روزنامه صمت شماره 292

‫مسالهنظارت‬ ‫صحبتهایهاشمی‬ ‫رفسنجانیدربارهخبرگان‬ ‫واکنشهای فراوانی را‬ ‫برانگیخت‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره دویست و نود ودو‪28/‬اذر ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫یک فهرست‬ ‫یک صدا‬ ‫ابرهای سیاه باالی سر‬ ‫ائتالف دولت و اصالح طلبان‬ ‫عارف و تاجیک هر دو از احتمال جدایی‬ ‫دولت از اصالح طلبان میگویند‬ ‫جنایتعلیهشیعیان‬ ‫چرا واکنشها به حوادث‬ ‫پاریسمتفاوتازقتلعام‬ ‫شیعیاندرنیجریهبود؟‬ ‫اخبار اختصاصی مثلث از تحوالت انتخاباتی اصولگرایان‬ ‫شورای ‪ 15‬نفره که به ‪ 8+7‬معروف شده عالوه بر ‪ 8‬شخصیت اصولگرا از ‪ 7‬داور روحانی‬ ‫تشکیل شده است ‪ /‬اقایان کعبی‪ ،‬اشتیانی‪ ،‬حسینی بوشهری‪ ،‬مصلحی‪ ،‬ابراهیمی و تقوی‬ ‫از اعضای داور شورای ‪ 15‬نفره هستند ‪ /‬از افرادی مانند علی الریجانی‪ ،‬علی اکبر والیتی‬ ‫محمدباقر قالیباف‪ ،‬محسن رضایی و سعید جلیلی بهعنوان چهرههای اصولگرا دعوت بهعمل‬ ‫امده است ‪ /‬تاسیس حزب رهروان به واسطه پیوستن الریجانی به ائتالف اصولگرایان منتفی‬ ‫شده است ‪ /‬ائتالف اصولگرایان از جریان الریجانی تا جریان پایداری را شامل میشود‬ ‫ائتالف دو دشمن‬ ‫پیوندمحافظهکاری و پوپولیسم‬ ‫دونالد ترامپ برکدام موج اجتماعی سوار است؟‬ ‫راست افراطی چگونه انتخابات را‬ ‫در فرانسه باخت؟‬ ‫ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ‬ ‫‪www.766.ir‬‬ ‫ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻗﺒﻮﺽ ﺟﺮﺍﺋﻢ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰ ﻭ ﺭﺍﻧﻨﺪﮔﻰ‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﻭ ﺑﺎﺯﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺍﻗﺴﺎﻁ ﺁﻥ‬ ‫ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﻭﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺻﻮﺭﺕ ﺣﺴﺎﺏ‬ ‫جلد‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫م‬ ‫جنایتعلیهشیعیان‬ ‫چراواکنش هابهحوادثپاریسمتفاوتاز‬ ‫قتل عامشیعیاندرنیجریهبود؟‬ ‫اسرارمیالدوبعثتپیامبراکرم‬ ‫سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫متقاب ً‬ ‫ال این عیــد بزرگ را‪ ،‬عیــد مبارک‬ ‫میالد رســول اکرم و فرزنــد بزرگ[وی]امام‬ ‫صادق ـ ســام ال ّل ‏ه علیه ـ را بــه همۀ حضار و‬ ‫همۀ مســلمین جهان و مستضعفان سرتاسر‬ ‫عالم تبریک عــرض می‏کنم‪ .‬من باید عرض‬ ‫کنم که این والدت کــه دنبالش برکات پی در‬ ‫پی بود و منتهی شــد به بعثت و نزول وحی از‬ ‫جانب خدای تبــارک و تعالی بــر قلب مبارک‬ ‫ان سرور‪ ،‬ابعادش برای بشــر تاکنون معلوم‬ ‫نشده است‪.‬‬ ‫انکه قران کریم دنبالش بوده است حتی‬ ‫متعمقان اخر الزمــان هم به ان طوری‬ ‫برای ّ‬ ‫که باید کشف نشده اســت و همین مقداری‬ ‫که معلوم شده است و کشف شده است‪ ،‬وقتی که مالحظه‬ ‫کنید باقبل از اسالم و معارف قبل از اسالم و فلسفه قبل از‬ ‫اسالمو عدالتهایاجتماعیقبل‏االسالممی‏بینیدکههمین‬ ‫مقدار هم یک تحول عظیمی در دنیا پیش اورده است که‬ ‫سابقه نداشــته اســت و الحقه هم ندارد‪ .‬در سیر عرفانی‪،‬‬ ‫شــما مالحظه بفرمایید که قبل از اســام چی بوده است و‬ ‫بعد از اسالم و با تعلیمات اســام مقدس و قران کریم چه‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫اشــخاصی که قبل از اســام بودند در عین حالی که‬ ‫اشخاص بزرگی بودند مثل ارسطو و امثال او‪ ،‬مع‏ذلک وقتی‬ ‫کتابهای انها را ما مالحظه می‏کنیم بویی از ان چیزی که در‬ ‫قران کریم است در انها نیست‪ .‬همین ایاتی که در روایات‬ ‫ما وارد شده اســت که برای متعمقین اخرالزمان وارد شده‬ ‫است‪ ،‬مثل سورۀ «توحید» و شــش ایه از سورۀ «حدید»‪،‬‬ ‫‪10- 19‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫سههفتهدیگربرجاماجراییمی شود‬ ‫جنایتعلیهشیعیان‬ ‫توطئهبرایاختالفشیعهوسنی‬ ‫ایران‪:‬بهپیشرفتموشکیادامهمی دهیم‬ ‫‪20- 23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫شمعبرایپاریس‪،‬سکوتبرایزاریاوحس‬ ‫متجددبودن‪...‬‬ ‫بازیاردوغانبااتش‬ ‫سیاستتنشمداومبهجایتنشصفر‬ ‫‪24- 39‬‬ ‫سیاست‬ ‫یکفهرست‪،‬یکصدا‬ ‫گروه‪ 7+8‬جبههمتحدشکلگرفتهاست‬ ‫مسالهنظارت‬ ‫ائتالفبیناصولگرایانواصالح طلبانخیالیاست‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫مثلث؛هفتهنامه ایخبری‪،‬تحلیلیاستکهسعیداردروایتیمنصفانهوعادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه ضلع استقالل‪،‬‬ ‫ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش‬ ‫اسالم‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گســترش و سیادت اسالم خواهی در‬ ‫سراسر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم‬ ‫شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب‬ ‫و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت‬ ‫قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان‬ ‫فرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬امیدواریمکهدرروایت مانصادق‪،‬برمرام مان‬ ‫مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب‬ ‫و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬مصطفیصادقی‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی(دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‪ -‬داوود حشمتی‬ ‫فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی(دبیر) سارا میرشجاعی‬ ‫شیما غفاری ‪ -‬مسعود نجفی ‪ -‬محمدصادق لواسانی‬ ‫تاریخ و گفتارها‪ :‬مصطفی شوقی(دبیر)‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬حمید عزیزی‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫جامعه شناسی‪ :‬علی حاجی ناصری (دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬محمد شکراللهی (دبیر)‬ ‫مشاور هنری ‪ :‬نیما ملک نیازی ‬ ‫گمان ندارم که واقعیتش برای بشر تا االن و تا بعدها بشود‬ ‫ان طوری که باید باشد‪ ،‬کشــف بشود‪ .‬البته مسائل در این‬ ‫باب خیلی گفته شــده اســت‪ ،‬تحقیقات‪ ،‬تحقیقات بسیار‬ ‫ارزنده هم بســیار شده اســت‪ ،‬لکن افق قران باالتر از این‬ ‫ال ّو ُل‏ َو ِ‬ ‫شــریفهه َوا َ‬ ‫االخ ُر والظاهر‬ ‫مسائل است‪ .‬همین ایۀ‬ ‫ُ‬ ‫ِ‬ ‫والباطنُانسان خیال می‏کند که‏خوب‪ ،‬اول خلق‪،‬ال ّله‏ است‬ ‫و اخر هم همان اســت‪ ،‬و عرض می‏کنم کــه ظاهر هم به‬ ‫حسب اثارش اســت و باطن هم به حسب اسمائش‪ .‬لکن‬ ‫اص ً‬ ‫ال این مسئله این نیست که ما می‏فهمیم و فهمیده‏اند‪،‬‬ ‫«ه َوالظاهر» اصل‬ ‫مســائل بیش از این مســائل اســت‪ُ .‬‬ ‫ظهور را به غیر خودش می‏خواهد نفی کند از غیر خودش‪،‬‬ ‫ظهور مال اوست‪ .‬واقع مطلب همین است‪ ،‬منتها فهم این‬ ‫معنا که ظهور‪ ،‬ظهور اوســت و عالم و تمام هســتی ظهور‬ ‫وه َو َم َع ُک ْم که در همین‬ ‫اوست‪ ،‬فهم این مشــکل اســت‪ُ .‬‬ ‫ایات وارد شده است‪« ،‬معکم» یعنی همراه ماست‪،‬‬ ‫او اینجاســت و ما اینجا‪ .‬این معیت‪ ،‬مث ً‬ ‫ال فالســفه‬ ‫ومیه ولی مســئله را‬ ‫قی ّ‬ ‫ومیه» می‏گویند‪ّ ،‬‬ ‫قی ّ‬ ‫«معیت ّ‬ ‫حل می‏کند؟ مثل معیت علت و معلول اســت؟ مثل‬ ‫معیت جلوه و ذی جلوه است؟ مســائل این نیست‪.‬‬ ‫متعمقیــن اخرالزمان هم به‏اندازه عمق ادراکشــان‬ ‫ّ‬ ‫بهتر از دیگران فهمیده‏اند‪ ،‬وا ّ‬ ‫ال حد قران ان اســت‬ ‫ران َم ْن خُ ِ‬ ‫کهانّما َی ْعر ُ‬ ‫وط َب ِب ِه‪.‬‬ ‫ِف ال ُق َ‬ ‫این «یعرف القران من خوطب به» این نحو ایات‬ ‫است وا ّ‬ ‫ال بعضی ایاتی که مربوط به احکام ظاهریه‬ ‫است و مربوط به نصایح اســت که همه می‏فهمند‪.‬‬ ‫ال َم ْن خُ ِ‬ ‫انی که «ال َی ْع ِر ُفهُ ِا ّ‬ ‫وط َب ِبه» یعنی خود رسول‬ ‫اکرم‪ ،‬یعنی واسطه هم نمی‏تواند بفهمد‪ ،‬جبرئیل هم‬ ‫نتوانسته است‪.‬‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫و افشین جم‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫ویرایش‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی و نرگس حاجیلو‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬علیرضا اسدالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتراسماعیل تبار ‪-‬دکترایت الهابراهیمی‪-‬سیدضیاءایمانی‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سید حمید خالقی‪ -‬مجتبی گلپریان ‪ -‬حنیف کاظم زاده‬ ‫‪44- 59‬‬ ‫بینالملل‬ ‫جمهوریخواه دیوانه‬ ‫حیله گری اوالند‬ ‫چرخش به راست‬ ‫دومینوی افول چپگرایی‬ ‫‪60-67‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫فیلممنسیاسینیست‬ ‫تقاطعهنر‪،‬اقتصادوسیاست‬ ‫رنجامیرکبیرشدن‬ ‫فوتبالی هاجشنوارهراهمبهحاشیهبردند‬ ‫‪68-73‬‬ ‫ورزش‬ ‫یک میلیون دالر در حساب فدراسیون‬ ‫چگونه درامد زایی کردیم‬ ‫اسفند غیرمنتظره فوتبال‬ ‫داور جنجالی رفت‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0919 - 2341774 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز ‪ -‬پردازش تصویر رایان‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید عباسپور(توانیر)‪ ،‬خیابان نظامی گنجوی‪ ،‬کوچه پناه‪،‬‬ ‫پالک ‪19‬‬ ‫تلفن ‪88198280 :‬‬ ‫طراح جلد‪ :‬مصطفی مرادی‬ ‫مسالهنظارت‬ ‫صحبتهایهاشمی‬ ‫رفسنجانیدربارهخبرگان‬ ‫واکنشهای فراوانی را‬ ‫برانگیخت‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال ششم‪ /‬شماره دویست و نود ودو‪28/‬اذر ‪ 88 /1394‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫یک فهرست‬ ‫یک صدا‬ ‫ابرهای سیاه باالی سر‬ ‫ائتالف دولت و اصالح طلبان‬ ‫عارف و تاجیک هر دو از احتمال جدایی‬ ‫دولت از اصالح طلبان میگویند‬ ‫جنایتعلیهشیعیان‬ ‫چرا واکنشها به حوادث‬ ‫پاریسمتفاوتازقتلعام‬ ‫شیعیاندرنیجریهبود؟‬ ‫اخبار اختصاصی مثلث از تحوالت انتخاباتی اصولگرایان‬ ‫شورای ‪ 15‬نفره که به ‪ 8+7‬معروف شده عالوه بر ‪ 8‬شخصیت اصولگرا از ‪ 7‬داور روحانی‬ ‫تشکیل شده است ‪ /‬اقایان کعبی‪ ،‬اشتیانی‪ ،‬حسینی بوشهری‪ ،‬مصلحی‪ ،‬ابراهیمی و تقوی‬ ‫از اعضای داور شورای ‪ 15‬نفره هستند ‪ /‬از افرادی مانند علی الریجانی‪ ،‬علی اکبر والیتی‬ ‫محمدباقر قالیباف‪ ،‬محسن رضایی و سعید جلیلی بهعنوان چهرههای اصولگرا دعوت بهعمل‬ ‫امده است ‪ /‬تاسیس حزب رهروان به واسطه پیوستن الریجانی به ائتالف اصولگرایان منتفی‬ ‫شده است ‪ /‬ائتالف اصولگرایان از جریان الریجانی تا جریان پایداری را شامل میشود‬ ‫ائتالف دو دشمن‬ ‫پیوندمحافظهکاری و پوپولیسم‬ ‫راست افراطی چگونه انتخابات را‬ ‫در فرانسه باخت؟‬ ‫دونالد ترامپ برکدام موج اجتماعی سوار است؟‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫فرجام یک پرونده‬ ‫خبرنامه‬ ‫شــورای حکام اژانس انرژی اتمی با مختومه اعــام کردن پرونده‬ ‫‪ PMD‬پرونده هسته ای ایران را در فاز جدیدی قرار داد‪ .‬حاال طرفین برای‬ ‫اجرای برجام اماده شــده اند‪ .‬ان گونه که در اظهار نظرها امده برجام از‬ ‫دی ماه وارد فاز اجرایی خواهد شد‪.‬‬ ‫سههفتهدیگربرجام‬ ‫اجراییمی شود‬ ‫خاتمهپرونده‪ PMD‬توسطشورایحکاماعالمشد‬ ‫‪ 10‬سال بعد از انکه شورای حکام پرونده ایران را از فاز‬ ‫فنی به فاز سیاسی وارد کرد و ان را به شورای امنیت سازمان‬ ‫ملل فرستاد‪ ،‬حاال در دسامبر‪ 2015‬در جلسه ای تعیین کننده‬ ‫پرونده ایران را بــا قطعنامه گروه ‪ 5+1‬بســت‪ .‬قطعنامه ای‬ ‫که البته حاوی نکات و نقاط منفی و خاکســتری است اما در‬ ‫مجموع پرونده موسوم به پی ام دی را بسته است‪.‬‬ ‫نمایندگان‪ 35‬کشورهفتهگذشتهبهنشستفوق العاده‬ ‫اژانس شــورای حکام در طبقه چهارم ســاختمان شماره ‪c‬‬ ‫سازمان ملل در پایتخت اتریش رفتند و در یک جلسه بسیار‬ ‫طوالنی که از ساعت‪ 10‬و نیم صبح به وقت وین اغاز شده بود‬ ‫به بررسی پرونده هسته ای ایران پرداختند‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫یک قطعنامه پر حاشیه‬ ‫در این جلسه بعد از انکه یوکیا امانو گزارش خود را که‬ ‫پیش تر در اختیار اعضا گذاشــته بود خواند‪ ،‬نماینده المان‬ ‫قطعنامه ایکهتوسط‪ 5+1‬تهیهشدهبودرابرایاعضاقرائت‬ ‫کرد‪ .‬قطعنامه ای که اگر چه حکم به بستن پرونده پی ام دی‬ ‫می داد اما در ان نکاتی وجود دارد که به گفته منتقدان ایرانی‬ ‫منافذی را برای شــیطنت طرف مقابل باز گذاشته است‪ ،‬به‬ ‫یک معنا انها معتقدند اگر چه باب مســائل فنی بســته شده‬ ‫اما فضا برای تحرکات سیاســی طرف غربی به جهت برخی‬ ‫بندهای این قطعنامه همچنــان وجود دارد‪ .‬امــا انالیز این‬ ‫قطعنامه نکات زیــر را به عنوان مهمتریــن بخش های این‬ ‫قطعنامه در اختیار ما قرار می دهد‪.‬‬ ‫استقبال از انعقاد برجام و نیز «نقشــه راه» بین ایران‬ ‫و اژانس برای حل و فصل موضوعات باقیمانده گذشــته و‬ ‫حال (پی ام دی)‪ ،‬همراهی با شــورای امنیت سازمان ملل‬ ‫متحد مبنی بر اینکه «انعقاد برجام نشانگر یک تغییر بنیادین‬ ‫در رسیدگی به این موضوع اســت»‪ ،‬توجه به گزارش اخیر‬ ‫مدیرکل به شورای حکام در خصوص موضوعات باقیمانده‬ ‫گذشــته و حال (‪ )PMD‬به عنوان مبنایی برای بستن پرونده‬ ‫و اعالم خاتمه رســیدگی به این موضوعــات‪ ،‬ابراز رضایت‬ ‫از اینکه نقشــه راه طبق برنامه زمانی توافق شده انجام شده‬ ‫اســت‪ ،‬ملحوظ داشتن صریح بسته شــدن پرونده ‪ PMD‬با‬ ‫عنایت به تکمیل نقشــه راه‪ ،‬لغو ‪ 12‬قطعنامه شورای حکام‬ ‫که طی س ال های ‪ 2003‬تا ‪ 2012‬در رابطه با موضوع اجرای‬ ‫پادمان با ایــران از جمله مطالعات ادعایی کــه علیه ایران‬ ‫تصویب شــده اند‪ ،‬لغو تصمیم های قبلی شــورای حکام در‬ ‫مورد منع ارائه مســاعدت های فنی به ایران‪ ،‬ختم رسیدگی‬ ‫به دســتورکار جاری شــورا با عنوان‪« :‬اجرای موافقت نامه‬ ‫پادمان ‪ NPT‬و مفاد ذی ربط قطعنامه های شــورای امنیت‬ ‫در جمهوری اســامی ایران» که نگاه به گذشــته داشت‪،‬‬ ‫ایجاد یک دســتورکار جدید تحت عنوان‪« :‬اجرای برجام و‬ ‫راستی ازمایی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه شماره‪2231‬‬ ‫(‪ )2015‬شــورای امنیت» که نگاه به اینده دارد ومشخص‬ ‫کردن دوره زمانی ‪ 10‬ســاله برای عادی سازی پرونده ایران‬ ‫در شورای حکام‪.‬‬ ‫عالوه بر موارد فــوق در این قطعنامه بــرای اولین بار‬ ‫در مورد همــکاری ایران به منظور حــل و فصل موضوعات‬ ‫هسته ای صحبت شده اســت و هیچ نکته یا عبارت پردازی‬ ‫منفی همچون ابراز نگرانی و‪ ...‬در ان وجود ندارد‪.‬‬ ‫قطعنامههیچدرخواستیازمدیرکلبرایادامهکارروی‬ ‫موضوعاتگذشتهندارد‪.‬حتیقطعنامه هایگذشتهشورای‬ ‫حکام که در انها از مدیرکل خواسته شده بود در مورد ‪PMD‬‬ ‫گزارش بدهد هم لغو شــده اند‪ .‬بدین ترتیب از نظر شورای‬ ‫حکام به عنوان رکن تصمیم گیری اژانس‪ ،‬مدیرکل دیگر در‬ ‫مورد‪ PMD‬وظیفه ای ندارد‪.‬‬ ‫از این بــه بعد طبق بنــد ‪ 4‬قطعنامه‪ ،‬مدیــرکل تنها در‬ ‫خصوصاجرایبرجامیابروزمشکلیخاصدراجرایبرجام‬ ‫گزارش خواهد داد‪ .‬در حقیقت مدیرکل از این پس فقط نگاه‬ ‫به اینده دارد‪.‬‬ ‫به طورخالصهاینقطعنامهواجدمولفه هایالزمبرای‬ ‫مختومه شدن موضوع پی ام دی است از‪ :‬اذعان به تکمیل‬ ‫نقشه راه بین ایران و اژانس‪ ،‬لغو‪ 12‬قطعنامه پیشین شورای‬ ‫حکام در خصوص ایران‪ ،‬خاتمه دادن به موضوع «اجرای‬ ‫پادمان در ایــران» در دســتورکار اژانس و ایجــاد موضوع‬ ‫جدیدیتحتعنوان«اجرایبرجام»‪،‬اذعانصریحبهبسته‬ ‫شدن پرونده و استفاده از کلمه‪ close‬در بند‪.9‬‬ ‫بیانیه عدم تعهد‬ ‫پس از سخنان نماینده المان در صحن شورای حکام‪،‬‬ ‫رضا نجفی‪ ،‬ســفیر و نماینده دائم جمهوری اسالمی ایران‬ ‫در اژانس به عنوان رئیس جنبش عدم تعهــد بیانیه ای را در‬ ‫حمایت از مختومه اعالم شدن پرونده موسوم به پی ام دی‬ ‫قرائتکرد‪.‬دراینبیانیه رئیسجنبشعدمتعهدضمناشاره‬ ‫بهگزارشاخیریوکیاامانومدیرکلاژانسدرخصوصارزیابی‬ ‫نهاییمسائلباقیماندهگذشتهوحالبرنامههسته ایایران‪،‬‬ ‫بر موضع اصولی خود مبنی بر اینکه دیپلماســی و گفت وگو‬ ‫تنها راه برای حل بلندمدت موضوع هســته ای ایران است‪،‬‬ ‫تاکید و همه کشورهای عضو را نسبت به مشارکت مثبت در‬ ‫این راستا‪ ،‬تشویق کرد‪ .‬عدم تعهد همچنین از نقش اژانس‬ ‫در نظارت و راستی ازمایی موضوعات هسته ای برنامه جامع‬ ‫اقدام مشترک حمایت کرده و در زمینه لغو تحریم ها‪ ،‬ضمن‬ ‫حمایت از قطعنامه شــماره ‪ )٢٠١٥( ٢٢٣١‬شــورای امنیت‬ ‫مصوب جوالی ‪٢٠١٥‬؛ مشتمل بر خاتمه بخشیدن به مفاد‬ ‫قطعنامه های ذی ربط شورای امنیت سازمان ملل خواستار‬ ‫ان شد که شــورای حکام اژانس نیز بر همین اساس اقدام‬ ‫مشابهی در مورد قطعنامه های ذی ربط خود انجام دهد‪ .‬در‬ ‫جلسه هفته گذشته نمایندگان قریب به‪ ٣٥‬کشور درخواست‬ ‫فرصت برای ســخنرانی کردند و همین مســاله منجر به دو‬ ‫بخش شدن برنامه نشست و متوقف شدن ان از ساعت ‪١٣‬‬ ‫تا‪ ١٥‬به وقت وین شد‪.‬‬ ‫واکنش ها به تصویب قطعنامه‬ ‫منتقدان چه می گویند؟‬ ‫امــا در حالی که ســید عباس عراقچی‪ ،‬معــاون وزیر‬ ‫خارجه و رئیس ســتاد پیگیری اجرای برجام در برنامه «تیتر‬ ‫امشب»شبکهخبرگفت‪«:‬بهاعتقادمننمی شودنکتهمنفی‬ ‫ویژه ای را برای این قطعنامه در نظر گرفت‪ .‬کلیت قطعنامه‬ ‫و مولفه های اصلی که مدنظر ما بوده همه مثبت اســت‪ .‬در‬ ‫هیچ قسمتی از قطعنامه از عبارت های منفی استفاده نشده‬ ‫و در هم ه جای ان از ادبیات مثبت و ســازنده اســتفاده شده‬ ‫است‪».‬امامنتقدانداخلینظراتدیگریدارند‪.‬یکیازاین‬ ‫منتقدان مهدی محمدی است‪ .‬او با اشاره به اینکه «از حاال‬ ‫به بعد معادالت جدیدی بر امنیت ملــی ایران حاکم خواهد‬ ‫بود» گفت‪« :‬قطعنامه شــورای حکام به مــدت حداقل ‪١٠‬‬ ‫سال ایران را در دستورکار حفظ می کند‪ .‬ایران از امروز رسما‬ ‫یک استثنا از ان پی تی است و قرار دادن این مساله با برجام‬ ‫و ضمیمه های ان باعث می شود معادالت جدیدی بر امنیت‬ ‫ملی ایران حاکم باشد‪».‬‬ ‫محمدی تاکید کرد که قطعنامه شورای حکام به مدت‬ ‫حداقل ‪ ١٠‬سال ایران را در دستورکار حفظ می کند و گفت‪:‬‬ ‫«ایران از امروز رسما یک استثنا از‪ NPT‬است و مصوبه امروز‬ ‫‪ PMD‬هســته ای را می بندد و ‪ PMD‬موشکی و سالح های‬ ‫متعارف را باز می کند‪ ».‬کارشــناس مسائل هسته ای با ابراز‬ ‫نگرانیازتبعاتگزارشامانوونوعبستنپرونده‪ PMD‬گفت‪:‬‬ ‫«تحوالت نگران کننده بسیاری در راه است‪».‬‬ ‫مهدی محمدی ادامــه داد‪« :‬با شــرایطی که امروز‬ ‫از برجام حاصل ایران شــده اســت باید گفت که نام دولت‬ ‫روحانی به عنوان دولتی که برای منافع زودگذر سیاسی خود‬ ‫خسارت های راهبردی به کشــور وارد کرد‪ ،‬در تاریخ خواهد‬ ‫ماند‪ ،‬چرا که چهار سند برجام‪ ،‬قطعنامه‪ ،٢٢٣١‬ارزیابی اقای‬ ‫امانو و قطعنامه شــورای حکام زیر ســاخت تهدیدات نوین‬ ‫علیه ایران خواهند بود‪ ».‬وی با تاکید بر اینکه «ترکیب این‬ ‫اسناد یاد شــده در تاریخ معاهدات خلع سالح سابقه ندارد»‬ ‫گفته اســت‪« :‬ایران تنها کشوری اســت که برنامه ای این‬ ‫چنینی برای ان طراحی شده است و متاسفانه برخی افراد در‬ ‫داخل کشــور نیز با ان همراهی کرده و در حال تکمیل پازل‬ ‫غرب هســتند‪ .‬اقای هاشــمی امروز در حال اجرای برخی‬ ‫ضمیمه های محرمانه برجام است‪».‬‬ ‫حسن روحانی درگفت وگویی‬ ‫تلویزیونی اظهار داشت‪« :‬نقد و‬ ‫انتقاد دیگر در برجام جایی ندارد‬ ‫و همه باید برای اجرایی شدن ان‬ ‫اقدام کنیم»‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫بالفاصله بعد از اینکه جلسه شورای حکام پایان یافت‪،‬‬ ‫مقاماتکشورهایمختلفدربارهپایانپروندهادعاییموسوم‬ ‫به «ابعاد نظامی احتمالی» در برنامه هســته ای ایران به ان‬ ‫واکنش نشان دادند‪.‬‬ ‫در نخســتین واکنش‪« ،‬یوکیا امانو» مدیرکل اژانس‬ ‫بین المللی انرژی اتمی‪ ،‬پس از پایان نشست شورای حکام‬ ‫دریککنفرانسخبری‪،‬گفت‪«:‬به رغمتصویباینقطعنامه‬ ‫هنوز نقاط خاکستری با ایران وجود دارد‪» .‬‬ ‫مدیرکلاژانس‪،‬درادامهتصریحکرد‪«:‬ایرانباسرعت‬ ‫و جدیت در حال انجام گام های مقدماتی برای رسیدن به روز‬ ‫اجرای برجام است»‪ ،‬اما گفت که رسیدن به این مرحله تنها‬ ‫به سرعت اقدامات ایران وابسته نیســت و اژانس هم برای‬ ‫راســتی ازمایی از اقدامات ایران‪ ،‬نیازمند زمان اســت‪ .‬وی‬ ‫تخمین زد راستی ازمایی از اقدامات ایران‪ ،‬نه نیازمند چند روز‬ ‫خواهدبودونهچندماه‪،‬بلکهتحققاینامربهچندهفتهزمان‬ ‫نیاز خواهد داشت‪.‬‬ ‫اما دقایقی بعد از نشست شــورای حکام‪ ،‬محمد جواد‬ ‫ظریف از صــدور قطعنامــه جدید شــورای حــکام اژانس‬ ‫بین المللیانرژیاتمی کهباخاتمه دادنبهبررسیموضوعات‬ ‫باقیمانده گذشته (موســوم به پی ام دی)‪ ،‬فصل نوینی را در‬ ‫رابطه با پرونده هسته ای ایران و همکاری های کشورمان با‬ ‫اژانس می گشاید‪ ،‬استقبال کرد‪ .‬او گفت‪« :‬سرانجام شورای‬ ‫حکام پس از‪ 12‬سال‪ ،‬با اذعان به تکمیل نقشه راه بین ایران‬ ‫و اژانس‪ ،‬بسته شدن پرونده موسوم به پی ام دی را با استفاده‬ ‫از عبارت صریــح ‪ close consideration‬در بند ‪ 9‬قطعنامه‬ ‫خود اعالم کرد‪».‬‬ ‫ظریف همچنین گفت‪« :‬این قطعنامه بسیار فراتر از‬ ‫بستن موضوع موسوم به پی ام دی رفته و رسما ‪ 12‬قطعنامه‬ ‫پیشین شورای حکام در خصوص برنامه هسته ای ایران که‬ ‫حاویاتهاماتومحدودیت هایجدیبرایبرنامههسته ای‬ ‫کشور بود را لغو کرده اســت‪ .‬همچنین شورا دستورکار ناظر‬ ‫به اقدامات گذشته را رسما خاتمه داده و دستورکار جدیدی‬ ‫تحت عنوان «اجرای برجام» که نگاه بــه اینده دارد‪ ،‬برای‬ ‫مدت مشخصی ایجاد کرده اســت‪ .‬بر اساس این قطعنامه‬ ‫می توان به صراحت گفت؛ موضوع جعلی ابعاد به اصطالح‬ ‫نظامی برنامه هسته ای ایران‪ ،‬موسوم به پی ام دی‪ ،‬به تاریخ‬ ‫پیوستهاست‪.‬اکنونبر اساسنصصریحگزارشاخیراقای‬ ‫امانو‪ ،‬با همه نقاط ضعف ان‪ ،‬عدم انحراف مواد هســته ای‬ ‫به سوی فعالیت های غیر صلح امیز رســما تایید و در نتیجه‬ ‫نداشــتن هرگونه تخلف ایران در هیچ بازه زمانی از معاهده‬ ‫اشاعه (ان پی تی) احراز شــده و ماهیت منحصرا صلح امیز‬ ‫برنامه هســته ای ایران یک بار دیگر به اثبات رسیده است‪.‬‬ ‫جمهوریاسالمیایرانباتاکیدمجددبرسیاستهمیشگی‬ ‫خود در زمینه حرمت سالح های کشتار جمعی و پایبندی به‬ ‫مفاد معاهده عدم اشاعه (ان پی تی) برای اجرای کامل و با‬ ‫حســن نیت تعهدات خود در برجام‪ ،‬به شرط پایبندی کامل‬ ‫طرف های ‪ 5+1‬به تعهــدات متقابل خــود‪ ،‬اعالم امادگی‬ ‫می کند‪».‬‬ ‫در اظهارنظری دیگر «فیلیپ هامونــد» وزیر خارجه‬ ‫انگلیس تصویــب این قطعنامــه را «روزی مهم» در تعامل‬ ‫با ایران دانســت و تصریح کرد اژانــس از این پس می تواند‬ ‫تمرکزش را معطوف به نظارت بــر اجرای برجام کند‪ .‬رئیس‬ ‫دستگاه دیپلماسی انگلیس‪ ،‬پایبندی ایران به اجرای کامل‬ ‫توافقهسته ایواجرایبازرسی هارامهم ترینضمانتبرای‬ ‫منحرف نشدنبرنامههسته ایایرانبهسمتمقاصدادعایی‬ ‫نظامی دانست‪ .‬در واکنشی دیگر «جان کری» در بیانیه ای‪،‬‬ ‫تصریح کرد که قطعنامه جدید مانعی برای ادامه تحقیقات‬ ‫اژانس درباره برنامه هسته ای ایران نخواهد بود‪ .‬کری در این‬ ‫بیانیهنوشت‪«:‬بستنپرونده‪ PMD‬بههیچوجهمانعیدربرابر‬ ‫این نخواهد بود که اژانس‪ ،‬دربــاره وجود ادله هایی مبنی بر‬ ‫اینکهکهایاایران‪،‬همانندگذشته‪،‬درحالانجامفعالیت های‬ ‫مخفیانههسته ایاستتحقیقاتنکند‪».‬‬ ‫وی در بخش قابل توجه و نگران کننده دیگری نوشت‪:‬‬ ‫«در واقع‪ ،‬برجام‪ ،‬با ایجاد زمینه های اجرای پروتکل الحاقی‬ ‫و افزایش سایر اقدامات شفاف ساز‪ ،‬اژانس را در موقعیتی به‬ ‫مراتب بهتر برای پیگیری نگرانی هایی که در اینده احتماال‬ ‫مطرح می شوند‪ ،‬قرار خواهد داد‪».‬‬ ‫کریهمهمانندهمتایشدرانگلیسخاطرنشانکرده‬ ‫که قطعنامه جدید به شورای حکام اجازه می دهد تمرکزش را‬ ‫به سمت اجرای کامل و راستی ازمایی برجام «تغییر دهد‪».‬‬ ‫وزیر خارجه امریکا با انتخاب این عبارات‪ ،‬این موضوع‬ ‫را بیان کرده اســت‪« :‬این قطعنامه به شــورای حکام اجازه‬ ‫می دهــد اکنون تمرکــزش را معطــوف به اجــرای کامل و‬ ‫راستی ازمایی از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) کند که از‬ ‫سرگیری این نوع فعالیت های مرتبط با سالح های هسته ای‬ ‫را ممنوع کرده و ابزارهای جامعی برای کشــف و جلوگیری‬ ‫از هر گونه فعالیت تسلیحات هسته ای جدید در اختیار قرار‬ ‫می دهد‪ ».‬جان کری همچنین تصریح کرد گزارش دو هفته‬ ‫پیش امانو درباره مسائل گذشته برنامه هسته ای‪ ،‬روایتی که‬ ‫واشنگتنازمدت هاپیشدربارهبرنامههسته ایایرانمطرح‬ ‫کرده را بازگو کرد‪.‬‬ ‫در بیانیه وزیر خارجه امریکا امده است‪« :‬گزارش روز‬ ‫دوم دسامبر مدیرکل‪ ،‬با انچه امریکا از دیرباز درباره فعالیت‬ ‫هســته ای گذشــته ایران ارزیابی کرده بــود و همچنین با‬ ‫ارزیابی هــای خود اژانس کــه درگــزارش ‪ 11‬نوامبر ‪2011‬‬ ‫منعکس شده بود‪ ،‬همراستا است‪».‬‬ ‫ی درگــزارش نوامبر‬ ‫اژانــس بین المللــی انرژی اتمــ ‬ ‫ســال ‪ 2011‬ایران را به انجام فعالیت هایی در زمینه ساخت‬ ‫سالح های هسته ای‪ ،‬قبل از سال‪ 2003‬متهم کرده بود‪.‬‬ ‫اما البی صهیونیســتی ایپک هم کــه در تالش برای‬ ‫ابطال برجام در کنگره امریکا ناکام مانــده بود در بیانیه ای‬ ‫تصویب این قطعنامه را «قابل سرزنش» توصیف کرد‪.‬‬ ‫ایپک در بیانیه ای نوشــته‪« :‬جامعه بین الملل به رغم‬ ‫گزارش اژانس دربــاره وجود جنبه های مشــکوک در برنامه‬ ‫هسته ای ایران‪ ،‬تصمیم به بستن پرونده ‪ PMD‬ایران گرفته‬ ‫است‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫جنایت علیه شیعیان‬ ‫ائتالف نمایشی‬ ‫مثل مبارزه‬ ‫تولیدکننده سیگار‬ ‫با دخانیات‬ ‫هاشمی از شنیدن‬ ‫نتیجه انتخابات‬ ‫خوشحال شد‬ ‫‪11‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫جنایتعلیهشیعیان‬ ‫ارتشنیجریهرهبرشیعیاناینکشوررادستگیرکرد‬ ‫نیجریه هفته گذشته شــاهد یک جنایت بود‪ .‬جنایتی‬ ‫علیه شیعیان این کشــور‪ .‬ماجرا از این قرار است که ارتش‬ ‫نیجریه با حمله؛ خانه زکزاکی‪ ،‬رهبر شیعیان نیجریه چندین‬ ‫نفر را کشته و او را دســتگیر کردند‪« .‬زینه ابراهیم» همسر‬ ‫«ابراهیم زکزاکی» رهبر گروه شیعی جنبش اسالمی نیجریه‬ ‫این رویداد را این گونه روایت کرده اســت‪« :‬بیش از ‪ 30‬نفر‬ ‫ی و کشته شدند‪.‬‬ ‫در حمله مستمر ارتش به خانه زکزاکی زخم ‬ ‫شاهدان عینی هم در این مورد گزارش دادند که تعداد زیادی‬ ‫از هواداران زکزاکی سپرهای انسانی در اطراف خانه او ایجاد‬ ‫کردند تا مانع از حمله ارتش به خانه او شــوند‪ .‬حدود ‪ 20‬نفر‬ ‫یشدند‪.‬انهابهضربگلولهارتشمجروحشدندوارتش‬ ‫زخم ‬ ‫مانعازانتقالانهابهبیمارستانشد‪.‬نیروهایارتشنیجریه‪،‬‬ ‫درحالی به شیعیان در حســینیه بقیه الله در شهر زاریا حمله‬ ‫کردند که این افراد‪ ،‬برای شرکت در مراسم تشییع جنازه یکی‬ ‫از قربانیان حمالت گروه بوکوحرام‪ ،‬در حســینیه جمع شده‬ ‫بودند‪ .‬بوکوحرام‪ ،‬گروهی تروریستی است که اخیرا سرکرده‬ ‫ان‪ ،‬بــا ابوبکر بغدادی خلیفــه خودخوانــده داعش‪ ،‬بیعت‬ ‫کرد‪ .‬پایگاه اینترنتی «الوقت» به نقل از یکی از شــاهدان‬ ‫عینی تاکید کرد که نیروهای ارتش نیجریه‪ ،‬با تیراندازی به‬ ‫تشییع کنندگاندرحسینیهبقیه الله‪،‬دست کم‪ 30‬تنرازخمی‬ ‫ کرد‪«.‬ناصرعمرتسافی»سخنگویجنبش اسالمینیزخبر‬ ‫دادکههفتتن‪،‬ازتشییع کنندگان‪،‬دردمبهشهادترسیدند‬ ‫و چهارتن دیگر به سبب جلوگیری نیروهای ارتش نیجریه از‬ ‫انتقالشان به بیمارستان‪ ،‬جانسپردند‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫زمینه های یک جنایت علیه شیعیان‬ ‫شیخ زکزاکی مدتی پیش به علت فساد سیاسی موجود‬ ‫در دولت نیجریه‪ ،‬مناســبات امنیتی با رژیم صهیونیستی و‬ ‫تبادل اطالعات بین ســرویس های جاسوســی دو طرف‪،‬‬ ‫حضور عناصر بوکوحــرام در نیجریه و مناســبات این گروه‬ ‫تروریســتی با برخی فرماندهان ارتش نیجریه و موضوعات‬ ‫دیگر‪ ،‬انتقادات شدیدی را ضد دولت مطرح کرده بود‪.‬‬ ‫ارتشنیجریهپسازاینانتقاداتسعیکردندشیعیان‬ ‫را به تالش برای ترور رئیس ستاد ارتش در زاریا متهم کنند‪.‬‬ ‫سانی عثمان سخنگوی ارتش در این رابطه در صفحه توئیتر‬ ‫خود این ادعا را مطرح کرد‪ .‬همچنین سایت اینترنتی ارتش‬ ‫نیجریه این موضوع را منتشر کرد‪.‬‬ ‫ارتش مدتی بعد بیانیه ای رسمی در این رابطه منتشر‬ ‫کرد که در ان امده است که شــیعیان بنا به دستور رهبر خود‬ ‫ابراهیم زکزاکی حمله ای را به کاروان ســتاد ارتش به همراه‬ ‫‪ 73‬نظامیترتیبدادند‪.‬اینبیانیهمدعیشدکهصدهانفراز‬ ‫شیعیانضمنحملسالحوسنگرگرفتندرمسیرهای تردد‪،‬‬ ‫ی تالش ها برای متفرق کردن خود را ناکام گذاشــته‪،‬‬ ‫تمام ‬ ‫به ســمت کاروان مذکور تیراندازی کرده و مــواد خطرناک‬ ‫به سمت ان پرتاب کردند‪.‬‬ ‫واکنش جنبش اسالمی به ادعای ارتش‬ ‫جنبش اسالمی این ادعا را رد کرده و ان را کامال دروغ‬ ‫خوانده اســت‪ .‬این جنبش تاکید کرده مردم بدون ســاح‬ ‫چطــور می توانند رئیس ســتاد ارتش را تــرور کنند؟ جنبش‬ ‫مذکور توضیح می دهد که عناصر مسلح در حالی به محوطه‬ ‫حسینیه بقیه الله حمله کردند که اعضای این جنبش در حال‬ ‫اماده سازی این مرکز برای ورود به ماه ربیع االول بوده اند‪.‬‬ ‫این بیانیه می افزاید‪« :‬پیش از این نیز اتفاق مشابهی‬ ‫در همین منطقه بر ضد عوامل انضباطی جنبش ایجاد شده‬ ‫بود‪ ،‬به گونه ای که وقتی تعدادی از اعضای جنبش به سمت‬ ‫عناصر ارتش رفتند تا ماهیت ماموریت انها را شناسایی کنند‪ ،‬‬ ‫نظامیان به ســمت انها اتش گشــودند و هفت نفر از انها را‬ ‫بازداشت کرده و به مناطق ناشناس بردند‪ ».‬جنبش اسالمی‬ ‫تاکید می کند‪« :‬براساس انچه مطرح شــد ما اعتقاد داریم‬ ‫که ارتش پیش از این برای این حادثه برنامه ریزی کرده بود‬ ‫و نظامیان دستورات مافوق خود را اجرا می کنند‪ ،‬به ویژه که‬ ‫انهابه همراهعکاسانبهاینمنطقهامدند‪».‬جنبشاسالمی‬ ‫با ابراز شگفتی از طرح ادعای تالش برای ترور رئیس ستاد‬ ‫ارتشبنابهدستوررهبراینجنبشتاکیدکرد‪«:‬دراینصورت‬ ‫چرا هیچ تلفاتی میان نیروهای ارتش ایجاد نشــده است؟‬ ‫اتفاقی که افتــاده‪ ،‬یک درگیری نیســت بلکه مجموعه ای‬ ‫از اقدامات تروریســتی از ســوی ارتش نیجریه ضد جنبش‬ ‫اسالمی اســت‪ ،‬همان طور که در گذشــته نیز این اتفاقات‬ ‫وجود داشته اســت‪ ».‬اقدامات خشونت امیز ارتش نیجریه‬ ‫ضد جنبش اسالمی در گذشته سابقه داشــته است‪ .‬در روز‬ ‫جهانی قدس سال گذشته نیروهای امنیتی نیجریه به سمت‬ ‫تظاهرات کنندگان مســالمت امیز حامی ارمان فلســطین‬ ‫حمله کرده‪ ،‬با گلوله های جنگی انها را هدف قرار دادند‪ .‬این‬ ‫حمالت به شهادت ‪ 33‬نفر از جمله سه تن از فرزندان شیخ‬ ‫زکزاکی و زخمی شدن ده ها شهروند دیگر منتهی شد‪ .‬احمد‪،‬‬ ‫حمیدومحمودفرزندانشیخزکزاکیبودندکهدراینحمالت‬ ‫به شهادت رسیدند‪ .‬علی فرزند دیگر شیخ نیز در این حمالت‬ ‫به شدتزخمی شد‪.‬گروهتروریستیبوکو حرامنیزدراقدامات‬ ‫تروریستی ضد جنبش اســامی نیجریه با ارتش همکاری‬ ‫می کند‪ .‬دو هفتــه پیش این گــروه به کاروانــی از اعضای‬ ‫جنبش در استان شــمالی کانو حمله کرد که به شهادت ‪22‬‬ ‫نفر منتهی شد‪ .‬بوکوحرام که در سال ‪ 2009‬ایجاد شده‪ ،‬در‬ ‫شمال نیجریه مستقر است و از زمان اقدامات مسلحانه انها‬ ‫در نیجریه تاکنون ‪20‬هزار نفر کشته و بیش از ‪3.2‬میلیون‬ ‫نفر اواره شده اند‪.‬‬ ‫گفت وگوی روحانی با رئیس جمهوری نیجریه‬ ‫در پی این رویداد ناگوار حســن روحانی نیز در تماس‬ ‫تلفنی با محمد بوهاری‪ ،‬رئیس جمهوری نیجریه به بررسی‬ ‫این ماجرا پرداخت‪.‬‬ ‫روحانی در این گفت وگو ضمن جویا شــدن وضعیت‬ ‫اسیب دیدگان این حادثه به ویژه رهبر شیعیان ان کشور‪ ،‬با‬ ‫بیان اینکه امروز همه مســلمانان راهی جز اتحاد و همدلی‬ ‫برای ساختن اینده کشورشان ندارند‪ ،‬گفت‪« :‬دنیای اسالم‬ ‫امروز بیش از هر زمــان دیگر نیاز به ارامــش و حل و فصل‬ ‫مسالمت امیز مشکالت دارد‪ ».‬روحانی با تاکید بر ضرورت‬ ‫تشــکیل گروه حقیقت یــاب در قبــال این حادثــه‪ ،‬اظهار‬ ‫داشت‪« :‬انتظار داریم دولت نیجریه در شرایط فعلی از همه‬ ‫اسیب دیدگان دلجویی کرده و با دســتورات قاطع از تداوم‬ ‫یجلوگیریکند‪».‬رئیس جمهوریبابیاناینکه‬ ‫هرگونهناارام ‬ ‫امروزعده ایبه دنبالتفرقه افکنیواختالفمیانمسلمانان‬ ‫در کشورهای اسالمی هستند‪ ،‬گفت‪« :‬همه باید نسبت به‬ ‫خبرنامه‬ ‫ابراهیم زکزاکی کیست؟‬ ‫ابراهیــم یعقوب زکزاکــی متولــد ‪1953‬رهبر جنبش‬ ‫اســامی نیجریه و دانش اموخته رشــته اقتصاد است‪ .‬او‬ ‫چندین بــار در دهــه ‪ 80‬و ‪ 90‬میالدی به زندان افتاد‪ .‬ســه‬ ‫پســر وی در راهپیمایی روز قــدس ‪ 2014‬در شــهر زاریا به‬ ‫دست پلیس نیجریه کشته شدند‪ .‬فعالیت های وی‪ ،‬منجر‬ ‫به گرویدن شــماری از بومیان نیجریه بــه مذهب اهل بیت‬ ‫شــده اســت‪ .‬وی از حدود ‪ 30‬ســال پیش یعنی زمانی که‬ ‫انقالب اسالمی در ایران در سال ‪1979‬به پیروزی رسید این‬ ‫مســئولیت را برعهده دارد‪ .‬زکزاکی پس از پیروزی انقالب‬ ‫اسالمی در ایران‪ ،‬شیفته امام خمینی(ره) شد و به ایران امد‬ ‫و وقتی با لباس روحانیت به نیجریه بازگشت در منطق ه زاریا‬ ‫و کانو به تبلیغ تشیع پرداخت‪ .‬بی بی ســی جهانی در رابطه‬ ‫با شخصیت رهبر مذهبی شیعیان نیجریه این گونه گزارش‬ ‫ی که با این رهبــر دینی مالقات کردیم او‬ ‫می دهد‪« :‬هنگام ‬ ‫لباس های سنتی برتن داشت و به مانند یک دولتمرد باتجربه‬ ‫رفتار می کرد‪ .‬او همانند ایران مخالف امریکاســت‪ .‬شــیخ‬ ‫می گوید که هم اکنون صدها هزار نفر هوادار دارد‪ .‬او عکس‬ ‫رهبر انقالب ایران ایت الله خامنه ای را در اتاقش گذاشته و‬ ‫به همراه هوادارانشهمیشه با جدیت حوادث جاریدر ایران‬ ‫را پیگیری می کند‪».‬‬ ‫شیعیان نیجریه‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫شــیعیان نیجریه پر جمعیت ترین گروه شیعی در قاره‬ ‫افریقا هستند‪ .‬جمعیت انان در ‪2008‬میالدی حدود هفت‬ ‫میلیون نفر براورد شده است‪ .‬جنبش اسالمی نیجریه متعلق‬ ‫به شیعیان این کشــور اســت که رهبری ان را شیخ ابراهیم‬ ‫زکزاکیبر عهده دارد‪.‬شیعیاننیجریهدرشهرهایالگوس‪،‬‬ ‫زاریا و کانو سکونت دارند که کانون فعالیت انها در حسینیه‬ ‫بقیه الله شهر زاریا است‪ .‬گفته می شود ‪ 95‬درصد شیعیان‪،‬‬ ‫پیش تر مذهب یا دین دیگری داشتند؛ ولی در‪ 3‬دهه اخیر به‬ ‫تشیعگرویده اندکهبهمستبصرینمعروف اند‪.‬بهجزشیعیان‬ ‫بومی‪ ،‬شماری مهاجر لبنانی نیز در نیجریه زندگی می کنند‪،‬‬ ‫شیعیان این کشور دوازده امامی هســتند‪ .‬شیعیان نیجریه‬ ‫عالوه بر برگزاری مراسم مذهبی ‪ -‬مانند دسته های چند هزار‬ ‫نفری عاشــورا؛ روزنامه‪ ،‬مجله‪ ،‬کتاب ‪ ،‬ســایت و تولیدات‬ ‫صوتیوتصویریدربارهمذهباهلبیتوائمهمعصومینبه‬ ‫ی نیجریه دارند‪ .‬حضور تشیع در نیجریه به سه‬ ‫زبان های بوم ‬ ‫مقطعتاریخیمربوط می شود‪« :‬مقطع نخست‪ ،‬قبل از سال‬ ‫‪1994‬میالدیبود‪.‬درانمقطعدرمجموع‪،‬جمعیتشیعیان‬ ‫نیجریه به بیش از‪ 500‬نفر نمی رسید و دلیل ان اشنا نبودن‬ ‫مردم با این مذهب بود‪ ».‬مقطع دوم از‪1994‬میالدی به بعد‬ ‫است‪.‬دراینمقطعباشکلگیریجنبشاسالمیدرنیجریه‬ ‫کهبرگرفتهازجنبش«اخوان المسلمین»بود‪،‬گرایشبرخی‬ ‫ازاعضایاینجنبشبهمذهبتشیعباعثشدکهاختالفاتی‬ ‫در ان صورت گیرد و برخی از راه یافتگان به تشیع از جنبش‬ ‫جدا شــوند و به کشــورهای دیگر مهاجرت کنند‪ .‬این اغاز‬ ‫شناخت نسبت به تشــیع و در نتیجه شکل گیری و گسترش‬ ‫ان در بین مسلمانان نیجریه است‪ .‬مقطع سوم‪ ،‬که متاثر از‬ ‫امواج بیداری و انقالب اســامی مردم ایران است‪ ،‬از سال‬ ‫‪ 1999‬اغاز شده و تاکنون ادامه دارد‪ .‬در این مقطع‪ ،‬مذهب‬ ‫تشیع مورد اقبال زائد الوصف مسلمانان و مردم نیجریه قرار‬ ‫گرفتهوگسترشقابلتوجهییافتهاست‪.‬تاانجاکهتاکنون‬ ‫به رغم تبلیغات منفی و بد رفتاری های فرقه های ضد شیعی‪،‬‬ ‫بالغبر‪ 7‬میلیوننفر دراینکشوربهاینمذهبگرویده اند‪.‬‬ ‫سه شنبه گذشته‪ ،‬ریاض مدعی شد که ‪ 35‬کشور‬ ‫مسلمانازجملهترکیهبهرهبریعربستانسعودیبرای‬ ‫مبارزه با تروریســم‪ ،‬یک ائتالف نظامی تشکیل داده و‬ ‫ریاض به عنوان مرکز ان تعیین شــده است‪ .‬براساس‬ ‫خبری که اژانس خبری عربستان سعودی منتشر کرده‬ ‫است‪ ،‬این ائتالف براساس «اصول‪ ،‬اهداف و شروط‬ ‫کشــورهای عضو ســازمان کنفرانس اســامی» و با‬ ‫هدف «تجمیع تالش های این کشورها» ایجاد شده‬ ‫است‪ .‬امارات متحده عربی‪ ،‬اردن‪ ،‬پاکستان‪ ،‬بحرین‪،‬‬ ‫بنگالدش‪ ،‬بنین‪ ،‬ترکیه‪ ،‬چاد‪ ،‬توگو‪ ،‬تونس‪ ،‬جیبوتی‪،‬‬ ‫سنگال‪ ،‬سودان ‪ ،‬سیرالئون‪ ،‬ســومالی‪ ،‬گابن‪ ،‬گینه‪ ،‬‬ ‫فلسطین‪ ،‬کومور‪ ،‬قطر‪ ،‬ســاحل عاج‪ ،‬کویت‪ ،‬لبنان‪،‬‬ ‫لیبی‪ ،‬مالدیــو‪ ،‬مالی‪ ،‬مالزی‪ ،‬مصــر‪ ،‬مراکش‪ ،‬نیجر‪،‬‬ ‫موریتانی‪،‬نیجریهویمندراینائتالفهمراهعربستان‬ ‫حضور خواهند داشت‪ .‬این در حالی است که مالزی نیز‬ ‫از «ائتالف اسالمی برای مبارزه با تروریسم» به رهبری‬ ‫عربستان ســعودی حمایت کرده و ان را به نفع رویکرد‬ ‫مبارزه با تروریسم توصیف کرده است‪.‬‬ ‫محمد بن سلمان‪ ،‬ولیعهد دوم عربستان و وزارت‬ ‫دفــاع این کشــور در خصــوص این موضــوع در یک‬ ‫کنفرانس خبری شرکت کرده و به خبرنگاران گفته است‬ ‫که کشــورهای اســامی که به طور فردی با تروریسم‬ ‫مبارزه می کنند باید در ائتالف تالش های خود را تجمیع‬ ‫کنند‪ .‬نظر ائتالف جدیدالتاسیس در مورد ترور و اینکه‬ ‫ایا از جایگاه رسانه ای نیز می توان به مبارزه پرداخت یا‬ ‫نه‪ ،‬در نشست وزیر دفاع سعودی مطرح نشد‪ .‬سلمان‬ ‫با تاکید بر اینکه این ائتالف نــه فقط با داعش‪ ،‬بلکه با‬ ‫ی سازمان های تروریســتی مبارزه می کند‪ ،‬اعالم‬ ‫تمام ‬ ‫کرد که تاکنون ‪ 35‬کشــور به این ائتالف پیوســته اند‬ ‫که این تعداد افزایش خواهد یافــت و اعضا نیز با تمام‬ ‫امکانات خود در این ائتالف حضور خواهند یافت‪ .‬وزیر‬ ‫دفاع عربســتان با بیان اینکه این ائتالف برای مبارزه با‬ ‫تروریسم با سازمان های بین المللی و کشورهای مهم‬ ‫جهان همکاری خواهد داشــت‪ ،‬گفت که این ائتالف‬ ‫برای مبارزه با رویدادهای ترور که در کشورهای اسالمی‬ ‫به وقوع می پیوندند‪ ،‬ایجاد شده است‪.‬‬ ‫یورونیوز در تحلیلی پیرامون این ائتالف نوشــته‬ ‫است‪« :‬همه کشــورهای عضو این ائتالف‪ ،‬اکثریت‬ ‫سنی مذهب هستند‪ .‬ایران شــیعه و متحدانش در این‬ ‫ائتالف حضور ندارند‪ .‬چگونه روسیه و ایران دو بازیگر‬ ‫مهم منطقه این طرح ابتکاری سعودی ها را بررسی می کنند؟‬ ‫کرملین از بیان هرگونه ســخن قابل توجه خودداری کرده و‬ ‫می گوید که برای بررســی این طرح زمان بیشتری مورد نیاز‬ ‫است اما از هر گونه تالش مشترک برای مبارزه با افراط گرایی‬ ‫استقبال کرده اســت‪ .‬برخی تحلیلگران مدعی شده اند که‬ ‫این ائتالف به جای مبارزه با تروریســم برای تقویت رهبری‬ ‫اعضایش در منطقه ‪ -‬به ویژه عربســتان سعودی ‪ -‬در برخورد‬ ‫با دیگر ائتالف ها ایجاد شده اســت‪ .‬در عین حال ریاض از‬ ‫سوی مقامات روسی به تامین مالی گروه های تروریستی به‬ ‫ویژه در سوریه متهم می شود‪ ».‬خبرگزاری روسی اسپوتنیک‬ ‫نیز پیرامون این ائتالف نوشــته است‪« :‬انور عشقی رئیس‬ ‫مرکــز پژوهش های سیاســی و راهبردی در عربســتان و از‬ ‫شخصیت های نزدیک به خاندان ســعودی گفته است که‬ ‫ائتالفنظامیبهفرماندهیعربستانبرایمبارزهباتروریسم‬ ‫که ‪ 34‬کشــور در ان عضویــت دارند با داعــش حتی خارج‬ ‫از منطقه خاورمیانه نیز خواهد جنگید و با روســیه به عنوان‬ ‫مهم ترین کشور در مبارزه با داعش هماهنگی خواهد کرد‪».‬‬ ‫این در حالی اســت که یــک روز پیــش از اعالم خبر‬ ‫تشکیل ائتالف سعودی‪ ،‬باراک اوباما رئیس جمهور امریکا‬ ‫بر لــزوم افزایش تالش هــای بین المللی بــرای تضعیف و‬ ‫ســپس نابودی داعش تاکید کرد و چنین گفت‪« :‬درســت‬ ‫همان طور که ایاالت متحده و همچنین متحدان ان مانند‬ ‫فرانسه‪ ،‬المان‪ ،‬بریتانیا‪ ،‬استرالیا و ایتالیا در حال ایفای نقش‬ ‫پررنگ تری در مبارزه با داعش هســتند‪ ،‬باقــی دولت ها نیز‬ ‫باید مسیری مشــابه در پیش گیرند»‪ .‬او که پس از دیدار با‬ ‫رهبران نظامی و امنیتی امریکا در پنتاگون سخن می گفت‪،‬‬ ‫خاطرنشــان کرد که ائتالف بین المللی به رهبری ان کشور‬ ‫اکنون شدیدتر از همیشه مواضع داعش را هدف قرار داده‬ ‫و صدماتی جدی به این سازمان تروریستی وارد کرده است‪.‬‬ ‫رئیس جمهور امریکا با اشــاره به اولویت کشورش در هدف‬ ‫قراردادن مراکز قدرت ســازمان تروریستی داعش در عراق‬ ‫و سوریه‪ ،‬اعالم کرد که کارزار هوایی جنگنده های ائتالف‬ ‫اکنون با سرعت و شدتی بیشتر از گذشته مواضع داعش را‬ ‫هدف قرار داده و تاکنون نزدیک به نه هزار حمله هوایی در‬ ‫خاک عراق و سوریه صورت داده است؛ فرایندی که به گفته‬ ‫اوباما‪ ،‬مانع از گســترش ترور و ترویــج ایدئولوژی منحوس‬ ‫داعش در دیگر نقاط جهان شده و روند سربازگیری و تامین‬ ‫منابع مالی این ســازمان را به شدت مختل خواهد کرد‪ .