روزنامه صمت شماره 289

‫جوانان غربی دچار‬ ‫بیمعناییشدهاند‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره دویست و هشتاد ونه ‪ 7/‬اذر ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫جنگ میانتمدنی‬ ‫علیرضاصدرا‪،‬عبدالحسینخسروپناه‬ ‫ابراهیممتقیوحسینابراهیمنیا‬ ‫نظریات هانتینگتونوفوکویاما‬ ‫درباره پایان تاریخ را نقدکردهاند‬ ‫جنگ جهانی سوم در راه است؟‬ ‫واکنش روسیه به‬ ‫حملهموشکیترکیهچیست‬ ‫تحلیلابراهیمفیاضاز‬ ‫جذب جوانان اروپایی‬ ‫به داعش‬ ‫عهدجدید‬ ‫بهتکلیفم‬ ‫عملکردم‬ ‫نقویحسینیاز‬ ‫ماجرای ورامین‬ ‫میگوید‬ ‫چرا بایدگفت‪ :‬روابط ایران – روسیه وارد دوران جدید شده است؟‬ ‫پوتین دریافتهکه نفوذ ایران در منطقه قابلگذشت نیست و چه بهترکه در این نفوذ‪ ،‬روسیه شریک‬ ‫ایران شود ‪ /‬ایران اموختهکه اکنون زمانه موازنه مثبت بین غرب و روسیه است ‪ /‬رهبر انقالب نماد‬ ‫عقالنیت و اعتدال فقه شیعه و دولت شیعی هستندکه مدل اسالم انقالبی و عقالنی را در مقابل اسالم‬ ‫تکفیری و سلفی ارائه میکنند ‪ /‬اکنون ایران استکه روسیه را پی خود میکشاند‪ .‬چنین تغییری‬ ‫محصول استراتژی هوشمندانه جمهوری اسالمی است‬ ‫پروندهگذشت عارف در‬ ‫انتخابات‪92‬بسته شده‬ ‫گفتوگو با محمد عطریانفر درباره‬ ‫استراتژیکارگزاران در انتخابات‬ ‫پایانشنگن؟‬ ‫ایا حادثه‪13‬نوامبر‪ ،‬اروپا را‬ ‫به سمت واگرایی میبرد؟‬ ‫دوست دارم مردمکشورم‬ ‫فیلممراتماشاکنند‬ ‫گفتوگویمثلثباکارگردان‬ ‫«احتمالباراناسیدی»‬ ‫جلد‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫مسیردوم‬ ‫غول هایگازیدرایرانچهمی خواهند؟‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫هفته نامه مثلث ‪ ،‬اربعینحسینیراتسلیتمی گوید‬ ‫خونشهیدانماامتدادخونپاک‬ ‫شهیدانکربالست‬ ‫اربعین سید مظلومان و سرور شهیدان ـ‬ ‫صلواه ال ّل ‏ه و سالمه علیه ـ رسید‪ .‬بر ملت رشید‬ ‫و اگاه ما «اربعین»های سودمندی گذشت‪.‬‬ ‫ما در این ســالها بــه دنبــال بیــش از پنجاه‬ ‫سال سلطنت غاصبانۀ سلســلۀ پهلوی با چه‬ ‫مصیبت هایی و بی‏فرهنگی های خانمانسوزی‬ ‫مواجه بوده‏ایم‪ .‬سالهایی بس تلخ و رنج‏اور در‬ ‫این پنجاه سال و تلخ تر و رنج‏اورتر در این یکی‬ ‫دو سال اخیر که ملت شجاع ما را علیه استبداد‬ ‫و استعمار به حرکت دراورد‪ .‬امسال اربعین امام‬ ‫امت در خالل اربعین های پیروان و شیعیان‬ ‫ان بزرگمرد اسالم واقع شــده‪ ،‬و گویی خون‬ ‫شهیدان ما امتداد خون پاک شهیدان کربالست‪ ،‬و اربعین‬ ‫اخیر برادران ما بازتاب اربعین ان دالوران می‏باشــد؛ خون‬ ‫طاهر انان بــه حکومت طاغوتی یزید خاتمــه داد‪ ،‬و خون‬ ‫پاک اینان سلطنت طاغوتی را به هم پیچید‪ .‬اربعین امسال‬ ‫استثنایی و نمونه است؛ راهپیمایی و تظاهرات پرشور در این‬ ‫اربعین وظیفۀ شرعی و ملی است‪.‬‬ ‫ملت بزرگ در سراســر ایران با راهپیمایی و تظاهرات‬ ‫خود این نظام را دفن می‏کند‪ ،‬و مخالفت خود را با «شورای‬ ‫ســلطنت» غیرقانونی اعالم می‏نماید‪ ،‬و پشتیبانی خود را‬ ‫برای چندمین بار از «جمهوری اســامی» اعالم می‏کند‪.‬‬ ‫الزم اســت توجه ملت دلیر ایران را بــه مطالبی چند جلب‬ ‫نمایم‪:‬‬ ‫‪ 1‬ـ از قرار اطالع‪ ،‬مامورین دولت شــبها گندم انبارها و‬ ‫سیلوها را با کامیون می‏برند و‬ ‫‪10- 21‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫بازگشتاقایسفیر!‬ ‫اشرافسپاهبرداعش‬ ‫سقوطسوخویروسی‬ ‫غول هایگازیدرایرانچهمی خواهند؟‬ ‫‪22- 29‬‬ ‫گفتارها‬ ‫عهدجدید‬ ‫فراترازیکسفر‬ ‫احترامپوتینبهاسالمشیعی‬ ‫پاریسپسازحمله‬ ‫‪30- 41‬‬ ‫سیاست‬ ‫نجفی‪،‬هاشمی‪،‬الریجانی به جایعارف‬ ‫روحانیمی تواندرویحمایتعارفبه عنوان‬ ‫رئیسمجلسحسابکند‬ ‫بهتکلیفمعملکردم‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫مثلث؛هفتهنامه ایخبری‪،‬تحلیلیاستکهسعیداردروایتیمنصفانهوعادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه ضلع استقالل‪،‬‬ ‫ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش‬ ‫اسالم‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گســترش و سیادت اسال م خواهی در‬ ‫سراسر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم‬ ‫شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب‬ ‫و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت‬ ‫قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان‬ ‫فرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬امیدواریمکهدرروایت مانصادق‪،‬برمرام مان‬ ‫مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب‬ ‫و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی(دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‪ -‬داوود حشمتی‬ ‫فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی(دبیر) ‪ -‬فاطمه کریمخان‬ ‫سارا میرشجاعی ‪ -‬شیما غفاری ‪ -‬مسعود نجفی ‪ -‬محمدصادق لواسانی‬ ‫تاریخ و گفتارها‪ :‬مصطفی شوقی(دبیر)‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬حمید عزیزی‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫جامعه شناسی‪ :‬علی حاجی ناصری (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫می‏خواهند قحطی مصنوعی به وجــود اورند‪ .‬وظیفۀ‬ ‫حتمی مردم تهران و شهرستانهاست که از این عمل شدید ًا‬ ‫جلوگیری کنند‪ ،‬و عده‏ای از معتمدین را به نظارت بگمارند‬ ‫که این عمل غیرانسانی دولت را خنثی کنند‪ .‬غفلت از این‬ ‫امر مسئولیت شرعی دارد‪.‬‬ ‫‪ 2‬ـ از قرار اطالع‪ ،‬دولت امریکا درصدد است که اسلحه‬ ‫و مهماتی را که در ایران است و در مقابل نفت به مردم ایران‬ ‫تحمیل کرده اســت‪ ،‬یا به ســرقت ببرد (اگر تاکنون نبرده‬ ‫باشــد‪ ،‬چنانچه بعضی از خبرگزاری ها افشــا کرده‏اند) و یا‬ ‫منفجر کند‪ .‬بر افسران و درجه‏داران ارتش و سایر نیروهای‬ ‫سه گانه اســت که از ان جلوگیری کنند‪ ،‬و بر ملت است که‬ ‫با ارتش در این امر همکاری کننــد‪ ،‬و نگذارند بیش از این‬ ‫مال ملت را نابود و یا چپاول کنند‪ .‬افسران محترم بدانند که‬ ‫مسامحه در این امر خیانت به کشور و اسالم است‪.‬‬ ‫‪ 3‬ـ کشاورزان محترم همت کنند و از اقدام برای‬ ‫کشت خصوص ًا کشــت دیمی غفلت نکنند‪ .‬ممکن‬ ‫است مفسدین قحطی مصنوعی ایجاد کرده و کشور‬ ‫را در مضیقه قرار دهند‪.‬‬ ‫‪ 4‬ـ بانک های اسالمی به کشــاورزان به منظور‬ ‫ادامۀ کشاورزی قرض‏الحسنه بدهند‪ ،‬و مسلمانان در‬ ‫این امر حیاتی با این بانکها تشریک مساعی نمایند تا‬ ‫جلوی توطئۀ شیطانی گرفته شود‪.‬‬ ‫از خداوند تعالی خواستارم که با مرحمت واسعۀ‬ ‫خود‪ ،‬ملت ما را از شر اشــرار داخلی و خارجی نجات‬ ‫دهد‪ .‬والسالم علیکم و رحمه ال ّل ‏ه و برکاته‪.‬‬ ‫‪ 57/10/25‬ـ ‪ 16‬صفر ‪99‬‬ ‫روح‏ال ّل ‏ه الموسوی الخمینی‬ ‫‪48- 57‬‬ ‫علومسیاسی‬ ‫نظریه اشوب‬ ‫تکفیری ها محصول تمدن غرب اند‬ ‫جنگ میان تمدنی‬ ‫‪58-63‬‬ ‫بینالملل‬ ‫پایان شنگن؟‬ ‫اروپا در بحران فرو می رود‬ ‫افسانه همگرایی‬ ‫عصر واگرایی‬ ‫‪64-69‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫دوست دارم مردم کشورم فیلم ام را دوست‬ ‫داشته باشند‬ ‫نیمه افتابی‪ ،‬کمی تا قسمتی ابری‬ ‫«شهرزاد» در اولین گام به حاشیه رفت‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی ‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی ‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتراسماعیل تبار ‪-‬دکترایت الهابراهیمی‪-‬سیدضیاءایمانی‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی ‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده ‬ ‫سیدحمیدخالقی ‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫جوانان غربی دچار‬ ‫بیمعناییشدهاند‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره دویست و هشتاد ونه ‪ 7/‬اذر ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫جنگ میانتمدنی‬ ‫علیرضاصدرا‪،‬عبدالحسینخسروپناه‬ ‫ابراهیممتقیوحسینابراهیمنیا‬ ‫نظریات هانتینگتونوفوکویاما‬ ‫درباره پایان تاریخ را نقدکردهاند‬ ‫جنگ جهانی سوم در راه است؟‬ ‫واکنش روسیه به‬ ‫حملهموشکیترکیهچیست‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪ 0919 - 2341774 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫تحلیلابراهیمفیاضاز‬ ‫جذب جوانان اروپایی‬ ‫به داعش‬ ‫بهتکلیفم‬ ‫عملکردم‬ ‫نقویحسینیاز‬ ‫ماجرای ورامین‬ ‫میگوید‬ ‫عهدجدید‬ ‫چرا بایدگفت‪ :‬روابط ایران – روسیه وارد دوران جدید شده است؟‬ ‫پوتین دریافتهکه نفوذ ایران در منطقه قابلگذشت نیست و چه بهترکه در این نفوذ‪ ،‬روسیه شریک‬ ‫ایران شود ‪ /‬ایران اموختهکه اکنون زمانه موازنه مثبت بین غرب و روسیه است ‪ /‬رهبر انقالب نماد‬ ‫عقالنیت و اعتدال فقه شیعه و دولت شیعی هستندکه مدل اسالم انقالبی و عقالنی را در مقابل اسالم‬ ‫تکفیری و سلفی ارائه میکنند ‪ /‬اکنون ایران استکه روسیه را پی خود میکشاند‪ .‬چنین تغییری‬ ‫محصول استراتژی هوشمندانه جمهوری اسالمی است‬ ‫پروندهگذشت عارف در‬ ‫انتخابات‪92‬بسته شده‬ ‫گفتوگو با محمد عطریانفر درباره‬ ‫استراتژیکارگزاران در انتخابات‬ ‫پایانشنگن؟‬ ‫ایا حادثه‪13‬نوامبر‪ ،‬اروپا را‬ ‫به سمت واگرایی میبرد؟‬ ‫دوست دارم مردمکشورم‬ ‫فیلممراتماشاکنند‬ ‫گفتوگویمثلثباکارگردان‬ ‫«احتمالباراناسیدی»‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫انتقام از پوتین‬ ‫خبرنامه‬ ‫ترکیه هفته گذشته یک جنگنده روس را هدف قرار داد و دو خلبان‬ ‫ان را کشــت‪.‬این اتفاق در حالی رخ داد که ترکیه ادعا کرده اســت این‬ ‫هواپیما وارد مرز کشورش شــده بوده‪ .‬ادعایی که البته از سوی منابع‬ ‫مختلف نظامی رد شده است‪ .‬تحلیلگران بر این باورند که ترکیه با این‬ ‫اقدام تحریک امیز بنا داشته از پوتین انتقام بگیرد‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫رهبرمعظمانقالبدردیدارفرماندهانبسیج‪:‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫تخطئهبسیجواتهامتندروی‬ ‫تکمیلپروژهنفوذاست‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی‪ ،‬در دیدار دو هزار و پانصد‬ ‫نفر از فرماندهان بسیج‪ ،‬این نهاد را «نماینده پر برکت و بالنده‬ ‫مجموعه م ّلت» خواندند و ضمن تبیین روش های دشمنی‬ ‫استکبار با م ّلت ایران تاکید کردند‪ :‬م ّلت ایران در نزاع و جنگ‬ ‫واقعیجبههاستکباربا«جبهههویتخواهواستقاللطلب»‪،‬‬ ‫بهوظایفشدردفاعازمظلومانبهویژهم ّلتشجاعفلسطین‬ ‫و انتفاضه کرانه باختری عمل خواهد کرد‪ .‬حضرت ایت الله‬ ‫خامنه ای با تبریک پنج اذر سالروز فرمان تشکیل بسیج‪ ،‬ان‬ ‫را هنر امام(ره) و پدیده ای ابتکاری و مبارک خواندند و گفتند‪:‬‬ ‫«تشکیل گروه های مقاومت در برخی کشــورها و در دوران‬ ‫مبارزه با اختناق‪ ،‬ســابقه داشــته اســت اما اینکه گروه های‬ ‫مقاومت بعد از مرحله پیروزی باقی بمانند‪ ،‬بالنده تر شوند و از‬ ‫لحاظ کمیت و کیفیت توسعه یابند‪ ،‬فقط مخصوص بسیج‬ ‫است‪».‬‬ ‫رهبرمعظم انقالب اســامی در تعریف دقیق بســیج‬ ‫گفتند‪« :‬بســیج برخاســته از متن مردم و نماینده مجموعه‬ ‫م ّلت است و بسیجیان احاد مردمی هستند که با هدف واالی‬ ‫الهی و با روحیه خستگی ناپذیر‪ ،‬در هر میدانی که الزم باشد‪،‬‬ ‫حضورپیدامی کنندواستعدادخودرابروزمی دهندوازخطرات‬ ‫این راه نیز نمی هراســند‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ای بروز و‬ ‫توسعه استعدادهای مردمی در قالب بسیج را یکی از حقایق‬ ‫شگفت اور بسیج خواندند و خاطرنشــان کردند‪« :‬عالوه بر‬ ‫ســرداران نام اور و بزرگ دفاع مقدس‪ ،‬افراد برجسته ای نیز‬ ‫که در عرصه علم و فناوری همچون شــهدای هســته ای‪،‬‬ ‫کارهای بزرگی انجام داده و می دهند‪ ،‬در واقع بسیجی بوده و‬ ‫هستند‪ » .‬ایشان از جمله ویژگی های مهم بسیج را حضور در‬ ‫ِ‬ ‫مختلفنظامی‪،‬علمی‪،‬فناوری‪،‬هنری‪،‬فرهنگی‬ ‫عرصه های‬ ‫و اقتصاد مقاومتی برشمردند و افزودند‪« :‬به مسئوالن دولت‬ ‫ســفارش کرده ام که در اقتصاد مقاومتی از ظرفیت بســیج‬ ‫استفادهشودامافرماندهانبسیجبایدبسیارمراقبباشندزیرا‬ ‫ِ‬ ‫موارد بســیار لغزنده و از دام های‬ ‫مسائل مالی و اقتصادی از‬ ‫دشمن اســت‪ ».‬رهبرمعظم انقالب اسالمی هدف بسیج از‬ ‫حضور در عرصه های مختلف را دفاع از ارمان ها‪ ،‬ارزش ها و‬ ‫هویت انقالبی و م ّلی در مقابل دشمن «غدار‪ ،‬زرنگ‪ ،‬متق ّلب‬ ‫و شــیطان صفت» خواندند و گفتند‪« :‬دولــت امریکا امروز‬ ‫مظهر دشمنی استکبار با ملت ایران است‪ ».‬ایشان با تاکید‬ ‫بر اینکه اکنون درگیری اصلــی در عرصه جهانی میان جبهه‬ ‫حرکت استکباری به سردمداری امریکا و جبهه حرکت ارزشی‬ ‫واستقاللملیوهویتیبامحوریتجمهوریاسالمیایران‬ ‫است‪،‬افزودند‪«:‬استکبارعالوهبرسازمان هاودستگاه های‬ ‫سیاسی‪،‬ازقدرتمالیوپشتوانهکمپانی هاوشرکت هایبزرگ‬ ‫صهیونیستیبرخورداراستودرواقعجبههاستکباربااستفاده‬ ‫از ِ‬ ‫مثلثزروزوروتزویردرحالبرنامه ریزیمستمراست‪».‬‬ ‫رهبرمعظمانقالباسالمیخاطرنشانکردند‪«:‬تزویر‬ ‫در عملکرد دستگاه های سیاسی و دیپلماسی استکبار یعنی‬ ‫در همان حالی که به شما لبخند می زنند و شــما را در اغوش‬ ‫می گیرند‪ ،‬خنجر خود را در قلبتان فر و می کنند‪ ».‬ایشــان با‬ ‫اشاره به ضرورت هوشیاری دائم در مقابل شیوه های مختلف‬ ‫«دشمنیسختونرماستکبار»خاطرنشانکردند‪«:‬ازجمله‬ ‫موضوعاتبسیارمهمدردشمنینرم‪،‬استفادهازپروژه«نفوذ»‬ ‫است‪ ».‬رهبر انقالب افزودند‪« :‬برخی به طرح موضوع نفوذ‬ ‫واکنشنشاندادندوگفتندکهازاینموضوع‪،‬استفادهجناحی‬ ‫می شود‪،‬البتهاگرکسانیازاناستفادهجناحیمی کنند‪،‬کار‬ ‫اشتباهی است‪ ،‬اما این حرف ها نباید موجب غفلت از اصل‬ ‫موضوع «نفوذ» و فراموشــی ان شــود‪ ».‬حضرت ایت الله‬ ‫خامنه ای گفتند‪« :‬مهم این اســت که بدانیم و باور کنیم که‬ ‫دشمندرحالطراحیوبرنامه ریزیدراینزمینهاست‪».‬‬ ‫رهبر انقالب «نفــوذ مــوردی» و «نفوذ شــبکه ای و‬ ‫جریانی» را دو روش عمده طراحان و برنامه ریزان این پدیده‬ ‫برشمردند‪.‬ایشاندرتبییننفوذموردیکهنمونه هایزیادی‬ ‫درگذشتهوحالدارد‪،‬خاطرنشانکردند‪«:‬دراینشیوهکهدر‬ ‫دستگاه هایسیاسی‪،‬حکومتیوحتیدینیسابقه ایطوالنی‬ ‫دارد‪،‬عناصرنفوذیبازدنماسکرفتارییاگفتاریودرچهره‬ ‫اشراف سپاه بر داعش‬ ‫فرمانده کل سپاه‬ ‫اطمینان داد‬ ‫دوســت‪ ،‬در خانه افراد مورد نظر یا دستگاه و تشکیالت فرد‬ ‫مسئولورودمی کنند‪».‬‬ ‫حضرت ایت الله خامنه ای «جمــع اوری اطالعات»‬ ‫و «جاسوســی» را از جمله اهداف نفوذ مــوردی خواندند اما‬ ‫تاکید کردند‪« :‬هدف مهم تری که در نفــوذ موردی تعقیب‬ ‫می شود «تصمیم سازی» اســت‪ ».‬ایشــان افزودند‪« :‬در‬ ‫روشتصمیم سازی‪،‬فردنفوذیتالشمی کندنگاهمسئولیا‬ ‫شخص موثر در حرکت های جامعه و کشور را در قبال مسائل‬ ‫ی را بگیرد و حرکتی را‬ ‫مختلف تغییر دهد تا او همان تصمیم ‬ ‫انجامدهدکهانهامی خواهند‪».‬رهبرمعظمانقالباسالمی‬ ‫«نفوذ جریانی و شبکه ای» را خطرناک تر از روش های دیگر‬ ‫خواندند و افزودند‪« :‬در این روش‪ ،‬دشمن عمدتا با دو وسیله‬ ‫«پول و جاذبه های جنسی»‪ ،‬در درون م ّلت و در داخل کشور‬ ‫شبکه ســازی می کند تا ارمان ها‪ ،‬باورها و در نتیجه ســبک‬ ‫زندگیراتغییردهد‪».‬حضرتایت اللهخامنه ایافزودند‪«:‬در‬ ‫نفوذ بسیار خطرناک جریانی‪ ،‬مجموعه ای از افراد با هدفی‬ ‫دروغین‪ ،‬با روش های متفاوت با هم مرتبط می شوند تا نگاه‬ ‫انهابهمسائلمختلفبهتدریجتغییرکندوشبیهنگاهدشمن‬ ‫شود‪».‬رهبرمعظمانقالباسالمیاینتغییرنگاهرازمینه ساز‬ ‫تغییر ارمان ها‪ ،‬باورها و ارزش ها دانســتند و گفتند‪« :‬به این‬ ‫ترتیب بیگانگان‪ ،‬بدون شــناخته شــدن و به خطر افتادن‪،‬‬ ‫اهداف خود را محقق می کنند‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ای‬ ‫مسئوالن‪،‬مدیران‪،‬نخبگانوافرادموثردرتصمیماتکالن‬ ‫را هدف های مشــخص پروژه نفوذ خواندند و بار دیگر تاکید‬ ‫کردند‪« :‬نباید با اســتناد به سوءاســتفاده احتمالی و جناحی‬ ‫برخی اشــخاص‪ ،‬اصل قضیه نفوذ و اهمیت این مســاله را‬ ‫کمرنگ جلوه داد‪ ».‬ایشان «مســائل حاشیه ای» را مکمل‬ ‫جریان نفوذ خواندند و افزودند‪« :‬در این قضیه‪ ،‬کسانی که بر‬ ‫ارزش ها و اصالت هاپای می فشرند به افراطی گری وتندروی‬ ‫متهم می شوند تا در سایه ســکوت انها و تضعیف تدریجی‬ ‫ارزش ها و ارمان ها‪ ،‬زمینه تحقق اهــداف پروژه نفوذ فراهم‬ ‫شود‪ ».‬رهبرمعظم انقالب اسالمی در همین زمینه با انتقاد‬ ‫شــدید از کســانی و جریان هایی که با اتهام افراطی گری‪،‬‬ ‫بســیج را تخطئه می کنند افزودند‪« :‬نمی گوییم این افراد و‬ ‫جریان ها‪،‬اینکاررااگاهانهانجاممی دهنداماباایناتهامات‪،‬‬ ‫دانستهیاندانسته‪،‬خاکریزمستحکمِ بسیجراتضعیفوپروژه‬ ‫سیاوش رضوانی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫خطرناک نفوذ دشمن را تکمیل می کنند‪ ».‬ایشان با توصیه‬ ‫و نصیحت به کسانی که از جایگاه ها و تریبون های مختلف‪،‬‬ ‫حامیان اصالت ها و بنیان های انقالب را تضعیف و تخطئه‬ ‫می کنند‪ ،‬افزودند‪« :‬نباید هرکســی از ارزش ها و محکمات‬ ‫انقالب و امام(ره) گفت با اتهام جناحی گری و افراطی گری‬ ‫روبه رو شــود‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ای در بخش دیگری‬ ‫ازسخنانشانبااشارهبهرشدوبالندگیو«تاثیرگذاریوبرکات‬ ‫مستمر بسیج» خاطرنشان کردند‪« :‬اینده بسیج‪ ،‬درخشان‬ ‫اســت اما باید مراقب افاتی بود که به ویــژه از درون‪ ،‬درخت‬ ‫تنومندبسیجراتهدیدمی کند‪».‬رهبرمعظمانقالباسالمی‪،‬‬ ‫غرور‪ ،‬غفلت ناشی از غرور و ورود به مسابقه زرق و برق دنیوی‬ ‫را از جمله افات درونی دانســتند که بســیج و بسیجیان باید‬ ‫کامال مراقب انها باشند‪ .‬حضرت ایت الله خامنه ای در تبیین‬ ‫اولویت های بسیج‪ ،‬تقوا و بصیرت را مورد تاکید قرار دادند و‬ ‫افزودند‪« :‬باید صحنه داخلی کشور‪ ،‬رد پای دشمنان و نقاط‬ ‫استحکام درونی را خوب درک کنیم و جایگاه رفیع و پر عزت‬ ‫م ّلت ایران را در منطقه و جهان بشناســیم‪ ».‬ایشان با انتقاد‬ ‫از کسانی که با احساس حقارت در مقابل غرب‪ ،‬توانایی ها و‬ ‫ظرفیت هایعظیمم ّلتایرانراانکارمی کنند‪،‬افزودند‪:‬البته‬ ‫درداخل‪،‬ضعف هاییوجودداردامانبایدباشیفتگیدرمقابل‬ ‫بیگانگانوتحقیرم ّلت‪،‬جایگاهمهمایراندرمنطقهوجهان‬ ‫ودستاوردهاوتوانایی هایاینمردمبزرگ‪،‬عزیزوشرافتمندرا‬ ‫نادیدهگرفت‪».‬حضرتایت اللهخامنه ایامادگیروزافزونرا‬ ‫ازدیگراولویت هایبسیجخواندندوتاکیدکردند‪«:‬نمی توانیم‬ ‫در نزاع جبهه اســتکبار با جبهه ارزش ها و اســتقالل طلبی‬ ‫ بی تفاوتباشیموبرهمیناساسمواضعجمهوریاسالمی‬ ‫ایران در قضایای مختلف منطقه به ویژه موضوع فلسطین و‬ ‫مسائل بحرین‪ ،‬یمن و سوریه و عراق کامال روشن و منطقی‬ ‫است‪ ».‬رهبرمعظم انقالب اسالمی با تاکید بر اینکه هدف‬ ‫اصلیجبههاستکباربهفراموشیسپردهشدنارمانفلسطین‬ ‫است‪،‬گفتند‪«:‬باوجودهمهتالش هایجبههاستکباروحتی‬ ‫همراهی دولت های عربی‪ ،‬انتفاضه مردم فلسطین در کرانه‬ ‫باختری اغاز شده است‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ای با اشاره‬ ‫بهعملکردظالمانهرسانه هایاستکباریدرخصوصموضوع‬ ‫فلسطین‪ ،‬خاطرنشان کردند‪« :‬این رســانه ها‪ ،‬مردمی را که‬ ‫در اعتراض به اشغال سرزمین خود و نابودی خانه هایشان‪،‬‬ ‫نفوذ و تقلیل گرایان‬ ‫یک شبکه گســترده و جهانی می جویند‪ .‬در ماجرای نفوذ‪،‬‬ ‫انهایی که چنین مسیری را می پیمایند‪ ،‬به تعبیری طنزامیز‬ ‫یا به دنبال «نخود سیاه» می گردند یا خســته از مقاومت و‬ ‫ایســتادگی‪ .‬این نخودی بازی اما یک بازی تکراری است‬ ‫که عمری به انــدازه رب ع قرن اخیــر دارد و نمونه واضحش‬ ‫مقوله «تهاجم فرهنگی» است؛ عده ای ان را تقلیل دادند‬ ‫به برخورد با موی بیرون خانم ها و عده دیگری رفتند ســراغ‬ ‫برگزاری همایــش و نمایش و‪ ...‬برای بررســی ابعاد مقوله‬ ‫مذکور که اصال چنین چیزی وجود دارد یا نه؟! و چه انرژی ها‬ ‫و هزینه هایــی صرف شــد بــر موضوعی بدیهــی که حاال‬ ‫تقریبا همه ســاحات زندگی ما را در نوردیده و بی توجهی به‬ ‫موقع شناسیوموضع گزینیدرست‪،‬خسارت هایبسیاریرا‬ ‫بهباراوردهاست‪.‬موضوعنفوذهمدراستانهچنینسرنوشتی‬ ‫است؛ امری که می تواند مسیر استحاله جمهوری اسالمی‬ ‫را تسهیل کند را نباید انچنان سرسری گرفت و به بحث های‬ ‫«حیدری‪-‬نعمتــی» محدود ســاخت که اصــل معضل به‬ ‫فراموشی سپرده شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫نفوذ هست یا نیست؟ مســاله به اینجا بازمی گردد که‬ ‫برخی هاتمامتوجه شانراجلبکرده اندبدیننکته‪:‬استفاده‬ ‫جناحی از نفوذ‪ .‬مگر این اتفاق تازه ای است؟ مگر تا امروز‬ ‫هیچ امر دیگری‪ ،‬مورد اســتفاده و سوءاســتفاده و تفسیر و‬ ‫بازتفسیر جریانات سیاســی قرار نگرفته است و این واقعه‪،‬‬ ‫نه به همین سال های اخیر محدود می شود و نه به وضعیت‬ ‫کنونی‪ ،‬بلکــه از اغازین روزهای وقــوع انقالب چنین بوده‬ ‫است‪ .‬اما مشکل انجاســت که بعضی به سرعت حاشیه را‬ ‫برمتن غلبه می دهند و در هر مساله نوپدیدی تالش می کنند‬ ‫خود را در جایگاه متهم ببینید و به جای بررسی ابعاد مشکل‪،‬‬ ‫از د ِر دفاع و توجیه و توضیح برایند‪ .‬نمونه عینی و روشنش‪،‬‬ ‫موضع گیری های اخیر درباب نفوذ است؛ پس از طرح این‬ ‫مفهوم در دوره پسابرجام‪ ،‬با یک جریان فعال و ریشه دار در‬ ‫الیه امنیتی برخورد شد و متعاقب ان تعدادی به میدان امدند‬ ‫که این برخوردها جناحی است! این گفته ها‪ ،‬ظاهرا دو هدف‬ ‫موازی را تعقیب می کرد‪ :‬اولی اسقاط جریان پیگیر نفوذ و‬ ‫دوم رفع اتهام از خود و همــه این ها در حوزه حاکمیتی رقم‬ ‫می خورد که اگر از ان صدایی واحد به گوش نرسد‪ ،‬هم نشانه‬ ‫شکافاستوهمفشل بودنراتداعیمی کند‪.‬نفوذ نپنداری‬ ‫ریشه در دشمن گریزی دارد و چنین نفی ای خطرناک تر از‬ ‫اصلنفوذاست؛اگرچنینامریباسهل اندیشیوبی تفاوتی‬ ‫و نااگاهی رقم بخورد‪ ،‬خود را می توان برخاســته از نفوذ در‬ ‫الیه ای دیگر دانست و این مدارهای تو در تو را ادامه داد تا‬ ‫به نهاد بنیادین نفوذ رسید‪ .‬دستگاه های سیاسی برامده از‬ ‫نظام های اقتصادی سرمایه داری منافع خویش را به شکل‬ ‫سنگ پرتاب می کنند‪ ،‬تروریســت می نامند! و در حمایت از‬ ‫گروهی که زندگی و ابروی فلســطینی ها را نابود کرده است‪،‬‬ ‫می گویند «از خود دفــاع می کند»‪ ».‬ایشــان افزودند‪« :‬ایا‬ ‫چنین برخورد و نگاهی بــه موضوع فلســطین‪ ،‬خطا و ظلم‬ ‫کوچکیاستکهبتوانازکنارانبهراحتیگذشتو بی تفاوت‬ ‫بود؟» رهبرانقالب اسالمی تاکید کردند‪« :‬ما از حرکت مردم‬ ‫فلسطینباهمهوجودوهرگونهوتاهرزمانکهبتوانیم‪،‬دفاع‬ ‫خواهیمکرد‪ ».‬حضرت ایت الله خامنه ایبهموضوعبحرین‬ ‫نیز اشاره کردند و گفتند‪« :‬گناه مردم بحرین چیست؟ ایا انها‬ ‫خواهان چیزی جز حق رای برای هر یک از مردم هســتند؟‬ ‫ایا این‪ ،‬دموکراسی نیســت؟ مگر غربی ها مدعی حمایت از‬ ‫دموکراسینیستند؟»‬ ‫ایشان با اشاره به فشار و اهانت به مردم بحرین و تحقیر‬ ‫انهاازجانبیکاقلیتظالمصاحبقدرتافزودند‪«:‬کاراین‬ ‫اقلیت ظالم به جایی رسیده است که به مقدسات و عزاداری‬ ‫محرم مــردم بحرین توهین می کنــد‪ ».‬رهبرمعظم انقالب‬ ‫اسالمی همچنین به ماه ها حمالت بی وقفه به مردم مظلوم‬ ‫یمن اشاره کردند و گفتند‪« :‬در چنین شرایطی دستگاه های‬ ‫مدعی دموکراسی و حقوق بشر‪ ،‬از کســانی که مردم یمن را‬ ‫اماجحمالتقرارداده اند‪،‬حمایتمی کنند‪».‬حضرتایت الله‬ ‫خامنه ایدرموردمسائلسوریهوعراقنیزخاطرنشانکردند‪:‬‬ ‫«جبهه استکبار‪ ،‬در این دو کشور از خبیث ترین و شقی ترین‬ ‫تروریســت ها حمایت می کنند و در ســوریه اصرار دارند که‬ ‫نحوه تشکیل حکومت از طرف انها مشخص شود‪ ».‬ایشان‬ ‫گفتند‪« :‬شما چه کاره هستید و چه حقی دارید که از ان طرف‬ ‫دنیا‪ ،‬برای مردم سوریه تعیین تکلیف می کنید؟ هر ملتی باید‬ ‫حکومت خود را‪ ،‬خودش تعیین کنــد‪ ».‬رهبرمعظم انقالب‬ ‫اسالمی خاطرنشان کردند‪« :‬بسیج می تواند تبیین کند که‬ ‫مواضع جمهوری اسالمی ایران در قبال فلسطین‪ ،‬سوریه‪،‬‬ ‫عراق‪ ،‬یمن و بحرین‪ ،‬منطقی ترین مواضعی است که یک‬ ‫انسانمنصفوعاقلمی توانداتخاذکند‪».‬حضرتایت الله‬ ‫خامنه ایدرپایان‪،‬بسیجرایکذخیرهوگنج بی پایانخواندند‬ ‫وتاکیدکردند‪«:‬بهتوفیقالهی‪،‬ملتایراناینگنجبا ارزشرا‬ ‫حفظ و بیشتر استخراج خواهد کرد و به کمک این همت ها و‬ ‫اراده هاوبصیرت ها‪،‬بهاوجتعالیو ترقیموردنظرخودخواهد‬ ‫رسیدوکاریهمازدستدشمنانبرنخواهدامد‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫سقوط سوخوی روسی‬ ‫پوتین‪ :‬به ما از پشت‬ ‫خنجر زدند‬ ‫مسیر دوم‬ ‫غول های گازی‬ ‫در ایران چه می خواهند؟‬ ‫‪11‬‬ ‫گزا‬ ‫رش‬ ‫فرماندهکلسپاهاطمینانداد‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫اشراف سپاه برداعش‬ ‫هفتــه گذشــته همایــش «طالیــه داران اقتصــاد‬ ‫مقاومتی» که به مناسبت هفته بسیج برگزار می شد میزبان‬ ‫سرلشگر عزیزجعفری فرمانده کل سپاه پاسداران انقالب‬ ‫اســامی بود‪ .‬ســردارعزیز جعفری در این ســخنرانی به‬ ‫موضوعات مهمی اشــاره کرد‪ .‬از سیاست های دشمن که‬ ‫دستخوش تغییراتی تاکتیکی شده تا لزوم حمایت دولت از‬ ‫اقتصاد مقاومتی و اطمینان بخشی به مردم درباره داعش‪.‬و‬ ‫سایه داعش در اروپا که وحشت ایجاد کرد‪ ،‬ایران اما‬ ‫در این میان به اعتبار سردارانش در ارامش به سر می برد‪.‬‬ ‫سردار عزیز جعفری نیز در این میان به مردم ایران اطمینان‬ ‫داد تالش های داعش برای بمب گــذاری در ایران خنثی‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫سرلشــکر جعفری که نیروهای تحت امر او اخیرا از‬ ‫دستگیری تعدادی از اعضای گروه های وابسته به داعش‬ ‫در کرمانشاه خبر داده اند‪ ،‬گفت بر رفتار تروریست ها اشراف‬ ‫کامل دارد و بعید نیست به زودی اخباری درباره دستگیری‬ ‫تعدادی دیگر از تروریست ها منتشر شود‪ .‬فرمانده کل سپاه‬ ‫پاسداران با اشــاره به تالش داعش برای ایجاد ناامنی در‬ ‫ایران نیز ادامه داد‪« :‬تالش انها برای اقدامات ضدامنیتی‬ ‫در ایران ادامه دارد که با اشــراف اطالعاتی دستگاه های‬ ‫امنیتی تالش هایشان خنثی شده است‪».‬‬ ‫سرلشــکر محمدعلی جعفــری در حاشــیه همایش‬ ‫طالیه داران اقتصاد مقاومتی در جمع خبرنگاران در پاسخ‬ ‫به این سوال که ایا همکاری روســیه با ایران برای مبارزه با‬ ‫تروریسم عملی خواهد شــد‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬به نظر می رسد‬ ‫قدرت اول منطقه ای که پی به مبــارزه و خطر تکفیری ها و‬ ‫داعش برده است‪ ،‬دولت روسیه است‪ ».‬وی افزود‪« :‬همه‬ ‫کشورهایی که نسبت به این جریان احساس خطر می کنند‪،‬‬ ‫خود زمانی ان را ایجاد کرده اند و امروز مصمم به مبارزه با ان‬ ‫شده اند‪ ،‬مثل کشورهای اروپایی از جمله فرانسه که در حال‬ ‫مبارزه با گروه های تروریســتی هستند‪ ».‬سرلشکر جعفری‬ ‫گفت‪« :‬کشورهای اروپایی زمانی فکر می کردند تهدیدی‬ ‫که به وجود اورده اند فقط برای کشــورهای منطقه ماست‬ ‫اما امروز که این تهدید به سمت خودشان بازگشته‪ ،‬مصمم‬ ‫به مبارزه با داعش شــده اند‪ ».‬فرمانده کل سپاه همچنین‬ ‫توضیح داد که دولت روســیه زودتر از کشورهای اروپایی‬ ‫متوجه خطر تروریسم شد‪.‬‬ ‫سرلشکر جعفری در پاســخ به این سوال که داعش‬ ‫ایــران را تهدید بــه بمب گــذاری و اقدامات تروریســتی‬ ‫کرده است‪ ،‬تشــریح کرد‪« :‬داعشــی ها خیلی وقت است‬ ‫می خواهنــد در ایــران ناامنــی ایجاد کننــد اما تــا امروز‬ ‫نتوانسته اند و با اشــراف اطالعاتی دستگاه های امنیتی و‬ ‫همکاری مردمی‪ ،‬تالش هایشان خنثی شده است‪».‬‬ ‫او همچنیــن تاکید کرد‪« :‬طبیعی اســت تالش انها‬ ‫برای اقدامات تروریستی ادامه داشته باشد و متقابال تالش‬ ‫ما هم برای شناســایی و برخورد با انها ادامــه دارد و قدرت‬ ‫جمهوری اسالمی از انها بیشتر است‪».‬‬ ‫فرمانده کل سپاه به عالوه درباره برخورد با گروه های‬ ‫تروریســتی افزود‪« :‬گروه های تروریســتی‪ ،‬شــبکه های‬ ‫مختلف پشتیبانی دارند که اخیرا با یکی از این شبکه ها در‬ ‫غرب کشور برخورد شد و گروه های دیگر نیز تحت اشراف‬ ‫کامل هستند و در زمان الزم با انها برخورد می شود‪».‬‬ ‫فرمانده کل سپاه با بیان اینکه گفته می شود امریکا از‬ ‫تغییر نظام دست برداشته است تاکید کرد که دشمن روش‬ ‫خود را عوض کرده نه هدفش را‪.‬‬ ‫سرلشــکر پاســدار محمدعلی جعفــری همچنین با‬ ‫اشــاره به اینکه هدف دشــمن یعنی تغییر رفتار جمهوری‬ ‫اسالمی ایران‪ ،‬تغییر نکرد ه اســت‪ ،‬افزوده بود‪« :‬اهداف‬ ‫انقالب اســامی با امریکا در تضاد است‪ .‬بنابراین امریکا‬ ‫از هدف خود که تغییر رفتار جمهوری اسالمی ایران است‬ ‫دست بر نمی دارد مگر اینکه ماهیت خود را عوض کند و از‬ ‫ظلم کردن دســت بردارد‪ ».‬این خطری است که همواره‬ ‫رهبر معظم انقالب نیز به ان اشاره کرده است و در سخنرانی‬ ‫این هفته خود نیز به ان اشاره کردند‪.‬‬ ‫به اعتقاد فرمانده کل سپاه «دشمن با فشار اقتصادی‬ ‫دنبال این است که عقیده و رفتار مردم را تغییر دهد» تا «در‬ ‫نهایت انقالب اسالمی را تسلیم کند‪ ».‬او هدف دشمن را‬ ‫اینگونه تشریح می کند‪« :‬هدف دشمن ایجاد تغییر در رفتار‬ ‫جمهوری اسالمی ایران اســت و از این هدف خود دست‬ ‫برنمی دارد اما روش خود را عــوض می کند‪ .‬تذکرات اخیر‬ ‫رهبری درباره نفوذ به دلیل تغییر روش دشمن است و ما باید‬ ‫مراقب تالش نرم دشمن برای تغییر رفتار نظام باشیم‪».‬‬ ‫سرلشــکر جعفری در بخش دیگری از ســخنان خود‬ ‫تهدیدات اقتصادی دشــمن را تشــریح کرد‪« :‬تهدیدات‬ ‫اقتصادی دشمن قابل خنثی شدن است‪ ،‬به شرطی که ما‬ ‫اراده‪ ،‬همت و بصیرت داشــته باشیم‪ .‬دشمن بر تهدیدات‬ ‫اقتصادی متمرکز شده اما بسیج هم در این حوزه به خوبی‬ ‫فعال شده است‪».‬‬ ‫فرمانده کل ســپاه همچنین با اشــاره به تالش های‬ ‫بسیج در حوزه اقتصاد مقاومتی گفت‪« :‬اگر دولت از توان‬ ‫عظیم بسیج در اقتصاد اســتفاده کند‪ ،‬اثرگذاری بسیج در‬ ‫حوزه اقتصادی بیشتر خواهد شد زیرا تالش های اقتصادی‬ ‫بســیج بدون خواســت و همکاری دولت به نتیجه کامل و‬ ‫مطلوب نمی رسد‪ .‬البته جلسات هماهنگی با دولت گذاشته‬ ‫و طرح های بسیج در این جلسات ارائه شده است و معاون‬ ‫اول رئیس جمهــور هم قــول داده که این طرح هــا را مورد‬ ‫حمایت قرار دهد‪ ».‬رهبرمعظم انقــاب نیز در دیداری که‬ ‫هفته گذشته با بسیجیان داشت بر این موضوع تاکید کردند‬ ‫و یاداور شدند که به مسئوالن دولتی در لزوم استفاده از بسیج‬ ‫در اقتصادی مقاومتی توصیه های الزم را صورت داده اند‪.‬‬ ‫او در ادامه با اشاره به اینکه اقتصاد کشور و معیشت‬ ‫مردم بسیار مهم است‪ ،‬توضیح داد‪« :‬سپاه و بسیج باتوجه‬ ‫به اینکه مدافع انقالب اسالمی و ارزش ها و مردم هستند در‬ ‫عرصه اقتصادی هم باید فعالیت داشته باشند و البته بیش‬ ‫از این باید دستگاه های کشــور هم از توان بسیج استفاده‬ ‫کنند‪».‬سرلشکر جعفری همچنین با اشاره به اینکه ما دنبال‬ ‫پیشبرد اهداف واالی انقالب اســامی هستیم‪ ،‬توضیح‬ ‫داد که باید با روحیه جهادی مشکالت را حل کرد‪« :‬امروز‬ ‫وضعیت انقالب اسالمی چه در مسائل دفاعی و چه در سایر‬ ‫عرصه ها بســیار خوب اســت‪ .‬البته ابعاد انقالب اسالمی‬ ‫در خارج از کشــور با داخل متفاوت است و سرعت انقالب‬ ‫اسالمی در خارج خیلی بیشتر از داخل است و دلیل ان هم‬ ‫ایســتادگی ما در مقابل دشــمنان و استکبارستیزی است‪.‬‬ ‫در عرصه های داخلــی ما به الگوســازی و کار ایجابی نیاز‬ ‫داریم اما در این مســیر موانع و مشکالتی داریم‪ .‬با روحیه‬ ‫جهادی باید این مشکالت را حل کنیم و اگر به اصول کار‬ ‫جهادی در عرصه های مختلف توجه کنیم حتما با موفقیت‬ ‫همراه می شویم‪ ».‬فرمانده کل سپاه در پایان این سخنرانی‬ ‫توضیح داد کــه «ارزش کار جهادی در حــوزه اقتصادی و‬ ‫فرهنگی دست کمی از کار جهادی در حوزه دفاعی و امنیتی‬ ‫ندارد‪ .‬چه بســا در این مقطع که دشمن بر فشار اقتصادی‬ ‫متمرکز شده‪ ،‬کار جهادی در حوزه اقتصادی ارزش بیشتری‬ ‫هم دارد‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫سرنوشت رکن ابادی مشخص شد‬ ‫ســرانجام پرونده دیپلمات ایرانی گم شده در فاجعه‬ ‫منا‪ ،‬به ایستگاه اخر رسید‪ .‬پیکر رکن ابادی با وساطت عمان‬ ‫به ایران بازگردانده شده و قرار اســت عالوه بر تست های‬ ‫دی ان ای که در عربســتان از او و خانواده اش گرفته شده‬ ‫در ایران نیز این ازمایشات انجام شود‪.‬‬ ‫غضنفر رکن ابادی در ســال ‪ ۱۳۴۵‬در قم متولد شد و‬ ‫از سال ‪ ۱۳۸۹‬تا اردیبهشت ‪ ۱۳۹۳‬به عنوان سفیر ایران در‬ ‫لبنان خدمت کرد‪.‬‬ ‫ماجرای مفقــود شــدن وی از مســائل پیچیده حج‬ ‫امسال بود‪ .‬او که با پاسپورت شخصی خودش به حج سفر‬ ‫کرده بود‪ ،‬چند روز بعد از فاجعه دردناک منا مشخص شد که‬ ‫مفقود شده است‪ .‬غضنفر رکن ابادی پیش از انکه سفارت‬ ‫لبنان را ترک کند‪ ،‬دوبار مورد حمله تروریســتی قرار گرفته‬ ‫بود کــه در اخرین اقدام رایــزن فرهنگی ایــران به همراه‬ ‫ســرتیم حفاظت سفارت به شــهادت می رســند‪ .‬ماجرای‬ ‫مفقود شدن وی بعد از انکه سعودی ها اعالم کردند که او‬ ‫با پاســپورت واقعی به عربستان ســفر نکرده است و چنین‬ ‫فردی اساسا واردعربستان نشده است‪ ،‬ابعاد پیچیده تری‬ ‫به خود گرفت‪ .‬اما ایران بالفاصله با انتشار تصاویر مربوط‬ ‫به گذرنامه وی این ادعاها را پاســخ داد‪ .‬از ان زمان ایران‬ ‫مرتبا خواستار مشخص شدن تکلیف مفقود شدن وی شده‬ ‫بود‪ .‬خانواه وی نیز نمی توانســتند بپذیرنــد که رکن ابادی‬ ‫به شهادت رسیده اســت‪ .‬همان زمان معاون وزارت ارشاد‬ ‫درباره رکن ابادی گفته بــود‪« :‬در واقع بایــد توجه کرد که‬ ‫ایشان تاکنون خوشبختانه جزو جان باختگان نبوده و البته‬ ‫جزو مجروحــان حادثه هم نیســت‪ ،‬بنابراین بــا فرض بر‬ ‫اینکه انهایی که تاکنون وضعیتشان مشخص نشده اکثرا‬ ‫جان باخته هستند‪ ،‬ایشان نیز یا جزو جان باخته های حادثه‬ ‫اســت و یا در اختیار نیروهای امنیتی سعودی قرار دارد‪».‬‬ ‫(چهارشنبه ‪ 8‬مهر‪ ،‬خبرگزاری مهر)‬ ‫نکته مهم در این باره این بود کــه ایران از همان روز‬ ‫اول اعالم کرده بود اجازه دفن هیچ یک از اجســاد ایرانی‬ ‫را در مکه نمی دهد و حکومت ال ســعود اجــازه ندارد این‬ ‫کار را انجام دهــد‪ .‬اما رفتــه رفته زمزمه های پیدا شــدن‬ ‫پیکر رکن ابادی در حالی که دفن شده بود‪ ،‬شنیده می شد‪.‬‬ ‫بروجردیرئیسکمیسیونسیاستخارجیمجلساحتمال‬ ‫ربایش وی را رد کرده و از گزارشاتی خبر داد که حاکی از دفن‬ ‫وی بود‪ .‬حسین امیرعبداللهیان معاون عربی افریقایی وزیر‬ ‫امور خارجه نیز به صداوسیما گفت‪« :‬به سرنخ های بیشتری‬ ‫در مورد سرنوشــت غضنفر رکن ابادی رســیده ایم و انتظار‬ ‫کاظم جاللی دبیرکل جمعیت رهروان شد‬ ‫استقالل الریجانی از راست سنتی‬ ‫را نادیده گرفت‪ .‬قطعا دوستان دیگری به این جمع اضافه‬ ‫می شوند و امکان دارد برخی از اســامی اعالم شده نیز در‬ ‫لیست نهایی هیات موسس‪ ،‬حذف شوند‪ .‬تا زمانی که تایید‬ ‫کمیســیون ماده ‪ ۱۰‬احزاب درخصــوص فعالیت ما صادر‬ ‫نشــود‪ ،‬نمی توان درخصــوص اعضای هیات موســس و‬ ‫دبیرکل اظهارنظر قطعی کرد‪».‬‬ ‫منصــور حقیقت پــور یک عضــو دیگر فراکســیون‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫تشکیل جمعیت رهروان به جای فراکسیون رهروان؛‬ ‫این خبر یکی از مهمترین خبرهای حوزه سیاســت داخلی‬ ‫در هفته گذشته بود‪ .‬براساس خبری که چهارشنبه گذشته‬ ‫روی خروجی رسانه ها قرار گرفت‪ ،‬اعضای هیات موسس‬ ‫جمعیت رهروان والیت انتخاب شــده اند و در میان اسامی‬ ‫ منتشرشــده‪ ،‬نام هایی همچون ســید رضا اکرمی‪ ،‬حسین‬ ‫انتظامی‪ ،‬عالءالدیــن بروجردی‪ ،‬حمیدرضــا کاتوزیان‪،‬‬ ‫محمدعلی پورمختار‪ ،‬منصــور حقیقت پور‪ ،‬بهروز نعمتی‪،‬‬ ‫عباســعلی منصــوری ارانی‪ ،‬حســین‬ ‫ســبحانی نیا‪ ،‬الله افتخــاری‪ ،‬فاطمه‬ ‫رهبر و احمدرضا دســتغیب به چشــم‬ ‫می خــورد‪ .‬همچنیــن نــام شــورای‬ ‫انقالب عضو این جمعیــت نیز اعالم‬ ‫نشــده اســت‪ .‬ایرج عبــدی نماینده‬ ‫خرم اباد در مجلس نهــم به خبرگزاری‬ ‫اصولگــرای فــارس گفته اســت که‬ ‫اعضای هیات موسس این حزب‪30 ،‬‬ ‫نفر هستند که حسین انتظامی معاون‬ ‫مطبوعاتی وزارت ارشــاد‪ ،‬ســید رضا‬ ‫اکرمی و حمیدرضا کاتوزیان نمایندگان‬ ‫ادوار مجلــس از جمله انها هســتند‪.‬‬ ‫او که عضو هیات رئیســه فراکسیون‬ ‫رهروان والیت است‪ ،‬از دبیرکلی کاظم‬ ‫جاللی بر این جمعیت خبر داده و گفته است‪« :‬اساسنامه‬ ‫جمعیت نیز در حال تدوین است‪».‬‬ ‫این در حالی است که بهروز نعمتی عضو هیات رئیسه‬ ‫این فراکســیون که نامش به عنوان یکی از اعضای هیات‬ ‫موســس جمعیت رهروان والیت در خبرها منتشــر شــده‬ ‫بود‪ ،‬تاســیس جمعیت رهروان والیت به دبیرکلی جاللی را‬ ‫گمانه زنی دانست و چنین گفت‪ 22« :‬نام منتشرشده‪ ،‬صرفا‬ ‫اسامی افرادی اســت که در جلســه اخیر حضور داشتند و‬ ‫اعضای هیات موسس بی شک بسیار بیش از انچه اعالم‬ ‫شده خواهد بود‪».‬‬ ‫عضو شورای مرکزی فراکسیون رهروان والیت ادامه‬ ‫داد‪« :‬هرچند نام خود من نیز در این لیست امده‪ ،‬اما در این‬ ‫لحظه نه می توان درباره حضور قطعی این ‪ 24‬نفر به عنوان‬ ‫اعضای هیات موسس «جمعیت رهروان والیت» اظهارنظر‬ ‫کرد و نه می توان امکان اضافه شدن افراد دیگر به این جمع‬ ‫رهروان والیت نیز گفته اســت که در جریان تشکیل حزبی‬ ‫تحت عنوان «جمعیت رهروان والیت» نیست‪ .‬او از انتشار‬ ‫خبری مبنی بر تشکیل جمعیت رهروان والیت و انتخاب ‪30‬‬ ‫نفر از جمله وی به عنوان اعضای هیات موســس ان‪ ،‬ابراز‬ ‫بی اطالعی کرد و گفت‪« :‬بنده در جریان نیستم‪ .‬ان شاءالله‬ ‫خیر است اما دوستان البد از باب اظهارلطف نام بنده را ذکر‬ ‫کرده اند؛ چراکه بنده در جریان تشکیل چنین تشکلی نبوده‬ ‫و نیســتم‪ ».‬حقیقت پور بابیان اینکه از مدت ها پیش این‬ ‫موضوع در فراکسیون مطرح شــد که باید برای انتخابات‬ ‫برنامه ای منسجم طراحی کنیم ولی بحثی درباره جزییات‬ ‫ان نشده اســت‪ ،‬ادامه داد‪« :‬ان صحبت ها مربوط به یک‬ ‫سال قبل بود و مربوط به االن نیست که ما جلسه ای داشته‬ ‫باشیم و اعضایی انتخاب شوند‪».‬‬ ‫عباســعلی منصوری‪ ،‬عضو دیگر این‬ ‫فراکســیون نیز بــه خبرانالین گفــت‪« :‬از‬ ‫مدت ها قبل مجموعه ای به دنبال این بودند‬ ‫که بتوانند تشکلی را ایجاد کنند که به دور از‬ ‫افراط و در چارچــوب منافع ملی حرکت کند‬ ‫و عقالنیت را در دســتورکار قرار دهد‪ ».‬وی‬ ‫با بیان اینکه همواره این بحث در جلســات‬ ‫هفتگی فراکســیون رهروان والیت مطرح‬ ‫بوده‪ ،‬گفــت‪« :‬به همین دلیــل در مجلس‬ ‫نهم این فراکسیون سعی کرد خارج از افراط‬ ‫و تفریط ها گام بردارد و با نزدیک شــدن به‬ ‫ایام انتخابات این تفکر را اســتمرار بخشد‪.‬‬ ‫تا قبل از ثبت نام نامزدها در انتخابات‪ ،‬این‬ ‫فعالیت ها شــکل جدی تری به خود خواهد‬ ‫گرفت‪ ».‬بــه اعتقاد منصوری تا پیــش از ان زمان‪ ،‬مطرح‬ ‫کردن موضوع تشــکیل جمعیت رهروان والیت زودهنگام‬ ‫اســت؛ چراکه هنوز اسامی افراد موســس به وزارت کشور‬ ‫اعالم نشده و تاییدیه ای از سوی این وزارتخانه اخذ نشده‬ ‫است‪ .‬مضاف بر اینکه هنوز جلسه ای که منجر به انتخاب‬ ‫افرادی تحت عنوان هیات موسس شده باشد مطرح نبوده‬ ‫و او در جریان ان قرار ندارد‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫بازگشت اقای سفیر!‬ ‫می رود به زودی وضعیت وی روشن شود‪».‬‬ ‫محمد باقر نوبخت سخنگویدولتدرنشستهفتگی‬ ‫خود در جمع خبرنگاران درباره سرنوشت رکن ابادی گفت‪:‬‬ ‫«وزارت امور خارجه اطالعاتی را کــه در خصوص اخرین‬ ‫وضع ایشــان داده اســت‪ ،‬صحــت دارد و پیگیــر اخرین‬ ‫وضعیت ایشان اســت‪ ،‬بنابراین اخباری که از سوی وزارت‬ ‫امور خارجه ارائه می شود‪ ،‬مورد تایید است‪».‬‬ ‫با این حال حتی در اخرین روزها نیز مرتضی رکن ابادی‬ ‫برادر وی همچنان مدعی است که باید جنازه در تهران مورد‬ ‫ازمایش قرار گرفته و صحت ادعای سعودی ها تایید شود‪.‬‬ ‫حاال سواالتی که در مورد این واقعه مطرح است این‬ ‫است که‪ :‬ایا او توسط حکومت ال ســعود زنده پیدا شده یا‬ ‫جزو کسانی بود که در همان فاجعه به شهادت می رسد‪ .‬در‬ ‫صورتی که او مجروح شده باشــد باید مشخص شود که او‬ ‫در چه شرایطی جان باخته است؟ چرا در وضعیتی که او در‬ ‫بیمارستان به سر می برد او را تحویل ندادند؟‬ ‫حتی در این شرایط نیز سواالت بیشماری باقی مانده‬ ‫است‪ .‬خصوصا موضوع همراهان و سایر مفقودین که هنوز‬ ‫سرنوشت انها معلوم نیست‪ .‬مسیر بازگشت پیکر رکن ابادی‬ ‫نیز خالی از اهمیت نیست‪ .‬عربستان وی را نه به ایران بلکه‪،‬‬ ‫از طریق عمــان در اختیار مقامات ایران قرار داده اســت‪.‬‬ ‫این نشان می دهد که این بار نیز ســلطان قابوس در حکم‬ ‫رایزن مورد اعتماد ایران وارد عمل شــده است‪ ،‬اما ایا باید‬ ‫با پس گرفتن جنازه شــهید رکن ابادی پرونده این جنایت را‬ ‫بسته شده تلقی کنیم؟‬ ‫‪13‬‬ ‫سقوط سوخوی روسی‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫پوتین‪ :‬به ما از پشت خنجر زدند‬ ‫بعد از ساقط کردن جنگنده ســوخوی روسی توسط‬ ‫پدافند هوایــی ترکیه در مرز ســوریه‪ ،‬حساســیت حضور‬ ‫نیروی های خارجــی در ســوریه باال گرفــت‪ .‬ترک ها که‬ ‫مدت ها بود به دنبال بهانه ای برای ایجاد منطقه ای پرواز‬ ‫ممنوع در سوریه بودند درخواست نشست اضطراری ناتو و‬ ‫شورای امنیت را کردند‪.‬‬ ‫این جنگنده در حومه استان الذقیه در شمال غربی‬ ‫سوریه سرنگون شد که ارتش سوریه و نیروی هوایی روسیه‬ ‫مدتی اســت عملیاتی را برای ســرکوب مخالفــان در این‬ ‫منطقه اغاز کرده اند‪.‬‬ ‫وزارت دفاع روســیه تایید کرد که یــک جنگنده این‬ ‫کشور در نزدیکی مرز سوریه هدف قرار گرفته و خلبان های‬ ‫ان موفق به بیرون پریدن از هواپیما شده اند‪ .‬روسیه تاکید‬ ‫کرد که هواپیمای روسی به هیچ وجه حریم هوایی ترکیه را‬ ‫نقض نکرده و به وسیله سامانه های موشکی زمین به هوا‬ ‫هدف قرار گرفته است‪.‬‬ ‫جنگنده ساقط شــده در منطقه ترکمان نشین سوریه‬ ‫که به «جبل ترکمان» مشهور است به زمین افتاده است و‬ ‫شبه نظامیان ترکمان که علیه دولت سوریه می جنگند و از‬ ‫انکارا دستور می گیرند‪ ،‬اعالم کرده اند که یکی از خلبان ها‬ ‫را دستگیر کرده اند و به دنبال یافتن دومی هستند‪.‬‬ ‫پوتین از این موضوع نتوانســت عصبانیــت خود را‬ ‫پنهان کنــد و در اولین واکنــش به ان ابراز کــرد که ترکیه‬ ‫«از پشــت به ما خنجر زده اســت‪ ».‬او در دیــدار با ملک‬ ‫عبدالله دوم‪ ،‬پادشــاه اردن گفت‪« :‬هواپیمای سوخوی‬ ‫‪ ٢٤‬در لحظــه اصابت یک کیلومتــر با مــرز ترکیه فاصله‬ ‫داشته است‪».‬‬ ‫او در ادامــه اضافــه کرده اســت‪« :‬مدت هاســت‬ ‫می دانیم که مقادیر زیادی نفت و مواد سوختی از مناطق‬ ‫تحت کنترل پیکارجویان به ترکیه فرستاده می شود و این‬ ‫پیکارجویان از این طریق تامین مالی می شوند‪ .‬حاال هم‬ ‫از پشت به ما خنجر زده و هواپیمای ما را که در حال جنگ‬ ‫با تروریست ها بود‪ ،‬سرنگون کرده اند‪».‬‬ ‫بر اســاس تصاویر منتشــر شــده در شــبکه خبری‬ ‫راشــا تودی‪ ،‬که به دولت روســیه نزدیک اســت‪ ،‬ماشین‬ ‫خبرنگاران این شــبکه که برای پوشش سقوط هواپیمای‬ ‫روســی به محل حادثه رفته بودند‪ ،‬توســط یک موشــک‬ ‫ضد تانک هــدف قرار گرفته اســت‪ .‬این شــبکه گزارش‬ ‫داده اســت که ســه نفــر از خبرنگارانــش در ایــن حادثه‬ ‫زخمی شده اند‪.‬‬ ‫گروه های مســلح اپوزیسیون اســد تصاویر یکی از‬ ‫خلبانان روس را که بر اثر اصابت موشــک به هواپیمایش‬ ‫کشته شده بود را منتشر کردند‪.‬‬ ‫شبکه خبری راشا تودی گزارش کرده که وزیر خارجه‬ ‫ر وسیه سفر خود را به این کشور لغو کرده است‪ .‬بر پایه این‬ ‫گزارش سرگئی الوروف قرار بود برای گفت وگو در خصوص‬ ‫بحران سوریه و مبارزه با گروه های تروریستی در استانبول‬ ‫با مقام های ترکیه دیدار کند‪.‬‬ ‫تنش های میان روســیه و ترکیه در چند ماه گذشــته‬ ‫رو به افزایش نهاده اســت‪ .‬گرو ه های مسلح مخالف بشار‬ ‫اســد که اغلب مورد حمایت ترکیه و عربســتان ســعودی‬ ‫هستند‪ ،‬روسیه را متهم کرده اند که به جای بمباران مواضع‬ ‫گروه داعش‪ ،‬بیشترین حمالت را علیه مناطق تحت کنترل‬ ‫این گروه ها انجام داده است‪.‬‬ ‫هفتــه گذشــته داوود اوغلو رســما ارســال ســاح‬ ‫به ترکمن هــای ســوری را پذیرفت‪ ،‬در حالی که حســین‬ ‫العبدالله‪ ،‬معاون رئیس انجمن ترکمن های سوری هر گونه‬ ‫ادعایی را مبنی بر اینکه انها از ترکیه اسلحه یا کمک های‬ ‫انسان دوستانه دریافت کرده اند‪ ،‬رد کرده بود‪.‬‬ ‫ناتو به دنبال درخواســت ترکیه تشــکیل جلسه داد و‬ ‫از این کشــور حمایت کرد‪ .‬همچنیــن اردوغان در همان‬ ‫شــب طی تماس تلفنی با اوباما حمایت وی را نیز از اقدام‬ ‫خود جلب کرد‪ .‬این درحالی بود که موضع ایران به روسیه‬ ‫ک بود‪.‬‬ ‫بسیار نزدی ‬ ‫حســن روحانی در اظهاراتی که روز بعد منتشر شد‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬اطالعاتی که ما داریم نشان می دهد هواپیمای‬ ‫روسیه در فضای ســوریه مورد هدف قرار گرفته است‪».‬‬ ‫او تاکید کرد که این اقدام ترکیه بســیار خطرناک اســت‪.‬‬ ‫روحانی همچنین بــا کنایه بــه ترکیه گفت‪« :‬موشــک و‬ ‫هواپیما اســباب بازی نیست که کســی در هوا تصمیم به‬ ‫شلیک بگیرد‪».‬‬ ‫در میان کشــورها‪ ،‬مرکل و المان اما از اقدام ترکیه‬ ‫انتقاد کــرد‪ .‬معاون صدراعظــم المان گفته بــود که این‬ ‫حادثه نشان می دهد براساس اظهارنظرهای دیگر کشورها‬ ‫در منطقه‪ ،‬یک بازیگر در منطقه وجــود دارد که غیرقابل‬ ‫پیش بینی است و این بازیگر ترکیه است نه روسیه‪.‬‬ ‫دیمیتــری پســکوف ســخنگوی رئیس جمهــوری‬ ‫روسیه نیز با تاکید بر اینکه ســرنگونی جنگنده سوخو‪24-‬‬ ‫نیروی هوایی روســی بر فراز سوریه توســط ارتش ترکیه‪،‬‬ ‫نقض اشــکار قوانین بین المللی است‪ ،‬از تجمع و فعالیت‬ ‫تروریست های ضدسوری نزدیک خاک این کشور انتقاد‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫او در اظهاراتی به نزدیکی ترکیه و تروریست ها اشاره‬ ‫کرده و می گوید‪« :‬بسیار دوســت داشتیم تروریست ها در‬ ‫فاصله دورتری از مرز ترکیه با سوریه حضور داشته باشند‪،‬‬ ‫اما این نارحت کننده اســت که دوست دارند نزدیک خاک‬ ‫ترکیه مستقر شوند‪».‬‬ ‫روســیه همچنین ســخنان مقامات ترکیه را مبنی بر‬ ‫اینکه جنگنده روســی به حریم هوایی این کشــور تجاوز‬ ‫کرده است‪ ،‬رد و اعالم کردند که بررسی اطالعات پروازی‬ ‫و نقشه های ثبت شده ماهواره ای نشــان می دهد که این‬ ‫ادعا نادرست است‪.‬‬ ‫بــه دنبال ایــن اتفاق صدهــا نفر در مقابل ســفارت‬ ‫ترکیه در مســکو تظاهرات کردند‪ .‬تظاهرکنندگان سنگ‪،‬‬ ‫تخم مرغ و قوطی حــاوی رنگ و بتادین و ســبزیجات به‬ ‫ســوی ســاختمان ســفارت ترکیه پرتاب کردند که بر اثر‬ ‫این اقدامات شیشه های پنجره های ســفارتخانه تا طبقه‬ ‫چهارم خرد شد‪.‬‬ ‫تظاهرکننــدگان شــعارهایی همچــون «ترکیــه‬ ‫حامی داعش اســت» و «شــرم بر شــما» و «ســرنگونی‬ ‫هواپیمای روسی را محکوم می کنیم» سر دادند‪ .‬تعدادی‬ ‫از تظاهرکننــدگان هم پرچم های ســوریه و روســیه را در‬ ‫دســت داشــتند‪ .‬همچنین به دنبال این اتفــاق ارزش ین‬ ‫و یــورو افزایش یافــت و قیمت نفــت نیز از ایــن موضوع‬ ‫بی تاثیر نماند‪.‬‬ ‫وزیرخارجه روسیه نیز که سفرش را به ترکیه لغو کرده‬ ‫بود صراحتا گفت که قصد جنگ با ترکیه را ندارد‪ .‬او توضیح‬ ‫داد‪ « :‬ارتش روسیه بنا به درخواست سوریه در این کشور‬ ‫حضور دارد‪ .‬دولت قانونی و مشروع سوریه مشغول جنگ‬ ‫با گروه های تروریستی است‪ .‬فکر می کنم نقطه مشترک‬ ‫همه باید جنگ علیه تروریســم باشــد؛ بنابراین ما تمامی‬ ‫ روابطمان را با ترکیه بازبینی می کنیم و انچه را که رخ داد‪،‬‬ ‫مورد بازبینی قرار می دهیم‪».‬‬ ‫وزیر امور خارجه روســیه در عین حــال اضافه کرد‪:‬‬ ‫«اما نمی توان انچه را که روز گذشته رخ داد‪ ،‬بدون پاسخ‬ ‫گذاشت و حتما واکنشی خواهد بود‪ ».‬حاال جهان منتظر‬ ‫واکنش روسیه به اقدام ترکیه خواهد ماند‪.‬‬ ‫مسیر دوم‬ ‫خبرنامه‬ ‫گفت‪« :‬مــا در اینده نزدیــک با بحث تغییــر اقلیم مواجه‬ ‫خواهیم بود و پیش بینی می کنیم کــه اگر در تولید برق به‬ ‫جای زغال سنگ از گاز استفاده شــود‪ ،‬نه تنها ‪ 50‬درصد‬ ‫پاک تر اســت‪ ،‬بلکه مقرون به صرفه خواهد بود در نتیجه‬ ‫تغییر اقلیم کاهــش می یابد و همین امــر تضمینی برای‬ ‫ممکن ساختن دستیابی به اهداف سازمان ملل است‪».‬‬ ‫به نظر می رســد مدیــران فعلی وزارت نفــت هم در‬ ‫مورد توسعه صنایع گاز برنامه های جدی دارند‪ ،‬حمید رضا‬ ‫عراقی یکی از معاونان وزیر نفت در ایــن مورد می گوید‪:‬‬ ‫«یکی از اهداف ایران در اینده دستیابی به رتبه سوم تولید‬ ‫گاز است‪ .‬ان هم در شــرایطی که کشــور در حال حاضر‬ ‫چهارمین تولید کننده گاز و چهارمین مصرف کننده اســت‬ ‫و قرار است تولید گاز را در سال ‪ ۲۰۱۷‬به ‪ ۳۳۰‬میلیارد متر‬ ‫مکعب برساند؛ ایران مســیر کوتاهی به بازار بزرگ گازی‪٬‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫کشورهای عضو مجمع صادرکنندگان گاز‪ ۴۲ ،‬درصد‬ ‫از تولید گاز جهان‪ ۷۰ ،‬درصــد از ذخایر گازی جهان‪۳۸ ،‬‬ ‫درصد از انتقال گاز با خط لولــه و ‪ ۸۵‬درصد از تجارت گاز‬ ‫طبیعی مایع شده یا ال ان جی جهان را در اختیار دارند‪.‬‬ ‫مجمع صادر کنندگان گاز را به عنــوان اوپک گازی‬ ‫می شناســند اما بدون تعارف این مجمع‪ ،‬از خیلی جهات‬ ‫با اوپک تفاوت های جــدی دارد‪ ،‬ده عضو دائمی ایران‪،‬‬ ‫روســیه‪ ،‬گینه اســتوایی‪ ،‬قطــر‪ ،‬امارات متحــده عربی‪،‬‬ ‫ونزوئــا‪ ،‬نیجریه‪ ،‬مصــر‪ ،‬الجزایر‪ ،‬بولیــوی و ترینیداد و‬ ‫توباگو هســتند و از مهم ترین تفاوت های ایــن مجمع با‬ ‫اوپک ان اســت که اوپک ســازمانی اســت که می تواند‬ ‫برای تامین انرژی نفت برنامه ریــزی کند و روی قیمت ان‬ ‫تاثیر گذار باشد اما مجمع صادر کنندگان گاز چنین امکانی‬ ‫ندارد؛ نکته دیگر این اســت که گاز در تمــام دنیا و برای‬ ‫همه مشتری ها قیمت یکســانی ندارد که این موضوع بر‬ ‫تاثیر مجمع صادر کنندگان گاز در بازار این محصول سایه‬ ‫افکنده است‪.‬‬ ‫با این وجود در شرایطی که بیشتر کشور های منطقه‬ ‫تمام تالش شــان را داشــتن نقــش موثر تر در مناســبات‬ ‫بین المللی به کار می گیرنــد عضویت در همین مجمع هم‬ ‫ بی معنی نیست‪.‬‬ ‫مجمعــی کــه پیشــنهاد تاســیس ان اولین بــار در‬ ‫‪ 2001‬بیــن ایــران و روســیه مطرح شــد‪،‬‬ ‫باالخــره در ســال ‪ 2008‬به صورت رســمی‬ ‫تاسیس شد؛ با اینکه هدف از این کار ایجاد‬ ‫یک صحنــه جدید بــرای بازیگــری منطقه‬ ‫موثر تر ایران بود‪ ،‬دیپلماســی ضعیف نفتی‬ ‫دولت باعث شد که روســیه در این راه پیش‬ ‫بیفتد و مذاکــرات با قطر به عنــوان یکی از‬ ‫بزرگ ترین تولید کننده ها و صادر کننده های‬ ‫گاز را برای ایجاد این مجمع به عهده بگیرد‪،‬‬ ‫بعد از ان هم دبیر خانه دائمی مجمع در دوهه‬ ‫مستقر شد و دبیرکلی هم نصیب روس ها شد!‬ ‫امــا در همیشــه بــر همــان پاشــه‬ ‫نمی چرخد‪ ،‬هفته گذشته پانزدهمین اجالس‬ ‫وزیران کشــور های عضو و سومین اجالس‬ ‫ســران کشــورهای عضو در تهــران بر گزار‬ ‫شد‪ ،‬تا عالوه بر دیدار های مهم بین المللی‬ ‫بین رهبران کشورها‪ ،‬وضعیت فعلی صنایع‬ ‫و منابع گاز کشــور مــورد توجه بیشــتر قرار‬ ‫بگیرد و امکانات سرمایه گذاری دراین زمینه‬ ‫بررســی شــود‪ .‬در اجالس اخیر کــه در ان‬ ‫دبیرکلی مجمع برای بار دوم از ســال ‪ 2014‬به ایران داده‬ ‫ش د و محمدحسین عادلی را در سمتش ابقا کرد‪ ،‬نگاه های‬ ‫زیادی به ظرفیت های رشد در صنایع گاز ایران دوخته شد‪.‬‬ ‫بــا اینکــه تحریم ها هنــوز به طــور کامل برداشــته‬ ‫نشــده اســت اما حاشــیه های اجــاس هفته گذشــته‬ ‫مجمــع صادر کننــدگان گاز در تهران نشــان می دهد که‬ ‫خوش بینی ها در مورد افزایش سرمایه گذاری در منابع گاز‬ ‫ایران چقدر است‪ .‬با توجه به اینکه قطر در سال های اخیر‬ ‫با سرعت هر چه تمام تر گاز خود را فروخته یا پیش فروش‬ ‫کرده اســت و روســیه باتوجه به این سال هاست گاز اروپا‬ ‫را تامین می کند میادین گازی زیادی برای توســعه ندارد‬ ‫و امکان ســرمایه گذاری بیشــتر در این عرصه برایش ان‬ ‫قدر ها فراهم نیست‪ ،‬چشــم انداز پیش روی ایران در این‬ ‫زمینه روشــن اســت‪ 18/2 ،‬در صد کل منابع گازی دنیا در‬ ‫اختیار ایران اســت‪ ،‬و باتوجه به اینکه کشور های مصرف‬ ‫ی تامین انرژی‬ ‫کننده انرژی به دنبال راه های کم هزینه تر برا ‬ ‫هســتند که هم زمان میزان االیندگی ان هم کمتر باشد‪،‬‬ ‫شــانس ایران برای تامین انرژی پاک تر برای کشور های‬ ‫مصرف کننده باالست‪.‬‬ ‫این موضــوع مورد توجــه اعضای ناظــر در مجمع‬ ‫جهانی صادر کننده های گاز هم بوده است‪ ،‬هو کونت وزیر‬ ‫اقتصاد هلند یکی از حاضــران در این اجالس بوده که به‬ ‫شانس ایران برای جذب سرمایه گذاری در زمینه گاز تاکید‬ ‫کرده اســت و می گوید‪ « :‬ایران یکی از اولین کشورهایی‬ ‫است که تالش کرده که قیمت گاز را به قیمت نفت مرتبط‬ ‫سازد‪ ،‬هلند در بخش گاز توانایی های بسیاری دارد در حال‬ ‫حاضر ‪ 69‬شــرکت بزرگ و متوســط در دنیا در زمینه های‬ ‫مختلف صنعت گاز در حال فعالیت هستند‪ .‬هلند عالقه مند‬ ‫به همکاری های تولیــد کننده گاز از جمله ایران اســت و‬ ‫ایران می تواند در قرن بیســت و یک منبعــی برای تامین‬ ‫انرژی دنیا باشد‪».‬‬ ‫عالوه بر هلند‪ ،‬نروژی ها هم سعی کرده اند با حضور‬ ‫در اجالس هفته گذشــته تهران احتمال ســرمایه گذاری‬ ‫در صنعت گاز ایران را بررســی کنند‪ .‬الریس اریک اموت‬ ‫مدیرکل وزارت نفت نروژ در حاشیه این اجالس‪ ،‬با اشاره به‬ ‫اینکه اتحادیه اروپا به اهمیت انرژی گازی پی برده است‪،‬‬ ‫ظرفیت بالقــوه باالیی بــرای تولید گاز‪ ٬‬زیرســاخت های‬ ‫صادرات گاز به نقاط مختلف و امکان ایجاد ســواپ برای‬ ‫کشورهای شمالی به کشورهای حوزه خلیج فارس دارد‪».‬‬ ‫در پایــان اجــاس دو روزه ای که توجه بســیاری را‬ ‫به خود جلب کــرد و ایران را بعد از مذاکرات بر ســر برنامه‬ ‫هســته ای با قدرت های جهانی دوباره در صدر اخبار قرار‬ ‫داد‪ ،‬بیانیه ای هم تهیه و منتشــر شــد‪ .‬در ایــن بیانیه که‬ ‫توســط دبیرکل ایرانی مجمع قرائت شــد بر توانایی های‬ ‫کشــورهای عضو به عنوان صادرکنندگان قابل اتکای گاز‬ ‫طبیعی در زمینه برنامه ریزی و مدیریت موثر فرایند توسعه‬ ‫منابع گاز طبیعی و مشــارکت در ارتقا ی امنیت عرضه گاز‬ ‫طبیعی‪ ،‬و اهمیــت انرژی گاز و ثبات بــازار مالی در تامین‬ ‫سرمایه گذاری کافی در پروژه های جاری و اتی گاز طبیعی‬ ‫تاکید شد‪.‬‬ ‫این بیانیه همچنین خواهان ارتقای سطح تالش ها‬ ‫برای سرمایه گذاری مشترک میان کشورهای عضو با هدف‬ ‫تامین کارامد و قابل اتکای عرضه گاز به بازارهای جهانی‬ ‫شــد و نقش بنیادین قراردادهای بلندمــدت عرضه گاز در‬ ‫تامین مالی پروژه های عظیــم گازی در کل زنجیره عرضه‬ ‫و توسعه را مورد تاکید قرار داد‪ .‬تاکید وزیر نفت هم در این‬ ‫اجالس این بود که با توسعه دیپلماسی بر مبنای انرژی ها‬ ‫و ظرفیت های اقتصادی می توان امنیت بلند مدت و ثبات‬ ‫سیاسی کشور ها را تضمین کرد ‪ .‬بیزن زنگنه‬ ‫در ســخنرانی خود در مجمع تولید کنندگان‬ ‫گاز گفت‪« :‬با انکــه صادرکننــدگان گاز در‬ ‫توسعه‪ ،‬ایجاد ظرفیت‪ ،‬سهم بازار و استفاده‬ ‫از فناوری هــای مــدرن رقیــب یکدیگــر‬ ‫هستند‪ ،‬اما منافع مشــترک انها باید همیشه‬ ‫به عنوان فصل الخطاب برای این رقابت ها‬ ‫باشــد‪ .‬حمایت از حاکمیت ما بر منابع گاز‪،‬‬ ‫افزایش ســهم گاز در ســبد مصــرف انرژی‬ ‫جهان‪ ،‬دســتیابی به درامدهای منصفانه و‬ ‫حفظ منافع همه نســل ها‪ ،‬منافع مشــترک‬ ‫تولیدکننــدگان اســت‪ .‬در عصــر ارتباطات‬ ‫بین المللی کشورهای صادرکننده گاز منافع‬ ‫مشترک خود را تضمین می کنند‪ ،‬اما باید در‬ ‫نظر گرفته شود که صادرکنندگان این سوخت‬ ‫پاک با چالش هایی مانند شرایط مالی سخت‬ ‫و هزینه های زیاد دســتیابی به فناوری های‬ ‫جدید روبه رو هستند‪».‬‬ ‫وزیر نفــت با ابراز امیدواری نســبت به‬ ‫اینکه کشــور های تولید کننــده نفت بتوانند‬ ‫نقش جدی در تامین انرژی در قرن بیســت و یکم داشته‬ ‫باشــد‪ ،‬گفت‪« :‬رقابت ســازمان ها و همکاری کشورهای‬ ‫تولید کننده گاز بــا احترام به بازارهــای منطقه ای در یک‬ ‫زمان به عنوان یکی از پایه های امنیت انرژی در نظر گرفته‬ ‫می شــود که راه را برای بهره برداری بهینه و اقتصادی از‬ ‫منابع و ذخایر باز می کند‪».‬‬ ‫سیاســت اقای زنگنه و تاکید او همواره بر این بوده‬ ‫است که با باز کردن در های ایران به روی سرمایه گذاران‬ ‫خارجی می توان ثبات سیاســی در کشور را گسترش داد و‬ ‫از گرفته شدن تصمیم های هزینه سازی مثل تحریم های‬ ‫بین المللی علیه کشــور جلو گیری کرد ‪ .‬با پر رنگ تر شدن‬ ‫نقش دیپلماسی انرژی در برنامه های اینده دولت‪ ،‬احتماال‬ ‫دستیابی به رشد ســرمایه گذاری‪ ،‬رشــد تولید‪ ،‬و افزایش‬ ‫در امد برای دولت از این راه دور از انتظار نیست‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫غول های گازی در ایران چه می خواهند؟‬ ‫‪15‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫بیمه ها را ادغام نکنید‬ ‫نامه توکلی به وزیر بهداشت‬ ‫احمد توکلی در یادداشــتی انتقادهای خود به ادغام‬ ‫بیمه ها و لزوم تحقیق و تفحص از طرح سالمت را مطرح‬ ‫کرد‪ .‬او در این نامه نسبتا کوتاه به وزیر بهداشت نیز انتقاد‬ ‫داشــت‪ .‬توکلی در این نامه نوشــت‪« :‬اخیرا تالش هایی‬ ‫برای ادغام بیمه ها و سپردن انها به وزارت بهداشت در حال‬ ‫انجام اســت‪ .‬ادغام بیمه ها خالف منطق روشن و خالف‬ ‫قانون اســت‪ .‬در برنامه پنجم توسعه پیش بینی شده است‬ ‫خریدار خدمت فقط بیمه ها باشند و تولید کنندگان خدمت‬ ‫بیمارستان ها و دانشگاه های علوم پزشکی و ضابطه گذار‬ ‫هم وزارت بهداشت باشد‪ ،‬متاسفانه همه قدرت و تالش ها‬ ‫بر این اســت که این مــوارد در یــک جا جمع شــود‪ ».‬به‬ ‫اعتقاد توکلی «دلیل اصلی برای ادغــام بیمه ها تعهدات‬ ‫و بدهی هــای مالی شــرکت های بیمه ای اســت که امروز‬ ‫توان پرداخت بدهی خود را ندارند‪ .‬این وضعیت البته قابل‬ ‫پیش بینی بود‪ ».‬او از نامه تذکر خود و نادران به وزیر در این‬ ‫باره پرده برداشــت و نوشــت‪« :‬جناب وزیر بهداشت من و‬ ‫اقای نادران را دعوت کردند و انجا همین استدالل را مطرح‬ ‫کردیم که این افزایش تعرفه ها به رشــد هزینه های بخش‬ ‫درمان می انجامد و بیمه ها تــوان پرداخت ان را نخواهند‬ ‫داشــت‪ .‬نباید تعهدات پایدار را بر اســاس منابــع ناپایدار‬ ‫ایجاد کرد‪ .‬اقای هاشــمی و معاونانش توضیح دادند و ما‬ ‫در انتها گفتیم قانع نشــدیم‪ .‬به وزیر محترم گفتم معاون‬ ‫محترم شما یک روز در هفته در بیمارستان مشغول خدمت‬ ‫هستند و ماهانه ‪ ۶۰‬تا ‪ ۸۰‬میلیون تومان درامد دارند‪ .‬مگر‬ ‫ایشان چقدر در تولید ناخالص ملی نقش دارند که تصمیم‬ ‫دارید این حقوق را به ‪ ۲۰۰‬میلیون تومان در ماه برسانید؟‬ ‫تصمیمی که در ابتدای طرح سالمت گرفته شد باعث شد‬ ‫امروز بیمارســتان ها به شدت بدهکار باشــند‪ .‬امروز هم به‬ ‫دلیل این حجم بدهی بیمه ها‪ ،‬تصمیم به ادغام بیمه ها و‬ ‫سپردن انها به وزارت بهداشت دارند که این خالف مسلم‬ ‫منطق و قانون اســت چرا که ناظر و تامین کننده خدمات و‬ ‫خریدار خدمات باید از هم جدا باشــند‪ ،‬در غیر این صورت‬ ‫چاقو که دسته اش را نمی برد و با از بین رفتن قدرت و امکان‬ ‫چانه زنی بین این ســه بخش بر ســر هزینه ها‪ ،‬مردم ضرر‬ ‫بیشتری خواهند کرد‪».‬‬ ‫جزوه ای که‬ ‫وزارت اطالعات‬ ‫کشف کرد‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫مصلحی‪ :‬با این جزوه جلیلی به همه‬ ‫سواالت پاسخ داد‬ ‫حجت االسالم حیدر مصلحی که حاال رئیس سازمان‬ ‫نشر اثار و ارزش های مشــارکت روحانیت در دفاع مقدس‬ ‫اســت‪ ،‬هفته گذشــته در همایــش منادیــان‪ ،‬اطالعات‬ ‫مهمی از دســتیابی ایران به یک جزوه در دوره جلیلی داد‪.‬‬ ‫او درباره نقش دســتگاه اطالعاتی در قرقیزستان اینگونه‬ ‫تشــریح کرد‪« :‬هنگامی که فرانســه کار شــکنی کرد پس‬ ‫امریکا در انجا چه کار انجام می داده است؛ برای مذاکرات‬ ‫قرقیزســتان در زمان ســعید جلیلــی دســتگاه اطالعاتی‬ ‫توانست جزوه ای را که ‪ 5+1‬برای مذاکرات اماده کرده بود‬ ‫به دست بیاورد‪».‬‬ ‫به اعتقــاد وزیر ســابق اطالعــات نقش فرانســه از‬ ‫پیش طراحی شــده بود‪« :‬بعد از به دست اوردن این جزوه‬ ‫برای جواب دادن به ان‪ ،‬کار شد و هنگام نشست مذاکرات‬ ‫اقای جلیلی توانست به تمام ســواالت انها پاسخ دهد‪ .‬در‬ ‫این جلســه نماینده یکی از کشورها پیشــنهاد داد تا جلسه‬ ‫ادامه پیدا کند اما شرمن با دادن یک نامه او را ساکت کرد‪.‬‬ ‫حال سوال این است چرا به فرانسه در ژنو این نامه را ننوشته‬ ‫است زیرا به هم زدن مذاکرات توسط فرانسه یک طراحی‬ ‫پیش بینی شده بوده است‪».‬‬ ‫حجت االسالم مصلحی افزود‪« :‬به دلیل اینکه کینه‬ ‫ایران را از یک کشور به سمت کشور دیگر منتقل کنند و به‬ ‫دلیل اینکه فرانسه با ایران مراودات صنعتی دارد‪ ،‬فرانسه‬ ‫را انتخاب کــرده اند؛ بعد از مدتی عادی ســازی نشســت‬ ‫و برخاســت بــا امریکایی ها اغاز شــد که بــه همین دلیل‬ ‫رهبر معظم انقــاب گفتند مذاکرات با امریکا تمام شــد و‬ ‫کسی حق ندارد با امریکا مذاکره کند‪».‬‬ ‫حجت االسالم مصلحی در مورد تحریم ها نیز معتقد‬ ‫بود‪« :‬مشــکالت اقتصادی ‪ 15‬تا ‪ 20‬درصد ان مربوط به‬ ‫تحریم ها می شــود و ‪ 90‬درصد مربوط به مدیریت اســت؛‬ ‫نقدینگی هم می تواند تهدید باشد و هم فرصت اما امروزه‬ ‫تهدید شده است‪».‬‬ ‫او در ادامه بدون نام بردن از فردی به سیاســت های‬ ‫دولت انتقاد کرد و گفت‪« :‬اکنون دارد به جامعه القا می شود‬ ‫که تنها گزینه موجــود کنار امــدن با کدخداســت و دیده‬ ‫می شود که در شــبکه های ماهواره ای و روزنامه ها به گونه‬ ‫سنگینی به این موضوع پرداخته می شود‪».‬‬ ‫تعدادقبولی هایازمونخبرگان‬ ‫میزانمجازاتپسرجنجالیتلگرام‬ ‫درگیری لفظی در دادگاه زنجانی‬ ‫ســخنگوی شــورای نگهبان در گفت وگویــی درباره‬ ‫انتخابات خبــرگان رهبری گفته‪« :‬همان طــور که می دانید‬ ‫چند وقت پیش به صــورت عمومی اعالم شــد ؛ اقایانی که‬ ‫داوطلب هســتند و از حیث ان مدارک علمی صالحیت الزم‬ ‫را دارند‪ ،‬بیایند و در ازمون شرکت کنند‪ ،‬ظاهرا حدود ‪ 230‬نفر‬ ‫ثبت نام کردند و‪ 180‬نفر شــرکت کردنــد و در مرحله امتحان‬ ‫کتبی تعدادی که من امار دقیق ان را ندارم؛ بین‪ 30‬تا‪ 40‬نفر‬ ‫امتحان کتبی را قبول شــدند و‬ ‫البته‪ ،‬امتحان شفاهی این افراد‬ ‫باقی مانده اســت‪ ،‬از همین ها‬ ‫امتحان شفاهی به عمل خواهد‬ ‫امد‪.‬اینهاکسانیهستندکهقبل‬ ‫از ثبت نــام می خواهند وضعیت‬ ‫شرطعلمی انهاروشنباشد‪».‬‬ ‫پســر پرحاشــیه تلگــرام‬ ‫موضوع پرســش خبرنگاران از‬ ‫سخنگویدستگاهقضابود‪.‬یکی‬ ‫از خبرنگاران از حجت االسالم‬ ‫محســنی اژه ای پرســید‪« :‬در‬ ‫روزهای اخیر پرونده یک جوان‬ ‫کهعکس هایشباتعدادیخانم‬ ‫در شبکه های اجتماعی مطرح‬ ‫ت و پلیس فتا هم‬ ‫شده‪ ،‬عفت عمومی را جریحه دار کرده اس ‬ ‫این فرد را بازداشــت کرده ‪ ،‬چه راهکارهایی برای کاهش این‬ ‫جرایم در نظر دارید؟» سخنگوی قوه قضاییه در پاسخ گفت‪:‬‬ ‫«اینمطلبیکهگفتیدبسیارزشتوقبیحوجرماستودرقانون‬ ‫در پاره ای موارد حکم افساد فی االرض را دارد‪ .‬در مواردی در‬ ‫قانونافسادفیاالرضبرایاینکارهاپیش بینیشدهاست‪».‬‬ ‫یکی از جلســات دادگاه بدهکار نفتی شــاهد درگیری‬ ‫لفظی قاضی صلواتی بــا بابک زنجانی بــود‪ .‬قاضی ضمن‬ ‫هشداربهبابکزنجانیکهپیشازصدورحکممبلغبدهی اش‬ ‫را پرداخت کنــد در واکنش به اعتراض بابــک زنجانی مبنی‬ ‫بر اگاه نبودن نماینده دادســتان گفت‪« :‬اقای زنجانی فقط‬ ‫شما درست می گویید؟ نماینده دادستان و وکیل شرکت نفت‬ ‫درستنمی گویند؟»زنجانیهم‬ ‫پاسخ داد‪« :‬همه شــما درست‬ ‫می گویید به جز مــن‪ ».‬نجفی‬ ‫معاوندادستانتهراننیزگفت‪:‬‬ ‫«هفت جلسه اســت که همه را‬ ‫نــادان و جاهل و نــااگاه به امور‬ ‫بانکی خطاب کرده ای و خودت‬ ‫راعالممی دانی‪».‬‬ ‫عراقچی دیدارهای تعیین کننده ای در وین داشت‬ ‫برجام روزهای مهمی را پشت سر می گذارد‪ .‬معاون‬ ‫وزیر خارجه که هفته گذشــته برای شرکت در چند نشست‬ ‫مختلف به ویــن رفته بود در پایــان دیدارهایش با مقامات‬ ‫امریکایــی‪ ،‬اروپایی و اژانــس بین المللی انــرژی اتمی از‬ ‫برگزاری نشست بعدی کمیسیون مشترک ایران و ‪ 5+1‬در‬ ‫‪ 16‬اذر (‪ 7‬دسامبر) در وین خبر داد‪ .‬عباس عراقچی در سفر‬ ‫یک روز ه خود به وین دیدارهای جداگانه ای با استفان مال‪،‬‬ ‫مســئول اجرای برجام از ســوی دولت امریکا‪ ،‬یوکیا امانو‬ ‫مدیرکل اژانــس بین المللی انــرژی اتمی و هلگا اشــمید‬ ‫معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مقر اژانس‬ ‫در وین داشت‪.‬‬ ‫رئیس ســتاد پیگیری اجرای برجام در وزارت خارجه‬ ‫کشــورمان همچنین پس از دیدار سه شــنبه عصر خود با‬ ‫هلگا اشمید گفت‪« :‬دور بعدی نشست کمیسیون مشترک‬ ‫برجام بین ایران و کشــورهای ‪ 16 ،5+1‬اذر در وین برگزار‬ ‫می شود‪».‬‬ ‫اولین نشست کمیســیون برجام میان ایران و ‪،5+1‬‬ ‫‪ 27‬مهر ماه در وین برگزار شــده است‪ .‬رضا نجفی‪ ،‬نماینده‬ ‫دائم ایــران در اژانس پیش از این اعالم کــرده بود اژانس‬ ‫گزارش ارزیابــی خود دربــاره موضوع پــی ام دی را اوایل‬ ‫دســامبر (‪ 10‬اذر) منتشــر می کند‪ .‬از انجایی که مقامات‬ ‫ایرانی اجرای برخــی اقدامات هســته ای در زمینه راکتور‬ ‫اراک و انتقال اورانیوم غنی شــده به خارج از کشــور و نیز‬ ‫کاهش ســانتریفیوژهای فعال در نطنز و فردو را به گزارش‬ ‫اژانس موکول کردند انتشار گزارش در ‪ 24‬اذر عمال اجرای‬ ‫برجام را طوالنی تر خواهد کرد‪ .‬سید عباس عراقچی معاون‬ ‫وزیر خارجه همچنین از اغاز اجــرای برجام در اوایل ژانویه‬ ‫خبر داده است‪.‬‬ ‫او گفته اســت‪« :‬چند هفته اینده حســاس اســت و‬ ‫اجرای برجام در هــر دو طرف نکاتی دارد کــه باید به طور‬ ‫دقیق تنظیم و هماهنگ شــود‪ ».‬عراقچی درباره دیدار با‬ ‫استفان مال‪ ،‬هماهنگ کننده طرف امریکایی درخصوص‬ ‫برجام گفت‪« :‬مذاکــرات خوبی دربــاره چگونگی اجرای‬ ‫برجام با وی داشتیم‪».‬‬ ‫گفت وگوهایی نیز با هلگا اشــمید که در وین حضور‬ ‫دارند و هماهنگ کننده مجموعه ‪ 5+1‬است‪ ،‬درباره اجرای‬ ‫برجام از زاویه اروپایــی و باتوجه به اقداماتی که اروپایی ها‬ ‫باید انجام دهند‪ ،‬خواهیم داشت‪».‬‬ ‫عراقچی گفته اســت‪« :‬ان شــاءالله اجرای برجام و‬ ‫رسیدن به روز اجرایی شدن ان که روز مهمی است به ارامی‬ ‫ و بدون هیچ مشکل فنی پیش رود‪».‬‬ ‫او درباره زمــان برگزاری نشســت اینده کمیســیون‬ ‫مشترک ایران با ‪ 5+1‬گفت‪« :‬قرار است این نشست اوایل‬ ‫دسامبر برگزار شود و تاریخ دقیق ان در جلسه امروز با خانم‬ ‫اشمید قطعی خواهد شد‪».‬‬ ‫در تحولی دیگر در این مورد معاون سخنگوی وزارت‬ ‫امــور خارجه امریــکا در واکنش به اظهــارات معاون وزیر‬ ‫امور خارجه کشورمان درباره زمان اغاز اجرای برجام گفته‬ ‫اســت‪« :‬ایران گام هایی را که الزم اســت بــرای روز اجرا‬ ‫بردارد‪ ،‬می داند‪ .‬مارک تونر‪ ،‬معاون سخنگوی وزارت امور‬ ‫خارجه امریکا در نشست خبری خود درباره اظهارات عباس‬ ‫عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران که گفته بود‪ ،‬انتظار‬ ‫دارد توافق هسته ای در اوایل ژانویه اجرا شود‪ ،‬گفت‪« :‬ما‬ ‫درباره این حقیقت کامال روشن صحبت کرده ایم که ایران‬ ‫گام هایی را که نیاز است برای روز اجرا بردارد‪ ،‬می داند‪ .‬ما‬ ‫انتظار داریم که ایران کامال از این گام ها به عنوان بخشی از‬ ‫برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) پیروی کند‪».‬‬ ‫تونر در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ایا استفان مال‪،‬‬ ‫هماهنگ کننده امریکا در اجــرای برجام با عراقچی دیدار‬ ‫کرده اســت یا نه‪ ،‬بیان کرد‪« :‬مــا در روز جمعه گفتیم که‬ ‫وی قرار است برای شرکت در نشست هایی به همراه دیگر‬ ‫ی به وین‬ ‫طرف های برجام و اژانــس بین المللی انرژی اتم ‬ ‫برود‪ .‬تمام این نشســت ها برای بررسی پیشرفت در جهت‬ ‫اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک بود‪ .‬ما می توانیم‬ ‫این موضوع (دیدار با عراقچی) را تایید کنیم و مسلما این‬ ‫نشست به همراه دیگر طرف های ‪ 5+1‬انجام شده است‪.