روزنامه صمت شماره 288

‫جهان بدون داعش یک رویا است؟‬ ‫بررسیحمالت داعش به لبنان و فرانسه همراه با اثاری از‪:‬‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره دویست و هشتاد وهشت‪ 30/‬ابان ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫عبدالرضافرجیراد‪،‬مرتضیمکی‪،‬مهدیمطهرنیا‬ ‫حسینرویوران‪،‬پیروزمجتهدزاده‪،‬سیدجمالساداتیان‪،‬احمدوخشیته‬ ‫علیخرم و نصرالله تاجیک‬ ‫گفتوگوی مثلث با دکترعلیاکبروالیتی درباره؛‬ ‫برجام‪ ،‬بشاراسد‬ ‫روسیه و روابط‬ ‫با امریکا و اروپا‬ ‫معلوم نبود اگر در مذاکرات هستهای زمان را بیش از این‬ ‫ادامه میدادیم‪ ،‬نتیجه بهتری میگرفتیم ‪ /‬دلیل حضور‬ ‫در اجالس سوریه این بودکه صحنه سیاسی را خالی‬ ‫نگذاریم ‪ /‬بدیلی برای اسد نمیشناسم ‪ /‬دولت روسیه‬ ‫باید تا اخر پایکار سوریه بایستد ‪ /‬عبارت جنگ سرد‬ ‫درباره روابط ایران – امریکا کمیتند است‪ /‬میشود با‬ ‫اروپاییها بدون نزدیک شدن به امریکا کارکرد ‪ /‬نامزد‬ ‫انتخاباتمجلسنمیشوم‬ ‫جدا کردن جامعه ازحکومت‬ ‫مثلث در پروندهای ویژه جلد تایم درباره‬ ‫ایرانکه حاکی از نگرش امریکاییها به اینده‬ ‫کشوراست را بررسیکردهاست‬ ‫طرح فریب‬ ‫چرا اصالحطلبان با نام‬ ‫علی الریجانی بازی میکنند؟‬ ‫عالقهایرانیانبهاقساط؟‬ ‫بانگاهیجامعهشناختیتبدیلشدنکمپین‬ ‫تحریم خرید خودرو به صفهای طوالنی را‬ ‫بررسیکردهایم‬ ‫شیخ عارف‬ ‫در این شماره زندگی و افکار‬ ‫ایتالله شاه ابادی را مرورکردهایم‬ ‫دست باالی ایران و روسیه‬ ‫حوادث پاریس چه تاثیری در اجالس وینگذاشت؟‬ ‫جلد‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫جهان بدون داعش یک رویاست؟‬ ‫فرانسه‪،‬عاقبتگرفتارسیاست هایاشتباهکشورهایغربیعلیهداعششد‬ ‫افشاگریظالمدرمجالسسیدالشهداء‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫بیخود نبود که رضاخان ـ مامورین ساواک‬ ‫رضاخان ـ تمام مجالس عزا را َقدَ َغن کردند‪.‬‬ ‫این همین طوری نبود‪ .‬رضاخان همچو نبود‬ ‫که از اصــل مخالف با این مســائل بشــود‪،‬‬ ‫رضاخان مامور بود‪ ،‬مامور بود[برای]انهایی‬ ‫که کارشناس بودند؛ انهایی که ملتفت بودند‬ ‫مســائل را‪ .‬دشــمنهای ما‪ ،‬که مطالعه کرده‬ ‫بودند در حال ملتها و مطالعــه کرده بودند در‬ ‫حال ملــت شــیعه‪ ،‬می‏دیدند انها کــه تا این‬ ‫ِ‬ ‫‏ســراییهای بر‬ ‫مجالس هســت و تا این نوحه‬ ‫مظلوم هست و تا ان افشاگری ظالم هست‪،‬‬ ‫نمی‏توانند برســند به مقاصد خودشان‪ .‬زمان‬ ‫رضاخان قدغــن کردند‪ ،‬به طــوری که تمام‬ ‫مجالس در ایران قدغن شــد‪ ،‬کارهای خودشــان را انجام‬ ‫دادند‪ .‬دست اهل منبر را‪ ،‬دست علما را بستند و نگذاشتند‬ ‫که اینها تبلیغات خودشــان را بکنند؛ و انها تبلیغات را از ان‬ ‫طرف شروع کردند‪ ،‬و ما را به عقب راندند و تمام مخازن ما‬ ‫را به چپاول بردند‪ .‬در زمان محمدرضــا هم به همین معنا‪،‬‬ ‫منتها با فرم دیگر‪ ،‬به فرم دیگر‪ ،‬نه با انطور سرنیزه‪ ،‬به یک‬ ‫جور دیگر‪ ،‬این طایفه را می‏خواستند کنار بگذارند‪ .‬حاال هم‬ ‫همانها[هستند]منتها جوانهای ما را بازی می‏دهند‪ .‬همان‬ ‫مسئله است‪ .‬همان مسئلۀ زمان رضاخان است که مجالس‬ ‫را او قدغن کرد‪ .‬حاال یک دسته‏ای امده‏اند می‏گویند که نه‪،‬‬ ‫دیگر روضه نخوانید! نمی‏فهمند اینها که روضه یعنی چه‪.‬‬ ‫اینها ماهیت این عزاداری را نمی‏دانند چیســت‪ .‬نمی‏دانند‬ ‫که این نهضت امام حســین امده تا اینجا‪ ،‬تا این نهضت را‬ ‫درست کرده‪.‬‬ ‫‪8- 17‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫شوکدومبهپاریس‬ ‫گفت وگویتلفنیروحانیواوالند‬ ‫مخالفتاصغرزادهباخاطره هاشمی‬ ‫خبازبهسمنانرفت‬ ‫‪18- 23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫دستباالیایرانوروسیه‬ ‫ تکنوکرات هایاصولگرا‬ ‫پاکسازیسابقهمدیریتیباتشکیلیکتا‬ ‫بهصدرسیدنتنش‬ ‫‪24- 43‬‬ ‫سیاست‬ ‫برجام‪،‬بشاراسد‪،‬روسیهوروابطباامریکاواروپا‬ ‫جداکردنجامعهازحکومت‬ ‫نبردبرای«قد رت سازی»‬ ‫الریجانیباجریاناعتدالواصالحاتپیوند‬ ‫نمی خورد‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫مثلث؛هفتهنامه ایخبری‪،‬تحلیلیاستکهسعیداردروایتیمنصفانهوعادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه ضلع استقالل‪،‬‬ ‫ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش‬ ‫اسالم‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گســترش و سیادت اسالم خواهی در‬ ‫سراسر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم‬ ‫شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب‬ ‫و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت‬ ‫قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان‬ ‫فرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬امیدواریمکهدرروایت مانصادق‪،‬برمرام مان‬ ‫مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب‬ ‫و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی(دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‪ -‬داوود حشمتی‬ ‫فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی(دبیر) ‪ -‬فاطمه کریمخان‬ ‫سارا میرشجاعی ‪ -‬شیما غفاری ‪ -‬مسعود نجفی ‪ -‬محمدصادق لواسانی‬ ‫تاریخ و گفتارها‪ :‬مصطفی شوقی(دبیر)‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬حمید عزیزی‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫جامعه شناسی‪ :‬علی حاجی ناصری (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتراسماعیل تبار ‪-‬دکترایت الهابراهیمی‪-‬سیدضیاءایمانی‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سیدحمیدخالقی‬ ‫‪47- 51‬‬ ‫جامعهشناسی‬ ‫گالیه جوانان ‪ ،‬خوشحالی میانساالن‬ ‫مردم‪ ،‬متهم نیستند‬ ‫عالقه ایرانیان به اقساط؟‬ ‫بینالملل‬ ‫اتش بازی داعش‬ ‫موج راستگرایی افراطی در اروپا در راه است‬ ‫اروپا در وضعیت شکننده‬ ‫تهدیدات و فرصت های ‪ 13‬نوامبر‬ ‫‪68-73‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪52-67‬‬ ‫ایــن تابــع‪ ،‬این یــک شــعاعی اســت از ان نهضت‪.‬‬ ‫نمی‏دانند کــه گریه کــردن بر عــزای امام حســین‪ ،‬زنده‬ ‫نگه‏داشتن نهضت‪ ،‬و زنده نگه‏داشتن همین معنا[ست]که‬ ‫یک جمعیت کمی در مقابل یک امپراتوری بزرگ ایستاد‪.‬‬ ‫دستور اســت‪ .‬ان دســتور عمل امام حسین‪ ،‬ســام‏ال ّله‏‬ ‫علیه‪ .‬دستور است برای همه‪ُ :‬ک ُّل َی ْومٍ َع ُ‬ ‫ورا؛ َو ُک ُّل َا ْر ٍ‬ ‫ض‬ ‫اش َ‬ ‫َک ْر َبالء[‪]7‬دستور است به اینکه هر روز و در هر جا باید همان‬ ‫نهضت را ادامه بدهید‪ ،‬همان برنامه را‪ .‬امام حسین با عدۀ‬ ‫کم همه چیزش را فدای اسالم کرد؛ مقابل یک امپراتوری‬ ‫بزرگ ایستاد و «نه» گفت؛ هر روز باید در هر جا این «نه»‬ ‫محفوظ بماند‪ .‬و این مجالسی که هست مجالسی است که‬ ‫دنبال همین است که این «نه» را محفوظ بدارد‪ .‬بچه‏ها و‬ ‫ِ‬ ‫«ملت گریه»‬ ‫جوانهای ما خیال نکنند که مســئله‪ ،‬مسئله‬ ‫ِ‬ ‫«ملت‬ ‫است! این را دیگران القا کردند به شماها که بگویید‬ ‫گریه»! انها از همین گریه‏ها می‏ترسند‪ ،‬برای اینکه‬ ‫گریه‏ای است که گریه بر مظلوم است؛ فریاد مقابل‬ ‫ظالم است‪ .‬دســته‏هایی که بیرون می‏ایند‪ ،‬مقابل‬ ‫ظالم هستند؛ قیام کرده‏اند‪ .‬اینها را باید حفظ کنید‪.‬‬ ‫اینها شعائر مذهبی ماست که باید حفظ بشود‪ .‬اینها‬ ‫یک شعائر سیاسی است که باید حفظ بشود‪ .‬بازیتان‬ ‫ندهند این قلمفرساها! بازیتان ندهند این اشخاصی‬ ‫که با اسماء مختلفه و با مرامهای انحرافی می‏خواهند‬ ‫همه چیز را از دستتان بگیرند‪ .‬و اینها می‏بینند که این‬ ‫مجالس‪ ،‬مجالس روضه‪ ،‬ذکر مصایب مظلوم و ذکر‬ ‫جنایات ظالــم‪ ،‬در هر عصری[مظلومــان را]مقابل‬ ‫ظالم قــرار می‏دهد‪ .‬اینهــا ملتفت نیســتند که اینها‬ ‫خدمت دارنــد می‏کنند به این کشــور؛ خدمت دارند‬ ‫می‏کنند به اسالم‪.‬‬ ‫ماموریت ممکن‬ ‫همه چیز اماده است‬ ‫شانس باالی تیم امید‬ ‫پشت پرده کسالت کی روش‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0919 - 2341774 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫عکس جلد‪ :‬امیر طالیی‬ ‫جهان بدون داعش یک رویا است؟‬ ‫بررسیحمالت داعش به لبنان و فرانسه همراه با اثاری از‪:‬‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره دویست و هشتاد وهشت‪ 30/‬ابان ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫عبدالرضافرجیراد‪،‬مرتضیمکی‪،‬مهدیمطهرنیا‬ ‫حسینرویوران‪،‬پیروزمجتهدزاده‪،‬سیدجمالساداتیان‪،‬احمدوخشیته‬ ‫علیخرم و نصرالله تاجیک‬ ‫گفتوگوی مثلث با دکترعلیاکبروالیتی درباره؛‬ ‫برجام‪ ،‬بشاراسد‬ ‫روسیه و روابط‬ ‫با امریکا و اروپا‬ ‫معلوم نبود اگر در مذاکرات هستهای زمان را بیش از این‬ ‫ادامه میدادیم‪ ،‬نتیجه بهتری میگرفتیم ‪ /‬دلیل حضور‬ ‫در اجالس سوریه این بودکه صحنه سیاسی را خالی‬ ‫نگذاریم ‪ /‬بدیلی برای اسد نمیشناسم ‪ /‬دولت روسیه‬ ‫باید تا اخر پایکار سوریه بایستد ‪ /‬عبارت جنگ سرد‬ ‫درباره روابط ایران – امریکا کمیتند است‪ /‬میشود با‬ ‫اروپاییها بدون نزدیک شدن به امریکا کارکرد ‪ /‬نامزد‬ ‫انتخاباتمجلسنمیشوم‬ ‫جدا کردن جامعه ازحکومت‬ ‫مثلث در پروندهای ویژه جلد تایم درباره‬ ‫ایرانکه حاکی از نگرش امریکاییها به اینده‬ ‫کشوراست را بررسیکردهاست‬ ‫طرح فریب‬ ‫چرا اصالحطلبان با نام‬ ‫علی الریجانی بازی میکنند؟‬ ‫عالقهایرانیانبهاقساط؟‬ ‫بانگاهیجامعهشناختیتبدیلشدنکمپین‬ ‫تحریم خرید خودرو به صفهای طوالنی را‬ ‫بررسیکردهایم‬ ‫شیخ عارف‬ ‫در این شماره زندگی و افکار‬ ‫ایتالله شاه ابادی را مرورکردهایم‬ ‫دست باالی ایران و روسیه‬ ‫حوادث پاریس چه تاثیری در اجالس وینگذاشت؟‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫نیمه شب در پاریس‬ ‫خبرنامه‬ ‫همه غافلگیر شدند‪ .‬صدای گلوله شهری را فراگرفت که به ارامش‬ ‫و زرق و برق شهرت داشــت‪ .‬پاریس ان شب همان شــبی که فوتبال و‬ ‫موسیقی دنیای ارام پاریسی ها را فراگرفته بود ناگه اتفاقی افتاد که در‬ ‫خاورمیانه مدت هاست داســتان هر روز شهرها محسوب می شود‪ .‬در‬ ‫پرونده این هفته به این حادثه پرداخته شده است‪.‬‬ ‫شوک دوم به پاریس‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫فرانسههمچناندرگیر‬ ‫حوادثتروریستیداعشاست‬ ‫پس لرزه های حادثه تروریستی پاریس همچنان ادامه‬ ‫دارد‪ .‬از یک سو فرانسه و اوالند تهدید می کنند که داعش‬ ‫باید تاوان اقدام خود را به بدترین شکل ممکن پس دهد و‬ ‫از طرف دیگر انها ناچارند در این رابطه با روســیه و پوتین‬ ‫از یک سو و ایران از ســوی دیگر هماهنگ شوند تا بتوانند‬ ‫اقدامی در سوریه انجام دهند‪.‬‬ ‫فرانسه در اولین اقدام با یک حمله هوایی مواضعی‬ ‫از داعش را مورد حمله قــرار داد و اعالم کــرد که بیش از‬ ‫یک صد نفر را در این حمله به هالکت رسانده است‪ .‬اما در‬ ‫طرف دیگر داعش نیز دســت از تهدید و اقدام های جدید‬ ‫علیه فرانسه و اروپا برنداشــته است‪ .‬در همین حال روسیه‬ ‫نیز اعالم کرد که به طور قطع هواپیمای روسی که در مصر‬ ‫ســقوط کرد با حمله تروریســتی داعش این اقدام صورت‬ ‫گرفته است‪.‬‬ ‫اوباما نیز در پیامی توئیتری اعالم کرد که با ‪ 65‬کشور‬ ‫دیگر و در یــک ائتــاف بین المللی درحال پیشــرفت در‬ ‫تضعیف داعش هستند‪.‬‬ ‫التهاب دوباره در پاریس‬ ‫نیروهای پلیس ضدتروریستی فرانسه ساعات اولیه‬ ‫صبح چهارشنبه عملیاتی را برای یافتن مظنونان مرتبط با این‬ ‫حمالت تروریســتی‪ ،‬در منطقه «سن دنی» واقع در حومه‬ ‫شــمالی پاریس اغاز کردند و هدف اصلی از این عملیات‬ ‫را بازداشــت «عبدالحمیــد اباعود» مغــز متفکر حمالت‬ ‫اعالم کردند‪.‬‬ ‫عملیــات پلیس فرانســه بــا مشــارکت بالگردهای‬ ‫فرانسوی از حدود ساعت چها رو نیم بامداد چهارشنبه مقابل‬ ‫ســاختمانی که پلیس فرانســه احتمال حضــور مظنونان‬ ‫حمالت تروریســتی در ان را می داد‪ ،‬اغاز شــد و منجر به‬ ‫تعطیلی تمامی ایســتگاه های مترو‪ ،‬خطوط اتوبوسرانی و‬ ‫ ترامواها‪ ،‬مدارس‪ ،‬مراکز اموزشی و ادارات منطقه سن دنی‬ ‫در شمال پاریس شــد‪ .‬پلیس فرانســه در ابتدای عملیات‬ ‫خود در ســن دنی از ســاکنان ایــن منطقه خواســت که از‬ ‫منازل خود خارج نشوند و در خانه هایشــان باقی بمانند اما‬ ‫با ادامه عملیات ضدتروریســتی پلیس‪ ،‬ساکنان منطقه به‬ ‫پناهگاه های موقت منتقل شدند‪.‬‬ ‫عملیــات نیروهــای پلیس ضدتروریســت فرانســه‬ ‫که شــمار انها به حــدود ‪ 100‬نفر می رســید‪ ،‬بــا بیم انکه‬ ‫افراد مســلح درون اپارتمان منطقه ســن دنی چند نفر را به‬ ‫گروگان گرفته باشند‪ ،‬به مدت هفت ساعت ادامه داشت و‬ ‫رسانه های مختلف پی در پی اخباری را از بازداشت شدگان‬ ‫و کشته شــدگان این عملیــات ارائه می کردنــد‪ .‬عملیات‬ ‫پلیس علیه ســاختمان محل اختفای مظنونان نهایتا پس‬ ‫از چند ساعت پایان یافت و مقامات رســمی فرانسه اقدام‬ ‫به ارائه گزارش نهایی در خصوص امار بازداشت شــدگان‪،‬‬ ‫کشــته ها و مجروحان این عملیات کرده و تایید کردند که‬ ‫«عبدالحمید اباعود» مغز متفکر عملیات تروریستی جمعه‬ ‫شب پاریس که هدف عملیات امروز پلیس فرانسه بوده‪ ،‬در‬ ‫اپارتمان هدف حمله پلیس نبوده و در میان کشته شدگان و‬ ‫دستگیر شدگان نبوده است‪.‬‬ ‫طبق اعالم مقامات رسمی دولت فرانسه‪ ،‬در جریان‬ ‫عملیات پلیس ضدتروریستی فرانسه علیه اپارتمان محل‬ ‫اختفای مظنونان حمالت پاریس‪ ،‬هفت نفر بازداشت‪ ،‬دو‬ ‫نفر کشــته و پنج پلیس مجروح شدند که البته جراحت انها‬ ‫خفیف است‪ .‬بنابر اعالم دادستانی پاریس‪ ،‬سه نفر که در‬ ‫این اپارتمان حضور داشتند توســط پلیس دستگیر شدند‬ ‫و دو نفر که سعی داشــتند خود را زیر اوارها پنهان کنند نیز‬ ‫اندکی بعد به بازداشــت پلیس درامدند و دو نفر دیگر نیز در‬ ‫نزدیکی این ساختمان دستگیر شدند که یکی از انها فردی‬ ‫بود که این ساختمان را برای تروریست ها تهیه کرده بود و‬ ‫فرد دیگر نیز از نزدیکان وی اســت‪ .‬عالوه بر این به گفته‬ ‫دادستانی پاریس‪ ،‬در جریان این عملیات دو مظنون شامل‬ ‫یک زن که بــا کمربند انتحاری خود را منفجر کرد‪ ،‬کشــته‬ ‫شدند و پنج نیروی پلیس فرانسه نیز دچار جراحاتی خفیف‬ ‫شدند‪ .‬نیروهای پلیس فرانســه پس از اتمام عملیات خود‬ ‫علیه این ساختمان‪ ،‬به کلیسای ‪Neuve de Saint-Denis‬‬ ‫در همین منطقه که گمان می کردند شــماری از مظنونان‬ ‫حمالت پاریس در ان پنهان شده باشــند‪ ،‬یورش بردند‪ .‬با‬ ‫این حال اخبار دیگری در خصوص این یورش در حال حاضر‬ ‫در دسترس نیســت‪ .‬عملیات پلیس فرانســه در چارچوب‬ ‫ادامه تحقیقات و عملیات های چند روز گذشــته نیروهای‬ ‫اطالعاتی و امنیتی فرانســه برای یافتــن مظنونان اصلی‬ ‫حمالت پاریس بــه ویژه عبدالحمید اباعود و عبدالســام‬ ‫صالح صورت گرفت‪.‬‬ ‫اما در این جریان یک ابهام نیز ایجاد شد؛ خبرگزاری‬ ‫فرانس ‪ 24‬مدعی شد که یکی از مظونان توانسته از حلقه‬ ‫محاصره فرار کند ولی منابع پلیس این موضوع را رد کردند‪.‬‬ ‫یکی از مظنونان که یک زن بــود در این عملیات خود را به‬ ‫صورت انتحاری منفجر کرد و یکی از مظنونان با شــلیک‬ ‫پلیس کشته شــد‪ .‬واشنگتن پســت نیز به نقل از مقامات‬ ‫اطالعاتی اعــام کرد کــه «عبدالحمید اباعــود» طراح‬ ‫حمالت پاریس کشته شده است‪ .‬اما این خبر همچنان در ‬ ‫هاله ای از ابهام باقی ماند‪.‬‬ ‫روسیه در خط مقدم‬ ‫همکاری اطالعاتی بشار اسد و فرانسه‬ ‫بشــار اســد نیز موافقت کــرد تــا در صــورت تغییر‬ ‫سیاست های فرانســه علیه سوریه با این کشــور در زمینه‬ ‫اطالعاتی همــکاری کند‪ .‬اســد گفت که حاضر اســت با‬ ‫فرانســه همکاری کند «اما اگر دولت فرانســه در مبارزه با‬ ‫تروریسم جدی نباشد ما وقت خود را هرگز با دولت‪ ،‬حکومت‬ ‫یا موسســات ان که از تروریســم حمایــت می کنند‪ ،‬تلف‬ ‫نخواهیم کرد‪».‬‬ ‫رئیس جمهور ســوریه تاکید کرده بود‪« :‬فرانسه باید‬ ‫اول سیاســتش را تغییر دهد یعنی تنها یــک معیار را دنبال‬ ‫کند‪ .‬فرانسه باید بخشی از ائتالفی باشد که کشورهای ان‬ ‫با تروریسم می جنگند نه اینکه از ان حمایت کنند‪».‬‬ ‫وی در مصاحبــه با مجلــه «ولور اکتوئــل» به غرب‬ ‫المان در اندیشه عملیات نظامی‬ ‫بعد از انکه داعش نتوانست در استادیوم محل بازی‬ ‫المان و فرانسه حمله تروریستی خود را صورت دهد‪ ،‬هفته‬ ‫گذشــته دیدار تیم های المان و هلند در استادیوم هانوفر‬ ‫المان‪ ،‬به خاطر پیدا شدن یک بسته مشکوک تنها دقایقی‬ ‫بعد از باز شــدن درهای استادیوم لغو شــد‪ .‬قرار بود انگال‬ ‫مرکل صدر اعظم المان و شماری از اعضای کابینه او برای‬ ‫نشان دادن همبستگی خود با مردم فرانسه به تماشای این‬ ‫بازی بنشینند‪.‬‬ ‫اما این تنها نقطه ارتباطی میان المان و داعش نبود‪.‬‬ ‫هفته نامه المانی اشــپیگل در گزارشی با استناد به محافل‬ ‫دولتی المان نوشــت که برلین نیز عملیــات نظامی ارتش‬ ‫خود در ســوریه را بعید ندانســته و ان را رد نمی کند‪ .‬به این‬ ‫ترتیب المان می تواند نسبت به ســابق نقش بیشتری را در‬ ‫درگیری های سوریه ایفا کند‪.‬‬ ‫براســاس اطالعات هفته نامه اشپیگل ظاهرا دولت‬ ‫ائتالفی در المان به عملیات ارتش المان در ســوریه فکر‬ ‫می کند و پیش شرط ان را تصمیم ســازمان ملل می داند‪.‬‬ ‫محافل دولتــی در المان پیش شــرط چنیــن تصمیمی را‬ ‫مصوبه شــورای امنیت ســازمان ملــل ارزیابــی کرده اند‪.‬‬ ‫بر این اســاس همچنین یک عملیات برای نظارت بر یک‬ ‫اتش بــس احتمالی در این کشــور نیز قابل تصور اســت‪.‬‬ ‫بر اســاس ارزیابی دفتــر صدر اعظم المان ظاهرا شــانس‬ ‫برای چنین مصوبه ای هفته هــای اخیر افزایش پیدا کرده‬ ‫اســت‪ .‬از محافل نزدیک به انگال مرکل به گوش می رسد‬ ‫که به این ترتیب رئیس جمهور روسیه می خواهد سریعا از‬ ‫سوریه عقب نشــینی کرده و برای همکاری با امریکایی ها‬ ‫تالش می کند‪ .‬در این صورت یک مانع مهم برای قطعنامه‬ ‫ســازمان ملل حذف می شــود‪ .‬المان تا به حال به صورت‬ ‫غیر مســتقیم در کمک های نظامی علیه داعش مشارکت‬ ‫داشته و در پاییز سال گذشــته برای اولین بار به نیروهای‬ ‫امنیتی کرد موسوم به پیشــمرگه که در شمال عراق توسط‬ ‫نیروهای ارتش المان اموزش می بینند سالح تحویل داد‪.‬‬ ‫درحالی که اوباما زیر انتقــادات محافل داخلی قصد‬ ‫دارد بخشــی از پناهجویان ســوریه را به امریــکا راه دهد‪،‬‬ ‫فرانسه و المان در اندیشــه حضور نظامی در سوریه به سر‬ ‫می برند‪ .‬در اخرین تحول‪ ،‬فرانسوا اوالند قرار است تا این‬ ‫هفته به مســکو و واشنگتن ســفر کند تا در صورت امکان‬ ‫فرصت مناسب برای حضور نظامی خود در سوریه را ایجاد‬ ‫کند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫پیــش از انکه حمالت پاریس از ســوی داعش اغاز‬ ‫شود‪ ،‬یک هواپیمای روســی در اسمان مصر سقوط کرد‪.‬‬ ‫تحقیقــات در این بــاره ادامه داشــت‪ .‬منابــع اطالعاتی‬ ‫انگلستان و امریکا از همان ابتدا معتقد بودند که این یک‬ ‫حمله تروریستی از ســوی داعش بوده است‪ .‬این درحالی‬ ‫بود که روسیه مشغول نبرد با داعش از طریق هواپیماهای‬ ‫خود در ســوریه بود‪ .‬بعد از انجام تحقیقات روسیه اعالم‬ ‫کرد که داعش مســئول ســقوط هواپیمای روســی است‬ ‫و نخســت وزیر روســیه ان را «جنگ علیه تمدن بشری»‬ ‫خواند‪ .‬مدودف گفت که ســرنگونی هواپیمای روسی در‬ ‫صحرای ســینای مصر و وقوع حمالت تروریستی پاریس‬ ‫«اعالن جنگ علیه تمدن بشری» است‪ .‬خبرگزاری رویترز‬ ‫نیز با انتشار تصویری که داعش منتشر کرده بود اعالم کرد‬ ‫که داعش مدعی است قصد داشته است یک هواپیمای‬ ‫غربی را در سینا منفجر کند‪ ،‬ولی بعد از اینکه روسیه حمالت‬ ‫خود را به ســوریه اغاز کرد‪ ،‬این هواپیمای روسی را هدف‬ ‫قرار داده است‪ .‬داعش همچنین مدعی شده بود که بعد از‬ ‫کشف یک حفره امنیتی در فرودگاه شرم الشیخ یک بمب‬ ‫را بعد از انتقال به داخل فرودگاه در داخل هواپیما جاسازی‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫خبرگزاری اســپوتنیک (صدای روســیه) نیز گزارش‬ ‫داد که دیمیتری مدودف‪ ،‬نخســت وزیر روســیه در جمع‬ ‫خبرنــگاران در فیلیپین گفته اســت‪« :‬اقدام تروریســتی‬ ‫علیه هواپیمای خطوط هوایی روســیه در ســینا و حمالت‬ ‫تروریستی در پاریس باعث شد تا افراد زیادی جان خود را‬ ‫از دســت بدهند‪ .‬این رخدادها جنگ علیه بشریت و تمدن‬ ‫انســانی و تهدیدی در گســتره جهانی اســت و کامال هم‬ ‫حقیقت دارد‪».‬‬ ‫نخست وزیر روسیه که قرار است در نشست اقتصادی‬ ‫‪ APEC‬حاضر شود‪ ،‬همچنین به این مســاله اشاره کرد که‬ ‫برخی از کشورهای غربی که به دنبال انزوای روسیه هستند‬ ‫در حالــی می خواهند ایــن کار را انجام دهند کــه جهان با‬ ‫حمالت تروریســتی مواجه شده اســت‪ .‬این مساله کامال‬ ‫مشهود است‪ ،‬چنین انزوایی برای تمام جهان مضر است‪.‬‬ ‫به نظر می رسد انتقاد به روســیه از این بابت است که‬ ‫روســیه تقریبا بدون همکاری با سایر کشــورها به مواضع‬ ‫داعش در سوریه حمله کرده است و کشورهای دیگر به ویژه‬ ‫فرانسه تمایل دارند در این کار حضور داشته باشند‪ .‬مدودف‬ ‫ادامه داده بود‪« :‬اجازه بدهید تا جهان به جهنمی بدل شود‬ ‫اما ما نمی خواهیم با روسیه همکاری کنیم»؛ این بیان برخی‬ ‫از کشورهای غربی اســت‪ .‬در حال حاضر رویکرد برخی از‬ ‫این کشورها به روسیه چنین اســت‪ .‬اتخاد چنین موضعی‬ ‫در قبال مسکو بسیار مضر و اسیب رسان است و تنها باعث‬ ‫قدرت گرفتن تروریسم می شود‪».‬‬ ‫به گفته نخست وزیر روسیه این کشور می تواند بدون‬ ‫امضای قرارداد با چنین کشورهایی به حیات و فعالیت خود‬ ‫ادامه دهد‪ .‬همان طور که قبال هم این گونه بوده است‪ .‬او‬ ‫ادامه داده بود‪« :‬ما موفق شده ایم تا با چالش هایی که به‬ ‫وجود امده کنار بیاییم‪ .‬ما بازهــم می توانیم به حیات خود‬ ‫ادامه دهیم‪ .‬تنها مساله ای که اینجا مطرح است هزینه ای‬ ‫است که باید در این راه پرداخت شود‪».‬‬ ‫هشدار داد که به سیاســت های ترکیه توجه الزم را داشته‬ ‫باشد‪« :‬غرب نسبت به اقدامات ترکیه چشمان خود را بسته‬ ‫اســت‪ ،‬چرا که ترکیه از النصره و داعش حمایت می کند و‬ ‫میلیون ها مهاجر را به اروپا می فرســتد‪ .‬اروپایی ها باید از‬ ‫انگیزه های پنهــان رجب طیب اردوغــان‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫ترکیه سوال کنند‪».‬‬ ‫اســد با تاکید بر اینکه اینــده وی را مــردم و پارلمان‬ ‫در ســوریه تعییــن می کنند‪ ،‬گفــت که والدیمیــر پوتین‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری روسیه تنها مدافع تمدن مسیحیت است که‬ ‫می توان به وی تکیه کرد‪ .‬رئیس جمهوری سوریه همچنین‬ ‫«تنها راه برای شــناخت انچه که ســوری ها می خواهند»‬ ‫را «رفتــن به پــای صندوق های رای دانســت نــه اعمال‬ ‫فشارهای خارجی»‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫گفت وگوی تلفنی روحانی و اوالند‬ ‫اوالند‪ :‬منتظر سفر شما‬ ‫به فرانسه هستیم‬ ‫مخالفت اصغرزاده با خاطره هاشمی‬ ‫اصالح طلبان از خاطرات هاشمی‬ ‫انتقاد کردند‬ ‫خباز به سمنان رفت‬ ‫تغییر در استانداری ها‬ ‫کلید خورد‬ ‫‪11‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫گفت وگوی تلفنی روحانی و اوالند‬ ‫اوالند‪ :‬منتظر سفر شما به فرانسه هستیم‬ ‫به دنبال واقعه پاریس‪ ،‬حســن روحانی کــه قرار بود‬ ‫شــنبه عازم اروپا شود از این ســفر منصرف شد‪ .‬ظریف در‬ ‫این ارتباط توضیح داد که ســفر رئیس جمهــور به ایتالیا و‬ ‫همچنین فرانسه به دلیل اتفاقات اخیر بهتر است در زمان‬ ‫مناسب تری صورت گیرد‪ .‬سه روز بعد اما رئیس جمهور ایران‬ ‫و فرانسه به صورت تلفنی گفت وگو کردند‪.‬‬ ‫روحانی در گفت وگوی تلفنی با «فرانسوا اوالند»‪ ،‬با‬ ‫تاکید بر اینکه تروریســت ها با اقدامات خشونت امیز خود‬ ‫قــادر نخواهند بود‪ ،‬ملت هــا و د ولت ها را وادار به تســلیم‬ ‫کنند‪ ،‬اعالم کرد‪« :‬ایران برای مقابله با تروریسم در عرصه‬ ‫جهانی‪ ،‬خواستار ایجاد یک جبهه متحد است‪.‬‬ ‫روحانی صبح شنبه پیام تسلیتی را به رئیس جمهور و‬ ‫ملت فرانسه ارسال کرد‪ .‬او همچنین در گفت وگوی تلفنی‬ ‫اظهارداشت‪« :‬تروریست های داعش با دست زدن به این‬ ‫حمله بســیار تکان دهنده‪ ،‬وحشــیانه و نفرت انگیز‪ ،‬نشان‬ ‫دادند که همه کشــورها را به مبارزه طلبیده اند و یک اتحاد‬ ‫سراسری برای مبارزه با انها ضروری است‪».‬‬ ‫رئیس جمهور با اشاره به شهادت‪ 17‬هزار ایرانی توسط‬ ‫تروریست ها در کشورمان تصریح کرد‪« :‬تروریست ها نه تنها‬ ‫به ملت فرانسه بلکه به انسانیت حمله کردند و ما به عنوان‬ ‫ملتی که با اثار شوم تروریسم اشنا هستیم‪ ،‬اعالم می کنیم‬ ‫اماده انجام هر اقدامی علیه تروریست ها در هر نقطه جهان‬ ‫هستیم‪ ».‬رئیس جمهور همچنین تاکید کرد که جمهوری‬ ‫اســامی ایران اماده همکاری های امنیتی و اطالعاتی با‬ ‫فرانسه در روند مبارزه با تروریسم است‪.‬‬ ‫روحانی در ادامه به روابط دوســتانه ایران و فرانســه‬ ‫اشاره کرد و گفت‪« :‬تمدن و تاریخ روابط دو ملت بزرگ ایران‬ ‫و فرانسه‪ ،‬با صدای بلند به ما می گوید که باید روابط مشترک‬ ‫را در همه زمینه ها توسعه دهیم‪».‬‬ ‫فرانســوا اوالند رئیس جمهوری فرانسه نیز با تشکر و‬ ‫قدردانی از ابراز تاسف دولت و ملت ایران در خصوص فاجعه‬ ‫تروریســتی پاریس گفت‪« :‬حمله تروریست های داعش‪،‬‬ ‫حمله ای به همه مردم جهان بود و ما باید متحد و هماهنگ‬ ‫با انان در سوریه و عراق مبارزه کنیم‪».‬‬ ‫وی با تاکید بر اینکه کشــورش اماده گسترش روابط‬ ‫با جمهوری اســامی ایران در همه زمینه هاســت‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«فرانسه همچنان در انتظار سفر جنابعالی است و امیدوارم‬ ‫که این سفر هر چه سریع تر انجام پذیرد‪».‬‬ ‫مخالفتاصغرزاده‬ ‫باخاطره هاشمی‬ ‫اصالح طلبان از خاطرات هاشمی‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫انتقادکردند‬ ‫خاطره گویی هــای ایت اللــه هاشــمی مخالفــان‬ ‫اصالح طلب هم پیدا کرده است‪ .‬حاال این تنها اصولگرایان‬ ‫نیستند که به خاطرات او انتقاد می کنند‪ .‬ابراهیم اصغرزاده‬ ‫به یکی از خاطرات او انتقاد کرده و ان را «دقیق» ندانسته‬ ‫است‪ .‬هاشــمی در کتاب خاطراتش نوشــته بود‪« :‬اقای ‬ ‫ســلمان غفاری از وزارت ارشاد[اســامی] امد و از اقای ‬ ‫خاتمــی وزیر ارشاد[اســامی] گله مند بود کــ ه ب ه نصایح ‬ ‫ایشان توجه نمی کند و اقای [ابراهیم ]اصغرزاده را باالی ‬ ‫ل کرده ؛ این ‬ ‫ن گذاشت ه و مجل ه «محجوبه » را تعطی ‬ ‫سر ایشا ‬ ‫ی هزار تیراژ داشت ه است ‪».‬‬ ‫مجل ه س ‬ ‫ابراهیم اصغرزاده اما به این موضوع واکنش نشــان‬ ‫داده و در صفحه شخصی اش نوشت‪« :‬اخیرا خاطره کوتاه‬ ‫و نه چندان دقیقی از اقای هاشمی رفســنجانی در فضای‬ ‫مجازی منعکس شده که متعلق اســت به ابان ماه ‪ 1362‬و‬ ‫در ان اشاره شده که اقای خاتمی وزیر وقت فرهنگ و ارشاد‬ ‫اســامی اینجانب ابراهیم اصغرزاده را باالی سر حضرت‬ ‫حجت االسالم سلمان غفاری کاشته است تا مجله محجوبه‬ ‫را تعطیل کند‪ .‬الزم دانستم توضیح دهم اوال و بالذات نظر‬ ‫اقای خاتمی و من هرگز نمی توانست در جهت توقف دائمی‬ ‫ هیچ نشــریه یا مجله ای بوده باشــد بلکه به گواهی تاریخ‬ ‫هر دســتوری صرفا می توانســت ناظر بر اصالح محتوا و ‬ ‫ترویج اندیشه صحیح و صلح طلبانه از انقالب و اسالم بوده‬ ‫باشد‪ .‬ثانیا قبل از من مرحوم بروجردی داماد حضرت امام‬ ‫مسئولیت معاونت بین المللی وزارت ارشاد را برعهده داشت‪.‬‬ ‫انگاه که من به جای ایشان معاون وزارتخانه شدم نشریاتی‬ ‫از جمله مجله محجوبه از قبل انجا منتشر می شد که زبانی‬ ‫خشکه مقدس به دین داشــت‪ .‬پول بیت المال بیهوده در‬ ‫ان هزینه می شــد و برای عده ای از رفقای حجت االسالم‬ ‫غفاری هم شده بود ناندانی‪.‬‬ ‫گزارشی گرفتم‪ ،‬دیدم اکثر مجلدات نشریه محجوبه‬ ‫داخل ســفارتخانه ها دارد خاک می خورد یــا دور انداخته‬ ‫می شود‪ ،‬طوری که حتی همسران سفرا و دیگر دیپلمات ها‬ ‫نیز زحمت مطالعه ان را به خود نمی دادند‪ .‬خب اگر شــما‬ ‫جای ما بودید چه می کردید؟»‬ ‫دعای هاشمی برای هدایت کارگزاران‬ ‫ایمیل معاون وزیر اطالعات به زنجانی‬ ‫پبشنهادانتقا لخانوادهاسدبهتهران‬ ‫محمد هاشــمی رفســنجانی‪ ،‬از موسســان حــزب‬ ‫کارگزاران سازندگی این روزها همچنان از عاقبت این حزب‬ ‫اظهار نگرانی می کنــد‪ .‬وی که چند ماه قبــل از کارگزاران‬ ‫استعفا داد‪ ،‬در مصاحبه ای که اخیرا با سایت نماینده کرده‬ ‫در واکنش به اظهارات محمد عطریانفر دیگر عضو ارشــد‬ ‫حزب کارگزاران که استعفای وی را نوعی «قهر» خوانده بود‬ ‫می گوید که به زعم من تعبیر قهر را اقای عطریانفر برای این‬ ‫به کار برده بودند که خروج من‬ ‫را کوچک نشــان دهد‪ .‬محمد‬ ‫هاشــمی با این گفته که من در‬ ‫کل جریان کارگــزاران را دیگر‬ ‫تعقیب نمی کنم دعا می کند که‬ ‫«ان شــاءالله که خداوند به راه‬ ‫راست هدایتشان کند!»‬ ‫بابک زنجانی در بخشــی‬ ‫از دفاعیــات خــود خطــاب به‬ ‫کارشناسبانکمرکزیکهگفته‬ ‫بود شــما انگار به جــای بانک‬ ‫مرکــزی همــه کار می کردید‪،‬‬ ‫گفــت‪« :‬شــما مدیــران و‬ ‫کارشناسان محترم در مقام خود‬ ‫هستیدکهازمسائلکالنکشور‬ ‫اطالعیندارید‪.‬منامروزمستنداعالممی کنمکهمعاونوزیر‬ ‫اطالعات نامه ای به (ش) داده و از من درخواست می کنند‬ ‫کهبهدلیلاینکهبانک های‪ FIIB‬وکنتتنهاروزنهنظامدراین‬ ‫روزهایسختاست‪،‬اقایزنجانیاطالعاتیازاینعملکرد‬ ‫خودرادراختیارکسیقرارندهدودرجاییثبتنشود‪،‬ایننامه‬ ‫با ایمیل ازسوی (ش) به من ارسالشد‪».‬‬ ‫حسین امیرعبداللهیان‪ ،‬معاون عربی و افریقای وزیر‬ ‫امور خارجه‪ ،‬در سخنانی درباره تحوالت و مقاومت منطقه در‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف گفت‪« :‬نفوذ ما در منطقه به معنای‬ ‫مداخلهمادرکشورهایمنطقهنیست‪».‬معاونظریفدرباره‬ ‫مقاومت بشار اسد در پی سال های گذشته خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫حدود ‪ ۷۰‬تا ‪ ۸۰‬کشور سرنگونی اســد را دنبال کرده اند‪.....‬‬ ‫دو ســال پیش در دیداری که با‬ ‫بشار اسد داشتیم به او پیشنهاد‬ ‫شــد که خانواده اش را به ایران‬ ‫بفرستداماپاسخاواینبودکهمن‬ ‫تا اخرین لحظه در کشور هستم‬ ‫و همسرم مســئول رسیدگی به‬ ‫خانواده شهداســت و از کشور‬ ‫خارجنمی شویم‪».‬‬ ‫تغییر در استانداری ها کلید خورد‬ ‫در اســتانه انتخابات دولت دســت بــه تغییراتی در‬ ‫اســتانداری ها زده اســت‪ .‬در این رابطه اولین اســتاندار‬ ‫برکنار شده‪ ،‬به شــهر محل تولد رئیس جمهور باز می گردد‬ ‫که در ان محمد زند وکیلی اســتاندار ســمنان و همچنین‬ ‫استاندار قزوین برکنار شدند‪ .‬دولت بر خالف سایر دفعات که‬ ‫استاندارانش را با تاخیر و صرف زمان زیاد انتخاب می کرد‪،‬‬ ‫این بار تنها یک روز بعد دو استاندار مورد نظر را انتخاب کرد‬ ‫و به محل خدمت خود فرستاد‪ .‬محمدرضا خباز و فریدون‬ ‫همتی دو فردی بودند که با پیشــنهاد وزارت کشور به این‬ ‫استانداری ها رفتند‪.‬‬ ‫اما یک روز قبل از ان محمــد زندوکیلی در این رابطه‬ ‫گفته بود که خبر برکناری اش از استانداری سمنان را تایید‬ ‫می کند و پیش بینی کرده که جایگزین او به زودی از طرف‬ ‫هیات دولت اعالم شــود‪ .‬او افزوده بود‪« :‬تا امروز پشــت‬ ‫میز منصب اســتانداری بوده ام اما قطعــا روزهای اخر من‬ ‫در این سمت است‪ ».‬اســتاندار ســمنان در پاسخ به این‬ ‫سوال که پیش بینی می کنید در جلسه فردای هیات دولت‬ ‫جایگزین شما مشخص شــود‪ ،‬نیز گفته بود‪« :‬پیش بینی‬ ‫می کنم همین هفته جایگزین ما در اســتانداری ســمنان‬ ‫تعیین تکلیف شود‪ .‬هدف ما خدمت است حال استانداری‬ ‫باشد یا جای دیگر‪ .‬تغییر یک امر طبیعی است‪ .‬یک روزی‬ ‫ما هســتیم و روزی از مــا جوان ترها باید پســت را تحویل‬ ‫بگیرند‪».‬‬ ‫در همین راستا سخنگوی وزارت کشور نیز تغییر این‬ ‫دو استاندار را تایید کرد و گفت که جایگزین انها را به سرعت‬ ‫به هیات دولت معرفی می کند‪ .‬ســخنگوی وزارت کشــور‬ ‫گفت‪« :‬وزارت کشور کار ارزیابی عملکرد استانداران را از‬ ‫ماه ها پیش اغاز کرده و هر تغییری نیز بر همین مبنا خواهد‬ ‫بود‪ .‬هرچند اعالم کرده ایم اصل بر عدم تغییر است‪».‬‬ ‫پیــش از این وزیر کشــور با تاکیــد بر اینکــه باید در‬ ‫هر دســتگاهی کار نظارتی صورت گیرد‪ ،‬گفتــه بود‪« :‬در‬ ‫ارزیابی هایمان از اســتانداران شــاید به این نتیجه برسیم‬ ‫که باید جا به جایی هایی صورت گیــرد‪ ».‬وی با بیان اینکه‬ ‫تغییرات در این ســطح‪ ،‬با رویکرد انتخاباتی نخواهد بود‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬ممکن است ما در روز انتخابات هم تصمیم به تغییر‬ ‫اســتانداری بگیریم‪ ،‬اگر چه این کار برایمان هزینه زیادی‬ ‫دارد؛ اما اگر الزم باشد‪ ،‬حتما این کار را می کنیم‪ ».‬پیش از‬ ‫فناوری در حد‬ ‫ابگوشتبزباش‬ ‫دولت روحانی دولت رکود است‬ ‫عضو هیات رئیسه مجلس گفت‪« :‬نامی بهتر از دولت‬ ‫رکود نمی توانم برای این دولت انتخاب کنم‪ ».‬بذرپاش در‬ ‫جلسه ای باحضورجمعیازاعضایتشکل های دانشجویی‬ ‫گفت‪« :‬درباره دولتی که افتخار خــود را قیمت پایین نفت‬ ‫می داند و از سرمایه از دست رفته مردم به عنوان کاهش اتکا‬ ‫به نفت یاد می کند چه می توان گفت؟» وی افزود‪« :‬دولتی‬ ‫که با وجود رکود تاریخی در همه بخش ها افزایش نقدینگی‬ ‫نزدیک بــه ‪۴۰۰‬هــزار میلیارد‬ ‫تومانــی را رکــورد زده اســت‪،‬‬ ‫به نظــر چه نکتــه ای می توان‬ ‫درباره ان گفت‪ .‬بذرپاش تاکید‬ ‫داشــت‪« :‬حجــم واردات این‬ ‫دولت از چیــن را باید در کتاب‬ ‫گینس ثبت کرد‪».‬‬ ‫مصطفــی ترک همدانی‬ ‫با اشاره به پرونده حادثه شیراز‬ ‫و حمله به علی مطهری گفت‪:‬‬ ‫«منتظــر صدور حکــم پرونده‬ ‫هستیم‪ .‬البته متهمان پرونده‬ ‫در این مــدت تــاش زیادی‬ ‫دارند تا رضایت اقای مطهری را‬ ‫جلب کنند‪ ».‬وکیل این نماینده‬ ‫مجلس اضافــه کرد‪« :‬متهمــان بارها درخواســت اعالم‬ ‫رضایت از ســوی موکلــم را مطرح کردنــد‪ .‬اقای مطهری‬ ‫هم اعالم کرد تنها در صورت مشــخص شدن و شناسایی‬ ‫دستوردهندگان این حمله حاضر است به متهمان پرونده یا‬ ‫همان حمله کنندگان کمک کند‪ ».‬ترک همدانی همچنین‬ ‫از شــرایط مطهری برای اعالم رضایت خبر داد‪« :‬موکلم‬ ‫تمایل به اعــام رضایت دارد اما باید شــرایطی که عنوان‬ ‫کرده نیز فراهم شود‪».‬‬ ‫اخراجمعلمانازمجلس‬ ‫به خاطر شادی‬ ‫در جلســه علنی مجلس‬ ‫یک فوریت طرح استفســاریه‬ ‫قانون الحــاق یــک تبصره به‬ ‫ماده ‪ ۱۷‬قانــون تعیین تکلیف‬ ‫اســتخدام معلمین به تصویب‬ ‫نمایندگان رسید‪ .‬پس از اعالم‬ ‫تصویب این فوریت تعدادی از‬ ‫معلمان که به عنــوان میهمان‬ ‫در جلســه حضور داشــتند با کف زدن در پارلمــان‪ ،‬از این‬ ‫مصوبه مجلسی ها ابراز خوشحالی کردند‪ .‬همین موضوع‬ ‫موجب تذکر محمدرضا باهنــر نایب رئیس دوم مجلس که‬ ‫ریاســت صحن علنی را بر عهده داشت‪ ،‬شــد‪ .‬باهنر پس‬ ‫ازتذکر به میهمانان گفت‪« :‬کف زدن در صحن علنی توسط‬ ‫میهمانان جلســه علنی‪ ،‬تخلف اســت؛ هر نوع اظهارنظر‬ ‫میهمانان پارلمان در جلسه علنی ممنوع است‪».‬‬ ‫توزیع روزنامه رایگان در «بازار‬ ‫سید اسماعیل»‬ ‫روزنامــه افتاب یــزد در‬ ‫بخــش «در حاشــیه» خــود‬ ‫مدعی شــد که روزنامه نزدیک‬ ‫به عارف به صــورت رایگان در‬ ‫بخش هایی از بازار تهران توزیع‬ ‫می شــود‪ .‬افتاب یــزد در این‬ ‫خصوص نوشت‪« :‬با خبر شدیم‬ ‫یکی از روزنامه های کشــور به علت عدم فروش و نداشتن‬ ‫مشــتری‪ ،‬به طور رایــگان در بازار تهران توزیع می شــود‪.‬‬ ‫روزنامــه «ب» به صورت رایــگان در بخش هایــی از بازار‬ ‫تهران از جمله بازار «سید اسماعیل» بین مغازه داران توزیع‬ ‫می شود‪ .‬این روزنامه در انتخابات ریاست جمهوری سال ‪۹۲‬‬ ‫توانست به نام یکی از کاندیداهای مطرح ریاست جمهوری‬ ‫برای خود مخاطبانی جذب نماید و پس از توقیف نتوانست‬ ‫ان طور که باید ظاهر شود‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫سردار محمدرضا نقدی‬ ‫گفتــه‪« :‬تفکر نگاه بــه بیرون‬ ‫بیــان می کند کــه ما بــه یک‬ ‫تکیه گاه بیرونی نیاز داریم‪ ،‬اما‬ ‫هر بار این تفکر پاسخ مناسبی از‬ ‫انقالب گرفته و شکست خورده اما از مدار خارج نشده و خود‬ ‫را بازتولید کرده است‪ .‬این تفکر در مقابل اقتصاد مقاومتی‬ ‫می گوید ما باید سرمایه از خارج بیاوریم و وقتی می گوییم‬ ‫به رشد علمی نیاز داریم اظهار می کنند که باید فناوری وارد‬ ‫کنیم و در اوج مذاکرات که باید ژست قدرت برتر را بگیریم‬ ‫گفته می شود که دشــمن می تواند با فشار یک دگمه تمام‬ ‫نیروهای مسلح ما را نابود کند‪ .‬این تفکر می گوید فناوری‬ ‫ما در حد ابگوشت بزباش است‪».‬‬ ‫این مرتضی روز به در استانداری قزوین مشغول فعالیت بود‬ ‫که جای خود را به فریدون همتی داد‪ .‬همچنین با نظر دولت‬ ‫محمد رضا خباز نیز به استانداری سمنان منصوب شد‪.‬‬ ‫محمدرضا خباز ‪61‬ساله تجربه چهار دوره نمایندگی‬ ‫مردم در مجلس شورای اسالمی را دارد که جایگزین محمد‬ ‫زندوکیلی استاندار سمنان شــد‪ .‬وی تاکنون معاون مجید‬ ‫انصاری در معاونت پارلمانی رئیس جمهور بوده است‪.‬‬ ‫مدیــرکل صدا و ســیما در مراکــز ایالم‪ ،‬لرســتان و‬ ‫اذربایجان غربی‪ ،‬نماینده مجلس هفتــم از حوزه انتخابیه‬ ‫ایالم‪ ،‬مسئول امور اســتان های دیوان محاسبات کشور‬ ‫و معاون حقوقی و پارلمانی دیوان محاســبات کشور نیز از‬ ‫سوابق فریدون همتی به حساب می اید‪ .‬وی تاکنون سمت‬ ‫مشاور وزیر کشور را به عهده داشته است‪.‬‬ ‫بعد از معرفی اســتانداران جدید به هیات دولت انها‬ ‫توانستند رای اعتماد وزیران را کسب کنند‪ .‬رئیس جمهور‬ ‫پــس از کســب اعتمــاد وزرا در جلســه روز چهارشــنبه‬ ‫گفت‪« :‬انتظار مردم این اســت که با حضور شــما در این‬ ‫استان ها‪ ،‬پیشــرفت اســتان و حل مســائل و مشکالت‬ ‫شــتاب بیشــتری پیدا کند‪ ».‬رئیس جمهوری از استاندار‬ ‫به عنوان نماینده عالی دولت در هر استان یاد کرد و تصریح‬ ‫کرد‪« :‬اســتانداران بایــد از همه ظرفیت ها بــرای تحقق‬ ‫سیاست های دولتی استفاده کنند‪».‬‬ ‫وی در ادامه‪ ،‬با تاکید بر اینکه رای مردم به دولت به‬ ‫معنای رای به سیاست ها و برنامه های دولت است‪ ،‬رضایت‬ ‫واقعی مردم را در گرو تحقق همین برنامه ها دانست‪.‬‬ ‫روحانی با اشــاره به قرار داشتن در اســتانه برگزاری‬ ‫انتخابات‪ ،‬استانداران را به اماده کردن شرایط و زمینه های‬ ‫برگزاری شــکوهمند و همراه با ارامش انتخابات ســفارش‬ ‫کرده و اظهار امیدواری کرد در پرتو یک انتخابات باشکوه‪،‬‬ ‫افراد تاثیرگذار‪ ،‬با تجربه‪ ،‬با تدبیــر و توانمند برای خدمت‬ ‫هر چه بیشتر به کشور‪ ،‬به مجلس راه یابند‪.‬‬ ‫روحانی دولت را یک دولت فراحزبی دانست و ادامه‬ ‫داد‪« :‬دولت یازدهــم در پی پیروزی جناح خاصی نیســت‬ ‫و تالش می کند که شرایط برای مشــارکت همه جناح ها‪،‬‬ ‫احزاب و گروه ها فراهم شود‪ ».‬همچنین هیات وزیران در‬ ‫ادامه از خدمات اســتانداران قبلی این استان نیز تشکر و‬ ‫قدردانی کرد‪.‬‬ ‫تالش متهمان حادثه شیراز برای‬ ‫جلبرضایت‬ ‫خبرنامه‬ ‫خباز به سمنان رفت‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪13‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫مراسم چهلمین روز شهادت سردار همدانی‬ ‫محسن رضایی با لباس سپاه در جلسه مجمع تشخیص‬ ‫جوان ترین شهید مدافع حرم در صحنه نبرد‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫پلمپ دانشکده خبر‬ ‫برخورد سرد پوتین و اوباما در انتالیا‬ ‫در حاشیه جلسه علنی مجلس‬ ‫نشست عراقچی با سفرای کشورهای خارجی‬ ‫جشن تولد هانی نوروزی‬ ‫دیدار پدرخوانده های داعش در انتالیا‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫ژست بابک زنجانی در دادگاه‬ ‫خبرنامه‬ ‫عموفیتیله ای در جمع اسیب دیدگان اجتماعی‬ ‫‪15‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬اگر صدا و سیما در کنار تبلیغ یک موسسه اموزشی‬ ‫که سودش به جیب عده قلیلی می رود برای مصرف‬ ‫شیر تبلیغ کند عالوه بر حل مشکالت تولید کنندگان‬ ‫به سالمت مردم هم کمک زیادی می شود‪.‬‬ ‫‪ l‬با ایــن اتفاقات اخیر در پاریــس همه دیدند که‬ ‫چاقو دسته خودش را برید!‬ ‫‪ l‬رهبر حکیم و فرزانه انقالب اسالمی و دیده بان‬ ‫امین نظام در ســال های اخیر صراحتا در مورد نفوذ‬ ‫دشمن از طریق رسانه‪ ،‬احزاب سیاسی و دانشگاه ها‬ ‫هشدار داده اند و وفاداران انقالب باید هر سه مورد‬ ‫را رصد کنند و اجــازه تحرک به مرعوبــان امریکا یا‬ ‫ساده لوحان سیاسی و نوکران داخلی غرب ندهند‪.‬‬ ‫‪ l‬مــردم قضــاوت کنید! جلســه دولت بــرای حل‬ ‫مشــکالت فالن! برگزاری همایش بــرای حل‪...‬‬ ‫تصمیم گیری برای اشــتغال‪ ،‬وام صنعــت‪ ،‬ازدواج‬ ‫جوانان‪ ،‬بیکاری و‪ ...‬بسته و سبد برای خارج شدن از‬ ‫رکود و‪100 ...‬روز دیگر‪6 ،‬ماه دیگر‪ ...‬مشکالت را‬ ‫به گردن دولت گذشته انداختن و‪ !...‬اقایان مسئول ‬ ‫بگویید حداقل برای اقتصاد مقاومتی چه کار کرده‬ ‫اید؟ اقای سردبیر شما بگویید؟‬ ‫‪ l‬در پشت پرده ورزشگاه فرانســه دستان امریکا‬ ‫و انگلیس کامال دیده می شــوند‪ .‬چگونه بعضی ها‬ ‫در داخل ایران‪ ،‬این موضــوع را انکار می کنند؟ این‬ ‫حادثه یاداور ‪ 11‬ســپتامبر و بهانه حملــه به عراق و‬ ‫افغانستان است ‪ .‬زیرا چه کسی است که نداند همین‬ ‫االن داعش با سالح های اعطایی امریکا و انگلیس‬ ‫و فرانسه در سوریه می جنگد‪.‬‬ ‫‪ l‬انها کــه به تیتر کیهــان در مورد «ســگ هار»‬ ‫بودن به دیده توهین نگاه می کنند‪ ،‬اول تکلیفشان‬ ‫را روشن کنند و بگویند که داعشیان ایا اساسا انسان‬ ‫هستند؟‬ ‫‪16‬‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫ذوق زدگینامتعارف‬ ‫ پس از حــوادث تروریســتی پاریــس‪ ،‬واکنش های‬ ‫متفاوتی به این حوادث در ایران نشــان داده شده و در این‬ ‫میان‪ ،‬برخی از هنرمندان ایرانی نیز با قربانیان وقایع اخیر‬ ‫همدردی کردند؛ اما صرف نظر از اینکه ایا این اتفاق منطقی‬ ‫است‪ ،‬در مقابل پیام منتسب به انجلینا جولی‪ ،‬باعث ایجاد‬ ‫یک جو سنگین رسانه ای در ایران شد؛ پیامی که هیچ گاه‬ ‫صادر نشده است!‬ ‫پس از اینکــه در قلب پاریس و کشــتار بیش از ‪130‬‬ ‫تن در یک سلســله انفجارهای انتحاری و تیراندازی های‬ ‫وسیع‪ ،‬نه تنها بسیاری از ســاختمان ها و نمادهای مطرح‬ ‫جهان به رنگ پرچــم فرانســه درامدند‪ ،‬بلکــه گروهی از‬ ‫وب ســایت ها نظیر یوتیوب لوگویشــان را تغییــر دادند و‬ ‫شبکه های اجتماعی بزرگ از جمله فیس بوک‪ ،‬تمهیداتی‬ ‫نظیر ادغام رنگ پروفایل با پرچم فرانسه را در نظر گرفتند‬ ‫که گروهی از کاربران فارســی زبان این شبکه ها نیز با این‬ ‫حرکت ها همراهی کردند‪.‬‬ ‫در این میــان‪ ،‬برخــی هنرمنــدان نیز با ایــن اتفاق‬ ‫همراهی کردند ‪ .‬به عنوان نمونه رضا درمیشیان؛ کارگردان‬ ‫«بغض»‪« ،‬عصبانــی نیســتم» و «النتوری» با انتشــار‬ ‫تصویری در همان ســاعات اولیــه این واقعــه را به مردم‬ ‫فرانسه تسلیت گفت اما برخی هنرمندان نظیر بابک کریمی‬ ‫ بازیگر سینما و تدوینگر ســینما نیز از اقدام مشابه پرهیز و‬ ‫عمدتا اقدام به انتشار تصویری درباره برخورد دوگانه جامعه‬ ‫جهانی با حوادث ســایر کشــورها از جمله لبنان با حوادث‬ ‫فرانسه کردند‪.‬‬ ‫در این میان انتشار پیامی در یکی از صفحات منتسب‬ ‫به انجلینا جولی‪ ،‬بازیگر مشهو ر هالیوود‪ ،‬باعث ایجاد یک‬ ‫موج خبری در رسانه های فارســی زبان و برخی رسانه های‬ ‫عرب زبان شد‪ .‬در این پیام که با تصویر یک انفجار در لبنان‬ ‫همراه شده‪ ،‬نوشته شده بود‪« :‬در حالی که همه از پاریس‬ ‫حرف می زنند‪ ،‬هیچ کس از حمله دیــروز داعش به بیروت‬ ‫چیزی نمی گوید‪ .‬من برای هر دو کشور دعا می کنم‪».‬‬ ‫این پیام باعث ایجــاد موجی عجیــب در توهین به‬ ‫بازیگران ایرانی و باشــعور خواندن انجلینــا جولی و درس‬ ‫دادن ایــن بازیگــر به هنرمنــدان ایرانی شــد اما ســایت‬ ‫«تابناک» همان لحظه با بررســی پیام به غیرواقعی بودن‬ ‫انتســابش به شــخص جولی پی برد و در گــروه تلگرامی ‬ ‫«تابناک»‪ ،‬این موضوع را متذکر شــد‪ ،‬ولــی همچنان تا‬ ‫امروز برخی رسانه ه ا به تحلیل ابعاد مختلف پیام این بازیگر ‬ ‫هالیوودی پرداختند و متاسفانه امروز این پیام غیرواقعی‪،‬‬ ‫تیتر یک برخی رسانه ها شد ‪.‬‬ ‫اگر اندکی اهل بررسی شبکه های اجتماعی باشید‪،‬‬ ‫در جریان هستید که انجلینا جولی جزو ان دسته بازیگران‬ ‫اســت که صفحه رســمی فیس بوک و توئیتر نــدارد و اگر‬ ‫چنین حساب های کاربری داشــت‪ ،‬طبیعتا این حساب ها‬ ‫«وریفای» می شــوند و تیک رســمی بودن را می گیرند و‬ ‫یا تعداد فالوئرهای این صفحه ها از چنــد ده میلیون عبور‬ ‫می کند‪ .‬حقیقت ان اســت کــه با مراجعه به مشــخصات‬ ‫صفحه مورد نظــر می توان دریافت؛ صفحــه مذکور یکی‬ ‫از صفحات متعدد هواداری بــه راه افتاده برای این بازیگر‬ ‫اســت و پســت های این صفحه توسط شــخص جولی یا‬ ‫همکارانش منتشر نمی شــود؛ بنابراین‪ ،‬تمجیدهایی که از‬ ‫او صورت پذیرفته‪ ،‬بر هیچ استوار است و به نظر می رسد‪،‬‬ ‫متکی بر ذوق زدگی نامتعارفی اســت که گاهی در ســطح‬ ‫افکار عمومی رخ می دهد و چنان موجی ایجاد می کند که‬ ‫طیفی از رسانه ها را نیز با خود می برد‪.‬‬ ‫ ‬ ‫بنر سردار همدانی در زینبیه‬ ‫حسن شمشادی خبرنگار کشورمان که به تازگی دوباره‬ ‫به مناطق جنگی سوریه اعزام شده است‪ ،‬تصویری را منتشر‬ ‫کرد که نشــان از عالقه رزمندگان ســوری به سردار شهید‬ ‫همدانی دارد‪ .‬وی همچنین نوشت‪« :‬جسمش را به خاک‬ ‫ســپردند اما روح بلند ملکوتیش حی و حاضر است و اینجا‬ ‫سوری ها و بچه های مقاومت به یادش هستند‪ ،‬و مدافعان‬ ‫حرم‪ ،‬دلتنگش‪.‬‬ ‫روحمان با یاد عزیزش شاد‪ /.‬عزیز دلمان‪ ،‬حبیب سپاه‬ ‫‪ /‬سردار حاج حسین همدانی‬ ‫اینجا ســیده زینب‪ ،‬زینبیه‪ ،‬در چند صــد متری حرم‬ ‫مطهر و با صفای عقیله بنی هاشــم حضــرت زینب کبری‬ ‫سالم الله علیها‪.‬‬ ‫صبح همین امــروز‪ ،‬هنگام ورود به حرم منورشــان ‪/‬‬ ‫همدانی که بود پی ِر جهــاد ‪ /‬غرق خون رفــت خانه ابدی‪/‬‬ ‫هست این رســم عاشــقان حســین ‪ /‬چون حبیب مظاهر‬ ‫اسدی‪.‬‬ ‫واکنش اینستاگرام‬ ‫سردارسلیمانی به‬ ‫شایعه شهادتش‬ ‫‪ l‬ایـن بـازی جدیـد در مـورد فیلتـر کـردن تلگرام‬ ‫هم داره داسـتان میشـه‪ .‬هـر هفته قـراره هفتـه بعد‬ ‫یـا مـاه بعـد تصمیم گیـری کنند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪ l‬حوادث پاریس ادم را به یاد ‪ 11‬سپتامبر انداخت‪.‬‬ ‫بی خود نیست خودشان ان را ‪ 11‬ســپتامبر پاریس‬ ‫می نامند‪ .‬اما مســاله این اســت که باز دوباره کدام‬ ‫کشو ر باید به خاطر جاه طلبی اینها نابود شود؟‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫‪ l‬فرانسه ناچار است برای نزدیک شدن به صحنه‬ ‫جنگ در ســوریه به پوتین و روسیه و از ان مهمتر به‬ ‫ایران نزدیک شود‪ .‬شاید اشــتیاق اوالند برای سفر‬ ‫روحانی به فرانسه از همین رو باشد‪.‬‬ ‫تیم مذاکره کننده ایران‬ ‫درراه وین‬ ‫عده ای از کاربران شــبکه های اجتماعی در واکنش‬ ‫به اقدام تروریســتی داعش در پاریــس ضمن همدردی با‬ ‫مردم فرانسه با روشن کردن شمع به مقابل سفارت فرانسه‬ ‫رفتند که این عمل در رسانه های جهان نیز بازتاب داشت‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر برخی کاربران تصویر خــود را در زیر زمینه‬ ‫پرچم فرانسه قرار دادند تا نشانه ای باشد مبنی بر حمایت از‬ ‫مردم فرانسه‪ .‬اما همزمان این واقعه و عملیات تروریستی‬ ‫ضاحیه لبنان تقابلی را در فضای مجازی ایجاد کرد‪ .‬برخی‬ ‫دیگر از کاربران نیز عکس پروفایل خود را به تصویر پرچم‬ ‫لبنان تغییر دادند تا از شیعیان این کشور حمایت کنند‪ .‬اما‬ ‫در همین حال یک تصویر بیش از همه دست به دست شد‪.‬‬ ‫عکس کودکی غرق شــده که در ســاحل ترکیه افتاده بود‬ ‫ترکیب لباس ها و بدنش پرچم فرانســه را تداعی می کرد‪.‬‬ ‫کاربران شبکه های مجازی با ساختن این تصویر خاطرنشان‬ ‫می کردند که نباید از تقصیر کشورهای غربی در اواره کردن‬ ‫و اشوب های سوریه غافل ماند‪.‬‬ ‫وقتیاژه ایدستورتخریب‬ ‫قسمتیازخانه اشراصادرکرد‬ ‫روزنامه کیهان در گزارش ویژه اخبار خود به اظهارات یک عضو‬ ‫حزب مشارکت واکنش نشان داده و ان را تقسیم کار این طیف دانسته‬ ‫است‪ .‬کیهان در این باره نوشــته است‪« :‬عضو حزب منحله مشارکت‬ ‫تلویحا مطالبات مدعیان اصالح طلبی در هشــت ســال مسندنشینی‬ ‫را تندروی و همچنان غیرعقالنی توصیف کرد‪ ».‬ســعید شریعتی در‬ ‫مصاحبه با ارمان و در پاسخ به این سوال که ایا بدنه اصالحات خواسته‬ ‫معقول یافته اســت‪ ،‬گفت‪« :‬اگر هرم جمعیت شناسی را بررسی کنیم‬ ‫در سال ‪ 76‬اوج جمعیت متولد ین سال های ‪ 61‬و ‪ 62‬تازه به سن رای رسیده بودند‪ ،‬به همین نسبت جامعه دارای اکثریتی‬ ‫بین ‪ 16‬تا ‪ 25‬سال بود‪ .‬یک جامعه پر از شور و هیجان و نشاط ‪ ،‬فعاالن سیاسی و اجتماعی را به سمت مطالبات حداکثری‬ ‫حرکت می داد ولی ان اکثریت در حال حاضر به سن ‪ 34‬و ‪ 35‬یعنی سن تفکر و تعقل و مالحظه کاری رسیده است‪ .‬بنابراین‬ ‫می توان ادعا کرد که به همین میزان جامعه عقالنی شده است یعنی به همین مقدار که جامعه هیجانی دهه ‪ 70‬را داشتیم‬ ‫االن ان جامعه به سن میانسالی و عقالنی رسیده است و االن اگر ان حرف ها تکرار شود پذیرش ندارد‪ .‬بسیاری از دوستانی‬ ‫که به رئیس دولت اصالحات اعتراض داشتند که کندروی می کند‪ ،‬امروز به خوبی از روحانی حمایت می کنند‪ .‬امروز ممکن‬ ‫است سقف مطالبات گذشته مطرح شود ولی جامعه همراهی نمی کند بنابراین ما باید خود را با نرم و متوسط جامعه همراهی‬ ‫کنیم‪ ،‬زیرا به همین نسبت مطالبات‪ ،‬عقالنی شده اســت‪ ».‬وی در عین حال در بخش دیگری از این گفت وگو خواستار‬ ‫حذف اکثریت مجلس نهم در انتخابات اینده شد و گفت‪« :‬مجلس اینده باید هماهنگ با دولت باشد‪ .‬متاسفانه مجلس‬ ‫نهم این همراهی را با دولت نداشته است‪ ،‬زیرا اکثریت نمایندگان مجلس موافق برنامه هایی که رئیس جمهور با ارائه انها‬ ‫توانست رای اخذ کند‪ ،‬نیستند‪ .‬اصالح طلبان به دنبال این موضوع هستند که مجلس از این اکثریت خالی شود تا دولت‬ ‫بتواند برنامه های خود را جلو ببرد‪ ».‬همزمان با اظهارات شریعتی‪ ،‬روزنامه بهار (وابسته به حزب منحله مشارکت) در سرمقاله‬ ‫خود خواستار مواضع رادیکال از سوی روحانی شد و با ســتایش از حمله وی به منتقدان نوشت‪« :‬روحانی را همین گونه‬ ‫می خواهیم‪ .‬مردم روحانی را این گونه می خواهند‪ .‬چون انتقاداتشان در دوره اصالحات نیز این بود که در مقابل رقیب نباید تا‬ ‫این حد مماشات کرد‪ ».‬پیش از این برخی افراطیون از روحانی به عنوان «کاتالیزور» و از دولت وی به عنوان «رحم اجاره ای‬ ‫اصالح طلبان» یاد کرده اند‪ .‬جمع میان سخنان شریعتی و سرمقاله روزنامه بهار این می شود که صالح نیست اصالح طلبان‬ ‫تظاهر به تندی مذموم نزد افکار عمومی کنند اما خوب است که روحانی را به رادیکالیسم و تقابل درون نظام‪ -‬که اذهان را از‬ ‫افراطیون و نفوذی ها منحرف می کند‪ -‬سوق دهند!‬ ‫شست وشوی مغزی مخالفان دولت‬ ‫«افراطی»‪« ،‬تندرو»‪« ،‬پلیس مخفی»‪« ،‬به جهن م ترسو»‪ .‬تعداد‬ ‫بزنی‬ ‫معدودیازواژگاندولتی هانسبتبهمنتقداناستاماداستانبرچس ‬ ‫به مخالفان دولت ادامه دارد؛ هریک از اعضای کابینه به لیست پرتعداد‬ ‫برچسب زنیتوهین امیزبهمنتقدانیکترکیبزبانیاضافهمی کنند‪.‬این‬ ‫تمجیدانصاریمعاونپارلمانیدولتیازدهماست‪ .‬روزنامهشرق‬ ‫بارنوب ‬ ‫درهمینراستانوشت‪«:‬معاونپارلمانیرئیس جمهورهمچنیندربخش‬ ‫دیگری از سخنان خود هشدار داد‪« :‬برخی کانون ها در کشور شکل گرفته اند که بچه های مردم را جمع می کنندو به گونه ای‬ ‫شست وشویمغزیمی دهندوبذرکینهونفرتعلیهجریان هایسیاسیدروننظاموشخصیت هایبرجستهدینیوانقالبی‬ ‫می پراکنند»‪ .‬انصاریگفت‪«:‬خدانکندچندسالبعدچشمبازکنیموببینیمچنینگروه هاییدرکشوررشدکرده اند؛ مقابلهبااین‬ ‫جریان هاوظیفههمهافرادجامعهاستوربطیبهجناح بندی هاندارد‪،‬بلکهمسالهنظاماست‪».‬‬ ‫موسویان به نماینده عربستان چه گفت؟‬ ‫حسین موسویان در روزنامه ایران خاطره ای از رویارویی با نماینده‬ ‫عربستانسعودیبعدازواقعهپاریسنقلکردهاست‪.‬اودراینیادداشت‬ ‫می نویسد‪«:‬هنگاموقوعترورهادریککنفرانسبین المللینشستهبودم‬ ‫که ده ها مقام فعلی و سابق عالی رتبه جهانی از کشورهای غربی‪ ،‬جهان‬ ‫عرب‪ ،‬روســیه‪ ،‬چین و از جمله نماینده ای از مجلس فرانسه هم حضور‬ ‫داشتند‪ .‬نماینده مجلس فرانسه در حالی که بسیار عصبانی بود‪ ،‬خطاب‬ ‫بهعربستانسعودیوایرانگفتکهتاکیمی خواهیداینخصومت هارا‬ ‫ادامهدهید؟تروریست هابه خاطردعوایشماامنیتماوجهانرابه خطرانداخته اند‪.‬طبیعیبودکهجوکنفرانستحتتاثیر‬ ‫این فاجعه شوم قرار گیرد‪ .‬در پی مطالب احساسی نماینده مجلس فرانسه خطاب به حضار گفتم تا زمانی که با ریشه اصلی‬ ‫تروریسمافسارگسیختهفعلیدرخاورمیانهبرخوردنشود‪،‬امنیتمنطقهوجهانروزبه روزدرمعرضتهدیدبیشترخواهدبود‪.‬‬ ‫پنج مورد را به عنوان ریشه تروریسم تکفیری برای حضار برشمردم‪ ».‬او در ادامه با تشریح این پنج بند که رئوس ان عبارت بود‬ ‫از ایدئولوژی‪ ،‬سیستم های حکومتی فاسد و دیکتاتور در جهان عرب‪ ،‬بحران فلسطین و جنایات اسرائیل‪ ،‬تجاوز نظامی به‬ ‫کشورهای دیگر از جمله عربستان به یمن و خالء سیستم همکاری امنیتی ادامه می دهد‪« :‬در کنفرانس کسی با اظهارات‬ ‫منمخالفتینکردوبرخیازکشورهایعربیهمباوجودناخرسندی‪،‬مجبوربهسکوتشدند‪.‬امابعدازجلسهیکیازوزیران‬ ‫خارجهسابقاروپایینزدمنامدوضمنتشکرگفتکهمامی دانیمریشههمهاینمصیبت هاازوهابیسمسعودی هاستاما‬ ‫ایرانبایدقدم هایجدی تریبرایحلاینمعضلبردارد‪.‬منبهانوزیرگفتمفعالکهجدی ترینکشوردرمقابلهباتروریسم‬ ‫ایران است و هر روز شاهد شهادت سرداری از سرداران سپاه ایران هستیم‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫علی قنبرلو‪ ،‬عکاس روزنامه همشهری در اینستاگرام‬ ‫خود خاطره ای از زبان یک راننده تاکسی بیان کرده است‪:‬‬ ‫«چند ماه پیش اقای اژه ای منزل شان را قرار بود تعمی ر کنند‬ ‫و برای همین اســباب و لوازم خانه را در اتاقی جمع کردند‬ ‫و بعد از گرفتن مجوز الزم از شــهرداری شــروع به ساخت‬ ‫کردند‪ .‬از انجایی که مجوز تعمیرات بود و ما می دانســتیم‬ ‫شامل چه چیزهایی هست از ســاخت و ساز یک نیم طبقه‬ ‫کوچک در باالی پشــت بام منزل حاج اقای اژه ای کامال‬ ‫تعجب کرده بودیم و از این تخلف اشــکار دل مان به درد‬ ‫امده بود که ایشــان که معــاون اول قوه قضاییه اســت و‬ ‫کسی جرات تذکر به ایشــان را ندارد چگونه از قدرت خود‬ ‫سوءاســتفاده کرده و در حال ساخت و ساز اضافی هست‪.‬‬ ‫گذشــت تا دقیقا همان روزی امدند که کار تعمیرات تمام‬ ‫شده بود و نظافت کرده بودند تا وسایل منزل را بچینند‪ ،‬همه‬ ‫چیز خوب و منظم بود تا اینکه معاون اول قوه قضاییه از سر‬ ‫کار تشریف اوردند‪ .‬حاج اقا با عصبانیت برگشتند و با خانواده‬ ‫سوار ماشین شدند و رفتند‪ .‬در این هنگام صدای پتک بود‬ ‫که بلند شــد و دوباره گرد و خاک و سر وصدا‪ .‬ما که تعجب‬ ‫کرده بودیم که چرا خانه را خراب می کند کارگر ایشان‪ .‬چند‬ ‫روز بعد که ایشان برگشتند کاشف به عمل امد ؛ کارگر بنایی‬ ‫که در منزل ایشان مشــغول بوده جهت خود شیرینی یک‬ ‫اتاق کوچک برای مطالعه حاج اقا اژه ای درست کرده و هیچ‬ ‫چیزی هم نگفت‪ ،‬تا اینکه حاجی می اید و می پرسد این چیه‬ ‫که کارگر می گوید اینجا را اضافی درست کردیم برای شما‪.‬‬ ‫حاج اقا می گویند مجوز ما تعمیرات بود نه ســاخت و ساز‪،‬‬ ‫خرابش کنید سریع‪.‬‬ ‫حمالت رادیکال با روحانی!‬ ‫خبرنامه‬ ‫واکنش ها به حمله‬ ‫تروریستی پاریس‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫‪17‬‬ ‫سرنوشت اسد‬ ‫گفتارها‬ ‫دومین نشســت ســوریه در وین هفته گذشــته برگزار شــد‪.‬‬ ‫وضعیت وین ‪ 3‬نشــان می دهد دولت های بــزرگ و فرامنطقه ای‪،‬‬ ‫اینده ای برای سوریه متصور نیستند؛ کشورهای بزرگ و بازیگران‬ ‫بحران سوریه هیچ گزینه ای برای بعد از اسد ندارند‪.‬‬ ‫دست باالی ایران و روسیه‬ ‫حوادث پاریس چه تاثیری در اجالس وین گذاشت؟‬ ‫حسن هانی زاده‬ ‫گفتارها‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫دومین نشســت برای حــل بحران ســوریه با حضور‬ ‫ایران و عربستان شــنبه هفته گذشته در وین و در شرایطی‬ ‫پایان یافت که می توان گفت این نشســت موسوم به وین‬ ‫سه خروجی بهتری نسبت به وین ‪ 2‬داشت‪ .‬این مساله نیز‬ ‫به حضور فعاالنه تیم ایران به ریاست محمد جواد ظریف‪،‬‬ ‫وزیر امور خارجه مربوط است که موجب شد تا بیانیه پایانی‬ ‫نشست تغییراتی داشته باشد‪ .‬همچنین در جریان نشست‬ ‫وین ‪ 2‬درواقع امریکا‪ ،‬فرانســه‪ ،‬عربستان‪ ،‬قطر و ترکیه بر‬ ‫لزوم کناره گیری اسد تاکید داشــتند اما جمهوری اسالمی‬ ‫ایران توانســت با تشــریح وضعیت میدانی سوریه نگرش‬ ‫بازیگران بحران داخلی سوریه را تغییر دهد‪ .‬اکنون امریکا و‬ ‫برخی کشورهای غربی به این نتیجه رسیده اند که شیوه های‬ ‫تهاجمی نمی تواند به بحران پنج ساله سوریه پایان دهد‪.‬‬ ‫بنابراین امریکا و غرب دیدگاه متفاوتی در مقایسه با ترکیه‪،‬‬ ‫عربســتان و قطر دنبــال می کنند‪ .‬این کشــورها همچنان‬ ‫به دنبال برکناری اســد از رهگذر تقویت داعش هســتند اما‬ ‫دیدگاه امریــکا و غرب به ایران و روســیه نزدیک تر شــده‬ ‫اســت‪ .‬در گذشــته امریکا و غرب در کنار قطر‪ ،‬عربستان‬ ‫و ترکیه قرار داشــتند‪ ،‬ولی اخیرا اختالف نظر و شکاف در‬ ‫دیدگاه امریکا و غرب با عربســتان و قطــر و ترکیه افزایش‬ ‫پیدا کرده اســت و ترکیه برای باج گیری از غرب و اتحادیه‬ ‫اروپا مرزهای خــودش را برای عبور پناهندگان ســوری در‬ ‫اتحادیه اروپا باز کرده است تا فشاری بر اتحادیه اروپا برای‬ ‫کمک به ترکیه و در راستای سرنگونی دولت بشار اسد اقدام‬ ‫کنند‪ .‬اما در حقیقت این اقدام دولت رجب طیب اردوغان‪،‬‬ ‫نتیجه معکوس خواهد داشت و اتحادیه اروپا به بقای بشار‬ ‫اسد در یک فرایند زمانی مشخصی تن خواهد داد و خروجی‬ ‫وین سه این نتیجه را در بر داشت که کشورهای اروپایی و‬ ‫امریکا به این نتیجه رسیدند که نمی توانند بدون بشار اسد‪،‬‬ ‫بحران را مهار کنند‪.‬‬ ‫در واقع جمهوری اســامی از ابتدای بحران سوریه‬ ‫چندین طرح سیاســی را برای برون رفت ســوریه از بحران‬ ‫فعلی ارائه داد مبنی بر اینکه تکیــه به ارای مردم و توجه به‬ ‫صندوق های رای گیری از رهگذر برگــزاری انتخابات ازاد‬ ‫با شرکت همه احزاب سیاسی غیر مسلح تنها گزینه مناسب‬ ‫برای پایان دادن به بحران سوریه خواهد بود‪ .‬اما به دلیل‬ ‫همســویی امریکا و غرب با دیدگاه های عربستان‪ ،‬قطر و‬ ‫ترکیه تالش های ایران به نتیجه نرســید و فراگیرتر شدن‬ ‫خطر داعش برای کشــورهای غربی موجب شده است که‬ ‫بازیگران فرامنطقه ای بحران سوریه در صدد نزدیک شدن‬ ‫به رویکردهای ایران و روسیه برایند‪ .‬به نظر می رسد ایران‬ ‫توانسته دیدگاه غرب را نسبت به بحران سوریه تغییر دهد‪.‬‬ ‫تا امروز کشورهایی مانند امریکا‪ ،‬فرانسه‪ ،‬ترکیه‪ ،‬قطر‬ ‫و عربستان اصرار داشتند که بشار اسد‪ ،‬رئیس جمهور سوریه‬ ‫از قدرت کناره گیری کند اما باتوجه به اینکه چنین رویکردی‬ ‫نمی تواند با واقعیت های میدانی سوریه چه در حوزه سیاسی‬ ‫و چه در حوزه نظامی همسویی داشته باشد‪ ،‬بنابراین ایران‬ ‫مخالفت خود را با برکناری دولت و شخص اسد اعالم کرد و‬ ‫توانست بیانیه نهایی را تعدیل کند‪.‬‬ ‫از ســوی دیگــر وضعیــت ویــن ‪ 3‬نشــان می دهد‬ ‫دولت های بــزرگ و فرامنطقه ای‪ ،‬اینده ای برای ســوریه‬ ‫متصور نیستند؛ کشورهای بزرگ و بازیگران بحران سوریه‬ ‫چرا نشست وین به نتیجه نرسید؟