‬یک‬ ‫تحلیلگریمنینیزاینائتالفرابهمبارزهتولیدکنندگانسیگار‬ ‫با دخانیات تشبیه کرد و ان را بی ثمر دانست‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫حفظ ابروی اســام و وحدت مســلمانان در جهان حساس‬ ‫بوده و هوشیاری خود را افزایش دهیم‪ ».‬روحانی بر امادگی‬ ‫جمهوری اســامی ایران برای ارائه هرگونه کمک به ویژه‬ ‫اعزام تیم های پزشکی‪ ،‬مداوای مجروحین و اسیب دیدگان‬ ‫حادثه و التیام االم مردم تاکید کرد‪.‬‬ ‫ائتالفنمایشی‬ ‫مثل مبارزه تولیدکننده سیگار با دخانیات‬ ‫‪13‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫ایران‪ :‬به پیشرفت موشکی ادامه می دهیم‬ ‫گزارش جدید تیم نظارت بر تحریم‬ ‫تیم نظارت بــر تحریم های ایران در شــورای امنیت‬ ‫سازمان ملل هفته گذشته گزارشــی را منتشر کرد که در ان‬ ‫امده بود؛ ازمایش موشــک عماد در ‪ 10‬اکتبر ســال جاری‬ ‫میالدی (‪ 2‬ماه پیش) ناقض بند ‪ 9‬قطعنامه تحریمی ‪1929‬‬ ‫درباره ممنوعیت ازمایش موشــک های بالســتیک دارای‬ ‫قابلیت حمل کالهک هســته ای بوده است‪ .‬این قطعنامه‬ ‫در ســال ‪ 2010‬علیه ایران در شــورای امنیت سازمان ملل‬ ‫متحد تصویب شــده بود‪ .‬ایــن گزارش در حالی اســت که‬ ‫شــورای امنیت با صدور یک قطعنامه جدید در سال جاری‬ ‫میالدی و تنها یک هفته پس از توافق تاریخی هســته ای‬ ‫بین ایران و گروه ‪ 5+1‬با تایید این توافق همه قطعنامه های‬ ‫تحریمی پیشین خود علیه ایران را لغو کرد اما این قطعنامه‬ ‫هنوز اجرایی نشده است‪ .‬با این حال طرف های غربی و نیز‬ ‫تیم نظارت بر تحریم شــورای امنیت معتقدند؛ مادامی که‬ ‫توافق هســته ای به روز اجرای نهایی خود نرســیده است‪،‬‬ ‫تحریم هــای ســابق پابرجا هســتند‪ .‬به اعتقاد مســئوالن‬ ‫ت ســاله درباره ازمایش‬ ‫کشــورمان محدودیت های هشــ ‬ ‫موشک های بالســتیک و نیز خرید های تسلیحاتی ایران‬ ‫به هیچ وجه محدود کننده ارتقــای توانمندی های نظامی‬ ‫کشور نخواهد بود‪ ،‬چه انکه اساسا ایران با توافق هسته ای‬ ‫و از اغاز برنامه صلح امیز هسته ای خود نشان داده که هیچ‬ ‫قصد و تمایلی برای ساخت کالهک هسته ای ندارد و از این‬ ‫رو ازمایش موشک های بالستیک نمی تواند به معنای نقض‬ ‫توافق هسته ای و یا نشانی بر ازمایش موشک های با قابلیت‬ ‫حمل کالهک هسته ای باشد‪ .‬دیپلمات های سازمان ملل‬ ‫به رویترز خبــرداده بودند که ازمایش اخیر موشــکی ایران‬ ‫نقض توافق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نبوده است‬ ‫اما به گفته این دیپلمات ها این ازمایش های موشکی ایران‬ ‫دولت امریکا و باراک اوباما رئیس جمهور این کشــور را در‬ ‫موقعیتی دشوار قرار داده اســت‪ .‬به گفته این دیپلمات ها‬ ‫امریکا و دیگر اعضای اروپایی دائم شورای امنیت و یا حتی‬ ‫کمیته نظــارت بر تحریم های ایران ممکن اســت به بهانه‬ ‫ازمایش های موشــکی جدید ایران اقداماتی مانند تحریم‬ ‫افراد و یا نهادهای خاص ایران را در دستورکار قرار دهند‪ ،‬اما‬ ‫این اقدام با مخالفت احتمالی روسیه و چین مواجه خواهد‬ ‫شــد‪ .‬با این حال وزیر دفاع ایــران اعالم کرد کــه با وجود‬ ‫قطعنامه ‪ 2231‬ایران به برنامه موشــکی خود ادامه خواهد‬ ‫داد و هیچ چیز نمی تواند مانع این کار شود‪.‬‬ ‫هاشمی از شنیدن‬ ‫نتیجهانتخابات‬ ‫خوشحال شد‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫خاطره بشارتی از انتخابات‬ ‫دوم خرداد‬ ‫دکتربشارتی وزیرکشوری بود که انتخابات دوم خرداد‬ ‫‪ 76‬رابرگزارکرد؛انتخاباتیکهنتیجهانبسیاریراشگفت زده‬ ‫کرده بود‪ .‬بشــارتی در مصاحبه ای که هفته گذشــته انجام‬ ‫داد‪ ،‬از اتفاقات دوران وزارتش پرده برداشته است‪ .‬او گفته‬ ‫است؛ درحالی که قرار بود به سفارت یکی از کشورهای حوزه‬ ‫خلیج فارس برود اقای هاشــمی از وی می خواهد به وزارت‬ ‫کشور برود چرا که مشکل را در انجا می بیند‪ .‬بشارتی گفته‪:‬‬ ‫«از اقای هاشمی ســوال کردم چرا من؟ پاسخ ایشان را من‬ ‫االن نمی گویم‪ .‬من گفتم به این شرط که درکار من دخالت‬ ‫نکنید‪ ،‬هر پیشــنهاد دیگری دارید‪ ،‬بگوییــد‪ .‬گفت‪ :‬من که‬ ‫دخالت نمی کنم‪ ،‬یقین دارم اقا هم دخالت نمی کند‪ .‬اقا فقط‬ ‫فرمودند برای اســتان خراســان با من یک مشورت بکنید‪.‬‬ ‫گفتم بقیه چه؟ گفتند نه‪».‬او درباره جمله معروف گل اقا در‬ ‫ســال ‪ 76‬توضیح می دهد‪« :‬در اخرین ســمینار قبل از دوم‬ ‫خرداد‪ ،‬من خدمت مقام معظم رهبری گفتم من اخرت خودم‬ ‫چ کســی نمی فروشم و هر کســی از صندوق‬ ‫را به دنیای هی ‬ ‫بیرون امد اســمش را می خوانم‪ .‬اقا هم صحبت من را تایید‬ ‫و تصدیــق کردند‪ .‬همین بــود که در مجالتــی مثل گل اقا‬ ‫نوشتند‪« :‬بنویسید خاتمی بخوانید ناطق»‪ ،‬یعنی هیچ کس‬ ‫یفومنیدوستمابود‪.‬منبابت‬ ‫باورنمی کرد‪.‬کیومرثصابر ‬ ‫همینبهاوگلههمکردم‪.‬فکرمی کردندچونمناصولگرایم‬ ‫و اقای ناطق هم اصولگراست‪ ،‬پس اقای ناطق از صندوق‬ ‫بیرون می اید‪».‬بشــارتی همچنین معتقد است که او کسی‬ ‫بود که به ناطق نوری توصیه می کند بعد از شکست‪ ،‬نامه ای‬ ‫را برای تبریک به خاتمی منتشــرکند و شیخ نیز این موضوع‬ ‫را می پذیرد‪ .‬او همچنین خبر می دهد‪« :‬حدس من ســاعت‬ ‫‪ ١١‬روز جمعه این بــود که اقای خاتمی برنده خواهند شــد‪.‬‬ ‫فرمانداری هاقلبتپندهانتخاباتهستند‪.‬وقتیخبرهاازانجا‬ ‫می رسید ‪ -‬بدون اینکه وارد ماهیت موضوع شویم‪ -‬گزارش ها‬ ‫را می دیدیم و بررســی می کردیم و متوجه می شــدیم که ارا‬ ‫به سمت اقای خاتمی اســت‪ .‬قبل از اینکه همه اعالم کنند‬ ‫من اقای هاشــمی را صدا کردم‪ .‬خواب بود‪ .‬خانمش گفت‬ ‫اشیخ اکبر خواب است‪ .‬گفتم بیدارش کن‪ .‬اولین خبر را من‬ ‫به اقای هاشمی دادم‪ .‬خیلی خوشحال شدند‪ .‬به دالیلی که‬ ‫االن جای شرحش نیست ولی اقای هاشــمی از انتخاباتی‬ ‫که ما برگزار کردیم لذت برد‪».‬به گفته بشارتی «ناطق برای‬ ‫خودش یک جایگاهی قائل بود که افکار عمومی ان را قبول‬ ‫نداشت»‪ .‬او توضیح می دهد‪« :‬من به او این را گفتم و کمی‬ ‫هم به او بر خورد‪ .‬وقتی ان شب به او گفتم که رای نیاوردی‪،‬‬ ‫خیلی خبر تعجب اوری برایش بود‪ .‬ضمن اینکه من با اقای‬ ‫خاتمیاصالارتباطینداشتمکهبهاوزنگبزنموبگویمسید‪،‬‬ ‫رای اوردی‪».‬‬ ‫واکنشمعاونرئیس جمهوربه‬ ‫ممنوع التصویری‬ ‫پشت پردهاموزه هایدانشگاه ها‬ ‫توقیف خودرو‪ ۴۰‬هزار بدحجاب‬ ‫سخنگویدولتیازدهمدربارهممنوع التصویریرئی ‬ ‫س‬ ‫دولت اصالحات گفت‪« :‬از دبیر شــورای عالی امنیت ملی‬ ‫می خواهم که انچه در این باره هســت را به عنوان دبیرخانه‬ ‫شورایعالیامنیتملیاطالع رسانینمودهوواقعیترابیان‬ ‫کند‪ ،‬هر چند چون من هم عضو شورا هستم باید بگویم که‬ ‫چنینمصوبه ایدردوره ایکهمنعضوبودم‪،‬نبودهاست‪».‬‬ ‫نوبختهمچنیندرپاسخبهاین‬ ‫سوال که یک روزنامه از حضور‬ ‫شما در جلسه چهار نفره اقایان‬ ‫ناطق نوری‪ ،‬والیتی‪ ،‬مقتدایی و‬ ‫الریجانی خبر داده است‪ ،‬تاکید‬ ‫کرد‪« :‬این خبر از بن بی اساس‬ ‫است‪».‬‬ ‫سردار محمدرضا نقدی‬ ‫در همایش ملی «گذر از علوم‬ ‫سیاسی غربی به علوم سیاسی‬ ‫اســامی» کــه در دانشــکده‬ ‫حقــوق و علــوم سیاســی‬ ‫دانشــگاه تهران برگزار شــد‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬جوان ما با این فرض‬ ‫به دانشگاه می اید که به مرکزی‬ ‫منسوب به حکومت اسالمی وارد شــده است و پدر و مادر‬ ‫نیز به امید تربیت شدن در یک دانشــگاه وابسته به نظام‬ ‫اسالمی او را رهسپار می کنند‪ .‬اما ما اینجا به او اموزه های‬ ‫سکوالریســتی امــوزش می دهیم‪ ».‬بــه اعتقاد ســردار‬ ‫نقدی «اســاتید غرب زده دانشــگاه ها دیکتاتورتر از همه‬ ‫هستند‪».‬‬ ‫رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ به امار‬ ‫هشت ماهه امسال در برخورد با بدحجابی پرداخت و گفت‪:‬‬ ‫«در این مدت بالغ بــر ‪ ۴۰‬هزار مورد برخــورد با بدحجابی‬ ‫داشتیم که برخوردها به شکل توقیف وسیله نقلیه و معرفی‬ ‫به دستگاه قضایی بوده است‪ ».‬سردار سیدتیمور حسینی‪،‬‬ ‫رئیس پلیــس راهنمایــی و رانندگــی تهران بــزرگ ادامه‬ ‫داد‪« :‬پلیس راهور براســاس‬ ‫تکلیف قانونی و دســتوری که‬ ‫از فرمانده ناجا دارد‪ ،‬با هرگونه‬ ‫مظاهر علنی فســاد در پوشش‬ ‫بدحجابــی‪ ،‬الودگــی صوتی‪،‬‬ ‫مزاحمت نوامیس و استفاده از‬ ‫شیشه دودی با غلظت بیش از‬ ‫‪ 40‬درصد برخورد خواهد کرد‪».‬‬ ‫رمزگشایی فرمانده کل سپاه از تحوالت منطقه‬ ‫ســردار سرلشــکر محمدعلــی عزیــز‬ ‫جعفــری؛ فرمانــده کل ســپاه پاســداران‬ ‫انقــاب اســامی در همایش مجمــع عالی‬ ‫بســیج که در شهر مشهد برگزار شــد‪ ،‬در کنار‬ ‫ســردار نقدی و ســعید جلیلی شــرکت کرد‪.‬‬ ‫ســردار عزیزجعفــری در ســخنرانی خــود به‬ ‫مســاله ایجاد اختالفات میان شــیعه و سنی‬ ‫نگاه ویــژه ای داشــت‪ .‬ان هم در شــرایطی‬ ‫که ائتالف موســوم به کشــورهای اســامی بــه رهبری‬ ‫عربســتان تشــکیل شــده و قصــد دارد بــه اســم مبارزه‬ ‫با تروریســم در مقابــل سیاســت های منطقــه ای ایران‬ ‫قد علم کند‪ .‬فرماندهی کل سپاه درباره سپاه معتقد است‪:‬‬ ‫«انچه ما را حول محور بسیج دور هم جمع می کند‪ ،‬ایمان‬ ‫و اعتقاد به انقالب اســامی اســت که اکنون ‪ 37‬سال از‬ ‫عمر ان می گذرد و این انقالب هر روز مقتدرتر و توفنده تر‬ ‫از قبل به راه خود ادامه می دهد‪ .‬انقالب اســامی ایران‬ ‫تنها انقالب در جهان اســت که بعد از رسیدن به قدرت از‬ ‫مسیر خود خارج نشد و اکنون نیز در همان مسیر مستقیم‬ ‫و مســیری که امام(ره) مشــخص کردند به راه خود ادامه‬ ‫می دهد‪».‬‬ ‫ســردارعزیز جعفری با اشــاره به شــهید اهل سنت‬ ‫مدافع حرم در سوریه ادامه داد‪« :‬دشــمنان باید بدانند با‬ ‫وجود همه دشمنی ها و توطئه ها برای ایجاد اختالف بین‬ ‫شیعه و ســنی کشور‪ ،‬برادران اهل تســنن در کنار برادران‬ ‫شیعه‪ ،‬مشتاقانه در مسیر دفاع از انقالب اسالمی و حریم‬ ‫والیت و حرمین شریفین در سوریه و عراق دفاع می کنند‪.‬‬ ‫امروز اقتدار جمهوری اسالمی زبانزد خاص و عام است و‬ ‫دشمنان هم به ان اعتراف می کنند و تسلیم قدرت انقالب‬ ‫اسالمی شــده اند و این را به وضوح می بینیم‪ .‬هرچند که‬ ‫با روش های جدید و بســیار پیچیده به دنبال تضعیف این‬ ‫قدرت هستند‪.‬مدتی قبل اشــتون کارتر وزیردفاع امریکا‬ ‫با انتقاد از کشــورهای عربی به انها گوشــزد کرد که برای‬ ‫تاثیر گذاری در منطقه باید مانند ســپاه ایــران از نیروهای‬ ‫زمینی در کشــورهای دیگر اســتفاده کنند‪ .‬ایــن به دنبال‬ ‫درخواســت کشــورهای عربی برای دریافت سالح های‬ ‫هوایــی جدیــد از امریکا صــورت گرفته بود‪ .‬عربســتان‬ ‫مدت هاســت با بمبــاران هوایی کــه هیچ نتیجــه ای جز‬ ‫ویرانی به دنبال نداشته‪ ،‬بخش هایی از یمن را ویران کرده‬ ‫برگزاریانتخابات‬ ‫الکترونیکی‬ ‫خرازیعلیهپوتین‬ ‫سیدصادق خرازی با اشاره به اینکه ایران در مقایسه با‬ ‫سده های اخیر نسبت به امروز تا این حد دارای قدرت ویژه‬ ‫و بازدارنده نبوده اســت‪ ،‬گفت‪« :‬جایگاه ژئوپولتیک ایران‬ ‫در منطقه موجب شد تا سران ‪ ۶‬کشور قدرتمند جهان بر سر‬ ‫میز مذاکره با ایران حاضر شوند‪ ».‬او با تاکید بر نسبی بودن‬ ‫فضای سیاســت خارجی گفت‪« :‬دیده می شــود برخی به‬ ‫فکر درســت کردن حمد و ســوره پوتین هســتند ولی نباید‬ ‫فراموش کرد که پوتین همانی‬ ‫اســت که چچن را صاف کرد!‬ ‫و اگر دستش برســد پاکستان‬ ‫و افغانســتان را می بلعد‪ ».‬وی‬ ‫در این ارتباط‪ ،‬راه روحانی را در‬ ‫سیاست خارجی‪ ،‬راه منطقی و‬ ‫معقول توصیف کرد‪.‬‬ ‫حجت االسالم مجتبی‬ ‫ذوالنور؛ مشاور نماینده ولی‬ ‫فقیــه در ســپاه پاســداران‬ ‫گفــت‪« :‬انچــه تا بــه حال‬ ‫از دولــت دیدیــم منش اول‬ ‫است و اینکه دولت تصمیم‬ ‫گرفته به هر قیمت و اسیبی‬ ‫که به جمهوری اسالمی وارد‬ ‫می شود‪ ،‬برجام را بپذیرد و این خالف است‪ .‬دولت جمهوری‬ ‫اسالمی نباید از موضع گیری سخت بترسد و برای انها حریم‬ ‫قائل شود‪».‬‬ ‫وی بــا تاکیــد بــر اینکــه تیــم سیاســت خارجــی‬ ‫بایــد در چارچــوب منافع اســامی اقدام عملی مناســبی‬ ‫داشــته باشــد‪ ،‬گفت‪« :‬متاســفانه امروز عدم شــجاعت‬ ‫در دیپلماســی مان مشــهود اســت‪ ،‬نباید به یــک موضع‬ ‫سست و ابکی بســنده کنیم‪.‬خود اقایان می گویند مذاکره‬ ‫داد و ســتد اســت‪ ،‬بنابراین اگر جایی ســیلی زدنــد‪ ،‬باید‬ ‫سیلی بزنیم‪».‬‬ ‫احمدی نژادی ها در دقیقه‪۹۰‬‬ ‫غالمعلــی جعفــرزاده‬ ‫ایمن ابــادی با انتقاد از شــیوه‬ ‫فعالیت هایانتخاباتیاعضای‬ ‫فراکســیون رهروان والیت با‬ ‫مقایســه اصولگرایان نزدیک‬ ‫به احمدی نژاد و رهروان والیت‬ ‫گفت‪« :‬باوجــود زمان اندکی‬ ‫که تا انتخابات باقــی مانده‪،‬‬ ‫قطعا حامیان احمدی نژاد قادر‬ ‫به برقراری انسجام میان خود هستند ولی این اتفاق برای‬ ‫رهروان نخواهد افتاد که البته دلیل این برتری ظاهری تیم‬ ‫احمدی نژاد این اســت که انها مقید به رعایت چارچوب ها‬ ‫نیستند‪».‬‬ ‫نماینــده مــردم رشــت در مجلــس تشــریح کــرد‪:‬‬ ‫«بداخالقی های فعاالن سیاسی نزدیک به احمدی نژاد در‬ ‫عدم رعایت چارچوب ها باعث می شود که بتوانند حتی در‬ ‫دقیقه ‪ ۹۰‬نیز تاثیرگذار باشند و موج ایجاد کنند‪».‬‬ ‫مجلس سنا برای ایران‬ ‫نجات الله ابراهیمیان‬ ‫در رابطــه با بحــث پژوهش‬ ‫در نظام تقنینــی گفت‪« :‬در‬ ‫کشــور ما مجلس دوم یعنی‬ ‫همان مجلس ســنا و تلفیق‬ ‫دو مجلس که ابتکار تقنینی‬ ‫را زیاد می کنــد وجود ندارد و‬ ‫شاید نبود برخی سازوکارها و‬ ‫فرهنگ ها مانع ورود نخبگان در مجلس اول ما شده است‬ ‫که این را در مقام ارزیابی می گویم‪».‬‬ ‫ابراهیمیــان افــزود‪« :‬افــرادی را کــه در ســمت‬ ‫پژوهش در امر تقنین قرار می دهیم بایــد افرادی توانمند‬ ‫با هر گرایش سیاســی باشند و باید ســهم قابل توجهی به‬ ‫مخالفان و اقلیت های سیاسی در کشور اختصاص دهیم‬ ‫تا بار کند کــردن نقش برخــی از گرایش های سیاســی و‬ ‫البی گری ها را به دوش بکشــند و ضعف در ایــن رابطه را‬ ‫جبران کنند‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫مقیمــی رئیــس ســتاد‬ ‫انتخابات کشــور با بیان اینکه‬ ‫اخذ یک ســوم از ارای مجلس‬ ‫شــورای اســامی و خبــرگان‬ ‫رهبری به صــورت الکترونیک‬ ‫است‪ ،‬گفت‪« :‬الزم اســت پس از اماده شدن نرم افزار ان‬ ‫را به تایید شورای نگهبان برسانیم و عالوه بر ان باید تا دو‬ ‫هفته اینده حوزه انتخاباتی که ارای انها به شیوه الکترونیک‬ ‫اخذ می شود نیز به تایید این شــورا برسد‪ ».‬وی درباره سن‬ ‫رای دهندگان هم توضیح داد‪« :‬افرادی که هفتم اســفند‬ ‫ماه سال جاری ‪ 18‬سال انها به اتمام برسد مجاز به شرکت‬ ‫در انتخابات مجلس شــورای اســامی و خبرگان رهبری‬ ‫هستند‪».‬‬ ‫است‪ .‬حاال عربستان تالش می کند به همراه‬ ‫کشــورهایی چــون ترکیه و امــارات یک نوع‬ ‫ارتش و نیروی زمینی برای حضور در مناطقی‬ ‫که مدنظر دارد‪ ،‬تشکیل بدهد‪».‬‬ ‫سردارجعفری تصریح کرد‪« :‬هدف انها‬ ‫عوض نشده اما انها راه خود را تغییر داده اند و‬ ‫ما هم باید بدانیم تا انقالب بر مسیر خود است‬ ‫دشمنی دشــمنان به خصوص امریکا از بین‬ ‫نخواهد رفت و فقط روش انها عوض خواهد شــد‪ ».‬او در‬ ‫عین حال اضافه کرد‪« :‬اگر ماهیت اسالمی را از انقالب‬ ‫بگیریم‪ ،‬دیگر این انقالب ان چیزی نیست که اسالم و خدا‬ ‫از مومنین می خواهد‪».‬‬ ‫سرلشــکر جعفری رمز بقای انقالب اســامی را در‬ ‫اطاعــت از ولی فقیه عنــوان کرد و با بیــان اینکه انقالب‬ ‫اسالمی ایران ‪ 2‬بعد داخلی و خارجی دارد‪ ،‬گفت‪« :‬انقالب‬ ‫در بعد بیرونی به خوبی پیش می رود و امروز اقتدار و عظمت‬ ‫جمهوری اســامی مدیون حرکت انقــاب در بعد بیرونی‬ ‫یعنی مقابله با نظام سلطه است‪».‬‬ ‫او همچنین در بخش دیگری از سخنان خود به ابعاد‬ ‫داخلی انقالب اسالمی پرداخت و گفت‪« :‬در بعد داخلی‬ ‫حرکت ما کند اســت و عقب ماندگی هایــی داریم و تالش‬ ‫بسیجیان در مجامع و اقشار مختلف برای این است تا این‬ ‫عقب ماندگی ها را جبران کنند‪ ».‬سرلشکر جعفری اظهار‬ ‫داشت‪« :‬انقالب اسالمی در بعد خارجی متکی به استکبار‬ ‫ستیزی است و یکی از دغدغه های رهبری و مردم همین‬ ‫است که این ایستادگی در برابر دشــمن را مد نظر داشته‬ ‫باشیم و به ان توجه کنیم و بدانیم مردم ما معتقد به انقالب‬ ‫و شعار و رهبری ان هستند‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬نگرانی در مورد مســئوالن اجرایی‬ ‫کشور است که باید در مجامع بسیج برای ان چاره اندیشی‬ ‫کرد تا مسیر انقالب اسالمی دچار کندی و خلل نشود‪».‬‬ ‫فرمانده کل ســپاه بار دیگر تاکید کرد‪« :‬ایستادگی‬ ‫در برابر اســتکبار‪ ،‬راهبرد اصلی انقالب اسالمی است که‬ ‫مردم و رهبری به خوبی ان را بــاور دارند و در این میان اگر‬ ‫مســئوالن هم با همه وجود به این راه باور داشــته باشند و‬ ‫برنامه و اقدامات اجرایــی خود را با همین دیــدگاه و نگاه‬ ‫تطبیق دهند‪ ،‬شرایط ما قطعا متفاوت خواهد شد و کندی‬ ‫در ُبعد داخلی انقالب نیز رفع می شود‪».‬‬ ‫دولت از موضع گیری سخت در برابر‬ ‫امریکا نترسد‬ ‫خبرنامه‬ ‫توطئه برای اختالف شیعه و سنی‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪15‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد‪ .‬تعداد این عکس ها‬ ‫انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی‬ ‫بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور‬ ‫عکس ها از نو یاداوری می کند‪.‬‬ ‫الریجانی در مجلس عزاداری‬ ‫در حاشیه صحن علنی مجلس‬ ‫عراقچی‪ ،‬فریدون و بروجردی در حرم رضوی‬ ‫ظریف رودر رو با فردوسی پور‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫اولین نشست خبری سخنگوی جدید وزارت خارجه‬ ‫هوای الوده تهران‬ ‫دومین مجمع عالی بسیج‬ ‫حاج حسین انصاریان و نوه اش‬ ‫گشت و گذار جان کری در روسیه‬ ‫عکس سردار همدانی در زینبیه‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫سلفی پناه جوی سوری با نخست وزیرکانادا‬ ‫خبرنامه‬ ‫زنان عربستان در انتخابات‬ ‫‪17‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬چه خوب است که حاج سیدحســن اقا نصایح پدر‬ ‫مرحــوم و حضــرت امام راحــل عظیم الشــان(ره) را‬ ‫فراموشنکندودرگرداببازی هایسیاسیقرارنگیرد‪.‬‬ ‫‪ l‬بسته شدناتهامات بی اساسدرپروندههسته ای‬ ‫ایرانرابایدتبریکگفت‪.‬اینمهمترینموفقیتایران‬ ‫دراینمدتاست‪.‬‬ ‫‪ l‬اقای رئیس جمهور به عنــوان اولین مقام اجرایی‬ ‫کشــور وظیفه دارند دانشجویان کشــور را در مراسم ‬ ‫دانشجوییکهدعوتمی شوندبهسویتهذیبو علم‬ ‫سوق بدهند‪ .‬مسائل حاشــیه ای و جناحی برای قشر‬ ‫تحصیلکردهکشورپیشرفتوتعالینمی شود‪.‬‬ ‫‪ l‬امریکایی ها همه چیز را وارونــه جلوه می دهند و‬ ‫سازمان هایبین المللیطوطی وارازاقدامانهاحمایت‬ ‫می کنند‪.‬ایاانتظاردیگریازدشمنانمی توانداشت؟‬ ‫اماناراحتیماایناستکهبعضی هادرداخلتماماین‬ ‫پلشتی ها را توجیه می کنند و نمی خواهند بپذیرند که‬ ‫دشمن‪،‬دشمناست‪.‬‬ ‫‪ l‬دولت اگر گوش شــنوایی داشته باشد باید در این‬ ‫یک سال و اندی که از عمرش باقی مانده بیشتر به کار‬ ‫بپردازدوازحاشیه سازیوسخنرانی هایجنجال برانگیز‬ ‫دست بکشد‪ .‬شــاید بعضی از وعده های داده شده به‬ ‫مردمعملیشود‪.‬‬ ‫‪ l‬مســئوالن کشــو ر نزد ملت تــا زمانی احتــرام و‬ ‫مشروعیتدارندکهدرخطاسالمومحرومانهستند‪.‬‬ ‫‪ l‬یعنی با وجود شــورای نگهبان و امتحانی که قرار‬ ‫است از مجتهدان برای مجلس خبرگان گرفته شود‪،‬‬ ‫بازهمبایدنگرانبود؟‬ ‫‪ l‬دولت ترکیــه به جای تجــاوز به خاک عــراق به‬ ‫بهانه مبارزه بــا داعش اگر مرزهای کشــورش را روی‬ ‫این تروریست ها ببندد‪ ،‬جهان اســام از شرارت های‬ ‫وحشــیانه این گروه نجات پیدا می کند و منطقه امن‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫‪ l‬متاسفم برای کسانی که چشمانشــان تا پاریس‬ ‫را می بیند اما نیجریه را متوجه نمی شــوند‪ .‬شیفتگی‬ ‫غربتاکی؟‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت‪ .‬کاربران این شــبکه‬ ‫اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه‬ ‫را مشاهده کنند‪.‬‬ ‫بی احترامی بهایران‬ ‫پس از بی احترامــی اردوغــان‪ ،‬رئیس جمهور ترکیه‬ ‫به جهانگیــری‪ ،‬معــاون اول رئیس جمهور کشــورمان در‬ ‫دیداری که اخیرا انجام شــده اســت و عــدم رعایت اداب‬ ‫خاص و پذیرایی از وی با صندلی نامناسب و زاویه ای خاص‪،‬‬ ‫کاربران شبکه های اجتماعی با انتشار عکس هایی به این‬ ‫ی نوشت‪:‬‬ ‫مســاله اعتراض کردند‪ .‬یکی از کاربران تلگرام ‬ ‫«بعد از مواضــع اخیر اردوغان که کامال بــا بی احترامی به‬ ‫ایران ابراز شــده‪ ،‬جهانگیری نباید در این دیدار حضور پیدا‬ ‫می کرد‪ ».‬یکی دیگر نوشــت‪:‬‬ ‫«اردوغان خیلی ناچیزتر از این‬ ‫حرف هاست که بخواهد ملت‬ ‫ایران را تحقیــر کند‪ ».‬دیگری‬ ‫عنوان کرد‪« :‬جهانگیری نباید‬ ‫اجازه این بی احترامی را می داد‬ ‫و باید جلســه را تــرک می کرد ‪.‬‬ ‫جهانگیری نماینده ملت ایران‬ ‫استنهاینکهخودشهرجوری‬ ‫بخواهــد کوتاه بیایــد‪ ».‬برای‬ ‫نمایش مقایسه این بی احترامی ‬ ‫برخــی از کاربران شــبکه های‬ ‫مجازی با انتشــار تصاویری از‬ ‫احترام اردوغــان به معاون اول احمدی نــژاد و جهانگیری‬ ‫پرداختند و نسبت به بی تفاوتی دولت روحانی به این مساله‬ ‫اعتراض کردند‪ .‬بعد از انتشــار این مطالــب یک منبع اگاه‬ ‫توضیحاتی در این زمینه به رســانه ها ارائه کرد که ســایت‬ ‫انتخاب و سایت های نزدیک به دولت ان را منتشر کردند‪.‬‬ ‫این منبع اگاه گفته بــود‪« :‬در خصوص اســتفاده از پرچم‬ ‫در دیدارهای رســمی‪ ،‬اداب تشــریفاتی کشــور میزبان و‬ ‫البته تطبیق ان بــا مقررات و رویه هــای بین المللی مالک‬ ‫نظر است؛ بر این اساس است که در کشور ترکیه نیز مانند‬ ‫کشــور خودمان گذاشــتن پرچم مقام میهمان در صورتی‬ ‫که مقام ها همتراز نباشند‪ ،‬صورت نمی پذیرد‪ ».‬وی افزود‪:‬‬ ‫«مالحظه تصاویر مربوط به سایر مالقات های رجب طیب‬ ‫اردوغان‪ ،‬رئیس جمهور ترکیه در حاشــیه اجالس بیطرفی‬ ‫ترکمنســتان که در ســایت های رسمی این کشــور منتشر‬ ‫شده‪ ،‬نشان می دهد که همین قاعده رعایت شده؛ بنابراین‬ ‫وجود نداشتن پرچم کشورمان در این دیدار خالف مقررات‬ ‫و عرف دیپلماتیک یا توهین محســوب نمی شــود‪ ».‬این‬ ‫منبع اگاه درباره نوع صندلی یا سایر موضوعات مطرح شده‬ ‫نیز گفت‪« :‬مقامات ترکیه به خاطر سیاســت ها و اقدامات‬ ‫منطقه ای اخیرشــان وضــع مطلوبی میان افــکار عمومی‬ ‫مسلمانان و کشورهای منطقه ندارند و انجام برخی اقدامات‬ ‫ظاهری برای نشان دادن نارضایتی‪ ،‬از سوی مقامات ترکیه‬ ‫مسبوق به سابقه است‪ ».‬وی در پایان با اعالم اینکه «دکتر‬ ‫جهانگیری معاون اول رئیس جمهور کشورمان نیز در این‬ ‫دیدار مواضع اصولی جمهوری‬ ‫اسالمی ایران در قبال تحوالت‬ ‫منطقــه را به صراحــت مطرح‬ ‫کرده که اخبار ان هم منتشــر‬ ‫شده است»‪ ،‬گفت‪« :‬در عرف‬ ‫سیاســی و اصول تشــریفات‪،‬‬ ‫اصل عمــل متقابل هم اصلی‬ ‫پذیرفتهشدهاستکهجمهوری‬ ‫اسالمی ایران نیز هر گاه الزم‬ ‫بدانــد‪ ،‬اقــدام متقابل صورت‬ ‫خواهد داد‪ ».‬اما در عین حال‬ ‫اعتــراض به دولت بــرای این‬ ‫ی ادامــه داشــت‪.‬‬ ‫بی احترامــ ‬ ‫سیدمحسن میرشمسی‪ ،‬از روزنامه نگاران اصولگرا در پستی‬ ‫که در صفحه اجتماعی خود منتشــر کرد ابزار خوشــحالی‬ ‫کرد که «خوب شــد جهانگیری را روی صندلی پالستیکی‬ ‫ننشاندند» و عزت الله ضرغامی با انتشار تصویر این دیدار در‬ ‫صفحه اینستاگرام خود نوشت‪« :‬عکس زیر حاکی از ادب‬ ‫و فرهنگ رئیس جمهور کشورمان در مالقات با نخست وزیر‬ ‫وقت ترکیه است و عکس پا یین هم حاکی از بی اخالقی و‬ ‫رفتار غیر فرهنگی اقای اردوغان با معاون اول ما! کم کاری‬ ‫وغفلتتشریفاتدولتنیزدرانتقالخبرچیدمانصندلی ها‬ ‫و فقدان پرچم جمهوری اسالمی به اقای جهانگیری قابل‬ ‫انتقاد است‪ .‬پی نوشــت‪ :‬اطالعات من حاکی از ان است‬ ‫که اقای مهندس جهانگیری‪ ،‬به رغم غافلگیری از میزانسن‬ ‫جلســه‪ ،‬توانســته اند با تســلط و اقتدار‪ ،‬نکات مهمی را با‬ ‫صراحت و قاطعیت به اطالع اقای اردوغان برسانند‪ .‬ترکیه‪،‬‬ ‫این روزها متوهم است و رفتاری غیر طبیعی دارد‪ .‬الزم بود‬ ‫اقای اردوغان صحبت های اقای جهانگیری را بشنود‪».‬‬ ‫پست اینستاگرامی فرزند‬ ‫محمدباقر قالیباف‬ ‫‪ l‬وزیر محترمی که گفته بود تا سال‪ 96‬نرخ بیکاری‬ ‫یکهدولتبه‬ ‫یمی شود‪،‬شایدبااینرکودوتورم ‬ ‫تک رقم ‬ ‫وجوداوردهامیدبهماندنتاسال‪ 96‬راهمدارد!‬ ‫‪ l‬گزارش از نحــوه و چگونگی عملکرد هیات های‬ ‫اجراییدربرگزاریانتخاباتالکترونیکیرامنتشرکنید‪.‬‬ ‫تصویر جدید از حاج قاسم‬ ‫هوای تهران در هفته گذشته در شرایط بحرانی قرار‬ ‫گرفته بود ‪ ،‬در عین حال مسئوالن سازمان محیط زیست از‬ ‫بهبود اوضاع سخن گفته و مدعی بودند که برخوردها با این‬ ‫سازمان سیاسی است‪ .‬اوضاع به حدی پیش رفت که مردم‬ ‫در شبکه های اجتماعی نسبت به الوده بودن هوا اعتراض‬ ‫داشتند و حتی شهرداری تهران در اطالعیه ای اعالم کرد‬ ‫که هوا برای ‪ 9‬میلیون ســاکن تهران خطرناک است‪ .‬در‬ ‫همین رابطه راحلــه امینیان‪ ،‬مجــری تلویزیونی برنامه به‬ ‫خانه بر می گردیم در پستی اینســتاگرامی به خانم ابتکار!‬ ‫اینگونه اعتراض کرد‪« :‬خانم ابتکار سالم‪ .‬حال ریه های‬ ‫ما خوب است‪ ،‬اما شما هرگز باور نکن‪ .‬ما اصال در حال خفه‬ ‫شدن نیستیم‪ ،‬اما شما باور نکن‪ .‬بچه های ما هر روز بدون‬ ‫کوچکترین سرفه و مشکل تنفسی‪ ،‬شاد و سرحال به مدرسه‬ ‫می روند‪ ،‬اما شــما باور نکن‪ .‬خانم ابتــکار! از بس هوای‬ ‫تهران الوده نیست‪ ،‬حال همه ما خیلی خیلی خوب است‪،‬‬ ‫اما شما اصال و اصال باور نکن‪ .‬خانم معاون رئیس جمهور !‬ ‫تنفس برای ما خیلی سخت و مشکل شــده‪ ،‬اما این بار به‬ ‫خاطر خدا هم شده باور کن! پی نوشت‪-١« :‬کاش بیایند و به‬ ‫ما مردم بینوا توضیح دهند‪ ،‬که عدم تعطیلی مدارس در این‬ ‫روز بسیار بسیار الوده هوا‪ ،‬چقدر کارایی و سود برای کشور‬ ‫دارد‪ .‬توضیح! »‪ -٢‬خدایا مثل همیشه خودت مدیریت کن‬ ‫هوای این شهر پردود و الوده رو‪ .‬بخاری از مدیران محیط‬ ‫زیست بلند نمی شود‪ ،‬مثل تمام س ال های دولت نهم و دهم‬ ‫و حاال یازدهم و‪ ...‬‬ ‫شبیخون این بار در نیجریه‬ ‫«روزنامه شرق» در گزارشی به موضوع برنامه ششم و انتقادها از ان پرداخت‪ .‬شرق در این گزارش با عنوان «دستور‬ ‫جهانگیری به نوبخت برای بازنگری پیش نویس برنامه ششم» نوشت‪ «:‬انتشار الیحه پیشنهادی برنامه ششم توسعه‬ ‫از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشــور که برای بررسی به دولت فرستاده شــده‪ ،‬واکنش های تندی را به دنبال‬ ‫داشت و عاقبت نیز منجر به عقب نشینی دولت شد‪ .‬بسیاری از کارشناســان بر این باور هستند که این الیحه شتابزده و‬ ‫غیرکارشناسی است‪.‬‬ ‫بر این اساس‪ ،‬معاون اول رئیس جمهور خواستار بازنگری و بررسی مجدد پیش نویس برنامه ششم توسعه توسط‬ ‫ســازمان مدیریت شــد‪ .‬بخش هایی از این الیحه که درباره تغییر ســاختار پنج وزارتخانه نیرو‪ ،‬نفــت‪ ،‬اقتصاد‪ ،‬جهاد‬ ‫کشــاورزی و صنعت‪ ،‬معدن و تجارت بود‪ ،‬اعتراض های زیادی را به دنبال داشــت و پیش تر نیز کارشناسان نسبت به‬ ‫مناقشه برانگیزبودن این اقدامات هشدار داده بودند‪.‬‬ ‫در این میان خصوصی شدن دولت و خدمات عمومی در اقداماتی بسیار شــتابزده در دستورکار قرار گرفته است‬ ‫که می تواند نابرابری های موجود در جامعه را بیش از پیش افزایش دهد‪ .‬همچنیــن در بند دوم تبصره ‪ ٣٣‬این الیحه‪،‬‬ ‫دولت مجاز شده برای ترغیب کارفرمایان و کارافرینان بخش خصوصی و تعاونی به جذب نیروی کار جوان اقدام کند؛‬ ‫به ویژه در مناطق کمتر توسعه یافته و با هدف کمک به کاهش هزینه نیروی کار بنگاه های اقتصادی‪ ،‬حداقل مزد برای‬ ‫کارگران جدید گروه های ســنی زیر ‪ ۲۹‬سال که قبال سابقه بیمه تامین اجتماعی نداشــته اند و مشموالن طرح اشتغال‬ ‫عمومی (اجرای پروژه هــای عام المنفعه در زمینه زیرســاخت های اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و مدیریت محیط زیســت و با‬ ‫مشارکت جوامع محلی) به میزان ‪ ۷۵‬درصد حداقل مزد تعیین شده مصوبه شــورای عالی کار حداکثر تا دو سال تعیین‬ ‫کند که کارشناسان معتقدند با این کار اجازه سوءاستفاده از نیروی متقاضی کار برای برخی کارفرمایان صادر می شود‪.‬‬ ‫عالوه بر ان تناقض اشــکار بخش های مختلف این الیحه با یکدیگر و البته با سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی نیز‬ ‫موردنظر کارشناسان بود‪ .‬در نتیجه اعتراض ها به این پیش نویس الیحه برنامه ششم‪ ،‬اسحاق جهانگیری‪ ،‬معاون اول‬ ‫رئیس جمهور خواستار بازنگری و بررسی مجدد ان توسط سازمان مدیریت شد و گفت‪« :‬در صورت نیاز باید اصالحات‬ ‫الزم در این پیش نویس اعمال شود‪».‬‬ ‫لیست واحد اصولگرایان‬ ‫«روزنامه کیهان» در تیتر اول خود از استراتژی انتخاباتی جدید سخن گفته بود ؛ درست در زمانی که برخی از عدم‬ ‫وحدت اصولگرایان خبرهایی را منتشر می کردند‪ .‬کیهان در این گزارش با عنوان «نیروهای وفادار به مردم و انقالب با‬ ‫لیست واحد می ایند» همچنین خبر هفته گذشته هفته نامه مثلث را نیز تایید کرد‪« :‬طبق اخبار موثق رسیده به کیهان‪،‬‬ ‫در تازه ترین این جلســات که نمایندگان اصلی و صاحب نام تمام سالیق اصولگرا در ان حاضر بودند‪ ،‬با اسیب شناسی‬ ‫روندهای پیشین این نتیجه قطعی حاصل شد که نیروهای متعهد و انقالبی با سالیق مختلف‪ ،‬با لیست واحد در انتخابات‬ ‫اتی شرکت خواهند کرد‪» .‬‬ ‫بحث درباره مصادیق‪ ،‬شعار انتخاباتی و سایر جزئیات به جلسات بعدی موکول شــده و در اینده نزدیک جزئیات‬ ‫بیشتری از توافق صورت گرفته منتشر خواهد شــد‪ .‬در حالی که نیروهای انقالبی اصلی ترین گام خود برای انتخابات‬ ‫پیش رو را برداشته اند‪ ،‬باید منتظر ماند و دید حاال که تیر مدعیان اصالحات برای ایجاد شکاف در جبهه رقیب به سنگ‬ ‫خورده اســت‪ ،‬از این پس چه رویکردی را در پیش خواهند گرفت‪ .‬خود را به دولت می چســبانند و با پرچم اعتدال وارد‬ ‫میدان رقابت می شوند یا همچون لشکر شکست خورده تیری در تاریکی می اندازند و شورای نگهبان را مقصر ناکامی‬ ‫ خود قلمداد می کنند‪ .‬شاید همان طور که تاجیک گفت بهتر اســت پیش از هر چیز تکلیفشان را با خود روشن کنند‪ ،‬با‬ ‫دشمن و فتنه گران مرزبندی روشن کرده و بگویند نسبت انها با مشکالت مردم‪ ،‬ارزش ها و ارمان های امام(ره) و انقالب‬ ‫چیست و چه هدفی را از رسیدن به بهارستان تعقیب می کنند‪».‬‬ ‫نگرانی از سرنوشت هاشمی‬ ‫روزنامه رسالت در سرمقاله روز چهارشــنبه خود به طور ضمنی امکان برخورد با اکبر هاشمی رفسنجانی را یاداوری‬ ‫کرد‪ .‬محمدکاظم انبارلویی؛ عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسالمی در روزنامه رسالت نوشت‪« :‬دلسوزان انقالب»‬ ‫نگران هستند اکبر هاشمی رفسنجانی‪ ،‬رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام‪« ،‬سرنوشتی همانند سرنوشت منتظری»‬ ‫پیدا کند‪ ».‬انبارلویی در مقدمه یادداشــت خود نوشت‪« :‬ایت الله هاشمی رفســنجانی اخیرا طی مصاحبه ای منتقدان‬ ‫خود را «کالغ» نامیده و بدون انکه اشاره ای به ان بکند که چه گفته اند و در چه موضوعی سخن به میان اورده اند‪ ،‬انها‬ ‫را مورد بی مهری قرار دادند‪ .‬مجموعه مصاحبه های وی به ویژه در خصوص انتخابات خبرگان نشــان می دهد عده ای‬ ‫زیر چتر پاسخ به سواالت تکراری در باب انتخابات اتی به ویژه خبرگان‪ ،‬در تدارک یک دو قطبی سازی کاذب براساس‬ ‫مدل «سرخابی» هستند‪».‬‬ ‫انتخابات خبرگان رهبــری تاکنون چه در زمان امام(ه) و چــه در ایام رهبری ایت الله العظمــی خامنه ای فارغ از‬ ‫رقابت های متعارف و معمول بوده است‪.‬ســرمقاله نویس روزنامه رسالت با بیان نســبت «تندروی و افراطی گری» به‬ ‫اقای رفسنجانی و خانواده او‪ ،‬ارتباط او با «فتنه ‪ »۸۸‬را یاداوری کرده است و می نویسد‪« :‬این ابهام و ایهام باعث شده‬ ‫خدمات وی به انقالب هم زیر سوال رود و دلسوزان انقالب نگران شوند که او سرنوشتی همانند سرنوشت منتظری پیدا‬ ‫کند‪ .‬علت اقبال رسانه های دشمن از این نوع مصاحبه ها هم این نگرانی را تشدید می کند‪».‬‬ ‫انبارلویی در پایان معتقد است که مساله اصلی کشور اقتصاد است و می پرسد‪« :‬بازتولید فتنه برای تهدید امنیت‬ ‫داخلی توسط دشمن جدی است و‪ ...‬اینها مسائل ماست‪ .‬ذهن حضرت ایت الله هاشمی رفسنجانی درکدام وادی سیر‬ ‫و سلوک می کند؟ چرا این مسائل در ذهن مبارک ایشان جایگاه شایسته خود را پیدا نمی کند؟»‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫نیجریه کشوری است که شیعیانش یا تازه مسلمان‬ ‫هســتند یا به تازگی وارد مذهب تشیع شــده اند‪ .‬شیعیانی‬ ‫که روز بــه روز در حال افزایش هســتند و شــیوخ وهابی را‬ ‫هر روز بیشــتر از قبل عصبانی می کنند‪ .‬شــیخ زکزاکی از‬ ‫مریدان و پیروان امام خمینی (ره) است که خودش بعدها‬ ‫به خاطر عشــق و عالقه به بنیانگذار جمهوری اســامی‬ ‫ایران شیعه شد و توانســت میلیون ها نفر از هموطنانش را‬ ‫شیعه کند‪ .‬بنابراین بر همین اساس شیعیان نیجریه ای با‬ ‫نام «خمینیون» نیز به شــهرت رســیدند‪ .‬عالقه این عالم‬ ‫شیعی به رهبران جمهوری اسالمی ایران به حدی است که‬ ‫به گفته نزدیکانش عکس مقام معظــم رهبری را در داخل‬ ‫اتاقش قرار داده و همواره پیگیر اخبار و حوادث جمهوری‬ ‫اسالمی است‪ .‬شیخ زکزاکی از مخالفان سرسخت امریکا و‬ ‫از مدافعان جدی مردم فلسطین است‪ .‬شهریورماه امسال‬ ‫نیز بزرگداشت این عالم ربانی به عنوان رهبر شیعیان نیجریه‬ ‫و معاون اتحادیه بین المللی سازمان های غیردولتی حامی ‬ ‫فلسطین با حضور فعاالن این حوزه در محل دفتر جمعیت‬ ‫دفاع از ملت فلسطین برگزار شد‪ .‬در اخرین حمله ارتش این‬ ‫کشور به شیعیان‪ ،‬شیخ ابراهیم زکزاکی دستگیر و معاون‪،‬‬ ‫همسر و تنها پســرش نیز به شهادت رســیدند و هنوز اخبار‬ ‫دقیقی از وضعیت این عالم بزرگ و شــیعی که به نصرالله‬ ‫نیجریه نیز شهرت دارد‪ ،‬در دسترس نیست‪ .‬نکته دیگری‬ ‫که در این زمینه در شــبکه های اجتماعــی بازتاب ویژه ای‬ ‫داشــت‪ ،‬انتقاد طیفی از کاربران شــبکه های اجتماعی به‬ ‫بخش دیگری از فعاالن این شــبکه ها بود‪ .‬انها نســبت به‬ ‫اینکه چرا برخی مردم حاضر می شــوند برای کشــته شدن‬ ‫مردم پاریس در مقابل سفارت این کشور تجمع کرده و شمع‬ ‫روشن کنند اما نسبت به کشتار بی رحمانه شیعیان نیجریه‬ ‫بی تفاوت هستند ؟ انتقاد داشتند‪.‬‬ ‫انتقاد شرق به برنامه ششم‬ ‫خبرنامه‬ ‫هوا خوب است‬ ‫اما تو باور نکن‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫‪19‬‬ ‫شیخ مظلوم‬ ‫گفتارها‬ ‫انچه در نیجریه رخ داده نشانه دیگری است از تالش های جریانی که برای‬ ‫ایجاد اختالف میان مسلمانان برنامه ریزی کرده است‪ .‬کشتار شیعیان نیجریه‬ ‫و دستگیری همراه با ضرب و جرح رهبر شــریف انها حتما با حمایت و هدایت‬ ‫سرویس های امنیتی برخی کشورها صورت گرفته که درپی ان انتقام گیری از‬ ‫شکست های اخیرشان در یمن‪ ،‬سوریه و عراق دنبال شده است‪.‬‬ ‫شمع برای پاریس‪ ،‬سکوت برای‬ ‫زاریا و حس متجدد بودن‪...‬‬ ‫وقتیبرایمانخونمسیحیفرانسویازشیعیاننیجریهرنگین تراست‬ ‫‪20‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫گفتارها‬ ‫احسان رستگار‬ ‫‪1‬‬ ‫شب ‪ ۲۲‬ابان است‪ .‬خبری به سرعت در شبکه های‬ ‫اجتماعــی‪ ،‬مخصوصا اینســتاگرام و توئیتر و ســپس در‬ ‫اخبار فوری رســانه های مختلف خارجی و داخلی منتشــر‬ ‫می شــود مبنی بر بمب گــذاری در نقاط مختلــف پاریس‬ ‫و کشته شــدن حدود ‪ ۱۵۰‬نفر‪ .‬صدای مهیــب انفجار که‬ ‫در فواصــل زمانی مشــخص در چهار نقطــه اطراف کاخ‬ ‫ریاســت جمهوری فرانســه‪ ،‬باعث می شــود کــه صدای‬ ‫مهیب این انفجارها‪ ،‬تماشــاگران دیدار فرانســه‪-‬المان ‬ ‫در ورزشــگاه «ســتاده د فرانس» را در ســکوتی مرگ بار‬ ‫فرو برد‪.‬‬ ‫هنوز کســی دقیقا نمی داند چه شــده‪ ،‬فقط متوجه‬ ‫می شــوند که موجــی راه افتــاده مبنــی بــر محکومیت‬ ‫حمله تروریســتی داعــش در پاریس‪ .‬برخــی طوری در‬ ‫صفحات شخصی شــان از «ســالن کنســرت باتاکالن»‬ ‫و کشته شــدن حــدود ‪ ۱۱۲‬نفر طــی حمله مســلحانه و‬ ‫انتحاری ســخن به میــان می اورند که گویی بخشــی از‬ ‫خاطرات دوران نامزدی شــان در ان سالن در قلب پاریس‬ ‫گذشته است‪.‬‬ ‫همه عزادار می شــوند و اه می کشــند برای پاریس‪.‬‬ ‫در صفحاتشــان می زنند (‪ .)PrayForParis#‬ما هم غبطه‬ ‫می خوریــم به حــس نوع دوســتی و خشــم داعش کش‬ ‫این قســم از هموطنانمان‪ .‬عالوه بر «ورزشــگاه ستاده د‬ ‫چه کسانی جنایت نیجریه را رقم زدند؟‬ ‫حسن هانی زاده‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫‪2‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫درگیری های اخیر ارتش نیجریه با شیعیان این کشور‬ ‫به مجروح شدن جدی شیخ ابراهیم زکزاکی‪ ،‬دبیرکل جنبش‬ ‫اســامی افریقا و نیجریــه و رهبر شــیعیان نیجریه منجر‬ ‫شد‪ .‬شــیخ ابراهیم زکزاکی یکی از شخصیت های عاشق‬ ‫مکتب اهل بیت (ع) اســت که با پیروزی انقالب اسالمی‬ ‫به قم عزیمــت و در کالس های درس بســیاری از مراجع‬ ‫عظام شــرکت کرده بود‪ .‬او پس از بازگشت به نیجریه یک‬ ‫تشکل منسجمی را در این کشور برای شیعیان افریقا ایجاد‬ ‫کرد که این امر وحشــت رژیم ال سعود و صهیونیست ها را‬ ‫برانگیخت‪ .‬به همین دلیل شیخ ابراهیم زکزاکی تاکنون از‬ ‫چند حمله تروریستی جان ســالم به در برده و در راه دفاع از‬ ‫مکتب تشیع‪ ،‬سه تن از فرزندان خود را تقدیم کرده است‪.‬‬ ‫در این میان انگشت اتهام در وهله نخست به سمت‬ ‫عربستان سعودی و رژیم صهیونیســتی نشانه رفته است‪.‬‬ ‫به دلیل ســاختار انســانی و جغرافیایی نیجریه و اهمیتی‬ ‫که این کشــور در افریقــا دارد و همچنیــن جمعیت باالی‬ ‫مسلمانان نیجریه‪ ،‬عربستان سعودی ده ها مدرسه وهابی‬ ‫را در این کشور ایجاد کرد‪ .‬حتی تشکیل بوکوحرام که یک‬ ‫گروه تروریستی خطرناک در نیجریه است توسط وهابیت‬ ‫عربستان شــکل گرفته است‪ .‬این در شــرایطی است که‬ ‫مسلمانان نیجریه اعم از شــیعه و سنی همبستگی کاملی‬ ‫با هم دارند؛ بنابراین رژیم عربســتان و رژیم صهیونیستی‬ ‫به شدت به دنبال ان هستند که مانع نقش افرینی مسلمانان‬ ‫این کشور و سایر کشــورهای افریقایی در امور خود شوند‬ ‫و برای این منظور گروهــک بوکوحرام را ایجــاد کرده و از‬ ‫فعالیت های ان حمایت می کنند‪ .‬ســازماندهی بوکوحرام‬ ‫توسط وهابیت ال ســعود شرایط دشــواری برای شیعیان‬ ‫نیجریه کــه جمعیت باالیی را شــامل می شــوند‪ ،‬به وجود‬ ‫اورده است‪ .‬در طول ســال های اخیر بوکوحرام با هدایت‬ ‫عربستان سعودی بارها به تجمعات و حسینیه های شیعیان‬ ‫در مراسم تاســوعا‪ ،‬عاشــورا و اربعین حمله کرده و فضای‬ ‫وحشت الودی را در نیجریه برای مسلمانان‪ ،‬مسیحیان و‬ ‫شیعیان به وجود اورده است‪ .‬بنابراین شیخ ابراهیم زکزاکی‬ ‫که یکی از رهبران برجسته شــیعیان افریقا تلقی می شود‬ ‫برای مقابله با تهاجمات بوکوحرام تالش کرد تا شیعیان را‬ ‫سازماندهی کند‪ .‬از انجایی که رشد تشیع در افریقا به دلیل‬ ‫کاریزمای باالی شیخ ابراهیم زکزاکی نگرانی رژیم ال سعود‬ ‫را برانگیخته بود بنابراین این رژیم با نفوذ در بدنه نیروهای‬ ‫مسلح نیجریه نوعی تقابل میان برخی از افسران افراطی‬ ‫وهابی و شیعیان به وجود اورد‪ .‬شــیخ زکزاکی تالش کرد‬ ‫تا مانع حمالت ارتش به حســینیه های شهرهای مختلف‬ ‫نیجریه که در حقیقت مرکز انها در زاریا اســت‪ ،‬شود و این‬ ‫امر به گسترش محبوبیت شیخ ابراهیم زکزاکی منجر شد‪.‬‬ ‫حمله اخیر ارتش نیجریه به شــیعیان که منجر به شهادت‬ ‫‪ 400‬تن و مجروح شدن مرجع بزرگ شیعیان در افریقا یعنی‬ ‫شیخ ابراهیم زکزاکی شــد‪ ،‬برایند همکاری رژیم ال سعود‬ ‫و رژیم صهیونیســتی و نیز نفوذ وهابیــت در بدنه نیروهای‬ ‫مســلح نیجریه بود‪ .‬متاســفانه رژیم صهیونیســتی و رژیم‬ ‫ال سعود از ماه ها پیش با برخورداری از رسانه های گسترده‬ ‫خود‪ ،‬جریان ســازی های بسیاری را علیه شــیعیان افریقا‬ ‫به وجود اوردند و فضای شیعه هراســی را در کشور نیجریه‬ ‫شــکل دادند‪ .‬درواقع حمله صورت گرفته نشــان می دهد‬ ‫یک جنگ مذهبی توسط رژیم سعودی علیه مسلمانان اغاز‬ ‫شده است‪ .