‬‬ ‫استفان مال با ایرانی ها دیدار کرد و واضح است که درباره‬ ‫روند اجرا صحبت شد‪ .‬من از جزئیات بیشتر اطالع ندارم‪».‬‬ ‫معاون سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در پاسخ‬ ‫به این سوال که اجرای توافق هسته ای در مسیر خود قرار‬ ‫دارد یا خیر‪ ،‬گفته اســت‪« :‬من در حال حاضر ارزیابی ای‬ ‫ندارم‪ .‬فکر می کنم که ما به پیشرفت در مسیر روز اجرا ادامه‬ ‫می دهیم و ایرانی ها می دانند که چه گام هایی نیاز اســت‬ ‫برای حرکت به سمت جلو بردارند‪».‬‬ ‫عملیاتشهادت طلبانهبسیجی ها‬ ‫ممانعت از ورود بدحجاب ها به قم‬ ‫غالمعلی حدادعادل در حاشــیه مراسم ختم احمد‬ ‫نجابت‪ ،‬عضو شــورای مرکزی‬ ‫جمعیــت ایثارگــران انقــاب‬ ‫اســامی در جمع خبرنگاران‬ ‫با بیــان اینکه پروســه وحدت‬ ‫اصولگرایان در دســت اقدام‬ ‫است‪ ،‬گفت‪« :‬به صورت مرتب‬ ‫با شورای فقهای اصولگرایان‬ ‫نشســت مشــترک برگــزار‬ ‫می کنیم و امیدواریم که به نتیجه مطلوب برسیم‪ ».‬رئیس‬ ‫فراکسیون اصولگرایان مجلس تاکید کرد‪« :‬ان شاءالله‬ ‫به زودی از جبهه اصولگرایی اخبار خوبی به گوش خواهد‬ ‫رســید‪ ».‬حدادعادل همچنین در خصوص وضعیت علی‬ ‫الریجانی در بین اصولگرایان برای حضــور در انتخابات‬ ‫نیز اظهار کرد‪« :‬بنای ما این اســت کــه همه طیف های‬ ‫اصولگرایــی در یک مجموعــه جمع باشــند و با اختالف‬ ‫سلیقه ای که دارند ان شــاءالله یک فهرست واحد بیرون‬ ‫بیا ید‪».‬‬ ‫نقشمک دونالددرفروپاشی‬ ‫شوروی‬ ‫یکی از شروط و تاکیدات‬ ‫رهبری در نامه به رئیس جمهور‬ ‫دربــاره برجــام‪ ،‬عــدم وجــود‬ ‫مارک های تجــاری امریکایی‬ ‫به کشور بود‪ .‬نماینده ولی فقیه‬ ‫در ســپاه پاســداران نیز هفته‬ ‫گذشته با اشــاره به اینکه نباید‬ ‫در مذاکرات عزت‪ ،‬محوریت و‬ ‫اقتدار ایران قربانی شود‪ ،‬افزود‪« :‬امریکا مهمترین هدفی‬ ‫که دنبال می کند نفوذ به کشور است و این موضوع از طریق‬ ‫جنگ نرم ‪-‬که به اســتحاله فرهنگی یک ملت می انجامد‬ ‫بدون انکه کسی متوجه این موضوع شود ‪ -‬پیگیری خواهد‬ ‫شد»‪.‬ســعیدی ادامه داد‪« :‬امریکا با توپ و تانک و حمله‬ ‫نظامی امپرا توری شــوروی را ســاقط نکرد بلکه از طریق‬ ‫همین اســتحاله فرهنگی و تاسیس شعبه های مک دونالد‬ ‫به هدف خود که فروپاشــی اتحاد جماهیر شوروی باشد‪،‬‬ ‫رسید‪».‬‬ ‫امن ترین ماشین جهان در ایران‬ ‫والدیمیــر پوتیــن کــه‬ ‫برای نشســت اوپک گازی به‬ ‫تهران سفر کرده بود به همراه‬ ‫مرسدس بنز مدل «اس ‪600 -‬‬ ‫گارد» کــه از ان به عنــوان‬ ‫امن تریــن ماشــین روی کره‬ ‫زمین یاد می شــود و همچنین‬ ‫کیف هســته ای روســیه وارد‬ ‫فرودگاه مهراباد تهران شد‪ .‬کمپانی مرسدس بنز با طراحی‬ ‫مدل گارد اس‪ ،600-‬کالس سطح جدیدی را از امنیت در‬ ‫برابر حمالت بالســتیک ارائه می دهد‪ .‬کمپانی مرسدس‬ ‫بنز برای مقاوم ســازی این محصول خود در خط مونتاژ از‬ ‫موادی همچون ارامید‪ ،‬پلی اتیلن و یک نوع ترکیب خاص‬ ‫فوالدی استفاده کرده است‪ .‬انتقال این ماشین به تهران‬ ‫برای حفظ امنیت رئیس جمهور روسیه مورد توجه رسانه ها‬ ‫قرار گرفت‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫محمدرضا نقــدی‪ ،‬رئیس‬ ‫سازمانبسیجمستضعفیندربرنامه‬ ‫متن‪،‬حاشیهکهازشبکهسومسیما‬ ‫پخش شــد با بیان اینکه اگر اوج‬ ‫فداکاریبسیجیاندردفاعمقدس‬ ‫شهیدفهمیدهبوده‪،‬امروزبسیجیان‬ ‫مادرمقابلعواملانتحاریامریکا‬ ‫در شرق کشور ایستاده اند‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«بسیجیانشرقکشور‪،‬چهار مرتبهعملیاتشهادت طلبانهانجام‬ ‫داده اند‪،‬به گونه ایکهتاکنونچهارجوانشهیدبسیجیدرمناطق‬ ‫زاهدان‪،‬زابلوچابهاروقتیدیدندعاملانتحاریباهدفکشتن‬ ‫مردمواردمسجدیاحسینیهشده‪،‬خودشانرابهانفردرساندهوبا‬ ‫بغلکردنعاملانتحاریموجبشدندتابعدازانفجاربمب‪،‬بهمردم‬ ‫اسیبنرسدوخودرافداکردند‪».‬‬ ‫ایت الله صافی گلپایگانی با بیان اینکه «مساله امر به‬ ‫معروفبایداحیاشود»‪،‬دردیدارفرماندهانتظامی استانقمبر‬ ‫توجهویژهاصنافدراینزمینهگفت‪«:‬همهبایدمراقبباشند‪،‬‬ ‫مسالهحجابکهبهاخالقیاتمامربوطاستمواظبتشودتا‬ ‫نواقص از بین برود و نباشد‪ .‬ایت الله صافی گلپایگانی با بیان‬ ‫اینکه «کار پلیس بسیار مهم و مقدس است» گفت‪« :‬حفظ‬ ‫امنیتمردمکهبرعهدهپلیساستکاریاستکهاگرنباشد‬ ‫دینحفظنمی شود‪».‬اینمرجع‬ ‫تقلید ســپس با تاکید بــر اینکه‬ ‫«پلیس در مساله امر به معروف‬ ‫و نهــی از منکر اگر الزم شــد از‬ ‫قوه قهریه استفاده کند» گفت‪:‬‬ ‫«بایــد از ورود افراد بدحجاب به‬ ‫قمممانعتشود‪».‬‬ ‫خبرهایخوبازجبههاصولگرایی‬ ‫خبرنامه‬ ‫سرنوشتبرجام‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪17‬‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫دیدار بسیجیان با رهبر انقالب‬ ‫حجاب همسر رئیس جمهور ونزوئال در تهران‬ ‫دیدار رئیس مجلس صربستان با ظریف‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫همایش بررسی نفوذ در دانشگاه علم و صنعت‬ ‫دست بوسی وزیر بهداشت در حاشیه سفر به شاهرود‬ ‫راهپیمایی زائران اربعین از مرز شلمچه‬ ‫کوچک ترین خادم زوار اربعین‬ ‫اعتراض به قتل یک سیاه پوست توسط پلیس امریکا‬ ‫شهر نجات یافته از دست داعش‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫شب خوش شانسی‬ ‫خبرنامه‬ ‫اغاز حمالت «شارل دو گل» علیه داعش‬ ‫‪19‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬حقیقتا نمی توان اراده جــدی را در میان غرب‬ ‫برای مبارزه با تروریسم جست وجو کرد‪.‬‬ ‫‪ l‬ماجرای اعزام بانوی ورزشکار تیم ملی فوتبال‬ ‫چرا باید اینگونه به مساله ای ملی و حتی بین المللی‬ ‫تبدیل شود؟ مسائل شخصی را در خانه حل کنند‬ ‫‪ l‬تمام دنیا عــزت ایران را در دیــدار رئیس یک‬ ‫ابرقدرت با رهبر معظم انقالب از رسانه های جهانی‬ ‫مشاهده کرد‪.‬‬ ‫‪ l‬اگر تمام کارهای اشــتباه دولت اقای روحانی‬ ‫توجیه داشــته باشــد قطع یارانه ماهیانه کارگران‬ ‫ســاختمانی توجیه بردار نیســت‪ .‬اگر یک مقدار‬ ‫ارادت و عالقــه به ایــن دولت داشــتیم ان را هم‬ ‫گرفتند‪.‬‬ ‫‪ l‬حکومــت منافــق ترکیــه‪ ،‬عصبانیــت خود از‬ ‫سفر پوتین به ایران اســامی را با سرنگون کردن‬ ‫هواپیمای روسی نشان داد‪.‬‬ ‫‪ l‬لطفا درباره مالیات بر ارزش افزوده مسکن مهر‬ ‫که توســط تعاونی ها ساخته شــده است گزارشی‬ ‫تهیه کنید ایــا معافیت دارند یا نه؟ کســی جواب‬ ‫قطعی نمی داند؟‬ ‫‪ l‬از یــک نماینــده مجلــس بعید اســت بگوید‬ ‫فرماندار غلط کرده به اینها مجوز ســخنرانی داده‬ ‫اســت! مگر فرماندار نماینده وزیر کشور در حوزه‬ ‫کاری اش نیست؟‬ ‫‪ l‬ان شاءالله راهپیمایی امسال اربعین به ال سعود‬ ‫نشان خواهد داد که چگونه می توان بدون فاجعه‬ ‫یک مراسم مذهبی را مدیریت کرد‪.‬‬ ‫‪ l‬شکســت طرح فروش اقســاطی خودرو نشان‬ ‫داد که اینگونه طرح های بدون فکر و برنامه ریزی‬ ‫مناسب‪ ،‬چگونه می تواند اعتماد مردم را خدشه دار‬ ‫کند‪.‬‬ ‫‪ l‬قرار بود به خانواده های تحت پوشــش کمیته‬ ‫امداد ماهیانه سبد کاال بدهند‪ ،‬پس چه شد؟‬ ‫‪ l‬اگر صدا و ســیما به جای تعداد زیادی شــبکه‬ ‫‪ 10‬شبکه جذاب داشت‪ ،‬هم کمبود مالی نداشت‬ ‫و هم بیننــده در بین ایــن همه شــبکه بی کیفیت‬ ‫کالفه نمی شد!‬ ‫‪ l‬ســاخت نیروگاه هــای برق در کشــور با رشــد‬ ‫جمعیت و توسعه شــهرها و صنعت متاسفانه روند‬ ‫رو به رشدی نداشته و عقب است و همیشه در اوج‬ ‫گرما درخواست وزارت نیرو برای کم مصرف کردن‬ ‫و خاموشی شــروع می شــود‪ .‬دولت باید تدبیری‬ ‫بیندیشد‪.‬‬ ‫‪ l‬متاسفانه باب شده هر دولتی که سر کار می اید‬ ‫هر گرفتاری و ضعف موجــود را گردن دولت قبلی‬ ‫می انــدازد و از سرنوشــت دولت هــای قبل درس‬ ‫نمی گیرد‪ .‬دولتی که االن ســر کار هســتی همه‬ ‫فهمیدند هر چه بدبختی اســت مــال دولت قبلی‬ ‫است! شما هم که بروید همین نســبت ها را به تو‬ ‫خواهند داد‪ .‬پس با این اوصاف دولت داری کاری‬ ‫ندارد چون هر چه ضعف است برای قبلی هاست‪.‬‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫جنجالشیشهدرمترو‬ ‫یکی از مهم ترین تصاویری کــه از ابتدای این هفته‬ ‫در شــبکه های اجتماعی واکنش به همراه داشته‪ ،‬تصویر‬ ‫مردی بود که ازادانه در متروی تهران به وســیله یک پایپ‬ ‫و فندک‪ ،‬شیشه مصرف می کند‪ .‬انتشار این تصویر در کنار‬ ‫موج خبری اتفاقات محله هرندی‪ ،‬موجب شد تا بسیاری از‬ ‫مردم به بی توجهی نهادها به اســتعمال ازادانه مواد مخدر‬ ‫در مالعام واکنش نشان دهند؛ واکنش هایی که با توجه به‬ ‫محل وقوع این اتفاق‪ ،‬یعنی متروی تهران‪ ،‬انگشت اتهام را‬ ‫به سمت و سوی شهرداری تهران و بی توجهی انها به مساله‬ ‫مهماین چنیننشانهرفت‪ .‬پرواضحبودکهمسئولیتبرخورد‬ ‫با اینگونه موارد برعهده پلیس است نه شهرداری تهران‪ .‬اما‬ ‫شرکت مترو در واکنشی گفت‪«:‬به هیچ عنوان این موضوع‬ ‫صحت ندارد و بدون شک این عکس تعمدی و برای خراب‬ ‫کردن مجموعه مترو گرفته شده است‪ .‬بررسی عکس نشان‬ ‫می دهد که این عکس زمانی که قطارها خلوت بوده اســت‬ ‫گرفته شــده و قطعا اگر فردی مواد مخدر مصرف می کرد‪،‬‬ ‫راهبر با استفاده از دوربین ها این صحنه را مشاهده کرده و‬ ‫برخوردهای الزم را انجام می داد»‪ .‬این اتفاق موجب شد تا‬ ‫گیرنده تصویر جرئیات ان را افشا کند‪ .‬او در صفحه شخصی‬ ‫خود نوشــت‪« :‬همانطور که در عکس های پخش شده در‬ ‫مترو معلوم است‪ ،‬ان فرد بعد از اتمام غذایش با بی توجهی و‬ ‫ندیدن شرایط مترو شروع به مصرف شیشه کرد‪ .‬ایستگاه ها‬ ‫هر چه قدر که به سمت کهریزک نزدیک تر می شد‪ ،‬جمعیت‬ ‫بیشتری در واگن می امد و نکته جالب این بود که هیچ کس‬ ‫برایش این اتفاق عجیب نبود‪ .‬بوی نامطبوع شیشه واگن را‬ ‫پر کرده بود‪ .‬از فردی که بغل دستم نشسته بود خواستم که‬ ‫کمکم کند‪ .‬به ســمت بلندگوی ارتباط با راهبر قطار رفتم و‬ ‫ماجرا را برایش توضیح دادم و گفتم این فرد االن خطرناک‬ ‫است و نوامیس مردم در این واگن در خطرند‪ ،‬ولی توجه الزم‬ ‫را نکرد‪ .‬هنوز مردم در واگن سکوتشــان را نشکسته بودند‬ ‫که مسئول ایستگاه مولوی هراســان به سمتم امد‪ .‬ماجرا‬ ‫را سریع توضیح دادم‪ .‬اولش زیر بار نرفت ولی بعد با دیدن‬ ‫تصاویر متعدد این فرد در مترو به شدت عصبی شد و اقدام‬ ‫به جلب او کرد‪ .‬حال همه در مترو سکوتشان را شکستند و‬ ‫هرکدام حرفی می زدند ولیدیگرچهسود؟!تاسفمهرلحظه‬ ‫بیشتر می شد وقتی می دیدم برای هیچ کس مهم نیست چه‬ ‫اتفاقاتیپیرامونشمی افتد‪.‬شبکهبهخانهرسیدمدراولین‬ ‫فرصت عکس را همراه با یادداشــت در صفحه اینستاگرام‬ ‫خود منتشر کردم و از شــدت ســردرد خوابم برد‪ .‬صبح که‬ ‫از خواب بلند شدم گوشی همراهم پر شــده بود از پیام ها و‬ ‫کامنت های متعدد‪ .‬در فضای مجازی این عکس به صورت‬ ‫گسترده منتشر شــده بود»‪ .‬او همچنین از اینکه مسئوالن‬ ‫مترو به جای پذیرش مسئولیت‪ ،‬شهروندانشان را دروغگو‬ ‫خطاب می کنند انتقاد کرده بود‪.‬‬ ‫عراقچی در زمان جنگ‬ ‫پیام محسن رضایی به اوالند‪:‬‬ ‫ان زمان دلتان نسوخت‬ ‫جدایی حامیان دولت از اصالح طلبان‬ ‫«روزنامه ارمان» در مطلبی تحلیلی به اوضاع جناح ها در انتخابات اینده پرداخت‪ .‬این روزنامه در این گزارش با عنوان‬ ‫« جدایی حامیان دولت از اصالح طلبان!» می نویسد‪ « :‬همانطور که ارمان در روزهای قبل گزارشی با تیتر «عبور از روحانی‬ ‫با رمز اعتدال» را منتشر و طی ان نسبت به جدا شدن بخشی از نقش افرینان‪24‬خرداد‪ 92‬به واسطه انحصارطلبی ها و عدم‬ ‫توجه به طیف حامیان دولت هشدار داده بود‪ ،‬روز گذشته سخنگوی حزب اعتدال و توسعه جدایی حامیان دولت را اعالم‬ ‫کرد‪ .‬حزب اعتدال و توسعه همان حزب نزدیک به رئیس جمهور است که سخنگو و معاون کل نهاد ریاست جمهوری و‪...‬‬ ‫دولت از اعضای ان هستند اما با وجود ارزش این حزب برای اصالح طلبان در جهت تحقق خواسته هایشان از دولت‪ ،‬برخی‬ ‫تنگ نظری ها سبب شد که به ان میزان به این طیف توجه نشــود و انها تصمیم بگیرند لیستی جدا از اصالح طلبان ارائه‬ ‫دهند‪ .‬هنوز خطر جدا شدن ها وجود دارد و به نظر می رسد برخی اظهارات که نسبت به جایگاه حامیان دولت در سازوکارهای‬ ‫انتخاباتی اصالح طلبان شــد ه موجبات نگرانی و دلخوری این حزب را فراهم کرده است؛ بنابراین اگر این مشکالت رفع‬ ‫نشود در اینده شاهد کناره گیری های دیگر نیز خواهیم بود‪ .‬سخنگوی حزب اعتدال و توسعه در گفت وگو با «ارمان» این‬ ‫جدا شدن را اعالم کرده بود و دیروز برای بار دیگر درباره احتمال ائتالف اعتدالیون با اصالح طلبان در جریان انتخابات پیش‬ ‫رو اظهار کرد‪« :‬تصمیم گرفته ایم که رسما در ستاد انتخابات اصالح طلبان حضور نداشته باشیم‪ ،‬اما درمعرفی مصادیق‬ ‫با انها تعامل خواهیم داشت‪ ».‬غالمعلی دهقان اظهار کرد‪« :‬طی ماه های اینده شاهد ارائه لیست نامزدهای انتخاباتی‬ ‫مجلس از سوی چهار جریان اصالح طلبان‪ ،‬اصولگرایان معتدل‪ ،‬جریان پایداری و اعتدالیون خواهیم بود‪ ».‬وی با اشاره‬ ‫به حضور افراد باسابقه در لیست انتخاباتی اصالح طلبان خاطرنشان کرد‪ « :‬اصالح طلبانی که سابقه ای خوب در کارنامه‬ ‫خود دارند و صالحیتشان نیز تایید می شود با ارائه لیستی واحد و با مدیریت شورایی که اخیرا میان خود تشکیل داده اند‪ ،‬در‬ ‫رقابت های سیاسی پیش رو عرض اندام می کنند‪ ».‬این فعال سیاسی با تاکید بر اینکه در انتخابات پیش رو اصولگرایان‬ ‫معتدل عمال راه خود را از تندروها و رادیکالی ها جدا می کنند‪ ،‬افزود‪« :‬همانطور که اصولگرایان معتدل در جریان تصویب‬ ‫برجام نشان دادند نه تنها دیگر با پایداری همراهی نمی کنند بلکه به جدایی خود نیز پایداری می ورزند‪».‬‬ ‫سیب زمینی های دردسر ساز‬ ‫روزنامه شــرق به دنبال ماجرای اســتعفای کوچک زاده و دفن سیب زمینی ها در گزارشــی با عنوان «افشای سیب‬ ‫زمینی های احمدی نژاد» نوشت‪« :‬ســیب زمینی هایی که بهانه مهدی کوچک زاده برای اعالم استعفا از نمایندگی شده‬ ‫بودند‪ ،‬حاال باعث پرده برداری از ماجرایی سابقه دار شد ه است‪ .‬کوچک زاده در جلسه روز دوشنبه مجلس‪ ،‬در اخطاری نسبت‬ ‫به امحای هزارو‪ ٧٠٠‬تن سیب زمینی در استان فارس انتقاد کرد‪ .‬او عامل این اقدام را «رئیس سازمان تعاون روستایی»‬ ‫اعالمواورا«بی شرافت»خواندونسبتبهحجتی‪،‬وزیرجهادکشاورزیهمانتقاداتی باالفاظتندبیانکرد‪.‬وقتیالریجانی‬ ‫به او تذکر داد که اخطارش تناسبی با دستورکار جلســه ندارد و این نوع تذکرات را باید در زمان بیان تذکرات شفاهی بیان‬ ‫کند‪ ،‬کوچک زاده گفت رئیس مجلس حق تذکردادن را از او سلب کرده است‪ .‬کوچک زاده با بیان اینکه این نوع مدیریت‬ ‫اسالمی نیست‪ ،‬گفت استعفا می دهد و الریجانی هم ضمن بیان این جمله معنادار که «همین کارها را می کنید که برای‬ ‫خودتان دردسر درست می کنید»‪ ،‬به او گفت اگر می خواهد استعفا دهد‪ ،‬این کار را انجام دهد و رئیس جلسه را تهدید نکند‪.‬‬ ‫کوچک زاده هم استعفایی که تاریخ ان مربوط به یک هفته قبل بود را به هیات رئیسه داد و تصویر ان را هم در اینستاگرامش‬ ‫منتشر کرد‪ ».‬جعفرزاده نیز با اشاره به جنجال کوچک زاده درباره امحای هزارو ‪ ٧٠٠‬تن سیب زمینی در شیراز‪ ،‬گفت‪« :‬در‬ ‫سال ‪ ١٣٨٤‬ما شاهد امحای یک میلیون و ‪ ٣٩٦‬هزارکیلو سیب زمینی و در سال ‪ ١٣٨٧‬رقمی در حدود یک میلیون و ‪ ٧٤‬هزار‬ ‫و ‪ ٥٠٤‬کیلو از این محصول بوده ایم‪ ،‬حال سوال این اســت که چرا همین نمایندگانی که امروز به دنبال استعفا هستند در‬ ‫سال های گذشته در پی معدوم سازی این محصوالت کشاورزی هیچ اظهارنظری نکردند‪ ».‬خبرگزاری خانه ملت به همراه‬ ‫این گزارش‪ ،‬تصویر اسناد مربوط به امحای محصوالت در سال های مورد اشاره جعفرزاده را هم منتشر کرده که براساس‬ ‫انها مقدار پیاز پاییزه امحاشده متعلق به شهرهای شــیراز‪ ،‬اقلید‪ ،‬خرمبید و بوانات در سال ‪ ٨٤‬معادل یک میلیون و ‪٣٩٦‬‬ ‫هزارو ‪ ٧٨٠‬کیلو بوده است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫در هنگام دیدار پوتین با رهبر معظم انقالب اسالمی‪،‬‬ ‫تصویر مربوط به هدیه پوتین که یــک جعبه بزرگ حاوی‬ ‫قرانی قدیمی بود توجه همه را خصوصا در فضای مجازی‬ ‫به خود جلب کرد‪ .‬ابتدا همه بــه دنبال این بودند که بدانند‬ ‫محتوای این هدیه چیست‪ .‬سایت رهبری با انتشار تصویر‪،‬‬ ‫هدیه را یک قــران ذکر کــرد‪ .‬بخش خاورمیانه شناســی‬ ‫دانشــگاه مســکو در این باره اعالم کرده بود‪« :‬قرانی که‬ ‫امروز رئیس جمهــور پوتین به جناب ایــت الله خامنه ای‬ ‫رهبر ایران هدیه کرده مربوط به دوره مروان اخرین خلیفه‬ ‫بنی امیه ا ست که والی شام به سلطان سلیم عثمانی هدیه‬ ‫کرده بود‪ .‬بعدها پادشــاه دیگر عثمانی نیز ان را به عباس‬ ‫میرزا نایب السلطنه قاجار هدیه کرده بود و عباس میرزا نیز‬ ‫در جنگ قاجار و روس به دلیل رشــادت های والی گنجه‬ ‫به وی هدیه کرده و در دوران شــوروی سابق این قران به‬ ‫دستور استالین به موزه ارمیتاژ شهر سنت پترز بورگ انتقال‬ ‫یافت و امروز پوتین این قران را به ایت الله خامنه ای رهبر‬ ‫انقالب ایران هدیه کرد‪».‬‬ ‫اما مشــخص شــد که ایــن قــران در واقع نســخه‬ ‫فکسیمیل است‪ .‬فکسیمیل یا فاکسیمیله به نسخه نفیس‬ ‫برابر اصل گفته می شود‪ .‬نســخه فکسیمیل با هزینه زیاد‬ ‫تهیه می شود و اهدا ی ان در چنین مواردی مرسوم است‪.‬‬ ‫به عنوان مثال می توان به اهدا ی نسخه فاکسیمیله قران‬ ‫کریمی منســوب به خلیفه سوم (عثمان) اشــاره کرد که‬ ‫رئیس مرکز مطالعــات تاریخ و فرهنگ اســامی ترکیه به‬ ‫اردوغان هدیه کرده بود‪.‬‬ ‫علـــی اکبر والیتـــی نیز در مـــورد دیـــدار پوتین با‬ ‫رهبری هم توضیـــح دادنـــد‪« :‬این اقدامـــی که اقای‬ ‫پوتین انجام دادنـــد‪ ،‬یعنی به محض اینکه وارد کشـــور‬ ‫شـــدند به دیدار رهبر انقـــاب امدند‪ ،‬براســـاس قرار و‬ ‫خواســـته قبلی خود ایشـــان بود‪ .‬خود ایشـــان خواسته‬ ‫بودند یکراســـت به دیدار مقـــام معظم رهبـــری بروند‪.‬‬ ‫می دانیـــد که در عـــرف دیپلماتیک‪ ،‬میزبان براســـاس‬ ‫خواســـت میهمان عمل می کنـــد‪ .‬بنابرایـــن میهمان‬ ‫جمهـــوری اســـامی‪ ،‬یعنی اقـــای پوتین‪ ،‬خواســـت‬ ‫خودش این بود که اولیـــن اقدامی که در ایـــران انجام‬ ‫می دهد‪ ،‬دیدار بـــا مقام معظـــم رهبری باشـــد و بعد از‬ ‫ان برای شـــرکت در اجالس برود‪ .‬این اقـــدام از طرف‬ ‫ایشـــان‪ ،‬دارای معنا و مفهوم بســـیار مهمی اســـت‪ .‬در‬ ‫حقیقت‪ ،‬قبل از اینکه حتی تشـــریفات خاص اســـتقبال‬ ‫انجام شـــود‪ ،‬ایشـــان به این کار اقدام کردند و خواستند‬ ‫هم به جمهوری اســـامی ایران و هم بـــه دنیا و محافل‬ ‫بین المللی نشـــان بدهند که اوال این ســـفر برایشان چه‬ ‫اهمیتی دارد و ثانیـــا برای کدام بخش از ســـفر اهمیت‬ ‫بیشـــتری قائل هســـتند که همان دیدار بـــا مقام معظم‬ ‫رهبـــری بود‪».‬‬ ‫«روزنامه رسالت» در یادداشتی با عنوان «رخنه های نفوذ» می نویسد‪ « :‬برای عقب نگه داشتن ایران و متوقف کردن‬ ‫ان در تولید انبوه این انرژی وقت بسیاری صرف کردند و به توافق هایی دست یافتند‪ .‬حتی کنترل تولید ازمایشگاهی ان را‬ ‫هم برای اینده و تحت مدیریت خود در اوردن ان را‪ ،‬در توافق نامه هسته ای گنجانده اند‪.‬هر چند اگر به تعهدات خود در‬ ‫این مذاکرات پایبند باشند ما دستاوردهایی داشته ایم اما مهمترین دستاورد این است که به اهمیت تولیدات علمی خود‬ ‫پی ببریم و در دیگر بخش ها بدون هیچ مالحظه ای پیش رویم و حتی جبران این بخش را هم در دیگر بخش ها بنماییم‪».‬‬ ‫به اعتقاد نویسنده برخی از موارد افتخار ظاهری است مانند چاپ مقاالت در نشریات خارجی‪« :‬از نوع مداخله انان در این‬ ‫بخش نیز باید درس بگیریم‪ .‬در همه کشورهای پیشــرفته جهان تولیدات علمی محرمانه است‪ .‬زیرا یک فرمول علمی‬ ‫می تواند میلیاردها دالر را کم و زیاد کند و ثروت های زیادی را برای صاحبان ان به ارمغان اورد‪ .‬ما متاســفانه به این نکته‬ ‫توجهی نداریم و خود را مفتخر می دانیم که اخرین تولیدات علمی خود را حتی در ازای دادن وجه دو دستی تقدیم دیگران‬ ‫کنیم‪ .‬طبق توافق نامه هسته ای‪ ،‬کار علمی در ر اکتور اراک همراه با دانشمندان غربی بیشتر می تواند به نفع انان باشدتا‬ ‫به نفع ما‪ .‬به این ترتیب انان می توانند تولیدات ذهن دانشمندان هســته ای ما را برای خود مدیریت کنند‪ .‬چاپ مقاالت‬ ‫علمی در نشریات خارجی با عنوان مثال(‪ )ISI‬نیز از همین نوع است‪ .‬افتخار ظاهری ان چشم ما را بر روی حقایق بسیاری‬ ‫بسته است‪ ».‬نویسنده رسالت سپس یاداور می شود‪« :‬اشتباه نشود‪ .‬مراوده علمی با دیگر کشور ها‪ ،‬از جمله کشور های‬ ‫پیشرفته را نفی نمی نمایم‪ .‬اما یاداور می شوم که اوال هدف حل مسائل انان نباشد و در راستای حل مسائل داخلی خود‬ ‫بر اساس الگوی اقتصاد مقاومتی حرکت کنیم‪ ،‬ثانیا همان طور که انان رعایت حد محرمانه بودن تولیدات علمی خود را‬ ‫می کنند ما نیز رعایت کنیم‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫هدیه پوتین به رهبر انقالب‬ ‫رخنه های نفوذ‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫‪21‬‬ ‫سفر پراهمیت‬ ‫گفتارها‬ ‫والدیمیر پوتین دومین بار است که راهی تهران شده اما این سفر‬ ‫اوانقدرپراهمیتبودهکهبهموضوعنخستموردتوجهرسانه هایدنیا‬ ‫تبدیل شده است‪.‬شــکل تازه ای از روابط مسکو و تهران پدید امده که‬ ‫مناسباتومعادالتبینالمللیراتحتتاثیرخودقراردادهاست‪.‬اکنون‬ ‫محورشرقباحضورایرانوروسیهقدرتمندترازهمیشهشدهاست‪.‬‬ ‫چرا باید گفت؛ روابط ایران – روسیه وارد دوره جدیدی شده است؟‬ ‫عهدجدید‬ ‫سعید اجورلو‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سردبیر‬ ‫در میان حرف هــای پوتین اینکه «ما به دوســتانمان‬ ‫ان گونــه که برخی می گویند از پشــت خنجــر نمی زنیم» از‬ ‫همه مهمتر بود‪ .‬پاسخی بود به طعنه تاریخی ایرانیان درباره‬ ‫روس ها‪،‬کهان قدرفراگیرشدهتا اقایرئیس جمهوررامجبور‬ ‫بهپاسخگفتنکرده باشد‪.‬جمله ایکهمی توانازانبرداشت‬ ‫عصرجدیدروابطایرانوروسیهراداشت‪.‬عصریکهنهطر ف‬ ‫شمالی ابرقدرت دنیاست و به همســایه جنوبی اش به مثابه‬ ‫کشوریضعیفنگاهمی کندونههمسایه جنوبیان قدرکشور‬ ‫بی اراده ای است که در قالب گلستان و ترکمانچای ببخشد و‬ ‫بگذرد‪ .‬درباره ایران و روسیه انگار باید دوباره تاریخ را نوشت‪.‬‬ ‫اگرزمانیپادشاهانقاجاربهامرسفرایروسراهبرمشروطه‬ ‫می بستندوروزگاریحزبتودهاوامراتحادجماهیرشورویدر‬ ‫ایران را پیش می برد و در دوره ای راه حمایت از صدام حسین‬ ‫مقابلایرانرامی پیمودوزمانه ایرابابدبینیبهقدرت گرفتن‬ ‫ایرانمی نگریستوحتیازصدورقطعنامهشورایامنیت ملی‬ ‫علیه ایران ابا نداشت‪ ،‬اما امروز انگار عصر جدیدی اغاز شده‬ ‫باشدکهنفراولچنینکشوریبدونتشریفاترسمیراهدفتر‬ ‫رهبرایرانرامی پیمایدودوساعتتماممباحثمنطقهوجهان‬ ‫را مرور می کند‪ .‬انگار عصر جدیدی اغاز شده باشد که ایران‪،‬‬ ‫ابرقدرت ســابق را به پافشاری بر سر بشــار اسد فرامی خواند‬ ‫و دلگرمی به روســیه برای حمایت از دولت سوریه می دهد‪.‬‬ ‫این عصر جدید روابط ایران و روسیه چه مختصاتی دارد؟‬ ‫در صدوپنجاه سال گذشته روابط این دو کشور مراحل‬ ‫مختلفی را گذرانده اســت و از یک رابطه یکجانبه و از باال به‬ ‫پایین به رابطه ای متوازن و دوســویه تبدیل شده است‪ .‬اوج‬ ‫رابطه یکجانبه در دوره قاجار بوده است‪ ،‬زمانی که پادشاهان‬ ‫ایرانی گاهی به زور و گاهی به مذاکره کشور را در اختیار طرف‬ ‫روس قرارمی دادند و در ازای ان برای بقا در قدرت مشروعیت‬ ‫س و بریتانیا بر ســر ایران از‬ ‫خارجی می یافتنــد‪ .‬رقابــت رو ‬ ‫مختصات این دوران بود‪ ،‬هرچند این رابطه در زمانه عباس‬ ‫میرزا به جنگ ده ساله هم کشید و سربازان ایرانی در این نبرد‬ ‫رشادت هاکردندامافرجامکارشکستایرانبود‪.‬تسلطروسیه‬ ‫برشاهانایرانیویژگیاصلیچنینزمانه ایبود‪،‬ان چنانکه‬ ‫در ماجرای مشروطه به دستور محمدعلی شاه‪ ،‬مجلس ملی‬ ‫را به توپ بستند تا خاطره ای تلخ از خود برجای گذارند‪ .‬اینها‬ ‫همه بذر بدبینی جامعه ایران به روسیه را می کاشت‪ .‬پس از‬ ‫ایران نحوه کارکردن با روسیه را اموخته‪.‬‬ ‫هدف های مشترک با تکنیک های متفاوت‪ .‬با‬ ‫این دقت که اکنون ایران اســت که روسیه را‬ ‫پی خود می کشــاند‪ .‬چنین تغییری محصول‬ ‫اســتراتژی هوشــمندانه جمهوری اســامی‬ ‫اســت‪ .‬این بزرگ ترین نکتــه در تغییر روابط‬ ‫ایران‪-‬روسیه است‬ ‫انقالب اکتبر روسیه اما روسیه تزاری تبدیل به شوروی شد و‬ ‫همزمان نگاه سخت افزاری روس ها تبدیل به نگرش ذهنی و‬ ‫فرهنگی‪ .‬قرارداد ترکمانچای باطل شد اما در عوض سودای‬ ‫نفوذکمونیسمبهایراندرسررهبرانشورویقرارگرفت‪.‬تولد‬ ‫حزبتودهحاصلچنیننگرشیبود‪.‬شوروی هابه دنبالصدور‬ ‫انقالب کمونیستی خودبهایرانبودندوالبدگمانمی کردند‬ ‫که حزب تــوده به عنــوان انقالبیون حرفــه ای (کمینترن)‬ ‫می توانند خالء دوران سرمایه داریو صنعتی شدن درایرانرا‬ ‫پرکندوکشورراتحویلشورویدهد‪ 28.‬مرداد‪،1332‬زمانی‬ ‫که مصدق‪ ،‬این سیاســتمدار ناسیونالیست‪ -‬سوسیالیست‬ ‫ایرانی از قدرت برافتاد‪ ،‬مهمترین فرصت برای روس ها بود‬ ‫کهکارراتمامکنندوانقالبکمونیستیرابهتهرانبکشانند‪.‬‬ ‫این چنین شــد کــه علمای زمانــه به ویــژه ایت الله‬ ‫بروجردی‪ ،‬ابر کمونیســم را چنــان نزدیک زمیــن ایران‬ ‫می دید که ابقای شــاه را بر تشــکیل دولت کمونیســتی‬ ‫ ترجیح داد‪ .‬با انقالب شــوروی نفوذ سیاســی روس ها در‬ ‫ایران تغییر شــکل داد و از حــوزه قدرت عینــی به قدرت‬ ‫گفتمانی کشــیده شــد‪ .‬تالش برای انقالب کمونیستی‬ ‫نه فقــط در قالب حــزب توده که در شــکل سوسیالیســم‬ ‫اسالمی هم متولد شد تا مســلمانان سوسیالیست ضمن‬ ‫رد مارکسیســم فلســفی و ماده انگاری‪ ،‬بخش اجتماعی‪،‬‬ ‫اقتصادی و سیاســی مارکسیســم را پیش بیندازند و زمینه‬ ‫را برای انتقام خلق مســلمان از رژیم پهلــوی اماده کنند‪.‬‬ ‫چپ التقاطی که در ســازمان مجاهدین خلق (منافقین)‬ ‫خانه گرفته بود مهمترین بخش این جریان بود که جنگی‬ ‫گفتارها‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫ایران اموخته که اکنون زمانه موازنه مثبت اســت‪ .‬هم‬ ‫می توان به غرب بدون امریکا نزدیک شــد و درهای فعالیت‬ ‫اقتصادیراگشودوهممی توانباروسیه‪،‬امنیتخاورمیانهرا‬ ‫حفظکرد‪.‬ایراننحوهکارکردنباروسیهرااموخته‪.‬هدف های‬ ‫مشترک با تکنیک های متفاوت‪ .‬با ایندقتکهاکنونایران‬ ‫استکهروسیهراپیخودمی کشاند‪.‬چنینتغییریمحصول‬ ‫استراتژیهوشمندانهجمهوریاسالمیاست‪.‬اینبزرگ ترین‬ ‫نکتهدرتغییرروابطایران‪-‬روسیهاست‪.‬ایرانبهکشوربزرگو‬ ‫قدرتمندیتبدیلشدهکهروسیهنهبهخاطراحساسوعاطفه‬ ‫کهبراساسفلسفهقدرتهمراهی اشمی کند‪.‬قدرتسختو‬ ‫نرم‪.‬قدرتعینیوگفتمانی‪.‬ایرانبازبانقدرتبادنیاصحبت‬ ‫یکند‪.‬روسیههمخوباینزبانرامی فهمد‪.‬درموردسوریه‬ ‫م ‬ ‫البتهاینفلسفهقدرتهمراهبامیلمردمبهابقایبشاراسدپیش‬ ‫می رود‪.‬صحبت هایپوتیندردیداربارهبرانقالبوعملکرد‬ ‫روسیه در دوران اخیر‪ ،‬عهد جدیدی اســت از جانب روسیه با‬ ‫ایران؛ عهدی کــه می گوید ما به ایــران و متحدانش خیانت‬ ‫نمی کنیم‪.‬عهدینهازجانبروسیهتزاریوشورویکمونیستی‬ ‫باایرانضعیفقاجاروپهلوی‪،‬عهدیازجانبروسیهباایران‬ ‫قدرتمند‪ .‬این عهد را هم باید دولت باور کند و هم جامعه‪ .‬باور‬ ‫کردنجامعهبستگیبهعملکردروس هاداردوالبتهروایتیکهما‬ ‫ازروسیهارائهمی دهیم‪.‬شایدکمیزمانببرد‪.‬بایدصبرداشت‪.‬‬ ‫دورنیستزمانیکهنظمجدیدازپیروابطایرانوروسیهترسیم‬ ‫شود‪.‬داستانیکهتازهاغازشدهاست؛داستانمحورشرق‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫دو ســویه با لیبرال ها و مســلمانان خط امامی را اغاز کرد؛‬ ‫اغازی که پایانش تباهی و سیاهی بود‪ .‬سال های سلطنت‬ ‫محمدرضا پهلوی سال های گرایش روشــنفکری ایرانی‬ ‫به مارکسیســم بود‪ .‬انچنان که دوری از مارکسیسم چنان‬ ‫هزینه ای برای روشنفکران ایجاد می کرد که یک سویش‬ ‫امریکایی بودن و سوی دیگر مرتجع نام گرفتن بود‪ .‬این‬ ‫روشنفکری چنان قدرتی داشت و چنان رگ و ریشه ای که‬ ‫اکنون پس از سال ها که روشنفکری ایران به سمت غرب‬ ‫و لیبرالیســم تمایل پیدا کرده اما همچنان ته صدای این‬ ‫جریان شنیده می شود‪.‬‬ ‫پس از انقالب اســامی اما سیاســت ایران همچنان‬ ‫تحت تاثیر جریان روشنفکری چپ گرا بود‪ .‬چپ اسالمی که‬ ‫پس از تسخیر سفارت امریکا گوی سبقت را از چپ التقاطی‬ ‫ربود‪،‬گرچهریشه هایاسالمیداشتاماعلقهاشبهاقتصاد‬ ‫سوسیالیستیوجمع گراییمقابلفردگرایی بود‪.‬شعارانقالب‬ ‫اما «نه شــرقی‪ ،‬نه غربی‪ ،‬جمهوری اسالمی» بود‪ .‬شعاری‬ ‫که راه نفوذ شرق و غرب را به طور همزمان به ایران می بست‪.‬‬ ‫شعاری که ریشه در نگرش استعماری شرق و غرب به ایران‬ ‫داشت؛انچهموجببدبینیایرانیانبهشورویوانگلیسواز‬ ‫دهه‪ 30‬شمسیامریکاهممی شد‪.‬دورانجنگ‪،‬اماشوروی‬ ‫طرفصدامحسینراگرفتتارژیمبعثعراقبه عنواننظامی‬ ‫سوسیالیستیدرهایخودرا رویانقالباسالمیببندد‪.‬پس‬ ‫ازجنگاماروابطایرانوشوروینزدیک ترازقبلشد‪.‬ساخت‬ ‫نیروگاهبوشهروخریدتجهیزاتنظامیازجملهسهزیردریایی‬ ‫از شوروی یخ های روابط دو کشور را اب کرد‪ .‬اما اگر انقالب‬ ‫‪ ،1917‬از قدرت شوروی در ایران کاست‪ ،‬فروپاشی شوروی‬ ‫و کمونیسم اغاز دوران جدیدی برای روابط ایران و روس ها‬ ‫بود‪ .‬شوروی ازهم پاشید اما قلب ان روسیه نامگرفت وگرچه‬ ‫زیرتیغ تند غرب به ســختی روزگار گذراند اما پدیده پوتین به‬ ‫مثابهاخرینامیدبرایبازیابیامپراتوریگذشتهبهمیدانامد‬ ‫وروسیهجدیدراساخت‪.‬‬ ‫در ایــن دوران اما بر قــدرت ایران افزوده شــد و پس‬ ‫از واقعه ‪ 11‬ســپتامبر بر نفوذ ایران در افغانســتان و عراق‪،‬‬ ‫کشــورهایی که روزگاری منطقه نفوذ روس ها بودند‪ ،‬افزوده‬ ‫س و ایرانهمچنان باهمیکدل نشده‬ ‫شد‪ .‬در این زمان اما رو ‬ ‫بودند‪ .‬ایرانیان به روس ها اعتماد نداشــتند و تکمیل نشدن‬ ‫نیروگاه بوشهر را دلیل این بی اعتمادی می دانستند‪ .‬جامعه‬ ‫خاطره خوشی از روس ها نداشت و به صورت عمومی روسیه‬ ‫کشوری پنداشته می شد که در دقیقه‪ 90‬ایران را می فروشد‪.‬‬ ‫رای مثبت بــه قطعنامه های شــورای امنیت علیــه ایران از‬ ‫مصادیق چنین نگرشی بود‪ .‬در این میان اصالح طلبان هم‬ ‫پس از سال ‪ 84‬و نگاه به شرق احمدی نژاد در بدبینی جامعه‬ ‫نسبت به روسیه نقش کمی نداشتند‪ .‬اصالح طلبان که خود‬ ‫در دوران ســیدمحمد خاتمی تالش برای روابط دوستانه با‬ ‫اروپا داشــتند در زمانه احمدی نژاد از نزدیک شدن ایران به‬ ‫شرقودورشدنازغربانتقادمی کردندواینانتقادانچنان‬ ‫باال گرفت که به شعار در خیابان های تهران علیه روسیه در‬ ‫بهار‪ 1388‬انجامید‪ .‬بذری که روس ها در ایران کاشته بودند‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬بــارورش کردند و رابطه ایران و روســیه را از‬ ‫رابطهایملیبهرابطهایجناحیوحزبیتقلیلدادند‪.‬‬ ‫انقالب هایخاورمیانهامامهمترینمتغیردراغازعصر‬ ‫جدید ایران – روســیه اســت‪ .‬پس از بهار خزان شده عربی‪،‬‬ ‫قذافی یکی از متحدان مهم روسیه سرنگون شد و این برای‬ ‫پوتین نشــانه ای بود تا مرزهای نفوذ خود را در خطر ببیند‪ .‬با‬ ‫این حال پوتین درباره سوریه ابتدا محافظه کارانه عمل کرد‬ ‫و دستی بر مذاکره با معارضان و دستی در حمایت از بشار اسد‬ ‫داشت‪ .‬در این میان‪ ،‬اما شاهکار سیاست خارجی ایران بود‬ ‫که بازی روسیه در شــامات را تغییر می داد‪ .‬حمایت ایران از‬ ‫بشار اسد‪ ،‬شکل دادن به بســیج مردمی‪ ،‬حضور مستشاری‬ ‫در نبرد با داعش و ایســتادگی مقابل فشار عربستان‪ ،‬ترکیه‪،‬‬ ‫قطر و کشورهای غربی‪ ،‬دولت بشار اســد را حفظ کرد و این‬ ‫پیغامی بودبرایپوتینتامیداننبردراخالینگذارد‪.‬پوتینپا‬ ‫بهجنگیپیشگیرانهگذاشتکهاگرسوریهتوسطداعشفتح‬ ‫می شدهمدوستمسکوازتختصدارتبهزمینمی نشست‬ ‫وهمزمینهبراینفوذداعشبهاسیایمیانهوشمال‪،‬روسیهرا‬ ‫تهدیدمی کرد‪.‬حملهنظامیروسیهبهمخالفاندولتسوریه‬ ‫بهپشتگرمی ایرانوبااستراتژیمقابلهبانفوذداعشبزرگترین‬ ‫دســتاورد محور شــرق در مقابل مخالفان دمشق محسوب‬ ‫می شودوبهتعبیریشاهکارسیاستخارجیایران‪.‬‬ ‫پوتین بی تردید دریافته که نفــوذ ایران در منطقه قابل‬ ‫گذشت نیســت‪ ،‬نمی توان از این نفوذ به سادگی عبور کرد و‬ ‫چه بهتر که در این نفوذ‪ ،‬روســیه خود را با ایران شریک کند‪.‬‬ ‫پوتین دریافته که نظام شــیعی ایران با اتکا به اجتهاد‪ ،‬فقه‬ ‫شــیعه را روزامد ارائه می کند و این نگــرش عقالنی بهترین‬ ‫تضمینبرایارامشوصلحدرخاورمیانهاست‪ .‬ادای احترام‬ ‫فراوان پوتین به حضــرت ایت الله خامنه ای نشــانه چنین‬ ‫بینشیاست‪.‬رهبرانقالب نمادعقالنیتواعتدالفقهشیعه‬ ‫و دولت شیعی هستند که مدل اسالم انقالبی و عقالنی را در‬ ‫مقابل اسالم تکفیری و سلفی ارائه می کنند‪ .‬اسالمی که از‬ ‫درونش هم ایستادگی مقابل زورگویی غربی متولد می شود‪،‬‬ ‫همامنیتوارامشدرمنطقهصادرمی کند‪،‬هممردم ساالری‬ ‫دردروننظامسیاسیمی سازدوهماعتدالومیانه رویمیان‬ ‫مســلمانان را بیان می کند‪ .‬اســامی که عزت و پیشرفت را‬ ‫هم زمانباهمدنبالمی کند‪ .‬حضرتایت اللهخامنه ایهمبه‬ ‫عنوان رهبر دولت شیعی‪ ،‬هم به عنوان فقیه و مرجع شیعیان‬ ‫نمادچنیناسالمیهستند‪.‬‬ ‫‪23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫فراتر از یک سفر‬ ‫مهار بازی خطرناک امریکا در دمشق؛ هدف مشترک ایران و روسیه‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫گفتارها‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫‪2‬‬ ‫رو زنامه نگار‬ ‫ســفر اخیر والدیمیر پوتین رئیس جمهور روســیه به‬ ‫تهران و دیداروی با مقام معظم رهبری‪ ،‬مولد تحلیل های‬ ‫تازه ای در فضای داخلی و بین المللی کشورمان بوده است‪.‬‬ ‫محصول این دیدار موثر و مفیــد‪ ،‬افزایش همکاری های‬ ‫تهران و مسکو در نظام بین الملل و خصوصا مساله بحران‬ ‫سوریه خواهد بود‪ .‬سفر اخیر پوتین به تهران نشان داد میان‬ ‫ایران و روسیه در درک بحران و توصیف خاستگاه ان‪ ،‬تفاهم‬ ‫وجود دارد‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬این سفر درست در زمانی صورت‬ ‫گرفت که به سبب عملیات نظامی گسترده محور مقاومت‬ ‫در ســوریه و همچنین عملیات هوایی روسیه‪ ،‬تکفیری ها‬ ‫بدترین شــرایط موجــود را از اغــاز بحران ســوریه تجربه‬ ‫می کنند‪ .‬تکفیری ها که غرب همچنان به تنفس مصنوعی‬ ‫به انها ادامه می دهد‪ ،‬هم اکنــون بیش از هر زمان دیگری‬ ‫در سرزمین شام احساس استیصال و ناتوانی می کنند‪ .‬این‬ ‫استیصال روز به روز افزایش یافته و متعاقبا صاحبان غربی‬ ‫تکفیری ها و کشورهای مرتجع عربی را نگران ساخته است‪.‬‬ ‫رهبــر معظم انقــاب اســامی در دیــدار والدیمیر‬ ‫پوتین به نکات مهم و ارزشمندی در حوزه سیاست خارجی‬ ‫کشــور اشــاره فرموده اند‪ .‬ایشــان در این خصوص تاکید‬ ‫کرده اند‪« :‬نقشــه بلندمــدت امریکا برای منطقــه به زیان‬ ‫همه ملت ها و کشــورها به ویژه ایران و روســیه است و باید‬ ‫با هوشــمندی و تعامل نزدیک تــر‪ ،‬ان را خنثــی کرد‪....‬‬ ‫امریکایی ها و دنباله های انها در مســاله سوریه درصددند‬ ‫اهداف تحقق نیافته خود از راه نظامی را در عرصه سیاسی و‬ ‫پای میز مذاکره محقق کنند که باید با هوشمندی و از موضع‬ ‫فعال‪ ،‬جلوی این کار را گرفت‪»...‬‬ ‫در خصوص ســخنان مقام معظم رهبــری در دیدار‬ ‫پوتین و کلیت روابط جمهوری اسالمی ایران و روسیه الزم‬ ‫است نکاتی را به صورت سلسله وار مدنظر قرار دهیم‪:‬‬ ‫‪ -1‬ایران و روســیه در قبــال بحران ســوریه به درک‬ ‫مشــترکی رســیده و در صورت بندی این بحران به صورت‬ ‫همسو حرکت می کنند‪ .‬صورت بندی انچه امروز در منطقه‬ ‫و نظام بین الملل می گذرد چندان ســاده به نظر نمی رسد‪.‬‬ ‫ایجاد این کالف چند الیه و تو در تو از یک ســو ریشــه در‬ ‫پیچیدگی هــای ذاتی منطقه و از ســوی دیگر‪ ،‬ریشــه در‬ ‫سیاست های موذیانه غرب و مهره های ان در قبال جهان‬ ‫اســام دارد‪ .‬در این میان «نبرد در سوریه» محملی برای‬ ‫رصد بازی واقعی غرب و دیگر بازیگران بین المللی در قبال‬ ‫تحوالت این کشــور و منطقه اســت‪ .‬چندی پیش غرب با‬ ‫تشــکیل ائتالف «مقابله با داعش» رســما ورود خود را به‬ ‫میدان نبرد در سوریه اعالم کرد اما نتیجه این ظاهرسازی‪،‬‬ ‫چیزی جز تقویت گروه های تکفیری توسط حامیان غربی و‬ ‫عربی انها نبود‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬واشنگتن و متحدان غربی‬ ‫و عربی ان به جای انکه در صدد «نابودی داعش» برایند‪،‬‬ ‫به دنبال «مدیریت داعش» و حفظ این تهدید تروریستی در‬ ‫منطقه بر امدند‪ .‬این موضوعی است که از سوی هر دو طرف‬ ‫یعنی ایران و روسیه نسبت به ان تاکید شده است‪ .‬به عبارت‬ ‫بهتر‪ ،‬تهران و مسکو هر دو بر این باور صحیح استوارند که‬ ‫غرب هیچ گاه در صدد نابودی واقعی گروه های تروریستی‬ ‫و تکفیری بر نیامــده و نخواهد امد‪ .‬از ایــن رو گارد تهران‬ ‫و مســکو در برابر اقدامات واشــنگتن در تقویت گروه های‬ ‫تکفیری و نابودی ملت سوریه بسته است‪.‬‬ ‫‪ -2‬تکیه بر اصل رصد هوشــمندانه بــازی رقیب و در‬ ‫راس ان ایاالت متحده امریکا‪ ،‬اصلی ترین رمز موفقیت ما‬ ‫در برابر دشمنان قسم خورده نظام جمهوری اسالمی ایران‬ ‫محســوب می شــود‪ .‬هوشــمندی در قبال ایاالت متحده‬ ‫امریکا در سایه عدم اعتماد به دشمن و تکیه بر ظرفیت های‬ ‫فراوان بالقوه و بالفعل موجود در حوزه دیپلماسی و سیاست‬ ‫خارجی ما امکانپذ یر خواهد بود‪« .‬رصد هوشمندانه» در هر‬ ‫حوزه ای اصلی ترین پیش شرط مواجهه مبتکرانه و صحیح‬ ‫با رفتار رقیب محسوب می شــود‪« .‬ابتکار» به عنوان ابزار‬ ‫دیپلماســی در عرض واژه «هوشمندی» تعریف می شود‪.‬‬ ‫چنانکه مقام معظم رهبری قبال نیز تاکید کرده اند‪ ،‬هم اکنون‬ ‫ما در پیچی تاریخی قرار داریم‪ .‬تحوالت خاص در منطقه‬ ‫و نظام بین الملــل و خصوصا رخدادهایی کــه در محدوده‬ ‫جغرافیایی و سیاســی جهان اســام رخ می دهد‪ ،‬الزام ما‬ ‫نســبت به رصد هوشــمندانه تحوالت بین المللــی و رفتار‬ ‫تک تک بازیگران حوزه جهانی را دوچندان می سازد‪ .‬این‬ ‫قاعده در خصوص ایاالت متحده امریکا بیشتر از دیگران‬ ‫صادق است‪.‬‬ ‫‪ -3‬با چینــش گزاره های منطقــی و عقالنی و تحلیل‬ ‫انها در بستر نظام منطقه ای و بین الملل امروز در می یابیم‬ ‫که عدم پاســخ دهی به تقاضــای روس ها بــرای برقراری‬ ‫روابط استراتژیک با ایران مبنایی عقالنی و منطقی ندارد‪.‬‬ ‫باید از روابط با کشورهای روســیه‪،‬چین‪ ،‬هند و‪ ....‬جهت‬ ‫حفظ و افزایش قدرت مانور بین المللی خود استفاده بهینه‬ ‫را کــرده و اهمیت باالی اســتراتژیک این روابــط را فدای‬ ‫مناسباتتاکتیکیخودباغربنکنیم‪.‬یکیازخطرناک ترین‬ ‫بازی های امریکا در قبال مخالفان و دشــمنانش‪ ،‬هدایت‬ ‫بازی استراتژیک انها در زمین بازی تاکتیکی غرب است‪.‬‬ ‫واشنگتن اســتعداد زیادی دارد که استراتژی کشورها را به‬ ‫پای تاکتیک های خود ذبح کند‪ .‬بنابراین باید در رصد این‬ ‫بازی غرب و خنثی سازی ان هوشیار بود‪ .‬یکی از راهکارهای‬ ‫مهم در قبال این مســاله‪ ،‬همگرایی با بازیگرانی است که‬ ‫غرب نسبت به انها نیز نگاهی تهدید محور دارد‪ .‬هم اکنون‬ ‫که واشنگتن و ناتو در تقابل با قدرت مسکو به سر می برند‪،‬‬ ‫بهترین زمان بــرای تعریف یک همگرایی موثــر و مفید با‬ ‫روس هاســت‪ ،‬خصوصا اینکه مســکو با ورود هوشمندانه‬ ‫خود به میدان نبرد با داعش و تکفیری ها در سوریه‪ ،‬امادگی‬ ‫عملی خود را جهت ایجاد این همگرایی اعالم کرده است‪.‬‬ ‫باتوجه به شکاف میان روســیه و غرب در منطقه و جهان و‬ ‫وضعیتی که میان این دو حاکم است‪ ،‬دلیل و منطقی وجود‬ ‫ندارد که ما نســبت به این شــکاف بی تفاوت مانده و از ان‬ ‫استفاده الزم را در شــکل دهی کامل تر همگرایی با مسکو‬ ‫صورت ندهیم‪ .‬باید در نظر داشت که نظام بین الملل زمین‬ ‫بازی با ثوابت و متغیرها و استفاده از فرصت های موجود و‬ ‫ناگهانی در جهت تقویت پازل اســتراتژیک ما در منطقه و‬ ‫جهان خواهد بود‪ .‬در چنین شــرایطی فرصت سوزی های‬ ‫ناشی از خطاهای محاسباتی و یا ارسال ادرس های نادرستی‬ ‫که امکان ما بــرای بهره مندی از فرصت هــا را از بین ببرد‪،‬‬ ‫هزینه هــای زیادی بــه سیاســت خارجی کشــور تحمیل‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬ ‫‪ -4‬مقــام معظــم رهبــری از راهبــرد بلنــد مــدت‬ ‫ایاالت متحده امریکا در منطقه ســخن به میان اورده اند‪.‬‬ ‫راهبرد بلندمدت واشــنگتن در منطقه چیزی جز استیالی‬ ‫فرهنگی‪ ،‬اقتصادی و سیاســی بر جهان اســام و تقسیم‬ ‫منطقه به چندین کشــور جدید نیســت‪ .‬پتکی که ایاالت‬ ‫گفتارها‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫سفر والدیمیر پوتین به تهران نشان داد همکاری های ایران و روسیه در قبال سوریه نقش مهمی ‬ ‫در مهار بازی خطرناک غرب در دمشق ایفا خواهد کرد‬ ‫گفتارها‬ ‫متحــده امریکا و انگلیــس جهت کوبیدن در میان نقشــه‬ ‫جغرافیایی جهان اســام باال برده اند‪ ،‬تحت تاثیر ذکاوت‬ ‫و هوشــمندی بازیگران محور مقاومت هنوز پایین نیامده‬ ‫اســت اما رصد مســتمر واشــنگتن در عراق‪،‬افغانستان‪،‬‬ ‫سوریه و یمن و تالش واشنگتن برای تقسیم هدفمند منطقه‬ ‫مساله ای است که می توان ان را از رفتار مقامات امریکایی‬ ‫استنباط کرد‪ .‬جو بایدن معاون رئیس جمهور ایاالت متحده‬ ‫امریــکا علنــا طرفدار تــز تقســیم عــراق به ســه منطقه‬ ‫شیعه نشــین‪ ،‬سنی نشــین و کرد نشین اســت‪ .‬همچنین‬ ‫تقســیم یمن به یمن شــمالی و جنوبی موضوعی است که‬ ‫در اتاق های فکر امریکا روی ان به مدت مدیدی کار شده‬ ‫است‪ .‬این قاعده در قبال ســوریه نیز صادق است‪ .‬تقسیم‬ ‫بندی کشورها بر اساس قومیت ها و وابسته سازی کشورهای‬ ‫جدید به بازیگران غربی خارج از منطقه راهبرد کالنی است‬ ‫که واشنگتن‪ ،‬تل اویو و لندن روی ان تمرکز ویژه ای دارند‪.‬‬ ‫‪ -5‬نکته دیگری که باید نســبت به ان توجه داشت‪،‬‬ ‫به بازی خاص داعش و گروه های تکفیری در این معادله‬ ‫بــاز می گردد‪ .‬بــازی تاکتیکــی داعش درســت در جهت‬ ‫تکمیل استراتژی های کالن و میان مدت ایاالت متحده‬ ‫امریکا در منطقه صورت می گیرد‪ .‬به عبــارت بهتر‪ ،‬بازی‬ ‫تاکتیکی داعش در زمین بازی استراتژی امریکا موضوعی‬ ‫نیســت که بتوان ان را نادیده انگاشــت‪« .‬بکش تا کشته‬ ‫نشــوی» خمیرمایه نگاه ابــزاری ایاالت متحــده امریکا‬ ‫نســبت به داعــش را تشــکیل می دهد‪ .‬داعش از ســوی‬ ‫امریکا موظف اســت در داخل محدوده جغرافیایی جهان‬ ‫اســام دســت به عملیات بزنــد و در همان محــدوده نیز‬ ‫نابود شود‪ .‬البته محاســبات ایاالت متحده امریکا در این‬ ‫معادلــه نادرســت از اب در امد! تهدید بخشــی از داعش‬ ‫هم اکنــون متوجــه مرزهــای ایاالت متحــده و اتحادیه‬ ‫اروپا شــده اســت‪ .‬در اینجاســت که تروریســم مولد باید‬ ‫هزینه تولید و پمپاژ تــرور در منطقه را بپــردازد‪ .‬هزینه ای‬ ‫کــه در درامدهای اســتراتژیک و تاکتیکی امریــکا از راه‬ ‫اندازی داعــش گنجانــده نشــده بود!ایــن در حالی بود‬ ‫که مقــام معظم رهبــری حدود یک ســال و نیم گذشــته‬ ‫در خصــوص ارتبــاط داعــش و خاســتگاه غربــی ان و‬ ‫هزینه سازی هایی که بعدها داعش برای صاحبان واقعی‬ ‫خود خواهد کرد‪ ،‬هشدار داده بودند‪ .‬معظم له سال گذشته‬ ‫در دیدار امیر کویت تاکید کرده بودند‪:‬‬ ‫ «متاسفانه برخی کشــورهای منطقه متوجه خطری‬ ‫که گروه های تکفیری در اینده برای خود انها ایجاد خواهند‬ ‫کرد‪ ،‬نیســتند و همچنان در حــال حمایت از ایــن گروه ها‬ ‫هستند‪.‬برخیکشورهایمنطقهاکنونباکمکبهگروه های‬ ‫تکفیری‪ ،‬از کشتار و جنایات انها در سوریه و برخی کشورهای‬ ‫دیگر حمایت می کنند اما در اینده نه چندان دور‪ ،‬این گروه ها‬ ‫بالی جان همان کشورهای حامی خواهند شد و در نهایت‬ ‫مجبور خواهند بود که با هزینه زیاد‪ ،‬انها را از بین ببرند‪».‬‬ ‫‪ -6‬رهبر انقالب در خصوص مساله سوریه و مذاکراتی‬ ‫که حول این بحران صورت می گیرد نیــز به نکته عمیقی‬ ‫اشاره کرده اند‪ .‬واقعیت امر این اســت که ایاالت متحده‬ ‫امریکا تعادل و توازن «هزینه» و «فایده» بحران ســازی‬ ‫در سوریه را در سیاست خارجی خود به بدترین نحو ممکن‬ ‫از دست رفته می بیند‪ :‬خطر گروه های تکفیری و در راس‬ ‫انها داعش متوجه امنیت غرب شده اســت‪ ،‬نظام سوریه‬ ‫به قوت خود باقی اســت‪ ،‬تروریســت ها در صحنه میدانی‬ ‫هر روزه متحمل شکســت های بیشــتری می شوند‪ ،‬ورود‬ ‫روســیه به حوزه عملیاتی در ســوریه محاســبات امنیتی و‬ ‫استراتژیک غرب را بر هم زده اســت‪ ،‬استراتژی مدیریت‬ ‫داعش از ســوی غرب دیگر پاســخگو نیســت‪ ،‬متحدان‬ ‫منطقه ای ایاالت متحده امریکا از جمله عربستان سعودی‬ ‫و قطر که مصادر منطقه ای حمایت از داعش هســتند روز‬ ‫به روز دچار سردرگمی بیشــتری در این روند می شوند و از‬ ‫همه مهم تر اینکه محور مقاومت تحت تاثیر بحران سوریه‬ ‫مستحکم تر و قدرتمندتر شده است‪ .‬هر یک از این موارد‬ ‫مصادیق شکست ایاالت متحده امریکا در قبال تحوالت‬ ‫سوریه محسوب می شود‪ .‬واشنگتن در عرصه جنگ میدان‬ ‫را در سوریه باخته و هزینه های این شکست نیز روز به روز به‬ ‫صورت تصاعدی افزایش پیدا می کند‪ .‬در چنین شرایطی‬ ‫واشنگتن به میز مذاکره پناه برده است‪ .‬میز مذاکره ای که‬ ‫در ان بتواند دستاوردهای از دســت رفته را احیا و جبران‬ ‫نماید‪ .‬بدیهی اســت که اگر این بازی خطرناک امریکا به‬ ‫حسن رفتار واشنگتن در قبال بحران روسیه حسن تفسیر‬ ‫شود‪ ،‬هزینه های محاسباتی جبران ناپذیری برای بازیگران‬ ‫دلسوز در حل بحران سوریه خواهد داشت‪.‬‬ ‫‪ -7‬تنها راه حل بحران سوریه‪ ،‬قطع تنفس مصنوعی‬ ‫گروه های تروریســتی از ســوی واشــنگتن و کشورهای‬ ‫مرتجع عربــی و احترام گذاشــتن بــه حاکمیــت و اراده‬ ‫ملی سوری هاســت‪ .‬تعیین تکلیف برای ملتی که دارای‬ ‫ساختار سیاســی و نهادهای حکومتی اســت اساسا غیر‬ ‫قابل قبول اســت‪ ،‬چه این اقدام پشــت میز مذاکره و چه‬ ‫این اقــدام در صحنه نبرد صــورت گیرد‪ .‬در ایــن معادله‬ ‫اخم و لبخند طرف هــای مذاکره کننــده و رضایت یا عدم‬ ‫رضایت انها از انتخاب یک ملت اساســا محلی از اعراب‬ ‫ندارد‪ .‬میز مذاکرات سوریه محل معامله بر سر استقالل و‬ ‫ازادی یک ملت نیست‪ ،‬بلکه محلی برای تفهیم موضوع‬ ‫«لــزوم نابودی تروریســم» و پایان یافتــن حمایت غرب‬ ‫از تکفیری هاست‪ .‬امنیت ملی ســوریه موضوعی نیست‬ ‫که بتوان حــدود و ثغــور ان را پــای میز مذاکــره تعیین‬ ‫کرد‪ .‬حــدود و ثغور ایــن امنیت در ســال ‪ 2014‬میالدی‬ ‫و با انتخــاب رئیس جمهــوری منتخب در سوریه ترســیم‬ ‫شده است‪ .‬بدیهی اســت که اگر ایاالت متحده امریکا به‬ ‫این راهکار تن ندهد‪ ،‬در اینده ای نزدیک شــاهد افزایش‬ ‫دوباره هزینه های حمایت از تروریسم خواهد بود‪ .‬ایاالت‬ ‫متحده امریکا باید شکســت خــود در ســوریه را پذیرفته‬ ‫و اساســا به فکر دســتاوردی در این میدان نباشــد زیرا از‬ ‫ابتدا نیز مشــخص بود راه اندازی جنگ نیابتی در سوریه‬ ‫نتیجه ای جز شکست برای کاخ سفید و متحدان غربی و‬ ‫عربی ان نخواهد داشت‪ .‬در چنین معادله ای‪ ،‬دیپلماسی‬ ‫جنگ طلبانه امریکا در قبال دمشــق باید بیش از پیش از‬ ‫سوی بازیگران اگاه در عرصه بین الملل و دلسوزان واقعی‬ ‫ملت سوریه مورد رصد و تحلیل قرار گیرد‪.‬‬ ‫در نهایت اینکه سفر مفید و موثر اخیر والدیمیر پوتین‬ ‫رئیس جمهور روســیه به تهران نشــان داد همکاری های‬ ‫ایران و روســیه و تکیه این دو بر همکاری های مشــترک‬ ‫در قبال ســوریه نقش مهمی در مهار بازی خطرناک غرب‬ ‫در دمشــق ایفا خواهد کرد‪ .‬هم اکنون اصلی ترین هدف‬ ‫مشــترک ایران و روسیه در ســوریه‪ ،‬ممانعت از استیالی‬ ‫غرب بر معادالت داخلی کشــوری اســیب دیده اســت‪.‬‬ ‫کشوری که از سوی تکفیری های وابسته به غرب و ارتجاع‬ ‫عرب دچار اســیب گردیده اما همچنان اســتوار در مقابل‬ ‫توطئه پردازی های غرب و بازیگران منطقه ای وابسته به‬ ‫امریکا ایستاده است‪.‬‬ ‫‪25‬‬ ‫گفتارها‬ ‫احترام پوتین به اسالم شیعی‬ ‫سفر پوتین به تهران تاثیر مهمی بر سرنوشت سوریه دارد‬ ‫احمد وخشیته‬ ‫دانشجوی دکترای علوم سیاسی‬ ‫در دانشگاه دوستی ملل مسکو‬ ‫«والدمیــر والدیمیرویچ پوتین» تنهــا رئیس جمهور‬ ‫فدراسیون روسیه اســت که تا کنون هواپیمایش دوبار وارد‬ ‫اسمان ایران و خاک تهران شده است‪ .‬او که در سال دوم‬ ‫ریاســت جمهوری محمود احمدی نژاد به منظور شرکت در‬ ‫اجالس روسای کشورهای حاشــیه دریای خزر وارد تهران‬ ‫شده بود‪ ،‬دوشنبه هفته گذشته بار دیگر هواپیمایش بر باند‬ ‫فرودگاه مهراباد تهران به زمین نشست؛ این بار در سال سوم‬ ‫از ریاست جمهوری حسن روحانی (دولت یازدهم)‪.‬‬ ‫اگر بخواهیم نگاهی به سفر باالترین مقام سیاسی‬ ‫پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به تهران داشته‬ ‫باشیم‪ ،‬باید به سفر ژوزف استالین اشــاره کنیم‪ ۶۴ .‬سال‬ ‫پیش‪ ،‬اســتالین‪ ،‬رهبر حزب کمونیســت شــوروی برای‬ ‫شــرکت در کنفرانس تهــران‪ ۲۸ ،‬نوامبر ســال ‪ ۱۹۴۳‬به‬ ‫ایران سفر کرد؛ کنفرانسی که تاثیر مهمی بر جنگ جهانی‬ ‫دوم داشــت‪ .‬پس از ان دیگــر هیــچ رئیس جمهوری از‬ ‫ســرزمین شــورویایی ها یا بهتر بگوییم تزارهای دیروز یا‬ ‫روس هــای امروز به ایران ســفر نکرد تا در ســال ‪،۲۰۰۷‬‬ ‫باردیگر هواپیمای روســیه بر باند فرودگاه مهراباد تهران‬ ‫بر زمین نشســت و مرد شــماره یک کرملیــن از ان پیاده‬ ‫شــد؛ این بــار رئیس جمهــور پوتیــن‪ .‬پوتین بــه منظور‬ ‫شــرکت در اجالس کشــورهای صادر کننــده گاز (جی‪.‬‬ ‫ای‪.‬سی‪.‬اف) دوشنبه هفته گذشــته وارد تهران شد و در‬ ‫اقدامی غیر منتظره پیش از انکه بــه محل اجالس برود و‬ ‫مورد استقبال رســمی رئیس جمهور قرار بگیرد‪ ،‬به دیدن‬ ‫مقام معظم رهبری رفت‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫مهراباد ـ بیت رهبری ـ سالن اجالس سران‬ ‫رئیس جمهور روسیه از هواپیمای خود پیاده می شود و‬ ‫زیر ذره بین خبرنگاران به ماشین ویژه خود می رسد؛ بسیاری‬ ‫از دوربین ها به دنبال کیف جنجالی وی هستند که در همه‬ ‫سفرها همراهش است و برخی شگفت زده از تیم حفاظت‬ ‫وی‪ .‬پوتین که حرکت تیم حفاظتش از فرودگاه با کمی تاخیر‬ ‫اغاز شد از داخل ماشین لبخندی برای خبرنگاران می زند و‬ ‫دستی تکان می دهد؛ لبخندی که تنها یک روز بعد‪ ،‬بر اثر‬ ‫حمله ترکیه به جنگنده روسی به خشم در مقابل انکارا تبدیل‬ ‫می شــود‪ .‬تیم حفاظت وی حرکت می کند‪ ،‬اما گویا هدف‬ ‫اول رئیس جمهور روسیه در سفر به تهران شرکت در اجالس‬ ‫کشورهای صادر کننده گاز (جی‪.‬ای‪.‬سی‪.‬اف) نیست‪ .‬وی‬ ‫ابتدا به بیت رهبری می رود تا با رهبر جمهوری اسالمی ایران‬ ‫دیدارداشتهباشد؛اقدامی کهبهخوبینمایانگراولویت بندی‬ ‫ی غیرمنتظره‬ ‫وی در ســفر به تهران اســت‪ .‬او که در اقدام ‬ ‫نگاه همه دوربین ها را بــه خود خیره کرده اســت‪ ،‬یکی از‬ ‫قدیمی ترین نسخه های خطی قران را به رهبری ایران هدیه‬ ‫می دهد‪ .‬به نظر می رسد پوتین می خواهد این پیام را بدهد‬ ‫که با اسالم و مســلمانان در تقابل نیست و اگر از ماه پیش‬ ‫مواضع داعش و مخالفان دولت بشار اسد را هدف قرار داده‬ ‫است‪،‬تقابلشباافراطگراییوقرائت هایانحرافیازاسالم‬ ‫است؛ سیاستی که از اغاز حمله هوایی روس ها به سوریه در‬ ‫فدراسیون روسیه اتخاذ شده اســت‪ .‬از سوی دیگر در این‬ ‫دیدار دو ســاعته‪ ،‬مقام معظم رهبری‪ ،‬پوتین را شخصیت‬ ‫برجســته ای در دنیای امــروز می خواننــد و از تالش های‬ ‫کشور روسیه در موضوع هســته ای ایران تشکر می کنند‪.‬‬ ‫به طــول انجامیدن این دیــدار به گفتــه علی اکبر والیتی‪،‬‬ ‫نشان دهنده کاری بودن اســت و خط بطالنی است بر یک‬ ‫دیدار تشریفاتی ؛ دیداری که مشخص می کند هدف اصلی‬ ‫این سفر سیاستگذاری برای کیلومترها دورتر است؛ سوریه‪.‬‬ ‫پس از توافق هسته ای ایران و‪ 5+1‬بسیاری از تحلیلگران از‬ ‫چرخش ایران به سوی ایاالت متحده و غرب خبر می دادند‬ ‫اما این دیدار و مواضع طرفین نشــان می دهد دور جدیدی‬ ‫از همکاری ها پس از توافق هسته ای ایران میان تهران و‬ ‫مسکو قابل شــکل گیری اســت که این موضوع در بازتاب‬ ‫دیدار رهبر ایران و رئیس جمهور روسیه در رسانه های غربی‬ ‫به خوبی مشهود است‪.‬‬ ‫حل بحران بدون دخالت ها و دیکته های خارجی‬ ‫همکاری های ایران و روســیه در مقابله با تروریســم‬ ‫و خنثی کــردن توطئه ایــاالت متحده امریکا در ســوریه‪،‬‬ ‫موضوعی بود که توســط بسیاری از رســانه ها و مطبوعات‬ ‫غربی پس از دیدار پرزیدنت پوتین با رهبر جمهوری اسالمی‬ ‫ایران مطرح شــد‪ .‬یقینا می توان گفت مهم ترین پیامی که‬ ‫سفر پوتین به تهران داشــت تثبیت ائتالف ایران و روسیه‬ ‫در قبال سوریه و مشخص کردن سیاســتگذاری های انها‬ ‫در قبال بحران سوریه بوده است‪ .‬نوعی سیاستگذاری که‬ ‫نشان دهنده احترام دو کشــور ایران و روسیه به نظر مردم‬ ‫سوریه است و اجازه دخالت کشورهای خارجی در این کشور‬ ‫را نخواهند داد‪ .‬ســفر پوتین به تهــران پیام های مهمی در‬ ‫رابطه با بحران سوریه داشت؛ به ویژه انکه این سفر همزمان‬ ‫با مذاکرات وین برای حل بحران ســوریه بــود‪ .‬طی چهار‬ ‫ســال و نیم گذشــته کرملین و پاستور سیاســتی مشابه در‬ ‫قبال دمشق داشته اند و طی ماه گذشــته مسکو رسما وارد‬ ‫فاز نظامی مســتقیم برای حمله به داعش شده است‪ .‬سفر‬ ‫پوتین به تهران و دیدار وی با رهبری و رئیس جمهور ایران‬ ‫نشان دهنده همگرایی دیدگاه ها و رویکردهای دو کشور در‬ ‫حل بحران سوریه بوده است‪ .‬مسکو طی ماه های گذشته‬ ‫تالش کرده است تا خود را تبدیل به محور اصلی حل بحران‬ ‫روســیه نماید؛ روس ها از یک ســو با مقامات عربستانی و‬ ‫مخالفین بشار اسد دیدار و گفت وگو کرده و از سویی همواره‬ ‫بر نقش و حضور ایران در حل بحران سوریه سخن به میان‬ ‫اورده اند‪.‬‬ ‫روابط ایران و روسیه در بهترین وضعیت خود‬ ‫پس از شاه طهماسب صفوی‬ ‫روابط خارجی جمهوری اســامی ایران و فدراسیون‬ ‫روســیه و پیش تر از ان پادشــاهی ایــران و اتحاد جماهیر‬ ‫شوروی و پادشاهی تزاری در روسیه‪ ،‬در طول سالیان گذشته‬ ‫همواره با فــراز و فرودهایی رو به رو بوده اســت‪ .‬با روی کار‬ ‫امدن دولت یازدهم در ایران و گسترش روابط تهران با غرب‬ ‫بهموجبمذاکراتهسته ایایرانبا ‪، 5+1‬دستگاهسیاست‬ ‫خارجی پاستور همواره تالش کرد تا به طرف کرملین نشین‬ ‫خود این اطمینان را بدهد که گسترش روابط با طرف غربی‪،‬‬ ‫به معنای ســردی در مناســبات دیپلماتیک تهران ـ مسکو‬ ‫نخواهد بود‪ .‬موید این ادعا‪ ،‬ســفرهای مقامات عالی رتبه‬ ‫ایرانی به روسیه و گفتگوهای مستمر سیاسی و اقتصادی‬ ‫طی دو سال گذشته است‪ .‬اکنون ســطح روابط جمهوری‬ ‫اســامی ایران با فدراسیون روســیه به حدی رسیده است‬ ‫که به گفته علی اکبر والیتی‪ ،‬مقام معظــم رهبری در دیدار‬ ‫با رئیس جمهور روسیه تاکید کرده اند که در تاریخ دو کشور‬ ‫بعد از زمانی که بین ایوان چهارم و شــاه طهماسب صفوی‬ ‫رابطه قدرتمندانه بین دو کشــور برقرار بــود‪ ،‬تا به حال این‬ ‫رابطه سابقه نداشته است‪ .‬یکی از عوامل اصلی این اتفاق‬ ‫را می توان رویکرد سیاست خارجی نوین جمهوری اسالمی‬ ‫ایرانطیسهسالگذشتهوعبورازسیاستخارجیخاموش‬ ‫و ســرد با دیگر بازیگــران بین المللی دانســت؛ به گونه ای‬ ‫که اکنون رئیس جمهور روســیه خواســتار روابط راهبردی‬ ‫همه جانبه با ایران می شود‪.‬‬ ‫روابط اقتصادی ایران و روسیه‪ ،‬همچنان در‬ ‫امید صعود‬ ‫«الکســاندر کارپیچ» معــاون رئیس بخش روســی‬ ‫کمیسیون تجاری روســیه ـ ایران در یادداشتی می نویسد‬ ‫«حجم مبــادالت تجــاری ایــران در تراز تجــارت خارجی‬ ‫روسیه حدود چهار درصد است که با پتانسیل موجود‪ ،‬اصال‬ ‫همخوانی ندارد‪ .‬به اعتقاد وی این حجم پایین بر ضرورت‬ ‫تحرک بیشــتر برای توســعه روابط تجاری میان دو کشور‬ ‫داللت می کند‪ ».‬باید توجه داشت موانع ساختاری در حوزه‬ ‫بازرگانی میان دو کشور تاثیر بســزایی بر پایین بودن حجم‬ ‫مبادالت داشته اســت‪ .‬اگرچه در دولت جدید تالش های‬ ‫بسیاریازسویسفارتکشورماندرمسکووسازمانتوسعه‬ ‫و تجارت صورت گرفت‪ ،‬اما همچنان گام های بســیاری تا‬ ‫گسترش ســطح روابط و نقش پذیری ایران در تراز تجارت‬ ‫خارجی روســیه وجود دارد که البته روس ها نیز می بایست‬ ‫همکاری های خود را جهت تسهیل موانع گسترش دهند‪ .‬از‬ ‫جمله اقدامات انجام شده می توان به موافقتنامه دامی اشاره‬ ‫کرد که پس از هفت سال پیگیری سرانجام منتج به نتیجه‬ ‫شد؛همچنینامضایموافقتنامه هاییدرخصوصشیالت‬ ‫و طیور‪ .‬در انتها باید گفت اگرچه نمی توان ســفر پوتین به‬ ‫تهران را با سفر استالین مقایسه کرد؛ اما شاید بتوان اینگونه‬ ‫مطرح کرد که همانطور که نشســت تهران در سال ‪۱۹۴۳‬‬ ‫تاثیر مهمی بر روند جنگ جهانی دوم داشته است‪ ،‬این سفر‬ ‫نیز تاثیر مهمی بر روند حل بحران ســوریه خواهد داشت؛‬ ‫سفری که تنها به اجالس ســازمان کشورهای صادر کننده‬ ‫گاز در تهران محدود نخواهد شد‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫تصمیمپوتین‬ ‫روسیه در مبارزه با تروریسم‬ ‫جدی تر از همیشه شده است‬ ‫دکتر ابوذر ابراهیمی ترکمان‬ ‫کارشناس مسائل روسیه‬ ‫‪4‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫هیچ گاه مانند امروز ســوریه‪ ،‬ایران‬ ‫و حتی بسیاری از کشــورهای دیگر داخل‬ ‫محدوده امنیتی ملی روســیه نشده بودند‬ ‫اما االن روســیه بیش از همیشه به ایران‬ ‫نیازمند است و بیش از همیشه به داستان‬ ‫سوریه نیاز دارد‪ .‬مســکو متوجه این نکته‬ ‫اســت که اگر این کشــورها ضعیف شوند‬ ‫و مورد بی توجهی قرار گیرنــد قطعا هدف‬ ‫بعــدی کشــورهای غربــی خــود روس ها‬ ‫خواهند بود‬ ‫گفتارها‬ ‫والدیمیــر پوتیــن یــک رئیس جمهــور مقتــدر در‬ ‫یک کشــور مقتدر اســت که با بیــش از ‪ ۶۴‬درصــد ارا به‬ ‫ریاست جمهوری نائل شد و در نظر سنجی های اخیری که‬ ‫انجام شــد رای او بیش از رایی بود کــه در زمان انتخابات‬ ‫کســب کرد‪ .‬معموال روســای جمهور بعد از چند دوره که‬ ‫در مســند قدرت هســتند به دلیل تنوع خواهی مردم رای‬ ‫کمتری نصیب شان می شــود اما پوتین رای بیشتری را به‬ ‫خود اختصاص داد و نظرسنجی هایی که در کشور روسیه‬ ‫انجام شده نشان می دهد که او محبوبیت بیشتری نسبت‬ ‫به گذشته پیدا کرده است‪.‬‬ ‫این کشور مقتدر که روزگاری یکی از دو قطب بزرگ‬ ‫جهان بود به دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به یک‬ ‫وضعیت اقتصادی خیلی سخت دچار شــد‪ .‬این در حالی‬ ‫است که مردم روسیه معتقدند پوتین توانست اقتصاد را به‬ ‫یک ثبات و ارامش برساند‪ .‬یعنی او را به عنوان مرد دوران‬ ‫اداره بحران ها می شناسند‪ ،‬به همین دلیل او در برهه فعلی‬ ‫از محبوبیت بیشتری برخوردار شده است و بعد از فروپاشی‬ ‫تالش کرده که اقتدار از دست رفته شوروی سابق را بازیابی‬ ‫کند‪ .‬به همین دلیل از همراهی مردم خود در فدراســیون‬ ‫روسیه برخوردار است‪.‬‬ ‫باید تاکید کرد که فدراســیون روسیه با وجودی که‬ ‫‪ ۱۵‬کشور از ان جدا شــده اند اما هنوز وســیع ترین کشور‬ ‫جهان اســت و در معادالت جهانی بسیار تاثیرگذار است‪.‬‬ ‫بحث اوپک گازی که در تهران برگزار شد بهانه سفر اخیر‬ ‫رئیس جمهور روســیه به ایران بود‪ .‬امــا پوتین بالفاصله‬ ‫بعــد از اینکه وارد فرودگاه شــد مســتقیم و بــدون توقف‬ ‫در اقدامی کــه خالف تشــریفات معمول اســت به دیدن‬ ‫رهبر معظم انقالب رفت‪ .‬دیداری که نزدیک به دوساعت‬ ‫به طول انجامید و صحبت های متنوعی نیز میان رهبری و‬ ‫رئیس جمهور روسیه صورت گرفت‪.‬‬ ‫پوتین معتقــد بود که دیــدار با مقام معظــم رهبری‬ ‫از اهمیت بســزایی برخوردار اســت و به همین دلیل این‬ ‫دیدار به طول انجامیــد‪ .‬همچنین گفت وگوهای بســیار‬ ‫ســازنده ای در این دیدار انجام گرفت‪ .‬بــه عقیده من در‬ ‫حال حاضر در شــرایطی قــرار داریم که پوتین احســاس‬ ‫می کند که باید از ســوریه حمایت کند و در واقع حمایت از‬ ‫سوریه به نوعی حمایت از کیان فدراسیون روسیه و اقتدار‬ ‫دولت مسکو محســوب می شــود‪ .‬به این دلیل که هرچه‬ ‫بتواند از زیاده خواهی امپریالیســم و غرب جلوگیری کند‪،‬‬ ‫دسترســی انها به روســیه را نیز کمتر خواهد کرد‪ .‬در این‬ ‫زمینه جمهوری اســامی ایران نیز معتقد است که باید از‬ ‫دولت بشار اسد که یک دولت قانونی است حمایت جدی‬ ‫انجام گیرد‪ .‬از این رو در این رابطه همکاری های مشترکی‬ ‫رقم خورده است و توانسته اثار مثبتی نیز برجای بگذارد‪.‬‬ ‫من تصور می کنم که پوتین با ابراز عالقه مندی نســبت به‬ ‫دیدار با مقام معظم رهبری در چندیــن نقطه از رفتارهای‬ ‫خود نشــان داد تمایل دارد با ایران روابط خود را گسترش‬ ‫دهد‪ .‬به نظر می رسد پوتین این احســاس را داشته که به‬ ‫نظرات مقام معظم رهبری نیازمند اســت‪ .‬چرا که امروز در‬ ‫منطقه خاورمیانه هیچ کس به انــدازه مقام معظم رهبری‬ ‫نسبت به اوضاع منطقه تسلط و تجربه ندارند‪ .‬تجربه ای که‬ ‫رهبری طی ‪ ۳۷‬سال پس از انقالب به دست اوردند تجارب‬ ‫منحصر به فردی اســت‪ .‬اکنون می بینیم که در عربستان‬ ‫سعودی با گماشته شــدن چند نفر از دیپلمات های جوان‬ ‫در مسند وزارت خارجه تا چه حد اشتباهات استراتژیک در‬ ‫حال وقوع است‪ .‬واقعا اگر هر کس می خواست تالش کند‬ ‫چهره عربستان را تا این اندازه که خودش تخریب کرده‪،‬‬ ‫تخریب کند‪ ،‬موفق نمی شد‪ .‬رفتارها و موضع گیری های‬ ‫ریاض بیش از تمام اتفاقات بیرونی بر مشوش شدن چهره‬ ‫عربستان تاثیرگذار بوده است‪.‬‬ ‫این نشان می دهد که اســتراتژی ایران طی بحران‬ ‫سوریه‪ ،‬اســتراتژی درستی بوده اســت و اگر بشار اسد از‬ ‫قدرت کنار می رفت اشوبی در سوریه به پا می شد که شاید‬ ‫‪ ۱۰‬سال نیاز بود تا این اشوب به ارامش تبدیل شود‪ .‬یعنی‬ ‫مشــابه همان اتفاقی که در لیبی شاهد بودیم و این کشور‬ ‫هنوز روی ارامش را ندیده است‪.‬‬ ‫من معتقد هستم که ایســتادگی ایران بر سر سوریه‬ ‫کمک بســیار بزرگی به همه روســای جمهور و کشورهای‬ ‫خاورمیانه اســت اما متاسفانه انها این مســاله را به خوبی‬ ‫درک نکرده اند‪ .‬جمهوری اســامی خواهان ان است که‬ ‫در سوریه انتخابات برگزار شود و اگر اسد شرایط را داشت‬ ‫مجدد کاندیدا شــود حال اینکه رای بیاورد یا خیر دیگر به‬ ‫نظر مردم سوریه بستگی دارد‪ .‬اما متاسفانه کشورهایی که‬ ‫ادعای حمایت از دموکراسی را دارند به اینجا که می رسند‬ ‫خیلی راحت و ســاده از اصول اولیه دموکراســی دســت‬ ‫می کشند‪ .‬این نشــان می دهد که انها دموکراسی را به هر‬ ‫سمتی که عالقه مند هستند سوق می دهند و دموکراسی به‬ ‫سمت خواسته های از پیش تعیین شده انها حرکت می کند‪.‬‬ ‫در حال حاضر تاثیرگذاری پوتین در اسیای مرکزی خیلی‬ ‫باالست زیرا کشورهای این منطقه به عنوان منطقه نزدیک‬ ‫به روسیه شناخته می شوند‪ .‬البته ما باید توجه داشته باشیم‬ ‫که روســیه تفاوت های بســیاری با شــوروی دارد‪ .‬اتحاد‬ ‫جماهیر شــوروی یک کشــور مبتنی بر ایدئولوژی بود اما‬ ‫امروز روسیه کشــوری عملگراست‪ .‬در شــوروی اقتصاد‬ ‫سوسیالیستی بود اما اقتصاد روسیه کاپیتالیستی است‪.‬‬ ‫در واقع به نظر می رســد که روســیه فعلی در اقتدار‬ ‫خوبی به سر می برد و این اقتدار جامعه جهانی و کشورهای‬ ‫غربــی و زیاده خواه را نگران کرده اســت‪ .‬انها نســبت به‬ ‫اینکه حکومت اسد در ســوریه حمایت شود هراس دارند‪.‬‬ ‫درواقع این کشــورها به دنبال یک سوریه ناامن و بی ثبات‬ ‫هستند تا سود بیشتری عایدشان شود‪ .‬قطعا به دلیل وجود‬ ‫انرژی و موقعیت استراتژیک منطقه خاورمیانه دندان طمع‬ ‫کشورهای غربی تیز شده است تا هر کدام بتوانند سهمی‬ ‫ از این منطقه را به خود اختصاص دهند‪ .‬اما خوشــبختانه‬ ‫موضع هوشیارانه ایران و همچنین پوتین که البته دیر اما‬ ‫مقتدرانه بود به ضرر کشــورهایی کــه از گروه هایی چون‬ ‫داعش حمایت کرده اند‪ ،‬تمام شده است‪ .‬کسانی که خود‬ ‫این گروه بسیار خطرناک را به وجود اورده اند امروز اعالم‬ ‫کرده اند کــه می خواهند با این گروه مبــارزه کنند‪ .‬درواقع‬ ‫انچه امروز این کشورها در ویترین از خودشان به نمایش‬ ‫گذاشــته اند با انچه در انبار وجودی شــان هســت خیلی‬ ‫تفاوت دارد‪ .‬اما ایران از ابتدا مبارزه با داعش را پذیرفت و‬ ‫ان را کامال منطقی دانست‪ .‬امروز نیز ایران بر موضع خود‬ ‫ایستادگی کرده اســت و می بینیم که کشورهای مختلف‬ ‫می گویند نظرات و موضع جمهوری اسالمی ایران از یک‬ ‫پختگی بسیار عمیقی برخوردار است‪.‬‬ ‫از سوی دیگر باید گفت هیچ گاه مانند امروز سوریه‪،‬‬ ‫ایران و حتی بسیاری از کشــورهای دیگر داخل محدوده‬ ‫امنیتی ملی روسیه نشــده بودند اما االن روســیه بیش از‬ ‫همیشه به ایران نیازمند است و بیش از همیشه به داستان‬ ‫سوریه نیاز دارد‪.‬‬ ‫مســکو متوجه این نکته اســت که اگر این کشورها‬ ‫ضعیف شوند و مورد بی توجهی قرار گیرند قطعا هدف بعدی‬ ‫کشورهای غربی خود روس ها خواهند بود‪ .‬بنابراین روسیه‬ ‫تالش دارد مقاومت های خود را ادامه دهد و حضور نظامی‬ ‫روسیه در ســوریه نیز در همین راســتا قابل تعریف است‪.‬‬ ‫اگر قرار باشد که هر کس در نظام سیاست جهانی هر وقت‬ ‫توانست در هرجا ناامنی ایجاد کند‪ ،‬سنگ روی سنگ بند‬ ‫نمی شــود‪ .‬در واقع جهان امروز با یک مشکل دوگانه ای‬ ‫روبه روست؛ از یک طرف ژست بسیار دموکراتیکی به خود‬ ‫گرفته و از الفاظ چشم نواز استفاده می کند اما در پس پرده‬ ‫این الفاظ‪ ،‬رفتارهای بسیار زشتی را جاسازی کرده است و‬ ‫انها را مرتکب می شود‪ .‬با این تفاســیر به نظر می رسد که‬ ‫پوتین بر اســاس منطق خود به این نتیجه رسیده است که‬ ‫باید در موضوع سوریه ایستادگی کند و این روش را ادامه‬ ‫خواهد داد‪ .‬همچنین تاکید رئیس جمهور روســیه بر این‬ ‫مســاله که «ما با هم پیمانان خود مانند برخی کشورهای‬ ‫غربی نیســتیم که به انها از پشــت خنجر بزنیم» نشــان‬ ‫می دهد کــه روس ها در مبارزه با تروریســم بســیار جدی‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫‪27‬‬ ‫گفتارها‬ ‫جنگ جهانی سوم در راه است؟‬ ‫واکنش روسیه به حمله موشکی ترکیه چیست‬ ‫گفتارها‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫احمد حنفی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫این روزها تقابل میان انکارا و مســکو بر ســر سقوط‬ ‫جنگنده سوخوی روسی به نقطه اوج خود رسیده است‪ .‬در‬ ‫حالی که مقامات ترکیه ای مدعی نقض حریم هوایی این‬ ‫کشور توسط جنگنده روسی هســتند‪ ،‬مقامات وزارت دفاع‬ ‫روســیه قویا این ادعا را تکذیب می کنند‪ .‬از ســوی دیگر‪،‬‬ ‫انکارا در صــدد وارد کردن ناتــو به معادله موجود اســت‪،‬‬ ‫ معادله ای که در نوع خود پیچیده و دشوار است‪.....‬‬ ‫در این خصوص نکاتی وجود دارد که باید به صورت‬ ‫همزمــان ان را مدنظــر قــرار داد‪ .‬مهم ترین نکتــه اینکه‬ ‫رجب طیــب اردوغــان رئیس جمهــور ترکیــه قصــد دارد‬ ‫اتالنتیکی هــا را وارد صحنه منازعه انکارا و مســکو نماید‪.‬‬ ‫با این حال برخی ســران ناتــو قصد ندارنــد هزینه خطای‬ ‫استراتژیک فاحش انکارا را در این خصوص بپردازند‪ .‬ترکیه‬ ‫از یک سو نسبت به واکنش احتمالی مسکو وحشت زده به‬ ‫نظر می رسد‪ .‬اردوغان و داوود اوغلو اگاه هستند که واکنش‬ ‫کاخ کرملین منتهی به قطع مناسبات نظامی مسکو و انکارا‬ ‫نخواهد بود‪ .‬در این میان ممکن است جنگنده های ترکیه‬ ‫که وارد حریم هوایی ســوریه شــوند توســط جنگنده های‬ ‫روســی مورد اصابت قرار گیرند‪ .‬اما برخــی منابع معتقدند‬ ‫واکنش مسکو از این مرحله نیز فراتر خواهد رفت و حتی به‬ ‫نبرد نظامی محدود با ترکیه کشیده خواهد شد‪ .‬انچه مسلم‬ ‫است اینکه سران ناتو درقبال این موضوع حاضر به قمار با‬ ‫برگ ترکیه نیستند‪ .‬اظهارات اخیر «زیگمار گابریل» معاون‬ ‫صدر اعظم المان و عتاب شدید وی به مقامات ترکیه یکی از‬ ‫همین نشانه هاست‪ .‬المان به عنوان یکی از اعضای اصلی‬ ‫ناتو اقدام اخیر ترکیه را مصــداق نوعی ماجراجویی مزمن‬ ‫منطقه ای می داند‪ .‬زیگمار گابریل صراحتا تاکید کرده است‬ ‫که اگر یک بازیگر دردسرســاز و غیر قابل پیش بینی وجود‬ ‫داشته باشــد‪ ،‬ان بازیگر روسیه نیســت بلکه ترکیه است‪.‬‬ ‫این اظهارات نشــان دهنده اوج خشم و نارضایتی مقامات‬ ‫المانی نسبت به هزینه سازی اســتراتژیک انکارا برای ناتو‬ ‫اســت‪.‬ترکیه هم اکنون اقدامی صورت داده که برای ناتو‬ ‫هزینه بر است‪ .