روزنامه صمت شماره 273 - مگ لند
0

روزنامه صمت شماره 273

روزنامه صمت شماره 273

روزنامه صمت شماره 273

‫کدخدابازی‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و هفتاد و سه‪17/‬مرداد ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫مثلث درگفتوگو با عباس‬ ‫سلیمینمین‪ ،‬صادق زیباکالم و‬ ‫داریوش قنبری حرفهایکری‬ ‫پیرامون حمایت از میانهروی در‬ ‫ایران را بررسیکرده است‬ ‫میخواهند‬ ‫شب های روشن را‬ ‫برسرم بکوبند‬ ‫فرزادموتمنازخدحافظی‬ ‫طوالنیمیگوید‬ ‫میانهروی یا اصالحطلبی؟‬ ‫مثلث دربررسی شمایل جدید روحانی پس از توافق هستهای این سئوال را مطرحکردهکه در عرصه سیاستورزی روحانی قصد دارد‬ ‫جناح اعتدالیون را ضمن ائتالف با الریجانی تقویت کند یا اینکه سر لیستی عارف را بپذیرد و به سمت اصالحطلبان برود؟‬ ‫با اثاری از‪ :‬عبدالله ناصری‪ ،‬محمد قوچانی‪ ،‬محمد صادقکوشکی‪ ،‬قاسم جعفری‪ ،‬رسول منتجبنیا‪ ،‬پرویز سروری و حسین نجابت‬ ‫رسانهها‬ ‫انسان یاغی درست کردهاند‬ ‫مثلث در پروندهای با حضور ابراهیم فیاض‬ ‫حسین باهر و داور شیخاوندی دالیل افزایش‬ ‫طالق در ایران را بررسیکرده است‬ ‫اروپاییها‬ ‫پراگماتیستشدهاند‬ ‫ایا اروپاگرایی سیاست جدید دولت‬ ‫روحانی پس از توافق خواهد بود؟‬ ‫ایا ایران ‪،‬چین‬ ‫خاورمیانه خواهد شد؟‬ ‫کاپشن پوش در راه مجلس؟‬ ‫چرا احمدینژاد سخن از ارمانهای امام میگوید‬ ‫یکی بر سر شاخ بن میبرید!‬ ‫چند خط در مورد بیانصافیهایی‬ ‫که به حسین صفار هرندی میشود‬ ‫ارزششانومقامشهید‬ ‫وکذلکجعلنکمامهوسطالتکونواشهداعلیالناس‬ ‫ویکونالرسولعلیکمشهیدا‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫ارزش هــر خدمتی‪ ،‬موافق ارزش ان کســی اســت که‬ ‫برایش خدمت می‏کنیم‪ ،‬هر کس هر خدمتی در راه خدا برای‬ ‫خلق خدا بکند این ارزش دارد‪ .‬لکن ارزشها مختلف هستند به‬ ‫ارزش انهایی که برای انها خدمت می‏کنیم‪ .‬همۀ بنیادهایی که‬ ‫برای خدا در راه اسالم به کشــور خودشان خدمت می‏کنند‪ ،‬و‬ ‫همۀ اشخاصی که برای اعتالی کلمۀ اسالم خدمت می‏کنند‪،‬‬ ‫همۀ انها پیش خدای تبارک و تعالی ارزش دارد و مورد عنایت‬ ‫حق تعالی ـ ان شاءال ّل ‏ه ـ خواهند شد‪ .‬لکن ارزش بنیاد شهید‪،‬‬ ‫خدمتبهشهیدوخدمتبهبازماندگانشهیدوخدمتبهانهایی‬ ‫که در راه اسالم برای فداکاری حاضر شدند لکن معلول شدند و‬ ‫عضوی از اعضای خودشان را از دست دادند یا جراحاتی بر انها‬ ‫وارد شده اســت‪ ،‬ارزش این خدمت که برای شهدای اسالم و‬ ‫برایفداکاراناسالمانجاممی‏گیردشایدازسایرارزشهابیشتر‬ ‫باشد‪ .‬دربارۀ شهید ان قدر از اســام و از اولیای اسالم روایات‬ ‫وارد شده است در فضل شــهادت که انسان متحیر می‏شود‪.‬‬ ‫من بعضی از یک روایت را برای شــما ترجمه می‏کنم تا بدانید که شما در خدمت‬ ‫چه اشخاصی هستید‪ ،‬و بنیاد شما چه ارزشی دارد‪ .‬در روایتی از رسول اکرم ـ صلی‬ ‫ال ّل ‏ه علیه و اله و سلم ـ نقل شده است که برای شهید هفت خصلت است که ّاولی‬ ‫ان عبارت اســت از اینکه اول قطره‏ای که از خون او به زمین بریزد تمام گناهانی‬ ‫که کرده است امرزیده می‏شود‪ .‬مهم ان‪ ،‬اخرین خصلتی است که می‏فرماید‪.‬‬ ‫می‏فرمایندکهـبهحسباینروایتـکهشهیدنظرمی‏کندبهوجهال ّله‏[‪]1‬وایننظر‬ ‫بهوجهال ّل ‏هراحتاستبرایهرنبیوهرشهید‪.‬شایدنکتهاینباشدکهحجابهایی‬ ‫کهبینماوحقتعالیهستووجهال ّل ‏هاستوتجلیاتحقتعالیهست‪،‬تماماین‬ ‫حجابهامنتهیمی‏شوندبهحجابخودانسان‪.‬انسانخودشحجاببزرگیاست‬ ‫کههمۀحجابهاییکههست‪،‬چهانحجابهاییکهازظلمتباشندوانحجابهایی‬ ‫که از نور باشند منتهی می‏شود به اینکه حجابی که خود انسان است‪ .‬ما خودمان‬ ‫حجاب هستیم بین خودمان و وجه ال ّله‏‪ .‬اگر کسی فی سبیل‏ال ّل ‏ه و در راه خدا این‬ ‫حجابراداد‪،‬اینحجابراشکست‪،‬وانچهکهداشتکهعبارتازحیاتخودش‬ ‫بود تقدیم کرد‪ ،‬این مبدا همۀ حجابها را شکســته اســت‪ ،‬خود را شکسته است‪،‬‬ ‫خودبینیوشخصیتخودشراشکستهاستوتقدیمکردهاست‪.‬وچونبرایخدا‬ ‫جهاد کرده است و برای خدا دفاع کرده است از کشور خدا و از ائین الهی و هرچه‬ ‫‪8- 15‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫پس لرزه هایداخلیتوافق‬ ‫درحاشیهمستندچندقطرهخون‬ ‫عدمتحملمخالف‬ ‫کمپینپیامهرایرانی برایظریف‬ ‫‪16- 21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫نیازبهانقالباخالقی‬ ‫چینمی تواندالگویایرانباشد‬ ‫تاملیبرنسبتاحمدی نژادباجمهوریاسالمی!‬ ‫یکیبرسرشاخبنمی برید‍!‬ ‫‪22- 43‬‬ ‫سیاست‬ ‫میانهروییااصالحطلبی؟‬ ‫ایندهروحانی‬ ‫کدخدا بازی‬ ‫کاپشنپوشدرراهمجلس؟‬ ‫مثلث؛ هفته نامه ای خبری‪ ،‬تحلیلی اســت که سعی دارد روایتی‬ ‫منصفانه و عادالنه از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشاره ای‬ ‫اســت به سه ضلع اســتقالل‪ ،‬ازادی و جمهوری اســامی‪ .‬مرامش‬ ‫تقویت گفتمان انقالب اســامی‪ ،‬چارچوبش اســام‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و‬ ‫رهبری‪ ،‬ارمانش گسترش و سیادت اســام خواهی در سراسر جهان و‬ ‫عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف‬ ‫ایــران و رونــق گرفتن عدالت‪ .‬مــرزش رواداری و تالیــف قلوب اهالی‬ ‫انقالب و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق‬ ‫و مشــرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت‬ ‫رونق گرفتن ســنت گفت وگــو میان فرهیختگان و نخبگان کشــور‬ ‫است‪ .‬امیدواریم که در روایت مان صادق‪ ،‬بر مرام مان مستمر و دائم‪،‬‬ ‫بر چارچوب مان مســتقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب و‬ ‫هوشیاروبرسیاق ماناستواربمانیم‪.‬‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫دبیرتحریریه‪:‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی(دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫ی اسالم‬ ‫حنیف غفاری‪ -‬داوود حشمتی ‪ -‬زهره دیانی ‪ -‬مینا عل ‬ ‫فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی(دبیر) ‪ -‬فاطمه کریمخان ‪-‬‬ ‫سارا میرشجاعی ‪ -‬شیما غفاری ‪ -‬مسعود نجفی ‪ -‬محمدصادق لواسانی‬ ‫تاریخ و گفتارها‪ :‬مصطفی شوقی(دبیر)‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬حمید عزیزی‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫داشته است در طبق اخالص گذاشته و تقدیم کرده است‪ ،‬خود را داده است‪ ،‬این‬ ‫حجابشکستهمی‏شود‪.‬شهدا‪،‬شهداییکهخدایتبارکوتعالیودرسبیلخدای‬ ‫تبارک و تعالی و راه خدای تبارک و تعالی جان خودشان را تقدیم می‏کنند‪ ،‬و انچه‬ ‫که در دستشان است و باالترین چیزی است که انها دارند تقدیم خدا می‏کنند‪ ،‬در‬ ‫عوض خدای تبارک و تعالی این حجاب که برداشته شد جلوه می‏کند برای انها‪،‬‬ ‫تجلیمی‏کندبرایانها‪.‬‬ ‫چنانچه برای انبیا هم چون همه چیز را در راه خدا می‏خواهند‪ ،‬و انها خودی‬ ‫را نمی‏بینند و خود را از خدا می‏بینند‪ ،‬و برای خودشــان شخصیتی قائل نیستند‪،‬‬ ‫حیثیتیقائلنیستنددرمقابلحقتعالی‪.‬انهاهمحجابرابرمی‏دارند‪َ .‬ف َل ّمات ََج ّلی‬ ‫َر ُّبهُ ِل ْل َج َبلِ َج َع َلهُ َد ّک ًا[‪]2‬تجلی می‏کند خدای تبارک و تعالی در کوه طور و یا در َج َبل‬ ‫انیت ِ‬ ‫«ص ْعق»[‪[]3‬برایشپیشمی‏اید]‪.‬انهادرحالحیات‪،‬‬ ‫خودموسیوموسی َ‬ ‫ّ‬ ‫انبیا و اولیا نظیر انبیا و تالی ِتلو[‪]4‬انبیا در زمان حیاتشان ان چیزهایی که حجاب‬ ‫بوده است بین انها و بین حق تعالی می‏شکنند و َص ْعق برای انها حاصل می‏شود‬ ‫و موت اختیاری برای انها حاصل می‏شــود‪ .‬خدای تبــارک و تعالی بر انها تجلی‬ ‫می‏کند‪،‬ونگاهمی‏کنندبهحسباننگاهعقلی‪،‬باطنیوروحیوعرفانی‪،‬وادراک‬ ‫می‏کنندومشاهدهمی‏کنندجلوۀحقتعالیرا‪،‬وشهیدهمبهحسباینروایتیکه‬ ‫واردشدهاست‪،‬نظیرانبیا‪،‬وقتیکهشهیدشدچونهمهچیزرادرراهخدا‬ ‫داده است‪ ،‬خدای تبارک و تعالی جلوه می‏کند به او و ان هم « َی ْن ُظ ُر ِالی»‬ ‫جلوۀ خدا‪ ،‬الی َو ْج ِه ال ّل ‏ه این اخر چیزی است که برای انسان‪ ،‬اخر کمالی‬ ‫است که برای انسان هست‪.‬‬ ‫دراین روایتی که در کافی[‪]5‬نقل شده است‪ ،‬در این روایت‪ ،‬انبیا‬ ‫را مقارن شــهدا قرار داده اســت که در جلوه‏ای که حق تعالی می‏کند بر‬ ‫همی ْن ُظ ُر ِالی َو ْج ِه ال ّل ‏ه ِ[‪]6‬و‬ ‫انبیا همان جلوه را هم بر شهدا می‏کند‪ .‬شهید َ‬ ‫حجاب را شکسته است‪ .‬همانطوری که انبیا حجابها را شکسته بودند‪ .‬و‬ ‫اخر منزلی است که برای انسان ممکن است باشد‪ .‬مژده داده‏اند که برای‬ ‫شهدا این اخر منزلی که برای انبیا هم هست‪ ،‬شهدا هم به حسب حدود‬ ‫وجودی خودشان به این اخر منزل می‏رسند‪.‬‬ ‫محل‪ :‬تهران‪ ،‬جماران‬ ‫موضوع‪:‬ارزششانومقامشهیدـبرتریخدمتبهشهیدان‬ ‫و خانواده‏های انان بر سایر خدمتها‬ ‫حضار‪ :‬مسئولین بنیاد شهید انقالب اســامی‪ ،‬و جمعی از‬ ‫خانواده‏های شهدا و معلولین‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر اسماعیل تبار ‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‪ -‬دکترغالمحسنتقینتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سیدحمیدخالقی‬ ‫‪44- 56‬‬ ‫بینالملل‬ ‫چرخشاروپابهسویایران‬ ‫اروپاپراگماتیستمی شود‬ ‫خردورزی اروپا‬ ‫اقتصاد؛ایستگاهاولتنش زدایی‬ ‫‪56-65‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫رسانه ها‪ ،‬انسان یا غی درست کرده اند‬ ‫ باید بتر سیم‬ ‫مهارت درست زندگی کردن‬ ‫جوانان‪ ،‬تصویر واقعی از ازدواج ندارند‬ ‫می خواهند «شب های روشن» را چماق کنند و بر سرم بکوبند‬ ‫جذابیت یک خداحافظی طوالنی‬ ‫نگاهی مصلحانه به جامعه‬ ‫‪66-71‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫زنده کردن فرهنگ یا پرورش فرهنگ‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫کدخدابازی‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و هفتاد و سه‪17/‬مرداد ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫مثلث درگفتوگو با عباس‬ ‫سلیمینمین‪ ،‬صادق زیباکالم و‬ ‫داریوش قنبری حرفهایکری‬ ‫پیرامون حمایت از میانهروی در‬ ‫ایران را بررسیکرده است‬ ‫میخواهند‬ ‫شب های روشن را‬ ‫برسرم بکوبند‬ ‫فرزادموتمنازخدحافظی‬ ‫طوالنیمیگوید‬ ‫میانهروی یا اصالحطلبی؟‬ ‫مثلث دربررسی شمایل جدید روحانی پس از توافق هستهای این سئوال را مطرحکردهکه در عرصه سیاستورزی روحانی قصد دارد‬ ‫جناح اعتدالیون را ضمن ائتالف با الریجانی تقویت کند یا اینکه سر لیستی عارف را بپذیرد و به سمت اصالحطلبان برود؟‬ ‫با اثاری از‪ :‬عبدالله ناصری‪ ،‬محمد قوچانی‪ ،‬محمد صادقکوشکی‪ ،‬قاسم جعفری‪ ،‬رسول منتجبنیا‪ ،‬پرویز سروری و حسین نجابت‬ ‫رسانهها‬ ‫انسان یاغی درست کردهاند‬ ‫مثلث در پروندهای با حضور ابراهیم فیاض‬ ‫حسین باهر و داور شیخاوندی دالیل افزایش‬ ‫طالق در ایران را بررسیکرده است‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0919 - 2341774 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫اروپاییها‬ ‫پراگماتیستشدهاند‬ ‫ایا اروپاگرایی سیاست جدید دولت‬ ‫روحانی پس از توافق خواهد بود؟‬ ‫کاپشن پوش در راه مجلس؟‬ ‫چرا احمدینژاد سخن از ارمانهای امام میگوید‬ ‫یکی بر سر شاخ بن میبرید!‬ ‫چند خط در مورد بیانصافیهایی‬ ‫که به حسین صفار هرندی میشود‬ ‫ایا ایران ‪،‬چین‬ ‫خاورمیانه خواهد شد؟‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫بررسی توافق در داخل‬ ‫خبرنامه‬ ‫هنوز توافق اتمی نهایی نشــده اســت‪ .‬با این وجود واکنش های‬ ‫سیاستمداران و مسئوالن در داخل کشور همچنان ادامه دارد‪ .‬رفته رفته‬ ‫صف منتقــدان منصف هســته ای از دیگــران جدا شــده و خودنمایی‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫واکنش هایروسایقوا وسیاسیونبهتوافقهسته ایدرایرانادامهدارد‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪8‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫پس لرزه هایداخلیتوافق‬ ‫هنوز توافق هســته ای نهایی نشده است؛ توافقی که‬ ‫نام «برجام» برخود گرفته و مشــخص نیست مجلس تا چه‬ ‫اندازه می تواند در ان دخل و تصرف داشته باشد‪ ،‬با این حال‬ ‫اختالفات بر ســر ان در داخل ایران ادامــه دارد‪ .‬بنابرانچه‬ ‫روحانی گفت‪ ،‬این تنها مرحله «اعالم» این توافق است و‬ ‫نهایی شدن ان هنوز نیاز به سه مرحله دیگر دارد‪.‬‬ ‫واکنش های هسته ای در داخل ابتدای هفته با سخنان‬ ‫رئیس جمهور در تلویزیون اغاز شد و با اظهارات جهانگیری‬ ‫که مخالفــان توافق را تنها چهار درصد مردم می دانســت و‬ ‫خواهان حرف زدن در همان اندازه بود پایان یافت‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر زاکانی از نمایندگان مطرح مجلس اظهاراتی را از قول‬ ‫صالحی بیان داشــت که از ســوی وی تکذیب و با واکنش‬ ‫روبه رو شــد‪ .‬ظریف و تیم مذاکره کننده اش نیز به شــورای‬ ‫راهبردی روابــط خارجی رفتند تا در کنار وزیر ســابق خارجه‬ ‫ایران‪ ،‬کمال خرازی به سواالت اساتید دانشگاه درباره توافق‬ ‫هسته ای ایران پاسخ دهند‪.‬‬ ‫نکته مهم در این میان این است که برخی از نمایندگان‬ ‫مجلس هنوز نمی دانند تکلیفشــان در قبال توافق چیست‪.‬‬ ‫بســیاری از انها ســکوت کردند‪ .‬تعداد انگشت شــماری از‬ ‫نمایندگان از ان حمایت کردند که بیشــتر به رئیس مجلس‬ ‫نزدیک هستند و نمایندگان پایداری و نزدیک به این طیف نیز‬ ‫در کنار نمایندگانی از میان اصولگرایان تحول خواه خواستار‬ ‫ارائــه توافقنامه به صــورت یک الیحه به مجلس هســتند‬ ‫تا مجلــس ان را تصویب و نظرش را اعــام کند‪ .‬در همین‬ ‫کشاکش بود که مجلس در این هفته به مرخصی رفت و کار‬ ‫بررسی ان رها شد‪ .‬حسین شــریعتمداری در کیهان نسبت‬ ‫به این موضوع انتقاد کرد و از نمایندگان خواســت همچون‬ ‫نمایندگان کنگــره امریکا که در هنگام مرخصی تابســتانی‬ ‫نیز موضوع توافق را پیگیری و بررسی کردند‪ ،‬به بررسی این‬ ‫توافق بنشینند‪ .‬اما رسایی در پاسخ به شریعتمداری و کیهان‬ ‫متنی را منتشــر کرد کــه در ان مدعی بــود در این وضعیت‬ ‫که رئیس مجلس اجازه انتقاد درباره مســاله هسته ای را به‬ ‫نمایندگان نمی دهد‪ ،‬باز یا بسته بودن مجلس هیچ تفاوتی‬ ‫ندارد‪.‬‬ ‫خداوند اقلیتی که تخریب می کند را هدایت کند‬ ‫اوایل هفته روحانی در مقابل خبرنگاران صداوســیما‬ ‫و دوربین تلویزیون نشست تا در مورد مســائل روز و به ویژه‬ ‫درمورد مساله هسته ای و سیاست خارجی دولتش برای مردم‬ ‫توضیحاتی را ارائه کند‪ .‬روحانی در پاســخ به این سوال که‬ ‫برجام امضا شده ایا با انچه در مبارزات انتخاباتی به ان فکر‬ ‫می کرد همخوانی دارد یا نه‪ ،‬ابتدا از مردم به خاطر ایستادگی‬ ‫و همبســتگی تشــکر کرد و تاکید کرد‪« :‬همان وقت گفتم‬ ‫که پیروزی در ســایه حمایت مردم‪ ،‬رهبــری معظم انقالب‬ ‫اسالمی و تدبیر دولت امکان پذیر است‪ ».‬روحانی به مساله‬ ‫خروج کشور از فصل هفتم سازمان ملل اشاره کرد و متذکر‬ ‫شد که کشــورهای دیگری که تحت این فصل قرار داشتند‬ ‫دچار جنگ شدند و حتی عراق بعد از ‪ 10‬سال نیز نتوانسته از‬ ‫ذیل این فصل خارج شود‪ .‬رئیس جمهور با بیان اینکه ژاپن‬ ‫سالیان دراز تحت فصل هفت بود گفت‪« :‬اما ما بدون جنگ‬ ‫و خواهش‪ ،‬بدون تســلیم در برابر سازمان ملل متحد کاری‬ ‫کردیم که با منطق و با مذاکره با دیپلماسی در مسیر حقوقی‬ ‫کاری کردیم که همین ســازمان ملل خودش امده عنوان را‬ ‫عوض کرده و خودش امده شش قطعنامه قبلی را لغو کرده‬ ‫است‪ .‬این بزرگترین دستاورد حقوقی و سیاسی ماست و من‬ ‫برایش نظیر نمی شناسم‪».‬‬ ‫رئیس جمهور همچنیــن از صداوســیما گالیه کرد و‬ ‫گفت‪« :‬معموال صدا و سیما از صبح تا شــب در مورد برجام‬ ‫می گوید‪ ،‬اگر هست بگویید کدام کشور است که با منطق از‬ ‫فصل هفت خارج شده است؟» به باور او یکی از نقاطی که‬ ‫باعث شد ایران بتواند در مذاکرات موفق شود‪ ،‬دل نبستن به‬ ‫رفع تحریم ها بود‪ .‬او از عملکرد دولتش دفاع کرد و گفت که‬ ‫در شرایط تحریم توانسته تورم را پایین بیاورد و همین باعث‬ ‫شد تا غرب به این باور برسد که تحریم ها کارساز نیستند و این‬ ‫موضوع توانست به ایران کمک کند‪ .‬روحانی البته فراموش‬ ‫نکرد هــم از هوادارانش تشــکر کند و هم از خــدا بخواهد‬ ‫منتقدانش هدایت شوند‪« :‬انتقاد منصفانه حق مردم است‬ ‫اما تخریب‪ ،‬دروغ‪ ،‬اغراق و مبالغه‪ ،‬اتهام‪ ،‬تشویش اذهان‬ ‫عمومی‪ ،‬ملت ما باید مبرا باشد‪ ،‬ملت ما مبراست البته شاید‬ ‫اقلیت کمی در این مســیر باشــند که خداوند هدایت شــان‬ ‫کند‪».‬‬ ‫دعای صالحی برای برهم خوردن توافق‬ ‫اما مهمترین مخالفت هفته را دبیرکل جمعیت رهپویان‬ ‫انقالب اسالمی داشت‪ .‬زاکانی که به میان دانشجویان رفته‬ ‫بود مخالفت هایش را با توافق هسته ای اعالم کرد‪ .‬او البته‬ ‫خود را از جمله منتقدان منصف معرفی می کرد و «خیانتکار»‬ ‫بودن تیم هســته ای را حرف سخیفی می دانســت‪ .‬اما در‬ ‫عین حال نکته مهمی را بیان کرد که جنجال رسانه ای هفته‬ ‫گذشته بود‪ .‬به باور زاکانی مشکل غرب با ما ریشه ای است‬ ‫و مساله هسته ای بهانه ای بیش نیست‪ .‬بنابر ادعای زاکانی‬ ‫تحریم ها برداشته نخواهد شد‪ .‬او گفت که سوئیفت که یکی‬ ‫از مهمترین تحریم هاست و اتحادیه اروپا ان را وضع کرد‪،‬‬ ‫هشت سال دیگر برداشته خواهد شد‪.‬‬ ‫او همچنین به مساله فنی اشاره کرد که از قول صالحی‬ ‫مطرح می کرد؛ مساله ای که منطقی به نظر می رسید‪ .‬ایران‬ ‫قرار است سانتریفیوژ های خود را تا سقف تعیین شده تقلیل‬ ‫دهد و انها را جمع کند‪ .‬زاکانی از قول صالحی می گفت که‬ ‫سانتریفیوژ هایی که جمع می شوند بیشتر انها از بین خواهد‬ ‫رفت‪« :‬اقای صالحی می گفت که ما در زمان خاموش کردن‬ ‫ســانتریفیوژها با ‪ 50‬درصد خرابی مواجه می شویم و حدودا‬ ‫‪ 50‬درصد در زمان خاموش کردن از بین می رود و اگر خیلی‬ ‫خوب در زمان جابه جایی عمل کنیــم ‪ 30‬درصد نیز در زمان‬ ‫جا به جایی از بین خواهــد رفت؛ یعنی در مجموع ‪ 80‬درصد‬ ‫سانتریفیوژهای جمع شده از بین می رود‪».‬‬ ‫مهمترین بخــش از اظهــارات زاکانی جایــی بود که‬ ‫او از صالحــی نقل قولی انجام داد که بســیار با اهمیت بود‪.‬‬ ‫نماینده مردم تهران با بیان اینکه در حوزه تحقیق و توســعه‬ ‫برای ما مانع تراشی کرده و پاشنه اشیل درست کردند گفت‪:‬‬ ‫«اقای صالحــی در مجلس به ما می گفــت بروید دعا کنید‬ ‫که این توافق به هم بخورد‪ ».‬زاکانــی البته صف خود را از‬ ‫سایر منتقدان هســته ای جدا کرد‪ ،‬اما معتقد بود که زور تیم‬ ‫مذاکره کننده ایران بیشتر از این نمی رسیده است‪« :‬من هیچ‬ ‫کس را متهم به خیانت نکرده و از این حرف های ســخیف‬ ‫نمی زنم ولی معتقــدم زور تیم مذاکره کننده به انها نرســیده‬ ‫است و ما باید کمک کنیم که بروند زورشان را بیشتر کرده و‬ ‫سطح توافق را باالتر ببرند‪».‬‬ ‫او همچنین با اشاره به برخی مسائل از سوی مسئوالن‬ ‫سازمان انرژی اتمی درباره توافق هسته ای گفت‪« :‬متاسفانه‬ ‫برخیصحبت هایاقایصالحیعلمی نیستوایشانحرف‬ ‫نادرست می زند‪ ».‬زاکانی در این ســخنرانی نقل قول های‬ ‫فراوانی از صالحــی به میان اورد‪ .‬اظهاراتی که مشــخص‬ ‫بود واکنش دکترصالحی را به دنبال خواهد داشت‪ .‬او ناچار‬ ‫بود اظهارات زاکانــی را با مصاحبه ای علنــی تکذیب کند‪،‬‬ ‫چراکه سکوت به منزله تایید اظهارات منتسب به او بود‪ .‬در‬ ‫اولین اقدام کمالوندی‪ ،‬سخنگوی سازمان انرژی اتمی این‬ ‫اظهارات را تکذیب کرد‪.‬‬ ‫صالحی‪ :‬احتماال زاکانی در خواب دیده‬ ‫ایت الله املــی الریجانی نیز از جمله افــرادی بود که‬ ‫هفته گذشته درباره مساله توافق هسته ای اظهارات مهمی ‬ ‫را بیان کرد‪ .‬موضع او ضمن حمایت از توافق این بود که باید‬ ‫راجع به ان منصفانه برخورد کنیم‪ .‬او در مورد رفتار غربی ها و‬ ‫همچنین نگاه بدبینانه به توافق معتقد بود‪« :‬غرب هیچ گاه‬ ‫موضوع فعالیت هســته ای ایران و فعالیت سانتریفیوژها را‬ ‫از سوی جمهوری اســامی ایران نمی پذیرفت و به صورت‬ ‫کامال ظالمانه در مقابل این حق مسلم ایران ایستاده بود اما‬ ‫اکنون این مساله پذیرفته شده و انکار این واقعیت و گفتن‬ ‫اینکه این توافق هیــچ حاصلی برای ایران نداشــته‪ ،‬انکار‬ ‫واقعیت و نگاهی بدبینانه به این توافق اســت‪ ».‬او از مقام‬ ‫معظم رهبری‪ ،‬دولت روحانی و اعضــای تیم مذاکره کننده‬ ‫تشکر کرد‪ .‬اما در عین حال گفت‪« :‬از طرف دیگر جمهوری‬ ‫اســامی ایران در ایــن مذاکــرات و توافق حاصل شــده‬ ‫محدودیت های سنگینی را پذیرفته که از ان جمله می توان‬ ‫درباره تعــداد ســانتریفیوژها‪ ،‬دامنه تحقیق و توســعه امور‬ ‫هسته ای و محدودیت هایی در مقام اجرا نام برد بنابراین در‬ ‫یک ارزیابــی منصفانه هم باید دســتاوردهای این توافق از‬ ‫جمله شناخته شدن حق غنی سازی (ولو در عمل) مالحظه‬ ‫شود و هم محدودیت های پدید امده‪ ».‬رئیس دستگاه قضا‬ ‫همچنین خواستار طی شــدن مراحل قانونی این توافق در‬ ‫نهادهای مسئول از جمله مجلس شد‪.‬‬ ‫خطوط قرمز نظام در نگاه صفار هرندی‬ ‫از ســوی دیگــر انتشــار ســخنرانی «محمدحســین‬ ‫صفارهرندی» عضو مجمع تشــخیص مصلحــت نظام در‬ ‫برخی از پایگاه های خبری با سوء برداشت از پرسش و پاسخ‬ ‫میان صفار هرنــدی و ســوال کننده و به نقــل از وی درباره‬ ‫عبور تیم مذاکره کننده هســته ای از خطوط ترســیم شده‪،‬‬ ‫همراه بود‪ .‬این رسانه ها نوشــته بودند‪« :‬اگر برخی خطوط‬ ‫ ترسیم شده در مذاکرات رعایت نمی شد معظم له لحظه ای‬ ‫تحمل نمی کردند و همین طور جامعه ایران نیز فهم درستی‬ ‫از ان داشتند و با شــنیدن خبر توافق برخورد با متانتی با ان‬ ‫داشــتند‪ ».‬در همین راســتا‪ ،‬صفار هرندی در پاسخ به این‬ ‫سوال که ایا برای رعایت خطوط قرمز‪ ،‬اولویتی وجود داشته‬ ‫علیرضا زاکانی گفت که صالحی در جمعی‬ ‫خصوصی خواسته که دعا کنیم تا توافق به‬ ‫نتیجه نرسد‪ .‬در مقابل صالحی این حرف ها‬ ‫را تکذیب کرده است‬ ‫ظریف‪ :‬توافق نقض شود کار ما با پیچ و مهره هاست‬ ‫یکــی از اقدامــات مثبــت دولــت روحانــی در بحث‬ ‫دیپلماسی عمومی‪ ،‬حضور اعضای تیم مذاکره کننده در میان‬ ‫دانشگاهیان است‪ .‬این برای چندمین بار است که ظریف به‬ ‫میان اهالی دانشگاه می رود‪ .‬اما این بار با دستی پرتر‪ .‬ظریف‬ ‫به همراه عراقچی و تخت روانچی به جلسه شورای راهبردی‬ ‫روابط خارجی رفت تا پاســخگوی ســواالت اســاتید مهم‬ ‫کشور باشد؛ اساتیدی که هر کدام در علوم سیاسی و روابط‬ ‫دیپلماتیک حرفی برای گفتن داشتند‪ .‬مسئولیت این جلسه‬ ‫و این شورا با وزیرخارجه سابق کشورمان کمال خرازی است‪.‬‬ ‫او در این نشست با بیان اینکه البته طبیعت مذاکره داد و‬ ‫ستد است‪ ،‬توضیح داد‪« :‬باید اندیشید اهداف عالی چیست‬ ‫و چگونه می توان به سمت این اهداف رفت؛ از این رو نباید‬ ‫خوش بینی زایدالوصف یا بدبینی افراطی داشــته باشــیم و‬ ‫بایسته اســت با واقع بینی‪ ،‬اتکا به رهبری و مردم و با کمک‬ ‫استادان و نخبگان‪ ،‬این مسیر پرچالش را بپیماییم‪».‬‬ ‫ظریف نیز در این نشست هدف از مذاکرات را اینگونه‬ ‫تشریح کرد‪« :‬هدف این مذاکرات‪ ،‬حفظ عزت و پاسداری از‬ ‫دانش کشور و رفع عوامل اختالل در امنیت کشورمان بود‪».‬‬ ‫در ادامه این نشســت ‪ 6‬تن از اســاتید برجسته حقوق‬ ‫بین الملل عمومی و روابط بین الملل دانشــگاه های کشور‬ ‫حاضر در جلســه دیدگاه های خود را مطرح کردند‪ .‬از جمله‬ ‫محورهای مطرح شــده‪ ،‬مســائل فنــی مربوط بــه برجام‪،‬‬ ‫ضرورت برگزاری کارگاه های اینده پژوهی توافق هسته ای‪،‬‬ ‫عوامــل تضمین اجــرای برجام شــامل حفــظ مولفه های‬ ‫قــدرت و همچنین بی اعتمــادی به طــرف امریکایی بود‪.‬‬ ‫ظریف در جریان این تبادل نظرات از فروریختن ساختمان‬ ‫تحریم هایی که امریکا بر مبنای قطعنامه های شورای امنیت‬ ‫بنا نهاده شده بود سخن گفت و توضیح داد که دیگر همچون‬ ‫دهه ‪ 1990‬کشــورها تحریم های امریکا علیه ایران را اجرا‬ ‫نمی کند و بازگشت تحریم ها مقبولیتی ندارد‪.‬‬ ‫ظریــف اضافه کــرد‪« :‬اگــر می گویند اثر بازگشــت‬ ‫تحریم های انها یک شبه است که نیست و به سال ها زمان‬ ‫نیاز دارد‪ ،‬اثر بازگشت ما می تواند زودتر باشد‪ ،‬زیرا اگر نقض‬ ‫عهد کنند کار ما با پیچ و مهره هاست‪ ».‬خرازی رئیس شورای‬ ‫راهبردی روابط خارجی در این راســتا شــعارهای تبلیغاتی‬ ‫نامزدهای تندرو انتخابات ریاست جمهوری امریکا را مبنی بر‬ ‫رد برجام در نخستین روزهای به قدرت رسیدن‪ ،‬برای راضی‬ ‫کردن رژیم صهیونیستی دانست و گفت‪« :‬حتی اگر دولتی‬ ‫جمهوریخواه هم ســر کار بیاید‪ ،‬چاره ای جز ادامه این روند‬ ‫ندارد؛ البته این بستگی به قدرتمندی و حفظ وحدت داخلی‬ ‫ما خواهد داشت‪ ».‬ظریف هم در بخش پایانی این نشست‬ ‫با تاکید بر رعایت همه خطوط قرمز در برجام گفت‪« :‬امروز با‬ ‫انجام این مذاکرات می توانم بگویم هم نفوذ بین المللی مان‬ ‫بیش از قبــل افزایــش یافته و هــم قدرت مــان در صحنه‬ ‫بین المللی بیشتر از گذشته است‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫رئیــس ســازمان انــرژی اتمی نیــز خودش بــه این‬ ‫صحبت ها واکنش نشــان داد‪ .‬او که در مجلس شــهادت‬ ‫داده بود این توافق خوبی اســت ناچار بود واکنش مناسبی‬ ‫به این اظهارات داشته باشد‪ .‬صالحی گفت که هیچ سابقه‬ ‫دوســتی با اقای زاکانی ندارد‪ .‬البته او را می شناسد و تاکید‬ ‫کرد‪« :‬ایشــان باید با مســئولیت پذیری بیشــتری صحبت‬ ‫کند‪ .‬البته من اقای زاکانی را می شناسم اما باتوجه به اینکه‬ ‫توفیق اشنایی از نزدیک و صحبت در گوشی خاصی با ایشان‬ ‫ندارم احتماال اقای زاکانی این دیدار را در خواب دیده اند‪».‬‬ ‫صالحی معتقد بود که نمی توان هــر روز راه افتاد و چیزی را‬ ‫تکذیب کرد‪ .‬در عین حال او سوال کرد‪« :‬به راستی چرا باید‬ ‫این حرف های نامربوط مطرح شــود و بعد هــم از ما انتظار‬ ‫تکذیب داشته باشند؟»‬ ‫در پاســخ نیز زاکانی بار دیگر گفت کــه صالحی این‬ ‫اظهارات را در جمع نمایندگان بیان کرده و هنگام حضور او‬ ‫در مجلس حتما ان نمایندگان را به خدمت ایشان می برد تا‬ ‫ان اظهارات را به یاد بیاورند‪ .‬او همچنین گفت‪« :‬من با برخی‬ ‫دوستان نماینده هم که در ان جلسه حضور داشتند صحبت‬ ‫کردم که انها هم از عبور اقای صالحی از بیانات خود اظهار‬ ‫تعجب می کردند‪».‬‬ ‫ارزیابی منصفانه توافق هسته ای‬ ‫اســت‪ ،‬توضیح داد‪« :‬خبرنگار دچار سوءبرداشــت شــده و‬ ‫من چنین جوابی به سوال کننده ندادم بلکه در پاسخ به این‬ ‫سوال که «چرا باوجود عبور از تمام خطوط قرمز هیچ اتفاقی‬ ‫نمی افتد؟» جــواب دادم کــه از کجا می دانیــد از خطوط‬ ‫قرمز عبور شده است؟ اگر بر اساس ســوال و فرض شما از‬ ‫تمامی خطوط قرمز عبور می شــد‪ ،‬قاعدتا از ســوی رهبری‬ ‫تحمل نمی شد و ایشان نسبت به این موضوع واکنش نشان‬ ‫می دادند‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫در حاشیه مستند چند قطره خون‬ ‫بیلبوردهایی که‬ ‫وجود نداشت‬ ‫کمپین پیام هر ایرانی‬ ‫برای ظریف‬ ‫پیام های تبریک و تشکر‬ ‫تحوالت اساسی درون طالبان‬ ‫درگیری برسر‬ ‫جانشینی مالعمر‬ ‫‪9‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫شکایت های دو دولت‬ ‫جهانگیری‪ :‬هنوز پررو و طلبکارند‬ ‫نزاع میان دولت یازدهم و احمدی نژاد حاال رفته رفته‬ ‫اشــکارتر می شــود ‪ .‬احمدی نژاد هفته گذشــته بــه خاطر‬ ‫اظهارات جهانگیــری دربــاره گرفتاری دولت هــای بعد از‬ ‫احمدی نژاد به خاطر پرداخته یارانه خواستار مواخذه او شده‬ ‫تهدید به شکایت کرد‪.‬‬ ‫در همین رابطه سیدعادل حیدری وکیل احمدی نژاد‬ ‫اعالم کرد که از جهانگیری شــکایت می کند‪ .‬جهانگیری‬ ‫‪ 22‬اردیبهشت در اظهارنظری خواستار محاکمه احمدی‪‎‬نژاد‬ ‫به خاطره پرداخت یارانه به مردم شــد و گفت‪« :‬کســی که‬ ‫تصمیــم گرفته برخالف قانــون ‪ ۴۵‬هزار تومــان پرداخت‬ ‫کند‪ ،‬مردم و حکومــت را این گونه گرفتار کنــد و امروز هم‬ ‫احساس می کند یک قهرمان است‪ ،‬اینها باید مورد مواخذه‬ ‫قرار گیرند‪».‬‬ ‫اما در مقابل وکیل احمدی نــژاد گفت که او همچنان‬ ‫به سکوت وحدت بخشش ادامه می دهد‪ ،‬با این حال اما از‬ ‫جهانگیری شکایت خواهد کرد‪ .‬جهانگیری و دفتر حقوقی‬ ‫ریاست جمهوری البته از این موضوع اســتقبال کردند‪ .‬اما‬ ‫ماجرا بــه همین جا ختم نشــد‪ .‬جوانفکر در یادداشــتی که‬ ‫منتشــر کرد درباره بابک زنجانی ادعاهای تازه ای را مطرح‬ ‫کرد و با کنایه پرســید که اعضای دولت باید بهتر بدانند که‬ ‫بابک زنجانی به کدام ســتاد انتخاباتی در ســال ‪ 92‬کمک‬ ‫میلیاردی کرده است‪.‬‬ ‫در همین حال اسحاق جهانگیری که به اتاق بازرگانی‬ ‫رفته بود بــدون نام بــردن از احمدی نژاد بــه طرح موضوع‬ ‫شکایت از وی واکنش نشان داد و از سرمایه های اجتماعی‬ ‫سخن گفت که به خاطر فساد دچار اسیب شده اند‪ .‬او وعده‬ ‫داد که با فساد سیاه ســازمان یافته مبارزه می کند ؛ فسادی‬ ‫که «مثل موریانه به جان اداره کشور افتاده است» و ادامه‬ ‫داد‪« :‬من لحظه ای در این را ه تردید ندارم‪ .‬البته معتقدم راه‬ ‫دشواری است و باید هزینه ان را پرداخت‪».‬‬ ‫معــاون اول رئیس جمهوری از دوران تحریم ســخن‬ ‫گفــت و از تصمیمات دولــت قبل که «عده ای ســودجو» ‬ ‫به واسطه ان «دســت به کارهایی زدند» و پول کشور دست‬ ‫انها افتاد و حاالپس نمی دهند‪ .‬او گفت که تا این لحظه این‬ ‫مطلب را نگفته ام‪ .‬این سینه حرف های بسیاری برای گفتن‬ ‫دارد که به وقت خواهم گفت‪».‬‬ ‫جهانگیری همچنین با کنایه گفت‪« :‬عده ای از بانیان‬ ‫فساد همچنان ُپررو‪ ،‬مدعی و طلبکار هستند و کسی که امضا ‬ ‫کرده است تا دو میلیارد و ‪ 700‬میلیون دالر پول نفت کشور در‬ ‫اختیار فردی قرار گیرد‪ ،‬به جای انکه شرمنده باشد و از مردم‬ ‫عذرخواهی کند‪ ،‬طلبکار است‪».‬‬ ‫در حاشیه مستند‬ ‫چند قطره خون‬ ‫بیلبوردهایی که وجود نداشت‬ ‫گاف عجیب صادق زیباکالم در نوشتن نامه اعتراضی‬ ‫به شهردار تهران‪ ،‬او را وادار کرد تا با نوشتن نام ه عذرخواهی‬ ‫دیگری به او از این مســاله عبور کند‪ .‬روزنامه شــرق بعد از‬ ‫ورود فابیوس به ایران با استناد به پوستر های منتشر شده در‬ ‫فضای مجازی که به مناســبت ورود متهم اصلی خون های‬ ‫الوده تولید شده بود‪ ،‬گزارشــی منتشر کرد که در ان از نقش‬ ‫شهرداری گفته شده بود‪ .‬صادق زیباکالم نیز باتوجه به سابقه‬ ‫بیلبوردهای «صداقت امریکایی» که در شهر تهران پخش‬ ‫شده بود‪ ،‬دســت به قلم شــد و به قالیباف اعتراض کرد‪ .‬اما‬ ‫پاسخ مسئوالن شــهرداری جالب و عجیب بود‪« :‬حتی یک‬ ‫پوســتر هم برای برنامه نمایش مســتند «چند قطره خون»‬ ‫چاپ نشده و ادعای نصب بیلبوردهای موسوم به فرش قرمز‬ ‫در خیابان های تهران‪ ،‬بیش و پیش از انکه عجیب باشــد‪،‬‬ ‫خنده دار است!» این پاسخ مدیران سازمان فرهنگی‪ -‬هنری‬ ‫شهرداری تهران و فرهنگســرای انقالب به گزارش یکی از‬ ‫رسانه های صبح ایران است که پنجشنبه عکس یک خود را‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫یبُرد‬ ‫صداوسیماازاحمدی نژادحسابم ‬ ‫علیمطهریدربارهانتقادصداوسیماازتوافقهسته ای‬ ‫واکنش نشــان داد و گفت‪« :‬تالش برنامه ســازها در جهت‬ ‫رعایت انصاف و عدالت اســت؛ زیرا نقد باید به معنی واقعی‬ ‫صورت گیرد یعنی نقاط قوت و ضعف به صورت توامان نشان‬ ‫داده شــود‪ ».‬او که با خانه ملت گفت وگو می کــرد‪ ،‬در ادامه‬ ‫به تفاوت رفتار صدا و ســیما با دولت امروز و دولت گذشــته‬ ‫اشاره کرد و گفت‪« :‬برنامه های چالشی برای بررسی عملکرد‬ ‫دولت قبل در صداوسیما ساخته‬ ‫نمی شد زیرا صدا و سیما از اقای‬ ‫احمدی نژاد حساب می ُبرد‪ .‬اما‬ ‫در دولت جدید فضا به طرز قابل‬ ‫مالحظه ای باز شده و این فضای‬ ‫باز نسبت به دولت یازدهم از دوره‬ ‫اقای ضرغامی اغاز شد‪».‬‬ ‫به یک طرح گرافیکی موجود در فضای مجازی اختصاص‬ ‫داده و به بهانه ان با شهرداری تهران تسویه حساب سیاسی‬ ‫کرده بود‪.‬‬ ‫گزارش صفحه سه ان روزنامه با تیتر و روتیتر «نصب‬ ‫بیلبورد علیه میهمان رسمی کشــور در خیابان های تهران؛‬ ‫شهرداری مشغول کار است» اغاز می شود و با این جمله ها‬ ‫ادامــه می یابد‪« :‬این روزها شــهروندانی کــه د ر ترافیک و‬ ‫گرمای تهران از شیشه تاکسی یا در پیاده روها خیابان را نظاره‬ ‫می کنند‪ ،‬بنری چند متری نظرشان را به خود جلب می کرد‪...‬‬ ‫فارغ از ایراد شکلی این گزارش شگفت انگیز‪ ،‬انچه بیش از‬ ‫همه جلب توجه می کند نتیجه هایی است که خبرنگار محترم‬ ‫توقیف ‪ 9‬دی‬ ‫هفته نامــه ‪ 9‬دی برای بار‬ ‫ســوم در دولت حســن روحانی‬ ‫توقیف شــد‪ .‬ایــن نشــریه که‬ ‫متعلق به حمید رســایی اســت‬ ‫به خاطــر انتقاداتش به مســاله‬ ‫هسته ای با حکم هیات نظارت‬ ‫بر مطبوعات توقیف شــد‪ .‬حمید رســایی در واکنش به این‬ ‫موضوع در صفحه شخصی اش نوشت‪« :‬جالب اینجاست‬ ‫که حتی یک بار اقایان مدعی تحمل و انتقاد پذیری در یکی‬ ‫از جلسات مهم شــوراهای عالی کشــور‪ ،‬وقتی درباره لزوم‬ ‫کنترل برخی رسانه های منتقد هســته ای بحث می کردند‪،‬‬ ‫‪ ۹‬دی را از جمله رسانه های اصلی دانسته بودند که باید مهار‬ ‫شود‪ ۹ ».‬دی تاکنون هر دو بار در دادگاه حکم به تبر ئه و رفع‬ ‫توقیف گرفته است‪».‬‬ ‫از این گزاره به دست اورده و ان را به سراسر متن خود تعمیم‬ ‫داده اســت؛ ان هم بــدون اینکه حتی به یک مــورد از این‬ ‫«بیلبوردها» و مکان نصب انها اشاره کند‪».‬‬ ‫با مشخص شــدن اشــتباه زیباکالم‪ ،‬او در نامه ای از‬ ‫قالیباف عذرخواهی کرد و نوشت‪« :‬در فقره بیلبورد «فرش‬ ‫ن وســیله از بابــت ان از‬ ‫قرمــز» اشــتباهی رخ داده که بدی ‬ ‫جنابعالی پوزش می طلبم‪ .‬بنــده ان تصویر را در صفحه اول‬ ‫روزنامه شــرق دیدم و تصورم ان بود که بیلبــورد جدیدی از‬ ‫شهرداری است؛ اما ظاهرا موضوع ان تصویر کاری هنری‬ ‫می بوده و ارتباطی با بیلبورد نداشته‪ .‬از این بابت بنده از شما‬ ‫پوزش می طلبم‪».‬‬ ‫واکنش رساییبهتیترکیهان‬ ‫حمید رســایی‪ ،‬نماینــده مــردم تهــران و نایب رئیس‬ ‫کمیسیون اصل ‪ 90‬مجلس شورای اســامی در واکنش به‬ ‫انتقاداتمدیرمسئولروزنامهکیهاننسبتبهتعطیلیمجلس‬ ‫در ایام بررسی «برجام» در کنگره امریکا‪ ،‬نامه ای خطاب به‬ ‫وی را در سایت شخصی خود منتشــر کرد‪ .‬وی در بخشی از‬ ‫این نامه تاکید دارد که در این شرایط باز و بسته بودن مجلس‬ ‫هیچ تفاوتی ندارد و می نویســد‪:‬‬ ‫«تا زمانی که دولت طبق قانون‪،‬‬ ‫الیحه قانونی توافق هســته ای‬ ‫را ارائه ندهد و تا زمانی که رئیس‬ ‫مجلــس در همراهی اشــکار با‬ ‫دولت این الیحه قانونی را مطالبه‬ ‫نکند‪ ،‬مجلس تعطیل با مجلسی‬ ‫که باز است چه تفاوتی دارد؟!»‬ ‫درگیری بر سرجانشینی مالعمر‬ ‫نــام مال عمــر در لیســت ‪ 10‬رهبــر «خطرناک ترین‬ ‫گروه های تروریستی» ذکر شده بود‪ .‬گفته می شود در جریان‬ ‫یکی از جنگ ها یک چشــم مالعمر بر اثــر برخورد ترکش‬ ‫زخمی شد و به شدت اسیب دید‪ .‬وی بدون استفاده از مواد‬ ‫بی هوش کننده و ضدعفونی کننده‪ ،‬به وسیله چاقو چشمش‬ ‫را دراورد و پلک هایش را به هم دوخت‪ .‬اعالم رسمی مرگ‬ ‫او در حالی از سوی منابع افغان در هفته گذشته اعالم شد که‬ ‫گروه طالبان چندی است مذاکره با دولت افغانستان و برخی‬ ‫کشورهای منطقه را اغاز کرده است‪ .‬اعالم رسمی خبر مرگ‬ ‫«رهبر یک چشم طالبان» اما و اگرهایی در مورد بقای این‬ ‫گروه مطرح کرده است‪ :‬اینکه جانشین او کیست؟ مذاکرات‬ ‫طالبان با دولت افغانستان و برخی طرف های منطقه ای به‬ ‫چه سرنوشتی دچار می شود؟ باتوجه به حضور و عضوگیری‬ ‫داعش در افغانســتان‪ ،‬ایا مرگ مال عمــر می تواند بر نحوه‬ ‫مقابله این گروه با داعش اثر بگذارد؟ قاری حمزه سخنگوی‬ ‫«محاذ فدایــی تحریک اســامی طالبان»‪ ،‬یک شــاخه‬ ‫منشعب از طالبان‪ ،‬چندی پیش به رسانه های پاکستانی گفت‬ ‫مال عمر دو سال پیش کشته شده است‪ .‬هر چند این سخن‬ ‫از سوی ذبیح الله مجاهد‪ ،‬سخنگوی طالبان به صورت کامل‬ ‫رد شد اما منابع امنیتی و اطالعاتی افغان ان را تایید کردند‪.‬‬ ‫اما این تنها خبر مربوط به طالبان و خانواده مالعمر در هفته‬ ‫گذشته نبود‪ .‬خبرگزاری شینهوا از روزنامه دیلی اتلوک مدعی‬ ‫شد که فرزند مالعمر‪ ،‬با نام مالیعقوب نیز کشته شده است‪.‬‬ ‫این مطلــب را ظاهر قدیر یکی از نماینــدگان پارلمان‬ ‫افغانستان به این روزنامه گفته بود‪ .‬گفته می شود این قتل‬ ‫بی ارتباط با موضوع جانشــینی مالعمر نبــود‪ .‬اولین پیامد‬ ‫مرگ مالعمر اختالف بر ســر جانشــینی او بود‪ .‬بی بی سی‬ ‫در همین رابطه نوشــت پــس از مرگ مالعمر ســه جریان‬ ‫احتمــاال برجســته تر خواهند شــد‪ .‬جریانی که براســاس‬ ‫گزارش های رســانه های پاکســتان در اطراف «مال محمد‬ ‫یعقوب»‪ ،‬پســر مال عمر گرد امده اند؛ جریان تحت رهبری‬ ‫«مال اختر محمد منصور»‪ ،‬معاون مال عمر و دفتر سیاســی‬ ‫طالبان در قطر به رهبری طیب اقا‪.‬‬ ‫روزنامه نیوز پاکســتان از مخالفت شماری از اعضای‬ ‫ارشد طالبان با مال اختر محمد منصور‪ ،‬فرد شماره دوم طالبان‬ ‫خبر داده و نوشته بودمنابع نزدیک به طالبان گفته اند انهایی‬ ‫ که با مال منصور مخالفت می کنند‪ ،‬گرد مال محمد یعقوب‪،‬‬ ‫پسر مال عمر جمع شده اند که سال گذشته از یکی از مدارس‬ ‫مشــهور کراچی فارغ التحصیل شده اســت‪ .‬انها یعقوب را‬ ‫جانشین مشروع و شایسته مال عمر می دانند اما دیوید الین‪،‬‬ ‫گزارشــگر بی بی ســی در کابل به نقل از منابع طالبان از باال‬ ‫گرفتن اختالفات میان دفتر سیاسی طالبان در قطر و رهبری‬ ‫طالبان با پاکستان خبر داد‪ .‬نکته مهم و اساسی زمانی اتفاق‬ ‫افتاد که طیب اقا نیز از ســمت خود در دفتر سیاسی طالبان‬ ‫در قطر استعفا داد‪.‬‬ ‫اعالم خبر کشته شــدن مالعمر عالوه بر پیامدهای‬ ‫داخلی این گروه‪ ،‬بر مذاکرات صلح میان طالبان و افغانستان‬ ‫نیز تاثیرگذار بود‪ .‬چراکه تا پیش از ان تصور می شــد انها به‬ ‫صورت تشــکیالتی مســنجم و بارهبری مشخص مشغول‬ ‫فعالیت هستند‪ .‬کشــته شــدن مالعمر و اختالفات درونی‬ ‫این گروه سایه سنگینی بر مذاکراتشان با دولت افغانستان‬ ‫داشته است‪ .‬ظاهر قدیر نماینده پارلمان افغانستان درباره‬ ‫خبر کشــته شــدن فرزند مال عمر گفته بــود‪« :‬مال یعقوب‬ ‫که تالش می کرد جانشین پدر شود و ســرکردگی طالبان را‬ ‫برعهده بگیرد؛ به طرز اسرارامیزی به دست مال اختر منصور‬ ‫که از سوی طرفدارانش به عنوان جانشین مال عمر انتخاب‬ ‫شده‪ ،‬کشته شده است‪».‬‬ ‫از ســوی دیگر مالمنصور معــاون مال عمر نیز تالش‬ ‫زیادی برای جانشینی او می کند‪ ،‬اما برخی از رهبران طالبان‬ ‫شــامل مال حســن رحمانی و مال رازق اخوند که از معاونان‬ ‫نزدیک مال عمر در دوران ریاست وی بودند ‪ ،‬مشروعیت مال‬ ‫منصور را برای جانشینی مال عمر به چالش کشیدند‪.‬‬ ‫همچنین بر اســاس گزارش ها‪ ،‬موافقــان و مخالفان‬ ‫مال منصــور در دو روز گذشــته در اســتان شــمالی قندوز و‬ ‫بخش هایی از استان هرات علیه یکدیگر می جنگیده اند‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر برادر مالعمر‪ ،‬سرکرده سابق طالبان‪ ،‬در نواری‬ ‫صوتی اعالم کرد خانواده مالعمر مخالف بیعت با جانشین او‬ ‫است و از رهبران مذهبی می خواهد درباره اختالفات فزاینده‬ ‫درخصوص انتقال قدرت در درون طالبان داوری کنند‪.‬‬ ‫در ادامه پیام صوتی مالعبدالمنــان (برادر مالعمر)‬ ‫امده بود‪«:‬ما امیدواریم علما (مذهبی) به جای درخواست‬ ‫برای بیعت برای یــک گروه این اختالفــات را حل وفصل‬ ‫کنند‪ ».‬برخی از کارشناســان پنهان بــودن مال محمد عمر‬ ‫رهبر طالبان افغانستان را به عنوان دستاویزی برای عناصر‬ ‫وابسته به داعش دانسته که انها تالش دارند از این طریق‬ ‫اینگونه القا کنند که طالبان رهبر نداشته و اکنون همه باید‬ ‫از ابوبکر بغدادی به عنوان رهبر مســلمانان جهان تبعیت و‬ ‫پیروی کنند‪.‬‬ ‫قاچاق‪ 90‬درصدیموبایل‬ ‫تقاضایکدخداییبرایشکایتازهاشمی‬ ‫محمد هاشمی رفسنجانی‬ ‫که این روزها از حزب کارگزاران‬ ‫سازندگی جدا شده درباره شرایط‬ ‫انتخابات پیــش رو بــه تحلیل‬ ‫نشســته و می گوید‪« :‬براساس‬ ‫تجربه انتخابات های گذشــته‬ ‫می تــوان گفــت جناح هــای‬ ‫سیاسی در ایران؛ به اندازه کافی‬ ‫رای الزم را برای برنده شدن و به دست اوردن اکثریت مطلق‬ ‫در هیــچ انتخاباتی نخواهند داشــت‪ .‬جناح های اصولگرا‪،‬‬ ‫اصالح طلــب و اعتدالگرایان در طیف هــای مختلف تنها‬ ‫با ائتــاف می توانند اکثریــت را از ان خود یــا به اصطالح‬ ‫پیروز شوند‪.‬‬ ‫این ائتالف هاســت که پیروز انتخابات مجلس اینده‬ ‫را مشــخص می کند‪ .‬می توان گفت اگــر اصالح طلبان و‬ ‫گروه های معتــدل با یکدیگر ائتالف کننــد می توانند پیروز‬ ‫انتخابات شــوند‪ .‬اگر اصالح طلبان ائتالف نکنند احتمال‬ ‫برنده شدن شان کم است‪».‬‬ ‫پورمحمدی‪:‬مشاییدراختالس‬ ‫‪ 3‬هزار میلیاردی نقش داشته‬ ‫رئیـس سـابق سـازمان‬ ‫بازرسـی کل کشـور در مصاحبـه‬ ‫بـا روزنامــــــه ایـران گفـت‪:‬‬ ‫اســـــفندیار رحیــــــم مشایی‪،‬‬ ‫رئیس دفتر محمـوداحمدی نژاد‪،‬‬ ‫رئیس جمهـوری پیشـین ایران‪،‬‬ ‫در پرونـده اختلاس سـه هـزار‬ ‫میلیـارد تومانـی «نقـش قابـل‬ ‫توجهـی» داشته اسـت‪ .‬وی اضافـه کـرده‪« :‬در واگـذاری‬ ‫فـوالد و پـروژه تهاتـر دو طبقـه کـردن جـاده چالـوس بـه نور‪،‬‬ ‫جلسـه ای در هتل استقالل به دستور مسـتقیم اقای مشایی‬ ‫بـود‪ .‬اقـای مشـایی نامـه داده بودنـد و نقـش قابـل توجهـی‬ ‫داشـتند‪ ».‬پورمحمدی تاکید کرده‪« :‬البته ایشـان گفته بود‬ ‫مـن فقـط توصیـه کـردم و مسـئوالن باید طبـق وظیفـه خود‬ ‫عمـل می کردند ولـی همـگان می دانند کـه توصیـه مقامات‬ ‫عالـی اثربخـش اسـت؛ بـه ویـژه اگـر مکتـوب هـم باشـد‪».‬‬ ‫درخواست یک نماینده برای حضور‬ ‫امانو در مجلس‬ ‫محمــد حســن اصفــری‬ ‫در واکنش بــه حضــور امانو در‬ ‫کمیتــه روابط خارجــی مجلس‬ ‫ســنا‪ ،‬برای توضیح درباره نتایج‬ ‫مذاکرات ایــران و ‪ 5+1‬گفت‪:‬‬ ‫«اژانــس بین المللــی انــرژی‬ ‫اتمی نهادی است که در راستای‬ ‫سیاســت های توســعه طلبانه و‬ ‫خصمانه امریکا در منطقه به وجود امده است‪ ،‬سیاست هایی‬ ‫که امریکا بر پایه ان از نهادی در مجامع سازمان ملل به نفع‬ ‫خود استفاده می کند‪».‬‬ ‫وی در پایان گفت‪« :‬ما از اقای امانــو دعوت کرده و‬ ‫می کنیم که در راستای حفظ جایگاه بی طرفی اش به همان‬ ‫میزان که به کنگــره امریکا توجه می کنــد در پارلمان ایران‬ ‫و در جلســه غیرعلنی گزارشــی از اقداماتــش را به مجلس‬ ‫شورای اسالمی ارائه دهد‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫مصطفــی پورمحمــدی‪،‬‬ ‫وزیــردادگســتریدربارهشــبکه‬ ‫عظیم قاچاق موبایل حرف های‬ ‫مهمی بیان کــرد و گفــت‪90« :‬‬ ‫درصد موبایل های موجود در بازار‬ ‫قاچاق هستند و گردش مالی بازار‬ ‫موبایلحدود‪6‬تا‪ 7‬هزارمیلیاردتوماناستولیقطعابرایسامان‬ ‫دادناینوضعیتراهکارهاییمانندثبتکردنتلفنهمراهدر‬ ‫مخابراتوجوددارد‪».‬ویگفت‪«:‬موبایل هایرجیسترنشدهرا‬ ‫می توانقطعکردواگرکسیمی گویداینامکانوجودنداردما‬ ‫حاضریممسئولیتاینکاررابپذیریموانراانجامدهیم‪.‬براین‬ ‫اساسچنانچهعوارضاینموبایل هادرگمرکپرداختنشده‬ ‫استتازمانیکه عوارضگوشی هادرمخابراتپرداختنشده‬ ‫نشوند درحقیقتتکنولوژیازاینمرزهاردشدهاست‪».‬‬ ‫ ‬ ‫وثبت‬ ‫عباســعلی کد خدایــی‪ ،‬ســخنگوی ســابق شــورای‬ ‫نگهبان خواستار شــکایت این شــورا و نهاد های امنیتی از اکب ر‬ ‫هاشمی رفسنجانی شد‪ .‬اقای کدخدایی این درخواست را پس‬ ‫ازانکههاشمی رفسنجانیاعالمکردشوراینگهبانونیروهای‬ ‫امنیتیمی خواستنددرانتخاباتگذشتهاز«انتخابدرست»مردم‬ ‫جلوگیریکنند‪،‬مطرحکردهاست‪.‬ویگفته«بایددستگاه هایی‬ ‫کهمورداتهام{هاشمی}قرارگرفته اند‪،‬ازاینافرادبهقوهقضائیه‬ ‫شکایت کنند‪ ».‬کدخدایی اضافه‬ ‫کرده کســی که چنین «اتهامات‬ ‫کــذب و بی اساســی» را می زنــد‬ ‫باید انهــا را در یک محکمه صالح‬ ‫ثابت کند‪ .‬کدخدایی افزوده «باید‬ ‫پاسخ های قاطع و قانونی به چنین‬ ‫اتهاماتواهیدادهشود‪».‬‬ ‫چراییشکستاحتمالی‬ ‫اصالح طلبانازدیدگا ههاشمی‬ ‫خبرنامه‬ ‫تحوالت اساسی درون طالبان‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪11‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫پوشش غیر دیپلماتیک میهمان ایتالیایی‬ ‫اهدای نشان پهلوانی به وزیرامورخارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی‬ ‫اجالس پزشکان مسلمان جهان‬ ‫مراسم بزرگداشت روز حقوق بشر و کرامت اسالمی‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫تو چهارمیننمایشگاهبین المللیمبلمان‬ ‫بیس ‬ ‫تجمع بزرگ انزجار از اسرائیل کودک کش‬ ‫سفر معاون اول رئیس جمهور به گلستان‬ ‫دیدار وزرای امورخارجه ایران و سوریه‬ ‫جنگ با استفاده از تبلت‬ ‫زوج ترکیه ای مراسم ازدواج خود را در میان اوارگان سوری برگزار کردند‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫بازسازی عملیات ابی و خاکی کربالی ‪ 4‬و ‪5‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫اولین جشنواره و نمایشگاه ملی اسباب بازی‬ ‫‪13‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬با رفع تحریم هــا ایا حاال که شــرکت های نفتی‬ ‫می ایند باز هم برای ما مهندســان نفت کار نخواهد‬ ‫بود و تحریم ها به مســائل داخلی نظیر کار مربوط‬ ‫نمی شود؟!‬ ‫‪ l‬انســان ها برابرند ولی انعکاس خبرشان وابسته‬ ‫به موقعیت شــان اســت‪ .‬بی دلیل به پزشکان نباید‬ ‫خرده بگیرید!‬ ‫‪ l‬همه داستانســرایی ها درباره دولت گذشته این‬ ‫است که کم کاری خود را توجیه کنند!‬ ‫‪ l‬نمردیــم و دیدیم یک نفر امــد و واقعیت ضعف‬ ‫اقتصادی کشــور را ان هــم در نماز جمعــه تهران‬ ‫گوشزد کرد‪ .‬درود خدا به اقای رحیم پور ازغدی!‬ ‫‪ l‬دولت محتــرم تدبیر و امید اگر قرار نیســت بعد‬ ‫از برداشــتن تحریم اتفاقی برای ارزانی و تولید کار‬ ‫وکال معیشت مردم بیفتد بهتر نیست تحریم ها باقی‬ ‫بماند؟ ما سرفرازتر خواهیم بود!‬ ‫‪ l‬بیشــترین نگرانی موجود در مســاله هسته ای‬ ‫موضوع بازرسی ها اســت که امکان انواع اذیت ها‬ ‫و بهانه گیری هــا را برای دشــمن فراهم می ســازد‬ ‫و نیــز خطــر تجــاوز نظامــی دشــمن را افزایــش‬ ‫می بخشد‪ .‬‬ ‫‪ l‬اقای عراقچی از اعضای تیم هسته ای کشورمان‬ ‫هم قبــول کرده اند بهانه جویــی امریکایی ها پایان‬ ‫نخواهد داشت‪ .‬سوال ما این است که با این شناخت‬ ‫از غرب و دلیل عقلی و شرعی کافی چرا این قدر به‬ ‫انها امتیاز داده اند؟!‬ ‫‪ l‬مگر تمام مشــکل ما تولید خــودرو و قیمت ان‬ ‫است؟ چرا از مشکالت تولیدکنندگان برنج و گندم و‬ ‫راه حل انها سخنی گفته نمی شود؟‬ ‫‪ l‬چــرا باید در این شــرایط حســاس کشــور که با‬ ‫موضوع مهم و سرنوشت سازی مثل توافق هسته ای‬ ‫مواجه شــده ایم نمایندگان مجلس بــه تعطیالت‬ ‫تابستانی بروند‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫‪ l‬بازنده بزرگ ســوریه‪ ،‬ترکیه بود‪ .‬تحرکات جدید‬ ‫و حمــات اخیــر به خــاک ســوریه هم نه از ســر‬ ‫خیرخواهی بلکه به خاط ر ترس این کشور است‪.‬‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫عدمتحملمخالف‬ ‫بهنوش بختیــاری در کنار تیپ طنزی کــه در فیلم ها‬ ‫و ســریال های مختلف ارائــه می دهد به واســطه صفحه‬ ‫اجتماعی اش و تعداد باالی فالوئرهایش در این صفحه مورد‬ ‫توجه قرار گرفته است‪.‬‬ ‫او در هفته گذشته مصاحبه ای انجام داد که در ان به‬ ‫مســاله فضای مجازی پرداخته بــود‪ .‬همچنین اظهاراتش‬ ‫درباره مســاله هســته ای موجب شــد تا در فضای مجازی‬ ‫ســروصدایی به راه بیفتد‪ .‬برخی از روزنامه نــگاران هوادار‬ ‫اصالحات که تا دیروز از ورود هر هنرمندی به فضای سیاسی‬ ‫استقبال می کردند‪ ،‬این موضع را دستمایه ای برای حمله به‬ ‫این هنرپیشه قراردادند‪.‬‬ ‫بهنوش بختیاری در برنامه رادیویــی جمعه ‪ -‬با اجرای‬ ‫فرزاد حسنی‪ -‬که از شــبکه جوان پخش می شد در پاسخ به‬ ‫سوالی درباره ارزوهایش گفت‪:‬‬ ‫«دوســت دارم جامعه شناســی‬ ‫بخوانم تا مثــا بعــد از توافق‬ ‫هســته ای ســریع ذو ق زده‬ ‫نشــوم و به عواقــب و اینده ان‬ ‫فکرکنم‪ ،‬مثال دربــاره اینکه بعد‬ ‫از ترکمنچای چه اتفاقی افتاد!»‬ ‫همین اظهارنظر بختیاری‬ ‫کافی بود تا روزنامه اصالح طلب‬ ‫افتاب یــزد شــدیدترین هجمه‬ ‫را علیه وی بــه راه بیندازد و وی‬ ‫را هنرمنــدی «نان به نــرخ روز‬ ‫خور» معرفی کند‪.‬‬ ‫این روزنامه اصالح طلب در مطلبی با عنوان «واســه‬ ‫نونه واسه نونه» نوشت‪« :‬بهنوش بختیاری یک بازیگر طنز‬ ‫و شومن است و اندازه همان سلمونی یا بقال می توان روی‬ ‫نظرش حساب کرد و بس‪ ».‬افتاب یزد همچنین مدعی شد‪:‬‬ ‫«بهنوش بختیاری چون نیازمند حضور در صداوسیماســت‬ ‫چنین حرف مضحکی زده‪ ،‬حتما به انــدازه افراد عادی هم‬ ‫نظرش ارزش ندارد‪» .‬‬ ‫این روزنامه در پایان با ایــن جمله کنایه امیز که‪« :‬هر‬ ‫کسی حرفش به اندازه خودش ارزش دارد و دلقک به اندازه ‬ ‫خودش‪ »...‬مطلبش علیه بهنوش بختیاری را به پایان برد‪.‬‬ ‫بهنوش بختیاری درباره پاســخگویی بــه کامنت ها و‬ ‫نداشــتن ادمین گفته بود‪« :‬تا انجا که بشود همه کامنت ها‬ ‫را می خوانــم و به انها پاســخ می دهــم اما ادمین دوســت‬ ‫ندارم‪ ».‬او همچنین تاکید داشــت که در صورت داشــتن‬ ‫بچه اجازه دسترســی به فضای مجازی را بــه او نمی د هد‪:‬‬ ‫«من هنرپیشه ام‪ ،‬دوست دارم در فضای مجازی باشم؛ ادم‬ ‫برون گرایی ام و میل به دیده شدن دارم اما اگر بچه داشتم‬ ‫نمی گذاشتم در این فضا باشد‪».‬‬ ‫این هنرپیشه که اخیرا در مجموعه ای کودکانه حاضر‬ ‫شــده بود با اشــاره به اینکه برخی هنرمنــدان صراحت او را‬ ‫در فضای مجازی ندارند‪ ،‬می گوید‪« :‬با ســحر قریشــی که‬ ‫صحبــت می کردم می گفــت بهنوش یکــی از جمالتی که‬ ‫تو می نویســی من وحشــت دارم بنویســم‪ .‬عقیده ام است‬ ‫ولی وحشــت دارم‪ .‬گفتم چرا؟ گفت چون مــردم قضاوتم‬ ‫می کنند‪».‬‬ ‫وی درباره میزان محبوبیت‬ ‫خود در برهه های زمانی مختلف‬ ‫می گوید‪« :‬احســاس می کنم‬ ‫محبوبیتم یک بــار بعد از «رالی‬ ‫ایرانی» تکان خورد و یکی بعد از‬ ‫«ابرنگ» یعنی درست جاهایی‬ ‫کــه رگه هایی از خــودم بود‪ .‬در‬ ‫اینستاگرام هم تنها و تنها خودم‬ ‫هســتم و فکر می کنم هرچه از‬ ‫جوهر خودم استفاده کنم بهتر‬ ‫است‪».‬‬ ‫بختیاری با اشاره به ماجرای درگیری با تتلو بیان کرد‪:‬‬ ‫«تا دو ماه پیش اگر یکی می گفت ‪ tag‬ام کن نمی دانســتم‬ ‫چیست‪ .‬کال ادم برون گرایی هســتم و همسرم هم می داند‬ ‫که همه خصوصیات درونی ام مشخص است‪ .‬سر ماجرای‬ ‫اقای تتلــو هم خیلی هــا گفتند ســکوت کن امــا من اهل‬ ‫اعتراض و جواب دادن هستم‪ .‬اخرین بار ایشان (تتلو) پست‬ ‫معذرت خواهی گذاشت چون مردم از من حمایت کردند‪ .‬او‬ ‫ بی جهت حرفی زده بود و ای کاش مردانه دعوا می کرد‪».‬‬ ‫بختیــاری اضافــه کــرده بــود‪« :‬وقتی یــک چیز بد‬ ‫می نویســی و بالفاصله مــرا بــاک می کنی یعنــی اینکه‬ ‫می ترسی از جواب من‪ .‬کاری که تتلو کرد خنجر از پشت زدن‬ ‫بود ان هم با کسی که از او حمایت کرده‪».‬‬ ‫موشک داریم تا موشک‬ ‫‪ l‬اقای پورمحمدی که در مورد نقش اقای مشایی‬ ‫در اختالس ســه هزار میلیاردی گفتند‪ ،‬ایشان ان‬ ‫زمان مســئول ســازمان بازرســی بودند‪ ،‬چرا هیچ‬ ‫اقدامی صورت ندادند؟‬ ‫‪ l‬هنوز خباثت های بی بی ســی در ایران فراموش‬ ‫نشده که به این رســانه اجازه فعالیت دادند‪ .‬هرچه‬ ‫این فعالیت محدود باشد‪.‬‬ ‫معاون اول و خاویار‬ ‫پیام های تبریک و تشکر‬ ‫درخواست از ناطق برای حضور در انتخابات‬ ‫روزنامه ارمان در ستون یادداشــت خود در مطلبی به قلم صادق‬ ‫زیباکالم با تیتر «ناطق و عارف در انتخابات» نوشت‪« :‬انتخابات مجلس‬ ‫اینده ب ه دالیــل مختلف برای طیف اصالح طلــب و اعتدالیون اهمیت‬ ‫فراوانی دارد‪ .‬به نظر می رسد سرلیســتی ناطق نوری در شرایط حاضر از‬ ‫سرلیستی دکتر عارف در انتخابات مجلس اینده محتمل تر است به این‬ ‫دلیل که اصالح طلبان در جریان انتخابات ریاســت جمهوری یازدهم‪،‬‬ ‫اقای روحانی ر ا ترجیح داده و از اقای عارف درخواست کردند که به نفع روحانی کنار برود‪ .‬تجربه دوسال گذشته نشان داده‬ ‫که دولت اقای روحانی توانسته خوب عمل کند و اگر اقای عارف رئیس جمهور شــده بودند توافق‪ ،‬به شکل امروز به رغم‬ ‫مخالفت های جدی برخی اصولگرایان وجود نداشت چه بسا مشکالت بسیاری در سایر زمینه ها با تندروها پیدا می کردند‪.‬‬ ‫حال سوال این است که اگر ناطق نوری در راس این مجلس باشد این مجلس می تواند اهداف و خواسته های میانه روها و‬ ‫اصالح طلبان را براورده کند یا اقای عارف بر این کرسی تکیه زند‪ .‬هیچ تردیدی وجود ندارد که اگر در راس مجلس دهم اقای‬ ‫ناطق نوری باشد خط اعتدال و میانه روی در مقابل خط تندروی تقویت خواهد شد در حالی که اگر اقای عارف راس مجلس‬ ‫دهمباشندوبادرنظرگرفتنباالبودنتعدادنمایندگاناصالح طلبمجلسدهموضعیتیمانندمجلسششمبه وجودخواهد‬ ‫امد‪ .‬عالم سیاست عالم ایده ال ها نیست‪ .‬عالم سیاست عالم واقع بینی و پراگماتیسم است‪ ».‬او معتقد بود که شخصا دوست‬ ‫دارد افرادی مانند گاندی و ماندال در لیست و راس مجلس دهم قرار گیرند اما واقعیت ایجاب می کند «از بزرگانی مانند اقای‬ ‫ناطق نوری در مجلس اینده استفاده شود»‪.‬‬ ‫برد پنج بر یک‬ ‫روزنامه همشهری در ستون یادداشت خود متنی را به قلم سیروس‬ ‫ناصری منتشر کرد که از اعضای سابق تیم مذاکره کننده ایران در دور ه‬ ‫گذشــته بود‪ .‬ناصری که بعدها به همراه موســویان از این پرونده کنار‬ ‫گذاشته شدند در این یادداشــت به دفاع از توافق هسته ای پرداخته و‬ ‫نوشته‪« :‬هرکس بر مسائل نظام سیاسی امریکا در شرایط امروز تسلط‬ ‫داشتهباشدتاییدخواهدکردکهموضوعدعوایجمهوریخواهانکنگرهو‬ ‫دموکرات های کاخ سفید به اوج خود می رسد و همه قراین حاکی از این است که در امریکا اختالف نظرهای جناحی عمیق تر‬ ‫شده است‪ .‬انچه در امریکا این روزها در حال شکل گیری است این واقعیت است که بخش عمده ای از جمهوریخواهان‬ ‫به عنوان حامیان نتانیاهو درامده اند و طبق بخشی از اخبار برای سفر به اسرائیل برنامه ریزی می کنند‪ .‬انها درصدد هستند با‬ ‫نزدیک کردن خود به رژیم صهیونیستی و با نقد توافق هسته ای ایران‪ ،‬منابع حزبی خود را برای اینده ریاست جمهوری امریکا‬ ‫تامین کنند‪ .‬در نهایت باید اشاره کرد که در هر صورت برنده بازی ملت بزرگ ایران است و پیشنهاد می شود ما در این میان‬ ‫فقط نظاره گر این دعوای دموکرات ها و جمهوریخواهان باشیم‪ ».‬ناصری در این یادداشت پنج هدف اساسی ایران را موارد‬ ‫زیر بر می شمرد‪ :‬الف) شناسایی برنامه هسته ای خود در دنیا‪ .‬ب) اینده برنامه غنی سازی ایران در چارچوب بین المللی موجه‬ ‫باشد‪ .‬ج) تبدیل وضعیت ایران در اژانس به وضعیت عادی‪ .‬د) لغو تحریم های ظالمانه علیه ایران‪ .‬هـ) تثبیت جایگاه ایران‬ ‫در منطقه‪ .‬او در ادامه معتقد است‪« :‬ما به یک برد پنج بر یک نایل امده ایم و انچه رئیس جمهور در مورد نتیجه این بازی گفتند‬ ‫(‪ 3‬بر ‪ )2‬به نظر می رسد با هدف کمک به وضعیت دموکرات ها در مقابل تندروهای امریکایی بوده است‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫ساعاتی پس از پایان توافق‪ ،‬سایت «صدای ایران»‬ ‫کمپینی را با عنوان «پیام هر ایرانی برای ظریف» راه اندازی‬ ‫کرد که رفته رفته با اســتقبال بیشــتری روبه رو شده است‪.‬‬ ‫تا انجا کــه محمدجواد ظریف نیز برای ایــن کمپین پیامی ‬ ‫فرســتاده و در ان از راه اندازان این کمپین تقدیر و تشــکر‬ ‫به عمل اورده اســت‪ .‬او در این پیام ضمن تشــکر از مردم‬ ‫نوشــته اســت‪« :‬در همه مراحل‪ ،‬مرهون حمایت‪ ،‬هدایت‬ ‫و اعتماد مقام معظم رهبری‪ ،‬ریاســت محتــرم جمهوری و‬ ‫ســایر مقامات عالی نظام بوده ایم‪ .‬از طــرف همه اعضای‬ ‫ی فرهیختگانی که با کالم زیبا و‬ ‫هیات مذاکره کننده از تمام ‬ ‫سخاوتمندانه خود ما را شرمنده کردند سپاسگزاری می نمایم‪.‬‬ ‫من و همه همکاران پرتالشــم مرهون الطاف مردم خوبی‬ ‫هســتیم که نه تنها به ما افتخــار خدمتگــزاری دادند بلکه‬ ‫برایمان دعا کردند و در این صفحات و دیگر رســانه ها ما را‬ ‫مشمول لطف خود فرمودند‪».‬‬ ‫تاکنون افراد زیادی از عالم سیاســت‪ ،‬هنر و اســاتید‬ ‫دانشگاه به این کمپین پیوست ه و پیام خود را ارسال داشتند ؛‬ ‫از محمود دولت ابادی گرفته تا وزیر ارتباطات دولت روحانی‪.‬‬ ‫محمــود دولت ابادی‪ :‬مــن از انســان های باهوش‪،‬‬ ‫پر حوصلــه و خردمنــد بســیار خوشــم می ایــد و ظریف و‬ ‫همکارانــش در گفت وگوهای طوالنی ثابــت کردند‪ ،‬ایران‬ ‫خالی از شخصیت های پر حوصله و خردمند نیست‪.‬‬ ‫دکتر محمــود واعظــی (وزیــر ارتباطــات و فناوری‬ ‫اطالعات)‪ :‬سابقه دوستی من و جناب اقای دکتر ظریف از‬ ‫سال ‪ 1355‬است که در دوران دانشجویی بودیم و بعدها هم‬ ‫که در وزارت خارجه همکار بودیم‪ ،‬همیشــه فردی صادق‪،‬‬ ‫امانتدار‪ ،‬پــرکار و خوش برخورد بــود‪ .‬از صمیم قلب مراتب‬ ‫تشــکر خود و از طرف شــما مردم عزیز را به ایشــان اعالم‬ ‫کردم‪ .‬به امید موفقیت روز افزون ایران اسالمی عزیز‪ .‬‬ ‫دکتر علی مطهری (نماینده مــردم تهران در مجلس‬ ‫شورای اسالمی)‪ :‬اقای دکتر ظریف و همکارانشان جایگاه‬ ‫جمهوری اســامی ایــران را در دنیــا باال بردنــد و انقالب‬ ‫اســامی را وارد مرحله جدیدی از حیات خود کردند‪ .‬از انها‬ ‫تشکر می کنم‪.‬‬ ‫حجت االسالم موسوی الری‪ ،‬رئیس شورای راهبردی‬ ‫اصالح طلبان‪ :‬اقای ظریف یک افســر فــداکار بود که در‬ ‫جبهه دیپلماسی با شجاعت‪ ،‬قدرت و دقت به وظیفه خودش‬ ‫عمل کرد و فکر می کنم نام نیک ایشان به عنوان انسانی که‬ ‫ی ترجیح داد باقی خواهد ماند‪ .‬‬ ‫مصلحت ملی را بر عافیت طلب ‬ ‫محمد جواد حق شناس (رئیس جبهه اصالح طلبان)‪:‬‬ ‫ ظریف ظرفیت اجتماعی‪ 20‬میلیونی را به‪ 80‬میلیون افزایش‬ ‫داد‪ .‬اقای ظریف صدای حدود ‪ 20‬میلیون ایرانی بود که در‬ ‫انتخابات ‪ 92‬به روحانی رای داده بودند و امروز که به توافق‬ ‫هسته ای رســیدیم صدای ‪ 80‬میلیون ایرانی است و طبیعتا‬ ‫نام ایشان و اقدامات گروه مذاکره کننده در تاریخ بین المللی‬ ‫ثبت خواهد شد‪ .‬‬ ‫روزنامه شرق در گزارشی با تیتر «فشــار بر تیم تفحص ادامه یابد‪،‬‬ ‫افشاگری می کنم» به موضوع تحقیق و تفحص از بنیاد شهید پرداخته‬ ‫و نوشــته بود‪« :‬فشــار از همان روزهای نخست چاشــنی کار بود‪ .‬ابتدا‬ ‫پیامک های تهدیدامیز و گاهی اصرار برای دیدار با نمایندگان‪ .‬حاال که‬ ‫تسرگذاشته‬ ‫گزارشتحقیق وتفحصازبنیادشهید‪،‬پیچ هایاخرراپش ‬ ‫و قرار است به همین زودی ها در صحن قرائت شود‪ ،‬فشارها بیشتر شده‬ ‫است‪ ».‬امیر خجسته در همین زمینه به «شرق» می گوید‪« :‬فشارهایی‬ ‫از هر طرف اورده می شــو د که رها کنیم‪ ،‬یا به روش های مختلف تهدید‬ ‫می کنندوتخریبوتطمیع‪.‬البتههیچ کدامازاینروش هادراینکمیتهاثر‬ ‫نگذاشت»‪ .‬او البته از برخی سازمان ها و نهادها گله کرده و درعین حال می گوید‪« :‬گزارش کمیته تفحص اثر ماندگاری است‬ ‫کهنتایجانبرایتاریخمبارزهبافسادایرانباقیخواهدماند‪.‬اینتفحصنهصوریبودونهنمایشیوهیچ کسنتوانستروی‬ ‫اینتفحصاثرگذارباشد»‪.‬مهنازبهمنی ‪،‬نمایندهسراب‪،‬ازجملهنخستیننمایندگانیبودکهیکی‪،‬دوهفتهپسازاغازبهکار‬ ‫کمیتهتفحصازبنیاد‪،‬پیامک هایتهدیدامیزرویگوشیموبایلشدریافتکرد‪.‬هفتهگذشتهدوجلسهباموضوعبنیادشهید‬ ‫در مجلس برگزار شد‪ ،‬هیات رئیسه به ماجرای پرونده تفحص از بنیاد شهید ورود کرده و برخی نمایندگان نیز نگران فشارها از‬ ‫جوانبمختلفبرایتغییروتلطیفگزارشهستند‪.‬پیگیری های«شرق»نیزنشانازانداردکهگزارش‪ ١٤‬صفحه اینهایی‬ ‫نحال‪ ١٠‬صفحه‬ ‫درموضوعبانک‪،‬صرافیوبیمهدیمختصرشدهوکمترازیکصفحهگزارشراازانخودکردهاست‪.‬درعی ‬ ‫از گزارش‪ ١٤‬صفحه ای به تخلف های بنیاد کوثر مربوط است و دو‪ ،‬سه صفحه دیگر به مابقی موارد‪ .‬فشارها بر سر این بوده تا‬ ‫همینگزارشتلخیص شدهوفشرده شدهنیزدرصحنعلنیمجلسقرائتنشود؛فشارهاییکهخجستهمی گویددرصورت‬ ‫تداوم‪ ،‬ان را افشا خواهد کرد‪ .‬رئیس کمیته تفحص در پاسخ به اینکه این فشارها چه بوده و ایا هنوز نیز ادامه دارد‪ ،‬به «شرق»‬ ‫گفته‪«:‬مابر اساسمنویاتمقاممعظمرهبریعملمی کنیموانچهمهماستسراینبحثایستاده ایم‪،‬اگرفشاربیاورندناچار‬ ‫می شوممسائلیرادربارههمینتهدیدهابازگوکنمکهشایدخوشایندبرخینباشد‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫کمپین پیام هر ایرانی‬ ‫برای ظریف‬ ‫گزارشی که قرائت نشد‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫‪15‬‬ ‫تاکتیک محمود‬ ‫گفتارها‬ ‫احمدی نژاد دور تازه ای از فعالیت های سیاســی خود را اغاز کرده‬ ‫است‪ .‬او حامیانش را به یک همایش فراخوانده و سخنان متفاوتی به زبان‬ ‫اورده است‪ .‬او از عزمش برای احیای ارمان های امام سخن گفته است‪.‬‬ ‫در گفتارهای این هفته به این موضوع توجه کرده ایم‪.‬‬ ‫ایا ایران‪ ،‬چین خاورمیانه خواهد شد؟‬ ‫به انقالب اخالقی نیاز داریم‬ ‫مهدی مطهرنیا‬ ‫گفتارها‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫استاد دانشگاه‬ ‫پــس از به ثمــر نشســتن گفت وگوهای هســته ای‬ ‫میان ایران و گروه ‪ 5+1‬و تمایل اشکار کشورهای اروپایی‬ ‫برای ورود بــه بازار اقتصــادی ایران‪ ،‬اکنون این پرســش‬ ‫مطرح اســت که ایا ایران نیــز می تواند همچــون چین به‬ ‫لحاظ اقتصادی رشد چشمگیری داشــته باشد و در منطقه‬ ‫خاورمیانه به یک قدرت اقتصادی تبدیل شود؟‬ ‫ ســفرهای اخیر هیــات المانی و پــس از ان مقامات‬ ‫پاریس و رم به تهــران‪ ،‬این ســیگنال را مخابره می کند که‬ ‫ظرفیت مبادالت اقتصادی در کشــورمان به صورت بالقوه‬ ‫وجود دارد و اگر این ظرفیت ماهیــت بالفعل به خود گیرد‪،‬‬ ‫ بی شک می توان گفت که نه تنها ایران به دروازه اقتصادی‬ ‫منطقه تبدیل خواهد شــد‪ ،‬بلکه می تواند به هاب ارتباطی‬ ‫میان قاره اسیا و اروپا بدل شود‪.‬‬ ‫در تفسیر این موضوع‪ ،‬باید به این نکته توجه داشت‬ ‫که ایــران دارای انباشــته های گرانســنگی اســت اما این‬ ‫انباشته ها باید به خوبی مدیریت شوند و حوزه های گوناگون‬ ‫اجرایی ان باید بر مبنــای مدرن ترین مفاهیــم مدیریتی و‬ ‫اســتفاده از اســتعدادها و خالقیت های موجــود در ایران‬ ‫حرکت نماید‪.‬‬ ‫دوران پســاتحریم باید بــه دوران پســا واگرایی گره‬ ‫بخورد‪ .‬به این معنا که ما باید با گــذر از تحریم ها بر مبنای‬ ‫گفتمان تعــادل و اســتفاده از رهیافتی مبتنی بــر دکترین‬ ‫تعامل سازنده در داخل کشــور‪ ،‬سعی کنیم به جذب و جلب‬ ‫تمام نیروهای مســتعد برای اداره بهتر کشور روی اوریم‪.‬‬ ‫اگر این گونه شود و ما بتوانیم دوران پسا تحریم را به دوران‬ ‫پسا واگرایانه در سیاست داخلی مرتبط ســازیم‪ ،‬زمینه ساز‬ ‫ایجاد فضــای مناســب در اســتفاده از ایــن توانمندی ها‬ ‫خواهیم شد‪.‬‬ ‫باید بپذیریم کــه باال بردن توقعات بــر مبنای تئوری‬ ‫توقعات فزاینــده‪ ،‬امــر خطرناکی اســت‪ .‬اینکــه بگوییم‬ ‫ما می توانیــم جای چین یا کشــور دیگــری را در معادالت‬ ‫منطقه ای و بین المللی بگیریــم‪ ،‬ادبیات چندان صحیحی‬ ‫نخواهد بود‪ .‬انچه به صحت حرف ما می افزاید ان اســت‬ ‫که ما باید بــه دور از دشمن تراشــی و تعریف خــود در پرتو‬ ‫نفی دیگران‪ ،‬زمینه ســاز و زمینه پرور ایجاد حرکتی مناسب‬ ‫در جهت بهره وری بیشــتر از پتانســیل ها و اســتعدادهای‬ ‫کشــورمان براییــم‪ .‬یعنی ما باید به ســمت و ســوی ایجاد‬ ‫انقالب اخالقــی‪ ،‬علمی‪ ،‬بورکراتیــک و اقتصادی حرکت‬ ‫کنیم و دور این مربــع اضالع انقالب اقتصــادی‪ ،‬علمی‪،‬‬ ‫اخالقی و اداری را دایره ای بکشیم و ان را توسعه فرهنگی‬ ‫معطوف به توسعه سیاسی بدانیم‪.‬‬ ‫امروز مــا نیازمنــد یک انقــاب اخالقــی در تمامی‬ ‫ الیه های موجود و نیازمند یک حرکت فزاینده رو به جلو برای‬ ‫استفاده از همه خالقیت ها و استعدادها و نیازمند گسترش‬ ‫ازاداندیشــی در جامعه ملی و تضمین این ازاد اندیشــی در‬ ‫چارچوب حقوق شــهروندی و حقوق بشر هســتیم و بعد از‬ ‫ان نیازمند یک انقالب بوروکراتیک هستیم‪ .‬سازمان های‬ ‫ما باید چابک شــوند تــا با محقق کــردن این امــر بتوانیم‬ ‫سیستم هایی را به وجود اوریم که امری نهادینه شده را شکل‬ ‫و محتوا ببخشد‪ .‬بنابراین به این جهت ما نیازمند ایجاد یک‬ ‫انقالب بوروکراتیک هستیم که در کنار ان خواهیم توانست‬ ‫با استفاده از انقالب اخالقی‪ ،‬یک انقالب اقتصادی عظیم‬ ‫به وجود بیاوریم‪.‬‬ ‫دنیای امروز از نظر قدرت نرم متکی به انقالب اخالقی‬ ‫و انقالب علمــی اســت و از منظر قدرت ســخت متکی بر‬ ‫بوروکراتیک و دستیابی به توانمندی های باالی اقتصادی‬ ‫است‪ .‬اگر بخواهیم که قدرت نرم و قدرت سخت خود را به‬ ‫موازات یکدیگر تجهیز کنیم‪ ،‬بایــد این چهار گام را به طور‬ ‫اساسی برنامه ریزی کرده و در پرتو اینده نگری های علمی‬ ‫ و دارای منطق عملیاتــی‪ ،‬زمینه های ایجاد فضای مثبت و‬ ‫رسیدن به این چشم انداز را فراهم سازیم‪.‬‬ ‫تبدیل کردن تمام روابط به امر سیاسی و تبدیل سازی‬ ‫گفتارها‬ ‫این امر سیاســی به یک امــر کالم محورانــه نفی کننده به‬ ‫دیگران در حوزه سیاست در نهایت باید به یک صلح جبری‬ ‫بینجامد یا به یــک درگیری خشــونت بار‪ .‬پایــان این روند‬ ‫کالم محورانه‪ ،‬همواره در تاریخ بر همین پایه بوده است‪ .‬در‬ ‫این چارچوب ما نیازمند باز افرینی تعریفی از هویت حرکتمان‬ ‫در نظم منطقــه ای و نظــام بین الملل بر اســاس تحرکات‬ ‫ارزش محورانه ای هستیم که از قدرت نرم ما بر می خیزد‪ .‬ما‬ ‫به جای اینکه کالم محور باشــیم باید ارتقا ی سطح تعریف‬ ‫عملیاتی از ارزش های خود و اگاهی بخشی از این ارزش ها‬ ‫در میان مخاطبان خویش اقدام کنیم‪.‬‬ ‫اکنون زمان اگاهی بخشی و ابالغ و تبلیغ ارزش های‬ ‫برخاســته از فرهنگ دینی و ملی ما ســت کــه در یکدیگر‬ ‫در امیختــه شــده و فرهنگ ایران اســامی مان را شــکل‬ ‫می دهد‪ .‬بنابراین باید تمامی تــاش خود را معطوف کنیم‬ ‫تا زمینه پرور ایجــاد یک فضای مناســب در زمینه همدلی‬ ‫و هم بحثی مشــترک باشــیم‪ .‬برای رســیدن به همدلی و‬ ‫هم بحثی مشــترک ضرورت دارد که با یکدیگر همنشین و‬ ‫همفکر شویم تا همگامی مشــترک به وجود اوریم‪ .‬به این‬ ‫دلیل است که می گوییم دوران پســاتحریم باید به دوران‬ ‫پسا واگرایی نقل مکان کند و با استفاده از تمام استعدادها‬ ‫و توانمندی های موجــود در جامعه ملــی زمینه پرور ایجاد‬ ‫فضای مناســب برای قدرت افزایی بیشــتر ملی شود‪ .‬این‬ ‫موضــوع نیازمند وجــوه نظــری و تئوریک از یک ســو و از‬ ‫ســوی دیگر تعریف عملیاتی و پردازش اینده اندیشانه انها‬ ‫در قالب های علمی و عملی اســت که از یک طرف نیازمند‬ ‫همگرایی روشن اندیشــان جامعه‪ ،‬نخبــگان اجتماع ملی‬ ‫و ســپس ایجاد راهکارهــای عملیاتی برای ارتباط بیشــتر‬ ‫انها با توده و گسترش اموزش های بیشــتر برای دستیابی‬ ‫به تقســیم بندی های ملــی فزون تر برای حــل چالش ها‪،‬‬ ‫بحران ها و دستیابی به اهداف تعریف شده است‪.‬‬ ‫دنیای امــروز‪ ،‬دنیای ارتباطــات با یکدیگر اســت‪.‬‬ ‫دوران وابستگی منسوخ شده و هیچ کشوری به کشور دیگر‬ ‫وابسته نیست و دوران فعلی؛ دوران پیوستگی است‪ .‬باید‬ ‫با پیوستگی ها به پیش برویم و زمینه ساز و زمینه پرور ایجاد‬ ‫چین هم مانند ایران از دوستان امریکا نیست اما در‬ ‫عین حال از نظر قدرت اقتصادی چنان شکوهی دارد‬ ‫که امریکا ناچار از وابستگی به این کشور است‬ ‫چین می تواند الگوی ایران باشد‬ ‫دکتر بهزاد شاهنده‬ ‫استادپایهمطالعاتشرقاسیادانشگاهتهران‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫انزجار و تنفر از امریکا» را در تقویم خود قرار داده بودند و در‬ ‫ برهه ای از جنگ در شــبه جزیره کره به رویارویی مســتقیم‬ ‫نظامی پرداختند‪.‬‬ ‫در خصوص ایران خصومت تحمیل شــده طوالنی تر‬ ‫و در حقیقت ‪ 37‬ساله اســت و تحریم ها بسا گسترده تر بوده‬ ‫و در تمامی بخش ها با جدیت اعمال شده؛ محدودیت ها و‬ ‫تحریم هایی که به زعم برخی در تاریخ معاصر جهان بی سابقه‬ ‫بوده اســت‪ .‬مصیبت وار ه دو چندان می بود اگر این کشور‬ ‫ پایه های قوی نداشــت‪ .‬ایران نیز مثل چیــن در گیر جنگ‬ ‫نظامی ولی طوالنی تر و مستقیم قرار گرفت که در ان سوی‬ ‫ان ائتالفی به مراتب قوی تر قرار داشــت؛ جنگی که از این‬ ‫کشور هشت سال توسعه را ربود و صدها میلیارد دالر ضرر و‬ ‫زیان را به ان وارد کرد‪.‬‬ ‫از یک سو نیاز به بازگشــت ایران به صحنه منطقه ای‬ ‫و بین المللی به عنوان کشــوری که می تواند امنیت منطقه‬ ‫اشــوب زده خاورمیانه را تامیــن نماید و از ســوی دیگر نیاز‬ ‫امریکا بــه ارامش نســبی در خاورمیانه بــرای توجه الزم به‬ ‫سیاست محور اســیا‪ 5+1 ،‬و در راس انها امریکا را به سمت‬ ‫حصول یک توافق با ایران سوق داد‪ .‬این در حالی است که‬ ‫نقش ایران در بحران های منطقــه ای را نیز نباید از نظر دور‬ ‫داشت و همچنین با رفع تحریم هاســت که ایران می تواند‬ ‫سهم بسزایی در طرح اقتصادی جاده ابریشم جدید داشته‬ ‫باشــد و حضور قد رتمندانه ایران در این طــرح به ویژه برای‬ ‫افغانستان اهمیت دارد‪.‬‬ ‫از الزامــات نقش افرینــی ایــران در موضوعات باال‪،‬‬ ‫ایران قدرتمند اســت که نیاز به برداشتن تحریم هاست‪ .‬به‬ ‫عبارت دیگر وقتی ما از «توافق برد ـ برد» صحبت می کنیم‪،‬‬ ‫منظور بخشــش از سوی دیگران نیســت‪ ،‬بلکه نیاز متقابل‬ ‫اســت که در تعامل با یکدیگر می توان بدان دست یافت‪.‬‬ ‫بنابراین یکی از نقاط اشــتراک دو تنش زدایی چین و ایران‬ ‫نیاز از جانب طرف های مقابل بوده و هســت که در متن ان‬ ‫تقویت دو کشور با فراهم کردن حضور قدرتمندانه انها را در‬ ‫صحنه بین الملل در بر داشته که درخصوص چین و گشودن‬ ‫درب های اقتصادی جهان به سوی این کشور تحقق یافته‬ ‫که در مورد ایران هم صدق خواهد کرد‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫چینی ها اســتاد بهره گیری از فرصت ها هستند‪ .‬انها‬ ‫معتقدنــد ‪« :‬فرصت ها از بحران ها برمی خیــزد‪ ».‬با همین‬ ‫تفکر رهبرانش در دوره ای از «جنگ ســرد» بر «شوروی»‬ ‫تکیه کردند و کشــور ویرانه ای را که به واســطه جنگ های‬ ‫طوالنی داخلــی تحویل گرفتــه بودند‪ ،‬ظرف چند ســال با‬ ‫کمک های بی دریغ «مسکو» بازسازی کردند‪ .‬سپس همین‬ ‫رویه را با امریکا دنبال کردند و زمانی که واشــنگتن به سبب‬ ‫جنگ ویتنام وتنش روز افزون با مسکو در باتالقی بزرگ فرو‬ ‫رفت‪ ،‬چین با استفاده از این بحران در چرخش ‪180‬درجه ای‬ ‫روابط نوینی را با امریکا رقم زد‪ .‬این چرخش بالشــک نقش‬ ‫بسزایی را در کامل کردن پروســه نوسازی اقتصاد چین ایفا‬ ‫کرد‪.‬در حال حاضر به موجب توافق هســته ای بین ایران و‬ ‫‪ ،5+1‬فصل نوینی در ارتباط با تاریخ ایران و نظام بین الملل‬ ‫گشوده شده است که دگرگونی های زیادی را به همراه خواهد‬ ‫ی برای ایران‬ ‫داشت‪ .‬این رخداد بزرگ تاریخ‪ ،‬فرصت عظیم ‬ ‫است که باتوجه به نیروهای ازاد شــده در اینده نزدیک و در‬ ‫پروسه ای برگشت ناپذیر اینده بسیار امیدوارانه ای را رقم زند‪.‬‬ ‫چنین امری نیاز به خانه تکانی بزرگ دارد‪ .‬این نیاز بر همگان‬ ‫اشکار بوده و طالب یک عزم ملی اســت که گذ شته با غرور‬ ‫ایران را احیا کند‪.‬‬ ‫رهایی از مشقت های چند سال اخیر به سبب تحریم ها‬ ‫که خیلی بیشتر از کاغذ پاره بودند و بیش از یک دهه توسعه‬ ‫را از مــا ربودند‪ ،‬خود پایه ای محکم بــرای پرداختن به یک‬ ‫توسعه پایدار و اطمینان بخشی داخلی است‪ .‬در بعد خارجی‬ ‫همه چیز در کلمه «تعامل» خالصه می شود‪« .‬تعامل» در‬ ‫حقیقت یک بازی «برد ـ برد» اســت که منافع ملی را تامین‬ ‫می نماید‪.‬‬ ‫چین این راه را پس از تنش زدایــی با امریکا که تعامل‬ ‫با جامعه جهانی ( گروه کشــورهای همراه با امریکا) را در بر‬ ‫داشت برگزید و در ‪ 37‬ســال به درجه ای از اقتدار اقتصادی‬ ‫و به دنبال ان سیاسی رســید که امروزه بر قله قدرت نشسته‬ ‫است‪ .‬قدرت حاصل شده چین که با اتخاذ «سیاست دربهای‬ ‫باز» در پایان سال ‪ 1978‬شکل گرفت در برگزیدن تعامل با‬ ‫جهان که پویایی اقتصادی را به دنبال داشت‪ ،‬دگرگون شد و‬ ‫قدرتی را به ظهور رساند که امروزه شاهد ان هستیم‪ .‬درواقع‬ ‫نیاز متقابل و گره خوردن منافع ملی دو کشور فصل نوینی را‬ ‫در روابط دوجانبه گشود و به خصومت‪ 22‬ساله در کشور پایان‬ ‫داد؛ خصومتی که همراه با تحریم های همه جانبه امریکا و‬ ‫متحدانش از بدو تاسیس جمهوری خلق چین همراه شده و‬ ‫این کشور را بیش از دو دهه از جهان منزوی ساخته بود‪ .‬در‬ ‫این‪ 22‬سال تخاصم دو کشور انچنان بود که چینی ها «هفته‬ ‫یک حرکت مداوم برای دستیابی به اهداف بیشتر در پیکره‬ ‫تعامل باشیم‪ .‬نکته ای که در اینجا وجود دارد‪ ،‬ان است که‬ ‫ما باید بر اساس این معنا زمینه های تعامل سازنده را در پیکره‬ ‫رفتار تعریف شده سیاسی با دوستان‪ ،‬رقبا و حتی دشمنانمان‬ ‫برنامه ریزی کنیم و نیازمند اعتماد افزایــی و اعتماد افزایی‬ ‫خود‪ ،‬محصول دادن اعتبار به کنشگران سیاسی در عرصه‬ ‫عمل اســت‪ .‬اگر ما امروز نتوانیم در صحنه عمل به اعتبار‬ ‫موجود میان ایــن رفتارها بــرای کنشــگرانمان در صحنه‬ ‫عمل بیفزاییم‪ ،‬ایا خواهیم توانســت زمینه پرور یک حرکت‬ ‫مقتدرانه شویم؟‬ ‫نمونه بــارز ایــن معنــا را می توانیــم در اطمینانی که‬ ‫رهبری نظام جمهوری اسالمی ایران بر دیپلمات ها داشتند‬ ‫عنوان کنیم‪ .‬اعتبار افزایی و اطمینان به دیپلمات ها بود که‬ ‫زمینه پرور ایجاد فضای مناسب جهت دستیابی به موفقیت‬ ‫هسته ای شد‪.‬‬ ‫ما بایــد به طور مــوازی و توامــان از ایــن رهیافت ها‬ ‫استفاده کنیم‪ .‬اینها هم اغوش یکدیگر هستند و باید نه تنها‬ ‫ارتباطات سیاسی و اقتصادی‪ ،‬بلکه باید ارتباطات فرهنگی‬ ‫را هم گســترش داده تا بتوان به تبادل ارزش های مشترک‬ ‫و اصالح نابهنجاری هــای مورد نظر در رفتــار یکدیگر نیز‬ ‫بپردازیم‪ .