‬رژیم ســعودی به خاطر شکست های پی در پی‬ ‫که در منطقه از محور مقاومت دریافت کرده اســت‪ ،‬قصد‬ ‫شعله ور کردن جنگ علیه شیعیان نیجریه را دارد و پشت سر‬ ‫تمامی تحرکات در یمن‪ ،‬سوریه و عراق و حتی مصر علیه‬ ‫شــیعیان‪ ،‬عربســتان حضور دارد که یک جنگ مذهبی را‬ ‫اغاز کرده است‪.‬‬ ‫در این میان نفوذ مالی عربســتان در بین کشورهای‬ ‫افریقایی را نیز باید مورد توجه قرار داد‪ .‬از انجا که عربستان‬ ‫از قدرت مالی مناسبی برخوردار است‪ ،‬نفوذ بسیاری در بین‬ ‫کشورهای فقیر افریقا دارد و از این نفوذ برای گرفتن انتقام‬ ‫شکست در یمن استفاده می کند‪ .‬حمله به شیعیان توسط‬ ‫رژیم وهابی ســعودی خط دهی و برنامه ریزی شده است و‬ ‫قطعا این کشور پشت سر فتنه اخیر قرار دارد‪.‬‬ ‫در حقیقت جبهه شــکل گرفته علیه شــیعیان ســه‬ ‫ضلع دارد و سه طرف ماجراجوی منطقه یعنی ترکیه‪ ،‬رژیم‬ ‫عربستان و رژیم صهیونیستی‪ ،‬مثلث تخریبی علیه منطقه‬ ‫و به خصوص شــیعیان ایجاد کرده اند تا بتوانند به اهداف‬ ‫خود دســت یابند‪ .‬رژیم صهیونیستی با اســتفاده از نفوذ و‬ ‫حضور خــود در جنوب ســودان و برخی کشــورهای دیگر‬ ‫افریقا از تمام توان خود برای جلوگیری از گسترش اسالم‬ ‫ناب در منطقه استفاده می کند‪ .‬این رژیم بعد از شکست در‬ ‫جنگ ‪33‬روزه مقابل حزب الله به این نتیجه رســیده است‬ ‫که باید به هر نحوی از نفوذ و گســترش فرهنگ مقاومت‬ ‫در منطقه جلوگیــری کند‪ .‬در این میان برخی کشــورهای‬ ‫اروپایی در حال تشویق عربستان برای ایجاد جنگ مذهبی‬ ‫در منطقه هستند‪ .‬فرانســه ارتباط و وابستگی مالی زیادی‬ ‫به رژیم صهیونیستی و البی های انها دارد و به خاطر همین‬ ‫ارتباط نزدیک همــواره از جنایــات رژیم صهیونیســتی و‬ ‫اقداماتی که موجب تامین امنیت این رژیم شــود‪ ،‬حمایت‬ ‫کرده است‪.‬متاســفانه ســکوت جامعه جهانی نســبت به‬ ‫جنایــات ارتش نیجریه علیه شــیعیان این کشــور موجب‬ ‫خواهد شد که فضای امنیتی شدیدی علیه شیعیان به وجود‬ ‫اید‪ .‬عربســتان ســعودی و رژیم صهیونیســتی مستقیما‬ ‫مســئولیت این رخدادهای دردناک را به عهده دارند و باید‬ ‫این دو رژیم از ســوی نهادهای بین المللی به دلیل ایجاد‬ ‫جنگ طایفــه ای و مذهبی در خاورمیانــه و افریقا محکوم‬ ‫شوند‪ .‬از انجایی که شیعیان بحرین و یمن در طول ‪ 5‬سال‬ ‫گذشــته همواره مورد تهاجــم وهابی های جنایتــکار قرار‬ ‫گرفته اند‪ ،‬اکنون رژیم عربســتان متوجه غرب افریقا شده‬ ‫و تالش دارد میان شیعیان کشــورهای افریقایی اختالف‬ ‫ایجاد کند و انها را متفرق ســازد‪ .‬به هر حــال امکاناتی که‬ ‫عربســتان ســعودی دارد چه به لحاظ مالی و چه رسانه ای‬ ‫شرایط دشواری برای شیعیان به وجود خواهد اورد‪ ،‬بنابراین‬ ‫جمهوری اسالمی ایران باید از ظرفیت های سیاسی خود‬ ‫برای مقابله با سیاست های شیعه کشی عربستان استفاده‬ ‫کند‪ .‬ایران باید از طریق وزارت خارجه تحرکات دیپلماتیکی‬ ‫را برای مقابله با این اقدامات اغاز کند تا یک شرایط امنیتی‬ ‫مناســبی برای شــیعیان جهان به وجــود اورد؛ همچنین‬ ‫سازمان ملل باید این کشتار را محکوم کند چرا که این کشتار‬ ‫توسط ارتش رســمی نیجریه و قطعا به دســتور دولت این‬ ‫کشور اتفاق افتاده اســت و نیازمند ورود سازمان ملل برای‬ ‫خاتمه دادن به اقدامات خشونت امیز است‪ .‬اکنون وضعیت‬ ‫شیخ ابراهیم زکزاکی خوب نیست و ایشان به شدت مجروح‬ ‫ی شده است‪.‬‬ ‫شده اند و همسر ایشان نیز دچار جراحت جسم ‬ ‫بنابراین نهادهای بین المللی باید اقدامات جدی برای حفظ‬ ‫جان رهبر شیعیان نیجریه به عمل اورند‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫فرانس» و «سالن کنســرت باتاکالن»‪ ،‬با نام های کافه‬ ‫«کاریلون»‪ ،‬رســتوران «پتیت کامبوج» و رستوران «ال‬ ‫کاســا» هم می توانیــد از ال بــه الی مطالب منتشــره در‬ ‫صفحات شــخصی کاربرهای مختلف اشــنا شوید‪ .‬همه‬ ‫طوری از پاریس می گویند که انــگار در ناف پاریس بزرگ‬ ‫شده اند‪.‬‬ ‫همه در صفحاتشان و برخی حتی بیرون صفحاتشان‬ ‫شمع روشن کرده اند برای پاریس‪ .‬برخی مغازه داران شمال‬ ‫شهر هم اگر دیدی شمع روشن کرده اند‪ ،‬نباید گمان کنی‬ ‫که به مناسبت ماه محرم است‪ ،‬بلکه بدان و اگاه باش که‬ ‫برای پاریسی هاست‪.‬‬ ‫در شبی که این مطلب نگاشــته می شود‪ ،‬سه روز از‬ ‫حمله وحشــیانه ارتش نیجریه به شیعیان زاریای نیجریه‬ ‫می گــذرد‪ .‬کشته شــدگان حــدود ‪ ۷‬برابر کشته شــدگان‬ ‫حادثه فرانسه اند و بیش از هزار نفر تخمین زده می شوند‪.‬‬ ‫همچنین ارتش وحشــی نیجریــه‪ ،‬به خانــه رهبر جنبش‬ ‫اســامی نیجریه‪ ،‬شــیخ ابراهیم یعقوب زکزاکی‪ ،‬حمله‬ ‫می کند و او و همسرش را با شلیک چندین گلوله به شدت‬ ‫زخمی کرده و سپس شیخ زکزاکی را بازداشت می کنند‪.‬‬ ‫همــان فعــاالن مجــازی کــه اکثــرا ژســت های‬ ‫شــبه منورالفکری و اداهای متمدنانه شان به بهانه حادثه‬ ‫پاریس‪ ،‬چشــم همه را کور کرده بود‪ ،‬نه در صفحاتشــان‬ ‫برای زاریا دعا کردند‪ ،‬نه در مغازه ها و خانه هایشــان شمع‬ ‫روشــن کردند و نه تجمع کردند در اعتراض به دستگیری‬ ‫شیخ زکزاکی‪.‬‬ ‫زاریا مثل پاریس‪ ،‬شــهر عشــق بازی دختر و پسرها‬ ‫در خیابان ها یا کنار فواره ها نیســت‪ .‬مردمانش هم اکثرا‬ ‫ســیه چرده اند و چشــم ابی هم نیســتند‪ ،‬ولی ال اقل مثل‬ ‫ما مســلمان و شــیعه بودنــد ولــی صــدای روزنامه های‬ ‫اصالح طلــب و شبه روشــنفکران حتی در حد یــک تیتر‬ ‫کوچک در صفحه نخســت هم بلند نشــد و فقط روزنامه‬ ‫اعتماد بود که در تیتر سوم صفحه نخستش‪ ،‬به سرنوشت‬ ‫نامعلوم شــیعیان نیجریه اشــاره کــرد‪ .‬ایــن روزنامه بین‬ ‫روزنامه های اصالح طلــب‪ ،‬در ایام حادثــه پاریس‪ ،‬تنها‬ ‫روزنامه ای بود که بــه دوگانگــی عکس العمل ها در قبال‬ ‫کشــتار مردم در کشــورهای مختلف پرداخــت و تیتر زد‬ ‫«از ســکوت حادثه بیــروت تا غوغای جهنــم پاریس» و‬ ‫بسیار شــجاعانه و منصفانه‪ ،‬رویکردی متفاوت نسبت به‬ ‫هم طیف های سیاسی اش اتخاذ کرد‪ ،‬اما در این مورد‪ ،‬به‬ ‫همان تیتر سوم مالیم بسنده کرد‪.‬‬ ‫دغدغه ان شبه روشنفکرانی که بیشتر دلشان برای‬ ‫مســیحیان پاریســی می تپد تا شــیعیان نیجریه ای‪ ،‬این‬ ‫روزها‪ ،‬شاید بیشــتر تزئین اطرافشــان با نمادها و درخت‬ ‫کریسمس باشد تا خون های ریخته شده شیعیان زاریا‪.‬‬ ‫مدت هاست که کشته شدن مسلمانان در فلسطین‪،‬‬ ‫عراق‪ ،‬سوریه‪ ،‬لبنان و امروز هم در نیجریه‪ ،‬برای بسیاری‬ ‫طبیعی شده؛ اگر مسیحی کشته شــود‪ ،‬انگار جنایت رخ‬ ‫داده ولی شهادت مســلمانان برای برخی به نظر یک خبر‬ ‫کسالت اور است‪.‬‬ ‫وقتی امار کشته شدگان هفته ای مسلمانان در عراق‬ ‫و سوریه و فلســطین اعالم می شــود‪ ،‬همان ها که برای‬ ‫پاریس شمع روشن می کردند‪ ،‬اگر گفتند «اه! ای بابا! این‬ ‫اخبار هم که همش کشت و کشتار نشون می ده!» تعجب‬ ‫نکنید؛ مرغ همسایه غاز است‪ ،‬خون مسیحی از مسلمان‬ ‫برای بعضی از مســلمانان ما رنگین تر اســت! نزدیکی به‬ ‫اخرالزمان که می گویند‪ ،‬یک شاهد مثالش‪ ،‬همین رفتار‬ ‫ماست؛ برای مسیحی پاریســی شمع روشن می کنیم‪ ،‬اما‬ ‫برای شیعیان شهید شده نیجریه‪ ،‬یک عکس اینستاگرام را‬ ‫هم دریغ داریم! اری برادر! ما مرده پرست غربیم‪ ،‬ولی خبر‬ ‫شهادت برادران و خواهران دینی مان‪ ،‬یک خبر تکراری و‬ ‫مالل اور شده است برایمان‪.‬‬ ‫فتنه سعودی‬ ‫گفتارها‬ ‫‪21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫عواقب لشگرکشی ترکیه به شمال عراق‬ ‫بازی اردوغان با اتش‬ ‫حنیف غفاری‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫‪1‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫این روزهــا کمتر کســی از رجــب طیــب اردوغان‬ ‫رئیس جمهور ترکیه به عنوان سیاستمداری موفق در نظام‬ ‫بین الملــل و منطقه و حتــی در داخل ترکیه یــاد می کند‪.‬‬ ‫اردوغان به عنــوان فردی از منطقه مانــده و از غرب رانده‬ ‫هم اکنون خود را در تقابل مســتقیم با دو کشــور روسیه و‬ ‫عراق قرار داده است‪ .‬ســرنگونی جنگنده سوخوی روسی‬ ‫و لشکر کشی غیررســمی به شــمال عراق و تجاوز به این‬ ‫کشــور خشــم و نارضایتی افکار عمومــی منطقه و جهان‬ ‫اسالم را برانگیخته است‪ .‬با این حال رئیس جمهور ترکیه‬ ‫همچنان بر سیاست های نادرست خود در منطقه (خصوصا‬ ‫در قبال سوریه و عراق) پافشاری می کند‪ .‬به راستی حزب‬ ‫عدالت و توسعه و اردوغان به کدام سو می روند؟ ایا احمد‬ ‫داوود اوغلو‪ ،‬مغز به اصطالح متفکر حوزه سیاست خارجی‬ ‫ترکیه متوجه بازی انکارا با اتش نیست؟ ایا زمان ان نرسیده‬ ‫اســت که اردوغان به هشــدار افرادی مانند عبدالله گل‬ ‫رئیس جمهور ســابق ترکیه و همراه دیرینش مبنی بر لزوم‬ ‫تغییر در سیاســت خارجــی و منطقه ای کشــورش گوش‬ ‫فرا دهد؟‬ ‫قبل از اینکه وارد موضوع تجاوز ترکیه به خا ک عراق‬ ‫شویم‪ ،‬الزم اســت نکاتی را در خصوص پیش زمینه وقوع‬ ‫این حادثه مدنظر قرار دهیم‪ .‬به عبارت بهتر‪ ،‬الزم اســت‬ ‫رفتارهای اخیر اردوغان را در قالب یک تصویر و پازل واحد‬ ‫مورد بررسی قرار دهیم تا بهتر نسبت به عواقب و تبعات و‬ ‫زمینه های ان اگاه شــویم‪ .‬رئیس جمهور ترکیه این روزها‬ ‫ســخنان و ادعاهایی مطرح می کند که نمایانگر ناکامی و‬ ‫ســردرگمی وی در تحلیل حداقلی حــوادث و رخدادهای‬ ‫مربوط بــه کشــورش و منطقه اســت‪ .‬حتی اگــر ادعای‬ ‫اردوغان و ارتش ترکیه را در خصوص ســرنگونی جنگنده‬ ‫روســی پذیرفته و بدون هیچ گونه تحقیقــی فرض کنیم‬ ‫جنگنده روسی اندکی وارد حریم هوایی ترکیه شده است‪،‬‬ ‫نمی توانیم ادعای اردوغان در خصوص چرایی اشغالگری‬ ‫وی در شمال عراق را بپذیریم‪ .‬چگونه است که اردوغان‬ ‫ورود چند متری یک هواپیما به خاک کشورش را مصداق‬ ‫تجاوز دانســته (اگر چنین تجاوزی اساســا صورت گرفته‬ ‫باشد) اما پیاده سازی صدها نیروی نظامی خود در موصل‬ ‫و شمال عراق را مصداق اشغالگری و تجاوز نمی داند؟ در‬ ‫حالی که رئیس جمهور و نخست وزیر عراق صراحتا اقدام‬ ‫اردوغان و دولت ترکیه را محکوم کرده و خواســتار خروج‬ ‫نیروهای ترکیه ای از کشورشان شده اند‪ ،‬اردوغان اعالم‬ ‫کرده اســت این حضور نظامی در شمال عراق الزم بوده و‬ ‫از تصمیم خود در این خصوص عقب نشینی نخواهد کرد!‬ ‫نکته بعدی در این خصوص به ســفر رئیس جمهور‬ ‫ترکیه به قطــر و رایزنی وی بــا مقامات قطــری (و متعاقبا‬ ‫سعودی) در خصوص تجاوز به شمال عراق باز می گردد‪.‬‬ ‫اردوغان در تاریخ اول و دوم دسامبر امسال سفری دو روزه‬ ‫به قطر داشت‪ .‬در این سفر که از قبل برنامه ریزی شده بود‪،‬‬ ‫ن قطر را در جریان تجاوز به شمال‬ ‫رئیس جمهور ترکیه سرا ‬ ‫عراق گذاشته است‪ .‬این تصمیم ترکیه با استقبال ریاض‬ ‫و دوحه مواجه شــده است‪ .‬عربســتان و قطر به عنوان دو‬ ‫بازیگر مولد بحران امنیت در عراق و منطقه به ترکیه وعده‬ ‫داده اند که از این تصمیم به صورت چراغ خاموش حمایت‬ ‫کرده و حتی مانع از اقدام جدی و شــدید اتحادیه عرب در‬ ‫این خصوص خواهند شد‪ .‬رمز ســکوت و انفعال اتحادیه‬ ‫عرب در قبال تجاوز ترکیه به شمال عراق در همین موضوع‬ ‫نهفته است‪ .‬در حالی که حتی اعضای اصلی شورای امنیت‬ ‫ی غربی ال سعود‬ ‫سازمان ملل متحد (که متشکل از سه حام ‬ ‫نیز است) به صورت یکپارچه تجاوز به شمال عراق توسط‬ ‫ترکیه را محکوم کرده اند‪ ،‬اتحادیه عرب همچنان ترجیح‬ ‫داده است در این خصوص سکوت کرده و موضعی اتخاذ‬ ‫نکند! ریشه این سکوت را باید در سفر دو روزه اردوغان به‬ ‫قطر و البی گری های وی با مقامات قطری و واسطه های‬ ‫سعودی جست وجو کرد‪.‬‬ ‫متاســفانه ترکیه طی ســال های اخیر به ضلع سوم‬ ‫مثلث حمایت از تکفیری ها و گروه های تروریستی تبدیل‬ ‫شــده اســت‪ .‬قرار گرفتن نام ترکیه در کنار نام دو کشــور‬ ‫عربســتان ســعودی و قطر‪ ،‬منجر به تنزل موقعیت انکارا‬ ‫نزد افکار عمومی منطقه و جهان اســام شــده است‪ .‬در‬ ‫جریان نبرد کوبانی‪ ،‬شــاهد انفعال نیروهــای ارتش ترکیه‬ ‫در قبال عملیــات داعش در این شــهر بودیــم‪ .‬عملیات‬ ‫کوبانی نقطه اشکارســاز حمایت اردوغــان و داووداوغلو‬ ‫از داعش محسوب می شــد‪ .‬همچنین رفت و امد ازادانه‬ ‫تروریست ها از مرز ترکیه به سوی سوریه و عراق موضوعی‬ ‫است که حتی اردوغان نیز قدرت انکار ان را ندارد‪ .‬عالوه‬ ‫بر انچــه ذکر شــد‪ ،‬اردوغان قصــد دارد از شــکاف میان‬ ‫دولت بغداد و کردها به ســود اهداف توســعه طلبانه خود‬ ‫در منطقه اســتفاده کند‪ .‬متاسفانه شــواهد موجود نشان‬ ‫می دهد حضور نظامی غیر قانونی ترکیه در شــمال عراق‬ ‫با هماهنگی مســعود بارزانی صورت گرفته است‪ .‬در حال‬ ‫حاضر اردوغان باید میان تنش زایی و تنش زدایی در حوزه‬ ‫سیاست های منطقه ای خود یک گزینه را انتخاب کند‪ .‬ایا‬ ‫اردوغان می خواهد همچنان ضلع ســوم مثلثی باشــد که‬ ‫عربستان و قطر دیگر اضالع تشکیل دهنده ان هستند؟ ایا‬ ‫اردوغان می خواهد تنش های ایجاد شده فعلی میان انکارا‬ ‫با مسکو و بغداد را به بحران تبدیل کند؟ در هر حال قاعده‬ ‫بازی این گونه اســت که یــک بازیگر در نظــام بین الملل‬ ‫فرصت زیادی برای اصــرار روی خطاهای خود و ازمون و‬ ‫خطای گزینه های مختلف ندارد ؛ موضوعی که اردوغان‬ ‫نیز باید ان را درک کند و سریعا مسیر سیاست خارجی خود‬ ‫را تغییر دهد‪.‬‬ ‫نکته دیگری که اردوغان در این برهه زمانی حساس‬ ‫فرامــوش کرده اســت‪ ،‬به پیوســتگی سیاســت داخلی و‬ ‫خارجی کشورش و عواقب و تبعات رفتار وی در قبال روسیه‬ ‫و عراق بازمی گــردد‪ .‬رجب طیب اردوغــان نباید فراموش‬ ‫کند که باتوجه به پیوســتگی مســتقیم دو حوزه سیاســت‬ ‫خارجی و داخلی در ترکیه (این پیوستگی به صورت سنتی‬ ‫در انکارا وجــود دارد)‪ ،‬هر گونه رفتــار وی در قبال منطقه‬ ‫روی تحوالت داخلی این کشــور تاثیرگذار خواهد بود‪ .‬به‬ ‫نظر می رســد اردوغان هنوز متوجه پیچیدگی های شرایط‬ ‫منطقه و داخل کشــور خود نیســت‪ .‬در جریان انتخابات‬ ‫سراسری اخیر‪ ،‬اردوغان توانست با تهدید نسبت به برگزاری‬ ‫ســه باره انتخابات و کشاندن ارای ســفید و خاموش پای‬ ‫صندوق های رای‪ ،‬حــدود ‪ ۸‬الی ‪ ۱۰‬درصــد رای اجباری‬ ‫برای حزب عدالت و توســعه جمع کند تــا در نهایت بتواند‬ ‫با کسب حداقل نتیجه ممکن پیروز انتخابات شود‪ .‬حزب‬ ‫عدالت و توسعه این پیروزی را در شرایط خاص و با درصدی‬ ‫حداقلی کســب کرده اســت‪ .‬همچنین ترکیــه هم اکنون‬ ‫دارای اپوزیسیونی قوی متشــکل از احزاب جمهوریخواه‬ ‫خلق‪ ،‬دموکراتیک خلق و حرکت ملی گرا ست ؛ احزابی که‬ ‫از رفتار انتخاباتی حزب عدالت و توسعه نیز به اندازه کافی‬ ‫خشمگین و عصبانی هستند‪.‬‬ ‫موضوع بعــدی در این خصوص‪ ،‬بــه نحوه حمایت‬ ‫اعضای ناتــو و اتحادیه اروپــا از اردوغــان باز می گردد‪.‬‬ ‫در جریان تحوالت اخیر منطقه‪ ،‬شــاهد بودیــم که ناتو و‬ ‫شورای امنیت ســازمان ملل متحد هیچ یک حمایت های‬ ‫الزم و مــورد انتظــار اردوغــان را از وی صــورت ندادند‪.‬‬ ‫کشــورهای فرانســه‪ ،‬المــان‪ ،‬یونــان و برخــی دیگر از‬ ‫کشورهای ناتو نسبت به سیاست های اردوغان در منطقه‬ ‫و هزینه ســازی های وی بــرای ناتو هشــدار دادند‪ .‬حتی‬ ‫رئیس جمهور جمهــوری چــک صراحتا عنــوان کرد که‬ ‫اردوغان به جای انکه شــریک ناتو باشــد شریک داعش‬ ‫محسوب می شود‪ .‬این مواضع نشــان می دهد بر خالف‬ ‫ادعا و انتظار اردوغان‪ ،‬ترکیه عضو موثری در ناتو که مورد‬ ‫حمایت مطلق اعضا باشــد‪ ،‬نیست! همچنین محکومیت‬ ‫تجاوز ترکیه به شمال عراق از سوی شورای امنیت سازمان‬ ‫ملل متحد نیز نشان داد حتی شرکای غربی ترکیه نیز حاضر‬ ‫به پرداخت هزینه های استراتژیک تکروی های انکارا در‬ ‫منطقه نیستند‪ .‬انچه مسلم اســت اینکه ترکیه در سیاست‬ ‫خارجی خود نیــاز به یک دوربرگــردان دارد‪ .‬اگر اردوغان‬ ‫خواســتار بر هم زدن وضعیت موجود و گــذار به وضعیتی‬ ‫مطلوب است‪ ،‬الزم است تا زمان دیر نشده و دستاوردهای‬ ‫ســال ها حضور وی در ترکیه به صورت کامل از بین نرفته‬ ‫اســت‪ ،‬از سیاســت های نادرســت منطقه ای و سیاســی‬ ‫خود دست کشــیده و به توصیه افرادی مانند عبدالله گل‬ ‫گوش دهد‪ .‬اردوغان هم اکنون در برهه زمانی حســاس و‬ ‫سرنوشت ســازی قرار دارد‪ .‬او در این برهه باید تصمیمی ‬ ‫سرنوشت ســاز اتخاذ کند‪ .‬تقابل مستقیم با روسیه و عراق‬ ‫محصول بی توجهی اردوغان به دوربرگردان هایی بود که‬ ‫طی سال ها و ماه های گذشته در مســیر وی قرار داشت‪.‬‬ ‫رئیس جمهور ترکیه می توانست با اصالح رویکرد سیاست‬ ‫خارجی خود مانع از تحقق این موارد شود‪.‬‬ ‫به نظر می رســد رئیس جمهور ترکیه و حزب عدالت‬ ‫و توسعه در حال نابود کردن دســتاوردهای خود در داخل‬ ‫این کشور هســتند‪ .‬اردوغان در ســال ‪ ۲۰۰۲‬میالدی با‬ ‫حضور خود در معادالت سیاسی ترکیه فصل نوینی را در این‬ ‫کشور ایجاد کرد‪ .‬از اصالحات اقتصادی گرفته تا احیای‬ ‫برخی شــعائر دینی اقدامات مثبتی بود که نخســت وزیر‬ ‫سابق و رئیس جمهور امروزی ترکیه طی سال های ابتدایی‬ ‫حضور خود در کشــورش صورت داد‪ .‬ایستادگی در مقابل‬ ‫ژنرال های طرفدار الئیسیته نیز از اقدامات مثبت اردوغان‬ ‫طی سال های گذشته محسوب می شد‪ .‬با همه این موارد‪،‬‬ ‫رفتارهای نادرست اردوغان در قبال سوریه و عراق که منجر‬ ‫به ایجاد بحران های مزمن امنیتی در منطقه شــده است‬ ‫و همچنین برخی رفتارهای وی در حوزه سیاســت داخلی‬ ‫این کشــور منجر به تزلزل موقعیت وی و نارضایتی افکار‬ ‫عمومی منطقه و جهان اسالم از وی شده است‪.‬‬ ‫سیاست تنش مداوم به جای تنش صفر‬ ‫انکارا از لشگرکشی به عراق چه هدفی را دنبال می کند؟‬ ‫سیامک کاکایی‬ ‫‪2‬‬ ‫کارشناس مسائل ترکیه‬ ‫یک هفته پــس از انکه ترکیــه شــماری از نیروها و‬ ‫سربازان نظامی خود را به نزدیکی موصل اعزام کرد‪ ،‬تحت‬ ‫فشــارهای منطقه ای و بین المللی و همچنین تحت فشار‬ ‫دولت عراق مجبور به خروج این نیروها از روستای بعشیقه‬ ‫به سمت منطقه کردســتان عراق شــد‪ .‬ماجراجویی اخیر‬ ‫ترکیه در شــمال عراق پس از ان انجام گرفت که تنش ها‬ ‫میان روسیه و ترکیه در پی سقوط یک فروند جنگنده روسیه‬ ‫افزایش یافت و حتی تا مرز یک رویارویی نظامی پیش رفت‪.‬‬ ‫در نگاه نخست هدف ترکیه تحت الشــعاع قرار دادن این‬ ‫وضعیت بود اما از منظر استراتژیک وضعیت شمال عراق‬ ‫برای ترکیه همواره مهم بوده اســت؛ بــدان معنا که ترکیه‬ ‫به خصوص در سال های اخیر تالش کرده است که با اتخاذ‬ ‫سیاست چند وجهی در قبال عراق در مسیر تقویت جناح ها‬ ‫و برخی گروه های قومی ‪ -‬مذهبی در عراق براید و در عمل‬ ‫تضعیف دولت مرکزی را تعقیب کرده اســت‪ .‬در این میان‬ ‫برخی از کارشناسان همزمانی سفر مسعود بارزانی‪ ،‬رئیس‬ ‫اقلیم کردستان عراق به ترکیه با استقرار نیروهای این کشور‬ ‫در نزدیکی موصل را نوعی بی اعتنایی بارزانی به انتقادهای‬ ‫دولت عراق از ترکیه تلقــی کرده اند‪ .‬در عین حال ترکیه در‬ ‫قالب سیاست چند وجهی در عراق می کوشد مفرهای نفوذ‬ ‫در عراق را از طریق اتخــاذ رویکرد مداخله جویانه افزایش‬ ‫دهد و گاه با بهره گیری از خالء سیاســی در بخش هایی از‬ ‫عراق دخالت های خــود را اعمال کنــد‪ .‬در این چارچوب‬ ‫یکی از نگرانی های دولت عراق استمرار چشمداشت های‬ ‫قدیمی ترکیه به شــمال عراق اســت‪ .‬در عین حال دولت‬ ‫عراق به تندی در قبــال این مواضع ترکیه واکنش نشــان‬ ‫داد و حتی به شورای امنیت نیز شکایت کرد‪ .‬صرف نظر از‬ ‫انکه ترکیه از طریق ماجراجویی نظامــی چه اهدافی را در‬ ‫کوتاه مدت دنبال کرده است در نگاه کالن به نظر می رسد‬ ‫که برهم خوردن توازن سیاسی در ســوریه موجب نگرانی‬ ‫جدی ترکیه شده است‪ .‬چرا که پس از ورود روسیه به عرصه‬ ‫تحوالت سوریه شرایط میدانی در این کشور تغییر کرد‪ ،‬این‬ ‫مســاله موجب اصطکاک منافع روسیه و ترکیه شد و ترکیه‬ ‫خود را در یک وضعیت نابرابر دیده اســت‪ .‬بنابراین بیم ان‬ ‫دارد که در حاشیه تحوالت سوریه قرار گیرد‪ .‬همین مساله‬ ‫سبب شده تا ترکیه همچنان خود را در مسائل سوریه درگیر‬ ‫نشان دهد‪ .‬اظهارنظرهایی که گاه رجب طیب اردوغان در‬ ‫مورد ایجاد منطقه حائل یا امن در مرز سوریه دنبال می کند‬ ‫تحت تاثیر همین مســاله اســت‪ .‬همچنین اخیرا ترکیه با‬ ‫پیش کشــیدن حمایت از ترکمن ها می کوشــد دامنه نفوذ‬ ‫خود در سوریه را حفظ کند؛ ضمن انکه حمایت های ترکیه‬ ‫از گروه های شورشی سوریه ادامه دارد‪ .‬به هر حال تحرکاتی‬ ‫که ترکیــه در مرز ســوریه و عــراق انجــام می دهد بخش‬ ‫عمده اش در واکنش به شــرایط پدید امــده در این منطقه‬ ‫است‪ .‬همچنین تحرکات نظامی ترکیه در مناطق پیرامون‪،‬‬ ‫بی ارتباط با متشنج شدن شرایط در روابط روسیه و ترکیه و‬ ‫لو نقل‬ ‫اتهام ها مبنی بر فروش نفــت داعش به ترکیه و حم ‬ ‫کاروان های نفتی به سوی ترکیه نیســت‪ .‬به نظر می رسد‬ ‫کشمکش و چالش هایی که درخصوص نوع رابطه ترکیه با‬ ‫داعش و شرایطی که اکنون در سوریه پدیدار شده‪ ،‬سیاست‬ ‫خارجی دولت عدالت و توســعه را با کشــمکش بیشــتری‬ ‫مواجه کرده اســت‪ .‬با این حال تحــرکات نظامی ترکیه در‬ ‫خطوط مرزی عراق و ســوریه و ورود نیروهای این کشــور‬ ‫به خاک عراق به هــر بهانه ای که باشــد‪ ،‬نقض حاکمیت‬ ‫عراق محسوب می شود و انتقادها نسبت به حضور نظامی‬ ‫محدود ترکیه در شمال عراق در این چارچوب قابل ارزیابی‬ ‫اســت؛ با این حال پیش بینی می شــود کــه در هفته های‬ ‫اینده تحرکات مرزی ترکیه درخطوط مرزی سوریه و عراق‬ ‫باتوجه به نوع چالشی که در روابط ترکیه و روسیه پیش امده‬ ‫است‪ ،‬افزایش یابد‪ .‬ضمن انکه کشــمکش های ترکیه با‬ ‫پ‪.‬ک‪.‬ک و مسائل سوریه همچنان باقی است‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫اگرچه پیش بینی می شــود دامنه ای از تنش ها بین‬ ‫روسیه و ترکیه ادامه داشته باشــد‪ ،‬لیکن رویکرد سیاست‬ ‫خارجی ترکیه همچنان پیشــبرد منافعی است که از طریق‬ ‫تحرکات در قبال دو کشــور همســایه تعقیب می کند‪ .‬زیرا‬ ‫ترکیه نگران تزلــزل موقعیت بازیگری خــود در خاورمیانه‬ ‫است به خصوص که تنش های این کشــور با همسایگان‬ ‫رو به تزاید بوده است‪ .‬این مســاله بر رفتار سیاسی رهبران‬ ‫ترکیه در اتخاذ مواضع گاه تند علیه همســایگان تاثیرگذار‬ ‫بوده اســت‪ .‬باید توجه داشــت که دولت چهارم عدالت و‬ ‫توسعه در حیطه سیاســت خارجی با وضعیت نوینی مواجه‬ ‫اســت‪ .‬ســال ها پیش احمد داود اوغلو‪ ،‬تئــوری دوری از‬ ‫تنش را مطرح می کرد اما اکنون خود در مقام شخص دوم‬ ‫ترکیه سیاست تنش مداوم را پیگیری می کند و این مساله‬ ‫به نوعی دیپلماســی منطقه ای ترکیه را دســتخوش تغییر‬ ‫کرده است‪ .‬در نگاه اســتراتژیک‪ ،‬دیدگاه و منافع متفاوت‬ ‫بازیگران منطقــه ای و بین المللی بر رفتار سیاســی ترکیه‬ ‫به عنوان یک بازیگر مهم منطقه ای تاثیرگذار است‪ .‬شاید‬ ‫به همین دلیل است که ســطوح اصطکاک منافع ترکیه با‬ ‫بازیگران‪ ،‬دست کم در دو سال گذشته افزایش یافته است و‬ ‫گمان نمی رود در میان مدت‪ ،‬دوره ای از ارامش در سیاست‬ ‫خاورمیانه ای ترکیه ایجاد شود‪ .‬به خصوص تغییر و دگرگونی‬ ‫در رویکرد جهانی نسبت به سوریه بر نوع نگاه ترکیه هم اثر‬ ‫می گذارد‪ .‬در عین حال ترکیه در رقابت های منطقه ای خود‬ ‫به شــکلی به رقابت با ایران پرداخته است و شرایط کنونی‬ ‫دیپلماســی ‪ -‬نظامی ترکیه حاصل تعارضاتی اســت که در‬ ‫اولویت های سیاست خارجی این کشور مشاهده می شود‪.‬‬ ‫اما در عین حال نمی تــوان نگاه اقتصادی را از سیاســت‬ ‫خارجی ترکیه حتی در قبال بازیگر مهمی چون روســیه در‬ ‫شــرایط فعلی نادیده گرفت‪ .‬بنابراین در نقطه گره سیاست‬ ‫خارجی ترکیه برهم خوردن توازن منطقه ای نکته ای قابل‬ ‫تحلیل و تامل تلقی می شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪23‬‬ ‫مدلی برای وحدت‬ ‫سیاست‬ ‫در حالی که به زمان برگزاری انتخابات مجلس دهم نزدیک می شــویم‬ ‫رایزنی اصولگرایان برای رسیدن به وحدت و فهرست واحد نیز افزایش یافته‬ ‫است‪ .‬مثلث‪ ،‬هفته گذشــته اخباری اختصاصی از مدل جدید اصولگرایان‬ ‫برای وحدت منتشر کرد و در این شماره نیز اخباری اختصاصی دارد از سازوکار‬ ‫اصولگرایان در این مورد ‪.‬‬ ‫یک فهرست ‪ ،‬یک صدا‬ ‫اخباراختصاصیمثلثازتحوالتانتخاباتیاصولگرایان‬ ‫سیاست‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫مکانیزم جدید از الریجانی تا‬ ‫پایداری را پوشش می دهد‬ ‫مهدی فضائلی‬ ‫گروه ‪ 7+8‬جبهه متحد شکل‬ ‫گرفته است‬ ‫حسین نجابت‬ ‫‪1‬‬ ‫ســه ماه مانده بــه انتخابــات مجلس دهــم و حاال‬ ‫اصولگرایان به نتایج خوبی برای رسیدن به وحدت دست‬ ‫یافته اند‪ .‬درســت در شــرایطی که اصالح طلبان تبلیغات‬ ‫گســترده ای را از شــکاف و انشــقاق گروه های مختلف‬ ‫اصولگرایان به راه انداخته بودند‪ ،‬یک روز خبر از اختالف‬ ‫در اضالع ســه گانه می دادنــد و روز دیگر تــاش برخی‬ ‫حامیــان علی الریجانی برای تشــکیل جمعیــت رهروان‬ ‫والیت را بزرگ نمایی می کردند‪ .‬چهره های معتمد اصولگرا‬ ‫در گعده نشــینی های انتخاباتی به نتایجی دست یافته اند‬ ‫که اکنون انها را در اســتانه ورودی موفــق به رقابت مهم‬ ‫اسفند ماه قرار داده است‪.‬‬ ‫تصمیم الریجانی‬ ‫علی الریجانی ‪ ،‬جلسات گروه ‪ 4‬و‬ ‫تشکیل حزب رهروان را متوقف‬ ‫کرده است‬ ‫زمینه های یک ا ئتالف‬ ‫واقعیت این اســت که اصولگرایــان از ماه ها پیش‬ ‫تالش هایی را هم برای رســیدن به وحــدت در انتخابات‬ ‫مجلس دهــم اغاز کــرده و هم از ان مهم تــر برای ترمیم‬ ‫همبستگی های اســیب دیده که میراثی از انتخابات سال‬ ‫‪ 92‬در میــان انهاســت‪ ،‬کوشــیده اند‪ .‬اگــر روزی موتلفه‬ ‫اســامی به عیان به انتقاد از جبهه پایداری و برخی دیگر‬ ‫از تحول خواهــان می پرداخت‪ ،‬امروز چهره های ارشــد‬ ‫انها کنار یکدیگر می نشــینند و از همفکری و هم ســخنی‬ ‫در پی رسیدن به یک راهکار مشــترک هستند‪ .‬اگر روزی‬ ‫چهره های شــاخص اصولگرا به سبب تفاوت نظر در مورد‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری یازدهم به منتقدان هم تبدیل‬ ‫شــده بودند امروز به ســنت ســال های دور باز همنشینی‬ ‫پیشــه کرده و به حفظ وحدت در جناح می اندیشند‪ .‬چنین‬ ‫است که اکنون بعد از ماه های متمادی رایزنی و همفکری‬ ‫پایه های یک ا ئتالف حداکثری فراهم شــده اســت‪ .‬اما‬ ‫ماجرا چیست؟‬ ‫هفته گذشــته هفته نامه مثلث خبری اختصاصی از‬ ‫روند جدید وحدت اصولگرایان منتشــر کــرد‪ .‬در این خبر‬ ‫امده بود‪ « :‬ریش سفیدان و معتمدان جناح دست به دست‬ ‫هم داده اند تا موج دوم تالش ها برای رســیدن به وحدت‬ ‫را راه بیندازنــد‪ .‬پیشــرو تر از انها هم ایــن دکتر غالمعلی‬ ‫حدادعادل است که چندی اســت در منزل شخصی اش‬ ‫جمعی از معتمدان جناح را دور هم اورده تا به یک فرمول‬ ‫و سازوکار مشــخص برای وحدت برسند‪ .‬او و همراهانش‬ ‫قدم های بزرگی برداشته اند‪ » .‬این خبر البته اشاره ای هم‬ ‫به سخنان مصباحی مقدم عضو اشد جامعه وحانیت مبارز‬ ‫داشت‪ .‬او خبر برگزاری جلسات در منزل دکتر حدادعادل‬ ‫را تایید کــرده و گفته بود‪« :‬این جلســات‪ ،‬جلســاتی بود‬ ‫که به دعوت اقای حدادعادل و در منزل ایشــان تشکیل‬ ‫می شد‪ .‬تالش اقای حدادعادل این بود که همگرایی که‬ ‫بخش های دیگر اصولگرا هم به دنبال ان بودند را محقق‬ ‫کند‪ .‬اقای حداد بر اساس دلسوزی که داشت و از انجا که‬ ‫شخصیت تاثیرگذاری است‪ ،‬خواسته بود این مجموعه را‬ ‫دعوت کند تا پایه ای برای رســیدن به شورای هماهنگی‬ ‫اصولگرایان باشد‪».‬‬ ‫البته مثلث جزییات بیشتری از تالش های گروه های‬ ‫هشت نفره را نیز منتشــر کرده و نوشته بود‪« :‬این جلسات‬ ‫با حضــور غالمعلی حدادعادل‪ ،‬حجت االســام مرتضی‬ ‫اقاتهرانی‪ ،‬محمدنبــی حبیبی‪ ،‬علیرضا زاکانی‪ ،‬حســین‬ ‫فدایــی‪ ،‬اســدالله بادامچیان‪ ،‬محمد صــادق محصولی‬ ‫و محمدرضا باهنر برگزار شــده اســت‪ .‬از قرار معلوم این‬ ‫هشت نفر اقدامات مهمی را انجام داده اند از جمله اینکه‬ ‫انهــا رایزنی هایی برای دعــوت از چهره هــای موثر جناح‬ ‫اصولگرایان برای تعیین نحوه رســیدن بــه وحدت انجام‬ ‫داده انــد‪ .‬همان طور که اقا تهرانی به طور تلویحی اشــاره‬ ‫داشــته‪ ،‬گویا از دکتر علــی الریجانی‪ ،‬دکتــر محمد باقر‬ ‫قالیباف‪ ،‬دکتر والیتی و سعید جلیلی هم خواهند خواست‬ ‫که به جمــع اصولگرایــان اضافه شــده تا تمــام اطراف‬ ‫اصولگرایی حرکتــی هماهنــگ و همراه با اجمــاع برای‬ ‫انتخابات اسفند ماه داشته باشند‪ .‬کاری که احتماال جامعه‬ ‫روحانیت مبارز هم در نظر دارد‪ .‬در مورد این جلسات البته‬ ‫خبرهای رسمی و تایید شده چندانی وجود ندارد‪» .‬‬ ‫مثلث با اشاره به سخنان مرتضی اقاتهرانی هم نتیجه‬ ‫گرفته بود که شورای هماهنگی اصولگرایان شکل گرفته‬ ‫اســت‪ .‬چرا که مرتضی اقا تهرانی گفته بود‪« :‬ما از ابتدا با‬ ‫سه ضلع پایداری‪ ،‬موتلفه و ایثارگران کار را شروع کردیم و‬ ‫امروز اقایان حدادعادل و باهنر هم در جلســات ما شرکت‬ ‫پارلمان‬ ‫می کنند؛ البته هشــت نفر هســتیم که در این جلســات با‬ ‫یکدیگر کار می کنیم و امیدواریم که بتوانیم این جلسات را‬ ‫توسعه دهیم‪ .‬جلساتی که ما برگزار می کنیم همان شورای‬ ‫هماهنگی اصولگرایان است و اسم ان خیلی مهم نیست‬ ‫و دنبال نام گذاری هم نیستیم و بیشتر می خواهیم امکانی‬ ‫فراهم شود که بتوانیم با یکدیگر بنشینیم و صحبت کنیم و‬ ‫به نقاط خوبی برسیم‪».‬‬ ‫مثلث در تحلیل خــود چنین نتیجه گرفتــه بود‪« :‬با‬ ‫این حرکت ریش ســفیدان جناح همه طیف هــا می توانند‬ ‫دور یک میز نشسته و برای از بین بردن اختالفات تالش‬ ‫کنند‪ .‬این همه در حالی اســت که با چنین رویکردی حتما‬ ‫جامعتین هم همچون ادوار قبلی چتر حمایتی‪ ،‬هدایتی و‬ ‫داوری خود را بار دیگر برای اصولگرایان خواهد گستراند‪.‬‬ ‫اکنون همه اصولگرایان برای رســیدن به وحدت تالش‬ ‫کرده‪ ،‬بر نقاط اختالفــی تکیه و تاکید نکننــد و بر وحدت‬ ‫تاکید کنند‪ .‬یک خبر دیگر هم این اســت که گویا تشکیل‬ ‫جمعیت رهروان والیت فعال منتفی شده و علی الریجانی‬ ‫هم که برخی دغدغه هایش رفع شــده حاال قرار اســت در‬ ‫همیــن مجموعه شــورای هماهنگــی اصولگرایان برای‬ ‫وحدت همه اطراف اصولگرایــان تالش کند‪ .‬باید منتظر‬ ‫بود تا ســاز و کار جدید اصولگرایان که محصول ‪ ۴‬جریان‬ ‫‪ ۸‬نفره و جامعه روحانیت‪ ،‬نشست ‪ ۳‬ضلعی و جلسات اقای‬ ‫تقوی است‪ ،‬رخ بنماید‪».‬‬ ‫این خبر مثلث البته بازتاب های فراوانی داشت؛ هم‬ ‫در میان شخصیت های سیاسی و هم البته در رسانه ها‪.‬‬ ‫نخستین واکنش به این خبر را اســدالله بادامچیان‬ ‫نشان داد‪ .‬او در تایید خبر مثلث گفت‪« :‬بحمدالله طی یک‬ ‫سال اخیر نیز اقدامات خوبی انجام شده و توافق کرده ایم با‬ ‫محوریت جامعه روحانیت مبارز‪ ،‬جبهه متحد اصولگرایان‬ ‫تشــکیل شــود‪.‬همه نیروهایی که انقالب را قبول دارند و‬ ‫اصالح طلب نیستند‪ ،‬عضو این جبهه خواهند بود‪ ».‬محمد‬ ‫نبی حبیبی دبیرکل موتلفه نیز در این مورد گفت‪ «:‬به سمت‬ ‫ائتالف نهایی می رویم‪ .‬همگــی گفتمان یک صدا‪ ،‬یک‬ ‫فهرست را پذیرفته اند‪ .‬دام هایی که برخی اصالح طلبان‬ ‫برای سوزن بانی فکری اصولگرایان چیده اند‪ ،‬خود انها را‬ ‫گرفتار خواهد کرد‪».‬‬ ‫سایت تابناک که رســانه نزدیک به محسن رضایی‬ ‫اســت نیز با تایید خبر هفته نامه مثلث نوشــته بود‪«:‬پس‬ ‫از ماه ها گفت وگو در بین فعاالن و گروه های سیاســی در‬ ‫اردوگاه اصولگرایــان‪ ،‬امروز دود ســفید توافق از اردوگاه‬ ‫اصولگرایان بلند شــد و بزرگان این جناح قدیمی کشــور‪،‬‬ ‫برای نحوه حضور در انتخابات مجلس به توافق اولیه ای‬ ‫دست پیدا کردند‪ .‬تابناک به نقل از منابع مطلع خود نوشته‬ ‫بود‪« :‬گروه هــای مختلف اصولگرا با دعــوت و در حضور‬ ‫ایت الله موحدی کرمانی‪ ،‬برای حضور در انتخابات مجلس‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫از اعضای گروه ‪ 7‬نفره داوری اصولگرایان هستند‬ ‫سیاست‬ ‫بر اساس گزارش خبرنگار مثلث ‪ ،‬اقایان حسینی بوشهری ‪ ،‬حسین ابراهیمی ‪ ،‬سیدرضا تقوی ‪ ،‬حیدر مصلحی ‪،‬محمد رضا اشتیانی و عباس کعبی‬ ‫‪25‬‬ ‫پارلمان‬ ‫به جمع بندی اولیه ای دســت یافته اند؛ جمع بندی ای که‬ ‫بر اســاس ان‪ ،‬دغدغه های گروه هــای مختلف اصولگرا‬ ‫مرتفع شده است‪».‬‬ ‫تابناک به نقل از منبع مطلع خود نوشته بود‪«:‬ائتالف‬ ‫و وحدت اصولگرایان با دعوت ایت الله موحدی کرمانی‪،‬‬ ‫دبیرکل جامعه روحانیت مبارز تهران در حالی شکل گرفت‬ ‫که ایت الله یــزدی و مصباح هــم در جریان امــور همراه‬ ‫وی خواهنــد بود‪ .‬بــر پایه این مــدل‪ ،‬هم دغدغــه دکتر‬ ‫الریجانی و همفکران وی ـ که خواهان محوریت ایت الله‬ ‫موحدی کرمانی بودند ـ رفع شده و هم حضور ایات یزدی و‬ ‫مصباح در چنین مدلی‪ ،‬خواسته های پایداری ها‪ ،‬ایثارگران‬ ‫و موتلفه ای ها را تامین کرده است‪».‬‬ ‫اما روزنامه کیهان نیز تیتر صفحه نخســت خود را به‬ ‫این خبر اختصاص داد و نوشت‪« :‬طبق اخبار موثق رسیده‬ ‫به کیهان‪ ،‬در تازه ترین این جلســات که نمایندگان اصلی‬ ‫و صاحب نام تمام سالیق اصولگرا در ان حاضر بودند‪ ،‬با‬ ‫بااینسازوکاریکهباهمتریش سفیدان‬ ‫ومعتمدانجریاناصولگراییفراهمشده‬ ‫به خوبی می توان به وحدتی حداکثری که‬ ‫بیشترسالیقموجوددرجناحاصولگرایان‬ ‫را پوشــش دهد‪ ،‬دســت یافت‪ .‬چه اینکه‬ ‫براساس ســنت ادوار پیشــین همچنان‬ ‫حما یــت و هدایــت روحانیــت مدنظــر‬ ‫اصولگرایانقرارگرفتهاست‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫اسیب شناسی روندهای پیشین‪ ،‬این نتیجه قطعی حاصل‬ ‫شــد که نیروهای متعهد و انقالبی با ســایق مختلف‪ ،‬با‬ ‫لیست واحد در انتخابات اتی شــرکت خواهند کرد‪ .‬بحث‬ ‫درباره مصادیق‪ ،‬شعار انتخاباتی و سایر جزئیات به جلسات‬ ‫بعدی موکول شده است و در اینده نزدیک جزئیات بیشتری‬ ‫از توافق صورت گرفته منتشر خواهد شد‪ .‬نیروهای وفادار‬ ‫به مردم و انقالب در جلسات خود به این نتیجه رسیدند که‬ ‫باید از نام ها و دوقطبی سازی هایی که عمدتا از سوی رقیب‬ ‫انجام می شود فاصله گرفت و اجازه نداد با طرح دام هایی‬ ‫مانند اصولگــرای معتدل و تندرو‪ ،‬در این جبهه شــکاف و‬ ‫انشقاق ایجاد شود‪» .‬‬ ‫اخبار انتخاباتی جدید مثلث‬ ‫خبرنگار مثلث به اخبار تازه ای از تحوالت انتخاباتی‬ ‫اصولگرایان دســت یافته است‪ .‬براســاس این اخبار قرار‬ ‫اســت گروهی هفت نفره برای داوری به سازو کار وحدت‬ ‫اصولگرایان اضافه شــوند‪ .‬این گروه داوری متشــکل از‬ ‫چهره های روحانی خواهد بود‪ .‬بر اساس گزارش خبرنگار‬ ‫مثلث تا کنون حضــور افرادی مانند اقایــان عباس کعبی‬ ‫(نماینده مردم خوزســتان در مجلس خبرگان و از اعضای‬ ‫جامعه مدرســین حوزه علمیه قم‪ .‬وی مدرس خارج فقه و‬ ‫اصول در حوزه علمیه قم است)‪ ،‬محمد رضا اشتیانی (از‬ ‫اعضای جامعه مدرســین حوزه علمیه قم و نماینده مردم‬ ‫قم در مجلس شــورای اســامی)‪ ،‬تقوی (رئیس شورای‬ ‫سیاســتگذاری ائمه جمعه و عضو ارشــد جامعه روحانیت‬ ‫مبارز تهــران که از ماه ها پیــش تالش هایی برای وحدت‬ ‫اصولگرایان داشته است ) ‪ ،‬حسین ابراهیمی (عضو ارشد‬ ‫جامعه روحانیت مبارز‪ ،‬نماینده تهران در مجلس هشــتم‪،‬‬ ‫رئیس سابق رســیدگی به امور مســاجد) ‪ ،‬حیدر مصلحی‬ ‫(وزیر سابق اطالعات) و حسینی بوشــهری در این گروه‬ ‫هفت نفره قطعی شــده ‪ .‬رایزنی با برخــی چهره های دیگر‬ ‫روحانی بــرای عضویت در این گروه هفــت نفره همچنان‬ ‫ادامه دارد‪ .‬در این میان البتــه چهره های اصولگرا هم به‬ ‫اعضای ‪ 7+8‬اضافه خواهند شد ‪.‬خبرنگار مثلث البته مطلع‬ ‫شــده که علی اکبر والیتی در جلســه وحدت اصولگرایان‬ ‫حضور پیدا کرده اســت‪ .‬قرار اســت در روزهای اتی علی‬ ‫الریجانی‪ ،‬محمد باقــر قالیباف و محســن رضایی نیز به‬ ‫جلسات دعوت شوند‪ .‬هنوز از نظر سعید جلیلی در این مورد‬ ‫خبری در دست نیست اما گویا برخی جریان ها نظیر جبهه‬ ‫پایداری و بخشی از گروه های تحول گرا بدنه سیاسی او را‬ ‫در این ساز و کار نمایندگی می کنند و ممکن است او شخصا‬ ‫تمایلی به ورود مســتقیم به ماجرای انتخابات اسفند ماه را‬ ‫نداشــته باشــد‪.‬ولی در عین حال انتظار اصولگرایان این‬ ‫است که سعید جلیلی هم در این جلسات شرکت کند ‪ .‬این‬ ‫تالش ها همچنان ادامه دارد ‪.‬‬ ‫خبر دیگر این است که بر اساس تفاهم صورت گرفته‬ ‫دکتر غالمعلی حدادعادل برای ســخنگویی این سازو کار‬ ‫جدید برگزیده شــده اســت و او که فرد معتمــد گروه های‬ ‫مختلف اصولگرایان است تالش های فراوانی برای پدید‬ ‫امدن این ساز و کار جدید انجام داده است‪ .‬با این تفاسیر‬ ‫شــکل کار به این صورت خواهد بود که یــک گروه هفت‬ ‫نفره در کنار گروه ‪ 8‬که احتمــاال به تعداد اعضای ان نیز با‬ ‫حضور شخصیت های دیگر اصولگرا افزوده شود در مورد‬ ‫فهرست اصولگرایان تصمیم گیری نهایی را خواهند کرد‪.‬‬ ‫تشکیل چنین گروهی در اســتانه انتخابات البته مسبوق‬ ‫به ســابقه اســت‪ .‬اصولگرایــان در جریــان رایزنی ها در‬ ‫مجلس نهم نیز چنین مدلــی را تجربه کردند‪ .‬در ان زمان‬ ‫کمیتــه ‪ 3‬نفره (علی اکبــر والیتی‪ ،‬غالمعلــی حدادعادل‬ ‫و مرحــوم حبیب الله عســگراوالدی) که مولود جلســات‬ ‫اصولگرایان بــا رئیس جمهور وقت بود با افزوده شــدن ‪4‬‬ ‫عضو روحانی‪ ،‬بــه ‪ 7‬نفر افزایش یافــت و عنوان «کمیته‬ ‫داوری و نظارت» را به خود اختصاص داد‪ .‬حجت االسالم‬ ‫سالک‪ ،‬حضرات ایات سیدهاشم حسینی بوشهری و عباس‬ ‫کعبی از جامعه مدرسین و حجج اســام سیدرضا تقوی و‬ ‫سیدمحمدحســن ابوترابی فرد از طــرف جامعه روحانیت‬ ‫برای این کمیته معرفی شدند که با ترکیب این ‪ 4‬نماینده با‬ ‫کمیته ‪ 3‬نفره سابق‪ ،‬ترکیب کمیته ‪ 7‬نفره را به وجود اوردند‪.‬‬ ‫در ان دوره در کنار این ‪ 7‬نفر‪ ،‬گروه ‪ 8‬نفره ای نیز از ســوی‬ ‫اصولگرایان پیش بینی شد تا ضمن تقسیم عادالنه حضور‬ ‫همه طیف های اصولگرا در فرایند تصمیم ســازی‪ ،‬بتواند‬ ‫وجه اجرایی ایــن راهبرد را عهده دار شــود‪ .‬کمیته ‪ 8‬نفره‬ ‫این گروه که کمیته اجرایی وحدت اصولگرایان بود شامل‬ ‫حسین فدایی‪ ،‬علیرضا زاکانی‪ ،‬محمدرضا باهنر‪ ،‬منوچهر‬ ‫متکی‪ ،‬ســیدمهدی خاموشــی‪ ،‬کاظم جاللــی‪ ،‬کامران ‬ ‫باقری لنکرانی و علی اصغر زارعی بود‪.‬‬ ‫در ان دوره منوچهــر متکــی نماینده جبهــه پیروان‬ ‫خط امام و رهبری در کمیته ‪ ،7+8‬به عنوان دبیر اجرایی این‬ ‫کمیته‪ ،‬علیرضا زاکانی مسئول ستاد انتخاباتی و علی اکبر‬ ‫والیتی هم سخنگو شده بود‪.‬‬ ‫مقایسه گروه ‪ 15‬نفره اصولگرایان در ان دوره و دوره‬ ‫فعلی نشــانه هایی را از تحوالت جدید در ارایش سیاســی‬ ‫اصولگرایان نمایان می کند‪.‬‬ ‫در نگاه اول به نظر می رســد که علــی الریجانی در‬ ‫ترکیب فعلی هنوز نماینده مســتقیم ندارد که این موضوع‬ ‫البته می تواند به این دلیل باشــد که او هنوز در جلســات‬ ‫شرکت نکرده و به شکلی دیگر بنا داشت در انتخابات حاضر‬ ‫شــود‪ .‬حاال او تشــکیل جمعیت رهروان والیت را متوقف‬ ‫کرده و گویا برخی نظراتش در مــورد وحدت اصولگرایان‬ ‫نیز تامین شــده اســت‪ .‬با این تصویر می تــوان امیدوار‬ ‫بود که او نیز هر چه زودتر به روند تعیین شــده پیوسته و با‬ ‫اضافه شدن یک نماینده از ســوی طیف حامیان او نیز در‬ ‫جبهه تشکیل شده مورد پوشــش قرار گیرد‪ .‬در این مورد‬ ‫پارلمان‬ ‫اگر چه اصالح طلبان تــاش فراوانی کرده اند تا با ادعای‬ ‫حمایت از او فاصلــه ای میان این شــخصیت اصولگرا با‬ ‫جناح متبوعش ایجاد کنند اما او تا کنون حاضر به ائتالف‬ ‫با انها نشــده اســت‪ .‬او البته در نشســت خبری اخیر خود‬ ‫به اصالح طلبان گفت که حق مصادره نــام او و علی اکبر‬ ‫ناطق نوری را ندارند‪.‬‬ ‫از سوی اصولگرایان نیز تا کنون پالس های مثبتی در‬ ‫این مورد ارسال شده است‪ .‬چه اینکه در همین مورد پرویز‬ ‫سروری‪ ،‬قا ئم مقام جمعیت رهپویان در مصاحبه ای که با‬ ‫شماره قبل هفته نامه مثلث داشت‪ ،‬گفت‪« :‬اینکه بعضی‬ ‫از نزدیــکان اقای الریجانی اظهاراتــی را گفتند داللت به‬ ‫موضع اقای الریجانی نمی کند‪ .‬فکر می کنم موضع اقای‬ ‫الریجانــی را باید خود او اعــام کند‪ .‬ثانیا افــرادی که به‬ ‫اقای الریجانی نزدیکنــد در طیف های مختلف قرار دارند‬ ‫و همه دارای یک نوع ســیلقه سیاسی نیســتند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل نمی تــوان مواضع انهــا را به عنوان مــاک دیدگاه‬ ‫اقای الریجانی در نظر گرفت‪ .‬من معتقدم اقای الریجانی‬ ‫نهایتا صف خودش را از صف اصولگرایان جدا نمی کند‪.