‬مقامات ترکیه ای مصر هستند که حمله به‬ ‫کشورشان را مطابق پیمان ناتو به مثابه حمله به ناتو تلقی‬ ‫کنند اما رویکرد برخی از اعضای ارشــد ناتو این موضوع را‬ ‫تایید نمی کند‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬برخی ســران ناتو از اکنون‬ ‫پای خود را از این معادله کنار کشــیده اند‪ .‬بی دلیل نیست‬ ‫که نوشتن یادگاری اردوغان روی دیوار ناتو نمی تواند برای‬ ‫انکارا دستاوردی به همراه داشته باشد‪.‬‬ ‫یکــی از مــواردی که در ایــن خصوص قابــل تامل‬ ‫به نظر می رسد‪ ،‬ســخنان استیو وارن ســخنگوی ائتالف‬ ‫غرب ‪ -‬ائتالف ظاهری غرب علیه ناتو) اســت‪ .‬ســخنانی‬ ‫که رمزگشایی از ان در برهه فعلی ضروری به نظر می رسد‪.‬‬ ‫«استیو وارن» تاکید کرده است که حمله به جنگنده‬ ‫سوخوی روسی از سوی ارتش ترکیه بوده و نیروهای ائتالف‬ ‫نقشی در ان نداشته اند‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬سخنگوی ائتالف‬ ‫غرب در صدد است کشورهای حاضر در مجموعه خود (غیر‬ ‫از ترکیه) را از موضوع به وجود امده مبرا سازد‪ .‬بدیهی است‬ ‫که برخی اعضای ارشد ناتو نیز پیرو همین رویکرد هستند‪.‬‬ ‫نکته مهم دیگر اینکه اردوغان خــود نیز در ماورای‬ ‫رجزخوانی های خاص خود علیه مسکو به خوبی نسبت به‬ ‫عواقب و تبعات تقابل با کاخ کرملین اگاه است‪ .‬بی دلیل‬ ‫نیســت که رئیس جمهــور ترکیــه در ســخنان اخیر خود‬ ‫عقب نشــینی مشــهودی از مواضع قبلی خود داشته و در‬ ‫صدد ارســال پیام های «تعدیل کننده» به مقامات روسی‬ ‫است‪ .‬با این حال به نظر می رسد رئیس جمهور ترکیه کمی‬ ‫دیر این روند را اغاز کرده است‪ .‬نکته بعدی اینکه اردوغان‬ ‫نسبت به بازی حامیان غربی خود در ناتو نیز دیگر اطمینان‬ ‫الزم را ندارد‪ .‬رجب طیــب اردوغان تاکنون بارها به عنوان‬ ‫یک ابزار مورد معامله های اشکار و پشــت پرده بازیگران‬ ‫بین المللی قرار گرفته اســت‪ .‬در جریان مذاکرات ترکیه و‬ ‫اتحادیه اروپا‪ ،‬بروکســل با وجود وعده های زیادی که به‬ ‫انکارا داد این پروسه را به تاخیر انداخت یا در ان خلل ایجاد‬ ‫کرد‪ .‬همچنین ترکیه با وجود در اختیــار قرار دادن پایگاه‬ ‫اینجرلیک به غرب هنوز به عنوان یکی از اعضای اصلی و‬ ‫فعال ناتو مورد ارزیابی دیگران قرار نگرفته و هنوز در میان‬ ‫اعضای ناتو حکم بازیگری غریبه و در مواردی دردسرساز را‬ ‫دارد‪ .‬لحن تند و صریح مقامات المانی خطاب به اردوغان‬ ‫این موضوع را به خوبی نشان می دهد‪ .‬در جریان مذاکرات‬ ‫ترکیه و اتحادیه اروپا‪ ،‬بر اردوغان اثبات شد که غرب انکارا‬ ‫را جزئی از خود نمی داند‪ .‬همین مســاله سبب شده است‬ ‫تا ترکیه که در ســال ‪ 1952‬به ناتو پیوسته است‪ ،‬نسبت به‬ ‫رویکرد حمایتی اعضای ناتو نسبت به خود نامطمئن به نظر‬ ‫برسد‪ .‬در این میان هشــدار والدیمیر پوتین رئیس جمهور‬ ‫ترکیه که حق عمل متقابل را برای روسیه محفوظ دانسته‬ ‫است‪ ،‬ترس مقامات انکارا نسبت به این موضوع را تقویت‬ ‫کرده اســت‪ .‬در ســال ‪ 2007‬میــادی‪ ،‬زمانی کــه نبرد‬ ‫میان روسیه و گرجستان بر سر اوســتیای جنوبی رخ داد‪،‬‬ ‫نیروهای ارتش روســیه تا ‪ 35‬کیلومتری تفلیس رسیدند و‬ ‫پس از خط و نشان محکمی که برای میخاییل ساکاشویلی‬ ‫رئیس جمهور ســابق گرجستان کشــیده و امنیت ابخازیا‬ ‫و اوســتیای جنوبی را تضمیــن کردند‪ ،‬جنــگ را به پایان‬ ‫رساندند‪ .‬در ان زمان سران ناتو صرفا یک تماشاگر بودند‬ ‫و روی بــه تقابل با مســکو نیاوردند‪ .‬اگرچه ممکن اســت‬ ‫استدالل شود گرجســتان عضوی از ناتو نیست اما ترکیه‬ ‫عضو این پیمان اســت‪ .‬اما نباید فراموش کــرد که میان‬ ‫مواضع اعالمی و اعمالی ناتو تفاوت وجود دارد همانگونه‬ ‫که در جریان حمله به گرجستان نیز در این خصوص تفاوت‬ ‫وجــود داشــت و در صحنه عمــل ناتو رویکــردی مطابق‬ ‫اظهارات مقامات خود اتخاذ نکرد‪.‬‬ ‫اگرچه ایاالت متحده امریکا اعالم کرده است که در‬ ‫برهه فعلی پشت سر ترکیه خواهد ایستاد اما نباید فراموش‬ ‫کرد که چندی پیــش «جو بایدن» معــاون رئیس جمهور‬ ‫ایاالت متحده امریکا صراحتا از ترکیه و عربستان سعودی‬ ‫به عنــوان حامیــان گروه های تروریســتی یاد کــرد! این‬ ‫اظهارات‪ ،‬ان هم از ســوی معاون رئیس جمهور کشــوری‬ ‫که خود اصلی ترین حامی تروریســم در منطقه محســوب‬ ‫می شود در نگاه اول تا اندازه زیادی عجیب به نظر می رسید‪.‬‬ ‫اما واقعیت امر این اســت که ایاالت متحده امریکا هرجا ‬ ‫ترجیح دهد با انکارا به عنوان یک ابزار قمار در منطقه و نظام‬ ‫بین الملل بازی می کند‪.‬این نگاه ابزارگرایانه ســبب شــده‬ ‫است تا واشنگتن نیز نســبت به انکارا به عنوان یک عضو‬ ‫واقعی ناتو نگاه نکند‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬به رغم عضویت ترکیه‬ ‫در ناتو‪ ،‬نگاه ابزارگرایانه ایاالت متحده نســبت به انکارا به‬ ‫قوت خود باقیست‪.‬‬ ‫در نهایت اینکــه اردوغان هم اکنون تــاوان خطای‬ ‫اســتراتژیک خود را در قبال ســرنگونی جنگنده سوخوی‬ ‫روسی به بدترین نحو ممکن پس می دهد‪ .‬انکارا هم اکنون‬ ‫در وضعیت اماده باش و انتظار به سر می برد و از سوی دیگر‬ ‫نسبت به بازیگران اتالنتیکی دیگر نیز اطمینان الزم را در‬ ‫خصوص دفاع از خود ندارد‪ .‬در این معادله ترکیه بار دیگر‬ ‫تاوان سیاســت های خطرناک خود در قبال دمشق را پس‬ ‫می دهد‪ .‬تاکنون بارها عنوان شده است که سیاست های‬ ‫اردوغان و دولت متبوعش در قبال بحران سوریه می تواند‬ ‫به پاشنه اشیل امنیتی این کشور تبدیل شود‪ .‬ترکیه تاکنون‬ ‫فرصت های زیادی را در خصوص بازگشت به سیاست های‬ ‫معقول منطقه ای خود از دســت داده و روز به روز برای خود‬ ‫و منطقه هزینه سازی های بیشــتری می کند‪ .‬در این میان‬ ‫انکارا نه تنهــا از دور برگردان هایی که در مســیر ان برای‬ ‫بازگشــت از سیاســت های خطرناک فعلی وجود داشته‪،‬‬ ‫اســتفاده نکرده اســت‪ ،‬بلکه بازی در زمین شرکای غربی‬ ‫خود را نســبت به هر انتخاب دیگری ترجیح داده اســت‪.‬‬ ‫بدیهی اســت که پایان این بازی برای ترکیه فرجام خوبی‬ ‫نخواهد داشت‪.‬‬ ‫بر خود اردوغان نیز مســجل اســت که نه ســخنان‬ ‫ظاهری دبیرکل ناتو و نه تضمین های کاخ سفید‪ ،‬نمی تواند‬ ‫منجر به ایجاد ارامــش برای اردوغان شــود زیرا هم ذات‬ ‫غــرب غیر قابل اتکا و اعتماد اســت و هم تجربه ســالیان‬ ‫اخیر «عدالت و توسعه» بازگشت به مسیری ارام را دشوار‬ ‫ساخته اســت‪ .‬در چنین شــرایطی اردوغان خود در صدد‬ ‫تعدیل شرایط موجود از طریق ارسال سیگنال های تعدیل‬ ‫کننده به مسکو بر امده است‪ .‬با این حال مشخص نیست‬ ‫تصمیم نهایی مســکو جهت تالفی اقــدام اخیر انکارا چه‬ ‫خواهد بود‪. ...‬‬ ‫گفتارها‬ ‫پاریس پس از حمله‬ ‫روایت خبرنگار مثلث از پاییز مضطرب در مقصد اول گردشگران‬ ‫علیرضا بهرامی‬ ‫دبیرگروه فرهنگ‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫گفتارها‬ ‫ســال ‪ 365‬روز دارد؛ پس وقتی قرار باشــد یک شب‬ ‫از ســال در پاریس سلســله حمله های تروریستی صورت‬ ‫گیرد و در ضمن قرار باشــد شما یک شب از ســال را برای‬ ‫اولین بار به پاریس وارد شــوید‪ ،‬از نظر تئوری احتماالت‪،‬‬ ‫احتمال همزمانی این دو با هم برای شما‪ ،‬یک به ‪ 133‬هزار‬ ‫و ‪ 225‬می شــود‪ .‬یعنی ‪ 133‬هــزار و ‪ 225‬حالت وجود دارد‬ ‫که احتمال انطباق سفر شــما با حمله ها‪ ،‬تنها یکی از این‬ ‫حالت ها می شود‪ .‬کمی بعید به نظر می رسد اما این حتمال‬ ‫برای همکار هفته نامه مثلــث رخ داد؛ وقتی پس از بازدید‬ ‫از اکســپو جامع جهانی ‪ 2015‬میالن و بینال هنری ‪2015‬‬ ‫ونیز‪ ،‬مسیر پاریس به تهران را برای بازگشت انتخاب کرد‪.‬‬ ‫ظهر جمعه ‪ 13‬نوامبر‪ ،‬مقارن ‪ 22‬ابان به پاریس رســیدیم‬ ‫و قصد داشــتیم در ‪ 48‬ســاعتی که در ان شــهر مشهور به‬ ‫ســر می بریم‪ ،‬برخی مکان هــای مطرح هنــری و میراث‬ ‫فرهنگی اش را ببینیم‪ .‬هتل ما در محدوده شــرقی و بیرون‬ ‫محوطه پاریس مرکزی قرار داشــت که خود فرانســوی ها‬ ‫فقط این محــدوده مرکزی را «پاریــس» قلمداد می کنند‪.‬‬ ‫طبیعتا وقتی از شرق پاریس مســیری را برای دیدن اماکن‬ ‫تاریخی و فرهنگی پایتخت فرانسه در نظر گرفتیم که تقریبا‬ ‫بیشترشان در یک محدوده بیضی شــکل‪ ،‬نزدیک به هم‬ ‫قرار دارند‪ ،‬گشــت و گذارمان را از نقطه ای اغاز کردیم که‬ ‫همان شب‪ ،‬عالوه بر انفجارهای نزدیک استادیوم فوتبال‬ ‫در جنوب شــهر‪ ،‬حمله های تروریســتی به سالن کنسرت‬ ‫و رستوران ها‪ ،‬در ان نقطه مرکزی شــکل گرفت‪ .‬زمان ما‬ ‫انقدر نبود که برای دیدن هر بنا یا موزه ای‪ ،‬چند ساعت وقت‬ ‫صرف کنیم؛ درنتیجه از ان محدوده‪ ،‬به سمت ارک میدان‬ ‫ازادی شــارل دوگل و برج ایفل راهی شدیم؛ غافل از انکه‬ ‫در پس ما‪ ،‬حمله های تروریستی شکل می گیرد که تا چند‬ ‫روز‪ ،‬خط نخست خبری شــده و تمام حواس جهانیان را به‬ ‫خود معطوف می کند‪ .‬البته باتوجه به اینکه نوع حمله های‬ ‫مرکز پاریس همانند انفجارهای جنوب و نزدیک استادیوم‬ ‫فوتبال نبود‪ .‬در همان شب‪ ،‬بســیاری از مردم منطقه‪ ،‬چه‬ ‫انها که در خیابان ها و چه انان که در خانه هایشــان بودند‪،‬‬ ‫فوری از ماجرا اگاه نشدند؛ جز انهایی که در فاصله نزدیکی‬ ‫از وقوع عملیات داعشیان قرار داشتند‪ .‬در روزهای بعد اما‬ ‫مقصد محبوب گردشگران‪ ،‬پس از حمله های تروریستی‬ ‫جمعه شــب‪ ،‬روزهایی هرچند ارام اما همراه با نشــانه های‬ ‫اضطراب و نگرانی را ســپری کرد؛ روزهایــی که عالوه بر‬ ‫سرمای پاییزی‪ ،‬پایتخت فرانسه را دور از جنب و جوش بارز‬ ‫گردشگرانکرد‪.‬هرچندپسازحمله هاییکهبهکشتهشدن‬ ‫حدود ‪ 130‬شهروند و گردشگر انجامید‪ ،‬به کار بردن لفظ ها‬ ‫و توصیف هایی چون «پادگان شــدن شهر» و «حکومت‬ ‫نظامی» پس از سال ‪ 1944‬را بزرگ نمایی رسانه ها می توان‬ ‫توصیف کرد‪ ،‬اما به هر حال می توان گفت‪ ،‬این شهر کامال‬ ‫تحت تاثیر این رویداد پر سر و صدا قرار گرفت‪ .‬عمده ترین‬ ‫تاثیر این ماجرا را در حضور کم شمارتر گردشگران در نقاط‬ ‫مورد توجه و محبوب می توان دانست که عمدتا به دستور‬ ‫دولت فرانسه‪ ،‬به مدت سه روز و در برخی موارد تا روزهای‬ ‫بعدتر هم تعطیل شدند‪ .‬صبح شنبه پس از سانحه‪ ،‬مراکزی‬ ‫چون موزه لوور ابتدا به طور معمول به فروش بلیت و پذیرش‬ ‫بازدیدکننده اقدام کردند‪ ،‬اما پس از ســاعتی‪ ،‬بنا به دستور‬ ‫ریاست جمهوری فرانســه که اعالن سه روز عزای عمومی‬ ‫در فرانســه را هم به همراه داشــت‪ ،‬عالوه بر مــوزه لوور و‬ ‫پارک مقابل ان‪ ،‬موزه کاخ ورسای‪ ،‬اسانسور طبقات فوقانی‬ ‫برج ایفل‪ ،‬کلیســای نوتردام‪ ،‬نمایشــگاه و فروشگاه های‬ ‫بزرگ مخصوص ســال نــو میــادی و رویدادهایی چون‬ ‫نمایشگاه عکس پاریس نیز بسته شدند؛ نقاطی که به زعم‬ ‫تصمیم گیرندگان مسائل امنیتی فرانسه‪ ،‬به دلیل ازدحام‪،‬‬ ‫مقصدهای مســتعدی برای عملیات تروریستی احتمالی‬ ‫بودند‪ .‬این تعطیلی‪ ،‬دو روز از نمایشــگاه چهــار روزه و بنام‬ ‫عکس پاریس را مختل کــرد و موزه های این شــهر را هم‬ ‫به مدت سه روز تعطیل نگاه داشــت‪ .‬ضمن انکه تعطیلی‬ ‫بازدید از باالی برج ایفل همچنان به قوت خود باقی ماند‪.‬‬ ‫گردشگرانی که پس از این حمله ها‪ ،‬قصد سفر به پاریس را‬ ‫داشتند‪ ،‬به انحای مختلف برای انصراف و تعویق سفر خود‬ ‫تشویق شدند و در دو‪ ،‬سه روز پس از حمله نیز ایستگاه های‬ ‫قطار و فرودگاه بین المللی شــارل دوگل شــاهد گروه های‬ ‫گردشــگرانی بودند که می خواســتند پاریس را ترک کنند‪.‬‬ ‫با این حال‪ ،‬گردشــگرانی در تمامی نقاط دیدنی شــهر از‬ ‫جمله محوطه وســیع اطراف و پــای برج ایفــل بودند که‬ ‫بدون اعتنا به روند تهدیدها‪ ،‬به گشت و گذار خود مشغول‬ ‫بودند‪ .‬حضور نیروهای مسلح نظامی و انتظامی هم هرچند‬ ‫در گروه های دو و سه نفره‪ ،‬به ویژه در ایستگاه های مترو و‬ ‫محوطه پای برج ایفل‪ ،‬به ویژه در روز شــنبه مشهود بود اما‬ ‫این حضور نیز تنها به بررسی موارد مشکوک معدود منتهی‬ ‫می شود‪ .‬درواقع می توان گفت‪ ،‬بگیر و ببند و مانع خاصی‬ ‫در شــهر ایجاد نشــده بود؛ شــاید برای انکه جو عمومی‪،‬‬ ‫به نفع اهداف داعش شــکل نگیرد‪ .‬شــاید بر همین مبنا‪،‬‬ ‫شبکه های مختلف تلویزیونی فرانسه هم به پخش عادی‬ ‫برنامه های خود ادامه دادند و تنها در بخش های خبری به‬ ‫این موضوع مهم و فراگیر پرداختند‪ .‬ضمن انکه در پی بروز‬ ‫همزمان حمله های تروریستی در پاریس و بیروت‪ ،‬عالوه بر‬ ‫بحث تفاوت در میزان و کثرت پرداختن رســانه های غربی‬ ‫به این دو واقعه که به زعم بسیاری‪ ،‬نگاهی نامتوازن در ان‬ ‫مشــهود بود‪ ،‬یک بحث قدیمی دیگر هم شکل گرفت؛ در‬ ‫زمینه نحوه انعکاس تصاویر مربوط به قربانیان حادثه‪ .‬به‬ ‫همین هفته نامه مثلث در شــماره پیشین نگاهی بیندازید‪،‬‬ ‫عکس های مربــوط به حمــات تروریســتی در پاریس و‬ ‫بیروت‪ ،‬به نقل از خبرگزاری های جهانی‪ ،‬در دو صفحه مقابل‬ ‫هم چاپ شده است‪ .‬اگر کمی دقت کنید‪ ،‬درخواهید یافت‬ ‫که در تصویرهای صفحه سمت راست‪ ،‬مربوط به حمله های‬ ‫پاریس‪ ،‬هیچ تصویر مشــهودی از مقتــوالن و مخروبه ها‬ ‫وجود ندارد؛ درست در نقطه مقابل عکس های بیروت‪ .‬ایا‬ ‫این تفاوت موجب نمی شود شما احساس نکنید که اوضاع‬ ‫حاکمیتی پاریس از دست حاکمان ان خارج شده است؟ ایا با‬ ‫دیدن عکس های بیروت احساس نمی کنید که وضعیت در‬ ‫لبنان‪ ،‬مانند افغانستان و عراق است؟ اینها قطعا حربه های‬ ‫تبلیغی غرب توسعه یافته هستند که متاسفانه ما تا رسیدن به‬ ‫ان نقطه‪ ،‬راه دراز و دشواری در پیش داریم‪ .‬از اینها گذشته‪،‬‬ ‫فروشگاه های بزرگ و پرازدحام پاریس نیز در یکی‪ ،‬دو رو ِز‬ ‫پس از حمله‪ ،‬به ویژه در خیابان موسوم به شانزه لیزه‪ ،‬باتوجه‬ ‫به تهدید داعش مبنی بر اینکــه «کاری می کنیم که مردم‬ ‫برای خرید رفتن هم امنیت نداشته باشــند»‪ ،‬از مشتریان‬ ‫ورودی می خواستند که کیف هایشان را گشوده‪ ،‬داخل ان را‬ ‫به مامور انتظامات فروشگاه نشان دهند‪ .‬غیر از این اما همه‬ ‫فروشگاه ها و کافه ها و رستوران های پاریس‪ ،‬با وجود انجام‬ ‫برخی از حمله ها در کافه ها‪ ،‬بــه فعالیت معمول خود ادامه‬ ‫دادند‪ .‬افکار عمومی پاریس نیز از این رویداد بی تاثیر نماند؛‬ ‫گروهی معتقد به توقف روند پیوستن فرانسه به ائتالف علیه‬ ‫داعش ‪ -‬برای جلوگیری از حمله های مشــابه ‪ -‬هستند‪ ،‬اما‬ ‫گروهی دیگر معتقدند که این رویداد نشان داد که گروه های‬ ‫تروریســتی چون داعش را باید ریشــه کن کرد‪ .‬از منظری‬ ‫دیگر‪ ،‬احساسات ضداسالمی در گروهی به شدت بروز یافته‬ ‫ولی در گروهی دیگر‪ ،‬که حتی غیرمســلمانان و بعضا غیر‬ ‫دینداران را شامل می شــود‪ ،‬بر تفکیک این گونه رخدادها‬ ‫از اسالم و مسلمانان واقعی تاکید دارند‪ .‬به هر حال‪ ،‬رویداد‬ ‫تروریســتی اخیر را هرچند باید یک گاف امنیتی در فرانسه‬ ‫بدانیم‪ ،‬می توان اتفاقی ناخوشایند دانست که روند معمولی‬ ‫شهر گردشگرپذیر مهم جهان را تحت تاثیر خود قرار داد و تا‬ ‫مدت ها فراموش نخواهد شد‪ .‬ایا این توفانی نیست که انان‬ ‫که باد کاشتند‪ ،‬حاال باید درو کنند؟‬ ‫‪29‬‬ ‫سیاست‬ ‫نبرد راستگرایان و چپگرایان اصالح طلب‬ ‫عرصه برای محمدرضا عارف تنگ تر شده است‪ .‬او که بعد از انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری امیدهای زیادی بــه انتخابات مجلس داشــت اکنون با‬ ‫فشارهای نمایان طیف راست اصالح طلبان مواجه شده که سعی دارند با یک‬ ‫باالنس تعیین کننده او را نزول جایگاه داده و فرد دیگری را به عنوان سرلیست‬ ‫اصالح طلبان یا حتی گزینه ریاست مجلس جایگزین او کنند‪.‬‬ ‫نجفی‪ ،‬هاشمی‪ ،‬الریجانی‬ ‫به جای عارف‬ ‫درمیاناصالحطلبان‪،‬جدالکارگزارانو‬ ‫عارفهمچنانادامهدارد‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫روحانی می تواند روی حمایت عارف به عنوان‬ ‫رئیس مجلس حساب کند‬ ‫حسن رسولی‬ ‫به تکلیفم عمل کردم‬ ‫سید حسین نقوی حسینی‬ ‫‪1‬‬ ‫اگر قرار بر این باشــد که تحــرکات اصالح طلبان در‬ ‫اســتانه انتخابات‪ ،‬تحلیل و بررسی شــود حتما می توانیم‬ ‫اینگونه استنباط کنیم که فهرســت انتخاباتی این جناح از‬ ‫نتیجه زور ازمایی طیف چپ و راستش حاصل خواهد شد‪.‬‬ ‫یا به بیان دیگر اکنون میان حامیان اکبر هاشمی رفسنجانی‬ ‫و محمد خاتمی نبردی پشت پرده در گرفته که حتما در ‪ 4‬ماه‬ ‫اینده حاصل این وزن کشــی برای اینده جناح تعیین کننده‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫عبور نرم از عارف‬ ‫کارگزاران سازندگی مدلی شبیه‬ ‫انتخابات ســال ‪ 92‬را برای کنار‬ ‫گذاشتن عارف دنبال می کنند‬ ‫هاشمی از اصالح طلبان چه می خواهد؟‬ ‫سرلیست و رئیس مجلس باشی!» از نشانه های جدید هم‬ ‫می توان پنداشت که کارگزارانی ها برنامه های مهم تری هم‬ ‫دارند که هنوز زمان رونمایی از ان فرا نرسیده است‪ .‬انها گویا‬ ‫در گعده های سیاسی خود چند نفر را برای سرلیستی اماده‬ ‫کرده اند‪ .‬اگر تا دیروز برخی از محمد علی نجفی به عنوان‬ ‫نامزد این حــزب برای سرلیســتی نام می بردنــد حاال این‬ ‫روزها نام محسن هاشــمی هم به میان امده است‪ .‬هر چه‬ ‫هست صورت مساله این است که کارگزارانی ها یا به بیان‬ ‫بهتر هاشمی رفســنجانی نمی خواهد فردی از طیف چپ‬ ‫سرلیست باشد مبادا که ریاست مجلس به او برسد‪ .‬معنای‬ ‫تکرار مدل مجلس پنجم همین است‪.‬‬ ‫سرنوشت عارف‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫درســت از همین ابتدای تحلیل اســت کــه باید به‬ ‫وضعیــت محمد رضا عــارف پرداخته شــود‪ .‬واقعیت این‬ ‫اســت که اکنون محمد رضــا عارف تفاوت هــای فراوانی‬ ‫با قبل از انتخابات ‪ 92‬دارد‪ .‬به یک معنــا اگر ان روز که او‬ ‫برای انتخابات ریاست جمهوری اعالم کاندیداتوری کرد‪،‬‬ ‫می شــد این اتفاق را در راســتای تصمیم شخصی خود او‬ ‫تحلیل کرد امروز اما شرایط تغییر کرده است‪ .‬شاید چندان‬ ‫دور از واقعیت نباشــد که در شرایط فعلی محمد رضا عارف‬ ‫را نماینده طیــف چپ اصالح طلبان برای سیاســت ورزی‬ ‫در انتخابات مجلس بدانیم‪ .‬او و دوســتانش در بنیاد باران‬ ‫به گونه ای کامــا متفاوت بــا کارگزاران ســازندگی یعنی‬ ‫نمایندگان هاشمی رفسنجانی در میان اصالح طلبان نسبت‬ ‫به انتخابات مجلس نگاه می کنند‪ .‬همین دوگانگی است که‬ ‫فعالیت اصالح طلبان برای اسفندماه را در هاله ای از ابهام‬ ‫فرو برده است‪ .‬اگر بنا باشــد که وضعیت امروز محمد رضا‬ ‫عارف و تفاوتش با گذشته را واکاوای کنیم که البته نتیجه و‬ ‫تصویری که از ان حاصل خواهد شد حتما در سمت و سوی‬ ‫تحلیل انتخاباتی مربوط به این جناح تعیین کننده اســت‬ ‫باید به اکت های محمد رضا عارف بعد از دولت اصالحات‬ ‫و گریزهای او برای ورود مجدد به قدرت رسمی نگاه کنیم‪.‬‬ ‫محمدرضــا عارف پیــش از انتخابات ســال ‪ 88‬در گفتگو‬ ‫با شــهروند می گوید‪« :‬ببینید من االن احســاس تکلیف و‬ ‫احساس خطر می کنم‪ .‬هیچ امکاناتی هم ندارم‪ .‬االن حس‬ ‫می کنم زمینه یک همدلی فراهم شده است‪ ،‬به همین خاطر‬ ‫مذاکراتم را با دوستانم شروع کرده ام‪ .‬نمی خواهم کسی من‬ ‫را با رو دربایستی تایید کند‪ .‬نمی خواهم جریان اصالح طلب‬ ‫را وادار به تصمیمی بکنم‪ .‬گرچه ســتادهای برخی از سال‬ ‫قبل اغاز شــده و دارند فعالیت می کنند اما مــن دنبال این‬ ‫هستم با یک روش نو خودم را مطرح کنم‪ .‬در یک موقعیت‬ ‫به وجود امده نیز با ذی نفوذان و بزرگان جریان اصالح طلب‬ ‫مذاکــره می کنم و بعــد رایزنی بــا جریــان اصالح طلب را‬ ‫اغاز می کنــم‪ .‬ان وقت تصمیــم نهایــی را می گیرم‪ .‬اگر‬ ‫شقه شقه شویم شــرکت نمی کنم‪ .‬نمی خواهم کاندیدای‬ ‫شکســت خورده باشــم‪ .‬جایگاه معاون اول پیروز بهتر از‬ ‫ان اســت‪ .‬هر نظامی افرادی را در اب نمک می خواباند تا‬ ‫در شرایط الزم از انها اســتفاده کند‪ ،‬فکر می کنم من یکی‬ ‫از ان افراد هســتم که در اب نمک خوابیــده ام‪ .‬به همین‬ ‫خاطر االن احساس تکلیف می کنم و می ایم‪ ».‬محمدرضا‬ ‫عارف در انتخابات دوره هشــتم مجلس شورای اسالمی‬ ‫در اعتراض به رد صالحیت اصالح طلبــان از ادامه رقابت‬ ‫انصــراف می دهــد‪ .‬در ان انتخابــات از وی به عنوان نفر‬ ‫اول فهرســت انتخاباتــی ائتالف اصالح طلبــان نام برده‬ ‫می شد‪ .‬هر چه هست محمد رضا عارف در ادامه تصیمات‬ ‫سیاسی اش به انتخابات ریاست جمهوری یازدهم می رسد‪.‬‬ ‫او خیلی زودتر از ســایر اصالح طلبان تصمیم به حضور در‬ ‫انتخابات می گیرد‪ .‬درســت همان زمانی که طیف زیادی‬ ‫از اصالح طلبان فکر می کردند که زمان بازگشت به قدرت‬ ‫فرا نرسیده و بهتر است در پوزیشن قهر باقی بمانند‪ .‬همین‬ ‫تصمیم بود که باعث شد خیلی از همان اصالح طلبان بدون‬ ‫هیچ رودربایستی اتیکت اصالح طلب بدلی را به او بچسبانند‬ ‫و با تمام توان او را از دور رقابت ها خارج کنند‪ .‬عارف ماند‪،‬‬ ‫تایید صالحیت شد اما به روز انتخابات نرسید‪.‬‬ ‫روایت تاریخی این انصراف اگر چه تکراری اســت و‬ ‫بارها مرور شده‪ ،‬اما مداقه در شــکل سیاست ورزی طیف‬ ‫راست اصالح طلبان برای خارج کردن محمد رضا عارف از‬ ‫گردونه رقابت ها و به بیان دیگر فشارها برای از کار انداختن‬ ‫حرکت بال چپ اصالحــات و حرکت جدیــد ان به نفع بال‬ ‫راست‪ ،‬نشان می دهد که نشانه هایی که این روزها نمایان‬ ‫شده حاکی از ان اســت که همان تاکتیک بار دیگر به کار‬ ‫گرفته شــده اســت‪ .‬این بار کارگزاران با همه توان و حتی‬ ‫شــفاف تر از ان انتخابات پای کار امده است تا محمد رضا‬ ‫عارف نزول جایگاه کرده و عنان کار را به طیف راست بسپارد‬ ‫یعنی به تکنوکرات ها‪ ،‬به نمایندگان هاشمی رفسنجانی در‬ ‫جناح اصالح طلب‪ .‬دقیقا همین جاست که محمد عطریانفر‬ ‫صریح و رک می گوید پرونده انتخابات ‪ 92‬بســته شــد و به‬ ‫عارف توصیه می کند از این انتخابات توشه سیاسی نگیرد‪،‬‬ ‫ان هم با استفاده از لقب پر امتیاز« گذشت»‪.‬‬ ‫پس بهتر اســت ان ماجرای انصراف را مرور کنیم‪.‬‬ ‫سایت اینترنتی محمد رضا عارف در نیمه شب بیست خرداد‬ ‫‪ 92‬انصراف او را با موضع «تمکین از اجماع» با محوریت‬ ‫محمد خاتمــی از کاندیداتوری ریاســت جمهوری اعالم‬ ‫کرد‪ .‬در اطالعیه وبگاه او نوشــته شــد که غروب دوشنبه‬ ‫نامه ای را از محمد خاتمی‪ ،‬رئیس جمهوری پیشین دریافت‬ ‫کرده و «ایشــان طی این نامه در مقام رهبری اصالحات‪،‬‬ ‫ادامــه حضــورم را در صحنه انتخابــات یازدهمیــن دوره‬ ‫ریاست جمهوری مصلحت ندانســته اند‪ ».‬عارف در ادامه‬ ‫نوشته بود‪« :‬با عنایت به نظر صریح جناب اقای خاتمی و‬ ‫تجارب انتخابات دو دوره گذشته ریاست جمهوری‪ ،‬انصراف‬ ‫خود را از ادامــه رقابت های انتخاباتی اعــام می دارم‪».‬‬ ‫ســخنگوی او اعالم کرد؛ عارف به نفع هیــچ نامزدی کنار‬ ‫نرفته و ســتادهای او به کار خود پایان دادند‪ .‬او اما هنگام‬ ‫دادن رای خود‪ ،‬اعالم کرد که به نفع حســن روحانی کنار‬ ‫کشیده است‪ .‬اما چرا محمدرضا عارف تصمیم به انصراف‬ ‫گرفت و پشت پرده چه گذشــت که محمد خاتمی این نامه‬ ‫را به او نوشت‪.‬‬ ‫علی عســگری‪ ،‬معــاون پارلمانی مرکــز تحقیقات‬ ‫استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام و فرد نزدیک‬ ‫به اکبر هاشمی رفسنجانی ماجرا را اینگونه روایت می کند‪:‬‬ ‫«اقای خاتمی در نامه ای به اقای ناطق پیشــنهاد کرد که‬ ‫سیاست‬ ‫نگاه دقیق به تحوالت اصالح طلبان نشان می دهد که‬ ‫بازی در سطح بازیگران سطح نخست در جریان است و حاال‬ ‫این هاشمی رفسنجانی است که توســط حزب کارگزاران‬ ‫یک هدف مهم را دنبال می کند‪« :‬ریاست مجلس نباید به‬ ‫فردی از چهره های شاخص اصالح طلب برسد»‪ .‬این ادعا‬ ‫شاید در ابتدا چندان باور پذیر به نظر نرسد اما درست شبیه‬ ‫همان رفتاری است که در انتخابات سال ‪ 92‬تجربه شد‪ .‬چه‬ ‫اینکه برخی معتقدند اگر همان عقبه سیاسی که در روزهای‬ ‫اخر موجبات پیروزی روحانی را پدید اورد با شیفت به عارف‬ ‫ممکن بود او را نیز رئیس جمهور کنند‪ .‬هر چه بود محمد رضا‬ ‫عارف با فشــار همه جانبه نمایندگان هاشــمی رفسنجانی‬ ‫حذف شــد و صندلی احمدی نژاد به یک راست گرا رسید‪.‬‬ ‫فردی که شباهت های زیادی به هاشمی رفسنجانی داشت‬ ‫و البته تفاوت های قابل شماری با محمد خاتمی‪.‬‬ ‫حاال هم همــان ماجرا به نوعی دیگــر در حال تکرار‬ ‫است‪ .‬سخن غالب چهره های شاخص کارگزاران این است‬ ‫که محمد رضا عارف نمی تواند سر لیست باشد و نمی تواند‬ ‫رئیس مجلس شــود‪ .‬نهایت جایگاهی که اصالح طلبان‬ ‫راســتگرا برای عارف قائل شده این اســت که او می تواند‬ ‫رئیس فراکسیون اصالح طلبان در پارلمان اینده باشد‪.‬‬ ‫به صــورت دقیق تــر‪ ،‬غالمحســین کرباســچی در‬ ‫مورد وضعیــت محمد رضا عارف در صــورت کاندیداتوری‬ ‫ناطق نوری گفته اســت‪« :‬عارف از نیروهای خوبی است‬ ‫که تجربه معــاون اجرایــی و وزارت را در کارنامه خود دارد‬ ‫و در مجلس می تواند نقش خوبی ایفا کنــد‪ ،‬اما بحث این‬ ‫نیســت که یا عــارف در انتخابات مجلس حضور داشــته‬ ‫باشد و یا ناطق نوری؛ به هر حال مجلس ‪ 290‬کرسی دارد‬ ‫و همه شــخصیت های خــوب و توانمنــد می توانند در ان‬ ‫حضور داشته باشــند و این انتخابات مجلس می تواند این‬ ‫شخصیت ها را جمع کند‪ ».‬همســو با کرباسچی‪ ،‬حسین‬ ‫مرعشــی‪ ،‬عضو شــورای مرکزی حزب کارگــزاران هم در‬ ‫گفت وگویی درباره ائتالف اصالح طلبــان روی محوریت‬ ‫ناطق نوری گفته اســت‪« :‬با توجه به وضعیتی که در بین‬ ‫اصالح طلبــان به وجود امده‪ ،‬بــا امدن شــخصیتی مثل‬ ‫ناطق نوری نه تنها این اتئالف خوب است بلکه خیلی چیزها‬ ‫را برای دیگران مشــخص می کند‪ .‬بــرای اصالح طلبان‬ ‫شایسته تر و کارکشته تر از ناطق نوری کسی نیست‪ .‬ایشان‬ ‫باتوجه به عقبه سیاســی خیلی خوبی که برای خود رقم زده‬ ‫و باتوجه به ویژگی هایــی که دارند می تواننــد این جبهه را‬ ‫حفظ کنند‪.‬‬ ‫ائتالف اصالح طلبان با شخصیت های اصولگرای‬ ‫میانه رو مثل ناطق نوری و امثال اینها موجب می شود انها‬ ‫با دولتی که روی کار است در کشــور قوام پیدا کرده و اثار‬ ‫این ائتالف را مردم ببینند‪ .‬انچه تاکنون مسجل شده این‬ ‫اســت که علی اکبر ناطق نوری بنای ورود بــه انتخابات را‬ ‫ندارد و طرح ان از ســوی اصالح طلبان بیشتر برای برهم‬ ‫ریختن شرایط در اردوگاه اصول گرایان است‪ .‬پس می ماند‬ ‫تحلیل اینکه چرا کارگزارانی ها تا این حد نام ناطق نوری را‬ ‫می اورند‪ .‬شاید یک تحلیل دیگر هم این باشد که انها روی‬ ‫یک مهره که بنای کاندیداتوری نــدارد تبلیغات می کنند تا‬ ‫به محمد رضا عارف غیر مستقیم بگویند «شما نمی توانی‬ ‫احزا ‬ ‫بو شخصیت ها‬ ‫‪31‬‬ ‫احزا ‬ ‫بو شخصیت ها‬ ‫سه نفر از طرف اقای روحانی و سه نفر از طرف اقای عارف‬ ‫معرفی شــوند و چند نفر هم مرضی الطرفین باشــند و این‬ ‫شورا تصمیم بگیرند‪ .‬بعد اقای ناطق در جلسه ای (مراسم‬ ‫عروســی نوه شــهید صدوقی) به اقای خاتمی گفته بود‪،‬‬ ‫فرصتی برای تشکیل این چنین شورایی وجود ندارد و گفته‬ ‫بود که مگر غیر از این است که اقای عارف گفته که «اگر‬ ‫اقای خاتمی به من بگویند‪ ،‬من کنار می روم» این موضوع‬ ‫را مکتوب کنید‪ .‬بنابراین اقای ناطق نقش اثرگذاری داشت‬ ‫که ان نامه را برای اقای خاتمی بنویسد‪.‬‬ ‫در اظهارنظری دیگر در این مــورد محمدرضا عارف‬ ‫در مصاحبه با مجلــه مثلث‪ ،‬از مخالفت خود با مکانیســم‬ ‫شورای مشــورتی در انتخابات پرده برداشــته و گفته بود‪:‬‬ ‫«من دســت خط خاتمی را مالک قرار دادم و با مکانیسم‬ ‫شورای مشــورتی (هاشــمی‪ ،‬خاتمی‪ ،‬ناطق و سیدحسن‬ ‫خمینی) موافق نبودم‪ ».‬مرور دقیق تــر اتفاقات ان روزها‬ ‫نشــان می دهد که نماینده اصلی هاشمی رفســنجانی در‬ ‫جناح اصالح طلب یعنی غالمحســین کرباســچی بازوی‬ ‫عملیاتی چنین تصمیمی بوده است‪ .‬او دلیلش هیچ گاه با‬ ‫محمد رضا عارف صاف نشده اســت‪ .‬حتی حاال که زمان‬ ‫زیادی از انتخابات ریاست جمهوری گذشته او همچنان بر‬ ‫همان طریق اســت و معتقد است که حد محمد رضا عارف‬ ‫ریاســت مجلس و شاید سرلیســتی اصالح طلبان نیست‪.‬‬ ‫همین است که او در سرمقاله رسانه متبوعش به ناطق نوری‬ ‫اشاره می کند و ســودای تشکیل مجلسی شــبیه پارلمان‬ ‫پنجم را به همقطارانش یاداوری می کنــد‪ .‬اما محمد رضا‬ ‫عارف بعد از انتخابات ریاست جمهوری با اندوهی از امید به‬ ‫اینده سیاست ورزی اش وعده حضور در انتخابات مجلس‬ ‫را داده است‪ .‬او حتی به دولت هم نرفت تا در پارلمان دهم‬ ‫برجسته تر باشــد‪ .‬تصمیم به پارلمانتاریســت شدن بعد از‬ ‫ان اتخاذ شــد که محمد رضا عارف با پیشنهاد قابل قبولی‬ ‫از ســوی حســن روحانی مواجه نشــد‪ .‬محمد رضا عارف‬ ‫در گفت وگو با هفته نامه مثلث در پاســخ این ســوال که ایا‬ ‫روحانی پیشنهاد مشخصی بعد از انتخابات برای وی داشته‪،‬‬ ‫پاسخ داد‪« :‬من دو مالقات با ایشان داشتم‪ .‬مالقات اول‬ ‫برای تبریک به دفترشــان در مرکز تحقیقات استراتژیک‬ ‫رفتم و اعالم امادگی برای کمک به ایشان و دولت کردم‪.‬‬ ‫مالقات دوم با دعوت ایشــان بود‪ .‬ایشــان دو وزارتخانه‬ ‫مشخص را پیشنهاد دادند که من هم عدم امادگی پذیرفتن‬ ‫مســئولیت اجرایی در ســطح وزارت را اعالم کردم‪ .‬البته‬ ‫من نظر خودم را در مورد افرادی که می توانســتند تصدی‬ ‫وزارتخانه های پیشنهادی را بر عهده بگیرند مطرح کردم‪.‬‬ ‫(اگر پیشنهاد ایشان معاونت اول رئیس جمهوری بود‪ ،‬شما‬ ‫قبول می کردید؟) این پیشــنهاد مطرح نشد و چون چیزی‬ ‫در این خصوص مطرح نشــد برای همین صحبتی در این‬ ‫مورد نمی کنم‪».‬‬ ‫حسن رسولی‪ ،‬ســخنگوی انتخاباتی عارف‪ ،‬در این‬ ‫خصوص‪ ،‬گفته اســت‪« :‬در عرف اداری پسندیده نیست‬ ‫وقتی کســی نفر دوم یک دولت اســت‪ ،‬مســئولیت یک‬ ‫وزارتخانه را برعهده گیرد یا مانند این اســت که یک دولت‬ ‫اصولگــرا روی کار بیاید و به اقای احمدی نژاد که هشــت‬ ‫سال رئیس جمهور بوده‪ ،‬پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی را‬ ‫بدهد‪ .‬اگرچه اشکالی ندارد‪ ،‬ولی عرف ان را نمی پذیرد‪».‬‬ ‫عارف بدون پناه‬ ‫کارگزارانی ها نمی خواهنــد محمد رضا عارف چندان‬ ‫پناه محکمی در اصالحات داشــته باشــد مبادا که وزنش‬ ‫انقدر ســنگین شــود که هماوردی بــا او پرهزینه شــود‪.‬‬ ‫شاید چنین اســت که محمد رضا عارف در پاسخ به سوال‬ ‫روزنامه شرق مبنی بر اینکه چرا به ســمت راه اندازی حزب‬ ‫نمی رود‪ ،‬از مخالفانی نام برد کــه در جبهه اصالحات به او‬ ‫اجازه راه اندازی حــزب را نداده اند‪ .‬عارف در این خصوص‬ ‫می گوید‪« :‬در برنامه ما به طور جدی تشکیل حزب مطرح‬ ‫بود‪ .‬گروه های مختلفی که با من مالقات می کردند‪ ،‬عموما‬ ‫دو‪ ،‬سه مطالبه داشــتند که یکی از انها‪« ،‬تشکیل حزب»‬ ‫بود‪ .‬بنابراین مطالبه‪ ،‬تقریبا از دو ســال قبل‪ ،‬این موضوع‬ ‫در برنامه ما بود‪ .‬کار ســنگین و جدی هم در این باره انجام‬ ‫دادیم‪ ،‬اما از ابتدا «عــده ای مخالف بودند» که من حزب‬ ‫تشکیل دهم و اصرار داشتند در خود جبهه اصالحات باید‬ ‫فعالیت کنم‪ ».‬او در ادامه بر این موضوع تاکید می کند که‬ ‫موافقان معتقد بودند ما باید خودمان پرچم خاصی داشته‬ ‫باشــیم؛ ولی عده ای مخالف بودند‪ .‬عارف بــا بیان اینکه‬ ‫مخالفان می گفتند در اســتانه انتخابات مجلس هستیم و‬ ‫امکان دارد با تشکیل حزب شما‪ ،‬این حزب با احزاب دیگر‬ ‫اصالح طلب اختالف نظر پیدا کنــد؛ توضیح داد‪« :‬بحث‬ ‫دوستانی که مخالف بودند‪ ،‬بیشــتر این بود که چون هنوز‬ ‫در کشور رویکرد حزبی نداریم‪ ،‬با تشکیل حزب‪ ،‬این حزب‬ ‫با احــزاب دیگــر اصالح طلب ممکن اســت اختالف نظر‬ ‫پیدا کند‪.‬‬ ‫زمان که پیش رفت‪ ،‬ضرورت تشــکیل حزب قطعی‬ ‫شــد‪ ،‬اما با فعالیت انتخابات مجلس روبه رو شدیم و اینکه‬ ‫اگر حزبی را زودهنگام تاســیس کنیم‪ ،‬ممکن است همان‬ ‫تلقی دوستان مخالف محقق شود‪ .‬احساس می شد در کنار‬ ‫احزاب اصالح طلب موجــود‪ ،‬نقش افرینی و فعالیت های‬ ‫ما در داخــل جبهه‪ ،‬جهت دار شــود و به همیــن دلیل هم‬ ‫حزب نتواند کارایی داشــته باشــد‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬فرایند‬ ‫تشــکیل حزب به بعد از انتخابات اســفند موکول شــد‪».‬‬ ‫مخالفت با راه اندازی حزب توسط عارف در حالی در جبهه‬ ‫اصالح طلبان رخ داده اســت که حزب کارگــزاران به طور‬ ‫جدی برنامه های استانی خود را برای انتخابات در استان ها‬ ‫سازماندهی می کرد‪ .‬همچنین احزابی همچون «ندا» برای‬ ‫جذب جوانان اصالح طلب و همچنین حزبی متشــکل از‬ ‫تندروهای جریان مشارکت در قالب «حزب اتحاد ملت» در‬ ‫درون جریان اصالحات اغاز به کار کردند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫یک جدال رسانه ای!‬ ‫کارگزاران بر تشکیل مجلسی شبیه‬ ‫پارلمان پنجم اصرار دارد‪ .‬این‬ ‫یعنی اینکه انها نمی خواهند یک‬ ‫اصالح طلب رئیس مجلس باشد‬ ‫کارگزاران اکنون به مجلس پنجم فکر می کند و یک‬ ‫توقفگاه برای محمد رضا عارف ایجاد کرده اســت‪ .‬انها از‬ ‫اصولگرایان سخن به میان می اورند و اینکه ترجیح می دهند‬ ‫تا فردی مثل ناطق نوری و علی الریجانی فعال رهبر مشترک‬ ‫اصالح طلبان و برخی اصولگرایان باشد‪ .‬چیزی شبیه همان‬ ‫ایده هاشــمی برای دولت که این بار برای پارلمان در نظر‬ ‫گرفته شده است‪.‬‬ ‫علیرضا خامسیان چهره نزدیک به محمدرضا عارف‬ ‫به ایــن رویکــرد کارگزارانی هــا واکنش نشــان داده بود‪.‬‬ ‫علیرضا خامسیان در پاســخ به سوالی درخصوص حمایت‬ ‫اصالح طلبان از کاندیداتوری چهره هــای اصولگرا مانند‬ ‫ناطق نــوری و الریجانی در انتخابات مجلــس اینده گفته‬ ‫است‪« :‬اگر به قاعده دموکراسی معتقدیم پس باید بپذیریم‬ ‫که هر رسانه دیدگاه های خود را به صورت شفاف مطرح کند‬ ‫ولی اصحاب رســانه باید مراقبت کنند جای مردم تصمیم‬ ‫نگیرند‪ ».‬وی با بیان اینکه بالیی که متاسفانه چند صباحی‬ ‫اســت برخی احزاب و رســانه ها به ان مبتال شــده اند نگاه‬ ‫کاســبکارانه به انتخابات و به تبع ان برخی شخصیت های‬ ‫سیاسی است‪ ،‬اظهار داشــت‪« :‬با پروپاگاندای رسانه ای‬ ‫تالش می کنند یک چهره سیاسی را برای حضور در عرصه‬ ‫انتخابات مطرح و ترغیــب کنند تا در اینــده بتوانند برخی‬ ‫منویات اقتصادی و بعضا سیاسی را از ان فرد مطالبه کنند‪».‬‬ ‫عارف استارت زده است‬ ‫اما محمد رضا عارف گویا تصمیم خود را گرفته است‪.‬‬ ‫او در هماوردی با نمایندگان هاشمی رفســنجانی در جناح‬ ‫اصالحات فعال بنا دارد به تالش هایش ادامه دهد تا شاید‬ ‫در این وزن کشــی بتواند جایگاهی که به ان دســت یافته‬ ‫را حفظ کرده و سوپر اســتار لیســت اصالحات شــود برای‬ ‫انتخابات اسفند ماه‪ .‬حسن رسولی‪ ،‬رئیس ستاد انتخاباتی‬ ‫عارف در توضیح برنامه های عارف برای انتخابات مجلس‬ ‫دهم و همچنین کارویژه های ســتادهای وی در استان ها‬ ‫گفته اســت‪« :‬دکتر عارف بنا به نقش تعیین کننده ای که‬ ‫در انتخابات ریاســت جمهوری سال ‪ ٩٢‬داشــتند از ناحیه‬ ‫اصالح طلبان مورد انتظارات و تقاضاهایی قرار دارند‪ .‬یکی‬ ‫از این توقعات حضور او به عنوان یکی از نامزدهای احتمالی‬ ‫حوزه انتخابیه تهران‪ ،‬شــمیرانات‪ ،‬اسالمشهر و شهر ری‬ ‫است‪ .‬باتوجه به این تقاضا و اینکه احتماال او این پیشنهاد‬ ‫را بپذیرد عالوه بر اینکه به عنوان یکی از شــخصیت های‬ ‫اصالح طلب در فرایند فعالیت های انتخاباتی سراسر کشور‬ ‫و تهران نقش افرین خواهند بود‪ ،‬باید ســازمان و مدیریتی‬ ‫برای پیشــبرد امور تبلیغاتی‪ ،‬اداری‪ ،‬حقوقی‪ ،‬سیاســی و‬ ‫ســایر اموری که مرتبط با پــروژه انتخابات مجلس اســت‬ ‫داشته باشند‪ .‬مناسبات ستاد فردی انتخاباتی دکتر عارف‬ ‫با سازمان و مدیریت انتخاباتی جبهه اصالح طلبان همانند‬ ‫ســایر نامزدهای انتخاباتی مجلس دهم خواهد بود‪ .‬اول‬ ‫ســتاد انفرادی کاندیداها و دوم ســتاد ائتالف و متشکل‬ ‫جریان اصالحات که این دو بخش بــرای همه کاندیداها‬ ‫ا ز جمله اقای عارف به صورت مکمــل و در طول یکدیگر‬ ‫فعالیت خواهند کرد‪ .‬به محض شــروع عملیات انتخاباتی‬ ‫ستادهای کاندیداها با تابلو و با عنوان ستاد انتخابات برای‬ ‫سراســر کشــور فعالیت های خود را اغاز می کنند‪ .‬از روزی‬ ‫که وزیر کشور اغاز برنامه انتخاباتی را اعالم می کنند که از‬ ‫‪ ٢٨‬اذر خواهد بود و با ثبت نام داوطلبان نامزدی انتخابات‬ ‫مجلس‪ ،‬برنامه زمانبندی انتخابات اغاز می شود و همزمان‬ ‫با ان تشکیالت تفصیلی ستاد انتخابات اقای عارف طراحی‬ ‫و اعالم خواهد شد‪».‬‬ ‫جدال تعیین کننده‬ ‫هر چه هســت اکنــون نمایندگان محمــد خاتمی بر‬ ‫محمد رضــا عارف اصــرار دارنــد اما نمایندگان هاشــمی‬ ‫رفســنجانی بر یک اصولگرا مثل ناطق ناطق نوری یا علی‬ ‫الریجانی ‪.‬چنین اســت که غالمحســین کرباســچی در‬ ‫تازه ترین اظهار نظرش گفته است ‪ « :‬مالک ما برای معرفی‬ ‫کاندیدا در انتخابات مجلس باید صالحیت علمی‪ ،‬دانش و‬ ‫تجربه کافی برای اداره امور و دلســوزی برای مردم باشد‪.‬‬ ‫دکتر الریجانی از شخصیت هایی است که در مساله برجام‬ ‫اثبات کرده که منافع ملی را بر منافع حزبی و گروهی ترجیح‬ ‫می دهند و امروز بسیاری از افراد می گویند ایشان صالحیت‬ ‫چنین سمتی(ریاست مجلس) را دارد‪».‬‬ ‫با این تفاسیربه نظر می سد نتیجه جدال کارگزاران و‬ ‫بنیاد باران‪ ،‬شکل فهرست اسفندماه را تعیین خواهد کرد‪.‬‬ ‫احزا ‬ ‫بو شخصیت ها‬ ‫پرونده گذشت عارف در‬ ‫انتخابات‪92‬بسته شده‬ ‫گفت وگویمثلثبامحمدعطریانفر‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪3‬‬ ‫محمد عطریانفــر‪ ،‬عضو شــورای مرکزی حزب‬ ‫کارگزاران سازندگی موضوع حضور محمدعلی نجفی‬ ‫را در انتخابات مجلــس منتفی می خوانــد اما در عین‬ ‫حال می گوید؛ اقای عارف یکــی از گزینه های جریان‬ ‫اصالحات بــرای انتخابات مجلس اســت‪ .‬وی یاداور‬ ‫می شود‪ :‬چه بسا که در جبهه اصالحات کسان دیگری‬ ‫از یک حــوزه انتخابیه دیگر در سراســر ایران یا حتی‬ ‫در خود تهــران به مجلس اینــده راه پیــدا کنند که به‬ ‫لحاظ هم ترازی در عــرض اقای عارف و چه بســا هم‬ ‫بهتر باشند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫اعتدال و توسعه اســت به دلیل رویکردها و نگاهشان به‬ ‫اینده عمال در درون جریان اصالحات تعریف می شــوند‬ ‫و دوستان موثر ما در جبهه گســترده اصالحات این معنا‬ ‫را پذیرفتند که اعتدال و توسعه هم می تواند قطعه ای از‬ ‫نقش اصالح طلبی خــودش را در درون جبهه اصالحات‬ ‫ایفا کند‪ .‬لکن نکته ای که درباره طیــف اقای الریجانی‬ ‫ باید بگویــم که تصــور نمی کنم انهــا خیلــی عالقه مند‬ ‫باشــند با جریان اصالحــات پیوند بخورند‪ .‬بــه این معنا‬ ‫که هویت اصولگرایی و حفظ این هویت به هر حال یک‬ ‫ارزش اســت و این را نباید دچار خدشــه کرد‪ ،‬کما اینکه‬ ‫اصالحات هم یک هویت مستقل و ارزشی است که نباید‬ ‫خودش را درگیر با فضــای دیگر کند‪ .‬انچه که شــاید از‬ ‫اردوگاه اصالح طلبــان به گوش می رســد بعضا از حضور‬ ‫شــخصیت هایی مثل اقای ناطق و اقای الریجانی دفاع‬ ‫می شود که در واقع تاکیدی اســت بر حضور میانه روها و‬ ‫سیاست‬ ‫با توجه به اینکه دهمیــن دوره انتخابات مجلس‬ ‫شــورای اســامی روز هفتم اســفند یعنی ‪ 3‬ماه‬ ‫دیگر برگزار می شــود‪ ،‬بفرمایید اصالح طلبان با‬ ‫چه مدلی می خواهند پا به عرصه رقابت سیاسی‬ ‫پیش رو بگذارنــد هم اکنون «ورود مســتقل»‪،‬‬ ‫«ائتالف با جریــان حامی دولــت» و «ائتالف با‬ ‫بر خی اصولگرایــان » مدل هــای احتمالی ورود‬ ‫اصالح طلبان به عرصه انتخابات مجلس شورای‬ ‫اسالمی معرفی می شوند‪ ،‬کدام یک را شما قرین‬ ‫به واقعیت می دانید؟‬ ‫معتقدم مدل ســوم اتفــاق می افتــد یعنی انچه‬ ‫که از ان به عنوان پیونــد اعتدال و اصالحات یاد شــد‪.‬‬ ‫در واقع ایــن گرته برداری شــده از همان اتفاقی اســت‬ ‫کــه در انتخابــات ریاســت جمهوری ســال ‪ 92‬رخ داد‪.‬‬ ‫چنین فضایی بــر رقابت های انتخابات مجلس شــورای‬ ‫اسالمی حاکم خواهد شــد‪ .‬در مدل دومی که اشاره شد‬ ‫در واقع دولت اساســا نه می تواند و نه قانونا حق دارد در‬ ‫عرصــه فعالیت هــای انتخاباتی ورود پیــدا کند‪ .‬دولت‪،‬‬ ‫کارگزار و برگزارکننده انتخابات مجلس شــورای اسالمی‬ ‫اســت ‪ ،‬نمی تواند نقش حزبی به خود بگیرد و بخواهد از‬ ‫ظرفیت های دولت به نفع ایده ها و اندیشــه های خودش‬ ‫استفاده کند‪ .‬درباره مقوله ای هم که تحت نام مدل ورود‬ ‫مستقل از ان یاد شد این روند حضور استقاللی مشابهت‬ ‫دارد با بند اخری که اشــاره کردم‪ .‬اصالحات امروز بستر‬ ‫گسترده ای از مجموعه فرایند فعالیت های سیاسی حزب‬ ‫اعتدال و توسعه اســت که در انتخابات گذشته پشتیبان‬ ‫اقای روحانــی بود‪ ،‬این تیــم در درون جریان اصالحات‬ ‫تعریف می شــود‪ .‬در واقع ما دولت را در اندیشــه رقابتی‬ ‫خودمان در پارلمان نمی توانیم دخالــت دهیم‪ .‬انها هم‬ ‫عالقه مند نیســتند و شــخص اقای روحانی هم به چنین‬ ‫باوری اعتقاد ندارد‪ ،‬او حضور دولت را صرفا در حد انجام‬ ‫تکالیف حقوقی اش به رسمیت می شناسد و دخالت دولت‬ ‫را در معــادالت و عرصــه رقابت هــای انتخابات مجلس‬ ‫شورای اسالمی قبول ندارد اما جریان پشتیبان دولت که‬ ‫عناصری که به واقع بینی و عقالنیت در فرایند سال های‬ ‫پیــش معروف شــدند‪ .‬جبهــه اصالحات از ایــن حضور‬ ‫اســتقبال می کند و بنا ندارد که یک ادغــام و یک جبهه‬ ‫مشترکی صورت دهد هر چند اگر ما به چنین اعتبار و وزن‬ ‫همســوگرایانه ای که بین میانه روهای دو جریان شــکل‬ ‫بگیرد دست پیدا کنیم می تواند یک ارزش باشد اما فضای‬ ‫سیاســی موجود و رقابت های حزبی ما در شرایط موجود‬ ‫به گونه ای نیســت که بتوانیم چنین احتمالی را عملیاتی‬ ‫ببینیم بنابراین پیش بینی شــخص من این است که اینده‬ ‫رقابت پارلمانی ما در ایران بین دو جریان معتدل‪ ،‬میانه رو‬ ‫و واقع بین جریان اصولگرا و جریان اصالح طلب سامان‬ ‫پیدا خواهد کرد و این رقابت محورها و نمادهایی را هم از‬ ‫خودش نشان می دهد‪ .‬شخصیت هایی مثل اقای ناطق‬ ‫نوری و اقای الریجانی در جریــان اصولگرایی می توانند‬ ‫نماد ایــن حضور و پشــتیبانی باشــند‪ ،‬متقابــا در حوزه‬ ‫اصالحات هم نماد این فعالیــت طبعا در حوزه ای تعریف‬ ‫می شود که شــخصیت موثر و شــاخصش اقای خاتمی ‪،‬‬ ‫پشــتیبان معنوی اش جناب اقای هاشــمی است و شاید‬ ‫کارگزار و مجری صحنه هم جناب اقای عارف باشد‪.‬‬ ‫پس چــرا حــزب کارگــزاران ســازندگی و حزب‬ ‫اعتدال و توســعه ان طور که باید بــرای تقویت‬ ‫جایگاه اقای عارف تالش نمی کنند؟‬ ‫این یک تلقــی غیر واقع بینانه اســت‪ .‬مگر باید‬ ‫چه کار کنند؟ انهــا به عنوان یک بخش موثــر از جریان‬ ‫اصالحات فعال هســتند و این همــکاری و همفکری در‬ ‫چارچوب ان تیمی که ذیل نام شورای عالی سیاستگذاری‬ ‫اصالح طلبان شکل گرفته و اقای عارف به عنوان متولی‪،‬‬ ‫مسئول و سخنگویش به رسمیت شناخته شده است بروز‬ ‫و ظهــور دارد‪ .‬در واقــع اصالح طلبان و مشــخصا حزب‬ ‫کارگــزاران از این تئوری هــم حمایت کردنــد و هم این‬ ‫نقش را به طور عملی در ان قالب دارند ایفا می کنند‪ .‬شاید‬ ‫تصوری که در ذهن منتقدان ایجاد شده متاثر از پیشرس‬ ‫بودن برخی اظهارات از ناحیه بنیاد ایرانیان که محورش‬ ‫جناب اقای عارف اســت‪ ،‬باشــد که این فضا را به وجود‬ ‫اورده است؛ به این معنا که مثال شاید برخی اصالح طلبان‬ ‫موافق نباشــند‪ ،‬خیــر‪ ،‬این طور نیســت‪ .‬چیــزی که از‬ ‫اردوگاه اصالح طلبــی و مشــخصا در جریــان کارگزاران‬ ‫‪33‬‬ ‫احزا ‬ ‫بو شخصیت ها‬ ‫سیاست‬ ‫‪34‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫مورد تاکید قرار داشــت این بود که سرنوشــت و سرشت‬ ‫انتخابات پارلمانی با انچه در گذشــته پیرامون انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری سال ‪ 92‬رخ داد دوماهیت جداگانه دارد‬ ‫و از یک جنس نیست‪ ،‬ان پروژه سیاسی کامال هوشمندانه‬ ‫هدایت شــد و موفق بود چون با نوعــی همگرایی موفق‬ ‫یک نتیجه ثمربخــش و قابل احترامی را بــه وجود اورد‬ ‫و ان پیــروزی اقای روحانــی بود‪ .‬در واقــع پیروزی یک‬ ‫جریان معتدل اتفاق افتاد امــا وضعیت موجود ما در امر‬ ‫انتخابات مجلس شــورای اسالمی متفاوت از ان است‪.‬‬ ‫ســخن این بود که به حســاب اینکه در گذشته عقالنیت‬ ‫جناب اقای عارف به موفقیت اقــای روحانی کمک کرد‬ ‫ایا این گام عقالنــی جناب اقای عــارف امتیاز ‪ ،‬مزیت و‬ ‫یک حق اولویتی برای ان عزیــزان در انتخابات مجلس‬ ‫شورای اســامی فراهم می کند؟ ما صحبت مان این بود‬ ‫که خیر‪ ،‬ان پدیــده و پرونده تمام شــد و در پرونده جدید‬ ‫باید از نو و متناســب با اقتضائات دهمین دوره انتخابات‬ ‫مجلس شورای اسالمی برنامه ریزی کرد‪ .‬به عبارت دیگر‬ ‫شاید اگر برخی از باورها دچار تردید شده به خاطر این نوع‬ ‫نگاه بوده است‪.‬‬ ‫اما از محافــل خبری نزدیک به حــزب کارگزاران‬ ‫صحبت از سرلیســتی و ریاســت مجلس اقای‬ ‫نجفــی در انتخابات مجلس شــورای اســامی‬ ‫شــد یا همان جمله معروف شــما کــه همچنان‬ ‫در تحلیل هــای رســانه های مختلــف مطــرح‬ ‫می شود مبنی بر «ترجیح نقد الریجانی به نسیه‬ ‫عــارف» یا یادداشــت اقای قوچانی که نوشــت‬ ‫«اقــای عــارف می توانــد رئیس شــورای عالی‬ ‫سیاســتگذاری اصالح طلبان‪ ،‬سرلیست و حتی‬ ‫رئیس فراکسیون اصالح طلبان در مجلس دهم‬ ‫باشد اما نه رئیس مجلس» با اینها چطور با انچه‬ ‫بیان کردید «اقای عارف کارگزار و مجری صحنه‬ ‫اصالح طلبــان در انتخابــات مجلــس شــورای‬ ‫اسالمی است» می تواند قابل جمع باشد؟‬ ‫حتما قابل جمع است‪ .‬هیچ کدام تعارضی با هم‬ ‫ندارد‪ .‬در بحث اقای نجفی‪ ،‬چه کســی گفتــه او کاندیدا‬ ‫و نامــزد انتخابات مجلس شــورای اســامی اســت ؟ با‬ ‫شناختی که از اقای نجفی دارم اساسا او خیلی تمایلی به‬ ‫نقش افرینی پارلمانی ندارد و در طول ‪ 37‬ســال ســابقه و‬ ‫فعالیتش نیز کامال شفاف و نیرومند عمل کرده و هیچ گاه‬ ‫نقشی در پارلمان نداشته است‪ .‬به عبارت دیگر همواره در‬ ‫حوزه اجرا‪ ،‬برنامه ریزی و مدیریت علمی و فرهنگی کشور‬ ‫ایفاگر نقش بود‪ .‬در چشــم انداز اتی هــم تصور نمی کنم‬ ‫عطریانفر می گوید موضوع‬ ‫سرلیستی محمدعلی نجفی‬ ‫چندان جدی نیست‬ ‫چه بســا در جبهه اصالحات هــم از یک‬ ‫حوزه انتخابیه دیگر در سراســر ایران یا‬ ‫حتی در خود تهران افــراد دیگری هم به‬ ‫مجلس اینده راه پیدا کننــد که به لحاظ‬ ‫هم ترازی در عرض اقای عارف و چه بسا‬ ‫هم بهتر باشند‪ ،‬در چنین شرایطی عقل‬ ‫چه حکم می کنــد؟ عقل سیاســی حکم‬ ‫می کند که بهترین گزینه انتخاب شود‬ ‫شــخصا حتی عالقه مند به نامــزدی در انتخابات مجلس‬ ‫ی باشد‪ .‬ثانیا تصور می کنم موقعیت حقوقی‬ ‫شورای اسالم ‬ ‫اقای نجفی اجازه حضور پارلمانی به او ندهد‪ ،‬او تا انجا که‬ ‫من مطلعم به عنوان دستیار و مشاور ارشد اقای روحانی در‬ ‫حوزه اقتصاد و برنامه ریزی مســئولیت دارد و درگیر همین‬ ‫مســائل موجود پس از اجرای برجام است‪ .‬از این جهت‬ ‫موضوع نامزدی اقای نجفی در انتخابات مجلس شورای‬ ‫اســامی ســالبه به انتفاع موضوع اســت و از دســتورکار‬ ‫خارج است ‪ ،‬ضمن انکه جایی هم از ناحیه اصالح طلبان‬ ‫ســخنی از نامزدی اقای نجفی در انتخابات نشده است‪.‬‬ ‫حاال اینکه یک کسی درباره نگاه خودش مطلبی نوشته را‬ ‫نمی توان به جریان اصالحات و حزب کارگزاران ربط داد ‪.‬‬ ‫فرض شود من در مصاحبه ای اقای نجفی را الیق و واجد‬ ‫یک سری شرایط بدانم اما این داللت بر عملیاتی و محقق‬ ‫شــدن ان کار ندارد‪ .‬به هــر حال موضوع نامــزدی اقای‬ ‫نجفی در انتخابات پیش رو از دستورکار خارج است‪ ،‬گرچه‬ ‫اقای نجفی واجد صالحیت های بسیار باالیی بوده و ادم‬ ‫معقول‪ ،‬چارچوب دار‪ ،‬برنامه ریز و باهوشــی است و در هر‬ ‫ جا نقشــی برعهده گرفته خیلی خوب ان نقش را علمیاتی‬ ‫کرده است‪ .‬درباره محور دوم یعنی یادداشت اقای قوچانی‬ ‫و حتی صحبت من درباره ارحج بودن نقد الریجانی به نسیه‬ ‫عارف باید یاداور شــوم که خیلی به صــدر و ذیل مطالب‬ ‫ توجه نشده است‪ .‬قضیه نقد و نسیه این بود که من ارزیابی‬ ‫کردم مجلس اینده مجلســی با اکثریــت اصولگرا و یک‬ ‫اقلیت نیرومند اصالح طلب است‪ .‬دوست مصاحبه کننده‬ ‫پرسید «ایا ریاســت اقای عارف قطعی اســت؟» گفتم‪:‬‬ ‫«به نظر نمی اید در یک مجلــس اصولگرای غالب اقای‬ ‫عارف بتواند به موقعیت ریاست مجلس دست پیدا کند»‬ ‫و از عبارت «نقد الریجانی بر نســیه عارف رحجان دارد»‬ ‫اســتفاده کردم‪ .‬در واقع مفهوم ان حرف ایــن بود که در‬ ‫چنین مجلســی قطعا و مســلما نمی توان خیلــی امید به‬ ‫ریاســت اقای عارف بســت چون اصال عملیاتی نیست‪.‬‬ ‫نکته ای هم که اقای قوچانی اشاره کرد معطوف به همین‬ ‫است‪ .‬در واقع صحبت از یک فراکســیون اصالح طلبی‬ ‫است که بخشــی از مجلس را در اختیار دارد و ان بخش‬ ‫علی القاعده اکثریت مجلس نیســت ولی اگر ما در خرداد‬ ‫سال اینده مجلسی داشته باشــیم که این مجلس از یک‬ ‫اکثریت قاطع باالی ‪ 50‬درصــدی اصالح طلب برخوردار‬ ‫باشــد و اقای عــارف هــم در ان مجلس حضور داشــته‬ ‫باشــد قطعا یکی از کاندیداهای مورد اتــکا و مورد تاکید‬ ‫اصالح طلبان برای ریاست مجلس می تواند اقای عارف‬ ‫باشــد‪ ،‬ضمن انکه ما ترکیب شــخصیت های درون این‬ ‫پازل و درون تیم اصالح طلبان مجلس اینده را نمی دانیم‬ ‫چه کســانی هســتند‪ .‬ایا فقط یک اقای عارف داریم؟ ایا‬ ‫مشابه اقای عارف دیگر نداریم؟ یا دیگرانی هم هستند یا‬ ‫نیســتند؟ همه به یاد دارند که در انتخابات مجلس هشتم‬ ‫اقای علی الریجانی به عنوان نامزد انتخاباتی از شهرستان‬ ‫قم وارد مجلس شــد حــال انکه در طراحی های پیشــین‬ ‫در جدول بندی های انتخاباتی همیشــه ایــن طور بود که‬ ‫همواره یکی از شــخصیت های کلیدی و موثر در لیســت‬ ‫حوزه انتخابیه تهران رئیس مجلس می شد اما با وجودی‬ ‫که در دوره هفتم مجلس اقای حدادعادل رئیس مجلس‬ ‫بود در ابتدای مجلس هشــتم این وضعیــت تغییر کرد و‬ ‫یک شــخصیتی از یک اســتان دیگر به ریاست مجلس‬ ‫برگزیده شــد‪ .‬این نشــان می دهد که اقایان ان اتفاق را‬ ‫تصور نمی کردند‪ .‬چه بســا که در جبهه اصالحات هم از‬ ‫یک حوزه انتخابیه دیگر در سراســر ایران یا حتی در خود‬ ‫تهران کســان دیگری هم به مجلس اینــده راه پیدا کنند‬ ‫که به لحاظ هم ترازی در عرض اقای عارف و چه بسا هم‬ ‫بهتر باشــند‪ ،‬در چنین شــرایطی عقل چه حکم می کند؟‬ ‫عقل سیاســی حکم می کند کــه بهترین گزینــه انتخاب‬ ‫شــود‪ .‬یعنی کســی که بتواند بــه بهترین شــکل فضای‬ ‫مجلس را مدیریــت کند بنابراین باید بــه انتخاب او برای‬ ‫ریاســت مجلس مبادرت کرد‪ .‬این اتفاقی اســت که هر‬ ‫تیمی و هر حزبی خودش را بــه صورت عقالنی باید به ان‬ ‫پایبند بداند‪ ،‬بنابراین هیچ اختالفی درون جبهه اصالحات‬ ‫وجود ندارد‪ .‬اقای عارف هم تا این لحظه که ما هســتیم‬ ‫تصمیم قطعی بــرای حضور پارلمانی نگرفته اســت ولی‬ ‫مطمئنا اگر ایشــان ابراز امادگی بــرای حضور در فعالیت‬ ‫انتخاباتــی پارلمان کند قطعا و مســلما اصالح طلبان و از‬ ‫جمله رکن بزرگ اصالح طلبان که کارگزاران هستند از او‬ ‫حمایت خواهند کرد‪ .‬انچه که برای ریاست مجلس مطرح‬ ‫است بر می گردد به اینکه ترکیب مجلس مشخص شود‪.‬‬ ‫ما نیروهایی که در مجلس حضور پیدا می کنند را ارزیابی‬ ‫کنیم تا بهترین گزینه برای ریاست مجلس انتخاب شود‪.‬‬ ‫در ان اقدام هــم حتما و مســلما حضور اقــای عارف در‬ ‫مجلس یکی از گزینه های مورد احترام و اعتباری خواهد‬ ‫بود که ما به ان توجه خواهیم کرد‪.‬‬ ‫در چند ماه اخیر تحلیل هــا از رویکرد انتخاباتی‬ ‫حزب کارگزاران ســازندگی متفــاوت بود‪ .‬وقتی‬ ‫اسم اقای نجفی به میان امد‪ ،‬یک تحلیل ان بود‬ ‫که «کارگزاران اقای عارف را برای ریاست مجلس‬ ‫ناتوان می داند»‪ ،‬تحلیل دیگــر بیان می کرد که‬ ‫«کارگزاران باتوجه به شــناختی که از ســاختار‬ ‫قدرت دارد معتقد است در شرایط فعلی نباید به‬ ‫ریاست مجلسی یک اصالح طلب فکر کرد برای‬ ‫همین اسم اقای نجفی را مطرح کرد تا به نوعی‬ ‫صرف نظر خود را از تالش برای کســب صندلی‬ ‫ریاســت مجلس اعالم کنــد»‪ .‬از انجا که شــما‬ ‫پرونده نامزدی اقای نجفی در انتخابات مجلس‬ ‫را مختومه خواندید به نوعــی این تحلیل ها را رد‬ ‫کردید‪ ،‬درست است؟‬ ‫اصــا ایــن بحث هایی اســت که رقبــا صورت‬ ‫می دهنــد‪ .‬حتمــا اصالح طلبــان و در دل اصالح طلبان‬ ‫محوری ترین گروه شــاید بتوانم اشــاره کنــم کارگزاران‪،‬‬ ‫حتما به یک قدرت پاک و مهذب می اندیشد‪ ،‬دوست دارد‬ ‫پارلمان را به صورت اکثریت در اختیار بگیر د‪ ،‬حتما عالقه‬ ‫مند اســت برای تامین منافع مردم و حمایــت از دولت در‬ ‫مسیر تامین منافع مردم قدرت به دســت بیاورد و مجلس‬ ‫و ریاست ان را در اختیار بگیرد‪ .‬همه اینها چشم انداز و در‬ ‫افق دید فعالیت سیاسی کارگزاران وجود دارد بنابراین این‬ ‫تحلیل ها و این تدارک بینی های رقیب را خیلی برایش اعتنا‬ ‫قائل نیســتیم‪ .‬تجربه شــکوهمندی در همگرایی و الفت‬ ‫سیاسی داشتیم‪ .‬در طول تاریخ ‪ 20‬ســالی که کارگزاران‬ ‫فعالیت کرد همواره رکن موفقیــت خود را در وحدت نظر و‬ ‫وحدت عمل سیاسی بین گروه های همسو می دید‪ ،‬چیزی‬ ‫که اگر هر وقت از ان فاصله گرفتیم خسارات زیادش را هم‬ ‫بالفاصله مشاهده کردیم‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه یک سال بعد از اغاز کار مجلس‬ ‫دهم در ‪7‬خرداد ‪ ،95‬انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫ســال ‪ 96‬خواهد بــود و اقــای روحانــی در یک‬ ‫احزا ‬ ‫بو شخصیت ها‬ ‫روحانی می تواند روی حمایت عارف‬ ‫به عنوانرئیسمجلسحساب کند‬ ‫حسنرسولیدرگفت وگوبامثلث‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫‪ 28‬اذر روز ثبت نام نامزدهای انتخابات اســت‪.‬‬ ‫االن خط مشــی جریان اصالحات بــرای ورود به‬ ‫رقابت سیاســی پیــش رو به چه صورت اســت؟‬ ‫ی دولت»‬ ‫«ورود مستقل»‪« ،‬ائتالف با جریان حام ‬ ‫و «ائتــاف بــا برخــی اصولگرایــان » مدل های‬ ‫احتمالی ورود اصالح طلبــان به عرصه انتخابات‬ ‫مجلــس شــورای اســامی معرفی می شــوند‪،‬‬ ‫کدامیک را شما قرین به واقعیت می دانید؟‬ ‫فکــر می کنــم کلیــت دو جریــان اصالح طلب و‬ ‫اصولگرا اصالت و هویت سیاســی خودشــان به عنوان دو‬ ‫رقیب انتخاباتی در صحنه سیاســی انتخابات هفت اسفند‬ ‫بروز و ظهــور پیــدا خواهند کــرد و بر این اســاس جریان‬ ‫اصالحات با اهداف و راهبردهای معین در حال اماده سازی‬ ‫مقدمات ورود به این انتخابات اســت‪ .‬مهمترین اهداف‬ ‫جریان اصالحات از ورود به انتخابات دهمین دوره مجلس‬ ‫شورای اسالمی کمک به پایداری نظام جمهوری اسالمی‬ ‫ایران از طریــق فراهم کــردن امکان افزایش مشــارکت‬ ‫حداکثری احاد ملت در سراسر حوزه های انتخابیه‪ 205‬گانه‬ ‫کشور است‪ .‬همچنین بنا بر این است که جریان اصالحات‬ ‫به عنوان یک منظومه فکری و سیاســی با ایجاد اعتماد و‬ ‫همگرایی بین همه ظرفیت هــای در اختیارش به صورت‬ ‫یکدســت و یکپارچه در این انتخابات نقــش افرینی کند و‬ ‫به طور طبیعی برای رسیدن به حداکثر کرسی های مجلس‬ ‫دهم بنا دارد در همه حوزه هــای انتخابیه در صورت فراهم‬ ‫بودن شرایط اجرایی و نظارتی به لیست واحد برسد‪ .‬برای‬ ‫تحقق این اهداف تقســیم کاری صورت گرفته است بین‬ ‫مرکز کشور‪ ،‬استان ها و حوزه های انتخابیه که هر کدام از‬ ‫این سطوح تشکیالتی در قالب جبهه اصالحات ماموریت ها‬ ‫و وظایفی را برعهده دارند‪ .‬به طور مشخص مهمترین مرحله‬ ‫انتخابات برای جریانات سیاسی گزینش نامزد یا نامزدهای‬ ‫رای اور از بین افرادی است که ثبت نام کردند و صالحیت‬ ‫انها مورد بررسی و تایید هیات های اجرایی و نظارت شورای‬ ‫نگهبان قرار گرفته اســت‪ .‬این مهمترین مرحله از ســوی‬ ‫مجامع اصالح طلبان حوزه انتخابیه است که به انها محول‬ ‫شده به دلیل اینکه نسبت به معادالت محلی و منطقه ای و‬ ‫شناخت عوامل موثر بر سازمان رای مردم بیشترین اگاهی‬ ‫را دارند‪ .‬چنانچه اصالح طلبان حوزه های انتخابیه با تکیه‬ ‫بر نظرســنجی هایی که انجام می دهند یا سایر روش های‬ ‫مبتنی بر عقل جمعی بــه نامزد یا نامزدهای واحد برســند‪،‬‬ ‫سیاست‬ ‫ســال باقیمانده نیاز بــه همراهی زیــاد مجلس‬ ‫برای نمایــان کردن دســتاوردهای چهار ســال‬ ‫ریاســت جمهوری خــود دارد‪ ،‬به نظر شــما او از‬ ‫میان اقایان عــارف‪ ،‬نجفــی و الریجانی ترجیح‬ ‫می دهد کدام یک رئیس مجلس شــود‪ .‬البته با‬ ‫این نکته که اقای عارف با کناره گیری از انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری سال ‪ 92‬بسترساز پیروزی اقای‬ ‫روحانی شد و اقای الریجانی با ایفای نقش عملی‬ ‫خــود برجــام را از گردنه تصمیم گیــری مجلس‬ ‫مطابق با نظر دولت عبور داد؟‬ ‫نخســت اینکه من نباید این سوال را پاسخ دهم‪.‬‬ ‫دوم انکه اساسا این سوالی خطاست به این معنا که رئیس‬ ‫مجلس هیچ ظرفیــت‪ ،‬اختیــار و توانی بیــش از یک نفر‬ ‫نماینده ندارد‪ .‬انچــه به رئیس مجلس اقتدار می بخشــد‬ ‫یک ظرفیت اداری ‪ -‬مدیریتی اســت که به حجم تکالیف‬ ‫و اختیاراتش در پارلمان چیزی اضافــه نمی کند‪ .‬در واقع‬ ‫نقش مدیریتی یک رئیس پارلمان اختیارات بیش از یک‬ ‫نماینده را در اختیارش قرار نمی دهد‪ ،‬از این جهت حتی در‬ ‫ادبیات دنیای غرب که پارلمان هم منشاش از همانجاست‬ ‫و ما عمال گرته برداری کردیم از انچه در دنیای لیبرال غرب‬ ‫صورت گرفت و بر همان اســاس مجلس تشکیل دادیم‪،‬‬ ‫انجا به رئیس مجلس می گویند ســخنگو یا اسپیکر‪ .‬طبعا‬ ‫نمی توان خیلــی روی قدرت رئیس مجلس حســاب کرد‬ ‫اما اینکه کدام ترکیب از نیروهای درون مجلس می تواند‬ ‫بیشتر به مصلحت دولت باشــد؟ تصورم این است که سم‬ ‫مهلک برای دولت و مزاحم اصلی بر سر راه دولت نیروهای‬ ‫رادیــکال هســتند‪ .‬نیروهایی هســتند که هــم می تواند‬ ‫به عنوان یک زائده ای بــر پیکر اصولگراها ظاهر و حادث‬ ‫شود و هم می تواند این عارضه بر پیکر اصالح طلبان باشد‬ ‫اما تجربه ای که اصالح طلبان در گذشته داشتند و اسیبی‬ ‫که از ناحیه برخــی تندروهای خودشــان خوردند انها را به‬ ‫صورت یک امر قطعی و پایــدار از عارضه های رادیکالیزم‬ ‫نجات داده است‪ .‬در واقع می توانم این طوری تاکید کنم‬ ‫که اصالح طلبان در معرض چنین خطری االن به طور کلی‬ ‫نیستند لکن اصولگراها هستند‪ .‬االن این جریان به عنوان‬ ‫یک امر مشکل ساز هم برای اندیشه میانه روی اصولگرایی‬ ‫و هم به عنوان یک گروه مخرب و کارشکن در برابر دولت‬ ‫تلقی می شــود‪ ،‬از این جهت ما باید این پدیده را به عنوان‬ ‫مشــکل اینده دولت در نظر بگیریم و اگــر ترکیب مجلس‬ ‫اینده از نیروهای میانه رو و معقول اصولگرا یا اصالح طلب‬ ‫شــکل بگیرد حتما ان مجلس به دولــت در جهت تامین‬ ‫منافع مردم و مصالح نظام کمک می کنــد و در این رابطه‬ ‫دولت نه تنها ناراحت نخواهد بود بلکه خیلی هم خوشحال‬ ‫خواهد بود اما چنانچه این مجلس گرفتار برخی رفتارهای‬ ‫تندروانه مثل انچه امروز شــاهدش هســتیم بشود طبیعتا‬ ‫دولت نگران حضور چنین افرادی در پارلمان خواهد بود‪.‬‬ ‫ما باید در این نقطه به عنوان یک امر بازدارنده و یک اقدام‬ ‫پیشگیرانه دوســتان اصولگرای خودمان را توصیه کنیم‬ ‫که وحدت میانه روی در درون خودشــان را انسجام دهند‬ ‫و با یک همت متعالــی و یک همت عالمانــه اجازه ندهند‬ ‫به خاطر برخی اختالفات‪ ،‬میدانی بــرای ترکتازی جریان‬ ‫تندر و در درون اردوگاه اصولگرایی ایجاد شود‪ .‬این همت‪،‬‬ ‫همت ارزشــمندی اســت و حتما هم دولت فعلی که پایه‬ ‫اصولگرایی دارد و رویکردش اصالح طلبانه است عالقمند‬ ‫به این نکته است‪.‬‬ ‫پس برای دولت فرق نمی کنــد در مجلس اینده‬ ‫اقای عارف رئیس باشد یا اقای الریجانی؟‬ ‫هیچ تفاوتی برای دولت نمی کند‪ .‬مهم این است‬ ‫کــه خروجی ان مجلــس و ان ترکیــب چگونــه در اختیار‬ ‫منافع مردم قرار بگیرد؛ منافعی کــه دولت می خواهد انها‬ ‫را عملیاتی کند‪.‬‬ ‫‪35‬‬ ‫احزا ‬ ‫بو شخصیت ها‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫سایر اصالح طلبان در مرکز کشور و مراکز استان ها از این‬ ‫ایده پشتیبانی می کنند‪ .‬طبیعتا چنانچه امکان معرفی نامزد‬ ‫و نامزدهــای واحد از بین ثبت نام شــدگان تایید صالحیت‬ ‫شــده در حوزه های انتخابیه مهیا نباشد شورای اصالحات‬ ‫استان ها ورود پیدا می کند و با ایفای نقش داوری و استفاده‬ ‫از نفوذ و توان متقاعدکنندگی خود برای رســیدن به لیست‬ ‫واحد کمک می کند و به همین ترتیب اگر احیانا برای معدود‬ ‫حوزه های انتخابیه این سازوکار در مرکز استان هم جواب‬ ‫ندهد‪ ،‬شورای عالی سیاستگذاری اصالح طلبان ورود پیدا‬ ‫خواهد کرد‪ .‬بنــا ندارم به تفصیل در ایــن باره صحبت کنم‬ ‫فقط ان هدف اولی که گفتم این اســت که اصالح طلبان‬ ‫به عنوان بخشــی از جریانات درون نظام با هدف کمک به‬ ‫اعتالی نظام جمهوری اســامی ایران بنا دارند با جدیت‬ ‫و پشــت کار وارد این انتخابات شــوند‪ .‬رئــوس برنامه ها‪،‬‬ ‫راهبردها‪ ،‬سیاست های اجرایی و خط مشی هایی که بتواند‬ ‫به تحقق اهدافی که اشاره شد کمک کند‪ ،‬در شرایط فعلی‬ ‫تدوین شده و در حال نهایی شدن است‪.‬‬ ‫اقــای عبدالله ناصری چندی پیــش گفت «ایده‬ ‫این است اگر اصالح طلبان در حوزه انتخابیه ای‬ ‫نتوانند نامزد معرفــی کنند از نامــزد اصولگرای‬ ‫میانه رو حمایت کنند»؛ اصالح طلبان فکر می کنند‬ ‫در چند حوزه با چنین شــرایطی مواجه شوند؟ ایا‬ ‫مکانیزمی برای این شرایط اندیشیده اند؟‬ ‫انچــه اقــای دکتــر ناصــری گفتنــد مبتنــی بر‬ ‫بدبینانه تریــن پیش بینی و گمانه زنی اســت‪ ،‬بــه این معنا‬ ‫که با برخــوردی که هیات هــای اجرایــی فرمانداری ها و‬ ‫بخشــداری ها در مرحله اول هیات های نظارت شــورای‬ ‫نگهبــان در جایــگاه نظارتی بــا نامزدهــای اصالح طلب‬ ‫خواهند داشــت‪ ،‬اکثریت این نامزدها ردصالحیت شوند‪.‬‬ ‫با شــناختی که از شــورای نگهبان و توجهی که به مصالح‬ ‫کشــور دا رد پیش بینی ام این اســت که ما بــا چنین گزینه‬ ‫بدبینانه ای مواجه نخواهیم بود و ان شاءالله با سعه صدری‬ ‫که هیات هــای اجرایی‪ ،‬وزارت کشــور و سلســله مراتب‬ ‫وابسته به شورای نگهبان از جهت ایجاد گشایش سیاسی‬ ‫و فراهم کردن حضور همه ســایق در صحنــه انتخابات‬ ‫انجام خواهنــد داد‪ ،‬ما قــادر خواهیم بود کــه برای همه‬ ‫حوزه های انتخابیه نه تنها حداقل یک نامزد رای اور داشته‬ ‫باشیم بلکه خوشبینانه امیدوار هستم بین گزینه های تایید‬ ‫صالحیت شده اصالح طلب از حیث رای اوری ناچار باشیم‬ ‫که با استفاده از سازوکارهای سنجش مقبولیت و رای اوری‬ ‫از این ســبد رای اوری نامزدهای تایید صالحیت شده مان‬ ‫محمدرضا عارف اخیرا رئیس‬ ‫شورای عالی سیاست گذاری‬ ‫اصالح طلبان شده است‬ ‫‪2‬‬ ‫حســن رســولی‪ ،‬عضو هیات مدیره بنیــاد باران‬ ‫هر گونه پیونــد و ائتالف جریان اصالحــات با جریان‬ ‫اصولگرا را برای انتخابات مجلس شــورای اســامی‬ ‫رد می کند می گویــد‪« :‬اگر اکثریت مجلــس اینده در‬ ‫اختیار اصالح طلبان باشــد انتخــاب رئیس مجلس‬ ‫خارج از حوزه اصالح طلبی نخواهــد بود‪ ».‬این فعال‬ ‫سیاسی اصالح طلب معتقد است‪« :‬همچنان که دکتر‬ ‫روحانی در جریان انتخابات ‪ 24‬خرداد ‪ 92‬از گذشت و‬ ‫فداکاری دکتر عارف برخوردار شد به طریق اولی وقتی‬ ‫دکتر عارف در جایگاه ریاست مجلس اینده قرار بگیرد‬ ‫دولت یازدهم می تواند از همکاری و هماهنگی دو قوه ‬ ‫بهره مند شود و محدودیت و مشکلی از جانب مجلس‬ ‫نخواهد داشت‪».‬‬ ‫به انتخاب نامزد رای اورتــر و رای اورترین ها اقدام کنیم‪.‬‬ ‫امیدوارم وارد ان فضای بدبینانه نشویم‪.‬‬ ‫اقای عــارف در عرصــه دهمیــن دوره انتخابات‬ ‫مجلس شــورای اســامی می خواهد چه نقشی‬ ‫برای جریان اصالحات ایفا کند؟‬ ‫اقای دکتر عارف همچنان که در انتخابات‪ 92‬نقش‬ ‫تعیین کننده سیاســی‪ ،‬اخالقی و تاریخی در نوســازی قوه‬ ‫مجریه ایفا کرد و با کناره گیری از عرصه رقابت ها زمینه رای‬ ‫اوری دکتر روحانی را فراهم کرد با همان خط مشی بنا دارد‬ ‫در زمینه تغییــر ترکیب مجلس دهم و کمک به نوشــدگی‬ ‫مجلس از حیث سلیقه سیاســی نقش افرین باشد‪ .‬باتوجه‬ ‫به مقبولیتی که دکتر عارف بین همه احزاب‪ ،‬شخصیت ها‬ ‫و ظرفیت های اصالح طلبــی دارد‪ ،‬به گونــه ای که بدون‬ ‫حتی یک مخالف مشفقانه همه از او خواهش کردند که در‬ ‫باالترین سطح ســازماندهی انتخاباتی اصالح طلبان بروز‬ ‫و ظهور پیدا کند او بنا دارد که در مقام عمل این خواسته و‬ ‫اجابت دیدگاه اصالح طلبان و این نقش مدیریت راهبردی‬ ‫را برای انتخابات پیش رو با همکاری سایر احزاب سیاسی‪،‬‬ ‫گروه های سیاســی و شــخصیت های سیاســی به انجام‬ ‫برساند‪.‬‬ ‫می گویند چرا کارگزاران تالش نمی کند پشت سر‬ ‫عــارف قــرار بگیــرد و جایــگاه و نقــش او را در‬ ‫انتخابات مجلس شورای اسالمی تقویت کند؟‬ ‫حزب کارگزاران سازندگی یکی از احزاب ‪ 24‬گانه‬ ‫حاضر در شورای عالی سیاست گذاری اصالح طلبان است‬ ‫و ارکان حزب کارگزاران سهم بسزایی در مجاب کردن دکتر‬ ‫عارف برای پذیرش این مسئولیت و تشکیل شورای عالی‬ ‫سیاســتگذاری داشــتند‪ .‬این ‪ 24‬حزب حتما در بسیاری از‬ ‫موارد ممکن اســت با هم اختالف نظراتی داشته باشند اما‬ ‫همان طور که گفتم حضــور دکتر عــارف به عنوان رئیس‬ ‫شــورای عالی سیاســتگذاری اصالح طلبان کشــور برای‬ ‫انتخابات مجلس دهم بدون حتی یک رای مخالف تحقق‬ ‫پیدا کرد که حزب کارگزاران هم به عنــوان یکی از احزاب‬ ‫موثر و با قدمت ‪ 20‬ساله در تحقق این انسجام و یکپارچگی‬ ‫نقش بسزایی داشته است‪.‬‬ ‫اما اعضــای شــورای مرکــزی حزب کارگــزاران‬ ‫ســازندگی در یادداشــت ها و مصاحبه های خود‬ ‫همواره از ریاســت اقای عارف بر شــورای عالی‬ ‫سیاســت گــذاری اصالح طلبان‪ ،‬سرلیســتی و‬ ‫حتی ریاســت او بــر فراکســیون اصالح طلبان‬ ‫مجلس دهــم اســتقبال و حمایت و پشــتیبانی‬ ‫کردند‪ .‬در مقابل کنایه هایی هم به احتمال ریاست‬ ‫اقای عارف بــر مجلس دهــم زده انــد‪ .‬در واقع‬ ‫به این گزینــه که می رســند ان قلــت می اورند و‬ ‫گزینه های دیگری را مطــرح می کنند‪ .‬این رفتار‬ ‫حزب کارگزاران متاثر از چیست؟‬ ‫مــا همچنان که بیــن احــزاب اصالح طلب تنوع‬ ‫فکری و ســلیقه ای داریــم‪ ،‬ممکن اســت در درون ارکان‬ ‫یک حزب هــم فراکســیون های مختلف‪ ،‬نقطــه نظرات‬ ‫گوناگون داشــته باشــند اما انچه به عنوان خروجی حزب‬ ‫کارگزاران سازندگی امروز در شورای عالی سیاست گذاری‬ ‫بروز و ظهور عینی دارد دقیقا یــک خروجی یکصدا‪ ،‬واحد‬ ‫و هماهنگ است‪ .‬اینکه در اینده چه کسی رئیس مجلس‬ ‫شورای اســامی شــود به نظر من یک بحث زودهنگامی‬ ‫ اســت و نمی توان قبل از مشخص شــدن ترکیب مجلس‬ ‫اینده پیش دســتان ه به یک مناقشــه و گمانه زنی و رود کرد‬ ‫که بیشتر در حد پیش بینی های کمتر معتبر است‪ .‬بنابراین‬ ‫باید صبر کرد و دید مرحله به مرحله اصالح طلبان می توانند‬ ‫براساس این منشــور و نقشه راه اهداف شــان را جلو ببرند‬ ‫یا خیر‪ .‬ما االن در مرحله ســازماندهی منســجم‪ ،‬برقراری‬ ‫یک وحدت نظر و اجماع نظری بین اصالح طلبان و ایجاد‬ ‫یکپارچگــی در بین احزاب‪ ،‬حوزه هــای انتخابیه و مناطق‬ ‫هســتیم‪ .‬تا اینجا اصالح طلبان توانســتند با موفقیت این‬ ‫بخش از مراحل انجام پروژه انتخابات را با موفقیت به پیش‬ ‫ببرند‪ .‬فکر می کنم بــا تکیه بر تجارب تلخ و شــیرین قبلی‬ ‫می توان به مقصود رسید‪ .‬تجربه شــیرین برای انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری ســال ‪ 92‬و تجربه تلخ بــرای انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری ســال ‪ 84‬اســت‪ .‬تکیه بر تشخیص و‬ ‫عقل جمعی و ترجیح منافع ملی بر منافــع جناحی و همین‬ ‫طور ترجیــح مصالح جریــان اصالحات بر منافــع حزبی و‬ ‫فردی اصل اســت‪ .‬یقین دارم در مراحل باقــی مانده نیز‬ ‫اصالح طلبــان با همیــن رویکــرد پیش می رونــد‪ .‬یاداور‬ ‫می شومتعیینرئیسمجلسشورایاسالمیتوسطاحزاب‬ ‫سیاســی و شــورای عالی سیاســت گذاری اصالح طلبان‬ ‫صــورت نمی گیرد کــه حاال بخشــی از کارگــزاران یا یک‬ ‫حزب دیگری با ریاســت یک شــخصیت مخالف باشــند‪.‬‬ ‫احزاب سیاسی تالش می کنند بیشــترین تعداد کرسی ها‬ ‫را در مجلس داشته باشــند و روز هشتم خرداد ماه سال ‪95‬‬ ‫وقتی ترکیب مجلــس دهم مشــخص و رایزنی ها انجام و‬ ‫فراکسیون ها تشکیل شــد و ائتالف های احتمالی شکل‬ ‫گرفت انجا در تعیین رئیس مجلس تناسب وزن دو جریان‬ ‫اصالح طلب و اصولگرا موثر خواهد بود‪ .‬بنابراین از االن به‬ ‫نظر من زودهنگام است که به مراحل نهایی پروژه مجلس‬ ‫دهم ورود انجام شود‪.