجتماعی و‬ ‫سیاسی‪،‬ماجرایصلحبامعاویه‪،‬عللصلحومفادان‪،‬نظرات‬ ‫ایشــان درباره دشــمنان‪ ،‬ارتباط با خدا‪ ،‬دیگران و طبیعت‪،‬‬ ‫حقوق مخالفان و حیوانات و‪ ...‬را شامل می شود‪ ،‬برای عموم‬ ‫مردم به ویژه جوانان و نوجوانان نوشته شده است‪.‬‬ ‫غنچه یاس کبود‬ ‫این کتاب نوشــته هادی شریفی از داســتان ازدواج‬ ‫حضرت علی(ع) با حضرت فاطمه(س) شــروع می شــود‬ ‫و در ادامــه با ماجــرای والدت امــام حســن(ع) ادامه پیدا‬ ‫می کند‪ .‬این اثر در ادامه با روایت ماجراهای تاریخی مانند‬ ‫غدیرخم‪ ،‬رحلت پیامبر اکــرم(ص)‪ ،‬حضرت فاطمه (س)‬ ‫و شــهادت حضرت علی(ع) ادامه پیدا می کند و در فصول‬ ‫پایانی نیز به شــرح صلح امام حسن(ع) با معاویه و شهادت‬ ‫امام حســن(ع) می پردازد‪ .‬شــریفی در این کتــاب در کنار‬ ‫بهره مندی از شــیوه بیان من راوی برای بیان داستان خود‬ ‫و در کنار اســتفاده از نثری موزون‪ ،‬با توانمندی‪ ،‬احادیث و‬ ‫روایات و نقل های ارائه شده در منابع دینی و تاریخی درباره‬ ‫زندگی ائمه را در خدمت متن داستانی کتاب دراورده است و‬ ‫همین مساله منجر به این شده که داستان این کتاب با وجود‬ ‫اینکه روایــت تاریخی شنیده شــده ای دارد‪ ،‬برای مخاطب‬ ‫بســیار خواندنی باشــد و نگاه تازه ای به این بخش از تاریخ‬ ‫اســام را در دید مخاطبان ایجاد کند‪ .‬به گفته شریفی این‬ ‫اثر با ویرایش «ســیدمهدی شــجاعی» منتشر شده است‪.‬‬ ‫شــریفی برای روایت تاریخی خود در این کتاب مخاطبش‬ ‫را به بیش از ‪75‬اثر دینی و تاریخی در این زمینه ارجاع داده‬ ‫است که در انها منابع روایی اهل سنت نیز به چشم می خورد‬ ‫و از ویژگی های این کتاب می توان ارجاع احادیث پیرامون‬ ‫فضایل اهل بیت(ع) را به کتب اهل سنت دانست‪.‬‬ ‫کشتار درکلیسا‬ ‫نژادپرستیدرامریکاعلنی ترشد‬ ‫این حادثه بود‪ .‬پینکنی جزو رهبران معترض سیاهپوســت‬ ‫بود و از جمله افرادی است که نسبت به قتل والتر اسکات‪،‬‬ ‫مرد غیرمســلح سیاهپوســت توســط پلیس اعتراض کرده‬ ‫بود‪ .‬مایکل اسلیگر‪ ،‬پلیس سفیدپوســت ایالت کارولینای‬ ‫شمالی در ماه اوریل‪ ،‬اسکات را به قتل رساند؛ مساله ای که‬ ‫تنش های نژادی در منطقه چارلســتون را به همراه داشت‪.‬‬ ‫ســناتور پینکنی از ســال ‪ 1997‬برای اولین بــار به مجلس‬ ‫نمایندگان ایالت کارولینای جنوبی و از ســال ‪ 2001‬به ســنا‬ ‫راه یافت‪ ،‬اما طــی این دو مــاه عرصه را بر پلیــس ایالتی و‬ ‫اف بی ای تنگ کرده بود‪.‬‬ ‫رئیس پلیــس چارلســتون پس از دســتگیری ضارب‬ ‫سفیدپوست‪ ،‬این تیراندازی را «جرم ناشی از تنفر» قلمداد‬ ‫کرد اما گویا امریکایی ها فراموش کرده اند مالکوم و مارتین‬ ‫لوتر هم هنگام به گلوله بســته شــدن در مالعام‪ ،‬در ظاهر‬ ‫قربانی یک حمله مشابه از سر تنفر نژادپرست ها شده بودند‬ ‫نه بیشتر‪ .‬باراک اوباما فردای جنایت چارلستون صریحا به‬ ‫افرادی که اســلحه به دســت دارند تاخت و به نوعی جامعه‬ ‫امریکا را تحقیــر کرد‪« :‬باید این واقعیــت را در نظر بگیریم‬ ‫که این نوع خشــونت در دیگر کشورهای پیشــرفته اتفاق‬ ‫نمی افتد‪».‬‬ ‫ریشه های نژاد پرستی قاتل‬ ‫دیلن روف در طول دادرســی به ‪ 9‬فقــره قتل عمد در‬ ‫کلیســا محکوم شــد و در حالی که لبخند بر لب داشت اثار‬ ‫پشیمانی در چهره اش دیده نمی شــد‪ .‬تنها گفت‪« :‬مردی‬ ‫بیکار است‪».‬‬ ‫او به اعضای خانواده قربانیان نــگاه می کرد اما هیچ‬ ‫احساســی در چهره اش دیده نمی شــد‪« .‬کارلوس کول»‬ ‫عموی دیلن روف در دادگاه گفت‪« :‬در صورت مجرم شناخته‬ ‫شدن برادرزاده اش‪ ،‬وی باید اعدام شود و خود کسی است که‬ ‫به سمت دیلن شلیک خواهد کرد‪ ».‬عموی دیلن خاطرنشان‬ ‫کرد برای انجام مراسم اعدام برادرزاده اش اماده خواهد بود‪.‬‬ ‫وی در مصاحبه با شــبکه ‪ ABC‬نیوز بیان کرد خود داوطلب‬ ‫اجرای حکم اعدام برادرزاده اش خواهد بود‪ .‬وی تاکید کرد‬ ‫دیلن باید تاوانش را پس بدهد‪.‬‬ ‫روف از طریــق ارتباط زنــده ویدئویی با اتــاق اصلی‬ ‫دادگاه در ارتباط بوده است‪ .‬این در حالی است که ماموران‬ ‫پلیس وی را در شرایط امنیتی اسکورت می کردند‪ .‬تعدادی‬ ‫از اعضای خانــواده قربانیان در کمال نابــاوری با حضور در‬ ‫جلسه دادگاه این جوان قاتل نژادپرست بیان کردند که وی‬ ‫را خواهند بخشید‪ .‬دیلن پس از این صحبت ها هیچ واکنشی‬ ‫از خود نشــان نداد‪ .‬خانــواده قربانیان در حالی که اشــک‬ ‫می ریختند‪ ،‬بــرای دیلن روف طلب امــرزش کردند‪.‬پلیس‬ ‫ایالتی کارولینا از این تیراندازی به عنوان جرم بر اساس تنفر‬ ‫یاد کرد و هدف ان را ایجاد وحشــت در میان سیاهپوستان‬ ‫و ایجاد جنگ داخلــی بیان کرد‪ .