‬‬ ‫امیدواری بر این اســت و ســوابق فعالیت های سیاســی‬ ‫اقای الریجانی هم این را نشــان می دهد که او از اردوگاه‬ ‫اصولگرایان فاصله نگیرد و فاصله هم نخواهد گرفت‪».‬‬ ‫پایان کار رهروان و گروه ‪4‬‬ ‫واحد از جریان اصولگرا بیرون بیاید اما اگر هم کسی قائل‬ ‫به وحدت نبود بحث دیگری است و خودش می داند‪».‬‬ ‫اقای حداد و برخی دیگر از اقایان اصولگرا برای این سه نفر‬ ‫نوشته اند و در این نامه گزارشی از روند کارها و فعالیت های‬ ‫انجام شده برای وحدت اصولگرایان را ارائه کرده اند و این‬ ‫نامه در جلسه هفته قبل نیز قرائت شده است‪ .‬اقایان اصل‬ ‫اصولگرایی را مورد تایید قرار می دهند و حتی گفته اند که‬ ‫اگر اصولگرایان برای وحدت به مشکلی برخورند امادگی‬ ‫دارند که این مشکالت و اختالفات را حل کنند‪».‬‬ ‫وی ادامه داده اســت‪« :‬تاکنون که جلســاتی میان‬ ‫رهپویان‪ ،‬پایداری هــا‪ ،‬ایثارگران و موتلفــه برای وحدت‬ ‫تشکیل شده است و گویا اقایان نظر دارند که همانند دوره‬ ‫هشتم چند نفر به عنوان داور از بین روحانیون انتخاب شوند‬ ‫که برای این موضوع نیز به یک نتیجه کلی رسیده اند و بعد‬ ‫از این نیاز است کسانی که هنوز به مجموعه نپیوسته اند به‬ ‫این مجموعه بپیوندند‪».‬‬ ‫اشتیانی در مورد نشست الریجانی‪ ،‬والیتی‪ ،‬مقتدایی‬ ‫و ناطق نوری و اینکه ایا این نشست شکل گیری جبهه بندی‬ ‫جدیدی در جریان اصولگرایی نیست گفت‪« :‬ظاهرا اقای‬ ‫مقتدایی خودش را از این گروه کنار کشــیده است و فکر‬ ‫نمی کنم این گروه به جایی برسد ولی بنا این است که با این‬ ‫اقایان صحبت شود تا انها نیز به این وحدت بپیوندند‪».‬‬ ‫جامعه روحانیت محور شد‬ ‫بادامچیــان البته هفته گذشــته یک خبــر مهم هم‬ ‫داده و از محوریــت جامعــه روحانیت مبــارز در انتخابات‬ ‫گفته است‪ .‬خبر او گویا بر این مبناست که جامعه مدرسین‬ ‫مانند سابق نقش مســتقیم نخواهد داشــت و مانند ادوار‬ ‫قبلی بیشــتری نقش حمایتی و هدایتی بــرای ان در نظر‬ ‫گرفته شده است‪ .‬بادامچیان با اشاره به تاثیرات برگزاری‬ ‫جلسات سه جانبه (حضرات ایات موحدی کرمانی‪ ،‬مصباح‬ ‫و یزدی)‪ ،‬گفت‪« :‬حضرات نظرات کالن را مطرح کردند‬ ‫و امروز محوریت انتخابات با جامعه روحانیت مبارز است و‬ ‫این امر نیز مورد تایید شورای فقها قرارگرفته و شان ان سه‬ ‫بزرگوار نیز به جای خود محفوظ است‪ .‬‬ ‫شورای محترم فقها (ایات موحدی‪ ،‬مصباح و یزدی)‬ ‫موارد اختالفی که بعضا مطرح می شد را در جهت وحدت‬ ‫اصولگرایــان برطرف کردنــد و نقش موثــری را در جهت‬ ‫وحدت ایفا کردند‪ .‬در جلساتی که با حضور دکتر حدادعادل‬ ‫برگزار شد بیشتر در خصوص مباحث شــورایی تبادل نظر‬ ‫شد‪ .‬این جلسات نتایج خوبی داشت و اعضا نیز محوریت‬ ‫جامعه روحانیت مبارز را پذیرفتند و همه اصولگرایان نیز در‬ ‫این جهت دعوت شده اند‪».‬‬ ‫نتایج جلسه روحانیون‬ ‫امــا در میــان اظهارنظرهــای مختلــف در وحدت‬ ‫اصولگرایان یک عضو جامعه مدرســین خبرهای رسمی‬ ‫تری ارائه کرده است‪.‬حجت االسالم محمدرضا اشتیانی‬ ‫عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درباره برنامه جامعتین‬ ‫برای وحــدت اصولگرایان گفته اســت‪« :‬ایات موحدی‬ ‫کرمانی‪ ،‬مصباح یزدی و یزدی سه جلسه تاکنون داشته اند‬ ‫و هفته گذشته نیز جلسه ای داشــتند و بحث شان در این‬ ‫اســت که ما نیز در کلیت از وحــدت اصولگرایان حمایت‬ ‫می کنیم اما اینکه بخواهند برای هر استان و یا شهرستان‬ ‫مصداق ها را مشخص کند را رد می کنند‪ .‬اخیرا نامه ای را‬ ‫هر چه هســت حاال با این ســاز و کاری کــه با همت‬ ‫ریش سفیدان و معتمدان جریان اصولگرایی فراهم شده‬ ‫به خوبی می توان به وحدتی حداکثری که بیشــتر سالیق‬ ‫موجود در جناح اصولگرایان را پوشش دهد‪ ،‬دست یافت‪.‬‬ ‫چه اینکه براساس ســنت ادوار پیشین همچنان حما یت و‬ ‫هدایت روحانیت مدنظر اصولگرایان قرار گرفته است‪ .‬در‬ ‫این میان البته طبیعی خواهد بود که همه ســایق نتوانند‬ ‫خواســته های خود را براورده شــده ببینند اما واقعیت این‬ ‫است که باتوجه به شــرایط سیاســی جدید و جدی بودن‬ ‫حضور اصالح طلبــان در انتخابات‪ ،‬دیگــر نمی توان در‬ ‫این دوره نســخه رقابت درون جناحی را تجویز کرد‪ .‬ایجاد‬ ‫اختالف و شــکاف در جناح ان هم به دلیل براورده نشدن‬ ‫خواســت های برخی گروه ها فرصتی طالیی برای ر قیب‬ ‫خواهد بــود تا کنترل پارلمــان را از اصولگرایــان گرفته و‬ ‫ گفتمــان دیگری را در پیــش بگیرند‪ .‬در چنین شــرایطی‬ ‫اســت که همه گروه های اصولگرا باید به حمایت از ســاز‬ ‫و کار جدیــد پرداخته و تــاش کنند تا لیســت واحدی از‬ ‫اصولگرایان در سراسر کشور منتشر شود ‪ ،‬حتی اگر هزینه‬ ‫این حمایت براورده نشــدن برخی خواست های گروهی و‬ ‫حزبی باشــد‪ .‬برای اصولگرایان قبل از هر مساله دیگری‬ ‫باید حفظ گفتمان انقالب اسالمی و عدم تکرار و تشکیل‬ ‫مجلسی مانند پارلمان ششم در اولویت باشد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫شــکل کار به این صــورت خواهد بود که‬ ‫یک گروه هفت نفره در کنــار گروه ‪ 8‬که‬ ‫احتماال به تعداد اعضای ان نیز با حضور‬ ‫شــخصیت های دیگر اصولگــرا افزوده‬ ‫شــود در مــورد فهرســت اصولگرایــان‬ ‫تصمیم گیــری نهایــی را خواهنــد کرد‪.‬‬ ‫تشــکیل چنیــن گروهــی در اســتانه‬ ‫انتخابات البته مسبوق به سابقه است‬ ‫وحدت برای گفتمان انقالب‬ ‫سیاست‬ ‫اما هفته نامه مثلث هفته گذشته به نقل از منابع خود‬ ‫خبر دیگری را نیز منتشر کرده بود‪ .‬مثلث انالین نوشته بود‬ ‫که تشکیل جمعیت رهروان والیت منتفی شده است‪ .‬این‬ ‫خبر اواسط هفته گذشته تایید شــد و برخی منابع نزدیک‬ ‫به علی الریجانی هم در گفت وگو با ســایت مثلث انالین‬ ‫ضمن تایید این خبر اعــام کردند که علی الریجانی فعال‬ ‫از تاسیس حزب منصرف شده است‪ .‬‬ ‫خبرنــگار مثلــث انالیــن از منابــع نزدیک بــه علی‬ ‫الریجانی نوشــت که تصمیم انصراف از تشکیل جمعیت‬ ‫رهرو ان قطعی شــده اســت و قرار نیســت رهروان والیت‬ ‫ایفاگر نقش انتخاباتی در اســفندماه باشــد‪ .‬ایــن پایگاه‬ ‫خبری گزارش داده بود که برخی تغییــرات به وجود امده‬ ‫در تحــوالت اصولگرایــان موجبات این تصمیــم را پدید‬ ‫اورده اســت‪ .‬اخبار دیگری حکایت از ان دارد که اغاز دور‬ ‫جدید تالش ها برای وحدت حداکثــری اصولگرایان و به‬ ‫وجود امدن ساز و کار جدید برای رسیدن به فهرست واحد‬ ‫در جناح احتمــاال علت اصلی انصراف علــی الریجانی از‬ ‫تشکیل حزب رهروان والیت است‪.‬‬ ‫اما خبر تازه تر این است که جلسات گروه ‪ 4‬نیز متوقف‬ ‫شده اســت‪ .‬علی الریجانی‪ ،‬علی اکبر والیتی‪ ،‬علی اکبر‬ ‫ناطق نوری و ایت الله مقتدایی در جلســه ای انتخاباتی با‬ ‫یکدیگر مســاله انتخابات اســفندماه را در دستورکار خود‬ ‫قرار داده و در این مورد رایزنی مشترکی را اغاز کرده بوند‪.‬‬ ‫خبر برگزاری این جلســات البتــه با تایید علــی الریجانی‬ ‫هم مواجه شــده بود‪ .‬حاال اما گویا بنا بر همان دالیلی که‬ ‫تشکیل فراکسیون رهروان منتفی شده به همان دالیل نیز‬ ‫برگزاری جلسات گروه ‪ 4‬نیز متوقف شده است‪ .‬برخی منابع‬ ‫در گفت وگو با خبرنگار مثلث اعالم کرده اند که با ساز و کار‬ ‫جدیدی که برای وحــدت اصولگرایان تهیه شــده انجام‬ ‫حرکات موازی نیز متوقف شده است‪.‬‬ ‫این در حالی اســت که بهروز نعمتــی‪ ،‬نایب رئیس‬ ‫فراکسیون رهروان والیت عدم استقبال شورای هماهنگی‬ ‫اصولگرایــان از الریجانی را رد کــرده و خبــر داده که در‬ ‫جلســات اصولگرایان اقایان الریجانــی و کاظم جاللی‬ ‫شرکت می کنند‪ .‬در همین حال علیرضا زاکانی خبر رایزنی‬ ‫با علی الریجانی را تایید کرده و گفته است‪« :‬برای موضوع‬ ‫وحدت اصولگرایی با اقای الریجانی صحبت هایی شــده‬ ‫اســت‪ .‬این گفت وگوها برای این اســت که یک صدای‬ ‫علی اکبر والیتی در جلسه‬ ‫وحدت اصولگرایان شرکت کرده‬ ‫است‬ ‫از محسن رضایی برای‬ ‫شرکت در جلسه وحدت دعوت‬ ‫شده است‬ ‫‪27‬‬ ‫پارلمان‬ ‫گروه ‪ 7+8‬جبهه متحد شکل گرفته است‬ ‫گفت وگوی مثلث با حسین نجابت‬ ‫سیاست‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫اصولگرایــان از مدت هــا پیش بــرای همگرایی‬ ‫تالش هایی داشــتند‪ .‬باتوجه به اینکه از شــنبه‬ ‫‪ 28‬اذر ثبت نام نامزدهای دهمین دوره انتخابات‬ ‫مجلس شــورای اســامی شــروع شــد اخرین‬ ‫تحــرکات اصولگرایان بــرای همگرایــی به چه‬ ‫نتیجه ای رسیده است؟‬ ‫اصولگرایان تالش داشــتند تا ایت الله موحدی‬ ‫کرمانی‪ ،‬ایت اللــه محمد یزدی و ایت اللــه مصباح یزدی‬ ‫جلســاتی با هم برگزار کنند و هدایت راهبــردی نیروهای‬ ‫اصولگــرا را در انتخابــات بپذیرند که این جلســات انجام‬ ‫شــد و اقایان پذیرفتند‪ .‬همچنین هیات هشت نفره با هم‬ ‫نشســت هایی داشــتند و به تفاهم رســیدند‪ .‬نامه ای که‬ ‫اقایان پاسخ دادند این بود که همین هشت نفر فعال کار را‬ ‫جلو ببرند‪ .‬انها هم یک لیســتی از روحانیت را به خودشان‬ ‫اضافه کردند که جبهه متحد اصولگرایان بشوند و مواردی‬ ‫را هم مشــخص کنند و اگر اختالف شد حکمیت را انجام‬ ‫دهند‪ .‬االن در این مرحله هستیم که تعداد ‪ 15‬نفر پاالیش‬ ‫شوند و یک لیســت ‪ 15‬نفره کار را به دســت گیرد‪ .‬در این‬ ‫بین نیاز اصولگرایان به ائتالف یا به عبارتی وحدت گرایی‬ ‫کامال حس شــده و همه از این نگاه دفــاع می کنند‪ .‬حاال‬ ‫باید یک هفته دیگر هم جلو رفــت‪ ،‬ثبت نام را طبیعتا همه‬ ‫انجام می دهند‪ .‬اگر ســازوکار پیشنهاد شــده جبهه متحد‬ ‫اصولگرایان به سرانجام برسد ان شاءالله فکر می کنم این‬ ‫ســازوکار به لحاظ ساماندهی در ســطح مراکز استان ها و‬ ‫شهرستان ها کار جدی خوبی خواهد داشت‪.‬‬ ‫پس هیات هشــت نفره شــامل اقایــان حبیبی‪،‬‬ ‫باهنر‪ ،‬بادامچیان‪ ،‬زاکانی‪ ،‬حدادعادل‪ ،‬فدایی‪،‬‬ ‫محصولی و اقاتهرانی مشخص هستند‪ .‬از جامعه‬ ‫روحانیت مبارز چه کســانی قرار است هفت نفر‬ ‫دیگر را تشکیل دهند؟‬ ‫فقط از جامعه روحانیت نیست‪ .‬از اقشار مختلف‬ ‫روحانیت است‪ .‬یعنی اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه‬ ‫قم‪ ،‬جامعه روحانیت مبارز و حتی غیر از اینها پیشنهادهایی‬ ‫شــده اما تفاهم هنوز روی ‪ 100‬درصد نفرات پیشــنهادی‬ ‫نشده است‪ .‬در واقع ‪ 8‬نفر لیست پیشــنهادی را پذیرفتند‬ ‫ولی دیگران باید تایید کنند‪ ،‬خــود اقایان هم تایید کنند تا‬ ‫این شکل گیرد‪.‬‬ ‫در واقع همان مکانیــزم ‪ 8+7‬انتخابات مجلس‬ ‫نهم می شود؟‬ ‫یک کمــی فرق می کند‪ ،‬بحث هــای اجرایی هم‬ ‫در بین هشت نفر مطرح شده است‪ .‬اگر این هیات تعیین‬ ‫شود ‪ ،‬یک مقدارکار ساده تر می شود‪.‬‬ ‫همین ‪ 15‬نفر روز یکشــنبه ‪ 22‬اذر خدمت اقای‬ ‫موحدی کرمانی بودند؟‬ ‫چند جلسه ای خدمت ایشان بوده و این ‪ 8‬نفر هم‬ ‫بودند‪ .‬البته همه ‪ 15‬نفر نبودند‪ ،‬حاال عرض کردم ان هفت‬ ‫نفر هنوز متعین دقیق نیســت اما وقتی قطعی شد نام انها‬ ‫نیز گفته می شود‪.‬‬ ‫جایگاه اقــای الریجانــی در این مکانیــزم کجا‬ ‫تعریف می شود؟‬ ‫از روز اولــی کــه وحــدت یــا ائتــاف در بیــن‬ ‫اصولگرایان مطرح شد همه اذعان داشتند که اصولگرایان‬ ‫‪2‬‬ ‫حســین نجابت مکانیزم ائتالفی اصولگرایان‬ ‫برای دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسالمی‬ ‫را ‪ 8+7‬در قالب جبهه متحد اصولگرایان اعالم کرد‬ ‫و گفت‪« :‬در کنار هیات هشــت نفره شــامل اقایان‬ ‫حبیبــی‪ ،‬باهنــر‪ ،‬بادامچیان‪ ،‬زاکانی‪ ،‬حدادعــادل‪،‬‬ ‫فدایــی‪ ،‬محصولــی و اقاتهرانــی ‪،‬هفــت نفــر نیز‬ ‫از روحانیــت هســتند که هنــوز نام انها مشــخص‬ ‫نیســت‪ ».‬این فعال سیاســی نزدیک بــه جمعیت‬ ‫ایثارگــران ویژگــی بازدارندگــی ائتــاف انتخاباتی‬ ‫را قــرار نگرفتن افراد در لیســت نهایــی اعالم کرد‬ ‫و یاداور شــد‪« :‬بــاالی ‪ 90‬درصد منتخبــان نهایی‬ ‫جز و یکی از دو لیســت اصولگراهــا و اصالح طلبان‬ ‫خواهند بود بنابراین اگر کسی که خارج از لیست قرار‬ ‫می گیرد‪ ،‬خودش باید انصراف ده د منطقی تر است‪،‬‬ ‫به خصوص که اگــر اعتقادی هم به جبهــه و جناح‬ ‫خودش داشته باشد‪ ،‬باید کمک به دیگران کند‪» .‬‬ ‫یک طیف هســتند و این طور نیســت که تمام افرادی که‬ ‫داخل این ائتــاف می ایند روی همه مســائل اتحاد نظر‬ ‫داشته باشند ‪ .‬کامال هم پیدا است در همین شکل ائتالفی‬ ‫می بینیم سنتی ها‪ ،‬پایداری‪ ،‬تحول خواهان (ایثارگران و‬ ‫رهپویان) حضور دارند در بحث های بســیار طوالنی همه‬ ‫پذیرفته اند باید بــا وجود اختالفات شــان در موضوعات‬ ‫مختلف براســاس موضوعات مشــترک با هــم کار کنند و‬ ‫حتی المقدور در مراکز اســتان ها و شهرستان ها به لیست‬ ‫مشترک برسند‪ .‬حاال اینکه چقدر موفق شوند باید صبرکرد‬ ‫و دید‪ .‬بنابراین ا ذعــان به اینکــه اصولگرایان یک طیف‬ ‫هســتند‪ ،‬جناح راســت‪ ،‬چپ و میانه دارند؛ یعنی با وجود‬ ‫جبهه بودن می خواهند با هــم کار کنند و این ضرورت کار‬ ‫کردن حس شده است‪ .‬به نظر من بدون سر و صدا و با یک‬ ‫جمع بندی سیاسی به این نتیجه رســیده اند و امید به انکه‬ ‫موفق هم شوند زیاد است‪.‬‬ ‫جلســات چهار جانبه ای که اقایــان الریجانی‪،‬‬ ‫والیتــی‪ ،‬مقتدایی و ناطــق نوری داشــتند‪ ،‬چه‬ ‫می شود؟‬ ‫از روز اول بنــا شــد گرو ه هایــی کــه تابلــو‬ ‫دارند مثــل موتلفــه‪ ،‬ایثارگــران‪ ،‬رهپویان و پایــداری با‬ ‫هم بحــث کننــد‪ .‬اشــخاصی مثــل اقایــان الریجانی‪،‬‬ ‫والیتــی‪ ،‬قالیبــاف و رضایــی همــواره بحــث بــود کــه‬ ‫از اینهــا دعــوت شــود و اینهــا هــم بپیوندنــد‪ ،‬حــاال‬ ‫اشــکال ســر ســاز وکاری اســت کــه نحــوه همــکاری‬ ‫چه طــور باشــد‪ .‬واقعــا تماس هــای جداگانه بــا اقایان‬ ‫الریجانی‪ ،‬والیتی و قالیباف گرفته شــد‪ ،‬اگر ان هســته‬ ‫مرکزی شکل بگیرد با یک مقداری بحث و چانه زنی معتقدم‬ ‫همکاری اقایان الریجانی‪ ،‬قالیباف و والیتی را هم به دنبال‬ ‫خودش خواهد داشت‪.‬‬ ‫یعنی انها به تعداد ‪ 8‬نفر اضافه می شوند یا فقط‬ ‫همراهی می کنند؟‬ ‫عرض کردم ساز وکارش مورد اختالف است اگر‬ ‫یادمان باشد یکی از اشکاالت ‪ 8+7‬دوره انتخابات مجلس‬ ‫نهم همین جایــگاه اقای الریجانــی و قالیباف بود‪ .‬چون‬ ‫گروه تابلودار نیستند و اشخاص حقیقی هستند باید برای‬ ‫انها یک سازوکار مشخصی تعریف کرد اما اینکه معنایش‬ ‫ان باشد که ضرورتا به ان هشــت نفر اضافه شوند به نظر‬ ‫ن این طور نیست‪.‬‬ ‫م ‬ ‫االن اقــای حداد هم یک شــخصیت حقیقی در‬ ‫بین هشت نفر حساب می شود؟‬ ‫اقای حدادعادل دو ویژگی در این جمع دارد یکی‬ ‫انکه تالش زیادی کرد که این ائتالف شــکل گیرد یعنی‬ ‫در واقع بین این گروه های مختلف کسی را که همه قبول‬ ‫دارند و مورد احترام است‪ ،‬ایشان است‪ .‬حاال اگر بخواهیم‬ ‫از نظر خــط و ربط و جایگاهش در ایــن طیف اصولگراها‬ ‫بگوییم‪ ،‬باید یاداور شــویم که اقای دکتــر حدادعادل به‬ ‫رهپویان و ایثارگران نزدیک تر اســت تا ان دو ضلع دیگر‬ ‫جریان اصولگرا‪.‬‬ ‫در نهایت بفرمایید جلســات چهارجانبه ای را که‬ ‫اقای الریجانی دنبال می کرد‪ ،‬متوقف می شود؟‬ ‫ان جلســه یک مقدار متوقف شــده اســت‪ ،‬خبر‬ ‫می دهم که اقای والیتی شرکت نکرده است و دیگرانی هم‬ ‫بودند که شــرکت نکردند و امید است که ان شاءالله اقای‬ ‫الریجانی به این ائتالف بپیوندند‪.‬‬ ‫با توجه بــه اینکــه اقــای الریجانــی دارد حزب‬ ‫رهروان را هدایت می کنــد تکلیف این حزب چه‬ ‫می شود؟‬ ‫هنوز شــکل نگرفته اســت‪ .‬قــرار بود جلســاتی‬ ‫باشد اما شــکل نگرفت ضمن انکه جبهه رهروان در واقع‬ ‫نمایندگان مجلس هستند که اگر به اسامی انها نگاه شود‬ ‫تقریبا همه نوع نماینده ای اعم از اصولگرا‪ ،‬اصالح طلب‪،‬‬ ‫اعتدالی و حتی مســتقل ها در ان حضور دارند بنابراین به‬ ‫نظر من رهروان بیش از انکه یک تشکل سیاسی در سطح‬ ‫کشور باشــد یک تجمع داخل مجلس اســت‪ .‬اینکه این‬ ‫تجمع چقدر بتواند روی انتخابات خود مجلس تاثیر بگذارد‬ ‫پارلمان‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫در تهران شک ندارم باالی ‪ 90‬درصد منتخبان‬ ‫نهایی جــز و یکــی از دو لیســت اصولگراها و‬ ‫اصالح طلبان خواهند بود ‪ .‬بنابراین اگر کسی‬ ‫تجربه کار داشته باشد وقتی خارج از لیست‬ ‫قرار می گیــرد خودش باید انــراف دهد این‬ ‫منطقی تر است‪ ،‬به خصوص که اگر اعتقادی‬ ‫هم به جبهه و جناح خودش داشته باشد‪ ،‬باید‬ ‫کمک به دیگران کند‬ ‫سیاست‬ ‫جای بحث و تامل دارد‪.‬‬ ‫تشــکیالت یکتــا کــه دولتمــردان زمــان‬ ‫ریاست جمهوری اقای احمدی نژاد بودند کجای‬ ‫این ائتالف قرار می گیرند؟‬ ‫تا انجایی که مطلع هستم درباره انها بارها صحبت‬ ‫شــده که به این ائتالف می پیوندند و هیچ ادعایی مبنی بر‬ ‫اینکه مستقل عمل کنند حداقل در شهرهای بزرگ و مراکز‬ ‫استان ندارند‪.‬‬ ‫اقای محصولی یکتا را در سازوکار ‪ 8+7‬نمایندگی‬ ‫می کند؟‬ ‫انها دو طیف هســتند؛ یکتا در واقع کسانی بودند‬ ‫که به نوعی مورد بی مهری اقای احمدی نژاد قرار گرفتند‬ ‫و تالش دارند خودشــان را از طیف اقای احمدی نژاد جدا‬ ‫کنند مثل اقای حاجــی بابایی‪ ،‬فروزنده و افــرادی از این‬ ‫دست‪.‬‬ ‫اقای فروزنده که عضو شــورای مرکزی جمعیت‬ ‫ایثارگران است؟‬ ‫بله‪ ،‬درست است ولی او در مجموعه یکتا هم است‬ ‫چون معاون رئیس جمهور سابق بود‪ .‬مکرر اعالم کردند که‬ ‫در یک ائتالف فراگیر انها هم مشارکت می کنند و مستقل‬ ‫عمل نمی کنند‪ .‬برخی از این افراد همان طور که اشاره شد‬ ‫به طیف پایداری نزدیکند‪ .‬یکتا در واقع ویژگی شان همین‬ ‫بود که در دولت اقای احمدی نژاد فعال بودند و تالش هم‬ ‫دارند که به او و جریان ویژه ای که کنار دست او قرار دارد‪،‬‬ ‫منتسب نشوند‪.‬‬ ‫برخی وزرای دولت اقــای احمدی نژاد همچون‬ ‫اقای نیکــزاد وزیر راه و شهرســازی دولت دهم‬ ‫اعالم کرده انــد کــه می خواهند بــرای نامزدی‬ ‫انتخابات مجلــس اینده ثبت نام کنند‪ .‬نســبت‬ ‫اینها با ائتالف اصولگرایان چه خواهد بود؟‬ ‫اگــر ائتــاف بخواهــد گزینــش کند و بــه این‬ ‫جمع بندی برســد یا یکی از ایــن گروه ها پیشــنهاد دهند‬ ‫طبیعتا اقــای نیکــزاد مورد اقبال اســت یعنی کســی که‬ ‫ مجری طرح مسکن مهر بود فکر می کنم از یک مقبولیتی‬ ‫برخوردار اســت هم اینکه کاری نشان داده ولی اگر که در‬ ‫لیســت اصولگراها مورد اقبال قرار بگیرد منظور می شود‪.‬‬ ‫درباره انهــا چندین بار صحبت شــده‪ ،‬در واقع انها ادعای‬ ‫ارائه لیســت جداگانه ندارنــد‪ .‬به هر حال لیســتی که در‬ ‫شــهرهای مختلف و تهران تهیه می شود تالش ان است‬ ‫که چهره های نو و جوان در ان باشند‪ .‬حاال مهم این است‬ ‫که هســته مرکزی شــکل کاملش را بگیــرد‪ ،‬ان وقت ُبعد‬ ‫حکمیت هم روشن شــود یعنی اگر اختالف بین افراد شد‬ ‫چه کسی حرف اخر را بزند‪ ،‬این هم در شرف بحث و تکمیل‬ ‫است‪ .‬به نظ ر می رسد روی مسیر درستی کار جلو می رود هر‬ ‫چند ممکن است یک مقداری تاخیر داشته باشد اما مسیر‬ ‫درست و امیدوار کننده ای است‪.‬‬ ‫شــما گفتید این جمع هفت نفــر روحانی اضافه‬ ‫شــده به مکانیزم ائتالف اصولگرایــان از جامعه‬ ‫مدرســین‪ ،‬جامعه روحانیــت و برخــی دیگــر از‬ ‫روحانیت هستند‪ .‬ایا این برخی دیگر از موسسه‬ ‫امام خمینی (ره) می ایند یا خارج از این چارچوب‬ ‫هم هستند؟‬ ‫حساسیتی نبوده است‪ ،‬اشــخاص حقیقی عضو‬ ‫این تشکل ها هستند ولی به عنوان نماینده ان تشکل ها در‬ ‫جمع ‪ 15‬نفر حاضر نمی شوند‪ .‬انها اشخاص حقیقی هستند‬ ‫که عضو جامعه مدرســین‪ ،‬جامعه روحانیت مبارز و احیانا‬ ‫مستقلند‪ .‬بنا نیست که تشکل ها نماینده رسمی بفرستند‪.‬‬ ‫جامعه مدرسین اعالم کرده که رســما شرکت نمی کند اما‬ ‫اشخاصی که عضو جامعه مدرســین هستند ممکن است‬ ‫مشارکت کنند‪.‬‬ ‫به نظر شما اعضای هسته مرکزی ائتالف چه‬ ‫زمانی نهایی می شود؟‬ ‫در شرف نهایی شدن است و فکر می کنم با ثبت نام‬ ‫نمایندگان این ساختار هم شکل بگیرد‪.‬‬ ‫سخنگو چه کسی خواهد بود؟‬ ‫اطالعی ندارم امــا اقای دکتر حــداد چون مورد‬ ‫احترام همــه اقایــان اســت ‪ ،‬می توانــد این جمــع را در‬ ‫سخنگویی نمایندگی کند‪.‬‬ ‫به نظــر شــما موکول کــردن ائتــاف بــه بعد از‬ ‫ثبت نــام نامزدهــا و بررســی صالحیت ها‪ ،‬خود‬ ‫موضوع همگرایی را با چالش مواجه نمی کند؟‬ ‫بلــه‪ ،‬االن در تهــران بــه فــرض نزدیــک‬ ‫‪ 200‬نفــر اصولگــرا یــا مدعــی اصولگرایــی داریــم که‬ ‫قصد ثبت نــام دارنــد‪ .‬اگر بخواهیــم بین انهــا ‪ 30‬نفر را‬ ‫انتخاب کنیم کار اســانی نیســت‪ ،‬شــاید بقیــه نپذیرند و‬ ‫برونــد رقابــت کننــد‪ .‬کســانی کــه کار تشــکیالتی را‬ ‫بلد هســتند و کار تشــکیالتی انجــام می دهنــد ‪ ،‬تبعیت‬ ‫می کنند‪ .‬چــون ادراک سیاســی دارند و متوجه هســتند‬ ‫که اگر در لیست نباشــند‪ ،‬جز برخی اســتثنائات احتمال‬ ‫رای اوری شان بسیار بسیار کم است‪.‬‬ ‫استثناهایی مثل اقای مطهری که دوره پیش در‬ ‫لیست نبود اما رای اورد؟‬ ‫البته اقای مطهری در یک لیســت دیگری بود یا‬ ‫یک دور ه برای اقای دکتر غفوری فرد در مجلس هفتم هم‬ ‫این اتفاق افتاد بنابراین کار سخت می شود به همین دلیل‬ ‫می گویم کمی دیر است ولی چاره ای نیست‪.‬‬ ‫پس مکانیزم ائتالف ‪ 15‬نفره بازدارندگی ندارد که‬ ‫بقیه تمکین کنند؟‬ ‫تابع ادراک ســازمانی و فراست شخص است‪ ،‬در‬ ‫تهران شــک ندارم باالی ‪ 90‬درصد منتخبان نهایی جز و‬ ‫یکی از دو لیست اصولگراها و اصالح طلبان خواهند بود ‪ .‬‬ ‫ بنابراین اگر کســی تجربه کار داشــته باشــد وقتی خارج‬ ‫از لیســت قرار می گیرد خــودش باید انصــراف دهد این‬ ‫منطقی تر است‪ ،‬به خصوص که اگر اعتقادی هم به جبهه‬ ‫و جناح خودش داشته باشــد‪ ،‬باید کمک به دیگران کند‪.‬‬ ‫این یک اصل ابتدایی در کار جمعی است‪.‬‬ ‫اقای جلیلی کجای ائتالف قرار می گیرد؟‬ ‫اقای جلیلی از اشخاص حقیقی است که مشارکت‬ ‫فعال در مذاکرات ندارد‪ .‬اگر فرض کنیم جبهه پایداری از‬ ‫او دفاع کند ان وقت مثل بقیه کســانی که جبهه پایداری‬ ‫احتماال در قالب سبد افراد معرفی خواهد کرد اقای جلیلی‬ ‫هم ارزیابی می شــود مثل اقای نیکزاد که گفته شد‪ .‬برای‬ ‫اقای جلیلی حق ویژه ای قائل نیستند چون حزب ندارد یا‬ ‫یک گروه نیســت ضمن انکه مثل اقای نیکــزاد هم هنوز‬ ‫اظهار امادگی برای کاندیدا شــدن نکرده است بلکه نوعا‬ ‫اعالم کرده که در دهمین دوره انتخابات مجلس شورای‬ ‫اسالمی نامزد نمی شود مگر اینکه اتفاق خاصی بیفتد‪.‬‬ ‫‪29‬‬ ‫پارلمان‬ ‫گفتوگویمثلثبامهدیفضائلی‬ ‫مکانیزم جدید از الریجانی تا‬ ‫پایداری را پوشش می دهد‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫با اغاز ثبت نام نامزدهای دهمین دوره انتخابات‬ ‫مجلس شــورای اســامی تحرکات جریان های‬ ‫سیاســی وارد مرحله جدیدی شــده اســت‪ ،‬در‬ ‫واقع جریانات سیاســی از فاز تئــوری به مرحله‬ ‫اجــرا و عملیاتی کــردن برنامه ریزی هــای خود‬ ‫می روند‪ ،‬بر همین اســاس بفرمایید از نظر شما‬ ‫اصولگرایــان در چه وضعیتی قــرار دارند؟ ایا ان‬ ‫نظم درون اردوگاهی الزم را برقرار کرده اند یا خیر؟‬ ‫به طــور طبیعی همــواره وقتــی ما در اســتانه هر‬ ‫انتخاباتی قرار می گیریم بحث ارایش سیاســی در کشــور‬ ‫و اخرین وضعیت جریان های سیاســی جــز و موضوعات‬ ‫ی می شود که رســانه ها و محافل سیاسی بر ان تمرکز ‬ ‫مهم ‬ ‫پیدا می کنند و به بررسی ابعاد ان مشغول می شوند‪ .‬در واقع‬ ‫عالوه بر این هندسه سیاســی و وضعیت جریان ها و دسته‬ ‫بندی های کلی که وجود دارد‪ ،‬یک مقدار جز ئی تر وارد هر‬ ‫جریانی می شــوند و وضعیت درون هر جریانی را به تحلیل‬ ‫می نشینند‪ .‬این وضعیت اختصاص به جریان اصولگرایی‬ ‫هم ندارد‪ .‬االن جریــان مقابل هم همین شــرایط را دارد‪،‬‬ ‫ت و تنوع سالیق دارند‪،‬‬ ‫شرایط درونی اش با تکثر رو به رو س ‬ ‫بنابراین انســجام درونی جریان مقابل هــم با چالش های‬ ‫جدی مواجه است‪ .‬جریان اصولگرایی هم باتوجه به تکثری‬ ‫که درونش وجود دارد و طیف هایی که هستند این پرسش‬ ‫درباره انها مطرح است که ایا این تکثر در جریان انتخابات‬ ‫مجلس شورای اسالمی به وحدت منجر می شود یا خیر ؟ از‬ ‫مدت ها قبل چهره های مختلف اصولگرایی به طور طبیعی‬ ‫ذهن شان مشغول این مساله بود و تالش های قابل توجهی‬ ‫صورت گرفت بــرای اینکه بتوانند در مقطــع دهمین دوره‬ ‫انتخابات مجلس شــورای اسالمی ضمن محترم شمردن‬ ‫این تکثر و تنوع ســایقی کــه وجود دارد بــه یک توافق‬ ‫حداکثری برســند ولی باتوجه به ضروریاتی که هست این‬ ‫همگرایی و رســیدن به یک توافق حداکثــری هم مدنظر‬ ‫بوده و این تالش ها به نظر می اید به یک نقطه قابل توجه و‬ ‫ارزشمندی رسیده است‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مهدی فضائلی‪ ،‬تحلیلگر مسائل سیاسی‬ ‫چشــم انداز تشــکیل نشســت چهره هــای‬ ‫حقوقی و حقیقی جریان اصولگــرا با ایت الله‬ ‫موحدی کرمانی را مثبــت می داند و می گوید‪:‬‬ ‫«همــه مکانیزم های قبلــی اصولگرایــان برای‬ ‫همگرایی اعم از نشســت های حاج اقا تقوی‪،‬‬ ‫مذاکرات احزاب موتلفه‪ ،‬پایــداری و ایثارگران‬ ‫و نشســت های چهارجانبه اقایــان الریجانی‪،‬‬ ‫والیتــی‪ ،‬مقتدایی و ناطق نوری متوقف شــده‬ ‫اســت و از ایــن بــه بعــد تحــرکات انتخاباتی‬ ‫اصولگرایان از کانــال مکانیزم جدید که دامنه‬ ‫پوشــش ان از جریان اقــای الریجانی تا جبهه‬ ‫پایداری است‪ ،‬دنبال می شود‪».‬‬ ‫اینکه می گوییــد تالش ها به نقطــه قابل توجه و‬ ‫ارزشمند رسیده است منظورتان جلسه یکشنبه‬ ‫شب ‪ 22‬اذرماه است که ایت الله موحدی کرمانی‬ ‫با شــخصیت های حقیقــی و حقوقــی اصولگرا‬ ‫داشتند؟‬ ‫بله‪ ،‬تقریبا این اخرین اتفاق در جریان اصولگرایی‬ ‫بود‪.‬‬ ‫فضای جلسه به طور جزئی رسانه ای نشده است‪،‬‬ ‫طبیعتا منظور از حضور شــخصیت های حقوقی‬ ‫همان نماینــدگان احزاب هســتند امــا بفرمایید‬ ‫حضور شــخصیت های حقیقی در این نشســت‬ ‫چقدر تنوع داشت؟‬ ‫درباره جزئیات اتفاقی که افتاد و سازوکاری که در‬ ‫ان مجموعه دیده شد طبیعتا اطالع رسانی انجام می شود‪.‬‬ ‫طبیعتا از من نباید انتظار داشــت که درباره جزئیات جلسه‬ ‫اظهارنظر کنم و حرف بزنم اما می گویم تالش شــد تا این‬ ‫تنوع بتواند کل جریان اصولگرایی را پوشش دهد‪ .‬بنابراین‬ ‫اگر به کل افراد دعوت شــده نگاه کنیــم می توان گفت تا‬ ‫حدود خیلی زیادی هم این موفقیت حاصل شــده است و‬ ‫توانستند سالیق مختلف را در این جلسه گردهم جمع کنند‪.‬‬ ‫یعنی دامنــه الریجانی تــا جلیلی پوشــش داده‬ ‫شده است؟‬ ‫اوال دعوت از همه این افراد صورت گرفته اســت‬ ‫و در حقیقت می توان گفت اگر روی اســم شــخص خیلی‬ ‫حساســیتی نداشته باشــیم می توانیم بگوییم از مجموعه‬ ‫پایداری تا مجموعه اقای الریجانی در این مجموعه دیده‬ ‫و دعوت شدند و حضور پیدا کردند‪.‬‬ ‫تشکیل چنین نشستی چقدر ابعاد عملی خواهد‬ ‫داشــت؟ یعنی موجب می شــود که اصولگرایان‬ ‫در فضای انتخابات ســازمان یافته و تشکیالتی‬ ‫ورود کنند؟‬ ‫در این مقطع زمانی اوال نفس تشــکیل این جلسه‬ ‫مهم اســت و موضوعیــت دارد‪ .‬یعنی نشســتی اتفاقی و‬ ‫مقدمه ای نبود‪ .‬همین که افراد می دانند چنین جلسه ای با‬ ‫چه اهدافی تشکیل می شود و در ان شرکت می کنند‪ ،‬یعنی‬ ‫اصل برگزاری چنین جلســه ای اهمیت دارد و نشــانه های‬ ‫خوبی است از برداشــتن گام های بلند به سمت همگرایی‬ ‫و وفاقی که باید صورت گیرد‪ .‬اینکه سرانجام این نشست‬ ‫به ان نقطه مطلــوب حداکثری می رســد‪ ،‬طبیعتا باید این‬ ‫جلســات ادامه پیدا کند و یک مقداری بــه اصل موضوع‬ ‫تعیین مصادیق‪ ،‬موارد مشخص و عینی نزدیک شوند‪ .‬در‬ ‫واقع این اتفاق باید بیفتد تا بشود یک اظهارنظر دقیق تری‬ ‫کرد ولی به نظر می اید که چشم انداز نسبتا مثبتی برای این‬ ‫جلسات می توان تصور کرد‪.‬‬ ‫اقای مصباحی مقدم‪ ،‬عضو شورای مرکزی جامعه‬ ‫روحانیت مبارز تهران چنــدی پیش گفته بود که‬ ‫درصددیم یک شــورای هماهنگــی اصولگرایان‬ ‫تشکیل دهیم‪ .‬ایا این شــورایی که تشکیل شده‬ ‫اســت را می توان مصــداق شــورای هماهنگی‬ ‫اصولگرایان نامید؟‬ ‫بله‪ ،‬حاال اسم برایش تعیین نکنیم ولی نقشی که‬ ‫می خواهد ایفا کند همین است؛ قاعدتا ایجاد هماهنگی و‬ ‫رسیدن به توافق حداکثری میان نیروهای اصولگرا ست‪.‬‬ ‫چرا جلســه با حضور ایت الله موحدی کرمانی بود‬ ‫و دیگر فقها یعنی ایت الله محمد یزدی و ایت الله‬ ‫مصباح یزدی در جلسه حضور نداشتند؟‬ ‫چند دلیل دارد‪ ،‬نخســت انکه درباره کلیت جلسه‬ ‫ان اقایان هم در جریان بودند‪ ،‬یعنی مقدماتی که طی شد ‬ ‫به تشکیل این جلســه انجامید‪ ،‬هر ســه اقایان در جریان‬ ‫مقدمات ان بودند و به نوعی حرکت را تایید کردند‪ .‬تحلیل‬ ‫شخص خودم این اســت که طبیعتا بحث وضعیت سنی و‬ ‫اســتقرار ان اقایان در قم و حضور اکثریت شخصیت های‬ ‫اصولگرا در تهران منجر به این شــد که جلسه در تهران با‬ ‫حضور ایت الله موحدی کرمانی تشکیل شود‪.‬‬ ‫تشکیل چنین شــورایی به معنای متوقف شدن‬ ‫مکانیزم های قبلی ائتالف اصولگرایان همچون‬ ‫مذاکره ســه حزب پایداری‪ ،‬موتلفــه و ایثارگران‬ ‫است؟‬ ‫قاعدتــا بلــه‪ ،‬همین طور اســت‪ .‬البتــه نتایج ان‬ ‫نشست ها نیز در تشکیل سازوکار جدید تاثیر داشته است‪.‬‬ ‫قطعا ان مذاکرات مقدمــات خوبی بوده بــرای اینکه این‬ ‫حرکت بتواند بهتر و سریعتر انجام شود ولی به طور طبیعی‬ ‫وقتی چنین سازوکار جدیدی تشکیل می شود طبیعتا بعضی‬ ‫سازوکارهای دیگر تعطیل می شود‪ .‬به عبارت دیگر جلساتی‬ ‫که قرار بود تشــکیل شــود یا احیانا یکی‪ ،‬دو جلســه اش‬ ‫تشکیل شــد انها متوقف شــده و در حقیقت همه به نوعی‬ ‫در خدمت این ســازوکار جدید قرار گرفتنــد که خود همین‬ ‫نشانه مهمی از جهت همگرایی و موفق شدن این سازوکار‬ ‫جدید است‪.‬‬ ‫ایا با تشکیل مکانیزم جدید انتخاباتی در جریان‬ ‫اصولگرا همه کارها از صفر شــروع خواهد شد؟‬ ‫اقای ترقی می گفــت در ‪ 175‬حوزه انتخابیه تک‬ ‫نماینده اصولگرایان تکلیف خود را روشن کردند‬ ‫پارلمان‬ ‫وحدت در عین کثرت‬ ‫؟؟؟؟‬ ‫ نظرو وحدتراباهمجمعکرده اند؟‬ ‫چگونهاصول گرایاناختالف‬ ‫؟؟؟؟‬ ‫محمد حسن رجبی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪4‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫ان گونه که از اخبار چند روز اخیــر می توان فهمید‪،‬‬ ‫رایزنی ها و تالش های مســتمر اصولگرایان برای وحدت‬ ‫نتیجــه داده و اکنون انهــا به مدلــی دســت یافته اند که‬ ‫می توانند بر اساس ان اکثر ســلیقه های موجود در جناح را‬ ‫تحت پوشش قرار داده و از چنین رهگذری به فهرستی واحد‬ ‫و سراسری در سراسر کشور دست یابند که درصد موفقیت‬ ‫انان را در انتخابات پارلمان به شــکل چشمگیری افزایش‬ ‫خواهد داد‪.‬انچه اما اصولگرایان به ان دست یافته اند یک‬ ‫مدل جدید و تجربه شده نیست‪ .‬انها چنین شکلی از وحدت‬ ‫را در دو دوره قبل مجلس هم تجربه کرده اند‪.‬‬ ‫اصولگرایان هم در مجلس هشــتم و هم در مجلس‬ ‫نهم با تکیه بر محور قرار دادن روحانیت و همچنین اجرای‬ ‫امور انتخاباتی توسط چهره های معتمدشان توانستند اکثر‬ ‫کرسی های مجلس را به دســت اورند‪ .‬انچه اکنون پدیدار‬ ‫شده‪ ،‬به نوعی تکرار همان تجربه پیشین است با اکثریت‬ ‫همان افرادی که مدل قبلی را اجرا کردند‪ .‬قرار است همان‬ ‫شــورای داوری و همان شــورای اجرایی امور‪ ،‬وحدت را‬ ‫پیش ببرند‪ .‬اما حاال سوال مهم این است که ایا باید کار را‬ ‫از هم اکنون تمام شده دانســت؟ ایا این مدل می تواند در‬ ‫رقابت پیش رو اصولگرایان را دســت باال قرار داده و انها را‬ ‫پیروز این رقابت کند؟ ایا ترکیب افراد حاضر تمام سالیق را‬ ‫پوشش می دهد و ایا دیگر از امروز هیچ طیف و گروهی به‬ ‫فکر حضور مستقل نخواهد بود؟‬ ‫به نظر می رسد در این مورد نکات مهمی وجود دارد‪:‬‬ ‫‪ -1‬جناح اصولگرا جغرافیایی بزرگ دارد و طیف های‬ ‫مختلفی از جریان سیاسی کشور باتوجه به اصول اساسی‬ ‫و معیــن اصولگرایان در دامنه این جنــاح و جزوی از ان به‬ ‫شمار می روند‪ .‬این جغرافیای گســترده حتما میزان و نوع‬ ‫ســایق در این جناح را نیز افزایش داده اســت‪ .‬به دیگر‬ ‫سخن اینکه حاال اصولگرایان از طیف های متعدد و البته با‬ ‫سالیق مختلف جناح متبوع خود را تشکیل داده اند‪ .‬با چنین‬ ‫تصویری از جناح‪ ،‬حاال که زمینه های وحدت و یک سخنی‬ ‫در انتخابات فراهم شده و ساز و کاری برای ان طراحی شده‬ ‫است‪ ،‬تکلیف ســایق مختلف چه می شــود؟ اگر طیفی‬ ‫احساس کرد انچه اکنون شــکل گرفته‪ ،‬نظر انها را به کل‬ ‫تامین نمی کند چه باید کرد؟ پاسخ این است که اصولگرایان‬ ‫البته گر چه ممکن است در حوزه های مختلف سلیقه هایی‬ ‫متفاوت داشته باشند اما حتما در اصول با یکدیگر مشترکند‪.‬‬ ‫پس نقطه اشــتراک اصلی همین اصول اساسی و اعتقاد‬ ‫به حفظ مبانــی و ارزش هــای گفتمان انقالب اســامی‬ ‫است‪ .‬معنای این سخن ان است که حتما مدلی که توسط‬ ‫ریش سفیدان و معتمدان جناح طراحی شده نمی تواند به‬ ‫صورت صد در صدی همه سلیقه ها را راضی کند اما بر این‬ ‫مبنا سامان یافته که نیروهای مختلف جناح را با هر سلیقه ای‬ ‫کنار هم نشانده و از همین رهگذر به وحدتی دست یابد که‬ ‫مجلس دهم را همچنان در اختیار اصولگرایان نگه دارد‪.‬‬ ‫پس وقتی فرض ماجرا چنین باشد سالیق مختلف هم باید‬ ‫برای حفظ گفتمان انقالب اســامی و انچه اصولگرایان‬ ‫به عنوان یک اصول به ان می نگرند‪ ،‬گذشــت پیشه کرده‬ ‫و براورده شدن کفی از خواست های خود را اصل بدانند‪.‬‬ ‫‪-2‬دور از حقیقت اســت اگر بگوییــم اکنون در جناح‬ ‫اصولگرا هیچ اختالفــی وجود ندارد و همــه مثل هم فکر‬ ‫می کنند‪ .‬طبیعت کار سیاســی هم همین اســت‪ .‬اگر قرار‬ ‫بود که همه مثل هم فکر کنند نیازی به تشــکیل احزاب و‬ ‫تشکل های مختلف در جناح نبود‪ .‬مهم اما این است که در‬ ‫جریان حرکت برای رســیدن به وحدت هیچ گروهی دنبال‬ ‫شرط گذاری برای نبودن و یا چگونه بودن گروه های دیگر‬ ‫نباشد‪ .‬به این معنا که باید با فرمول «هم این باشد و هم ان»‬ ‫از هر گونه شقاق و شکاف در جناح جلوگیری کرد‪ .‬ترکیبی‬ ‫که اکنون به عنوان گروه ‪ 7+8‬منتشــر شده نشان می دهد‬ ‫که از همه سالیق اصولگرایان برای تصمیم گیری دعوت‬ ‫شــده و تقریبا جای هیچ جریانی خالی نیســت‪ .‬نکته مهم‬ ‫دیگر هم البته این اســت که در کنار دعوت از جریان ها و‬ ‫طیف ها از سوی کســانی که روند وحدت را پیش می برند‪،‬‬ ‫از شــخصیت های حقیقــی و موثر اصولگرایــان نیز برای‬ ‫شرکت در جلسات دعوت شده است‪ .‬این نشان از ان دارد‬ ‫که اراده کلی بــر مبنای فرمول «هم این باشــد و هم ان»‬ ‫شکل گرفته است‪.‬‬ ‫‪ -3‬اصولگرایــان در ســال های اخیــر تجربیــات‬ ‫گرانســنگی به دســت اورده اند‪ .‬هم از دورانی که مجلس‬ ‫ششــم را تقدیم رقیب کردند و هــم از دورانی کــه از پس‬ ‫اشــتباهات با پدیده محمود احمدی نژاد مواجه شدند که‬ ‫همچنان هزینه او را نیز می پردازنــد‪ .‬معنی این جمله این‬ ‫اســت که اصولگرایان هر جا از هم دور شــده اند و «با هم‬ ‫بودگی» را بی ثمر دانسته و نســخه رقابت درون گروهی را‬ ‫تجویز کرده اند هزینه گزافــی بابت ان پرداخته اند‪ .‬اکنون‬ ‫به نسبت چند ســال گذشــته یعنی از مجلس هفتم به این‬ ‫سو‪ ،‬خطر رقیب جدی تر شده اســت‪ .‬انها بعد از انتخابات‬ ‫‪ 24‬خرداد همبســتگی هایی پیدا کرده اند که ممکن است‬ ‫با همچســبی هایی با جریان نزدیک به دولت و حتی برخی‬ ‫جریانات جدا شده از اصولگرایان یک دوپینگ انتخاباتی‬ ‫کرده و اصولگرایــان را غافلگیر کنند‪ .‬بایــد رقیب را جدی‬ ‫گرفت؛ چه رقیب انتخابات را جدی گرفته است‪.‬‬ ‫جــان کالم اینکــه باید بــه رســم اصولگرایــی‪ ،‬به‬ ‫ریش ســفیدان و معتمدان جناح اعتماد کــرد و به حرکت‬ ‫وحدت بخش انها پیوست‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫و فقط در ‪ 30‬حوزه انتخابیه که دارای چند نماینده‬ ‫هستند باید تصمیم گیری الزم انجام شود؟‬ ‫قاعدتــا تا انجــا که مــن اطــاع دارم یک بحث‬ ‫کلی اســت که اســتان ها و حوزه های انتخابیه در سراسر‬ ‫کشــور یک اســتقاللی برای تعیین نامزد داشــته باشند‪،‬‬ ‫اگر ســازوکارهای اســتانی و حوزه هــای انتخابیه محلی‬ ‫کــه پیش بینی شــده‪ ،‬نتیجه دهــد طبیعتا بحــث دیگری‬ ‫نخواهد بود اما یک ســری شــهرهای بــزرگ به خصوص‬ ‫تهران می ماند که باید در قالب این ســازوکار جدید تعیین‬ ‫تکلیــف شــود و احیانــا بعضــی از حوزه هایی هــم که به‬ ‫جمع بندی نرسید ه و یک اختالف نظر و دیدگاه بر سر تعیین‬ ‫مصداق دارند‪ ،‬می تواند در این سازوکار مطرح و درباره ان‬ ‫ی شود‪.‬‬ ‫تصمیم گیر ‬ ‫به نظر شــما مهمترین چالش ایــن مکانیزم در‬ ‫مدت باقی مانده‪ ،‬باتوجه به اینکه عمده کارهایش‬ ‫به بعد از ثبت نام نامزدها و بســتن لیســت های‬ ‫انتخاباتی موکول می شود‪ ،‬چه خواهد بود؟‬ ‫قاعدتا همیشــه در این موارد کــه بحث مصادیق‬ ‫یا تعداد افراد مربــوط به هر جریانی پیــش می اید‪ ،‬احیانا‬ ‫اختالفات بروز پیدا کرده و مشــکالتی را به وجود می اورد‬ ‫اما فکر می کنم باتوجه به تدارک جریان مقابل برای ایجاد‬ ‫اختالف در جریــان اصولگرایی و حتی اســتفاده از حربه‬ ‫نفوذ در این جریان برای اینکــه اجازه ندهند این همگرایی‬ ‫به نتیجه قطعی خودش برسد‪ ،‬مهم ترین چالش این است‬ ‫که مجموعه جریان اصولگرایی و رســانه های این جریان‬ ‫مراقبت کنند در دام جریان رقیــب نیفتند و اجازه ندهند که‬ ‫برنامه ریزی و هدف گذاری و تدارکی که جریان رقیب برای‬ ‫کارشکنی دیده‪ ،‬به نتیجه منجر شود‪ .‬نکته دوم هم اینکه‬ ‫مجموعه نیروهــای حزب اللهی و اصولگرا و کســانی که‬ ‫خود را در جبهه انقالب می بینند با تنوع ســایقی که وجود‬ ‫دارد بتوانند شرایط موجود را درک کنند و با یک واقع بینی و‬ ‫در عین حال در نظر گرفتن الزامات و اقتضائاتی که برای‬ ‫رسیدن به یک همگرایی نیاز اســت با این فرایند همراهی‬ ‫کنند‪ .‬چــون در این بین ممکن اســت بعضی دوســتان با‬ ‫بیان تحلیل ها و نگاه هایــی این همراهی را از خودشــان‬ ‫نشــان ندهند‪ ،‬اینها می تواند جز و چالش ها باشد بنابراین‬ ‫باید تبیین ها و روشــنگری هایی صورت گیــرد تا عالوه بر‬ ‫ان همدلی و همگرایی که در نیروهای شــاخص و مطرح‬ ‫و تعیین کننده جریــان اصولگرایی اســت‪ ،‬بتواند در بدنه‬ ‫هم این همراهی تقویت شود و فاصله ای بین راس و بدنه‬ ‫اتفاق نیفتد‪.‬‬ ‫تکلیف تحرکات انتخاباتی جریان اقای الریجانی‬ ‫و شورای چهارنفره اقایان الریجانی‪ ،‬ناطق نوری‪،‬‬ ‫مقتدایی و والیتی چه خواهد شد؟‬ ‫اشاره شــد که بعضی از سازوکارهای دیگر متوقف‬ ‫شده اســت‪ .‬یکی از ان مجموعه هایی که دیگر جلساتش‬ ‫ادامه پیدا نکــرده و ادامه پیدا نمی کنــد همین مجموعه‬ ‫اســت‪ ،‬یعنی با تشــکیل این ســازوکار جدیــد فعالیت ان‬ ‫مجموعه متوقف می شود‪.‬‬ ‫چــه مکانیزم های دیگری فعالیت شــان متوقف‬ ‫می شود؟‬ ‫ت همانند ‬ ‫جلســات اقــای تقوی کــه مدت هاســ ‬ ‫گذشته دنبال نمی شود‪ ،‬قاعدتا چون خود اقای تقوی هم‬ ‫در این سازوکار جدید است‪ ،‬باتوجه به تصمیمات سازوکار‬ ‫جدید اگر هم قرار اســت حرکتی هم باشــد بــا هماهنگی‬ ‫خواهد بود‪ .‬ســازوکار دیگر مجموعه مذاکرات ســه حزب‬ ‫موتلفــه‪ ،‬پایداری و ایثارگران اســت که متوقف می شــود‬ ‫چون انها درون ایــن مکانیزم جدید هســتند‪ .‬بنابراین ان‬ ‫سازوکارهای قبلی متوقف می شود یا اگر هم بخواهد تداوم‬ ‫یابد با هماهنگــی و در طول ایــن ســازوکار و فرایند جدید‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫‪31‬‬ ‫حاشیه های یک اظهار نظر‬ ‫سیاست‬ ‫مسالهنظارت‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫صحبتهایهاشمیرفسنجانیدربارهخبرگان‬ ‫واکنشهایفراوانیرابرانگیخت‬ ‫اکبر هاشمی رفســنجانی در تازه ترین اظهاراتش سخنانی در مورد وظایف‬ ‫مجلس خبرگان مطرح کرده است ‪ .‬او در بخشی از سخنانش گفته که «باید‬ ‫بر نهادهایی که زیرنظر رهبری هستند‪ ،‬نظارت کنیم»‪ .‬این سخنان هاشمی‬ ‫رفسنجانی با واکنش های زیادی مواجه شده‪ ،‬برخی در حمایت او به درستی‬ ‫این گفته تاکید کرده و برخی دیگر نیز ان را نادرست دانسته اند‪.‬‬ ‫پارلمان‬ ‫داوود حشمتی‬ ‫‪1‬‬ ‫خبرنگار‬ ‫با نزدیک شــدن به پایان هر ســال‪ ،‬انگار این سنت‬ ‫همیشــگی ایت اللــه هاشــمی رفســنجانی اســت که با‬ ‫اظهارنظرهایــش فضــا را تغییر دهد‪ .‬یک ســال موضوع‬ ‫ریاســت او بــر انتخابــات مجلــس‪ ،‬یک ســال موضوع‬ ‫کاندیداتوری برای ریاســت جمهوری و امســال با نزدیک‬ ‫شــدن به انتخابات پایان ســال‪ ،‬اظهارنظرهای او درباره‬ ‫شورای نگهبان واکنش های زیادی را به دنبال داشت‪.