‬‬ ‫تحلیل شخص شما چیســت؛ یک موضع گیری‬ ‫از اقای حجاریان داشــتیم که گفته «االن زمان‬ ‫ریاســت یک اصالح طلب بر مجلس نیست» در‬ ‫واقع این جمله اشــاره ای تلویحی به اقای عارف‬ ‫دارد‪ ،‬بــا لحاظ ایــن مقدمه از موضــع کارگزاران‬ ‫دو تحلیل برداشــت می شــود؛ یکی انکه «اقای‬ ‫عارف برای در اختیار گرفتن مســئولیت ریاست‬ ‫مجلس ناتوان اســت» دومین تحلیل ان است‬ ‫که «کارگزاران ساختار سیاسی قدرت را شناخته‬ ‫و با شرایط فعلی می بینند که اصالح طلبان نباید‬ ‫به ریاست مجلس فکر کنند» نظر شما چیست؟‬ ‫معتقــدم پیــروزی در انتخابــات را حاکمیــت به‬ ‫جریانات سیاســی اعطا نمی کند بلکه جریانات سیاســی‬ ‫هستند که با استفاده از حقوق شهروندی و اساسی خودشان‬ ‫اکثریت مجلس را کسب می کنند و این قدرت یعنی اکثریت‬ ‫نمایندگان مجلس را به دســت اوردن‪ ،‬کسب کردنی است‬ ‫نه اعطا شــدنی؛ ثانیا اقای دکتر عارف متناسب با ساختار‬ ‫واقعی قدرت یکی از چهره های روشن و اشکار مورد قبول‬ ‫حاکمیت و اصالح طلبان است؛ به گونه ای که از یک طرف‬ ‫منصوب مقام معظم رهبری در مجمع تشخیص مصلحت‬ ‫نظام و شورای عالی انقالب فرهنگی است و در عین حال‬ ‫در جامعــه اصالح طلبی ایــران از منزلتی برخوردار اســت‬ ‫احزا ‬ ‫بو شخصیت ها‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫به صورت اقتضایی متناســب با منافع ملی کشور و مصالح‬ ‫اصالح طلبان تصمیمات الزم را درباره مسائل پیش روی‬ ‫اتخاذ کنند‪.‬‬ ‫چندی پیــش از طرف حزب کارگــزاران نام اقای‬ ‫نجفــی به عنــوان یکــی از گزینه های ریاســت‬ ‫مجلس مطرح شد که دیگر مثل اقای الریجانی‬ ‫در اردوگاه اصولگرایان تعریف نمی شــود‪ ،‬بلکه‬ ‫خاســتگاه اصالح طلبی دارد‪ .‬برخــی می گویند‬ ‫«کارگزاران با ایــن کار به حاکمیت پیــام داد که‬ ‫به دنبال کســب جایگاه ریاست مجلس نیست»‬ ‫شما چه برداشتی دارید؟‬ ‫سیاست‬ ‫که مشــفقانه او را به عنوان مدیر راهبردی انتخابات قبول‬ ‫کردند‪ .‬ثالثا به ســوابق دکتر عارف اگر اشــاره شود وی در‬ ‫هیچ مقطع از حیات سیاســی خودش یک چهره رادیکال‬ ‫ت بنابراین می تواند در این جایگاه قرار بگیرد‪ .‬رابعا‬ ‫نبوده اس ‬ ‫حضور اقای دکتر عارف در سلسله مراتب مدیریتی حضوری‬ ‫طبیعی‪ ،‬پلکانی و گام به گام بوده است‪ .‬عارف قرار گرفتن‬ ‫در جایگاه معاون وزیر‪ ،‬رئیس دانشگاه تهران‪ ،‬وزیر‪ ،‬معاون‬ ‫اول رئیس جمهوری را در کارنامه اجرایی خود دارد‪ ،‬ضمن‬ ‫انکه یک چهره برجسته دانشگاهی و مقبول است بنابراین‬ ‫اگر مقایسه کنیم با ریاست فعلی مجلس شورای اسالمی‬ ‫نه تنها از حیث شرایط قرار گرفتن در این جایگاه کمبودی‬ ‫متوجه دکتر عارف نیســت بلکه از گزینه هــای بالقوه قابل‬ ‫بحث از حیث ســوابق و شــرایط احراز به طور قطع و یقین‬ ‫دکتر عارف می تواند مخرج مشترک قبول حاکمیت و مطالبه‬ ‫اصالح طلبان باشد‪.‬‬ ‫پس شما هر دو تحلیل را رد می کنید؟‬ ‫بله همین طور است‪.‬‬ ‫پس چرا کارگزاران حمایت از اقــای الریجانی را‬ ‫مطرح کرد و حتی اقای عطریانفر عضو شورای‬ ‫مرکــزی ایــن حــزب از «ترجیح‬ ‫الریجانی بر نسیه عارف» سخن‬ ‫گفت؟ ایــن نشــان نمی دهد که‬ ‫طیف اعتدال به ویــژه کارگزاران‬ ‫می خواهــد گزینــه ریاســت‬ ‫مجلسی اقای الریجانی را تقویت‬ ‫کند؟‬ ‫احتمــال نزدیکی اصالح طلبان‬ ‫بــا طیــف اقــای الریجانــی در جریان‬ ‫اصولگرایی را بســیار بعیــد می دانم ولی‬ ‫احتمال نزدیکی ســایر طرفداران دولت‬ ‫بــا هــر ظرفیتــی در انتخابات فــرارو به‬ ‫طیف اقای الریجانی یــک امر محتمل‬ ‫اســت‪ ،‬چون سیاســت عالــم ممکنات‬ ‫اســت‪ .‬قطعا جریان اصالح طلب دست‬ ‫به ائتالف با اقای الریجانــی نمی زند به‬ ‫دلیل اینکه این اقدام به معنای پشــت پا‬ ‫زدن به هویت عمیــق جریان اصالحات‬ ‫اســت‪ .‬نزدیکی اصالح طلبــان به اقای‬ ‫الریجانی یعنــی طرفین باید به پیشــینه‬ ‫خودشــان بی اعتنایی کننــد‪ .‬نمی دانم‬ ‫اقای الریجانی چنین انگیزه ای داشــته‬ ‫باشــد یا نه امــا در جریــان اصالح طلب‬ ‫چنین بحثی مطرح نیست‪ .‬شخصا تحقق‬ ‫ان را امکان پذیــر نمی بینم‪ .‬ضمن انکه‬ ‫این جملــه که «نقــد الریجانــی بهتر از‬ ‫نسیه عارف است» انتســابش به مراجع‬ ‫رســمی جریان اصالحات کامال رد شده‬ ‫است‪ .‬همان طور که یاد شــد این جمله‬ ‫اقای مهندس عطریانفر بوده که ســابقه‬ ‫رفاقتی وهم دانشــگاهی بــودن با اقای‬ ‫الریجانی دارد حتی مورد اتفــاق نظر حزب کارگزاران قرار‬ ‫نگرفته اســت‪ .‬بنده چنین گزاره ای را به جز ایشان از هیچ‬ ‫فرد حقیقی و حقوقی اصالح طلب سراغ ندارم‪ .‬در واقع این‬ ‫نقطه نظر شخصی مهندس عطریانفر اســت‪ .‬البته قابل‬ ‫انکار نیســت که اقای دکتر الریجانی در ســال های اخیر‬ ‫به خصوص در کمک به دولت یازدهم مبنی بر به سرانجام‬ ‫رساندن برنامه اقدام مشترک مشهور به برجام بسیار مثبت‬ ‫و برمبنای منافع و مصالح ملی حرکت کرده است اما جریان‬ ‫اصالحات همان طور که عرض کردم دارای یک پیشینه‬ ‫‪ 200‬ساله و یک هویت روشــن و شناخته شده است و این‬ ‫جریان در برخــورد با مســائل مختلف سیاســت داخلی‪،‬‬ ‫خارجی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬فرهنگــی‪ ،‬اجتماعی و نقش مجلس‬ ‫دارای دیــدگاه متفاوت بــا جریان اصولگرا اســت‪ .‬حتما‬ ‫جناب اقای دکتر الریجانی امروز بــا اقای دکتر الریجانی‬ ‫دهه ‪70‬و برنامه چــراغ و حتی با دکتــر الریجانی مجلس‬ ‫هشتم متفاوت اســت‪ ،‬بر همین اساس اگر انتخاب برای‬ ‫ریاســت مجلس بین اقــای دکتر الریجانــی و یک چهره‬ ‫فرضا رادیکال باشــد حتمــا اصالح طلبان در ان شــرایط ‬ ‫ترجیح شــان دکتر الریجانی اســت ولی این استثنا قاعده‬ ‫کلی را که جریان اصالحات با ظرفیت هایی که دارد بدون‬ ‫انکه احساس انفعال داشته باشد و با اعتماد به نفس کامل‪،‬‬ ‫باور دارد و مدعی است که برای اداره کشور در سطح قوای‬ ‫سه گانه دارای برنامه‪ ،‬سازمان و برخوردار از ظرفیت های‬ ‫مجرب و کادر مدیریتی کارکشته اســت بنابراین در چنین‬ ‫شــرایطی به صورت ایده ال دســت به انتخاب در خارج از‬ ‫حوزه اصالح طلبی نخواهد زد در صورتی که ان شــاءالله‬ ‫اکثریت مجلس اینده را در اختیار داشــته باشــد‪ .‬اگر این‬ ‫هدف یعنی رســیدن به حداکثر کرســی ها محقق نشــود‬ ‫قطعا جریان اصالحات و رهبران اصالحات از جمله جناب‬ ‫دکتر عارف از انچنان پختگی و بلوغ برخوردار هســتند که‬ ‫اقای دکتر نجفی بخش دیگــری از ظرفیت های‬ ‫سیاسی و مدیریتی اصالح طلبان است و در توانمندی اقای‬ ‫دکتر نجفی کسی که دو وزارتخانه مهم سازمان مدیریت و‬ ‫برنامه ریزی کشور را اداره کرده هیچ گونه تردیدی نیست‪.‬‬ ‫ما عالوه بر اقای دکتر نجفی اگر در مقابل این سوال قرار‬ ‫بگیریم که بخش های مختلف نظام سیاسی و اداری کشور‬ ‫از حوزه اصالح طلبــان و اصالح طلبی تقاضــای مدیران‬ ‫ارشد داشته باشد من با شناختی که دارم مدعی هستم که‬ ‫جریان اصالحات در هیچ حــوزه ای با محدودیت و کمبود‬ ‫مواجه نیست‪.‬‬ ‫اینکه دکتر نجفی کاندیدای مجلس شــود یا نشــود‬ ‫و اگر بشــوند در زمره کاندیداهای بالقوه ریاســت مجلس‬ ‫قرار می گیرند مثل اقای دکتر عارف و ســایر شخصیت ها‬ ‫موکول به این است که انتخابات مجلس شورای اسالمی‬ ‫برگزار و ترکیب مجلس روشن شود‪ ،‬چون ریاست مجلس‬ ‫توسط ‪ 290‬نفر نماینده مجلس تعیین می شود نه براساس‬ ‫پیشداوری های قبل از انتخابات‪.‬‬ ‫یعنی بین اقای نجفی و اقای عارف احتمال رقابت‬ ‫همزمان برای در اختیار گرفتن کرســی ریاست‬ ‫مجلس به وجود نمی اید؟‬ ‫خیلــی بعیــد می دانــم‪ .‬اقــای‬ ‫دکتر نجفــی و اقــای دکتر عــارف هر دو‬ ‫از ظرفیت هــای تاثیرگــذار اصالح طلبی‬ ‫هســتند‪ .‬به نظــرم اگــر انتخــاب گزینه‬ ‫اصالح طلبان برای کرسی ریاست مجلس‬ ‫شــورای اســامی دوره دهم قرار باشد از‬ ‫میان این دو شــخصیت اتفاق بیفتد انچه‬ ‫که امروز شــاهدش هســتیم کوچکترین‬ ‫اختالف و واگرایی پیش نخواهد امد‪.‬‬ ‫ترجیح اقای روحانی چیست؟ همانطور‬ ‫که شــما اشــاره کردید همکاری عملی‬ ‫اقــای الریجانــی بــا دولــت را هنگام‬ ‫بررسی برجام در مجلس شاهد بودیم‬ ‫باتوجه به اینکه یک سال بعد از اغاز کار‬ ‫مجلس دهم در ‪7‬خرداد ‪ ،95‬انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری ســال ‪ 96‬خواهد بود‬ ‫و اقای روحانی در یک ســال باقیمانده‬ ‫نیاز بــه همراهی زیــاد مجلــس برای‬ ‫نمایان کردن دستاوردهای چهار سال‬ ‫ریاســت جمهوری خــود دارد‪ ،‬بــه نظر‬ ‫شــما او از میان اقایان عارف‪ ،‬نجفی و‬ ‫الریجانــی ترجیح می دهد کــدام یک‬ ‫رئیس مجلس شود؟‬ ‫اقــای دکتــر روحانــی دیگــر‬ ‫دکتــر روحانــی کاندیــدای انتخابــات‬ ‫ریاست جمهوری سال ‪ 92‬نیست‪ .‬او االن‬ ‫در جایگاه دومین مقام سیاســی‪ -‬اجرایی‬ ‫کشــور قرار دارد و مسئول حســن اجرای‬ ‫انتخابات اســت‪ .‬من تا به حال نشــنیدم‬ ‫اقای دکتــر روحانی خارج از ایــن جایگاه‬ ‫موضعگیری کند درباره مقوالتی از جنس اینکه چه کســی‬ ‫رئیس مجلس باشد و یا ترکیب مجلس اینده چگونه شود‪.‬‬ ‫ضمن انکه با فرضی که گفته شد حتما اقای دکتر روحانی‬ ‫و دولتــش در صورتی که اقای دکتر عــارف عنصر کلیدی‬ ‫مجلس دهم باشــد همچنان که در جریــان انتخابات ‪24‬‬ ‫خرداد ‪ 92‬از گذشــت و فداکاری دکتر عارف برخوردار شد‬ ‫به طریق اولی وقتی دکتر عارف در جایگاه ریاست مجلس‬ ‫اینده قرار بگیــرد دولت یازدهــم می توانــد از همکاری و‬ ‫هماهنگی دو قوه بهره مند شــود و با فرضی که گفته شد به‬ ‫نظر من دولت یازدهم از جانب مجلس محدودیت و مشکلی‬ ‫نخواهد داشت‪.‬‬ ‫‪37‬‬ ‫سیاست‬ ‫گفت وگوی ویژه‬ ‫نقوی حســینی هفته گذشــته فردی خبرساز بوده اســت‪ .‬او در جمع‬ ‫معترضانی قرار گرفــت که موجبات به هــم خوردن ســخنرانی وزیر دولت‬ ‫اصالحــات را پدید اوردنــد‪ .‬او که عضو کمیســیون امنیت ملــی مجلس و‬ ‫فراکسیون رهروان والیت است از این اقدام خود دفاع کرده و این کار خود را‬ ‫انجام تکلیف دانسته است‪.‬‬ ‫بهتکلیفمعمل کردم‬ ‫سید حسیننقوی حسینیدرگفت وگویی‬ ‫مشروحازماجرای ورامینمی گوید‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫نشستی که با عنوان گردهمایی اصالح طلبان در‬ ‫ورامین روز جمعه ‪ 29‬ابان برگزار شــد با حواشی‬ ‫همــراه بود‪ .‬شــما چه زمانــی از برگــزاری چنین‬ ‫نشستی مطلع شدید؟‬ ‫فکر می کنم ‪ 2-3‬روز قبل از برگزاری این نشســت‬ ‫خبرش در شهرستان منتشر شده بود که اصالح طلب های‬ ‫شهرستان های ورامین‪ ،‬قرچک‪ ،‬پیشــوا و پاکدشت قرار‬ ‫است گردهمایی داشته باشند‪ .‬حتی در همان زمان انتشار‬ ‫ی میهمانان مطرح بود چون میهمان ها برای‬ ‫خبر هم اسام ‬ ‫مردم شهرستان شناخته شده هستند بنابراین سه شنبه بود‬ ‫که مثل بقیه مردم خبر برگزاری ان گردهمایی را شنیدم‪.‬‬ ‫ایا بعد از اطالع یافتن از این نشست تحقیقی هم‬ ‫انجام دادید که این نشست مجوز دارد یا ندارد؟‬ ‫خیر‪ ،‬در ایــن رابطــه تحقیقی نکردیــم منتها در‬ ‫محاورات با بعضی از افراد سوال می شد که مجوز گرفتند‬ ‫یا نگرفتن د و یا اگر مجوز دارند به نام چه کسی است ‪ ،‬هدف‬ ‫نشســت چیســت ‪ ،‬درباره این نوع موضوعــات گفت وگو‬ ‫می کردیم‪ ،‬ان موقع نگفتنــد اینها مجوز دارند یا ندارند‪ ،‬تا‬ ‫روز قبل از برگزاری نشست به ما گفتند اینها مجوز دارند ولی‬ ‫کسی مجوزی نشان نداد یا به این سوال پاسخ ندادند که‬ ‫مجوز به چه کسی داده شده است‪.‬‬ ‫بعد متوجه شــدید مجوز به چه کسی داده شده‬ ‫است؟‬ ‫بعد دنبال این بودیم که مجوز به چه کســی داده‬ ‫شــده اســت‪ ،‬من نامه ای مشــاهده کردم که در ان نامه‬ ‫شــورای هماهنگی جبهه اصالحات شهرستان ورامین‪،‬‬ ‫قرچک‪ ،‬پیشوا در خواســت مجوز کرده و به این مجموعه‬ ‫مجوز داده شده اســت بر همین اســاس هنوز سوالی که‬ ‫برای ما مطرح اســت و من از وزیر کشــور این ســوال را‬ ‫مطرح کردم و باید بیاید مجلس پاسخ دهد‪ ،‬این است که‬ ‫فقط گروه هایی می تواننــد مجوز اجتماع دریافت کنند که‬ ‫مصوب کمیســیون ماده ‪ 10‬احزاب باشند یعنی به عنوان‬ ‫یک حزب رسمی ثبت شده باشند و چنین عنوانی در وزارت‬ ‫کشور به عنوان یک گروه شــناخته شده باشد‪ .‬این طوری‬ ‫نیست که هر مجموعه ای برود انجا مجوز اجتماع بخواهد‪،‬‬ ‫وزارت کشور یا فرمانداری یا استاندار به ان مجوز اجتماع‬ ‫دهد و بعد ان مجموعه برود گردهمایی بگذارد‪ .‬حتی شعبه‬ ‫و شاخه یک حزب هم نمی تواند چنین مجوزی بگیرد مگر‬ ‫انکــه در فرمانداری ان شهرســتان پرونده تشــکیل داده‬ ‫باشد‪ .‬االن شعبه ورامین حزب موتلفه باید برود فرمانداری‬ ‫شهرستان پرونده تشکیل دهد‪ ،‬اعضا و دبیر معرفی کند و‬ ‫اسناد و مدارک دهد‪ ،‬وقتی پرونده اش تایید شد فعالیت این‬ ‫شعبه قانونی است‪.‬‬ ‫پس چطور وزارت کشور به این گردهمایی مجوز‬ ‫داده است؟‬ ‫در تصویری که از ماجرای‬ ‫ورامین منتشر شد نقوی حسینی‬ ‫در میان معترضان حضور داشت‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫و نیست اما شعارهای تبلیغاتی روزنامه های اصالح طلب‬ ‫باعث شد که به ذهن جامعه القا شــود که مردم با نشست‬ ‫اصالح طلبان مخالفند‪ .‬ما چه مخالفتی داریم؟ حاال اینکه‬ ‫تمام اصالح طلبان چهار شهرســتان قرچــک‪ ،‬ورامین‪،‬‬ ‫پیشوا و پاکدشــت را جمع کردند و مجموع انها به ‪ 60‬نفر‬ ‫نرسیدند‪.‬‬ ‫یعنی کل مجموعه ای که در ان جلسه بودند ‪60‬‬ ‫نفر هم نشدند؟‬ ‫بله‪ ،‬همایش اصالح طلبان چهار شهرســتان ‪60‬‬ ‫نفر ادم نبودند‪ .‬مگر مردم شهرستان های قرچک‪ ،‬ورامین‬ ‫و پیشــوا نگرانی از اینها دارند؟ اعتراض مردم به این بود‬ ‫که فتنه و فتنه گــر نباید جوالنگاه سیاســی پیدا کند چون‬ ‫فتنه خط قرمز نظام اســت‪ .‬این مســاله را نه فرمانداری‪،‬‬ ‫نه استانداری و نه وزارت کشــور و نه مردم فهیم و عزیز و‬ ‫والیتمدار کشــورمان متوجه شــدند‪ .‬روزنامه ها‪ ،‬نشریات‬ ‫و رســانه های اصالح طلب نگاه خود را به همه ملت ایران‬ ‫القا کردند‪ ،‬رسانه های خارجی هم در تقویت این نگاه کم‬ ‫نگذاشتند‪ .‬دائم اعالم کردند معترضان نگذاشتند نشست‬ ‫برگزار شــود‪ .‬در صورتی که نشســت برگزار شد سخنرانان‬ ‫سخنرانی کردند و به هیچ کس هیچ تلنگری وارد نشد‪.‬‬ ‫چنــد درصــد از ‪ 60‬نفــر حاضــر در گردهمایــی‬ ‫اصالح طلبان ‪ 4‬شهرســتان ورامیــن‪ ،‬قرچک‪،‬‬ ‫پیشوا و پاکدشت را فتنه گر می دانید؟‬ ‫قرار نیست درصد بگویم‪ .‬بعد مناقشه شود دو نفر‬ ‫بود نه پنج نفر‪ .‬اصال یک نفر همان اقای الویری‪ .‬باالخره‬ ‫فتنه گر‪ ،‬فتنه گر است‪ .‬ما نباید به نشست فتنه گران مجوز‬ ‫قانونی بدهیم‪ .‬اگر فرمانداری‪ ،‬استانداری و وزارت کشور‬ ‫به فتنه گران مجوز دهد خالف قانون عمل کرده است‪.‬‬ ‫ممکن است اصالح طلبان بگویند‪،‬اقای الویری‬ ‫در دوره فتنه بازداشــت شــد‪ ،‬حبس خود را هم‬ ‫کشید و بعد ازاد شــد ایا در حکم قضایی او امده‬ ‫که بعد از تمام شــدن دوره زندانش منع فعالیت‬ ‫سیاسی و حضور در نشست سیاسی دارد؟‬ ‫ما که نگفتیم چه کســی فعالیت سیاســی بکند یا‬ ‫نکند‪ .‬اینکه اصال درست نیست‪ .‬وقتی مقام معظم رهبری‬ ‫می فرمایند فتنه خط قرمز نظام است یعنی کسی که عامل‬ ‫فتنه‪ ،‬بازداشت شده فتنه و محکوم فتنه بوده‪ ،‬فتنه گر است‬ ‫و این خط قرمز نظام است‪ ،‬حاال یک ماه دوره محکومیتش‬ ‫باشد یا دو ماه‪ ،‬کم یا زیادش فرقی نمی کند‪.‬‬ ‫ باز هم ممکن است انها بگویند مگر اقای الویری‬ ‫می خواهد وارد ارکان حاکمیت شود؟‬ ‫این چه حرفی است‪ ،‬خوب به میرحسین موسوی‬ ‫و مهدی کروبی هم اجازه دهند بیایند کار سیاسی کنند‪ .‬با‬ ‫این توجیه که می خواهند دیگران انتخاب شوند نه اینکه‬ ‫خودشان کاندیدا باشــند‪ .‬وقتی می گوییم فتنه خط قرمز‬ ‫نظام است یعنی کسانی که عامل‪ ،‬محکوم و بازداشت شده‬ ‫فتنه بودند حق و اجازه فعالیت سیاســی و تشــکیل حزب‬ ‫ندارند و اگر هم حزبی تشکیل می دهند منحله است‪.‬‬ ‫با این تعبیــر برخــی می گفتند بعضــی اعضای‬ ‫شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ایران هم عوامل‬ ‫فتنه هستند‪ ،‬پس چطور مجوز فعالیت گرفتند؟‬ ‫عامل فتنه تعریف دارد‪ .‬عامل فتنه‪ ،‬محکوم فتنه‪،‬‬ ‫بازداشت شــده فتنه اینها عوامل فتنه هســتند‪ .‬حاال یک‬ ‫کســی می گفت «فالنی که هنوز محاکمه نشــده است»‬ ‫من جواب دادم «میرحسین موســوی هم هنوز محاکمه‬ ‫نشده است‪».‬‬ ‫به لحاظ مصوبه شورای عالی امنیت ملی میرحسین‬ ‫موســوی و مهدی کروبی باید در حصــر بمانند و این یک‬ ‫حکم قانونی است ولی کســانی که در ایام فتنه بازداشت‬ ‫شــدند و دســتگاه قضایی بــه اتهــام انها رســیدگی کرد‬ ‫حکم شــان خیلی روشــن اســت‪ .‬مدت حبس‪ ،‬دوره منع‬ ‫فعالیت سیاسی یا عضویت در احزاب و گروه های سیاسی‬ ‫برای انها مشــخص شــده اســت ایا کســانی در نشست‬ ‫قرچک اصالح طلبان بودند که این حکم قضایی را نقض‬ ‫کرده باشند؟‬ ‫حاال سوال می کنم برای کاندیداتوری در انتخابات‬ ‫مجلس شورای اسالمی نباید محکومیت قضایی داشت‪،‬‬ ‫حاال یک نفر محکومیت قضایی داشــته و زندان هم رفته‬ ‫و ازاد شده اســت ایا می تواند کاندیدا شــود؟ خیر‪ ،‬چنین‬ ‫شــخصی دیگر نمی تواند کاندیــدای نمایندگی مجلس‬ ‫شود‪.‬‬ ‫اقــای الویــری مگــر می خواســت کاندیــدای‬ ‫انتخابات مجلس شود؟‬ ‫عامل فتنــه‪ ،‬بازداشت شــده فتنــه و زندانی فتنه‬ ‫حق فعالیت سیاســی و حق حضور در احزاب را ندارد‪ ،‬هر‬ ‫حزبی که به نام فتنه گران مجوز بگیرد ان حزب مجوزش‬ ‫غیرقانونی است‪.‬‬ ‫یعنی شــما می گویید کســانی کــه در دوره فتنه‬ ‫بازداشــت شــدند‪ ،‬دوره محکومیت شــان هم‬ ‫گذشــته‪ ،‬هیچ حق حضــور در اجتماعات را هم‬ ‫ندارند؟‬ ‫بله‪ ،‬این تفسیر جمله «فتنه خط قرمز بودن نظام‬ ‫است» می شود‪.‬‬ ‫اما معنایش این است که نمی تواند در ارکان نظام‬ ‫حضور پیدا کند؟‬ ‫یعنی می توانــد بیاید فعالیت کنــد و دیگران را در‬ ‫ارکان نظام بفرستد و خودش نرود؟‬ ‫ او عامل فتنه بود‪ .‬تفسیر ما هم این است که «همه‬ ‫عوامل فتنه همین حکــم را دارند» اگر غیر از این اســت‬ ‫مراجع قضایی و سیاسی بگویند این طور نیست‪.‬‬ ‫حاال به لحاظ قضایی این مساله را پیگیری کردید‬ ‫یا پیگیری می کنید که روشن شود چنین حکمی‬ ‫ برای اقای الویری صادق اســت‪ ،‬یا خیر تا دیگر‬ ‫تکرار نشود؟‬ ‫خیر‪ ،‬من به لحاظ سیاســی وظیفه قانونی خودم‬ ‫می دانم از وزیر کشور ســوال کنم‪ ،‬وزیر کشــور هم باید ‬ ‫جواب دهد که چــرا به حضور فتنه گران در یک نشســتی‬ ‫مجوز داده است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫همین سوال را از وزیر کشور کردیم‪ ،‬اینهایی که‬ ‫می گویند گردهمایی مجوز داشــته است من ادعا می کند‬ ‫مجوزش غیرقانونی است چون چنین گروهی به عنوان یک‬ ‫تشکیالت سیاسی در سه فرمانداری شهرستان ورامین‪،‬‬ ‫پیشــوا و قرچک نه پرونده دارد و نه فعالیتش تایید شــده‬ ‫اســت‪ ،‬بنابراین به اعتقاد من صدور این مجوز غیرقانونی‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫االن اصالح طلبان می گویند خوب اصولگرایان‬ ‫هم چنین نشست هایی را در سایر شهرستان ها‬ ‫می گذارند چرا انها می روند در مســجد و محفلی‬ ‫صحبت می کنند ولی به اصالح طلبان که می رسد‬ ‫این قدر باید ریز و دقیق همه چیز بررسی شود؟‬ ‫اعتراض مردم به این نشســت به خاطر داشــتن‬ ‫مجوز یا عــدم داشــتن مجوز نبود یــا اعتراض مــردم به‬ ‫این نشســت به خاطــر گردهمایی اصالح طلبــان نبود و‬ ‫نیســت بلکه اعتراض مردم به حضور عوامل‪ ،‬محکومان‬ ‫و بازداشت شدگان فتنه در چنین نشســتی بود‪ .‬این دروغ‬ ‫محضی بود که رســانه های اصالح طلب با غوغاساالری‬ ‫و ناجوانمــردی در فضای خبــری کشــور راه انداختند که‬ ‫مردم قرچک به گردهمایی اصالح طلبان اعتراض کردند‬ ‫و از انجا که ارتباط شان با رسانه های خارجی خیلی خوب‬ ‫است در رســانه های خارجی دائم اعالم شــد که مردم با‬ ‫نشست قانونی مجوز دار مخالفت کردند‪ .‬مگر ما با نشست‬ ‫قانونی مجوزدار کسی مخالفت کردیم؟ اعتراض مردم به‬ ‫حضور فتنه گران در نشست سیاســی اصالح طلبان بود‪.‬‬ ‫این نکته اعتراض ماست و کسی به این اعتراض ما جواب‬ ‫نداده اســت‪ ،‬بنابراین با تفاسیر یادشــده دو مظلومیت به‬ ‫مردم شهرستان قرچک تحمیل شد‪ .‬انتظار دارم رسانه ها‬ ‫از مظلومیت مردم ما دفاع کنند چون به دروغ گفتند مردم‬ ‫ما به نشست اصالح طلبان حمله کردند‪ ،‬نگذاشتند نشست‬ ‫برگزار شود‪ ،‬میهمانان نشست را کتک زدند و داعش بازی‬ ‫دراوردند‪ ،‬حال انکه هیچ کدام از این اتفاقات نیفتاد‪.‬‬ ‫در میان کســانی که حضــور یافتنــد فقط اقای‬ ‫الویری جز و بازداشت شــدگان حــوادث پس از‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 88‬بود ‪.‬‬ ‫شما که نمی شناســید‪ .‬ما حاضران ان نشست را‬ ‫می شناسیم‪.‬‬ ‫ افراد دیگری هــم از اصالح طلبان ورامین در ان‬ ‫جمع بودند که ســابقه بازداشت در ســال ‪ 88‬را‬ ‫داشتند؟‬ ‫بله‪ ،‬افرادی بودند‪ .‬مردم شهرستان ما کامال انها‬ ‫را می شناسند‪ .‬متاسفانه محافل سیاسی خارج از شهرستان‬ ‫و استان به خوبی درنیافتند که علت اعتراض مردم قرچک‬ ‫چه بود‪ .‬حتی متاسفانه وزیر محترم کشور که متولی امور‬ ‫استان ها و شهرستان هاست مرز تفکیکی شهرستان ها را‬ ‫نمی داند در حالی که نشست در قرچک برگزار شد اعتراض‬ ‫از طرف مردم شهرســتان قرچک بود و مردم شهرســتان‬ ‫قرچک به حضور فتنه گران در این نشست اعتراض کردند‪.‬‬ ‫اقای وزیر کشور در ابالغی به استاندار می نویسد که اتفاق‬ ‫ورامین را بررسی کند‪ .‬یعنی اصال وزیر کشور هنوز نمی داند‬ ‫شهرستان قرچک‪ ،‬شهرستان ورامین و شهرستان پیشوا‬ ‫از یکدیگر جدا هســتند‪ .‬در واقع اقای وزیر تسلط بر حوزه‬ ‫کاری خودش ندارد و واقعا ما از این موضوعات متاســف‬ ‫می شویم‪ .‬ان وقت روزنامه های اصالح طلب می نویسند؛‬ ‫«داعش بــازی در ورامیــن «‪ .‬اصال این اتفــاق ربطی به‬ ‫ورامین نداشت‪ .‬اگرچه باید بگویم اگر فتنه گران بخواهند‬ ‫در ورامین هم نشست داشــته باشــند همه مردم ورامین‬ ‫اعتراض خواهند کرد چــون فتنه خط قرمز نظام اســت‪.‬‬ ‫مگر می شود اجازه داد فتنه گران بیایند و جوالنگاه سیاسی‬ ‫پیدا کنند؟ اصالح طلبان همایــش‪ ،‬گردهمایی و اجتماع‬ ‫بگذارند‪ .‬اصال اعتراض ما به نشست اصالح طلبان نبوده‬ ‫‪2‬‬ ‫سیدحسین نقوی حســینی در گفت وگو با مثلث‬ ‫ابعاد حادثــه روز جمعه ‪ 29‬ابان و حواشــی نشســت‬ ‫اصالح طلبــان در قرچک را به جزئیــات بیان کرد و در‬ ‫نهایت نیز درباره تصمیم فراکســیون رهروان والیت‬ ‫درباره لغو عضویت خودش به ناگفته هایی اشاره کرد‪.‬‬ ‫پارلمان‬ ‫‪39‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫پارلمان‬ ‫بعد از ان اتفاق روز جمعه وقتی در محافل عمومی‬ ‫و سیاســی همچون مجلس شــورای اســامی‬ ‫حضور یافتید و بــا چهره های اصولگــرا برخورد‬ ‫کردید‪ ،‬واکنش انها چه بود؟‬ ‫تمام کســانی که به خط قرمز بــودن فتنه اعتقاد‬ ‫داشــته و دارند‪ ،‬از اینکه مردم به حضــور فتنه گران در ان‬ ‫نشست اعتراض کردند استقبال داشتند و گفتند این وظیفه‬ ‫قانونی‪ ،‬ملی و شرعی ماســت چون نباید اجازه داد از خط‬ ‫قرمز کسی عبور کند‪ .‬حتی خیلی از دوستان اصالح طلب‬ ‫من هم متوجه نبودنــد که ما با برگــزاری همایش مخالف‬ ‫نبودیم‪ ،‬همایش که برگزار شد و اصال مشکلی برای همایش‬ ‫پیش نیامد اعتراض ما به حضور محکومان فتنه‪ ،‬عوامل‬ ‫فتنه و بازداشت شــدگان فتنه در ان نشســت بود‪ .‬قطعا در‬ ‫اینده هم بخواهند فتنه گران جایی فعالیت کنند حتما وظیفه‬ ‫مان را انجام می دهیم‪.‬‬ ‫پس هم اردوگاهی های شــما در جنــاح اصولگرا‬ ‫نگاه حمایتی به اعتراضات انجام شده داشتند؟‬ ‫جناح را نگفتم‪ .‬فردا تیتر شود اصولگرایان از نقوی‬ ‫حمایت کردند‪ .‬من چنین چیزی نگفتم‪.‬‬ ‫شــما برای اینکه چنین اعتراضی را انجام دهید‬ ‫مجوز داشتید یا خیر؟‬ ‫من نداشتم اما مردم داشتند‪.‬‬ ‫مردم معترض مجوز گرفته بودند؟‬ ‫نه‪ ،‬وقتی سوال می شود شما مجوز داشتید؟ مثل‬ ‫این است که من این کار را انجام دادم‪ .‬مردم تجمع کرده‬ ‫بودند‪ .‬یک ساعت بعد من حضور پیدا کردم‪.‬‬ ‫یعنی معترضــان هیــچ هماهنگی قبلی با شــما‬ ‫نداشتند؟‬ ‫هیچ هماهنگی هیچ کس با کســی نداشته است‪.‬‬ ‫اگر می خواستیم اجتماع هماهنگ شــده برگزار کنیم که‬ ‫‪ 10‬هزار نفر جمع می شدند‪ .‬اصال هماهنگی نبوده‪ ،‬اینکه‬ ‫بعضی ها گفتند «نقوی با هماهنگــی ‪ 50‬نفر را جمع کرده‬ ‫است» دروغ است‪ ،‬من اگر می خواســتم هماهنگی کنم‬ ‫‪ 10‬هزار نفر جمع می شدند‪ .‬مردم به طور خودجوش تجمع‬ ‫کردند‪ ،‬یک ساعت بعد تازه من رسیدم و در پایان این تجمع‬ ‫صحبت کردم‪ .‬بعضی روزنامه ها نوشــتند که نقوی فرمان‬ ‫حمله داد‪ ،‬اصال من چه کار با کسی داشتم؟ در پایان تجمع‬ ‫من صحبت کردم صحبتم هم ســه بخش داشت‪ .‬بخش‬ ‫اول اینکه همه گروه های سیاسی طبق قانون حق تجمع‬ ‫و برگزاری همایــش دارند‪ ،‬بخش دوم انکــه فتنه گران به‬ ‫هیچ عنوان حق برگزاری تجمع ندارند و هر کسی برای انها‬ ‫مجوز صادر کند با او برخورد می کنم و اجازه نمی دهم چنین‬ ‫نشستی برگزار شــود چون فتنه خط قرمز نظام است‪ ،‬سوم‬ ‫اینکه از مردم خواستم متفرق شوند و گفتم خودم از طریق‬ ‫قانون و مجلس از وزیر کشور سوال و حق مردم را به لحاظ‬ ‫قانونی پیگیری می کنم‪ .‬بعد از صحبت های من مردم هم‬ ‫متفرق شدند‪.‬‬ ‫درباره همین اتفاقات اقای هاشمی یک جمله ای‬ ‫گفته بود که «عده ای بــرای بر هم زدن مجالس‬ ‫و ناامن جلوه دادن کشور استان به استان سفر‬ ‫می کنند» نظر شما چیست؟‬ ‫ متاسفانه اقای هاشمی خودش سردمدار بسیاری‬ ‫ا ز تحوالتی است که در سال های اخیر اتفاق افتاده است‪.‬‬ ‫چه کسی استان به اســتان سفر می کند؟ مردم خودجوش‬ ‫امدند و به فتنه گران اعتراض کردند‪ ،‬همه جای کشور هم‬ ‫این کار را انجام می دهند‪ .‬اگر اقای هاشــمی فکر می کند‬ ‫می تواند فتنه گران را تطهیر و تبرئه و میدان را برای جوالن‬ ‫انها فراهم کند‪ ،‬اشــتباه می کنــد‪ .‬مردم بیدارنــد و جلوی‬ ‫فتنه گران هم می ایســتند‪ .‬اگر اقای هاشــمی می خواهد‬ ‫فعالیت سیاســی کند این گــوی و این میــدان‪ .‬می تواند‬ ‫فعالیت کند همانطوری که کاندیدای ریاست جمهوری شد‬ ‫و صالحیتش هم رد شد بنابراین می تواند فعالیت کند اما به‬ ‫مردم‪ ،‬به خانواده شهدا و فرزندان شهدا تهمت نزند‪ .‬من در‬ ‫جمعیت ان روز دیدم که چندین نفر از فرزندان شهدا انجا‬ ‫بودند‪ .‬اقای هاشــمی همان خانواده خودش را اداره کند‬ ‫خدمت بزرگی به انقالب کرده است‪.‬‬ ‫اصالح طلبــان بــا برنامــه و هــد ف دار تعبیــر‬ ‫«اصولگرایان افراطــی و دلواپس» معترضان را‬ ‫توصیف می کننــد و معتقدند «ایــن طیف چون‬ ‫می دانــد دیگــر در انتخابات مجلــس رای ندارد‬ ‫اقدام بــه حرکت های انتحــاری می کنــد تا تنور‬ ‫انتخابات سرد شود» پاسخ شما به این اظهارات‬ ‫یک سویه و جهت دار چیست؟‬ ‫اتفاقا به اعتقــاد من اصالح طلبــان به دنبال این‬ ‫هســتند کــه جنجال افرینی و بحــران درســت کنند چون‬ ‫پایگاه اجتماعــی ندارند‪ .‬در واقع چون کســی به انها رای‬ ‫نمی دهد و به انها توجــه نمی کند به دنبــال مظلوم نمایی‬ ‫هستند‪ .‬در همین نشست بررسی شود که چه کسی بحران‬ ‫ســازی و جنجال درست کرد؛ خدا شاهد اســت همه افراد‬ ‫شرکت کننده در این نشســت از جمله الویری ارام رفتند در‬ ‫نشســت حضور یافتند هیچ کس تلنگری به انها نزد‪ ،‬اصال‬ ‫کاری با انها نداشتند‪ ،‬همه امدند و به داخل سالن چلوکبابی ‬ ‫که البته واقعا جای تا سف دارد‪ .‬کارمان به جایی رسیده که‬ ‫گروه های سیاسی در نظام جمهوری اسالمی همایش شان‬ ‫را در چلوکبابی می گذارند‪ ،‬مگر مسجد و حسینیه یا تاالرهای‬ ‫نمایش و همایش نیست که در چلوکبابی نشست گذاشتند‬ ‫این خیلی عجیب است و تعجب می کنم وزارت کشور چه‬ ‫طور به چنین نشســتی مجــوز داد؛ در کل همه میهمانان‬ ‫نشست امدند و به داخل مراسم رفتند‪ .‬اقای موسوی الری‬ ‫با طرح و برنامه وارد شــد‪ .‬محافظان او هم با طرح و برنامه‬ ‫امدند جنجال درســت کردند‪ .‬همه اقایانی که می امدند از‬ ‫کنار تونلی که نیروی انتظامی درست کرده بود رد می شدند‬ ‫و به داخل ســالن می رفتند و هیچ اتفاقی نیفتاد‪ .‬ماشــین‬ ‫اقای موسوی الری وســط جمعیت متوقف شد محافظان‬ ‫دورش را گرفتند انقدر این بنده خدا را این ور و ان ور کردند‬ ‫که عمامه اش را انداختند و بعد یک دفعه دیدیم که یکی از‬ ‫محافظان گاز اشک اور زد‪ .‬اصال دلیلی نداشت گاز اشک‬ ‫اور بزنند‪ ،‬کســی با اقای موســوی الری کار نداشت‪ ،‬فکر‬ ‫کردیم نیروی انتظامی زده است‪ .‬سوال کردیم چرا گاز اشک‬ ‫اور می زنید؟ نیروی انتظامی تکذیب کرد و گفت محافظان‬ ‫ل گاز اشک اور زدند‪ .‬یعنی‬ ‫خود اقای موسوی الری بی دلی ‬ ‫اصالح طلبان دنبال بحران و جنجال افرینی هستند تا رای‬ ‫مردم را با مظلوم نمایی جذب کنند وگرنه اصولگرایان هیچ‬ ‫نیازی به بحران سازی ندارند‪ .‬فتنه گران‪ ،‬بازداشت شدگان‬ ‫و محکومان فتنه بروند خانه شان بنشینند و اصالح طلبان‬ ‫بیایند به میدان ان وقت مشخص می شود چقدر رای دارند‪.‬‬ ‫برخی اصالح طلبان می گویند اگــر اصولگرایان ‬ ‫چنین نشست و گردهمایی را در ورامین بگذارند‬ ‫بعــد یکســری هــواداران اصالح طلــب بیاینــد‬ ‫اعتراض کنند که چرا اعضــای جریان انحرافی‬ ‫در ان نشست حضور دارند‪ ،‬شما چنین قیاسی را‬ ‫مگر االن بــه ضرر من تمام نشــده‬ ‫اســت؟ مگــر تمــام رســانه های‬ ‫اصالح طلب نوک پیکان حمله شان‬ ‫من نیستم؟ مگر نمی دانستم اگر به‬ ‫این تکلیفم عمل کنــم‪ ،‬چقدر مورد‬ ‫هجمه قرار می گیــرم؟ بنابراین من‬ ‫باید به تکلیف خود عمل می کردم‬ ‫وارد می دانید یا خیر؟‬ ‫مگر مقام معظم رهبری فرمودند که انحراف خط‬ ‫قرمز نظام است‪.‬‬ ‫یعنی انحراف خط قرمز نظام نیست؟‬ ‫این حرف را مقام معظم رهبری گفتند؟ شاخص ما‬ ‫والیت فقیه است‪.‬‬ ‫اما خیلــی از اصولگرایــان می گفتند کــه فتنه و‬ ‫انحــراف دو لبه یک قیچی هســتند شــما این را‬ ‫قبول ندارید؟‬ ‫اصال همه اصولگرایــان و اصالح طلبان بگویند‪.‬‬ ‫نظام شــاخص دارد‪ .‬من که با حرف خودم جلو نرفتم‪ .‬من‬ ‫با شاخص ولی امرم جلو رفتم‪ .‬مقام معظم رهبری بیش از‬ ‫‪ 250‬بار درباره فتنه صحبت کردند و فتنه را خط قرمز نظام‬ ‫اعالم کردند و اخیرا هم بر ان تاکید کردند‪ .‬من با انحراف‬ ‫مبارزه کــردم و جنگیدم‪ ،‬من همیشــه هــم در محاوراتم‬ ‫می گویم انحراف و فتنه‪ ،‬یعنی هر دو را کنار هم می گذارم‬ ‫ولی شاخص ما ولی امرمان است‪.‬‬ ‫به نظر شــما فکــر می کنید ایــن اتفاق بــه نفع‬ ‫اصالح طلبان شد یا به ضررشان؟‬ ‫ما مثل اصالح طلبان دنبال زد و بند‪ ،‬سیاسی کاری‬ ‫و بهره برداری سیاسی از این ماجرا نیستیم‪.‬‬ ‫حتی اگر این کار شــما باعث مشــهورتر شدن و‬ ‫تقویت رای اصالح طلبان در انتخابات شــود باز‬ ‫این حرکت را تکرار می کنید؟ خود اصالح طلبان‬ ‫می گویند این کارها به نفع ماست؟‬ ‫خوب بــه نفع انها باشــد‪ .‬بله‪ ،‬انها غوغاســاالری‬ ‫می کنند‪ .‬بلدند استفاده کنند منتها به معنای این نیست که‬ ‫ما به تکلیف مان عمل نکنیم‪.‬‬ ‫یعنی حتی اگر به ضرر شــما تمام شود این کار را‬ ‫انجام می دهید؟‬ ‫بله‪ ،‬مگر االن به ضرر من تمام نشــده است مگر‬ ‫تمام رســانه های اصالح طلب نوک پیکان حمله شان من‬ ‫نیســتم؟ مگر نمی دانســتم اگر به این تکلیفم عمل کنم‪،‬‬ ‫چقدر مورد هجمه قرار می گیرم؟ بنابراین من باید به تکلیف‬ ‫خود عمل می کردم‪.‬‬ ‫یک موضــوع دیگر کــه اخیرا درباره شــما خیلی‬ ‫خبرســاز شــد لغو عضویت شــما در فراکسیون‬ ‫رهروان والیت مجلــس بود چنــدی پیش اقای‬ ‫نعمتی نایب رئیس فراکسیون اصولگرایان اعالم‬ ‫کرد که هیات رئیســه فراکســیون لغو عضویت‬ ‫شــما را تصویب کرده اســت‪ .‬ایا به شــما اطالع‬ ‫دادند یا خیر؟‬ ‫تا انجا که اطالع دارم در اخرین نشســت شورای‬ ‫مرکزی فراکسیون بحث مطرح شد اعضا گفتند چون اقای‬ ‫دکتر نقوی نیست‪ ،‬نباید در این زمینه تصمیم گیری شود‪.‬‬ ‫هیات رئیسه فراکســیون این اختیار را ندارد که‬ ‫خود راسا لغو عضویت نماینده ای را انجام دهد؟‬ ‫شــورای مرکزی به هیات رئیســه چنین اختیاری‬ ‫ نداده است‪.‬‬ ‫اصال مهم است در ماه های اخر مجلس عضویت‬ ‫یک نماینده در یک فراکسیون لغو شود؟‬ ‫من واقعا نمی فهمم اینها چه می گویند‪ .‬حرف های‬ ‫مصاحبه کنندگان را واقعا نمی فهمم‪ ،‬یــک روز می گویند‬ ‫نقوی لغو عضویت شــد‪ ،‬یک روز می گویند قرار اســت لغو‬ ‫عضویت شــود‪ ،‬یــک روز می گویند دیگر در فراکســیون‬ ‫دعوتش نمی کنیم‪ ،‬یک روز می گوینــد به او مهلت دادیم‬ ‫ببینیم نظرش چیســت‪ ،‬اقای جاللی رئیس فراکســیون‬ ‫رهروان والیــت گفته ما به دنبــال لغو عضویت نیســتیم‪،‬‬ ‫می خواهیم اقای نقوی در مسیر ما قرار بگیرد‪ ،‬خالصه هر‬ ‫کسی یک چیزی می گوید‪ .‬من اصال نمی فهمم اینها چی‬ ‫می گویند چون نمی دانم اصال مشکل چیست‪.‬‬ ‫گفته می شود در جلسه شورای مرکزی فراکسیون‬ ‫رهروان والیت شما تاکید کردید که فقط باید یک‬ ‫لیست از فراکســیون رهروان والیت ارائه شود و‬ ‫همان لیست هم برای تشــکیل کمیسیون ویژه‬ ‫بررســی برجام رای بیــاورد و اصال نیاز نیســت‬ ‫ائتالفی با فراکسیون اصولگرایان انجام شود‪...‬‬ ‫بله این نظر من بود‪.‬‬ ‫اما در جلسه کمیسیون ویژه شــما برخالف رای‬ ‫فراکســیون که اقای وحید احمــدی را به عنوان‬ ‫نامزد ریاســت کمیســیون ویژه بررســی برجام‬ ‫انتخاب کرده بود رای به اقای زاکانی دادید‪ .‬انها‬ ‫می گویند این رای شــما خالف کار تشــکیالتی‬ ‫است‪ ،‬شما قبول ندارید؟‬ ‫خیر‪ ،‬فراکسیون خالف توافق عمل کرد‪ .‬روز قبل از‬ ‫انتخابرئیسکمیسیونبرجاماقایدکترالریجانیشخصا‬ ‫ت کــردو گفت؛ «می خواهیــم باالخره یکی از‬ ‫با من صحب ‬ ‫دوستانی که با تجربه و توانمند است و شان قرار گرفتن در‬ ‫جایگاه ریاست کمیســیون را دارد رئیس کمیسیون شود»‬ ‫بعد من گفتم «اقای بروجردی به نظرم مناسب است» اقای‬ ‫الریجانی هم تایید کرد و گفت؛ «اقای بروجردی مناســب‬ ‫است» بنابراین ما روی ریاست اقای بروجردی در کمیسیون‬ ‫ویژه برجام توافــق کردیم‪ ،‬بعد البته ایشــان همانجا گفت‬ ‫«اقای وحید احمدی هــم ادعاهایی در ایــن زمینه دارد و‬ ‫من با او قرار گذاشتم که بیاید با هم صحبت کنیم من سعی‬ ‫می کنم او انصراف دهد و اقای بروجردی رئیس کمیسیون‬ ‫بشــود» این توافقی بود که ما انجام دادیم‪ .‬چون رای من‬ ‫مهمبود‪ ،‬کاندیدایهفتعضوفراکسیوناصولگرایاناقای‬ ‫زاکانی بود‪ ،‬هفت عضو فراکسیون رهروان نیز با هم همراه‬ ‫بودند‪ .‬من بودم که رایم معلوم نبود و به هر کدام رای می دادم‬ ‫او رئیس می شد ‪ .‬من با اقای الریجانی توافق کردم که اقای‬ ‫بروجردی رئیس شود ‪ .‬فردای ان روز که اقای جاللی برای‬ ‫ما هشــت نفری که قرار بود به اقای بروجردی رای بدهیم‬ ‫جلسههماهنگیتشکیلداد‪،‬انجادیدی محرف هایدیگری‬ ‫مطرح است‪ ،‬اقای جاللی صحبت کرد و گفت‪« :‬هر کدام از‬ ‫اقایان ابوترابی‪ ،‬بروجردی و احمدی رئیس شود ما موافقیم‬ ‫ولیمی خواهیمهماهنگیکنیمکهرئیسکمیسیونویژهاز‬ ‫بین اعضای فراکسیون ما انتخاب شود» من فکر می کردم‬ ‫نظر شان اقای بروجردی است اما دیدم اقای جاللی گفت‪:‬‬ ‫«اقای بروجردی البته انصراف داد چون رئیس کمیسیون‬ ‫امنیت ملی و سیاست خارجی هستند و کاندیدا نمی شوند‪،‬‬ ‫اقای وحید احمدی کاندیدای فراکسیون رهروان است»‪.‬‬ ‫من همانجا صریح و روشــن گفتم که اگر بین اقای زاکانی‬ ‫و اقای وحید احمدی رای گیری شــود من به اقای زاکانی‬ ‫رای می دهم‪.‬‬ ‫این تصمیــم به خاطر اختالفی که بــا اقای وحید‬ ‫احمدی داشتید نبود؟‬ ‫خیر‪.‬‬ ‫می گویند شما نظر تشــکیالتی را فدای اختالف‬ ‫شخصی با اقای وحید احمدی کردید؟‬ ‫خیر‪ .‬در همان جلسه نیز دالیل و نظراتم را گفتم‪،‬‬ ‫من هیچ دعوای شــخصی با اقای وحید احمدی نداشتم‪،‬‬ ‫اقای وحید احمدی کاندیدای ریاست بود و با اقای بروجردی‬ ‫دعواداشت‪.‬مگرکاندیدایسخنگوییبودکهبامندعوایی‬ ‫داشته باشــد‪ .‬هیچ اختالفی من با وحید احمدی نداشتم‪.‬‬ ‫دوست بودیم و هستیم‪ ،‬خیلی بهتر اقای احمدی را شناختم‬ ‫انسان بسیار مستقل و توانمندی است‪ .‬االن اگر بخواهم‬ ‫رای بدهم شاید یک نظر دیگری داشته باشم اما ان روز قرار‬ ‫ما ریاســت اقای بروجردی بود و وقتی دیدم دوستان ما به‬ ‫سمت دیگر رفتند من صریح اعالم کردم بین اقای زاکانی‬ ‫و وحید احمدی‪ ،‬زاکانی را اصلح می دانم و موظفم به اصلح‬ ‫رای بدهم‪.‬‬ ‫بنیادگرایی در خانه لیبرال دموکراسی‬ ‫جامعهشناسی‬ ‫بنیادگراییبهقلباروپارسیدهاست؛سرزمینیکهخودرامهدلیبرال‬ ‫دموکراســی می داند‪ ،‬به محلی برای جوالن بنیادگرایان و تروریســت ها‬ ‫تبدیل شده است‪ .‬مساله تامل برانگیز اما ان است که جوانانی که در این‬ ‫ســرزمین رشــد و تربیت یافته اند‪ ،‬اکنون از گفتمان پــدران خود فاصله‬ ‫می گیرند و به دامن بنیادگرایی پناه می برند‪ .‬و این اغاز داستان است‪...‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫جوانانغربیدچاربی معناییشده اند‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪42‬‬ ‫مثل ث | شماره ‪289‬‬ ‫ابراهیمفیاض درگفت وگوبامثلث بانگاهیجامعهشناسانه دالیلجذبجواناناروپاییبهداعشراتحلیلکردهاست‬ ‫اقایدکتر!مهمترینسوالیکهپیرامونپیوستن‬ ‫جوان های اروپایی به سمت داعش وجود دارد این‬ ‫اســت که چه اتفاقی رخ داده که جوانانی که در‬ ‫شرایط نسبتا ازادتری نسبت به نقاط دیگر جهان‬ ‫رشــد و تربیــت یافته اند‪ ،‬به ســوی جریان های‬ ‫ بنیادگرایانه سوق می یابند؟‬ ‫اولیــن مســاله ای کــه وجــود دارد‪ ،‬ســاختار‬ ‫ســرمایه داری در اروپاست که سال هاســت در این منطقه‬ ‫وجود دارد و همه چیز را یکنواخت و بی معنا می کند‪ .‬نســل‬ ‫جدیــد جوان هــای اروپایی‪ ،‬نســبت به ایــن یکنواختی و‬ ‫بی معنایی واکنش نشان می دهند و نســبت به اینده مبهم‬ ‫خود اعتراض دارنــد‪ .‬در دهه ‪ 1960‬میالدی در فرانســه‬ ‫و پاریــس‪ ،‬جوان ها نســبت بــه بی معنایــی‪ ،‬یکنواختی و‬ ‫عقالنیتی که در اروپا جاری بود‪ ،‬اعتراض داشتند و جنبش‬ ‫دانشجویی ‪ 1968‬به وجود امد‪ .‬اما با ساختاری که در دهه‬ ‫‪ 70‬و ‪ 90‬میالدی ایجاد شــد و پست مدرنیسم بنیان نهاده‬ ‫شد‪ ،‬این بی معنایی به شکل عیان تری رخ کرد‪ .‬البته زمینه‬ ‫اقتصادی این ماجرا نیز خود را نشان داد و مشخص شد که‬ ‫این جریان در حومه پاریس‪ ،‬زمینه رشد دارد و حتی اگر این‬ ‫گروه تحصیالت باالیی هم داشته باشند‪ ،‬شهروندان درجه‬ ‫دو و سه فرانسه به شمار می روند‪ .‬اگر ریشه انها‪ ،‬به اعراب‬ ‫مراکشی یا الجزایری بازمی گشت‪ ،‬عرب خدمتکار شناخته‬ ‫می شدند‪ .‬من این عنوان را از ایرانیان مقیم فرانسه شنیدم‬ ‫که می گفتند برخــی از این افراد تا ســطح باالی حزبی نیز‬ ‫پیش امده اند اما همچنان تحت عنــوان عرب خدمتکار و‬ ‫نوکر شناخته می شوند‪ .‬این بدان معناست که نوعی بردگی‬ ‫مدرن در فرانسه رواج دارد که افراد به ظاهر ازاد‪ ،‬به بردگی‬ ‫گرفته می شــوند؛ به بیان دیگر‪ ،‬حومه پاریس‪ ،‬برده متن‬ ‫پاریس است‪ .‬اتفاقی که در ان شــب رخ داد این بود که از‬ ‫حومه پاریس به متن پاریس حمله شد؛ جایی که در ان تئاتر‬ ‫و موسیقی اجرا می شــود و ثروتمندان‪ ،‬بلیت می خرند و به‬ ‫تماشای مسابقه فوتبال می نشینند‪ .‬اینها همان اشرافیت‬ ‫قدیم و دیرین فرانسوی اســت که شکل جدید پیدا کرده و‬ ‫در مقابل ان‪ ،‬شهروندان درجه دو و سه هستند که در حومه‬ ‫پاریس زندگی می کنند‪ ،‬به شــدت علیه متن هستند و متن‬ ‫را قبول ندارند‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬اعتراضات به شکل خشن‬ ‫در جریان اســت و این تازه اول داستان است‪ .‬اگر دولت و‬ ‫نهادهای مسئول در فرانسه بتوانند این جریان را به لحاظ‬ ‫نظامی سرکوب کنند‪ ،‬اما از منظر فرهنگی نخواهند توانست‬ ‫به ان ضربه بزنند و انها فرهنگ خود را بازتولید خواهند کرد‪.‬‬ ‫شاهد مثال‪ ،‬بازتولید فرهنگ سیاهپوستان در امریکا و در‬ ‫مقابل بردگی است؛ در حالی که خشونت امریکایی ها نسبت‬ ‫به سیاهپوستان در جریان است و از کشتن انها ابایی ندارند‪.‬‬ ‫غرب هنوز در قالب ســرمایه داری‪ ،‬به شــدت نژادپرســت‬ ‫اســت و هرچه می گویند که ما علیه نژادپرســتی هستیم‪،‬‬ ‫عکس ان صادق اســت و کامال به نژادپرستی باور دارند‪.‬‬ ‫نژادپرستی در امریکا نسبت به سیاهپوستان اعمال می شود‬ ‫و در فرانســه نســبت به مهاجرین‪ ،‬اعراب‪ ،‬حومه نشینان‬ ‫پاریس و غیرپاریسی ها‪ .‬چنین افرادی به شدت در فرانسه‬ ‫تحقیر می شوند؛ لهجه فرانسوی شان را تحقیر می کنند و‬ ‫اشرافیت در قالب ســرمایه داری حکومت می کند‪ .‬احزاب‬ ‫راستگرا به رهبری خانم ماری لوپن این جریان را نمایندگی‬ ‫می کند و سوسیالیست ها نیز تنها رهبری اجرایی را عهده دار‬ ‫هستند‪ .‬انها رهبری قشر باالی فرانســوی را برعهده دارند‬ ‫و درحالی که خــود را در لباس زیبای سوسیالیســم پنهان‬ ‫کرده اند‪ ،‬سرمایه داری را دنبال می کنند‪.‬‬ ‫ تمرکز شــما بیشــتر روی اتفاقاتی اســت که در‬ ‫فرانســه رخ داده و جذب نیرو توســط داعش را‬ ‫نتیجــه شــورش و نارضایتی حاشــیه علیه متن‬ ‫می دانیــد‪ .‬این درحالی اســت که جــذب نیروی‬ ‫داعش در اروپا تنها به فرانسه محدود نمی شود‬ ‫و در کشــورهای دیگری نظیر المــان‪ ،‬اتریش‪،‬‬ ‫بوســنی و‪ ...‬نیز چنیــن امری به وضــوح دیده‬ ‫فیاض از بردگی مدرن در فرانسه‬ ‫سخن می گوید و معتقد است که‬ ‫حومه پاریس‪ ،‬برده متن پاریس‬ ‫است‬ ‫مثل ث | شماره ‪289‬‬ ‫اندیشمندی در غرب نمی تواند بگوید که من نخبه هستم و‬ ‫همه ماننــد دریدا‪ ،‬هابرمــاس و‪ ...‬می گویند ما شــرق زده‬ ‫هستیم‪ .‬این اتفاق‪ ،‬بازگشت غرب به شرق است که در حال‬ ‫ایجاد ســاختارهای معرفتی مانند پست مدرنیسم در غرب‬ ‫اســت‪ .‬مباحث دریدا‪ ،‬اریک فروم‪ ،‬هابرماس و‪ ...‬همه و‬ ‫همه این مســاله را تایید می کند‪ .‬امروز هیچ کس در غرب‬ ‫ارامش ندارد و احساس امید به اینده نمی کند؛ همه در حال‬ ‫دور زدن در حال هستند که انها را دچار خستگی کرده است‪.‬‬ ‫رهبران سیاســی اروپا دچار نوعی حماقت و عقب ماندگی‬ ‫فکری شده اند که می توان عنوان حماقت تمدنی را به ان‬ ‫اطالق کــرد؛ چراکه وقتی تمــدن همه چیــز را عقالنی‪،‬‬ ‫یکنواخت و دچــار دور می کنــد‪ ،‬چیزی بــرای اینده باقی‬ ‫نمی گذارد‪ .‬بــه همین دلیل‪ ،‬جوانان مســلمان اروپایی به‬ ‫داعــش می پیوندند و غیرمســلمانان جــذب جریان های‬ ‫نهیلیستی بودایی در هند‪ ،‬چین‪ ،‬تایلند و‪ ...‬می شوند‪ .‬این‬ ‫موضوع‪ ،‬نشــان دهنده این اســت که تمدن غرب در حال‬ ‫فروپاشی است و علت این فروپاشی‪ ،‬یکنواختی است‪ .‬در‬ ‫اینجاست که عملیات نظامی اغاز می شود و ضربه می زند؛‬ ‫یعنی داعش بــا انجام عملیــات نظامی به فرانســه ضربه‬ ‫می زنــد‪ .‬امریکا در حــال از دســت دادن قــدرت خود در‬ ‫خاورمیانه است و نمی تواند منافع خود را در این منطقه تامین‬ ‫کند‪ .‬امریکا در خاورمیانه عملکردی دوگانه دارد؛ از یکسو‬ ‫با داعش مبارزه می کند و از ســوی دیگر به لحاظ نظامی و‬ ‫لجستیکی پشتیبان انهاست‪ .‬اینجاست که می بینیم تمدن‬ ‫غرب دچار نوعی بن بست فکری و ساختاری شده و پارادایم‬ ‫غرب با شکست مواجه شده است‪ .‬پارادایم غرب که ما از ان‬ ‫تحت عنوان ســاختار دانشــی یاد می کنیم کــه بتواند به‬ ‫سواالت نسل جوان و نســل های اینده پاسخ دهد‪ ،‬دیگر‬ ‫وجود نــدارد؛ نه برای خودشــان و نه برای جهــان دیگر‪.‬‬ ‫بنابراین می توان به جرات گفت که شکل گیری گروه هایی‬ ‫نظیــر داعش‪ ،‬نتیجــه شکســت پارادایمی غرب اســت؛‬ ‫بدین معنا که تمدن غرب دچار شکست پارادایمی شده و در‬ ‫حال انقــاب پارادایمی اســت‪ .‬در تعیین مســیر انقالب‬ ‫پارادایمــی‪ ،‬گفتمان های عقالنی نظیر تشــیع با حکمت‬ ‫علوی و زیر بیرق امام حسین(ع) می توانند کار بزرگی انجام‬ ‫دهنــد‪ .‬امروز مردم بــه خوبی ایــن نقش را ایفــا می کنند؛‬ ‫راهپیمایی اربعین یک راهپیمایی صلح جهانی اســت که‬ ‫همه جهانیان در این مراسم شرکت می کنند‪ .‬این راهپیمایی‬ ‫می تواند یکی از مبانی بازگشت به شــرق باشد؛ یعنی غذا‬ ‫به طور رایــگان توزیع می شــود و اگــر عراقی ها به رشــد‬ ‫اقتصادی برســند‪ ،‬یک ماه از مردم و میهمانــان پذیرایی‬ ‫خواهند کرد‪ .‬ایــن راهپیمایی نوعی راهپیمایی مناســکی‬ ‫ی را به همه ملت ها نشان می دهد؛ هیچ‬ ‫است که صلح جهان ‬ ‫خشونتی در ان نیست و همه مذاهب در ان شرکت می کنند‪.‬‬ ‫اگر بخواهیم پارادایمی را بدون خشونت داعشی در جهان‬ ‫شــکل بدهیم و جایگزینی برای ایدئولوژی عربستان ارائه‬ ‫کنیم‪ ،‬این راهپیمایی از مصادیق ان خواهد بود‪ .‬عربستان‬ ‫از دهه ‪ 1970‬میالدی ایدئولوژی خود را در جهان گسترش‬ ‫داد و نتیجه امروز ان داعش و طالبان است‪ .‬به عبارتی‪ ،‬این‬ ‫اتفاق‪ ،‬شکســت پارادایم عربســتان نیز هســت؛ چراکه‬ ‫پارادایمی که عربســتان ایجاد کرد پارادایم وهابیت بود و‬ ‫تمام همت خود را صرف کرد که در مقابل گفتمان انقالب‬ ‫اســامی بایســتد‪ ،‬ان را مهجور کند و به حامیان ان فشار‬ ‫بیاورد‪ .‬انها از خشونت های صدام علیه ایران حمایت کردند‬ ‫اما امروز در عراق همبستگی کم نظیری با ایران وجود دارد‪.‬‬ ‫امروز یکی از مشکالت این است که عراق می گوید زائران‬ ‫بدون ویزا وارد شــوند اما ایــران می گوید کــه برای حفظ‬ ‫امنیت‪ ،‬ویزا الزامی اســت‪ .‬امروز پاکستانی ها‪ ،‬افغانی ها و‬ ‫مردم اســیای میانه که در میان انها تعداد قابل توجهی از‬ ‫اهل سنت وجود دارد‪ ،‬می خواهند از طریق ایران وارد عراق‬ ‫شوند‪ .‬این مساله نشان می دهد که ما باید برای اینده اماده‬ ‫باشیم‪ .‬این راهپیمایی یک شکست پارادایمی برای غرب‬ ‫اســت و می تواند تفکرات جدیدی را تولید کند‪ .‬اگر دقت‬ ‫کنید‪ ،‬مناسک صلحی که در میان مســیحیان رواج دارد‪،‬‬ ‫هفته عید پاک اســت‪ .‬در این زمان‪ ،‬مســیحیان اقدام به‬ ‫راهپیمایی می کننــد و معتقدند که در ایــن برهه‪ ،‬حضرت‬ ‫مســیح(ع) صلیــب را بــر دوش کشــید و بــر دار رفــت‪.‬‬ ‫امام حسین(ع) نیز مسیری چند هزار کیلومتری را از مدینه‬ ‫تا کربال رفت اما این مســیر‪ ،‬مســیر صلح بود‪ ،‬نه جنگ‪.‬‬ ‫امام حســین(ع) جنگ طلب نبــود و به همیــن دلیل زن و‬ ‫فرزندانش را با خود اورد‪ .‬ایشان انها را همراه خود اورد تا این‬ ‫پیام را ابالغ کند که ما برای جنگ و کشتار نیامده ایم بلکه‬ ‫برای صلح امده ایم؛ صلح عزتمندانه و بر مبنای ارزش های‬ ‫اخالقی‪ .‬متاسفانه این مسائل به خوبی تبیین نشده است‪.‬‬ ‫این مساله می تواند پارادایم جهان اسالم و شرق را تبیین‬ ‫کند اما متاسفانه ما در بعد رسانه ای و فعالیت های فرهنگی‬ ‫همچنان در ابتداییات هســتیم‪ .‬صداوسیما و رسانه های‬ ‫خصوصی مــا در این حوزه انچنــان که باید و شــاید عمل‬ ‫نکرده انــد‪ .‬راهپیمایــی اربعین می تواند باعث فروپاشــی‬ ‫ایده های داعش شــود؛ چراکه طیف متفکر اهل سنت نیز‬ ‫امام حســین(ع) را خلیفه شــهید می داننــد و معتقدند که‬ ‫معاویه و یزیــد از انحرافــات در جهان اســام بودند‪ .‬اگر‬ ‫امام علی(ع)‪ ،‬امام حسن(ع) و امام حسین(ع) از دیدگاه‬ ‫اهل ســنت خلیفه هســتند‪ ،‬ما باید از انها برای شــرکت در‬ ‫راهپیمایی اربعین دعوت کنیم‪ .‬البته انها نسبت به حضور در‬ ‫ایــن مراســم ســنگ تمام می گذارنــد و اقدامات شــان‬ ‫دســت کمی از اقدامات شــیعیان ندارد‪ .‬اگر شما به سقف‬ ‫مســجد ایاصوفیه که در دوره عثمانی بنا شــده است نگاه‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫می شود‪ .‬داعش چگونه توانسته است گفتمان‬ ‫ایدئولوژیک خود را در میــان جوان های اروپایی‬ ‫تثبیت و نهادینه کند؟‬ ‫ در اینجا دو مســاله وجود دارد؛ یکــی اینکه این‬ ‫جوان ها چگونه جذب داعش شده اند و دیگر اینکه ایا این‬ ‫جوان ها پس از بازگشــت به کشــوری ماننــد المان چنین‬ ‫اقداماتی را انجام خواهند داد یا نه‪ .‬باید به روشنی گفت که‬ ‫چنین اتفاقی هرگز در المان و انگلستان رخ نخواهد داد و‬ ‫اگر هم باشد‪ ،‬بسیار محدود است؛ چراکه ساختار خاصی در‬ ‫این کشورها وجود دارد که اجازه چنین اقداماتی را نمی دهد‬ ‫درحالی که در فرهنگ فرانسه‪ ،‬قابل انجام است‪ .‬اما اینکه‬ ‫چرا گفتمان داعش در اروپا جذابیت دارد و می تواند جوانان‬ ‫اروپایی را به ســوی خود جلب کند‪ ،‬به نظریات ابن خلدون‬ ‫بازمی گردد‪ .‬مناطق یکجانشین و متمدن‪ ،‬به شدت فاسد‬ ‫هســتند‪ ،‬تکــرار و بی معنایی در میــان انها جریــان دارد‪،‬‬ ‫اشرافیت در انجا نهادینه شده و زندگی در برهه های مختلف‬ ‫زمانی‪ ،‬یکسان و یکنواخت اســت‪ .‬در اینجاست که افراد‬ ‫تشکیل دهنده جامعه‪ ،‬دچار خالء معنا می شوند و به دنبال ان‬ ‫هستند که راهی به ســوی معنا بیابند‪ .‬از انجایی که داعش‬ ‫یک گروه به ظاهر اسالمی است و مسلمانان اروپا به شدت‬ ‫تحقیر شــده اند‪ ،‬این مســلمانان برای ترخص‪ ،‬خروج از‬ ‫بی معنایی‪ ،‬ارامش و خروج از زندگی یکنواخت به این گروه‬ ‫می پیوندند‪ .‬بــرای مثال‪ ،‬فــرد ژاپنی کــه در توکیو زندگی‬ ‫می کرد و مسلمان هم نبود‪ ،‬به عضویت داعش درامده بود‬ ‫و وقتی از او سوال کردند که چرا به اینجا امده ای‪ ،‬پاسخ داد‬ ‫که از زندگی در توکیو و بی معنایی در زندگی خسته شده ام و‬ ‫به اینجا امده ام تا این بحران را برطرف کنم! داعش سعی‬ ‫می کند همه اثار تمدنی را بزداید و سعی دارد در بعد نظامی‬ ‫خود را مطرح کند‪ .‬داعش یک گروه ضدبهداشت است و‬ ‫کسانی که با داعش برخورد داشته اند‪ ،‬می گویند که از فاصله‬ ‫نه چندان نزدیک‪ ،‬بوی بدن اعضای این گروه‪ ،‬شما را ازار‬ ‫می دهد؛ یعنی انها به حمام نمی روند چراکه به عرفان های‬ ‫سوفیســتی گرایش دارند و بر همین اساس زندگی طبیعی‬ ‫وحشی را دنبال می کنند‪ .‬اعضای داعش ریش های بسیار‬ ‫بلندی دارند که به جارو شباهت دارد و تمایلی به اصالح ان‬ ‫ندارند چراکه می خواهند چهره شان شــبیه به انسان های‬ ‫طبیعــی ماقبــل تمدن هــای بشــری باشــد‪ .‬انهــا حالت‬ ‫نوستالژیکی صدر اسالم را تداعی می کنند‪ ،‬در بیابان زندگی‬ ‫می کنند‪ ،‬روحیات ضدشهری دارند‪ ،‬به ویرانی عالقه دارند و‬ ‫از این رو‪ ،‬ا ثــار تمدنی و تاریخی را نابــود می کنند‪ .‬اینها به‬ ‫ظاهر می خواهند بگویند که با شرک و کفر مبارزه می کنند اما‬ ‫باطن شان همان چیزی اســت که ابن خلدون گفته است؛‬ ‫اعضای داعش‪ ،‬کوچ نشینانی هستند که ضد یکجانشینی‬ ‫هســتند‪ .‬البته طالبان و بن الدن نیز روحیه ای مشابه انها‬ ‫داشــتند؛ بــن الدن افتخار می کــرد که زیر درختــان و در‬ ‫روستاها زندگی می کند و فرار از تمدن به او لذت می بخشید‪.‬‬ ‫بــن الدن از یک خانــواده میلیــاردر بود که خانــواده اش‬ ‫سهامداران باشگاه های بزرگی همچون بارسلونا و چلسی‬ ‫بودند اما شــخصا از زندگــی در بیابان های افغانســتان‪،‬‬ ‫احساس ارامش می کرد‪ .‬بنابراین مهترین شاخصه‪ ،‬فرار از‬ ‫تمدن به ســوی جامعه غیرمتمدن اســت و می خواهند از‬ ‫فضای بســته‪ ،‬یکنواخت‪ ،‬عقالنی و تند اروپا خارج شوند؛‬ ‫انها همواره با شهر مواجه هستند و هیچ بیابان و روستایی را‬ ‫ندیده اند‪ .‬زندگــی پرهیجان برای جوانان بســیار جذابیت‬ ‫دارد‪ .‬البته این موضوع بیشتر به مسلمانان اروپا اختصاص‬ ‫دارد و غیرمسلمانان نیز به کشورهایی مانند هند می روند و به‬ ‫بوداییسم گرایش می یابند‪ .‬من چنین افرادی را از نزدیک‬ ‫در بیابان هــای هنــد و تایلنــد دیــده ام کــه بــه ســمت‬ ‫عرفان گرایش یافته انــد‪ .‬تمدن غرب‪ ،‬بــه اوج عقالنیت‬ ‫تمدنی خود رسیده و هیچ گزینه ای برای اینده ندارد؛ تمام‬ ‫شده است‪ .‬تمدن غرب دچار یک «دور» شده است؛ هیچ‬ ‫‪1‬‬ ‫دکتر ابراهیم فیاض استاد جامعه شناسی دانشگاه‬ ‫تهران معتقد اســت که غرب از بحــران بی معنایی رنج‬ ‫می بــرد و از این رو‪ ،‬جوانــان اروپایی به ســوی داعش‪،‬‬ ‫گرایش یافته اند‪ .‬او به ساختار سرمایه داری اروپا اشاره‬ ‫می کند و این مســاله را علت یکنواختی و بحران معنا در‬ ‫قاره سبز می داند‪ .‬فیاض می گوید‪« :‬اینکه چرا گفتمان‬ ‫داعش در اروپــا جذابیت دارد‪ ،‬به نظریــات ابن خلدون‬ ‫بازمی گردد‪.‬مناطقیکجانشینومتمدن‪،‬به شدتفاسد‬ ‫هســتند‪ ،‬تکرار و بی معنایی در میان انهــا جریان دارد‪،‬‬ ‫اشــرافیت در انجا نهادینه شــده و زندگی در برهه های‬ ‫مختلف زمانی‪ ،‬یکسان و یکنواخت است‪ .‬در اینجاست‬ ‫که افراد تشکیل دهنده جامعه‪ ،‬دچار خالء معنا می شوند‬ ‫و به دنبال ان هســتند که راهی به ســوی معنا بیابند‪».‬‬ ‫فیاضتاکیدمی کندکهحکمتعلویمی تواندجایگزینی‬ ‫مناسب برای گفتمان های در حال فروپاشی باشد‪.‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪43‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪44‬‬ ‫مثل ث | شماره ‪289‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫کنید‪ ،‬تمثال امام حســن(ع) و امام حســین(ع) را در کنار‬ ‫خلفای راشــدین می بینید‪ .‬یعنی امام حسین(ع) می تواند‬ ‫محور وحدت شیعه و سنی باشــد و جایگزین گفتمان قرن‬ ‫نوزدهمی وهابیت شود؛ گفتمانی که عربستان ان را تولید‬ ‫کرده و پیش از ان نیز توسط انگلستان بنا نهاده شده بود‪.‬‬ ‫امروز نیز امریکا از این تفرقه اســتفاده کرده و برای امنیت‬ ‫اسرائیل از ان بهره می برد‪ .‬البته پارادایم رژیم اسرائیل نیز‬ ‫که یک رژیم قرن نوزدهمی اســت و براساس نژادپرستی و‬ ‫خشونت های قرن نوزدهمی بنا شده‪ ،‬باطل شده است‪ .‬به‬ ‫همین دلیل‪ ،‬عربســتان و اســرائیل و داعــش همه یک‬ ‫مجموعــه هســتند و براســاس پارادایــم پان عربیســم و‬ ‫پان یهودیسم نفس می کشــند اما رو به زوال هستند‪ .‬انها‬ ‫به شــدت روی راهپیمایــی اربعیــن حساســیت دارنــد و‬ ‫نمی خواهند انجام شود‪ .‬روشــنفکری متمایل به غرب نیز‬ ‫میانه خوبی با راهپیمایــی اربعین ندارد؛ چراکه به ســوی‬ ‫پارادایم غرب تمایل دارد‪ .‬تبیین پارادایمی اربعین می تواند‬ ‫جایگزینی برای فروپاشی غرب باشد و این فروپاشی مقدمه‬ ‫فروپاشــی پارادایم غرب اســت‪ .‬فروپاشــی پیشــین این‬ ‫پارادایم‪ ،‬جنبش های دانشــجویی قرن بیستم در امریکا و‬ ‫فرانســه بود اما امریکا و فرانسه با فســاد غفلت زایی که در‬ ‫دانشــگاه ها و دبیرســتان ها رواج دادند و روابط نامشروع‪،‬‬ ‫مشــروب‪ ،‬رقص و‪ ...‬را ازاد کردند تا بتوانند این روند را به‬ ‫تاخیر بیندازنــد‪ .‬در حالی که با ورود به قرن بیســت ویکم‪،‬‬ ‫وضعیت جدیدی ایجاد شده اســت‪ .‬ما با عقالنیتی که در‬ ‫تفکر فقهی تشیع وجود دارد‪ ،‬انسان ها را نمی کشیم‪ ،‬برای‬ ‫خونت مبنای فقهی ایجــاد نمی کنیم و با اهل کتاب تعامل‬ ‫می کنیم‪ .‬امیرالمومنین(ع) در فقه حکومتی خود به شدت‬ ‫علیه این تفکرات مبارزه می کردنــد‪ .‬مثال هایی همچون‬ ‫کندن خلخال از پــای زن یهودی و قطع ســهم مرد از کار‬ ‫افتاده مسیحی از بیت المال‪ ،‬روشن ترین این نمونه هاست‪.‬‬ ‫اتفاقا امروز مسیحیت نیز متوجه این روش حکومتی شده و‬ ‫حکمت علوی جایگزین زهــد جناب‪ ...‬را گرفته اســت؛‬ ‫زهدی که پایه شــکل گیری داعش بوده اســت‪ .‬حکمت‬ ‫علــوی در دوره حکومت امیرالمومنیــن(ع) بزرگترین اثار‬ ‫درخشــان را در کوفه ایجاد کرد و ان بزرگوار اگرچه درگیر‬ ‫چندین جنگ مهم و حســاس بــود‪ ،‬اما هیــچ گاه از دایره‬ ‫اخالقی خارج نشد‪ .‬متاسفانه دوره پنج ساله حکومت علوی‪،‬‬ ‫در جنگ ها خالصه شده و به تامین اجتماعی روی داده در‬ ‫کوفه و مدینه و همچنین ســاختارهای اباد‪ ،‬توجه چندانی‬ ‫نشــده اســت‪ .‬بنابراین‪ ،‬حکمت علوی می توانــد بهترین‬ ‫جایگزین پارادایم های فعلی باشد‪.‬‬ ‫ما امروز شــاهد دوقطبی های جدی در این رابطه‬ ‫هســتیم؛ از یکسو با دوقطبی اســام شیعی در‬ ‫برابر گروهی که خشونت را به نام اسالم تئوریزه‬ ‫می کند و دیگری‪ ،‬دوقطبی لیبرال دموکراسی در‬ ‫برابر بنیادگرایی‪ .‬ایا این دوقطبی ها دارای اصالت ‬ ‫و ماندگار خواهند بود یا اینکه گذرا هستند؟‬ ‫گذرا هستند و فروپاشی انها بسیار نزدیک است؛‬ ‫ زیرا جنگی که در جریان است‪ ،‬بسیار خشونت امیز است‪.‬‬ ‫مردم و متفکران اروپایی نیز این مســاله را به روشنی درک‬ ‫کرده اند‪ .‬این جریان ها اینده مناسبی ندارند و خودشان این‬ ‫مساله را مشــاهده می کنند‪ .‬انها می گویند که تروریسم در‬ ‫غرب بومی شده و از ماست که بر ماست‪ ...‬انها این اقدام‬ ‫را برای جلوگیری از رشد و توسعه اسالم در اروپا انجام دادند‬ ‫اما نتیجه عکس گرفتند‪ .‬زمانی که حادثه یازده سپتامبر رخ‬ ‫داد‪ ،‬من در المان بودم‪ .‬در نمایشــگاه کتاب فرانکفورت‪،‬‬ ‫مشاهده کردم که ایرانیان مقیم المان می ایند و می گویند‬ ‫که بخشــی از قران را به ما بدهید اما ناشــران ایرانی حتی‬ ‫یک جلد قران نیاورده بودند؛ این مســاله به شــدت من را‬ ‫عصبانی کرد‪ .‬ایــن در حالی بود که می دیــدم المانی ها به‬ ‫اندازه ‪ 31‬سال از عمر دستگاه های چاپ‪ ،‬قران فروختند!‬ ‫یازده سپتامبر خشــونتی بود که انها راه انداختند اما توجه‬ ‫مردم اروپا به قران بیشتر شد؛ رشــد اسالم نه تنها متوقف‬ ‫نشد‪ ،‬بلکه بیشــتر هم شد‪ .‬در ســاختاری که امریکایی ها‬ ‫ایجاد کرده اند‪ ،‬اف بی ای‪ ،‬طرفدار فعالیت اسالم گرایان‬ ‫خشــن در ایاالت متحده اســت و اجازه فعالیت به شیعیان‬ ‫نمی دهد؛ عربستان نیز پول فراوانی هزینه کرده است که‬ ‫این سیاست در کشورهای دیگر به ثمر بنشیند‪ .‬سیاست انها‬ ‫این بود که اسالم خشن اهل سنت در کنار تشیع انگلیسی‬ ‫انحرافی پا بگیرد و توســعه یابد اما در عین حال به اسالم‬ ‫شــیعی که مبنای ان حکمت علوی اســت‪ ،‬اجازه فعالیت‬ ‫ندهند‪ .‬نکته قابل تامل این اســت که انها خودشــان این‬ ‫حرکت را اغاز کردند اما امروز ضربه اش به خودشــان وارد‬ ‫می شود‪ .‬بر این اساس‪ ،‬انها خودشــان دست به بازگشت‬ ‫خواهنــد زد؛ ممکــن اســت حکومت ها چنیــن اقدامی را‬ ‫انجام ندهنــد اما مــردم عــادی و متفکران غربــی چنین‬ ‫اقدامی خواهند کرد‪ .‬من خبر دارم که در المان‪ ،‬بســیاری‬ ‫از متفکران به ســمت شــیعه علوی و مفاهیم ان گرایش‬ ‫دارند و خودشــان از المان تحت عنوان حوزه علمیه غرب‬ ‫یاد می کنند‪ .‬من شک ندارم که انها به دلیل خشونت های‬ ‫بی معنا‪ ،‬شکست خواهند خورد و شکست پارادایمی غرب به‬ ‫معنای پیروزی غرب نخواهد بود بلکه هر دو دچار فروپاشی‬ ‫خواهند شــد؛ چراکه قالب داعش‪ ،‬مشابه ایدئولوژی های‬ ‫خشن غربی نظیر ملی گرایی و دولت ‪ -‬ملت هایی است که در‬ ‫غرب وجود دارد‪ .‬اوج این ماجرا‪ ،‬هیتلر و کشتارهای جنگ‬ ‫جهانی دوم بود که میلیون ها نفر کشته شــدند‪ .‬بنابراین‪،‬‬ ‫در اینده نه چندان دور‪ ،‬بسیاری از ملت ها به سوی حکمت‬ ‫علوی حرکت می کنند اما ایا ما اماده حکمت علوی هستیم؟‬ ‫تئوری امــت ‪ -‬امامت یک تئــوری جهانی اســت که البته‬ ‫تنها به شــیعه اختصاص ندارد و مبنای ان حکمت علوی و‬ ‫حکومت امیرالمومنین(ع) است که در هیچ جنگی‪ ،‬اقدام‬ ‫غیراخالقی انجــام نداد‪ .‬متفکران اهل ســنت این الگو را‬ ‫دنبال می کنند اما جایگزینی برای ان دیده نشده است‪.‬‬ ‫ایا نظریه پردازان جامعه شناســی امروز در اروپا‬ ‫و حتی دولت های غربی‪ ،‬می تواننــد راهی برای‬ ‫برون رفت از این بحران بیابند؟‬ ‫پی یر بوردیــو که بزرگترین جامعه شــناس متاخر‬ ‫اســت‪ ،‬بارها در این باره صحبت کرد اما کسی به حرف او‬ ‫وقعی ننهــاد‪ .‬الن تورن که همچنان در قید حیات اســت‪،‬‬ ‫می گوید که ما به فروپاشــی نظم اجتماعی دچار شده ایم؛‬ ‫فروپاشــی نظــم اجتماعی منجر به فروپاشــی سیاســی و‬ ‫فروپاشــی قدرت می شــود‪ .‬بر همیــن اســاس‪ ،‬انها امید‬ ‫چندانی به اینده ندارند‪ .‬من از انها سوال کردم و انها پاسخ‬ ‫دادند که این تازه اغاز داستان است و به این سادگی جمع‬ ‫نمی شــود‪ .‬اشــرافیتی که در ســرمایه داری اروپا رخ داده‬ ‫اســت‪ ،‬مردم را در جهت مخالفت بــا ارزش های اخالقی‬ ‫و تحقیر ســوق داده اســت‪ .‬در برهه فعلی‪ ،‬حومه پاریس‬ ‫اجازه نمی دهد که خط و ربط های این موضوع به ســادگی‬ ‫اشکار شوند‪ .‬در غرب مســائل غیراخالقی بسیاری وجود‬ ‫داشــته و انها از اعــام ان ابایی نداشــته اند کــه یکی از‬ ‫نمونه هــای ان‪ ،‬اســتفاده از بمب هــای شــیمیایی علیه‬ ‫ایرانیان اســت‪ .‬مقصر اصلی مجروحیت و شهادت تعداد‬ ‫زیادی از مــردم مــا‪ ،‬غربی ها بودنــد اما امروز خودشــان‬ ‫از ترس بمب های داعش در هراس هســتند‪ .‬این مسائل‬ ‫نشان دهنده اشتباهات بزرگی از سوی غرب و بسط مسائل‬ ‫غیراخالقی در این جوامع است‪ .‬داستان همجنس بازی که‬ ‫یک مساله غیراخالقی است‪ ،‬از سوی غربی ها در بسیاری از‬ ‫مسائل بسط یافته است و مسائل مربوط به خانواده نیز یکی‬ ‫از بحران های بزرگ انهاست‪ .‬فروپاشی تمدنی‪ ،‬فروپاشی‬ ‫نظم اجتماعی‪ ،‬فروپاشی عقالنیت در غرب‪ ،‬سطح پایین‬ ‫ت تمدنی انها‪ ،‬اینده خوبی‬ ‫تفکر سیاستمداران غربی و حماق ‬ ‫را برای غرب به تصویر نمی کشد‪.‬‬ ‫انتقامحاشیه‬ ‫ازمتن‬ ‫چرا جوانان اروپایی ‬ ‫داعشیمی شوند؟‬ ‫علی حاج ‬ ‫یناصری‬ ‫دبیرگروه جامعه شناسی‬ ‫‪2‬‬ ‫چرا جوانان اروپایی جذب داعش می شــوند؟ ایا این‬ ‫مشکالت اقتصادی و معیشــتی اســت که این جوانان را‬ ‫از لیبرال دموکراســی به ســوی بنیادگرایی سوق می دهد یا‬ ‫بحران هویت معنا سبب چنین گرایشی است؟ در این گزارش‬ ‫به این مقوله خواهیم پرداخت کــه علت جذب جوان های‬ ‫اروپایی به گروهی تروریســتی که به اقدامات بنیادگرایانه‬ ‫مبادرت می ورزد چیست‪ .‬شــکاف مرکز ‪ -‬پیرامون و انتقام‬ ‫جهان سوم از جهان اول‪ ،‬که ریشه در نگاه های کمونیستی‬ ‫دارند‪ ،‬از جدی ترین گزاره هایی اســت که می توان در این‬ ‫موضوع به ان توجه کرد‪.‬‬ ‫جوان های اروپایی چگونه جذب داعش می شوند؟‬ ‫حاال که بحــران تروریســم به قلــب اروپا رســیده و‬ ‫شــهرهای رویایی قاره ســبز همچون پاریس و بروکســل‬ ‫چهره ای امنیتــی به خــود گرفته اند‪ ،‬بحث بر ســر چرایی‬ ‫پیوستن جوانان اروپایی باال گرفته است‪ .‬داعش که تالش‬ ‫می کند خود را دولت اسالمی معرفی کند‪ ،‬جامعه هدف خود‬ ‫را جوان های ناراضی اروپایی تعیین کرده است؛ جوانانی که‬ ‫برخاسته از طبقات پایین اجتماعی و اغلب از مهاجران عرب‬ ‫افریقایی هستند‪ .‬مساله مهمتر اما بحران هویتی است که‬ ‫دامنگیر جامعه امروز اروپا شده و پیوستن جوانان اروپایی به‬ ‫داعش را سرعت می بخشد‪ .‬اکنون می توان با قطعیت گفت‬ ‫که حضور داعش در اروپا‪ ،‬متاثر از شکل گیری و حضور این‬ ‫گروه تروریستی در خاورمیانه اســت‪ .‬از بدو شکل گیری و‬ ‫اعالم موجودیت داعش‪ ،‬بســیاری بر ایــن موضوع تاکید‬ ‫می کردند که این گروه از منظر ایدئولوژیک‪ ،‬مالی و نظامی‬ ‫از ســوی قدرت های غربی و برخی کشــورهای خاورمیانه‬ ‫حمایت می شــود؛ پشــتیبانی مالی و ایدئولوژیک برعهده‬ ‫ترکیه‪ ،‬عربستان ســعودی و قطر بود و منابع نظامی داعش‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫مثل ث | شماره ‪289‬‬ ‫نیروهای اروپایی در ساختار نظامی و رسانه ای داعش‬ ‫نقش قابل توجهی دارند‪ .‬انها نیروهای تازه نفسی هستند که‬ ‫در کنار نیروهای ســابق‪ ،‬جان تازه ای به گروه می بخشند‪.‬‬ ‫اگرچه بســیاری از این جوانــان اروپایی افرادی با ســطح‬ ‫تحصیالت پایین و برخاســته از طبقات پایین هســتند که‬ ‫ریشه در مهاجران عرب و افریقایی دارند اما در عین حال‪،‬‬ ‫ان گروهی که دارای تحصیالت و ســابقه فعالیت در زمینه‬ ‫تبلیغات‪ ،‬رسانه‪ ،‬رایانه‪ ،‬کتاب و‪ ...‬هستند‪ ،‬تجربیات خود‬ ‫ی که توان‬ ‫را برای موفقیت داعش به کار می بندنــد؛ اقدام ‬ ‫عملیاتی‪ ،‬تکنیکی و تاکتیکی داعش را افزایش می دهد‪.‬‬ ‫این نقش‪ ،‬زمانــی اهمیت خود را به نمایــش می گذارد که‬ ‫توان تبلیغاتی و عملیاتی داعــش در خاورمیانه را افزایش‬ ‫می دهد‪ .‬از زمان شــکل گیری داعش تا امروز‪ ،‬فیلم های‬ ‫تبلیغاتی زیادی از ســوی گروه داعش و با هدف جذب نیرو‬ ‫در شبکه های اجتماعی پرمخاطب به نمایش درامده است‪.‬‬ ‫این فیلم ها به زبان های انگلیسی‪ ،‬فرانسه و المانی انتشار‬ ‫یافته و سپس به زبان هایی نظیر روسی‪ ،‬اندونزیایی و سپس‬ ‫اردو ترجمه می شود‪ .‬برخی از این فیلم ها‪ ،‬اروپا را سرزمین ‬ ‫ترس معرفی می کنند و از جوانان این قاره می خواهند که به‬ ‫سرزمین امن خالفت اسالمی پناه ببرند‪.‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬گــروه دیگری از جوانــان اروپایی که‬ ‫تحصیالت فنی و مهندســی دارند‪ ،‬در حــوزه جنگ افزارها‬ ‫و حوزه هایی همچون نفت‪ ،‬بــه داعش خدمت می کنند‪ .‬از‬ ‫منظر ایدئولوژیک اما داعش قابلیــت اعمال نفوذ و جذب‬ ‫نیرو در تمام کشورهای اروپایی را ندارد و فاقد قابلیت کافی‬ ‫برای گسترش در قاره سبز است؛ چه بسا برخی از نیروهای‬ ‫اروپایی داعش‪ ،‬در اینده ای نه چندان دور‪ ،‬ساز جدایی بزنند‬ ‫و به زندگی پیشین خود بازگردند‪ .‬اما یک احتمال را نباید از‬ ‫نظر دور داشت و ان‪ ،‬این است که بازگشت نیروهای اروپایی‬ ‫داعش به سرزمین مادری شان‪ ،‬بحران امنیتی را در قلب اروپا‬ ‫تشــدید خواهد کرد و این نیروهای اموزش دیده‪ ،‬تهدیدی‬ ‫جدی برای اروپا خواهند بود‪ .‬در مقابل اما دولت های اروپایی‬ ‫تالش می کنند با اقدامات متقابل‪ ،‬تبلیغات داعش را خنثی‬ ‫کنند و مانع از پیوستن تعداد بیشتری از جوانان این قاره به‬ ‫این گروه تروریستی شــوند‪ .‬انها همچنین محرومیت ها و‬ ‫تبعیض های اجتماعی و اقتصادی علیه شهروندان مهاجر‬ ‫و اقلیت مسلمان را کاهش می دهند تا زمینه اشتغال و جذب‬ ‫این افراد در فرهنگ اروپا فراهم شود‪ .‬دولت های اروپایی‬ ‫عالوه بــر اقدامات اجتماعــی و تبلیغاتی‪ ،‬راهبــرد امنیتی‬ ‫تازه ای را تدوین کرده اند تا بتوانند فعالیت داعش در اروپا را‬ ‫محدود کرده و امنیت قاره سبز را تامین کنند‪.‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫نیز از سوی کشــورهای غربی تامین می شد‪ .‬جذب نیروی‬ ‫انســانی از ســوی داعش‪ ،‬یکی از مهمترین مراحل ادامه‬ ‫حیات این جریان تروریســتی بود‪ .‬پس از انکه جذب نیرو‬ ‫در خاورمیانه به مرحله ای رسید که این جریان می توانست‬ ‫در عملیــات تروریســتی به اهداف خــود برســد‪ ،‬اقدام به‬ ‫جذب نیرو از اروپا کرد‪ .‬براســاس انچه از سوی تحلیلگران‬ ‫عنوان می شــود‪ ،‬بیشــترین نیروهای جذب شــده به گروه‬ ‫داعش‪ ،‬جوانان فرانسوی هستند؛ افرادی که اغلب ریشه‬ ‫افریقایی و عرب دارند و اقلیت مسلمان این کشور را تشکیل‬ ‫می دهند‪ .‬انگلســتان‪ ،‬المــان‪ ،‬اتریش و بوســنی از دیگر‬ ‫کشورهایی بوده اند که پس از فرانســه بیشترین نیروهای‬ ‫داعش از انها جذب شده اســت‪ .‬ان گونه که برخی امارها‬ ‫گواهــی می دهند‪ ،‬میانگین ســنی جوانــان اروپایی که به‬ ‫داعش پیوسته اند‪ 18 ،‬تا ‪ 29‬سال اســت اما در این میان‪،‬‬ ‫برخی افراد نیز بیش از ‪ 30‬ســال و برخی دیگر کمتر از ‪17‬‬ ‫سال سن دارند‪ .‬اما علت این موضوع چیست؟ چرا جوانانی‬ ‫که در جوامعی تربیت و رشد یافته اند که لیبرال دموکراسی‬ ‫و عقالنیت‪ ،‬مبنای شــکل گیری جامعه انهاســت‪ ،‬اکنون‬ ‫به جایی رســیده اند که بــه دامن بنیادگرایی پنــاه می برند؟‬ ‫برای این پرســش ها می توان پاســخ های متعددی یافت‬ ‫اما ســاده ترین ان‪ ،‬وضعیت نامناسب اجتماعی و معیشتی‬ ‫و تبعیض نژادی است؛ جوانانی که از کشــورهای عربی و‬ ‫افریقایــی به اروپا مهاجــرت کرده اند‪ ،‬حــاال در واکنش به‬ ‫تبعیض ها و نابرابری ها‪ ،‬واکنش نشان می دهند و به گروهی‬ ‫ساختارشــکن می پیوندند که هدفی جز برهم ریختن نظم‬ ‫اجتماعی موجود در اروپا ندارد‪ .‬اقلیت مســلمان در اروپا‪،‬‬ ‫به دلیل فضای اسالم هراسی القاشده از سوی دولت های‬ ‫اروپایی‪ ،‬دچار نوعی سرخوردگی شده اند و مترصد فرصتی‬ ‫هستند که بتوانند حقوق از دســت رفته خود را احقاق کنند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬گروه داعش مراکزی را در اروپا ایجاد کرده‬ ‫است و در قالب مراکزی که به نام دین اسالم به فعالیت های‬ ‫تبلیغاتی می پردازند‪ ،‬اقدام به جذب امکانات و اموزش های‬ ‫بنیادگرایانه می کننــد‪ .‬این مراکــز از نظر مالی‪ ،‬از ســوی‬ ‫عربستان سعودی و قطر پشتیبانی می شوند و به جوانانی که‬ ‫برای حضور و فعالیت در این مراکز اعالم امادگی می کنند‪،‬‬ ‫حقوق می دهند‪ .‬انها تبلیغات گسترده را در کنار وعده های‬ ‫مالی قــرار می دهند تــا جوانــان مبتال بــه بحران هویت و‬ ‫تحقیر شــده در فرهنگ اروپا را تبدیل به نیروهای انتحاری‬ ‫و عملیاتی داعش کنند‪ .