‬پس از بخشــش خانواده‬ ‫قربانیان‪ ،‬خانواده دیلن طی بیانیه ای از رفتار انسان دوستانه‬ ‫خانواده قربانیان قدردانی کردند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫دیگر شــکی برای تمایالت نژاد پرستانه جوانی که در‬ ‫کلیسا روی دیگران اتش گشود وجود ندارد؛ چند روز بعد از‬ ‫حادثه تصویری که از دیلن روف در فضای مجازی منتشــر‬ ‫شــد که پرچم افریقای جنوبی (در زمان اپارتاید) و رودزیای‬ ‫جنوبی (زیمبابوه کنونی) در زمان حکومت اقلیت سفیدپوست‬ ‫بر سیاهپوستان روی پیراهن او دوخته شده است‪.‬‬ ‫چند روز بعد مجموعه وب سایتی متعلق به او کشف شد‬ ‫دادرسی و تفهیم اتهام‬ ‫دیدار‬ ‫کلیســای امانوئل در تاریخ مبــارزه سیاهپوســتان با‬ ‫نژاد پرســتی تاریخی دارد به اندازه کل تاریخ امریکا‪ ...‬این‬ ‫کلیسا را می شود در زمان اوج برده برداری در این کشور یک‬ ‫مکان ویژه به حســاب اورد‪ .‬این کلیسا یکی از قدیمی ترین‬ ‫کلیساهای متعلق به سیاهپوستان امریکا به شمار می رود‪.‬‬ ‫این کلیسای که متعلق به فرقه مسیحیان متدیست است‪،‬‬ ‫در ســال ‪ ۱۸۱۶‬بنا گذاشــته شــد‪ .‬در‬ ‫ســال ‪ ۱۸۲۲‬بنیانگذار این کلیســا به‬ ‫خاطر کوشــش جهــت ســازماندهی‬ ‫شورش بردگان سیاه به دار اویخته شد‬ ‫و مالکان سفیدپوست کلیسا را به اتش‬ ‫کشــیدند‪ .‬پیروان این مکان مذهبی‬ ‫تا زمان جنــگ داخلی امریکا مخفیانه‬ ‫دور هــم گرد امــده و مراســم مذهبی‬ ‫خود را برگزار می کردند‪ .‬این کلیســا را‬ ‫می توان در اوج مبارزات سیاهان علیه‬ ‫نژاد پرستی به رهبری مارتین لوتر کینگ‬ ‫به یاد اورد که خود لوتــر کینگ در ان‬ ‫یکی از سخنرانی های شور انگیز خود‬ ‫را انجــام داد‪ ...‬کلیســای افریقایــی‬ ‫امانوئــل از قدیمی ترین کلیســاهای‬ ‫سیاهپوســتان در امریــکا محســوب‬ ‫می شود و بســیار مورد احترام ساکنان‬ ‫محلی است‪ .‬یک چهارم جمعیت ‪120‬‬ ‫هزار نفری شهر چارلستون سیاهپوست‬ ‫هستند‪ .‬این شهر به دلیل کلیساهای‬ ‫زیاد و ساکنانی با عقاید دینی مختلف‬ ‫به «شهر مقدس» شــهرت یافته اســت‪ .‬اما این روزها این‬ ‫کلیســا را باید برای یک حرکــت نژاد پرســتانه دیگر هم به‬ ‫یاد اورد‪ ،‬ان هم در روزهایی که پدیده شــوم نژاد پرســتی در‬ ‫امریکا به باالترین حد خود رسیده و بارها و بارها اعتراضات‬ ‫خیابانی‪ ،‬باالرفتن امار این پدیــده را در جامعه امریکایی به‬ ‫چالش گرفته اند‪.‬‬ ‫جوانی سفیدپوست تنها به دلیل نفرت از سیاهپوستان‬ ‫به خود اجازه داد با حضور در جمع انان و در کلیســای محل‬ ‫عبادت به ســوی ســیاهان حاضر در محل تیراندازی کرده‬ ‫و ‪ 9‬تن را به قتل برساند‪ .‬براســاس تصاویر ویدئویی و سایر‬ ‫شواهد‪« ،‬دیلن استورم روف» جوان ‪ 21‬ساله سفیدپوست‬ ‫ابتدا وارد کلیســای امانوئل شــده و به مدت یک ساعت در‬ ‫جلســه مطالعات انجیل که داخل کلیســا در جریان بوده‪،‬‬ ‫نشسته است‪ .‬ســپس از جای خود برخاسته و به سوی سایر‬ ‫شــرکت کنندگان در این جلسه‪ ،‬اتش گشــوده است‪ .‬طبق‬ ‫تصاویر تهیه شده توســط دوربین مدار بســته در مقابل در‬ ‫ورودی کلیســای «امانوئل ای ام ای» به وضــوح چهره و‬ ‫هیکل او مشــخص اســت و از روی همین تصاویر بود که‬ ‫دیلن روف به سرعت شناسایی و حدود ‪ ۶۰۰‬کیلومتر دورتر‬ ‫از محل حادثه بازداشــت شد‪ .‬او پس از دســتگیری تنفر از‬ ‫سیاهپوســتان را انگیزه اش در این جنایت معرفی کرده اما‬ ‫ورای ان به نکات مهم تری هم اعتراف کرده است‪ ،‬از جمله‬ ‫اینکه اولین اســلحه اش را پدرش در جشن تولد ‪ 21‬سالگی‬ ‫به او هدیه کرده بود‪ .‬عالوه بر این او به بازجویان گفته قصد‬ ‫داشته «جنگ نژادی علیه سیاهان در امریکا» به راه اندازد‪.‬‬ ‫همچنین مســئول پزشــکی قانونی چارلســتون می گوید‪:‬‬ ‫«فرد متهم به قتل در کلیســا‪ ،‬به بهانه همراهی در مطالعه‬ ‫کتاب مقدس به میان جمع وارد شــده و توسط انها پذیرفته‬ ‫شده اســت‪ .‬او ابتدا زمانی را میان انها سپری کرده‪ ،‬سپس‬ ‫با خشونت و تهاجم به رویشان اسلحه کشیده که به کشتار‪۹‬‬ ‫تن انجامیده است‪».‬‬ ‫قربانیان این حادثه ســه مرد و شــش زن بودند که در‬ ‫میان انها ســناتور ‪ 41‬ســاله‪ ،‬کلمنتا پینکنی که هم سناتور‬ ‫ایالتی کارولینای جنوبی و هم از کشــیش های این کلیســا‬ ‫بود‪ ،‬دیده می شود‪ .‬خواهر سناتور هم یکی دیگر از قربانیان‬ ‫که نشانه های اشــکاری از او به برتری نژادی سفیدپوستان‬ ‫داشت‪ ،‬از جمله تصویری که دیلن روف را با اسلحه و در حال‬ ‫اتش زدن پرچم امریکا نشان می داد‪ .