‬‬ ‫هفته گذشته ایت الله هاشــمی مصاحبه ای مفصل‬ ‫انجام داد‪ .‬مصاحبه ای که در ان هاشــمی یک خبر مهم‬ ‫را در البــه الی اظهاراتش بیان کــرد‪ .‬اما صــرف نظر از‬ ‫ان خبر موضع گیــری او در قبــال بحث نظــارت مجلس‬ ‫خبرگان بر رهبری بــود‪ .‬این بخش از اظهــارات او ضمن‬ ‫تند بودن ‪،‬واکنش ایت الله املــی الریجانی و برخی دیگر‬ ‫از شخصیت ها را نیز به دنبال داشــت‪ .‬اظهارات هاشمی‬ ‫و املی الریجانی موجب شــد تا بار دیگر این سوال مطرح‬ ‫شود که ایا خبرگان وظیفه نظارت بر رهبری را دارند یا نه؟‬ ‫نکته مهم انجا بود که این اظهارات درست به موازات‬ ‫بحث نظارت بــر رهبری اولین بار نیســت که‬ ‫ت اکبر‬ ‫مطرح می شــود‪ ،‬اما با این حال اظهارا ‬ ‫هاشمی رفســنجانی سبب شــد که بار دیگر‬ ‫این موضوع به بحث در میــان افراد مختلف‬ ‫گذاشتهشود‬ ‫اعالم کاندیداتــوری سیدحســن خمینی بــرای مجلس‬ ‫خبرگان رهبری صورت می گرفت و موجب می شد که یک‬ ‫بار دیگر مساله خبرگان رهبری و بحث انتخابات این نهاد‬ ‫به مساله ای سیاسی تبدیل شود‪ .‬موضوعی که پیش از این‬ ‫از سوی دلسوزان نظام درباره ان هشــدار داده شده بود‪.‬‬ ‫بحث نظارت بر رهبری اولین بار نیست که مطرح می شود‪،‬‬ ‫اما با این حال اظهارات هاشمی سبب شد که بار دیگر این‬ ‫موضوع به بحث در میان افراد مختلف گذاشــته شــود‪.‬‬ ‫انچه هاشــمی به صراحت درباره نظارت بــر زبان می اورد‬ ‫این است که «باید بر نهادهایی که زیرنظر رهبری هستند‬ ‫نظارت کنیم» امــا این جمله وقتی اهمیت بیشــتری پیدا‬ ‫می کند که ببینیم ایشان می گوید‪« :‬رهبری قدرت مطلق‬ ‫کشور است»‪.‬‬ ‫بحث های خبرگان محرمانه است‬ ‫موضع گیری صریح تر هاشمی‬ ‫اولین فردی که به اظهارات ایت الله هاشمی واکنش‬ ‫نشــان داد رئیس دســتگاه قضایی کشــور بود کــه گفته‬ ‫بود نظارت بــر رهبــری در قانون اساســی وجــود ندارد‪.‬‬ ‫ایت اللــه املی در اظهاراتــی که بازتاب وســیعی نیز پیدا‬ ‫کرد گفت‪« :‬گاهی رســانه ها به حرف هایی دامن می زنند‬ ‫که صحیح نیست؛ از ان جمله ســخنان بی پایه ای است‬ ‫که درباره نظــارت مجلس خبرگان بر رهبــری و نهادهای‬ ‫زیرمجموعه ایشــان مطرح می شــود‪ ».‬او تعمدا نامی از‬ ‫ایت الله هاشمی رفسنجانی نبرد‪.‬‬ ‫املی الریجانی با اشاره به اینکه «برخی افراد‪ ،‬ارزوها‬ ‫و توقعات غیرقانونی خود را که ربطی به قانون اساسی ندارد‬ ‫مطرح می کنند» «نظارت مجلس خبــرگان بر رهبری» را‬ ‫سخنی نادرست و غیرقانونی اعالم کرد و گفت‪« :‬در قانون‬ ‫اساسی چیزی به نام نظارت بر رهبری نداریم‪».‬‬ ‫رئیس قوه قضاییه به مواد ‪ 108،109،110 ،107‬و‬ ‫‪ 111‬قانون اساســی و اصل ‪ 5‬ان درباره شرایط‪ ،‬صفات و‬ ‫ویژگی های رهبری در نظام جمهوری اسالمی ایران اشاره‬ ‫کرد و گفت‪« :‬مطابق قانون اساسی تشخیص دارا بودن‬ ‫شــرایط رهبری و یا فقدان این شــرایط بر عهــده خبرگان‬ ‫رهبری است و طبیعی است که مقوله تشخیص از نظارت‬ ‫جداست و این دو تالزمی با هم ندارد‪».‬‬ ‫رئیس قوه قضاییه با اعالم اینکه «متاســفانه گاهی‬ ‫از قول برخی افراد و شــخصیت ها چنین حرف ها و چنین‬ ‫توقعاتی را می نویســند و مطــرح می کنند؛ کــه انتظارش‬ ‫نمی رود چون علی القاعده باید به نص قانون اساسی واقف‬ ‫باشــند» افزود‪« :‬نظارت مجلس خبرگان بر رهبری مانند‬ ‫این اســت که بگوییم افراد در مقام تقلید از مراجع‪ ،‬چون‬ ‫باید شرایطی همچون (اعلم بودن یا مجتهد مطلق بودن)‬ ‫یا عدالت را در مرجع تقلیــد احراز کنند‪ ،‬پس بر وی نظارت‬ ‫دارند! سخنی که بطالن ان روشن است‪ .‬چون وظیفه مقلد‬ ‫تشخیص ویژگی ها و صفات مرجعیت است‪ .‬خالصه انکه‬ ‫انچه در قانون اساسی امده اســت «تشخیص» صفاتی‬ ‫خاص یا فقدان ان در رهبری است و تشخیص‪ ،‬تالزمی با‬ ‫نظارت ندارد‪».‬‬ ‫املی الریجانی از رسانه ها خواست از مطرح کردن‬ ‫مباحث خالی از استناد و فضا سازی های ناسالم در استانه‬ ‫برگزاری انتخابات پرهیز کنند تا انتخاباتی پرشور با مشارکت‬ ‫قشرهای مختلف مردم و در فضایی سالم برگزار شود‪.‬‬ ‫بالفاصله بعد از این اظهارات بود که بار دیگر بحث‬ ‫«نظــارت بر رهبــری» در رســانه ها و فضای مجــازی در‬ ‫گرفت‪ .‬این درحالی بود کــه همان طور که دیدیم ایت الله‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫اسفند سال ‪ 93‬ایت الله هاشمی به موضوع نظارت بر‬ ‫رهبری اما با صراحت بیشتری پرداخته بود‪ .‬او در مصاحبه با‬ ‫روزنامه جمهوری اسالمی این بحث را مطرح می کند که در‬ ‫مقطعی بحث از ده ساله بودن رهبری به میان امده است‪.‬‬ ‫این بحث به دنبال طرح مســاله نظارت بــر رهبری صورت‬ ‫می گیــرد‪ .‬خبرنگار جمهوری اســامی با اشــاره به برخی‬ ‫صحبت ها که رهبری را فوق نظات ارزیابی می کنند خطاب‬ ‫به ایت الله می گوید‪« :‬در همان شــورای بازنگری قانون‬ ‫اساسی‪ ،‬طرحی اورده شــد که به طرح «توقیت» معروف‬ ‫واکنش ایت اهلل املی الریجانی‬ ‫سیاست‬ ‫ ‬ ‫اســت؛‬ ‫ایت اللــه هاشــمی در ایــن مصاحبه معتقد‬ ‫بحث هایی که در مجلس خبرگان مطرح می شود‪ ،‬محرمانه‬ ‫است‪ .‬او می گوید‪« :‬قانون خبرگان با خودش است؛ یعنی‬ ‫تنها نهادی است که قوانین خودش را خودش وضع می کند‬ ‫و هیچکس نمی تواند بــه او فرمان بدهد‪ .‬این خواســت‬ ‫خودشان بوده و از اول که امدند‪ ،‬گفتند که چون در اینجا‬ ‫مساله رهبری اســت و مهم اســت‪ ،‬نباید همه حرف های‬ ‫جلسات به صورت علنی گفته شود و محرمانه کردند‪».‬‬ ‫جایی که منتقدان این اظهارات هاشمی معتقدند او‬ ‫از نظارت بر رهبری به صراحت سخن گفته زمانی است که‬ ‫وظایف خبرگان را بر شمرده و می گوید‪« :‬اصل کار خبرگان‬ ‫تعیین رهبری است که انجام دادن د و نظارت بر رهبری است‬ ‫که این کا ِر کمیسیون تحقیق است که انها هم نظارتشان‬ ‫را انجام داده و نهادهای زیرنظر رهبری را بررسی می کنند‬ ‫و به رهبری گزارش می دهند‪ .‬اگر هم الزم باشــد که الزم‬ ‫هم است‪ ،‬در هر دوره ای کمیســیون ها گزارش شان را به‬ ‫جلسه خبرگان می دهند‪ .‬کار هایشــان همین است‪ ».‬اما‬ ‫همان طور که مشخص اســت هاشــمی با زیرکی تالش‬ ‫کرده تا نظارت بر رهبری را در قالب یک کمسیون تحقیق‬ ‫گنجانده و اعالم کند که «انها نظارتشــان را می کنند» اما‬ ‫به ســرعت جهت این نظارت را تغییر داده و می گوید انها‬ ‫«نهادهای زیرنظر رهبری را بررســی می کنند و به رهبری‬ ‫گزارش می دهند»‪ .‬با این حال این تنها جایی نیســت که‬ ‫هاشمی وارد حیطه نظارت و اساسا بحث مربوط به خبرگان‬ ‫و رهبری می شود‪.‬‬ ‫همان طور که خود او اعالم کرده؛ مهم ترین وظیفه‬ ‫خبرگان تعیین رهبری است «که انجام داده اند»‪ .‬هاشمی‬ ‫سال گذشته و در جریان مســاله انتخاب ریاست خبرگان‬ ‫رهبری هم به این موضوع اشاره کرده و گفته بود که مساله‬ ‫ریاست در این شــورا چندان اهمیت ندارد‪ .‬به گفته او کار‬ ‫اصلی این مجلس انتخاب رهبری است و برای ان زمان‪،‬‬ ‫بودنش در صندلی های مجلس نیز کفایت می کند‪.‬‬ ‫با همین نگاه اما هاشمی خبر جدیدی درباره وظیفه‬ ‫خبرگان می دهــد که نــه فقط رســانه های داخلــی بلکه‬ ‫رسانه های خارجی نیز به ان واکنش نشان داده و ان را مهم‬ ‫تلقی می کنند‪ .‬هاشــمی گفته بود که یک گروه مشخص‬ ‫تعیین افراد صالحیت دار برای رهبری هستند و می گوید‪:‬‬ ‫«حاال هر وقتی که بنا شــد رهبری عوض شــود یا نباشد و‬ ‫کس دیگری بیاید‪ ،‬دوبــاره باید کار عمده ای انجام دهند‪.‬‬ ‫البته دارند اماده می شــوند و مطالعــه می کنند و گروهی را‬ ‫گذاشتند که دارند افراد را بررســی می کنند تا انهایی را که‬ ‫صالحیت دارند که اگر بعدا حوادثی پیش امد‪ ،‬بتوانند برای‬ ‫رای گیری مطرح کنند‪ .‬کار خبرگان عمدتا همین است‪».‬‬ ‫هاشــمی اما یکبار دیگر به مســاله نظارت بر رهبری‬ ‫بر می گردد و در این بخش نیز بار دیگــر نظارت را نه فقط‬ ‫بر خود رهبری بلکه بر «نهادهای زیرنظر ایشان» محدود‬ ‫کرده و می گوید‪« :‬البته از نظر من نباید این گونه باشد و در‬ ‫خبرگان هم گفتم که اگر بخواهیم وظیفه خود را به خوبی‬ ‫انجام بدهیم‪ ،‬همه کارهای کشور زیرنظر رهبری است و ما‬ ‫نباید از انها غافل باشیم‪.‬‬ ‫رهبری قدرت مطلق کشــور هســتند بنابراین ما باید‬ ‫الاقل نهادهایــی را که زیرنظر رهبری هســتند و هر عیبی‬ ‫دارند با رهبری مطرح و پیگیری کنیم که ان عیب برطرف‬ ‫شود و اگر حســنی هم دارند‪ ،‬ان حســن را بزرگ و تشویق‬ ‫کنیم‪ .‬این کار تا به حال می شد‪ ،‬اما قوانینی را که خودمان‬ ‫گذراندیم‪ ،‬محدود است‪ .‬در اینده خبرگان دیگری می اید‬ ‫که باید ببینیم چه کار می کند‪».‬‬ ‫ایت الله هاشمی همچنین نظرش را درباه شان و مقام‬ ‫رهبری اینگونه بیان می کند‪« :‬رهبری مال همه و پدر کل‬ ‫جامعه‪ ،‬یعنی مسلمان‪ ،‬غیرمسلمان‪ ،‬چپ و راست است و‬ ‫باید مرجعی که ایشان را تعیین می کند‪ ،‬متعلق به همه باشد‬ ‫و هر چه پیکره خبرگان‪ ،‬تنوع بیشتری داشته باشد‪ ،‬اعتبار‬ ‫رهبری باالتر می رود‪ .‬به نظرم باید اینگونه باشــد و ممکن‬ ‫اســت کســانی هم نظر دیگری داشته باشــند و بخواهند‬ ‫کارهای دیگر بکنند‪».‬‬ ‫شد که رهبری ده ساله باشد و بعد از ده سال مجلس خبرگان‬ ‫بنشیند و عملکرد را بررسی کند و اگر تایید شد‪ ،‬تمدید کند‬ ‫و اگر نخواســت‪ ،‬کس دیگــری را انتخاب کنــد‪ .‬یا طرح‬ ‫دیگری به نام نظارت بر عملکرد رهبری اورده شــد که ان‬ ‫موقع تقریبا جناح چپ مخالفت کردند و به نتیجه نرسید و در‬ ‫قانون اساسی در همین حد تصویب شد که نظارت بر بقای‬ ‫شرایط باشد‪ .‬یعنی نظارت در حدی باشد که بگویند شرایط‬ ‫در رهبری باقی اســت‪ .‬بنابراین االن استدالل می کنند و‬ ‫می گویند که مجلس خبرگان اصال حق نظارت بر عملکرد‬ ‫ندارد و فقط نظارت بر بقای شرایط است‪ ».‬اما ایت الله در‬ ‫پاسخ به اظهارنظری کوتاه بسنده می کند‪« :‬این حرف ها‬ ‫کم لطفی به نظام و ظلم به قانون اساســی‪ ،‬رهبری و مقام‬ ‫والیت فقیه است‪».‬‬ ‫ســپس با تایید دوباره ساختار تعیین شــده در قانون‬ ‫اساســی می گوید ‪«:‬خیلی ها هم مخالــف بودند و بحث‬ ‫کردیم‪ .‬اما موقت بودن زمان رهبری رای نیاورد‪ .‬در جمعی‬ ‫رای نیاورد که نخبه های ان روز بودند و امام انها را انتخاب‬ ‫کرده بودند که این کار را بکنند‪».‬‬ ‫‪33‬‬ ‫پارلمان‬ ‫هاشمی با زیرکی تمام و تعمدا از نظارت بر خود رهبری هیچ‬ ‫سخنی به میان نیاورده بود‪.‬‬ ‫واکنش های دیگر‬ ‫این اولین بار نیست که این موضوع مطرح می شود‪.‬‬ ‫شاید بتوان سابقه بحث را به ســال ‪ 88‬و اجالس شهریور‬ ‫ان سال که در ان ایت الله دســتغیب در سخنرانی خود در‬ ‫مجلس خبرگان خواهان بررســی و نظارت بر رهبری شده‬ ‫بودند باز گرداند‪ .‬اما این بحث در مقاطعی بســیار حساس‬ ‫شــده بود‪ .‬به عنوان مثال این موضــوع از همان تاریخ در‬ ‫محافل سیاســی مطرح بود‪ .‬اما ایت الله مهدوی کنی که‬ ‫پیش از ایت الله یزدی ریاســت مجلس خبرگان را برعهده‬ ‫داشت‪ ،‬معتقد به نظارت بر رهبری نبود‪ .‬او در اظهاراتی که‬ ‫همان زمان نیز بازتاب وسیعی داشت گفته بود‪« :‬نظارت‬ ‫بر رهبری به مفهوم حراست از ایشان است و باید رهبری را‬ ‫حفظ کنیم البته گاهی ممکن است حفظ به معنی تذکر باشد‬ ‫اما این به مفهوم از بین بردن همه حرمت ها و چارچوب ها‬ ‫نیست‪)91/2/24( ».‬‬ ‫حجت االســام محســن حیدری‪ ،‬یکی از اعضای‬ ‫مجلس خبــرگان نیز در این بــاره معتقد بود کــه نظارت بر‬ ‫رهبری تلقی اشــتباهی اســت‪« :‬نظارت مجلس خبرگان‬ ‫بر رهبر در هیچ جای قانون نیامده اســت‪ .‬هیچ اصلی در‬ ‫قانون اساسی وجود ندارد که دال بر نظارت مجلس خبرگان‬ ‫بر رهبری باشد‪ .‬این تلقی اشتباه اســت‪ .‬مجلس خبرگان‬ ‫مراقبت می کند که ایا رهبر هنوز شرایط الزم را دارد یا انها‬ ‫را از دســت داده اســت‪ .‬اگر برای مجلس خبرگان محرز‬ ‫شد که یکی از شــرایطی که قانون برای رهبری گذاشته‪،‬‬ ‫از بین رفته اســت‪ ،‬این مجلس عزل رهبری را ـ که شرعا و‬ ‫قانونا صالحیتش برای رهبری از دست رفته است ـ اعالم‬ ‫می کند‪».‬‬ ‫موافقت ایت اهلل مومن با نظارت‬ ‫‪34‬‬ ‫نظارت نداریم مراقبت داریم‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫سیاست‬ ‫اما ایت الله مومن در مصاحبه ای از لزوم این نظارت‬ ‫سخن گفت و تاکید کرد‪« :‬بعد از تعیین رهبری هم خبرگان‬ ‫باید نســبت به اعمال رهبری نظارت داشــته باشند چراکه‬ ‫اساس کار نظام اســامی ما به وجود رهبر معظم انقالب‬ ‫وابسته است‪ ».‬این عضو فقهای شورای نگهبان با اشاره‬ ‫به اینکه بعد از رحلت امام و تغییر قانون اساســی‪ ،‬والیت‬ ‫فقیه به والیت مطلقه فقیه تغییر یافت می گوید‪ « :‬خبرگان‬ ‫در عین وجود اختیارات وسیعی که رهبری دارد‪ ،‬باید بر کار‬ ‫او نیز نظارت داشته باشــد‪ .‬به عنوان مثال بعد از انتخاب‬ ‫رهبری اگر از ســوی خبرگان تشــخیص داده شود که وی‬ ‫بعضی از شرایط را نداشــته یا اینکه داشته و از دست داده‬ ‫و برخالف عدالت و سیاســت عمل کرده و نتوانسته است‬ ‫تصمیــم صحیحــی را بگیــرد‪ ،‬خبــرگان او را از کار برکنار‬ ‫می کنند‪».‬‬ ‫ایت الله مومن همچنین در تعریف و تشریح صفاتی‬ ‫که باید اعضای مجلس خبرگان داشته باشند یک بار دیگر‬ ‫بر اینکه این اعضا قرار است بر رهبری نظارت داشته باشند‬ ‫انگشت تاکید گذاشته و می گوید‪« :‬اعضای خبرگان باید‬ ‫انسان هایی باشــند که عقلشان برای پیشــبرد کارها بهتر‬ ‫برســد‪ ،‬یعنی هم از نظر فقهی و هم از نظر بینش سیاسی‬ ‫و اجتماعی باید سواد داشته باشــند تا بتوانند با اشراف بر‬ ‫قانون اساسی و امور فقهی بر کار رهبری نظارت کنند‪».‬‬ ‫در کنــار این دیــدگاه‪ ،‬نظــر ایت اللــه خاتمی وجود‬ ‫دارد که پیش از این و در زمانی که بحث از ســوی ایت الله‬ ‫مهدوی کنی مطرح شده بود‪ ،‬بیان شــده است‪ .‬ایت الله‬ ‫خاتمی نیز همچون ایت الله مهدوی کنی و ایت الله املی‬ ‫الریجانی معتقد اســت که «کلمه نظارت در هیچ کجای‬ ‫قانون اساسی وجود ندارد‪ ».‬او گفته بود‪« :‬در هیچ جای‬ ‫قانون اساســی‪ ،‬نظارت خبــرگان بر رهبری وجــود ندارد‪.‬‬ ‫اگر این مساله بود‪ ،‬حتما باید مطلب باز می شد که نظارت‬ ‫خبرگان بر مقــام معظم رهبــری یعنی چه؟ ایــا معنای ان‬ ‫این اســت که مثال مجلس خبرگان رهبری نظارتی بر کل‬ ‫کشور داشته باشــد؟ چون ســه قوه طبق اصل ‪ 57‬قانون‬ ‫اساســی زیر نظر والیت امر عمل می کنند‪ .‬ایا مقصود این‬ ‫است؟ یا مقصود چیز دیگری اســت؟ بنابراین «نظارت»‬ ‫در هیچ یک از اصول قانون اساســی نیامده اســت‪ .‬انچه‬ ‫در قانون اساســی امده این اســت که هم در حدوث و هم‬ ‫در بقاء شرایط رهبری‪ ،‬مجلس خبرگان صاحب نظر است‪.‬‬ ‫مثال رهبری بایســتی مدیر و مد ّبر باشــد و تشخیص این‬ ‫امر به عهده مجلس خبرگان است‪ ».‬بااین حال می توان‬ ‫رگه هایی از اظهارات ایت الله هاشمی را در سخنان ایت الله‬ ‫خاتمی دیــد‪ :‬جایی که او نیــز از کمیتــه تحقیق مجلس‬ ‫خبرگان رهبری حــرف زده و می گوید‪« :‬این قدر داریم که‬ ‫مراقبت کنیم تا رهبر‪ ،‬حدوثا و بقائا واجد شرایط باقی بماند‪،‬‬ ‫اما در عین حال نظارت هســت و کمیســیون تحقیق این‬ ‫وظیفه را به عهده دارد‪».‬‬ ‫برنامه رهبری نظر مخالف داشــتند پرچم مخالفت را علم‬ ‫کنند نیســت‪ .‬زیرا نظارت به معنــای چون وچرا در عمل از‬ ‫مولی علیه نســبت به ولی معنا ندارد‪ ».‬امام جمعه مشــهد‬ ‫نیز همچون ایت الله خاتمی و مهدوی کنی معتقد بود که‬ ‫نظارت به معنای صیانت از رهبری است‪« :‬نظارت خبرگان‬ ‫بر رهبری به معنای صیانت رهبری است یعنی مقام رهبری‬ ‫و والیت باید همواره مصون از هر نوع خطر و انحراف باشد‬ ‫بنابراین شــخص متلبس به رهبری و والیــت باید همواره‬ ‫منتسب به صفات و شرایط باشد اما اینکه چه می کند و چه‬ ‫انجام می دهد به خود او مربوط است در اعمال و کردارش‬ ‫مورد مواخذه و ســوال قــرار نمی گیرد اگــر خدای ناکرده‬ ‫کوچک ترین عملی انجام داد که شــرایط رهبری اســیب‬ ‫دید خبرگان به نمایندگی ملت از وی حل بیعت می کنند‪».‬‬ ‫(‪ 93/9/10‬ایسنا)‬ ‫نظر رهبری در مورد نظارت‬ ‫ســال گذشــته و در همین ایام بحثی میان ایت الله‬ ‫علم الهدی و علی مطهری از نمایندگان مجلس درگرفت که‬ ‫ایت الله علم الهدی امام جمعه محترم مشهد به اظهارات و‬ ‫سواالتی که این نماینده مجلس کرده بود پاسخ داد‪ .‬علی‬ ‫مطهری با اشاره به اصل ‪ 111‬و ‪ 108‬قانون اساسی اظهار‬ ‫داشته بود که اگر خبرگان بر عملکرد رهبری نظارت نداشته‬ ‫باشــند چگونه بر بقای شرایط یا فقدان شــرایط در رهبری‬ ‫می توانند واقف شوند؟‬ ‫ایت الله علم الهــدی در این بــاره پاســخ داده بود‪:‬‬ ‫«اوال اصل ‪ 111‬ربطی به نظارت خبــرگان رهبری ندارد و‬ ‫در ارتباط با تعیین تکلیف رهبــری در صورت فوت یا عزل‬ ‫یا اســتعفای رهبر موجود اســت واصــل ‪ 108‬هم مربوط‬ ‫به تعیین شــرایط و تعداد و خصوصیات خبرگان به وسیله‬ ‫شورای نگهبان اســت مربوط به نظارت خبرگان بر رهبری‬ ‫نیســت؛ ثانیا‪ ،‬بنده نگفتم خبرگان بــدون دقت و مراقبت‬ ‫نســبت به رفتار‪،‬مدیریت رهبر در گوشــه ای می خوابند و‬ ‫خواب می بینند یا به انها وحی می شود که شرایط در رهبری‬ ‫سقوط کرد دقیقا با مراقبت در عملکرد و رفتار رهبری نظارت‬ ‫خود را بر بقای شرایط اجرا می کنند منتها نظارت به صورت‬ ‫نظارت اســتصوابی بر عملکــرد رهبری کــه در مقابل هر‬ ‫عملی و هر رفتاری چون وچرا کنند و به مجرد اینکه با یک‬ ‫با این حال ما نظر مقام معظم رهبری را در این زمینه‬ ‫داریم که صراحتا در سال ‪ 1385‬عنوان شده است‪ .‬ایشان‬ ‫در خطبه های نماز عید فطر همان سال و در تبیین اهمیت‬ ‫انتخابات شــورای نگهبان گفتنــد‪« :‬کار مهم خبرگان در‬ ‫درجه اول‪ ،‬همین انتخاب اســت و در درجه دوم‪ ،‬نظارت‬ ‫بر وضع رهبر موجــود و حاضر‪ ،‬که متوجه باشــند و ببینند‬ ‫ایا صالحیت ها در او باقی اســت؟ ایا علــم او‪ ،‬تقوای او‪،‬‬ ‫مدیریت او‪ ،‬تدبیر او‪ ،‬خلوص او و صدق او باقی است؛ یا‬ ‫از حد نصاب پایین افتاده است؟ باید نظارت داشته باشند‪.‬‬ ‫این کا ِر مهم مجلس خبرگان است‪ .‬هیچ دستگاه دیگری‬ ‫در کشور وجود ندارد که بتواند این کا ِر مهم را انجام بدهد‬ ‫و قانون به ان‪ ،‬چنین اجازه ای را داده باشد و چنین تکلیفی‬ ‫را کرده باشــد‪ .‬بنابراین‪ ،‬انتخابات مجلس خبرگان بسیار‬ ‫حساس است‪ ».‬با این تفاســیر چگونه می توان دو نقطه‬ ‫مقابل را به هــم جمع کرد؟ به این معنا کــه رهبری نظارت‬ ‫را در امر صالحیت های رهبری جایز دانســته اما برخی از‬ ‫فقیهان برجسته ایران ان را قبول ندارند‪ .‬شاید بتوان پاسخ‬ ‫را از میان اظهــارات ایت الله خاتمی پیــدا کرد‪ .‬جایی که‬ ‫می گوید‪ « :‬خبرگان رهبــری دو وظیفه دارند‪ :‬اول‪ :‬نصب‬ ‫رهبر به هنــگام ضرورت که امیدواریــم این ضرورت حاال‬ ‫حاالها و در زمان ما پیش نیاید و دوم‪ :‬مساله مراقبت بر بقاء‬ ‫شرایط رهبر‪ .‬فقط این دو وظیفه به عهده خبرگان رهبری‬ ‫است‪ .‬بعضی ها از دل مراقبت‪ ،‬نظارت را بیرون می اورند‪».‬‬ ‫و تاکید دارد‪« :‬در اصول مربوط به خبــرگان رهبری حتی‬ ‫یک کلمه «نظارت بر رهبری» هم وجــود ندارد‪ ،‬اما مقام‬ ‫معظم رهبری این نظارت را با اغوش باز پذیرفتند‪».‬‬ ‫اولین فردی که به‬ ‫اظهارات هاشمی واکنش‬ ‫نشان داد رئیس دستگاه‬ ‫قضایی کشور بود که گفت‬ ‫نظارت بر رهبری در قانون‬ ‫اساسی وجود ندارد‬ ‫ایت الله مومن می گوید‪« :‬بعد‬ ‫از تعیین رهبری هم خبرگان باید‬ ‫نسبت به اعمال رهبری نظارت‬ ‫داشته باشند چراکه اساس کار‬ ‫نظام اسالمی ما به وجود‬ ‫رهبر معظم انقالب وابسته است‪».‬‬ ‫پاسخ ایت اهلل علم الهدی به مطهری‬ ‫پارلمان‬ ‫دو تفسیر از نظارت‬ ‫قانون اساسی درباره مجلس خبرگان چه می گوید؟‬ ‫حجت االسالم محمدتقی رهبر‬ ‫‪2‬‬ ‫امام جمعه موقت اصفهان‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫سیاست‬ ‫اخیر مواضعی درباره جایگاه مجلس خبرگان رهبری و‬ ‫وظایف ان مطرح ش د و اقای هاشمی اعالم کرد «خبرگان‬ ‫بر نهادهای زیرنظــر رهبری نظارت می کننــد و به رهبری‬ ‫گزارش می دهند‪ ».‬در مقابل رئیس قوه قضائیه نیز مطرح‬ ‫کرد «نظارت مجلس خبرگان بر رهبری مانند این است که‬ ‫بگوییم افراد در مقام تقلید از مراجع‪ ،‬بر وی نظارت دارند!‬ ‫که بطالن سخن روشن است چون وظیفه مقلد تشخیص‬ ‫ویژگی ها و صفات مرجعیت اســت‪ .‬خالصه انکه انچه در‬ ‫قانون اساسی امده است «تشــخیص» صفاتی خاص یا‬ ‫فقدان ان در رهبری اســت و تشخیص‪ ،‬تالزمی با نظارت‬ ‫ندارد‪ ».‬برای بررســی این موضوع باید بــه اصول ‪،107‬‬ ‫‪ 110، 109، 108‬و ‪ 111‬قانون اساسی جمهوری اسالمی‬ ‫ایران مراجعه کرد‪.‬‬ ‫اصل ‪ 107‬قانون اساســی تصریح دارد که «پس‏ از‬ ‫مرجع عالیقدر تقلید و رهبر کبیر انقالب‏ جهانی‏ اســام‏ و‬ ‫ف‬ ‫ی ک ‏ه از طر ‏‬ ‫ن اما ‏م خمین ‏‬ ‫ی اسالمی ایرا ‏‬ ‫بنیانگذار جمهور ‏‬ ‫ی شناخت ‏ه و پذیرفت ‏ه‬ ‫ت و رهبر ‏‬ ‫ت قاطع مرد ‏م ب ‏ه مرجعی ‏‬ ‫اکثری ‏‬ ‫شــدند‪ ،‬تعیین‏ رهبر به‏عهده‏ خبرگان‏ منتخب‏ مردم‏ است‏‪.‬‬ ‫خبرگان‏ رهبری‏ درباره‏ همه‏ فقهای واجد شرایط مذکور در‬ ‫اصول‏ پنجم‏ و یکصد و نهم‏ بررســی‏ و مشــورت‏ می‏کنند‪،‬‬ ‫هر گاه‏ یکی‏ از انان‏ را اعلم‏ به‏ احــکام‏ و موضوعات‏ فقهی‏‬ ‫یا مســائل‏ سیاســی‏ و اجتماعی‏ یا دارای‏ مقبولیت‏ عامه‏ یا‬ ‫واجد برجســتگی‏ خاص‏ در یکی‏ از صفات‏ مذکور در اصل‏‬ ‫یکصد ونهم‏ تشــخیص‏ دهند او را به‏ رهبری‏ انتخاب‏ کرده‬ ‫و در غیر این‏ صورت‏ یکی‏ از انان‏ را به عنوان‏ رهبر انتخاب‏‬ ‫و معرفی‏ کننــد‪ .‬رهبر منتخب‏ خبرگان‏‪ ،‬والیــت‏ امر و همه‏‬ ‫مسئولیت‏های‏ ناشی‏ از ان‏ را برعهده‏ خواهد داشت‏‪ .‬رهبر‬ ‫ی است‏‪».‬‬ ‫در برابر قوانین‏ با سایر افراد کشور مساو ‏‬ ‫اصل ‪ 109‬به شرایط و صفات‏ رهبر یعنی «صالحیت‏‬ ‫علمی الزم‏ برای‏ افتاء در ابواب‏ مختلف‏ فقه‏»‪« ،‬عدالت‏ و‬ ‫تقوای‏ الزم‏ برای‏ رهبری‏ امت‏ اســام»‪« ،‬بینش‏ صحیح‏‬ ‫سیاسی‏ و اجتماعی‏‪ ،‬تدبیر‪ ،‬شــجاعت‏‪ ،‬مدیریت‏ و قدرت‏‬ ‫کافی‏ برای‏ رهبری» اشــاره دارد و اصل ‪ 110‬نیز وظایف‏ و‬ ‫اختیارات‏ رهبری را بر می شمرد‪.‬‬ ‫همچنین براساس اصل ‪ ،111‬هر گاه‏ رهبر از انجام‏‬ ‫وظایف‏ قانونی‏ خود ناتوان‏ شــود یا فاقد یکی‏ از شــرایط‬ ‫مذکور در اصول‏ پنجم‏ و یکصدونهم‏ شــود‪ ،‬یا معلوم‏ شود‬ ‫از اغاز فاقد بعضی‏ از شرایط بوده‏ است‏‪ ،‬از مقام‏ خود برکنار‬ ‫خواهد شــد‪ .‬در صورت‏ فوت‏ یا کناره‏گیری‏ یا عزل‏ رهبر‪،‬‬ ‫خبرگان‏ موظفند در اسر ع‏ وقت‏ نســبت‏ به‏ تعیین‏ و معرفی‏‬ ‫رهبر جدید اقدام کنند‪.‬‬ ‫بنابر اصول یادشده رهبری نظام جمهوری اسالمی‬ ‫ایــران و والیت فقیــه عالی ترین رتبــه و جایــگاه در نظام‬ ‫جمهوری اســامی ایران اســت و پس از جایگاه رهبری‪،‬‬ ‫قوای سه گانه مجریه‪ ،‬مقننه و قضائیه‪ ،‬نهادهای نیروهای‬ ‫مسلح و سایر ارکان حکومت قرار دارند که فصل الخطاب‬ ‫انها نظر رهبری است‪.‬‬ ‫جایگاه رهبری و والیت فقیه بعــد از پیروزی انقالب‬ ‫اسالمی در ‪ 22‬بهمن ‪ 57‬بر محور حضرت امام خمینی (ره)‬ ‫شکل گرفت که این نهضت را پی نهادند و بعد از انکه معمار‬ ‫و بنیانگذار کبیر انقالب دعوت حــق را لبیک گفتند علما‪،‬‬ ‫فقها‪ ،‬دانشــمندان و خبرگان ملت جمع شــدند و حضرت‬ ‫ایت الله خامنه ای را برگزیدند‪ .‬بحمدالله نیز تا امروز همه‬ ‫کارهای کشور به خوبی پیش رفته و همه نهادهای ذی ربط‬ ‫به جایگاه والیت فقیه حرمت می نهند و این اصل مترقی و‬ ‫عالی نظام جمهوری اسالمی را ارحج می دانند‪.‬‬ ‫همانطور که یاد شــد قانون اساســی حدود وظایف‬ ‫رهبری را مشخص کرده اســت و اعضای مجلس خبرگان‬ ‫رهبــری در همین رابطه وظایفــی دارند چــون انها فقها‪،‬‬ ‫دانشــمندان‪ ،‬حوزوی هــا و حتی کســانی هســتند که در‬ ‫مرحله ای از اجتهــاد قرار دارند و توســط مــردم انتخاب‬ ‫شــده اند تا دربــاره تعیین رهبــری تصمیــم بگیرند و پس‬ ‫از ان اگر الزم شــود بر عملکــرد رهبری نظــارت کنند‪ .‬به‬ ‫عبارت دیگر نظــارت بر عملکــرد رهبــری از ناحیه مردم‬ ‫به واســطه منتخبان مــردم انجام می شــود‪ .‬کمــا اینکه‬ ‫مقام معظم رهبــری در خطبــه دوم نماز عید ســعید فطر‬ ‫سال ‪ 85‬فرمودند «کار مهم خبرگان در درجه اول‪ ،‬همین‬ ‫انتخاب رهبر اســت و در درجه دوم‪ ،‬نظارت بر وضع رهبر‬ ‫موجود و حاضر‪ ،‬که متوجه باشــند و ببینند ایا صالحیت ها‬ ‫در او باقى است؟ ایا علم او‪ ،‬تقواى او‪ ،‬مدیریت او‪ ،‬تدبیر‬ ‫او‪ ،‬خلوص او و صدق او باقى است؛ یا از حد نصاب پایین‬ ‫افتاده اســت؟ باید نظارت داشــته باشــند‪ .‬این کا ِر مهم‬ ‫مجلس خبرگان است‪ .‬هیچ دستگاه دیگرى در کشور وجود‬ ‫ندارد که بتواند این کا ِر مهم را انجام بدهد و قانون به ان‪،‬‬ ‫چنین اجازه اى را داده باشد و چنین تکلیفى را کرده باشد‪.‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬انتخابات مجلس خبرگان بسیار حساس است‪».‬‬ ‫بنابراین وظیفه خبرگان رهبری در قانون اساسی مشخص‬ ‫است که چه کار می خواهند کنند‪».‬‬ ‫ولی فقیه به حکم مبانی اســامی صاحب همه گونه‬ ‫اختیارات در نظام جمهوری اسالمی ایران است اما اینجا‬ ‫هم باز مولفه مردم ســاالری هم دیده شــده است یعنی در‬ ‫حقیقت خبرگان به عنوان منتخبان ملــت رهبری را تعیین‬ ‫و تایید می کنند‪ .‬بنابراین بین ملت و خبرگان و رهبری یک‬ ‫ارتباط منسجمی وجود دارد‪ ،‬ملت خبرگان را و خبرگان هم‬ ‫اگر الزم شد رهبری را بر می گزینند‪ .‬در هر حالتی مجلس‬ ‫خبرگان عالی ترین جایــگاه در نظام مردم ســاالری دینی‬ ‫است که به واسطه رایی که از مردم گرفته وظیفه انتخاب‬ ‫رهبری را به عهــده دارد و ناظر بر عملکــرد رهبری و نهاد‬ ‫رهبری اســت‪.‬معتقدم این بهترین شــیوه ای است که در‬ ‫دنیا مشــابه ان وجود ندارد چون مبنای اسالمی‪ ،‬حقوقی‬ ‫و مردم ساالری را پشــت ســر خود دارد‪ .‬بنابراین انتخاب‬ ‫خبرگان یک امر مهم است چون انها به عنوان کارشناس‪،‬‬ ‫زمان شناس‪ ،‬سیاست شناس و اسالم شناس باید تشخیص‬ ‫بدهند چه کسی می تواند ولی امر و رهبر باشد و در حقیقت‬ ‫یک شــورای عالی فقهی و علمی نظارت بر امر حکومت و‬ ‫کشور هستند‪.‬‬ ‫اما درباره اینکه نظارت خبــرگان رهبری بر نهادهای‬ ‫زیرنظر رهبری به چه صورت است و چه ضرورتی دارد؟ باید‬ ‫ی نهاد خبرگان رهبری می خواهد‬ ‫یاداور شوم که باالخره وقت ‬ ‫حیثیت و شان و مقام رهبری حفظ و مصون بماند‪ ،‬اگر در‬ ‫زیرمجموعه رهبری هم تذکری الزم دید‪ ،‬از باب اینکه این‬ ‫نهاد همچنان باید سالم و بی پیرایه در خدمت اسالم‪ ،‬کشور‬ ‫و ملت باشد‪ ،‬می تواند تذکر خود را به شخص رهبری منتقل‬ ‫کند‪ .‬در مجموع وظیفه نخســت مجلس خبــرگان تعیین‬ ‫رهبری اســت‪ ،‬نظارت بر عملکرد رهبــری وظیفه دوم ان‬ ‫است‪ .‬طبیعتا وقتی نظارت بر عملکرد رهبری وجود داشته‬ ‫باشد این مســاله نظارت شــامل نهادهای زیرنظر رهبری‬ ‫هم می شــود‪ .‬یعنی منطق این طور ایجاب می کند‪ ،‬حاال‬ ‫شاید در قانون به طور صریح چنین مساله ای نیامده باشد‬ ‫ی منطق این را می گوید که وقتی خبرگان ناظر بر رهبری‬ ‫ول ‬ ‫هســتند‪ ،‬طبیعتا ناظر بر تشــکیالت زیر نظــر رهبری هم‬ ‫هستند و اگر نیاز بدانند برای سالمت ماندن جایگاه رهبری‬ ‫تذکرات الزم را به رهبری منتقل می کنند‪.‬‬ ‫اینکه گفته شــده «تشــخیص رهبــری‪ ،‬تالزمی با‬ ‫نظارت ندارد» باید بگویم تشخیص برای انتخاب است‪،‬‬ ‫به عبارت بهتر از نظر علمی‪ ،‬سیاســی‪ ،‬جهان شناســی و‬ ‫ســابقه امور مختلف حتی نســبت به امــور مالی مصداق‬ ‫رهبری را تشخیص می دهند اما بعد از تشخیص مصداق‪،‬‬ ‫نظارت پشت سر ان اســت چون اگر مصداق را تشخیص‬ ‫دهند و انتخاب رهبری براســاس ان انجام شــود ســپس‬ ‫ منطق حکــم می کند که برای حفظ ســامت نهاد رهبری‬ ‫همکاری‪ ،‬همفکری‪ ،‬صیانت و حراســت صورت گیرد ولو‬ ‫اینکه در قانون نیامده باشد‪ .‬نظارت یعنی نگاه کنند و اگر در‬ ‫مجموعه چیزی دید که خدشه به نهاد رهبری وارد می کند‪،‬‬ ‫تذکر دهند وگرنه قصور از نظارت شده است‪.‬‬ ‫‪35‬‬ ‫سیاست‬ ‫پایان عصر ائتالف‬ ‫اگر چه به صراحت گفته نمی شود اما از فحوای اظهار نظرهای دو طرف‬ ‫می توان فهمید که «ائتالف اصالح طلبان و جریان حامی و نزدیک به دولت‬ ‫یازدهم به مشکل برخورده است‪».‬شاید برخی تحلیلگران بر این باور بودند‬ ‫که این جدایی در زمانی دور تر رخ دهد اما حاال در استانه انتخابات مجلس‬ ‫شرایط تازه ای به وجود امده است‪.‬‬ ‫ابر سیاه باالی سر ائتالف‬ ‫دولت و اصالح طلبان‬ ‫عارفوتاجیکهردوازاحتمالجدایی‬ ‫دولتواصالحطلبان میگویند‬ ‫‪1‬‬ ‫اصالح طلبان در استانه انتخابات مجلس با تحوالت‬ ‫تازه ای مواجه شده اند‪ .‬ارایش سیاسی میان انها با تغییراتی‬ ‫مواجه شده و اکنون وزن کشی میان گروه های مختلف از‬ ‫جملهمیانطیفچپوراستاینجناحشکلوصورت بندی‬ ‫سیاســی را در این جریان تغییر داده است‪ .‬ساده بگوییم از‬ ‫قرار فعال زور طیف چپ به راست چربیده و فعال این محمد‬ ‫رضا عارف است که راضی تر از بقیه به نظر می رسد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫داستان یک شورا‬ ‫وقتی ســاز و کاری که اصالح طلبان برای انتخابات‬ ‫مجلس دهــم طراحی کرده بودند با شکســت مواجه شــد‬ ‫و اختالفات بنیاد بــاران و کارگــزاران که البته همراه شــد‬ ‫با مخالفــت خوانی هــای دیگرانی همچــون اعتماد ملی‬ ‫باال گرفــت تصمیم ســازان این جنــاح بر ان شــدند که با‬ ‫تشکیل شــورای عالی سیاســت گذاری تالشــی دوباره را‬ ‫برای همنشــینی نیروهای جناح اغاز کنند‪ .‬نسخه انها این‬ ‫بار این بود که با تشکیل یک شــورای عالی سیاستگذاری‬ ‫که مرکب از چهره های همه طیف های اصالح طلب باشد‬ ‫در مورد فهرست نویســی تصمیم گیری شود‪ .‬دست نوشته‬ ‫یک چهره ارشد این جناح به افراد و احزاب ارسال شد تا این‬ ‫بار یک شورا با ریاست محمدرضا عارف عنان کار را به دست‬ ‫گیرد‪ .‬این تصمیم البته چندان به مذاق کارگزارانی ها خوش‬ ‫نیامد‪.‬مصاحبه هاواظهارنظرهاباردیگراغازشد‪.‬انهااگرچه‬ ‫در سطح نخســت از نقش جدید محمد رضا عارف استقبال‬ ‫می کردند اما در ســطحی دیگــر به او یــاداوری می کردند‬ ‫که نقشــش از این فراتر نخواهد رفت‪ .‬دربــاره محمد رضا‬ ‫عارف نوشــته شــد که او نهایتا می تواند رئیس فراکسیون‬ ‫اصالح طلبان در پارلمان اینده باشــد و این بــار مانند تمام‬ ‫ماه های گذشــته ســخن از حمایت از یک اصولگرا برای‬ ‫ریاســت مجلس به میان امد‪ .‬حتــی در اظهارنظری مهم‬ ‫حســین مرعشــی به یک روزنامه اصالح طلب گفت که در‬ ‫شورای مرکزی اصالح طلبان تصویب شده است که از علی‬ ‫الریجانی حمایت شود‪.‬‬ ‫خبرنگار مثلث مطلع شده است که اگر چه محمد رضا‬ ‫عارف برای ریاست شورای عالی سیاستگذاری تعیین شده‬ ‫بوده اما او حاضر به شرکت در اولین جلسه شورا نشده است‪.‬‬ ‫بر اساس گزارش خبرنگار مثلث اعضای شــورا حتی زمان‬ ‫جلســه را تا ‪ 40‬دقیقه متوقف می کنند تا محمدرضا عارف‬ ‫خود را به جمع انها برساند اما او حاضر به شرکت در این جلسه‬ ‫نمی شود‪ .‬محد رضا عارفخواسته هاییداشتهکهگویایکی‬ ‫از انها انتصاب نمایندگان بوده اســت‪ .‬بر همین اساس که‬ ‫بالفاصلهبعدازاینجلسهسید حسنرسولی‪،‬جعفرتوفیقی‪،‬‬ ‫ی به عنوان‬ ‫صادق بنــاب‪ ،‬الهه کوالیی و ســید مهدی نادم ‬ ‫نمایندگان او در این شورا معرفی شدند‪ .‬بعد از این ماجرا بوده‬ ‫است که او در جلسات به عنوان رئیس شرکت می کند‪ .‬این‬ ‫اما تنها تحول انتخاباتی در این مورد نیست‪ .‬هفته گذشته‬ ‫سایت مثلث انالین نوشت‪ :‬هاشمی رفسنجانی در جلسه ای‬ ‫به اعضای حزب کارگــزاران در ایــن مــورد تذکراتی داده‬ ‫است‪ .‬براســاس این گزارش گویا اعضای حزب کارگزاران‬ ‫به هاشمی رفسنجانی دالیلی را برای مخالفتشان با ایفای‬ ‫نقش سطح باال توســط محمد رضا عارف ارائه کرده اند که‬ ‫گویا در این جلسه در نهایت هاشمی رفسنجانی گفته است‬ ‫که باید روی سرلیستی عارف در تهران و ریاست مجلس او‬ ‫به تفاهم برسیم‪.‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫حــاال بــا ایــن تحــول انتخاباتــی می تــوان گفت‬ ‫کارگزارانی ها نتوانسته اند در وزن کشی مقابل بنیادبارانی ها‬ ‫موفق باشــند‪ .‬این شــرایط البتــه در فاصله ســه مانده به‬ ‫انتخابات حاکم شــده و ممکن اســت در روزهای پیش رو‬ ‫تکنوکرات هــای اصالح طلــب بــا طرحی دیگر بــار دیگر‬ ‫محمدرضا عارف را به حاشیه برانند‪.‬‬ ‫ماجرای یک لیست‬ ‫تازه ترین خبر در مورد لیست انتخاباتی اصالح طلبان‬ ‫ایــن اســت کــه بر اســاس دســتور العمل شــورای عالی‬ ‫سیاستگذاری اصالح طلبان قرار بوده است که طیف های‬ ‫مختلف لیست پیشنهادی خود را به محمد رضا عارف ارائه‬ ‫دهند‪ .‬این خبر را حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران‬ ‫اعالم کرده است‪ .‬او گفته که این لیســت به هیات رئیسه‬ ‫خواهد رفت تا در مورد ان رایزنی شود‪ .‬این خبر اما با واکنش‬ ‫محسن رهامی مواجه شد‪ .‬او گفت‪« :‬چنین خبری صحت‬ ‫ندارد چرا که هنوز افرادی که از سوی مراجع ذی صالح تائید‬ ‫صالحیت می شوند‪ ،‬مشخص نیستند‪».‬‬ ‫رهامی کهعضوشورایعالیسیاست گذاریانتخاباتی‬ ‫اصالح طلبان اســت گفته ‪« :‬در جلسات این شورا به اعضا‬ ‫تاکید شــد تا از افــرادی که فکــر می کنند حضورشــان در‬ ‫انتخابات مجلس یا خبرگان رهبری موثر است‪ ،‬درخواست‬ ‫کنند تــا در این دو انتخابــات ثبت نام کننــد‪ .‬اصال تاکنون‬ ‫بحث اسامی برای لیست های انتخاباتی مطرح نشده است‬ ‫چرا که تمامی اعضا معتقدند که نباید در بحث لیست های‬ ‫شهرستان ها از سوی تهران دخالت شود و از طرف دیگر هم‬ ‫هنوز افرادی که امکان تائید صالحیت انها وجود دارد‪ ،‬در‬ ‫تهران مشخص نیست‪ ».‬به گفته وی‪ ،‬چنین خبرهایی در‬ ‫واقع گمانه زنی های رسانه ای بوده که موجب ایجاد شبهاتی‬ ‫در فضای انتخاباتی کشور می شود‪.‬‬ ‫اما در تحولی دیگر در این مورد هفته گذشته مسئوالن‬ ‫میز استان های شورای عالی سیاستگذاری اصالح طلبان‬ ‫معرفی شدند‪.‬‬ ‫براین اساس محمدرضا عارف‪ :‬تهران‪ /‬سیدمحمود‬ ‫میرلوحــی‪ :‬اســتان های همجــوار تهــران شــامل البرز‪،‬‬ ‫ســمنان‪ ،‬قزوین و شهرســتان های تهران ‪ /‬سیدحســین‬ ‫مرعشی‪ :‬منطقه جنوب شرق شامل اســتان های کرمان‪،‬‬ ‫سیستان و بلوچســتان‪ ،‬هرمزگان ‪ /‬فرج کمیجانی‪ :‬منطقه‬ ‫مرکزی ‪ ۱‬شامل استان های مرکزی‪ ،‬قم و زنجان ‪ /‬مرتضی‬ ‫مبلغ‪ :‬منطقه مرکزی ‪ ۲‬شامل اســتان های اصفهان‪ ،‬یزد‪،‬‬ ‫ل و بختیاری ‪ /‬محســن ترکاشــوند‪ :‬منطقه غرب‬ ‫چهارمحا ‬ ‫شامل استان های همدان‪ ،‬کرمانشــا ه و کردستان و ایالم‬ ‫‪ /‬رســول منتجب نیا‪ :‬منطقه جنوب غربی شــامل اســتان‬ ‫خوزستان و لرستان ‪ /‬محمدجواد حق شناس‪ :‬منطقه جنوب‬ ‫مرکزی شامل اســتان های فارس‪ ،‬بوشــهر و کهکیلویه و‬ ‫بویراحمد ‪ /‬علی صوفی‪ :‬منطقه شــمال شامل استان های‬ ‫گیالن‪ ،‬مازندران و گلســتان ‪ /‬احمد صادق بناب‪ :‬منطقه‬ ‫شمال غرب شامل اســتان های اذربایجان غربی‪ ،‬شرقی و‬ ‫اردبیل ‪/‬حسن رسولی‪ :‬منطقه شــمال شرقی شامل استان‬ ‫خراســان رضوی و خراســان شــمالی و خراســان جنوبی‬ ‫مسئولیت خود را بر عهده گرفته اند‪.‬‬ ‫پایان پروژه ائتالف‬ ‫استکههمان گونهکه در انتخابات‪ 92‬با وحدت وهمگرایی‬ ‫موجب پیروزی اقای روحانی شدیم در انتخابات مجلس هم‬ ‫بهتر است با ارائه یک لیست واحد زمینه ساز پیروزی تفکر‬ ‫اصالح طلبی و اعتدالگرایی شــویم و تدبیــر حکم می کند‬ ‫دوستان جریان اعتدال راه خود را از اصالح طلبان جدا نکنند‬ ‫تا ان شــاءالله در انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 96‬هم با‬ ‫مشکالتیروبهرونشویم‪».‬حاالدراظهارنظریجدیدوالبته‬ ‫پر اهمیت گفته است‪« :‬اصالح طلبان برای انتخابات پیش‬ ‫روی مجلس ابتدا بحث ائتالف از دو جریان را پیش کشیدند‬ ‫تا ‪ 30‬نماینده مشــترک به عنوان حلقه وصل بین دو جریان‬ ‫وجود داشته باشد‪ .‬ما دســت همکاری به سوی رقیب بلند‬ ‫کردیم اما جوابی نگرفتیم‪ .‬به همین دلیل اعالم می کنیم‬ ‫لیستانتخاباتیاصالح طلبانکامالاصالح طلبانهاست‪».‬‬ ‫در سطح نخســت تحلیل از این اظهارات محمد رضا‬ ‫عــارف می توان گفــت او به عنــوان رئیس شــورای عالی‬ ‫سیاســتگذاری اصالح طلبان اعالم کرده اســت که دیگر‬ ‫بنایی برای ائتالف وجود ندارد و اصالح طلبان مســتقل از‬ ‫حامیان دولت وارد انتخابات خواهند شد‪ .‬او در واقع اعالم‬ ‫کرده اســت که حامیان دولت تمایلی بــرای ائتالف با انها‬ ‫نداشته است‪ .‬چه اینکه حزب اعتدال و توسعه که بدنه حزبی‬ ‫حسن روحانی است بعد از شــرکت در اولین جلسه شورای‬ ‫عالی سیاستگذاری اصالح طلبان از ادامه حضور در میان‬ ‫انان خودداری کرده است‪ .‬حتی با اینکه براساس اطالعات‬ ‫خبرنگار هفته نامه مثلث درخواســت برای حضــور انها در‬ ‫جلسات شورای عالی سیاســتگذاری از سوی رئیس دولت‬ ‫اصالحات با ارسال دست نوشته بوده است‪ .‬انچه رخ داده‬ ‫البته خالف خواست طیف راست اصالح طلبان بوده است‪.‬‬ ‫کارگزارانی ها که نماینده اکبر هاشمی رفسنجانی در جریان‬ ‫اصالحات هستند تا همین اواخر تالش فراوانی داشتند تا‬ ‫فهرست نهایی به صورت ترکیبی از اصالح طلبان و حامیان‬ ‫دولت باشــد‪ .‬البته در این مورد تصمیم ســازانی همچون‬ ‫ســعید حجاریان نیز بارها در این مورد سخن گفته بودند اما‬ ‫حاال هر چه هست حامیان دولت راه خود را از اصالح طلبان‬ ‫جدا کرده اند و شــاید به همین دلیل است که اکبر هاشمی‬ ‫رفسنجانی به بدنه حزبی خود در جناح اصالح طلب دستور‬ ‫داده است که حمایت از عارف را با وجود همه اختالفاتشان‬ ‫در دستورکار قرار داده و حتی در مورد ریاست مجلس او نیز‬ ‫امادگی داشته باشند‪.‬‬ ‫عبور از روحانی‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫درمیانخبر هایمربوطبهاصالح طلبانیکمصاحبه‬ ‫هفتهگذشتهبازتاب هایفراوانیداشت‪.‬محمد رضاتاجیک‬ ‫کهمشاوررئیسدولتاصالحاتاستحرف هایمهمی زده‬ ‫که نشانه هایی از اختالفات اصالح طلبان و حامیان دولت را‬ ‫نمایان کرده است‪ .‬او البته از شکاف های حامیان روحانی‬ ‫و برنامه های انها برای عبور از رئیس جمهور مستقر سخن‬ ‫به میان اورده اســت‪ .‬محمد رضا تاجیک گفته است‪« :‬به‬ ‫سیاست‬ ‫اما محمــد رضــا عــارف هفتــه گذشــته اظهارنظر‬ ‫مهم دیگری هم داشــته که از چشم رســانه ها پنهان مانده‬ ‫است‪ .‬او از پایان نسخه ائتالف خبر داده است‪ .‬گویا دیگر‬ ‫این مساله در دســتورکار اصالح طلبانی که برای ائتالف با‬ ‫حامیان دولت و یا بخشی از اصولگرایان تالش می کردند‪،‬‬ ‫نیست‪.‬یاحداقلمحمدرضاعارفدیگرتمایلیبهاینماجرا‬ ‫ند ارد‪ .‬عارف که چندی پیش در هشداری به حامیان دولت‬ ‫گفته بود‪« :‬توصیه ما به دوستانمان در جریان اعتدال این‬ ‫ما در اتاق فکر اصالح طلبی درباره‬ ‫دوران پس از حسن روحانی اندیشه‬ ‫کرده ایم و یکی از دغدغه های بزرگان‬ ‫جریان اصالح طلبی همین مساله است‬ ‫دوســتان اعتدال گرا توصیه می کنم برای شــکل دادن به‬ ‫بازی دیگر و طرحی «دگر» تالش نکنند‪ .‬بدون شک هیچ‬ ‫تضمینی برای بقا و دوام انها در اینده سیاسی ایران در صورت‬ ‫جدا شدن از جریان اصالحات وجود ندارد‪.‬‬ ‫من معتقدم اقای روحانی عاقالنه و هوشمندانه حرکت‬ ‫کرده اســت‪ .‬اقای روحانی تالش می کند نسبت به اجماع‬ ‫جریان اصالحات در حمایت از خود خدشه وارد نکند و بازی‬ ‫«دگری» درنیندازد‪ .‬با این وجود مشکل اصلی اقای روحانی‬ ‫نیســت و بلکه افرادی هســتند که در تیم و دولت ایشــان‬ ‫قرار دارند و تالش می کنند صدای متفاوتی داشــته باشند‬ ‫و در اجماع حول محور اقای روحانی انشــقاق ایجاد کنند‪.‬‬ ‫این عده به تازگی مطالب جدیــدی را در محافل خصوصی‬ ‫عنوان می کنند که به گوش ما نیز رسیده و ما از ان بی اطالع‬ ‫نیستیم‪ .‬من از این مساله هراس دارم که همین افراد پروژه‬ ‫«عبور از روحانی» را از درون دولت اغاز کنند و برای رسیدن‬ ‫به منفعت و قدرت از گفتمان اعتدال عدول کنند‪».‬‬ ‫اوالبتهبهجریاناعتدالوخاستگاهوسرمایهاجتماعی‬ ‫انها حمله کرده و گفته است‪« :‬اعتدال گرایان یک جمعیت‬ ‫خاص هستند که از همگرایی درونی نیز برخوردار نیستند‪ .‬به‬ ‫نظر من جریان اعتدال گرایــی دارای «گرانیگاه» و پایگاه‬ ‫اجتماعی نیست‪».‬‬ ‫اما محمد رضا تاجیک در بخش دیگری از اظهاراتش‬ ‫از انچــه در اتاق فکر اصالح طلبان می گذرد نیز ســخن به‬ ‫میان اورده است‪ .‬او گفته‪ «:‬هدف جریان اصالحات نباید‬ ‫صرفا تسخیر مجلس باشــد‪ .‬ما باید از هم اکنون به فردای‬ ‫پس از تســخیر مجلس بیندیشــیم‪ .‬عملکــرد نمایندگان‬ ‫اصالح طلب پس از ورود به مجلس دهم در ‪ ۱۴‬ماهی که تا‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده بسیار بااهمیت است‪.