‬در عین حال اما بسیاری از جوانانی‬ ‫که به داعش می پیوندند‪ ،‬از خانواده هایی از قشــر متوسط‬ ‫جامعه اروپا هستند و چشم انداز مناسبی در زندگی داشته اند‪.‬‬ ‫بنابراین باید دلیــل دیگری به جز انگیزه های مالی در ســر‬ ‫داشته باشند که به داعش پیوسته باشند‪ .‬داعش به این دلیل‬ ‫برای این جوانان جذابیت دارد که جایگزینی جذاب و دارای‬ ‫ معنا در مقابل زندگی برای رفاه مادی و امنیت اقتصادی به‬ ‫انها پیشنهاد می کند‪ .‬این تفکر که بهبود شرایط اجتماعی‬ ‫و مالی در مناطق مسلمان نشین غرب اروپا بر پیوستن افراد‬ ‫جدید به داعش تاثیر می گذارد‪ ،‬ساده انگارانه است‪ .‬انچه‬ ‫داعش به جوانان مسلمان اروپایی پیشنهاد می کند‪ ،‬همان‬ ‫چیزی است که لیبرال دموکراسی با تاکید بر شناخت فردی‬ ‫و رفاه مالی‪ ،‬توانایی ارائه ان را ندارد و ان‪ ،‬فرصت بخشی از‬ ‫یک ایدئولوژی است که بتواند به زندگی یک فرد معنا دهد‪.‬‬ ‫در حقیقت‪ ،‬تالش برای رسیدن به مفهومی بزرگتر از زندگی‬ ‫است که قلب جوانان اروپایی را برای پیوستن به داعش به‬ ‫تپش می اندازد‪ .‬نوعی اسطوره اجتماعی که ان را در دولت‬ ‫اسالمی داعش جســت وجو می کنند‪ .‬انها می خواهند این‬ ‫سرخوردگی را جبران کنند و از این رو به داعش می پیوندند‪.‬‬ ‫در جلد دوم کتاب تاریخ اندیشه های سیاسی در قرن بیستم‬ ‫که تحت عنوان لیبرالیســم و محافظه کاری امده اســت‪:‬‬ ‫«دبلیو‪ .‬اچ‪ .‬ادن شاعر انگلیسی قرن بیستم در اثر معروف‬ ‫خود تحت عنوان عصــر اضطراب از تنهایــی ارواح بیمار و‬ ‫زندگی بی هدف و بی معنا در عصر مدرن ســخن می گفت‪.‬‬ ‫اگزیستانسیالیســم که خود در چنین وضعی تکون یافت‪،‬‬ ‫اضطراب انسان مدرن را نتیجه اگاهی از زیستن در جهانی‬ ‫پوچ و بی معنا می دانست‪ .‬با انکار وجود خدا اضطرابی عمیق‬ ‫دامنگیر ادمی می شد و انســان خود به تنهایی موجد معنا و‬ ‫ارزش به شمار می رفت‪ .‬ارتور کستلر می گفت‪« :‬انسان قرن‬ ‫بیستم بیماری سیاسی اســت که هیچ پاسخی برای مساله‬ ‫معنای زندگی ندارد‪ ».‬نقادان مدرنیته از بی اعتمادی به علم‬ ‫ســخن می گفتند‪ .‬به نظر انان علم نهایتا به فناوری جنگی‬ ‫بدل می شد و ماشین را بر انسان مسلط می ساخت‪ .‬از دید‬ ‫انان‪ ،‬علم نمی توانست کارویژه های مذهبی را که از دست‬ ‫رفته بود‪ ،‬ایفا کند‪ ».‬او به ســازش ها و ستیزه های مذهب و‬ ‫مدرنیته در غرب اشاره می کند و با برشمردن نظریات افرادی‬ ‫همچون کارل بارت‪ ،‬پــل تیلیخ و ادوارد اســکیلیبیکس‪،‬‬ ‫بحران معنا در اروپا را به نقد می کشــد‪ .‬در ایــن میان البته‬ ‫برخی از تحلیلگــران اروپایی از عوامل درونی و شــخصی‬ ‫به عنوان یکی از علل پیوستن جوانان اروپایی به داعش یاد‬ ‫می کنند‪ .‬بر این اساس‪ ،‬انگیزه های درونی از خواسته های‬ ‫فردی یا نیازمندی های یک فرد نشات می گیرد که می تواند‬ ‫مزایای عضویت در یک گروه افراط گرا‪ ،‬احســاس تعلق‪،‬‬ ‫فرار به هویتی جدید و ماجراجویی یا پول را شــامل شــود‪.‬‬ ‫تروریست های خارجی نیازهای شخصی دارند که با پیوستن‬ ‫به یک گروه تامین می شود‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬میل به مقبولیت‬ ‫یافتن در جامعه و اجبار دوستان نیز می تواند در پیوستن به‬ ‫گروه های افراطی نظیر داعش دخیل باشد‪.‬‬ ‫اروپا در اتش داعش‬ ‫‪45‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫ تشخصفقرادرمقابلقدرتاغنیا‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪46‬‬ ‫مثل ث | شماره ‪289‬‬ ‫دلیلجذبجواناناروپاییبهداعشدرگفت وگو یمثلثبادکتر داورشیخاوندی‬ ‫امــروز اروپا بــا بحران جدیــدی مواجه شــده و‬ ‫ان جــذب جوان هــای اروپایــی به ســمت گروه‬ ‫تروریستی داعش است‪ .‬براورد کلی شما از این‬ ‫مساله چیست؟‬ ‫من فکر می کنم که بحران نیست بلکه حادثه ای‬ ‫است که اتفاق افتاده؛ البته از ســوی یک اقلیت قدرتمند‬ ‫نســبت به جامعه اروپا و به ویژه جامعه فرانســوی‪ .‬اگر این‬ ‫مجموعه را بررســی کنیم‪ ،‬می بینیم که تعداد بســیار کمی‬ ‫در حادثه پاریس مشــارکت کردند و پس از ان بســیاری از‬ ‫مسلمانان‪ ،‬اعراب و سایر وابستگان به ادیان و کشورهای‬ ‫دیگر‪ ،‬علیه این اتفاق موضع گیری کردند‪ .‬سوال من این‬ ‫اســت که چرا چینی های مقیم پاریس که تعداد انها کمتر‬ ‫از اعراب نیست‪ ،‬ویتنامی ها و مردم ملت های غیرمسلمان‬ ‫ی به این اقدامات‬ ‫چنین کاری نمی کنند و در مقابــل‪ ،‬افراد ‬ ‫دست می زنند که عرب یا مســلمان هستند و احتمال اینکه‬ ‫فرانسوی االصل باشند‪ ،‬بســیار کم است‪ .‬من فکر می کنم‬ ‫که اگر چنین اتفاقی در نقاط دیگر نیز رخ بدهد‪ ،‬چندعاملی‬ ‫هســتند و به یک یا دو عامل بســتگی ندارنــد‪ .‬اگر فرض‬ ‫کنیم که عرب‪ ،‬مسلمان و سیاهپوست های غیرفرانسوی‬ ‫باشــند‪ ،‬باید گفت که عامل اقتصادی نقش بســیار مهمی‬ ‫ را ایفا می کند؛ چراکه کشــورهای اروپایــی هنوز از بحران‬ ‫اقتصادی خارج نشده اند‪ .‬درصد بیکاری رو به افزایش است‬ ‫که اغلب بیکاران‪ ،‬از جوان های تاز ه فرانسوی شده هستند‬ ‫و معموال در خانواده های پرجمعیت به دنیا امده اند‪ .‬می توان‬ ‫نتیجه گرفت که این بیکاری و عدم تحرک‪ ،‬یکی از عوامل‬ ‫گرایش به ســوی ماجراجویی و رسیدن به نام و نشان است‬ ‫که یکی از راه های تحقق این مساله‪ ،‬پیوستن به جریاناتی‬ ‫از قبیل داعش اســت؛ چراکه اگر اتفاقی رخ دهد‪ ،‬تصویر‬ ‫انها در رسانه ها دیده می شود و در میان قوم و قبیله شان به‬ ‫شهرت می رســند‪ .‬به طور کلی‪ ،‬وضعیت اقتصادی اروپا و‬ ‫خصوصا فرانســه‪ ،‬یکی از مهمترین عوامل است‪ .‬حضور‬ ‫بیگانگانی که فرانسوی شده اند و در میان انها تعداد زیادی‬ ‫از اعراب و مسلمانان به چشم می خورد‪ ،‬نسبت به مهاجران‬ ‫‪3‬‬ ‫دکتــر داور شــیخاوندی دارای دکتــرای‬ ‫جامعه شناسی از دانشگاه کلمبیا و دکترای برنامه ریزی‬ ‫اجتماعی از دانشگاه سوربن اســت‪ .‬او در گفت وگو با‬ ‫هفته نامه مثلث‪ ،‬از عامل اقتصادی به عنوان مهمترین‬ ‫علت پیوستن جوانان اروپایی به داعش و گرایش انها‬ ‫نسبت به بنیادگرایی یاد می کند و می گوید‪« :‬وضعیت‬ ‫اقتصادی اروپا و خصوصا فرانســه‪ ،‬یکی از مهمترین‬ ‫عوامل اســت‪ .‬حضور بیگانگانی که فرانسوی شده اند‬ ‫و در میان انها تعــداد زیادی از اعراب و مســلمانان به‬ ‫چشم می خورد‪ ،‬نســبت به مهاجران کشورهای دیگر‬ ‫اروپایی بســیار بیشــتر اســت‪ .‬در نتیجه نحوه عمل‬ ‫فرانسه به گونه ای است که افراد مقیم در ان‪ ،‬گذشته‬ ‫تاریخــی چندان روشــنی ندارنــد و میان اغلــب انها‪،‬‬ ‫سابقه فرانسوی بودن به چشــم نمی خورد و در اصالت‬ ‫خود باقی می مانند‪ .‬شرایط اغلب این افراد به گونه ای‬ ‫است که تحصیالت باالیی ندارند و فاقد شغل مناسب ‪،‬‬ ‫ جایگاه و منزلت اجتماعی هستند‪ .‬یکی از انتخاب های‬ ‫این افراد در شرایط فعلی‪ ،‬پیوستن به داعش است‪».‬‬ ‫شیخاوندی از استعمار معکوس در جامعه اروپا سخن‬ ‫می گوید و تاکیــد می کند‪« :‬وضعیــت جوامع مختلف‬ ‫اروپایی پیرامون گرایش به داعش متفاوت است‪».‬‬ ‫کشــورهای دیگر اروپایی بســیار بیشتر اســت‪ .‬در نتیجه‬ ‫نحوه عمل فرانسه به گونه ای اســت که افراد مقیم در ان‪،‬‬ ‫گذشته تاریخی چندان روشــنی ندارند و میان اغلب انها‪،‬‬ ‫سابقه فرانسوی بودن به چشــم نمی خورد و در اصالت خود‬ ‫باقی می مانند‪ .‬شرایط اغلب این افراد به گونه ای است که‬ ‫تحصیالت باالیی ندارند و فاقد شــغل مناســب ‪ ،‬جایگاه و‬ ‫منزلت اجتماعی هستند‪ .‬یکی از انتخاب های این افراد در‬ ‫شرایط فعلی‪ ،‬پیوستن به داعش است که امکان همکاری‬ ‫با این گروه را برای انها اســان تر می کند‪ .‬البته افراد زیادی‬ ‫هستند که انها را به انجام این کار تشــویق می کنند‪ .‬برای‬ ‫مثال گروه های اسالمی که در فرانســه فعالیت می کنند‪،‬‬ ‫اغلب علیه سرمایه داری جهانی و دولت های غربی هستند‬ ‫و زمینه های فعلی برای این کار مناســب تر اســت‪ .‬عامل‬ ‫دیگری که وجود دارد این است که تمام رسانه های جهان‪،‬‬ ‫برنامه هایی تولید و پخش می کنند که خشــونت امیز است‬ ‫و در کشــورهای اروپایــی نیز خشــونت خود را بــه نمایش‬ ‫می گــذارد‪ .‬در گذشــته‪ ،‬جوان ها در شــهرک های محل‬ ‫سکونت خود اقدام به درگیری می کردند و دست به خشونت‬ ‫می زدند اما راه به جایی نمی بردند‪ .‬شاید از همین رو‪ ،‬تعداد‬ ‫اعراب و مســلمانان در زندان های کشــور فرانسه بیش از‬ ‫سایر مردم اســت‪ .‬این جوانان اکنون فرصتی یافته اند که‬ ‫این ماجراجویی را در کشورهای دیگر دنبال کنند و بتوانند‬ ‫به شهرتی در کشــور خود دســت یابند؛ انها می دانند که بر‬ ‫اثر این اتفــاق‪ ،‬گروهی هســتند که قدر اقدامات شــان را‬ ‫می دانند‪ .‬این مســاله در واقع «تشــخص فقرا» است که‬ ‫در مقابل قدرت نمایی اغنیا‪ ،‬انجام می شــود‪ .‬در دهه های‬ ‫اخیر‪ ،‬بسیاری از سیاهان و افریقایی ها‪ ،‬در مسابقات ورزشی‬ ‫تشخص یافته اند اما برای عده دیگری‪ ،‬این امکان فراهم‬ ‫نشده و انها خواسته اند این تشخص را از طریق پیوستن به‬ ‫گروه های طاغی به دست اورند تا هم به درامد قابل توجهی‬ ‫برسند و هم اســم و رســمی بیابند‪ .‬به نظر من‪ ،‬جنگ های‬ ‫صلیبی جدیدی در منطقه نســبتا محدودی اغاز شــده و از‬ ‫این رو‪ ،‬صدایی که از ان بلند می شود بسیار بیشتر است‪.‬‬ ‫شــما از جوان های عرب مهاجری که در فرانسه‬ ‫زندگی می کننــد به عنــوان یکــی از اصلی ترین‬ ‫اهداف داعــش برای جــذب نیــرو در اروپــا یاد‬ ‫می کنید‪ .‬این در حالی است که برخی کشورهای‬ ‫دیگــر اروپایی نیز به عنوان جامعــه هدف تعیین‬ ‫شده اند تا داعش را در تامین نیرو‪ ،‬یاری کنند‪ .‬در‬ ‫واقع ممکن است که جوان های سایر کشورهای‬ ‫اروپایی نیز بــا انگیزه های دیگری بــه این گروه‬ ‫تمایل پیدا کرده باشند‪.‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫داور شیخاوندی‬ ‫می گوید‪«:‬مهاجران‬ ‫فرانسوی‪ ،‬دست به‬ ‫«استعمار معکوس»‬ ‫می زنند؛ به کشور و‬ ‫سرزمین مادری می روند‬ ‫و بدون اینکه کار کنند‪ ،‬از‬ ‫مواهب موجود برخوردار‬ ‫می شوند اما در عین حال‪ ،‬با‬ ‫انها ضدیت دارند‬ ‫مثل ث | شماره ‪289‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫ی از این مساله درست است‪ .‬من‬ ‫بله؛ اما بخش مهم ‬ ‫عرض کردم که انها فرانسوی االصل نیستند اما در نسل های‬ ‫بعدی فرانســوی شــده اند‪ .‬ممکن اســت داعشــی های‬ ‫المان‪ ،‬ریشه ترک داشــته باشــند؛ چراکه ترک ها در انجا‬ ‫حضور پررنگی داشته اند و تفاوت های طبقاتی و فرهنگی‬ ‫متغیرهایی هســتند که در این زمینه دخالت دارند‪ .‬ممکن‬ ‫است در این کشور‪ ،‬عامل اقتصادی اهمیتی نداشته باشد‬ ‫و مســاله فرهنگ‪ ،‬اهمیت داشته باشــد‪ .‬در المان‪ ،‬عامل‬ ‫اقتصاد کمتــر خود را نشــان داده اســت؛ چراکه وضعیت‬ ‫اقتصادی بسیار بهتری دارند و مهاجرپذیر بزرگی شده اند‪.‬‬ ‫در نتیجه حادثه ای که پیش از این انفجار خود را نشان داد‪،‬‬ ‫انفجارهای فرانسه و حمله تروریســتی به دفتر یک مجله‬ ‫به نام شارلی ابدو بود که به کشته شدن تعدادی از نویسندگان‬ ‫ان انجامید‪ .‬بدین ترتیب‪ ،‬ممکن است زنجیره ای در فرانسه‬ ‫ایجاد شــود؛ یعنی فشــار فرانســوی ها روی انها افزایش‬ ‫می یابــد و عکس العملی که نســبت به انها وجــود خواهد‬ ‫داشت‪ ،‬شدیدتر خواهد بود‪ .‬در المان و اتریش که وضعیت‬ ‫جامعه شــان دارای تفاوت های اساســی با فرانسه است‪،‬‬ ‫متغیرهای دیگری تاثیرگذار است که با فرانسه تفاوت دارد‪.‬‬ ‫در واقع‪ ،‬این حرکت بیشتر به عکس العملی می ماند که این‬ ‫افراد نســبت به ان مبادرت ورزیدند که بیش از صد نفر را به‬ ‫کام مرگ کشاند ‪ .‬این اتفاق به دلیل رخ دادن در فرانسه سر‬ ‫و صدای زیادی به پا کرد؛ وگرنه این گونه موضع گیری ها و‬ ‫واکنش ها در رابطه با اروپا کمتر است اما احتماال این مساله‬ ‫موجب خواهد شد که در خصوص ســایر کشورها نیز مورد‬ ‫بحث قرار گیرد‪.‬‬ ‫ما شــاهد هســتیم که هر فردی در اروپــا متولد‬ ‫می شــود‪ ،‬در جامعــه نســبتا ازاد‪ ،‬ارام و مرفهی‬ ‫رشــد می یابــد و زندگی می کنــد‪ ،‬اما این ســوال‬ ‫مطرح می شــود کــه بر اســاس چــه دیدگاهی‪،‬‬ ‫جوان هایی که در چنین جوامعی زندگی کرده اند‬ ‫و تربیت یافته اند‪ ،‬به سوی رفتارهای بنیادگرایانه‬ ‫تمایل می یابند و گفتمان داعــش روی انها تاثیر‬ ‫می گذارد؟‬ ‫باز هم تاکیــد می کنم که المان و فرانســه در این‬ ‫رابطــه‪ ،‬وضعیت متفاوتــی دارند‪ .‬اگر کســی در فرانســه‬ ‫متولد شود‪ ،‬براساس سیستم تابعیت خاک به او شناسنامه‬ ‫فرانســوی می دهند اما در المان‪ ،‬حق خاک وجود ندارد و‬ ‫اعطای تابعیت‪ ،‬براساس حق خون است و باید پیوندهای‬ ‫اجدادی المانی وجود داشته باشــد تا فرد بتواند شناسنامه‬ ‫المانی دریافــت کند‪ .‬البتــه همه تفاوت ها به این مســاله‬ ‫مربوط نیست‪ .‬در هر جامعه ای‪ ،‬انواع و اقسام اقلیت های‬ ‫تندرو وجود دارند؛ خواه سیاسی باشــد‪ ،‬خواه دینی و خواه‬ ‫فرهنگی‪ .‬همان طور که عرض کردم‪ ،‬بسیاری از چینی ها و‬ ‫ویتنامی ها‪ ،‬فرانسوی شده اند اما صدایی از انها درنمی اید؛‬ ‫چراکه فرهنگ متفاوتی نسبت به اعراب و مسلمانان فرانسه‬ ‫دارند‪ .‬فرهنگ افریقای شمالی‪ ،‬مراکشی‪ ،‬الجزایر ی و‪...‬‬ ‫بســیار متفاوت اســت؛ چراکه هم برخورد با انهــا در طول‬ ‫تاریخ به شــکل دیگری بوده و هم اینکه از نظر اقتصادی‬ ‫و تحصیالت علمی‪ ،‬در شــرایط مناســبی نیســتند‪ .‬انها یا‬ ‫به گذشته و جنگ فرانســه با الجزایر بازمی گردند یا دست‬ ‫به «اســتعمار معکوس» می زنند؛ بدین معنا که به کشور و‬ ‫سرزمین مادری می روند و بدون اینکه کار کنند‪ ،‬از مواهب‬ ‫موجود برخوردار می شــوند اما در عین حال‪ ،‬با انها ضدیت‬ ‫دارند‪ .‬در هر صورت‪ ،‬موضوع اصلی این است که انها اهل‬ ‫ان مملکت نمی شوند اما در عین حال‪ ،‬هم دین خود را و هم‬ ‫این بســتگی های خونی خود را حفظ می کنند؛ همبستگی‬ ‫سیاسی با فرانسوی ها به دلیل تولد در فرانسه‪ ،‬برای انها معنا‬ ‫و مفهوم خاصی ندارد‪ .‬این گروه از اعراب مهاجر‪ ،‬در واقع‬ ‫گروه هایی هستند که حاشیه نشینان پاریس و ساکنان بنادر‬ ‫جنوب فرانسه اند‪ .‬برخی اقلیت های کوچک‪ ،‬چندان تندرو‬ ‫نیستند و ترجیح می دهند میانه روی را در پیش بگیرند؛ انها‬ ‫تبلیغات خاص خود را دارند‪ .‬اما از سوی دیگر‪ ،‬برخی گروه ها‬ ‫زمانی که می بینند گروه دیگری به موفقیت دســت یافته و‬ ‫اعتبار قابل توجهی در جهان یافته اســت‪ ،‬بــه ان گروه ها‬ ‫می پیوندند‪ .‬در چنین شرایطی‪ ،‬حتی اگر داعش اسم و رسم‬ ‫انها را نشنیده باشد‪ ،‬می گوید که این فرد عضوی از گروه ما‬ ‫بود‪ .‬در نتیجه‪ ،‬برای شــناختن انها باید مدتی صبر کنیم تا‬ ‫فرصتی بیابیم و پرونده های موجود منتشر شود که متوجه‬ ‫شویم این افراد به کدام گروه ها و جریانات فکری وابستگی‬ ‫داشته اند‪ .‬به طور کلی‪ ،‬اینها اقلیت های نادری هستند که‬ ‫دچار سرخوردگی شده و به پرخاش جویی روی اورده اند؛ انها‬ ‫هویت ندارند و به عبارت بهتر‪ ،‬هویت سرکوب شــده دارند‪.‬‬ ‫بسیاری از فقرا‪ ،‬به جای تشــخص مثبت‪ ،‬تشخص منفی‬ ‫یافته اند و همان طور که عرض کردم‪ ،‬بسیاری از زندانیان‬ ‫در فرانسه از همین گروه ها هستند‪ .‬ما نباید به سادگی و به‬ ‫سرعت داوری کنیم و این داوری مبتنی بر یک یا دو عامل‬ ‫نیست‪ .‬اگر به خاطر داشته باشــید‪ ،‬در گذشته‪ ،‬تعدادی از‬ ‫افرادی که تابعیت اروپایی و امریکایی داشتند‪ ،‬نزد طالبان‬ ‫رفتند درحالی کــه نزد داعش رفتن‪ ،‬ســاده تر از نزد طالبان‬ ‫رفتن است؛ چراکه اکنون طالبان به هیچ وجه امریکا را قبول‬ ‫ندارد‪ .‬این افراد که در ان دوره به طالبان پیوسته بودند‪ ،‬به‬ ‫تازگی از زندان گوانتانامو ازاد شده اند‪ .‬بنابراین نمی توان در‬ ‫یک اتفاق‪ ،‬یک عامل کلی را مدنظــر قرار داد اما می توان‬ ‫چند عامل اصلی را برشمرد که ممکن است تعدادی از انها‬ ‫درخصوص پیوستن اروپایی ها به داعش مصداق دارد‪.‬‬ ‫ایا این گزاره درستی است که فشارهای اجتماعی‬ ‫در اروپا و یکنواخت شدن زندگی برای جوانانی که‬ ‫در این منطقه زندگی می کنند‪ ،‬یکی از عوامل پناه‬ ‫بردن جوانــان اروپایی به دامــن بنیادگرایی بوده‬ ‫و یک بحران هویت سبب شــده است که انها به‬ ‫سوی این گروه تروریستی تمایل بیابند؟‬ ‫احتمال اینکه چنین عاملی تاثیر روانی داشته باشد‪،‬‬ ‫دور از ذهن نیست اما به نظرم‪ ،‬اقتصاد همچنان مهمترین‬ ‫عاملی است که در این مســاله دخالت دارد‪ .‬اگر این افراد‬ ‫تحصیالت خوبی داشتند‪ ،‬شاغل بودند و شرایط اجتماعی‬ ‫مناسبی داشــتند‪ ،‬احتمال وقوع چنین اتفاقی کمتر بود اما‬ ‫افرادی که بیکار هســتند و ماجراجویی می کنند‪ ،‬احتمال‬ ‫پیوستن شان به ان جریان بسیار بیشتر است‪.‬‬ ‫جدال میان لیبرال دموکراسی و بنیادگرایی‪ ،‬تداوم‬ ‫خواهد یافت یا اینکه پایان ان نزدیک است؟‬ ‫من فکر می کنم که تازه این اتفاق شــروع شــده‬ ‫اســت‪ .‬ما اثرات این اتفاق را به تدریج مشاهده می کنیم و‬ ‫این مســاله تا مدتی ادامه خواهد داشــت؛ خصوصا اینکه‬ ‫این حوادث در سیاســت های فرانســه دخیل خواهد بود و‬ ‫بعید نیســت که با به میدان امدن امثال خانم ماری لوپن‪،‬‬ ‫فرصت های رای باالیی بیابند‪ .‬در چنین شــرایطی‪ ،‬دولت‬ ‫فرانسه ناچار خواهد بود سیاســت های دیگری را در پیش‬ ‫بگیرد که بر اساس این سیاست ممکن است شرایط تشدید‬ ‫یا تلطیف شود‪ .‬اگر این سیاست ها تلطیف کننده باشد‪ ،‬این‬ ‫دوره کوتاه تر خواهد بود و اگر تشــدیدی باشد‪ ،‬طوالنی تر‬ ‫خواهد بود‪ .‬به طــور کلی‪ ،‬بعید می دانم که این مســاله در‬ ‫کوتاه مدت تسکین یابد‪.‬‬ ‫ایا نظریه پــردازان اروپایی و حتی دولت های این‬ ‫کشــورها‪ ،‬می توانند راهکاری برای برون رفت از‬ ‫این بحــران و جایگزینی بــرای تبلیغات داعش‬ ‫بیایند؟‬ ‫اخیرا برخی افراد در شبکه های مختلف تلویزیونی‬ ‫فرانســه صحبــت کردند و بــه بیــان ریشــه های تاریخی‬ ‫پرداختند‪ .‬در شرایط فعلی‪ ،‬اقتصاد اروپا و خصوصا اقتصاد‬ ‫فرانســه اجازه چنیــن کاری را نمی دهد‪ .‬فرهنگ فرانســه‬ ‫انعطاف بسیاری نشان داده است و هم اکنون وزیر اموزش‬ ‫و پرورش فرانسه یک دختر جوان عربی االصل به نام خانم‬ ‫ابوالقاسمی است‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬دو وزیر دیگر کابینه فرانسه‬ ‫نیز عرب هســتند اما اینها خود را با فرهنگ فرانسه تطبیق‬ ‫داده اند‪ ،‬سوسیالیست شده اند‪ ،‬توانسته اند به وزارت برسند‬ ‫و بعید نیست که در اینده حتی به ریاست جمهوری نیز برسند‪.‬‬ ‫من تا دو ماه و نیم قبل در پاریس بودم و در انجا مقاله ای از‬ ‫اعراب خواندم که صراحتا می گفتند فرانسه در اینده از ان‬ ‫ماست‪ ...‬دلیل انها این بود که در اینده‪ ،‬نسل ما و جمعیت‬ ‫ما افزایش می یابد درحالی که جمعیت فرانسوی ها کاهش‬ ‫می یابد؛ انها بچه دار نمی شــوند اما ما چندیــن بار بچه دار‬ ‫می شــویم‪ .‬در این مقاله تاکید شــده بود که در نتیجه‪ ،‬ما‬ ‫خشونت مان را داریم و انها عدالت شان را خواهند داشت‪.‬‬ ‫این مقاله قبل از حمله اخیر داعش منتشــر شد و نویسنده‬ ‫مقاله که فرد باسوادی بود‪ ،‬موضوع جمعیت را پیش کشیده‬ ‫بود‪ .‬این عوامل سبب می شود که مســائل به درازا بکشد و‬ ‫باید دی د چه تمهیداتی خواهد توانست این بحران را کاهش‬ ‫دهد که قطعا یکی از عوامل‪ ،‬تعیین تکلیف داعش است‪.‬‬ ‫تا زمانی که داعش هســت‪ ،‬پرچم اینها کماکان برافراشته‬ ‫خواهد بود؛ مگر اینکه داعش را به طور تمام عیار ســرکوب‬ ‫کننــد‪ .‬در این وضعیــت‪ ،‬برخی درس می گیرنــد که خیال‬ ‫خامی در سر داشته اند اما برخی ته تغاری ها همچنان امیدوار‬ ‫خواهند ماند که در اینده نه چندان دور‪ ،‬فرصتی ایجاد شود تا‬ ‫بتوانند حرکت تازه ای را اغاز کنند‪.‬‬ ‫ ایا موفق خواهند شد؟‬ ‫در شــرایط فعلی‪ ،‬بسیار بعید اســت‪ .‬اگرچه انها‬ ‫سالح و امکانات بســیاری دارند اما با تجمعات اروپایی ها‬ ‫در اعتراض به تروریسم‪ ،‬بعید است بتوانند مقاومت کنند‪.‬‬ ‫‪47‬‬ ‫بازگشت به هانتینگتون‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫تراژدی ‪ 13‬نوامبــر پاریس بار دیگر ذهن ها را به ســمت نظریه برخورد تمدن های‬ ‫هانتینگتون سوق داد‪ .‬تهاجم بنیادگرایان سلفی به قلب تمدن سکوالر غرب باعث‬ ‫شدکهنزاعمیاندوتمدناسالمومسیحیتباردیگراحیاشود‪.‬اگرچهپسازفروپاشی‬ ‫شوروی‪،‬فرانسیسفوکویاماتالشکردکهازپایانتاریخبهسودلیبرالیسموغربسخن‬ ‫بگوید اما واقعیت ها و جدال ها در جهان امروز نشانه ای است بر اینکه تاریخ در البه الی‬ ‫تضاد ها و ستیزش های فرهنگی و تمدنی معنا و مفهوم خود را باز می یابد‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫نظریهاشوب‬ ‫سیاست‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫جهانپسازحادثه‪ 13‬نوامبرچگونهرقممی خورد؟‬ ‫باتالقی برای اروپا‬ ‫داعش چه خطری برای غرب‬ ‫دارد؟‬ ‫تکفیری ها‬ ‫محصول تمدن غرب اند‬ ‫گفت وگوی مثلث با علیرضا صدرا‬ ‫جنگ میان تمدنی‬ ‫خرده فرهنگ ها اقتدار دولت های‬ ‫ملی را به چالش می کشند‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪49‬‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫ابراهیم متقی‬ ‫استاد دانشگاه تهران‬ ‫سیاست‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اولین بــار نظریــه اشــوب در نظم هــای منطقه ای‬ ‫و سیاســت بین الملــل از ســوی نظریه پردازانــی همانند‬ ‫برژینسکی‪ ،‬لوکاچ و رابرت کاپالن ارائه شد‪ .‬هر یک از افراد‬ ‫یادشده تالش کردن د این رهیافت را مورد بررسی قرار دهند‬ ‫که شکل بندی کنش بازیگران در سیاست جهانی براساس‬ ‫نشانه هایی از اشوب قرار خواهد داشت‪ .‬چنین رویکردی‬ ‫از سوی جیمز روزنا نیز مورد تاکید قرار گرفته و به این ترتیب‬ ‫رهیافتی از سال های ‪ 1991‬به بعد در دستورکار قرار گرفت‬ ‫که معطوف به نقش یابی بازیگران گریز از مرکز بوده است‪.‬‬ ‫نظریه پردازی در روابط بین الملل از این جهت اهمیت‬ ‫دارد که رابطه بین ســاختار نظام جهانــی و الگوی کنش‬ ‫بازیگران در روند تعاملی را منعکس می ســازد‪ .‬کنت والتز‬ ‫در زمره نظریه پردازانی بود که ساختار دوقطبی را براساس‬ ‫«عقالنیت بازیگران کنشــگر» مورد تحلیل قرار داده و به‬ ‫این جمع بندی رسید که چنین ســاختاری از ثبات‪ ،‬تعادل‬ ‫و امنیت بیشتری برخوردار است‪ .‬علت شکل گیری چنین‬ ‫نشانه هایی از ثبات و تعادل ساختاری را کنث والتز براساس‬ ‫چگونگی توزیع قدرت بین بازیگران تحلیل می کند‪.‬‬ ‫در ســال های بعــد از جنگ ســرد‪ ،‬نشــانه هایی از‬ ‫مناظره تئوریک در بین افرادی ایجاد شد که رویکردهای‬ ‫مختلفی دربــاره اینده سیاســت جهانی داشــتند‪ .‬در این‬ ‫فراینــد‪ ،‬فرانســیس فوکویامــا مقالــه «پایــان تاریخ» و‬ ‫ســاموئل هانتینگتون مقالــه «برخــورد تمدن هــا» را در‬ ‫ســال ‪ 1993‬منتشــر کردند‪ .‬چنین مقاالتی زمینه انتشار‬ ‫کتاب هایی شد که تحولی بنیادین در نظریه پردازی روابط‬ ‫بین الملل بعد از جنگ سرد داشته است ‪ .‬هانتینگتون فصل‬ ‫هفتم کتاب خود که با عنوان «برخورد تمدن ها و بازسازی‬ ‫نظام جدید جهانی» منتشــر شــده بود را به کالبدشکافی‬ ‫جهان اســام اختصاص داد‪ .‬هانتینگتــون در این کتاب‬ ‫به این جمع بندی رسید که اگرچه جهان اسالم در فضای‬ ‫تضادهای تئوریک‪ ،‬تحلیلی و راهبردی به ســر می برد اما‬ ‫در مقابله با جهان غرب از همبســتگی تئوریک‪ ،‬هویتی و‬ ‫تمدنی برخوردار است‪.‬‬ ‫فوکویاما نیز درصــدد بود تا رهیافــت نئولیبرال خود ‬ ‫درباره اینده سیاســت جهانی را براســاس نشــانه هایی از‬ ‫دترمینیسم تاریخی تبیین کنند‪ .‬فوکویاما بر این اعتقاد بود‬ ‫که عصر تضاد ایدئولوژی ها به پایان رســیده و فروپاشــی‬ ‫اتحاد شــوروی به منزله اغــاز دوران جدیدی در سیاســت‬ ‫بین الملل خواهد بــود‪ .‬فوکویاما و چارلــز کراتهامر بر این‬ ‫اعتقاد بودند که در دوران بعد از جنگ ســرد‪ ،‬اندیشه های‬ ‫نئولیبرال محور اصلی سیاســتگذاری جهانی محســوب‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫هم اکنون ‪ 24‬ســال از پایان ساختار دوقطبی سپری‬ ‫شده اســت ؛ دورانی که شــباهت های زیادی با سال های‬ ‫‪ 1919-39‬دارد که «هالت کار» از ان به عنوان «سال های‬ ‫بحران» نام برده است‪ .‬هیچ یک از رهیافت های ارائه شده‬ ‫توسط فوکویاما و هانتینگتون عینیت تاریخی‪ ،‬اجتماعی و‬ ‫راهبردی پیدا نکرده اســت‪ .‬در این فرایند صرفا می توان‬ ‫اندیشه های «جیمز روزنا» را در کتاب «سیاست در جهان‬ ‫اشــوب زده» به عنوان محــور اصلی تحوالت سیاســی و‬ ‫امنیتی دوران جدید دانست‪.‬‬ ‫ظهور داعــش انعکاس نشــانه هایی از سیاســت و‬ ‫شــکل بندی کنــش امنیتی در جهان اشــوب زده اســت‪.‬‬ ‫بازیگری که توانســته بر معادلــه سیاســت و امنیت ملی‬ ‫کشــورهای اســیایی‪ ،‬اروپایی و به ویــژه خاورمیانه عربی‬ ‫تاثیر قابل توجهی به جا گــذارد‪ .‬روزنا بر این اعتقاد بود که‬ ‫بازیگران اشوب ســاز در محیط پیرامونی ظهور پیدا کرده‬ ‫و به گونه ای تدریجی موقعیت خــود را در نظام بین الملل‬ ‫ارتقا می دهند‪.‬‬ ‫اگر اجالسیه ژنو‪ ،‬وین‪ ،‬مســکو و تهران در ارتباط با‬ ‫اینده سیاســی و امنیتی خاورمیانه برگزار می شود‪ ،‬دارای‬ ‫بازیگــر غایبی به نــام داعش بــوده که صرفا کشــورهای‬ ‫حامی چنین گروهی به تبیین سیاست مبادرت می کنند‪.‬‬ ‫در چنین فرایندی این پرســش مطرح می شــود که‬ ‫جهان اینده دارای چه ویژگی و شــکل بندی های رفتاری‬ ‫خواهد بود‪ .‬در پاسخ به این پرسش افرادی همانند «شان‬ ‫کالرک» و «سابرینا هوک» مجموعه مقاالتی را در قالب‬ ‫کتاب «جهان ِ‬ ‫پیش رو» ویراســتاری و منتشــر کردند‪ .‬در‬ ‫این کتاب ‪ 46‬رهیافت درباره اینده جهان ارائه شده است‪.‬‬ ‫تمامی نظریه پــردازان ایــن کتاب محور اساســی تفکر و‬ ‫تحلیل خود را درباره چگونگی نقش یابی قدرت های بزرگ‬ ‫قرار داده اند‪.‬‬ ‫نقطه اغازین کتــاب بر این موضــوع تاکید دارد که‬ ‫نقــش ایاالت متحده و ســایر قدرت های بــزرگ در اینده‬ ‫سیاســت بین الملل به چه اندازه محوری خواهد بود‪ .‬اکثر‬ ‫نویســندگان تالش دارند تــا رویکرد فرید زکریــا با عنوان‬ ‫«جهان پساامریکایی» را مورد بازبینی قرار دهند‪.‬‬ ‫در این کتاب هیچ گفت وگویی درباره نقش بازیگران‬ ‫حاشیه ای و نیروهای گریز از مرکز همانند داعش به عمل‬ ‫نیامده است‪ .‬شــاید علت ان را بتوان در وضعیتی دانست‬ ‫که مبتنی بر نگرش مرکز پیرامون به حوزه نظریه پردازی و‬ ‫نقش یابی بازیگران در محیط منطقه ای و بین المللی باشد‪.‬‬ ‫اکثر نویسندگان کتاب تالش دارند تا نشان دهند که چگونه‬ ‫کشورهایی همانند چین‪ ،‬روســیه‪ ،‬برزیل‪ ،‬هند و افریقای‬ ‫جنوبی در جهان اینده ایفای نقــش می کنند؟ در حالی که‬ ‫مهم ترین پرسش سیاست جهانی را می توان درک واقعیت‬ ‫اشوب در نظام جهانی دانست‪.‬‬ ‫‪ .1‬درک ساختاری از سیاست بین الملل‬ ‫درک ساختاری سیاست بین الملل مهم ترین چالش‬ ‫نظریه پردازی بعد از جنگ سرد محسوب می شود‪ .‬دورانی‬ ‫که بازیگران حاشــیه ای به گونه ای تدریجی نقش هویتی‬ ‫پیدا کرده و به این ترتیب بر سیاســت منطقه ای و جهانی‬ ‫تاثیرگذار خواهند بود‪.‬‬ ‫شاید بتوان حوادث ‪ 11‬ســپتامبر ‪ 2001‬و ‪ 13‬نوامبر‬ ‫‪ 2015‬پاریس را به عنوان درک جدید از تحوالت سیاست‬ ‫جهانی براســاس نقش یابــی بازیگران پیرامونــی به ویژه‬ ‫نیروهای هویتی دانست‪.‬‬ ‫دو حادثه یادشــده که به فاصله ‪ 14‬سال از یکدیگر‬ ‫اتفــاق افتــاده را می تــوان شــکل جدیــدی از «جنگ‬ ‫نامتقــارن» در فضــای «امنیت اشــوب زده» دانســت‪.‬‬ ‫تحوالت اشوب ساز بیانگر ان است که برخی از بازیگران‬ ‫هویتی به موازات کشورهای منطقه ای و قدرت های بزرگ‬ ‫از «راهبرد و سیاست بازیگر اشوب ساز» بهره گرفته و ان‬ ‫را به عنوان محور اصلی سیاست منطقه ای قرار داده اند‪.‬‬ ‫براساس چنین نگرشــی‪ ،‬ســاختار نظام بین الملل‬ ‫نقش محوری خــود در سیاســت جهانی را حفــظ کرده و‬ ‫به عنوان نیــروی موثــری در مدیریت و کنتــرل بازیگران‬ ‫اشوب ساز ازجمله داعش محسوب می شود‪ .‬نشانه چنین‬ ‫واقعیتی را می توان بر مبنای ادبیاتی تحلیل کرد که توسط‬ ‫هیالری کلینتون در مورد مطلوبیت داعش برای سیاست‬ ‫امنیتی امریکا و هزینه های احتمالی ان بیان شده است‪.‬‬ ‫شاید اولین بار فرید زکریا موضوع جهان پساامریکایی‬ ‫را مطرح کرد و بعد از ان افرادی همانند «شــان کالرک»‬ ‫و «ســابرینا هوک» تالش کردند تــا رهیافت های موجود‬ ‫درباره نظام در حال ظهور را تبیین کنند‪ .‬در چنین فرایندی‬ ‫است که موضوع مربوط به اینده امریکا در سیاست جهانی‬ ‫را می توان براســاس الگوی روابط منطقــه ای‪ ،‬نهادی و‬ ‫بین المللی ایاالت متحده تبیین کرد‪ .‬الگوی روابط جدید‬ ‫امریکا با کوبــا و ایران را می تــوان در زمــره موضوعاتی‬ ‫دانست که تفاسیر مختلفی درباره ان انجام شده است‪.‬‬ ‫اگرچــه امریکا همــواره درصــدد تثبیــت موقعیت‬ ‫هژمونیک خود در سیاســت جهانی اســت‪ ،‬امــا در برخی‬ ‫از مراحــل چرخش هایی را به انجام رســانده که تفاســیر‬ ‫متفاوتی در ارتباط بــا جایگاه امریکا در سیاســت جهانی‬ ‫ارائه می شــود‪ .‬یکی از حوزه های اصلی کنش بازیگران‬ ‫در محیــط منطقــه ای را می تــوان خاورمیانه دانســت‪.‬‬ ‫خاورمیانه به عنوان مرکزیت رقابت های راهبردی‪ ،‬امنیتی‬ ‫و نظامی بازیگران در نظام جدید جهانی محسوب می شود‪.‬‬ ‫به همین دلیل اســت کــه بخش قابل توجهــی از رقابت‬ ‫قدرت های بزرگ و بازیگران در حــال ظهور منطقه ای در‬ ‫خاورمیانه انجام می گیرد‪.‬‬ ‫برخــی تحلیلگران نگرش متفاوتــی از افول گرایان‬ ‫درباره اینده قدرت سیاســی و راهبردی امریکا دارند‪ .‬این‬ ‫گــروه از نظریه پــردازان بر ایــن اعتقادند کــه خاورمیانه‬ ‫فردا منطقه ای خواهد بود که قــدرت امریکا در ان حضور‬ ‫نیرومنــدی خواهد داشــت‪ .‬این حضــور با قد افراشــتن‬ ‫«دیگران» هــم از بیرون ایــن منطقه و هــم از درون ان‬ ‫درامیخته خواهد بود و گاه به واسطه ان به چالش کشیده‬ ‫خواهد شــد‪ .‬در چنین نگرشــی‪ ،‬منطقه خاورمیانه از نظر‬ ‫انرژی و امنیت جهان‪ ،‬جایگاهی محوری دارد‪ .‬جابه جایی‬ ‫قدرت میــان قدرت های جهانــی و منطقه ای بــه ترتیبی‬ ‫مدیریت شــد که همکاری و ثبات تقویت شود و از اشتباه‬ ‫محاسبه و باال گرفتن تنش ها پرهیز شود‪.‬‬ ‫‪ .2‬نقش ایاالت متحده در مدیریت امنیت اشوب زده‬ ‫گرچــه قــدرت ایاالت متحــده در خاورمیانــه زیــر‬ ‫فشار اســت‪ ،‬اما واقعیت های موجود بیانگر ان است که‬ ‫کارگزاران سیاســت خارجی و امنیتی امریکا در اینده قابل‬ ‫پیش بینی از تعهدات سیاســی و نظامی خود شــانه خالی‬ ‫نخواهند کرد‪ .‬ایاالت متحــده برای خــود در این منطقه‬ ‫منافع راهبردی حیاتی قائل اســت و برای حفاظت از انها‬ ‫همچنان سرمایه گذاری های ارزشــمند سیاسی و نظامی‬ ‫خواهد کرد‪ .‬در چنین فرایندی‪ ،‬اصلی ترین مســاله مورد‬ ‫ت چرا که این منطقه بخش‬ ‫عالقه ایاالت متحده انرژی اس ‬ ‫عمده ذخایر نفت و گاز جهان را در خود جای داده است‪.‬‬ ‫ایاالت متحده خواهــان تضمین جریــان ازاد نفت‬ ‫و گاز از ایــن منطقــه اســت و می خواهــد مطمئن شــود‬ ‫که هیچ منطقه یا قــدرت جهانی دیگری قــادر به کنترل‬ ‫این جریان نخواهد بــود‪ .‬بدین منظــور ایاالت متحده تا‬ ‫اینده نامشــخصی حضور نظامی خــود را در خلیج فارس‬ ‫و اتحادهــای نظامی خــود را بــا بســیاری از دولت های‬ ‫عرب خلیج فارس حفــظ خواهد کرد‪ .‬از انرژی گذشــته‪،‬‬ ‫اســرائیل هم مطرح اســت که دولتی اســت که احتماال‬ ‫همچنان در سراســر چند دهه بعدی گرفتار جنگ خواهد‬ ‫بود و ایاالت متحده خود را متعهــد به دفاع نامحدود از ان‬ ‫می داند‪ .‬تداوم چنیــن تعهدی در راهبــرد امنیتی امریکا‬ ‫مستلزم ادامه حضور نظامی و سیاسی در منطقه برای حفظ‬ ‫امنیت اسرائیل است‪.‬‬ ‫سومین عامل‪ ،‬تهدید تروریسم و گروه هایی همانند‬ ‫داعش اســت که ایاالت متحده ان را در سند تبیین کنش‬ ‫گروه های تروریســتی به عنوان تهدید اصلی برای امنیت‬ ‫ملی خــود می دانــد‪ .‬دفــاع در برابــر این تهدیــد‪ ،‬تداوم‬ ‫پشــتیبانی سیاســی و نظامی از دولت های جهان غرب و‬ ‫جهان اســام‪ ،‬همکاری تنگاتنگ امنیتی و اطالعاتی با‬ ‫انها و نگرانی از بابت گسترش مردم ساالری در جهان عرب‬ ‫را می طلبد که ممکن است موجب به قدرت رسیدن احزاب‬ ‫اسالمی شود‪ .‬گسترش قدرت منطقه ای داعش مشکالت‬ ‫راهبردی امریکا در منطقه را افزایش خواهد داد‪.‬‬ ‫ایاالت متحده روابط سیاســی و نظامــی محکمی با‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫کشورهای مهم عرب دارد‪ ،‬هیچ یک از اینها احتمال ندارد‬ ‫در اینده قابل پیش بینی از اساس تغییر کند‪ .‬امریکا حضور‬ ‫نظامی چشــمگیری در خلیج فارس‪ ،‬عراق و افغانســتان‬ ‫دارد‪ .‬حتــی در صورتی که نهایتا ســربازان ایاالت متحده‬ ‫از عراق و افغانستان بیرون ایند احتماال حضور ان کشور‬ ‫در خلیج فارس برای مدتی نامحــدود ادامه خواهد یافت‪.‬‬ ‫چالش فــوری پیــش روی ایاالت متحده از دیــد خود ان‬ ‫کشــور‪ ،‬جلوگیری از دســتیابی ایران بــه جنگ افزارهای‬ ‫هسته ای و به طور کلی‪ ،‬مهار قدرت ایران است‪.‬‬ ‫مذاکرات هســته ای باراک اوباما بــا ایران که منجر‬ ‫به توافق ویــن‪ ،‬لوزان و ژنــو گردیده نیز معطــوف به این‬ ‫نظریه در ســاختار سیاســی و امنیتی امریکا بوده که اگر‬ ‫ایران هســته ای شــود ایاالت متحده ناچار خواهد بود با‬ ‫تاکید دوبــاره بر تعهدی که بــرای دفاع از اســرائیل دارد‬ ‫و با گســترش دادن چتر هســته ای خودش به ترتیبی که‬ ‫دولت های عرب خلیج فارس و شــاید ترکیه و مصر هم زیر‬ ‫پوشش ان قرار گیرند‪ ،‬برای بازداشتن ایران بکوشد‪ .‬همه‬ ‫گزینه های یادشده مستلزم حضور نیرومند امریکا در منطقه‬ ‫است‪ .‬بسیاری از اظهارات مقامات امریکا و انگلیس بیانگر‬ ‫ان اســت که اینده امنیتی امریکا بدون حضور نظامی در‬ ‫منطقه معنا نخواهد داشت و علت ان را می توان در ارتباط‬ ‫با موضوعات راهبردی و امنیتی تبیین و تحلیل کرد‪.‬‬ ‫هر چهار قدرت بزرگ جهانی شامل امریکا‪ ،‬روسیه‪،‬‬ ‫چین و انگلیس از گروه های سلفی و تکفیری تندرو هراس‬ ‫دارند و از میان انها سه قدرت به شدت‬ ‫وابسته به جریان انرژی از این منطقه‬ ‫هستند؛ ولی هیچ یک از انها منابعی‬ ‫بــرای بــه دوش گرفتــن نقش های‬ ‫امنیتی و سیاسی که ایاالت متحده در‬ ‫منطقه برعهده دارد و یا تمایلی برای‬ ‫خرج کردن منابع شــان در این جهت‬ ‫ندارند‪ .‬انها از الگوی سواری مجانی‬ ‫بهره می گیرند‪ .‬در چنیــن فرایندی‪،‬‬ ‫قدرت هــای در حال ظهور از نقشــی‬ ‫که امریکا در زمینه امنیت و انرژی در‬ ‫این منطقه ایفا می کند‪ ،‬سود می برند‪.‬‬ ‫‪ .4‬سازوکارهای مدیریت امنیتی جهان اشوب زده‬ ‫مدیریت جهان اشوب زده نیازمند سازماندهی شکل‬ ‫جدیدی از توازن منطقه ای اســت‪ .‬واقعیت ان است که‬ ‫داعش تا دهه سوم قرن ‪ 21‬به حیات سیاسی و امنیتی خود‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫ویژه ای برخوردار است‪ .‬ادوارد سعید می گوید‪« :‬که چنین‬ ‫کشــورهایی به «تســخیر دوباره فضا» از طریق «هویتی‬ ‫جدید و استعمارزدایی شده» نیاز دارند‪».‬‬ ‫جبهه مقاومــت در چارچوب نظام شــبکه ای تالش‬ ‫دارد تا زمینه های سیاسی و ژئوپلیتیکی جدیدی را بازتولید‬ ‫نماید که به موجب ان امکان شــکل گیری هویت جدید و‬ ‫استعمارزدایی شــده را کاهش دهند‪ .‬امروزه‪ ،‬مستعمرات‬ ‫ســابق با کنترل بر سرزمین هایشــان می توانند نســبت به‬ ‫پذیرش فرهنــگ غربی به صــورت انتخابــی عمل کنند‪.‬‬ ‫جای تردیدی وجود نــدارد که انچه در داخــل دولت ملی‬ ‫روی می دهد‪ ،‬تا حد زیادی تحت تاثیــر نیروهای جهانی‬ ‫و منطقه ای است‪ .‬نیروهای هویتی از طریق جنبش های‬ ‫ایدئولوژیکــی بین المللــی همچون جنبش های زیســت‬ ‫محیطی و حقوق بشــر ‪ ،‬نهادهــای اقتصــادی جهانی و‬ ‫شرکت های چندملیتی‪ ،‬بین المللی شدن سیاست به واسطه‬ ‫سیاست‬ ‫‪ .3‬زیرســاخت های اجتماعــی و‬ ‫بین المللی امنیت اشوب زده‬ ‫امنیــت اشــوب زده در محیــط‬ ‫بحرانــی خاورمیانــه شــکل گرفتــه‬ ‫و به گونــه مرحله ای گســترش یافته‬ ‫است‪ .‬شاید یکی از دالیل شکل گیری‬ ‫امنیت اشــوب زده را بتــوان تغییر در‬ ‫معادله قــدرت بازیگــران جهانی در‬ ‫نظام چندمرکزی دانســت‪ .‬نظام چند‬ ‫مرکزی اصلی ترین ویژگی پیچ تاریخی در سیاست جهانی‬ ‫اســت‪ .‬در جهان چند مرکزی‪ ،‬مجموعه وســیعی از دیگر‬ ‫انواع بازیگران وجود دارد که «بازیگران فارغ از حاکمیت»‬ ‫نامیده می شــوند‪ .‬چنین نیروهایی چهره های مرکزی اند و‬ ‫عالئق انها عمدتا متوجه جنبه های اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‬ ‫و فرهنگی سیاســت جهان اســت که جوامع را به یکدیگر‬ ‫پیوند می دهند‪.‬‬ ‫بازیگران هریک از این دو جهان‪ ،‬به صورت «اعمال‬ ‫فشار»‪« ،‬اعتراض»‪« ،‬مذاکره»‪« ،‬الحاق» و «مقاومت»‬ ‫ در جهان دیگر نیز فعالند‪ .‬چنین نشانه هایی را می توان در‬ ‫روابط ایران و کشورهای گروه ‪ 5+1‬مورد مالحظه قرار داد‪.‬‬ ‫چنین نشــانه هایی بیانگر ان اســت که نمی توان ساختار‬ ‫نظام جهانی را بر اســاس مولفه های تک بعــدی ارزیابی‬ ‫کرد‪ .‬در عین حال‪ ،‬هر جهان اهداف‪ ،‬قواعد و فرایندهای ‬ ‫خاص خو د را دارد که ساختارهای جداگانه ان را سر پا نگه‬ ‫می دارد و شتاب مستمر وابستگی متقابل جهانی را جذب‬ ‫و هضم می کند‪.‬‬ ‫نشــانه های رهیافت دوگانه نیز مبتنی بر مولفه های‬ ‫قدرت و اسیب پذیری است‪ .‬نشانه های قدرت را می توان‬ ‫در کنش معطوف به توسعه حوزه نفوذ دانست‪ .‬نشانه های‬ ‫تهدید همان تنش های موجود میان دگرگونی و اســتمرار‬ ‫است‪ .‬به عبارت دیگر چنین تهدیداتی را می توان انعکاس‬ ‫تنش های ناشــی از برخــورد پویش هــای تمرکزگرایی و‬ ‫تمرکززدایی دانســت‪ .‬تنش هایی که دگرگونی ها را شکل‬ ‫می بخشند و حافظ استمرار کنش تعادلی بازیگران خواهند‬ ‫بود‪ .‬هرگاه نشــانه های تعارض گرایــی قدرت های بزرگ‬ ‫در محیط منطقه ای افزایش پیدا کنــد‪ ،‬زمینه برای انجام‬ ‫اقدامات و کنــش متقابل بازیگران حاشــیه ای نیز ایجاد‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫نظریه پردازان رهیافــت مقاومت بر ایــن اعتقادند‬ ‫که اقتصاد تنها دلیل برای بقای دولت ملی نیســت‪ ،‬بلکه‬ ‫احساس تعلق به چیزی اجتماعی و ســرزمینی از اهمیت‬ ‫بیشتری برخوردار است‪ .‬دولت خواســته های فرهنگی و‬ ‫روان شــناختی مردمانی خاص را تحقق می بخشــد‪ .‬اگر‬ ‫چه «وابســتگی متقابل» اقتصادی و سیاســی تهدیدی‬ ‫برای فرهنگ های ملی است‪ ،‬ولی در عین حال منابع الزم‬ ‫برای حفظ ارزش ها را نیــز در اختیار انان قــرار می دهد‪.‬‬ ‫برای کشــورهایی که از اســتعمار رهایی یافته یا اقتصاد‬ ‫انان تحت ســلطه غــرب بود‪ ،‬این مســاله از حساســیت‬ ‫ارزهای خارجی و دیگر اشکال فشار توسط بازارهای مالی‬ ‫جهانی و رسانه ها از قابلیت الزم برای اثربخشی بر ساختار‬ ‫دولت برخوردارند‪.‬‬ ‫نیروهــای مقاومــت نــه تنهــا تــاش می کننــد تا‬ ‫شکل بندی های ســاختاری دولت ملی را کنترل و کم اثر‬ ‫سازند‪ ،‬بلکه می توان نشانه هایی از تغییر در معادله قدرت‬ ‫را در سیاست جدید جهانی مشاهده کرد‪ .‬براساس نگرش‬ ‫سنتی و کالسیک به سیاست بین الملل‪ ،‬قدرت ساختاری‬ ‫نقش محوری در جایــگاه بین المللــی و ژئوپلیتیک نظام‬ ‫جهانی دارد‪ .‬براســاس چنین نگرشی‪ ،‬ســاختار کشورها‬ ‫براســاس معادله قــدرت ملی شــامل پنج نظم یا ســطح‬ ‫می شود ؛ سطح نخســت شــامل قدرت های مهم همانند‬ ‫ایاالت متحده‪ ،‬کشــورهای عضو اتحادیــه اروپا‪ ،‬ژاپن‪،‬‬ ‫روسیه و چین می شود‪ .‬چنین کشورهایی قدرتشان ُبردی‬ ‫جهانی داشته و به عنوان مرکز سه حوزه استراتژیک عمل‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫ســطح دوم شــامل قدرت های منطقه ای می شــود‬ ‫که قدرتشــان ُبردی فراتر از مناطق ژئوپلیتیکی خودشان‬ ‫داشــته و در برخی مواقع به دیگر بخش هــای جهان نیز‬ ‫می رسد‪ .‬کشورهایی همانند کره جنوبی‪ ،‬برزیل‪ ،‬ارژانتین‪،‬‬ ‫ایــران و عربســتان در زمره چنیــن بازیگرانی محســوب‬ ‫می شوند‪ .‬بخشــی از این بازیگران با اقتصاد نظام جهانی‬ ‫پیوند یافتــه و تالش دارنــد تا شــکل بندی های قدرت را‬ ‫بر اســاس سلســله مراتب نظام بین الملل تبییــن نمایند‪.‬‬ ‫برخی دیگر از کشورهایی که در زمره‬ ‫بازیگران سطح دوم قدرت قرار دارند‪،‬‬ ‫دارای رویکرد مرکزگریــز به موازات‬ ‫رهیافت هــای مرکزگــرا دارنــد‪ .‬در‬ ‫چنین فرایندی‪ ،‬نیروهای غیردولتی‬ ‫می توانند بر معادله قدرت تاثیرگذار‬ ‫باشند‪ .‬به همین دلیل است که روزنا‬ ‫به رهبران سیاســی امریــکا توصیه‬ ‫می کند که انان باید ســطوح قدرت‬ ‫خود را شناخته و به خاطر داشته باشند‬ ‫که کشــورهای ســطوح پایین تر نیز‬ ‫بــا حمایــت از نیروهــای غیردولتی‬ ‫و گرو ه هــای چالشــگر می تواننــد‬ ‫اولویت هــای نظام جهانــی را تحت‬ ‫تاثیر قرار دهند‪.‬‬ ‫جیمــز روزنا بــا الگوی ســنتی‬ ‫رده بندی بازیگران در سیاست جهانی‬ ‫اختالف نظر دارد‪ .‬او تالش می کند‬ ‫تــا شــکل جدیــدی از جایگاه یابی‬ ‫بازیگران جهانی در نظام بین الملل‬ ‫را تبییــن نماید‪ .‬روزنا بــر این اعتقاد‬ ‫اســت که در شــیوه رتبه بندی جدید‬ ‫بازیگران نظام جهانی براساس میزان و مقیاس اثربخشی‬ ‫می توان «عوامل خاص و منحصر به فردی همچون مدت‬ ‫زمان حکومت رهبر کره شمالی یا افراطیونی نظیر طالبان‬ ‫بــرای تاثیرگذاری بر تحــوالت منطقــه ای و حتی جهانی‬ ‫از طریق تهدید به جنــگ‪ ،‬حمایت از شورشــیان و ایجاد‬ ‫پایگاه های تروریســتی» را مد نظر قرار نداد‪ .‬به هر حال‪،‬‬ ‫در اکثر موارد‪ ،‬رهبران کشورها یا «بازیگران گریز از مرکز»‬ ‫برای مداخله در امور خارج از مرزهایشــان به منابعی نظیر‬ ‫نفت یا حامیانی همچون اتحاد شوروی برای کوبا در دوران‬ ‫جنگ سرد نیاز دارند‪ ».‬‬ ‫‪51‬‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫ادامه می دهد‪ .‬چنین نیروهایــی را می توان محور اصلی‬ ‫ائتالف جهان غرب براساس ســنت هایی همانند «اتحاد‬ ‫مقدس» دانســت‪ .‬برهم خوردن توازن منطقه ای در زمره‬ ‫مولفه هــای جدید امنیت ســازی در محیط هــای بحرانی‬ ‫است‪ .‬در این فرایند مفاهیمی ازجمله ژئوپلیتیک انارشی‬ ‫از ســوی رابرت کاپالن ارائه شــد‪ .‬ژئوپلیتیک انارشــی‪،‬‬ ‫نشانه هایی از نا ارامی سیاسی و امنیتی در محیط منطقه ای‬ ‫را منعکس می سازد‪.‬‬ ‫برژینسکی نیز موضوع صفحه شــطرنج رقابتی را به‬ ‫تبییــن الگوهای کنــش بازیگران منطقــه ای اختصاص‬ ‫داده اســت‪ .‬ژئوپلیتیــک انتقادی نیــز از ســوی تیلور و‬ ‫الکوســته ارائه گردید‪ .‬در چنین نگرشی می توان نمادها‬ ‫و اســتعاره هایی را مشــاهده کرد که با واقعیت سیاست و‬ ‫امنیت در حال گذار پیوند یافته اســت‪ .‬اشــوب امنیتی به‬ ‫شرایط و الگوهایی معطوف اســت که موازنه منطقه ای و‬ ‫جهانی در حال تغییر خواهد بود‪ .‬در چنین فرایندی‪ ،‬کنترل‬ ‫امنیت اشوب زده از طریق موازنه منطقه ای به عنوان یکی‬ ‫از اصلی ترین موضوعات مورد بحث نظریه پردازان روابط‬ ‫بین الملل و امنیــت ملی در روزها و ماه هــای بعد از ظهور‬ ‫داعش محسوب می شود‪ .‬حوزه های منطقه ای به عنوان‬ ‫ســطح میانی منطقــه ژئوپلیتیکــی در کنتــرل بازیگران‬ ‫اشوب ساز همانند داعش محسوب می شــوند‪ .‬بنابراین‪،‬‬ ‫توازن قدرت در سطوح میانی نظام بین الملل در شرایطی‬ ‫انجام می گیــرد که هیچ یــک از بازیگــران منطقه ای به‬ ‫برتری قدرت دست پیدا نکنند‪ .‬ضرورت های امنیت سازی‬ ‫در محیط منطقه ای ایجاب می کند که بازیگران در فرایند‬ ‫توازن یابی و مدیریت بحران ایفای نقش نمایند‪ .‬ائتالف‬ ‫ضدداعش و نقش یابی ایران در عراق را می توان یکی از‬ ‫سازوکارها و نشانه های مدیریت بحران و توازن منطقه ای‬ ‫دانست‪.‬‬ ‫نظــام موازنــه منطقــه ای مبتنی بر تعــادل قدرت و‬ ‫کنشگری بازیگرانی اســت که در صدد دستیابی به قدرت‬ ‫مازاد یا جایــگاه برتــر در فضــای منطقه ای می باشــند‪.‬‬ ‫کشورهایی که از الگوی تضاد مستقیم بهره می گیرند‪ ،‬دیر‬ ‫یا زود در شرایط رویارویی قرار می گیرند‪ .‬مگر اینکه با تهدید‬ ‫مشترکی روبه رو گردیده یا به تولید قدرت برای ایجاد توازن‬ ‫مبادرت نمایند‪ .‬کشورهایی که درصدد هژمونی منطقه ای‬ ‫یا بین المللی هســتند‪ ،‬عموما با چنیــن مخاطراتی روبه رو‬ ‫می شوند‪ .‬شکل گیری انارشی تصاعدیابنده را می توان در‬ ‫نشانه های اشوب سیاست بین الملل مورد توجه قرار داد‪.‬‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫سیاست‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫تبیین اینــده جهان براســاس نظریه پایــان تاریخ و‬ ‫برخورد تمدن ها نمی تواند واقعیت های محیط منطقه ای‬ ‫و بین المللــی را منعکس ســازد‪ .‬رویکردهای یادشــده را‬ ‫جیمز روزنا با الگوی سنتی‬ ‫رده بندی بازیگران در سیاست‬ ‫جهانی اختالف نظر دارد‬ ‫می توان واکنشــی از ســوی نظریه پــردازان جهان غرب‬ ‫در دوران بعــد از فروپاشــی ســاختار دوقطبی دانســت‪.‬‬ ‫نظریه پردازانی که بر نشــانه هایی از اشــوب در سیاســت‬ ‫جهانی تاکید دارند‪ ،‬واقعیت های محیط امنیتی خاورمیانه و‬ ‫شکل بندی قدرت در محیط پیرامونی را منعکس می سازند‪.‬‬ ‫بنابراین بــرای تبیین اینده جهــان و درک دقیــق از اینده‬ ‫منازعات امنیتی منطقه‪ ،‬نیازمند درک واقعیت های امنیت‬ ‫در جهان اشوب زده خواهیم بود‪.‬‬ ‫واقعیــت ان اســت که کشــورهایی کــه در معرض‬ ‫تهدیــدات ژئوپلیتیکــی قــرار می گیرنــد‪ ،‬بیش از ســایر‬ ‫کشــورها به توازن قدرت نیازمندند‪ .‬کشورهای خاورمیانه‬ ‫و خلیج فــارس در چنین شــرایطی قــرار دارنــد‪ .‬همواره‬ ‫نشانه هایی از توازن قدرت ناپایدار در این حوزه جغرافیایی‬ ‫وجود دارد که علت ان را می توان مداخله قدرت های بزرگ‬ ‫در حوزه سیاســت منطقه ای دانســت‪ .‬در چنین شرایطی‬ ‫اســت که تهدیدات فــراروی واحدهای سیاســی به گونه‬ ‫دائمی درحال افزایش و پیچیدگی است‪.‬‬ ‫جمهوری اســامی ایران‪ ،‬بیش از سایر کشورهای‬ ‫منطقــه ای در شــرایط تهدیــدات امنیتــی و ژئوپلیتیکی‬ ‫قــرار دارد‪ .‬یکی از دالیــل چنیــن شــرایطی را می توان‬ ‫شــاخص های جغرافیایــی و قابلیت هــای اقتصادی ان‬ ‫دانست‪ .‬به هر میزان کشوره ا از قابلیت ساختاری و پیشینه‬ ‫تاریخــی موثرتــری برخوردار باشــند‪ ،‬به همــان میزان با‬ ‫تهدیدات متنوع تری روبه رو می شوند‪ .‬به این ترتیب تهدید‬ ‫به عنوان بخشی از واقعیت های امنیتی کشورها محسوب‬ ‫می شود‪ .‬به هر میزان واحدهای سیاسی از قابلیت و جایگاه‬ ‫ژئوپلیتیکی موثرتری برخوردار باشــند‪ ،‬طبیعی است که با‬ ‫تهدیدات متنوع تری نیز روبه رو خواهند شد‪ .‬این امر‪ ،‬رابطه‬ ‫بین قدرت و تهدید را منعکس می سازد‪.‬‬ ‫مرزهــای ژئوپلیتیکــی ایــران را مرزهــای تهدیــد‬ ‫می نامند‪ .‬علت ان را می توان در قابلیت های اقتصادی‪،‬‬ ‫توانمنــدی راهبــردی و امکان دسترســی بــه حوزه های‬ ‫جغرافیایــی مختلف دانســت‪ .‬عالوه بــر ان‪ ،‬همجواری‬ ‫بــا قدرت های بــزرگ متعــارض و کشــورهای منطقه ای‬ ‫تهدید کننده در زمره عواملی محســوب می شود که منجر‬ ‫به ارتقا ی قابلیت ژئوپلیتیکی ایران در محیط منطقه ای و‬ ‫بین المللی گردیده است‪ .‬هر تحول منطقه ای و بین المللی‬ ‫می تواند اثار و پیامدهای خود را بر ســاختار و فرایندهای‬ ‫امنیتی ایران به جا گذارد‪ .‬در اکتبــر و نوامبر ‪ 2015‬نقش‬ ‫ایران برای مدیریت امنیت اشــوب زده ارتقا یافته اســت‪.‬‬ ‫مشــارکت ایران در اجالســیه وین ‪ 1‬و ویــن ‪ 2‬را می توان‬ ‫در زمره واقعیت های جدیدی دانســت که نقش بازیگران‬ ‫موازنه دهنــده در محیــط امنیت اشــوب زده را برجســته‬ ‫می سازد‪ .‬انتشار خبر برگزاری اجالســیه سه جانبه ایران‪،‬‬ ‫سوئیس و ســوریه در تهران درباره اینده امنیت منطقه ای‬ ‫را می توان در زمره سازوکارهای دیگری دانست که نقش‬ ‫ژئوپلیتیکی ایران در کنترل و مدیریــت بحران امنیتی در‬ ‫محیط اشوب زده را برجسته می سازد‪.‬‬ ‫حوادث ‪ 11‬سپتامبر ‪ 2001‬و ‪ 13‬نوامبر ‪ 2015‬نشان‬ ‫داد که ایران تنهــا بازیگر منطقه ای خاورمیانه اســت که‬ ‫از قابلیــت و ابزارهــای الزم برای نقش یابی در سیاســت‬ ‫منطقه ای و مدیریت محیط اشوب زده براساس نشانه هایی‬ ‫از موازنه قدرت برخوردار خواهد بود‪ .‬تاکنون ایاالت متحده‬ ‫و سایر کشــورهای غربی از الگوی حاشیه ای سازی ایران‬ ‫در عصر امنیت اشــوب زده بهره گرفته انــد‪ .‬نتیجه چنین‬ ‫فرایندی را می توان گســترش بحران‪ ،‬بی ثباتی و تهدید‬ ‫امنیتی برای ســاختار نظام بین الملل دانســت‪ .‬مدیریت‬ ‫بحران براساس الگوی موازنه منطقه ای محیط اشوب زده‬ ‫به مفهوم اعــاده جایگاه ژئوپلیتیکــی و راهبردی ایران در‬ ‫روند کنترل سیاست و امنیت در منطقه اشوب زده محسوب‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫باتالقی برای اروپا‬ ‫داعش چه خطری برای غرب دارد؟‬ ‫عبدالحسین خسروپناه‬ ‫‪2‬‬ ‫استاد دانشگاه‬ ‫این روزها کــه به دنبال حمالت تروریســتی داعش‬ ‫در پاریس بحث مقابله غرب با این گروه تروریســتی شکل‬ ‫جدی تری به خود گرفته اســت مباحثی مطرح می شــود‬ ‫از جمله اینکه اینــده این تقابل به کجا ختم خواهد شــد و‬ ‫اینکه اصال بسترهای شکل گیری این گروه تروریستی از‬ ‫کجاست‪ .‬در خصوص بسترهای شکل گیری داعش باید‬ ‫به تاریخچه استعمارگری در غرب اشاره کرد‪.‬‬ ‫همچنین باید توجه داشــت کــه اگر اروپــا از ترویج‬ ‫اسالم هراسی در جوامع خود دســت بر ندارد‪ ،‬به طور حتم‬ ‫این قاره در باتالق فــرو خواهد رفت و ایــن روند به جنگ‬ ‫میان اسالم و مسیحیت در اروپا تبدیل خواهد شد‪ .‬بنابراین‬ ‫زمینه های بــروز جنگ جهانی ســوم فراهم می شــود که‬ ‫پیامدهای ان غیرقابل تصور خواهد بود‪.‬‬ ‫در بررســی پیدایش جریان داعش در منطقه‪ ،‬برخی‬ ‫از تحلیلگران و صاحبنظران‪ ،‬گــروه افراط گرای داعش را‬ ‫بر اساس نظریه هانتینگتون مبنی بر برخورد تمدن ها تجزیه‬ ‫و تحلیل می کنند اما به اعتقاد بنده ا ین فرض درست نیست‬ ‫چراکه هانتینگتون نظریه برخــورد تمدن ها را مطرح کرده‬ ‫اســت‪ ،‬اما داعش در منطقه ظهور پیدا کرد‪ .‬برای بررسی‬ ‫بسترهای شکل گیری داعش باید به تاریخچه استعمارگری‬ ‫در غرب اشاره کرد‪.‬‬ ‫در گذشته‪ ،‬صدام حســین در عراق اگرچه به عنوان‬ ‫یک بعثی از نوچه های شــوروی به شمار می امد اما پس از‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫سیاست‬ ‫فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در ســال ‪ ،1991‬به یکی‬ ‫از نوچه های امریکا تبدیل شد‪ .‬بعد از اشغال عراق توسط‬ ‫امریکا‪ ،‬صدام کنار گذاشته شد و واشنگتن با مشاهده اینکه‬ ‫در عراق‪ ،‬شــیعیان در حال به قدرت رسیدن هستند‪ ،‬برای‬ ‫ممانعت از این روند قدرت گیری‪ ،‬حضــور خود را در عراق‬ ‫و منطقه پررنگ تر از گذشــته کرد که این حضور‪ ،‬قربانیان‬ ‫بسیاری به همراه داشت‪.‬‬ ‫در چنین شــرایطی امریکا یکی از افسران بعثی را به‬ ‫نام ابوبکر البغــدادی به زندان انداخت و ایــن زندانی را در‬ ‫زندان اموزش داد و سپس این کشور به وی کمک کرد که‬ ‫با بازگشت به عراق بتواند در انجا داعش را تاسیس کند‪.‬‬ ‫در واقع یکی از تفاوت های اصلی داعش با گروه های‬ ‫دیگرتروریستیدرمنطقهمانندطالبانوالقاعدهدرایناست‬ ‫که این گروه ها برای مقابله با نفوذ بیگانگان شکل گرفته اند‪.‬‬ ‫طالبان برای مقابله با شوروی سابق ظهور پیدا کرد و القاعده‬ ‫برای نجات اهل سنت افغانستان به وجود امد اما داعش‪،‬‬ ‫چنین هدفی نداشته است‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬استعمار غرب به‬ ‫این نتیجه رسید که یک جریان افراط گرا به شیوه امریکایی‬ ‫در منطقه به وجود اورد و داعش شــکل گرفت و مسلمانان‬ ‫کم خرد و خشــونت طلب در مناطقی مانند اسیای مرکزی‪،‬‬ ‫اروپا و‪ ...‬جذب این گروه شدند‪ .‬به این ترتیب‪ ،‬غرب جریان‬ ‫افراط گرایی را به نام اسالم اما در باطن‪ ،‬ضد اسالم به وجود‬ ‫اورد تا به این شکل‪ ،‬مســلمانان را به جان هم بیندازد و در‬ ‫عراق و سوریه چنین کاری را انجام داد‪.‬‬ ‫در واقع به جای اینکه خود امریکا به طور مستقیم در‬ ‫مسائل منطقه ای نقش داشته باشــد و رژیم صهیونیستی‬ ‫وارد جنگ با مسلمانان شود‪ ،‬غرب با ایجاد چنین گروه ها و‬ ‫جریان های افراط گرا و تندرویی مسلمانان را علیه یکدیگر‬ ‫وارد درگیری کرده است‪ .‬به عبارت دیگر می توان گفت که‬ ‫حتی اگر هانتینگتون نیز نظریه برخورد تمدن ها را مطرح‬ ‫نمی کرد‪ ،‬باز هــم امریکا به این فکر می افتــاد که با اتخاذ‬ ‫سیاست ها و رویکردهایی مســلمانان را در منطقه به جان‬ ‫یکدیگر بیندازد‪ .‬همچنین واشــنگتن سال هاســت که در‬ ‫همین راســتا برای پرورش وهابی گری بسیار تالش کرده‬ ‫اســت که این حامیان وهابی گری از هزینه نفت اســتفاده‬ ‫می کنند و داعش را تامین مالی و تسلیحاتی می کنند‪.‬‬ ‫اما در اینجا این سوال مطرح می شود که اگر داعش‬ ‫دست پروده غرب اســت پس چرا حوادث اخیر تروریستی‬ ‫در پاریس اتفــاق افتاد و امریکا و برخی کشــورهای دیگر‬ ‫غربی توسط داعش تهدید شــدند؟ در پاسخ به این سوال‬ ‫باید بر این نکته تاکید کرد که داعشی هایی که در پاریس‪،‬‬ ‫پایتخت فرانســه در چند نقطه تفریحی این کشور حمالت‬ ‫اخیر تروریســتی را ترتیب دادند‪ ،‬دیگر از ابوبکر البغدادی‬ ‫که مهره امریکایی هاست‪ ،‬دســتور نمی گیرند و البغدادی‬ ‫تنها مدیریت و سازماندهی این جریان افراط گرا را در عراق و‬ ‫سوریه بر عهده داشته است‪ .‬بر همین اساس‪ ،‬اعضای دیگر‬ ‫داعش تنها بر اساس منافع و اهداف خود در هر گوشه جهان‬ ‫ممکن است حمالت تروریستی خود را انجام دهند‪ .‬اکنون‬ ‫داعشی ها به همان اندازه که ضد شــیعه هستند‪ ،‬مخالف‬ ‫مسیحیت نیز هستند‪.‬‬ ‫همچنین درباره جریان داعش و گســترش در سطح‬ ‫منطقه ای و بین المللی این مساله باید مورد اسیب شناسی‬ ‫قرار گیــرد که بســیاری از نیروهای داعش از کشــورهای‬ ‫اروپایی بوده و حتی بسیاری در اروپا به دنیا امده اند‪.‬‬ ‫در این باره ســوال این اســت که چرا ایــن افراد که‬ ‫تحت تاثیر فرهنگ و تمدن اروپایی هستند‪ ،‬به یک جریان‬ ‫افراط گرای خشــونت طلب مانند داعــش روی می اورند؟‬ ‫در پاسخ به این ســوال باید تاکید کرد که این روند‪ ،‬زاییده‬ ‫مدرنیته است‪ .‬به طور حتم‪ ،‬عقالنیت خودبنیاد ضد معنویت‬ ‫که در کشورهای غربی شــکل گرفته است‪ ،‬باعث گرایش‬ ‫مردم به خصوص جوانان اروپایی به انواع خشونت طلبی ها‬ ‫شده است‪ .‬همچنین باتوجه به گسترش اقدامات داعش‬ ‫در کشــورهای دیگر به غیر از عراق و سوریه‪ ،‬مانند لبنان و‬ ‫فرانسه و تالش جامعه بین المللی برای مقابله با این گروه‬ ‫تروریستی با تصویب قطعنامه ای در شورای امنیت سازمان‬ ‫ملل‪ ،‬اکنون این سوال ایجاد شده است که اینده داعش به‬ ‫چه شکل خواهد بود؟ در پاسخ به این سوال نیز باید گفت که‬ ‫پدیده داعش اگر به این شکل گسترش یابد و در کشورهای‬ ‫مختلف نفوذ پیدا کند‪ ،‬در ایــن صورت امکان وقوع جنگ‬ ‫جهانی سوم وجود دارد که پایان ان قابل محاسبه نخواهد‬ ‫بود‪ .‬البته این جنگ با جنگ های ســنتی و مرســوم اول و‬ ‫دوم متفاوت خواهد بود که پایان ان به هیچ وجه مشخص‬ ‫نخواهد بود‪.‬‬ ‫به طور کلی اینده روشنی برای برقراری صلح و امنیت‬ ‫در اروپا و حتی جهان مشاهده نمی شود‪ .‬همچنین باتوجه به‬ ‫اینکه جهان در عصر ارتباطات قرار دارد و کشورها در سراسر‬ ‫جهان به نوعی با یکدیگر در ارتباط هستند‪ ،‬اگرچه غرب و‬ ‫در راس ان امریکایی ها جریان داعش را به وجود اوردند تا‬ ‫باعث ناامنی در میان مسلمانان شوند اما انها نمی دانستند‬ ‫که این ناامنی به کشــورهای انها ســرایت پیــدا می کند و‬ ‫ممکن اســت با گسترش ناامنی در سراســر جهان‪ ،‬جنگ‬ ‫جهانی سوم به راه بیفتد‪.‬‬ ‫اکنون پس از حمالت اخیر تروریســتی در پاریس‪،‬‬ ‫موج جدیدی از اسالم هراسی در میان کشورهای اروپایی‬ ‫ایجاد شده است که مسلمانان سراسر اروپا را دچار ترس و‬ ‫نگرانی از افراط گراهای راستی اروپا کرده است‪ .‬در این باره‬ ‫باید به این نکته اشاره کرد که در واقع منشاء اسالم هراسی‪،‬‬ ‫مقابله با اسالمگرایی بوده است؛ به خصوص در کشورهایی‬ ‫مانند فرانســه و المان که گرایش های فراوانی به اســام‬ ‫وجود داشــته و دارد و این جریان های خشونت امیز برای‬ ‫مقابله با این موج اسالمگرایی به وجود امده است‪ .‬باتوجه‬ ‫به شرایط کنونی به وجود امده‪ ،‬مسلمانان اروپایی در ناامنی‬ ‫به سر می برند زیرا در مقابل جریان افراط گرای به اصطالح‬ ‫مذهبی‪ ،‬به طــور طبیعی گروه های افراطی ضد اســامی‬ ‫نیز شــکل می گیرد و ممکن است در صورت عدم مدیریت‬ ‫این روند و حل ان باعث وقوع جنگ مذهبی در اروپا شود‪.‬‬ ‫در همین راســتا‪ ،‬اگر اروپا ا ز ترویج اسالم هراسی در‬ ‫جوامع خود دســت برندارد‪ ،‬به طور حتم این قاره در باتالق‬ ‫فرو خواهد رفت و این روند به جنگ میان اسالم و مسیحیت‬ ‫در اروپا تبدیل خواهد شــد‪ .‬بنابراین زمینه های بروز جنگ‬ ‫جهانی ســوم فراهم می شــود که پیامدهای ان غیرقابل‬ ‫تصور خواهد بود‪.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫تکفیری ها محصول تمدن غرب اند‬ ‫سیاست‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با علیرضا صدرا‬ ‫با توجه به گستردگی عملیات تروریستی داعش‬ ‫در سطح منطقه ای و حتی بین المللی‪ ،‬ایا می توان‬ ‫جریان داعش را بر اساس نظریه برخورد تمدن ها‬ ‫نوشت ه هانتینگتون بررسی کرد؟‬ ‫شــکی وجود ندارد که گروه های تکفیــری مانند‬ ‫داعش حاصل شوم یک مثلث متشکل از استکبار جهانی و‬ ‫در راس ان امریکا و صهیونیسم بین الملل و با پیش قراولی‬ ‫اســرائیل در منطقه و ارتجاع عربی منطقــه و پرچم دار ان‬ ‫وهابیت و خاندان سعودی است‪ .‬این مثلث به سبب بیداری‬ ‫اسالمی که به برکت انقالب اسالمی ایران ایجاد شده بود‪،‬‬ ‫به وجود امد نشان داد که اسالم دینی زنده‪ ،‬زاینده‪ ،‬بالند ه و‬ ‫تمدن ساز است‪ .‬بر همین اساس برای مقابله با این بیداری‪،‬‬ ‫پاتک ان را به عنوان اســام انقالبی نما و شور شی معرفی‬ ‫می کنند‪ .‬تصور می کردند که بدین شــکل می توانند سیاه‬ ‫نمایی کنند‪ .‬ولی از انجایی که اســاس بذری که کاشتند بر‬ ‫شرارت و بدخواهی استوار بود ‪ ،‬اکنون این جریان به دامان‬ ‫خود انها بر می گردد‪ .‬در گذشته نیز ما شاهد این گونه وقایع‬ ‫بودیم‪ .‬پس از پیروزی انقالب اســامی‪ ،‬غربی ها دندان‬ ‫صدام را تیــز کرده و علیــه ایران تحریــک کردند و جنگ‬ ‫تحمیلی را به راه انداختند اما صدام نتوانســت کاری پیش‬ ‫ببرد و از انجایی که نتوانست در برابر مقاومت مردم و ارتش‬ ‫کشورمان کاری کند ‪ ،‬به کشورهای متحد خود مانند کویت‬ ‫لشکرکشــی کرد‪ .‬اکنون نیز این اتفــاق می افتد و داعش‬ ‫دست پرورده خود انها به دامانشان بازگشته و در کشورهای‬ ‫ی خود عملیات تروریستی انجام می دهد‪ .‬ما از ابتدا این‬ ‫حام ‬ ‫هشدار را به غربی ها دادیم که این گونه گروه های افراط گرا‬ ‫و تندرو نمی توانند کاری انجام دهنــد و تنها برای مدتی در‬ ‫منطقه با اقدامات خود باعث ناارامی و هزینه هایی می شوند‬ ‫و تنها غربی ها در نهایت در برابر جریان خود ساخته شــان‬ ‫قرار می گیرند‪.‬‬ ‫همچنین با وقوع انقالب اسالمی نظریه هایی از سوی‬ ‫غرب مطرح شد‪ .‬یکی از این نظریه ها موج سوم دموکراسی‬ ‫و برخورد تمدن های هانتینگتون بود اما همین نظریه پرداز‬ ‫در اواخر عمر خود نظریه ای تحت عنوان هویت ارائه کرده و‬ ‫بحران هویت و معنویت در غرب را مطرح کرد‪ ،‬از سوی دیگر‬ ‫نظریه ای از سوی فوکویاما ارائه شد اما این نظریه پرداز نیز‬ ‫بعد از حوادث ‪ 11‬سپتامبر نظریه خود را تغییر داد و همه این‬ ‫‪3‬‬ ‫ســاموئل هانتینگتــون نظریه پــرداز غربی در‬ ‫نظریه خود به عنوان «برخــورد تمدن ها» اعالم کرد‬ ‫که قرن اینده‪ ،‬قــرن رویا رویی و برخــورد جدی بین‬ ‫تمدن های گوناگون است‪.‬از ان جمله برخورد تمدن‬ ‫غربی با اتحاد تمدن های اســامی و کنفوسیوسی‬ ‫حتمی است ‪ .‬پس از حوادث تروریستی در‪ 13‬نوامبر‬ ‫در پاریس فرانســه به دســت نیروهــای افراط گرای‬ ‫داعش این ســوال در ذهن همگان ایجاد شد که ایا‬ ‫تئوری این نظرپرداز غربی بــه واقعیت می پیوندد ؟‬ ‫علیرضا صدرا استاد دانشــگاه تهران در گفت وگو با‬ ‫هفته نامه مثلث با رد این نظریــه می گوید‪« :‬داعش‬ ‫بذری است که غربی ها بر اساس شرارت و بدخواهی‬ ‫ان را کاشته اند و اکنون این جریان تکفیری به دامان‬ ‫خود انها بازمی گردد‪ ».‬مشــروح این گفت وگو را در‬ ‫ادامه می خوانید‪.‬‬ ‫مسائل نشان می دهد که غربی ها عواملی دارند که دکترین‬ ‫تولید می کنند و خط می دهند که می توان به افرادی مانند‬ ‫فوکویاما‪ ،‬برژیســنکی و هانتینگتون اشاره کرد‪ .‬همچنین‬ ‫غرب یک سری عوامل در صحنه مانند عربستان سعودی ‬ ‫و رژیم صهیونیستی دارد که جریان های میدانی مانند این‬ ‫جریان تکفیــری و تندرو مانند داعــش را ایجاد می کن د اما‬ ‫اکنون نمی داننــد در برابر این جریان چــه کنند‪ .‬در همین‬ ‫راســتا اکنون وزیر پیشــین خود امریکا اعالم کرده است‬ ‫که خطر تروریسم بسیار جدی است و باید با ایران و روسیه‬ ‫همکاری کرد‪ .‬به عبــارت دیگر می توان گفــت که اکنون‬ ‫ماری که غربی ها برای مســلمانان پرورانــده بودند به یک‬ ‫اژدهایی تبدیل شده که به سمت انها در حال حرکت است‪.‬‬ ‫پس از حمالت پاریس در ‪ 13‬نوامبر‪ ،‬بسیاری از‬ ‫کشورها بر مبارزه علیه تروریســم تاکید کردند‪،‬‬ ‫بر همین اساس ایا می توان امیدوار بود که برای‬ ‫مبارزه جدی و عملی با داعش‪ ،‬کشورهای جهان‬ ‫با کنار گذاشــتن اختالف نظرهــا و مواضع خود‪،‬‬ ‫اجماع بین المللی علیه تروریسم داشته باشیم؟‬ ‫اینده داعش را چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫اگر چه تهدید داعش به ســمت غــرب که خود از‬ ‫این جریان افراطی و تندرو حمایت مالی و تسلیحاتی کرده‬ ‫است‪ ،‬حرکت کرده و این گروه به سمت کشورهای اروپایی و‬ ‫امریکا باز می گردد و حوادث تروریستی در پاریس نمونه ای‬ ‫از این اتفاق است ‪ ،‬اما واقعیت امر این است که این کشورها‬ ‫به دلیل جهالتی که دارنــد‪ ،‬از اینده نگری تهی هســتند‪.‬‬ ‫انها جنگ را بر ایران تحمیل کردنــد اما در نهایت ایران به‬ ‫یک قدرت بزرگ منطقه ای تبدیل شــد‪ ،‬انها به کشورهای‬ ‫عراق و افغانستان لشکرکشی کردند اما چه اتفاقی افتاد؟‬ ‫انها در نهایت شکست خوردند و خود را به لجن کشاندند‪.‬‬ ‫اکنون این جریــان تکفیری و داعش نیز به همین شــکل‬ ‫ت کــرده و تا اخرین‬ ‫اســت اما غرب در قبول حقایق مقاوم ‬ ‫لحظه خطای خود را تکرار می کند‪ .‬البته هر از گاهی دچار‬ ‫تردید می شوند اما از کار خود دست بر نمی دارند‪ .‬بر همین‬ ‫اساس همانند گروهک منافقین‪ ،‬ممکن است با داعش وارد‬ ‫درگیری شوند اما الیه هایی از این جریان تکفیری را حفظ‬ ‫می کنند تا بتوانند در برخی مواقــع از این جریان به عنوان‬ ‫ابزار دستیابی به اهداف خود در منطقه استفاده کنند‪ .‬بازهم‬ ‫جمهوری اســامی ایران در این باره هشــدار می دهد که‬ ‫ی در پیش گرفته است اما انها باز هم گوش‬ ‫غرب راه اشتباه ‬ ‫نمی دهند‪ .‬این در حالی است که باید وارد یک اقدام جدی‬ ‫ی شــوند که تا ریشه‬ ‫و عملی علیه این جریان تندرو و افراط ‬ ‫وهابیت و ارتجاع منطقه ای را از بیــن برند‪ .‬اما تا زمانی که‬ ‫سعودی ها و امیران عرب هستند این منطقه ارام نمی گیرد‪.‬‬ ‫تاریخ نیز این مساله را نشان داده که خاورمیانه هرگز رنگ‬ ‫ارامش را به خود ندیده است‪ .‬اکنون امن ترین و ارام ترین‬ ‫کشور‪ ،‬جمهوری اسالمی ایران است‪.‬‬ ‫به طور کلی در این بــاره باید گفت که ممکن اســت‬ ‫غربی ها فتیلــه داعش را کــم کنند اما جریــان تکفیری را‬ ‫خاموش نمی کنند‪ .‬متاسفانه انها این واقعیت را نمی پذیرند‬ ‫که اگر در این منطقه صلح برقرار شود در این صورت در کل‬ ‫جهان صلح و ارامش برقرار می شــود‪ .‬اکنون اگر در ظاهر‬ ‫می گویند که با داعش برخورد جدی خواهند داشــت اما با‬ ‫گذشت چندین روز از حوادث تروریســتی در پاریس هنوز‬ ‫اقدام جدی علیه داعش در عراق و ســوریه انجام نگرفته‬ ‫اســت و تنها به صدور قطعنامه اکتفا کرده اند‪ .‬اکنون این‬ ‫قطعنامه اخیر که با رای موافق تمام اعضای این شورا مبنی‬ ‫بر مبارزه علیه تروریسم تصویب شده است‪ ،‬دارای هیچ گونه‬ ‫اقدام الزام اور نیســت و حتی در این قطعنامه کشــورهای‬ ‫حامــی و تامین کننده مالــی و تســلیحاتی و انجام دهنده‬ ‫معامالت نفتی با داعش محکوم نشده اند‪ .‬بر همین اساس‬ ‫این قطعنامه نشان می دهد که هنوز سر کشورهای غربی به‬ ‫سنگ نخورده است و تنها این کشورها تظاهر می کنند اما‬ ‫به صورت عملی وارد عمل نمی شوند‪.‬‬ ‫با گســترش داعش در سراسر جهان و اقدامات‬ ‫تروریستی این گروه حتی در کشور پیشرفته ای‬ ‫مانند فرانســه‪ ،‬موج جدیدی از اسالم هراســی ‬ ‫ایجاد شده اســت‪ ،‬به گونه ای که مسلمانان این‬ ‫قاره را بار دیگر دچار ترس و نگرانی کرده است‪،‬‬ ‫ارزیابی شما در این باره چیست؟ چگونه می توان‬ ‫با این موج به مقابله برخاست؟‬ ‫اگر چه اسالم هراســی در برخی مناطق جهان در‬ ‫حال افزایش است اما باید بر این نکته تاکید کرد که امروز‬ ‫بیش از هر زمان دیگری زمینه برای گســترش اسالم ناب‬ ‫محمدی بیشتر شده است‪ .‬دشمن با سیاه نمایی های خود‬ ‫فضا را برای گسترش هر چه بیشــتر اسالم اصیل باز کرده‬ ‫است‪ .‬این جریان تکفیری حد وسط ندارد‪ ،‬یا افراطی است‬ ‫یا تفریطی که چهره حقیقی خود را با این گونه اقدامات نشان‬ ‫می دهد‪ ،‬بر همین اساس اسالم اصیل‪ ،‬حکمت و رحمت‬ ‫در حال گسترش است‪ .‬اکنون در سراسر جهان کمتر کسی‬ ‫پیدا می شود که نداند اسالم جریان های تکفیری و افراطی‬ ‫مانند داعش‪ ،‬یک اسالم امریکایی‪ ،‬ظاهرگرا‪ ،‬ضد منطق و‬ ‫ضدعقل و غیر انسانی است‪.‬‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫جنگمیان تمدنی‬ ‫خرده فرهنگ هااقتداردولت هایملیرابهچالشمی کشند‬ ‫حسین ابراهیم نیا‬ ‫پژوهشگر میهمان‬ ‫مرکز مطالعات خاورمیانه‬ ‫و عضو گروه مصر و شمال افریقا‬ ‫‪4‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫با پایان جنگ ســرد در ســال ‪ 1992‬کتاب «پایان‬ ‫تاریخ و انسان واپسین» فوکویاما فیلسوف امریکایی که‬ ‫ابتدا به شکل مقاله(‪ )1989‬انتشار یافته بود منتشر شد؛‬ ‫بر اســاس این نظریه در دوره ای که پس از جنگ جهانی‬ ‫دوم بشــر از ان گذر کرد‪ ،‬ارزش های لیبرال دموکراتیک‬ ‫در سراســر جهان گســترش یافته و با پایان عصر جنگ‬ ‫دو قطبی شــرق و غرب این ارزش ها به شکل یک جریان‬ ‫غالب و مسلط در ســطح جهان درامده است‪ ،‬لیکن همه‬ ‫کشورها یا حوزه های تمدنی باید در برابر ان تسلیم شوند‬ ‫چراکه غایت مبارزه ایدئولوژیک در همان عصر دو قطبی‬ ‫با پیــروزی و غلبه ایدئولــوژی لیبرال دموکراســی پایان‬ ‫یافته است و امروز برای جهان نظام سیاسی مناسب تری‬ ‫به عنوان الترناتیو یا نظامی کــه بدیل جایگزین این نظام‬ ‫شــود‪ ،‬وجود ندارد و اگر هم وجود داشته باشد نمی تواند‬ ‫در مقابله با ان قد علم نماید‪.‬‬ ‫در واقــع فوکویاما با مراجعه بــه ارای افالطون بیان‬ ‫می دارد که در صورتی که تیموس (شــجاعت و سرزندگی‬ ‫ذات بشری) اســاس فضیلت باشد‪ ،‬در جوهره و ذات خود‬ ‫نه خوب و نه بد تلقی می شد؛ بلکه باید به گونه ای تربیت و‬ ‫پرورش داده می شد که این توانایی را داشته باشد در مسیر‬ ‫خیر عمومی قرار گیرد؛ امری که امروز در جهان جوهره ان‬ ‫گم شده است؛ به عبارتی باید بیان داشت که تیموس باید‬ ‫به فرمان عقل و خرد باشد و به یک متحد و هم پیمان میل‬ ‫انسان تبدیل شود و نه اینکه میل بشری بر ان غلبه نماید؛‬ ‫بر همین اســاس جهانی که بر پایه های عدالت ســاخته‬ ‫شود جهانی است که در ان به هر ســه بخش روح و باطن‬ ‫توجه شود و با ان بر اســاس عقل و خرد برخورد می کنند؛‬ ‫تشخیص بهترین حکومت کار بســیار مشکلی می شود‪،‬‬ ‫زیرا این حکومت ملزم به توجه به کل و تمامیت انســان‪،‬‬ ‫خردورزی خواســته هایش و همچنین بخش تیموسی ان‬ ‫است؛ بر همین اساس فوکویاما نتیجه می گیرد که لیبرال‬ ‫دموکراسی برای هر سه بخش مورد اشاره بهترین پوشش‬ ‫و گزینه خواهد بود؛ هرچن د فوکویاما در این بخش به جهت‬ ‫سیاست‬ ‫ روزی که امواج انفجــار‪ ،‬قلب مدیترانــه را از بیروت‬ ‫عروس شهرهای خاورمیانه تا پاریس درنوردید‪ ،‬این پرسش‬ ‫را به ذهن می رساند که ایا نظریه های پایان تاریخ فوکویاما‬ ‫و برخورد تمدن هــای هانتینگتون مجــددا امروز معرض‬ ‫توجهات قرار گرفته است؛ زمانی که فوکویاما در سال‪1989‬‬ ‫نظریه «پایان تاریخ» خود را در مقاله ای به همین نام مطرح‬ ‫کرد جهان روزهای واپسین دو قطبی خود را سپری می کرد‬ ‫و پس از وی بود که در ســال ‪ 1993‬هانتینگتون با نگارش‬ ‫مقاله ای در مجله فارن افــرز تحت نام «برخورد تمدن ها»‬ ‫نظریه خود را مطرح کرد؛ هر چند در ان زمان این نظریات‬ ‫موافقان و مخالفان خود را داشــت و غالب اندیشــمندان‬ ‫این نظریه هــا را نظریه هایی سیاســی‪ -‬تاریخی در عرصه‬ ‫مناسبات نظام بین الملل قلمداد کردند؛ گرچه این دو نظریه‬ ‫تفاوت هایی با هم دارند چراکه در پی مطرح کردن رویارویی‬ ‫تمدنی اســت و دیگری پایان تاریخ را با غلبــه ایدئولوژی‬ ‫لیبرالیسم غرب رقم زده است‪ .