‬او ظاهرا در تصویری‬ ‫دیگر‪ ،‬پرچم ایالت های جنوبی امریکا (پرچم کنفدراسیون)‬ ‫که حامی بــرده داری در زمــان جنگ داخلی امریــکا بود را‬ ‫به دســت گرفته اســت‪ .‬ایالت های جنوبی امریکا در جنگ‬ ‫داخلی می خواستند برای حفظ برده داری از ایاالت متحده‬ ‫جدا شــوند‪.‬او در این وب ســایت‪ ،‬نفرتش از ســیاهان را با‬ ‫«احمق و خشن» خواندن انها و اینکه «مشکل بزرگی برای‬ ‫امریکایی ها هستند» مورد تاکید قرار داده است‪.‬‬ ‫«جوزف میک» از دوستان دوران کودکی روف گفته‬ ‫اســت که این دو هیــچ گاه در موضوعات‬ ‫مربوط به مســائل نژادی بحثی نداشــتند‬ ‫تا این اواخر کــه روف به میــک گفته بود‬ ‫سیاهپوســتان در حال تســلط بــر جهان‬ ‫هســتند و یک نفر باید برای سفیدپوستان‬ ‫کاری کند‪ .‬میک ادامه داد روف خواهان‬ ‫جدایی میان ســیاهان و ســفیدان بوده و‬ ‫قصد داشته یک جنگ داخلی نژادی به راه‬ ‫بیندازد‪« .‬دالتون تایلر» از هم اتاقی های‬ ‫روف به شبکه خبری ای بی سی گفته بود که‬ ‫روف از مدت ها پیش برنامه ریزی اقدامی‬ ‫ مشابه را کرده بود‪ .‬وی ادامه داد که روف‬ ‫شدیدا خواهان جدایی سیاهان و سفیدان‬ ‫بود‪ .‬تایلر افزود‪« :‬وی گفتــه بود که یک‬ ‫نبرد داخلی بــه راه خواهــد انداخت‪ .‬وی‬ ‫گفته بود چنیــن اقدامی را انجــام داده و‬ ‫سپس خودش را می کشد‪« ».‬جان مولینز»‬ ‫یکی از دوستان دوران دبیرستان روف هم‬ ‫اعتقاد دارد که روف فردی وحشــی بود و‬ ‫مواد مخدر سنگینی مصرف می کرد‪ .‬وی‬ ‫ادامــه داد روف حرف های نژادپرســتانه‬ ‫زیادی نیز به زبان می اورد‪.‬‬ ‫‪77‬‬ ‫بازی ‪ 100‬برای اقای ‪10‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫لیونل مسی چگونه سه رقمی شد؟‬ ‫«ایــن نتیجه ای نبود که می خواســتیم اما توانســتم‬ ‫بهترین بازیکن دنیا را ببینم و بازی کردن روبه روی او احساس‬ ‫فوق العاده ای داشت‪ .‬برای او و ارژانتین در ادامه تورنمنت‬ ‫ارزوی موفقیت می کنم‪ ».‬این جمالت را دشــورن براون‪،‬‬ ‫مهاجم تیم ملی جامائیکا پس از شکســت تیمش در مقابل‬ ‫ارژانتین در کوپا امریکا در زیر یک عکس خاص نوشت‪ .‬او‬ ‫یک عکس ســلفی در میانه میدان در کنار یکی از بزرگترین‬ ‫بازیکنان حال حاضــر فوتبال جهان و بدون شــک یکی از‬ ‫بزرگتریــن بازیکنان تاریخ فوتبال جهان یعنی لیونل مســی‬ ‫انداخته بود‪ .‬ان هم در یک شب خاص‪ ،‬شبی که لیونل مسی‬ ‫به یک رکورد دیگر دســت یافت و توانست پنجمین بازیکن‬ ‫تاریخ فوتبال ا ژانتین باشد که به صد بازی ملی می رسد‪ .‬مسی‬ ‫پس از اینکه با پیراهن شماره ‪ 100‬عکس یادگاری انداخت‬ ‫در مورد تجربه این تعداد مسابقه با پیراهن تیم ملی ارژانتین‬ ‫گفت ‪ « :‬در این‪ ۱۰۰‬بازی من تجربه هایی که بعضا باورکردنی‬ ‫نبوده را از ســر گذرانده ام‪ .‬امیدوارم این اتفــاق با یک جام‬ ‫همراه باشد‪ .‬من در این بازی ها به عنوان یک بازیکن بزرگ‬ ‫شدم و این تجربه بسیار زیبایی است‪».‬‬ ‫بازی های ملی لیونل مسی از ان روز خاص شروع شد‪،‬‬ ‫روزی که تلخ و شــیرین با هم ادغام شــده بود‪ 17 .‬اگوست‬ ‫‪ 2005‬و در پیروزی ‪ 1-2‬مقابل مجارستان بود که مسی اولین‬ ‫بازی اش برای تیم ملی بزرگســاالن را انجام داد اما او که در‬ ‫دقیقه ‪ 65‬به بازی رفــت‪ 45 ،‬ثانیه بعد از زمین اخراج شــد‪.‬‬ ‫ضربه ارنج او به ویلموس وانچاک‪ ،‬مدافع حریف‪ ،‬باعث شد‬ ‫تا مارکوس مرک‪ ،‬داور المانی بازی‪ ،‬به درستی او را از زمین‬ ‫اخراج کند‪ .‬او که از ایــن اتفاق بهت زده بــود‪ ،‬در حالی که‬ ‫گابریل هاینزه و خوان پابلو سورین به او دلداری می دادند‪،‬‬ ‫زمین را ترک کرد‪ .‬مسی در‪ 99‬بازی بعدی برای ارژانتین دیگر‬ ‫کارت قرمز دریافت نکرد و تنها چهار بار از داوران کارت زرد‬ ‫گرفت تا نشان بدهد که عالوه بر پیشرفت فنی‪ ،‬از نظر ذهنی‬ ‫نیز در زمین پخته تر شده است‪.‬‬ ‫مسی بعد از ان بازی باید یک سال صبر می کرد تا اولین‬ ‫گل ملی خود را به ثمر برســاند‪ ،‬در دیداری دوســتانه مقابل‬ ‫کرواسی در سال ‪ 2006‬بود که مسی اولین گل و اولین پاس‬ ‫گلش در تیم ملی را به ثبت رساند‪ .‬در ان دیدار ارژانتین ‪2-3‬‬ ‫مغلوب شد اما مسی روی هر دو گل تیمش تاثیرگذار بود‪ .‬او‬ ‫ابتدا پاس گل اول را برای کارلوس ته وز فراهم کرد و سپس‬ ‫با یک ضربه پای چــپ‪ ،‬زننده گل دوم بود‪ .‬مســی تاکنون‬ ‫در تیم ملی ‪ 27‬پــاس گل به هم تیمی هایــش داده و ‪ 46‬بار‬ ‫هم دروازه حریفان را باز کرده اســت‪ .‬از جام جهانی ‪2006‬‬ ‫تا امروز مسی همواره به عنوان یکی از ستون های تیم ملی‬ ‫ارژانتین مطرح بوده اما اتفاق عجیب این اســت که تا قبل‬ ‫از مســابقات کوپا امریکای ‪ 2015‬با این تیم هیچ نتوانسته‬ ‫یک عنوان قهرمانی را به دست اورد‪ .