‬ ‫جعفر قنادباشی‬ ‫کارشناس مسائل منطقه‬ ‫نشســت «وین ‪ ،» 3‬همچون نشست قبلی (نشست‬ ‫هشــت ابان)‪ ،‬نه تنها نمادی گویا از معادالت سیاســی و‬ ‫نظامی حاکم برمنطقه‪ ،‬بلکه تصویری سیاســی و کوچک‬ ‫شــده از رویارویی هــا‪ ،‬مناقشــات‪ ،‬رقابت هــا و همچنین‬ ‫صف بندی های جهانی را به نمایش گذاشت‪ .‬البته چنانچه‬ ‫تعبیر جنگ جهانی سوم را که برخی از صاحب نظران درباره‬ ‫منازعات داخلی ســوریه به کار می برند‪ ،‬بپذیریم‪ ،‬نشست‬ ‫وین را باید کوششــی جهانی برای پایان جنگی بدانیم که‬ ‫خواسته یا ناخواســته‪ ،‬معادالت نظامی و سیاسی (الاقل‬ ‫برخی از معادالت نظامی و سیاسی) جهان را تغییر داده و‬ ‫نقاط ضعف وقوت بازیگــران موثر در صحنه بین المللی را‬ ‫اشکار کرده اســت‪ .‬جنگی که در سال های اولیه در شمار‬ ‫جنگ های وکالتی و نیابتی قرار داشت‪ ،‬ولیکن به تدریج به‬ ‫رویارویی مستقیم طرف های اصلی تبدیل شد‪.‬‬ ‫ورود مســتقیم روســیه به صحنه این منازعه بســیار‬ ‫پیچیده وچنــد ُبعدی ان هم بعد از گذشــت یک ســال از‬ ‫عملیات هوایی ائتالفی از کشــور ها (بــه رهبری امریکا)‬ ‫با عنوان ائتالف ضد داعــش‪ ،‬در حالی صورت گرفت که‬ ‫جنگنده بمب افکن های فرانســه وانگلیس نیز به صورت‬ ‫جدی تــری وارد ماجرا شــدند وپیش از انکــه انفجارهای‬ ‫ّ‬ ‫تروریســتی پاریس به وقــوع بپیونــدد‪ ،‬قدرت نمایی خود‬ ‫را به نمایش گذاشــتند (یعنی همان چیــزی که داعش در‬ ‫تحرکات تروریستی پاریس مدعی پاسخگویی به ان بود)‪.‬‬ ‫در عرصه زمینی هم‪ ،‬حامیان منطقه ای سوریه به صورت‬ ‫گسترده تر از گذشته‪ ،‬در کنار ارتش این کشور حضور یافتند‬ ‫و با ازاد سازی مناطق وســیعی در مناطق شمالی و شرقی‬ ‫سوریه‪ ،‬معادالت جدیدی را حاکم ساختند‪ .‬واضح است که‬ ‫بازتاب ها واکنش های پیدایش چنین هنگامه ای درخاک‬ ‫سوریه‪ ،‬به حوزه های تصمیم گیری در منطقه‪ ،‬محدود نبود‬ ‫بلکه دلمشــغولی های فراوانی را در پایتخت های شرق و‬ ‫غرب جهان به وجود می اورد‪.‬‬ ‫به ویژه انکه این بار‪ ،‬روســیه با هیاتی بسیار جدید و‬ ‫پیش بینی نشــده‪ ،‬وارد ماجرا شــد و با قرارگرفتن در صف‬ ‫ایران‪ ،‬سوریه و مقاومت لبنان‪ ،‬بیشترین دغدغه خاطر را‬ ‫جدی که ان‬ ‫در جبهه مقابل به وجود اورد‪ .‬دغدغه خاطری ّ‬ ‫را می توان در البه الی اظهارات اخیر جان کری وزیر امور‬ ‫خارجه امریکا‪ ،‬مشــاهده کرد‪ .‬وزیر امورخارجه امریکا در‬ ‫پایان نشست وین‪ 2‬تصریح کرد‪« :‬زمان پایان خونریزی و‬ ‫کشتار در سوریه و بازسازی این کشور فرا رسیده است‪ ».‬و‬ ‫این اعتراف اشکاری بود که از پشت پرده موضع گیری های‬ ‫تازه امریکا در قبال سوریه پرده برمی داشت‪ .‬همچنان که‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫این بار‪ ،‬روســیه با هیاتی بســیار جدید‬ ‫و پیش بینــی نشــده‪ ،‬وارد ماجرا شــد و‬ ‫با قرارگرفتــن در صف ایران‪ ،‬ســوریه و‬ ‫مقاومت لبنان‪ ،‬بیشــترین دغدغه خاطر‬ ‫را در جبهه مقابل به وجــود اورد‪ .‬دغدغه‬ ‫خاطــری جــدی کــه ان را می تــوان در‬ ‫البه الی اظهارات اخیر جــان کری وزیر‬ ‫امور خارجه امریکا‪ ،‬مشاهده کرد‪.‬‬ ‫روند تصمیم گیری در نشست وین‪ 2‬نیز به گونه ای دیگر‪،‬‬ ‫نگرانی های واشــنگتن‪ ،‬لندن و پاریس را اشکار می کرد‪.‬‬ ‫جان کری در این اظها ِر خود‪ ،‬مشــخص نســاخت که چه‬ ‫عاملی باعث فرارســیدن پایان خونریزی در ســوریه شده‬ ‫اســت ولیکن به صورتی ناخواســته اذعان کرد که تداوم‬ ‫وضع فعلی نه فقط نمی تواند تامین کننده منافع واشنگتن‬ ‫باشد بلکه ممکن است زیان هایی را به منافع این کشور و‬ ‫رژیم صهیونیستی وارد کند‪.‬‬ ‫برایــن اســاس می توان فهمیــد که به چــه علت‪،‬‬ ‫نشســت وین ‪ ،2‬با عنــوان «اتش بس و رونــد موازی»‪،‬‬ ‫اغاز بــه کار کرد و به چــه دلیل به امضــای توافقنامه ای‬ ‫منجرنشد‪ .‬در واقع در این نشســت نیز‪ ،‬مواضع قبلی که‬ ‫برمحوریت ضرورت اتش بس شــکل گرفتــه بود‪ ،‬مورد‬ ‫تاکید مجدد قــرار گرفت و ایــن به منزله موکول شــدن‬ ‫تصمیمات سیاسی به بعد از قلع وقمع کامل گروهک های‬ ‫تروریستی بود‪ .‬یعنی همان چیزی که جمهوری اسالمی‬ ‫ایران‪ ،‬روسیه‪ ،‬ســوریه ومقاومت لبنان پیش از برگزاری‬ ‫نشست اول وین نیز بران تاکید داشــتند‪ .‬البته همانطور‬ ‫که پیش بینی می شــد‪ ،‬طرف مقابل‪ ،‬باتوجه به موقعیت‬ ‫تضعیف شد ه اش‪ ،‬شعارهای همیشگی اش درخصوص‬ ‫برکناری فوری بشــار اســد را به کلی کنار گذاشــت و در‬ ‫موضع کامال انفعالی به مهلتــی ‪18‬ماهه رضایت داد‪ .‬با‬ ‫این حال این توافق نانوشــته به معنی ان نبوده و نیست‬ ‫که دنیای غــرب ومتحدیــن منطقه ای اش بــه کلی‪ ،‬از‬ ‫اغراض خود در قبال جبهه مقاومت دست برداشته؛ بلکه‬ ‫به معنی ان است که می کوشد تا به تناسب ضعف وقوت‬ ‫خود‪ ،‬زمان مســاعد تری را برای چنین امــری برگزیند ویا‬ ‫انکه انچه را از طریق جنگ وخونریزی به دست نیاورده‪،‬‬ ‫از طریق چانــه زنی هــای دیپلماتیک به ان دســت پیدا‬ ‫کند‪ .‬جبهه ای که امریــکا در راس ان قــرار دارد و بنا به‬ ‫اعتراف صاحب منصبان نظامی پنتاگون‪ ،‬با وجود هزینه‬ ‫کردن مبالغی بسیار هنگفت‪ ،‬طی چهارسال ونیم گذشته‬ ‫نتوانســته مخالفــان ابرومنــدی را برای نظام سیاســی‬ ‫ســوریه دســت وپا کند اینک در حال فرورفتن در باتالق‬ ‫ بی سابقه ترین بدهی های غیرقایل جبران است‬ ‫اگربه اواخر تابستان گذشته بازگردیم‪ ،‬خواهیم دید‬ ‫که این دولت های واشــنگتن‪ ،‬لنــدن و پاریس بودند که‪،‬‬ ‫یکی بعــد از دیگری و به یــک باره‪ ،‬مواضع گذشــته خود‬ ‫درقبال دولت سوریه به ریاست بشار اســد را تغییر دادند و‬ ‫براین نکته پای فشردند که ضرورتی نمی بینند که بشار اسد‬ ‫در کوتاه مدت از صحنه سیاسی سوریه کنار برود؛ البته این‬ ‫موضعی بود که موجب رنجش خاطر رژیم های پادشاهی‬ ‫متحد غرب در منطقه شد‪.‬‬ ‫و اینک در پی تغییر اشــکار معادالت نظامی حاکم‬ ‫برسوریه است که این موضع به صورت پررنگ تری اتخاذ‬ ‫می شود ودر نشســت وین باوجود ناخشنودی های بسیار‬ ‫ریاض‪ ،‬امان و انکارا ابعاد رســمی تری به خود می گیرد و‬ ‫باالخره این نماینده اروپا بــود که به زبان بی زبانی وتلویحا‬ ‫براین ضعف غرب صحه گذاشــت‪« .‬فدریــکا موگرینی»‬ ‫مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پایان نشست وین‬ ‫درباره سوریه اعالم کرد که گفت وگوهای وین درباره سوریه‬ ‫به جمع بندی رسیده و روند اغاز شده و اتحادیه اروپا نقش‬ ‫خود در حمایت از سازمان ملل در اجرای تصمیمات اتخاذ‬ ‫شده را ایفا خواهد کرد‪ .‬البته مقصود او از روند‪ ،‬حرکت به‬ ‫سوی اتش بس و قلع و قمع تروریسم باید باشد‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫هیچ گزینه ای برای بعد از اسد ندارند و امریکا و غرب هم به‬ ‫خوبی می دانند که هیچ گزینه ای نمی تواند جای بشار اسد‬ ‫قدرت را در دســت گیرد‪ .‬بنابراین امریکا و غرب با احتیاط‬ ‫بیشتری عمل می کنند و این مساله یکی از چالش های مهم‬ ‫کشورهای غربی برای حذف اسد تلقی می شود‪.‬‬ ‫هرچند قرار است نشســت وین ‪ 4‬نیز تا یک ماه دیگر‬ ‫برگزار شود اما به نظر نمی رسد که کشورهای غربی بتوانند‬ ‫وضعیت میدانی موجود را تغییر دهنــد‪ .‬دلیل این امر این‬ ‫اســت که اکنون روســیه‪ ،‬ایران‪ ،‬حزب الله و ســوریه یک‬ ‫ائتالف جــدی علیه گروهک های تروریســتی تشــکیل‬ ‫داده اند و با گذشــت بیش از یک ماه نزدیــک به ‪ 800‬نفر‬ ‫از نیروهــای زبده داعش در ســوریه به هالکت رســیدند‪.‬‬ ‫طبیعی اســت ادامه بمباران پایگاه های داعش در سوریه‬ ‫وضعیت میدانی را به سود دولت بشار اسد تغییر خواهد داد‬ ‫و این امر سقف چانه زنی دولت سوریه را در مذاکرات اینده‬ ‫افزایش می دهد‪.‬‬ ‫در رابطه بــا اتفاقاتی که در بیــروت و پاریس رخ داد‬ ‫دو دیدگاه متفاوت وجود دارد؛ در وهله نخســت‪ ،‬سکوت‬ ‫جامعه جهانی نســبت بــه انفجار حومه بیروت نشــان داد‬ ‫که قدرت هــای منطقه ای و فرامنطقــه ای نگاهی دوگانه‬ ‫نسبت به پدیده شوم تروریسم دارند‪ .‬در سلسله انفجارهای‬ ‫زنجیــره ای پاریس‪ ،‬تقریبــا تمام کشــورهای جهان این‬ ‫عملیات را محکوم کردند‪ ،‬در حالی که در برابر انفجارهای‬ ‫بیروت سکوت اختیار کردند‪ .‬حتی بعد از عملیات انتحاری‬ ‫پاریــس دیدگاه های غرب نســبت به داعــش تغییر کرد‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر در حال حاضــر و بعد از انفجــار پاریس دو‬ ‫نظریه کامال متفاوت مطرح شــده اســت؛ نخست اینکه‬ ‫کشــورهای غربی ممکن اســت از فضای موجود جهانی‬ ‫استفاده کنند و یک ائتالف جهانی برای سرنگونی دولت‬ ‫بشار اسد تشکیل دهند‪ .‬نظیر چنین ائتالفی بعد از حوادث‬ ‫‪ 11‬ســپتامبر ‪ 2001‬علیه افغانستان و در سال ‪ 2003‬علیه‬ ‫عراق تشــکیل شــد و اگر این نظریه دقیق باشــد ممکن‬ ‫است کشــورهای غربی از نیروی نظامی علیه دولت بشار‬ ‫اسد استفاده کنند‪ .‬نظریه دوم که به واقعیت های میدانی‬ ‫نزدیک تر است بر این مبناست که جامعه جهانی با استفاده‬ ‫از تجربه میدانی ایران‪ ،‬روســیه‪ ،‬ســوریه و حزب الله یک‬ ‫ائتالف بزرگ علیه داعش تشکیل خواهد داد و داعش را‬ ‫در سوریه ســرکوب خواهد کرد‪ .‬همچنین حوادث اخیری‬ ‫که در بیروت و پاریس رخ داد‪ ،‬نشــان می دهد که داعش‬ ‫به دلیل شکســت های مکرری که در سوریه متحمل شده‬ ‫اکنون به ســمت انجام عملیات انتحاری بــزرگ متمایل‬ ‫شده و انفجارهای اخیر بیروت در واقع نوعی انتقام گیری‬ ‫از حزب الله اســت‪ .‬در مــورد سلســله انفجارهای پاریس‬ ‫نیز اعتقاد داعش این اســت که امریکا‪ ،‬فرانســه و غرب‬ ‫نتوانسته اند در مقابل حمالت روسیه علیه داعش موضع‬ ‫مناســبی اتخاذ کنند و بــه همین دلیل داعــش در جریان‬ ‫انفجارهــای پاریس تــاش دارد تا به کشــورهای غربی‬ ‫هشــدار دهد اگر دســت از حمایت از داعش بردارند این‬ ‫گروهک در اینده دست به عملیات های انتحاری بیشتری‬ ‫علیه کشورهای غربی خواهد زد‪.‬‬ ‫در این میان اینده اسد در سوریه بستگی به وضعیت‬ ‫میدانی این کشور دارد؛ اگر دولت سوریه با کمک ایران و‬ ‫روسیه بتواند در یک فرایند زمانی مشخص گروهک های‬ ‫تروریستی را سرکوب کند قطعا ســقف چانه زنی اسد برای‬ ‫باقی ماندن در قدرت افزایش خواهد یافت‪ .‬نتایج تحوالت‬ ‫میدانی اخیر نشان می دهد که ارتش سوریه به سرعت در‬ ‫حال پاک سازی بخش های زیادی از خاک سوریه از وجود‬ ‫گروهک های تروریستی است‪ .‬بنابراین هرچه ابتکار عمل‬ ‫میدانی در دست نیروهای مسلح دولتی سوریه قرار می گیرد‬ ‫نقش تخریبی بازیگران منطقــه ای و فرامنطقه ای بحران‬ ‫سوریه در سرنگونی دولت اسد کمرنگ تر خواهد شد‪.‬‬ ‫اتش بس و روند موازی‬ ‫گفتارها‬ ‫‪19‬‬ ‫گفتارها‬ ‫احمدی نژادهیچارتباطتشکیالتی‬ ‫بایکتابرایانتخاباتندارد‬ ‫ تکنوکرات هایاصولگرا‬ ‫عبدالرضا داوری‬ ‫فعال سیاسی‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫‪1‬‬ ‫احمدی نژاد فارغ از نگاه زمان بندی شده‪ ،‬به عرصه‬ ‫و سپهر سیاسی نگاه تقویمی ندارد ان گونه که در اسفندماه‬ ‫‪ ۹۴‬انتخاباتی در تقویم وجــود دارد بنابراین در این فاصله‬ ‫زمانی بایــد به امــور انتخاباتی پرداخته شــود امــا تفاوت‬ ‫ن ترســیم افقی باال تر از‬ ‫احمدی نژاد با ســایر سیاستمدارا ‬ ‫تقویم های انتخاباتی برای مسیر مورد نظر خود است و ان‬ ‫هم صیانــت از گفتمان امام و انقالب اســت‪ .‬رهبر معظم‬ ‫انقالب در ‪ ۱۴‬خرداد مــاه ‪ ۱۳۹۴‬به تالش بــرای مقابله با‬ ‫خط انحراف از ارمان های امام و حراســت از انقالب تذکر‬ ‫دادند و احمدی نژاد نیز وقت‪ ،‬انرژی و شبکه های ارتباطی‬ ‫خود را در چنین سطحی قرار داد ه و تجربیات خود را در این‬ ‫مسیر سازماندهی می کند ‪ .‬از این منظر وی با فاصله گرفتن‬ ‫از فضای تقویمی در انتخابات اتی‪ ،‬اســتراتژی مشــارکت‬ ‫غیر فعال را انتخــاب کرده اســت‪ ،‬به این معنا کــه در روز‬ ‫رای گیری با حضور در پای صندوق به صحنه می اید و هیچ‬ ‫نوع فعالیتی در جریان ها ی سیاســی ندارند‪ .‬این مشارکت‬ ‫غیر فعال است یعنی در صحنه رقابت های انتخاباتی فعالیت‬ ‫نخواهد داشــت و از حزب‪ ،‬گروه خاص و حتی فهرســت‬ ‫خاصی حمایت نخواهــد کرد و علیه فهرســت خاصی نیز‬ ‫موضع نخواهد گرفت‪.‬‬ ‫بر این اساس به نظر می رسد «یکتا» نیز به همگرایی‬ ‫با جریان اصولگرایی دســت یابد و به صورت مستقل جلو‬ ‫نرود؛ بنابراین با حرکــت در ذیل جریان اصولگرایایی فعال‬ ‫خواهند بــود و قاعدتا تــاش می کنند با جنــاح تکنوکرات‬ ‫جریان اصولگرایی به جهت کسب تجارب در هشت سال‬ ‫دولت نهم و دهم پیش روند چراکه تجربه جبهه تکنوکرات‬ ‫نسبت به سایر طیف های اصولگرایی بیشتر است‪ ،‬از سوی‬ ‫ی با احمدی نژاد ندارد‬ ‫دیگر جریان «یکتا» ارتباط مستقیم ‬ ‫و وی را در جریان فعالیت خود قــرار نمی دهند و همچنین‬ ‫رهنمودی هم از احمدی نــژاد نگرفتند اما «یکتا» ظرفیت‬ ‫بزرگ مدیران پرورش یافته هشت سال دولت احمدی نژاد‬ ‫در اقصی نقاط ایران اســت‪ .‬این هشت سال یک ظرفیت‬ ‫هفت هزار نفــری ایجاد کرده کــه می توانــد در معادالت‬ ‫مجلس موثر باشد و این شبکه بزرگ می تواند بخش زیادی‬ ‫از چهره های جدید را به فضای سیاســی کشور پمپاژ کند و‬ ‫در شکل گیری جریان به نفع انقالب موثر باشد‪ .‬تلقی این‬ ‫است که شبکه مذکور می تواند بسیاری از معادالت سیاسی‬ ‫کشور در صحنه انتخابات مجلس دهم را دگرگون کند و در‬ ‫این میان از دو قطبی ها ی کاذب موجود بین اصولگرایان و‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬کاسته می شود‪.‬‬ ‫احمدی نژاد در هیچ یک از جلسات انتخاباتی شرکت‬ ‫نمی کند و از هرگونه مشــورت‪ ،‬اظهارنظر‪ ،‬فکر و صحبت‬ ‫راجع به هر مساله سیاسی و انتخاباتی ابا دارد اما با این حال‬ ‫نمی توان به وزرا و اســتانداران احمدی نــژاد گفت؛ مدل‬ ‫حضور خود را شــبیه احمدی نژاد کنید‪ ،‬مشارکت غیر فعال‬ ‫داشته باشــید‪ ،‬در صحنه انتخابات لیست ندهید و فعالیت‬ ‫نکنید بنابراین ممکن اســت در صحنه حاضر شوند‪ ،‬و این‬ ‫ربطی به احمدی نژاد ندارد چراکه شیوه حضور در انتخابات‬ ‫به تشخیص و ابتکار مدیران دولت نهم و دهم است‪.‬‬ ‫مجموعه افرادی هشت سال کشور را مدیریت کردند‬ ‫و حاال در دولت یازدهم با یک دستور همگی از صحنه حذف‬ ‫شدند بنابراین طبیعی است بخش بزرگی از این بدنه هفت‬ ‫هزار نفری در عرصه تقویمی فعالیت خود را در پیش گیرند‪،‬‬ ‫این حق طبیعی افراد است و ربطی به اینکه احمدی نژاد به‬ ‫انها دستور بدهد‪ ،‬ندارد چراکه پتانســیل موجود در کشور‬ ‫برای جریان اصولگرایی‪ ،‬حاصل ظرفیت ایجاد شده توسط‬ ‫احمدی نژاد است‪ .‬جریان اصولگرایی هرگز نتوانسته بود در‬ ‫چنین سطح عالی مدیریتی خود را به مردم عرضه کند و این‬ ‫اتفاق در دولت احمدی نــژاد رخ داد به گونه ای که محمود‬ ‫احمدی نژاد شبکه بزرگ انسانی را در این جریان ایجاد کرد‬ ‫و با ایجاد رزومه اجرایی‪ ،‬فرصتی برای اصولگرایان فراهم‬ ‫ســاخت تا فضای جدیــد را در عرصه انتخاباتــی بر مبنای‬ ‫کار امدی و پایبندی به اصول فراهم کنند‪.‬‬ ‫این در حالی اســت که اگــر جریــان اصولگرایی از‬ ‫ظرفیت انسانی ایجاد شــده در دولت نهم و دهم استفاده‬ ‫نکند ســرمایه های خــود را بــه دور انداخته اســت به طور‬ ‫مثال برخی افــرا د از نردبان دولت احمدی نــژاد باال امدند‬ ‫و توســط جامعه دیده شــدند؛ ایــن در حالی اســت که تا‬ ‫قبل از دولت احمدی نژاد جامعه شــناختی از چنین افرادی‬ ‫نداشت اما احمدی نژاد لیستی از افراد را به عرصه سیاسی‪،‬‬ ‫اجتماعی و اجرایی جامعه کشور عرضه کرد که بدنه جریان‬ ‫اصولگرایی قبل از این عمدتا در حوزه مطبوعاتی‪ ،‬امنیتی‬ ‫و سیاسی فعالیت می کردند و هیچ کدام رزومه ای در سطح‬ ‫اول جریان اجرایی کشور نداشتند‪.‬‬ ‫جریان اصولگرایی با عدم حضور در دولت اصالحات‬ ‫و حضور در ســطح مدیــران میانــی در دولت ســازندگی‪،‬‬ ‫هیچ وقت وزرای موفقی عرضه نکــرد بنابراین خدمتی که‬ ‫احمدی نژاد به جریــان اصولگرایی کرد ایــن بود که برای‬ ‫جریــان اصولگرایی رزومه ایجــاد کرد اما امــروز محمود‬ ‫احمدی نژاد تنها یک دغدغه دارد که ان هم دغدغه رهبری‬ ‫معظم انقالب اســت و بــه همین منظور بعد از ســخنرانی‬ ‫‪ ۱۴‬خرداد ‪ ۹۴‬مقام معظم رهبــری به صحنه امد تا گفتمان‬ ‫انقالب و امام(ره) را تبیین و بــا خط انحراف از ارمان های‬ ‫امام (ره) و انقالب مقابله کند‪ ،‬به همین خاطر وی هیچ گونه‬ ‫اولویتی نسب به مجلس احساس نمی کند‪.‬‬ ‫پاکسازی سابقه مدیریتی با تشکیل یکتا‬ ‫گفتارها‬ ‫منطق حضور یکتا در انتخابات چیست؟‬ ‫ناصر ایمانی‬ ‫فعال سیاسی‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫گفتارها‬ ‫پیش از اینکه به بحــث ورود جبهه یکتا به انتخابات‬ ‫بپردازیــم‪ ،‬باید دربــاره شــکل گیری این گــروه نکاتی را‬ ‫تشــریح کنیم‪ .‬انها در ابتــدای حضــور در عرصه و اعالم‬ ‫موجودیت شــان گفتند که بنــای حضــور در انتخابات را‬ ‫نداریم‪ .‬این را درست زمان تشکیل این جبهه اعالم کردند‪.‬‬ ‫البته مساله موجودیت قانونی انها هنوز محل سوال است‪.‬‬ ‫وزارت کشور همچنان معتقد است که جبهه های سیاسی‬ ‫نیز نیازمند دریافت مجوز برای فعالیت هستند و مشخص‬ ‫نیست که جبهه یکتا توانسته مســاله قانونی خود را برای‬ ‫حضور در عرصه سیاســی حل کند یا نــه‪ .‬بنابراین حضور‬ ‫قانونی انها هنوز تایید نشده است‪ .‬حاال باتوجه به موضعی‬ ‫که در ابتدای حضور در عرصه مطرح کرده بودند‪ ،‬مشخص‬ ‫نیســت که چرا تغییر رویه داده و قصد دارنــد در انتخابات‬ ‫شرکت کنند‪ .‬نکته دوم اینکه یکتا از مسئوالن دوران دولت‬ ‫احمدی نژاد تشــکیل شــده اند‪ ،‬اما عموم انها یا می توان‬ ‫گفت همه انها‪ ،‬از منتقدان دولــت احمدی نژاد بودند‪ .‬در‬ ‫دولــت احمدی نژاد مــا دارای رده های مختلفــی بودیم‪.‬‬ ‫حلقه اول شامل افرادی چون مشــایی‪ ،‬بقایی‪ ،‬جوانفکر‬ ‫و از این دســت افراد بودند‪ .‬حلقه بعدی کسانی بودند که‬ ‫جزو تیم اجرایی دولت بودند‪ ،‬امــا در مورد اقدامات دولت‬ ‫احمدی نژاد ســکوت کرده بودند‪ .‬حلقه ســوم اما کسانی‬ ‫بودند که در تیم اجرایی حضور داشتند و همان زمان نیز‪،‬‬ ‫به صورت جســته و گریخته انتقاداتی را به دولت ایشــان‬ ‫مطرح می کردند‪ .‬ایــن طیف به محض اتمــام دوره دوم‬ ‫احمدی نژاد رســما اعــام کردند که دیگر هیــچ ارتباطی‬ ‫با احمدی نــژاد نداریم‪ .‬انهــا صراحتــا می گفتند که خط‬ ‫احمدی نژاد و اقداماتی که قرار است بعد از این انجام دهد‬ ‫را نیز قبول نداریم‪ .‬انها معتقدند زمانی که در دولت بودند‬ ‫نیز به احمدی نژاد انتقاداتشان را بیان می کردند‪ .‬این طیف‬ ‫حاال گردهم جمع شدند و جبهه یکتا را تشکیل دادند‪ .‬یعنی‬ ‫یکتا‪ ،‬منتقدان دولت احمدی نژاد هستند اگرچه در دولت او‬ ‫مسئولیت اجرایی برعهده داشتند‪.‬‬ ‫این دســته از منتقدان البته انتقاداتشــان از دولت‬ ‫دوم احمدی نژاد اغاز شده اســت‪ .‬انها در دولت اول هیچ‬ ‫انتقادی به او نداشــتند‪ .‬اما در اواخر دولــت اول و اوایل‬ ‫دولت دوم که ایشان اقای مشایی را به عنوان رئیس جمهور‬ ‫معرفی کرد‪ ،‬انتقاد ها از درون اغاز شد‪ .‬این ماجرا خصوصا‬ ‫با ماجرای انتشــار نامه حضرت اقا درباره مشــایی شدت‬ ‫گرفت‪ .‬برخی از منتقدان همان زمان از دولت خارج شدند‪.‬‬ ‫برخی دیگر را احمدی نژاد از دولت خارج کرد و بخشی هم‬ ‫در ابتدای دور بعد بــه کار گرفته نشــدند‪ .‬به عنوان مثال‬ ‫اقای پورمحمدی را احمدی نژاد به خاطــر انتقادات کنار‬ ‫گذاشــت و اقایان صفارهرندی و محســنی اژه ای بر ســر‬ ‫ماجرای معاون اولی مشــایی از دولت جدا شــدند‪ .‬بعد از‬ ‫اغاز به کار دولت دوم احمدی نژاد نیز‪ ،‬منتقدانی چون فتاح‬ ‫و باقری لنکرانی‪ ،‬برای همکاری با دولت انتخاب نشدند‪.‬‬ ‫این انتقادات در جریان ماجرای خانه نشینی احمدی نژاد‬ ‫تند تر شد‪ .‬بنابراین می توان گفت هم افرادی که در دولت‬ ‫احمدی نژاد کار می کردند متفاوت بودند و هم شرایط هر‬ ‫دو دوره او متفاوت بود‪ .‬این را نیز باید اضافه کرد که دولت‬ ‫دوم نیز هرقدر جلوتر می رفت‪ ،‬در خصوص مسائل مختلف‬ ‫کشــور به گونه ای رفتار می کرد کــه انتقــادات روزبه روز‬ ‫بیشتر می شد‪ .‬حتی بعد از جریان خانه نشینی نیز ما برخی‬ ‫اقدامات از ایشان دیدیم که انتقادات زیادی را برانگیخت‬ ‫که در این مورد می توان به یکشنبه سیاه مجلس اشاره کرد‪.‬‬ ‫بنابراین می توان گفت که میزان و حجم انتقادات در کل‬ ‫دوره هشت ساله احمدی نژاد از درون دستگاه اجرایی او به‬ ‫یک اندازه بود‪ .‬همین جا باید یک نکته را بیان کرد‪ .‬بسیاری‬ ‫از صاحبان خرد و عقال این مساله را مطرح می کنند که این‬ ‫افراد با وجود اینکه نسبت به احمدی نژاد و دولت او انتقاد‬ ‫دارند‪ ،‬چرا تا پایان کار همراه او دولــت را ادامه دادند و از‬ ‫دولت خارج نشدند؟ نه اینکه تا اخرین روز دولت در کنار او‬ ‫باشند و بعد از اتمام دولت گفته شود که ما با انها مخالفیم‪.‬‬ ‫این دســته از منتقدان این موضوع را به عنوان یک منش‬ ‫اخالقی نمی پســندند و به ان انتقاد دارند و برایشان قابل‬ ‫پذیرش نیســت‪ .‬انها همچنیــن انتقاداتی کــه امروز این‬ ‫دسته به مشایی‪ ،‬بقایی و رحیمی مطرح می کنند را درست‬ ‫نمی دانند و معتقدند این درست نیست که حاال که از دولت‬ ‫خارج شــدید هویت تان را بــا انتقاد به افــراد همان دولت‬ ‫تعریف کنید‪ .‬اساسا باید یک کالبدشکافی و رفتارشناسی‬ ‫از کسانی صورت بگیرد که در دولت احمدی نژاد ماندند و‬ ‫تازه بعد از اتمام دولت‪ ،‬منتقد احمدی نژاد شدند و تصمیم‬ ‫گرفتند یک حرکت سیاسی مستقل را صورت بدهند‪.‬‬ ‫اما گذشــته از این اگر قرار باشــد به هویت سیاسی‬ ‫این افراد بپردازیم و به این سوال پاسخ دهیم که اگر این‬ ‫دسته از افراد با سابقه مدیریتی و سیاسی در قالب این گروه‬ ‫گردهم نمی امدند‪ ،‬فعالیت شان را چگونه در عرصه سیاسی‬ ‫دنبال می کردند‪ ،‬بایــد گفت که انها حتــی مواضع جبهه‬ ‫پایداری را نیز قبول نداشتند‪ .‬در میان گروه ها و طیف های‬ ‫موجود انها بیشــترین قرابت و نزدیکی را با جبهه پایداری‬ ‫دارند‪ ،‬اما نتوانســتند در داخل انها نیز حضــور پیدا کنند‪.‬‬ ‫در این شــرایط می توان گفت انگیزه یک حرکت سیاسی‬ ‫مستقل برای این افراد برای تشکیل چنین جبهه ای‪ ،‬ذیل‬ ‫عنوان منتقدین دولت سابق‪ ،‬از منطق محکم برای تشکیل‬ ‫یک حرکت سیاسی برخوردار نیست‪.‬‬ ‫از سویی می توان گفت که به نظر می رسد این افراد‬ ‫برای پاکســازی از فعالیت های ســابق خود در دولت قبل‬ ‫به راه اندازی این تشــکل اقدام کردند‪ .‬ماننــد اینکه انها‬ ‫بخواهند با این کار از زیر تیغ انتقادات جریان های مختلف‬ ‫به خود رها شوند و با این مبنا دست به چنین حرکت سیاسی‬ ‫زده اند‪ .‬اما بایــد گفت چنین مســاله ای برای تشــکیل و‬ ‫استمرار یک حرکت سیاسی از منطق الزم و کافی برخوردار‬ ‫نیســت‪ .‬این افراد می توانســتند در گروه هــای مختلف‬ ‫اصولگرا که از طیف های مختلفی تشکیل شده است وارد‬ ‫شوند و از ان طریق فعالیت سیاسی خودشان را ادامه دهند‬ ‫و در انتخابات شرکت کنند‪ .‬اگر هم هیچ گروه اصولگرایی‬ ‫حاضر نبود انهــا را درون خود بپذیرد‪ ،‬بایــد به دنبال کار و‬ ‫زندگی خودشــان می رفتند تا تاوان ان زمانی که در دولت‬ ‫مانده بودند را پس بدهند‪ .‬اما اگر قرار باشــد این موضوع‬ ‫را از همه ابعاد مورد بررســی قرار داد باید به استدالل این‬ ‫افراد نیز توجــه کرد‪ .‬انها در مقابل ایــن طیف از منتقدان‬ ‫معتقدند که ما نمی توانستیم با خروج از دولت کار اجرایی‬ ‫کشــور را زمین بگذاریم‪ .‬انها می گویند اگر ما کار را زمین‬ ‫می گذاشتیم با شخصیتی که از احمدی نژاد سراغ داشتیم‬ ‫مشــخص نبود ایشــان چه فردی را انتخاب خواهد کرد و‬ ‫این امکان وجود داشت که فرد ضعیف تری انتخاب شود‪.‬‬ ‫از همیــن رو ناچار بودیم شــرایط را تحمل کنیــم که امور‬ ‫کشــور و مردم بگذرد‪ ،‬به رغم اینکه منتقد سیاســت های‬ ‫دولت نیز بودیم‪ .‬اما این استدالل به اعتقاد من نیز موجه‬ ‫و قابل پذیرش نیســت‪ .‬اگر این افراد همین مجموعه ای‬ ‫را که امروز با نام یکتا تشــکیل دادند‪ ،‬همان زمان شــکل‬ ‫می دادند‪ ،‬دولت نمی توانســت با تمام انها برخورد کند‪ .‬از‬ ‫همین رو من این اســتدالل را چندان نمی پســندم و حتی‬ ‫اگر این اســتدالل را هم قبول کنیم‪ ،‬منطق تشکیل یک‬ ‫جریان سیاســی بعد از بیرون امدن از دولــت و گرد چنین ‬ ‫محوری را اصال نمی تــوان پذیرفت‪ .‬اما دربــاره اینکه ایا‬ ‫این افراد می توانند در اینده باتوجه به رابطه چندین ســاله‬ ‫با احمدی نژاد به بــازوی وی در مجلــس و مناصب دیگر‬ ‫تبدیل شوند‪ ،‬براساس شناختی که شخصا از برخی از این‬ ‫افراد دارم معتقدم که انها افراد والیی هستند و معتقدند که‬ ‫احمدی نژاد در برخی مواقع در مقابل سیاست ها و منویات‬ ‫رهبری ایستاد و نسبت به ان مســائل منتقد هستند‪ .‬شاید‬ ‫هم در همان زمان گفت وگوهایی با برخی از بزرگان داشتند‬ ‫که به انها تاکید شده باشد که به دولت در اداره امور کشور‬ ‫کمک کنند‪ .‬چراکه ممکن است بیرون امدن انها از دولت‬ ‫موجب انحراف بیشتر ان شود‪ .‬به طور کلی می توان گفت‬ ‫باتوجه به تاکید اولیه این گروه برای عدم ورود به انتخابات‬ ‫و از ســوی دیگر وجود طیف های مختلف اصولگرایی که‬ ‫می تواند بستر مناسبی برای فعالیت انها باشد‪ ،‬حضورشان‬ ‫در انتخابات منطق درستی ندارد‪.‬‬ ‫‪21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫به صد رسیدن تنش‬ ‫بررسی روابط ترکیه – سوریه در سال های اخیر‬ ‫محسن رفیع‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫کارشناس ارشد روابط بین الملل‬ ‫سیاست خارجی ترکیه و سوریه در قبال یکدیگر بسیار‬ ‫متغیر و پیچیده اســت که طیفی از میانجیگری و داوری و‬ ‫حتی تا استانه جنگ پیش رفتن را شــامل می شود‪ .‬ترکیه‬ ‫ی با هم‬ ‫عثمانی و بالد شــام قرن ها ارتباط نزدیک و مداوم ‬ ‫داشتند تا اینکه به قدرت رسیدن کمال اتاتورک در ترکیه و‬ ‫تعیین حدود سوریه جدید به دســت استعمار فرانسه باعث‬ ‫جدایی این دو کشــور شــد‪ .‬تحوالت پس از جنگ جهانی‬ ‫دوم‪ ،‬ترکیه و ســوریه را به دو مســیر مختلف سوق داد‪ .‬در‬ ‫ســوریه نخبگان سیاســی جدید در جهت برقــراری روابط‬ ‫با شــوروی حرکت کردند و تحــت تاثیر افــکار ملی گرایی‬ ‫عرب و کمونیســم قرار گرفتند در حالی که ترکیه با جدیت‬ ‫تمام در جهــت عکس ان حرکت کرد و بــه عضویت کامل‬ ‫پیمان اتالنتیک شــمالی (ناتو) در امد‪ .‬سوریه با همسایه‬ ‫شمالی خود یعنی ترکیه در ‪ 3‬موضوع اصلی شامل‪ :‬منطقه‬ ‫اســکندرون ( هاتای )‪ ،‬اب رود فرات و مســاله کردها و در‬ ‫چندین مورد فرعی منشــعب از موارد اصلی دچار اختالف‬ ‫است‪ .‬منطقه هاتای ترکیه یا به عبارتی اسکندرون سوریه‬ ‫در سال ‪ 1939‬و به دلیل سیاست های استعماری فرانسه و‬ ‫به جهت فراغ؛ خاطر از سوی ترکیه در جنگ جهانی از خاک‬ ‫ســوریه جدا و به ترکیه الحاق شــد که موجبات اختالفات‬ ‫عمیقی بین دو کشــور را پدید اورد‪ .‬اب فــرات که از ترکیه‬ ‫سرچشمه گرفته و به ســوریه و عراق وارد می شود همواره‬ ‫به عنوان اهرم فشــاری از ســوی ترکیه مورد استفاده قرار‬ ‫می گیرد‪ .‬همچنین مســاله کردها و پیوندشــان در عراق‪،‬‬ ‫ســوریه و ترکیه و اعالم موجودیت در قالب یک سیســتم‬ ‫منسجم با زیرشاخه های مختلف سیاسی و نظامی (‪)P.K.K‬‬ ‫همواره یکی از دغدغه های امنیتی ترکیه محسوب و مورد‬ ‫اختالف بین دو کشور بوده است‪.‬‬ ‫ترکیه پس از روی کار امدن حزب عدالت و توســعه‪،‬‬ ‫سیاست رویکرد امنیتی با همسایگان را به فراموشی سپرد‬ ‫و طبق نظریه های احمــد داود اوغلو؛ معمــار ترکیه نوین‬ ‫و نخســت وزیر ترکیه‪ ،‬سیاســت به صفر رســاندن تنش با‬ ‫همســایگان را در دســتورکار خود قرار داد کــه در این بین‬ ‫سوریه‪ ،‬بیشترین سهم را در این سیاست به خود اختصاص‬ ‫داد‪ .‬داود اوغلو بر این باور بود که ترکیه قدرت بزرگی است‬ ‫که وابســتگی های تاریخی و فرهنگــی و همچنین روابط‬ ‫دیپلماتیک‪ ،‬اقتصادی و سیاســی خود با مناطق همجوار‬ ‫در خاورمیانه را به دلیل گرایش شــدید بــه غرب فراموش‬ ‫کرده‪ ،‬از این رو رویکــرد امنیتی که اغلــب منجر به تقابل‬ ‫ترکیه با همسایگان می شد را با سیاســت به صفر رساندن‬ ‫مشــکالت با همســایگان جایگزین کرد‪ .‬بر این اســاس‬ ‫اختالفات تاریخی گذشته بین این دو کشور در سال ‪1998‬‬ ‫تا استانه جنگ به بهانه حمایت سوریه از کردهای ‪ p.k.k‬از‬ ‫سوی ترکیه مطرح شد و پیش رفت‪ .‬با روی کار امدن حزب‬ ‫عدالت و توســعه‪ ،‬روابط دو کشور در ســال ‪ 2005‬بهبود و‬ ‫گسترش یافت و در زمینه های اقتصادی و سپس سیاسی‬ ‫به اوج خود رســید‪ ،‬البته یکــی از دالیل گســترش روابط‬ ‫ترکیه با ســوریه جدای پیروی از نظریه ایــن حزب در مورد‬ ‫رابطه با همســایگان‪ ،‬می توان اغاز دور جدید رایزنی های‬ ‫دیپلماتیک ترکیه در سوم اکتبر ‪ 2005‬با اعضای اتحادیه‬ ‫اروپا جهت عضویت در این اتحادیه دانســت‪ .‬زیرا یکی از‬ ‫موانع الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا‪ ،‬مناقشات این کشور با‬ ‫همسایگان خود بوده است‪.‬حال انکه چرا ترکیه و سوریه از‬ ‫متحدان استراتژیک در زمان حزب عدالت و توسعه و روی‬ ‫کار امدن بشار اســد به دشــمنان منطقه ای که در گذشته‬ ‫نیز ســابقه اختالف داشته اند‪ ،‬تبدیل شــده اند را می توان‬ ‫بروز نا ارامی هــا در ســوریه در ســال ‪ 2011‬و عدم اجرای‬ ‫توصیه های اردوغان در خصوص اغاز اصالحات در کشور‬ ‫سوریه توسط اسد دانســت‪ ،‬بدیهی بود که ترکیه نتواند در‬ ‫قبال تحوالت همســایه خود بی تفاوت باشــد‪ .‬زیرا از یک‬ ‫طرف این تحوالت با دکترین عثمانی گرایی جدید رهبران‬ ‫حــزب عدالت و توســعه در تعــارض بود و از طــرف دیگر‬ ‫تحوالت ســوریه می توانســت چالش هایی در برابر منافع‬ ‫ملی ترکیه از نظر اقتصادی‪ ،‬سیاسی و امنیتی ایجاد کند‪.‬‬ ‫ناارامی های ســوریه می توانســت از چندین جهت امنیت‬ ‫ملی ترکیه را تهدید کند ؛ اول انکه گســترش ناارامی ها به‬ ‫مرزهای شرقی ترکیه نه تنها با منافع اقتصادی ترکیه مبنی بر‬ ‫گسترش روابط اقتصادی با همسایگان در تضاد بود بلکه‬ ‫امکان ســرازیر شدن سیل مهاجران از ســوریه به ترکیه را‬ ‫فراهم می کرد‪ .‬دومین مورد نامشخص بودن اینده حیات‬ ‫سیاسی سوریه و احتمال تجزیه سوریه‪ ،‬رهبران ترکیه را در‬ ‫مورد تجزیه کردستان سوریه نگران می کرد و می توانست‬ ‫سبب تحریک کردهای ترکیه شود‪ .‬سوم انکه نا مشخص‬ ‫بودن جایگاه اسرائیل در تحوالت اینده سوریه می توانست‬ ‫توازن قوای منطقــه ای را به نفع اســرائیل و به ضرر ترکیه‬ ‫دگرگون کند‪ .‬یکی دیگر از عوامل سیاســت ترکیه در قبال‬ ‫ســوریه‪ ،‬رقابت بر ســر خطوط لوله نفــت و گاز و انرژی در‬ ‫منطقه است‪ 3 .‬کشور ایران‪ ،‬عراق و سوریه در سال ‪2011‬‬ ‫پیمان انتقال نفت و گاز ایران و عراق از طریق ســوریه به‬ ‫سواحل مدیترانه شرقی و صدور ان به اروپا را امضاء کردند‪.‬‬ ‫یکی از سیاست های ترکیه در قبال سوریه مقابله با این طرح‬ ‫است‪ .‬بر اساس طرح مزبور خطوط لوله انتقال انرژی ایران‬ ‫و عراق به ســوریه و یونان احداث خواهد شــد‪ .‬در صورت‬ ‫اجرای این طــرح‪ ،‬اهمیــت و موقعیت ســوریه به عنوان‬ ‫گذرگاه عبور نفت و گاز منطقه به اروپا افزایش خواهد یافت‪.‬‬ ‫اجرای این طرح افزایش حجم نفت و گاز صادراتی منطقه‬ ‫از طریق سوریه‪ ،‬بیش از حجم صادرات از طریق ترکیه را‬ ‫رقم خواهد زد‪ ،‬بنابراین ترکیه در حال پیشــگیری از تحقق‬ ‫ان اســت‪ ،‬زیرا صدور انرژی از طریق سوریه خالف منافع‬ ‫ملی ترکیه محسوب می شود‪ .‬همچنین اردوغان مایل است‬ ‫در سوریه حکومتی اسالمی مشابه مدل اسالمی سکوالر‬ ‫و لیبرال ترکیه برقرار ســازد که در ان دیگر نگران مســائل‬ ‫مهم مورد اختالف با حکومت اسد نباشد و حتی بتواند رژیم‬ ‫بعدی ســوریه را از نظر ایدئولوژیک به خود وابســته کرده‬ ‫و در این راســتا امنیت ورود انرژی از کشــورهای عربی از‬ ‫طریق خاک ســوریه به ترکیه را تامین نماید‪ .‬هرچند ترکیه‬ ‫با برگزاری نشست معارضان ســوری در سال های ‪ 2011‬و‬ ‫‪ 2012‬در کشورش رســما خود را به عنوان یکی از طرفین‬ ‫پیــروزی حــزب عدالت و توســعه‬ ‫در انتخابــات پارلمانــی اول نوامبر‬ ‫‪ ،2015‬اردوغــان و داود اوغلو را به‬ ‫صدر قــدرت اول ترکیــه بازگرداند‪.‬‬ ‫لیکن این پیروزی دلیلی بر موافقت‬ ‫تمام عیــار مردم با سیاســت های‬ ‫اردوغان و حزب متبوعش نیست‬ ‫دعوا اعالم کرد ولی این امر از سوی مردم و احزاب سیاسی‬ ‫مخالف مورد اســتقبال قرار نگرفت‪ ،‬چرا که به واسطه این‬ ‫دخالت ها‪ ،‬اقتصاد ترکیه‪ ،‬ناامنی در مرزهای ترکیه و سوریه‪،‬‬ ‫تنش با ایران و روسیه و برخورد سرد ناتو و شورای امنیت با‬ ‫سیاست های اردوغان در محیط بین المللی‪ ،‬شکستی برای‬ ‫سیاست خارجی ترکیه در قبال ســوریه و نگرش نوعثمانی‬ ‫اردوغان پدید اورد‪.‬‬ ‫هر چند به نظر می رســد با توافق هســته ای ایران و‬ ‫قدرت های جهانی و رفع تحریم های جمهوری اســامی‬ ‫ایــران‪ ،‬ســیل ســرمایه گذاری و مــراودات اقتصــادی و‬ ‫دیپلماتیک ایران و کشورهای اروپایی‪ ،‬موقعیت و جایگاه‬ ‫ترکیه را بیش از پیش به عنوان قدرت و رهبر منطقه ای مورد‬ ‫نظر دولتمردان ترکیه تحت الشــعاع قــرار خواهد داد مگر‬ ‫انکه ترکیه نیز مراودات اقتصادی خود را با ایران گسترش‬ ‫دهد‪ ،‬لیکن تحلیل های نادرســت این سیاســتمداران در‬ ‫رابطه با همسایه جنوبی خود و پافشــاری بر سیاست های‬ ‫غلط اتخاذی از سوی کشوری که ادعای برپایی دموکراسی‬ ‫در منطقه به عنوان کشوری پیشــرو را دارد‪ ،‬نه تنها موجب‬ ‫بدبینی هرچه بیشــتر دیگر همســایگان ترکیه که در طول‬ ‫تاریخ دل خوشی از سیاست های اتخاذی این کشور نسبت‬ ‫به خود ندارند می شــود‪ ،‬بلکه شرایط سیاســی ترکیه را به‬ ‫چندین ســال قبل از روی کار امدن حزب عدالت و توسعه‬ ‫و عدم دسترسی به رویای مهم ترک ها که همانا پیوستن به‬ ‫اتحادیه اروپاست‪ ،‬رهنمون خواهد ساخت‪.‬‬ ‫عامل دیگری که اردوغان و مشاوران سیاسی او باید‬ ‫از ان نگران باشند‪ ،‬اعتراضات میدان تقسیم است که کم‬ ‫و بیش به بهانه های مختلف ادامــه می یابد‪ ،‬هنگامی این‬ ‫اعتراضات از اهمیت دو چندان برخوردار می شــوند که ان‬ ‫را در کنار تحوالت منطقه مورد بررسی قرار دهیم‪ .‬کودتای‬ ‫نظامی در مصر به شیوه ای به وقوع پیوست که پیش از ان‬ ‫ارتش ترکیه موفق شــده بود از همین الگو بــرای برکناری‬ ‫نجم الدین اربکان در سال‪ 1997‬استفاده کند‪ .‬تداوم این‬ ‫سیاست ها از سوی اردوغان می تواند اعتراضات را مجددا‬ ‫به میدان تقسیم بازگرداند و ترکیه را در شرایط گذشته قرار‬ ‫دهد‪ .‬باید در نظر داشــت جایگاه ترکیه در جهان امروزی و‬ ‫سیاست خارجی حزب عدالت و توسعه‪ ،‬پیروزی این حزب‬ ‫در انتخابات ترکیه تاثیراتی بر کشــورهای منطقه و جهان‬ ‫خواهد داشت‪ .‬هرچند ترکیه مانند کشورهای قدرتمند غربی‬ ‫به صلح به مثابه کاالیی جهت به اسارت دراوردن هویت ها و‬ ‫فرهنگ های دیگر ملت ها به خصوص سوریه نگاه می کند و‬ ‫با برپایی نشست های دوستداران سوریه (مخالفان سوری)‬ ‫در خاک خود در مقطعی حمایت های قشــر تحصیلکرده‬ ‫متوسط ســوری را به صورت موقت جلب کرد ولی در واقع‬ ‫گفتمان های صلح جدی و راه گشای بحران سوریه را مورد‬ ‫سوءاستفاده قرار داد‪.‬‬ ‫پیروزی حزب عدالت و توسعه در انتخابات پارلمانی‬ ‫اول نوامبــر ‪ ،2015‬اردوغــان و داود اوغلــو را بــه صــدر‬ ‫قدرت اول ترکیه بازگردانــد‪ .‬لیکن این پیــروزی دلیلی بر‬ ‫موافقت تمام عیار مردم با سیاســت های اردوغان و حزب‬ ‫متبوعش نیســت بلکه مردم به دلیــل ناارامی های اخیر و‬ ‫عدم سازش احزاب این کشور با هم‪ ،‬داشتن دولت بد را بر‬ ‫ بی دولتی ترجیح دادند‪.‬‬ ‫به هر حال انچه مسلم است‪ ،‬بازگشت صلح و ارامش‬ ‫به ســوریه‪ ،‬برگزاری انتخابات ازاد مردمی در این کشــور و‬ ‫تغییر موضع ترکیه در قبال ســوریه با استقبال از مذاکرات‬ ‫صلح راهگشــا‪ ،‬تعهد به اجرای بند چهارم بیانیه نشســت‬ ‫سوریه ‪ 2015‬در خصوص تالش برای پایان جنگ توسط‬ ‫همه کشورهای شرکت کننده باالخص ترکیه و ایفای نقش‬ ‫موثر در روند صلح در این کشــور می تواند شاه کلید خروج‬ ‫ترکیه از بحران امنیتی‪ ،‬اقتصادی و سیاسی به وجود امده‬ ‫برای این کشور باشد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫یک گفت وگوی ویژه‬ ‫در سیاست این شماره به ســراغ دکتر علی اکبر والیتی رفته ایم و با او‬ ‫در مورد موضوعات مهم حوزه سیاست خارجی به گفت وگو پرداخته ایم‪ .‬در‬ ‫پرونده دیگری به بهانه جلد این شــماره «تایم» نگاه امریکایی ها به ایران را‬ ‫مورد بررسی قرار داده ایم‪ .‬در بخش احزاب و شخصیت ها نیز علی الریجانی‬ ‫را زیر ذره بین قرار داده ایم‪.‬‬ ‫گفت وگویمثلثبا‬ ‫دکترعلیاکبروالیتیدرباره؛‬ ‫برجام‪ ،‬بشار اسد‪ ،‬روسیه و‬ ‫روابط با امریکا و اروپا‬ ‫سیاست‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫الریجانی با جریان اعتدال و‬ ‫اصالحات پیوند نمی خورد‬ ‫سید رمضان شجاعی کیا سری‬ ‫اگر شرایط مهیا باشد‪ ،‬کارگزاران‪،‬‬ ‫نجفی را به الریجانی ترجیح می دهد‬ ‫حسین سبحانی نیا‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫‪1‬‬ ‫دکتر علــی اکبر والیتی بی شــک در زمره معدود‬ ‫افرادی است که در حوزه سیاست خارجی تا این حد از‬ ‫امور اگاه است و البته مورد اعتماد و مشورت‪.‬‬ ‫او یــک دیپلمــات با ســابقه اســت کــه در همه‬ ‫ســال های بعد از انقــاب تا کنــون تاثیــر مهمی بر‬ ‫سیاســت خارجی ایران داشته است‪ .‬ســال ها وزیر‬ ‫خارجه بوده‪ ،‬قطعنامه ‪ 598‬را به ســرانجام رسانده و‬ ‫حاال در برجام هم نقش تعیین کننده ای داشــته چه‬ ‫در مقام مشورت و چه در قالب حمایت از اعضای تیم‬ ‫مذاکره کننده برای رســیدن به نتیجه‪ .‬چنین اســت‬ ‫که او در مورد علــت قبول برجام توســط حاکمیت به‬ ‫مثلث می گویــد‪« :‬ما نرفتیــم مذاکره کنیــم که فقط‬ ‫مذاکره کرده باشیم‪ ،‬بلکه می خواستیم به یک نتیجه‬ ‫برســیم‪ .‬باالخره بــا ضرب االجل هایی که داشــتیم و‬ ‫جدول زمان بندی که در اختیار بود به اینجا رســیدیم‬ ‫و بنایمان بر این بود کــه اگر اصلی که فواید حداکثر و‬ ‫زیان های حداقل داشته باشد‪ ،‬حاکم باشد‪ ،‬بپذیریم‪.‬‬ ‫شــاید مدت دو ســال هم به طول انجامید‪ .‬غربی ها قول‬ ‫داده بودند که در فاصله کوتاهــی کار را متوقف کنید و باز‬ ‫از ســر بگیرید ولی هربار برای ازســرگیری مشکل ایجاد‬ ‫کردند تا اینکه به دستور مقام معظم رهبری در سال ‪1384‬‬ ‫کار ســانتریفیوژها شــروع شــد وهم اقــای خاتمی و هم‬ ‫اقای احمدی نژاد مصاحبــه و این موضوع را تائید کردند‪.‬‬ ‫درحقیقت مهر و موم ها را شکستند و کار شروع شد و البته‬ ‫به دنبال ان تحریم ها نیز یکی پس از دیگری تصویب شد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫بنابرایــن در این موضوع بنا و اســاس اقدام این بود‬ ‫کــه تحریم های مربوط به هســته ای لغو شــود و در عین‬ ‫حال تا جایی که می توانیم امتیازات هســته ای صلح امیز‬ ‫را افزایش دهیــم‪ .‬باالخره بعد از ‪ 12‬ســال و یک مراقبت‬ ‫دائمی که مقام معظم رهبری فرمودند برخی از مهمترین‬ ‫اهداف به نتیجه رسید که یک عامل موثر بود و عامل دیگر‬ ‫هم توانمنــدی و تالش تیم مذاکره کننده بود و براســاس‬ ‫توانمندی مذاکره کنندگان در دوره های مختلف به اینجا‬ ‫رســیدیم و در نتیجه در اثر مقاومت و پایمردی ملت و تیم‬ ‫مذاکره کننــده چنین نتایجی به دســت امــد‪ .‬هر چند که‬ ‫موضوع به پایان نرسیده و در ادامه بر اساس انچه در نامه‬ ‫بســیار مهم مقام معظم رهبری خطاب به ریاســت محترم‬ ‫جمهور فرمودند باید مراقبت هــای الزم صورت پذیرد که‬ ‫اگر این گونه نشود عواقب و مشــکالت جبران ناپذیری را‬ ‫به دنبال خواهد داشت‪.‬‬ ‫اقای دکتر! اجازه می خواهم ســوالم را شفاف تر‬ ‫بپرســم‪ .‬باتوجه به محدودیت هایــی که برجام‬ ‫برای ما ایجاد خواهد کرد سوال این است که چرا‬ ‫نظام برجام را قبول کرد؟‬ ‫اســتنباط مــن این اســت‬ ‫که مــا نرفتیــم مذاکــره کنیم که‬ ‫فقط مذاکــره کرده باشــیم‪ ،‬بلکه‬ ‫می خواستیم به یک نتیجه برسیم‪.‬‬ ‫باالخــره بــا ضرب االجل هایی که‬ ‫داشــتیم و جــدول زمان بندی که‬ ‫در اختیار بــود به اینجا رســیدیم و‬ ‫بنایمان بر این بود کــه اگر اصلی‬ ‫کــه فوایــد حداکثــر و زیان های‬ ‫حداقل داشته باشد‪ ،‬حاکم باشد‪،‬‬ ‫بپذیریــم‪ .‬پــس اصل بر ایــن بود‬ ‫که به نتیجه ای برســیم که همین‬ ‫برجام اســت‪ .‬همانطــور که گفتم‬ ‫اشکاالتی دارد و تیم مذاکره کننده‬ ‫هم این موضوع را نفــی نکرده اند‬ ‫ولی دیگر زمانــی باقی نمانده بود‪.‬‬ ‫معلوم نبــود اگر زمان تعیین شــده‬ ‫یا توافق شــده را بیش از این ادامه‬ ‫می دادیم‪ ،‬نتیجه خیلی بیشــتر یا‬ ‫بهتری می گرفتیم‪.‬‬ ‫یک نکته مهمی کــه حضرتعالی‬ ‫هم بــه ان اشــاره کردیــد‪ ،‬نامه‬ ‫حضرت اقاســت که یک تیزبینی خاصی در این‬ ‫نامه مخصوصا در بحث الزامــات اجرایی وجود‬ ‫دارد‪ .‬دولت و تیم اجرایی چگونه باید با ان مواجه‬ ‫شود؟‬ ‫در مسائل اساســی سیاست خارجی‪ ،‬تصمیم گیر‬ ‫نهایی‪ ،‬مقام معظم رهبــری (مدظله العالی) هســتند و تا‬ ‫زمانی که ایشــان یک تصمیــم مهم سیاســت خارجی و‬ ‫بین المللی را تائیــد نکرده اند‪ ،‬قوه مجریــه نمی تواند ان‬ ‫را بپذیرد و انجــام دهد‪ .‬بنابراین اگر قرار اســت مقبولیت‬ ‫قانونی پیدا کند باید مطابــق رهنمودهای صریح معظم له‬ ‫اجرا شود‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫حضرتعالــی در مواضع و بیان نقطــه نظرات در‬ ‫طول این ســال ها نقــش موثــری را در ارتباط با‬ ‫پرونده هسته ای ایران ایفا کرده اید؛ چه به لحاظ‬ ‫نقش مشــورتی کــه در مصاحبه قبلی بــا مثلث‬ ‫در مــورد ان توضیح دادید و چه بــه لحاظ نقش‬ ‫حمایتی که در مواقع خاص و ســخت ورود پیدا‬ ‫کردید‪ .‬ضمن اینکه در زمره اندک افرادی هستید‬ ‫که اگاهی کامل نســبت بــه برجــام و همه انچه‬ ‫طی این دو ســال گذشته‬ ‫وجود داشــته دارید‪ .‬اگر‬ ‫اجــازه دهیــد می خواهم‬ ‫گفت وگــو را از همیــن جا‬ ‫اغاز کنــم‪ .‬واقعیــت این‬ ‫اســت که تا قبــل از تایید‬ ‫برجام توســط حاکمیت‪،‬‬ ‫دو دیــدگاه در مورد توافق‬ ‫هســته ای وجود داشت‪.‬‬ ‫یــک دیــدگاه اینکــه این‬ ‫برجــام یــک فتح الفتوح‬ ‫و پیــروزی بــزرگ اســت‬ ‫و انقالب توســط ان یک‬ ‫جهــش بــزرگ می کنــد‪.‬‬ ‫دیدگاه دیگر اینکه برجام‬ ‫باعث عقب نشینی و برای‬ ‫انقــاب یــک شکســت‬ ‫محسوب می شود‪ .‬اکنون‬ ‫که برجام البته با شــرایط‬ ‫خــاص تصویــب شــده‪،‬‬ ‫ماهیت ان بــرای انقالب‬ ‫اسالمی چیســت؟ ایا یک‬ ‫عقب نشینی است یا فتح الفتوح؟‬ ‫بســم الله الرحمن الرحیــم‪ .‬برجــام حاصل یک‬ ‫گفت وگوی ‪ 12‬ســاله اســت؛ از ســال ‪ 1382‬تا ‪.1394‬‬ ‫دولت های مختلفی در ان شرکت داشتند تا به اینجا رسید‪.‬‬ ‫تا انجایی که استنباط من است‪ ،‬جمهوری اسالمی ایران‬ ‫بنا داشته در این گفت وگوها حداکثر نفع را نصیب ملت کند‬ ‫با حداقل زیان‪ .‬هر حرکت بین المللی که کشــوری انجام‬ ‫می دهد‪ ،‬این هدف عمومی و مشترک را دارد که حداکثر‬ ‫فایده را نصیب ملتش کند با حداقل زیان ‪ .‬طی این سال ها‬ ‫در کار با طرف مقابل تا جایی پیش رفتیم که زمانی حرکت‬ ‫کل ســانتریفیوژها متوقف شد‪ ،‬یوســی اف متوقف شد و‬ ‫پس اصل بر این بود که به نتیجه ای برسیم که همین‬ ‫برجام اســت‪ .‬همانطور کــه گفتم اشــکاالتی دارد و‬ ‫تیم مذاکره کننــده هم این موضوع را نفــی نکرده اند‬ ‫ولی دیگر زمانــی باقی نمانــده بود‪ .‬معلــوم نبود اگر‬ ‫زمان تعیین شده یا توافق شــده را بیش از این ادامه‬ ‫می دادیم‪ ،‬نتیجه خیلی بیشتر یا بهتری می گرفتیم‪».‬‬ ‫او البته نکاتــی را هم در این مــورد در ذهن دارد‬ ‫و می گویــد ‪ «:‬تعهــد اقــای اوباما بر برچیده شــدن‬ ‫تحریم ها باید مکتوب باشــد که بعدا دبــه درنیاورند‪.‬‬ ‫زیرا از این طرف انچــه مربوط به ما می شــود را عمال‬ ‫انجام می دهیم و ســانتریفیوژها را جمــع می کنیم‪،‬‬ ‫مواد غنی سازی شده را به کشور دیگری می دهیم و به‬ ‫جای ان کیک زرد می گیریم و بقیه اقداماتی که انجام‬ ‫خواهد شــد‪ .‬درحالی که طرف مقابل هیچ کاری برای‬ ‫برداشــتن تحریم ها انجام نمی دهــد‪ ».‬دکتر والیتی‬ ‫هشــداری هم به طرف مقابل می دهــد ‪ «:‬انها اگر به‬ ‫تعهدات خودشــان عمل نکنند ما نیز عمل نخواهیم‬ ‫کرد و ممکن است همه چیز ســر جای اولش بازگردد‬ ‫ولو سخت باشد‪».‬‬ ‫علــی اکبر والیتــی در مورد ســوریه کــه یکی از‬ ‫موضوعــات مهم حــوزه سیاســت خارجی اســت بر‬ ‫این عقیده اســت که‪« :‬من کســی را نمی شناسم که‬ ‫سوری باشد و نفوذ مردمی هم داشــته باشد و بتواند‬ ‫جایگزین بشاراســد شــود‪ .‬من بدیلی برای بشاراسد‬ ‫نمی شناسم‪ ».‬او مدافع ماندن بشــار اسد در قدرت‬ ‫است و می گوید غربی ها هم دیگر چندان اصراری بر‬ ‫رفتن اسد ندارند ‪.‬‬ ‫او که می گوید‪« :‬هیچ چشــم اندازی در مذاکره‬ ‫دوجانبه نمی بینم» در عین حال بر این باور اســت که‬ ‫می شود با اروپایی ها کار کرد بدون اینکه مستلزم این‬ ‫باشد که با امریکایی ها رابط ه را نزدیک کنیم‪.‬‬ ‫دکتر علی اکبــر والیتی هفته گذشــته مــا را در‬ ‫دفترش پذیرفت پاسخگوی سواالت هفته نامه مثلث‬ ‫در مورد مسائل مهم سیاست خارجی بود ‪.‬‬ ‫‪25‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫شما به کمیته ناظر برای برجام دعوت شدید؟‬ ‫هنوز کسی در این زمینه به من چیزی نگفته و هیچ‬ ‫اطالعی ندارم‪.‬‬ ‫در مورد تضمین کتبــی که در نامــه رهبر معظم‬ ‫انقالب امده است توضیح می دهید؟‬ ‫از ابتــدا مقام معظــم رهبری نظرشــان این بود و‬ ‫کماکان بر این نظر استوار ایستاده اند‪.‬‬ ‫یعنی بیانیه ای که اقای اوباما صادر کرده کفایت‬ ‫نمی کند و باید چیز دیگری باشد؟‬ ‫این باید بررسی شــود‪ .‬ما تا انجایی که می دانیم‪،‬‬ ‫تعهد اقای اوباما بر برچیده شــدن تحریم ها باید مکتوب‬ ‫باشد که بعدا دبه درنیاورند‪ .‬زیرا از این طرف انچه مربوط‬ ‫به ما می شــود را عمال انجام می دهیم و ســانتریفیوژها را‬ ‫جمع می کنیم‪ ،‬مواد غنی سازی شــده را به کشور دیگری‬ ‫می دهیم و به جای ان کیک زرد می گیریم و بقیه اقداماتی‬ ‫که انجام خواهد شــد‪ .‬درحالی که طرف مقابل هیچ کاری‬ ‫برای برداشــتن تحریم هــا انجام نمی دهــد‪ .‬حداقل باید‬ ‫تعهد بدهد که در انظــار بین المللی ملزم به این باشــد که‬ ‫اگر زمانی دبه دراورد معلوم باشــد که از نظر افکار عمومی‬ ‫جهان محکوم اســت و خود افکار عمومی جهان از جمله‬ ‫اروپایی ها و چین و روســیه حتما مخالف این هســتند که‬ ‫امریکایی ها خالف قول و وعده ای که داده اند عمل کنند‪،‬‬ ‫چرا که ما ســابقه بدقولی و بدعهــدی از امریکایی ها زیاد‬ ‫داشــتیم و دیدیم‪ .‬در افغانســتان کمک کردیم تا طالبان‬ ‫برکنار شود و حکومت برخاسته از رای مردم حاکم شود‪ .‬بعد‬ ‫از اینکه ایران در این ارتباط نقــش مهمی را ایفا کرد و اگر‬ ‫این کار را انجام نمی داد حتما انگونه که شاهد بودیم پیش‬ ‫نمی رفت‪ ،‬رئیس جمهور وقت امریکا ما را به عنوان محور‬ ‫شرارت معرفی کرد ‪ .‬بنابراین بدعهدی و بدقولی‪ ،‬بسیار زیاد‬ ‫از انها دیدیم و چون این طور است حتما باید مکتوب شود‪.‬‬ ‫پس این تعهد چیزی غیر از ان بیانیه است؟‬ ‫این موضوع را مراجع مربوطه که رهبری مشخص‬ ‫کرده اند بایــد تصمیم بگیرنــد و البته انچه من اســتنباط‬ ‫می کنم باید به صورت مکتوب دراید و بررســی اینکه این‬ ‫هســت یا نیســت به نظرم برعهده کمیته ای است که باید‬ ‫نظارت کند و در این زمینه اقدام نماید‪.‬‬ ‫برخــی می گوینــد کــه رئیس جمهــور بعــدی‬ ‫ایاالت متحده امریکا ممکن اســت این توافق را‬ ‫معلوم نبــود اگر در مذاکرات هســته ای زمان‬ ‫را بیش از ایــن ادامه می دادیــم‪ ،‬نتیجه بهتری‬ ‫می گرفتیم‬ ‫دلیل حضور در اجالس ســوریه ایــن بود که‬ ‫صحنه سیاسی را خالی نگذاریم‬ ‫سیاست‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫بدیلی برای اسد نمی شناسم‬ ‫عبارت جنگ سرد درباره روابط ایران – امریکا‬ ‫کمی تند است‬ ‫نامزد انتخابات مجلس نمی شوم‬ ‫بالاثر کند‪ .‬ایا شما این تحلیل را قبول دارید؟ به‬ ‫نظر برگشت پذیری برخی از اقدامات ما سخت و‬ ‫زمان بر است ‪.‬‬ ‫سخت است ولی غیرممکن نیست‪ .‬برگشت پذیری‬ ‫ما سخت است ولی غیرممکن نیست‪ .‬یعنی معلوم است و‬ ‫دوطرفه است‪ .‬انها اگر به تعهدات خودشان عمل نکنند ما‬ ‫نیز عمل نخواهیم کرد و ممکن اســت همه چیز سر جای‬ ‫اولش بازگردد ولو سخت باشد‪.‬‬ ‫راجع بــه اجالس ویــن درباره ســوریه بفرمایید‬ ‫که چرا ما رفتیم و چرا مــا را دعوت کردند؟ برخی‬ ‫می گوینــد ایــران عقب نشــینی کــرده و برخی‬ ‫معتقدند انها عقب نشــینی کرده اند‪ .‬اساسا چرا‬ ‫ما رفتیم؟‬ ‫برای اینکه صحنه سیاسی را خالی نگذاریم‪.‬‬ ‫طرح ایران برای سوریه چیست؟‬ ‫انچه بــه نظرم به عنــوان مبنای کار ما قــرار دارد‬ ‫این است؛ دولت بشاراسد‪ ،‬دولتی اســت که مدت قریب‬ ‫پنج سال در مقابل تروریسم بسیار ستمگر ایستاده و از ملت‬ ‫ســوریه و تمامیت ارضی کشــور دفاع کرده است‪ .‬دولتی‬ ‫که چنین توانمنــدی و حســن نیتی دارد و چنین فداکاری‬ ‫که ملت‪ ،‬بشاراسد و دولتمردان ان کرده اند‪ ،‬چرا باید کنار‬ ‫گذاشته شود؟! یعنی اگر قرار باشد پاداشی به کسی داده‬ ‫شود به دولت و ملت سوریه است که در مقابل این تهاجم‬ ‫همه جانبه که یــک جنگ کوچک جهانی علیه بشاراســد‬ ‫بود‪ ،‬ایستاده است‪ .‬بعد می گویند بعد از همه مقاومت ها و‬ ‫شهید دادن ها کنار برود‪ .‬چرا باید کنار برود؟ نکته دوم اینکه‬ ‫کشورهای خارج از مرزهای سوریه مثل عربستان و امریکا‬ ‫چه حقی دارند که برای اینده مردم سوریه‪ ،‬حکومت تعیین‬ ‫کنند؟ به انها چه ربطــی دارد؟ کدام مقــررات بین المللی‬ ‫این حق را داده اســت؟ نه مصوبه شــورای امنیت اســت‬ ‫که هرچند ان در بســیاری از موارد ظالمانه است و نه هیچ‬ ‫مرجع بین المللی این را تائید نکرده اســت‪ .‬هر دولتی که‬ ‫زورش زیاد است مگر می تواند به خودش این حق را بدهد‬ ‫که حکومتی را بردارد و حکومتی دیگــر بیاورد؟ بنابراین با‬ ‫اینکه حکومت ســوریه خارج از مرزهای ان تعیین شود‪،‬‬ ‫مخالفیم و باید مردم ســوریه حکومت اینده خود را تعیین‬ ‫کنند و من اســتنباط شــخصی ام این اســت که باتوجه به‬ ‫گذشت و فداکاری که بشاراسد برای حفظ این ملت و دولت‬ ‫کرده است‪ ،‬اگر قرار باشد به رای گذارده شود و رای گیری‬ ‫کامال ازاد باشد‪ ،‬مردم سوریه به کســی جز بشار اسد رای‬ ‫نخواهند داد‪.‬‬ ‫شما سفری به روسیه داشتید‪ .‬ایا روس ها هم در‬ ‫مورد سوریه مثل ما فکر می کنند؟‬ ‫اســتنباط ما از همکاری با روس ها این اســت که‬ ‫هرچه زمان گذشــته‪ ،‬مواضع روس ها به ما نزدیکتر شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫برخی معتقدنــد که حمالت روس ها به ســوریه‬ ‫شش ماه بیشتر طول نمی کشد‪ .‬شما این تحلیل‬ ‫را قبول دارید؟‬ ‫نمی دانیم‪ .‬یعنی از انجا که عوامل اثرگذار در اینده‬ ‫بر ما هم مشخص نیست و اگر عوامل و فاکتورهای موثر‬ ‫بر عوامل سوریه بر ما مشــخص نباشد‪ ،‬چگونه می توانیم‬ ‫تعیین کنیم که شــش ماه دیگر کار تمام می شود؟ دولت‬ ‫روسیه که حاال در صحنه امده باید تا اخر بایستد همانطور‬ ‫که ایران می ایســتد‪ .‬ایران ‪ 5‬ســال اســت که ایستاده و‬ ‫خواهد ایســتاد تا به ملت ســوریه کمک کند برای انکه به‬ ‫اهداف مشروع خودشان برسند‪.‬‬ ‫بعد از اجالس ســوریه‪ ،‬برداشت شــما راجع به‬ ‫طرح غرب چیســت؟ همچنان اصــرار دارند که‬ ‫بشاراسد برود‪.‬‬ ‫بعید می دانــم االن دیگر غربی هــا چنین نظری‬ ‫داشته باشند‪ .‬می دانند که چند سال است این طرح را تبلیغ‬ ‫کرده اند و به جایی نرسیده است‪ .‬اگر بخواهند کار مثبت و‬ ‫سازنده ای بکنند که موثر هم باشد‪ ،‬باید از هر پیش شرطی‬ ‫بپرهیزند که یکی از انها کنار گذاشتن بشاراسد است‪ .‬من‬ ‫کســی را نمی شناسم که ســوری باشــد و نفوذ مردمی هم‬ ‫داشته باشد و بتواند جایگزین بشاراســد شود‪ .‬من بدیلی‬ ‫برای بشاراسد نمی شناسم‪.‬‬ ‫بعد از صحبت هــای اقای اوباما درســازمان ملل‬ ‫و اعالم موضــع درمورد عالقه بــرای همکاری با‬ ‫ایران و روســیه در بحران ســوریه و دیدار اخیر‬ ‫اقای ظریف با کری می گویند کــه یک همکاری‬ ‫نانوشــته ای بین ایران و امریکا در مورد سوریه‬ ‫به وجود امده است‪ .‬یعنی یک رایزنی محرمانه!‬ ‫حضرتعالی البته این را تکذیب کرده اید‪ .‬ایا تمایل‬ ‫دارید در این مورد توضیح بفرمایید؟‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫سیاست‬ ‫حتمــا چنین چیــزی نبــوده اســت‪ .‬مســئوالن‬ ‫وزارت خارجه ما ماذون نیستند از جانب رهبری که در رابطه‬ ‫با موضوع سوریه با امریکایی ها صحبت کنند‪ ،‬چه پنهان و‬ ‫چه اشکار و چه مستقیم و چه غیرمستقیم‪.‬‬ ‫در ســطح عالی تر هم همچنان دیدگاه ما همین‬ ‫است؟‬ ‫همچنان همینطور است‪.‬‬ ‫موضع اقــای روحانی درمــورد اقای بشاراســد‬ ‫چگونــه اســت؟ جســارتا می خواهم شــفاف تر‬ ‫بپرسم که در مورد سوریه در این سطح یک صدا‬ ‫شنیده می شود؟‬ ‫انچه که در رابطــه با ســوریه و مواضع جمهوری‬ ‫اســامی ایران در منطقه انجام می شــود و شاهد هستیم‬ ‫که در موضوعات حســاس مانند این مــوارد یکپارچگی و‬ ‫هماهنگــی در مواضع دولتمــردان وجــود دارد و مواضع‬ ‫مخالفی را در این زمینه نداشته ایم‪.‬‬ ‫اشــاره ای در رابطه با روابط با روســیه داشتید و‬ ‫فرمودید که هرچه جلوتر رفتیم‪ ،‬نزدیکتر شدیم‪.‬‬ ‫ما باید در رابطه مان با روسیه چکاره کنیم؟ یعنی‬ ‫روس ها تبدیل به یک متحد اســتراتژیک برای‬ ‫ما شــده اند یا اکنــون در یک ائتــاف مقطعی‪،‬‬ ‫تاکتیکی یا موردی با روسیه هستیم؟‬ ‫شاید زود باشد که بگوییم اتحاد استراتژیک ولی‬ ‫این نظر شخصی من اســت که به سمتی ســیر می کنیم‬ ‫که روابط دو طرف راهبردی تر شــود نســبت به گذشته و‬ ‫منافع مشــترک دو کشــور در منطقه اقتضــا می کند که با‬ ‫هم نزدیک تــر کار کنیم‪ .‬یکی از اهداف این اســت که از‬ ‫پیشروی ناتو در شــمال ایران و جنوب روســیه جلوگیری‬ ‫کنیم‪ .‬بنــای ناتو بر این اســت کــه تا مرز چین توســعه و‬ ‫نفوذ کند‪ .‬ما و روســیه منفعت مشــترکمان این اســت که‬ ‫جلوی پیشــروی ســلطه جویانه ناتو را بگیریم که یک نوع‬ ‫استعمار دســته جمعی اســت از ســوی غربی ها در قفقاز‬ ‫جنوبی و در اســیای مرکزی‪ .‬می خواهند در قفقاز و دریای‬ ‫خزر و اســیای مرکزی نفوذ کنند که ما و روس ها مخالفیم‬ ‫و این یک نفع مشترک اســت‪ .‬دوم اینکه هر دو در اینکه‬ ‫مانع از برنامه ها و اهداف امریکایی ها‪ ،‬صهیونیســت ها و‬ ‫مرتجعین منطقه برای تسلط بر کشورهای منطقه شویم‪،‬‬ ‫نفع مشترک داریم‪ .‬نه تنها همبســتگی اسالمی به ما این‬ ‫حکم را می کند بلکه امنیت ملی ما هم بســتگی به امنیت‬ ‫منطقه ای دارد‪ .‬همان طور که امنیت روســیه هم بستگی‬ ‫به امنیت منطقه دارد و جمهوری اسالمی ایران نمی تواند‬ ‫بپذیرد که امریکایی ها در ســوریه‪ ،‬عراق و لبنان و جاهای‬ ‫دیگر در منطقه جا خوش کرده و پایگاه های خودشــان را‬ ‫محکم کنند‪.‬‬ ‫ایابااینوضعرابطهماباروسیهودرواقعشرق‪،‬شما‬ ‫دردولتتمایلیبراینزدیکشدنبهشرقمی بینید؟‬ ‫بیشتردیدهمی شوددولتتمایلبهحرکتبهسمت‬ ‫غربداردتاشرق‪،‬خصوصاروسیه‪.‬‬ ‫در عمل این طور نیست‪ .‬ما می بینیم که بزرگترین‬ ‫شــریک تجاری ما در ســال ‪ 2014‬چین بوده با حدود ‪52‬‬ ‫میلیارد حجم روابط که با هیچ کشور دیگری قابل مقایسه‬ ‫نیست‪ .‬رابطه با روســیه هم یک رابطه رو به افزایش است‬ ‫که با هیچ یک از کشورهای غربی چنین رابطه ای نداریم‬ ‫و این در عمل درحال پیاده شــدن است‪ .‬ما در حوزه های‬ ‫مختلف علم و فناوری با روسیه نزدیک هستیم و با هم کار‬ ‫می کنیم و هرچه زمان گذشــته این جدی تر شــده است‪.‬‬ ‫اخیرا روســای ‪ 10‬دانشگاه ایران با روســای ‪ 13‬دانشگاه‬ ‫روسیه با هم در شهر غازان (مرکز تاتارستان) گرد هم امدند‬ ‫و در انجا بنای همکاری های علمی و فناوری استراتژیک با‬ ‫یکدیگر را گذاشته اند‪ .‬هرچه زمان گذشته‪ ،‬همکاری های‬ ‫استراتژیک ما بیشتر شــده است‪ .‬المانی ها و فرانسوی ها‬ ‫قرار بود در بوشهر و دارخوین نیروگاه هسته ای درست کنند‬ ‫که با وقوع انقالب‪ ،‬نیمه کاره رها کرده و رفتند اما روس ها‬ ‫این نیروگاه را در بوشــهر تکمیل کردند و االن درحال کار‬ ‫اســت و برق تولید می کند که اقدامی استراتژیک است‪.‬‬ ‫یعنی تاســیس راکتور هســته ای برای تولید برق در ایران‬ ‫و همچنیــن در حوزه هــای مختلــف فناوری هیــچ منعی‬ ‫نمی بینیم که روس ها با ما همکاری داشته باشند‪ .‬رابطه ما‬ ‫با روسیه و چین به لحاظ سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬منطقه ای و‬ ‫هم به لحاظ علم و فناوری قابل مقایسه با هیچ کشور غربی‬ ‫نیست‪ .‬یعنی ما اگر هم بخواهیم‪ ،‬کشورهای غربی حاضر‬ ‫نیســتند این مقدار کــه روس ها و چینی ها بــا ما همکاری‬ ‫می کنند‪ ،‬همکاری کنند‪.‬‬ ‫اقای دکتــر! ما با غــرب پســابرجام چگونه باید‬ ‫مواجه شــویم؟ ایا اصال می توان اروپــا را بدون‬ ‫امریکا دید؟‬ ‫زمانی که در وزارت خارجه بودم در گذشته همین‬ ‫کار را کــرد ه و رابطــه نزدیکی با فرانســه برقــرار کردیم‪.‬‬ ‫همان زمان بــا توتال قــرارداد بســتیم و توتــال در زمان‬ ‫دولــت اقای هاشــمی‪ ،‬پارس جنوبــی را شــروع کرد‪.‬ان‬ ‫زمان تکنولوژی اســتخراج گاز از پارس جنوبی در کشــور‬ ‫نبود و توتــال به رغم تحریم داماتو‪ ،‬ســرمایه گذاری و کار‬ ‫اســتخراج گاز از پارس جنوبی را شــروع کرد‪ .‬با فرانســه‬ ‫در حوزه هــای مختلف همکاری داشــتیم و بــا المان هم‬ ‫همینطور به رغم اینکه با امریکا رابطه ای نداشــتیم‪ .‬پس‬ ‫می شود با اروپایی ها کار کرد بدون اینکه مستلزم این باشد‬ ‫که با امریکایی ها رابط ه را نزدیک کنیم‪.‬‬ ‫راجع به ایــران و امریکا هــم بفرمایید کــه ایا با‬ ‫فضای به وجود امده می توان اینطور گفت که در‬ ‫وضعیت جنگ سرد با ایاالت متحده هستیم؟‬ ‫عبارت جنگ ســرد کمی تند است‪ .‬در حال جنگ‬ ‫سرد نیســتیم ولی باالخره امریکایی ها موضع گیری های‬ ‫منفــی و غیرمنطقــی دارنــد کــه ایــران هم پاسخ شــان‬ ‫را می دهــد‪ .‬ایــران بــه هیچ وجه نیــازی به اینکــه مجیز‬ ‫امریکایی ها را بگوید‪ ،‬ندارد درحالی که امریکایی ها دنبال‬ ‫این هســتند که رضایت صهیونیســت ها را جلب کنند و به‬ ‫روش خودشــان ادامه دهند‪ .‬انها در این توهم هســتند و‬ ‫خواب این را می بینند که مانند زمان رژیم پهلوی به ایران‬ ‫برگردند‪ .‬تا زمانی کــه این توهم را دارند‪ ،‬رابطــه ما با انها‬ ‫شکل نخواهد گرفت‪.‬‬ ‫در ایــن مورد یــک دیدگاه این اســت کــه اصال‬ ‫نمی توان بــه امریکایی ها اعتماد کــرد و دیدگاه‬ ‫دیگر اینکه در برجام با انها به توافق رســیدیم و‬ ‫این نشــانه ای از ثمره اعتماد اســت‪ .‬کدام یک‬ ‫از این دو دیــدگاه را قبول دارید و ایــا می توانیم‬ ‫با امریکایی هــا در مــواردی به صــورت موردی‬ ‫همکاری داشته باشیم؟‬ ‫ما با امریکایی هــا در قضیه افغانســتان‪ ،‬عراق و‬ ‫االن در قضیه سوریه در کنار بقیه کشورها درحال مذاکره‬ ‫هستیم‪ .‬در قضیه برجام هم با انها مذاکره کردیم اما بنده‬ ‫هیچ چشم اندازی در مذاکره دوجانبه نمی بینم‪.‬‬ ‫برای مجلس اینده حضور می یابید؟‬ ‫خیر‪.‬‬ ‫از وقتی که در اختیار ما قرار دادید‪ ،‬متشکریم‪.