‬حال با تفاسیر فوق باید گفت‬ ‫که امروز وضعیت جهان به پیش از ســده بیستم بازگشته و‬ ‫تاریخ مجددا در حال تکرار است ‪.‬‬ ‫زمانــی جنگ هــا و نزاع ها بــا انگیــزه مذهبی اتش‬ ‫ان فراگیر شــده بود و شــکاف عمیقی میــان قومیت ها و‬ ‫فرهنگ ها ایجاد کرد ؛ شکافی که ســال ها طول کشید تا‬ ‫ ترمیم شد‪.‬‬ ‫اما نوع و جنس تکرار امروز متفاوت هســت‪ ،‬درواقع‬ ‫نکته ای که به دو نظریه فــوق باید اضافه کرد این موضوع‬ ‫است که شاهد نوعی برخورد درون تمدنی هستیم‪ ،‬هرچند ‬ ‫برخی به دو نظریه فوق عقیده دارنــد و امروز را اغاز این دو‬ ‫نظریه می دانند؛ بنابراین در مقابله سه نظریه قرار داریم که‬ ‫در ادامه ان را بررسی می نماییم‪.‬‬ ‫چالش درون تمدنی لیبرالیسم‬ ‫توجیه به ارای هگل مراجعه می نماید و بیان می دارد که اگر‬ ‫لیبرال دموکراسی در کالم از بهترین و عادالنه ترین شرایط‬ ‫برخوردار نبود می توانســت در واقع به عنــوان عادل ترین‬ ‫رژیم خدمــت کنــد‪ ،‬ان گونه که هــگل بیان کرده اســت‬ ‫لیبرالیسم جدید براساس الغای امیال برای شناخت ان قدر‬ ‫استوار نیست که به تعبیر و تحول به شکل منطقی تر تکیه‬ ‫کند ‪ .‬اگر تیموس در تجلی و ظهور اغازین به وضوح دیده‬ ‫نمی شد معنایش این نیست که کامال وجود خود را تکذیب‬ ‫کرده است و گذشته از ان هیچ یک از جوامع موجود لیبرال‬ ‫به شکل استثنایی وابســته به ایزوتیما (خودکوچک بینی)‬ ‫نیســت‪ ،‬همه انها تا حدی مگالوتیمای (غرور) سالم و رام‬ ‫را مجاز می شــمارند حتی اگر با اصول و قوانینی که به ان‬ ‫ایمان دارنــد مغایر باشــد؛ بنابراین فوکویاما بــا بنیان قرار‬ ‫دادن نظریه هــگل‪ ،‬دموکراســی لیبرال را نقطــه پایان و‬ ‫تکامل ایدئولوژیک بشر تعبیر می نماید و ان را فرجام تاریخ‬ ‫می داند؛ اما نوع نگاه واحد و فرایندی فوکویاما به تاریخ مانع‬ ‫از این می شــود که وی به این نکته توجه داشــته باشد که‬ ‫اساسا ذات بشر سیری ناپذیر و تکامل پذیر نیست و در پی‬ ‫هر تکاملی به تکامل و مسیر دیگر می اندیشد‪ ،‬لیکن همین‬ ‫عامل سبب می شود بشر و انسان همچنان به جاه طلبی های‬ ‫تاریخی خود ادامه دهد؛ بر همین اســاس امروز غرب که‬ ‫داعیه لیبرال دموکراسی دارد در درون با برخورد های درون‬ ‫تمدنی روبه رو است که مانع از تکامل می شود؛ در این میان‬ ‫باید اشاره کرد که نظریه فوکویاما بیشتر از انکه بر استدالل‬ ‫علمی پایه ریزی شده باشد متاثر از جو احساسی فروپاشی‬ ‫شوروی بوده اســت؛ هرچند فرضیه و توجیه تئوریک وی‬ ‫فرصت را برای اقدامات تک قطبــی جهان فراهم کرد که‬ ‫پس از ان با حمله به عراق‪ ،‬افغانستان و دیگر نقاط جهان‬ ‫تاریخ را نه تنها پایان ندهد بلکه به شکل کاریکاتو ر گونه ای‬ ‫تکرار نماید و امروز اگر این موضوع صحیح باشد که فرایند‬ ‫خ یا تاریخ گرایی بر دو پایه میل منطقی و شناخت استوار‬ ‫تاری ‬ ‫است و اینکه لیبرال دموکراسی جدید یک سیستم سیاسی‬ ‫به حساب می اید که در حد قابل تعادل هر دو را خیلی خوب‬ ‫تامین می کند‪ ،‬در این صــورت می بینید کــه اصلی ترین‬ ‫‪55‬‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫تهدید برای لیبرال دموکراســی ســردرگمی درون تمدنی‬ ‫است که امروز با ان روبه روست؛ چراکه امروز شاهد حضور‬ ‫نیروهای افراطی در شرق می باشیم که در دل تمدن غرب‬ ‫زاده شده و در ان فرهنگ پرورش یافته اند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫رویارویی متکثر درون تمدنی‬ ‫پایه سخن هانتینگتون در نظریه مشهور وی بر اصلی‬ ‫استوار بود که با اغاز دنیای تک قطبی در قرن ‪ 21‬رویارویی‬ ‫ن یا جدی ترین برخورد‬ ‫تمدنی اغاز خواهد شد که عمده تری ‬ ‫تمدنی میان دو تمدن اســام و غرب اتفاق خواهد افتاد؛‬ ‫بنابراین وی در مصاحبــه ای با نیویورک تایمــز در دفاع از‬ ‫نظریه مطرح خویش بیان می دارد که «ابرهای تیره ای در‬ ‫افق بین الملل در حال شکل گرفتن است که ابعاد خشونت‬ ‫و خون ریزی که به همراه خواهد اورد به مراتب هولناک تر‬ ‫از عصر جنگ سرد اســت‪ .‬من این ابرهای تیره را برخورد‬ ‫میــان تمدن ها در قــرن ‪ 21‬می دانم کــه جدی ترین انها‬ ‫میان دو حوزه تمدنی اسالم و غرب شکل خواهد گرفت‪».‬‬ ‫بنابرایــن هانتینگتون همــگام و هم مســیر با دیگر‬ ‫تحلیل هایی کــه از وضعیت جدید ارائه می شــد و همگی‬ ‫از ایــن نقطــه اغــاز می گردید که فروپاشــى شــوروى به‬ ‫معنى پیروزى غــرب اســت؛ ولیکن هانتینگتــون معتقد‬ ‫بود دنیــاى جدید بــه مرحله‏اى نا ئــل امده کــه در ان نه‬ ‫کشورها و سیاست پردازان‪ ،‬بلکه تمدن‏ها و فرهنگ‏سازان‬ ‫نقش‏افرینان اصلى خواهند بــود‪ .‬وى اذعان مى‏دارد که‬ ‫نظریه وى (برخــورد تمدن‏ها) گرچه در مورد بســیارى از‬ ‫مســائل و وقایع مهم جهان پاسخگو نیســت‪ ،‬اما در مورد‬ ‫بســیارى از وقایع‪ ،‬نظیر جنگ‏هاى داخلى یوگســاوى‪،‬‬ ‫ظهــور بنیادگرایــى مذهبــى‪ ،‬نزاع‏هاى داخلى روســیه‪،‬‬ ‫تشــدید درگیرى‏هاى تجارى امریکا و ژاپــن و‪ ...‬توانایى‬ ‫چشمگیرى از خود نشان داده است‪.‬‬ ‫در واقع اساس نظریه هانتینگتون بر این اصل استوار‬ ‫است که با پایان یافتن جنگ سرد‪ ،‬دوران نزاع ایدئولوژیک‬ ‫نیز خاتمه مى‏یابد و عصر جدیدى اغاز مى‏شود که مناقشه‬ ‫اصلــى میان تمدن‏هاســت‪ .‬او بر اســاس چند شــاخصه‬ ‫فرهنگى‪ ،‬هفت تمــدن اصلى و یک تمدن حاشــیه‏اى را‬ ‫مشــخص مى‏ســازد‪ :‬تمدن غربى‪ ،‬تمدن کنفوسیوسى‪،‬‬ ‫ژاپنى‪ ،‬اسالمى‪ ،‬هندى‪ ،‬اسالو _ارتدکس‪ ،‬امریکاى التین‬ ‫و تمدن حاشیه‏اى افریقایى‪ .‬وى معتقد است به‏تدریج از‬ ‫اهمیت مناسبات مبتنى بر کشــور _ ملت‏ها کاسته خواهد‬ ‫شــد و مناســبات جدید حول این تمدن‏ها شــکل خواهد‬ ‫گرفت و فرهنگ‪ ،‬مذهــب و خوداگاهى تمدنى به عوامل‬ ‫تعیین‏کننده تبدیل خواهد شد و از این پس به جاى مرزهاى‬ ‫سیاسى سابق‪ ،‬خطوط گسل میان تمدن‏هاست که نقاط‬ ‫بحران‏خیز را پدیــد مى‏اورد‪ .‬گرچه کارگزاران سیاســت و‬ ‫تصمیم گیری در غرب تــاش کردند کــه نظریه در حال‬ ‫افول تعارضات ساختاری غرب و شرق را که برای قریب ‪50‬‬ ‫سال برای تبیین رابطه با شرق به کاررفته بود با یک تعریف‬ ‫و بسته اماده برای سیاســتگذاری اینده جابه جا کنند؛ ولی‬ ‫با طرح شــدن نظریه هانتینگتون که چالش ناپذیر به نظر‬ ‫می رسید‪ ،‬دیگر نظریه قدیمی تر « نظ م » ناظر بر همزیستی‬ ‫مسالمت امیز رژیم های اقتدارگرا با غرب دموکراتیک بود‬ ‫که دیگــر کاربردی نداشــت و با مرگ کمونیســم‪ ،‬جهان‬ ‫اسالم (و البته تمدن های دیگر) در حال برخاستن و تجدید‬ ‫حیات بودند و بنابراین برخوردهــای اینده با غرب از جانب‬ ‫این بلوک ایدئولوژیــک قدرتمند (به زعــم هانتینگتون)‬ ‫اجتناب ناپذیر می کرد‪.‬‬ ‫لیکن با ظهور و شــکل گیری طالبــان و وهابیت در‬ ‫پاکستان‪ ،‬افغانســتان و نقش فزاینده عربستان سعودی‬ ‫در جهان اسالم‪ ،‬قتل انور سادات به عنوان سمبل گرایش‬ ‫به غرب و البته بســیاری نشــانه های دیگر از برخاســتن‬ ‫بنیادگرایی اســامی بــا ترکیبی متمایل بــه درگیری های‬ ‫نظامی در ابعادی جهانــی بر دامنه تاکیــدی نظریه فوق‬ ‫افزوده می شد که در ادامه ان حوادث ‪11‬سپتامبر و امروز‬ ‫اتفاقاتی که از قلــب خاورمیانه تا قلب مدیترانــه و اروپا را‬ ‫نشانه رفته است؛ چنانکه برخی این نظریه را یک پیش بینی‬ ‫و ان را امری قطعی و حتمی الوقوع می دانند‪.‬‬ ‫اما نکته ای که در نظریه هانتینگتون مورد توجه قرار‬ ‫نگرفت و بیشتر بر جنبه خارجی ان تاکید و بزرگ نمایی شد‪،‬‬ ‫اشاره وی به برخوردهای فرعی درون تمدنی بود؛ در واقع‬ ‫هانتینگتون با ارائه تصویرى دهشت‏زا از مناسبات خصمانه‬ ‫میان تمدن‏هــا و معرفى رقبا و دشــمنان اینده و ترســیم‬ ‫روندهاى احتمالى مقابله و خصومت‪ ،‬کارگزاران سیاســى‬ ‫غرب را به اتخــاذ تدابیــر الزم و پیش‏بینى‏هاى احتیاطى‬ ‫تشــویق کرده‪ ،‬انان را به تحکیم وحدت و انسجام درونى‬ ‫تمدن خود ترغیب کند تا از مناقشــات فرعى درون تمدنی‬ ‫که موجب تضعیف موضعشــان در برابر تمدن‏هاى دیگر‬ ‫مى‏گردد‪ ،‬بکاهد‪.‬‬ ‫بنابراین به نظــر هانتینگتون‪ ،‬عوامــل بى‏ثباتى در‬ ‫اینده مى‏توانــد زمینه‏هاى برخورد میــان تمدن‏ها را پدید‬ ‫اورد؛ نخســت‪ :‬حرکت‏هــا و جنبش‏هاى اســامى که به‬ ‫«بنیادگرایى» شناخته شــده و عموما با دو انگیزه سیاسى‬ ‫(مبارزه با سلطه بیگانه) و دینى (بازگشت به اسالم) صورت‬ ‫مى‏گیرد؛ دوم‪ :‬وقــوع درگیرى‏هاى قومى کــه از دو نوع‬ ‫بیرون نیســت‪ :‬محلى و درون تمدنی‪ ،‬یا میان‏تمدنى و بر‬ ‫روى خطوط گسل؛ سوم‪ :‬پیشى گرفتن قدرت اقتصادى‬ ‫اسیا از غرب در مناطقى چون کره‪ ،‬چین و سنگاپور که رشد‬ ‫اقتصادى این کشورها را گستاخ و مهاجم خواهد کرد‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر دو تمدن اســامى و کنفوسیوســى‬ ‫با جدیت بیشــترى در صدد دســتیابى به قدرت‏هاى برتر‬ ‫نظامى‏اند؛ این موضوع در میان سیاستمردان غرب نمود‬ ‫دارد چنانکه برژینسکى نیز در تا ئید این نظریه معتقد است‬ ‫که اساسا درگیرى‏هاى ژئوپلیتیک تاریخ مدرن خاتمه یافته‬ ‫و مسائل بین‏المللى اساسا ابعاد فرهنگى ‪ -‬فلسفى یافته‏اند‪.‬‬ ‫نیکسون نیز با همین تلقى از تهدید اسالم نام مى‏برد‪.‬‬ ‫ولیکن نکته ای که باید متذکر شد این موضوع است‬ ‫که فقط یک ُبعد از نظریه هانتینگتون بود و در سوی دیگر‬ ‫انتقادهایــى نیز متوجه این نظریه شــده اســت؛ از جمله‬ ‫اینکه برخى ایــن نظریه را به لحاظ نادیده گرفتن تشــتت ‬ ‫درونى این تمدن‏ها‪ ،‬طرحى خام ارزیابى مى‏کنند‪ .‬از نظر‬ ‫این عده‪ ،‬اهمیت درگیرى‏هاى درون‏تمدنى‪ ،‬مثل رقابت‬ ‫میان اروپا و امریکا‪ ،‬رقابت‏هاى قومى و ملى درون اروپا و‬ ‫مشکالت داخلى هر کدام‪ ،‬کمتر از منازعات میان‏تمدنى‬ ‫نیســت‪ .‬هم‏اینک در درون تمدن اســامى در خاورمیانه‬ ‫اختالفاتى جــدى وجود دارد‪ .‬هنوز خطوط گســل اصلى‬ ‫در جهان‪ ،‬میان دولت‏هاى مســتبد و دولت‏هاى مردمى‪،‬‬ ‫سیاســت درهاى باز و انزواگرایى میان اعتــدال و افراط‬ ‫است‪ .‬همچنین اگر ادعای هانتینگتون وقوع منازعه بین‬ ‫تمدن ها باشــد در ان صورت بخش عمده ای از منازعات‬ ‫که بین دولت هــا و در داخل یــک حــوزه تمدنی صورت‬ ‫گرفته‪ ،‬خود به خود بر خالف نظریه هانتینگتون اســت و‬ ‫عدم صحت ان را ثابت می کند چرا که ب ر اساس این نظریه‬ ‫منازعات باید میان تمدن ها رخ بدهد نه در درون تمدن ها‪.‬‬ ‫بنابراین همچنان نقاط خاکســتری فراوانی وجود دارد که‬ ‫نشــان می دهد نظریه برخورد تمدن ها ابزار مناسبی برای‬ ‫تبیین نیست و پاسخ مشخصی برای سواالت بیشمار ارائه‬ ‫نمی کند‪ .‬چراکه همچنان نهاد هــا و پیوند های اقتصادی‬ ‫فراملی‪ ،‬شــرکت های چند ملیتــی‪ ،‬ریشــه های نژادی‪،‬‬ ‫زبانــی و‪ ...‬را نادیده می انــگارد؛ به عنــوان نمونه زمانی‬ ‫که کشــورهای مســلمان در نوعی جهت گیــری نظامی‬ ‫ائتالف های بــزرگ غرب بر علیه یک کشــور مســلمان‬ ‫دیگر شرکت یا ان را تایید و یا تایید ضمنی می کنند (لیبی‪،‬‬ ‫سوریه‪ ،‬یا یمن و مصر) در یک منازعه تمدنی همسو با غرب‬ ‫شرکت کرده اند‪ .‬مواردی مانند همسویی عربستان با غرب‬ ‫درخصوص بحرین که در مناسبات بین المللی اثرات خود‬ ‫را گذاشته و نمی تواند پاسخگو باشد‪.‬‬ ‫جمع بندی‬ ‫با توجه بــه دو نظریه مطرح فوق اکنون این ســوال‬ ‫ مطرح می شود که چرا جهان اســام و غرب به تجربیات‬ ‫یکدیگر بی اعتمادند؟ و در هر دو سوی منازعه امری برای‬ ‫هم قابل درک نمی باشند و از این موضوع غفلت می ورزند‪،‬‬ ‫غفلتی کــه کامال برای نظــام بین المللی زیان بار اســت؛‬ ‫غرب به خود این نــگاه را دارد و مدت های مدید به عنوان‬ ‫ی جوامع‬ ‫اغازی برای حاشیه سازی فرهنگی مورد توجه برخ ‬ ‫اســامی قرار گرفته اســت؛ برنامه های غرب در پوشش‬ ‫مارکسیســم‪ ،‬سوسیالیســم‪ ،‬سکوالریســم و نظریه های‬ ‫گوناگون توســعه‪ ،‬موجب شــده اند که جوامع اســامی‬ ‫پیاده کننده این موضوع به کوچه بن بست کشیده شوند و‬ ‫این حداقل برداشتی است که در سطح جامعه شکل گرفته‬ ‫اســت ‪ .‬امروز این برداشت مشکل افرین شــده و شکاف‬ ‫میان حاکمان طرفدار غرب و ســطح عمومــی جامعه در‬ ‫جوامع مسلمان ایجاد کرده اســت؛ همچنین باید اضافه‬ ‫کرد که فرایندهای توســعه ای در جهان اســام به عنوان‬ ‫تکرار ســاده تجربه غرب قلمداد می شــود کــه انچنان با‬ ‫موفقیت همراه نبوده اســت ‪ .‬در این میان غــرب با اتخاذ‬ ‫حالت دفاعی گرچه در ظاهر تکثر فرهنگی وجود دارد ولی‬ ‫این تکثر را مختص به ارزش های جامعه خود کرده است؛‬ ‫در واقع ســطح تکثر فرهنگی انچنان رشد نیافته است که‬ ‫دیگر خــرده فرهنگ های متمایز را در خــود جذب نماید‪.‬‬ ‫همین موضوع سبب شده امروز شــاهد باشیم جوانی که‬ ‫کامال در یــک محیط غربی رشــد یافتــه و در ان فرهنگ‬ ‫زندگی کرده‪ ،‬به مدرســه رفته‪ ،‬اموزش دیده و از امکانات‬ ‫ان کشور استفاده کرده در همان جامعه اقدام تروریستی‬ ‫انجام دهد‪ .‬بنابراین باتوجه به نظرات فوق باید اشاره کرد‬ ‫که ســه فرض را می توان در نظر گرفت؛ فرضیه نخست‬ ‫براساس نظریه فوکویاما که معتقد است لیبرال دموکراسی‬ ‫یــک ایدئولوژی کامل و پاســخگو اســت کــه باتوجه به‬ ‫بحران های شکل گرفته از اساس نمی تواند تحلیل کننده‬ ‫رویدادهای فوق خصوصا پس از تحوالت در جهان عرب‬ ‫باشد؛ فرضیه دوم بر اســاس نظریه هانتینگتون است که‬ ‫موافقان و مخالفان خود را دارد‪ .‬دســته اول معتقدند که‬ ‫این نظریه حــوادث امروز را پیش بینی کــرده و این جنگ‬ ‫میان تمدنی غرب و اسالم است؛ از سوی دیگر مخالفان‬ ‫معتقدند غالب افرادی که امروز در گروه های تروریستی به‬ ‫فعالیت می پردازند پرورش یافته غرب هستند‪ ،‬همچنین در‬ ‫این میان کشورهای اسالمی حامی گروه های تروریستی‬ ‫در اردوگاه تمدن غرب قــرار می گیرنــد؛ بنابراین برخورد‬ ‫تمدن ها به عنوان یک نظریه در یک مقطع زمانی مناسب‬ ‫مطرح شده ولی در عمل گرایش نظام بین المللی در جهت‬ ‫فاصله گیری از تحقق ان بــوده و مواردی هم که رخ داده‬ ‫به حد و اندازه ای نبوده است که بتوان با توسل به ان موارد‬ ‫به طور قاطع عملیاتی شــدن نظریه را تایید کرد‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر و به رغم تردید های موجود‪ ،‬دالیــل قانع کننده ای‬ ‫هم وجود ندارد که بتــوان امکان بــروز منازعات تمدنی‬ ‫را در اینده نیز به کلی منتفی دانســت‪ .‬در خاتمه‪ ،‬فرضیه‬ ‫سوم مطرح است که بیان می دارد اساســا منازعه شکل‬ ‫گرفته در ســطح نظام بین الملل یک نــزاع میان تمدنی‬ ‫در میــان تمدن های گوناگون اســت چراکه امروز خرده‬ ‫فرهنگ ها به سمت تکثر بیشــتر در حال حرکت هستند و‬ ‫قدرت دولت ها را به چالش می طلبند‪ .‬اما نکته ای که باید‬ ‫ذکر کرد این اســت که این نزاع درون تمدنی در اسالم و‬ ‫غرب بیشتر اســت و همین موضوع دامنه عمل انها را با‬ ‫یکدیگر متداخل کرده است‪.‬‬ ‫پس زلزله های ‪ 13‬نوامبر‬ ‫تراژدی ‪ 13‬نوامبــر در فرانســه‪ ،‬اروپا را به واکنش های امنیتی کشــاند ه اســت‪ .‬کنترل و‬ ‫محدودیت های مرزی از اولین پیامدهای وحشت افرینی در فرانسه است‪ .‬از طرف دیگر بحران‬ ‫امنیتی باعث سمت گیری افکار عمومی در قاره سبز به احزاب و گروه های راست گرای افراطی‬ ‫شده است‪ .‬این دو تحول می تواند روندهای همگرایی در چارچوب اتحادیه اروپا را متوقف کند‬ ‫و بر موج واگرایی روزافزون دامن بزند و در نهایت توافق شــنگن و رفت و امد ازاد در سرزمین های‬ ‫اروپاییرامختلسازد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫زنگخطر واگراییدر اروپا‬ ‫به صدا درامده است‬ ‫پایانشنگن؟‬ ‫عباس لقمانی‬ ‫بین الملل‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کارشناس مسائل بین الملل‬ ‫«اتحادیه اروپا زودتــر از انکه در تصوربگنجد ممکن‬ ‫است از هم بپاشد»‪ ،‬این نکته را «ژان اسلبورن» وزیر خارجه‬ ‫لوکزامبورگ در مصاحبه بــا خبرگزاری المــان عنوان کرد؛‬ ‫هشداری که از سوی یکی از طرفداران همیشگی اتحادیه‬ ‫اروپا در کشاکش بحران های پیش امده در اروپا مطرح شد‪.‬‬ ‫در ماه های اخیر سیل مهاجران به اروپا پرده از مسائلی‬ ‫برداشــت که ســال ها در گفت وگوهای خصوصی ســران‬ ‫اتحادیه اروپا بارها مطرح وتا حدودی به رسانه ها نیز درز کرده‬ ‫بود‪ .‬شکاف بین اروپای مرکزی با اروپای شرقی به خصوص‬ ‫کشورهایی که پیش تر در حوزه نفوذ شوروی بودند با هجوم‬ ‫هزاران پناهنده از کشــور های جنگ زده غرب اسیا بیشتر‬ ‫نمایان شــد‪ .‬اختالف ها بین شــرق و غرب اروپا نخست با‬ ‫موضع گیری های دولت راســتگرای مجارستان و شخص‬ ‫ویکتوراورباننخست وزیرمجارستانعلنیشد ‪.‬اوبسیاریاز‬ ‫هشدار هادرموردسیاست هایدولتشدرموردموضوع های‬ ‫اروپایی را نشــنیده گرفت و باعث شد تا ســران چند کشور‬ ‫اتحادیه اروپا به اوهشــدار داده و حتی صدراعظم اتریش‪،‬‬ ‫ورنرفیمناوراباهیتلرمقایسهکند‪،‬سخنیکه بی پاسخنماند‬ ‫و ویکتور اوربان نیز به نوبه خود چند کشور اتحادیه اروپا را به‬ ‫تحمیل سیاست هایشان به کشورهای دیگر اروپایی متهم‬ ‫کرد‪ .‬هجوم پناهندگان به اروپا نخســت در یونان وســپس‬ ‫در ایتالیا نشان داد که اتحادیه اروپا به هیچ عنوان امادگی‬ ‫مقابله با چالش هــای بزرگ و از پیش برنامه ریزی نشــده را‬ ‫ندارد‪ .‬یونان و ایتالیا مجبور بودند بر اساس قرارداد دوبلین‬ ‫که در سال ‪ ٢٠٠٣‬پذیرفته بودند‪ ،‬از پناهندگان ثبت نام کنند‬ ‫و بر اساس همین قرارداد نخســتین کشوری که پناهنده به‬ ‫ ان پا می گذاشت باید پناهندگی را بررســی می کرد‪ .‬تعداد‬ ‫بسیار زیاد پناهندگان‪ ،‬این دو کشور را مجبور کرد برای این‬ ‫موضوع چاره ای بیندیشــند و دســت کمک به سوی دیگر‬ ‫کشورهای اروپا دراز کنند ‪ .‬در کشــاکش همین دوران و در‬ ‫زمانی که برای چندین هزارپناهنــده در یونان وایتالیا هنوز‬ ‫ اه حلی پیدا نشده بود‪ ،‬موج بزرگتری از پناهندگان به سوی‬ ‫اروپا سرازیر شد ‪ .‬حال فقط دریای مدیترانه مسیر پناهندگان‬ ‫نبود بلکه مســیری از شــرق اروپا و با زیر پا گذاردن قرارداد‬ ‫دوبلین از سوی یونان به سوی اروپا باز شده بود‪ .‬مقدونیه‪،‬‬ ‫صربستان وسپس مجارستان به مســیر تازه تبدیل شدند و‬ ‫مجارستان نخست پناهندگان را بدون بررسی مدارک انان‬ ‫و یا ثبت مشخصات شــان به ســوی مرز اتریش راهنمایی‬ ‫کرد وپناهندگان که بیشتر انان تمایل به پناهندگی در المان‬ ‫داشــتند پس از انکه دولت المان اعالم کرد که موقتا از به‬ ‫کاربستن قرارداد دوبلینخودداری می کندوپناهندگانیرا که‬ ‫مجارستان به اتریش راهنمایی کرده و تمایل به پناهندگی در‬ ‫ المان دارند‪ ،‬می پذیرد‪ ،‬موج تازه ای از پناهندگان را به سوی‬ ‫اروپا سرازیر کرد ‪ .‬هنگامی که مجارستان مرزهای خود را با‬ ‫سیم خاردار که در اروپا منسوخ بود‪ ،‬بست و از ورود پناهندگان‬ ‫جلوگیری کرد و پس از ان اســلوونی نیز چنین سیاســتی را‬ ‫پیش گرفت‪ ،‬مشخص شد دومینوی بستن مرزها اغاز شده‬ ‫ن بر اســاس پیمان شنگن که‬ ‫است‪ .‬اســلوونی و مجارستا ‬ ‫در ســال ‪ ٢٠٠٦‬پذیرفته بودند‪ ،‬باید بین خود مرز باز داشته‬ ‫باشند‪ ،‬امااکنون پایبندی خود به این پیمان را زیر سوال برده‬ ‫بودند‪ .‬در پی ان کشورهای دیگری نیز در اتحادیه اروپا برای‬ ‫جلوگیریازهجومپناهندگانیکهدریکیازکشورهایعضو‬ ‫شنگن بودند کنترل بیشتری را در مرزهای خود اعمال کردند‬ ‫و عمال دیگر خود راپایبند به باز نگهداشتن مرزها در محدوده‬ ‫شنگن ندا شتند‪،‬باوجود انهنوزشنگنبهقوتخودباقیبود‬ ‫و کنترل مرزها موردی و در مسیر های اصلی اعمال می شد ‪.‬‬ ‫به زیر سوال رفتن پیمان دوبلین و شنگن و به موازات‬ ‫اروپا در بحران فرو می رود‬ ‫تو گوی مثلث با فرجی راد‬ ‫گف ‬ ‫استاد دانشکده روابط بین الملل‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫کشــورهای اتحادیه اروپا بــرای اتخاذ سیاســت واحد به‬ ‫گل نشست و بســیاری از سیاســت مداران میانه رو اروپا را‬ ‫واداشــت تا به فروپاشــی اتحادیه اروپا هشــدار دهند‪ .‬در‬ ‫نشست بروکســل پس از کشمکش های بســیار برای هر‬ ‫کشــور عضو اتحادیــه اروپا ســهمیه ای در مــورد پذیرش‬ ‫پناهندگان در نظر گرفته شــده بود‪ ،‬هنوز مرکب این پیمان‬ ‫خشک نشده کشورهای شــرق اروپا ان را زیر سوال بردند‪.‬‬ ‫وزیر خارجه لوکزامبــورگ و همچنین رئیــس پارلمان اروپا‬ ‫شولتز نه فقط به این کشورها هشدار دادند بلکه ناخرسندی‬ ‫خود را از به لــرزه افتــادن پایه های اتحادیــه اروپا مخفی‬ ‫نکردند ‪ .‬در هنگامه ای که سران اروپایی در مورد پناهندگان‬ ‫و سیاســت های خود محوری بعضی کشــورها هنوز در خم‬ ‫یک کوچه بودند‪ ،‬صــدای انفجار های پاریــس پایه های‬ ‫اتحادیه اروپا بیش از پیش به لرزه انداخت و دستمایه برای‬ ‫سیاستمداران شرق اروپا شــد تا بیشتر به سیاست هایی که‬ ‫اتخاذ کرده بودند پایبند بمانند ‪.‬‬ ‫دیگر بحث فقط محدود به مرزهای خارجی اتحادیه‬ ‫اروپا نبود و کنترل و بستن مرزها در داخل محدوده شنگن به‬ ‫امری عادی تبدیل شد ‪ .‬کنترل وبستن این مرزها با حوادث‬ ‫پاریس پیش از انکه زنگ خطر تروریسم را در اروپا به صدا‬ ‫در اورد زنگ خطر رادر سرای حزب ها و گروه های معتدل به‬ ‫صدا در اورد‪ ،‬اروپای واحد با ســرعتی باور نکردنی به سوی‬ ‫راست متمایل شد و شــلیک گلوله ها در پاریس و بروکسل‬ ‫بیشتر باد را به بادبان احزاب دست راستی وزاند‪.‬‬ ‫این احزاب بدون در نظر داشــت معیارهای انسانی‪،‬‬ ‫نوک حملــه خود را به ســوی همه اقلیت ها در کشورشــان‬ ‫ودر صدر انان به اقلیت های مســلمان نشــانه گرفتند و با‬ ‫سوءاستفاده از ترس مردم عادی با پی گیری سیاست های‬ ‫عوام فریبانه به درصد کسب ارای بیشتر در انتخابات پیش‬ ‫رو چشم دوختند‪ .‬در چنین شرایطی و در حالی که اتحادیه‬ ‫اروپا با سرعت از درون تهی می شود‪ ،‬دیگر چه چیز از انچه‬ ‫پدران شکل گیری اروپا در دهه های ‪60‬و ‪ 70‬عنوان کرده‬ ‫بودند باقی مانده اســت ‪ .‬مرزهای باز‪ ،‬معیار های انسانی‪،‬‬ ‫رعایت حقوق اقلیت ها‪ ،‬پایبنــدی به پیمان های اتحادیه‪،‬‬ ‫اتخاذ سیاســت واحد اروپایی در برابر کشــورهای خارج از‬ ‫حوزه اتحادیه اروپا و چندین ایده عنوان شده دیگر اتحادیه‬ ‫اروپا اکنون به شــبحی در تاریکی تبدیل شــد ه و از ســوی‬ ‫دیگر زنگ های خطررا هم به صدا در اورده است‪ .‬بسیاری‬ ‫از سیاســتمداران اروپا واهمه ای از ابــراز نگرانی در مورد‬ ‫خطر هایی که اتحادیه اروپا را تهدید می کند‪ ،‬ندارند و همین‬ ‫موضوع می تواند امید به ادامه حیات اتحادیه اروپا را افزایش‬ ‫دهد‪ .‬در جهانی که سود و زیان معیار همه موضع گیری های‬ ‫سیاستمداران اســت‪ ،‬مشخص اســت که زیان فروپاشی‬ ‫اتحادیه اروپا بسیار بیشــتر از ماندن این کشور یا ان کشور‬ ‫در ان است‪.‬‬ ‫چالش در اصل موضوع نیست‪ ،‬بلکه بر خالف تصور‬ ‫رایج‪ ،‬چالش در سهم خواهی بیشتر کشورهای عضو تلقی‬ ‫می شــود که نمونه بارز ان انگلیس اســت‪ .‬نخســت وزیر‬ ‫انگلســتان که عنوان کرده اســت در ســال ‪2017‬ماندن‬ ‫در اتحادیه اروپــا را به همه پرســی خواهد نهــاد‪ ،‬در عین‬ ‫حال عنوان می کن د که اگر اتحادیه اروپا به خواســته های‬ ‫انگلســتان توجه کند‪ ،‬در مورد همه پرســی تجدید نظر‬ ‫خواهد کرد ‪ .‬فرانســه که درکنار المــان وایتالیا از پایه‬ ‫ گــذاران اتحادیه اروپاســت اکنــون برای‬ ‫نخســتین بار در تاریــخ ایــن اتحادیه با‬ ‫اســتناد به بند ‪ ٤٢‬قرارداد اتحادیه اروپا خواستار مشارکت و‬ ‫همیاری همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای مبارزه با‬ ‫تروریست ها شده اســت‪ .‬حمله های پاریس و هشدارها در‬ ‫بروکسل از یک ســو و موضوع پناهندگان از سوی دیگر دو‬ ‫موضوعی هســتند که اروپا را برای نخســتین بار با چالشی‬ ‫بزرگ مواجه کــرده و به گونه ای باور نکردنــی پرده از روی‬ ‫مسائلی برداشته که اروپا از عیان شدن ان واهمه داشت‪.‬‬ ‫در کنار ان‪ ،‬مســائل دیگری نیز عنوان می شود که از‬ ‫جمله انان عدم هماهنگی در پاره ای از مســائل اقتصادی‬ ‫و همچنیــن هماهنگی های امنیتی اســت ولــی همه این‬ ‫مسائل حتی در کوتاه مدت حل شدنی است‪ .‬انچه بیشتر از‬ ‫همه اتحاد اروپا را به خطر انداخته عدم پایبندی چند کشور‬ ‫به توافق ها از جمله توافق بروکســل در مــورد پناهندگان‬ ‫و بهره برداری از ضعف سیاســت خارجی اتحادیه و قدرت‬ ‫کم پارلمان اروپاست‪ .‬مرزهای باز در اتحادیه اروپا محدود‬ ‫به قلمر و خاکی و ابی نیســت بلکه شــامل همــه مراودات‬ ‫اقتصادی نیز می شــود؛ موضوعی که به شــدت به پویایی‬ ‫اقتصاد کشورهای عضو کمک کرده اســت‪ .‬در محدوده‬ ‫شنگن سیاست های کلی اقتصادی بسیار همگون است و‬ ‫به کار گیری نیروهای کار به عنوان نمونه از هر کشوری در‬ ‫کشور دیگر امکان پذیر است‪ ،‬همه این دستاوردها و تمایل‬ ‫اکثر مردم اروپا به داشــتن مرزهای باز در محدوده شنگن‪،‬‬ ‫ســران اتحادیه اروپــا را در دراز مدت مجبــور خواهد کرد‬ ‫کنترل بیشتری در مرزهای محدوده شنگن اعمال کنند ودر‬ ‫عین حال نیم نگاهی هم به مرزهای داخلی داشته باشند‪.‬‬ ‫در سیاست بارها پیش امد که خواســته ها با واقعیت ها در‬ ‫تضاد باشند ولی در درجه نخست باید تضاد ها را از بین برد‪،‬‬ ‫واقعیت ها با وجود همه موانع پابرجا می ماند ‪.‬این موضوع‬ ‫در مورد اتحادیه اروپا نیز صدق می کند ‪ .‬واقعیت‪ ،‬خواستن‬ ‫اروپایی واحد است که در تضاد با سیاست های راستگرایانه‬ ‫بعضی احزاب اروپایی و اوضاع اشفته در پی حوادث اخیر‬ ‫ل یا مادرید است ‪.‬‬ ‫پاریس‪ ،‬بروکس ‬ ‫بیســت و هشــت کشــور عضو اتحادیــه اروپــا را با‬ ‫بیســت و دو زبــان مختلف بــه زیر یک ســقف گــرد هم ‬ ‫اوردن و در یــک مســیر هدایت کردن کاری بــس بزرگ و‬ ‫شگفت انگیزاســت و شــگفت انگیز تر از ان فروپاشی ان‬ ‫است‪ ،‬هرچند که فروپاشی و بازگشت به دوران پیش از اتحاد‬ ‫بیشتر بهشبحی درتاریکیشباهت داردتاواقعیتیملموس‪،‬‬ ‫ولی ان رانباید نادیده انگاشت‪.‬‬ ‫هشدارهای مطرح شــده نیز زنگ خطر واگرایی را به‬ ‫صدا در اورده است‪ .‬اروپا ولی در دراز مدت چاره ای جز اتحاد‬ ‫ندارد هرچند که ممکن است کشورهایی ازاین گردونه خارج‬ ‫شوند و کشــورهای دیگری تمایل به پیوستن داشته باشند‬ ‫ولی برای بعضی از کشورها از جمله ترکیه راه ورود به اتحادیه‬ ‫اروپــا در دراز مدت هم همچنان ســد خواهد بــود و در این‬ ‫جمع ترکیه را جایی نیست‪ .‬اروپا اکنون به یک خانه تکانی‬ ‫احتیاج دارد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ ان موضع گیری های چند کشور اروپایی در رابطه با چالشی‬ ‫که سیل پناهندگان ایجاد کرده بود‪ ،‬ســران اتحادیه اروپا‬ ‫را در بروکســل دور یک میز نشــاند تا راه حلی برای چالشی‬ ‫که اروپا با ان مواجه شــده است‪ ،‬بیندیشــند‪ .‬در پایان چند‬ ‫گردهمایی طوالنی باتوجه به تعــداد پناهندگان‪ ،‬برای هر‬ ‫کشور سهمیه هایی در نظر گرفته شد که بسیاری از کشورها‬ ‫از جمله مجارستان و لهستان از همان ابتدا ناخرسندی خود‬ ‫را با عدم تمکین از این توافق اشکار کردن د و در حقیقت این‬ ‫نشست نه فقط به راه حلی دست نیافت‪ ،‬بلکه اختالف ها را‬ ‫ اشکارتر هم کرد‪ ،‬کشورهای شرق اروپا از سویی و کشورهای‬ ‫مرکزی اروپا ازســوی دیگر خواســته هایی را عنوان کردند‬ ‫که از ســوی بلوک مقابل پذیرفته نمی شــد‪ ،‬هرچند که در‬ ‫بروکســل ســخن دیگری گفته بودند ‪ .‬به عنــوان نمونه در‬ ‫حرکتی بر خالف همه معیار های انســانی عنوان شــده از‬ ‫سوی پایه گذاران اتحادیه اروپا‪ ،‬لهستان اعالم کرد که نه‬ ‫ تنها خود ر ا پایبند به پذیرفتن تعداد مشخصی از پناهندگان‬ ‫نمی بیند بلکه فقط به تعداد کمی از پناهندگانی که مسیحی‬ ‫باشند ممکن است پناهندگی دهد‪ ،‬مجارستان نیز به بستن‬ ‫مرزهای خود پایبند بود و یونان و ایتالیا نیز پیمان دوبلین را‬ ‫زیر سوال بردند‪.‬‬ ‫همــه تالش هــای بروکســل بــرای متقاعــد کردن‬ ‫اشتباه محاسبه‬ ‫سیاست های ضد مهاجرت برای اروپا‬ ‫تهدید است‬ ‫افسانه همگرایی‬ ‫اختالفات کشورهای اروپایی‬ ‫پابرجا می ماند‬ ‫‪59‬‬ ‫اروپا در بحران فرو می رود‬ ‫بین الملل‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫یراد‪،‬استاددانشکدهروابطبینالملل‬ ‫تو گویمثلثبافرج ‬ ‫گف ‬ ‫اقای دکتر! بعد از حادثه تروریستی پاریس شاهد‬ ‫اعمال قوانین سختگیرانه در فرانسه هستیم ‪ ،‬از‬ ‫جمله اینکه قوانین ویزای شــنگن در حال تغییر‬ ‫اســت‪ .‬ایا ســختگیرانه کردن ورود و خروج به‬ ‫برخی کشــورها به دلیل حوادث اخیر سیاســت‬ ‫درستی است؟‬ ‫موضــوع مهم ان اســت کــه اتحادیــه اروپا قبل‬ ‫از حوادث تروریســتی کــه در فرانســه صــورت گرفت تا‬ ‫حدودی دچار مشــکل شــده بــود‪ .‬این مشــکل به دنبال‬ ‫بحران پناهندگان سوری‪ ،‬عراق و افغانستان بود‪ .‬بنابراین‬ ‫این موضوع موجب اختالف نظر میــان اروپایی ها به ویژه‬ ‫کشورهای اروپای شرقی شد‪ .‬چون این کشورها در شرق‬ ‫اروپا عادت به ســازگاری با مهاجرین ندارند‪ .‬فرهنگ این‬ ‫کشــورها سال هاســت که با فرهنگ کشــورهای اروپای‬ ‫غربی متفاوت بوده است‪ .‬انه ا زیر یک ساختار کمونیستی‬ ‫رشــد کردند و تعاملی با مهاجرین به این صورت نداشتند‪.‬‬ ‫اختالفات در اتحادیه اروپا از اینجا شروع شد‪ .‬بعد از حوادث‬ ‫پاریس تنش در بروکســل مقر اتحادیه اروپا شــروع شــده‬ ‫است و در واقع برخی از کشورهای اروپایی از جمله فرانسه‬ ‫در خواســت کردند در مقررات و قوانین شــنگن تغییراتی‬ ‫صورت بگیرد‪ .‬حاال منظور انها از تغییرات این نیســت که‬ ‫پیمان شــنگن را به هم بزننــ د یا در واقع منجــر به تضعیف‬ ‫اتحادیه اروپا شوند ؛ چون فرانســوی ها همراه با المانی ها‬ ‫از جمله کشورهایی هســتند که به صورت جدی از شمش‬ ‫پولی اتحادیه اروپا حمایت کردند بنابراین نمی توانند باعث‬ ‫تضعیف اتحادیه شــوند‪ .‬اما یک مقر را تــی می گذارند که‬ ‫درواقع بندهایی به ان اضافه می شود که احتماال در شرایط‬ ‫خاص بتوانند مرزها را کنترل کنند‪.‬‬ ‫اگر بحث عملیات تروریستی شــکل دومینویی‬ ‫داشــته باشــ د ایــا می توانــد در کمرنگ شــدن‬ ‫همگرایی تاثیر بیشتری دارد؟‬ ‫ احتمال می رو د در اینده جلســاتی در سطح وزرای‬ ‫اتحادیه شــکل بگیرد به ویژه میان وزرای دادگســتری تا‬ ‫بتوانند این قوانین را مقداری تغییر دهند‪ .‬البته این موضوع‬ ‫بســتگی به این دارد که این عملیات تروریســتی چقدر در‬ ‫اروپا ادامه خواهد داشت‪ .‬اگر بتوانند راهکاری برای سوریه‬ ‫تنظیم کنند و کشــورهای اروپایی با روســیه و کشــورهای‬ ‫منطقه خاورمیانه به یک تفاهمی برسند که داعش سرکوب‬ ‫شود‪ ،‬طبیعتا این حمالت کاهش می یابد اما اگر این روند در‬ ‫سوریه و عراق ادامه پیدا کن د و داعش بخواهد مانوری که در‬ ‫حال حاضر در اروپا دارد در کشورهای دیگر اروپایی انجام‬ ‫دهد‪ ،‬به احتمال قوی اروپا دچار بحران می شود و عملیات‬ ‫تروریستی خواهد داشت‪ .‬چنانچه در حال حاضر بروکسل‬ ‫به مردم اعالم کرده است که احتمال اینکه عملیاتی صورت‬ ‫بگیرد قوی است و برخی کشورهای دیگر اروپایی در حالت‬ ‫هشدار هستند‪ .‬بنابراین احتمال زیادی وجود دارد‪.‬‬ ‫ابعاد این موضوع برای اتحادیه اروپا چیست؟ ایا‬ ‫این موضوع بر اقتصاد اتحادیه اروپا و حوزه یورو‬ ‫تاثیرگذار است؟‬ ‫حمالت تروریســتی در پاریس بر اقتصاد فرانسه‬ ‫ش زیادی از درامد مردم فرانسه و‬ ‫تاثیرگذار بوده است‪ .‬بخ ‬ ‫دیگر کشورهای اروپایی از طریق توریسم صورت می گیرد‪.‬‬ ‫بنابراین طبیعی است که در صورت افزایش چنین عملیاتی‬ ‫درامد توریسم در فرانســه کاهش جدی پیدا خواهد کرد‪.‬‬ ‫بسیاری از توریست ها در حال حاضر نیز از شهر پاریس به‬ ‫کشورهای خودشان بازگشتند زیرا انها خطر عملیات های‬ ‫دیگــری در پاریس را احســاس می کنند و از ســوی دیگر‬ ‫پاریس به یک شــهر نظامی تبدیل شــده اســت‪ .‬بنابراین‬ ‫تمامی ایــن موضوعات بر اقتصاد فرانســه و کشــورهای‬ ‫اروپایی اثر خواهد گذاشت و طبیعی است که مردم فرانسه‬ ‫انتظار دارند دولت دســت به اقداماتی بزند که خود ان نیز‬ ‫مجهول و مبهم است‪ .‬بر این اساس طبیعی است که چنین‬ ‫حمالت تروریستی در بازار کار و سرمایه کشورهای اروپایی‬ ‫نیز تاثیر خود را بگذارد ‪ ،‬ان چنان که در حال حاضر اعضای‬ ‫اتحادیه در کشــورهای مختلف فعالیت دارنــد و به دنبال‬ ‫این قضایا انها دچار مشــکالتی شده اند‪ ،‬به خصوص انکه‬ ‫با محدودیت های بســیاری مواجه شــده اند‪ .‬هر چند قرار‬ ‫نیســت داعش تا ابــد به عملیات تروریســتی خــود ادامه‬ ‫بدهد‪ .‬داعش یــک دوره اوجی دارد همچنــان که طالبان‬ ‫ت با این‬ ‫یک دوره اوج داشت اما امروز‪ ،‬روز اوج داعش اس ‬ ‫حال این موضوع همیشگی نیســت‪ .‬طبیعتا این مقر رات‬ ‫سختگیرانه تر در اینده تغییر می کند بنابراین فکر نمی کنم‬ ‫این موضوع در تضعیف اتحادیه اروپا تاثیر بگذارد‪.‬‬ ‫اما ایــن موضوع منجــر به تغییر سیاســت های‬ ‫خارجی انها خواهد شد؟‬ ‫حمالت تروریستی داعش در پاریس صورت گرفت‬ ‫اما این گروه می توانست در بروکسل‪ ،‬وین و مناطق دیگر نیز‬ ‫دست به چنین اعمالی بزند‪ .‬از انجا که بعضی از کشورهای‬ ‫اروپایــی از حامیان داعش هســتند و از این گروهک های‬ ‫تروریســتی به عنوان ابزار ژئوپلتیکی خودشــان استفاده‬ ‫می کنند‪ ،‬حاضر نیســتند این گروهک های تروریستی به‬ ‫مرزهای خودشان نزدیک شــوند‪ ،‬اما در خارج از مرزهای‬ ‫خود به این گروهک ها کمک می کنند تا بتوانند فعالیت های‬ ‫تروریســتی انجــام دهنــد‪ .‬در بحران هــای خاورمیانه از‬ ‫‪2‬‬ ‫بنــا به گفتــه بســیاری از‬ ‫تحلیلگران‪ ،‬حــوادث پاریس‬ ‫نتیجــه سیاســت های دوگانه‬ ‫غرب در مبــارزه با تروریســم‬ ‫بوده و همین دوگانگی منجر به‬ ‫شکل گیری گروه های تکفیری‬ ‫در خاورمیانه و کشیده شــدن‬ ‫ان به خاک اروپا شده اســت‪ .‬در شرایطی که بسیاری‬ ‫از کارشناسان به دنبال ابعاد و پیامدهای این حادثه بر‬ ‫سیاست داخلی و خارجی فرانسه هســتند اما در این‬ ‫میان بسیاری این موضوع را موجب واگرایی اتحاد در‬ ‫اروپا می دانند‪ .‬با این حال عبدالرضا فرجی راد‪ ،‬استاد‬ ‫دانشگاه و کارشــناس مسائل اروپا با اشــاره به اینکه‬ ‫معتقد است که این موضوع تاثیر بسیاری در سیاست‬ ‫داخلی و خارجی فرانسه داشته است اما تاثیر چندانی‬ ‫در سیاست کلی اتحادیه اروپا نخواهد داشت‪ .‬با این‬ ‫وجود فرجی راد به افزایش تنش هــا در اتحادیه اروپا‬ ‫پس از شــکل گیری بحران مهاجران ســوری اشاره‬ ‫می کند و می گوید‪« :‬این موضوع بیشتر بر همگرایی‬ ‫کشورهای اروپای شرقی تاثیر گذار بوده است‪».‬‬ ‫جمله بحران ســوریه‪ ،‬فرانسه از جمله کشــورهایی بود که‬ ‫به کشــورهای حامی داعش بســیار نزدیک بود‪ .‬بنابراین‬ ‫می توان گفــت که موضع فرانســه به موضع عربســتان و‬ ‫امارات نزدیک تر بود تا به موضع امریکا‪ .‬بنابراین همزمان‬ ‫با تحوالت اخیر یعنی حمالت روس ها نشســت های وین‬ ‫نیز تشکیل شد‪ .‬از انجا که داعش و حامیانش می دانند که‬ ‫نباید این نشست ها در وین به ضرر انها تمام شود‪ ،‬با عملیات‬ ‫تروریستی در کشورهایی چون فرانسه قصد دارد هشداری‬ ‫جدی به این کشور دهند که موضعش در برابر سوریه به نفع‬ ‫انها تمام شود‪ .‬از انجا که گروه های تکفیری ابزاری برای‬ ‫فشار کشورهای قدرتمند علیه کشورهای دیگر برای ثبات‬ ‫و روی کار امدن رژیم های خودشــان اســت ‪ ،‬بنابراین باید‬ ‫یکی از بند هایی که در مذاکرات وین توسط جامعه جهانی‬ ‫به ان پرداخته می شود برخورد با کشورهایی باشد که از نظر‬ ‫فکری‪ ،‬مالی و لجســتیکی از این گروه ها حمایت می کنند ‬ ‫غرب اگر می خواهد امنیــت مردم خود را تامیــن کند باید‬ ‫منافع اقتصادی خود در عربستان‪ ،‬امارات و قطر را به منافع‬ ‫امنیتی اش ترجیح ندهد و تا زمانی که این مهم صورت نگیرد‬ ‫مطمئن باشید که این فعالیت های تروریستی و گروه های‬ ‫مختلف شــکل می گیرند و غرب و اروپا نا امنی بیشــتری را‬ ‫تجربه می کنند‪.‬‬ ‫اشتباهمحاسبه‬ ‫سیاست های ضد مهاجرت برای اروپا تهدید است‬ ‫علی خرم‬ ‫‪3‬‬ ‫کارشناس مسایل بین الملل‬ ‫در شرایطی که داعش و ســایر گروه های تروریستی‬ ‫به امپراتوری وحشــت روی اورده اند‪ ،‬نظام بین الملل وارد‬ ‫یک نبرد جهانی علیه تروریسم شــده است‪ .‬براین اساس‬ ‫جبهه مقابله با تروریسم شکل گرفته و امروز شاهد هستیم‬ ‫ی دریافت کرده‬ ‫که گرو ه تروریســتی داعش ضربات مهلک ‬ ‫است‪ .‬اما در شرایطی که کشــورهای غربی برای مبارزه با‬ ‫داعش نسبت به گذشته مصمم تر شده اند‪ ،‬در سوی دیگر‬ ‫کشــورهای اروپایی در حــال تدوین سیاســت های جدید‬ ‫برای ورود و خروج به کشورهایشان هستند‪ .‬براین اساس‬ ‫ت برخی کشورهای‬ ‫در حال حاضر شــاهد تغییر در سیاســ ‬ ‫اروپایی به خصوص تغییر قوانین در ویزای شینگن هستیم‪.‬‬ ‫هر چند شــرایط ســخت گیرانه چک کردن ویزا یک ماده‬ ‫اضطراری اســت کــه در حال حاضــر بــرای جلوگیری از‬ ‫خطرات احتمالی پیش بینی شده است اما چند سال پیش‬ ‫نیز به دنبــال بروز چنیــن حوادثی این ماده تصویب شــد‪.‬‬ ‫عکس العمل کشورهای غربی به حوادث تروریستی جمعه‬ ‫ســیاه پاریس در شــرایطی اســت که ظن ان می رود این‬ ‫موضوع به صورت یک دومینو در سیاست دیگر کشورهای‬ ‫اروپایی نیز تغییراتی ایجاد کند تا انها خود را در برابر چنین‬ ‫حوادثی مصون کنند‪ .‬بدین ترتیــب‪ ،‬خطری که به عنوان‬ ‫تروریسم کشورهای اروپایی را تهدید می کند‪ ،‬ممکن است‬ ‫همه این کشــورها را به صورت یکســان مورد ا صابت قرار‬ ‫دهد‪ .‬بنابراین مشــکل حمالت تروریستی در پاریس برای‬ ‫بلژیک‪ ،‬ایتالیا والمان نیز به یک صورت اســت و تاثیر ان‬ ‫نیز براین کشورها نیز به یک شکل دیده می شود‪ ،‬بنابراین‬ ‫در حال حاضر بحث تروریسم در اتحادیه اروپا موجب شده‬ ‫سیاست های کشورهای اروپایی برای مقابله با این موضوع‬ ‫سخت گیرانه باشد‪ ،‬به طوری که در حال حاضر شاهد تغییر‬ ‫در سیاســت های اتحادیه اروپا در خصــوص پناهجویان‬ ‫هستیم به عنوان مثال خانم مرکل نیز سیاست های خود در‬ ‫این خصوص را به صورت جدی تغییر داده است‪ .‬بنابراین‬ ‫در اینده نزدیک ضمن انکه شــاهد تغییر در سیاست های‬ ‫اعضای اتحادیه اروپا در خصــوص مهاجران به خصوص‬ ‫ورود و خروج مســلمانان هســتیم‪ ،‬شــاهد افزایش اتحاد‬ ‫میان کشورهای حوزه یورو خواهیم بود‪ .‬بنابراین تروریسم‬ ‫شکل گرفته در منطقه منجر به افزایش اتحاد در کشورهای‬ ‫اروپایی شده است‪ .‬در هر صورت پس از حوادث تروریستی‬ ‫که در فرانســه صورت گرفت‪ ،‬دو موضوع مهم در اتحادیه‬ ‫اروپا تغییر خواهد کرد ؛ ابتدا اتحاد میان کشــورهای این‬ ‫حوزه برای جلوگیری از تروریسم افزایش خواهد یافت‪ .‬زیرا‬ ‫هر جامعه ای که مورد تهاجم قرار بگیرد همبستگی اتحاد‬ ‫میان انها بیشتر می شود‪ .‬در حال حاضر اتحادیه اروپا چنین‬ ‫وضعیتی را داراست‪ .‬بنابراین به دنبال حمالت تروریستی‬ ‫‪ 13‬نوامبر در پاریس کشــورهای اروپایی پیوند بیشتری به‬ ‫هم خواهند خورد و احســاس همدلی انها بیشتر می شود‪.‬‬ ‫بنابراین گروه ها و احزاب افراطی که عمدتا گروه های راست‬ ‫افراطی هستند‪ ،‬به سمت هم گرایی می روند‪.‬‬ ‫موضوع دیگری که می توان پیش بینی کرد این است‬ ‫که پــس از حوادث فرانســه‪ ،‬دیگر اتحادیــه اروپا همانند‬ ‫اروپای پیش از حمالت نخواهد بود‪ .‬براین اساس رویکرد‬ ‫کشورهای اروپایی در برابر مسلمانان سختگیرانه تر خواهد‬ ‫شــد‪ .‬از ســوی دیگر با اتفاقات صورت گرفته در فرانسه و‬ ‫سرایت ان به دیگر کشــورهای اروپایی احزاب لیبرال که‬ ‫خواهان اسکان پناهجویان سوری و مسلمان در این قاره‬ ‫بودند‪ ،‬تحت فشار افکار عمومی قرار می گیرند تا از خواسته‬ ‫خود صرف نظر کنند‪ .‬بنابراین در ادامه شاهد خواهیم بود‬ ‫که مهاجران و پناهجویان تهدیدی برای امنیت و اسایش‬ ‫شــهروندان اروپایی تلقی شــوند‪ .‬از انجا که این موضوع‬ ‫موجب افزایش قدرت حزب لوپن در فرانســه خواهد شــد‬ ‫موجــب افزایش قدرت راســت گرایان افراطــی اروپایی و‬ ‫اعمال سیاست های سخت گیرانه نســبت به مسلمانان و‬ ‫پناهجویان می شــود‪ .‬بنابراین حلقه امنیت و ازادی برای‬ ‫مســلمانان تنگ تر و ســخت تر خواهد شــد‪ .‬ایــن باعث‬ ‫می شود که مسلمانان در اروپا وضعیت شان رو به افول برود‪.‬‬ ‫به خصوص انکه پیمان شینگن سخت تر می شود تا سره را از‬ ‫ناسره تشخیص دهند‪ .‬در این صورت هدف اول مهاجرین‬ ‫هستند و هدف دوم خود مردم اروپایی‪ .‬بنابراین مردم اروپا‬ ‫نیز دچار سختی و مشقت می شوند اما در این میان بیشترین‬ ‫بین الملل‬ ‫اسیب را مسلمانان متحمل می شوند‪ .‬حتی اگر راست های‬ ‫افراطی به قدرت نرسند شاهد سخت تر شدن شرایط برای‬ ‫مسلمانان در اتحادیه اروپا خواهیم بود‪.‬‬ ‫هر چند سیاست فرانســه در قبال مهاجران سیاست‬ ‫اشتباهی بوده است اما اقدامات اخیر کشورهای غربی نوید‬ ‫تشــکیل یک ائتالف جهانی علیه تروریســم را می دهند‪.‬‬ ‫زمانی سیاست های روســیه و امریکا با یکدیگر متضاد بود‬ ‫اما شکل گیری داعش و گسترش فعالیت این گروه باعث‬ ‫شــد که این دو به یکدیگر نزدیک شــوند و امروز براساس‬ ‫یک سیاست تا حدودی مشترک در مقابل داعش به مبارزه‬ ‫بپردازند‪ .‬بنابراین در شرایط حاضر که ضعف گروه تروریستی‬ ‫ش نمایان شــده اســت‪ ،‬جامعه جهانی باید با قدرت با‬ ‫داع ‬ ‫این موضوع مقابله کنند‪ .‬بعید نیست که این موج به داخل‬ ‫کشورهای دیگر هم کشیده شود نباید در مبارزه با تروریسم‬ ‫کوتاهی کنند و دچار اشــتباه محاســباتی شــوند‪ .‬بنابراین‬ ‫باید تمامی کشــورها اعم از اروپایی‪ ،‬اسیایی و امریکایی با‬ ‫یکدیگر با این موضوع مقابله کنند زیرا در غیر این صورت‬ ‫مشکالت انها شدیدتر خواهد شد‪.‬‬ ‫براین اســاس باید گفت؛ سیاســت های اخیری که‬ ‫اتحادیه اروپا ممکن است در پیش بگیرد قطعا سیاست های‬ ‫درســتی نیســت‪ .‬به خصوص انکه مهاجرین در فرانسه و‬ ‫برخی از کشورهای اروپایی از حق و حقوق درستی برخوردار‬ ‫نبودند‪ .‬این موضوع در حالی است که در دیگر قاره ها همانند‬ ‫امریکا‪ ،‬مهاجرین ازادی ها و حقوق شــهروندی بهتری را‬ ‫دارا هستند اما در فرانسه به مهاجرین بها داده نشده و انها‬ ‫همیشه شهروند درجه دو محسوب می شدند‪ .‬براین اساس‬ ‫همواره یک فشار روحی و روانی به مهاجرین در فرانسه وارد‬ ‫شده است که این موضوع موجب افزایش شکاف در فرانسه‬ ‫شــده و فرصت مناســبی برای گروه های تروریستی چون‬ ‫داعش ایجاد کرده که از این شکاف بهره ببرند و نیروهایی را‬ ‫در میان این کشورها جذب کنند‪ .‬چنین وضعیتی در بلژیک‪،‬‬ ‫هلند و مناطق دیگر کم و بیش با شدت کمتری وجود دارد‪.‬‬ ‫بنابراین در صورت افزایش فشارها به مهاجرین که عمدتا‬ ‫مسلمان هســتند و تغییر نگاه به انها ممکن است وضعیت‬ ‫را بدتــر کند‪ .‬هر چنــد همگرایی و پیوند میان کشــورهای‬ ‫اروپایــی افزایــش یافته اســت‪ .‬بنابراین اگر کشــورهای‬ ‫اروپایی خواستار کاهش تنش ها در کشورهایشان هستند‬ ‫در شرایط حاضر که سیاســت ضد داعش را دنبال می کنند‬ ‫باید سیاست داخلی خود در برابر مهاجرین را بهتر کنند یعنی‬ ‫بهای بیشتری به انها دهند تا از این طریق کشورهای خود‬ ‫را واکسینه کنند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪61‬‬ ‫بین الملل‬ ‫اختالفات کشورهای اروپایی پابرجا می ماند‬ ‫افسانههمگرایی‬ ‫مرتضی مکی‬ ‫کارشناس مسائل اروپا‬ ‫بین الملل‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫‪4‬‬ ‫حــوادث ‪ 13‬نوامبر پاریــس بحث‪‎‬های جــدی را در‬ ‫محافل سیاســی و رســانه‪‎‬ای اروپا درباره مفهــوم امنیت و‬ ‫چالش‏های امنیتــی که بــرای اتحادیه اروپا ایجاد شــده‬ ‫اســت‪ ،‬مطرح کرد‪ .‬شــاید فوری تریــن اقدامی که دولت‬ ‫فرانســه در واکنش به این حوادث انجام داد بحث تعلیق‬ ‫پیمان شنگن بود؛ پیمانی که از نمادهای اصلی همگرایی‬ ‫اروپایی محسوب می شــود‪ .‬تعلیق پیمان شنگن پیش تر‬ ‫نیز توسط برخی کشــورهای اروپایی مانند المان در مقابله‬ ‫با بحران پناهجویان اجرا شــده بود اما حوادث تروریستی‬ ‫پاریس این موضوع را جدی‪‎‬تر مطرح کرد که اتحادیه ا روپا‬ ‫باید اصالحات جدی را در قبال برخی از نهادهای خود مثل‬ ‫شنگن یا دیگر پیمان هایی که به نوعی در ارتباط با حرکت‬ ‫ازاد شهروندان اروپایی هســتند مانند پیمان دوبلین انجام‬ ‫دهد‪ .‬درواقع این حوادث ابعاد امنیتی بسیاری از مشکالت‬ ‫و بحران‪‎‬هایــی کــه در اروپا ایجاد شــده را پررنــگ کرد و‬ ‫گفتمان امنیتی و گفتمان ناسیونالیسم در میان دولت های‬ ‫اروپایی و محافل رسانه‪‎‬ای اروپایی بسیار تقویت شد که این‬ ‫گفتمان امنیتــی می تواند بر روند همگرایــی اروپایی تاثیر‬ ‫منفی بگذارد‪ .‬در ایــن زمینه دو نگاه وجود دارد؛ نخســت‬ ‫اینکه حوادث تروریستی پاریس یا موج پناهجویان در اروپا‬ ‫که موجب شکاف‪‎‬های عمیق سیاســی و امنیتی در میان‬ ‫اعضــای اتحادیه اروپا شــده‪ ،‬این نــگاه را در میان برخی‬ ‫محافل سیاسی ایجاد کرده که این بحران‪‎‬ها در کوتاه مدت‪،‬‬ ‫میان مدت و بلند مدت چه تاثیری بر روند همگرایی اروپایی‬ ‫ایجاد خواهد کــرد‪ .‬در این رابطه یک نــگاه بدبینانه وجود‬ ‫دارد بر این اســاس که در نهایت اروپایی‏ها وقتی نتوانند با‬ ‫وجود این شــکاف‪‎‬ها به تفاهم و تعاملی در مقابله با بحران‬ ‫پناهجویان یا تهدیدات تروریستی برســند قطعا یک روند‬ ‫افول و فروپاشی را طی خواهند کرد و یک واگرایی در میان‬ ‫اعضای اتحادیه اروپا ایجاد خواهد شد‪.‬‬ ‫نگاه خوشــبینانه به این موضوع از این زاویه اســت‬ ‫که باتوجه بــه عملکرد اتحادیــه اروپا تقریبا در ‪ 50‬ســال‬ ‫گذشته می توان گفت اروپایی‪‎‬ها نشان داده‪‎‬اند که باتوجه‬ ‫به عقالنیتی که بر دولت‪‎‬های اروپایی حاکم اســت انها به‬ ‫خوبی یاد گرفته اند از تهدیدها به عنوان فرصت اســتفاده‬ ‫کنند و اســتفاده از این فرصت‪‎‬ها باعــث تحکیم و تقویت‬ ‫اتحادیه اروپا خواهد شــد‪ .‬کســانی که معتقد به این ایده‬ ‫هستند بر این باورند که یکی از چالش‪‎‬های اتحادیه اروپا در‬ ‫روند همگرایی‪ ،‬ناتوانی در رسیدن به یک سیاست خارجی‬ ‫و امنیتی مشترک بوده اســت؛ هم در حوزه تعامالت میان‬ ‫کشــورهای اروپایی و هم در حوزه مناسبات میان اتحادیه‬ ‫اروپا و قطب‪‎‬های مختلف سیاسی و اقتصادی‪ .‬این ناتوانی‬ ‫در رسیدن به یک سیاست خارجی و امنیتی مشترک به این‬ ‫دلیل بود که هر یک از این کشورها اولویت های فرهنگی‪،‬‬ ‫اقتصادی و سیاسی خاصی نسبت به نوع روابط‏شان با دیگر‬ ‫کشورها داشتند و همین اولویت‪‎‬ها باعث شد نتوانند سیاست‬ ‫خارجی منســجمی را دنبال کنند‪ .‬تهدیدهــای امنیتی که‬ ‫اتحادیه اروپا در چند سال گذشته به ویژه در بحث تروریسم‬ ‫مشــاهده کرده‪ ،‬باعث شده است که این کشــورها با یک‬ ‫ضرورت و الزام بیشتری تالش کنند به یک سیاست خارجی‬ ‫و امنیتی مشترک دست پیدا کنند‪ .‬به هر حال شاید تعریفی‬ ‫که انها از مفهوم امنیت داشتند تعریف متفاوتی بوده است‪.‬‬ ‫زیرا هر کدام از این کشورها باتوجه به ساختارهای فرهنگی‪،‬‬ ‫اجتماعی و سیاســی حاکــم‪ ،‬تعریف مشــترکی از امنیت‬ ‫نداشتند‪ .‬تعریفی که دولت‪‎‬های فرانسه‪ ،‬انگلیس و دیگر‬ ‫دولت‏های بزرگ اروپایی از تهدید و امنیت داشتند باتوجه‬ ‫به اینکه عمال دولت‪‎‬های محور هستند و اغلب این کشورها‬ ‫هســتند که اولویت‪‎‬های سیاســی و امنیتی اروپا را تعریف‬ ‫ی‪‎‬کنند با تعریفی که کشورهای اسکاندیناوی و کشورهای‬ ‫م ‏‬ ‫شمال اروپا و شرق‪‎‬اروپا داشتند‪ ،‬متفاوت است‪ .‬هر کدام از‬ ‫این کشورها باتوجه به نوع تعامالت شان تعریف متفاوتی‬ ‫از تهدید و امنیت برای خود ارائه می‪‎‬کردند‪ .‬اما با گذر زمان‬ ‫شاهد هستیم که تهدیدهای تروریســتی‪ ،‬این کشورها را‬ ‫وادار کرده که به درک مشترک بیشتری برای رسیدن به یک‬ ‫سیاست خارجی و امنیتی مشترک دست پیدا کنند‪.‬‬ ‫در این میان بحث تغییرات در پیمان شــنگن بسیار‬ ‫مطرح اســت‪ .‬اما در این خصــوص نیز برخــی یک نگاه‬ ‫بدبینانه ای ارائه می دهند‪ ،‬بر این اســاس که اروپا شاید به‬ ‫روند و مرحله‪‎‬ای برسد که پیمان شنگن لغو شود اما گذشته‬ ‫اتحادیه اروپا نشــان می دهد که این اتحادیــه در مقابله با‬ ‫ن‪‎‬ها هیچ وقت گام به عقب بر نمی دارد‪،‬‬ ‫مشــکالت و بحرا ‬ ‫بلکه همیشــه گام رو به جلو برداشته اســت‪ .‬به بیان دیگر‬ ‫پــروژه همگرایــی‪ ،‬منافع سیاســی‪ ،‬اقتصــادی و امنیتی‬ ‫زیــادی دارد که وقتی کشــورهای اروپایی هزینــه‪ -‬فایده‬ ‫کنند‪ ،‬ماندگاری ان را بر فروپاشــی ان ترجیح می دهند‪ .‬اما‬ ‫احتمال می‪‎‬رود که در برخی مفاد پیمان شنگن‪ ،‬اصالحاتی‬ ‫صورت پذیرد که این اصالحات باید با مشــارکت و اجماع‬ ‫نظر تمامی اعضای اتحادیه اروپا باشد‪ .‬یعنی حتی اگر یک‬ ‫کشور نیز مخالفت کند رسیدن به راه حل دشوار خواهد شد‪.‬‬ ‫بنابراین به نظر می رســد که از این پس کشورهای اروپایی‬ ‫شرایط سخت تری را برای دادن ویزای شنگن اعمال کنند‪.‬‬ ‫در پیمان دوبلین نیز باید اصالحاتی را انجام دهند‪ .‬بر اساس‬ ‫پیمان دوبلین‪ ،‬هر پناهجو یا مهاجــری که وارد هر یک از‬ ‫کشــورهای عضو اتحادیه اروپا شــود باید در همان کشور‬ ‫نسبت به ثبت هویتش اقدام شود و به نوع پناهندگی اش نیز‬ ‫توجه شــود‪ .‬اما در حال حاضر در اتحادیه اروپا این مساله‬ ‫اجرا نمی‏شود و تروریست‪‎‬ها و کشــورهای شرق اروپا این‬ ‫موضوع را نمی‪‎‬پذیرند که هر پناهجویی که وارد می شــود‬ ‫در همان کشور نامش ثبت شــود بلکه انها تمایل دارند که‬ ‫پناهجویان به سمت کشــورهای بزرگ و مهاجرپذیر مانند‬ ‫المان‪ ،‬فرانسه و اتریش روانه شــوند‪ .‬به هر روی‪ ،‬بحران‬ ‫فعلی پناهجویان و حوادث تروریســتی پاریس‪ ،‬اروپاییان‬ ‫را احتماال بیش از گذشته به سمت درک این موضوع سوق‬ ‫دهد تا تالش کنند که به یک راه حل جام ع دست یابند تا هم‬ ‫پیمان شنگن پایدار بماند و هم بتوانند با یک دقت نظر و یک‬ ‫سمپاتی اطالعاتی و امنیتی بســیار زیاد عمل و تهدیدات‬ ‫تروریستی را شناسایی و خنثی کنند‪ .‬در نهایت اینکه بحران‬ ‫ســوریه‪ ،‬موج پناهجویان در اروپا‪ ،‬حوادث تروریستی در‬ ‫پاریس و ســایه تهدیدات کم ســابقه امنیتی بر بسیاری از‬ ‫کشورهای اروپایی‪ ،‬شــکاف میان اعضای اتحادیه اروپا‬ ‫را عمیق تر کرده اســت و همانطور که اشاره شد هر یک از‬ ‫کشورهای اروپایی بر اساس مالحظات سیاسی‪ ،‬امنیتی و‬ ‫اجتماعی خود به این مشکالت نگاه می‪‎‬کنند‪ .‬درحالی که‬ ‫در پروژه همگرایی اروپایی قرار بود هر یک از اعضا در قبال‬ ‫به دست اوردن منافع مختلف سیاسی‪ ،‬امنیتی و اقتصادی‪،‬‬ ‫بخشی از اختیارات خود را به نهادهای فراملی اتحادیه اروپا‬ ‫واگذار کند‪ .‬رویارویی کشورهای اروپایی با برخی بحران‪‎‬ها‬ ‫در ســال‪‎‬های اخیر نشــان داد که میان اعضای اتحادیه‬ ‫اروپا در عرصه‏های مختلــف‪ ،‬اختالف زیادی وجود دارد‪.‬‬ ‫اولویت‪‎‬های اعضای اتحادیه اروپا به شدت در حال فاصله‬ ‫گرفتن از یکدیگر اســت‪ .‬اتحادیــه اروپا بــا بحران‪‎‬های‬ ‫مختلف و متنوعی مواجه است و اروپایی‪‎‬ها نمی‪‎‬توانند درباره‬ ‫چگونگی حل یک مشــکل به تفاهم برسند‪ .‬انها مجبور به‬ ‫انتخاب یک مشکل برای حل و به حاشیه بردن مشکالت‬ ‫دیگر هســتند و این مســاله تفاهم میان اعضای اتحادیه‬ ‫اروپا را دشوار کرده است‪ .‬از دید کشــورهای شرق و مرکز‬ ‫اروپا‪ ،‬بحران اوکراین باید در صدر سیاســت‪‎‬های اروپایی‬ ‫قرار بگیرد‪ .‬پس از بروز بحران اوکراین و جدا شدن کریمه و‬ ‫الحاق به روسیه‪ ،‎‬دولت‪‎‬های اروپایی تحریم‪‎‬های سیاسی و‬ ‫اقتصادی علیه روسیه اعمال کردند‪ .‬همان زمان هم میان‬ ‫اعضای اتحادیــه اروپا در اعمال ایــن تحریم ها اختالف‬ ‫نظر وجود داشــت و امــروز بحران پناهجویــان و حوادث‬ ‫تروریســتی پاریس‪ ،‬این اختالفات را تشدید کرده است‪.‬‬ ‫دولت‪‎‬های فرانســه‪ ،‬انگلیس‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬اســپانیا‪ ،‬بلژیک‪،‬‬ ‫سوئد و برخی دیگر از کشورهای اروپایی در معرض حمالت‬ ‫تروریســتی‪ ،‬اولویت نخست شــان را مبارزه با تروریســم و‬ ‫کنترل موج پناهجویان به اروپا قرار داده‪‎‬اند‪ .‬حضور نظامی‬ ‫روسیه در سوریه و هدف قرار دادن مواضع گروه تکفیری و‬ ‫تروریستی داعش و دیگر گروه‪‎‬های تروریستی در سوریه‪،‬‬ ‫نقش بازیگران منطقه‪‎‬ای و فرامنطقه ای را در بحران سوریه‬ ‫تغییر داده اســت‪ .‬دولت‪‎‬های اروپایی دیگر نمی‪‎‬توانند در‬ ‫سوریه بحران افرینی کنند و با کمک به گروه‪‎‬های تروریستی‬ ‫به دنبال یک جنگ فرسایشــی در ســوریه برای رسیدن به‬ ‫براندازی حکومت ســوریه باشــند‪ .‬گروه‪‎‬هــای تکفیری و‬ ‫تروریستی اکنون قلب اروپا را هدف قرار داده‪‎‬اند‪ .‬در نتیجه‬ ‫دولت‪‎‬های بزرگ در اتحادیه اروپــا چاره‪‎‬ای جز همکاری و‬ ‫همگرایی با روسیه و حامیان دولت اسد در مبارزه با تروریسم‬ ‫در سوریه و در حاشیه قرار دادن بحران اوکراین ندارند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫عصر واگرایی‬ ‫راست هایافراطیپسازتراژدی‪ 13‬نوامبر‬ ‫به جانهمگراییاروپاییمیافتند‬ ‫سعید خالوزاده‬ ‫‪5‬‬ ‫کارشناس مسایل اروپا‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫بین الملل‬ ‫واقعه ایک ه‪ 13‬نوامبردرپاریسرخداد‪،‬به‪ 11‬سپتامبر‬ ‫اروپاییمعروفشــدوحتیبهانیازدهمســپتامبرفرانسوی‬ ‫هم لقب دادند و تبعات بسیار گســترده ای در سطح فرانسه و‬ ‫به خصوصقارهاروپاداشتوبازتاب هایبسیاروسیعیدرعرصه‬ ‫بین المللبهجاگذاشت‪.‬اینموضوعازابعادمختلفیقابلیت‬ ‫بررسیداردومی توانپارامترهایمختلفیرادراینبینمطرح‬ ‫وتشریحکرد‪ .‬ابتدابایدگفتکهبه طورکلیحمالتواقدامات‬ ‫تروریستیباهرهدفومقصودوبههرشکلمحکوماست‪.‬حتی‬ ‫گسترهجغرافیاییان کهدرکداممنطقهباشدهمموردتوجهنیست‬ ‫بلکهنفساینعملواقداممحکومخواهدبودوهیچتفکری‬ ‫عملیاتتروریستیراتاییدنمی کندوبهدلیلهمیندیدگاهاست‬ ‫که این حمالت باید محکوم شود‪ .‬عملیات تروریستی که در‬ ‫هفته هایاخیرشاهدانبودیمدرکشوریبهوقوعپیوستکه‬ ‫مهددموکراســی‪،‬ازادیوتمدنبرایاروپایی هااستوحتی‬ ‫می توانیمبگوییمکهریشه هایاصلیاعالمیهجهانیحقوق‬ ‫بشردرزمانانقالبکبیرفرانسهدرسال‪ 1789‬میالدیشکل‬ ‫ی به خود‬ ‫گرفت و پس از جنگ جهانی دوم شکل کلی و جهان ‬ ‫گرفت‪.‬بنابراینزمانیکهچنیناتفاقیدرفرانسهرخمی دهد؛‬ ‫بدونشک‪،‬جهاندرحیرتفرومی رود‪.‬‬ ‫نیروهای افراطی که در گوشه و کنار دنیا؛ و به خصوص‬ ‫خاورمیانه و حتی اروپا حضور دارند‪ ،‬طی چند سال اخیر مقدار‬ ‫زیادیقدرتگرفتندومایلهســتندتانقشخودرابنابرافکار‬ ‫خود ایفا کنند‪ .‬عملیات های انتحــاری در پاریس و همچنین‬ ‫تیراندازی هایصورتگرفتهدراینشهر‪،‬دولتسوسیالیست‬ ‫فرانسوااوالندرابهچالشکشــیدوباعثشدتادرنحوهاتخاذ‬ ‫تدابیراصلیواساسیدرجهتعدمتکراراینموضوع‪،‬تجدید‬ ‫نظرهاییصورتگیرد‪.‬ازسمتدیگراینسریازعملیات های‬ ‫تروریستیدرپاریسبازتاب هایزیادیدراروپاداشتوحتی‬ ‫یکسریهمبستگی هاییهمبافرانسهایجادشد‪.‬درپرتواین‬ ‫حادثه ‪،‬عملیات هایدیگریدرســایرکشورهامطرحشدکه‬ ‫می توانبهلبناناشارهکردکهخیلیموردتوجهرسانه هایجهانی‬ ‫قرارنگرفت‪.‬حتیدرسوریهماچیزیدرحدودپنجسالشاهد‬ ‫اقداماتوحشیانهتروریست هاعلیهشهرونداناینکشوربودیم‬ ‫ودرعراقهمبههمینشکلبودکهمی توانبهعملیات های‬ ‫گسترده و ترورهای کور علیه مســلمانان و حتی مسیحیان و‬ ‫ایزدی هااشارهداشــتومتاسفانهجامعهجهانیبااینمساله‬ ‫برخوردقاطعومناسبیصورتندادونهایتاشاهدچنینرویدادی‬ ‫در پاریس بودیم که به عنوان یک تیر اخطار جدی از ســمت‬ ‫تروریست هابهسویجامعهجهانیشلیکشد‪.‬‬ ‫زمانیکهاینچنینجنبش هایتروریستیقدرتمی گیرند‬ ‫و دســت به عملیات های گسترده در ســطح جهان می زنند‪،‬‬ ‫یایجادمی کنند‪.‬بایدتوجهداشت‬ ‫عمالیکموجافراطیگر ‬ ‫کشورهای اروپایی اساسا کشــورهایی دموکراتیک هستند و‬ ‫بر اســاسرویکردهایحزبیوپارلمانیبــهرویکارامده اندو‬ ‫ســعی می کنند نیازهای دموکراتیک را براورده و حتی رعایت‬ ‫کنند‪ .‬نظام های دموکراتیک جایگاه خاص خود را دارند اما در‬ ‫کشورهایاروپایی‪،‬دموکراسیدرمسائلامنیتیاسیب پذیراست‬ ‫وخیلینمی تواندپاسخگویچنینتهدیداتیباشدوبایدگفت‬ ‫کهاصوالکشورهایدموکراتیکدرمقابلهباتهدیداتامنیتی‬ ‫ضعیفوشکنندههستند‪.‬به رغماینکهغربی هاازابزاروقدرت‬ ‫المتفاوت‬ ‫سختاســتفادهمی کنند؛اروپاییبارویکردیکام ‬ ‫ازابزارورویکردهاینرمماننددیپلماســی‪،‬مذاکره‪،‬نشستو‬ ‫برخاست‪،‬گفت وگو و تعامل استفاده می کنند و مساله پاریس‬ ‫نشاندادکهاینمواضعدرحالتفعلیکاراییالزمراندارد‪.‬‬ ‫تاثیرحوادثفرانسهرامی توانیمدررونداتحادوهمگرایی‬ ‫در اروپا موثر بدانیم به گونه ای که این مســاله روند هم سویی‬ ‫درقارهســبزراباچالشمواجهکردهاست‪.‬کشورهایاروپایی‬ ‫متشکلازکشورهایاروپایشــرقی‪،‬مرکزیوغربیهستند‬ ‫کهمحوراصلیاناروپاییغربیاســتچراکهدرسال‪1957‬‬ ‫بنابر پیمان رم جامعه اقتصادی اروپا متشــکل از شش کشور‬ ‫اروپاییشکلگرفتکهیکیازاصلی ترینکشورهایبنیانگذار‬ ‫فرانسهبودکهبههمراهالمانوایتالیاوسهکشوربلژیک‪،‬هلندو‬ ‫لوکزامبورگجامعهاقتصادیاروپاراتشکیلدادند‪.‬درطیاین‬ ‫‪ 60‬سالروندهمگراییدراتحادیهاروپاییقدرتگرفتوبهحد‬ ‫بالندگیخودرسیدوتاامروزبهتعداد‪ 28‬کشوررسید‪.‬درچارچوب‬ ‫همگرایی هایمذکورصرفابحثاقتصادی‪،‬تجارتی‪،‬کشاورزی‬ ‫وگمرکمطــرحنبودوپسازســال‪ 1995‬بهغیــرازمباحث‬ ‫اقتصادیموضوعاتسیاستخارجی‪،‬امنیتی‪،‬دفاعیوقضایی‬ ‫مشترک؛موردنظرقرارگرفتوحتیمباحثعلمی‪،‬فرهنگی‬ ‫وحتیمسالهپولواحدبه عنوانسمبلوحدتاروپادراینبین‬ ‫مطرحشــد‪.‬امروزهاینروند با چالشروبه روشدهومی توانیم‬ ‫بگوییمکهباواگرایی هاییروبه روشده ایم‪.‬نمونهاینموضوعرا‬ ‫می توانیمدرپیمانشینگنمدنظرقراردهیم‪.‬اینپیماندرسال‬ ‫‪ 1985‬بینسران‪ 12‬کشورعضواتحادیهاروپادرشهرکوچک‬ ‫شینگندرلوکزامبورگمنعقدشدوتاکنونهمدوامداشتهو‪26‬‬ ‫کشورعضواینپیمان هستند‪.‬براساساینپیمان نامهتمامی ‬ ‫کسانیکهویزایکشورهایعضوشینگنرااخذکنند‪،‬می توانند‬ ‫بهقلمروسرزمینی‪26‬کشورجهانواردشوندکهاینموضوعیک‬ ‫تحولبسیارمهمدرارتباط گیریکشورهایاروپاییبایکدیگر‬ ‫استکهدرحالتفعلیاینبحثبهچالشکشیدهشدهاست‪.‬‬ ‫امروزهکشورهایاروپاییبهدلیلمسائلیمانندبحرانپناهجویان‬ ‫درچند ماهگذشتهوهمچنینموضوعاتمربوطبهتروریسمدر‬ ‫اروپا‪،‬مجبورهستن دمحدودیت هاییرادرپیمانشینگناعمال‬ ‫کنندوعبورومرورازاددراروپابامشکلمواجهخواهدشد‪.‬بنابراین‬ ‫این بحث موجب واگرایی در بین کشــورهای قاره سبز شده و‬ ‫امکاندار دگمرکمرزیهمباکنترلبیشــترصورتگرفتهو‬ ‫ضربه هایزیادیرامتحملشود‪.‬‬ ‫روندحوادثاروپاکشــورهایاینمنطقهرامجبورکرده‬ ‫تاتدابیریمحدود کنندهرااتخاذکنند‪.‬چندروزگذشــتهشاهد‬ ‫نشست‪ 28‬وزیرکشوراتحادیهاروپابودیمکهایندورهمجمع‬ ‫شدن انها در خصوص بررسی فاکتورهای محدود کنند ه تردد‬ ‫مرزیتبادلنظرکردندوحتیبحثتخصصیشدنوافزایش‬ ‫بازرسی هایمربوطهدراینبینمطرحشدتابتوانندکنترلکامل‬ ‫وجامعیرابر ترددافرادصورتدهند‪.‬بنابراینهمینمســاله‪،‬‬ ‫محدودیت هایزیادیرادرجامعهاروپاییایجادمی کندوبالطبع‬ ‫این محدودیت ه ا عواقبی را به بار می اورد که چهره قاره سبز و‬ ‫کشورهایحاضردراینمنطقهجغرافیاییرامخدوشمی کند‪.‬‬ ‫بیانیهفرانسوااوالندودیویدکامرونکهچندروزپیشدرپاریس‬ ‫منتشرشد ‪،‬درهمینراستابودتابتوانندیکتدابیرجدیرابرای‬ ‫اینموضوعبیندیشندکهبهنظرمی ایدشیباینمحدودیت ها‬ ‫درایندهبیشترخواهدبود‪.‬بایدتوجهداشتکهکنترل ترددافراد‬ ‫همبهاینسادگیصورتنخواهدگرفت‪.‬طیچندماهگذشته‬ ‫رقمی درحدود‪600‬تا‪800‬هزارپناهجوازخاورمیانهوبه خصوص‬ ‫سوریهوحتیاوکراینوارداروپاشدندواینموضوععالوهبراینکه‬ ‫بهماهیتبودجهاروپاضربهواردمی کندمی تواندناامنی هاییاز‬ ‫حیثامنیتیبه وجوداورد‪.‬‬ ‫انچه که مشخص است این خواهد بود که نمی توانیم‬ ‫اینــدهاروپارابهایــنراحتیتحلیلکنیماماباتوجــهبهوقایع‬ ‫‪13‬نوامبرپاریستغییروتحوالتیدررونداتحادیهاروپاصورت‬ ‫خواهدگرفــتویکفضایجدیــدامنیتــیدردرونجامعه‬ ‫کشورهای اروپایی را شاهد خواهیم بود که البته از هفته های‬ ‫گذشتهاینموضوعکامالرخ عیانکردهاست‪.‬البتهبایدگفت‬ ‫که بحران های اقتصادی چند سالگذشتهدراروپا؛موجبات ‬ ‫رویکارامدننیروهایتندرودراروپارافراهمکردهاست‪.‬فضای‬ ‫عرضاندامبرایگروه هایناسیونالیســت‪،‬راستافراطیو‬ ‫حتیچپ هایافراطیدرفرانسه‪،‬بلژیک‪،‬هلندوالمانفراهم‬ ‫شدهکهموجبشدتاسوسیالدموکرات هاویامحافظه کاراندر‬ ‫فرانسهوسایراحزابمقابلگروه هایافراطیبهچالشکشیده‬ ‫شوند‪.‬بنابراینبهنظرمی رسدکهجناح هایتندرودراروپامجددا‬ ‫وتاحدودی قدرت بگیرند که این می تواندعالوهبرواگرایی‪،‬‬ ‫تهدیداتراتقویتکند‪.‬‬ ‫‪63‬‬ ‫احتمال باران اسیدی‬ ‫فرهنگ‬ ‫سینمای ایران در ســال های مختلف همواره شاهد طبع ازمایی و بعضا‬ ‫هنرنمایی فیلمســازان جوانی بوده که برخی از ان ها به عنوان استعداد بروز‬ ‫کرده و البته برخی شــان به کارگردان های موفقی در ســال های بعد تبدیل‬ ‫شده اند‪ .‬سازنده فیلم احتمال باران اسیدی که ان را شاعرانه و روایتگر تنهایی‬ ‫انسان توصیف کرد ه از ان جمله است‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫اول‬ ‫دوست دارم مردم کشورم‬ ‫فیلم ام را دوست داشته باشند‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪64‬‬ ‫مثل ث | شماره ‪289‬‬ ‫گفتوگوبابهتاشصناعی هادرباره«احتمالباراناسیدی»‬ ‫پرستو فرهادی‬ ‫خبرنگار‬ ‫وضعیت نمایش فیلم چطور است؟ از اکران در گروه‬ ‫هنروتجربهراضیهستید؟‬ ‫برمبنــای امکاناتی که گروه هنــر و تجربــه دارد بله‪،‬‬ ‫ولی در کل رضایــت چندانی ندارم‪ ،‬چون فیلم مــا هرچند االن‬ ‫پرفروش ترین فیلم در گروه هنر و تجربه است اما مگر پتانسیل‬ ‫فروش این گروه چقدر اســت که بخواهیم بابت ان خوشحال‬ ‫باشیم؟ با این تعداد سئانس های محدود همه فیلم ها تقریبا در‬ ‫یک حدود می فروشند‪ ،‬جز انهایی که شکست می خورند‪ ،‬ولی‬ ‫فیلم«احتمالباراناسیدی»قابلیتجذبمخاطبعامراداردو‬ ‫طبقبازخوردیکهگرفتماینسئانس هایمحدودفروشمارابه‬ ‫کمترازحدیکهمی توانستباشدکاهشداده‪،‬به طوریکهاالن‬ ‫اکرانفیلممادرحدتئاترشدهاست‪.‬ایناتفاقدرشرایطیپیش‬ ‫امدهکهمنتمامتالشمراکردمفیلمشخصینسازمبلکهفیلمی‬ ‫ بسازم که مخاطب داشته باشد و مردم ان را ببینند و االن مشکلم‬ ‫سئانس هایکمنمایشفیلماست‪.‬هرچنددرکلبایدخوشحال‬ ‫باشم‪،‬چونباوجودشرایطیکهدریکسالگذشتهوجودداشت‬ ‫اینفیلممی توانستاصالرویپردهنرود‪.‬‬ ‫وقتی قرار بود «احتمال باران اسیدی» در گروه هنر‬ ‫و تجربه اکران شــود پیش بینی شما چه بود؟ به نظر‬ ‫می رسیدخوشحالبودید‪.‬‬ ‫قطعاخوشحالبودموحتیاستقبالهمکردم‪.‬‬ ‫یعنیاالنپشیمانهستید؟‬ ‫پشیماننیستمچونامکاندیگریبراینمایشفیلم‬ ‫نداشتم‪ ،‬اما االن رضایت چندانی هم ندارم‪ .‬در واقع برای اکران‬ ‫فیلممشکالتیوجودداشتوعده ایهمبودندکهنمی خواستند‬ ‫فیلماکرانگستردهشودوهمزمانعده ایپیشنهادهنروتجربه‬ ‫رامی دادند‪.‬موقعیتپیچیده ایبود‪...‬‬ ‫مشکالتسدراهاکرانگستردهفیلمچهبود؟‬ ‫اصالحاتزیادیبهفیلمواردکردند؛اصالحیه هاییکه‬ ‫اگرقراربودهمهانهااعمالشوددیگرنهفیلمبهمنتعلقداشت‬ ‫و نه اصال جذابیتی برای نمایش داشــت‪ .‬پس فکر کردم برای‬ ‫نجاتفیلمواینکهباحداقلاصالحاتنمایشپیداکندگروههنر‬ ‫وتجربهاینراهراجلویپایمنمی گذارد‪.‬‬ ‫یعنی شــما برای دریافت مجــوز اکران از ســازمان‬ ‫ســینمایی با دو نگاه روبه رو شدید که یکی اصالحات‬ ‫زیاد برای اکران گسترده می خواست و دیگری اجازه‬ ‫اکرانمحدودبااصالحاتکمترراصادرمی کرد؟‬ ‫بله‪،‬البتهاینموضوعینبودکهرسمابهمناعالمشود‬ ‫ولی در عمل چنین بود‪ .‬به هرحال مجموعه ســازمان سینمایی‬ ‫و دستگاه های نظارتی ان‪ ،‬سلیقه هایی مختلف از طیف هایی‬ ‫متفاوترادرخودجایدادهاست‪.‬یکسلیقهاصالنمی خواست‬ ‫فیلم من اکران شود چه در گروه هنر و تجربه و چه در اکران ازاد‬ ‫و به شکل گســترده‪ ،‬ولی وجود این نگاه های متنوع باعث شد‬ ‫کمی سنجیده عمل کنم چون در این شوراها کسانی بودند که‬ ‫فیلم را دوست داشتند و با نمایش ان مشکلی نداشتند‪ ،‬بنابراین‬ ‫می توانستمرویحمایتانهاحسابکنم‪.‬پسبایدبهانهااعتماد‬ ‫می کردم و اگر پیشنهادی می دادند بررسی می کردم که اکران‬ ‫در این گروه یکی از ان راه حل ها بود و از انجا که موضوع توقیف‬ ‫کامل فیلم هم مطرح شــده بود‪ ،‬ترجیــح دادم ان را به صورت‬ ‫محدوداکرانکنم‪.‬‬ ‫اصالحیه هایی که وارد کرده بودند در چه بخش هایی‬ ‫بود؟‬ ‫«شهرزاد» در اولین گام‬ ‫به حاشیه رفت‬ ‫جنجال در نشست خبری‬ ‫یک سریال‬ ‫نیمه افتابی‪ ،‬کمی تا قسمتی ابری‬ ‫نگاهی به سرگذشت فیلم‬ ‫«احتمال باران اسیدی»‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫در ان مردم این جامعه هم هســتند‪ ،‬باید حرف همین مردم هم‬ ‫زده شود؛ یعنی باید از شرایطی حرف بزنم که همه می شناسیم‪.‬‬ ‫اگر بخواهم در این شرایط یک فیلم ســانتی مانتال شاد بسازم‬ ‫ممکناستعده ایهمبرایانکفبزنندولیبرایمنموضوع‬ ‫دغدغه مندی نیســت‪ .‬من وقتی از شــرایطی که در ان هستم‬ ‫احساسدردمی کنم‪،‬نمی توانمحرفشادوسانتی مانتالبزنم‪،‬‬ ‫هرچنددرفیلم امتالشمی کنمامیدرابهمخاطبومردمبدهم‪.‬‬ ‫با این حال فکر می کنم رسالت هر فیلمسازی این است که بداند‬ ‫درجامعه ایکهزندگیمی کندچهاتفاقاتیرخمی دهد‪.‬بااحترام‬ ‫به همه فیلمسازانی که این روزها فیلم می ســازند‪ ،‬مشکلی در‬ ‫بعضیازانهامی بینموانهمایناستکهفیلمساز‪،‬کوچکترین‬ ‫تاثیری از جامعه خود نمی گیرد و توجهی به اتفاقات سیاســی و‬ ‫اجتماعی جامعه اش ندارد‪ ،‬در حالی که معتقدم بعضی مشاغل‬ ‫هستندکهوظیفه شانبازتاب دهندهشرایطجامعهاست؛بنابراین‬ ‫ی را بســازم باورپذیری ان را باال می برم تا‬ ‫وقتی می خواهم فیلم ‬ ‫مخاطب با ان ارتباط برقرار کند‪ .‬باید حقیقتی که در جامعه وجود‬ ‫دارد را گفت‪ .‬اگر جامعه به افسردگی دچار شده یا خصلت بدی‬ ‫در ان وجود دارد باید گفته شود‪ ،‬چون در این صورت است که با‬ ‫ان ارتباط برقرار می شود و برخی برای اصالح ان تالش خواهند‬ ‫کرد‪ .‬ضمن اینکه با نشان دادن این واقعیت ها می توانم تحول‬ ‫شخصیت های فیلم را هم به درستی نشان دهم تا از همه اینها‬ ‫مخاطب به تحلیلی درســت برســد‪ .‬البته تالش کردم در فیلم‬ ‫«احتمال باران اسیدی» این عمق را در عین سادگی و به دور از‬ ‫نقد سیاسی و ژورنالیستی مطرح کنم‪ ،‬به همین دلیل سراغ یک‬ ‫فضایشاعرانهومینیمالرفتم؛یعنیدراینفیلمنقد‪،‬غر‪،‬طعنه‬ ‫وکنایههمدیدهمی شودولیسعیکردمزبانرواییاندرفضایی‬ ‫شوخوشنگوامید دهندهباشد‪.‬‬ ‫از انجا که در طــرح همین واقعیت هایی که اشــاره‬ ‫کردید‪،‬برایاکراناولینفیلمتانبهمشکلوسانسور‬ ‫برخوردکردید‪،‬فکرمی کنیدادامهراهفیلمسازیبرای‬ ‫بیاندغدغه هاوواقعیت هایاجتماعیهموارباشد؟‬ ‫بله‪ ،‬می توان ادامه داد اما واقعا ســخت است‪ .‬اصوال‬ ‫فیلم ساختن در تمام دنیا سخت اســت ولی در ایران سخت تر‪.‬‬ ‫هرچنددرخیلیازکشورهافیلمسازیبهدالیلمتعددغیرممکن‬ ‫است و خوشبختانه در ایران با وجود همه کشمکش ها‪ ،‬باالخره‬ ‫امکان کار هســت‪ ،‬چون ادم هایی هســتند که می شود الاقل‬ ‫با انها چانه زد و به یک نتیجه ای رســید‪ .‬اگر بخواهم صادقانه‬ ‫قضاوت کنم و نظر بدهم باید بگویم انصاف این بود که فیلم ام‬ ‫دچار هیچ ممیزی نمی شد‪ ،‬چون ما خط قرمزهای مملکت مان‬ ‫را می دانیم ولی در نهایت یک اعتماد متقابل باید وجود داشته‬ ‫باشد‪ .‬وقتی می دانند این اشراف به خط قرمزها وجود دارد‪ ،‬باید‬ ‫سعه صدری هم از ان سو نشان داده شود تا یک سری مسائل را‬ ‫بتوان مطرح کرد‪ .‬البته این سعه صدر را میان برخی از مسئوالن‬ ‫سازمانسینماییدیدمکهمعتقدندطرحنقدهایجدیاشکالی‬ ‫ندارد؛ به همین دلیل فکر می کنم باید از این نوع نگاه در مقابل‬ ‫ان نگاه تندی که وجود دارد حمایت کرد‪ ،‬چون ان نگاه اساســا‬ ‫می تواند ســینما را از بین ببرد‪ .‬باید بتوانیم دیالوگ برقرار کنیم‪،‬‬ ‫چوندرهمینفضاهممی توانفیلمساختواگرمثلسال های‬ ‫نه چندان دور‪ ،‬عقبگرد نداشته باشیم می توان به این فیلمسازی‬ ‫امیدوارهمبود‪.‬همان طورکهخروجیفعلینشانمی دهدهمه‬ ‫همکاران من با امید مشغول ســاخت فیلم هستند و امسال هم‬ ‫ظاهراسالخیلیشلوغیاست‪.