‬او در سال ‪ ٢٠٠٦‬برای‬ ‫شروع درخشــش در تورنمنت های مهم‪ ،‬در برتری شش بر‬ ‫صفر تیمش مقابل صربستان و مونته نگرو سابق‪ ،‬موفق به‬ ‫گلزنی شــد؛ ولی ارژانتین در یک چهارم نهایی مقابل المان‬ ‫تن به شکســت داد و از گردونه بازی ها کنار رفت‪ .‬مسی در‬ ‫سال ‪ ٢٠١٠‬با دیگو مارادونا‪ ،‬به عنوان مربی‪ ،‬پا به رقابت های‬ ‫جام جهانی گذاشــت و باز هم در یک چهــارم نهایی مقابل‬ ‫المان شکســت خورد؛ این بار با نتیجــه تحقیر امیز چهار بر‬ ‫صفر‪ .‬سرانجام در جام جهانی اخر در برزیل‪ ،‬مسی به همراه‬ ‫کشورش خوش درخشــید‪ .‬او درمجموع برای البی سلسته‬ ‫چهار گل زد و تیم را به بازی نهایی هم رســاند؛ این بهترین‬ ‫فرصت بود بــرای اینکــه او به رویایی که همیشــه در ســر‬ ‫داشــت‪ ،‬برســد‪ .‬بااین حال این بار هم المان ها بودند که با‬ ‫گل دقیقه ‪ ١١٣‬ماریو گوتســه رویای مســی برای قهرمانی‬ ‫در دنیا را نقش براب کردند‪ .‬مســی حاال با رسیدن به باشگاه‬ ‫صدتایی های ارژانتین‪ ،‬پنجمین نفری است که به مرز صد‬ ‫بازی رسیده و بدش نمی اید به رکورد ‪ ١٤٥‬باز ملی خاویر زانتی‬ ‫هم حمله کند؛ البتــه او ‪ ١٠‬گل دیگر نیــاز دارد تا به گابریل‬ ‫باتیستوتا (با ‪ ٥٦‬گل ملی) برسد و عنوان بهترین گلزن تاریخ‬ ‫ارژانتین را هم به خودش اختصاص دهد‪ .‬مسی که یکی‪ ،‬دو‬ ‫روز دیگر ‪٢٨‬ساله می شود‪ ،‬به همراه ارژانتین فقط قهرمانی‬ ‫در جام جهانــی زیر ‪ ٢٠‬ســاله ها و قهرمانــی در رقابت های‬ ‫المپیک پکن در سال ‪ ٢٠٠٨‬را در کارنامه دارد‪.‬‬ ‫با وجود اینکه لئو در تیم ملی‪ ،‬دســتاورد قابل توجهی‬ ‫نداشته اســت‪ ،‬در عرصه باشگاهی درخشــیده؛ او چهار بار‬ ‫توپ طال را برده‪ ،‬چهار عنــوان قهرمانی در لیگ قهرمانان‬ ‫اروپا دارد و هفت بار هم فاتح اللیگا شــده است‪ .‬اگر مسی‬ ‫در صد مســابقه ملی فقط ‪ِ ٤٦‬‬ ‫گل زده دارد‪ ،‬در بارسا با ‪٤١٢‬‬ ‫ن و منحصر به فرد دارد‪.‬‬ ‫گل در ‪ ٤٨٢‬مسابقه‪ ،‬رکوردی جاودا ‬ ‫اینجاست که پای یک مقایسه تاریخی به وسط می اید‪،‬‬ ‫ایا مارادونا بهترین بازیکــن تاریخ ارژانتین اســت یا لیونل‬ ‫مسی؟ در ارژانتین او همیشه با مارادونا مقایسه شده است‪.‬‬ ‫با این حال مسی خودش می گوید از اینکه با بازیکنی چون‬ ‫مارادونا مقایسه می شود‪ ،‬افتخار می کند‪ .‬مارادونا هم درباره‬ ‫مســی می گوید‪« :‬لئو بهترین بازیکن دنیای فوتبال مدرن‬ ‫اســت‪ .‬برتر از رونالدو و هر بازیکن دیگری‪ .‬مســی هنوز در‬ ‫حال پیدا کردن ســبک خاص خود برای گلزنی است و فکر‬ ‫می کنم به زودی به ان دست خواهد یافت؛ در حالی که من‬ ‫از همان اغاز فوتبالم ســبک گلزنی مخصــوص به خودم را‬ ‫داشتم‪ .‬من در تمام فوتبالم نزدیک به‪ 200‬گل زدم ولی مسی‬ ‫تا همین جا بسیار بیشتر از من گلزنی کرده است‪ .‬با این حال‬ ‫مساله اینجاســت که گل های من بســیار زیباتر از گل های‬ ‫مسی هستند‪».‬‬ ‫ســاماروگا خبرنگار روزنامــه اوله ارژانتیــن درباره این‬ ‫مقایسه می نویســد‪« :‬بسیاری از مردم کشــورم مقایسه دو‬ ‫بازیکنی که در مقاطع مختلفی از زمان فوتبال بازی کرده اند‬ ‫را غیرممکــن می دانند‪ .‬برخــی دیگر هم شــیوه فوتبالی و‬ ‫حرکات انها را در زمین یکســان می دانند‪ .‬خــود مارادونا از‬ ‫مســی به عنوان بزرگترین بازیکن کنونی دنیای فوتبال نام‬ ‫می برد اما کماکان گل های خودش را زیباتر از گل های مسی‬ ‫می داند‪ .‬ما در کشورمان هر دوی انها را دوست داریم اما این‬ ‫واقعیت است که امروز مسی هواداران بیشتری در دنیا دارد‪.‬‬ ‫بســیاری از جوانان بازی های مارادونا را تماشــا نکرده اند‪،‬‬ ‫اگرچه مارادونا به خاطر جنجال هایش هنوز در تلویزیون دیده‬ ‫می شود اما جوانان امروزی با مســی زندگی کرده و برخی از‬ ‫انها مشخصات خود را با ویژگی های مسی تعریف کرده اند‪.‬‬ ‫با این حال برای یک ارژانتینی خوشــحال کننده اســت که‬ ‫بسیاری از مردم دنیا کشورشان را با این دو نام می شناسند‪.‬‬ ‫شاید در دل کشورشان همچنان بحث بر سر اینکه کدام یک‬ ‫از انها فوتبالیست بهتری است‪ ،‬داغ است اما خارج از خاک‬ ‫کشورشان انها به داشتن هر دوی انها می بالند‪».‬‬ ‫دیگو سیمئونه‪ ،‬سرمربی ارژانتینی تیم اتلتیکو مادرید‬ ‫هم در ان گروهی جای دارد که معتقد است که این قیاس از‬ ‫اساس اشتباه است‪« :‬هیچ بازیکنی در شرایط کنونی حتی‬ ‫نزدیک به مسی نیســت‪ .‬او فاصله زیادی با دیگر بازیکنان‬ ‫دارد‪ .‬مسی شماره یک است‪ .‬او بهترین است‪ .‬مسی بازیکن‬ ‫بسیار توانایی است‪ .