‬‬ ‫‪27‬‬ ‫سیاست‬ ‫راه نفوذ‬ ‫نظریه پردازان امریکایی‪ ،‬اقتصاد را مسیر تحوالت فرهنگی و سیاسی‬ ‫در ایران می بیننــد و از تمایل دولت ایاالت متحده امریــکا به تماس با افکار‬ ‫عمومی در ایران اشاره می کنند اما در عین حال‪ ،‬خود نیز به این موضوع واقف‬ ‫هستند که نفوذ سیاسی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی در ایران بسیار دشوار و چه بسا‬ ‫غیرممکن است‪ .‬در این شماره این موضوع را مورد بررسی قرار داده ایم‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫هفته نامــه امریکایی تایم در‬ ‫جلدی شیطنت امیز ارزوهای خود‬ ‫دربــاره ایران را تبدیل بــه جلد این‬ ‫مجله کرده است‪.‬‬ ‫جدا کردن جامعه از حکومت‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫پشت پرده «ایران ‪ »2025‬چه سناریویی وجود دارد؟‬ ‫علی حاجی ناصری‬ ‫دبیر گروه جامعه شناسی‬ ‫‪2‬‬ ‫انتشار یک گزارش تحت عنوان «ایران ‪ »2025‬در‬ ‫هفته نامه تایم که عکس روی جلد این مجله امریکایی را‬ ‫نیز به خود اختصاص داده بــود‪ ،‬کافی بود تا همه ذهن ها‬ ‫مشغول این سوال شــود که امریکایی ها چه رویایی برای‬ ‫ایران در ‪10‬سال اینده در ســر دارند؟ ایا قرار است دولت‬ ‫امریکا همان الگوی جنگ سرد را در ایران پیاده کند؟‬ ‫گزارش تایم درباره ایران چه می گوید؟‬ ‫تایم‪ ،‬بیســت عکس از نیوشــا توکلیــان عکاس زن‬ ‫ایرانی را به عنــوان مرجع قضاوت پیرامــون جامعه ایران‬ ‫انتخاب و انهــا را در صفحــات داخلی اش منتشــر کرده‬ ‫است؛ گزارشی که تیتر اصلی صفحه نخست این هفته نامه‬ ‫امریکایــی را نیز به خــود اختصاص داده اســت‪ .‬تصویر‬ ‫دختر ایرانی در حالی روی جلد تایم نقش بسته که نخ یک‬ ‫بادکنک را در دست دارد و پشت به دریاچه خلیج فارس در‬ ‫پایتخت ایســتاده اســت‪ .‬تایم با انتخاب این عکس ها‪،‬‬ ‫چرخشــی جالب توجه در میان رســانه های غربی از خود‬ ‫نشــان داده اســت؛ چه انکه انها اغلب تــاش می کنند‬ ‫تصویری سیاه از جامعه ایران به نمایش بگذارند درحالی که‬ ‫عکس ها و گــزارش تایم‪ ،‬ایران را جامعه ای خاکســتری‬ ‫معرفی می کند که از یکســو ســنت های ملی و مذهبی در‬ ‫تغییــر باورها و دگرگونــی در روابــط اجتماعی‪،‬‬ ‫یکی از بارزترین سیاســت هایی بــود که دولت‬ ‫ایاالت متحدهدرقبالشورویسابقبهکاربست‪.‬‬ ‫اما ایا می توان به صراحت گفت که پیاده کردن‬ ‫اینالگودرایراننیزامکان پذیراست؟‬ ‫دونگاه متفاوت پیرامون چگونگی عادی سازی‬ ‫رابطه ایران و امریکا‬ ‫بازتولید الگوی جنگ سرد در قبال ایران؟‬ ‫تغییر باورهــا و دگرگونی در روابــط اجتماعی‪ ،‬یکی‬ ‫از بارزترین سیاســت هایی بود که دولت ایاالت متحده در‬ ‫قبال شوروی سابق به کار بست‪ .‬اما ایا می توان به صراحت‬ ‫گفت که پیاده کردن ایــن الگو در ایران نیــز امکان پذیر‬ ‫است؟‬ ‫نقل است که میخاییل گورباچف اخرین رهبر اتحاد‬ ‫جماهیر شــوروی راز فروپاشی شــوروی را این گونه بازگو‬ ‫می کند‪« :‬شکســت شــوروی از امریکا زمانی رخ داد که‬ ‫مردم مسکو ســاعت ها در صف افتتاح شــعبه مک دونالد‬ ‫مسکو به انتظار نشستند‪ ».‬بسیاری این مساله را با وضعیت‬ ‫این روزهای جامعــه ایران مقایســه می کننــد و معتقدند‬ ‫که سریال های شــبکه های فارســی زبان ماهواره ای در‬ ‫راستای پروژه «نفوذ» در ایران بوده و تغییر ذائقه فرهنگی‬ ‫و اعتقادی مردم ایران را دنبال می کند؛ اقدامی که تغییرات‬ ‫بنیادین را در جامعه ایران دنبال می کند‪ .‬هدایت ذهن مردم‬ ‫در مسیر مصرف گرایی و تغییر ســبک زندگی _ به ویژه در‬ ‫میان جوانان و نوجوانان _ از جمله سیاست هایی است که‬ ‫به زعم گروهی از کارشناسان در ایران پیگیری می شود تا‬ ‫حرکت در این مسیر را سرعت ببخشد‪.‬‬ ‫در دوره جنگ ســرد‪ ،‬امریکا بــدون اینکه به صورت‬ ‫نظامی با شــوروی درگیر شود شــوروی را وارد یک رقابت‬ ‫تســلیحاتی کرد؛ به گونه ای که عمال‍‍ شوروی یک چهارم‬ ‫تولید ناخالــص ملی خود را بــه حوزه نظامــی اختصاص‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫انگونهکهفریدزکریادرکتابایندهازادیبیانمی کند‪،‬‬ ‫ایاالت متحده امریــکا روند دموکراتیزاســیون را در جهان‬ ‫خصوصا کشــورهای جهان ســوم و در حال توسعه دنبال‬ ‫می کند‪ .‬او از الگویی امریکایی ســخن می گوید که از دهه‬ ‫‪ 90‬میالدی در برخی کشورهای شــوروی سابق همچون‬ ‫قزاقستان پیاده شــده اســت‪ .‬در ان برهه‪ ،‬ایاالت متحده‬ ‫امریکا با فرســتادن افرادی به عنوان محقق یا پژوهشــگر‬ ‫اجتماعی‪ ،‬الگوی دموکراسی خود را به کشورهای مختلف‬ ‫معرفی می کرد؛ ان کشــورها برای دریافت ایــن الگو ابراز‬ ‫تمایل می کردند امــا امریکا به دلیل پیچیــده بودن فرایند‬ ‫دموکراســی خودســاخته اش‪ ،‬انها را از اجــرای این نمونه‬ ‫از دموکراســی بر حــذر می داشــت‪ .‬زکریا در عیــن حال از‬ ‫«استثنای اســامی» ســخن می گوید و تاکید می کند که‬ ‫جهان عرب‪ ،‬میان دولت های اقتدارگرا از یکســو و جوامع‬ ‫غیر لیبرالی از ســوی دیگر گرفتار امــده که هیچ یک زمین‬ ‫باروری برای دموکراسی لیبرالی نیست‪ .‬او ابراز عقیده می کند‬ ‫که خاورمیانه امروز در تضاد شدیدی با بقیه جهان قرار دارد‪.‬‬ ‫زکریا همچنین به هــراس حکومت ها و مردم کشــورهای‬ ‫خاورمیانه از غربی شدن اشاره می کند و جمال عبدالناصر را‬ ‫به دلیل تلفیق نکردن دین و سیاست می ستاید‪.‬‬ ‫ماجرا امــا انجایی جالب تر می شــود کــه او ایران را‬ ‫اســتثنایی در خاورمیانه معرفی می کند و در اظهار نظری‬ ‫ناشــی از نگرش هــای متعصبانه بــه امریکا می نویســد‪:‬‬ ‫«غیرقابل تصور نیســت که کشــوری کــه خاورمیانه را به ‬ ‫اســام سیاســی کشــاند‪ ،‬در نهایت خاورمیانــه را از ان‬ ‫برهانــد‪ ».‬زکریا بــا بیان اینکــه بیشــتر کار اصالحات در‬ ‫خاورمیانه باید برعهده ملت ها باشد‪ ،‬می نویسد‪« :‬راه حل‬ ‫پایدارتر‪ ،‬اصالحات سیاسی و اقتصادی است‪ .‬اصالحات‬ ‫اقتصادی اساســی اســت و بایــد در اولویت قــرار گیرد‪.‬‬ ‫اگرچه مشــکالت خاورمیانــه فقط اقتصادی نیســت اما‬ ‫شــاید راه حل در ان نهفته باشــد‪ ».‬او در فصل دیگری از‬ ‫کتاب اینــده ازادی خود‪ ،‬از مرگ اقتدار ســخن می گوید‬ ‫و از عرفی شدن مسائل قدسی اســتقبال می کند؛ نکاتی‬ ‫که حاوی کلیدواژه های پیدا و پنهــان پیرامون خاورمیانه‬ ‫و ایران است‪.‬‬ ‫در مقابــل امــا سید حســین موســویان دیپلمــات‬ ‫پیشــین ایرانی در کتاب خود‪« ،‬ایران و امریکا‪ ،‬گذشــته‬ ‫سیاست‬ ‫ان نمود دارد و از سوی دیگر‪ ،‬نشــانه هایی از مدرنیسم به‬ ‫وضوح در ان به چشــم می خورد‪ .‬تلفیق ســنت و مدرنیته‬ ‫در این تصاویر در همه شــئون زندگــی همچون حجاب‪،‬‬ ‫امکانات شــهری و عزاداری ماه محرم به تصویر کشــیده‬ ‫شده است‪ .‬نویسنده گزارش «ایران ‪ »2025‬به این نکته‬ ‫اشاره کرده است که فضای اجتماعی ایران برخالف تصور‬ ‫بسیاری از غربی هاســت و با جامعه ای نیمه مدرن مواجه‬ ‫هستیم که بخشــی از فضای ســال های ابتدایی انقالب‬ ‫در کنار نگاه های تازه نســل جدید در ان مشهود است و از‬ ‫تصویر کلی که ایران امروز به او می دهــد و دورنمایی که‬ ‫او تصور کرده و از ان با عنــوان «ایران ‪ »2025‬یاد کرده‪،‬‬ ‫هیجان زده شــده اســت‪ .‬انتخاب تصویری بــا پس زمینه‬ ‫ساختمان های مدرن و دختری با پوشش نزدیک به طیف‬ ‫وســیعی از دختران دهه ‪ 70‬شمســی در راســتای همین‬ ‫هیجانات است‪ .‬نویســنده تایم در بخشی از گزارش خود‬ ‫نوشته اســت که اکنون اهنگ و مســیر تغییرات در ایران‬ ‫کــه نهایتا مشــخص می کنــد توافق هســته ای تاریخی‬ ‫به دســت امده در ‪ 14‬جوالی مانع از یک جنگ شــده و یا‬ ‫اینکه تنها ان را به تاخیر انداخته اســت‪ ...‬در ســند ‪110‬‬ ‫صفحه ای توافق کــه با زبان پیچیده فنی نگارش شــده‪،‬‬ ‫فرض اصلی این اســت که با گذشت زمان ایران می تواند‬ ‫بیش از پیش قابل اعتماد شود‪ .‬تایم در این گزارش مدعی‬ ‫محدودیت ازادی بیان در ایران شده و از زبان یک شهروند‬ ‫ایرانی چنین می نویسد‪« :‬شاید یک راه برای بیان نارضایت ‬ ‫ی‬ ‫ما شــیوه لباس پوشــیدن و مواردی این چنین باشد‪»...‬‬ ‫نتیجه گیری ایــن هفته نامه امریکایی این اســت که یک‬ ‫جریان بــزرگ اجتماعی کــه بخش عمــده ان را جوان ها‬ ‫تشکیل می دهند‪ ،‬هوادار جریان میانه رو بوده و به تعامل با‬ ‫جهان عالقه دارند‪ .‬تایم همچنین از غیرقابل توقف بودن‬ ‫تغییر در ایران ســخن به میان می اورد و لغــو تحریم ها را‬ ‫عاملی برای سرعت گرفتن تغییر در ایران معرفی می کند‪.‬‬ ‫ایــن هفته نامــه امریکایی از یکســو به این مســاله‬ ‫اذعان می کند که ایران یک کشور منزوی نیست و دارای‬ ‫جهان شــهری ترین جمعیت در خاورمیانه است و از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬به رویکردهای متعادل تر و میانــه روی تندروهای‬ ‫ابتدای انقالب اشاره می کند؛ تحلیلی که گزارشگر تایم را‬ ‫به این نتیجه می رساند که نه فقط ایران‪ ،‬بلک ه دولت مردان‬ ‫ایرانی نیز تغییر می کنند‪.‬‬ ‫شکست خورده و مسیر اشــتی»‪ ،‬اگرچه از منظر سیاست‬ ‫خارجی به موضــوع می نگرد اما در عین حــال نیم نگاهی‬ ‫نیز به جنبه اجتماعی ماجرا دارد‪« :‬بسیاری از ارزش های‬ ‫لیبرالی غرب به طور شدید در تقابل با ارزش های اسالم و‬ ‫رهبران مذهبی ایران است‪ .‬روحانیت شیعه و توده مذهبی‬ ‫ایران به ارزش های افسارگســیخته فرهنگ لیبرالی غرب‬ ‫به عنوان ارزش هــای مغایر با اصول ملــی و مذهبی خود‬ ‫می نگرنــد‪ .‬موضوعاتــی نظیــر ازادی جنســی‪ ،‬مصرف‬ ‫الکل‪ ،‬برهنگی زنان و حذف جایــگاه ارزش های مذهبی‬ ‫در سیاست ایران را از امریکا متمایز می کند‪ ».‬او در عین‬ ‫حال به برخورد دوگانه امریکا با کشورهای خاورمیانه اشاره‬ ‫می کند و می نویســد‪« :‬اگرچه بی تردید جدال فرهنگ ها‬ ‫در منازعــه ایــران و ایاالت متحــده نقش افرینی می کند‬ ‫اما ســطح قابل توجهی از تحمل پذیری ایدئولوژیک و نه‬ ‫انعطاف پذیری ایدئولوژیک نشــان می دهد که سیاســت‬ ‫خارجی دو کشــور صرفا توســط سیســتم ارزشــی انها به‬ ‫حرکت درنمی اید‪ .‬عربستان سعودی و بسیاری از متحدین‬ ‫ایاالت متحده در خاورمیانه اشــکارا ارزش های لیبرالی را‬ ‫نقض می کنند اما واشــنگتن همچنان روابط استراتژیک‬ ‫خود را با انها حفظ کرده و پیوندهــای دفاعی و اقتصادی‬ ‫بلندمــدت با انهــا دارد‪ ».‬موســویان صلح میــان ایران و‬ ‫امریکا را «گزینه ای عقالیی» می داند و معتقد اســت که‬ ‫مصالحه میان ایران و امریکا‪ ،‬امکان دسترســی بیشــتر‬ ‫ایران به سرمایه گذاری و تجارت خارجی را فراهم می کند‪:‬‬ ‫«صلح با ایاالت متحــده تعامل اقتصاد ایــران و جهان را‬ ‫تســهیل می کند و فرصت هایی برای متنوع ســازی اقالم‬ ‫صادراتی و وارداتی فراهم می اورد و به فعال شــدن ایران‬ ‫در بازار جهانی منتهی می شــود‪ ».‬او معتقد است که گام‬ ‫نهایی یعنی عادی ســازی روابط اســت و کاهش تنش بر‬ ‫ســر مناقشــه برانگیزترین موضوعات‪ ،‬درها را به ســوی‬ ‫کسب وکارو تجارت میان ایران و امریکا خواهد گشود‪.‬‬ ‫‪29‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫داد‪ .‬بارزترین نمود این رقابت تســلیحاتی‪ ،‬در تعداد و برد‬ ‫موشــک های قاره پیما و تعداد کالهک های هســته ای‬ ‫بود‪ .‬بخش دیگر رقابــت نظامی در قالــب رقابت فضایی‬ ‫خود را نشــان داد‪ .‬شــوروی درحالی ‪ 25‬درصــد از تولید‬ ‫ناخالص داخلی اش را به این رقابــت اختصاص داده بود‬ ‫که امریکا تنها پنج درصد از تولیــدش را صرف این رقابت‬ ‫می کرد‪ .‬البتــه امریکا با قدرت رســانه ای و تبلیغاتی اش‪،‬‬ ‫پیشرفت های خود را برجســته می کرد تا شوروی بیشتر به‬ ‫امور تسلیحاتی ترغیب شود‪.‬‬ ‫رقابت این دو ابرقدرت به حوزه اقتصاد نیز کشــیده‬ ‫شد و طرح مارشال از سوی امریکا برای جلوگیری از نفوذ‬ ‫شوروی یا کمونیســم در بلوک غرب به اجرا درامد‪ .‬اجرای‬ ‫این طرح سبب شد که کشورهایی که تحت نفوذ امریکا قرار‬ ‫داشتند به لحاظ تولید ناخالص ملی‪ ،‬اقتصاد و رفاه نسبت به‬ ‫بلوک شرق پیشرفت کنند‪ .‬اگر بخواهیم به صورت نمادین‬ ‫نتیجه طرح مارشــال و توجه به اقتصاد و فرهنگ را درک‬ ‫کنیم سال ‪ 1961‬نقطه عطفی در تاریخ جنگ سرد خواهد‬ ‫بود؛ زمانی که شوروی مجبور شد دیوار برلین را احداث کند‪.‬‬ ‫مهمترین علت احداث این دیــوار‪ ،‬جلوگیری از مهاجرت‬ ‫نخبگان و فرار مغزها بود؛ چراکه شــوروی نتوانســته بود‬ ‫جذابیتی بــرای حفظ نخبــگان ایجاد کند‪ .‬انهــا به جای‬ ‫اینکه به اقدامات فرهنگی و اجتماعی روی بیاورند‪ ،‬در دام‬ ‫بازی امریکایی ها گرفتار امدند و تمام انرژی خود را صرف‬ ‫هزینه کردن در حوزه نظامی و رقابت تســلیحاتی کردند‪.‬‬ ‫این اتفاق نشان از موفقیت امریکا در پیشبرد سیاست خود‬ ‫مقابل شوروی داشت‪ .‬در عوض بسیاری از غرب گرایان در‬ ‫شوروی‪ ،‬شیفته جذابیت های غرب شدند و شوروی دچار‬ ‫نوعی عقب ماندگی تاریخی و فرهنگی و از خودبیگانگی در‬ ‫هویت ملی شد‪ .‬این روند تا جایی پیش رفت که در اخرین‬ ‫دهه قرن بیستم به افول قدرت شوروی و فروپاشی ابرقدرت‬ ‫شرق انجامید؛ این درحالی بود که مسکو به لحاظ نظامی‬ ‫دست برتر را داشت و از قدرت موشکی و هسته ای باالتری‬ ‫برخوردار بود‪.‬‬ ‫اما جالب انجاســت کــه برخی استراتژیســت های‬ ‫برجسته امریکایی نظیر ژوزف نای و توماس پیکرینگ در‬ ‫گفت وگو با مجله عصر اندیشــه تاکید می کنند که شرایط‬ ‫ایران با اتحاد جماهیر شوروی سابق‪ ،‬تفاوت های بنیادین‬ ‫دارد و شیوه های ســرنگونی و نفوذ در خصوص جمهوری‬ ‫اسالمی موفق نبوده اند‪ .‬شاید از همین رو باشد که انها به‬ ‫مذاکره با ایران به عنوان منفذی برای دوستی با ایران نگاه‬ ‫می کنند‪ .‬گلدنبرگ رئیس پیشــین تیم ایران در پنتاگون‪،‬‬ ‫پس از پایــان مذاکــرات هســته ای میان ایــران و گروه‬ ‫‪ 5+1‬از لزوم ایجاد ارتباطات بهتر در ســطوح سیاســی و‬ ‫اجتماعی با ایران سخن می گوید و خواستار الگوبرداری از‬ ‫مذاکرات دوگانه ظریف ‪ -‬کری میان سوزان رایس و علی‬ ‫شمخانی می شود‪« .‬افزایش روابط سیاسی»‪« ،‬گسترش‬ ‫همکاری هســته ای به مســائل منطقــه ای» و همچنین‬ ‫برقراری ارتباطات مردمی از قبیل روابط ورزشــی‪ ،‬تجاری‬ ‫و دانشگاهی‪ ،‬نقطه اشتراک نظرات این سه استراتژیست‬ ‫است‪ .‬حضور در بازارهای ایران و تامین نیازهای مصرفی‬ ‫مردم اســتراتژی جدیدی اســت که دولت ایاالت متحده‬ ‫امریکا در قبال جامعه ایران دنبال می کند؛ چراکه معتقدند‬ ‫ادغام اقتصاد ایران در اقتصاد جهانی‪ ،‬زمینه را برای حضور‬ ‫غرب در ســایر حوزه های سیاســی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی‬ ‫هموار خواهد کرد‪.‬‬ ‫نظریه پردازان امریکایی‪ ،‬اقتصاد را مســیر تحوالت‬ ‫فرهنگی و سیاســی در ایــران می بیننــد و از تمایل دولت‬ ‫ایاالت متحده امریکا به تماس بــا افکار عمومی در ایران‬ ‫اشــاره می کنند اما در عین حال‪ ،‬خود نیــز به این موضوع‬ ‫واقف هســتند که نفوذ سیاســی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی در‬ ‫ایران بسیار دشوار و چه بسا غیرممکن است‪.‬‬ ‫نبرد برای «قد رت سازی»‬ ‫تصویر غرب از ایران فقط بخشی از وا قعیت ها را همراه خود دارد‬ ‫ابراهیم متقی‬ ‫‪3‬‬ ‫استاد دانشگاه تهران‬ ‫اگرچه تحول فرهنگی و اجتماعی به عنوان بخشــی‬ ‫از واقعیت اجتناب ناپذیر کشورهای در حال گذار محسوب‬ ‫می شود‪ ،‬اما هر کشوری دارای بنیان های فرهنگ سیاسی‬ ‫و تاریخی است که دارای ریشــه های کهن بوده و همواره‬ ‫در فضــای دگرگونی های اقتصــادی و صنعتــی بازتولید‬ ‫می شــود‪ .‬تصویری که مجله تایم از زن ایرانی در فضای‬ ‫‪ 2025‬منتشر کرده‪ ،‬در شــرایط موجود نیز ممکن است در‬ ‫خیابان های تهران و یا حوزه خصوصی شهروندان ایرانی‬ ‫وجود داشته باشد‪.‬‬ ‫چنین تصویری بخشــی از واقعیت فرهنگ سیاسی‬ ‫و اجتماعــی هر کشــور به ویــژه جامعه ایرانی محســوب‬ ‫می شود‪ .‬واقعیت های بنیادین را می توان براساس سنجش‬ ‫نشــانه هایی مورد توجه قــرار داد که از فراوانی بیشــتری‬ ‫برخوردار باشند‪ .‬از سوی دیگر تغییر در تصویر و پرتره جوان‬ ‫ایرانی به منزله پایان انگاره های نهادینه شده تلقی نمی شود‪.‬‬ ‫هر تصویری می تواند صرفا بخشی از انگاره ها را منعکس‬ ‫سازد‪ .‬بخش دیگر انگاره ها ارتباط دقیق و در هم تنیده ای با‬ ‫فضای فرهنگی و اجتماعی دارد‪.‬‬ ‫اگرچه برخی پژوهشگران انتشــار چنین تصویری را‬ ‫به منزله نشانه ای از تهدیدسازی امنیتی در قالب نشانه های‬ ‫فرهنگی تحلیــل می نمایند‪ ،‬اما واقعیت ان اســت که هر‬ ‫تصویــری صرفا بخشــی از واقعیت را منعکــس و بازتولید‬ ‫می کند‪ .‬قابلیت هــای ادراکــی جامعه ایــران به گونه ای‬ ‫اســت که می تواند زمینه های الزم برای پذیرش تصاویر و‬ ‫انگاره های مختلف را داشــته باشــد‪ ،‬اما مهم ترین مساله‬ ‫را می تــوان در چگونگــی بازتولید واقعیت های سیاســی‬ ‫و راهبردی دانســت‪ .‬درک تهدیــد از یک تصویر شــاید با‬ ‫واقعیت های کنش راهبردی هماهنگی نداشــته باشد‪ ،‬اما‬ ‫نیازمند ان اســت که جهان غرب پویایی های واقعی ایران‬ ‫را براساس مولفه های اجتماعی و ساختاری تبیین نمایند‪.‬‬ ‫‪ .1‬تهدیدات امنیت ملی در انگاره سیاسی‬ ‫و اجتماعی ایران‬ ‫روندهای اجتماعی ایران نشــان می دهد که الگوی‬ ‫کنش جامعه براساس واقعیت های هنجاری و ضرورت های‬ ‫ساختاری شکل می گیرد‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬جمهوری اسالمی‬ ‫ایران در زمره کشــورهای در حال ظهور محسوب می شود‬ ‫که از قابلیت الزم برای اثرگذاری و الهام بخشــی برخوردار‬ ‫است‪ .‬پویایی های محیط منطقه ای بخشی از واقعیت های‬ ‫تاثیرپذیــر از ایــران در فضــای منطقــه ای و بین المللی‬ ‫محسوب می شود‪.‬‬ ‫کشورهای در حال ظهور از یکسو دارای قابلیت های‬ ‫متنوع بوده و از طــرف دیگر با تهدیدات متعــدد و فراگیر‬ ‫روبه رو می باشند‪ .‬در چنین شرایطی‪ ،‬زمینه های مربوط به‬ ‫تهدید در فضای امنیت ملی ایــران ماهیت اجتناب ناپذیر‬ ‫خواهد داشت‪.‬‬ ‫اگرچه محیط اجتماعــی در روند تغییــر دائمی قرار‬ ‫دارد‪ ،‬اما واقعیت های دیگری نیز در حال ظهور اســت که‬ ‫می تــوان ان را براســاس تفاوت های اجتماعــی ایران با‬ ‫ســایر کشــورهای منطقه ای تحلیل کرد‪ .‬ایران برخالف‬ ‫کشورهایی که گروه های ســلفی در ان از قدرت و قابلیت‬ ‫کنشگری برای ایفای نقش اشوب ساز برخوردارند‪ ،‬همواره‬ ‫تــاش دارد تــا از الگوها و ســازوکارهای فرهنگ ســاز و‬ ‫تمدن ســاز اســتفاده نماید‪ .‬ســازوکارهایی که گروه های‬ ‫اجتماعی ایران در پیش می گیرند‪ ،‬بیــش از انکه ماهیت‬ ‫ستیزه جویانه و یا خشونت امیز داشته باشد‪ ،‬با نشانه هایی از‬ ‫همبستگی ساختاری و اجتماعی پیوند یافته است‪.‬‬ ‫براساس نگرش و تفکر ایرانی‪ ،‬چالش های راهبردی‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫کشــور ماهیت برون مــرزی دارد‪ .‬در تفکــر ایرانی تهدید‬ ‫بیش از انکــه ماهیت اجتماعی داشــته باشــد براســاس‬ ‫انگاره های تهدید از بیــرون تعریف می شــود‪ .‬هر یک از‬ ‫چنیــن مولفه هایی‪ ،‬شــکل بندی های امنیــت منطقه ای‬ ‫و همچنین فضای نبــرد را تحــت تاثیر قــرار خواهد داد‪.‬‬ ‫اصلی ترین تهدید امنیت ملی در نگرش ایرانی را می توان‬ ‫براساس سیاست های مربوط به هژمونی جهانی و منطقه ای‬ ‫ایاالت متحده تحلیل کرد‪.‬‬ ‫‪ .2‬انگاره تهدیدات نرم افزاری و سخت افزاری‬ ‫امریکا در مقابله با ایران‬ ‫‪ .3‬مزیت های نسبی ایران در برابر تهدیدات‬ ‫ناشی از جنگ نرم‬ ‫مقابله بــا تهدیدات را می تــوان به عنــوان زیربنای‬ ‫اهداف راهبردی کشورهای در حال ظهور دانست‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬ج‪.‬ا‪.‬ایران در صدد نقش یابــی راهبردی در محیط‬ ‫منطقه ای و بین المللی اســت‪ .‬دکترین راهبردی ایران در‬ ‫چنین فرایندی براساس «ائتالف ضدنظام سلطه» شکل‬ ‫گرفته است‪ .‬بنابراین‪ ،‬تمامی اهداف راهبردی ایران را باید‬ ‫در قالب سازماندهی دو متغیر مورد توجه قرار داد ؛ متغیر اول‬ ‫ائتالف گرایی راهبردی است که باید ان را به عنوان متغیر‬ ‫مستقل دانست‪ .‬متغیر وابســته نیز به روندهای قدرت ساز‬ ‫اشاره دارد‪.‬‬ ‫در این فرایند تهدید به عنوان موضوع اجتناب ناپذیر‬ ‫تلقی گردیده کــه الزم اســت در هــر دوران‪ ،‬بازدارندگی‬ ‫درو ن ســاختاری الزم در برابــر هــر الگویــی ازجملــه‬ ‫«نشانه شناسی جنگ نرم» حاصل شود‪ .‬جنگ نرم بخشی‬ ‫از الگوی راهبــردی قدرت های بــزرگ در برابر نقش یابی‬ ‫منطقه ای ایران محسوب می شــود‪ .‬در شرایطی که ایران‬ ‫نگرش دوگانه به الگوی قدرت در سیاست بین الملل دارد‪،‬‬ ‫طبیعی به نظر می رســد که قدرت های بــزرگ که در تفکر‬ ‫سیاسی ایران به عنوان نشانه ای از تهدید نظام سلطه تلقی‬ ‫می شــوند‪ ،‬به اقدامات مقابله جویانه و پیشدســتانه علیه‬ ‫انگاره ها‪ ،‬نهادها و الگوهای راهبردی ایران مبادرت نماید‪.‬‬ ‫ویژگی اصلی نظام سلطه ان است که محدودیت های‬ ‫راهبــردی در برابر کشــورهایی ایجاد می کنــد که درصدد‬ ‫بهره گیری از ســازوکارهای مقاومت می باشــند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل است که اهداف راهبردی ایران طیف گسترده ای از‬ ‫موضوعات ایدئولوژیک‪ ،‬هنجاری‪ ،‬منطقه ای و بین المللی‬ ‫را منعکس می ســازد‪ .‬هریک از این مولفه هــا را می توان‬ ‫به عنوان بخشــی از ضرورت های قدرت ســازی در شرایط‬ ‫گسترش تهدیدات فراگیر و چندجانبه دانست‪ .‬بهینه سازی‬ ‫ظرفیت های تکنیکی و عملیاتی برای از بین بردن انحصار‬ ‫قابلیت عملیاتی و راهبردی دشــمن در زمره سازوکارهای‬ ‫قدرت ساز محسوب می شود‪.‬‬ ‫در چنین شــرایطی الزم اســت تا زمینه برای ارتقای‬ ‫قابلیت های ابزاری از طریق دســتیابی به توانمندی هایی‬ ‫که منجر به قدرت مازاد می گردد‪ ،‬به وجود اید‪ .‬قابلیت های‬ ‫ارتقا دهنــده را می توان در زمــره ســازوکارهای مربوط به‬ ‫نقش یابی راهبردی ایران برای سازماندهی نیروهای نظامی‬ ‫برای نبرد ناهمگون دانست‪ .‬تحقق چنین اهدافی نیازمند‬ ‫به کارگیری ســازوکارهایی اســت که می توانــد در فضای‬ ‫ائتالف جهانی علیه تهدیداتی همانند داعش انجام گیرد‪.‬‬ ‫تفکیــک و تمایز بنیادگرایی ســلفی بــا اصولگرایی‬ ‫راهبردی ایران در زمره چنین اهدافی در فضای ژئوپلیتیکی‬ ‫موجود خواهد بود‪ .‬بنابراین الزم است تا زمینه های تحرک‬ ‫موثر برای ایفــای نقش در ماموریت های ضدتروریســتی‬ ‫منطقه ای از طریق اموزش‪ ،‬مشــاوره و مشارکت عملیاتی‬ ‫به وجود ایــد‪ .‬در این فرایند می توان نشــانه هایی از جمله‬ ‫واکنش به بحران های منطقه ای از طریق گسترش ساختار‬ ‫اطالعاتی‪ ،‬نظارتــی و اقدامــات پیشــگیرانه را به عنوان‬ ‫محور اصلی مقابله با تهدیدات نرم افزاری و سخت افزاری‬ ‫دانست‪ .‬چنین فرایندی نیازمند ان است که زمینه های الزم‬ ‫برای حداکثرســازی بازدارندگی جهت مقابله با تهدیدات‬ ‫مرکب به وجود اید‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫در سال های دهه ‪ 1380‬مفاهیم جدیدی در ادبیات‬ ‫سیاســی ایران تولید شده اســت‪ .‬چنین ادبیاتی بخشی از‬ ‫انگاره ناشــی از تهدید دائمی محســوب می شود‪ .‬اندیشه‬ ‫جنگ نرم دارای ریشــه های تاریخی و فرهنگی در ادبیات‬ ‫سیاســی ایران است‪ .‬بســیاری از اثار مقامات و کارگزاران‬ ‫ایرانی نشانه هایی از تهدید بیرونی را در قالب های مختلف‬ ‫منعکــس می ســازد‪ .‬در حالی کــه ایــران از قابلیت های‬ ‫انسجام گرا در ساختار داخلی برخوردار است‪ ،‬نشانه هایی‬ ‫از فضای تهدید دائمی را در تفکر راهبردی خود برجســته‬ ‫می سازد‪ .‬چنین ادراکی ناشی از تجارب تاریخی و اقداماتی‬ ‫همانند قرارداد ‪ 1919‬وثوق الدوله‪ ،‬قرارداد تقسیم ایران در‬ ‫ســال های ‪ 1907‬و ‪ 1915‬و همچنین کودتــای ‪ 28‬مرداد‬ ‫‪ 1332‬بوده است‪ .‬انتشــار کتاب گازیوروســکی با عنوان‬ ‫«سیاست خارجی امریکا و رژیم شــاه» نشان می دهد که‬ ‫سازمان اطالعات مرکزی ایاالت متحده در سال های قبل‬ ‫از کودتای ‪ 28‬مرداد علیه دولت مصدق‪« ،‬طرح بیمن» را‬ ‫به مورد اجرا گذاشته است‪ .‬این طرح معطوف به گسترش‬ ‫تضادهای درون ســاختاری و رویارویی نخبگان سیاســی‬ ‫علیه یکدیگر بوده است‪ .‬در چنین شرایطی بود که در زمان‬ ‫کودتای نظامی علیه دولت مصــدق‪ ،‬مقاومت موثری در‬ ‫برابر گروه هــای کودتاگر که نیروهای محــدودی بودند‪،‬‬ ‫ایجاد نشد‪.‬‬ ‫در شرایط موجود الزم است تا مساله ای به نام مزیت‬ ‫نســبی ایران به عنوان عامل بازدارنــده در برابر تهدیدات‬ ‫احتمالی مورد توجه قرار گیرد‪ .‬مزیت های نسبی ج‪.‬ا‪.‬ایران‬ ‫را می تــوان در قالــب مولفه های اعتقــادی‪ ،‬قابلیت های‬ ‫ژئوپلیتیکی‪ ،‬توانمندی های منطقه ای و همچنین ابزارهایی‬ ‫‪ .4‬سازوکارهای مقابله با تهدیدات جنگ نرم‬ ‫در تفکر و الگوهای راهبردی ایران‬ ‫سیاست‬ ‫امریــکا در دوران هــای مختلف تاریخی‪ ،‬سیاســت‬ ‫خارجی خود را بر اساس مفاهیمی همانند قدرت‪ ،‬امنیت و‬ ‫منافع ملی تبیین کرده است‪ .‬تاریخ نشان داده که همواره‬ ‫روســای جمهور امریکا تصور مشــترکی از تاریخ‪ ،‬کشور و‬ ‫امنیت دارند‪ .‬اگرچه هریک از انان دکترین جدیدی را وارد‬ ‫ادبیات روابط بین الملــل می نمایند‪ ،‬اما همــه انان محور‬ ‫اصلی خود را گســترش قدرت قرار داده اند‪ .‬قدرت ســازی‬ ‫در اندیشه امریکایی مربوط به شرایطی است که از قابلیت‬ ‫الزم برای کنترل نظــم جهانی‪ ،‬صلح و امنیــت بین الملل‬ ‫برخوردار باشد‪ .‬انان برای تحقق چنین موضوعاتی‪ ،‬تالش‬ ‫دارند تا مفاهیمی همانند دموکراسی‪ ،‬حقوق بشر‪ ،‬ازادی و‬ ‫ ترویج ارزش های امریکایی را در دســتورکار قرار دهند‪ .‬در‬ ‫چارچوب چنین نشانه ها و مفاهیمی است که امریکایی ها‬ ‫هرگونه اقدام نظامی خود را در چارچوب «جنگ عادالنه»‬ ‫تبیین می نمایند‪.‬‬ ‫در بســیاری از مــوارد مشــاهده شــده اســت کــه‬ ‫امریکا اقدامــات نظامی خــود را در چارچــوب مداخالت‬ ‫انسان دوســتانه تبییــن کــرده و تــاش دارد تــا همواره‬ ‫جلوه هایی از مداخله گرایــی را با مفاهیم انســانی توجیه‬ ‫نمایند‪ .‬استثناگرایی امریکایی محور اصلی مداخله گرایی‬ ‫پایان ناپذیر و مقابله با کشــورهایی می شود که از رهیافت‬ ‫مقاومت در برابر فرادستی قدرت های بزرگ بهره می گیرند‪.‬‬ ‫ســازمان های بوروکراتیک امریکا به مــوازات گروه های‬ ‫فشــار و البی های اقتصادی‪ ،‬ایدئولوژیک و راهبردی نیز‬ ‫تالش دارند تا رون د سیاست خارجی امریکا را براساس منافع‬ ‫اقتصادی‪ ،‬راهبردی و یا ایدئولوژیک پیگیری نمایند‪ .‬چنین‬ ‫رویکردی را باید به عنوان بخشی از واقعیت های راهبردی‬ ‫سیاست های امنیتی امریکا در برخورد با ایران دانست‪.‬‬ ‫اگرچه روابط ایران و امریکا در این دوران به رویارویی‬ ‫نظامی منجر نشد‪ ،‬اما روندهایی از محدودیت اقتصادی‪،‬‬ ‫امنیتــی و راهبــردی در برابر جمهوری اســامی شــکل‬ ‫گرفت‪ .‬جابه جایی قدرت در کاخ ســفید تاثیــر چندانی در‬ ‫سیاســت عمومی امریکا نســبت به ایران به جا نگذاشت‪.‬‬ ‫احمدی نژاد در دوره دوم ریاست جمهوری خود تالش کرد‬ ‫تا از فرایندهای معطوف به مصالحه و همکاری در برخورد‬ ‫با امریکا بهره گیرد‪ .‬چنین رویکردی به دلیل افول جایگاه‬ ‫ایشان در ساختار سیاســی به نتایج مطلوبی منجر نگردید‪.‬‬ ‫رهیافت دولت بوش معطوف به تالش گسترده برای فشار‬ ‫بین المللی علیه ایران بوده است‪.‬‬ ‫اگرچــه امریکا از ابــزار نظامی علیه ایران اســتفاده‬ ‫نکرد‪ ،‬اما در دوران بوش‪ ،‬امریکایی ها از ضرورت مقابله با‬ ‫ایران در ادبیات سیاسی خود بهره می گرفتند‪ .‬دولت بوش‬ ‫در هماهنگ سازی ساختار قدرت امریکا برای بهره گیری از‬ ‫ی علیه ایران ناکام باقی ماند‪ .‬رابرت گیتس‬ ‫اقدامات تهاجم ‬ ‫وزیر دفاعی که جا نشین دونالد رامسفل د شده بود‪ ،‬از راهبرد‬ ‫توازن در برخــورد با ایران بهره گرفــت‪ .‬چنین راهبردی به‬ ‫مفهوم اجتناب از «جنگ غیرضروری» بوده است‪.‬‬ ‫چنین الگویــی را باراک اوبامــا نیــز از ژانویه ‪2009‬‬ ‫به بعــد به گونه وقفــه ناپذیر ادامه داده اســت‪ .‬سیاســت‬ ‫تحریم و تصاعد تحریم را باید به منزله بخشی از ابزارهای‬ ‫محدودســازی ایران توســط جورج بوش دانست‪ .‬امریکا‬ ‫در این دوران توانســت تحریم های جدیدی را علیه ایران‬ ‫اعمال نماید‪ .‬تحریم های چندجانبه را باید بخش دیگری‬ ‫از معادله قدرت علیه جمهوری اسالمی دانست‪ .‬روندهای‬ ‫یاد شده نشان می دهد که سیاســت امنیتی امریکا همواره‬ ‫نشانه هایی از محدودسازی بازیگران انقالبی را در دستورکار‬ ‫قرار داده است‪.‬‬ ‫دانست که بر معادله قدرت و فرایند قدرت افکنی تاثی ر دارد‪.‬‬ ‫در انگاره های ذهنی امریکا و کشــورهای غربی‪ ،‬ایران در‬ ‫زمره بازیگرانی محسوب می شود که نماد تهدید در سیاست‬ ‫جهانی خواهد بود‪ .‬به همین دلیل اســت که از گســترش‬ ‫مزیت های نســبی ایــران در محیط منطقــه ای جلوگیری‬ ‫به عمل می اورند‪.‬‬ ‫‪31‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫نرمالیزاسیونسیاسی‬ ‫سرمایه اجتماعی مهم ترین مولفه ای است که امریکایی ها روی ان تمرکزکرده اند‬ ‫مسعود ندافان‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪4‬‬ ‫‪32‬‬ ‫تفاوت ابژه های نسلی‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫سیاست‬ ‫تصویر دختری جوان با شمایلی متفاوت از بازنمایی‬ ‫منفی زنــان ایــران در رســانه های غرب و تصویرســازی‬ ‫رسانه های رسمی کشور بر جلد نشریه تایم درج شده است؛‬ ‫او «نماد» تغییر است؛ تغییری که با چرخش از ارزش های‬ ‫رسمی حاکمیت تصویرسازی می شــود‪ .‬سونامی تغییر در‬ ‫الیه های اجتماعی کشور از سالیانی دور مدنظر اتاق های‬ ‫فکر امریکا بوده است‪.‬‬ ‫ایاالت متحــده امریــکا از همــان بــدو پیــروزی‬ ‫انقالب اسالمی با این نهضت اسالمگرایانه مقابله جدی‬ ‫خود را اغاز کــرد زیرا این انقــاب فراملی با ســویه های‬ ‫دین ســاالرانه در نبردی همیشگی با اســتیال و ابرقدرتی‬ ‫امریکا معنایابی می شــود؛ جدالی ایدئولوژیک و تضادی‬ ‫هویتی که در بســتر اخرالزمانی به نبرد حق و باطل تفسیر‬ ‫می شــود‪ .‬امریکایی هــا در ابتــدا بــا گزینه های ســخت‬ ‫هماوردی خود را بــا ایران اغاز کردنــد؛ از حمله به طبس‬ ‫تا حمایت از صدام در جنگ هشــت ســاله و تحریم های‬ ‫فزاینده اقتصادی که برون داد متناســب با پیش بینی های‬ ‫تحلیلگران کاخ سفید نبود‪ ،‬بنابراین اتاق های فکر دشمن‬ ‫تغییرات اجتماعی را سرلوحه کار سیاسی خود قرار دادند؛‬ ‫انان با بهره گیری از گسست نسلی و تالش برای ارتقای ان‬ ‫به انقطاع نسلی خواهان فرسایش سرمایه اجتماعی نظام‬ ‫جمهوری اســامی بودند که ماحصل ان برای جلوگیری‬ ‫از اثربخشی شــکاف دولت‪ -‬ملت تحمیل مطالبات تباین‬ ‫با ارزش های انقالب اسالمی از ســوی طبقات اجتماعی‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫ارزش هــای اصلی انقالب اســامی بایــد در میان‬ ‫نســل های گذشــته‪ ،‬حــال و اینده یکســان باشــد‪ ،‬زیرا‬ ‫هویت اصلی انقالب اســامی مبتنی بر محکماتی مانند‬ ‫استکبارستیزی نهادینه شده است؛ دشمن در تکاپو است‬ ‫که با استفاده از تفاوت ابژه های نسلی به تغییر معنا اصول‬ ‫و ارزش های انقالب اسالمی برســند‪ .‬با این تبیین که هر‬ ‫نسلی ان ُابژه های نسلی‪ ،‬اشخاص‪ ،‬رویدادها و چیزهایی‬ ‫را برمی گزیند کـــه برای هویــت ان نســل دارای معنایی‬ ‫خاص هســتند‪ .‬ابژه های هر نسلی همچنین به طور بالقوه‬ ‫برای نســلی دیگر واجد اهمیت هستند‪ )1(.‬اما اتاق های‬ ‫فکر امریکایی درصدد هستند که با تفاوت نسلی تغییرات‬ ‫اجتماعی مدنظرخود را اعمال کنند‪ ،‬به نحوی که گسست‬ ‫و شــکاف بین دو نسل است که ســبب تفاوت در برخی از‬ ‫معیارها و هنجارها می شــود و منجر به انقطاع نسلی یعنی‬ ‫عدم وجود اشــتراکات در میان نســل اول انقالب و نسل‬ ‫بعدی می شود و ســرانجام ان فرسایش سرمایه اجتماعی‬ ‫نظام است‪.‬‬ ‫فرسایش سرمایه اجتماعی‬ ‫بوردیو در تعریف ســرمایه اجتماعی معتقد است که‬ ‫ســرمایه اجتماعی از تعهدات و وظایف و مسئولیت های‬ ‫اجتماعی (پیوند ها و روابط اجتماعی) تشــکیل می شــود‬ ‫که تحت شــرایطی خاص قابل تبدیل شــدن به ســرمایه‬ ‫اقتصادی است و ممکن اســت در قالب عنوان‪ ،‬منزلت و‬ ‫نســب اجتماعی نهادینه شــود‪ .‬وی تمایزی عمیق میان‬ ‫سرمایه اجتماعی با سایر سرمایه های اقتصادی‪ ،‬فرهنگی‬ ‫و نمادین قائل اســت و برای ســرمایه اجتماعی خصلتی‬ ‫ساختاری و تعامالتی قائل است‪.‬‬ ‫بوردیو سرمایه اجتماعی را شبکه نســبتا بادوامی از‬ ‫روابط کمابیش نهادینه شــده توام با شناخت و تعهدات از‬ ‫جمله اعتماد متقابل تعریف می کند کــه به عنوان منابعی‬ ‫بالفعل یا بالقــوه موجبات الزم تســهیل کنش های فردی‬ ‫یا جمعی کنشــگران را فراهم می ســازد و هدف نهایی ان‬ ‫رسیدن به سرمایه اقتصادی است‪)2(.‬‬ ‫از ســوی دیگر پاتنــام ســرمایه اجتماعــی را وجوه‬ ‫گوناگون ســازمان اجتماعی نظیــر اعتمــاد‪ ،‬هنجارها و‬ ‫شبکه ها می داند که می تواند با تسهیل اقدامات هماهنگ‪،‬‬ ‫کارایی جامعه را بهبود بخشد‪)3(.‬‬ ‫همچنین از منظر کلمــن ســرمایه اجتماعی نوعی‬ ‫فرصــت پدید امــده از حیات جمعی اســت کــه می تواند‬ ‫درون گروهی یا بین گروهی باشــد‪ .‬ســرمایه اجتماعی از‬ ‫طریق کارکردش تعریف می شــود و مقوله ای واحد نیست‬ ‫بلکه متشکل از مقوله های متعددی است‪ ،‬که دو ویژگی‬ ‫مشترک دارند؛ تمامی شان از جنبه ای از ساختار اجتماعی‬ ‫تشکیل شده اند و همچنین تمامی انها برخی از کنش های‬ ‫افراد درون ســاختار اجتماعی را تسهیل می نمایند‪ )4(.‬با‬ ‫در نظرگرفتن چارچوب های تبیینی اندیشــمندان مذکور و‬ ‫دیگر نظریه پردازان می توان این چنین برداشــت کرد که‬ ‫سرمایه اجتماعی یک نمای چند وجهی و منبع کنش جمعی‬ ‫و کیفیت روابط حاکم در جامعه است‪ .‬دولت ها می توانند‬ ‫از کاربســت ســرمایه اجتماعــی چارچوبی فرابخشــی و‬ ‫تسهیل کننده کنش های جمعی برای پیشبرد استراتژی ها و‬ ‫راهبردها نظام های سیاسی متصور شوند؛ بیشینه کاربست‬ ‫ســرمایه اجتماعی بــا همسوســازی اولویت هــای نظام‬ ‫حاکم و مردم شکل می گیرد‪ .‬سرمایه اجتماعی مفهومی‬ ‫ پیش برنده و کاتالیزور تحقق اهداف دولت و ملت محسوب‬ ‫می شــود به همین خاطر «اعتماد» عنصــری محوری در‬ ‫این رهیافت به شــمار می رود‪ ،‬به همین دلیــل اگر میان‬ ‫چشم انداز ترســیمی دولت و اولویت های ترجیحی مردم‬ ‫فاصله ایجاد شود؛ «اعتماد» به عنوان پایه اصلی سرمایه‬ ‫اجتماعی سلب خواهد شد و در اثر تشدید فزاینده فرسایش‬ ‫سرمایه اجتماعی‪ ،‬شاهد گسست دولت‪-‬ملت خواهیم شد‪.‬‬ ‫اگر دامنه فاصله ابژه های نسلی میان ارزش های انقالب‬ ‫در دهه اول با دهه های بعدی فاصله ایجاد شود‪ ،‬سرمایه‬ ‫اجتماعی نظام کاهش می یابد‪.‬‬ ‫گام تغییر؛ نرمالیزاسیون سیاسی‬ ‫به نظر می رسد که امریکا در چشم انداز براندازی نظام‬ ‫جمهوری اسالمی ایران اولویت های گزینه های سخت را‬ ‫در دیدگاه تهاجمی خود تنزل داده اســت؛ ایاالت متحده‬ ‫امریکا الگــوی بی ثباتی را مبتنی بــر زیربنای فرهنگی که‬ ‫ماحصل ان تغییرات اجتماعی در فهم و برداشت عمومی‬ ‫از مفاهیم گفتمان انقالب اسالمی است‪ ،‬قرار داده است‬ ‫و از ســوی دیگر در بدنه تصمیم گیران سیاســی کشور در‬ ‫تالش است که نیروهای همسو با غرب در مراکز تصمیم‬ ‫ســاز قرار بگیرند که «نرمالیزاسیونی» بقای واحد سیاسی‬ ‫را نیازمنــد مذاکره با دشــمن قدیمی و همیشــگی بداند و‬ ‫گام بعدی را بازگشــایی ســفارت امریکا در تهران قلمداد‬ ‫کند‪ ،‬نشانه شناســی رفتار امریکایی هــا در قبال جمهوری‬ ‫اســامی نیز موید ان اســت کــه دولتمردان کاخ ســفید‬ ‫مذاکرات هسته ای با جمهوری اسالمی را اولین گام برای‬ ‫به میز مذاکره کشاندن در مناقشــه های دیگر می دانند تا‬ ‫از برایندهای فرامتنــی تعامالت دوجانبه میــوه تغییرات‬ ‫اجتماعی را دست چین کنند؛ تغییراتی که میان مطالبات‬ ‫مردمی و ارزش های انقالب اسالمی گسست معنایی اتفاق‬ ‫افتاده باشــد و این هشــداری جدی برای مسئوالن کشور‬ ‫اســت‪ ،‬در میان جدال های سیاســی بی ارزش‪ ،‬تغییرات‬ ‫عمیقی در الیه های زیرین جامعه در حال رخداد است‪.‬‬ ‫پی نوشت‪:‬‬ ‫‪ .1‬بالــس‪ ،‬کریســتوفر‪« ،‬ذهنیــت نســلی» مجلــه‬ ‫ارغنون‪ ،‬زمستان ‪ - 1380‬شماره ‪ ،19‬از صفحه ‪ 1‬تا ‪30‬‬ ‫‪ .2‬بوردیــو‪ ،‬پیــر (‪ ،)1384‬شــکل های ســرمایه‪ ،‬در‬ ‫ســرمایه اجتماعی به کوشــش کیان تاجبخــش‪ ،‬تهران‪:‬‬ ‫نشر شیرازه‬ ‫‪ .3‬پانتام‪ ،‬روبرت (‪ ،)1380‬دموکراســی و سنت های‬ ‫مدنی‪ ،‬ترجمه محمد تقی دلفروز‪ ،‬تهران‪ :‬دفتر مطالعات و‬ ‫تحقیقات سیاسی وزارت کشور‬ ‫‪ .4‬کلمن‪ ،‬جیمز (‪ ،)1384‬نقش سرمایه اجتماعی در‬ ‫ایجاد سرمایه انسانی‪ ،‬در سرمایه اجتماعی به کوشش کیان‬ ‫تاجبخش‪ ،‬تهران‪ :‬نشر شیرازه‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫این عکس ها را نیوشا توکلیان برای هفته نامه تایم گرفته است‪ .‬عکس هایی که هدف خاصی را مد نظر دارند و از ایران تصویر خاصی به دنیا مخابره می کنند‬ ‫ایران‪ ،‬ان طورکه امریکا می خواهد‬ ‫عکسرویجلد«تایم»چگونهایرانیراتصویرمی کند؟‬ ‫احسان رستگار‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪5‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫عکس ها را که تماشا می کنی‪ ،‬با خود‬ ‫می گویی که این عکس ها دیروز ایران‬ ‫اســت‪ ،‬یا امروزش یا فردا؟ پاسخ این‬ ‫است که از دیروز تا فردا! ما هم دیروز‬ ‫را در تصویر دفاع مقــدس می بینیم‪،‬‬ ‫هم امروز را در مابقــی تصاویر‪ ،‬با این‬ ‫تفاوت که امروزی را می بینیم که مجله‬ ‫تایم دوست دارد تا ما ببینیم‬ ‫سیاست‬ ‫شــش عکس اســت و یک جلــد؛ مجموعــا هفت‬ ‫عکس‪ .‬کال حرف ها را باید در ایــن هفت عکس بگوید‪.‬‬ ‫پس عکاس همه را دعوت می کند تــا از تک تک عناصر‬ ‫و نشــانه های داخل قاب‪ ،‬به حرف هایــش گوش کنیم‪.‬‬ ‫عکس روی جلد از همه مهم تر است ‪ ،‬چون جلد هفته نامه‬ ‫تایــم صدها هــزار برابــر محتــوای داخلــش در فضای‬ ‫مجازی بازنشر می شــود و نیز هویت ان شماره هفته نامه‬ ‫را مشخص می کند‪.‬‬ ‫عنوان روی جلد این اســت‪« :‬ایران ‪۲۰۲۵‬؛ چگونه‬ ‫دهه اینــده اش‪ ،‬دنیا را تغییر خواهــد داد‪ ».‬ولی هر چه از‬ ‫دو هفته پیش بیشــتر دقــت می کنم و بــه عکس ها خیره‬ ‫می شوم‪ ،‬به چنین نتیجه ای نمی رسم‪ .‬وقتی عکس ها را‬ ‫با زیرنویس هایش مقایســه می کنم‪ ،‬بیش از پیش به این‬ ‫نتیجه نمی رســم‪ .‬گویــی عکس ها در کنــار متن هایش‪،‬‬ ‫یک «متناقض نما» در حد اعالی خود اســت! یعنی من‬ ‫این گونــه می بینم که «ایــران ‪۲۰۲۵‬؛ چگونــه ایران در‬ ‫دهه اینده‪ ،‬تغییر خواهد کــرد‪ »...‬و بلکه فراتر‪« ،‬چگونه‬ ‫امریکا‪ ،‬جمهوری اسالمی ایران را در دهه اینده استحاله‬ ‫خواهد کرد»‪.‬‬ ‫دو عکــس از هفت عکــس انگار واقعی نیســت؛‬ ‫ولی‪ ...‬خب عکس ها کامال واقعی اند‪ .‬دودها واقعی اند‬ ‫و عکــس هوشــمندانه از عوامــل طبیعــی محیطی در‬ ‫خدمــت به تصویــر کشــیدن و انتقال حس مــد نظرش‬ ‫بهره برده است‪.‬‬ ‫عکاس‪ ،‬خانم نیوشا توکلیان‪ ،‬کسی است که از یک‬ ‫ســو ایرانی اســت و طبیعتا ایران و ایرانی بــودن را زندگی‬ ‫کرده و از طرف دیگر‪ ،‬همسر تامس (توماس) اردبرینک‪،‬‬ ‫روزنامه نگار ‪ ۳۹‬ساله امریکایی است که دبیر ستون ایران‬ ‫روزنامــه نیویورک تایمز اســت‪ .‬پس عکاس هــم ایران را‬ ‫می شناسد‪ ،‬هم امریکا را می شناسد‪ ،‬هم گذشته ایران را‪،‬‬ ‫هم حال ایران را‪ ،‬هم نــگاه امریکا به ایران را‪ ،‬هم نگاهی‬ ‫که امریکا دوست دارد به ایران داشته باشد‪ ،‬هم نگاهی که‬ ‫امریکا دوســت دارد تا دنیا به ایران داشته باشد و خالصه‬ ‫بهتر از هر کسی می تواند ایران را ان طور که امریکا و تایم‬ ‫می پسندد به تصویر کشد‪.‬‬ ‫عکس ها را که تماشــا می کنی‪ ،‬با خود می گویی که‬ ‫این عکس ها دیروز ایران است‪ ،‬یا امروزش یا فردا؟ پاسخ‬ ‫این اســت که از دیروز تا فردا! ما هم دیــروز را در تصویر‬ ‫دفاع مقدس می بینیم‪ ،‬هم امــروز را در مابقی تصاویر‪ ،‬با‬ ‫این تفاوت که امروزی را می بینیم که مجله تایم دوســت‬ ‫دارد تا ما ببینیم‪.‬‬ ‫یک ایرانی‪ ،‬ایران را فقط ایــن عکس ها نمی بیند‪،‬‬ ‫اما اگر بنا باشد تا بینشی از جامعه ایران با این عکس ها به‬ ‫مخاطبین خورانده شود‪ ،‬تصویری است از بخشی از جامعه‬ ‫ایران؛ ان بخشی که تایم می پسندد‪.‬‬ ‫کم تر ایرانی ای اســت که با تماشای این عکس ها‪،‬‬ ‫حس مثبتــی به جامعه و کشــورش پیدا کنــد‪ .‬حس های‬ ‫پیچیــده و تو در تویی کــه بعد از تماشــای عکس ها به ما‬ ‫یورش می اورنــد‪ ،‬زاید الوصفند‪ ،‬ولی شــاید بتوان چنین‬ ‫تعابیری را برای تقریب معنایشــان بــه کار برد؛ یک ایران‬ ‫مغموم‪ ،‬یک غم مبهــم‪ ،‬یک ابهام پــر از دوگانگی‪ ،‬یک‬ ‫دوگانگی ازار دهنــده‪ ،‬ازاری ناشــی از تناقض هایی حین‬ ‫گیر افتادن بین گذشــته و اینده و بین فرهنگ اسالمی و‬ ‫غرب زدگی‪.‬‬ ‫فضای به تصویر کشــیده شــده در عزاداری های‬ ‫محرم‪ ،‬بیش از انکه معنوی و اســامی باشــد‪ ،‬دخانی‬ ‫و خرافی اســت‪ .‬یک دختر جوان با ظاهری که بدتر از‬ ‫ بی حجابی است و با صورتی که مناسب شرکت در مراسم‬ ‫عروسی است‪ ،‬خود را تزئین کرده برای مراسم عزاداری‬ ‫و دارد شمع روشــن می کند‪ .‬پســری هم با گردنبند طال‬ ‫کنار او نشسته و دارد تماشا می کند‪ .‬دختر دیگری هم با‬ ‫‪33‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪34‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫ارایشی خیلی تند در گوشــه قاب دیده می شود که انگار‬ ‫او هم دارد شمع روشــن می کند‪ .‬فضا بوی عزا و اسالم‬ ‫و معنویت نمی دهد؛ بلکه انگار بیشتر پوسته ای مانده‪،‬‬ ‫پوسته ای از عزاداری‪ ،‬پوســته ای از اسالم‪ ،‬پوسته ای‬ ‫از حجــاب و اگر یــک دختــر امریکایــی و اروپایی این‬ ‫عکس هــا را ببیند‪ ،‬می گویــد اینها چرا ایــن قدر ارایش‬ ‫می کنند و باید بــرای او توضیح دهی کــه چطور ممکن‬ ‫است مســلمانی با چنین ظاهری در حال عزاداری برای‬ ‫امام حسین (ع) باشد‪.‬‬ ‫و بعد باز باید برای او بیشتر توضیح دهی که حجاب‬ ‫در اســام واجب و ارایش کردن در منظــر نامحرم برای‬ ‫زنان حرام اســت و امــام حســین (ع) برای احیــای امر‬ ‫به معروف و نهــی از منکر قیــام کرده ولی اینهــا رفتار و‬ ‫ظاهرشــان پر از منکر و گناه اســت و امده اند برای امام‬ ‫حسین (ع) شــمع روشــن کنند‪ .‬جوان اروپایی مسیحی‬ ‫با شــنیدن این حرف ها احتماال خواهد گفت که‪« :‬پس‬ ‫اینها هم مثل ما بعضی وقتا می روند کلیسا و قبل و بعدش‬ ‫هم خیلی تاثیری در رفتارشان نمی کند‪ ،‬با این تفاوت که‬ ‫ما در کلیســا ظاهرمان از اینها ساده تر است‪ ».‬عکاس‪،‬‬ ‫زننده تریــن ظواهر را در عزاداری تاســوعا و عاشــورا به‬ ‫تصویر کشیده‪ .‬عکس های دیگر نیز به توضیح و تفصیل‬ ‫عکس فوق قابــل توضیحند؛ از عکــس ارش فیاضی‪،‬‬ ‫قهرمان بدنسازی که در استخر در حال شنا کردن است‪ ،‬‬ ‫یا عکس رقــص مردها زیر دود و رقص نــور قرمز در یک‬ ‫مراســم عروســی‪ ،‬تا عکس ان زن تکیــه داده به دیوار‬ ‫حســینیه و عکس دیگــری که دختری جــوان در دودها‬ ‫ایســتاده و در توضیح عکس امده که زنــان از میان دود‬ ‫اسفند عبور می کنند تا از چشــم بد در امان باشند‪ .‬همه را‬ ‫می توان با توضیحی از جنس توضیح فوق ضمیمه کرد‪،‬‬ ‫اما می شود تکرار مکررات‪.‬‬ ‫ایرانــی دخانــی‪ ،‬ایرانــی مغمــوم‪ ،‬جوانــی کــه‬ ‫ظاهرش با جوانان اروپایی و امریکایی چندان توفیری‬ ‫نمی کنــد‪ ،‬دوگانگی های درونی ایرانی هــا‪ ،‬پیچیدگی‬ ‫رفتاری یک ایرانی‪ ،‬بخشی از ســیگنال های منفی ای‬ ‫اســت که پس از تماشــای عکس ها به ذهن مخاطب‬ ‫مخابره می شود‪.‬‬ ‫و اما عکس جلــد؛ عکس جلد ارزوی امریکاســت‬ ‫و طمــع امریکا از جهان زیســت جــوان ایرانی‪ .‬دختری‬ ‫که هنوز نوجوان اســت ولــی بیش از یــک دختر جوان‬ ‫امریکایــی ارایش کرده و چقدر عــکاس بیرحمانه المان‬ ‫ارایش دختران جوان را در عکس هایش به رخ کشــیده‪.‬‬ ‫دختر به افق های دور خیره شده‪ .‬انگار دارد بادبادکش را‬ ‫نظاره می کند که چگونه اوج می گیرد‪ .‬بادبادک ارزوهای‬ ‫دختر در قاب نیســت؛ فقط نــخ بادبادک را در دســتش‬ ‫می بینیم‪ .‬شال روی سر هیچ شــباهتی به حجاب ندارد؛‬ ‫از ان حجاب هایی است که اگر نباشد‪ ،‬جذابیت ظاهری‬ ‫دختر کاهش می یابد‪.‬‬ ‫این جامعه ای اســت که از دفاع مقــدس‪ ،‬به روایت‬ ‫عکس های تایم‪ ،‬رسیده به این وضع؛ و این ‪ ۲۰۲۵‬است‬ ‫که تایــم ارزو می کنــد در کل ایــران همه گیر شــود و ان‬ ‫وقت‪ ،‬دوباره این سوال‪ ،‬در ذهنم بر می خیزد و می پرسد‪:‬‬ ‫«اجازه! االن به نظر تایم‪ ،‬ایران دنیا رو تکون داده یا دنیا‬ ‫ایرانو پکونده؟» و من سربســته این گونه پاسخ می دهم‪:‬‬ ‫«وقتی رهبری می گوینــد «چارچوب اهــداف جنگ نرمِ‬ ‫دشــمن‪ ،‬باقی ماندن نــام «جمهوری اســامی» و حتی‬ ‫حضور یک معمم در راس ان مهم نیســت‪ ،‬مهم ان است‬ ‫که ایران تامین کننده اهداف امریکا‪ ،‬صهیونیسم و شبکه‬ ‫قدرت جهانی باشد‪ ».‬یعنی همین‪ ».‬ایران مطلوب انها‪،‬‬ ‫جمهوری اسالمی پوک است که جامعه اش اسالمی نیست‬ ‫و فقط ظواهر اسالمی به نحوی تشریفاتی و تزئینی باقی‬ ‫می ماند‪».‬‬ ‫استحاله انقالب به جای براندازی سخت‬ ‫سیاست گذاری امریکا درباره ایران چه مختصاتی دارد؟‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪6‬‬ ‫این روزها شــاهد تالش مقامــات امریکایی جهت‬ ‫ ترسیم چشم انداز ایران طی ســال ها و دهه های پیش رو‬ ‫هستیم‪ .‬اتاق های فکر در ایاالت متحده امریکا موضوعی‬ ‫به نام «ایران در اینده» را در دســتورکار خود قرار داده اند‪.‬‬ ‫سوال اصلی اندیشکده های امریکایی مبتنی بر چیستی و‬ ‫چگونگی ایران طی سال های اتی است‪ .‬اینکه ایران طی‬ ‫سال های اتی به کدام سمت و سو می رود و در ابعاد مختلف‬ ‫سیاسی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬فرهنگی و اقتصادی چه تغییر ماهیت یا‬ ‫روبنایی خواهد داد‪ .‬در این معادله‪ ،‬فاکتوری به نام «زمان»‬ ‫نیز مورد محاسبه و مداقه قرار می گیرد‪ .‬اینکه گذشت زمان‬ ‫چه تاثیــری در «ثبات» یا «گذار» ایران خواهد داشــت‪.‬‬ ‫منازعه شکل گرفته حول اینده ایران مبتنی بر یک سلسله‬ ‫پیش فرض ها و واقعیاتی است از قبیل اینکه‪:‬‬ ‫‪ -1‬هر اندازه از ابتدای پیروزی انقالب اسالمی ایران‬ ‫ زمان سپری شده است بر قدرت سخت افزاری و نرم افزاری‬ ‫در عرصه انقالب اسالمی افزوده شده است‪ .‬به عبارت بهتر‬ ‫زمان به مولفه و کاتالیزوری جهــت افزایش اقبال عمومی‬ ‫نسبت به ارزش های انقالب تبدیل شده است‪.‬‬ ‫‪ -2‬جا به جایی نسل ها نه تنها به تهدیدی برای انقالب‬ ‫ایران تبدیل نشده است ( مانند دیگر انقالب های جهان)‬ ‫بلکه به عاملی جهت تحکیم انقالب تبدیل شده است‪.‬‬ ‫‪ -3‬تهدیدهای نظامی جمهوریخواهان و تهدیدهای‬ ‫فرهنگــی دموکرات ها تاثیری در اصالــت و قدرت انقالب‬ ‫اســامی و قدرت تاثیرگذاری ان بر افکار عمومی جهان و‬ ‫منطقه (مخصوصا جهان اسالم) ایجاد نکرده است‪.‬‬ ‫‪ -4‬جمهوری اســامی ایران در منطقه در حکم مولد‬ ‫اندیشــه ای پویا به نام اســام سیاســی عمل می کند که‬ ‫مصادیقی مانند امت واحده اسالمی برخاسته از این اندیشه‬ ‫پویاست‪.‬‬ ‫‪ -5‬تثبیت قواعــدی مانند نفی ســبیل و دیگر قوانین‬ ‫دینی‪ ،‬موجد و مولد نوعی اســتحکام ســاختاری در حوزه‬ ‫ارزشــی و فرهنگی انقــاب اســامی در تعامل بــا دیگر‬ ‫ملت های مسلمان بوده است‪.‬‬ ‫و‪...‬‬ ‫با این اوصاف همه این ســواالت و پیش بینی ها در‬ ‫بستری محتاط امیز مورد تفحص و بررسی قرار می گیرد‪ .‬در‬ ‫این خصوص واقعیاتی وجود دارد که بدون در نظر گرفتن‬ ‫انها نمی توان دیالوگ گفتمانی جدید ایاالت متحده در قبال‬ ‫تهران را در یافت‪:‬‬ ‫‪ -1‬انچه در زمین منازعه در امریکا و میان کاخ سفید‪،‬‬ ‫کنگره‪ ،‬البی های رسمی و غیررسمی قدرتمند رخ می دهد‪،‬‬ ‫نوعی «جدال سیاسی» بر ســر پدیده «شناسایی ایران»‬ ‫اســت‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬در صحنه قانونگــذاری و اجرایی‬ ‫امریکا شــاهد شــکل گیری نوعــی جدال سیاســی میان‬ ‫کبوترها و بازهای ایاالت متحده هستیم‪ .‬برگزاری انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری امریکا در ســال ‪ 2016‬میالدی این روند‬ ‫را تشدید کرده است‪ .‬صحنه جدال سیاسی میان دو حزب‬ ‫دموکرات و جمهوریخواه بر سر توافق هسته ای با ایران به‬ ‫اندازه ای هیجان انگیز اســت که هر مخاطبی را مجذوب‬ ‫خود می سازد! در دوران ریاست جمهوری جرج بوش و زمانی‬ ‫که نومحافظه کاران امریکا به رهبری ایروینگ کریستل‪،‬‬ ‫ریچار پرل‪ ،‬پل ولفویتس و‪ ...‬به معماران تئوریک سیاست‬ ‫خارجی امریکا تبدیل شــدند‪« ،‬نابودی ایران اســامی»‬ ‫به یک هدف اعالمی‪ ،‬رســمی و عینی در سیاست خارجی‬ ‫دولت قبلی امریکا تبدیل شــد‪ .‬گذار امریکا به هزاره سوم‬ ‫و بروز سندرم توهمات قرن بیست و یکمی ! این نگاه را در‬ ‫سیاســت خارجی دولت بوش پررنگ تر کرد‪« .‬خاورمیانه‬ ‫جدید» هم دقیقا بر همین مبنا‪ ،‬یعنی ترســیم «خاورمیانه‬ ‫منهای ایران انقالبی» در اتاق های فکر نومحافظه کاران‬ ‫قد علم کرد‪ .‬درســت در همان دوران بود که افرادی مانند‬ ‫زبیگنیو برژینسکی مشاور امنیت ملی سابق کارتر‪ ،‬مادلین‬ ‫البرایت وزیر امور خارجه دولت بیل کلینتون و برخی دیگر از‬ ‫چهره های سرشناس حوزه سیاست خارجی امریکا در مقابل‬ ‫نومحافظه کاران قد علم کردند‪ .‬برژینسکی که خود سابقه‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫برژینسکی از اوباما خواست تا‬ ‫در سیاست خارجی خود در قبال‬ ‫ایران تجدید نظرکرده و تا دیر‬ ‫نشده است‪ ،‬در رویکرد خطرناک‬ ‫خود تجدید نظر کند‬ ‫سیاست‬ ‫تقابل نظامی محــدود با ایران (در جریــان حادثه طبس و‬ ‫ماجرای گروگان های امریکایی) را در ســال های ابتدایی‬ ‫پیروزی انقالب اسالمی داشت‪ ،‬صراحتا به بوش و چنی در‬ ‫خصوص عواقب تقابل با ایران هشدار داد‪.‬‬ ‫‪« -2‬پذیــرش ایــران قدرتمنــد» مغز اســتخوان تز‬ ‫برژینسکی را تشــکیل می داد‪ .‬این تز‪ ،‬منبعث از تفکرات‬ ‫رئالیستی برژینسکی و محاسبات عینی او و همفکرانش در‬ ‫صحنه سیاسی و بین المللی امریکا بود‪ .‬برژینسکی معتقد‬ ‫بود هر اندازه واشنگتن در پذیرش ایران قدرتمند در منطقه‬ ‫و یادگیری قواعد زندگی در کنــار این پدیده غیر قابل تغییر‬ ‫درنگ کند‪ ،‬صرفا هزینه های بازی امریکا در منطقه و جهان‬ ‫به صورت تصاعدی افزایش خواهد یافــت و در نهایت دو‬ ‫حزب جمهوریخواه و دموکرات ایاالت متحده را زمین گیر‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬ ‫پس از شکست بوش در عراق و افغانستان و زمین گیر‬ ‫شــدن نیروهــای امریکایی در ایــن دو کشــور‪ ،‬توهمات‬ ‫ایده الیســتی در اندیشــه سیاســی نومحافظه کاران رنگ‬ ‫باخت! افــرادی مانند فرانســیس فوکویامــا واضع نظریه‬ ‫پایان تاریخ که اندیشــه های انها به مبنای فکری و نظری‬ ‫سیاســت خارجی نومحافظــه کاران تبدیل شــده بود‪ ،‬به‬ ‫اشتباه بودن بخش مهمی از نظریات خود اذعان کردند‪ .‬در‬ ‫چنین شرایطی دولت بوش به پیام اور شکست و عقبگرد در‬ ‫سیاست خارجی ایاالت متحده تبدیل شد‪ .‬همین موضوع‬ ‫زمینه را برای حضور اوباما در کاخ سفید مهیا ساخت‪ .‬اوباما‬ ‫در سال ‪ 2008‬میالدی با شــعار «ایجاد تغییر در سیاست‬ ‫خارجی امریــکا» و به طور مشــخص تغییر در مناســبات‬ ‫واشنگتن – تهران وارد کارزار انتخابات شد‪ .‬او توانست به‬ ‫راحتی بر جان مک کین نامزد حزب جمهوریخواه غلبه پیدا‬ ‫کند و وارد کاخ سفید شود‪.‬‬ ‫‪-3‬درسال‪،1388‬زمانیکهانتخاباتریاست جمهوری‬ ‫در تهران برگزار شــد‪ ،‬اوباما «شعار تغییر» خود را به کناری‬ ‫نهاد و پــروژه براندازی نــرم در ایران را هدایــت و مدیریت‬ ‫کرد‪ .‬اوباما تصور می کرد با کپی سازی مضحک و معیوب‬ ‫از کودتای ‪ 28‬مرداد به شــکل نرم در قالب حمایت از فتنه‬ ‫سبز می تواند اقتدار و امنیت ملی ایران را به خطر بیندازد‪.‬‬ ‫در جریــان فتنه ســال ‪ ،1388‬اوباما نه تنها پیــام اور تغییر‬ ‫سیاست نادرســت امریکا در قبال ایران نبود‪ ،‬بلکه به نماد‬ ‫«براندازی نرم» در قبال ایران تبدیل شــد‪ .‬رئیس جمهور‬ ‫پر ادعای امریکا و وزیــر امور خارجه ســابق وی هیالری‬ ‫کلینتون راهبران نوعی شیفت تاکتیکی در میدان نبرد علیه‬ ‫ایران بودند‪ .‬این شیفت تاکتیکی تبدیل «جنگ نظامی»‬ ‫به «براندازی نرم» بود‪ .‬درســت در همان ماه های اشوب‬ ‫و فتنه‪ ،‬برِژینسکی که اتفاقا مشــاور انتخاباتی ارشد اوباما‬ ‫نیز محسوب می شــد‪ ،‬بار دیگر به رئیس جمهور امریکا در‬ ‫خصوص تقابل با ایران هشــدار داد‪ .‬برژینسکی همچنان‬ ‫که در قبال بــروز هر گونه تقابــل نظامی با ایــران به بوش‬ ‫هشدار داده بود‪ ،‬این بار نیز در قبال براندازی نرم در ایران به‬ ‫اوباما هشدار داد‪ .‬برژینسکی از اوباما خواست تا در سیاست‬ ‫خارجی خود در قبال ایران تجدید نظر کرده و تا دیر نشــده‬ ‫است‪ ،‬در رویکرد خطرناک خود تجدید نظر کند‪ .‬سرانجام‬ ‫پس از شکســت فتنه امریکایی در سال ‪ ،1388‬اتاق های‬ ‫فکر و استراتژیست های ارشــد و کانون های تصمیم ساز‬ ‫در سیاست خارجی امریکا تصمیم به کار روی تز «پذیرش‬ ‫ایران قدرتمند» و حدود و ثغور این پذیرش در حوزه تئوری‪،‬‬ ‫راهبرد پردازی‪ ،‬تاکتیکی‪ ،‬عملی و گفتاری شدند‪.‬‬ ‫‪ -4‬هم اکنــون حدود پنج ســال اســت صورت بندی‬ ‫معمای ایران در امریــکا تغییر کرده اســت‪ .‬خالصه این‬ ‫صورت بندی جدید به شرح زیر اســت‪« :‬امریکا با نظامی‬ ‫مذهبی‪ ،‬انقالبی و متکی بر اسالم سیاسی روبه روست که‬ ‫توانسته است طی بیش از سه دهه‪ ،‬به رغم جنگ‪ ،‬تهدید‪،‬‬ ‫تحریم و براندازی نرم از سوی غرب خود را در کانون قدرت‬ ‫خاورمیانه حفظ کند‪ .‬ضریب تاثیرگذاری باال و فوق العاده‬ ‫رفتار و بــازی ایران در منطقه‪،‬ایجــاب می کند که «پدیده‬ ‫ایران قدرتمند» به جای انکه در سیاســت خارجی امریکا‬ ‫پس زده یا انکار شود یا برای نابودی ان تصمیم گیری شود‪،‬‬ ‫مورد اجماع قرارگرفته و رسمیت یابد‪ ».‬ا ین مبنای فکری روز‬ ‫به روز در میان سیاستمداران امریکایی پررنگ تر می شود‪.‬‬ ‫نکته بسیار مهم اینکه حتی در میان برخی جمهوریخواهان‬ ‫ســنتی مانند «کالین پاول» و «جیمز بیکر» و بســیاری از‬ ‫چهره های مطرح دیگر این حزب‪ ،‬کلیت تز «پذیرش ایران‬ ‫قدرتمند» و «لــزوم ارتباط با ایــران» به عنوان یک مبنای‬ ‫اولیه پذیرفته شــده اســت‪ .‬در مقابل‪ ،‬برخــی طیف های‬ ‫سیاســی در امریکا‪ ،‬به رغــم پذیرش قدرت ایــران حاضر‬ ‫نیستند خود را با این واقعیت انطباق دهند‪.‬‬ ‫‪ -5‬انچــه امروز در مــاورای جدال سیاســی در حزب‬ ‫دموکرات و جمهوریخواه بر ســر برجام و توافق هسته ای‬ ‫با ایران می گذرد تصویری کامال ســاده و ابتدایی و اماتور‬ ‫از منازعه اصلی و مبنایی در سیاســت خارجی امریکاست‪.‬‬ ‫به عبارت بهتر‪ ،‬فارغ از انچه در صحنه سیاســی و تبلیغاتی‬ ‫امریکا رخ می دهد‪ ،‬شاهد شکل گیری نوعی «دیالکتیک‬ ‫گفتمانی» میان طرفــداران «زندگی اجباری در کنار ایران‬ ‫قدرتمند» و «طرفداران تقابل مطلق با ایران» هســتیم‪.‬‬ ‫ایــن دیالکتیک گفتمانی طی دو ســال اخیــر و در جریان‬ ‫مذاکرات هســته ای میان ایران و اعضــای ‪ 5+1‬به نقطه‬ ‫اوج خود رســیده و هر انــدازه زمان می گــذرد‪ ،‬پررنگ تر‬ ‫خواهد شد‪ .‬بنابراین باید در نگاه تحلیلگرایانه ما نسبت به‬ ‫تحوالت جاری در سیاست خارجی امریکا‪ ،‬چالش سیاسی‬ ‫شــکل گرفته میان دو حــزب دموکــرات و جمهوریخواه‬ ‫بر ســر توافق هســته ای‪ ،‬با تصویری به مراتب واقعی تر‬ ‫و گســترده تر با عنوان دیالکتیک گفتمانــی طرفداران و‬ ‫مخالفان تعامل با ایران قدرتمند تبدیل شود‪ .‬همچنین در‬ ‫بررســی و مواجهه با دیالکتیک گفتمانی جدید در امریکا‪،‬‬ ‫نباید این واقعیت را فراموش کرد که هر دو حزب دموکرات و‬ ‫ن تردید ندارند‬ ‫جمهوریخواه در تداوم خصومت با ملت ایرا ‬ ‫اما هر کدام راه حلی برای اعمال این خصومت دارند‪ .‬از این‬ ‫رو تغییر اجباری رویکرد کبوترها و بازهای امریکایی در قبال‬ ‫ایران برگرفته از دوستی انها در قبال ملت ایران نیست‪.‬‬ ‫‪ -6‬و اما؛ تکلیف ما در این دیالوگ گفتمانی چیست؟‬ ‫در چنین شرایطی تکلیف دستگاه سیاســت خارجی ما در‬ ‫قبال دیالکتیک گفتمانی شــکل گرفتــه در امریکا کامال‬ ‫مشخص است‪ .‬نخستین وظیفه ما‪ ،‬رصد هوشمندانه این‬ ‫دیالکتیک و تزها‪،‬انتی تزها و سنتزهای ایجاد شده در دل‬ ‫ان خواهد بود‪ .‬دومین وظیفه‪ ،‬اصرار بر اصول و راهبردها‬ ‫و خطوط قرمز و ثوابت راهبردی ماست‪ .‬فراموش نکنیم که‬ ‫دیالکتیک شکل گرفته در امریکا‪ ،‬معلول اصرار ما بر این‬ ‫ثوابت و اثبات ناکامی واشــنگتن در تغییر انها بوده است‪.‬‬ ‫امروز‪ ،‬بــه تعبیــر مقام معظم رهبری در یک پیــچ تاریخی‬ ‫مهم قرار داریم‪ .‬بخشــی از ایــن پیچ تاریخــی ماهیت و‬ ‫جنسی «گفتمانی‪-‬راهبردی» دارد‪ .‬از این رو نباید با تقلیل‬ ‫پدیده ها و منازعــات گفتمانی در سیاســت خارجی امریکا‬ ‫به «جدال های سیاســی»‪ ،‬در قبال محاســبه ابعاد زمین‬ ‫بازی و از ان مهم تر‪ ،‬قواعد بازی رقیب دچار ســوء تفاهم و‬ ‫خطا شویم‪ .‬در شرایطی که در ان قرار داریم‪ ،‬صحنه بازی‬ ‫پیچیده‪ ،‬زمان بازی محدود‪ ،‬خطاهای محاســباتی (حتی‬ ‫در حــوزه تاکتیکی) غیرقابــل جبران و رقیب ما ســردرگم‬ ‫اســت‪ .‬در اینجا دوبــاره بایــد تاکید کرد که شــکل گیری‬ ‫دیالکتیک گفتمانی جدید در امریکا بر مبنای «لزوم پذیرش‬ ‫ایران قدرتمنــد در خاورمیانه»‪ ،‬معلول اصرار کشــورمان‬ ‫بر استراتژی ها و خطوط قرمز سیاســت خارجی ما بوده نه‬ ‫«عدول از این استراتژی ها»! از این رو اصلی ترین پیش‬ ‫شرط هدایت و مدیریت معادله ای که هم اکنون در امریکا‬ ‫رخ می دهد‪ ،‬تقویت همین اســتراتژی ها و ثوابت و اصرار‬ ‫بر انهاست‪.‬‬ ‫‪35‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫سیاست‬ ‫نقشه اصالح طلبان برای دکتر‬ ‫علی الریجانی این روزها بســیار مورد توجــه اصالح طلبان قرار گرفته‬ ‫است‪ .‬انها از او به عنوان یک موتلف مناســب یاد می کنند‪ .‬بنای انها ایجاد‬ ‫اختالف میان اصولگرایان و البته از میان برداشــتن حمایت اصولگرایان از‬ ‫علی الریجانی اســت‪ .‬انها البته از این رهگذر برنامه هایی هم برای عبور از‬ ‫محمدرضا عارف دارند‪.‬‬ ‫طرح فریب‬ ‫‪1‬‬ ‫چرا اصالح طلبان با نام الریجانی بازی می کنند؟‬ ‫اگر بن ا بر این باشــد که از همین حاال معادالت انتخابات‬ ‫مجلــس دهــم را بررســی کنیــم حتمــا نمی توانیــم از یکــی‬ ‫از تعیین کننده تریــن مولفه هــا بگذریم؛ مولفه ای بــه نام علی‬ ‫الریجانی‪ .‬او که اکنون به یکی از بازیگران اصلی سیاست ایران‬ ‫بدلشدهودرحالیکهبهمهمترینکرسیپارلماندهمتکیهزده‬ ‫است به سیاست ورزی مشغول است‪ .‬یک سیاست ورزی خاص‬ ‫بهسبکیکمحافظه کارسنتیکههمشباهت هاییبااکت های‬ ‫دهههفتادعلی اکبرناطق نوریداردوهمنزدیکی هاییباتفکرات‬ ‫این روزهای حســن روحانی و اکبر هاشمی رفســنجانی‪ .‬شاید‬ ‫شلختگیو بی سامانیدنیایسیاستاکنونماهمچنانمیراث‬ ‫دورانصدارتمحموداحمدی نژادباشدکهان چنانعملکردکه‬ ‫مرزبندی های بسیاری را به هم ریخت تا چندان تعجب بر انگیز و‬ ‫غیر قابل باور نباشــد که چهره های مهمی از اصالح طلبان علم‬ ‫حمایتازناطق نوریرابرسردستبگیرندوبرایعلیالریجانی‬ ‫فرش قرمز تشریفاتی پهن کنند‪ .‬یا از ان سو رئیس جمهوری که‬ ‫سال ها عضو سنتی ترین تشکل راست گرایان بوده‪ ،‬حرف های‬ ‫اصالح طلبانه بزند و صدای دست زدن های بدنه اصالح طلبان‬ ‫گاه و بیگاه شــنیده شــود‪ .