‬هر کدام از ابعاد (سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬فرهنگی)‬ ‫در جای خود محترم و با ارزش اســت‪ ،‬اما مهمترین بخش‬ ‫ان اســت که اراده سیاســی در روابط چند جانبه باید وجود‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫‪17‬‬ ‫گفتارها‬ ‫کاپشن‪ ،‬مشایی‪ ،‬عدالت‪ ،‬انحراف و دیگر هیچ‬ ‫ تحرکات اخیر و سخنرانی دانشگاه ایرانیان احمدی نژاد نشانه چیست؟‬ ‫احسان رستگار‬ ‫گفتارها‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫برخــی می گوینــد کــه دوران او تمام شــده و برخی‬ ‫می گویند خود او تمام شده ‪ .‬بعضی می گویند او رفته است‪،‬‬ ‫اما بحث اینجاســت که هنوز هــم بســیاری از تحلیلگران‬ ‫و رجال‪ ،‬درباره او صحبت می کنند‪ .‬کســی که تا دو ســال‬ ‫پیش‪ ،‬سکاندار قوه مجریه کشــور بود‪ ،‬به نظر می رسد که‬ ‫هنوز هم یکی از مباحث داغ روز است و چه خوشمان بیاید‪،‬‬ ‫چه نیاید‪ ،‬احمدی نژاد هنوز از کلید واژه های سپهر سیاست‬ ‫ایران به شــما می رود که به خاطرات نپیوسته یا ال اقل خود‬ ‫می خواهد این طور نشان دهد که هنوز ماضی نشده است‪.‬‬ ‫پیرو تحرکات اخیر و مخصوصا ســخنرانی او در دانشــگاه‬ ‫ایرانیان در روزپنج شنبه هشتم تیر ماه‪ ،‬ذکر نکات زیر مفید‬ ‫به نظر می رسند‪:‬‬ ‫‪ -۱‬شــاید کم اهمیت یــا بی اهمیت به نظر برســد که‬ ‫احمدی نژاد مدتی اســت که دوباره کاپشنش را می پوشد ؛‬ ‫همان کاپشن بهاره ای که مغازه های پوشاک ان را با عنوان‬ ‫کاپشــن احمدی نژادی می فروختند‪ .‬اگرچه در ظاهر مهم‬ ‫نیســت ولی در زبان سیاســت‪ ،‬این رفتــار احمدی نژاد به‬ ‫معنای رجعت است؛ یعنی اگر در نظر بگیریم که او در دولت‬ ‫دهمش کت و شلوار از تنش کنده نمی شد و کاپشن پوشیدن‬ ‫را کنار گذاشته بود‪ ،‬دیگر نمی توان این رفتارش را بی دلیل‬ ‫یا بی اهمیت در نظر گرفت‪ .‬کاپشــن احمدی نژاد می تواند‬ ‫به عنوان یک شاخص (المان) در جهت نزدیک کردن افکار‬ ‫عمومی به فضای سال ‪ ۸۴‬و دولت نهم باشد‪.‬‬ ‫گونه شناســی رفتــاری یــا تایپولــوژی کنشــگری‬ ‫احمدی نژاد‪ ،‬مجموعه مولفه هایی بودند که کاپشــن یکی‬ ‫از اجزای ان بود‪ ،‬ادبیاتش یکی از اجــزای دیگر و افکار و‬ ‫مواضع او نیز بخشی از گونه کنشــگری سیاسی بود‪ .‬همه‬ ‫اینها و بســیاری از دیگر مولفه ها بودند که احمدی نژاد در‬ ‫ذهن مردم به صورت معانی خاصی تداعی می کرد‪.‬‬ ‫از دیگر مولفه ها‪ ،‬مثال جنس حضور احمدی نژاد در‬ ‫بین مردم بود؛ او در دولت نهم‪ ،‬بســیار اصرار داشــت که‬ ‫خود را از جنس طیف مذهبی و سنتی نشــان دهد و بدین‬ ‫ترتیب اقتضا می کرد که در مســاجد و هیات های مذهبی‬ ‫حاضر شــود و ســخنرانی کند‪ .‬امروز نیز او در ســفرهای‬ ‫اســتانی یا در مناسبات خاص در تهران‪ ،‬بســیار به همان‬ ‫فضا نزدیک شده است؛ اما نه عینا مانند دولت نهم‪ ،‬بلکه‬ ‫ترکیبی از فضای احمدی نــژاد در دولت نهم و دهم‪ ،‬یعنی‬ ‫مثال یک ســخنرانی در مســجد و هیات‪ ،‬یک ســخنرانی‬ ‫هم در دانشــگاه ایرانیان‪ .‬گویی او می خواهد همزمان با‬ ‫ارتباط مستقیم و از جنس سوم تیری اش با مردم‪ ،‬ارتباطی‬ ‫جدید که تشکیالتی و درون گفتمانی است با طرفدارانش‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫در سال های اخیر دولت احمدی نژاد‪ ،‬او و نزدیکانش‪،‬‬ ‫بســیار عالقه نشــان می دادنــد که بــا طیفــی از خواص‬ ‫مخصوصا هنرمندان ارتباطی تنگاتنگ و مســتمر داشــته‬ ‫باشــند‪ ،‬اما امروز ارتباط با بدنــه مردم‪ ،‬جایگزیــن ان نوع‬ ‫ارتباطات شده است‪ .‬این نیز از دیگر شاخص های گفتمان‬ ‫سوم تیری بود که به نظر مجددا دارد فضاسازی می شود‪.‬‬ ‫در راســتای شبیه ســازی فضــای ســوم تیر توســط‬ ‫احمدی نژاد‪ ،‬شاهد هستیم که اســفندیار رحیم مشایی که‬ ‫انگار یکی از اعضای بدن احمدی نژاد بود (دست راست یا‬ ‫مغز) و از او جدا نمی شد‪ ،‬امروز خیلی با وی دیده نمی شود‪.‬‬ ‫این هم بیشــتر به فضای سوم تیری او شــبیه است‪ .‬اینکه‬ ‫حضور مشایی در کنار احمدی نژاد توسط مشاورانش یا حتی‬ ‫خود مشایی‪ ،‬در حال حاضر به صالح او ارزیابی نشده است‪،‬‬ ‫عجیب و دور از ذهن نیست‪.‬‬ ‫الغــرض؛ برخــی نشــانه های رفتــاری و ظاهــری‬ ‫احمدی نژاد‪ ،‬حاکی از تصویرسازی (‪ )Image Making‬او‬ ‫و تیمش در فضای نزدیک کــردن افکار عمومی و مردم به‬ ‫خاطرات نوستالژیک سوم تیری شان دارد‪.‬‬ ‫‪ -۲‬محور سخنرانی احمدی نژاد در دانشگاه ایرانیان‪،‬‬ ‫که به مورد یک یادداشت نیز مربوط می شود‪ ،‬بحث تبیین‬ ‫مبانــی و ارمان هــای انقالب اســامی و امام (ره) اســت‬ ‫که همان عنوان نشســت مذکور نیز بــود‪ .‬احمدی نژاد در‬ ‫ســخنرانی اش حدو د ‪ ۳۰‬بار از امام اسم برد‪ .‬رئیس جمهور‬ ‫سابق که در سال های اخر دولت دهم‪ ،‬کلماتی مانند بهار و‬ ‫ایران و ایرانی و مکتب ایرانی‪ ،‬کلیدواژه های گفتمانی اش‬ ‫محسوب می شد‪ ،‬امروز در سخنرانی اش چند ده بار اسم امام‬ ‫و خط امام را به زبان می اورد‪.‬‬ ‫او در قســمتی از ســخنرانی اش گفت‪« :‬اسم امام را‬ ‫می اورند ولی در عمل نابودی اندیشــه های امــام را دنبال‬ ‫می کنند‪ ».‬اینکه منظور احمدی نژاد از این جمالت چیست و‬ ‫خطابش به کیست‪ ،‬از نظر نگارنده فرع داستان است و اصل‬ ‫این است که این عبارات با عملکرد خود گوینده چقدر تطابق‬ ‫ی که بسیار از فضای گفتمانی و رفتارهای‬ ‫دارد؟ مکتب امام ‬ ‫ملی گرایان و پان ایرانیست ها متنفر بود‪ ،‬چه سنخیتی دارد‬ ‫با مکتب ایرانی که علمدارش مراد رئیس جمهور سابق بود؟‬ ‫امامی کــه خطــوط قرمزش قانــون‪ ،‬منافــع مردم و‬ ‫مصلحت کشور بود‪ ،‬چه تناسبی دارد با شخصی که خطوط‬ ‫قرمزش کســانی بودند که اکثرشــان امروز بــه جرم غارت‬ ‫اموال عمومی و اختالس‪ ،‬یا راهی زندانند یا فراری شده اند؟‬ ‫خط امامی که می گفت مجلس در راس امور است‪ ،‬چه‬ ‫گفتارها‬ ‫تناسبی دارد با خط کســی که می گفت من چون این قانون‬ ‫مصوب مجلس را قبول ندارم‪ ،‬پس اجرایش نمی کنم؟‬ ‫امامی که می گفــت از ولی فقیه پشــتیبانی کنید تا به‬ ‫مملکت اسیبی نرسد‪ ،‬چه ربطی دارد به خط کسی که قریب‬ ‫دو هفتــه در اعتراض به حکم حکومتی رســمی ولی فقیه‪،‬‬ ‫خانه نشــینی کرد و همه را با اســتعفای خود و بــر هم زدن‬ ‫اعتماد و ارامش عمومــی‪ ،‬تهدید می کرد؟ مگر می شــود‬ ‫کســی گفتمان امام را ســند باالدســتی بداند ولی از حکم‬ ‫مصرح جانشین بر حق امام‪ ،‬علنا و تا انجا که ممکن است‪ ،‬‬ ‫سرپیچی کند و پیغام و پسغام های تهدید امیز بفرستد؟‬ ‫امامی که یکی از اصلی ترین دغدغه هایش‪ ،‬دفاع از‬ ‫مســتضعفین و مظلومین ایران و جهان بود‪ ،‬چه شــباهتی‬ ‫دارد به گفتمانی که اسم عدالت را می اورد‪ ،‬ولی به خواص‬ ‫و عــوام ظلم می کند‪ ،‬اســم عدالــت را مــی اورد ولی میوه‬ ‫عدالتش‪ ،‬اختالس سه هزار میلیاردی است و فساد عظیم‬ ‫اقتصادی حلقه صفر و معاونینش؟ امامی که مستضعفین و‬ ‫مردم را از خود عزیزتر می انگاشت را چه به کسانی که اسم‬ ‫مســتضعفین را می اوردند ولی به عنوان ابــزاری برای رای‬ ‫اوردن و به قدرت رســیدن؟ مگر ممکن است میوه درختی‬ ‫طیبه به نــام عدالت اجتماعــی‪ ،‬خوردنی های مســموم و‬ ‫هالک کننده مانند اختــاس‪ ،‬دزدی‪ ،‬نفاق و بسترســازی‬ ‫فتنه انگیزی های اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و سیاسی باشد؟‬ ‫تکان دهنده ترین قســمت ســخنرانی رئیس جمهور‬ ‫سابق‪ ،‬بخش زیر بود‪:‬‬ ‫«زمانی خدمــت رهبر معظم انقالب رســیدم و برنامه‬ ‫بازخوانی ارمان های امام (ره) و انقالب را خدمت ایشــان‬ ‫عرض کــردم‪ ،‬ایشــان راهنمایی ها و رهکردهایــی را بیان‬ ‫فرمودند و در نتیجه‪ ،‬ایــن بازخوانی تکلیف بنده شــد‪ .‬اما‬ ‫وقتی رهبر معظم انقالب در یک سخنرانی عمومی مساله‬ ‫بازخوانی ارمان های امام را مطرح کردند‪ ،‬این مساله برای‬ ‫هر کســی که ســخنان رهبر معظم انقالب را شنیده است‪،‬‬ ‫تکلیف اور است‪».‬‬ ‫چطور قابل باور اســت که با لحاظ کــردن موارد ذیل‬ ‫مورد ‪ ۲‬یادداشت‪ ،‬ماموریتی که رسالتش بر دوش شخص‬ ‫رهبر انقالب است‪ ،‬به شــخصی با سوابق فوق الذکر حواله‬ ‫شــود؟ ضمن اینکه این خاطــره مخدوش و گنــگ‪ ،‬موید‬ ‫هیچ چیز نیست جز اینکه ما را به یاد ان ضرب المثل بیندازد‬ ‫که ‪...‬‬ ‫الغرض؛ ارمان های امام و خط امام اگرچه از یک نظر‬ ‫توسط معدودی از جریان های سیاسی مقابل احمدی نژاد‬ ‫به انحراف رفته است‪ ،‬اما بخشی از ان نیز توسط انهایی به‬ ‫ی مانند مستضعفین و عدالت‬ ‫انحراف رفته که با کلیدواژه های ‬ ‫و با مهرورزی به اختالسگران و سوءاستفاده گران‪ ،‬وضعیت‬ ‫کشــور و افکار عمومی را به جایی برسانی که هر وقت اسم‬ ‫مستضعف و عدالت می اید‪ ،‬مردم به جای احساس اعتماد‬ ‫و علقه بــه نظام و امام‪ ،‬یاد فســادهای متعــدد و اختالس‬ ‫سه هزار میلیاردی که ابروی نظام را مخدوش کرد‪ ،‬بیفتند‪ .‬از‬ ‫مهم ترین انحراف ها در خط امام‪ ،‬این است‪...‬‬ ‫تاملی بر نسبت احمدی نژاد با جمهوری اسالمی!‬ ‫پیمان فراهانی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫گفتارها‬ ‫نمی توان گفت احمدی نژاد پس از به پایان رســیدن‬ ‫دوران ریاســت جمهوری اش هیچ فعالیت سیاســی انجام‬ ‫نداده است ‪ -‬حتی اگر کسی این ادعا را هم بکند به این علت‬ ‫که هر رفتار عــادی احمدی نژاد را می تــوان به عنوان یک‬ ‫رفتار سیاسی تفسیر کرد‪ ،‬قابل رد است – اما کنش های موثر‬ ‫ت شمار است‪.‬‬ ‫و حقیقی او قطعا انگش ‬ ‫در میان همه این انگشت شمارها همایشی که چندی‬ ‫پیش توسط حامیان وی با عنوان «نشست سراسری تبیین‬ ‫مبانی و اندیشه های انقالب اسالمی و امام(ره)» با حضور‬ ‫و سخنرانی شــخص محمود احمدی نژاد برگزار شد را باید‬ ‫کمی با دیده دقت نگریست‪ .‬زمان‪ ،‬موضوع و نوع برگزاری‬ ‫این همایش هر کدام حاوی نکاتی است که ضرورت توجه‬ ‫بیشتر به ان را توجیه می کند‪.‬‬ ‫این روزها بیشتر حرف از احمدی نژاد به میان می اید‬ ‫و جالب اینجاست که این تکرار بیشتر از جانب دولتمردان‬ ‫یازدهم دنبال می شــود‪ .‬از شــخص رئیس جمهــور که در‬ ‫مصاحبــه تلویزیونی اخیر خــود مجددا دولت هــای نهم و‬ ‫دهم را مورد انتقاد قرار داد تــا معاون اول رئیس جمهور که‬ ‫احمد ی نژاد را به مناظره دعوت می کند‪.‬‬ ‫در این میان اگر احمدی نژاد برنامه ســخنرانی فوری‬ ‫در دانشــگاه ایرانیان را برگزار کند و مدعــی تبیین مبانی و‬ ‫اندیشــه های انقالب اســامی و امام(ره) باشد و بخواهد‬ ‫پرچم داری این نهضت را به دست بگیرد؛ نمی توان پر رنگ‬ ‫شدن احمدی نژاد در سپهر سیاست کشور را نادیده گرفت‪.‬‬ ‫برای انکه بتوانیم این مســاله را به طور دقیق تحلیل‬ ‫و درک کنیم‪ ،‬نیازمند ذهنیتی کلی‪ ،‬منســجم و قابل اتکا از‬ ‫اهداف طرفین هستیم‪ .‬اولین سوالی که در مواجهه با این‬ ‫پدیده می توان پرسید ان اســت که چرا دولت تدبیر و امید‬ ‫ســعی در پر رنگ کردن احمدی نژاد دارد و ایا از این مساله‬ ‫سودی خواهد برد؟‬ ‫از یک منظر می توان این طور پاســخ گفت که شــعار‬ ‫اصلی روحانی در سیاســت خارجی دقیقا در تضاد با دولت‬ ‫احمدی نــژاد تعریف شــده اســت‪ ،‬از این رو بــرای اثبات‬ ‫کارامــدی روش مدیریتــی خــود اوال می باید بــه رقیب به‬ ‫اندازه حضور و ادعا عرصه حضور بدهد و ســپس در اثبات‬ ‫ناکارامدی او و کارامدی خود بکوشد‪.‬‬ ‫از منظر دیگر می توان گفت بســیاری از تحلیلگران‬ ‫سیاســی معتقدند احمدی نــژاد بهترین گزینه بــرای مهار‬ ‫کردن و در ســکوت بردن جریان اصولگرایی است‪ ،‬از این‬ ‫رو حضور احمدی نژاد در عرصه سیاسی می تواند به عنوان‬ ‫عاملی بازدارنده از نقدها بر سیاست های جدید عمل کرده و‬ ‫از تاثیر نقدها بکاهد‪.‬‬ ‫همچنین این دوگانه که بعضا از ان در برهه انتخابات‬ ‫ریاست جمهموری به عنوان دوگانه ســازش – مقاومت یاد‬ ‫می کردند از بروز و ظهور الگوهای جدید و رقیب جلوگیری‬ ‫می کند‪ .‬به این ترتیب پیشرفت توســعه گرا می تواند رقیب‬ ‫خود را در الگوی بدتعریف شــده مقاومــت محض تعریف‬ ‫کرده و از رقابت با دگری چون الگوی دیپلماســی پیشرفت‬ ‫درون زا فرار کند‪.‬‬ ‫و در اخرین پاسخ به سوال مذکور نیز می توان این طور‬ ‫قضاوت کرد کــه دولــت تدبیــر در نگاهی پیش دســتانه‬ ‫به دنبال تعریف دگرسیاســی خود اســت‪ ،‬به این ترتیب که‬ ‫جریان احمد ی نژاد در نظر اعتدالیون به عنوان یک کیسه‬ ‫مشت زنی سیاسی مطلوب تلقی می شود‪.‬‬ ‫با مقدمه قرار دادن انچه مختصــرا در مورد نوع نگاه‬ ‫جریان اعتدال نسبت به احمدی نژاد از نظر گذشت و انچه‬ ‫به عنوان انتفاع جریان اعتدال از حضور پر رنگ احمدی نژاد‬ ‫در عرصه سیاسی برشمرده شــد؛ می توان به سراغ جریان‬ ‫احمدی نژاد رفته و از عینک ان جریان این پدیده – حضور‬ ‫پررنگ احمدی نژاد ‪ -‬را مورد تحلیل قرار داد‪.‬‬ ‫علی اکبر جوانفکر‪ ،‬مشــاور مطبوعاتی و رســانه ای‬ ‫دولت نهم و دهم یکی از افرادی اســت کــه می توان از‬ ‫او به عنوان یکــی از نزدیکان احمد ی نــژاد نام برد‪ .‬وی‬ ‫اخیرا در مصاحبه ای با نشــریه همشــهری ماه می گوید‪:‬‬ ‫«حضرت ایت اللــه خامنه ای و اقــای احمدی نژاد‪ ،‬تنها‬ ‫روســای جمهور پس از انقالب بودند که کوشیدند کشور‬ ‫را در ریل انقالب اســامی و به ســمت اهــداف متعالی‬ ‫مدیریت کنند‪».‬‬ ‫این جمله اگــر کنار عنــوان همایش تبییــن مبانی و‬ ‫اندیشه های انقالب اسالمی و امام(ره) گذاشته شود این‬ ‫مهم استخراج می شود که راهبردی مبنی بر تفکیک انقالب‬ ‫اسالمی از جمهوری اسالمی و معرفی احمدی نژاد به عنوان‬ ‫ادامه دهنده راه انقالب اسالمی از سوی این جریان در پی‬ ‫گرفته شده است‪.‬‬ ‫همچنین ایــن راهبــرد از طریق مســیرهای دیگری‬ ‫همچون مصاحبه و کار مطبوعاتی قابل پیگیری اســت اما‬ ‫اینکه چرا قالب همایش برای ان در نظر گرفته شده نیز خود‬ ‫حائز اهمیت اســت‪ .‬اگر به یاد بیاوریم که بیشــتر حامیان‬ ‫احمدی نژاد را عوام تشکیل داده اند و انجایی که کارامدی‬ ‫دولت های نهم و دهم زیر سوال رفت‪ ،‬کمتر از قشر نخبگان‬ ‫کسی پیدا شــد که به دفاع از او برخیزد‪ .‬می توانیم این طور‬ ‫فرض کنیم که رفتن به سمت قالب هایی همچون همایش‬ ‫مســیری برای جذب نخبگان و ترمیم بدنــه نخبگانی بوده‬ ‫است‪.‬‬ ‫از طرف دیگر این جریان با فرض قرار دادن این مساله‬ ‫که روی کار امدن جریــان روحانی محصــول اراده واقعی‬ ‫مردم نبوده‪ ،‬بلکه از سر خستگی از شرایط حاصل از برخی‬ ‫عملکردها بوده است‪ ،‬معتقدند نظر مردم در نهایت مجددا‬ ‫به سمت احمدی نژاد باز خواهد گشت‪ .‬از این رو حضور در‬ ‫صحنه سیاسی را بر خود واجب می داند‪.‬‬ ‫در این مســیر تنها مشــکل اعتمــادی اســت که از‬ ‫حاکمیت نسبت به جریان احمدی نژاد از دست رفته است‪.‬‬ ‫احمدی نژاد در افتتاحیه نشســت سراســری تبیین مبانی و‬ ‫ارمان های انقالب اســامی و امــام (ره) می گوید‪« :‬رهبر‬ ‫معظم انقــاب دو علت را برای حمله بــه دولت های نهم و‬ ‫دهم ذکر کرده اند که در اخرین دیدارشــان با هیات دولت‬ ‫دهم نیــز این دو مــورد را متذکر شــدند؛ یکی زنــده کردن‬ ‫ارزش های انقالب و سردست گرفتن انها و دیگری خدمت‬ ‫به مــردم»‪ .‬اگر این جملــه را در کنار عنــوان این همایش‬ ‫بگذاریم مشــخص خواهد شــد جریان احمدی نژاد نقطه‬ ‫شروع تالشــش برای کســب اعتماد را نقطه قوت خود در‬ ‫منظر رهبری قرار داده است‪.‬‬ ‫در مســیر مذاکــرات و توافــق نیــز هر قــدم امریکا‬ ‫عهد شکنی کند که تاریخ نشان داده بسیار بر این مرام بوده‬ ‫است‪ ،‬دگر گفتمان تعامل محور که همان گفتمان مقاومت‬ ‫محض احمدی نژاد است‪ ،‬تقویت می شود‪ .‬با این تعریف از‬ ‫نظر جریان احمدی نژادی تنها رقیب و جایگزین دولت فعلی‬ ‫می تواند خودش باشد‪.‬‬ ‫شاید این خاصیت جریانات سیاسی است که هر کدام‬ ‫از منظر خود به پدیده های واقع در ایــن عرصه می نگرند‪.‬‬ ‫اما قطعا در این میان یکی از نظــرات به واقعیت نزدیک تر‬ ‫بوده و محقق خواهد شــد‪ .‬حــال باید به انتظار نشســت و‬ ‫دید کدام یک از این دو نگاه که در باال بیان شــد به حقیقت‬ ‫نزدیک خواهد بود‪.‬‬ ‫‪19‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫گفتارها‬ ‫یکی بر سر شاخ‪ ،‬بن می برید‍!‬ ‫صد نفری که به خیابان ها امدند از توافق خشــنود شده اند؟‬ ‫اگر گره ای از کار مملکت باز شــود‪ ،‬مشــکالت حل شود و‬ ‫وضع رفاهی و اقتصادی و معیتشی مردم بهبود یابد ایا فقط‬ ‫چند خط در مورد بی انصافی هایی که به حسین صفار هرندی می شود‬ ‫همین چند صد نفر خشنود می شوند؟ ایا خود شما از این مساله‬ ‫خشنود نمی شوی؟‬ ‫را فراهم می کند!؟ روزهای حساسی برای جمهوری اسالمی‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫‪ -4‬راستی از عدم تحرک جریان انقالبی گفته اید؟ توجه‬ ‫در پیش است و برخی در تالشند با ساده سازی روابط پیچیده‬ ‫شــما را به این فرمایشــات رهبر انقالب جلب می کنم‪ :‬ملت‬ ‫سیاسی و اجتماعی و خرد دیدن مسائل کالن از زیر بار تکلیف‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫ایران باید متحد باشــد و قضایای هســته ای نباید زمینه ساز‬ ‫سنگینی که برعهده انهاست‪ ،‬شانه خالی کنند‪».‬‬ ‫دو دســتگی در کشور شــود زیرا موضوع هسته ای به وسیله‬ ‫فکر می کنم اگر پاسخ هایی در مورد نکات مطرح شده‬ ‫حاج حســین صفار هرندی را نه از وقتــی روزنامه نگار‬ ‫مســئوالن مربوطه خود در حال پیگیری اســت و مسئوالن‬ ‫در این نامه داشته باشیم ان وقت تکلیف خیلی مسائل روشن‬ ‫شــدم‪ ،‬که از وقتی روزنامه خوان شــدم می شناســم‪ .‬خیلی‬ ‫به دنبال منافع ملی هســتند‪ 27(.‬تیر ‪ .)94‬شــما که از عدم‬ ‫خوب به یاد دارم کــه وقتی بــازار روزنامه های اصالح طلب‬ ‫می شود‪:‬‬ ‫تحرک جریان انقالبی گفته اید دقیقا چه چیزی در سر دارید؛‬ ‫‪ -1‬در برخــی گروه های اجتماعــی و مباحث خودمانی‬ ‫داغ بود و برای خریدنشــان مقابل دکه ها صف می کشیدند‬ ‫دوستان ســوپر انقالبی دیدم که می گویند حضرت اقا بر اثر‬ ‫چگونه تک سرباز های دست به قلم حامیان گفتمان انقالب‬ ‫نکند به فکر مطالبات کف خیابانی افتاده اید؟! چه شده است‬ ‫که به این نتیجه رسیده اید که شناخت شما از مسئوالن نظام‬ ‫فشــار دولت این توافــق را پذیرفته اند ! یا مثــا گفته اند به‬ ‫اســامی‪ ،‬مقابل انها که فشــار از پایین و چانه زنی از باال را‬ ‫خدای نکرده بهتر از حضرت اقا شده است؟‬ ‫جهت اینکه در انتخابات‪ ،‬مردم به فالن فــرد رای داده اند‪،‬‬ ‫تئوریزه می کردند‪ ،‬شــجاعانه مدافع رهبرشان‪ ،‬نظامشان و‬ ‫‪-5‬راستیازتکلیفسنگینهمسخنبهمیاناورده اید !‬ ‫جو عمومی ایشــان را مجبور به پذیرفتن کرده است یا برخی‬ ‫انقالبشانبودند‪.‬اصالسربازانقالببودنیعنیهمین!یعنی‬ ‫وقتی انقدر رنگ و لعاب نفاق زیاد شده و همه سرتفنگشان را‬ ‫تکلیفهمهمارارهبرمعظمانقالبدرسخنرانینمازعید فطر‬ ‫که با سرعت باالتری جلوتر می دویدند ! حتی تعابیری مانند‬ ‫مشخص کرده اند‪ .‬بدون هیچ نکته اضافه ای در مورد همین‬ ‫جام زهر را هم به کار می بردند ! من یک سوال ساده دارم و ان‬ ‫به سوی اصل انقالب نشــانه گرفته اند تو مرد باشی و سینه‬ ‫اینکه ایا شما می دانی که بر اساس اصل ‪ ۱۰۹‬قانون اساسی‬ ‫ســپر کنی تا تیر به تو بخورد نه اصل نظام! انقدر مرد باشــی‬ ‫بحث شما را ارجاع می دهم به بیانات معظم له‪.‬‬ ‫‪ – 6‬قس الی هذا‪!...‬‬ ‫جمهوریاسالمی‪،‬بینشصحیحسیاسیواجتماعی‪،‬تدبیر‪،‬‬ ‫که از فحاشــی و تخریب و عربده کشــی رقیب نترسی‪ .‬انها‬ ‫در این مــورد گفتنی هــا فراوان اســت که شــاید اگر‬ ‫شجاعت‪،‬مدیریتوقدرتکافیبرایرهبریازشاخصه های‬ ‫که نمی دانند یا نمی خواهند که بدانند بهتر اســت بدانند که‬ ‫حاج حســین همان موقع ســر صف تک ســرباز های دست‬ ‫ادامه دهیم موجبات دشــمن شــاد کنی را فراهم اورد اما در‬ ‫اصلی رهبری نظام اســت؟ ایا می دانید با این حرفتان البته‬ ‫به قلم بود‪ .‬حاال چرا اینها را گفتم؟ بــرای اینکه گردش ایام‬ ‫جمع بندی اگر این دو موضوع را ننویسم حتما مطلبم ناتمام‬ ‫ناخواسته و شــاید از سر دلســوزی ! خصوصیات مهم رهبر‬ ‫می ماند و ســنگینی اش مــرا ازار خواهــد داد! اول اینکه در‬ ‫نظام ر ا زیر ســوال برده اید؟ اگر حضرت اقا شجاع نبودند و‬ ‫اتفاقات عجیبی را رقم زده اســت‪ .‬اگر روزی حســین صفار‬ ‫عجبم برای پیــاده کردن این ســرباز انقالب‬ ‫هرندی از امثال اکبر گنجی‪ ،‬باســتانی و‬ ‫از قطــار انقالب چــه شــتابی گرفته اید ! البد‬ ‫امثالهم فحش و ناســزا می شــنید‪ ،‬حاال‬ ‫یادتان نیست و یا شــاید نمی خواهید یادتان‬ ‫برخی سوپر انقالبی ها این سرباز انقالب را‬ ‫به گوشه رینگ برده اند و انچنان بی مهابا‬ ‫بیاید در کــوران حــوادث ســال ‪ 88‬ان روز را‬ ‫که ان لنگه کفش در دانشــگاه به سمت حاج‬ ‫به او تهمت های ناروا می زنند که تو گویی‬ ‫حسین صفار هرندی پرتاب شــد تا او زبان در‬ ‫می خواهندیکاصالح طلببریدهازنظام‬ ‫کام گرفته از انقالب و نظــام و رهبر زمانه اش‬ ‫را سر جایش بنشانند!‬ ‫دفاع نکند‪ .‬مــا ان عکس را بازنشــر می کنیم‬ ‫یا للعجــب! در همین شــبکه های‬ ‫تا برخــی تازه روزنامه نگارشــده های جو زده و‬ ‫اجتماعــی خودمان کــه رفقای ارزشــی‬ ‫هستندواخبارراتبادلمی کنیمتقریباروزی‬ ‫ســوپر انقالبی که ان زمان احتماال در مدرسه‬ ‫نیســت که برخی از این ســوپر انقالبی ها‬ ‫درس حساب و هندســه می خواندند بدانند به‬ ‫چه کسی تهمت های اینچنینی می زنند! شما‬ ‫و تــازه روزنامه نگار شــده های جــو زده‪،‬‬ ‫نادانســته کاری می کنید (پیاده کردن امثال‬ ‫انواع اتیکت هــای عجیب و غریــب را به‬ ‫ایشان از قطار انقالب که نشدنی است) که ان‬ ‫این فرد انقالبی الصاق نکنند! جرم اقای‬ ‫صفار هرندی از نگاه برخی دوســتان نگاه‬ ‫اصالح طلبان بریده از نظام نتواســتند در این‬ ‫واقع بینانه و منصفانه و شجاعانه به توافق‬ ‫سال هایی که گذشــته انجام دهند! مصداق‬ ‫صفار هرندی در ایام فتنه ‪ 88‬به دانشگاه ها می رفت و از نظام دفاع می کرد‪ .‬در یکی از این جلسات‬ ‫همان شــعر معروف‪ :‬یکی بر ســر شــاخ‪ ،‬بن‬ ‫هســته ای اســت که خیلی هــا به خاطر‬ ‫او با حمله لنگه کفش مواجه شد‪ .‬قابل توجه کسانی که امروز به او حمله می کنند‬ ‫می برید‪ ،‬دست مریزاد!‬ ‫عافیت طلبیحاضرنیستندانرابیانکنند‪.‬‬ ‫اقای صفار هرنــدی در وقایع سیاســی‬ ‫اصال اجازه بدهیم یک بخش از نامه‬ ‫دوران اصالحــات‪ ،‬در غائلــه قهــر ‪ 11‬روزه رئیس جمهور‪،‬‬ ‫بنای عقب نشینی در برابر فشار هر دولت و جریانی را داشتند‬ ‫سرگشاده یکی از همین دوستان ســوپرانقالبی مان را با هم‬ ‫ماجرای انتخابات ســال ‪ 88‬و همین پرونده هسته ای زبان‬ ‫در ماجرای کوی دانشــگاه‪ ،‬وقایع دوران دولت اصالحات‪،‬‬ ‫مرور کنیم‪« :‬شما اخیرا در جلسه ای فرموده اید‪« :‬اگر برخی‬ ‫گویا و شجاع دلسوزان انقالب اسالمی و نزدیک به مرکزیت‬ ‫خطوط ترســیم شــده در مذاکرات رعایت نمی شد معظم له‬ ‫انتخابات ســال ‪ 88‬و قهر یــازده روزه اقــای احمدی نژاد از‬ ‫نظام بوده و حتما مورد اعتمادرهبرمعظمانقالببوده اندکهاز‬ ‫موضعشان عدول می کردند‪ .‬سوال مشخصم این است که‬ ‫لحظه ای تحمل نمی کردند و همینطور جامعه ایران نیز فهم‬ ‫جانبحضرتاقابهعضویتمجمعتشخیصمصلحتنظام‬ ‫ایا شما سوپر انقالبی ها رهبر دورانتان را اینگونه شناخته اید؟‬ ‫درستی از ان داشتند و با شنیدن خبر توافق برخورد با متانتی‬ ‫در امده اند‪ .‬به این کهنه سرباز انقالب که روزگاری لباس سبز‬ ‫‪ -2‬چرا فکر کرده اید مســاله به این مهمی بدون اجازه‬ ‫با ان داشتند‪ ».‬سوال مشخص ما از جنابعالی این است که‬ ‫چگونه به این تحلیل درباره «میزان تحمل رهبری معظم»‬ ‫رنگ و مقدس پاسداری را بر تن داشته رحم کنید!‬ ‫رهبری به این نتیجه رســیده اســت؟ ایا واقعا فکر می کنید‬ ‫دســت اخر اینکه وقتی این موارد را کنار هم می گذارم‬ ‫حضرت اقا در مــورد چیزی کــه اینقدر برای کشــور و نظام‬ ‫رسیدید؟ ایا اشراف کاملی بر متن تهیه شده هسته ای دارید؟‬ ‫یا اینکه حسب تجربه شخصی در سیاســت خارجه یا انرژی‬ ‫و علت مساله را جســت وجو می کنم متاسفانه به یک نتیجه‬ ‫پر اهمیت اســت تقیــه می کنند و عنــان کار را بــه دیگران‬ ‫ناراحت کننده می رسم و ان اینکه برخی سوپرانقالبی های ما‬ ‫می ســپارند؟ صد البتــه انچه در ایــن توافق به دســت امده‬ ‫هســته ای درباره «رعایت شــدن خط قرمزهــا» مطالبی را‬ ‫رهبر شناسی شان ضعیف شده است !‬ ‫مطلوب و خالی از اشــکال نیســت اما حتما در ان درجه ای‬ ‫مطرح کرده اید؟ منظور شما از مردم کیست؟ همان چند صد‬ ‫این مطلب را نه از سر مداهنه و چاپلوسی بلکه از سر‬ ‫بوده است که رهبر معظم انقالب ان مضامین را در موردش‬ ‫نفری که بعد از اعالم توافقات وین پیش از انکه متنی را دیده‬ ‫دلسوزی نوشته ام‪ ،‬برای دوســتانی که حتما عاشق انقالبند‬ ‫در نماز عید فطر گفته اند‪ .‬البد یادتــان رفته که در گرماگرم‬ ‫باشند به خیابان ها ریختند و کوس شادی سر دادند؟ در واقع‬ ‫و نظام و حضرت اقا‪ .‬برای جماعتی کــه می دانم اگر روزی‬ ‫همین مذاکرات بارها که ماجرا نزدیک به رســیدن به نتیجه‬ ‫امروز بخش مهمی از بدنه جریان انقالبی وفادار به نظام که‬ ‫وقوف کامل بر متن و جزئیات «برجام» و قطعنامه را دارند‪،‬‬ ‫خطری انقالب را تهدید کند‪ ،‬جلوتر از همه می دوند‪ .‬انها اما‬ ‫بود چگونه ایشان مقابل عبور از خط قرمز ها ایستادند و اجازه‬ ‫حتما در برخی مسائل دچار خطایی شــده اند که اصالح ان‬ ‫توافق ندادند‪ .‬شــما را ارجاع می دهم به سخنرانی ایشان در‬ ‫برایشان این سوال مطرح است که تحلیل های جنابعالی که‬ ‫حتما به عاقبت نظام و انقالب کمک شــایانی خواهد کرد‪.‬‬ ‫جمع فرماندهان نظامی !‬ ‫با واقعیت های موجود در برجام و قطعنامه همخوانی ندارد؛‬ ‫الله اعلم!‬ ‫‪ -3‬چــرا فکر می کنیــد فقط همــان به قول شــما چند‬ ‫چرا بیان می شود که تنها موجبات عدم تحرک جریان انقالبی‬ ‫عموییمثلکوه‬ ‫گفتاری در مدح و ستایش‬ ‫حضرتحمزهسیدالشهدا‬ ‫زهیر توکلی‬ ‫شاعر و نویسنده‬ ‫ این روز هاسالگرد شــهادت حضرت حمزه ابن عبدالمطلب‬ ‫سیدالشهداءعمویبزرگوارپیامبرخداوموالعلیاستصلوات الله‬ ‫و ســامه علیهم اجمعین‪ .‬ســالگرد جنگ احد اســت‪ .‬پانزدهم‬ ‫شوال ان سال هم مثل امسال‪ ،‬به شــنبه افتاده بود‪ .‬می خواهم‬ ‫قدری دربــاره ان حضرت بنویســم‪ .‬یکــی از نکات مهــم درباره‬ ‫ان بزرگوار این اســت که او واقعا ســمت بــرادری بــا پیامبر خدا‬ ‫صلی الله علی هو ال هو سلم داشت‪ .‬می دانیم که حضرت عبدالله ابن‬ ‫عبدالمطلب علیهماالســام پیش از والدت پیامبر گرامی اسالم‬ ‫به رحمت خدا پیوســت‪ .‬بنا بر این طبق ســنت‪ ،‬قیــم ان حضرت‬ ‫پدربزرگشانحضرتعبدالمطلببودوایشانطفلانخانهبه شمار‬ ‫می رفت‪ .‬در شش سالگی مادر بزرگوارشــان را هم از دست دادند‬ ‫و از این پس در خانه پدربزرگ به ســر می بردنــد‪ .‬از انجا که حمزه‬ ‫سیدالشهدا علیه السالم چهار یا بنا به برخی گزارش ها دو سال از‬ ‫ایشــان بزرگتر بود‪ ،‬این دو بزرگوار از نظر سن از یک نسل بودند‪.‬‬ ‫بیفزایید بر این‪ ،‬برادری رضاعی ایشــان را با رسول خدا چرا که هر‬ ‫دو از یک دایه به نام «ثویبه» شیر خورده بودند‪ .‬وقتی پیامبر خدا‬ ‫متولدشدند‪،‬پدربزرگواالقدرشان‪،‬هماندایه ایراکهبهحضرت‬ ‫حمزه دو سال یا چهار سال قبلش شیر داده بود‪ ،‬دعوت کرد و او به‬ ‫ان حضرت شــیر داد‪ .‬همچنین باید بدانیم که مادر ایشان بانوی‬ ‫بزرگوار‪ ،‬هاله دختر وهیب‪ ،‬دخترعمــوی حضرت امنه بنت وهب‬ ‫ســام الله علیها مادر پیامبر خدا بوده است‪ ،‬یعنی حضرت حمزه‬ ‫از طرف مادری نــوه عموی پیامبر خدا بوده اند‪ .‬در خواســتگاری‬ ‫از حضرت خدیجه کبری‪ ،‬دو عمــوی پیامبر خدا عازم خانه خویلد‬ ‫پدر حضرت خدیجه شدند؛ یکی از ان دو عمو حضرت حمزه بود و‬ ‫دیگری حضرت ابوطالب(‪.)1‬‬ ‫ان حضرت در ســال دوم بعثت‪ ،‬اسالم خود را اشکار کردند‬ ‫و تا قبــل از ان مثــل برادر بزرگوارشــان حضــرت ابوطالب‪ ،‬تقیه‬ ‫می کردند و این تقیه برای این بود که بتوانند نفوذ خود را بر مشرکان‬ ‫مکه داشته باشند و در موقع لزوم از پیامبر خدا دفاع کنند؛ کاری که‬ ‫حضرت ابوطالب تا پایان عمرشان ادامه دادند و اگر این روش را‬ ‫گرفتاریبی پایان‬ ‫فرشاد مهدی پور‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫راه افتادن چرخ زندگی روزمره شان و نخبگان طیف هوادار‬ ‫«توافق بــه قیمتی» و «خوشــحال از مذاکره بــا امریکا»‬ ‫در صدد فتح ســنگرهای اتی به مدد دســتاوردهای فرضی‬ ‫توافق‪ .‬به شــادمانی تحویل گرفتن «لــوران فابیوس» در‬ ‫تهران بنگرید؛ او منفورتریــن چهره مذاکرات بود که خیلی‬ ‫زود بــه ایران امــد و صرف نظــر از انتقادهای رســانه ای و‬ ‫مطبوعاتی‪ ،‬چنان با شــور و هیجان مورد پذیرش دولتی ها‬ ‫قرار گرفت که انــگار اقتصاد ورشکســته فرانســه‪ ،‬عامل‬ ‫رهایی کشور از گرفتاری هاســت و خود اشتیاق فابیوس به‬ ‫تهران امدن‪ ،‬نشــانه درســت بودن حرف هایی است که در‬ ‫این سال ها زده می شــد و نیاز پاریس به همکاری گسترده‬ ‫اقتصادی و حتی سیاسی با تهران را یاداور می شد‪.‬‬ ‫اینکه برجــام موفقیت امیز بوده یا نبــوده‪ ،‬متوقف بر‬ ‫اجرای ان اســت‪ ،‬چرا که همین االن بین کارشناســان بر‬ ‫ســر اینکه ایا در روز اجرا‪ ،‬ســوئیفت لغو شــده یا تعلیق ان‬ ‫می افتد به هشــت ســال بعد‪ ،‬اختالف نظر وجــود دارد یا‬ ‫تالش اروپایی ها برای افزایش پنج ساله مدت برجام از ‪۱۰‬‬ ‫به ‪ ۱۵‬سال می تواند نشــانه ای از زدن زیر میز تلقی شود یا‬ ‫هزار بندبازی تازه نظام ســلطه‪ .‬موضوع این اســت که باید‬ ‫از گرفتاری های ریز و درشــت این متــن طوالنی و مفصل‬ ‫گذشت و رفت سراغ الیه های دیگر ماجرا‪ .‬همان نکته ای‬ ‫که ابتدای امسال و در سخنرانی اول فروردین بر ان تاکید‬ ‫شده بود؛ یعنی ایجاد شــرایط پسا مذاکره (چه توافق بشود‬ ‫و چــه نشــود)‪ .‬در شــرایط پســامذاکره‪ ،‬موضوع محوری‬ ‫توجه دادن مردم به منطقه پیرامونی است و همه ان چیزهای‬ ‫جزئی ای که در حال وقوع است‪ ،‬از کرانه های مدیترانه ای‬ ‫لبنان گرفته تــا باب المندب در اخرین نقطــه جهان‪ .‬اینها‬ ‫را باید نشــانه ای دانســت از گردشــی بزرگ که در شــرف‬ ‫وقوع اســت و تــرس از اینکه برخــی داخلی هــا‪ ،‬زیرپای‬ ‫میانداری جمهوری اسالمی را در این بازی بزرگ خالی کنند‪.‬‬ ‫هسته ای‪ ،‬هسته هویت ساز ایران نبوده و نیست و ان چنان‬ ‫که از شواهد برمی اید‪ ،‬اکنون ناچار از درنگ و توقف در این‬ ‫جبهه هستیم (و نه سازش و تسلیم‪ ،‬چیزی شبیه اتش بس‬ ‫در جبهه های نظامی) و نه انها توان پیش امدن دارند و نه ما‬ ‫امکان جلوتر رفتن (و بماند که پای سیاست گذاران دولت‬ ‫قبل چه میزان در این بخش دوم‪ ،‬گیر است)‪ ،‬پس باید هم‬ ‫به انسجام داخلی (که همانا وحدت و همدلی مردم و دولت‬ ‫نامیده شده) پرداخت و حواس مان جمع انتخابات هاست که‬ ‫ن خارج‬ ‫در پیش است و هم راهبردهای اصلی ایران در جها ‬ ‫تا مبادا مورد خدشه قرار نگیرد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫پی نمی گرفتند بالشک مقام ریاست بر قریش را از دست می دادند‬ ‫و هرگز نمی توانستند سپر جان پیامبر شوند‪ .‬نشان به ان نشان که‬ ‫ان حضرت پس از درگذشت حضرت ابوطالب برای نجات جانشان‬ ‫از مکه هجرت کردند‪ .‬حال چه شــد که حضرت حمزه تقیه را کنار‬ ‫گذاشتند و اسالم خویش را علنی کردند؟‬ ‫«روزی پیامبر (صلی الله علیه واله) در کنار کوه صفا نشسته‬ ‫بود و ابوجهل از ان محل عبور می کرد که چشمش به ان حضرت‬ ‫افتاد‪ ،‬در اثــر جهل و عناد و کینــه و عداوتی که نســبت به پیامبر‬ ‫(صلی الله علیه واله) داشــت در مقام ازار و اذیت بر امد و دهان به‬ ‫سب و ناسزا گشود و رسول خدا در مقابل کلمات زشت او سکوت‬ ‫اختیارکردوکریمانهازکنارانهمهجسارتگذشت‪.‬لحظاتیبعد‪،‬‬ ‫حمزهکهازشکاربرمی گشت‪،‬مانندهمیشهبرایطوافکعبه‪،‬وارد‬ ‫مسجدالحرام شد‪ .‬در این هنگام کنیز عبدالله بن جذعان که شاهد‬ ‫جسارت ها و ناسزاگویی های ابوجهل نســبت به رسول خدا بود‪،‬‬ ‫صورت واقعه را با حمزه در میان گذاشت و چنین گفت‪« :‬ابا عماره!‬ ‫نمی دانیبرادر زاده اتمحمد‪،‬ازابوالحکمچهسخنانزشتیشنید‬ ‫و چه اهانت هایی را از سوی او تحمل کرد!»‬ ‫حمزه با شنیدن این رخداد‪ ،‬به ســرعت سوی ابوجهل‪ ،‬که‬ ‫در کنار کعبه با گروهی از سران قریش نشسته بود‪ ،‬امد و در مقابل‬ ‫دیدگان انان‪ ،‬به ابوجهل حمله اورد و با کمانی که به همراه داشت‪،‬‬ ‫سر وی را شــکافت و چنین گفت‪« :‬اتشــ ُت ُم ُه وانا َعلی دینه اقول‬ ‫ما ی ُقول َف ْار ُدد َع َلی ان اســتطعت‪ ،‬ایا به محمد ناسزا می گویی در‬ ‫حالی که من نیز در ایین او هستم و به انچه او اعتقاد دارد من هم‬ ‫معتقدم؟ اگر می توانی بر من اعتراض کــن!» چند تن از قریش‬ ‫که شــاهد این صحنه بودند‪ ،‬برای حمایــت از ابوجهل‪ ،‬بر حمزه‬ ‫پرخاش کرده‪ ،‬قصد حمله به وی را داشتند که ابوجهل خطاب به‬ ‫انها گفت‪« :‬دعوا ابا عماره فانی سببت ابن اخیه سبا َقبیحا‪ ،‬کاری‬ ‫با او نداشته باشید؛ زیرا من برادر زاده اش را ناسزا گفتم و او را بر این‬ ‫ضربوشتموادارکردم‪ ».‬ازانپسحضرتحمزهدرجایگاهیک‬ ‫مدافع سرسخت پیامبر وارد میدان می شود‪«.‬چون خانه ابولهب‬ ‫نزدیکی خانه پیامبر بود کثافات را بــه در خانه پیامبر می ریخت و‬ ‫رسول خدا‪ ،‬گاهی در مقابل این عمل او می گفت‪« :‬ای جوار هذا‬ ‫یا بنی عبدالمطلب!‪ ،‬ای فرزندان عبدالمطلــب! این چه اخالق‬ ‫همسایگی اســت! روزی حضرت حمزه‪ ،‬هنگام عبور‪ ،‬این عمل‬ ‫زشت ابولهب را از نزدیک مشاهده کرد و بی درنگ انها را جمع کرد‬ ‫و به سر و صورت ابولهب ریخت ‪ ».‬در ماجرای برقراری عقد اخوت‬ ‫میان مومنان در مدینه‪ ،‬حضرت رسول صلی الله علی هو اله و سلم‪،‬‬ ‫«دست امیر مومنان علی(علیه السالم) را گرفت و فرمود‪« :‬هذا‬ ‫اخی‪ ».‬ســپس به چهره عمویش نگاه کرد و فرمود‪« :‬وان حمزه‬ ‫اسد الله و اسد الرسول و زید بن حارثه مولی الرسول اخوین‪ ،‬و همانا‬ ‫که حمزه شیر خدا و شیر رسول خدا با زید ابن حارثه ازادشده رسول‬ ‫خدا برادرند‪ ».‬ایشان در جنگ بدر نه نفر از مشرکان را کشتند ولی‬ ‫از این پهلوانی چشــمگیر که بگذریم‪ ،‬حضور ایشان در میدان و‬ ‫مشارکت فوق العاده فعال و متعهدانه در تمام صحنه های نبرد چه‬ ‫در جنگ تن به تن در ابتدای جنگ که از این سو عمو و دو برادرزاده‬ ‫یعنی حمزه ابن عبدالمطلب‪ ،‬علی ابن ابی طالب ابن عبدالمطلب و‬ ‫عبیدهابنحارثابنعبدالمطلببهمصافسهپهلوانبزرگقریش‬ ‫رفتند و پیروز به درامدند و چه در جنگ دسته جمعی‪ ،‬نقش کلیدی‬ ‫در پیروزی سرنوشت ساز مسلمانان در بدر داشته و این امر از نظر‬ ‫مورخان به دور نمانده اســت‪ .‬دو مثال از منابع تاریخی‪« :‬پس از‬ ‫خاتمهجنگودرهنگامانتقالاسیرانبهپشتجبهه‪،‬یکیازانان‬ ‫بهنام«امیه بنخلف»کهازمشرکینسرشناسبود‪،‬چونچشمش‬ ‫به حضرت حمزه افتاد از عبدالرحمان بن عوف پرسید‪« :‬من هذا‬ ‫المعلم؟؛ این که در ســرش عالمت است کیست؟ (گفتنی است‬ ‫ُ‬ ‫حضرت حمزه در جنگ ها با نصب پرشترمرغی بر کاله خودشان‪،‬‬ ‫از دیگر سرداران متمایز بودند‪ ).‬عبدالرحمان پاسخ داد‪ :‬حمزه ابن‬ ‫عبدالمطلب است‪ .‬امیه با تاســف و تحسر شدید از شکست سپاه‬ ‫شــرک‪ ،‬چنین گفت‪« :‬ذاک الذی فعل بنا االفاعیل؛ این بود که‬ ‫صفوف ما را در هم شکست و ما را به خاک سیاه نشاند! » ابن ابی‬ ‫الحدید شارح نهج البالغه در بیان علت پیروزی مسلمانان در این‬ ‫بنابیطالب َو َحم َزهبن َعبد المطلب‬ ‫جنگگفتهاست‪«:‬وفیهمعلی ُ‬ ‫و ُهما اشجع البشر! در میان مسلمانان علی ابن ابی طالب و حمزه‬ ‫ابن عبدالمطلب بودند و ان دو شجاعترین افراد بشرند‪ ».‬همین‬ ‫نقش بارز در بدر بود که منجر به کینه وحشتناک ابوسفیان و همسر‬ ‫بدکارش هند شد و پس از به کمین نشستن وحشی (غالم حبشی‬ ‫تطمیع شــده توســط هند) و پرتاب ناجوانمردانه زوبین به سوی‬ ‫پهلوانی که ان روز با دو دســت شمشــیر مــی زد و هیچ کس تاب‬ ‫مقاومت در برابرش را نداشــت‪ ،‬ان جنایت فجیع را مرتکب شدند‬ ‫که ادمی از بازگفتنش شــرم می کند‪ .‬رسول الله منع کرد عمه اش‬ ‫صفیهبنتعبدالمطلبراکهبرسرجنازهبرادرنبرندشچراکهتقریبا‬ ‫عضوی از بدن مطهر ان ولی خدا نمانده بود که قطعه قطعه نشده‬ ‫باشد‪ .‬این روز ها سالگرد شهادت ان شیرمرد است‪ .‬این مناسبت‬ ‫را به حضــرت ولی عصر صلوات الله و ســامه علیــه و علی ابائه‬ ‫الطاهرینتسلیتمی گوییم‪.‬‬ ‫(‪ )1‬برای نوشتن این مقاله از دومقاله به قلم مرحوم ایت الله‬ ‫محمدصادق نجمی‪ ،‬نویســنده کتاب «حمزه سیدالشــهداء» و‬ ‫پژوهشگر تاریخ اسالم‪ ،‬استفاده کردم یکی منتشر شده در پایگاه‬ ‫اینترنتی حوزه و دیگری در کتابخانه اینترنتی تبیان‪ .‬مطالبی که در‬ ‫گیومهگذاشته ام‪،‬عیناازعباراتانپژوهشگرفقیدنقلشدهاست‪.‬‬ ‫خدایش بیامرزد‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫«بازار خیلی خرابه» این تکیــه کالم دائمی برخی از‬ ‫کاسب ها شده است و تفاوتی هم نمی کند که توافق بشود‬ ‫یا نشــود‪ .‬در واقع ضرباهنگ روانی‪ -‬عاطفی حرکت بازار و‬ ‫متناسب با ان فضای عمومی و عملکرد دستگاه های دولتی‪،‬‬ ‫هنوز در تعلیق به سر می برد و این ورای درگیری های لفظی‬ ‫گســترده ای اســت که در اردوگاه نیروهای هوادار انقالب‬ ‫در جریان اســت‪ .‬انها همچنان بر ســر این موضوع در گیر‬ ‫و گرفتند کــه توافق خوب‪ ،‬بد یا زشــت بــوده و این مبدل‬ ‫شده است به اصلی ترین دغدغه ســطوح نخبگانی هوادار‬ ‫نظام‪ .‬حاال اینجا دو اتفــاق به صورت همزمان افتاده‪ :‬اول‬ ‫انکه مردم‪ ،‬منتظر ترجمه شــدن بندهای برجام و قطعنامه‬ ‫و فتح الفتوح دولــت به افزایــش کار و کم شــدن نرخ ها و‬ ‫گفتارها‬ ‫‪21‬‬ ‫سیاست‬ ‫ائتالف های تازه‬ ‫سیاست ایران روزهای تعیین کننده ای را پشت سر می گذارد‪.‬سامان‬ ‫سیاسی شکل تازه ای به خود گرفته و گویا زمان ائتالف های تازه فرا رسیده‬ ‫اســت‪ .‬از همه مهمتر این که می گویند علی الریجانی و حســن روحانی به‬ ‫پیمان نانوشته ای دست یافته اند که بر اساس ان قرار است انتخابات اینده‬ ‫را با ائتالفی تعیین کننده پشت سر بگذارند‪.‬‬ ‫شمایل روحانی پس از توافق‬ ‫هسته ایچگونهخواهدبود‬ ‫طراح‪ :‬مهدیه فرهادکیایی‬ ‫سیاست‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫میانه روی یا اصالح طلبی؟‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫‪1‬‬ ‫حاال که توافق هسته ای کارش به جمع بندی رسیده و از‬ ‫نظرناظرانتقریبابهسرانجاممثبتیرسیدهاست‪،‬تحلیلگران‬ ‫سیاسی چشم شان را به این دوخته اند که رئیس دولت مستقر‬ ‫چه تغییری در دیسیپلین خود ایجاد خواهد کرد‪ .‬به یک معنا‬ ‫صورت مســاله برای انها این است که حســن روحانی که به‬ ‫باور بسیاری از کارشناســان همه تخم مرغ هایش را در سبد‬ ‫مذاکرات چیــده بود‪ ،‬اکنون دســتورکار خــود در حوزه های‬ ‫مختلف را چگونــه تعریف خواهد کرد و مــا از این پس با چه‬ ‫رئیس جمهوری مواجه هســتیم‪ .‬اجازه دهید جز ئی تر بحث‬ ‫کنیم؛ باید دقیقا به این بپردازیــم که در حوزه نظری و عملی‬ ‫اقای رئیس جمهور چه گزاره هایی پیش رو دارد و از میان انها‬ ‫کدام یک را برخواهد گزید‪.‬‬ ‫ائتالف تاکتیکی‬ ‫حســن روحانی و علی الریجانی‬ ‫بیــش از همیشــه بــه یکدیگــر‬ ‫نزدیک شده اند‪.‬‬ ‫حوزه نظری‬ ‫در اینکــه حســن روحانــی ذاتا یــک محافظــه کار و‬ ‫راست گراست کسی شک ندارد‪ .‬این راست گرا بودن در اینجا‬ ‫البته از منظر سیاسی مطرح نمی شود بلکه منظور نوع نگاه او‬ ‫به مسائل اجتماعی و سیاسی است‪.‬‬ ‫او حتمــا در ایــن مــورد فاصله قابــل توجهــی دارد با‬ ‫اصالح طلبان‪ .‬امــا دقیقا همین جــا در رد ایــن مدعا گفته‬ ‫می شود که حســن روحانی حرف های دیگری زده است در‬ ‫ایندوسال‪،‬متفاوتازاصولگرایان‪،‬همسوبااصالح طلبان‪.‬‬ ‫حرف هایی از این جنس‪« :‬فرهنگ یک دنیای وسیعی دارد‪.‬‬ ‫روحانــی نشــان داده اســت کــه برخــاف‬ ‫محمود احمدی نــژاد چندان تمایلــی ندارد‬ ‫که با ســاخت های قدرت در افتــد و تعاریف‬ ‫رسمی امور را به چالش بکشد‪ .‬پس او حتما‬ ‫علم رقابت و قطب بودن مقابل اصولگرایان‬ ‫حاکمیتی برنخواهد داشــت‪ .‬یعنی اینکه او‬ ‫هرگزاینپالسرابه جامعهنمی دهدکهمنبا‬ ‫فالن بخش از حاکمیت مشکل دارم و اینجا‬ ‫وانجامقابلمنایستاده اند‬ ‫این بخش را رد کند؟‬ ‫پاسخ این دو ســوال را می توان از دو منظر ارائه کرد ؛‬ ‫اول اینکه‪ :‬ایا پس از این سخنان حسن روحانی گشت ارشاد‬ ‫متوقف شــده اســت؟ یا از زاویه دیگر اینکه حسن روحانی‬ ‫چه اقدام عملی به عنوان رئیس جمهور در مورد جلوگیری از‬ ‫گشت ارشاد‪ ،‬جمع اوری ماهواره و متوقف کردن کنسرت های‬ ‫موســیقی انجام داده اســت؟ او حتی در اخریــن کنفرانس‬ ‫رســانه ای اش وقتی با چند ســوال در این مورد مواجه شــد‬ ‫برخی از اتفا قات رخ داده را تکذیب کرد‪ ،‬برخی را کم اهمیت‬ ‫توصیف کرد و در کل تالش کرد از پاســخ به انها به صورت‬ ‫جز ئی خودداری کند‪ .‬حال انکــه او در برخی موارد دیگر که‬ ‫برایش اولویت داشــته‪ ،‬مانند پرونده هســته ای بسیار قاطع‬ ‫برخورد کرده و حتی از الفاظ تندی خطاب به رقبایش استفاده‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫دوم اینکه‪ :‬ایا اساسا و لزوما همه اصولگرایان موافق‬ ‫گشت ارشــاد‪ ،‬جمع اوری ماهوار ه و جلوگیری از کنسرت ها‬ ‫هستند؟ پاسخ این اســت که حتما قاطبه اصولگرایان مانند‬ ‫رئیس جمهور نظرشــان این اســت که بای د در روش برخورد‬ ‫تغییراتی صــورت گیرد و مســائل را به صــورت ایجابی و نه‬ ‫سلبی حل کرد‪.‬‬ ‫از ایــن دو مولفــه می تــوان نتیجــه گرفت کــه نظر‬ ‫رئیس جمهور لزومــا با اصالح طلبــان یکی نیســت و البته‬ ‫نزدیکی هایی نیز با اصولگرایان دارد‪ .‬نکته اش اما این است‬ ‫که باید این موضوع را از دید عملی نگاه کرد نه نظری! یعنی‬ ‫اینکه ببینیم در عمل چه اتفاقی افتاده است ؛ ایا در فرهنگ‬ ‫و اجتمــاع در این دو ســال و اندی اصالح طلب شــده ایم یا‬ ‫اصولگرا؟!‬ ‫در جمع بنــدی این بخــش می توان گفت که حســن‬ ‫روحانی در دو سال گذشته نشان داده است که اگر چه ممکن‬ ‫استحرف هایشرایحهاصالح طلبیداشتهباشداماطعمان‬ ‫اصولگرایی است‪ .‬او اگر چه نظراتی را اعالم کرده (که لزوما‬ ‫همه اش در تقابل با نظرات اصولگرایان نبوده اســت) اما در‬ ‫عمل هرگز خود را مقابل نهادهای حاکمیتی قرار نداده است‪.‬‬ ‫سوال تعیین کننده در این بخش اینکه با این توضیح حاال او‬ ‫چرا باید از این به بعد خود را با ساخت های قدرت در ایران بر‬ ‫سر چنین مسائلی درگیر کند ؟ او که در مدل توافق هسته ای‬ ‫توانست نشــان دهد می توان با همراهی همه حاکمیت به‬ ‫نتیجه قابل قبولی رسید‪.‬‬ ‫حوزه عملی‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫اما شاید مهم تر از حوزه نظری برای تحلیلگران روشی‬ ‫است که حســن روحانی در تداوم سیاست ورزی خود خواهد‬ ‫گزید‪.‬اینکه او به کدام سو می رود؛ بخشی از اصالح طلبان‬ ‫می شــود یا به اصولگرایان باز می گردد؟ خط ســومی ایجاد‬ ‫می کند و ان را لیدری می کند یا در میانــه دو جناح به فراخور‬ ‫تبدیل به باالنسر می شود؟‬ ‫باید برای رسیدن به پاسخ این سوال شرایط پیرامونی او‬ ‫را کاوش کرده و ان وقت به نتیجه گیری بپردازیم‪.‬‬ ‫او اکنون بعد از توافق هســته ای حتمــا جایگاه خوبی‬ ‫در میان مردم پیدا کرده و به یک عنصر عملگرای حکومتی‬ ‫تبدیل شده است‪ .‬یعنی جامعه او را یک فرد حاکمیتی می داند‬ ‫که به وعده ای که داده بوده عمل کرده است‪ .‬ساده تر بگوییم‬ ‫مردم اکنون روحانی را فردی را می بینند که در تالشی فراگیر‬ ‫ایران را از شــر قطعنامه هــا و تحریم ها رهانده اســت‪ .‬این‬ ‫جامعه البته چندان به جستار جز ئیات و چگونگی رسیدن به‬ ‫این توافق نمی پردازد‪ .‬به قولی مردم سفره خود را می بینند و‬ ‫دخلشان را! این یعنی اینکه جامعه ذاتی عملگرا دار د و البد‬ ‫نتیجه گرا‪ .‬حاال چرا این سخن گفته شد؛ واقعیت این است‬ ‫که حسن روحانی انچه می خواست در مورد سرمایه اجتماعی‬ ‫به دست اورده اســت‪ .‬الاقل اکنون در مردادماه جامعه از او‬ ‫راضی است و او یک کارگزاری دلخواه است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫در زمینه فرهنگی‪ ،‬بگیر و ببندها جای پایی نباید داشته باشد‪.‬‬ ‫دنیای فرهنگ‪ ،‬ســاز و کار فرهنگی دارد‪ .‬همان طور که در‬ ‫اقتصاد هم اگر می خواهیم مشــکالت را حل کنیم‪ ،‬با ساز و‬ ‫کارهای اقتصادی باید حل کنیم‪ .‬چون انجا هم با بگیر و ببند‪،‬‬ ‫مشکلیحلنمی شود‪.‬هروقتخواستیممشکلاقتصادیرا‬ ‫با نیروی پلیس و دستگیری و زندان حل کنیم‪ ،‬موفق نبودیم‪.‬‬ ‫اما از طریق اقتصادی توانستیم مشکل را حل و فصل کنیم‪.‬‬ ‫باید در دنیای فرهنگ‪ ،‬مســائل را از طریق فرهنگی و با ابزار‬ ‫فرهنگی حــل کنیم؛ نمی شــود با نیروی پلیس مشــکالت‬ ‫فرهنگی را حل کرد‪« :‬مساله فرهنگ برای ما خیلی مهم است‬ ‫چون اساس انقالب‪ ،‬انقالب فرهنگی و ستیز دشمنان هم‬ ‫بیشتردربخشفرهنگیاست‪.‬ایجادانگیزهبرایحفظکشور‬ ‫و نظام از طریق فرهنگی امکان پذیر اســت‪ .‬بنابراین بخش‬ ‫فرهنگ بخش بسیار مهمی است و اگر مشکلی باشد باید با‬ ‫ساز و کار فرهنگی حل شود‪( ».‬سخنان قبل از انتخابات)‬ ‫«من قطعا بــا این برخوردهــا مخالفــم‪ .‬اینها حاصل‬ ‫همان قرائت و برداشــت خاص از اســام و قانون اساســی‬ ‫است‪ .‬برای اینکه نگاهم به مســاله روشن شود‪ ،‬دیدگاهم را‬ ‫به مساله حجاب و عفاف برای شــما تشریح می کنم‪ .‬خیلی‬ ‫از این برخوردها ناشــی از دیدگاهی است که چنین شادی و‬ ‫نشاط هایی را گام های اولیه به سوی تضعیف عفت عمومی‬ ‫می بیند و بنابراین تشریح دیدگاه من مناسب است‪ .‬به نظرم‪،‬‬ ‫عفیف بودن چیزی فراتر از حجاب داشتن است‪ .‬به نظر من‬ ‫اگر زنی یا مردی حجاب رســمی مد نظر مــا را رعایت نکند‪،‬‬ ‫عفیف بودنش زیر سوال نمی رود‪ .‬قبل از انقالب زنان زیادی‬ ‫در جامعه ما حجاب نداشــتند‪ ،‬ولی ایا انســان های عفیفی‬ ‫نبودند؟ من هشدار می دهم که حجاب را عین عفاف ندانیم‪.‬‬ ‫به نظر من زنان زیادی از جامعــه ما حجاب مطلوب قانون را‬ ‫ندارند‪ ،‬ولی عفیف هستند‪ .‬عفت شاخص های زیادی دارد‪.‬‬ ‫کما اینکــه می توان کســانی را هم یافت کــه ظاهر مطابق‬ ‫قانون دارند و حجــاب دارند (چه مرد و چــه زن) ولی اصول‬ ‫عفت را رعایت نمی کنند‪ .‬بنابراین تاکید ما باید بر عفت باشد‪.‬‬ ‫باید ببینیم عفت را چه چیزی تهدید می کند‪ .‬به نظر من عفت‬ ‫مردم ما را فقر اقتصادی و ناتوانی در ازدواج‪ ،‬بیشــتر تهدید‬ ‫می کند تا رعایت حجاب مطابق استانداردهایی که عده ای‬ ‫دوست دارند و تعریف کرده اند‪ .‬این را چرا گفتم؟ چون یک‬ ‫عده ای فکر می کننــد اگر جوانان با هم کــوه بروند‪ ،‬در یک‬ ‫مراسم شادی شرکت کنند‪ ،‬یا در خیابان با هم قدم بزنند‪ ،‬عفت‬ ‫جامعه خدشه دار می شود‪ .‬اما واقعیت این است که عفت را‬ ‫چیزهایمهم تریتهدیدمی کند‪.‬برخیازبرخوردهاهمناشی‬ ‫از نگاه پلیسی و امنیتی به جامعه است‪ ،‬نگاهی که همه چیز‬ ‫را سیاسی می بیند‪ .‬در حالی که اجازه دادن به برگزاری برخی‬ ‫مراسم‪ ،‬شدت کنش و دیدگاه سیاسی را کاهش می دهد‪ .‬در‬ ‫ضمن‪ ،‬مطمئن باشید که در ایده ال های جمهوری اسالمی‪،‬‬ ‫نفی شادی و نشــاط نبود‪ .‬در هیچ کدام از شعارهای ابتدای‬ ‫انقالب شما شعار علیه شادی و شور جوانی پیدا نمی کنید‪».‬‬ ‫(مصاحبه با چلچراغ بعد از انتخابات)‬ ‫«راه پیشرفت فرهنگ از طریق روحانیان‪ ،‬حوزه علمیه‪،‬‬ ‫پژوهشگران و اساتید دانشگاه است‪ .‬ایا رسیدن به عفاف با‬ ‫ون امکان پذیراست؟ بانوان ما در جامعه اموزگار‪ ،‬پژوهشگر‬ ‫و استاد دانشگاه هســتند‪ ،‬منظور شما این است که انها خود‬ ‫راه استقرار عفاف و ارتقا ی حجاب در جامعه را نمی دانند؟»‬ ‫(سخنرانی در مشهد)‬ ‫«منبهکمکپلیسکاریخواهمکردکهامنیتواقعی‬ ‫باشد و دختران ما در خیابان احساس امنیت کنند و نخواهم‬ ‫گذاشت ماموری بی نام و نشان از کسی سوال کند‪ .‬دختران‬ ‫خود حافظ حجاب و عفاف هستند‪( » .‬جلسه هیات دولت)‬ ‫ایا این ســخنان می تواند ادعای گفته شده در ابتدای‬ ‫دولت‬ ‫‪23‬‬ ‫دولت‬ ‫درســت همین جا باید جای بحث دیگری را باز کنیم‪.‬‬ ‫یکی از افراد اهل تحلیل می گفت حسن روحانی بعد از توافق‬ ‫دیگر نیاز چندانی به اصالح طلبان نــدارد‪ .‬او خود به تنهایی‬ ‫می تواند سرمایه اجتماعی مورد نیاز برای رای اوری مجدد را‬ ‫جذب کند‪ .‬پس دیگر چه نیاز به اصالح طلبان و براورده کردن‬ ‫خواست های انان؟!‬ ‫اما درســت همین جا برخی دیگر تحلیل می کردند که‬ ‫اصولگرایان در یک قمار سیاسی خود را رقیب روحانی کردند‬ ‫که اگر او بازی را در مذاکرات باخت‪ ،‬انها قطب پیروز دنیای‬ ‫سیاست باشند‪ .‬بر مبنای چنین ایده ای حاال که روحانی توافق‬ ‫را مورد اجماع تقریبی حاکمیت قرارداده است وقت ان است‬ ‫که روحانی دســت باال را مقابل رقیب گرفتــه و با حمایت از‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬اصولگرایان را زاویه نشین کند‪.‬‬ ‫در درستی ازمایی این گزاره ها حتما باید به این محورها‬ ‫توجه کرد‪:‬‬ ‫‪ -1‬روحانی یک محافظه کار است‪ .‬ذات محافظه کاری‬ ‫می گوید چیزی را که به دســت اورده ای از دســت مده و اگر‬ ‫توانستی به ان بیفزای‪ .‬همین ذات محافظه کاری می گوید‬ ‫ان چیزی را که به دســت اورده ای با چیزی دیگری تعویض‬ ‫سیاست‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫روحانیوعلیالریجانیالاقلدراینچندماه‬ ‫اخیربهیکهمچسبیسیاسیرسیده اندکه‬ ‫می توان نشانه های اشکارش را در حمالت‬ ‫تندوتیزالریجانیدرقامترئیسمجلسبه‬ ‫مخالفانروحانیدید‪.‬اتفاقیکهازشخصیت‬ ‫محافظه کار الریجانی بعید بوده اســت‪ .‬او‬ ‫غیر از ماجرای مقابله با محمود احمدی نژاد‬ ‫کجا این چنین تند و شــفاف سیاست ورزی‬ ‫کردهاست؟‬ ‫نکن و باز می گوید ان چیز دیگر را به داشته ات اضافه کن! بر‬ ‫مبنای همین دید است که می توان گفت حسن روحانی حتی‬ ‫بعد از توافق نهایی هم انچه از اصالح طلبان به دست اورده‬ ‫را رها نخواهــد کــرد و ان را البته با چیز دیگــری هم عوض‬ ‫نخواهد کرد‪ .‬او ســرمایه اجتماعی اصالح طلبــان را حفظ‬ ‫خواهد کرد ولو با تکرار همیــن حرف های اصالح طلبانه که‬ ‫از ابتدای صدارتش تا کنون مطرح کرده اســت‪ .‬او می داند‬ ‫اصالح طلبان فعال به او نیاز دارند و بعید اســت که او دست‬ ‫نیاز انها را بازگرداند‪.‬‬ ‫‪ -2‬ایا روحانی به رقیب سرســخت اصولگرایان تبدیل‬ ‫می شود؟ برای پاسخ به این سوال حتما باید اصولگرایان را به‬ ‫دو د سته حکومتی ها و غیر حکومتی ها تقسیم کرد‪.‬‬ ‫روحانــی نشــان داده اســت کــه برخــاف محمود‬ ‫احمدی نژاد چندان تمایلی ندارد که با ســاخت های قدرت‬ ‫در افتد و تعاریف رســمی امور را به چالش بکشــد‪ .‬پس او‬ ‫حتما علم رقابت و قطب بودن مقابل اصولگرایان حاکمیتی‬ ‫برنخواهد برداشــت‪ .‬یعنــی اینکه او هرگز ایــن پالس را به‬ ‫جامعه نمی دهد که من با فالن بخش از حاکمیت مشــکل‬ ‫دارم و اینجا و انجا مقابل من ایستاده اند‪.‬‬ ‫امــا روحانــی بــا ا صولگرایــان دیگری هــم مواجه‬ ‫اســت که چندان شــمایل حاکمیتی ندارند امــا منتقدان‬ ‫سرســخت او هســتند‪ .‬او اتفاقا تمایل دارد خــود را قطب‬ ‫مقابل انهــا معرفی کند‪ .‬اما نکته مهم این اســت که او در‬ ‫این قطب خوانی هرگز تمایل نداشــته برای خود شــریک‬ ‫بتراشد‪ .‬یعنی اینکه اگر مقابل دلواپسان تند و تیز صحبت‬ ‫کرده به جامعــه ادرس نداده کــه در ایــن اوردگاه همراه‬ ‫اصالح طلبان اســت‪ .‬او می خواهد از این بازی خود همه‬ ‫فایده هــا را جمع کند و بــرای اصالح طلبــان عنصر جمع‬ ‫کردن سرمایه نشود‪.‬‬ ‫‪ -3‬اینجا محــور دیگری هــم وجــود دارد و ان اینکه‬ ‫همه اصولگرایان (چه حکومتی و چه غیر حکومتی) رقیب‬ ‫روحانی نیستند؛ افراد دیگری هم وجود دارند که روحانی را‬ ‫موتلف یا هم حرف خود می دانند‪.‬‬ ‫حاال اجــازه دهید اندکی مصداقی تــر صحبت کنیم‪.‬‬ ‫حسن روحانی اگر در استانه انتخابات مجلس نه به صورت‬ ‫عیان بلکه در فضای سیاســت غیررســمی بخواهد در این‬ ‫عرصه تاثیر گذار باشــد چه راهی را انتخاب خواهد کرد ؟ به‬ ‫سمت محمد رضا عارف می رود یا علی الریجانی؟‬ ‫اخبار درگوشــی حکایت از ان دارد که علی الریجانی‬ ‫و برخی افراد نزدیک به حســن روحانی جلساتی با یکدیگر‬ ‫داشته اند‪ .‬البته رســمی تر ان را یک عضو ارشد فراکسیون‬ ‫رهروان اعــام کرده بود کــه محمد باقر نوبخــت از طرف‬ ‫دولت مامــور هماهنگــی با الریجانــی و حامیان او شــده‬ ‫است‪ .‬اظهارنظری که البته بعد از طرحش تکذیب شد‪ .‬اما‬ ‫همین روزها شنیده می شود که کاظم جاللی از سوی علی‬ ‫الریجانــی ماموریت یافته تا مختصــات ائتالف با حامیان‬ ‫روحانی را چیده و لواز مش را تهیه کند‪.‬‬ ‫اگر از این اخبار غیررسمی بگذریم مقابل یک دوگانه‬ ‫قرار می گیریم؛ لیست اصالح طلبان‪ ،‬لیست اعتدالیون‪.‬‬ ‫این دوگانه البته در شــرایطی است که به این قطعیت‬ ‫برسیم که علی الریجانی دســت اخر نخواهد بپذیرد که در‬ ‫لیســت اصولگرایان باشــد‪ .‬با چنین فرضیه ای البته حتما‬ ‫خیلی سخت خواهد بود که بپذیریم علی الریجانی بخواهد‬ ‫در فهرست اصالح طلبان باشد‪ .‬پس راه میانه این است که‬ ‫الریجانی با طیفی از حامیان دولت به ائتالف برسد‪.‬‬ ‫در چنیــن معادله ای حتما حســن روحانی هم ترجیح‬ ‫می دهد سیاسیون حامی او با امثال الریجانی ائتالف کنند‬ ‫تا امثال عارف و اصالح طلبان دیگر‪.‬‬ ‫او و علــی الریجانی الاقــل در این چند مــاه اخیر به‬ ‫یک همچسبی سیاسی رســیده اند که می توان نشانه های‬ ‫اشــکارش را در حمالت تند و تیز الریجانی در قامت رئیس‬ ‫مجلس به مخالفان روحانی دید‪ .‬اتفاقی که از شــخصیت‬ ‫محافظه کار الریجانی بعید بوده اســت‪ .‬او غیر از ماجرای‬ ‫مقابله با محمــود احمدی نژاد کجا این چنین تند و شــفاف‬ ‫سیاست ورزی کرده است؟‬ ‫حســن روحانــی البتــه در ایــن همچســبی از او‬ ‫محافظه کار تر بوده و چندان نشــانه های قابل استناد را رو‬ ‫نکرده اســت! نکته قابل ذکر این اســت کــه اکنون فصل‬ ‫مشــترک علی الریجانی و حســن روحانی تالش برای راه‬ ‫نیافتن طیف نواصول گرا خصوصا جبهه پایداری به مجلس‬ ‫شده اســت‪ .‬شــاهد این مدعا را می توان در سخنان اخیر‬ ‫علــی الریجانی در نســبت دادن یک ماجرا بــه چهره های‬ ‫شناخته شده این تشــکل در صحن علنی مجلس مشاهده‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫پس شاید بتوان به این تصویر رسید که حسن روحانی‬ ‫دو پلن را برای اینده سیاســی اش همزمــان پیش می برد ؛‬ ‫یکم‪ :‬حمایــت از ائتــاف حامیان خــود و حامیــان علی‬ ‫الریجانی و کمک به رئیس مجلس ماندن او‪.‬‬ ‫دوم‪ :‬بــاز کــردن فضــا بــرای فعالیــت راحت تــر‬ ‫اصالح طلبــان در انتخابــات‪ ،‬نــه بــه جهت ترجیــح او به‬ ‫اصالح طلبــان بلکــه بــرای امــاده کــردن شــرایطی که‬ ‫اصولگرایان تند و تیز وارد پارلمان نشوند‪.‬‬ ‫واقعیت این است که حسن روحانی چندان تمایلی به‬ ‫نزدیک شدن به محمد رضا عارف ندارد‪ .‬او حتی زمانی که‬ ‫بخش مهمی از اصالح طلبان خواســتار معاون اول شدن‬ ‫عارف بودند تن به این خواسته نداد و ترجیح داد محمدرضا‬ ‫عارف بیرون از دولت به سیاست ورزی اش ادامه دهد‪.‬‬ ‫جان کالم اینکه دکتر حســن روحانی دلــش با دکتر‬ ‫علــی الریجانی اســت‪ .‬او رئیــس مجلس مطلــوب اقای‬ ‫رئیس جمهور است؛ همین ‪.‬‬ ‫نه به «ایدئولوژی»‬ ‫اری به‬ ‫«عملگرایی»‬ ‫احتمال ائتالف دولت روحانی با‬ ‫الریجانی و کارگزارانی ها بیشتر است‬ ‫محمدجعفر حسن خانی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪2‬‬ ‫موضوع توافق هســته ای که در طول دو ســال اخیر‬ ‫به عنوان مهم ترین موضوع سیاسی ایران مطرح بوده است‪،‬‬ ‫امروز به نقطه اوج خود رسیده و به عنوان مساله اساسی جامعه‬ ‫ایران در محافل نخبگانــی و عمومی مورد بحث و جدل قرار‬ ‫می گیرد و هیچ رسانه ای اعم از مجازی یا مکتوب نیست مگر‬ ‫اینکه مهم ترین اخبار خود را به این موضوع و تحلیل هایی با‬ ‫محوریت مذاکرات و سرنوشت ان قرار داده است‪.‬‬ ‫در این بین تاثیر توافــق احتمالی بر ارایش سیاســی‬ ‫اتی ایــران مســاله ای اســت کــه بســیاری از ماهنامه ها و‬ ‫هفته نامه هادرچندهفتهاخیربهانپرداخته اند‪.‬تغییرسرمایه‬ ‫اجتماعی الیت های مختلف قدرت‪ ،‬تغییر جهت گیری ها و‬ ‫سیاست گذاری های انها نیز در این راستا از اهمیت خاصی‬ ‫برخوردار می شــود که همــه این اتفاقــات متاثــر از پدیده‬ ‫مذاکرات و حواشی ان است‪.‬‬ ‫مشیاعتدالی ‬ ‫سدراهشخص گرایی‬ ‫در دولت‬ ‫رسول منتجب نیا‬ ‫‪3‬‬ ‫ل سیاسی‬ ‫فعا ‬ ‫بارهاگفته ایمکهروحانیدرمیانکارهایبزرگومهمی‬ ‫ کهبایدانجامدهدومردمانتظارتحققانرادارند‪،‬حلمشکل‬ ‫هسته ای را در اولویت برنامه های خود قرار داد و بیش از سایر‬ ‫مواردنسبتبهانتوجهکردوهمخودوهمتمامارکاندولتش‬ ‫وقت و انرژی زیادی را صرف موضوع هسته ای کردند‪.‬‬ ‫اکنون این توفیق برای دولت به وجود امد که مســاله‬ ‫انرژی هسته ای تقریبا به نتیجه رســید و زین پس‪ ،‬ثمرات و‬ ‫برکات ان یکی پس از دیگری حاصل خواهد شد‪.‬‬ ‫البته همانطور که ایشــان مطرح کردند توافق حاصل‬ ‫شــده‪ ،‬توافقی برد ‪ -‬برد اســت و برد ‪ -‬باخت نیســت و ما نباید‬ ‫انتظار داشته باشــیم که تنها طرف مقابل هزینه بپردازد و ما‬ ‫سود ببریم بنابراین ممکن است در مذاکره منافع طرفین تنازل‬ ‫کند و احیانا طرفین هزینه بپردازند تا به توافق جامع برســند‪.‬‬ ‫حال که ایــن توافق انجام شــد و ملت و مســئوالن ما تاوان‬ ‫ندانم کاری های دولت گذشته را پرداخته و می پردازند و اکنون‬ ‫خطر بزرگی از کشور و نظام دفع شده است‪ ،‬دولت می تواند با‬ ‫خیال راحت تری به مسائل مهم داخلی کشور و اولویت های‬ ‫بعدی اش بپردازد‪.‬‬ ‫دولت‬ ‫ضمن اینکه مســائل اقتصــادی‪ ،‬روبنایــی و زیربنایی‬ ‫جزو مســائل مهم جامعه و دولت اســت و در نهایت اهمیت‬ ‫قــرار دارند‪ ،‬ولی یکی از مســائل بســیار مهم‪ ،‬رســیدگی به‬ ‫مسائل سیاسی داخلی و تحقق ارمان هایی است که روحانی‬ ‫نســبت به ان وعده داده بود‪ .‬اکنون مردم انتظار دارند تحول‬ ‫ملموس و قابل توجهی در سیاســت داخلی مشــاهده کنند‪.‬‬ ‫انان انتظار دارند که فضای سیاسی کشور بازتر شود و بندهای‬ ‫مغفول مانده قانون اساســی عملی شــود‪ ،‬همچنین جلوی‬ ‫قانون شکنی هاگرفتهشود‪ .‬ازسویدیگر‪،‬احزابوتشکل ها‬ ‫ازادیقانونیخودرابه دستاورندومطبوعاتبتوانندازادانه تر‬ ‫به اگاهی بخشــی و رشــد و تعالی سیاســی اجتماعی جامعه‬ ‫بپردازند‪ .‬اندیشــمندان و صاحب نظران احســاس ناامیدی‬ ‫نکنند و دچار خودسانسوری نشوند و بتوانند مردم را از دیدگاه ها‬ ‫و نظرات خــود بهره مند کنند ‪ .‬تریبون های مقدس‪ ،‬رســمی‬ ‫و عمومــی در انحصار یک جماعت خاص نباشــد بلکه افراد‬ ‫مخلص‪ ،‬دلســوز و معتدل هم بتوانند صحبت هــای خود را‬ ‫به گوش عموم مردم برســانند‪ .‬به ویژه انکه ایــن دولت با دو‬ ‫انتخابات بزرگ و تعیین کننده روبه روست بنابراین کار دولت در‬ ‫زمینه مسائل سیاسی بسیار حساس است و شاید دست کمی‬ ‫ازمسائلسیاسیبین المللینداشتهباشد‪.‬‬ ‫همانطور که در ارتبــاط با مذاکره و توافق هســته ای‪،‬‬ ‫مخالفت ها و کارشکنی هایی را از ســوی تندروهای داخلی و‬ ‫خارجی مشاهده کردیم‪ ،‬دولت در عرصه سیاسی داخلی نیز‬ ‫با مقاومت های بیشــتری روبه رو خواهد شــد و کسانی که به‬ ‫قانون شکنی و فشــار اوردن عادت کرده اند و تاکنون با زور و‬ ‫اعمال فشــار با مردم صحبت کرده اند‪ ،‬سعی می کنند تا مانع‬ ‫از تحقق قانون و برخی تغییرات شوند‪ .‬بنابراین دولت روحانی‬ ‫بایستی زین پس سرمایه گذاری و هماهنگی فوق العاده ای را‬ ‫در این عرصه درنظر بگیرد؛ به سرعت همت خود را برای رفع‬ ‫خال ءهایی که در یکی‪ ،‬دو ســال گذشــته در عرصه سیاسی‬ ‫داخلی به وجود امده به کار بندد و انتظاراتی را که مردم در حوزه‬ ‫سیاست داخلی داشته اند و تاکنون جامه عمل نپوشیده است‬ ‫را به مرور زمان محقق کنند که البته باتوجه به سابقه مدیریتی‬ ‫روحانی این اتفاق صددرصد جامه عمل خواهد پوشــید‪ .‬در‬ ‫پاسخ به این سوال که روحانی در مرحله پسا توافق به سمت‬ ‫کدامیکازاشخاصیاگروه هاتمایلپیداخواهدکردبایستی‬ ‫به این واقعیت اشاره کرد که در این برهه تاریخی اصال بحث‬ ‫شخصیت ها مطرح نیست‪ .‬جامعه ما‪ ،‬جامعه ای چند صدایی‬ ‫و صاحب شــخصیت های بزرگ و مفیدی با سالیق مختلف‬ ‫اســت‪ .‬هم عارف و هم الریجانی و همینطور ســایر افرادی‬ ‫که به عنــوان گزینه های هم پیمان با دولــت اعتدال مطرح‬ ‫می شنود‪،‬دارایفکرواندیشهوسوابقطوالنیموثریدرنظام‬ ‫هستند‪ .‬ولی نکته مهم و کلیدی ان است که دولت کنونی به‬ ‫هیچ عنوان دولتی شخص گرا نیست‪ .‬گرایش به سمت یک‬ ‫شــخص یا یک جناح‪ ،‬ضعف یک دولت محسوب می شود‬ ‫و استقالل دولت از دســت خواهد رفت‪ .‬حتی اگر بخواهیم‬ ‫شخصی را به روحانی نســبت دهیم درواقع شــخصیت او را‬ ‫تضعیف کرده ایم زیرا شخصیت روحانی به مراتب باالتر از ان‬ ‫است که محور را اشخاص قرار دهد‪ .‬وی انسانی اندیشمند و‬ ‫صاحبتدبیراست؛ممکناستدرموردیکتصمیمباجمعی‬ ‫هماهنگباشدوباجمعیدیگرناهماهنگ‪.‬حالاگربانظرات‬ ‫شخصی موافق یا متفاوت باشد به منزله همسویی یا مخالفت‬ ‫دولت با ان شخص نیست‪.‬‬ ‫درحقیقت دولت متولی امور اجرایی کشور است و عالوه‬ ‫بران‪،‬رئیس جمهورمسئولاجرایقوانینجمهوریاسالمی‬ ‫ایران است و دولت متعلق به همه اقشــار ملت است و باید از‬ ‫حقوقهمهاقشارجامعه‪،‬احزابوگروه هادرچارچوبقوانین‬ ‫ومصالحکلینظامحمایتکند‪.‬‬ ‫هم دکتر عارف و هم دکتر الریجانــی و همفکران این‬ ‫دو شــخصیت های محترم و صاحب اندیشه ای هستند ولی‬ ‫رسالتدولت‪،‬رسالتیبزرگوتاریخیاستومااصالدرمنش‬ ‫روحانی نمی بینیم که گرایش ویژه ای به اشــخاص و احزاب‬ ‫خاصیپیداکند‪.‬‬ ‫اما انچــه به نظــر می رســد این اســت کــه در دوران‬ ‫پساتوافق‪ ،‬رئیس دولت توجه بیشــتری به حامیان خود چه‬ ‫در دوران انتخابات و چه پس از این دوران داشــته باشد ولی‬ ‫این بدان معنا نیست که یک جناح خاص زمام امور را به دست‬ ‫بگیرد‪ .‬همچنانکه عدالت اقتضا می کند برخالف هشت سال‬ ‫پیشازدولتوی‪،‬انحصارازدستگروهیخاصخارجشود‪.‬‬ ‫امکاناتهرکشوریمتعلقبههمهمردماستوانتظارمی رود‬ ‫در راه رفاه همه مردم نیز خرج شود‪.‬‬ ‫برخی این فرضیه نادرست را مطرح می کنند که ممکن‬ ‫است در مرحله پســا تحریم و با ازاد شــدن منابع مالی بلوکه‬ ‫شده‪ ،‬با فشارهای سیاسی داخلی و برخوردهای جزمی دولت‬ ‫و همچنین به حاشیه راندن احزاب روبه رو شویم‪ .‬این اتفاقات‬ ‫بیشتر به منش افراد و کیش شــخصیت انان بستگی دارد و‬ ‫ممکن است برخی افراد با دسترسی به منابع قدرت و ثروت‪،‬‬ ‫دچار ضعف شخصیت و دیکتاتوری شــوند‪ .‬اما خوشبختانه‬ ‫مسئوالن دولتفعلی بر این امر واقفندکهدولت هاچهدرزمان‬ ‫غنا و تمکن و چه در دوران فقر و دشــواری‪ ،‬بایستی بهترین‬ ‫تعامل را با مردم و احزاب داشته باشند و شخص رئیس جمهور‬ ‫نیز تجربه طوالنی مدیریت های کالن را تجربه کرده است و‬ ‫به دلیل رسیدن به امکانات‪ ،‬پیروزی و توانمندی‪ ،‬دچار غرور‬ ‫و توهم نمی شود و از مردم‪ ،‬احزاب و نخبگان روی برنخواهد‬ ‫تافت‪ .‬این ویژگی و تعامل و تعادل در شــخص دکتر روحانی‬ ‫و تیم اجرایی شــان وجود دارد و امید می رود دولت ایشان از‬ ‫شــرایط و امکاناتی که اکنون به وجود امده نهایت اســتفاده‬ ‫را ببرند‪.‬‬ ‫امیدواریمدولتاعتدالبتواندازفضایجدیدیکهپس‬ ‫از توافق در کشور ایجاد خواهد شد برای احقاق حقوق ملت‪،‬‬ ‫پاسداری حقوق اجتماعی شهروندان‪ ،‬توسعه کشور و پویایی‬ ‫اقتصاد استفاده کنند تا شــاهد رفاه‪ ،‬امنیت‪ ،‬ازادی و وحدت‬ ‫بیش از پیش در کشور باشیم‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫کلیدواژه منطقی اصلی ما در این بحث خواهد بود‪.‬‬ ‫قطعا فضای مطلوب دولت ورود در نوعی بده بســتان‬ ‫سیاسیباگروه هایصاحبنفوذوافزایشسهمخودازقدرت‬ ‫غیر اجرایی کشور به خصوص در مجلس اتی خواهد بود و در‬ ‫این مسیر گروه هایی که به نوعی سیاســت عملگرایی را در‬ ‫پیش گرفته اند پیش زمینه معامله سیاسی را خواهند داشت‬ ‫و در مقابل الیت هایی که جنس اعتــراض انها ایدئولوژیک‬ ‫اســت هیچ گاه در زمــره گزینه هــای طرف حســاب دولت‬ ‫نخواهند بود چرا که اساسا باب مذاکره در مورد اینان همیشه‬ ‫بسته اســت‪ .‬در این بین به نظر می رسد الریجانی و یاران او‬ ‫و همچنین کارگزارانی ها و نزدیــکان انان می توانند بهترین‬ ‫گزینه های روحانی برای قرابت بیشتر در اینده باشند‪ .‬دوری‬ ‫روحانی از اصالح طلبان فرض اشــتباهی است ولی باید به‬ ‫این ســوال پاســخ گفت که همراهی بــا اصالح طلبانی که‬ ‫بسیاری از چهره های خود را در فتنه ‪ 88‬سوزانده اند مقبول تر‬ ‫سیاست‬ ‫دولت حسن روحانی به عنوان دولتی ضعیف بنیان که‬ ‫بیشتر سبد ارای خود را در مقابل رای منفی برخی چهره های‬ ‫سیاسی نامقبول جامعه به دست اورد‪ ،‬امروز افقی را پیش روی‬ ‫خود می ییند که با گذشته متفاوت است‪ .‬امروز دولتی که در‬ ‫سال گذشته با «نه» بزرگ مردم در داستان انصراف از یارانه ها‬ ‫روبه رو شده بود‪ ،‬احســاس مقبولیت اجتماعی می کند و نوع‬ ‫نگاه و مواضعش نسبت به جامعه‪ ،‬شرکا و رقبای سیاسی اش‬ ‫عوضشده وازطرفیدرتحلیل هایجریان هایسیاسینیز‬ ‫این موضوع قابل مشاهده است‪ .‬اصالح طلبانی که تا دیروز‬ ‫نسبت دولت با خود را در پارادایم وابستگی تحلیل می کردند‬ ‫با یک گام عقب نشینی ســعی می کنند این بار در نقش یک‬ ‫معامله گر مهم ظاهر شوند و در عرصه سیاسی ظهور بیشتری‬ ‫داشته باشند‪ .‬فارغ از جزئیات مطرح شــده فوق‪ ،‬باید گفت‬ ‫علت اصلی پرداخت رسانه های جناح های مختلف به تاثیر‬ ‫تغییر ارایش سیاسی معطوف به انتخابات مجلس و خبرگان‬ ‫در اسفند ماه ســال جاری است که تاثیر بســیاری در ساحت‬ ‫سیاســت ورزی و تحــوالت داخلی ایــران خواهد داشــت‪.‬‬ ‫انتخابات مجلس اتی می تواند نقش یک ســکوی پرش یا‬ ‫مانعی بزرگ را برای سیاست ورزی دولت داشته باشد‪.‬‬ ‫برای ورود به بحث بررســی ارایش احتمالی سیاســی‬ ‫ایران‪ ،‬باید یک پیش فرض را در نظر گرفــت و ان اینکه در‬ ‫ذهنیت سیاسی تمام طیف های سیاســی امروز و حداقل تا‬ ‫چند ماه اینده‪ ،‬دولت بازیگر اصلی صحنه سیاســی کشــور‬ ‫است و دســت برتر با او و مهره های اوســت‪ .‬در این فضای‬ ‫تحلیلی‪ ،‬سایر گروه ها سعی خواهند کرد نسبت خود با دولت‬ ‫را به نفع خود سازگار کنند‪ .‬البته ممکن است برخی گروه ها نیز‬ ‫با مخالفتی ایدئولوژیک به مقابله خود با دولت و نقد عملکرد‬ ‫ان ادامه دهند‪ .‬اتفاقا نقطه عطف این یادداشت نیز در همین‬ ‫نقطه خواهد بود‪ .‬موضوعی به نام «مخالفت ایدئولوژیک»‬ ‫است یا با فراکسیون رهروان به رهبری الریجانی که در نگاه‬ ‫سیســتم های احراز صالحیت وجیه اســت (و در مقایسه با‬ ‫اصالح طلبان تســهیل کننده بهتری خواهد بــود) و قابلیت‬ ‫باالی بده بستان سیاسی را نیز دارا هستند؟‬ ‫از طرفــی بیــن اصالح طلبــان نیــز می تــوان پدیده‬ ‫«مخالفــت ایدئولوژیک» را مشــاهده کــرد؛ مخالفتی که‬ ‫سعی می شود توسط ژنرال های این جریان کنترل شود و به‬ ‫نوعی فناطلبی این افراد با راهبرد بقاطلبی جایگزین شــود‪.‬‬ ‫اصالح طلبان ســعی دارند به دولت این اطمینــان را بدهند‬ ‫که تجربه مجلس ششــم و فتنه ‪ 88‬تکرار نخواهد شد‪ .‬ولی‬ ‫موضوعاتــی از قبیل رحم اجــاره ای و‪ ...‬احتمــال هرگونه‬ ‫تقابلی را در اینده باال می برد و این می تواند موجبات نگرانی‬ ‫تحلیل دولتی ها را فراهم اورد‪ .‬در مقابل تجربه ساختارشکنی‬ ‫اصالح طلبان می توان از تجربه تعامل مثبت الریجانی یاد‬ ‫کرد‪ .‬کمک به دولت در رای مثبت مجلس به کابینه روحانی‬ ‫در ابتدای دولت‪ ،‬جلوگیری از استیضاح های سریالی و دفاع‬ ‫از اقدامات دولــت به ویژه در قضیه توافــق تجربه موفقی را‬ ‫در ذهــن دولتی ها تداعی می کنــد و به نوعــی تحلیل انان‬ ‫را جهت می دهد‪ .‬شــاید بــا عملگرایی الریجانــی راحت تر‬ ‫بتوان سیاســت ها و اهداف خود را پیش برد تــا با هیاهوی‬ ‫اصالح طلبان‪ .‬در هر صورت دولت برای افزایش قدرت مانور‬ ‫به مجلســی همســو یا حداقل قابل تعامل نیاز دارد و در غیر‬ ‫این صورتبابحرانجدیدرعرصهداخلیروبه روخواهدشد‪.‬‬ ‫دولت ضعیف بنیانی که با به سرانجام رساندن مقاصد خود در‬ ‫مذاکرات‪ ،‬ســرمایه اجتماعی خود را افزایش داده است‪ ،‬در‬ ‫صورت تضاد با مجلس و کند شــدن فرایند تصمیم سازی و‬ ‫قانونگذاری و نتیجتا غلتیدن در حاشیه نمی تواند انتظارات‬ ‫عمومی را پاســخ گویــد و از بافته هایش جز انبوهــی از پنبه‬ ‫نخواهد ماند‪.‬‬ ‫‪25‬‬ ‫دولت‬ ‫اینده روحانی‬ ‫دولت ازادیخواه مقتدر و توسعه گرا‬ ‫محمد قوچانی‬ ‫نایبرئیسکمیتهسیاسیکارگزاران‬ ‫سیاست‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫‪4‬‬ ‫محمد قوچانی به خواســت مــا و البته بــه ناگزیر‬ ‫به سبب اجمال سواالت‪ ،‬پاسخ ســواالت را به صورت‬ ‫یادداشت برای مثلث نوشته است‪.‬‬ ‫دوســتان مجله مثلث از من خواســته اند اثــر توافق‬ ‫هسته ای بر دولت روحانی را بررسی کنم؛ با این پیش فرض‬ ‫که این دولت در شــرایط پسا توافق به ســوی اقتدارگرایی‬ ‫حرکت می کنــد و ایــن در واقــع دلواپســی اصلــی برخی‬ ‫اصولگرایان از اینده روحانی و ســر مخالفــت انان با اصل‬ ‫توافق اســت‪ .‬اصولگرایان تندرو که تا چهــار ماه قبل فکر‬ ‫می کردند روحانی اولین رئیس جمهور تــک دوره ای ایران‬ ‫خواهد شد و با شکســت مذاکرات دولت را به اصولگرایان‬ ‫واگــذار خواهد کــرد‪ ،‬اکنون بــا دولــت و رئیس جمهوری‬ ‫مواجه اند که امضایش پای توافق قرن است و حداقل تا یک‬ ‫دهه اینده ساختمان کشور بر اساس سنگ بنایی باال خواهد‬ ‫رفت که بی یا با روحانی‪ ،‬او معمارش بوده است و ملت ایران و‬ ‫جامعه جهانی هر گونه انحراف و تغییر بنا در این سازه حقوق‬ ‫بین الملل را از چشم مخالفان و حریفان روحانی خواهند دید‬ ‫و این خود یکی از رازهای بقای روحانی خواهد بود که هیچ‬ ‫ملتی در میانه یک عهدنامه بین المللی با امضای شــورای‬ ‫امنیت ملل متحد‪ ،‬دولتش را عوض نمی کند‪ .‬اینکه نه تنها‬ ‫در انتخابات ســال ‪ 1396‬که در دورنمای نهــاد انتخابات‪،‬‬ ‫سایه روحانی بر سر اصولگرایان خواهد بود و حتی پس از او‪،‬‬ ‫ذخیره ای مانند محمد جواد ظریف در انتخابات سال ‪1400‬‬ ‫اینده اصولگرایان را تهدیــد خواهد کرد‪ ،‬خواب و خوراک را‬ ‫از ایشــان می گیرد‪ .‬نکته دردناک تر میل روحانی به اقتدار‬ ‫سیاسی است‪ .‬روحانی تنها یک حقوقدان یا دیپلمات نیست‪.‬‬ ‫او ‪ 16‬ســال دبیر شــورای امنیت ملی بوده و خوب می داند‬ ‫که چگونه با نیروهای امنیتی برخورد امنیتی بکند‪ .‬روحانی‬ ‫اقتدارگرا نیست‪ ،‬اما مقتدر هست‪ .‬دولت او اگر با شکل گیری‬ ‫یک مجلس همســو ترمیم شــود‪ ،‬از محافظه کاری کنونی‬ ‫به در می اید و به اقتدار خواهی میــل می کند‪ .‬اقتدار گرایی‬ ‫در ادبیات علوم سیاسی نه استبداد خواهی یا دیکتاتور مابی‬ ‫که به معنای اعمال «قدرت مشروع» از سوی دولت منتخب‬ ‫ملت اســت‪ .‬در واقع هم اکنون با وجود این مجلس‪ ،‬دولت‬ ‫روحانی در مغاک احتیاط افتاده و جز شخص رئیس جمهور‬ ‫در هیچ وزارتخانه ای اقتدار به چشم نمی خورد و حتی اقتدار‬ ‫ظریف مســتظهر به حمایت و تمرکز شخص رئیس جمهور‬ ‫است‪ .‬این دولت محافظه کار با اندکی ترمیم در سال اینده‬ ‫و به خصوص ســال ‪ 1396‬به دولتی مقتدر تبدیل می شود‪.‬‬ ‫اراده روحانی بر تغییرات جدی در عرصه عمومی ایران فراتر‬ ‫از دو جناح اصالح طلب و اصولگراست‪ .‬روحانی در پاره ای‬ ‫امور مانند اقتصاد سیاســی و سیاســت خارجــی باورهایی‬ ‫بســیار مدرن تر از اصالح طلبان دارد که اگر خود را از دست‬ ‫بورکرات های اقتصادی رها کند‪ ،‬شگفتی افرین خواهد شد‪.‬‬ ‫در حوزه فرهنگ و سیاســت داخلی البتــه تغییرات روحانی‬ ‫کنترل شده‪ ،‬اما بنیادین خواهد بود‪ .‬او ارایش قوا را عوض‬ ‫می کند و نظم طبقاتی را بر هم می زند‪ .‬به نظرم در افق ایران‬ ‫‪ ، 1400‬روحانی به عنوان اخرین حلقه از نسل اول مدیران‬ ‫انقالب‪ ،‬جمهوری اســامی را به نســل دوم و سوم مدیران‬ ‫نظام تحویل می دهد که ســیمای نظام را به صورت حقیقی‬ ‫متحول می کنند‪ ،‬نه در اعراض از اساس ان که در توسعه و‬ ‫تعالی اصول و ارزش های انقالب اسالمی‪ ...‬در واقع این‬ ‫روحانی است که نهضت را به نظام تبدیل می کند‪ .‬این تغییر‬ ‫مدیریتی البته بیش از انکه محصول روحانی باشد‪ ،‬محصول‬ ‫گذار تاریخی ای اســت که محتوم اســت و روحانی کارگزار‬ ‫و مظهر گذار به ان اســت‪ .‬نظریه پردازان توسعه می گویند‬ ‫اولین شرط توسعه اجماع حاکمیت در ضرورت توسعه است‪.‬‬ ‫این اجمــاع در دوران خاتمی و احمدی نــژاد هر بار به یک‬ ‫علت مفقود بود‪ .‬هنر روحانی خلق این اجماع اســت و نماد‬ ‫ان در این روزها اتفاقا نه فقط همسویی خاتمی و هاشمی و‬ ‫حتی ناطق نوری که پیوستن شتابناک و شگفت انگیز علی‬ ‫الریجانی به ایــن اجماع ملی اســت‪ .‬در بریتانیا تنها زمانی‬ ‫مشروطیت به نتیجه رسید که نه تنها ویگ ها (حزب لیبرال)‬ ‫که توری ها (حزب محافظه کار) به روند اصالحات پیوستند‬ ‫و این هنر بزرگ روحانی اســت که پس از ورود راست مدرن‬ ‫در افق ایــران ‪ 1400‬روحانــی به عنوان‬ ‫اخرین حلقه از نسل اول مدیران انقالب‪،‬‬ ‫جمهوری اســامی را به نسل دوم و سوم‬ ‫مدیران نظام تحویل می دهد که سیمای‬ ‫نظامرابهصورتحقیقیمتحولمی کنند‪،‬‬ ‫نه در اعراض از اســاس ان که در توسعه‬ ‫و تعالــی اصــول و ارزش هــای انقــاب‬ ‫اسالمی‪ ...‬در واقع این روحانی است که‬ ‫نهضت را به نظام تبدیل می کند‬ ‫به حاکمیت‪ ،‬راست محافظه کار را هم به اتحاد با ان جذب‬ ‫کرده در حالی که اتحاد با چپ مدرن به رهبری خاتمی را هم‬ ‫فرو نمی گذارد‪ .