‬‬ ‫یک مزیت فیلم شما در مقایســه با دیگر فیلمسازان‬ ‫اول یکی‪ ،‬دو سال اخیر این استکهتماشاگربا وجود‬ ‫ریتمارام‪،‬انراپسنمی زند‪،‬چونخیلیازفیلم هایی‬ ‫که اخیرا توسط نسل جدید فیلمسازان ساخته شده‪،‬‬ ‫اصطالحابیشترشخصیبودهاست‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬این مساله را بین برخی همکارانم و در همین گروه‬ ‫هنر و تجربه هم دیده ام‪ ،‬به همین دلیل شاید ترکیب کردن این‬ ‫دو عنوان هنری و تجربی در کنار هم و نمایش ان در قالب یک‬ ‫گروهسینماییخیلیکارصحیحینباشدچراکهسینمایتجربی‬ ‫سینمایی اســت که ادم ها ان را تجربه می کنند و بسیاری از انها‬ ‫اصال هنری نیستند‪ .‬برعکس این قضیه هم وجود دارد‪ .‬درواقع‬ ‫این دو سینما اصال از هم جدا هستند و حتی مخاطب انها نیز از‬ ‫همجداست‪.‬‬ ‫فیلم شــما در چند جشــنواره خارجی حضور خوب و‬ ‫موفقی داشت‪« .‬احتمال باران اسیدی» را یک فیلم‬ ‫اصطالحا جشنواره ای می دانید؟ اصال به عنوان یک‬ ‫فیلمساز نسل جدید تعریفی از سینمای جشنواره ای‬ ‫دارید؟‬ ‫فکرمی کنمنگاهدرستایناستکهشمافیلمی بسازید‬ ‫کههممنتقدداخلیانرادوستداشتهباشدوهممنتقدخارجی‪،‬‬ ‫هم مخاطب داخلی را جذب کند و هم مخاطب خارجی و در کنار‬ ‫ان سلیقه های مختلف داوران جشنواره ها را هم جذب کند‪ .‬در‬ ‫حالی که االن این طور نگاه نمی شود و این نظر را که اگر فیلمی ‬ ‫مخاطبزیادداخلیداشتهباشد‪،‬مناسبجشنوارهخارجینیست‬ ‫و اگر مخاطب داخلی نداشته باشد برای جشنواره های خارجی‬ ‫یساختکه‬ ‫مناسباست‪،‬قبولندارمچونمعتقدممی شودفیلم ‬ ‫هم مخاطب عام ان را دوست داشته باشد و هم مخاطب خاص‬ ‫سینمایی؛چهداخلیوچهخارجی‪،‬نمونهچنینچیزیدرسینمای‬ ‫مااقایفرهادیاستکهاگرچهسلیقهمندرمدلفیلمسازیبا‬ ‫ایشانمتفاوتاستامامی بینیمجایگاهیپیداکردهاستکههم‬ ‫مخاطبخاصوجشنواره ای اثارشرا می پسنددوهم مخاطب‬ ‫عام؛ بنابراین تمام تالشم را می کنم تا به چنین جایگاهی در فرم‬ ‫سینمایی خودم برسم‪ .‬در واقع در فیلم «احتمال باران اسیدی»‬ ‫سعیکردمهمینمدلراتمرینکنم‪،‬چونفیلمدرجشنوارهفجر‬ ‫موردتوجهداورانقرارگرفتومخاطبهمانرادوستداشت‪،‬‬ ‫در جشن انجمن منتقدان نیز مورد توجه بود و جایزه گرفت‪ ،‬در‬ ‫جشنواره هایخارجی ایهمکهشرکتکردهموردپسندمنتقدان‬ ‫وتماشاگرانخارجیقرارگرفت‪.‬‬ ‫برداشت شما از سینمای جشنواره ای با نگاه مرسوم‬ ‫امــروزی متفاوت اســت که عده ای تصــور می کنند‬ ‫فیلم های تلخ و به نوعی خاص مناســب این جریان‬ ‫فرهنگ‬ ‫خیلی نمی خواهم وارد جزئیات ان شــوم ولی ایهامی‬ ‫ که در شخصیت اصلی از سوی برخی برداشت شده بود یکی از‬ ‫مواردی بود که به عنوان اصالحیه ذکر می شد و باقی اصالحات‬ ‫هم ان طور که شــنیدم اصالحیه های مرسوم است که به همه‬ ‫فیلم ها وارد می شود‪ .‬البته این نسخه ای که االن اکران شده نیز‬ ‫حذفیاتی دارد ولی خیلی کمتر از ان چیزی است که برای اکران‬ ‫سراسریمی خواستند‪.‬‬ ‫اشــاره کردید که فیلم شــخصی نســاختید و برای‬ ‫مخاطب بوده اســت‪ .‬در این دو هفته ای که از اکران‬ ‫می گذرداستقبالازفیلمچطوربودهوانمخاطبیکه‬ ‫شمادرنظرداشتیدجذبفیلمشدهاست؟‬ ‫وقتیفیلمدراینگروهاکرانشد ‪،‬طبیعتااینطوراست‬ ‫که مخاطب هوشمند جامعه سینمایی که دوست دارد فیلم های‬ ‫متفاوت تری ببیند و بیشــتر تمایل به تحلیل دارد‪ ،‬برای تماشا‬ ‫می اید‪ .‬این طیــف را در این مدت در ســالن های نمایش فیلم‬ ‫دیده ام‪.‬همچنین‪ 80‬درصدسالن هاییکهفیلمرااکرانمی کنند‬ ‫یکهسوپراستارندارد‪،‬تبلیغاتان‬ ‫پربودهاست‪،‬انهمبرایفیلم ‬ ‫چنانینداردودررقابتباحجمزیادیازفیلمقراردارد‪.‬البتهفیلم‬ ‫ما به واسطه مطرح شدن در جشنواره فیلم فجر‪ ،‬جشن انجمن‬ ‫منتقدانوحضوردرجشنواره هایخارجی‪،‬دراکرانمحدودهنر‬ ‫وتجربهشاهدوضعیتخوبیبودهاست‪،‬امادرکلشرایطخیلی‬ ‫خوبنیستچوناالندراینفصلهمتعدادفیلم هاوهمتعداد‬ ‫فیلم هایخوب‪،‬زیاداستوبهنظرماینکهمی گوینداینفصلدر‬ ‫دو سه سال اخیر به فصل فیلم سوزی تبدیل شده درست است‪.‬‬ ‫سالقبلهمایناتفاقافتادوامسالهمتکرارشد‪.‬‬ ‫صحبتازمخاطبهوشمندگروههنروتجربهکردید‪.‬‬ ‫مخاطب اصلی فیلم شما کیســت؟ اصال این فیلم را‬ ‫برایچهقشریساختید‪،‬دانشجو‪،‬روشنفکر‪...،‬‬ ‫من به عنوان فیلمســاز هیچ گاه تعییــن نمی کنم که‬ ‫برای چه قشــری فیلم می ســازم و معموال به حال خــودم نگاه‬ ‫می کنم‪ .‬موقعی که با مریم مقدم فیلمنامه را می نوشتیم به این‬ ‫فکر می کردیم که مخاطب با این کار ارتباط برقرار می کند ولی‬ ‫اینکه چه مخاطبی در ذهنمان بود‪ ،‬شاید بهتر باشد همان لفظ‬ ‫مخاطبهوشمندرابهکارببرم‪.‬مخاطبهوشمندیعنیمخاطبی‬ ‫که می خواهد در فیلم الیه های جدید کشــف کنــد یا مفاهیم‬ ‫عمیق تری از انسانیت‪ ،‬اخالق‪ ،‬اجتماع و غیره ببیند‪ .‬حاال این‬ ‫مخاطبمی تواندهنرمندباشدیانباشد‪،‬روشنفکرباشدیانباشد‪.‬به‬ ‫نظرمفیلمسازالزمنیستفکرکندبرایمخاطبمشخصیفیلم‬ ‫بسازدولیمی تواندبهاینفکرکندکهمحصولیکهمی سازدچه‬ ‫نوعسلیقه هاییراجذبمی کند‪.‬بااینحالسینمابرایمنفقط‬ ‫ی بسازم تا مخاطب جذب کند‪ ،‬بلکه بخش‬ ‫این نیست که فیلم ‬ ‫عمده ان‪ ،‬این است که از انچه می سازم لذت ببرم‪ ،‬یعنی کال از‬ ‫پروسهفیلمنامه‪،‬ساختوتدوینفیلملذتمی برموبعدازپایان‬ ‫این مراحل بخش عمده لذت برای من به پایان رسیده است‪ .‬به‬ ‫همیندلیلدرمسیرساختفیلمکارهاییراکهبلدهستمسعی‬ ‫می کنمخودمانجامبدهم‪.‬‬ ‫فکرمی کنم«احتمالباراناسیدی»فقطبهحالشما‬ ‫که ان را ساختید و براساس حال و روزتان ان را جلوی‬ ‫دوربینبردید‪،‬مربوطنیست‪،‬بلکهبهحالواحوالکل‬ ‫جامعههمبرمی گردد‪.‬چقدردغدغهطرححسوحال‬ ‫ومسائلومشکالتجامعهرادراینپروسهلذتبردن‬ ‫ازسینماوفیلمسازیدارید؟‬ ‫دقیقا همین طور اســت‪ .‬این فیلم حال جامعه را هم‬ ‫نشان می دهد‪ .‬وقتی در یک جامعه زندگی می کنیم تحت تاثیر‬ ‫ی بسازم که‬ ‫شرایط اطراف هســتیم‪ ،‬پس وقتی قرار است فیلم ‬ ‫‪1‬‬ ‫بهتــاش صناعی ها کــه ایــن روزها اولیــن فیلم‬ ‫ســینمایی خود را در تعــداد محدودی ســالن بر پرده‬ ‫ســینماها دارد‪ ،‬می گوید که این اولین فیلــم به اندازه‬ ‫یک دانشــگاه برایش دانش و تجربه به همراه داشته‬ ‫اســت‪ ،‬مخصوصا در بخش اداری که برای ان حداقل‬ ‫دو سال را در راهروهای وزارت ارشــاد گذرانده است‪.‬‬ ‫او که معتقد است فیلمساز باید بازتاب دهنده واقعیات‬ ‫جامعه اش باشد‪ ،‬دیده شدن «احتمال باران اسیدی»‬ ‫را هرچند محدود ترجیح داد به اینکه نخستین فیلمش با‬ ‫اصالحات فراوان برای اکران گسترده از بین برود یا در‬ ‫محاق توقیف قرار گیرد‪ .‬انچه می خوانید گفت وگویی‬ ‫اســت با کارگردان فیلم «احتمال باران اســیدی» که‬ ‫در سی و ســومین جشــنواره فیلم فجر دیپلم افتخار‬ ‫بهتریــن فیلمنامه فیلــم اول را دریافت کــرد و در چند‬ ‫جشنواره خارجی نیز موفق به کسب جایزه شده است‪.‬‬ ‫اثار منتخب سوگواره هنر‬ ‫عاشورایی به کربال رسید‬ ‫‪65‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثل ث | شماره ‪289‬‬ ‫‪66‬‬ ‫هســتند‪ .‬با این اوصاف چقــدر امیدوار هســتید به‬ ‫جایگاهیکهمی خواهیدبرسید؟‬ ‫اینکهفیلمسازبخواهدجهانیباشدبرایهرکارگردانی‬ ‫خوشاینداستوبرایمنهممی تواندیکهدفباشد‪،‬اماهمیشه‬ ‫سعیکرده امدرزندگیپله پلهحرکتکنمودرهرپلهطوریموقعیتم‬ ‫راتثبیتمی کنمکهمطمئنباشمدیگرپاییننمی ایم‪.‬اینتثبیت‬ ‫کردنبرایمنفیلمسازایرانیهمیناستکهمجموعهمخاطب‬ ‫ایرانییعنیمخاطبعام‪،‬منتقدوحرفه ایفیلمدرداخلسرزمینم‬ ‫فیلممرادوســتداشتهباشــند‪،‬بعدانوقتنگاهمبهانطرف‬ ‫می رودکهحاالچطورمی توانمفیلم امراجهانیکنم‪.‬همیشهدر‬ ‫طولساختفیلم«احتمالباراناسیدی»بهتهیه کنندهودیگر‬ ‫همکارانم می گفتم که باید از خدا بخواهیــم کاری کند که فیلم‬ ‫اینجا‪،‬دردلمخاطبجابازکندواگرایناتفاقبیفتددیگررفتنو‬ ‫جهانی شدنغیرممکننیست‪.‬البتهاینراهمبگویمکهدربسیاری‬ ‫ازجشنواره هایدنیاازیک سریفرمولرایجاستفادهمی شود‪،‬مثال‬ ‫اگریکفیلمفلسفیبسازیمانهاخیلیخوش شاننمی ایدچون‬ ‫فکرمی کنندفلسفهچیزینیستکهماحقداشتهباشیمدربارهان‬ ‫حرفبزنیم‪.‬انهافکرمی کنندمافقطبایداگزوتیکحرفبزنیم‪.‬‬ ‫حاالاگروزتیکچیست؟اینکهحرفیبزنیمکهجهانسواستو‬ ‫یغیرازاین‬ ‫بیشتردرددرانباشد‪.‬بهاینترتیباگربخواهیدفیلم ‬ ‫بسازیدازهمانابتداخودبه خود‪ 70-80‬درصدازشانسخودرابرای‬ ‫حضوردرایننوعجشنواره هاازدستمی دهید‪.‬البتهافرادیهم‬ ‫هستندکهبرخالفجریانرایج‪،‬به دنبالچنینتصاویریازسنیمای‬ ‫ایراننیستندوانشانس هایاندکیکهوجودداردمی تواندسبب‬ ‫شودکهفیلمشمابهبرخیجشنواره هاراهپیداکندمثلاتفاقیکه‬ ‫برای«احتمالباراناسیدی»افتاد‪.‬اینفیلمراتعدادیجشنواره‬ ‫پذیرفتند و تعدادی از جشــنواره های درجه یک دنیا هم با وجود‬ ‫اینکهبهقابلیتاناذعانکردند‪،‬نپذیرفتند‪.‬درواقعمی گفتندکه‬ ‫فیلمشمااثرخوبیاستودرجشنوارهموردتوجهمسئوالنبود‪،‬اما‬ ‫انچیزیکهدوستدارندازسینمایایرانببینندنیست!بنابراین‬ ‫برای برخی جشنواره ها معلوم است که فرمول چیست و شایدهر‬ ‫فیلمسازیباکمیهوشبتوانددراینمسیربرودوفیلم هایشدر‬ ‫اینفستیوال هادیدهشوند‪،‬امابرایمنمهمایناستکهمردم‬ ‫عاشقفیلم هایمباشندواگراینطورشودبههدفمرسیده ام‪.‬ان‬ ‫وقتمی توانمبابقیهماجراتفریحکنموبهجشنواره هایخارجی‬ ‫بروموتجربه ایهمکسبکنم‪.‬‬ ‫برویم ســراغ بازیگران «احتمال باران اســیدی»‪.‬‬ ‫ابتدای صحبت هــا گفتید این فیلم ســتاره ای ندارد‬ ‫اگرچه به نظرم شــمس لنگرودی به نوعی می تواند‬ ‫یکمثالنقضباشدچونبههرحالممکناستبرای‬ ‫عده ای جذابیت داشته باشد تا چهره ای را که پیشتر‬ ‫به عنوانیکشاعرمی شناسندبرپردهسینماببینند‪.‬‬ ‫چطورشدکهسراغاقایلنگرودیرفتید؟اصالایشان‬ ‫انتخاباولشمابودند؟‬ ‫البته منظور از ستاره یک بازیگر چهره بود‪ ،‬به هرحال‬ ‫در ابتدای کار انتخاب های دیگری داشتیم و صحبت هم کرده‬ ‫بودیم‪ ،‬اما از یک جایی تصمیم گرفتم کسانی این رل ها را بازی‬ ‫کنندکهچهرهنباشندتامردمنسبتبهانهاپیشزمینه اینداشته‬ ‫باشند‪ .‬این کار باعث می شد نگاه مخاطب به این شخصیت ها‬ ‫را خودم بســازم‪ .‬اقای لنگرودی بعد از اینکــه تصمیم گرفتیم‬ ‫بازیگر چهره نداشته باشیم‪ ،‬دومین گزینه ما بودند که به لحاظ‬ ‫فیزیکیباشخصیتمنوچهرتناسبداشتند‪.‬وقتیهمفیلمنامه‬ ‫را خواندند با ان بســیار همذات پنداری کردند‪ ،‬هر چند ان انزوا‬ ‫را در زندگی واقعی خود اصال ندارند‪ .‬بعد هم متوجه شــدیم که‬ ‫ایشان در سال های جوانی در کالس های خانم مهین اسکویی‬ ‫دوره بازیگری گذرانده اند و همین باعث شد که خیالمان راحت‬ ‫باشد خیلی با کار بیگانه نیستند‪ ،‬ضمن اینکه هر بار در هر جلسه‬ ‫دورخوانی اورده هایی داشتند که مرا مطمئن می کرد انتخابمان‬ ‫درست بوده است‪ .‬در کنار این نقش‪ ،‬وجود مهسا و کاوه با بازی‬ ‫مریم مقدم و پوریا رحیمی ســام هم که دو جوان فیلم هستند‪،‬‬ ‫براساسهدفیبودکهازابتدادرنظرداشتیم؛یعنیگفتیمدرست‬ ‫است که می خواهیم تنهایی و کسالت منوچهر را روایت کنیم اما‬ ‫قرار نیست فیلم کسالت بار بسازیم‪ ،‬چون به هرحال سینماست‬ ‫و باید بخشــی از قواعد جذابیت را در ان رعایت کنیم؛ بنابراین‬ ‫حضوررل هایجوانبرایایجاداینجذابیتیکضرورتبود‪.‬‬ ‫ضمناینکهبخشمهمدیگرداستاناینبودکهبگوییمتنهایی‬ ‫و بی پشتوانگیاتفاقیاستکهارتباطیبهسنوسالنداردوهر‬ ‫انسانی از هر نسلی می تواند تنها باشــد‪ .‬این یک معضل است‬ ‫که در جامعه ما زندگی انفرادی هم بین جوانان و هم سالمندان‬ ‫خیلی زیاد شده در حالی که ما زمانی در مقابل کشورهای غربی‬ ‫می بالیدیم به اینکــه در غرب بنیان خانــواده از بین رفته ولی ما‬ ‫خانوادهداریموهمهپشتهمهستندواالنبایدبگوییمداشتیم‪،‬‬ ‫چون دیگر نداریم‪ .‬اطراف ما پر اســت از ادم هــای تنها و این‬ ‫موضوعبرای ِ‬ ‫خودمنبهیکمعضلروحیتبدیلشدهاستچون‬ ‫هر لحظه باید نگران ادم های تنهایی که بعضا عزیزانم هستند‬ ‫باشم‪ .‬اینها همه چیزهایی است که به هم پیچیده شده و انگار‬ ‫کسینمی خواهدانرادرستتحلیلکند‪.‬‬ ‫حاالدرایناوضاعشمادوستنداریدهمهانچهراکه‬ ‫بودهواالندیگرنیستدرفضاییشادنشاندهید؟‬ ‫من در این فیلم تالش کردم که این طور باشد و سه ادم‬ ‫رانشاندادمکههمدیگرراحمایتمی کنندوبدونغرزدننشان‬ ‫دادم که می توان بی پول و بی کس بود ولی امید داشت و حرکت‬ ‫کرد‪ ،‬می شود برای کسی مهم و عزیز هم بود‪ ،‬اما اینکه بخواهم‬ ‫یسراسرشادبسازم‪،‬بایدبگویمکههروقتادمشادیبودم‬ ‫فیلم ‬ ‫می توانمچنینکاریبکنم‪.‬اینبستگیبهحالمنداردکهوقتی‬ ‫سراغنوشتنفیلمنامهوساختانمی رومچطورباشم‪.‬یکفیلم‬ ‫یبسازمکهبخشی‬ ‫قراراستبخشیاززندگیباشدومنبایدفیلم ‬ ‫از ان را زندگی می کنم‪ .‬برای همین خیلی ها که فیلم «احتمال‬ ‫باران اسیدی» را می بینند می گویند بخشی از شخصیت مرا در‬ ‫منوچهرمی بینند‪،‬باوجوداینکهمن‪ 35‬سالدارمواو‪ 70‬سال‪،‬اما‬ ‫اینیکواقعیتاستکهمنبخشیازخودمرادرمنوچهروکاوه‬ ‫می بینم‪ .‬پس هروقت حال جامعه خوب باشد فیلمسازش فیلم‬ ‫شادمی سازد‪،‬نویسنده اشداستانشادمی نویسد‪،‬اهنگسازش‬ ‫اهنگشادمی سازدو‪...‬‬ ‫یعنی نمی شود رسالتی برای هنرمند قائل بود که او به‬ ‫تغییرفضایجامعهکمککند؟‬ ‫اگر این اتفاق قرار باشد فرمایشی رخ دهد کار غلطی‬ ‫است و اگر فیلمسازی هم تن دهد کار اشتباهی کرده است‪ ،‬اما‬ ‫اگر در قالب یک همکاری مثال بین هنرمندان یا سیاستمداران‬ ‫یکجامعهباشدمی تواندمثمرثمرباشد؛یعنیباهمبهیکراهکار‬ ‫برسند که دست به دست هم دهند تا اتفاق مثبتی پیش اید‪ .‬در‬ ‫کشورهاییکهشادیونشاطوجودداردچندفاکتورسادهاینفضا‬ ‫را ایجاد می کند که یکی از انها هنر است و دیگری رسانه‪ .‬این دو‬ ‫فاکتوران قدرمهمهستندکهاصالبهابزاردیگریاحتیاجنیست‪.‬‬ ‫در کشورهای اسیایی مثل هند عالقه به موسیقی و فیلم ان قدر‬ ‫زیاد است که مردم اصال فقرشــان را یادشان رفته است‪ .‬ما هم‬ ‫می توانیمباداشتنیکفضایشاد‪،‬نشاطعمومیایجادکنیم‪،‬‬ ‫انوقت ِ‬ ‫منفیلمسازهممی توانمفیلمشادبسازم‪.‬شایدبدنباشد‬ ‫به یاد بیاوریم که مگر در دهه‪ 60‬جنگ نبود؟ جنگ بود ولی حال‬ ‫مردمان قدرخوببودکهداریوشمهرجویی«اجاره نشین ها»را‬ ‫ساختومردممی رفتندومی دیدندوکلیحالشانخوبمی شد؛‬ ‫یکمدیساختهشدکهیکیازاثارماندگار‬ ‫یعنیوسطجنگفیلم ‬ ‫کمدی در تاریخ سینمای ما می شود‪ .‬در حالی که بعد از گذشت‬ ‫اینهمهسالیک«اجاره نشین ها»نتوانسته ایمبسازیم‪.‬جنگ‬ ‫هم نداریم و قرار است خوشحال هم باشیم‪ .‬با وجود همه اینها‬ ‫درهمیناولینفیلم املحظاتشادیرانشاندادمکهدرسینما‬ ‫تماشــاگر با ان می خندد و هدفم این بود که بگویم کسالتی که‬ ‫می بینیم می تواند به شــادی تبدیل شــود؛ پس می توانیم شاد‬ ‫باشیم و رابطه دوستی داشته باشیم و رل حمایتی برای هم بازی‬ ‫یبافضاییمتفاوت تربسازمدوست‬ ‫کنیم‪.‬اگرروزیبخواهمفیلم ‬ ‫دارم مثال کمدی ابزورد یا چیزی شبیه انچه وودی الن می سازد‬ ‫را بســازم‪ ،‬اما زمانی می توانم چنین کاری کنم که اطرافم چنین‬ ‫یبسازمبهیکفیلم‬ ‫کاراکترهاییراببینمووقتینبینموچنینفیلم ‬ ‫سانتی مانتالتبدیلمی شود‪.‬‬ ‫قصدداریدساختفیلمجدیدیراشروعکنید؟‬ ‫خیلی عجله ای ندارم و مدلم اصال طوری نیســت که‬ ‫هر سال بخواهم فیلم بســازم‪ .‬از انجا که از پروسه ساخت فیلم‬ ‫و مخصوصا نوشــتن فیلمنامه لذت می برم با عجله کار را پیش‬ ‫نمی برم‪ .‬ضمن اینکه دریک سال اخیر پس از دوندگی هایی که‬ ‫برایاکرانفیلمداشتمبهاستراحتنیازدارم‪.‬بااینحالدوپروژه‬ ‫دارمکهیکیدرایراناستودیگریدرسوئدورویهردوبامریم‬ ‫مقدمکارمی کنم‪.‬بنابراینامسالکهقطعانهولیسالایندهیکی‬ ‫از این دو را خواهم ساخت‪.‬‬ ‫گفتیــد دوندگی هایــی اکران شــما را خســته کرده‬ ‫است‪ .‬به عنوان یک فیلمساز اول تصوری از این روند‬ ‫نداشتید؟‬ ‫واقعیت این است که ساخت فیلم اول رسما به اندازه‬ ‫یک دانشــگاه برای فیلمســاز دانش و تجربه به همراه دارد؛ از‬ ‫بازنویسی های چند باره که یک سال درگیر ان بودم و مرا کم کم‬ ‫بهسمتجنونمی بردتاپروسهگرفتنمجوزساختوپیداکردن‬ ‫سرمایه گذار و بعد هم گرفتن پروانه نمایش که برای هر کدام از‬ ‫مجوزهاحدودیکسالدرراهروهایارشادمی رفتمومی امدم‪.‬‬ ‫کالگرفتنمجوزساختوپیداکردنسرمایه گذارحدوددوسال‬ ‫طول کشید چون به هرحال سخت است برای اولین کار اعتماد‬ ‫کسی را جلب کنی و بعد ساختن فیلم با یک بودجه خیلی کم که‬ ‫معنای واقعی سینمای مستقل است‪ .‬بعد از ان هم اکران فیلم‬ ‫و حضور در جشــنواره های خارجی تجربه زیادی برایم داشت‪،‬‬ ‫هرچند به نظرم تجربه اداری ان خیلی ارزشمندتر از خود ساخت‬ ‫فیلم بود چون قبال فیلمسازی را تجربه کرده بودم‪ ،‬اما تجربه راه‬ ‫رفتن یکی دو ساله در راهروهای ارشاد را نداشتم‪ .‬بنابراین باید‬ ‫انرژی امراجمعکنمکهدوسالدیگربرایکسبمجوزساختو‬ ‫نمایشتوانداشتهباشم‪.‬‬ ‫و ســوال اخر اینکــه در این بین وضعیت ســینمای‬ ‫مستقلراچطورمی بینید؟‬ ‫واقعیت این اســت که در موضوع ســینمای مستقل‬ ‫یک اتفاق متناقض می افتد و ان هم این است که خیلی امیدی‬ ‫به این سینما نیســت اما همچنان به حیات خود ادامه می دهد‪.‬‬ ‫درواقعازانجاکهکوچکترینکمکمالیبهاننمی شودوتعداد‬ ‫ســینماهایش هم خیلی محدود اســت‪ ،‬پس امیدی هم به ان‬ ‫نمی توانداشتامابزرگترینامیدبرایسینمایمستقلدرتمام‬ ‫اینسال هاایناستکهبههرحالعشقبهسینماهمان طورکه‬ ‫در من بوده در دل تمام عاشــقان سینما هم هست‪ .‬کشورهایی‬ ‫مثلایرانوهند‪،‬فرهنگزیستی شانباسینماپیوندخوردهاست‪.‬‬ ‫البتهدرستاستکهباسالی‪ 7-8‬میلیونمخاطبدرسال‪،‬عمال‬ ‫سینمای شکست خورده ای داریم‪ ،‬اما باز هم میل به فیلم دیدن‬ ‫و فیلم ساختن در طیف گســترده ای از جامعه وجود دارد که ان‬ ‫را می توانیم ببینیم و این طیف بزرگ‪ ،‬ســینما را دنبال می کند و‬ ‫حتی شده با صد هزارتومان‪ ،‬راه فیلم ساختن را هم پیدا می کند‪.‬‬ ‫برایحفظسینمایمستقلتنهاراهایناستکهیکنوعتعامل‬ ‫بین سینمایی ها و دســتگاه های نظارتی ایجاد کنیم‪ .‬بعد از ان‬ ‫هم مباحث مالی است و سینمای مستقل هم باید بتواند از یک‬ ‫مقداری کمک و نه وام های چند میلیاردی بهره ببرد‪ .‬می شود از‬ ‫تعداد زیادی فیلمساز جوانی که فعالیت می کنند با وام و بودجه‬ ‫میلیاردییکفیلمدیگرحمایتکردودرواقعسرمایه گذاریکرد‬ ‫چونازبیناینتعدادفیلمسازجوان‪،‬باالخرهچهارفیلمسازیکه‬ ‫ابرویسینمایایرانباشندبیرونمی ایند‪.‬مناگررئیسسازمان‬ ‫سینمایی بودم ترجیح می دادم به جای دادن بودجه نجومی به‬ ‫یک کارگردان درجه یک که معلوم هم نیســت فیلم درجه یکی‬ ‫بسازد‪ ،‬به ‪ 15‬فیلمساز جوان بودجه اندکی بدهم‪ ،‬چرا که در ان‬ ‫صورت حتما حداقل دو یا ســه اثر درخشان ساخته خواهد شد‪.‬‬ ‫ان کارگردان درجــه یک و مطرح اصال نیــازی به کمک دولت‬ ‫ندارد و به واسطه اعتباری که دارد می تواند از جای دیگری اعتبار‬ ‫تامینکند‪.‬‬ ‫نیمه افتابی‪،‬کمیتاقسمتیابری‬ ‫‪2‬‬ ‫نگاهی به سرگذشت فیلم «احتمال باران اسیدی»‬ ‫«احتمال باران اســیدی» نامی اســت که از زمان‬ ‫جشــنواره فیلم فجر گذشــته تاکنون که باالخره در گروه‬ ‫«هنر و تجربه» اکران شــده‪ ،‬بسیار شنیده شــده و در یاد‬ ‫بســیاری مانده است‪ .‬بخشــی از این شــنیدن و به خاطر‬ ‫ســپردن به دلیل خاص و تقریبا نامتعارف بودن ان اســت‬ ‫اما از ســوی دیگر‪ ،‬مهر تاییدهای نســبی و نمره هایی که‬ ‫به عنوان اثر سینمایی حاصل کار گروهی جوان به ان داده‬ ‫شده‪ ،‬تقریبا سمت و سوی مثبت داشته است‪.‬‬ ‫ابتدا در همان جشــنواره سی وســوم فجر‪ ،‬موفق به‬ ‫دریافت جایزه بهتریــن فیلمنامه در بخش نــگاه نو (فیلم‬ ‫اولی ها) و نامزد جایزه بهترین فیلم در بخش هنر و تجربه‬ ‫شــد‪ .‬تازه ترین ان نیز وقتــی بوده که اســامی نامزدهای‬ ‫دریافت تندیــس نهمین جشــن منتقدان و نویســندگان‬ ‫سینمایی ایران که بهترین های جشنواره سی و سوم فیلم‬ ‫فجر را به انتخاب داوران اکادمی منتقدان شامل می شد‪،‬‬ ‫اعالم شد‪.‬‬ ‫در این فهرســت ‪ 100‬نامــزده که ‪ 26‬فیلــم حضور‬ ‫داشتند‪ ،‬فیلم های «در دنیای تو ساعت چند است» و «رخ‬ ‫دیوانه» با ‪ 9‬بار نامزدی در صدر قــرار گرفتند و فیلم های‬ ‫«چهارشنبه ‪ 19‬اردیبهشــت»‪« ،‬عصر یخبندان» و «من‬ ‫دیگو مارادونا هستم» با هشــت بار نامزدی‪« ،‬اعترافات‬ ‫ذهن خطرناک مــن» و «خداحافظی طوالنی» با شــش‬ ‫بار نامزدی‪« ،‬خانه دختر»‪« ،‬دوران عاشــقی»‪« ،‬کوچه‬ ‫بی نام» و «مزار شــریف» با چهار بار نامــزدی‪« ،‬احتمال‬ ‫بــاران اســیدی» و «نهنــگ عنبــر» بــا ‪ 3‬بار نامــزدی و‬ ‫«اســتراحت مطلق»‪« ،‬بهمن»‪« ،‬شکاف»‪« ،‬ناهید» و‬ ‫«یحیی ســکوت نکرد» با ‪ 2‬بار نامزدی در رده های بعدی‬ ‫هستند‪ .‬فیلم های «جامه دران»‪« ،‬چاقی»‪« ،‬روز مبادا»‪،‬‬ ‫«شیفت شب»‪« ،‬طعم شیرین خیال»‪« ،‬مردی که اسب‬ ‫شد»‪« ،‬مرگ ماهی» و «نزدیکتر» نیز در یک رشته نامزد‬ ‫شــده اند‪« .‬احتمال باران اســیدی» در بخــش بهترین‬ ‫فیلمنامه نویس (بهتاش صناعی ها و مریم مقدم)‪ ،‬بهترین‬ ‫بازیگر نقش اول مرد (محمد شــمس لنگرودی) و جایزه‬ ‫خالقیت و استعداد درخشان (ویژه فیلمسازان اول جوان‪،‬‬ ‫برای بهتاش صناعی ها) نامزد شده بود که در بخش اخیر‪،‬‬ ‫دیپلم افتخــار به بهتاش صناعی ها بــرای فیلم «احتمال‬ ‫باران اسیدی» اهدا شد‪.‬‬ ‫این فیلــم اما پس از جشــنواره فیلم فجــر و طبیعتا‬ ‫با نوع ســاخت و جنس ان‪ ،‬برای اکران عمومی مشــکل‬ ‫داشــت و درنهایت هم در بخش هنر و تجربه که سالن ها‬ ‫و ســانس های محدودتری دارند توانســت نوبت اکران‬ ‫بگیرد‪.‬‬ ‫در مراسم افتتاحیه فیلم هم که چند روز پیش با حضور‬ ‫چهره هایی چون ابوالحسن داوودی‪ ،‬بیتا منصوری‪ ،‬رسول‬ ‫یونان‪ ،‬فرهاد توحیدی‪ ،‬جمشــید گرگین‪ ،‬بابک کریمی‪،‬‬ ‫قاسم قلی پور‪ ،‬ملیکا شریفی نیا‪ ،‬پانته ا پناهی ها‪ ،‬محمدرضا‬ ‫دلپاک‪ ،‬سامان سالور‪ ،‬جمشید محمودی‪ ،‬نوید محمودی‪،‬‬ ‫شــیرین برق نورد‪ ،‬مهدی برزگر‪ ،‬مهدی احمدی و نازنین‬ ‫بیاتی برگزار شــد‪ ،‬بهتاش صناعی ها در ابتدا با اشــاره به‬ ‫مشکالتی که پس از جشــنواره برای اکران فیلم به وجود‬ ‫امد از همه کســانی که او و گروهش را بــرای نمایش این‬ ‫فیلم روی پرده سینما و اکران ان در گروه هنر و تجربه یاری‬ ‫کرده اند تشکر کرد‪.‬‬ ‫شــمس لنگرودی‪ ،‬مریم مقدم و پوریا رحیمی ســام‬ ‫(بازیگران فیلم)‪ ،‬ایــرج رامین فر (طراح صحنه و لباس)‪،‬‬ ‫روح الله برادری (تهیه کننده)‪ ،‬محمدرضا جهان پناه (مدیر‬ ‫فیلمبرداری)‪ ،‬کامران خلج (طراح گریم)‪ ،‬حسین قورچیان‬ ‫(صداگذار)‪ ،‬ســاجده سرایی (ســرمایه گذار)‪ ،‬حمیدرضا‬ ‫فطوره چیان (جلوه های ویژه) و کیارش صناعی ها (دستیار‬ ‫کارگردان)‪ ،‬از عوامل این فیلم بوده اند‪.‬‬ ‫عالوه بر «پوریا رحیمی سام» که می توان گفت در‬ ‫جشنو اره فیلم گذشته رکورددار تعداد نقش های کوتاه بود‬ ‫و البته نقشــش در این فیلم‪ ،‬نقش مکمل مرد محســوب‬ ‫می شــد‪ ،‬شــمس لنگرودی چهره ویژه این فیلم بوده که‬ ‫از چندی پیش به واســطه حضور در چند فیلــم‪ ،‬عالوه بر‬ ‫شــاعری‪ ،‬به عنوان بازیگر هم شناخته شــده است‪ .‬او در‬ ‫مراسم اکران افتتاحیه فیلم در سخنانی گفت‪« :‬هیچ چیز‬ ‫زندگی قابل پیش بینی نیست‪ .‬رسول یونان (شاعر) در یک‬ ‫روز پاییزی مثل امروز به من اصرار می کــرد که بیا و فیلم‬ ‫بازی کن‪ .‬من بــه دالیلی قبول نمی کردم تــا اینکه اصرار‬ ‫ایشان باعث شــد‪ ،‬من در اولین فیلمش یعنی «فالمینگو‬ ‫شماره ‪ »۱۳‬بازی کردم‪».‬‬ ‫این شــاعر در ادامه مطرح کرد‪« :‬شانس بعدی من‬ ‫این بود که هم عوامــل ان گروه و هم عوامــل فیلم دوم‬ ‫یعنی «پنج تا پنج» همه افرادی بودند که باعث شدند من‬ ‫به ســینما عالقه مند شــوم‪ .‬کار و زندگی را کنار گذاشتم و‬ ‫نشستم به فیلم نگاه کردن تا رسید به بهتاش صناعی ها و‬ ‫«نور علی نور» شد که دیگر تصمیم گرفتم به صورت جدی‬ ‫فیلم بازی کنم‪».‬‬ ‫فیلم ســینمایی «احتمال باران اســیدی» به عنوان‬ ‫نخستین ســاخته کارگردانش‪ ،‬در حضورهای خارجی نیز‬ ‫تاکنون‪ ،‬شــانس خود را ازموده اســت‪ .‬ایــن فیلم چندی‬ ‫پیش به یازدهمین جشنواره فیلم زوریخ سوئیس راه یافت‬ ‫و در بخش «چشــم انداز جدید جهان» جشنواره نمایش‬ ‫داده شد‪.‬‬ ‫جشنواره فیلم زوریخ از جمله فستیوال های تاثیرگذار‬ ‫و معتبر اروپاست که هر سال بیش از هشتاد هزار مخاطب‬ ‫و تعداد زیادی از چهره های مطرح سینمای اروپا و جهان ‬ ‫در این رویداد حضور پیدا می کنند‪.‬‬ ‫بزرگداشــت امســال جشــنواره زوریخ به مایک لی‪،‬‬ ‫سینماگر برجسته انگلیسی اختصاص داشت‪ .‬بخش ویژه‬ ‫کشور میهمان امسال این جشنواره به سینمای ایران و نسل‬ ‫جدید سینماگران ایرانی اختصاص یافته بود‪.‬‬ ‫ایــن فیلــم ســپس در بخــش مســابقه فســتیوال‬ ‫فیلــم کلمبو‪ ،‬کــه مهم تریــن فســتیوال فیلم در کشــور‬ ‫سریالنکا ست‪ ،‬روی پرده رفت‪.‬‬ ‫در این جشنواره فاطمه معتمد اریا در ترکیب پنج داور‬ ‫اصلی بخش مسابقه حضور داشت‪« .‬کالوس ادر»‪ ،‬منتقد‬ ‫و مترجم برجســته المانی که پیش تر‪ ،‬مسئولیت مدیریت‬ ‫مهمترین فستیوال های اروپایی را به عهده داشته است‪،‬‬ ‫نیز ریاست هیات داوران را به عهده گرفته بود‪.‬‬ ‫فیلم «احتمال باران اسیدی» اما در استرالیا موفق‬ ‫به دریافت جایزه نتپک شــد‪ .‬همچنین به زودی در بخش‬ ‫مسابقه هفدهمین جشنواره فیلم بمبئی بر پرده سینماهای‬ ‫این شهر خواهد رفت‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪67‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫«شهرزاد» در اولین گام به حاشیه رفت‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪68‬‬ ‫مثل ث | شماره ‪289‬‬ ‫جنجال در نشست خبری یک سریال‬ ‫وقتی عوامل ســریال پخش شــده در شبکه نمایش‬ ‫خانگی با عنوان «شهرزاد» تصمیم گرفتند پس از پخش‬ ‫پنجمین قســمت حــدودا یک ســاعته ان بــا نمایندگان‬ ‫مخاطبان گروهی برای بار نخســت رودررو بنشینند‪ ،‬شاید‬ ‫اصال فکرش را نمی کردند که به جای تشویق‪ ،‬نشست شان‬ ‫به جنجال کشده شود و نیمه کاره بماند‪.‬‬ ‫نشست خبری سریال شهرزاد در حالی برگزار شد که‬ ‫سالن این نشست پر بود از افرادی که ارتباطی با رسانه ها و‬ ‫مطبوعات نداشتند و همهمه ایجاد شده از حضور این افراد‬ ‫باعث شــده بود تا فقط خبرنگارانی کــه در ردیف اول قرار‬ ‫داشتند با زحمت صدای عوامل سریال را بشنوند؛ به طوری‬ ‫که خود دســت اندرکاران ســریال هم از این نا هماهنگی‬ ‫شــکایت داشــتند‪ .‬ادامه این روند اعتراض خبرنگاران را‬ ‫به دنبال داشت ولی این اعتراض هم باعث سامان یافتن‬ ‫شرایط نشــد‪ .‬مراســم در ادامه به علت ترک بســیاری از‬ ‫خبرنگاران ناتمام باقی ماند‪.‬‬ ‫حسن فتحی (کارگردان)‪ ،‬محمد امامی (تهیه کننده‬ ‫و سرمایه گذار)‪ ،‬سید محمد هادی رضوی (سرمایه گذار)‪،‬‬ ‫علی نصیریان‪ ،‬ترانه علیدوستی‪ ،‬عبدلله اسکندری‪ ،‬پریناز‬ ‫ایزدیار‪ ،‬امیر حسین رستمی‪ ،‬گالره عباسی و نغمه ثمینی‬ ‫(نویسنده) از جمله عواملی بودند که در این نشست حضور‬ ‫یافته بودند‪ .‬در ابتدای این مراسم حسن فتحی به عنوان‬ ‫کارگردان این مجموعه به بیان سخنانی پرداخت‪.‬‬ ‫فتحی اظهار کــرد‪« :‬من و نغمه ثمینی(نویســنده)‬ ‫نوشــتن فیلمنامه شــهرزاد را با ایــن فرض اغــاز کردیم‬ ‫که شــبکه خانگــی ظرفیت و پتانســیل باالیــی دارد ولی‬ ‫متاســفانه انطور که باید رونق پیدا نکرده است‪ .‬عزم مان‬ ‫را جزم کردیم تا بر اســاس تحقیق در حــوزه تاریخ بتوانیم‬ ‫فیلمنامه ای بنویســیم که با مــردم ارتباط برقــرار کند‪ .‬به‬ ‫همین منظور نیز تــاش کردیم تا از بازیگــران و عوامل‬ ‫خوب و مناســبی دعوت بــه کار کنیم‪ ».‬فتحــی از اینکه‬ ‫سریال شهرزاد تاکنون مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته‬ ‫است ابراز خوشــحالی کرد و گفت‪« :‬البته می شد از ابتدا‬ ‫این موضوع را تا حدی پیش بینی کرد‪ ،‬چراکه اگر گروهی‬ ‫در حــوزه تولید اثار نمایشــی کم فروشــی نکنــد و از تمام‬ ‫ظرفیت های موجود اســتفاده کند‪ ،‬حتما اثر موفقی تولید‬ ‫خواهد کرد‪».‬‬ ‫این کارگردان در پایان ســخنانش با اشاره به عوامل‬ ‫پشت صحنه سریال شهرزاد خاطرنشــان کرد‪« :‬مطمئن‬ ‫باشــید اگر عوامل پشــت صحنه وظیفه شــناس نباشند و‬ ‫درســت کار نکنند‪ ،‬کار جلوی دوربین نیز درست از کار در‬ ‫نخواهد امد و من خدا را شکر می کنم که هشت ماه زحمات‬ ‫من و همکارانم برای ساخت این سریال نتیجه داد‪».‬‬ ‫در ادامه علی نصیریان که یکی از نقش های اصلی‬ ‫سریال شــهرزاد را ایفا می کند ســخنانش را این گونه اغاز‬ ‫کرد‪« :‬در موفقیت این سریال که یک گروه بسیار حرفه ای‬ ‫پشت ان قرار داشــت‪ ،‬حضور دو تن بســیار مهم و بسیار‬ ‫تاثیر گــذار بود‪ .‬ایــن کار با حضور حســن فتحی و محمد‬ ‫امامی بود که توانست قوام بگیرد‪».‬‬ ‫این بازیگــر پیشکســوت با اشــاره بــه ورود بخش‬ ‫خصوصــی در حوزه سریال ســازی بــا بیان اینکــه به طور‬ ‫کلی تولیــد اصال وظیفه دولت و تلویزیون نیســت‪ ،‬ادامه‬ ‫داد‪« :‬من فکر می کنم بخش خصوصی حتی به صرفه تر‬ ‫از دولت می تواند کار کنــد‪ .‬به این دلیل کــه تولید خوب‬ ‫زمانی صورت می گیرد که کار به دست مردم سپرده شود‪.‬‬ ‫به همین خاطر تولید اثار نمایشــی نیز باید توســط بخش‬ ‫خصوصی انجام شــود که ســریال شــهرزاد نمونه همین‬ ‫کار است‪».‬‬ ‫نصیریان درباره نقش خود در ســریال شهرزاد اظهار‬ ‫کرد‪« :‬پیش از اغاز کار تمام فیلمنامــه را نخواندم و فقط‬ ‫چهار قسمت از ان را مطالعه کردم‪ .‬ولی همان مقدار کافی‬ ‫بود که تا نقشــم تا اخر کار را حس کنــم و از انجایی که به‬ ‫کارگردان مجموعه اعتماد داشــتم‪ ،‬مطمئن بودم که کار‬ ‫موفقی خواهد شد‪ .‬به همین دالیل این نقش را پذیرفتم‪».‬‬ ‫او در ادامه بــا بیان اینکه من به عنــوان یک بازیگر‬ ‫برای ایفای نقشم در سریال شهرزاد تمام تالشم را کردم‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬البته اقای فتحی (کارگــردان) گاهی مرا جلوی‬ ‫دوربین هدایت می کردند که به نظر من این کار بسیار ناب‬ ‫و درست بود‪ » .‬نغمه ثمینی (نویسنده) نیز از دیگر عوامل‬ ‫سریال شهرزاد بود که در این نشست به بیان توضیحاتی‬ ‫درباره علت انتخــاب ‪ ۲۸‬مــرداد به عنوان نقطــه اغازین‬ ‫داستان این سریال تاریخی پرداخت‪ .‬در ادامه این مراسم‬ ‫همچنین ترانه علیدوســتی‪ ،‬پریناز ایزدیار و گالره عباسی‬ ‫هر کدام با سخنانی کوتاه از سریال شهرزاد و نقش شان در‬ ‫این سریال سخن گفتند‪».‬‬ ‫ترانه علیدوســتی که بــرای اولین بار اســت در یک‬ ‫ســریال ایفای نقــش می کند و نقــش شــهرزاد را در این‬ ‫مجموعه عهده دار است‪ ،‬درباره این تجربه خود می گوید‪:‬‬ ‫«بازی در سریال شــهرزاد برای من بسیار اموزنده و جالب‬ ‫بود و به نوعی خودم هنگام بازی در این مجموعه در حال‬ ‫ازمون و خطا بودم‪».‬‬ ‫این بازیگر با اشــاره به شخصیت شــهرزاد به عنوان‬ ‫یــک زن در جامعه ایرانی اظهــار کرد‪« :‬شــهرزاد دارای‬ ‫شــخصیت زنی اســت که می توان گفــت ان را تقریبا در‬ ‫تمام سریال های تلویزیونی و بیش از ‪ ۸۰‬درصد فیلم های‬ ‫سینمایی نمی بینیم‪».‬‬ ‫در ادامه‪ ،‬فقــدان برنامه ریزی مناســب و همچنین‬ ‫حضور تعداد زیادی از عالقه مندان در سالن نشست خبری‬ ‫سریال شهرزاد‪ ،‬اعتراضات برخی از خبرنگاران را به همراه‬ ‫داشت که باعث شــد این نشســت خبری نا تمام بماند‪ .‬با‬ ‫وجود تالش برخی از عوامل سریال شــهرزاد و همچنین‬ ‫مسئوالن ذی ربط این نشست در پردیس سینمایی ملت‪،‬‬ ‫خبر برگزاری دوباره نشســت خبری یا موکول کردن ان به‬ ‫زمان دیگری هم نتیجه مطلوبی نداشت‪.‬‬ ‫پخش در تهران‪ ،‬رونمایی در کلن!‬ ‫در سریال شهرزاد که تا کنون پنج قسمت ا ز ان روانه‬ ‫بازار شده اســت و کارگردانی ان را حســن فتحی به عهده‬ ‫دارد‪ ،‬بازیگرانی چون علی نصیریان‪ ،‬شــهاب حســینی‪،‬‬ ‫ ترانه علیدوستی‪ ،‬محمود پاک نیت‪ ،‬گالره عباسی‪ ،‬پریناز‬ ‫ایزد یار و ابوالفضل پور عرب ایفای نقش می کنند‪.‬‬ ‫در اقدامی نامتعارف‪ ،‬عوامل سریال «شهرزاد» برای‬ ‫برگزاری مراســم فرش قرمز ان‪ ،‬به شــهر کلن المان سفر‬ ‫ کردند‪ .‬علی نصیریان‪ ،‬مهدی ســلطانی‪ ،‬مصطفی زمانی‬ ‫و ترانه علیدوستی تیم بازیگران سریال «شهرزاد» بودند‬ ‫که در مراســم فرش قرمز حضور دارند و از گروه موسیقی‬ ‫ســریال هم فردین خلعتبری به همراه علیرضا قربانی که‬ ‫خوانندگی تیتراژ ســریال را بر عهده دارد‪ ،‬روی فرش قرمز‬ ‫قدم گذاشتند‪.‬‬ ‫طبق شــنیده ها قرار بود ترانه علیدوستی که در سفر‬ ‫خارج از کشــور به ســر می برد‪ ،‬روز قبل از مراســم به تیم‬ ‫در المان ملحق شــود‪ ،‬ولی از انجا که قرار بــود از لحظه‬ ‫خروج تمــام اعضا در فــرودگاه ایران فیلمی تهیه شــود‪،‬‬ ‫علیدوستی هم به تهران امد و به همراه دیگر عوامل سریال‬ ‫با هم به کلن رفت‪ .‬مراســم فرش قرمز سریال «شهرزاد»‬ ‫دو روز قبل از توزیع رسمی فیلم برگزار شد‪ .‬هنرمندان حاضر‬ ‫به همراه جمعی از ایرانیان مقیم شــهر کلــن و همچنین‬ ‫برخی از شــهروندان خارجی به تماشــای قسمت هایی از‬ ‫سریال «شهرزاد» نشستند و کیک فرش قرمز این سریال‬ ‫را بریدند‪ .‬یکی دیگر از نکته های حاشیه ای سریال شهرزاد‬ ‫این بود که از قسمت پنجم ان و درحالی که علیرضا قربانی‬ ‫همانند تجربه مشابه فتحی در تلویزیون‪ ،‬خوانندگی تیتراژ‬ ‫ان را برعهده داشــت‪ ،‬صدای محسن چاوشــی بر تیتراژ‬ ‫مجموعه قــرار گرفت‪ .‬او کــه پیش تر تجربه مشــابهی با‬ ‫داریوش مهرجویی در فیلم علی ســنتوری داشته‪ ،‬با ترانه‬ ‫«کجایی» که اهنگ و شــعر ان اثر را خودش ساخته‪ ،‬به‬ ‫سریال «شهرزاد» پیوست‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫اثار منتخب سوگواره‬ ‫هنر عاشورایی‬ ‫به کربال رسید‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫نمایشگاه اثار منتخب تجســمی هنرمندان ایرانی‬ ‫با موضوع «حماسه عاشورا» در استانه راهپیمایی عظیم‬ ‫اربعین‪ ،‬در «بیت الثقافی» وزارت فرهنگ عراق در کربال‬ ‫افتتاح شد‪.‬‬ ‫در مراسم افتتاح نمایشگاه اثار منتخب سوگواره هنر‬ ‫عاشــورایی در بیت الثقافی کربال‪ ،‬سیدمسعود حسینیان‬ ‫ سرکنســول ایران در کربال ‪ -‬گفت‪« :‬باعث خوشــحالی‬‫است که در فضای این روزها که همایش عظیم اربعین را‬ ‫در پیش داریم‪ ،‬این نمایشــگاه با اثاری زیبا و حرفه ای و با‬ ‫مضمون حماسه کربال برگزار شده است‪».‬‬ ‫حســینیان همچنین دربــاره افزایش تعامــل میان‬ ‫هنرمنــدان و فرهیختــگان دو کشــور‪ ،‬گفت‪« :‬مراســم‬ ‫راهپیمایی اربعین باعث شده تا ارتباط و دوستی بین زائران‬ ‫ایرانی و مردم کربال و نجف بیشــتر از گذشته شود و حتی‬ ‫برخی از این دوســتی ها به ازدواج میان جوانان دو کشور‬ ‫تبدیل شود‪».‬‬ ‫سرکنسول ایران در کربال اظهار کرد‪« :‬ما در اینده‪،‬‬ ‫برنامه هایی داریم تا در ان‪ ،‬شرایط حضور هنرمندان عراقی‬ ‫در ایران و در برنامه های فرهنگی و هنری کشور را فراهم‬ ‫کنیم و متقابال از حضور هنرمنــدان ایرانی در همایش ها‬ ‫و برنامه های هنری کشــور عراق بهره مند شــویم تا از این‬ ‫طریق شاهد رشد تعامالت فرهنگی و توسعه روابط دوجانبه‬ ‫میان مردم دو کشور در تمام عرصه ها باشیم‪».‬‬ ‫مستند شاعرانه یا شتر مرغ‬ ‫نگاهی اسیب شناسانه به فیلمسازی مستند‬ ‫جواد کراچی‬ ‫فیلمساز‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫بی شــک دانش اموختگان مدارس هنری‪ ،‬باالخص‬ ‫سینمایی‪ ،‬در کشورهای مهم دنیا‪ ،‬دسترسی به ارشیوهای‬ ‫مهم سینمایی برایشان راحت تر و سهل تر بوده تا در اینجا که‬ ‫این مراکز بعد از انقالب اسالمی‪ ،‬در اختیار مراکز امنیتی بود‬ ‫و سپس ارام ارام بخش هایی از انها در اختیار متخصصین‬ ‫ یا عموم قرار گرفت و به شــکلی ناقص مورد اســتفاده و یا‬ ‫منعکس شد‪ .‬انهایی که توانســته بودند‪ ،‬حال به هر دلیل‪،‬‬ ‫دسترسی بدین ارشیوها داشته باشند و فیلم هایی را ببینن د یا‬ ‫مطالعاتی را از طریق این فیلم ها مکتوب کنند‪ ،‬از شانس و‬ ‫اقبال بیشتری برخوردار بودند و چه بسا نامی و اوازه ای هم‬ ‫برای خود دســت و پا کردند‪ .‬اما انچــه در این میان مظلوم‬ ‫واقع شــد‪ ،‬انتقال خــرد و دانش بود که به دلیــل جزیره ای‬ ‫بودن دانش‪ ،‬به صورتی یکسویه عمل شد و دانشجویان و‬ ‫عالقه مندان را بر اســاس گزینش دانش‪ ،‬مطلع کردند که‬ ‫این خود‪ ،‬خســران های عجیبی را به بار اورد‪ .‬از جمله این‬ ‫نواقص و خســران ها می توان به ژانر مستند شاعرانه اشاره‬ ‫کرد‪ .‬از انجایی که سازندگان چنین فیلم های مستندی در‬ ‫دهه های پنجاه یا شصت میالدی که اغلب در کشورهای‬ ‫اروپای شرقی یا به ندرت در اروپای غربی فعال بودند‪ ،‬همگی‬ ‫از هنرمندان بنام و سرشناس کشــورهای خودشان بودند و‬ ‫دانش اموخته این حرفه بودند و هم و غم شــان‪ ،‬نه ورود به‬ ‫ســینما‪ ،‬بلکه گفتاری نوین در عرصه هنر و تفکر و اندیشه‬ ‫بود‪ .‬نه اینکه در اول راه باشــند‪ ،‬بلکه درس شان را اموخته‬ ‫بودند و فیلم هایشان را ساخته بودند‪ .‬انچه در ایران مرسوم‬ ‫گشت و به غلط هم مرسوم گشته‪ ،‬حرکت هایی است که از‬ ‫ســوی افرادی که مایل به ورود بدین حرفه هستند‪ ،‬انجام‬ ‫می شودکهباانتخابکمپوزیسیونوپرسپکتیوهایعجیب‬ ‫و غریب‪ ،‬نام مســتند شــاعرانه را بر سیاه مشــق های خود‬ ‫می گذارند و زمین و اسمان را هم به سخره می گیرند‪ .‬حال‬ ‫با این مقدمه بدین موضوع می پردازم که چرا پس از گذشت‬ ‫حدودا صد سال‪ ،‬هیچ اثری از ان ژانری که ترکیبی از مونتاژ‬ ‫روسیوامپرسیونیسمفرانسویبود‪،‬نیست‪.‬اماافرادیهنوز‬ ‫در ایران و در حوزه سینما و تلویزیون هستند که دست بردار‬ ‫از تفکر سده پیش نیستند‪ .‬با کمی تامل در باب نامگذاری‬ ‫مستندشاعرانهمی تواندریافتکهپایگاهپرشذهندرشعر‬ ‫و شاعرانگی‪ ،‬تخیل است؛ تخیلی که از قضا سنت دیرینه ما‬ ‫ایرانیان نیز هست و با نظم و وزن نیز اعتباری داشته و دارد و‬ ‫اما پایگاه پرش ذهن در مستند‪ ،‬سند و دلیل است‪ .‬که ان هم‬ ‫مستقیم و بی واسطه با عقل و بین‪ ،‬ســر و کار دارد که واژه‬ ‫ی یا خردگرا‬ ‫«بین» ریشه بینش نیز هست و عقل هم که راس ‬ ‫است‪ .‬حال با این توصیف‪ ،‬چگونه می توانیم تخیل و خرد را‬ ‫در یک جمع کنار یکدیگر قرار دهیم؟‬ ‫شــتر مرغی به وجود می اید که نه بار می برد و نه پرواز‬ ‫می کند‪ .‬شاید یکی از دالیل شکست این ژانر در کشورهای‬ ‫اروپایــی‪ ،‬همین شــتر مرغ بودن ان اســت‪ .‬فیلمســازان‬ ‫اروپایی‪ ،‬زودتر‪ ،‬حسابشــان را صاف و این ژانر را به کناری‬ ‫نهادند‪ .‬کارشناســان فرهنگــی اروپا همانند کارشناســان‬ ‫صنعتی شان‪ ،‬زودتر از ما حرکت می کنند و جلوتر از ما هستند‬ ‫و برای انکه ما را همیشه وابســته و نیازمند به خودشان نگه‬ ‫دارند‪ ،‬جوانانــی که به غلط‪ ،‬راه را طی می کنند‪ ،‬تشــویق و‬ ‫جایزه می دهند تا ما همچنان در خم ان کوچه باقی بمانیم‪.‬‬ ‫در اینجا ســوالی پیش می اید که چرا کارشناسان فرهنگی‬ ‫اروپا‪ ،‬چنین جوایزی را به جوانان خودشان نمی دهند؟‬ ‫در کشــورهای صنعتی اروپا‪ ،‬ژانرهای مختلف مستند‬ ‫را به گونه ای جذاب می ســازند که ما با ولع و تشنگی به پای‬ ‫صفحه های دیجیتالــی تلویزیون می چســبیم و فیلم ها را‬ ‫تماشا می کنیم و اطالعاتمان را بر اساس اطالعات انان‪ ،‬بنا‬ ‫می نهیم‪.‬ولیمتاسفانهنوبتبهفیلم هایخودیکهمی رسد‪،‬‬ ‫بایدبنشینیمونماهایعجیبوغریبیراتماشاکنیمکهخالی‬ ‫ازخردودانشوخالیازظرافتزیبایی شناسانهوخالیازشعرو‬ ‫سندودلیلاست‪.‬پشتوانهمطالعاتیادبیاتکهنسرزمینمان‬ ‫کهشاعرانه‪،‬بهزیستنادامهمی دهد‪،‬می تواندخزانه ایغنی‬ ‫برای ساختن مستند هایی با پشتوانه واقعی سند دار و دالیلی‬ ‫علمی وتاریخیبراینگه داریمیراثکهنکشورمانباشد‪.‬‬ ‫باز کردن دریچه ای نویــن از زاویه ای دیگــر بر موضوعات‬ ‫کارشناسانهوعلمی‪،‬می تواندنوریبرانچهدرتاریکیمانده‪،‬‬ ‫بتاباندوباعثبهوجودامدنحرکتیتازهدرشیوهمستندسازی‬ ‫شــود‪ .‬عاریت و عاریه گرفتن از بیگانگان هم نوعی غفلت‬ ‫کردن است‪.‬‬ ‫‪69‬‬ ‫روزهای بد فوالد‬ ‫ایا فوالد از قعر جدول برمی خیزد؟ ایا مدیران این باشگاه می توانند بار دیگر‬ ‫سیاســت های حرفه ای و درست گذشته این باشــگاه را اجرایی کنند؟ ایا‬ ‫فوالد دوباره به مرکز بازیکن سازی در فوتبال ایران تبدیل خواهد شد؟ انها‬ ‫قبل از حــل و پرداختن به این موضوعات مهم ابتدا باید به بقا بیندیشــند ؛‬ ‫رویایــی حداقلــی که فرصــت فکر کردن بــه رویاهــای بزرگ تــر را از انها‬ ‫گرفته است‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫چرافوالد خوزستاندرانتهای‬ ‫جدوللیگبر ترقرارگرفتهاست؟‬ ‫سقوط اژاکس ایران‬ ‫‪1‬‬ ‫فــوالد همیشــه در لیــگ فوتبــال ایــران صاحــب‬ ‫عنوان هــای مهم بوده‪ .‬در بســیاری از دوره هــا در کورس‬ ‫قهرمانی قرار داشــته و البته دو بار جام قهرمانی لیگ برتر‬ ‫را کســب کرده اســت‪ .‬با این حال انها در فصــل پانزدهم‬ ‫دچار مشکالت متعددی هستند‪ .‬در رده پانزدهم لیگ قرار‬ ‫گرفته و در بحران به ســر می برند‪ .‬اسکوچیچ مربی ای که‬ ‫برای انها فصل گذشته بســیار خوب عمل کرد‪ ،‬این فصل‬ ‫شرایط خوبی را تجربه نمی کند‪ .‬کار تا حدی به هم ریخته که‬ ‫مدیران باشگاه تاکید می کنند اگر مربی مان استعفا بدهد‪،‬‬ ‫بالفاصله ان را می پذیریم‪ .‬این موضوع نشان می دهد که‬ ‫جنگ بر سر از دست ندادن سرمایه باشگاه است ؛ سرمایه ای‬ ‫که زمانی بازیکنــان جوان این تیم بودنــد اما حاال جز پول‬ ‫معنای دیگری ندارد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫اژاکس فوتبال ایران‬ ‫فوالد را می تــوان با باشــگاه اژاکس مقایســه کرد‪.‬‬ ‫دست کم اگر ســرمایه این باشگاه هیچ گاه به سرمایه های‬ ‫کالن باشگاه های صاحب نام نرسیده اما فلسفه اش همان‬ ‫بوده که در باشــگاه هایی مثل اژاکس شــاهد ان بوده ایم؛‬ ‫جایی برای بازیکن ســازی و جایی بــرای تقویت تیم ملی‪.‬‬ ‫فوالد یکی از باشگاه های خوزســتانی حاضر در لیگ برتر‬ ‫فوتبال ایران است که سال های سال موفق شد با کشف و‬ ‫پرورش بازیکنان بومی و مستعد خوزستانی و همچنین سایر‬ ‫استان های کشور عناوین مختلفی را در رقابت های فوتبال‬ ‫داخل کشور در رده های سنی مختلف به دست اورد و اعتبار‬ ‫ویژه ای برای خود کسب کند‪ .‬باشــگاه فوالد خوزستان اما‬ ‫یک دهه طالیی داشت؛ انها با داشــتن مدارس حرفه ای‬ ‫فوتبال و با اســتفاده از دانش مربیان خارجــی مانند وینگو‬ ‫بگوویچ‪ ،‬لوکا بوناچیچ و مالدن فرانچیچ توانستند بازیکنان‬ ‫مطرحی مانند ایمان مبعلی‪ ،‬حسین کعبی‪ ،‬ابراهیم میرزاپور‪،‬‬ ‫جالل کاملی مفرد‪ ،‬بختیار رحمانی‪ ،‬پژمان منتظری‪ ،‬ارش‬ ‫افشین‪ ،‬اسماعیل شریفات و بسیاری از بازیکنان دیگر را به‬ ‫فوتبال ایران معرفی کنند‪ .‬کافی است جام ملت های اسیا‬ ‫‪ ۲۰۰۴‬را مرور کنیم؛ مقطعی که تیم ملی پر از بازیکنان فوالد‬ ‫بود‪ .‬انها تاکنون دو مرتبه در فصل ‪ ۸۳-۸۴‬و فصل ‪۹۲-۹۳‬‬ ‫قهرمان لیگ برتر فوتبال ایران شده اند‪ .‬فوالد در فصل ‪-۸۴‬‬ ‫‪ ۸۳‬با کسب ‪ ۶۴‬امتیاز از ‪ ۳۰‬بازی مقتدرانه ترین قهرمانی در‬ ‫لیگ برتر ایران را کسب کرد‪ .‬اکادمی فوتبال باشگاه فوالد‬ ‫خوزستان در ســال ‪ ۱۳۷۹‬با هدف کشف و پرورش جوانان‬ ‫مستعد خوزستانی تاسیس شد‪ .‬اکادمی فوالد بیش از ‪۴۰۰‬‬ ‫بازیکن و ‪ ۳۴‬مربی را در رده های مختلف تحت نظر دارد‪ .‬از‬ ‫محصوالت این اکادمی می توان به بازیکنانی چون ایمان‬ ‫مبعلی‪ ،‬اسماعیل شریفات‪ ،‬ارش افشــین و کاوه رضایی‬ ‫اشــاره کرد‪ .‬باشــگاه فوالد از معدود باشــگاه های فوتبال‬ ‫ایران است که در تمامی رده های پایه حضور جدی دارد‪.‬‬ ‫هر چند این جدیت در سال های اخیر کمرنگ تر شده است‪.‬‬ ‫توجه به رده های پایه و بازیکنانی که اینده فوتبال اســتان‬ ‫و کشــور را رقم می زنند‪ ،‬همواره از اهداف و سیاست های‬ ‫کالن باشگاه فوالد بود و عناوین زیادی که طی سال های‬ ‫اخیر به دست امده و بازیکنان فراوانی که به تیم های ملی‬ ‫مختلف کشور تحویل داده شده شاهدی بر این ادعا ست‬ ‫اما انها در این بخش نیز از سیاست های درست گذشته شان‬ ‫فاصله گرفته اند‪.‬‬ ‫نکته جالب توجه اینکه در فصل ‪ ۱۳۸۹-۹۰‬نونهاالن‬ ‫فــوالد قهرمان کشــور شــدند‪ ،‬نوجوانــان فــوالد عنوان‬ ‫نایب قهرمانی را از ان خود کردند و تیم های امید و جوانان‬ ‫فوالد خوزســتان نیز به مقام ســومی مســابقات لیگ برتر‬ ‫کشور دست یافتند‪ .‬بر این اساس‪ ،‬باشگاه فوالد خوزستان‬ ‫تنها باشگاهی در کشــور بود که در هر چهار رده سنی روی‬ ‫سکو رفت که این موضوع نشان می دهد تا چه حد فلسفه‬ ‫جوانگرایی و بازیکن سازی در این باشگاه با موفقیت همراه‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫نکته دیگری که در مورد فوالد وجود دارد این اســت‬ ‫سوسیالیستی تیمداری کردن‬ ‫باشگاه فوالد از فلسفه اش‬ ‫دور شده است‬ ‫که این تیم ســابقه قابل قبولی نیز در وارد کردن بازیکنان‬ ‫باکیفیت خارجی داشــته اســت‪ .‬از میان بازیکنانی که از‬ ‫طریق این باشگاه به فوتبال ایران پای گذاشتند می توان‬ ‫به فابیو جاناریو‪ ،‬عماد محمد رضا‪ ،‬لوسیانو پریرا و لئوناردو‬ ‫مساریچ اشاره کرد‪ .‬انها ان قدر فلسفه شان در فوتبال ایران‬ ‫درست و منطقی بود که در سال ‪ ۲۰۱۴‬میالدی در رده بندی‬ ‫برترین تیم های باشگاهی جهان با کســب ‪ 93.50‬امتیاز‬ ‫و کســب رتبه ‪ 185‬جهان‪ ،‬به عنوان برترین تیم ایرانی در‬ ‫قاره اسیا معرفی شــدند‪ .‬اما رفته رفته فلســفه این باشگاه‬ ‫تغییر کرد‪ .‬باشگاه صرفا مصرف کننده شد و دیگر مثل قبل‬ ‫محصولی تولید نکرد؛ محصوالتی که هم خود را سودمند‬ ‫کند و هم تیم ملی را‪.‬‬ ‫فوالد در گذر فوتبال ایران‬ ‫فوالد خوزســتان تیمی اســت که تا قبل از ســقوط و‬ ‫انحالل تیم فوتبال «جنوب اهواز» کســی از ان اطالعی‬ ‫نداشت‪ .‬در اصل این تیم جنوب اهواز بود که پروانه باشگاه‬ ‫فوتبال خود را در سال ‪ ۱۳۷۴‬به فوالد خوزستان واگذار کرد‬ ‫تا این تیم بتواند در لیگ سراســری ایران بــازی کند‪ .‬تیم‬ ‫فوالد در ســال ‪ ۱۳۶۵‬فعالیت خود را از لیگ دســته چهارم‬ ‫اهواز اغاز کرد؛ در ســال ‪ ۱۳۷۰‬قهرمان اهواز شــده و دو‬ ‫ســال بعد از ان به لیگ دســته دوم فوتبال خوزســتان راه‬ ‫سالگذشتهاسکوچیچبااینتیمعملکردخوبی‬ ‫ازخودبهجایگذاشت‪.‬مشکالتمختلفیبرای‬ ‫فوالد به وجود امد اما این مربی موفق شد تیمش‬ ‫را در کورس قهرمانی نگه دارد‪ .‬هر چند انها سال‬ ‫گذشته قهرمان نشــدند اما تیمی قابل احترام‬ ‫بودندکهیقهبزرگانلیگرامی گرفتند‬ ‫پیدا کرده بود‪ .‬فوالد در اولین حضورش قهرمان گروه اول‬ ‫این لیگ شد و به دسته باالتر راه یافت‪ .‬حضور این تیم در‬ ‫لیگ اول خوزستان هم با قهرمانی همراه بود‪ .‬فوالد با این‬ ‫قهرمانی جواز حضور در لیگ منطقه ای ایران را کسب کرد‬ ‫اما هیچ گاه در این لیگ حاضر نشد؛ چرا که در سال ‪۱۳۷۴‬‬ ‫باشــگاه در حالی که فصل را به اتمام رســاند‪ ،‬با پشت سر‬ ‫گذاشتن مراحل انتقال امتیاز جایگزین باشگاه سقوط کرده‬ ‫و ورشکسته «جنوب اهواز» در لیگ دوم فوتبال ایران شد‪.‬‬ ‫فعالیت در دسته دوم و اول (‪)۱۳۸۴-۱۳۷۴‬‬ ‫این تیم در سال ‪ ۱۳۸۴‬توانست پس از سال ها فوتبال‬ ‫خوزستان را به یکی از بزرگترین افتخارات خود نا ئل اورد‪.‬‬ ‫این تیم بــا هدایت مربی کــروات خود‪ ،‬مــادن فرانچیچ ‬ ‫حضوردراسیاوسقوطبهدستهاول(‪)۱۳۸۶-۱۳۸۴‬‬ ‫پس از این قهرمانی باشگاه فوالد وارد چالش بزرگی‬ ‫شد‪ .‬با تصویب قانون کاهش بودجه باشگاه های صنعتی‬ ‫کم کم بازیکنان نامدار باشگاه‪ ،‬تیم را ترک کردند و تیم روند‬ ‫نزولی در پیش گرفت‪ .‬در همان زمان ورزشگاه تختی اهواز‬ ‫دستخوش تعمیرات اساســی بود بنابراین بازی های فوالد‬ ‫در ورزشگاه تختی ابادان انجام می شد که موجب لطمات‬ ‫زیادی به این تیم شــد‪ .‬در این فصل تیم نتوانست حضور‬ ‫موفقی در لیگ برتر ایران و لیگ قهرمانان اسیا داشته باشد‬ ‫و به مقام هشتم در لیگ رضایت داد‪.‬‬ ‫تیم که با قهرمانی در فصل قبل جواز حضور در لیگ‬ ‫قهرمانان اسیا را کسب کرده بود‪ ،‬ورزشگاه شهید دستگردی‬ ‫را برای میزبانی بازی های خانگی اش معرفی کرد‪ .‬فوالد در‬ ‫اولین بازی که در تهران برگزار شد؛ تیم قدرتمند القادسیه‬ ‫را گلباران کرد‪ .‬این بازی با نتیجه ‪ ۰-۶‬به پایان رسید‪ .‬دومین‬ ‫بازی در ســوریه‪ ،‬فوالد و االتحاد با نتیجه ‪ ۰-۰‬امتیازات را‬ ‫تقســیم کردند‪ .‬بر خالف دو بازی اول‪ ،‬فوالد در بازی های‬ ‫بعدی عملکرد ضعیفی نشان داد‪ .‬فوال د در چهار بازی چهار‬ ‫بار شکست خورد تا بعد از القادسیه‪ ،‬پاختاکور و االتحاد در‬ ‫جایگاه چهارم قرار گرفته و حذف گردد‪ .‬این تنها حضور این‬ ‫تیم در لیگ قهرمانان اسیا بوده است‪.‬‬ ‫در فصل بعد مشکالت مالی ادامه یافت‪ ،‬شرکت فوالد‬ ‫خوزستان که در ان زمان دولتی به حساب می امد‪ ،‬از سوی‬ ‫دولت به صرف بودجه غیرمجاز ورزشی در فصل قبل متهم‬ ‫گشت و در نهایت تیم با کسب رتبه پانزدهم به لیگ دسته‬ ‫اول سقوط کرد‪.‬‬ ‫بازگشت به لیگ برتر و اغاز مدیریت دهکردی‬ ‫این تیــم در فصــل ‪ ۱۳۸۷-۸۸‬با وجود صدرنشــینی‬ ‫مقتدرانه در گروه خود در دو بازی پلی اف با تیم پیام خراسان‬ ‫دو تساوی به دســت اورد تا از حضور در لیگ برتر محروم‬ ‫بماند‪ .‬امــا با خرید امتیاز تیم ســپاهان نویــن اصفهان به‬ ‫رقابت های لیگ برتر بازگشــت تا باز هم فوتبال خوزستان‬ ‫پس از تیم استقالل اهواز صاحب یک تیم دیگر در لیگ‬ ‫برتر باشــگاه های ایران شــود‪ .‬در اوایل فصل نیز مسعود‬ ‫رضاییــان‪ ،‬مدیرعامل باشــگاه جای خود را به ســیف الله‬ ‫دهکردی رئیس ســابق و موفق هیات فوتبال خوزســتان‬ ‫داد‪ .‬دهکردی از ســال ‪ ۱۳۷۹‬و به درخواســت محســن‬ ‫صفایی فراهانــی‪ ،‬رئیس وقت فدراســیون فوتبال‪ ،‬رئیس‬ ‫هیات فوتبال خوزستان بود‪ .‬وی در اواخر بهمن ماه سال‪۸۶‬‬ ‫به عنوان نایب رئیس هیات امنای باشگاه فوالد انتخاب شد‬ ‫و پس از ماه ها حدس و گمان درباره جایگزینی وی به جای‬ ‫مسعود رضاییان ســرانجام پس از تنش هایی که در کار با‬ ‫خلیل صخراوی‪ ،‬رئیس وقت تربیت بدنی استان خوزستان‬ ‫داشت با استعفا از ریاســت هیات فوتبال استان خوزستان‬ ‫و در حالی که سه هفته از شــروع لیگ هشتم گذشته بود‪،‬‬ ‫به عنوان مدیرعامل باشگاه فوالد معرفی شد‪ .‬با پایان لیگ‬ ‫هشــتم و در شــرایطی که مجید جاللی با تیم نتایج خوبی‬ ‫کســب کرده بود‪ ،‬به یکباره لوکا بوناچیچ که سابقه هدایت‬ ‫قهرمانی در لیگ برتر (‪)۱۳۹۲–۹۳‬‬ ‫این تیم توانست در ســال ‪ ۱۳۹۳‬با مربیگری حسین‬ ‫فرکی بــرای دومین بــار قهرمان لیــگ برتر ایران شــود‪.‬‬ ‫در فصــل ‪ ۹۲-۹۳‬کــه تکلیــف قهرمانی بــه اخرین هفته‬ ‫از مســابقات کشــیده شــده بود‪ ،‬تیم فوالد با شکست تیم‬ ‫گسترش فوالد تبریز با نتیجه یک بر صفر‪ ،‬با پیشی گرفتن‬ ‫از تیم نفت تهران به دومین قهرمانی اش در مسابقات لیگ‬ ‫خلیج فارس دست یافت‪.‬‬ ‫دوران افت فوالد‬ ‫حاال دو سال از قهرمانی انها می گذرد‪ .‬سال گذشته‬ ‫اسکوچیچ با این تیم عملکرد خوبی از خود به جای گذاشت‪.‬‬ ‫مشــکالت مختلفی برای فوالد به وجود امد اما این مربی‬ ‫موفق شــد تیمش را در کورس قهرمانی نگه دارد‪ .‬هر چند‬ ‫انها ســال گذشــته قهرمان نشــدند اما تیمی قابل احترام‬ ‫بودند که یقه بزرگان لیگ را می گرفتند‪ .‬تیمی هجومی که‬ ‫فوتبال چشم نوازی ارائه می داد‪ .‬امسال اما شرایط به کلی‬ ‫عوض شــده‪ .‬انها در بدترین شــرایط خود به سر می برند‪.‬‬ ‫تیمی که ابدا شبیه تیم سال گذشــته نیست‪ .‬جنگیدن بلد‬ ‫نیست و انگیزه ای برای تکان خوردن از قعر جدول ندارد‪.‬‬ ‫انها اوضاع مدیریتی با ثباتی را نیز پشــت سر نمی گذارند‪.‬‬ ‫تغییرات مدیریتی در کنار مشکالت فنی باعث شده تا انها در‬ ‫متن بحران قرار بگیرند‪ .‬ایا فوالد از قعر جدول برمی خیزد؟‬ ‫ایا مدیران این باشــگاه می توانند بار دیگر سیاســت های‬ ‫حرفه ای و درست گذشته این باشــگاه را اجرایی کنند؟ ایا‬ ‫فوالد دوباره به مرکز بازیکن ســازی در فوتبال ایران تبدیل‬ ‫خواهد شــد؟ انها قبل از حل و پرداختن به این موضوعات‬ ‫مهم ابتدا باید به بقا بیندیشند ؛ رویایی حداقلی که فرصت‬ ‫فکر کردن به رویاهای بزرگ تر را از انها گرفته است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫قهرمانی در لیگ برتر (‪)۱۳۸۴-۱۳۸۳‬‬ ‫و با حضور بازیکنــان نامداری چون ایمــان مبعلی‪ ،‬پژمان‬ ‫منتظری‪ ،‬ابراهیــم میرزاپور و‪ ...‬توانســت قهرمان لیگ‬ ‫برتر باشگاه های ایران شــود‪ .‬این امر با شکست تیم های‬ ‫بزرگی از جمله استقالل و پرسپولیس در هر دو بازی رفت و‬ ‫برگشت میسر شد‪.‬‬ ‫فوالد را نیز در کارنامه داشت‪ ،‬به عنوان سرمربی تیم فوالد‬ ‫خوزستان در لیگ نهم معرفی شد‪ .‬دهکردی عالقه بسیاری‬ ‫به لوکا داشت و اعتقاد داشــت حضور لوکا در خوزستان به‬ ‫رشد و ارتقای فوتبال خوزستان کمک خواهد کرد‪ .‬با شروع‬ ‫مسابقات تیم تحت هدایت لوکا بوناچیچ دور از تصور ظاهر‬ ‫شــد و این تیم در پایان هفته هشــتم با چهار امتیاز در قعر‬ ‫جدول قرار داشت! در پایان هفته هشتم و با استعفای لوکا‬ ‫ دوباره مجید جاللی به عنوان ســرمربی انتخاب شد‪ .‬عدم‬ ‫موفقیت لوکا بوناچیچ به مسائلی مربوط می شد که هیچ گاه‬ ‫رسانه ای نشد‪ .‬مهم ترین عامل عدم موفقیت او عدم تعامل‬ ‫با بازیکنان بود‪ .‬جالل کاملی مفرد‪ ،‬سیامک سرلک و بختیار‬ ‫رحمانی از کســانی بودند که گفته می شود کارشکنی های‬ ‫بســیاری در کار لوکا کردند و علنا خواستار بازگشت جاللی‬ ‫بودند‪ .‬سیف الله دهکردی‪ ،‬مدیرعامل باشگاه فوالد تالش‬ ‫بسیاری کرد تا تیرگی روابط بین لوکا و بازیکنان را از بین ببرد‬ ‫اما در این راه موفق نبــود و در نتیجه چندین بار از مدیریت‬ ‫باشگاه استعفا داد که با مخالفت هیات مدیره و مدیرعامل‬ ‫شرکت فوالد خوزستان روبه رو شد‪.‬‬ ‫مجید جاللی بازگشت و سه فصل فوالد را هدایت کرد‬ ‫تا اینکه در واپسین هفته های فصل ‪ ۱۳۹۰–۹۱‬تیم پسرفت‬ ‫کرد‪ .‬در حالی که تیم تا هفته بیست و پنجم با کسب نتایجی‬ ‫قابل قبول در جایگاه ششم جدول لیگ برتر بود؛ در ‪ ۹‬هفته‬ ‫بعدی بدون کسب حتی یک پیروزی و تنزل به رتبه‪ ۱۴‬فصل‬ ‫را تمام کرد‪ .‬این نتایج زمینه ساز تغییر دیگری در کادر فنی‬ ‫شد‪ .‬این بار جاللی رفت و فرکی امد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫پس از یک سال حضور در لیگ دوم کشور‪ ،‬در سال‬ ‫‪ ۱۳۷۵‬فوالد خوزســتان با مربیگری «همایون شاهرخی»‬ ‫توانســت با کســب عنوان نایب قهرمانی به لیگ ازادگان‬ ‫(لیگ سطح یک) راه پیدا کند‪ .‬حضور در لیگ اول کشور‬ ‫افتخار و کاری شگفت انگیز برای این تیم محسوب می شد‬ ‫چرا که انها ‪10‬سال پیش از ان‪ ،‬در لیگ دسته چهار محلی‬ ‫بازی می کردند‪ .‬اما انهــا به همین بســنده نکردند و چهار‬ ‫ســال بعد در اولین دوره جام خلیج فارس عنوان سومی را‬ ‫به دست اوردند‪.‬‬ ‫بدشانسی اقای کروات‬ ‫ایا دراگان اسکوچیچ فوالد را‬ ‫ترک می کند؟‬ ‫ذوب اهن‬ ‫یک پای فینال‬ ‫جام حذفی شد‬ ‫‪71‬‬ ‫ورزش‬ ‫سوسیالیستیتیمداریکردن‬ ‫باشگاه فوالد از فلسفه اش دور شده است‬ ‫بهمن فروتن‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫‪2‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫فوالد در این فصل شرایط خوبی ندارد‪ .‬اما نمی شود‬ ‫درباره فوالد این فصل صحبت کنیم بدون انکه گذشته این‬ ‫باشگاه را ورق نزنیم‪ .‬این باشــگاه دارای فلسفه ای بود که‬ ‫فوتبال ایران را تحت تاثیر قرار می داد‪ .‬فلسفه فوالد توجه‬ ‫به رده های پایه بــود ؛ همان حلقه مفقــوده ای که فوتبال‬ ‫نتیجه گرا اجازه پیدا شدنش را تا زمان های دور و دورتر هم‬ ‫به ما نخواهد داد‪ .‬اما چرا از گذشــته فوالد صحبت کنیم؟‬ ‫مــن می خواهم از اینجا شــروع کنم که زمانــی فوالد یک‬ ‫مدیرعامل داشت که نه تنها با دانش بود بلکه جاه طلبی اش‬ ‫نیز باعث شده بود باشــگاه فوالد در بهترین شرایط ممکن‬ ‫برای رســیدن بــه قهرمانی قــرار بگیرد‪ .‬یعنــی برنامه ای‬ ‫بلند مدت طراحی شده بود که ظرف چند سال فوالد با تکیه بر‬ ‫بازیکنان جوان و با استعدادی که ان روزها در این تیم توپ‬ ‫می زدند بتواند جام قهرمانی لیگ برتر را باالی سر ببرد‪ .‬ان‬ ‫مدیر مســعود رضاییان بود‪ .‬البته او تنها نبود‪ .‬نواصرزاده‬ ‫هم در کنار او خیلی به فوالد کمک می کرد‪ .‬یک سرپرست‬ ‫با تجربه که با بازیکنان رفیق بود و بهترین شــرایط را برای‬ ‫هر مربی به وجود می اورد که به مسائل فنی بیندیشد‪ .‬یک‬ ‫قدم پیش تر مســعود رضاییان برای ان باشگاه دو غنیمت‬ ‫مهم داشــت؛ برنامه و سرمایه گذاری مناســب‪ .‬یعنی اگر‬ ‫هزینه می کرد درست هزینه می کرد و پول را به موقع به تیم‬ ‫تزریق می کرد‪.‬‬ ‫برنامه محور هم بــود‪ .‬یعنی باشــگاه تحت مدیریت‬ ‫او جایی بود که جوانان می توانســتند رشــد کننــد‪ ،‬خود و‬ ‫توانایی های خود را نشــان دهند‪ .‬رضاییــان و نواصرزاده‬ ‫به نظر مــن دو قطب مهم ان تیم بودند‪ .‬تیمی پشــت تیم‬ ‫که خیلی دقیق کارشــان را انجام می دادند‪ .‬در واقع سفره‬ ‫بزرگســاالن فوالد پهن شــده بود تا رده های پایه بتوانند از‬ ‫ان ارتزاق کنند‪ .‬این ارتــزاق دیگر یکطرفه نبود‪ .‬بلکه تیم‬ ‫بزرگساالن فوالد هم از رده های پایه بهره می برد‪ .‬از انگیزه‬ ‫ان جوانان مستعد و از عطش شان برای رسیدن به موفقیت‬ ‫بهره می برد تا به قهرمانی نزدیک تر شود‪.‬‬ ‫اگر رده های پایه را گنجشک های یک باشگاه بدانیم‬ ‫باید بگویم در خیلی از باشــگاه ها این گنجشــک ها تلف‬ ‫می شوند و هیچ اتفاق مثبتی هم برای شان رخ نمی دهد اما‬ ‫در ان فوالد ماجرا چیز دیگری بود‪ .‬بازیکنانی بزرگ شدند که‬ ‫هم به فوالد خدمت کردند و هم به تیم ملی‪ .‬بعد از رضاییان‬ ‫و نواصرزاده خیلی ها امدند و رفتند‪ .‬اما هیچ کدام شــان به‬ ‫اندازه انها جاه طلب نبودند‪ .‬یادمان نرود که سیســتم ها به‬ ‫خودی خود باشــگاه ها را اداره نمی کنند بلکه این مدیران ‬ ‫هستند که به باشــگاه های ما هویت می دهند‪ .‬سیستم ها‬ ‫ساختارهایی دارند‪ .‬ساختار تشــکیل دهنده سیستمی که‬ ‫فوالد را ان ســال به قهرمانی رساند به عقیده من جاه طلبی‬ ‫مدیران ان مقطع فــوالد بود‪ .‬بعد از رضاییــان مدیرانی به‬ ‫فوالد امدند که انسان های خوبی بودند‪ .‬برای فوالد زحمت‬ ‫کشیدند اما زحمت شــان چیزی کم داشــت؛ جاه طلبی‪.‬‬ ‫به عنوان مثال مدیرعامل قبلی اقــای دهکردی بود‪ .‬مرد‬ ‫خوبی است‪ .‬فوتبالیست خوبی هم بوده اما من ان جاه طلبی‬ ‫را در ایشــان ندیدم‪ .‬امــا در مورد مدیران فعلــی فوالد هم‬ ‫چندان شــناخت ندارم اما همین اندازه می دانم که تفاوت‬ ‫این مدیران با مدیرانی که فوالد را در دوره های ابتدایی لیگ‬ ‫به قهرمانی رساندند بسیار زیاد است‪.‬‬ ‫تفاوت اینها تفاوت میان سوسیالیسم و سرمایه داری‬ ‫است‪ .‬رضاییان فوالد را سرمایه داری مدیریت می کرد‪ .‬اگر‬ ‫بخواهید منظورم را بهتر متوجه بشوید باید انگلیس‪ ،‬فرانسه‬ ‫و المان را نام ببرم و بعد از شما بخواهم که فوتبال اینها را با‬ ‫فوتبال شوروی قبل از فروپاشی مقایسه کنید‪ .‬مدیران فعلی‬ ‫می خواهند کم خرج باشند‪.‬‬ ‫هم رضاییان مدیر سالمی بود و هم مدیرانی که بعد از‬ ‫او در راس مدیریت باشگاه قرار گرفتند اما شیوه ها متفاوت‬ ‫بود‪ .‬خیلی خوب است که مدیران فعلی فوالد از اسکوچیچ‬ ‫حمایت می کنند اما خروجی این تصمیم شان رده عجیبی‬ ‫اســت که فوالد در ان قرار گرفته و خشکش زده‪ .‬بنابراین‬ ‫به مدیران فوالد توصیه می کنم مثــل رضاییان جاه طلب‬ ‫باشــند‪ .‬در ایران اگر نتیجه نگیرید باید برویــد‪ .‬برانکو را‬ ‫حاشیه فوتبال ایران نگه داشته است‪ .‬و گر نه کدام مربی‬ ‫ایرانی می توانست نتیجه نگیرد و بماند؟ حاال نقطه مقابل‬ ‫پرسپولیس فوالد است‪ .‬فوالدی که نه خوب بازی می کند‬ ‫و نه خوب نتیجه می گیرد اما کسی کاری به کارش ندارد‪.‬‬ ‫این مساله خوبی نیست‪ .‬باید یکی از ان مثال های معروفم‬ ‫را در اینجا مطرح کنم‪ .‬ببینید‪ ،‬قدیم ها به پرتقالی می گفتیم‬ ‫پرتقال که پرتقال شهسوار بود‪ .‬پوست ضخیمی داشت‪.‬‬ ‫دانه داشــت و کمی هم ترش بود‪ .‬اما پیوندهایی زده شــد‬ ‫و تغییراتی در این پرتقال ایجاد کردند که نتیجه اش شــد‬ ‫پرتقال تامسون؛ نه دانه دارد‪ ،‬نه ترش است و در یک کالم‬ ‫به نظر من پرتقال نیســت‪ .‬چیز دیگری اســت‪ .‬فوالد هم‬ ‫دقیقا به همین سرنوشــت دچار شــده‪ .‬چیز دیگری شده‪.‬‬ ‫انگار در تعلیق اســت‪ .‬چیزی بین قهرمان و ضد قهرمان‪.‬‬ ‫چند باشگاه دیگر هم به این سرنوشت دچار شدند‪ .‬یکی از‬ ‫انها شموشک بود‪ .‬باشگاهی که یک زمانی دو تا اکادمی ‬ ‫داشت و بیشتر از هزار بازیکن نوجوان در ان رشد می کردند‬ ‫و تربیت می شدند‪ 500 .‬تای شــان در نوشهر و ‪ 500‬تای‬ ‫دیگر در گرگان‪ .‬دینامیســم عجیبی در این باشگاه وجود‬ ‫داشت‪ .‬اگر جزو سه تیم برتر لیگ قرار نگرفت اما خیلی از‬ ‫بازیکنان را به فوتبال ما معرفی کرد‪ .‬همین پورقاز شاگرد‬ ‫خود من بود‪ .‬شاگرد باهوشی که حق خودش را از فوتبال‬ ‫گرفت و االن در تیم ملی بــازی می کند‪ .‬اما با نتیجه گرا تر‬ ‫شدن فوتبال شرایط به کلی تغییر کرد‪ .‬فوتبال ما حاال در‬ ‫این حالت قرار گرفته است‪ .‬فوتبالی بی بو و بی خاصیت‪.‬‬ ‫همان تامسونی شــده که از زمین تا اسمان با ان فوتبال با‬ ‫خاصیت و با کیفیــت فرق می کند‪ .‬در چنین شــرایطی ایا‬ ‫اتفاق تازه ای رخ خواهد داد؟ ایا بازگشت مدیران جاه طلب‬ ‫کارساز خواهد شــد؟ به نظرم خیر‪ .‬چون فوتبال دولتی ان‬ ‫دینامیسم را از بین برده است‪ .‬کسی را نمی بینم که دنبال‬ ‫فوتبال باشد‪ .‬دنبال خود فوتبال‪ .‬هر چند برخی مربیان به‬ ‫فوتبال فکر می کنند‪ .‬خو شحالم که علی دایی مربی خوبی‬ ‫شــده‪ .‬مربی ای که در تیمش جوان ها حرف اول و اخر را‬ ‫می زنند‪ .‬او این روحیه را دارد و فوتبال ما باید قدردان امثال‬ ‫دایی باشد‪ .‬با همه اینها باید بگویم فوالد با کمی توجه و با‬ ‫کمی برگشتن به ان فلسفه هایی که این باشگاه را در فوتبال‬ ‫ما بزرگ و بزرگ تر کرد و دو بار به قهرمانی رساند‪ ،‬می تواند‬ ‫بار دیگر از بحران عبور کند و باز هم قهرمان شود اما نباید‬ ‫فراموش کنند که انها همیشــه از توجه به بازیکنان جوان‬ ‫و ایده های نو سود برده اند‪ .‬هر گاه به بازیکنان خالق و با‬ ‫انگیزه اعتماد کردند موفق شــدند و هر بار درست تصمیم‬ ‫گرفته اند نتایج خوبی نصیب شــان شــده اســت‪ .‬فوتبال‬ ‫در خوزستان یک امر عادی نیســت‪ .‬محرکی است برای‬ ‫زندگی‪ .‬مردم انجا تا حد جان فوتبال را دوست دارند بنابراین‬ ‫شایسته بهترین اتفاقات هستند‪ .‬بهترین اتفاقات هم برای‬ ‫انها رقم نمی خورد مگر اینکه به فلسفه های درست خود در‬ ‫گذشته برگردند‪.‬‬ ‫بدشانسیاقای کروات‬ ‫‪3‬‬ ‫ایا دراگان اسکوچیچ فوالد را ترک می کند؟‬ ‫دراگان اســکوچیچ این روزهــا در فوتبــال ایران به‬ ‫بن بســت رســیده اســت‪ .‬او دومین فصل خود را با فوالد‬ ‫سپری می کند‪ .‬اسکوچیچ اهل کرواسی است‪ .‬یک مربی‬ ‫قاطع و با دانش که البته امســال موفق نشــده انتظارات را‬ ‫در خوزســتان براورده کند‪ .‬هر چند فصل گذشــته با وجود‬ ‫مشکالت فراوانی که در این تیم داشت موفق شد تیمش‬ ‫را تا هفته هــای پایانی در کــورس قهرمانی نگــه دارد اما‬ ‫امســال شــرایط برای او به یکباره تغییر کرد‪ .‬او در فوتبال‬ ‫باشگاهی ایران حاال چهره ای اســت که سخت می توان‬ ‫قضاوتش کرد‪ .‬در انزلی با ملوان عملکــرد خیلی خوبی از‬ ‫خود به جای گذاشته‪ .‬در خوزستان در سال نخست هدایت‬ ‫فوالد کارنامه قابل قبولی داشته اما امسال نتایج ضعیف یقه‬ ‫این مربــی را گرفته و موضوع برکنــاری اش هر هفته قوت‬ ‫بیشتری می گیرد‪.‬‬ ‫دوران بازیگری اسکوچیچ‬ ‫اســکوچیچ در دوران فوتبالی اش در کرواسی برای‬ ‫باشگاه فوتبال رییکا‪ ،‬در اسپانیا برای باشگاه های فوتبال‬ ‫الس پالماس و کامپوستال و در امارات متحده عربی برای‬ ‫اتحاد بازی کرد‪ .‬او اولین بازیکنی بــود که از لیگ فوتبال‬ ‫کرواسی به خارج از کشور رفت و به بازی حرفه ای مشغول‬ ‫شد‪ .‬پس از پایان کار خود به عنوان بازیکن‪ ،‬اسکوچیچ به‬ ‫تکمیل دانش خود با شــرکت در کالس های مربیگری در‬ ‫اکادمی فوتبال کرواسی‪ ،‬دانشکده حرکت شناسی‪ ،‬دانشگاه‬ ‫زاگرب پرداخته و موفق به کسب دیپلم مربی و کارشناسی‬ ‫حرفه ای شــد‪ .‬دراگان کار مربیگــری خود را در باشــگاه‬ ‫رییکا اغاز کرد و دو ســال موفق را در جام کرواســی فصل‬ ‫‪ ۲۰۰۴ /۲۰۰۵‬و ‪ ۲۰۰۵ / ۲۰۰۶‬به خود اختصاص داد‪.‬‬ ‫در سال ‪ ۲۰۰۷‬او سرمربی باشگاه اسلوونیایی شد در‬ ‫حالی که این باشگاه در یک وضعیت دشوار در مقیاس لیگ‬ ‫بود‪ .‬تنها دو سال پس از تاسیس باشــگاه و تحت هدایت‬ ‫اسکوچیچ‪ ،‬باشگاه نتایج برجسته ای در لیگ اول اسلوونی‬ ‫به دست اورد‪ .‬دراگان نه تنها با مدیریتش باعث ماندگاری‬ ‫این تیــم در لیگ دســته اول شــد‪ ،‬بــه دو کاپ در فصل‬ ‫‪ ۲۰۰۸/۲۰۰۷‬هم دست یافت؛ جام اسلوونی و سوپر جام‪.‬‬ ‫در فصل ‪ ،۲۰۱۰/۲۰۰۹‬اسکوچیچ از سوی مدیریت‬ ‫باشــگاه العربی کویت به عنوان ســرمربی این تیم متمول‬ ‫انتخاب شد‪ .‬العربی تحت رهبری او به عنوان سرمربی‪ ،‬در‬ ‫جام ولیعهد‪ ،‬حذفی و جام اتحادیه بازی های قابل قبولی از‬ ‫خود به نمایش گذاشــت‪ .‬العربی کویت همچنین با کسب‬ ‫سهمیه جام باشگاه های اسیا ت ا مرحله یک چهارم نهایی این‬ ‫رقابت ها هم حضور یافت و از این نظر هم موفق عمل کرد‪.‬‬ ‫درخشــش این مربی جوان در لیگ کویت باعث شد‬ ‫تا نظر تیم النصر عربســتان به او جلب شــود و اینگونه بود‬ ‫که دراگان پس از کویت‪ ،‬در فصل ‪ ،۲۰۱۱/۲۰۱۰‬توسط‬ ‫باشــگاه فوتبال النصر به خدمت در امد تا در ریاض و یکی‬ ‫از برجسته ترین باشگاه های فوتبال جهان عرب به فعالیت‬ ‫مشغول شود‪.‬در فصل ‪ ،۲۰۱۲/۲۰۱۱‬اسکوچیچ دوباره به‬ ‫وطنش برگشــت و این گونه بود که هدایت باشگاه شهرش‬ ‫رییکا را بر عهده گرفت‪.‬‬ ‫دوره درخشان اسکوچیچ در انزلی‬ ‫در فصل سیزدهم اســکوچیچ برای نخستین بار پا به‬ ‫فوتبال ایران نهاد و نام او در رســانه ها به عنوان ســرمربی‬ ‫تیم ملوان بندر انزلی اعالم شــد‪ .‬حضــور او در این تیم با‬ ‫کسب عنوان هفتمی و یک عملکرد خوب همراه بود‪ .‬وی‬ ‫همچنین در مصاحبــه ای اعالم کرد که عالقه مند اســت‬ ‫هدایت تیم ملی ایران را بر عهده بگیرد‪ .‬ســال گذشته اما‬ ‫باشــگاه فوالد خوزســتان‪ ،‬قهرمان لیگ برتر ایران برای‬ ‫حضور قدرتمند در لیگ برتر و جام باشگاه های اسیا با این‬ ‫مربی جوان قرارداد همکاری امضا کرد‪ .‬قراردادی که گفته‬ ‫می شود هزینه باالیی داشته است‪ .‬هر چند او سال گذشته‬ ‫عملکرد خوبی از خود نشــان داد اما امسال شرایط برای او‬ ‫پیچیده تر شده است‪.‬‬ ‫دراگان اســکوچیچ‪ ،‬پرهزینه تریــن مربــی تاریــخ‬ ‫باشــگاه فوالد خوزســتان‪ ،‬پــس از رقم خــوردن بدترین‬ ‫فصل در تاریخ فعالیت این باشــگاه که با کسب فقط شش‬ ‫امتیاز از ‪ 12‬مســابقه همراه بود در یک قدمی پیوســتن به‬ ‫سپاهان بود اما با مخالفت مدیران فوالد این موضوع منتفی‬ ‫شد‪ .‬اســکوچیچ در خوزســتان ماند اما همچنان روی نوار‬ ‫ناکامی گام برمی دارد‪.‬‬ ‫دراگان اسکوچیچ که خرداد ماه ‪ 93‬به عنوان سرمربی‬ ‫فوالد خوزستان انتخاب شد‪ ،‬طی ‪ 18‬ماه حضور در اهواز‪،‬‬ ‫در پنج دوره مســابقات رسمی ســرمربی فوالد بوده است‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫رتبه پنجم فصل چهاردهم لیگ برتر‪ ،‬حذف در اولین بازی‬ ‫جام حذفی با شکست مقابل تیم دسته اولی پارسه و حذف‬ ‫از مرحله گروهی لیگ قهرمانان اســیا در سال اول حضور‬ ‫اسکوچیچ در اهواز برای این مربی رقم خورد‪.‬‬ ‫ســال دوم حضور این مربی هم با قرار گرفتن در رده‬ ‫پانزدهم جدول رده بندی لیگ برتــر و حذف از جام حذفی‬ ‫همراه شده اســت‪ .‬دراگان اســکوچیچ در مجموع در ‪50‬‬ ‫بازی رسمی روی نیمکت فوالد نشسته که ‪ 18‬پیروزی‪13 ،‬‬ ‫تساوی و ‪ 19‬باخت در این مســابقات برای فوالد رقم خورد‬ ‫است ‪ ،‬این مربی در ‪ 50‬بازی فقط ‪ 67‬امتیاز کسب کرد تا با‬ ‫میانگین ‪ 1.3‬امتیاز در هر مسابقه‪ ،‬اماری ضعیف را نسبت‬ ‫به هزینه باالیی که صــرف حضور وی در اهواز شــده‪ ،‬بر‬ ‫جای بگذارد‪ .‬فوالد خوزســتان در دوران حضــور دراگان‬ ‫اســکوچیچ‪ ،‬در کنار عدم موفقیت در امر نتیجه گیری‪ ،‬از‬ ‫ی منتسب به فوتبال خوزستان‬ ‫نظر ارائه فوتبال زیبا و تهاجم ‬ ‫هم ناکام بود تــا بدین ترتیب فوالد ســال ‪ 94‬لقب بدترین‬ ‫فوالد تاریخ را بگیرد‪ .‬به نظر می رسد اسکوچیچ بیش از این‬ ‫نمی تواند در خوزستان دوام بیاورد‪ .‬او نتایج ضعیفی با فوالد‬ ‫کسب کرده و حاال شمارش معکوس برای برکناری اش اغاز‬ ‫شده است‪ .‬باتوجه به مصاحبه مدیرعامل فوالد شاید رفتن‬ ‫اسکوچیچ از فوالد بسیار نزدیک باشد‪.‬‬ ‫دراگان اســکوچیچ پس از یک فصل حضور موفق‬ ‫در فوالد‪ ،‬امســال با این تیم به بن بســت رســیده اســت و‬ ‫ســهمش از ‪ ١٢‬هفته ابتدایی تنها ‪ ٦‬امتیاز بوده است‪ .