‬و حاال همین به هم ریختگی شکلی‬ ‫سیاست ورزاناستکهکارتحلیلراسختکردهوخیلیازنکات‬ ‫رادر هاله ایازابهامنگاهداشتهاست‪.‬‬ ‫فیلسوف‪ ،‬سیاستمدار شد‬ ‫از رای اعتماد به وزرا گرفته تا ایام ســخت و پر ماجرای تصویب‬ ‫برجامدرصحنعلنیمجلس‪.‬کارانچنانباالگرفتهکهخیلی ها‬ ‫می گویندعلیالریجانیبالشکموتلفحسنروحانیخواهدبود‬ ‫درانتخاباتمجلسدهم‪.‬‬ ‫یک فریب عجیب و غریب‬ ‫تصمیم سازان اصالح طلب دیگر مانند گذشته نیستند‪.‬‬ ‫این چند سال انچنان بر انان سخت گذشــته که اکنون از زاویه‬ ‫دیگری به دنیای سیاست رســمی ایران نگاه می کنند و انها که‬ ‫روزی «فشار از پایین و چانه زنی از باال» و «فتح سنگر به سنگر»‬ ‫را تئوریزه می کردند امروز متفاوت شده و می گویند رادیکال های‬ ‫اصالح طلــب راه انتخابــات در پیــش نگیرند‪ .‬ان ســوتر حتی‬ ‫صداهایی بلنــد کرده انــد و از ائتالف با اصولگرایان ســخن به‬ ‫میان می اورند‪ .‬اما درســت در همین شلوغی است که می توان‬ ‫مهره چینی سیاست پیشگان را رصد کرد‪ .‬اینکه تصمیم سازان‬ ‫اصالح طلب چــه در ذهن دارند و چگونه پازل مورد نظرشــان را‬ ‫برایانتخاباتمجلسدهممی چینند‪ .‬اکنونکهقبلازهر کس‬ ‫دیگری انتظار این است که محمدرضا عارف مورد حمایت شان‬ ‫باشــد و از همین حــاال او را به عنوان نامزد مورد نظرشــان برای‬ ‫سرلیستی و ریاســت مجلس مطرح کنند اما انچنان صداهای‬ ‫متفاوتی شنیده می شود که هم از اشفتگی حکایت دارد و هم از‬ ‫یک نقشه از پیش تعیین شده‪ .‬یک روز نام علی اکبر ناطق نوری‬ ‫به میان می اید‪ ،‬یک روز علــی الریجانی و روز دیگر محمد علی‬ ‫نجفی‪ .‬بی پــرده و صریــح می گویند؛ حد عارف تنهــا می تواند‬ ‫ریاست فراکسیون اصولگرایان مجلس باشد و به طعنه و کنایه‬ ‫از توانایی های عارف ســخن به میان می اورنــد‪ .‬اما حاال که به‬ ‫تحلیلشرایطپیرامونعلیالریجانیمی پردازیمبایدبهاینفکر‬ ‫کنیم که چرا تا این اندازه نام این شخصیت اصولگرا بر سر زبان‬ ‫اصالح طلبان افتاده است‪ .‬ایا این دعوت نامه انتخاباتی و این‬ ‫فرش قرمز از سر قرابت و محبت پدید امده در این چند سال اخیر‬ ‫استیاانهاطرحدیگریدرذهندارند؟‬ ‫یک تاکتیک دو سویه‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫علی الریجانی اگر چهشباهت هایی با علی اکبر ناطق نوری‬ ‫دارد اما برای اصالح طلبان تفاوت های زیــادی هم در این مورد‬ ‫وجود دارد‪ .‬انها با علی الریجانی زاویه داشــته و دل خوشی از او‬ ‫ندارند‪.‬انهاهمچنانچراغوهویترابهیادمی اورند‪.‬پسچهشده‬ ‫که اینگونه به استقبال او رفته اند‪ .‬بهتر است ماجرا را از این زاویه‬ ‫ببینیم؛انهامی دانندکهعلیالریجانیباطیف هاییازاصولگرایان‬ ‫اختالف نظــر دارد و درســت روی همین نقطه ســرمایه گذاری‬ ‫کرده اند‪.‬بهیکمعناانهابنادارندتاباارسالاینکارتدعوت هااین‬ ‫زاویهراپررنگ ترکردهوبهتعبیریباایجادفاصلهعلیالریجانیرا‬ ‫از حمایت اصولگرایان محروم کنند‪ .‬انهــا به دنبال بی پناه کردن‬ ‫علی الریجانی هستند‪ .‬یک ســرمایه قابل توجه اصولگرایان در‬ ‫حال سوخت است و این یک سوی ماجراســت‪ .‬تصمیم سازان‬ ‫اصالح طلــب می خواهند شــرایطی پدید اورند کــه ضمن ان با‬ ‫حاکم کردن اشــفتگی و گرفتن زمان‪ ،‬امکان رسیدن به تصمیم‬ ‫واحد را از اصولگرایان گرفته و در همین شرایط به همسان سازی‬ ‫نظرات درونی پرداخته و البته با تسویه حساب های درون جناحی‬ ‫از دســت افرادی چون محمد رضا عارف نیز راحت شــوند‪ .‬تبلیغ‬ ‫الریجانی و در نهایــت رها کردن او در لحظه اخــر و البته معرفی‬ ‫نامزد نهایی که نزدیکترین فرد به خودشان باشد استراتژی اصلی‬ ‫انهاست‪.‬واقعیتایناستکهاصالح طلبانراست گرامخصوصا‬ ‫کارگزاران نــه عارف را می خواهنــد نه علی الریجانــی را‪ .‬در این‬ ‫میان یک نکته هم نباید مغفول بماند‪ .‬علی الریجانی هم که یک‬ ‫شخصیت اصولگراست باید اکت های سیاسی اش را به گونه ای‬ ‫باالنس کند که اصالح طلبان امکان استفاده از این پروژه فریب‬ ‫را از دست بدهند‪ .‬او باید عنان این یکه تازی را ازتبلیغات چی های‬ ‫اصالح طلب بگیرد‪ .‬الریجانی یک اصولگراست و باید در اردوگاه‬ ‫خودباقیبماند‪.‬نکته ایهمموردتوجهاصولگراهاوهمموردتوجه‬ ‫الریجانی‪ .‬این رابطه دو سو دارد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫وقتی علی الریجانی به جای ســاختمان پاســتور راهی‬ ‫ساختمانمهمخیاباناذربایجانشدتادبیرشورایعالیامنیت‬ ‫ملی باشد و مهمترین پرونده سیاست خارجی را در دوران محمود‬ ‫احمدی نژاد هدایت کند‪ ،‬می شد دقیقا دید که چگونه او در حال‬ ‫تبدیل شدن به یک چهره موثر در سیاست ایران است‪ .‬او البته‬ ‫توانایی ماندن در کنار محمود احمدی نژاد را نداشت‪ .‬راه و رسم‬ ‫سیاست ورزی اش با رئیس جمهور وقت‪ ،‬زمین تا اسمان تفاوت‬ ‫داشت؛ راهی قم شد تا از همان جا پارلمانتاریست شود‪ .‬او برای‬ ‫اینکه نفر اول ان مجلس باشد یک رقیب مهم داشت؛ غالمعلی‬ ‫حدادعادل‪.‬رقیبیکهالبتهباپرداختنهزینههماوردیبامحمود‬ ‫احمدی نژادجایخودرابهعلیالریجانیدادتااودرقالبریاست‬ ‫مجلسبهادامهسیاست ورزی اشبپردازد‪.‬‬ ‫راه و رسم متفاوت علی الریجانی و محمود احمدی نژاد از‬ ‫انهادورقیبجدیساختکهمدت هاسیاستایرانراتحتتاثیر‬ ‫خود قرار دادند‪ .‬سطح این رقابت به انجا رسید که در یکشنبه تلخ‬ ‫محموداحمدی نژاداینحرف هارابهعلیالریجانیزد‪«:‬نه تنها‬ ‫رئیسمجلسبردولتحاکمشدهاست‪،‬برکلمجلسهمحاکم‬ ‫شدهاست‪.‬اینغلطاست‪،‬قانوناساسیماایننیست!اگربنابود‬ ‫کهرئیسمجلسبردولتوبرمجلسحاکمبشود‪،‬بایداورابارای‬ ‫مستقیموبجایرئیس جمهورمی گذاشتند‪.‬می گفتنداقا!مردم‬ ‫مستقیم رئیس مجلس را انتخاب کنند‪ ،‬نه اینکه رئیس جمهور را‬ ‫انتخابکنند‪...‬گرچهمننوکرملتهستم‪،‬نوکرهمههستم‪،‬نوکر‬ ‫شماهمهستم‪،‬امااالنرئیس جمهوراینکشورهستم‪.‬بهملت‬ ‫بگویید رئیس جمهوری که می خواهید انتخاب کنید این تحت‬ ‫امررئیسمجلساست!خوببگذاریدملترایبدهند‪.‬اشکالی‬ ‫ندارد‪ .‬ولی باید از پایه برویم قانون اساسی را اصالح کنیم یا اگر‬ ‫بناستدیوانعدالتبیایددرانتصاباتدولتدخالتکند‪،‬بهخدا‬ ‫یازبرادرعلیالریجانیرادر‬ ‫اینهاازمادرتاریخمی ماند‪».‬اوفیلم ‬ ‫صحنعلنیمجلسمنتشرکردواتهاماتیرامتوجهاوساخت‪.‬‬ ‫سطح مجادله ان قدر باال رفت که الریجانی در واکنش به‬ ‫اظهارات رئیس جمهور وقت گفت‪« :‬به نظر شما این یک اقدام‬ ‫توطئه امیز علیه رئیس قوه مقننه نبود که اقای مرتضوی یکی از‬ ‫بستگانمارابهدفترشدعوتمی کندوبعدفیلممی گیرند؟پس‬ ‫معلوم است برنامه داشتید مگر االن شــما به اتاق های ما برای‬ ‫مالقات می ایید ما فیلم می گیریم؟ من نمی دانم دستگاه اقای‬ ‫رئیس جمهور چطور است ولی ما که از کسی فیلم نمی گیریم‪.‬‬ ‫به نظر شــما این توطئه امیز نیســت که یک نفر را صدا می کنند‬ ‫بیاید بعد با هم صحبت می کنند بعد این را فیلم می گیرند؟ پس‬ ‫معلوم اســت برنامه ای داشــتید که این فیلم را بگیرید بعد یک‬ ‫روزی مثل اینجا بیایید مثال علنی کنید‪ .‬این کار در ســطح یک‬ ‫رئیس جمهور است؟ رئیس جمهوری که مرتب دیگران را تهدید‬ ‫می کند در مورد استیضاح رئیس مجلس را تهدید می کند‪ ،‬اقای‬ ‫رئیس جمهور! مشکالت کشور این رفتار است‪ .‬اتفاقا خوب شد‬ ‫که شما مرتب می گویید «بگم‪ ،‬بگم»‪ ،‬در کشور بگویم‪ ،‬بگویم‬ ‫راه انداختید‪ ،‬امروز این فیلم را پخش کردید که مردم شخصیت‬ ‫شما را بهتر بشناســند‪ ...‬اقای احمدی نژاد! شما تهمت زدید‪،‬‬ ‫جوابتان را دادیم‪ ،‬دیگر حق صحبت ندارید‪ .‬شما در یک جلسه‬ ‫علنی شئونات جمهوری اسالمی را رعایت نکردید‪ ،‬بفرمایید‪ ،‬به‬ ‫سالمت‪».‬دقیقاازهمینجاستکهتغییراتمهمی درمعادالت‬ ‫سیاسیایرانشکلمی گیردوعلیالریجانییکباربرایهمیشه‬ ‫تاکتیکچندسالهرئیس جمهوروقتراکهبرپایهافشایاسراربود‬ ‫ازمیانبر می دارد‪.‬تاکیتکیکهشایدچندسالاهلسیاستایران‬ ‫را تحت تاثیر خود قرار داده بود‪ .‬این محافظه کار راست گرا حاال‬ ‫روزهایمهمی رامقابلخودداشت‪.‬اومی توانستیکباردیگر‬ ‫شانسخودرابرایرفتنبهپاستورامتحانکند‪.‬الریجانیازکنار‬ ‫هماوردی با محمود احمدی نژاد ان هم در ان سطح باال خود را‬ ‫به منتقد وضع موجود تبدیل کرده بود و از طرفی می توانست فرد‬ ‫موردحمایتبسیاریهمچوناکبرهاشمی رفسنجانیوعلی اکبر‬ ‫ناطق نوری باشــد‪ .‬او که ذاتا یک محافظه کار است ترجیح داد‬ ‫همچنان رئیس قوه باشــد تا اینکه وارد میدانــی از بخت ازمایی‬ ‫شــود که عاقبتش چندان قابل پیش بینی نیســت‪ .‬همان جا در‬ ‫بهارستانماندودیدکهچگونهحسنروحانیبهریاست جمهوری‬ ‫رســید و دیگرانی از اصولگرایان همچــون محمد باقر قالیباف‬ ‫و علی اکبر والیتی و غالمعلی حدادعادل نتوانســتند جانشــین‬ ‫احمدی نژاد شوند‪ .‬الریجانی البته از نتیجه انتخابات ‪ 92‬راضی‬ ‫بود‪ .‬او با رئیس جمهوری مواجه بود که شــباهت های زیادی با‬ ‫خودش داشت‪.‬‬ ‫هر چندنگاهیبهتاریخیاداوریمی کردکهاوچهزاویه هایی‬ ‫با حسن روحانی داشته است‪ .‬انجا که الریجانی در اغاز پذیرش‬ ‫جانشینیروحانیدردبیرخانهشورایعالیامنیتملی‪،‬انتقادات‬ ‫صریحی نسبت به او مطرح کرده و گفته بود‪« :‬روش دیپلماسی‬ ‫سنتی ما در پرونده هسته ‏ای دیگر جوابگو نیست‪ ،‬چون نخبگان‬ ‫کشــور در ان نقشــی ندارند‪ .‬دیپلماســی مدرن بــه بحث ‏های‬ ‫کارشناسیاتکامی ‏کند‪».‬یاانجاکهدرجمعدانشجویاندانشگاه‬ ‫شریفدرپاسخبهپرسشیدرخصوصجملهمعروف«درغلتانو‬ ‫ابنبات»‪،‬گفت«درانزمانکهاقایروحانیمسئولمذاکرات‬ ‫مسائل هسته ای ایران بودند از راه هایی استفاده می کردند که‬ ‫راه هایصحیحیبرایمذاکرهنبودومنمکررابهانهادرخصوص‬ ‫عواقباینگونهمذاکراتهشدارداد هبودمکههنوزهممعتقدم‬ ‫درانزمان«درغلطانرادادیمواب نباتگرفتیم‪».‬اوهمچنین‬ ‫در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه ایا دولت هشتم در مسائل‬ ‫هسته ایایرانکوتاهیکردهاستیاخیرباردیگربه طورتلویحی‬ ‫سیاست های حسن روحانی در دوران اصالحات را به باد انتقاد‬ ‫گرفت و پاسخ داد‪« :‬تمام دولت های بعد از انقالب در خصوص‬ ‫مسائلهسته ایایرانبر اساسظرفیت هاوشرایطمعمولیخود‬ ‫گام های مفیدی برداشته اند که این گام ها در دولت نهم رنگ و‬ ‫حمایت جدی تری به خود گرفت و پیروزی های اخیر نیز مدیون‬ ‫همینحمایت هاست‪».‬حاالاماازانروزهازمانزیادیگذشتهو‬ ‫علیالریجانیمانندگذشتهفکرنمی کند‪.‬اویکمدافعتمامعیار‬ ‫برایحسنروحانیدرتمامماه هایدورانصدارتشبودهاست؛‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫‪37‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫الریجانی با جریان اعتدال و‬ ‫اصالحات پیوند نمی خورد‬ ‫یمثلث با سید رمضان شجاعی کیا سری‬ ‫گفت وگو ‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ثبت نام نامزدهای دهمین دوره انتخابات مجلس‬ ‫شــورای اســامی از ‪ 28‬اذر ماه اغاز می شــود‪.‬‬ ‫بنابرایــن کمتر از یک مــاه بــه ان روز زمان باقی‬ ‫اســت‪ .‬هم اکنون جناح های سیاســی تحرکات‬ ‫و البی هــای خود را بــرای ورود هرچــه قوی تر و‬ ‫سازماندهی شــده تر به عرصه رقابت سیاســی‬ ‫پیش رو افزایش دادند‪ .‬با ایــن مقدمه بفرمایید‬ ‫هم اکنون در اردوگاه اصولگرایان چه خبر است‬ ‫و معادالت ائتــاف میان گرایش هــای مختلف‬ ‫چگونه در حال رقم خوردن است؟‬ ‫وضعیــت اصولگرایان تشــابه زیادی بــه جریان‬ ‫اصالح طلبــان دارد‪ .‬هنوز انها بــه توافقاتــی میان خود‬ ‫نرســیده اند به دلیل اینکــه تعدد ســلیقه ها و جریان ها در‬ ‫هر دو جناح وجود دارد‪ .‬بنابراین هنوز نتوانســته اند به یک‬ ‫مجموعه نظری برســند اما در مجموع فکر می کنم هر چه‬ ‫جلوتر می رویم اصولگرایان به لیســت مشترک نزدیک تر‬ ‫می شوند‪.‬‬ ‫یعنی معتقدید که گــذر زمان به نفــع همگرایی‬ ‫اصولگرایان خواهد بود؟‬ ‫بلــه‪ ،‬یعنی یکــی شــدن‪ ،‬بــه نتیجه رســیدن و‬ ‫جمع بندی اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫چندی پیش شما معتقد بودید که جامعتین هنوز‬ ‫برای دعوت گروه ها و طیف های مختلف اصولگرا‬ ‫فعال نشــدند و تا انها چنین نقش محوری را ایفا‬ ‫نکنند امیدی به همگرایی و ائتالف اصولگرایان‬ ‫وجود ندارد‪ ،‬ایا شــرایط تغییر کرده اســت و ان‬ ‫نقش افرینی که شما از جامعتین انتظار داشتید‬ ‫‪2‬‬ ‫سید رمضان شــجاعی کیاســری معتقد است‪:‬‬ ‫«الریجانی در جریان اصولگرایی تعریف می شود و از‬ ‫سیاستگذارهای موثر جریان اصولگرایی بوده و قطبی‬ ‫در این اردوگاه محســوب می شــود‪ ».‬عضو شــورای‬ ‫مرکزی فراکســیون رهروان والیت مجلس می گوید‪:‬‬ ‫«اگر روحانی بخواهــد بین نجفــی و الریجانی برای‬ ‫ریاست مجلس انتخاب کند انتخابش الریجانی است‬ ‫چون الریجانی برای دولت یازدهم کم نگذاشته و در‬ ‫خیلی جاها از خودش هزینه کرده است‪».‬‬ ‫امروز دارد اتفاق می افتد؟‬ ‫جامعتین حتمــا برای انتخابــات مجلس خبرگان‬ ‫رهبری لیســت قطعی می دهند در حوزه انتخابات مجلس‬ ‫شــورای اســامی نیز زمینه های ان توافق در حال ایجاد‬ ‫شــدن اســت‪ .‬به عبارت بهتر نشســت بزرگان جامعتین و‬ ‫جریان های اصولگرا دارد به تفاهم نزدیک می شود‪.‬‬ ‫اختالف نظرهایی اخیــرا میان نیروهای اصولگرا‬ ‫هنگام بررســی طرح «اقدام متقابــل و متناظر‬ ‫جمهوری اســامی ایران در اجــرای برجام» در‬ ‫مجلس افتاد‪ .‬به نظر شــما ان وقایع بر معادالت‬ ‫انتخاباتــی درون اردوگاهــی اصولگرایان تاثیر‬ ‫داشت یا خیر؟‬ ‫پرونده برجام یک موضوع ملی اســت و ربطی به‬ ‫مســائل داخلی جریان های اصولگرایــی یا اصالح طلبی‬ ‫ندارد‪ ،‬بنابراین نمی تواند مبنا و معیاری برای جدا شــدن یا‬ ‫با هم بودن باشد‪.‬‬ ‫اما بعد از جلسات تصویب کلیات و جزئیات طرح‬ ‫اقدام متقابل و متناظر جمهوری اسالمی ایران در‬ ‫اجرای برجام پایداری ها اعالم کردند که اختالف‬ ‫مبنایی با اقای علی الریجانی دارند و حتی گزینه‬ ‫معیار قرار دادن رفتارها در زمان بررســی برجام‬ ‫برای مرز بندی میان نیروهــای اصوگرا را مطرح‬ ‫کردند ‪.‬‬ ‫دلیل مخالفت انهــا با اقای الریجانــی منطقی و‬ ‫مستند نیست‪ .‬مرزبندی و طبقه بندی میان فعاالن سیاسی‬ ‫حاضر در اردوگاه اصولگرایی براســاس برجام کامال یک‬ ‫امر سست و بی پایه است و نمی تواند معیاری برای تفکیک‬ ‫و جدا کردن نیروهــای اصولگرا از یکدیگر باشــد‪ .‬اتفاقا‬ ‫طرح «اقدام متناســب و متقابل دولت جمهوری اسالمی‬ ‫ایران» اجرای برجام را مشروط کرد و ان را به نقطه قوی تر‬ ‫و باالتری رساند‪ .‬حاال ممکن است پایداری ها برجام را مبنا‬ ‫قرار دهند با وجودی که مبنای صحیحی نیست و بخواهند‬ ‫با این بهانه خودشــان را از صف وحدت اصولگرایان جدا‬ ‫کنند اما نــگاه انها مورد اقبال ســایر ســایق اصولگرایی‬ ‫قرار نمی گیرد‪.‬‬ ‫یک تحلیل ان است که اقای الریجانی بعد از ان‬ ‫اتفاقاتی که هنگام تصویب طرح «اقدام متقابل‬ ‫و متناظــر جمهوری اســامی ایــران در اجرای‬ ‫برجــام» رخ داد تصمیــم گرفت مخالــف روند‬ ‫همگرایــی اصولگرایان عمل کنــد‪ .‬یعنی تا یک‬ ‫جایی برای همگرایی ســعی کرد و تالش داشت‬ ‫بررســی پرونده برجام با اتفاق نظــر در مجلس‬ ‫پیش رود‪ .‬بر همین اســاس کمیسیون ویژه ای‬ ‫مرکــب از همه ســایق و گرایش های سیاســی‬ ‫حاضر در مجلس تشــکیل شــد اما بعد از قرائت‬ ‫گزارش کمیســیون ویژه یکباره تغییــر رویکرد‬ ‫داد‪ .‬به نظر شما اقای الریجانی بعد از این چطور‬ ‫عمل می کند؟ ایا همچنان می خواهد در چارچوب‬ ‫همگرایی اصولگرایان ایفای نقــش کند یا انکه‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫چنین اردوگاهی قرار دارند‪ .‬اقــای الریجانی االن در حال‬ ‫مدیریت مجلــس شورای اســامی و در جریان مســائل‬ ‫جاری کشــور اعــم از اقتصــادی‪ ،‬سیاســی‪ ،‬اجتماعی‪،‬‬ ‫بین المللی‪ ،‬سیاست خارجی و فرهنگی است‪ ،‬ضمن انکه‬ ‫به انواع معــادالت داخل مجلس اشــراف دارد و اکثریت‬ ‫نمایندگان مردم بر حســن مدیریت او صحــه می گذارند‪.‬‬ ‫بنابراین همان تاثیری که اقای ناطق در پشــت صحنه بر‬ ‫ی روی صحنه‬ ‫ائتالف اصولگرایان می گذارد اقای الریجان ‬ ‫می تواند این نقش را حتی با تاثیر بیشتری ایفا کند و گروه‬ ‫بیشتری از اصولگرایان از او حرف شنوی داشته باشند اما‬ ‫تاثیرگذاری هر دوی انها به حدی نیست که بتوانند ائتالف‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫مرزبنــدی و طبقه بنــدی میــان‬ ‫فعاالن سیاســی حاضــر در اردوگاه‬ ‫اصولگرایی براســاس برجام کامال‬ ‫یک امــر سســت و بی پایه اســت و‬ ‫نمی تواند معیاری برای تفکیک و جدا‬ ‫کردن نیروهای اصولگرا از یکدیگر‬ ‫باشد‬ ‫سیاست‬ ‫مستقل رویکرد سیاسی خود را پیش می برد؟‬ ‫اقای الریجانی مستقل نیست‪ .‬اقای الریجانی در‬ ‫جریان اصولگرایی تعریف می شــود و از سیاستگذارهای‬ ‫موثر جریــان اصولگرایی بــوده و قطبی در ایــن اردوگاه‬ ‫محسوب می شود‪ .‬به هر حال هنگام بررسی طرح «اقدام‬ ‫متقابل و متناظر جمهوری اسالمی ایران در اجرای برجام»‬ ‫اقتضائاتی وجود داشــت که او به این جمع بندی رسید که‬ ‫شاید طرح ‪ 200‬پیشنهاد هنگام بررسی جزئیات طرح‪ ،‬به‬ ‫عامل فرسایشی در مجلس تبدیل و وقت نهاد قانونگذاری‬ ‫را بگیرد بنابراین برای خروج از این وضعیت تصمیم گرفت‬ ‫که از طرح پیشــنهادات صرف نظر شــود‪ .‬در مجموع با‬ ‫فرمایشات مقام معظم رهبری و تاکیدات ایشان و الزاماتی‬ ‫که تعییــن کردنــد موضوعیــت اتفاقاتی کــه در مجلس‬ ‫هنگام بررســی طرح یک فوریتی رخ داد دیگر مرتفع شده‬ ‫و هم اکنون برجام در مرحله اجرا براساس تعهدات متقابل‬ ‫طرفین قرار دارد‪ .‬یعنی دیگر درباره جزئیات وقایعی که در‬ ‫مجلس رخ داد کسی بحث نمی کند‪.‬‬ ‫هم اکنــون اصالح طلبــان‬ ‫بــرای ورود بــه انتخابات‬ ‫مجلس چند مدل را مطرح‬ ‫می کننــد‪ .‬یکــی از مدل ها‬ ‫ائتــاف با جریــان معتدل‬ ‫اصولگــرا به ویژه ســلیقه‬ ‫سیاســی نزدیک بــه اقای‬ ‫الریجانی اســت بر همین‬ ‫اســاس اقــای عطریانفر‬ ‫عضــو شــورای مرکــزی‬ ‫حزب کارگــزاران موضوع‬ ‫ ترجیــح نقــد الریجانی به‬ ‫نسیه عارف را مطرح کرد‪،‬‬ ‫به نظر شما چنین ائتالفی‬ ‫قابلیت تحقق دارد که اقای‬ ‫الریجانــی برود بــا جریان‬ ‫اعتــدال اصالحــات پیوند‬ ‫بخورد؟‬ ‫اقــای الریجانی با جریان‬ ‫اعتــدال و اصالحــات پیونــد‬ ‫نمی خــورد‪ .‬ممکــن اســت انهــا‬ ‫امال و ارزوها و اهداف خودشــان‬ ‫را در تداوم ریاســت اقــای الریجانی بر مجلــس ببینند‪.‬‬ ‫به هــر حال اقــای الریجانی یــک شــخصیت اثرگذاری‬ ‫اســت که با مدیریت خودش نشــان داد می تواند در امور ‬ ‫مجلــس نقش افرین و حلقه مرکزی باشــد‪ .‬حــاال در بین‬ ‫اصالح طلبــان دو دیدگاه وجــود دارد؛ یک عده همچون‬ ‫اقای موســوی الری اعالم کردند؛ «اقــای ناطق و اقای‬ ‫الریجانی را نمی توانند شریک سیاسی خود ببینند» و یک‬ ‫عده ژورنالیســت های جریان اصالحات هم همین نگاه را‬ ‫دنبال می کنند‪ ،‬در مقابل همان طور که در ســوال یاد شد‬ ‫برخی اعضــای کارگزاران دیدگاهی متفــاوت دارند اما در‬ ‫مجموع این اقای الریجانی نیســت که باید انتخاب کند‬ ‫بلکه انها هستند که باید انتخاب کنند‪.‬‬ ‫از دیدار شخصیت های سیاسی مختلف به ویژه‬ ‫اصالح طلبان با اقای ناطق نقل قول های مطرح‬ ‫شــده که وقتی از او برای نامــزدی در انتخابات‬ ‫دعوت شــد گفــت «اقــای الریجانی ریاســت‬ ‫شایست ه و به روزی در مجلس دارد و حجتی برای‬ ‫نامزد شــدن خود نمی بیند» اما نکته اینجاست‬ ‫که ایا اقای الریجانی می تواند در فضای سیاسی‬ ‫انتخابات نقشی همچون اقای ناطق را ایفا کند‪،‬‬ ‫یعنی به مثابه اقای ناطق شناخته شود؟‬ ‫معتقدم امــروز اقای الریجانی مشــی سیاســی‬ ‫مشترک با اقای ناطق نوری دارد گرچه در گذشته این مثال‬ ‫برای اقای باهنر بیان می شــد اما اقایان باهنر و ناطق این‬ ‫روزها از جهت نگاه بــه دولت کامال با یکدیگــر متفاوتند‬ ‫بنابراین از میان اقایان الریجانی و ناطــق یک نفر باید پا‬ ‫به عرصه انتخابات مجلس شورای اســامی بگذارد‪ .‬در‬ ‫کل می توان گفت هر دو نقش قــوی و تاثیرگذاری را هم‬ ‫در ُبعد کاندیدا شــدن و هم در ُبعد حمایت و پشــتیبانی از‬ ‫افرادی که وارد صحنه رقابت می شــوند خواهند داشــت‪.‬‬ ‫گرچــه اصالح طلبان می کوشــند اقای ناطق نــوری را در‬ ‫اردوگاه اصالحــات تعریف کنند و چنین رویکرد مشــابهی‬ ‫را نســبت به اقای الریجانــی ندارند اما معیــار قضاوت و‬ ‫تحلیل را نمی توان بر پایه مشــی و خواسته اصالح طلبان‬ ‫گذاشــت‪ .‬نگاه های اقای الریجانی و اقای ناطق درباره‬ ‫مســائل کالن کشــور به یکدیگر نزدیک اســت و هر دو‬ ‫جز و معتــدالن جریان اصولگــرا به شــمار می ایند که اگر‬ ‫جناح اعتــدال را مجمــوع اصالح طلبــان و اصولگرایان‬ ‫معتدل تعریــف کنیم حتمــا اقایان الریجانــی و ناطق در‬ ‫صددرصدی میان گرایش های مختلف اصولگرا به وجود‬ ‫اورند چراکه هم اکنون رابطه مثبتی میان جبهه پایداری با‬ ‫اقایان ناطق و الریجانی وجود ندارد‪ .‬البته پیش بینی من‬ ‫این است که اقای الریجانی همچون ‪ 2‬دوره گذشته از قم‬ ‫کاندیدای دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسالمی‬ ‫می شود‪ .‬بنابراین از وزن کشــی های سیاسی در تهران به‬ ‫دور خواهد بود‪ .‬علت هم این اســت که اقای الریجانی با‬ ‫اصرار و درخواست مراجع عظام تقلید از قم نامزد انتخابات‬ ‫مجلس شد‪ ،‬از مردم قم رای گرفت و وارد نهاد قانونگذاری‬ ‫شد‪ .‬بنابراین بعید می دانم این رویه را قطع کند و بخواهد از‬ ‫تهران نامزد شود‪ .‬ضمن انکه کاندیداتوری اقای الریجانی‬ ‫از حوزه انتخابیه تهران‪ ،‬ری‪ ،‬اسالمشهر و شمیرانات خیلی‬ ‫توجیه سیاسی ندارد‪.‬‬ ‫به نظر شــما اگر اصالح طلبان بخواهند پیوندی‬ ‫میان خود با اقــای الریجانی ایجــاد کنند قبل از‬ ‫انتخابات این کار را انجام می دهند یا پس از ان؟‬ ‫همان طور که اشاره شد احتمال دارد عده ای مثل‬ ‫بخشــی از کارگزاران و اعتدالیون‬ ‫قبــل از انتخابات بیاینــد‪ ،‬عده ای‬ ‫هم بعــد از انتخابات یعنــی زمانی‬ ‫که ترکیب مجلس اینده مشخص‬ ‫شــد از بیــن گزینه ریاســت اقای‬ ‫الریجانــی و گزینه ریاســت اقای‬ ‫حداد‪ ،‬گزینــه اقــای الریجانی را‬ ‫انتخاب کنند‪.‬‬ ‫اصالح طلبانــی کــه قبــل از‬ ‫انتخابات برای ائتالف با جریان‬ ‫اقــای الریجانی اعــام امادگی‬ ‫می کننــد بــه نظر شــما بــا چه‬ ‫پاسخی از طرف اقای الریجانی‬ ‫مواجه خواهند شد؟‬ ‫اقــای الریجانــی تقریبا‬ ‫چهــره معتدلی اســت‪ ،‬شــاید به‬ ‫همین خاطر انهــا همین فاکتور را‬ ‫دلیل مثبت برای همراهی با اقای‬ ‫الریجانی بدانند‪.‬‬ ‫اگر این گروه از اصالح طلبان در‬ ‫جلسه ای از اقای الریجانی برای‬ ‫شکل گیری ائتالف با هم دعوت‬ ‫کنند اقای الریجانی دعوت انها را می پذیرد؟‬ ‫نمی دانــم می پذیــرد یــا نمی پذیــرد‪ .‬در واقــع‬ ‫نمی توانم داوری کنم‪ ،‬این موضوعی است که تصمیمش‬ ‫با خود اقای الریجانی است‪ .‬در عین حال زمینه همکاری‬ ‫نزدیک وجود دارد‪ .‬هم اکنــون در مجلس اصالح طلبان‬ ‫معتدل دارنــد با اصولگرایــان رهروان والیــت همراهی‪،‬‬ ‫همکالمی و هم نظری می کنند‪.‬‬ ‫یک نکتــه ای را شــما درباره ائتالف هــای بعد از‬ ‫انتخابــات گفتید و ان اینکــه اصالح طلبان بین‬ ‫گزینه هــای ریاســت از میان اقایــان الریجانی‬ ‫و حدادعادل‪ ،‬بــه اقــای الریجانــی رای دهند‪،‬‬ ‫همان طــور که در مجلــس هشــتم و نهم چنین‬ ‫اتفاقــی افتــاد و اصالح طلبــان ریاســت اقای‬ ‫الریجانی بر مجلس را ترجیح دادنــد و با او وارد‬ ‫همکاری شدند‪ .‬ایا زمان انتخاب رئیس مجلس‬ ‫اینده نیز همچنــان دو قطبی حــداد ‪ -‬الریجانی‬ ‫رخ می دهد یا چهره های جدیدتری هم وارد این‬ ‫رقابت خواهند شد؟‬ ‫این دوره به نظرم شخصیت های دیگری هم وارد‬ ‫می شــوند‪ .‬چون تعداد معتدلیــن و اعتدالیون در مجلس‬ ‫دهم بیشتر از مجلس هشتم و نهم است‪.‬‬ ‫درباره گزینه اصالح طلبان برای ریاست مجلس‬ ‫‪39‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫چطور؟‬ ‫شنیدم که جریان اصالح طلب اقای نجفی را برای‬ ‫ایفای این نقش اماده می کند‪.‬‬ ‫االن همیــن نکتــه کــه فرمودید‪ ،‬ســوال ایجاد‬ ‫می کنــد‪ ،‬وقتــی کارگــزاران شــخصیت هایی‬ ‫همچون اقــای الریجانی و اقــای ناطق نوری را‬ ‫به ائتالف با خود دعوت می کند چــه منظوری از‬ ‫این کار دارند در حالی که شــواهد و قرائن نشان‬ ‫می دهد که گزینه اصلی انها برای ریاست مجلس‬ ‫اقای محمدعلی نجفی است؟‬ ‫باالخره انها بــرای پیشــبرد اهداف خــود دنبال‬ ‫همگرایی و همراهی هستند و می خواهند با طرح ائتالف با‬ ‫اقای الریجانی سبد ارای خود را هرچه بیشتر تقویت کنند‬ ‫و رای معتدالن را به خودشان اختصاص دهند‪ .‬اینها سعی‬ ‫می کنند در صحن مجلس اگر تراز ارا و عددشان به اندازه‬ ‫ریاست اقای نجفی برسد حتما این کار را بکنند و اگر نرسد‬ ‫گزینه شان اقای الریجانی خواهد بود‪.‬‬ ‫برخی تحلیلگران معتقدند کارگزاران از اسم اقای‬ ‫الریجانی بــرای کمرنگ کردن گزینه ریاســت‬ ‫اقای عارف اســتفاده می کند تا هم در انتخابات‬ ‫نجفی سرلیســت اصالح طلبان قرار گیرد و هم‬ ‫انکه موانع و مقاومت های طیف حامی اقای عارف‬ ‫را مقابل رئیس مجلس شدن اقای نجفی از سر‬ ‫راه بردارند ‪ .‬شما چه ارزیابی دارید؟‬ ‫اقای الریجانی از قم می اید و به نظرم سرلیستی‬ ‫اقای عارف در فهرست اصالح طلبان حتما اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫حاال ممکن است نجفی را هم بیاورند‪.‬‬ ‫به عبارت روشــن تر بگویم منظور ان اســت که‬ ‫کارگزاران گزینــه ائتالف با اقــای الریجانی را با‬ ‫هدف کنترل و مدیریت عــارف مطرح می کنند و‬ ‫نوعی فریب در ان مستتر است چنین تحلیلی را‬ ‫قرین به واقع می دانید؟‬ ‫خیر‪ ،‬فکر نمی کنم این طور باشد‪.‬‬ ‫بــه نظــر شــما اقــای روحانــی از میــان اقایان‬ ‫الریجانــی‪ ،‬عــارف و نجفــی رئیــس مجلــس‬ ‫شدن کدام یک را به نفع پیشــبرد سیاست ها و‬ ‫برنامه های دولت خود می داند؟‬ ‫قطعا اقای الریجانی را بــه دو گزینه دیگر ترجیح‬ ‫می دهد‪.‬‬ ‫یعنی حتــی اقای نجفــی را هم گزینه نخســت‬ ‫نمی داند؟‬ ‫بله‪ ،‬نمی داند‪.‬‬ ‫چطور چنین تحلیلی دارید؟‬ ‫به علت انکه اقای الریجانی هم تجربه کار را دارد‬ ‫و هم در همراهی دولت برای اقای روحانی کم نگذاشــته‬ ‫اســت‪ .‬در خیلی جاها از خودش هزینه کرده اســت حتی‬ ‫می توان گفت زیاد از حد از خودش هزینه کرد‪.‬‬ ‫امــا اصالح طلبانی مثل اقــای زیبــاکالم چنین‬ ‫دیدگاهی را ندارند و معتقدند که اقای الریجانی‬ ‫خیلی جاها به جای پشــتیبانی از دولت سکوت‬ ‫کرد ‪.‬‬ ‫اقای زیباکالم خیلی در جریــان معادالت داخل‬ ‫مجلس نیست اما ما در مجلس هستیم و از نزدیک مسائل‬ ‫و موضوعات را می بینیم‪.‬‬ ‫در کدام قضایا اقای الریجانی بیش از حد برای‬ ‫همراهی با دولت هزینه داد؟‬ ‫در همه جریان هــا‪ .‬اقای الریجانــی می خواهد‬ ‫دولت را همراهــی کند‪ ،‬این کار را شــخص اقای روحانی‬ ‫انجام نمی دهد‪ ،‬بلکه قصد دارد چالش هایی که در دولت‬ ‫قبل بود در این دولت نباشد‪ .‬به همین علت همراهی های‬ ‫خیلی خوبی با دولت یازدهم نشان می دهد‪.‬‬ ‫همیــن االن پایــداری‪ ،‬رهپویــان و ایثارگــران‬ ‫نقدهــای جــدی بــه اقــای الریجانــی دارنــد و‬ ‫معتقدند «او سعی می کند در معادالت سیاسی و‬ ‫تصمیم گیری های مهم مجلس نظر دولت تامین‬ ‫شــود»‪ ،‬به نظر می اید این مشی اقای الریجانی‬ ‫ائتالف او بــا پایــداری‪ ،‬ایثارگــران و رهپویان را‬ ‫سخت کرده است ‪،‬نظر شما چیست؟‬ ‫به هر حال این نگاه پایداری اســت‪ ،‬انها همیشه‬ ‫ک دلیلی بودند که با اقای الریجانی فاصله بگیرند‪.‬‬ ‫دنبال ی ‬ ‫این خیلی مبنای اصولگرایان نیست بلکه این نگاه خاص‬ ‫جبهه پایداری است‪.‬‬ ‫االن یک تحلیل این است که نیازی نیست اقای‬ ‫الریجانی در پی تامین نظر ایثارگران‪ ،‬رهپویان‬ ‫و پایداری باشد چون انها چه اقای الریجانی در‬ ‫این زمینه تالش کند و چــه نکند در نهایت دنبال‬ ‫حمایت از گزینه خودشان برای ریاست مجلس‬ ‫می رونــد کمــا اینکــه در مجلس هشــتم و نهم‬ ‫این اتفاق افتاد‪ .‬در واقع اقــای الریجانی امروز‬ ‫انتخاب کرده و نیازی بــه همگرایی با ایثارگران‪،‬‬ ‫رهپویان و پایداری نمی بینــد‪ ،‬ایا چنین تحلیلی‬ ‫را قبول دارید؟‬ ‫بله‪ ،‬انها هیچ وقت نمی ایند بــا اقای الریجانی با‬ ‫این مواضعی کــه دارد بنشــینند و او را همراهی کنند‪ .‬انها‬ ‫ممکن است دلشــان بخواهد از عنوان اقای الریجانی و‬ ‫جریان اصولگرایی استفاده کنند ولی هیچ وقت گزینه انها‬ ‫اقای الریجانی برای ریاست مجلس نیست‪.‬‬ ‫اما در ابتــدای مصاحبه شــما گفتید شــرایط به‬ ‫کارگزاران سازندگی بنا‬ ‫دارند محمدعلی نجفی را‬ ‫به عنوان سرلیست انتخاباتی‬ ‫اصالح طلبان معرفی کنند‬ ‫محمدرضا عارف همچنان مورد‬ ‫حمایت طیف چپ اصولگرایان‬ ‫است‬ ‫ســمت همگرایــی اصولگرایان پیــش می رود و‬ ‫هر چه زمان می گذرد امید به این مســاله بیشتر‬ ‫می شــود اما حاال می گویید بین اقای الریجانی‬ ‫با رهپویان‪ ،‬ایثارگران و پایداری همگرایی شکل‬ ‫نخواهد گرفت؟‬ ‫منظورم از همگرایی سلیقه های اصولگرا نبود بلکه‬ ‫منظور همگرایی حلقه های اصلی و محورهای باالدســت‬ ‫بود یعنی نشســت های ایت الله یــزدی‪ ،‬ایت الله مصباح‬ ‫و ایت اللــه موحدی کرمانی پیش مــی رود و امیدواریم به‬ ‫نتیجه برسد‪.‬‬ ‫دعوتی هم از اقای الریجانی داشتند؟‬ ‫نمی دانم‪ ،‬خبر ندارم‪.‬‬ ‫موتلفه خیلی در حال تالش است تا شکاف بین‬ ‫اقای الریجانی با ایثارگران‪ ،‬رهپویان و پایداری‬ ‫را پر کند و حلقه پیوندی میان انها باشد‪ ،‬به نظر‬ ‫شما موفق خواهد شد؟‬ ‫ان شاءالله بتواند موفق باشد‪.‬‬ ‫ان شــاءالله که می فرمایید جنبــه ارمانی قضیه‬ ‫است‪ ،‬به طور واقعی این اتفاق می افتد یا خیر؟‬ ‫بعید می دانم‪.‬‬ ‫چرا؟‬ ‫مگر اینکه بــزرگان اصولگرا به ایــن جمع بندی و‬ ‫اجماع فقهی برسند و اینها تمکین کنند در غیر این صورت‬ ‫انها به لحاظ سیاسی چنین تمکینی ندارند‪.‬‬ ‫اقای الریجانی تمکین سیاســی نــدارد یا طیف‬ ‫مقابلش؟‬ ‫انها ندارند البته متقابال اقای الریجانی هم چنین‬ ‫رویکردی را ندارد چون نگاه های این دو از هم فاصله دارد‪.‬‬ ‫با این تفاسیر شما انتخابات پیش رو را چند قطبی‬ ‫می بینید؟‬ ‫انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسالمی را‬ ‫سه قطبی می بینم‪.‬‬ ‫می فرمایید چه قطب هایی است؟‬ ‫ی مایل به پایداری‪ ،‬اصالح طلب‬ ‫جریان اصولگرا ‬ ‫افراطی و ائتالف اصولگرایان و اصالح طلبان معتدل‪.‬‬ ‫به نظر شما اقای الریجانی محوریت را در قطب‬ ‫سوم خواهد داشت؟‬ ‫نشانه ها ‪ ،‬شواهد و قرائن حکایت می کند که اقای‬ ‫الریجانی خود به خود در محوریت این قطب قرار می گیرد‪.‬‬ ‫اقای نجفی نمی تواند در چنیــن محوریتی قرار‬ ‫گیرد؟‬ ‫خیر‪.‬‬ ‫پس اقای نجفی در کدام قطب قرار می گیرد؟‬ ‫او جز و اصالح طلبان اســت‪ .‬البتــه اگر هم جز و‬ ‫قطب ائتالف اصولگرایان و اصالح طلبان معتدل باشــد‬ ‫در تراز پایین تر از اقای الریجانی قــرار می گیرد‪ .‬در واقع‬ ‫غلظت محوریــت اقای الریجانــی در این قطب بیشــتر‬ ‫اســت‪ .‬یعنی با بودن اقای الریجانی کســی ســراغ اقای‬ ‫نجفی را نمی گیرد‪.‬‬ ‫به نظر شما وزن سیاسی حامیان اقای الریجانی‬ ‫در مجلس اینده چگونه خواهد بود؟‬ ‫معتقدم وزن سیاســی حامیان اقای الریجانی در‬ ‫مجلس اینــده قابل قبول اســت و اصالح طلبــان معتدل‬ ‫همچون مجلس هشــتم و نهم حاضر باشــند رای خود را‬ ‫به اقای الریجانــی بدهند‪ .‬هرچند ایــن روزها گزینه های‬ ‫مختلفی همچون اقای عــارف و اقای نجفــی از اردوگاه‬ ‫اصالحات برای قرار گرفتن بر کرسی مجلس اینده مطرح‬ ‫می شوند اما بر این باورم چون اکثریت نسبی مجلس دهم‬ ‫در اختیار معتدالن سیاســی اعم اصولگرا و اصالح طلب‬ ‫خواهد بود رای اصالح طلبان معتدل نیز اقای الریجانی‬ ‫است‪.‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫اگر شرایط مهیا باشد‪ ،‬کارگزاران‪ ،‬نجفی را‬ ‫به الریجانی ترجیح می دهد‬ ‫گفت وگوی مثلث با حسین سبحانی نیا‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪3‬‬ ‫حســین ســبحانی نیا نایب رئیس فراکســیون‬ ‫رهروان والیت مجلس معتقد اســت‪« :‬اگر شرایط به‬ ‫نفع طیــف کارگزاران باشــد‪ ،‬به شــخصی مثل اقای‬ ‫الریجانی قانع نیستند‪ .‬حتما دنبال گزینه نزدیک تر‬ ‫به اندیشه و تفکر خودشان می روند‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫نظر گرفته شــود و چون زمان اجرای برجام از ‪ 26‬مهر اغاز‬ ‫می شد‪ ،‬باید این قانون را سریع تر تعیین تکلیف می کردیم‬ ‫و به شورای نگهبان می فرستادیم تا این شورا نظر خود را تا‬ ‫‪ 26‬مهر اعالم کند و اگر ایرادی داشت دوباره مجلس ایراد‬ ‫را برطرف کند تــا در موعد مقرر عملیاتی بشــود و ما بهانه‬ ‫به دســت طرف مقابل ندهیم‪ .‬این اتفاق افتاد و شــورای‬ ‫نگهبان نیز مصوبه مجلس را تایید کــرد یعنی این مصوبه‬ ‫را خالف شرع و قانون اساسی تشــخیص نداد و به همین‬ ‫ترتیب مصوبه مجلس شــکل قانون به خــود گرفت‪ .‬البته‬ ‫طبیعی بود که برخی نمایندگان نیز مخالف این طرح باشند‬ ‫کما اینکه مخالفت خود را نیز با رایــی که دادند و نطقی که‬ ‫در مخالفت مطرح کردند اعالم داشتند‪ .‬در کل من انجام‬ ‫این مخالفت ها را مثبت می بینم چون نشان دهنده شادابی‬ ‫و نشاط مجلس است‪ .‬در کل مجلس انچه را که مصلحت‬ ‫نظام و کشور بود تصویب کرد‪.‬‬ ‫االن دو نگاه در جریان اصالحات وجود دارد‪ ،‬یک‬ ‫دیدگاه می گوید «به هیچ عنــوان ما تا گزینه ای‬ ‫داریم نباید ســراغ الریجانی برویم‪ ».‬نگاه دیگر‬ ‫می گوید «حتی اگر هم اصالح طلبان می خواهند‬ ‫گزینه خودشــان را در انتخابــات تقویت کنند و‬ ‫شریکاصولگراهمچونالریجانیوناطقنگیرند‬ ‫نباید اقدام به تخریب این شخصیت ها کنند‪ .‬باید‬ ‫تا بعد از انتخابات صبر کنند ببینند ترکیب سیاسی‬ ‫منتخبان مجلس دهم به چه صورت می شــود»‪،‬‬ ‫با این مقدمه بفرمایید به نظر شــما اصالح طلبان‬ ‫کدام رویکرد را دنبال کنند؟‬ ‫اصالح طلبــان تند در عین حال یــک نگاه خاص‬ ‫خودشان را دارند و شاید راغب نباشند با اقای الریجانی کنار‬ ‫بیایند ولی افراد میانه و معتدل انها ممکن است خالف نگاه‬ ‫تندروهای اصالح طلب عمل کنند‪.‬‬ ‫یعنی قبل از انتخابــات از اقای الریجانی حمایت‬ ‫داشته باشند؟‬ ‫این شاید در نگاه انها مطرح باشد‪.‬‬ ‫این حمایــت اثــری روی پایــگاه اجتماعی اقای‬ ‫الریجانی دارد یا خیر؟‬ ‫اگر اقــای الریجانــی بخواهد بــا مجموعه های‬ ‫اصولگرا کنار بیاید و با انها فعالیت کند ممکن است طیفی‬ ‫از نیروهای اصولگرا در این صورت ریزش داشته باشند ولی‬ ‫من فکر می کنم اقای الریجانی به عنوان یک شــخصیت‬ ‫اعتدالــی و منطقــی اصولگرا حرکــت همــگام و همراه با‬ ‫روحانیت را می پسندد که تایید و دنبال کند‪.‬‬ ‫اگــر اقــای الریجانی به صــورت مســتقل از قم‬ ‫کاندیدا شــود (اقدامی که مورد تایید علما است)‬ ‫اما اصولگرایان از کاندیداتوری او حمایت نکنند و‬ ‫سیاست‬ ‫مجلس شورای اســامی پنجم اســفند امسال‬ ‫برگزار می شــود‪ ،‬بــر همیــن اســاس گروه ها و‬ ‫ســایق مختلف سیاســی هر چــه زمان ثبت نام‬ ‫نامزدها نزدیک تر می شود بر تحرکات خود بیشتر‬ ‫می افزاینــد‪ ،‬موضوعــی کــه هم اکنــون مطرح‬ ‫می شــود بحث اقای الریجانی و تصمیم او برای‬ ‫حضور در عرصــه انتخابــات اســت‪ .‬مدل های‬ ‫مختلفــی در همیــن زمینــه مطــرح می شــود‬ ‫یک تحلیل ان اســت کــه او در قالــب ائتالف با‬ ‫اصولگرایــان وارد انتخابات مجلس می شــود‪،‬‬ ‫تحلیل دیگر می گوید اقای الریجانی تشکیالتی‬ ‫راه می اندازد و بــا تابلوی ان تشــکیالت قدم به‬ ‫انتخابات مجلــس می گذارد‪ ،‬تحلیل ســوم این‬ ‫اســت که با جریان اعتدال پیونــد می خورد و در‬ ‫ان قالب پیش می رود‪ ،‬به نظر شــما کدام یک از‬ ‫تحلیل های یادشده قرین به واقعیت است؟‬ ‫همان طور که اشاره شد طبعا او به عنوان یک چهره‬ ‫تاثیرگذار در تحوالت سیاسی و به خصوص انتخابات اینده‬ ‫حضور فعال خواهد داشــت‪ .‬حاال اینکه در چه قالبی باشد‬ ‫هنوز روشــن نیســت ولی قطعا حضور فعال خواهد داشت‬ ‫اما اینکه مطرح شد شــاید حضور اقای الریجانی در قالب‬ ‫یک حزب جدید باشد‪ ،‬این اتفاق را دیگر ممکن نمی دانم‬ ‫چون االن خیلی ورود به انتخابات مجلس تحت این عنوان‬ ‫حاصلی ندارد یا ممکن است او امادگی اش را نداشته باشد‬ ‫ولی اینکه مجموعه دوســتان عضو فراکســیون رهروان‬ ‫والیت بخواهند در مجموعه ای حضور داشته باشند و اقای‬ ‫دکتر الریجانی هم حمایت کند درباره این نمی توانم االن‬ ‫چیــزی بگویم‪ .‬در مجمــوع اعضای فراکســیون رهروان‬ ‫والیت مجلس حتمــا در انتخابات دهمیــن دوره مجلس‬ ‫شورای اسالمی فعال خواهند بود‪.‬‬ ‫ایا از اقای الریجانی دعوتی شــده تــا به ائتالف‬ ‫اصولگرایان بپیوندد؟‬ ‫حتما تالش هایی که برای وحدت و همگرایی شده‬ ‫و می شود یک ضلع این مجموعه ها دکتر الریجانی است‪،‬‬ ‫چه دوستانی بخواهند چه نخواهند پایگاه سیاسی و جایگاه‬ ‫اجتماعی اقای الریجانــی اصولگرایی اســت‪ .‬نیروهای‬ ‫سیاسی تاثیرگذار در مجموعه شهرســتان ها و انهایی که‬ ‫عضو فراکسیون رهروان والیت هستند و در مجلس حضور‬ ‫دارند می توانند شاخه های مجموعه دکتر الریجانی باشند‪.‬‬ ‫اگر ان شــکل کلی وحدت اصولگرایان در قالب منشــور‬ ‫روحانیت اتفــاق بیفتد اقای الریجانی این روش را بیشــتر‬ ‫می پســندد تا مجموعه های دیگر بخواهند برای تشکیل‬ ‫ائتالف انتخاباتی تــاش کنند‪ .‬اقــای الریجانی چون با‬ ‫روحانیت‪ ،‬علما و مراجع عظام تقلید‪ ،‬جامعه روحانیت مبارز‬ ‫تهران و جامعه مدرســین حوزه علمیه قــم ارتباط نزدیکی‬ ‫داشــته و دارد بنابراین در این شــکل ائتــاف اگر محور‬ ‫روحانیت باشــد همگرایی و وحــدت را می پســندد و گرنه‬ ‫اگر گروه های دیگری بخواهند محور باشــند شــاید اقای‬ ‫الریجانی چنین همگرایی و ائتالفی را جای تامل بداند‪.‬‬ ‫اینکه گفته می شــود اقای الریجانی شرط ورود‬ ‫خود به ائتــاف اصولگرایان را این گذاشــته که‬ ‫پایداری جز و ائتالف نباشد صحت دارد؟‬ ‫من این را نمی دانم‪ ،‬ضمن انکه جایی هم از ناحیه‬ ‫ایشان مطرح نشده است‪.‬‬ ‫با همین شرایطی که شما طرح کردید ایا جامعتین‬ ‫(جامعه روحانیت مبارز تهران و جامعه مدرسین‬ ‫حــوزه علمیــه قــم) از اقــای الریجانــی دعوت‬ ‫داشتند؟‬ ‫البتــه دیدارهایی بیــن او و نمایندگانــی از جامعه‬ ‫روحانیت مبارز تهران بوده است‪.‬‬ ‫همانی که چند ماه پیش اتفاق افتاد؟‬ ‫بله همین طور است‪.‬‬ ‫اخیــرا نیز اقــای الریجانی دیــداری بــا ایت الله‬ ‫یزدی داشــت‪ .‬ایا مالقات انجام شده در همین‬ ‫چارچوب بود؟‬ ‫حاال ممکن است دیدار دوستانه باشد‪ ،‬دیداری که‬ ‫همیشه اقای الریجانی به عنوان نماینده قم با علما‪ ،‬مراجع‬ ‫عظام تقلید و اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم انجام‬ ‫می دهد ولی به دلیــل اهمیت موضوع انتخابــات در این‬ ‫خصوص هم احتماال بحث هایی داشتند‪.‬‬ ‫کارگزاران چنــدی پیش یک موضوعــی را مبنی‬ ‫بر سرلیســتی و حمایــت از کاندیداتــوری اقای‬ ‫ناطق نوری به طور مستمر دنبال و مطرح می کرد‬ ‫و وقتی با اعالم موضع صریح اقای ناطق مبنی بر‬ ‫نامزد نشــدن در انتخابات مواجه شــد پیشــبرد‬ ‫همین رویکرد را با نام اقــای الریجانی ادامه داد‪،‬‬ ‫به طوری که اقای عطریانفر عضو شاخص شورای‬ ‫مرکزی این حزب گفــت «ما نقــد الریجانی را به‬ ‫نسیه عارف ترجیح می دهیم»‪ ،‬یعنی کارگزاران‬ ‫هم بــه نوعی اســتقبال می کنــد از اینکــه اقای‬ ‫الریجانــی بــه صحنه بیایــد و به جبهــه اعتدال‬ ‫نزدیک شود‪ ،‬به نظر شــما هدف حزب کارگزاران‬ ‫چیست؟‬ ‫اینکه اقای الریجانی بخواهد به حزب کارگزاران‬ ‫نزدیک شود را خیلی قرین به واقع نمی بینم ولی نگاه مثبت‬ ‫نیروهای معتــدل در مجموعه های مختلف را به ریاســت‬ ‫اعتدالی اقای الریجانی در مجلس ممکن می دانم‪.‬‬ ‫شما از مدیریت و ریاست اعتدالی اقای الریجانی‬ ‫در مجلس صحبت کردید اما اخیرا وقتی گزارش‬ ‫کمیســیون ویژه برجام در صحن علنی مجلس‬ ‫شورای اسالمی قرائت شــد و طرح یک فوریتی‬ ‫طرح اقدام متناظر و متقابل جمهوری اســامی‬ ‫ایران در اجرای برجام در دستورکار قرار گرفت‪،‬‬ ‫خیلــی از اصولگرایان بــه نحــوه مدیریت اقای‬ ‫الریجانی در روند بررســی کلیات و جزئیات این‬ ‫طرح نقد جدی داشتند‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫طرح اقــدام متناظر و متقابل جمهوری اســامی‬ ‫ایران در اجــرای برجام با مدیریت بحران و بســیار خوب و‬ ‫قوی اقای الریجانی رئیس مجلس به تصویب رسید چرا که‬ ‫برای اقای الریجانی و اکثریت مجلس مهم بود که قانونی‬ ‫تصویب کنیم که هم دغدغه های مردم در ان در نظر گرفته‬ ‫شود و هم دغدغه های نظام مد نظر باشد‪ ،‬ضمن انکه منافع‬ ‫ملی مخدوش نشــود‪ .‬باتوجه به انچه در این قانون وجود‬ ‫دارد‪ ،‬به نظر ما دقت ها انجام گرفت که مالحظات الزم در‬ ‫‪41‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫وی را در لیست حمایتی خود قرار ندهند در مقابل‬ ‫اصالح طلبان اعالم حمایت و پشتیبانی از اقای‬ ‫الریجانی داشته باشــند‪ ،‬به نظر شما این به نفع‬ ‫اقای الریجانی است یا به ضرر او تمام می شود؟‬ ‫نمی دانم گفت وگوهــای مجموعه های اصولگرا‬ ‫در چه مرحله ای قرار دارد و تا چه حد نتیجه داده است ولی‬ ‫به هر صورت او از قم کاندیدا می شود همانطور که در دوره‬ ‫هشــتم و نهم این اتفاق افتاد‪ .‬همین جا یاداور می شــوم‬ ‫در انتخابــات دوره نهم مجلس شــورای اســامی به رغم ‬ ‫فضاسازی بســیاری که علیه اقای الریجانی انجام شد او‬ ‫رای اول را در قم اورد بنابرایــن پایگاه اجتماعی اش در قم‬ ‫محکم است‪ .‬علما و مراجع عظام تقلید و خیلی از متدینان‬ ‫عالقه مند به اقای الریجانی هستند‪ .‬او روحانی زاده و فرزند‬ ‫خانواده علم و علما است‪ .‬مشی منطقی در مسائل مختلف‬ ‫دارد و بر مبنــای اصول حمایت از جایــگاه والیت و رهبری‬ ‫حرکت می کند‪.‬‬ ‫بنابراین اگر از قم با همان شــرایط دوره نهم کاندیدا‬ ‫شود به این معنا که همچون دوره گذشته مورد هجمه باشد‬ ‫برداشتم این است که باز هم رای اول را در ان حوزه انتخابیه‬ ‫می اورد‪ .‬حاال چه به شکل منفرد کاندیدا شود یا در لیست‬ ‫اصولگرایان باشد‪.‬‬ ‫بر اساس همین نکته ای که فرمودید یک تحلیل‬ ‫وجود دارد که می گوید «اقای الریجانی نیازی به‬ ‫حمایت مســتقیم برخی گروه های اصولگرا مثال‬ ‫پایداری‪ ،‬رهپویان و ایثارگران ندارد‪ ،‬این گروه ها‬ ‫چه حمایت کنند چه نکنند تاثیری روی رای اقای‬ ‫الریجانی ندارد» چون در دوره گذشته هم بعد از‬ ‫انتخابات دنبال کاندیدای خودشان برای ریاست‬ ‫مجلس رفتند‪ ،‬ایا این تحلیل را قبول دارید؟‬ ‫بله همیــن طور اســت‪ ،‬من هم برداشــتم همین‬ ‫است‪.‬‬ ‫یعنی به نظر شما اقای الریجانی نیازی نمی بیند‬ ‫که نظر پایداری‪ ،‬ایثارگران و رهپویان را جلب کند‬ ‫و به انها نزدیک شود؟‬ ‫من بعید می دانم اصال بشــود و اقــای الریجانی‬ ‫بتواند نظر این دوســتان را جلب کند چــون امکانش بعید‬ ‫است‪ .‬او در انتخابات دوره گذشته نیز بدون نظر و حمایت‬ ‫این گروه ها کار را شــروع کرد و رای هم اورد‪ .‬این دوره هم‬ ‫احتماال همین طور شــود‪ .‬یعنی بدون حمایت رهپویان و‬ ‫ایثارگران و پایداری وارد انتخابات مجلس شورای اسالمی‬ ‫علی الریجانی هفته گذشته به دیدار ایت الله محمد یزدی رفت‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫‪42‬‬ ‫شــود چون در قم پایگاه خاص خودش را دارد ضمن انکه‬ ‫از ارتباط خوب‪ ،‬منطقی و نزدیکی با حــوزه‪ ،‬علما و مراجع‬ ‫عظام تقلید برخوردار است‪ .‬عملکرد او هم در موضوعات‬ ‫مختلف همواره مثبت و اعتدالی و به دور از افراط و تفریط‬ ‫بوده بنابرایــن اقای الریجانــی در ذهن بســیاری از مردم‬ ‫جایگاه مثبت دارد‪.‬‬ ‫شــما گفتید فرقی نمی کند پایداری‪ ،‬ایثارگران و‬ ‫رهپویان از اقای الریجانــی در انتخابات حمایت‬ ‫داشته باشند یا نداشته باشند‪ ،‬چون موضع انها‬ ‫تاثیری روی ارای اقای الریجانی نــدارد‪ .‬درباره‬ ‫تالش هــای موتلفه بــرای برقــراری پیوند میان‬ ‫اقای الریجانی با پایــداری‪ ،‬ایثارگران و رهپویان‬ ‫ارزیابی تان چیست؟‬ ‫من فکر نمی کنم موتلفــه بتواند این توفیق را پیدا‬ ‫کند که مشکل را حل کند‪.‬‬ ‫چرا این پیش بینی را دارید؟‬ ‫با فاصله خیلی زیادی که ایجاد شده‪ ،‬بعید می دانم‬ ‫موتلفه بتواند اینجا ایفای نقش کند‪ .‬چون بعضی تندروی ها‬ ‫در این گرایش ها وجود دارد‪ ،‬گاهی موضع گیری می کنند‬ ‫و این موضع گیری ها نشان می دهد که خیلی فاصله وجود‬ ‫دارد تا انها به همگرایی و همفکری برسند‪.‬‬ ‫ایا اقای الریجانی برای ریاســت مجلس ائتالف‬ ‫بعد از انتخابات را با جریــان اصالحات و اعتدال‬ ‫بررسی می کند؟‬ ‫االن نمی تــوان ترکیــب مجلــس اینــده را خیلی‬ ‫پیش بینــی کــرد طبیعتا این مســاله بــه بعــد از انتخابات‬ ‫برمی گردد‪ ،‬یعنی زمانی که ترکیب حضور گروه ها و احزاب‬ ‫درمجلس اینده مشخص می شود‪ .‬اگر اکثریت کرسی های‬ ‫دوره اینده مجلس در اختیار نیروهای اصولگرا‪ ،‬منطقی و‬ ‫اعتدالی باشــد قطعا اقای الریجانی گزینه اصلی ریاست‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫در مقایســه با شــخصیت های دیگر نــگاه اقای‬ ‫روحانی به تــداوم ریاســت اقــای الریجانی در‬ ‫مجلس اینده چطور است؟ در واقع او بین اقایان‬ ‫عــارف و الریجانــی کدام یــک را برای ریاســت‬ ‫مجلس ترجیح می دهد؟‬ ‫برداشــتم این اســت که باز هم اقــای الریجانی‬ ‫را ترجیح می دهد چون ســال اینده بــرای دولت یازدهم به‬ ‫ویژه شخص اقای روحانی مهم است‪ .‬اقای روحانی فردی‬ ‫منطقی و معقول و دور از تصمیم گیری های احساسی است‬ ‫بنابراین هرچه رئیس مجلس دهم منطقی تر باشــد به نفع‬ ‫اقای روحانی خواهد بود‪ .‬یعنی از نظر اقای روحانی‪ ،‬اقای‬ ‫الریجانی می تواند گزینه مناســب تر نسبت به اقای عارف‬ ‫تلقی شود‪.‬‬ ‫درباره اقای نجفی چطور؟ بیــن اقای الریجانی‬ ‫و اقای نجفی ریاســت کدامیک بر مجلس برای‬ ‫رئیس دولت یازدهم بهتر است؟‬ ‫حاال هنوز معلوم نیســت چه کسی نامزد انتخابات‬ ‫دهمین دوره مجلس شورای اسالمی می شود و در مقابل‬ ‫چه کسی به رغم تبلیغات نامزد نخواهد شد‪ .‬بعد از این مرحله‬ ‫باید دید چه نامزدی رای می اورد و چه نامزدی رای نخواهد‬ ‫اورد‪ .‬این فر ضیاتی است که خیلی نمی توان برایش حساب‬ ‫باز کرد بنابراین باید منتظر ماند تا ببینیم چه می شود‪ .‬اقای‬ ‫روحانی را یک شخصیت اصولگرای اعتدالی می شناسیم‪،‬‬ ‫گرچه دور او را نیروهای اصالحات بیشتر محاصره کردند اما‬ ‫یکی از همین نیروهای اصالحاتی چندی پیش مطرح کرده‬ ‫بود که اقای روحانی قبل از انکه مورد حمایت اصالح طلبان‬ ‫قرار گیرد این درصــد پایگاه اجتماعی داشــت ولی بعد از‬ ‫حمایت اصالح طلبان مقبولیت اجتماعی اش به این درصد‬ ‫رسید‪ ،‬در واقع او یک درصد کمی را برای قبل و درصد باالیی‬ ‫را برای بعــد از حمایت اصالح طلبان اعــام کرد و همین‬ ‫مساله را عامل رای اوری اقای روحانی خواند‪ .‬در واقع نگاه‬ ‫اصالحاتی های تند نسبت به اقای روحانی این است ولی‬ ‫من فکر می کنم اقای روحانی نگاهش به اعتدال نزدیک تر‬ ‫است تا افراط و تفریط در موضوعات‪.‬‬ ‫گویا گزینه اصلی کارگزاران برای ریاست مجلس‬ ‫اقای نجفی اســت اما چــرا نام اقــای الریجانی‬ ‫و ترجیح دادن او را به عارف مطرح کردند؟‬ ‫طبعا اگر شــرایط به نفع طیف کارگزاران باشــد به‬ ‫شــخصی مثل اقای الریجانی قانع نیســتند و حتما دنبال‬ ‫گزینه نزدیک تر به اندیشه و تفکر خودشان می روند‪.‬‬ ‫شخصی مثل اقای نجفی؟‬ ‫بله‪ ،‬نیروهایی که به ان طیف و ســلیقه سیاســی‬ ‫نزدیک ت ر بوده و پایگاه اجتماعی هم داشته باشد‪.‬‬ ‫چون اقای نجفــی در دوره ای که برای شــورای‬ ‫شــهر تهران نامزد شــد رای اورد بنابراین پایگاه‬ ‫اجتماعی در تهران دارد؟‬ ‫حاال بایــد دید کــدام گزینــه انها مطرح اســت‪،‬‬ ‫سرلیســت می شــود و بعد هم رای می اورد‪ ،‬بعد از ان تازه‬ ‫می شــود این فرض را مطرح کرد که ترجیح انها چه کسی‬ ‫است‪.‬‬ ‫به نظر شما نگاه اقای هاشــمی به ریاست اقای‬ ‫الریجانی بر مجلس چطور است؟‬ ‫اقــای الریجانی مشــی معتدلــی را مطــرح کرد‬ ‫حتی قبــل از دولــت یازدهم شــعار اعتــدال را در مجلس‬ ‫هشــتم توانســت دنبال و اجرا کند‪ ،‬در نگاه رهبری و سایر‬ ‫دست اندرکاران و مســئوالن عالی رتبه نظام نیز این مشی‬ ‫مثبت است‪ .‬در واقع نظام هم این مشــی را می طلبد که با‬ ‫نگاه اعتدالی و با پرهیز از افراط و تفریط از همه ظرفیت ها‬ ‫استفاده شود‪.‬‬ ‫اقای هاشمی هم همین نگاه را دارد؟‬ ‫بله‪.‬‬ ‫به نظر شما اقای خاتمی هم مشی اقای الریجانی‬ ‫را اعتدالی می داند؟‬ ‫نمی دانم‪ ،‬این طیف تند اصالحات اگر زمینه برای‬ ‫تحقق اندیشه های شان مطرح باشد حتم ا ترجیح شان این‬ ‫است که از نزدیکان خودشــان کسی رئیس مجلس شود‪،‬‬ ‫بعد مرحله به مرحله انتظارات شــان را کم می کنند تا اینکه‬ ‫بین انتخاب میان اقــای الریجانی یا یک نفــر دیگر قرار‬ ‫ی ترجیح دارد‬ ‫می گیرند یعنی مقایسه می کنند اقای الریجان ‬ ‫یا ان شخص‪.‬‬ ‫قطب مکتب عرفان تهران‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫ایت الله شاه ابادی نقطه وصل فلسفه و عرفان است‪.‬او از گروه علمای اصولی‬ ‫اســت که اهتمام ویژه ای به عرفان هم دارد و همین موضوع بر ســایر ویژگی های‬ ‫علمی چیرگی یافته به صورتی که وجه عرفانی شــاخصه او شــده است‪ .‬ایت الله‬ ‫ش اه ابادی بر همین اساس مکتب پربار عرفان تهران را پایه گذاشته است‪.‬‬ ‫دکترحمیدشاه ابادیازپدربزرگشمی گوید‬ ‫عرفانایت اللهباعرفان هاینوظهورمتفاوتاست‬ ‫داوود رضایی چراتی‬ ‫خبرنگار‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ابعاد مبارزاتی ایت الله شاه ابادی در عصر پهلوی‬ ‫پس از انقالب مورد توجه خاص قرار گرفته‪ .‬بفرمایید‬ ‫که برخورد ایشان با حکومت چگونه بود؟‬ ‫ذهنیت بســیاری از مخاطبین اینگونه اســت که‬ ‫هرکس وجه عرفانــی دارد معموال نباید با سیاســت کاری‬ ‫داشته باشد و باید کنج عزلت بگزیند و به سیر و سلوک فردی‬ ‫بپــردازد‪ .‬اغلب ما کمتــر از عرفا‪ ،‬چهــره مبارزاتی و چهره‬ ‫سیاســی در ذهن داریم‪ .‬انچه ایت الله میــرزا محمد علی‬ ‫شــاه ابادی را از عرفای هم عصر خودش متمایز می کند‪،‬‬ ‫مبارزات سیاسی ایشان با رضاخان است‪ .‬در حوزه عرفان‬ ‫ایت الله میرزا محمد علی شاه ابادی اقدامی که می کند این‬ ‫است که حوزه را به قبل و بعد از خودش تقسیم می کند که‬ ‫این روش خاص مبارزاتی ایت الله شاه ابادی بود‪ .‬به خاطر‬ ‫دارم که وقتی حضرت امام(ره) در دیــداری که با خانواده‬ ‫شهید شاه ابادی(شهید ایت الله مهدی شاه ابادی) داشتند‪،‬‬ ‫فرمودند‪« :‬ایشان عالوه بر اینکه یک فقیه به تمام معنا و‬ ‫یک عارف بالله بودند‪ ،‬یک مبارز به تمام معنا بودند‪ .‬بنابراین‬ ‫وجه مبارزاتی ایت الله میرزا محمد علی شاه ابادی از وجوه‬ ‫بارز ایشان است‪».‬‬ ‫شــکل این مبــارزه باتوجــه به فضــای خفقان و‬ ‫دیکتاتوری رضاخانی به چه صورت بود؟‬ ‫در دوره رضــا خــان تعابیر تند ایشــان نســبت به‬ ‫شــخص رضا خان و اقدامات عملی ایشــان در مبــارزه با‬ ‫دوران ستمشــاهی رضا خان بر کســی پوشــیده نیست‪.‬‬ ‫تعبیری در اغلب سخنرانی های خود علیه رضاخان داشتند‬ ‫و از او به عنــوان «مرتیکــه چــاروادار» نــام می بردند‪ .‬در‬ ‫سخنرانی های علنی و مباحث جدی که در این حوزه داشتند‪،‬‬ ‫گاه ایت الله شاه ابادی را تا مرز اصطکاک با برخی از علمای‬ ‫معاصرش پیش می برد و البته شــخصیت رضا خان برای‬ ‫انها نیزشناخته شده نبود‪ .‬به خاطر دارید که رضاخان برای‬ ‫پیشبرد برنامه های حکومتی خود و قبل از اینکه به صدارت‬ ‫برسد به دست بوســی علما می رفت و تظاهر می کرد که به‬ ‫علما احترام می گذارد‪ .‬اما اقای شــاه ابادی این وجه رضا‬ ‫خان را به خوبی شناخت و مبارزات جدی داشتند‪ .‬تحصن‬ ‫در ســخنرانی حرم حضرت عبدالعظیم به مــدت یازده ماه‬ ‫و سخنرانی های تند ایشــان مورد هجمه عناصر رژیم قرار‬ ‫می گرفت و رژیم به مسجدشان حمله می کرد جمع کردن‬ ‫منبر ایشان و بر هم زدن سخنرانی های ایت الله میرزا محمد‬ ‫علی شــاه ابادی از برنامه های رژیم بود‪ .‬از کسانی که وجه‬ ‫عرفانی دارند کمتر این سبقه را مشاهده می کنیم‪.‬‬ ‫تربیــت شــاگردان بنــام کــه ســرامد انهــا به‬ ‫امام خمینــی(ره) بود نیز از وجــوه موثر ایت الله‬ ‫شاه ابادی بود‪ ،‬ایشان چه رویکردی در این مساله‬ ‫داشتند؟‬ ‫بله؛ بارزترین شــاگرد ایت الله شاه ابادی حضرت‬ ‫امام هســتند‪ .‬البتــه ایت الله مرعشــی نجفــی‪ ،‬ایت الله‬ ‫میرزا هاشم املی‪ ،‬ایت الله بهاء الدینی و بسیاری از علمای‬ ‫دیگر نیز جزو شاگردان خوب ایشان بودند‪ .‬همه بزرگان ما‬ ‫شاگرد مکتب ایشان هســتند‪ .‬در حوزه عرفان باید به این‬ ‫نکته توجــه کنیم که ایت الله شــاه ابادی مجتهدی عارف‬ ‫بود‪ .‬یعنی ســیر و ســلوک عرفانی و نظریات عرفانی را در‬ ‫بارزترین شاگرد ایشــان حضرت امام(ره)‬ ‫اســت امــا افــراد دیگــر ماننــد ایت اللــه‬ ‫حق شناس‪ ،‬مرحوم اقای گرجی و دیگران‬ ‫درسطوحمختلفازمحضرایشاناستفاده‬ ‫کردنــد در مجمــوع شــاگردان ایت اللــه‬ ‫شاه ابادی را در اثار و برکات به جای مانده از‬ ‫تالیفات حضرت امام کــه مکررا در مباحث‬ ‫مختلــف از ایت اللــه شــاه ابادی به عنوان‬ ‫مرحومروحیالفداءیادمی کند‬ ‫نوه ایت الله شاه ابادی معتقد‬ ‫است که جنبه های سیاسی و‬ ‫مبارزاتی پدربزرگش در جنبه های‬ ‫عرفانی گم شده است‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫می شود‪ .‬مشرب ایت الله علی شاه ابادی مشرب صدرایی‬ ‫است‪ .‬یعنی ایشان بر اساس حکمت الهی صدرایی دارای‬ ‫نظریاتی هســتند و به ان طیــف فکــری نزدیک ترند تا به‬ ‫مکتب اشــراق یا دیگر عرفا‪ .‬درباره مکتــب تهران باید به‬ ‫فضای فلســفی ان روز و فضــای نجف و قم اســتناد کرد‪.‬‬ ‫فضای نجف در حوزه فلســفه و عرفــان دارای نظریات و‬ ‫دیدگاه هایی بود؛ در اصفهان و در قــم هم بزرگانی در این‬ ‫عرصه وجود داشــتند که هر کدام درباره فلســفه و عرفان‬ ‫دارای نظریــات خاصی هســتند‪ .‬در مشــهد هــم فضای‬ ‫فلســفی خاص وجود داشــت‪ .‬حضرت امــام(ره) دوران‬ ‫سختی را بعد از ایت الله شاه ابادی گذراند؛ چراکه به حوزه‬ ‫فلســفه و عرفان ورود داشــتند و در قم در این باب روزگار‬ ‫ســختی گذراند که مخالفت هایی از درون حوزه با ایشــان‬ ‫می شــود‪ .‬در این دوران بود که ایشــان مکتــب تهران را‬ ‫پایه گذاری کرد‪ .‬نقل است که وقتی ایشان در تهران این‬ ‫پایگاه فلســفی و عرفانی را بنیان می گذارند و مباحث شان‬ ‫را مطرح می کنند فضابه گونــه ای بود که حضرت امام(ره)‬ ‫می فرمایند؛ وقتی من دیدم کــه ایت الله میرزا محمد علی‬ ‫شــاه ابادی این مطالب را در تهران و مســجد برای عموم‬ ‫مردم مطرح می کنند به ایشــان گفتم که اخر مردم عادی‬ ‫و این حرف هــا؟! ایت الله میــرزا محمد علی شــاه ابادی‬ ‫به شــوخی و مزاح گفتند‪ :‬بگذارید ایــن کفریات به گوش‬ ‫مردم هم بخورد!ان زمان بسیاری از افراد مباحث عرفانی‬ ‫را کفریــات می دانســتد و در ان فضا ایت الله شــاه ابادی‬ ‫حــوزه تهــران را مناســب تر بــرای توضیح مباحــث خود‬ ‫می دانستد‪ .‬بنابراین می توان گفت؛ مکتب تهران این گونه‬ ‫پایه گذاری شد‪.‬‬ ‫چه شاگردانی در این مکتب تربیت کرده اند؟‬ ‫بارزترین شاگرد ایشان حضرت امام(ره) است اما‬ ‫افراد دیگر مانند ایت الله حق شناس‪ ،‬مرحوم اقای گرجی و‬ ‫دیگران در سطوح مختلف از محضر ایشان استفاده کردند ‬ ‫در مجموع شاگردان ایت الله شــاه ابادی را در اثار و برکات‬ ‫به جای مانده از تالیفات حضرت امام که مکررا در مباحث‬ ‫مختلف از ایت الله شاه ابادی به عنوان مرحوم روحی الفداء‬ ‫یاد می کند و در بسیاری از اثار امام(ره) همواره رد پای نگاه‬ ‫عرفانی و فلســفیات ایت الله میرزا محمد علی شاه ابادی‬ ‫وجود دارد ‪.‬‬ ‫مکتــب عرفانــی تهــران در عرصــه دینــی چه‬ ‫پیامد هــای مثبتی داشــته؟ این درســت زمانی‬ ‫اســت که به هر حال ایســم های غربــی از جمله‬ ‫م فعالیت زیادی می کردند؟‬ ‫سوسیالیس ‬ ‫این عرفان مبتنی بر اندیشه های دینی و برگرفته از‬ ‫اموزه های قرانی است‪ .‬دیدگاه ایت الله شاه ابادی دیدگاه‬ ‫درون دینی ودیدگاه منطبق بر اندیشه والیت پذیری است‪.‬‬ ‫بنابراین راه رســیدن به خدا در عرفان ایت الله شــاه ابادی‬ ‫از مســیر عبودیت و بندگی و از همین راه اعمال و مناسک‬ ‫عبادی می گذرد‪ .‬اندیشه های دیگر که عرفان را به عنوان‬ ‫یک میانبر مستقیم مطرح می کنند و تا جایی پیش می رود‬ ‫که شــریعت را فدا می کند؛ این اندیشه ها از منظر ایت الله‬ ‫شاه ابادی مذموم ومردود است‪ .‬وجه تمایز جدی ایت الله‬ ‫شــاه ابادی با عرفان هایی که در واقع نبایــد انها را عرفان‬ ‫بدانیم و عرفان های نوظهور است‪ .‬ایت الله شاه ابادی اوال‬ ‫مجتهد بود و ثانیا عارف و بعد از ان فیلسوف تلقی می شود ‬ ‫و این مسیر عبادت و بندگی و شــریعت و احکام و پایبندی‬ ‫به قوانین اسالمی اســت‪ .‬همه اینها از منظر استاد نشان‬ ‫می دهد که راه رســیدن به خدا از طریق قران و ائمه اطهار‬ ‫و اهل البیت(ع) اســت‪ .‬بنابر این اموزه هــای عرفانی بعد‬ ‫از ایجاد دســتگاه فلسفی اقای شــاه ابادی است‪ .‬اینگونه‬ ‫نیست که اول عرفان خوانده باشند و بعد سراغ فلسفه بروند؛‬ ‫ دستگاهفلسفیمبتنیبراندیشهعقلیاست‪.‬حاکمیتعقل‬ ‫در تمام این مباحث هســت و این نظامی که عرفان در ان‬ ‫دیده می شود عقل نیست و عقل ان را تایید می کند ولی از‬ ‫این منظر که عبور می کند و در پس این نگاه فلسفی اندیشه‬ ‫عقلی بــه یک عرفان در چارچوب می رســد کــه پایه گذار‬ ‫دیدگاه های مبتنی بر عرفان نظری اســت و البته به دنبال‬ ‫این مبانی عرفان نظری اســت که ما در رفتارهای ایت الله‬ ‫شاه ابادی اثار عرفان عملی ایشان را هم می بینیم‪.‬‬ ‫بعد از ایشــان این عرفانی که بنا نهاد‪ ،‬توانست‬ ‫سیر تکاملی را طی کند؟‬ ‫حوزه های دیگر عرفان که انها هم تفاوت هایی در‬ ‫مسلک با دیدگاه های ایت الله شاه ابادی دارند و مورد تایید‬ ‫ایشان هم نبوده‪ ،‬در این حوزه به وجود امد و رشد هم کرد و‬ ‫ِ‬ ‫عرفان ایت الله شاه ابادی به اهل فن اش معرفی‬ ‫بیشتر از‬ ‫شده است؛ هر چن د تفاوت ه ا اساسی نبوده و از تفاوت های‬ ‫ماهوی هم برخوردار نیســت اما تفاوت هایی هم دارد ‪ .‬در‬ ‫این بعد شاهد عرفان عملی بیشتری در این حوزه هستیم‪.‬‬ ‫می توان گفت که بعد از ایت الله شــاه ابادی اندیشه های‬ ‫عرفانی ایشان انگونه که شاید و باید دنبال نشد و گسترش‬ ‫پیدا نکرد و البتــه جای کار جــدی دارد؛ به جــز انچه که‬ ‫حضرت امام(ره) دنبــال کردند‪ .‬به عبارتی ارای فلســفی‬ ‫و عرفانی ایت الله شــاه ابادی به جز جاهای محدودی که‬ ‫روی ان کار شــده به دالیل مختلف از جملــه از بین رفتن‬ ‫اثار مکتوب اســتاد و غیره انگونه که شــاید و باید توسعه‬ ‫نیافته است و زمینه کار فراوان وجود دارد‪ .‬عرفان اسالمی‬ ‫که امروزه در دانشــگاه ها و در حوزه ها تدریس می شــود‪،‬‬ ‫تفاوت هایی با این فضــا دارد وجا دارد کــه ارای عرفانی‬ ‫ایت الله شاه ابادی به درستی واکاوی شود‪ .‬اندیشه ای که‬ ‫استاد در حوزه عرفان داشــتند با مجموعه مقدمات مبتنی‬ ‫بر نظریات اسالمی حرکت کرده و خروجی های مثبتی هم‬ ‫داشته است و الزم است که اینها در مباحث خودش مورد‬ ‫بررسی قرار گیرد‪.‬‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫پس مقام اجتهاد خودش دارد‪ .