‬‬ ‫نکته دیگر اینکه نمایندگان اصالح طلب مجلس می توانند‬ ‫در طول این ‪ ۱۴‬ماه نمایش کارامدی از خود نشان بدهند‪.‬‬ ‫این مســاله که نمایندگان اصالح طلــب در مجلس اینده‬ ‫دری را بگشــایند یا اینکه دری را ببندند دارای اهمیت است‬ ‫و در سرنوشــت اینده جریان اصالح طلب تاثیرگذار است‪.‬‬ ‫اگر اصالح طلبان اکثریت مجلس و ریاســت مجلس را در‬ ‫اختیار داشته باشند اما موفق نشوند دری را بگشایند با چالش‬ ‫بزرگ تری در اینده مواجه خواهند شــد‪ .‬در نتیجه عملکرد‬ ‫اصالح طلباندرمجلسازتسخیرمجلسبسیاربااهمیت تر‬ ‫اســت‪ .‬حرکت اصلی و جدی اصالح طلبان باید از فردای‬ ‫تشکیل مجلس اغاز شود‪ .‬عملکرد نمایندگان اصالح طلب‬ ‫در مجلس دهم بیانگر این مساله خواهد بود که در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری اینده ایا قرار اســت از یک رئیس جمهور‬ ‫اصالح طلب حمایت کنند یا اینکه دوباره پشــت ســر اقای‬ ‫روحانی اجماع خواهند کرد‪ .‬مــا در اتاق فکر اصالح طلبی‬ ‫درباره دوران پس از حسن روحانی اندیشه کرده ایم و یکی‬ ‫از دغدغه های بزرگان جریان اصالح طلبی همین مســاله‬ ‫است‪ .‬البته وضعیت به این شکل نیســت که تمام دغدغه‬ ‫جریان اصالحات به دوران پس از روحانی معطوف باشــد‬ ‫بلکه در شــرایط کنونی اصالح طلبان دغدغه دیگری دارند‬ ‫که بیشتر به انتخابات مجلس و برخی سیاست ها در عرصه‬ ‫داخلی و بین المللی مربوط می شود‪ ».‬به یک معنا اوخواسته‬ ‫با این اظهارات اعالم کند که اصالح طلبان به انتخابات ‪96‬‬ ‫فکرمی کنند؛بهگزینه ایکهممکناستانهامقابلروحانی‬ ‫قرار دهند‪ .‬این مســاله را وقتی در کنار سخنان محمد رضا‬ ‫عارف قرار می دهیم که گفته اعتدالگرایان حاضر به ائتالف‬ ‫با انها در انتخابات مجلس نشده اند به این تحلیل می رسیم‬ ‫که انها از هم اکنون به روزهــای جدایی فکر می کنند‪ .‬یک‬ ‫خواســت دو طرفه که هم از درون دولــت تمایالتی برای‬ ‫دنبال شــدنش الاقل در مجلس دهم دیده شده و هم یک‬ ‫اشــتیاق محتاطانه که از بخش هایی از جریان اصالحات‬ ‫قابل مشاهده است‪ .‬اصالح طلبان و اعتدالگرایان عبور از‬ ‫یکدیگر را اغاز کرده اند‪.‬‬ ‫‪37‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫ائتالف بین اصول گرایان و اصالح طلبان‬ ‫خیالی است‬ ‫گفت وگوی مثلث با حسن رسولی‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫از روز شنبه ‪ 28‬اذرماه ثبت نام نامزدهای دهمین‬ ‫دوره انتخابــات مجلس شــورای اســامی اغاز‬ ‫شــد‪ ،‬اصالح طلبان از مدتی پیش شورای عالی‬ ‫سیاســتگذاری را تشــکیل دادند تا در قالب این‬ ‫مکانیــزم تحــرکات انتخاباتــی خود را ســامان‬ ‫بخشــند‪ .‬بــا ایــن مقدمــه بفرماییــد اخریــن‬ ‫جمع بندی ها در اردوگاه اصالحات چیست؟‬ ‫هر چقدر به ساعات اغاز برنامه زمان بندی انتخابات‬ ‫مجلس دهم اغاز می شــویم بر حجم و گستردگی فعالیت‬ ‫جریان های سیاسی افزوده می شــود و جریان اصالحات‬ ‫برای ورود موثر به انتخابات مجلــس دهم از مدت ها قبل‬ ‫ســازماندهی و برنامه ریزی الزم را در دســتورکار قرار داده‬ ‫اســت‪ .‬به عنوان عضــوی از این مجموعه برداشــتم این‬ ‫است که مرحله برنامه ریزی و ســازماندهی اصالح طلبان‬ ‫برای انتخابــات پیــش رو مراحــل پایانی خود را ســپری‬ ‫می کند و همزمان بــا ‪ 28‬اذر روز ثبت نــام نامزدها مراحل‬ ‫بعدی اقدامات الزم را اغاز خواهیم کرد که به طور طبیعی‬ ‫اولین ان شناســایی نامزدهای واجد شرایط توسط مجامع‬ ‫اصالح طلبــان و حامیان دولــت در حوزه هــای انتخابیه‬ ‫اســت‪ .‬ســایر مراحل برنامه هــای انتخاباتی متناســب با‬ ‫جدول زمان بندی اجرای پروژه انتخابــات متناوبا مطرح و‬ ‫مورد تصمیم گیری قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫رایزنــی اصالح طلبان با شــورای نگهبان به کجا‬ ‫رسیده است؟‬ ‫زمینه سازی الزم برای کمک به برگزاری انتخاباتی‬ ‫با شور و نشــاط سیاســی باال که متضمن تحقق مشارکت‬ ‫حداکثری باشد یکی از اهداف و ماموریت های شورای عالی‬ ‫سیاستگذاری اصالح طلبان است‪ .‬رایزنی نه فقط با شورای‬ ‫نگهبان‪ ،‬هیات مرکزی نظارت و هیات های نظارت استانی‬ ‫و حوزه های انتخابیــه‪ ،‬بلکه با مقامــات اجرایی انتخابات‬ ‫‪2‬‬ ‫حسن رسولی می گوید اساسا جریان اصالحات‬ ‫بنا نداشته و ندارد که درباره ثبت نام نامزدها به صورت‬ ‫متمرکــز و خط دهــی از مرکز عمــل کند بلکــه منتظر‬ ‫می ماند چه کسانی ثبت نام می کنند و توسط شورای‬ ‫نگهبان تایید صالحیت می شــوند بعد مجامع محلی‬ ‫از میان نامزدهای تایید صالحیت شــده ان کســی را‬ ‫که رای اور تر است شناسایی می کنند تا مورد حمایت‬ ‫قرار گیرد‪ .‬عضو هیات مدیره بنیاد بــاران و بنیاد امید‬ ‫ایرانیان تاکید می کنــد‪« :‬ورود اصالح طلبان از حوزه‬ ‫انتخابیه تهران به انتخابــات مجلس دهم با جدیت‪،‬‬ ‫نظم و برنامه دقیق تری نســبت به انتخابات شــوراها‬ ‫مواجه خواهد بود‪».‬‬ ‫شامل وزی ر کشور‪ ،‬رئیس ستاد انتخابات کشور‪ ،‬هیات های‬ ‫اجرایی‪ ،‬مقامات اســتانی‪ ،‬فرمانداران‪ ،‬بخشــداران و نیز‬ ‫هیات های بازرســی برگزیده شــده توســط وزیر کشور در‬ ‫جریان اســت‪ .‬عالوه بــر مجریان و ناظران مســتقیم امر‬ ‫انتخابات‪ ،‬برقراری ارتباط و انجام هماهنگی با سایر نهادها‬ ‫و ســازمان ها و مراکزی که به صورت غیر مســتقیم در امر‬ ‫انتخابات موثر هســتند نیز در دســتورکار اســت‪ .‬مقامات‬ ‫محترم قضایی در مرکز و استان ها‪ ،‬مقامات مراجع چهارگانه‬ ‫مســئول اظهارنظر دربــاره نامزدهــای انتخابات مجلس‬ ‫شورای اســامی‪ ،‬نهادهای تبلیغاتی و رســانه ای کشور‬ ‫و همچنین برقــراری ارتباط و رایزنی با احــزاب و جریانات‬ ‫سیاسی‪ ،‬اعم از زیربخش های فعال در حوزه اصالح طلبی‬ ‫و جریان اصولگرا دامنــه رایزنی های مورد نیاز برای کمک‬ ‫به اماده سازی بهتر بستر عمومی برای برگزاری انتخابات‬ ‫از طریق کارگروه رایزنی شــورای عالی سیاســتگذاری در‬ ‫مرکز‪ ،‬شورای اصالحات استان ها و مجامع اصالح طلبان‬ ‫و حامیان دولت در حوزه های انتخابیه در دستورکار قراردارد‬ ‫و شروع شده است و به طور طبیعی با اغاز ثبت نام نامزدها بر‬ ‫دامنه این فعالیت ها افزوده خواهد شد‪ .‬در راستای هدفی‬ ‫که اصالح طلبان به دنبــال ان هســتند از طریق حضور و‬ ‫تشــویق دیگران به مشــارکت هر چه بیشــتر در انتخابات‬ ‫زمینه برگزاری یک انتخابات در طراز جمهوری اسالمی با‬ ‫مشارکت باال را فراهم کنند که از این طریق اسباب تشکیل‬ ‫مجلس کارامد به گونه ای که زیبنده عنوان معروف مجلس‬ ‫در راس امور اســت باشــد و نیز نمایندگان محترم مردم از‬ ‫بین خیل عظیمی از داوطلبان به نحوی برگزیده شــوند که‬ ‫بتوان گفت نمایندگان مجلس عصاره فضا یل ملت هستند‪.‬‬ ‫این اقدامات در جریان اســت و همان طور که گفتم ب ا اغاز‬ ‫ثبت نام بر فشردگی کار افزوده خواهد شد‪.‬‬ ‫اینکــه قدرت اللــه علیخانــی گفتــه رایزنــی‬ ‫اصالح طلبان با شورای نگهبان به نتیجه نرسیده‬ ‫است‪ ،‬صحت دارد؟‬ ‫در جریان نیستم‪.‬‬ ‫یک سیاستی هم اعالم شــده که اصالح طلبان‬ ‫تالش می کنند با نامزدهایی به انتخابات مجلس‬ ‫شورای اسالمی ورود کنند که کمترین حساسیت‬ ‫روی انها وجود دارد‪ .‬ایا اصالح طلبان می خواهند‬ ‫با چهره های ســفید پا به عرصــه رقابت پیش رو‬ ‫بگذارند؟‬ ‫اعالم داوطلبی نمایندگی مجلس شورای اسالمی‬ ‫در ســطح ‪ 205‬حوزه انتخابیه سراسر کشــور برای تعیین‬ ‫نمایندگی کرســی های ‪ 290‬گانه مجلس شورای اسالمی‬ ‫به صورت غیر متمرکز و به طور طبیعی جریان داشته و جریان‬ ‫خواهد داشــت‪ .‬از هیچ مرکزیتی بنا نیســت که به صورت‬ ‫متمرکز هدایت خاصی صورت گیرد که چه کســانی بیایند‬ ‫و چه کســانی نیایند‪ .‬تصمیم بــرای حضــور و ثبت نام در‬ ‫انتخابات مجلس در وهله اول به افراد اصالح طلب واجد‬ ‫شــرایط و با انگیزه حوزه های انتخابیه واگذار شده است‪.‬‬ ‫حدود ‪ 180‬کرســی از ‪ 290‬کرســی متعلق بــه حوزه های‬ ‫انتخابیه تک نمایندگی اســت که بعضا چند شهرســتان‪،‬‬ ‫بخش و شــهر را در بر می گیرنــد‪ ،‬بنابراین اساســا جریان‬ ‫اصالحات بنا نداشــته و نــدارد که در این مــورد به صورت‬ ‫متمرکز و خط دهــی از مرکز عمل کند و باید منتظر باشــیم‬ ‫ببینیم چه کسانی ثبت نام می کنند ‪.‬جهت گیری کلی شورای‬ ‫سیاستگذاری اصالح طلبان که در اینده هم بیانیه هایی به‬ ‫همین منظور صادر خواهد شد تشویق و ترغیب همه مردم‬ ‫اعم از انتخاب شــوندگان و انتخاب کننــدگان به حضور و‬ ‫نقش افرینی جدی در صحنه انتخابات است‪ .‬در مرحله پس‬ ‫از ثبت نام صالحیت ثبت نام کنندگان در سراسر کشور بدوا‬ ‫توسط هیات های اجرایی مورد رســیدگی و تصمیم گیری‬ ‫قرار خواهد گرفت و در مرحله نهایــی در چارچوب نظارت‬ ‫استصوابی شــورای نگهبان هیات های نظارت حوزه های‬ ‫انتخابیه‪ ،‬هیات نظارت استانی‪ ،‬هیات مرکزی نظارت و در‬ ‫عالی ترین سطح شورای محترم نگهبان درباره تصمیمات‬ ‫هیات های اجرایی اعــم از تایید یا رد صالحیت ها تصمیم‬ ‫نهایی را اتخاذ خواهد کرد‪ .‬در ان مرحله مشخص می شود‬ ‫برای هر حوزه انتخابیه از بین ثبت نام کنندگان اصالح طلب‬ ‫و حامیان دولت چه تعدادی صالحیت شان تایید شده و از‬ ‫بین تاییدشدگان به صورت غیر متمرکز از سطح حوزه های‬ ‫انتخابیــه فرایند شناســایی نامزدهای مقبــول و رای اور و‬ ‫نهایتا رسیدن به یک لیست واحد انتخاباتی که مهمترین‬ ‫هدف اصالح طلبان در انتخابات هفتم اسفند است توسط‬ ‫مجامــع محلــی اصالح طلبان صــورت خواهــد گرفت‪.‬‬ ‫شورای اصالحات استان ها و شورای عالی سیاستگذاری‬ ‫مداخلــه ای در تعیین نامزدهــای دارای اولویــت ندارند‪.‬‬ ‫وظیفه این سطوح تشکیالتی حمایت و پشتیبانی در مراحل‬ ‫مورد تقاضای مجامع محلی و استانی انجام داوری و حل‬ ‫اختالف خواهد بود‪.‬‬ ‫ایا براورد اولیه داشتید که چند نامزد اصالح طلب‬ ‫در سراسر کشور ثبت نام خواهند کرد؟‬ ‫براساس تجارب ادوار گذشــته انتخابات مجلس‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫سیاست‬ ‫حدود شــش تا هفت هزار نفر ثبت نام خواهند کرد و تا االن‬ ‫اطالعات اولیه وجود دارد اما به صورت دقیق تا زمانی که‬ ‫ثبت نام داوطلبان صــورت نگیرد امار دقیقــی نمی توانیم‬ ‫ارائه کنیم‪.‬‬ ‫یعنــی از ایــن ‪ 6‬تــا ‪ 7‬هــزار نفــر نامــزد‬ ‫ثبت نامی نمی دانید تقریبا چــه تعدادی گرایش‬ ‫اصالح طلب دارند؟‬ ‫خیر‪.‬‬ ‫د ر تریبون هــای مختلف شــاهدیم که بر محکم‬ ‫ایســتادن شــورای نگهبان برای بررسی دقیق‬ ‫صالحیت نامزدها تاکید می شود‪ ،‬اصالح طلبان‬ ‫از این بابت نگرانی دارند یا خیر؟‬ ‫ ما گله مندیم از بعضــی تریبون ها که به جای انکه ‬ ‫تریبون عمومی مردم باشند از ادبیات و نوعی سمت گیری‬ ‫سیاســی اســتفاده می کنند که بوی حمایت از یک جریان‬ ‫و حذف و مخالفت با یک جریان دیگر به مشــام می رسد‪.‬‬ ‫به طور طبیعی انتظار داریم که این تریبون ها همه مردم را‬ ‫اعم از رای دهندگان و انتخاب شوندگان تشویق و ترغیب‬ ‫به حضور هرچه بیشتر کنند‪ .‬طبیعی است که مجری و ناظر‬ ‫قطعا به وظایف شــان عمل می کنند‪ .‬فکر می کنم اگر این‬ ‫جهت گیری از حالت حذف یک جناح تغییــر کند و تبدیل‬ ‫به یک ادبیات همگرایانه شود به نفع کشور خواهد بود‪.‬‬ ‫یک صحبتی را اقای مرعشــی سخنگوی حزب‬ ‫کارگزاران انجام داده که لیست اولیه تهران اماده‬ ‫و تحویل اقای عارف شده است‪ .‬در لیست اولیه‬ ‫چند نامزد حضور دارند؟‬ ‫شورای عالی سیاســتگذاری مرحله سازماندهی و‬ ‫برنامه ریزی انتخابات فراروی را به پایان رســانده و به طور‬ ‫طبیعی وارد مراحل عملیاتی می شــود‪ .‬اقــای دکتر عارف‬ ‫و هیات رئیســه شــورای عالی که بناســت انتخابات حوزه‬ ‫انتخابیه تهران را هدایت و راهبری کنند برای رســیدن به‬ ‫پاسخ این سوال که چند نفر از اصالح طلبان در بدو امر به‬ ‫صورت حزبی و گروهی امادگی ثبت نام دارند اطالعاتی را از‬ ‫اعضای شورای عالی خواستند که هنوز هم کامل جمع بندی‬ ‫و طبقه بندی نشده است‪.‬‬ ‫زمان نهایی شدن لیست تهران مشخص است؟‬ ‫قطعا بعد از اعالم بررسی صالحیت نامزدها توسط‬ ‫شورای نگهبان انجام می شود‪.‬‬ ‫یعنی قبــل از ثبت نــام نامزدها یــک جمع بندی‬ ‫اولیه ای انجام نمی شود که به برخی افراد گفته‬ ‫شود ثبت نام نکنند؟‬ ‫قابل جمع بندی نیست چون صرف ثبت نام‪ ،‬افراد‬ ‫را در مقام داوطلب نمایندگی قــرار نمی دهد بنابراین بعد از‬ ‫بررسی صالحیت نامزدها توسط شورای نگهبان‪ ،‬دوستان‬ ‫ما در سراسر کشــور از بین نامزدهای تایید صالحیت شده‬ ‫کاندیدای رای اور و مورد قبول را شناســایی و مورد حمایت‬ ‫قرار می دهند‪ ،‬بنابراین هر نوع جمع اوری امار و اطالعات‬ ‫قبل از اعالم رسمی شــورای نگهبان بیشتر برای کمک به‬ ‫برنامه ریزی دقیق تر و داشــتن گزینه هــای مختلف برای‬ ‫مواجه شدن با شــرایط واقعی و عملیاتی ان مقطع زمانی‬ ‫خاص است‪.‬‬ ‫لیســت اصالح طلبــان در انتخابــات مجلــس‬ ‫شورای اسالمی برای حوزه انتخابیه تهران شبیه‬ ‫فهرستی اســت که در شورای شــهر ارائه دادند‬ ‫به این معنا که یک چهره در صدر فهرســت قرار‬ ‫می گیرد و بقیه چهره های سفید و کمتر شناخته‬ ‫شده هستند یا انکه حداکثری خواهد بود و شاید‬ ‫افرادی از مشارکتی ها و سازمان مجاهدین انقالب‬ ‫نیز ثبت نام کنند؟‬ ‫اگــر ســوال این اســت کــه در داخل یــک اتاق‬ ‫فکر و مرکزیتی نقشــه راهی ترسیم شــده و اصالح طلبان‬ ‫براســاس ان عمل می کنند جواب منفی است و می گویم‬ ‫چنین مســاله ای وجود خارجی ندارد‪ .‬در جریان انتخابات‬ ‫شورای شهر که سال ‪ 92‬برگزار شد متاثر از فضای سیاسی‬ ‫اصالح طلبــان اهتمــام کافــی و وافــی از ســوی جریان‬ ‫اصالحات به امر انتخابات شــورای شــهر تهران را شاهد‬ ‫نبودیم‪ .‬اقــای رهامی که من خودم همکاری با او داشــتم‬ ‫زحمات زیادی کشیدند‪ .‬پیش بینی من این است که باتوجه‬ ‫به فضای فعلی کشور و نقشــی که امروز اصالح طلبان در‬ ‫کمک به بهسازی و نوسازی قوه مقننه بر دوش خود احساس‬ ‫می کنند حضــور و ورود اصالح طلبان به انتخابات مجلس‬ ‫دهم با جدیت‪ ،‬نظم و برنامه دقیق تری نسبت به انتخابات‬ ‫شوراها مواجه خواهد شد‪ .‬اینکه چه کسانی در لیست باشند‬ ‫و چگونه لیست بسته شود به نظر من تا قبل از اعالم نتیجه‬ ‫بررسی صالحیت های نامزدها هر گونه اظهارنظری در این‬ ‫باره ارزشی بیش از یک گمانه زنی سیاسی‪-‬رسانه ای ندارد‪.‬‬ ‫از خانواده اقای هاشــمی هم کسی در فهرست‬ ‫اصالح طلبان قرار می گیرد؟‬ ‫در جریان نیستم‪ ،‬چون لیست را هنوز ندیده ام‪.‬‬ ‫چون اقای مرعشــی گفت لیســت پیشــنهادی‬ ‫کارگزاران تحویل اقای عارف شده است‪ ،‬از این‬ ‫جهت می پرسم ایا کسی از خانواده اقای هاشمی‬ ‫در این لیست بوده یا خیر؟‬ ‫همان طور که گفتم هنوز لیست را ندیده ام‪.‬‬ ‫از چهره های اصولگرا شــبیه اقای علی مطهری‬ ‫چطور ایا در لیســت اصالح طلبان قرار می گیرند‬ ‫یا خیر؟‬ ‫نمی دانم‪ .‬هنوز اظهارنظر در این باره زود است‪.‬‬ ‫از انجــا کــه اقــای عــارف گفتــه لیســت کامال‬ ‫اصالح طلبانه بسته می شود سوال این است که‬ ‫ایا کسانی که در فهرست جریان اصالحات قرار‬ ‫می گیرند حتما باید ســبقه اصالح طلبی داشــته‬ ‫باشند یا کسانی که رویکرد اصالح طلبی هم دارند‬ ‫مورد حمایت قرار خواهند گرفت؟‬ ‫من در اظهارنظرهای قبلــی خودم ائتالف بین دو‬ ‫جریان اصالح طلب و اصولگرا را یک امر بیشــتر خیالی و‬ ‫غیر واقعی خواندم‪ .‬معتقدم هر دو جریان اصلی سیاســی‬ ‫کشور با حفظ اصالت های تاریخی و هویت های فکری با‬ ‫منشور و مرام خودشان در صحنه انتخابات مجلس حضور‬ ‫پیدا خواهند کرد‪ .‬اســتثناهایی اگر باشــد این استثناها را‬ ‫فضای پس از اعالم لیســت نهایی در کالنشــهرها تعیین‬ ‫خواهد کرد که این استثنا است و استثنا قاعده نخواهد بود‪.‬‬ ‫کارگزاران رویکردش چیســت؟ در نشســتی که‬ ‫داشــتند شــورای مرکزی کارگــزاران جمع بندی‬ ‫داشــته که از اقای علی الریجانــی در انتخابات‬ ‫مجلس حمایت شــود باالخــره اصالح طلبان به‬ ‫اقای الریجانی و طیف همســوی او چگونه نگاه‬ ‫می کنند؟ این سلیقه سیاســی را رقیب می دانند‬ ‫یا رفیق؟‬ ‫اصالح طلبان نگاه شان به دکتر الریجانی و حزب‬ ‫جدید التاسیس او به عنوان یک رقیب قابل احترام است‪.‬‬ ‫از انجاکــه جریان اصولگــرا با محوریت عناصــر اصیل و‬ ‫ریشه دار مثل اقای ناطق نوری و با نقش افرینی چهره هایی‬ ‫همچون دکتر الریجانی در پرونده هایی مثل برجام کمک‬ ‫خوبی به دولت کردند ما این اقدامات و نقش افرینی ها را که‬ ‫می تواند منجر به ساماندهی زیباتر ارایش سیاسی انتخاباتی‬ ‫شــود به فال نیک می گیریــم و از ان اســتقبال می کنیم‪.‬‬ ‫این تشویق و اســتقبال در مقام تکریم رقیب است و با این‬ ‫ارزو صورت می گیرد که در انتخابات ‪ 7‬اســفند ‪ 94‬همانند‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری ‪ 88‬به نحوی که در تعدادی از‬ ‫مناظرات شاهد بودیم شاهد هجمه و تخریب سرمایه های‬ ‫اجتماعی‪ ،‬سیاسی و انقالب نباشیم‪ .‬به نظر من دو جریان‬ ‫اصیل اصالح طلب و اصولگرا در صورتی که توسط رهبران‬ ‫شناخته شده‪ ،‬مطلع‪ ،‬عاقل و ساعی در جهت تامین منافع‬ ‫ملی با یکدیگر رقابت کنند نتیجه حاصل از این رقابت به نفع‬ ‫انقالب و پایداری نظام است و عالوه بر ان به دلیل رعایت‬ ‫نکات اخالقی و ُمر قانون زمینه تــداوم رفاقت هم بین دو‬ ‫جریان فراهم می شــود‪ .‬از این منظــر اقداماتی از جنس‬ ‫انچه اقای دکتر الریجانی‪ ،‬دکتر والیتی‪ ،‬اقای ناطق نوری‬ ‫و اقای مقتدایی و هر یک از چهره های اصیل اصولگرا که‬ ‫هر کدام در جای خود بخشی از سرمایه های انقالب هستند‬ ‫قابل احترام است‪ .‬درست است که انها با ما رقیبند ولی رقیب‬ ‫بودن با یک شخصیت متین و دلسوز اخالقا نباید باعث شود‬ ‫که خدای ناکرده ما از ارزش ها و توانمندی های این بزرگان‬ ‫چشم پوشی کنیم‪ .‬دنبال این هستیم که در انتخابات هفتم‬ ‫اسفند این دو جریان شناخته شده با ادبیات فاخر و تکریم‬ ‫رقیب به مبارزه اخالقی و قانونمند بــا یکدیگر بپردازند‪ .‬در‬ ‫صورت ترسیم چنین ارایشی در صحنه انتخابات به نظرم در‬ ‫یک فضای طبیعی و دور از التهاب‪ ،‬تنش و تخریب امکان‬ ‫شایسته گزینی و به گزینی برای همه مردم اعم از طرفداران‬ ‫جریان اصولگــرا و اصالح طلب فراهم می شــود‪ .‬در این‬ ‫صورت انچه مردم رای دهند بهترین برای تامین منافع مردم‬ ‫و انقالب خواهد بود‪.‬‬ ‫برخی می گویند این نگاه استراتژی اصالح طلبان‬ ‫برای انشقاق در جریان اصولگراست‪ .‬نظر شما‬ ‫چیست؟‬ ‫من ایــن تحلیــل را قبول نــدارم‪ .‬مــا مداخله ای‬ ‫در جریــان اصولگرا نداریم‪ .‬در گذشــته شــخصیت های‬ ‫بزرگی همچــون مرحــوم ایت الله مهدوی کنــی و مرحوم‬ ‫حاج اقای عســکراوالدی به لحاظ راهبری در راس جریان‬ ‫اصولگرا بودند‪ .‬امروز نیز اقای ناطق نوری و دکتر الریجانی‬ ‫و مهنــدس باهنر ایــن نقش را ایفــا می کنند‪ .‬بــه نظر من‬ ‫جریان اصولگرا از حیث برخورداری از عناصر ارزشــمند و‬ ‫تعیین کننده از کمبودی برخوردار نیســت‪ .‬انچه که امروز‬ ‫در جریــان اصولگــرا به خصوص بــا بروز و ظهــور جریان‬ ‫جدیدالظهور مواجه اســت اصل خدشــه و ضربــه را این‬ ‫سهم خواهی ها و این واگرایی های برخاسته از بطن و متن‬ ‫جریان اصولگرایی متوجه این جریان کرده است‪ .‬جریان‬ ‫اصالحات سهم و نقشی ندارد و همان طور که گفتم نه تنها‬ ‫در ارزوی مواجه شدن با یک رقیب ضعیف و از هم گسیخته‬ ‫نیستیم بلکه ترجیح می دهیم با رقیبی رقابت کنیم که اوال‬ ‫از سابقون انقالب هستند ثانیا برخوردار از اصالت و نجابت‬ ‫سیاسی هستند و ثالثا با رعایت مصالح ملی و اخالق اسالمی‬ ‫در برنامه های انتخاباتی پا را از حریم اخالق‪ ،‬قانون و منافع‬ ‫ملی فراتر نمی گذارند‪ .‬امیدوارم در روزهای واپسین مراحل‬ ‫حساس انتخابات شاهد انســجام و همگرایی تشکیالتی‬ ‫جریان اصولگرا باشیم‪ .‬ما فکر می کنیم رقابت با یک رقیب‬ ‫قدرتمند ارزشمندتر است از اینکه به تخریب رقیب بپردازیم‬ ‫و به دنبال یک مبارزه اسان باشیم‪ .‬به نظر من انتخابات یک‬ ‫پروژه زودگذر اســت ولی روابط و مناســبات این دو جریان‬ ‫اصیل که به نظر من خدشــه جدی به انها در دوران دولت‬ ‫اقای احمدی نژاد وارد شده ‪ ،‬نیازمند بهسازی است که پروژه‬ ‫انتخابات مجلس یک میدان تمرین و ازمایش خوبی برای‬ ‫نیل به این مقصود محسوب می شود برای اینکه عقالنیت‬ ‫و اخالق مجدد به حوزه سیاست داخلی کشور برگردد‪ .‬سال‬ ‫‪ 67‬پس از انشــعاب مجمع روحانیــون از جامعه روحانیت‬ ‫مبارز حضرت امام منشــور بــرادری را اعــام کردند و فکر‬ ‫می کنم نیاز امروز فضای سیاســی کشــور رجعت دوباره به‬ ‫چنان فضایی است‪.‬‬ ‫گفته می شــود اقای خرازی می خواهــد از قم در‬ ‫انتخابات مجلس نامزد شود‪ ،‬شما خبری در این‬ ‫زمینه دارید؟‬ ‫خیر‪ ،‬من هم این خبر را در رسانه ها دیدم‪.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫شکاف عمیق‬ ‫جامعهشناسی‬ ‫کشــیدن بخیه های کودکی در اصفهان‪ ،‬عالوه بر این که واقعه ای‬ ‫دردناک بود اما حاال موضوعات جدیدتری پس از این حادثه تلخ مطرح‬ ‫شدهکه یکی از انها‪ ،‬رابطهمیانمردمو پزشکانونوعنگاهافکارعمومی‬ ‫بهجامعهپزشکیاست‪.‬دراین بارهدیدگاه هایمتفاوتیمطرحاستاما‬ ‫انچهبرسراناتفاق نظروجوددارد‪،‬شکافیعمیقمیانطرفیناست‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫نازطبیبان‬ ‫جایگاهپزشکاندرجامعهایرانچگونهاست؟‬ ‫علی حاجی ناصری‬ ‫دبیر گروه جامعه شناسی‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫‪1‬‬ ‫انتشــار یک خبر دردناک مبنی بر کشیدن بخیه های‬ ‫یک کودک در بیمارستانی در اصفهان کافی بود تا عالوه بر‬ ‫سرازیر شدن موج انتقادات به بخشی از جامعه پزشکی‪ ،‬این‬ ‫سوال مطرح شود که رابطه پزشکان و جامعه ایرانی چگونه‬ ‫اســت؟ ماجرا این بود که در بیمارســتانی در خمینی شــهر‬ ‫اصفهان‪ ،‬والدین یک پسر پنج ساله‪ ،‬او را به خاطر شکستن‬ ‫چانه اش به بیمارستان می برند و دکتر به انها می گوید که باید‬ ‫چانه کودک را بخیه بزنند‪ .‬پرستار مشغول زدن بخیه می شود‬ ‫اما در میانه کار می فهمد که والدین بچه پولی برای پرداخت‬ ‫هزینه بخیه ندارند‪ .‬به دستور پزشــک‪ ،‬بخیه باز می شود و‬ ‫پسر بچه روانه خانه می شــود‪ .‬باتوجه به این اتفاق تلخ‪ ،‬ایا‬ ‫می توان این گزاره را مطرح کرد که رابطه پزشــکان و مردم‬ ‫رابطه ای تعاملی است یا باید گفت که در این رابطه‪ ،‬تقابل‬ ‫حرف نخســت را می زند؟ در این گزارش بــه بهانه برخورد‬ ‫ناشایست یک پزشــک با یک کودک اسیب دیده‪ ،‬جایگاه‬ ‫پزشــکان در جامعه ایران و رابطه دوســویه انها بــا مردم را‬ ‫بررسی کرده ایم‪.‬‬ ‫پزشکان؛ اولویت درامد بر درمان‬ ‫بیمار از اتاق پزشک خارج می شود و مقابل میز منشی‬ ‫می ایستد‪ .‬منشــی بدون اینکه ســر خود را باال بیاورد و به‬ ‫صورت بیمار نگاهی بیندازد‪ ،‬مبلغ ویزیت را به او می گوید و‬ ‫زمان بعدی مراجعه به پزشک را در سررسیدی که روی میز‬ ‫گذاشته است‪ ،‬یادداشت می کند‪ .‬منشی پزشک درحالی که‬ ‫تلفن خود را جواب می دهد‪ ،‬هزینه ویزیت را از بیمار دریافت‬ ‫می کند‪ ،‬پس از شــمارش پــول‪ ،‬ان را در کشــوی میزش‬ ‫می گذارد و به ادامه کارهای شخصی اش مشغول می شود‪.‬‬ ‫این وضعیت برای یکایک بیمارانی که از اتاق پزشک خارج‬ ‫می شوند‪ ،‬تکرار می شود‪...‬‬ ‫قصد زیرسوال بردن جامعه پزشکان را نداریم و نیک‬ ‫می دانیم که بســیاری از پزشــکان در دورافتاده ترین نقاط‬ ‫کشور در حال خدمات رسانی به مردم محروم هستند اما این‬ ‫واقعیت را باید پذیرفت که متاسفانه چنین وضعیتی در میان‬ ‫طیف وسیعی از پزشکان رواج دارد و این نگاه را در میان مردم‬ ‫ایجاد کرده که حرفه پزشــکی نه وسیله ای برای خدمت به‬ ‫جامعه که ابزاری برای درامدزایی گروهی از دانش اموختگان‬ ‫این رشته شده است‪ .‬برخی از پزشــکان این روزها به جای‬ ‫پرداختن به دردهای مردم‪ ،‬ســودای تجارت در سر دارند و‬ ‫به حرفه خود از منظر خدمت نگاه نمی کننــد‪ .‬برخی از انها‬ ‫انها ســاحتی باالتر از مردم عادی برای خود قائل هستند؛‬ ‫چراکه به واسطه داشتن درامدی باالتر نسبت به قشرهای‬ ‫قابــل توجهی از جامعــه‪ ،‬می توانند خانه و ماشــین لوکس‬ ‫داشته باشند‪ ،‬بی دردسر به سفر بروند‪ ،‬به رستوران ها و مراکز‬ ‫خرید شمال شــهر بروند و خالصه هر انچه می خواهند‪ ،‬در‬ ‫دسترس شان است‪ .‬برخی پزشکان فارغ از توجه به وضعیت‬ ‫اقتصــادی و مالی بیماران شــان‪ ،‬هزینه های سرســام اور‬ ‫و گزافی را بابت ویزیت‪ ،‬بســتری و جراحــی از انها مطالبه‬ ‫می کنند و تا زمانی که بیمار توانایی پرداخت این هزینه ها را‬ ‫نداشتهباشد‪،‬بهاوخدماتارائهنمی کنند؛حتیاگربهقیمت‬ ‫جان بیمار تمام شود‪ .‬این نگاه تاسف باری است که پزشک‬ ‫در انتظار بیمار باشد تا هزینه اقساط ماهانه اش را تامین کند‬ ‫و بتواند سرمایه الزم برای کسب وکار را فراهم اورد‪.‬‬ ‫پزشکان اغلب با لحنی امرانه و با نگاه از باال به پایین با‬ ‫بیماران برخورد می کنند‪.‬انها به واسطهدارابودنتحصیالت‬ ‫عالیــه و جایگاهی کــه دارنــد‪ ،‬از برتری روانــی و اقتداری‬ ‫برخوردارند که سبب می شود بیمار از دستورات شان پیروی‬ ‫کرده و ان را بدون حرف و حدیث بپذیرد‪ .‬این درحالی است‬ ‫که در بسیاری از کشورهای دیگر‪ ،‬پزشک فقط متخصصی‬ ‫است که می تواند بیماری را در انسان تشخیص داده و او را‬ ‫درمان کند؛ در این نوع از ارتباط میان بیمار و پزشک‪ ،‬هیچ‬ ‫نوع برتری از سوی پزشک نسبت به بیمار احساس نمی شود‪.‬‬ ‫گروهی از پزشــکان ایرانی خود را در جایگاهی می بینند که‬ ‫هیچ کس حق انتقاد نســبت به انها را ندارد و در این مســیر‬ ‫تالش می کنند که برای خود جایگاه معنوی تعریف شده ای‬ ‫تعیین کنند؛ چراکه تثبیت چنین جایگاهی موجب می شود‬ ‫که بیماران بی چون و چرا‪ ،‬حرف انها را بپذیرند و از مخدوش‬ ‫شدن جایگاه پزشکان جلوگیری می کند‪.‬‬ ‫عالوه بر نوع رویکرد پزشکان در رابطه با بیمار‪ ،‬مساله‬ ‫تنش زای دیگری که باعث نارضایتی بیمار از پزشک و اسیب‬ ‫رساندن به تصویر اجتماعی پزشکان شده‪ ،‬همان موضوعی‬ ‫است که به دریافت زیرمیزی شهرت یافته و دریافت وجوه‬ ‫غیرقانونی پزشکان از بیماران است‪ .‬این مساله یک چالش‬ ‫اساسی در نظام بهداشــت و درمان اســت که البته وزارت‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫بهداشت دولت یازدهم به عنوان متولی امر‪ ،‬سیاست های‬ ‫مطلوبی را برای برخورد با این رفتار ناشایست در پیش گرفته‬ ‫اســت‪ .‬در خصوص دریافت های غیرقانونی‪ ،‬مســئولیت‬ ‫اخالقی و اراده پزشکان متخلف که بخش کوچکی از جامعه‬ ‫پزشکان را تشکیل می دهند‪ ،‬قابل انکار نیست‪ .‬شاید یکی از‬ ‫دالیل دریافت وجوه غیرقانونی پزشکان از بیماران این باشد‬ ‫که وزارت بهداشت برای راضی نگه داشتن مردم و پرداخت‬ ‫کمتر از جیب بیمار‪ ،‬تعرفه های درمانی را کمتر از حد واقعی‬ ‫تعیین می کند؛ پزشکان هم برای گریز از ضرر تحمیل شده‪،‬‬ ‫بهگرفتنزیرمیزیمتوسلمی شوند‪.‬اینرفتارتاجاییبدون‬ ‫نظارت و شکایت پیش رفته که قبح ان فروریخته و برخی از‬ ‫پزشکان حتی ان را حقی بازیافته می دانند و نیازی به انکار یا‬ ‫تقبیحش نمی بینند‪ .‬تمام این اتفاقات سبب شده است که‬ ‫خانواده ها و مردم دیگر رابطه ســابق را با پزشکان نداشته‬ ‫باشند و امین و معتمد بودن پزشک یا تعابیری مشابه ان‪ ،‬در‬ ‫جامعه رنگ ببازد‪.‬‬ ‫به پزشک نداشته و قضاوتی از ان مالقات در ذهن نداشته‬ ‫باشــد‪ .‬انچه این روزها بیشتر از همیشــه مساله ساز شده‪،‬‬ ‫نارضایتی بیماران و مراجعان از سیستم بهداشتی و درمانی‬ ‫و به طور خاص از پزشــکان اســت که حتی به تیرگی رابطه‬ ‫پزشک و بیمار انجامیده است‪ .‬علت این نارضایتی ها از نوع‬ ‫رفتار و برخورد پزشک و پرسنل با بیمار تا انتظار طوالنی برای‬ ‫مالقات پزشــک‪ ،‬نتیجه نگرفتن از درمان‪ ،‬احساس عدم ‬ ‫توجه کافی به بیمــار و هزینه هایی که بابت درمان پرداخت‬ ‫می شود‪ ،‬متغیر است‪ .‬مصداق بارز این اتفاقات را می توان‬ ‫در مراکز درمانی مختلف همچون بیمارستان ها‪ ،‬درمانگاه ها‬ ‫و حتی مطب های پزشکان مشاهده کرد‪.‬‬ ‫در اینجا هم بــر این نکتــه تاکید می کنیــم که تمام‬ ‫بیماران افرادی نیستند که حرمت پزشکان را رعایت کنند و به‬ ‫انها احترام بگذارند؛ یعنی نمی خواهیم یک طرفه به قاضی‬ ‫برویم و تنها پزشکان را مقصر بدانیم بلکه برخی از بیماران‬ ‫نیز حقوق شهروندی پزشکان را نقض می کنند‪ .‬سال های‬ ‫طوالنی تحصیل‪ ،‬مسئولیت خطیر شغلی‪ ،‬شکاف درامدی‬ ‫میان اقلیتی ممتاز با عموم پزشــکان‪ ،‬طبابــت در مناطق‬ ‫محروم کشور‪ ،‬حجم باالی مراجعات و ناکارامدی سیستم‬ ‫ارجاع از جمله مشکالتی است که پزشکان با انها دست به‬ ‫گریبان هســتند‪ .‬برخورد بین صاحبان حرفه های مختلف‬ ‫با مردم بســیار متفاوت از برخورد بین مــردم و کادر درمانی‬ ‫از جمله پزشکان اســت؛ چراکه مراجعین سایر سازمان ها‬ ‫اغلب افرادی سالم هستند که معموال بر اعصاب خود تسلط‬ ‫دارند درحالی کــه مراجعین بیمارســتان ها اغلب دردمندند‬ ‫و این دردمندی و ناراحتی ســبب می شــود کــه بیماران یا‬ ‫همراهانشان کنترلی بر اعصاب خود نداشته باشند‪ .‬اما بازهم‬ ‫این هنر پزشک است که با بیماران مختلفی که از قشرهای‬ ‫گوناگون جامعه هســتند‪ ،‬برخوردی شایسته داشته باشد؛‬ ‫هم جسم بیمار را درمان کند و هم طبیب روح او باشد‪ .‬طبابت‬ ‫و درمان‪ ،‬حرفه ای اســت که بدون بهره مندی از احساس‬ ‫انسانی‪ ،‬همدلی‪ ،‬اعتقاد و اعتماد نمی توان ان را به درستی‬ ‫انجام داد‪ .‬در اسیب شناسی روابط درمانی‪ ،‬مساله مهمی که‬ ‫باید مورد بررسی قرار گیرد‪ ،‬فرهنگ بیماری و رفتار بیماری‬ ‫اســت که از حالت مطلوب فاصله گرفته و خود به چالشی‬ ‫در فرایند درمان بیماری و مراقبت های پزشکی تبدیل شده‬ ‫اســت‪ .‬در این فرهنگ‪ ،‬توقعات غیرمنطقی و ارزیابی های‬ ‫غیرعلمی بیماران از پزشکان‪ ،‬عدم اعتماد به پزشک معالج‪،‬‬ ‫عدم پیروی از دستورات و تجویزهای پزشک‪ ،‬تقاضاهای‬ ‫غیرقانونی و مراجعات بدون توجیــه و غیرضروری از جمله‬ ‫رفتارهاییهستندکهمنجربهتنشدررابطهبیمارانباپزشک‬ ‫شده اند‪ .‬بیماران به دلیل نداشتن دانش تخصصی‪ ،‬ممکن‬ ‫اســت ارزیابی غیرواقعی از شــدت یا میــزان خطر بیماری‬ ‫خود داشــته باشــند و براســاس این پیش داوری پزشک یا‬ ‫پرســنل درمانی را به مســامحه در انجام وظایفشان متهم‬ ‫کنند‪ .‬برخی بیماران نیز به دلیــل عدم اعتماد و یا اطالعات‬ ‫ناقــص از قبول یا اجرای برنامه درمانی ارائه شــده توســط‬ ‫پزشک سرباز زده و یا پزشــک را برای اجرای خواسته های‬ ‫غیرعلمی شان تحت فشــار قرار داده و درصورت ناکامی با‬ ‫قطع رابطه درمانی و مراجعه به پزشــکان دیگر درصدد رفع‬ ‫مشــکل خود برمی ایند‪ .‬واکنش بیمــاران ناراضی ممکن‬ ‫است از رفتارهای پرخاشگرانه تا شکایت علیه پزشک متغیر‬ ‫باشــد‪ .‬با این همه اما نمی توان برخی رفتارهای گروهی از‬ ‫پزشکان را در نارضایتی و بی اعتمادیبیماراننادیدهگرفت‪.‬‬ ‫زمانی که بیمار بی توجهی پزشک یا تشخیص نادرست او را‬ ‫می بیند‪ ،‬همه پزشکان را به یک چوب می راند و از درمان خود‬ ‫توسط طبیبان ناامید می شود‪ .‬بیماری که با زحمت فراوان‬ ‫هزینه های سنگین درمان و جراحی را تامین می کند‪ ،‬انتظار‬ ‫دارد که پزشــک در برابر درد و بیماری او بی تفاوت نباشد و‬ ‫این هزینه ها را به مثابه معبری برای رسیدن به شرایط مالی‬ ‫بهتر در نظر نگیرد‪ .‬بیمار از طبیب خود انتظار دارد که بعد از‬ ‫زمان بندیوصف هایطوالنینوبتمعاینه‪،‬درداورابشناسد‬ ‫و ان را به درســتی درمان کند‪ .‬در واقع ایــن تعامل و رابطه‬ ‫دوسویه می تواند نارضایتی از دریافت هزینه های گزاف را‬ ‫کاهش دهد و بی اعتمادی نسبت به پزشکان در اشتباهات‬ ‫پزشکی یا عدم رعایت حریم خصوصی بیمار را از بین ببرد‪.‬‬ ‫اگر بخواهیــم به دنبــال راه حلی بــرای برون رفت از‬ ‫وضعیت دشــوار کنونی و کاســتن تنش در رابطه پزشکان‬ ‫و بیماران باشــیم‪ ،‬باید عالوه بــر نقد ســاختار درمانی‪ ،‬بر‬ ‫عاملیت پزشکان هم تاکید کنیم که الزم است با بازاندیشی‬ ‫در خصوص رفتارهای اســیب زا و به یاد اوردن مســئولیت‬ ‫اخالقی شان در ترمیم تصویر اجتماعی خود و احیای اعتماد‬ ‫جامعه بکوشــند؛ به عبارت بهتر‪ ،‬کفه وظایف پزشکان در‬ ‫تعامل با بیماران‪ ،‬سنگین تر اســت تا کفه بیماران در برابر‬ ‫پزشکان‪ .‬فرود امدن از عرش قدرت و مدارا با بیمار‪ ،‬توجه‬ ‫و همدلی و رعایت شرایط بیمار‪ ،‬اختصاص زمان متناسب با‬ ‫بیماریبههربیمار‪،‬توضیحمتناسببادرکبیمارازپزشکی‪،‬‬ ‫مشــارکت دادن بیمار در برنامه درمانی و مطلــع کردن او از‬ ‫گزینه های موجود‪ ،‬همگی می توانند در بهبود رابطه پزشک‬ ‫با بیمار موثر باشند‪ .‬البته فرهنگ بیماران نیز نیازمند تغییر و‬ ‫اصالح است و بیماران باید ضمن اشنایی با حقوق خود‪ ،‬به‬ ‫بازنگری در توقعات و خواسته های خود از پزشکان بپردازند‬ ‫تا رابطه انها با پزشکان به رابطه ای موثر و معطوف به بهبود‬ ‫و رضایتمندی تغییر یابد‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت در نظر دارد‬ ‫تغییراتی در نظام پزشکی ایجاد‬ ‫کند‪ ،‬مساله ای که میان او و‬ ‫پزشکان اختالفاتی را به وجود‬ ‫اورده است‬ ‫در اسیب شناسی روابط درمانی‬ ‫مساله ای که باید بررسی شود فرهنگ‬ ‫بیماری و رفتار بیماری است که از‬ ‫حالت مطلوب فاصله گرفته و خود‬ ‫به چالشی در فرایند درمان بیماری و‬ ‫مراقبت های پزشکی تبدیل شده است‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫در این ســوی میدان اما بیمارانی ایســتاده اند که از‬ ‫مشکالت بسیاری رنج می برند؛ انها از هزینه های سرسام اور‬ ‫ســامت‪ ،‬زمان و صف های طوالنی برای معاینه شــدن‪،‬‬ ‫بی تفاوتی برخی پزشکان نسبت به مشکالت شان‪ ،‬کمیاب‬ ‫و حتی نایــاب بودن برخــی داروها و همچنین اشــتباهات‬ ‫پزشکی و نپذیرفتن مسئولیت انها‪ ،‬ابراز نارضایتی می کنند‬ ‫اما متاسفانه گوش شــنوایی برای نشستن پای حرف های‬ ‫انها پیدا نمی شود‪ .‬امروزه کمتر کسی است که مراجعه ای‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫مردم؛ نارضایتی و بی اعتمادی‬ ‫‪41‬‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫قواعد بازی باید تغییرکند‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫گفت وگو با دکتر نادر صادقیان پژوهشگر اجتماعی‬ ‫ارزیابی شما از وضعیت پزشکان در جامعه و میان‬ ‫مردم چیســت؟ ایا فکــر می کنید کــه این صنف‬ ‫توانسته است رابطه ای نزدیک و صمیمی با مردم‬ ‫داشته باشد؟‬ ‫اگر بخواهیم جایگاه پزشکان در جامعه را از منظر‬ ‫علمی بررســی کنیم باید به نتایج یافته ها و نظرســنجی ها‬ ‫استناد کنیم اما به عنوان یک شــهروند که در کوچه های و‬ ‫خیابان های این جامعه زندگی می کنیم و به پزشکان مراجعه‬ ‫می نماییم‪ ،‬می توانیم به روشــنی ارزیابی مشخصی از این‬ ‫صنف داشته باشیم‪ .‬با این وضعیت ‪ -‬که البته در شهرهای‬ ‫بزرگی مانند تهران عیان تر اســت و در شهرهای دیگر نیز‬ ‫کم وبیش دیده می شود ‪ -‬مشاهده می کنیم که نوعی نگاه‬ ‫تجاری و مادی بیش از حد رسوخ کرده و رواج یافته است؛‬ ‫البته این مساله را به تمام جامعه پزشکان تعمیم نمی دهیم‪.‬‬ ‫قطعا الیه هایی از این قشر‪ ،‬انســان های خدوم و شریفی‬ ‫هســتند که در خدمتگزاری به مردم کوتاهی نمی کنند اما‬ ‫گروهــی از انها‪ ،‬ایــن عرصه را بــا عرصه تجارت اشــتباه‬ ‫گرفته انــد و رقم هــای سرســام اوری که از مــردم مطالبه‬ ‫می کنند‪ ،‬چنین نتیجه ای را به دست می دهد‪ .‬من مایلم در‬ ‫این رابطه مثالی بزنم؛ برای مثال‪ ،‬برخی از فعاالن عرصه‬ ‫فرهنگ و هنر و از جمله اقای مدیری‪ ،‬به این سوژه پرداختند‬ ‫‪2‬‬ ‫دکتر نــادر صادقیــان پژوهشــگر اجتماعی و‬ ‫فرهنگی در گفت وگو با هفته نامه مثلث به بررسی‬ ‫رابطــه دوســویه بیمــار ‪ -‬پزشــک در جامعــه ایران‬ ‫می پــردازد و رفتارهــای طرفین را اسیب شناســی‬ ‫می کند‪ .‬او معتقد اســت که جامعه پزشکی درگیر‬ ‫نوعــی تجارت زدگی شــده و همین مســاله‪ ،‬او را از‬ ‫توجه به رنج های بیماران دور کرده است‪.‬‬ ‫اما متاســفانه در میانه راه‪ ،‬متوقف شــد‪ .‬البتــه من قصد‬ ‫قضاوت در این خصوص ندارم اما این اتفاق نشان می دهد‬ ‫که این صنف‪ ،‬تا حــدودی از رانت نفوذ برخوردار اســت و‬ ‫می تواند در سایه این نفوذ‪ ،‬دستگاه های دولتی ذی ربط را‬ ‫در موضع انفعال قرار دهد؛ یعنی فضای ازاد نقد و نظارت را‬ ‫به چالش بکشاند‪ .‬مقوله های مشهوری همچون زیرمیزی‪،‬‬ ‫رعایت نکردن تعرفه ها و مطالبه ارقام سرسام اور و هنگفت‬ ‫از بیماران برای ویزیت ‪ ،‬جراحی و‪ ...‬ســبب شده است که‬ ‫قضاوت عمومی درباره پزشکان چندان مثبت و جالب نباشد‬ ‫و البته بحث درباره علت این مساله بسیار مفصل و طوالنی‬ ‫است‪ .‬خبر تاسف بار و ناراحت کننده ای که درباره کشیدن یا‬ ‫باز کردن بخیه های یک کودک منتشر شد‪ ،‬نشان از نوعی‬ ‫انحطاط شدید اخالقی در بخش مهمی از جامعه ما دارد‪.‬‬ ‫زمانی که به کودک معصومی رحم نمی شود‪ ،‬یعنی مسائل‬ ‫به شدت مادی شده و حتی از ان نیز فراتر رفته است؛ یعنی‬ ‫بی رحمی اســت و حتی اگر بگوییم که شبه جنایت است‪،‬‬ ‫اغراق نکرده ایم‪ .‬من ت ا امروز نشنیده ام که در جای دیگری‬ ‫چنین اتفاقی رخ داده باشد و در جامعه ما نیز بی سابقه بود‪.‬‬ ‫این اتفاق بســیار تکان دهنده ای بود و من امیدوارم که در‬ ‫موارد مشــابه‪ ،‬میان جرم و و تخلف از یک سو و مجازات از‬ ‫سوی دیگر تناسبی ایجاد شــود‪ .‬به عقیده من‪ ،‬این افراد‪،‬‬ ‫متناســب با جرائمی کــه مرتکب می شــوند بــه مجازات‬ ‫نمی رســند و یکی از دالیل اشــاعه این اتفاقات نیز همین‬ ‫مساله است‪ .‬در حوزه تبیین علل و عوامل این مساله‪ ،‬من‬ ‫فکر می کنم که باید در چند حوزه تجدیدنظر صورت گیرد‪.‬‬ ‫این مقوله و اتفاق بسیار غمناک‪ ،‬تلخ و تاسف بر انگیز است‬ ‫و برای جامعه ما ایرانی و فرهنگ دینی ما‪ ،‬یک نقطه سیاه‬ ‫است که باید با عوامل ان به شدیدترین نحو برخورد شده و‬ ‫نتایج ان به افکار عمومی اعالم گردد‪ .‬اگر مانند بسیاری از‬ ‫موضوعات دیگر اجتماعی باشد که ان را رها کنیم و اجازه‬ ‫دهیم که مشــمول مــرور زمان شــود‪ ،‬اعتماد و ســرمایه‬ ‫اجتماعی روز به روز کاهش می یابد‪ .‬این مساله در عین حال‬ ‫بهانه ای است که در چند ساختار کالن اجتماعی تجدیدنظر‬ ‫صورت گیرد‪ .‬نخستین مساله نبود یا نقص قانون است‪ .‬اگر‬ ‫قوانینی جامع‪ ،‬مانع و کامل وجود داشته و به درستی منتقل‬ ‫ی از جنس پیشگیری رخ داده و هر کسی‬ ‫شده باشد‪ ،‬اقدام ‬ ‫به خود اجازه و جرات نمی دهد هر کاری دوست دارد انجام‬ ‫بدهد‪ .‬به عبارت ســاده تر می توان گفت کــه کوچکترین‬ ‫مشکل ما در این زمینه‪ ،‬ابهام در قانون است و قانونگذاری‬ ‫در این بخش‪ ،‬نیاز به بازبینی دارد و دســتگاه های ذی ربط‬ ‫باید با نقد‪ ،‬بازبینی‪ ،‬اصالح‪ ،‬تکمیل و ابالغ قوانین جامع‪،‬‬ ‫مانع و جدید‪ ،‬با یکی از زیرساخت های اساسی این اسیب‬ ‫مواجهه کنند‪ .‬ساحت دیگر و ســاختار بعدی‪ ،‬موضوعات‬ ‫مرتبط با مسائل قضایی است؛ همان طور که عرض کردم‪،‬‬ ‫به نظر می رســد که مــا در حــوزه قوانین قضایــی نیز بین‬ ‫متناسب ســازی میزان جرم با مجازات دچــار چالش هایی‬ ‫هستیم‪ .‬باید با این کار فجیعی که انجام گرفته خیلی بیشتر‬ ‫از جابه جایی و تذکر به افراد برخورد شــود؛ چراکه موضوع‬ ‫امنیت تنها شامل امنیت سیاسی‪ ،‬نظامی و امنیتی نیست‪،‬‬ ‫بلکه امنیت روانی و اجتماعی باید به مراتب بیشتر از بسیاری‬ ‫از مقوالت دیگــر موردتوجه قرار گیــرد‪ .‬امنیت روانی یک‬ ‫جامعه و یک ملت مقوله ساده و کوچکی نیست که بتوان به‬ ‫ســادگی از کنار ان گذشــت‪ .‬این گونه اقدامات‪ ،‬با امنیت‬ ‫روانی یک جامعه و وجاهت یک ملت در خارج از مرزها بازی‬ ‫می کند؛ یعنی اینکه ارزش های دینی‪ ،‬اخالقی‪ ،‬انســانی‪،‬‬ ‫فرهنگی و ارزشی تا چه حدی در این جامعه افول کرده است‬ ‫که با چنیــن اقدام فاجعه امیزی بخیه هــای یک کودک را‬ ‫می کشــند‪ .‬این اتفــاق را جــز ابروریزی بــرای یک ملت‬ ‫نمی توان تفسیر کرد و جرم کوچکی نیست که ما به سادگی‬ ‫از کنار ان بگذریم و بــا یک تذکر و جابه جایی‪ ،‬به مســاله‬ ‫فیصله بدهیم‪ .‬اما مردم این مسائل را به خوبی درک می کنند‬ ‫و می فهمند و این اتفاق و ماجراهایی که پس از ان رخ داد‪،‬‬ ‫جای تاسف دارد و من فکر می کنم که دستگاه قضایی باید‬ ‫جدی تر‪ ،‬به موقــع و قاطعانه با این موضــوع برخورد کند‪.