‬روحانی خردمندتر از ان است که این ائتالف‬ ‫از خاتمی تا الریجانی را از دســت بدهد و تنها نقطه کانونی‬ ‫این ائتالف خود روحانی است‪ .‬به رفتارهای والیتی و عارف‬ ‫بنگرید! با وجود کمک های بی دریغ انان به روحانی‪ ،‬هر دو‬ ‫انقدر خردمند و البته واقع بین هســتند که خــود را در عرض‬ ‫رئیس جمهور قرار ندهند‪ .‬حتی الریجانی این شایعه شیرین‬ ‫را به صورتی هدفمنــد از زبان مخالفان خود پشــت تریبون‬ ‫مجلس تکــرار می کند که هاشــمی و روحانــی‪ ،‬الریجانی‬ ‫را رئیــس مجلس کرده انــد و البد رئیس مجلــس اینده هم‬ ‫خواهند کرد!!!‬ ‫اینها همه نشان از صف بندی های اینده و تغییر ماهوی‬ ‫ارایش قوا دارد‪ .‬ارایش تازه قوا که به روحانی اجازه می دهد‬ ‫بگوید «اجازه نمی دهد» که دلواپســان امید ملت را ناامید‬ ‫کنند و هرچه برخی رسانه ها توهین و تهدید کنند راه به جایی‬ ‫نمی برند که هیچ‪ ،‬ممکن است با انها برخورد شود‪ .‬هیچ گاه‬ ‫در هیچ پرونده ای فالن رســانه اینقدر بی اثر نبود و این قدر‬ ‫مستاصل که در سرمقاله از علی الریجانی انتقاد کند و پای‬ ‫رئیس مجلس را به ستون اخبار ویژه بکشاند و در تیتر یک به‬ ‫مجلس طعنه بزند که در اوج هیجان این رسانه به تعطیالت‬ ‫برود! این البته اقتــدار روحانی (نه الزاما دولتش) اســت و‬ ‫روحانی دو ســال فرصت دارد که این اقتدار را از شخص به‬ ‫دولت و از دولت بــه جامعه ایران منتقل کند‪ .‬هر کشــوری‬ ‫در راه توســعه به اقتدار ملی نیــاز دارد‪« :‬دولتی منتخب اما‬ ‫مقتدر کــه حرفش زمین نمانــد‪ .‬الگویی که اســاس دولت‬ ‫مدرن است و ان را از اســتبدادهای کهن و دموکراسی های‬ ‫ضعیف جدا می کند‪ ».‬دولت روحانی نه مانند دولت خاتمی‬ ‫یک «دموکراسی ضعیف» (از نظر نفوذ در حاکمیت ) است‬ ‫و نه ماننــد دولت احمدی نــژاد در چارچــوب «اقتدارگرایی‬ ‫پوپولیســتی» قابــل تحلیل اســت‪ .‬روحانــی در پی دولت‬ ‫«مقتدر منتخب» است‪ .‬گونه ای اقتدارگرایی دموکراتیک‬ ‫که نیاز جامعه ای در حال گذار به توســعه است و ایجاد یک‬ ‫حاکمیت یگانه توسعه گرا اولین شرط این گذار است‪ .‬پروژه‬ ‫ناتمام میــرزا تقی خان امیر کبیرها را یــک صدر اعظم تازه‪،‬‬ ‫یک رئیس جمهور مقتدر باید پر کند‪ .‬اقتدارگرایی که به سود‬ ‫مردم ساالری است‪...‬‬ ‫دولت‬ ‫دولت به جریان‬ ‫دکترالریجانی‬ ‫نزدیک ترمی شود‬ ‫‪5‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با شجاعی کیاسری‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫سیاست‬ ‫به نظر شــما اقای روحانی چه موضعــی را در حوزه‬ ‫سیاســت داخلی بعــد از توافــق هســته ای دنبال‬ ‫خواهد کرد؟ شــاهد بودیم کــه در دوران مذاکرات‬ ‫رئیس جمهور هر از چندگاهی گذری به موضوعات‬ ‫اجتماعــی و فرهنگــی مــی زد اما صحبت هــای او‬ ‫خوشــایند طیف هایی از اصولگرایــان نبود‪ ،‬همان‬ ‫زمان برخی تحلیلگران می گفتند اقای روحانی برای‬ ‫انکه ذهن منتقــدان را از موضوع مذاکرات منحرف‬ ‫کند به نقد عملکرد گشت ارشاد‪ ،‬ایجاد محدودیت‬ ‫دسترسی به شــبکه های اجتماعی‪ ،‬لغو کنسرت ها‬ ‫و مســائلی از این دســت می پردازد حاال کــه برنامه‬ ‫جامع اقدام مشــترک به توافق ایران و ‪ 5+1‬رســید‬ ‫اقای روحانی چه رویکــردی را در این حوزه ها پیش‬ ‫می گیرد؟ ایا رادیکال تر عمــل می کند یا از طرح ان‬ ‫مواضع فاصله می گیرد؟‬ ‫بعد از توافق فضای جدیدی در کشــور ایجاد شــده‬ ‫است و مردم بیشتر منتظر گشوده شدن گره های اقتصادی و‬ ‫تسهیل امور معیشتی شان هستند‪ ،‬ورود شرکت های خارجی‬ ‫ســرمایه گذار‪ ،‬تثبیت قیمت ارز و دالر‪ ،‬خــروج از رکود‪ ،‬رونق‬ ‫تولید‪ ،‬جلوگیــری از تورم و غیــره موضوعاتی هســتند که در‬ ‫رئوس مطالبات اجتماعی قرار دارد بنابراین طرح موضوعاتی‬ ‫مثل برگزاری کنســرت مستمع و اســتقبال کننده ای ندارد‪ .‬با‬ ‫تفاسیر یادشده رئیس جمهور حتما باید برای پسا تحریم برنامه‬ ‫داشته باشد‪ .‬ما االن منتظر این هستیم که برنامه دولت برای‬ ‫پسا تحریم چیست و چه زمانی می خواهد ان را اعالم کند‪.‬‬ ‫اینکه مردم چه انتظاری از دولت دارند یک بحث است‬ ‫اما اینکه دولت چه رویکردی را دنبال خواهد کرد بحث‬ ‫دیگری است‪ .‬به نظر شــما در موضوعات اجتماعی‬ ‫رویکرد دولت رادیکال تر می شود یا مالیمتر؟‬ ‫بعید می دانم رویکرد دولت تندتر شود چون هم اکنون‬ ‫انقدر مطالبات اقتصادی مردم پررنگ و بی تابی انها برای اشکار‬ ‫شدن اثار پســاتحریم زیاد اســت که دولت نمی تواند در حوزه‬ ‫اجتماعی و فرهنگی رادیکال عمل کند چــون در اولویت افکار‬ ‫عمومیقرارندارد‪.‬هم اکنونمردممنتظرتحققوعدهانتخاباتی‬ ‫اقای روحانی هستند که گفت «هم سانتریفیوژ باید بچرخد و هم‬ ‫زندگی مردم» بنابراین به نظر نمی رسد که فضای جامعه مطالبه‬ ‫پررنگ و برجســته ای در حوزه توقف یا اصالح گشــت ارشــاد‬ ‫یا برگزاری کنســرت داشته باشــد‪ .‬حتی اگر دولت هم بخواهد‬ ‫برای تغییر طبع و تمایل مردم از مطالبات اقتصادی به مطالبات‬ ‫اجتماعی و فرهنگی تحرکی با طرح چنین مباحثی داشته باشد از‬ ‫طرف جامعه بازخوردهای قوی دریافت نمی کند‪.‬‬ ‫اقای رئیس جمهور در طرح موضوعات روشنفکری‬ ‫چطورعملمی کند؟‬ ‫در موقع مذاکرات هســته ای نیز درباره روشــنفکری‪،‬‬ ‫ تریبون های ازاد و گفت وگوهای چالشــی مباحثی مطرح شد‪.‬‬ ‫شــاید هم برخی از این فرصت دنبال عبور از خط قرمزها باشند‬ ‫همین االن هم در قالب شــوخی مطرح می کنند که دیگر بازار‬ ‫مک دونالد در ایران باز شد به هر حال باید مراقبت کنیم‪ .‬گرچه‬ ‫بحث هایروشنفکریخودبهخوددرپساتحریمشکلمی گیردو‬ ‫پیشمی ایداماحتمامراقبت هاییدرپساتحریمالزماستچون‬ ‫وقتی باب همکاری اقتصادی بین ما و اروپای باز می شود به تبع‬ ‫ان یکســری فرهنگ های غربی وارد کشور خواهد شد بنابراین‬ ‫باید دقت شود که با فرهنگ مردم ایران سنخیت داشته باشند‪.‬‬ ‫از انجا که هر چه زمان می گذرد به انتخابات مجلس‬ ‫نزدیک می شویم به نظر شما دولت بیشتر به سمت‬ ‫طرحمباحثروشنفکریمتمایلمی شودیاانکهسعی‬ ‫می کند به مباحث اقتصادی و اجرای توافق بپردازد؟‬ ‫طرح موضوعات روشــنفکری بــرای دولت جــا دارد‬ ‫ولی نمی تواند خیلی به این موضوعات بپردازد چون بخشــی از‬ ‫بحث های روشنفکری صدمه به خود دولت می زد‪.‬‬ ‫ایا دولت می توانــد با طرح موضوعات روشــنفکری‬ ‫موج اجتماعی را پشت سر حامیان خود در انتخابات‬ ‫مجلس اینده بیاورد؟‬ ‫بله‪ ،‬حتما از این روش استفاده خواهد کرد چون فضای‬ ‫روشنفکری جزو خواســته های جریان اصالحات و دوم خرداد‬ ‫است بنابراین نمی گذارند رئیس جمهور خیلی راحت از کنار این‬ ‫مباحث رد شود‪.‬‬ ‫به نظرشمادرچهموضوعاتروشنفکریبیشترمانور‬ ‫داده خواهد شد؟‬ ‫موضوعاتــی همچون ازادی رســانه و عادی ســازی‬ ‫ی ترســیمی برای فعالیت های رسانه ای‪ ،‬باز شدن‬ ‫خط قرمزها ‬ ‫فضای دانشگاه ها به لحاظ سیاسی‪ ،‬پررنگ شدن نقش اساتید‬ ‫دگراندیش و برگزاری کرســی های ازاداندیشــی البتــه از نگاه‬ ‫روشنفکری در دستورکار قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫ایا مجوز دادن بــه ‪ BBC‬برای تهیه گــزارش در داخل‬ ‫ایران را می توان از نمونه های توجه دولت به مباحث‬ ‫روشنفکری قلمداد کرد؟‬ ‫بله‪ ،‬می تواند به عنوان یک مصداق تلقی شود‪ .‬فضای‬ ‫جدید فرهنگی و رســانه ای‪ ،‬تحرک بخشــی بــه فعالیت های‬ ‫حزبی‪ ،‬گروهی و جریانی و باز کردن فضای دانشگاه ها از جمله‬ ‫فشارهایی است که برای گرفتن امتیازهای بیشتر خواهند اورد‪.‬‬ ‫پــس به نظر شــما دولــت اقــای روحانــی در دوران‬ ‫پسا تحریم بیشتر به سمت جریان اصالحات سوق‬ ‫پیدامی کند؟‬ ‫نوعاگفتماناصالح طلبانرابرایجلبارایبیشترانها‬ ‫درانتخاباتمجلسمطرحمی کنند‪.‬‬ ‫در همــان دوران مذاکرات مطرح می شــد که دولت‬ ‫اقای روحانی به ســمت طیف اقای الریجانی در حال‬ ‫نزدیک شدن است‪ .‬ایا نشانه های این اتفاق هنوز هم‬ ‫مشهوداست؟‬ ‫بله‪ ،‬گرایش دولت اقای روحانی هم به اصالح طلبی و‬ ‫هم اصولگرایان معتدل که می تواند فراکسیون رهروان والیت‬ ‫مجلس و جریان اقای الریجانی باشد وجود دارد‪.‬‬ ‫فکر می کنیــد دولت روحانــی در اســتانه انتخابات‬ ‫دهمین دوره مجلس شورای اسالمی در یک شرایط‬ ‫دو قطبی قــرار گیرد که از بیــن اصالح طلبان و طیف‬ ‫اقای الریجانی مجبور شود یکی را انتخاب کند؟‬ ‫خیر‪ ،‬االن هم در کابینه دولت این اتفاق افتاده است‪،‬‬ ‫عین همین ترکیب می تواند در تهیه فهرســت های انتخاباتی‬ ‫مجلسایندهنیزاتفاقبیفتد‪.‬‬ ‫یعنــی بین ســه جریان اصالحــات‪ ،‬حامیــان دولت‬ ‫اقای روحانی و اصولگرایان معتدل با محوریت اقای‬ ‫الریجانی ائتالف انتخاباتی شکلمی گیرد؟‬ ‫بلــه‪ ،‬با محوریــت دولت یکســری اشــتراکات پیش‬ ‫می اید که اصولگرایی معتدل و اصالح طلبی معتدل به جریان‬ ‫حامی دولت نزدیک می شوند‪.‬‬ ‫هماکنوننشانه هایچنیننزدیکیراشمامشاهدهمی کنید؟‬ ‫بله‪ ،‬االن هم هست‪ .‬در مجلس جریان اقای الریجانی‬ ‫نگاهش نســبت به حمایت از دولت‪ ،‬نه وکیل الدوله اســت و نه‬ ‫ بیخودو بی جهتدولتراازارمی دهدوکارهایمسئوالناجرایی‬ ‫را زیر ســوال می برد‪ .‬در واقع نه خود را بدهکار دولت می داند و‬ ‫نه پایداری چی است که براســاس نگاه انها نقدهای تندی را به‬ ‫عملکرد دستگاه اجرایی وارد کند‪ .‬انجایی که نیاز است از دولت‬ ‫حمایت کند این کار را انجام می دهــد و انجا هم که نیاز به نقد و‬ ‫حتیاستیضاحاستچنینمی کند‪.‬‬ ‫اینکه اقای الریجانی می گوید توافق هسته ای نیازی‬ ‫نیست که در مجلس به رای گذاشته شود در راستای‬ ‫حمایت از دولت است؟‬ ‫مجلــس هم در موفقیــت مذاکرات هســته ای نقش‬ ‫اساسیداشتبنابرایننقشمجلسبایددرحصولاینموفقیت‬ ‫بازگو و روشن شــود‪ .‬در نگاه کالن مجلس برای رسیدن به این‬ ‫توافق و موفقیت در کنار دولت بود‪.‬‬ ‫اما اقای الریجانی جایی مطرح کرده اســت که قبول‬ ‫قطعنامه ‪ 598‬نیز در مجلس تصویب نشد‪ ،‬پس نیاز‬ ‫نیستهمهموافقتنامه هابهتاییدمجلسبرسد؟‬ ‫خیر‪ ،‬یکی از بندهایی که مجلس در قانون دو فوریتی‬ ‫حفظ دســتاوردهای هســته ای تصویب کرد ان بود که توافق‬ ‫هسته ای در نهایت به تصویب مجلس برسد بنابراین این مساله‬ ‫که دیگر دست اقای الریجانی نیست‪.‬‬ ‫اصالح طلبانمی گویندماعارفرابهالریجانیبرای‬ ‫ریاست مجلس ارجح می دانیم اما طیف حامی دولت‬ ‫چنیننظریندارد‪.‬مثالاقایعطریانفرعضوشاخص‬ ‫حزبکارگزارانمی گویدماالریجانیرابهعارف ترجیح‬ ‫می دهیم‪ ،‬اگر دولت بخواهــد بین عارف و الریجانی‬ ‫انتخاب کند به سمت انتخاب کدام گزینه می رود؟‬ ‫به نظرم دولت با جریان اقای الریجانی نزدیکتر می شود‪.‬‬ ‫ایاایننزدیکشدندولتبهجریاناقایالریجانی‬ ‫مقطعی است و فقط برای انتخابات مجلس شورای‬ ‫اسالمی اســت یا تا انتخابات ریاست جمهوری سال‬ ‫‪ 96‬ادامه پیدا می کند؟‬ ‫این یک نگاه مقطعی نیست و ادامه پیدا می کند‪.‬‬ ‫اما اینکه شــما می گویید نگاه دولت در طرح مباحث‬ ‫روشنفکری از این پس تندتر می شود چقدر می تواند‬ ‫مورد حمایت طیف اقای الریجانی باشد؟‬ ‫ماهمهسیاست هایدولتراتاییدنمی کنیم‪.‬منهماز‬ ‫اعضایجریاناقایالریجانیهستمامادرعینحالاعتقادمان‬ ‫برایناستکهبایددولترادراینمیدانکمککردمنتهابعضی‬ ‫نگاه های روشنفکری است که شــاید عامل ایجاد چالش میان‬ ‫نمایندگان مجلس و دولت شود‪.‬‬ ‫‪27‬‬ ‫دولت‬ ‫نباید مثل سال ‪ ،88‬جامعه دوقطبی شود‬ ‫عبدالله ناصری درگفت وگو با مثلث‬ ‫به عنوان ســوال اول بفرمایید توافــق چه تاثیری‬ ‫بر رفتار دولت در داخل کشــور خواهد داشت؟ به‬ ‫عبارت دیگر بعد از توافق رفتار دولت به چه سمتی‬ ‫خواهد رفت؟‬ ‫دولت به دلیل شرایطی که در ان قرار داشت بیش‬ ‫از پیــش مذاکرات هســته ای را در کانون توجه قــرار داد و‬ ‫در نتیجه کمتر مســائل داخلی و اقتصادی مورد توجه قرار‬ ‫گرفت‪ .‬بعد از توافق دولت باید تمهیدات الزم جهت برطرف‬ ‫کردن مشکالت اقتصادی کشور را در دستورکار قرار دهد‪ .‬به‬ ‫نظر پرداختن به این موضوع باید از اولویت های کاری دولت‬ ‫محترم پس از توافق باشد‪ .‬دولت باید در چند بخش متمرکز‬ ‫شود و به حل مسائل داخلی بپردازد‪.‬‬ ‫یکی دیگر از اتفاقاتی که باید به ان توجه شود مدیریت‬ ‫افکار عمومی است‪ .‬متاســفانه در ماجرای مذاکرات و پس‬ ‫از توافق وین شــاهد ان هســتیم جامعه به سمت دوقطبی‬ ‫شدن پیش می رود‪ .‬باید از دو قطبی شدن جامعه پیشگیری‬ ‫کرد‪ .‬باتوجه به اینکه انتخابات مجلس را پیش رو داریم بیم‬ ‫ان می رود که در انتخابات پیش رو شــاهد جامعه دو قطبی‬ ‫شده نظیر انچه در ســال ‪ 88‬اتفاق افتاد باشــیم‪ .‬تکرار ان‬ ‫شرایط به نفع کشور نیست بنابراین عقال باید مانع از دوقطبی‬ ‫شدن جامعه شوند البته الزم اســت به این نکته اشاره کنم و‬ ‫نام ببرم که افرادی نظیر اقای صفار هرندی که روزنامه نگار‬ ‫با ســابقه ای بودند و شــرایط کشــور را خوب درک می کنند‬ ‫زحمات خوبــی جهت جلوگیــری از دو قطبی شــدن جامعه‬ ‫محتمل می شوند‪.‬‬ ‫به انتخابات مجلس اشــاره کردید‪ ،‬اگر بخواهیم‬ ‫معطوف به انتخابــات تحلیل کنیم‪ ،‬به نظر شــما‬ ‫توافــق در رفتار دولــت و رهبری سیاســی دولت‬ ‫نســبت به فضای داخل تاثیرگذار خواهد بود؟ اگر‬ ‫تاثیرگذار است بعد از توافق دولت به اصالح طلبان‬ ‫نزدیک می شود یا به اصولگرایان؟‬ ‫من معتقدم که جامعه نخبگان کشــور باید به این‬ ‫نکته توجه داشــته باشــد که کشــور نباید دو قطبی شــود‪.‬‬ ‫بنابراین مجلس اینده باید مجلس عقال باشد‪ .‬به نظرم دولت‬ ‫و نخبگان مجلس پنجم را مجلس عقالنی و خوبی می دانند‬ ‫و بنابراین تکرار این مجلس در انتخابــات اتی مورد عالقه‬ ‫بسیاری خواهد بود‪.‬‬ ‫به نظر شما چرا دولت و کارگزارانی ها تمایل به تکرار‬ ‫مجلس پنجم دارند؟‬ ‫یکی از دغدغه ها و نگرانی های جدی این اســت‬ ‫که بعــد از امضای کنگــره و تایید مجلس و بســته شــدن‬ ‫پرونده هســته ای نباید جامعه ما جامعه دو قطبی شود‪ .‬این‬ ‫طبیعی اســت که از جمله نگرانی های دولت باشد‪ .‬چرا که‬ ‫تکرار ‪ 88‬هزینه های کشــور را چند برابر می کنــد‪ .‬بنابراین‬ ‫باید به ســمت شــکل گیری مجلســی پیش رفت که جمع‬ ‫معتدلین و عقالی کشــور را شامل شــود‪ .‬طبیعی است که‬ ‫اعضای حزب کارگزاران هم این مالحظه را لحاظ کنند و در‬ ‫تصمیم گیری های خود به ان توجه نمایند‪ .‬امروز بســیاری‬ ‫بر این باورند که ای کاش در سال ‪ 88‬ان اتفاقات نمی افتاد‬ ‫بنابراین با لحاظ ان تجربه همــه باید عقالنی تر و منطقی تر‬ ‫رفتار کنند‪.‬‬ ‫واقعیت این است که تحریم ها در جامعه اثر کرده بود‬ ‫و جامعه در حال حرکت به از هم گسیختگی اجتماعی بود‪.‬‬ ‫لذا با مقاومت مردم و انتخاب انها و تصمیم دولت و رهبری‬ ‫کشور در مســیر درســت قرار گرفت‪ .‬حال پس از این‬ ‫تصمیم ادامه مسیر نیز باید به درستی طی شود‪.‬‬ ‫باتوجه بــه اینکه تمنا و عالقــه دولت به‬ ‫تکرار مجلس پنجم است به نظر شما‬ ‫اصالح طلبان و مشخصا اقای عارف‬ ‫در چه مسیری پیش می رود؟‬ ‫مشــخص نیســت در اینده‬ ‫چــه اتفاقی در کشــور رخ می دهد‬ ‫اعتدال باید در قالب یک گفتمان صحیح‬ ‫و دقیق تبیین شود‬ ‫حسین نجابت‬ ‫سیاست‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫‪7‬‬ ‫نماینده مجلس‬ ‫در ابتدا باید بگویم که دولــت اقای روحانی در ابتدای‬ ‫روی کار امدن داعیه این را داشــت که فراجناحی و فارغ از‬ ‫دسته بندی های مرســوم در عرصه سیاســت داخلی عمل‬ ‫خواهد کرد‪ .‬اما فراجناحی عمل کردن نیز خود واژه ای مبهم‬ ‫اســت‪ .‬به عنوان مثال فرا جناحی عمل کردن در حوزه اجرا‬ ‫کار بسیار مشکلی است‪ ،‬چرا که شما برای ارائه یک عملکرد‬ ‫مناسب در این حوزه نیاز به یک تیم اجرایی منسجم دارید تا‬ ‫بتوانید کارها را جلو ببرید‪.‬‬ ‫جنس اصلی بدنــه اجرایی دولــت یازدهم بیشــتر از‬ ‫نیروهای اصالح طلب برگزیده شده است‪ .‬البته در این میان‬ ‫برخی از نیروهای اصولگرا نیز از ســوی دولت به کار گرفته‬ ‫شده اند که نباید از ان گذشت‪ .‬در عین حال درباره گفتمان‬ ‫اصلی دولت که همان اعتدال است تاکنون تعریف روشن و‬ ‫دقیقی ارائه نشده است‪.‬‬ ‫به عنوان مثال برخی اعتدال را به عنوان وادادگی معنی‬ ‫می کنند‪ .‬اینکه همگی با هم در صلح زندگی کنند و مشخص‬ ‫نیست که چنین مسائلی بر اساس چه تعارفی ارائه می شود‪.‬‬ ‫بحث اســام رحمانی نیز در همان چارچوب از سوی برخی‬ ‫مطرح شد‪ .‬باید بحث اعتدال در قالب یک گفتمان صحیح‬ ‫و دقیق در قالب یک اتــاق فکر تبیین شــود و به نخبگان و‬ ‫قشرهایی از مردم که به این مساله عالقه مند هستند‪ ،‬ارائه‬ ‫شود‪ .‬در غیر این صورت این گفتمان دقیق در نخواهد امد و‬ ‫دچار مشکالتی خواهد شد‪ .‬باید مشخص شود که اعتدال‬ ‫بر اساس چه تعاریفی و چه اصولی مطرح شود‪ .‬در غیر این‬ ‫صورت ان گفتمــان در ادامه کار خود با مشــکالتی روبه رو‬ ‫خواهد شد‪ .‬یا اجتماع ان را پس خواهد زد‪ ،‬همان گونه که‬ ‫ما در اواخر دولت هاشمی شــاهد ان بودیم یا دچار انحراف‬ ‫خواهد شــد مانند اواخر دولت احمدی نژاد که شاهد بودیم‬ ‫چه اتفاقاتی روی داد‪.‬‬ ‫انقالب اسالمی اصول روشنی در حوزه های گوناگون‬ ‫همچون مبارزه با اســتکبار یا عدم نپذیرفتن هر گونه سلطه‬ ‫دارد‪ .‬باالخره ما باید بــا تاکید بر این اصــول تکلیف خود را‬ ‫در حوزه های گوناگون روشن کنیم و در قالب یک گفتمان‬ ‫‪6‬‬ ‫عبداللــه ناصــری می گویــد ‪« :‬دولــت و نخبگان‬ ‫مجلــس پنجم را مجلــس عقالنی و خوبــی می دانند و‬ ‫بنابراین تکرار این مجلس در انتخابات اتی مورد عالقه‬ ‫بسیاری خواهد بود‪ ».‬با او در این مورد گفت و گو کردیم‪.‬‬ ‫و این پیشــامد ها چــه تصمیماتی را شــکل خواهــد داد‪.‬‬ ‫نظیر انچه در انتخابات ‪ 92‬رخ داد و هیــچ کس اتفاقات را‬ ‫نتوانســت پیش بینی کند‪ .‬هیچ کس نتیجه انتخابات ‪ 92‬را‬ ‫نمی توانست پیش بینی کند‪ .‬حتی اقای عارف در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری گذشــته یک هفته پیش از انتخابات فکر‬ ‫نمی کرد کناره گیری کند‪ .‬بنابراین به نظرم زود اســت درباره‬ ‫اینده و رفتار های احتمالی افراد و گروه های سیاسی سخن‬ ‫گفت‪ .‬بنابراین باید مسیر تحوالت را دنبال کرد‪.‬‬ ‫امــا انچه مهم اســت این که کشــور بــه همگرایی و‬ ‫همســازی بیش از هر چیز دیگــری نیاز دارد‪ .‬بایــد فارغ از‬ ‫مناقشــات انتخاباتی اصالح طلبان‪ ،‬اصولگرایان و دولت‬ ‫در صدد رفع نیاز های مردم باشــند‪ .‬انچه امروز مردم نیازمند‬ ‫ان هستند همگرایی و کارکرد تخصصی برای رفع نیازهای‬ ‫انباشته شــده مردم اســت‪ .‬همه نخبگان باید در این جهت‬ ‫حرکت کنند‪.‬‬ ‫صحیح و دقیق این چارچــوب را پی ریزی کنیم‪ .‬در غیر این‬ ‫صورت دچار مشکالت حاد خواهیم شد‪.‬‬ ‫به نظر من دولت روحانی در حوزه اقتصادی سیاســت‬ ‫سرمایه داری دولت هاشــمی را در پی گرفته است که عمال‬ ‫نوعی لیبرالیســم اقتصادی محســوب می شــود‪ .‬در حوزه‬ ‫سیاسی نیز به نوعی توسعه سیاسی دولت اصالحات را دنبال‬ ‫می کند‪ .‬بنابراین رویکردی که دولت روحانی هم اکنون ادامه‬ ‫می دهد ترکیبی از این دو سیاست است‪.‬‬ ‫پیگیری چنیــن سیاســتی می توانــد دولــت را دچار‬ ‫مشــکالت جدی کند‪ .‬دولت باید تعریف روشن و دقیقی در‬ ‫حوزه اعتدال ارائه دهد و جلوی سوءاستفاده های احتمالی‬ ‫را بگیــرد‪ .‬پیش بینی من این اســت که دولت در سیاســت‬ ‫داخلی به صورت اقتضایی عمل خواهد کرد‪ .‬یعنی برای حل‬ ‫مشــکالت موجود تالش می کند برای هر کدام راه و روش‬ ‫مخصوصی را به کار گرفته و در چارچوب یک گفتمان واحد‬ ‫عمل نخواهد کرد‪ .‬همان گونه که گفتم ترکیبی از سیاست‬ ‫اقتصادی دولت هاشمی و توسعه سیاسی دولت اصالحات‬ ‫را ادامه خواهد داد‪.‬‬ ‫تمام اینها در صورتی اســت که مذاکرات هسته ای به‬ ‫صورت موفقیت امیز اجرا شود‪ .‬یعنی با اجرای برجام مساله‬ ‫هسته ای به طور کامل جمع شــده و تحریم ها نیز لغو شود‪.‬‬ ‫در این صورت نیز دولت باید به این نکته توجه کند که از این‬ ‫فرصت به خوبی استفاده کرده تا بتواند مشکالت کشور را در‬ ‫حوزه های گوناگون رفع کند‪.‬‬ ‫ریاست الریجانی متاع مورد نظر دولت خواهد بود‬ ‫پرویز سروری‬ ‫قائم مقام جمعیت رهپویان‬ ‫‪8‬‬ ‫به نظر من دولت به طرف این خواهد رفت که با گروه و‬ ‫طیفی از اصولگرایان تعامل کند و بدون دادن امتیاز زیادی به‬ ‫اصالح طلبان ‪ ،‬انها را مجبور به ائتالف با اعتدال کند‪ .‬جریان‬ ‫اعتدال و کارگزاران به دنبال این خواهند بود که اصالح طلبان‬ ‫را مجبور به پیروی از خود کننــد و در این فضایی که به وجود‬ ‫خواهد امد تحلیل من این اســت که دولت روحانی تالش‬ ‫می کند تا جریان اعتــدال و کارگزاران را با نزدیکی به طیفی‬ ‫از اصولگرایان همــراه کند تا برای مثال اقــای الریجانی و‬ ‫مجموع ه همراه او طیف قدرتمندی را به وجود اورند‪.‬‬ ‫اصالح طلبــان مجبور بــه ائتالف با جریــان اعتدال‬ ‫هستند ؛ چرا که اصالح طلبان یا باید به صورت مستقیم وارد‬ ‫حوزه رقابت شوند که این رقابت دو ضرر برای انها دارد؛ یک‬ ‫ضرر این اســت که در مقابل اصولگرایــان حتما نمی توانند‬ ‫پیروز شوند ؛ نکته دوم اینکه با دولت رقابت می کنند‪.‬‬ ‫با فــرض اینکــه پیــروز نمی شــوند‪ ،‬که بــه نظر من‬ ‫نمی شوند‪ ،‬همین امتیازاتی که اکنون دارند را ممکن است‬ ‫در دولت از دســت دهند و دولت به انها به عنوان رقیب نگاه‬ ‫کند؛ با این تحلیل اعتقاد من این اســت کــه در ان صورت‬ ‫اصالح طلبان مجبورند که برای مانــدن در عرصه رقابت با‬ ‫اصولگرایان با جریان اعتدال به صورت اجباری ائتالف کنند‬ ‫و کم ترین امتیاز را بگیرند چرا کــه دولت در ان زمان حاضر‬ ‫نخواهد بود امتیاز قابل توجهی بدهد‪.‬‬ ‫با این فرض ریاســت اقای عــارف حتما مــورد قبول‬ ‫دولت نخواهد بود و به نظر من ریاست اقای الریجانی متاع‬ ‫مورد نظر دولت خواهد بود‪ ،‬بنابراین این احتمال نزدیک تر‬ ‫از این اســت که به نوعی دولت بخواهد بــه اصولگرایان یا‬ ‫اصالح طلبان نزدیک شــود ؛ به طور طبیعــی فعال دولت به‬ ‫اصالح طلبــان بیشــتر از اصولگرایان نزدیک اســت؛ نوع‬ ‫چینش ادم ها ‪ ،‬امتیاز دادن ها و اتخاذ مواضع از سوی دولت‬ ‫به ویژه اقای روحانی بســیار نزدیک تر به اصالح طلبان این‬ ‫امر را اثبات می کند‪.‬‬ ‫با این فرض من معتقدم جریان اعتدال و کارگزاران‬ ‫رقابت اصلی خود را در انتخابات با اصولگرایان فرض‬ ‫کردند و به دنبال این هستند که جریان اصالح طلب را‬ ‫با دادن کمترین امتیاز به خواســته خود مجبور کنند؛ ‬ ‫فاصله از دو جریان اکنون هم وجود دارد ؛ اکنون دولت‬ ‫به هیچ وجه تمایلی به اصولگرایان نشان نمی دهد‪.‬‬ ‫طیفــی از اصولگرایــان را هدف گیری کرده اســت و‬ ‫به نظر مــن ان طیف‪ ،‬اقــای الریجانی و طیفــی از جریان‬ ‫اصولگرایان را شــامل می شــود؛ اساســا هیچ موقع دولت‬ ‫اقای روحانی به اصولگرایان نزدیک نبوده که بخواهد بعد از‬ ‫برداشته شدن تحریم ‍ ها نزدیک شود ؛ اما موفقیت احتمالی‬ ‫در مذاکره هسته ای زمینه را برای گرفتن مجلس به نفع دولت‬ ‫و نه اصالح طلبان ‪ ،‬فراهم تر می کند و دولت این فرصت را از‬ ‫دست نخواهد داد ؛ دولت حاضر نخواهد بود مجلس را تقدیم‬ ‫اصالح طلبان کند‪ .‬با این فرض که به نظر من فرض اقوی‬ ‫روحانی خود را نیروی سوم می داند‬ ‫محمدصادق کوشکی‬ ‫استاد دانشگاه‬ ‫‪9‬‬ ‫هم هست دولت هرگز تمایلی به نزدیک شدن به اصولگرایان‬ ‫نخواهد داشــت و به اصالح طلبان نزدیکتر است اما مایل‬ ‫به دادن امتیازات باال نیســت و تمایل ندارد قدرت به دست‬ ‫اصالح طلبان بیفتد؛ هرچند این تمایل در دولت وجود دارد‬ ‫که همواره سبد اصالح طلبان را در ســبد خود ببیند؛ چرا که‬ ‫جریان اعتدال دارای سبد ارای باالیی نیست و خود می دانند‬ ‫در انتخابات نقش بسیاری را در سبد رای اصالح طلبان ایفا‬ ‫کردند؛ به همین دلیل دولت همچنان می خواهد که ســبد‬ ‫اصالح طلبان را داشته باشــند اما امتیاز قابل توجهی به انها‬ ‫ندهد ؛ اما این فرض که به اصالح طلبان نزدیک شود ‪ ،‬از نظر‬ ‫من محتمل هم نیست‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫وام دار خود می دانند این اســت کــه اصالح طلبان و اقای‬ ‫روحانی باید این مساله را بین خود حل و فصل کنند‪ .‬به هر‬ ‫حال اقای روحانی از نیروی اصالح طلبان برای پیروزی در‬ ‫انتخابات‪ 92‬اســتفاده کرد و اینکه چگونه بخواهد پاســخ‬ ‫اصالح طلبــان را بدهد بایــد خود روحانــی تصمیم بگیرد‪.‬‬ ‫طبیعتا روحانی نمی تواند از حســاب و جیب ملت و جایگاه‬ ‫ریاست جمهوری تسویه حساب کند‪ .‬روحانی باید به عنوان‬ ‫حسن روحانی به حســاب و کتاب با اصالحات بپردازد و نه‬ ‫به عنــوان رئیس جمهور‪.‬امــا اینکه روحانــی به اصالحات‬ ‫بدهی دارد مشخص و علنی است‪.‬‬ ‫در خصوص موثر بودن توافــق در انتخابات مجلس‬ ‫باید توجه کرد که چقدر این توافق جدی می شود و در زندگی‬ ‫مردم تاثیر گذار اســت‪ .‬اگر توافق خروجی اقتصادی قابل‬ ‫توجهی نداشته باشد تا زمان انتخابات مجلس قیل و قال و‬ ‫جنجال رسانه ای مربوط به ان به پایان رسیده است و برای‬ ‫مردم هم جذابیت نخواهد داشت که به توافقی رجوع کنند‬ ‫که در زندگی اقتصادی انان تاثیر نگذاشته است‪.‬‬ ‫در خصوص در خواست غیر منطقی از توافق باید توجه‬ ‫داشــت که توافق یک مبدا زمانی نیســت بلکه یک اتفاق‬ ‫عادی است‪،‬اصوال چیزی به اســم دوران پسا توافق وجود‬ ‫ندارد و بیشتر شبیه بازی پر سر صدای رسانه ای است‪ .‬برخی‬ ‫عالقه مند هســتند که توافق را به عنوان یک مبدا تاریخی‬ ‫معرفی کنند که پــس از ان بتوانند ارزو هــا و اوهامات خود‬ ‫را عملی کنند‪ .‬هنــوز که توافق به نتیجه خاصی نرســیده‪،‬‬ ‫اگر رســید انگاه ثمرات خود را دارد‪ .‬قرار نیست این توافق‬ ‫همه چیز را در کشــور تحت تاثیر قرار دهد و ساختار کشور‬ ‫را تغییر دهد حاال برخی توهم چنین چیــزی را دارند‪ .‬یکی‬ ‫از چهره های خانم اصالح طلب عنــوان کرده بود که پس‬ ‫از توافــق من دیگر با روســری به خیابان نمــی روم ممکن‬ ‫است چنین توهماتی از توافق به وجود بیاید ؛ توهماتی که‬ ‫بچگانه به نظر می رسد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫بررسی عملکرد اقای روحانی در دوسال گذشته نشان‬ ‫می دهد که ایشــان سیاســت محتاطانــه ای در خصوص‬ ‫سیاســت داخلی دارند و این منشــعب از تجربیات سیاسی‬ ‫روحانی است‪.‬‬ ‫روحانی ریاســت جمهوری خاتمی و اصالح طلبان در‬ ‫ان مقطع زمانی را مد نظر داشــته و انچه در ‪ 88‬گذشــته را‬ ‫مرور می کند و بر اســاس این تجربیات بــه یک جمع بندی‬ ‫رسید تا مسیر مورد نظر خودشان را طی کنند‪ ،‬به همین خاطر‬ ‫ایشان عالقه چندانی به اینکه ساختار های نظام را به صورت‬ ‫رسمی و علنی بشکنند و از خط قرمز ها عبور کنند ندارند؛ هر‬ ‫چند ممکن است برخی از اطرافیان و حامیان اقای روحانی‬ ‫یا عوامل اجرایی چنین رفتاری داشته باشند و مایل به عبور‬ ‫از خطوط قرمز نظام و قانون اساســی باشند اما خود حسن‬ ‫روحانی چنین رفتار و عملکردی ندارد‪.‬‬ ‫به نظر نمی رســد تغییر خاصی در رفتار حسن روحانی‬ ‫در خصوص سیاســت داخلی شــاهد باشــیم به این دلیل‬ ‫که روحانی با ســاختار قدرت در کشــور اشناست و تجارب‬ ‫اصالح طلبان را مدنظر دارد‪ ،‬شخصیت روحانی شخصیت‬ ‫ریســک پذیری نیســت و همچنین در موقعیتی هم نیست‬ ‫که بخواهد ریسک کند‪ .‬شــخصیت روحانی بسیار شبیه به‬ ‫شخصیت هاشــمی است‪ .‬شــخصیت روحانی شباهتی به‬ ‫اصالح طلبان افراطی ندارد به همین خاطر چه توافق بشود‬ ‫و چه این توافق به سرانجام نرســد ایشان سیاستی که تا به‬ ‫امروز داشــته اند را ادامه خواهند داد و بعید است بخواهند‬ ‫در خصوص سیاســت داخلی در رفتار و منش خود تغییری‬ ‫ایجاد کنند‪.‬‬ ‫به نظر بنده حســن روحانی در دوران پــس از توافق‬ ‫نه تمایلــی به حرکــت بــه ســمت اصولگرایــان دارد و نه‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬چراکه ایشــان برای خودشــان یک منش‬ ‫خاص سیاسی قائل هستند و این منش سیاسی ادامه منش‬ ‫اقای هاشمی است‪.‬‬ ‫هاشمی رفسنجانی از ابتدای انقالب اسالمی هیچ گاه‬ ‫به یک جناح خاص سیاسی وابسته نبوده اند هرچند ممکن‬ ‫بود در مقاطعی به یک جریان نزدیک شوند‪ .‬اقای هاشمی‬ ‫خود را نیروی سومی می دانستند که متعادل کننده نیرو های‬ ‫راست و چپ هســتند‪ ،‬روحانی همچنین شان و جایگاهی‬ ‫برای خود قائل هستند و خود را برایند و متعادل کننده راست‬ ‫و چپ می داند‪ ،‬به همین خاطر با شعار اعتدال وارد شدند‪،‬‬ ‫ممکن است گرایش به اصالح طلبان یا اصولگرایان داشته‬ ‫باشد اما جزو هیچ کدام نیست‪ .‬روحانی خود را نیروی سوم‬ ‫می داند‪ .‬با همین عنوان هم احتماال در انتخابات مجلس‬ ‫شرکت خواهد کرد یا مسیر دوساله ریاست جمهوری خود را‬ ‫ادامه خواهد داد‪.‬‬ ‫روحانــی نــه گرایشــات اصالح طلبانــه دارد و نــه‬ ‫اصولگرایانــه بلکه تلفیــق و براینــدی از ایــن دو گرایش‬ ‫است‪ .‬نگاه روحانی این اســت که می تواند جریان سومی‬ ‫بین اصولگرایان و اصالح طلبان باشد و ایشان می خواهد‬ ‫مجلس اتــی از ان خودش باشــد نــه اصالح طلبــان و نه‬ ‫اصولگرایان‪.‬‬ ‫نظر بنده در خصوص اینکــه اصالح طلبان روحانی را‬ ‫دولت‬ ‫‪29‬‬ ‫دولت‬ ‫ذوق زدگی ممنوع‬ ‫دولت روحانی پس از توافق به چه سمتی حرکت می کند؟‬ ‫قاسم جعفری‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫‪10‬‬ ‫عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان‬ ‫رویکردهــا و نگرش های دولت را بایــد در حوزه های‬ ‫فرهنگی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬اقتصادی و سیاسی تقسیم بندی کرد‪.‬‬ ‫البته تالش می شود در این تقسیم بندی رفتار شناسی دولت‬ ‫و انتظارات جامعه از یکدیگر تفکیک شود‪.‬‬ ‫الف‪ .‬سیاست خارجی‬ ‫دولت از ابتــدا اراده اش بر این بود در حوزه سیاســت‬ ‫خارجی توافق را به هر نحو ممکن به نتیجه برســاند و برای‬ ‫این منظور خود را اماده پرداخت هر هزینــه ای کرده بود و‬ ‫این طور احســاس می کردند که اگر توافق صورت نگیرد‪،‬‬ ‫فلسفه روی کار امدن دولت اقای روحانی ناکام خواهد ماند‪.‬‬ ‫این فکر ما را به ســویی پیش می برد کــه اراده جدی‬ ‫در مســیر مقاومت و عدم پذیرش هر نوع توافقی مخدوش‬ ‫شود که اگر چنین شــود باتوجه به اینکه جنگ امروز جنگ‬ ‫اراده هاســت‪ ،‬ملتی که در اراده شکست بخورد در مجموع‬ ‫نیز شکست خواهد خورد‪.‬‬ ‫در ادامه اعالم رســیدن به توافق نیز ذوق زدگی های‬ ‫فراوانی مشاهده شد که باعث می شود در اینده انطور که باید‬ ‫نتایج و دستاوردهای توافق را مشاهده کنیم‪ ،‬چیزی را شاهد‬ ‫نباشــیم و همچنین منجر خواهد شد طرف مقابل احساس‬ ‫کند ما بدون توافق نمی توانســتیم ادامه دهیم و در نتیجه‬ ‫انها خود را در موقعیت برتــر بدانند‪ .‬این یعنی زیاده خواهی‬ ‫بیشتر و امتیاز دهی کمتر طرف مذاکره‪.‬‬ ‫ب‪ .‬اقتصادی‬ ‫بالفاصله پس از اعالم توافق امد و شــد های بیش‬ ‫از حد هیات هــای اروپایی را می بینیم که بــه ذهن متبادر‬ ‫می کند این امد و شد ها نمایشــی بیش نیست‪ ،‬حتی اقای‬ ‫فابیوس نیز اعالم کرد اهداف ســفرش به تهران سیاسی‬ ‫اســت‪ ،‬البته ما می دانیم بین خودشــان بــرای حضور در‬ ‫بازارهای ایــران رقابت دارنــد‪ .‬امد و شــد های پی در پی‬ ‫بالفاصله بعد از برجام این طور به ذهن متبادر می کند که‬ ‫این امد و شــد ها بیش از هر هدف دیگری تســخیر افکار‬ ‫عمومی را دنبال می کند‪.‬‬ ‫از ســوی دیگــر نیــز دولتمــردان برخــاف مواضع‬ ‫قبلی شــان که پیش از توافــق به کرات تکــرار می کردند‪،‬‬ ‫بالفاصله به این نتیجه رسیدند که رسیدن به توافق مساوی‬ ‫با شــکوفایی اقتصادی نخواهد بود و حتی به رغم تبلیغات‬ ‫قبلی کــه دارایی های بلوکه شــده ایــران را هنگفت اعالم‬ ‫می کرد‪ ،‬فردای توافق مبلــغ ناچیزی به عنوان دارایی های‬ ‫بلوکه شــده اعالم کردند‪ .‬ایــن موضوع تصور شــکوفایی‬ ‫اقتصاد پس از توافــق را که پیش از ایــن در افکارعمومی‬ ‫بازنمایــی کرده بودند‪ ،‬مخــدوش کرد‪ .‬در هر حــال در بعد‬ ‫اقتصاد پســا تحریم باید به دنبال برنامه ریزی برای برطرف‬ ‫کردن مشکالت و زیر ساخت های اقتصادی بود و اقتصاد‬ ‫مقاومتی را پی گرفت نه اینکه سیاســت واردات کاالهای‬ ‫مصرفی دنبال شود‪.‬‬ ‫باید به دنبال ســرمایه گذاری و تکنولوژی هیات های‬ ‫خارجی باشــیم وبا انها شــرط کرد که در صورتــی درهای‬ ‫کشورمان روی انها باز است که با ســرمایه گذاری و انتقال‬ ‫تکنولوژی به ایران همراهی داشته باشند‪.‬‬ ‫بنده پس از توافق بازار شهرستان حوزه انتخابیه خود‬ ‫را طی برنامه ای مورد مالحظه قرار دادم و مشاهداتم موید‬ ‫این بود که نگاه بازار و بازاریان کماکان احتیاط امیز است‪.‬‬ ‫این نگاه احتیاط امیز را در ســطح کالن در بازار بورس و ارز‬ ‫و طال نیز مشــاهده کردیم‪ .‬این بازار هــا واکنش خاصی به‬ ‫توافق نشان نداده اند‪.‬‬ ‫ج‪ .‬فرهنگی‬ ‫متاسفانه عده ای پیام هایی را در رسانه های خاص به‬ ‫جامعه منتقل می کردند که در این پیام ها حرکت به ســمت‬ ‫ارزش های غربی و پس زدن ارزش های اســامی انقالبی‬ ‫و حتی رد استکبار ســتیزی مشاهده می شــود‪ .‬در کنار این‬ ‫موضوع شاهد این هستیم که در بحث رویکرد دولت نسبت‬ ‫به منتقدان‪ ،‬دولت توام با غرور و تحقیر با منتقدان برخورد‬ ‫می کند که این رفتار از یک ســو بر خالف شعارهای جناب‬ ‫اقای روحانی است و از ســوی دیگر این نوع رفتار برازنده و‬ ‫در شان حاکمان نظام اسالمی نیست‪.‬‬ ‫در مباحث فرهنگی باید مورد توجه قرار دهیم که هدف‬ ‫از پیش تعیین شده جمهوری اسالمی ایران همان طور که‬ ‫مقام معظم رهبری در جریان سفر به خراسان شمالی اعالم‬ ‫کردند‪ ،‬احیای تمدن بزرگ و نوین اسالمی است‪ ،‬پس باید‬ ‫حرکت ما در این مسیر باشد و هر حرکتی خارج از این مسیر‬ ‫ما را دچار اســیب و خســران می کند‪ .‬بنده نیز در خانه ملت‬ ‫به اقای ظریف گفتم که نقــش منتقدین منصف در جریان‬ ‫مذاکرات‪ ،‬شناســایی تنگه احدهایی بود که امکان داشت‬ ‫دشــمن از انها نفوذ کند و با اعالم این تنگه احدها از سوی‬ ‫منتقدین به تیم مذاکره کننده کمک شد که راه نفوذ دشمن‬ ‫را ببندند‪ .‬بنابراین باید با انها با تکریم برخورد کرد‪.‬‬ ‫د‪ .‬سیاست داخلی‬ ‫با بررســی رســانه های داخلی در می یابیم که افرادی‬ ‫پیروزی اقــای روحانــی در انتخابات ریاســت جمهوری را‬ ‫مدیون حمایت خــود می دانند و حاال این طــور قصد دارند‬ ‫وانمــود کنند که تمــام نتایج مثبــت انجام توافــق مدیون‬ ‫انهاست می گویند چون ما باعث رســیدن به توافق شدیم‬ ‫پس باید ما در مجلس اینده حضور داشته باشیم‪.‬‬ ‫امــا باید توجه داشــت که اگــر در جریــان مذاکرات‬ ‫به دســتاوردی رســیدیم‪ ،‬مرهون مقاومت های پیشــین و‬ ‫مذاکرات دوازده سال اخیر است که به ثمر رسید‪ .‬بنابراین‬ ‫اگر گروهی بخواهد از برجام بهره برداری سیاسی کند حتما‬ ‫حرکتی خالف اخالق است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫معرکه امریکایی‬ ‫پس از توافق هسته ای امریکایی ها می کوشند تا نهایت استفاده را از‬ ‫شرایط پس از مذاکرات داشته باشــند‪ .‬در جدیدترین اظهارنظر جان کری‬ ‫مدعی شده اســت که با این توافق به طیف میانه رو در ایران کمک خواهند‬ ‫کرد تا مبادا طیف تندرو قدرت را به دســت گیرد‪ .‬این مساله را در پرونده این‬ ‫هفته بررسی کرده ایم‪.‬‬ ‫کدخدا بازی‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫سیاست‬ ‫چرا جان کری از میانه روها در ایران‬ ‫حمایت کرده است؟‬ ‫‪31‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫‪1‬‬ ‫جان کری‪ ،‬وزیر خارجه امریکا که این روزها ســرگرم‬ ‫حضور در جلســات و نشســت های مختلف بــرای دفاع از‬ ‫محتوای متن برجام است‪ ،‬در شورای روابط خارجی امریکا و‬ ‫در دفاع از متعهد بودن امریکا به مفاد این متن گفته است که‬ ‫درصورت عدم پذیرش این توافق در امریکا یا در هر شرایطی‬ ‫که امریکا این توافــق را بر هم بزنــد؛ تبعــات ان در ایران‬ ‫غیر قابل پیش بینی است‪ .‬او در همین راستا به انتخابات اتی‬ ‫ایران (مجلس شــورای اســامی و مجلس خبرگان) اشاره‬ ‫کرده و گفته است در صورت لغو توافق از سوی امریکا‪ ،‬حسن‬ ‫روحانی و جواد ظریف به دردسر خواهند افتاد! جان کری‪،‬‬ ‫وزیر خارجه امریکا ‪ ،‬جمعه در اظهارات خود در شورای روابط‬ ‫ت کنیم‪ ،‬یک‬ ‫خارجی امریکا گفت اگر به توافق هسته ای پش ‬ ‫پیام بزرگ برای افراطی ها خواهیم فرستاد و معلوم نیست در‬ ‫انتخابات بعدی چه اتفاقی خواهد افتاد‪ .‬وزیر خارجه امریکا‬ ‫در این سخنرانی با اشاره به «برجام» گفت‪« :‬من نمی توانم‬ ‫شــرط ببندم اما طی ‪ ۱۵‬سال معلوم نیســت چه اتفاقاتی در‬ ‫کشورها رخ می دهد‪ .‬به ایران امروز نگاه کنید‪ ،‬می بینید که‬ ‫کشوری دارای مردمی با تحصیالت است که قبال با بیشتر‬ ‫کشورهای منطقه از جمله اسرائیل روابطی دوستانه داشت‪.‬‬ ‫می دانید که پارس ها‪ ،‬تاریخی طوالنی دارند و واقعیت این‬ ‫است که این جوانان که ‪ ۲۵‬درصد انان بیکار هستند‪ ،‬به فکر‬ ‫اینده هستند‪ .‬اگر به تهران بروید ‪ -‬من نرفتم ‪ -‬ولی دوستانم که‬ ‫رفته اند به من گفته اند جوانان به دنبال گوشی های هوشمند‬ ‫هستند و می خواهند بخشی از دنیا باشند‪ ».‬به گزارش فارس‪،‬‬ ‫کری افزود‪« :‬انچه می دانم این است؛ دوستان! اگر به این‬ ‫توافق پشت کنیم‪ ،‬یک پیام بزرگ به افراطی ها می فرستیم و‬ ‫انها احساس خوبی پیدا می کنند و ما شاهد انها خواهیم بود‪.‬‬ ‫چه کسی می داند که در انتخابات چه می شود؟ اما روحانی‬ ‫و ظریف که خــود را در مذاکره با غرب به خطــر انداختند و‬ ‫توانستند با غرب مذاکر ه کنند و به یک نتیجه برسند‪ ،‬به نظرم‬ ‫به دردسر جدی می افتند‪ » .‬وی درباره همکاری با ایران در‬ ‫دیگر موضوعات منطقه ای نیز گفته است‪« :‬من هیچ راهی‬ ‫برای پیش بینی نــدارم‪ .‬ظریف به من گفــت اول از همه او‬ ‫برای مذاکره درباره ان موضوعات مقام و اختیار ندارد‪ .‬من‬ ‫در بســیاری از مواقع ســخت تالش کردم این موضوعات‬ ‫را مطرح کنم اما او مقــام و اختیار ان را نداشــت‪ .‬البته هم‬ ‫رئیس جمهور روحانی و وزیر خارجه ظریف تصریح کرده اند‬ ‫با این توافق انها برای بحث درباره موضوعات منطقه اماده‬ ‫می شوند و من از این واقعیت استقبال می کنم که وزیر خارجه‬ ‫ظریف می خواهد به امارات برود و همچنین از اینکه او اماده‬ ‫گفت وگو با سعودی هاست‪ ،‬استقبال می کنم‪».‬‬ ‫این حرف های جان کری‪ ،‬وزیر خارجه ایاالت متحده‬ ‫حتما می تواند محل بحث مهمی باشد‪ .‬انچه او دقیقا گفته‬ ‫این است که امریکا و غرب بنا دارند با ابزار سیاست خارجی‬ ‫در سیاست داخلی ما تاثیر گذار باشد و نتیجه انتخابات را رقم‬ ‫بزنند و به طیفی از اهل سیاست ما کمک برسانند‪.‬‬ ‫این مدعــا را از چند جهت می توان بررســی کرد ؛ اول‬ ‫اینکه انچه او می گوید را درســتی ازمایی و تاثیر توافق را در‬ ‫عرصه سیاست داخلی ایران بررسی کرد و بعد به این پرداخت‬ ‫که چرا انها به این نتیجه و عقیده رسیده اند‪.‬‬ ‫تالش های ما برای تعامل‪ ،‬ایــن تالش ها بی نتیجه بماند‪،‬‬ ‫مردم ایران این فرصت را خواهند داشت تا ‪ 16‬ماه دیگر که‬ ‫انتخابات پارلمانی در ایران برگزار می شود‪ ،‬به این عملکرد ما‬ ‫(با ارای خود) پاسخ دهند‪ ».‬او نگاهی به سال های دور کرده‬ ‫و ماجرای شکست مذاکرات هسته ای در دوران سیدمحمد‬ ‫خاتمی را به یاد همه اورد ه بود‪ « :‬در ان زمان مردم با انتخاب‬ ‫رئیس جمهــوری متفاوت (احمدی نژاد) به دلیل شکســت‬ ‫(در مذاکرات) در واقــع به ما پاداش دادند کــه مرا هم زود‬ ‫بازنشسته کرد!»‬ ‫محمدجواد ظریف البته چنــد روز پس از جنجال های‬ ‫فراوان گفت که متن اظهاراتش در ان نشســت به اشــتباه‬ ‫ ترجمه شده و او این حرف ها را نزده است‪ .‬البته محمد جواد‬ ‫ظریف این عقیده اش را نه یک بار بلکه مکتوب و تصویری به‬ ‫تناوب تکرار کرده است‪ .‬انجا که رخ به رخ محمد البرادعی‪،‬‬ ‫مسئول وقت اژانس انرژی اتمی نشســته و در یک درد دل‬ ‫فاش گویانه گفته بود‪« :‬بســیاری از کاندیداهای انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری (ایران) از شکســت مذاکرات ما ســود‬ ‫می برنــد‪ .‬انها موفقیتــی در این گفت وگوهــا نمی بینند و از‬ ‫طرفی انها ادم های پرنفوذی هم هستند‪ .‬اعتبار اروپایی ها‬ ‫و مذاکره کنندگان ایرانی هر دو در ایران از دست رفته است‪.‬‬ ‫این تنها مشــکل اعتماد به انها نبود‪ ،‬این مشکل اعتماد به‬ ‫جبهه ما هم بود‪ ،‬اعتماد به نوع اعتبار ما در خانه‪».‬‬ ‫محمدجواد ظریف درست فکر کرده بود‪ .‬پس از ماه ها‬ ‫تالش حسن روحانی و همکارانی مانند محمدجواد ظریف‪،‬‬ ‫سیدحسین موسویان و سیروس ناصری مذاکرات شکست‬ ‫خورد‪ .‬تاکتیک مصالحه با غرب که حسن روحانی خوشبینانه‬ ‫ان را تا لحظه های اخر دنبال می کرد‪ ،‬هیچ ثمری به همراه‬ ‫نداشت‪ .‬حتی پیغام مهم محمدجواد ظریف که اگر ما نباشیم‬ ‫الترناتیو ما مانند ما نیست‪ ،‬مورد توجه هیچ کس در غرب قرار‬ ‫نگرفت‪ .‬طرف خارجی ترجیح داد از پای میز مذاکره دست‬ ‫خالی برگردد و نمایندگان ایران را بدون رسیدن به نتیج ها ی‬ ‫خاص به کشورشان بازگرداند‪ .‬مردم هم به فرد دیگری رای‬ ‫دادند؛ فردی که حســن روحانی در اولین جلســه مواجهه‬ ‫حضوری و خصوصی با او دریافت که عقایــدش با او زمین‬ ‫تا اسمان فاصله دارد‪ .‬حاال این فقط حسن روحانی نبود که‬ ‫دورانش به پایان رسیده بود‪ .‬محمد جواد ظریف هم با یک‬ ‫بازنشســتگی پیش از موعد که به نظر می رســید پایان عمر‬ ‫دیپلماتیکش باشد مواجه شده بود‪ .‬روزهای مهمی سپری‬ ‫می شد‪ .‬محمود احمدی نژاد چهار سال تمام از لزوم مقابله‬ ‫با غرب گفت و سیاست خارجی تهاجمی را سخن غالب روز‬ ‫کرد‪ .‬او به طرف مقابل پیغام می داد‪« :‬از تحریم ه ا هیچ ابایی‬ ‫نداریم و ان قدر قطعنامه بدهید که‪»...‬‬ ‫محمود احمدی نــژاد در دوره دوم اما به گونه ای دیگر‬ ‫فکر می کرد‪ .‬گویی فردی جدید غیر از محمود احمدی نژاد‬ ‫هر روز صبح راهی پاســتور می شد‪ .‬او عوض شــده بود اما‬ ‫سیاســت خارجی ایران دیگر مانند روزهــای قبل چندان در‬ ‫اختیار او نبود‪ .‬پرونده هسته ای از جای دیگری دنبال می شد‪.‬‬ ‫جایی در تقاطع خیابان اذربایجان و جامی که مســئوالنش‬ ‫می گفتند باید با همان گفتمان محمود احمدی نژاد در سال‬ ‫‪ 84‬مذاکــرات را ادامــه داد‪ .‬غرب و ایــران از ان مواجهه و‬ ‫مجادله های کالمی و عملــی راه به جایی نبردند‪ .‬مذاکرات‬ ‫این اولین بار نیست که از تاثیر مذاکرات هسته ای بر‬ ‫سیاست داخلی ایران گفته می شود یا شاید درست ترش این‬ ‫است که بگوییم که اولین بار این ایرانی ها بودند که از تاثیر‬ ‫این مذاکرات و نتیجه ان بر معادالت سیاست داخلی ایران‬ ‫سخن به میان اورده اند‪.‬‬ ‫در اولین روزهای مهرمــاه ‪ 1393‬محمدجواد ظریف‬ ‫سخنانی که بر زبان اورده بود شبیه همین حرف های امروز‬ ‫جان کری بود‪.‬‬ ‫ظریــف بی پیرایه و صریــح گفته بود‪« :‬اگــر با وجود‬ ‫جان کری و ظریف درست می گویند‪،‬‬ ‫توافقهسته ایبهاعتدالگرایانایران‬ ‫کمکخواهدکرداماحتماغربوامریکا‬ ‫به این دلیــل پای مذاکــره نیامده اند‪.‬‬ ‫تغییــری اگــر تــا امــروز رخ داده بــه‬ ‫خواست مردم بوده است‪ .‬حرف های‬ ‫کری اکنــون باید توســط میانه روها و‬ ‫اصالح طلبانپاسخدادهشود‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫داستان یک مذاکره و یک مدعا‬ ‫باز هم شکســت خورد‪ ،‬مثل همان ســال هایی که حســن‬ ‫روحانی مسئول پرونده هسته ای ایران بود‪.‬‬ ‫بازگشت به قبل از ‪84‬‬ ‫سیاســت ایران در فاصله ســال های ‪ 1384‬تا ‪1392‬‬ ‫روزهای پرفرازونشــیبی را طــی کرد‪ .‬در واپســین روزهای‬ ‫صدارت محمود احمدی نژاد اوضاع روزگار ان چنان شد که‬ ‫مردم بار دیگر در چرخشی قابل توجه به گفتمانی دیگر رای‬ ‫دادند‪ .‬گفتمانی که معتقد بود باید رویه هشت سال گذشته‬ ‫در مواجهه با دنیای غرب تغییر کند‪ .‬نماینده این گفتمان هم‬ ‫حسن روحانی بود‪ .‬مردم ایران در خرداد سال ‪ 92‬به پرونده‬ ‫هسته ای ایران به عنوان مهمترین موضوعی نگاه می کردند‬ ‫که همه احوال انها را تحت تاثیر قرار داده بود‪ .‬در میانه همه‬ ‫بحث و جدل ها از فرهنگ گرفته تا سیاست‪ ،‬از اقتصاد گرفته‬ ‫تا جامعه‪ ،‬انچه بیشتر خودنمایی می کرد‪ ،‬بحث ها و حرف ها‬ ‫درباره «من در پرونده هسته ای چه خواهم کرد» بود‪ .‬در این‬ ‫مباحثات و مجادالت دو نفر قطب شدند‪ .‬یکی مذاکره کننده‬ ‫هسته ای در دوران اصالحات و ان دیگری مسئول مذاکرات‬ ‫در دوران پر فراز و نشیب محمود احمدی نژاد‪.‬‬ ‫یک دوگانه پدید امده بود‪ ،‬دوگانه ای که همه معادالت‬ ‫انتخاباتی را تحت تاثیر قرار داد‪ .‬حاال دیگر چندان مهم نبود‬ ‫که محمدباقر قالیباف نفر اول همه نظرسنجی هاست‪ .‬پای‬ ‫یک موضوع مهم به میان کشــیده شده بود‪ .‬صورت مساله‬ ‫تغییر کرد‪ .‬اکنون سوال همه این بود‪« :‬هرکدام از نامزدها‬ ‫در پرونده هسته ای چه خواهند کرد؟»‬ ‫جورچین هســته ای‪ ،‬پازل عجیبی را پدیــد اورد و در‬ ‫دوقطبی سعید جلیلی‪ ،‬حسن روحانی از محمدباقر قالیباف تا‬ ‫علی اکبر والیتی همگی از میانه فاش گویی ها و رازگویی ها‬ ‫اوضاع را به نفع یک نفــر تغییر دادند‪ .‬کســی که می گفت‬ ‫گفتمان مســتقر‪ ،‬اوضاع را به ضرر ایران تغییر داده و باید با‬ ‫یک چرخش اساسی «دم کدخدا را دید»‪ .‬او حسن روحانی‬ ‫بود‪.‬‬ ‫حســن روحانــی قبــای بــر جــای مانــده از محمود‬ ‫احمدی نژاد را بر تن کرد‪ .‬او حاال رئیس جمهور جدید ایران‬ ‫بود‪ .‬او پرونده هسته ای را از شورای امنیت به وزارت خارجه‬ ‫برد تا راحت تر بتواند برای پیشبرد «مســاله اصلی مردم در‬ ‫سال‪ »92‬اقدام کند‪ .‬او گفت یک ساله اوضاع را تغییر خواهد‬ ‫داد‪ .‬روحانی حاال همه تخم مرغ هایش را در سبد مذاکرات‬ ‫هســته ای و نگاه به غرب چیده بود‪ .‬وزیــر خارجه اش را در‬ ‫یک تابوشکنی مهم همنشــین وزیر خارجه «کدخدا» کرد‬ ‫و در یک تالش تمام عیار هزاران ساعت مذاکره مستقیم و‬ ‫غیرمستقیم را توسط تیم مورد اعتماد حاکمیت پیش برد‪.‬‬ ‫روزهای متفاوت روحانی و مخالفانش‬ ‫اگرچه رســیدن به توافق بیش از بیســت مــاه طول‬ ‫کشــید اما حاال هر چه باشد حســن روحانی توانسته به یک‬ ‫نتیجــه مطلوب برای خودش برســد‪ .‬او ماه های ســخت و‬ ‫متفاوتی را پشت سر گذاشــت‪ .‬مواجهات و مجادالت او با‬ ‫رقبا و مخالفانش عرصه سیاست را ایران را به گونه ای دیگر‬ ‫شکل داد‪.‬‬ ‫«اگــر روزهای گــرم خردادماه‪ ،1392‬ســعید جلیلی‬ ‫و حســن روحانی‪ ،‬دو مذاکره کننــده اصلی دولــت ایران با‬ ‫مقامات غربی به مثابه دو سیاســتمدار یکدیگر را به چالش‬ ‫می کشیدند و بر بستر دیپلماســی‪ ،‬تقابل انتخابات ایران را‬ ‫پیش می بردنــد‪ ،‬حاال مدتــی از روی کار امدن دولت جدید‬ ‫در هنوز بر همان پاشــنه می چرخد و دوگانه سیاســت ایران‬ ‫همچنان بر بستر سیاست خارجی پیش می رود‪ .‬سعید جلیلی‬ ‫گرچه جز چند سخنرانی‪ ،‬موضع مستقیمی درباره مذاکرات‬ ‫هســته ای نگرفته و گاهی به تلویــح ان را نقــد می کند اما‬ ‫حامیان او در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم که از دکتر‬ ‫جلیلی به عنوان نماد مقاومت و غرب ستیزی یاد می کنند‪ ،‬پا‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫نظام از نزدیکی میانه روها با غرب بهره گرفت‬ ‫گفتوگو باعباسسلیمی نمین‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫جان کری‪ ،‬وزیر امورخارجه امریکا گفته «توافق‬ ‫هســته ای به قدرت گرفتن میانه روهــا در ایران کمک‬ ‫می کند»‪ .‬نظر شما درباره این صحبت چیست؟‬ ‫به طور قطع یکی از ملحوظات امریکایی ها در مورد‬ ‫توافق هسته ای با جمهوری اســامی ایران می تواند این‬ ‫مطلب باشــد که بر جریانات سیاسی کشور ما به یک نوعی‬ ‫تاثیر بگذارنــد‪ .‬یکی از انتقادات جــدی برخی جریانات در‬ ‫امریکا این بــود که چرا امریــکا در دوران اصالحات انطور‬ ‫که باید از دولت تهران حمایت نکرد تا جایگاهش در عرصه‬ ‫قدرت تقویت شــود‪ ،‬البته ایــن کار انجام شــد اما منظور‬ ‫منتقدان دولت واشــنگتن این بود که باید این کار با رویکرد‬ ‫قوی تر انجام می شد‪ .‬یاداور می شــود که این امر تا حدی‬ ‫هم طبیعی است و منحصر به مالحظات غربی ها نیست‪ .‬در‬ ‫مجموع از جمله دالیلی که موجب شد تا امریکا با ایران به‬ ‫توافق هسته ای برســد این بود که در شرایط کنونی بر روند‬ ‫مسائل سیاست داخلی در ایران تاثیر بگذارد‪.‬‬ ‫به نظر شما چطور امریکایی ها از اصالح طلبان به‬ ‫تقویت حضور میانه روها در ساختار قدرت ایران‬ ‫رضایت دادند؟ این تغییر رویکــرد امریکایی ها را‬ ‫چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫به نظر من تغییر رویکردی نبوده اســت‪ .‬باتوجه به‬ ‫گرایش هایی کــه در اصالح طلبان به ویــژه افراطیون این‬ ‫جناح در این زمینه وجود دارد‪ ،‬پیوندهایشان با غرب جدی‬ ‫است‪ .‬این مســاله کامال مشــهود و معلوم بوده و هیچ گاه‬ ‫هم انها چنین رویکــردی را پنهان نمی کنند‪ .‬اصالح طلبان‬ ‫در دوران ریاســت جمهوری اقای هاشــمی هم این مطلب‬ ‫را می گفتند که غرب به طرف جریانی در داخل ایران تغییر‬ ‫رویکرد می دهد‪ .‬اقای موســوی خوئینی ها که از منتقدان‬ ‫ورود مک فارلیــن به ایران بود در ســخنرانی اش می گوید‪:‬‬ ‫«غرب در ایران ســعی می کند یــک جریــان را انتخاب و‬ ‫روی ان ســرمایه گذاری کند چون ان جریــان را معتدل تر‬ ‫از دیگران ارزیابــی می کند»‪ .‬پس طبیعتــا این یک امری‬ ‫اســت که در گذشــته صورت گرفته و در اینده هم صورت‬ ‫خواهد گرفت‪.‬‬ ‫اما اقای موســوی خوئینی ها کسی بود که موافق‬ ‫تسخیر سفارت امریکا در ایران بود ‪.‬‬ ‫او منتقد حضور مک فارلین در ایــران بود و همان‬ ‫موقع هم این بحث را مطرح کرد که امریکایی ها دارند برای‬ ‫بعد از امام (ره) ســرمایه گذاری می کنند تا یک جریان را در‬ ‫ی هاشمی بود‪ .‬ان‬ ‫ایران تقویت کنند و ان جریان‪ ،‬جریان اقا ‬ ‫زمان هم جریان طرفدار تسخیر النه جاسوسی این مطلب‬ ‫را به صراحــت بیان می کرد طبیعی هم هســت که غربی ها‬ ‫می کوشند در میان جریانات سیاســی ایران‪ ،‬ان جریانی را‬ ‫که به انها نزدیک تر است تقویت کنند‪ .‬خب این امری است‬ ‫که به زعم تحلیلگران غربی مورد غفلــت قرار گرفت یعنی‬ ‫انها معتقدند اگر از چنین جریانی در ایران بیشــتر حمایت‬ ‫می شد شاید می توانست در معادالت داخلی تاثیر بیشتری‬ ‫داشته باشــد‪ .‬االن هم فکر می کنم حتی نظام ما نیز از این‬ ‫مساله بهره گرفت‪ .‬یعنی از برخی خصوصیات دولت یازدهم‬ ‫و بعضی نیروهایش برای دستیابی به توافق هسته ای با ‪5+1‬‬ ‫بهره گرفت‪ .‬این خیلی هم دور از طرح نیست چون در واقع‬ ‫انها به راحتی حاضر نمی شــدند این توافــق را با دولتی که‬ ‫مواضع اصولگرایانه تری نسبت به انها دارد به تفاهم بنشینند‬ ‫و جایگاه چنین دولتی را تقویت کنند‪.‬‬ ‫برهمین اساس وقتی اقای احمدی نژاد چندین بار‬ ‫به روسای جمهوری امریکا نوشت یا انها را دعوت‬ ‫به مناظره و گفت وگو کرد چــه بوش و چه اوباما او‬ ‫را جدی نگرفتند؟‬ ‫خیر‪ ،‬اقای احمدی نژاد تغییر رویکرد داده بود‪ .‬او از‬ ‫سیاست‬ ‫به میدان گذاشته اند و «دلواپسانه» از اینده استقالل ایران‬ ‫ابراز نگرانی می کنند‪ .‬در ســوی مقابل هم حسن روحانی از‬ ‫سیاست خارجی اش دفاع می کند و می گوید‪« ،‬نمی خواهیم‬ ‫روی دنیا خنجر بکشیم» تا دوگانه «دلواپسی» و «دالوری»‬ ‫چرخ سیاست ایران را به پیش ببرد؛ دوگانه ای که اگر اغازش‬ ‫در اوایل دهه ‪ 90‬باشــد‪ ،‬فعال پایانی بر ان متصور نیست‪».‬‬ ‫(سعید اجورلو‪ ،‬سرمقاله هفته نامه مثلث شماره ‪)218‬‬ ‫بی پیرایه اگر ســخن بگوییم گویا محمد جواد ظریف‬ ‫راست می گفت؛ سال هاست که سیاست داخلی ایران‪ ،‬گره‬ ‫کوری به سیاســت خارجی خورده اســت‪ .‬در تمام ماه هایی‬ ‫که گذشــت‪ ،‬تریبون مجلس فریادهای بلند «دلواپس»ها‬ ‫را پخش می کرد و اگر اجازه نمی دادند دانشگاه ها یا اماکن‬ ‫دولتی محل گعده نشینی انها شود‪ ،‬این سفارت سابق امریکا‬ ‫ن یا اماکن دیگر بود که پذیرای سخنرانان نام اشنای‬ ‫در تهرا ‬ ‫انها شد‪ .‬روزی نبود که در ویترین روزنامه ها از کیهان گرفته تا‬ ‫شرق نشان و ردی از نقد یا تعریف از محمدجواد ظریف و تیم‬ ‫هسته ای نباشد‪ .‬به یک معنا این پرونده هسته ای ایران بوده ‬ ‫که در تمام ماه های اخیر ارایش سیاســی نیروهای داخلی‬ ‫ایران را شــکل داده است‪ .‬چنین اســت که می توان گفت‬ ‫در دوگانه پدیدامده از خرداد ‪ 92‬تا امروز صورت جدیدی از‬ ‫سامان سیاسی متولد شده است‪ .‬باید به این بپردازیم‪ :‬این‬ ‫سامان جدید که مولود شکاف دالور‪ /‬دلواپس است‪ ،‬از بطن‬ ‫مذاکرات زاده شده است‪.‬‬ ‫پس تــا اینجــای کار می تــوان گفت کــه مذاکرات‬ ‫هسته ای حتما در معادالت سیاســی ایران تاثیر گذار بوده‬ ‫ت و حتما بعد از این هم تاثیر گذار خواهد بود‪.‬‬ ‫اس ‬ ‫تاثیــری که تا کنــون گذاشــته این بوده کــه صورت‬ ‫جدیــدی از سیاســت ورزی را در ایران ســامان داده و مدل‬ ‫دلواپــس ‪ /‬دالور را جایگزین اصولگــرا‪ /‬اصالح طلب کرده‬ ‫اســت و عجالتا بایــد بگوییم که نتیجــه این مذاکــرات از‬ ‫مولفه های مهم و تعیین کننده دو انتخابات پیش رو خواهد‬ ‫بود‪.‬‬ ‫در اینجای مطلب اما حتما باید به نکات مهم دیگری‬ ‫هم اشاره کرد‪:‬‬ ‫‪ -1‬نتیجــه مذاکــرات در انتخابات تاثیر گذار هســت‬ ‫اما تعیین کننده نیســت‪ .‬مردم ایران نتیجه گرا هستند‪ .‬انها‬ ‫منتظر تاثیر این مذاکرات بر زندگی روزمره شــان هستند‪ .‬به‬ ‫دیگر سخن اینکه مردم ایران فقط رسیدن به توافق را مهم‬ ‫نمی دانند‪ ،‬انها در انتظار نتایج این توافق هستند‪ .‬دولت حتما‬ ‫از نظر اقتصاد مورد رصد مردم خواهد بود‪.‬‬ ‫‪ -2‬امریکایی ها بدون شک برای کمک به جناح خاصی‬ ‫از ایران وارد مذاکرات نشده اند‪ .‬انها اگر چنین دیدی داشتند‬ ‫حتما در زمان البرادعی به مذاکرات کمک می کردند نه حاال‬ ‫که اوضاع برای اصولگرایان سخت تر از ان زمان شده است‪.‬‬ ‫‪ -3‬پیمان اصالح طلبان و حســن روحانی مادام العمر‬ ‫نخواهد بود‪ ،‬همانطور که مثال صــادق خرزای در مصاحبه‬ ‫با شماره قبل هفته نامه مثلث گفته اســت که انها اگر روزی‬ ‫گزینه ای داشــته باشــند حتما دیگر از امثال روحانی دفاع‬ ‫نخواهند کرد‪ .‬حال انکه درست در همین میانه بحث ائتالف‬ ‫روحانی و الریجانی بیش از همیشه سر زبان ها افتاده است‪.‬‬ ‫جمع بندی اینکــه؛ بله‪ .‬جــان کری و ظریف درســت‬ ‫می گویند‪ ،‬توافق هســته ای به اعتدالگرایــان ایران کمک‬ ‫خواهد کرد اما حتما غرب و امریکا بــه این دلیل پای مذاکره‬ ‫نیامده انــد‪ .‬تغییری اگر تا امــروز رخ داده به خواســت مردم‬ ‫بوده اســت‪ .‬حرف های کری اکنون باید توسط میانه روها و‬ ‫اصالح طلبانپاسخدادهشود‪.‬اوحرفهایمداخله جویانه ای‬ ‫زده که خالف اســتقالل طلبی هــر حزبــی درون جمهوری‬ ‫اسالمی است‪ .‬پس وقت ان رسیده که به این «کدخدا بازی»‬ ‫پاسخ داده شود‪ .‬اگر امریکا به ایران در توافق امتیازهایی داده‬ ‫به خاطر قدرت ایران بوده نه عالقه شان به پیروزی میانه روها‬ ‫در ایران‪ .‬اظهارات کری نگران کننده است‪.‬‬ ‫‪33‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪34‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫یک مقطعی تغییر رویکرد داد و مشــابه اصالح طلبان رفتار‬ ‫کرد اما اینکه چرا امریکایی ها جــدی اش نگرفتند این بود‬ ‫که عقبه نداشت‪ ،‬به عالوه انکه قابل ارزیابی و اعتماد نبود؛‬ ‫احمدی نژاد در فاصله زمانی نه چندان طوالنی تغییر موضع‬ ‫‪ 180‬درجه ای داد که این مســاله طبیعتا خیلی برای غرب‬ ‫قابل اعتماد نبود ضمن انکه نمی توانســت از جانب پایگاه‬ ‫اجتماعی جریانی که از ان رای گرفته بود سخن بگوید چون‬ ‫اقای احمدی نژاد باید یک پایگاه اجتماعی از دیگر صنف‬ ‫می داشت پس ولو اینکه غرب به او اعتماد می کرد‪ ،‬او فاقد‬ ‫چنین پایگاهی بود‪.‬‬ ‫ایا حاال اقای روحانی چنین پایگاهی دارد که غرب‬ ‫به ویژه امریکا به دولت او اعتماد کرد؟‬ ‫نمی توانم بگویم او خیلی جایگاه قوی دارد ولی در‬ ‫اصولگرا‬ ‫ ‬ ‫عین حال در مقایسه با جریانات دیگر مثل جریان‬ ‫سالیقش را غرب بیشتر می پسندد‪.‬‬ ‫پس گــزاره ای که اقای جان کــری مطرح کرد به‬ ‫نظر شما درست است؟‬ ‫قطعا سابقه تاریخی دارد و می تواند یکی از عوامل‬ ‫موثر در این امر بوده باشد‪.‬‬ ‫به نظر شــما چــرا امریکایی هــا از بیــن این همه‬ ‫گروه ها و سالیق سیاسی به جریان اقای هاشمی‬ ‫اعتماد کردند اما زمان دولت اصالحات چنین روی‬ ‫خوشی نشان ندادند؟‬ ‫اقای هاشــمی یک شــخصیت تاثیرگذار و دارای‬ ‫پایگاه بود و انها احساسشان این بود که بعد از امام احتماال‬ ‫او بتواند زمام امور را به دســت بگیــرد‪ ،‬بنابراین روی اقای‬ ‫هاشمی ســرمایه گذاری کردند‪ .‬درباره اقای خاتمی او این‬ ‫جایگاه را در حوزه و میان نیروهای اصیل انقالب نداشــت‬ ‫البته در حوزه روشــنفکری یک جایگاهی داشت ولی با این‬ ‫وجود بعد ها انتقادات از داخل کشور امریکا به دولت وقت‬ ‫واشــنگتن صورت گرفت که ای کاش انها سرمایه گذاری‬ ‫بیشــتری را بر جریــان حاکم بــر دولت اصالحــات انجام‬ ‫می داد‪.‬‬ ‫واقعا اینکــه توافق انجام شــد به لحــاظ داخلی‬ ‫تضمین کننده قدرت میانه روها در ایران است؟‬ ‫خیر‪ ،‬قطعا در ارتباط با معادالت داخلی خوشبختانه‬ ‫این سرمایه گذاری ها خیلی تا حاال جواب نداده است‪ .‬از این‬ ‫به بعد هم جواب نخواهد داد‪ .‬این به دلیل حساسیت ملت‬ ‫ما نسبت به بیگانه است یعنی هر جا بوی دخالت های بیگانه‬ ‫بیایــد نتیجه دلخواه بیگانه حاصل نخواهد شــد‪ .‬درســت‬ ‫است که بعضی افراد به لحاظ فرهنگی سالیق مشابه دارند‬ ‫ولی وقتی موضوع به حوزه سیاست بیاید و یک جریان را به‬ ‫لحاظ سیاســی دنبال رو و پیوند خورده با بیگانه ببینند حتی‬ ‫انها که به لحاظ فرهنگی یــک مقدار تحت تاثیر جلوه های‬ ‫ظاهری غرب هستند هم به لحاظ تجربه تاریخی این مساله‬ ‫را نخواهند پذیرفت‪ .‬بنابراین نگاه می شود هر جا این شائبه‬ ‫پیش امده که به نوعی غربی ها دارند از یک جریان در داخل‬ ‫کشور دفاع می کنند با واکنش جدی ملت مواجه شده است‪.‬‬ ‫با چنین تفاســیری چرا اقای جــان کری این طور‬ ‫واضح‪ ،‬اشکار و صریح می اید چنین جمله ای را در‬ ‫حمایت از میانه روها بیان می کند؟‬ ‫ایــن به لحــاظ قانع کــردن مخالفــان در کنگره و‬ ‫مجلس سناست‪ .‬یعنی در واقع خیلی از بحث ها در البه الی‬ ‫این گفت وگوها اشکار شد که باید به انها توجه جدی شود‪.‬‬ ‫مثال چه موضوعاتی اشکار شد؟‬ ‫مســائل بســیار زیادی وجود دارد‪ ،‬مثال امریکایی‬ ‫ ها مطرح کردند «ایران با تحریم داشــت قدرت می گرفت‬ ‫و ما نمی توانســتیم با ایران از این طریق ایجاد محدودیت‬ ‫کنیم‪ ».‬اعترافات زیادی از این دســت را بیــان کردند که‬ ‫درســت نقطه مقابل حرف هایی بــود که در داخل کشــور‬ ‫طرفــداران پیوند با غرب مطــرح می کردنــد‪ .‬در ال به الی‬ ‫‪2‬‬ ‫عباس سلیمی نمین می گوید‪« :‬همه جریاناتی‬ ‫که نسبت به مصالح ملی دلسوزند باید موضع جان‬ ‫کری را پس بزنند‪ .‬یعنی در واقع این را به عنوان یک‬ ‫امری که سالمت سیاسی کشور را به خطر می اندازد‬ ‫از ان یاد کنند و واکنش نشــان دهند که هیچ کس‬ ‫حاضر نیســت رقابت داخلــی را الوده بــه دخالت‬ ‫بیگانه کند چون عرض کردم هــر زمانی که بیگانه‬ ‫در رقابت های داخلی ما توانسته نقش افرینی کند‬ ‫نهایتا به شکست اقتدار کشــور و استقالل کشور‬ ‫منجر شده است‪ ».‬با او درمورد سخنان جان کری‬ ‫صحبت کرده ایم‪.‬‬ ‫مســائلی که بین مقامات امریکا و نمایندگان کنگره و ســنا‬ ‫در امریکا مطرح شد اعترافات جدی وجود داشت از جمله‬ ‫این اعترافات طبیعتا اظهار این مطلب بود که «باید با این‬ ‫جریان توافق کنیم اگــر با این جریان توافــق نکنیم با چه‬ ‫جریانی توافق کنیم»‪ .‬حتی بحث ‪ 15‬سال را مطرح کردند‬ ‫و گفتند‪« :‬در ‪ 15‬ســال اینــده در ایــران تغییراتی صورت‬ ‫خواهد گرفت»‪ ،‬این به معنی تالش های غرب اســت که‬ ‫در معادالت داخلی ایــران تاثیر بگذارد‪ ،‬برهمین اســاس‬ ‫بارها تاکید کردند در ‪ 15‬ســال اینده تغییراتــی در ایران به‬ ‫وجــود خواهد امد‪ .‬انهــا امید به ایــن دارند که بعــد از این‬ ‫کسی پیدا شود در عرصه مدیریت کالن کشور که مقداری‬ ‫مواضع متفاوت تری داشته باشــد‪ .‬یکی دیگر تاثیرگذاری‬ ‫بر رقابت های سیاســی داخل ایران اســت‪ .‬تاثیرگذاری در‬ ‫رقابت های سیاســی داخل کشــور پدیده ای اســت که از‬ ‫ابتدای انقالب اسالمی غرب به ان بی توجه نبود البته فراز‬ ‫و نشیب داشت ولی از کانون توجه خارج نشد‪.‬‬ ‫فکر می کنید چه موضعی را در مقابل جان کری در‬ ‫عرصه سیاسی کشور شاهد باشیم؟‬ ‫به نظرم همه جریاناتی که نســبت بــه مصالح ملی‬ ‫دلسوزند باید چنین موضعی را پس بزنند‪ .‬یعنی در واقع این‬ ‫را به عنوان یک امری که سالمت سیاسی کشور را به خطر‬ ‫می اندازد از ان یاد کنند و واکنش نشان دهند که هیچ کس‬ ‫حاضر نیســت رقابت داخلی را الوده به دخالــت بیگانه کند‬ ‫چون عرض کردم هر زمانی که بیگانه در رقابت های داخلی‬ ‫ما توانسته نقش افرینی کند نهایتا به شکست اقتدار کشور‬ ‫و استقالل کشور منجر شده است‪.‬‬ ‫به نظر شما اصالح طلبان چه رویکردی را در مقابل‬ ‫صحبت های جان کری پیش می گیرند؟‬ ‫بعضی اصالح طلبان از این قضیه به خود می بالند‬ ‫و عالئمی نشان می دهند که نشــان از همراهی انها ست و‬ ‫تحلیل می کنند که در ســایر موضوعات سعی خواهیم کرد‬ ‫با امریکا اختالفات مان را حل کنیم‪ .‬حال انکه انها بســیار‬ ‫تصور غلطی دارند چون معتقدند حاال که به یک دســتاورد‬ ‫هر جا بوی دخالت هــای بیگانه بیاید‬ ‫نتیجه دلخواه بیگانه حاصل نخواهد‬ ‫شد‪ .‬درست است که بعضی افراد به‬ ‫قمشابهدارندولی‬ ‫یسالی ‬ ‫لحاظفرهنگ ‬ ‫وقتی موضوع به حوزه سیاست بیاید و‬ ‫یکجریانرابهلحاظسیاسیدنبال رو‬ ‫و پیونــد خورده با بیگانــه ببینند حتی‬ ‫انها که به لحاظ فرهنگــی یک مقدار‬ ‫تحت تاثیر جلوه هــای ظاهری غرب‬ ‫هســتند هم به لحاظ تجربه تاریخی‬ ‫این مساله را نخواهند پذیرفت‬ ‫در عرصه سیاســی رســیدیم باید تبلیغ کرد که می توان در‬ ‫همه زمینه هــا با امریکایی هــا به توافق رســید‪ .‬این کار به‬ ‫لحاظ سیاسی بسیار ناپخته اســت‪ .‬یعنی ما را دچار مشکل‬ ‫جدی می کند‪ .‬یعنــی هم در جبهــه داخلی مــا را تضعیف‬ ‫می کند و هم در جبهه بین الملــل‪ .‬در جبهه داخلی موجب‬ ‫نگرانی می شــود‪ ،‬در جبهه خارجی نیز موجب خوشــحالی‬ ‫دشمن‪ .‬امروز یک عده ای دارند ولع از خود نشان می دهند‬ ‫که امریکایی ها را تماما در اغوش بفشــارند‪ .‬چرا باید چنین‬ ‫موضع گیری انجام دهند که موجب خوشــحالی دشــمن و‬ ‫نگرانی دوســتان مان در منطقه شود‪ .‬دوســتان ما در این‬ ‫قضیه نگراننــد و این گروه با گســترده تر کردن موضوعات‬ ‫نگرانی های جدیــدی می افریننــد‪ .‬ما اول ایــن صحنه را‬ ‫مدیریت کنیم ببینیم به کجا می رســد بعد حاال مطرح شود‬ ‫که در موضوعات دیگر هم ایــا می توانیم با امریکایی ها به‬ ‫نقاط مشترکی برســیم یا خیر‪ ،‬بنابراین وسعت بخشیدن به‬ ‫صحنه در شرایط کنونی خارج از چرخه عقل و تدبیر سیاسی‬ ‫و برخالف منافع ملی است بنابراین ما به شدت باید نیروهای‬ ‫تندرو را در جناح اصالح طلــب مهار کنیم‪ .‬من در این مدت‬ ‫مقــاالت متعــددی در روزنامه های اصالح طلــب مطالعه‬ ‫می کنم که یک نــوع ذوق زدگــی و ولع بــرای بحث های‬ ‫ارتباط با غرب از خود نشان می دهند‪ .‬اگر اعتقاد هم به این‬ ‫امر داشته باشند که اعتقادشــان محل تامل و بحث است‬ ‫طرحش در شرایط کنونی به هیچ وجه مطابق با مصالح ملی‬ ‫نیست‪ .‬یعنی حتی اگر اعتقاد داشــته باشند تا ما این بحث‬ ‫را مدیریــت نکردیم نباید بحث های دیگــری را که امادگی‬ ‫برای مدیریتش نداریم مطــرح کنند‪ .‬ضمن انکه تا ماهیت‬ ‫امریکا تغییر نکند هرگز نمی توانیم بــا امریکایی ها به یک‬ ‫تفاهمی در مسائل کالن برسیم‪ .‬در راس همه مسائل هم‬ ‫حمایت جدی انها از صهیونیست هاســت که هم به لحاظ‬ ‫سیاسی و شــرعی و اعتقادی هرگز نمی توانیم با پدیده ای‬ ‫به نام صهیونیســم تقابلمان را کنار بگذاریم و تفاهمی را با‬ ‫امریکا برقرار کنیم‪ .‬طبیعتا به عنوان مسلمان نمی توانیم از‬ ‫نژادپرستی حمایت کنیم و نژادپرستی را در معادالت جهانی‬ ‫به رســمیت بشناســیم‪ .‬این بحث را بعضی در داخل کشور‬ ‫مطرح می کنند که حتی ما می توانیم تا اینجا پیش برویم که‬ ‫نسبت به مواضع خودمان نسبت به اسرائیل هم تجدیدنظر‬ ‫کنیم‪ .‬که این را برخی مقامات اروپایی در ســفر اخیرشــان‬ ‫به نوعی اشــاره کردند که قابل توجه اســت‪ ،‬قبــل از انکه‬ ‫مقامات اروپایی بگویند برخــی عناصر داخلی این مطلب را‬ ‫در دستورکار قرار داده بودند‪.‬‬ ‫میانه روها چه موضعی را در قبال صحبت های جان‬ ‫کری اتخاذ می کنند؟‬ ‫قطعا از کنارش عبور می کنند و کمتر سعی می کنند‬ ‫این قضیه را محکوم کنند و از این مطلب تبری بجویند‪.‬‬ ‫یعنی سکوت پیشه می کنند که بیشتر پشت پرده‬ ‫منفعت بگیرند؟‬ ‫بله همین طور است‪.‬‬ ‫حاال واقعا توافق هســته ای دســتاورد و امتیازی‬ ‫برای میانه روها در انتخابات مجلس خواهد داشت‬ ‫و جایگاه انها را تقویت خواهد کرد؟‬ ‫البته دســتاورد مذاکرات قطعا تاثیر مثبتی خواهد‬ ‫داشت به ویژه اگر دولت تا انتخابات عقالنیتی در نوع تدوین‬ ‫روابطش با غرب از خود نشان دهد‪ .‬یعنی در واقع ارتباطات را‬ ‫بتواند مدیریت کند و به گونه ای پیش ببرد که دورنمای خوبی‬ ‫را به مردم ارائه دهد‪ .‬البته اقــای روحانی در صحبت های‬ ‫اخیری که در مصاحبه تلویزیونی شــان داشت این بحث را‬ ‫مطرح کرد که «سرمایه گذاری خواهیم کرد نه انکه واردات‬ ‫را دنبال کنیم تا منفعت سیاسی ببریم‪ ».‬اگر به چنین امری‬ ‫پایبندی نشــان داده شــود طبیعتا این تفاهم می تواند هم‬ ‫انتخابات مجلس و هم در انتخابات ریاست جمهوری به نفع‬ ‫دولت یازدهم باشد‪.‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫بوده و می بایســت به ان توجه جدی شود‪ .‬ســخنان وی را‬ ‫می توان نشان دهنده نگرانی و دخالت غیرمستقیم در موازنه‬ ‫قدرت دانســت‪ .‬او تالش دارد تا نگرانی خود را از سرانجام‬ ‫توافق به مسائل داخلی ایران وصل کرده و به نوعی سیاست‬ ‫خود در ایران را در مسائل مختلف مطرح کند‪.‬‬ ‫ورود جان کری بر مباحث جابه جایی قدرت در کشور و‬ ‫مسائل حاشیه ای ان می تواند عواقب ناگواری را برای کشور‬ ‫به همراه داشته باشد‪ .‬بنابراین به نظر می رسد باید به بعضی‬ ‫نکات دقت شود‪.‬‬ ‫الف) مشی سیاسی دولتمردان‬ ‫در این بیــن می بایســت مذاکره کننــدگان و اعضای‬ ‫دولت بــه ویژه وزیــر خارجه و رئیــس دولت در ایــن باره به‬ ‫صراحت موضع گیری کرده و اجازه دخالت و اظهارنظر های‬ ‫مداخله جویانه را ندهند‪ .‬گر چــه قدرت طلبی اقتضا می کند‬ ‫افراد به عناوین مختلف جایگاه خــود را حفظ کنند اما توجه‬ ‫به استقالل کشور و منافع ملی می بایست در اولویت توجه و‬ ‫حساسیت قرار گیرد‪.‬‬ ‫ب) تاکید بر مبانی انقالب اسالمی‬ ‫توجه به اصول و مبانی نظام مقدس جمهوری اسالمی‬ ‫و انقالب و کاربــردی کــردن منویات مقام معظــم رهبری‬ ‫می تواند استقالل و ازادی را در جابه جایی قدرت حفظ کرده‬ ‫و اجازه دخالت مستقیم و غیرمستقیم را منتفی کند‪.‬‬ ‫اینکه بر اساس چه مکانیســمی جان کری عده ای را‬ ‫افراطی می داند و دلســوز جماعتی دیگر می شود با مبانی و‬ ‫اصول نظام که یکی از انها عدم دخالت خارجی ها در مسائل‬ ‫داخلی یا بر هم زدن وحدت ملی است تناقض دارد‪.‬‬ ‫ج) اینده نگری‬ ‫مسالهاستقالل‬ ‫جان کری و مداخله انتخاباتی‬ ‫امیرابراهیم رسولی‬ ‫مدیرمسئول سایت نماینده‬ ‫‪3‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫قصد و نیت جان کری از ورود به مســائل‬ ‫سیاسی و داخلی کشور چه از روی نگرانی‬ ‫و دلواپســی و چه از روی کســب منافع و‬ ‫اقناع کنگره باشــد برای مــا زنگ خطری‬ ‫اســت که بیش از همه دولتمــردان و در‬ ‫درجهبعدنخبگانواحادملترا باید نسبت‬ ‫به عواقب اجتماعی ان بیمناک سازد‬ ‫سیاست‬ ‫جابه جایی قدرت در نظام های سیاسی دنیا پدیده ای‬ ‫طبیعی است‪ .‬در بعضی کشورها این جابه جایی به دو حزب‪،‬‬ ‫سه حزب یا افراد و جریان ها محصور است و البته در بعضی‬ ‫دیگر از کشــورها با کودتــا و جنگ این تغییر قــدرت انجام‬ ‫می گیرد‪.‬‬ ‫در نظام سیاســی ایــران قبــل از انقالب اســامی‪،‬‬ ‫حکومت های موروثی پادشــاهی‪ ،‬در رفت و امــد افراد در‬ ‫قدرت و مسند نقش اول را ایفا می کردند اما با وقوع انقالب‬ ‫شکوهمند اســامی در ســال ‪ 57‬و تدوین قانون اساسی و‬ ‫اعتقاد راســخ امام خمینی(ره) که تا کنون نیــز ادامه دارد‪،‬‬ ‫جابه جایی قدرت با رای و نظر مــردم انجام می گیرد‪ .‬روزی‬ ‫مردم به حزب جمهوری اســامی اعتمــاد می کنند و روزی‬ ‫دیگر دولتی چون اصالح طلبان یا در سال‪ 84‬دولتی متفاوت‬ ‫را برمی گزینند‪ .‬در مقطعی به اصولگرایان اعتماد می کنند و‬ ‫روزگاری اعتدال گرایی تابلو و نماد می شود و همه این تغییر‬ ‫و جابه جایی ها با مکانیسم انتخابات و رای مردم امکان پذیر‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫پس از انقالب اســامی یکی از مهمترین شعارهای‬ ‫مردم و امام امت استقالل بود‪ .‬مستقل بودن در اداره کشور‬ ‫را پس از ســال ‪ 57‬به وضوح مشاهده می کنیم به نحوی که‬ ‫چنانچه کم و کاســتی یا فراز و فرودی وجود دارد با تصمیم‬ ‫خود افراد کشور و مسئوالن ان انجام می شود و هیچ قدرت‬ ‫خارجی اجازه دخالت نداشته و ندارد‪.‬‬ ‫پس از روی کار امدن دولت یازدهم و شعارهای مطرح‬ ‫شــده‪ ،‬حســن روحانی با وعده حل تحریم ها و مشــکالت‬ ‫اقتصادی به مذاکره با غربیان و امریکا پرداخت؛ مذاکراتی‬ ‫که تا کنــون گر چه بــه توافق قطعی نرســیده امــا نتایجی‬ ‫دربر داشته است‪.‬‬ ‫رهاورد مذاکرات ممکن است ویژگی های مثبت و منفی‬ ‫داشته باشــد اما در یک حداقل قابل قبولی متمرکز شده اما‬ ‫در کنار ان حاشیه هایی وجود دارد که ممکن است در اینده‬ ‫مهمتر از متن شود‪ .‬یکی از این حاشیه ها در ورود غربیان و‬ ‫امریکا در مســائل خارج از مذاکرات است‪ .‬به عنوان نمونه‬ ‫می توان به بحث انتخابات اینده مجلس یا ریاست جمهوری‬ ‫اشاره کرد‪ .‬کافی است در اظهارات جان کری‪ ،‬وزیر خارجه‬ ‫ایاالت متحده امریکا در شــورای روابــط خارجی اش تامل‬ ‫کنیم‪ .‬وی می گویــد‪« :‬در صورت توافق از ســوی امریکا‪،‬‬ ‫حسن روحانی و جواد ظریف به دردسر خواهند افتاد‪ .‬اگر به‬ ‫توافق هسته ای پشت کنیم یک پیام بزرگ برای افراطی ها‬ ‫خواهیم فرستاد و معلوم نیست در انتخابات بعدی چه اتفاقی‬ ‫خواهد افتاد‪»...‬‬ ‫گرچه اظهارات جان کری در حاشــیه متن مذاکرات‬ ‫هسته ای مطرح می شود اما حاشیه ای است که قابل توجه‬ ‫چنانچه در این مقطع با روش گفتاری دولت های غربی‬ ‫و امریکا‪ ،‬بــا بی توجهی و بی مباالتی برخورد شــود و از قضا‬ ‫موازنه قدرت را در کشــور که با رای مردم انجام می شود بر‬ ‫هم زده و منجر به عوام فریبــی گردد‪ ،‬انگاه خطر جابه جایی‬ ‫قدرت در اینده بیش از پیش تابع سخنان و اظهارات و رفتار‬ ‫منابع قدرت در خارج کشور خواهد شد‪ .‬بنابراین می بایست‬ ‫با اینده نگری بــه موقعیت کشــور راه را بــرای ورود امروز و‬ ‫فردای قدرت هــای خارجی به مســائل داخلی و سیاســی‬ ‫مسدود نماییم‪.‬‬ ‫قصــد و نیت جان کری از ورود به مســائل سیاســی و‬ ‫داخلی کشــور چه از روی نگرانی و دلواپســی و چه از روی‬ ‫کسب منافع و اقناع کنگره باشد برای ما زنگ خطری است که‬ ‫بیش از همه دولتمردان و در درجه بعد نخبگان و احاد ملت را‬ ‫باید نسبت به عواقب اجتماعی ان بیمناک سازد‪.‬‬ ‫هر ایرانی غیرتمند و فکوری باید از خود بپرســد معیار‬ ‫کری و امریکا از دلســوزی برای عده ای یا افراطی دانستن‬ ‫عده ای دیگر چیست؟‬ ‫امریکا چــه منافعــی دارد کــه از هم اکنــون نگران‬ ‫انتخابات اینده ایران اســت؟ جا دارد که مســئوالن دولتی‬ ‫نیز در این باره در کنار تاملی جدی‪ ،‬از انفعال خارج شده و به‬ ‫موضعی فعال در قبال دخالت اشــکار در امور داخلی کشور‬ ‫دست یابند‪.‬‬ ‫‪35‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫حرف کری درست است!‬ ‫گفت و گوی مثلث با صادق زیباکالم‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫‪4‬‬ ‫جان کری وزیر امورخارجه امریکا چندی پیش در‬ ‫دفاع از برنامه جامع اقدام مشترک گفت «توافق‬ ‫هســته ای به قدرت گرفتن میانه روهــا در ایران‬ ‫کمک می کند»‪ ،‬نظر شــما دربــاره این صحبت‬ ‫چیست؟‬ ‫صحبت های جان کری را مهم نمی دانم اما فارغ‬ ‫از اینکــه او چه گفت؛ معتقــدم در حوزه سیاســت داخلی‬ ‫این یک امر بدیهی اســت‪ .‬همواره وقتی تنــش بین ما و‬ ‫غرب به ویژه امریکا بوده علی القاعده ســودش به حساب‬ ‫رادیکال ها رفته ‪ .‬در تمام هشت سالی که اقای احمدی نژاد‬ ‫رئیس جمهور بود‪ ،‬ما ســر قضیه هسته ای تنش و درگیری‬ ‫داشتیم‪ ،‬تحریم بودیم‪ ،‬قطعنامه های شورای امنیت علیه‬ ‫ما صادر می شــد هر چه این روند ادامــه یافت رادیکال ها‬ ‫بیشتر دست باال را در عرصه سیاسی ایران پیدا کردند اما‬ ‫برعکس هر چقدر تنش بین ما و غرب به ویژه امریکا کمتر‬ ‫باشد این باعث تقویت جناح میانه رو می شود‪ .‬در حقیقت‬ ‫یکی از دالیلی که نشان می دهد چرا این قدر برخی مخالف‬ ‫توافق هسته ای هســتند این اســت که دقیقا اقای جان‬ ‫کری می گوید‪ .‬انها می بینند اگر توافق هســته ای وجود‬ ‫داشته باشد این مســاله به ضرر و زیان شــان است چون‬ ‫اساســا انها به واسطه شعار امریکاســتیزی مطرح هستند‬ ‫اما وقتی توافق به وجود می اید سالح امریکاستیزی شان‬ ‫کارایی اش را از دســت می دهد‪ ،‬به همیــن خاطر این قدر‬ ‫مخالف توافق هســتند بنابراین حرف اقای جان کری در‬ ‫اساس درست است اما فی نفسه بر معادالت سیاسی داخل‬ ‫ایران اثری ندارد‪.‬‬ ‫بعضی می گوینــد این صحبت اقــای جان کری‬ ‫دخالت در سیاست داخلی ایران است‪ ،‬پس شما‬ ‫این مساله را رد می کنید؟‬ ‫این تحلیــل را قبول ندار م چون کجــا اقای جان‬ ‫کری دخالت کرده است؟ این چه جور دخالتی است؟ برخی‬ ‫ الدوام برای دولت‪ ،‬کنگره‪ ،‬سنا‬ ‫در ایران از صبح تا شب علی ّ‬ ‫و سایر ارکان حاکمیتی امریکا تعیین تکلیف می کنند‪ .‬ایا‬ ‫اینها نیز دخالت در مسائل داخلی امریکا تلقی می شود؟ به‬ ‫هیچ وجه‪ .‬وقتی برخی نماینــدگان ما علیه امریکا مطالب‬ ‫مختلفی را می گویند هیچ وقت امریکایی ها نمی گویند که‬ ‫چرا ایرانی ها در سیاست داخلی امریکا دخالت می کنند‪ .‬تا‬ ‫حاال شنیده نشده امریکایی ها بگویند‪« :‬چرا رئیس جمهور‬ ‫یا وزیر خارجه ایران ان حرف را زده است این دخالت در کار‬ ‫امریکا محسوب می شود‪ ».‬پس درباره ما هم همین طور‬ ‫اســت؛ صرف نظر از اینکه اقــای جان کــری این حرف‬ ‫را برای مصرف داخلــی امریکا می زند یــا دارد اظهارنظر‬ ‫سیاسی می کند به هر حال این حرف از اساس درست است‬ ‫ولی دخالت در سیاســت داخلی ایران نیست‪ .‬فرض کنید‬ ‫اقای جان کری از اقای ظریــف تعریف کند یا بگوید دکتر‬ ‫ظریف ادم بی منطقی است‪ ،‬این کجا دخالت در امور ایران‬ ‫تلقی می شود؛ فرض شود جان کری بگوید من می خواهم‬ ‫در انتخابات اینده تندروهای اصولگرا برنده شوند ایا باز هم‬ ‫همین حرف مطرح اســت؟ کجای این حــرف دخالت در‬ ‫امور ایران اســت؟ مگر شــبانه روز ما درباره امریکایی ها‪،‬‬ ‫مسئوالن شان‪ ،‬انتخابات شان و غیره اظهارنظر نمی کنیم‪،‬‬ ‫این حرف ها فقط اظهارنظر است‪.‬‬ ‫اما زمانی هم اقای احمدی نژاد خیلی از برقراری‬ ‫ارتباط بــا امریکا در قالــب طرح ایــده مناظره با‬ ‫بوش و اوباما اســتقبال کرد و حتی بــه انها نامه‬ ‫نوشــت اما امریکایی ها روی خوش به او نشــان‬ ‫ندادند‪ ،‬حال چرا از رویکرد دولــت اقای روحانی‬ ‫استقبال کردند؟‬ ‫دقیقــا این طور اســت بــرای انکــه امریکایی ها‬ ‫به درســتی تشــخیص دادند که هدف اقای احمدی نژاد‬ ‫تبلیغات سیاســی‪ ،‬ســر و صدا راه انداختن اســت نه انکه‬ ‫بخواهد با مقامات امریکایی بر سر موضوعاتی که بین دو‬ ‫کشور است واقعا مذاکره کند‪ .‬دولت امریکا با شناختی که‬ ‫از اقای احمدی نژاد داشت و این شناخت به نظر من درست‬ ‫بود از رویکرد او استقبال نکرد‪.‬‬ ‫یعنی شــما می گویید امریکایی ها با دولت اقای‬ ‫روحانی تفاهم کردند چون عزم دولت او را برای‬ ‫مذاکره جدی دیدند و هدف شان تقویت موقعیت‬ ‫دولت روحانی در عرصه سیاسی ایران نبود؟‬ ‫بلــه‪ ،‬انها متوجه شــدند که یک دولــت جدی در‬ ‫ایران سر کار امده و تصمیم اقای روحانی برای مذاکره با‬ ‫امریکا از روی تبلیغات‪ ،‬تظاهر و تیتر یک مطبوعات شدن‬ ‫نیســت البته عالئمی را هــم در دوران ریاســت جمهوری‬ ‫اقای احمدی نژاد از طرف ایران دریافــت کرده بودند و با‬ ‫وســاطت مقامات عمان ارتباطات اولیه برقرار شده بود و‬ ‫البته برقراری ارتباط از طرف دولت اقای احمدی نژاد نبود‬ ‫بلکه بین مقامات باالتر و امریکایی ها یکسری ارتباطات‬ ‫اولیــه در دوران شــش ماه اخــر ریاســت جمهوری اقای‬ ‫احمدی نژاد برقرار شده بود که وقتی اقای روحانی سر کار‬ ‫امد‪ ،‬این ارتباطات ادامه پیدا کــرد‪ .‬از طرفی هم رویکرد‬ ‫ایران و امریکا بــرای مذاکره خیلی جدی تر شــد بنابراین‬ ‫تماس هایی از قبل روی کار امدن دولت اقای روحانی بین‬ ‫ایران و امریکا برقرار شده بود‪.‬‬ ‫یعنی می گوییــد امریکایی ها عــزم جدی دولت‬ ‫اقای روحانی را برای مذاکــره دیدند و از این امر‬ ‫استقبال کردند نه انکه هدف شان تثبیت قدرت‬ ‫اقای روحانی در سیاست داخلی ایران باشد؟‬ ‫بله‪ ،‬انها متوجه شدند برخالف اقای احمدی نژاد‬ ‫اقای روحانی جدی است و اهل هوچی گری‪ ،‬سر و صدا و‬ ‫خبر سازی و این طور مسائل نیســت انها رویکرد و تصمیم‬ ‫ایران جدی ارزیابی کردند بنابراین نشستند و جدی مذاکره‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫این توافق هسته ای ایا جایگاه دولت را در عرصه‬ ‫سیاسی کشور تثبیت و تضمین می کند؟ در واقع‬ ‫فقط با در نظر گرفتن ایــن توافق می توان گفت‬ ‫اقای روحانی رئیس جمهور دو دوره ای می شود؟‬ ‫خیر‪ ،‬عکسش را می توانیم بگوییم یعنی اگر این‬ ‫توافق صورت نمی گرفت و توافق هسته ای شکست خورده‬ ‫بود احتمال اینکه اقای روحانی رئیس جمهور دو دوره ای‬ ‫شــود خیلی کم می شــد‪ ،‬چون وضعیتی پیش می امد که‬ ‫عمال اقای روحانی نمی توانســت نــه در زمینه اقتصادی‬ ‫خیلی موفقیتی داشته باشــد و نه در زمینه های دیگر ولی‬ ‫االن شــانس اقای روحانی برای اینکه دو دوره ای شــود‬ ‫افزایش پیدا کرده است‪.‬‬ ‫ولی قطعی نیست؟‬ ‫کری کجا را نشانه گرفته است؟‬ ‫وزیر خارجه امریکا‪ :‬اگر به توافق پشت کنیم‪ ،‬معلوم نیست چه بر سر روحانی و‬ ‫ظریف خواهد امد‬ ‫احد شیرزاد‬ ‫‪5‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫وزیر خارجه امریکا می گوید اگر ما بــه توافق با ایران‬ ‫پشت کنیم‪ ،‬یک پیام به افراط گرایان در ایران می فرستیم‬ ‫و انان احساس خوبی خواهند کرد و کســی نمی داند که در‬ ‫انتخابات بعدی چه بر سر روحانی می اید(!)‬ ‫کری این سخنان را هنگامی بر زبان جاری کرد که در‬ ‫نشست شورای روابط خارجی سنا حضور یافته بود‪ .‬سخنان‬ ‫او درباره اوضاع داخلی ایران‪ ،‬به این ها منحصر نمی شود؛‬ ‫او همچنیــن می گوید‪« :‬موضوع ان نیســت که پس از ‪15‬‬ ‫ســال چه اتفاقی خواهد افتاد موضوع این است که اگر ما‬ ‫این توافق را نپذیریم فردا چه اتفاقــی می افتد‪ ...‬واقعیت‬ ‫این اســت که ‪ 25‬درصد جوانان ایران بیکار هستند‪ ...‬اگر‬ ‫به تهران بروید‪ ،‬من نرفتم ولی دوســتانم که رفته اند به من‬ ‫گفته اند که جوانان به دنبال گوشی های هوشمند هستند و‬ ‫می خواهند بخشی از دنیا باشــند!‪ ...‬چه کسی می داند که‬ ‫در انتخابات[اینده ایران] چه می شود؟ اما روحانی و ظریف‬ ‫که خود را در مذاکره با غرب به خطر انداختند و توانســتند با‬ ‫غرب مذاکره کنند و به یک نتیجه برسند‪ ،‬به نظرم به دردسر‬ ‫جدی می افتند‪».‬‬ ‫ژست دلسوزی برای ایرانیان‪ ،‬نه مختص به کری است‬ ‫و نه تازگی دارد‪ .‬پیش تر نیز اوباما در سخنان مشابهی از قصد‬ ‫خود برای تقویت سران میانه رو ایران خبر داده بود!‬ ‫بیان این گونه اظهارات‪ ،‬ضمن اینکه دخالتی اشکار در‬ ‫اوضاع داخلی یک کشور محسوب می شود‪ ،‬بیانگر مقاصد و‬ ‫مسائلی است که قابل بحث است‪.‬‬ ‫به تعبیری می توان گفــت انها با این ســخنان در پی‬ ‫القای این پیام هســتند که یک قسم از سیاسیون در ایران‪،‬‬ ‫چنانچه قدرت داشته باشند‪ ،‬در جهت منافع انها گام خواهند‬ ‫برداشت و مثال در منطقه و در نسبت با جبهه های مقاومت‪،‬‬ ‫به گونه ای عمل خواهند کرد کــه به منافع امریکا خللی وارد‬ ‫نخواهد کرد! و در سیاســت خارجه‪ ،‬خط و مرز مشخصی با‬ ‫دشمنان نخواهد داشــت‪ .‬این موضوع همچنین القاکننده‬ ‫این پیام است که نظام جمهوری اسالمی‪ ،‬استراتژی واحد و‬ ‫ثابتی در قبال دنیا و در جهان بینی خود ندارد‪.‬‬ ‫اینگونــه اظهــارات‪ ،‬ضمــن اینکــه بیانگــر روحیــه‬ ‫مداخله جویانــه انان در امور داخلی یک کشــور اســت‪ ،‬از‬ ‫طرفی معلوم می ســازد که انها‪ ،‬توافــق را صرفا برای یک‬ ‫مقصد خاص در نظر نگرفته اند‪ ،‬بلکه از توافق در پی ایجاد‬ ‫پلی برای رسیدن به بسیاری از مقاصد دیگر خود هستند‪.‬‬ ‫نکته ای که از این رهگذر باید ان را مورد توجه قرار داد‬ ‫این اســت که امریکایی ها با این مواضع‪ ،‬کدام هدف مهم‬ ‫را در عرصه داخلی ایران نشــانه گرفته اند؟ ترســیم فضای‬ ‫دوگانگی‪ ،‬ایجاد شکاف و القای ناکارامدی مدیریت کالن‬ ‫کشور‪ ،‬شاید مهم ترین هدفی باشد که امریکایی ها به دنبال‬ ‫ان هســتند‪ .‬اینکه در نظام سیاســی ایران‪ ،‬ایــن امکان به‬ ‫شــکل بالقوه وجــود دارد که بــا روی کارامــدن گونه ای از‬ ‫سیاســتمداران‪ ،‬اهداف اصلی و اســتراتژیک نظام‪ ،‬مورد‬ ‫غفلت و بی توجهی قرار بگیرد‪ ،‬فضایی است که امریکایی ها‬ ‫همواره در پی ترسیم ان هستند‪.‬‬ ‫طمع امریکایی ها به این موضوع‪ ،‬انگاه شدت می گیرد‬ ‫که کار مذاکره با انها باال می گیرد و جمهوری اســامی‪ ،‬رو‬ ‫در رو و ســینه به ســینه با انها به مذاکره می نشیند‪ .‬در چنین‬ ‫موقعیتی است که انها فرصت را مغتنم شمرده و عملی کردن‬ ‫پروژه خود را از سر می گیرند‪.‬‬ ‫از این روســت که مدیریت کالن جمهوری اســامی‬ ‫ایران‪ ،‬در تعیین جهت حرکت کلی نظام در اغاز سال جدید‪،‬‬ ‫موضوع «وفاق» و «تنیدگــی» میان مســئوالن و مردم را‬ ‫در قالب شــعار «دولت و ملت‪ ،‬همدلــی و همزبانی» مورد‬ ‫تاکید و توجه قرار می دهد‪ .‬شاید برای انها هیچ چیز مهم تر‬ ‫و حیاتی تر از این نباشــد کــه دیوار اختــاف و جدایی را در‬ ‫داخل ایران بنا نهند و مقدمــه خوبی برای برنامه های بعدی‬ ‫خود به دســت اورند‪ .‬به همین خاطر باید به مسائلی از قبیل‬ ‫مذاکره‪ ،‬به دیده منافع ملی نگریسته شود نه گروهی و حزبی‪.‬‬ ‫رســانه های کشــور در این خصوص وظیفــه مهمی‬ ‫ برعهده دارند‪ .‬چنانچه انها پیام هایــی را مخابره کنند که در‬ ‫راستای این هدف امریکایی ها باشــد‪ ،‬درواقع با منافع ملی‬ ‫بازی کرده اند‪ .‬متاسفانه در البه الی اخبار و تحلیل های انبوه‬ ‫رسانه های داخلی‪ ،‬بعضا دیده شده که به گونه ای عمل شده‬ ‫که تقویت کننده همان هدف بوده است‪.‬‬ ‫البتــه در این میــان‪ ،‬عمده نقــش را خود مســئوالن‬ ‫عهــده دار هســتند و چنانچــه طــرف مقابــل از کنش ها و‬ ‫سیگنال های مسئوالن ما‪ ،‬اینگونه برداشت کند که فضای‬ ‫دوگانگی در درون کشور‪ ،‬مستعد شکل گیری است و سیاست‬ ‫خارجی به مسائلی داخلی گره زده شده‪ ،‬نهایت استفاده را از‬ ‫ان خواهد برد‪ .‬اینکه در گذشته شــاهد ان بودیم که برخی‬ ‫مسئوالن در مالقات هایشــان با طرف مقابل‪ ،‬به انان گفته‬ ‫بودند که درصورت عدم توافق و عدم رسیدن به نتیجه‪ ،‬جناح‬ ‫مقابل ما روی کار خواهد امد‪ ،‬خطای فاحشی است که تکرار‬ ‫ان جبران ناپذیر خواهد بود‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫خیر قطعی نیست‪ ،‬به هر حال دو سال تا انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری ‪ 96‬فاصله است و باید دید مابقی عملکرد‬ ‫دولت اقای روحانی چطور می شود‪.‬‬ ‫به نظر شما تعریف مقامات امریکایی از میانه روها‬ ‫باعث تضعیف انها نزد افکارعمومی نمی شود؟‬ ‫من فکــر می کنم جامعه ما از این مرحله گذشــته‬ ‫یعنــی جامعه ما امروز دیگــر انقدر پختگی پیــدا کرده که‬ ‫اگــر امریکایی هــا از صادق زیبــاکالم تعریــف کنند این‬ ‫باعث نمی شــود در ایران بگویند خاک برسر زیباکالم که‬ ‫امریکایی ها دارند از او تعریــف می کنند‪ .‬یک زمانی ‪ 10‬تا‬ ‫‪ 30‬ســال پیش این طور بود ولی االن این طور نیست که‬ ‫تعریف و تمجید غربی ها باعث سرشکستگی یک جریان‬ ‫سیاسی در داخل کشور شود‪.‬‬ ‫در مقابل چنین موضعی که جان کری گرفت باید‬ ‫چه واکنشی نشان داد؟‬ ‫هیچی‪ ،‬نظر اقای جان کری این بود که گفته فکر‬ ‫می کنم این توافق به نفع میانه روها در ایران تمام شــود‪.‬‬ ‫حرف درستی هم است دلیلی هم ندارد که حاال حتما کسی‬ ‫به این پاسخ بدهد که او چرا این حرف را زده است‪.‬‬ ‫حــرف او تاثیری بــر معادالت بیــن جریان های‬ ‫سیاسی ایران نمی گذارد که یک جریان را تقویت‬ ‫و دیگر جریان را تضعیف کند؟‬ ‫خیر‪ ،‬ضمن انکــه گفتم دلیلی نیســت که حکما‬ ‫پاسخ دهیم مگر اظهارنظرهایی که ما درباره امریکایی ها‬ ‫می کنیم امریکایی ها بر خود وظیفه می دانند که بیایند به‬ ‫ما جواب دهند‪.‬‬ ‫در کل روابط بین دو کشور ایران و امریکا را از این‬ ‫به بعد چطور می بینید؟‬ ‫معتقدم اساســا امریکاســتیزی که بعد از انقالب‬ ‫به وجود امد محصول یکســری مســائل سیاسی داخلی‬ ‫بود و واقعا در ذات انقالب اســامی وجود نداشــت ولی‬ ‫حاال شــرایط به گونه ای شــد که گفتمان امریکاستیزی‬ ‫غالب شــد ه‪ .‬من فکــر می کنــم ما بــه تدریــج داریم به‬ ‫ســمت فاصله گرفتن از امریکاســتیزی می رویــم و این‬ ‫داســتان توافق هســته ای یــک نقطه عطــف تاریخی‬ ‫بــرای کنارگذاشــتن گفتمان امریکاســتیزی بــود‪ .‬البته‬ ‫امریکاستیزی در ایران کامل برطرف نمی شود‪ .‬این اغاز‬ ‫روندی خواهد بود که طول می کشد‪ .‬قطعا برخی همچنان‬ ‫به امریکاســتیزی ادامــه خواهند داد چون هویت شــان‬ ‫گره خورده به امریکاســتیزی اســت‪ ،‬چاره ای ندارند جز‬ ‫اینکه امریکاســتیزی را ادامــه دهند اما بعدهــا همانطور‬ ‫که به اشغال سفارت امریکا در ‪ 13‬ابان ‪ 58‬به عنوان اغاز‬ ‫امریکاســتیزی نگاه شــد به توافق وین به عنوان فاصله‬ ‫گرفتن از امریکاستیزی نگاه می شود‪ .‬در واقع اینکه برخی‬ ‫به توافق هسته ای انتقاد شداد و غالظ نشان می دهند به‬ ‫ان خاطر اســت که منافع سیاسی شــان و اقتصادی شان‬ ‫دارد به خطــر می افتد بنابراین ســعی می کنند به شــدت‬ ‫مقابله کنند‪ .‬در مقابل کسی را ندیدم که خیلی لبخند بزند‬ ‫و استقبال کند بلکه یک جریان معقول و منطقی است که‬ ‫به هر حال باید در کشور روزی به وجود می امد‪ .‬کوبا بعد از‬ ‫‪ 40‬سال روابطش را با امریکا از ســر گرفت بنابراین اینکه‬ ‫ما تا اخر دنیا باید امریکاستیزی کنیم یک امر غیر منطقی‬ ‫بود‪ .‬یک روزی باید از امریکاستیزی فاصله می گرفتیم و‬ ‫به نظر من این روز شروع با توافق وین بود‪.‬‬ ‫به نظر شــما این صحنه را اقــای روحانی چگونه‬ ‫مدیریت خواهد کرد؟‬ ‫فکر می کنم همانطور که ظرف دو ســال گذشته‬ ‫مدیریت کرد ه ادامه می دهد‪ .‬در دو سال گذشته در مجموع‬ ‫موضعگیری او یک موضعگیری معقول و منطقی بود یعنی‬ ‫مهم برایش دفاع از منافع ملی اســت‪ .‬فکر می کنم او این‬ ‫سیاست را همچنان ادامه خواهد داد‪.‬‬ ‫‪37‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫حرف های کری اهمیتی ندارد‬ ‫گفت و گوی مثلث با داریوش قنبری‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫شــما چه نظری دربــاره این صحبــت جان کری‬ ‫وزیر خارجه امریکا که گفته «توافق هسته ای به‬ ‫قدرت گرفتن میانه روها در ایران کمک می کند»‬ ‫دارید؟ برخی این صحبت را دخالت در سیاست‬ ‫داخلی ایران می دانند‪ ،‬ایا این طور است؟‬ ‫صحبت هــای جان کــری مصرف داخلــی برای‬ ‫متقاعد کــردن نماینــدگان جمهوریخــواه کنگــره دارد و‬ ‫به نوعی بــه افکارعمومــی امریکا پیــام می دهد تــا انها‬ ‫را بــا دولــت دموکــرات اوبامــا همــراه کنــد‪ .‬به هر حال‬ ‫صحبت های عامه پســندی اســت تا برای افکارعمومی‬ ‫جامعه امریکا خوشــایند باشــد و انها تحت تاثیر تبلیغات‬ ‫منفی جمهوریخواهان و البی صهیونیسم قرار نگیرند اما‬ ‫یاداور هم می شوم که این گونه صحبت ها هیچ تاثیری بر‬ ‫مسائل داخلی ایران ندارد‪ .‬اساسا طبق قوانین بین الملل‬ ‫حق حاکمیت کشــورها محفوظ است و هیچ مقام خارجی‬ ‫حق مداخلــه و اظهارنظر در امور دیگر کشــورها را ندارد‪.‬‬ ‫جان کــری هــم در موقعیتی نیســت که بخواهــد درباره‬ ‫مســائل داخلی ایران تعییــن تکلیف کند‪ .‬بــه هر حال او‬ ‫نظرش را متناســب با اقتضائات جامعه امریــکا و رقابت با‬ ‫جمهوریخواهان بیان کرده و ایــن صحبت ها هیچ ارزش‬ ‫دیگری ندارد و هیچ تاثیری نیز بر معــادالت داخل ایران‬ ‫نمی تواند داشته باشد‪ ،‬بلکه بیشــتر جنبه مصرف داخلی‬ ‫برای خود جامعه امریکا و حزب دموکــرات و دولت اوباما‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫یعنــی امریکا فــارغ از انکه چه دولتــی در ایران‬ ‫ســرکار بوده چون عزم دولت را در بحث مذاکره‬ ‫جدی دیده‪ ،‬مذاکره کرد و به توافق رسید یا انکه‬ ‫گرایش سیاســی دولت روحانــی در حصول این‬ ‫توافق مهم بود؟‬ ‫به هر حال عزم و اراده دو طرف بر رسیدن به یک‬ ‫توافق جدی بود‪ .‬در کل می توان گفــت امریکایی ها به‬ ‫این نتیجه رسیدند که فشار بیشتر بر ایران نتیجه ای ندارد‬ ‫و اگر مخالفت با توافق کنند تنها می مانند‪ ،‬بنابراین راهی‬ ‫جز توافق نداشــتند‪ .‬به هر حال باتوجه بــه موفقیتی که‬ ‫دولت دموکرات امریکا در مذاکره با ایران به دست اورده‪،‬‬ ‫خیلی از منتقدان اوباما به خصوص رقبای جمهوریخواه‬ ‫حسادت می کنند و ناخشــنود هســتند‪ ،‬مثل طرفداران‬ ‫احمدی نــژاد و جبهه پایــداری که در ایــران از موفقیت‬ ‫دولت روحانی ناخشــنودند و از اینکه این توافق توســط‬ ‫رقیب حاصل شده خشــمگینند‪ .‬البته چون افکار عمومی‬ ‫اقبال نشــان داد دلواپســان یک مقدار اعالم مخالفت‬ ‫شان را کمرنگ تر کردند اما در مجموع ته دلشان خشنود‬ ‫نیســتند که دولت روحانی این موفقیت را به دست اورده‬ ‫اســت‪ .‬همان طور که در داخل ایران کســانی به اســم‬ ‫دلواپســی‪ ،‬ناخشنود هســتند که رقیب این موفقیت را به‬ ‫دســت اورده در داخــل امریکا هم طیف سیاســی رقیب‬ ‫دولت دموکرات ناراضی نشان می دهد و این طور وا نمود‬ ‫می کند که اوبامــا به یک توافــق بد با ایــران تن داده و‬ ‫حقوق هســته ای ایران را تثبیت کرده اســت‪ .‬باتوجه به‬ ‫این انتقادات شدید طبیعی است که جان کری دموکرات‬ ‫هم دنبال این باشــد که افکارعمومی را قانع کند تا تحت‬ ‫تاثیر تبلیغات سوء رقیب قرار نگیرند‪.‬‬ ‫شــما می گویید امریکایی ها واقعا نمی خواستند‬ ‫‪6‬‬ ‫داریوش قنبری معتقد اســت ‪ « :‬امریکایی ها‬ ‫به این نتیجه رســیدند که فشــار بیشــتر بر ایران‬ ‫نتیجه ای ندارد و اگر مخالفــت با توافق کنند تنها‬ ‫می مانند‪ ،‬بنابراین راهی جز توافق نداشتند‪ ».‬با او‬ ‫درمورد سخنان جان کری صحبت کرده ایم‪.‬‬ ‫موقعیت میانه روها را با توافق هسته ای در ایران‬ ‫تحکیم کنند؟‬ ‫به هر حال افراط گرایی هم در داخل کشور و هم در‬ ‫جامعه بین المللی مورد تنفر است‪ .‬باید درنظر داشته باشیم‬ ‫که افراط در هیچ جا جایگاهی ندارد‪ ،‬افراط گرایی در همه‬ ‫جا محکوم اســت و هیچ کس در مجمــوع افراط گرایی را‬ ‫تبلیغ و تمجید نمی کند‪ .‬افراط گرایی در همه جا تبدیل به‬ ‫نوعی فحش و ناسزای سیاسی شــده است‪ .‬جدا از اینکه‬ ‫امریکایی هــا از طــرح صحبت های اینچنینــی چه مراد و‬ ‫منظور بیرونی داشــته باشــند معتقدم منظورشــان بیشتر‬ ‫مصرف داخلی برای جامعه امریکا دارد تا به افکار عمومی‬ ‫اعالم کنند ماحصل توافق تقویت میانه روی بوده که یک‬ ‫ارزش تلقی می شود‪ .‬در واقع انها سعی می کنند با استفاده‬ ‫از ارزش های خودشان توافق با ایران را نزد افکار عمومی‬ ‫امریکا توجیه کنند‪.‬‬ ‫فارغ از صحبت های جان کری گزاره مطرح شده‬ ‫درست اســت‪ ،‬یعنی توافق هســته ای موقعیت‬ ‫میانه روهــا را در رقابت سیاســی اینــده تقویت‬ ‫می کند یا خیر؟‬ ‫اصال این درســت نیســت که مســائلی که انها‬ ‫درباره مســائل داخلی ما مطرح می کنند از همان زاویه‬ ‫بخواهیم ان را به تحلیــل کنیم و این صحبت های جان‬ ‫کری را این قدر در رسانه هایمان مطرح کنیم و به چنین‬ ‫حرف هایی بهــا دهیــم بنابرایــن نباید تحلیل مســائل‬ ‫داخلی خودمــان را براســاس نظرات انها قــرار دهیم‪.‬‬ ‫منطق تحــوالت سیاســی در جامعه ایران یــک منطق‬ ‫خاص است و در کل طیف بندی های سیاسی موضوعی‬ ‫اســت که از گذشــته بوده‪ .‬اینها نیز دیدگاه های خاص‬ ‫خود را دارنــد در کل اینکــه در مجموع چــه اتفاقی در‬ ‫ارتبــاط بــا انتخابــات در ایــران می افتد این هــم تابع‬ ‫منطق تحــوالت سیاســی اجتماعی و تحــوالت درونی‬ ‫در درون جامعه ایران اســت‪ ،‬به نظر من خیلی دشــوار‬ ‫اســت که بشــود نتیجه انتخابات را از همیــن االن در‬ ‫جامعــه ایــران پیش بینــی کــرد‪ .‬در کل ارزیابی هــای‬ ‫سیاسی که در گذشــته بوده در جامعه ما نشان می دهد‬ ‫که رفتار انتخاباتی در جامعه ایران بســیار ســیال است‬ ‫و نمی شــود به صراحت از همیــن االن که چنــد ماه به‬ ‫انتخابات مانده به راحتی پیش بینــی کرد که چه اتفاقی‬ ‫در انتخابات مجلس می افتد و مردم به چه طیفی اقبال‬ ‫نشــان می دهنــد‪ .‬در کل مردم ایــران مردمی هســتند‬ ‫که گرایش شــان عموما به ســمت اعتدال و میانه روی‬ ‫است‪ .‬انها خیلی نســبتی با افراط گرایی ندارد و همواره‬ ‫دیدند کســانی که راه افراط را پیمودند چه هزینه هایی‬ ‫برای کشور داشــتند از این رو در انتخابات بعدی انها را‬ ‫کنار زدند‪ .‬ملت ایران اهل میانه روی و اعتدال اســت‪.‬‬ ‫جدا از اینکه خارجی ها چه صحبتی داشته باشند همراه‬ ‫ایرانی ها مثل ســایر ملــل میانــه روی را نوعی ارزش و‬ ‫افراط گرایی را نوعی ضــد ارزش تلقی کردند و در مقابل‬ ‫افرا ط گرایی همواره واکنش منفی نشــان دادند‪ ،‬قطعا‬ ‫و یقینــا در انتخابات ســال جاری هم همیــن گرایش را‬ ‫دنبال می کنند‪.‬‬ ‫توافــق روی معــادالت انتخاباتی اثــر می گذارد‬ ‫یا خیر؟‬ ‫قطعا و یقینــا تاثیر دارد‪ ،‬باالخــره مردم موفقیت‬ ‫یک تفکــر را در مدیریت یــک بحران عظیم مشــاهده‬ ‫کردند‪ ،‬باالخره مناقشــه هســته ای بحران جــدی بود‪.‬‬ ‫مدیریت اقای روحانی واقعا ســتودنی است و ملت ایران‬ ‫قدر ایــن کار را می داند و در انتخابات هم به این مســاله‬ ‫توجه خواهند کرد‪ .‬طرفداران تفکری که بر دولت حاکم‬ ‫است قطعا شــانس بیشــتری برای ورود به مجلس پیدا‬ ‫خواهند کرد‪ ،‬این تفکر قــدرت حاکمیتش را در مدیریت‬ ‫یکی از بزرگترین بحران های تاریخ سیاســی کشــورمان‬ ‫نشــان داد‪ .‬این بحران اگر مدیریت نمی شــد به ســمت‬ ‫جنگ تمام عیار پیش می رفت‪ .‬قبل از اینکه دولت اقای‬ ‫روحانــی روی کار بیاید دائــم صحبت از تهدیــد نظامی‬ ‫بود‪ ،‬تحریم های ظالمان علیه ملت ما اعمال شــده بود؛‬ ‫امروزه ان تحریم ها از بین رفتند و صحبت هایی از جنس‬ ‫تهدید نظامی نیز رخت بربســتند و دیگر کسی به خودش‬ ‫این جــرات را نمی دهد که ملت ایــران را تهدید به حمله‬ ‫نظامی کند‪ ،‬در واقــع گزینه نظامی روی میز زائل شــد و‬ ‫از بین رفت‪.‬‬ ‫در واقع این یک نقطه عطف در تاریخ سیاسی کشور‬ ‫بود و مردم هم به خوبی درک می کنند چه تحول بزرگی رخ‬ ‫داده و چه دســتاوردهای بزرگی حاصل شــده‪ ،‬بنابراین از‬ ‫طرفداران دولتی که شایستگی اش در اداره کشور و خنثی‬ ‫کردن بحران های بزرگ و گشودن افق های جدید اثبات‬ ‫شــده حمایت می کنند و این طیف شــانس بیشتری برای‬ ‫موفقیــت در انتخابات مجلس خواهد داشــت‪ .‬در مقابل‬ ‫تاکید می کنم نیاز نیست که بازگو شود جان کری چه گفت‬ ‫و چه نگفت‪ .‬فالن تحلیلگر خارجی چه نظری دارد؟ یک‬ ‫بچه هم در ایران که الفبای سیاســت را بشناسد می تواند‬ ‫تشــخیص دهد تاثیر این موفقیت بزرگ دیپلماتیکی که‬ ‫دولت به دســت اورده مخصوصــا در انتخابــات مجلس‬ ‫انکار ناپذیر اســت و حتما و یقینا تاثیر خــودش را خواهد‬ ‫گذاشت‪.‬‬ ‫ایا توافق هســته ای پیروزی اقــای روحانی را در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری تضمین کرد؟‬ ‫بله ‪ ،‬در این مساله هیچ تردیدی ندارم‪ .‬مردم دنبال‬ ‫اســایش‪ ،‬رفاه و ابادانی کشــور هســتند‪ .‬این تفکر اقای‬ ‫روحانی تفکری اســت که انتظارات مردم را تامین می کند‬ ‫و مردم وقتی این شایستگی ها را می بینند‪،‬قطعا در مرحله‬ ‫بعد هم اعتماد می کنند و به اقای روحانی رای می دهند‪.‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫محتوایپیامکیکیازنزدیکاناحمدینژادچهبود‬ ‫کاپشن پوش در راه مجلس؟‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪39‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫چهارشــنبه شــب پیامکی به یکی از افــراد نزدیک به‬ ‫محمــود احمدی نــژاد زدم‪ .‬از او خواســتم ادرس مکانی را‬ ‫بدهد که قرار است همایش جدید احمدی نژادی ها با حضور‬ ‫رئیس جمهور سابق برگزار شــود‪ .‬او این پاسخ را به من داد‪:‬‬ ‫«سالم برادر! ورود خبرنگاران در برنامه فردا بدون دعوتنامه‬ ‫مجاز نیست و حفاظت برنامه ممانعت می کند‪ ».‬او البته در‬ ‫پیامکی دیگر ادرس محل همایش را برای من ارسال کرد‪.‬‬ ‫خبرنگار ما البته به همان دلیل که او گفته بود امکان حضور‬ ‫را در همایش را پیــدا نکرد اما عصر همان پنج شــنبه همان‬ ‫فرد پیامک دیگری را با این محتوا برای من ارسال کرد‪ :‬ان‬ ‫«مرد» امد‪...‬‬ ‫نکته مهــم درباره ایــن پیامک که دلیل نوشــتن این‬ ‫مطلب شــده این اســت که همین فرد تا کنون اخبار مهم و‬ ‫تعیین کننده ای را در مورد محمود احمدی نژاد داده اســت‪.‬‬ ‫اما ایا محمود احمدی نژاد عزم حضور در انتخابات مجلس‬ ‫کرده اســت؟ ایا این همایش محرمانه به نوعی اماده باش‬ ‫به احمدی نــژاد برای تصمیــم جدید رئیس جمهور ســابق‬ ‫بوده است؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫طعنه های جدید محمود‬ ‫احمدی نژادی هــا یــک همایــش محرمانــه برگزار‬ ‫کردند؛ همایشــی کــه حرف هــای مهمی در ان زده شــده‬ ‫و البته تصمیمات مهم تری هم گرفته شــده اســت‪ .‬حتی‬ ‫کار گروه های استانی طراحی و ساماندهی شده است‪.‬‬ ‫اما اهمیت این همایش را می توان از جنس سخنرانی‬ ‫احمدی نژاد هم حس کرد‪ .‬او در این همایش گفته اســت‪:‬‬ ‫«زمانی خدمت رهبر معظم انقالب رسیدم و برنامه بازخوانی‬ ‫ارمان هــای امــام (ره) و انقــاب را خدمت ایشــان عرض‬ ‫کردم‪ .‬ایشــان راهنمایی ها و رهنمودهایی را بیان فرمودند‬ ‫و در نتیجــه‪ ،‬ایــن بازخوانــی تکلیف بنده شــد‪ .‬امــا وقتی‬ ‫رهبر معظم انقالب در یک سخنرانی عمومی مساله بازخوانی‬ ‫ارمان های امام را مطرح کردند‪ ،‬این مســاله برای هر کسی‬ ‫که سخنان رهبر معظم انقالب را شــنیده است‪ ،‬تکلیف اور‬ ‫است‪ .‬تقاضای من این اســت که از این به بعد مواضعی را‬ ‫که در فضای کشــور و فضای بین الملل مطرح می شود‪ ،‬با‬ ‫مواضع امام تطبیق بدهید‪ ،‬خواهید دید که تمام اندیشه های‬ ‫امام (ره) زیر ســنگین ترین بمباران ها قرار دارد‪ ،‬حتی اسم‬ ‫امام را می اورند و ایشان را تکریم می کنند اما در عمل نابودی‬ ‫اندیشــه های او را دنبال می کنند‪ ».‬ایــن اظهارات محمود‬ ‫احمدی نژاد البته حتما به این معناست که او گفتمانی جدید را‬ ‫برای اینده سیاست ورزی خودش انتخاب کرده است‪ .‬او البد‬ ‫می خواهد این بار علم «بازخوانی ارمان های امام» را بلند کند‬ ‫و با این شعار به عرصه رقابت های سیاسی بازگردد؛ گفتمانی‬ ‫جایگزین گفتمان عدالت ورزی اش!‬ ‫او البته در ســخنانی شــفاف به صورت غیر مســتقیم‬ ‫از تقســیم وظیفه در این مورد میان حامیانــش خبر داده و‬ ‫با اشــاره به تشــکیل کارگروه های اســتانی برای بازخوانی‬ ‫ارمان های امام‪ ،‬گفته اســت‪« :‬وقتی می گوییم ماموریت‬ ‫اصلی انقالبیون بازخوانی مبانی انقالب و ارمان های امام‬ ‫است‪ ،‬بدین معنی نیست که نسبت به مسائل روز سیاسی و‬ ‫دیگر رسالت های یک انســان انقالبی بی اعتنا هستیم‪ ،‬اما‬ ‫باید بدانیم که اگر بازخوانی مبانی انقالب باشــد‪ ،‬همه چیز‬ ‫هست و می توان برخی خلل ها را جبران کرد‪ ،‬اما اگر ارمان ها‬ ‫فراموش شود‪ ،‬همه چیز را از دســت خواهیم داد‪ .‬با امید به‬ ‫خدا و با همدلی و همراهی یکدیگر باید یک موج فرهنگی را‬ ‫برای بازگشت به خط امام (ره) و تبیین و تبلیغ ارمان های امام‬ ‫در کشــور پایه گذاری کنیم‪ .‬متاسفانه انقدر مسائل سیاسی‬ ‫روزمره و مشــغله های سیاســی درســت کرده اند که کسی‬ ‫فرصت نمی کند به مبانی و اندیشه های امام فکر کند‪».‬‬ ‫احمدی نژاد البته درســت در شرایطی که چند روز قبل‬ ‫از معاون اول دولت حسن روحانی شکایت کرده بود‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«امروز هرکس در وجودش انگیزه نادرستی دارد‪ ،‬بهانه ای‬ ‫پیدا می کند برای هجمه و توهین به دولت های نهم و دهم‪،‬‬ ‫هر کس هرچه در دست دارد می زند‪ ،‬یک نفر سنگ و دیگری‬ ‫لگد می زند‪ ،‬یکی با شمشیر و دیگری با نیزه می زند‪ ،‬در واقع از‬ ‫شش جهت هجوم اورده اند‪ .‬ما اهل دعوا و فحاشی نیستیم‪،‬‬ ‫این اعمال متعلق بــه عقب افتاده های تاریخ اســت‪ ،‬ما به‬ ‫کســی جز امریکا هجمه نمی کنیم‪ .‬امام و رهبری فرمودند‬ ‫حواســتان باشــد که با چه کســی طرفیم‪ ،‬معلوم است که‬ ‫خیلی ها را دشــمن جلو می اندازد و برخی ها هم به انگیزه ها‬ ‫و بهانه های مختلف وارد می شوند اما نباید فراموش کرد که‬ ‫دشمن ما امریکاست‪ ».‬او البته در سخنانش یک نکته مهم‬ ‫دیگر هم داشــت‪ .‬انجا که او گفت‪« :‬به فضــل الهی اینده‬ ‫بســیار درخشــانی داریم‪ .‬در راه می رویم ولی دست انداز و‬ ‫موانع شیطانی هم هست‪ .‬اگر نبود که رفتن در این راه ارزشی‬ ‫نداشت‪ .‬ان شــاءلله در این کار از نظرات دوستان استفاده‬ ‫بکنیم و امروز به جمع بندی برســیم که در اســتان ها با یک‬ ‫انرژی کار را اغاز کنیم‪ .‬باالخره یک زمان رهبری‪ ،‬خصوصی‬ ‫توصیه ای می کند‪ ،‬این برای ان افراد تکلیف می شود؛ که‬ ‫در این موضوع بنده خصوصی هم خدمت ایشــان رسیده و‬ ‫برنامه را عرض کردم و ایشــان هم تائیــد کردند و تاکیدات‬ ‫و راهنمایی هایی نیز داشــتند که این تکلیف من می شــود‪.‬‬ ‫ولی وقتی عمومــی اعالم کردند یعنی هرکــس توان دارد‪،‬‬ ‫برای ان فرد تکلیف می شــود‪ .‬البته از ما نخواستند عالم را‬ ‫زیر و رو کنیم‪ ،‬بلکه در حد توان کمک کنیم‪ .‬اگرچه من فکر‬ ‫می کنم اگر برای خــدا حرکت کنیم می توانیــم عالم را هم‬ ‫زیر و رو کنیم‪».‬‬ ‫پیش به سوی مجلس‬ ‫انچه از فحوای سخنان محمود احمدی نژاد برمی اید‪،‬‬ ‫برنامه ریــزی گســترده او در اســتان ها بــرای انتخابــات‬ ‫پیش روست‪ .‬گویا او فرمان تشکیل کارگروه ها و ستادهای‬ ‫انتخاباتی اش را صادر کرده است‪.‬‬ ‫اگر فرض کنیم او چنین اندیشــه ای در سر دارد یک‬ ‫دوگانه پدید می اید‪:‬‬ ‫‪ -1‬شرایطی که او حامیانش را روانه انتخابات کند‪.‬‬ ‫‪ -2‬شرایطی که خودش پیش رو تر از سایرین همراه با‬ ‫حامیانش وارد رقابت انتخاباتی شود‪.‬‬ ‫شــاید اکنون کــه در مردادمــاه هســتیم و چندماه به‬ ‫انتخابــات مانــده برخی نظرشــان این باشــد کــه محمود‬ ‫احمدی نژاد اصال مجلس را قبول ندارد که بخواهد خودش‬ ‫را وارد این معادالت کند‪ .‬شــاید برخی نظرشــان این باشد‬ ‫که محمود احمدی نژاد فــردی زیرک اســت و می داند که‬ ‫حامیانش به جهت داشتن تابلوی جریان انحرافی با احتمال‬ ‫رد صالحیت مواجه اند‪ .‬پس با چنین پیش زمینه هایی حتما‬ ‫او وارد ماجرای انتخابات مجلس نخواهد شــد و اگر روزی‬ ‫بخواهد وارد انتخابات شود حتما به رقابت ریاست جمهوری‬ ‫فکر خواهد کرد‪ .‬اما درست در مقابل چنین اندیشه ای یک‬ ‫اندیشــه متفاوت هم وجود دارد‪ .‬این نگاه می گوید که چرا‬ ‫محمود احمدی نژاد نباید وارد انتخابات مجلس شود؟‬ ‫او فردی زیرک اســت‪ .‬می داند که ممکن اســت که‬ ‫با خطر رد صالحیت یــا عدم احراز صالحیــت در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری مواجه شــود‪ .‬او می داند که دور بودنش‬ ‫از فضای سیاست رســمی به مدت زیاد شامل همان قاعده‬ ‫«از دل برود هر انکه از دیده برفت» شــود‪ .‬ان هم درســت‬ ‫در شــرایطی که حســن روحانی به توافق هسته ای با غرب‬ ‫دست یافته است و اکنون این دولت دهم است که از سوی‬ ‫بخشی از جامعه به عنوان مقصر تحریم ها شناخته می شود‪.‬‬ ‫اکنون با دستگیری چند چهره منسوب به احمدی نژاد ان هم‬ ‫ی است که روزگاری‬ ‫در رده های باال او زیر نگاه سنگین مردم ‬ ‫احمدی نژاد را فرشته پاکدامنی می دانســتند که قرار است‬ ‫حقشان را بستاند!‬ ‫با این تصویری که در مورد احمدی نــژاد پدید امده او‬ ‫حتما اگر گوشه نشینی پیشه کند‪ ،‬اوضاع برایش بدتر از این‬ ‫خواهد شــد‪ .‬پس حاال او باید شــخصا پا به میدان بگذارد‪.‬‬ ‫شاید این نکات او را قانع به کاندیداتوری کند‪:‬‬ ‫‪ -1‬او می داند در انتخابات مجلس خیلی راحت می تواند‬ ‫مجوز حضــور در رقابت را از شــورای نگهبان کســب کند‪.‬‬ ‫دوســال پارلمانتاریست شــدن او احتمال رد صالحیتش را‬ ‫سخت تر خواهد کرد‪.‬‬ ‫‪ -2‬او می داند هنوز از بخشی اصولگرایان (پایداری ها)‬ ‫حاضرند زیر پرچم اوحاضر شــوند‪ .‬این یعنــی اینکه اگر او‬ ‫حتی به تنهایی هم وارد مجلس شود می تواند حامیانی برای‬ ‫خودش بیاید‪.‬‬ ‫‪ -3‬او یک بار در نامه ای مکتوب از روحانی درخواست‬ ‫ی ترجیح داد جواب او را ندهد و پاسخ‬ ‫مناظره کرده بود‪ .‬روحان ‬ ‫کنایه امیز ســخنگوی دولت روانه او شــد‪ .‬او اگر به مجلس‬ ‫رود به راحتی می تواند به قطب مقابل روحانی تبدیل شود‪.‬‬ ‫‪ -4‬احمدی نژاد به خوبی می داند که اصولگرایان برای‬ ‫انتخابات ریاســت جمهوری اینده دنبال نامزدی هستند که‬ ‫رای خوبی داشته باشد‪ .‬او حتما به این فکر خواهد کرد شاید‬ ‫بتواند دل ازرده انها را بار دیگر به دست اورد‪.‬‬ ‫‪ -5‬همان نطور که اعالم کرده می تواند گفتمان احیای‬ ‫اندیشه های امام را مطرح کند و به باور خودش طیف ارزشی‬ ‫را نیز به خود جلب کند‪.‬‬ ‫‪ -6‬او با این کار می تواند اصالح طلبان را نیز به واکنش‬ ‫در برابر اکت های سیاسی اش وا دارد و به این شکل این بار با‬ ‫قامت یک پارلمانتاریست به سیاست رسمی ایران باز گردد‪.‬‬ ‫‪ -7‬او البته این را هم می داند که حسن روحانی مدافع‬ ‫وضع موجود خواهد بود و او می توانــد از قامت منتقد وضع‬ ‫موجود رقابت سیاســی را اغــاز کند‪ .‬عرصه سیاســی ایران‬ ‫نشان داده که همیشه کار برای منتقد وضع موجود اسان تر‬ ‫از مدافع وضع موجود است‪.‬‬ ‫با همه این تفاســیر محمود احمدی نژاد ان قدر زیرک‬ ‫هست که بداند‪:‬‬ ‫‪ -1‬ورود او به مجلس از حــوزه انتخابیه تهران چندان‬ ‫ســاده هم نیســت‪ .‬او می داند که طبقه متوســط در تهران‬ ‫جمعیت زیادی دارد و اگر وارد رقابت انتخاباتی شود حتما به‬ ‫او رای نخواهند داد‪ .‬حضور او از شهرستان هم حتما به ژست‬ ‫سیاسی اش لطمه خواهد زد‪.‬‬ ‫‪ -2‬او می دانــد در میــان پایداری هــا هــم همچنــان‬ ‫مخالفانی برای او وجود دارد‪ .‬در واقع هرگز این گارانتی وجود‬ ‫ندارد که در صورت اعــام کاندیداتوری حتما پایداری ها از‬ ‫او حمایت کنند‪.‬‬ ‫‪ -3‬او می داند برخی شخصیت های اصولگرا قاطعانه‬ ‫بازگشت او به سیاست را بر نمی تابند و حاضر نیستند به هیچ‬ ‫عنوان دلشان را با کارهایی که او کرده است صاف کنند‪.‬‬ ‫‪ -4‬او می داند این بــار او نمی تواند تنهــا قطب میدان‬ ‫باشد‪ .‬اگر بنا بر این باشــد که قطب مقابل روحانی از عرصه‬ ‫نقــادی در مورد سیاســت خارجــی بلنــد شــود‪ ،‬او حتما با‬ ‫گزینه های قوی تــری از اصولگرایان مواجــه خواهد بود‪.‬‬ ‫اگر قرار باشد قطب مقابل روحانی از عرصه عدالت و مبارزه‬ ‫با فساد بلند شــود‪ ،‬حتما احمدی نژاد نمی تواند در این مورد‬ ‫داعیه دار باشــد‪ .‬او می دانــد که لجبازی هایــش در عرصه‬ ‫سیاست داخلی برای او عرصه را بسیار سخت کرده است‪.‬‬ ‫به نظر می رسد محمود احمدی نژاد به مقطع مهمی از‬ ‫زندگی سیاسی اش رسیده است‪ .‬او حاال باید تصمیم بگیرد‪.‬‬ ‫محمود احمدی نــژاد این روزها بــرای تجدید حیات‬ ‫سیاسی اش به ســراغ ارمان های امام رفته اســت‪ .‬از امام‬ ‫گفتن او واقعا چه دلیلی دارد جز اینکه می خواهد هم به خود‬ ‫صبغه فراجناحی بدهد و هم زمینه بســیج نیروهای سیاسی‬ ‫را ذیل گفتمان امام اغاز کنــد‪ .‬او جامه جدیدی به تن کرده‬ ‫است‪ .‬ایا چنین تمهیدی باورپذیر خواهد بود؟‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫اعالم نامزدیهاشمی‪ ،‬دعوتازسیدحسنخمینی‬ ‫انتخابات خبرگان سیاسی می شود؟‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪41‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫یــک روز بعــد از انکــه ناطق نــوری در اظهاراتــی از‬ ‫سالنه ســانه رفتن جریان های سیاســی معتدل به طرف‬ ‫انتخابات پایان سال حرف زد‪ ،‬ســایت انتخاب که به دولت‬ ‫و همچنین هاشمی رفسنجانی نزدیک است‪ ،‬گزیده هایی از‬ ‫مصاحبه هاشمی رفسنجانی با هفته نامه طلوع صبح را منتشر‬ ‫کرد که در ان ایت الله خبر مــی داد برای انتخابات خبرنگان‬ ‫حتما حضور پیدا خواهد کرد‪ .‬این خبر به ســرعت در فضای‬ ‫رسانه ای ایران پیچید و به تیتر اول بســیاری از روزنامه ها‪،‬‬ ‫خصوصا اصالح طلبــان و انها که این روزهــا فکر می کنند‬ ‫مواضع هاشمی به انها نزدیک است‪ ،‬بدل شد‪.‬‬ ‫هاشــمی خبر ورودش بــه انتخابــات خبــرگان را در‬ ‫حالی مطرح کرد که زمزمه هایی از مشخص شــدن لیســت‬ ‫اصالح طلبان برای انتخابات خبرگان رهبری شنیده می شد‪.‬‬ ‫همین جا بود کــه موضوع این انتخابات خبــرگان را با دیگر‬ ‫انتخابات ها متفــاوت می کرد‪ .‬کمی پیش تــر اصولگرایان‬ ‫زیادی نسبت به برنامه اصالح طلبان برای انتخابات خبرگان‬ ‫رهبــری هشــدار داده بودنــد‪ .‬از ایت الله جنتــی گرفته تا‬ ‫حداد عادل که در این باره سخن گفته و خواستار هوشیاری‬ ‫بیشتر شده بودند‪.‬‬ ‫ایت الله هاشمی نیز در پاسخ به سوالی در مورد اهمیت‬ ‫دو انتخابات اتی (مجلس و خبرگان) گفته اســت‪« :‬این دو‬ ‫انتخابات بســیار مهم و جزو مهمترین انتخابات ما هستند‪.‬‬ ‫هرکس تعهد اسالمی و ملی دارد‪ ،‬باید خودش را اماده کند و‬ ‫در انتخابات حضور داشته باشد‪».‬‬ ‫هاشمی از همه کسانی که احساس اسالمی‪ ،‬انقالبی‬ ‫و حتی ملی گرایی دارند خواست در انتخابات شرکت کنند‪ .‬او‬ ‫گفت‪« :‬کسانی که خود را صالح می دانند‪ ،‬نامزد شوند و اگر‬ ‫در ان سطح نیستند‪ ،‬برای رای دادن بیایند‪ .‬اینجا بسیار مهم‬ ‫است و نتیجه اش هم به همه ایرانی ها بر می گردد‪ .‬این گونه‬ ‫نیســت که یک عده ببرند و یک عده ببازنــد‪ .‬نتیجه مثبت و‬ ‫منفی اش به همه برمی گردد‪ .‬بنابراین خوب اســت که همه‬ ‫کسانی که احســاس ملی گرایی دارند یا اسالمی یا انقالبی‬ ‫هستند و هر چه هستند یا هر سه هستند‪ ،‬بیایند و در انتخابات‬ ‫شرکت کنند و بی تفاوت نباشند‪».‬‬ ‫او نکته مهم و پایانی را در پاسخ به این سوال که «ایا‬ ‫حضرت عالی قرار است تحرکی داشته باشید؟» مطرح کرد‬ ‫و گفت‪« :‬من در مجلس نمی توانم شرکت کنم‪ ،‬ولی بنا دارم‬ ‫در خبرگان شرکت کنم‪».‬‬ ‫لیست احتمالی اصالح طلبان برای خبرگان‬ ‫به طور معمول اصالح طلبان برای انتخابات خبرگان‬ ‫رهبری فعالی چشمگیری نداشتند‪ ،‬اما این دوره ظاهرا شرایط‬ ‫فرق کرده اســت‪ .‬تاکنون تنهــا جامعه مدرســین و مجمع‬ ‫روحانیون مبارز برای این انتخابــات فعال بودند‪ .‬در اخرین‬ ‫دور انتخابات خبرگان این تنها اعتماد ملی بود که به عرصه‬ ‫وارد شد و لیســتی را ارائه کرد که از نیروهای اصالح طلب و‬ ‫اصولگرای معتدل تشکیل شده بود که از ان لیست ایت الله‬ ‫مشکینی‪ ،‬هاشمی رفســنجانی‪ ،‬ایت الله محمدی گیالنی‪،‬‬ ‫حسن روحانی‪ ،‬محسن قمی‪ ،‬باقری کنی و ایت الله خرازی‬ ‫به مجلس خبرگان راه یافتند‪.‬‬ ‫با این حال برای انتخابات پیش رو نام بعضی اعضای‬ ‫ســابق مجلس خبرگان برای حضور در انتخابات از ســوی‬ ‫برخی رسانه های اصولگرا و اصالح طلب منتشر شد که گفته‬ ‫می شــد قرار اســت برای انتخابات خبرگان وارد شود‪ .‬اکبر‬ ‫هاشمی رفســنجانی‪ ،‬حســن روحانی‪ ،‬سید حسن خمینی‪،‬‬ ‫مجید انصاری (نماینده ســابق مجلس خبــرگان)‪ ،‬محمود‬ ‫علوی (وزیر اطالعات و عضو فعلی مجلس خبرگان)‪ ،‬علی‬ ‫یونســی (وزیر پیشــین اطالعات)‪ ،‬ســیدهادی خامنه ای‬ ‫(نماینده ســابق مجلس خبرگان)‪ ،‬علی اکبر محتشمی پور‬ ‫(نماینده ســابق مجلس خبرگان)‪ ،‬محسن موسوی تبریزی‬ ‫(نماینده سابق مجلس خبرگان) هاشم زاده هریسی (عضو‬ ‫فعلی مجلــس خبــرگان)‪ ،‬محمد علــی شــهیدی (معاون‬ ‫رئیس جمهــور و رئیــس بنیاد شــهید و امــور ایثارگــران)‪،‬‬ ‫سید محسن خرازی (عضو فعلی مجلس خبرگان)‪ ،‬ابوالقاسم‬ ‫علیدوســت (عضو جامعه مدرســین)‪ ،‬محمدجــواد فاضل‬ ‫لنکرانی (عضو جامعه مدرســین)‪ ،‬سید محمد غروی (عضو‬ ‫جامعه مدرسین) و علوی بروجردی (از اساتید برجسته حوزه‬ ‫علمیه قم) از جمله افرادی هستند که در صورت نامزدی در‬ ‫انتخابات خبرگان شــانس زیادی برای ورود به این مجلس‬ ‫را دارند‪ ٬‬امــا ظاهرا گروه هــای اصالح طلب هنــوز به این‬ ‫جمع بندی نرسیده اند‪.‬‬ ‫یکی از سایت های خبری نیز مدعی شده بود ایت الله‬ ‫موســوی بجنوردی و ایت الله صانعی در قم در حال معرفی‬ ‫افرادی برای انتخابات خبرگان هستند‪ .‬چندی قبل نیز یک‬ ‫ســایت دیگر خبر از لیســت نزدیک به ایت الله هاشمی در‬ ‫انتخابات خبرگان داده بود که بالفاصله از سوی دفتر رئیس‬ ‫مجمع تشخیص مصلحت نظام تکذیب شد‪.‬‬ ‫بــا اظهــارات ایت اللــه هاشــمی دربــاره ورودش به‬ ‫انتخابات خبــرگان بحث درباره این موضوع در رســانه های‬ ‫اغاز شد‪ .‬برخی از رســانه ها به بهانه این اظهارات ایت الله‪،‬‬ ‫مصاحبه های متعددی را منتشــر کرده و فعاالن سیاســی‬ ‫درباره ان اظهارات متفاوتی را ارائه کردند‪.‬‬ ‫غرویان‪ :‬هاشمی فوق جامعتین عمل می کند‬ ‫به اعتقاد غرویان موضوع کاندیداتوری هاشمی با‬ ‫مساله سرلیســتی او پیوند خورده و دارای اهمیت است‪ .‬به‬ ‫گفته او هاشمی البته نه ذیل جامعتین اما فراتر از انها عمل‬ ‫می کند‪ .‬او می گوید‪« :‬از مسائل مهم در انتخابات پیش رو‬ ‫کاندیداتوری ایت الله هاشمی است چراکه ایشان شخصیت‬ ‫فراجناحی دارد‪ ،‬بنابراین نمی توان گفت که اقای هاشــمی‬ ‫اصالح طلب اســت یا اصولگرا‪ ،‬بنابراین اختالف نظرهایی‬ ‫که درخصوص ایشان وجود دارد امری طبیعی است‪ .‬البته‬ ‫اقای هاشمی بارها تاکید کرده اند که کاری به مسائل جناحی‬ ‫کشور ندارد و با در نظر گرفتن مصالح کشور‪ ،‬انقالب و نظام و‬ ‫براساس احساس وظیفه در انتخابات حضور پیدا می کنند‪».‬‬ ‫غرویان درباره سرلیستی ایت الله هاشمی در جامعتین‬ ‫هم معتقد است‪« :‬قطعا شخص اقای هاشمی لیست وسیعی‬ ‫را حمایت می کنند‪ ،‬بنابراین ایشان کاری به جامعه روحانیت‬ ‫مبارز و جامعه مدرســین نخواهد داشــت و فوق اینها عمل‬ ‫خواهد کرد‪ ،‬البته ایشان سعی می کند موافقت جامعتین را‬ ‫نیز داشته باشد و با انها هماهنگ عمل کند‪».‬‬ ‫عضو جامعه مدرســین حــوزه علمیه قــم همچنین رد‬ ‫صالحیت ایت الله هاشــمی را بی معنا دانست و تاکید کرد‪:‬‬ ‫«بنده بعیــد می دانم شــورای نگهبان اقای هاشــمی را در‬ ‫انتخابات مجلس خبــرگان رد صالحیت کنــد‪ ».‬به اعتقاد‬ ‫غرویان «در انتخابات مجلس خبرگان اینده معتدلین پیروزی‬ ‫بیشتری خواهند داشت‪».‬‬ ‫جوانگرایی نه ناپختگی‬ ‫یکی از سایت های خبری نیز مدعی شده‬ ‫بود ایت الله موسوی بجنوردی و ایت الله‬ ‫صانعــی در قــم در حال معرفــی افرادی‬ ‫برای انتخابات خبرگان هســتند‪ .‬چندی‬ ‫قبل نیز یک ســایت دیگر خبر از لیست‬ ‫نزدیک به ایت الله هاشــمی در انتخابات‬ ‫خبــرگان داده بود که بالفاصله از ســوی‬ ‫دفتر رئیس مجمع تشــخیص مصلحت‬ ‫نظام تکذیب شد‬ ‫غرویان همچنین در یک مصاحب ه دیگر به ایلنا گفته‬ ‫بود که مردم توقع دارند اعضا و نمایندگان مجلس خبرگان از‬ ‫فعالیت و حضور و نشاط بیشتری برخوردار باشند‪.‬‬ ‫او با اشــاره بــه اینکه در حــال حاضر میانگین ســنی‬ ‫اعضای مجلس خبرگان باالست‪ ،‬تاکید کرد‪« :‬باید نیروهای‬ ‫جدید‪ ،‬جوان و نوگــرا و به روزتر در مجلس خبرگان باشــند؛‬ ‫جوانانی که اهل علم و فکر و اندیشه هستند‪».‬‬ ‫ایت اللــه غرویان با اشــاره به اینکــه جوانگرایی نه به‬ ‫معنای ناپختگی‪ ،‬بلکه به معنای جوانانی که به روزتر باشند و‬ ‫اهل اسالم باشند و بتوانند اسالم شناسی جدید ارائه کنند‪ ،‬در‬ ‫خبرگان الزم و ضروری است‪ ،‬ابراز امیدواری کرد که مجلس‬ ‫خبرگان اینــده بتواند با تحرک و پویایی بیشــتر یاور رهبر در‬ ‫عرصه مدیریت کشور باشد‪.‬‬ ‫هشــدار ترقی‪ :‬اصالح طلبان برای خبرگان برنامه‬ ‫دارند‬ ‫حمیدرضا ترقی‪ ،‬عضو شورای مرکزی حزب موتلفه‬ ‫اسالمی نیز بر اهمیت مجلس خبرگان رهبری و انتخابات این‬ ‫مجلس صحه گذاشته و معتقد است که اصالح طلبان برای‬ ‫این انتخابات برنامه هایی را طراحی کرده اند‪ .‬او به خبرگزاری‬ ‫اریا گفته‪« :‬عالوه بر وضعیت خاص کشــور و نظام‪ ،‬رفتار‬ ‫سیاسی اصالح طلبان و برنامه هایی که این طیف برای ورود‬ ‫به مجلس خبرگان طراحی کرده اند موجب شــده انتخابات‬ ‫این مجلس در این دوره نســبت به مجلس شورای اسالمی‬ ‫حساسیت بیشتری پیدا کند‪».‬‬ ‫به باور او ما شاهد برخورد سیاســی با مجلس خبرگان‬ ‫هستیم و او با اظهار تاسف در این باره می گوید‪« :‬متاسفانه‬ ‫درحالی که اصوال ما نباید با مجلس خبرگان برخورد سیاسی‬ ‫کنیم اما شــاهد این برخورد از ســوی جریان های مختلف‬ ‫سیاســی با مجلس خبرگان هســتیم‪ .‬اگرچه نفس مجلس‬ ‫خبــرگان و جایگاهــش یــک موضوع سیاســی اســت اما‬ ‫برخوردهــای جناحــی و گروهی‪ ،‬بــه جایگاه ایــن مجلس‬ ‫اسیب می زند بنابراین گروه ها و احزاب نباید به این موضوع‬ ‫ورود کنند‪».‬‬ ‫به اعتقاد ترقی احزاب نباید به این مســائل ورود پیدا‬ ‫کنند و باید در این مسیر از جامعتین تبعیت کنند‪« :‬در حمایت‬ ‫از کاندیداها و تهیه لیســت ها ما باید به هــر جمع بندی که‬ ‫جامعتین رسیدند احترام بگذاریم و از ان تبعیت کنیم‪ ،‬درواقع‬ ‫دخالت دراین مساله که چه کسانی وارد مجلس خبرگان شوند‬ ‫برعهده ما نیســت‪ ،‬بنابراین بهتر است این مساله را برعهده‬ ‫خود انها بگذاریم چراکه نه تنها ورود احزاب به این مساله را‬ ‫به مصلحت نمی دانیم بلکه معتقدیم در بررسی صالحیت ها‬ ‫باید شورای نگهبان نظر بدهد‪».‬‬ ‫هاشم زاده هریسی‪ :‬صالحیت نامزدهای خبرگان‬ ‫قابل اندازه گیری نیست‬ ‫اما در طرف دیگر کســانی هســتند کــه معتقدند‬ ‫سیاسی بودن این انتخابات سبب پختگی ان خواهد شد‪ .‬‬ ‫هاشم زاده هریسی از نمایندگان مجلس خبرگان رهبری به‬ ‫همین مساله بحث غیرسیاسی بودن انتخابات خبرگان اشاره‬ ‫می کند و می گوید‪« :‬باتوجه به اینکه عموما مجالس توسط‬ ‫احزاب تشکیل می شود‪ ،‬سیاسی بودن مجالس به طور کلی‬ ‫امری طبیعی اســت و اتفاقا حضور افراد با سالیق مختلف‬ ‫سیاسی از جناح های سیاسی گوناگون نمک مجلس است‬ ‫و عالوه بر ان منجر به پختگی بیشتر قوانین می گردد‪ ٬‬اما‬ ‫باتوجه به ویژگی های منحصربه فرد مجلس خبرگان‪ ،‬شرایط‬ ‫به گونه دیگری است‪».‬‬ ‫هاشم زاده هریسی ادامه داد‪« :‬باوجود انکه سیاسی‬ ‫و حتی جناحی بــودن مجالس در حد اعتــدال و عقل و در‬ ‫صورتی که منافع ملی را تحت الشــعاع قرار ندهد‪ ،‬اشکالی‬ ‫ندارد اما باتوجه بــه اینکه مجلس خبــرگان ماهیتا و هویتا‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫متفاوت است‪ ،‬این شــرایط برای مجلس خبرگان مصداق‬ ‫ندارد‪ ».‬وی با اشاره به تفاوت های ماهوی مجلس خبرگان‬ ‫با دیگر مجالس قانونگذاری در ایران و جهان‪ ،‬تفاوت های‬ ‫ایــن دو را این گونه بر می شــمرد‪« :‬وجه افتراق نخســت‬ ‫درخصوص مجلــس خبرگان این اســت که ایــن مجلس‬ ‫متشــکل از علماســت و بنابرایــن میان اعضــای خبرگان‬ ‫اختالفات زیربنایی و اساسی وجود نداشته و تنها در روش ها‬ ‫و روبنــا با یکدیگــر اختالف نظــر دارنــد و در ثانی مجلس‬ ‫خبــرگان‪ ،‬مجلس عدالــت و روحانیت اســت و نکته دیگر‬ ‫اینکه همه اعضــای مجلس خبرگان رهبــری‪ ،‬به معتقد به‬ ‫والیت فقیه هستند و اساســا موضوع بحث مجلس خبرگان‬ ‫رهبری‪ ،‬والیت است‪».‬‬ ‫او البتــه در عین حال تاکیــد دارد که سیاســی بودن‬ ‫با جناحی بودن متفاوت اســت و «جناحی کــردن مجلس‬ ‫خبرگان‪ ،‬ظلمــی بزرگ به ان اســت»‪ .‬هاشــم زاده اثرات‬ ‫سیاســی بودن به معنای جناحی بودن را بســیار بد توصیف‬ ‫کرده و می گوید‪« :‬در صورتی که مجلس خبرگان سیاســی‬ ‫بشود‪ ،‬اساسا نبودنش بهتر از بودنش خواهدبود‪».‬‬ ‫این نماینده ادوار مجلس شــورای اســامی تصریح‬ ‫کرد‪« :‬همان گونه کــه مجلس خبرگان عرصه سیاســت و‬ ‫سیاست بازی نیست‪ ،‬عرصه جوان گرایی ِصرف نیز نیست‪.‬‬ ‫ن بدان معنا نیست که جوانان را حذف کنیم و در واقع‬ ‫البته ای ‬ ‫اینکه برخی از جوانان عالم و اگاه هــم در مجلس خبرگان‬ ‫حضور یابند‪ ،‬بسیار خوب اســت اما اینکه اکثریت مجلس‬ ‫خبرگان را جوانان تشــکیل بدهنــد‪ ،‬مغایر بــا ماهیت این‬ ‫مجلس است‪».‬‬ ‫عضو مجلس خبرگان رهبری ســپس به مساله احراز‬ ‫صالحیت ها وارد شــده و معتقد اســت که نمی توان ان را‬ ‫اندازه گیری کرد‪« :‬همان گونه که نمی شــود دین کســی‬ ‫را اندازه گرفــت‪ ،‬صالحیت نامزدها نیز قابل احراز نیســت‬ ‫و ســوالی که همواره در این خصوص مطرح می شود این‬ ‫است که ما چگونه صالحیت کسانی که تایید شده را احراز‬ ‫کرده ایم‪ .‬بنابراین تایید صالحیت نامزدها می باید بنابر قانون‬ ‫انجام بگیرد‪ ٬‬چراکه بحث احراز تنها در مسائل ملموس قابل‬ ‫تحقق است و در مسائل غیرملموس امکان پذیر نیست‪».‬‬ ‫ایت الله هاشــم زاده همچنیــن در توضیــح اینکــه‬ ‫والیتمــداری افــراد را نمی تــوان در مجلــس خبــرگان‬ ‫اندازه گیری کرد‪ ،‬می گویــد‪« :‬باتوجه به نظام منســجم و‬ ‫مســتحکم مجلس خبرگان رهبری‪ ،‬هرکســی که وارد این‬ ‫خبرگان سیاسی ترین انتخابات‬ ‫غالمعلــی رجایی که از مســئوالن دفتــر ایت الله‬ ‫هاشمی رفسنجانی به حساب می اید و در برهه هایی وظیفه‬ ‫سخنگویی بدون عنوان وی را ایفا می کند نیز در این زمینه‬ ‫وارد شــده و درباره هشــدارهای اصولگرایان کــه معتقدند‬ ‫نباید این انتخابات سیاسی شود می گوید‪« :‬برخی این باور‬ ‫را ترویج می کننــد که رقابت انتخاباتــی در مجلس خبرگان‬ ‫شایسته نیست اما صداوسیما باید فضا را طوری اماده کند که‬ ‫نامزدها امکان ارائه نظرات خود را داشته باشند‪».‬‬ ‫رجایی پیشــنهاد کرده که جلســات مجلس خبرگان‬ ‫برای مردم پخش شود یا در برخی موارد که دستورجلسات‬ ‫محرمانه اســت‪ ،‬خالصه تصمیم گیری هــا در اختیار مردم‬ ‫قرار گیرد‪ ،‬با این هدف که مردم از نقش و اهمیت این نهاد‬ ‫برامده از انقالب بیشتر اشنا شوند‪.‬‬ ‫او همچنین بر این اعتقاد است که مردم امروز «بدون‬ ‫اینکه از افکار نامزدها باخبر باشند‪ ،‬به عکس انها و شعاری‬ ‫که زیر ان عکس نوشته شده رای می دهند‪».‬‬ ‫مشاور رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با تبیین‬ ‫مرز باریک سیاسی یا غیرسیاسی بودن انتخابات خبرگان‪،‬‬ ‫تصریح کرد‪« :‬اگر سیاسی بودن را به معنای تحزب در نظر‬ ‫داشــته باشــیم‪ ،‬انچنان که رهبری نباید سیاسی و جناحی‬ ‫عمل کند‪ ،‬مجلس خبرگان رهبری نیز نباید سیاسی و جناحی‬ ‫عمل کند‪».‬‬ ‫رجایی با بیان اینکه میان انتخاب سیاســی و انتخاب‬ ‫حزبی تفــاوت وجــود دارد‪ ،‬افــزود‪« :‬البته اینکــه احزاب‬ ‫نماینده ها و نامزدهای خود را انتخاب کنند‪ ،‬ایرادی ندارد اما‬ ‫نکته حائز اهمیت اینجاست که مجلس خبرگان اساسا جای‬ ‫تحزب و حاکمیت جریان های سیاسی و سلیقه ای نیست‪.‬‬ ‫اما اگر مراد از سیاسی بودن معنای عام ان باشد‪ ،‬خبرگان و‬ ‫دلیل تشکیل ان‪ ،‬سیاسی ترین مساله است‪.‬‬ ‫رجایی اما برخــاف برخی که معتقــد اصالح طلبان‬ ‫در ایــن انتخابات فعال تر عمل خواهند کــرد‪ ،‬نظر دیگری‬ ‫گفته می شود هاشمی ممکن است لیست‬ ‫مجزا دهد‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫حسن روحانی نیز از افراد مهم‬ ‫انتخابات خبرگان است‬ ‫خیز بی تجربه ها برای مجلس خبرگان‬ ‫در همین حال اســت که حجت االســام حسین‬ ‫ابراهیمی عضــو جامعه روحانیت مبــارز مصاحبه ای انجام‬ ‫داده و از خطــر حضــور بی تجربه ها در انتخابــات خبرگان‬ ‫ســخن می گوید‪ .‬او این دوره از انتخابات خبرگان را بسیار‬ ‫با اهمیت می شــمارد و دلیل ان را این گونــه بیان می کند‪:‬‬ ‫«دلیل این مساله هم این است که افرادی خیز برداشته اند‬ ‫به ســمت و ســوی خبرگان‪ ،‬درحالــی که مــا معتقدیم این‬ ‫افراد تجربه و ســوابق انچنانی ندارند و دراینده خطر پذیر و‬ ‫مسئولیت پذیر نیستند‪ .‬به طور حتم باید درخصوص مجلس‬ ‫خبرگان حساسیت الزم را به کار گرفت تا افراد بی صالحیت‬ ‫به مجلس خبرگان ورود پیدا نکنند‪».‬‬ ‫او هشــدار می دهد که «مجلس خبرگان جای افراد‬ ‫مجرب‪ ،‬کارکشــته و کار ازموده و کسانی است که در تمام‬ ‫صحنه ها نشــان داده اند انقالب‪ ،‬والیت و نظام برای انها‬ ‫اصالت اولیــه دارد‪ ».‬از همین رو توصیــه می کند‪« :‬باید‬ ‫حتما حساســیت های الزم را بــه کار گرفــت چراکه افراد‬ ‫شایســته و الیق می خواهند درباره رهبــری تصمیم گیری‬ ‫کنند‪ ،‬بنابراین افراد از نظر گرایش سوابق و خبره بودن باید‬ ‫صالحیت داشــته باشــند تا بتوانند کاندیدا شوند‪ .‬شورای‬ ‫نگهبان نیز همچون گذشــته باید در بررسی صالحیت ها‬ ‫با دقت عمل کند‪».‬‬ ‫با این حال انچه در مورد اصالح طلبان و فعالیتشــان‬ ‫درباره انتخابات اخیر مجلس خبرگان به نظر قطعی می رسد‪،‬‬ ‫موضوع محوریت مثلث «هاشــمی‪ ،‬روحانی و سیدحســن‬ ‫خمینــی» در راس هرم تصمیم گیری بــرای این انتخابات‬ ‫اســت‪ .‬شــاید برخالف همه ادوار گذشــته کــه انتخابات‬ ‫خبرگان رهبری از فضای سیاســی کامال به دور بود‪ ،‬این بار‬ ‫شرایط کامال دگرگون شــده و فعالیت های این دوره بیشتر‬ ‫رنگ و بوی سیاسی به خود خواهد گرفت‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫هاشمی از سید حسن خمینی بر ای‬ ‫انتخابات دعوت کرده است‬ ‫مجلس شــود‪ ،‬رویکرد والیتمدارانه خبرگان تغییر نخواهد‬ ‫کرد‪ .‬البته درجات والیتمداری افراد متفاوت است اما کسی‬ ‫قادر بــه اندازه گیری ان نیســت و اینکه کســی در مجلس‬ ‫خبرگان مومن و دیگــری بی ایمان‪ ،‬یکی انقالبی و دیگری‬ ‫غیرانقالبی و یکی والیتمدار و دیگری ضد والیت فقیه باشد‪،‬‬ ‫امکان پذیر نیست‪».‬‬ ‫دارد‪ .‬او این گونــه گمانه زنی می کنــد‪« :‬اصالح طلبان در‬ ‫این خصوص دســت به انتخاب میان اهــم و مهم زده اند و‬ ‫باتوجه به اینکه تعداد نامزدهایی که امکان رقابت در خبرگان‬ ‫را داشته باشند‪ ،‬چندان زیاد نیست و از انجا که شانس بزرگی‬ ‫را در مجلس شورای اسالمی پیش رو دارند‪ ،‬به نظر می رسد‬ ‫توان خود را روی انتخابات مجلس گذاشــته اند‪ .‬البته این‬ ‫مساله به این معنا نیســت که اصالح طلبان روی نیروهایی‬ ‫که دارند‪ ،‬کار نکنند‪».‬‬ ‫‪43‬‬ ‫تنش زدایی با طعم اقتصاد‬ ‫بین الملل‬ ‫ایران و اروپا پس از توافقنامه وین به دنبال اغاز فصل جدیدی در روابط دوجانبه هستند‪ .‬دو‬ ‫بازیگر عرصه نظام بین الملل تصمیم دارند تنش زدایــی را از حوزه های کم چالش تر مثل اقتصاد‬ ‫اغاز کنند‪ .‬به نظر می رسد بسط همکاری های دوجانبه در حوزه قدرتمند می تواند منجر به تسری‬ ‫تعامالت در حوزه های پرچالش تر امنیتی و سیاسی شود‪ .‬ایران و اروپا قبل از دوره ریاست جمهوری‬ ‫محمود احمدی نژاد تجربه چنین روابط مبتنی بر اعتماد متقابل را تجربه کرده اند‪ .‬شاید این بار نیز‬ ‫این نوع از روابط در ظرف زمانی و مکانی دیگر و البته با محتوایی متفاوت از گذشته قابل تکرار باشد‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ی‬ ‫ک‬ ‫چرخش اروپا به سوی ایران‬ ‫اروپایی گراییسیاستجدیددولتحسنروحانیپسازتوافقویناست‬ ‫رضا مجیدزاده‬ ‫‪1‬‬ ‫مدیر گروهفرابازیتوسعه‬ ‫اندیشگاهطرحهزاره‬ ‫اجرای توافق هسته ای میان ایران و کشورهای ‪ 5+1‬در‬ ‫اذرماه سال جاری خواهد بود اما از هم اکنون هیات های تجاری‬ ‫و سیاسی اروپایی مختلف برای باال بردن سطح روابط سیاسی‪،‬‬ ‫تقویتیااحیایروابطاقتصادیگذشتهبهایرانمی ایند‪.‬اکنون‬ ‫سوال این است که علت اشتیاق ولو ظاهری اروپا به گسترش‬ ‫روابط با تهران چیست؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫صفحه شطرنج خاورمیانه پس از توافق وین‬ ‫پیش از حصول توافق وین و در طی یک دهه گذشــته‪،‬‬ ‫خاورمیانه در وضعیت شکار خرگوش یا تعادل مبتنی بر ریسک‬ ‫قرار گرفت زیرا تحوالت سیاســی منطقه ِمنا (خاورمیانه و شاخ‬ ‫افریقا) ایجاب می کرد تا کشورهای منطقه در راهبرد سیاست‬ ‫خارجی خود کمتر بتوانند روی همکاری منطقه ای اتکا کنند و‬ ‫نتیجهاینشرایط‪،‬عدماستقرارتعادلشکارگوزنبود‪.‬درنتیجه‬ ‫استقرارتعادلشکارخرگوشوناامنیفزایندهمنطقهخاورمیانه‪،‬‬ ‫کشورهای خاورمیان ه مانند روندهای گذشــته به تکروی روی‬ ‫اورده و از منافع ناشــی از تقبل هزینه همکاری و توانایی کسب‬ ‫منافع بیشتر چشم پوشیدند‪ .‬کشورهای اروپایی که در این زمان‬ ‫به تدریج درگیر پیامدها و مدیریت بحران مالی شده اند ترجیح‬ ‫دادند بیشتر به سمت چین گرایش پیدا کنند و از این رو اقتصاد‬ ‫چین به عنوان یکی از منابع تامین مالی اتحادیه اروپا به حدی‬ ‫بزرگ شد که در حال حاضر‪ ،‬شانه به شانه اقتصاد امریکا می زند‪.‬‬ ‫اماامروزهورودمداوموبهنوعیپیشازموعدهیات هایتجاری‬ ‫وسیاسیاروپاییبهتهران‪،‬حتیشخصلورانفابیوسیااقای‬ ‫«نه» در جریان مذاکرات‪ ،‬نشــان می دهد که صفحه شطرنج‬ ‫خاورمیانه تغییراتی داشــته اســت‪ .‬اما برای دستیابی به درکی‬ ‫دقیقترازاستقبالپیشازموعداروپاازگسترشروابطاقتصادی‬ ‫باتهرانبایددیدکهتوافقوینچهعناصرساختارییاانفرادیاز‬ ‫اینچیدمانراتغییردادهاست؟ پیشازتوافقوین‪،‬کشورهای‬ ‫اروپایی در کنار کشورهایی مانند عربستان و اسرائیل در کارتل‬ ‫ایاالت متحده قرار گرفته بودند به طوری که در قالب همراهی‬ ‫با سیاســت های راس کارتل‪ ،‬یعنی امریکا‪ ،‬روابط اقتصادی و‬ ‫سیاسی خود با کشورهای خاورمیانه را تنظیم می کردند‪ .‬اما در‬ ‫داخل یک کارتل‪ ،‬ایجاد هماهنگی و تعیین ســهم از موضوع‬ ‫بازی دو چالش جدی به شــمار می روند‪ .‬گرچه یکی از اعضای‬ ‫مهم اتحادیه اروپا‪ ،‬یعنی فرانســه‪ ،‬نقش پلیــس بد مذاکرات‬ ‫هســته ای را ایفا کرد اما واقعیت این است که اروپا از عضویت‬ ‫در کارتل خاورمیانه‪ ،‬سهم درخوری کسب نکرد‪ .‬از این منظر‪،‬‬ ‫انچه در اتحادیه اروپا رخ داده از دو منظر اهمیت دارد؛ نخست‪ ،‬‬ ‫ترجیحات اروپاییان به ســمت تاکید بر حل مســتقیم مسائل‬ ‫و بحران های اقتصادی تغییر یافته و از این روی شــهروندان‬ ‫اروپایی به شرکت در بازیهای سیاســی پرریسکی مانند تجربه‬ ‫جنگعراقیاافغانستانبه عنوانعضویازکارتلامریکاتمایلی‬ ‫ندارندودوماینکهبازخوردرویکردهاوسیاست هایگذشتهبرای‬ ‫اروپاییان از جمله ماجرای توهین کاریکاتوریست دانمارکی به‬ ‫پیامبر اسالم یا واقعه شــارلی عبدو‪ ،‬این پیغام را دارد که هر چه‬ ‫بحران و ناامنی در منطقه خاورمیانه بیشتر شود‪ ،‬دامنه اثرات ان‬ ‫تاقلباروپاگسترانیدهخواهدشد؛جنبشپگیدایابرداحزابیکه‬ ‫برنامه های سختگیرانه ای برای مهاجرت به اروپا در نظر دارند‬ ‫این ترجیحات را به وضوح نشان می دهد‪ .‬البته جریان داعش‬ ‫ مانند یک اهنربای قوی عمل می کند و اهداف سیاستمداران‬ ‫غربی (اروپا و امریکای شمالی) در مهاجرت دوباره مسلمانان‬ ‫افراطیومرتجعبهمنطقهخاورمیانهوکنترلخشونتانهابهنفع‬ ‫جریان رانت در غرب را میسر می سازد‪ .‬اما کنترل بیشتر خشونت‬ ‫نیازمند کنترل این جریان در بلندمدت است‪ .‬درباره امریکا نیز‬ ‫مطالعاتاینده پژوهیغالباندیشگاه هایجهاننشانمی دهد‬ ‫که در نظم جهانی اتی‪ ،‬چین رقیب جــدی امریکا خواهد بود؛‬ ‫بنابراین شطرنج خاورمیانه به این صورت تغییر کرده که امریکا‬ ‫می تواند با اســودگی بیشتری به ســمت رویارویی اقتصادی و‬ ‫شاید سیاسی مستقیم با چین برود و اتحادیه اروپا امکان می یابد‬ ‫تا با اتکا به یک نقطه امن نسبی‪ ،‬بحران اقتصادی خود را بهتر‬ ‫مدیریتکند‪.‬بههمینخاطردرجریانمذاکراتهسته ای‪،‬اخذ‬ ‫تعهد و مقابله به مثل شرایط تبدیل بازی کارتل‪ -‬کارتل خاورمیانه‬ ‫به یک بازی همکاری را فراهم ساخت و این تغییر در توافق وین‬ ‫اتفاق افتاد‪ .‬بنابراین شــطرنج خاورمیانه ظاهرا به این صورت‬ ‫تغییر یافته که عربســتان کماکان در تالش است تا عضویت‬ ‫خود در کارتل امریکا را حفظ کند و امریکا نیز تمایل دارد تا با اتکا‬ ‫به مدیریت مســائل خاورمیانه از طریق سه رکن ایران‪ ،‬ترکیه و‬ ‫عربستان به سمت حل چالش های اقتصادی و تجاری خود با‬ ‫شــرق دور گام بردارد‪ .‬اما اروپا نیز به دنبال یک تعادل مبتنی بر‬ ‫همکاری به جای ریسک (شکار گوزن به جای شکار خرگوش)‬ ‫است و از این روی شریک تجاری مناسبی به نام ایران را انتخاب‬ ‫کرده که عالوه بر امکان تامین منابع انرژی برای اتحادیه اروپا‬ ‫از بــازار تجاری جذابی نیز برخوردار اســت که نســبت به دیگر‬ ‫کشورهای منطقه امنیت باالیی داشــته و از بی ثباتی سیاسی‬ ‫احتمالی به دور است‪.‬‬ ‫چرخش اروپا به سمت ایران‬ ‫اتحادیــه اروپا همچنان با پیامدهای بحران مالی ســال‬ ‫‪ 2009‬دســت به گریبان اســت و سیاســت های بانک مرکزی‬ ‫اتحادیه اروپا به اندازه فدرال رزرو امریکا کارگر نیفتاده اســت‪.‬‬ ‫ اروپا پراگماتیست می شود‬ ‫مجتهدزاده در گفت وگو با مثلث‬ ‫یک اژدهای دست اموز رهاشده‪ ،‬بیشــترین تمرکز را به سمت‬ ‫عراق گذاشته است‪ .‬سیاست خارجی متناقض ترکیه در منقطه‬ ‫نیز در افزایش ناامنی اثرگذار بوده اســت‪ .‬از این ر و چشم انداز‬ ‫کاهش جنگ داخلی در کشــورهای درگیر یا ثبات سیاســی و‬ ‫امنیتی در دیگر کشورهای منطقه به شدت مکدر است در حالی‬ ‫که ایران از دورنمای مثبت و باثباتی برخوردار است‪ .‬عالوه بر‬ ‫گسترش مبادالت اقتصادی‪ -‬تجاری‪ ،‬نزدیکی اروپا به ایران با‬ ‫منشور انرژی اتحادیه اروپا نیز رابطه دارد‪ .‬منشور انرژی اتحادیه‬ ‫اروپا در سال ‪ 2006‬و پس از بحران اوکراین و تهدید روسیه به‬ ‫بستن شیر صادرات گاز روی ایجاد تنوع در منابع تامین انرژی‬ ‫این منطقه و افزایش امنیت انرژی ان تاکید کرد‪ .‬پروژه نابوکو با‬ ‫این هدف‪ ،‬شروع و ایران به دلیل تحریم های بین المللی از ان‬ ‫کنار گذاشته شد‪ .‬اما در حال حاضر منعی برای تامین گاز اروپا‬ ‫از طریق ایران نیست و تنوع در منابع تامین انرژی نیز می تواند‬ ‫از دیگر دالیل چرخش اروپا به ســمت ایران باشــد که عرضه‬ ‫کشورهای اسیای میانه به دلیل نزدیکی به روسیه (به استثنای‬ ‫اذربایجان اروپایی که به غرب نزدیکتر اســت) در کنار قطر را‬ ‫کافی و مطمئن ارزیابی نمی کند‪ .‬ضمن اینکه نزدیکی اروپا به‬ ‫ایران می تواند برای کاهش نزدیکی روسیه با ایران باشد‪ .‬از دید‬ ‫اروپا و غرب‪ ،‬این رابطه مثلثی به مثابــه یک بازی با جمع صفر‬ ‫است که منابع منطقه ای روســیه را تضعیف می کند‪ .‬خصوصا‬ ‫اینکههمچنانموضوعاوکراینحلنشدهباقیماندهوتضعیف‬ ‫رابطه ایران و روسیه در قالب نزدیکی بیشتر ایران به اروپا (و نه‬ ‫کاهش سطح روابط ایران و روسیه) کارایی تحریم های روسیه‬ ‫در قبال مساله اوکراین را نیز باالتر می تواند ببرد اما این سناریو‬ ‫از وزن بسیار اندکی برخوردار اســت‪ .‬بیش از یک صد مقاله و‬ ‫بیش از دو گــزارش تفصیلی جدی و پژوهشــی درباره اهمیت‬ ‫کمی و کیفی بازار ایران برای اتحادیه اروپا به عنوان راهکاری‬ ‫مهم و ثمربخش برای برون رفت اتحادیه اروپا از بحران کنونی‬ ‫اقتصــادی و ایجاد ثبــات و ارامش در وضع مالی کشــورهای‬ ‫مختلف نوشته و منتشر شده است‪ .‬گذشته از این‪ ،‬در بسیاری‬ ‫از گزارش ها و مقاالت خارجی با احتساب توانایی تبدیل ایران‬ ‫به قطب اقتصادی منطقه ای در اسیای مرکزی‪ ،‬خلیج فارس و‬ ‫دیگر مناطق همجوار‪ ،‬ایران را نه یک بازار ‪ 80‬میلیونی که یک‬ ‫بازارچهارصدمیلیونیقلمدادمی کنند‪.‬دربخشسرمایه گذاری‬ ‫مشترک به دلیل اشنایی ســرمایه گذاران خارجی با برنامه های‬ ‫لو نقل‪ ،‬نفت‪ ،‬گاز‪ ،‬پتروشــیمی و‬ ‫بلندمدت ایران در حوزه حم ‬ ‫فناوریاطالعاتپیشنهادهایچشمگیریبرایهمکاریارائه‬ ‫شده است‪ .‬عالوه بر این در اینده‪ ،‬صاحبان صنایع امریکایی‪،‬‬ ‫به خصوصدرعرصه هاییچونکشاورزی‪،‬دارو‪،‬انرژیوصنایع‬ ‫هوایی غیرنظامی با رقبای اروپایی خود برای ورود به بازار ایران‪،‬‬ ‫رقابتسختیخواهندداشت‪.‬‬ ‫اینده روابط ایران و اروپا‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫یکی از بزرگترین «اگر»های رابطه بین ایــران و اروپا با‬ ‫توافق وین رفع شــد‪ .‬با این وجود‪ ،‬اینده روابط ایران و اروپا‬ ‫به مســائل دیگری نیز گــره خورده اســت؛ مواضع‬ ‫اسرائیل‪ ،‬مساله اوکراین‪ ،‬دورنمای رشد کشورهای‬ ‫س وخروجاتحادیهاروپاازبحرانمالی‪ .‬اگرچه‬ ‫بریک ‬ ‫ایاالت متحده درباره مواضع اســرائیل‪ ،‬رویکردهای‬ ‫روشن تری دارد اما به نظر می رســد که این مواضع در‬ ‫تاب ع ترجیحــات اروپا نیــز وزن باالیی دارد‪ .‬درخواســت‬ ‫ضمنی و درگوشی از میان هیات های اروپایی مبنی بر تغییر‬ ‫موضع ایران نسبت به اسرائیل نشان می دهد که نتانیاهوی‬ ‫ناخرســند از حصول توافق وین با اتکا به قدرت چانه زنی‬ ‫البی های صهیونیستی تمامی توانش را به کار گرفته تا روابط‬ ‫ب گرم نگیرد‪ .‬بنابراین فشــارهای سیاسی و‬ ‫ایران و جهان غر ‬ ‫اقتصادی اسرائیل‪ ،‬یکی از مشکالت گسترش روابط ایران و‬ ‫اروپا در اینده می تواند باشد مگر اینکه معضالت اقتصادی اروپا‬ ‫به حدی افزایش یابد که ارزش اتی اســتفاده از پتانسیل های‬ ‫ایران به هزینه ســردی روابط با اســرائیل بچربد‪ .‬البته مسائل‬ ‫منطقــه مانند تحوالت ســوریه نیز در ایــن دورنمــا اثرگذارند؛‬ ‫ایاالت متحده تاکید کرده کــه در صورت ادامه اقدامات ارتش‬ ‫سوریه علیه گروه های مسلح مورد حمایت امریکا در این کشور‪،‬‬ ‫واشنگتن«اقدامی جدید»علیهدولتدمشقانجامخواهدداد‪.‬‬ ‫این اظهارات از سوی برخی ناظران به عنوان اغاز عملی ایجاد‬ ‫«منطق هحائل»درسوریهبامشارکتترکیهجهتبراندازیدولت‬ ‫دمشق و بشار اسد تعبیر شده اســت‪ .‬ایاالت متحده نخستین‬ ‫حمالت هوایی را برای دفاع از یک گروه مســلح مورد حمایت‬ ‫خود موسوم به «سوریه نوین» در خاک سوریه انجام داده است‬ ‫واگربهایننتیجهبرسدکهنقشپررنگتریدرسقوطاسدداشته‬ ‫باشــد انگاه روابط بین ایران و اروپا نیز تاثیــر خواهد پذیرفت‪.‬‬ ‫مساله اوکراین نیز به واسطه نقش روسیه در ان و روابط نزدیک‬ ‫روسیه با ایران می تواند روی اینده روابط ایران و اروپا موثر باشد‪.‬‬ ‫چنانچه اگر تحوالت اوکراین به سمت چالش بیشتر بین روسیه‬ ‫و غرب پیش برود انگاه نوع روابط ایران با روسیه در روابط اروپا و‬ ‫ایران موثر خواهد بود اما وزن این سناریو به اندازه وزن تحوالت‬ ‫خاورمیانه و مواضع اسرائیل نیست‪ .‬دورنمای رشد کشورهای‬ ‫بریکس از دیگر عوامــل موثر بر دورنمای روابــط اقتصادی و‬ ‫سیاسی ایران و اتحادیه اروپاست‪ .‬پیش بینی از رشد اقتصادی‬ ‫اقتصادهای نوظهور یا کشورهای بریکس روی توزیع مناطق‬ ‫هدف کشــورهای اروپایی برای داد و ستد اقتصادی و تجاری‬ ‫اثرگذار اســت به طوری که اگر دورنمای رشد اقتصادی چین‪،‬‬ ‫برزیل یا افریقای جنوبی مثبت باشــد انگاه وزن این کشــورها‬ ‫در تجارت و روابط با کشــورهای اروپایی باالتر می رود اما این‬ ‫وضعیت به معنای کاهش روابط با ایران نیســت بلکه نســبت‬ ‫به کشــورهای بریکس این رابطه کمرنگ تر می شــود‪ .‬نتایج‬ ‫انتخابات یونان و همه پرســی در این کشــور درباره نوع روابط‬ ‫بدهی خارجی این کشور در کنار انتخابات اسپانیا و مدیریت نه‬ ‫چندان کامیاب بحران مالی توسط بانک مرکزی اتحادیه اروپا‬ ‫باعث شــده تا خروج اتحادیه اروپا از بحران مالی به این زودی‬ ‫میسر نباشــد و این مســاله موجب گرایش اروپا به تنوع هر چه‬ ‫بیشتر در بازارها برای ایجاد مبادالت جدید و ایجاد چشم اندازی‬ ‫مثبت در رشد اقتصادی و گذار موفق از پیامدهای بحران مالی‬ ‫جهانیاست‪.‬عالوهبراینکهامنیتداخلیایرانموجبکاهش‬ ‫ریسکسیاسیوعملیاتیدرمقایسهباکشورهایملتهبمنطقه‬ ‫می شود‪،‬نیازکشورهایاروپاییبهمحرک هایبیشتربرایرشد‬ ‫اقتصادی و غلبه بر مشــکالتی مانند بدهــی خارجی و بیکاری‬ ‫موجب می شود تا دست کم طی چند ســال اینده‪ ،‬مبنای روابط‬ ‫اقتصادی و سیاسی بین ایران و اروپا قوی باشد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫اسپانیا‪ ،‬ایتالیا و یونان از جمله کشورهایی هستند که با معضل‬ ‫بیکاری دســت و پنجه نرم می کنند‪ .‬حتی در قویترین اقتصاد‬ ‫اروپا یعنی المان‪ ،‬اطمینانمردمبهبهبوداقتصادیدچارنوسان‬ ‫است‪ .‬ضمن انکه نتایج انتخابات یونان و اسپانیا چالشی جدی‬ ‫ن و به تازگی‬ ‫برای کل اتحادیه اروپا به شمار می رود‪ .‬اگرچه چی ‬ ‫امریکای التین به عنوان مهمترین شرکای تجاری قدرت های‬ ‫اقتصادی اروپا محسوب می شوند اما نیاز به گسترش بازار برای‬ ‫اقتصادهای بزرگ اروپایی یک ضرورت است؛ در اقتصاد چین‬ ‫به عنوان دومین شــریک تجاری اروپا نشانه هایی از کند شدن‬ ‫رشد اقتصادی ظاهر شــده و میزان واردات و صادرات چین در‬ ‫ماه های اخیر به میزان غیرقابل انتظاری کاهش یافته اســت‪.‬‬ ‫بدین ترتیب بخشــی از مهمترین هدف گرایش اروپا به ایران‪،‬‬ ‫بازسازی و گسترش روابط پیش از شدت یافتن تحریم هاست‪.‬‬ ‫برای نمونه مبادالت تجاری ایران و ایتالیا در سال ‪ 90‬به‬ ‫میزانهفتمیلیاردیوروبودهاستکهدرحالحاضرکمترازیک‬ ‫میلیاردیوروست‪.‬حوزه هاینفتوگاز‪،‬خودرو‪،‬حمل و نقل‪،‬امور‬ ‫زیربنایی‪ ،‬ساخت و ساز و برخی از بخش های کارخانه ای ایتالیا‬ ‫مانند پارچه و مبلمان از مهمترین زمینه هایی اســت که ایتالیا‬ ‫برای افزایش ســطح روابط اقتصادی با ایــران دنبال می کند‪.‬‬ ‫عالوه بر شرکت های ایتالیایی‪ ،‬شرکت هایی از کشورهای سوئد‬ ‫(ولوو)‪ ،‬فرانســه (پژو و رنو) و المان (مرسدس بنز) نیز در ایران‬ ‫سرمایه گذاری کرده بودند؛ یک دهه قبل‪ ،‬مرسدس بنز المان‬ ‫در ایران دو مدل خودروی سواری تولید می کرد تا نیاز بازار اسیا را‬ ‫تامینکند‪.‬همراهیمدیرروابطبین المللشرکتفولکسواگن‬ ‫با وزیر اقتصاد المان در ســفرش به ایران‪ ،‬حاکی از میل شروع‬ ‫به کار دوباره و گسترده این شــرکت در ایران است‪ .‬این شرکت‬ ‫با دو بازوی خود یعنی شعبه فولکس واگن برزیل که همکار بم‬ ‫خودرو است و اشکودا که به دنبال شریک جدید در ایران برای‬ ‫تولید است در بازار ایران حضور خواهد داشت‪ .‬پیش بینی ها بر‬ ‫این موضع هستند که میزان صادرات المان به ایران در صورت‬ ‫لغو تحریم ها می تواند به سرعت از مرز ‪ 10‬میلیارد دالر در سال‬ ‫فراتر رود‪ .‬به طور مشــخص‪ ،‬المان به خاطر مشکالت مالی و‬ ‫اقتصادی خود در رابطه با اقتصادهای ضعیف تر اروپایی مانند‬ ‫یونان‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬پرتغال‪ ،‬اسپانیا و لهســتان درباره اینده اتحادیه‬ ‫اروپا و اقتصاد خود نگرانی فراوانــی دارد و از این ر و بار ریاضت‬ ‫اقتصادی این کشــورها را نیز تا حدی به دوش می کشد‪ .‬این‬ ‫وضعیت یکی از بسترهای گرایش سریعتر المان به سمت ایران‬ ‫بوده است‪ .‬اما سوال این است که کشورهای اروپایی عالوه بر‬ ‫کشورهای شرق اسیا‪ ،‬امریکای التین‪ ،‬اقیانوسیه‪ ،‬افریقایی و‬ ‫امریکایشمالیبادیگرکشورهایمنطقهخاورمیانهنیزمبادالت‬ ‫اقتصادی دارند و این شــتاب در برقــراری روابط اقتصادی چه‬ ‫معناییمی دهد؟به عنوانمثالهلندبرایگسترشبازارگلخود‬ ‫در کشورهایی مانند کنیا سرمایه گذاری کرده است‪ .‬ایا می توان‬ ‫گفتکهگرایشاروپابهایرانبهمعنایامکانتحوالتبیشتردر‬ ‫خاورمیانه و تغییر کشورهای عربی این اقلیم است؟‬ ‫در مقایسه با قبل از توافق وین‪ ،‬عربستان سعودی خود را‬ ‫درگیر مساله یمن تا به زعم زمامدارانش بتواند حلقه محاصره ای‬ ‫برای ایران ایجاد کند‪ ،‬اما شیوه تهاجمش به یمن و راهبردش‬ ‫چندان عقالنی نیست‪ .‬گرچه عربستان به دنبال تجزیه یمن در‬ ‫صورت استمرار مقاومت در این کشور است اما به واسطه حضور‬ ‫قبایل کوچ نشین یمنی در نزدیکی عربستان و احتمال درگیری‬ ‫عربستان با این قبایل در صورت استمرار درگیری می توان گفت‬ ‫که به این زودی ها مساله عربستان و یمن حل نخواهد شد‪ .‬از‬ ‫طرفدیگرتحوالتسوریهنیزبهنفعاسرائیلوکشورهایعضو‬ ‫شورای همکاری خلیج فارس پیش نمی رود و داعش نی ز مانند‬ ‫خردورزی اروپا‬ ‫قاره سبز نمی خواهد همه‬ ‫تخم مر غ هایش را در سبد‬ ‫اعراب و اسرائیل بگذارد‬ ‫اقتصاد؛ ایستگاه اول تنش زدایی‬ ‫همکاری ایران و اروپا به حوزه های‬ ‫سیاسی و امنیتی نیز گسترش‬ ‫پیدا می کند‬ ‫‪45‬‬ ‫بین الملل‬ ‫اروپا پراگماتیست می شود‬ ‫بین الملل‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫بعــد از توافق ویــن و به دنبــال ورود هیات های‬ ‫اروپایی به ایران این فرضیه مطرح شــده است که به‬ ‫دلیل مشــکالتی که در روابط ایران و امریکا وجود دارد‬ ‫اکنون فضا برای گسترش روابط اتحادیه اروپا با ایران‬ ‫فراهم شــده اســت و ایران نیز نوعی سیاست و نگاه‬ ‫اروپاگرایی را در دســتورکار قرار داده اســت‪ .‬شما این‬ ‫تحلیل را درست می دانید؟‬ ‫هیچ دلیلی در دســت نداریم که تصــور کنیم اروپا‬ ‫با ایاالت متحــده امریکا در این رابطــه به خصوص‪ ،‬درگیر‬ ‫رقابت هایی هست یا بوده باشــد‪ .‬انچه مسلم است امریکا‬ ‫برای گســترش روابط اقتصادی و سیاســی خود با ایران‪،‬‬ ‫مشــکالت زیادی دارد که باید با گذشت زمان حل شود اما‬ ‫کشورهای اروپایی این مشــکالت را ندارند‪ ،‬بنابراین زودتر‬ ‫وارد تعامل با ایران شده اند‪ .‬ایران و امریکا از لحاظ سیاسی‬ ‫دچار یک وضعیت خاص هستند و مشکالت فراوانی در از‬ ‫سرگیری روابط وجود دارد که این مشکالت در روابط با اروپا‬ ‫به ان صورت وجود ندارد‪.‬‬ ‫ولی این بدان معنا نیست که مشکالت در روابط ایران‬ ‫و اتحادیه اروپا وجود نداشــته باشــد یا نادیده گرفتن شان‬ ‫اسان باشد‪ ،‬درواقع مشکالتی هست که باید به مرور زمان‬ ‫حل شــود‪ .‬با این اوصاف نمی توان گفت کــه امروز ایران‬ ‫سیاست اروپایی گرایی را در دستورکار خود قرار داده است‪،‬‬ ‫بلکه به دلیل پاره ای مسائل ابتدا کشــورهای اروپایی وارد‬ ‫شده اند‪.‬‬ ‫در برهه فعلی‪ ،‬روابط ایران با کشــورهای اروپایی‬ ‫بیشتر در چه حوزه های تقویت خواهد شد؟‬ ‫کامال واضح اســت کــه همکاری هــای ممکن و‬ ‫گسترش یابنده میان ایران و اتحادیه اروپا به طور خود به خود‬ ‫جنبه اقتصادی خواهد داشت زیرا جنبه های اقتصادی روابط‬ ‫ایران با اتحادیه اروپا خیلی اسان تر و راحت تر است و درگیر‬ ‫یک سری مشکالت و مالحظات روابط سیاسی نیست‪ .‬به‬ ‫همین دلیل است که روابط اقتصادی ایران و اروپا زودتر از‬ ‫جنبه های دیگر روابط دو طرف اغاز خواهد شد‪.‬‬ ‫انچه مســلم اســت روابط اقتصادی برخالف روابط‬ ‫سیاسی چندان تابع مالحظات اســتراتژیک و ژئوپولیتیک‬ ‫نیست‪ .‬به همین دلیل باید انتظار داشت که روابط اقتصادی‬ ‫کشــورها با یکدیگر خیلی زودتر از روابط سیاســی شــروع‬ ‫شــود و گســترش یابد‪ .‬به عنوان مثال در مقابلــه با داعش‬ ‫مجتهدزاده درگفت وگو با مثلث‬ ‫همکاری هایی میان ایران با امریکا در خاورمیانه وجود دارد‬ ‫اما این همکاری برنامه ریزی شــده و طبیعی نیســت‪ ،‬بلکه‬ ‫بیشتر جنبه تصادفی دارد‪.