‬اینگونه نیســت که بشــود‬ ‫ایشــان را با عرفا و علمای نامدار و شخصیت های دیگری‬ ‫که دارای عرفان عملی صرف بوده و با روش های دیگری‬ ‫به این مقام رسیدند‪ ،‬مقایسه کنیم‪ .‬ایت الله شاه ابادی کسی‬ ‫است که فلسفه اسالمی را به درســتی می شناسد؛ مکتب‬ ‫صدرایی دارد و دارای نظریات فلســفی است‪ .‬از ایت الله‬ ‫شاه ابادی به عنوان فیلســوف فطرت نام برده می شود‪ .‬در‬ ‫بین فیلسوفان‪ ،‬کسانی که دارای دستگاه فلسفی باشند کم‬ ‫هستند‪ .‬ایت الله شــاه ابادی با نظریه فطرت شان و نظریه‬ ‫فلسفی فطرت شان یک دستگاه فلسفی را بنیان نهادند که‬ ‫بر اساس این دستگاه هم مقام توحید و هم مقام معاد قابل‬ ‫اثبات است‪ .‬بنابراین ایت الله میرزا محمد علی شاه ابادی‬ ‫کســی اســت که عرفان را پس از فلســفه و پس از دوران‬ ‫تحصیل حوزه و مقام اجتهاد به دست اورده است و البته به‬ ‫موازات او صاحب مشرب و سبک و سلیقه عرفان عملی نیز‬ ‫هست که کرامات ایشــان هم بر کسی پوشیده نیست‪ .‬اما‬ ‫انچه درباره ایشان باید به صورت ویژه توجه کرد این است‬ ‫که ایشان یک فیلسوف و نظریه پرداز است و نظریه فطرت‬ ‫ایشان امروز یک نظریه قابل اعتنا است‪ .‬اگر چه اثار زیادی‬ ‫از ایشــان در این زمینه به جا نمانده است ولی قابل تبیین و‬ ‫تحلیل فلسفی و عرفانی است‪.‬‬ ‫ایشــان را صاحب مکتب عرفانی تهران عنوان‬ ‫می کنند که در عصر خودش پیروان زیادی و البته‬ ‫مخالف های زیــادی هم داشــته‪ .‬مکتب عرفان‬ ‫تهران چه می گفت؟‬ ‫ایشــان را بایــد صاحــب مکتب عرفانــی تهران‬ ‫دانست‪ .‬مرحوم شــاه ابادی در ان بســیار تاثیر گذار تلقی‬ ‫‪1‬‬ ‫ایت الله میــرزا محمد علی شــاه ابادی که امروز‬ ‫به عنوان اســتاد عرفــان و اخالق حضــرت امام(ره)‬ ‫شــناخته شــده اســت‪ ،‬دارای ابعاد گوناگون است‪.‬‬ ‫ایشان شخصیتی ذوابعاد بودند‪ .‬در میان ابعاد ایشان‬ ‫به وجه فقاهتی و اصولی شان کمتر توجه شده است‪.‬‬ ‫ایت الله شــاه ابادی به عنوان یک مرجع تقلید صاحب‬ ‫رساله در حوزه فقه و اصول از چهره های نامدار عصر‬ ‫خودشان بودند و در حوزه عرفان نظری و عرفان عملی‬ ‫شخصیتی صاحب سبک به شمار می روند‪ .‬استفاده‬ ‫حضرت امام(ره) از محضر ایشــان باعث شــده این‬ ‫چهره بعد از انقالب اســامی بیشتر شــناخته شده و‬ ‫بیش از گذشته به مردم معرفی شــود‪ .‬در این دوران‬ ‫به وجوه شخصیتی دیگر ایشــان نیز توجه بیشتری‬ ‫شد و مخصوصا ســیره عملی و ســبک زندگی ایشان‬ ‫از جمله موضوعاتی بــود که پس از پیــروزی انقالب‬ ‫اسالمی مورد توجه نســل جوان قرار گرفت‪ .‬در ادامه‬ ‫برای واکاوی بیشتر شخصیت ان فیلسوف فطرت و‬ ‫عارف بالله گفت وگویی با نوه گرامی ایشان اقای دکتر‬ ‫حمید شاه ابادی فرزند شهید ایت الله مهدی شاه ابادی‬ ‫انجام داده ایم که از نظر می گذرد‪.‬‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫‪45‬‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫شیخ عارف‬ ‫مروری بر افکار‪ ،‬اندیشه ها و زندگی ایت الله شاه ابادی‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫‪2‬‬ ‫«ناصرالدین شاه قاجار تازه پدر را به تهران تبعید کرد‬ ‫که جلوی چشم باشد و بتواند او را کنترل کند‪ .‬او برای شاه‬ ‫پیغام فرستاد که من فکر می کردم تو ناصر دینی ولی حاال‬ ‫دانستم که کاسر دینی؛ شــاه غضب کرد اما ظل السلطان‬ ‫حاکم اصفهان و پســر شــاه به پدر نوشــت که از تعقیب‬ ‫منصرف شــوید‪ ،‬چه انکه بازگشــتش به اصفهان صالح‬ ‫نیســت‪ .‬ناصرالدین شــاه به سراج الملک دســتور داد که‬ ‫از تعقیــب جلوگیری کند و رضایت ایت اللــه را جلب کند تا‬ ‫به اصفهان بازنگردد‪ .‬ســراج الملک به او گفت در تهران‬ ‫بمان‪ ،‬هرچــه می خواهی انجام می دهــم‪ .‬ایت الله گفت‬ ‫ان مرکز باید تبدیل به مسجد شود‪ .‬ســراج الملک انجا را‬ ‫خرید و به ایت الله بید ابادی واگذار کرد و ایشــان در انجا‬ ‫مسجدی بنا کرد به نام مسجد ســراج الملک‪ » .‬این چنین‬ ‫بود که عالم اول محلــه بیداباد اصفهان بــه تهران امد و‬ ‫فرزند که همانند پدر مشی صدرایی داشت؛ مکتب عرفان‬ ‫تهران را پایه گذاشــت‪ .‬میرزا محمدعلی ‪ 12‬ساله بود که‬ ‫به پایتخت امد؛ مقدمات علوم را نزد پــدر اموخت و انگاه‬ ‫در کالس درس برادر بزرگترش ‪ -‬شــیخ احمد مجتهد‪ ،‬که‬ ‫قبل از بلوغ جسمی اش به درجه اجتهاد رسید‪ ،‬حاضر شد‪.‬‬ ‫در ده ســالگی در درس ایت الله میرزا هاشــم خوانســاری‬ ‫(نویســنده کتاب مبانی االصول)‪ ،‬درس ریاضیات نزد اقا‬ ‫میرزا عبدالــرزاق و در کالس فقه و اصــول ایت الله میرزا‬ ‫حسن اشتیانی شاگرد شیخ انصاری (صاحب بحرالفوائد)‬ ‫شرکت کرد‪ .‬فلسفه و عرفان را نزد میرزا ابوالحسن جلوه و‬ ‫میرزاهاشم گیالنی خواند‪ .‬در کنار این درس ها ریاضیات‬ ‫را خوب اموخت و بر علوم غریبه‪ ،‬رمل و جفر و اســطرالب‬ ‫مهارت کامل یافت و به زبان فرانســه مســلط شد‪ .‬بعد به‬ ‫نجــف رفــت و در درس ایت الله شــیخ فتح الله شــریعت‬ ‫(شیخ الشریعه) و ایت الله میرزا محمد حسن خلیلی شرکت‬ ‫کرد‪ .‬بعــد از ان بود کــه به ســامرا رفــت و درس ایت الله‬ ‫العظمی میرزا محمد تقی شیرازی را اموخت و یکی از شش‬ ‫نفری بود که میرزای شیرازی برایشان اجازه اجتهاد صادر‬ ‫کرد‪ .‬بعد از هشــت ســال اقامت در عراق و به درخواست‬ ‫مــادرش‪ ،‬به رغم مخالفت علمــای بنام نجف و ســامرا به‬ ‫اصفهان برگشــت‪ .‬وقتی مــردم تهــران از ورود ایت الله‬ ‫شاه ابادی به ایران مطلع شدند از ایشــان خواستند که به‬ ‫تهران برود‪ .‬وی پذیرفــت و چون منزل شــان در خیابان‬ ‫شــاه اباد‪« ،‬جمهوری اســامی» کنونی‪ ،‬بود به ایت الله‬ ‫شاه ابادی معروف شــد‪ .‬اقامت ایت الله محبوب مردم در‬ ‫تهران همزمان با به قدرت رسیدن رضا خان بود‪ .‬در زمان‬ ‫خود در صدر مبارزه با حکومت پهلوی قرار گرفت و ان گونه‬ ‫که امام خمینی گفــت مرحوم ایت الله شــاه ابادی عالوه‬ ‫بر انکه یک فقیــه و عارف کامل بودند یــک مبارز به تمام‬ ‫معنا هم بودند؛ بــه مرحوم مدرس می گفــت‪ :‬این مردک‬ ‫(رضاخان) االن که به قدرت نرســیده اســت‪ ،‬این چنین‬ ‫به دست بوســی علما و مراجع می رود و تظاهر به دینداری‬ ‫می کند و از محبت اهل البیــت(ع) دم می زند‪ .‬به محض‬ ‫اینکه به قدرت رسید به همه علما پشت می کند و اول کسی‬ ‫را که لگد می زند خود شما هستید‪ .‬او همانند پرورش گرگ‬ ‫خطرناک است‪».‬‬ ‫شیخ عارف همزمان با فشار های رژیم از علما خواست‬ ‫در زمان ایت الله شاه ابادی‪ ،‬استفاده از بی سیم و رادیو‬ ‫در ایران تازه رایج شده بود‪ ،‬ولی چون وسایل ارتباط جمعی‬ ‫به دست حکومت رضاخان اداره می شد‪ ،‬بیشتر برنامه های‬ ‫ان مبتذل‪ ،‬ضد اســامی و مروج فرهنگ غــرب بود‪ .‬این‬ ‫امر موجب شــد که عده ای از علما معتقد بــه حرمت تمام‬ ‫برنامه های ان شــوند و به حرمت استفاده از ان فتوا دهند‪.‬‬ ‫در این حال عده ای از مردم نزد ایت الله شــاه ابادی رفته‪،‬‬ ‫از ایشان درباره جواز استفاده از این وسایل سوال کردند‪.‬‬ ‫ایشان ضمن اظهار تاسف از اینکه این وسیله تبلیغ خوب‪،‬‬ ‫در دست مسلمانان نیست‪ ،‬فرمودند‪« :‬رادیو‪ ،‬همچون زبان‬ ‫گویایی اســت که هم می تواند به دانش و فرهنگ خدمت‬ ‫کند‪ ،‬هم می توانــد گفتارهای ناصواب بگویــد‪ .‬بنابراین‪،‬‬ ‫خرید و نگهــداری ان برای اســتفاده از برنامه های مفید‪،‬‬ ‫ایت الله مطهری از جاذبه های درس‬ ‫ایت الله شاه ابادی به خوبی یاد می کرد‬ ‫پدر برادران الریجانی هم از‬ ‫شاگردان شیخ عارف بود‬ ‫جواب درخوری دادند‪ ،‬دانســتم که اهلش هستند‪ .‬منتظر‬ ‫شــدم تا بحث تمام شد‪ .‬دنبال ایت الله شــاه ابادی حرکت‬ ‫کردم و در راه از ایشــان تقاضای درس کــردم‪ .‬نپذیرفت‪،‬‬ ‫اصرار کردم تا پذیرفت که فلســفه ای بگوید‪ .‬گفتم فلسفه‬ ‫خوانده ام‪ ،‬عرفان می خواهم‪ .‬نپذیرفت‪ ،‬اصرار می کردم‬ ‫تا به منزلش ر سیدیم‪ ،‬تعارف کردند به منزلش رفتم‪ .‬ان قدر‬ ‫اصرار کردم تا پذیرفت‪ .‬بعد از چند جلسه درس عرفان دیدم‬ ‫که نمی توانم ترکش کنم‪ .‬از ان به بعد در همه جلســاتش‬ ‫شرکت می کردم و تمام را می نوشتم‪ .‬بعد از هفت سال که‬ ‫به تهران رفتند‪ ،‬در هر تعطیالتی به تهــران می رفتم و در‬ ‫جلساتش شرکت می کردم‪ ».‬امام می گوید‪« :‬ابتدا تنها در‬ ‫درس عرفان حاج اقا شاه ابادی حضور می یافتم اما بعد به‬ ‫جلسه های اخالقشان هم رفتم‪ .‬گاهی که زیاد می شدیم‬ ‫سه نفر بودیم‪ ،‬ولی بیشــتر اوقات من تنها بودم و عرفان را‬ ‫نزد ایشان می خواندم‪ .‬من در طول عمرم روحی به لطافت‬ ‫و ظرافــت ایت الله شــاه ابادی ندیدم‪ .‬مرحوم شــاه ابادی‬ ‫لطیفه ای ربانی بود‪ .‬اگر ایت الله شــاه ابادی هفتاد ســال‬ ‫تدریس می کرد‪ ،‬من در محضرش حاضر می شــدم چون‬ ‫هرروز حرف تازه ای داشت‪».‬‬ ‫عارف مدرن‬ ‫امام خمینی همیشه از ایت الله‬ ‫شاه ابادی به عنوان شیخ مرحوم‬ ‫ما نام می برد‬ ‫مانعی ندارد‪ ».‬او معتقد بود‪« :‬مواظبت به ایات شریفه اخر‬ ‫سوره حشر‪ ،‬از ایه شــریفه‪« :‬یا ایها الذین امنوا اتقوا الله و‬ ‫لتنظر نفس ما قدمت لغد» تا اخر ســوره مبارکه‪ ،‬با تدبر در‬ ‫معنی انها در تعقیب نمازها‪ ،‬خصوصا در اواخر شب که قلب‬ ‫فارغ البال است‪ ،‬خیلی موثر است در اصالح نفس‪ ».‬ارادت‬ ‫وی به ائمه معصومین و به ویژه حضرت زهرا (س) ان چنان‬ ‫زیاد بــود که می فرمود‪« :‬در نوافل شــب‪ ،‬به مقام شــامخ‬ ‫حضرت زهرا سالم الله علیها توجه کنید و بدانید که استمداد‬ ‫گرفتن از ان حضرت‪ ،‬موجب ترقی و قرب معنوی می شود‬ ‫و خداشناسی انسان را زیاد می کند‪ .‬همچنین قبل از اذان‬ ‫صبح‪ ،‬صلوات حضرت زهرا سالم الله علیها را بفرستید‪».‬‬ ‫اســتاد درباره امادگی روحی برای عبادات می گفت‪:‬‬ ‫«اگر برای نافله شب بیدار شدید برای نافله خواندن امادگی‬ ‫روحی ندارید‪ ،‬بیدار بمانید‪ .‬بنشــینید‪ ،‬حتی چای بخورید‪.‬‬ ‫انســان بر اثر همین بیداری‪ ،‬امادگی بــرای عبادت را پیدا‬ ‫می کند‪ .‬بیداری ســحر‪ ،‬هم برای مزاج مادی مفید است و‬ ‫هم برای مزاج معنوی‪ .‬برای دنیایتان هم که شده‪ ،‬سحرها‬ ‫بیدار شوید‪ .‬چون بیداری سحر‪ ،‬وسعت رزق‪ ،‬زیبایی چهره‬ ‫و خوش اخالقی می اورد‪ ».‬این از کالم صریح استاد است‬ ‫که معتقد بود‪« :‬هیچ وقت لعن شــخصی نکنید‪ ،‬گر چه به‬ ‫کافری که ندانید از این عالم (چگونه) منتقل شــده‪ ،‬مگر‬ ‫انکه ولی معصومی از حال بعد از مردن او اطالع دهد‪ .‬زیرا ‬ ‫ممکن است در وقت مردن‪ ،‬مومن شــده باشد‪ .‬پس لعن‬ ‫به عنوان کلی بکنید‪ .‬کفاری را که معلوم نیست با حال کفر‬ ‫از این عالم منتقل شدند لعن نکنید؛ شــاید در حال رفتن‪،‬‬ ‫هدایت شده باشند و روحانیت انها مان ع ترقیات شما شود‪».‬‬ ‫امام خمینی در توضیح حدیث بیست و هشتم کتاب چهل‬ ‫حدیث می فرمایند‪« :‬شیخ عارف ما روحی فداه می فرمود‪:‬‬ ‫«هیچ وقت لعن شخصی نکنید گر چه به کافری که ندانید از‬ ‫این عالم چگونه منتقل شده باشد‪ ،‬مگر انکه ولی معصومی‬ ‫ از حال بعد از مردن او اطالع دهــد‪ ».‬یکی ا ز نکات جالب‬ ‫ایت الله شاه ابادی که عالوه بر تدریس و جلسه وعظ‪ ،‬برای‬ ‫هفته ای دو بار سخنرانی درباره معاد‪ ،‬هیات مذهبی سیار را‬ ‫تشکیل داد‪ .‬در واقع ایشــان بنیانگذار هیات مذهبی سیار‬ ‫است که هنوز هم در جامعه مرسوم است و در انقالب نقش‬ ‫مهم داشته است‪ .‬رساله شذرات المعارف یا مرام االسالم‬ ‫ایشــان برای همیــن هیات ها بوده اســت ‪ .‬عــارف کامل‬ ‫ایت الله شاه ابادی در روز سوم اذر ‪ 1328‬شمسی در تهران‬ ‫وفات کرد و در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی در شهر ری‬ ‫به خاک سپرده شد‪ .‬مقبره او کنار پله ای کوچک است که‬ ‫بســیاری از زائران حتما برای ســاعتی کنارش می نشیند و‬ ‫برایش فاتحه می گویند‪ .‬شیخ عارف از استوانه های اخالق‬ ‫تهران است که برکاتش هنوز پابرجاست‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫برای علنی ســاختن مبارزه علیه پهلوی برای تحصن علیه‬ ‫شاه در پناه حضرت عبدالعظیم در شــهر ری گرد ایند‪ ،‬که‬ ‫تنها دو تن از علما به ایشان پیوستند‪ .‬پانزده ماه تحصن کرد‬ ‫و سپس برای درس دادن به قم رفت‪ .‬در کتاب گلشن ابرار‬ ‫نقل شده که روزی عده ‪‎‬ای برای دستگیری شیخ عارف به‬ ‫مسجد جامع حمله ور شدند و با بی‪‎‬شرمی تمام چکمه پوش‬ ‫وارد مسجد شدند که ناگاه ایت الله نهیبی بر انها زد و همگی‬ ‫انها پا به فرار گذاشــتند و برای دستگیری ایشان در بیرون‬ ‫مسجد کمین کردند و انگاه که ایت الله شاه ابادی از مسجد‬ ‫خارج شــده فرمانده انها رو به شــیخ عارف کــرد و گفت‪:‬‬ ‫«اقای شاه ابادی! اقای شاه ابادی! تو باید همراه ما بیایی‬ ‫کالنتری!» ایت الله شاه ابادی ایستاد و در حالی که ابروانش‬ ‫به هم گره خورده بود گفت‪« :‬برو به بزرگترت بگو بیاد!» و به‬ ‫راه خود ادامه داد‪ .‬ایشان خطاب به رژیم می فرمود‪« :‬اگر‬ ‫می خواهید سخنرانی تعطیل شود باید مرا ببرید‪ .‬من هر روز‬ ‫قبــل از اذان صبح تنهایی از منزل به مســجد می ایم‪ ،‬اگر‬ ‫عرضه دارید ان وقت بیایید و مرا دســتگیر کنید‪ .‬نه اینکه‬ ‫منبر را بدزدید!»‬ ‫ی‪‎‬کرد و‬ ‫در حوزه علمیه قــم روزی ‪ 10‬درس تدریس م ‬ ‫هر ِ‬ ‫ی‪‎‬کرد‪،‬‬ ‫عالمی که در درسی از درس های ایشان شرکت م ‬ ‫ی‪‎‬ستود؛ چنان که‬ ‫اســتاد را در همان رشته خاص بســیار م ‬ ‫امام (ره) که در درس های عرفان ایشــان حاضر می شــد‬ ‫ی‪‎‬ستود‪ .‬شهید مطهری‬ ‫استادش را در عرفان فوق‪‎‬العاده م ‬ ‫ت و ایت الله‬ ‫ایشــان را در عرفان ممتاز و بی رقیب می دانس ‬ ‫ی پدر برادران الریجانی معتقد بود مهارت‬ ‫میرزا هاشــم امل ‬ ‫او در فقه و اصول بیش از فلســفه و عرفان است‪ .‬ایت الله‬ ‫شاه ابادی در فقه و اصول‪ ،‬تفسیر‪ ،‬عرفان‪ ،‬فلسفه‪ ،‬منطق‬ ‫و ادبیات عرب تدریس می کرد‪ .‬اســتاد عالقــه زیادی به‬ ‫شاگرد برجســته خود یعنی امام خمینی داشت‪ .‬نقل است‬ ‫که هر گاه می ‪‎‬خواست او را صدا کند بدون اوردن پسوند یا‬ ‫پیشوندی همان گونه که پدران فرزندان خود را صدا می‪‎‬کنند‬ ‫ی‪‎‬فرمود‪« :‬روح الله» همین ارادت دو طرفه موجب شد که‬ ‫م ‬ ‫بسیاری از رساله‪‎‬ها و کتاب های چاپ نشده شیخ عارف در‬ ‫اختیار حضرت امام (ره) قرار گرفت تا به چاپ برسند اما در‬ ‫حمله ساواک به کتابخانه و منزل امام در قم در‪ 1343‬ش‪.‬‬ ‫اثار وی و اقا روح الله ناپدید شد‪.‬‬ ‫امام خمینی از چگونگی اشنایی خود با اقای شاه ابادی‬ ‫می فرمایــد‪« :‬روزی در فیضیــه بــا میــرزا محمد صــادق‬ ‫شــاه ابادی (برادرزاده ایت الله شــاه ابادی و از دوســتان‬ ‫امام خمینی) برخورد کــردم‪ ،‬گفت‪« :‬اگر گمشــده ات را‬ ‫می خواهی در فالن حجره نشســته است‪ ».‬به انجا رفتم‪،‬‬ ‫دیدم ایت الله شاه ابادی و ایت الله حائری نشسته و مشغول‬ ‫مباحثه هستند‪ .‬علمایی نیز حضور داشتند؛ سوالی پرسیدم‪،‬‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫پــدر ایت اللــه شــا ه ابادی بــه‬ ‫ناصرالدین شــاه گفتــه بــود تــو‬ ‫ناصرالدین نیســتی بلکه کســی‬ ‫هستی که دین را از بین می بری‪.‬‬ ‫ایــن شــاید در ان زمــان حــرف‬ ‫سنگینی به شاه دیکتاتور بود‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫‪47‬‬ ‫تحریمی که به صف منتهی شد‬ ‫جامعهشناسی‬ ‫کمپیــن تحریم خریــد خــودروی داخلــی درحالیکه هــواداران‬ ‫گســترده ای در جامعه و شــبکه های اجتماعی پیدا کرده بــود‪ ،‬با ارائه‬ ‫تسهیالت دولتی برای خرید شرایطی خودرو به شکست منتهی شد؛‬ ‫اتفاقیکهازیکسوبهعدمتمکنمالیمردمدرزمانتحریمبازمی گشت‬ ‫وازسویدیگرریشهدرفرهنگایرانی هابرایخریدکاالیاقساطیدارد‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث به این سوال پاسخ می دهد؛ بهتر نبود‬ ‫دولت به جای وام خودرو ‪،‬وام ازدواج بدهد؟‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫گالیهجوانان ‪،‬خوشحالی میانساالن‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫علی حاج ‬ ‫یناصری‬ ‫روزنام هنگار‬ ‫‪1‬‬ ‫ صف های طوالنی برای خرید خودروهای اقساطی‬ ‫در نمایندگی های ایران خودرو و ســایپا خبری بود که پس‬ ‫از کمپین تحریم خودروهای داخلی ســوژه رسانه ها شد و‬ ‫توجه جامعه را به خود جلب کرد؛ برخــی از فریب مردم از‬ ‫سوی خودروسازان سخن گفتند و برخی دیگر اولویت هایی‬ ‫همچون پرداخت وام ازدواج به جوانان را ارجح دانستند‪.‬‬ ‫داستان یک کمپین‬ ‫ســایپا بودند‪ .‬علت چنین باوری این بود که خبرهای قبلی‬ ‫از انباشت بیش از ‪ 100‬هزار دســتگاه خودرو در پارکینگ‬ ‫خودروســازان حکایت داشــت و به این ترتیــب حدود ده‬ ‫درصــد از موجــودی پارکینگ خودروســازان بــه فروش‬ ‫رسید‪ .‬در نخستین روز قریب به ‪ 12‬هزار دستگاه خودرو به‬ ‫فروش رفت تا خودروسازان نفس راحتی بکشند و صدای‬ ‫پای خــروج از بحــران را بشــنوند‪ .‬از این تعداد‪ ،‬هشــت‬ ‫هزار دســتگاه ســهم ایران خودرو بود و چهار هزار خودرو ‬ ‫فروخته شده دیگر نیز از تولیدات سایپا بودند‪ .‬این میزان‬ ‫فروش در شرایطی صورت گرفت که براساس امار وزارت‬ ‫صنعت‪ ،‬معدن و تجــارت‪ ،‬تولید روزانه ایران خودرو حدود‬ ‫هزار دستگاه و تولید روزانه سایپا حدود ‪ ۸۰۰‬دستگاه خودرو‬ ‫است و میزان تولید خودروســازان به کمترین رقم رسیده‬ ‫است‪ .‬بعد از مدت کوتاهی اما خودروسازان اعالم کردند‬ ‫که ظرفیت فروش خودروهای اقســاطی به پایان رسیده‬ ‫اســت‪ .‬مســعود خوانســاری رئیس اتاق بازرگانی تهران‬ ‫علت چنین وضعیتی را این گونه روایت می کند‪« :‬در حالی‬ ‫که گفته می شــد ‪ 50‬تا ‪ 60‬هزار دســتگاه خــودرو در انبار‬ ‫خودروسازان مانده‪ ،‬اما با اجرای طرح خرید خودرو با وام‬ ‫‪ 25‬میلیون تومانی مشخص شد که تنها ‪ 15‬هزار خودرو در‬ ‫انبارها وجود داشته است‪».‬‬ ‫طرح فروش اقســاطی خودرو در شــرایطی اجرایی‬ ‫شــد که یکی از مدارک اصلی موردنیاز برای ثبت نام خرید‬ ‫خودرو‪ ،‬چک بانکی بود‪ .‬خریداران برای پرداخت اقساط‬ ‫تســهیالت بانکی خرید محصوالت ایران خودرو در مدت‬ ‫یک ســال باید چهار فقره چک بانکی‪ ،‬در مدت دو ســال‬ ‫هشــت فقره چک بانکی‪ ،‬در مدت سه ســال دوازده فقره‬ ‫چک بانکی و در مدت چهار سال شانزده فقره چک بانکی‬ ‫به فاصله ســه ماهه به نمایندگی شــرکت های خودروساز‬ ‫ارائه دهند‪ .‬برای خرید محصوالت ســایپا نیز در اقســاط‬ ‫یک ساله‪ ،‬دو ساله و سه ســاله باید شش فقره چک بانکی‬ ‫و برای اقساط چهار ســاله هشــت فقره چک بانکی ارائه‬ ‫بسته خروج از رکود یا نجات خودروسازان؟‬ ‫صف های طوالنی برای خرید‬ ‫خودروهای داخلی‬ ‫کمپین تحریم خودرو داخلی در‬ ‫شبکه های اجتماعی‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫مدتی از کمپین تحریم خرید خودرو می گذشت که‬ ‫خبری تازه در رسانه ها منتشر شد‪ :‬دولت بسته جدید خروج‬ ‫غیر تورمی از رکود را اجرا می کند‪ .‬یکی از شــاخص ترین‬ ‫نکاتی که در این بســته به چشــم می خــورد‪ ،‬عرضه وام‬ ‫‪ 25‬میلیون تومانــی برای خرید خودروهــای داخلی بود؛‬ ‫خودروهایــی که به عقیــده همگان‪ ،‬همــان خودروهای‬ ‫افتــاب‪ ،‬بــاد و باران دیــده پارکینگ هــای ایران خودرو و‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫صنعت خودروسازی مدت هاست که به یکی از صنایع‬ ‫معضل زا در کشور تبدیل شده است؛ چراکه خودروهایی با‬ ‫کیفیت نازل و قیمت گزاف را به مشــتریان عرضه می کند‬ ‫این درحالی است که خودروهای وارداتی با تعرفه باالیی‬ ‫به کشور وارد می شوند و بسیاری از مردم توانایی خرید این‬ ‫خودروها را ندارند‪ .‬فشــار تحریم ها و صعود قیمت خودرو‬ ‫چنان برای مشــتریان خودرو گران امد که خشم خود را در‬ ‫کمپین تحریم خریــد خودرو صفر نشــان داد‪ .‬واکنش ها‬ ‫به کمپین تحریــم خرید خودرو اما مهمتــر از انچه بود که‬ ‫در متن این کمپیــن رخ داد‪ .‬کار تا جایــی پیش رفت که‬ ‫محمدرضا نعمــت زاده وزیر صنعت‪ ،‬معــدن و تجارت در‬ ‫گفت وگویی با خبرنگاران‪ ،‬این کمپین را «توطئه» و «در‬ ‫راستای خواست دشمنان انقالب» توصیف کرد اما کار از‬ ‫کار گذشته بود؛ ارزش سهام ایران خودرو به شدت سقوط‬ ‫کرد و برخی رســانه های منتقد دولت از خروج ســرمایه ها‬ ‫از صنعت خودروســازی خبر دادند‪ .‬مدتی بعد‪ ،‬مدیرعامل‬ ‫ایران خودرو از مــردم به دلیل کیفیــت پایین خودروهای‬ ‫ساخت داخل عذرخواهی کرد اما این اتفاق هم نتوانست‬ ‫اعتماد عمومــی را جلب کرده و مــردم را متقاعد کند تا بار‬ ‫دیگر به خرید محصــوالت این دو کمپانــی بزرگ داخلی‬ ‫روی بیاورند؛ حتی افزایش تسهیالت خرید خودرو تا سقف‬ ‫‪ 15‬میلیون تومان نیز چاره ســاز نشد و خودروها همچنان‬ ‫روی دســت خودروســازان مانــد‪ .‬توقع کاهــش قیمت و‬ ‫افزایش کیفیت‪ ،‬مســاله ای بود که در مدتــی کوتاه بین‬ ‫بخش های مختلفی از جامعه شــکل گرفت و با اســتفاده‬ ‫از امکانات شبکه های اجتماعی خیلی زود به یک کمپین‬ ‫پر ســر و صدا برای نخریــدن خودروهای صفــر کیلومتر‬ ‫داخلی تا زمان افزایش کیفیــت و کاهش قیمت ها تبدیل‬ ‫شد‪ .‬هرچند بســیاری امید بســته بودند که این کمپین در‬ ‫صورت تداوم بتواند اثراتی مثبت در ایــن زمینه از خود به‬ ‫جای بگذارد‪ ،‬اما وام ‪ 25‬میلیونی خرید خودرو نه تنها این‬ ‫تصورات را از بین بــرد که حتی بار دیگــر بحث باال بدون‬ ‫تقاضا نســبت به محدودیت عرضه را نیز پیش کشــید؛ تا‬ ‫جایی که خودروســازان اعالم کردند‪ ،‬فــروش فعلی چند‬ ‫محصولشــان به پایان رســیده و در حال حاضر خرید انها‬ ‫امکان پذیر نیســت‪ .‬با اظهارنظر علی ربیعی وزیر تعاون‪،‬‬ ‫کار و رفاه اجتماعی دولت یازدهم‪ ،‬ماجرا شــکل دیگری‬ ‫به خود گرفت‪.‬‬ ‫منتقــدان پرداخــت تســهیالت خرید‬ ‫خودرو می گویند بهتر بود دولت به جای‬ ‫پرداخت وام خرید خودرو‪ ،‬در اندیشــه‬ ‫افزایش تسهیالت ازدواج جوانان باشد‬ ‫تا سیاســت کلی نظام مبنی بر باال رفتن‬ ‫امار ازدواج رنگ واقعیت به خود بگیرد‬ ‫شود‪ .‬این مساله تا حدود زیادی کار را برای اقشار کم درامد‬ ‫و کارگران ســخت می کرد و تهیه این تعــداد چک بانکی‬ ‫برای هر کسی امکان پذیر نبود؛ چراکه اگر فردی خودش‬ ‫صاحب دسته چک باشد باید تا هشــت فقره از چک های‬ ‫خود را بابت تسویه در مدت یک تا چهار سال به نمایندگی‬ ‫ارائه کند و چنانچه دســته چک نداشته باشــد‪ ،‬به سختی‬ ‫می تواند فرد دیگــری را راضی کند که ایــن تعداد چک را‬ ‫در اختیار او قرار دهد‪ .‬هرچنــد میرمحمد صادقی مدیرکل‬ ‫اعتبــارات بانک مرکزی از امکان اســتفاده از ســفته خبر‬ ‫داده بــود‪ ،‬اما خودروســازان به صحبت هــای او توجهی‬ ‫نکردنــد‪ .‬بدین ترتیب اقشــار کم درامد و کارگــر که توان‬ ‫خرید پایینی دارند و بیش از بقیه نیازمند دریافت تسهیالت‬ ‫بانکی هســتند‪ ،‬از مزایای این وام محروم شــدند؛ هرچند‬ ‫محاسبه سود مرکب برای این تسهیالت نیز انگیزه زیادی‬ ‫برای خرید خودرو توســط اقشــار کم درامــد جامعه باقی‬ ‫نمی گذاشــت‪ .‬اجرای طــرح فروش اقســاطی خودرو در‬ ‫قالب اجرای بســته خروج از رکــود در حالی صورت گرفت‬ ‫که کیفیت خودروها همچنان پایین است و محاسبه سود‬ ‫مرکب نیز باعث باال رفتن قیمت خودروهایی می شود که در‬ ‫فروش نقدی هم با قیمت گزافی به دست مردم می رسند‪.‬‬ ‫برخی کارشناســان اقتصــادی نیز بر ایــن موضوع صحه‬ ‫می گذارند که وام خریــد خودرو به نفــع طبقات ضعیف و‬ ‫محروم جامعه نبود‪.‬‬ ‫ابراهیم نکو عضو کمیســیون اقتصــادی و نماینده‬ ‫مردم رباط کریم در مجلس نهم‪ ،‬بســته رونق اقتصادی را‬ ‫دارای اثرات موقتی می داند و می گوید‪« :‬اقتصاد کشــور‬ ‫مانند مریضی اســت که باید ان را از مرگ نجات داد و بعد‬ ‫برای ان درمان بلندمدت نوشــت‪ .‬بسته رونق اقتصادی‪،‬‬ ‫اقتصاد ما را از مرگ نجات می دهد و بعــد از مدتی دولت‬ ‫باید برنامه های بلندمدت برای هدایت اقتصاد ارائه دهد‪».‬‬ ‫او همچنین ادامــه می دهد‪« :‬دولت بــا وام های خودرو‪،‬‬ ‫تولیدات دپو شده را به فروش می رســاند‪ ،‬زیرا تا زمانی که‬ ‫صنعت خــودرو نتوانــد تولیــدات فعلی خــود را به فروش‬ ‫برســاند‪ ،‬نمی تواند اقدامی برای افزایــش کیفیت انجام‬ ‫دهد‪ .‬متاسفانه خودروها با کیفیت قبلی اما با قیمت باالتر‬ ‫به فروش می رســند‪ ،‬زیرا ســود وام خودرو پول به مراتب ‬ ‫بیشتری از ارزش واقعی خودرو خالی می کند‪ ».‬نکو با تاکید‬ ‫بر اینکه وام خودرو از جیب مردم به ضرر قشــر متوســط و‬ ‫پایین جامعه اســت‪ ،‬ابراز عقیده می کند‪« :‬قشر متوسط و‬ ‫پایین جامعه با این اقساط ســنگین قدرت خرید خودرو را‬ ‫ندارند‪ .‬بسته رونق مشکالت قشر متوسط به باالی جامعه را‬ ‫حل می کند‪ ،‬نه مشکالت قشر متوسط به پایین جامعه را‪».‬‬ ‫البرت بغزیان کارشناس مسائل اقتصادی و استاد دانشگاه‬ ‫‪49‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫نیز نظر مشابهی دارد‪ .‬او با تاکید بر اینکه وام خودرو برای‬ ‫اقشــار ضعیف جامعه نبود‪ ،‬این گونــه اظهارنظر می کند‪:‬‬ ‫«پرداخت وام های اعتباری به مردم در شرایطی که توان‬ ‫اقتصــادی مردم پایین اســت در بلندمدت باعث تشــدید‬ ‫رکود می شود‪ .‬این مساله به هیچ وجه منجر به ایجاد رونق‬ ‫نمی شود؛ چراکه مردم با دست خالی کاالیی را خریداری‬ ‫کردند که گران است‪ ».‬این کارشــناس اقتصادی ادامه‬ ‫می دهد‪« :‬اســتقبال از وام های خــودرو در روزهای اول‬ ‫از ســوی عموم جامعه نبوده و عمدتا افرادی از این طرح‬ ‫استقبال کردند که توان مالی باالیی داشتند و نماینده عموم‬ ‫جامعه نبودند‪ .‬کســانی که از تســهیالت این وام استفاده‬ ‫می کنند به مرور تحت فشــار بازپرداخت اقســاط ان قرار‬ ‫می گیرند‪ .‬این در حالی است که اگر بخواهند خودرو را نیز‬ ‫منتقل کنند منع قانونی وجود دارد و می بایست کل مبلغ وام‬ ‫را تسویه کنند‪».‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫فروش اقساطی خودرو یا وام ازدواج‬ ‫مساله این نیست‪...‬‬ ‫صف های طویــل و دراز و ثبت نام های چند ســاعته‬ ‫برای دریافــت وام ‪ 25‬میلیــون تومانی خرید خــودرو در‬ ‫نمایندگی های مجاز فروش کارخانه های خودروســازی‪،‬‬ ‫نشان دهنده استقبال گرم مشــتریان از طرح بود و خیال‬ ‫خودروســازان را تا حدود زیادی اســوده کرد اما انتقادات‬ ‫فراوانی نیز به همراه داشت‪ .‬انها می گفتند بهتر بود دولت‬ ‫به جــای پرداخت وام خرید خــودرو‪ ،‬در اندیشــه افزایش‬ ‫تسهیالت ازدواج جوانان باشد تا سیاست کلی نظام مبنی‬ ‫بر باال رفتن امــار ازدواج رنگ واقعیت به خــود بگیرد‪ .‬به‬ ‫اعتقاد این گــروه از منتقدان‪ ،‬حل مشــکالت اقتصادی‬ ‫جوانان به عنوان یکی از موانع اصلی ازدواج‪ ،‬می توانست‬ ‫از باال رفتن سن ازدواج جلوگیری کند اما دولت ترجیح داد‬ ‫مشکل خودروسازان را در اولویت قرار دهد‪.‬‬ ‫مشکالت اقتصادی خرد و کالنی هستند که انگیزه‬ ‫اغاز زندگی مشترک را از بسیاری از جوانان گرفته اند؛ تهیه‬ ‫مسکن‪ ،‬جهیزیه و برگزاری یک جشن عروسی‪ ،‬تنها یک‬ ‫وام جزئــی را به خــود اختصاص داده امــا اغلب جوان ها ‬ ‫بدون حمایت مالی خانــواده نمی توانند مبادرت به ازدواج‬ ‫نمایند‪ .‬از زمان اغاز پرداخت این وام‪ ،‬بارها مبلغ ان تغییر‬ ‫کرده اما چندی است که مبلغ سه میلیون تومان برای ان‬ ‫در نظر گرفته شده است؛ این تسهیالت اما ان قدر کارایی‬ ‫نداشته که بتواند کمکی به جوانان بکند‪ .‬زمانی که به امار‬ ‫سازمان ثبت احوال کشــور توجه کنیم‪ ،‬متوجه می شویم‬ ‫که تا حدود زیادی حق با این منتقدان است؛ چراکه بیش‬ ‫از یازده میلیــون جوان مجرد در کشــور وجــود دارند که‬ ‫اغلب انها به دلیل عدم تمکن مالی امکان ازدواج ندارند‪.‬‬ ‫اســتناد منتقدان به اصل چهل وسوم قانون اساسی است‬ ‫که تاکید می کند؛ فراهم کردن شرایط تشکیل خانواده و‬ ‫ازدواج جوانان‪ ،‬از جمله وظایف حاکمیت اســت‪ .‬محمد‬ ‫اسماعیل ســعیدی‪ ،‬عضو کمیســیون اجتماعی مجلس‬ ‫نهم دراین باره چنین می گوید‪« :‬برنامه حمایت از زوج های‬ ‫جــوان و افزایش میزان وام ازدواج موضوع مهمی اســت‬ ‫که مورد غفلت قرار گرفته اســت‪ .‬اقدام دولت برای ارائه‬ ‫تسهیالت تا سقف ‪ 10‬میلیون تومان به منظور خرید کاالی‬ ‫ایرانی قابل تقدیر است اما چرا این تسهیالت فقط باید به‬ ‫کارمندان دولت ارائه شــود؟ همچنیــن در کنار این موارد‬ ‫باید از بسیاری از جوانان به دلیل عدم توانایی مالی ازدواج‬ ‫خود را به تاخیر می اندازند‪ ،‬حمایت ویژه کرد‪ ».‬او با طرح‬ ‫این سوال که چرا باید جوانان برای وام سه میلیون تومانی‬ ‫ازدواج چند ماه در نوبت بمانند‪ ،‬تاکیــد می کند‪« :‬چگونه‬ ‫اســت که برای اعطای تســهیالت خودرو اعتبــار الزم را‬ ‫دارند؟ ایا خودرو مهم تر از ازدواج جوانان است؟ دولت باید‬ ‫به تسهیل ازدواج جوانان نگاه ویژه ای داشته باشد‪».‬‬ ‫مردم‪ ،‬متهم نیستند‬ ‫گفت وگوی مثلث با محمدعلی الستی‬ ‫اقای دکتر! از چند ماه پیش کمپینی تحت عنوان‬ ‫تحریــم خریــد خــودروی صفــر از کارخانه هــای‬ ‫خودروسازی در جامعه ایجاد شد و بسیاری از مردم به‬ ‫این کمپین پیوستند‪ .‬کمپین تحریم خرید خودروی‬ ‫صفر در شــبکه های اجتماعی به ســرعت مخاطبان‬ ‫گسترده ای پیدا کرد و با واکنش هایی از سوی دولت‬ ‫نیز همراه شــد‪ .‬اما پس از گذشــت مدتی‪ ،‬دولت در‬ ‫قالب طرح خروج از رکود‪ ،‬اعالم کرد که به خریداران‬ ‫خودروهای داخلی تسهیالت ویژه ای ارائه می دهد و‬ ‫مردم می توانند با اســتفاده از این تسهیالت صاحب‬ ‫خودرو شوند‪ .‬با اجرای این طرح‪ ،‬شاهد شکل گیری‬ ‫صف های طوالنی برای دریافت این تسهیالت بودیم‬ ‫و گروه های زیــادی از مــردم خواهان خریــد خودرو‬ ‫بودنــد‪ .‬چه اتفاقی افتــاد که کمپین خریــد خودروی‬ ‫صفر کیلومتر به تشکیل چنین صف هایی منتهی شد؟‬ ‫من حرکت کمپین تحریم خرید خودروهای صفر‬ ‫کیلومتر داخلی را یک حرکت و اقــدام کامال دموکراتیک‬ ‫و امیدوارکننــده قلمــداد می کنــم‪ .‬در واقع ایــن کمپین‬ ‫شروع خوبی بود تا ما به شرایطی برســیم که مردم بتوانند‬ ‫مطالبات خود را پیگیری کنند‪ .‬ســال های سال است که‬ ‫به بهانه حمایــت از تولیدکننــدگان داخلی‪ ،‬محصوالت و‬ ‫خودروهایی با پایین ترین ســطح کیفیت و در عین حال با‬ ‫باالترین قیمتی که می تواند در جهان وجود داشته باشد‪،‬‬ ‫در اختیــار مصرف کننــدگان ایرانی قرار گرفتــه و همواره‬ ‫این بهانه وجود داشته است که باید از محصوالت داخلی‬ ‫حمایت شــود؛ درحالی که حمایت از تولیــد داخلی زمانی‬ ‫معنا و مفهوم می یابد که کیفیت محصوالت روزبه روز ارتقاء‬ ‫یابد‪ .‬دولتی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم خود را مدافع‬ ‫ازادی و تحقق ان در عرصه های مختلف می داند‪ ،‬باید در‬ ‫این ماجرا نیز خود را موظف به پاســخگویی می دانست‪.‬‬ ‫این کمپین نشــان دهنده ایــن موضوع بود کــه مردم در‬ ‫خرید خودرو ازادی داشته و این اختیار را داشته باشند که‬ ‫خودروهایی را که کیفیت نامطلوب و نازلی دارند‪ ،‬نخرند‪ .‬از‬ ‫این جهت‪ ،‬این کمپین حرکتی بسیار مناسب و خوب بود که‬ ‫می توانست مقدمه یک حرکت دموکراتیک و تمرینی برای‬ ‫مردم جامعه ایران باشد‪ ،‬انها را با حقوق اساسی و اولیه شان‬ ‫اشنا کند و به انها اثبات کند که می توانند مطالبات شان را‬ ‫پیگیری کنند‪ .‬متاســفانه عکس العمل های ناشیانه ای از‬ ‫سوی دولت صورت گرفت که می توان از مهم ترین انها به‬ ‫واکنش نامناسب وزیر صنعت‪ ،‬معدن و تجارت و متعاقب‬ ‫انها ناچار شدن دولت به عذرخواهی از جامعه اشاره کرد ‪.‬‬ ‫این مساله نشــان دهنده ان بود که چنین حرکتی در حال‬ ‫پیشــروی مناســبی اســت‪ .‬طبعا در جوامعی کــه در حال‬ ‫حرکت در مسیر رسیدن به دموکراسی هستند‪ ،‬باید انتظار‬ ‫پیشرفت با ســرعت بسیار اندک را داشــت که این کمپین‬ ‫یکی از نخســتین گام ها در این مســیر بود‪ .‬در این بخش‬ ‫مایلم این مســاله را بررســی کنم که چگونه مردمی که به‬ ‫کمپین تحریم خری د خودروی صفر از خودروسازان داخلی‬ ‫پیوســته بودند‪ ،‬در صف های طوالنی خریــد خودروهای‬ ‫قسطی ایستادند‪ .‬اوال من درصدی را برای احتمال صحت‬ ‫نداشتن این خبر می گذارم و تا حدی احتمال می دهم که‬ ‫این اقدام در راستای جوسازی و برای شکستن همبستگی‬ ‫مردم برای تحریــم خرید خودرو از خودروســازان داخلی‬ ‫صورت گرفته باشد‪ .‬اما اگر فرض کنیم که این خبر صحت‬ ‫دارد و صف های طوالنی برای خرید خودروهای قســطی‬ ‫از نمایندگی های کارخانه های خودروسازی شکل گرفته‬ ‫است‪ ،‬می توانیم بگوییم که گام موفقی که در راه رسیدن‬ ‫به دموکراسی برداشته شده بود‪ ،‬در این نقطه متوقف شد؛‬ ‫یعنی ما همان بهبود اندک را داشــته ایم تــا مردم متوجه‬ ‫اشــتباهی که در این ماجرا انجام داده اند‪ ،‬بشوند‪ .‬زمانی‬ ‫خواهد رســید که افرادی که اقدام به خرید این خودروها‬ ‫کردند و این کمپین را شکست دادند‪ ،‬متوجه اشتباه بودن‬ ‫حرکت خودشان شوند؛ در ان زمان نیز شاهد حرکتی جدید‬ ‫و گام دوم به ســوی تحقق دموکراســی در کشور خواهیم‬ ‫بود‪ .‬یعنی این شکســت بــه معنای عقب گرد و بازگشــت‬ ‫به روز و حالت اولیه نیســت بلکه مشــابه وضعیت سالکی‬ ‫است که در مسیر تکاملی خود حرکت می کند و تجربیات‬ ‫فراوانی می امــوزد‪ .‬بنابراین‪ ،‬حرکــت دوم حرکتی ضعیف‬ ‫بود و از نااگاهی برخی افراد نشات می گرفت که در چنین‬ ‫اقدامی مشــارکت کردند‪ ،‬فریب خوردند و تطمیع شــدند‪.‬‬ ‫براساس انچه در جامعه شناســی اموخته ایم‪ ،‬حرکت های‬ ‫مردمی را می تــوان در سه شــکل منحرف کــرد؛ تهدید‪،‬‬ ‫تطمیع و تزویر‪ .‬در واقع به نظر می رســد که این بار تطمیع‬ ‫و تزویر کارساز شده اســت اما مطمئنا در اینده افرادی که‬ ‫این کمپین را شکســتند و چنین خطایی را مرتکب شدند‪،‬‬ ‫متوجه اشتباه خودشان خواهند شد و قطعا کمپین بعدی‪،‬‬ ‫موفقیت امیزتر از این کمپین خواهد بود‪.‬‬ ‫برخی معتقدند که در دوره شــکل گیری کمپین‬ ‫تحریم خرید خــودروی صفر از خودروســازان‬ ‫داخلی‪ ،‬بسیاری از افراد در جامعه ما‪ ،‬فاقد قدرت‬ ‫الزم بــرای خرید خــودرو بودنــد؛ بدین معنا که‬ ‫ممکن است به این تحریم پیوسته باشند اما این‬ ‫اقدام از سر ناچاری بوده و به دلیل عدم توانایی‬ ‫خرید خــودرو‪ ،‬به ایــن کمپین پیوســته بودند‪.‬‬ ‫انها اکنون در شرایطی هســتند که می توانند با‬ ‫شرایطی نسبتا مناســب‪ ،‬اقدام به خرید خودرو‬ ‫نمایند و از همین رو این کمپین را شکســته اند‪.‬‬ ‫شما تا چه حدی با این نظر موافق هستید؟‬ ‫من از زاویه دیگری به این موضوع نگاه می کنم‪.‬‬ ‫نظر من این است که مهم ترین کســانی که از این کمپین‬ ‫متضرر می شدند‪ ،‬خودروســازانی بودند که عدم صالحیت‬ ‫و سوءمدیریت خود را سالیان سال به نمایش گذاشته اند و‬ ‫به دلیل انحصار دولتی هر جنــس نامرغوب و بی کیفیتی را‬ ‫به مردم می فروختند‪ .‬اینها که ضربه کمرشــکنی در جریان‬ ‫کمپین تحریم خرید خودرو خورده بودند‪ ،‬با ترویج استداللی‬ ‫که شما در ســوال تان به ان اشــاره کردید‪ ،‬می خواهند ان‬ ‫ضربه را نیز جبران کنند و این گونه وا نمود کنند که کسانی که‬ ‫در کمپین تحریم خریــد خودروهای تولید داخل شــرکت‬ ‫کردند‪ ،‬به دلیل عدم تمکــن مالی در خرید خــودرو به این‬ ‫کمپین پیوسته بودند‪ ،‬نه اینکه افراد بالغی باشند که متوجه‬ ‫باشند چه کالهی بر سرشان می رود و مجبور هستند اجناس‬ ‫بی کیفیت بســیاری را با قیمت گزاف تهیه کننــد‪ .‬اتفاقا به‬ ‫دلیل اینکه این اســتدالل می تواند ضربه بســیار بزرگی به‬ ‫کمپین تحریم خرید خودروهای داخلی باشد‪ ،‬من در اصالت‬ ‫شکسته شدن این کمپین نی ز تردید دارم‪ .‬من به این مساله‬ ‫فکر می کنم که چه بسا رویکرد گسترده ای که در این اتفاق‬ ‫از ان صحبت می شود تا این حد هم واقعی نبوده باشد و تنها‬ ‫در راستای جوسازی و به منظور شکستن جو پیشین صورت‬ ‫‪2‬‬ ‫دکتر محمدعلی الســتی‪،‬‬ ‫اســتاد جامعه شناسی دانشگاه‬ ‫معتقد است که حمایت از تولید‬ ‫داخلــی زمانــی معنــا و مفهوم‬ ‫می یابد که کیفیــت محصوالت‬ ‫روزبه روز ارتقا یابد‪ .‬او همچنین می گوید‪ :‬ممکن اســت‬ ‫عده ای به خاطر نداشــتن پول و عدم تمکن مالی چنین‬ ‫اقدامی انجام داده باشــند اما بعید است که این تحریم‬ ‫گسترده و همبســتگی مردمی‪ ،‬ناشــی از بی پولی بوده‬ ‫باشد و متهم کردن مردم به شــرکت در کمپین تحریم‬ ‫خرید خودروهای داخلی به دلیل نداشتن پول کافی برای‬ ‫خرید خودرو‪ ،‬زیرســوال بردن بلوغ انهاســت‪ .‬با او در‬ ‫خصوص تبدیل کمپین تحریم خرید خودروهای داخلی‬ ‫به صف های طوالنی خرید خودرو گفت وگو کرده ایم‪.‬‬ ‫گرفته باشد‪ .‬البته ممکن است عده ای به خاطر نداشتن پول‬ ‫و عدم تمکن مالی چنین اقدامی انجام داده باشــند اما بعید‬ ‫است که این تحریم گسترده و همبستگی مردمی‪ ،‬ناشی از‬ ‫بی پولی بوده باشد و متهم کردن مردم به شرکت در کمپین‬ ‫تحریم خرید خودروهای داخلی به دلیل نداشتن پول کافی‬ ‫برای خرید خودرو‪ ،‬زیرسوال بردن بلوغ انهاست‪.‬‬ ‫ایا می توانیــم این گونه اســتدالل کنیم که عده‬ ‫زیادی از متقاضیان خرید خودروهای داخلی که‬ ‫در صف ایستادند و در این طرح ثبت نام کردند‪،‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫به دلیل شرایطی بودن و قسطی بودن خودروها‪،‬‬ ‫اقدام به خرید خودرو کرده اند‪ .‬اگر بخواهیم به‬ ‫بیان عامیانه بگوییم‪ ،‬ما در جامعه ذهنیتی داریم‬ ‫که اگــر کاالی قســطی را نخریم‪ ،‬از دســتمان‬ ‫می رود و دیگران به جای ما ان جنس را می خرند‪.‬‬ ‫شما با این نتیجه گیری موافق هستید؟‬ ‫قطعــا در خصوص عــده اندکی کــه تحت تاثیر‬ ‫این تفکر نسبت به خرید خودرو با چنین شرایطی مبادرت‬ ‫ورزیده انــد‪ ،‬باید گفــت که چنیــن اقدامی‪ ،‬در راســتای‬ ‫نااگاهی انها و عدم اینده نگری این قشر است‪ .‬انها تصور‬ ‫می کنند که امروز یک جنس را نقد تحویل می گیرند و مدت‬ ‫زیادی اقســاط ان را پرداخت می کننــد‪ .‬قطعا افرادی که‬ ‫این گونه می اندیشــند‪ ،‬افرادی کوته فکر هســتند و من با‬ ‫کمال تاســف عرض می کنم ؛ گروهی از مردم هستند که‬ ‫چنین ذهنیتی دارند‪ .‬بر اســاس چنین استداللی‪ ،‬ما مردم‬ ‫خود را متهم می کنیم و این طور قلمداد می شود که مردم‬ ‫ما از خود ایده ای ندارند‪ .‬شــما به گزاره به طور کامل نگاه‬ ‫کنید و سپس بررســی کنید که چه مفهومی دارد‪ .‬بنابراین‬ ‫داســتان این کمپین در حال چنین قرائتی است که مردم‬ ‫نه از سر رشد دموکراتیک و بلوغ مدنی بلکه از سر نداری‪،‬‬ ‫اقدام به خرید خودرو کرده اند و همین افراد ندار ‪ ،‬به دلیل‬ ‫عدم اینده نگری و سطحی نگری فریب خوردند و در طرح‬ ‫خرید خودروهای شرایطی ثبت نام کردند‪ .‬ما با این قرائت‬ ‫از کمپین مردم خود را بسیار دست کم گرفته ایم‪.‬‬ ‫عالقه ایرانیان به اقساط؟‬ ‫‪3‬‬ ‫نگاهی جامعهشناختی به تبدیل شدن کمپین تحریم خودرو به صفهای طوالنی‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫پس از سه ماه از شکل گیری کمپین «خرید خودروی‬ ‫صفر ممنوع»‪ ،‬طرح دولت برای پرداخت وام ‪ 25‬میلیونی‬ ‫تومانی خرید خودرو‪ ،‬این کمپین را با شکست مواجه کرد؛‬ ‫این پیروزی دولت بر کمپینــی اعتراضی بود که هواداران‬ ‫گسترده ای در شــبکه های اجتماعی یافته بود‪ .‬کمپین نه‬ ‫به خرید خودرو هنگامی با اســتقبال جامعه مواجه شــد که‬ ‫خودروسازان داخلی نیز بر طبل گرانی کوبیدند؛‬ ‫این در حالــی بود که توافق هســته ای میان‬ ‫ایران و غرب‪ ،‬بسیاری از مردم را امیدوار کرده‬ ‫بود که قیمت بسیاری از محصوالت داخلی از‬ ‫جمله خودرو با کاهش چشمگیر مواجه شود‪.‬‬ ‫کارشناسان اما بر این عقیده بودند که‬ ‫تحریم خرید خودروهای داخلی و تشــکیل‬ ‫چنین کمپین هایی‪ ،‬منجر بــه کاهش قیمت یا‬ ‫جلوگیری از افزایش قیمت خودروها نخواهد شد؛ چه انکه‬ ‫متقاضیان خرید خودرو پس از گذشت چند ماه چاره ای‬ ‫جز خریــد خودروهــای داخلــی نخواهند‬ ‫داشــت و ایــن اتفــاق‪ ،‬منجر بــه انبوه‬ ‫تقاضا پس از رکود خواهد شد‪ .‬در کنار‬ ‫کمپین تحریم خرید خودروی داخلی‪،‬‬ ‫برخی متقاضیان به خرید خودروهای‬ ‫بی کیفیــت چینی که دســت کمی از‬ ‫تولیــدات داخلــی نداشــتند‪ ،‬روی‬ ‫اوردند و شــاید همین موضوع بود‬ ‫که سبب شد انگشــت اتهام دولتی ها‬ ‫به سوی خریداران نشــانه برود‪ .‬در واقع‬ ‫جامعه نشــان می داد کــه بی نیــاز از خرید‬ ‫خودرو نیســت اما نمی خواهد بــه هر قیمتی‬ ‫صاحب خودرو شــود و خودروهای بی کیفیت‬ ‫اما گران قیمت داخلی را بخرد‪ .‬بدین ترتیب‪،‬‬ ‫رکودی مشــهود بازار خــودرو را فراگرفت‪ .‬با‬ ‫اغاز اجرای طرح فروش خودروی اقساطی در قالب بسته‬ ‫خروج از رکود‪ ،‬مردم بسیاری در مقابل نمایندگی های فروش‬ ‫ایران خودرو و سایپا صف های طوالنی بستند تا با استفاده‬ ‫از تســهیالت دولت‪ ،‬صاحب خودرو شــوند تا این سوال‬ ‫مطرح شود که چگونه جامعه از کمپین تحریم به صف های‬ ‫طوالنی خرید خودرو رسید؟‬ ‫شــاید بتوان ایــن مســاله را در‬ ‫اظهارات ســعید لیــاز پیرامون‬ ‫اصالت نداشــتن کمپین تحریم‬ ‫خرید خودرو بررســی کرد‪ .‬او در‬ ‫این خصوص گفته بود که اقتصاد‬ ‫راکد‪ ،‬مقصر دشــوار شــدن خرید‬ ‫خودرو برای مردم است و این حرکت‬ ‫را تنها می توان واکنشی به رکود اقتصاد‬ ‫ایران دانســت‪ .‬در واقع‪ ،‬علت عدم تمایل مردم به‬ ‫خرید خودروهای داخلی فقط نشانه نارضایتی‬ ‫از بی کیفیت بودن این محصوالت‬ ‫نیست بلکه عدم تمکن مالی برای خرید خودرو و قرار داشتن‬ ‫کشور در شــرایط رکود‪ ،‬یکی از مهم ترین علت های عدم‬ ‫اقبال به خرید این محصوالت بود‪ .‬این مساله زمانی اثبات‬ ‫می شود که با ارائه تسهیالت بلندمدت از سوی دولت‪ ،‬مردم‬ ‫بسیاری در مقابل نمایندگی های فروش صف می کشند تا‬ ‫با استفاده از تســهیالت بلندمدت بانکی‪ ،‬صاحب خودرو‬ ‫شــوند‪ .‬علت دیگر‪ ،‬ناشــی از یکی از ذهنیت های دیرین‬ ‫ایرانی هاست‪.‬‬ ‫نمی توان انکار کــرد که جامعه ایــران دچار معضل‬ ‫مصرف گرایی افراطی شده اســت که اگر این گونه نبود‪،‬‬ ‫بازارهای خرید و فروش لوازم خانگی‪ ،‬محصوالت صوتی‬ ‫و تصویری‪ ،‬موبایل و کامپیوتــر و محصوالت دیگر تا این‬ ‫حد شــلوغ و مملــو از جمعیت نمی شــد‪ .‬از ســوی دیگر‪،‬‬ ‫افراد فراوانــی در جامعه زندگــی می کنند که تــوان مالی‬ ‫الزم برای خرید این گونــه محصــوالت را ندارند و حاضر‬ ‫هســتند به هر قیمتی محصول موردنیاز خود را تهیه کنند‪.‬‬ ‫یکی از راهکارهایی کــه به طور عرفــی در جامعه نهادینه‬ ‫شده اســت‪ ،‬خرید قســطی کاالســت‪ .‬بســیاری از مردم‬ ‫این گونه می اندیشــند که اگــر کاالیی به طور اقســاطی‬ ‫به فروش برســد‪ ،‬خرید ان بســیار مقرون به صرفه اســت‬ ‫و اگر مــا ایــن کاال را نخریم‪ ،‬افــراد دیگری هســتند که‬ ‫اقدام بــه خریدن ان می کنند‪ .‬این مســاله البتــه به طبقه‬ ‫اجتماعی خاصی هم محدود نمی شــود؛ چه بســا افرادی‬ ‫هســتند که ثروت قابل توجهی دارند امــا زمانی که از ارائه‬ ‫تســهیالت عمومی برای خرید شــرایطی و اصطالحا‬ ‫«قسطی» خبردار می شــوند‪ ،‬عزم خود را برای‬ ‫استفاده از این تسهیالت جزم می کنند و تمام‬ ‫مقدمه چینی هــای الزم را بــرای خرید این‬ ‫محصوالت انجام می دهنــد‪ .‬مردم جامعه‬ ‫کاالی قسطی می خرند تا از قافله رقابت با‬ ‫اطرافیان خود عقب نمانند‪...‬‬ ‫‪51‬‬ ‫جهان بدون داعش یک رویاست؟‬ ‫بین الملل‬ ‫فرانسه سیزدهنوامبردرشوکفرورفتچراکهماموریتغیرممکنداعشدرقبلاروپاممکنشد‪.‬داعشبا‬ ‫یورشبهششنقطهپاریسنهتنهافرانسهبلکهاروپارابابحرانکاملوتمامعیارمواجهکردواکنوناروپاباخطرروبه‬ ‫تزایدافراط گراییراستوموجپوپولیسممواجهاست‪.‬اگراوضاعبرهمینمنوالسپریشوددراینده اینه چندان‬ ‫دورشاهدحضورراستافراطیدراکثریتساختارهایسیاسیوتصمیم گیریدرکشورهایاروپاییخواهیم‬ ‫بود‪.‬درعین حالانفجاردرضاحیهلبنانهمنشانازنیتداعشدرناامنکردنهمزماناروپاوخاورمیانهدارد‪.‬‬ ‫سوالیکهاینروزهادرجریاناستایناستکهمی شودبهجهانبدونداعشفکرکرد؟‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫اتش بازی داعش‬ ‫بین الملل‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫تراژدی‪ 13‬نوامبروحدتجهانیعلیهتروریسم را‬ ‫گریزناپذیرمی کند‬ ‫تضعیف داعش در سوریه موجب‬ ‫حمله به فرانسه شد‬ ‫گفت وگو با حسن بهشتی پور‬ ‫موج راستگرایی افراطی در اروپا‬ ‫در راه است‬ ‫فرجی راد درگفت وگو با مثلث‬ ‫اروپا در وضعیت شکننده‬ ‫فرانسه در تقویت گروه های‬ ‫تکفیری نقش داشته است‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪53‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مهدی مطهرنیا‬ ‫اینده پژوه سیاسی‬ ‫‪1‬‬ ‫حمــات تروریســتی اخیــر در پاریــس و لبنــان‬ ‫یــک نقطه عزیمــت دیگر در مبــارزه با تروریســم تلقی‬ ‫می شــود؛ باید بپذیریم که در ســوریه فــواره بحران به‬ ‫ســمت باالترین نقطه ممکن خود در حال حرکت است‬ ‫بنابراین باید در باب ســوریه و حل بحران ســوریه پس‬ ‫از حل بحران هســته‪‎‬ای ایــران‪ ،‬اراده جهانــی مجتمع‬ ‫شــود‪ .‬اجتماع ایــن اراده جهانی علیه داعــش نیازمند‬ ‫عزم بین المللی و هزینه کرد بیشــتر توســط کنشــگران‬ ‫بین المللی اســت‪ .‬باید بر این نکته تاکید داشته باشیم‬ ‫که این اجماع زمانی جدی می‪‎‬شود که داعش به صورت‬ ‫یک تهدید بین المللی ظهور پیــدا کند‪ .‬عملکرد داعش‬ ‫یک عملکرد انفعالی و بــه پیروی از ان فرصتی تاریخی‬ ‫برای ایجاد اجماع جهانی ضد داعش تلقی می‏شــود و‬ ‫جغرافیای عملی ایــن اجماع جهانی را باید در ســوریه‬ ‫مشــاهده کرد‪ .‬عملیات تروریســتی پاریس در اســتانه‬ ‫نشســت کشــورهای ‪ 20‬و در لبنان عامل محرکه بسیار‬ ‫فرصت برانگیزی برای ایاالت متحده امریکا در رهبری‬ ‫امنیتی جهان تلقی می‪‎‬شــود و می‪‎‬توانــد نوعی وحدت‬ ‫جهانی ضد داعــش را فراهم ســازد‪ .‬اکنــون و امکان‬ ‫گســترش عملیــات تروریســتی داعش در کشــورهای‬ ‫دیگر عضو ائتالف جهانی ضد داعش و حتی در اردوگاه‬ ‫طرفداران دولت حاکم بر دمشق هم وجود دارد‪ .‬همین‬ ‫چندی پیش بود که هواپیمای روســی در اسمان منفجر‬ ‫شد و امکان گسترش تحرکات داعش در روسیه و حتی‬ ‫تالش در ضربه وارد کردن به ایران نیز مطرح شد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫اگر چند حادثه تروریستی دیگر در پایتخت‬ ‫کشــورهای عضو ناتو اتفاق بیفتد مشروعیت‬ ‫حضور ناتو در منطقــه در مبارزه بــا داعش نزد‬ ‫افکار عمومی باال خواهد رفت و بالتبع زمینه‪‎‬های‬ ‫گسترش حضور ناتو فراهم خواهد شد؛ به ویژه‬ ‫اگر اتفاقاتی مانند فرانسه در کشورهایی مانند‬ ‫ترکیه یا المان رخ دهد‬ ‫ایــن تحــرکات وحــدت جهانــی علیه داعــش را‬ ‫گریز ناپذیر می‏کند و به نظر می‪‎‬رسد همان حالتی که پس‬ ‫از ‪ 11‬ســپتامبر به وجود امده بود‪ ،‬در پرتــو این تحرکات‬ ‫ایجاد و نوعی اجمــاع بین المللی علیه تروریســم را رقم‬ ‫خواهــد زد‪ .‬اینها نشــان می‪‎‬دهد که نیاز بــه حل و فصل‬ ‫بحران ســوریه و موافقت‪‎‬های پنهان و اشــکاری وجود‬ ‫دارد که داعش را از ســوریه بدرقه می‏کند‪ .‬بنابراین این‬ ‫گروه باید در محیــط عملیاتی دیگری بــه ادامه فعالیت‬ ‫خود روی اورد‪.‬‬ ‫درواقع امروز داعش در یک مرحله گذار قرار گرفته‬ ‫اســت؛ داعش در ریل گذاری امنیتی جهان نهایتا باید به‬ ‫سمت اسیای شرقی گسیل داده شود‪ .‬نباید فراموش کنیم‬ ‫که داعــش امروز اهــداف تقابل جویانه خــود را در مبارزه‬ ‫با پایتخت‪‎‬های کشــورهایی دنبال می‪‎‬کند که در ائتالف‬ ‫ضدداعش حرکت کرده‪‎‬اند‪.‬‬ ‫اما برخورد با انهــا در این مرحله گــذار‪ ،‬ریل گذاری‬ ‫امنیتی را بــرای انها ایجاد می‪‎‬کند و خود بــه خود انها را به‬ ‫سمت اسیای جنوب شرقی و اسیای خاوری می کشاند که‬ ‫بر حسب نیاز می تواند زمینه های حضور قدرت های بزرگ‬ ‫جهانی در ان ســوی اسیا یعنی هارتلند شــرقی یا ُعلیا را در‬ ‫ادامه مبارزه با تروریسم به ان منطقه فراهم کند‪.‬‬ ‫در خصــوص گروه تروریســتی داعش بایــد مدنظر‬ ‫داشت که تروریست ها معموال برای تبلیغ ایدئولوژی خود‬ ‫و مقابله به مثل کردن با جماعت‪‎‬های اماج و کشــورهای‬ ‫هدف خــود‪ ،‬دســت به کشــتار و تــرور مردم در گســتر ه‬ ‫غیرسیاســی می‪‎‬زند و با ایجاد ترس و وحشــت در جامعه‪،‬‬ ‫ستون فقرات حصول به خواسته‪‎‬های این مکتب را از نظر‬ ‫اجرایی تشکیل می‪‎‬دهد‪.‬‬ ‫از این رو‪ ،‬ترور اساسا یک رفتار اجبارافرین فردی در‬ ‫راستای حرکتی دسته جمعی و به کارگیری استراتژی‪‎‬های‬ ‫خشونت بار و همراه با ترس و وحشت است که تالش دارد‬ ‫یک هدف یا مجموعه اهداف سیاســی قــدرت طلبانه را‬ ‫دنبال کند‪ .‬به بیان دیگر داعش یک تروریسم دگرساخته‬ ‫استراتژیک اســت و باید پذیرفت که داعش خود در پازل‬ ‫وسیع تر ِ‬ ‫نبرد قدرت میان جناح‪‎‬ها و کنشگران رسمی قدرت‬ ‫در نظام منطقه ای و بین المللی مطرح است‪.‬‬ ‫یعنی داعش خود بخش اشکاری از یک ترور پنهان‬ ‫اســت که به صورت عملیاتی از ان بهره برداری می‪‎‬شود‪.‬‬ ‫داعش دگرســاخته اســت و به عبارت دیگر موســس ان‬ ‫ســازمان‪‎‬های امنیتی و اطالعاتــی منطقــه خاورمیانه و‬ ‫مولف ان قدرت هــای فرامنطقه‪‎‬ای اند کــه از موجودیت‬ ‫ان برای گســترش قدرت محورانه خــود در هارتلند بزرگ‬ ‫(شــامل هارتلند نو یعنی خاورمیانه عربی‪ ،‬نوهارتلند یعنی‬ ‫فالت ایران و خلیج فارس و هارتلنــد ُعلیا یعنی تبت) بهره‬ ‫می‪‎‬برند‪.‬‬ ‫همچنین هر گاه که قرار اســت جغرافیای عملیاتی‬ ‫داعش تغییر کند ما شــاهد ایجاد فضای تــرور التهابی با‬ ‫اهداف مندرج در جغرافیای غربی هستیم‪ .‬به نظر می‪‎‬رسد‬ ‫که استفاده از گروه‪‎‬های تروریســتی در سوریه رو به پایان‬ ‫اســت و جغرافیای عملیات تروریســتی باید از ســوریه به‬ ‫سمت اسیای شرقی برود و اهداف استراتژیک دیگری را‬ ‫دنبال کند و دگرافرینی استراتژیک را از خاورمیانه به سمت‬ ‫اسیای خاوری جهت دهی کند‪.‬‬ ‫همچنین این مساله امروز مورد توجه واقع شده است‬ ‫که چگونه بدون حضور مخالفان در نشست‪‎‬هایی که برای‬ ‫سوریه برگزار می‪‎‬شــود امکان رســیدن به راه حلی جهت‬ ‫گذار از بحران وجود خواهد داشت‪ .‬درواقع وقتی صحبت‬ ‫از مخالفان مســلح به میان می‪‎‬اید منظــور گروهی چون‬ ‫داعش نیســت بلکه گروه های کم خطرتــر مدنظر مطرح‬ ‫کنندگان چنین بحث‪‎‬هایی اســت اما باید توجه داشت که‬ ‫اساسا نیروهای تروریستی که به نام تروریسم و استفاده از‬ ‫ابزار تروریستی شناخته می‪‎‬شوند نباید به رسمیت شناخته‬ ‫شــوند‪ .‬زیرا گروه های تروریســتی فاقد وجاهت قانونی و‬ ‫مشروع سیاســی در جهت شرکت در نشســت های حل و‬ ‫فصل مسائل سوریه هستند‪.‬‬ ‫نمی‪‎‬توان بــرای حل و فصل مســاله‪ ،‬تروریســم را‬ ‫وارد بازی تفاهم و تبــادل کرد‪ .‬بله نیروهــای مخالف که‬ ‫در چارچــوب قوانین پذیرفته شــده بین المللــی و قانون‬ ‫مشروع حاکم بر حوزه جغرافیایی یک کشور ملی در مبارزه‬ ‫برای کســب قدرت یا افزایش قدرت یا حفــظ قدرت وارد‬ ‫می‪‎‬شوند قابل احترام هستند و حضور انها در نشست‪‎‬های‬ ‫سیاســی برای رســیدن به یــک تفاهم ضــرورت دارد اما‬ ‫حضور نیروهایی که از ابزار تروریستی در جهت رسیدن به‬ ‫اهداف سیاسی اســتفاده می‪‎‬کنند در چنین نشست‪‎‬هایی‪،‬‬ ‫مشروعیت بخشیدن به ابزار ترور برای رسیدن به اهداف‬ ‫سیاسی است‪ .‬حتی بسیاری از صاحب نظران معامله بر سر‬ ‫ازادی برخی از گروگان‏ها توسط دولت‪‎‬های برخی کشورها‬ ‫را کمکی در باب استمرار تروریسم می‪‎‬دانند؛ به طور نمونه‬ ‫نوع برخورد دولت فدرال امریکا بــا مقوله گروگان گرفتن‬ ‫امریکایی‪‎‬ها و نوع برخورد بعضی از پایتخت‪‎‬هایی اروپایی‬ ‫با این موضوع را می‪‎‬توان در یک نگرش تطبیقی با یکدیگر‬ ‫مقایسه کرد‪.‬‬ ‫در رابطه با نشســت های وین و اثرگــذاری انها باید‬ ‫بگویــم در جهان سیاســت هیــچ فکت یا مشــخصه‪‎‬ای‬ ‫نیست که اثر نداشته باشــد؛ وقتی در دنیای کنونی ثابت‬ ‫می شود که اثر پر پروانه در برزیل می‪‎‬تواند موجب توفان‬ ‫در تگزاس شود چطور می توان نشست قدرت‪‎‬های بزرگ‬ ‫منطقــه‪‎‬ای در خصوص یــک پرونده را بی اثر دانســت‪.‬‬ ‫ایا همین نــکات در مورد ایران گفته نمی‪‎‬شــد؛ اما امروز‬ ‫می‏بینیم که ایــران و گروه ‪ 5+1‬به توافقــی برای پرونده‬ ‫هسته ای ایران دست یافته‪‎‬اند و برجام نیز در حال اجرایی‬ ‫شدن است‪.‬‬ ‫سیاســت و پدیده‪‎‬های سیاســی پیچیده ترین وجه‬ ‫حیات جامعه بشری را تشکیل می دهند و توقع فزاینده در‬ ‫حل و فصل انها در محدوده یکی دو نشست چندان قابل‬ ‫اتکا نیست‪.‬‬ ‫نکته دیگــری که در بــاب حمالت پاریــس مدنظر‬ ‫قرار دارد بحث همگرایی در اروپــا و احتمال تضعیف این‬ ‫همگرایی در پی اتفاقات تروریستی اخیر است‪ .‬این نکته‬ ‫غشــای امنیتی را در لبه مرزها اشــکار می‪‎‬کند اما از طرف‬ ‫دیگر همــکاری و همگرایــی امنیتی بیــن پایتخت های‬ ‫کشــورهای اروپایی و حتی فراتر از ان پایتخت بســیاری‬ ‫از کشــورهای موجود در نظــام بین الملــل را گریز ناپذیر‬ ‫می‪‎‬کند‪ .‬ایا امروز ایران می‪‎‬تواند با وجود داعش و خطرات‬ ‫تروریســتی به همکاری امنیتی با برخی کشورهای منطقه‬ ‫و حتی کشــورهای فرامنطقه‪‎‬ای که مخالف انها در وجوه‬ ‫دیگر رفتاری است‪ ،‬تن ندهد‪.‬‬ ‫باید بگویم تهران نیز در مسیر خطر داعش قرار دارد‬ ‫بنابراین نه تنها این مسائل موجب واگرایی امنیتی نخواهد‬ ‫شــد‪ ،‬بلکه همگرایی امنیتی میان کشــورها را در مبارزه با‬ ‫تروریسم گریز ناپذیر خواهد کرد‪.‬‬ ‫حتی اکنون مســکو و واشــنگتن به نوعــی‪ ،‬تبادل‬ ‫اطالعات امنیتــی در مبارزه با داعش را در دســتورکار قرار‬ ‫داده‪‎‬اند‪ .‬در این میان مساله حضور ناتو در منطقه نیز بعضا‬ ‫مطرح شده است‪ .‬اما حضور ناتو در منطقه نیازمند گذار از‬ ‫وضعیت کنونی به گونه‪‎‬ای است که جنگ با تروریسم ابعاد‬ ‫فزون‪‎‬تری را تجربه کند‪.‬‬ ‫به معنای دیگر اگر چند حادثه تروریســتی دیگر در‬ ‫پایتخت کشــورهای عضو ناتــو اتفاق بیفتد مشــروعیت‬ ‫حضور ناتو در منطقه در مبارزه با داعش نزد افکار عمومی‬ ‫باال خواهد رفت و بالتبع زمینه‪‎‬های گســترش حضور ناتو‬ ‫فراهم خواهد شــد؛ به ویژه اگر اتفاقاتی مانند فرانسه در‬ ‫کشــورهایی مانند ترکیه یا المــان رخ دهد‪ .‬بــه هر تقدیر‬ ‫گســترش ناتو برای ایران و روســیه به عنوان یک معضل‬ ‫امنیتی و گسترش قدرت امریکا محسوب می‪‎‬شود‪.‬‬ ‫نباید فراموش کنیم که داعش‬ ‫امروز اهداف تقابل جویانه خود را در‬ ‫مبارزه با پایتخت‪‎‬های کشورهایی‬ ‫دنبال می‪‎‬کند که در ائتالف‬ ‫ضدداعش حرکت کرده‪‎‬اند‪.‬‬ ‫تضعیف داعش در سوریه‬ ‫موجب حمله به فرانسه شد‬ ‫گفت وگو با حسن بهشتی پور‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫مجموعهبایکاقدامتروریستیداعشازهمبپاشداماممکن‬ ‫است در کوتاه مدت دچار چالش شوند ولی این به معنای این‬ ‫نیستکهاروپادربلند مدتیامیان مدتباچالشروبه روشود‪.‬‬ ‫موضوع دیگری که پس از حادثه پاریس محتمل‬ ‫خوانده شده اســت؛ بحث ورود ناتو به این عرصه‬ ‫اســت‪ .‬ایا می توانیم ورود ناتو به ایــن موضوع را‬ ‫شاهدباشیم؟‬ ‫باتوجه بــه محتوای پیمان ناتو مبنی بــر اینکه اگر‬ ‫به اعضای ناتو حملــه ای صورت بگیرد‪ ،‬کشــورهای دیگر‬ ‫موظف به دفاع هستند؛ شایعه شد که چون به فرانسه حمله‬ ‫شــده اســت طبیعتا کشــورهای دیگر باید وارد جنگ علیه‬ ‫داعش شوند‪ .‬بنابراین اصل قضیه این است که امریکایی ها‬ ‫به عنوان پیشانی ناتو با بریتانیا‪ ،‬المان‪ ،‬ایتالیا و حتی فرانسه‬ ‫تمهیداتیراداشته انداماموضوعایناستکهاوالندباپوتین‬ ‫و اوباما صحبت هایی را صورت داده تا بتوانند ائتالفی را علیه‬ ‫تروریست هاصورتدهند‪.‬رئیس جمهورفرانسهتالشکرده‬ ‫تاباروسیهوامریکاائتالفیراتشکیلدهدامااینکهروسیهکه‬ ‫درقضیهاوکراینوکریمهباناتودرتقابلاست‪،‬بیایدواین گونه‬ ‫بخواهدواردائتالفشودبهنظرمامریبعیدبهنظرمی رسد‪.‬از‬ ‫طرفیهمممکناستکهتنهادراینموردخاصیعنیمبارزه‬ ‫با داعش به چنین ائتالفی دســت پیدا کنند منتها اصل این‬ ‫بحث این است که این ائتالف چگونه شکل بگیرد‪ .‬چراکه‬ ‫امریکایی هاعمدتادراینمواقعبهجایعبارت«همه باهم»‬ ‫ازواژه«همهبامن»استفادهمی کنندازهمینروروسیهحتی‬ ‫در بحث مقابله با داعش به زیر بلیت امریکا نخواهد رفت‪ .‬در‬ ‫اینبینبرخی هابراینعقیده اندکهیکیازدالیلنقلمکان‬ ‫داعش به فرانسه یا هر نقطه دیگر؛ عملیات های روسیه بوده‬ ‫است که این دیدگاه به نظر خیلی سطحی می رسد‪ .‬به طوری‬ ‫که برای انجام چنین عملیاتی حداقل سه تا شش ماه و شاید‬ ‫همزمانبیشتریوقتالزماستوبهنظراینبحثفرافکنی‬ ‫رسانه ای است تا بتوانند تقصیر را به گردن روسیه بیندازند‪ .‬به‬ ‫هرحالحفره هایامنیتیدرفرانسهوجودداشتهوناکارامدی‬ ‫سرویس هایامنیتیاینکشورهممزیدبرعلتشدهاست‪.‬‬ ‫باتوجهبهعملیاتداعشدرفرانسهایادولتحاکم‬ ‫یمشابهلشکرکشیامریکابهعراق‬ ‫برپاریساقدام ‬ ‫یاافغانستانصورتخواهددادیاخیر؟‬ ‫اینکه بگوییم فرانسوی ها و امریکایی ها از داعش‬ ‫علیهاسداستفادهمی کنندحرفدرستیاستامااینکهبگوییم‬ ‫انها کامال از مبارزه با داعش و تروریست ها دست کشیده اند‬ ‫به نظر تحلیل نادرستی خواهد بود‪.‬انچه می توان گفت این‬ ‫است که فرانســه نســبت به قبل اقدامات خود را گسترده تر‬ ‫خواهد کرد‪ ،‬ان هم به صورت هوایی‪ .‬باید توجه داشــت که‬ ‫فرانسه قدرت و توان ورود زمینی به ســوریه را ندارد‪ .‬امریکا‬ ‫یک قدرت هژمونی اســت که ‪ 600‬میلیــارد دالر رقم بودجه‬ ‫نظامی اش اســت و اساســا نیروی دریایی‪ ،‬زمینی و هوایی‬ ‫ایاالت متحده قابل مقایسه با فرانسه نیست و فاصله زیادی‬ ‫با یکدیگر دارند‪ .‬بنابراین فرانسه هیچ گاه نمی تواند دست به‬ ‫ورود نظامی ان هم از جنس زمینی به سوریه بزند مگر اینکه با‬ ‫امریکایی ها و انگلیسی هاهماهنگواردشود‪.‬ازسویدیگر‬ ‫اوباما چند روز گذشــته هرگونه اقدام زمینی را رد کرده است‪.‬‬ ‫به دلیل اینکه امریکا و به خصوص دموکرات ها مرتبا به این‬ ‫موضوع افتخــار می کنند که خود را همانند جــرج بوش وارد‬ ‫مسائلنظامیوتقابالتسختنکرده اند‪،‬بنابرایندرفضای‬ ‫کنونی امکان ورود نظامی فرانسه به ســوریه زیر پنج درصد‬ ‫ارزیابیمی شودواینپنجدرصدهمتنهابهدلیلایناستکه‬ ‫نمی توان تحلیل مطلق ارائه کرد‪ .‬اما اقدامات دیپلماتیک و‬ ‫هواییفرانسهعلیهداعشاوجخواهدگرفت‪.‬‬ ‫درراستایعملیاتداعشدرفرانسهدومیندوراز‬ ‫کنفرانس وین در اتریش تشکیل شد‪ .‬ایا تشکیل‬ ‫اینکنفرانسوحضورکشورهایمربوطهتوانسته‬ ‫استبهنتیجهخوبیبرسد؟‬ ‫اتحادعلیهتروریسمیکملزوماتیداردکهمتاسفانه‬ ‫این ملزومات هنوز فراهم نیســت‪ .‬به نحــوی که همچنان‬ ‫اختالف نظراتی درباره تعریف تروریسم و مصادیق ان وجود‬ ‫دارد اما می توانیم بگوییم که یک اتفاق نظری علیه داعش‬ ‫وجود دارد‪ .‬منتهی یک بحثی را باید مد نظر قرار دهیم و ان‬ ‫این است که سوریه و اینده این کشور در این راستا بسیار حائز‬ ‫اهمیتاست‪.‬یعنیاگریکطرح درست برایسوریهدر نظر‬ ‫گرفته شود؛ مشخص خواهد شد که تا چه حدی مبارزه علیه‬ ‫داعش جدی است‪ .‬به نظرم اینده سوریه یک نقطه عطف و‬ ‫اجالسوینوهمچنینخروجیانهاازاینمنظربسیارمهمو‬ ‫با اهمیت خواهد بود‪ .‬چراکه اخبار این نشست معلوم می کند‬ ‫کهتاچهحدعزممقابلهباداعشوتروریسمجدیاست‪.‬‬ ‫به عنوان اخرین سوال؛ با نگاهی به پرونده شارلی‬ ‫ابدو و پــس از ان‪ ،‬حادثه پاریــس می فهمیم که‬ ‫ماهیت اقدام داعش شبکه ای است‪ .‬ایا می توان‬ ‫گفت که داعش در بحــث جهانی کردن خالفت و‬ ‫برجسته کردن استراتژی ترور و رعب و وحشت تا‬ ‫حدودی موفق بوده است؟ و ایا می توان گفت که‬ ‫این اقدامات در جهت ماهیت بخشی به نیروهای‬ ‫خارج از عراق وسوریه صورتگرفتهاست؟‬ ‫بایــد متوجه بود که بحــث ترور و خرابــکاری برای‬ ‫اولین بــار در اروپــا یــا خــارج از خاورمیانه ان هم از ســمت‬ ‫تروریست ها صورت نگرفته است بلکه ان چیزی که حادثه‬ ‫پاریس را برجسته می کند ماهیت به ظاهر اسالمی داعش و‬ ‫خالفت گونهاینگروهکتروریستیاستکهمتمایزمی شود‪.