‬او می تواند در هر دیداری سرنوشت ساز‬ ‫ظاهر شود‪ .‬بر این باورم که او این توانایی را دارد که ارژانتین‬ ‫را در جام جهانــی یا رقابت هــای کوپا امه ریکا بــه قهرمانی‬ ‫برساند‪ .‬مقایســه ها گاهی اوقات باعث اختالف و درگیری‬ ‫می شود‪ .‬مقایسه مسی با مارادونا یا عکس ان اصال درست‬ ‫نیست‪ .‬این دو بازیکن در زمان های متفاوتی بازی کرده اند‪.‬‬ ‫مســی چهار بار قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا را به دست‬ ‫اورده است‪ .‬مســی بازیکنی اســت که بیشــتر در کارهای‬ ‫ی شرکت می کند‪ .‬این درحالی است که مارادونا توان‬ ‫هجوم ‬ ‫بازی در پست های مختلف را داشت‪ .‬بر این باورم که اصال‬ ‫نباید بین این دو بازیکن بزرگ مقایسه انجام داد‪».‬‬ ‫قطعه ایازبهشت‬ ‫اخراجی ها‬ ‫خاطرات شهید محرمی عالفی‬ ‫نمی توان کتمان کرد که شنیدن نام «اخراجی ها » هر شنونده ای را یاد سه گانه سینمایی‬ ‫«اخراجی ها» ساخته مســعود ده نمکی می اندازد‪ .‬اما این عنوان روی جلد یک کتاب نسبتا‬ ‫قطور نقش بسته که به چاپ دوم رسیده اســت‪«.‬اخراجی ها» مجموعه خاطرات حاج احمد‬ ‫محرمی عالفی اســت که در تبریز به «دایی» مشهور بود‪ .‬این شــخصیت از جانبازان دفاع‬ ‫مقدس بود که به دلیل عوارض شــیمیایی شهید شــد‪.‬حاج احمد محرمی از شخصیت های‬ ‫قاطع‪ ،‬صریح و شجاعی بود که از پیش از انقالب مبارزات خود را اغاز کرده و سپس با حضور در‬ ‫جبهه با از دست دادن یک پ ا و شیمیایی شدن جانباز ‪ 70‬درصد شد که بعدها به دلیل مشکالت‬ ‫شیمیایی به شهادت رسید‪.‬‬ ‫حاج احمد در خاطراتش بارها از درگیر شدن با نیروهای ضد انقالب و‪ ...‬یاد کرده و به‬ ‫درگیری های ان روزها اشاره کرده است‪ .‬او که از عنفوان نوجوانی پدر از دست داده و بار زندگی‬ ‫را در کنار مادرش به دوش کشید ه ‪ ،‬اماده تحمل هر سختی می شود و در کتاب نیز خواننده ان‬ ‫را لمس می کند‪ .‬جفایی که در حق بچه های انقالب می شود یکی از نکاتی است که در این‬ ‫کتاب مورد اشاره قرار می گیرد و در بازخوانی خاطرات وی این نکته مشهود است‪ .‬برجستگی‬ ‫دیگر این کتاب این است که در مرور خاطرات حاج احمد مختصاتی از اوضاع ان روزهای تبریز‬ ‫به خصوص سال های انقالب به خواننده منتقل می شود‪.‬‬ ‫احوال روزه داران در بیانات رهبر معظم انقالب‬ ‫لوح فشرده «قطعه ای از بهشت» برگرفته از کتاب اداب روزه داری‪ ،‬احوال روزه داران‬ ‫از بیانات رهبر معظم انقالب منتشر شد‪ .‬این لوح فشرده چندرسانه ای ویژه ماه مبارک رمضان‪،‬‬ ‫به کوشش علیرضا مختارپور قهرودی با قابلیت صوتی و تصویری به همت انتشارات انقالب‬ ‫اسالمی و با همکاری موسسه اسمانه تولید و روانه بازار شده است‪ .‬در «قطعه ای از بهشت»‬ ‫موضوعاتی مرتبط با فضیلت ماه مبارک (بیانات مقام معظم رهبری درباره ماه مبارک رمضان)‪،‬‬ ‫بهار قران (برداشتی از بیانات ایشان درباره قران)‪ ،‬ادعیه و اعمال روزانه‪ ،‬احوال روزه داران‬ ‫(‪ 10‬نکته درباره ماه مبارک رمضان در کالم اقای میرباقری)‪ ،‬به رنگ خدا (زندگی به سبک ماه‬ ‫مبارک رمضان)‪ ،‬زالل جاری (احکام ماه مبارک رمضان در بیانات حجت االسالم فالح زاده)‪،‬‬ ‫سفره داران رمضان (مروری بر ســیره امیرالمومنین‪ ،‬امام حســن مجتبی و حضرت خدیجه‬ ‫علیهماالسالم) قرار گرفته است‪.‬همچنین مباحثی مانند شب قدر (مروری بر اعمال شب های‬ ‫قدر‪ ،‬مناجات ها و نکاتی درباره این شــب ها)‪ ،‬روز قدس (فرمان امام به مناسبت روز قدس و‬ ‫سخنان رهبر معظم انقالب درباره این روز بزرگ)‪ ،‬عید فطر (اعمال عید‪ ،‬خطبه امام سجاد (ع)‬ ‫در شب اخر ماه رمضان و بیانات رهبر معظم انقالب)‪ ،‬شب پانزدهم (گلچینی از مراسم شب‬ ‫شعر در حضور ایت الله العظمی خامنه ای) و در نهایت دریافت نسخه الکترونیکی کتاب اداب‬ ‫روزه داری‪ ،‬احوال روزه داران در این لوح فشرده گنجانده شده است‪.‬‬ ‫دوران حیاتی‬ ‫گویندهپیشکسوتخبربازنشستهشد‬ ‫«بسم الله الرحمن الرحیم‪ .‬انالله و اناالیه راجعون‪ .‬روح‬ ‫بلند رهبر کبیــر انقالب حضرت امام خمینــی(ره) به ملکوت‬ ‫اعال پیوست‪».‬‬ ‫این جمالت در ســاعت هفــت صبح ‪ 14‬خرداد ســال‬ ‫‪ 1368‬از زبان گوینده رادیو شنیده شد تا به مردم ایران اعالم‬ ‫کند که دیگر امام ندارند‪ .‬اما کسی که این جمالت را بر زبان‬ ‫اورد محمدرضا حیاتی بود‪ .‬وی که در ان زمان ‪ 34‬سال بیشتر‬ ‫نداشــت با چنان حالتی این جمالت را بر زبــان اورد که برای‬ ‫همیشه بر ذهن ها نقش بســت‪ .‬این جمالت که در ان بغض‬ ‫یک ملت هویدا بود‪ ،‬یکی از ماندگار ترین جمالت تاریخ رسانه‬ ‫در ایران اســت‪ .‬حاال صاحب این صدا به دوران بازنشستگی‬ ‫رسیده است‪.