‬‬ ‫به این معنا که عالیق و منافع هر یک از این دو قدرت‬ ‫یعنی ایران و امریکا در ان قسمت خاص از خاورمیانه با هم‬ ‫هماهنگی دارند اما دولت ها چنین تصمیمی را نمی گیرند‪.‬‬ ‫زیرا دولت ها از نظر مالحظات اســتراتژیک‪ ،‬ژئوپولیتیک‬ ‫و حتی ایدئولوژیک بــا هم تناقض ها و مشــکالت زیادی‬ ‫دارند کــه به راحتی و اســانی قابل حل نیســت‪ .‬الجرم اگر‬ ‫در برخی موارد دوربــرد همکاری هایی در حوزه سیاســی‪،‬‬ ‫استراتژیک و ژئوپولیتیک را میان ایران و امریکا می بینیم‬ ‫این همکاری ها کامال تصادفی هستند‪ .‬برای یک همکاری‬ ‫برنامه ریزی شــده و هماهنگ شــده‪ ،‬دو طرف باید مراحل‬ ‫بسیار دشواری را برای رسیدن به تفاهم های ژئوپولیتیکی‬ ‫و سیاسی طی کنند‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه اکنون فضا برای حضور کشورهای‬ ‫خارجی به ویژه غربی در ایران هموارتر از گذشته‬ ‫شــده اســت‪ ،‬جمهوری اســامی ایران باید چه‬ ‫سیاســتی را در پیــش گیرد کــه از این شــرایط‬ ‫استفاده بهینه را ببرد؟‬ ‫با هدف استفاده بهتر و مطلوب تر از شرایط ایجاد‬ ‫شده در درجه نخست باید ســعی بکنیم که مسائل خود را از‬ ‫هم جدا کرد و هر مســاله ای را در قالب ها و چارچوب های‬ ‫خودش پیگیــری کنیم‪ .‬یکــی از این موارد این اســت که‬ ‫مسائل داخلی و روابط خارجی باید کامال از یکدیگر تفکیک‬ ‫شــوند و این هیچ ربطی به ایدئولوژی های کشورها ندارد‪،‬‬ ‫بلکه یک امــر عملگرایانه و منطقی اســت که هر کشــور‪،‬‬ ‫دولت و نظامی برای پیشــبرد اهداف خود باید ان را مدنظر‬ ‫قرار دهد‪ .‬در وهله بعدی‪ ،‬در روابط خارجی‪ ،‬هر کشور و نظام‬ ‫حکومتی باید رئوس اصلی منافع ملی خودش را برنامه ریزی‬ ‫کند و به این نتیجه برســد که ایا صحیح است که مسائل و‬ ‫خواســته ها را به صورت جدا پیگیری کند یــا به طور کلی‪.‬‬ ‫طبیعتا اگر شکل دوم مورد نظر باشد لطماتی وارد می شود و‬ ‫اسیب پذیری های کشور را افزایش می دهد‪.‬‬ ‫بنابراین در این رابطه هم برای ایرانیان مســجل شده‬ ‫است که در روابط خارجی شان باید اهم فی االهم را در نظر‬ ‫گرفت‪ .‬به عنوان نمونه در روابط با کشورها بعضا الزم است‬ ‫روابط اقتصادی با کشورها را در اولویت قرار داد و در جایی‬ ‫‪2‬‬ ‫پیروز مجتهدزاده‪ ،‬رئیس بنیاد یوروسویک‬ ‫لندن در گفت وگویی تفصیلی با مثلث به بررســی‬ ‫اهداف کشــورهای اروپایــی از نزدیکی بــه ایران و‬ ‫سیاســت تهران در قبال این کشــورها و موقعیت‬ ‫حاصل شده پرداخت‪ .‬مجتهدزاده معتقد است که‬ ‫دلیل حضور هیات های اروپایی در ایران بالفاصله‬ ‫پس از توافق ژنو‪ ،‬بیانگر رقابت انها با امریکا در این‬ ‫زمینه نیســت‪ ،‬بلکه از انجایی که ایران و امریکا از‬ ‫لحاظ سیاســی دچار یک وضعیت خاص هستند‪،‬‬ ‫بنابرایــن در ابتــدای امــر کشــورهای اروپایی که‬ ‫مشــکالت خاصی با ایــران ندارند‪ ،‬ســریع تر وارد‬ ‫تعامل شدند‪ .‬این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه‬ ‫روابط اقتصادی کشورها با یکدیگر خیلی زودتر از‬ ‫روابط سیاسی شروع می شود و گسترش می یابد‪،‬‬ ‫گفت این مساله از انجایی ناشی می شود که روابط‬ ‫اقتصــادی برخالف روابط سیاســی چنــدان تابع‬ ‫مالحظات استراتژیک و ژئوپولیتیک نیست‪.‬‬ ‫دیگر شاید الزم باشــد جنبه ایدئولوژیک و سیاسی قضیه را‬ ‫بیشتر مورد توجه قرار داد‪.‬‬ ‫امروز ایــران تقریبا دریافته اســت که بایــد در روابط‬ ‫خارجی‪ ،‬واقع گرایی ها در منافع ملی را پیگیری و برنامه ریزی‬ ‫کند و ایــن برنامه ریزی باید ســوای مشــکالت و مســائل‬ ‫سیاست داخلی و همچنین انگیزه های ایدئولوژیک باشد‪.‬‬ ‫نمونه این نوع سیاست نیز توافق هسته ای اخیر است‪ .‬زیرا‬ ‫اگر این توافق از انگیزه های ایدئولوژیک و کشمکش های‬ ‫داخلی جدا نمی شد به موفقیت نمی رســید‪ .‬بنابراین راهی‬ ‫که باعث شــد مذاکرات هســته ای ایران با گروه ‪ 5+1‬پس‬ ‫از ســال ها به نتیجه برسد را باید شســته رفته تر‪ ،‬منظم تر و‬ ‫برنامه ریزی شده تر برای دیگر مســائل امور داخلی مان نیز‬ ‫پیگیری کنیم‪.‬‬ ‫خردورزی اروپا‬ ‫بین الملل‬ ‫قاره سبز نمی خواهد همه تخم مر غ هایش را در سبد اعراب و اسرائیل بگذارد‬ ‫مجید تفرشی‬ ‫‪3‬‬ ‫تاریخ نگار و تحلیلگر مسائل ایران و اروپا‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫اقتصادی و مالکیت خارجی در ایران‪ ،‬در کنار وجود فساد و‬ ‫ناکارامدی و تا حدی رانت خواری در تجارت خارجی ایران‪،‬‬ ‫موانعی جدی برای مشارکت در تولید و قلمروهای زیرساختی‬ ‫صنعتی با اروپا است‪ .‬ولی می توان امیدوار بود که ناگزیر این‬ ‫معضالت به تدریج قابل حل بوده و با اســتفاده از تجربیات‬ ‫دیگر کشــورها در زمینه فرصت برابر و رقابت ســالم‪ ،‬برای‬ ‫برون رفت از این معضالت گام های جدی برداشت‪.‬‬ ‫کشــورهای مختلف عضــو اتحادیه اروپــا‪ ،‬عالیق و‬ ‫امکانات مختلفی برای همکاری با ایران دارند‪ .‬ولی در یک‬ ‫نگاه عمومی و اجمالی می توان گفت که در درجه اول مقوله‬ ‫انرژی (به خصوص گاز)‪ ،‬صنایع هواپیمایی‪ ،‬خودروسازی و‬ ‫سپس همکاری های دارویی و بهداشتی و همچنین مبادالت‬ ‫ی و دانشگاهی از اولویت های کشورهای عضو اتحادیه‬ ‫علم ‬ ‫اروپا برای مشــارکت در بــازار ایران اســت‪ .‬در برخی از این‬ ‫گزارش های اخیر اروپایی درباره بازار نوظهور ایران‪ ،‬ضمن‬ ‫توجه به اهمیت بازار ایــران از نظر عمق‪ ،‬دامنه‪ ،‬نیروی کار‬ ‫متخصص و عادی در دســترس‪ ،‬ایران را یک بــازار بالقوه‬ ‫چند صد میلیونی (با احتساب توانایی تبدیل ایران به قطب‬ ‫اقتصادی منطقه ای در اسیای مرکزی‪ ،‬خلیج فارس و دیگر‬ ‫مناطق همجوار می دانند‪ .‬تردیدی نیســت که در اینده ای‬ ‫نه چندان دور‪ ،‬صاحبان صنایــع امریکایی‪ ،‬به خصوص در‬ ‫عرصه هایی چون کشــاورزی‪ ،‬دارو‪ ،‬انرژی و صنایع هوایی‬ ‫بین الملل‬ ‫پس از یــک دوره طوالنی و بیش از ســه دهه تنش و‬ ‫چالش میان ایران با اتحادیــه اروپا و امریکا‪ ،‬اکنون در پرتو‬ ‫توافق های ژنو‪ ،‬لوزان و وین‪ ،‬دوران جدیدی از تنش زدایی‬ ‫با دورنمای گســترش همکاری های راهبردی‪ ،‬به خصوص‬ ‫در قلمرو سیاسی‪ ،‬اقتصادی و فرهنگی با ایران فراهم امده‬ ‫است‪ .‬اروپا به درســتی به این نتیجه رســیده که چه عاشق‬ ‫ایران باشد و چه از کشور ما متنف ر در بسیاری موارد منطقه ای‬ ‫و بین المللی‪ ،‬بدون همکاری و مشــارکت ایران کار جدی از‬ ‫پیش نخواهد رفت‪ .‬از جمله این موارد می توان به مبارزه با‬ ‫تروریسم منطقه ای و بین المللی‪ ،‬مبارزه با کاشت‬ ‫و قاچاق مواد مخدر از افغانستان به اروپا‪ ،‬مساله‬ ‫صلح و تنش زدایی در سوریه‪ ،‬لبنان و دیگر نقاط‬ ‫خاورمیانه‪ ،‬مساله ثبات و صلح در اسیای مرکزی و‬ ‫مساله امنیت‪ ،‬توسعه‪ ،‬انتقال انرژی در خلیج فارس‬ ‫و اســیای مرکزی و تعامالت فکــری و فرهنگی‬ ‫اشاره کرد‪.‬‬ ‫در واقع اکنون نوعی خــردورزی در رهبری‬ ‫اتحادیه اروپا موضوع ایران پدید امده که نشــان‬ ‫می دهد سیاست دور زدن‪ ،‬تالش برای تضعیف‬ ‫و نادیده گرفتــن ایران تا چــه حــد ناکارامد و به‬ ‫ضرر کشورهای اروپایی تمام شده است‪ .‬تالش‬ ‫کشــورهای مختلف اروپایی بــرای روانه کردن‬ ‫هیات های سیاسی‪ ،‬دیپلماتیک و تجاری به ایران‬ ‫نشانگر ان است که این تغییر دیدگاه هم بر اساس‬ ‫خرد جمعی اتحادیه اروپا پیش امده و هم بر اساس‬ ‫نیاز و به سر عقل امدن کشورهای مختلف به طور‬ ‫جداگانه رخ داده است‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر‪ ،‬ایــران نیز پس از هشــت‬ ‫ســال سیاســت نادیده گرفتن جامعه بین المللی‬ ‫ از ســوی دولت‪ ،‬با انتخابات ‪ ،1392‬در عمل نشان داد که‬ ‫رویکرد جدیدی را در مناسبات بین المللی برگزیده و رویکرد‬ ‫انزوا و تحریم را مناســب ملت ایران نمی داند‪ .‬دولت اقای‬ ‫احمدی نژاد اصــرار بر بی تاثیــری تحریم هــای اروپایی و‬ ‫بین الملل نسبت به ایران داشــت‪ .‬تحریم هایی که به گفته‬ ‫اقای حسن روحانی‪ ،‬اگرچه موفق نبودند ولی حتما تاثیرگذار‬ ‫بوده اند‪ .‬از این جهت می توان گفت که دوران کنونی‪ ،‬برای‬ ‫ایران و اروپا‪ ،‬دورانــی تاریخی از جهت رســیدن به تعقل و‬ ‫درکی متقابل و زمانه کنار گــذاردن تنش ها و روی اوردن به‬ ‫نیازها و امکانات متقابل بــرای حل معضالت و کمبودهای‬ ‫یکدیگر است‪.‬‬ ‫ی و پس از تجربه ناخوشایند دولت اقای‬ ‫در شرایط کنون ‬ ‫احمدی نژاد برای کامــا متحد کردن اروپــا و امریکا علیه‬ ‫ایران‪ ،‬اروپا مصمم به تنش زدایی با ایران است‪ .‬تا جایی که‬ ‫رهبران اروپایی طی چند هفته اخیر و پــس از اعالم توافق‬ ‫تاریخی وین‪ ،‬به صراحت اعالم کرده انــد که عالقه مند به‬ ‫بازگشت به گذشته نبوده و حتی در صورت مخالفت کنگره و‬ ‫سنای امریکا‪،‬به شرط پایبندی ایران به مفاد توافق‪ ،‬تمایلی‬ ‫به بازگشت به دوران پرتنش با ایران نیستند‪ .‬در واقع در این‬ ‫میان‪ ،‬اگرچه حل مساله هسته ای عامل اصلی تنش زدایی‬ ‫ایران و اروپا بوده‪ ،‬ولی اروپا به درســتی به این نتیجه رسیده‬ ‫که سیاست نادیده گرفتن‪ ،‬دور زدن‪ ،‬تضعیف و تحت فشار‬ ‫گذاردن ایران طی سال های بعد از پیروزی انقالب اسالمی‬ ‫ناکارامد بوده و بدون همکاری و تعامل با ایران در عرصه های‬ ‫مختلــف اقتصــادی‪ ،‬دیپلماتیــک و امنیتــی‪ ،‬امکان حل‬ ‫بسیاری از معضالت خاورمیانه‪ ،‬جهان اسالم‪ ،‬خلیج فارس‬ ‫و حتی اسیای مرکزی وجود ندارد‪ .‬رسیدن به این تعقل است‬ ‫که اهمیت دوران کنونی را عمیق تر و گسترده تر از صرفا یک‬ ‫اتش بس هسته ای می نماید‪.‬‬ ‫البته باید توجه داشت که باوجود این موقعیت تاریخی‪،‬‬ ‫اتحادیه اروپا‪ ،‬تحــت تاثیر عناصر و عوامــل متعددی‪ ،‬در‬ ‫زمینه هایی چون مناقشه فلسطین و اسرائیل‪ ،‬ناارامی های‬ ‫خاورمیانه و حقوق بشر‪ ،‬همچنان اختالفات جدی با ایران‬ ‫داشته و بعید است در کوتاه مدت‪ ،‬در این موضوعات با ایران‬ ‫به تفاهم کامل برسد‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر موانــع موجــود در قوانین مشــارکت‬ ‫غیرنظامی رقابت ســختی با رقبای اروپایــی خود برای ورود‬ ‫به بازار بکر ایران خواهند داشــت‪ .‬امریکاییان نیز مشــتاق‬ ‫ورود به بازارهای ایران هســتند‪ ،‬ولی اشــتیاق اروپا در این‬ ‫راه‪ ،‬دست کم در کوتاه مدت‪ ،‬اشــکارتر و جدی تر از رقبای‬ ‫امریکایی انها اســت‪ .‬از همین رو ســت که در کشــورهای‬ ‫مختلــف اروپایی از هم اکنون هشــدارهای جدی به گوش‬ ‫می رســد که در صورت مانع تراشی کنگره و ســنای امریکا‬ ‫بر ســر توافق وین و تالش انــان برای بازگرداندن شــرایط‬ ‫ایران به ســه ســال قبل و پیش از ان‪ ،‬این بار اتحادیه اروپا‬ ‫با نئوکان های امریکایی همراهی نخواهند کرد و دست کم‬ ‫در این مورد خاص‪ ،‬منافع و مصالح خــود را قربانی منویات‬ ‫امریکا نخواهند کرد‪ .‬به بیان دیگر‪ ،‬اروپا نه از نظر راهبردی‬ ‫و نه از نظــر اقتصادی‪ ،‬در شــرایطی نیســت که بــار دیگر‬ ‫برای خوش ایند تندروان‪ ،‬جنگ طلبــان و نومحافظه کاران‬ ‫امریکایی و اســرائیلی و عرب‪ ،‬از موقعیت پیش‬ ‫امده برای ترمیم و گسترش مناســباتش با ایران‬ ‫چشم پوشی کند‪.‬‬ ‫در یکی‪ ،‬دو ســال اخیــر‪ ،‬معضالت جدی‬ ‫اروپایی چون بحــران اوکراین و کریمه‪ ،‬اتحادیه‬ ‫اروپــا را از اینده اتکای زیادتــر از حد الزم به نفت‬ ‫و گاز روســیه ترســانده اســت‪ .‬در ایــن عرصه‪،‬‬ ‫به خصــوص در عرصــه گاز مصرفــی صنعتی و‬ ‫خانگــی و همچنین خطــوط انتقال نفــت و گاز‬ ‫اســیای مرکزی و ایران به اروپا‪ ،‬از مسیر ایران‪،‬‬ ‫بدیلی مطمئن و راهبردی در کنار یا به جای روسیه‬ ‫خواهد بــود‪ .‬البته نــه ایران خواهان جانشــینی‬ ‫روسیه در این مورد است و نه اروپا خواهان حذف‬ ‫کامل روسیه از این بازار‪ .‬ولی هیچ یک از طرفین‬ ‫از اهمیت راهبردی مشارکت بیش از پیش ایران‬ ‫در این زمین ه تردیدی ندارد‪ .‬این در حالی است که‬ ‫طی سه دهه اخیر‪ ،‬اروپا و امریکا با فشار اعراب و‬ ‫اســرائیل‪ ،‬ایران را از همه نقشه های انتقال نفت‬ ‫و گاز خاورمیانــه و اســیای مرکزی بــه غرب دور‬ ‫نگاه داشــته و با وجود ارزانتــر‪ ،‬نزدیکتر‪ ،‬امنتر و‬ ‫منطقی تر بودن مسیر ایران سراغ راه های دیگری رفتند‪ .‬تا‬ ‫جایی که در یک مقطع در اواخر دهه ‪ 1990‬میالدی‪ ،‬مسیر‬ ‫افغانســتان تحت ســلطه طالبان را به ایران ترجیح دادند‪.‬‬ ‫اکنون پس از حدود سه دهه‪ ،‬به صرفه نبودن و غیرمنطقی‬ ‫بودن اغلب این مسیرهای انتقال انرژی ثابت شده و بار دیگر‬ ‫ایران به عنوان بدیلی برای بسیاری از این پروژه ها مطرح شده‬ ‫است‪ .‬ایران دارای دومین منابع گاز در جهان است‪ .‬منابعی‬ ‫که عمدتا دســت نخورده باقی مانده و قابلیت های بالقوه و‬ ‫بالفعل بســیاری را در خود دارد‪ .‬از سوی دیگر ثبات سیاسی‬ ‫و امنیتی ایران و مرزهای ان‪ ،‬در کنــار موقعیت ژئوپلتیکی‬ ‫و ژئواستراتژیکی ان برای هرگونه تعامل دراز مدت و ایجاد‬ ‫خطوط انتقال انرژی چه از ایران و چه از کشورهای همجوار‬ ‫نفت خیز به اروپا‪ ،‬امری جدی و دست یافتنی است و می تواند‬ ‫رقیبی مهم برای انحصار زدایی از گاز روســیه برای مصرف‬ ‫در اروپا باشد‪.‬‬ ‫مســاله دیگر‪ ،‬ســرمایه گذاری های متقابــل ایران و‬ ‫اروپا اســت‪ .‬گاهی گفته می شــود که ایران دچــار معضل‬ ‫نقدینگی و قدرت خرید و پرداخت برای سرمایه گذاری است‪.‬‬ ‫اینکه ایران در کوتاه مدت دچار بحران نقدینگی است امری‬ ‫اشکار است‪ ،‬ولی در برابر باید توجه داشت که برخالف اکثر‬ ‫شــرکای منطقه ای و بین المللی اتحادیه اروپــا‪ ،‬ایران فاقد‬ ‫بدهی های خارجی است و این موضوع در کنار فرصت ها و‬ ‫‪47‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫بین الملل‬ ‫درامدزایی های بالقوه ایــران‪ ،‬در میان مدت‪ ،‬با رفع موانع و‬ ‫معضالت کارامدی و قانونی‪ ،‬ایران را به شریکی مهم و قابل‬ ‫اعتنا تبدیل می کند‪ .‬عالوه بر کشورهای شکوفا و قدرتمند‬ ‫اروپایی‪ ،‬به نظر می رســد که یکی از راهکارهای برون رفت‬ ‫کشورهایی چون یونان‪ ،‬اســپانیا‪ ،‬ایتالیا و پرتغال از بحران‬ ‫اقتصادی‪ ،‬تعامل با کشــورهای خارج از حــوزه پولی یورو و‬ ‫به خصوص ایران اســت و تعامل با ایران می تواند برای هر‬ ‫دو طرف مفید و موجب بحران زدایی اقتصادی در هر دو سو‬ ‫شــود‪ .‬به ویژه انکه از نظر تاریخی و تمدنی نیز کشورهایی‬ ‫چون ایران و یونان ضمن ســابقه دیرین بــا یکدیگراز نظر‬ ‫سیاسی و نگاه به مناسبات بین المللی نیز حرف های مشترک‬ ‫بیشتری با هم‪ ،‬نسبت به دیگر کشورهای اروپایی دارند‪.‬‬ ‫بی تردیــد این رقابت جــدی برای ورود هــر چه زودتر‬ ‫به بازارهای ایران‪ ،‬به طرز اشــکار و بدون پرده پوشــی بین‬ ‫کشورهای اروپایی وجود دارد‪ .‬برای نمونه‪ ،‬صاحبان صنایع‬ ‫و سیاســتگران بریتانیایی به شــدت نســبت به تعلل دولت‬ ‫محافظه کار در بهبود ســریع مناســبات به ایــران و ورود به‬ ‫دوران جدید مناسبات ایران و اروپا معترض هستند و صریحا‬ ‫از عقب ماندگی و شکست در قبال دیگر کشورهای اروپایی‬ ‫در تعامل با ایران سخن می گویند‪ .‬در این میان حتی نروژ که‬ ‫عضو اتحادیه اروپا هم نیســت‪ ،‬به طور جدی در زمینه های‬ ‫کشتی ســازی‪ ،‬فناوری برتر مدیریت پسماندهای صنعتی‪،‬‬ ‫خانگی و بیمارســتانی و همچنین صنایع خوراکی دریایی از‬ ‫یک سو و نفت و گاز از سوی دیگر اماده مشارکت همه جانبه با‬ ‫ایران است‪ .‬سوای جنبه های مهم و انکار نشدنی اقتصادی‬ ‫و تجاری‪ ،‬توافق تاریخی و تاریخ ســاز وین از نظر راهبردی‬ ‫امنیتی و سیاســی فصــل جدیــدی را در مناســبات ایران و‬ ‫غرب گشوده اســت‪ .‬امریکا و اروپا به همراه چین و روسیه‪،‬‬ ‫با امضای ایــن توافق عمال اذعان کردند کــه باوجود همه‬ ‫تالش هایی که در سه دهه گذشــته صورت گرفته تا ایران‬ ‫را منزوی و تضعیف کرده یا دور بزننــد‪ ،‬اهمیت منطقه ای و‬ ‫بین المللی ایران به عنوان کشــوری بزرگ‪ ،‬تاثیرگذار و امن‬ ‫در منطقه از ابعاد ژئوپلتیکی و ژئواستراتژیکی غیرقابل انکار‬ ‫بوده و حل بســیاری از معضالت منطقه ای بدون مشارکت‬ ‫و مســاعدت ایران ممکن نیســت‪ .‬این البته خالف تالش‬ ‫اسرائیل از یک سو و سعو دی و هم پیمانانش از سوی دیگر‬ ‫بود‪ .‬ولی ســیلی روزگار و درس تجربه جایگاه انکار ناشدنی‬ ‫ایران را به شش قدرت بزرگ جهانی گوشزد کرد‪.‬‬ ‫در زمینه های اجتماعی و فرهنگی‪ ،‬ایران و اندیشمندان‬ ‫ایرانــی می توانند در جهت رفع خطر و کمک به روشــنگری‬ ‫علیه تفکر داعش و ریشه های سلفی وهابی ان‪ ،‬نه تنها در‬ ‫خاورمیانه که در قلب اروپا نیز به غرب یاری رسانده و در جهت‬ ‫نشان دادن اســام عقل گرا‪ ،‬ضدخشــونت و صلح طلب با‬ ‫همتایان غربی خود تعامل و همکاری داشته باشند‪.‬‬ ‫اروپا در عمل به این نتیجه رســیده که گذاشتن همه‬ ‫تخم مرغ ها در سبد اعراب و اسرائیل و اتخاذ سیاست کامال‬ ‫ضدایرانی نه به مصلحت راهبردی‪ ،‬امنیتی و اقتصادی غرب‬ ‫بوده و نه پاســخگو و حل کننده نیازها و چالش های انان در‬ ‫مناطق خاورمیانه‪ ،‬خلیج فارس‪ ،‬اسیای مرکزی و اسیای میانه‬ ‫اســت‪ .‬تجربیاتی چون افغانستان‪ ،‬عراق‪ ،‬ســوریه و لبنان‬ ‫نشان داده که ایران و اهمیت راهبردی ان به هیچ رو و تحت‬ ‫هیچ شرایطی‪ ،‬بیش از این‪ ،‬قابل انکار و چشم پوشی نیست‪.‬‬ ‫موقعیت کنونــی‪ ،‬برای دو طرف مهم و یگانه اســت‪،‬‬ ‫به شــرط انکه هم ایــران و هم اروپــا قدر ایــن موقعیت را‬ ‫بدانند و اجازه رشــد موانع و نیروهای مخرب رشد مناسبات‬ ‫ســالم و منصفانه را ندهند‪ .‬با تفکرات سنتی گذشته امکان‬ ‫پوست اندازی‪ ،‬رشد و گسترش مناسبات ایران و اروپا وجود‬ ‫ندارد‪ .‬این را مسئوالن و کارشناسان هر دو طرف به درستی‬ ‫دریافته اند‪ ،‬ولی باید توجه داشــت که این شــرایط دایمی‬ ‫ نیست و امکان تخریب و فرصت سوزی نیز همچنان از سوی‬ ‫بدخواهان و نادان ها در هر دو سو وجود دارد‪.‬‬ ‫اقتصاد؛ایستگاهاولتنش زدایی‬ ‫همکاری ایران و اروپا به حوزه های سیاسی و امنیتی نیزگسترش پیدا می کند‬ ‫سید جالل ساداتیان‬ ‫‪4‬‬ ‫استاد دانشگاه تهران‬ ‫با وقوع انقــاب اســامی در ایران بزرگتریــن زیان را‬ ‫باید متوجه ایاالت متحده امریکا بدانیم که قوی ترین متحد‬ ‫استراتژیک خود در منطقه خاورمیانه و شمال افریقا را از دست‬ ‫داد و به تصور انکه این متحد هر چه زودتر باز خواهد گشت‪،‬‬ ‫رفتار های متضــاد و بعضا نامعقولی مثل تــاش برای حمله‬ ‫از طریق صحــرای طبس یا حمله به هواپیمای مســافری را‬ ‫انجام داد‪ .‬این خالء‪ ،‬بعضا به نفــع اروپایی ها‪ ،‬ولو مقطعی‪،‬‬ ‫انجام شد‪ .‬لیکن در مجموع‪ ،‬بعد از پیروزی انقالب اسالمی‪،‬‬ ‫روابط ایران و غرب فرا زو نشــیب های مختلفی را طی کرده و‬ ‫هر یک از کشور های یاد شــده‪ ،‬در قالب روابطی که غربی ها‬ ‫با ایران داشته اند‪ ،‬بعضا دارای ویژگی خاص خود در رابطه با‬ ‫ایران بوده اند‪ .‬مثال گلباران شدن سفارت فرانسه در تهران به‬ ‫مناســبت پذیرش امام در پاریس برای مدت های مدید جوی‬ ‫مثبت بر روابط دو کشــور حاکم کرد‪ ،‬اما در مجموع می توان‬ ‫یو چند ساله‬ ‫شادمانی کشــور های اروپایی را در طی مدت س ‬ ‫یاد شــده به خاطر عدم حضور امریکا در ایران حس کرد‪ ،‬زیرا‬ ‫در زمینه ای خالی از اغیار و دور از چشم ایاالت متحده امریکا‬ ‫که بزرگترین غایب در ایران تلقی می شد‪ ،‬اروپایی ها هرکجا‬ ‫توانســتند ســعی کردند این خالء را پر کنند و منافع خود را به‬ ‫حداکثر ممکن برسانند‪ ،‬لیکن شرایط به گونه ای به پیش رفت‬ ‫کهاناندیدندبهتنهاییحریفایراننیستندوبایدامریکارانیز‬ ‫در بازی پیش رو وارد کنند‪ .‬مثال بارز این مفهوم را می توان در‬ ‫مذاکرات دور ابتدایی هســته ای که س ه کشور اروپایی درگیر‬ ‫بودند ذکر کرد‪ ،‬ولی از انجا که کار جدی تر شد‪ ،‬ایاالت متحده‬ ‫امریکا نیز وارد بازی شد‪ .‬تحوالت تکنولوژیک و نزدیک شدن‬ ‫ارتباطات جهانی ناشــی از این تحوالت و ورود رســانه های‬ ‫ارتباط جمعی کــه ایاالت متحده امریکا نقشــی بی بدیل در‬ ‫فرایند تحوالت یاد شده داشــته‪ ،‬نقش کدخدایی امریکا در‬ ‫حوادث مربوط به دهکده جهانی‪ ،‬یعنی جهان کوچک شده‬ ‫به لحاظ گسترش رســانه ای و ارتباطات جمعی را در ساختار‬ ‫روابط بین الملل برای امریکا رقم زده است و هم از این رو اروپا‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫سفر موگرینی به ایران‬ ‫همزمان شد با این سخنان‬ ‫ظریف که حاضریم‬ ‫گفت وگوهای جدی خود را با‬ ‫اتحادیه اروپا انجام دهیم‬ ‫سفر فابیوس به ایران‬ ‫زمینه ساز حضور‬ ‫شرکت های فرانسوی‬ ‫خواهد شد؟‬ ‫بین الملل‬ ‫نمی توانسته و نمی تواند بدون ایاالت متحده امریکا معادالت‬ ‫استراتژیک جهانی را حل کند‪.‬‬ ‫روابط فرا اتالنتیکی بین دو سوی اقیانوس ارام و روابط‬ ‫اروپا که در دوران اخیر تالش کرد تا با وحدت و هماهنگی بین‬ ‫خود وزن خود را در مقایســه با ایاالت متحده امریکا افزایش‬ ‫دهد‪ ،‬فرصتــی دیگر می طلبد تــا مورد بررســی دقیق تر قرار‬ ‫گیرد‪.‬لیکندراینمقال‪،‬تنهابه جنبهحضوردرایرانومنطقه‬ ‫خاورمیانه و بررسی منافع انان خواهیم پرداخت‪.‬‬ ‫ســوال اول ان اســت که ســود حاصل از روابط بعد از‬ ‫توافق هسته ای بیشتر نصیب چه کشــور هایی خواهد شد؟‬ ‫ســفر هیات های اروپایی در ســطوح باال از زمــان روی کار‬ ‫امدن دولــت تدبیر و امیــد و به خصوص بعــد از توافق اخیر‬ ‫هســته ای و تصویب قطعنامــه ‪ 2231‬ایا به معنــای حرکت‬ ‫به ســمت اروپا گرایی ایــران خواهد بود؟ بی تردیــد به دلیل‬ ‫نزدیکی جغرافیایی و همچنین پیوند های گذشته بین ایران و‬ ‫کشور های صنعتی اروپایی هم در بعد تجارت و هم همکاری‬ ‫صنعتی و انجام پروژه ها و طرح هــای صنعتی‪ ،‬اولویت هایی‬ ‫وجود داشــته و هنوز هم وجود دارد‪ .‬تمایــل اروپایی ها برای‬ ‫حضور و ایفــای نقش در صحنــه اقتصاد ایران و بــه تبع ان‬ ‫بهره مندی از موقعیت ژئوپلیتیکی ایــران امری قابل کتمان‬ ‫نیســت‪ .‬برخی از این کشــور ها به اجبار روابط ویــژه و منافع‬ ‫خاص خود با ایاالت متحده امریکا‪ ،‬به غیبت موقت از حضور‬ ‫در ایــران تن دادند و بــه محض اعالم توافق ژنــو ارتباطات‬ ‫خود را توســعه داده و رفت و امد های دیپلماتیک را گسترش‬ ‫دادند که بعضا با هشدار امریکا و رئیس جمهور اوباما مواجه‬ ‫شــدند که‪« :‬مراقب باشــید از هول حلیم تو دیگ نیفتید»!‬ ‫یعنی اینکه هنوز تحریم ها برداشــته نشده‪ ،‬شرکت ها مراقب‬ ‫باشند به ورطه جریمه شکسته شدن تحریم ها نیفتند؟ طبیعتا‬ ‫ایران از این روابط استقبال کرده و می نماید‪ ،‬زیرا جبران سریع‬ ‫عقب افتادگی های ناشــی از تحریم غیر منصفانه سال های‬ ‫گذشــته‪ ،‬ولو انکه برخی از انها نتیجه بی کفایتی مســئوالن‬ ‫وقت بوده باشــد را طالب اســت و بنابراین بالفاصلــه بعد از‬ ‫تصویب قطعنامه جدید ‪ 2231‬که همه قطعنامه های گذشته‬ ‫تحریمی و تحت فصل هفتم منشــور را به یــک قطعنامه تا‬ ‫حدودی محدود کننده و در عین حال شناسایی کننده حقوق‬ ‫ایران تقلیل داده‪ ،‬هیات المانی به سرپرســتی اقای زیگمار‬ ‫گابریل معاون صدر اعظم المان و وزیراقتصاد این کشور به‬ ‫ایران امد و مذاکرات ثمر بخشی برای مشارکت در چند طرح‬ ‫نفتی و صنایع اتومبیل ســازی (بنــز و فولکس) انجــام داد‪.‬‬ ‫اعالم ســفر یک روزه خانم فدریکا موگرینی مسول سیاست‬ ‫خارجی اتحادیه اروپا به همراه معاونش خانم هلگا اشمید به‬ ‫تهران نیز عالوه بر تالش وی برای فراهم ســاختن فضای‬ ‫اجرای قطعنامه جدید‪ ،‬تمایل اتحادیه اروپایی به بهبود روابط‬ ‫با تهران را نیز یاداوری می کرد‪ .‬بالفاصله پس از او اقای لوران‬ ‫فابیوس‪ ،‬نخست وزیر سابق و وزیر خارجه فعلی فرانسه راهی‬ ‫تهران شد تا عالقه مندی های ان کشــور را برای بازگشت به‬ ‫جایگاه اقتصادی و موقعیت قبل از تحریم ها را یاد اوری کرده‬ ‫و ان را پیام رســانی نماید‪ .‬البته به دلیل سرسختی های اقای‬ ‫فابیوس در روند مذاکرات و همچنین فروش خون های الوده‬ ‫به ایدز توسط فرانسه به ایران و نیز با یاداوری نحوه رفتار های‬ ‫نا خوشایند فرانسه در گذشته نسبت به حمایت تسلیحاتی از‬ ‫صدام در دوران جنگ تحمیلی و همچنین بد عهدی شرکت‬ ‫فرانسوی توتال در جریان همکاری اش در پروژه های مربوط‬ ‫به پارس جنوبی و حتی شــرکت های خودرو ســاز پژو و رنو در‬ ‫عدم انجامتعهداتشاننسبتبهایرانمجموعهانتالش های‬ ‫حجم فعالیت های اقتصادی و تجاری فرانسه را با ایران که در‬ ‫سال ‪ 2004‬به عددی در حدود چهار میلیارد دالر بالغ می شد‪،‬‬ ‫در سال ‪ 2014‬به عددی کمتر از ‪ 500‬میلیون دالر تقلیل داد‪.‬‬ ‫قبل از سفر فابیوس این موارد مورد انتقاد رسانه ای قرار گرفت‬ ‫به گونه ای که اوالند رئیس جمهور فرانسه را نگران ساخت تا‬ ‫او به ایران برای رفتارش با وزیر خارجه فرانســه هشدار دهد‪.‬‬ ‫ب ه هر روی سفر فابیوس هم انجام شــد و او وعده اداد که در‬ ‫ماه سپتامبر(شــهریور ماه) هیات بزرگ اقتصادی فرانسه به‬ ‫تهران خواهد امد‪ .‬هیات اتریشی نیز در راه است تا به زودی‬ ‫به تهران برسد همچنانکه ایتالیا و دیگر کشور های اروپایی‪،‬‬ ‫هر یک در خور اســتعداد و ظرفیت همــکاری امادگی خود را‬ ‫برای اعزام هیات به تهران اعالم داشــته اند‪ .‬سوال دیگر در‬ ‫مورد این است که در یابیم نگاه اروپا و ایران به یکدیگر چگونه‬ ‫بوده و چگونه است؟ بازار مســتقیم ‪ 80‬میلیون نفری ایران و‬ ‫ســر پل بودن برای بازار بیش از ‪ 300‬میلیون نفری منطقه به‬ ‫دلیلاستعداد هاینیرویانسانیاموزش دیدهومجربایرانی‬ ‫و نیز شرایط جغرافیای سیاســی ایران و دارا بودن ظرفیت و‬ ‫پتانسیل های تامین نفت و گاز از سوی ایران و همچنین نفوذ‬ ‫و اقتدار ایران در منطقه اموری است که غربی را عالقه مند به‬ ‫همکاری با ایران می کرده و می کند‪ .‬در مقاطع زمانی مختلف‬ ‫کهازعمرجمهوریاسالمیایرانمی گذرد‪،‬تابعشرایطیمثل‬ ‫جنگتحمیلی‪،‬یادورانرئیس جمهورقبلیکهتحریم هاعلیه‬ ‫ایرانشدتگرفت‪،‬ج وعمومییارسانه ایبرخیکشور هاعلیه‬ ‫ایران از شدت بیشتری برخوردار می شد و یا به طور ویژه حسب‬ ‫روابطی که با یک کشور ایجاد می شد مثل تعرض به سفارت‬ ‫بریتانیا در تهران‪ ،‬رسانه های ان کشــور حمالت بیشتری را‬ ‫متوجه حکومت و نظام ایران می کردند‪ .‬اما در شرایط موجود‬ ‫که به کلی می توانیم جوی ارام و منطقی را بر روابط فیمابین‬ ‫غرب و ایــران حاکم بدانیم‪ ،‬نــگاه مثبت و تــوام با اطمینان‬ ‫بیشتر از طرف هم مسئوالن و سیاستمداران غربی و هم مردم‬ ‫کشور های یاد شده نسبت به ایران را شاهد هستیم‪ .‬متقابال از‬ ‫سویمردمایراننیزنگاهیتوامباامیدواریوخوشبینیبیشتر‬ ‫را نسبت به کشور های یاد شده مشاهده می کنیم‪ .‬سوال سوم‬ ‫مربوط به حوزه اختالفات ایران و غرب به طور عام و از جمله‬ ‫ایران و اروپا اســت‪ .‬از ابتدای پیروزی و در دوران جنگ و در‬ ‫مقاطع مختلف زمانی چند اتهام از سوی غربی ها و اروپایی ها‬ ‫متوجه ایران می شــد و بعضا هنوز هم می شود‪ :‬نقض حقوق‬ ‫بشر‪ ،‬حمایت از تروریسم و مخالفت با روند صلح در خاورمیانه‬ ‫و تالش برای دستیابی به سالح کشتار جمعی‪ ،‬همانند انچه‬ ‫در مبحث هسته ای مطرح می کردند‪ ،‬همواره روی میز اتهام‬ ‫نسبت به ایران وجود داشــته اســت‪ .‬با تمرکز روی موضوع‬ ‫هسته ایوبرقراریگفت وگویرو در روبامجموعهکشور های‬ ‫مطرح غربی و شرقی دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان‬ ‫ملل‪ ،‬که می توان انان را هیات رئیسه حکومت جهانی تلقی‬ ‫کرد‪،‬وتوافقحاصلهاخیروبه ویژهقطعنامه‪ 2231‬کهضمانت‬ ‫اجرائیتوافقاتیادشدهاست‪،‬بهنظرمی رسدقدریدرنگرش‬ ‫منفی کشور های یاد شده تعدیل ایجاد شده و جوی مثبت تر‬ ‫را شاهد باشیم‪ .‬ســوال دیگر مربوط به حوزه همکاری های‬ ‫محتمل ایران و اروپاست‪ .‬اروپا ضمن عالقه مندی به مباحث‬ ‫امنیتی و سیاســی به خصوص در خاورمیانه که یکی از مراکز‬ ‫اصلی تامین انرژی و طبیعتا تولید ثروت تلقی می شود و اروپا‬ ‫در مباحث اخیر هم نشان داده که مایل به ورود به گفت وگو در‬ ‫این زمینه تا حصول به نتایج قابل قبول برای دستیابی به منافع‬ ‫و مصالح تعریف شده است‪ ،‬لبنان‪ ،‬سوریه‪ ،‬عراق به خصوص‬ ‫ازمواردموردعالقهدرمبحثامنیتجهانیمحسوبمی شوند‬ ‫عالوه بر ان‪ ،‬ورود بــه تجارت و انجــام پروژه های صنعتی و‬ ‫تولیدی مشــترک به خصوص اتومبیل ســازی و انرژی و خط‬ ‫انتقالانوبعضامباحثمربوطبهمحیط زیستراجزوعالیق‬ ‫خود برای همکاری با ایران اعالم و پیگیری کرده و می نماید‪.‬‬ ‫صد البته کاالهای مصرفی و فروش کاالهای واسطه ای نیز‬ ‫جزو اولویت هــای اروپایی ها پس از رفع تحریــم برای کار با‬ ‫لو نقل اعم از جاده ای‪ ،‬ریلی و هوایی است‪.‬‬ ‫ایران به ویژه حم ‬ ‫درسوالپنجم‪،‬شایدپاسخبهاینپرسشکهایرانبرای‬ ‫استفاده بهینه از فضای مثبت گرایش اروپایی ها برای توسعه‬ ‫همکاری هاباایرانچهسیاستیرابایدطراحیوپیگیرینماید‪،‬‬ ‫ضروری است که توضیح داده شود استقبال عمومی از همه‬ ‫کشــور ها برای اعزام هیات ها و ایجاد رقابت مثبت در میان‬ ‫انان و انتخاب اصلح به خصوص در ارتباط با انجام پروژه های‬ ‫صنعتی و اقتصادی که متضمن ورود سرمایه و تکنولوژی از‬ ‫ناحیهغربی هاست‪،‬می بایدبادقتبیشتروانسجامبهترعمل‬ ‫نمایدوازدستپاچگیوعجله بی دلیلبه شدتبایدپرهیزنماید‬ ‫تا منافع عمومی و خصوصی دولت و ملت بهتر تامین و حفظ‬ ‫شــود‪ .‬الزم به تاکید است که برخی کشــور ها و شرکت های‬ ‫شناخته شــده انان در زمینه ای به خصوص از مزیت مطلق یا‬ ‫نسبی بر خوردارند که با درایت باید به انها نیز توجه شود (از نام‬ ‫بردن پرهیز می شود)‪.‬‬ ‫زمینه های تاریخی عالیق سیاسی و امنیتی کشور های‬ ‫مورد اشاره در منطقه و رقابت های پنهان و اشکار ان کشور ها‬ ‫مثال فرانسه و بریتانیا در ســوریه و عراق و لبنان با یکدیگر و‬ ‫همچنین با ایاالت متحده امریکا نیز از جمله حوزه هایی است‬ ‫که ایران به خوبی می تواند به ایفــای نقش بپردازد و از نفوذ و‬ ‫اعتبار خود در پیشبرد امور و ایجاد صلح و ثبات بهره بگیرد‪.‬‬ ‫اخرین موضوعی که در این مقال شایسته است به ان‬ ‫اشاره شود مواضع کشور های منطقه به خصوص کشور های‬ ‫عربی است که در سال های گذشته به غیبت ایران در رابطه با‬ ‫امریکا و تشنج و بعضا قطع روابط سیاسی با برخی کشور های‬ ‫اروپایی عادت کرده اند و روابط خود را بر اســاس این غیبت و‬ ‫بر اساستنش هاییادشدهتنظیمکردهبودند‪،‬باورودمجددو‬ ‫فعال ایران به عرصه روابط سیاسی و دیپلماتیکواقتصادیو‬ ‫بهتبعانهافرهنگیورسانه ایدرسطحمنطقهوجهان‪،‬یابایدبا‬ ‫انکناربیایندوخودراتطبیقدهند‪،‬کهامیدهست چنینکنند‪،‬‬ ‫یادچارتعارضاتبیشتریخواهندشدکه«عرضخودمی برند‬ ‫و زحمت ما (و دیگران) می دارند» شاید مثال عربستان‪ ،‬مثال‬ ‫روشنی در این زمینه باشد که اقدامات انان در یمن را باید از این‬ ‫دست به شمار اورد‪ .‬سیاستی که نتیجه ای جز زحمت بیشتر‬ ‫برای عربستان و ایجاد جنایت بیشتر علیه مردم بی دفاع یمن‬ ‫در بر نداشــته اســت‪ .‬رابطه با اروپا را باید در همین چارچوب‬ ‫ارزیابی کرد‪.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫دو ترجمه؛ بوش و فاکس نیوز‬ ‫بین الملل‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫نگاهی دیگر‬ ‫در این بخش دو ترجمه مهم کار شده اســت‪ .‬اولین ترجمه مربوط به حمایت مالی‬ ‫ثروتمندان و بانکــداران امریکایی از کاندیداتــوری جب بوش برای انتخابات ریاســت‬ ‫جمهوری سال ‪ 2016‬و ترجمه دوم نیز مربوط به نحوه کار مدیر شبکه محافظه کار فاکس‬ ‫نیوز در ایاالت متحده است‪.‬‬ ‫در ان باال‪ ،‬دنیای کوچکی حاکم است‬ ‫بین الملل‬ ‫بانکداران و میلیاردرها چگونه صحنه گردان انتخابات امریکا هستند؟‬ ‫نوامی پرینز*‬ ‫نویسنده‬ ‫*‪ Noami Prins .‬روزنامه نگار و نویسنده‪ .‬اخرین کتاب او‬ ‫«بانکداران تمام روسای جمهور» نام دارد‪.‬‬ ‫منبع‪http://www.alternet.org/news-amp-politics/ :‬‬ ‫‪jeb-bush-polling-73-among-worlds-richest-bankers‬‬‫‪and-ceos‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫اصــا روی این حســاب نکنیــد که جب‬ ‫قــادر نخواهد بود در چالــش گزینش از‬ ‫میــان ‪ 12‬نامــزد جمهوریخواهان پیروز‬ ‫بیرون بیاید (البته فعــا)‪ .‬چرا که او پول‬ ‫به راستی کالنی را در پشــت خود دارد‪.‬‬ ‫دســامبر پیش با اینکه او از سال ‪2007‬‬ ‫ســمت دولتی نداشته اســت‪ ،‬توانست‬ ‫حمایــت ‪ 73‬درصــد از «ثروتمندتریــن‬ ‫مدیرکل هــای» وال اســتریت ژورنال را‬ ‫کسب کند‬ ‫بین الملل‬ ‫ متن زیر گزیده ای اســت از کتاب نوامی پرینز با‬ ‫عنوان «بانکداران همه روسای جمهور‪ :‬اتحاد پنهانی‬ ‫که ساخت قدرت امریکا را رهبری می کند» ‬ ‫باالخره این اتفــاق رخ داد‪ .‬همانطور کــه انتظارش‬ ‫می رفــت‪ ،‬سیاســت های خاندانــی بــر کارزار انتخاباتــی‬ ‫‪ 2016‬غالب شد‪ .‬بعد از ورود زودهنگام هیالری به عرصه‪،‬‬ ‫جب بوش (ملقب به جب!) هفته پیش رسما نامزدی خود را‬ ‫برای انتخابات ریاست جمهوری اعالم کرد‪ .‬در نهایت این‬ ‫دو تن برای رسیدن به کاخ سفید مبارزه خواهند کرد‪ ،‬درحالی‬ ‫که ثروتمندترین افراد ذی نفوذ کشو ر با هزینه های گزاف از‬ ‫انها حمایت خواهند کرد‪.‬‬ ‫در این میان یــک نکته دیگر هم وجــود دارد؛ اصال‬ ‫روی این حســاب نکنید که جب قادر نخواهد بود در چالش‬ ‫گزینش از میان ‪ 12‬نامزد جمهوریخواهان پیروز بیرون بیاید‬ ‫(البته فعال)‪ .‬چرا که او پول به راستی کالنی را در پشت خود‬ ‫دارد‪ .‬دســامبر پیش با اینکه او از سال ‪ 2007‬سمت دولتی‬ ‫نداشته است‪ ،‬توانست حمایت ‪ 73‬درصد از «ثروتمندترین‬ ‫مدیرکل های» وال اســتریت ژورنال را کسب کند‪ .‬هر چند‬ ‫که بعضی ها هنوز از اعالم وفاداری رســمی طفره رفته اند‪،‬‬ ‫ولی روی یک چیز حســاب کنید ســاح بــزرگ کار خود را‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬ ‫این عــده باتوجه به وابســتگی های خانوادگی این را‬ ‫می دانند کــه جب بهتریــن راه انها برای دســتیابی به کاخ‬ ‫ســفید اســت و خیال ندارند با حمایت از این یا ان شخص‬ ‫سبک وزن جمهوریخواه که پدر و برادرشان رئیس جمهور‬ ‫نبوده اند‪ ،‬لگد به بختشان بزنند‪.‬‬ ‫ان هم زمانی که هیالری با تمــام ارتباطات و قدرت‬ ‫دودمانی اش رقیب باشــد‪ .‬گفته می شــود در نبــرد بوش‪-‬‬ ‫کلینتون که در پیش اســت‪ ،‬فارغ از اینکه چه کسی برنده‬ ‫انتخابات می شــود‪ ،‬این بانکداران و میلیاردرها هستند که‬ ‫پیروز از این میدان بیرون خواهند امد‪.‬‬ ‫مساله خون سیاسی و خطوط خانوادگی در واشنگتن‬ ‫چیز جدیدی نیست‪ .‬در تاریخ ما سه موقعیت دیگر نیز بوده‬ ‫است که روسای جمهور بر اساس خونشان تعیین شده اند‪.‬‬ ‫دومین رئیس جمهور مــا جان ادامز و هشــتمین انها جان‬ ‫کوئنسی ادامز پدر و پســر بودند‪ .‬تئودور و فرانکلین دالنو‬ ‫روزولت پسر عمو بودند و البته بعد از اینها چهل و یکمین و‬ ‫چهل و سومین روسای جمهورمان را داریم‪ ،‬جورج هربرت‬ ‫دبلیو و جورج دبلیو بوش‪.‬‬ ‫اگر جب چهل و پنجمین رئیس جمهور امریکا شــود‪،‬‬ ‫برای اولین بار خواهد بود که ســه دولت از یک خون سهم‬ ‫خواهند برد و «دودمــان» معنای جدیــدی در امریکا پیدا‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬ ‫میــراث سیاســی‪ -‬مالی بوش زمانی شــروع شــد که‬ ‫پرزیدنت رونالد ریگان‪ ،‬پدر جب‪ ،‬یعنی جورج هربرت دبلیو را‬ ‫به سمت معاون رئیس جمهور انتخاب کرد‪ .‬ریگان همچنین‬ ‫اولین رئیس جمهــوری بود که یک مدیرکل وال اســتریت‬ ‫یعنی دونالــد ریــگان (‪ )Donald Regan‬را به عنوان وزیر‬ ‫خزانه داری برگزید‪.‬‬ ‫ســپس مدیرکل مریل لینچ اتفاقا دوســت خانوادگی‬ ‫بوش از کار درامــد‪ .‬و حاال که صحبت از ســنت خانوادگی‬ ‫است‪ ،‬روزی روزگاری (دقیقش را بخواهید در سال ‪)1900‬‬ ‫پدرپدربزرگ جب‪ ،‬جورج هربرت واکر «شــرکت جی دبلیو‬ ‫واکر وشرکا» را تاسیس کرد‪ .‬این شرکت در نهایت به دست‬ ‫(حدس می زنید چه کســی؟) مریل لینچ افتاد که بانک اف‬ ‫امریکا را در اوج بحران مالی سال ‪ 2008‬تصاحب کرد‪.‬‬ ‫این ادغام از جمله با فشــار وزیر خزانــه داری جورج‬ ‫دبلیو بوش (و رئیس و مدیرکل پیشین گلدمن ساچز) هانک‬ ‫پولســون عملی شــد‪ .‬این کار کمک کرد تا جان تین مرد‬ ‫شماره دو پیشین پولســون در گلدمن ساچز که در ان زمان‬ ‫مدیرکل مریــل لینچ بود‪ ،‬از زیر ضرب خارج شــود‪ .‬تین که‬ ‫اکنون رئیس و مدیرکل گروه سی ای تی بود‪ ،‬عضو برجسته‬ ‫حزب جمهوریخواه نیز بود که در طول انتخابات سال ‪2008‬‬ ‫برنامه گرداوری کمک های مالی سنگینی را با حمایت خود‬ ‫ترتیب داد‪ .‬منتظر باشید که او برای جب نیز دست به چنین‬ ‫کاری بزند‪ .‬پولسون در پانزدهم اوریل بر نامزدی جب برای‬ ‫ریاست جمهوری صحه گذاشت‪ .‬این حلقه ها اینگونه عمل‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫جورج هربرت واکــر در مقام معــاون رئیس جمهور‪،‬‬ ‫در کنــار دونالد ریــگان کارگروهــی را هدایــت می کرد که‬ ‫اختصاص بــه رفع موانع قانــون گلس‪ -‬اســتگال مصوب‬ ‫سال ‪ 1933‬داشت تا به این ترتیب بانک های وال استریت‬ ‫بتوانند بزرگ تر و پیچیده تر از انکه بودند شوند‪ .‬بوش وقتی‬ ‫به ریاست جمهوری رســید تغییر این قانون را پیشنهاد داد‬ ‫در حالی که الن گرینزپن را که وی نیــز همین کار را انجام‬ ‫می داد‪ ،‬به مقام رئیس بانک مرکزی برگزید‪.‬‬ ‫در سال ‪ 1999‬بعد از انکه پرزیدنت بیل کلینتون کاری‬ ‫را که بوش اغاز کرده بود از طریق نظارت بر ملغا کردن قانون‬ ‫گلس‪ -‬استگال به اتمام رساند‪ ،‬بانک ها دیوانه وار شروع به‬ ‫ادغام در یکدیگر کردند و در کارهایی وارد شدند که هر چه‬ ‫می گذشت پر ریسک تر می شــد و در نهایت به بحران مالی‬ ‫منجر می شد که در زمان ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش‬ ‫در ســال ‪ 2008‬به وجود امد‪ .‬به عبارت دیگــر در ان باال‪،‬‬ ‫دنیای کوچکی حاکم است‪.‬‬ ‫معنــای تمام این حرف ها این اســت کــه هیچ نامزد‬ ‫دیگری در جناح راســت وجود ندارد که مثل جب میراث بر‬ ‫چنین قدرت سیاسی‪ -‬مالی باشــد‪ .‬برای درک این موضوع‬ ‫باید به ارتباطات متقابل بین خاندان بوش و وال استریت که‬ ‫خرمن خرمن پول را پشت ســر نامزدی او خواهد گذاشت‪،‬‬ ‫بیشتر پی برد‪.‬‬ ‫شعاری که در وب سایت رسمی جب دیده می شود این‬ ‫است «همه پشت ســر جب» و در اینجا منظور از «همه»‬ ‫بانکدارانی هســتند که چندین دهه اســت به چنین شعاری‬ ‫برای خاندان بوش تحقق بخشیده اند‪ .‬جب با اشاره به سابقه‬ ‫دو دوره فرمانداری اش در فلوریدا‪ ،‬می نویسد‪« :‬ما یک بار‬ ‫دیگر در این کشور فرماندهی اینده مان را در دست خواهیم‬ ‫گرفت‪ .‬می دانم که می توانیــم از پس ایــن کار بربیاییم‪.‬‬ ‫چرا که من این کار را انجام داده ام‪».‬‬ ‫بر اساس پیشینه خاندان بوش در اینجا منظور از« ما»‬ ‫به احتمال قوی اهدا کنندگان میلیاردر و میلیونر کمک های‬ ‫مالی به این خانواده و گروه بانکداران دوست انهاست‪ .‬هر‬ ‫چند که در صدر این لیست هر چند هنوز اعالم نشده (کمی‬ ‫ به او وقت بدهید!) ادلســون جای می گیرد که شخصا و از‬ ‫نظر ایدئولوژیک با جورج دبلیو قرابت زیادی دارد‪ .‬هر چند ‬ ‫ادلسون نگرانی هایی را نسبت به این مساله ابراز کرده است‬ ‫که در مقایســه با برادرش‪ ،‬جب در رفتار بازگونه در ارتباط با‬ ‫اسرائیل پیشــینه چندانی ندارد‪ ،‬اما در نهایت بسیار بعید به‬ ‫نظر می رسد که این برای او یک نقیصه به حساب اید‪ .‬جب‬ ‫از این بابت اطمینان دارد‪.‬‬ ‫او اخیرا در یــک گردهمایی در میــان حامیان مالی‬ ‫ثروتمند خــود در نیویورک وقتی صحبت اســرائیل به میان‬ ‫امد گفت که مشاور ارشــد او در این زمینه برادرش است(«‬ ‫اگر می خواهید بدانید من به توصیه های چه کســی گوش‬ ‫می کنم‪ ،‬بدانید که این فرد اوست‪)».‬‬ ‫بیایید شــفاف باشــیم‪ .‬خانــدان بوش همــه چیز را‬ ‫پشت ســر جب و متحدان بانکدار ســنتی اش که احتماال‬ ‫چندان از او دور نیستند گذاشــته اند‪ .‬این یک سنت است‪،‬‬ ‫پیوندهایی وجــود دارد‪ ،‬صحبــت یک دودمــان در میان‬ ‫اســت که باید از ان محافظت کــرد‪ .‬برنامه ریزی های انها‬ ‫برای این نیســت که در این انتخابات بازنده شوند یا به این‬ ‫اکتفا کنند که در خانواده صرفا در ابتــدای نام دو نفر کلمه‬ ‫«رئیس جمهور» قید شود‪.‬‬ ‫جماعــت وا ل اســتریت پیــش از اعــام رســمی‬ ‫نامزدی اش‪ ،‬شــروع به قرار گرفتن در پشــت جب کردند‪.‬‬ ‫غول ثروت هــای خصوصی هنری کراویــس در ماه فوریه‬ ‫میزبان ‪ 25‬میهمان بود که هر نفر ‪ 100‬هزار دالر برای این‬ ‫منظور پرداخت کردند و این یکی از شــش مراسمی بود که‬ ‫همین مبلغ در انها جمع اوری شــد‪ .‬در مــاه مارس جب در‬ ‫نخســتین مراســم گلدمن ســاچز که ورودیه هر نفر در ان‬ ‫پنج هزار دالر بود و در هتل ریتــس کارلتون نیویورک برگزار‬ ‫می شد‪ ،‬شرکت کرد‪.‬‬ ‫ســازماندهی این مراســم را دینا پاول ‪ ،‬رئیــس بنیاد‬ ‫گلدمن ســاچز و شــخص منتخب جورج دبلیو بوش برای‬ ‫ســمت دســتیار وزیر امور خارجــه بر عهده داشــت‪ .‬یک‬ ‫مراسم انحصاری دیگر با ورودیه پنج هزار دالر توسط جیم‬ ‫دونوان مدیر اجرایی گلدمن ســاچز ســازماندهی شــد که‬ ‫یکــی از جمع اوری کنندگان کمک های مالی و مشــاوران‬ ‫اصلی میت رامنی بــود که اکنون همیــن کار را برای جب ا‬ ‫نجام می دهد‪.‬‬ ‫شکی نیســت که قدرت تمام خاندان ها روزی به اخر‬ ‫می رسد‪ ،‬ولی روی این حساب نکنید که رشته اتحاد بوش‪-‬‬ ‫بانکداران به این زودی ها پاره شــود‪ .‬زمانــی که کوه های‬ ‫پول شروع به شکل گرفتن می کنند‪ ،‬اتفاقات زیادی در این‬ ‫کشور رخ می دهد‪.‬‬ ‫‪51‬‬ ‫بین الملل‬ ‫رو پرت مرداک؛ خاموش نه‪ ،‬مرگبار اری‬ ‫گزارشی از نحوه کار فاکس نیوز‬ ‫بین الملل‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫ رابرت دبلیو‪.‬مک چزنی ‪ -‬هادی سعادت‬ ‫نویسنده ‪ -‬مترجم‬ ‫بی تردید روپرت مــرداک تنها چهره رســانه ای مهم‬ ‫روزگار ماســت‪ .‬او نیرویی قابــل توجــه در روزنامه نگاری و‬ ‫سیاست امریکا‪ ،‬انگلیس و استرالیاست‪ .‬در این دنیا مرداک‬ ‫امپراتوری رسانه ای وسیعی را کنترل می کند که دستورکار‬ ‫سیاسی وی و جاه طلبی های تجاری اش را به پیش می برند‪.‬‬ ‫کسی که مرداک را مورد مطالعه قرار می دهد‪ ،‬بیشتر شبیه‬ ‫ان اســت که رومل نازی را مورد بررسی قرار می دهد‪ :‬شاید‬ ‫از بینش او ترس به دلش بیفتــد‪ ،‬اما از پیامدهای اعمالش‬ ‫مبهوت و هراسان می شود‪.‬‬ ‫البتــه در ســال ‪« 2012‬کاخ مرداک» دســت کم در‬ ‫انگلیس به لطف رســوایی هــک کردن تلفن ها از ســوی‬ ‫روزنامــه دیلی نیوز به لرزه افتــاد‪ ،‬اما حتــی در انجا نیز این‬ ‫واقعیت که مــرداک و نیــوز کورپوریشــن او هنــوز بدون‬ ‫مزاحمــت قابل توجهی به فعالیــت خود ادامــه می دهند‪،‬‬ ‫شاهدی است بر قدرت بی رقیب او در سیستم سیاسی‪.‬‬ ‫در امریکا مرداک نقشــی محوری هم در روند تکامل‬ ‫روزنامه نــگاری و هــم سیاســت ایفا کــرده اســت‪ .‬کانال‬ ‫فاکس نیوز وی به نیرویی قدرتمنــد – دقیقا نیرویی قدرتمند‬ ‫ در تعیین سیاست های حزب جمهوریخواه و در نتیجه کل‬‫سیاست های امریکا تبدیل شده است‪ .‬این شبکه تلویزیونی‬ ‫پیشینه ای مشکوک از بی طرفی‪ ،‬صحت و سالمت داشته‬ ‫اســت‪ ،‬اما ثابت کرده که برای مواضع جمهوریخواهان در‬ ‫نقش بلندگویی بسیار قدرتمند و دارای دست باال عمل کرده‬ ‫اســت‪ .‬هر چند امپراتــوری جهانی مرداک پهناور اســت‪،‬‬ ‫من میل دارم بــه بیان مالحظاتی در باب مرداک و شــبکه‬ ‫فاکس نیوز بپردازم‪.‬‬ ‫مایکل ولف‪ ،‬فاکس نیــوز را تحت عنوان «محصول‬ ‫غایی مــرداک» توصیــف می کند‪ ،‬بــه این دلیــل که این‬ ‫شبکه ســبک روزنامه نگاری تابلوید (روزنامه های نیم ورقی‬ ‫جنجالی در امریــکا) را به تلویزیون هــای امریکایی اورد‪.‬‬ ‫روزنامه نگاری تابلوید یعنی صرفنظر کردن از گزارشــگری‬ ‫واقعــی ‪ -‬که هزینه های بســیار کالنــی را نیــز می طلبد ‪ -‬و‬ ‫جایگزین کردن ان با فضل فروشی های بسیار کم هزینه تری‬ ‫که مخاطــب را به خــود جلب می کنــد‪ .‬برای یک شــبکه‬ ‫خبری تابلوید‪ ،‬ارزش افزوده به معنای ارائه دادن یک نگاه‬ ‫خوش اب و رنگ به خبرها است و در غیر این صورت کانال‬ ‫هیچ دلیلی برای جذب بینندگان ندارد‪ .‬ریک کاپالن‪ ،‬رئیس‬ ‫پیشین ســی ان ان حکایتی را تعریف می کند که چگونه در‬ ‫سال های ‪ 1999‬یا ‪ 2000‬باالسری هایش در تایم وارنر که‬ ‫از سوداوری سی ان ان راضی نبودند با وی برخورد کرده اند‪،‬‬ ‫با وجود انکه ایــن شــبکه درامدهای بی ســابقه و بازدهی‬ ‫هنگفت داشت‪ .‬انها به کاپالن گفته بودند فاکس نیوز هم‬ ‫درست به همین اندازه ســود کرده و این کار را تنها با نصف‬ ‫درامدهای ســی ان ان انجام داده اســت‪ ،‬به این دلیل که‬ ‫در مجموعــه کارکنانــش‪ ،‬گزارشــگران چندان جایگاهی‬ ‫نداشتند‪ .‬پیام کاپالن روشــن بود‪« :‬نمایندگی ها را تعطیل‬ ‫و گروه گروه گزارشــگران را اخراج کنید‪ ».‬به طور خالصه‬ ‫فاکس نیوز محصول کسب و کار منطقی عصری است که‬ ‫در ان روزنامه نگاری به معنای واقعی به کاری تنزل یافته که‬ ‫شرکت ها ان را انجام می دهند‪.‬‬ ‫فاکس نیوز و بخش رســانه ای محافظه کار‪ ،‬از جمله‬ ‫فضای وبالگ های محافظه کار‪ ،‬جزیره ای محصور برای‬ ‫محافظت از خود ایجاد کردند که محافظه کاران می توانند‬ ‫خودشــان را در ان پنهان کنند‪ .‬تحقیقات نشــان می دهند‬ ‫که هر چه یک فــرد از رســانه های محافظه کار بیشــتری‬ ‫اســتفاده کند‪ ،‬احتمال اینکه هر خبر یا اظهارنظری را که با‬ ‫موضع محافظه کاران در تناقض اســت به عنوان تبلیغات‬ ‫بین الملل‬ ‫منبع‪/01/06/http://monthlyreview.org/2014 :‬‬ ‫‪/rupert-murdoch-not-silent-but-deadly‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫بین الملل‬ ‫و دروغ های لیبرال ها رد کند‪ ،‬بیشــتر می شود‪ .‬رسانه های‬ ‫محافظه کار که عمدتا فاکس نیــوز رهبری هدایت انها را بر‬ ‫عهده دارد‪ ،‬دوشــادوش هم مواضع و موضوعات مشابه را‬ ‫منتشــر می کنند و حتی از دایره واژگانی مشابه ای در تمام‬ ‫تحریریه هایشان اســتفاده می شــود‪ .‬انها اصول محوری‬ ‫تبلیغات تجاری را به کار می بندند‪ .‬این فرایند به منســجم و‬ ‫متحد شدن جناح راســت کمک کرده و انها را به نسبت هر‬ ‫زمان دیگری قدرتمندتر کرده است‪ .‬نیروهای پیشرو فقط‬ ‫باید خواب این را ببینند که بتوانند خودشــان را به گرد پای‬ ‫چنین قدرت رسانه ای برسانند‪.‬‬ ‫این گزاره همراه بــا فریب‪ ،‬کل دغبازی رســانه های‬ ‫محافظــه کار را شــکل می دهــد‪ :‬گزاره ها بر اســاس این‬ ‫پیش فرض مطرح می شــوند که انچه که رسانه های خبری‬ ‫جریان غالب انجام می دهند‪ ،‬دارای سوگیری های روشنی‬ ‫به نفع لیبرال هاســت و در خصومت عمیق با جناح راست‪،‬‬ ‫ارتش و کســب و کارهای بــزرگ قــرار دارد‪ .‬در این زمینه‬ ‫کاری که محافظه کاران از ان طرف انجام می دهند‪ ،‬ارائه‬ ‫خبرهای بدون سوگیری و مستقیم است‪ .‬در سیستم فعلی‬ ‫روزنامه نــگاری‪ ،‬جریان غالب به طور رســمی بــه نفع هیچ‬ ‫یک از دو حزب بــزرگ کار نمی کند و در بســیاری از مواقع‬ ‫عدم سوگیری نســبت به هر دو حزب را به اثبات رسانده اند‪.‬‬ ‫در صورت فاش شدن چنین ســوگیری هایی‪ ،‬گزارشگران‬ ‫باید پاســخگوی انها باشند‪ .‬رســانه های محافظه کار ادعا‬ ‫می کنند که انها مجبور نیستند بر اســاس این قوانین بازی‬ ‫کنند‪ .‬البته طعنه امیز این اســت که فاکس نیوز اصرار دارد‬ ‫«بی طرف و متــوازن» اســت و اینکه بگویــد «ما گزارش‬ ‫می کنیم‪ ،‬شــما تصمیم بگیرید»؛ به این ترتیب این شبکه‬ ‫در حالی که کسب و کار حزبی اش را به پیش می برد‪ ،‬خود را‬ ‫واجد هیبت و دارای امتیازات ویژه روزنامه نگاری حرفه ای‬ ‫جلوه می دهد‪.‬‬ ‫بنابراین جناح راســت کــه در جهان روزنامــه نگاری‬ ‫حرفــه ای یک بازیگــر حزبــی نیمه پنهانی اســت‪ ،‬قدرت‬ ‫قابل توجهی را برای پیشــبرد دستورکار خبری خود به دست‬ ‫اورده اســت‪ .‬روزنامه نگاران ســنتی سرنخ هایشــان درباره‬ ‫چگونگی پوشش دادن اتفاقات را از منابع رسمی به دست‬ ‫می اورند و اگــر از براوردن اســتانداردهای ارائه شــواهد‬ ‫ناتوان ماندند و از ســوی دیگر منابع رســمی مورد مخالفت‬ ‫قرار گرفتند‪ ،‬می توانند برخی از سرنخ ها را به عنوان مواردی‬ ‫مضحک رد کنند‪ .‬برعکس اینها‪ ،‬فاکس و دیگر رسانه های‬ ‫محافظه کار به شکلی تهاجمی می توانند روایت ها را پیش‬ ‫ببرند‪ ،‬سیاســتمداران جمهوریخواه را وادارنــد تا نظر انها‬ ‫را بازتاب دهند و ســپس اگر همین روایت ها را نیز پوشش‬ ‫ندادند‪ ،‬رسانه های ســنتی را به بهانه داشتن «سوگیری به‬ ‫نفع لیبرال ها» زیرفشــار قــرار دهند‪ .‬به ایــن دلیل که این‬ ‫شبکه معتقد است این نبردی دشوار با تبلیغاتچی های لیبرال‬ ‫ی می تواند یک معیار دوگانه نفس گیر‬ ‫است‪ ،‬بدون هیچ شر م ‬ ‫را دنبــال کند که بر اســاس ان‪ ،‬بر عکــس روایت هایی که‬ ‫به سیاســت های انها لطمه می زند‪ ،‬شــواهد بسیاری برای‬ ‫روایت هایی داشته باشند که در خدمت انهاست‪.‬‬ ‫تعجبی نــدارد کــه پیمایش های حرفه ای بیشــتر به‬ ‫این نتیجه می رســند که بیننــدگان عــادی فاکس نیوز در‬ ‫مقایسه با کســانی که شــبکه های دیگر را تماشا می کنند‪،‬‬ ‫از انچه عمال در جهــان می گذرد تا حد زیــادی غافلند‪ .‬در‬ ‫سال ‪ 2011‬از طریق افکار ســنجی عمومی دانشگاه فرلی‬ ‫دیکنسون‪ ،‬یک بررسی در این باره صورت گرفت که اهالی‬ ‫نیوجرســی چگونه اخبار تلویزیونی را تماشــا می کنند‪ .‬این‬ ‫نظرسنجی چنین نتیجه گیری کرد که «برخی از ایستگاه ها‬ ‫به خصوص فاکس نیوز تماشاگرانشــان را به نسبت کسانی‬ ‫که اصال شــبکه های خبری را تماشــا می کنند‪ ،‬به ســمت‬ ‫ بی اطالعی بیشتر سوق می دهند‪ ».‬دقیق تر بگویم در برخی‬ ‫از پیمایش ها‪ ،‬فاکس نیوز از نظر میزان دانش بینندگان در‬ ‫رده پایین قرار نمی گیرد‪ .‬اما در مقام مقایســه‪ ،‬این شــبکه‬ ‫شاگرد دلقک کودنی در میان شبکه های خبری تلویزیونی‬ ‫محسوب می شود‪ .‬هیچ شبکه دیگری حتی به این ارزیابی‬ ‫که فاکس نیوز از طرف پروژه افکار ســنجی جهانی دریافت‬ ‫کرده‪ ،‬نزدیک هم نمی شــود‪ .‬ایــن پروژه در ســال ‪2010‬‬ ‫از ســوی «برنامــه نگرش هــای سیاســی بین المللی» در‬ ‫دانشگاه مریلند صورت گرفت‪ .‬همانطور که یک گزارشگر‬ ‫خالصه کرده‪ ،‬این برنامه پیمایشی را در میان رای دهندگان‬ ‫امریکایی انجام داده که نشان می دهد بینندگان فاکس نیوز‬ ‫به شــکل قابل توجهی به نســبت مصرف کنندگان اخبار از‬ ‫طریق منابع دیگر‪ ،‬کمتر مطلع و اگاهند‪ .‬نکته دیگر اینکه‬ ‫این مطالعه نشان می ده د هر چه این افراد بیشتر در معرض‬ ‫القائــات فاکس نیوز قــرار می گیرند‪ ،‬بی اطالعــی انها نیز‬ ‫افزایش می یابد‪ .‬به این ترتیب هرچه بیشــتر این شــبکه را‬ ‫تماشا کنید‪ ،‬اطالعات کمتری به دست می اورید‪ .‬یا دقیق تر‬ ‫بگویم‪ ،‬هر چه بیشتر فکر کنید که می دانید‪ ،‬دانسته هایتان‬ ‫بیشتر غلط است‪.‬‬ ‫چیزی که شاید بیشــتر از همه فاش کننده این مساله‬ ‫باشد‪ ،‬این است که هیچ شواهدی دال بر اینکه این موضوع‬ ‫ذره ای مدیریت فاکس نیــوز را ناراحت کرده باشــد‪ ،‬وجود‬ ‫نــدارد‪ .‬نکتــه تکان دهنده تر انکــه مشــتی از برنامه های‬ ‫تلویزیونی اشــکار لیبرال وجود دارند که همگی زمان قابل‬ ‫توجهی را صرف بررســی شــواهد‪ ،‬نشــان دادن بی پایه و‬ ‫اساس بودن مسائل و تمسخر مســائلی که در فاکس نیوز‬ ‫نشــان داده می شــود می کنند‪ ،‬در حالی که به نظر نمی اید‬ ‫فاکس نیوز حتــی متوجه حرف هایی کــه لیبرال ها می زنند‬ ‫هم شده باشد‪.‬‬ ‫به نظر نمی اید که انها اهمیتی به این مســاله بدهند‪.‬‬ ‫چرا باید بدهنــد وقتی که انهــا حمله می کننــد و لیبرال ها‬ ‫وقتشان را صرف پاسخ دادن به انها می کنند؟‬ ‫روپرت مرداک و فاکس نیوز کامــا خود را وقف یک‬ ‫برنامه سیاســی کرده اند که اتحادیه های کارگــری را نابود‬ ‫می کند‪ ،‬اموزش و پروش دولتی را منسوخ یا تجاری می کند‪،‬‬ ‫نابرابری اقتصادی و قدرت میلیاردرها و کســب و کارهای‬ ‫بــزرگ را افزایش می دهــد‪ ،‬بحران زیســت محیطی را که‬ ‫موجودیت انســان را تهدید می کند نادیده می گیرد یا به ان‬ ‫حمله می کن د و جنگ های بی پایان و نظامی گری‪ ،‬حکومت‬ ‫برای ثروتمندان‪ ،‬یک سیستم قضایی فاسد و انتخاباتی را‬ ‫که با باالترین رشوه دهندگان (ناشــناس) به اجرا گذاشته‬ ‫می شــود‪ ،‬ترویج می کنند‪ .‬باالتر از همه مرداک پرچمدار‬ ‫امحای روزنامه نگاری مستقل اســت‪ .‬تمام موسساتی که‬ ‫برای یک دموکراســی مــدرن معتبر فعالیــت می کنند‪ ،‬زیر‬ ‫ضرب او قرار دارند‪.‬‬ ‫البته مــرداک و عمله و اکره اش ندرتا ایــن را به زبان‬ ‫می اورند‪ .‬در تبلیغات رسمی هر چه هست سخن از کوچک‬ ‫نگه داشتن دولت‪ ،‬بیشتر تالش کردن برای مردمان فقیر‪،‬‬ ‫بیرون راندن کســانی که گســتاخی فکر کــردن به چیزی‬ ‫خالف این را دارند و حفاظــت از کارافرینی ازاد و بازارهای‬ ‫رقابتی اســت امــا در واقعیت هر چه هســت وصلت قدرت‬ ‫انحصاری با یک دولت نظامی شده بزرگ و غیرپاسخگوست‬ ‫که دست در دســت اربابان شــرکتی اش کار می کند‪ .‬خود‬ ‫مرداک چهره سرشــناس ســرمایه داری همپالگی هاست‪:‬‬ ‫«امپراتوری او بر اساس کمک های مالی انحصاری و موثر‬ ‫اعطا شده از ســوی دولت‪ ،‬نظیر مجوزها و کپی رایت های‬ ‫پخش برنامه های رادیویی و تلویزیونی بنا شده است‪ .‬نبوغ‬ ‫او در این است که خوب می داند چگونه سیاستمداران را در‬ ‫ازای امتیازاتی بزرگ خریداری کند و بدوشد‪ ،‬به عالوه اینکه‬ ‫او استاد چگونه پیروز شدن در یک بازار رقابتی است‪».‬‬ ‫به طور خالصه در روزگار پراشوب ما‪ ،‬مرداک چهره ای‬ ‫واجد اهمیتی خاص در ایاالت متحده‪ ،‬انگلیس و در سطح‬ ‫جهانی است‪ .‬از بسیاری جهات توصیفی را می توان در مورد‬ ‫او منطبق دانست که سردبیر بزرگ ویلیام الن وایت نزدیک‬ ‫به یک قرن پیش از ویلیام رندولف هرست کرده بود‪« :‬از نظر‬ ‫حرفه ای هرست شکلی از زهر اســت‪...‬از نظر سیاسی او‬ ‫افول کرده و شکلی از خودکشی را به خود گرفته است‪».‬‬ ‫‪53‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫یک مقام ارشد وزارت دفاع‬ ‫امریکاپیشبینیکرد‬ ‫بین الملل‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫خاورمیانه در‬ ‫استانهفروپاشی‬ ‫جامعــه اطالعاتــی امریــکا متوجه شــده اســت که‬ ‫نیروهای حوثی‪ ،‬موشــک های اســکاد خود را به ســمت‬ ‫عربستان سعودی هدف گرفته اند‪ .‬انها از طریق نیروهای‬ ‫جاسوســی خود یا ماهواره هایی که بر فراز زمین می چرخند‬ ‫و از کشورها جاسوســی می کنند‪ ،‬این اطالعات را به دست‬ ‫نیاورده اند‪ .‬انها این اطالعات را با یک وســیله جاسوســی‬ ‫بسیار مدرن به دست اورده اند‪ ،‬وسیله ای به نام «توئیتر‪».‬‬ ‫ژنرال نیروی دریایی ایاالت متحده‪ ،‬وینســت اســتیوارت‪،‬‬ ‫رئیس شــاخه اطالعاتی پنتاگون در ســخنرانی اش میان‬ ‫کارگــزاران اطالعاتی ایــن موضوع را یاداور شــد و گفت‪:‬‬ ‫«ما نخستین هشدار را با یک هشــتگ «موشک اسکاد»‬ ‫دریافــت کردیــم‪ ».‬او افــزود‪« :‬یک نفــر توئیــت کرده‬ ‫بود که موشــک های اســکاد اماده شــلیک به عربســتان‬ ‫سعودی هســتند و ما تازه پس از ان شــروع به فعالیت های‬ ‫تحقیقی کردیم‪ ».‬استیوارت می گوید‪« :‬شیوع روزافزون‬ ‫گوشی های هوشمند و رســانه های اجتماعی خاورمیانه را‬ ‫تغییر شــکل می دهد و این موضوع موجب می شــود ما در‬ ‫پیش بینی ها با مشکل روبه رو شویم‪ ».‬استیوارت می گوید‪:‬‬ ‫«اگر ‪ 10‬سال پیش یک تونسی خود را برای اعتراض اتش‬ ‫می زد؛ این داستان می توانست تنها مورد توجه اطرافیان و‬ ‫ساکنان محلی قرار بگیرد‪».‬‬ ‫اشاره اســتیوارت به داســتان محمد بوعزیزی است‬ ‫که خود را در برابر شهرداری شــهر تونس در سال ‪ 2010‬به‬ ‫اتش کشید و با شــروع اعتراضات در این کشور‪ ،‬بن علی‪،‬‬ ‫دیکتاتور این کشور فراری شــد و در نهایت اتش تونس به‬ ‫سایر کشورها رسید‪ .‬در واقع با ظهور گوشی های هوشمند‪،‬‬ ‫فیس بوک و ســایر رســانه های اجتماعی‪ ،‬قطار بهار عربی‬ ‫در کســری از ثانیه حرکت می کند و یــک انقالب جهانی را‬ ‫رقم می زند‪.‬‬ ‫اســتیوارت در این ســخنرانی به مخاطبان خود یک‬ ‫نکته اساســی را گوشــزد می کند‪ .‬او معتقد اســت که این‬ ‫انقالب ها گردش خود را با یک چرخش سریع اغاز کردند‪.‬‬ ‫صدای او نه تنها لحنی از امیدواری نداشت‪ ،‬بلکه نشانه ان‬ ‫بود که پیش بینی اینده بسیار سخت تر از پیش خواهد شد‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬شما دولت ‪ -‬ملت هایی را می بینید که در منطقه‬ ‫در حال فروپاشــی اند و شــاید به ســمت قومیت گرایی هم‬ ‫پیش بروند و هیچ کدام از ما هم نخواهیم دانست خاورمیانه‬ ‫در پنج سال دیگر چه شکلی خواهد بود؟»‬ ‫اســتیوارت در این بــاره ادامــه می دهــد‪« :‬در واقع‬ ‫عراق در این زمینه ممکن اســت شکســت جبران ناپذیری‬ ‫متحمل شــود و دیگر به شــرایط یک «دولــت یکپارچه»‬ ‫بازنگــردد‪ .‬سیاســت ایاالت متحده در حــال حاضر دوری‬ ‫از ایــن فرقه گرایی ها و قومیت گرایی اســت و کردســتان‬ ‫عراق را بر اســاس این راهبرد به عنوان یک کشور مستقل‬ ‫نمی شناســد‪ .‬امریکا به عراق همچون یک کشور یکپارچه‬ ‫می نگرد اما در اینده ممکن است این موضوع تغییراتی در‬ ‫سیاســت امریکا ایجاد کند‪ .‬دولت عراق پیش از این نشان‬ ‫داده که از همکاری نظامی با کردها خشــنود اســت اما از‬ ‫استقالل کردستان به عنوان یک کشور استقبال نمی کند‪.‬‬ ‫در راهبردهای امریکا هنوز موضوعی با عنوان کشور شیعه‪،‬‬ ‫کشور سنی و کشور کردستان دیده نمی شود زیرا انگاه باید‬ ‫امریکا بین دو متحد خــود‪ ،‬یعنی کردهــا و ترک ها یکی را‬ ‫انتخاب کند‪ .‬واشنگتن قصد ندارد متحد ناتویی خود را تحت‬ ‫فشــار قرار دهد‪ .‬موضوع استقالل کردســتان‪ ،‬موضوعی‬ ‫اســت که ترکیه را به شــدت برخواهد اشــفت‪ .‬استیوارت‬ ‫خاطرنشان می کند او این سخنان را چند هفته پیش به شکل‬ ‫یک تحقیق منتشر کرده است‪ ،‬ان هم درست پیش از اینکه‬ ‫ترکیه به نیت جنــگ با داعش‪ ،‬کردهــای پ ک ک را مورد‬ ‫هدف قرار دهد‪ .‬همچنین رئیس شاخه اطالعاتی پنتاگون‬ ‫اذعان می کند‪« :‬اگر ترکیه به مفاد دفاع دسته جمعی استناد‬ ‫کند تا ناتو را وارد جنگ علیه مناطق کردنشین کند‪ ،‬امریکا‬ ‫ممکن اســت در یک مخمصه بزرگ گیر بیفتد‪ .‬استیوارت‬ ‫در مورد سوریه نیز چنین نظر مشابهی دارد‪ .‬او می گوید این‬ ‫کشور هم ممکن است با شکنندگی هایی که دارد‪ ،‬در شمال‬ ‫و بخش هایی از جنوب شاهد تشکیل یک «اقلیم علوی»‬ ‫باشــد‪ .‬علوی ها از اقلیت های سوری به حســاب می ایند و‬ ‫بشار اسد نیز خود از علوی ها به حساب می اید‪ .‬رئیس شاخه‬ ‫اطالعاتی پنتاگون می گوید نگرانی مشــابهی می توان در‬ ‫مورد اردن نیز داشت‪ .‬اردن برای ایاالت متحده یک متحد‬ ‫خوب به شــمار می رود‪ .‬این کشــور تاکنون بیــش از ‪600‬‬ ‫هزار پناهجوی ســوری را در کشــور خود جا داده است‪ .‬او‬ ‫می گوید‪« :‬اردن به عنوان یک دوســت خوب برای امریکا‬ ‫به حســاب می اید‪ ،‬اما نکته مهم این اســت که امان بیش‬ ‫از هر کشــور دیگر در خلیج فارس به اسرائیل نزدیک است‬ ‫و رابطه نزدیکی بــا تل اویو دارد‪ ».‬او ادامــه می دهد‪« :‬ایا‬ ‫می توانیم پیش بینی کنیم که اردن در ‪ 15‬یا ‪ 20‬سال دیگر در‬ ‫همین نقطه فعلی قرار دارد؟» استیوارت می گوید به تازگی‬ ‫نمایندگان مصر و اردن را به خانه خود دعوت کرده اســت‪،‬‬ ‫انها اعتقاد دارند باید با اسرائیل اتحاد خود را حفظ کنند‪.‬‬ ‫البتــه اســتیوارت معتقد اســت چالش هــای جامعه‬ ‫اطالعاتی امریکا تنها محدود به خاورمیانه نخواهد بود‪ .‬او‬ ‫می گوید‪« :‬در مورد کره شمالی دیوانه صحبت نمی کنم‪».‬‬ ‫او در این مورد به رفتارهای عجیب و غریب کیم جونگ اون‬ ‫رهبر کره شمالی اشاره دارد‪ ،‬اما پیش از اینکه به طور کامل‬ ‫به رفتار های پیونگ یانگ بپردازد‪ ،‬سخن خود را به رفتارهای‬ ‫پوتین در این روزها متمرکز می کند‪ .‬او در ادامه ســخنرانی‬ ‫خود یک پرسش از خود و حاضران می پرسد‪« :‬روزهایی را‬ ‫که روسیه دوســت ما بود‪ ،‬به یاد می اورید؟» او سپس خود‬ ‫پاسخ می دهد‪« :‬به نظر می رسد این دوستی به سالیان بسیار‬ ‫دوری باز می گردد‪ ».‬در این ســخنرانی برای نخســتین بار‬ ‫رئیس شاخه اطالعاتی پنتاگون از فعالیت های اطالعاتی‬ ‫که داشــته رونمایی می کنــد و می گوید در برخــی مواقع با‬ ‫کنگره به مشکل برخورده اســت‪ .‬او می گوید فعالیت هایی‬ ‫که قصد داشته‪ ،‬انجام دهند بسیار شبیه فعالیت های «سیا»‬ ‫بوده و از همین رو به مشــکل برخورده اســت‪ .‬او با تشریح‬ ‫برنامه های خود می گوید‪« :‬قصد داشــته اند هــزار برنامه‬ ‫عملیاتی را پیاده کنند که کنگره بــا نیمی از برنامه های انها‬ ‫مخالفت می کند و در نهایت به ‪ 500‬عملیات می رسد‪ ».‬او‬ ‫می گوید‪« :‬بین انها و همچنیــن اژانس امنیت ملی امریکا‬ ‫اصطکاک هــای فراوانی به وجود امد‪ ».‬اســتیوارت ادامه‬ ‫می دهد‪« :‬واقعیت این اســت کــه روی موضوعاتی که ما‬ ‫می توانیم متمرکز شویم‪ ،‬اژانس امنیت ملی امریکا قادر به‬ ‫انجام ان نیست‪ .‬من نمی توانم به انها بگویم به روی سیستم‬ ‫تسلیحاتی‪ ،‬تکنولوژی تسلیحاتی و قابلیت نظامی کشورها‬ ‫متمرکز شود‪ ».‬استیوارت معتقد اســت انها باید بر قابلیت‬ ‫نظامی کشــورها تســلط پیدا کنند تا بر ان اساس دست به‬ ‫برنامه ریزی بزنند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫جو علیه هیالری‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫هیــاری کلینتون که خــود را کاندیــدای بدون مانــع در جبهه‬ ‫دموکرات هــا یافته بود‪ ،‬این روزها با مشــکل بزرگی مواجه شــده و ان‬ ‫زمزمه های حضور جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری سال ‪2016‬‬ ‫است‪.‬بهاینترتیببازیدراردوگاهدموکرات هاپیچیدهشد‪.‬درحالی که‬ ‫همگان یک بازی راحت برای هیالری کلینتــون تصور می کردند که‬ ‫بدون هیچ مانعی در حال حرکت به سمت انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫امریکا در سال ‪ 2016‬است‪ ،‬احتمال حضور جو بایدن در این انتخابات‬ ‫بازی را در حزب دموکرات پیچیده کرده است‪ .‬به نوشته روزنامه نیویورک‬ ‫تایمز‪،‬معاونرئیس جمهوریامریکادرحالبررسیتشکیلیککمپین‬ ‫برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری ‪ 2016‬این کشور است‪ .‬در‬ ‫این بارهگفتهمی شود«جوبایدن»‪،‬معاونباراکاوباما‪،‬رئیس جمهوری‬ ‫امریکابابرقراریتماسبارهبراندموکراتواهداکنندگانمالی‪،‬تمایل‬ ‫خودرابهنامزدیدرانتخاباتریاست جمهوریامریکانشاندادهاست‪.‬‬ ‫روزنامه نیویورک تایمز می نویسد‪« :‬بایدن در لحظات اخری که بر بستر‬ ‫مرگ پسرش حاضر شده‪ ،‬به فرزندش قول داده تا در انتخابات حضور‬ ‫پیدا کرده و کاخ سفیدنشین شــود‪ .‬در این باره فاش شده است معاون‬ ‫اوباما قبال نشســت هایی را در خانه خود برگزار کرده و درباره به چالش‬ ‫کشیدنکمپین هایهیالریکلینتوندرایواونیوهمپشایربادوستان‪،‬‬ ‫خانواده و اهداکنندگان مالی گفت وگو کرده است‪ ».‬البته در این میان‬ ‫برخی اعتقاد دارنــد حضور جو بایدن در انتخابات به ســادگی میســر‬ ‫نمی شود‪ .‬این دسته اعتقاد دارند اگر بایدن حضور خود را در انتخابات‬ ‫نهایی کند‪ ،‬برای تامیــن مالی کمپین های خــود از هیالری کلینتون‬ ‫بسیار عقب تر است‪ .‬همزمان عده دیگری نیز از زاویه دیگری مخالف‬ ‫حضور بایدن در انتخابات هستند‪ .‬این دسته سن و سال باالی بایدن‬ ‫را مهم ترین عامل برای حمایت نکــردن از وی اعالم کرده اند‪ .‬بایدن‬ ‫در حال حاضر ‪ 72‬ساله است و ممکن است وی نتواند در کمپین های‬ ‫انتخاباتی خود شور و شوق الزم را به وجود اورد‪ .‬به هر حال حضور جو‬ ‫بایدن معمای پیچیده ای شده اســت که دموکرات ها ممکن است در‬ ‫اینده ای نزدیک با ان بیشتر دست و پنجه نرم کنند‪.‬‬ ‫مثلث دیپلماتیک در غرب اسیا‬ ‫احمد وخشیته‬ ‫سردبیر سایت ایراس‬ ‫امضای توافق جامع میان ایــران و ‪ 5+1‬اگرچه هنوز‬ ‫وارد مرحله اجرا نشده (این توافق در ‪ 14‬جوالی امضا و ‪20‬‬ ‫جوالی در شــورای امنیت ســازمان ملل به موجب قطعنامه‬ ‫‪ 2231‬تصویب شد) اما موجب پیدایش رویکردهای جدیدی‬ ‫در غرب اسیا شده است‪ .‬حل شدن پرونده هسته ای ایران‪،‬‬ ‫بحران ســوریه در منطقه را بیشــتر نمایان می سازد و از این‬ ‫رو طرف های مختلف ســعی دارند در حل این بحران به نفع‬ ‫خویش نقش افرینی کننــد؛ در این میان خــروج جمهوری‬ ‫اســامی ایران از انزوا و برقراری ارتباط با ایاالت متحده به‬ ‫همان میزان که به حل این بحران کمک می کند‪ ،‬می تواند‬ ‫ان را پیچیده تر از قبل نیز نماید‪.‬‬ ‫دوشنبه سوم اگوست‪ ،‬دوحه میزبان سرگئی الوروف‪،‬‬ ‫جان کری و عادل الجبیر وزیران خارجه روســیه‪ ،‬امریکا و‬ ‫سعودی بود؛ نشست ســه جانبه ای که به گفته اسپوتنیک‪،‬‬ ‫سوریه و افراطی گرایی داعش در منطقه موضوع گفت وگوی‬ ‫طرف ها بوده اســت‪ .‬نکته مورد توجه در ایــن گفت وگوها‬ ‫انجاست که ترکیه به عنوان هم پیمان عربســتان در نبرد با‬ ‫بشــار در این نشست حضور نداشت؛ از ســوی دیگر روسیه‬ ‫می کوشد ادامه مذاکرات را در مسقط‪ ،‬پایتخت عمان قرار‬ ‫دهد تا نقش افرینی قطر نیز پایان یابد‪.‬‬ ‫مثلث روسی‪ ،‬ایرانی‪ ،‬سوری‬ ‫در این میــان تهران کــه اکنون از امتیــاز گفت وگو با‬ ‫روسیه و امریکا برخوردار اســت‪ ،‬سه شنبه ‪ 13‬مرداد میزبان‬ ‫میخائیل باگدانوف معاون وزیر امــور خارجه و نماینده ویژه‬ ‫پوتین در امور خاورمیانه و افریقــا و ولید المعلم وزیر خارجه‬ ‫ســوریه بود‪ .‬در پایان این نشست حســین امیرعبدالهیان‬ ‫از تغییر اســتراتژیک در نگاه بازیگران منطقــه ای در قبال‬ ‫ســوریه خبر داد‪ .‬به نظر می رســد اگر در چهار سال گذشته‬ ‫بسیاری از بازیگران خارجی توسل به جنگ را راهکار سوریه‬ ‫می دانســتند‪ ،‬اکنون بخــش عمده ای از بازیگران توســل‬ ‫و تمرکز بر راه حل سیاســی را مناســب ترین روش برای حل‬ ‫بحران سوریه می دانند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫شــاهزاده «محمد بن ســلمان» وزیر دفاع و جانشین‬ ‫ولیعهد عربســتان هفدهم ژوئن در پاســخ به دعوت دولت‬ ‫روسیه به ســنت پترزبورگ ســفر کرد تا عربستان سعودی و‬ ‫روسیه پس از مدت ها بر ســر یک میز بنشینند‪ .‬کرملین که‬ ‫به واســطه اشــغال کریمه با تحریم های بین المللی مواجه‬ ‫سفر رئیس دفتر امنیت ملی سوریه به ریاض‬ ‫پس از دیــدار وزیر دفاع عربســتان بــا رئیس جمهور‬ ‫روســیه‪ ،‬برخی منابع خبری از ســفر ژنرال «علی مملوک»‬ ‫رئیس دفتر امنیت ملی ســوریه به ریاض خبــر دادند که به‬ ‫موجب ان‪ ،‬وی با «محمد بن ســلمان» جانشین ولیعهد و‬ ‫وزیر دفاع سعودی دیدار و گفت وگو کرده است‪.‬‬ ‫این سفر اگرچه توسط هیچ کدام از مقامات دو کشور‬ ‫تائید یا حتی تکذیب نشــده اســت‪ ،‬اما به نقش مســکو در‬ ‫مثلث روسی‪ ،‬امریکایی‪ ،‬عربی‬ ‫بین الملل‬ ‫عصر جدید همکاری های روسیه و عربستان‬ ‫شده است‪ ،‬می تواند از منابع مالی ال سعود بهره چشمگیری‬ ‫ببرد و در مقابل ریاض که پس از ســوریه‪ ،‬اکنون در باتالق‬ ‫یمن هم وارد شــده‪ ،‬می تواند از ظرفیت هــای دیپلماتیک‬ ‫روس ها بهره جوید‪.‬‬ ‫از سوی دیگر وزرای خارجه و معاونین انان در تهران و‬ ‫واشنگتن برای اولین بار پس از انقالب اسالمی ایران بارها‬ ‫و بارها به موجب مذاکرات هســته ای بــا یکدیگر مذاکرات‬ ‫طوالنی داشــته اند‪ .‬پیش از این ایران و روســیه در یک سو‬ ‫و ایاالت متحده‪ ،‬فرانســه‪ ،‬ترکیه‪ ،‬عربستان سعودی و قطر‬ ‫در سوی دیگر بحران سوریه قرار داشتند؛ اما ایران طی دو‬ ‫سال اخیر و به ویژه ماه های گذشته‪ ،‬تعامالت خود با غرب و‬ ‫به خصوص امریکا را افزایش داد که زنگ خطری برای روسیه‬ ‫و عربستان به شمار می امد و سبب شد این دو کشور پس از‬ ‫مدت ها بر سر یک میز برای مذاکره بنشینند‪.‬‬ ‫حل بحران ســوریه اشــاره دارد؛ چرا که این ســفر نمایانگر‬ ‫تالش های دیپلماتیــک کرملین و نفوذ ان میان ســوریه و‬ ‫عربستان است‪.‬‬ ‫‪55‬‬ ‫مکافات دنیای مدرن‬ ‫اجتماعی‬ ‫ما در این پرونده تالش کرده ایم ضمن بررســی وضعیت طالق در کشور‬ ‫به دالیل این موضوع بپردازیم‪ .‬ضمن انکه پس از واکاوی ریشه های افزایش‬ ‫طالق در ایران راهکارهایی را بــرای کاهش ان ارائه دهیم‪ .‬طالق در کشــور‬ ‫تبدیل به یک معضل شده است‪ .‬این از مکافات های دنیای مدرن است‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫اول‬ ‫تو گویمثلثباابراهیم فیاضیدربارهدالیلافزایشطالق‬ ‫گف ‬ ‫رسانه ها‪ ،‬انسان یا غی درست کرده اند‬ ‫اجتماعی‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫ملیحه زرین پور‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫جناب فیــاض! چه عواملــی باعث شــکل گیری‬ ‫عدم اعتماد بین زوجین می شود؟‬ ‫عدم تفاهم‪ ،‬نبــود درک متقابل و خــا فهم تفاهم‬ ‫جنسی میان زن و مرد از عوامل شکل گیری بی اعتمادی بین‬ ‫زوجین به شمار می رود؛ متاسفانه در جامعه ما زن و مرد حتی‬ ‫درک و شناخت درستی از خود و فیزیولوژی جسمی و جنسیتی‬ ‫خود ندارند پس چطور می توان انتظار شناخت از طرف مقابل‬ ‫را داشت‪ .‬این یک مشکل بزرگ در کشور ماست که سیستم‬ ‫فرهنگی‪ ،‬رســانه ای و ارتباطی ما نتوانســته نظام شناختی‬ ‫جنسی و جنسیتی درستی را اجرا کند به طوری که دختران و‬ ‫پسران ما قبل از ازدواج شناخت درستی از خود ندارند‪.‬‬ ‫عدم فهم متقابل باعث ایجاد سوء تفاهم شده و به مرور‬ ‫به عدم اعتماد تبدیل می شود و به طور کلی تر می توان گفت‬ ‫جهالت جنسی‪ ،‬جسمی و روانشناختی در زوجین از عوامل‬ ‫ایجاد عدم اعتماد است‪.‬‬ ‫این عدم اعتمادها از کجا نشات می گیرد؟‬ ‫در جامعه ما فضای بین زن و مرد از ابعاد گوناگون‬ ‫جســمی‪ ،‬جنســی‪ ،‬روانشناســی‪ ،‬رفتاری و اخالقی‪ ،‬مردم‬ ‫شــناختی و دیگر ابعاد بســیار جاهالنه و تاریک است و اثر‬ ‫عوامل بیرونی مانند ماهواره‪ ،‬فضای مجازی و ورود شخص‬ ‫دیگری بر شدت این تیرگی افزوده و بر عدم اعتماد بین انها‬ ‫بیشتر دامن می زند؛ زن و مرد از هم فاصله می گیرند و خود را‬ ‫با رسانه ها‪ ،‬تلویزیون و ماهواره سرگرم می کنند‪ ،‬وقت خود را‬ ‫به جای سپری کردن با خانواده با دوستان می گذرانند و تن‬ ‫به روابطی خارج از خانه می دهند‪.‬‬ ‫چرا زوجین به سمت خیانت پیش می روند و دال یل‬ ‫شکل گیری این پدیده در خانواده چیست؟‬ ‫مشکالت روانی و عدم ارضای جنسی در همسران‬ ‫منجر به خیانت می شود‪ ،‬این امر در کنار مقایسه بین ادم ها‬ ‫ی و کنجکاوی در این‬ ‫سبب شکل گیری قصه انحرافات جنس ‬ ‫امور و به شکل گیری روابط خارج از خانه منجر می شود‪.‬‬ ‫مساله خیانت‪ ،‬اول در مردان شکل گرفت و بعد زنان‬ ‫هم وارد صحنه شدند ولی در هر صورت روابط خارج از خانه و‬ ‫اجتماعی‬ ‫ باید بتر سیم‬ ‫به ازای هر ‪ 4/4‬ازدواج در کشور‬ ‫یک طالق روی می دهد‬ ‫مساله خیانت‪ ،‬ریشه در عدم ارضای روانی و جنسی همسران‬ ‫از یکدیگر دارد؛ هنجار شکنی هایی که به شکل جوک های‬ ‫جنسی در فضاهای مجازی و شبکه های اجتماعی باب شده ‬ ‫به دنبال عدم شناخت همسران از یکدیگر و به منظور ارضای‬ ‫مسائل جنسی زن و مرد است‪.‬‬ ‫مســاله روابط خارج از چارچوب خانواده چطور به‬ ‫جدایی و فروپاشی خانواده منجر می شود؟‬ ‫این مساله که در افزایش امار طالق در جامعه نقش‬ ‫داشته متاسفانه امروز مسیر پذیرفته شدن از جانب خانواده‬ ‫را طی می کند و حتی زن و شــوهر با هم وارد روابط خارج از‬ ‫چارچوب می شوند؛ روابط خارج از عرف خانوادگی و درون‬ ‫گروهی به شــدت در حال اوج گیری اســت و متاسفانه این‬ ‫مساله پایه و اساس خانواده را از ریشه دچار اسیب و فروپاشی‬ ‫می کند حتی افرادی هم که تن به اینگونه روابط نمی دهند با‬ ‫عقب مانده و امل خوانده شدن توسط ســایرین‪ ،‬برای این‬ ‫ارتباطات تحریک می شوند‪.‬‬ ‫مشــکل اصلی کجاســت؟ چــرا روابط خــارج از‬ ‫چارچوب و مساله خیانت طی ســال های اخیر در‬ ‫جامعه ایرانی رشد داشته است؟‬ ‫بازســازی خانواده یک بحث جدی است که نیاز به‬ ‫ریشــه یابی دارد چرا که خانواده دارد دچار بحران می شود و‬ ‫همین مساله امار طالق را باال برده و درصد ازدواج را پایین‬ ‫اورده است؛ وقتی روابط ازاد بین زن و مرد شکل می گیرد و‬ ‫حتی زن ‪ 50‬ساله با پسر ‪ 24‬ساله در ارتباط است خیانت خود‬ ‫به خود گسترش می یابد‪ ،‬مشکل عمیق تر از این حرف هاست‬ ‫چرا که امروز مشکالت جنسی و روابط ازاد و حتی خیانت‪ ،‬قبح‬ ‫خود را از دست داده و همه اینها از ژست روشنفکری در جامعه‬ ‫نشــات می گیرد‪ .‬بحث روشنفکری یک بعد شــناختی دارد‬ ‫و تغییر بعد شناختی افراد از مســائل جنسی به علت رویکرد‬ ‫رسانه های نو به ویژه رسانه های بدون چارچوب ایجاد شده‬ ‫اســت؛ امری که المان در ‪ 1904‬و امریکا در ‪ 1912‬تجربه‬ ‫کرد ‪ .‬ما اگر بخواهیم از انحطاط اخالقی که در غرب رخ داد‬ ‫مهارت درست زندگی کردن‬ ‫بااموزش قبل از ازدواج می توان‬ ‫تا‪ 80‬درصد از تعارض های خانوادگی‬ ‫جلوگیری کرد‬ ‫‪1‬‬ ‫«خیانــت یکــی از عوامــل مهــم در فروپاشــی‬ ‫خانواده ها ست؛ عاملی که با دامن زدن به روابط خارج‬ ‫از خانواده پایه و اساس زندگی را دچار تزلزل می کند‪».‬‬ ‫بررســی عوامل افزایش طالق در میــان زوجین‬ ‫ایرانــی حاکی از دخالت مــوارد گوناگونی دارد‪ ،‬شــاید‬ ‫عدم اعتماد طرفیــن به یکدیگر و مســاله خیانت یکی‬ ‫از این موارد است که ســهم پررنگی در جدایی و طالق‬ ‫به ویژه در سال های اخیر داشــته است‪ .‬این مساله در‬ ‫حالی است که شاید خیانت در واقعیت زندگی زناشویی‬ ‫نباشد ولی به دلیل سلب اعتماد طرفین و تصور خیانت‬ ‫همســر‪ ،‬عمر زندگی مشــترک کوتاه شــده و به طالق‬ ‫می انجامد‪.‬‬ ‫مساله خیانت و عدم اعتماد با گسترش ارتباطات‬ ‫کاری و دوستانه به ویژه ارتباطاتی که در فضای مجازی‬ ‫شــکل می گیرد پر رنگ تر می شــود چرا که عده ای در‬ ‫همین ارتباطات به ســوی خیانت کشــیده می شوند و‬ ‫عده ای دیگر دچار «ســوء تفاهم» خیانت همسرشان‬ ‫شده و با رشــد و پرورش این سوءظن به سمت جدایی‬ ‫گام بر می دارنــد؛ مســاله ای که به گفته کارشناســان‬ ‫خانواده ریشــه در عدم تفاهم و درک متقابل و شناخت‬ ‫از یکدیگر دارد‪.