‬‬ ‫انهامی خواهندیکحکومتسنیباشکلخلیفه گریتشکیل‬ ‫بدهند که در گذشــته اخوان المســلمین دم از تشکیل این‬ ‫حکومتمنهایتروروخشونتسختمی زدند‪.‬بهنظرمی رسد‬ ‫اگرجلویصادراتنفتداعش‪،‬دسترسیبهفضایمجازی‬ ‫و همچنین ورود نیروی انســانی از اروپا و کشورهای دیگر به‬ ‫داعش گرفته شــود؛ عمال انها در ســوریه و عراق زمین گیر‬ ‫و نهایتا منحل خواهند شــد‪.‬اما تا زمانی کــه انها نفت صادر‬ ‫می کنند و حمایت تسلیحاتی و انسانی می شوند این موضوع‬ ‫مردود است و حتی داعش پا برجا خواهد ماند‪.‬ضمن اینکه از‬ ‫حیث فرهنگی و فکری؛ علمای اهل سنت باید بسیج شوند و‬ ‫یک هدایتگری را در این زمینه صــورت دهند چراکه داعش‬ ‫و کال این طیف از تروریست ها در محافل فکری و فرهنگی‬ ‫خاصخودرشدونمومی کنند‪.‬بنابراینبایدعلمایاهلتسنن‬ ‫وارد شوند و توجیه فرهنگی و فکری نمایند و باید توجه داشت‬ ‫کهتنهابافعالیتنظامیوامنیتیصرفنمی توانجلویاین‬ ‫پدیده را گرفت‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫اقای بهشتی پور! حوادثی که در روزهای اخیر در‬ ‫پاریس صورت گرفت‪ ،‬کشــورهای زیادی را دچار‬ ‫شوک ناشــی از قدرت گرفتن داعش در اروپا کرد‪.‬‬ ‫ایامی توانیمبگوییمکهداعشدرقلباروپاحضور‬ ‫داردودرحالتکثیرعناصرخوداست؟‬ ‫در تحلیل اقدامات داعش در فرانســه می توان‬ ‫دو گونه تحلیــل را ارائه کــرد؛ اول اینکه فرانســوی ها با‬ ‫تغییر موضع اشکار خودشــان پذیرفته اند که اسد باید در‬ ‫ساختار حکومت سوریه باقی بماند و عمال فهمیدند که در‬ ‫کوتاه مدت جایگزینی برای اسد وجود ندارد و امریکایی ها‬ ‫هم به این موضوع اذعان کرده اند‪ .‬دوم اینکه فرانسوی ها‬ ‫به خوبی اگاه شــدند که تغییر ســاختار قدرت در ســوریه‬ ‫موجب تقویت داعش‪ ،‬جبهه النصره و ســایر تروریست ها‬ ‫می شود و انها تمایل داشتند که یک دولت ائتالفی متشکل‬ ‫از بشار اسد و مخالفان سکوالر غیر مسلح در سوریه تشکیل‬ ‫شود‪ .‬توافقاتی که در وین مورد بحث و گفت وگو قرار گرفت‬ ‫و تایید شــد؛ تا جایی داعش را تضعیف و فشارهایی بر ان‬ ‫وارد اورد و انها هم برای نشان دادن قدرت خود وارد فرانسه‬ ‫شدند‪ .‬نکته دیگر این اســت که بین افراد داوطلبی که به‬ ‫خیل عظیم تروریست ها پیوستند؛ بیشــترین امار مربوط‬ ‫به فرانسه اســت و تخمین زده می شــود که چیزی حدود‬ ‫هفت تا ‪ 10‬هــزار نفر از اهالی اروپا در داعش عضو شــده‬ ‫باشند‪ .‬اما بر اساس امار بیشترین تعدادی که از ترکیه وارد‬ ‫سوریه و عراق شــده اند مربوط به فرانسه هستند‪ .‬بنابراین‬ ‫در داخل خاک فرانســه هم بستر مناســبی برای فعالیت و‬ ‫حضور داعش وجود داشــته‪ .‬عده ای هم بر این باورند که‬ ‫این عملیات در پاسخ به اوضاع نابسامان مسلمانان فرانسه‬ ‫است و دسته ای دیگر می گویند که بحث مسلمانان مطرح‬ ‫نیست و بیشتر بحث تبعیض شهروندان مطرح می شود‪ .‬در‬ ‫هر حال باتوجه به این دو فاکتور می توان گفت که داعش‬ ‫هم بســتر مناســب داخلی برای انجام عملیات ان هم در‬ ‫شش یا هفت نقطه در فرانســه داشته است و هم اینکه در‬ ‫معادالت سوریه موقعیت خود را تضعیف شده دیده و نهایتا‬ ‫دست به چنین کاری زده است‪.‬‬ ‫باتوجهبهاینکهعملیاتاخیرفرانسهنظمسیاسی‪،‬‬ ‫اجتماعی و امنیتی فرانسه و حتی اروپا را به هم زده‬ ‫است؛ طبعا ازادی هایی از نظر کنترل مرزها و حتی‬ ‫موارد داخلی کشــورها بروز و ظهور خواهد کرد‪ .‬از‬ ‫این رو ایا می توانیم بگوییم کــه روند همگرایی در‬ ‫قارهسبزوحتیاتحادیهاروپاتضعیفخواهدشد؟‬ ‫این مســائلی که مطرح می شود یک سری تحلیل‬ ‫بلند مدت اســت‪ .‬یعنی در کوتاه مدت امکان دارد که چنین‬ ‫چیزیاتفاقبیفتد‪.‬اماپسازاینحادثهمعلومشدکهاجماعی‬ ‫میان کشورهای اروپایی و خصوصا در بحث تبادل اطالعات‬ ‫میان ســازمان های امنیتی انها وجود ندارد‪ .‬به عنوان مثال‬ ‫فرانسه هنوز نتوانسته اســت تبادل خوبی از حیث امنیتی با‬ ‫ایتالیاوخصوصابرایمقابلهباتروریسمداشتهباشدتابتوانند‬ ‫اطالعات خود را در اختیار یکدیگر قرار دهند‪ .‬اما نمی توانیم‬ ‫بگوییمکهتمامی اتحادیهاروپابهاینموضوعالودهمی شود‪.‬‬ ‫چراکه اتحادیه اروپا ارام ارام از ســال ‪ 1957‬شــکل گرفت‬ ‫و رفته رفته به رقم ‪ 26‬کشــور رســید‪ .‬در این میــان مباحث‬ ‫اقتصادی و بازار نیرو و کاال هم به ارامی شــکل گرفت و باید‬ ‫توجهداشتکهایناتحادیهسیستماتیکرشدکردوبهاینجا‬ ‫رسیدومطلقابهیکبارهبه وجودنیامد‪.‬بنابراینبعیداستکهاین‬ ‫‪2‬‬ ‫در هفته اخیر شاهد انجام‬ ‫عملیات تروریســتی در پاریس‬ ‫بودیم که چیزی حــدود ‪ 160‬نفر‬ ‫کشــته و ‪ 300‬نفر زخمی حاصل‬ ‫مجموع چند عملیات بود‪ .‬داعش‬ ‫بهسرعتمسئولیتانرابهعهده‬ ‫گرفت‪ .‬علل بســیار زیادی را برای انجام چنین عملیات‬ ‫خونینی بر شمرده اند که بخشــی از ان درست و قسمتی‬ ‫دیگر نادرســت ارزیابی شده اســت‪ .‬حسن بهشتی پور‬ ‫کارشناسوتحلیلگرمسائلبین المللدرگفت وگوبا مثلث‬ ‫بهتشریحابعادمختلفاینحادثهپرداختهاست‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪55‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪3‬‬ ‫مغز متفکر حمالت پاریس همچنان متواری است‬ ‫ شــش حملــه هماهنــگ‬ ‫تروریســتی در نقــاط مختلــف‬ ‫شــهر پاریس‪ ،‬شــامگاه جمعه‬ ‫‪ ۲۲‬ابان تلخترین و مرگبارترین‬ ‫فاجعه تروریســتی فرانسه پس‬ ‫از جنگ جهانی دوم را رقم زدند؛‬ ‫ایــن انفجارهــا در دقایق پایانــی بازی فوتبــال میان‬ ‫فرانسه و المان به وقوع پیوست که نیروهای امنیتی‬ ‫فرانسه فرانســوا اوالند‪ ،‬رئیس جمهور را خارج کرده‬ ‫و بــه وزارت کشــور منتقل کردنــد‪ .‬در ایــن حمالت‬ ‫تروریســتی‪ ،‬در مجموع بیــش از ‪ 153‬نفر کشــته و‬ ‫‪ ۲۰۰‬نفر مجروح شــدند‪ .‬عبدالرضا فرجی راد‪ ،‬استاد‬ ‫ژئوپلتیک و سفیر ســابق ایران در نروژ و مجارستان‬ ‫در گفت وگــو با مثلث به بررســی پیامدهــای اتفاقات‬ ‫پاریــس پرداخت و گفــت در صورت تشــدید و تکرار‬ ‫چنین حمالتی‪ ،‬طبیعی است که ضدیت با مهاجران‪،‬‬ ‫پناهندگان و جنــگ زدگان نیز افزایش پیــدا کند زیرا‬ ‫برخی از این تروریست ها به همراه پناهجویان بی پناه‬ ‫و بی گناه وارد کشورهای اروپایی شده اند‪ .‬او همچنین‬ ‫توضیح داد که این مساله باعث تقویت احزاب راست‬ ‫افراطی در اروپا خواهد شــد‪ .‬به خصوص در فرانســه‬ ‫حزب جبهــه ملی به رهبــری خانم ماریــن لوپن که از‬ ‫جمله مخالفان سرسخت مهاجرت اســت این روزها‬ ‫محبوبیتش افزایش یافته اســت‪ .‬به گفته این استاد‬ ‫ژئوپلتیک دانشگاه در این شرایط طبیعی است که در‬ ‫دیگر کشــورهای اروپایی نیز احزاب راســتگرا از این‬ ‫دست مسائل استفاده می کنند و با مطرح کردن مساله‬ ‫ورود مهاجران و تشــدید ناامنی هــا محبوبیت خود را‬ ‫افزایش می دهند؛ زیرا برای ملت هــای اروپایی هیچ‬ ‫چیز به اندازه امنیت اهمیت ندارد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫موج راستگرایی افراطی در اروپا در راه است‬ ‫هفته گذشته شاهد چندین عملیات تروریستی‬ ‫در پاریس بودیم کــه داعش مســئولیت انها را‬ ‫برعهده گرفت؛ به نظر شما این حمالت که افکار‬ ‫عمومی در فرانسه را به شدت متاثر کرده است‪،‬‬ ‫چه پیامدهایی را به ویژه بــرای مهاجران و افراد‬ ‫جنگ زده ای که به کشــورهای اروپایی مهاجرت‬ ‫کرده اند‪ ،‬در پی خواهد داشت؟‬ ‫حمالت تروریستی اخیر در پاریس توسط داعش‪،‬‬ ‫پیامدهای بســیاری را هم برای فرانســه و هم برای دیگر‬ ‫کشــورهای اروپایی در پی خواهد داشــت‪ .‬یکــی از این‬ ‫پیامدها به مهاجران و پناهندگانی که از مناطق جنگ زده‬ ‫به سمت اروپا می روند مربوط می شود‪ .‬در رابطه با مساله‬ ‫پناهندگان و مهاجران باید مدنظر داشــت که در ماه های‬ ‫گذشته استقبال خوبی از این افراد در کشورهای اروپایی‬ ‫صورت گرفت اما بعــد از عملیات تروریســتی در پاریس‬ ‫رویکرد مردم اروپا نسبت به مهاجران در حال تغییر است‪.‬‬ ‫به این صورت که تظاهراتی در کشورهای مختلف اروپایی‬ ‫علیه مهاجرت انجام گرفته و چندین کمپ مهاجران نیز به‬ ‫اتش کشیده شده است‪.‬‬ ‫اگر این رونــد عملیات داعــش ادامه پیــدا کند که‬ ‫احتمال ان باالست‪ ،‬طبیعی است که ضدیت با مهاجران‪،‬‬ ‫پناهنــدگان و جنــگ زدگان نیــز افزایش پیدا کنــد‪ .‬این‬ ‫مساله یک مشــکل جدی برای دولت های اروپایی مانند‬ ‫المــان‪ ،‬اتریش‪ ،‬ســوئد‪ ،‬دانمــارک و دیگر کشــورهایی‬ ‫اســت که مرزهای خــود را بــرای مهاجران باز گذاشــته‬ ‫عبدالرضافرجیراددرگفت وگوبا مثلث‬ ‫بودند‪ .‬زیرا مقامات یونانی اعــام کرده اند که یکی از این‬ ‫تروریســت های کشته شــده همراه پناهندگان از مرز وارد‬ ‫اروپا شده بود‪ .‬این نشــان می دهد که تعدادی تروریست‬ ‫همراه با این پناهندگان بی گناه وارد اروپا شده اند‪ .‬بنابراین‬ ‫مشــخص اســت که این تروریســت ها با اهداف از پیش‬ ‫تعیین شده وارد عمل شده و تالش دارند تا امنیت اروپا را‬ ‫به خطر بیندازند‪.‬‬ ‫پس از عملیات اخیر در پاریس مشاهده شد که‬ ‫احزاب دست راســتی که با مســاله مهاجرت ها‬ ‫به شــدت مخالفند از این فضا بــرای جلب افکار‬ ‫عمومــی در حال بهره جســتن هســتند‪ .‬در کل‬ ‫فضای سیاسی داخلی فرانسه و دیگر کشورهای‬ ‫اروپایی را بعد از عملیات تروریســتی در پاریس‬ ‫چطور ترسیم می کنید؟‬ ‫در واقع مشاهده می کنیم که اتفاقاتی از این دست‬ ‫همواره برای احزاب دست راســتی افراطی تبدیل به یک‬ ‫فرصت شده اســت‪ .‬با تحوالتی که در یونان شاهد بودیم‬ ‫و گروه های چپ‪ ،‬قدرت را در یک ســال گذشته به عهده‬ ‫گرفتند پیش بینی می شد که این روند در دیگر کشورهای‬ ‫اروپایی اتفاق بیفتد‪.‬‬ ‫به ویژه با انتخاب اقای جرمی کوربین به عنوان رهبر‬ ‫حزب کارگــر در بریتانیا ایــن گمانه زنی ها تقویت شــد که‬ ‫احزاب چپ در دیگر کشورهای اروپایی نیز بیش از گذشته‬ ‫قدرت خواهند گرفــت‪ .‬اما حوادث تروریســتی در اروپا و‬ ‫فرانسه درواقع این روند را دگرگون و موضع احزاب راست‬ ‫را تقویت کرد‪ .‬البته احزاب راســت در کشورهای اروپایی‬ ‫وضعیت متفاوتی دارند و شاید قوی ترین حزب راست گرا‬ ‫در فرانســه وجود دارد که حزب جبهه ملی به رهبری خانم‬ ‫مارین لوپن اســت‪ .‬لوپن شــدیدا بــا ورود پناهجویان به‬ ‫کشورش مخالف است و طی سال های اخیر و بعد از حمله‬ ‫به شــارلی ابدو و حمالت اخیر در پاریس محبوبیت حزب‬ ‫جبهه ملی بــه دلیل مواضــع راســت گرایانه افراطی اش‬ ‫افزایش یافته اســت‪ .‬در این شــرایط طبیعی است که در‬ ‫دیگر کشــورهای اروپایی نیز احزاب راســت گــرا از این‬ ‫دست مســائل اســتفاده می کنند و با مطرح کردن مساله‬ ‫ورود مهاجران و تشدید ناامنی ها محبوبیت خود را افزایش‬ ‫می دهند‪ .‬زیرا برای ملت هــای اروپایی هیچ چیز به اندازه‬ ‫امنیت اهمیت ندارد‪.‬‬ ‫یکــی از بحث های اخیــر مقامات و رســانه های‬ ‫اروپا در خصوص خطر شــنگن و امکان ریزش و‬ ‫فروپاشی معاهده شنگن است‪ .‬در شرایط فعلی‬ ‫این معاهده تــا چه حد ممکن اســت تحت تاثیر‬ ‫اتفاقات پاریس تغییر کند؟‬ ‫باید توجه داشــت که این توافق‪ ،‬اصل مهمی در‬ ‫همگرایی اروپایی به شــمار می اید‪ ،‬مرزهــا را بر می دارد‪،‬‬ ‫مردم کشورهای اروپایی به راحتی می توانند به کشورهای‬ ‫دیگر سفر کنند و منافع بی شماری برای انها دارد‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال کشــورهای شــرق اروپا ماننــد لهســتان‪ ،‬رومانی و‬ ‫بلغارســتان با برچیده شــدن مرزها در اروپــا‪ ،‬صدها هزار‬ ‫نیروی خود را به اروپای غربی اعزام کردند تا در بخش های‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫طی ســال های اخیــر و بعــد از حمله به‬ ‫شــارلی ابدو و حمالت اخیــر در پاریس‬ ‫محبوبیــت حــزب جبهــه ملی بــه دلیل‬ ‫مواضــع راســت گرایانه افراطــی اش‬ ‫افزایــش یافته اســت‪ .‬در این شــرایط‬ ‫طبیعی اســت کــه در دیگر کشــورهای‬ ‫اروپایی نیز احزاب راست گرا از این دست‬ ‫مسائل استفاده می کنند و با مطرح کردن‬ ‫مساله ورود مهاجران و تشدید ناامنی ها‬ ‫محبوبیت خود را افزایش می دهند‬ ‫بین الملل‬ ‫ساختمانی و خدمات به کار گرفته شوند‪ .‬این نیروها سالیانه‬ ‫میلیاردها یورو را به کشــور خود باز می گردانند اما اگر قرار‬ ‫باشــد این مرزها دوباره برقرار شــود در واقع وضعیت اروپا‬ ‫به شدت از نظر جمعیتی‪ ،‬اشــتغال و سرمایه گذاری متغیر‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫پــس از ایــن ماجراهــا می بینیم کــه بســیاری از‬ ‫کشورهای اروپایی مرزهای خود را بســتند و در این میان‬ ‫انگال مرکل‪ ،‬صدر اعظم المان کــه از جمله حامیان ورود‬ ‫مهاجران و پناهجوها به کشــور بود شــدیدا دچار مشکل‬ ‫شــده و انتقاداتی به او وارد اســت که اقدامات کشورش‬ ‫برای مهاجران شدیدا باعث شــده تا امنیت المان و دیگر‬ ‫کشورهای اروپایی به خطر بیفتد‪.‬‬ ‫بنابراین اگر تهدیدات از جانب گرو ه های تروریستی‬ ‫که بعضــا به همــراه پناهجویــان وارد کشــورهای غربی‬ ‫شــده اند‪ ،‬ادامه پیدا کند کــه احتماال ادامــه پیدا می کند‬ ‫مســاله شــنگن حداقل تامدتی توســط برخی کشورهای‬ ‫اروپایی متوقف خواهد شد‪ .‬حتی در صورت تشدید حمالت‬ ‫این احتمال می رود که ســران اروپایی شنگن را به حالت‬ ‫تعلیق دراورند‪.‬‬ ‫فرانســوا اوالنــد‪ ،‬رئیس جمهــور فرانســه در‬ ‫نخستین واکنش به حمالت در فرانسه گفت که‬ ‫انچه در پاریس اتفاق افتاد اعالم جنگ از سوی‬ ‫داعش اســت‪ .‬اکنون که این ســخنان از سوی‬ ‫رئیس جمهوری فرانسه بیان شده است‪ ،‬به نظر‬ ‫شما الیزه چه راهکاری را برای مبارزه با گروه های‬ ‫تروریستی در دستورکار قرار خواهد داد؟‬ ‫ســخنان فرانســوا اوالند مبنی بر اعالم جنگ از‬ ‫سوی داعش‪ ،‬مسئولیت اور است‪ .‬وقتی رئیس جمهوری‬ ‫اعالم می کند که طرف مقابل اعالم جنگ کرده است باید‬ ‫در این رابطه اقداماتی انجام دهــد و نمی تواند به ارامی و‬ ‫ بی توجه از کنار چنین موضوعی عبــور کند‪ .‬در واقع مردم‬ ‫فرانســه به دنبال حمالت تروریســتی اخیر در کشورشان‬ ‫به شدت شوکه شــدند و اوالند نیز بعد از این حمالت گفت‬ ‫که داعش علیه فرانسه اعالن جنگ کرده است‪ .‬باتوجه‬ ‫به این سخنان رئیس جمهوری فرانسه دور از انتظار نیست‬ ‫که پاریس طی روزهای اتی موضع شفاف تری اتخاذ کند‪.‬‬ ‫به این صورت که ســرکوبی علیه تروریست ها انجام دهند‬ ‫تا به نحوی هم اوضاع داخل کشــور را کنتــرل کنند و هم‬ ‫تروریست های خاورمیانه را مورد حمله قرار دهند‪ .‬در این‬ ‫رابطه بعید نیست که فرانسه با کمک ناتو وارد عملیات شود‬ ‫یا خودش فعالیت بیشتری را در جبهه ها برعهده گیرد‪ .‬البته‬ ‫هنوز معلوم نیست که این جبهه ها کجا هستند؛ زیرا داعش‬ ‫و کســانی که با داعش بیعت کرده اند از شــرق تا غرب دو‬ ‫اقیانوس را در برگرفته انــد‪ ،‬یعنی بوکوحرام در غرب افریقا‬ ‫تا گروه های فعــال داعش در خاورمیانه و حتی در شــرق‬ ‫دور‪ .‬بنابراین فرانسه نیروهای واکنش سریع در مالی و چاد‬ ‫مستقر کرده است‪.‬‬ ‫دو سال پیش طرفداران بوکوحرام و دیگر گروه های‬ ‫تروریستی در بیعت با داعش می خواســتند این کشورها‬ ‫را اشــغال کنند که فرانسوی ها وارد عمل شــدند و اجازه‬ ‫ندادند‪ .‬بنابراین فرانســه در این کشــورها می تواند بهتر‬ ‫وارد عملیات علیه گروه های تروریستی شود‪ .‬همچنین‬ ‫فرانسه به لیبی نزدیک اســت و داعش نیز در این کشور‬ ‫بسیار فعال شده اســت که در نتیجه پاریس می تواند در‬ ‫لیبی نیز ایــن گروه ها را هدف حمله قرار دهد‪ .‬از ســوی‬ ‫دیگر می توانند دســتور دهنــد ناو شــارل دوگل‪ ،‬تنها ناو‬ ‫هواپیمابر فرانسه که عازم خلیج فارس است به مدیترانه‬ ‫بازگردد تا از داخل مدیترانه این گروه ها را سرکوب کنند یا‬ ‫این ناو می تواند به راه خودش ادامه دهد و به خلیج فارس‬ ‫بیاید تا در شــمال عراق‪ ،‬داعش را هــدف عملیات قرار‬ ‫دهد‪ .‬دیگر جبهه ای که فرانســه می تواند برای عملیات‬ ‫اوالند اینگونه از حوادث تروریستی پاریس مطلع شد‬ ‫علیه داعش انتخــاب کند‪ ،‬همکاری بــا نیروهای متحد‬ ‫در سوریه اســت‪ .‬فرانســه تا به امروز بیش از هزار حمله‬ ‫هوایی در عراق علیه داعش انجام داده اما فقط دو حمله‬ ‫هوایی در سوریه داشته است‪ .‬این مساله نشان می دهد‬ ‫که فرانسه تا چه حد دست این تروریست ها را در سوریه باز‬ ‫گذاشته و اجازه داده که اینها قدرت مانور داشته باشند‪.‬‬ ‫این رویکرد فرانســه فقط به دلیل دشمنی ای بود که انها‬ ‫با نظام سوریه و شخص بشــار اسد داشتند‪ .‬این در حالی‬ ‫اســت که انها می توانســتند در ســوریه خیلی بهتر عمل‬ ‫کنند و جلوی گســترش فعالیت تروریســت ها را بگیرند‪.‬‬ ‫این مساله باعث شــد که در نهایت خود فرانسه از نفوذ و‬ ‫گسترش فعالیت گروه های تروریستی ضربه بخورد‪.‬‬ ‫اکنون که روسیه نیز در ســوریه در حال جنگ با‬ ‫تروریست هاست در صورت حضور جدی تر غرب‬ ‫در این منطقــه‪ ،‬روس ها و غــرب چگونه تعامل‬ ‫خواهند کرد و همچنین اگر ناتو وارد صحنه شود‬ ‫ایا با واکنش مسکو مواجه خواهد شد؟‬ ‫باید توجه داشت که روس ها نیامده اند در سوریه‬ ‫با غرب بجنگند بلکه امده اند تا با غرب تفاهم کنند‪ .‬ضمن‬ ‫اینکه سوریه‪ ،‬پایگاهی برای مسکو است و روسیه نگران‬ ‫بود که در صورت ســقوط نظام بشار اســد این پایگاه را از‬ ‫دست بدهد و تروریست ها قوت بگیرند‪ .‬اگر تروریست ها‬ ‫در ســوریه قوت بگیرند احتماال شــاهد حضــور نیروهای‬ ‫تروریســتی در روســیه و حوزه های پیرامونی ان خواهیم‬ ‫بــود‪ .‬بنابراین روس هــا ضمن اینکــه با این هــدف وارد‬ ‫صحنه عملیاتی در ســوریه شــدند اهداف دیگــری را نیز‬ ‫دنبال می کردنــد؛ از جمله اینکه مســکو می خواســت از‬ ‫انزوای سیاسی ناشی از بحران اوکراین خارج شود که شد‪.‬‬ ‫همچنین هدف دیگــرش نیز خروج از انــزوای اقتصادی‬ ‫بود یعنــی تحریم هایی که علیه روســیه اعمال شــده لغو‬ ‫شــود‪ .‬به نظر می رســد با ناامنی هایی کــه در اروپا ایجاد‬ ‫شده‪ ،‬کشورهای غربی‪ ،‬همراهی و همکاری بیشتری را با‬ ‫روسیه نشان دهند و مسکو نیز امادگی کامل دارد که با این‬ ‫کشورها وارد همکاری شود‪.‬‬ ‫درواقع مســکو خواهان ان اســت که مساله سوریه‬ ‫به نحوی پایان یابد تــا هم اروپایی ها راضی شــوند و هم‬ ‫نفوذ روســیه در این منطقه حفظ شود‪ .‬از ســوی دیگر در‬ ‫این نشســت ها‪ ،‬غربی ها نشــان دادند که به دنبال حضور‬ ‫روسیه در سوریه هم باید فعالیت بیشــتری در این منطقه‬ ‫داشته باشند تا مســکو تمامی امتیازات را به نفع خود نکند‬ ‫هم با توجه به تحوالت امنیتی باید جدیت بیشتری در قبال‬ ‫تروریست ها داشته باشند و برخوردهای قاطع تری را دنبال‬ ‫کنند‪ .‬در حال حاضر به نظر می رسد چون روسیه و امریکا‬ ‫وارد صحنه سوریه شــده اند و رهبری اتمام درگیری ها در‬ ‫سوریه را برعهده گرفته اند‪ ،‬کشورهای دیگر که هر کدام‬ ‫به یک گروه وابســته اند در واقــع خود را با شــرایط جدید‬ ‫هماهنگ خواهند کرد تا به نحوی هم امتیازاتی داده شود‬ ‫و هم امتیازاتی گرفته شود‪.‬‬ ‫سوریه از جمله هم پیمانان ایران به شمار می رود‬ ‫و تحوالت ان بــرای ایران بســیار اهمیت دارد‪.‬‬ ‫شرایط فعلی را به نفع تهران می دانید یا در نهایت‬ ‫ممکن است به ضرر ایران تمام شود؟‬ ‫در خصوص مواضع ایران باید مدنظر داشــت که‬ ‫تهران با روسیه‪ ،‬عراق و سوریه هم پیمانی دارد‪ .‬همچنین‬ ‫ایران در دو نشســت وین برای ســوریه حضور داشــت و‬ ‫باوجودی که در این نشست ها مساله بشار اسد مطرح نشد‬ ‫اما ایران دستاوردهای خوبی داشت ‪ ،‬چرا که مساله قانون‬ ‫اساسی و انتخابات در یک سال و نیم اینده را مطرح کردند‪.‬‬ ‫این مسائل نشان می دهد که اکنون شرایط به ضرر ایران‬ ‫در جریان نیست همچنین نمی توان گفت که اوضاع خیلی‬ ‫خوب است‪.‬‬ ‫‪57‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫بین الملل‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫حمله داعش به پاریس‬ ‫حمله داعش به ضاحیه در لبنان‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪59‬‬ ‫بین الملل‬ ‫اروپا در وضعیت شکننده‬ ‫فرانسه در تقویت گروه های تکفیری نقش داشته است‬ ‫مرتضی مکی‬ ‫کارشناس مسائل اروپا‬ ‫بین الملل‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫‪4‬‬ ‫فرانسه را باید به عنوان یکی از کشورهای استعمارگر‬ ‫ســابق در خاورمیانه و ذی نفوذ و تاثیرگذار در شمال افریقا‬ ‫در بین کشورهای اروپایی دانســت که در سالیان گذشته‬ ‫نقش بسیار مهمی در تحوالت منطقه و به ویژه حوادث لیبی‬ ‫داشت‪ .‬همچنین این کشور نقش جدی در تحریک جریان‬ ‫تروریســتی در خاورمیانه داشته اســت‪ .‬اینکه ما می بینیم‬ ‫تروریســت ها این کشــور را هدف قرار دادند به هر حال به‬ ‫نقش تاثیر گذار فرانسه در سوریه مربوط می شود و بخش ‬ ‫دیگری از ان هم به این مربوط می شود که چیزی در حدود‬ ‫‪ 10‬درصد جمعیت فرانســه را مهاجرین تشکیل می دهند‬ ‫که از کشــورهای عربی و شــمال افریقا به این کشور نقل‬ ‫مکان کردند‪.‬‬ ‫مســاله دیگر این اســت که تعــداد زیــادی از اتباع‬ ‫فرانســوی بــه جبهه النصره و داعــش پیوســتند و یکی از‬ ‫عللی که در وقوع حوادث پاریس برشــمرده شــده است ‪،‬‬ ‫بازگشت همین تروریست ها به کشورهای خود بوده است‪.‬‬ ‫هرچند تاکنون اطالعات دقیقی‬ ‫از تروریســت های ایــن حادثه‬ ‫منتشر نشده است اما به هر حال‬ ‫می توان این موضوع را مفروض‬ ‫دانست که بازگشــت احتمالی‬ ‫این افراد به فرانســه می تواند‬ ‫عامل اصلی این موضوع باشد‪.‬‬ ‫حــوادث پاریس بــه هر‬ ‫حال ثبات امنیتــی‪ ،‬اجتماعی‬ ‫و حقوق شــهروندی فرانسه و‬ ‫اروپا را با چالش جــدی روبه رو‬ ‫کرده اســت‪ .‬پروژه هم گرایی‬ ‫اروپا شــاخص های عمد ه ای‬ ‫از قبیــل حقــوق شــهروندی‬ ‫و ازاد بــودن مرزهــا و رفــت و‬ ‫امدن بدون مانــع را در بر دارد‪.‬‬ ‫همین طور بحث حقوق بشــر و‬ ‫حقوق شهروندی که در سازمان‬ ‫ملل از ان نــام برده شــده هم‬ ‫یکی دیگر از حقوق شهروندان‬ ‫اروپایی محســوب می شــود و‬ ‫یک موضوع بــرای همگرایی‬ ‫در اروپــا تلقــی می شــود‪ .‬در‬ ‫گذشته هم کشورهای اروپایی‬ ‫گام های زیادی برای هم گرایی در اروپا به خصوص در ابعاد‬ ‫سیاسی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی برداشته اند و این هم گرایی‬ ‫به یکدیگر گره خورده اســت‪ .‬به عنوان مثــال نمی توان‬ ‫پیمان شــینگن را از این موضوع جدا کرد‪ .‬چراکه اگر این‬ ‫پیمان میان کشورهای اروپایی ملغی شود قطعا پیامدهای‬ ‫سیاسی و اجتماعی بسیار زیادی را در اتحادیه اروپا خواهد‬ ‫داشــت‪ .‬بنابراین اگــر بگوییم حوادث پاریــس پروژه هم ‬ ‫گرایی اروپا را به خطر انداخته اســت بی راهه نگفته ایم و‬ ‫دور از ذهن نخواهد بود که تروریست ها بخواهند در دیگر‬ ‫پایتخت های اروپایی دست به چنین اقداماتی بزنند‪.‬‬ ‫در سال ‪ 2004‬حوادثی که در مادرید رخ داد باعث شد‬ ‫تا القاعده چهره دیگری از خود به نمایش بگذارد‪ .‬همچنین‬ ‫در سال ‪ 2007‬در لندن هم مشابه این مسائل به وجود امد‬ ‫و عامالن این حادثه مداخالت دولت اسپانیا و انگلیس در‬ ‫عراق را عامل این جنایات بر شمردند‪ .‬در حالت کنونی هم‬ ‫که داعش مسئولیت انفجارهای پاریس را به عهده گرفته‬ ‫است؛ سیاست های دولت فرانسه در قبال خود را علت این‬ ‫حادثه اعالم کرده اند‪ .‬بنابراین بدون شک باید گفت که این‬ ‫م گرایی اروپا را با مشکل مواجه خواهد کرد و‬ ‫مسائل روند ه ‬ ‫یکی از دالیل ان هم تعلیق شینگن از سمت دولت فرانسه‬ ‫خواهد بود‪ .‬تجربه نشان داده است که اتخاذ سیاست های‬ ‫امنیتی و سیاسی صرف برای اروپا و یا هر کشور دیگر ثبات‬ ‫و امنیت به ارمغان نمی اورد‪ .‬به دلیل اینکه دولت های اروپا‬ ‫در حال مبارزه با معلول هستند نه علت‪.‬‬ ‫بخشــی از روند تحوالتی کــه در تقویت گرایشــات‬ ‫راست افراطی و جریانات تروریستی در اروپا شاهد هستیم‪،‬‬ ‫منشعب از سیاست اتخاذی دولت های اروپایی به خصوص‬ ‫فرانسه در قبال تروریست ها در خاورمیانه است‪ .‬زمانی که‬ ‫تروریست ها توسط این کشــورها به دو دســته خوب و بد‬ ‫تقسیم شدند‪ ،‬یک دوگانگی به وجود امد‪ .‬یعنی انجایی که‬ ‫به ضررشان باشد محکوم می کنند و در جایی که منافعشان‬ ‫حکم می کند اقدام به دفاع می کنند‪ .‬در روزهای گذشــته‬ ‫زمانی که انفجاری در مناطق جنوبــی لبنان رخ داد و باعث‬ ‫کشته شدن بیش از ‪ 40‬نفر شــد؛ حتی یک دولت اروپایی‬ ‫نســبت به این حادثه تروریستی واکنش نشــان نداد اما از‬ ‫زمانی که جنایات تروریستی در پاریس اتفاق افتاد؛ تاکنون‬ ‫شــاهد یک موج خبری و در رســانه ها و مطبوعات هستیم‬ ‫و این موضوع همیــن رویکرد دوگانــه دولت های غربی و‬ ‫اروپایی را نمایان می کند که بازخورد ان را در پاریس شاهد‬ ‫بودیم‪ .‬از بعد دیگر موضوع ناتو هم باید مد نظر قرار گیرد‪.‬‬ ‫پیمان ناتو با تغییراتی مواجه شد ه که به رغم تبلیغاتی که در‬ ‫خصوص ان صورت گرفته است؛ عمال ناکارامدی خود را در‬ ‫مقابله با تروریسم نشان داده است‪ .‬حتی در پرونده اوکراین‬ ‫هم ما شاهد بودیم که کشــورهای عضو ناتو نتوانستند در‬ ‫مقابله با روسیه به یک اتحاد و اتفاق نظر برسند‪ .‬باید گفت؛‬ ‫همگرایی ای که میان کشورهای اروپایی در قبل از فروپاشی‬ ‫شوروی وجود داشت در حالت فعلی وجود ندارد‪ .‬بنابراین ما‬ ‫شاهد عدم اتخاذ یک سیاســت امنیتی و سیاسی مشترک‬ ‫میان کشورهای عضو ناتو هستیم و حتی می توانیم بگوییم‬ ‫که انهــا نمی توانند برای مبارزه با تروریســم به یک اجماع‬ ‫مناسب دست پیدا کنند‪ .‬به همین دلیل باید گفت که پیمان‬ ‫ناتو هم نمی تواند برای مبارزه با تروریست ها کاری از پیش‬ ‫ببرد چراکه هنوز تعریف منســجمی از مفهوم تروریسم در‬ ‫کشورهای اروپایی ارائه نشده و متاسفانه همچنان همان‬ ‫رویکرد دوگانــه در این کشــورها پیگیری می شــود و این‬ ‫مساله باعث شده تا فعالیت ناتو از ابراز همدردی با فرانسه‬ ‫ فراتر نرود‪.‬‬ ‫هرچند دولت هــای اروپایی و حتــی داعش تالش‬ ‫داشــته اند که حوادث پاریــس را به حوادث ‪ 11‬ســپتامبر‬ ‫شبیه کنند ‪ ،‬اما باید گفت تفاوت های زیادی مابین این دو‬ ‫موضوع وجود دارد ‪ ،‬زمانی که حوادث ‪ 11‬سپتامبر ‪2001‬‬ ‫رخ داد؛ جرج بــوش عمال به دنبال فرصتی برای پیشــبرد‬ ‫سیاست های جنگ طلبانه خود در منطقه خاورمیانه بود که‬ ‫البته بازتاب منفی در جامعه جهانی داشت اما عمال نمایی از‬ ‫جنگ های صلیبی در این بین توسط دولت بوش به تصویر‬ ‫کشــیده شــد‪ .‬زمانی که امریکا به افغانســتان حمله کرد‬ ‫محبوبیت بوش به ‪ 70‬درصد رسید و طوری افکار عمومی‬ ‫امریکا را هدایت کردند اما سیاست های خود در افغانستان‬ ‫و عراق را به دقت و با تمام قوا توجیه کردند که در حقیقت‬ ‫به اهداف خود در این دو کشور‬ ‫دست نیافتند‪ .‬باید توجه کرد که‬ ‫نمی توان فرانسه را امریکا تلقی‬ ‫کرد و حتــی نمی توان ســوریه‬ ‫را عراق و افغانســتان دانســت‬ ‫که فرانســویان بخواهند همان‬ ‫رفتارهــای دولت امریــکا را در‬ ‫انجا پیاده و تکرار کنند‪ .‬ضمن‬ ‫اینکه افــکار عمومــی دنیا هم‬ ‫مانند ســال ‪ 2001‬نخواهند بود‬ ‫و دولت هــا نمی تواننــد ماننــد‬ ‫گذشته سیاســت های مداخله‬ ‫جویانه خود در منطقه را توجیه‬ ‫کننــد‪ .‬هم اکنــون در ســطح‬ ‫رســانه های اروپایی به وضوح‬ ‫می بینیــم کــه گفته می شــود‬ ‫فرانســه در تقویــت جریانــات‬ ‫تکفیری و تروریستی دخیل بوده‬ ‫و همین رسانه ها موضوع پاریس‬ ‫را بازخــورد مســائل خاورمیانه ‬ ‫عنوان کرده اند‪.‬‬ ‫بایــد توجــه د ا شــت که‬ ‫جریان داعــش ماننــد القاعده‬ ‫یک جریان حلقه به حلقه است‬ ‫اما یک ســاختار درختی نــدارد که بگوییم تمامــی انها با‬ ‫یکدیگر ارتباط دارند‪ .‬ممکن اســت ارتباطــی با یکدیگر‬ ‫داشته باشند اما یک ســازماندهی منسجم و مدون در انها‬ ‫دیده نمی شود‪ .‬نمی توانیم تصور کنیم که حوادث پاریس‬ ‫از درون این ساختار رشد کرده‪ ،‬برنامه ریزی و اجرایی شده‬ ‫است اما می توانیم این فرض را تا حدودی صحیح بدانیم‬ ‫که حوادث فرانسه ناشی از تحت فشار قرار گرفتن داعش‬ ‫در سوریه خصوصا پس از ورود روسیه بوده است‪ .‬چراکه‬ ‫ارتش ســوریه هم تا حدود زیادی به داعــش ضربه زدند‪.‬‬ ‫بنابراین نمی تــوان به طور قطعی گفت کــه داعش با این‬ ‫حرکت توانسته است اقدامات خود را به رخ جهانیان بکشد‬ ‫و اروپا را در یک وضعیت شکننده قرار داده است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بدونحمایتمالیال سعود‬ ‫داعشرشدنمی کرد‬ ‫پیروز مجتهدزاده درگفت وگو با مثلث‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫یک مشت تروریست خونخوار و انسان ستیز خبر نداریم‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر برای یک کشــور به خصوص فرانسه به عنوان‬ ‫یک کشور مدرن و جهان اول‪ ،‬تبدیل شدن به هدف اسان‪،‬‬ ‫اتفاق بسیار ناخرسندی اســت زیرا این مساله این تصور را‬ ‫می تواند ایجاد کند که کشور مورد نظر هیچ گونه بازدارندگی‬ ‫دفاعی و امنیتی ندارد و اگر چنین استنباطی برای یک کشور‬ ‫به وجود اید در این صورت اوضاع بسیار وخیم و نا به سامان‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫به حمالت تروریســتی در پاریــس و تاکید همه‬ ‫کشورها به خصوص کشورهای اروپایی مبنی بر‬ ‫همکاری مشترک با فرانســه در قبال تروریسم‪،‬‬ ‫ایا این اتفاق می تواند باعث همگرایی بیشتر در‬ ‫بین الملل‬ ‫پس از وقوع حــوادث تروریســتی در پاریس و‬ ‫کشته شدن بیش از ‪ 120‬نفر‪ ،‬برخی تحلیلگران‬ ‫از جمله مقامات فرانسوی درباره علت یابی دلیل‬ ‫وقوع این حوادث در فرانسه بر این باور بودند‪ ،‬از‬ ‫انجایی که این کشور در حمله به مواضع داعش‬ ‫در ســوریه و عراق جدی تر از دیگران وارد عمل‬ ‫شده اســت‪ ،‬این اتفاق برای این کشور رخ داده‬ ‫اســت‪ .‬باتوجه به این گمانه زنی ها‪ ،‬به نظر شــما‬ ‫چرا داعش فرانســه را برای عملیات تروریستی‬ ‫خود انتخاب کرد؟‬ ‫گمان می کنم فرانســه یــک هدف اســان برای‬ ‫انجام عملیات تروریســتی از ســوی گروه های تروریستی‬ ‫به شمار می اید‪ .‬در واقع باتوجه به حمالت مشابهی که در‬ ‫طول سال های اخیر در این کشــور انجام شده ‪ ،‬می توان‬ ‫چنین نتیجه گیــری کرد که فرانســه هدف اســانی برای‬ ‫گروه های تررویستی است‪ .‬هم چنین فشار تبلیغاتی فرانسه‬ ‫در زمینه دفاع از ازادی ها مانند ازادی بیان‪ ،‬برابری و عدالت‬ ‫و‪ ...‬که به صورت شــعار ملی فرانسه در امده است‪ ،‬باعث‬ ‫وقوع حوادث تروریستی در این کشور شده است‪ .‬در همین‬ ‫راستا همگی به یاد داریم که انتشار کاریکاتوری موهن از‬ ‫پیامبر اسالم (ص) در مجله فرانسوی و دفاع این کشور از‬ ‫این کاریکاتو ر موجب حمله گروه های تروریســتی سلفی‪،‬‬ ‫گروه های تکفیری و داعش شد‪.‬‬ ‫ولی همــه اینها حدســیات مــا هســتند‪ .‬هم چنین‬ ‫دراین باره باید به این نکته اشاره کرد که بعید به نظر می رسد‬ ‫فرانسه نسبت به تروریست ها و تروریست پروران سیاست‬ ‫خاصی به غیر از سیاستی که اعضای ناتو (پیمان اتالنتیک‬ ‫شــمالی) به ســرکردگی ایاالت متحده دراین بــاره اتخاذ‬ ‫کرده اند‪ ،‬در پیش گرفته باشند‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬اقداماتی‬ ‫که تاکنون فرانسه علیه نیروهای داعش و دیگر گروه های‬ ‫تروریستی در منطقه انجام داده است ن ه بیشتر و نه کمتر از‬ ‫ایاالت متحده‪ ،‬المان و یا بریتانیا ست‪ .‬البته باید این نکته‬ ‫را نیز مورد توجه قرار دهیم که ما از مکنونات قلبی و فکری‬ ‫‪5‬‬ ‫حمــات تروریســتی‬ ‫مرگبــار تاریــخ ‪ 13‬نوامبــر در‬ ‫پاریــس و قبــل از ان در لبنان‬ ‫که صدهــا کشــته و زخمی بر‬ ‫جای گذاشت‪ ،‬را می‪‎‬توان یکی‬ ‫از بزرگتریــن حمــات پس از‬ ‫جنگ جهانی دوم دانســت‪ .‬این تهاجم فرانسه تنها‬ ‫یک روز پس از ان انجام شــد که بیــش از ‪ 40‬تن در‬ ‫جریان بمب گــذاری دوگانه در حومــه جنوبی بیروت‬ ‫کشــته شــدند؛ داعش مســئولیت هر دو حمله را بر‬ ‫عهده گرفــت‪ .‬اما پس از این اتفاق یکی از ســواالت‬ ‫اصلی که ذهن بسیاری را در گوشه و کنار جهان به خود‬ ‫مشغول کرده است‪ ،‬این است که چرا داعش‪ ،‬فرانسه‬ ‫را انتخاب کرد‪ .‬پیروز مجتهد زاده‪ ،‬اســتاد دانشگاه و‬ ‫کارشناس مســائل بین الملل در گفت وگو با هفته نامه‬ ‫مثلث در این باره می‪‎‬گوید ‪ :‬فرانســه به هدف اســانی‬ ‫برای داعش تبدیل شده است‪ .‬مشروح این گفت وگو‬ ‫را در ادامه می خوانید ‪.‬‬ ‫میان کشورهای اروپایی شود؟ هم چنین باتوجه‬ ‫به اینکه برخی از کشورها در اروپای شرقی مانند‬ ‫مجارســتان‪ ،‬اســلوونی و غیره مخالف سرازیر‬ ‫شدن سیل پناهجویان بودند و با بستن مرزهای‬ ‫خود مخالفت خــود را با ایــن امر نشــان دادند‪،‬‬ ‫اکنون باتوجه به وقوع این حادثــه و زمزمه های‬ ‫برخی مبنی بر ورود عامالن ایــن حادثه در میان‬ ‫سیل اخیر پناهجویان‪ ،‬شرایط کنونی را در میان‬ ‫کشورهای اروپایی چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫طبیعــی اســت در کشــمکش هایی کــه میــان‬ ‫کشورهای اروپایی درباره مواجهه با بحران پناهجویان و راه‬ ‫دادن پناهجویان به کشورهایشان اتفاق افتاد‪ ،‬با رخ دادن‬ ‫این حوادث در فرانسه به نظر می رســد که این اختالفات‬ ‫و کشمکش ها تشدید شــود و برخی تحرکات علیه پذیرش‬ ‫پناهجویان انجــام گیرد‪ .‬به عبارت دیگــر داعش با انجام‬ ‫این حمالت تروریستی برگ برنده ای را به دست کشورهای‬ ‫مخالف پذیرش پناهجویان و باز نگه داشتن مرزهای خود‬ ‫در مقابل انهــا داد که صــدای مخالفت خود را نســبت به‬ ‫گذشته بیش از پیش بلند کنند‪ .‬البته این نکته راباید یاداور‬ ‫شد که باتوجه به تاریخ اروپا‪ ،‬این اتفاقات مفهوم ازادی و‬ ‫حقوق بشر را در اتحادیه اروپا متزلزل می کند زیرا پایبندی‬ ‫کشورهایی مانند فرانسه‪ ،‬نروژ‪ ،‬ســوئد و‪ ...‬به دموکراسی‬ ‫و حقوق بشر عمیق تر از ان اســت که با این گونه اقدامات‬ ‫و اظهارنظرها دچار لرزش شــود‪ .‬ما بایــد بدانیم روزی فرا‬ ‫می رسد که انســانیت بر بربریت پیروز می شــود‪ .‬ما باید از‬ ‫این مبــارزه حمایت کنیم‪ .‬نــه تنها کشــورهای اروپایی در‬ ‫این راه عقب نشــینی نمی کنند بلکه در انسجامی که میان‬ ‫قدرت های غربی و شــرقی در ســوریه پیش امده اســت و‬ ‫در گردهمایی انسان ها از سراســر جهان در برابر توحش‪،‬‬ ‫تزلزلی ایجاد شود‪.‬‬ ‫ایــا اتفــاق رخ داده در فرانســه می تواند باعث‬ ‫تشدید بیشتر عملیات علیه داعش و نزدیکی هر‬ ‫چه بیشتر در راه مبارزه با تر وریسم شود؟‬ ‫ صد در صد این گونه خواهد شد ‪ ،‬در غیر این صورت‬ ‫انچ ه در چند نقطه تفریحی پاریس اتفاق افتاد و باعث کشته‬ ‫شــدن بیش از ‪ 120‬نفر شــد‪ ،‬یکی پس از دیگری در همه‬ ‫کشــورهای جهان اتفاق خواهد افتاد‪ .‬به همین دلیل باید‬ ‫کشورها در برابر تروریسم متحدانه بایستند و در راه ریشه کن‬ ‫کردن ان مبــارزه کنند‪ .‬البته ایــن نکته را نبایــد فراموش‬ ‫کنیم که اولین گام برای خشــکاندن تروریسم باید‪ ،‬قطع‬ ‫ سرچشمه های تغذیه مالی این توحش بزرگ باشد‪ .‬اگرچه‬ ‫همه کشورها به نوعی امادگی خود را برای مبارزه با تروریسم‬ ‫اعالم کرده اند اما با این حال حکومت ال سعود که یکی از‬ ‫متحدان نزدیک غرب است‪ ،‬هنوز سکوت خود را در قبال‬ ‫گروه های تروریستی حفظ کرده است‪.‬‬ ‫با توجــه بــه اینکــه حــوادث تروریســتی اخیر‬ ‫در فرانســه یکــی از بزرگتریــن حمــات در این‬ ‫کشــور بعد از جنگ جهانــی دوم بــوده و برخی‬ ‫ان را بــه حمــات ‪ 11‬ســپتامبر در ســال ‪2001‬‬ ‫تشــبیه کرده انــد‪ ،‬در ان دوران جــورج بــوش‬ ‫پســر؛ رئیس جمهور وقت جنگ تمام عیاری در‬ ‫افغانستان به راه انداخت‪ ،‬ایا فرانسوا اوالند نیز‬ ‫چنین رویکردی اتخاذ خواهد کرد و ما شاهد جنگ‬ ‫تمام عیاری در سوریه خواهیم بود؟‬ ‫در بررســی هر گونه واکنش احتمالی برای مبارزه‬ ‫با نیروهای داعش بهتر اســت این مساله را تنها محدود به‬ ‫ی کشورهای عضو‬ ‫اوالند و فرانسه نکرد‪ .‬همانطور که تمام ‬ ‫اتحادیه اروپا اعالم کردند‪ ،‬این تهاجم تنها به کشور فرانسه‬ ‫نبوده بلکــه تهاجم به این بلوک بوده اســت و این حمالت‬ ‫تروریستی علیه دموکراسی‪ ،‬حقوق بشر‪ ،‬انسانیت و ازادی‬ ‫و حتی پناهجویان بی پناه بوده است‪.‬‬ ‫‪61‬‬ ‫بین الملل‬ ‫وحشی مهار نشدنی؟‬ ‫غرب اراده جدی برای مبارزه با داعش ندارد‬ ‫سید جالل ساداتیان‬ ‫کارشناس مسائل بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫‪6‬‬ ‫طی یکــی‪ ،‬دو هفته اخیــر یک بار دیگــر داعش به‬ ‫اقدامات وحشیانه و ضد بشــری خود رنگ و لعاب جدیدی‬ ‫بخشــید و با حمالت متعدد در مناطقــی از ضاحیه لبنان و‬ ‫با فاصله‪‎‬ای کوتــاه‪ ،‬در پاریس پایتخت فرانســه‪ ،‬جنایات‬ ‫جدیدی در کارنامه خود وارد کرد؛ جنایاتی که بخش اعظم‬ ‫اهداف ان مردم بی گناه و بی دفاعی هســتند که بزرگترین‬ ‫گناهشان این است که مشغول زندگی روزمره خود هستند‪.‬‬ ‫جنایت خونبار پاریــس‪ ،‬ابعاد جنایــات داعش را که‬ ‫مسئولیت هر دو عملیات انتحاری لبنان و پاریس را پذیرفته‬ ‫است‪ ،‬وارد فضای جدیدی ساخته و تحلیل و تفسیرها را از‬ ‫حالتی که تاکنون معمول بــوده‪ ،‬وارد مرحله تازه ای کرده‬ ‫است‪.‬علت اینکه چرا این مرحله از سبعیت و وحشیگری و‬ ‫اقدامات ضد بشری داعش مورد توجه افکار عمومی جهانی‬ ‫واقع شده اســت را از مجموع انچه در رسانه های مختلف‬ ‫منعکس شده‪ ،‬می‪‎‬توان در موارد زیر دسته بندی کرد‪:‬‬ ‫‪ -1‬فرانسه یکی از پایگاه های مهم رسانه‪‎‎‬ای جهانی‬ ‫است و بنابراین هر نوع اتفاقی در ان کشور رخ دهد‪ ،‬دارای‬ ‫بازتــاب و انعکاس وســیع خبری در جهان بــوده و اهداف‬ ‫احتمالی تروریست‪‎‬های داعش را بهتر تامین می‪‎‬کند ‪.‬‬ ‫ گفته‏‪‎‬انــد عملیــات پاریــس عاملی بــرای اقدامات‬ ‫خشن تر دولت فرانسه و در نتیجه ایجاد انسجام بیشتر در‬ ‫نیروهای تحت امر داعش خواهد شد‪ ،‬زیرا در شرایط موجود‬ ‫داعش دچار تزلزل در ارکان خود شده و فشارهای وارده بر‬ ‫انها در عراق و سوریه نیروهای انها را دلسرد ساخته است‪.‬‬ ‫برخی هم به پایــگاه «بانیلوها» یعنی نســل ســوم‬ ‫مسلمانان شمال افریقا به عنوان محروم ترین قشر جامعه‬ ‫فرانسوی اشاره کرده‪‎‬اند که حتی از سوی عرب‪‎‬های مهاجر‬ ‫هم تبار خود «زولوس‪‎‬ها» به فرانسه اشاره می‪‎‬کنند که هیچ‬ ‫اعتنا یی به این قشر از جامعه ندارند و در نتیجه عقده‏های‬ ‫ناگشــوده فــراوان‪ ،‬انــان را بهترین طعمه جذب توســط‬ ‫جریان‏های تکفیــری و تندرو‪ ،‬از جمله داعــش قرار داده‬ ‫اســت‪ .‬حمله چند ماه قبل به دفتر مجله شارلی ابدو و حاال‬ ‫این حادثه‪ ،‬انتقام گیری این گونه افراد از فرانسویان مغرور‬ ‫و خشن نسبت به خود و پدرانشان است‪.‬‬ ‫‪ -2‬داعش به دنبال ورود روســیه بــه صحنه عملیات‬ ‫نظامی سوریه‪ ،‬در صدد اســت تا غرب‪ ،‬به خصوص اروپا را‬ ‫بترساند تا اوال انها خود‪ ،‬از جمله فرانســه‪ ،‬نیروهایشان را‬ ‫از عملیات ضد داعش در ســوریه پس بکشند و ثانیا‪ ،‬فشار‬ ‫وارد کنند تا روسیه نیز از حجم عملیاتش کاسته یا به کلی از‬ ‫عملیات نظامی اش در سوریه دست بردارد؟‬ ‫‪ -3‬در تحلیلی درست خالف مطلب باال افرادی معتقد‬ ‫به این هستند که غرب بدین وسیله و به خصوص از طریق‬ ‫عناصر نفوذی اش در داعش‪ ،‬انها را تحریک به عملیاتی‬ ‫در خود فرانسه و لبنان که به طور ســنتی حوزه نفوذ فرانسه‬ ‫بوده و هســت‪ ،‬کرده تا افکار عمومی مردم فرانسه و اروپا‬ ‫را برای ورود به صحنه عملیــات نظامی در خاورمیانه اماده‬ ‫سازد‪ .‬فرانســه دارای نیروی نظامی نســبتا قوی و ناوگان‬ ‫اتمی بوده و عالقمند به ورود به صحنه عملیاتی خاورمیانه‬ ‫اســت؛ نیروهای نظامی فرانســه در قالب نیروهای ناتو و‬ ‫یا مســتقل به منظور انکه از رقیب دیرینه‪‎‬اش روسیه عقب‬ ‫نماند و بتواند نفوذ خود را در سوریه حفظ کند‪ ،‬اماده ورود به‬ ‫منطقه خطر شده است‪.‬‬ ‫این تحلیل شبیه به ان چیزی است که بعضا راجع به‬ ‫‪ 11‬سپتامبر نیز مطرح می‪‎‬شد و سیستم اطالعاتی امریکا‬ ‫را متهم می‪‎‬کردند که برای دست زدن به عملیاتی گسترده‬ ‫علیه القاعــده به دنبال بهانــه بوده تــا از ان طریق نه فقط‬ ‫داعش‪ ،‬بلکه مخالفین خود را بدین ترتیب سرکوب کند‪.‬‬ ‫‪ -4‬مطرح کرده‪‎‬اند که فرانســه خواسته بدین ترتیب‬ ‫بهانه الزم را برای اســام ســتیزی و مقابله با مســلمانان‬ ‫بســیاری که در کشــور خودش دارد و نفوذ انان روز به روز‬ ‫در حال گســترش اســت به دســت اورد تا هــم خودش و‬ ‫به تبــع‪ ،‬بقیه کشــور های اروپا یی هم پیمــان‪ ،‬که تالش‬ ‫می کنند وحدت و یک پارچگی خــود را حفظ کنند‪ ،‬بتوانند‬ ‫افکار عمومی خود را به اندازه کافی بــرای مقابله با پدیده‬ ‫تروریســم جدید اماده کنند و جلوی پیشروی داعش برای‬ ‫یار گیری های جدید را سد کنند!‬ ‫شــاید نکات دیگری نیز در تحلیل های ارائه شده و‬ ‫گمانه زنی های نویســندگان و گویندگان ارائه شــده باشد‬ ‫که فرصت این مقاله برای نقل همه انها کافی نباشــد‪ّ ،‬اما‬ ‫یک نکته شایان ذکر است که در برابر این همه جنایتی که‬ ‫داعش در ســوریه و در عراق انجام داد و این همه انســان‬ ‫بی گنــاه را مورد تهاجــم و حملــه و ازار و اذیــت و تجاوز و‬ ‫له کردن شان انســانی و در اخر کشتار وحشــیانه در عراق‬ ‫و ســوریه قرار داد حساســیت غربی های عزیز! تحریک‬ ‫نشد‪ ،‬لیکن کشتار پاریس همه افکار عمومی غربی ها‪ ،‬در‬ ‫پاریس و واشنگتن و لندن و بقیه نقاط قاره سبز را به شدت‬ ‫متاثر کرد تا متوجه خطر تروریسم و وحشیگری گروه های‬ ‫تکفیری و داعشی بنماید‪ .‬زنان ایزدی که در عراق به اسارت‬ ‫و تجاوز و فروش در بازار مکاره به عنوان برده جنسی رفتند‪،‬‬ ‫دختران کم ســن مدرســه ای را که بوکو حرام در افریقا به‬ ‫اسارت و کنیزی گرفت و یا پسر بچه های ‪ 12‬تا ‪ 14‬ساله ای‬ ‫که نتوانستند مطامع داعشی های خونخوار را براورده کنند‬ ‫به رگبار بسته شدند و بیش از ‪ 200‬نفر انها یکجا اعدام شدند‬ ‫و یا حتی کشــتار بیرحمانه مردم بی پنــاه در ضاحیه لبنان‪،‬‬ ‫نتوانست افکار عمومی غربی ها و فرانسوی های رمانتیک‬ ‫را به واکنش وادارد !‬ ‫جنایت تروریستی و ضد بشــری در هر کجای عالم و‬ ‫نسبت به هر کس و هر گروه سنی و نژادی و عقیدتی اتفاق‬ ‫بیفتد‪ ،‬محکوم است و جای هیچ تاملی در این زمینه نیست‪،‬‬ ‫لیکن به نظر می رسد تحلیل واقع بینانه در خصوص اینکه‬ ‫چرا پاریس مورد توجه داعش قرار گرفته اســت این باشد‬ ‫که داعش در تنگنای تهاجمات جدید به خصوص از ناحیه‬ ‫حمالت هوا یی روسیه و پشــتیبانی های زمینی ایران قرار‬ ‫گرفته و با از دست دادن مواضعی که در سوریه و عراق در‬ ‫حدود یک ماه گذشــته‪ ،‬روحیه اعضــای انان به خصوص‬ ‫کسانی که از کشور های غربی به انان پیوسته اند را تضعیف‬ ‫کرده باشد و بعید نبوده و نیست که با موج جدید شکست ها‬ ‫و عقب نشــینی های پی در پی‪ ،‬روند ریــزش نیرو ها و فرار‬ ‫انان از مواضع و پایگاه ها یی که قرار دارند تشــدید شود و‬ ‫برای انکه روحیه بدهنــد و اثبات کنند که کماکان قدرتمند‬ ‫هستند‪ ،‬حمله به یکی از کشــور های غربی و به اصطالح‪،‬‬ ‫ضرب شست نشان دادن را در دستورکار خود قرارداده اند تا‬ ‫یاران خود را حفظ کنند‪ .‬غرب به طور اعم و پاریس به طور‬ ‫ویژه در بهت این حمله قرار دارد‪ ،‬اعالم شــرایط ویژه شبیه‬ ‫حکومت نظامی و لغو ویزای شــنگن و اعمال کنترل های‬ ‫تصویر سه متهم حوادث تروریستی فرانسه‬ ‫شدید امنیتی‪ ،‬نشانگر شوک وارده به فرانسه است‪ ،‬لیکن به‬ ‫نظر می اید با خارج شدن از بحران کنونی‪ ،‬مدیریت سیاسی‬ ‫و امنیتی انان بتوانــد برنامه ویژه ای بــرای بهره برداری از‬ ‫شرایط پیش امده تدارک ببیند‪.‬‬ ‫ایا غرب به اراده ای جدی برای به شکست کشاندن‬ ‫پدیده نو ظهور تروریســمی ســازمان یافته کنونی خواهد‬ ‫رسید؟ تروریسمی که از حاکمیت «اقای ابراهیم البدری»‬ ‫معروف به «ابوبکــر البغدادی» متولد ‪ 1350‬شمســی در‬ ‫ســامرای عراق به عنــوان خلیفه خود خوانــده «حکومت‬ ‫اســامی» درعراق ایجاد شــده و اینک با تسلط بر بخش‬ ‫قابل توجهی از ســوریه و عراق و منابع عظیم نفت و پول و‬ ‫ارتباطات حزب سابق بعث عراق و ارتباط با سران طوایف‬ ‫و قومیت های مناطق تحت نفوذ وهمچنین نیروی انسانی‬ ‫جذب شده از غرب و سایر سرزمین ها یی که بعضا مسلمانان‬ ‫زندگی می کنند ونیز دیگر منابعی که کشور های حامی اش‬ ‫مثل عربســتان و‪...‬در زمینه های مختلف مثل اموزش‪،‬‬ ‫پول‪ ،‬ســاح انجام می دهند و همچنین غنا یم به دســت‬ ‫اورده از مناطق اشغالی اش‪ ،‬تشکیالت و سازمانی را تدارک‬ ‫ دیده که موجب رعب و وحشــت در دل مردم و به خصوص‬ ‫حاکمان کشــور های منطقه و فرامنطقه شده است‪ .‬ایا ان‬ ‫کشــورهایی که در وین جمع شده اند تا برای سوریه فکری‬ ‫بکنند‪ ،‬قــادر خواهند بود بــا چنین پدیده مخــوف و دیگر‬ ‫گروه های مشــابه خطرناک همچون «جیش االحرار» و‬ ‫«سپاه شام» و «الجبهه النصره» و مانند ان مقابله کرده‪،‬‬ ‫فتیله های انفجاری انان را خاموش کنند و یا انکه راه بازی‬ ‫جدیدی باز شده‪ .‬باز هم باید شــاهد قربانی شدن مردمان‬ ‫ بیگناه بیشتری باشیم؟‬ ‫بین الملل‬ ‫تهدیدات و فرصت های ‪ 13‬نوامبر‬ ‫داعش از سوی ‪40‬کشور حمایت مالی می شود‬ ‫احمد وخشیته‬ ‫دانشجوی دکترای علوم سیاسی در دانشگاه‬ ‫دوستی ملل مسکو‬ ‫‪7‬‬ ‫روس‪‎‬هــا طی ماه‪‎‬های اخیــر همه عزم خــود را جزم‬ ‫کرده‪‎‬اند تا سناریوی مورد نظر خود را در سوریه پیاده سازند‪،‬‬ ‫پیروزی حداکثری را نصیب خود کنند و پایگاه نظامی شان‬ ‫در طرطوس را نیز حفظ نماینــد‪ .‬از این رو والدیمیر پوتین‬ ‫پس از دو سال قهر سیاسی‪ ،‬دستان همتای امریکایی خود‬ ‫را به گرمی فشرد (‪ ۲۸‬سپتامبر) و دو روز پس از این اشتی‬ ‫سیاســی با جنگنده‪‎‬های «ســوخو‪ .۲۴‬ام»‪« ،‬سوخو‪.۲۵‬‬ ‫اس ام» و «ســوخو ‪ »۳۴‬مواضع داعــش را به طور جدی‬ ‫هدف قرار داد (‪ ۳۰‬ســپتامبر)؛ این حمالت البته واکنش‬ ‫طرف‪‎‬های مقابل غربی‪ ،‬عربســتان و حتــی امریکا را در‬ ‫برداشــت‪ .‬در این میان روس‪‎‬ها بشــار اســد را که از سال‬ ‫‪ ۲۰۱۱‬هیچ سفر رسمی به خارج از کشور نداشته به مسکو‬ ‫اوردنــد (‪ ۲۰‬اکتبر) تا ضمــن نمایش قدرت خــود در این‬ ‫جا به جایی‪ ،‬نفوذ خود در دستگاه دولت کنونی سوریه را نیز‬ ‫به طرف‏های مقابل نشان دهند‪.‬‬ ‫پاسخ تروریستی داعش به اقدامات اخیر روسیه‬ ‫پنجشنبه ‪ ۱۲‬نوامبر‪ ،‬دو انفجار خونین جنوب بیروت‬ ‫را به لرزه در اورد؛ دو انفجار برنامه ریزی شده که به موجب‬ ‫اولی مــردم به بیــرون گریخته و طــی انفجــار دوم تعداد‬ ‫بیشتری کشته شــدند‪ .‬مســئولیت این انفجارها که گفته‬ ‫می‪‎‬شــود مرگ بارترین حمالت پس از جنگ داخلی لبنان‬ ‫در سال ‪ ۱۹۹۰‬بوده است نیز توسط داعش بر عهده گرفته‬ ‫شــد‪ .‬کمتر از ‪ ۲۴‬ساعت و به موازات نشســت وین درباره‬ ‫بحران سوریه‪ ،‬در شامگاه جمعه شش عملیات تروریستی و‬ ‫البته هماهنگ دیگر توسط نیروهای داعش صورت گرفت؛‬ ‫اما این بار در پاریس‪ ،‬پایتخت کشور اروپایی فرانسه‪ .‬شاید‬ ‫همین امر ســبب شــد رهبران مختلف جهان به سرعت با‬ ‫ارسال پیام تسلیت‪ ،‬با ملت و دولت فرانسه ابراز همدردی‬ ‫نمایند؛ حتی کشورهایی که به طور مستقیم و غیر مستقیم‬ ‫از گروه تروریستی داعش حمایت مالی و تسلیحاتی کرده‬ ‫بودند‪ .‬کرملین بالفاصله این حمالت تروریستی را محکوم‬ ‫و بر امادگی روســیه جهت ارائه کمک برای تحقیقات در‬ ‫این خصوص تاکید کرد‪ .‬پوتین در پیام خود به اوالند این‬ ‫ تراژدی را نشــانه دیگری از ماهیت وحشــیگری تروریسم‬ ‫دانست‪ .‬دمیتری مدودوف‪ ،‬نخست وزیر روسیه نیز پس از‬ ‫این رخداد به خطر وجود داعش اشاره و تاکید کرد حمالت‬ ‫پاریس‪ ،‬لزوم اتحاد در برابر افراط گری را نشان می‪‎‬دهد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫هنوز چند روزی از ســفر بشار اســد به روسیه نگذشته‬ ‫بود که هواپیمای مسافربری «ایرباس ای‪ »۳۲۱‬روسیه که‬ ‫از شرم الشیخ مصر به مقصد ســنت پترزبورگ باند فرودگاه‬ ‫را ترک کــرده بود‪ ،‬تنها پــس از ‪ ۲۳‬دقیقه پرواز در اســمان‬ ‫صحرای ســینا منفجر شــد و همه ‪ ۲۲۴‬سرنشین ان کشته‬ ‫شدند (‪ ۳۱‬اکتبر)‪ .‬پس از این رویداد‪ ،‬داعش در صفحات‬ ‫اجتماعی خود فیلم انفجار هواپیما در اسمان را منتشر کرد‬ ‫مواضع روسیه پس از حوادث تروریستی پاریس‬ ‫بین الملل‬ ‫جمعه ‪ 13‬نوامبر مرگبارترین حمالت تروریســتی د ر‬ ‫فرانســه پس از جنگ جهانی دوم در پاریــس رخ داد تا در‬ ‫تقویم این کشــور این تاریخ به عنوان شامگاه خونین ثبت‬ ‫شود؛ شبی که به موجب شش حمله هماهنگ تروریستی‬ ‫در نقاط گوناگــون پاریس ‪ 129‬نفر کشــته و بیش از ‪350‬‬ ‫تن زخمی شــدند‪ .‬پس از این رویداد تلخ‪ ،‬گروه تروریستی‬ ‫داعش (دولت اسالمی عراق و شام) مسئولیت این حمالت‬ ‫را برعهده گرفت و ان را «‪ ۱۱‬ســپتامبر فرانسه» نامید‪ .‬در‬ ‫این میان رهبران مختلف کشــورهای جهان این اقدام را‬ ‫محکوم کردند؛ حتی کشورهایی که همواره به طور مستقیم‬ ‫از داعش حمایت‪‎‬های مالی و تســلیحاتی می‪‎‬کردند‪ .‬طی‬ ‫سالیان پیش همواره برخی تحلیلگران به کشورهای حامی‬ ‫ افراط گرایان ســوریه به ویژه ترکیه و فرانســه هشدار داده‬ ‫بودند که تضعیف دولت بشار اسد به واسطه حمایت از رویه‬ ‫افراطگرایی در سوریه ممکن است در نقطه‪‎‬ای دامن خود‬ ‫انها را نیز بگیرد‪ .‬تحلیل رفتارهای فرانسه و رویکرد دولت‬ ‫این کشــور نســبت به داعش و چرایی وقــوع این حوادث‬ ‫تروریستی در پاریس را می‪‎‬بایست به تحلیلگران این حوزه‬ ‫واگذار کرد‪ .‬در یادداشت پیش رو نگارنده بر ان است تا به‬ ‫تحلیل واکنش مسکو در پی این حوادث تروریستی بپردازد و‬ ‫فرصت‪‎‬ها و اسیب‪‎‬های پیش روی کرملین در نبرد با داعش‬ ‫را بررسی نماید‪.‬‬ ‫رویارویی تمام قد روسیه در برابر داعش‬ ‫و نوشت‪« :‬ســرنگون کردن این هواپیما‪ ،‬اغازی برای این‬ ‫استکهروسیهبهایدشمنیخود علیهمسلمانانبهصورت‬ ‫کلی و به ویژه داعش را بپردازد؛ به ویژه پس از کشــتارهای‬ ‫دســته جمعی که در دوما‪ ،‬حلــب و الباب ســوریه رقم زده‬ ‫است‪ ».‬این اتفاق از ســوی دولتمردان کشورهای مقابل‬ ‫روسیه در سوریه واکنش‪‎‬های زیادی نداشت و حتی برخی‬ ‫تحلیلگران ان را فشــاری بر ادامه حمله مسکو به مواضع‬ ‫داعش می‪‎‬دانستند‪.‬‬ ‫‪63‬‬ ‫بین الملل‬ ‫پوتین‪ :‬داعش از ناکجا نیامده‬ ‫رئیس جمهــور روســیه که کمتــر از دو مــاه پیش در‬ ‫سخنرانی خود در ســازمان ملل تاکید کرده بود «داعش از‬ ‫ناکجا نیامده» اســت‪ ،‬در جمع گروه بیســت در واکنش به‬ ‫حوادث تروریستی پاریس اعالم کرد داعش از سوی چهل‬ ‫کشورحمایتمالیمی‪‎‬شودکهدراینمیانبرخیکشورهای‬ ‫عضو گروه بیســت نیز وجود دارند‪ .‬پوتیــن پیش تر مطرح‬ ‫کرده بود که بخشــی از نیروهای داعش از اروپا و همچنین‬ ‫روسیه به این گروه پیوسته‪‎‬اند و ما نمی توانیم اجازه دهیم این‬ ‫جنایتکاران که طعم خون را چشیده‪‎‬اند به کشور بازگردند و به‬ ‫اقدامات خود ادامه دهند‪.‬‬ ‫سازماندهی اعتقادی مسلمانان روسیه‬ ‫طیماه‪‎‬هایاخیروبهویژهپسازحملهروسیهبهمواضع‬ ‫داعش در سوریه‪ ،‬به نظر می‪‎‬رسد کرملین به شدت نسبت به‬ ‫واکنش مسلمانان افراطی در خاک کشــورش واهمه دارد‪.‬‬ ‫طیسال‪‎‬هایگذشتهروس‪‎‬هابرایانکهجریاناسالمگرایان‬ ‫را با خود همراه سازند‪ ،‬اجازه ســاخت مساجد زیادی در نقاط‬ ‫مختلفکشورخودراداده‪‎‬اندواکنونانرایکیازپاشنه‪‎‬های‬ ‫اشیلخودمی‪‎‬دانند‪.‬چراکهبههمراهساختمساجد‪،‬واعظان‬ ‫دینی توانمندی داخل این کشــور پرورش داده نشــدند و در‬ ‫واق ع تریبون‪‎‬هایی را در اختیار افراط گرایان قرار داده‪‎‬اند تا از‬ ‫انها در راستای منافع خود بهره ببرند‪ .‬اکنون روسیه با برگزاری‬ ‫نشســت های گوناگون تالش می‪‎‬کند تســاهل و تســامح‬ ‫را میان مسلمانان فدراســیون نهادینه ســازد و گفت وگوی‬ ‫ادیان ر ا ترویج کند‪ .‬مفتیان و علمای دینی روسیه با برگزاری‬ ‫نشســت‪‎‬ها و میزگردهای مختلف در دانشگاه‪‎‬ها‪ ،‬مساجد‪،‬‬ ‫انجمن‪‎‬ها و شهرداری ها تالش می‪‎‬کنند به مسلمانان روس‬ ‫خطر افراط گرایی ر ا تذکر دهند و حمالت روسیه به داعش را‬ ‫به عنوانحملهبهتفکرتروریستیوافراط گراییتبیینکنند‪.‬‬ ‫فرار به جلو‬ ‫چرا داعش به لبنان حمله کرد؟‬ ‫علی خرم‬ ‫بین الملل‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫تکرار سناریوی ‪ ۱۱‬سپتامبر‬ ‫پانزده ســال پیش گروهک تروریســتی القاعده که‬ ‫رهبری ان را بن الدن بر عهده داشت‪ ،‬همانند داعش در این‬ ‫روزها با قرائت‪‎‬های خاص خود جریان افراط گرایی را پیش‬ ‫می‪‎‬برد‪ .‬بنیادگرایانی که البته شواهد بسیاری وجود دارد که‬ ‫از سوی کشــورهایی همچون عربســتان و امریکا حمایت‬ ‫می‪‎‬شدند که یکی از این شواهد کتاب در قلمرو پادشاهان به‬ ‫قلم کارمن بن الدن است‪ .‬اما زمانی که تاریخ مصرف این‬ ‫گروه به سر رسید به موجب حوادث تروریستی ‪ ۱۱‬سپتامبر‪،‬‬ ‫رئیس جمهور وقــت امریــکا در پایین برج‪‎‬هــای دوقلوی‬ ‫نیویورک حاضر شــد و ندای انتقام ســر داد و با ســناریوی‬ ‫اسالم هراسی به افغانستان و عراق حمله کرد‪ .‬اکنون نیز بر‬ ‫هیچ فردی حمایت‪‎‬های فرانسه از معارضان سوری پوشیده‬ ‫نیست و بارها و بارها این موضوع به وضوح نمایان شد که تنها‬ ‫یک مورد ان ارسال نیرو و تسلیحات برای معارضان توسط‬ ‫امبوالنس های فرانسوی از خاک ترکیه در سال ‪ ۲۰۱۳‬بود‪.‬‬ ‫این بار اما اوالند ندای انتقام سر داده و به یکباره جنگنده های‬ ‫خود را عازم سوریه کرده اســت‪ .‬روس ها نیز اگر چه تاکید‬ ‫فراوانی بر مشارکت ضد داعشی دارند‪ ،‬اما باید توجه داشت‬ ‫این گونه که به نظر می‏رســد منظور انها از مشــارکت‪ ،‬عدم‬ ‫حمایتازداعشاستنهورودنظامیبهبهانهنابودیداعش‬ ‫و اشوبی دیگر در ســوریه‪ .‬در پایان باید اشاره کر د یکشنبه‬ ‫مردم مســکو نیز همانند دیگر مردم سراسر جهان با روشن‬ ‫کردن شمع با بازماندگان حوادث تروریســتی پاریس ابراز‬ ‫همدردی کردند؛ اما باید توجه داشت محکوم کردن حوادث‬ ‫تروریستی از سوی دیگر ملت‪‎‬ها به معنای حمایت از مردمان‬ ‫ بی گناهی است که توسط افراط گرایان کشته می‪‎‬شوند و اگر‬ ‫در دیگر شهرهای دنیا مردم به نشانه همدردی شمع روشن‬ ‫می‪‎‬کنند‪ ،‬بدان معنا نیست که سیاست‪‎‬های حمایتی دولت‬ ‫فرانسه از معارضین سوری را فراموش کرده‪‎‬اند‪.‬‬ ‫نمایندهاسبقایراندرمقراروپاییسازمانملل‬ ‫‪8‬‬ ‫عملیات تروریســتی که در ‪ 13‬نوامبر در فرانسه رخ‬ ‫داد‪ ،‬تا حدودی پاســخ به جنگنده هــا و ناوهای هواپیمابر‬ ‫فرانســوی صورت گرفــت‪ .‬به دنبــال این موضــوع نظام‬ ‫بین الملل وارد یک نبرد جهانی علیه تروریسم شده است‪.‬‬ ‫داعش و سایر گروه های تروریستی به امپراتوری وحشت‬ ‫روی اورده اند‪ .‬انها به دنبال حکومتی هســتند که صرفا از‬ ‫طریق ترور و وحشت بتواند سرپا باشد‪.‬‬ ‫در حالت کنونی جبهه مقابله با تروریسم شکل گرفته‬ ‫است و در مقابل هم داعش و تروریست ها ضربات مهلکی ‬ ‫دریافت کرده اند که این مساله می تواند به حیات انها خاتمه‬ ‫دهد‪ .‬از این نظر جامعه جهانی باید کمربند امنیتی خود را‬ ‫ســفت کند زیرا داعش و حامیان انها احساس می کنند در‬ ‫حال از بین رفتن هستند‪ ،‬بنابراین برای جلوگیری از سقوط‬ ‫خود برنامه هایی را طراحی کرده اند‪.‬‬ ‫متاســفانه داعــش یــک ابــزار و پارامتری بــه نام‬ ‫«انتحار» در اختیار دارد که کشــورهای دیگر یا ان را در‬ ‫اختیار ندارند یا اینکه این ابزار را نامشــروع و غیر انسانی‬ ‫می دانند‪ .‬اکثر داعشی ها می دانند که پایان فعالیت انها‬ ‫در کشــیدن ضامن کمربنــد انفجاری خالصه می شــود‬ ‫که در فرانســه ما شــاهد همین انفجارها بودیم‪ .‬بنابراین‬ ‫باید به این نکته توجه داشــت که اگر داعش احســاس‬ ‫می کرد رو به اوج و قدرت است‪ ،‬هیچ وقت دست به چنین‬ ‫عملیات هایی نمی زد‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر باید تاکید کرد کــه داعش در عرصه‬ ‫استراتژیک شکســت خورده است‪ .‬هنگامی که یک گروه‬ ‫تروریستی و خشونت طلب در استراتژی های خود شکست‬ ‫می خورد و نمی تواند به حیات خود ادامه دهد‪ ،‬دســت به‬ ‫اخرین اقدامات می زند‪ .‬اقداماتی مانند حمله تروریســتی‬ ‫که در تاریخ ‪ 13‬نوامبر رخ داد‪ ،‬از نوع اقداماتی اســت که‬ ‫می توانیم ان را تیر خالص توصیف کنیم‪.‬‬ ‫یکی از انگیزه های داعش در حمله به پاریس‪ ،‬مقابله‬ ‫با حضور نظامی فرانســه علیه این گروه است‪ .‬فرانسه در‬ ‫ماه های اخیر با انتقال ناو جنگی و نیز هواپیماهای خود به‬ ‫حضور نظامی خود در عراق و سوریه در مقابله با داعش را‬ ‫وسعت بخشــید‪ .‬این اقدام داعش را می توان انتقامی ا ز‬ ‫این رویه فرانسه ارزیابی کرد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر باید توجه داشت که داعش دو مساله‬ ‫اساســی را دنبــال می کنــد‪ .‬اول اینکه بــا عملیات های‬ ‫تروریستی در خاک کشورهای اروپایی قصد دار د دشمناش‬ ‫را بترســاند‪ .‬دشــمنان ایــن گــروه‪ ،‬کشــورهای امریکا‪،‬‬ ‫انگلستان‪ ،‬فرانسه‪ ،‬روســیه و ایران هســتند‪ .‬در مبارزه با‬ ‫روسیه در هفته های گذشته شاهد بودیم که در هواپیمای‬ ‫مســافربری بمب گذاری کرد و جان ‪ 224‬نفر را گرفت‪ .‬از‬ ‫هنگامی که ترکیه دست از حمایت از این گروه برداشت و‬ ‫با داعش درگیر شــد‪ ،‬داعش به داخل ترکیه نفوذ پیدا کرد‬ ‫و شروع به بمب گذاری در شــهرهای این کشور کرد‪ .‬این‬ ‫گروه تروریستی در انجا نیز قصد داشت که با ترکیه برخورد‬ ‫کند و به ترکیه بفهماند که از خط قرمزها گذشــته اســت‪.‬‬ ‫بعد از ان در جنوب بیــروت بمب گذاری کــرد و درواقع به‬ ‫حزب الله هم هشدار داد‪ .‬بعد از این موضوع نیز در فرانسه‬ ‫به عملیات انتحــاری پرداخت تا همه مخالفــان خود را با‬ ‫چنین عملیات هایی بترساند‪.‬‬ ‫مســاله دوم درباره داعش این است که این گروه در‬ ‫حال شکست خوردن است‪ ،‬بنابراین برای اینکه شکست‬ ‫خود را پنهان کند‪ ،‬فرار به جلو می کند‪ .‬حرکت متقابل این‬ ‫گروه تروریســتی با حملــه به کشــورهای مختلف درواقع‬ ‫به دلیل ضعیف شــدن مواضعش در جبهه سوریه است‪.‬‬ ‫داعش حلــب و مناطق دیگــر را از دســت داد و در عراق‬ ‫نیز‪ ،‬ســنجار که حد فاصــل امپرا تــوری خالفت حکومت‬ ‫شام است را نیز امریکایی ها با نیروی زمینی کردها از این‬ ‫گروه بازپس گرفتنــد‪ .‬بنابراین داعش در جبهه ســوریه و‬ ‫بین الملل‬ ‫داعش به دنبال بازگشت جنگ های طایفه ای به لبنان است‬ ‫نصرالله تاجیک‬ ‫کارشناسمسائلخاورمیانه‬ ‫‪9‬‬ ‫یازده سپتامبر پاریس‬ ‫پس از وقوع حوادث تروریســتی در پاریس‪ ،‬برخی از‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫‪ 12‬نوامبر ‪ 21( 2015‬ابان ‪ )94‬درست یک روز پیش از‬ ‫وقوع حمالت تروریستی در پاریس‪ ،‬دو عامل انتحاری عضو‬ ‫گروهکتروریستیداعشبامنفجرکردنموادمنفجرههمراه‬ ‫خود در مناطق پــر ازدحام شیعه نشــین در منطقه ضاحیه در‬ ‫جنوب بیروت‪ 43،‬شهروند لبنانی را به شهادت رساندند و بیش‬ ‫از‪ 230‬تن را زخمی کردند‪ .‬در پی این انفجارهای تروریستی‪،‬‬ ‫موجی از محکومیت های بین المللی در این باره به راه افتاد‪.‬‬ ‫برای بررسی حمالت تروریستی در ضاحیه بیروت‪ ،‬در درجه‬ ‫اول باید به این نکته اشــاره کرد که یکــی از اهداف داعش‪،‬‬ ‫ایجاد رعب و وحشت است و این گروهک تروریستی تالش‬ ‫می کند که جمهوری وحشت را در جهان تاسیس کند‪ .‬در واقع‬ ‫نیروهای داعش با انجام عملیات تروریستی تالش می کنند‬ ‫که ریشه اراده مقاومت را در میان مردم ان کشور بخشکانند‬ ‫و انــان را از ادامه مقاومــت بازدارند‪ .‬در حوادث تروریســتی‬ ‫در لبنان‪ ،‬داعش بیشــتر به دنبال شکستن مقاومت ملت بود‬ ‫تا ایجاد جنگ هــای طایفــه ای و مذهبی‪ .‬به عبــارت دیگر‬ ‫داعش در لبنان تالش می کند که در اراده مردم برای مبارزه با‬ ‫تروریسم در منطقه خاورمیانه خلل ایجاد کند‪ .