‬‬ ‫موضوع دیگر‪ ،‬ساختارهای درون دســتگاهی و به عبارت‬ ‫دیگر‪ ،‬ساختارهای میانه است؛ دستگاه ذی ربط باید ضوابط‬ ‫خود را بازبینی‪ ،‬اصالح‪ ،‬تکمیل و ابالغ کند‪ .‬مساله دیگر‪،‬‬ ‫تقویت ســازمان و ســازوکارهای نظارت‪ ،‬کنترل و ارزیابی‬ ‫است‪ .‬همه این مسائلی که به انها اشاره می کنم‪ ،‬از جنس‬ ‫اقدامات پیشــگیرانه اســت وگرنه اینکه منتظــر بمانیم و‬ ‫هرازگاهی چنین فجایعی مانند توهین به اقوام و‪ ...‬پیش‬ ‫بیاید‪ ،‬وضعیت بر همین منوال خواهد بود‪ .‬وقتی ان اهانت‬ ‫در جایی اتفاق می افتد که رسانه ملی نام دارد‪ ،‬نشان دهنده‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫یکی از دالیلی که صنف پزشکان بی پروا‬ ‫عمل می کند این اســت که بیــش از حد‬ ‫معمول با انها مماشات شــده و کنرتل در‬ ‫این حوزه بسیار ضعیف است؛ درحالی که‬ ‫بــا تخلفــات کوچک تــر و جزئی تــر از‬ ‫این میــان اصنــاف دیگــر‪ ،‬برخوردهای‬ ‫شدیدتری می شود‬ ‫جامعه شناسی‬ ‫این است که ضوابط حاکم نیست و فرد احساس می کند که‬ ‫هر کاری انجام بدهد‪ ،‬اتفاقــی نمی افتد و البته معموال هم‬ ‫ندیده ایم اتفاق خاصی رخ بدهد امــا اگر برخورد به موقع و‬ ‫دقیقی صورت بگیرد‪ ،‬اطالع رسانی صحیح انجام بشود و‬ ‫همه بدانند که بخشــی از اصناف در برخی زمینه ها تخلف‬ ‫می کنند‪ ،‬از بخش بزرگی از این اتفاقات پیشگیری می شود‪.‬‬ ‫متاسفانه چنین اتفاقی رخ نداده است و فاصله قوانین ما با‬ ‫قوانینی که ممکن اســت در جهــان امروز هر ســال یا در‬ ‫فواصل زمانی کمتر مورد بازبینی قرار بگیرد‪ ،‬بسیار است‪.‬‬ ‫برخی از قوانین ما‪ ،‬مربوط به چندین دهه قبل اســت و اگر‬ ‫هم مورد بازبینی قرار گرفته است‪ ،‬به درستی اجرا نمی شود‬ ‫یا دارای ابهام اســت‪ .‬مجموعا می توان گفت که بازبینی‬ ‫سازمان و ســازوکارهای نظارت‪ ،‬کنترل و ارزیابی موضوع‬ ‫مهمی است که باید در ســاختار میانی و درون دستگاهی‬ ‫موردتوجه قرار بگیرد‪ .‬در ساختار اجتماعی و فرهنگی‪ ،‬باید‬ ‫نقش نظارتی‪ ،‬انتقادی و روشنگرانه رسانه ها جایگاه ویژه ای‬ ‫داشته باشد‪ .‬من از رسانه شما تشکر می کنم که این موضوع‬ ‫را پیگیری می کنید و امیدوارم که این مقوله موردتوجه رسانه‬ ‫ملی نیز قرار گیرد‪ .‬باید نقش نظارتی و روشنگرانه رسانه های‬ ‫ازاد‪ ،‬مســتقل و متعهد ‪ -‬و به ویژه رســانه های غیردولتی و‬ ‫منتقد ‪ -‬تقویت شــود؛ نقش رســانه ها در پیگیری این گونه‬ ‫مسائل و مشکالت بسیار بیشتر از دستگاه هایی است که در‬ ‫سطور باال به انها اشاره کردم‪ .‬گاهی انتشار یک خبر مهم از‬ ‫سوی رسان ه ملی‪ ،‬سایت ها یا روزنامه ها بازتاب بسیار بیشتر‬ ‫و وســیع تری از نامه یک مدیر دولتی یا کارشناس بازرسی‬ ‫دارد؛ چراکه این مسائل در مناسبات داخلی اداری پوسیده‬ ‫به جایی نرســیده و تجربه اثبات کرده اســت کــه اکتفا به‬ ‫سازوکارهای کنترل رسمی و صرفا دولتی‪ ،‬کفایت نمی کند‬ ‫و اگر قرار بود این نوع از نظارت به نتیجه برسد‪ ،‬در دهه های‬ ‫اخیر ثمربخش می بود‪ .‬بنابراین‪ ،‬نقش رسانه ها بسیار مهم‬ ‫است و باید این نقش را به رســمیت شناخت؛ رسانه ها باید‬ ‫فعال تر باشند و نگاه روشنگرانه و نظارتی خود را تقویت کنند‪.‬‬ ‫تمرکز صرف بر مســائل داغ سیاســی به مسائل اجتماعی‬ ‫ضربه وارد مــی اورد؛ البته منظور این نیســت کــه نباید به‬ ‫مســائل سیاســی پرداخت اما رســانه های ما بیش از حد‬ ‫سیاست زده شده اند‪ .‬در حوزه ساختار اجتماعی و فرهنگی‪،‬‬ ‫تقویت ســازوکارهای نظارت هــای مردمی مانند ســامانه‬ ‫شکایات می تواند موثر باشد؛ برای مثال‪ ،‬سازوکاری مشابه‬ ‫سامانه ‪ 137‬شهرداری تهران در دســتگاه های مختلف‪،‬‬ ‫ایجاد و تقویت شود که به نظر من اقدام بسیار موثر و مناسبی‬ ‫است‪ .‬این سامانه به صورت انالین و به روز عمل می کند و‬ ‫پیش می رود؛ اینکه بخواهد روی کارتابل مدیران قرار گیرد‪،‬‬ ‫بررسی شود و در دبیرخانه بایگانی شود‪ ،‬از جنس شوخی‪،‬‬ ‫ســردواندن و ســازوکارهای پوســیده اســت‪ .‬متاســفانه‬ ‫هم اکنون نیز همین رونــد وجود دارد و وقتــی یک نامه یا‬ ‫بخشنامه ابالغ می شود‪ ،‬چند ماه زمان صرف شده و اصل‬ ‫موضوع‪ ،‬مشمول مرور زمان شده و پاک می شود‪ .‬برای حل‬ ‫این مشکل‪ ،‬باید حلقه های بوروکراتیک میانی را کاهش داد‬ ‫و بــا پررنگ تر کــردن نقش مســتقیم مــردم در باالترین‬ ‫الیه های نظارتی و سازمانی‪ ،‬این فاصله را حتی المقدور کم‬ ‫کرد؛ هم از نظر زمانی و هم از نظر سلسله مراتب‪ .‬امروز و در‬ ‫شرایط فعلی‪ ،‬خیلی بیش از اینها می توان از سازوکارهای‬ ‫ارتباطات مدرن استفاده کرد اما متاسفانه این استفاده بسیار‬ ‫ضعیف است‪ .‬گاهی اوقات برخی صدمات جنبه صد درصد‬ ‫عمومی دارد‪ .‬بــرای مثال‪ ،‬موضوع کار ایــن وزارتخانه از‬ ‫جمله مسائلی است که اســتثنایی میان مردم ندارد و همه‬ ‫مردم در دایره خدمات ان جای می گیرند؛ بهداشت‪ ،‬تغذیه‬ ‫و ســامت‪ .‬وقتی جان مردم این گونه به بازی و تمســخر‬ ‫گرفته می شود من عبارتی مناســب تر از فاجعه نمی یابم؛‬ ‫ممکن است این اتفاق از نظر کمی فاجعه نباشد و به ظاهر‬ ‫یک نفر اسیب دیده باشــد اما از نظر ماهیت‪ ،‬روح حاکم بر‬ ‫قضیه و به لحاظ موضوعی و کیفی‪ ،‬فاجعه است و همه باید‬ ‫فکر کنند که فرزند خودشــان چنین اســیبی دیده اســت‪.‬‬ ‫موضوع مهم دیگر این است که دستگاه های ذی ربط باید‬ ‫ملزم به پیگیری‪ ،‬اعالم مرحله به مرحله موضوع و همچنین‬ ‫اعالم نتیجه نهایی بشــوند؛ باید به افکار عمومی توضیح‬ ‫دهند که اخر داستان چه شــد و نمی توان با اعالم دو خبر‬ ‫ساده‪ ،‬نتیجه گرفت که ماجرا فروکش کرده و خاتمه یافته‬ ‫است‪ .‬این مســاله را باید مردم‪ ،‬رســانه ها و دستگاه های‬ ‫رســمی پیگیری کنند و نباید تنها به دستگاه های رسمی و‬ ‫دولتی اکتفا کرد؛ چراکه باید گفت که چاقو دسته خودش را‬ ‫نمی بــرد و از درون دســتگاه های دولتی‪ ،‬کســی ماجرا را‬ ‫پیگیــری نمی کنــد و ان را گل به خودی تلقــی می کنند‪.‬‬ ‫بنابراین رسانه های مستقل‪ ،‬متعهد و توانمند حتما باید این‬ ‫موضوع را پیگیری کننــد و ان را رها نکننــد‪ .‬تجدیدنظر و‬ ‫اصالح نظام تشویق و تنبیه‪ ،‬موضوع دیگری است که باید‬ ‫به ان توجه کرد؛ یعنی ممکن اســت ما ده ها و صدها مورد‬ ‫کارهای ارزشمند‪ ،‬خیر و مثبت در این حوزه داشته باشیم اما‬ ‫هیچ خبری از ان در رســانه ها منتشــر نمی شــود و بازتاب‬ ‫نمی یابد‪ .‬ممکن است افراد بسیاری از میان مردم عادی‪،‬‬ ‫مسئوالن‪ ،‬نخبگان و جامعه پزشکی کارهای بسیار زیبایی‬ ‫انجام دهند و تعدادشان کم هم نباشــد اما دوغ و دوشاب‬ ‫یکی اســت؛ باید به گونه ای باشد که ســویه های مثبت و‬ ‫نیمه پر لیوان دیده شده و منعکس شود‪ .‬باید تنبیه و تشویق‬ ‫مادی و معنوی موردتوجه جدی قرار بگیرد تا مردم جامعه‬ ‫ببینند کــه نقاط ضعف و قوت کجاســت‪ .‬هرچنــد افرادی‬ ‫هستند که چارچوب اعتقادی و ایمانی قوی و محکمی دارند‬ ‫و برای رضای خــدا کار می کنند اما بســیاری هم این گونه‬ ‫نیســتند و باید برای انها ســازوکارهای تشــویقی و تنبیهی‬ ‫مناسبی در نظر گرفته شــود‪ .‬البته عقیده من این است که‬ ‫تشویق مقدم بر تنبیه است‪ .‬اگر این سازوکار اجرایی شود‪،‬‬ ‫همگان خواهند دید که تفاوتی وجود دارد و افرادی که سالم‬ ‫و خدمتگزارانه کار می کنند‪ ،‬باید معرفی شوند؛ چه در درون‬ ‫سازمان ها و چ ه میان افکارعمومی‪ .‬اگر چنین اتفاقاتی رخ‬ ‫دهد‪ ،‬من یقین دارم ک ه هیچ گاه چنین اتفاقات تلخی تکرار‬ ‫نخواهد شد اما باز هم تاکید می کنم که این موضوع برخورد‬ ‫قاطع تر با مجرمیــن را می طلبد؛ چراکه از جنس مســائل‬ ‫سیاسی و‪ ...‬نیست بلکه پای جان کودکان در میان است و‬ ‫قطعا همه با این نظر موافقند اما علت این همه مماشــات‬ ‫مشخص نیست‪.‬‬ ‫البته در هفته گذشــته خبر دیگری هم منتشــر‬ ‫شــد که حاکی از عدم پذیرش یک مــادر و نوزاد‬ ‫در یکی از بیمارستان های اســتان البرز داشت؛‬ ‫به نحوی که این دو وضعیت نامناسبی دارند‪ .‬در‬ ‫واقع خبرهایی که در این حوزه منتشــر می شود‪،‬‬ ‫ممکن اســت معدود باشــد امــا شــاید انچه در‬ ‫پشت پرده و در بیمارستان ها رخ می دهد‪ ،‬بسیار‬ ‫ناگوارتر از ان چیزی باشد که در رسانه ها بازتاب‬ ‫می یابد‪.‬‬ ‫ی میان بخشی از جامعه پزشکی‬ ‫نگاه کاسبکارانه ا ‬ ‫ما وجود دارد؛ درحالی که این صنف قســم یاد کرده اند که‬ ‫هیچ چیزی به اندازه جان ادمی برای شــان مهم نباشــد‪.‬‬ ‫البته من معتقدم که پزشــکان معلول هستند و تا زمانی که‬ ‫ما درگیر معلول ها باشیم به نتیجه ای نخواهیم رسید‪ .‬برای‬ ‫اصالح این مساله‪ ،‬یک اتفاق ساختاری‪ ،‬کالن و از جنس‬ ‫پیشــگیرانه نیاز است که باید ســاختار نظام‪ ،‬سیاست ها و‬ ‫منابع قدرت در این زمینه نگاه خود را تغییر دهند‪ .‬به عبارت‬ ‫دیگر‪ ،‬قواعد بازی باید تغییر کند؛ وگرنه شما با درگیر شدن‬ ‫با بازیگران نمی توانید به نتیجه برســید‪ .‬شما چند پزشک‬ ‫را می توانیــد بگیرید یــا چند نفــر از عوامل بیمارســتان را‬ ‫می خواهید بازداشت کنید؟ من نمی گویم این کار نباید بشود‬ ‫ی به هر کسی که‬ ‫اما باید قانونی تدوین شود که مراکز درمان ‬ ‫وضعیت اورژانســی و اضطراری دارد خدمات رسانی کند و‬ ‫بعد از او یک کارت شناسایی بگیرد‪ .‬زمانی که کار به انجام‬ ‫رسید‪ ،‬عکس قضیه صادق است؛ یعنی تا زمانی که این فرد‬ ‫نیاید و هزینه را پرداخت نکند متخلف و مجرم است و باید با‬ ‫او برخورد شود‪ .‬مسائلی از این دست باید پوشش باالی ‪90‬‬ ‫درصدی داشته باشد اما مانند بسیاری از کشورهای دیگر‪،‬‬ ‫بابت انجام برخی خدمات‪ ،‬هزینه ای دریافت نکنند‪ .‬دولت‬ ‫منابع فراوانی در اختیار دارد و بایــد در حوزه های اموزش‪،‬‬ ‫امنیت‪ ،‬بهداشت و سالمت به مردم خدمت کند‪ .‬چرا همه‬ ‫سرمایه یک کشور و منابع مالیاتی‪ ،‬در قبضه دولت هاست؟‬ ‫به این دلیل که در این حوزه ها به مردم خدمت کنند؛ امنیت‬ ‫و جان مردم را تامین کنند‪ ،‬به ســامت مردم بپردازند و در‬ ‫حوزه اموزش به مــردم خدمت کنند‪ .‬اگر قرار باشــد چنین‬ ‫مسائلی از سوی دولت تامین نشود‪ ،‬پس دولت باید چه کار‬ ‫دیگری انجام دهد؟ من فکر می کنم که دیر یا زود باید این‬ ‫مساله ابالغ شود که موارد حاد و اورژانسی باید بستری شوند‬ ‫و اگر بیمار هزینه ها را پرداخت نکــرد‪ ،‬به عنوان متخلف و‬ ‫مجرم با او برخورد شود‪ .‬شما از هر زاویه ای که نگاه کنید این‬ ‫وضعیت در شان جامعه ما نیست؛ چه از منظر داخلی و چه‬ ‫از منظر بین المللی‪ .‬یکی از دالیلی که این صنف این گونه‬ ‫بی پروا عمل می کند این است که بیش از حد معمول با انها‬ ‫مماشات شــده و کنترل در این حوزه بسیار ضعیف است؛‬ ‫درحالی که با تخلفــات کوچک تر و جزئی تــر از این میان‬ ‫اصناف دیگر‪ ،‬برخوردهای شدیدتری می شود‪ .‬البته ان نوع‬ ‫برخورد صحیح تر است اما در اینجا کسی با پزشکان برخورد‬ ‫نمی کند‪ .‬نهایتا اینکه باید مسئوالن ارشد وزارت بهداشت و‬ ‫درمان‪ ،‬در نوک پیکان حمالت باشند نه عواملی که در یک‬ ‫بیمارستان یا درمانگاه تخلفی کرده اند‪.‬‬ ‫در دولت یازدهــم یکی از سیاســت های وزارت‬ ‫بهداشت‪ ،‬برخورد با متخلفان در گرفتن مبالغی‬ ‫بود که به زیرمیزی شــهرت یافته اســت و حتی‬ ‫اقای قاضی زاده هاشــمی شــخصا اعالم کردند‬ ‫که با متخلفان برخورد خواهند کرد‪ .‬اما باتوجه به‬ ‫فقدان نظارتی که به ان اشاره کردید‪ ،‬این مساله‬ ‫چندان نتیجه ای نداشته است‪.‬‬ ‫یکی از معــدود حوزه هایی که دائمــا اخبار منفی‬ ‫درباره ان منتشر می شــود‪ ،‬حوزه بهداشت و درمان است و‬ ‫این نشان دهنده ساختار نامطلوب این حوزه است‪ .‬قبل از‬ ‫اصالح ســازوکارهای نظارتی‪ ،‬باید حوزه های قانونگذاری‬ ‫و قضایی در این زمینــه تغییر کنند و اگر قرار بر این باشــد‬ ‫که ما چند کلیدواژه داشته باشــیم‪ ،‬باید ابهام در حوزه های‬ ‫قانونگذاری‪ ،‬قضایــی‪ ،‬ســازمانی (نظارتــی و اجرایی) و‬ ‫همچنین فقدان‪ ،‬نقص یا عدم اجرای قانون رفع شود‪ .‬بعد از‬ ‫این الیه اصلی و اساسی که از جنس پیشگیری و ریشه یابی‬ ‫اســت‪ ،‬باید به ســازوکارهای نظارتی و اجرایــی پرداخت؛‬ ‫چراکه نظارت‪ ،‬کنترل و ارزیابی ســازمانی انسانی اجرایی‬ ‫است اما در موضوع اولی که به ان اشاره کردم‪ ،‬شما برنامه و‬ ‫جهت گیری را اصالح می کنید و پیشگیرانه است‪ .‬موضوع‬ ‫ی که عرض کردم رسانه است و اگر این روند با این نظم‬ ‫سوم ‬ ‫پیش برود‪ ،‬می توان انتظار داشــت که وضعیت کارامدی‬ ‫ایجاد شود و در غیر این صورت نقص در هر حوزه ای وجود‬ ‫خواهد داشت‪.‬‬ ‫‪43‬‬ ‫پوپولیست امریکایی‬ ‫بین الملل‬ ‫طرح جنجالی ترامپ در مورد ممنوعیت ورود مسلمانان به خاک امریکا هم از محبوبیت او کم‬ ‫نکرد‪.‬نظرسنجی هایاخیرنشانمی دهدکهپسازحادثهسن برناردینوحمایتجمهوریخواهاناز‬ ‫طرح نژاد پرستانه ترامپ از‪ 35‬درصد به حدود‪ 42‬درصد رسیده است‪ .‬او حتی با وجود مخالفت های‬ ‫کاخسفیدوسایرهمحزبی هایشازرقابت هایانتخاباتدرونحزبیکناره گیرینکردواینبهنوعی‬ ‫برامدهاز تثبیت وضعیتسیاسیترامپدراینرقابت هاست‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫دونالدترامپبرکدامموجاجتماعیسواراست؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫جمهوریخواه دیوانه‬ ‫پیوند محافظه کاری و پوپولیسم‬ ‫جامعه شناسی قدرت در امریکا‬ ‫ترامپ و ظهور راستگرایی شکننده‬ ‫‪1‬‬ ‫مهدی نیکوئی‬ ‫خبرنگار‬ ‫ماراتن انتخابــات ریاســت جمهوری ‪ 2016‬ایاالت‬ ‫متحده بــه ایســتگاه های پایانی خود نزدیک می شــود تا‬ ‫هیجان و التهــاب در جامعه امریکا به نهایت خود برســد؛‬ ‫هیجان و التهابی که البته به کشــورهای دیگر هم سرایت‬ ‫کرده و جهان به تماشــای تحوالت امریکا نشسته است‪.‬‬ ‫همه می دانند فرد انتخاب شــده به عنــوان رئیس جمهور‬ ‫اینده امریــکا می تواند اثراتی فراوانــی در وضعیت جهان‬ ‫و اینده روابط دیپلماتیک داشــته باشد‪ .‬اما به نظر می رسد‬ ‫که این روزها‪ ،‬اوضاع به نفع دونالد ترامپ در حال ســپری‬ ‫شدن است‪.‬‬ ‫جهان را خشــونت فرا گرفته و اقدامات تروریستی‬ ‫روز به روز بر وحشــت عمومی می افزایند‪ .‬بمب گذاری ها‬ ‫و حــوادث ناگــوار پاریس بدون شــک اخریــن اتفاقات‬ ‫تروریستی جهان نیستند؛ دست کم مردم جهان این گونه‬ ‫فکــر نمی کنند‪ .‬ترس از تکــرار حوادث مشــابه به حدی‬ ‫کشــورهای اروپایی و امریکا را فرا گرفته که بســیاری از‬ ‫مســابقات فوتبال و رخدادهای سیاســی لغو می شــوند و‬ ‫بقیه انها هم با تدابیر کامل امنیتــی برگزار می گردند‪ .‬اما‬ ‫دونالد ترامپ‪ ،‬نامزد جمهوریخواه ریاست جمهوری ‪2016‬‬ ‫امریکا‪ ،‬در دفتر کار خود در منهتن نیویورک ارام نشســته‬ ‫اســت‪ .‬ترامپ از پنجره های برج طالیی بــه جهان نگاه‬ ‫می کند و فرصت ها را تشخیص می دهد‪ .‬ترس از داعش‬ ‫به اوج رســیده و نارضایتی شــهروندان امریکا از ناتوانی‬ ‫باراک اوباما در کنترل این گروه تروریســتی از مرز تحمل‬ ‫رد شده اســت‪ .‬اکنون زمان ان اســت که ترامپ‪ ،‬ورق را‬ ‫برگرداند و به دو مــاه نا امیدکننده کمپیــن انتخاباتی اش‬ ‫پایان دهد‪.‬‬ ‫مناظره های تلویزیونی ناامیدکننده‬ ‫درخواســت تغییــر سیاســت های کشــورداری و در پیش‬ ‫گرفتن رویکردی واحد از طرف هر دو حزب امریکایی برای‬ ‫دیپلماسی در جهان خطرناک کرد‪.‬‬ ‫زمانی که اعضای کمیته هر دوحزب نشسته بودند و‬ ‫دست نوشته های خود را درباره سواالت و موضوعات مورد‬ ‫بحث مرور می کردند‪ ،‬کلینتون به تنهایی پشــت میز خود‬ ‫قرار گرفت؛ بدون هیچ نوشــته ای‪ .‬چشــم های بینندگان‬ ‫تلویزیون به او دوخته شــد و این موضوع در روزهای بعد‪،‬‬ ‫خــود را نشــان داد‪ .‬هیالری شــروع به صحبت کــرد و از‬ ‫تالش های نومیدانه اش برای نجات کریستوفر استیونز‪،‬‬ ‫سفیر کشور خود در لیبی سخن گفت‪ .‬او از تالم و درد روحی‬ ‫شدید ناشی از جان دادن چهار امریکایی در حمالت سال‬ ‫‪ 2012‬ســخن می گوید‪« :‬من بیش از مجموع تمام شما‪،‬‬ ‫ بی خوابی کشیدم‪ ».‬چهره محنت زده او‪ ،‬شاهدی بود که‬ ‫تمام شــاهدان این مناظره به صحت گفتار کلینتون اقرار‬ ‫می کردند‪.‬‬ ‫کلینتون با صداقــت رو به شــهروندان امریکا کرد و‬ ‫گفت‪ «:‬جهان بیرون‪ ،‬سرشــار از جنگ و خشونت است و‬ ‫برای مقابله با انها نیاز اســت که تمام گروه ها و جناح های‬ ‫سیاســی و اجتماعی‪ ،‬شانه به شــانه هم از موجودیت خود‬ ‫دفاع کنند‪ .‬امریــکا نیاز به یکپارچگی مــا دارد‪ ».‬کلینتون‬ ‫به خوبی توانســت از احساس میهن پرســتی و وحشت از‬ ‫تروریسم شهروندان امریکا استفاده کرده و پس از مدت ها‬ ‫خود را به عنــوان محتمل ترین فرد برای به دســت گرفتن‬ ‫سکان هدایت امریکا از سال‪ 2016‬مطرح کند‪ .‬با این حال‪،‬‬ ‫پیشگامی او تنها دو ماه ادامه داشت و افزایش خشونت ها‬ ‫و ترورها در سطح جهان باعث شــد که اوضاع رقابت های‬ ‫انتخاباتی یک بار دیگر تغییر کند‪.‬‬ ‫برگ برنده ای به نام امنیت ملی‬ ‫ارای ترامپ تثبیت شد؟‬ ‫خبرگزاری رویترز در نظرســنجی اخیر خود که پس از‬ ‫اظهارات جنجال امیز دونالد ترامپ در هفته گذشته انجام‬ ‫شده‪ ،‬از پیشتازی کماکان این نامزد جمهوریخواه در میان‬ ‫سایر رقبای هم حزبی اش حکایت می کند‪.‬‬ ‫این خبرگزاری گزارش داده؛ طبق نظرسنجی مشترک‬ ‫این رسانه با موسسه تحقیقاتی ایپسوس‪ ،‬با وجود سخنان‬ ‫ ترامپ مبنی بر لزوم منع ورود مســلمانان بــه امریکا‪ ،‬این‬ ‫سرمایه دار نیویورکی همچنان توانسته در سودای رسیدن‬ ‫به کاخ ســفید ایاالت متحــده از دیگــر جمهوریخواهان‬ ‫جلوتر باشد‪.‬‬ ‫این نامزد ‪ 69‬ســاله در نظرســنجی اخیــر همچنان‬ ‫حمایت ‪ 35‬درصدی رای دهنــدگان جمهوریخواه از خود‬ ‫را حفظ کرده اســت‪ .‬نتایج کنونی نشــان می دهد؛ اقبال‬ ‫رای دهندگان به این مجری سابق تلویزیون امریکا در قبل‬ ‫و بعد از اظهارات ضد اسالمی اش همچنان دست نخورده‬ ‫باقی مانده است‪.‬‬ ‫بسیاری از رای دهندگان جمهوریخواه در نظرسنجی‬ ‫رویترز ‪ -‬ایپسوس ضمن اشاره به اینکه مواضع دونالد ترامپ‬ ‫می تواند خطری بالقوه برای پیروزی احتمالی او باشد‪ ،‬اعالم‬ ‫کرده اند که هیچ مشکلی با اظهارات این چنینی وی ندارند‪.‬‬ ‫یکی از شرکت کنندگان در نظرســنجی مذکور با نام «دونا‬ ‫ِ‬ ‫احساس‬ ‫فی» در این خصوص گفته است‪« :‬حرف ترامپ‪،‬‬ ‫همه ما است‪ ».‬این خانم ‪ 57‬ساله در ادامه اعالم کرده که‬ ‫به عقید ه او نیز باید جلوی ورود مسلمانان به امریکا گرفته‬ ‫شود‪ .‬او در عین حال بر این مساله صحه گذاشته است که‬ ‫این به اصطالح «رک بودن» ترامپ می تواند درنهایت به‬ ‫ضرر او تمام شود‪.‬‬ ‫به نظر می رســد که حق با این افراد اســت‪ .‬هر چند‬ ‫ ترامــپ فرصت را بــرای جلب توجــه مســاعد می دید و از‬ ‫گسترش اقبال عمومی به هیالری کلینتون وحشت داشت‪،‬‬ ‫شــاید در ســخنان خود زیاده روی کرده باشــد‪ .‬سخنان او‬ ‫حتی برای بسیاری از شهروندان امریکا هم سنگین بودند‬ ‫و مخالفت های بسیاری را در پی داشت‪ .‬اما در هر صورت‪،‬‬ ‫او چاره دیگری نداشــت‪ .‬زمان انتخابات نزدیک می شود‬ ‫و او که به خوبــی فعالیت در فضای کســب وکار و رقابت را‬ ‫می شناسد و این بار شانسش را در سیاست امتحان می کند‪،‬‬ ‫می دانست که فرصت های او رو به اتمام هستند و باید دست‬ ‫به کاری بزرگ بزند‪ .‬کاری که یا بــه پیروزی او در انتخابات‬ ‫منجر می شود یا او را در رسیدن به هدفش‪ ،‬بازمی دارد‪.‬‬ ‫چرا اسالم ستیزی در امریکا ریشه دوانده؟‬ ‫همه چیز از حادثه ‪ 11‬ســپتامبر اغاز شد‪ .‬زمانی که‬ ‫امریکا برای اولین بار پس از ســال ها مورد هجوم نظامی‬ ‫و هوایی قرار گرفت و تلفات و خسارات زیادی را متحمل‬ ‫ شــد‪ .‬هواپیماربایان و عوامل ان حمله در مجموع ‪۱۹‬نفر‬ ‫بودند‪ ،‬که شامل ‪ ۵‬نفر در پرواز شماره ‪ ۱۱‬امریکن ایرالینز‪،‬‬ ‫‪ ۵‬نفر در پرواز شــماره ‪ ۱۷۵‬یونایتد ایرالینز‪ ۵ ،‬نفر در پرواز‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫امنیت ملی‪ ،‬مبارزه با تروریسم‪ ،‬گسترش صلح و مقابله‬ ‫با جرائم‪ ،‬رمز پیشــی گرفتن کلینتون در دو ماه اخیر بوده‬ ‫است‪ .‬با این حال‪ ،‬افزایش خشــونت ها و ترورها در سطح‬ ‫جهان و اوج گیری نگرانی های ناشی از ان‪ ،‬زمینه را برای‬ ‫فرصت طلبی ترامپ اماده کرد‪ .‬ترامپ که در ماه های اخیر‬ ‫سخنان جنجال برانگیز بسیاری بر زبان رانده بود‪ ،‬شرایط را‬ ‫فراهم می دید که از خشونت اعالم انزجار کند و راهکارهای‬ ‫خود را برای تامین امنیت ملی امریکا ارائه دهد‪.‬‬ ‫راهکارهای او‪ ،‬همواره بی منطق بوده اند و به همین‬ ‫دلیل اســت که به عنــوان «احمق ترین» نامزد ریاســت‬ ‫جمهوری ‪ 2016‬امریکا شــهرت یافته است‪ .‬با این حال‪،‬‬ ‫ســخنان بی منطق اخیر او در جوی احساســی و بی منطق‬ ‫بیان شــدند تا این بار بتوانند نظر افــکار عمومی را به خود‬ ‫جلب کنند‪ .‬ترامپ در گفت وگو با شبکه« ام اس ان بی سی»‬ ‫گفت‪« :‬پس از وقوع حمالت فرانسه که‪ 129‬کشته و صدها‬ ‫ی برجای گذاشت‪ ،‬به طور جدی بر بستن مساجد امریکا‬ ‫زخم ‬ ‫فکر خواهد کرد‪ ».‬وی افزود‪«:‬این گونه اقدامات را مکروه‬ ‫خواهم دانســت و باید به طور جدی بر ان تفکر کرد و باید‬ ‫مساجد مورد بررسی و مراقبت قرار گیرند‪».‬‬ ‫وی درباره مســاله پناهنــدگان و اســتقبال امریکا از‬ ‫انان گفت که ما نمی دانیم انها که هســتند و این اقدامات‬ ‫نیز جای فکر دارد‪ ».‬دونالد ترامــپ پیش از این نیز اعالم‬ ‫کرده بود که اماده اســت برخی از مســاجد را در این کشور‬ ‫برای مبارزه با داعش ببندد و گذرنامه های برخی از افراد را‬ ‫لغو کند‪ .‬ترامپ همواره شدیدترین مواضع را علیه داعش‬ ‫اختیار کرده و این موضوع و همزمانی ان با ترس از این گروه‬ ‫تروریستی باعث شده که شــانس او در انتخابات پیش رو‬ ‫افزایش یابد؛ دست کم نتایج نظرسنجی ها که این موضوع‬ ‫را اثبات می کنند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ســه ماه تابســتان‪ ،‬زمان طالیی فعالیت نامزدهای‬ ‫جمهوریخواه انتخابات و دوران ســیاهی بــرای هیالری‬ ‫کلینتــون بود‪ .‬نامــزد دموکــرات در این مدت بــا اتهام ها‬ ‫و افشــاگری های مختلفــی مواجــه شــد که ادامــه کار‬ ‫رقابــت را برای او دشــوار کرد‪ .‬امــا با شــروع مناظره های‬ ‫تلویزیونی در دوماه پیش‪ ،‬شرایط به نفع ابی ها عوض شد‪.‬‬ ‫زمانی که برنامه نخســتین مناظره تلویزیونــی نامزدهای‬ ‫ریاست جمهوری تنظیم شد‪ ،‬جمهوریخواهان امیدوار بودند‬ ‫که بتوانند از پیش کشیدن فاجعه بنغازی کمال استفاده را‬ ‫ببرند و هیالری را پایین تر از پیش بکشند‪( .‬فاجعه بنغازی‬ ‫به اتفاقی اطالق می شــود که در ان کنســولگری ایاالت‬ ‫متحده در شــهر بنغــازی لیبی هــدف حمله قــرار گرفت‪،‬‬ ‫ســاختمان به اتش کشــیده شد و کریســتوفر استیونس‪،‬‬ ‫سفیر و سه دیپلمات امریکا کشته شدند‪ .‬هیالری کلینتون‬ ‫در ان زمان‪ ،‬وزیر امور خارجه امریکا بود‪ ).‬در هر صورت‪،‬‬ ‫جمهوریخواهان تصور می کردند که این مناظره تلویزیونی‬ ‫می تواند تیر خالصی بر پیکر نامزد دموکرات باشد که تمام‬ ‫تابســتان را تنها به دفاع کردن پرداخته بود‪ .‬ولی زمانی که‬ ‫برنامه شروع شد‪ ،‬هیالری کلینتون مجبور نبود هیچ تالشی‬ ‫برای دفاع از خود در قبــال حادثه بنغازی انجــام دهد‪ .‬در‬ ‫اظهاراتی صادقانه‪ ،‬کلینتون که پیش از این هم مسئولیت‬ ‫امنیت ناکافی کنســولگری امریکا در لیبی را پذیرفته بود‪،‬‬ ‫حیله گری اوالند‬ ‫ائتالف سوسیالیست ها و راست های‬ ‫میانه لوپن ها را شکست داد‬ ‫چرخش به راست‬ ‫افسانه کرشنرها در ارژانتین پایان‬ ‫یافت‬ ‫‪45‬‬ ‫بین الملل‬ ‫پیوندمحافظه کاری‬ ‫وپوپولیسم‬ ‫جب بوش‬ ‫ترامپ‬ ‫بن کارسون‬ ‫تد کروز‬ ‫کارلی فیورینا‬ ‫مایک هاکابی‬ ‫رند پال‬ ‫مارکو روبیو‬ ‫جامعه شناسی قدرت در امریکا؛ ترامپ‬ ‫و ظهور راست گرایی شکننده‬ ‫ابراهیم متقی‬ ‫شــماره ‪ ۷۷‬امریکن ایرالینــز و ‪ ۴‬نفر در پرواز شــماره ‪۹۳‬‬ ‫یونایتــد ایرالینز می شــدند‪ .‬محمد محمــد االمیر عوض‬ ‫الســید عطا معروف به «محمد عطا» یکی از پنج رباینده‬ ‫پرواز شــماره ‪ ۱۱‬امریکــن ایرالینز بود که پــس از ربودن‬ ‫هواپیما به عنوان خلبان کنترل هواپیما را به دست گرفته‬ ‫و ان را به برج شــمالی کوبید‪ .‬تنها تبعه مصری حاضر در‬ ‫حمالت محمد عطا بود‪ .‬ملیــت هواپیماربایان را ‪ ۱۵‬تبعه‬ ‫عربستان سعودی‪ ۲ ،‬تبعه امارات عربی متحده‪ ،‬یک تبعه‬ ‫مصر و یک تبعه لبنان تشکیل می داد‪ .‬تیم عملیاتی حادثه‬ ‫‪ ۱۱‬ســپتامبر تماما عرب و عضو ســازمان القاعده بودند‪.‬‬ ‫این اتفاق باعث شــد که چهره اسالم در امریکا مخدوش‬ ‫شــود و پس از ان هم حمــات و اقدامات بــه اصطالح‬ ‫«ضدتروریســتی» فراوانی در مقابله با اقدامات مشــابه‬ ‫صورت گیرد‪ .‬اما انچه به ان کمتر توجه شــد‪ ،‬سعودی و‬ ‫وهابی بودن بیشتر تروریست ها بود و این موضوع که تنها‬ ‫گروه ها و فرقه های معدودی از مسلمانان بودند که دست‬ ‫به چنین اقدامی زدند‪.‬‬ ‫در هر صورت‪ ،‬پس از واقعه ‪ 11‬سپتامبر‪ ،‬جنگ با ترور‬ ‫گسترش یافت‪ .‬جنگ با ترور یک رشته عملیات جنگی است‬ ‫که ایاالت متحده امریکا‪ ،‬بریتانیا و تعدادی کشور دیگر به‬ ‫منظور مبارزه با گروه هایی که از دید این کشورها تروریست‬ ‫قلمداد شــده اند و همین طــور دولت های پشــتیبان این‬ ‫گروه ها‪ ،‬اغاز کردند‪ .‬منظور و استدالل رئیس جمهور پیشین‬ ‫امریکا جرج دبلیو بوش‪ ،‬از کشورهای پشتیبان تروریسم‪،‬‬ ‫کره شمالی‪ ،‬لیبی‪ ،‬عراق‪ ،‬ایران‪ ،‬افغانستان و کوبا بودند‪.‬‬ ‫این کشورها از دیدگاه دولت امریکا تهدیدی برای امریکا و‬ ‫کشورهای غربی و جهان به شمار می ایند‪ .‬اصطالح جنگ‬ ‫علیه تروریسم بیشــتر برای تروریسم اســامی و القاعده‬ ‫به کار می رود‪ .‬این اصطالح از ســوی دولــت اوباما به کار‬ ‫نمی رود و به جای ان عبارت عملیات احتیاطی برون مرزی‬ ‫رسمیت دارد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫بسط ادعای تروریست بودن مسلمانان‬ ‫واقعه ‪ 11‬ســپتامبر توســط اســام گرایان افراطی‬ ‫القاعده انجام شد‪ .‬براساس گزارش هایی که سازمان های‬ ‫امنیتی امریکا ارائه می دهند‪ ،‬پس از این واقعه هم‪ ،‬بیشتر‬ ‫اتفاقات تروریستی توسط مســلمانان انجام شده بود‪ .‬اما‬ ‫نکته ای در گزارش ها نشان می دهد که اسالم‪ ،‬دلیل این‬ ‫اتفاق نیست‪ .‬بیشــتر تروریست ها‪ ،‬مســیحیان به اسالم‬ ‫گرویده یا قشری گرایان وهابی بوده اند و برداشت سطحی‬ ‫و خودسرانه انها از اسالم باعث مشکالت بسیار شده بود‪.‬‬ ‫ضمن انکه اســام ســتیزی و اسالم هراســی در امریکا‪،‬‬ ‫مهم ترین عامل بــرای نارضایتی این افراد و شــهروندان‬ ‫امریکا بوده است‪ .‬البته لشکرکشی ها و جنگ افروزی های‬ ‫ایاالت متحده در کشــورهای مســلمان را هم باید به این‬ ‫فهرست اضافه کرد‪.‬‬ ‫در هر صورت‪ ،‬وقایع تروریستی و اصرار سران امریکا‬ ‫بر گناهکار نشان دادن مسلمانان باعث شد که مفهومی به‬ ‫نام «تروریسم اسالمی» شکل بگیرد‪ .‬تروریسم اسالمی‬ ‫نوعی تروریسم مذهبی است که در ان انگیزه ها و اهداف‪،‬‬ ‫ریشــه یا متاثر از تعابیر اســامی داشــته باشــد‪ .‬بر طبق‬ ‫محاسبات مرکز ملی مبارزه با تروریسم واشنگتن‪ ،‬نزدیک به‬ ‫‪ 25‬درصد از وقایع تروریستی جهان منتسب به «افراطیون‬ ‫مسلمان» (ســنی و یا شــیعه) بوده که ســهم منتسب به‬ ‫شیعیان کمتر از ‪ ۲‬درصد است‪.‬‬ ‫طبق اماری که خوان کول ارائه می دهد‪ ،‬خشــونت‬ ‫مسلمانان نســبت به ســایر ادیان‪ ،‬بیشتر نیســت‪ .‬وی از‬ ‫اندیشمندان و مورخان امریکایی معاصر در حوزه خاورمیانه‬ ‫و جنوب اســیا اســت‪ .‬خوان کول هم اکنون اســتاد تمام‬ ‫کرسی «ریچارد میچل کالیگیت» رشته تاریخ در دانشگاه‬ ‫میشیگان است و ادعاها و اتهامات امریکا علیه مسمانان‬ ‫را رد می کند‪.‬‬ ‫اینده مبهم ترامپ و جهان‬ ‫بسیاری از شــهروندان امریکا با وجود احساس ترس‬ ‫و وحشت از گســترش نفوذ داعش‪ ،‬با مسلمانان هموطن‬ ‫خود احساس همدلی می کنند‪ .‬گفته های ترامپ بسیاری‬ ‫از انها را ازار داده و می تواند به بهای از بین رفتن اعتبارش‬ ‫تمام شــود‪ .‬در هر صــورت‪ ،‬ســخنان او بــا واکنش های‬ ‫بســیار تندی از جانب سیاســتمداران امریکایی و مقامات‬ ‫کشورهای اسالمی مواجه شده اســت‪ .‬در یکی از اخرین‬ ‫و تندترین ایــن واکنش ها‪ ،‬جان کری‪ ،‬وزیــر امور خارجه‬ ‫ایاالت متحــده امریــکا‪ ،‬گفته هــای او را خطــری برای‬ ‫امنیت ملی امریکا دانســت‪ .‬جان کری کــه در مصاحبه با‬ ‫ شــبکه تلویزیونی ای‪.‬بی‪.‬ســی(‪ ) ABC‬ســخن می گفت‬ ‫افزود‪« :‬این ســخنان مواضع فردی را نشــان می دهد که‬ ‫برای رســیدن به باالترین مقام در کشــور تــاش می کند‬ ‫و در همیــن حال در جهــت تبعیض بر ضد یــک دین گام‬ ‫برمی دارد‪ ».‬جان کــری همچنین بیانیــه دونالد ترامپ را‬ ‫بر خالف قانون اساســی امریکا خواند‪ .‬بــا این وضعیت و‬ ‫باتوجه بــه انکه جو احساســی و هــراس در جامعه امریکا‬ ‫کمرنگ تر می شود‪ ،‬می توان انتظار داشت که در روزهای‬ ‫پیش رو باز هم انتقادات بیشتری از ترامپ و ریزش بیشتر‬ ‫ارای او را شاهد باشیم‪ .‬اما در صورتی که فضای منطقی در‬ ‫جامعه امریکا حکمفرما نشــود و ترامپ باز هم بتواند از اب‬ ‫گل الود ماهی بگیرد‪ ،‬اوضاع این کشــور و جهان دشــوار‬ ‫خواهد شــد‪ .‬در این حالت‪ ،‬این فرد می تواند در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری امریکا‪ ،‬پیروز شــود و انگاه جهان باید‬ ‫نگــران عصــر جدیــدی از سیاســت های جنگ طلبانه و‬ ‫خودخواهانه باشد‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫استاد دانشگاه تهران‬ ‫ظهــور ترامــپ در رونــد رقابت هــای انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری امریکا نشــان می دهد کــه گروه های‬ ‫اجتماعــی در ایــاالت متحده بــه مــوازات بهره گیری از‬ ‫سنت های لیبرالیسم‪ ،‬گرایش مشهودی به مفاهیم‪ ،‬ادبیات‬ ‫و فرایندهای محافظه کارانه دارنــد‪ .‬در دوران انتخاباتی‪،‬‬ ‫انگیزش های درونی احــزاب و گروه هــای ذی نفوذ برای‬ ‫تاثیرگذاری بر سیاست ارتق ا می یابد‪ .‬گروه های محافظه کار‬ ‫نشــان داده اند که تمایل کمتری به پیروی از ســنت های‬ ‫لیبرالیسم داشته و تالش دارند تا برای همبستگی ساختاری‬ ‫از مفاهیم و روندهای امنیتی استفاده نمایند‪.‬‬ ‫انتشــار کتــاب «کلینتــون راســیتر» بــا عنــوان‬ ‫«محافظــه کاری در امریــکا» را می تــوان نمــادی از‬ ‫واقعیت های درونی جامعه ای دانســت که تالش دارند تا‬ ‫زمینه های الزم برای ارتقا ی قدرت و امنیت امریکا فراهم‬ ‫اورند‪ .‬جامعه شناســی قدرت در امریکا بــه همان گونه ای‬ ‫که با مفاهیم رابرت دال پیوند یافته است‪ ،‬با واقعیت های‬ ‫انعکاس یافته از سوی سی رایت میلز نیز مشابهت بیشتری‬ ‫دارد‪ .‬گروه هــای راســت افراطــی همانند دونالــ د ترامپ‬ ‫در ســال های ‪ 1947‬به بعد یعنــی از زمان ظهــور جوزف‬ ‫مک کارتــی به گونــه ای تدریجــی جایگزیــن گروه های‬ ‫محافظه کار شده اند‪.‬‬ ‫اگرچه در ادبیات‪ ،‬فرهنگ و ساختار سیاسی امریکا‪،‬‬ ‫محافظه کاری دارای ریشه تاریخی است‪ ،‬اما راستگرایی‬ ‫را می توان به عنــوان پدیده جدیدی تلقی کــرد که هدف‬ ‫اصلی ان را می توان تاثیرگذاری یا مصادره قدرت دانست‪.‬‬ ‫گروه های راســتگرا دارای نگرش افراطی بــوده و تالش‬ ‫دارند تا سنت ها و هنجارهای جدیدی را وارد ساختار سیاسی‬ ‫ایاالت متحده نمایند‪ .‬به همین دلیل اســت که گروه های‬ ‫راســتگرا در نظام اجتماعی می توانند مخاطب مرحله ای‬ ‫و مقطعی به دســت اورند‪ ،‬اما انــان از جایگاه ســاختاری‬ ‫محدودی برخوردار بوده به گونه ای که اعتبار اجتماعی انان‬ ‫در روند فرسایش قرار گرفته و ماهیت شکننده پیدا می کنند‪.‬‬ ‫حوزه فعالیت گروه های محافظه کار در امریکا نسبتا ‬ ‫متنوع است‪ .‬در حالی که راســتگرایان عموما تالش دارند‬ ‫تا زمینه های الزم برای موفقیت محافظه کاران را به وجود‬ ‫اورند ‪ ،‬عموما محافظه کاران ساختاری‪ ،‬اعتقاد چندانی به‬ ‫راستگرایان رادیکال نداشــته و تالش دارند تا زمینه های‬ ‫الزم برای جایگاه یابی ساختاری را صرفا در اختیار گروه هایی‬ ‫قرار دهند که از قابلیت تطبیق با ساختار برخوردارند‪ .‬اگر چه‬ ‫نیروهــای محافظــه کار رویکرد سیاســی و تصمیم گیری‬ ‫را براســاس فرایندهــای ســاختاری انجــام می دهند‪ ،‬اما‬ ‫گروه های راستگرا تالش دارند تا در روندهای گریز از مرکز‬ ‫ایفای نقش کــرده و زمینه ایجاد هیجانات سیاســی برای‬ ‫موج های امنیتی را فراهم اورند‪.‬‬ ‫ویژگی اصلی دونال د ترامپ ان اســت که تالش دارد‬ ‫تا راستگرایی را با محافظه گرایی پیوند داده و از این طریق‬ ‫زمینه طرح گفتمــان هویت‪ ،‬امنیت و قــدرت برای امریکا‬ ‫را فراهم ســازد‪ .‬رویکــرد دونالد ترامپ معطــوف به ایجاد‬ ‫موج های اجتماعی اســت که بدین طریــق زمینه مقابله با‬ ‫بین الملل‬ ‫دموکرات ها و مفاهیم لیبرالیستی ایجاد شود‪ .‬هرگاه نیروی‬ ‫سیاســی یا ایدئولوژیک جدیدی به وجــود می اید‪ ،‬امکان‬ ‫ظهور گروه هــای محافظــه کار و نیروهای گریــز از مرکز‬ ‫راستگرا همانند دونال د ترامپ اجتناب ناپذیر است‪.‬‬ ‫زمینه های تاریخی ظهور راستگرایی امنیتی‬ ‫در پوشش محافظه کاری حزبی‬ ‫نشانه های ظهور راستگرایی در فرایند‬ ‫رقابت محافظه کاری و عملگرایی در امریکا‬ ‫در اســتانه ســال انتخاباتــی ‪ ،2016‬ســه موضوع‬ ‫راهبردی وجود دارد که مورد توجه گروه های محافظه کار‬ ‫به ویژه راستگرایان امنیت گرا در ایاالت متحده خواهد بود‪.‬‬ ‫موضوع اول مربوط به گســترش بحران امنیتی خاورمیانه‬ ‫است‪ .‬نقش یابی داعش در سوریه و گسترش نقش امنیتی‬ ‫داعش را می تــوان به عنوان یکی از نقــاط ضعف کارنامه‬ ‫دولت باراک اوباما دانست‪ .‬موضوع دوم مربوط به موج های‬ ‫اسالم هراسی است‪ .‬شکل گیری حوادثی همانند ترورهای‬ ‫پردامنه در جمعه ســیاه ‪ 13‬نوامبر ‪ 2015‬به موازات حادثه‬ ‫ســن برناردینــو در اوایل دســامبر ‪ 2015‬را بایــد به عنوان‬ ‫نشانه هایی از اسالم هراسی در فضای سیاسی و ساختاری‬ ‫راست گرایی جدید در ادبیات دونال د ترامپ؛‬ ‫گسترش موج امنیت گرایی در امریکا‬ ‫نشانه های راست گرایی جدید را می توان در ادبیات‬ ‫دونالــ د ترامــپ مشــاهده کرد‪ .‬تحلیل ســاخت قــدرت و‬ ‫فرایندهای رقابت سیاسی امریکا با نشانه هایی از موج های‬ ‫دنباله دار محافظه کاری و راست گرایی پیوند یافته است‪ .‬از‬ ‫ت گرایی دونال د ترامپ ماهیت امنیتی دارد‪،‬‬ ‫انجایی که راس ‬ ‫موقعیت نامبرده به گونه ای تدریجی در ســاختار اجتماعی‬ ‫امریــکا افزایــش می یابد‪ .‬اگرچــه ترامپ تــاش دارد تا‬ ‫موقعیت خود را از طریق حزب جمهوریخواه ارتقاء دهد‪ ،‬اما‬ ‫واقعیت های ساختاری مانع از جایگاه یابی ترامپ به عنوان‬ ‫کاندیدای حزب جمهوریخواه برای حضور در رقابت های‬ ‫انتخاباتی نوامبر ‪ 2016‬خواهد شد‪.‬‬ ‫پوپولیســم سیاســی عمومــا در دوران رقابت هــای‬ ‫انتخاباتی ظهور می یابد‪ .‬دونال د ترامپ به گونه ای مرحله ای‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫امریــکا دانســت‪ .‬موضــوع ســوم در رویکــرد گروه های‬ ‫محافظه کار را می توان انتقاد از برنامه جامع اقدام مشترک‬ ‫و دیپلماسی هسته ای جان کری با ایران دانست‪.‬‬ ‫هر یــک از مولفه های یادشــده می تواند زمینه های‬ ‫الزم برای نقش یابی افرادی همانند دونال د ترامپ را به وجود‬ ‫اورد‪ .‬دونالد ترامپ بخشی از واقعیت فضای راست گرایی‬ ‫جدید در امریکا اســت‪ .‬ترامپ بر این اعتقاد است که باید‬ ‫با گروه های اســامگرا‪ ،‬ایران و سیاســت های راهبردی‬ ‫جمهوری اســامی ایران در خاورمیانه مقابله کرد‪ .‬رویکرد‬ ‫دونال د ترامپ نشــان می دهد که معادله قدرت در ســاختار‬ ‫اجتماعی امریکا با موج های گریــز از مرکز همراه گردیده‬ ‫است‪ .‬محدودســازی قدرت و سیاســت منطقه ای ایران‬ ‫بخشــی از ادبیات گروه های راســت گرا و محافظه کار در‬ ‫امریکا محسوب می شود‪.‬‬ ‫دو گروه محافظه کار و راست گرا در فضای رقابت های‬ ‫سیاســی موجود امریکا‪ ،‬موج های مقابله گرایی با ایران را‬ ‫در دستورکار قرار داده اند‪ .‬گروه اول‪ ،‬فعالیت های سیاسی‬ ‫بین الملل‬ ‫در ســال ‪ 1964‬ســناتور باری گلدواتر براساس این‬ ‫گفتمان وارد رقابت های انتخابات ریاســت جمهوری شد‬ ‫که امریکا ذاتــا محافظه کار بــوده و گرایش شــدیدی به‬ ‫فرایندهای امنیتی دارد‪ .‬سرنوشــت باری گلد واتر شباهت‬ ‫زیادی با ادبیات و فرجام سیاسی دونال د ترامپ دارد‪ .‬اگرچه‬ ‫باری گلدواتر در روند رقابت های انتخاباتی ‪ 52‬سال گذشته‬ ‫توانست حمایت گروه راستگرای موسوم به «جان بیرچرز»‬ ‫(‪ )John Birchers‬که موســوم به وطن پرســتان افراطی‬ ‫اســت را به دســت اورد‪ ،‬اما نتیجه سیاســی مشخصی در‬ ‫روند رقابت های انتخاباتی برای وی حاصل نشده و به این‬ ‫ترتیب بود که لیندون جانسون در روند رقابت های انتخاباتی‬ ‫موقعیت خود را تثبیت کرد‪ .‬زمانی که نتیجه ارا اعالم شد‪،‬‬ ‫مشخص شد که برچسب محافظه کاری باری گلدواتر حتی‬ ‫در نواحی که از دیرباز جمهوریخواه بودند‪ ،‬اقبالی نســبت‬ ‫به کاندیداتوری محافظه کارانی که به راستگرایی گرایش‬ ‫پیدا می کنند ندارند‪.‬‬ ‫جامعه شناســی قدرت در امریکا صرفا در شــرایطی‬ ‫حاصل می شــود کــه درک دقیقــی از شــکل بندی های‬ ‫ســاختاری قدرت و امنیت به وجود اید‪.‬‬ ‫گروه های محافظه کار دارای ایدئولوژی‬ ‫اجتماعی متمایزشده ای از لیبرال های‬ ‫حزب دموکرات دارند‪ .‬گروه های راستگرا‬ ‫تالش می کنند تا از مفاهیــم و ادبیاتی‬ ‫بهره گیــری نمایند کــه زمینه های الزم‬ ‫برای جایگاه یابی گروه های محافظه کار‬ ‫به وجود اید‪ .‬در برخی از مواقع و مقاطع‬ ‫تاریخی نیز می تــوان به این جمع بندی‬ ‫رســید که رقابت های حزبی براســاس‬ ‫انگیزش هــای ایدئولوژیــک افراطــی‬ ‫می تواند زمینه های الزم برای تحول در‬ ‫ساختار حزبی و سیاسی را به وجود اورد‪.‬‬ ‫راستگرایی جدید واکنشی نسبت‬ ‫بــه فرایندهــای اجتماعی‪ ،‬سیاســی و‬ ‫امنیتی اســت‪ .‬گروه های محافظه کار‬ ‫از انگیــزه زیــادی بــرای قدرت یابی در‬ ‫امریــکا برخوردارنــد‪ .‬هشــت ســال‬ ‫ریاســت جمهوری دموکرا ت هــا و‬ ‫بهینه ســازی موقعیت اقتصادی امریکا در مقایسه با سال‬ ‫‪ 2008‬را می توان نشــانه موفقیت دموکرات ها برای اداره‬ ‫امور اقتصادی و اجتماعی دانست‪ .‬اگر گروه های راستگرا‬ ‫موفق شــوند تا نشــان دهند که برخی از حوادث سیاسی و‬ ‫امنیتی‪ ،‬نشــانه ضعف مدیریتی دولت باراک اوباما در روند‬ ‫امنیت سازی است‪ ،‬طبیعی است که افکار و ادبیات سیاسی‬ ‫امریکا به گونه ای تدریجی تحت الشعاع موج های سیاسی‬ ‫گروه های راستگرا قرار می گیرد‪.‬‬ ‫هر یک از موج های سیاسی امریکا که زمینه چرخش‬ ‫قدرت و نخبگان را به وجود می اورد‪ ،‬عامل اصلی مدیریت‬ ‫اجتماعــی محســوب می شــود‪ .‬در این فراینــد‪ ،‬هیجان‬ ‫سیاســی می تواند زمینه بازی های انتخاباتی و رقابت های‬ ‫حزبی واقعــی را به وجود اورد‪ .‬بررســی تاریــخ رقابت های‬ ‫حزبی و انتخاباتی امریکا نشان می دهد که اتوپیا می تواند‬ ‫عامل اصلی گســترش هیجــان سیاســی در رقابت های‬ ‫ی کارتر»‪،‬‬ ‫انتخاباتی باشد‪ .‬نقش یابی افرادی همانند «جیم ‬ ‫«رونالد ریگان»‪« ،‬جورج بــوش دوم» و «باراک اوباما»‬ ‫براساس نقش یابی افرادی حاصل گردیده که تالش دارند‬ ‫اتوپیای جدیدی را برای امریکا به وجود اورند‪ .‬بســیاری از‬ ‫شواهد موجود بیانگر ان است که در دوره جدید انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری امریکا افرادی همانند «دونالد ترامپ»‬ ‫از موقعیت و جایگاه ویــژه ای در اردوگاه جمهوریخواهان‬ ‫برخوردارند‪ .‬روندهــای اینده رقابت هــای انتخاباتی طبعا‬ ‫متفاوت خواهد بــود‪ .‬بازیگری کــه در مرحله اول هیجان‬ ‫سیاســی را ایجاد می کنــد‪ ،‬در مراحل بعــدی وارد فضای‬ ‫حاشیه ای شده و به گونه تدریجی کاندیدای واقعی و اصلی‬ ‫ظهور می یابند‪ .‬چنین فرایندی انعکاس هدایت رقابت های‬ ‫حزبی و انتخاباتی امریکا در قالب نخبه گرایانه است‪.‬‬ ‫و گفتمانی خود را در حوزه رســانه ای و فضــای اجتماعی‬ ‫گســترش داده اند‪ .‬دونالد ترامپ در زمره چنین نیروهایی‬ ‫محسوب می شود‪ .‬گروه دوم از جایگاه ساختاری برخوردار‬ ‫بوده و موقعیت ویژه ای در کنگره و نهادهای قدرت امریکا‬ ‫دارند‪ .‬دو گروه یادشــده در مقابله با اسالمگرایی‪ ،‬جایگاه‬ ‫منطقــه ای ایران و قابلیت هســته ای جمهوری اســامی‬ ‫رویکرد انتقــادی دارند‪ .‬به این ترتیب‪ ،‬زمینــه برای ظهور‬ ‫گفتمانی ناپایدار به وجود امده که حداکثر تا سپتامبر سال‬ ‫‪ 2016‬ادامه خواهد یافت‪.‬‬ ‫ســازوکارهای تصمیم گیری راهبردی کنگره امریکا‬ ‫دارای ســاختار و فرایند پیچیده ای اســت‪ .