‬‬ ‫حیاتی در سال ‪ 1334‬در ابادان متولد شد و تحصیالت‬ ‫خود را تا مقطع متوسطه در ابادان گذراند و پس از ان با شروع‬ ‫جنگ تحمیلی و اغاز دفاع مقدس کــه ماجرای حصر ابادان‬ ‫رخ داد‪ ،‬مانند بقیه همشهریان خود مجبور شد کوچ کند‪ .‬او در‬ ‫مصاحبه ای در این باره گفته بود‪« :‬این سراغاز جدیدی در راه‬ ‫زندگی من بود و باعث شد تا در این مهاجرت راه خودم را پیدا‬ ‫کنم‪ .‬من در همان دوران نوجوانی دنبال هنر و راهیابی به رسانه‬ ‫بودم‪ .‬جنگ اگرچه باعث شد کشور ما ویران شود و شهدای‬ ‫بسیاری را تقدیم کردیم اما شاید رسیدن به عرصه خبر و رادیو ‪-‬‬ ‫تلویزیون خیر و برکتی بود که جنگ برای من داشت‪ ».‬حیاتی‬ ‫کار خود را در ســال ‪ 1360‬با رادیو شروع کرد‪ .‬وی نخست در‬ ‫بخش اخبار نبود اما چون به خبــرگویی عالقه مند بود‪ ،‬جذب‬ ‫بخش اخبار شد‪.‬‬ ‫او ابتدا در شــیراز تســت صــدا داد و پذیرفته شــد‪ ،‬اما‬ ‫احساس کرد که چندان جای پیشــرفت ندارد‪ .‬یکی از اقوام‬ ‫حیاتی در ان موقع در رادیو تهران بود که با وی تماس گرفت‬ ‫و خبر داد که در گویندگی شــیراز پذیرفته شــده است‪ .‬اما او‬ ‫پیشــنهاد کرد که اگر می تواند به تهران بیاید‪ .‬حیاتی هم که‬ ‫یک جوان ‪ 24‬ساله بود‪ ،‬به تهران امد و به مرور زمان توانست‬ ‫جای خود را در عرصه خوانــدن خبر باز کن د و این گونه حیاتی‬ ‫با انبوهی از خاطرات تلخ و شــیرین حافظه مشترک ایرانی ها‬ ‫همراه شــد‪ .‬نام‪ ،‬تصویر و صدای محمدرضــا حیاتی‪ ،‬تقریبا‬ ‫در اکثر دوره های مختلــف تاریخ معاصر ایرانــی با اتفاقات‬ ‫مهم و تاریخی همراه بوده اســت‪ .‬او در این باره اعتقاد دارد‪:‬‬ ‫«دوران های خیلی ســختی را گذراندیم‪ .‬در این بیش از سه‬ ‫دهه فعالیت‪ ،‬حوادثی به وجود امد که شاید همین همکاران‬ ‫ما حاضر نبودند در ان دوران بیاینــد و گویندگی کنند ولی من‬ ‫به خاطر احســاس وظیفه و احساس مســئولیتی که داشتم‪،‬‬ ‫در همه دوران هــا و تمام عرصه های انقالب حضور داشــتم‬ ‫و هیچ گاه عرصــه تلویزیــون و گویندگــی را خالــی نکردم‪.‬‬ ‫سخت ترین دوران های کار رسانه ای را گذراندم و کار حتی به‬ ‫تهدیداتی از سوی برخی شخصیت ها هم کشیده شد و بر اثر‬ ‫اتفاقاتی که افتاده بود در برخی از محافل هم نمی توانســتم‬ ‫حاضر شوم‪».‬‬ ‫بازنشستگی حیاتی البته به منزله خداحافظی او از انتن‬ ‫نیست و طبق نظر محمد سرافراز‪ ،‬رئیس سازمان صداوسیما‬ ‫قرار شــده این گوینده پیشکســوت فعالیت خود را به صورت‬ ‫پروژه ای با بخش های خبری تلویزیون ادامه دهد‪.‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫جنایت های‬ ‫بیمارستانی‬ ‫روی جلد‬ ‫نیوزویک‬ ‫خطر در کمین‬ ‫شهرهای‬ ‫اروپایی از نگاه‬ ‫اشپیگل‬ ‫نیکوالس‬ ‫سارکوزی‬ ‫سوژه اصلی‬ ‫لوپوئن‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪79‬‬ ‫بازار‬ ‫هشتاد و دومین دوره بدو خدمت کارکنان‬ ‫موسسه اعتباری کوثر برگزار شد‬ ‫اختتامیــه دوره ‪ 82‬بــدو خدمــت فراگیران موسســه‬ ‫اعتباری کوثر با حضور حمید جم مدیر برنامه ریزی و تحول‪،‬‬ ‫مرتضی شعبانی مدیر اموزش و فراگیران دوره ‪ 82‬بدو خدمت‬ ‫در سالن شهید مطهری مدیریت اموزش برگزار شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی موسســه اعتباری کوثر؛ در‬ ‫این مراسم حمید جم ضمن تبریک به فراگیران به مناسبت‬ ‫موفقیت در دوره اموزشی و ورود به موسسه اعتباری کوثر به‬ ‫انها توصیه کرد نسبت به سازمان و موسسه تعهد داشته باشند‬ ‫بازار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫ساعات کاری‬ ‫موسسه اعتباری کوثر‬ ‫در ماه مبارک رمضان‬ ‫اعالم شد‬ ‫موسســه اعتبــاری کوثر ضمــن تبریک به مناســبت‬ ‫فرارسیدن ماه مبارک رمضان و ارزوی قبولی طاعات و عبادات‬ ‫هم میهنان عزیز‪ ،‬ساعات کار ستاد و شعب خود را در این ماه‬ ‫اعالم کرد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی موسسه اعتباری کوثر؛ تمامی‬ ‫ شعب این موسسه در تهران و شهرستان ها‪ ،‬در روزهای شنبه‬ ‫تا چهارشنبه‪ ،‬از ساعت ‪ 7:30‬صبح الی‪ 13:30‬بعدازظهر و‬ ‫در روز پنج شنبه از ساعت ‪ 7:30‬صبح الی ‪13:00‬بعدازظهر‬ ‫تمامــی خدمــات بانکــی را بــه مشــتریان عزیــز ارائــه‬ ‫می دهند‪.‬‬ ‫همچنین واحدهای ستاد استان های موسسه اعتباری‬ ‫کوثر در روزهای شــنبه تا چهارشنبه از ســاعت ‪ 7:30‬صبح‬ ‫الــی ‪ 14:15‬بعدازظهر و در روزهای پنج شــنبه از ســاعت‬ ‫‪ 7:45‬صبــح الــی ‪ 13:30‬بعدازظهر اماده پاســخگویی به‬ ‫مراجعه کنندگان و پشتیبانی از شعبه های موسسه هستند‪.