‬‬ ‫در همیــن ارتبــاط بــا دکتــر «ابراهیــم فیاض»‬ ‫پژوهشــگر حــوزه جامعه شناســی و انسان شناســی‬ ‫و اســتادیار گــروه انسان شناســی دانشــگاه تهران‬ ‫گفت وگویی داشتیم که در ادامه می خوانید‪.‬‬ ‫در جامعه خودمان جلوگیری کنیم باید دانش جنسی در بعد‬ ‫علوم انسانی مانند بعد اخالقی‪ ،‬فلسفه وجودی و جنسی زن‬ ‫و مرد‪ ،‬بعد دینی و روانشــناختی ان را تدوین کنیم وگرنه این‬ ‫روابط همین طور ادامه یافته و گسترش می یابد‪.‬‬ ‫نقش رسانه ها در ایجاد این روابط خارج از خانواده‬ ‫و خیانت چقدر است؟‬ ‫طالق زرد‪ ،‬زاییده مدرنیسم‬ ‫رواج تکنولوژی و ساخته شدن هویت کاذب از عوامل اصلی طالق زرد است‬ ‫ملیحه زرین پور‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪2‬‬ ‫همیشگی نمی روند‪.‬‬ ‫به گفته بسیاری از کارشناسان طالق عاطفی پدیده ای‬ ‫مدرن است چرا که با پیشرفت جامعه و افزایش درجه توقعات‬ ‫همسران از یکدیگر و عدم براورده شدن ان به دلیل شناخت‬ ‫ناکافی و نادرســت از طرف مقابل‪ ،‬روابط زوجین کم کم به‬ ‫سردی می گراید‪.‬‬ ‫امری که دکتر «اصغــر کیهان نیا» دکترای مشــاور‬ ‫خانواده و رفتار شناسی هم بر امروزی بودن ان اذعان داشته‬ ‫و در گفت وگو با خبرنگار مثلــث می گوید‪« :‬طالق عاطفی‬ ‫در گذشــته به ندرت پیش می امده چرا که تفکر سوختن و‬ ‫ساختن غالب بوده است؛ شاید عدم استقالل مالی بانوان و‬ ‫وابستگی به درامد مرد از دال یل نادر بودن طالق عاطفی در‬ ‫گذشته به حساب بیاید‪».‬‬ ‫افزایش توان مالی زنان یا بی تعهدی مردان‬ ‫وی معتقد است؛ افزایش توان مالی زنان در سال های‬ ‫اخیر و عدم وابســتگی مالی به مــردان از عواملی بوده که‬ ‫سبب گسترش تفکر جدایی و میل به طالق شده است‪.‬‬ ‫پروفسور «حســین باهر» هم در گفت وگو با خبرنگار‬ ‫مثلث در این خصوص می گوید‪« :‬طالق عاطفی در گذشته‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫به گفته بســیاری از کارشناســان طالق‬ ‫عاطفی پدیده ای مدرن اســت چرا که با‬ ‫پیشرفت جامعه و افزایش درجه توقعات‬ ‫همسران از یکدیگر و عدم براورده شدن‬ ‫ان به دلیل شــناخت ناکافی و نادرســت‬ ‫از طرف مقابل‪ ،‬روابــط زوجین کم کم به‬ ‫سردی می گراید‬ ‫رسانه ها‪ ،‬انسان یاغی درست کرده اند‪ .‬انسانی که‬ ‫ پرخاشگر است؛ رسانه های مجازی‪ ،‬اینترنتی و شبکه های‬ ‫جدید به شدت هنجار شکنی اخالقی کرده و ذهنیت جامعه را‬ ‫برای ایجاد روابط جنسی خارج از چارچوب اماده می کنند و در‬ ‫نتیجه پرده حیا از بین می رود و رابطه ها به شدت ازاد می شود‬ ‫امری که در حال حاضر به شدت گسترش یافته است‪.‬‬ ‫راهــکار و راه حلی بــرای جبران ایــن وضعیت در‬ ‫جامعه وجود دارد؟ چه باید کرد که جامعه اینده را از‬ ‫انحطاط نجات داد؟‬ ‫هر مساله ای که ایجاد می شــود ابتدا در بعد ذهنی‬ ‫و شناختی بسته شده و بعد وارد بعد کنشی می شود؛ اگر الیه‬ ‫اول که شناختی است را با کتاب و درس های پزشکی برای‬ ‫خانواده ها و همســران جوان و همچنین رسانه های داخلی‬ ‫ایجاد نکنیم‪ ،‬رسانه های اخری که حکم رسانه های پیش پا‬ ‫افتاده را دارند مانند شبکه های اجتماعی وارد عرصه شده و‬ ‫جای کتاب را می گیرند‪ ،‬این رسانه ها به جای ایجاد دانش‪،‬‬ ‫جهالت ایجاد کرده و شروع به هنجار شکنی اخالقی می کنند‬ ‫در این صورت جامعه را به سوی انحطاط می کشانند‪.‬‬ ‫بایــد کتاب و رســانه های جمعــی و ملی مــا در زمینه‬ ‫بعد اغنائــی روابط و اخالق جنســی تقویــت و ان را مطرح‬ ‫کنند چرا که جهالــت افراد در روابط و اخالق جنســی و نبود‬ ‫مرجع مناسب برای پاسخگویی به ســواالت جنسی عاملی‬ ‫برای گســترش عدم ارضای جنســی در جامعه و در نتیجه‬ ‫عدم اعتماد و شــکل گیری روابط خارج از خانواده می شود‬ ‫در حالیکه در یکــی از بخش هــای طب النبــی‪ ،‬اموزش و‬ ‫دستورالعمل های جنسی امده اســت‪ .‬در جامعه کنونی این‬ ‫اموزش ها نه تنها وجود ندارد بلکه ســرکوب هم می شود که‬ ‫موجب سوء تفاهم و جهالت بیشتر می شود‪.‬‬ ‫اگر این جهالت و بیماری جنســی گســترده را از نظر‬ ‫جنســی‪ ،‬روحی و روانشناســی با یک کار عظیم مطالعاتی‬ ‫معالجه کنیم شبکه های اجتماعی و انحرافات موجود در ان‬ ‫کم کم بی معنا می شود‪.‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫«فروکش کردن عشــق و عالقه ابتدایی در ازدواج‪،‬‬ ‫اغازگر رابطه ای بدون مهر به نام طالق عاطفی می شود و تا‬ ‫انجایی پیش می رود که با وجود عدم تفاهم‪ ،‬همسران بنا به‬ ‫دالیلی زندگی اجباری در کنار هم را به جدایی و طالق ترجیح‬ ‫می دهند‪ ،‬ایــن پدیده زاییــده دوران مدرن جامعه بشــری‬ ‫است‪».‬‬ ‫بررســی امار طالق در جامعه حاکی از رشد دو برابری‬ ‫طالق عاطفی نســبت به طالق رســمی در کشــور است ؛‬ ‫اماری که به گفته کارشناســان بیشــتر در زوجیــن زیر ‪40‬‬ ‫ســال و عمدتا تحصیلکرده بروز می کند؛ نوعی طالق که‬ ‫با فروکش کردن عشق و عالقه زمان ازدواج و سرد شدن و‬ ‫ناتوانی زوجین در گرم نگه داشتن کانون خانواده‪ ،‬رابطه ای‬ ‫که زمانی با سوز و گداز اغاز شــده بود‪ ،‬همسران را به سوی‬ ‫سرنوشــتی با زندگی اجباری زیر یک سقف سوق می دهد؛‬ ‫بسیاری از همســرانی که با هم اختالف دارند و تمایلی هم‬ ‫برای بهبود روابط در خود نمی یابند تن به طالق زرد یا همان‬ ‫طالق عاطفی می دهند چرا که بنا به دال یلی که شاید ترس‬ ‫از لطمه خوردن فرزندان مهمترین ان باشد به سوی جدایی‬ ‫جوانان‪ ،‬تصویر واقعی از ازدواج‬ ‫ندارند‬ ‫گفت وگوی مثلث با حسین باهر‬ ‫پدر رفتار شناسی ایران‬ ‫‪57‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫دکتر کیهان نیا می گوید که‬ ‫عدم استقالل مالی زنان از دالیل‬ ‫کم بودن طالق های عاطفی در‬ ‫گذشته است‬ ‫در طالق عاطفــی به دال یل عدم لطمه بــه فرزندان‪ ،‬حفظ‬ ‫ابرو‪ ،‬عدم اســیب به موقعیت اجتماعی و نداشتن پشتوانه‬ ‫اقتصــادی مجبور بــه ادامه زندگــی با هم زیر یک ســقف‬ ‫می شوند در حالی که رابطه ای بین انها نیست‪.‬‬ ‫پروفسور باهر زندگی دو نفر که به اجبار زیر یک سقف‬ ‫زندگی می کنند‪ ،‬هیچ عشق و عالقه ای بین انها نیست و قلبا‬ ‫یکدیگر را دوست ندارند را دچار طالق عاطفی می داند‪.‬‬ ‫اما دال یــل افزایش طــاق عاطفــی در جامعه امروز‬ ‫چیست و چه عواملی سبب سرد شدن رابطه زوجین می شود؟‬ ‫به نظر می رسد گسترش و پیشــرفت تکنولوژی در این امر‬ ‫دخیل بوده و شاید رواج ارتباطات در شبکه های اجتماعی و‬ ‫بزرگ نمایی ها و تصویر سازی های غلط افراد از خود و شکل‬ ‫گرفتن هویــت دوم‪ ،‬در عدم رضایت زوجیــن از یکدیگر و‬ ‫طالق عاطفی تاثیر گذار است‪.‬‬ ‫شبکه های اجتماعی و افزایش طالق عاطفی‬ ‫به شکل امروزی رایج نبوده بلکه زوجین یا یکدیگر را دوست‬ ‫داشتند یا نه و شیوه های دیگری چون تعدد زوجین و صیغه‬ ‫کردن که عــرف هــم ان را می پذیرفت‪ ،‬به راحتــی انجام‬ ‫می شد و معذوراتی هم ایجاد نمی کرد‪».‬‬ ‫این جامعه شــناس با تاکیــد بر امروزی بــودن پدیده‬ ‫جدایــی روانی میــان زوجین‪ ،‬عنــوان می کنــد‪« :‬امروزه‬ ‫طرفین در معذوراتی چون وجود فرزندان و گرفتاری هایی‬ ‫چــون مهریه های ســنگین گیــر می کنند و در مشــاوره ها‬ ‫عنوان می کنند همسرم را دوست ندارم ولی کنارش زندگی‬ ‫می کنم‪».‬‬ ‫دکتر باهر درصد طــاق عاطفی را در زنان بیشــتر از‬ ‫مردان دانسته و دلیل ان را هم به راه دروهایی که پیش روی‬ ‫مردان وجود دارد نسبت می دهد‪.‬‬ ‫دکتر «داور شیخاوندی» هم طالق عاطفی را مولود‬ ‫جامعه جدید دانسته و به خبرنگار مثلث می گوید‪« :‬اینگونه‬ ‫جدایی که بیشتر در میان تحصیلکردگان رواج دارد به دلیل‬ ‫عدم تحقق نیاز های عاطفی در میــان زوجین رخ می دهد‬ ‫و این افراد به علت بازدارنده های بســیاری به سمت طالق‬ ‫رسمی نمی روند و به یک جدایی روانی تن می دهند‪».‬‬ ‫وی بــا تاکید بــر اینکــه این معضــل فراگیــر نیاز به‬ ‫ریشــه یابی دقیقی دارد‪ ،‬تصریح می کنــد‪« :‬عمدتا طالق‬ ‫عاطفی به مردها بر می گردد چرا که بــا افزایش توان مالی‬ ‫و بهبود شــرایط اجتماعی و اقتصادی دچار تغییر نگرش و‬ ‫مقایسه نسبت به شرایط زندگی و حتی همسر خود با دیگران‬ ‫شده‪ ،‬به سمت روابط دیگری چون ازدواج مجدد‪ ،‬صیغه یا‬ ‫روابط خارج از چارچوب می روند و این سبب جدایی عاطفی‬ ‫میان زن و شوهر می شود‪».‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫زندگی اجباری بدون عشق و عالقه‬ ‫طــاق عاطفی چگونه شــکل می گیرد؛ ایــن پدیده‬ ‫مدرن به چــه شــیوه هایی با جــوالن در جامعه‪ ،‬ســونامی ‬ ‫بی مهری و بی محبتی را به جان خانواده ها انداخته است؟‬ ‫دکتر کیهان نیا اختالف در روابط میــان زوجین را به‬ ‫یک دیگ سوپاپ تشبیه کرده و می افزاید‪« :‬این دیگ در دو‬ ‫حالت نامتعادل است؛ یکی زمانی که بخاری خارج نمی شود‬ ‫ولی زیر دیگ هم روشــن اســت که این امر سبب انفجار و‬ ‫نهایت طالق رسمی زوجین می شــود و حالت دیگر زمانی‬ ‫است که زیر دیگ خاموش است ولی مواد الزم که عشق و‬ ‫عالقه است در ان ریخته نمی شود‪ ،‬حتی ممکن است روابط‬ ‫جنسی هم به حداقل برسد و این زمانی است که زوجین به‬ ‫طالق عاطفی می رسند‪».‬‬ ‫به گفته این متخصص رفتار شناسی خانواده‪ ،‬زوجین‬ ‫دکتر کیهــان نیا در ایــن خصوص معتقد اســت؛ در‬ ‫جامعه امروزی که افراد فهم و درکشــان از بسیاری مسا یل‬ ‫باال رفته اســت‪ ،‬در جاهایی فکر می کنند که ازدواجشان از‬ ‫اصل غلط بوده و نمی توانند با هم کنار بیایند و بنا به دال یلی‬ ‫که عنوان شــد تنها به فکر یک هم زیســتی مسالمت امیز‬ ‫می افتند‪.‬‬ ‫پروفسور باهر عدم عالقه مندی زوجین به یکدیگر به‬ ‫هر دلیلی‪ ،‬ورود شخص ســومی به صحنه زندگی زوجین‪،‬‬ ‫گسترش روابط در فضاهای مجازی و شبکه های اجتماعی‬ ‫را از عوامل دلزدگی زوجین از هم می داند و معتقد است؛ این‬ ‫عوامل سبب افزایش مقایسه می شــود که بزرگترین ضربه‬ ‫را به روابط زن و شــوهر وارد کرده و انها را به ســمت طالق‬ ‫عاطفی می برد‪.‬‬ ‫اما همانطور که طــاق در جامعه تبعاتی داشــته که‬ ‫در برخی مــوارد عواقب ســنگینی نیز بــرای زوجین دارد‪،‬‬ ‫طالق عاطفی هم تبعاتی دارد که دکتر کیهان نیا افسردگی‬ ‫در زوجین و اســیب به فرزنــدان را از جمله انها دانســته و‬ ‫می افزاید‪« :‬فرزندن در چنیــن رابطه ای به دو صورت دچار‬ ‫لطمه می شوند‪».‬‬ ‫وی عنوان می کند‪« :‬اگر بین زن و مرد تشــنج و دعوا‬ ‫باشد یک گونه اســیب و اگر هم سکوتی طوالنی و موقرانه‬ ‫باشــد گونه دیگری از اســیب را متوجه فرزنــدان می کند؛‬ ‫بچه ها در چنین شرایطی احساس نا امنی کرده و دچا ر ترس و‬ ‫وحشت می شوند که مبادا والدین از هم جدا شوند‪ ،‬احساس‬ ‫ بی پناهی کرده و خود را قربانی اختالف والدین می بینند‪».‬‬ ‫انچه مسلم است تحت شرایطی غالب در جامعه امروز‪،‬‬ ‫طالق و جدایی عاطفــی در میان زوجیــن ایرانی افزایش‬ ‫داشته است؛ گســترش روابط خارج از چارچوب خانواده‪،‬‬ ‫افزایش حضور در شــبکه های اجتماعی و مقایســه خود و‬ ‫شرایط زندگی و همسر با افراد حاضر در گروه های مختلف‬ ‫و افزایش اســتقالل مالی در میان زنان سبب دامن زدن به‬ ‫برخی اختالفات در زندگی مشترک می شــود و همین امور‬ ‫سردی روابط میان زن و شوهر را موجب می شود‪.‬‬ ‫دکتر کیهان نیا می گوید‪« :‬برای جبران این وضعیت‬ ‫و نجات از طالق عاطفی زن و شــوهر به عنوان دو باغبان‬ ‫بوستان زندگی باید به بررسی دال یل ازدواج خود و وعده هایی‬ ‫که در ابتدای زندگــی به هم داده اند بپردازنــد‪ ،‬هر کدام از‬ ‫زوجین باید تنها خود را زیر سوال برده و به نقد بکشد به جای‬ ‫انکه همه گناه را بــه پای طرف مقابل بنو ســید تنها در این‬ ‫صورت است که به فکر تجدید نظر در روابط می افتند‪».‬‬ ‫وی می افزاید‪« :‬زوجین در چنین شرایطی باید تمرین‬ ‫عشق و مهر ورزی داشته و سعی کنند یکدیگر و نیاز هایشان‬ ‫را بهتر و بیشــتر شــناخته و درک کنند تا اتش زیر خاکستر‬ ‫که همان عشق اســت باال بیاید تا با عدم لجبازی به نتیجه‬ ‫مطلوب برسند‪».‬‬ ‫ باید بتر سیم‬ ‫به ازای هر ‪ 4/4‬ازدواج در کشور‬ ‫یک طالق روی می دهد‬ ‫سودابه قیصری‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪3‬‬ ‫«اما ر حاکی از رشد طالق»‪. . .‬‬ ‫«متاسفانه باتوجه به جمعیت جوان کشور این مساله‬ ‫به عنوان یک بحران مزمن مطرح است»‬ ‫«عدم درک درست و شناخت کافی از یک سو و مسائل‬ ‫محیطی دیگر را می توان از علل اصلی شیوع ان دانست»‬ ‫«صدای زنگ خطر در خانواده»‪...‬‬ ‫«رشــد بی ســابقه طــاق در ســال اول زندگــی‬ ‫مشترک‪ »...‬‬ ‫اینها بخشــی از اخباری است که شــاید هر کدام از ما‬ ‫چندین بار در هفته راجع به ان بخوانیم یا بشنویم‪ .‬درصد رشد‬ ‫طالق در ســال های اخیر تا حد زیادی نگران کننده بوده و‬ ‫اغلب طالق ها نیز در پنج سال اول شروع زندگی مشترک رخ‬ ‫داده است‪ .‬مواردی چون اعتیاد‪ ،‬نا بسامانی مالی و مسائل‬ ‫جنسی بیشترین علت طالق در ســال های اخیر محسوب‬ ‫می شود‪ .‬جا بازکردن شبکه های اجتماعی در خانواده ها نیز‬ ‫زمینه را برای افزایش امار طالق مهیا کرده است ‪.‬‬ ‫در ‪10‬سال اخیر نرخ طالق در یک روند صعودی قرار‬ ‫گرفته و هر سال تعداد بیشــتری طالق به ثبت می رسد که‬ ‫بسیاری از این موارد‪ ،‬در گروه طالق های توافقی است‪.‬‬ ‫در ســال ‪ 93‬تعداد طالق های ثبت شــده در کشور به‬ ‫‪163569‬رسید که با رشــد ‪ 8200‬موردی همراه بود‪ .‬تعداد‬ ‫ازدواج های ثبت شــده در این ســال به ‪ 724324‬نفر رسید‬ ‫و با میزان طــاق نســبت ازدواج به طالق ‪ 4 /4‬رســید‪ .‬به‬ ‫عبارت دیگر به ازای هر ‪ 4/4‬ازدواج در کشــور‪ ،‬یک طالق‬ ‫رخ می دهد که از ســال ‪ 90‬تا کنون بیشــترین تعداد طالق‬ ‫ثبت شده در کشور به سال ‪ 93‬اختصاص دارد‪( .‬نمودار ‪)1‬‬ ‫در طالق های ثبت شده در ســه ماه اول سال ‪ 94‬نیز‬ ‫به ترتیب در استان های تهران‪ ،‬خراسان رضوی و اصفهان‬ ‫بیشترین تعداد طالق به ثبت رســید‪ .‬متوسط طالق در هر‬ ‫ماه دو هزار‪ ،‬در خراســان رضــوی ‪ 1500‬و در اصفهان نیز‬ ‫هزار مورد بوده اســت‪ .‬نمودار زیر تعــداد طالق های ثبت‬ ‫شده بر حسب استان را در خردادماه سال ‪ 94‬نشان می دهد‪.‬‬ ‫(نمودار ‪)2‬‬ ‫جدول زیر نیــز تعداد طالق در اســتان های مختلف‬ ‫را طی چهار سال نشان می دهد‪( .‬نمودار ‪ )3‬و (نمودار ‪)4‬‬ ‫همان طور که در نمودار نیز امده‪ ،‬بیشترین طالق ثبت‬ ‫شده در تهران و کمترین طالق در استان ایالم بوده است‪.‬‬ ‫استان های گیالن‪ ،‬خوزستان‪ ،‬هرمزگان‪ ،‬اذربایجان غربی‬ ‫و شرقی‪ ،‬کردستان و کرمانشــاه نیز با افزایش تعداد طالق‬ ‫روبه رو شده اند‪.‬‬ ‫نسبت ازدواج به طالق در دوره ‪ 10‬ساله ‪ 83‬تا ‪ 93‬تقریبا‬ ‫با ‪ 50‬درصد کاهش همراه بوده است‪( .‬نمودار ‪)5‬‬ ‫طبق اما ر منتشر شده از سوی ثبت احوال‪ ،‬رشد ا زدواج‬ ‫در برابر رشد طالق‪ ،‬ســرعت کمتری داشته و با بررسی امار ‬ ‫موجود اگر این رویه ادامه داشته باشد در سال ‪ 94‬از هر چهار‬ ‫ازدواج رخ داده در کشور یک مورد طالق خواهد شد‪.‬‬ ‫باتوجــه به نســبت ها‪ ،‬در تهران کمترین نســبت بین‬ ‫ازدواج و طالق وجود دارد و در سیســتان و بلوچســتان نیز‬ ‫بیشــترین نســبت بین نســبت ازدواج و طالق وجود دارد‪.‬‬ ‫به عبارت دیگر در تهــران از هر ســه ازدواج‪ ،‬یک طالق و‬ ‫در سیســتان و بلوچســتان از هر ‪ 13‬ازدواج یک طالق رخ‬ ‫نم‬ ‫ودار ‪1‬‬ ‫نم‬ ‫ودار ‪2‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫نم‬ ‫ودار ‪3‬‬ ‫نم‬ ‫ودار ‪5‬‬ ‫نم‬ ‫ودار ‪6‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫می دهد‪.‬‬ ‫باتوجه به فرهنگ و نسبت جمعیت شهری و روستایی‬ ‫هر استان‪ ،‬استان هایی که بیشترین میزان جمعیت شهری‪،‬‬ ‫تحصیلکرده و با دسترســی بیشــتر به امکانــات ارتباطی را‬ ‫دارا هستند‪ ،‬طالق بیشــتر رخ داده است‪ .‬همچنین میزان‬ ‫مهاجرت پذیری اســتان ها نیز در این امر بی تاثیر نیســت‪،‬‬ ‫ی فضا را برای پذیرش‬ ‫جمعیت ناهمگون فرهنگی و تکثر قوم ‬ ‫طالق و زندگی مجردی افراد مقبول تر کرده است‪.‬‬ ‫عرف در این زمینه بیش از همه موجب افزایش جدایی‬ ‫شــده زیرا با شکســتن قبح طالق به دالیل مختلف‪ ،‬فرد از‬ ‫جامعه یا خانواده طرد نمی شود و همین مساله باعث می شود‬ ‫فرد تصور کند بعــد از طالق تمام حمایت هــا و منزلت های‬ ‫پیش از طالق را با خود خواهد داشت‪.‬‬ ‫همان طور که گفته شد بیشترین میزان طالق در سال‬ ‫اول زندگی مشترک رخ می دهد‪( .‬نمودار ‪)6‬‬ ‫نم‬ ‫ودار ‪4‬‬ ‫‪59‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫مهارت درست زندگی کردن‬ ‫بااموزشقبلازازدواجمی توانتا‪ 80‬درصداز تعارض هایخانوادگیجلوگیریکرد‬ ‫مریم کمالی‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪4‬‬ ‫ادم ها؛ زن و مرد‪ ،‬خواهان عشق اند‪ ،‬خواهان ارامش‪،‬‬ ‫خواهان خانــواده! هیچ زنی را نخواهید یافــت که با انگیزه ‬ ‫طالق و فروپاشــی‪ ،‬به مردی «بله» بگویــد‪ .‬هیچ مردی را‬ ‫نخواهید یافت که قصدش‪ ،‬ساختن یک جهنم برای همسر‬ ‫و فرزندانش باشد‪ .‬همه می خواهند بهترین باشند‪ .‬بهترین‬ ‫همسر‪ ،‬بهترین والد!‬ ‫اگر چنین اســت‪ ،‬پس چرا دادگاه های خانواده روزانه‬ ‫شــاهد زنان و مردانی اســت که قید زندگی مشترکشــان را‬ ‫زده اند‪ ،‬شــاکی اند و به دنبال مرجعی که میان انها قضاوت‬ ‫کند و در شرایط پیچیده تر‪ ،‬حکم به جدایی قانونی و رسمی‬ ‫انها بدهد‪ .‬چه می شــود زنی کــه مظهر مهــر و عطوفت و‬ ‫از خودگذشــتگی اســت‪ ،‬چنان به ســتوه می اید کــه تنها‬ ‫خواسته اش رهایی از زندگی مشترک می شود؟ و چه اتفاقی‬ ‫می افتد که مرد‪ ،‬با همه سرســختی و مقاومت و تدبیرش به‬ ‫چالش طالق کشیده می شود؟‬ ‫اگر هفتاد ســال را عمر مفید انسان بدانیم؛ یک سوم‬ ‫ان را با خانواده اولیه؛ یعنی پدر و مادر و خواهر و برادر زندگی‬ ‫می کنیم و بیش از دو سوم ان را با یک نفر شریک می شویم‬ ‫که می خواهیم با او به ارامش برســیم و ســازنده یک نسل‬ ‫باشیم‪ .‬دنیا و اخرت مان بسته به انتخاب این یک نفر و نوع‬ ‫مشــی ای اســت که در اینده با او خواهیم داشت‪ .‬با کسی‬ ‫زیر یک ســقف می رویم که شــناختمان از او و گذشته اش‬ ‫چیز زیادی نیســت‪ .‬او از خانواده ای دیگر‪ ،‬با گذشــته ای‬ ‫متفاوت‪ ،‬تجربه هایی متعــدد‪ ،‬اخالقیــات و تربیتی دیگر‬ ‫ی رضایت بخش برســیم‪.‬‬ ‫می اید و قرار اســت با او به تفاهم ‬ ‫اسان است؟ هرگز!‬ ‫اجتماعی‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫تکیه به شانس به جای اموزش‬ ‫همه می دانیم که برای انجــام کاری‪ ،‬نیاز به اموختن‬ ‫مهارت انجام ان کار است‪ .‬ایا محتمل است که کسی بدون‬ ‫اموزش رانندگی‪ ،‬فرمــان اتومبیلی کــه عزیزترین هایش‪،‬‬ ‫سرنشین ان هستند را به دست گیرد و به جاده بزند؟‬ ‫ایا هرگز هدایت یک هواپیما را به دســت کسی که از‬ ‫پرواز هیچ نمی داند خواهیم سپرد ؟ حتی در شرایط ساده تر‪،‬‬ ‫ایا هرگز به کسی که تا کنون دست به اشــپزی نبرده‪ ،‬اجازه‬ ‫ن اشپزی کند؟ عقل‬ ‫خواهیم داد برای میهمانی اخر هفته ما ‬ ‫سلیم می گوید نه!‬ ‫پس چه می شــود که مهم ترین اتفــاق زندگی مان را‬ ‫به دست شانس و قسمت می ســپاریم و گمان می کنیم تنها‬ ‫اتفاق مهــم در امر ازدواج و همســرداری این اســت که در‬ ‫شرایطش قرار بگیریم؟‬ ‫چطور در اساســی ترین و اصلی ترین دوران زندگی و‬ ‫برای مهمترین وظایف مان هیچ نیازی به اموزش نمی بینیم‪.‬‬ ‫این چه اطمینانی است که به ما می گوید «مدیریت رابطه»‬ ‫«عشق ورزیدن» «همسرداری» و «بچه داری» نیازی به‬ ‫یادگیری و اموزش ندارد و ژن ان از ابتدا در ما وجود داشته و‬ ‫یا ست فقط در شرایطش قرار بگیریم‪.‬‬ ‫کاف ‬ ‫اریک فروم در کتاب هنر عشــق ورزیــدن می گوید‪:‬‬ ‫«این طرز تفکر که هیچ چیز اسانتر از عشق ورزیدن نیست‪،‬‬ ‫گرچه هر روز شواهد بی شماری خالف ان را اثبات می کند‪،‬‬ ‫همچنان بین مردم رایج است‪».‬‬ ‫امار چه می گوید؟‬ ‫امــا ر می‪‎‬گویــد از ســال ‪ 83‬تا کنون درصــد طالق در‬ ‫زندگی های زیر یکسال رشــد ‪ 90‬درصدی داشته است‪ .‬این‬ ‫امار ایا گویای نکته خاصی اســت؟ بله! این نشــان میدهد‬ ‫ان چیزی که فرد در تصوراتش ســاخته با انچــه در واقعیت‬ ‫وجود دارد‪ ،‬متفاوت بوده و زوجین به این نتیجه رسیده اند که‬ ‫نمی توانند ادامه دهند‪ .‬چرا چنین اســت؟ چون دختر و پسر‬ ‫جوان اموزش ندیده اند که چگونه دســت به انتخاب بزنند‪،‬‬ ‫نمی دانند شناخت قابل قبولی که بشود با ان دست به انتخاب‬ ‫زد از کجا و چگونه حاصل می شود‪ .‬عده زیادی از دختران و‬ ‫پسران حتی نمی دانند در جلسات خواستگاری‪ ،‬زمانی که انها‬ ‫تو گو تنها می گذارند باید از چه چیزهایی صحبت‬ ‫را برای گف ‬ ‫کنند‪ .‬نه شناخت اصولی از خود و خواسته هایشان دارند و نه از‬ ‫دیگری‪ .‬حتی در این زمان هم افراد نیازی به اموزش و مشاوره‬ ‫و رجوع به روانشــناس را احســاس نمی کنند و بــا معیارهای‬ ‫فانتزی و تصوراتی دور از واقعیت قدم به زندگی می گذارند‪.‬‬ ‫تفاهم نداریم‬ ‫چند نفر را می شناسید که علت طالقشان را عدم تفاهم‬ ‫عنوان کرده باشند؟ زیاد! تا به حال فکر کرده اید این تفاهم‬ ‫چیست و چگونه حاصل می شود؟ زوجین زیادی هستند که‬ ‫تصور درســتی از تفاهم و نحوه حصول ان در ذهن ندارند‪.‬‬ ‫تنها به تقلید ناشیانه جهت رهایی از سواالت اطرافیان بسنده‬ ‫می کنند؛ «تفاهم نداریم»‬ ‫تفاهم از ابتدا به شــکل صدردصدی در هیچ خانه ای‬ ‫وجود ندارد‪ .‬مهم این اســت که ما برای به دست اوردن ان‬ ‫چقدر مهارت اموخته ایم‪ ،‬چقدر تمرین کرده ایم؟‬ ‫تشنه اموزش‬ ‫از زمانــی کــه تکنولــوژی امــکان اشــنایی و ارتباط‬ ‫گســترده تر را برای انســان های مدرن فراهم کرده در کنار‬ ‫مشکالتی که با خود به همراه اورده‪ ،‬یک مساله را نیز روشن‬ ‫کرده اســت و ان شناخت روشــن تر ما نســبت به قشرهای‬ ‫مختلف در جامعه اســت‪ .‬بــه لطف شــبکه های اجتماعی‬ ‫موبایلی پای زنان خانه دار خیلی زود بــه فضای مجازی باز‬ ‫شده و این روزها کافی است سری به این شبکه ها بیندازید و‬ ‫ببینید زن ها از چه مباحثی بیشتر استقبال می کنند‪ .‬گروهی را‬ ‫می شناسم با عنوان «مشاوره خانواده» که بیش از صد گروه‬ ‫دویســت نفری را در یک شــبکه اجتماعی حمایت می کند‪.‬‬ ‫شرط عضویت در این گروه ها زن بودن و متاهل بودن است‪.‬‬ ‫بنای این گروه ها اموزش نکات ساده همسرداری و شناخت‬ ‫مردان است‪ .‬نکاتی که شاید در وهله اول بسیار ساده و پیش‬ ‫پا افتاده به نظــر بیاید‪ .‬اما در صحبت با یکی از ســرگروه ها‬ ‫متوجه شــدیم که افراد با یادگیری همین نکات ساده چقدر‬ ‫ت که سرگروه‬ ‫کیفیت زندگی شان را تغییر داده اند‪.‬خانم سعاد ‬ ‫است و نقشش به اشتراک گذاشــتن فایل های اموزشی در‬ ‫گروه‪ ،‬می گوید‪« :‬حجم مشکالتی که زنان در خانه دارند و‬ ‫در چت خصوصی با من در میان می گذارند‪ ،‬بسیار زیاد است‬ ‫و اغلب با یک تغییر ساده کامال رفع می شوند‪« .‬ایشان ادامه‬ ‫می دهد که با همین گروه ساده‪ ،‬که ُبرد چندانی هم نسبت به‬ ‫رسانه ملی ندارد‪ ،‬ما توانسته ایم بسیاری از نکات همسرداری‬ ‫و شناخت همسر را به زنان متاهل اطرافمان اموزش دهیم و‬ ‫شاید باور نکنید که چقدر زن ها تشنه فراگیری این نکاتند‪.‬‬ ‫تا چه میزان؟‬ ‫این نکته دیگر بر هم ه مســئوالن و کســانی که درگیر‬ ‫مساله ازدواج و طالق هستند‪ ،‬مبرهن است که اموزش پیش‬ ‫اجتماعی‬ ‫از ازدواج و اموزش مهارت های زندگی‪ ،‬مهارت های ارتباطی‬ ‫و همســرداری تا چه میزان در رفع مشــکالت خانوادگی و‬ ‫پیشــگیری از طالق‪ ،‬نقش کلیــدی دار د‪ .‬مدیــرکل دفتر‬ ‫پیشگیری از اســیب های اجتماعی بهزیستی کشور عنوان‬ ‫می کند که با اموزش قبل از ازدواج می توان تا هشتاد درصد‬ ‫از تعارضات خانوادگی جلوگیری کرد‪.‬‬ ‫اموزش از کجا باید اغاز شود؟‬ ‫ضرب المثــل «ماهی را هــر وقــت از اب بگیری تازه‬ ‫است» مناســب پاسخ این ســوال اســت‪ .‬هیچ وقت برای‬ ‫امــوزش دیدن دیر نیســت‪ .‬کیفیــت زندگــی را می توان با‬ ‫اموزش های مرتبط در هر زمانی‪ ،‬متحول کرد‪ .‬اما کم نیستند‬ ‫افرادی که می دانند‪ ،‬اموزش هم دیده اند اما در وقت عمل‬ ‫دچار مشــکل می شــوند؟ چرا؟ چون تنها اموزش دیده اند و‬ ‫زمانی برای تمرین نداشته اند‪.‬‬ ‫اموختن هر مهارتی شامل دو مرحله است؛ مرحله اول‬ ‫یادگیری و اشراف بر نکات نظری و مرحله دوم تسلط بر جنبه‬ ‫عملی است‪ .‬اگر کسی بخواهد هنر پزشکی را بیاموزد‪ ،‬تنها‬ ‫با اشنایی با بدن انسان و اموختن بیماری های گوناگون به‬ ‫درجه پزشــکی و شایســتگی مد نظر نائل نخواهد شد‪ .‬تنها‬ ‫پس از تجربه زیاد‪ ،‬ممکن است در این کار مسلط شود‪ .‬پس‬ ‫تجربه کردن و امکان ممارست و تمرین‪ ،‬نقش مهم و کلیدی‬ ‫ی دارد‪.‬‬ ‫در اموزش هر مهارتی از جمله مهارت زندگ ‬ ‫پس اموزش را می بایســت از کودکی اغــاز کرد‪ .‬اگر‬ ‫می خواهید کــودک امروزتان در زندگی مشــترک فردایش‬ ‫موفق عمل کند از همین امروز باید با او به تمرین مهارت های‬ ‫زندگی بپردازیــد‪ .‬پدر و مــادر در نقش الگــوی اولیه فرزند‬ ‫می بایست در ارتباط میان خود نقش اموزشی داشته باشند‪.‬‬ ‫نگاه کودک به انهاســت و هر انچه ببینیــد را فراگرفته و در‬ ‫زندگی اینده خود پیاده می کند‪.‬‬ ‫نقش نظام اموزشی‬ ‫گفت وگوی مثلث با حسین باهر‪ ،‬پدر رفتار شناسی ایران‬ ‫روشنک محمدی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫و اشــنا نبودن بــا زندگی واقعــی و مشــکالت اقتصادی‪.‬‬ ‫بگذارید اینطور توضیح بدهم ؛ ما بــا جامعه ای جوان روبه‬ ‫رو هســتیم که اطالعات واقعی از زندگی مشــترک ندارد‪.‬‬ ‫بچه ها و جوانان ما در حال حاضــر اطالعات خود را درباره‬ ‫روابط زناشــویی از ماهواره و صدا و ســیما یا جمع دوستان‬ ‫می گیرند که یکی از دیگری بدتر اســت‪ .‬در نظر بگیرید در‬ ‫شبکه های ماهواره ای مدام رابطه های مختلف و خاص که‬ ‫غیرواقعی و ناشی از اوهام و فقط برای جذابیت های بصری‬ ‫هستند به خورد جوانان می رود‪ .‬پسرها به تعریف و تعبیری‬ ‫از زن می رسند که مبتالبه و واقعی نیست‪ .‬این مشکل برای‬ ‫دختران نیز وجود دارد و انها با دنیایی اشنا می شوند که در ان‬ ‫شوهر بیشتر نقش غول چراغ جادو را بازی می کند‪.‬‬ ‫ضمن اینکه موجودی است خائن که باید مدام مراقب‬ ‫وی باشــند‪ .‬به ایــن ترتیب با ایــن شــناخت ها وارد زندگی‬ ‫می شــوند و در برخی از موارد تاب دیدن واقعیت را ندارند‪.‬‬ ‫بعد از این مورد که حال درونی افراد را شــامل می شود حال‬ ‫بیرونی نیز موثر است‪ .‬بخش زیادی از طالق ها و مشکالتی‬ ‫که بین دو نفر ایجاد می شود به مسائل اقتصادی و ناتوانی‬ ‫مرد در یافتن کار و با حقوق مکفی باز می گردد‪.‬‬ ‫این مــوارد کلی هســتند‪ ،‬واقعا دلیل مشــخصی‬ ‫می توان برای طالق شمرد؟‬ ‫مدتی است قرار شده که حین ثبت طالق در دفاتر‬ ‫اسناد رسمی‪ ،‬دلیل طالق نیز ذکر شود‪ .‬شاید با کمک این‬ ‫روش بتوان دالیل طالق را لیســت کرد اما مــن به عنوان‬ ‫مشاور اگر بخواهم دلیلی برای این اژدهای چند سر بیاورم‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫امار طالق در ایران چه وضعی دارد؟‬ ‫در کشــور ما خیلی به امارها نمی شود اعتماد کرد‬ ‫زیرا همیشه با یکســری مالحظه کاری ها بیان می شود اما‬ ‫خدا را شکر در این باره و در کل درباره هر موردی که به حال‬ ‫و احوال افراد جامعه بر می گردد امار دقیق و به روز اســت‪.‬‬ ‫یک سامانه ای هم در ســایت ثبت احوال کشور راه اندازی‬ ‫شــده که به ثانیه امار می دهد و به راحتــی می توانید درباره‬ ‫افرادی که به دنیا می ایند‪ ،‬از دنیا می روند‪ ،‬طالق می گیرند‬ ‫یا ازدواج می کنند امار به دست بیاورید‪ .‬من اطالعاتم را به‬ ‫اســتناد همین ســایت مطرح می کنم؛ اطالعاتی که برای‬ ‫بررســی در اختیار عموم مردم هم قرار دارد‪ .‬بر این اساس‬ ‫در خرداد ماه امســال ‪13‬هزار و ‪ 972‬مورد طالق ثبت شده ‬ ‫که به ترتیب پنج رتبه اول این اتفاق شــوم به اســتان های‬ ‫تهران‪ ،‬خراسان رضوی‪ ،‬اصفهان‪ ،‬خوزستان و اذربایجان‬ ‫شرقی تعلق می گیرد‪.‬‬ ‫بیشتر در چه رده های سنی طالق رخ می دهد؟‬ ‫برابر همین امار بیشــترین رده ســنی طالق برای‬ ‫افراد بین ‪ 20‬تا ‪ 29‬ســال اســت‪ .‬البتــه باید ایــن را نیز در‬ ‫نظر بگریم که بیشــترین رده ســنی ازدواج نیز به این گروه‬ ‫اختصاص دارد‪ .‬زنان ‪ 20‬تا ‪ 24‬سال و مردان ‪ 25‬تا ‪ 29‬سال‬ ‫دو گروهی هستند که بیشــترین ازدواج را دارند و بیشترین‬ ‫طالق را نیز مرتکب می شوند‪.‬‬ ‫در چه ســالی از زندگی مشــترک احتمــال جدایی‬ ‫بیشتر است؟‬ ‫طوری که امار نشــان می دهد در کشــور ما بیشتر‬ ‫مردم همان ســال اول ازدواج از هم جدا می شوند و هرچه‬ ‫سن زندگی مشــترک افزایش می یابد به طور معنا داری امار‬ ‫جدا شدن زوجین از یکدیگر کم می شود‪.‬‬ ‫چرا بیشترین امار جدایی مربوط به این دوره کوتا ه‬ ‫یک ساله است؟‬ ‫دالیل زیادی برای جدایی می توان شمرد‪ .‬واقعی‬ ‫نبودن و رویایــی بودن خواســته های طرفیــن از یکدیگر‬ ‫‪5‬‬ ‫پروفســور «حســین باهر» را پدر رفتار شناســی‬ ‫م داده اند و او اکنون عضو هیات علمی دانشگاه‬ ‫ایران نا ‬ ‫شهید بهشتی و دستیار دانشگاه کنکوردیای مونترال‬ ‫اســت‪ .‬وی سال هاســت که در رشــته جامعه شناسی‬ ‫و روانشناســی فعالیــت دارد و یکــی از کارهــای‬ ‫تخصصی اش مشــاوره در امــور خانواده اســت‪ .‬این‬ ‫یافته‬ ‫ ‬ ‫روزها که از هر جا خبر می رسد امار طالق افزایش‬ ‫بد نیست دالیل این پدیده شوم اجتماعی را از وی جویا‬ ‫شویم که دستی بر این اتش دارد‪.‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫نظام اموزشی ما در این مورد بسیار ضعیف عمل کرده‬ ‫اســت‪ .‬در مدارس ما هیچ خبــری از امــوزش مهارت های‬ ‫اصلی ارتباط و زندگی نیســت‪ .‬توانایی حل مساله‪ ،‬توانایی‬ ‫گفت وگوی هدفمند‪ ،‬تمرین های کاربردی جهت باالبردن‬ ‫استانه تحمل و دوست داشــتن دیگران و توانایی استدالل‬ ‫کردن و هــزاران نکته دیگر کــه برای غنی تــر کردن یک‬ ‫ارتباط نیاز است؛ می بایست در صدر اموزش های یک نظام‬ ‫اموزشی قرار بگیرد‪.‬‬ ‫برو نداد نظام اموزشی ما جوانانی هستند با ذهن های‬ ‫پر شــده از فرمول‪ ،‬قضیه‪ ،‬از کلمه و ســطرهای حفظ شده‬ ‫که اغلب در یک پروســه نه چندان طوالنی انهــا را از خاطر‬ ‫می برند‪.‬‬ ‫از اولیــن اهداف نظام های اموزشــی پیــش رو‪ ،‬باید‬ ‫اماده سازی افراد برای زندگی اینده باشــد‪ .‬عالوه بر اینها‪،‬‬ ‫محتوای دروس و ســرفصل های ارائه شــده تــا چه میزان‬ ‫دانشــجویان را برای پذیرش نقش های خود در اینده اماده‬ ‫می کنند؟ ظرفیتی که نظام اموزش عالی کشــور در سطوح‬ ‫مختلف تحصیلی بــرای ارائه محتوای اموزشــی مرتبط در‬ ‫زمینه های متفاوت اعــم از حقوق خانــواده‪ ،‬اموزش های‬ ‫جنسی‪ ،‬مهارت های ارتباط و امثالهم دارد‪ ،‬هیچ نظام دیگری‬ ‫در اختیار ندارد‪.‬‬ ‫دکتر کبــری خزعلــی دراین باره می گوید‪« :‬سیســتم‬ ‫اموزشی ما صرفا علمی است و نگاه به خانواده در ان ا ولویت‬ ‫ندارد و دختران و پسران ما برای مادر و پدر شدن اموزش های‬ ‫کافی نمی بینند و معموال از والدین خود الگوبرداری کرده و‬ ‫در صورت تمایل کتاب های مربوطه را مطالعه می کنند ولی‬ ‫عناوینی که به صورت عموم در زمینه پذیرش نقش پدری و‬ ‫مادری ارائه شود در کشور وجود ندارد‪».‬‬ ‫جوانان‪ ،‬تصویر واقعی از ازدواج ندارند‬ ‫‪61‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫باز هم تکرار می کنم بی اطالعی جوانان نســبت به زندگی‬ ‫واقعی و مســائل اقتصــادی مهمترین دالیــل بروز طالق‬ ‫اســت‪ .‬البته باید دالیل را زنانه ومردانه کنیــم یعنی دالیل‬ ‫زنان بــرای طالق با دالیل مــردان یقینا در مــواردی باهم‬ ‫متفاوت است‪.‬‬ ‫یعنی دالیل طالق در زنان با ایــن دالیل در مردان‬ ‫تفاوت دارد؟‬ ‫شک نکنید که تفاوت دارد‪ .‬باید هم داشته باشد‪.‬‬ ‫این روزها به جایی رســیدیم که بخش زیــادی از ازدواج ها‬ ‫مبداش از دوســتی های د وطرف بــوده و فضای مجازی و‬ ‫اشنایی های ناشــی از ان مســبب اصلی ازدواج به حساب‬ ‫می اید‪ .‬این روابط را در علم جامعه شناســی به روابط نارس‬ ‫می شناسند که ناشــی از شناخت درســت و واقعی نیست و‬ ‫راهی جز طالق نیز برای دو طرف باقی نمی گذارد‪.‬‬ ‫به نظر شما مهترین دلیل بروز طالق و روی اوردن‬ ‫زنان به طالق چیست؟‬ ‫ازدواج ناشی از عشــق های نارس و روبه رو شدن‬ ‫زنان با واقعیت مردان انها را به شدت دلسرد می کند‪ .‬این را‬ ‫نیز باید در نظر بگیرید که در بسیاری از موارد وقتی سن دختر‬ ‫برای ازدواج افزایش می یابد به طور کل میل واقعی کمتری‬ ‫نسبت به ازدواج دارد و در بسیاری از موارد به یک ازدواج که‬ ‫از روی مصلحت و برای فرار از حرف مردم یا دوری از تنهایی‬ ‫در سن میانسالی و پیری اســت‪ ،‬روی می اورد‪ .‬در بسیاری‬ ‫از موارد این شکل از ازدواج زنان به طالق منجر می شود‪.‬‬ ‫البتــه در این میان نیز باید به ســریال هایی کــه از ماهواره‬ ‫پخش می شود به دقت توجه کرد‪ .‬در این سریال ها شکلی‬ ‫از ازادی به زنان دیکته می شود که میل انها به تحمل حضور‬ ‫یک مرد را کم می کند‪.‬‬ ‫و دالیل طالق برای مردان را چه می دانید؟‬ ‫کاش کسی از این حرف ناراحت نشود که بزرگترین‬ ‫دلیل مردان برای تشکیل زندگی و ازواج به خصوص در سنین‬ ‫پایین مسائل جنســی و براورده شدن نیازهای جنسی از بستر‬ ‫مناسب ان است‪ .‬حال تصور کنید پسری که برای تامین این‬ ‫خواسته زندگی تشــکیل می دهد چه تعریفی از مسئولیت در‬ ‫زندگیدارد‪.‬اینفردوقتیباواقعیتمسئولیتروبهرومی شود‬ ‫انقدردلزدهمی شودکهنهتنهامیلبههمسرراازدستمی دهد‬ ‫بلکهبرایرهاییازمسئولیتزندگیپایطالقبهمیانمی اید‪.‬‬ ‫بایدبهاینموردنیزتوجهکنیموقتیسنمردانبرایازدواجباال‬ ‫برود‪ ،‬انها طعم انواع ازادی را چشیده اند و به این ترتیب تحمل‬ ‫محدودیت هایزندگیمتاهلیرانخواهندداشتبهاینترتیب‬ ‫در بین افراد ســن باالیی که زیر بار ازدواج می روند نیز طالق‬ ‫بیشتردیدهمی شود‪.‬‬ ‫ پایان دلد ادگی‬ ‫گزارشی از تاثیر تنو ع طلبی و تجربه عاطفی بر ایجاد طالق‬ ‫زهرا فیضی‬ ‫کارشناسی ارشد جامعه شناسی‬ ‫‪6‬‬ ‫خانواده به عنوان کوچکترین واحد هر جامعه از اهمیت‬ ‫بسزاییبرخورداراست‪.‬اگراینواحداجتماعیبهدالیلیدچار‬ ‫تزلزل شود‪ ،‬در حقیقت بنیان جامعه به خطر می افتد‪ .‬طالق‬ ‫یکی از عمده ترین دالیلی است که در شکل گیری این تزلزل‬ ‫نقش بسزایی دارد‪.‬‬ ‫تا کنون دالیل مختلفی مانند بیکاری‪ ،‬اعتیاد و امثالهم ‬ ‫در وقوع طالق عنوان شــده اســت‪ .‬اما در ســال های اخیر‬ ‫ی تا سال ها مخفی هستند به وجود امده و‬ ‫دالیلی دیگر که گاه ‬ ‫این دالیل نه تنها خانواده را نابود می کند بلکه دیوار‬ ‫اعتماد را نیز بین افراد و در جامعه تخریب می کند‪.‬‬ ‫دیواری که ساختن دوباره ان بسیار مشکل است‪.‬‬ ‫دالیلی همچــون تنوع طلبــی‪ ،‬بی بندو باری‬ ‫در زندگــی مشــترک‪ ،‬تجربــه عاطفــی یا عشــق‬ ‫شکســت خورده قبــل از ازدواج و‪ ...‬از این دســته‬ ‫عوامل هستند‪ .‬شاید امار دقیقی نتوان از تاثیر این‬ ‫دالیل بر طالق عنوان کرد‪ ،‬اما بررســی نمونه های‬ ‫کوچک حاکی از وجود ان بــر از بین بردن خانواده‬ ‫دارد‪ .‬در زیر گزارشی از زندگی های از هم گسیخته‬ ‫بر اساس این دالیل اورده شده است‪.‬‬ ‫به همراه ناصر ان هم در وضعیت نامناســب را در گوشی اش‬ ‫دیدم‪ .‬تالش کردم تا او را قانع کنم‪ .‬بعد از مشاجره های زیاد‬ ‫قبولکردورابطه اشراباانزنقطعکرد‪.‬منباخیالراحتبه‬ ‫زندگی امادامهدادمتااینکههنوزسهماهازاینماجرانگذشته‪،‬‬ ‫متوجهشد م طیکارشبازندیگریرابطهدوستیبرقرارکرده‬ ‫است‪ .‬این بار برایم خیلی سنگین امد‪ ،‬او همه قول هایش را‬ ‫زیرپاگذاشته بود‪ ،‬وقتی دادخواست طالق را به او دادم این‬ ‫بار خیلی اهسته و ارام گفت‪« :‬من هم موافقم و نمی توانم با‬ ‫زنی که فکر عقب مانده ای دارد‪ ،‬زندگی کنم‪ .‬ای کاش کمی‬ ‫روشنفکر بودی در حقیقت او با این استدالل به خودش اجازه‬ ‫می داد با هر کسی ارتباط داشته باشد‪».‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫‪62‬‬ ‫رفتم‪.‬انجابودکهفهمیدمجمعدوستانهانانفقطزنانهنیست‪،‬‬ ‫شوهر و برادر شوهر دو دوست دیگرش هم حضور دارند‪ .‬خب‬ ‫گفتم شاید در طی این مراسم حدود را رعایت می کنند‪ ،‬اما من‬ ‫متوجه شدم اصال برای انها این مساله اهمیت ندارد عالوه بر‬ ‫انمتوجهشدمهمسرمنسبتبهبرادرشوهردوستشاحساس‬ ‫پیدا کرده و ان شب به جایاینکهبامنبیشترصحبتکندبااو‬ ‫ارتباط بر قرار می کرد‪.‬‬ ‫ان شب گذشت و من هم سکوت کردم‪ ،‬اما این مساله‬ ‫همچنان تکرار می شــد‪ .‬اخرین بار ســاناز اصرار داشت که‬ ‫میهمانــی در منزل ما برپا شــود‪ ،‬با خودم گفتــم داخل خانه‬ ‫خودمان اتفاقی نمی افتد ان شــب‪ ،‬مرد مجــرد جمع‪ ،‬دختر‬ ‫جوانی را با خــودش اورده بود که از همان ابتــدای ورودش‬ ‫احساس بدی به من دســت داد‪ ،‬وضع پوشــش و ارایشش‬ ‫بسیار زننده بود و همین امر باعث شد میهمانی به شکل بدی‬ ‫دربیاید‪،‬منهمدیگرتحملنکردموباعصبانیتبهسانازگفتم‬ ‫یا دوستانت از اینجا می روند یا من می روم‪ ،‬او ابتدا مرا تهدید‬ ‫به ترک کرد اما من اصرار داشتم‪ ،‬دوستانش‬ ‫رفتند‪ ،‬با رفتن انها احساس کردم از یک ورطه‬ ‫فساد الودیرهایییافتم‪،‬بازسانازمنراتهدید‬ ‫کرد ان هم به عقب ماندگی و‪ ...‬این بار اصال‬ ‫ناراحت نشــدم و همان موقع که گفت اگر به‬ ‫این وضع ادامه بدهی از تو جدا می شــوم‪ ،‬با‬ ‫خودم گفتم بهتــر و فــردای ان روز به دادگاه‬ ‫رفتم و درخواست طالق داد و امروز از یکدیگر‬ ‫جدا شدیم‪».‬‬ ‫تجربه های عاطفی موثر در جدایی‬ ‫تنوع طلبی عاملی برای خیانت‬ ‫نرگس محمدی زن ‪ 28‬ســاله جوانــی که به‬ ‫تازگی در نوبت اول دادگاه اول طالق شــرکت کرده‪ ،‬از دلیل‬ ‫جدایی و درخواســت طالق می گوید‪« :‬من و ناصر نزدیک‬ ‫به پنج سال با یکدیگر زندگی کردیم و مشکلی نداشتیم‪ .‬اما‬ ‫از دو سال پیش مشکالتمان شروع شد‪ .‬ناصر به حرف یکی‬ ‫از برادرهایش گوش کرد و ماهواره خرید‪ .‬قرارمان بر این بود‬ ‫تنها خودمان استفاده کنیم و همینطور هم شد‪ .‬در نتیجه من‬ ‫برای خرید مخالفتی نکردم‪ .‬اما بعد از یک ســال رفتار ناصر‬ ‫تغییر کرد‪ .‬از نظر او ارتباط داشتن با یک زن و عالقه مند شدن‬ ‫به ان زن هیچ اشکالی نداشت‪ .‬اولین بار من عکس یک زن‬ ‫درباره رســانه ملی هم مســائلی را مطرح کردید‪.‬‬ ‫تقصیر رسانه ملی چیست؟‬ ‫این رســانه ها در راســتای برنامه های ماهواره ای‬ ‫عمل می کنند‪ .‬همانقدر کــه تصویری که ماهواره از زندگی‬ ‫به جوانان نشــان می د هد غیر واقعی اســت رسانه ملی هم‬ ‫همین عمــل را انجام می دهد‪ ،‬دختر و پســری را به تصویر‬ ‫می کشد که بدون داشــتن کار و درامد و حمایت خانواده ها‬ ‫زندگی می کنند و خوب هم زندگی می کنند‪ .‬یا دختری که با‬ ‫همه سختی های همسر می سازد یا مردی که به هر ترتیب‬ ‫همسر خود را تحمل می کند‪ .‬من فکر می کنم رسانه ملی در‬ ‫این زمینه چون مسئولیت بیشتری دارد‪ ،‬تقصیر بیشتری نیز‬ ‫متوجه وی است‪.‬‬ ‫در جامعه ما طالق عاطفی هم رواج بیشتری دارد‪،‬‬ ‫منتها کانون خانواده در ان حفظ می شــود‪ ،‬فکر‬ ‫می کنید این روش بهتر است؟‬ ‫طالق عاطفی هزار بار از طالق واقعی بدتر است‪.‬‬ ‫در طالق واقعی دو طرف و حتی بچه های احتمالی‪ ،‬تکلیف‬ ‫خــود را می دانند‪ .‬اما در طــاق عاطفی طرفیــن نیازهای‬ ‫جنسی هم را نادیده می گیرند و اینجاست که روابط موازی‪،‬‬ ‫براورده شدن خواسته از طرق نا مشروع و حتی روی اوردن‬ ‫به هرزه انگاری رواج می یابد‪.‬‬ ‫بی بند و باری عامل فساد در خانواده‬ ‫مهدی احمدی مرد‪ 35‬ساله ای که چند روز پیش دادگاه‬ ‫خانوادهداشتهوامروزبهقولخودشازهمهاسترس هارهایی‬ ‫پیدا کرده است‪ .‬او می گوید‪« :‬بعد از ازدواجم با ساناز احساس‬ ‫خوشــبختی می کردم‪ .‬او دختری امروزی بود و با دوستانش‬ ‫ی دیر وقت به خانه بر می گشت‪ .‬از اول‬ ‫همه جا می رفت و گاه ‬ ‫ازدواج این را به من گفته بود‪ .‬تا چند وقت پیش در جمع انان‬ ‫شرکت نمی کردم‪ ،‬به اصرار ســاناز یک شب با او به میهمانی‬ ‫نسیبه نیابتی زن ‪ 30‬ســاله ای که بعد از‬ ‫ چهار سالزندگیدرخواستطالقدادهاست‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬وقتی پیمان به خواستگاری ام‬ ‫امد‪ ،‬از قبل شنیده بودم که او عاشق دختری بوده که به دالیلی‬ ‫نتوانسته با او ازدواج کند‪ ،‬مادرش در خواستگاری گفت پیمان‬ ‫فراموش کرده و می خواهد زندگی جدیدی را اغاز کند‪ ،‬من هم‬ ‫قبول کردم اما بعد از مدتی که از اشنایی مان گذشت‪ ،‬هر روز‬ ‫می دیدم من را با دختر قبل مقایســه می کند ماجرا را به مادرم‬ ‫گفتم‪ .‬گفت بعد از ازدواج بهتر می شود‪ .‬من هم قبول کردم و‬ ‫چهار سال به این زندگی تن دادم‪ ،‬اما وضعیت تغییر نکرد‪ ،‬او‬ ‫بهدلیلتجربه هاییکهدررابطهعاطفی اشداشته‪،‬نمی تواند‬ ‫احساسی خوب نسبت به من داشــته باشد‪ ،‬حتی بارها به من‬ ‫اجتماعی‬ ‫بین کدام قشر از جامعه طالق میزان کمتری دارد؟‬ ‫بین گروهی که ســازگاری بیشــتری دارند و خراب‬ ‫کردن برایشان سخت است و بیشتر در صدد ساختن هستند‪.‬‬ ‫من فکر می کنم این ویژگی ها بین افراد طبقه متوسط از نظر‬ ‫اقتصادی و تحصیلی بیشتر به چشــم می خورد و طالق هم‬ ‫به طور واقع در میان انها کمتر است‪ .‬به نکته دیگری که باید‬ ‫در این ســال ها توجه کرد رواج ازدواج دخترهــای بزرگتر از‬ ‫پسرهاستکهمدتیاستدیگرخبرعجیبیدرجامعهنیست‪.‬‬ ‫این اختالف سن وقتی دختر و پسر سن ‪ 30‬سالگی را رد کرده‬ ‫باشند خیلی مهم نیســت اما باید این را نیز در نظر گرفت که‬ ‫اختالف سنی دختر با پســر نباید بیش از ‪ 3‬سال باشد زیرا در‬ ‫درازمدت زن برخی از توانایی های خود را از دست می دهد که‬ ‫این نیز می تواند از دالیل بروز طالق باشد‪.‬‬ ‫یک ازدواج موفق را چطور به تصویر می کشید؟‬ ‫من چهار ســوال مطرح می کنم که هر فرد قبل از‬ ‫تشکیل خانواده باید ان را از خود بپرسد و اگر جواب مثبت‬ ‫بود پای سفره عقد بنشــیند‪ .‬من بالغ هستم؟ رشد کرده ام؟‬ ‫عاقلم؟ و ایا کفایت تشکیل زندگی را دارم یا خیر ؟ اگر جواب‬ ‫فرد به این سوال ها مثبت باشــد معلوم می شود که این فرد‬ ‫قدرت مســئولیت پذیری و انطباق با فرد دیگر را داشــته و‬ ‫احتمال بروز طالق بین چنین افرادی تقریبا صفر است‪.‬‬ ‫گفتاگرمیناازهمسرشطالقبگیردمنبااوازدواجمی کنم‪،‬‬ ‫من هم طاقت نیاوردم و در خواست طالق دادم‪».‬‬ ‫خانواده حریم امنیت‬ ‫ملیحه زرین پور‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ گفت وگوی مثلث با دکتر داور شیخاوندی‬ ‫می دهد؛ مردان هم همواره ســعی می کنند بــا پیدا کردن‬ ‫شگردهایی امتیازات بیشــتری در ازدواج در اختیار بگیرند‬ ‫اما شــرایط ضمن عقد مانند حق طالق که اگــر به زن داده‬ ‫شود اطمینان خاطری برای اینده وی خواهد بود و می تواند‬ ‫با دلگرمی بیشــتری بــه زندگی مشــترک حتی در شــرایط‬ ‫ســخت خود ادامه دهد‪ .‬به عبارتی در موارد بســیاری زنان‬ ‫می توانند از این حقوق و شرایط ضمن عقد برای جلوگیری‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫چه تحلیلی از شروط ضمن عقد دارید؟‬ ‫به طور کلی زنان پس از ازدواج با مردان یک سری‬ ‫از حقوق خود را از دست می دهند؛ در ایران هم زنان نصف‬ ‫حقوق مردان را دارا هســتند‪ ،‬مردان در اکثــر مواقع از این‬ ‫برتری قانونی به نفع خود سوءاســتفاده کــرده و رفتارهای‬ ‫ناعادالنه ای با زنان دارند ضمــن اینکه حق طالق با مردان‬ ‫است و وی می تواند به راحتی درخواست طالق کند‪ ،‬همسر‬ ‫دومی اختیار یا صیغه کند‪ ،‬حضانت فرزندان را از زن بگیرد‪،‬‬ ‫از اشــتغال زن و خروج وی از منزل جلوگیری کند و حتی از‬ ‫پرداخت نفقه و خرجی خودداری کند‪ ،‬اما زن در مقابل تنها‬ ‫می تواند برای دریافت نفقه و مهریه خود اقدام قانونی انجام‬ ‫دهد که در این مورد هم باز مردان با شگردهای مختلف خود‬ ‫را خالص می کنند و شاید شروط ضمن عقد تنها راه خالصی‬ ‫زن از این بن بست های قانونی باشد؛ در شرایط ضمن عقد‬ ‫مواردی وجود دارد که زن می تواند تقاضای طالق کند مانند‬ ‫عسر و حرج‪ ،‬عدم پرداخت نفقه‪ ،‬غیبت طوالنی مدت مرد و‬ ‫وقتی حق طالق با زن است‪.‬‬ ‫شــرایط ضمن عقــد و مباحث حقوقــی ان چقدر‬ ‫می تواند در تثبیت زندگی مشترک موثر باشد؟‬ ‫شــرایط حقوقی همانطــور که از لفــظ حق می اید‬ ‫به حق قانونی طرفین در ازدواج بر می گــردد همانگونه که‬ ‫پیش تر عنوان کردم قوانین حقوقی حمایت ضعیفی از حقوق‬ ‫شــرعی زنان می کند و به دلیل همین مساله و سوءاستفاده‬ ‫از حقوق قانونی عنوان شــده در قانون برای مردان مســاله‬ ‫طالق‪ ،‬بیشتر به مردان مربوط می شــود و از جانب انها رخ‬ ‫‪7‬‬ ‫طالقپدیده ایچند وجهی‬ ‫اســتکهعللوعواملبسیاری‬ ‫ب ر وقوع ان دخیل است‪ ،‬گاهی‬ ‫تحت تاثیرمسائلروانشناختی‪،‬‬ ‫گاهــی عوامــل اقتصــادی و‬ ‫اجتماعیوگاهیهمتحت تاثیر‬ ‫مسائل حقوقی بروز می کند؛ اما‬ ‫انچهمهمبهنظرمی رسدگسترشاینپدیدهنهچندانجدید‬ ‫درجامعهکنونیاست‪.‬شایدیکیازعواملیکهدرافزایش‬ ‫طالقدرجامعهنقشپر رنگیایفاکردهمسائلاقتصادیو‬ ‫بهتبعانحقوقبودهاست؛دراینمیانشروطضمنعقد‬ ‫همدرزمینه سازیبرایبروزاختالفمیانزوجینودرنتیجه‬ ‫رشدطالقموثربودهاست‪.‬بهگفتهبرخیکارشناساندر‬ ‫واقعشروطضمنعقد‪،‬گاهباایجادموانعوگاهباپدیداوردن‬ ‫راه درو هاییهمسببافزایشوهمکاهشطالقدرجامعه‬ ‫شدهاست‪،‬درادامهبرایبررسیبیشترنقششروطضمن‬ ‫عقدومباحثحقوقیاندرزمینه سازی‪،‬افزایشیاکاهش‬ ‫طالقگفت وگوییبادکترداورشیخاوندی‪،‬جامعه شناسو‬ ‫مدرسدانشگاهتهرانداشته ایمکهمی خوانید‪.‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫در تحلیل بررسی وضعیت و دالیل فوق‪ ،‬مهری سادات‬ ‫موســوی‪ ،‬دانشــجوی دکترای مســائل اجتماعی و محقق‬ ‫خانواد ه این چنین می گوید‪« :‬مثل معروفی است که می گوید‬ ‫اگر می خواهی جامعه ای را نابود کنی‪ ،‬خانواده را در ان جامعه‬ ‫هدف قرار بده‪ .‬هر چند به نظر بسیاری از کارشناسان خانواده‪،‬‬ ‫این واحــد اجتماعی در هــر دوره ای از زمان بــه زندگی خود‬ ‫به شــکل های گوناگون ادامه داده اســت و به راحتی از بین‬ ‫نمی رود‪ ،‬اما می تــوان با وجــود اوردن ضربه هایــی بر بدنه‬ ‫خانواده‪ ،‬استحکام جامعه را متزلزل کرد ‪ .‬اگر زمانی عواملی‬ ‫مانند بیکاری‪ ،‬اعتیاد‪ ،‬اختالفات طبقاتی‪ ،‬تحصیالت و‪...‬‬ ‫باعث طالق می شد ه امروزه عالوه بر این دالیل‪ -‬که همچنان‬ ‫دالیل عمده هســتند ‪ -‬دالیل جدید دیگری رخ کرده اســت‪.‬‬ ‫مسائلی که بیشتر بر دایره امنیت خانواده به لحاظ اخالقیات و‬ ‫وفاداریتاثیرمی گذاردواعتمادمیانزوجینراازبینمی برد‪.‬‬ ‫باتوجهبه اینکه جامعهایران درمرحلهگذار بهسر می برد و طی‬ ‫اشنایی با صنعت‪ ،‬تکنولوژی و فرهنگ های دیگر‪ ،‬مواردی را‬ ‫ت و از طرفی‬ ‫اموزش می بیند که با اموزه های خود متفاوت اس ‬ ‫به دلیل نااگاهی در جهت برخورد این اموزه ها‪ ،‬اثرات مخربی‬ ‫بر جامعه خصوصا خانواده وارد می شود‪ .‬افزایش استفاده از‬ ‫ماهواره و حضور در شبکه های اجتماعی بدون داشتن هدف‬ ‫درست موجب شده زمینه برای برقراری ارتباط عاطفی با جنس‬ ‫مخالف به دالیــل رمانتیک گرایی و روشــنفکری و در پی ان‬ ‫شکست های مکرر در این ارتباطات برای افراد پیش بیاید و‬ ‫اعتماد بین فردی از بین برود‪ .‬با ا ز بین رفتن اعتماد در خانواده‬ ‫باید منتظر ظهور انواع شک و دودلی و بدبینی افراد خانواده‬ ‫نسبتبههمباشیم‪.‬‬ ‫گاهی این بی اعتمادی در میان افراد مجرد اســت که‬ ‫اثرات ان بــه مراتب کمتر از زمانی اســت که طرفین متاهل‬ ‫ی و رفتاری ان تنها‬ ‫باشــند‪ ،‬در این حالت بار عاطفی‪ ،‬جســم ‬ ‫متحمل این افراد نیست بلکه بر خانواده و فرد مقابل انها نیز‬ ‫است‪ .‬این در حالی است که می توان روشنفکر بود و با مسائل‬ ‫جدید برخورد کرد و انان را حل کرد اما دایره خصوصی زندگی‬ ‫مشترک را همچنان حفظ کرد‪ ،‬خانواده محل امنیت اخالقی‪،‬‬ ‫جسمی و عاطفی است‪ .‬اگر این محل از هر طریق احساس‬ ‫خطر نماید به طور کل از هم پاشیده می شود‪».‬‬ ‫شروط ضمن عقد؛ از موانع تا‬ ‫راه در رو هایی برای طالق‬ ‫‪63‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫از برخی از سوءاســتفاده های احتمالی مردان استفاده و از‬ ‫محرومیت های قانونی خود بکاهند و به تبع این امر می تواند‬ ‫در تثبیت زندگی مشترک موثر باشد‪.‬‬ ‫شــرایط ضمن عقد و مباحث حقوقی ان چقدر در‬ ‫ی طالق موثر است؟‬ ‫زمینه ساز ‬ ‫افزایش تقاضای طالق در کشور بیشتر به شرایط‬ ‫اقتصــادی و اجتماعــی بر می گــردد و شــرایط نابســامان‬ ‫اقتصادی می تواند این پدیده را در جامعه باال ببرد و شــروط‬ ‫ضمن عقد تنها در حکم اعتماد به نفسی برای زن است که در‬ ‫شرایط مقتضی به اجرا گذاشته شده و زن می تواند از حقوق‬ ‫خود در مقابل مرد دفاع کند؛ به عبارتی این شرایط حکم راه‬ ‫حلی را دارد که برای جبران برخی مشکالت در زندگی اینده‬ ‫زوجین استفاده می شود و اشنایی زنان با این شرایط می تواند‬ ‫در صورت بروز اختالف به انها کمک کند‪.‬‬ ‫ایــا دادن حق طــاق و امثالهم به زنــان می تواند‬ ‫عاملی برای افزایش طالق در جامعه باشد؟‬ ‫ببینید اینکه مردان حق طالق دارنــد یا می توانند‬ ‫همسر دیگری اختیار کرده یا روابطی خارج از زندگی مشترک‬ ‫مانند صیغه داشته باشــند همه از عواملی است که می تواند‬ ‫سبب بروز اختالف و مشکل میان زوجین شود‪ .‬حاال عده ای‬ ‫از زنان در همــان زندگی به ســر می برند و بــه عبارتی دم بر‬ ‫نمی اورند یا به علت وجود فرزندان به زندگی خود ادامه داده و‬ ‫به اصطالح به طالق عاطفی تن می دهند ولی عده ای دیگر‬ ‫با اتکا به شرایط ضمن عقد از همسر خود جدا می شوند ولی‬ ‫به طور کلی عده اندکی از این حق استفاده کرده و اکثریت به‬ ‫زندگی مشترک خود ادامه می دهند؛ به نظر می رسد شرایط‬ ‫ضمن عقد بیشتر در حکم راهی برای تثبیت زندگی باشد چرا‬ ‫که مردان بیشتراز زنان به فکر طالق می افتند‪.‬‬ ‫خال ءهای قانونی در این شــروط چقــدر می تواند‬ ‫سبب بروز مشکل بین زوجین شود؟‬ ‫در اصل زن باید همــان حقوقی که مــردان از ان‬ ‫برخوردارند‪ ،‬داشته باشد چه به لحاظ اخالقی و چه به سبب‬ ‫موقعیت اجتماعــی و نقش محــوری زن در خانــواده؛ این‬ ‫مســاله در برخی از کشــور ها رواج دارد ولی ناپایدار است و‬ ‫در برخی دیگر پایدار است‪ .‬شــرایط ضمن عقد نوشته شده‬ ‫ولی در خیلی از جاها اجرا نمی شــود چرا کــه در اکثر موارد‬ ‫زنان نمی توانند از حق خود دفاع کنند‪ .‬از طرفی مردان هم‬ ‫به دنبال پیدا کردن دال یلی برای شــانه خالــی کردن از این‬ ‫شروط هستند و قانون هم از انها حمایت می کند‬ ‫در حالیکه زنان در مواردی‪ ،‬شروطی در ضمن عقد خود‬ ‫ذکر می کنند ولی عمال نمی توانند از حقوق خود دفاع کنند و‬ ‫اکثر طالق های رواج یافته نیز در اثر سوء رفتار مردان است‬ ‫و این خیلی انسانی نیست‪.‬‬ ‫به طور موردی بگویید شــرایط ضمــن عقد در چه‬ ‫مواردی سبب افزایش و چه مواردی سبب کاهش‬ ‫امار طالق می شود؟‬ ‫شــروط ضمن عقد می تواند اتکایی برای زن باشد‬ ‫تا برای جبران کمبودهای حقوقی از حق خود در برابر تعدی‬ ‫مرد دفاع کند‪ .‬هر چند زن حق طالق هم داشته باشد مادامی‬ ‫ که با ســوء رفتار مرد مواجه نشود از ان اســتفاده نمی کند‪،‬‬ ‫اکثریت زنان از این حق اســتفاده نمی کنند و به زندگی خود‬ ‫حتی با وجود بیماری مرد ادامه می دهند ولی در هر صورت‬ ‫عدم پرداخت نفقه‪ ،‬سوء رفتار مرد و اعتیاد بیشترین امار را در‬ ‫بروز طالق دارد‪ .‬وظایف مرد در قبال زن اگر جنبه مالی داشته‬ ‫باشد مانند نفقه و مهریه باید نقطه اطمینانی برای زنان بوده و‬ ‫انهارا در ازدواج بیمه کند‪ .‬وجود نفقه و مهریه باعث می شود‬ ‫تا مرد نتواند از وظایف خود شانه خالی کند‪.‬‬ ‫و در پایان‪...‬‬ ‫انچه مهم است شــناخت طرفین از یکدیگر است‬ ‫چرا که عدم شناخت درست طرفین از هم زمینه ساز بسیاری‬ ‫اختالفات و در نهایت جدایی می شود‪.‬‬ ‫نقش دخالت‬ ‫درطالق زوجین‬ ‫گفت وگوی دکتر محسن ایمانی‬ ‫ با مثلث‬ ‫ناهید چک‬ ‫خبرنگار‬ ‫چه اشتباهاتی از سوی خانواده ها می تواند زندگی‬ ‫یک زوج را منجر به طالق کند؟‬ ‫در ابتدا فرامــوش نکنیم کــه خانواده های زوجین‬ ‫جوان‪ ،‬همواره خواهان خوشبختی فرزندان خویش هستند‬ ‫اما به رغم داشتن این عالقه گاهی مداخالتی را نیز در زندگی‬ ‫فرزندان خود اعمال می کنند که ممکن است این دخالت ها‬ ‫مشکل افرین باشد‪.‬‬ ‫هر چند باید تفاوتی میــان مداخله و راهنمایی قائل‬ ‫شد چرا که در راهنمایی؛ والدین با ارائه تجارب مفید خود‬ ‫به فرزندان دالیل خوشبختی خویش را یاداوری می کنند‬ ‫تا اگــر فرزندان مایل باشــند از روش های انها اســتفاده‬ ‫نمایند‪ ،‬اما در مداخله؛ والدین به فرزندان تاکید می کنند‬ ‫تــو باید اینکــه مــن می گویم را به همســرت یــا والدین‬ ‫همسرت بگویی و در واقع اختیار را از فرد می گیرند و این‬ ‫روش دیگــر از جنبه راهنمایی خارج می شــود زیرا در ان‬ ‫الزام وجود دارد‪.‬‬ ‫با تفاسیر یاد شده راهنمایی سازنده است و جوانان باید از‬ ‫راهنمایی های خوب استفاده کنند و در مقابل‪ ،‬مداخله همراه‬ ‫خود اسیب هایی را به دنبال دارد البته می توان گفت مداخله‬ ‫نیز نوع مفید و نوع مخرب دارد‪.‬‬ ‫فاصله سنی کمتر‬ ‫خانوادهباثبات تر‬ ‫دکتر امیر حسین بانکی پورفرد‬ ‫تو گو با مثلث‬ ‫در گف ‬ ‫حسین اسدی‬ ‫خبرنگار‬ ‫جناب دکتر! سن ازدواج همسران چه تاثیری در بقا‬ ‫و نشاط زندگی مشترک انها دارد؟ باتوجه به تغییرات‬ ‫گسترده ایکهدرجامعهامروزشاهدانهستیم‪،‬شما‬ ‫چهسنیرابرایازدواجپیشنهادیاتوصیهمی کنید؟‬ ‫تو جو‬ ‫پاسخ به این ســوال را باید در متون دینی جس ‬ ‫کرد؛ به هر حال ما ملزم به تشویق و تایید ازدواج در سنین پایین‬ ‫هستیم‪ .‬اما در هر صورت پارامتر ســن چه در سنین بسیار باال‬ ‫و چه سنین پایین می تواند مشــکالت خاص خود را به همراه‬ ‫داشتهباشد‪.‬‬ ‫چهفرصت هاوتهدیدهاییبرایجوانانیکهدرسنین‬ ‫کمیاباالازدواجمی کنندمی توانمتصوربود؟‬ ‫در سنین باال تطابق و تعامل زوجین به سختی صورت‬ ‫می گیرد؛ چرا که شــخصیت زوجین شــکل گرفته است‪ ،‬باید‬ ‫گفتانعطافشخصیتیکهدرسنینپایین تربهراحتیصورت‬ ‫می گیرد‪ ،‬در سنین باالتر به ســختی رخ می دهد و یا اصال رخ‬ ‫نمی دهد‪ .‬در سنین پایین تطابق سریع تر صورت می گیرد و از‬ ‫اینحیثسنینپایین ترارجحیتدارد؛امامتاسفانهدرسال های‬ ‫به نظر شــما چرا والدین در زندگــی زوجین جوان‬ ‫مداخله می کنند؟‬ ‫والدین به دلیل مشاهده کاستی هایی در زندگی فرزند‬ ‫ی رفتن‪،‬‬ ‫خویش اعم ا ز مشــاجره‪ ،‬کتک کاری‪ ،‬عدم میهمان ‬ ‫عدم میهمانــی دادن‪ ،‬بهینه خرج نکردن‪ ،‬عــدم رفت و امد‬ ‫فرزند به منزل پدری و‪ ...‬اقدام به مداخله می کنند‪ ،‬بنابراین‬ ‫باید گفت مقداری از دخالت هــای والدین در زندگی زوجین‬ ‫جوان به شــیوه زندگانی این زوج جدید برمی گردد و تاحدی‬ ‫این مداخله وارد است‪.‬‬ ‫اینطبیعیاستبههرمیزانکهزوجینجوانپخته تر‪،‬‬ ‫ســنجیده تر و معقول تر زندگی کنند والدین هیچ یک از انها‬ ‫نیاز به مداخلــه و راهنمایی در خود احســاس نخواهند کرد‬ ‫ی خواهــان ارامش و خوشــبختی فرزند‬ ‫زیرا هر پــدر و مادر ‬ ‫خویش است‪.‬‬ ‫هرگاه زوجین جوان به دلیل اشــتباهات جوانی و عدم‬ ‫کسب تجربه کافی دچار ندانم کاری هایی در زندگی می شوند‬ ‫افراد دلســوز اطراف انها کــه از بیرون به مســائل این زوج‬ ‫نگاه می کنند وادار به مداخله یا راهنمایی می شــوند و بعضا‬ ‫از ســر دلســوزی راهنمایی های غلطی را به فرزنــدان ارائه‬ ‫می دهند‪ ،‬بنابراین والدین باید در راهنمایی به فرزندان خود‬ ‫اطمینان داشــته باشــند که این راهنمایی صحیح است و از‬ ‫پشــتوانه دینی مانند ایه ای از قــران‪ ،‬روایات دینی‪ ،‬ســیره‬ ‫نبوی و‪ ...‬برخوردار اســت یا بر اســاس مطالعــات تجربی‬ ‫دقیق و علمــی به راهنمایــی بپردازند و در غیــر این صورت‬ ‫صرفا نظرات و تجارب غلط خود را به فرزندان انتقال ندهند‬ ‫و انان را به استفاده از راهنمایی های یک مشاور متخصص‬ ‫هدایت نمایند‪.‬‬ ‫نکته مهم دیگر اینکه والدین تنها می توانند در مواردی‬ ‫فرزندان خویش را راهنمایی کنند که نتایج مثبتی را از تجاربی‬ ‫که درصــدد انتقــال ان به فرزندان هســتند هم خــود و هم‬ ‫دیگران کســب کرد ه باشــند و از راهنمایی فرزندان خود در‬ ‫اخیر شــاهد ان هســتیم که جوان ها تحمل کمی دارند و این‬ ‫قضیه‪ ،‬تعامل زوجین در سنین پایین را کمی مشکل می کند‪.‬‬ ‫از طرفی برای تطبیق و تعامل زوجین بین سه تا پنج سال زمان‬ ‫نیازاستتازوجکامالباهمهماهنگشوند‪.‬طبقامارزوج های‬ ‫مطلقه‪،‬بیشازنیمی ازخانواده هادراینبازهزمانیفرومی پاشد‪.‬‬ ‫اگربخواهیمدلیلاینتعدادطالقدراینبازهزمانیراریشه یابی‬ ‫کنیم می توان گفت؛ جوان های امروزی تحمل مشــکالت و‬ ‫صبر نسل سابق را ندارند و برخی ازدواج ها پیش از طی این بازه‬ ‫زمانیبهطالقمی انجامد‪،‬طبقامارموجودزوجینباگذرازاین‬ ‫بازه زمانی با احتمال طالق بسیار پایین تری مواجه می شوند‪.‬‬ ‫ضمن اینکه ازدواج در ســنین پایین تر‪ ،‬با توقع و اسیب پذیری‬ ‫کمتر‪،‬گذشتونشاطروحیبیشتربرایهمسرانهمراهاست‪،‬‬ ‫همچنیندخترانیکهدرسنینپایین ترازدواجمی کنندهمراهیو‬ ‫سازگاریبیشتروتاثیرپذیریبیشتریازهمسرخوددارند‪.‬ازدواج‬ ‫در سنین باال با اینکه با پختگی و تجربه زوجین همراه است‪ ،‬اما‬ ‫کاهشاحتمالفرزند دارشدنخانمرابههمراهخواهدداشت‪.‬‬ ‫یعنیبه طوردقیق ترنمی توانگفتکهسنازدواجدر‬ ‫وقوعوافزایشطالقاثرداشتهاستیاخیر؟‬ ‫براســاس مطالعات و پژوهش هایی که در سال های‬ ‫اخیر در زمینه طالق انجام گرفته شاید نتوان رابطه مستقیمی‬ ‫ بین ســن ازدواج و طالق برقرار کرد‪ .‬طالق جزء ان دســته از‬ ‫مولفه های چندوجهی اســت کــه عوامل متعــددی در وقوع‬ ‫ان نقش دارند‪ .‬ســن ازدواج دختر و پســر هم می تواند یکی از‬ ‫وجه های این موضوع باشــد؛ اما مطالعات نشــان داده که در‬ ‫جامعهایران‪،‬نقشسنازدواجکمرنگ ترازدیگرمولفه هاست‪.‬‬ ‫یکی دیگر از مولفه های موثر براساس تحقیقات انجام شده‪،‬‬ ‫افزایش اختالف سنی بین زوج هاســت‪ .‬وقوع گسست نسلی‬ ‫بین دهه های مختلف مســاله مهمی اســت که در سال های‬ ‫اخیر اتفاق افتاده است‪ .‬هرچه فاصله سنی زوجین کمتر باشد‪،‬‬ ‫خصوص بیماری ها‪ ،‬اختالالت روانی و مســائل اقتصادی‬ ‫که خود معموال تجربــه و تخصصی در انهــا ندارند اجتناب‬ ‫کنند تا زندگی فرزندان خود را دچار چالش های بیشتر نکنند‬ ‫در حالــی که گاهی مشــاهده می شــود والدیــن مداخالت‬ ‫اعتقادی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬روانشــناختی و اقتصادی غلطی را به‬ ‫خیال راهنمایی در زندگی فرزنــدان خود اعمال می کنند‪ ،‬در‬ ‫حالی که امام صادق (ع) می فرمایند‪« :‬هر گاه مورد مشورت‬ ‫قرار گرفتید در مقام یک مشاور باید انچه را به عنوان راه حل‬ ‫ارائه می دهید همانی باشد که اگر خود مشکل داشتید انجام‬ ‫می دادید» و در حدیثی دیگر می فرمایند‪« :‬با فردی مشورت‬ ‫کنید که مجرب‪ ،‬متعهد و معتقد باشد‪».‬‬ ‫مداخالت والدین را چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫مداخــات والدیــن چند دســته هســتند کــه این‬ ‫مداخالت گاهی به مسائل اقتصادی مرتبط است‪ .‬والدین‬ ‫نباید به فرزندان خویش رویه های اقتصــادی خانواده خود‬ ‫را منتقل کنند زیرا هر خانواده رویــه اقتصادی خاصی دارد‪.‬‬ ‫بنابراین اگر والدین احساس کنند فرزندان انها با مشکالت‬ ‫اقتصــادی مواجــه هســتند می توانند به طور نامحســوس‬ ‫انان را مــورد حمایت هــای مادی قــرار دهنــد و حامی این‬ ‫خانواده های نوپا باشــند اما ناگفته نمانــد همین حمایت ها‬ ‫نیز نباید به گونه ای باشــد که جوانان را منفعل کرده و باعث‬ ‫شــود در پی امرار معاش و کســب روزی زندگی خود به تنبلی‬ ‫بیفتند‪.‬‬ ‫نوع دیگر مداخالت‪ ،‬در ارتباطات زوجین اســت مانند‬ ‫عدم رفت وامد پســر به منزل پدر همســر و یا عدم رفت وامد‬ ‫دختر به منزل پدر شــوهر که در این موارد برخــی والدین با‬ ‫دخالت های نابجا چالش های این زوج را تشــدید می کنند‪،‬‬ ‫در حالی که امام صادق(ع) امر می کننــد بر « پیوند با فردی‬ ‫که از تو بریده»‪.‬‬ ‫بنابراین والدین باید در اینگونه موارد فرزندان ر ا ترغیب‬ ‫به ارتباط بیشتر با خانواده همسرشان کنند و به فرزندان بگویند‬ ‫که در روایات اسالمی ما امده است «هر فردی دارای سه مادر‬ ‫و پدر است؛ والدینی که عامل وجودی وی هستند‪ ،‬والدینی‬ ‫که به او علم اموخته اند و والدینی که به وی همسر داده اند‪».‬‬ ‫بنابراین بر اســاس ایه قران کــه می فرمایــد‪« :‬و بالوالدین‬ ‫احسانا»؛ باید به والدین همسر خود نیز محبت کنی‪.‬‬ ‫والدین چگونه می توانند زوجین جوان را راهنمایی‬ ‫کنند؟‬ ‫‪9‬‬ ‫طالق‪ ،‬حالل اما نکوهیده‬ ‫اســت‪ .‬در روایتــی داریــم که‬ ‫مکروه ترین حالل نزد خداوند‪،‬‬ ‫فعــل طــاق اســت‪ .‬عوامــل‬ ‫مختلفی ممکن است در زندگی‬ ‫افــراد زمینــه را بــرای جدایی‬ ‫زوجین به وجود اورد‪ .‬اگر استثنائات را کنار بگذاریم‪،‬‬ ‫تنها چند عامل هستند که علت اکثر طالق ها را تشکیل‬ ‫می دهند که یکی از انان «فاصله ســنی» دختر و پسر‬ ‫اســت‪ .‬به طور کلی فاصله سنی از شــاخص های قابل‬ ‫توجهی است که هنگام مطالعه علل طالق با ان مواجه‬ ‫می شویم‪ .‬در همین خصوص به سراغ دکتر امیرحسین‬ ‫بانکی پور که از کارشناسان برجسته حوزه خانواده است‬ ‫رفته ایم‪ .‬بانکی پور با اســتناد بــه تحقیقاتی که انجام‬ ‫داده و نتایج ان روی اینترنت نیز قرار دارد‪ ،‬داستان سن‬ ‫ازدواج و رابطه اش با طالق را بازگو می کند‪.‬‬ ‫تجربهاجتماعی‪،‬اموزشروش هایتعاملکاربردیدرخانواده‬ ‫پیشازازدواج‪،‬زمینه هایالزمبرایامادگیازدواجرادرزوجینی‬ ‫با ســنین پایین مهیا کرد‪ .‬ضمن اینکه توانمند سازی دختران‬ ‫و پســرانی که در ســن باال با یکدیگر ازدواج می کنند به منظور‬ ‫تطابق پذیری بیشتر با یکدیگر‪ ،‬به کاهش امار طالق در جامعه‬ ‫کمکمی کند‪.‬‬ ‫به نظر شما فرهنگسازی در این موضوع چقدر موثر‬ ‫است؟‬ ‫خیلی زیاد؛ در حال حاضر سن بلوغ در کشور ما پایین‬ ‫امده است‪ ،‬دختر و پسر نســبت به دهه های قبل زودتر به بلوغ‬ ‫جنســی می رســند‪ ،‬اما نه جامعه و نه خانواده‪ ،‬تالش چندانی‬ ‫در اموزش مبناهای زندگی مشــترک‪ ،‬مســئولیت های تاهل و‬ ‫تعهدهای اخالقی دوطرف ه به جوانان نکرده اند‪ .‬دختر و پسر در‬ ‫جامعهمادرهرسنیوباهرشرایطاقتصادیوفرهنگی‪،‬اصول‬ ‫ابتداییزندگیمشترکرانمی شناسندوهمینامرسبببروزتنش‬ ‫و اختالف بین زوجین می شــود‪.‬این نشان می دهد که پروسه‬ ‫و چرخه اماده ســازی جوانان برای ازدواج یک جاهایی مشکل‬ ‫دارد و کمبود های اموزشــی چه از طریق اموزش مستقیم‪ ،‬چه‬ ‫فرهنگسازی به شدت حس می شود‪ .‬در همین پژوهش درسال‬ ‫‪ 86‬و‪ 87‬ما شاهد این هستیم که نرخ ازدواج نسبت به سال های‬ ‫قبل و بعد‪ ،‬افزایش چشــمگیر و قابل توجهی داشــته اســت‪.‬‬ ‫همچنین در این سال نرخ رشــد طالق نیز نسبت به سال های‬ ‫قبلوبعدکمشدهومیانگینسنازدواجبر خالفروندافزایشی‬ ‫خود در سال های قبل از این دو سال‪ ،‬سیر نزولی داشته است‪.‬‬ ‫فکر می کنید دلیل این جهش چه بوده است؟! در سال های‪86‬‬ ‫و‪ 87‬اولویت سازمان ملی جوانان بر فرهنگ سازی و ساماندهی‬ ‫امرازدواجبودهوبهتبعانتوجهرسانه هایعمومیبه خصوص‬ ‫رسانه ملی به این امر تقویت شد و در پی ان حرکت های وسیع‬ ‫ی درکلکشورقوتیافت وازدواجبارشدمواجهشد‪.‬‬ ‫مردم ‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫توجه به سالمت این نوع ازدواج ها) برای دختران در سنین باال‪،‬‬ ‫به عنوان راه حل مشکل تاخیر در ازدواج یا مجرد ماندن قطعی‬ ‫انهاتاکیدکرد ‪.‬‬ ‫ایا راهکاری وجود دارد که طالق را به دلیل پایین یا باال‬ ‫بودنسندختروپسرکاهشداد؟‬ ‫برای سنین کمتر باید به رشد و بلوغ عقلی زوجین برای‬ ‫امادگی ازدواج نگاه کرد‪ .‬شــاید دختر یا پسری که قصد ازدواج‬ ‫دارند ‪،‬درسنکمهمبهرشدوبلوغعقلیرسیدهباشندوبرعکس‬ ‫دختر یا پسر با اینکه سنی به نسبت بیشتر دارند اما هنوز رشید و‬ ‫عاقل نشده باشند‪ .‬ضمن اینکه باید تالش شود با کنترل سطح‬ ‫توقعات زوجین از یکدیگر‪ ،‬باال بردن اســتانه تحمل‪ ،‬افزایش‬ ‫والدیــن می توانند بــا اســتفاده از اموزه های دینی‬ ‫فرزندان خود را راهنمایی نمایند‪ ،‬به روان سازی ارتباطات میان‬ ‫زوجین جوان بپردازند‪ ،‬احترام به تفاوت های فردی یکدیگر‪،‬‬ ‫احترامبهبزرگترها‪،‬گذشت‪،‬سخاوت‪،‬عدالت‪،‬عشقورزیدن‬ ‫و‪ ...‬را به انان بیاموزند‪ ،‬نســبت به ایجاد محیطی صمیمی ‬ ‫میان زوجین اقدام کنند‪ ،‬انان را به دوری از جدال و دشمنی‬ ‫و کینه ورزی از میان خود و در ارتباط با خانواده همسرانشان‬ ‫هدایت نماینــد و زوجین جــوان را با بــرکات رفت وامدهای‬ ‫فامیلی اشنا کنند‪.‬‬ ‫از دیگر مسائلی که والدین در خصوص زندگی زوجین‬ ‫جوانبایدمد نظرداشتهباشندمطالبیاستکهفرزندبه عنوان‬ ‫راز با انان در میان می گذارد که در این مواقع والدین نباید ان‬ ‫اسرار را به همســر فرزند خویش انتقال دهند و موجبات عدم‬ ‫اعتماد میان این زوج را فراهم نکنند‪.‬‬ ‫یکی از دالیــل از هم پاشــیدگی خانواده های جوان‪،‬‬ ‫بچه دار شدن یا نشــدن انان اســت‪ ،‬والدین‪ ،‬این مساله را‬ ‫که زوجین جوان خود می بایست برای فرزنداوری‪ ،‬تصمیم‬ ‫بگیرند را نباید از یاد ببرند و در این مورد در زندگی انان مداخله‬ ‫نکنند‪.‬‬ ‫گاهی نیز مداخالت والدین مربوط به مکان زندگی یا‬ ‫حتی چیدمان منزل زوجین جوان است که در اینجا نیز والدین‬ ‫باید با راهنمایی و فضای مسالمت امیز میان زوجین از دخالت‬ ‫کردن در اینکه انها کجا و چگونه باید زندگی کنند بپرهیزند و‬ ‫در مقام بزرگتر با مداخالت اشتباه باعث از هم پاشیدن زندگی‬ ‫دلبندان خویش نشوند‪.‬‬ ‫جوانان نیز به یاد داشــته باشــند هر گاه اگر احســاس‬ ‫می کنند والدینشان از عهده حل مشــکالت انان برنمی ایند‬ ‫با مشاوران باتجربه و متخصص‪ ،‬مسائل خویش را در میان‬ ‫بگذارند تــا راه به بی راهــه نبرند چرا کــه راهنمایی؛ مداخله‬ ‫تخصصی در جریان تصمیم گیری یک فرد است و هر فردی‬ ‫نمی تواند کار مشاوره را انجام دهد‪.‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫دیدگاه ها و نیازهای مشــابه بیشــتری خواهند داشت‪ .‬شما به‬ ‫راحتی بین متولدین دهه شــصت و دهه هفتاد‪ ،‬یک شکاف و‬ ‫یک گسست نسلی می بینید؛ این شکاف اختالفات زوجین و‬ ‫احتمالبروزطالقراافزایشمی دهد‪ .‬اینعاملتاثیربیشتری‬ ‫نسبت به پایین بودن سن ازدواج یا باال بودن ان بر وقوع طالق‬ ‫دارد‪ .‬پژوهشی در ســال ‪ 1391‬انجام داده ایم که بر اساس ان‬ ‫در بیش از ‪ 25‬درصد ازدواج ها‪ ،‬اختالف ســنی زوج نســبت به‬ ‫زوجه‪ ،‬از هفت سال بیشتر بوده‪ ،‬ضمن اینکه نسبت ازدواج به‬ ‫طالق در این ازدواج ها به شــدت پایین (بین ‪ 3/9‬تا ‪ )5/4‬بوده‬ ‫است؛بنابرایناحتمالطالقدرانهاباالستوازطرفیاحتمال‬ ‫انتخاب دختران در ســنین باالتر را به شدت کاهش می دهد؛‬ ‫بنابراین الزم اســت ضمن فرهنگ سازی وســیع در مورد تاثیر‬ ‫ی این نوع ازدواج ها به جوانان و خانواده ها هشدارهای الزم‬ ‫منف ‬ ‫داده شود و حتی این ازدواج ها به مشــاوره قبل از ازدواج منوط‬ ‫شدهوقوانینیدراینزمینهوضعشودتااسیب هابهکمترینحد‬ ‫ممکن برسد‪ .‬نکته دیگر اینکه این پژوهش نشان می دهد که‬ ‫میانگین سن ازدواج مردان نسبت به ‪ 20‬سال گذشته حدود دو‬ ‫سالافزایشداشته؛ولیدرخانم هابانوساناتیدرحدیکسال‬ ‫تغییران چنانینداشتهاست‪.‬‬ ‫خروجی این پژوهش برای زوجینی که اختالف سنی‬ ‫کمتریداشته اندچیست؟‬ ‫بیشــترین ازدواج با ســهم حدود‪ 12‬درصــد‪ ،‬در بین‬ ‫همســاالن اتفاق افتاده که براساس نســبت ازدواج به طالق‬ ‫(‪)6/4‬موفق ترین ازدواج ها هم بوده است‪ .‬در عین حال در کنار‬ ‫این امار‪ ،‬تحقیقات نشان از اسیب پذیری کمتر ازدواج های با‬ ‫تفاوتسنیسهسالزوجکوچکترتاچهارسالزوجبزرگترنسبت‬ ‫بهسایرتفاوت هااست‪.‬البتهبهتریننتایجدرتفاوتسنیمنفی‬ ‫یک تا یک سال به دست امده است‪ .‬بنابراین می توان بر ازدواج‬ ‫با رده سنی همسال یا تفاوت های سنی کم‪ ،‬حتی معکوس (با‬ ‫‪8‬‬ ‫خانواد ه هــای زوجیــن‬ ‫جوان به رغم داشــتن عالقه به‬ ‫فرزنــدان خویش‪ ،‬گاه بــا ارائه‬ ‫مشــاوره های غلط و مداخالت‬ ‫بیجــا در زندگی تحــت عنوان‬ ‫انتقــال تجربــه و دلســوزی ‪،‬‬ ‫زندگی فرزندان خود را به مخاطره می اندازند‪.‬‬ ‫«انقدر دوستش دارم که لحظه ای تاب ناراحتی او‬ ‫را ندارم»‪ .‬این جمله از سخنان مادری با چشمان گریان‬ ‫بود که دخترش پس از خارج شدن از دادگاه و امضا ی‬ ‫حکم طالق به او گفته بود «مادر تو مرا بدبخت کردی‪،‬‬ ‫اگر دخالت های گاه و بیگاه تو نبود شاید سرنوشت من‬ ‫اینگونه نمی شــد‪ »...‬اری‪ ،‬والدین؛ همان افرادی که‬ ‫ در وجود انان عشق به فرزند چونان متبلور شده است‬ ‫که گاه شــدت عاطفه شــان نســبت به فرزند از انها در‬ ‫نظر دیگران موجودی می ســازد که جز مداخله در امور‬ ‫زندگی بچه هایشــان کار دیگری ندارند‪ .‬ایا به راســتی‬ ‫دلســوزی های بیش از حد مادرانه و پدرانــه می تواند‬ ‫منجر به از هم پاشــیده شــدن زندگی یک زوج جوان‬ ‫شــود؟ در پی پاســخ به این سوال به ســراغ «محسن‬ ‫ایمانی» روانشناس و مشــاور خانواده‪ ،‬تعلیم و تربیت‬ ‫رفته ایم که در ادامه گفت وگوی خبرنگار مثلث را با وی‬ ‫می خوانید ‪.‬‬ ‫اجتماعی‬ ‫‪65‬‬ ‫خداحافظی طوالنی‬ ‫فرزاد موتمن را سینمادوستان بیش از هر چیز با «شب های روشن»‬ ‫می شناســند؛ فیلمی با دیالوگ هــای ماندگار که خیلــی از خاطره بازان‬ ‫سینما با ان مانوس بوده اند‪ .‬او اما پس از چند سال دوری از این وضعیت‪،‬‬ ‫با فیلم جدیــد اش «خداحافظی طوالنــی» به روزهــای موفقیت امیزش‬ ‫بازگشته است‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫یک‬ ‫می خواهند «شب های روشن» را‬ ‫چماق کنند و بر سرم بکوبند‬ ‫فرزادموتمندرگفت وگوبامثلثازخداحافظیطوالنیمی گوید‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫فاطمه کریمخان‬ ‫خبرنگار‬ ‫چند هفته از اکران خداحافظی طوالنی می گذرد‪،‬‬ ‫در روزهای گذشته از وضعیت اکران راضی بودید؟‬ ‫دو و نیم هفته از اکران گذشته است‪ ،‬ما حدود ‪ 8‬یا ‪9‬‬ ‫سینما داریم‪ ،‬البته فیلم های ژانر کمدی هم هستند که این‬ ‫هفته ها ‪ 20‬تا ‪ 25‬سینما را در اختیار دارند‪ ،‬اما به هر حال من‬ ‫شــرایط فیلم خداحافظی طوالنی را معتدل می دانم‪ ،‬شاید‬ ‫هم واقعا فیلم ما ‪ 20‬تا سینما احتیاج نداشته باشد‪ .‬اما به هر‬ ‫حال یک چیز هایی هم می شــنوم در مورد اینکه گویا برخی‬ ‫به تعهدات خودشان ان قدر ها پایبند نیستند؛ ظاهرا تمایل‬ ‫بیشتر به فیلم های کمدی و میدان دادن به انها است از ان‬ ‫طرف مثال سینما ها ســانس نمایش خداحافظی طوالنی را‬ ‫ساعت ‪ 9‬صبح می گذارند و سانس های شب را به این فیلم‬ ‫نمی دهند‪ .‬به هر حال یک سری اتفاق هایی در حال افتادن‬ ‫است که به نظر من سودا گرانه و غیر حرفه ای است‪.‬‬ ‫تصمیمی در مورد اینکــه موضوع را پیگیری کنید‬ ‫دارید؟‬ ‫حقیقت این اســت که این موضوع بــه کارگردان‬ ‫مربوط نمی شود‪.‬‬ ‫ی بکنید؟‬ ‫یعنی تصمیم ندارید در این مورد اقدام ‬ ‫اینهــا مســائل مربوط بــه پخش اســت‪ ،‬من هم‬ ‫کم و بیش حرف هایــی که الزم می دانســته ام را به افرادی‬ ‫که الزم می دانسته ام زده ام و دیگر باید دید که کار ها چطور‬ ‫پیش می رود و چه اقدامی صورت می گیرد‪.‬‬ ‫با وجود اینکــه هنوز چند هفته بیش تــر از اکران‬ ‫نمی گذرد‪ ،‬فیلم شما که در جشنواره هم نظر های‬ ‫زیادی را به خودش جلب کرده‪ ،‬با استقبال خوب‬ ‫منتقــدان رو بــه رو شــده و خیلی هــا در موردش‬ ‫صحبت کرده اند‪ ،‬نگاهی به این نقد ها داشته اید؟‬ ‫بله‪ ،‬البتــه چیز هایی که من دیده ام بیشــتر مثبت‬ ‫بوده اند‪.‬‬ ‫جذابیت یک خداحافظی طوالنی‬ ‫نگاهی به تازه ترین فیلم فرزاد موتمن‬ ‫‪1‬‬ ‫خداحافظی طوالنی که این روز ها در حال اکران‬ ‫اســت‪ ،‬کمی با حال و هوای عمومی فیلم های اکران‬ ‫این فصل سینما فاصله دارد‪ .‬فیلم عاشقانه ای است‬ ‫که فرزاد موتمن می گوید کمبود ژانرش سال هاست‬ ‫در ســینمای ما وجود داشــته و دارد‪ .‬با وجود اینکه‬ ‫هنوز مدت زیادی از اکران این فیلم نمی گذرد‪ ،‬فیلم‬ ‫برنده ســیمرغ بهترین بازیگر نقش اول مرد‪ ،‬توجه‬ ‫زیادی را به خودش جلب کرده است‪.‬‬ ‫فرعی در فیلم قوام پیدا نکرده را به این مساله ارجاع می دهم‬ ‫که روایت در این فیلــم به طور کلی مینی مال اســت و این‬ ‫موضوع الزمه روایت های مینی مال است‪.‬‬ ‫فضای فیلم کمــی حال و هوای قدیمــی دارد و به‬ ‫دهه های ‪50‬و ‪ 60‬بر می گردد‪ ،‬ایا این چیزی بود که‬ ‫در فیلمنامه امده بود یا این چیزی بود که خود شما‬ ‫به ان دلبستگی داشــته باشید و بخواهید فضای‬ ‫ان را بازنمایی کنید؟‬ ‫اولین باری کــه فیلمنامه را خوانــدم‪ ،‬این حس را‬ ‫داشتم و فکر کردم که شاید برخی چیز ها در ان کهنه است‪،‬‬ ‫تصور من این بود که شاید فیلمنامه چندین سال قبل نوشته‬ ‫شده و فرصت ساخت ان پیش نیامده تا اینکه حاال از کمد‬ ‫بیرون امده است‪ ،‬ولی نویســنده برایم توضیح داد که این‬ ‫طور نیست و نوشتن فیلمنامه مربوط به همین دو‪ ،‬سه سال‬ ‫اخیر بوده اســت‪ ،‬به هر حال‪ ،‬برخی المان ها در فیلم کهنه‬ ‫است‪ .‬من هم سعی کرده ام لحظه هایی داشته باشیم که ما‬ ‫را به یاد دهه های ‪ 50‬و ‪ 60‬می اندازد‪.‬‬ ‫اینهــا همه عمدی بوده اســت‪ ،‬اینکــه رنگ ها کهنه‬ ‫باشــند‪ ،‬اینکه چادری که در فیلم بازیگر به سر دارد چیزی‬ ‫باشــد که این روزها دیگــر زن هــا از ان نوعش اســتفاده‬ ‫نمی کنند‪ ،‬اینکه وانت ها و مینی بوس هــا همان چیز هایی‬ ‫باشند که قبال بوده اند و اینکه موبایل در فیلم نباشد‪ ،‬این ها‬ ‫اتفاق هایی بوده است که عمدا در فیلم گنجانده شده است‪.