‬نکته دوم این‬ ‫است که عواملی مانند خالء پست ریاست جمهوری در لبنان‬ ‫و افزایش تنش ها میان جناح های سیاسی این کشور از جمله‬ ‫حزب الله و جریان المستقبل برای معرفی گزینه مورد توافق‬ ‫و عدم دســتیابی به یک راه حل مرضی الطرفین در این باره با‬ ‫وجود مشارکت برخی کشورهای منطقه ای و بین المللی مانند‬ ‫فرانسه‪ ،‬در وقوع این حوادث تروریستی بی تاثیر نبوده است‪.‬‬ ‫در واقــع نیروهای داعش بــا سوءاســتفاده از این وضعیت‪،‬‬ ‫توانستندعملیاتتروریستیخودرابهانجامبرسانند‪.‬بی تردید‪،‬‬ ‫نهادهای حکومتی و اجتماعی در هر کشــوری‪ ،‬کارکردهای‬ ‫موثر خود را در جامعه دارند و اگر یکی از این نهادها نباشــد‪،‬‬ ‫در ایــن صورت طبیعی اســت که شــکاف و رخنــه ای برای‬ ‫تروریست ها ایجاد شود و از طریق ان‪ ،‬دست به ناامن کردن‬ ‫فضابزنند‪.‬برهمیناساس‪،‬می بینیمکهداعشازاینوضعیت‬ ‫نابســامان در جهت منافع خود نهایت اســتفاده را می برد‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر‪ ،‬این روزها این سوال مطرح است که چرا حمالت‬ ‫تروریســتی در ضاحیه بیروت که درســت یــک روز پیش از‬ ‫حوادث تروریستی در فرانســه اتفاق افتاد‪ ،‬کمتر مورد توجه‬ ‫جامعه جهانی قرار گرفت‪ .‬در این باره باید گفت که این رویکرد‬ ‫به دلیل اعمال اســتانداردهای دوگانه است‪ .‬جان انسان ها‬ ‫محترم و شریف است و فرقی نمی کند که قربانیان تروریست‪،‬‬ ‫شرقی باشند یا غربی ولی متاسفانه همین برخوردهای دوگانه‬ ‫باعث بروز کــدورت و دلگیــری و ایجاد فاصلــه بین غرب و‬ ‫شرق شده است‪ .‬اکنون ســالیان سال است که تروریست ها‬ ‫ی در نقاط مختلف خاورمیانه را‬ ‫عملیات انتحاری و بمب گذار ‬ ‫در دستورکار قرار داده اند و موجب کشته شدن ده ها و صدها‬ ‫غیر نظامی می شوند ولی می بینیم که اهتمام و اراده الزم برای‬ ‫پایاندادنبهاینوضعیتوجودندارد‪.‬امیدوارمدستکماین‬ ‫حوادث در لبنان و فرانسه باعث شود که مساله تروریسم تا حد‬ ‫زیادیجدی ترتلقیشودونه تنهامقابلهباپدیدهتروریسممورد‬ ‫توجهقرارگیردبلکهباحامیانسیاسیوتامین کنندگانمالیو‬ ‫تسلیحاتیگروه هایتروریستینیزمقابلهشود‪.‬‬ ‫تحلیلگران‪ ،‬اینحوادثراحادثه‪ 11‬سپتامبرفرانسهنامیدند‬ ‫و از احتمال وقوع جنگی تمارعیار علیه سوریه سخن به میان‬ ‫اوردند‪ .‬درباره ایــن گمانه زنی ها باید گفت کــه بعید به نظر‬ ‫می رسد فرانسه و متحدان این کشور از جمله ایاالت متحده‬ ‫امریکا جنگ تمام عیاری را با اعزام نیروهای زمینی و هوایی‬ ‫به سوریه اغاز کنند زیرا داعش با انجام عملیات تروریستی‪،‬‬ ‫جنگ نامتقارنی را دنبال می کند و قطعا به دنبال برپایی جنگ‬ ‫کالسیک نیســت‪ .‬هدف اصلی داعش این است که سعی‬ ‫کند از هر گونه مصالحه و مذاکره برای رسیدن به راه حل های‬ ‫سیاســی درباره بحران ســوریه جلوگیری کند و با حاکمیت‬ ‫خشونت و ایجاد درگیری های خونین‪ ،‬اوضاع را به نفع خود‬ ‫به هم بریزد‪ .‬این حوادث در حالی رخ می دهد که کشورهای‬ ‫مختلف منطقــه ای و بین المللی به ســمت مذاکرات برای‬ ‫برون رفت از بحران ســوریه روی اورده اند و تالش می کنند‬ ‫که با مشــارکت جمهوری اســامی ایران مســاله سوریه را‬ ‫از طریق راه های دیپلماتیک و سیاســی حل کنند‪ .‬داعش‬ ‫در صدد بود که به این شکل‪ ،‬صحنه مصالحه و مذاکره را بر‬ ‫هم بزند و بر همین اساس‪ ،‬رفتن به سمت و سوی راه اندازی‬ ‫خشونت و درگیری بیشتر و به خصوص تحت فشار قرار دادن‬ ‫هر چه بیشتر مســلمانان در جهان از اهداف اصلی داعش‬ ‫به شمار می اید‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬عقل حکم می کن د تا جایی‬ ‫که امکان دارد به سمت برقراری صلح و ارامش گام برداشته‬ ‫شــود‪ .‬به عبارت دیگر مذاکرات در وین ‪ 2‬و نشست جی ‪20‬‬ ‫باید به گونه ای باشد که از افزایش میزان خشونت افرینی ها‬ ‫جلوگیری شود و همگان در جهت حذف جنگ های نیابتی‬ ‫و تروریست های وارداتی در منطقه گام های جدی بردارند‪.‬‬ ‫البته سیاست های برخی کشورهای منطقه مانند عربستان‬ ‫ســعودی‪ ،‬قطر و ترکیه به گونه ای اســت که به این شرایط‬ ‫نا بســامان و نا امنی هــا در منطقه دامن می زنــد‪ .‬همچنین‬ ‫غربی ها در این باره مقصر هســتند زیرا مقداری بیش از حد‬ ‫به سیاست های سعودی ها بها داده اند و به دلیل استفاده از‬ ‫منابع انرژی و ثروت این خاندان‪ ،‬از انان حمایت های بعضا‬ ‫غیر منطقی کرده اند‪ .‬حال امیدوارم پــس از این حوادث در‬ ‫پاریس‪ ،‬غرب هم کمــی عقالیی تر عمل کنــد‪ ،‬بحران در‬ ‫خاورمیانهراازطریقجنگنیابتیدنبالنکندوبیشتربه دنبال‬ ‫ســازماندهی و تاسیس مکانیســم های مدنی و کانال های‬ ‫دیپلماتیکوسیاسیمانندبرگزاریانتخاباتدرسوریهباشد‪.‬‬ ‫پیش از وقوع حــوادث تروریســتی در پاریس‪ ،‬یکی‬ ‫از انتقادات وارده این بود که کشــورهای منطقه ای و حتی‬ ‫قدرت هایجهان‪،‬داعشرادشمنشمارهیکخودنمی دانند‬ ‫و همین مساله از مبارزه موثر و قاطع علیه داعش جلوگیری‬ ‫می کرد‪ .‬به نظر می رســد اکنــون باتوجه بــه این حمالت‬ ‫تروریستی‪ ،‬وضعیت قدری در این باره تغییر کند‪ .‬اما پیش از‬ ‫هرمسالهبایدبرایننکتهتاکیدکردکهاینحوادثتروریستی‬ ‫تنها در فرانســه اتفاق نیفتاده اســت بلکه در لبنان‪ ،‬عراق‪،‬‬ ‫ســوریه و یمن نیز رخ داده و این یک فاجعه انسانی است‪.‬‬ ‫باید با مردم اسیب دیده همدردی کرد‪ .‬من امیدوارم که این‬ ‫اتفاقات‪،‬بهمنزلههشداریجدیبرایهمهکشورهایجهان‬ ‫باشد و باعث شود که غرب به خود بیاید‪.‬‬ ‫در واقع باید این نکتــه را مورد توجه قــرار داد که اگر‬ ‫داعش دشــمن شــماره یک امنیت منطقه و جهان است‪،‬‬ ‫باید حامیان داعش و کشــورهایی کــه حمایت های مالی‪،‬‬ ‫تســلیحاتی و لجســتیکی از داعش می کنند نیز دشــمنان‬ ‫شماره یک به حساب ایند‪ .‬اما متاسفانه می بینیم که نه تنها‬ ‫با این کشورهای حامی تروریسم مقابله نمی شود بلکه انها از‬ ‫متحدان و دوستان نزدیک غرب نیز هستند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫عراق متحمل شکست شده است‪ .‬از طرف دیگر اجالس‬ ‫ســوریه به همت ایران و روســیه به جای اینکه وجهه ضد‬ ‫بشار اســد بگیرد وجهه ضد داعش به خود گرفت‪ .‬هر چند‬ ‫در اجالس اول کشورهای غربی با دیدگاه ایران و روسیه‬ ‫موافق نبودند و متقاعد نشــدند اما در اجالس اخیر با بروز‬ ‫انفجارها در پاریس همه متقاعد شدند و به طرز تفکر ایران‬ ‫و سوریه نزدیک شــدند‪ .‬بنابراین انها به این مهم رسیدند‬ ‫که در حال حاضــر اولویت این نیســت کــه در خصوص‬ ‫ماندن یا نماندن بشــار اســد بحــث کنند‪ ،‬بلکــه اولویت‬ ‫مبارزه بــا نیروهای تروریســتی در جبهه ســوریه اســت‪.‬‬ ‫بنابراین قرار بر این شــد که ســازمان ملل با هریک از این‬ ‫گروهک ها تماس برقرار کند و انها به جای مبارزه با اسلحه‬ ‫از در سیاست و دیپلماسی وارد شوند‪ .‬بنابراین هر کدام از‬ ‫گروه های مسلحی که مبارزه نظامی را کنار نگذاشت‪ ،‬جزو‬ ‫گروهک های تروریستی محســوب می شود و مورد حمله‬ ‫قرار می گیرد‪.‬‬ ‫از انجــا که تمــام گروهک های شورشــی به نحوی‬ ‫حاضر هســتند که وارد سیاســت دیپلماســی‪ ،‬گفت وگو و‬ ‫انتخابات ازاد قرار بگیرند‪ ،‬داعش تنها باقی خواهد ماند‪.‬‬ ‫بنابرایــن تصمیمات اتخا ذشــده در وین بدترین شــرایط‬ ‫را بــرای داعش ایجاد کرده اســت‪ .‬سیاســت های جدید‬ ‫کشــورهای غربی به معنی ان اســت که داعش تنها شده‬ ‫است بنابراین همه حمله ها به سمت این گروه تروریستی‬ ‫صورت خواهد گرفت‪.‬‬ ‫اما بحث در خصــوص اینکه چرا داعش‪ ،‬فرانســه‬ ‫را در میان کشــورهای اروپایی برای انجــام چنین عملی‬ ‫انتخاب کرد باید گفت که بیســت درصد جمعیت فرانسه‬ ‫را مهاجرین تشکیل می دهند‪ .‬مهاجرین فرانسه برعکس‬ ‫مهاجرین کشــورهایی چون امریکا‪ ،‬المان و انگلســتان‬ ‫هســتند‪ .‬مهاجرین در فرانســه از حق و حقوق درســتی‬ ‫برخوردار نیستند حال انکه در کشورهای دیگر مهاجرین‬ ‫می توانند نماینده مجلس شوند اما در فرانسه به مهاجرین‬ ‫تا این اندازه بها داده نشده اســت و انها همیشه شهروند‬ ‫درجه دو محسوب می شــوند‪ .‬بنابراین همواره یک فشار‬ ‫روحی و روانــی بــه مهاجرین در فرانســه وارد شــده در‬ ‫نتیجه وجود این شکاف در فرانسه فرصت مناسبی برای‬ ‫سربازگیری داعش است‪ .‬چنین وضعیتی در بلژیک‪ ،‬هلند‬ ‫و مناطق دیگر کم و بیش با شدت کمتری وجود دارد اما‬ ‫امریکا و انگلســتان و المان وضع بهتــری دارند‪ ،‬به این‬ ‫دلیل که به مهاجرین اجــازه می دهند که حتــی نماینده‬ ‫مجلس بشــوند و تعصبی ندارند و همیــن موضوع باعث‬ ‫واکســینه کردن جامعه شــان شده اســت‪ .‬اما در فرانسه‬ ‫دست به چنین سیاســت هایی نزدند و اوضاع شان به این‬ ‫روز دچار شده است‪.‬‬ ‫هر سیاســت فرانســه در قبال مهاجران‪ ،‬سیاست‬ ‫به شــدت اشــتباهی بــوده اســت امــا اقدامــات اخیر‬ ‫کشورهای غربی نوید تشکیل یک ائتالف جهانی علیه‬ ‫تروریسم را می دهد‪ .‬زمانی روســیه و امریکا همدیگر را‬ ‫قبول نداشتند اما داعش باعث شد که این دو به یکدیگر‬ ‫نزدیک شوند‪.‬‬ ‫در پایان باید گفت که باید از این وقایع درس گرفت‬ ‫که گوش به زنگ باشــیم و حقوق اقلیت ها را رعایت کنیم‬ ‫که خدایی ناکرده جزو ســربازهای داعش قرار نگیرند‪ .‬در‬ ‫زمینه های مختلف سیاسی و اقتصادی باید از تندروی در‬ ‫داخل کشــور پرهیز کرد چون حرکت انها باعث به وجود‬ ‫امدن سرکوب های اجتماعی می شود‪ ،‬از سوی دیگر باید‬ ‫به استحکام جبهه میان ایران‪ ،‬روسیه و حزب الله بپردازیم‪.‬‬ ‫در این میان‪ ،‬امریکا به همراه فرانســه‪ ،‬المان و روسیه در‬ ‫حال حمله به مواضع داعش است ‪ ،‬این حرکت ها نیز نوید‬ ‫تاســیس جبهه ای جدید علیه تروریسم را می دهد و باعث‬ ‫خشکاندن ریشه داعش می شود‪.‬‬ ‫لبنان‪ ،‬پیش درامد عملیات پاریس‬ ‫‪65‬‬ ‫بین الملل‬ ‫دولت رعب و وحشت‬ ‫غرب به سیاست دوگانه خود نسبت به تروریسم پایان دهد‬ ‫حسین رویوران‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫‪10‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫رویکرد داعش‪ ،‬رعب و وحشت است‪ .‬رویکردی که‬ ‫این گروه به مراتب از ان استفاده می کند‪ .‬در واقع‪ ،‬رویکرد‬ ‫داعش ایجاد رعب و وحشت در بین مردم و رسانه ای کردن‬ ‫این قضیه است تا بتواند در فضای بین المللی برای خودش‬ ‫جایگاهی کسب کند‪ .‬براین اساس این گروه تروریستی کار‬ ‫خود را به صورت سیستماتیک پیش می برد و با بریدن سر‪،‬‬ ‫اتش زدن و شکنجه سعی می کند به نوعی حضور خودش‬ ‫را اثبات کند‪ .‬اما در اینجا این ســوال پیش می اید که چرا‬ ‫داعش‪ ،‬فرانســه را برای عملیات انتحــاری انتخاب کرد‪.‬‬ ‫داعش و در کل گروه هایی که تفکر تکفیری دارند‪ ،‬معتقدند‬ ‫هرکه خارج از محدوده اسالم است‪ ،‬کافر است و باید او را‬ ‫به قتل رساند‪ .‬با این نگاه داعش سعی در ایجاد ناامنی دارد‬ ‫و براین اساس در کشورهای اروپایی دست به چنین اعمال‬ ‫خشونت باری می زند و به گونه ای تالش دارد با خودنمایی‬ ‫در این کشــورها نشــان دهد که خالفت اسالمی پرقدرت‬ ‫اســت‪ .‬از انجا که ایجاد ناامنــی بخشــی از بافت فکری‬ ‫داعش است بنابراین این گروه ســعی دارد از این طریق به‬ ‫بزرگ نمایی خودش در ســطح منطقه و بین الملل بپردازد‪.‬‬ ‫به معنای دیگر داعش قصد دار د پدیده ترور را جهانی کند‪.‬‬ ‫بنابراین به کشورهایی چون فرانسه یا روسیه که با او ضدیت‬ ‫دارند‪ ،‬حملــه می کند تا خطر حضور خــود در جوامع انها را‬ ‫گوشزدکند وبه گونه ای با ایجاد رعب و وحشت پاسخی به‬ ‫این کشورها بدهد‪.‬‬ ‫نباید فراموش کنیم که تشکیل گروه های تکفیری و‬ ‫تروریستی چون القاعده و داعش در افغانستان‪ ،‬سوریه و‬ ‫عراق درواقع تولید کشورهای غربی است‪ .‬غرب در گذشته‬ ‫از القاعده برای ضربه زدن به شوروی سابق استفاده می کرد‬ ‫و حاال در ســوریه به دنبال براندازی نظام اسد است‪ .‬غرب‬ ‫همیشه از گروه های تکفیری استفاده ابزاری کرده‪ ،‬این در‬ ‫حالی است که انها در سال های گذشته اشتباهات فاحشی‬ ‫را در خاورمیانه مرتکب شدند اما غربی ها حاضر به پذیرش‬ ‫اشتباهات خود نیستند زیرا هر زمان که یک سیاست غلط‬ ‫را در پیش گرفتند و برنامه ریزی هایشان دچار مشکل شد‪،‬‬ ‫حاضر به بازگویی اشتباهاتشان نیستند‪ .‬به همین دلیل این‬ ‫کشورها بعد از حوادث یازده سپتامبر یک بار حاضر نشدند ‬ ‫بگویند که ایجاد القاعده اشتباه بوده است‪.‬‬ ‫پس از حمله امریکا به افغانستان و به دنبال ان حمله‬ ‫به عراق و در این روزها هم ما شــاهد بروز همان مشکالت‬ ‫هســتیم‪ .‬فرانســه از طریق ترکیه دو هزار نیرو به ســوریه‬ ‫اعزام کرده است و به جای اینکه بگوید ما اشتباه کرده ایم‪،‬‬ ‫گستاخانه می گوید که ما با تمام قدرت با داعش وارد جنگ‬ ‫می شویم و ســعی در نابود کردن انها داریم و اگر هم واقعا‬ ‫در پی نابودی داعش باشند اشتباه نیست‪ .‬اما جای تاسف‬ ‫دارد که انها اهداف دیگــری را دنبال می کنند‪ .‬درواقع انها‬ ‫به دنبال جاه طلبی ها و سیاســت های استعماری خودشان‬ ‫هستند‪ ،‬انها تحت عنوان مبارزه با تروریسم به دنبال اهداف‬ ‫دیگری هستند که معلوم نیست به کجا می انجامد‪ .‬بنابراین‬ ‫ورود کشــورهای غربــی در این جنــگ اگــر در چارچوب‬ ‫تعریف شده ای یعنی مبارزه واقعی با ترور یسمی که در منطقه‬ ‫شکل دادند‪ ،‬باشد‪ ،‬مثبت است اما اگر در چارچوب اهداف‬ ‫قبلی شان به دنبال کسب منافع باشد‪ ،‬شرایط را پیچیده تر‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه ایران یکی از قدرت های منطقه ای‬ ‫در خاورمیانه و تنها به دنبال حفظ صلح در منطقه اســت‪،‬‬ ‫شاهد راهبرد درست ایران در زمینه های مختلف کشورمان‬ ‫هستیم‪ .‬ایران از گذشته تشخیص درستی درباره تروریسم‬ ‫داشته و هم در جنگ علیه تروریسم بسیار جدی و مصمم‬ ‫بوده و این نشان دهنده ان است که ایران از این کار خودش‬ ‫به صورت ابزاری اســتفاده نمی کند‪ ،‬بلکه به صورت کامال‬ ‫اصولی با تروریســم در حال جنگ اســت و قطعا ایران در‬ ‫اینده این کار را خواهد کرد‪ .‬کسی که سیاست دوگانه ای را‬ ‫در پیش گرفته‪ ،‬غرب اســت که هم از تروریسم استفاده‬ ‫ابزاری می کند و هم علیه ان وارد جنگ می شود‪ .‬گاه برای‬ ‫ان کشورها ســاح پرتاب می کند و گاهی با شعار مبارزه با‬ ‫تروریسم انها را بمباران می کند‪ .‬بنابراین کشورهای غربی‬ ‫باید وضعیت خود را روشن کنند‪.‬‬ ‫از انجا که ایران در جنگ علیه تروریسم پیشتاز بوده‬ ‫و تجربه خوبی نیز در این باره دارد بنابراین توان این را دارد‬ ‫که نقش مرکــز فرماندهی را ایفا کنــد‪ .‬موفقیت نیروهایی‬ ‫که ایران در ســوریه به انها مشــورت نظامی استراتژیک‬ ‫می دهد‪ ،‬نشــان دهنده ان اســت که تنها ایــران قادر به‬ ‫انجام این ماموریت است زیرا سایرین نتوانستند به چنین‬ ‫موفقیت هایی دســت یابند‪ .‬به طور مثال امریکا در عراق‬ ‫هشت سال حضور نظامی داشت اما صالح الدین و خیلی‬ ‫از مناطق دیگر را نتوانســت بگیــرد‪ ،‬در صورتی که ایران‬ ‫به همــراه نیرو های هم پیمــان عراقــی اش در این روزها‬ ‫در عراق پیشتاز هستند وتوانســتند موفقیت های خوبی را‬ ‫به دســت بیاورند‪.‬این نشــان دهنده ان است که انچه که‬ ‫امریکا نتوانســت انجام بدهد‪ ،‬نیروهای ایرانی با توانایی‬ ‫باال توانستند با مشورت نظامی به نیروهای مردمی در عراق‬ ‫ان را انجــام دهند‪ .‬ایران باید از این پیشــتازی و موفقیت‬ ‫به عنوان یک ســرمایه در جنگ علیه تروریســم استفاده‬ ‫کند‪ .‬بر این اساس کشــورهای دیگر باید با بهره گیری از‬ ‫این تجربیات نیروهای مستشار کشورمان به سازماندهی‬ ‫نیروهای خود برای مبارزه با تروریسم بپردازند تا بتوانند به‬ ‫نتیجه برسند‪.‬‬ ‫پیشــتازی ایران و شکســت امریکا در منطقه دالیل‬ ‫متعددی دارد‪ .‬اولین دلیل پیشــتازی ایــران بهره بردن از‬ ‫نیروهای مردمی است‪ .‬انقالب اســامی ایران نیز نتیجه‬ ‫ی بوده است‪ ،‬بنابراین در‬ ‫یک حرکت جمعی و انقالبی مردم ‬ ‫ی نقش مهم و جدی دارد‪ .‬نیروهای‬ ‫بســیج نیروهای مردم ‬ ‫ایرانی کامال خودجوش و مردمی هستند و به طوری که در‬ ‫سوریه حتی یک نفر نیز اجباری نرفته است و همه داوطلبانه‬ ‫رفته اند و این نشــان دهنده اعتقاد راســخ مردم به نظام و‬ ‫اسالم است‪.‬‬ ‫بحث دوم اینکه ایران منطقه را به خوبی می شناسد‪.‬‬ ‫غرب در عراق و ســوریه و افغانســتان اشــتباه کرد و دلیل‬ ‫ان بود که شــناخت درستی نســبت به موضوعات مختلف‬ ‫منطقه ای نداشتند‪ ،‬بنابراین در کل منطقه دچار اشتباهات‬ ‫متعدد شدند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر ایران بر خالف غرب که قصد دارد یک‬ ‫نقش دوگانه را ایفا کند همواره تالش کرده با نقش شفاف و‬ ‫مشخص خود در منطقه موضع گیری کند و به امور مختلف‬ ‫بپردازد‪ .‬غربی ها در ابتدا نیروهای تکفیری را برای براندازی‬ ‫نظام ســوریه به وجود اوردند‪ .‬بسیاری از کشورهای متحد‬ ‫غرب مانند ترکیه و عربستان منافقانه عمل می کنند‪ ،‬با این‬ ‫نقش دوگانه انها امکان حل درست و شفاف مسائل درون‬ ‫کشور وجود ندارد‪ .‬بنابراین فرانسه نیز اگر سیاست شفاف و‬ ‫درستی را دنبال نکند‪ ،‬به حل مسائل منطقه از جمله از بین‬ ‫بردن داعش کمکی نخواهد کرد‪ .‬باتوجــه به اینکه ایران‬ ‫نقشی مشــخص دارد می تواند پیروزی هایی در منطقه به‬ ‫دست بیاورد و کشورهایی چون فرانسه در صورت هماهنگی‬ ‫و بهره گیری از تجربه ایران با سیاستی شفاف می توانند به‬ ‫مبارزه واقعی با تروریسم بپردازند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫امتیازهای ویژه‬ ‫همه چیز برای رســیدن تیم ملی امید ایران به المپیک ریو مهیا‬ ‫شده است‪ .‬محمد خاکپور نسبت به مربیان قبلی این تیم امتیازها‬ ‫و حمایت های خاصــی را دربــاره تیمش می بیند و اگــر در چنین‬ ‫شرایطی نتواند امید ایران را به المپیک برساند قطعا مورد انتقادات‬ ‫سختی قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫ماموریتممکن‬ ‫تیمامیددرشرایطمناسبی‬ ‫برایصعودبهالمپیکقراردارد‬ ‫‪1‬‬ ‫‪68‬‬ ‫حاشیه هایی که فورا پایان یافت‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫ورزش‬ ‫فرســتادن تیم ملی امید به المپیک ریــو؛ ظاهرا این‬ ‫ماموریت چندان هم دشوار نیســت‪ ،‬اگر چه رویای حضور‬ ‫امیدهای فوتبال ایران در المپیک چهل ســال اســت که‬ ‫تحقق نیافته اما این بار ماجرا کمــی فرق می کند‪ .‬مدیران‬ ‫فوتبال تاکید دارند که اگر این تیــم به المپیک ریو راه پیدا‬ ‫نکند می بایســت تعجب کنیم‪ .‬امکانات اردویی و تدارکات‬ ‫ویژه ای که برای تیم امید در نظر گرفته شده با هیچ دوره ای‬ ‫قابل مقایسه نیســت‪ .‬این در حالی اســت که کمیته ملی‬ ‫المپیک در راستای اماده سازی این تیم با فدراسیون فوتبال‬ ‫تا حد زیادی همسو شده و ســعی کرده در امور داخلی این‬ ‫تیم دخالت نکند؛ این واکنش ها را کنــار روزهایی بگذارید‬ ‫که بهرام افشارزاده به تمرین های تیم غالمحسین پیروانی‬ ‫می رفت اما بازدید او به تنش و اختــاف در درون تیم امید‬ ‫منجر می شــد‪ .‬همه اینها را اگر در نظر بگیریم بیشــتر به‬ ‫حساسیت صعود تیم خاکپور پی خواهیم برد‪ .‬هر چند خود‬ ‫او نیز حاال بیش از پیش درباره صعود تیمش به ریو حساسیت‬ ‫دارد‪ .‬اما تیم امید تا همین چند هفته پیش به مرکز حاشــیه‬ ‫تبدیل شــده بود‪ .‬از اظهارنظرهای مسئوالن این تیم علیه‬ ‫کی روش گرفته تا استعفای خاکپور همگی باعث شده بود تا‬ ‫خیلی ها اینده مناسبی برای این تیم متصور نباشند‪.‬‬ ‫وقتی محمد خاکپور از مســابقات غرب اسیا برگشت‬ ‫بالفاصله استعفا کرد و البته زمان زیادی طول نکشید تا او‬ ‫از تصمیمش صرف نظر کند‪ .‬او به قراردادش معترض بود‪.‬‬ ‫به بندهایی که محدودیت هایی غیر حرفه ای برای او ایجاد‬ ‫می کرد هر چند خاکپــور به رقم قراردادش نیــز ایرادهایی‬ ‫داشــت و انتظارش افزایش دســتمزد بود‪ .‬بــا این حال در‬ ‫گفت وگوهای خود با رسانه ها تاکید داشت که به خاطر شان‬ ‫و شــخصیت مربیان ایرانی چنین تصمیمی گرفته است‪.‬‬ ‫اما در این بیــن واکنش کمیته ملی المپیک که اساســا در‬ ‫مورد کناره گیری خاکپور موضعــی اتخاذ نکرد جالب توجه‬ ‫بود‪ .‬انجا که کیومرث ها شــمی تاکید کرد‪ :‬مسئولیت تیم‬ ‫فوتبال امیــد و همچنین محمد خاکپور ســرمربی این تیم‬ ‫با فدراسیون اســت و باید در خصوص اســتعفای خاکپور‬ ‫تصمیم گیری کنند‪.‬‬ ‫رئیس کمیته ملی المپیک تاکید می کرد که نمی توان‬ ‫درخصوص اســتعفای ســرمربی تیم فوتبال امید قضاوت‬ ‫کرد و این امر را باید به بعد از نشســت خاکپور با فدراسیون‬ ‫موکول کرد ؛ موضعی که به نظر می رسید بازگشت خاکپور‬ ‫را ساده تر کرد‪.‬‬ ‫اما در عیــن حال برخی افــراد اگاه در زمینه مســائل‬ ‫حقوقی اعتقاد داشتند قرارداد خاکپور هیچ اشکالی ندارد‪.‬‬ ‫هوشــنگ نصیرزاده درباره بندهای ‪ 12‬و ‪ 13‬قرارداد‬ ‫خاکپو ر چنین توضیح داده بود‪« :‬این بندها کامال حرفه ای‬ ‫هستند‪ ،‬طبق بند رازداری ایین نامه اخالق فیفا‪،‬هر فردی‬ ‫که با یک مجموعه فوتبالی در ارتباط باشد باید رازدار باشد‪.‬‬ ‫افشاگری در فســاد یا تبانی می تواند از سوی ان فرد انجام‬ ‫شــود‪ ».‬اما این ایراد به خاکپــور وارد نبود چــون بندهای‬ ‫عجیبی در قراردادش قید شده بود‪:‬‬ ‫ماده ‪ :١٢‬ضمن خودد اری از هر گونه اظهارنظر منفی‬ ‫درباره فدراســیون‪ ،‬ارکان فدراســیون از فرافکنی و ایجاد‬ ‫حاشیه اجتناب کنید‪ .‬در صورت وقوع این اتفاق فدراسیون‬ ‫موظف است مربی را مورد جریمه قرار دهد‪.‬‬ ‫مــاده ‪ :١٣‬مربــی متعهد میگــردد که پــس از قطع‬ ‫همکاری به دلیل فسخ قرارداد‪ ،‬انقضا‪ ،‬عدم تمدید و استعفا‬ ‫نســبت به جایگاه تیم امین بوده و از هر گونه اظهارنظر در‬ ‫مورد تیــم‪ ،‬فدراســیون‪ ،‬ارکان فدراســیون و مربی بعدی‬ ‫اجتناب کند‪ .‬در صورت عدم توجه به این بند‪ ،‬فدراســیون‬ ‫می تواند تا دو برابر مبلغ را به عنوان خسارت درخواست نماید‬ ‫و مراتب را در کمیته اخالق پیگیری کند‪.‬‬ ‫اما محمــد خاکپور باالخــره به تیم امید برگشــت‪ ،‬با‬ ‫قراردادی که اصالح شــده و این بار خواسته های خاکپور‬ ‫در ان لحاظ شده بود‪.‬‬ ‫محمد خاکپور تا پایان مرحله مقدماتی المپیک ریو با‬ ‫تیم ملی امید خواهد بود و چنانچه تیم ملی امید به المپیک‬ ‫صعود کند او در این تورنمنت مهم هم روی نیمکت ایران‬ ‫خواهد نشست‪ .‬سایت ورزش سه در این باره نوشته است‪:‬‬ ‫قرارداد او با فدراسیون فوتبال نزدیک به نیم میلیارد تومان‬ ‫یا کمی بیشتر خواهد بود‪ .‬شاید همه این پول را فدراسیون‬ ‫فوتبال متقبل نشود‪ .‬کمیته ملی المپیک و هم چنین حبیب‬ ‫کاشانی هم فدراسیون فوتبال را در پرداخت دستمزد محمد‬ ‫خاکپور کمک خواهند کرد‪.‬‬ ‫حبیب کاشانی‪ ،‬مدیر تیم ملی امید پیش تر در برپایی‬ ‫اردوهای تدارکاتی تیم ملی امید هم گام های خوبی برداشته‬ ‫بود و در تامیــن منابع مالی برای پیشــبرد اهداف تیم ملی‬ ‫امید به فدراسیون فوتبال کمک کرده است‪ .‬قرارداد قبلی‬ ‫محمد خاکپور و دیگر اعضای کادر فنی تیم ملی امید بعد‬ ‫از بازی های مقدماتی ای که با تیم هایی چون عربســتان‬ ‫و افغانستان برگزار شــده بود به پایان رسید و از ان موقع به‬ ‫بعد قراردادی امضا نشده بود که همین سبب قهر خاکپور‬ ‫پشت پرده کسالت کی روش‬ ‫ایا سرمربی تیم ملی پس از برد پرگل‬ ‫ایران دست به بهانه جویی زد؟‬ ‫و استعفای وی شــده بود‪ .‬اما نکته این قرارداد اینجا است‬ ‫که خاکپور یکی از مهم ترین دســتمزدهای تاریخ نیمکت‬ ‫فنی امید را مطالبه کرده و فدراســیون نیز به این خواســته‬ ‫تن داده است‪ .‬به نظر می رسد این باالترین پولی است که‬ ‫فدراسیون فوتبال در ســال های اخیر به مربی ایرانی تیم‬ ‫امید پرداخت می کند‪.‬‬ ‫مخالفان کی روش در تیم امید‬ ‫در دنیای فوتبال کمتر دیده شده بود مربیان تیم های‬ ‫پایه در تصمیمات مربیان تیم ملی بزرگســال دخالت کنند‬ ‫اما در ایران این گونه اتفاقات امری عادی است‪ .‬تا جایی‬ ‫که مربیان امید در مقطعی به خودشــان اجازه دادند برای‬ ‫فرستادنتیم ملیامیدبهالمپیکریو؛ظاهرااین‬ ‫ماموریتچندانهمدشوارنیست‪،‬اگرچهرویای‬ ‫حضور امیدهای فوتبال ایران در المپیک چهل‬ ‫سالاستکهتحققنیافتهامااین بارماجراکمی‬ ‫فرق می کند‪ .‬مدیران فوتبال تاکید دارند که اگر‬ ‫این تیم به المپیک ریو راه پیدا نکند می بایست‬ ‫تعجبکنیم‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫زحمت کشیده اند که جای تقدیر و تشکر دارد و همه ما باید‬ ‫کمک کنیم تا کاری که از یک سال گذشته اغاز کرده ایم را‬ ‫با موفقیت به پایان برسانیم‪.‬‬ ‫اظهارات کاشــانی و البته اردوهای قابل توجهی که‬ ‫برای تیم امید در نظر گرفته شده نشان می دهد که شرایط‬ ‫در تیم امید مناسب است‪ .‬به خصوص اینکه این روزها تیم‬ ‫امید مورد توجه بسیاری از اهالی فوتبال و رسانه ها نیز قرار‬ ‫گرفته است‪.‬‬ ‫حشمت مهاجرانی که سابقه مربیگری در تیم ملی را‬ ‫در کارنامه اش دارد پس از چند بار مالقات با اعضای کادر‬ ‫فنی تیم امید و حضور در تمرینات تیــم خاکپور می گوید‪:‬‬ ‫واقعا چنین نظم و انضباطی را در تیمی ندیده ام و جمع شدن‬ ‫چنین نفرات بزرگی در کادر فنی تیم ملــی در تاریخ فوتبال‬ ‫ایران بی ســابقه بوده است‪ .‬به عنوان کســی که سرمربی‬ ‫تیم ملی المپیک هم بوده می توانــم به جرات بگویم که از‬ ‫لحاظ نفرات‪ ،‬امکانات و برنامه ریزی‪ ،‬بهترین تیم المپیک‬ ‫تشکیل شده و در تیم های پایه سابقه نداشته که این شرایط‬ ‫فراهم شــود‪ .‬امیدوارم که نتیجه ایــن تالش ها و زحمات‬ ‫صعود به المپیک باشد‪.‬‬ ‫مهاجرانی در خصوص عوامل ناکامی بیش از چهار‬ ‫دهه ای فوتبال ایــران در راهیابی به المپیــک می گوید‪:‬‬ ‫عوامل زیادی وجود دارد اما مهم ترین عامل این بوده که‬ ‫هیچ وقت به فوتبال پایه اهمیــت نداده ایم و نمی دهیم و‬ ‫همه توجه‪ ،‬امکانات و بودجه را صرف تیم ملی بزرگساالن‬ ‫می کنیم‪.‬‬ ‫در صورتی کــه تیم های پایــه اینده فوتبــال ملی را‬ ‫می سازند و در تمامی دنیا نگاه ویژه ای به انها می شود‪ .‬برای‬ ‫شکستن این ناکامی باید توجه ویژه ای به تیم امید داشته‬ ‫باشیم و از همه لحاظ ان را حمایت کنیم تا رفتن به المپیک‬ ‫که خواسته همه اهالی فوتبال است بر اورده شود‪ .‬این تیم‬ ‫شخصیت المپیکی شــدن را دارد و قطعا اگر حمایت الزم‬ ‫وجود داشــته باشــد می تواند به هدفی که دارد برسد و دل‬ ‫مردم ایران را شاد کند‪.‬‬ ‫در همین حال مسئوالن کمیته ملی المپیک نیز نگاه‬ ‫مثبتی به تیم امید دارند و از محمد خاکپور حمایت کرده اند‪.‬‬ ‫نایب رئیس کمیته ملی المپیک و عضو شورای شهر‬ ‫تهران در حاشــیه اردوی تیــم امید در دوبــی می گوید هر‬ ‫کمکی که از دستم برامده برای رشته های ورزشی المپیکی‬ ‫انجام داده ام‪ .‬علیرضا دبیر که در دوبی در اردوی تیم امید‬ ‫شرکت کرده درباره شرایط کلی این تیم گفته است‪ :‬باتوجه‬ ‫به تداخل سفر کاری که در دوبی داشتم با اردوی تیم فوتبال‬ ‫امید‪ ،‬به عنوان نایبرئیسکمیته ملیالمپیکوظیفهخودم‬ ‫دانستم تا در اردوی تیم امید حضور پیدا کنم و به مانند سایر‬ ‫رشته های ورزشــی‪ ،‬شــرایط تیم فوتبال را هم رصد کنم‪.‬‬ ‫جدا از این‪ ،‬به عنوان یک ورزشکار المپیکی و حضور اقای‬ ‫کاشــانی در راس مدیریت این تیم‪ ،‬تصمیم گرفتیم تا در‬ ‫اردوی تیم حضور پیدا کنیم‪.‬‬ ‫نایــب رئیــس کمیتــه ملــی المپیــک در خصوص‬ ‫شرایط تیم امید گفته است‪« :‬خوشــبختانه افراد کار بلد و‬ ‫با تجربه ای در کادر مدیریت و فنی تیــم امید حضور دارند‬ ‫که بســیار با ارزش و مهم اســت‪ .‬به نظر من اگر بازیکنان‬ ‫به این خودباوری برســند که می توانند المپیکی شوند و در‬ ‫داخل ایران حاشیه ای وجود نداشته باشد‪ ،‬قطعا فوتبال ما‬ ‫می تواند بعد از ‪ ۴۰‬سال المپیکی شود‪».‬‬ ‫دبیر در خصوص حمایت های کمیته ملی المپیک از‬ ‫تیم فوتبال امید گفت‪« :‬به شخصه ظرف یک سال گذشته‬ ‫هر کمکی که توانستم برای رشته های ورزشی المپیکی از‬ ‫جمله فوتبال انجام دادم و هر کاری که بتوانم برای موفقیت‬ ‫فوتبال یا سایر رشته ها انجام می دهم‪ .‬اما به نظر من برای‬ ‫اینکه این ناکامی ‪ ۴۰‬ســاله پایان یابد‪ ،‬باید نگاه ویژه ای به‬ ‫تیم امید وجود داشته باشد که امیدوارم این اتفاق بیفتد‪».‬‬ ‫در همین حــال امیدها از حمایت رئیس فدراســیون‬ ‫فوتبال نیز برخوردارند‪ .‬رئیس فدراسیون فوتبال می گوید‬ ‫که برای ایجاد نشــدن حاشــیه برای تیم امید نقاط ضعف‬ ‫کادرفنی را پشت درهای بســته به کادرفنی می گوید‪ .‬علی‬ ‫کفاشیان درباره وضعیت تیم فوتبال امید که در حال حاضر‬ ‫برای حضــور در رقابت هــای انتخابی المپیــک ریو اماده‬ ‫می شــود‪ ،‬می گوید‪ :‬تیم امید بهترین تــدارک و اردوها را‬ ‫داشته و درخواســت هایی که کادرفنی از ما خواسته انجام‬ ‫شــده اســت‪ .‬این اردوهای تدارکاتی دوباره برگزار خواهد‬ ‫شــد و تیم امیــد اردوی دیگری هــم به جــز اردوی دوبی‬ ‫خواهد داشت تا برای حضور در انتخابی المپیک به خوبی‬ ‫اماده شود‪.‬‬ ‫وی در خصوص اینکه تیم امید بــا بازیکنان فعلی و‬ ‫تدارکی که داشــته چقدر شــانس صعود به المپیک را دارد‬ ‫و اینده این تیم چه خواهد شــد‪ ،‬می گوید‪« :‬روی این تیم‬ ‫سرمایه گذاری شــده و قطعا این سرمایه گذاری برای اینده‬ ‫تیم ملی است که هدر نمی رود‪ .‬این بازیکنان اگر بتوانند با‬ ‫همین اعتمادبه نفس و حفظ امادگی در مســابقات شرکت‬ ‫کنند و کادرفنی برنامه هــا را به خوبی پیــاده کند‪ ،‬این تیم‬ ‫لیاقت رفتن به المپیک را دارد و قطعا جزو سه تیم اول اسیا‬ ‫خواهیم بود‪».‬‬ ‫رئیس فدراســیون فوتبال درباره اینکــه چه کارهایی‬ ‫باید صورت بگیرد تا تیم امید به المپیک برسد خاطرنشان‬ ‫کرد‪« :‬بازیکنان تیم امید جزو انهایی هستند که در تیم های‬ ‫خود در لیگ بازی می کنند‪ .‬این بازیکنان بعد از اردوها نیز‬ ‫به لیگ برگشته و برای تیم های خود بازی می کنند که باید‬ ‫در بازی های باشگاهی خودشان را به خوبی نشان دهند‪».‬‬ ‫مســاله بعدی اینکــه کادرفنی بایــد مطالعــه دقیقی روی‬ ‫حریفان داشته باشــد و تفکری را برای رویارویی با حریفان‬ ‫در نظر بگیرد‪ .‬کادرفنی باید با همین تفکر در اخرین اردوها‬ ‫امادگی بازیکنــان را حفظ کرده تا تیم به مســابقات اعزام‬ ‫شــود‪ .‬امیدواریم کادرفنی مطالعه بیشتری درباره حریفان‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫کفاشیان تاکید می کند‪« :‬در فدراسیون با تشکیالتی‬ ‫که داریم‪ ،‬از کادرفنی و سرپرستی تیم امید حمایت کردیم و‬ ‫این حمایت کامل بوده و تا مسابقات المپیک هم قطعا این‬ ‫حمایت ها از سوی فدراسیون فوتبال خواهد بود‪ .‬می توانیم‬ ‫شرایط ارامی را برای تیم امید ایجاد کنیم‪ .‬اگر نقاط ضعفی‬ ‫وجود دارد‪ ،‬به جای بیان کردن در رســانه ها پشت درهای‬ ‫بسته به خودشان بگوییم تا حاشیه ای به وجود نیاید‪».‬‬ ‫به نظر می رسد شــرایط برای محمد خاکپور ایده ال‬ ‫اســت‪ .‬باتوجه به حجم وســیعی از حمایت ها از تیم امید‬ ‫ایران قطعا هنر زیادی می طلبد کــه چنین تیمی راهی ریو‬ ‫نشود‪ .‬هر چند محمد خاکپور نیز مربی خونسرد و با اخالقی‬ ‫است و نشان داده که تمایلی به پرداختن به مسائل جنجالی‬ ‫و حاشــیه ای ندارد اما با همــه اینها یک واقعیــت در مورد‬ ‫سرنوشــت او و تیم امید ایران وجود دارد؛ اگــر امیدها به‬ ‫المپیک نروند محمد خاکپور مقصر اصلی است و نمی توان‬ ‫او را توجیه کرد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫کارلوس کی روش هم تصمیم گیری کنند‪ .‬هادی طباطبایی‬ ‫مربی امیــد ایــران که زیر مجموعــه فدراســیون فوتبال‬ ‫محسوب می شود در تازه ترین اظهارنظر خود با بیان اینکه‬ ‫جای مهدی رحمتــی در تیم ملی اســت به نوعــی مقابل‬ ‫تصمیمات کارلــوس کی روش ایســتاد‪ .‬در حالــی که در‬ ‫چارت ســازمانی مربیان و اعضای کادر فنی تیم امید نباید‬ ‫به خودشــان اجازه بدهند مقابل کادر فنی تیم بزرگساالن‬ ‫بایســتند‪ .‬به جز طباطبایی اما محمد مایلی کهن نیز یکی‬ ‫از منتقدان ثابت و مخالف شماره یک کی روش محسوب‬ ‫می شــود‪ .‬اظهارنظر هــادی طباطبایی اولین مــورد نبود‬ ‫که در مخالفــت با تصمیمات کی روش از ســوی تیم های‬ ‫زیر مجموعه فدراسیون انجام می شد و با این رویه احتماال‬ ‫اخرین مورد هم نخواهد بود چون پیش از این نیز اظهارات‬ ‫تندی از مدیر فنی‪ ،‬ســرمربی و ســایر عوامل تیم امید در‬ ‫خصوص کارلوس کی روش شنیده بودیم که نشان می داد‬ ‫هیــچ تعاملی میان ســرمربی تیم ملــی و کادر فنی امیدها‬ ‫وجود ندارد‪ .‬اما ایــن اختالف را که کنــار بگذاریم متوجه‬ ‫می شویم تیم امید این روزها از ســوی فدراسیون فوتبال‪،‬‬ ‫وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک به شدت مورد حمایت‬ ‫قرار گرفته اســت‪ .‬حتی در این مورد کی روش نیز از چنین‬ ‫حمایتی برخوردار نیست‪.‬‬ ‫چون وزارت ورزش با این مربی پرتغالی مخالف است و‬ ‫در فرصت های مختلف سعی کرده او را متقاعد به رفتن کند‬ ‫اما چتر حمایتی وزیر ورزش همواره برای مربیان داخلی باز‬ ‫بوده و از انها حمایت کرده است‪.‬‬ ‫هر چند مدیر تیم فوتبال امیــد چندی پیش ادعا کرد‬ ‫که کادر فنی این تیم هنوز یک ریال هم دریافت نکرده اند‪.‬‬ ‫کاشانی گفت‪ :‬هدف و نگاه ما باید فراتر از صعود به المپیک‬ ‫باشد و از همین حاال باید خودمان را در المپیک ریو ببینیم‬ ‫و برای موفقیت در ان مسابقات خودمان را اماده کنیم‪ .‬اما‬ ‫باید بگویم محمد مایلی کهن و محمــد خاکپور تا به امروز‬ ‫یک ریال بابت حضور در تیم امید پول نگرفته اند و به عشق‬ ‫نام ایران و برای ســربلندی کشــورمان تــاش کرده اند و‬ ‫همه چیز اماده است‬ ‫تیم امید‪ ،‬تدارکات بی نظیری‬ ‫داشته است‬ ‫شانس باالی تیم امید‬ ‫هیچ وقت به این اندازه تدارک‬ ‫نشده بودیم‬ ‫‪69‬‬ ‫ورزش‬ ‫همه چیز اماده است‬ ‫تیم امید‪ ،‬تدارکات بی نظیری داشته است‬ ‫مرتضی محصص‬ ‫رئیسکمیتهفنیوتوسعهفدراسیونفوتبال‬ ‫‪2‬‬ ‫تیم امید در بهترین زمان ممکن تشــکیل و به نظرم به‬ ‫شکل مناسبی اماده بازی های انتخابی المپیک شده است‪.‬‬ ‫این تیم یک مدیر توانمند دارد که امتحان خود را پیش از این‬ ‫نیزپسدادهاست‪.‬حبیبکاشانیخیلیخوبازعهدهبسیاری‬ ‫از کارها برامده و به کادر فنی کمک کــرده تا تمام فکر خود را‬ ‫صرفمسائلفنیکند‪.‬ازطرفیمعتقدمکادرفنیتیمامیدهمه‬ ‫فکرخودرابرکیفیتبهترواصولیبازیکردندررقابت های‬ ‫انتخابی متمرکز کرده اســت‪ .‬این اتفاق خیلی خوبی است‪.‬‬ ‫اردوهای خوبی هم برگزار شده‪ .‬هفته گذشــته اردوی دوبی‬ ‫برگزار ش د و تیم امید با تیم ملی امید استرالیا بازی کرد که این‬ ‫بازیباتساویبهپایانرسید‪.‬هرچندنتیجهمهمنبودبلکهاین‬ ‫موضوعاهمیتداشتکهخاکپورودیگراعضایتیممتوجه‬ ‫نقطهضعف هاونقاطقوتخودشدندواینبازی هایتدارکاتی‬ ‫قطعادرادامهکاراینتیم نتیجهبخشخواهدبود‪.‬مرحلهبعدی‬ ‫بازی هادرقطرخواهدبود ؛جاییکهبهنظرمبازی هایانتخابی‬ ‫برایتیمیکهدرحالحاضرساختهشدهاستنبایدچندانهم‬ ‫دشوارباشد هرچنددرفوتبالچیزیبهاسمبازیاساننداریم‬ ‫اما مساله اینجا اســت که تیم محمد خاکپور از لحاظ مهره و‬ ‫امکاناتچیزیکمنداردوبهنظرممی تواندبهتریننتایجممکن‬ ‫راکسبکند‪.‬موضوعیکهخیلیرویانتاکیددارمایناست‬ ‫که تیم امید ایران از نظر همبستگی میان اعضا نیز در شرایط‬ ‫خیلیخوبیبهسرمی برد‪.‬ضمناینکهاعضای باتجربه ایدر‬ ‫کادرفنیحضوردارند‪.‬خودمحمدخاکپوریکمربی بی حاشیه‬ ‫و خونسرد و با اخالق است که البته در مقطعی اعتراض هایی‬ ‫به قــراردادش داشــت امــا ان اعتراض ها و اســتعفای او از‬ ‫سرمربیگریتیمامیددرادامهحلشدواوبهتیمشبرگشت‪.‬‬ ‫می خواهمبگویماینتیمحاشیه نگرانکننده ایندارد‪.‬چوناز‬ ‫یکمربیبرخورداراستکهمی تواندبهتیمخودارامشتزریق‬ ‫کند‪.‬درواقعبایدبپذیریمکهاینخصوصیتکهکادرفنییک‬ ‫تیمبایداتحادوهمبستگیداشتهباشداصلغیرقابلانکاری‬ ‫ورزش‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫حاجی مایلی تا اینجای کار با‬ ‫سرمربی تیم امید همسو بوده‬ ‫است‬ ‫است‪.‬یعنیشماهیچتیمیراپیدانمی کنیدکهموفقشدهباشد‬ ‫امااعضایشهمدلوهمراهنبوده اند‪.‬بایدوحدتوهمسویی‬ ‫میان اعضای کادر فنی وجود داشــته باشد تا تیم امید بتواند‬ ‫نتیجه الزم را کسب کند‪ .‬در تیم امید ایران این شرایط وجود‬ ‫دارد‪.‬چونمحمدمایلیکهن‪،‬محمدخاکپوروحبیبکاشانی‬ ‫بهدرکمشترکیازکاربایکدیگررسیده اند‪.‬افرادباتجربه ایدر‬ ‫اینتیمحضوردارندومی تواننداینتیمرابهالمپیکبرسانند‪.‬‬ ‫ما در المپیک ریو کار ســختی داریم اما معتقدم اگر این تیم‬ ‫همینرویهمثبتراادامهدهدنهتنهاخودمانرابهالمپیکریو‬ ‫خواهیم رساند بلکه می توانیم برای تیم های بزرگی مثل کره‬ ‫جنوبی زنگ خطر محسوب شویم و حرف های زیادی برای‬ ‫گفتن داشته باشیم‪ .‬نکته دیگری که می بایست به ان دقت‬ ‫کنیم همدلی و تعامل ویژه ای اســت که میان وزارت ورزش‪،‬‬ ‫کمیته ملی المپیک و فدراسیون فوتبال شکل گرفته است‪.‬‬ ‫اینسهنهاددرشرایطکنونیبهحوزهاختیاراتیکدیگراحترام‬ ‫می گذارندوهمینامرسببشدهتاماشاهدارامشدرتیمامید‬ ‫باشیم‪.‬جلساتخوبیمیانکمیتهملیالمپیکوفدراسیون‬ ‫فوتبالبرگزارشد؛جلساتیکهتیمامیدبهبهترینشکلازان‬ ‫بهره مند شد و به نظرم این وظیفه محمد خاکپور است که از‬ ‫چنین شرایطی به نحو احسن استفاده کند‪ .‬او می تواند خود‬ ‫را به عنوان یک مربی مطرح ملی بــه فوتبال ما معرفی کند‪.‬‬ ‫کافی اســت از این فرصت طالیی که نصیبش شده درست‬ ‫استفاده کند‪ .‬البته من در مورد درایت این مربی تردید ندارم‪.‬‬ ‫اورامی شناسمومی دانمکهخوشفکروبااخالقاست‪.‬من‬ ‫بهاوتوصیهمی کنمتاجاییکهمی تواندازحاشیهپرهیزکند‪.‬‬ ‫چراکههر اندازهبتواندازحاشیهوجنجالوبحث هایبیهوده‬ ‫خارج از حوزه مسائل فنی پرهیز کند بهتر و بیشتر می تواند به‬ ‫امادهسازیتیمشفکرکندوبهترمی تواندتیمامیدرامهیای‬ ‫صعود به المپیک ریو کند‪ .‬چون همان طور که می دانیم این‬ ‫تیمامیدبازیکنانبسیارخوبیدارد ؛بازیکنانیکهمی تواننددر‬ ‫ایندهفوتبالایرانرابیمهکرد هوتاسال هابرایتیمبزرگساالن‬ ‫ما بازی کنند‪ .‬این تیم در واقع تی م « ب» بزرگساالن ما خواهد‬ ‫ن تیم امی د توانمند‪ ،‬بــا تکنیک و با هوش‬ ‫بود‪ .‬همه بازیکنــا ‬ ‫هستند‪ .‬از ســویی امکانات‪ ،‬اردوها و مسائل جانبی که برای‬ ‫تیمامیدمهیاشدهمارابیشازپیشبهایننتیجهمی رساندکه‬ ‫نرفتناینتیمبهالمپیککاردشواریاست‪.‬تنهاامیدواریمن‬ ‫ایناستکهخاکپوربتوانددرتیمامیدفلسفهفوتبالیمدرنو‬ ‫زیبا را جا بینــدازد‪ .‬او می تواند چنین کاری انجام بدهد ‪ ،‬چون‬ ‫همان طورکهگفتمبهخوشفکریوخالقیتاوشکندارم‪.‬‬ ‫اونشاندادهکهمی توانمسئولیت هایبزرگیرابهاوسپرد‪.‬‬ ‫یکمربیقبلازهرچیزبایداینشایستگیراداشتهباشدکه‬ ‫شمابتوانیدبهاواعتمادکنید‪.‬خاکپوربرایمربیگریتیمامید‬ ‫وادامههمکاریبااینتیممردشایسته ایبودهوهست‪.‬چون‬ ‫قبلازهرچیزبهمسائلاخالقیدقتنظردارد‪.‬ازسو یدیگر‬ ‫امیدوارم جامعه در اینده به تیم خاکپور و این بازیکنان مستعد‬ ‫خوش بین و معتقد شود‪ .‬چون این بازیکنان شایسته حمایت‬ ‫هستند‪ .‬انها خیلی تالش می کنند و من می دانم برای موفق‬ ‫شدنتیمامیدوراهیابی اشبهالمپیکخوداینبازیکنانتاچه‬ ‫حدحساسیتدارندوتمریناتسختیراپشتسرمی گذارند‪.‬‬ ‫اما فراموش نکنیم که جامعه ما حاال انتظارات فراوانی از این‬ ‫تیم دارد‪ .‬همه دوســت داریم که کابوس‪ 40‬ساله مان تمام‬ ‫شودوفرصتیپیشبیایدتابتوانیمدرالمپیکباردیگرفوتبال‬ ‫مان را به رخ بکشیم‪ .‬المپیک فرصتی طالیی برای ساختن‬ ‫نسلی است که می تواند تیم بزرگســاالن ما را تشکیل دهد‬ ‫اما اگر این تیم به هر دلیلی نتیجه نگیرد باید قبول کنیم که‬ ‫اتفاقبسیارتلخوغیرقابلهضمی رخدادهاست‪.‬به طورکلی‬ ‫تیم ملی امید روند رو به رشدی دارد‪ .‬خاکپور و همکارانش کار‬ ‫را به خوبی پیش می برند و در کنار حبیب کاشــانی گروه بسیار‬ ‫خوبیتشکیلداده اندکهامیدوارماینگروهبههمنخوردوکار‬ ‫راتارقابت هایانتخابالمپیکپیشببرند‪.‬البتههمهپساز‬ ‫قهرمانی تیم ملی امید در غرب اسیا حساب ویژه ای روی این‬ ‫تیم باز می کنند و حریفانباتواندو چندانبهمیدانمی ایند‪.‬‬ ‫اینمسالهکارخاکپورراسخت ترمی کندامافکرمی کنمانها‬ ‫این توان را دارند که به المپیک بروند و در انجا نیز بدرخشند‪.‬‬ ‫البتهراهیابیبهالمپیکریوکارساده اینیست‪.‬همهکشورها‬ ‫سرمایه گذاری می کنند‪ .‬تنها ما نیستیم که تدارکات خوبی در‬ ‫نظرگرفته ایم‪.‬همهکشورهاتیم هایامیدشانراامادهمی کنند‬ ‫کهبتواندبهالمپیکبرود‪.‬طبیعتفوتبالبهاینشکلاستکه‬ ‫گاهیشمابامشکالتروبه رومی شوید‪.‬دراینمواقعبایدصبر‬ ‫کرد‪.‬نبایدانتظارداشتهمیشههواصافوافتابیباشد‪ .‬من‬ ‫مطمئنهستمخاکپوروهمکاراناودرتیمامیدهمینطورفکر‬ ‫می کنندوباسختکوشیوهمدلیتیمامیدرابهخوبیهدایت‬ ‫خواهندکرد‪.‬بدونشکبزرگترینارزویجامعهفوتبالبهجز‬ ‫تو‬ ‫حضور در جام جهانی؛ شرکت در رقابت های المپیک اس ‬ ‫ایناتفاقرخخواهدداد‪.‬‬ ‫محمد خاکپور مربی خونسردی‬ ‫است و تاکنون عملکرد خوبی با‬ ‫تیم امید داشته است‬ ‫ورزش‬ ‫شانسباالیتیمامید‬ ‫هیچ وقتبهایناندازهتدارکنشدهبودیم‬ ‫هومن افاضلی‬ ‫‪3‬‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫نقش حبیب کاشانی در ایجاد‬ ‫هماهنگی و تعامل میان خاکپور و‬ ‫مایلی کهن قابل انکار نیست‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫ورزش‬ ‫تیم امید همواره مورد بی اعتنایی و کم لطفی مدیران‬ ‫فوتبال قرار داشته است‪ .‬همیشه گفته اند این بهترین تیم‬ ‫امید ما ست و باید به المپیک برود‪ .‬در صورتی که واقعیت ها‬ ‫چیز دیگری بوده‪ .‬ال اقل در دوره هایی که من مسئولیت این‬ ‫تیم را بر عهده داشتم این طور بوده است‪ .‬من با تیم امید در‬ ‫سه مقطع متفاوت کار کرده ام‪ .‬اعتقاد دارم این تیمی که‬ ‫در اختیار اقای خاکپور قرار گرفته تیم خیلی خوبی است اما‬ ‫اینکه می گویند بهترین امکانات و اید ه ال ترین شرایط در‬ ‫حال حاضر نصیب تیم امید شده را اصال قبول ندارم چون‬ ‫ما تازه به شرایط طبیعی رســیده ایم‪ .‬همه کشورها همین‬ ‫اندازه ســرمایه گذاری می کنند‪ .‬همه کشــورها اردوهای‬ ‫خیلی خوبی برای تیم امیدشــان تــدارک می بینند‪ .‬به هر‬ ‫حال واقعیت این است که نسبت به دوره های قبل شرایط‬ ‫بهتری ایجاد شــده و این جای امیــدواری دارد‪ .‬نکته ای‬ ‫که می شود درباره تیم امید به ان اشــاره کرد این است که‬ ‫خاکپور بــا بازیکنانی ســر و کار دارد که بــه لحاظ هوش و‬ ‫استعداد در شــرایط فوق العاده ای قرار دارند‪ .‬او به لحاظ‬ ‫مهره ای چیزی کم ندارد و بازیکنانی در اختیار او هســتند‬ ‫کــه توانمندی های مختلف شــان کار هر مربــی را برای‬ ‫تنوع دادن بــه تاکتیک تیمی راحت می کنــد‪ .‬این بچه ها ‬ ‫فوق العــاده هســتند چون خیلــی متنوع بــازی می کنند‪.‬‬ ‫بنابراین محمــد خاکپــور می تواند از این طیف گســترده‬ ‫تکنیکی برای پیاده کــردن تفکراتش در تیم امید بهره مند‬ ‫شود‪ .‬بهتر است کمی گذشــته تیم امید را مرور کنیم‪ .‬در‬ ‫واقع تیم امید همواره با ســه مشــکل روبه رو بوده اســت‪.‬‬ ‫سه مساله ای که همیشه باعث شده این تیم نتواند به حق‬ ‫خودش در فوتبال ایران دســت پیدا کند‪ .‬این سه موضوع‬ ‫در دوره مربیگری بنده در تیم امید نیز وجود داشت و دست‬ ‫ما برای انجام هر گونه کاری بسته بود‪ .‬در زمان مربیگری‬ ‫خودم که ســه بار هدایت تیم ملی امید را برعهده داشــتم‪،‬‬ ‫هیچ پولی را در سمت مربیگری‪ ،‬دریافت نکردم و همیشه‬ ‫مشکالت تدارکات و پول توجیبی بازیکنان را داشتیم‪ .‬اما‬ ‫سه مشکلی که عرض کردم؛ اولین مشکل اینکه همیشه‬ ‫کمیته ملی المپیک با فدراســیون فوتبال در مورد شــیوه‬ ‫اداره تیــم امید و نحوه نظــارت بر این تیــم دچار اختالف‬ ‫بود‪ .‬همیشه این دعوا کار دســت تیم امید داده‪ .‬دعوایی‬ ‫ بی نتیجه که همه ما ســابقه ان را می دانیم‪ .‬در دوره اقای‬ ‫پیروانی این مشکل وجود داشــت و در دوره حضور من در‬ ‫تیم امید هم این مشکل همچنان پا بر جا بود‪ .‬کمیته ملی‬ ‫المپیک اما در حال حاضر رویه دیگری دارد‪ .‬فدراسیون هم‬ ‫همین طور‪ .‬این دو با یکدیگر تعامل دارند‪ .‬همسو هستند‬ ‫و به تیم امید کمک می کنند تا ارامش داشته باشد‪ .‬مشکل‬ ‫دوم ازاد کردن بازیکنان ســرباز بود‪ .‬نمی توانســتیم این‬ ‫بازیکنان را به خارج از کشور ببریم‪ .‬اصال اردویی نداشتیم‪.‬‬ ‫اردوی خارجــی وجود نداشــت و من از داشــتن بازیکنان‬ ‫با کیفیتی که با مشکل خروج از کشور روبه رو بودند محروم‬ ‫بودم‪ .‬مساله سوم اینکه فدراســیون به رغم اینکه همیشه‬ ‫شــعار حمایت از تیم امید را مطرح می کند اما واقعیت این‬ ‫نیســت‪ .‬واقعیت چیز دیگری اســت؛ فدراســیون فوتبال‬ ‫هیچ وقت به طور جدی به تیم امید اهمیت نداده‪ .‬همواره‬ ‫در دوره های قبل مثل یک تیم عــادی و حتی بی هویت با‬ ‫تیم امید برخورد شده‪ .‬تیم امید را مثل تیم های نوجوانان‬ ‫و نونهاالن می دیدند‪ .‬ارزشــی برای این تیم قائل نبودند‪.‬‬ ‫این را می توانســتیم از نوع برخورد با بازیکنــان‪ ،‬مربیان و‬ ‫حتی لباس های تیم امید متوجه شــویم که این بی تفاوتی‬ ‫چه دامنه ای وسیعی دارد‪ .‬این سه مشکل را تصریح کردم‬ ‫تا بگویم محمد خاکپور این سه مشــکل را در حال حاضر‬ ‫ندارد‪ .‬هیچ یک از اینها دغدغه او نیست‪ .‬بنابراین بهترین‬ ‫فرصت نصیب او شــده که با تیم امید موفق شــود‪ .‬شش‬ ‫اردوی خارجی؟ اصال تصورش هم برای ما ممکن نبود‪ .‬در‬ ‫تصورمان هم نمی گنجید که بتوانیم شش اردوی خارجی‬ ‫داشته باشــیم‪ .‬اما اینکه حاال این اردوها به بهترین شکل‬ ‫برای تیم امید تدارک دیده شــده نباید باعث شــود تا فشار‬ ‫مضاعفی روی دوش خاکپور بگذاریم‪ .‬چون همان طور که‬ ‫عرض کردم ما تازه به شــرایط عادی و طبیعی رسیده ایم‪.‬‬ ‫شــرایطی حداقلی که هر کشــوری برای تدارک تیم امید‬ ‫خودش در نظر می گیرد‪ .‬این شــرایط ایده ال نیست بلکه‬ ‫طبیعی اســت و نباید با این بهانه خاکپور را تحت فشار قرار‬ ‫بدهیم‪ .‬چون در فوتبال هر اتفاقی ممکن اســت رخ دهد‪.‬‬ ‫گاهی شما خیلی خوب بازی می کنید اما می بازید‪ .‬گاهی بد‬ ‫بازی می کنید و برنده می شوید‪ .‬گاهی تصمیم درست تان‬ ‫نتیجه ای که باید به همراه ندارد و خالصه اینکه فوتبال به‬ ‫همین دالیلی که عرض کردم جذاب ترین رشــته ورزشی‬ ‫دنیا محسوب می شود‪ .‬بنابراین این احتماالت می تواند در‬ ‫مورد تیم محمد خاکپور هم رخ دهــد‪ .‬اما همه اینها باعث‬ ‫نمی شود که ما نگوییم این تیم به طور طبیعی و با این شرایط‬ ‫باید به المپیک صعود کند‪ .‬اتفاقا باید عرض کنم این تیم با‬ ‫این اردوها و این امکانات باید به ریو برود و انجا هم موفق‬ ‫عمل کند‪ .‬ضمن اینکه بازیکنان این تیم در حال حاضر در‬ ‫تیم بزرگساالن ما نیز حضور دارند‪ .‬بازیکنان با تجربه ای که‬ ‫می توانیم روی توانایی های شان حساب ویژه ای باز کنیم‪.‬‬ ‫وقتی فروردین ‪ 93‬تصمیم گرفتم اســتعداد یابی تیم امید‬ ‫را اغاز کنم هرگز تصور نمی کردم بســیاری از بازیکنانی که‬ ‫انتخاب می کنم روزی بتوانند تا این حد به درد تیم های ملی‬ ‫بخورند‪ .‬بازیکنانی که برخی از انها به حق خودشان رسیدند‬ ‫و برخی دیگر نه‪ .‬محسن مسلمان‪ ،‬رشید مظاهری‪ ،‬بختیار‬ ‫رحمانی‪ ،‬کمال کامیابی نیا‪ ،‬ارش افشــین و کاوه رضایی‪.‬‬ ‫اینها بازیکنانی بودنــد که ما برای تیم امیــد از انها دعوت‬ ‫کردیم‪ .‬اینها کشــف ما بود‪ .‬امروز خوشــبختانه دیر یا زود‬ ‫شاهد موفق شدن شــان در عرصه فوتبال ملی هستم‪ .‬ما‬ ‫برای رسیدن به المپیک می بایســت در بازی های حذفی‬ ‫خیلی مراقب باشــیم‪ .‬به نظرم جدی ترین ازمون تیم ملی‬ ‫مسابقات انتخابی است‪ .‬ما پیش از این در مرحله مقدماتی‬ ‫تک مسابقه اصلی مان را مقابل عربستان واگذار کردیم که‬ ‫شــاید بتوان گفت در ان مقطع تیم تازه شکل گرفته بود و‬ ‫کادر فنی شناخت الزم را از تیم نداشتند اما حاال با انجام چند‬ ‫اردوی خارج از کشور و قهرمانی در غرب اسیا همه شرایط‬ ‫برای موفقیت این تیم مهیاســت و شــاید به جرات بتوانم‬ ‫بگویم هیچ تیمی به این اندازه خوب تدارک نشــده است‪.‬‬ ‫حریفان ما در مرحله گروهی سخت نیستند و باید گفت که‬ ‫با تیم های خوبی همگروه شــدیم و شــانس صعودمان از‬ ‫مرحله گروهی زیاد است‪ .‬ما باید روی بازی های تک حذفی‬ ‫تمرکز کنیم و تــاش کنیم تا به مرحله نیمه نهایی برســیم‬ ‫چون با قرار گرفتن در جمع چهار تیم نهایی شانس صعود‬ ‫ما افزایش می یابد و می توانیم در جمع تیم های صعود کننده‬ ‫قرار بگیریم‪.‬امیدوارم بتوانیم این بار به المپیک برسیم تا‬ ‫حسرت مان برای حضور در المپیک جاودانه نشود‪ .‬چون‬ ‫همان طور که همــه می دانیم ریو اخرین جایی اســت که‬ ‫در مســابقات المپیک شــاهد حضور فوتبال هســتیم و از‬ ‫دوره های بعدی المپیک فوتســال جای فوتبال را خواهد‬ ‫گرفت‪ .‬بنابرایــن کادر فنی تیم امیــد و بازیکنان و مدیران‬ ‫فوتبال ما به خاطر خوشحالی مردم باید سخت تالش کنند‬ ‫تا این تیم باالخره بعد از ‪ 40‬سال به حق خودش برسد و در‬ ‫ریو بازی های خوبی را برگزار کند‪.‬‬ ‫‪71‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫پشتپرده کسالت کی روش‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫ایا سرمربی تیم ملی پس از برد پرگل ایران دست به بهانه جویی زد؟‬ ‫این بار نــه خود او کــه مدیــر رســانه ای تیم ملی در‬ ‫تماس هایی غیر مستقیم با برخی دوســتان رسانه ای خود‬ ‫در تهران گفته بود کی روش به محض بازگشت تیم ملی را‬ ‫برای همیشــه ترک خواهد کرد‪ .‬خبری غیررسمی که حتی‬ ‫تصورش را هم نمی کرد یکی از سردبیرهای ورزشی در برنامه‬ ‫نود درباره اش به طور مســتقیم و با همه جزییات افشاگری‬ ‫کند و حتی تهدید کند که فایل صوتی مدیر رسانه ای تیم ملی‬ ‫را منتشــر خواهد کرد‪ .‬خبری که دو گمانه درباره اش وجود‬ ‫دارد؛ عده ای می گویند کی روش خود پشت پرده انتشار این‬ ‫خبر بوده و عده ای دیگر می گویند مخالفان کی روش چنین‬ ‫شایعه ای را در اســتانه بازی ایران‪-‬گوام به راه انداخته اند‪.‬‬ ‫اگرچه هیچ یک از این دو گمانه به طور رسمی تایید نشده‬ ‫است اما بعید به نظر می رسد مخالفان کی روش برای به هم‬ ‫زدن تمرکز این مربی و تیمش بازی ایران‪-‬گوام را انتخاب‬ ‫کرده باشــند‪ .‬دیداری که حتی اگر تمرکز سرمربی تیم ملی‬ ‫و بازیکنان به هــم می خورد هم نتیجه اش بــرد ایران بود؛‬ ‫شاید با نتیجه ای کم گل اما برنده اش در هر صورت ایران‬ ‫بود‪ .‬دوشنبه شب هفته گذشته اما افشین پیروانی بالفاصله‬ ‫شــایعه کناره گیری کی روش را رد کرد‪« :‬این موضوع فقط‬ ‫شایعه اســت‪ .‬ما که کنار تیم هســتیم چنین موضوعی را‬ ‫نشنیده ایم‪ .‬کی روش به کارش در تیم ملی ادامه می دهد؛‬ ‫هرچند مشــکالت وجود دارد‪ .‬این شــایعات ان قدر جدی‬ ‫دنبال شده است که خودمان هم در اینجا باور کرده ایم اما‬ ‫استعفای کی روش صحت ندارد‪».‬‬ ‫اما کی روش پس از بــرد پر گل ایران برابــر گوام در‬ ‫نشست خبری همه را شوکه کرد‪ .‬او شایعه کناره گیری خود‬ ‫را رد نکرد و بار دیگر ســعی کرد توپ را به زمین فدراسیون‬ ‫فوتبال و شخص علی کفاشیان بیندازد‪.‬‬ ‫ســرمربی تیم ملی فوتبال ایران با اشــاره به شــایعه‬ ‫کناره گیری اش از ایــن تیم ملی گفت‪« :‬اگــر قدم هایم با‬ ‫رئیس فدراســیون فوتبال هماهنگ شــود‪ ،‬می توانیم به‬ ‫کارمان با هم ادامه بدهیم و اگر نه این کار صورت نمی گیرد‪.‬‬ ‫در حال حاضر نمی توانم به این موضوع واکنش بیشــتری‬ ‫نشان بدهم ولی بعد از پنج سال اهسته اهسته دارم امیدها‬ ‫و اعتقادهایی که در این مسیر داشتم را از دست می دهم‪.‬‬ ‫البتــه اینده من بــه نقطه نظرهــا و تصمیم هــای رئیس و‬ ‫فدراسیون هم مرتبط خواهد شد‪».‬‬ ‫کی روش در پاســخ به این پرســش کــه نگاه تان به‬ ‫اینده چگونه است‪ ،‬اظهارکرد‪« :‬مطمئنا به بازی بعدی مان‬ ‫برابر هند و عمــان توجه می کنیم‪ .‬نگرش بنده این اســت‬ ‫که همیشــه تمرکزم را روی بازی بعدی می گذارم‪ .‬البته دو‬ ‫نوع طرز فکر در فوتبال است و این طور به نظر می رسد که‬ ‫شاید به طرز فکر بنده اهمیت داده نشــده است‪ .‬وقتی به‬ ‫تهران برسیم‪ ،‬بیشتر راجع به این مسائل صحبت می کنیم‬ ‫اما در کل باید بگویــم تمرکزمان را روی بــازی مقابل هند‬ ‫می گذاریم‪».‬‬ ‫انتشــار خبر اســتعفای کارلوس کی روش در نشست‬ ‫خبری پــس از دیدار بــا گوام هر چنــد برای برخــی اهالی‬ ‫فوتبال جذاب و تا حدودی قابل باور بود اما انهایی که این‬ ‫سرمربی و رفتارهایش را می شناختند به خوبی می دانستند‬ ‫که انتشار این خبر قطعا بدون نیت و هدفی خاص صورت‬ ‫نگرفته است‪.‬‬ ‫کــی روش در دوران حضــورش در فوتبــال ایــران‬ ‫درگیری هایی را با برخی عوامل داخل فدراســیون و بیرون‬ ‫از ان داشته و در همه موارد تالش کرده حرفش را به کرسی‬ ‫بنشاند‪ .‬او برای رسیدن به این هدف از ابزارهای مختلفی‬ ‫اســتفاده کرده که یکی از انها تحت فشــار قراردادن علی‬ ‫کفاشــیان و مجموعه فدراســیون فوتبال از طریق ایجاد‬ ‫فضای رسانه ای است‪.‬‬ ‫بــه گفتــه یــک مســئول نزدیــک بــه فدراســیون‬ ‫فوتبــال‪ ،‬تازه ترین خواســته کارلوس کــی روش افزایش‬ ‫مرخصی هایش بوده که ظاهرا با مخالفت علی کفاشــیان‬ ‫رئیــس فدراســیون فوتبــال مواجه شــده اســت‪ .‬رئیس‬ ‫فدراسیون اعتقاد دارد وی به اندازه کافی مرخصی می رود‬ ‫و دیگر نیاز به مرخصی بیشتری ندارد‪.‬‬ ‫با این حال چنــد روز پــس از انکه علی کفاشــیان با‬ ‫افزایش مرخصی کی روش موافقــت نکرد‪ ،‬خبری در یک‬ ‫روزنامه دولتی منتشر شــد مبنی بر اینکه سرمربی تیم ملی‬ ‫فوتبال ایران در نشست خبری بعد از دیدار با گوام از تیم ملی‬ ‫خداحافظی خواهد کرد‪.‬‬ ‫هر چند ابتدا تصور می شــد این روزنامــه خبر فوق را‬ ‫براساس پیش بینی ها و گمانه زنی هایش منتشر کرده اما با‬ ‫اظهارنظر سردبیر این روزنامه مشخص شد خبر کناره گیری‬ ‫کی روش را مدیر رســانه ای تیم ملی فوتبــال ایران به این‬ ‫روزنامه داده است‪.‬‬ ‫با افشای این خبر حاال پرســش این است که ایا این‬ ‫خبر بــا هماهنگی کی روش بــه روزنامه فوق داده شــده یا‬ ‫مدیر رسانه ای خودسر این کار را کرده است؟ البته باتوجه‬ ‫به شناختی که از مدیر رسانه ای تیم ملی وجود دارد به نظر‬ ‫می رسد این اتفاق با هماهنگی کی روش رخ داده باشد‪ .‬با‬ ‫این حال خود کی روش هنوز در این مورد اظهارنظر نکرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫شــناختی که از کی روش در فوتبال ایران وجود دارد‬ ‫این اســت کــه او از چنیــن حربه هایی برای تحت فشــار‬ ‫قراردادن فدراسیون فوتبال به جهت گرفتن امتیازات بیشتر‬ ‫استفاده کرده است و این احتمال را باید داد که این بار هم‬ ‫چنین هدفی را دنبال کند‪.‬‬ ‫اما این اتفاق باعث شد تا برخی اعضای هیات رئیسه‬ ‫فدراسیون فوتبال درباره رفتار و عملکرد کی روش واکنش‬ ‫نشــان دهند‪ .‬یک عضو هیات رئیسه فدراســیون فوتبال‬ ‫گفت‪« :‬کی روش مربی حرفه ای است و استعفا نمی کند‪».‬‬ ‫شهرام دبیری در خصوص شایعه استعفای کارلوس‬ ‫کی روش از سرمربیگری تیم ملی فوتبال ایران دراین باره به‬ ‫فارس گفت‪« :‬فکر نمی کنم چنین موضوعی صحت داشته‬ ‫باشد و این موضوع قطعا شایعه است‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬به طور حتم شایعه استعفای کی روش‬ ‫را فردا در جلسه هیات رئیسه فدراسیون فوتبال که در محل‬ ‫این فدراسیون برگزار می شود‪ ،‬پیگیری خواهیم کرد هر چند‬ ‫باز هم می گویم بعید است که چنین اتفاقی بیفتد‪».‬‬ ‫دبیری گفت‪« :‬کی روش یک مربی حرفه ای اســت‬ ‫و چون با فدراســیون فوتبــال ایــران قــرارداد دارد پایبند‬ ‫قراردادش می ماند و حرفه ای عمل می کند و امکان ندارد‬ ‫این کار را بکند‪».‬‬ ‫عضو هیات رئیسه فدراســیون فوتبال با بیان اینکه‬ ‫پس از بازگشت کی روش از کشور گوام شخصا با او تماس‬ ‫گرفته و در این خصوص بــا وی صحبت می کنم‪ ،‬در مورد‬ ‫صحبت های ســرمربی تیم ملی که ادامه کار کردن با این‬ ‫وضعیت دشوار اســت‪ ،‬تاکید کرد‪« :‬او همین طوری یک‬ ‫حرفی زده اســت و می خواهــد موقعیتــش را تثبیت کند‬ ‫هر چند این صحبت ها طبیعی اســت‪ .‬کی روش می ماند و‬ ‫مشکلی هم پیش نخواهد امد‪ ».‬دبیری در مورد اینکه این‬ ‫شایعه از کجا نشات گرفته است‪ ،‬گفت‪« :‬واقعا نمی دانم‬ ‫باید در این مورد صحبت کرده و ســپس در این خصوص‬ ‫صحبت کنم‪».‬‬ ‫اما قابــل پیش بینی بــود که محمــد مایلی کهن نیز‬ ‫نسبت به این موضوع واکنش نشــان دهد‪ .‬مدیر فنی تیم‬ ‫فوتبال امید کــه منتقد شــماره یک کی روش محســوب‬ ‫می شود بالفاصله پس از بازگشت از اردوی دوبی با اشاره‬ ‫به انتشار شایعه کناره گیری سرمربی تیم ملی گفت‪« :‬بهتر‬ ‫است این موضوع را از خود ایشان بپرسید‪ .‬کی روش کجا‬ ‫برود بهتر از اینجا؟ این خبرها را بشنوید اما باور نکنید!»‬ ‫شــاید حــق بــا مایلی کهن اســت‪ .‬کــی روش قرار‬ ‫نیســت تیم ملی را ترک کند اما این بار نیز با اعمال فشــار‬ ‫بر فدراســیون فوتبال قصد دارد امتیاز دیگــری را از علی‬ ‫کفاشیان بگیرد که این امتیاز ظاهرا مرخصی بیشتر است‪.‬‬ ‫بعید اســت رئیس فدراســیون فوتبال مرخصی او را امضا‬ ‫کند‪ .‬چه در این صورت کــی روش تقریبا اطمینان حاصل‬ ‫خواهد کرد که در مقاطع مختلف و شاید حساس می تواند‬ ‫باز هم توپ را به نفع خود به زمین دیگری بیندازد‪.‬‬ ‫کی روش در حالی ابهام ها درمورد ماندن یا رفتن اش‬ ‫را تشــدید کرده که یک روز پس از بازی ایران‪ -‬گوام نایب‬ ‫رئیس فدراسیون فوتبال از کسالت او خبر داد ‪ .‬این شایعه‬ ‫تا جایی پیش رفت که برخی رسانه ها نوشتند سرمربی تیم‬ ‫ملی بیمــاری صعب العالجی دارد اما به نظر می رســد این‬ ‫شایعه در کنار سکوت خود کی روش معنای دیگری داشته‬ ‫باشــد که بی ارتباط با تقاضای کی روش مبنی بر مرخصی‬ ‫بیشتر نیست‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫لوزانوجانشینکواچ‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫فدراسیون والیبال پس از چند روز کشمکش با انتشار‬ ‫خبری رسمی اعالم کرد که رائول لوزانو ارژانتینی سرمربی‬ ‫تیم ملی خواهد بود‪ .‬لوزانو که سرمربیگری تیم های ملی‬ ‫المان و لهســتان را هم بر عهده داشت حاال روی نیمکت‬ ‫تیم ملی ایــران خواهد نشســت و برگ برنده او نســبت به‬ ‫اناستازی زمان بیشتری است که می تواند در اختیار ایران‬ ‫بگذارد و هماهنگــی اش با خوان ســیچلو‪ ،‬دســتیار هم‬ ‫وطنش می تواند مشکل زبان و ســایر حواشی را بر طرف‬ ‫کند‪ .‬او از ســال ‪ ۱۹۷۴‬کار خود را با هدایــت تیم جوانان‬ ‫اســتودیانتس دال پالتا اغاز کرد وی پــس از هدایت چند‬ ‫تیم دیگر در ســال ‪ ۱۹۸۳‬ســرمربیگری تیم فرو کرریل را‬ ‫برعهده گرفت و توانست این تیم را به قهرمانی لیگ سری‬ ‫ا ارژانتین‪ ،‬جام متروپولیتن و چلنج کاپ اروپا برساند‪ .‬لوزانو‬ ‫بعد از ورود به ایتالیا بعد از چند سال سرمربی گونزاگا میالن‬ ‫شــد و با این تیم به افتخارات بزرگی از جمله قهرمانی جام‬ ‫باشــگاه های جهان‪ ،‬قهرمانی جام کنفدراسیون والیبال‬ ‫اروپا و یک نایب قهرمانی ســوپر جام ایتالیا رسید‪ .‬لوزانو‬ ‫از ســال ‪ ۱۹۹۴‬تا ‪ ۱۹۹۶‬ســرمربی تیم ملی اســپانیا شد و‬ ‫مدال نقره مسابقات یونیورســیاد در ژاپن را به دست اورد‪.‬‬ ‫سپس به لوبه بانکا پیوست و مدال برنز مقام سومی چلنج‬ ‫کاپ اروپا را برای این تیم بــه ارمغان اورد‪ .‬او با تیم پالرمو‬ ‫به قهرمانی سوپر جام ایتالیا دســت یافت و البته بار دیگر‬ ‫سرمربی تیم ملی اسپانیا شــد‪ .‬لوزانو توانست با قهرمانی‬ ‫سری ا ایتالیا و قهرمانی جام حذفی ایتالیا به افتخارات خود‬ ‫و باشگاه سیسلی بیفزاید‪ .‬لوزانو از ‪ ۲۰۰۵‬تا ‪ ۲۰۰۸‬سرمربی‬ ‫تیم ملی لهســتان بود که توانســت بزرگتریــن افتخارات‬ ‫دوران مربیگــری ملی خود را بــا این تیم به دســت اورد‪.