‬تیم‬ ‫او یک برد برابر ســیاه جامگان و سه تساوی برابر سپاهان‪،‬‬ ‫راه اهن و پدیده دارد‪ .‬اسکوچیچ که روزهای خوبی در اهواز ‬ ‫نمی گذراند‪ ،‬در جام حذفی نیز تیمش حذف شــده است و‬ ‫البته برخالف فصل قبل برابر استقالل و پرسپولیس باخته‬ ‫اســت و این موضوع باعث دلخوری هواداران خوزستانی‬ ‫شده است‪ .‬امارها نشان می دهد که فوالد با این شرایط در‬ ‫سراشیبی سقوط به لیگ دسته یک قرار گرفته است‪ .‬فوالد‬ ‫در لیگ چهارم قهرمان شد و در لیگ ششم به دسته پایین تر‬ ‫ق مانند ‪ ٩‬سال پیش در حال تکرار است؟‬ ‫رفت‪ .‬ایا این اتفا ‬ ‫مصاحبه اژدری زاده نشــان داده که او عالقه مند به‬ ‫استعفای اسکوچیچ است تا کس دیگری را به تیم بیاورد‪.‬‬ ‫بندهای قرارداد اسکوچیچ دست اژدری زاده را برای اخراج‬ ‫بسته است تا اســکوچیچ همچنان مربی باشد ‪ ،‬در غیر این‬ ‫صورت شــاید خیلی وقت پیش مربی دیگــری برای فوالد‬ ‫انتخاب شده بود‪.‬‬ ‫با توجــه بــه مصاحبــه مدیرعامل فوالد‪ ،‬شــمارش‬ ‫معکوس برای رفتن اسکوچیچ از فوالد شروع شده است ‪،‬‬ ‫مگر اینکه اتفاق تازه ای در این تیم رخ دهد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪73‬‬ ‫ش ویژه‬ ‫گزار‬ ‫حاجی مایلی کوتاه می اید؟‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫مایلی کهن از نمایشی بودن رفتارهای کی روش انتقاد کرده است‬ ‫محمــد مایلی کهن بار دیگر خبرســاز شــد‪ .‬او منتقد‬ ‫کی روش است اما منتقدی که این روزها رئیس فدراسیون‬ ‫فوتبال را هم به ستوه اورده است‪ .‬مایلی کهن بالفاصله پس‬ ‫از بازگشت تیم امید از دوبی انتقادها و کنایه هایش را برای‬ ‫سرمربی تیم ملی بزرگساالن مخابره کرد‪ .‬او گفت استعفای‬ ‫کی روش را بشــنوید اما باور نکنید‪ .‬مایلی کهن از نمایشی‬ ‫بــودن رفتارهای کــی روش انتقاد کــرد و البته حرف های‬ ‫تندی را درباره این مربی به زبان اورد‪ .‬هر چند این انتقادها‬ ‫ابدا از ســوی کی روش پاسخ مســتقیمی دریافت نکرد اما‬ ‫حاجی مایلی باالخره کار را ظرف یک هفته به جایی رساند‬ ‫که علی کفاشیان برای ارام نگه داشــتن جو تیم ملی امید‬ ‫مجبور شد دستورات تازه ای را به حبیب کاشانی ابالغ کند‪.‬‬ ‫بازگشــت مایلی کهن و دیگر اعضــای کادر فنی تیم‬ ‫امید از اردوی دوبی با یک اتفاق همراه شده بود؛ برد پر گل‬ ‫تیم ملی برابر گــوام‪ .‬کی روش پس از ان دیــدار گفته بود‬ ‫با شــرایط فعلی چندان به اینده تیم ملی امیدوار نیســت و‬ ‫البته شایعه کناره گیری اش از ســرمربیگری تیم ملی را رد‬ ‫نکرده بود‪ .‬اما واکنش ها درباره کی روش خیلی منفی نبود‪.‬‬ ‫به خصوص اینکه رسانه ها خبر چند عمل جراحی کی روش‬ ‫را نیز فاش کردند تا معلوم شــود کی روش به رغم کســالت‬ ‫جدی همراه تیم ملــی ایران بوده و هرگز از بار مســئولیتی‬ ‫که روی دوشش قرار داشته‪ ،‬شــانه خالی نکرده است‪ .‬اما‬ ‫محمد مایلی کهن قاعده بازی را به هم زد‪ .‬او پس از بازگشت‬ ‫به تهران علیه کــی روش موضع گیری کــرد و گفت‪« :‬او‬ ‫استعفا نمی دهد و حرف هایش را بشنوید و باور نکنید‪ .‬این‬ ‫اظهارنظر در کنار کنایه های دیگــری که مایلی کهن برای‬ ‫کی روش مخابره کرد باعث شــد تا علی کفاشیان نسبت به‬ ‫این رفتار مدیر فنی تیم امید واکنش نشان دهد‪ .‬کفاشیان‬ ‫در واکنش به اظهارات مایلی کهن علیه کی روش مبنی بر‬ ‫اینکه حرف های ســرمربی پرتغالی تیم ملی درباره استعفا‬ ‫تنها یک نمایش از سوی اوست‪ ،‬گفت‪« :‬این نوع صحبت‬ ‫کردن علیه ســرمربی تیم ملی خوب نیســت‪ .‬همه باید از‬ ‫تیم ملی حمایت کنیم‪ .‬این حرف ها تحریک امیز اســت‪.‬‬ ‫قطعا با مایلی کهن و کاشانی جلســه ای می گذارم و به انها‬ ‫می گویم که وقتی همه در یک سنگر هستیم نباید این گونه‬ ‫حرف بزنیم‪».‬‬ ‫امــا ایــن پایــان ماجــرا نبــود‪ .‬مایلی کهن نــه تنها‬ ‫سکوت نکرد بلکه شــیب انتقادات خود نسبت به سرمربی‬ ‫تیم ملی را تندتر کرد‪ .‬او هفته گذشــته به خصوص در مورد‬ ‫مرخصی هــای کــی روش و البته نــوع تمرینــات تیم ملی‬ ‫حرف هایی به زبان اورد که بیشتر جنبه تمسخر کی روش را‬ ‫داشت تا نقد منصفانه او‪ .‬مایلی کهن گفت‪« :‬یک کارمند‬ ‫که ماهی یــک میلیون تومان یــا نهایتا ماهــی ‪ 2‬میلیون‬ ‫تومان حقوق می گیرد سالی ‪ 30‬روز بیشتر مرخصی ندارد و‬ ‫اگر بخواهد بیش از این مرخصی برود باید مرخصی بدون‬ ‫حقوق داشته باشــد که میزان ان هم مشخص است و اگر‬ ‫بیش از حد بخواهد از مرخصی بدون حقوق اســتفاده کند‬ ‫اخراج می شود‪ .‬اما چگونه اســت که کی روش می خواهد‬ ‫بیش از مرخصی که استحقاقش را دارد‪ ،‬برود چه اشکالی‬ ‫دارد که مرخصی بدون حقوق برود‪ .‬ایا خون او از خون یک‬ ‫کارمند ایرانی که دستمزد یک تا ‪ 2‬میلیون تومان می گیرد‪،‬‬ ‫رنگین تر است‪ .‬ضمن اینکه از تمام تمرینات کی روش فیلم‬ ‫گرفته شده‪ ،‬این فیلم ها را بدهند و ما هم ببینیم و از تمرینات‬ ‫کی روش چیزی یــاد بگیریم‪ .‬به طوری کــه در گروه چهار‬ ‫تیمی پنجم نشویم‪».‬‬ ‫ایــن اظهارنظر تنــد در کنــار دیگر حرف هــای تند‬ ‫مایلی کهــن باعث شــد تا برخــی از اهالی فوتبال نســبت‬ ‫بــه اظهــارات مایلی کهن جبهه گیــری کنند و طــرح این‬ ‫موضوعــات را به ضــرر تیم ملی امیــد بداننــد‪ .‬مخالفان‬ ‫مایلی کهن اعتقاد داشتند او با این حرف ها باعث می شود‬ ‫که تیم ملی امید در بهترین شرایط ممکن دچار حاشیه های‬ ‫مخرب شــود و نتواند در مســیر صعود به المپیک ریو قرار‬ ‫بگیرد‪ .‬همچنیــن این مصاحبه های تند باعث شــد تا علی‬ ‫کفاشیان باالخره در قبال این موضوع تصمیم جدی اتخاذ‬ ‫کند‪ .‬این در حالی بود که رئیس فدراســیون فوتبال تقریبا‬ ‫خیالش راحت شده بود که حبیب کاشــانی به عنوان مدیر‬ ‫تیم امید نمی تواند به طور مســتقیم بــه محمد مایلی کهن‬ ‫تذکر بدهد و او را از مصاحبه علیه کی روش بازدارد‪ .‬بنابراین‬ ‫اواخر هفته گذشته دستور علی کفاشیان در قالب ابالغیه‬ ‫مهم به حبیــب کاشــانی روی خروجــی خبرگزاری ها قرار‬ ‫گرفت؛ کادر فنی تیم امید بدون مجوز حق مصاحبه ندارد‬ ‫و هرگونه مصاحبه اعضــای کادر فنی تیم فو تبا ل المپیک‬ ‫ایران منــوط به ارائه مجوز توســط مجموعه فدراســیون‬ ‫فو تبا ل اســت‪ .‬رئیس فدراســیون فو تبا ل در جلســه ای با‬ ‫کاشانی‪ ،‬مدیر تیم فو تبا ل المپیک ایران ممنوعیت مصاحبه‬ ‫اعضای کادرفنی امید را بدون کسب مجوز به حبیب کاشانی‬ ‫ابالغ کرد و مصاحبه این اعضــا را منوط به اجازه مجموعه‬ ‫فدراسیون فو تبا ل دانست‪ .‬در این جلسه کفاشیان ضمن‬ ‫ابراز نارضایتی از صحبت های مایلی کهن و ایجاد فضاسازی‬ ‫و حواشــی پس از ان عنوان کرد که چنیــن صحبت هایی‬ ‫عامل خدشــه دار شــدن وحدت تیم های ملــی و ناراحتی‬ ‫برخی ارکان فدراسیون فو تبا ل شده است‪ .‬مدیر تیم فو تبا ل‬ ‫المپیک نیز ضمن پذیرش صحبت های رئیس فدراسیون‬ ‫فو تبا ل چنین مساله ای را درست دانست و عنوان کرد که در‬ ‫راستای احقاق ان تالش خواهد کرد‪.‬‬ ‫حبیب کاشانی اما در واکنش به این ابالغیه‪ ،‬موضع‬ ‫حمایت از کــی روش را در دســتورکار قــرار داد اما طوری‬ ‫اظهارنظر کرد که محمد مایلی کهن هم از او دلخور نشود‪.‬‬ ‫او گفت‪« :‬من هم از کفاشیان و هم از مایلی کهن کوچک تر‬ ‫هستم‪ .‬کفاشــیان و مایلی کهن دوســتان قدیمی هستند‬ ‫که سابقه دوســتی انها با من بیشتر است‪ ،‬اما در این رابطه‬ ‫باید اشــاره کنم که ما در اســتانه بازی های مهمی هستیم‬ ‫و به ارامش بیشــتری نیز نیــاز داریم‪ .‬هر یــک از طرفین‬ ‫حرف هایی که باید در این مدت می زدند‪ ،‬عنوان کرده اند‪.‬‬ ‫حتی مایلی کهن اعتقاد داشت که باید به کی روش مرخصی‬ ‫بدون حقوق داد که این مساله با مخالفت فدراسیون فو تبا ل‬ ‫همراه اســت‪ .‬مردم از ما انتظار المپیکی شــدن را دارند‪.‬‬ ‫عالوه بر این تیم ملــی در ر قا بت های انتخابی جا م جها نی‬ ‫حضور دارد و باید برای صعود به جا م جها نی ‪ 2018‬روسیه‬ ‫تالش کند بنا بر این نباید توجیهی را از هیچ یک از طرفین‬ ‫داشــته باشــیم‪ .‬از طرفین خواهش می کنم کــه اهمیت‬ ‫موضوع را درک کنند‪ ،‬چرا که قطعا طرح چنین صحبت هایی‬ ‫روی روح و روان تیم المپیک و تیم ملی بز ر گســاالن تاثیر‬ ‫می گذارد و به نفع هیچ یک از دو تیم نیست‪ .‬من به عنوان‬ ‫یک برادر از مایلی کهن و کی روش می خواهم تمرکز خود‬ ‫را روی تیم هایشان قرار دهند تا نام ایران را با افتخار افرینی‬ ‫عجین کرده و پرچم ایران را برافراشته کنند‪».‬‬ ‫اگر چه حبیــب کاشــانی‪ ،‬علــی کفاشــیان و دیگر‬ ‫مدیــران فوتبال تــاش می کنند تــا محمــد مایلی کهن‬ ‫را وادار به ســکوت کنند اما بــه نظر نمی رســد که محمد‬ ‫مایلی کهن از این دســتور تبعیت کند‪ .‬می بایســت منتظر‬ ‫حاشــیه های جدیدتری در تیم ملی امید باشــیم‪ .‬انجا که‬ ‫حبیب کاشانی به عنوان مدیر این تیم قصد اجرایی کردن‬ ‫ابالغ کفاشیان را خواهد داشت اما از سویی دیگر متقاعد‬ ‫کردن مایلی کهن به سکوت کار دشــوار یا به عبارتی بهتر‬ ‫ماموریتی غیر ممکن است‪ .‬محمد مایلی کهن این روزها‬ ‫نه تنها کی روش را از لحاظ اخالقی بلکه از لحاظ فنی نیز‬ ‫زیر سوال می برد و تمرینات این مربی را به سخره می گیرد‪.‬‬ ‫ایا او که زیر مجموعه ای از فدراســیون فوتبال محسوب‬ ‫می شــود و در تیــم امید صاحب پســت اســت‪ ،‬می تواند‬ ‫در مورد ســرمربی تیم ملی بزرگســاالن اینگونه دســت به‬ ‫اظهارنظرهای تند بزند؟ ایا نظارت کی روش بر عملکرد تیم‬ ‫امید تیر خالص به حاجی مایلی است و مدیر فنی تیم امید‬ ‫می پذیرد که تحت نظارت سرمربی تیم ملی بزرگساالن باید‬ ‫کار کند؟ بعید است‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫ذوب اهن یک پای‬ ‫فینال جام حذفی شد‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫یحیــی گل محمــدی تیمــش را بــه فینال‬ ‫جام حذفی رســاند‪ .‬این مربی جوان که طی یکی‬ ‫دو سال اخیر عملکرد خیره کننده ای از خود به جای‬ ‫گذاشته و در ذوب اهن روزهای خوبی را پشت سر‬ ‫می گذارد‪ ،‬هفته گذشــته در مصاف با اســتیماچ‬ ‫موفق شد برنده از زمین بیرون بیاید‪.‬‬ ‫گل محمــدی یکــی از مربیان بــا اخالق و‬ ‫بدون حاشیه فوتبال کشورمان است که در صورت‬ ‫ادامه این روند می توانــد در اینده ای نه چندان دور‬ ‫یکی از ســرمایه های مهم مربیگری فوتبال ایران‬ ‫محسوب شود‪ .‬انچه سرمربی ذوب اهن را از سایر‬ ‫مربیان متمایز می کند حساســیت بیــش از حد او‬ ‫برای وارد نشدن در مســائلی است که ارامش را از‬ ‫تیمش می گیرد‪ .‬بنابراین در مورد موضوعاتی که به‬ ‫ذوب اهن مربوط نمی شود ابدا اظهارنظر نمی کند‪.‬‬ ‫او در بین دو نیمه بازی با ســپاهان شــاگردانش را‬ ‫به بهترین شکل ممکن تهییج کرده بود‪ .‬خودش‬ ‫می گوید‪« :‬در بین دو نیمه بــه بازیکنانم گفتم که‬ ‫خودتان را در خرمشهر ببینید و ایمان داشته باشید‬ ‫که می توانید حریف را شکست دهید‪».‬‬ ‫اگر چه یحیی خود مربی بســیار خونسردی‬ ‫است اما نشان داده که می تواند در شرایط بحرانی‬ ‫که شاگردانش از لحاظ روحی کم اورده اند تیمش‬ ‫را صاحب روحیه بردطلبی کند‪.‬‬ ‫او با ذوب اهن در لیگ برتــر نیز نتایج خوبی‬ ‫کســب کرده و در کورس قهرمانی اســت‪ .‬ضمن‬ ‫اینکه تیمش در رده سوم قرار دارد و می تواند یکی‬ ‫از شانس های کسب عنوان قهرمانی در لیگ برتر‬ ‫هم باشد‪.‬‬ ‫مزایای داشتن یک چشم تکنیکال‬ ‫ما با شخصیت دوم کی روش شخصیت اول او را می زنیم‬ ‫جالل چراغپور‬ ‫کارشناس فوتبال‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫منبع‪ :‬ایلنا‬ ‫ورزش‬ ‫به نظر من کارلوس کی روش ‪ 2‬شــخصیت متفاوت‬ ‫دارد؛ شــخصیت اول او فنــی و قابل احتــرام و جزو نکات‬ ‫مثبت او اســت‪ .‬باید بگویم که در ‪ 20‬ســال گذشته چنین‬ ‫کارهای فنی مناسبی به تیم ملی فوتبال ما تزریق نشده بود‬ ‫و اصال شکل بازی ما این طور نبود‪ .‬اما کی روش این تحول‬ ‫را در تیم ملی ایجاد کرده اســت‪ .‬بعد از بالژویچ تیم ملی ما‬ ‫‪ 12‬سال با سه مربی به یک شکل و با ‪ 11‬بازیکن ثابت بازی‬ ‫می کرد و همه ما قبل از بازی ترکیب تیم ملی را می دانستیم‪.‬‬ ‫اما کــی روش در تیم ما تغییــرات ایجاد کرد چون چشــم‬ ‫تکنیکالی و چشــم برتر دارد و از درون لیگ ما کســانی را‬ ‫انتخاب می کند و انها را بزرگ می کند که بعد از بازی کردن‬ ‫انها می گوییم که اینها چه بازیکنان خوبی هســتند‪ .‬جالب‬ ‫اینکه قبل از انکه کی روش انها را بــه تیم ملی ببرد و از انها‬ ‫بازی بگیرد این بازیکنان برای مــا بازیکنانی عادی بودند‪.‬‬ ‫بازیکنانی مثل وریا غوری‪ ،‬وحید امیری یا مرتضی پورعلی‬ ‫گنجی که می بینیم چقدر خوب بازی می کنند‪ .‬ما اگر تمام‬ ‫اینها را کنار هم بگذاریم و البته ان ســه بازی جام جهانی را‬ ‫یادمان بیاید که ســرمان باال بود و به تیم ملی مان افتخار‬ ‫می کردیــم‪ ،‬متوجه می شــویم که کــی روش یک کالس‬ ‫از همه ما بهتر فکر می کند‪ .‬کی روش چندین ســال است‬ ‫که اســتعدادیاب تیم بزرگی مثل منچســتر یونایتد بوده و‬ ‫برای این تیــم بازیکن انتخاب کرده اســت‪ .‬او ســرمربی‬ ‫رئال مادرید بوده است‪ .‬اگر کسی حتی یک روز هم سرمربی‬ ‫رئال باشد کار بسیار بزرگی کرده اســت‪ .‬ما این همه مربی‬ ‫داریم‪ .‬لطفا یکی از انها برود و یک ســاعت سرمربی رئال‬ ‫بشــود‪ .‬ایا می تواند؟ بنابراین ما از نظر فنی نمی توانیم به‬ ‫کی روش ایراد بگیریم چون کــی روش اول فکر می کند و‬ ‫بعد با شجاعت اجرا می کند‪ .‬مثال کی روش بازیکن جوانی‬ ‫مثل سعید عزت اللهی را در ترکیب تیم ملی قرار می دهد و‬ ‫جواب خوبی هم می گیرد و بعد ما در موردش حرف می زنیم‪.‬‬ ‫البته افراد دیگری در فوتبال ما هستند که کم و بیش همین‬ ‫نگاه به بازیکــن را دارند‪ .‬مربیانی مثــل علی دایی و یحیی‬ ‫گل محمدی اما غنای دید کی روش را ندارند و بقیه مربیان‬ ‫ما هم مصرف کننده و ســاده خور هستند‪ .‬حتی کسانی که‬ ‫ادعای سازندگی دارند هم حوصله این کار را ندارند اما علی‬ ‫دایی در پرســپولیس بازیکنانی مثل طارمی و عالیشاه را به‬ ‫میدان می فرســتاد که جواب مثبتی هم می گرفت‪ .‬اما در‬ ‫مورد شــخصیت دوم کی روش باید بگویم که او از جوانی‬ ‫پرخاشگر و مبارزه طلب بوده و ببینید که در رختکن منچستر‬ ‫با چه مربیان و بازیکنانی درگیر شده است و این مبارزه جویی‬ ‫او را عمدا یا سهوا با شخصیت تکنیکی اش درگیر می کنیم‬ ‫و با استفاده از شخصیت دوم او شخصیت اولش را تخریب‬ ‫می کنیم‪ .‬نقطه ضعف کی روش شــخصیت پرخاشــگر او‬ ‫است‪ .‬مردم و مســئوالن ما وقتی رفتار ناپسند کی روش را‬ ‫می بینند‪ ،‬نمی تواننــد مثل خودش با او برخــورد کنند یعنی‬ ‫مسئوالن ما نمی توانند یقه شان را مثل کی روش باز کنند و با‬ ‫او دعوا کنند‪ ،‬به همین دلیل از نظر فنی به او ایراد می گیرند‪.‬‬ ‫انتظار داریم مســئوالن ما با کی روش صحبت کنند و تذکر‬ ‫بدهند اما از نظــر فنی باید بپذیریم که مربی بزرگی اســت‪.‬‬ ‫االن تیم ملی ما سر و شــکل خاصی پیدا کرده و می داند در‬ ‫طول بازی چطور جمع شــود یا حمله کند و ضد حمله بزند‪.‬‬ ‫این روزها یک موضوع دیگر که خیلی مورد توجه مخالفان‬ ‫اقای کی روش قرار گرفته‪ ،‬بحث مرخصی های او اســت‪.‬‬ ‫می گویند کی روش باید به مرخصی بدون حقوق برود‪ .‬این‬ ‫حرف را قبول ندارم‪ .‬در مورد بحث کمیت باید بگویم شــما‬ ‫هیچ وقت به یک نفر که با او قرارداد‪ 9‬ماهه دارید‪ ،‬نمی گویید‬ ‫اگر یک ماه نباشی هشــت ماه حقوق می گیری‪ .‬شما به او‬ ‫پول می دهید که کارش را با کیفیت انجام دهد‪ .‬ما به کیفیت‬ ‫کی روش پول می دهیــم چون کار فنــی او را می خواهیم‪.‬‬ ‫بنابراین در امور کیفی نه زمان دخیل است و نه کمیت ها‪ .‬ما‬ ‫کی روش را به دالیل کیفی و فنی استخدام کرده ایم بنابراین‬ ‫اگر ‪ 40‬روز هم نباشد به نظرم عیبی ندارد‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫اسالم به روایت‬ ‫محمد(ص)‬ ‫فیلم مجیدی رکورددار فروش شد‬ ‫فیلم کودکی پیامبر اســام پرداخت‪ .‬اســترارو با اشاره به‬ ‫معراج پیامبر اســام گفت‪« :‬به نظر من تعالی انســان که‬ ‫سیاحت است را می توانیم به مراحل مختلفی تقسیم کنیم‬ ‫و تالش کنیم ان را به تصویر بکشیم‪» .‬او از قصد خود برای‬ ‫نزدیک کردن ادیان در ساخت این اثر گفت و افزود‪« :‬برای‬ ‫رسیدن به این هدف‪ ،‬به دنبال موقعیت بین المللی بودیم تا‬ ‫بتوانیم به ان دست یابیم‪».‬‬ ‫دارنده سه جایزه اســکار در فیلمبرداری‪ ،‬پس از ذکر‬ ‫نکاتــی در خصــوص ویژگی هــای اساســی فیلمبرداری‬ ‫فیلــم محمدرســول الله(ص)‪ ،‬گفــت‪« :‬که در ســاخت‬ ‫فیلم محمــد(ص) از جدیدتریــن تکنولوژی های عرصه‬ ‫فیلمبرداری در نور و تصویر استفاده شده است «این برای‬ ‫من خیلی مهم بود و برای همین تکنولوژی و تکنیک های‬ ‫ســینماتوگرافی ایرانــی و ایتالیایــی را بــا هم تلفیــق و از‬ ‫تکنیک های جدید تفکیک رنگ و نور اســتفاده کردیم‪».‬‬ ‫ســینماتوگراف فیلــم محمد رســول الله با ایــن جمالت‬ ‫سخنانش را به اتمام رســاند‪« :‬این اقدامات فنی در حالی‬ ‫از سوی ما صورت می گرفت که با عشق و عالقه این کار را‬ ‫انجام می دادیم؛ یعنی با یک انرژی خاص و با پیام صلح‪».‬‬ ‫در بخش دیگــری از مراســم اختتامیه‪ ،‬رئیس جشــنواره‬ ‫بین المللی هنر فیلمبرداری کمرایمیج لهستان در سخنانی‬ ‫ضمن ارائه گزارش از برگزاری این جشــنواره فنی در حوزه‬ ‫سینماتوگرافی گفت‪« :‬جشــنواره ما مفتخر است که فیلم‬ ‫محمدرسول الله (ص) را میزبانی کرد و ان را نمایش داد‪».‬‬ ‫در روزهای کــه حمله به پاریس‪ ،‬اروپا را در وحشــت‬ ‫فرو برده بود‪ ،‬قرائت درست از اســام با صدای دیگری در‬ ‫اروپا شنیده شد‪.‬فیلم ســینمایی محمد رسول الله(ص) با‬ ‫حضور مجید مجیدی‪ ،‬کارگردان فیلم و ویتوریو استرارو‪،‬‬ ‫مدیر فیلمبرداری ان‪ ،‬پنجشنبه شب در جشنواره بین المللی‬ ‫کمریمیج لهستان به نمایش درامد‪ ،‬تا در کنار هجمه های‬ ‫رکورددار فروش‬ ‫برخی کشورهای عربی برای جلوگیری از اکران جهانی فیلم‬ ‫محمد رسول الله(ص) گامی دیگر برای عرضه بین المللی‬ ‫فیلم محمد رســول الله(ص) با فروش هفت میلیارد‬ ‫این فیلم برداشته شود‪ .‬بیســت و سومین دوره از جشنواره‬ ‫تومانی در شهرســتان ها و شــش میلیــارد و ‪ 580‬میلیون‬ ‫هنر فیلمبرداری «کمرا ایمج» طبق اعالم پیشین با دعوت‬ ‫تومانی در تهران توانســت رکورد فروش سینمای ایران را‬ ‫که پیش از این در دست فیلم سینمایی شهرموش ها ‪ 2‬بود‬ ‫از مجید مجیــدی و «ویتوریو اســترارو» کارگردان و مدیر‬ ‫جابه جا کند‪.‬‬ ‫فیلمبرداری فیلم «محمد رســول الله(ص)» جایزه «زوج‬ ‫این در حالی اســت که عنوان شــده نخستین اکران‬ ‫برجسته سینمایی» به انها تقدیم کرد‪ .‬مجید مجیدی پس‬ ‫از دریافت نشان ویژه جشنواره در سخنان کوتاهی به تشریح‬ ‫عمومی فیلم «محمد رســول الله»(ص) در کشــور ترکیه‬ ‫اهداف ســاخت فیلم سینمایی محمدرســول الله(ص) با‬ ‫و از روز ‪ 17‬ربیــع االول همزمــان با ســالروز میــاد پیامبر‬ ‫همکاری گروهی از ســینماگران از جمله ویتوریو استرارو‬ ‫اعظم(ص) اغاز می شود‪ .‬قرار است این فیلم توسط شرکت‬ ‫پرداخت و از وی قدردانی کرد‪ .‬مجیدی در بخش دیگری‬ ‫‪ ATV‬به عنوان پخش کننده ان در ‪ 430‬سالن سینمای ترکیه‬ ‫از در سخنانش با اشــاره حوادث تروریســتی اخیر در اروپا‬ ‫اکران شود‪.‬‬ ‫ان طور که عنوان شده فیلم محمد رسول الله(ص)‬ ‫افزود‪« :‬عده ای همچون گروه داعش امروز تصویر بسیار‬ ‫بد و خشنی را از اسالم ایجاد کردند که باعث رعب و وحشت‬ ‫پس از ترکیه در کشورهای عربی چون عراق‪ ،‬سوریه و لبنان‬ ‫شده است‪ .‬این اتفاقات هیچ ربطی به اسالم ندارد و داعش‬ ‫روی پرده سینماها می رود‪ .‬به گفته محمدرضا صابری‪ ،‬مدیر‬ ‫دیگر جوایز‬ ‫نام اسالم را به سرقت برده است؛ اما این درست نیست و در‬ ‫پخش دفتر فیلم نورتابان‪ ،‬فیلم محمد رسول الله (ص) در‬ ‫«اد الخمن» بــرای تصویربرداری فیلــم «کارول»‬ ‫حقیقت‪ ،‬دین اسالم‪ ،‬دین صلح و محبت و صفا و صمیمیت‬ ‫حال حاضر به ترکیه ارائه شده و دوبله ان در ترکیه زیر نظر‬ ‫مجیدی در حال انجام است و به محض اماده شدن دوبله‬ ‫موفــق بــه کســب جایــزه «قورباغــه طالیــی» بهترین‬ ‫و دوستی است‪».‬‬ ‫و تائید مجیدی‪ ،‬اکران فیلم در این کشور اغاز خواهد شد‪.‬‬ ‫تصویربــرداری ســال شــد‪ ،‬ایــن فیلــم بــه کارگردانــی‬ ‫کارگردان فیلم محمدرسول الله(ص) بر این نکته هم‬ ‫البته کشورهای زیادی هستند که میزبان فیلم محمد(ص)‬ ‫«تد هاینس» یکی از پرامید ترین فیلم ها در جوایز اســکار‬ ‫تاکید کرد که «اسالم واقعی هیچ دین الهی را نفی نمی کند‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫‪ ۲۰۱۶‬محسوب می شود‪.‬‬ ‫و با همه ادیان الهی رابطه برادری و دوستی دارد»‪ .‬هنگامی‬ ‫فیلم «قوچ ها» به کارگردانی «گریمور هاکانارسون»‬ ‫که مجیدی از اسالم واقعی و رابطه دوستی و برادری ان با‬ ‫مجید مجیدی در مصاحبه ای با اعــام اینکه فیلم‬ ‫نماینده ســینمای ایســلند در جوایز اســکار ‪ ۲۰۱۶‬نیز که‬ ‫ادیان الهی دیگر سخن گفت‪ ،‬جمعیت دو هزار نفری حاضر‬ ‫«محمــد رســول الله(ص)» در کشــورهای نروژ‪ ،‬ســوئد‬ ‫تصویربــرداری ان را «برنــدت گرولن» بر عهده داشــت‬ ‫در ســالن اپرای بیدگورچ به پاخواسته و دقایقی به تشویق‬ ‫به نمایــش درخواهــد امد‪ ،‬گفــت‪« :‬اکران ایــن فیلم در‬ ‫این سخنان پرداختند‪.‬‬ ‫نیز جایــزه «قورباغه نقــره ای» و فیلم «پســر ســائول»‬ ‫عرصه های جهانی باوجود کارشکنی های کشورهای عربی‬ ‫مجیدی در پایان با تشــکر از مسئوالن‬ ‫مثل عربستان سعودی‪ ،‬اغاز شده و «محمد‬ ‫جشــنواره و کشور لهســتان برای حضور فیلم‬ ‫رسول الله(ص)» در کشور دانمارک که چند‬ ‫سال قبل توهینی را نسبت به ساحت پیامبر‬ ‫محمدرســول الله(ص) در ایــن جشــنواره‬ ‫انجام داده بودند‪ ،‬به نمایش درامد‪.‬‬ ‫زینب مغنیه‪ ،‬خواهر شــهید حاج عماد مغنیه پس از مشاهده فیلم سینمایی محمد‬ ‫بین المللی‪ ،‬ابراز امیدواری کرد که فیلم کودکی‬ ‫نمایش فیلم در ســینماهای دانمارک‬ ‫رسول الله(ص) در لبنان یادداشتی منتشر کرد‪ .‬در بخشی از این یادداشت امده است‪:‬‬ ‫پیامبر اسالم در دنیا دیده شود و به عنوان یک‬ ‫با موفقیت همراه بود و تعدادی از مسلمانان‬ ‫««سه ساعت تمام گذشت بدون اینکه متوجه گذشتنش بشوم‪ .‬از لحظات اول و تا لحظه‬ ‫کار فرهنگی اثرگذار باشد و بتواند گوشه ای از‬ ‫درخواســت کردنــد ایــن فیلم بــه صورت‬ ‫اخر فیلم نفسم در سینه حبس شده بود‪ .‬روی کدام عنصر زیبای فیلم بیشتر تمرکز کنم؟ در‬ ‫چهره واقعی اسالم را که امروز با فعالیت سوء‬ ‫سمبلیک در مسجد امام علی(ع) این کشور‬ ‫بین این همه زیبایی گم شدم! از زیبایی صحنه ها و تصویرسازی رخدادها و شخصیت ها‬ ‫گروه های تکفیری مواجه شده است‪ ،‬به ملت‬ ‫که یکی از مساجد مهم است ‪ ،‬نمایش داده‬ ‫تا موسیقی و بازیگری‪ .‬و اینها جدای از شخصیتی است که برای حضرت محمد(ص) به‬ ‫جهان نشان دهد‪.‬‬ ‫پس از سخنان مجیدی‪ ،‬ویتوریو استرارو‬ ‫شود که در انجا با استقبال زیادی روبه رو شد‪.‬‬ ‫تصویر کشیده شد‪ ...‬لذت جدیدی را هنگام فرستادن صلوات احساس می کنم‪ ،‬دیگر‬ ‫مدیــر فیلمبــرداری (ســینماتوگراف) فیلــم‬ ‫نمی توانم ان را بی گریه تلفظ کنم‪ ...‬حســرتی در دلم به جا مانده است‪ :‬پیامبری یتیم‪،‬‬ ‫پس از لهستان به سوئد‪ ،‬نروژ می رویم و بعد‬ ‫مظلوم‪ ،‬مهربان‪ ،‬امروز با بهره بردن از اســمش به حریم دین تجاوز کردند‪ ...‬ای کاش‬ ‫سینمایی محمدرســول الله(ص) در سخنانی‬ ‫از انجا نیز فیلم «محمد رسول الله(ص)» را‬ ‫همه می توانستند این فیلم را ببینند تا شــاید در دلمان رحمت و اخالقی که به خاطر ان‬ ‫ضمن ابراز خرسندی از حضور در این جشنواره‬ ‫در خانه سینمای ایتالیا برای دست اندرکاران‬ ‫به بیان نکات و خاطراتی از حضورش در پروژه‬ ‫محمد(ص) فرستاده شد‪ ،‬بیدار شود‪».‬‬ ‫سینمای این کشور نمایش می دهیم‪».‬‬ ‫دیدار‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫یادداشت خواهر شهید مغنیه‬ ‫‪76‬‬ ‫نماینده اســکار مجارســتان بــه جایــزه «قورباغــه برنز»‬ ‫بهترین فیلمبرداری سال از سوی جشنواره بین المللی هنر‬ ‫فیلمبرداری «کمرا ایمیج» دست یافت‪« .‬الرس اسکری»‬ ‫فیلمبردار مستند تحسین شده «چهره سکوت» به همراه‬ ‫«جاشــوا اوپنهیمر» کارگــردان این فیلم جایــزه بهترین‬ ‫تصویربرداری را در بخش مستند دریافت کردند و «بنویت‬ ‫دبی» تصویربردار فیلم «عشق» به همراه «گاسپار نوئه»‬ ‫نیز جایزه بهترین تصویربرداری فیلم ســه بعــدی را از ان‬ ‫خود کرد‪.‬‬ ‫جهنم رافا‬ ‫مردی که محبوب نشد‬ ‫رافائل بنیتس یک اســتثنا اســت‪ .‬نه اســتثنایی در‬ ‫زمینه مربی گــری‪ .‬نــه اســتثنایی در زمینه جــام اوردن و‬ ‫افتخار افرینــی‪ .‬او اســتثنایی اســت که پیــش از ورود به‬ ‫یک باشگاه می تواند به شــدت منفور شــود و یا محبوب‪.‬‬ ‫او پیش از ورود بــه ناپولی محبوب بــود‪ .‬ان روزها به خود‬ ‫می بالید و قطعا اینده درخشــانی پیــش روی خود می دید‪.‬‬ ‫ناپولی احیا شده برای بنیتس می توانست بهترین سکوی‬ ‫پرتاب ممکن باشد‪ .‬شــاید او با ناپولی قصد داشت به لیگ‬ ‫برتر انگلیس برگردد‪ .‬به باشــگاهی مثل لیورپول و چلسی‬ ‫که در هر دو ســابقه مربی گری داشــت‪ .‬امــا نتیجه برای‬ ‫او بهتر و درخشــان تر از حد انتظار بود‪ .‬او بــه رئال مادرید‬ ‫رسید‪ ،‬در ابتدای کار روزگار خوشــی را پشت سر گذاشت و‬ ‫ی را برای‬ ‫تیمش بد نتیجه نمی گرفت‪ ،‬حداقل دفاع محکم ‬ ‫مادریدی ها ســاخت اما وقتی باخت ها شروع شد‪ ،‬فهمید‬ ‫اینجا بــا همه تیم هایی کــه در ان مربیگری کرده اســت‪،‬‬ ‫تفــاوت دارد و می تواند بــه یکباره در خروجــی را در مقابل‬ ‫خود بازشــده ببیند‪ .‬بنیتس پس از ال کالسیکو که تیمش‬ ‫در ورزشگاه سانتیاگو برنابئو تحقیر شد و درگیری با رونالدو‬ ‫جهنم را تجربه کرد‪ .‬این درست است که فعال حمایت پرز‬ ‫را پشت سر خود می بیند اما معلوم نیست که این حمایت تا‬ ‫کی دوام می اورد؟‬ ‫روزهای رئال مادرید نشــان می دهد محاســبات او چیزی‬ ‫بدتر از اشتباه بود‪.‬‬ ‫‪ -3‬این رئال وحشتناک‬ ‫گویا رئال بنیتــس تاکتیک پذیر نیســت‪ .‬این تیم از‬ ‫همان هفته هــای ابتدایی یک جــای کارش می لنگید‪ .‬از‬ ‫معدود نکات مثبت ایــن تیم کلین شــیت ها و رکوردهای‬ ‫کیلور ناواس بــود‪ .‬مهم ترین ســتاره تیم کریــس رونالدو‬ ‫به وضوح به نظر می رسد ان ســتاره فصل گذشته نیست‪.‬‬ ‫وقتی سه مسابقه پشت سر هم گل نزد باز هم همه از بنیتس‬ ‫پاسخ می خواســتند‪ .‬اما همه اینها باز هم مهم نبود‪ ،‬وقتی‬ ‫یکی از بدترین نتایج چند سال اخیر برای رئال مادرید پیش‬ ‫امد؛ ال کالســیکو و قرار گرفتن مقابل بارسلونایی که یک‬ ‫‪ -5‬چه کسی می اید؟‬ ‫اما بنیتــس به ســختی در معرض اخراج قــرار دارد‪.‬‬ ‫ســواالت زیادی در این باره وجــود دارد‪ .‬پــرز او را اخراج‬ ‫می کند؟ چه کسی جانشین او می شود؟ گزینه های زیادی‬ ‫وجود دارد‪ .‬نخســتین گزینه ویســنته دل بوســکه است‪.‬‬ ‫البته مطرح کردن نام او خیلی عجیب به نظر می رســد‪ .‬او‬ ‫سرمربی تیم ملی فوتبال اسپانیا است و می خواهد هدایتگر‬ ‫اسپانیایی ها در یورو ‪ 2016‬باشد‪ .‬بعد هم نام خوزه مورینیو‬ ‫مطرح شــد‪ .‬مرد پرتغالی رئال مادرید که قبال هم هدایت‬ ‫رئال مادرید را دســت داشــت‪ .‬او در این فصل به شــدت‬ ‫با تیمش چلســی به بحران خورده اســت‪ .‬چه کســی او را‬ ‫نجات می دهد؟ رئال مادرید؟ او در برابر بازگشــت به رئال‬ ‫مادرید سکوت می کند‪ ،‬مربی ای که با حکم اخراج از رئال‬ ‫مادرید بیرون رفت‪ .‬اسامی دیگری هم مثل ویالس بواس‬ ‫و یا پاچینیو نیز مطرح هســتند اما یک نام درخشان و البته‬ ‫محبوب در این میان به چشــم می خورد؛ کارلو انچلوتی‪.‬‬ ‫این عجیب نیست مربی ای که تنها شش ماه از اخراجش‬ ‫‪ -1‬رسیدن به نیمکت رئال‬ ‫هیچ کس مایــل به رفتــن کارلو انچلوتی نبــود‪ .‬مرد‬ ‫ایتالیایی بر اســاس یک نظرسنجی محبوب ترین سرمربی‬ ‫رئال مادرید در ‪ 10‬ســال اخیر بود‪ .‬شــگفت اور انکه حتی‬ ‫ویســنته دل بوســکه با کوهی از افتخار افرینــی و یا خوزه‬ ‫مورینیو با ان شــخصیت کاریزماتیک مرتبــه ای پایین تر‬ ‫از مــرد ایتالیایی داشــتند‪ .‬کارلو در فصل نخســت حضور‬ ‫خود در رئال مادرید این تیــم را قهرمان اروپا و کوپا دل ری‬ ‫کرد اما در ســال دوم دســت های خالی او در پایان فصل‬ ‫بدجوری فلورنتینو پرز(رئیس باشگاه) را ناامید کرد‪ .‬وقتی‬ ‫زمزمه های اخراج انچلوتی در مادرید پیچید ابتدا هواداران‬ ‫با بنرهایی واکنش نشــان دادند‪ .‬بعد نوبت به کریســتیانو‬ ‫رونالدو رســید تا حمایت خود را به صورت بارز نشان بدهد‪.‬‬ ‫اما پرز و جاه طلبی هایش بیش از اندازه سرســخت بودند‪،‬‬ ‫انقدر سرسخت که سیل هواداران رئال مادرید و البته تمایل‬ ‫سوپراستاری به نام رونالدو هم برای حفظ کارلو کافی نبود‪.‬‬ ‫و انچلوتی باالخره اخراج شد‪ .‬جانشــین او چه کسی بود؟‬ ‫رافائل بنیتس!‬ ‫‪ -2‬مرد محبوب‪ ،‬مرد منفور‬ ‫‪ -4‬یک حامی بزرگ‬ ‫رافائل بنیتس برود یا بماند یکی از قربانیان چند سال‬ ‫اخیر فلورنتینو پرز است‪ .‬پرز عادت به تعویض مربی دارد و‬ ‫بنیتس به هیچ عنوان نباید به این موضوع که رئیس باشگاه‬ ‫اکنون طرفدار اوســت و ســخت حمایتش می کند به خود‬ ‫ببالد‪ .‬همه چیز ممکن است به سرعت تغییر کند و بنیتس‬ ‫جایگاه خود را به ســرعت از دســت بدهد‪ .‬اما برای مردی‬ ‫که احترام فوق العاده ای در فوتبال اروپا داشــت و همیشه‬ ‫تیم های مطــرح اروپایی را مشــتری خــود می دید حضور‬ ‫در رئال مادرید می تواند یک تجربه منتاقض باشــد‪ .‬یک‬ ‫تجربه ای که هم تلخ است هم شیرین‪ ،‬هم دوست داشتنی‬ ‫اســت هم منزجر کننده‪ .‬او اخراج می شود‪ .‬اگر به ‪ 10‬سال‬ ‫گذشته تاریخچه باشــگاه رئال مادرید نگاه کنیم می بینیم‬ ‫که او نیز چاره ای جز اخراج ندارد‪.‬‬ ‫مگر او از دل بوســکه یا حتی مورینیــو بزرگ تر بود؟‬ ‫مسلما خیر‪ .‬سرنوشت او خیلی تلخ است‪ ،‬هر چند سرمربیان‬ ‫رئال پیش از اغاز به کار در این باشگاه بزرگ مادریدی باید‬ ‫به انتهای کار خود فکر کنند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫اما بنیتس باز هم ناراحت نبود‪ .‬البته او یک برگ برنده‬ ‫بسیار بزرگ داشت‪ :‬فلورنتینو پرز‪ .‬پرزی که حاال روابط تیره‬ ‫و تاری با کریســتیانو رونالدو پیدا کرده اســت‪ .‬شگفت اور‬ ‫انکه پرز مربی ناموفق تیمش را بــه کریس رونالدو ترجیح‬ ‫می دهد‪ .‬اگر کریســتیانو رونالدو از رئال مادرید جدا شــود‬ ‫این جدایی را باید تا حد زیادی منتسب به بنیتس دانست‪.‬‬ ‫البته هیچ چیز مشخص نیســت‪ .‬شاید بنیتس خیلی خیلی‬ ‫زودتر از رئال مادرید برود‪ .‬اما سرمربی اسپانیایی در میان‬ ‫همه مخالفان خود باز هم یک برگ برنده دیگر دارد‪ .‬گرث‬ ‫بیل‪ .‬بیل گران تریــن بازیکن تاریخ فوتبــال دنیا از معدود‬ ‫طرفداران بنیتس است و دلیلش هم واضح به نظر می رسد‪.‬‬ ‫بنیتس اظهار داشته اگر در رئال بماند تیم خود را بر اساس‬ ‫گرث بیل خواهد ساخت نه رونالدو‪ .‬در واقع رونالدو در تیم‬ ‫مرد اسپانیایی ستاره محوری نخواهد بود‪ ،‬چیزی که خیلی‬ ‫برای ستاره پرتغالی سنگین است‪ .‬بنیتس بدون اینکه خود‬ ‫بخواهد(یا شــاید هم واقعا بخواهد) روابط بیل و رونالدو را‬ ‫هم خراب کرده است‪.‬‬ ‫‪ -6‬یک قربانی دیگر‬ ‫دیدار‬ ‫رافا نیامده منفور شد‪ .‬هیچکس او را دوست نداشت‪.‬‬ ‫باز هم ابتدا هواداران رئال مادرید بودند که مخالفت خود را‬ ‫با انتخاب سرمربی عنوان داشتند‪ .‬انها این مربی اسپانیایی‬ ‫را نمی خواستند و کارلوی محبوبی را می خواستند که با وجود‬ ‫یک فصل بدون جام هنوز در قلب هواداران بود‪ .‬کریستیانو‬ ‫رونالدو هم موافق ورود مرد اسپانیایی به رئال مادرید نبود‪.‬‬ ‫به این جمع اضافه کنید ســرخیو راموس و مارسلو‪ .‬کم کم‬ ‫پای جوان ترهایی مثل ایســکو هم باز شــد‪ .‬مخالف های‬ ‫رافائل بنیتس روز به روز بیشتر شــدند‪ .‬او با خاطره خوشی‬ ‫به رئال مادرید نیامد اما با تمام مخالفت ها‪ ،‬پرز سرسختانه‬ ‫اعتقاد داشت او کسی است که می تواند در مدت کوتاهی‬ ‫دوباره رئــال را قهرمان اللیگا کند‪ .‬او فکــر می کرد رئال با‬ ‫بنیتس رقیب سرسخت خود را پشت سر می گذارد و قهرمان‬ ‫کوپا دل ری هم می شــود و دوباره جام قهرمانی اروپا را در‬ ‫اغوش می کشــد‪ .‬پرز اشــتباه می کرد‪ .‬حــال و وضع این‬ ‫‪ MSN‬داشت‪ .‬درخشش نیمار و سوارز در کنار بازگشت مسی‬ ‫به ترکیب بارســلونا پس از دو ماه دوری نتیجه وحشتناکی‬ ‫برای کهکشــانی های مادریدی به دنبال داشت؛ شکست‬ ‫چهار بر صفر‪.‬‬ ‫از رئال می گذرد‪ ،‬برگردد و جانشــین بنیتس شود‪ .‬خودش‬ ‫می گوید بازگشت به رئال امکان پذیر است‪ .‬بازگشت او به‬ ‫رئال بهترین خبر ممکن برای رونالدویی است که در روزها و‬ ‫هفته های اخیر به شدت تحلیل رفته است‪.‬‬ ‫‪77‬‬ ‫شخصیت وی و اندیشه او و حتی ُبعدهای دیگر شخصیت‬ ‫امام علی (ع) همانند سیاسی‪ ،‬اجتماعی و هنری اش ایمان‬ ‫و اعتقاد دارم و برایم قابل احترام است اما به دلیل اینکه من‬ ‫نمی توانم چهره امام علی (ع) را نشان دهم در نمایشم وجود‬ ‫نــدارد‪ ،‬در نتیجه بازیگر مقابل وی «قاتــل امام علی (ع)»‬ ‫ر ا روی صحنه مورد کنکاش قــرار داده ام‪ .‬زوایای زیادی از‬ ‫جنبه روحی و روانی و حتی خانوادگی این شخصیت را مورد‬ ‫بررسی قرار داده ام‪ .‬چیزی که در کتاب های ما فراموش شده‬ ‫است دشمن شناسی است‪ .‬ما در این نمایشنامه ابن ملجم را‬ ‫می شناســیم‪ ،‬وقتی این اتفاق بیفتد قطعا بیشتر می توانیم‬ ‫امام علی (ع) را بهتر بشناسیم‪ ».‬فرید قبادی بازیگر نقش‬ ‫ابن ملجم مرادی و یا همان عبدالرحمان درباره نقشش این‬ ‫گونه توضیــح می دهد‪« :‬ما اینجا بــه ابن ملجم می گوییم‬ ‫عبدالرحمان و ان را با ابن ملجم صدا نمی زنیم‪ .‬چون این نام‬ ‫شخصیتی دارد که در ذهن همه حک شده است‪ .‬ابن ملجم‬ ‫نمایشی درباره شک یک تروریست‬ ‫ادم معمولی بود نه به قول معروف از همان ابتدا شقی ترین‬ ‫پسینیان است و نه شاخ و دم دارد‪ .‬او یک ادم معمولی است‬ ‫که در شــرایط خاصی قرار می گیرد و دســت به تــرور امام‬ ‫باشد می توانم روی دست ادم های تاریخ ساعت بگذارم تا به‬ ‫داستانی دارد به اندازه همه تاریخ‪ ،‬از همان روزهای‬ ‫اول‪ ،‬همــان روزها که هنوز قصــه نبود‪ ،‬هنــوز کلمه نبود‪،‬‬ ‫ابن الوقت بودن انها اشاره کنم تا با کالم بر انها تاکید کرده‬ ‫علی (ع) می زند‪ .‬به نظرم فعال این مهمترین مســاله است‬ ‫برای ما چرا که شاید ترسی را به جان مخاطب بیندازد که با‬ ‫باشــم‪ ،‬برای همین لباس ها‪ ،‬معمــاری‪ ،‬طراحی صحنه‪ ،‬‬ ‫ن هابیل و قابیل‪« ،‬ترور» هم خود را نشــان داد‪.‬‬ ‫با داســتا ‬ ‫خود بگوید من هم می توانستم به نوعی عبدالرحمان باشم‬ ‫موســیقی و زبان این نمایش و نیز جنس بازی ها و وســایل‬ ‫در هر تروری دو موضوع می تواند مــورد توجه قرار بگیرد‪،‬‬ ‫و با خود بگوید که اگــر در ان مقطع تاریخی قرار می گرفتم‬ ‫و اکسسوار صحنه‪ ،‬همگی بین گذشــته و امروز در حرکت‬ ‫ان که می کشد و ان که کشته می شود‪ .‬گاهی ان که کشته‬ ‫هســتند؛ به همین دلیــل تماشــاگر در برخورد بــا اثار من‬ ‫چه انتخابی می کردم‪ .‬به هر حال در مجمــوع نباید به ادم‬ ‫می شود‪ ،‬در جایگاه حق نشسته است‪ ،‬انجاست که می توان‬ ‫نگاه مطلق داشته باشیم چرا که این گونه به شناخت درستی‬ ‫مثل«فاست»‪« ،‬سقراط» و «ترور» هیچ گاه خود را در قلب‬ ‫به ان لقب «شهید» داد و ان که می کشد گاهی ان قدر در‬ ‫نمی رسیم و از طرفی هم سفیدی ها را دست نیافتنی می کند‬ ‫تاریخ احساس نمی کند که تاریخ را همان چیزی می بیند که‬ ‫جایگاه شر اســت که تا ابد می تواند مورد لعن و نفرین قرار‬ ‫و هم سیاهی ها را به شکل دیگری نشان می دهد‪ ».‬بهزاد‬ ‫در پیرامون او در جریان است‪».‬‬ ‫بگیرد‪ .‬نمایش ترور به کارگردانی حمیدرضا نعیمی که این‬ ‫فراهانی‪ ،‬بازیگر پیشکســوت تئاتر‪ ،‬تلویزیون و ســینمای‬ ‫نعیمی که در طول یک ســال اخیر تحقیق و نگارش‬ ‫روزها روی صحنه می رود‪ ،‬روایتی اســت از یک ترور‪ ...‬در‬ ‫ایران که تا همین چندی پیش به عنوان نویسنده‪ ،‬بازیگر و‬ ‫نمایش «ترور» را به اتمام رسانده و امیدوار است به زودی‬ ‫خالصه این نمایش امده اســت‪«« :‬ترور» درباره زندگی و‬ ‫کارگردان‪ ،‬نمایش ایینی سنتی «گل و قداره» را روی صحنه‬ ‫هم چاپ شود درباره شــخصیت ابن ملجم و درستی روایت‬ ‫تنهایی یک تروریست است که به قضاوت و انتخابش برای‬ ‫داشت‪ ،‬درباره ترور به جام جم گفت‪« :‬در این نمایش نقش‬ ‫کشتن شک ندارد‪ .‬اما مادرش اعتقاد دارد او سی و پنج سال‬ ‫ ان از نظر تاریخی گفته‪« :‬بسیاری از اطالعاتی که در این‬ ‫اشــعث کندی را به عهده دارم که البته نقش بلندی در این‬ ‫نمایش درباره کاراکتر ابن مجلم کسب می کنیم‪ ،‬براساس‬ ‫پیش مرده است‪ .‬فقط باید دفن می شد تا از شر ارواح شرور‬ ‫نمایش نیست‪ ،‬اما در دو بخش روی صحنه حاضر می شود و‬ ‫تمام کتبی است که به تایید کارشناسان مذهبی‪ ،‬نویسندگان‬ ‫در امان می ماند‪ .‬تروریســت در مسیر عملیاتش با دختری‬ ‫می رود‪.‬نقش‪،‬نقشقشنگیاستومنبازیدرانرادوست‬ ‫و پژوهشگران اسالمی و غیر اسالمی رسیده است‪ ،‬اما این‬ ‫اشنا می شــود که‪« »...‬ترور» نمایشــی است با محوریت‬ ‫ابن ملجم که بر صحنه حاضر می شــود قطعا نمی تواند ان‬ ‫دارم‪ ،‬چون خود نمایــش هم اثری زیبا و دوست داشــتنی‬ ‫عبدالرحمان بن ملجم با بازی فرید قبادی که میان کشتن‬ ‫است‪ ».‬ابومحمد َاشْ َعث ْبن َقیس ک ْندی از شخصیت های‬ ‫چیزی باشــد که روزگاری بوده زیرا من برخــاف دیگر ابن‬ ‫و نکشــتن امیرالمومنین علی (ع) در تردید اســت‪ .‬ایفاگر‬ ‫پیچیده تاریخ صدر اسالم است که زمانی یاور امام علی(ع)‬ ‫ملجم هایی که در سریال ها و نمایشنامه ها نوشته شده است‬ ‫نقش «قطام» نمایــش «ترور» یکتا ناصر اســت که ابتدا‬ ‫قرار بود میترا حجار این نقش را بازی کند اما او در میانه راه و‬ ‫بود‪ ،‬اما بعد به تحریک خوارج هم پرداخت و به روایت تاریخ‬ ‫برخوردی یکسویه‪ ،‬ساده و تیپیکال با ان کردم‪ .‬ابن ملجم‬ ‫پس از حادثه سالن اصلی تئاترشهر از حضور در این نمایش‬ ‫اوراباقاتالناماماولشیعیانهمدستدانسته اند‪.‬فراهانی‬ ‫من یک ابله‪ ،‬یــک خونریز بالفطــره و یک شَ ــقی مادرزاد‬ ‫انصراف داد‪ .‬بازیگران این اثر نمایشــی بهــزاد فراهانی‪،‬‬ ‫بازیگر این نقش‪ ،‬پیش تر بــازی در چند نقش و اثر تاریخی‬ ‫نیست‪ .‬انسانی است مثل همه انسان های دیگر که اعتقاد‬ ‫یکتا ناصر‪ ،‬فرید قبادی‪ ،‬بهناز نازی‪ ،‬یعقوب صباحی‪ ،‬سعید‬ ‫را تجربه کرده است که شــاید به یادماندنی ترین انها نقش‬ ‫دارد در جهت ثواب ‪ ،‬خــدا و قران گام برمــی دارد‪ .‬خطای‬ ‫معاویه در ســریال ماندگار امام علی(ع) باشد‪ .‬سعید داخ‪،‬‬ ‫ تراژیــک ابن ملجم من بــه انتخاب اشــتباه او و قضاوتش‬ ‫داخ‪ ،‬محمد ســاربان‪ ،‬کاظم هژیرازاد‪ ،‬کتانه افشاری نژاد‪،‬‬ ‫بازیگر تئاتر و تلویزیون ایران که در نمایش «ترور» در نقش‬ ‫باز می گردد و به همین دلیل من ایــن ابن ملجم را بهترین‬ ‫نقی سیف جمالی‪ ،‬ســیاوش چراغی پور‪ ،‬امیر مهدی کیا‪،‬‬ ‫یوســف خواهرزاده حضرت علی (ع) ایفای نقش می کند‪،‬‬ ‫کاراکتری می بینم که در دنیای درام مذهبی بعد از انقالب‬ ‫بهروز پوربرجی‪ ،‬رضا جهانی‪ ،‬بهنام شرفی‪ ،‬شقایق فتحی‪،‬‬ ‫درباره اثر نمایشی گفته است‪« :‬یوسف در نمایش «ترور»‬ ‫به ان پرداخته شده است‪ ».‬او درباره حساسیت این موضوع‬ ‫سروش کریمی نژاد‪ ،‬پیروز میرزایی‪ ،‬مهرداد خانی‪ ،‬محمد‬ ‫در واقــع فدایی حضرت علی (ع) اســت‪ .‬این شــخصیت‬ ‫برای مخاطب گفت‪« :‬تماشاگر هیچ گاه در این نمایش این‬ ‫نژاد‪ ،‬شقایق پور علی‪ ،‬نیکی ابراهیم شاه‪ ،‬شیما جعفرزاده‪،‬‬ ‫فرزنــد ُام هانــی خواهر حضرت علــی (ع) اســت و عالقه‬ ‫احساس را نمی کند که ذره ای به باورهایش گزندی رسیده‬ ‫ی و نسرین پرهام هستند‪.‬‬ ‫هلیا کریم ‬ ‫زیادی به امیرالمومنین دارد‪ .‬یوســف جزو شخصیت های‬ ‫است چون من هم همانند او به امام علی (ع) با تمام وجود به‬ ‫حمیدرضــا نعیمی نمایش تــرور را بهتریــن کار خود‬ ‫مثبت داستان محسوب می شود اما به هیچ‬ ‫ت ا امــروز می دانــد و در این باره گفته اســت‪:‬‬ ‫عنوان ویژگی های کلیشه ای کاراکترهای‬ ‫«موضوع و داستان نمایش «ترور» موضوع و‬ ‫مثبت را ندارد‪.‬‬ ‫ی کارگردان نمایش‬ ‫نمایش ترور البته با حاشــیه هایی هم همراه بود‪ .‬حمیدرضا نعیمــ ‬ ‫ی است که می تواند در زمان حاضر‬ ‫اتفاق بشر ‬ ‫در ایــن نمایــش شــخصیت های‬ ‫«ترور» پس از اجرای سوم اذرماه در میان تشــویق حضار روی صحنه امد و پس از تنها پنج‬ ‫همبااهمیتوقابلبحثباشد‪،‬بههمیندلیل‬ ‫شــب اجرا‪ ،‬اعالم کرد که در اعتراض به مدیریت ضعیف تئاتر شــهر این نمایش را متوقف‬ ‫مثبت و منفی از کلیشه ها تبعیت نمی کنند‬ ‫نمایش «ترور» را بهترین نمایشــی می دانم‬ ‫و ویژگی هــا و خصلت های انها به شــکل‬ ‫خواهد کرد‪ .‬با وجود صرف هزینه ‪ 200‬میلیون تومانی برای روی صحنه بردن این نمایش و‬ ‫که تا به حال نوشته و کارگردانی کرده ام‪ ،‬چه‬ ‫تمرین ‪ 90‬روزه گروه در اعتراض به مدیریت تئاتر شهر‪ ،‬نمایش خود را متوقف خواهد کرد و‬ ‫اغراق امیزی نوشته نشده است‪ .‬این مساله‬ ‫از نظر ایده و محتوا و چه از نظر فرم و اجرا‪».‬‬ ‫متذکر شد که به خاطر اینکه برای دو شب اتی نیز بلیت فروشی شده است این نمایش حداکثر‬ ‫او دربــاره شــیوه اجــرا و اســتفاده از‬ ‫به نوع نــگاه نعیمی و تــاش او برای چند‬ ‫تا دو شب دیگر روی صحنه خواهد بود و پس از ان دیگر اجرایی نخواهد داشت‪ .‬این مساله با‬ ‫بعدی و واقعی نشــان دادن کاراکترهایی‬ ‫الم ان های مدرن و زندگی امروزی در نمایشی‬ ‫که خلق کرده است‪ ،‬بازمی گردد‪ .‬این نوع‬ ‫واکنش تئاتر شهر هم همراه بود‪ .‬مدیریت تئاترشهر در برابر اعتراض نعیمی ساکت ننشست‬ ‫که روایت تاریخی دارد هم این گونه توضیح‬ ‫و اطالعیه صادر کرد‪ .‬در این اطالعیه امده است‪« :‬حاشیه سازی های مکرر کارگردان نمایش‬ ‫طراحی شــخصیت باعــث ارتباط بیشــتر‬ ‫داده‪ « :‬من به هیچ وجه عالقه ای به بازسازی‬ ‫مخاطب بــا اثــر و کاراکترها می شــود که‬ ‫برای کارکنان زحمتکش این مجموعه بر مبنای استشــهادها و گزارش های موجود و ایجاد‬ ‫تاریخ ندارم‪ .‬این کار را به زیبایی هرچه تمام تر‬ ‫امیدوارم در اجرای این اثر نیز شاهد همین‬ ‫فضایی منفی بر مبنای توهم توطئه‪ ،‬فضا را روز به روز برای همکاری مناسب‪ ،‬تنگ تر و تنگ تر‬ ‫و تخصصی تــر ســینما و تلویزیــون انجــام‬ ‫ارتباط باشیم‪».‬‬ ‫ساخت‪ ».‬البته پیش بینی می شود که این حاشیه در نهایت مانع ادامه اجرای نمایش نشود‪.‬‬ ‫می دهند‪ .‬تئاتر نشــانه اســت‪ .‬من اگر الزم‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫ترور‬ ‫تی ِ لم‬ ‫تصویر افتاب‬ ‫رمان برگزیده هفتمین داستان انقالب‬ ‫عاشورا در اینه رباعی های شاعران امروز‬ ‫رمان «تی ِ لم» نوشته میثم امیری که سال گذشته برگزیده جایزه داستان انقالب شد‪،‬‬ ‫توسط انتشارات سوره مهر منتشر شد‪َ « .‬انگ تی ِ لم» داستان زندگی جوانی به نام کیومرث‬ ‫است که در روستای تی لم از توابع سوادکوه متولد می شود‪ .‬او جوان با هوش و عدالت طلبی‬ ‫است و با نظمی که در زندگی دارد موفق می شود در سال ‪ 48‬در رشته علوم سیاسی دانشگاه‬ ‫تهران پذیرفته شود‪ ،‬که در ترم یک دانشــگاه اتفاقی برای وی رخ می دهد‪.‬رمان شرحی از‬ ‫سال های رشد کیومرث و توضیح کامل تری از دوران دانشجویی وی است‪ .‬در رمان‪ ،‬نشان‬ ‫داده شده که سیاســت‪ ،‬فضای انقالبی و حتی تقریر والیت فقیه امام خمینی(ره) که در ان‬ ‫سال است چه تاثیری بر کیومرث و رفتارهای اجتماعی وی داشته است‪ .‬روایت این رمان از‬ ‫سال ‪ 1329‬تا ‪ 1348‬است و راوی داستان‪ ،‬دانای کل محدود و در بخشی دانای کل است‪.‬‬ ‫زمان روایت به صورت غیر خطی اســت‪ ،‬البته نه غیر خطی پســت مدرن و به هم ریخته که‬ ‫در فصل های رمان‪ ،‬خواننده متوجه خطی بودن زمان می شــود‪ .‬کیومرث یک ارمان خواه‬ ‫عدالت طلب است‪ .‬چپ نیست‪ ،‬راست هم نیست‪ ،‬گویا ِ‬ ‫مثل همه شخصیت های خودساخته‬ ‫ِ‬ ‫ساختن جهانی بهتر است‪.‬‬ ‫که شو ِر جوانی با دغدغه عدالت خواهی انها امیخته شده‪ ،‬در پی‬ ‫در بین این داستان از موثران ان سال ها‪ ،‬از یک خط ِ‬ ‫مثل اقای مطهری تا چند صفحه مثل‬ ‫اقای طالقانی گفته شده است که هر یک به فراخو ِر قصه‪ ،‬در داستان حضور می یابند‪ .‬البته‬ ‫برخی هم ِ‬ ‫مثل امام خمینی(ره) در داستان حضور ندارند‪ ،‬ولی فضای داستان را تحت تاثیر‬ ‫قرار داده اند‪‎.‬‬ ‫«تصویر افتاب» مجموعه رباعی های عاشــورایی به کوشش سید حبیب حبیب پور و با‬ ‫مقدمه محمدرضا سنگری از سوی انتشارات هزاره ققنوس منتشر شد‪ .‬این کتاب که دربردارنده‬ ‫تعداد دویست رباعی عاشورایی از ده ها شاعر است‪ ،‬در دو بخش تدوین شده است‪ .‬در بخش‬ ‫نخست رباعی های ویژه حضرت سیدالشهدا امام حسین (ع) و در دو بخش دوم رباعی هایی‬ ‫مربوط به علمدار کربال حضرت اباالفضل العباس اورده شده اند‪.‬‬ ‫در مقدمه این مجموعه که توسط دکتر محمدرضا سنگری نوشته شده‪ ،‬امده است‪« :‬اگر‬ ‫کربال جلوه گاه جمیل حق است‪ ،‬اگر عاشورا زیباترین تابلویی است که بر گستره خاک ترسیم‬ ‫شده‪ ،‬نمی توان چشم زیبابین داشت و عاشورا را ندید و نمی توان شعر – این زیبانگر زیبانگار – را‬ ‫حاضر در صحنه توصیف عاشورا نیافت‪ .‬اتفاقا شعر هرگاه به عاشورا رسیده زیباتر‪ ،‬شوریده تر و‬ ‫شورانگیزتر شده و شکوه و شوکت افزون تر یافته است‪ .‬شعر‪ ،‬دیروز و امروز و همیشه‪ ،‬پایاترین‬ ‫و پویاترین و زایاترین تکیه گاه در انتقال هنرمندانه و زیبای اندیشــه و عاطفه بوده و هست‪،‬‬ ‫همین است که شاعر نمی تواند قصه شــگفت و غریب عاشورا را بشنود و پا به پای اشکی که‬ ‫گونه هایش را می نوازد‪ ،‬قلم را به اشک و سوگ ننشاند‪ .‬چنین حقیقتی سبب شده است که از‬ ‫همان غروب ارغوانی که دشت تف‪ ،‬پاره پاره ستاره و مهتاب و افتاب را در اغوش گرفت تا به‬ ‫امروز‪ ،‬شعر همسفر کاروان حسین (علیه السالم) باشد‪.‬یکی از قالب های شعری که در گذشته‬ ‫بسیار اندک و در روزگار ما فراوان و چشمگیر در خدمت شعر عاشورایی بوده است‪ ،‬قالب خوش‬ ‫اهنگ «رباعی» است‪.‬‬ ‫روایت عشق‬ ‫فیلمی درباره ‪ 175‬غواص شهید‬ ‫ساختهمی شود‬ ‫یادتان هســت یک روز همــه با هم با اشــک هایمان‬ ‫به اســتقبال انها رفتیم‪ ،‬روایت ان ‪ 175‬شــهید غواص که‬ ‫در دریای عشــق اخرین عملیات خود را انجــام دادند‪ ،‬قرار‬ ‫است روی پرده سینما جان بگیرد‪ .‬پیش تولید فیلم سینمایی‬ ‫«‪ 175‬غواص» به کارگردانی سعید چاری از نیمه ابان ماه اغاز‬ ‫شده بود و با برنامه ریزی انجام شده این فیلم از اواخر اذرماه‬ ‫در شهرک سینمایی دفاع مقدس مقابل دوربین می رود‪.‬‬ ‫ســعید چــاری کــه پروانــه ســاخت فیلم ســینمایی‬ ‫«‪ 175‬غواص» را چندی پیش دریافت کرده بود قصد دارد ‬ ‫در صورت اماده شــدن ان‪ ،‬فیلم را برای اکران در جشنواره‬ ‫فیلم فجر مهیا کند‪.‬‬ ‫در حال حاضر فیلمنامه «‪ 175‬غواص» روزهای پایانی‬ ‫بازنویسی خود را پشت ســر می گذارد و عوامل تولید در حال‬ ‫انتخاب بازیگران اصلی این فیلم سینمایی هستند‪.‬‬ ‫حمید فرخ نژاد‪ ،‬سیدجواد هاشــمی‪ ،‬مهدی باقربیگی‬ ‫و دانیال عبادی از جمله بازیگران این فیلم سینمایی هستند‬ ‫که برای ایفای نقش در این فیلم سینمایی انتخاب شده اند‪.‬‬ ‫پوالد کیمیایی نیــز یکی دیگر از بازیگــران اصلی این فیلم‬ ‫سینمایی اســت که در چند روز گذشــته به این پروژه اضافه‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫در خالصه داســتان ایــن فیلم امده اســت‪ :‬عملیات‬ ‫«کربالی ‪ »4‬لو می رود و به خاطر این خیانت‪ ،‬لشــکری که‬ ‫فرماندهــی ان را حبیب و حــاج عبدالرضا به عهده داشــتند‬ ‫گرفتار عراقی ها و زمین گیر می شوند‪ .‬در نتیجه این حرکت‬ ‫همه رزمنده ها شهید و مجروح می شــوند‪ .‬در این حال حاج‬ ‫عبدالرضــا می خواهد نیروهایــش را به عقــب برگرداند‪ ،‬اما‬ ‫حبیب مجروحیــن را تنها نمی گذارد‪ ...‬ســال ها می گذرد و‬ ‫حبیب برنمی گردد تا اینکه در سال ‪ 94‬پیکر حاج حبیب توسط‬ ‫حاج عبدالرضا که اکنون رئیس گردان تفحص است در یک‬ ‫گور دسته جمعی پیدا می شود که ‪ 175‬غواص دست بسته را‬ ‫که زنده به گور شده بودند به خاک وطن باز می گرداند‪....‬‬ ‫از انجا که بخش های بسیار زیاد فیلم «‪ 175‬غواص»‬ ‫روی اب و دریا اتفاق می افتد‪ ،‬گروه تولید راه سختی در پیش‬ ‫دارد و در تدارک راهکاری است تا بخش های اصلی فیلم با‬ ‫کیفیت خوبی تولید شود‪.‬‬ ‫فیلمبرداری این فیلم ســینمایی قرار است در تهران‪،‬‬ ‫شهرک سینمایی دفاع مقدس‪ ،‬اصفهان‪ ،‬مازندران و ابادان‬ ‫انجام شــود‪ ،‬در زمان حاضر فیلمنامه «‪ 175‬غواص» طبق‬ ‫نظر کارگردان و مشــاوران پروژه در حال بازنویســی مجدد‬ ‫است تا در زمان باقیمانده تا اغاز فیلمبرداری‪ ،‬فیلمنامه کار‬ ‫اماده شود‪.‬‬ ‫پوالد کیمیایی دربــاره بازی در این فیلم ســینمایی به‬ ‫جام جم گفته است‪« :‬در این فیلم نقش یک فرمانده جوان‬ ‫جنگ به نام حبیب را دارم‪ .‬قصه فیلم از انجا شروع می شود‬ ‫که به خاطر یــک خیانت عملیــات کربالی ‪ 4‬لــو می رود و‬ ‫لشکری که فرماندهی ان را حبیب و حاج عبدالرضا به عهده‬ ‫ی می شوند‪.‬‬ ‫داشــتند‪ ،‬زمینگیر و گرفتار نیروهای بعثی عراق ‬ ‫دیگر رزمنده ها هم شهید و مجروح می شوند‪ .‬در این لحظات‬ ‫حاج عبدالرضا می خواهد نیروهایش را به عقب برگرداند‪ ،‬اما‬ ‫حبیب نمی خواهد مجروحان را تنها بگذارد‪ .‬سال ها می گذرد‬ ‫و حبیب برنمی گردد و خبری از سرنوشتش نیست تا اینکه در‬ ‫سال ‪ 94‬پیکر حبیب توســط حاج عبدالرضا که حاال رئیس‬ ‫گردان تفحص است‪ ،‬در یک گور دسته جمعی پیدا می شود؛‬ ‫همان ماجرایی که ‪ 175‬غواص دست بســته ما را که زنده به‬ ‫گور شده بودند‪ ،‬به وطن برگرداندند‪».‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫جنگ جهانی‬ ‫داعش روی‬ ‫جلد تایم‬ ‫«چگونه با‬ ‫داعش مبارزه‬ ‫کنیم» از نگاه‬ ‫اکونومیست‬ ‫جلد ویژه‬ ‫نیوزویک برای‬ ‫حمالت پاریس‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪79‬‬ ‫بازار‬ ‫دکتر ابراهیمی در مصاحبه با مرکز فاوای نهاد ریاست جمهوری‪:‬‬ ‫بازار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫شعب بانک انصار به سوپرمارکت های‬ ‫مالی تبدیل می شوند‬ ‫دالیل شــما برای حمایــت از اقدامــات منجربه‬ ‫تشکیل دولت و ملت الکترونیکی چیست؟‬ ‫ســازمان های دولتــی وخصوصــی بــدون‬ ‫مســئولیت پذیری اجتماعی از فلســفه وجودی خود تهی‬ ‫می شــوند‪ .‬این تعهدات اجتماعی و اهتمام برای پیشبرد‬ ‫اهداف جامعه اســت که ارزش ســازمان های یادشــده را‬ ‫تعیینمی کند‪.‬‬ ‫همه ما می دانیم که امــروزه فناوری هــای ارتباطی‬ ‫واطالعاتــی در ایجاد تحــوالت گســترده در جامعه نقش‬ ‫اساسی ایفا می کنند و دســتاوردهای عظیمی برای جامعه‬ ‫بشری به ارمغان اورده اند‪ .‬البته بدون اینکه بخواهیم دچار‬ ‫شیفتگی نســبت به فناوری ها شــویم و تهدیدهای ناشی‬ ‫از سوءاســتفاده از انهــا را نادیده بگیریم بایــد بپذیریم که‬ ‫این فناوری ها دنیــا را به یک دهکده یا شــهر بزرگ تبدیل‬ ‫کرده اند که در شبکه ای از ارتباطات دور و نزدیک‪ ،‬امکان‬ ‫مبادله اطالعات و اگاهی ها را درهرلحظه میســر و ممکن‬ ‫کرده اند‪ .‬به عنوان مثال امروزه در دنیا شبکه های اجتماعی‬ ‫و رســانه های اجتماعــی امــکان ایجاد و توســعه دولت‪،‬‬ ‫شهروند‪ ،‬ســامانه های اداری‪ ،‬شــهرداری و جماعت های‬ ‫الکترونیکیرافراهمکرده اند‪.‬درعینحالبه دلیلدسترسی‬ ‫اسان به اطالعات در عصر اطالعات‪ ،‬مناسبات اقتصادی‬ ‫الکترونیکی به مثابه صرفه جویی در وقت‪ ،‬انرژی و استفاده‬ ‫قانونمند از همه نعماتی اســت که خدای متعال در اختیار‬ ‫انســان گذاشــته اســت‪ .‬دولت الکترونیک و نظام اداری‬ ‫الکترونیک یعنــی نجات محیط زیســت از نابودی و حفظ‬ ‫طبیعت و تسریع در گسترش مناســبات و توسعه مبادالت‬ ‫بین المللی و‪....‬‬ ‫مزیت هــای رقابتــی بانــک انصــار در عرصــه‬ ‫الکترونیکی کدامند؟‬ ‫زیرســاخت ها‪ ،‬امکانات و فناوری های این بانک‬ ‫و همچنین نیروی انســانی متخصصی که در این حوزه به‬ ‫کارگماشته شده اند‪ ،‬مزیت های رقابتی بانک انصار را فراهم‬ ‫می کنند‪.‬اموزشومهارت اموزیواینده گراییواینده پژوهی‬ ‫این مزیت را بیمه می کند‪ .‬این قابلیت ها باعث شده است که‬ ‫بانک انصار نخستین بانکی باشد که کارت های شهروندی‬ ‫را درســطح ملی با هدف مدیریت پول خُ رد و کاهش هزینه‬ ‫بانــک تمام الکترونیــک انصــار همــواره به عنوان یــک بنگاه‬ ‫مالی و پولی پیشــتاز شــناخته می شــود که در حــوزه الکترونیک از‬ ‫زیرساخت های مناســب برخوردار بوده و اغازگر سرفصل های نوینی‬ ‫درعرصه بانکداری الکترونیکی کشور است‪.‬‬ ‫به عنــوان مثــال ایــن بانــک در اســتفاده از ‪ core banking‬و‬ ‫بانکداری الکترونیک و نیز اماده سازی شعب خود برای تبدیل شدن‬ ‫به سوپرمارکت های مالی پیشگام بوده و درعین حال‪ ،‬بانکی ارزشی با‬ ‫احساس مسئولیت بسیار باال برای انجام تعهدات اجتماعی و فرهنگی‬ ‫به شــمارمی اید که در حمایت از فعالیت نهادها وسازمان های دولتی‬ ‫و خصوصی فعال در عرصــه الکترونیکی ازهیچ کوششــی فروگذار‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫بانک انصار براساس انچه گفته شــد‪ ،‬همواره از کنفرانس ها‪،‬‬ ‫همایش هــا و تالش های نظری و عملی در راســتای تشــکیل دولت‬ ‫الکترونیک‪ ،‬تربیــت شــهروندان الکترونیک و ایجاد نظــام اداری‬ ‫الکترونیک حمایت کرده و در سومین سمینار شهرداری الکترونیکی‬ ‫و هشــتمین کنفرانس نظام اداری الکترونیک که با شــعار «همدلی‬ ‫دولت و ملت با رفع چالش های نظام اداری الکترونیک» برگزار شده‪،‬‬ ‫به عنوان حامی و شرکت کننده حضور داشت‪.‬‬ ‫گفت وگوی حاضــر با دکتــر ابراهیمی ‪ ،‬مدیرعامــل بانک انصار‬ ‫در راســتای تشــریح این واقعیــت صورت گرفته اســت کــه بانک‬ ‫انصــار با ثبــت رکــورد حمایــت از گروه ها و ســازمان های کوشــا در‬ ‫عرصه الکترونیک‪ ،‬نــام خــود را در فعالیت های مربوط به تشــکیل‬ ‫شــهراطالعات‪ ،‬شــهرونداطالعاتی‪ ،‬نظــام اداری الکترونیکــی و‬ ‫سرانجام جامعه اطالعات جاودانه می کند‪.‬‬ ‫تولید اسکناس ایجاد و در هشت استان و ‪ 11‬شهر به مرحله‬ ‫اجرا دراورد‪ .‬همچنیــن باالترین ضریب امنیتی‪ ،‬ســامانه‬ ‫جامــع پذیره نویســی‪ ،‬ســامانه ریزتراکنش فروشــگاهی‪،‬‬ ‫قلک الکترونیکی دانش اموزی و توانایی هوشمندســازی‬ ‫سامانه های حمل و نقل و خدمات عمومی دیگر مزیت های‬ ‫الکترونیکی ما را تشکیل می دهند‪.‬‬ ‫درباره علت و نحوه حضورتان در سومین سمینار‬ ‫شهرداری الکترونیکی و هشتمین کنفرانس نظام‬ ‫اداری الکترونیکی توضیح دهید‪.‬‬ ‫این دو رویداد با شــعار رفع چالش های نظام اداری‬ ‫الکترونیکی برای ما جذابیت دارند‪ .‬ما با حضور خود در این‬ ‫همایش ها ضمن حمایت مالی از برگــزاری انها‪ ،‬تجربیات‬ ‫منحصربه فرد خــود را در حــوزه الکترونیکی به مشــارکت‬ ‫می گذاریــم و از تجربیــات دیگــران اســتفاده می کنیم‪.‬‬ ‫همچنین به معرفی امکانات خود در زمینه های الکترونیکی‬ ‫و کارت های شهروندی می پردازیم و می کوشیم حوزه نفوذ‬ ‫بانک را برای کسب برتری در میدان رقابتی توسعه دهیم‪ .‬ما‬ ‫در نمایشگاه های برگزارشده دارای غرفه هستیم و امکانات‬ ‫و توانمندی هــای فنی خــود را به نمایــش می گذاریم تا به‬ ‫بازاریابی و بازارسازی مبادرت ورزیم‪.‬‬ ‫بانک انصار چــه جاذبــه و مزیت دیگــری دارد تا‬ ‫مشتریان را به خود جلب کند؟‬ ‫کســب رتبه اول شــفافیت بین بانکی در سازمان‬ ‫بورس‪ ،‬برتری در قانونگرایی و سالمت اداری به مدت‪4‬سال‬ ‫پیاپی‪ ،‬رکورد دار کمترین مطالبات بانکی کشــور‪ ،‬باالترین‬ ‫میزان تقسیم سود بین بانک ها‪ ،‬فاصله‪30‬درصدی عملکرد‬ ‫با بازاربورس و ‪24‬درصدی با متوسط بانک ها و رشد مناسب‬ ‫خدمات و گستردگی در سراسر استان ها و شهرهای کشور‬ ‫ازجمله این مزیت هاست که اینها می توانند به جلب رضایت‬ ‫مشتریان ما که هم اکنون بیش از ‪9‬میلیون و پانصدهزار نفر‬ ‫می باشند و نیز مشتریان جدید‪ ،‬کمک کنند‪.‬‬ ‫دولت الکترونیکی چه ویژگی هایی دارد؟‬ ‫حیات دولت الکترونیک به اطالعات و سامانه های‬ ‫هوشمند اطالعاتی وابسته است‪ .‬اهمیت فناوری اطالعات‬ ‫و ارتباطات و کاربردهای ان در جهان به اندازه ای زیاد است‬ ‫که سران کشورهای مختلف را واداشته است تا با برگزاری دو‬ ‫اجالس در سال های ‪ 2003‬و ‪ 2005‬میالدی در ژنو و تونس‬ ‫درصدد ایجاد جامعه اطالعات در کشورهای خود و نیز یک‬ ‫جامعه اطالعات بین المللی برایند و جامعه ای را بنا کنند که‬ ‫اطالعات مبنای وجودی ان را تشکیل می دهد‪.‬‬ ‫نویژگیدولت الکترونیکتوسعهقابلیت های‬ ‫مهم تری ‬ ‫ارتباطی و تولید اطالعات گسترده از اقصی نقاط گیتی است‬ ‫که به واسطه ان‪ ،‬شهروندان قادرند در بازار جهانی بیندیشند‪،‬‬ ‫به کســب تجربــه بپردازند و از ســعه صدر برخوردارشــوند‬ ‫و فعالیــت و دادوســتد کننــد‪ .‬تعامــل برخــط و بی درنگ‬ ‫خانواده و دولــت الکترونیک یکــی دیگــر از ویژگی های‬ ‫این دولت اســت‪ .‬یعنــی برای اولیــن بار در طــول تاریخ‪،‬‬ ‫زندگی دولت و خانواده ها به عنــوان کوچکترین واحدهای‬ ‫جامعه به هــم گــره می خــورد‪ .‬همچنین زندگی در شــهر‬ ‫الکترونیکــی‪ ،‬مطالعه و افزایش اطالعــات و مهارت های‬ ‫تک تک شــهروندان و خانواده هــا را در بازیابی اطالعات‬ ‫سودمند و راهنما طلب می کند‪ .‬خانواده ها کاربران کلیدی‬ ‫سیســتم های الکترونیکــی ای هســتند که توســط دولت‬ ‫و ســازمان های غیردولتــی توانمنــد اداره می شــوند‪ .‬در‬ ‫دولت الکترونیــک تدوین و اجــرای قوانیــن و مقررات به‬ ‫شــکل ویژه ای خصوصا در جهت رعایت اســتانداردهای‬ ‫امنیتی شــبکه های مجــازی تدویــن و تنظیــم می گردد‪.‬‬ ‫قوانین مربوط بــه جرائم الکترونیکــی‪ ،‬حریم خصوصی‪،‬‬ ‫جریان ازاد اطالعــات‪ ،‬حقوق مصرف کننــدگان و قوانین‬ ‫تجارت الکترونیک از مهم ترین انها هستند‪ .‬یک شهروند‬ ‫الکترونیکی در قیاس با یک شهروند سنتی از مزایایی به این‬ ‫شرح برخوردار است؛ مهارت استفاده از کامپیوتر و اینترنت‬ ‫با دریایی از اطالعات‪ ،‬معلومــات و امکان مهارت اموزی و‬ ‫تحلیلگری‪ ،‬توسعه گردشگری‪ ،‬فرصت های شغلی جدید‪،‬‬ ‫احتمــال کاهش ترافیک شــهری به واســطه برنامه ریزی‬ ‫مبتنی بر اطالعات‪ ،‬حفظ محیط زیســت‪ ،‬افزایش سرعت‬ ‫توسعه و پیشــرفت و کارافرینی‪ ،‬ارتقای ســطح فرهنگی و‬ ‫علمی شهروندان‪ .‬افزون براین امنیت در دولت الکترونیک‪،‬‬ ‫شکل خاصی به خود می گیرد‪ .‬پوشــش اطالعات و حفظ‬ ‫حریم شــخصی به یک مهارت تبدیل می شــود‪ .‬همچنین‬ ‫در دولــت الکترونیک‪ ،‬یکپارچه ســازی مدیریت شــهری‬ ‫امکان پذیر می شود‪.‬‬ ‫تسهیالت ‪ 1300‬میلیارد ریالی بانک دی‬ ‫ به تولیدکنندگان دارو در کشور‬ ‫بانک دی با هدف ارائه خدمات به تولیدکنندگان و عرضه کنندگان دارویی کشــور به چند‬ ‫شرکت فعال دارویی در سال جاری بیش از ‪ 1300‬میلیارد ریال تسهیالت اعطا کرده است‪.‬‬ ‫با هدف رضایتمندی بیشتر مشتریان‬ ‫سقف انتقال وجه در بانکداری‬ ‫اینترنتی افزایش یافت‬ ‫بــه گــزارش اداره کل روابــط عمومی بانــک دی‪ ،‬اعطای تســهیالت به شــرکت های‬ ‫موفق دارویی در ســال های اخیر در دســتورکار بانک دی قرار گرفته اســت‪ .‬به همین منظور‬ ‫با شناســایی شــرکت های معتبر تاکنون پنج شــرکت بزرگ دارویی از خدمات مالی بانک دی‬ ‫بهره مند شده اند‪.‬‬ ‫این شرکت ها که دارای سوابق زیادی در حوزه داروسازی و تولید انواع داروهای مورد نیاز‪،‬‬ ‫انواع ضدعفونی کننده ها‪ ،‬محصوالت ارایشی و بهداشتی و تولید داروهای دام و طیور هستند‪،‬‬ ‫در مقاطع مختلف از بانک دی تسهیالت دریافت کرده اند که در مجموع میزان اعتبار تخصیص‬ ‫یافته به این شرکت ها تا پایان دوره بیش از ‪ 1300‬میلیارد ریال خواهد بود‪.‬‬ ‫بانک دی در راستای مســئولیت های اجتماعی خود و ارائه تسهیالت و خدمات به همه‬ ‫بخش های فعال کشور که در مسیر خدمت رســانی به مردم و جامعه گام بر می دارند‪ ،‬عالوه بر‬ ‫شرکت ها و تولیدکنندگان اقتصادی و بازرگانی چتر همکاری های مالی خود را بر دیگر بخش های‬ ‫فعال کشور نیز گسترده است‪.‬‬ ‫هم اکنون بر اساس اعالم دستگاه های مرتبط به لحاظ عددی بیش از ‪ 95‬درصد داروهای‬ ‫مصرفی کشور از سوی تولیدکنندگان داخلی تامین می شود‪ .‬اغلب شرکت های فعال دارویی در‬ ‫زمینه صادرات دارو نیز فعال هستند‪.‬‬ ‫«همراه اول» موفق به دریافت‬ ‫تندیس دیموند شد‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫در هشتمین جشنواره مدیریت «نظام توزیع و پخش کشور»‪ ،‬همراه اول برنده تندیس‬ ‫دیموند تک لوتوس شد‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل ارتباطات شرکت ارتباطات سیار ایران‪ ،‬عصر روز یکشنبه اول اذرماه‬ ‫هشتمین جشنواره و کنفرانس مدیریت نظام توزیع و پخش کشور با حضور مسئوالن اجرایی‬ ‫و فعاالن حوزه توزیع و پخش کشور و به منظور تقدیر از سازمان های موفق خدماتی در نظام‬ ‫توزیع و پخش کشور‪ ،‬در سالن همایش های برج میالد برگزار شد‪.‬‬ ‫براساس این گزارش‪ ،‬در این جشــنواره به «اپراتور اول تلفن همراه کشور» به پاس‬ ‫ارائه خدمات مناسب و بهینه در حوزه فناوری اطالعات و اینترنت پرسرعت‪ ،‬تندیس دیموند‬ ‫تک لوتوس اعطا شد‪.‬‬ ‫این گزارش می افزاید‪ ،‬در این جشنواره لوح تقدیر و تندیس دیموند تک لوتوس همراه‬ ‫اول را مهندس «مهدی غیناقی»‪ ،‬مدیرکل فروش شرکت ارتباطات سیار ایران دریافت کرد‪.‬‬ ‫این جشــنواره مهم ترین و تنها هم اندیشــی معتبر توزیع و پخش کشور است که هر‬ ‫ســال با هدف ایجاد توجه به اهمیت نقش توزیع و فرهنگ مناسب در زمینه توزیع و پخش‬ ‫و اماده سازی فضای مناســب برای تبادل نظرات و اطالعات بین سازمان ها و با همکاری‬ ‫نمایندگان بیش از ‪ ۳۰‬سازمان و وزارتخانه برگزار می شود‪.‬‬ ‫طبق این گزارش‪ ،‬براساس اعالم مســئوالن برگزاری هشتمین جشنواره و کنفرانس‬ ‫مدیریت نظام توزیع و پخش کشور‪ ،‬برای انتخاب شرکت های برتر در این حوزه‪ ۳۷۰ ،‬نوع‬ ‫محصول از ‪ ۳۱‬شهر (مراکز استان ها) کشور مورد بررسی قرار گرفته است‪.‬‬ ‫گفتنی است؛ براساس لغتنامه دهخدا دیموند نام قدیمی رشته کوه دماوند است‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫بانک صادرات ایران در راستای افزایش رضایتمندی مشتریان سقف مبلغ انتقال وجه‬ ‫از طریق سیستم بانکداری اینترنتی را افزایش داد‪ .‬به گزارش روابط عمومی بانک صادرات‬ ‫ایران‪ ،‬این بانک در راســتای افزایش رضایت مندی مشتریان با رویکرد تسهیل در خدمت‬ ‫رسانی به هموطنان‪ ،‬توسعه خدمات بانکداری الکترونیکی را در دستورکار قرار داده و بر این‬ ‫اساس سقف مبلغ انتقال وجه بین بانکی ساتنا در سامانه اینترنت بانک را از مبلغ ‪٣٠٠‬میلیون‬ ‫ریال به یک میلیارد ریال افزایش داد‪ .‬این گزارش می افزاید‪ ،‬بانک متبوع همگام با پیشرفت‬ ‫فناوری های جدید بسترهای الزم جهت توســعه خدمات بانکداری بر پایه اینترنت و تلفن‬ ‫همراه را فراهم کرده و مشتریان می توانند خدماتی نظیر‪ :‬انتقال وجه‪ ،‬رویت صورتحساب‪،‬‬ ‫خدمات کارت‪ ،‬پرداخت اقساط‪ ،‬پرداخت قبوض و‪ ...‬را به اسانی انجام دهند و نیز در پاسخ‬ ‫به نیاز مشتریان سقف انتقال وجه در سامانه اینترنت بانک را تا سقف مبلغ هفت میلیارد ریال‬ ‫افزایش داده است‪ .‬شایان ذکراســت این بانک به منظور افزایش رضایتمندی مشتریان و‬ ‫پاسخگویی به نیاز فعاالن اقتصادی و بازرگانان سامانه جدید اینترنت بانک ویژه حساب های‬ ‫حقوقــی و مشــترک (‪ )BIB-Business Internet Banking‬را عملیاتی کــرده که طی ان‬ ‫مشتریانی که دارای حساب حقوقی و یا مشترکند (مانند شرکت ها‪ ،‬سازمان ها و‪ )...‬می توانند‬ ‫از خدمات بانکی متنوع بر بســتر اینترنت بهره مند گردند‪ .‬تراکنش های مالی این ســامانه‬ ‫مبتنی بر چند امضاء بوده و دارندگان حق امضاء می توانند باتوجه به شرایط برداشتی که در‬ ‫شعبه تعریف می شــود امکان انجام تراکنش مالی در سامانه ‪ BIB‬را پیدا کنند‪ .‬گفتنی است‬ ‫مشتریان به منظور بهره مندی از خدمات متنوع بانکی از طریق اینترنت می توانند با استفاده‬ ‫از دستگاه رمز ساز لحظه ای (‪ )otp‬در محیطی کامال امن نسبت به انجام فعالیت های خود‬ ‫اقدام نمایند‪ .‬تاکنون حدود ‪ ٤٥٤‬هزار نفر از مشتریان در سامانه بانکداری اینترنتی این بانک‬ ‫عضو شده و خدمات مالی و بانکی خود را با استفاده از این ابزار توانمند انجام می دهند‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫‪81‬‬ ‫بازار‬ ‫استقرار سه باجه بانکی توسط موسسه اعتباری کوثر‬ ‫در مرزهای مهران‪ ،‬شلمچه و چزابه‬ ‫موسسه اعتباری کوثر در کنار توزیع صدها هزار بطری‬ ‫اب معدنی اســتاندارد مورد تایید وزارت بهداشت از طریق‬ ‫موکب های احداث شــده در مرزهای مهران‪ ،‬شــلمچه و‬ ‫چزابه جهت رفاه حال زائرین‪ ،‬اقدام به اســتقرار سه باجه‬ ‫بانکی با ارائه خدمات شامل «صدور کارت‪ ،‬افتتاح حساب‪،‬‬ ‫اســتفاده از دســتگاه های خودپرداز» در مرزهای مذکور‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫بــه گــزارش روابط عمومــی موسســه اعتبــاری‬ ‫کوثــر؛ بــا همــکاری مدیریت هــای اداری پشــتیبانی‬ ‫و فنــاوری اطالعــات تجهیــزات مربوط بــه مناطق مورد‬ ‫نظر اعزام و به زودی کار ســرویس دهی بــه زائرین را اغاز‬ ‫خواهند کرد‪.‬‬ ‫بنابر این گــزارش همان گونه که ذکر شــد کار دپوی‬ ‫صدها هزار بطری اب معدنی تهیه شــده توســط موسسه‬ ‫اعتباری کوثر در مهران‪ ،‬شلمچه و چزابه انجام و ان شاءالله‬ ‫بین زائرین توزیع خواهد شد‪.‬‬ ‫الزم به ذکر است جمعی از کارکنان موسسه از سراسر‬ ‫کشور با اعالم امادگی خدمت رســانی به زائرین خواستار‬ ‫مشارکت در توزیع این حجم وسیع اب معدنی شدند که مقرر‬ ‫شد باتوجه به حمل و نقل و مسافت های زیاد‪ ،‬مدیران امور‬ ‫شعب استان خوزستان و کرمانشــاه با استفاده از نیروهای‬ ‫بومی این کار را انجام دهند‪.‬‬ ‫خاطــر نشــان می ســازد انجــام اینگونــه برنامه ها‬ ‫محدود به اربعین نبوده و موسســه اعتبــاری کوثر باتوجه‬ ‫به تاکیــدات و اعتقــاد دکتــر رضایی مدیرعامــل محترم‬ ‫کــه خــود از فرماندهــان دوران دفــاع مقــدس اســت‪،‬‬ ‫همواره بــا وجــود معاونیــن و مدیــران ایثارگر‪ ،‬بــه امور‬ ‫فرهنگی و تعظیم شــعائر دینی اهتمام داشــته اند‪ .‬ســال‬ ‫گذشــته ایشــان و جمعی از کارکنان در ایــام اربعین‪ ،‬پا به‬ ‫پای زائرین کربالی معلی پیاده مســیر نجف تــا کربال را‬ ‫‪ ‬طی کردند‪.‬‬ ‫توسط موسسه اعتباری کوثر با هدف ارائه خدمت به زائرین حسینی صورت گرفت‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪289‬‬ ‫توزیع بیش از صد ها هزار بطری اب معدنی در مرزها‬ ‫موسسه اعتباری کوثر با هدف ارائه خدمت به زائرین‬ ‫حســینی که اربعین امســال همچون ســنوات قبل قصد‬ ‫پیاده روی از مرز های مهران‪ ،‬چزابه و شــلمچه به کربالی‬ ‫معلی را دارند‪ ،‬بیــش از صد ها هزار بطــری اب معدنی در‬ ‫مرزهای مذکور توزیع خواهد کرد‪.‬‬ ‫بنابــر اعالم روابط عمومی موسســه اعتبــاری کوثر‬ ‫کار دپوی ایــن بطری ها از هفته گذشــته در مهــران اغاز‬ ‫و ان شــاءالله با تقســیم بندی که انجام پذیرفته عالوه بر‬ ‫مهران در دو مــرز چزابه و شــلمچه نیز دپــو‪ ،‬و از پنج روز‬ ‫مانده تا پنــج روز بعــد از اربعین کار توزیع توســط کارکنان‬ ‫محب اهل بیت این موسســه با برنامه ریزی و نظم خاصی‬ ‫اغاز خواهد شد‪.‬‬ ‫خاطرنشان می سازد اب معدنی هایی که قرار است در‬ ‫حجم وسیعی توزیع شود توسط شــرکت و گل قزوین که از‬ ‫نظر سالمت و بهداشت مورد تایید وزارت بهداشت‪،‬درمان‬ ‫و اموزش پزشکی است تهیه و توســط ده ها دستگاه تریلر‬ ‫به سمت مناطق فوق منتقل شــده و قرار است تعدادی از‬ ‫نیروهای داوطلب موسسه از تهران و شهرستان ها در مدت‬ ‫‪ 10‬روز کار توزیع را انجام دهند‪.‬‬ ‫قابــل ذکــر اســت هماهنگی هــای الزم در‬ ‫ایــن راســتا بــا مســئوالن ســتاد بازســازی خوزســتان و‬ ‫کرمانشــاه توســط مســئوالن امــور شــعب اســتان ها‬ ‫به عمل امده است‪.‬‬ ‫خاطرنشان می ســازد مدیرعامل‪ ،‬جمعی از کارکنان‬ ‫موسسه همچون سال گذشــته همزمان با خدمت رسانی‬ ‫یاد شده مســیر نجف تا کربال راپیاده طی خواهند کرد که‬ ‫این اقدام در راستای تقویت فضای معنوی موسسه است‬ ‫که مدیران عالــی ان از رزمندگان دفاع مقدس می باشــند‬ ‫و بحمدالله مدیریت جهادی انــان تاکنون باعث اعتالی‬ ‫موسسه گردیده است‪.‬‬