‬‬ ‫بر اســاس ایــن گــزارش‪ ،‬ســاعت شــروع فعالیــت‬ ‫در روز دوشــنبه مــورخ ‪19( 94/04/15‬مــاه مبــارک‬ ‫رمضــان) با یــک ســاعت تاخیر نســبت به ســاعات فوق‬ ‫اغاز می گردد‪.‬‬ ‫و برای پیشرفت و تعالی ان کوشا باشند‪.‬‬ ‫مدیر برنامه ریزی و تحول موسسه اعتباری کوثر ضمن‬ ‫اشاره به خانواده بزرگ کوثر گفت‪« :‬در حال حاضر کارمندان‬ ‫و خانواده های انها عددی حدود‪ 10‬هزار نفر را شامل می شود‬ ‫و اگر به امار مشتریان دقت کنیم این عدد به حدود دو میلیون‬ ‫مشتری مستقیم می رسد که با احتســاب خانواده های انها‬ ‫می توان چنین پیش بینی کرد که حدود هشــت میلیون نفر‬ ‫وابستگی مســتقیم و غیرمســتقیم به فعالیت های موسسه‬ ‫اعتباری کوثر دارند‪ .‬بنابراین در تصمیم گیری ها و رفتارهای‬ ‫خود باید بسیار دقیق و نکته سنج باشید و همواره این جامعه‬ ‫عظیم که متاثــر از تصمیمات شماســت را مد نظر داشــته‬ ‫باشید‪».‬‬ ‫وی در ادامه ضمن اشــاره به این نکتــه که هم اکنون‬ ‫موسسه در چرخه عمر ســازمانی خود دوره توسعه را سپری‬ ‫می کند بــه نقــش و اهمیــت امــوزش در این دوره اشــاره‬ ‫کــرد و کنتــرل و نظــارت مســتمر را در کنــار اموزش های‬ ‫رســمی و غیررســمی دو عامــل تاثیرگــذار در ایــن دوره‬ ‫برشمرد‪.‬‬ ‫در ابتدای جلســه نیز مرتضی شــعبانی‪ ،‬مدیر اموزش‬ ‫موسسه اعتباری کوثر به گزارشــی از دوره اموزشی ‪ 82‬بدو‬ ‫خدمت پرداخت و این دوره را به جهت کمیت و کیفیت یکی‬ ‫از دوره های موفق بدو خدمت ارزیابی کرد‪.‬‬ ‫شــعبانی افــزود‪« :‬در دوره های امــوزش بدو خدمت‬ ‫موسسه ســه محور اساســی تحت عناوین دانش‪ ،‬مهارت‬ ‫و نگرش وجــود دارد کــه تمامی فعالیت هــای تیم اموزش‬ ‫در راســتای ارتقای این سه رکن اساســی کارکنان است‪ .‬با‬ ‫همین هدف نیز در دوره های بدو خدمت ســه نوع ازمون با‬ ‫عناوین ازمون های کتبی‪ ،‬مهارتی و شایســتگی طراحی و‬ ‫اجرا می شوند و برگزیدگان در این ازمون ها شناسایی و مورد‬ ‫تقدیر قرار می گیرند‪».‬‬ ‫در انتهــای مراســم نیــز جوایز نفــرات برگزیــده در‬ ‫بخش های اســتاد برگزیده و نفرات اول ازمون های کتبی‪،‬‬ ‫مهارتی و فرم های شایستگی توســط اقایان جم و شعبانی‬ ‫اهد ا شد‪.‬‬ ‫باشگاه مشتریان همراه اول راه اندازی شد‬ ‫به منظــور ارائه خدمات ویژه به مشــترکین‪ ،‬باشــگاه‬ ‫مشتریان همراه اول با نام «باشــگاه فیروزه ای» راه اندازی‬ ‫شد ‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل ارتباطات شــرکت ارتباطات سیار‬ ‫ایران‪ ،‬از ســی ام خرداد ماه‪ ،‬با هدف ارائــه خدمات ویژه به‬ ‫اعضای باشــگاه و تقویت ارتباط تعاملی بیــن همراه اول و‬ ‫مشترکین وفادار‪ ،‬باشگاه مشتریان این اپراتور با نام «باشگاه‬ ‫فیروزه ای» اغاز به کار کرد‪.‬‬ ‫در مرحله نخست این طرح‪ ،‬مشترکین سیم کارت های‬ ‫دائمی اپراتور اول با عضویت رایگان در باشــگاه فیروزه ای‬ ‫می توانند در ازای میزان کارکرد پرداخت شده امتیاز کسب‬ ‫کنند و از مزایای عضویت در باشگاه بهره مند شوند‪.‬‬ ‫«مبادله امتیازات کســب شده با بســته ها و هدایای‬ ‫ویژه»‪« ،‬شرکت در قرعه کشی ها» و «بهره مندی از تخفیفات‬ ‫ویژه محصوالت و خدمات شرکت ها و فروشگاه های تجاری‬ ‫و تفریحی طرف قرارداد با باشگاه» از جمله مزایای عضویت‬ ‫همراه اولی ها در باشگاه فیروزه ای ذکر شده است‪.‬‬ ‫مشترکین سیم کارت های دائمی همراه اول می توانند‬ ‫با ارسال پیامک حاوی عدد ‪ ۱‬به شماره ‪ ۸۰۴۷‬یا شماره گیری‬ ‫کد ‪ * ۸#‬پس از دریافت پیام خوشامدگویی‪ ،‬به صورت رایگان‬ ‫عضو باشگاه فیروزه ای شوند‪.‬‬ ‫اعضای باشــگاه‪ ،‬با پرداخــت در ازای میزان کارکرد‪،‬‬ ‫امتیاز کســب خواهند کرد‪ .‬کارکرد شــامل مکالمه‪ ،‬ارسال‬ ‫پیامک‪ ،‬اینترنت نوترینو‪ ،‬تماس های رومینگ بین الملل و‬ ‫بسته های ارزش افزوده است‪.‬‬ ‫همراه اولی ها می توانند برای کسب اطالعات بیشتر‬ ‫در این خصوص به نشــانی ‪www.mci.ir/customerclub‬‬ ‫مراجعه کنند‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫مدیرعامل بانک دی در بازدید سرزده از شعب‪:‬‬ ‫موفقیت های بانک دی باید در سال ‪ 94‬تداوم یابد‬ ‫به گــزارش اداره کل روابط عمومی بانــک دی‪ ،‬دکتر‬ ‫احمد شــفیع زاده با هدف ارتباط نزدیک با کارکنان و بررسی‬ ‫نحوه فعالیت شعب طی ســه ماه اخیر از چند شعبه بانک به‬ ‫صورت سر زده بازدید کرد‪.‬‬ ‫وی در دیدار با کارکنان و روسای شعب ضمن قدردانی‬ ‫از زحمات انها اظهار کرد‪« :‬ســال ‪ 93‬ســال رشــد و بهبود‬ ‫شــاخص های کلی بانک در زمینه افزایــش منابع و کاهش‬ ‫مطالبات معــوق بود کــه این امــر در کنار بهبــود وضعیت‬ ‫معیشتی کارکنان سالی پر تالش‪ ،‬نتیجه بخش و موفق برای‬ ‫بانک و تمامی همکاران محسوب می شود‪».