‬‬ ‫حاال امیدهای والیبال ایران به این مربی است تا بار دیگر‬ ‫تیم ملی والیبال کشورمان به دوران طالیی اش برگردد‪.‬‬ ‫الماس هاینتراشیده‬ ‫بازیکنان جوان تیم ملی عملکرد خوبی در بازی با گوام داشتند‬ ‫مسعود اقبالی‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫ورزش‬ ‫ایران‪ -‬گوام یک بازی یک طرفه بود؛ یکطرفه به نفع‬ ‫ما‪ .‬انها هرگز در حد و اندازه رویارویی با تیم ملی ما نبوده اند‪.‬‬ ‫در بازی رفت هم بچه های ما شش گل به این تیم زدند‪ .‬در‬ ‫بازی برگشت هم این نتیجه تکرار شد‪ .‬مردم ما این تیم ملی‬ ‫را دوست دارند‪ .‬اساسا همه ما نسبت به مربیان برنده دیدگاه‬ ‫مثبتی داریم‪ ،‬مگــر اینکه با ان مربی ارتبــاط برقرار نکرده‬ ‫باشیم و اصال از او خوش مان نیاید‪ .‬اما به طور کلی درباره‬ ‫کی روش و تیم ملی باید بگویم انها محبوب مردم هستند‪.‬‬ ‫کی روش نسبت به فرهنگ مردم ما شناخت کافی پیدا کرده‬ ‫و می داند که مردم ما دوســت دارند تیم ملی فوتبال ایران‬ ‫را همیشــه در صدر ببینند‪ .‬می داند که مردم دوســت دارند‬ ‫تیم ملی تیم اول اسیا باشد و از هیچ حریفی واهمه نداشته‬ ‫باشد‪ .‬به همین دلیل برای هر بازی ملی پوشان را به خوبی از‬ ‫لحاظ روحی و روانی اماده می کند‪ .‬به نظرم بازی ایران‪ -‬گوام‬ ‫فرصت خوبی بود که جوان های مستعد و توانمند تیم ملی‬ ‫را بهتر بشناســیم‪ .‬بازیکنان جوان تیم ملــی الماس های‬ ‫نتراشیده هستند و باید برای بازی های سخت و دشوار اماده‬ ‫شوند‪ .‬این کار را کی روش به خوبی انجام خواهد داد و من‬ ‫در این مورد تردیدی ندارم‪ .‬تیم ما بعد از جام جهانی نیاز به‬ ‫یک رنسانس داشــت و با بازیکنان پا به ســن گذاشته این‬ ‫ضرورت احساس می شد که کی روش دست به جوانگرایی‬ ‫و تغییر نســل بزند‪ .‬او این کار را به موقع انجــام داد و حاال‬ ‫نتیجه اش را هم خواهد دید‪ .‬خوشبختانه کی روش به خوبی‬ ‫در فوتبال ما دست به تغییر نسل زده و نفرات مستعدی را به‬ ‫تیم ملی دعوت کرده که می توانند تا ســال ها اینده فوتبال‬ ‫ایران را تضمین کنند‪ .‬البته واقعیت این است که بازیکنان‬ ‫جوان تیم ملــی ســرمایه های گرانبهایی هســتند و باید با‬ ‫بازی های تدارکاتی و حضور مــداوم در تمرینات تیم ملی‬ ‫با افکار و برنامه های تاکتیکی کی روش هماهنگ شوند‪.‬‬ ‫دلیل هجمه ناگهانی که اخیــرا برخی افراد علیه کی روش‬ ‫به راه انداخته اند را نمی دانم‪ .‬فکر نمی کنم موضوع چندان‬ ‫جدی هم باشد‪ .‬باید خوشــحال باشیم‪ .‬خوشبختانه مربی‬ ‫بزرگی باالی ســر تیم ملی و بازیکنان جوان فوتبال ما ست‬ ‫که مورد پذیــرش این بازیکنان قرار دارنــد و مهمترین رمز‬ ‫موفقیت تیم ملی همین نکته است‪ .‬البته این واقعیت که کار‬ ‫سخت ما از این بعد شروع خواهد شد را کامال قبول دارم؛ در‬ ‫مرحله نخست مقدماتی جام جهانی تیم ملی حریفان اسانی‬ ‫پیش رو داشــت و انها به هیچ عنوان در قواره های فوتبال‬ ‫ایران نبوده و نیستند‪ .‬این موضوعی است که همه ما از ابتدا‬ ‫هم به ان اشاره کردیم‪ .‬تیم هایی نظیر گوام و ترکمنستان‬ ‫و هنــد نمی توانند برای فوتبــال ما حریفان جدی باشــند‪.‬‬ ‫محک اصلی تیم ملی در مرحله دوم و رویارویی با تیم های‬ ‫عربی و شرق اسیا خواهد بود که تقابل با این تیم ها نیاز به‬ ‫امادگی های فنی و ذهنی باالیی دارد و انجا عیار تیم جوان‬ ‫ما مشخص می شود‪ .‬برای باال بردن این عیار نیز راه حل و‬ ‫شروطی وجود دارد؛ تیم ملی با بازیکنان جوانی که دارد از‬ ‫نظر تکنیک و کارهای سرعتی نمایش قابل قبولی دارد ولی‬ ‫باید برای رسیدن به بلوغ تاکتیکی بیشتر کنار یکدیگر بازی‬ ‫کنند و در دیدارهای تدارکاتی مقابل تیم های بزرگ فوتبال‬ ‫دنیا بیش از پیش اماده شوند‪ .‬تیم ملی با نفرات مستعدی‬ ‫که دارد می تواند برای نخســتین بار در دو دوره متوالی به‬ ‫جام جهانی صعود کند و این هدف بــزرگ نیازمند یک کار‬ ‫سیســتماتیک و مدیریتی اســت‪ .‬اما موضوعی که بعد از‬ ‫بازی نظرم را جلب کرد اظهارنظر کــی روش بود‪ .‬او مربی‬ ‫بزرگی است اما این بار به نظرم دســت به بهانه جویی زده‪.‬‬ ‫اگر در فوتبال ما سیستم حاکم باشــد هرگز شاهد اینگونه‬ ‫بهانه جویی ها از سوی سرمربی تیم ملی نیستیم اما از انجا‬ ‫که ورزش ما بیمار است و سیســتم منسجمی در ان حاکم‬ ‫نیست‪ ،‬کی روش مدام می تواند با مطرح کردن بحث های‬ ‫گنگی که خودش هم خیلــی درباره اش توضیح نمی دهد‪،‬‬ ‫فوتبال ما را دچار چالش کند‪.‬‬ ‫بعد از بازی مساله احتمال جدایی کی روش از تیم ملی‬ ‫خیلی مورد توجه قرار گرفت‪ .‬ما نمی دانیم چه پیش می اید‬ ‫اما اگر این اتفاق بیفتد باید مربی در ســطح کی روش را در‬ ‫تیم ملی به خدمت بگیریــم چرا که در بیــن مربیان ایرانی‬ ‫گزینه ای در این ســطح وجــود ندارد و ایرانی هــا به لحاظ‬ ‫دانش فنــی و تجربی در میانه راه هســتند‪ .‬امیدوارم چنین‬ ‫نشود و کی روش کنار تیم ما بماند و جام جهانی را دوباره با‬ ‫تیم ما تجربه کند‪.‬‬ ‫‪73‬‬ ‫اعتراض امریکایی‬ ‫واکنش مایکل مور به حوادث پاریس‬ ‫مایکل مور همچنان وجدان بیــدار جامعه امریکایی‬ ‫اســت و مصاحبه های تندی که می کند همه را به این نکته‬ ‫می رســاند که ریشــه خشــونت هایی که این روزها گریبان‬ ‫غرب را گرفته‪ ،‬بایــد در جایی پیدا کرد کــه امریکا پیش از‬ ‫ان بذر خشونت را کاشته است و این خشــونت دارد جامعه‬ ‫غرب را درگیر خودش می کند‪ .‬مایکل مور در حاشیه نمایش‬ ‫اخرین مستندش در واشنگتن به حوادث رخ داده در پاریس‬ ‫واکنش نشان داد‪ .‬در این حوادث که داعش مسئولیت ان‬ ‫را برعهده گرفته ‪ 150‬نفر کشته و بیش از ‪ 350‬نفر مجروح‬ ‫شدند‪ .‬مور در این مورد گفت‪« :‬ما باید به دنبال مکانی برای‬ ‫ارامش باشیم‪ ،‬این درست نیست که مردان و زنان جوان را‬ ‫برای جنگ به خاورمیانه بفرستیم‪ .‬نباید مردم را تا این سطح‬ ‫پایین اورد که تبدیل به قاتل شوند و در نهایت قاتل خودتان‬ ‫شــوند‪ ».‬مور در بخشــی دیگر از حرف هایش به خشونت‬ ‫حاکم در جامعــه امریکایی اشــاره کرد و گفت‪« :‬شــما به‬ ‫شهرها نگاه کنید‪ ،‬خشونت در باالترین سطح خود قرار دارد‬ ‫و مشکالت هم به تبع ان بزرگ است؛ مردم توسط اسلحه‬ ‫کشته می شــوند‪ ،‬به عنوان مثال حادثه شــیکاگو را تماشا‬ ‫کنید‪ ،‬ان وقت به قانون حمل اسلحه در امریکا بیشتر فکر‬ ‫می کنید؛ این یک معضل بزرگ اجتماعی است‪».‬‬ ‫مایکل مور حتــی صــدای اعتراضــش را باالتر هم‬ ‫می برد‪« :‬اقدام نظامی ما باعــث ایجاد اتفاقاتی این چینن‬ ‫اســت‪ .‬ما حق نداریم که ســاختارهای سیاســی و مذهبی‬ ‫بخشی از جهان را از هم پاشــیده کنیم و این موقعیت بد را‬ ‫بسازیم‪ .‬بله‪ ،‬من هم قبول دارم که ادم هایی مثل قذافی و‬ ‫صدام ادم های بدی بودند‪ ،‬اما شــما حق ندارید مذهب ها‬ ‫را در مقابل هم بگذارید‪ ،‬زمان ان رســیده که امریکا اقدام‬ ‫نظامی را از دســتورکار خارج کند‪ ،‬چرا که ما واقعا نمی دانیم‬ ‫چه کار داریم می کنیم؟»‬ ‫دیدار‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫اخرین فیلم مور‬ ‫ی را جلوی‬ ‫این مستند ســاز امریکایی هر بارکــه فیلم ‬ ‫دوربین برده و مســتندی را اکران کرده در مقابل بخشی از‬ ‫سیاست های امریکا عالمت سوال گذاشته است‪ .‬اخرین‬ ‫مستند او این روزها تور فستیوالی خود را پیگیری می کند‪.‬‬ ‫مســتند «جای حمله بعدی کجاست» به چگونگی برخورد‬ ‫کشــورهای اروپایی چون فنالند و فرانســه با مشــکالت‬ ‫اقتصادی و اجتماعی در مقایسه با دولت امریکا می پردازد‬ ‫و مثل همیشه ویژگی های یک مستند با امضای مایکل مور‬ ‫را دارد‪ .‬همه می دانیم که ویژگی اصلی فیلم های «مایکل‬ ‫مور»زبانتندوجسورانه اشعلیهسیاستمدارانبه خصوص‬ ‫سیاستمداران امریکاست که از ان جمله می توان به «راجر‬ ‫و من»‪« ،‬بیکــن کانادایــی»‪« ،‬گنــده»‪« ،‬بولینگ برای‬ ‫کلمباین»‪« ،‬فارنهایت ‪« ،»11/9‬سیکو» و «کاپیتالیسم‪:‬‬ ‫یک داستان عاشقانه» اشاره کرد‪ .‬این فیلم پیش از این در‬ ‫نیویورک‪ ،‬شیکاگو‪ ،‬تورنتو‪ ،‬فیالدلفیا و واشنگتن اکران شده‬ ‫و در دی ماه در برخی سالن های ایاالت متحده نمایش داده‬ ‫شده و در ژانویه به شکل گسترده توزیع می شود‪.‬‬ ‫برخی از رسانه ها نوشته اند که بعد از نمایش این فیلم‬ ‫تماشــاگران به این نتیجه رســیده اند که نیروهای نظامی‬ ‫ایاالت متحده بعد از جنگ جهانــی دوم به هیچ پیروزی ای‬ ‫دست پیدا نکرده اند‪ .‬این فیلم به مخاطبان القا می کند که‬ ‫ان مردی که ایــاالت متحده را حفظ می کنــد‪ ،‬مایکل مور‬ ‫است‪ .‬او حمله ای را اغاز کرده اما این بار از اسلحه استفاده‬ ‫نمی کند‪ .‬او فقــط ملت های دیگــر را به خاطــر ایده های‬ ‫خوبشــان غارت کرده و کاری می کند که ما همواره مدعی‬ ‫انها باشیم‪.‬‬ ‫مایکل مور به فنالند‪ ،‬اســلوونی‪ ،‬فرانســه‪ ،‬تونس‪،‬‬ ‫ایتالیا‪ ،‬پرتغال و برخی دیگر از کشــورها سفر می کند‪ .‬او در‬ ‫هر کشور سیاست هایی را پیدا می کند که نه تنها انسانی تر از‬ ‫وضعیت حال حاضر در ایاالت متحده است بلکه تاثیرگذارتر‬ ‫هماست‪.‬اودرکنارسیاست هاییکهدرمستندخودبهتصویر‬ ‫کشیده است‪ ،‬مسائلی مانند حقوق زنان‪ ،‬قوانین زندان ها‪،‬‬ ‫حقوق کارگران و سیاست های اموزشی ای که بهتر از ایاالت‬ ‫متحده است را به نمایش می گذارد‪.‬‬ ‫مایکل مور معتقد است که این فیلم خشمناک ترین‬ ‫فیلم او تا این زمان بوده است‪ ،‬البته خشم از اینکه تصویری‬ ‫که از امریکا ســاخته شده اســت با واقعیت فاصله بسیاری‬ ‫دارد‪ .‬این فیلــم می خواهد بگویــد که باتوجــه به نزدیک‬ ‫بــودن انتخابــات ریاســت جمهوری امریــکا بســیاری از‬ ‫کاندیداها دروغ های بســیاری می گویند که همین دروغ ها‬ ‫ایاالت متحده را از واقعیت دورکرده اســت‪ .‬این مستند ان‬ ‫قدر صریح و بی پرده انتقادهای خــود را مطرح می کند که‬ ‫گروهــی از همین حاال احتمــال سانســور ان را می دهند‪،‬‬ ‫به طوریکهازسویانجمنتصاویرمتحرکسینمایامریکا‬ ‫به سبب استفاده از زبان نامناســب و تصاویر خشن با درجه‬ ‫«‪( »R‬فیلم هایی که افراد زیر ‪ ۱۷‬سال باید به همراه والدین‬ ‫یا افراد بزرگتر از خود فیلم را مشــاهده کنند) ارزشیابی شده‬ ‫است و اگر «مایکل مور» بخواهد ان را با درجه «‪»13-PG‬‬ ‫(درجه عمومی تر نمایش) اکران کند‪ ،‬باید بخش هایی از ان‬ ‫را سانسور کند‪« .‬مور» در واکنش به تصمیم انجمن تصاویر‬ ‫متحرک ســینمای امریکا گفت‪« :‬تمام این چیزها در فیلم‬ ‫من وجود دارد اما این مســائل ناراحت کننده تر از چیزهایی‬ ‫نیست که هر روز در اخبار عصر می بینیم‪ .‬طبق درجه بندی‬ ‫انجمن تصاویر متحرک نوجوانان برای تماشای مستند من‬ ‫حتما با والدین خود به سینما بروند اما توصیه من به نوجوانان‬ ‫امریکاییایناستکهشمامی دانیدچهمی کنیدوچگونهان‬ ‫را به دست می اورید‪».‬‬ ‫اعتراض بدون دوربین‬ ‫پس از حوادث تروریستی پاریس بسیاری افراد تندرو‬ ‫از حزب جمهوریخــواه در امریکا تالش کردنــد تا با اتکا به‬ ‫حادثه از ورود مهاجران سوری به امریکا جلوگیری کنند‪ .‬اما‬ ‫در این میان افرادی هم هســتند که به مقابله با این تندروها‬ ‫می روند‪ .‬یکی از این چهره ها مایکل مور است‪ .‬او در همین‬ ‫رابطه عکســی از اســتیو جابز را در اینســتاگرام به اشتراک‬ ‫گذاشــت که روی ان نوشته شده اســت‪« :‬استیو جابز پسر‬ ‫یک مهاجر ســوری بود‪ .‬هر گاه که جمهوریخواهان گفتند‬ ‫نباید دیگر مهاجران ســوری را بپذیریم‪ ،‬ایــن موضوع را به‬ ‫خاطر بیاورید‪ ».‬او پیش از این هم از صفحه اینستاگرامش‬ ‫برای پیام دادن استفاده کرده بود‪ ،‬درســت مانند ان زمانی‬ ‫که از تارانتینو حمایــت کرد‪ .‬وقتی مامــوران پلیس امریکا‬ ‫یکی یکی به کمپین تحریم فیلم «هشــت منفور» اخرین‬ ‫ساخته «کوئنتین تارانتینو» می پیوســتند‪« ،‬مایکل مور»‬ ‫ی تارانتینو معرفی کرد‪ .‬داستان از این قرار است‬ ‫خود را حام ‬ ‫که بیستم اکتبر وقتی تارانتینو در تظاهرات «رایزاپ اکتبر»‬ ‫درباره خشونت پلیس امریکا صحبت کرد‪ ،‬جنجال به پا شد‪.‬‬ ‫مور در صفحه شخصی خود نوشت‪« :‬وقتی انها (پلیس ها)‬ ‫دیدند که یک سفیدپوســت شناخته شــده و محترم جرات‬ ‫حرف زدندارد ‪،‬ترسیدندوشوکهشدند‪.‬کوئنتینتارانتینویک‬ ‫امریکایی شجاع و خوب‪ ،‬در کنار خانواده هایی که عزیزشان‬ ‫را به خاطر خشونت های پلیس از دست دادند‪ ،‬ایستاد‪ ».‬مور‬ ‫با انتشار عکســی از تارانتینو در تظاهرات یادشده‪ ،‬نوشت‪:‬‬ ‫«حاال پلیس های مشــخصی ‪ -‬همان هایی که از افسرانی‬ ‫که سیاهپوست های بی گناه و بی دفاع را می کشند‪ ،‬حمایت‬ ‫می کنند‪-‬دنبالتارانتینوهستند‪.‬انهاخواستارتوقیفوتحریم‬ ‫فیلم تارانتینو شدند‪ .‬فکر می کنم قضیه برعکس است‪ .‬فکر‬ ‫می کنم ما که تعدادمان به میلیون ها نفر می رسد‪ ،‬نه تنها در‬ ‫کنارتارانتینومی ایستیمبلکهمطمئنابهتماشایفیلمبعدیاو‬ ‫خواهیمنشست!کوئنتینقویباش‪».‬مایکلمورهمچنین‬ ‫ی عکســی را‬ ‫پس از حوادث پاریس در صفحه اینســتاگرام ‬ ‫منتشــر کرد و در زیر ان به زبان فرانســه نوشت‪« :‬پاریس و‬ ‫دوبارهپاریس‪،‬قلبماهموارهباشماخواهدبود‪.‬عاقبتروزی‬ ‫از راه خواهد رسید که صلح بر نفرت غلبه می کند و ما تصمیم‬ ‫می گیریم مردانی را که با تصمیمات احمقانه خود جنگ را‬ ‫می سازند‪ ،‬ترک کنیم‪».‬‬ ‫تروریسم علیه فوتبال‬ ‫خیلی ها از فوتبال فهمیدند که در شهر پاریس خبری‬ ‫هست‪ ،‬توپ زیر پای پاتریک اورا بازیکن شماره ‪ 3‬تیم ملی‬ ‫فرانســه بود که یک صدای شــلیک بلند به همه جای دنیا‬ ‫رسید‪ ،‬صدایی که معلوم شد به یک حادثه تروریستی مربوط‬ ‫اســت‪ .‬حادثه ای که باتوجه به خبر روز قبل از بازی دو تیم‬ ‫فرانسه و المان در ورزشگاه استادو فرانس می توانست تولید‬ ‫وحشت کند‪ .‬روز قبل خبر رسیده بود که هتل محل اقامت‬ ‫تیم ملــی المان به دلیــل احتمال وقوع اقدام تروریســتی‬ ‫تخلیه شده است‪.‬‬ ‫بازی تمام نشــده بود که همه دنیا می دانستند که در‬ ‫پاریس خبری اســت‪ ،‬غیر از انهایی که در ورزشگاه حضور‬ ‫داشتند! دیدیه دشان و یواخیم لوو‪ ،‬مربیان تیم های ملی‬ ‫فرانسه و المان در بین دو نیمه بازی دوســتانه این دو تیم‬ ‫در استاد و فرانس از حمالت تروریســتی باخبر شده بودند‬ ‫اما تصمیم گرفتند بــه بازیکنان چیزی نگوینــد‪ .‬از طرفی‬ ‫دیگر هنگام حادثه ‪ ٨٠‬هزار نفرجمعیت در انجا حاضر بودند‬ ‫که در بین انها رئیس جمهور فرانســه و چنــد نفر از وزیران‬ ‫هم در جایگاه ویژه مشغول تماشــای بازی بودند‪ .‬ابتدا به‬ ‫رئیس جمهور خبر دادند که حمالتی در نقاط مختلف پاریس‬ ‫رخ داده‪ .‬رئیس جمهــور از جایــگاه خارج شــد و به تدریج‬ ‫نیروهای امنیتی دور استادیوم حلقه زدند‪.‬‬ ‫تمــام تالش بــه کار گرفته شــد تــا به تماشــاگران‬ ‫اطالعی از ماجرای بیرون داده نشود‪ .‬در وقت استراحت‪،‬‬ ‫رئیس جمهور و وزیران اســتادیوم را تــرک کردند اما بازی‬ ‫قطع نشــد‪ .‬پس از پایان بازی هم به جمعیت اجازه خروج‬ ‫ندادند و از ساعت ‪ ١٢‬تا ‪ ٣٠‬دقیقه بامداد به تدریج جمعیت‬ ‫را از استادیوم تخلیه کردند‪ .‬این جمعیت نمی دانستند که‬ ‫هدف اصلی تروریست ها در ماجرای فرانسه‪ ،‬بمب گذاری‬ ‫در ورزشــگاه محل برگزاری دیدار تیم های ملی فرانســه و‬ ‫المان بود که تروریست ها موفق به حضور داخل ورزشگاه‬ ‫نشدند و تنها توانستند مقابل یکی از درهای ورودی ورزشگاه‬ ‫بمب منفجر کنند‪.‬‬ ‫گزارش هــا حاکــی از ان اســت که ایــن بمب گذار‬ ‫انتحاری برای ورود به ورزشگاه استادو فرانس بلیت داشته‬ ‫اســت اما نیروهای امنیتی پس از بازرسی بدنی وی متوجه‬ ‫شــدند او جلیقه انفجاری بر تن دارد‪ .‬این بمب گذار سپس‬ ‫جلیقه انفجاری خــود را منفجر کرد که بر اثــر ان‪ ،‬خود او‬ ‫نیز کشته شد‪ .‬اگر پای مهاجمین به داخل ورزشگاه محل‬ ‫برگزاری بازی دو تیم باز می شد‪ ،‬مطمئنا فاجعه ای دردناک تر‬ ‫رخ می داد‪ .‬خبرهای بعدی حاکی از ان بود که السانا دیارا‬ ‫ هافبک تیم ملی فرانسه که حین بازی بی خبر از همه جا کل‬ ‫فکرش مشــغول یارگیری بازیکنان حریف بــود‪ ،‬در حادثه‬ ‫به وجود امده یکی از اقوام خود را از دست داده است‪.‬‬ ‫سریال لغو بازی ها‬ ‫اضطراب یکبــاره فوتبال اروپــا را در بر گرفت‪ .‬ترس‬ ‫وقتی شــدت گرفت که صفحه اول ســایت باشگاه مخلن‬ ‫بلژیک به طــور ناگهانی به پرچم گروه تروریســتی داعش‬ ‫تبدیل شــد و موجی از ترس را بیــن کاربــران ایجاد کرد‪.‬‬ ‫مقامات این باشگاه بعد از ‪ ۲۲‬ساعت تالش باالخره موفق‬ ‫شدند که این سایت را از دسترس خارج کنند‪ .‬ورزشگاه های‬ ‫فوتبال یکی از هدف های اصلی تروریست ها می توانست‬ ‫باشد‪ .‬انفجار در ورزشگاه مملو از تماشاگر که برخی شان از‬ ‫مقامات بلندپایه کشورهای اروپایی هستند‪ ،‬یکی از اهداف‬ ‫تروریست هاست؛ تروریست هایی که البته فوتبال را حرام‬ ‫می دانند و با این حال در ســوریه با ســرهای بریده فوتبال‬ ‫بازی می کنند!‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫اسپانیا وارد خاک بلژیک شده بودند و ویسنته دل بوسکه هم‬ ‫در کنفرانس خبری قبل از بازی درباره برنامه هایش برای این‬ ‫دیدار دوستانه صحبت کرده بود‪.‬‬ ‫این تنها مسابقه ای نبود که لغو شد‪ .‬بازی دوستانه بین‬ ‫تیم ملی فوتبال المان و هلند که قرار بود امشــب در هانوفر‬ ‫المان برگزار شود‪ ،‬به دلیل پیدا شدن یک بسته مشکوک در‬ ‫نزدیکی محل بازی‪ ،‬لغو شده است‪.‬‬ ‫بر اساس گزارش ها نیروهای امنیتی و پلیس دقایقی‬ ‫پس از باز شدن درها به روی تماشــاگران و پیش از شروع‬ ‫بازی‪ ،‬از انها خواستند استادیوم را ترک کنند‪ .‬یک کنسرت‬ ‫هم به دلیل تهدیدهای امنیتی در این شهر‪ ،‬لغو شده است‪.‬‬ ‫قرار بود انگال مرکل صدر اعظم المان و شماری از اعضای‬ ‫کابینه او برای نشان دادن همبستگی خود با مردم فرانسه‬ ‫که هفته پیش شاهد حمالت کم سابقه ای در پاریس بودند‪،‬‬ ‫در استادیوم محل برگزاری بازی المان و هلند‪ ،‬حاضر شوند‪.‬‬ ‫استفان شوســتوک‪ ،‬شــهردار هانوفر در این باره به‬ ‫خبرگزاری ‪ SID‬گفت‪« :‬امنیت همیشه در اولویت است‪ .‬این‬ ‫نگرانی ای است که همیشه وجود دارد‪ .‬من مطمئنم پلیس‬ ‫بهترین تصمیــم را گرفت‪ .‬اگر موقعیــت خطرناکی وجود‬ ‫داشته‪ ،‬این تصمیم باید گرفته می شد‪».‬‬ ‫راینهارد رائوبال از چهره های مطرح سیاسی ‪ -‬ورزشی‬ ‫المان که پــس از اســتعفای ولفگانگ نیرزباخ از ســمت‬ ‫ریاست فدراســیون فوتبال ژرمن ها یکی از روسای موقت‬ ‫ورزشگاه ویمبلی متفاوت تر از سایر ورزشگاه ها بود؛ جایی‬ ‫که بازیکنان تیم ملی فرانســه هنوز درد ان فاجعه تلخ را در‬ ‫چهره های خود داشــتند‪ .‬در چنین فضایــی‪ ،‬زیاد اهمیت‬ ‫نداشت که انگلســتان بازی را دو بر صفر برده است‪ .‬انچه‬ ‫اهمیت داشت اتفاقات روی سکوها بود‪ .‬لحظات و تصاویر‬ ‫به یادمانی بودند؛ از تالش ‪ 71‬هزار تماشــاگر ورزشــگاه‬ ‫برای خواندن سرود مارسیز به زبان فرانسوی تا رنگ های‬ ‫ابی و سپید و سرخ پرچم فرانسه روی سازه قوسی ویمبلی‪.‬‬ ‫از حضور شــاهزاده ویلیام و دیوید کامرون‪ ،‬نخســت وزیر‬ ‫انگلیــس در زمین چمــن تا برگزاری مراســم بزرگداشــت‬ ‫قربانیان پاریس قبل از بازی‪ ،‬از بازوبندهای سیاه بازیکنان‬ ‫هر دو تیم تا یک دقیقه ســکوت و همدردی تماشاگران با‬ ‫الســانا دیارا‪.‬دیارا‪ ،‬بازیکن تیم ملی فرانسه چهار روز پیش‬ ‫دختر دایی اش را در عملیات تروریســتی پاریس از دست‬ ‫داده بــود‪ .‬بــه همین خاطر هم بــا ورود او بــه زمین چمن‬ ‫در نیمــه دوم‪ ،‬هــواداران حاضر در ویمبلی به شــدت او را‬ ‫موردتشویق قرار دادند‪ .‬در پایان این بازی کاپیتان تیم ملی‬ ‫فرانسه یاداوری کرد که بازی کردن در این مسابقه برای او‬ ‫و هم تیمی هایش کار سختی بود است‪ .‬اوگو لوریس در این‬ ‫باره گفت‪« :‬ما ان قدرت و تمرکز همیشگی را نداشتیم ولی‬ ‫این طبیعی است‪ .‬بیشتر بحث نشان دادن همبستگی مان‬ ‫بود؛ چون ورزش وفوتبال اهمیت زیادی دارند‪ .‬زندگی ادامه‬ ‫دارد و ما هم باید بسازیم‪».‬‬ ‫ل ترس از داعش‬ ‫لغو بازی های اروپایی به دلی ‬ ‫دیدار‬ ‫این اضطراب به گونه ای بود که بازی های فوتبال یا‬ ‫برگزار نمی شد یا انکه در شــرایطی برگزار می شد که سایه‬ ‫سنگین مسائل امنیتی بر ان مشهود بود‪ ،‬اولین دیداری که‬ ‫لغو شد‪ ،‬بازی اسپانیا و بلژیک در شهر بروکسل بود‪ .‬مشاهده‬ ‫یکی از تروریســت های فــراری حادثه کشــتار پاریس در‬ ‫اطراف ورزشگاه محل برگزاری بازی بلژیک و اسپانیا‪ ،‬دولت‬ ‫بلژیک را مجاب به ارتقای سطح امنیتی شهر بروکسل و لغو‬ ‫دیدار دوستانه با اســپانیا کرد‪ .‬صالح عبدالسالم‪ ،‬یکی از‬ ‫‪9‬تروریستی که روز جمعه‪ ،‬حادثه خونبار پاریس را رقم زدند‪،‬‬ ‫شب قبل از بازی در اطراف ورزشگاه شهر بروکسل‪ ،‬محل‬ ‫برگزاری بازی دوستانه بلژیک و اسپانیا مشاهده شده است‪.‬‬ ‫لغو بازی دوستانه تیم های ملی اســپانیا و بلژیک در‬ ‫بروکسل در شــرایطی صورت گرفت که بازیکنان تیم ملی‬ ‫این نهاد است‪ ،‬پس از خارج کردن تماشاگران از ورزشگاه‬ ‫محــل برگزاری بازی دوســتانه کشــورش مقابــل هلند در‬ ‫گفت وگو با سایت نشریه کیکر ادعا کرد‪« :‬اگر الزم باشد به‬ ‫دالیل امنیتی‪ ،‬دســتور لغو همه بازی های هفته پیش روی‬ ‫بوندس لیگای یک را صادر خواهم کــرد‪ ».‬او در این باره‬ ‫گفت‪ «:‬به نظرم ورزشــگاه های ما به وضوح ناامن شــده‬ ‫است؛ مانند همه ورزشگاه های اروپایی‪ .‬تا وقتی از ایمنی‬ ‫همگانی مطلع نشده ایم‪ ،‬دلیلی ندارد به خاطر منظم برگزار‬ ‫شدن فوتبال با جان مردم بازی کنیم‪ .‬الزم باشد‪ ،‬بازی های‬ ‫هفته اینده را هم لغو می کنیم‪ ».‬پس از این بازی هواداران‬ ‫فوتبال در مرکز شهر هانوفر حضور پیدا کردند و با پرچم های‬ ‫فرانسه شعارهایی در حمایت خود از این کشور سر دادند‪،‬‬ ‫هرچند پلیــس در ادامه از انها خواســت که متفــرق و در‬ ‫دسته های کوچک تر راهی خانه های خود شوند‪.‬‬ ‫شــاید فقط یک بازی بود که با حال و هوایی متفاوت‬ ‫برگزار شد‪ .‬دیدار دوستانه تیم های ملی فوتبال انگلیس و‬ ‫فرانسه تحت تدابیر شدید امنیتی برگزار شد‪ .‬حال و هوای‬ ‫‪75‬‬ ‫بکام به جای بکام‬ ‫دیدار‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫یک تعویض خاطره انگیز‬ ‫در ورزشگاه اولد ترا فورد‬ ‫چقدر زمان زود می گــذرد‪ ،‬روزی که به دنیا امد‪ ،‬یک‬ ‫اتفاق ویژه بود‪ ...‬او ان روز رســانه ای ترین کودکی بود که‬ ‫ چشــم به دنیا گشــود‪ ،‬پدرش دیوید بکام بود‪ ،‬یک ستاره‬ ‫طالیــی در دوران طالیی خــود و مادرش هــم یک چهره‬ ‫مشهور در صنعت سرگرمی ســازی انگلستان‪ .‬بروکلین که‬ ‫ امد‪ ،‬خیلی قبل از اینکه تیاگو مســی به دنیا به دنیا بیاید یا‬ ‫رونالدوی جونیو ر یا حتی فرزند تام کروز‪ ،‬نوعی دیگر از ستاره‬ ‫را وارد دنیای چهره سازی کرد‪ .‬رسانه های غربی با بروکلین‬ ‫بکام فهمیدند‪ ،‬کودکان ستاره ها هم می توانند‪ ،‬خود ستاره‬ ‫باشند‪ .‬بروکلین در دنیای سرشار از خبر و شایعه به دنیا امد‬ ‫و در این فضا بزرگ شــد‪ .‬روزی دیوید بکام در مورد او گفته‬ ‫بود که‪« :‬بروکلین وقتی روزنامه سان را ورق می زند‪ ،‬حس‬ ‫می کند که دارد البوم خانوادگی ما را می بیند‪ ،‬همه ادم های‬ ‫داخل روزنامه الاقل یک بار او را در اغوش گرفته اند‪».‬‬ ‫او با خبر بزرگ می شــد‪ .‬از کودکی همــراه با پدرش‬ ‫در تمرینــات فوتبــال حاضر می شــد و بارهــا پیراهن تیم‬ ‫منچستر یونایتد را بر تن می کرد‪ .‬بروکلین عالوه بر فوتبال‬ ‫گاهی نیز به عنوان مدلینگ در شوهایی که مادرش برگزار‬ ‫می کند شــرکت می کند‪ .‬از نکات جالب در مــورد بروکلین‬ ‫بکام می توان به کار کردن او در کافی شــاپ و رســتوران‬ ‫اشاره کرد‪ .‬گفته شد که او تعطیالت اخر هفته ها را در قبال‬ ‫ل کار است‬ ‫دریافت یک حقوق حداقلی در یک کافه مشغو ‬ ‫و دو سال مداوم ظرف شسته و از میهمانان کافه پذیرایی‬ ‫کرده است‪ .‬دیوید بکام در ویدیویی که سی ام مارس ‪2015‬‬ ‫از او منتشر شد‪ ،‬در این باره گفت‪« :‬این روزها بچه ها مدام‬ ‫کفش و توپ و وســایل مدرن می خواهند‪ .‬وقتی بروکلین‬ ‫‪ 14‬ساله بود و وســایل جدید درخواست می کرد یک روز به‬ ‫او گفتم بهتر است خودش کار کند تا بتواند انها را تهیه کند!‬ ‫بنابراین تصمیم گرفتیم برایش شغل اخر هفته تعیین کنیم‪.‬‬ ‫حاال او اخر هر هفته در یک کافه فرانسوی کار می کند و پول‬ ‫تو جیبی هفتگی خود را به دست می اورد‪ .‬من یک میلیونر‬ ‫هســتم اما ترجیح داده ام فرزنــدم از نوجوانی با کار اشــنا‬ ‫شود‪ ».‬بکام دلیل این تصمیم را این طور توضیح می دهد‪:‬‬ ‫«من چهار فرزند بین سنین ‪ 2‬تا ‪ 16‬سال دارم‪ .‬من و همسرم‬ ‫تنها می خواهیم فرزندان شــادی داشــته باشیم‪ .‬معموال‬ ‫نوجوان هایی که از طریق والدین ثروتمند خود به سادگی‬ ‫به پول و امکانات دسترسی دارند نوجوانان شادی نیستند!‬ ‫چون موجودیت انها تنها با ثروت خانوادگی شــان تعریف‬ ‫می شود نه شایستگی های شخصی‪».‬‬ ‫بروکلین بکام می خواســت ج ا پای پدر بگذارد‪ ،‬برای‬ ‫ی فوتبال ارسنال حضور داشت اما به یکباره‬ ‫همین در اکادم ‬ ‫خبر رسید که او نمی خواهد فوتبالیســت شود‪ .‬دیوید بکام‬ ‫ در یک برنامه تلویزیونی اعالم کرد که پسرش گفته دیگر‬ ‫نمی خواهد فوتبال بازی کند‪« :‬یکی از پســرهایم چند روز‬ ‫پیش برگشــت به من گفت بابایی! مطمئن نیستم همیشه‬ ‫بخوام فوتبال بازی کنم‪ .‬کمی قلبم را شکست‪ .‬به من گفت‬ ‫هر بار که وارد زمین می شوم‪ ،‬می دانم مردم دارند می گویند‬ ‫این پسر دیوید بکام است و اگر من به اندازه تو خوب نباشم‪،‬‬ ‫ان وقت به اندازه کافی خوب نیست‪ » .‬البته به نظر می رسد‬ ‫بکام خوب با این خبر کنار امد چون به پســرش گفت تنها‬ ‫باید در صورتی فوتبال بازی کند که خــودش می خواهد و‬ ‫خوشحالش می کند‪.‬‬ ‫شب رویایی‬ ‫تیم های منتخــب بریتانیا و منتخــب جهان در قالب‬ ‫یک بازی دوســتانه به نفع کودکان تحت حمایت یونیسف‬ ‫به میدان رفتند‪ .‬در این مســابقه جــذاب و هیجان انگیز با‬ ‫حضور اســطوره های دهه اخر قرن ‪ 20‬و دهه اول قرن ‪21‬‬ ‫تیم منتخب بریتانیا موفق شــد با نتیجه ‪ 3‬بر یک منتخب‬ ‫جهان را شکست بدهد‪ .‬این دیدار خیرخواهانه‪ ،‬مثل همه‬ ‫دیدارهای خیرخواهانه با حضور ستاره های قدیمی‪ ،‬یاداور‬ ‫خاطرات شیرین بســیاری برای فوتبالدوست های سراسر‬ ‫دنیا بود‪ .‬ستاره های منچستریونایتد دهه ‪ ۹۰‬بخش مهمی‬ ‫ از نوستالژی تماشــای فوتبال بیشــتر جوان های امروزی‬ ‫به شمار می روند‪ .‬تیم سرالکس فرگوسن خیلی ها را عاشق‬ ‫فوتبال و عاشق شیاطین سرخ کرد‪ .‬همه ان ستاره ها امروز‬ ‫به مردهای جا افتاده ای تبدیل شده اند‪ ،‬پیرمرد اسکاتلندی‬ ‫هم بازنشسته شده اما هنوز هم بازگشــت انها به فوتبال به‬ ‫اندازه همان روزها شیرین و جذاب است‪ .‬اسامی را بخوانید‪،‬‬ ‫دیوید جیمز‪ ،‬جیمی کرگر‪ ،‬جان تری‪ ،‬ســول کمپل‪ ،‬فیل‬ ‫نویل‪ ،‬دیوید بکام‪ ،‬نیکی بات‪ ،‬درن فلچر‪ ،‬رایان گیگز‪ ،‬پل‬ ‫اسکولز‪ ،‬پیتر کراوچ‪ ،‬دیوید سیمن‪ ،‬اشلی کول‪ ،‬سینکلر‪،‬‬ ‫گری مک الیستر‪ ،‬الن اســمیت‪ ،‬مایکل اوون‪ ،‬ادوین فن‬ ‫در سار‪ ،‬کافو‪ ،‬فرناندو کوتو‪ ،‬مایکل سیلوستره‪ ،‬لوئیز فیگو‪،‬‬ ‫کالرنس ســیدورف‪ ،‬رابــرت پیرس‪ ،‬جی ســونگ پارک‪،‬‬ ‫رونالدینیو‪ ،‬پاتریک کالیورت‪ ،‬اوله گونار سولسشیر‪ ،‬ریموند‬ ‫فن در گوو‪ ،‬فرناندو هیرو‪ ،‬الندن دناوان‪ ،‬دوایت یورک و‪...‬‬ ‫با همین اســامی بود که اولد ترافورد دوباره تبدیل به تئاتر‬ ‫رویاها شد‪ .‬هدایت دو تیم هم برعهده سرالکس فرگوسن‬ ‫و کارلو انچلوتی بود‪.‬‬ ‫قرار بود دیوید بکام کاپیتانی تیم بریتانیا و زین الدین‬ ‫زیدان کاپیتانی تیم منتخب دنیا را برعهده داشته باشند اما‬ ‫ستاره فرانسوی به دلیل حمالت پاریس‪ ،‬ترجیح داد در این‬ ‫دیدار به میدان نرود‪ .‬پل اســکولز و مایکل اوون (دو گل)‬ ‫برای تیم بریتانیا و ایرلند گلزنی کردند و تک گل تیم بقیه دنیا‬ ‫را دوایت یورک به ثمر رســاند‪ .‬در این دیدار قرار بود زیدان‬ ‫نیز حضور داشته باشــد‪ ،‬اما او به خاطر حوادث تروریستی‬ ‫که جمعه شــب در پاریس رخ داد‪ ،‬از حضــور در این دیدار‬ ‫انصراف داد‪.‬‬ ‫تعویض خاطره انگیز‬ ‫زمان چقدر زود می گذرد‪ ،‬حاال بروکلین ان قدر بزرگ‬ ‫شده که می تواند در یک مسابقه فوتبال جانشین پدر شود‪.‬‬ ‫همه چیز ان شب نوستالژیک بود و این تعویض هم بخشی‬ ‫از یک شب رویایی بود‪ .‬شــاید تصویری که از این تصویر‬ ‫منتشر شد‪ ،‬برهمه مسابقه سایه افکند‪ ۱۵ .‬دقیقه به پایان‬ ‫مسابقه بود که شــماره ‪ ۷‬با ابهت به ســمت خط کنار زمین‬ ‫رفت تا تعویض شــود‪ ۷۵ .‬هزار هوادار حاضر در ورزشگاه‬ ‫ایســتادند تا بکام را تشــویق کنند‪ .‬یار تعویضــی هم بکام‬ ‫بود؛ با شماره ‪ ۷‬اما با اسم متفاوت‪ :‬بروکلین‪ .‬این در حالی‬ ‫بود که نام بروکلین بکام در لیست بازیکنان حضور نداشت‬ ‫و این اتفاق تعجب همــگان را جلــب کرد‪.‬البته این همه‬ ‫ماجرا نبود و بروکلین این شــانس را پیدا کرد که دقایقی در‬ ‫کنار پدر نامدارش بــازی کند چراکه دیوید بــکام در دقیقه‬ ‫‪ ۸۲‬به جای سول کمپل به بازی امد تا هشت دقیقه در کنار‬ ‫پسرش در اولدترافورد بازی کند‪ .‬بکام در این دیدار دو پسر‬ ‫دیگرش‪ ،‬کروز و رومئو را به همراه دخترش‪ ،‬هارپر سون‪ ،‬به‬ ‫اولد ترافورد اورده بود‪ .‬دیوید بکام پس از بازی از اینکه در‬ ‫کنار فرزندش به میدان رفته بسیار خوشحال به نظر می رسید‬ ‫و به خبرنــگاران گفت‪« :‬یکــی از اخریــن و ماندگارترین‬ ‫خاطراتم در انگلســتان‪ ،‬فتح لیگ برتر و قدم زدن با پسرم‬ ‫بروکلیــن بود‪ ،‬زمانی که او ‪ 18‬ماه ســن داشــت‪ .‬این یک‬ ‫تصمیم بزرگ برای من بود و تصمیمی بود که بســیار به ان‬ ‫افتخار می کنم‪ .‬در حال حاضر او ‪ 16‬ساله است و برای من‬ ‫سخت است مانند گذشته او را روی شانه هایم بگذارم‪ .‬این‬ ‫یک موقعیت ویژه بود و خوشــبختانه‪ ،‬فرگوســن نیز اجازه‬ ‫داد تا او به میدان بیاید‪ .‬برای من شگفت انگیز بود که با او‬ ‫پاس کاری کنم و در زمین‪ ،‬در کنار من حضور داشته باشد‪».‬‬ ‫او درباره اینده فرزندش به عنوان یک فوتبالیست هم‬ ‫گفت‪« :‬او عکاسی را بسیار دوست دارد ولی یکی دیگر از‬ ‫گزینه های او برای اینده‪ ،‬فوتبال است‪ .‬باید صبر کنیم در‬ ‫اینده چه پیش خواهد امد‪ .‬او ‪ 15‬دقیقه به میدان امد و فکر‬ ‫کنم عملکرد خوبی داشت‪ .‬اولین حرکت پا به توپش بسیار‬ ‫خوب بود و کرنر خوبی برای من فرستاد که صادقانه بگویم‬ ‫من در ان موقعیت خوب عمل نکردم‪ .‬در واقع من هیچوقت‬ ‫ســر زن خوبی نبودم ولی بروکلین سانتر خوبی فرستاد‪ .‬من‬ ‫همیشه به فرزندانم گفته ام که همیشه دنبال چیزی بروید‬ ‫که به ان عالقه دارید و او فوتبال را دوست دار د ولی شور و‬ ‫هیجان او برای عکاسی بیشتر است‪».‬‬ ‫قصه هایی از امام زمان‬ ‫درس استاد‬ ‫(عج)‬ ‫یک مجموعه ‪ 10‬جلدی منتشر شد‬ ‫انتشــارات قدیانی مجموعه کتاب های «قصه هایی از امام زمان (عج)» در ‪ 10‬جلد‪،‬‬ ‫نوشته فریبا کلهر در کنار تصویرسازی های سیدحسام الدین طباطبایی را روانه بازار کتاب کرد‪.‬‬ ‫بنابر اعتقاد شیعیان دوازد ه امامی‪ ،‬محمد بن الحسن العسکری معروف به حجت بن الحسن‬ ‫فرزند حسن بن علی عســکری (امام یازدهم شــیعیان)‪ ،‬دوازدهمین و اخرین امام و همان‬ ‫مهدی موعود است‪ .‬همچون پیامبر اسالم(ص) نامش محمد و کنیه اش ابوالقاسم است‪.‬‬ ‫همچنین «امام زمان»‪« ،‬صاحــب الزمان»‪« ،‬ولی عصر»‪« ،‬قائــم ال محمد» و «مهدی‬ ‫موعود» از القاب ایشان است‪ .‬اعتقاد به امام غائب‪ ،‬برکات متعددی برای شیعیان تحت ازار‬ ‫و ستم داشت‪ .‬از انجا که امام غایب پتانسیل تهدید کمتری نسبت به یک امام حاضر داشت‬ ‫تنش ها با حاکمان سنی مذهب کاهش یافت‪ .‬اعتقاد به ظهور امام غایب باعث شد که انتظار‬ ‫بتواند جایگزین چالش مستمر نظام سیاسی حاکم شود‪ .‬به عالوه اعتقاد به ظهور امام غایب‬ ‫(به عنوان مهدی)‪ ،‬شیعیان را در تحمل شرایط دشوار یاری کرده و به انها امید اینده ای سرشار‬ ‫از دادگری داده است‪ .‬نرگس خاتون در راه است‪ ،‬بانویی به اسم ملیکه‪ ،‬خواستگاری‪ ،‬بمان‬ ‫حکیمه‪ ،‬خبری که راســت بود‪ ،‬جعفر دروغ گو‪ ،‬سه نشــانه‪ ،‬اولین رابط‪ِ ،‬‬ ‫دل تنگ سرداب از‬ ‫جمله عناوینی ســت که در ‪ 10‬جلد جداگانه به قلم فریبا کلهر روایت شده است‪ .‬در بخشی از‬ ‫کتاب امده‪...« :‬بشر نپرســید در نامه چه نوشته شده است‪ .‬بشــر نپرسید ان دختر کیست‪.‬‬ ‫بشر چیزی نپرسید‪ .‬فقط نامه را گرفت و رفت‪ ...‬سایه مامور هنوز دنبالم است‪ .‬نباید بترسم‪.‬‬ ‫نباید دست و پایم را گم کنم‪ .‬باید فکر کنم ببینم به خانه برگردم بهتر است یا راهم را همین طور‬ ‫ادامه بدهم‪»....‬‬ ‫اخرین کتاب فرگوسن ترجمه شد‬ ‫تازه ترین کتاب منتشــر شده از الکس فرگوســن اســطوره مربی گری دنیای فوتبال و‬ ‫سرمربی سابق تیم فوتبال منچستر یونایتد با عنوان «رهبری»‪ ،‬چهل روز پس از انتشار با ترجمه‬ ‫شایان سادات از سوی نشــر میلکان منتشر شــد‪ .‬کتاب‪ ،‬زندگی نامه خود نوشت سر الکس‬ ‫فرگوسن است که با محوریت سال های حضور و فعالیت وی در تیم فوتبال منچستر یونایتد‬ ‫نوشته شده است‪ .‬این کتاب‪ ،‬به اذعان ناشر ان ماجرای زندگی مردی است که توانسته از دل‬ ‫سختی ها‪ ،‬افتخار بیرون بکشد‪ .‬مردی که زندگی برایش به مفهوم کار است و کار نیز به معنای‬ ‫خالقیت و این هر دو را چنان به هم پیوند زده که تبدیل به یکی از خالق ترین و ماندگارترین‬ ‫مردان روزگار خود شده اســت‪ .‬به گفته ناشــر‪ ،‬این کتاب‪،‬فقط درباره فوتبال نیست؛ درباره ‬ ‫مدیریت زندگی و کار است‪ .‬مدیریت ارزوها و برنامه ریزی برای انها تا قله دستیابی‪ .‬حکایت‬ ‫سرسختی مردی است که نظم بریتانیایی اش را با خالقیت جوان گرایی درهم امیخته تا به ما‬ ‫نشان دهد که هیچ کدام از این دو عنصر به تنهایی برای موفقیت کافی نیست و فقط با ترکیب‬ ‫دو عنصر نظم و خالقیت می توان به راهی گام گذاشــت تا همیشه در اوج باشی‪ .‬این کتاب‬ ‫نه تنها کتاب راهنمایی برای اهالی فوتبال است بلکه برای هر خواننده ای است که به خود و‬ ‫ارزوهایش ایمان دارد‪ .‬در بخشی از کتاب می خوانیم‪ «:‬وقتی کارلوس کی روش مربی تمرین‬ ‫تیم بود‪ ،‬چند بازیکن‪ ،‬در جلسات تمرین بی عالقه بودند زیرا به نظرشان کاری تکراری بود‪.‬‬ ‫به همین علت‪ ،‬یکی از جلسات تمرین را متوقف کردم و به انها گوشزد کردم‪« :‬وقتی بازیکن‬ ‫بودم ارزو داشتم کارلوس مربی ام باشد‪ .‬تمام این تمرین هایی که به نظرتان تکراری است در‬ ‫هنگام بازی که وقت برای فکرکردن ندارید‪ ،‬ملک ه ذهن تان شده »‬ ‫یادگاران سردار‬ ‫‪ 100‬خاطره از شهید تهرانی مقدم‬ ‫در یک کتاب‬ ‫«یــادگاران» عنــوان کتاب هایی اســت که بنــا دارد‬ ‫تصویرهایــی از ســال های جنــگ را در قالــب خاطره های‬ ‫بازنویسی شده‪ ،‬برای انها که ان ســال ها را ندیده اند‪ ،‬نشان‬ ‫بدهد‪ .‬این مجموعه راهی است بر سرزمینی نسبتا بکر میان‬ ‫تاریخ و ادبیــات‪ ،‬میان واقعه ها و بازگفته ها‪ ،‬خواندن شــان‬ ‫تنها یاداوری است‪ ،‬یاداوری این نکته که ان مردها بوده اند‬ ‫و ان واقعه هــا رخ داده اند؛ نه در ســال ها و جاهای دور‪ ،‬در‬ ‫همین نزدیکی‪.‬‬ ‫بیست و پنجمین جلد از مجموعه «یادگاران» انتشارات‬ ‫روایت فتح شامل خاطراتی از «شهید حسن طهرانی مقدم»‬ ‫منتشر شد‪ .‬فرزانه مردی نویســنده این کتاب است‪ .‬بیست‬ ‫و پنجمین جلد از مجموعه «یادگاران» شــامل ‪ 100‬خاطره‬ ‫کوتاه درباره شــهید حســن طهرانی مقدم روایت خاطراتی‬ ‫از زبان برادر‪ ،‬همسر‪ ،‬فرزندان و دوســتان شهید است‪ .‬در‬ ‫مقدمه این کتاب می خوانیم ‪« :‬ایــن کتاب فقط و فقط صد‬ ‫خاطره کوتــاه از مردی اســت که با ارزوهــای بلندش برای‬ ‫کشــور و دینش اقتدار به ارمغــان اورد‪ .‬مردی کــه یکی از‬ ‫ارزوهایش برقراری امپراتوری شیعه در جهان بود‪ .‬خاطرات‬ ‫و یاد شــهید حســن طهرانی مقدم هنوز هم در قاب چشــم‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫چگونه می شود‬ ‫یک قاتل را‬ ‫بخشید‪ ،‬تیتر‬ ‫اول تایم‬ ‫خیلی ها جا مانده است و هر کدام به زبان دل خود انچه از او‬ ‫دیده اند را می گویند‪ .‬صد خاطره کوتاه از مردی که تکه های‬ ‫پازل تصویرش هنوز برایمان کامل نشده است و مرادش به‬ ‫حق درباره اش گفته اســت که او «سردار عالیقدر‪ ،‬دانشمند‬ ‫برجســته و پارســای بی ادعا» بود‪ .‬پیشــکش به روح بلند و‬ ‫بی ادعای پدر موشکی ایران حاج حسن طهرانی مقدم‪».‬‬ ‫مراســم رونمایی این کتاب با حضور خانواده شــهید‬ ‫طهرانی مقدم‪ ،‬الهام حیدری همسر شهید‪ ،‬صالحی ریاست‬ ‫سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران‪ ،‬سردار مهدی زارع‬ ‫همرزم شهید طهرانی مقدم و خانواده معظم شهدا و ایثارگران‬ ‫در کتابخانه ‪ 13‬ابان شهرری منطقه ‪ 20‬برگزار شد‪.‬‬ ‫ســردار مهدی زارع همــرزم شــهید طهرانی مقدم در‬ ‫این مراســم به بیان خاطرات کوتاهی که نشانگر شخصیت‬ ‫مصاحبه‬ ‫اشپیگل با‬ ‫اشمیت‬ ‫و عظمــت روحی شــهید طهرانی مقدم بــود‪ ،‬پرداخت‪ .‬اوبا‬ ‫اشــاره به پیچیدگی های فن اوری موشــکی گفت‪ «:‬شهید‬ ‫طهرانی مقدم ســامانه موشــکی که بیش از چند سال زمان‬ ‫برای یادگیــری و راه اندازی ان نیــاز بود‪ ،‬را ظرف ســه ماه‬ ‫اموزش دید و با ابتکار و خالقیت خود سامانه موشکی جبهه‬ ‫ایران علیه رژیم بعثی را ساماندهی کرد‪ .‬طهرانی مقدم ارادت‬ ‫و احترام ویژه ای برای رزمندگان‪ ،‬جانبازان و شهیدان قائل‬ ‫بــود و طهرانی مقدم که مقتدرانه با دشــمن روبه رو می شــد‬ ‫اگر رزمنده ای را می دید که در بســتر بیماری است به پای او‬ ‫می افتاد‪» .‬‬ ‫فرزانه مردی نویسنده کتاب نیز در جهت معرفی اثر خود‬ ‫گفت‪« :‬این کتاب مانند پازل تکه های کوچکی از شخصیت‬ ‫بزرگ حاج حسن را کنار هم قرار می دهد تا برای نسل جوانی‬ ‫که فرصت بســیاری برای مطالعه ازاد ندارنــد مرجعی برای‬ ‫اشنایی انها با شهید باشد‪ .‬من شــخصیت حاج حسن را بعد‬ ‫از شهادت ایشــان شــناختم و واقعا معتقدم ایشان عظمت‬ ‫عجیبی داشتند‪ .‬کتاب خاطرات همسر شهید طهرانی مقدم‬ ‫نیز از جمله اقداماتی اســت که در نظر دارم تــا در اینده ای‬ ‫نزدیک به چاپ برســانم‪ .‬در نوشتن این کتاب همسر شهید‬ ‫همکاری و نقش به ســزایی داشــت که از او تشکر می کنم‪.‬‬ ‫اگر همــه صحبت هــا و خاطره های زندگی شــهید حســن‬ ‫طهرانی مقدم را بخواهیــم در یک جمله خالصــه کنیم به‬ ‫فرمایش رهبری می رسیم که در توصیف شهید طهرانی مقدم‬ ‫می فرمایند‪« :‬سردار عالی قدر‪ ،‬دانشمند برجسته و پارسایی‬ ‫بی ادعا‪».‬‬ ‫اقتصاد دنیا‬ ‫در شک سوژه‬ ‫این شماره‬ ‫اکونومیست‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪77‬‬ ‫بازار‬ ‫ی در کنفرانس ملی مدیریت ریسک سازمانی‪:‬‬ ‫دکتر ابراهیم ‬ ‫پویایی نظارت و کنترل بانک انصار‬ ‫باعث مدیریت پیش نگرانه ریسک‬ ‫سازمانی شده است‬ ‫اولین کنفرانــس ملی مدیریت ریســک ســازمانی‬ ‫(‪ )ERM‬با هدف تبادل دیدگاه ها‪ ،‬ارائه تجارب‪ ،‬موردکاوی‬ ‫و ارائه دســتاوردهای پژوهشــی و فنی در حــوزه مدیریت‬ ‫ریسک سازمانی و حضور مدیران ارشد‪ ،‬اساتید دانشگاه ها‪،‬‬ ‫دانشــجویان‪ ،‬مشــاوران‪ ،‬مدرســان و پژوهشــگران‪ ،‬از‬ ‫سوی دانشگاه شهید بهشتی برگزار شــد و دکتر ابراهیمی‬ ‫ مدیرعامــل بانک انصــار با ارائــه مقاله ای تحــت عنوان‬ ‫«پیاده سازی حسابرسی داخلی مبتنی بر ریسک در بانک‬ ‫ انصار» دســتاوردهای نظام جامع کنترل و نظارت بانک را‬ ‫تشریح کرد‪.‬‬ ‫بــه گــزارش اداره کل بازاریابــی و تبلیغــات‪ ،‬دکتر‬ ‫ابراهیمی در مقاله خود‪ ،‬ابتدا به اهمیت موضوع کنترل های‬ ‫داخلی و محیطی سازمان ها پرداخت و با اشاره به اهمیت‬ ‫موضوع مدیریت ریســک بنــگاه گفــت‪« :‬بهره گیری از‬ ‫اطالعات و مدیریت ریســک‪ ،‬ســازمان را جهــت نیل به‬ ‫اهداف خــود کمک کرده و حسابرســی داخلــی مبتنی بر‬ ‫ریسک‪ ،‬با استفاده از اطالعات مدیریت ریسک به کنترل‬ ‫و مدیریت ریسک خصوصا ریسک های عملیاتی خدمات‬ ‫مشاوره ای ارائه می نماید‪ ».‬وی افزود‪« :‬ما در فرایندهای‬ ‫ط ضعف پراهمیت‬ ‫نظارت و کنترل خود‪ ،‬ضمن شناسایی نقا ‬ ‫بخش هــای مختلف‪ ،‬بــا اســتفاده از فناوری هــای نوین‬ ‫به کمــک متخصصان و نــواوری و خالقیت کارشناســان‬ ‫داخلی توانســتیم هم سطح ریســک بانک را کنترل و هم‬ ‫مشاوره های پیش نگر از این حوزه دریافت کنیم‪».‬‬ ‫مدیرعامــل بانک انصار پس از ان‪ ،‬بــه اقدامات این‬ ‫بانک در این حــوزه پرداخت و گفت‪« :‬حسابرســی مبتنی‬ ‫بر ریســک‪ ،‬نیازمند تعیین ریســک های کلیــدی‪ ،‬انجام‬ ‫فعالیت های کنترلی و تمرکز بر مواضع دارای ریسک زیاد‬ ‫است‪».‬‬ ‫وی ســپس به مراحل اســتاندارد اجرایی حسابرسی‬ ‫داخلی اشــاره و اقدامات بانک در این خصوص را تشریح‬ ‫کرد‪« :‬شناســایی و استاندارد ســازی فرایندهای بانک در‬ ‫ســطح شــعب‪ ،‬مدیریت شــعب و ســتاد‪ ،‬تعیین اهداف‪،‬‬ ‫شــاخص ها و معیارهــای ارزیابــی‪ ،‬ارتقــای اگاهــی و‬ ‫مهارت های فنی حسابرسان‪ ،‬توجیه مدیران ارشد در پذیرش‬ ‫مدل جدید‪ ،‬یکپارچه سازی اطالعات و جمع اوری داده های‬ ‫مرتبط با ریسک و همچنین یکپارچه سازی سامانه های حوزه‬ ‫نظارت و کنترل‪ ،‬مراحلی اســت که با تالش چندین ســاله‬ ‫همکاران بنده در بانک انجام شد‪.‬‬ ‫ح سامانه ‬ ‫ایشان در بخش دیگری از این مقاله‪ ،‬به تشری ‬ ‫بازار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫جانشین معاونت برنامه ریزی‬ ‫و هدایت راهبردی بانک انصار‬ ‫پاسخگوی مشتریان بود‬ ‫در ادامــه اجــرای طــرح‬ ‫گفت وگوی بی واســطه‪ ،‬جانشــین‬ ‫معاونــت برنامه ریــزی و هدایــت‬ ‫راهبــردی بانک انصار پاســخگوی‬ ‫مشتریان بود‪.‬‬ ‫به گــزارش اداره کل بازاریابی‬ ‫و تبلیغات صبح روز شــنبه ‪94/8/23‬‬ ‫از ســاعت ‪10‬تــا ‪12‬اقــای محمــد‬ ‫مرادبیگــی‪ ،‬جانشــین معاونــت‬ ‫برنامه ریزی و هدایت راهبردی بانک‬ ‫با حضور در مرکز خدمات مشــتریان‬ ‫بانک انصار به ســواالت مشــتریان‬ ‫بانک پاسخ داد‪.‬‬ ‫بر اســاس این گزارش عمده مباحث و ســواالت مطرح شــده در این تماس ها‬ ‫شامل‪ :‬کارمزد ارائه خدمات بانکی‪ ،‬افتتاح شعبه‪ ،‬سقف پرداخت تسهیالت و حمایت‬ ‫از پایان نامه های دانشجویی توسط بانک بود‪.‬‬ ‫گفتنی اســت در طرح گفت وگوی بی واســطه‪ ،‬مســئوالن معاونت ها و مدیران‬ ‫ارشد بانک انصار بر اساس زمان بندی مشخص و از قبل اعالم شده‪ ،‬در مرکز خدمات‬ ‫مشتریان بانک انصار حضور یافته و پاسخگوی ســواالت تخصصی مشتریان بانک‬ ‫می باشند‪ .‬از نکات برجسته و قابل اهمیت در اجرای این طرح می توان به استقبال زیاد‬ ‫مشتریان و کارکنان در طرح سواالت و ارائه دیدگاه ها و پیشنهاد های سازنده اشاره کرد‪.‬‬ ‫یکپارچــه نظارت و کنتــرل بانک پرداختند و ســامانه های‬ ‫حسابرسی داخلی‪ ،‬نظارت سیســتمی‪ ،‬بازرسی‪ ،‬رسیدگی‬ ‫ ب ه تخلفــات‪ ،‬رســیدگی به شــکایات و مبارزه باپولشــویی‬ ‫را کــه در قالب یــک ســامانه یکپارچــه و بر بســتر بانک‬ ‫جامع کنترل ها و ارزیابی ریســک اســتقرار یافته اســت را‬ ‫توضیح دادند‪.‬‬ ‫عضوهیات علمی دانشــگاه امام حسین(ع) پس از‬ ‫ان‪ ،‬به تشــریح نحوه «محاسبه ریســک کنترل» و نحوه‬ ‫محاسبه ریسک در سطح فرایند‪ ،‬شــعبه‪ ،‬مدیریت شعبه و‬ ‫کل بانک پرداخت‪.‬‬ ‫دکتر ابراهیمی در ادامه چگونگی انجام حسابرســی‬ ‫مبتنی بر ریسک را تشــریح کرده و نتایج حاصل از استقرار‬ ‫ســامانه یکپارچه کنترل و نظــارت را برشــمردند که از ان‬ ‫جمله می توان به تهیه داشــبورد جامــع کنترل ها و امکان‬ ‫شناســایی فعالیت های فاقد کنترل‪ ،‬امکان ارائه خدمات‬ ‫مشــاوره پیش نگر به مدیریت‪ ،‬ارتباط یافته هــا و بندهای‬ ‫بازرســی و حسابرســی به کارکنان‪ ،‬فرایندها‪ ،‬شعب و حفظ‬ ‫سوابق‪ ،‬امکان داده کاوی و پیش بینی حوزه های پر خطر‪،‬‬ ‫حذف کاغذ و کاهش هزینه ها در رسیدگی ها و پیگیری ها‬ ‫اشاره کرد‪.‬‬ ‫در تداوم اجرای طرح گفت وگوی بی واسطه مدیران ارشد‬ ‫معاون نظارت و بازرسی بانک انصار با‬ ‫مشتریان و کارکنان گفت وگو کرد‬ ‫درگفت وگــوی تلفنی اقــای ابراهیم محمدی‬ ‫معاون نظارت و بازرســی بانک انصار با مشــتریان و‬ ‫کارکنان‪ ،‬که صبح سه شنبه ‪ 19‬ابان در مرکز خدمات‬ ‫مشتریان انجام شد‪ ،‬مشتریان و کارکنان بانک انصار‬ ‫به ارائه دیدگاه ها‪ ،‬نظرات و پیشنهادهای خود در حوزه‬ ‫نظارت و بازرسی و مســائل خود پرداختند و همزمان‬ ‫سواالت خود را در این حوزه مطرح کردند‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات‪ ،‬اقای‬ ‫ابراهیم محمدی معاون نظارت و بازرســی براساس‬ ‫زمان بندی اعالم شده از ساعت ‪ 10‬بامداد سه شنبه در‬ ‫مرکز خدمات مشتریان حضور یافت و ضمن شنیدن‬ ‫دیدگاه ها‪ ،‬نظرات و پیشنهادهای تماس گیرندگان و‬ ‫گفت وگوی مفصل با تعدادی از تماس گیرندگان‪ ،‬به سواالت انان در حوزه های تخصصی پاسخ داد‪.‬‬ ‫براساس این گزارش‪ ،‬اقای ابراهیم محمدی درحالی به سواالت تماس گیرندگان پاسخ داد که‬ ‫مهم ترین عناوین مطرح شده‪ :‬پشتیبانی کارتخوان فروشــگاهی‪ ،‬برخورد مسئولین شعب‪ ،‬عملکرد‬ ‫کارکنان شعب و سقف پرداخت تسهیالت بوده است‪.‬‬ ‫شــایان ذکــر اســت طــرح گفت وگــوی تلفنــی مشــتریان‪ ،‬مدیــران و کارکنــان‬ ‫بانــک انصــار بــا مدیــران ارشــد تحــت عنــوان گفت وگــوی بی واســطه مدیــران ارشــد‬ ‫از صبح چهارشــنبه ‪13‬ابــان در مرکز خدمات مشــتریان بــا گفت وگــوی اقای ســیدحمیدخالقی‪،‬‬ ‫مدیرکل بازاریابی و تبلیغات اغاز شــد و ‪ 28‬اذرمــاه با گفت وگوی اقای فروتــن قائم مقام بانک انصار‬ ‫به پایان رسید‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫سامانه‬ ‫نظام پیشنهادها‬ ‫در بانک دی‬ ‫رونمایی شد‬ ‫ســامانه نظــام پیشــنهادها در بانک دی بــا حضور‬ ‫مدیرعامل و معاونان بانک رونمایی شد‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل روابــط عمومی بانک دی‪ ،‬دکتر‬ ‫احمد شفیع زاده‪ ،‬مدیرعامل بانک دی در مراسم رونمایی‬ ‫از این سامانه با تقدیر از تالش های معاونت طرح و توسعه‬ ‫برای پیاده سازی این سامانه‪ ،‬راه اندازی نظام پیشنهادات‬ ‫را گامی در جهت افزایش مدیریت مشارکتی و توجه جدی‬ ‫به ذی نفعان دانست‪.‬‬ ‫وی لزوم برقراری ارتباط نظام مند با ذی نفعان درونی‬ ‫و بیرونــی بانــک را از طریق ســامانه نظام پیشــنهادات‪،‬‬ ‫مرحلــه ای در جهــت شناســایی زمینه های قابــل بهبود‬ ‫ســازمان دانســت و تصریح کــرد‪« :‬ایجاد جو ســازمانی‬ ‫مناســب و فرصت برای افزایش مشــارکت فکری کارکنان‬ ‫در امور بانک به صورت داوطلبانه و برخوردار کردن انان از‬ ‫مواهب مادی و معنوی این مشــارکت از مهمترین اهداف‬ ‫نظام پیشنهادهاست‪».‬‬ ‫مدیرعامل بانک دی با بیان اینکه یکی از نظام های‬ ‫مدیریتی پویا که نقش بسیار مهمی در توسعه منابع انسانی‬ ‫و در نتیجه در فرایند توسعه کلی یک ســازمان دارد‪ ،‬نظام‬ ‫مدیریت مشــارکتی اســت‪ ،‬خاطرنشــان کــرد‪« :‬از نظام‬ ‫پیشنهادها به عنوان ساده ترین‪ ،‬رایج ترین و گسترده ترین‬ ‫ابزار مدیریت مشارکتی یاد می شود‪».‬‬ ‫بــه گفتــه وی مشــارکت دادن کارکنــان در بهبــود‬ ‫حیطه های کاری خود از طریق پیاده ســازی و گســترش‬ ‫نظام پیشنهادها‪ ،‬روشی موثر در زمینه مشکل یابی و ارائه‬ ‫پیشنهادهایی برای بهبود روندها و رویه های کاری توسط‬ ‫افرادی است که بیشترین درگیری را با مشکالت دارند‪.‬‬ ‫در این مراســم همچنین دکتر عظیــم نوید تهرانی‪،‬‬ ‫معاون طرح و توسعه بانک دی در زمینه لزوم راه اندازی این‬ ‫سامانه در بانک و مراحل اجرایی شدن ان توضیحاتی ارائه‬ ‫داده و اظهار کرد‪« :‬در نظام مدیریت مشارکتی تمامی افراد‬ ‫برنامه هایفرهنگی‬ ‫بانک دی برای‬ ‫بزرگداشتاربعین‬ ‫اعالم شد‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫به گفته وی همچنین با هدف تکریم زائران حسینی‬ ‫کارکنان بانک دی در مرز مهران ایستگاه صلواتی دایر کرده‬ ‫و طی ‪ 10‬روز به ارائه خدمت می پردازند‪.‬‬ ‫صفرلکی از برگزاری مســابقه عکس ویژه اربعین در‬ ‫بانک دی خبــر داد و گفت‪« :‬با هدف به یادگار گذاشــتن‬ ‫صحنه های عشق به اهل بیت پیامبر(ص) و حادثه عاشورا‬ ‫مسابقه عکسی با عنوان «در وادی عشق» در دو بخش ازاد‬ ‫و ویژه برای عموم مردم برگزار خواهد شد‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه شــرایط شــرکت در این مسابقه در‬ ‫ســایت بانک دی به نشــانی ‪ www.day24.ir‬اعالم شده‬ ‫اســت‪ ،‬انعکاس جلوه های ایثار و همدلــی در راهپیمایی‬ ‫اربعین حســینی‪ ،‬معرفی جلوه های هنری عشق و ارادت‬ ‫مردمی به ســاالر شــهیدان و ثبت لحظه های ماندگار این‬ ‫راهپیمایی عظیم و پر شور را از اهداف برگزاری این مسابقه‬ ‫دانست‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫بانــک دی با هــدف بزرگداشــت اربعین حســینی و‬ ‫راهپیمایی عظیم مردمی چند برنامــه فرهنگی ـ مذهبی را‬ ‫طی نیمه دوم ماه صفر برگزار خواهد کرد‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل روابط عمومی بانک دی‪ ،‬ابراهیم‬ ‫صفرلکی با اشــاره به برگزاری مراسم باشــکوه اربعین طی‬ ‫ســال های اخیر حضور ‪ 20‬میلیونی زائران حســینی را در‬ ‫این مراسم نشــانه عشــق و عالقه مردم نسبت به حضرت‬ ‫سیدالشهدا(ع) دانست‪.‬‬ ‫مدیــرکل روابط عمومــی بانــک دی اظهــار کــرد‪:‬‬ ‫«راهپیمایی اربعین روزنه امیدی است که خداوند تفضل‬ ‫کرده و ما باید از ان هم برای خود و هم برای خانواده‪ ،‬کشور‬ ‫و جهان اسالم اســتفاده کنیم و روحمان را در این چند روز‬ ‫راهپیمایی پرورش دهیم‪».‬‬ ‫به گفته وی اربعین‪ ،‬تمریــن زندگی در دوران موعود‬ ‫اســت؛ تمرینی که در ان همه با هــم مهربانند‪ .‬عرصه ای‬ ‫که ده ها میلیون انسان در یک مقطع کوتاه زمانی و در یک‬ ‫فضای کوچک مکانی بدون کمترین مشکلی‪ ،‬ندای لبیک‬ ‫ســر می دهند و با هم پیمان می بندند که همیشــه حسینی‬ ‫باقی بمانند‪.‬‬ ‫صفرلکی با اشاره به تاکیدهای صورت گرفته نسبت‬ ‫به اهمیت پیاده روی اربعین در روایت های معتبر اسالمی‬ ‫تصریح کرد‪« :‬حضور ‪ 20‬میلیون نفری در شــهر کوچک‬ ‫کربــا و پذیرایی از زائران کار عشــق به امام حســین(ع)‬ ‫است‪ ،‬به همین دلیل کارکنان بانک دی هم برای جا نماندن‬ ‫از این قافله خود را مهیای «حضور» کرده اند‪».‬‬ ‫مدیرکل روابط عمومی بانک دی با اشــاره به تدوین‬ ‫برنامه های فرهنگی برای بزرگداشت این روز عظیم در بانک‬ ‫گفت‪« :‬همراه با ملت شهید پرور ایران اسالمی کاروانی از‬ ‫کارکنان بانک دی و خانواده هایشان در راهپیمایی نجف تا‬ ‫کربال شرکت خواهند کرد‪».‬‬ ‫سازمان درباره روش های حل مســائل و ارتقای بهره وری‬ ‫سازمان‪ ،‬فعاالنه اندیشیده و حاصل ان را در قالب طرح ها‬ ‫و پیشنهادها به سازمان ارائه می کنند‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬با اغاز به کار رســمی این سامانه از این‬ ‫پس کارکنان بانک دی می توانند با ثبت پیشنهادهای خود‬ ‫عالوه بر مشــارکت در تصمیم ســازی و افزایش بهره وری‬ ‫بانک از مزایا و امتیازات پیش بینی شده نیز در روش اجرایی‬ ‫نظام پیشنهادها بهره مند شوند‪».‬‬ ‫همچنین یزدان یزدانــی‪ ،‬رئیــس اداره مطالعات و‬ ‫توســعه بانک دی ضمن ارائه توضیحاتی درباره پیشــینه‬ ‫تاریخی اجــرای نظام پیشــنهادات در ســایر کشــورها و‬ ‫پیامدهای مثبت ان برای سازمان ها‪ ،‬نحوه کار با این سامانه‬ ‫و چگونگی ثبت پیشنهادات در سامانه را تشریح کرد‪.‬‬ ‫‪79‬‬ ‫بازار‬ ‫بازار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪288‬‬ ‫چهاردهمین همایش سراسری معاونان و مدیران‬ ‫موسسه اعتباری کوثر در بوشهر برگزار شد‬ ‫به گزارش روابط عمومی موسسه اعتباری کوثر؛ این‬ ‫همایش با حضور اعضای هیات مدیره‪ ،‬معاونان و مدیران‬ ‫حوزه مرکزی و مدیران اســتان ها با محوریت فعالیت ها و‬ ‫فرایندهای معاونــت بازاریابی و امور بین الملل موسســه‬ ‫اعتباری کوثر از دوشنبه ‪ 18‬ابان ماه ســال جاری به مدت‬ ‫دو روز در شــهر بوشــهر برگزار گردید‪ .‬مدیرعامل موسسه‬ ‫اعتباری کوثر در پایان روز دوم و جمع بندی در این همایش‬ ‫گفت‪ « :‬ترویج سنت پسندیده قرض الحسنه رسالت اصلی‬ ‫موسســه اعتباری کوثر اســت و تمامی مدیران و کارکنان‬ ‫باید در راستای اشاعه بانکداری اســامی تالش کنند‪».‬‬ ‫دکتر رضایی در ادامه با تاکید بر موضوع قیمت تمام شــده‬ ‫پول افزود‪« :‬باید نســبت به کاهش قیمت تمام شده پول‬ ‫در موسســه اهتمام ویژه ای داشته باشــیم‪ ».‬وی باتوجه‬ ‫به مباحثی که از ســوی معاونت بازاریابی و امور بین الملل‬ ‫مطرح گردید‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬اگر می خواستیم روند ثابتی‬ ‫از ابتدای سال داشته باشیم تاکنون می بایست منابع دو برابر‬ ‫می شد‪ ،‬اما باتوجه به شرایط بازار بانکی و شرایط اقتصادی‪،‬‬ ‫سهم کوثر نیز در جذب نقدینگی کمتر از پیش بینی ها بوده‬ ‫است‪».‬‬ ‫دکتــر رضایــی بــا اشــاره بــه فعالیــت «صنــدوق‬ ‫ســرمایه گذاری با درامد ثابت کوثر یکم»‪ ،‬اظهار داشت‪:‬‬ ‫«صندوق ســرمایه گذاری کوثر یکم فرصت مناسبی برای‬ ‫جذب منابع جدید است که باید از ان به خوبی بهره برداری‬ ‫گردد‪ ».‬وی در بخش دیگری از ســخنان خود با اشــاره به‬ ‫اهمیت مشــتری مداری در ســطح سرپرســتی ها و شعب‬ ‫موسسه اعتباری کوثر گفت‪« :‬راه اندازی سامانه پاسخگوی‬ ‫کوثر(‪ )crm‬بســتر مناسبی در راســتای ایجاد ارتباط موثر‬ ‫با مشــتریان و اطالع رســانی لحظه به لحظــه خدمات و‬ ‫طرح های موسسه اســت‪ ».‬مدیرعامل موسسه اعتباری‬ ‫کوثر‪ ،‬بانکــداری الکترونیکــی را یکــی از مباحث جدایی‬ ‫ناپذیر بازاریابی هدفمند دانســت و افزود‪« :‬ما باید بتوانیم‬ ‫همه فعالیت های خودمان را در مسیر تلفن همراه و موبایل‬ ‫بانک با شــعار «همه جا‪ ،‬همه وقت با کوثــر» برنامه ریزی‬ ‫کنیم‪ ».‬دکتــر رضایی گفــت‪« :‬در بانکــداری مجازی در‬ ‫ابتدای راه هستیم و باید سعی کنیم ان را گسترش دهیم‪.‬‬ ‫نسل جدید بدون تلفن همراه نمی تواند زندگی کند‪ .‬بدین‬ ‫ترتیب ما می توانیــم خدمات و محصوالت موسســه را از‬ ‫طریق کانال های ارتباطی مطمئن در اختیار مشــتریان و‬ ‫دیگر ذینفعان موسسه بگذاریم‪ » .‬وی ضمن ابراز خرسندی‬ ‫از محتوای گزارش ها و مقاالت ارائه شده بر اهمیت اموزش‬ ‫کارکنان و عملیاتی شدن مدیریت دانش در سازمان تاکید‬ ‫کرد‪ .‬نایب رئیس هیات مدیره موسسه کوثر در ادامه رعایت‬ ‫شعائر اســامی را مورد توجه مدیران و کارکنان قرار داد و‬ ‫گفت‪« :‬حفظ شعائر اســامی در مجموعه ارزشی کوثر از‬ ‫اولویت ها بوده و یکی از اهداف ما صیانت از نام مبارک کوثر‬ ‫است که باید ظاهر ما نیز همین طور باشد‪».‬‬ ‫تلفن های همراه؛ کارت های اعتباری مطمئن‬ ‫جواد فهیمی پــور قائم مقام موسســه اعتباری کوثر‬ ‫گفت‪« :‬یکی از نکات قابل توجه که به شدت در بانک های‬ ‫دنیا در حال گسترش بوده و نفوذ زیادی هم در بین مشتریان‬ ‫دارد ارائه خدمات بانکی بر مبنای تلفن همراه است‪ ».‬جواد‬ ‫فهیمی پور در چهاردهمین همایش سراســری معاونان و‬ ‫مدیران موسسه اعتباری کوثر در بوشهر با بیان اینکه این‬ ‫پدیده در کشور ما هم در حال شکل گرفتن است‪ ،‬دلیل ان‬ ‫را تمایل مشتریان بانک ها برای رفع نیازهای خود از طریق‬ ‫تلفن های همراه دانســت‪ .‬وی با بیان اینکه به جز خدمات‬ ‫مربوط به اسکناس و پول نقد ســایر خدمات را می توان از‬ ‫طریق تلفن های همــراه انجام داد‪ ،‬افــزود‪« :‬هم اکنون‬ ‫بزرگان بازاریابی در دنیا اعالم می دارند که در صورت وجود‬ ‫قوانین مناسب‪ ،‬تلفن های همراه حتی این پتانسیل را دارد‬ ‫که برای افتتاح حســاب هم مورد اســتفاده قرار بگیرد‪».‬‬ ‫قائم مقام موسســه اعتبــاری کوثر به هزینه هــای باالی‬ ‫دستگا های ‪ ATM‬اشاره کرد و گفت‪« :‬هزینه های سنگین‬ ‫این دستگاه ها به معضلی در بانکداری نوین تبدیل شده و‬ ‫تلفن های همراه می توانند نقش کارت اعتباری را داشــته‬ ‫باشند که با به کارگیری انها می توان مشکل دستگاه های‬ ‫خودپرداز را به فراموشی سپرد‪».‬‬ ‫وی بــا بیــان اینکــه امــروزه بانکدارها در دنیــا باید‬ ‫فروشــندگان خدمات باشــند‪ ،‬ابراز داشــت‪« :‬هم اکنون‬ ‫تفکر پشت باجه نشینی جای خود را به انواع تکنیک های‬ ‫بازاریابی داده و به زودی تمرکز بر خدمات‪ ،‬مزیت بانک ها‬ ‫می شود و بانک ها باید مانند یک سوپر مارکت مالی به دنبال‬ ‫تکمیل سبد خدمات خود باشند ضمن اینکه فضای رقابتی‬ ‫میان بانک های ایرانی به گونه ای است که مدیران را وادار‬ ‫می کند هر روز به سمت خدمات جدیدی بروند‪ ».‬فهیمی پور‬ ‫در پایان سخنان خود بازاریابی هدفمند را از دیگر نیازهای‬ ‫بانکداری کنونی دانست و گفت‪« :‬علم به نیازهای مشتری‪،‬‬ ‫ارزش ها و عادت خرج کردن او برای بازاریابی موفق بانکی‬ ‫و حتی غیربانکی حیاتی است‪».‬‬ ‫باید با تمام توان در ارتقای شاخص‬ ‫مشتری مداری گام برداریم‬ ‫رضــا شــهرابی در چهاردهمین همایش سراســری‬ ‫معاونان و مدیران موسسه اعتباری کوثر در بوشهر هدف از‬ ‫برگزاری این همایش را ارائه گزارش فعالیت ها و فرایندهای‬ ‫معاونت بازاریابی و امور بین الملل موسســه اعتباری کوثر‬ ‫عنوان کرد و گفت‪« :‬امیدواریم با همدلی و همزبانی بتوانیم‬ ‫با شناسایی دقیقی خواسته های مشتریان کوثر در راستای‬ ‫حفظ و ارتقای شاخص مشتری مداری گام برداریم‪».‬‬ ‫وی با اشاره به اهمیت خدمات سخت افزاری بانک ها‬ ‫به مشتریان مانند دســتگاه های کارت خوان(پوز) و دیگر‬ ‫سیســتم هایی که حالت بهینه تری دارند‪ ،‬اظهار داشــت‪:‬‬ ‫«در این همایش ســعی شــده با ارائه امارهای مقایسه ای‬ ‫با دیگر بانک هایی که در برخی خدمات پیشتاز هستند‪ ،‬به‬ ‫بررسی بیشــتر مباحث بپردازیم‪ ».‬معاون بازاریابی و امور‬ ‫بین الملل موسسه اعتباری کوثر با اشاره به طرح فراخوان‬ ‫مقاالت با موضوع بازاریابی و مشــتری مداری گفت‪« :‬در‬ ‫مجموع ‪ 54‬مقاله جهت بررسی از سراســر کشور ارسال و‬ ‫ســه مقاله به عنوان مقاله برتر جهت ارائه در این همایش‬ ‫برگزیده شدند‪».‬‬ ‫تاکید بر وفای به عهد در موسسه اعتباری کوثر‬ ‫مدیر فرهنگی و مسئول دفتر نظارت شرعی موسسه‬ ‫اعتباری کوثر با بیان اینکــه وقتی قول دادیــم باید به ان‬ ‫عمل کنیــم‪ ،‬ابراز داشــت‪« :‬بایــد توجه کنیــم وقتی که‬ ‫قول دادیــم عملی را انجــام بدهیــم باید با تمــام قوت و‬ ‫همت کارها را به پیش برده تا به وعــده مان عمل کنیم‪».‬‬ ‫ی گفت‪« :‬باالترین مقامی ‬ ‫حجت االسالم والمسلمین بهرام ‬ ‫که انســان می تواند به ان برســد حریت و ازادگی اســت‪،‬‬ ‫بنابراین وقتی انسان قول می دهد بنده قولش می شود یعنی‬ ‫ازادگی انسان در گرو قولش است‪».‬‬ ‫حجت االســام بهرامی در بخش دیگری از سخنان‬ ‫خود با بیان اینکه نباید بیــن کاری که برای خودمان انجام‬ ‫می دهیم با کاری که می خواهیم برای دیگران انجام دهیم‬ ‫تفاوت قائل باشیم‪ ،‬گفت‪« :‬انسان باید عدالت را در عمل‬ ‫جاری و ساری داشته باشد‪».‬‬ ‫مدیر فرهنگی و مسئول دفتر نظارت شرعی موسسه‬ ‫اعتباری کوثر در پایان بر وفای به عهد در موسسه اعتباری‬ ‫کوثر تاکید کرد‪ .‬بر اساس این گزارش طی دو روز همایش‬ ‫سراســری معاونیــن و مدیران موسســه اعتبــاری کوثر‪،‬‬ ‫مدیران و کارشناســان بازاریابی در چهــار بخش عملکرد‬ ‫مقایســه ای اســتان ها در بخش جذب منابــع‪ ،‬بانکداری‬ ‫مجازی‪ ،‬بانکداری خرد و بانکداری اختصاصی و شــرکتی‬ ‫و مدیریت ارتباط با مشــتریان گزارش هایــی ارائه کردند‪.‬‬ ‫همچنین به سه نفر از کارشناسانی که مقاله های انان توسط‬ ‫هیات داوران به عنوان مقاله برگزیده شناخته شد سکه بهار‬ ‫ازادی اهداء شد‪ .‬در حاشیه این همایش معاونان و مدیران‬ ‫موسسه اعتباری کوثر روز چهارشــنبه مورخ ‪ 20‬ابان ماه از‬ ‫تاسیسات گاز و پتروشیمی پارس جنوبی واقع در شهرستان‬ ‫عسلویه بازدید و با پتانسیل ها و ظرفیت های نفت و گازی‬ ‫استان بوشهر اشنا شدند‪.‬‬