‬‬ ‫شــما در جایی این انتقاد را مطرح کرده بودید که‬ ‫در ســال های اخیر‪ ،‬ســینمای ما به ان شکل که‬ ‫الزم است فیلم های عشقی نداشته است‪ ،‬اینکه‬ ‫برای پرداختن به عشق ســراغ دهه های گذشته‬ ‫رفته اید‪ ،‬ایا بــه این موضوع مربوط می شــود که‬ ‫ظرفیت فضا هــای معاصر را محــدود می دانید یا‬ ‫علت دیگری دارد؟‬ ‫این طور نیست که بگویم در گذشته در سینمای ما‬ ‫فیلم های عشقی ساخته می شد اما حاال ساخته نمی شود‪،‬‬ ‫در کل در ســینمای ما دو‪ ،‬سه تا فیلم عشــقی بیشتر وجود‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫من فیلمساز کار خودم را می کنم و منتقد‬ ‫هم کار خودش را می کند‪ ،‬اگر قرار باشد‬ ‫ما با هم کاری داشــته باشیم هر دو دچار‬ ‫مشــکل خواهیم شــد‪ ،‬من البتــه برای‬ ‫منتقدان احترام قائل هســتم‪ ،‬و در عین‬ ‫حال فکر می کنم که انهــا به اندازه کافی‬ ‫ بی رحم نیستند‪ ،‬برای همین فکر می کنم‬ ‫که بایــد بگذاریــم انها کار خودشــان را‬ ‫بکنند‪ ،‬تا بتوانند هر چیزی که می خواهند‬ ‫بگویند‬ ‫ندارد‪ ،‬عشــق را هم البته من به معنی نزدیک شدن ادم ها‬ ‫می دانم و اینکه این نزدیک شدن در فیلم نمایش داده شود‪.‬‬ ‫فکر می کنم این اتفاقی اســت که در خداحافظی طوالنی‬ ‫رخ داده است‪.‬‬ ‫موســیقی فیلم شــما هم محل بحث های زیادی‬ ‫بوده است‪ ،‬چه شد که به این موسیقی خاص برای‬ ‫این فیلم رسیدید؟‬ ‫من باید به این موضوع تاکید کنم که موسیقی این‬ ‫فیلم باعث افتخار من اســت‪ .‬این موســیقی ما حصل یک‬ ‫پروسه طوالنی و تجربه های بسیار زیاد است‪.‬‬ ‫ما به دنبــال ایــن نبودیم که بــرای این فیلــم از یک‬ ‫موسیقی کامال همراه استفاده کنیم‪ ،‬برای ما بسیار راحت تر‬ ‫بود که یک تصنیــف گلپــا را بر داریم بدهیم‪ ،‬یک کســی‬ ‫دوباره تنظیم و اجرا کند و ان را روی فیلم بگذاریم احتماال‬ ‫در ان صورت مردم هم بیشتر موسیقی را می پسندیدند‪ .‬اما‬ ‫این چیزی نبود که ما به دنبال ان بودیم‪ ،‬ما می خواســتیم‬ ‫که موســیقی در کنتراســت با فیلم قــرار بگیــرد‪ .‬ما کامال‬ ‫حساب شده به دنبال این بودیم که موسیقی بر خالف فیلم‬ ‫جلو برود و این بر خالف جهت بودن دیده شــود‪ .‬به نظر ما‬ ‫این رویه برای این فیلم جواب می داد‪ .‬موسیقی این فیلم‬ ‫به گونه ای است که شما از اولین تا اخرین صدا را می شنوید‪،‬‬ ‫اما انگار که ان را نمی شنوید و در جاهایی شما در واقع چیزی‬ ‫را نمی شنوید اما موسیقی وجود دارد‪.‬‬ ‫این کار البته بســیار ســخت بود‪ ،‬اما به هــر حال در‬ ‫ســینمای ما از جمله چیز های اســت که کمتر تجربه شده‬ ‫است‪ .‬می خواهم بگویم که حتی اگر فرض را بر این بگذاریم‬ ‫که این موســیقی برای این فیلم خوب نبوده‪ ،‬اما به هر حال‬ ‫همین که تجربه جدیدی بوده است برای سینمای ما خوب‬ ‫است و به درد این سینما می خورد‪.‬‬ ‫البته این موضوع هم هســت که برخی منتقدان ان را‬ ‫به صورت خصوصی به من گفته اند‪ ،‬اینکه موسیقی این فیلم‬ ‫گاهی ما را به یاد یک فیلم خــاص قدیمی می اندازد‪ ،‬البته‬ ‫این طور نبوده که من از سازنده موسیقی خواسته باشم مثال‬ ‫موسیقی فضای فالن فیلم خاص را یاداوری کند اما انگار‬ ‫این احساس مشترک درمیان هر دوی ما و به صورت کامال‬ ‫اتفاقی پیش امده است که موسیقی این فیلم باید این طور‬ ‫باشد و من از نتیجه بسیار راضی هستم‪.‬‬ ‫به نظر شــما ایا می شــود گفت که موســیقی این‬ ‫فیلم باتوجه به تعریفی که شما اشاره کردید کمی‬ ‫با فضای کلی سینمای ما فاصله دارد؟ ایا باید فکر‬ ‫کنیم که این یک تجربه اوانگارد است؟‬ ‫من مایل نیســتم که از این واژه اســتفاده کنم‪ ،‬به‬ ‫این دلیل که ممکن اســت به نوعی خودخواهی باشــد اما‬ ‫به هر حال این موسیقی چیزی بود که در فضای سینمای ما‬ ‫تجربه نشده بود‪.‬‬ ‫به هر حال ما از ابتدا می دانستیم که مخاطب این فیلم‬ ‫احتماال از صدا ها و شب های روشن بیشتر است‪ ،‬اما به هر‬ ‫حال وســیع هم نخواهد بود‪ ،‬با در نظر گرفتن این موضوع‬ ‫بود که تصمیم گرفتیم ان چیزی را کــه از ما انتظار می رود‬ ‫بسازیم‪.‬‬ ‫بازی های ایــن فیلم شــگفتی بســیاری به دنبال‬ ‫داشته است؛ هم در میان منتقدان و هم در میان‬ ‫تماشاگران‪ .‬شاید از این جهت که بازیگری مثل‬ ‫اقاخانی در ژانری ظاهر شده که قبال مخاطب او را‬ ‫فرهنگ‬ ‫بــا اینکه فیلم شــما موفقیت خوبی در جشــنواره‬ ‫داشــته اما برخی منتقدان در مورد ان نوشته اند‬ ‫که فیلم در قصه گویــی انقد ر ها خــوب از کار در‬ ‫نیامده و به تعبیری هم انتظار ها را از شما براورده‬ ‫نکرده است‪.‬‬ ‫خب من اینها را قبول ندارم‪.‬فیلم قصه دارد و قصه‬ ‫خودش را هم تعریف می کند‪ .‬همین است دیگر‪.‬‬ ‫برخی هم در مورد فیلمنامه نوشته اند که روند قصه‬ ‫بیشتر بر اتفاق استوار است تا منطق داستانی‪.‬‬ ‫ببینید اینها مســائلی اســت که به نویسنده مربوط‬ ‫اســت‪ ،‬من که قرار نیســت به جای اقای عبداللهی جواب‬ ‫بدهم‪ ،‬به هر حال به نظر من هیچ اتفاقی در فیلم زیاد نیست‬ ‫و فیلم قصه خودش را دارد و همان را هم تعریف می کند‪.‬‬ ‫من از این بابت متاســف هستم که هیچ کس در مورد‬ ‫کارگردانی حــرف نمی زند این کلی گویی ها هــم که به درد‬ ‫کسی نمی خورد‪.‬‬ ‫اگــر بخواهیم بــه ان چیزی کــه صرفــا در مورد‬ ‫کارگردانی گفته می شــود بپردازیم کســانی هم‬ ‫هســتند که می گویند خداحافظی طوالنی از فیلم‬ ‫موفــق و محبوبــی مثل شــب های روشــن کمی‬ ‫عقب تر اســت و شــاید انتظار برخی را بــراورده‬ ‫نکرده است‪.‬‬ ‫اینها به نظر من کسانی هستند که شب های روشن‬ ‫را ندیده اند‪ ،‬به نظر خــود من خداحافظــی طوالنی از نظر‬ ‫کارگردانی بسیار بهتر از شب های روشن است‪ .‬پالن هایی‬ ‫که در شب های روشن در نیامده است‪ ،‬دراینجا تکرار شده و‬ ‫بسیار بهتر هم در امده است‪.‬‬ ‫بنابرایــن بپردازیــم بــه تجربه های تــازه ای که‬ ‫خداحافظی طوالنی برای شــما به دنبال داشــته‬ ‫است‪ ،‬کمی در مورد این تجربه تازه بگویید‪.‬‬ ‫به لحاظ کارگردانی این فیلم خداحافظی طوالنی‬ ‫بسیار جلو تر از شب های روشن اســت‪ .‬انهایی که در مورد‬ ‫شب های روشــن صحبت می کنند کســانی نیستند که این‬ ‫فیلم را دوست داشته اند بلکه کسانی هستند که چند تایی از‬ ‫دیالوگ های ان فیلم را دوست داشته اند‪ .‬در حالی که همه‬ ‫چیز در خداحافظی طوالنی بهتر و حرفه ای تر شده است‪.‬‬ ‫من می خواهــم که این موضوع بــا همین عبارت من‬ ‫منتشــر شــود‪ ،‬این جماعت که ایــن حرف هــا را می زنند‪،‬‬ ‫شــب های روشــن را دوســت ندارند‪ ،‬اینهــا تنها بــا برخی‬ ‫دیالوگ های فیلم حال می کننــد‪ ،‬اینها دارند از فیلم چماق‬ ‫می ســازند که ان را به ســر من بزنند‪ .‬اینها حرف دهانشان‬ ‫را نمی فهمند‪.‬‬ ‫شما تاکید دارید که در این فیلم تجربه کارگردانی‬ ‫موفق تری نسبت به کار های قبلی تان داشته اید‪،‬‬ ‫کمی در مورد این تجربه توضیح بدهید‪.‬‬ ‫خداحافظی طوالنی از نظر میزانسن ها‪ ،‬از نظر ریتم‬ ‫و دکوپاژ بســیار بهتر از کار های قبلی من اســت‪ .‬هیچ چیز‬ ‫دران اضافه نیســت‪ ،‬فضــای ان درســت از کار در امده و‬ ‫همه چیز در ان به اندازه و درست و دقیق پیش رفته است‪.‬‬ ‫همچنین ما در این فیلم دو بازی بی نظیر داریم‪ ،‬بازی‬ ‫سعید اقاخانی و ساره بیات عالی است‪.‬‬ ‫می خواهم بــه این موضــوع تاکید کنم کــه در مورد‬ ‫قصه هر حرفی که زده می شود به نویســنده مربوط است‪،‬‬ ‫اما انهایی که انتقاد می کنند و می گویند برخی عبارت های‬ ‫نگاهی مصلحانه به جامعه‬ ‫درباره فیلم خداحافظی طوالنی‬ ‫عزم دولت در برگرداندن‬ ‫اثار تاریخی جدی تر است‬ ‫توافق های میراثی پیش و پس از‬ ‫توافق هسته ای‬ ‫‪67‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫در این ژانر ندیده است‪ ،‬این حتی منجر به ان شده‬ ‫که برخی منتقدان بگویند این هنــر بازی گرفتن‬ ‫کارگردان اســت که چنین بازی هــای متفاوتی را‬ ‫از بازیگر هایش گرفته اســت‪ ،‬کمی در مورد این‬ ‫فرایندی که به گرفتن سیمرغ هم ختم شده است‬ ‫توضیح دهید‪.‬‬ ‫من این طــور نمی گویم کــه مــن از بازیگر بازی‬ ‫گرفته ام‪ ،‬اینها همه هنر خودشان و ظرفیت های خودشان‬ ‫بوده است‪ ،‬من فضایی را ایجاد کرده ام که بازیگر های فیلم‬ ‫بتوانند در ان چنین ظرفیت هایی را اشکار کنند و به نمایش‬ ‫بگذارند‪ .‬اما می توانم به این موضوع اشاره کنم که در جریان‬ ‫فیلمبرداری شــاید در روز چهارم یا پنجم بود که من ســعید‬ ‫اقا خانی را کنار کشیدم و به او گفتم که به نظر من تو سیمرغ‬ ‫را برای این بازی خواهی گرفت و همین اتفاق هم افتاد‪.‬‬ ‫همزمان بــا تقدیر هایــی کــه از ســعید اقا خانی‬ ‫می شــود‪ ،‬برخی انتقادها هم به ســاره بیات وارد‬ ‫شده و مثال گفته شده اســت که او در حال تکرار‬ ‫کردن خودش است‪ ،‬نمی دانم شما چه نظری در‬ ‫مورد این اظهارات دارید‪.‬‬ ‫قبل از اینکه به این موضوع پاسخ بدهم می خواهم‬ ‫این را بگویم که من فیلمساز کار خودم را می کنم و منتقد هم‬ ‫کار خودش را می کند‪ ،‬اگر قرار باشــد ما با هم کاری داشته‬ ‫باشــیم هر دو دچار مشــکل خواهیم شــد‪ ،‬من البته برای‬ ‫منتقدان احترام قائل هستم‪ ،‬و در عین حال فکر می کنم که‬ ‫انها به اندازه کافی بی رحم نیستند‪ ،‬برای همین فکر می کنم‬ ‫که باید بگذاریم انها کار خودشــان را بکنند‪ ،‬تــا بتوانند هر‬ ‫چیزی که می خواهند بگویند‪.‬‬ ‫اما در مورد ســاره بیــات من فکــر می کنم کــه نباید‬ ‫ بی انصاف باشــیم‪ ،‬در این فیلم به واســطه نقشی که خانم‬ ‫بیات دارد دســت و پایش کامال بسته است‪ ،‬او در واقع باید‬ ‫در فیلم باشد که هیچ کاری نکند‪ .‬هیچ کاری که نشان دهنده‬ ‫زنده بودن او باشــد نباید در بــازی اش دیده می شــد‪ .‬اگر‬ ‫تماشــاگری برای بار دوم فیلــم را ببیند کامــا متوجه این‬ ‫حضور سرد و خاکستری یک فرد مرده در داستان می شود‪.‬‬ ‫به هر حال این شخصیت در سایه است‪ ،‬وقتی در پس زمینه‬ ‫قرار داشــته باشید دســت و بال شــما برای هر کاری بسته‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫اما شــما می توانید حضــور فوق العــاده او را در فیلم‬ ‫ببینید‪ ،‬ان چشم های فوق العاده را می توانید در فیلم ببینید‪،‬‬ ‫تمام این حس عاشــقانه و تمــام ان درد و تمــام چیز های‬ ‫دیگری کــه در فیلــم وجــود دارد‪ ،‬در این چشــم ها دیده‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫اینکه می گویند او خودش را تکرار می کند‪ ،‬چه معنی‬ ‫دارد‪ ،‬مگر او در فیلم دیگری نقش مرده را بازی کرده است؟‬ ‫من نمی دانم اصال چرا باید این مقایسه ها انجام شود‪ .‬بیات‬ ‫خودش را تکرار نمی کند‪ ،‬او در فیلم فرهادی یک شخصیت‬ ‫زنده دارد و در این جا یک شــخصیت مرده‪ ،‬این دو اصال با‬ ‫هم قابل مقایسه نیستند‪ ،‬شــما می توانید به راحتی فاصله‬ ‫بین ساره بیات واقعی در فیلم های دیگر و شخصیت اثیری‬ ‫او در این فیلم را تشخیص بدهید‪.‬‬ ‫یکــی دیگــر از نقــاط قوتــی کــه در خداحافظی‬ ‫طوالنی وجــود دارد این قاب های زیبایی اســت‬ ‫که چند سالی هستند در ســینمای ما در بسیاری‬ ‫فیلم ها حساسیت در مورد ساختن و حضورشان‬ ‫وجود داشــته اســت‪ .‬به نظر می رســد ســاختن‬ ‫قاب های زیبا دارد تبدیل به یکــی از اولویت های‬ ‫فیلمساز های ما می شود‪.‬‬ ‫من همیشــه این دقت را در فیلم هایم داشــته ام‪.‬‬ ‫معتقدم که کمپوزیسیون و میزانسن‪ ،‬بخش بسیاری مهمی‬ ‫ از ســینما هســتند و حتما باید به همان اندازه قصه و سایر‬ ‫عوامل فیلم مورد توجه قرار بگیرند‪.‬‬ ‫جذابیتیکخداحافظیطوالنی‬ ‫نگاهیبهتازه ترینفیلمفرزادموتمن‬ ‫‪2‬‬ ‫فیلم «خداحافظی طوالنی» نهمین فیلم فرزاد موتمن‬ ‫با بازی ســعید اقاخانی که به تعبیر خودش جدی ترین نقش‬ ‫ اوســت‪ ،‬به اکران عمومی درامده اســت‪ .‬این اثر یک درام‬ ‫ی است‬ ‫عاشقانه کالسیک و به تعبیر خود موتمن درام کارگر ‬ ‫که دو سیمرغ بلورین و یک دیپلم افتخار از هفت رشته ای که‬ ‫درجشنوارهسی وسومفیلمفجرنامزدجایزهبود‪ ،‬دریافتکرد‪.‬‬ ‫فرزاد موتمن پیــش از این هشــت فیلم بلنــد دیگر را‬ ‫نیز جلوی دوربین برده اســت‪« ،‬شــب های روشن» یکی از‬ ‫به یادماندنی ترین کارهای اوست که البته بعدها فیلم هایی‬ ‫هم تولید کــرد که از نظر کیفــی‪ ،‬انتقادهایی را نســبت به او‬ ‫برانگیخت‪« .‬خداحافظی طوالنی» عاشــقانه ای در فضای‬ ‫ی را روایت می کند که‬ ‫ی است و ماجرای مرد ‬ ‫کارگری و صنعت ‬ ‫ازاتهامیکقتلجنجالیتبرئهشده‪،‬ولیجامعهواطرافیانش‬ ‫هنوزبه عنوانمجرمنگاهشمی کنند‪.‬مردکهدرگیریکرابطه‬ ‫عاطفی است‪ ،‬برای تداوم عشــق و زندگی باید بر این بحران‬ ‫غلبه کند‪.‬سعیداقاخانی که با بازی در این فیلم سیمرغ بلورین‬ ‫بهترین بازیگر مرد را از ان خود کرده‪ ،‬درباره حضورش در این‬ ‫فیلم می گوید‪« :‬بزرگ ترین ویژگی این کاراکتر‪ ،‬ســادگی او‬ ‫است‪ .‬این نقش کامال جدی اســت و من نقش جدی خیلی‬ ‫کم بازی کردم و این جدی ترین نقش من محسوب می شود‪.‬‬ ‫ایفای نقش جدی و کمدی برایم تفاوتی ندارد اما کار با فرزاد‬ ‫موتمن بسیار خوب و دوست داشتنی است‪ ».‬سعید اقا خانی‪،‬‬ ‫ساره بیات و میترا حجار و نادر فالح بازیگران اصلی این فیلم‬ ‫هســتند‪ .‬فیلمنامه این فیلم نوشــته اصغر عبداللهی است و‬ ‫تهیه کنندهان‪،‬علیحضرتی‪.‬‬ ‫«خداحافظیطوالنی»یکیازفیلم هاییبودکهامسال‬ ‫هم برای بخش بین الملل جشنواره فیلم فجر‪ ،‬انتخاب شد‪.‬‬ ‫در پی ان‪ ،‬علی حضرتی ‪ -‬تهیه کننده این اثر‪ -‬باتوجه به حضور‬ ‫فیلم در بخش سینمای سعادت جشــنواره فیلم فجر گفت‪:‬‬ ‫«خوشحالم که این فیلم با وجود موفقیت در بخش سینمای‬ ‫ایران وجشنواره سی و سوم فیلم فجر که توانست با کسب سه‬ ‫جایزهوکاندیداشدندرهفترشتهحضورموثریدرمهم ترین‬ ‫رویدادسینماییکشورداشتهباشد‪،‬می توانددربخشسینمای‬ ‫سعادت این جشــنواره نیز حضور داشته باشد و همراه با سایر‬ ‫فیلم های ایرانی به رقابت با فیلم های خارجی بپردازد‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬تالش همه عوامل این فیلم به ویژه فرزاد‬ ‫موتمن که مسئولیت کارگردانیاین پروژهسینمایی را به همراه‬ ‫داشته تا امروز برای من به عنوان تهیه کننده ای که در پله های‬ ‫نخستین این عرصه فعالیت می کنم‪ ،‬موجب سرافرازی بوده و‬ ‫همچنان امیدوار به اینده خوبی برای «خداحافظی طوالنی»‬ ‫در بخش بین الملل فیلم فجر و اکران عمومی ان هستم‪».‬‬ ‫اما در نهایت‪ ،‬روز سوم جشنواره بین المللی فیلم فجر در‬ ‫پردیس ملت با اعتراض شدید فرزاد موتمن به نحوه نمایش‬ ‫فیلمشهمراهشد‪.‬‬ ‫««در دنیــای تو ســاعت چند اســت» و «خداحافظی‬ ‫طوالنی» دو فیلم ایرانی بخش مســابقه بودند که به نمایش‬ ‫درامدند و مورد استقبال قرار گرفتند‪ .‬اما کیفیت صدا و تصویر‬ ‫فیلم «خداحافظی طوالنی» با اعتراض شدید فرزاد موتمن‬ ‫همراه شد که این کارگردان از الفاظ تندی خطاب به مسئوالن‬ ‫سینمایی استفاده کرد‪ .‬در اواسط پخش این فیلم زیرنویس‬ ‫انگلیسیانمتوقفشد‪.‬سعیداقاخانی‪،‬بازیگر«خداحافظی‬ ‫طوالنی» هم در حالی که در مراسم معرفی فیلم پیش از اغاز‬ ‫نمایش حضور داشت‪ ،‬در نشست این فیلم حضور نیافت‪.‬‬ ‫«خداحافظی طوالنــی» در بهمن ماه گذشــته هم در‬ ‫جشــنواره فیلم فجر‪ ،‬هم در بخش ســودای سیمرغ حضور‬ ‫ی جشنواره فیلم فجر‬ ‫داشت‪ ،‬هم در بخش هنر و تجربه‪ .‬حت ‬ ‫در مشهد با نمایش فیلم «خداحافظی طوالنی» اغاز شد‪ .‬در‬ ‫تهرانهممحموددولت ابادی‪،‬احمدمسجدجامعیوابراهیم‬ ‫اصغرزاده با حضور در ســینما ازادی میهمانــان ویژ ه نمایش‬ ‫«خداحافظی طوالنی» بودند‪.‬‬ ‫روز ‪ 13‬بهمن ماه نیز در نشســت پرســش و پاسخ فیلم‬ ‫«خداحافظی طوالنی» که پس از نمایش ان در کاخ جشنواره ‬ ‫فیلم فجر برگزار شد‪ ،‬فرزاد موتمن‪ ،‬کارگردان فیلم‪ ،‬برگ برنده‬ ‫این فیلم را حضور سعید اقاخانی دانست و گفت ‪« :‬این فیلم‬ ‫به طرز وحشتناکی مدیون بازی سعید اقاخانی است‪ .‬تمام بار‬ ‫فیلم بر دوش سعید اقاخانی است و خوشبختانه بازی او بسیار‬ ‫خوب درامده است‪».‬‬ ‫موتمن درباره بازی ســعید اقاخانی در یک نقش کامال‬ ‫جدی گفت‪« :‬بــرای این نقش به بازیگری نیاز داشــتیم که‬ ‫در فاصله سنی ‪ 40‬تا ‪ 50‬ساله باشــد و لباس کارگری به تنش‬ ‫بیاید‪ ،‬اما متاسفانه امکانات سینمای ما بسیار کم است و برای‬ ‫انتخاب این بازیگر‪ ،‬جلسه ای شبیه جلسه بحران گذاشتیم تا‬ ‫درباره فیلم خداحافظی طوالنی‬ ‫علیرضا بهرامی‬ ‫‪3‬‬ ‫دبیر گروه فرهنگ‬ ‫مدتی بود که سینما دوســتان از فــرزاد موتمن ناامید‬ ‫شده بودند‪ ،‬کسی که بعد از ورودش به ایران و ساخت یکی‬ ‫از موفق ترین درام ها مثل «شــب های روشــن» توانست‬ ‫جایگاهی برای خود کســب کند‪ ،‬اما متاســفانه او در ادامه‬ ‫فعالیتش چند فیلم دیگر ســاخت که پایین تر از استاندارد و‬ ‫دو کار اولیه اش بودند و بســیاری مبنا را بر این گذاشتند که‬ ‫موفقیت ان دو کار اول هم به دلیل همکاری ســعید عقیقی‬ ‫بوده یا ان موفقیت ها اتفاقی حاصل شده است‪.‬‬ ‫فیلم «خداحافظی طوالنی» را می توان احیای فرزاد‬ ‫موتمن به شمار اورد که در حد و اندازه همان استانداردهای‬ ‫اولیه ای بود که از این کارگردان سراغ داشتیم و در ذهن مان‬ ‫نقش بســته بود‪« .‬خداحافظــی طوالنی» بــا فیلمنامه ای‬ ‫خالقان ه و هنر کارگردانی که در انتخاب بازیگران و بازی های‬ ‫خوب انها نمود پیدا کرد‪ ،‬فیلم ابرومندانــه ای را در کارنامه‬ ‫این کارگردان و جشنواره سال گذشــته به ثبت رسانید‪ .‬این‬ ‫فیلم در جشنواره سال گذشته که اثار سینمایی چنگی به دل‬ ‫نمی زدند‪ ،‬یکی از معدود فیلم هایی بود که می شد به ان تکیه‬ ‫کرد‪ .‬شاید «خداحافظی طوالنی»‪ ،‬فیلمی مبدعانه و متفاوت‬ ‫به نظر نیاید اما اســتفاده از این نوع فیلمنامه ها در سینمای‬ ‫ایران چندان معمول نیســتند و با ریسک بســیار همراهند‪.‬‬ ‫موتمن به سالمت توانســته از این مرحله ریسک پذیر عبور‬ ‫کند‪ .‬ان ســیالیت زمانی و درام جدی که فیلم را شکل داده ‬ ‫و در اواخر فیلم مشخص می شود که توهم شخصیت فیلم‬ ‫بوده اســت‪ ،‬غافلگیری به وجود می اورد که برای مخاطب‬ ‫لذت بخش اســت‪ .‬از طرفی می توان از انتخاب فکر شده‬ ‫بازیگران فیلم یاد کرد‪ .‬به خصوص انتخاب سعید اقاخانی‪.‬‬ ‫شــاید ایشــان به دلیل فیزیک چهــره‪ ،‬فرد مناســبی برای‬ ‫شــخصیت اول فیلم «خداحافظی طوالنی» بوده است اما‬ ‫کارگردان باید به ایــن نکته هم توجه می کــرد که اقاخانی‬ ‫به واســطه بازی در مجموعه های طنــز تلویزیونی در ذهن‬ ‫مخاطب به عنــوان یک کمدین تثبیت شــده بــود و همین‬ ‫پیش زمینه طنزی که از او در ذهن ها شکل گرفته بود‪ ،‬بازی‬ ‫در نقشــی جدی و تلخ‪ ،‬ان هم کارگری ساده که در معرض‬ ‫اتهام قتل قرار گرفته است را دشوار می کرد اما کارگردان و‬ ‫بازیگر این ازمون را با موفقیت پشت سر گذاشته اند‪ .‬عالوه‬ ‫بر این لوکیشــن انتخاب شــده در این فیلم با حال و فضای‬ ‫فیلمنامه و ویژگی شخصیت های ان‪ ،‬قرابت و مناسبت داشت‬ ‫و انتخاب معقولی به نظر می رسید‪ .‬داوران جشنواره فجر هم‬ ‫از این نکات غافل نبودند و جوایزی چون بهترین بازیگر مرد و‬ ‫طراحی صحنه و لباس را به این فیلم دادند و چه بسا این فیلم‬ ‫می توانست جوایز بیشتری را هم به خود جذب کند‪.‬‬ ‫ان چیزی که در این فیلم روایت می شود یعنی مساله‬ ‫بیکاری و رنج طبقه کارگر‪ ،‬شــبیه اثار بســیاری از هنرمندان‬ ‫بلوک شرق نیست و تنها بر روایت و نمایش فضاهای کارگری‬ ‫و اقشــار محروم تاکید ندارد‪ .‬این فیلم برای کســانی که با‬ ‫شخصیت داســتان همذات پنداری می کنند‪ ،‬پیشنهاداتی‬ ‫را مطرح می کند و ان داشتن نگاه مدرن به بسترهای سنتی‬ ‫است‪ .‬افرادی که در شــرایط محرومیت زندگی می کنند اما‬ ‫می توانند مانند روشنفکران جامعه ارمان داشته باشند و به ان‬ ‫دسترسی پیدا کنند‪ .‬این افراد ضمن ارمان خواهی‪ ،‬واقع بین‬ ‫هستند و ارمان هایشــان صرفا به ارزوهای دور و دراز تبدیل‬ ‫نمی شوند‪ .‬همچنین رفتاری که زن دوم که نقش ان را میترا‬ ‫حجار ایفا کرده و رفتارهای اقاخانی که در نیمه دوم داستان‬ ‫شاهد هستیم و شورش برادر زن اول مرد که به طغیان و قتل‬ ‫منجر نمی شود‪ ،‬ارمان شهری را به تصویر می کشد که دور از‬ ‫ذهن به نظر نمی رسد و با کمی بینش روشن بینانه می توان‬ ‫به انها دست یافت و فضای مطلوب تری را ورای جبر زمانی‬ ‫و مکانی مهیا کرد‪ .‬در این میان‪ ،‬نگاه مصلحانه موتمن قابل‬ ‫توجه است و نباید مطالعات جامعه شناختی یا روانشناختی که‬ ‫ایشان مورد مطالعه قرار داده است را از نظر دور داشت‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫اینکهبهسعیداقاخانیرسیدیم‪».‬‬ ‫این فیلمساز با اشاره به پیشــینه اقاخانی در فیلم های‬ ‫کمدی یاداور شد‪« :‬تجربه تاریخی ثابت می کند کمدین ها‬ ‫خیلی خوب از پس نقش های درام و جدی برمی ایند‪ .‬شــاید‬ ‫به این دلیل که انها خیلی متحمل فشار می شوند‪ ،‬به ویژه در‬ ‫کمدی های تلویزیونی ما که به شدت متکی بر بازیگر است‪».‬‬ ‫ی سعید اقاخانی افزود‪« :‬با اینکه‬ ‫موتمن با تقدیر از باز ‬ ‫او چشمان خندانی دارد‪ ،‬در این فیلم به طرز شگفت انگیزی‬ ‫چشمان خود را کنترل می کند‪ ».‬کارگردان فیلم «شب های‬ ‫روشن» در ادامه توضیحاتی درباره شکل گیری این فیلم ارائه‬ ‫کرد و افزود‪« :‬ابتدا قصد داشــتم فیلمنامه ای از اثار خودم را‬ ‫بسازمتااینکهبهپیشنهادعلیحضرتیفیلمنامه«خداحافظی‬ ‫طوالنی»نوشتهاصغرعبداللهیراخواندمواولیننکتهجذاب‬ ‫ان عشقی بودن این فیلمنامه بود‪».‬‬ ‫موتمندوژانرجناییوعشقیراژانرهایموردعالقهخود‬ ‫دانست و گفت‪« :‬سینما برای من همین دو ژانر است‪ ،‬اما بعد‬ ‫از «شب های روشن» هیچ فیلمنامه عشقی دیگری به دستم‬ ‫نرسید و متاسفانه اینفیلمنامه ها درسینمای ماکم است‪».‬‬ ‫او یکی دیگر از جذابیت هــای فیلمنامه «خداحافظی‬ ‫طوالنی» را پرداختن این فیلمنامه به طبقه کارگر دانســت و‬ ‫یاداور شد‪« :‬بســیاری از فیلمنامه های ما به دالیل تجاری از‬ ‫پارک ویبهبعدمی گذرندوبیشترطبقاتجامعهبهویژهطبقات‬ ‫کارگر را حذف کرده ایم‪ .‬در حالی که انها مخاطبان اصلی اثار‬ ‫ما هستند اما چیزی از خودشان در فیلم های ما نمی دیدند‪».‬‬ ‫موتمن در ادامه یکی دیگر از تم های فیلمش را وسترن‬ ‫دانســت و توضیحات داد‪« :‬تم تقابل فرد با جمع که در این‬ ‫فیلم وجود دارد‪ ،‬اساســا تم وسترن اســت و در کل همه این‬ ‫جذابیت ها باعث شــد این فیلمنامه را بســازم و نکته مهم تر‬ ‫دیگر این بود که پول گروه تولید اماده بــود و خیلی زود کار را‬ ‫شروع کردیم‪».‬‬ ‫در این نشست سعید اقاخانی بازیگر اصلی این فیلم که‬ ‫برای اولین بار نقشی جدی را بازی می کند‪ ،‬نیز گفت‪« :‬هرگز‬ ‫در ذهنم نمی گنجی د روزی چنین نقشــی به من پیشنهاد شود‬ ‫چون همه کارهایم کمدی بود ‪ ،‬اما وقتی فیلمنامه را خواندم‬ ‫حس کردم ان را دوست دارم و می توانم در ان بازی کنم‪».‬‬ ‫وی اضافه کرد‪« :‬افراد در این طبقه را خیلی دیده ام و در‬ ‫فیلمنامه هم این فرد بسیار کم حرف بود‪».‬‬ ‫دربخشدیگریازایننشستموتمندرپاسخبهبرخی‬ ‫ازپرسش ها دربارهنوستالژیکو غمگین بودن اینفیلمیاداور‬ ‫شد‪« :‬فیلم ما به سمت قضاوت نمی رود‪ .‬البته فیلم غمگینی‬ ‫است وشایدساده ترین ازدواجسینمای ایران در ان نشان داده‬ ‫می شود اما کال ادم نوستالژیکی نیستم و شاید موسیقی این‬ ‫فیلم ما را به یاد بعضی فیلم های قدیمی می اندازد‪».‬‬ ‫همچنین در این نشســت ایــرج شــهزادی صدابردار‬ ‫فیلم گفت‪« :‬این فیلم نشــان می دهد جای این گونه اثار در‬ ‫سینمایماخالیاست‪».‬سعیداقاخانیکهدرمراسمافتتاحیه‬ ‫جشنواره فیلم فجر به شوخی درخواست کرد که هرچه زودتر‬ ‫ســیمرغش را بدهند تا برو د و در نهایت هم این سیمرغ را در‬ ‫مراسم اختتامیه به خانه برد‪ ،‬اردیبهشت گذشته در برنامه ای‬ ‫باحضورمحمدمهدیعسگرپورمدیرعاملوقتخانهسینما‪،‬‬ ‫علی ربیعی وزیــر کار‪ ،‬علیرضا محجــوب نماینده مجلس و‬ ‫معاون سازمان بین المللی کار که از عوامل پنج فیلم جشنواره‬ ‫فیلم فجر که به مفهوم کار و کارگر توجه داشته اند‪ ،‬قدردانی‬ ‫شــد‪ ،‬وقتی در برابر شــوخی وزیر کار قرار گرفت که با لحنی‬ ‫طنزامیز و دوستانه خطاب ب ه ســعید اقاخانی خواست بخش‬ ‫کوچکی از فیلــم را اجرا کند‪ ،‬به جای ان در ســخن کوتاهی‬ ‫گفت ‪« :‬خوشحالم در فیلم نقش یک کارگر را بازی می کردم‪.‬‬ ‫این نقش باعث افتخارم است و برایم بسیار خوش یمن بود‪».‬‬ ‫«خداحافظی طوالنــی» در بخش طراحــی لباس نیز‬ ‫سیمرغ بلورین و در بخش فیلمنامه‪ ،‬دیپلم افتخار از جشنواره‬ ‫فیلم فجر‪ 33‬دریافت کرد‪.‬‬ ‫نگاهیمصلحانهبهجامعه‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪69‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫توافق هایمیراثیپیشو‬ ‫پسازتوافقهسته ای‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫عزم دولت در برگرداندن‬ ‫اثار تاریخی جدی تر است‬ ‫پــس از اســترداد امــوال تاریخــی «خورویــن» و‬ ‫«چغامیش»‪ ،‬این بــار نوبت به ســومین دور اســترداد اثار‬ ‫تاریخی ایران از ایتالیا رسید و قرار است این اثار به زودی به‬ ‫کشور بازگردانده شود‪ .‬درواقع در ادامه توافقات یونسکو با‬ ‫کشورهای عضو‪ ،‬در ارتباط با اثار تاریخی که غیرقانونی از هر‬ ‫کشور خارج و به کشورهای دیگر منتقل می شو د و به پیوست‬ ‫این توافق در کنوانسیون «یونیدروا»‪ ،‬اعالم شد ‪ 28‬قطعه‬ ‫از اشی ا و اثار فرهنگی متعلق به دوران قبل و پس از اسالم که‬ ‫به صورت غیرقانونی در سال های گذشته از کشور خارج شده‬ ‫بودند‪ ،‬به زودی به ایران بازگردانده می شود‪.‬‬ ‫کنوانســیون «یونیدروا» این گونه اســت که اگر در‬ ‫دادگاه اثبات شــود که نخســت اثار به صورت غیرقانونی از‬ ‫کشور مبداء خارج شده و در ادامه مالک ان اثار صداقت دارد‬ ‫و عالوه بر اطالع نداشــتن از قاچاق ان ها‪ ،‬اثــار را با هدف‬ ‫ســودجویی یا انگیزه های منفی خریداری نکرده اســت‪ ،‬از‬ ‫ســوی کشــور مبدا مبلغی برای هزینه هایی کــه دارنده اثار‬ ‫به صورت جانبــی پرداخت کرده‪ ،‬داده می شــود و در ادامه‬ ‫اثار مورد نظر به کشــور مبدا برگردانده می شود‪ .‬محمدرضا‬ ‫کارگر ‪ -‬مدیر اداره کل موزه ها و اموال منقول تاریخی ‪ -‬درباره‬ ‫اثار کشف شــده در ایتالیا به خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا‬ ‫توضیح داد‪« :‬زمانی که پلیس ایتالیا در حال گشــت زنی در‬ ‫مغازه ها بوده اســت‪ ،‬به یک ســری از اثار تاریخی در مغازه‬ ‫«معراج الدین» اصالتا پاکستانی که در ایتالیا زندگی می کند ‬ ‫و مالک فروشگاه عتیقه فروشی در شهر «مونتزا» ایتالیاست‪،‬‬ ‫مشکوک می شود و با احتمال امکان قاچاق بودن این اثار‪،‬‬ ‫انها توسط کارشناســان موزه هنر شرق شناســی رم بررسی‬ ‫می شوند‪ .‬در این بررسی ها مشخص شد اثار مورد نظر متعلق‬ ‫به کشورهای ایران ‪ ،‬افغانستان ‪ ،‬عراق و چین هستند ‪».‬‬ ‫به گفته کارگر‪ ،‬هرچند کنوانسیون «یونیدروا» شامل‬ ‫مباحث سیاســی نمی شــود‪ ،‬اما اکنون پس از به سرانجام‬ ‫رســیدن توافقات هســته ای‪ ،‬امکان دار د اســترداد اموال‬ ‫تاریخی به ایران در قالــب روابط تنگ تر و ســریع تر انجام‬ ‫شــود‪ .‬همچنین محمدحســن طالبیــان ‪ -‬معــاون میراث‬ ‫فرهنگی ســازمان میراث فرهنگی و گردشگری ‪ -‬در تشریح‬ ‫مراحل استرداد ‪ 30‬قطعه از اشــیاء و اثار فرهنگی متعلق به‬ ‫دوران قبل و پس از اســام به کشــور گفت‪« :‬دولت ایتالیا‬ ‫از ســال ‪ 1391‬متوجه وجود این اشــیاء در کشور خود شد و‬ ‫پلیس اموال فرهنگی رم (کاربینری) این اموال را ضبط و در‬ ‫موزه هنرهای شرقی رم نگهداری کرد‪ .‬این مرکز در ان دوره‬ ‫زمانی‪ ،‬از طریق سفارت ایران در رم سازمان میراث فرهنگی‬ ‫را در جریان قرار داد و پس از ارســال عکس ها‪ ،‬شناســایی‬ ‫اموال و کارشناسی اولیه تعلق اشــیا به ایران اعالم شد‪ ،‬اما‬ ‫متاسفانه مساله مسکوت ماند‪ ».‬او افزود‪« :‬با روی کارامدن‬ ‫دولت تدبیر و امید در ســال ‪ ،1392‬این پرونــده با پیگیری‬ ‫مجدد سازمان میراث فرهنگی و همکاری و هماهنگی های‬ ‫دو جانبه از طریق رایزن حقوقی ســفارت جمهوری اسالمی‬ ‫ایران و ســازمان میراث فرهنگی با دولــت ایتالیا به صورت‬ ‫جدی پیگیری شد‪ .‬پس از موافقت های اولیه برای استفاده‬ ‫از توان حقوقی یــک وکیل محلی در این پرونده مســاله در‬ ‫ســال ‪ 1394‬به نتیجه رســید و امروز برای نخســتین بار در‬ ‫جهان‪ ،‬کنوانسیون ‪ 1995‬استرداد اموال فرهنگی موسوم به‬ ‫«یونیدروا» به اجرا گذاشته شد و نخستین محموله قاچاقی‬ ‫که از ایران خارج شده بود‪ ،‬در حال استرداد به کشور است‪».‬‬ ‫بر اساس کنوانسیون ‪ 1995‬یونیدروا چنانچه کسی در‬ ‫زمان خرید اشــیاء تاریخی از قاچاق بودن ان مطلع نباشد‪،‬‬ ‫فرد خریدار با ُحسن نیت معرفی می شود که می توان با کمک‬ ‫دفتر اجرایی کنوانسیون با گفت و گو و توافق های دوطرفه‬ ‫مساله را برای جلوگیری از طوالنی شدن پرونده حل کرد که‬ ‫خوشبختانه در این مورد صاحب مال (خریدار) در این زمینه‬ ‫همکاری الزم را داشت‪ .‬در دی ماه سال ‪ 1393‬نیز مسئوالن‬ ‫مرکز امــور حقوقــی بین المللــی ریاســت جمهوری اعالم‬ ‫کردند‪« :‬پس از ‪ ۳۵‬سال پیگیری و مبارزه حقوقی‪ ،‬باالخره‬ ‫دادگاه استیناف در شهر «لی پژ» بلژیک در دعوای مربوط‬ ‫به اشیاء عتیقه «خوروین» نزدیک ساوجبالغ به نفع دولت‬ ‫ایران رای داد‪».‬به موجب این رای‪ ،‬یک مجموعه نفیس و‬ ‫گران بها از میراث فرهنگی ایران که در سال های گذشته و‬ ‫قبل از انقالب‪ ،‬به طور غیرقانونی از کشور خارج شده بود‪ ،‬بار‬ ‫دیگر به مام میهن بازگشت‪ .‬موضوع پرونده مربوط به خروج‬ ‫غیرقانونی بیش از ‪ ۳۰۰‬قلم شیء و اثار باستانی مکشوفه از‬ ‫ناحیه «خوروین» (حدود دوهزار ســال قبــل از میالد ) بود‬ ‫که در سال ‪ ۱۳۴۴‬توسط یک خانم فرانسوی به نام «وولف‬ ‫کاریوس» که به علت ازدواج با یک ایرانی به نام پروفســور‬ ‫ملکی‪ ،‬ملیت ایرانی کســب کرده و قریب ‪ ۱۸‬سال در ایران‬ ‫زندگی می کــرده‪( ،‬این خانــم اکنون فوت کرده اســت) از‬ ‫طریق یک دیپلمات بلژیکی‪،‬از اقوام نامبــرده به تدریج از‬ ‫کشور خارج شده اســت‪ .‬پس از اینکه دولت ایران از وجود‬ ‫این اشــیا ی عتیقه در موزه ای در شــهر «گنت» در بلژیک‬ ‫مطلع شــد‪ ،‬در ســال ‪ ۱۳۶۰‬در محاکم بلژیک طرح دعوی‬ ‫ و اعالم کرد که این اشــیا ی تاریخی و اثــار ملی به صورت‬ ‫قاچاق و غیر قانونی از کشــور خارج شــده و متعلق به دولت‬ ‫است و باید به ایران مسترد شــود‪ .‬دادگاه بدوی قرار توقیف‬ ‫اشیا ی مذکور را صادر کرد‪ ،‬اما این فرانسوی االصل (خانم‬ ‫ملکی) با ادعای مالکیت اشیا ی تاریخی به این قرار توقیف‬ ‫اعتراض کرد و قاضی بلژیکی در شــهریور ‪ ۱۳۶۱‬اشــیا ی‬ ‫عتیقه را تا پایان دادرسی مطروحه و تا تعیین تکلیف مالکیت‬ ‫انها در اختیار موزه «ســنکانتر» بروکســل قرار داد‪ .‬دولت‬ ‫ایران خواهان بازگشت این اشیاء به کشــور به دلیل خروج‬ ‫غیرقانونی ان و عدم رعایت قوانین و مقررات کشور مربوط‬ ‫به حفظ اثار ملی و سایر قوانین کشور شــده بود‪ .‬در جریان‬ ‫دعوی‪ ،‬خانم ملکی‪ ،‬دولت بلژیک و پروفســور واندنبرگ را‬ ‫نیز به دادرسی جلب کرد و مدعی شد که پروفسور واندنبرگ‪،‬‬ ‫از باستان شناســان معروف بلژیکی که قبل از اغاز اقدامات‬ ‫قضایی بنا به دستور خانم ملکی‪ ،‬اشیای عتیقه مورد بحث را‬ ‫در بخش باستان شناسی دانشگاه گنت تحت سرپرستی خود‬ ‫نگهداری می کرد‪ ،‬با هماهنگی وزارت خارجه بلژیک‪ ،‬وی را‬ ‫از دستیابی به اموال خود محروم کرده است تا دولت ایران‬ ‫فرصت یابد دعوی خود را در مراجع بلژیک مطرح کند‪ .‬خانم‬ ‫ملکی و اقای واندنبرگ در اثنای دعوی فوت کردند‪ ،‬اما ورثه‬ ‫انها دعوی را ادامه دادند‪ .‬البته دادگاه‪ ،‬ادعای خانم ملکی‬ ‫نســبت به جلب دولت بلژیک و ورثه واندنبرگ به دادرسی را‬ ‫نیز وارد ندانست‪.‬‬ ‫دادگاه مرحله بدوی در بلژیک در سال ‪ ۱۳۷۷‬متاسفانه‬ ‫دعوای ایران مبنی بر مالکیت و استرداد این اشیاء به ایران‬ ‫را رد کرد‪ .‬بــه نظر قاضــی دادگاه مذکور‪ ،‬قوانیــن ایران از‬ ‫جمله قانون حفظ اثار ملی نشان نمی دهد که ایران به اشیاء‬ ‫و اثار باســتانی مکشــوفه در منطقه خوروین‪ ،‬حق مالکیت‬ ‫داشــته باشــد‪ .‬ایران از این رای‪ ،‬اســتیناف خواهی کرد و‬ ‫دادگاه اســتیناف «لی یژ» نهایتا پس از تبادل لوایح متعدد‬ ‫و کارشناســی های مکرر و جلســات دفاعیات شفاهی که تا‬ ‫سال ‪ ۱۳۹۱‬طول کشید‪ ،‬به علت مرور زمان‪ ،‬بار دیگر ادعای‬ ‫جمهوری اسالمی ایران را رد کرد‪ ،‬اما دولت ایران و سازمان‬ ‫میراث فرهنگی از پیگیری دست نکشیدند و از این تصمیم‬ ‫فرجام خواهی کرد و موضوع به دیوان کشــور بلژیک ارجاع‬ ‫گردید‪ .‬در اثــر تالش و دفاعیات حقوقی کــه به عمل امد و‬ ‫به دنبال جلسه رسیدگی مهر ماه ‪ ۱۳۹۲‬در دیوان عالی کشور‬ ‫بلژیک‪ ،‬رای دادگاه اســتیناف (مبنی بر شــمول مرور زمان‬ ‫نسبت به ادعای مالکیت ایران) نقض شد و پرونده به شعبه‬ ‫دادگاه اســتیناف هم عرض در «لی یژ» احاله شد تا مجددا‬ ‫به ادعاهای ایران رسیدگی کند‪ .‬دادگاه استیناف «لی یژ»‬ ‫به موجب رای ابــان ‪ ۱۳۹۳‬ادعاهای خانــم ملکی را رد کرد‬ ‫و مالکیت جمهوری اســامی ایران روی مجموعه اشیای‬ ‫عتیقه و اثار باستانی خوروین را محرز دانست و حکم داد که‬ ‫مجموعه مزبور باید به دولت ایران مسترد شود‪.‬‬ ‫اردیبهشــت ماه ‪ 1394‬هــم اعالم شــد کــه ‪ 108‬اثر‬ ‫تاریخــی منحصربه فــرد از محوطــه چغامیش در اســتان‬ ‫خوزستان که ‪ 51‬سال پیش با هدف انجام مطالعات علمی‬ ‫ توسط موسسه شرق شناسی شــیکاگو از کشور خارج شده‬ ‫بودند‪ ،‬به کشــور اســترداد و از فرودگاه امام خمینی (ره) به‬ ‫موزه ملی ایران منتقل شــدند‪ .‬این پرونده ریشه ای طوالنی‬ ‫داشت‪ .‬درواقع ‪ 12‬فروردین ‪ 1( 1343‬اوریل ‪ )1964‬بود که‬ ‫حدود ‪ 264‬اثر گلی از این محوطه تاریخی با هدف انجام کار‬ ‫ی با‬ ‫ی خارج شدند و قرار بود پس از سه سال مطالعه علم ‬ ‫علم ‬ ‫ارائه نتایج ان این اثار تحویل مرکز باستان شناسی تهران در‬ ‫ایران شود‪ ،‬اما این کار انجام نشد‪ .‬در طول چند سال گذشته‬ ‫امور حقوقی ریاست جمهوری و ســازمان میراث فرهنگی و‬ ‫گردشگری پروسه ای طوالنی در بحث اســترداد دیگر اثار‬ ‫این محوطه تاریخی که ‪ 51‬سال پیش از کشور خارج شدند‬ ‫داشت و سرانجام سال گذشته با اقدامات حقوقی فشرده در‬ ‫استرداد این اثار نیز موفق شدیم‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫س هفته‬ ‫سانحهاتش سوزی‬ ‫برای اهنگساز مشهور‬ ‫عک‬ ‫«فریبرز الچینی» ســوخت و در بیمارستان‬ ‫بستری شــد‪ .‬این اهنگســاز صبح ‪ 9‬مردادماه بر‬ ‫اثر سانحه اتش ســوزی در منزلش به بیمارستان‬ ‫انتقال یافت‪ .‬او به دلیــل انفجار گاز خانگی دچار‬ ‫ســوختگی شــد‪ ،‬از ناحیه دســت و صورت دچار‬ ‫سوختگی شد و تحت عمل جراحی قرار گرفت‪.‬‬ ‫فریبــرز الچینــی کــه اثــاری را مانند «گل‬ ‫گلدون من»‪« ،‬قلک چشــات»‪« ،‬ای وطن» و‬ ‫«الالیی» ساخته است‪ ،‬متولد سال ‪ 1328‬است‬ ‫و در دانشگاه ســوربن پاریس تحصیل کرده‪ ،‬در‬ ‫زمینه موســیقی فیلم نیز چهره شناخته شــده ای‬ ‫است‪.‬‬ ‫زنده کردن فرهنگ یا پرورش فرهنگ‬ ‫یک دقت الزم در یک حوزه مهم‬ ‫جواد کراچی‬ ‫فیلمساز‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫زنده کردن فرهنگ یا پرورش فرهنــگ دو مقوله جدا و‬ ‫متفاوت از هم هســتند‪ .‬گرچه زنده کردن فرهنگ و موضوع‬ ‫جان دادن به ان و تــازه کردن ان معناهــای نزدیکی به هم‬ ‫دارند‪ ،‬اما با پرورش فرهنگ تفاوت بسیاری دارد‪ .‬در عمل زنده‬ ‫کردن فرهنگ‪ ،‬نوعی فاعلیت وجود دارد‪ .‬فاعل یا کننده کار‬ ‫باید زنده باشد تا بتواند محصولی را تولید کند و زمانی هم که‬ ‫نبود‪ ،‬تولیدی در کار نیست و فرهنگ از بین می رود و پایمال‬ ‫می شــود‪ ،‬فرهنگ جان دار نیســت که بتوان ان را زنده کرد‪.‬‬ ‫اما در پرورش فرهنگ‪ ،‬فرهنگ تازه ای جوانه می زند که قادر‬ ‫به رشد و ادامه زندگی اســت‪ .‬حتی اگر در پرورش فرهنگ از‬ ‫اداب و عادات کهنه و پوسیده هم استفاده شود‪ ،‬رنگ تازه ای‬ ‫بدان می زنند که مطابق با خواســته و ســلیقه های به روزی‬ ‫است که قابل تامل اســت‪ .‬در عمل زنده کردن اگر جایی با‬ ‫مشکلیروبه روشدیممجبورخواهیمبودمثالچشمی کهنابینا‬ ‫شده را در بیاوریم و به جایش یک چشم مصنوعی بگذاریم و‬ ‫فراموشمی کنیمکهباچشممصنوعینمی تواندید‪.‬درشیوه‬ ‫پرورشی‪ ،‬موضوع به شکل دیگری است‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬اگر‬ ‫شاخه درختی بشکند‪ ،‬شاخه دیگری به جای ان جوانه می زند‬ ‫و هیچ باغبانی‪ ،‬به خاطر شکسته شدن یک شاخه درخت‪ ،‬ان‬ ‫درخت را از ریشه در نمی اورد‪ .‬فرهنگ نیز شبی ه همین است‪.‬‬ ‫فرهنگ درختی است که ریشــه در وجود تک تک انسان ها‬ ‫ی اســت‪ .‬اب‬ ‫دارد ‪ .‬همانگونه که برای درخت‪ ،‬ریشــه الزام ‬ ‫ی است‪ .‬برای وجود انسان نیز فرهنگ و هویت و مراقبت‬ ‫الزام ‬ ‫کردن از ان الزامی اســت‪ ،‬و گرنه خشک می شود‪ .‬رسانه ها‪،‬‬ ‫در راه مراقبت از فرهنگ نقش ویــژه ای دارند‪ .‬مثل باغبان و‬ ‫اب برای درخت‪ .‬جای پای تمــدن و فرهنگ ایرانیان‪ ،‬هنوز‬ ‫هم در دنیا زنده و بالنده است و چشم انتظار جوانه های تازه ای‬ ‫یکهنبایدفراموشکنیم‪،‬هویتمردمانی‬ ‫است‪.‬امانکتهمهم ‬ ‫است که انان را از دیگران جدا می ساخته و با ظرافت فکری و‬ ‫دانش خود‪ ،‬توانســته اند رمز ماندگاری فرهنگ و هویت را در‬ ‫دلتاریخبهثبترسانند‪ .‬دردنیایامروزکهباسرعتینجومی‪،‬‬ ‫کشورهایدارایصنعتونفوذرسانه ای‪،‬بدنبالیکسان سازی‬ ‫و تحمیل سالیق خود بر دیگر جوامع هستند‪ ،‬انچه ما را از این‬ ‫گزند محفوظ مــی دارد‪ ،‬همان واژه هویت و فرهنگ اســت‪.‬‬ ‫فرهنگ با زایش و تراوش و جوشش و ابداع از ژرفای هر فرد یا‬ ‫ملت یا جامعه ای در ازای تاریخ سر و کار داشته و دارد‪ .‬معنای‬ ‫(فرهنگ) در لغتنامه ها‪ ،‬کاریز یا قنات نیز ذکر شــده است‪.‬‬ ‫همچنین فرهنگ به شاخ درختی می گویند که ان را بخوابانند‬ ‫و خاک روی ان بریزند تا در زیر خاک ریشــه تازه بزند و سپس‬ ‫از جای بر کنند و در جای دیگری بکارند‪ ،‬که این نیز اینهمانی‬ ‫با روح فرهنگ دارد‪ .‬با این توضیح بــه حال و هوای فرهنگ‬ ‫و هویت و رســانه ها خواهیم پرداخت‪ .‬در کشورهای صنعتی‬ ‫ یا غربی که رســانه ها بانی تغییر و تحــوالت جامعه و اجتماع‬ ‫می باشند ‪ ،‬بن بست یا تنگنای فکری به وجود امده که درمانده‬ ‫از یافتن راه حلی منطقی به سیر قهقرایی خود ادامه می دهن د و‬ ‫روز به روز مستاصل تر از دیروز بر طبلیتو خالی می کوبند و زرق‬ ‫وبرق هایظاهریراافزایشمی دهند‪.‬کنترل هایمحسوس‬ ‫و نامحسوس‪ ،‬دیکته کردن ها و شیوه های ماکیاولی‪ ،‬دین و‬ ‫مذهب و فرهنگ را به نابودی کشانده است‪ .‬به عنوان مثال در‬ ‫ده های‪ ۱۹۶۰‬و‪ ۱۹۷۰‬تولیدفیلم هایمذهبیبر اساسزندگی‬ ‫حضرت عیسی یا حضرت مریم در هالیوود‪ ،‬رواج گسترده ای‬ ‫داشت و بینندگان زیادی هم داشت‪ .‬اما امروزه جوامع غربی‬ ‫از نبودن دین و ایمان و فروپاشــی اعتقادات مذهبی‪ ،‬شدیدا‬ ‫در رنجند و از این رهگذر هیچ دســتاوردی نصیبشــان نشد‪.‬‬ ‫رئالیسم سوسیالیســتی و هنر مارکسیســتی هم که در جبهه‬ ‫مقابل‪ ،‬در سنگر جامعه بی طبقه و بدون مذهب یا کمونیستی‬ ‫به فعالیت های دولتی می پرداخت با دگرگون شدن اتحادیه‬ ‫شورویسابقدرقعرتاریخواژگونشدواثریازانباقینماند‪.‬‬ ‫ازموده را دوباره ازمودن خطاست‪ .‬غربی ها هدفشان مذهبی‬ ‫کردن جامعه و گسترده کردن مسیحیت در اقصا نقاط جهان‬ ‫بود و شرقی ها به دنبال بی دینی و پاک کردن مذهب از جوامع‬ ‫خود و هم پیمانان خود بودند‪.‬‬ ‫هردوگروهبهشیوهزندهکردنعملمی کردندوشناخت‬ ‫و اعتقادی به روش پرورش فرهنگی نداشتند یا دانش و خرد‬ ‫انان جوابگوی روش پرورشــی نبود‪ ،‬گرچه هــر دو گروه نیز‬ ‫ســخن از پرورش اســتعداهای تازه می زدند و ســرمایه های‬ ‫هنگفتی نیز هزینه برنامه های فرهنگی می کردند‪ .‬اما امروزه‬ ‫به راحتی می توان دید ک ه میان پیدایش یک پدیده و نام دادن‬ ‫ت و با نام دادن نمی توان فرهنگ‬ ‫به ان‪ ،‬فاصله زیادی هســ ‬ ‫افرید‪ .‬فرهنگ و هویت را می توان از هر ســویی دید‪ ،‬و از هر‬ ‫ســویی‪ ،‬فرهنگ و هویت چهر ه دیگری دارد‪ .‬هر چند ارمان‬ ‫و هدف فرهنگ‪ ،‬ان اســت که تجربیات را از همه جهت ها و‬ ‫سویه هایشباهمجمعکندوارائهدهدتایکواحدکلگردند‪،‬‬ ‫ولی امیزش این مجموعه بزرگ و کهن انســانی در کل یک‬ ‫واحد‪،‬ساختگیوتصنعیخواهدبودواینخودعاملناپایداری‬ ‫وعقیمماندنیکفرهنگمی گردد‪.‬یکفکرفرهنگیبایداز‬ ‫عقلبگذردوریشهدرروانفردبه وجوداورندهداشتهباشد‪،‬تااز‬ ‫جاکندنینباشدتادرهرشرایطیبهرشدخودادامهدهدوجوانه‬ ‫زند‪ .‬پرورش فرهنگ نیازمند راستی است‪ .‬راستی‪ ،‬نگریستن‬ ‫به ژرفای پیدایش گوهر هر چیزی است‪ .‬توانایی هر چیزی نیز‬ ‫در مجال یافتن برای پدیدار ساختن گوهر خود است و این راز‬ ‫و رمز پرورش و پایداری فرهنگ و هویتی اســت که از ان دور‬ ‫مانده ایم ولی در جای جای ادبیات کهن ما (نظم و نثر) وجود‬ ‫داردوبالاستفادهرویدستمانماند هونگاهیازسرتنگدستی‬ ‫به کاسه خالی دیگران می اندازیم‪ .‬باشد تا با خوانشی دوباره و‬ ‫تازه‪ ،‬روحی در رگ های فرهنگ بدمیم‪.‬‬ ‫سینه خواهم شرحه شرحه از فراق‬ ‫تا بگویم شرح درد اشتیاق‬ ‫پند و اندرز باید از خرد بر خاسته باشد تا شنیده شود‪.‬‬ ‫‪71‬‬ ‫ورزش‬ ‫اختالف درون سازمانی‬ ‫ایا گودرزی با نصرالله ســجادی اختالف دارد؟ اگرچه در ماه های گذشــته‬ ‫نشانه های مشــخصی برای اثبات این ادعا وجود داشته است اما مدیران‬ ‫وزارت ورزش سعی دارند اختالف میان خود را رد کنند‪ .‬این در حالی است‬ ‫گفته می شــود اقدامات برخی از معاونان وزیر ورزش به عمیق تر شــدن‬ ‫شکاف درون سازمانی افزوده است‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫یک‬ ‫دولتسایه؟‬ ‫مثلثگزارشیدربارهشایعهاختالفنظرمیان‬ ‫محمود گودرزیونصراللهسجادیرامنتشرمی کند‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫‪1‬‬ ‫بهتر اســت با گفت وگوی مازیــار ناظمــی و نصرالله‬ ‫سجادی شــروع کنیم؛ مصاحبه ای که روی خروجی سایت‬ ‫وزارت ورزش و جوانــان قرار گرفت تا برخی شــایعات کنار‬ ‫زده شود‪.‬‬ ‫«اقای ســجادی! می خواهــم صریح تر صحبت‬ ‫کنم؛ شــما تــا وزیــر ورزش شــدن ســه رای کم‬ ‫داشتید‪ .‬برخی با نگاه پیشــداوری از بروز مشکل‬ ‫شما با دکتر گودرزی صحبت می کنند‪.‬‬ ‫بله نوشــتند و مصاحبــه کردند که ســجادی برکنار‬ ‫شــد‪ ،‬با گودرزی نمی ســازد و با هم اختالف دارنــد‪ .‬اتفاقا‬ ‫بعضی از دوستان به من توصیه کردند که شما کار کن‪ ،‬اگر‬ ‫همکاری مان مشکل بود همان روز دوم خداحافظی می کردم‬ ‫و می رفتم‪ .‬من امده ام اینجا کار کنم‪ .‬اول که به عنوان وزیر‬ ‫نیامدم و از همان ابتدا به عنوان معاون وزیر امدم‪.‬‬ ‫اصال خیلی ســاده اســت‪ .‬معادله ریاضی و پیچیده‬ ‫نیست‪ .‬دنبال چه هستم؟ مثال با این ســن دیگر بعد از این‬ ‫مدیریــت در ورزش می خواهــم چــکاره بشــوم؟ واقعا دلم‬ ‫می خواهد برای جوان های کشــور کار کنم‪ .‬از کســانی که‬ ‫هر چند وقت یک بار این مسائل را مطرح می کنند می خواهم‬ ‫که کمک کنیم فضای ورزش در کشور با سالمت حرکت کند‪.‬‬ ‫چند سال است با دکتر گودرزی وزیر ورزش رفیق‬ ‫هستید؟‬ ‫نزدیک به سی سال با هم اشنا و دوست هستیم‪.‬‬ ‫بیش از سی ســال! مهمترین نقدی که به ایشان‬ ‫دارید چیست؟ تعریف ها را کنار بگذاریم‪.‬‬ ‫هر کســی‪ ،‬هر فردی را می تواند نقد کند‪ .‬همه ما‬ ‫ممکن است اشکاالتی داشته باشیم ولی این کار را نمی کنم‬ ‫برای اینکه من هم االن اشــکال دارم‪ .‬معاون وزیر هستم‬ ‫اگر فرضا اشــکالی هم در کار ببینم باید بروم به جای رسانه‬ ‫به خود ایشان بگویم‪ .‬همه ما باید کمک کنیم این سازمان‬ ‫به ســمت جلو حرکت کند‪ .‬بنده این جوری می بینم‪ .‬البته در‬ ‫هر کاری اشکال وجود دارد و اگر همکاران در یک سازمان‬ ‫خودشان‪ ،‬اشکاالت را نبینند و متذکر نشوند این برای سازمان‬ ‫ضرر دارد‪».‬‬ ‫این بخشــی از مصاحبه مازیار ناظمی است با معاون‬ ‫وزیر ورزش‪ .‬اما ایا هیچ اختالفی درون وزارت ورزش وجود‬ ‫ندارد؟ ایا ســجادی و گودرزی دســت کــم در موضوعات‬ ‫کالن این وزارتخانه همسو و همدل هستند؟ مدیران وزارت‬ ‫ورزش در حالی سعی دارند چندگانگی و اختالف های درون‬ ‫سازمانی شــان را پنهان کنند که اتفاق هــا و موضع گیری ها‬ ‫در طول چند ماه گذشــته واقعیت دیگری را نشان می دهد‪.‬‬ ‫جناح بندی ها در درون وزارت ورزش اما کامال اشکار است‪.‬‬ ‫انجا که نصرالله سجادی و رســول خادم ناخواسته در یک‬ ‫جبهه قرار گرفته اند و البته کیومرث هاشمی را نیز نمی توان‬ ‫حامی گودرزی برشــمرد‪ .‬او رئیــس کمیته ملــی المپیک‬ ‫اســت اما در دوره کوتاه سرپرســتی صالحی امیری یکی از‬ ‫معاون های او در این وزارتخانه بود‪ .‬اما این همه دغدغه های‬ ‫وزیر ورزش نیســت‪ .‬افرادی نیز هستند که از سوی مقامات‬ ‫بلند پایه کشور مورد حمایت قرار می گیرند و گودرزی چاره ای‬ ‫ندارد جز اینکه بــا انها مدارا کنــد‪ .‬تاج و اســامیان که در‬ ‫فدراســیون فوتبال پســت های کلیدی را در اختیار دارند‪،‬‬ ‫جزو همین افراد محسوب می شوند‪ .‬ارتباط دوستانه انها با‬ ‫اسحاق جهانگیری‪ ،‬معاون اول رئیس جمهور باعث شده تا‬ ‫شرایط خاصی برای وزیر ورزش به وجود بیاید‪ .‬با این حال این‬ ‫دکتر محمود گودرزی است که تاکید می کند اجازه نمی دهم‬ ‫از بیرون در کار وزارت ورزش دخالتی صورت بگیرد‪ .‬در عین‬ ‫حال نمی توان کتمان کرد که کیومرث هاشــمی و نصرالله‬ ‫ســجادی و رســول خادم از افراد نزدیک به صالحی امیری‬ ‫هســتند‪ .‬گویا گودرزی اکنون در منگنــه صالحی امیری و‬ ‫جهانگیری قرار گرفته باشد‪.‬‬ ‫ایا سجادی با وزیر اختالف دارد؟‬ ‫پاســخ به این سوال مثبت اســت‪ .‬اما اینکه اختالف‬ ‫میان ســجادی و گودرزی از چه نوعی اســت‪ ،‬دو راهی پر‬ ‫ابهامی به نظر می رســد؛ اینکــه انها اختالف ریشــه ای با‬ ‫یکدیگر دارند یا اختالف نظر و تفاوت ســلیقه دارند‪ .‬کمتر‬ ‫کسی می تواند در این مورد به صراحت اظهارنظر کند‪ .‬این‬ ‫در حالی است که برخی رسانه ها در این باره تنها به بازخوانی‬ ‫اتفاقات گذشــته می پردازند و تاکید دارند که سجادی قرار‬ ‫بود وزیر ورزش شــود و یا بعد از اینکه وزیر ورزش نشد قصد‬ ‫داشــت در کمیته ملی المپیک رئیس شود اما این دو پست‬ ‫مهم هرگز نصیبش نشد تا دامنه اختالفاتش با دکتر گودرزی‬ ‫بیشتر و بیشتر شود‪ .‬واضح است که اینها دالیلی کافی برای‬ ‫نمایانــدن اختالف میان ســجادی و گودرزی نیســت‪ .‬اما‬ ‫برخی دیگر از اتفاق ها از انجایی کــه توجیه منطقی ندارد‪،‬‬ ‫گمانه اختالف میان وزیر با معاونش را تشــدید می کند‪ .‬اما‬ ‫بهتر اســت کمی به عقب برگردیم؛ ســید نصرالله سجادی‬ ‫دانشیار دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تهران‬ ‫و معاون توســعه ورزش قهرمانی و حرفــه ای وزارت ورزش‬ ‫و جوانان اســت‪ .‬او پس از عدم رای اعتماد مجلس به رضا‬ ‫صالحی امیری به عنوان وزیر پیشنهادی به مجلس معرفی‬ ‫علی ابادی دیگر‬ ‫مشاور سجادی نیست‬ ‫گفت وگوی مثلث با مازیار ناظمی‬ ‫شد‪ ،‬اما نتوانســت از مجلس رای اعتماد بگیرد‪ .‬با این حال‬ ‫وقتی محمود گودرزی به عنوان چهارمین وزیر پیشــنهادی‬ ‫ورزش و جوانان به بهارستان معرفی شد و سپس رای اعتماد‬ ‫گرفت‪ ،‬با سفارش برخی مســئوالن بلندپایه کشور سجادی‬ ‫را به عنوان معاون ورزش قهرمانی خــود در وزارتخانه حفظ‬ ‫کرد‪ .‬در این باره برخی حساســیت ها وجــود دارد‪ .‬حامیان‬ ‫وزیر می گویند نباید از لفظ تحمیل سجادی یا اجبار گودرزی‬ ‫به حفظ این معاون با ســابقه اســتفاده کرد و البته مخالفان‬ ‫گودرزی روی این واژه «تحمیل» تاکید دارند‪.‬‬ ‫با همه اینها اما ســجادی این روزهــا از قدرت اجرایی‬ ‫بسیار زیادی در ورزش کشــور برخوردار اســت و باتوجه به‬ ‫حامیان سیاســی که برای خود دارد‪ ،‬تقریبا در وزارت ورزش‬ ‫ان کاری را انجــام می دهد کــه مدنظر خودش اســت‪ .‬او‬ ‫برای تســهیل امور‪ ،‬برای خــودش کارمندان و مشــاوران‬ ‫اختصاصــی دارد تا به عنــوان یک تیم هماهنــگ برنامه و‬ ‫کارهای مختلــف را پیگیــری و اجرایی کنند‪ .‬یکــی از این‬ ‫نفرات «سعید علی ابادی» است که مدت هاست در کنار این‬ ‫مدیر به فعالیت می پردازد‪ .‬در حال حاضر فعالیت علی ابادی‬ ‫به عنوان مشــاور رســانه ای انتقاداتی را در محافل ورزشی‬ ‫و حاشــیه هایی در وزارت ورزش و جوانان به همراه داشــته‬ ‫است‪ .‬با وجود اینکه وزارت ورزش برای خود مدیرکل روابط‬ ‫به نظر می رسد این روزها رابطه محمود گودرزی‪،‬‬ ‫وزیــر ورزش بــا برخــی از معاونانــش چنــدان‬ ‫خوب نیســت‪ .‬برای کشــف این موضوع نیازی‬ ‫به افشــاگری از اتفاقات درون ایــن وزارتخانه‬ ‫نیســت‪ .‬نکته قابل توجه اینجا است که معموال‬ ‫محرمانه ترین اتفاقــات وزارت ورزش و جوانان‬ ‫در ســریع ترین زمان ممکن به رسانه ها مخابره‬ ‫می شود‬ ‫عمومی و امور بین الملل دارد‪ ،‬طبیعتا وقتی نصرالله سجادی‬ ‫برای خودش مشاور رسانه ای دارد‪ ،‬کارهای رسانه ای خود را‬ ‫با سعید علی ابادی هماهنگ می کند تا مازیار ناظمی! البته‬ ‫ی این فرد مدتی است که دیگر مشاور‬ ‫طبق گفته مازیار ناظم ‬ ‫رسانه ای سجادی محسوب نمی شود‪.‬‬ ‫علی ابادی کیست؟‬ ‫کارشناسی ارشــد خود البته با پســر دکتر صدر‪ ،‬رئیس نظام‬ ‫پزشکی رابطه دوستانه بسیار خوبی برقرار کرد و این ارتباط‬ ‫به صدور حکم انتصاب وی به عنوان مدیرکل روابط عمومی‬ ‫نظام پزشکی کل کشور منجر شد‪ .‬علی ابادی باتوجه به این‬ ‫تجارب کاری امــروز یکی از نزدیک ترین افــراد به نصرالله‬ ‫سجادی است که قدرت اجرایی قابل توجهی هم در ورزش‬ ‫کشور دارد‪.‬‬ ‫جلسات سجادی در دانشگاه تهران‬ ‫حذف سجادی به سبک وزیر‬ ‫وزارت ورزش قصــد دارد در راســتای کوچک ســازی‬ ‫چارت ســازمانی‪ ،‬دو معاونت خود را ادغام کند؛ این ادعای‬ ‫ســایت ایســکانیوز اســت؛ محمود گودرزی که در دوران‬ ‫وزارت خود با انتقادهای بســیار زیادی مواجه بوده تصمیم‬ ‫دارد معاونت توســعه ورزش قهرمانــی و حرفه ای و معاونت‬ ‫توســعه ورزش همگانی را یکی کند‪ .‬در ظاهر این کار برای‬ ‫کوچک سازی دولت انجام خواهد گرفت اما شنیده ها حاکی‬ ‫از اختالفات عمیق وزیر و معاونش است‪ .‬نصرالله سجادی‬ ‫که یکی از گزینه های رئیس جمهوری بــرای وزارت ورزش‬ ‫بود از سوی مجلس شورای اســامی رای اعتماد نگرفت‪.‬‬ ‫پس از روی کار امدن گودرزی‪ ،‬معاون فعلی توسعه ورزش‬ ‫قهرمانی به نوعی به وزیر ورزش تحمیل شد‪ .‬هر چند هیچ گاه‬ ‫اختالفاتی از این دو رسانه ای نشد اما شنیده می شود محمود‬ ‫گودرزی برای حذف سجادی‪ ،‬دســت به ادغام دو معاونت‬ ‫می زند‪ .‬در حال حاضر غالمرضا شعبانی بهار‪ ،‬معاون توسعه‬ ‫ورزش همگانی وزارت ورزش محســوب می شــود که مورد‬ ‫اعتماد گودرزی هم قرار دارد‪ .‬پس از ادغام این دو معاونت‬ ‫به احتمال زیاد شعبانی بهار بر کرسی معاونت جدید خواهد‬ ‫نشست‪.‬‬ ‫شائبه دولت سایه‬ ‫سجادی عالوه بر مشاور رســانه ای‪ ،‬مشاور فرهنگی‬ ‫هم دارد‪ .‬قاســمی ‪ ،‬رئیس دفتر این مدیــر هم چیزی حدود‬ ‫‪ 30‬ســال اســت که در کنارش فعالیت می کند و امین ترین‬ ‫ن تردید حضور مشاور‬ ‫دوست سجادی به حساب می اید‪ .‬بدو ‬ ‫رســانه ای و فرهنگی پرنفوذ در کنار ســجادی مشکالتی را‬ ‫در مدیریت وزارت ورزش به وجود اورده اســت‪ .‬همان طور‬ ‫که اشاره شد مدت هاســت که مشــاوران و افراد نزدیک به‬ ‫ســجادی تمام کارهای این مدیر را پیگیــری می کنند‪ .‬در‬ ‫واقع ســجادی به خاطر فضای حاکم بر وزارتخانه بیشــتر‬ ‫سعی دارد تا کارهایش را افراد مورد نظر و مشاورانش انجام‬ ‫بدهند‪ .‬به نظر می رسد این اتفاقات حاشــیه های زیادی را‬ ‫در وزارت ورزش در اینده ای نزدیک ایجاد کند‪ .‬حوادثی که‬ ‫امروز در وزارت ورزش رخ می دهد‪ ،‬مثال بارز وجود و فعالیت‬ ‫«دولت سایه» در این مجموعه است که نگرانی هایی را هم‬ ‫به وجود اورده است‪ .‬فعالیت دولت سایه به موازات وزارتی‬ ‫که گودرزی وزیر ان است‪ ،‬مشکالت بسیار زیادی در ورزش‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫به نظر می رســد این روزهــا رابطه محمــود گودرزی‪،‬‬ ‫وزیر ورزش با برخی از معاونانش چندان خوب نیست‪ .‬برای‬ ‫کشف این موضوع نیازی به افشاگری از اتفاقات درون این‬ ‫وزارتخانه نیســت‪ .‬نکته قابل توجه اینجا اســت که معموال‬ ‫محرمانه ترین اتفاقات وزارت ورزش و جوانان در سریع ترین‬ ‫زمان ممکن به رسانه ها مخابره می شود‪ .‬حتی برخی اخبار از‬ ‫اتاق خود وزیر به بیرون منتقل می شود‪ .‬بدون تردید باتوجه‬ ‫به اهمیت خبر های «لو» رفته‪ ،‬باید قبول کرد که در بسیاری‬ ‫از موارد نزدیکان خود وزیر و در اکثر مواقع بعضی از معاونان‬ ‫وزیر‪ ،‬اخبار را به بیرون مخابره می کنند‪ .‬شاید این مساله ای‬ ‫باشــد که امروز شــخص وزیر ورزش و معتمدیــن محمود‬ ‫گودرزی به ان اذعان داشته باشند‪ .‬در این بین این نگرانی‬ ‫وجود دارد که بی اعتمادی یا به عبارتی بهتر کم اعتمادی در‬ ‫درون وزارت ورزش باعث شود مدیران این وزارتخانه نتوانند‬ ‫با یکدیگر تعامل حرفه ای داشته باشــند‪ .‬سایت متافوتبال‬ ‫در این باره می نویســد‪« :‬تمام چهره های ورزشــی از ترس‬ ‫انتشار فایل صوتی خود و اتفاقات جلسات ‪ ،‬ترجیح می دهند‬ ‫تا جایی که امــکان دارد در وزارت ورزش با مدیری جلســه‬ ‫محرمانه برگزار نکنند‪ .‬شــاید برای همین است که نصرالله‬ ‫سجادی هم مدت هاست مهم ترین و محرمانه ترین جلسات‬ ‫و مالقات هایش را در دفتر دانشگاه تهران‪ ،‬برگزار می کند‪.‬‬ ‫مســاله ای که باتوجه به موضــوع وجود برخــی اختالفات‬ ‫میان محمود گودرزی و معاونانش جــای تامل دارد‪ .‬نکته‬ ‫قابل توجه این است که حتی علی دایی نیز در یک مصاحبه‬ ‫جنجالی بیان کرده بود در اتاق وزیر حرف هایش ضبط شده و‬ ‫فایل صوتی به بیرون منتقل شده است! اختالف دایی و وزیر‬ ‫از همین نقطه اغاز شد که دســت اخر نیز منجر به اخراج او‬ ‫شد! پس مساله شنود و منتشر کردن فایل صوتی تا حدودی‬ ‫دور از ذهن نیست و شاید به همین دلیل سجادی نیز در این‬ ‫باره با احتیاط رفتار می کند و اکثر جلسات محرمانه خود را در‬ ‫دانشگاه تهران برگزار می کند‪».‬‬ ‫این سایت ورزشــی در ادامه گزارش خود اورده است‪:‬‬ ‫«این روزها خیلی ها بر این عقیده هستند که ارتباط نصرالله‬ ‫ســجادی‪ ،‬معاون توســعه ورزش قهرمانی وزارت ورزش با‬ ‫کیومرث هاشمی‪ ،‬رئیس کمیته ملی المپیک خوب نیست‪.‬‬ ‫این خبر تا کنون از ســوی این دو مدیر تکذیب نشده است‪.‬‬ ‫اما گویا اوج اختالفات سجادی و هاشمی از انتخابات کمیته‬ ‫ملی المپیک اغاز شــد و تا امروز هم ادامه دارد‪ .‬ســجادی‬ ‫عالقه بســیار زیادی برای ریاســت در کمیته ملی المپیک‬ ‫داشت‪ ،‬اما بعضی معادالت و اتفاقات باعث شد این حادثه‬ ‫رخ ندهد‪ .‬کیومرث هاشــمی برخالف خواسته سجادی در‬ ‫انتخابات شرکت کرد و توانست جانشین محمد علی ابادی‬ ‫شود‪ .‬با این اتفاق شانس سجادی برای رسیدن به صندلی‬ ‫ریاست کمیته ملی المپیک کم شــد و در نهایت باعث بروز‬ ‫اختالفاتی بین این دو مدیر تاثیرگذار در ورزش کشور شد‪.‬‬ ‫به هر صورت سجادی شاید به این مساله در تمام این مدت‬ ‫فکر می کرده اســت که چرا وزیر ورزش بــه او اجازه حضور‬ ‫در انتخابات کمیته ملــی المپیک را نداد امــا مجوز حضور‬ ‫کیومرث هاشــمی در کمیته المپیک را به صورت شــفاهی‬ ‫صادر کرد‪ .‬معاون وزارت ورزش انتظار داشــت که محمود‬ ‫گودرزی از او حمایــت کند تا بتواند رئیــس کمیته المپیک‬ ‫بشود‪ .‬به نظر می رسد انتخاب علی ابادی و سرشاخ شدنش‬ ‫با ناظمی دامنه اختالف های سجادی و گودرزی را افزایش‬ ‫داده و شکاف میان وزیر و معاون را بیشتر خواهد کرد‪.‬‬ ‫شــاید خیلی درداور باشــد وقتــی چند مدیــر در یک‬ ‫مجموعه نمی توانند با صلــح و همدلی کنار هــم به ورزش‬ ‫کشور خدمت کنند‪ .‬درســت مثل وزیر ورزش و معاونش که‬ ‫کمتر دیده شــده در یک قاب کنــار یکدیگر قــرار بگیرند و‬ ‫تحرکات سجادی در وزارتخانه به شــکل خود جوش سبب‬ ‫شــده تا یک دولت در ســایه به وجود بیاید و وزیر نیز حالت‬ ‫تدافعی در قبال این موضع داشته باشد‪ .‬باید دید این اتفاق ها‬ ‫و اختالف نظر ها چه تبعاتی را به همراه خواهد داشت‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫ســعید علی ابادی معلــم اموزش وپرورش اســت که‬ ‫مدت هاست مرخصی گرفته و در پست های مختلف مشغول‬ ‫فعالیت بوده اســت‪ .‬این فــرد مدرک کارشناســی خود را در‬ ‫دانشگاه تهران‪ ،‬کارشناسی ارشد را در دانشگاه تربیت بدنی‬ ‫پردیس کیش و در نهایت مدرک دکترای مدیریت ورزشی اش‬ ‫را از پژوهشگاه تربیت بدنی مشهد دریافت کرده است‪ .‬تنها‬ ‫نکته قابل توجه قضیه اینجاســت که ســعید علی ابادی در‬ ‫تمام این دوره ها شاگرد نصر الله سجادی بوده است و االن‬ ‫مدت هاست که به عنوان مشاور رسانه ای در کنار این مدیر‬ ‫با سابقه مشغول فعالیت است‪.‬‬ ‫در طول ســالیان گذشته اما مشاور رســانه ای معاون‬ ‫وزیر ورزش‪ ،‬مدیریت روابط عمومی فدراسیون ژیمناستیک‬ ‫در دوره ریاست اسدی‪ ،‬فدراســیون ورزش مدارس در دوره‬ ‫ریاســت عموزاده خلیلی و فدراسیون اســکواش را تجربه‬ ‫کرده اســت‪ .‬در دوره ریاســت طالب پور در وزارت علوم هم‬ ‫البته علی ابادی مدیرکل روابط عمومی بود‪ .‬این فرد در دوره‬ ‫مرخصی مشکوک‬ ‫ایا کی روش با مکزیکی ها‬ ‫مذاکره داشته؟‬ ‫چند دلیل در نقد یک وزیر ورزشی‬ ‫از ورزشی بودن پشیمان گشته ایم!‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫ورزش‬ ‫به وجود اورده اســت‪ .‬قربانــی عدم یکدســتی در مدیریت‬ ‫وزارت ورزش و جوانان فقط ورزش کشــور خواهد بود؛ چرا‬ ‫محمود گودرزی و نصرالله سجادی در برنامه های مختلف‬ ‫خیلی کم در کنار یکدیگر قرار می گیرند؟ این ســوالی است‬ ‫که مدیران وزارت ورزش هنوز پاسخ روشنی به ان نداده اند‪.‬‬ ‫به هر حال این مساله خیلی مهم است که مشخص شود چرا‬ ‫ی ترجیح می دهد کمتر در کنار وزیر ورزش دیده شود‪.‬‬ ‫سجاد ‬ ‫به هر صورت ســجادی خودش زمانی وزیر پیشــنهادی بود‬ ‫و قبل از اینکه گودرزی به وزارتخانــه بیاید به عنوان معاون‬ ‫انتخاب شــده بود‪ .‬این نکته مساله ای اســت که باید توجه‬ ‫ویژه ای روی ان داشــت‪ .‬ضمن اینکه یک عالمت ســوال‬ ‫بزرگ دیگر این اســت که چرا در طول ماه های گذشته‪ ،‬در‬ ‫انتخابات ریاست فدراسیون های ورزشــی که برگزاری انها‬ ‫معموال برعهده سجادی بوده اســت‪ ،‬گزینه های مورد نظر‬ ‫وزیــر ورزش در انتخابات شکســت خورده اند‪ .‬این مســاله‬ ‫حداقــل در انتخابات فدراســیون های ورزشــی برای همه‬ ‫رسانه ها مشهود بوده است‪.‬‬ ‫تمام معاونانی که با محمود گودرزی اختالف دارند با‬ ‫سیاســت عمل می کنند‪ .‬به عنوان مثال درباره نقش یکی از‬ ‫معاونان وزارت ورزش در انتخابات هیات مدیره چهار باشگاه‬ ‫لیگ برتری اســتقالل‪ ،‬پرســپولیس‪ ،‬راه اهن و صبای قم‪،‬‬ ‫حرف و حدیث هایی به وجود امده است‪ .‬در رسانه ها هم رسما‬ ‫خبری منتشر شده که اعضای هیات مدیره این باشگاه های‬ ‫تهرانی ارتباط بسیار نزدیکی با مســئوالن شهرداری تهران‬ ‫دارند و فعل و انفعاالت ماه های گذشته در این چهار باشگاه‬ ‫و یکدست شدن مدیریت انها به صورت خود جوش در فصل‬ ‫نقل و انتقــاالت‪ ،‬بی ربط بــه انتخابات ســال اینده مجلس‬ ‫شورای اســامی نیســت‪ .‬به هر صورت مدیریت این چهار‬ ‫باشگاه می تواند نقش تعیین کننده ای در گرفتن ارای تهران‬ ‫در انتخابات مجلس داشته باشد‪ .‬اما این همه مشکالت وزیر‬ ‫ورزش نیســت‪ .‬او این روزها نزد افرادی که رابطه نزدیکی با‬ ‫دولت روحانی دارنــد نیز وضعیت خوبی نــدارد‪ .‬انتقادهای‬ ‫تند فائزه هاشمی نسبت به وزیر ورزش شاهدی است بر این‬ ‫ادعا انجا که در مصاحبه با روزنامه ورزشــی نــود تاکید کرد‬ ‫که گودرزی نه به درد دولــت روحانی می خــورد و نه به درد‬ ‫دولت احمدی نژاد‪ .‬هاشــمی دراین باره می گوید‪« :‬به نظر‬ ‫می رســد گودرزی به وزیر دولت احمدی نــژاد نزدیک تر از‬ ‫دولت روحانی باشد ولی حتی به درد دولت احمدی نژاد هم‬ ‫نمی خورد چرا که احمدی نــژاد تخریب گر بود ولی گودرزی‬ ‫حتی تخریب هم نمی کند!» دختر هاشمی رفسنجانی که در‬ ‫اوایل دهه ‪ 70‬توانست فدراسیون ورزش بانوان را راه اندازی‬ ‫کند‪ ،‬با نمایشی خواندن بحث خصوصی سازی سرخابی ها‬ ‫تاکید کرد که گودرزی به واســطه فضــای موجودی که در‬ ‫کشور حاکم است چندان نمی تواند اراده ای از خود اعمال‬ ‫کند‪ .‬هاشــمی همچنین در پاســخ به این ســوال که ایا در‬ ‫انتخاب وزیر ورزش و جوانان به دکتر روحانی مشــاوره داده‬ ‫نشده گفت‪« :‬روحانی برای انتخاب وزرا کارگروه تشکیل داد‬ ‫که در بحث ورزش چند گزینه مطرح شدند که البته توجهی‬ ‫به انها نشد!» وی در بخشی از گفت وگویش برکناری دادکان‬ ‫در زمان احمدی نــژاد را نیز بــه نقد کشــید و از داورزنی نیز‬ ‫به عنوان یک مدیر موفق انتقــاد کرد چرا که به والیبال زنان‬ ‫بی توجه است‪ .‬هاشمی در بخشــی دیگر از حرف هایش از‬ ‫محمدرضا داورزنی برای عملکردش در والیبال بانوان انتقاد‬ ‫کرده اســت‪ .‬او درباره داورزنی گفت‪« :‬انــگار داورزنی ضد‬ ‫زن اســت‪ ».‬به نظر می رســد وزیر ورزش حاال با سوال ها و‬ ‫چالش های فراوانی روبه رو اســت‪ .‬فراموش نکنیم که این‬ ‫وزیر اصال عالقه ای به ماندن کــی روش در راس کادر فنی‬ ‫تیم ملی نداشت اما از باال دستور رسید که این مربی پرتغالی‬ ‫باید بماند و این نقطــه پایانی بود بر اظهــارات تند گودرزی‬ ‫علیه کی روش‪ .‬ایا اقای وزیر از این بحران بیرون می اید یا‬ ‫مشکالت او دو چندان خواهد شد؟‬ ‫علی ابادی دیگر مشاور سجادی نیست‬ ‫گفت وگوی مثلث با مازیار ناظمی‬ ‫‪2‬‬ ‫ایجاد شــکاف میان مدیــران وزارت ورزش؛ این‬ ‫موضوعی است که مازیار ناظمی ان را از اساس غلط و‬ ‫ بی اساس می داند اما این باعث نمی شود درباره برخی‬ ‫تصمیم های غیرحرفه ای واکنش نشان ندهد‪ .‬مدیرکل‬ ‫روابط عمومی وزارت ورزش و جوانان که خود ســال ها‬ ‫در عرصه رســانه مشــغول به فعالیت بوده از رسانه ها‬ ‫خواســت تا باتوجه به واقعیت هــا تحلیل ها و نقدهای‬ ‫خــود را مطرح کنند‪ .‬متــن گفت وگوی مثلث بــا مازیار‬ ‫ناظمی را می خوانید‪.‬‬ ‫اجــازه دهید بــا این ســوال شــروع کنیم کــه ایا‬ ‫میــان وزیــر ورزش و معاونــان او بی اعتمادی یا‬ ‫کم اعتمادی وجود دارد؟‬ ‫بی اعتمادی یا بــه قول شــما کم اعتمادی میان‬ ‫مدیران یــک مجموعه که اساســا موضوع ناخوشــایندی‬ ‫اســت و من به صراحت باید عرض کنــم در وزارت ورزش‬ ‫چنیــن فضایی وجــود ندارد‪ .‬در مــورد اختالف ســلیقه اما‬ ‫حرفی ندارم‪ .‬به هر حال اختالف سلیقه و تفاوت دیدگاه ها‬ ‫در هر مجموعه ای ممکن اســت وجود داشــته باشــد اما‬ ‫لفظ های اینچنینی به نظرم خیلی زیبنده نیســت‪ .‬شــما در‬ ‫مورد وزارت ورزش چنین ســوالی را مطــرح می کنید‪ .‬من‬ ‫باید عرض کنم چندی پیش تحقیقــی را از اقای تهرانیان‬ ‫می خواندم کــه نکته جالبی در خود داشــت؛ در ســال ‪53‬‬ ‫میزان بی اعتمادی مردم نسبت به یکدیگر ‪ 45‬درصد بوده و‬ ‫سال ‪ 83‬به ‪ 75‬درصد رسیده است‪ .‬تفسیر شما در این مورد‬ ‫چیست؟ بنابراین ما با یک اســیب اجتماعی طرف هستیم‬ ‫که نشان می دهد باید در برخی حوزه ها به شدت فعالیت ها و‬ ‫برنامه ریزی های بهتر و مناسب تری داشته باشیم‪.‬‬ ‫می خواهید بگویید هر جا که قرار است کار تیمی‬ ‫انجام بدهیم اعتماد به طور صد در صد وجود ندارد‬ ‫و این کم اعتمادی اپیدمی شده است؟‬ ‫ما بحرانی داریم با عنوان مدیریت اتوبوسی‪ .‬غیر‬ ‫از این است؟ بدین ترتیب که هر مدیری وقتی به وزارتخانه‬ ‫یا سازمانی می رود همه نفرات نزدیک به خودش را به انجا‬ ‫می برد غافل از اینکه این نفرات تخصص کافی برای اداره‬ ‫ان مجموعه را دارند یا خیر‪ .‬این یکی از معضالت مدیریت‬ ‫اجرایی ما در ورزش بوده که به نظرم در دوره مدیریت جناب‬ ‫دکتر گودرزی این سنت دیرینه شکسته شد‪ .‬الاقل می توانم‬ ‫به جرات بگویم تا حدود زیادی دســت به چنین کاری نزد‪.‬‬ ‫او دو معاون را عوض کرده؛ معاونت ورزش زنان و معاونت‬ ‫امور اســتان ها‪ .‬هر دو عزیزی کــه در راس این معاونت ها‬ ‫قرار گرفته اند هم از چهره های شناخته‬ ‫شده و مطرح ورزش کشور هستند‬ ‫و پیش از این بارها امتحان خود‬ ‫را پس داده انــد‪ .‬در حالی که‬ ‫باتوجه به سیســتم مرســوم‬ ‫مدیریتی در کشــور ما شــاید‬ ‫عاقالنه تــر باشــد شــما بــا‬ ‫طیف همــراه خودتان‬ ‫مجموعه ای را تحت کنترل قرار بدهید‪ .‬ما هم در مجموعه‬ ‫روابط عمومی سعی مان بر این بوده با ظرفیت ها و جوانان‬ ‫خودمان کارها را پیش ببریم‪ .‬من نرفته ام از صدا و ســیما‬ ‫برای روابط عمومی وزارت ورزش نیروی انسانی جمع کنم‬ ‫بلکه تصمیم گرفتیم با یک ســری نیــروی کارامد و جوان‬ ‫کارها را انجام بدهیم‪.‬‬ ‫رسانه ها بارها در مورد تحمیل شدن اقای سجادی‬ ‫به وزیر ورزش اخباری را مطرح کرده اند‪ .‬نقدهایی‬ ‫که به نظر چنــدان هم غیر واقعی نیســت؛ اینکه‬ ‫ایشــان به توصیه دولت به وزیــر ورزش تحمیل‬ ‫شد‪ .‬شما با این موضوع موافقید؟‬ ‫نه‪ .‬به این شدتی که شما می گویید نه‪ .‬قبول ندارم‪.‬‬ ‫اقای ســجادی و اقای گودرزی رفاقتی ‪ 31‬ســاله دارند‪ .‬از‬ ‫دانشــگاه تا به امروز‪ .‬اما مگر می شــود که اختالف سلیقه‬ ‫نداشته باشند‪ .‬قطعا اختالف سلیقه وجود دارد‪ .‬اجازه بدهید‬ ‫به شخصیت سجادی اشاره کنم؛ اگر با کسی اختالف های‬ ‫ریشه ای داشته باشــد به هیچ وجه حاضر نمی شود با ان فرد‬ ‫کار کند‪ .‬منظورم این اســت که به دست اوردن پست و مقام‬ ‫نمی تواند او را برای همکاری اجباری با کســی متقاعد کند‪.‬‬ ‫او رزومه ســنگینی در مدیریت ورزش کشــور دارد‪ .‬کارنامه‬ ‫درخشان ورزشی دارد و در همه ســطوح مدیریتی در ورزش‬ ‫کشور فعالیت داشــته است‪ .‬از ســویی دیگر دکتر گودرزی‬ ‫مهم ترین معاونــت وزارتخانــه را به اقای ســجادی داده‪.‬‬ ‫بنابراین وزیر ورزش عالقه مند بوده با سجادی کار کند‪ .‬این‬ ‫دو نفر اتفاقا بر خــاف برخی گمانه هــای غلطی که مطرح‬ ‫می شــود درک متقابلی از کار با یکدیگر دارند‪ .‬در مورد نحوه‬ ‫برگزاری برخی انتخابات یا نحوه اداره برخی فدراســیون ها‬ ‫ممکن است اختالف نظری داشته باشــند اما این بدان معنا‬ ‫نیســت که بخواهند با یکدیگر بجنگند یا دســت به یارکشی‬ ‫بزنند‪ .‬متاســفانه برخی دوســتان رســانه ای دوســت دارند‬ ‫شایعاتی را بدون هیچ اساســی مطرح کنند و برخی ادم ها را‬ ‫دنبال خودشان بکشند و بگویند حاال بیایید جواب بدهید‪ .‬تا‬ ‫حرف می زنیم هم می گویند شما دیواری کوتاه تر از رسانه ها‬ ‫پیدا نکرده اید‪.‬‬ ‫اما در مورد اختالف سجادی‪-‬گودرزی چند مورد یا‬ ‫بهتر بگویم نشانه هایی وجود دارد که باعث شده‬ ‫چنین ذهنیتی برای رســانه ها شــکل بگیرد‪ .‬این‬ ‫طور نیست که رسانه ها از روی هوا چیزی بگویند‪.‬‬ ‫من نمی گویم رسانه ها روی هوا حرف می زنند‪ .‬اما‬ ‫جنجالی در کار نیست‪ .‬نفی دستوری در کار نیست‪ .‬انتهای‬ ‫این قصه را اگر بخواهم بگویم باید خدمت تان عرض کنم‬ ‫همه این مسئولیت ها امانتی در دست ماست که یک روز ان‬ ‫را به دیگری واگذار می کنیم‪ .‬وزیر ورزش و معاونان او بارها‬ ‫تاکید کرده اند که ما امده ایم برای پیشــرفت ورزش کشور‬ ‫کاری انجام بدهیم‪ .‬به دنبال همدلی و هماهنگی هســتیم‬ ‫تا کارها بهتر پیش بــرود‪ .‬اگر هم کســی در وزارت ورزش‬ ‫این طور فکر نمی کند به نظرم به مــردم ظلم می کند و باید‬ ‫پاســخگو باشــد‪ .‬من وزیر ورزش و معاونان او را ادم های‬ ‫با وجدان و باشــرفی می دانم‪ .‬امده اند کــه برای مردم کار‬ ‫کنند و اگر نه که فعالیت در چنین ســطحی واقعا‬ ‫ورزش‬ ‫چند دلیل در نقد یک وزیر ورزشی‬ ‫محسن اثیمی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪3‬‬ ‫شاید امروز و پس از گذشــت ‪ 20‬ماه از حضور محمود‬ ‫گــودرزی در وزارت ورزش و جوانــان دیگــر کســی ایــن‬ ‫سوال را نپرسد که چرا پیش از این ورزشــی ها بر این مسند‬ ‫ننشســته بودند و کســی غبطه نخورد بر نبودن ورزشــی ها‬ ‫در ســال های گذشــته در وزارت ورزش و البتــه ســازمان‬ ‫تربیت بدنی‪.‬‬ ‫روزی که محمود گودرزی در ماراتن رای نیاوردن وزرای‬ ‫پیشــنهادی وزارت ورزش از مجلــس رای اعتماد گرفت‪،‬‬ ‫گفتند که باالخره یک ورزشی در راس کار قرار گرفته است؛‬ ‫چهره ورزشــی که البته عمرش را در دانشــگاه سپری کرده‬ ‫بود‪ .‬شاید اگر کار به گزینه چهارم کشیده نمی شد‪ ،‬قرعه به‬ ‫نام گودرزی نمی افتاد تا استاد دانشــگاه راهی سئول شود‬ ‫و تجربه ای جدید را در پیش بگیرد‪.‬بــا حضور گودرزی این‬ ‫تصور در بین برخی افراد ایجاد شده بود که ورزش اینده ای‬ ‫خوب خواهد داشت اما خروجی کار متفاوت با ان چیزی بود‬ ‫که تصور می شد‪.‬‬ ‫دومین وزیر ورزش ایران برخالف همتای گذشته خود‬ ‫ ترجیح می داد خیلی خود را درگیر حاشیه ها نکند و از مسائلی‬ ‫نظیر درگیری با کمیته ملی المپیــک پرهیز کند‪ ،‬اگر چه در‬ ‫این مــدت اختالف هایی هم وجود داشــت‪ .‬ایــن اما همه‬ ‫ماجرا نبود چرا که درگیری ها و مشــکالت دیگری جای این‬ ‫موضوع را گرفت‪.‬‬ ‫قهر با رئیس فدراسیون‬ ‫باز هم فوتبال و این بار پرسپولیس و استقالل‬ ‫یکی از بزرگترین اشتباهات گودرزی انتخاب امیررضا‬ ‫خادم به عنوان نماینده تام االختیار خود در امور دو باشــگاه‬ ‫پرسپولیس و اســتقالل بود؛ انتخاب یک کشتی گیر برای‬ ‫تصمیم گیری دربــاره دو تیم بزرگ ایران‪ .‬گــودرزی خیلی‬ ‫دیر به اشــتباهش پی برد درست یک ســال بعد از انتخاب‬ ‫خادم و به ورطه سقوط افتادن پرســپولیس و استقالل‪ .‬در‬ ‫این راه نصرالله سجادی خودش را کنار کشید و امسال این‬ ‫مســئولیت را قبول کرد ان هم البته در سایه چرا که خیلی ها‬ ‫اعتقاد دارند هنــوز هم خادم – این بار نه به صورت رســمی‪-‬‬ ‫تصمیم گیرنده اصلی است‪.‬‬ ‫محمود گــودرزی در دومین تجربــه فوتبالی اش هم‬ ‫شکست خورد تا بار دیگر منتقدانش بر طبل ضدفوتبال بودن‬ ‫او این بار بیش از گذشته بکوبند‪.‬‬ ‫اصالح اساسنامه‬ ‫یکی دیگر از مواردی که صــدای منتقدان را بلند کرد‬ ‫اصالح اساســنامه فدراسیون های ورزشــی بود که به زعم‬ ‫خیلی ها از جمله برخی روسای فدراسیون ها تنها برای بازتر‬ ‫شدن دســت وزارتخانه در امور فدراسیون ها انجام شد‪ .‬هر‬ ‫چند این کار هنوز به پایان نرســیده اما در چند ویرایش اولیه‬ ‫انقدر جای ابهام بود که می شد به راحتی بر ان نقد وارد کرد‪.‬‬ ‫این موضوع می تواند در اینده و همزمان با پایان یافتن کار‬ ‫اساسنامه تبدیل به پاشنه اشیل وزارت ورزش و جوانان شود‪.‬‬ ‫دوره چهارساله گودرزی تمام می شود؟‬ ‫اینکه وزیر ورزش در تصمیم گیری های خود مســتقل‬ ‫عمل می کند یا نه سوالی است که درباره سایر روسای پیشین‬ ‫سازمان تربیت بدنی و البته وزیر قبلی وزارتخانه پیش می اید‪.‬‬ ‫در اینکه ورزش حیاط خلوت بسیاری از چهره های سیاسی و‬ ‫تتردیدیوجودنداردامااینکهتاچهحدمی توان‬ ‫اقتصادیاس ‬ ‫مقابلفشارهاطاقتاوردوتسلیمنشدموضوعیمهمتراست‪.‬‬ ‫اینکه فالن نماینده مجلس از وزیر ورزش درخواستی داشته‬ ‫و چون انجام نشده کار به طرح سوال و استیضاح کشیده در‬ ‫گذشته بوده و اکنون هم وجود دارد اما انچه اهمیت بیشتری‬ ‫دارد میزان مقاومت برابر این مسائل است‪ .‬کار مجلس و وزیر‬ ‫چند بار به جاهای باریک کشید اما هنوز به مرحله اخر نرسیده‬ ‫است‪ .‬در کنار این مسائل باید دید ایا دوره چهار ساله گودرزی‬ ‫در وزارت ورزش با موفقیت ســپری می شــود یا اینکه او باید‬ ‫در میانه مســیر از قطار دولت یازدهم پیاده شود‪ .‬در چند ماه‬ ‫گذشته گفته شد که او تا نزدیکی د ِر خروج رفته اما همچنان به‬ ‫تو امد می کند‪.‬‬ ‫ساختمان خیابان سئول رف ‬ ‫فراری شدن ورزشی ها یا تضمینی برای اینده؟‬ ‫اینکه یک ورزشــی به عنوان وزیر ورزش انتخاب شده‬ ‫می تواند نکته خوبی باشــد تا سیاســیون کمتر وارد ورزش‬ ‫شوند اما ایا محمود گودرزی طوری کار کرده که بتوان حضور‬ ‫ورزشــی ها در وزارت ورزش را برگ برنده دانست؟ پاسخ این‬ ‫ســوال باتوجه به عملکرد وزارت ورزش کنونی منفی است‬ ‫چراکه عالوه بر موارد یاد شــده در باال خیلی نکات دیگری‬ ‫هست که باتوجه به انها می توان به وزارت ورزش نمره قبولی‬ ‫نداد‪ .‬خدا کند با «تدبیر»‪ ،‬اندک «امید» ما برای پشــیمان‬ ‫نشدن از انتخاب یک ورزشــی به عنوان وزیر ورزش از بین‬ ‫نرود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫اگر چــه وزارتخانه عریــض و طویل تحــت مدیریت‬ ‫محمود گودرزی‪ ،‬فدراســیون ها‪ ،‬هیات های ورزشــی و به‬ ‫عبارت بهتر کل ورزش و البته جوانان (که با اتخاذ تصمیمی‬ ‫ اشتباه با ورزش تلفیق شده بود) را در بر می گرفت اما تا بوده‬ ‫چنین بوده که بیشتر توجه ها به فدراسیون فوتبال معطوف‬ ‫شــده اســت‪ .‬از زمان علی ابادی و ماجــرای درگیر ی اش‬ ‫با دادکان و در نهایــت تعلیق فوتبال ایــران گرفته تا بحث‬ ‫مهرعلیزاده و برانکو و عباســی و قریب و کفاشــیان؛ همه و‬ ‫همه نشان می دهد که فوتبال ویترین عملکرد وزارت ورزش‬ ‫(هر چند اگر اشتباه باشد) است‪ .‬محمود گودرزی اما از همان‬ ‫روز اول رابطه خوبی با علی کفاشــیان نداشــت‪ .‬خنده های‬ ‫کفاشیان حداقل نزد وزیر ورزش خریداری نداشت تا جایی‬ ‫که رئیس فدراســیون فوتبــال اواخر ســال ‪ 93‬به صراحت‬ ‫اعالم کرد که ‪ 7-8‬ماه است با گودرزی حرف هم نزده است‪.‬‬ ‫وزیر ورزشی که از حاشــیه فرار می کرد هشت ماه بود که به‬ ‫زیر مجموعه اش وقت مالقات نــداده و حتی با او حرف هم‬ ‫نزده بود حتی زمانی که دبیرکل جدید فدراســیون فوتبال از‬ ‫ســوی وزارت ورزش توصیه شــده بود و حتی زمانی که هم‬ ‫فدراســیون و هم وزارت ورزش موضع خوبــی درباره ادامه‬ ‫همکاری با کی روش نداشتند‪ .