‬‬ ‫او اســاس کار بانک را در شعبه دانســت و گفت‪« :‬در‬ ‫مسیر توانمندکردن شعبه باید همواره در حرکت باشیم چرا که‬ ‫غفلت از توانمندسازی شعبه یک غفلت راهبردی است و اثار‬ ‫زیانباری برای بانک به همراه خواهد داشت‪».‬‬ ‫مدیرعامل بانک دی با بیان اینکه برای افزایش شان و‬ ‫منزلت بانک شعبه باید تقویت شود‪ ،‬تاکید کرد‪« :‬مشتری باید‬ ‫راحت نیاز خود را بیان کند و پنهانکاری نداشته باشد و ما هم‬ ‫باید قدرت و توانایی مشاوره به او را داشته باشیم‪».‬‬ ‫وی طرح هایی چون نظام اراستگی(‪ ،)s5‬برگزاری دوره‬ ‫اموزشی و ارائه راهکار در مدیریت شعبه را از جمله اقداماتی‬ ‫دانست که باید به صورت مستمر در شعب پیگیری شو د‪.‬‬ ‫شــفیع زاده در ادامه با تاکید بر اینکه ایــن رفتار و نوع‬ ‫خدمت اســت که مشــتری را جذب می کند‪ ،‬اظهــار کرد‪:‬‬ ‫«مشتری امادگی دارد در قبال خدمت خوب هزینه هم بدهد‪.‬‬ ‫برخی فکر می کنند برای جذب منابع جدید حتما باید از حربه‬ ‫نرخ ســود اســتفاده کرد اما ما معتقدیم که جذب منابع باید‬ ‫رقابت در خدمت رسانی به مشتری باشد‪ ،‬نه بازی با نرخ‪».‬‬ ‫مدیرعامل بانک دی با اشاره به عملکرد موفق بانک در‬ ‫سال گذشته تصریح کرد‪« :‬عملکرد همکاران ما در سال ‪93‬‬ ‫و کسب موفقیت های شایان توجه در زمینه کاهش مطالبات‬ ‫بانک‪ ،‬باید الگویی برای سال ‪ 94‬باشــد و تمامی واحدها با‬ ‫جدیت بیشتر در این زمینه اقدام کنند‪».‬‬ ‫شفیع زاده در این بازدیدها که معموال با گفت وشنود با‬ ‫کارکنان و روسای شعب همراه بود‪ ،‬تاکید کرد‪« :‬بازدیدهای‬ ‫دوره ای مشــابه و دیدار نزدیک با کارکنان زحمتکش شعب‬ ‫و شــنیدن نظرات انها در جهت بهبود فضای کسب و کار و‬ ‫ارتقای روابط میان بانک و مشتری از جمله برنامه هایی است‬ ‫که به صورت مستمر انجام خواهد شد‪».‬‬ ‫شــعب زاهدان‪ ،‬فرمانیــه‪ ،‬چیــذر‪ ،‬افریقا‪ ،‬فرشــته‪،‬‬ ‫پاســداران و انقــاب از جمله شــعب بانــک دی بودند که‬ ‫مدیرعامــل بانــک بــه صــورت ســرزده از انهــا بازدیــد‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫فرج اللهعارفی‪:‬‬ ‫بانک صادرات عملکرد مناسبی‬ ‫در مرتفع شدن مشکالت اقتصادی‬ ‫داشته است‬ ‫مثلث | شماره ‪268‬‬ ‫بازار‬ ‫عضو کمیســیون اجتماعی مجلس شورای اسالمی‬ ‫در گفت و گو با خبرنگاران تصریح کرد‪« :‬در شــرایط کنونی‬ ‫بهترین راه برای برون رفت از مشکالت و چالش ها و دستیابی‬ ‫به اهداف کالن اقتصادی توجــه و حمایت از تولید داخلی‬ ‫است که عالوه بر اشــتغالزایی موجب کاهش اسیبب های‬ ‫اجتماعــی در جامعه می شــود کــه در این رابطــه بانک ها‬ ‫می توانند نقش تعیین کننده ای داشته باشند‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬رفع مشکالت جامعه و توجه به رویکردها‬ ‫و کارکرد های عام المنفعه و مسئولیت های اجتماعی از جمله‬ ‫سیاست هایی است که می بایست بانک ها ان را دنبال کنند‬ ‫که در این زمینه بانک صادرات توانست ه نقش برجسته ای ایفا‬ ‫کند و عملکرد مناسبی در مرتفع شدن مشکالت اقتصادی و‬ ‫تولیدی از خود برجای گذاشته و توانست ه کارهای عام المنفعه‬ ‫زیادی را در راســتای حمایــت از تولیــد و کار افرینی انجام‬ ‫دهد‪».‬‬ ‫نماینده جیرفت افزود‪« :‬رویکرد های لـله گانی به عنوان‬ ‫مدیرعاملی بانــک صادرات در راســتای اهــداف اقتصاد‬ ‫مقاومتی بوده و تداوم انها می تواند اثرات مطلوب اقتصادی‬ ‫به همراه داشته باشد‪».‬‬ ‫عارفی تصریح کرد‪« :‬در حال حاضر یکی از مشکالت‬ ‫تمامی بانک هــا وصول مطالبات معوق اســت که مدیریت‬ ‫جدید با تجارب باالیی که در حوزه مدیریت حقوقی و وصول‬ ‫مطالبات حقوقــی و پیگیری ان دارد این مشــکل در بانک‬ ‫صادرات مرتفع خواهد شد همچنین با دریافت این مطالبات‬ ‫و هزینه کردن ان در جهت حمایــت از تولید و صنعتگران‪،‬‬ ‫اشــتغالزایی در کشــور افزایش پیدا خواهد کرد و بســیاری‬ ‫از مشــکالت جوان های ما که معضل بیکاری اســت حل‬ ‫خواهد شد‪».‬‬ ‫عضو کمیسیون اجتماعی مجلس عنوان کرد‪« :‬بانک‬ ‫صادرات بــا تخصیص تســهیالت بانکــی در عرصه های‬ ‫مختلف توانسته باری از مشکالت مراجعین و مشتریان خود‬ ‫بردارد و خدمات ارزنده ای را در این خصوص انجام دهد که‬ ‫قابل تقدیر است‪».‬‬ ‫وی اذعان داشت‪« :‬بانک ها باید به تولید کنندگان ما‬ ‫کمک کنند و با پرداخت تسهیالت با ســودهای پایین این‬ ‫بخش را حمایت و به چرخه اقتصاد کمک کنند‪».‬‬ ‫‪81‬‬