‬وزیر ورزش در این مورد هم ‬ ‫ترجیح داد مدیرکل حراست این وزارتخانه (به عنوانش دقت‬ ‫کنید) را نماینده خودش در مذاکره با کی روش معرفی کند‪.‬‬ ‫حتی تغییرات در فدراســیون فوتبال باعث نشد رابطه تیره و‬ ‫تار گودرزی و کفاشیان بهبود یابد تا وزیر اینگونه نشان دهد‬ ‫که راهش را از فوتبال جدا کرده ؛ موضوعــی که از روز اول‬ ‫حضورش در وزارتخانه به ان اشاره می شد‪.‬‬ ‫می گفتنــد – هنوز هــم می گوینــد‪ -‬وزیــر ورزش که‬ ‫کشــتی گیر بوده میانه خوبی با فوتبال نــدارد‪ .‬مصادیق ان‬ ‫هم کم نیستند اما دومین وزیر ورزش تاریخ ایران هر بار این‬ ‫موضوع را رد می کرد‪ .‬او حتی در جلسه ای برای اینکه عمق‬ ‫ماجرا را اعالم کند گفت که به من می گویند «وزیر ضد فوتبال‬ ‫اعدام باید گردد‪».‬‬ ‫ورزش‬ ‫جزو مســئولیت های ســنگین و دردســرهای بی شمار چیز‬ ‫دیگری نــدارد‪ .‬خیلی از افرادی کــه االن در وزارت ورزش‬ ‫مشغول هســتند جزو هیات علمی دانشــگاه ها بوده اند‪ .‬با‬ ‫حقوق های به مراتب بهتر و اســتراحت های به موقع که در‬ ‫فواصل میان ترم ها نصیب شان می شد‪ ،‬اما خالصانه امده اند‬ ‫و کار می کنند‪.‬‬ ‫خبر ادغام معاونت های ورزش قهرمانی و همگانی‬ ‫چقــدر صحــت دارد و ایا ایــن موضوع بــه نوعی‬ ‫محدود کــردن دامنــه اختیارات اقای ســجادی‬ ‫نیست؟‬ ‫من چنین چیزی را نشــنیده ام‪ .‬شــایعات همیشه‬ ‫هســت‪ .‬این تصمیم ها به ضرر یک مجموعه اســت‪ .‬این‬ ‫حرف ها بیشــتر نظریه پردازی باتوجه به اطالعات یا بهتر‬ ‫بگویم شایعه های غلط است‪ .‬متاســفانه ما االن با موجی‬ ‫از تفسیر نویسی و سفارشی نویسی روبه رو هستیم که کار را‬ ‫برای مدیران اجرایی ورزش سخت می کند‪ .‬چون باید بخش‬ ‫ی از وقت و انرژی مان را صرف پاسخگویی به حواشی‬ ‫اعظم ‬ ‫و شایعات بی اســاس کنیم‪ .‬در رادیو و تلویزیون هم با این‬ ‫موج طرف هســتیم‪ .‬برخی برنامه ها حرف های بی اساسی‬ ‫مطرح می کنند که باز کار ما را دشــوار می کند‪ .‬این امکان‬ ‫هم وجود دارد که برخی جریان ها که در دوره های پیشــین‬ ‫همواره از چسبیده های ورزش بوده اند و حاال در امور اجرایی‬ ‫ورزش کشور پستی ندارند چنین مسائل بی اساسی را مطرح‬ ‫کنند تا به مجموعه ما اسیب بزنند‪.‬‬ ‫در مــورد مســاله ســعید علی ابــادی چــه نظری‬ ‫داریــد؟ گویــا ایشــان مشــاور رســانه ای اقای‬ ‫سجادی هســتند‪ .‬ایا با وجود اینکه شما مدیرکل‬ ‫روابط عمومی وزارت ورزش هستید حضور ایشان‬ ‫در کنار مهم ترین معاونت وزارت ورزش می تواند‬ ‫توجیه منطقی داشته باشد؟‬ ‫یکی از بحث ها و مشــکالت همین بوده است‪ .‬ما‬ ‫برخی مواقع برخی روش ها را امتحان می کنیم بدون اینکه‬ ‫از هزینه های ان خبر داشته باشــیم‪ .‬مثال من برای خودم‬ ‫مشاوری را تعیین می کنم یا دست به انتخاب های دیگری‬ ‫می زنم‪ .‬حتی شاید این ذهنیت پیش بیاید که دولت سایه ای‬ ‫برای خودم تشکیل داده ام‪ .‬من راجع به این موضوع با اقای‬ ‫سجادی یک بار صحبت کردم‪ .‬گفتم اگر ایرادی در کار ما‬ ‫می بینید یا فکر می کنید مجموعه ما توانمندی الزم را ندارد‪،‬‬ ‫این دوست عزیز بیاید و نقطه ضعف هایمان را گوشزد کند‪.‬‬ ‫بعدها از اقای سجادی شــنیدم که ایشان مشاور رسانه ای‬ ‫معاونت قهرمانی وزارت ورزش نیست‪ .‬نباید کتمان کرد که‬ ‫این تصمیم ها و اقدامات به هر حال به مجموعه مدیریتی‬ ‫اسیب می زند‪ .‬اگر قرار باشد هر معاونتی برای خودش مشاور‬ ‫رسانه ای داشته باشد که نمی توانیم هماهنگ با هم عمل‬ ‫کنیم‪ .‬در این صورت خبرنگار وقتی پاســخی که به دنبالش‬ ‫اســت را از زبان من نمی گیرد ســراغ ان مشــاور رسانه ای‬ ‫می رود تا تیتر دلخواهش را از زبان او بشنود‪ .‬این رویه خوبی‬ ‫نیست و جز ناهماهنگی و ایجاد شکاف فایده دیگری ندارد‪.‬‬ ‫این موازی کاری و همپوشانی ممکن است در اخالق برخی‬ ‫مدیران ما وجود داشته باشد‪ .‬نه تنها در وزارت ورزش بلکه‬ ‫در سازمان ها و نهادهای دیگر هم ممکن است وجود داشته‬ ‫باشد که به نظرم امر پسندیده ای نیست‪.‬‬ ‫صحبت خاصی دارید؟‬ ‫از برخی رسانه ها خواهش می کنم سفارشی نویسی‬ ‫را کنار بگذارند‪ .‬کار درستی نیست‪ .‬جامعه رسانه ای به عنوان‬ ‫جامعه ای شریف می بایست بیشتر با واقعیت ها پیش بروند‪.‬‬ ‫یک روز کتابی را منتشر خواهم کرد با این عنوان «روزهایی‬ ‫که با یک وزیر بودم‪ ».‬من نمی گویم دکتر گودرزی اشتباه‬ ‫ندارد اما او انسانی با اخالق و شریف است و تمام تالشش‬ ‫این است که به ورزش کشــور کمک کند‪ .‬باید به او کمک‬ ‫کنیم که در این راه موفق شود‪.‬‬ ‫از ورزشی بودن پشیمان گشته ایم!‬ ‫‪75‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫مرخصی مشکوک‬ ‫ایا کی روش با مکزیکی ها مذاکره داشته؟‬ ‫ورزش‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫تقریبا پنج ســال از حضور کــی روش در فوتبال ایران‬ ‫می گذرد‪ .‬در طول این ســال ها شایعه پیوســتن این مربی‬ ‫پرتغالــی بــه دیگر تیم هــا همواره مطرح شــده اســت‪ .‬او‬ ‫گزینه مربیگری تیم های مختلفی بوده اســت؛ از تیم ملی‬ ‫افریقای جنوبی گرفته تا تا منچستر و تاتنهام‪ .‬حاال تازه ترین‬ ‫خبرها از پیشــنهاد مکزیکی ها به وی حکایت می کند‪ .‬این‬ ‫در حالی است که مرد پرتغالی در اوج اختالف با فدراسیون‬ ‫فوتبال بعد از جام جهانی ‪ ۲۰۱۴‬و جام ملت های اسیا ‪۲۰۱۵‬‬ ‫جایی نرفت و در تهران ماندنی شد‪ .‬اما حاال که قراردادش‬ ‫تا پایان مرحله مقدماتی تمدید شده‪ ،‬این سوال پیش می اید‬ ‫که چرا باید تیم ملی را رها کند و به ان طرف اقیانوس اطلس‬ ‫اسباب کشــی کند‪ .‬اما حاال بار دیگر نام یک کشــور جدید‬ ‫به عنوان مقصد بعدی کی روش مطرح شــده است‪ .‬اولین‬ ‫بار روزنامه پرتغالی اوژوگو بود که کی روش را در کنار چند نام‬ ‫دیگر به عنوان گزینه های مربیگــری مکزیک مطرح کرد‪.‬‬ ‫در کنار کی روش‪ ،‬نام پائولو بنتو‪ ،‬دیگر مربی سابق تیم ملی‬ ‫پرتغال هم دیده می شود‪ .‬بعد از ان بود که رسانه های ایرانی‬ ‫نزدیک به کی روش هم این خبر را با اب و تاب منتشر کردند‬ ‫ولی وقتی ســراغ رســانه های مکزیکی برویم‪ ،‬نه خبری از‬ ‫کی روش است نه بنتو‪ .‬فقط تعدادی از روزنامه های مکزیکی‬ ‫خبر روزنامه اوژوگو را نقل کرده اند‪.‬‬ ‫در رســانه های مکزیکی نام مربیان دیگری به عنوان‬ ‫گزینهمربیگریمکزیکمطرحشده‬ ‫است‪ .‬بیشــتر گزینه ها نام هایی‬ ‫هســتند که در فوتبال مکزیک‬ ‫فعالیــت دارنــد‪ .‬جدی ترین‬ ‫گزینــه ریــکاردو فرتــی‪،‬‬ ‫ســرمربی برزیلــی مونتــری‬ ‫اســت کــه تیمش بــه فینال‬ ‫جام لیبرتادورس رسیده و دو‬ ‫ســال قبل‬ ‫پیشــنهاد ســرمربیگری مکزیــک را رد کرده اســت‪ .‬پدرو‬ ‫کایکسینیای پرتغالی که سانتوز را به قهرمانی لیگ مکزیک‬ ‫رسانده هم یکی دیگر از گزینه ها بود که می گوید مربیگری‬ ‫در باشــگاه را ترجیح می دهد‪ .‬دو گزینه مشهور دیگر هم در‬ ‫این فهرســت حاضرند‪ .‬خورخه ســامپائولی که ماه گذشته‬ ‫شــیلی را برای اولین بار بــه قهرمانی کوپا امریکا رســاند و‬ ‫مارسلو بی یلسا‪ ،‬سرمربی مارســی که اسطوره مربیگری در‬ ‫قاره امریکاست‪ .‬از کی روش اما خبری نیست‪.‬‬ ‫این در حالی است که بسیاری از کارشناسان فوتبال در‬ ‫ایران کی روش را مربی حرفه ای می دانند که به قراردادش با‬ ‫تیمی که در انجا مشغول کار بوده پایبند است و به ان احترام‬ ‫می گذارد‪ .‬کــی روش تا جــام جهانی ‪ ۲۰۱۸‬با فدراســیون‬ ‫فوتبال ایران قــرارداد دارد اما با این حــال موضوع نزدیک‬ ‫شــدن وی به نیمکت مکزیک به محل ســوال تبدیل شده‬ ‫است؟ حال این سوال پیش می اید که چطور کی روش که‬ ‫البته یک مربی حرفه ای به شــمار می رود بــا مکزیکی ها و‬ ‫بدون اطالع فدراســیون ایران به مذاکره پرداخته اســت‪.‬‬ ‫در این بین فقط یک گمانه زنی مطرح است و ان هم اینکه‬ ‫دستمزد و حق و حقوق کی روش به موقع برای او واریز نشده‬ ‫و طبق بندهایی که در قرارداد این مربی وجود دارد‪ ،‬این حق‬ ‫برای کی روش محفوظ است که در صورت تاخیر در پرداخت‬ ‫دستمزدش به صورت یکطرفه با کشورهایی که خواستار او‬ ‫هستند به مذاکره بپردازد که در این صورت دیگر جایی برای‬ ‫شکایت فدراســیون فوتبال ایران باقی نخواهد ماند‪ .‬شاید‬ ‫اصل ماجرا همین اســت؛ قرارداد کــی روش این امکان و‬ ‫اجازه را به او می دهد؛ قراردادی که به طور روشن فدراسیون‬ ‫درباره اش توضیحی نداده است‪.‬‬ ‫‪ 28‬خرداد کارلوس کی روش به منظور ســپری کردن‬ ‫اردوی ســه هفته ای راهی زادگاه خود در افریقای جنوبی و‬ ‫سپس پرتغال شد‪ .‬طبق اعالم رســمی کفاشیان او پس از‬ ‫حدود دو ماه و تمدید شــش هفته ای دوران مرخصی‪ ،‬روز‬ ‫‪ ۲۹‬مرداد و درست یک هفته قبل از اغاز اردوی تیم ملی به‬ ‫کشورمان بازخواهد گشت‪ .‬کی روش که پنجشنبه‬ ‫‪ ۲۸‬خرداد و پس از دیــدار تیم های ملی ایران و‬ ‫ترکمنستان از هفته دوم مقدماتی جام جهانی‬ ‫‪ ۲۰۱۸‬روســیه کشــورمان را ترک کرده بود‪،‬‬ ‫ابتدا قرار بود پس از ســه هفتــه مرخصی به‬ ‫کشــورمان بازگردد که فوت همســر ســابق‬ ‫وی‪ ،‬این مرخصــی را برای ســه هفته دیگر‬ ‫تمدید کرد‪ .‬ســرمربی پرتغالــی تیم ملی به‬ ‫خاطر فوت همسر ســابقش از فدراسیون‬ ‫درخواست کرد تا این مرخصی سه هفته‬ ‫دیگر تمدید شود تا او چند روز مانده به‬ ‫اغاز فصل جدید لیــگ برتر برای زیر‬ ‫نظر گرفتن این مســابقات و فراهم‬ ‫کردن شــرایط اردویــی تیم ملی‬ ‫برای ادامه رقابت های مقدماتی‬ ‫جام جهانی ‪ ۲۰۱۸‬روسیه به کشورمان بازگردد‪.‬‬ ‫با این حال کی روش قبــل از اغاز لیگ هــم به ایران‬ ‫برنگشت و حاال شنیده می شود در صورتی که کی روش واقعا‬ ‫قصد بازگشت داشته باشــد پس از برگزاری سمینار سه روزه‬ ‫کنفدراسیون فوتبال اسیا که به میزبانی کواالالمپور مالزی‬ ‫و به منظور بررســی فنی رقابت های جام ملت های اســیای‬ ‫‪ ۲۰۱۵‬برگزار می شود در تاریخ ‪ ۲۹‬مرداد به ایران بازخواهد‬ ‫گشت‪ .‬در این بین اما ظاهرا کی روش از بدقولی ها به شدت‬ ‫ناراحت است و به فدراسیون فوتبال اعالم کرده تا زمانی که‬ ‫وعد ه وعیدهای مسئوالن ورزش کشور عملی نشود‪ ،‬اوضاع‬ ‫همین اســت و در صورتی که بخواهد بــه کارش با تیم ملی‬ ‫فوتبال ادامه دهد‪ ،‬فقط در زمان هایی بــه ایران می اید که‬ ‫وقت اردوها یــا بازی های تیم ملی باشــد‪ .‬شــاید اتفاقات‬ ‫ناخوشایندی طی روزهای اینده رخ دهد و شاید اخباری از ان‬ ‫سوی مرزها منتشر شود که معنایش خداحافظی کی روش با‬ ‫فوتبال ملی ایران با تاخیری حدود ‪ 4-5‬ماهه باشد‪ .‬شاید هم‬ ‫کی روش طی روزهای اینده به فوتبال ایران بازگردد‪ .‬هر چه‬ ‫هست در مورد او شــایعات عجیبی به گوش می رسد‪ .‬اینکه‬ ‫سرمربی تیم ملی دیگر برنامه ای برای بازگشت به کشورمان‬ ‫ندارد و احتماال مرخصی او دائمی خواهد شد‪ .‬گفته می شود‬ ‫پیشــنهاد فدراســیون فوتبال مکزیک به کی روش‪ ،‬مربی‬ ‫پرتغالی را وسوسه کرده و به همین دلیل او به همکاری اش‬ ‫با تیم ملی خاتمه خواهد داد‪ .‬البته این اولین بار نیســت که‬ ‫مربی پرتغالی به عنوان گزینه مربیگری یک تیم دیگر مطرح‬ ‫می شــود‪ .‬منابع این اخبار معموال رســانه هایی هســتند که‬ ‫کی روش رابطه نزدیکی با انها دارد‪ .‬در تمام پیشنهادهایی‬ ‫که در این سال ها برای کی روش رسیده‪ ،‬ردپای رسانه های‬ ‫نزدیک به این مربی دیده می شــود؛ بازی های مطبوعاتی‬ ‫که در دنیای فوتبال خیلی عجیب نیست‪ .‬پس دلیلی برای‬ ‫نگرانی وجود ندارد‪ .‬کی روش در اوج اختالف با فدراسیون‬ ‫فوتبال بعد از جام جهانی ‪ 2014‬و جام ملت های اسیا ‪2015‬‬ ‫جایی نرفت و در تهران ماندنی شــد‪ .‬حاال که قراردادش تا‬ ‫پایان مرحله مقدماتی تمدید شده‪ ،‬چرا باید تیم ملی را رها کند‬ ‫و به ان طرف اقیانوس اطلس اسباب کشی کند‪ .‬برای دیدن‬ ‫کی روش شاید بهتر است چند هفته صبر کنیم‪ .‬احتماال وقتی‬ ‫فصل تعطیالت تابستانی به پایان برسد و روزها کوتاه تر شود‪،‬‬ ‫او نگاهش را به سمت شــرق برمی گرداند‪ ،‬دوباره چمدان را‬ ‫می بندد و به تهران می اید‪.‬‬ ‫ایــن امیــدواری در حالی از ســوی حامیــان داخلی‬ ‫کی روش مطرح می شود که علی کفاشیان رئیس فدراسیون‬ ‫فوتبال نیز ضمن تکذیب پیشنهاد فدراسیون فوتبال مکزیک‬ ‫به کارلوس کی روش گفته اســت‪« :‬کی روش با ما قرار داد‬ ‫دارد‪ ،‬بــه این قرارداد پایبند اســت و بعد از کنگــره مالزی به‬ ‫ایران باز می گردد‪».‬‬ ‫پیش تر علی کفاشــیان در واکنش به شایعه پیشنهاد‬ ‫مکزیک به کارلوس کی روش گفتــه بود‪ ،‬کی روش از ایران‬ ‫رضایت دارد و همچنان تحت قرارداد با تیم ملی اســت‪ .‬او‬ ‫زمانی که مشخص شد کی روش برای بار دوم مرخصی اش را‬ ‫تمدید کرده‪ ،‬باز هم تاکید کرد‪« :‬او به مسابقات و برنامه های‬ ‫اینده تیم ملی فکر می کند‪ ،‬نه به پیشنهاد برای سرمربیگری‬ ‫هیچ کشوری از جمله مکزیک‪».‬‬ ‫در چنین فضایی باید منتظر روزهــای اینده بود‪ .‬لیگ‬ ‫برتر در حالی اغاز شــده اســت که تا هفته چهــارم خبری از‬ ‫کی روش در جایگاه ورزشــگاه های فوتبال ایران نیســت و‬ ‫فعال مارکاراقاجانیان و مهرداد خانبان به عنوان دو دســتیار‬ ‫ایرانی او ناظران بازی ها هستند؛ البته قرار است در روزهای‬ ‫اینده اوسیانو کروز و دن گاسپار‪ ،‬دستیاران خارجی کی روش‬ ‫هم با چند روز وقفه به تهران بیایند‪ ،‬اما اینکه خود کی روش‬ ‫چه زمان به این مرخصی طوالنی پایان خواهد داد؛ پرسشی‬ ‫است که پاسخش شاید در جیب رئیس فدراسیون مکزیک‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫شاهکار جامعی در هیروشیما‬ ‫کسب اولین مدال تاریخ ژیمناستیک ایران‬ ‫تیم ژیمناســتیک کشــورمان برای اولین بار توانست در تاریخ‬ ‫این رشته مدالی را در اسیا کسب کند‪ .‬عبدالله جامعی‪ ،‬عضو تیم ملی‬ ‫ژیمناستیک در خرک حلقه پس از کســب مدال برنز قهرمانی مردان‬ ‫اسیا می گوید‪« :‬این مســابقه ها با حضور ژیمناست های برتر دنیا به‬ ‫حدی سنگین بود که تنها انتظار راهیابی به فینال را داشتم‪ ،‬من برای‬ ‫اولین بار بود که به مسابقات برون مرزی اعزام شده بودم و باتوجه به‬ ‫اینکه بوشهر از نظر تجهیزات و امکانات بسیار ضعیف است فقط در‬ ‫اردوی تیم ملی دو ماه تمرین کردم و توانستم مدال بگیرم البته در این‬ ‫راه با تشویق های رئیس فدراسیون ژیمناســتیک و کادر فنی به این‬ ‫خودباوری رسیدم که می توانم در کنار قهرمانان مطرح ژیمناستیک‬ ‫خود را روی سکو ببینم‪».‬‬ ‫در مرحله فینال رقابت های ژیمناســتیک قهرمانی مردان اسیا‬ ‫در هیروشــیمای ژاپن‪ ،‬عبدالله جامعی در تک وســیله خرک حلقه و‬ ‫در بین هشت ژیمناست برتر با کســب امتیاز ‪ 675/14‬توانست مدال‬ ‫برنز اســیا را به دســت اورد تا اولین مدال تاریخ ایران در مســابقات‬ ‫اسیایی ژیمناستیک به ثبت برســد‪ .‬در همین وسیله سعیدرضا کیخا‬ ‫دیگر نماینده ایران با کسب امتیاز ‪ 575/14‬چهارم شد‪ .‬همچنین در‬ ‫دارحلق ه هادی خناری نژاد با امتیاز‪ 925/14‬در جایگاه چهارم مسابقات‬ ‫ژیمناستیک قهرمانی مردان اسیا قرار گرفت‪ .‬عبدالله جامعی متولد‬ ‫‪ 1370‬در شهر بوشهر جوانی با انگیزه و استعداد که ورزش ژیمناستیک‬ ‫را از سال ‪ 1380‬اغاز کرد و پس از مدتی به سراغ کار تخصصی با وسیله‬ ‫خرک حلقه رفت و در این رشته به پیشرفت خوبی دست پیدا کرد‪ .‬این‬ ‫ورزشکار از ابتدای شروع کار در ورزش ژیمناستیک به مدت حدود سه‬ ‫سال زیر نظر اقای حسینی اموزش دید و از سال ‪ 1384‬تا کنون ورزش‬ ‫حرفه ای را با مربیانی همچــون محمدجواد بهنام نیا و محمود برقک‬ ‫ادامه می دهد‪.‬‬ ‫بازی دو پهلوی فدراسیون فوتبال‬ ‫چرا قراردادکی روش شفاف نیست؟‬ ‫مهدی ربوشه‬ ‫دبیرگروه ورزش‬ ‫عک‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫مفاد قرارداد‪ ،‬اگر فدراســیون ‪ ۶‬ماه به این مربی پول ندهد‪،‬‬ ‫کی روش به صــورت یکطرفه می تواند قراردادش را فســخ‬ ‫کند‪ .‬البته این تنها یک احتمال اســت که کی روش این بار‬ ‫به تهران برنگردد‪ .‬اما این خبر خوبی نیست‪ .‬حتی اگر پشت‬ ‫پرده چنین شــایعه ای نفع مالی فدراســیون فوتبال و منتفع‬ ‫شدن این فدراسیون از امتیازهای وزارت ورزش در بین باشد‪،‬‬ ‫رویه ای زشت خواهد بود‪ .‬البته بعید است این مربی پرتغالی‬ ‫داوطلبانه از چنین شایعاتی استقبال کند؛ کی روش در بین‬ ‫فوتبالدوستان ایرانی‪ ،‬محبوبیت خاصی دارد و شاید به همین‬ ‫دلیل نمی خواهد با وجود این مشکالت‪ ،‬کارش را در ایران‬ ‫نیمه کاره رها کند‪ .‬از طرفی او در تیم ملی جوانگرایی مثبتی‬ ‫انجام داده و قطعا به دنبال ثمره این کارش در سال های اینده‬ ‫است‪ .‬اما مســئوالن فدراســیون فوتبال در سال های اخیر‬ ‫بارها تاکید کرده اند که نمی توانند به دلیل مشکالت مالی‪،‬‬ ‫تمامی خواســته های کی روش را عملی کنند‪ .‬البته در حال‬ ‫حاضر شرایط تغییر کرده و با بازگشــت پول های بلوکه شده‬ ‫فدراسیون‪ ،‬انتظار می رود که مشــکالت تیم ملی از لحاظ‬ ‫انجام بازی های دوســتانه‪ ،‬اردوهــای تدارکاتی و پرداخت‬ ‫پاداش به بازیکنان مرتفع شود‪ .‬کی روش در این سال ها بابت‬ ‫این مشکالت بارها از فدراسیون فوتبال و حتی وزارت ورزش‬ ‫انتقاد کرده است‪ .‬این فدراسیون فوتبال است که باید مشکل‬ ‫کی روش را حل کند‪ .‬علی کفاشیان درست یا غلط و بر خالف‬ ‫میل وزیر ورزش این مربی را در راس کادر فنی تیم ملی حفظ‬ ‫کرده و حاال هیچ بهانه ای برای از دست دادن او ندارد‪ .‬اگر او‬ ‫ریاست بر تشکیالت فوتبال ایران را تنها هزینه کردن می داند‬ ‫بهتر اســت این بار از حضور در انتخابات ریاست فدراسیون‬ ‫فوتبال کنار بکشد و اگر غیر از این است به طور طبیعی نباید‬ ‫از وزارت ورزش انتظار رفع مشــکالت مالی فدراســیون را‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫ســرمربی پرتغالی تیم ملی در دو برهه متفاوت خبر از‬ ‫جدایی اش از فوتبال ایران داد؛ یکی پس از جام ملت های‬ ‫اسیا و دیگر بار پس از جام جهانی برزیل‪ .‬او دلیل این تصمیم‬ ‫را شرایط کاری اش در ایران مطرح کرده بود؛ اینکه تیم ملی‬ ‫ایران به امکانات و اردوهایی نیاز دارد که بدون انها پیشرفت‬ ‫غیرممکن اســت‪ .‬برای فدراســیونی که اسپانســر درست‬ ‫و درمــان برای تیم ملی نــدارد و از پول دولت بــرای گذران‬ ‫امور استفاده می کند هم پرداخت قرارداد کی روش مشکل‬ ‫اســت هم فراهم اوردن امکانات و اردوهایی که کی روش‬ ‫می خواهد‪ .‬در چنین شــرایطی تنهــا راه باقی مانده وزارت‬ ‫ورزش است‪ .‬اما وزارت ورزش در جلســه های بودجه سال‬ ‫‪ 94‬اصال از فدراســیون فوتبال بــرای مباحثه دعوت نکرد‪.‬‬ ‫فدراسیون های دیگر به دیدار وزیر و معاونان رفتند و در مورد‬ ‫بودجه شان صحبت کردند اما فدراســیون فوتبال اصال به‬ ‫این جلسات دعوت نشد و نشانه های محرزی وجود داشت‬ ‫برای اینکه وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال روابط تیره ای‬ ‫دارند‪ .‬این رابطه هنوز هم شــکل مناسبی پیدا نکرده است‪.‬‬ ‫وقتی فدراسیون فوتبال از سوی وزارت ورزش به لحاظ مالی‬ ‫تامین نباشــدعمال توانایی فراهم کردن امکانات هم وجود‬ ‫ندارد و در نتیجه برنامه های کی روش برای تیم ملی غیرقابل‬ ‫اجرا می شود‪ .‬در این شرایط گمانه هایی در مورد هماهنگی‬ ‫رئیس فدراســیون فوتبال و ســرمربی تیم ملی برای عبور از‬ ‫مشــکالت مالی وجود دارد‪ .‬البته که فدراســیون فوتبال و‬ ‫کی روش پیش از این چنیــن رفتاری را نشــان داده اند‪ .‬در‬ ‫فاصله یک سال و نیم مانده به جام جهانی فوتبال وقتی که‬ ‫دستمزد کی روش پرداخت نشده بود‪ ،‬مرد پرتغالی به مرخصی‬ ‫رفت و اعالم کرد که رقم قراردادش را در دوبی می گیرد و بعد‬ ‫به ایران می اید‪ .‬خبرجدایی احتمالــی کی روش از تیم ملی‬ ‫این قدر ســروصدا ایجاد کرد که دران برهــه وزارت ورزش‬ ‫هزینه الزم را پرداخت کرد‪ .‬بعدها این شایعه مطرح شد که‬ ‫جدایی کی روش فقط یک بلوف بوده؛ راهکاری فوری برای‬ ‫فراهم کردن شرایط مالی‪.‬‬ ‫اما چرا مشــکالت کــی روش بــا فوتبال ایــران تمام‬ ‫نمی شود؟ چرا فدراســیون فوتبال در مورد قراردادش با این‬ ‫مربی پرتغالی شفاف ســازی نمی کند؟ ایا بنــدی در قرارداد‬ ‫کی روش وجود دارد که به او اجازه می دهد در مورد پیشنهاد‬ ‫دیگر تیم ها وارد مذاکره شــود؟ کــی روش در حالی دوباره‬ ‫رفتارهای گذشــته را تکرار می کند که فدراســیون فوتبال‬ ‫حاضر نیست در مورد اختالف هایش با این مربی‪ ،‬اطالعات‬ ‫شفافی در اختیار مردم و رســانه ها قرار دهد‪ .‬برخی رسانه ها‬ ‫نوشــته اند در قرارداد کی روش این موضوع گنجانده شــده‬ ‫که این مربی درصورت بدقولی فدراســیون در پرداخت حق‬ ‫و حقوقش‪ ،‬می تواند جدا شــود؛ موضوعی که در شــرایط‬ ‫فعلی دســت کی روش را برای جدایی باز می گــذارد‪ .‬او در‬ ‫‪ ۷‬ماه اخیر پولی از فدراسیون فوتبال نگرفته و طبق یکی از‬ ‫س هفته‬ ‫‪77‬‬ ‫بازگشت مرد میلیاردی‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫ده نمکی فیلم رسوایی ‪ 2‬را کلید زد‬ ‫پس از انکه اخراجی ها به سه قســمت رسید و هر سه‬ ‫قسمت هم فروش فوق العاده ای داشت‪ ،‬مسعود ده نمکی‬ ‫می خواهد رســوایی را هــم تبدیل به ســه گانه کند ؛ فیلمی‬ ‫ که قســمت اول ان در اخرین روزهای ســال ‪ 91‬روی پرده‬ ‫سینماها رفت و فروش قابل توجهی هم داشت‪ .‬در قسمت‬ ‫اول این فیلم‪ ،‬دو شــخصیت اصلی در فیلــم حضور جدی‬ ‫داشتند ؛ حاج یوسف با بازی اکبر عبدی و افسانه با بازی الناز‬ ‫شاکردوست‪ .‬فیلم درباره افسانه‪ ،‬دختر بدنام محل بود که به‬ ‫دلیل بدهی های خود و پدرش در استانه فروپاشی اخالقی‬ ‫است‪ .‬او پس از ربودن سفته های پدرش هنگام فرار‪ ،‬با حاج‬ ‫یوســف‪ ،‬روحانی زاهد محل اشنا می شــود و‪ ...‬این مساله‬ ‫برای حاج یوسف باعث مشکالتی شد و مورد اتهام کسبه و‬ ‫اهالی محل قرار می گیرد و در نهایت او از ان سربلند بیرون‬ ‫می اید‪ .‬فیلم رســوایی ســنت فروش میلیــاردی فیلم های‬ ‫ده نمکی را تغییر نداد و این فیلم با گذشتن از مرز چهار میلیارد‬ ‫تومان فروش‪ ،‬یکی از رکورد داران در این زمینه بود‪.‬‬ ‫ده نمکی در هفته گذشته دومین قســمت از سه گانه‬ ‫رســوایی را هم کلید زد و بــا همان عوامل اشــنا که در همه‬ ‫فیلم ها در کنارش حضور دارند‪ ،‬بازهم به حکایتی می پردازد‬ ‫ف » روحانی محل است‪.‬‬ ‫که باز هم نقش اول ان «حاج یوس ‬ ‫فیلمنامه «رسوایی ‪ »2‬که نوشــته خود «مسعود ده نمکی»‬ ‫است‪ ،‬مضمونی عرفانی و اجتماعی دارد‪ .‬اتفاقات داستان‬ ‫این فیلم چند سال بعد از قصه «رسوایی» در یک شهر فرضی‬ ‫با داستانی تخیلی رخ می دهد و اولین نمایش ان در جشنواره‬ ‫سی و چهارم فیلم فجر خواهد بود‪ .‬در این قسمت ده سال از‬ ‫ان ماجرا های قسمت اول گذشته است و شاهد هستیم که‬ ‫یک بار دیگر حاج یوسف با یک پیش بینی غیر منتظره مردم‬ ‫را از موضوعی اگاه می کند که در نهایت از طرف اطرافیانش‬ ‫طرد می شــود و این خود اغاز ماجرا برای قصه ای است که‬ ‫ده نمکی قرار اســت ان را تصویر کند‪ .‬البته خبرهایی پیش‬ ‫از شــروع فیلمبرداری از این پروژه می رسید‪ ،‬که حدس زدن‬ ‫اینکه غافلگیری بزرگ موجود در فیلم ده نمکی چیســت را‬ ‫اسان می کند‪.‬‬ ‫چنــدی پیــش مســعود ده نمکی از ســتاد فرماندهی‬ ‫مدیریت بحران تهران بازدید کرد کــه قطعا برای همکاری‬ ‫دو جانبــه بوده اســت و ا حتمــاال زلزله نقطه مشــترک فیلم‬ ‫سینمایی «رسوایی ‪ »2‬با ســتاد فرماندهی مدیریت بحران‬ ‫تهران است‪ .‬ستاد بحران همواره اماده اتفاقات پیش بینی‬ ‫نشده همچون زلزله است و شاید غافلگیری بزرگ ششمین‬ ‫فیلم ده نمکی در «رسوایی‪ »2‬ارتباط به ستاد مدیریت بحران‬ ‫داشته باشد و قصه این گونه تکمیل می شود که حاج یوسف‬ ‫در «رســوایی ‪ »2‬پیش بینی یک زلزله را در پایتخت می کند‬ ‫و هشــدار می دهد که قرار اســت در تهران زلزله ای عظیم‬ ‫بیاید‪ .‬این پیش بینی و برخی ماجراها باعث می شود از جانب‬ ‫اطرافیان طرد شود تا جایی که به ناچار به یکی از جزیره های‬ ‫خارک و قشــم تبعید می شــود‪ .‬اما اینها همه حدس است‪.‬‬ ‫انچه در پشت صحنه «رسوایی‪ »2‬دیده می شود این است‬ ‫که «ده نمکی» به شدت مواظب است چیزی از قصه لو نرود‬ ‫و مدام این موضوع را به خبرنگاران حاضر در محل‪ ،‬بازیگران‬ ‫و عوامل گوشزد می کند اما انچه مشخص است‪« ،‬رسوایی»‬ ‫درباره خودشناســی انســان اســت و حاج یوســف مدام به‬ ‫اطرافیان خود هشدار می دهد که مراقب رفتار و اعمال خود‬ ‫باشند و در واقع نماینده انسان های پاک است که به همین‬ ‫دلیل دچار مصائب می شود‪.‬‬ ‫بازیگران فیلم‬ ‫«رســوایی ‪ »2‬ششــمین فیلــم بلنــد و یازدهمین اثر‬ ‫تصویری مســعود ده نمکی اســت‪ .‬او در همه فیلم هایش‬ ‫همواره بر اســتفاده از بازیگران پر تعداد و سرشناس تاکید‬ ‫داشــته ؛ مجموعه ســه گانه اخراجی که از نظر تعدد بازیگر‬ ‫سرشناس یکی از نمونه های شــاخص در این زمینه بودند‪،‬‬ ‫قسمت اول رســوایی هم بازیگران سرشناس قابل توجهی‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫در اولین روز فیلمبرداری که مقابل ساختمان مجلس‬ ‫شــورای اســامی انجام شــد‪ ،‬اکبــر عبــدی‪ ،‬محمدرضا‬ ‫شــریفی نیا‪ ،‬امیر نوری‪ ،‬ســحر قریشی‪ ،‬اســماعیل خلج و‬ ‫فخرالدین صدیق شــریف‪ ،‬از جمله بازیگرانی بودند که در‬ ‫لوکیشن فیلم حاضر بودند که به طور طبیعی در روزهای اینده‬ ‫بازیگران دیگری هم به این مجموعه اضافه می شوند‪ .‬اکبر‬ ‫عبدی با همان نقش قبلــی اما در هیبتی ده ســال پیرتر در‬ ‫فیلم حاضر می شــو د که روحانی با لهجه شــیرین و دوست‬ ‫داشتنی است‪.‬‬ ‫شیال خداداد از حضور در این پروژه سینمایی به دلیل‬ ‫تداخل زمانی حضورش در یکی دیگر از فیلم های سینمایی‬ ‫انصراف داد که به همین دلیل سحر قریشی جایگزین وی‬ ‫شد تا فرصت حضور در «رســوایی ‪ »2‬را به دست بیاورد‪ .‬در‬ ‫این فیلم قریشــی در نقش یک خبرنگار سمج و ماجراجو به‬ ‫صحنه خواهد رفت‪ .‬قریشــی در رابطه با نقش خود در فیلم‬ ‫ســینمایی «رســوایی ‪ »2‬گفته است‪« :‬همیشــه به خاطر‬ ‫حاشــیه هایی که بعضی از خبرنگاران برایم ایجاد می کردند‬ ‫از انان فرار می کردم اما امروز خودم نقش همان خبرنگاران‬ ‫را بازی خواهم کرد‪».‬‬ ‫فیلمبرداری ایــن اثــر در منطقه «امامــزاده یحیی»‬ ‫ادامه دارد‪ .‬شنیده ها حاکی از این است که قسمت هایی از‬ ‫رسوایی ده نمکی به خارج از تهران می رسد‪ ،‬شاید جایی در‬ ‫جنوبی ترین نقطه کشور‪.‬‬ ‫مرد موفق گیشه ها‬ ‫وقتی ده نمکی نخستین بار سال ‪ 86‬پشت دوربین قرار‬ ‫گرفت تا اولین فیلم سینمایی اش را بسازد‪ ،‬کمتر کسی فکر‬ ‫می کرد فردی که تجربه قابل اعتنایی در سینما و فیلمسازی‬ ‫ندارد‪ ،‬بتواند این همه جلب توجه و گیشه ها را تسخیر کند‪.‬‬ ‫امــا «اخراجی ها» به این مهم دســت یافت و تماشــاگران‬ ‫زیادی را به سینماها کشاند‪« .‬اخراجی ها» در زمان اکران‪،‬‬ ‫بسیاری از رکوردهای فروش در سینماهای کشور را جابه جا‬ ‫کرد و در نهایت فیلم به فروشــی معادل ‪ 5/2‬میلیارد تومان‬ ‫دست یافت که رقم بسیار باالیی برای فیلمی در میانه های‬ ‫دهه ‪ 80‬بود‪ .‬فــروش میلیاردی «اخراجی هــا» ده نمکی را‬ ‫به فکر ســاخت قســمت دوم انداخت و او با حضور برخی از‬ ‫مهم ترین بازیگران فیلــم اول و بهره گیــری از چهره های‬ ‫محبوب دیگری چون جواد رضویان‪ ،‬حســام نواب صفوی‬ ‫و شــیال خداداد‪ ،‬ادامه قصه «اخراجی هــا» را روایت کر د؛ ‬ ‫ترفندی کــه «اخراجی هــا‪ »2‬را با اســتقبال بی نظیر مردم‬ ‫روبه رو کــرد و باعث شــد این فیلم بــا فــروش ‪ 8/5‬میلیارد‬ ‫تومانی‪ ،‬پرفروش ترین فیلم تاریخ سینمای ایران شود‪ .‬او در‬ ‫ادامه روند فیلمســازی اش‪« ،‬اخراجی ها‪« ،»3‬رسوایی» و‬ ‫«معراجی ها» را ساخت‪« .‬اخراجی ها‪ »3‬شش میلیارد تومان‬ ‫فروخت‪« .‬رسوایی» به فروشی معادل چهار میلیارد تومان‬ ‫دست پیدا کرد و فروش «معراجی ها» هم حدود پنج میلیارد‬ ‫تومان بود‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬پنج فیلمی که تاکنون ده نمکی‬ ‫در ســینما ســاخته‪ ،‬حدودا ‪ 25‬میلیارد تومان در ســینماها‬ ‫فروخته و حال سینما را به لحاظ اقتصادی خوب کرده است‪.‬‬ ‫این امار نشان می دهد که مســعود ده نمکی را باید به عنوان‬ ‫یکی از پدیده های سینمای ایران در نظر گرفت‪ .‬پدیده ای‬ ‫که با شــناخت مناسب از مخاطب‪ ،‬شــاید فیلم هنری به ان‬ ‫معنایی که در ذهن مخاطبان حرفه ای ســینما تعریف شده‬ ‫نمی سازد اما فیلمی می سازد که مورد استقبال طبقه ای که‬ ‫از عالقه مندان به سینما قرار می گیرد که از سینما حرف های‬ ‫پیچیــده‪ ،‬صحنه هــای پیچیــده‪ ،‬دیالوگ هــای پیچیده‪،‬‬ ‫قصه های پیچیده و‪ ...‬نمی خواهند و با یک روایت ساده و‬ ‫سلیس ارتباط می گیرند‪.‬‬ ‫در روزهایی که حتــی فیلم های پر طمطراق و اســم‬ ‫و رســم دار نتوانستند گیشه را به ســمت خود بکشانند ‪ ،‬خبر‬ ‫بازگشــت مســعود ده نمکی و اســتارت اخرین ساخته اش‬ ‫می تواند خبر خوبی برای گیشه ها باشد و شاید «رسوایی‪ »2‬‬ ‫بتواند دوباره حال اقتصاد سینمای ایران را خوب کند‪.‬‬ ‫محمد‬ ‫(ص)‬ ‫اخریناخبارازفیلممجیدمجیدی‬ ‫قرار است در شب میالد امام رضا (ع) فیلم محمد (ص)‬ ‫ساخته مجید مجیدی اکران شــود‪ .‬تازه ترین اثر سینمایی‬ ‫مجیدی حاصل یک تالش ملی و بین المللی است‪ .‬داستان‬ ‫فیلم سینمایی «محمد رســول الله» از محاصره مسلمانان‬ ‫در شــعب ابی طالب اغاز می شــود و به پیــش از تولد پیامبر‬ ‫اســام باز می گردد‪ .‬در ایــن فیلم مخاطب شــاهد وقایعی‬ ‫اســت که پیش از تولد پیامبر اسالم تا ‪ 12‬ســالگی ایشان‬ ‫را در بر می گیــرد‪ .‬صحنه هــای وفــات‬ ‫مادر رســول اکــرم(ص) در روســتای‬ ‫ابــواء و صحنه هــای مربوط بــه دوران‬ ‫شــیرخوارگی و خردســالی پیامبــر در‬ ‫روستای سعدیه هم از دیگر بخش های‬ ‫فیلم اســت‪ .‬فیلم با اولین ســفر پیامبر‬ ‫به شــام و رســیدن به صومعه بحیرا به‬ ‫پایان می رســد‪ .‬بحیرا راهبی مســیحی‬ ‫اســت که درباره ظهور اخرین پیامبر به‬ ‫ابوطالب بشــارت می دهد‪ .‬در این فیلم‬ ‫بازیگرانــی همچــون مهــدی پاکدل‪،‬‬ ‫علیرضا شــجاع نوری‪ ،‬محسن تنابنده‪،‬‬ ‫مینا ســاداتی‪ ،‬داریــوش فرهنگ‪ ،‬رعنا‬ ‫ازادی ور‪ ،‬هدایت هاشمی‪ ،‬نگار عابدی‪،‬‬ ‫ساره بیات و‪ ...‬حضور دارند‪.‬‬ ‫پخش در جشنواره مونترال‬ ‫فیلم محمد (ص) در جشــنواره فیلم مونترال پذیرفته‬ ‫شــده و نخســتین نمایش بین المللی ان در این جشــنواره‬ ‫است‪ .‬البته کارگردان این فیلم از پخش گسترده بین المللی‬ ‫خبر می دهــد‪ .‬مجید مجیدی بــه همراه تعــدادی دیگر از‬ ‫دســت اندرکاران تولید این فیلم ســینمایی میهمان جلسه‬ ‫هفتگی مدیران سیما بودند‪.‬‬ ‫در این جلسه از درخواست خرید فیلم سینمایی محمد‬ ‫رســول الله(ص) از ســوی کشــورهای مختلف اســامی‬ ‫خبر داد و گفــت‪« :‬از اقدامات مهــم در تهیــه و تولید این‬ ‫فیلم‪ ،‬جلب حمایت علمای بزرگ جهان اســام بوده است‬ ‫گریم های متفاوت‬ ‫و در نمایش های خصوصــی که بــرای گروه های مختلف‬ ‫گذاشــتیم‪ ،‬بســیاری تاکید داشــتند نگاه ایــن فیلم حلقه‬ ‫مفقوده ای است که دنیای امروز برای نزدیک کردن ادیان به‬ ‫ان نیازمند است‪ .‬ولی باید به یاد داشته باشیم جهان ما نیازمند‬ ‫نمایش چهــره واقعی و روحانــی و نورانــی و رحمانی پیامبر‬ ‫اسالم است و ساخت این فیلم تنها بخشی از ادای دین ما در‬ ‫صهیونیست ها علیه کودکان‬ ‫یک نوزاد ‪ 18‬ماهه زنده زنده سوخت‬ ‫و جنایت علیه بشــریت که همه روزه اسرائیلی ها علیه مردم‬ ‫فلسطین مرتکب می شوند»‪ ،‬گفت‪« :‬ما سریعا این پرونده را‬ ‫اماده و تحویل دیوان بین المللی کیفری می کنیم‪».‬حماس‬ ‫هم این جنایت صهیونیســت ها را محکوم کرد و نتانیاهو را‬ ‫مسئول چنین اقداماتی دانست‪.‬‬ ‫جنایت علیه کودکان‬ ‫احمد الزعتری کودک هشت ساله نیز در قدس اشغالی‬ ‫بازداشت شد و کم سن و سالی اش نیز باعث نشد به دستان‬ ‫او زنجیر زده نشــود‪ .‬افزون بــر اینها حدود ســیصد کودک‬ ‫فلسطینی نیز در زندان های اسرائیل وجود دارند که این رژیم‬ ‫مانند افراد بالغ انها را محاکمه می کند‪.‬‬ ‫قاتل کیست؟‬ ‫پس از انکه این مســاله باعث جریحه دار شدن افکار‬ ‫عمومی شد‪ ،‬نیروهای رژیم صهیونیســتی عامل سوزاندن‬ ‫کودک شیرخواره فلسطینی را بازداشت کردند‪ .‬وی اعتراف‬ ‫کرد که مســاجد‪ ،‬خانه ها و مــزارع فلســطینی ها را به اتش‬ ‫کشیده است‪ .‬رسانه های فلسطینی اعالم کردند که نام این‬ ‫یهودی بازداشت شده «یهود الندســبرگ» است که سال‬ ‫گذشته به دلیل اقداماتی همچون به اتش کشیدن مساجد و‬ ‫حمله به منازل و خودروهای فلسطینی ها و نوشتن شعارهای‬ ‫نژادپرستانه روی انها محاکمه شده بود‪.‬عالوه بر الندسبرگ‬ ‫چند نفر دیگر هم در این زمینه بازداشــت شدند‪ .‬به گزارش‬ ‫نیویورک تایمز (‪ )New York Times‬دو اسرائیلی دیگر نیز‬ ‫این هفته توسط پلیس دستگیر شــدند‪ِ .‬میر ِاتینگر و اویاتار‬ ‫سالونیم عضو گروه های تندرو راســتگرای یهودی هستند‬ ‫که برای سال ها با ســاکنین فلســطینی کرانه باختری وارد‬ ‫درگیری می شدند‪ .‬پلیس اسرائیل اعالم کرد انها تا اطالع‬ ‫بعدی در بازداشــت خواهند بود تا تحقیقات بیشــتر انجام‬ ‫شــود‪.‬میر اتینگر نوه کاهان اتینگر ‪ -‬خاخام یهودی کشته‬ ‫شــده در درگیری ســال های قبل کرانه باختری و پدر گروه‬ ‫افراطی راستگرای یهودی ‪ -‬است‪ .‬وی به خاطر فعالیت های‬ ‫ضد امنیتی و درگیری های غیر انسانی با فلسطینیان‪ ،‬توسط‬ ‫پلیس اسرائیل از ورود به بیت المقدس و کرانه باختری منع‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫جنایت اسرائیلی ها علیه کودکان یک مساله ریشه دار‬ ‫اســت و طی ســالیان اخیر اینگونه اقدامات اســرائیلی ها‬ ‫افزایش یافته است‪ .‬پیش از این نیز یک کودک به نام ایمان‬ ‫در انتفاضه االقصی و دو سال پیش نیز کودک دیگری به نام‬ ‫محمد ابوخضیر به طرز وحشیانه ای کشته شدند‪.‬‬ ‫محمــد ابوخضیر شــانزده ســاله پارســال به دســت‬ ‫صهیونیست ها ربوده و پس از شکنجه زیاد به اتش کشیده‬ ‫شد‪ ،‬در حالیکه او برای نماز صبح از خانه بیرون رفته بود‪ .‬این‬ ‫اقدام همچنان در اذهان باقی مانده و منجر به انفجار اوضاع‬ ‫شد همچنانکه پیش تر نیز شهادت محمد الدره در انتفاضه‬ ‫دوم باعث موج خشم در سراسر فلسطین شد‪.‬‬ ‫ایناس شوکت پنج ساله نیز یکی دیگر از کودکانی است‬ ‫که سال گذشته توسط یکی از شهرک نشــینان با خودرو در‬ ‫شمال رام الله زیر گرفته شد و در همان حادثه نیز یک کودک‬ ‫به شدت زخمی شــد‪ .‬طی چند ماه گذشته یک کودک دیگر‬ ‫نیز به نام زکریا الجوالنی سیزده ساله چشم راست خود را به‬ ‫سبب شلیک یک گلوله پالستیکی توسط نیروهای مرزبان‬ ‫اسرائیلی از دست داد‪.‬‬ ‫اگــر جلــوی دوربیــن مجیــدی‬ ‫بازیگران ایرانی نقش افرینی کردند اما‬ ‫در پشــت صحنه اش عواملی حرفه ای‬ ‫از ســینمای جهان جای گرفتند‪ .‬یکی‬ ‫از نام هــای بزرگی که درمیــان عوامل‬ ‫تولید فیلم‪ ،‬نامش به چشــم می خورد‪،‬‬ ‫یکــی از معروفتریــن چهره پــردازان‬ ‫جهان یعنــی جیانتو دروســی اســت‪.‬‬ ‫دروســی تجربه های موفقــی در زمینه‬ ‫چهره پردازی در فیلم های ایتالیایی و هالیوودی داشــته و‬ ‫از پس گریم های سخت برامده است‪ ،‬شیوه کار دروسی در‬ ‫فیلم اخر مجید مجیدی هم مبتنی بر تکنیک خاصی بوده که‬ ‫در هفته گذشته عکس هایی از این چهره ارایی چند مرحله ای‬ ‫پخش شد‪ .‬به عنوان یک نمونه می توانید مراحل چهره ارایی‬ ‫مهدی پاکدل را در عکس ببینید‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫چه کســی باور می کند؟ دل باید از جنس سنگ باشد‬ ‫که چنین فاجعــه ای را انجام دهــد‪ ...‬زور وقتی به کودکی‬ ‫‪ 18‬ماهه می رسد‪ ،‬دیگر سکوت حتی ثانیه ای جایز نیست‪.‬‬ ‫شهرک نشینان اســرائیلی صبح جمعه با پرتاب بمب اتش زا‬ ‫و کوکتل مولوتوف دو خانه فلسطینیان در روستای دوما در‬ ‫نزدیکی شهر نابلس را به اتش کشیدند که در این حمله یک‬ ‫نوزاد ‪ 18‬ماهه فلسطینی به نام علی سعد دوابشه جان باخت‬ ‫و برادر چهار ساله اش به همراه پدر و مادرش دچار سوختگی‬ ‫شدید شــدند‪ .‬گزارش های منتشــره حاکی از ان است که‬ ‫شــعارهایی به زبان عبری در نزدیکی محل این اتش سوزی‬ ‫با مضمون «انتقام» نوشته شــده بود‪ .‬شهرک نشینان یک‬ ‫خانه دیگر را در این روســتا به اتش کشیدند ولی این حادثه‬ ‫تلفاتی در بر نداشت‪.‬‬ ‫این اقدام وحشــیانه صهیونیســت ها موجی از خشم‬ ‫و انزجار عمومی در شــبکه های اجتماعی را در پی داشــته‬ ‫و بســیاری از کاربران اینترنتی با محکوم کــردن این اقدام‬ ‫از ســکوت و هم پیمانی ســران کشــورهای عربی در قبال‬ ‫تجاوزات متعدد و ســازمان یافته رژیم صهیونیســتی انتقاد‬ ‫ی علیه‬ ‫کرده اند‪ ،‬برخی خبرنگاران نوشته اند اگر چنین اقدام ‬ ‫یک اسرائیلی انجام شده بود تل اویو اعالم جنگ می کرد‪.‬‬ ‫محمود عباس‪ ،‬رئیس تشکیالت خودگردان فلسطین‬ ‫پس از ایــن حادثه گفــت‪« :‬از دیــوان بین المللی کیفری‬ ‫می خواهم تا درباره حمله روز جمعه توســط شهرک نشینان‬ ‫اسرائیلی در کرانه باختری که به مرگ نوزاد فلسطینی منتهی‬ ‫شــد‪ ،‬تحقیق کند‪ ».‬عباس ضمن انتقاد از «جنایت جنگی‬ ‫زمینه قرائت صحیح از اسالم ناب محمدی است‪».‬‬ ‫او با بیان این مطلب که فیلم «محمد رسول الله ص»‬ ‫قابلیت ان را دارد تا جمعیت عظیم خاموشی را با سینما اشتی‬ ‫دهد‪ ،‬گفت‪« :‬این فیلم سینمای سه ساعته است و باتوجه به‬ ‫تصاویر موجود قابلیت ساخت یک سریال هشت قسمتی از‬ ‫ان وجود دارد‪».‬‬ ‫او ساخت شهرک عظیم ســینمایی در مسیر تولید این‬ ‫فیلم را یکی دیگر از اقدامات مثبتی دانســت که برای تولید‬ ‫این فیلم صورت گرفته است؛ «در ساخت این شهرک نگاه‬ ‫ما‪ ،‬استفاده مجدد ان توسط فیلمسازان دیگر بود‪ .‬در ابتدا‬ ‫بنا بود تنها در حوزه ساخت اثار دینی مورد استفاده قرار گیرد‬ ‫ولی ســازندگان ان تصمیم گرفتند این‬ ‫امکانات را در اختیار همه دوستان قرار‬ ‫دهند‪».‬‬ ‫‪79‬‬ ‫دشمنانقسمخورده‬ ‫بزرگ ترین دشمنان کنونی دنیای فوتبال‬ ‫چه کسانی هستند؟‬ ‫همیشه و در هر موقعیتی در تاریخ فوتبال رقیبان زیادی‬ ‫وجود داشته است‪ .‬این رقیبان گاه دامنه اصطکاک خود با‬ ‫طرف مقابل را به بیرون از میدان مســابقه برده اند‪ ،‬هر چند‬ ‫باز هم تمام اختالفاتشان ریشــه در فوتبال دارد‪ .‬در فضای‬ ‫بین رقیبان فوتبالی می توانید چیزهای زیادی مثل جاه طلبی‬ ‫و حس خود برتربینی ببینید‪ .‬حس برتری جویی نسبت به طرف‬ ‫مقابل باعث شــکل گرفتن یک رقابت تمام عیار می شــود‬ ‫اما گاهی اوقات ایــن رقابت وارد فاز کینه جویی و دشــمنی‬ ‫هم می شود‪ .‬دشمنی و کینه جویی این رقیبان ممکن است‬ ‫ســال ها ادامه یابد و هرگز هم پایانی برای ان تصور نشود‪.‬‬ ‫در دنیای امروز فوتبــال رقیبان سرشناســی را می توان نام‬ ‫برد‪ .‬رونالدو و مسی می توانند بزرگ ترین مثال برای رقیبان‬ ‫فوتبالی باشــند اما نباید فراموش کرد که این دو فوق ستاره‬ ‫پرتغالی و ارژانتینی با وجود تمام رقابتی که با یکدیگر دارند‬ ‫دشمن یکدیگر محسوب نمی شوند و اصوال سابقه نداشته به‬ ‫یکدیگر بی احترامی کنند یا یکدیگر را به بدترین شکل ممکن‬ ‫زیر سوال ببرند‪ .‬اما این روال زیر سوال بردن و مدام جنگیدن‬ ‫در مطبوعات چیزی اســت که در میان برخی از چهره های‬ ‫شاخص دنیای فوتبال می افتد‪ .‬در ادامه با بزرگ ترین رقیبان‬ ‫و دشمنان فوتبالی بیشتر اشنا می شویم‪:‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫خوزه مورینیو – ارسن ونگر‬ ‫ایــن دو ســرمربی نامدار چلســی و ارســنال هنوز هم‬ ‫نمی خواهند دست از سر یکدیگر بردارند‪ .‬کافی است ارسنال‬ ‫و چلسی بخواهند در لیگ برتر یا هر مسابقه دیگری روبه روی‬ ‫یکدیگر به میدان بروند‪ ،‬انگاه جنگ لفظی و روانی بین این‬ ‫دو مربی از ‪ 10‬روز پیش از مســابقه اغاز می شــود‪ .‬مورینیو‬ ‫مدام چند سال پیاپی قهرمان نشدن ارسنال در لیگ برتر را به‬ ‫تمسخر می گیرد و ونگر هم در مقابل شخصیت و رفتارهای‬ ‫مورینیو را زیر ســوال می برد‪ .‬مورینیو به رکــورد قابل توجه‬ ‫پیروزی های خودش مقابل ونگر فخر فروشــی می کند و از‬ ‫ان سو مورینیو هم پول های بی حساب و کتاب چلسی را عامل‬ ‫موفقیت این تیم می داند نه دانش مربیگری مورینیو‪ .‬این دو‬ ‫فصل گذشته تا استانه درگیری فیزیکی با یکدیگر هم پیش‬ ‫رفتند‪ ،‬یعنی وقتی که در دیدار چلســی و ارســنال ونگر وارد‬ ‫محوطه فنی مورینیو شد تا این مربی پرتغالی بابت خروج وی‬ ‫از این محوطه تذکر بدهد‪ .‬ونگر هم در پاسخ به تذکر مورینیو‬ ‫وی را هل داد و در ادامه برخورد فیزیکی مختصری بین انها‬ ‫شکل گرفت‪ .‬بازی های لوس و بچگانه این دو مربی در دیدار‬ ‫جام خیریه انگلستان ادامه یافت‪ ،‬یعنی وقتی که ونگر حاضر‬ ‫نشد با همتای پرتغالی خود دســت بدهد‪ .‬حس جاه طلبی و‬ ‫خود برتر بینی بین این دو مربی موفق و نامدار باعث شده تا‬ ‫این فضای متشنج بین انها شکل بگیرد‪ .‬درباره درگیری های‬ ‫لفظی این دو مربی حتی کلیپ انیمیشــنی هم ساخته شده‬ ‫است‪ .‬به راستی که این مربیان اســاتید مسلم جنگ روانی‬ ‫دنیای فوتبال محسوب می شوند‪ .‬می توان روزی را تصور کرد‬ ‫که مورینیو و ونگر از در صلح با یکدیگر وارد شوند؟!‬ ‫پله – دیه گو مارادونا‬ ‫دو اســطوره بی بدیل دنیای فوتبال که هر کدام خود‬ ‫را نســبت به دیگری برتر می داند‪ .‬پله اعتقــاد دارد برترین‬ ‫بازیکن تاریخ است (او در نظرسنجی فیفا در سال ‪ 2001‬از‬ ‫سوی هواداران عنوان بازیکن قرن را به دست اورد) و از ان‬ ‫ســو مارادونا نیز می گوید هیچ بازیکنی در تاریخ فوتبال برتر‬ ‫از خودش نبوده است‪ .‬این اسطوره های برزیلی و ارژانتینی‬ ‫هرگز ارتباط خوب و دوستانه ای با یکدیگر نداشته و ندارند‪.‬‬ ‫این دو نیز هر چند وقت یکبار حسابی به یکدیگر در مطبوعات‬ ‫و رســانه ها می تازنــد و یکدیگــر را زیر ســوال می برند‪ .‬پله‬ ‫ماجرای دوپینگ مارادونا و اعتیادش به مواد مخدر را به رخ‬ ‫می کشد و در مقابل مارادونا او را بخشی از مافیای بزرگ فیفا‬ ‫قلمداد می کند و لقب اجیر شده فیفا را به او نسبت می دهد‪.‬‬ ‫این دو فوتبال یکدیگر را زیر سوال می برند و حاضر نیستند‬ ‫سر یک میز بنشــینند و با یکدیگر یک فنجان قهوه بنوشند‪.‬‬ ‫در واقع بزرگ ترین اســطوره های دنیای فوتبال هرگز با هم‬ ‫کنار نیامدند و ترجیح دادند برای همیشه دشمنان سرسخت‬ ‫یکدیگر باقی بمانند تا اینکه بخواهند دست دوستی بدهند‬ ‫و ارتباط جالبی را در فوتبال ایجــاد کنند‪ .‬البته در میان همه‬ ‫این اختالفات به نظر می اید پله تمایل بیشتری برای صلح‬ ‫دارد‪ .‬او سال گذشــته و در ایام جام جهانی برزیل تاکید کرد‬ ‫اماده است در منزل خودش پذیرای مارادونا باشد‪ .‬همچنین‬ ‫مروارید ســیاه فوتبال برزیــل تاکید می کنــد بخش عمده‬ ‫اختالفات به وجود امده بین او و مارادونا حاصل حاشیه سازی‬ ‫مطبوعات است‪ .‬اما همه چیز را نمی توان به رسانه ها نسبت‬ ‫داد‪ .‬باالخره ادعای اینکه چه کســی برترین بازیکن تاریخ‬ ‫است همیشه حساسیت به وجود می اورد به خصوص اینکه‬ ‫قرار اســت مدعیان این عنوان از دو کشور رقیب در فوتبال‬ ‫یعنی برزیل و ارژانتین باشند‪.‬‬ ‫سپ بالتر – میشل پالتینی‬ ‫گاه اختالف دشــمنی از مســتطیل ســبز به پایه های‬ ‫مدیریتی فوتبال می رســد‪ .‬اکنون دیگر قابل کتمان نیست‬ ‫که رئیس سابق و سوئیسی فیفا یعنی سپ بالتر تا چه اندازه با‬ ‫میشل پالتینی رئیس فرانسوی یوفا (اتحادیه فوتبال اروپا)‬ ‫دشــمنی و عــداوت دارد‪ .‬البته در ماجرای اخیر اســتعفای‬ ‫بالتر از فیفا پالتینی اقدام وی را شجاعانه توصیف کرد و در‬ ‫مقابل بالتر در یکی از اظهارنظرهایش مدعی شد پالتینی‬ ‫بعد از او بهترین گزینه ممکن برای هدایت فیفاســت‪ .‬البته‬ ‫این فقط ظاهر ماجراســت‪ .‬بالتر و پالتینی سال هاست که‬ ‫با یکدیگر در مجادله و ســتیزند‪ .‬اختالف پنهانی انها ناشی‬ ‫از تاثیرگذاری تصمیمات فیفا روی یوفاست‪ ،‬تصمیماتی که‬ ‫اکثرا مورد تایید پالتینی و دیگر اعضای یوفا نیست‪ .‬انها روند‬ ‫سیاست های فیفا را به ضرر فوتبال اروپا می دانند‪ .‬کیست که‬ ‫نداند پالتینی یکی از خوشحال ترین افراد فوتبالی به دلیل‬ ‫اســتعفای بالتر بود هر چند در ظاهر چیز دیگری را به زبان‬ ‫اورد‪ .‬چهره محزون پالتینی وقتی در مجمع انتخابات فیفا‬ ‫نام بالتر به عنوان برنده اعالم شد تا مدت ها به سوژه رسانه ها‬ ‫تبدیل شده بود‪ .‬به هر حال به نظر می اید اتش اختالفات این‬ ‫دو فعال فروکش کرده باشد هر چند پالتینی و بالتر مخالفان‬ ‫سرسخت یکدیگر باقی خواهند ماند‪.‬‬ ‫دیه گو مارادونا – سپ بالتر‬ ‫باز هم مارادونــا و بالتر‪ .‬البته به جــای اینکه بگوییم‬ ‫بالتر دشــمن مارادونا اســت باید گفت که مارادونا دشمن‬ ‫بالتر است‪ .‬اسطوره ارژانتینی در سال های اخیر تا انجایی‬ ‫که توانسته از رئیس سابق و سوئیسی فیفا انتقاد کرده است‪.‬‬ ‫او بالتر را مافیای بزرگ دنیای فوتبال می داند و یک لحظه‬ ‫دست از سر او برنمی دارد‪ .‬از نظر مارادونا تمامی فسادهای‬ ‫موجود در فوتبال زیر سر بالتر است‪.‬‬ ‫اگر فسادی اتفاق افتاد و پولی در فوتبال جابه جا شده‬ ‫همه و همه تقصیر بالتر است‪ .‬بنابراین مارادونا تا جایی که‬ ‫می تواند از او انتقاد می کند حتی حاال که پیرمرد سوئیســی‬ ‫دیگر رئیس فیفا نیست‪ .‬با این انتقادهای بی پایان مارادونا‬ ‫هیچ جای تعجب نیست که معموال فیفا از او برای حضور در‬ ‫مراسم های مختلف دعوت به عمل نمی اورد‪ .‬البته در اکثر‬ ‫مواقع این خود مارادونا ســت که به دعوت های فیفا پاســخ‬ ‫منفی می دهد‪ .‬مارادونا درست یا نادرست مواضعی دارد که‬ ‫همیشــه روی انها پایبند اســت‪ .‬او هرگز با فیفا کنار نمی اید‬ ‫و بالتر را عامل تمامی فســادهای فوتبالی قلمداد می کند‪.‬‬ ‫مارادونا هنوز هم دلیلی نمی بیند که از بالتر که دیگر رئیس‬ ‫فیفا نیست انتقاد نکند‪.‬‬ ‫حماسه تپه برهانی‬ ‫پرواز پرستو‬ ‫اثربرگزیده‪ ۲۰‬سالادبیاتپایداری‬ ‫زندگینامه شهیده شهناز محمدی زاده‬ ‫کتاب «حماسه تپه برهانی» نوشته ســیدحمیدرضا طالقانی‪ ،‬یکی از اثار حوزه ادبیات‬ ‫دفاع مقدس تجدید چاپ شد‪ .‬مخاطب در این اثر با خاطرات منحصر به فرد از حماسه عظیم‬ ‫تپه برهانی با روایت رزمنده جانباز «ســیدحمید رضا طالقانی» اشــنا می شود‪ .‬این حماسه در‬ ‫عملیات «والفجر ‪ »2‬در تابســتان ســال ‪ 1362‬اتفاق افتاد ه که تپه برهانی‪ ،‬بریده ای از ان‬ ‫حماسه عظیم است‪.‬‬ ‫مرداد ســال ‪ ،1362‬گروهان میثم از گردان امام حســین (ع)‪ ،‬از لشکر ‪ 14‬تپه سوم از‬ ‫تنگه دربندیخان عراق را فتح کرد و در محاصره نیروهای عراقی گرفتار شــد و پس از دو روز‬ ‫مقاومت‪ ،‬ســرانجام با شــهادت نیروهای گروهان‪ ،‬تپه مجددا به تصــرف نیروهای عراقی‬ ‫در امد‪ ،‬اما «حماســه تپه برهانی» این حادثه عاشــورا گونه را با جزئیاتش‪ ،‬در ســینه تاریخ‪،‬‬ ‫ثبت‪ ،‬ضبط و جاودانه کرد و صفحه زرینی بر صحیفه ایستادگی و مبارزات ملت ایران افزود‪.‬‬ ‫خاطره «تپه برهانی» نوشته سید حمید رضا طالقانی در سال ‪ 1365‬در نخستین مسابقه بزرگ‬ ‫فرهنگی هنری جبهه و جنگ که توســط قرارگاه خاتم االنبیاء (ص) برگزار شد‪ ،‬رتبه اول را در‬ ‫بخش خاطره نویسی کسب کرد‪ .‬این کتاب که سوم خرداد سال ‪ 1373‬نیز در نخستین دوره‬ ‫انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس‪ ،‬رتبه اول خاطره را به خود اختصاص داد و تندیس زرین‬ ‫برترین کتاب دفاع مقدس را از دست رئیس جمهور دریافت کرد در سال ‪ 1379‬نیز در ارزیابی‬ ‫جشنواره «ادب پایداری » گوی سبقت را از صدها کتابی که در طول این بیست سال نگارش‬ ‫شده بود‪ ،‬ربود‪.‬‬ ‫کتاب «پرواز پرستو» نوشته گلســتان جعفریان به زندگینامه داســتانی شهیده شهناز‬ ‫محمدی زاده می پردازد‪ .‬شهناز محمدی متولد ‪ 1339‬در خرمشهر بود که وقتی در سال چهارم‬ ‫اقتصاد تحصیل می کرد‪ ،‬جنگ تحمیلی او را از تحصیل باز داشت‪ .‬گرایش های مذهبی وی‬ ‫در نوجوانی اشکار شد‪ .‬شهناز محمدی همچنین از فعاالن سیاسی بود که حضوری فعال در‬ ‫تظاهرات و پخش اعالمیه های حضرت امام خمینی(ره) داشــت‪ .‬با شــروع جنگ تحمیلی‬ ‫به عنوان امدادگر فعالیت داشت و سرانجام هشــتم مهرماه ‪ 1359‬در حال رساندن اذوقه به‬ ‫رزمندگان بر اثر ترکش خمپاره در چهار راه گل فروشی به شهادت رسید‪ .‬نویسنده مقدمه ای بر‬ ‫این کتاب ننوشته و فقط با گرداوردن خاطراتی درباره شهیده شهناز محمدی‪ ،‬خاطرات وی را‬ ‫در قالب هشت فصل با نام های تولد پرستو‪ ،‬کوچه گلشن‪ ،‬دختری کوچک با افکاری بزرگ‪،‬‬ ‫دوستان خوب‪ ،‬زود بزرگ شدیم‪ ،‬شهر مظلوم‪ ،‬دختران شجاع و پرواز پرستو به صورت داستان‬ ‫بازنویسی کرده است‪.‬در صفحه ‪ 22‬کتاب می خوانیم‪« :‬بعد از ظهر ساعت پنج شهناز اطالعیه‬ ‫و پالکارد های مربوط به راهپیمایی فردا اول مهرماه را توی ساک دستی ریخت و تند از پله ها‬ ‫پایین امد‪ .‬توی این دو سالی که از انقالب می گذشت رسم بر این بود‪ .‬روز اول مهر‪ ،‬مدارس‬ ‫به خاطر وحدت بین دانش اموزان راهپیمایی می کردند‪ .‬شهناز قصد داشت این اطالعیه ها را‬ ‫که از چند شب قبل اماده کرده بود‪ ،‬به شورای انجمن اسالمی دانش اموزان ببرد‪« »...‬پرواز‬ ‫پرستو» را انتشارات موسسه فرهنگی منادی تربیت در ‪ 60‬صفحه با شمارگان دو هزار نسخه‬ ‫در قطع رقعی روانه بازار نشر کرده است‪.‬‬ ‫نشانمیهمان نوازی‬ ‫کودکان افغان مجوز تحصیل پیدا کردند‬ ‫«هیچ کودک افغانی‪ ،‬حتــی مهاجرینی که به صورت‬ ‫غیرقانونی و بی مدرک در ایران حضور دارند‪ ،‬نباید از تحصیل‬ ‫بازبمانند و همه انها باید در مدارس ایرانی ثبت نام شــوند‪».‬‬ ‫این جمالت از حضرت ایت الله خامنه ای رهبر معظم ایران‪،‬‬ ‫بهترین هدیه ای بود که به کودکان افغان داده شد‪ .‬موضوع‬ ‫محدودیت هــای تحصیل کــودکان غیرقانونــی افغان در‬ ‫ایران و مشکالت بسیاری که برای خود انها و برای کشور ما‬ ‫ایجاد می شود همواره محل پیگیری های بسیار بود تا اینکه‬ ‫رهبر انقالب اواخر اردیبهشت امسال دســتوری را مبنی بر‬ ‫حق اموزش برای کودکان مهاجر قانونی و غیرقانونی افغان‬ ‫در ایران برای ثبت نام انها در مدارس بــدون نیاز به مدارک‬ ‫قانونی مهاجرت صادر کردند‪ .‬این مساله باعث شد که موجی‬ ‫از شــادی در میان خانواده های افغان هــای مهاجر که به‬ ‫صورت قانونی و غیرقانونی در ایران سکونت داشتند‪ ،‬ایجاد‬ ‫شــود‪ .‬تا پیش از دســتور رهبر معظم انقالب درباره ثبت نام‬ ‫این کودکان‪ ،‬مدارس زیادی از ثبت نام انها سر باز می زدند‬ ‫و در بســیاری از موارد تنها در صــورت پادرمیانی چهره ها و‬ ‫شخصیت های فرهنگی یا سیاسی مدارس حاضر به پذیرش‬ ‫این دانش اموزان بودند‪ .‬دستور حضرت ایت الله خامنه ای در‬ ‫این زمینه ان قدر تاثیرگذار بود که اشرف غنی رئیس جمهور‬ ‫افغانستان چندین بار بابت ان تقدیر و تشکر کرد‪.‬‬ ‫بــا توجــه بــه فرمایــش رهبــری‪ ،‬وزارت کشــور به‬ ‫دانش اموزان ‪ ۷‬تا ‪ ۱۸‬ســال افغان که مدرک اقامت قانونی‬ ‫ندارند‪ ،‬پنج روز فرصــت داد تا برای دریافــت «معرفی نامه‬ ‫تحصیلی» که به انان امکان ثبت نام در مدارس را می دهد‪،‬‬ ‫اقدام کنند‪ .‬به گفته وب سایت این اداره کل‪ ،‬این طرح شامل‬ ‫ِ‬ ‫افغان «فاقد مدرک قانونی یــا دارای مدارک‬ ‫خانواده هــای‬ ‫فاقد اعتبار» می شــود کــه فرزندانی در ســن تحصیل بین‬ ‫‪ ۷‬الی ‪ ۱۸‬ســال دارند‪ .‬وزارت کشــور تاکید کرده که در این‬ ‫طرح «به هیچ وجه» به دنبال شناســایی اتبــاع افغان فاقد‬ ‫مدارک اقامت قانونی نیست‪.‬‬ ‫در توضیح شــرایط ثبت نام امــده بود که پــدر یا مادر‬ ‫دانش اموز باید برای دریافت نوبت ثبت نام با سه قطعه عکس‬ ‫به مراکزی که توسط ادراه کل امور اتباع و مهاجرین خارجی‬ ‫اعالم شده مراجعه کنند‪ .‬پس از ثبت نام دانش اموز و صدور‬ ‫برگه معرفی نامــه‪« ،‬دفتر وکالت فقط مجاز اســت مبلغ ‪۴۰‬‬ ‫هزار ریال بابت امور اداری دریافت کند‪ ».‬این نشــان از ان‬ ‫دارد که تا چه اندازه شــرایط ثبت نام کودکان افغان تسهیل‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫طبق امار رسمی‪ ۳۱۰ ،‬هزار دانش اموز افغان که کارت‬ ‫اقامت دارند در مدارس رســمی ایران تحصیل می کنند‪ ،‬اما‬ ‫گروه بزرگی از فرزندان مهاجران افغان‪ ،‬به دالیل گوناگون‬ ‫امکان تحصیل در مدارس ایران را نداشــتند‪ .‬پیش از این‬ ‫بسیاری از دانش اموزان افغان در مدارس غیررسمی اقدام به‬ ‫تحصیل می کردند‪ .‬با وجود انکه مقامات افغانستان همواره‬ ‫ایران را محلی امن و مناسب برای مهاجران خود می دانستند‪،‬‬ ‫دانش اموزان این کشور برای تحصیل در ایران نیاز به کارت‬ ‫شناســایی داشــتند که در برخی موارد با مشــکالتی روبه رو‬ ‫می شد‪ .‬نتیجه کار هم تحصیل غیررسمی این دانش اموزان‬ ‫بود که در برخی موارد به ترک تحصیل انها هم منجر می شد‪.‬‬ ‫ثبت نــام کــودکان افغــان نشــان از انسان دوســتی‬ ‫جمهوری اســامی ایران داشت که با اســتقبال فراوان در‬ ‫جامعه مهاجر مواجه شد‪.‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫جلد ویژه کیکر‬ ‫براس ستاره‬ ‫این روزهای‬ ‫بایرن مونیخ‬ ‫علم های مفید‬ ‫روز سوژه‬ ‫لوپوئن‬ ‫تحصیل‬ ‫در افریقا‬ ‫روی جلد‬ ‫اکونومیست‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪81‬‬ ‫بازار‬ ‫دکترابراهیمی ‪،‬مدیرعاملبانک انصار‬ ‫باالترینمسئولیتاجتماعیبانک ها‬ ‫تحکیممبانیاقتصادمقاومتیاست‬ ‫باالتریــن مســئولیت اجتماعــی بانک هــا تحکیم‬ ‫مبانــی اقتصادمقاومتــی و مســاعدت به رونــق اقتصادی‬ ‫و رشداشــتغالزایی اســت‪ .‬دکتر ایت اله ابراهیمی با اشــاره‬ ‫به نیازهای اساســی اقتصــاد ایران در برهــه کنونی افزود‪:‬‬ ‫«هدایت سرمایه های خُ رد به ســمت بازارهای مولد یکی از‬ ‫راهبردهای شبکه بانکداری اســت که در نهایت به افزایش‬ ‫تولید و رونق اقتصادی می انجامد‪».‬‬ ‫به گزارش اداره کل بازاریابــی وتبلیغات بانک انصار‪،‬‬ ‫ایت اله ابراهیمی طی گفت وگویی درباره اقتضائات اقتصاد‬ ‫مقاومتی ضمن تاکید بر ضرورت اولویت دهی به اشتغال در‬ ‫توسعه اقتصادمقاومتی به معرفی عوامل تاثیرگذار بر ایجاد‬ ‫اشتغال پرداخت و افزود‪« :‬نیروی انسانی‪ ،‬امکانات مادی‬ ‫و طبیعی و انگیزه برای تولید در ایران بــه وفور وجود دارد و‬ ‫مشکل در مدیریت منابع و فقدان تفکر سیستمی است‪».‬‬ ‫مدیرعامــل بانک انصــار مدیریت منابع مالــی و امور‬ ‫فاینانس را در اقتصاد مــدرن و به ویژه حوزه اشــتغال مهم‬ ‫دانسته و ادامه داد‪« :‬تحقیقات نشــان می دهد که توسعه‬ ‫مالی و رشــد اقتصــادی منوط به رشــد اشــتغالزایی مبتنی‬ ‫ بر خالقیت همزاد یکدیگرند و تامین و انباشــت ســرمایه‪،‬‬ ‫بهــره وری ســرمایه‪ ،‬افزایش ریســک پذیری‪ ،‬شناســایی‬ ‫حوزه های سرمایه گذاری و تبدیل منابع خرد به منابع کالن‬ ‫دســتاوردهای بزرگ صنعت بانکداری در جهان اســت که‬ ‫بدون انها پیشرفت اقتصادی ممکن نیست‪».‬‬ ‫دکترابراهیمی پس از ان در پاســخ به سوالی مبنی بر‬ ‫نقش فعــاالن اقتصادی کشــور در تحکیم مبانــی اقتصاد‬ ‫مقاومتی و رشد اشــتغالزایی گفت‪« :‬متاســفانه بسیاری از‬ ‫نهادهای ســرمایه گذاری کشور طی ســال های گذشته به‬ ‫ســمت بازارهای غیرواقعی اقتصاد مثل بازارســکه‪ ،‬طال و‬ ‫دالر تمایــل نشــان داده و باوجود درامدهای چشــمگیر از‬ ‫فروش نفت‪ ،‬واردات کاالهای غیرضرور افزایش یافت و در‬ ‫دوران پساتحریم باید این رویه اصالح و سرمایه ها به سمت‬ ‫بخش های واقعی اقتصاد سوق داده شود‪».‬‬ ‫دکتــر ابراهیمــی در پایــان ایــن گفت وگــو از‬ ‫جهت گیری های راهبردی بانک انصار در راســتای تحقق‬ ‫اقتصادمقاومتــی ســخن گفته و بــه فعــاالن اقتصادی‪،‬‬ ‫بازرگانان‪ ،‬بنگاه های اقتصادی و بانک های کشــور توصیه‬ ‫کرد که مواظب باشــند‪ ،‬شــرایط پس از تحریم به گونه ای‬ ‫رقم نخورد که باردیگر به جای سرمایه گذاری در حوزه های‬ ‫اشتغال زا و تولید ملی با سرمایه های ایرانی به واردات بی رویه‬ ‫کاالهای لوکس و غیرضرور مبادرت ورزند و مطالبات بحق‬ ‫انقالب‪ ،‬مردم و رهبری را در تحکیم مبانی اقتصاد مقاومتی‬ ‫فراموش کنند‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫روابط عمومی و خلق محیطی برای ارائه محصوالت‬ ‫نقــش روابــط عمومــی بــرای فــروش محصوالت‬ ‫و پشتیبانی بســیار موثر اســت‪ ،‬با بررســی دقیق تر به این‬ ‫مهم می رســیم که همــواره بزرگترین دســتاورد در عرصه‬ ‫روابط عمومی همیــن نقش مهم برای فروش و پشــتیبانی‬ ‫محصوالت است‪.‬‬ ‫در بسیاری از سازمان ها نقش تبلیغی روابط عمومی به‬ ‫خوبی درک شده و از این رو در پشتیبانی‪ ،‬فروش محصوالت‬ ‫و جذب مشــتری از کارکرد روابط عمومی به خوبی استفاده‬ ‫می شــود و روابط عمومی را جهت ارائه محصول به خدمت‬ ‫می گیرند‪ .‬البته ممکن است نقش تبلیغات در روابط عمومی‬ ‫برای فروش‪ ،‬پشتیبانی و‪ ...‬به حساب نیاید و جدی گرفته‬ ‫نشود‪.‬‬ ‫بهترین ورود و مشــارکت روابط عمومی این است که‬ ‫بتواند فضایی را خلق کند تا برای فروش موقعیت مناسب و‬ ‫تالشی همراه با موفقیت حاصل شود‪.‬‬ ‫تصــور کنیــد در زندگــی روزانــه بــا معرفــی بانک یا‬ ‫موسسه ای که شــما نسبت به ان شــناخت چندانی ندارید‪،‬‬ ‫برای جــذب ســپرده های خود مواجــه می شــوید‪ ،‬ایا این‬ ‫معرفی می تواند شما را برای سرمایه گذاری در این مجموعه ‬ ‫ترغیب کند؟ ایا پاسخ شما این نخواهد بود که من نه شما و‬ ‫مجموعه شما را می شناســم و یا حتی درباره مجموعه شما‬ ‫مطلبی نشنیده ام‪ ،‬حال چگونه انتظار دارید بدون شناخت از‬ ‫مجموعه شما‪ ،‬سرمایه گذاری کنم؟‬ ‫در مقابل مجموعه های اقتصادی دیگری نیز هستند‬ ‫که با تبلیغات و ترغیب افکار عمومی به سمت خود در جذب‬ ‫مشتری و نگاه ها می کوشــند و در اذهان مردم جای خود را‬ ‫باز کرده اند‪ .‬ایا شــما در مقایسه این دو مجموعه ناخوداگاه‬ ‫به ســمت یکی ســوق پیدا نمی کنید؟ ایــا می توانید نقش‬ ‫تبلیغات را در فروش و حتی پشتیبانی محصوالت کم اهمیت‬ ‫تصور کنید؟‬ ‫روابط عمومی می تواند در ارتباطی که با رسانه ها اعم‬ ‫از روزنامه ها‪ ،‬ســایت ها‪ ،‬شــرکت های تبلیغاتی و‪ ...‬دارد‪،‬‬ ‫محصوالت جدید مجموعه خود را معرفی کند و شخصیت و‬ ‫هویت سازمانی مجموعه را به مرور زمان به شکلی شفاف و‬ ‫مناسب به اقشار مختلف معرفی نماید‪ .‬ایجاد چنین رویکردی‬ ‫می تواند هدف واقع گرایانه یک روابط عمومی فعال و خالق‬ ‫باشد و در این صورت مشتری‪ ،‬بالقوه به مجموعه شما احترام‬ ‫می گذارد و مثال اینچنین می گوید‪« :‬از رسانه ها تبلیغات شما‬ ‫را زیاد به چشم دیده ام‪ ،‬تعریف شما را زیاد شنیده ام‪ ،‬تبلیغات‬ ‫شــما را در مترو‪ ،‬بازار و‪ ...‬دیده ام‪ ،‬بانک یا موسسه شما را‬ ‫می شناسم و از روش و رویکرد شــما خوشم امد‪ .‬طرح های‬ ‫شما شناخته شده است و این اعتبار و حسن نظر مردم به شما‬ ‫ستودنی است‪ ،‬شما باید نیروی انسانی فعال و خالقی داشته‬ ‫باشید که برای سازمان شما اینگونه کار می کنند‪».‬‬ ‫حال با این تعاریف یک نکته قابل تامل وجود دارد و ان‬ ‫اینکه روابط عمومی قبل از معرفی محصول و طرح سازمان‬ ‫خود‪ ،‬بهتر اســت با کارکنانش صحبت کند‪ ،‬نظــرات انها را‬ ‫دریافت و به پیشــنهادات و انتقادات انهــا ترتیب اثر دهد‪،‬‬ ‫با این کار اعتبار و ارزشــی در بین مجموعــه کارکنان خود و‬ ‫افرادی که با انها در ارتباط هستند پیدا می کند‪.‬‬ ‫اگر ســازمان شــما اعتبار و جایگاهی نداشــته باشد‪،‬‬ ‫مسئوالن شما هنگام ارائه طرح ها و محصوالت شما با تعداد‬ ‫کمی از مشــتریان مواجه خواهند شــد چرا که این مدیران‬ ‫فرصت زیادی نیاز دارند تا در بین مردم برای ایجاد اعتبار و‬ ‫برقرای رابطه صرف کنند‪ .‬یک ساعت صرف وقت موثر درباره‬ ‫ارائه طرح یا فروش محصول ممکن اســت به مفیدی درج‬ ‫یک اگهی‪ ،‬تیزر تبلیغاتی و ارائه طرح مورد نظر شما در یک‬ ‫رسانه پربازدید یا روزنامه کثیراالنتشار نباشد‪.‬‬ ‫پس بهتر است به فکر ارائه طرح ها و محصوالت خود‬ ‫در یک نشریه‪ ،‬روزنامه و‪ ...‬ویژه متخصصین مورد نظر خود‬ ‫باشید‪ .‬به عنوان مثال ممکن است جامعه پزشکان‪ ،‬ماهنامه‬ ‫یا روزنامه اختصاصی خود را بیشتر مطالعه کنند و از مطالب‬ ‫مندرج در رســانه ای که با جامعه مهندســی در ارتباط است‬ ‫ بی اطالع باشند و اصال رجوعی به ان رسانه نداشته باشند‪.‬‬ ‫شــرکت ها‪ ،‬ســازمان ها و ارگان هایی که می کوشــند‬ ‫محصوالت و طرح های خود را به مجموعه های اقتصادی‬ ‫ارائه دهند‪ ،‬ســعی می کننــد مذاکــرات و ارتباط خــود را با‬ ‫روزنامه نگاران و کارشناسان سرشناس رسانه های اقتصادی‬ ‫اغاز کنند و تصمیــم بگیرند کــه مواردی ارزشــمند مطرح‬ ‫کنند‪ .‬همین اســتدالل را می توان درباره مدیران‪ ،‬اصحاب‬ ‫رســانه‪ ،‬فروشــندگان یک محصول خاص و‪ ...‬به کار برد‪.‬‬ ‫حال باید روابــط عمومی برای خلق محیطــی جهت ارائه و‬ ‫فروش محصوالت خود تالش کند تا بتوانــد بهره الزم را از‬ ‫این محیط ببرد‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫مدیرعامل بانک مهر اقتصاد‪:‬‬ ‫سازمان ها برای ماندگاری نیازمند کیفیت‬ ‫در حوزه روابط عمومی هستند‬ ‫چهارمین نشست هم اندیشی شورای سیاست گذاری‬ ‫نخســتین همایش بررســی نقش روابط عمومی در صنعت‬ ‫بانکداری با حضور کریمی‪ ،‬مدیــرکل روابط عمومی بانک‬ ‫مرکزی و مدیران کل روابط عمومی شــبکه بانکی کشور به‬ ‫میزبانی بانک مهر اقتصاد برگزار شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومــی بانک مهــر اقتصاد‪ ،‬دکتر‬ ‫غالمحســن تقی نتاج ‪ -‬مدیرعامل بانک – در این نشست با‬ ‫بیان اینکه سازمان ها برای ماندگاری خود نیازمند کیفیت در‬ ‫حوزه روابط عمومی هســتند‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬امروز تمامی‬ ‫ مدیرانی کــه به جامعه و نقش خود در کشــور می اندیشــند‬ ‫اذعان دارند که ســازمان ها بــرای ماندگاری خــود نیازمند‬ ‫کیفیــت در حــوزه روابط عمومی هســتند و چنانچــه روابط‬ ‫عمومــی بتواند ســودمندی و نقش ســازمان‪ ،‬موسســه یا‬ ‫بانک خــود را برای جامعــه تبییــن کند‪ ،‬خواهد توانســت‬ ‫جایگاه خود را در بین مردم و مشــتریان و مخاطبان حفظ و‬ ‫تثبیت کند‪».‬‬ ‫نتاج با اشــاره به فرمایشــات مقام معظــم رهبری در‬ ‫خصوص جنگ نــرم و شــبیخون فرهنگی دشــمن افزود‪:‬‬ ‫«معظم لهباهوشمندیوتشخیصدرستمسالهسال هاقبل‬ ‫در این خصوص بارها و بارها به دستگاهای فرهنگی و اجرایی‬ ‫کشور درباره شــبیخون فرهنگی و جنگ نرم دشمن هشدار‬ ‫داده بودند‪ ،‬اما کم توجهی ما به خصوص در حوزه ارتباطات‬ ‫و روابط عمومی باعث شد که این مسائل به خوبی تبیین و از‬ ‫سوی مخاطب درک نشود‪».‬‬ ‫در ادامه‪ ،‬محمد علی کریمی ‪ -‬مدیرکل روابط عمومی‬ ‫بانک مرکزی ‪ -‬با تاکید بر این موضوع که قصد داریم در دوره‬ ‫جدید فعالیت خودمان به انسجام بخشــی و هویت دادن به‬ ‫شبکه بانکی بیشتر توجه کنیم‪ ،‬افزود‪« :‬از نگاه من یکی از‬ ‫نقش های مغفول مانده ما در حوزه نظام بانکی کشــور این‬ ‫است که کمک کار بانک و نظام بانکی کشور باشیم‪».‬‬ ‫کریمی تاکید کرد‪« :‬ما نیاز به همدلی و هم نشــینی و‬ ‫همفکری بیشتری با هم داریم و به گمان من نظام بانکی ما‬ ‫از این بابت که در مقابل داده های خود نتوانسته ستانده های‬ ‫مناسبی داشته باشد خیلی مظلوم است بنابراین باید در روابط‬ ‫عمومی و حوزه ارتباطات به گونــه ای عمل کنیم که نقش‪،‬‬ ‫جایــگاه و خدمات حــوزه بانکی در بخش هــای مختلف به‬ ‫درستی و شایستگی مطرح و توسط مشتریان درک و باعث‬ ‫رضایت خاطر انان شود‪».‬‬ ‫در ادامه این نشســت دکتــر مهدی باقریــان ‪ -‬رئیس‬ ‫انجمن متخصصان روابط عمومی ‪ -‬با تشکر از حمایت های‬ ‫بانک مهر اقتصاد از اقدامات علمی و حرفه ای حوزه روابط‬ ‫عمومی و میزبانی این نشست با اشاره به برنامه های همایش‬ ‫گفت‪« :‬در مباحــث و ســخنرانی های همایــش‪ ،‬از وجود‬ ‫ســخنرانان و صاحب نظرانی بهره خواهیم برد که بر اساس‬ ‫اجماع اعضای شورای سیاستگذاری این همایش انتخاب‬ ‫شدند که ضمن اشــنایی با مفاهیم و نظرات جاری و روز ان‬ ‫حوزه‪ ،‬توانایــی انعکاس انتقــال این مفاهیــم را در صحنه‬ ‫عمل داشته باشند‪ ،‬ضمنا سه کارگاه مدیریت شهرت و اعتبار‬ ‫وجهه نظام بانکی‪ ،‬مسئولیت اجتماعی و خبر نویسی بانکی‬ ‫و اقتصادی روز قبل از برگزاری همایش برگزار خواهد شــد‬ ‫و همچنین از شــش تن از پیشکســوتان این حــوزه تقدیر‬ ‫می شود‪».‬‬ ‫ســید غالمرضا کاظمی دینان‪ ،‬رئیــس انجمن روابط‬ ‫عمومی ایران و مشــاور رئیس کل بانک مرکزی جمهوری‬ ‫اســامی نیز با اشــاره به ارائه ایده برگــزاری این همایش و‬ ‫اجرایی کردن ان توسط انجمن متخصصان روابط عمومی‬ ‫گفت‪« :‬ما برای ورود به تجارت جهانی چه در قالب سازمان‬ ‫تجارت جهانی و چه در قالب کلی تــر اقتصاد جهانی نیاز به‬ ‫در دومین اجالس مدیر شایسته ملی‪:‬‬ ‫تندیس مدیر شایسته ملی به مدیرعامل‬ ‫بانک مهر اقتصاد اهدا شد‬ ‫دکتر نتــاج‪ ،‬مدیرعامل بانک مهر اقتصــاد در دومین‬ ‫اجالس مدیر شایسته ملی برگزیده شد و تندیس این همایش‬ ‫به وی اهداء گردید‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومــی بانک مهر اقتصاد‪ ،‬اجالس‬ ‫مدیر شایســته ملی با شــعار اســتقرار نظام شایســتگی در‬ ‫سازمان ها‪ ،‬رهبری و رفتار سازمانی‪ ،‬مدیریت صنعت و تجارت‬ ‫در شــرایط متفاوت زمانی و اقتصادی و همچنین بررســی‬ ‫ی وزارتخانه ها‪،‬‬ ‫تجــارب مدیریتی با حضــور مدیران تمامــ ‬ ‫ارگان ها‪ ،‬سازمان ها و نهادهای دولتی و غیر دولتی در عرصه‬ ‫اقتصاد و موسســات و نهادهــای مالی از جملــه بانک ها‪،‬‬ ‫موسسات اعتباری و شرکت های بیمه در مرکز همایش های‬ ‫بین المللی صدا و سیما برگزار شد‪.‬‬ ‫در این همایــش از مدیرعامل بانک مهــر اقتصاد به‬ ‫دلیل تعالی منابع انســانی‪ ،‬نواوری وخالقیت‪ ،‬اثر بخشی و‬ ‫شــاخص های مهمی مانند سیســتم بانکی پویــا و موفق و‬ ‫ســازمان های بیمه ای قابل و کارامد داریــم که باید تالش‬ ‫کنیم به مرحله قابل قبولی در این زمینه برسیم و طبیعی است‬ ‫که انتظار داشته باشــیم روابط عمومی ها بتوانند نقش مهم‬ ‫خودشان را در این زمینه به خوبی ایفا کنند‪».‬‬ ‫منصور شیخ االسالمی ‪ -‬مدیرکل روابط عمومی بانک‬ ‫مهر اقتصاد ‪ -‬که میزبانی این نشســت را بر عهده داشت‪ ،‬با‬ ‫اشاره به مشکالت حوزه روابط عمومی در صنعت بانکداری‬ ‫گفت‪« :‬همان طور که دوســتان و همکاران اشاره کردند‪،‬‬ ‫دغدغه هایی در این زمینه وجود داشــت که نهایتا قرار شــد‬ ‫همایشی برگزار و به انها پرداخته شود‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬یکی از دغدغه های مطرح شــده‪ ،‬بحث‬ ‫وجهه نظام بانکی یا همان مدیریت شــهرت و اعتبار بود به‬ ‫همین جهت هم باید تالش کنیم تا در برگزاری همایش این‬ ‫موضوع و مسائل محوری دیگر مورد توجه‪ ،‬اسیب شناسی و‬ ‫تجزیه و تحلیل قرار گیرد‪».‬‬ ‫عضو شورای عالی سیاســتگذاری نخستین همایش‬ ‫نقش روابط عمومی در صنعت بانکداری ضمن اشاره به اینکه‬ ‫نظام بانکی نتوانسته ارتباط سازنده و خوبی با رسانه ها داشته‬ ‫باشد‪ ،‬گفت‪« :‬شاهد هستیم که در بسیاری از موارد رسانه ها‬ ‫در خالء این ارتباط به بســیاری از مشکالت پرداخته اند‪ ،‬به‬ ‫همین دلیل اعتقاد دارم تا نتوانیم ارتباط الزم را با رسانه ها و‬ ‫در درون شبکه خودمان ایجاد کنیم‪ ،‬این مشکالت پا برجا‬ ‫خواهند بود‪».‬‬ ‫شیخ االســامی تصریح کرد‪« :‬می توانیم در کنار هم‬ ‫تمهیداتی را بیندیشــیم تا وجهه نظام بانکــی را به گونه ای‬ ‫که شایســته ان اســت ارتقا دهیم‪ ،‬از این رو برگزاری چنین‬ ‫همایش هایی می تواند گام موثری در این زمینه باشد‪».‬‬ ‫تفکر اســتراتژیک که از محورهای اصلی این همایش نیز‬ ‫بود‪ ،‬تقدیر به عمل امد و تندیس مدیر شایســته ملی به وی‬ ‫اهداء شد‪.‬‬ ‫این اجالس با هدف بررسی نتایج مورد انتظار استقرار‬ ‫شایسته ســاالری در بنگاه هــای اقتصــادی ایــران‪ ،‬ارائه‬ ‫دستاوردهای پژوهشی محققان و پژوهشگران مدیریت در‬ ‫خصوص راهکارهای جایگزینی نظام مدیریت مبتنی بر علوم‬ ‫روز مدیریت به جای مدیریت ســنتی‪ ،‬تبییــن ابعاد مختلف‬ ‫مدیریت جهادی با حضور صاحب نظران و اساتید مدیریت‪،‬‬ ‫ارج نهادن به تجربیات بزرگان و پیشکسوتان مدیریت ایران‪،‬‬ ‫فرصت ارتباط مســتقیم بین مدیران ارشــد مجموعه های‬ ‫توانمند دولتی و خصوصی و زمینه سازی جهت افزایش سهم‬ ‫بخش خصوصــی در مدیریت کالن اقتصــادی با حمایت‬ ‫انجمن مدیریت ایران تشکیل شده است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫بازار‬ ‫‪83‬‬ ‫بازار‬ ‫توسعه فعالیت های ارزی و بین المللی بانک دی‬ ‫مدیرعامل بانک دی از اغاز اقدامات این بانک در حوزه‬ ‫بین الملل خبر داد و گفت‪« :‬روابــط کارگزاری این بانک در‬ ‫حال برقراری است‪».‬‬ ‫به گــزارش اداره کل روابط عمومــی بانک دی‪ ،‬دکتر‬ ‫احمد شــفیع زاده درباره اقدامــات بانک دی بــرای دوران‬ ‫پساتحریم اظهار کرد‪« :‬این بانک توسعه فعالیت ارزی را در‬ ‫دستورکار خود قرار داده ضمن انکه در حال اخذ مجوزهای‬ ‫مربوطه است‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬بانک دی درحال برقراری‬ ‫تعامالت خود با مراجع بین المللی است به طوری که ظرف‬ ‫یک ماه گذشــته به شــبکه جهانی پیام رســانی (سوئیفت)‬ ‫متصل و شرایط مبادالت مالی فراهم شده است‪».‬‬ ‫شفیع زاده از افتتاح حســاب در سایر بانک های خارج‬ ‫از کشور خبر داد و گفت‪« :‬روابط کارگزاری در حال برقراری‬ ‫اســت تا زمینه انجام فعالیت در دوران پســاتحریم فراهم‬ ‫شــود‪ .‬در راهبردهای بانک دی حضور در بازار بین المللی و‬ ‫نفوذ در ان و همچنین اخذ یک سهم مناسب از فعالیت های‬ ‫بین المللی مدنظر قرار گرفته اســت‪ ».‬وی همچنین درباره‬ ‫بحث کارمزد محوری در نظام بانکی کشور گفت‪« :‬یکی از‬ ‫موضوعاتی که باید بیشــتر به ان توجه شــود و نظام بانکی‬ ‫با جدیــت ان را در دســتورکار خــود قرار دهــد‪ ،‬بحث نظام‬ ‫کارمزدی در نظام بانکی کشــور است‪ ».‬شــفیع زاده با بیان‬ ‫انکه بارها گفته شده نرخ تسهیالت بانکی باید کاهش یابد‪،‬‬ ‫تصریح کرد‪« :‬برای دستیابی به این هدف و کاهش نرخ سود‬ ‫تسهیالت به ویژه برای بخش تولید کشور و همچنین اصالح‬ ‫ساختار اعتباری به خصوص پرداخت تسهیالت بانکی باید‬ ‫الزاماتی را مورد نظر قرار داده و مقدماتی را اغاز کند‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬توجه به کارمزدهــا از این نقطه نظر‬ ‫بسیار مهم اســت و اگر بتوانیم نظام کارمزدی را در بانک ها‬ ‫توسعه دهیم عالوه بر بهبود وضعیت «درامد – هزینه» زمینه‬ ‫کاهش نرخ سود تسهیالت فراهم می شود‪».‬‬ ‫مدیرعامــل بانک دی گفــت‪« :‬باید فضایــی فراهم‬ ‫شــود که درامد بانک ها از محل کارمزد بیشــتر از نرخ سود‬ ‫تسهیالت باشــد و اگر بتوانیم چنین فضایی را ایجاد کنیم‬ ‫شرایط کاهش نرخ سود تسهیالت فراهم می شود‪».‬‬ ‫شــفیع زاده کاهش نرخ ســود بانکی را سیاست دولت‬ ‫و بانک مرکزی دانســت و ادامه داد‪« :‬این امــر به نفع تمام‬ ‫مشتریان است و بهره مندی مشــتریان را افزایش می دهد‬ ‫ضمن انکه کارمزد محوری در مســیر مشتری مداری است‬ ‫و بــا ایجاد ســاختار مناســب از دریافت کارمزدهــا در ازای‬ ‫ارائه خدمات می توانیم شــرایط بهتری را برای کاهش نرخ‬ ‫تسهیالت ارائه کنیم‪».‬‬ ‫به زودی اتفاق خواهد افتاد‪:‬‬ ‫بازار‬ ‫‪84‬‬ ‫مثلث | شماره ‪273‬‬ ‫ارائه خدمات مشاوره و سرمایه گذاری‬ ‫در ‪ ٥٠٠‬شعبه بانک صادرات ایران‬ ‫بانــک صــادرات ایران بــا هــدف تســریع در انجام‬ ‫فعالیت های مالی و بانکی مشــتریان بــه زودی ‪ ٥٠٠‬واحد‬ ‫مشاوره و ســرمایه گذاری را در سراسر کشــور فعال خواهد‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی بانک صــادرات ایران‪ ،‬این‬ ‫بانک با هدف ایجاد ارزش افزوده بیشــتر برای مشــتریان‬ ‫و هموطنان ایجاد ‪ ٥٠٠‬واحد مشــاوره و ســرمایه گذاری را‬ ‫در دســتورکار قرار داده است‪ .‬بر این اســاس متقاضیان و‬ ‫مشــتریان می توانند عالوه بر بهره مندی از خدمات بانکی‬ ‫همچون نحــوه دریافت تســهیالت‪ ،‬اســتفاده از خدمات‬ ‫الکترونیکی و‪ ...‬از خدماتی از قبیل‪ :‬بیمه‪ ،‬خدمات ارزی و‬ ‫صرافی‪ ،‬کارگزاری بورس و‪ ...‬برخوردار شوند‪.‬‬ ‫این گزارش حاکی اســت باتوجه به گستردگی شبکه‬ ‫بانک صادرات ایران ارائه این نوع خدمات به عنوان نهضت‬ ‫و خیزشــی در خدمات مالــی و بانکی خواهد شــد و کمک‬ ‫موثری به ســرمایه گذاران در اقصی نقاط کشــور در انجام‬ ‫فعالیت های اقتصادی محسوب می شود‪.‬‬ ‫شــایان ذکر اســت بانک صادرات ایران با در اختیار‬ ‫داشتن ‪ ٢٦٠٠‬شعبه در اقصی نقاط کشــور و برخورداری از‬ ‫گســترده ترین شــعبه در عرصه بین الملل با راه اندازی این‬ ‫واحد در پی ان است تا بیشــترین خدمات بانکی و مالی را‬ ‫به متقاضیان به خصــوص در اســتان ها و مناطق مختلف‬ ‫ارائه نماید‪.‬‬ ‫گفتنــی اســت در نخســتین گام‪ ،‬شــعبه پونک این‬ ‫بانک به ســامانه های مربوطه تجهیز و در ‪ ٨‬مــرداد ماه از‬ ‫ان رونمایی و در اینده نزدیک نیز‪ ٥٠٠‬شــعبه دیگر تجهیز‬ ‫خواهند شــد‪ .‬بانک صــادرات ایــران با هدف تســریع در‬ ‫انجام فعالیت های مالی و بانکی مشــتریان به زودی ‪٥٠٠‬‬ ‫واحد مشــاوره و ســرمایه گذاری را در سراســر کشور فعال‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬

آخرین شماره های روزنامه صمت

روزنامه صمت 1848

روزنامه صمت 1848

شماره : 1848
تاریخ : 1400/05/05
روزنامه صمت 1843

روزنامه صمت 1843

شماره : 1843
تاریخ : 1400/04/29
روزنامه صمت 1841

روزنامه صمت 1841

شماره : 1841
تاریخ : 1400/04/26
روزنامه صمت 1840

روزنامه صمت 1840

شماره : 1840
تاریخ : 1400/04/23
روزنامه صمت 1836

روزنامه صمت 1836

شماره : 1836
تاریخ : 1400/04/19
روزنامه صمت 1655

روزنامه صمت 1655

شماره : 1655
تاریخ : 1399/08/21
ثبت نشریه در مگ لند

شما صاحب نشریه هستید ؟

با عضویت در مگ لند امکانات متنوعی را در اختیار خواهید داشت
ثبت نام ناشر
لطفا کمی صبر کنید !!