‬در بســیاری از‬ ‫مواقع‪ ،‬رویکرد اعضای مجلس ســنا و نمایندگان در تهیه‬ ‫و تصویب لوایح قانونی نســبتا یکســان و مشترک است‪.‬‬ ‫رهبر اکثریت در مشورت با کمیسیون های تخصصی سنا‬ ‫و نمایندگان تالش فراگیری به انجام می رســانند تا زمینه ‬ ‫نیل به توافق سیاسی را به وجود اورند‪ .‬رهبر اقلیت نیز نقش‬ ‫موثری در تنظیم روندهای مشارکت‪ ،‬رقابت‪ ،‬همکاری و یا‬ ‫مخالفت سیاســی در ارتباط با برنامه های حزبی گروه های‬ ‫رقیــب دارد‪ .‬واقعیت ان اســت که تصویــب موافقت نامه‬ ‫جامع اقدام مشــترک ایران و گروه ‪ 5+1‬در مجلس ســنا‪،‬‬ ‫زمینه قطبی شــدن حــزب جمهوریخــواه و دموکــرات در‬ ‫امریــکا را به وجود اورده اســت‪ .‬هدف اصلــی گروه های‬ ‫محافظه کار و جمهوریخواهان امریــکا را می توان تنظیم‬ ‫ســازوکارهایی دانســت که تحریم های ایــران ادامه پیدا‬ ‫کند‪ .‬باراک اوباما بر این اعتقاد است که دستیابی به فرایند‬ ‫بازرســی های تصاعدیابنده زمینه الزم برای‬ ‫اعمــال محدودیت علیــه ایــران را به وجود‬ ‫مــی اورد‪ .‬اعضای حــزب جمهوریخــواه بر‬ ‫این اعتقادنــد که ایران هنــوز دارای رویکرد‬ ‫خصمانه و مقابله جویانه در برابر امریکا بوده‬ ‫و به همین دلیل می بایســت از سازوکارهای‬ ‫محدود کننده در مقابله با ان استفاده شود‪.‬‬ ‫اینده رقابت های حزبی در امریکا تشدید‬ ‫خواهد شد‪ .‬انتخابات ریاست جمهوری‪2016‬‬ ‫یکی از عوامــل اصلی گســترش تضادها و‬ ‫بهره گیــری از ادبیات افراطی بــرای تبدیل‬ ‫سناتورهای افراطی به چهره سیاسی است‪.‬‬ ‫در شرایطی که ایران به منزله تهدید سیاسی‬ ‫در امریــکا تلقی می شــود‪ ،‬طبیعــی به نظر‬ ‫می رسد که گروه های اسرائیل محور و عرب‬ ‫محور بتوانند شکل جدیدی از تضاد سیاسی‬ ‫برای محدودســازی قدرت اقتصادی ایران‬ ‫را به وجود اورند‪ .‬محدودسازی قدرت باراک‬ ‫اوباما بخشــی از اهداف راهبردی امریکا در‬ ‫رقابت های سیاسی خواهد بود‪.‬‬ ‫‪47‬‬ ‫بین الملل‬ ‫تبدیلبهچهره ایسیاسیدرساختاراجتماعیامریکاگردیده‬ ‫است‪ .‬علت ان را می توان تغییر در شکل بندی موازنه قدرت‬ ‫سیاســی و اجتماعی در ایاالت متحده دانست‪ .‬واقعیت ان‬ ‫اســت که ظهور افرادی همانند جرج بوش در ســال ‪2000‬‬ ‫مشابه نقش یابی افرادی همانند دونال د ترامپ در سال‪2016‬‬ ‫است‪ .‬برای درک اینده سیاسی رقابت های ریاست جمهوری‬ ‫می توان رویکرد افرادی همانن د ترامــپ را به عنوان یکی از‬ ‫موضوعات محوری در رقابت های سیاسی دانست‪.‬‬ ‫ت گرا را می توان محور اصلی پوپولیسم‬ ‫گروه های راس ‬ ‫سیاسی در امریکا دانســت‪ .‬هم اکنون پوپولیسم سیاسی‬ ‫بخشــی از معادله قدرت محسوب می شــود‪ .‬رقابت های‬ ‫حزبی امریکا از امادگی الزم برای پذیرش گروه های تندرو‬ ‫و پوپولیست برخوردار شده اســت‪ .‬موج محافظه کاری در‬ ‫امریکا گســترش یافتــه و محافظه کاران تــاش دارند تا‬ ‫موقعیت از دست رفته ســال های دهه ‪ 1980‬و اولین دهه‬ ‫قرن ‪ 21‬را با برجسته ســازی افرادی همانند دونالد ترامپ‬ ‫بازسازی کنند‪ .‬بنابراین می توان علت اصلی موقعیت یابی‬ ‫دونالد ترامپ را ناشــی از پوپولیســم انتخاباتی و گسترش‬ ‫تضادهای حزبی برای حاشیه ســازی دموکرات ها در روند‬ ‫رقابت های انتخاباتی امریکا دانست‪.‬‬ ‫نخبه گرایی به مــوازات توزیع قــدرت نهادگرایانه را‬ ‫می توان اصلی ترین ویژگی ساختار سیاسی امریکا دانست‬ ‫کــه محوریــت ان را ریاســت جمهوری عهده دار اســت‪.‬‬ ‫نشانه های چنین فرایندی را می توان در ارتباط با انتخابات‬ ‫کنوانسیون های ایالتی امریکا برای رقابت های انتخاباتی‬ ‫نوامبر ‪ 2016‬مشــاهده کرد‪ .‬دونال د ترامپ در زمره افرادی‬ ‫محسوب می شود که می توان از ان به عنوان کارگزار جدید‬ ‫موج های پوپولیســتی در امریکا نام برد‪ .‬اگر چه ســاختار‬ ‫سیاسی امریکا براساس نشانه های نهادگرایی و نخبه گرایی‬ ‫شــکل گرفته اســت‪ ،‬اما روندهای نخبه گرایانــه به گونه‬ ‫تدریجی جای خود را به الگوهای مردم گرایانه و پوپولیستی‬ ‫داده است‪ .‬ظهور افرادی همانند دونالد ترامپ را می توان‬ ‫انعکاس چنین وضعیتی در ســاختار سیاســی و اجتماعی‬ ‫امریکا به ویژه در روند رقابت های انتخاباتی تلقی کرد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫مفاهیم سیاسی و قالب های گفتمانی‬ ‫دونال د ترامپ در فضای اجتماعی امریکا‬ ‫مطلوبیت های دونالــد ترامپ در فضــای اجتماعی‬ ‫امریکا را می توان براساس رویکرد‪ ،‬نگرش و بهره گیری از‬ ‫مفاهیمی دانست که می تواند قدرت و یا امنیت بیشتری را‬ ‫برای امریکا ایجاد نماید‪ .‬هر یک از این مفاهیم دارای اثار‬ ‫اجتماعی و پیامدهای سیاســی خواهد بود‪ .‬پیشینه دونالد ‬ ‫ترامپ نشــان می دهد که نامبرده می تواند زمینه های الزم‬ ‫برای نقش یابی گروه های جدید را به وجود اورد‪ .‬در طی ‪20‬‬ ‫سال گذشت ه ترامپ همواره امادگی خود را برای مشارکت در‬ ‫رقابت های انتخاباتی اعالم داشته است‪.‬‬ ‫جایگاه دونال د ترامپ در محیط اجتماعی و رقابت های‬ ‫حزبی می تواند در زمره عواملی محسوب شود که زمینه های‬ ‫کنشاجتماعیبازیگرانرقیبرابه وجودمی اورد‪.‬یکیدیگر‬ ‫ازنشانه هایکنشسیاسیواجتماعیدونال دترامپکهبرای‬ ‫وی جایگاه ویژه ای ایجاد کرده‪ ،‬مخالفت با کنترل اســلحه‬ ‫در جامعه امریکا اســت‪ .‬دونالد ترامپ بر این اعتقاد اســت‬ ‫که دولت باید اداره کننده فرایندهای کنش اجتماعی باشد و‬ ‫اگر خواسته باشد محدودیت های بیشتری را اعمال کند‪ ،‬در‬ ‫ان شرایط با مشکالتی در اینده سیاسی روبه رو خواهد شد‪.‬‬ ‫ترامپ بر ایــن اعتقاد اســت که بایــد موازنه تجاری‬ ‫امریکا مثبت شــود‪ ،‬بدهی امریکا بــه نهادهای بین المللی‬ ‫کاهش یافته و به همین دلیل اســت که بر ضرورت اعمال‬ ‫تعرفه هــای وارداتی تاکید دارد‪ .‬یکی دیگــر از موضوعات‬ ‫اصلی کنش سیاســی در انتخابات ریاست جمهوری امریکا‬ ‫را می توان موضوع مربوط بــه موازنه تجاری مثبت با جهان‬ ‫دانست ‪ .‬ترامپ تالش دار د زمینه ارتقا ی موقعیت اقتصادی‬ ‫امریکا در رقابت هــای جهانی را به وجــود اورد‪ .‬دو موضوع‬ ‫دیگری که در ادبیــات دونال د ترامپ محور اصلی محبوبیت‬ ‫اجتماعی و جایگاه ســاختاری وی شــده را می توان مربوط‬ ‫به تبیین نشانه های «دیپلماسی قدرتمندانه» برای ساختار‬ ‫سیاسی امریکا دانست‪ .‬از ســوی دیگر ‪ ،‬ترامپ تالش دارد‬ ‫ زمینه کاهش مالیات برای شهروندان با درامدهای پایین را‬ ‫فراهم اورد‪ .‬الیه های اجتماعی فرودست امریکا که دارای‬ ‫ســنت های حزبی بوده و به خانواده‪ ،‬عدالــت اجتماعی‪،‬‬ ‫کنترل مهاجــرت و اقتــدار راهبردی امریــکا توجه دارند‪،‬‬ ‫اصلی ترین پایــگاه سیاســی دونالد ترامــپ در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری نوامبر‪ 2016‬محسوب می شود‪ .‬شعارهای‬ ‫اقتصــادی‪ ،‬اجتماعــی و راهبــردی دونال د ترامــپ زمینه‬ ‫افزایش حمایت گروه های اجتماعی‪ ،‬نهادهای سیاسی و‬ ‫مجموعه های حزبی در انتخابات ریاست جمهوری امریکا‬ ‫اینده را به وجود اورده است‪ .‬بسیاری از شهروندان امریکایی‬ ‫تمایل دارند به رئیس جمهوری رای دهند که از انگیزه الزم‬ ‫برای ارتقا ی جایگاه سیاســی امریکا در نظــام بین الملل‬ ‫برخوردار بوده و به همین دلیل تالش دارد تا موازنه جدیدی‬ ‫از دریافت ها و پرداخت ها را ایجاد کند‪.‬‬ ‫هیچ یک از کاندیداهای حزب جمهوریخواه تمایلی‬ ‫به کنار رفتن بــه نفع دونالــد ترامــپ را ندارنــد‪ .‬در چنین‬ ‫شرایطی طبیعی به نظر می رســد که ترامپ جایگاه خود را‬ ‫به فرد دیگری در مراحل اینده رقابت های انتخاباتی حزب‬ ‫جمهوریخواه بدهد‪ .‬اگرچه رقابت های حزبی امریکا همواره‬ ‫دوران های پرتالطم را شــکل می دهند امــا واقعیت های‬ ‫جدیدی وجــود دارد که دونالــد ترامــپ نمی تواند منادی‬ ‫ان برای حزب جمهوریخواه باشــد ‪ .‬ترامــپ همواره نقش‬ ‫حاشــیه ای و ســایه برای کاندیدای اصلی در رقابت های‬ ‫انتخاباتی امریکا را ایفا کرده است‪ .‬به همین دلیل است که‬ ‫نمی توان هیجان سیاسی دوران موجود را به منزله عقالنیت‬ ‫حزبی برای انتخاب کاندیدای جدید دانست‪.‬‬ ‫اینده سیاسی دونال د ترامپ و موج های‬ ‫پوپولیستی راستگرا در امریکا‬ ‫شخصیت های جنجالی همانند دونالد ترامپ‪ ،‬نیوت‬ ‫گینگریچ و جان بولتون از قابلیت الزم برای ایجاد موج های‬ ‫سیاسی و اجتماعی برخوردارند‪ ،‬اما انها قادر نخواهند بود ‬ ‫روندهای سیاسی و امنیتی کشور را کنترل کنند‪ .‬نقش یابی‬ ‫افرادی همانند دونال د ترامپ به مفهوم ان است که ساختار‬ ‫سیاســی و حزبی امریکا به گونه تدریجی ماهیت هیجانی‬ ‫بیشــتری پیدا کرده اســت‪ .‬در چنین شــرایطی است که‬ ‫نهادهای سیاسی امریکا که ماهیت ساختارگرایانه‪ ،‬تکنیکی‬ ‫و بوروکراتیک دارد‪ ،‬با موج های پوپولیستی روبه رو می شود‪.‬‬ ‫در روند رقابت های انتخابات ریاست جمهوری امریکا‪،‬‬ ‫همواره این ذهنیت وجود داشــت ه اســت که رئیس جمهور‬ ‫ بایســتی از بین افــراد و گروه های عمومی انتخاب شــود‪.‬‬ ‫علت تعیین چنین شاخصی را می توان اجرای دقیق قوانین‬ ‫و نقش یابی نهادهای سیاســتگذار دانســت‪ .‬افرادی که از‬ ‫واقعیت هــای جدیــدی وجــود دارد که‬ ‫دونالد ترامــپ نمی تواند منادی ان برای‬ ‫حزب جمهوریخواه باشد ‪ .‬ترامپ همواره‬ ‫نقش حاشیه ای و سایه برای کاندیدای‬ ‫اصلی در رقابت های انتخاباتی امریکا را‬ ‫ایفا کرده است‪ .‬به همین دلیل است که‬ ‫نمی توان هیجان سیاسی دوران موجود‬ ‫را به منزله عقالنیت حزبی برای انتخاب‬ ‫کاندیدای جدید دانست‬ ‫قابلیت الزم برای ایجاد هیجان برخوردار باشــند‪ ،‬روندهای‬ ‫تصمیم سازیرادراختیارگروه هایتخصصیقرارمی دهند‪.‬‬ ‫واقعیت های سیاسی و ساختاری امریکا بیانگر این موضوع‬ ‫است که اگر رئیس جمهور در زمره افرادی باشد که برای خود‬ ‫شان تخصصی و اعتبار فراسازمانی قائل باشد‪ ،‬در ان شرایط‬ ‫توجهی به ایده های کنگره‪ ،‬اتاق های فکر و سایر نهادهای‬ ‫سیاسی در روند تصمیم گیری نخواهد داشت‪.‬‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫اگرچــه در ماه هــای اغازین رقابت هــای انتخاباتی‬ ‫گروه های راســت گرا و محافظه کار رقابت درهم تنیده ای‬ ‫را در حزب جمهوریخــواه اغــاز کرده اند‪ ،‬اما ایــن فرایند‬ ‫به گونه ای تدریجی با موج های ســاختاری پیوند می یابد‪.‬‬ ‫تجربه تصمیم سازی ساختاری در مورد موضوعات امنیتی‬ ‫امریکا نشــان می دهد کــه اولویت تصمیم گیــری درباره‬ ‫موضوعات راهبردی به حوزه بوروکراتیک و ســازمان های‬ ‫اجرایــی اختصاص یافته اســت‪ .‬در این فراینــد‪ ،‬افرادی‬ ‫همانند دونالد ترامپ صرفا می تواننــد به عنوان کاندیدای‬ ‫گروه های محافظه کار تلقی شــوند‪ .‬اینده سیاسی ترامپ‬ ‫کامال مشخص است‪ .‬جامعه شناسی قدرت در امریکا نشان‬ ‫می دهد که گروه های راست گرا می توانند فضای سیاسی و‬ ‫انتخاباتی را هیجانی سازند‪ .‬اگرچه در فرایند تصمیم گیری‬ ‫راهبردی امریکا‪ ،‬نقش کارگزاران اجرایی به تنهایی بسیار‬ ‫محدود اســت‪ ،‬اما گروه های پوپولیســت هماننــد دونالد ‬ ‫ترامپ از قابلیت الزم برای کنترل ساختار سیاسی و گسترش‬ ‫هیجان برخوردارنــد ؛ گروه هایی که تــاش دارند تا از هر‬ ‫هیجان سیاسی استفاده کرده و زمینه جایگاه یابی جدید در‬ ‫ساختار قدرت را به وجود اورند‪.‬‬ ‫در دوران هــای رقابــت انتخاباتــی پوپولیســم در‬ ‫ساختار سیاســی امریکا با روندهای نخبه گرایی به موازات‬ ‫یکدیگر حرکت می کنند‪ .‬زمینه های اجتماعی و ساختاری‬ ‫جایگاه یابی افــرادی هماننــد دونالد ترامپ بــه این دلیل‬ ‫است که تصمیم گیری های سیاســی و راهبردی را طیف‬ ‫گسترده ای از کارگزاران تخصصی انجام می دهند که دارای‬ ‫اطالعات دقیق از موضوع و فرایندها هستند‪ .‬رسانه های‬ ‫ارتباط جمعی و افکار عمومی به موازات ســنت های کنش‬ ‫حزبی در روند رقابت انتخاباتی از قابلیت الزم برای کنترل‬ ‫موج های سیاســی‪ ،‬پیامدهای ظهور و نقش یابی افرادی‬ ‫همانن د ترامپ برخوردار است‪.‬‬ ‫ســاختار سیاســی امریــکا از پیچیدگــی الزم برای‬ ‫فعال ســازی‪ ،‬مدیریت و کنترل گروه های هیجانی همانند‬ ‫دونال د ترامپ برخوردار اســت‪ .‬در چنین فرایندی است که‬ ‫تقسیم کار بوروکراتیک نیز انجام می شود‪ .‬هر یک از نهادها‬ ‫کارویژه خاصی را عهده دار می شود‪ .‬کنگره‪ ،‬خط مشی ها را‬ ‫تعیین می کند‪ .‬احزاب سیاسی نیز در رقابت های انتخاباتی‬ ‫افرادی را به عنوان نماینده حزبی و همچنین کارگزار اجرایی‬ ‫برای ایفای نقش در حوزه های مختلف انتخاب می کنند‪.‬‬ ‫به مــوازات چنیــن نیروهایــی‪ ،‬گروه هــای تخصصی در‬ ‫اتاق های فکر امریکا ایفای نقش می کنند‪.‬‬ ‫جامعه شناسی قدرت در امریکا‪ ،‬مبتنی بر نشانه هایی‬ ‫از نخبه گرایی سازمان یافته برای کنترل و مدیریت معادله‬ ‫قدرت اســت‪ .‬طبیعی اســت که احــزاب سیاســی نه تنها‬ ‫کاندیدای ماجراجو همانند دونالد ترامپ را فعال می سازند‬ ‫بلکه زمینه ظهــور افراد دیگری نیز وجود خواهد داشــت‪.‬‬ ‫ارزیابی روندهای انتخاباتی در ساختار سیاسی امریکا نشان‬ ‫می دهد که به موازات هیجان دونال د ترامپ‪ ،‬افراد دیگری‬ ‫به گونه تدریجی موقعیت خود را بازسازی می کنند‪ .‬از جمله‬ ‫این افراد می توان به «جب بوش» اشــاره داشت‪ .‬نامبرده‬ ‫اگرچه به گروه محافظه کاران تعلق دارد اما موقعیت خود را‬ ‫در فضایی به دست می اورد که ماجراجویانی همانند دونالد ‬ ‫ترامپ به رقابت ها هیجان می دهند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫اجتماعتندروهایامریکایی‬ ‫مخاطبانترامپامریکایی هایسفیدپوستومیانسالهستند‬ ‫دکتر نادر انتصار‬ ‫رئیسدانشکدهعلومسیاسیدانشگاهاالبامایامریکا‬ ‫‪3‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫بین الملل‬ ‫در بررســی محبوبیت باالی دونالد ترامــپ‪ ،‬نامزد‬ ‫حــزب جمهوریخــواه در نظرســنجی های انتخابــات‬ ‫ریاســت جمهوری در ســال ‪ 2016‬میان مردم امریکا با‬ ‫وجود اظهارات اخیر وی علیه مســلمانان‪ ،‬پناهجویان و‬ ‫مسائل دیگر باید گفت که تمام کاندیداهایی که از حزب‬ ‫جمهوریخواه نامــزد انتخابات ریاســت جمهوری امریکا‬ ‫هســتند‪ ،‬در چند ماه اخیر نه به این شــدت اما به نحوی‬ ‫اظهارات مشابه دونالد ترامپ را تکرار کرده اند‪ .‬در واقع‬ ‫می توان گفت که اظهارات ترامــپ برای اعضای حزب‬ ‫جمهوریخواه و طرفــداران این حزب مســاله غیرعادی‬ ‫و غیرمعمول نیســت‪ .‬بر اساس نظرســنجی های اخیر از‬ ‫ســازمان های مختلف در امریکا‪ ،‬بســیاری از طرفداران‬ ‫حزب جمهوریخــواه با اظهارات ترامپ علیه مســلمانان‬ ‫موافق بودند‪ .‬بنابراین دلیل عدم کاهش محبوبیت دونالد‬ ‫ ترامپ میان دیگر نامزدهای اخیر جمهوریخواه با وجود‬ ‫اظهارات غیر متعــارف وی به خصوص علیه مســلمانان‬ ‫این اســت که این فرد حرفی نزده اســت کــه طرفداران‬ ‫این حزب با ان مخالفتی داشــته باشــند‪ .‬تنها وی بدون‬ ‫هیچ گونه پشت پرده ای‪ ،‬به طور واضح و به صراحت این‬ ‫مساله را بیان کرده اســت‪ .‬در همین راستا اگر اظهارات‬ ‫و ســخنرانی های مختلف تد کروز دیگر نامزد انتخاباتی‬ ‫جمهوریخواه را مورد بررسی قرار دهیم متوجه می شویم‬ ‫که وی حتــی در برخی مواقع بیشــتر از ترامــپ مواضع‬ ‫سرســختانه تری علیه مســلمانان حتی ایرانیــان اتخاذ‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫البته این نکته را نباید فراموش کرد که اگر چه امریکا‬ ‫در برابر بحران پناهجویان ســوری چندان فعــال نبوده و‬ ‫درهای خود را به ســوی این پناهجویان چندان باز نکرده‬ ‫اســت اما یک کشــور مهاجرپذیــر در جهان محســوب‬ ‫می شود‪ .‬بسیاری از شهروندان کنونی امریکا‪ ،‬در گذشته‬ ‫مهاجرانی از کشــورهای مختلف در سراسر جهان هستند‬ ‫که ممکن اســت اظهارات نامزدهای جمهوریخواه مانند‬ ‫ ترامپ علیــه پناهجویان تاثیــر منفی بر رای انها داشــته‬ ‫باشــد اما تا زمــان برگــزاری انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫نمی تــوان گفــت کــه ایــن تاثیــر منفــی تــا چــه حــد‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫همچنین باید توجه کرد که مخاطب مورد نظر دونالد‬ ‫ ترامــپ در ســخنرانی های انتخاباتــی اش مهاجــران در‬ ‫امریکا نیستند‪ ،‬بلکه طرف خطاب وی‪ ،‬یک فرد امریکایی‬ ‫است که در دهه ‪ 50‬خود قرار دارد‪ .‬وی در سال های اخیر‬ ‫اوضاع اقتصادی اش وخیم تر شده و هیچ امیدی به اینده‬ ‫ندارد‪ .‬سوال چنین فردی این است که «چرا من در چنین‬ ‫وضعیتی قــرار دارم و اوضاع زندگی من بهبــود نیافت؟»‬ ‫ ترامپ در پاســخ به ســوال اعالم می کند ‪« :‬شــما کاری‬ ‫انجام نداده اید بلکه مهاجران با ورود خود به این کشــور‪،‬‬ ‫فرصت های شغلی‪ ،‬کاری و تحصیلی و در کل اینده روشن‬ ‫را از دستان شما گرفته اند‪ ».‬در واقع این گونه جواب های‬ ‫ساده در کشوری که دارای بحران اجتماعی و فکری است‪،‬‬ ‫به سادگی و به طور طبیعی طرفدار جذب می کند‪.‬‬ ‫به طور مثال زمانی که ادولف هیتلر بر ســر کار امد‪،‬‬ ‫وضعیت اقتصادی در المان بســیار بد بود‪ .‬در ابتدا هیتلر‬ ‫ میان مــردم المان یــک درصد طرفــدار نداشــت‪ ،‬اما با‬ ‫اقدامات و سخنرانی های پوپولیستی راستی خود توانست‬ ‫طرفدارانی را برای خود به دست اورد‪ .‬بر همین اساس اگر‬ ‫نگاهی به شــعار انتخاباتی دونالد ترامپ با عنوان «دوباره‬ ‫امریکا را بزرگ می کنم»‪ ،‬بیندازیم‪ ،‬متوجه می شــویم که‬ ‫این شــعار برای افرادی که در وضعیــت اقتصادی خوبی‬ ‫قرار نداشته یا از جایگاه اجتماعی خوبی برخوردار نیستند‪،‬‬ ‫می توانــد تاثیر گذار باشــد و ارای ایــن افراد بــه ترامپ‬ ‫نزدیکتر کند‪.‬‬ ‫در واقع اظهاراتی مبنی بر اینکــه امریکا مهاجرپذیر‬ ‫است یا مهاجران توانســتند امریکا را شکل دهند‪ ،‬چندان‬ ‫برای طرفــداران ترامپ جالب نبــوده و اهمیتــی ندارد‪.‬‬ ‫ ترامپ نیز این مساله را به خوبی می داند و در این انتخابات‬ ‫مخاطب خــود را از میان ‪ 20‬تــا ‪ 25‬درصد مــردم امریکا‬ ‫انتخاب کرده اســت‪ .‬اگر ترامپ بتواند تــا زمان برگزاری‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر سال اینده ارای همین‬ ‫‪ 20‬تا ‪ 25‬درصد مردم را حفظ کنــد در این صورت احتمال‬ ‫انتخاب وی به عنوان نامزد اصلی جمهوریخواهان در این‬ ‫انتخابات بسیار افزایش می یابد‪.‬‬ ‫همچنین ایــن نکته را باید یاداور شــد کــه تد کروز‬ ‫اگر چه خود مهاجر بوده و تا چند سال گذشته تابعیت کانادا‬ ‫را داشــت‪ ،‬اما خــود در کمپین های انتخاباتــی اش علیه‬ ‫مهاجران و پناهجویان صحبت می کن د و رویکرد ضدمهاجر‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫از ســوی دیگــر‪ ،‬برخی بــر ایــن باورند کــه بحران‬ ‫پناهجویان یکــی از محورهــای تاثیرگــذار در انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری امریکا ســت اما در این بــاره باید گفت‬ ‫که اگر قرار بود کــه این انتخابات در اینده بســیار نزدیک‬ ‫برگزار شــود‪ ،‬شــاید این مســاله تاثیرگذار می بود اما قرار‬ ‫اســت انتخابات امریکا در نوامبر ســال اینده برگزار شود‬ ‫که نزدیک به یک ســال به این انتخابات زمان باقی مانده‬ ‫است و مشخص نیست که در طول این مدت چه اتفاقاتی‬ ‫رخ دهد‪.‬‬ ‫اگر نگاهــی به تاریــخ انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫امریکا از گذشــته تاکنون داشته باشیم‪ ،‬متوجه می شویم‬ ‫که حتی در دوران جنگ سرد که تنش میان اتحاد جماهیر‬ ‫شوروی و امریکا در اوج خود قرار داشت و مسائل میان دو‬ ‫کشور بســیار تاثیرگذار بود‪ ،‬بازهم همانند دوره های قبل و‬ ‫بعد از ان‪ ،‬اقتصاد و مسائل مرتبط با ان باعث برد یا باخت‬ ‫یک کاندیدا در انتخابات ریاست جمهوری می شد‪ .‬با این‬ ‫حال اکنون کاندیداهای حزب جمهوریخواه در این دوره‬ ‫همانند دوره های گذشته تالش می کنند که مسائلی مانند‬ ‫تروریسم‪ ،‬رویکرد ضد مسلمانان و غیره را مطرح کنند‪ ،‬زیرا‬ ‫کاندیداهای جمهوریخواه در برابر کاندیداهای دموکرات‬ ‫مانند هیــاری کلینتــون می توانند با مطرح کــردن این‬ ‫مسائل و با به راه انداختن یک بازی جنجال امیز‪ ،‬ارایی را به‬ ‫سمت خود جلب کنند‪ .‬بر همین اساس تاکنون هیچ یک از‬ ‫کاندیداهای جمهوریخواه برنامه چندان خاص اقتصادی‬ ‫ارائه نکرده اند‪ .‬در مقابل کلینتون یک برنامه بسیار مفصل‬ ‫اقتصادی ارائه کرده اســت‪ .‬بر همین اساس در کل باید‬ ‫منتظر ماند و دید که تا ماه نوامبر ســال اینده چه تحوالت‬ ‫و رویدادهایی رخ خواهد داد؟ اگــر در ماه های نزدیک به‬ ‫انتخابات یک حادثــه بمب گذاری رخ دهــد و یک گروه‬ ‫تروریستی مسئولیت ان را بر عهده بگیرد‪ ،‬در این صورت‬ ‫می توان شاهد برجسته شدن مسائلی مانند امنیت‪ ،‬مبارزه‬ ‫با تروریسم و غیره شــد‪ ،‬در غیراین صورت مساله اقتصاد‬ ‫تاثیرگذارترین مساله بر انتخابات خواهد بود‪.‬‬ ‫در همین راســتا برخی تحلیلگران بــر این باورند که‬ ‫برای جامعه امریکا سیاســت داخلی بر سیاســت خارجی‬ ‫ارجحیت دارد ‪ .‬که این باور درســت است زیرا به طور کلی‬ ‫اکثر مردم امریکا با مسائل داخلی اشــنا بوده و در زندگی‬ ‫روزمره خود با این مسائل روبه رو هستند‪ .‬در مقابل مسائل‬ ‫خارجی بیشــتر تئوریــک و فرضی بوده و چنــدان مطرح‬ ‫نیســت‪ .‬مگر اینکه یــک جنگ تمــام عیار و یــا عملیات‬ ‫تروریستی رخ دهد تا سیاســت خارجی برای مردم امریکا‬ ‫برجسته شود‪.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ترامپ راه سرگرم کردن امریکایی ها رامی داند‬ ‫امیرعلی ابوالفتح درگفت وگو با مثلث‬ ‫بین الملل‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫اقــای ابوالفتح‪ ،‬بســیاری از تحلیلگــران انتظار‬ ‫داشــتند که پــس از اظهــارات جنجالــی دونالد‬ ‫ ترامپ نامزد جمهوریخواه امریکا مبنی بر ایجاد‬ ‫ممنوعیت برای ورود مسلمانان به امریکا‪ ،‬میزان‬ ‫ارای وی در میان مردم امریــکا کاهش یابد‪ ،‬اما‬ ‫نتایج به دســت امده از نظر ســنجی های اخیر‪،‬‬ ‫بر خالف انتظارات نشان داده است که محبوبیت‬ ‫وی همچنان باقی اســت‪ ،‬ارزیابی شــما در این‬ ‫باره چیست؟‬ ‫اینکه دونالــد ترامپ میان دیگــر نامزدهای حزب‬ ‫جمهوریخواه باالترین امــار را دارد و اقبالــش حتی پس از‬ ‫حمالت لفظی وی علیه مســلمانان کاهش نیافته اســت‪،‬‬ ‫دالیل مختلفــی دارد‪ .‬باید این مســاله را در نظر بگیریم که‬ ‫تمامدغدغهمردمامریکابه خصوصجمهوریخواهانبحث‬ ‫مسلمانان نیســت و اگر نامزدی علیه مسلمانان حرف بزند‬ ‫الزاما این مساله منجر به کاهش ارای وی نمی شود‪ .‬دونالد‬ ‫ ترامپ تالش کرده است که فردی متفاوت از دولتمردان در‬ ‫واشنگتن باشد‪ .‬امارها‪ ،‬نظرسنجی ها و تحقیقات انجام شده‬ ‫در امریکا نشــان می دهد که میزان نارضایتی مردم امریکا‬ ‫نسبت به دولتمردان چه به شــخص باراک اوباما به عنوان‬ ‫رئیس جمهور این کشور و چه به نهادهای قانونی این کشور‬ ‫در واشنگتن مانند کنگره به شــدت افزایش یافته است‪ .‬در‬ ‫چنین فضای ناخرسندی حاکم بر این کشور‪ ،‬هر نامزدی که‬ ‫بتواند خود را متفاوت از دولتمردان امریکایی نشان دهد‪ ،‬از‬ ‫حمایت عمومی البته میان قشر محافظه کار نه ضرورتا تمام‬ ‫جامعه امریکا برخوردار می شود‪.‬‬ ‫نکته بعدی این اســت که ترامپ یک فرد رســانه ای‬ ‫اســت‪ .‬یک برنامه بســیار پربیننده به نام «کارفرما» دارد و‬ ‫بنیانگذاروحامی دوبرنامهسرگرم کنندهبسیارپرطرفداراست‪،‬‬ ‫بنابراین یک چهره بسیار شناخته شده ای محسوب می شود‪.‬‬ ‫هم چنینویدرهیچیکازنهادهایاجراییوتصمیم گیری‬ ‫یعنی در دولت های ایالتی و فدرال نقشی نداشته و در کنگره‬ ‫نیز حضور ندارد‪ .‬بر همین اساس وی با تکیه بر پشتوانه مالی‬ ‫کهدارد‪،‬می تواندرسانه هارابهسمتخودجذبکندوتاکنون‬ ‫با اظهارات بســیار جنجالی توانسته اســت خود را در صدر‬ ‫نامزدهایجمهوریخواهقراردهد‪.‬درکلبایدگفتباتوجهبه‬ ‫محکومیت و انتقاد گسترده مقامات امریکایی و حتی جهان‬ ‫علیه اظهارات ترامپ درباره مســلمانان‪ ،‬اینکه تصور کنیم ‬ ‫محبوبیت وی در میان جامعه امریــکا کاهش می یابد‪ ،‬این ‬ ‫تصور خالف واقعیت خواهد بود‪.‬‬ ‫با توجه بــه اینکه بحــران پناهجویان و مســائل‬ ‫مربوط بــه ان یکی از مســائل جــدی پیش روی‬ ‫کشورهای جهان و حتی امریکا است و نامزدهای‬ ‫اگــر بخواهیــم ایــن مســاله را از منظر‬ ‫رای دهنــدگان امریکایــی مورد بررســی‬ ‫قرار دهیــم‪ ،‬قطعا ایــن گونــه اظهارات‬ ‫مهاجرســتیزی مورد توجه قشــر کثیری‬ ‫از مردم امریکا بوده اســت‪ ،‬زیرا برخی از‬ ‫اقشــار جامعه امریکا معتقدند که حضور‬ ‫مهاجرانباعثازدسترفتن فرصت های‬ ‫شغلی و تحصیلی می شود و میزان جرم و‬ ‫جنایت را در کشور افزایش می دهد‬ ‫انتخاباتی این کشور نیز در کمپین های انتخاباتی‬ ‫خود موافقت و یــا مخالفت خود را با این مســاله‬ ‫اعالم کرده اند‪ ،‬به عقیده شما بحران پناهجویان‬ ‫چه تاثیری بــر رونــد رای دهی مــردم امریکا به‬ ‫نامزدهای انتخاباتی خواهد داشت؟‬ ‫در بحث پناهجویان‪ ،‬اگر چــه امریکا به دلیل دور‬ ‫بودن از جنگ و خونریزی هــای خاورمیانه کمرنگ ظاهر‬ ‫شــده اســت و تعداد کمی از پناهجویان ســوری و عراقی‬ ‫توانسته اند خود را به امریکا برسانند اما نباید فراموش کنیم‬ ‫که امریکا یکی از بزرگترین کشورهای جذب کننده مهاجران‬ ‫چه به صورت قانونی و چه به صورت غیر قانونی در سراسر‬ ‫جهان است‪ .‬در همین راستا گفته می شود که مرز امریکا با‬ ‫مکزیک پرطرفدارترین مرز بــرای مهاجران غیرقانونی در‬ ‫سراسر دنیا ست و نزدیک به ‪ ١٢‬میلیون مهاجر غیر قانونی‬ ‫در امریکا حضور دارند‪ .‬این رقم بســیار بیشتر از مهاجران‬ ‫غیر قانونــی ارقام موجــود در اروپا اســت‪ .‬بنابراین شــاید‬ ‫تحوالت خاورمیانه و جنگ داخلی در ســوریه تاثیر گذار بر‬ ‫اظهارات دونالــد ترامپ بوده و جناحــی از محافظه کاران‬ ‫در امریکا به شــدت بیگانه ستیز هســتند و مخالفت خود را‬ ‫با حضور مهاجران مختلف چه قانونــی و غیرقانونی حتی‬ ‫سیاهپوســتان اعالم کرده اند‪ .‬اکنــون باتوجه به حمالت‬ ‫تروریستی انجام شده در جهان توسط گروه های تروریستی‬ ‫و تندرو به اصطالح اســام گرا‪ ،‬این جهــت گیری خودی‬ ‫و غیرخودی بر مســلمانان متمرکز شده اســت‪ .‬این افراد‬ ‫معتقدند که برای حفظ هویت امریکایی باید مرزها بســته‬ ‫شــود و امریکا بدین شــکل می تواند در قرن بیست و یکم‬ ‫خود را سرپا نگه دارد‪.‬‬ ‫اگر بخواهیــم این مســاله را از منظــر رای دهندگان‬ ‫امریکایی مورد بررسی قرار دهیم‪ ،‬قطعا این گونه اظهارات‬ ‫مهاجرستیزی مورد توجه قشــر کثیری از مردم امریکا بوده‬ ‫است‪ ،‬زیرا برخی از اقشار جامعه امریکا معتقدند که حضور‬ ‫مهاجرانباعثازدسترفتنفرصت هایشغلیوتحصیلی‬ ‫می شود و میزان جرم و جنایت را در کشور افزایش می دهد‪.‬‬ ‫این اقشــار جامعه امریکا از اظهارات نامزدهای انتخاباتی‬ ‫مانند دونالد ترامپ استقبال می کنند و باعث می شوند میزان‬ ‫محبوبیت ترامپ به باالی ‪ ٣٠‬درصد دست یابد اما این نکته‬ ‫را نیز نباید فراموش کنیم که این قشر تمام جامعه امریکا را‬ ‫تشکیل نمی دهد‪ .‬امریکا یک کشور چند نژادی است و اکثر‬ ‫شهروندان این کشور مهاجر بوده اند‪ .‬بستگان و اجداد انها ‬ ‫التین تبار‪ ،‬اروپایی‪ ،‬ایرانی‪ ،‬اسیایی و غیره هستند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل هنگام بیان اظهارات مهاجرستیزجویانه از سوی یک‬ ‫نامزد انتخاباتی‪ ،‬این افراد این اظهــارات را علیه خود تلقی‬ ‫می کنند‪.‬اینگروهبه طورحتمدرانتخاباتریاست جمهوری‬ ‫امریکادرنوامبرسالایندهبهجریان هایمتعصب نژادیرای‬ ‫نخواهند داد‪ .‬بر همین اساس این تردید وجود دارد که دونالد‬ ‫ ترامپ تا پایان مبارزات دورن حزبی بتواند همین درصد از ارا‬ ‫را حفظ کند یا نه و در صورت تبدیل شدن به نامزد نهایی حزب‬ ‫جمهوریخواه در انتخابات ریاست جمهوری خواهد توانست‬ ‫نامزد حزب دموکرات را شکست دهد یا نه‪.‬‬ ‫با توجه به شــاخص ها و مباحث موجــود در فرهنگ‬ ‫لیبرالیسم خاص امریکایی مانند مســائل اجتماعی‪ ،‬بعید‬ ‫به نظر می رسد که افراد به شــدت محافظه کار مانند دونالد‬ ‫ ترامپ یا تد کــروز بتوانند در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫امریکا پیروز شوند‪ ،‬مگر اینکه یک حادثه تروریستی بزرگ‬ ‫مانند حادثه ‪ ١١‬سپتامبر اتفاق افتد که فضا را امنیتی کند‪،‬‬ ‫هماننــد دورانی که پــس از این حادثــه جمهوریخواهان‬ ‫‪4‬‬ ‫اظهارات جنجالی و غیرمتعارف دونالد ترامپ‬ ‫نامزد جمهوریخواه در انتخابات ریاســت جمهوری‬ ‫امریکا در سال ‪ ٢٠١٦‬اگرچه با انتقاد بسیاری چه در‬ ‫میان دولتمردان امریکا و چه در میان شخصیت های‬ ‫مختلف در عرصه بین المللی مواجه شــده اســت‪،‬‬ ‫اما این نامزد پر ســر و صدای امریکا توانســته است‬ ‫محبوبیتی را در میان جامعه امریــکا ایجاد کند‪ ،‬در‬ ‫همین راســتا امیر علی ابوالفتح کارشــناس مسائل‬ ‫امریکا در گفت وگو با هفته نامه مثلث اعالم می کند‬ ‫که ترامــپ تالش کرده اســت که خــود را متفاوت از‬ ‫مردان کاخ سفید و کنگره نشان دهد‪.‬‬ ‫در ادامه مشروح این گفت وگو را می خوانید ‪.‬‬ ‫به راحتی توانستند در انتخابات پیروز شوند‪ .‬یا بحران بزرگ‬ ‫اقتصادی رخ دهد که مســبب ان دولــت دموکرات باراک‬ ‫رئیس جمهور فعلی این کشور باشد‪.‬‬ ‫بســیاری از تحلیلگران بر این باورند که مســائل‬ ‫اجتماعی و رفاهــی بر رای جامعه امریکا بســیار‬ ‫تاثیر گذارتر از مســائل موجود در حوزه سیاست‬ ‫خارجی است‪ ،‬نظر شما در این باره چیست؟‬ ‫قطعــا چنیــن اســت‪ ،‬این مســاله تنهــا مختص‬ ‫ایاالت متحده امریکا نیســت‪ .‬در اکثر کشــورهای جهان‬ ‫مســائل مرتبط با سیاســت داخلی مانند مسائل اقتصادی‬ ‫و اجتماعی اثرگذاری بیشــتری بر نتایــج انتخابات دارد‪.‬‬ ‫مسائل سیاســت خارجی در مواقعی می تواند تعیین کننده‬ ‫باشد که این موضوعات بین المللی بر زندگی مردم تاثیرگذار‬ ‫باشــد‪ .‬به طور نمونه تا زمانی که مساله هسته ای ایران چه‬ ‫مثبت‪ ،‬چه منفی تاثیری بر زندگی مردم نداشــت‪ ،‬موضوع‬ ‫هسته ای در انتخابات ریاست جمهوری ایران یک مساله‬ ‫تاثیرگذار و تعیین کننده ای نبود اما پس از اثرگذاری مثبت‬ ‫یا منفی بــر زندگی روزمره مردم این مســاله به عنوان نقطه‬ ‫تعیین کننده ای مطرح شد‪ ،‬همین روند در امریکا نیز وجود‬ ‫دارد‪ .‬بر اســاس ســیر کنونی تحوالت‪ ،‬به نظر می رسد در‬ ‫انتخابات ســال‪ ٢٠١٦‬سیاســت خارجی چندان تاثیرگذار‬ ‫نباشد‪ .‬اما اگر یک حادثه تروریستی در گوشه ای از جهان‬ ‫یا در امریکا اتفاق افتد و مردم این کشور به این نتیجه برسند‬ ‫که این حادثه ممکن اســت در شــهرهای مختلف امریکا‬ ‫تکرار شــود‪ ،‬در این صــورت اثرگذاری سیاســت خارجی‬ ‫پررنگ تر خواهد شد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫پدیده ترامپ‬ ‫چراترامپرتبهخوبیدرنظرسنجی هاکسبکردهاست؟‬ ‫علیرضا کوهکن‬ ‫استاد دانشگاه عالمه طباطبایی‬ ‫‪5‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫بین الملل‬ ‫دونالد ترامــپ در نظرســنجی های انتخاباتی درون‬ ‫حزبی جمهوریخواهان در حال حاضر باالترین رتبه را دارد‪.‬‬ ‫برای بررســی دالیل مقبولیت فعلی ترامپ نزد مردم باید به‬ ‫چندین نکته توجه کرد؛ نخســت باید خاستگاه کسانی که‬ ‫در انتخابات درون حزبی جمهوریخواهان شرکت می کنند‬ ‫را بررسی کرد و همچنین باید توجه داشت که کدام یک از‬ ‫این گروه ها شرایط بهتری در بدنه جمهوریخواهان دارد‪.‬‬ ‫تقریبا از اواســط دهه ‪ 90‬به بعد شاهد هســتیم که ترکیب‬ ‫ارای داخلی جمهوریخواهان در حال تغییر است‪ .‬به ویژه‬ ‫انتخابات سال ‪ 2004‬یعنی دور دوم ریاست جمهوری بوش‬ ‫پسر‪ ،‬این مســاله را به خوبی اشــکار کرد که ترکیب تمایل‬ ‫رای به ســمت افکار جدید در حزب جمهوریخواه اســت‪.‬‬ ‫انتخابات قبلی میان دوره ای کنگره هم که جمهوریخواهان‬ ‫موفق شدند اکثریت دو مجلس سنا و نمایندگان را به دست‬ ‫بیاورند‪ ،‬نشــان داد که ترکیب ارای به سمت افکاری است‬ ‫که در داخل حــزب جمهوریخواه با عنــوان افکار افراطی‬ ‫شناخته می شوند‪.‬‬ ‫خاستگاه ترامپ بیشتر به ســمت گروه های افراطی‬ ‫نزدیــک اســت‪ .‬همچنیــن در انتخابــات درون حزبــی‬ ‫جمهوریخواهان اغلب طیف های سنتی‪ ،‬سفیدپوستان و‬ ‫افراد متوسط به باال شرکت می کنند و ترامپ در میان هر سه‬ ‫این اقشار دارای محبوبیت است‪.‬‬ ‫در ضمن اتفاق مهــم دیگری کــه در مباحث درون‬ ‫حزبی جمهوریخواهان نیز مطرح است بر این مبناست که‬ ‫این حزب از نبود یک چهره شاخص به شدت رنج می برد‪ .‬به‬ ‫همین دلیل شاید بتوان گفت که یکی از مهم ترین دالیل‬ ‫باال بودن ارای ترامپ در نظرسنجی ها‪ ،‬فقدان یک رقیب‬ ‫جدی و کارامد در میان جمهوریخواهان است‪.‬‬ ‫برای بررســی ظهور ترامپ در میان جامعه امریکایی‬ ‫صحبت هــا و لحن گفتار ایــن کاندیدا و این مســاله که او‬ ‫این ســخنان را در برابر چه کســانی به کار می گیرد را باید‬ ‫مد نظر داشت‪ .‬در حال حاضر یکی از رقبای جدی ترامپ‪،‬‬ ‫تد کروز اســت که افراطی ترین نظرات و دیدگاه ها را میان‬ ‫جمهوریخواهان تاکنون بیان کرده است‪ .‬جالب این است‬ ‫که در نظرسنجی های انجام شده تد کروز رشد خوبی داشته‬ ‫و اخیرا در یکی از ایالت ها توانست جایگاه باالتری نسبت‬ ‫به ترامپ کســب کند‪ ،‬اگرچه در مجموع در نظرسنجی ها‬ ‫ ترامپ با تفاوت چشــمگیری از کروز باالتر اســت‪ .‬با این‬ ‫تفاسیر اظهارنظرهای دست راستی و افراط گرایانه ترامپ‬ ‫در این مقطع به نظر می رسد بیشــتر با این هدف باشد که‬ ‫در برابر شــخصی چون تد کروز قد علم کند و با او به رقابت‬ ‫بپــردازد‪ .‬چرا کــه می دانیم دونالــد ترامپ فعــا در میان‬ ‫افکار معتــدل رقیب جدی و سرســختی نــدارد‪ .‬البته این‬ ‫دست سخنان اثراتی نیز در عرصه سیاسی برجای خواهد‬ ‫گذاشــت‪ .‬نکته دیگر به جایــگاه پوپولیســم در انتخابات‬ ‫امریــکا مربوط می شــود؛ بر اســاس ارزیابی های صورت‬ ‫گرفته‪ ،‬تبلیغات بر ارای مردم امریکا بسیار تاثیرگذار است‪.‬‬ ‫همچنین بارزترین مســاله ای که در بعد تبلیغاتی در‬ ‫امریکا اثرگذار اســت‪ ،‬تبلیغــات در موضوعات اقتصادی‬ ‫است‪.‬‬ ‫ســخنانی که ترامپ درباره مبارزه با تروریســم یا منع‬ ‫ورود مسلمانان بیان کرده بیشتر با هدف جامعه داخلی رای‬ ‫امریکاست‪ .‬بیان کردن ســخنانی خالف جریان عمومی‬ ‫اصوال باعث می شود که تمام چشــم ها به یکباره به سمت‬ ‫گوینده ان ســخن معطوف شــود‪ .‬همچنانکه مشــاهده‬ ‫می کنیم به یکباره در دنیا راجع بــه اظهارنظر یک کاندیدا‬ ‫در رقابت درون حزبی امریکا چه واکنشی نشان داده شد‪.‬‬ ‫بنابراین ترامپ این ســخنان را بیشتر با هدف جلب توجه و‬ ‫افکار عمومی به ســمت خودش بیان می کند و این اقدام‬ ‫خود یکی از شــیوه های تبلیغ محسوب می شــود‪ .‬اما باید‬ ‫توجه داشت که این گونه صحبت ها در عرصه بین المللی‬ ‫تاثیرات خود را بر جای می گذارد و اتفاقات داخلی امریکا بر‬ ‫سیاست بین الملل خواه ناخواه تاثیرگذار است‪ .‬این مساله‬ ‫که این ســخنان افراطــی ایا باعث تحریــک جریان های‬ ‫بنیادگــرا همچــون داعش یــا القاعده خواهد شــد‪ ،‬هنوز‬ ‫مشخص نیست‪ .‬اما می دانیم که این فقط یک اظهارنظر‬ ‫نیســت و جمهوریخواهان چندی پیش قانونی را در مورد‬ ‫لغو ورود بدون ویزا به امریکا برای کســانی که به ســوریه‪،‬‬ ‫عراق‪ ،‬سودان و ایران سفر کرده اند یا تابعیت دوگانه دارند‪،‬‬ ‫در مجلس نمایندگان تصویب کردند‪ .‬این کشــورهایی که‬ ‫مجلس نمایندگان هدف قرار داده اند همگی کشــورهایی‬ ‫مســلمان هســتند‪ ،‬بنابراین سیاســت های کنگره امریکا‬ ‫به طور مشــخص مســلمانان را هدف قرار داده است‪ .‬در‬ ‫نتیجه بعید به نظر نمی رســد که این گونــه اقدامات باعث‬ ‫تقابل جریان های افراطی شــود و نمی توان این اقدامات‬ ‫و صحبت هــا را صرفا یک اظهارنظر ســاده قلمــداد کرد‪.‬‬ ‫اما اینکه در عمل این سیاســت ها چه تاثیــری در رویکرد‬ ‫گروه های افراطی و بنیادگرا همچــون داعش‪ ،‬القاعده و‬ ‫جبهه النصره خواهد داشت‪ ،‬هنوز مشخص نیست‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر یکی از چالش هایی کــه دموکرات ها‬ ‫و شــخص باراک اوباما رئیس جمهور فعلی بــا ان مواجه‬ ‫هستند‪ ،‬چالش مهاجران اســت‪ .‬ایاالت متحده امریکا از‬ ‫جمله کشورهایی است که هر ساله تعداد زیادی مهاجر را‬ ‫به دالیل گوناگون جذب می کند و از انجایی که امریکا در‬ ‫مقایسه با دیگر کشورها‪ ،‬کشــوری با عمق فرهنگی اندک‬ ‫محســوب می شــود‪ ،‬صحبت از فرهنگ امریکایی از نظر‬ ‫بسیاری از جامعه شناسان دقیق و درست نیست‪ .‬این نکته‬ ‫بســیار اهمیت دارد که ایاالت متحده امریــکا‪ ،‬جامعه ای‬ ‫اســت که به لحاظ زبانــی اکثریت مــردم ان در تعامالت‬ ‫روزانه انگلیسی صحبت نمی کنند و زبان نخست و پرکاربرد‬ ‫در انجا اســپانیولی اســت‪ .‬از این رو در بررســی اظهارات‬ ‫برخی از سفیدپوســتان که مدعی جامعه اصیل امریکایی‬ ‫و برهم خوردن تعادل و تــوازن در انجا بــا ورود مهاجران‬ ‫هســتند باید به این نکات توجه داشــت‪ .‬نکته دیگر اینکه‬ ‫روند ورود مهاجران به ویژه از کشــورهای امریکای جنوبی‬ ‫در سال های اخیر گسترش بیشتری داشته که دلیل ان به‬ ‫موج بحران های اقتصادی مکــرری بازمی گردد که در ان‬ ‫کشورها بروز کرده است‪ .‬ورود این افراد به امریکا که اغلب‬ ‫انها پروســه قانونی را طی نمی کنند باعث شــده که حضور‬ ‫انها ایالت های جنوبی امریکا را به شــدت تحت تاثیر خود‬ ‫قرار دهد‪ .‬همراه شــدن این اتفاقات با حوادث تروریستی‬ ‫در امریکا بــه ویژه حادثــه اخیر در ســن برناردینو‪ ،‬موجب‬ ‫حساسیت بیشتر جامعه داخلی نسبت به جریانات مهاجران‬ ‫شده اســت‪ .‬در جامعه داخلی امریکا می بینیم که مباحث‬ ‫بسیاری در رابطه با چگونگی برخورد با مهاجران به صورت‬ ‫مکرر مطرح می شــود‪ .‬در این میــان جمهوریخواهان به‬ ‫صورت سنتی در برابر مهاجران سیاست های افراطی تری‬ ‫دنبال نموده و در واقــع در برابر مهاجــران مقاوم تر ظهور‬ ‫می کنند‪ .‬به همین دلیل قشــری که بــه جمهوریخواهان‬ ‫رای می دهند عموما از این سیاســت استقبال می کنند‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر شاهد هســتیم که کاندیداهای جمهوریخواه‬ ‫اغلب وعده تشدید مبارزه با تخلف در مهاجرت و برخورد با‬ ‫مهاجران غیرقانونی را در انتخابات پیش رو سر داده اند‪.‬‬ ‫امــا دموکرا ت هــا برخــاف جمهوریخواهــان‬ ‫سیاســت های متعادل تری را دنبال می کنند‪ .‬از همین رو‬ ‫اغلب مهاجران نیز به کاندیداهای دموکرات رای می دهند‪.‬‬ ‫یعنی دموکرات ها حامی سیاست های نرم تر و مالیم تری در‬ ‫برابر مهاجران هستند‪.‬‬ ‫‪51‬‬ ‫ائتالف دو دشمن‬ ‫تراژدی ‪ 13‬نوامبر تاثیرات فوری خود را بر سیاست و حکومت در فرانسه بر جای گذاشت‪.‬‬ ‫نتایج اولین دور انتخابات منطقه ای در پاریس لوپن ها را به صدر اورد تا دو حزب بزرگ فرانسه‬ ‫و همچنین توده های بی تفاوت به سیاست به وحشت بیفتند و همین ترس باعث شد که ارای‬ ‫خاموش حزب سوسیالیست و حزب جمهوریخواه در ائتالف نانوشته سرنوشت دور دوم انتخابات‬ ‫منطقه ای در پایتخت فرانسه را تعیین کنند و حزب لوپن ها را به زیر بکشند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫حیله گریاوالند‬ ‫ائتالفسوسیالیست هاوراست های‬ ‫میانه‪،‬لوپن هاراشکست داد‬ ‫بین الملل‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫‪1‬‬ ‫مرتضی مکی‬ ‫کارشناس مسائل فرانسه‬ ‫حزب راســتگرای افراطی «جبهه ملی» فرانسه که‬ ‫حدود دو هفته پیش پیشتاز دور نخست انتخابات استانی‬ ‫در این کشور بود و توانست در شــش منطقه اکثریت ارا را‬ ‫کســب کند و یک پیروزی مهم برای این حزب محســوب‬ ‫می شد اما در دور دوم شکست سنگینی خورد و نامزدهای‬ ‫ان در هیــچ یــک از اســتان ها رای اول را نیاوردند‪ ،‬حال‬ ‫انکه مارین لوپنریال رهبر جبهه ملی از پیشروی حزبش در‬ ‫دور اول انتخابات به دلیل جهش دو برابــری در ارا ی این‬ ‫حزب در فاصله پنج سال یعنی ســال ‪ 2011‬بسیار خرسند‬ ‫بود و پیروزی اخیر خود را یک پیروزی تاریخی برای حزب‬ ‫خود می دانســت‪ .‬با این حال روند رو به جلوی مارین لوپن‬ ‫موجب شد تا دیگر احزاب فرانسه برای شکست گروه های‬ ‫افراطی دست به دست هم دهند و از چنین اتفاقی جلوگیری‬ ‫کنند‪ .‬بدین ترتیب در مرحله دوم انتخابات محلی به دلیل‬ ‫تعاملی که میان کاندیداهای چپ و راســت میانه صورت‬ ‫گرفت رقابت ســختی میان این دو حزب با راست افراطی‬ ‫فرانســه صورت گرفت که منجــر به شکســت جبهه ملی‬ ‫شــد ‪ ،‬به خصوص انکه حزب حاکم سوسیالیســت در پی‬ ‫پیروزی جبهه ملی مبارزات شدیدی را علیه حزب افراطی و‬ ‫اسالم ستیز جبهه ملی اغاز کرد‪.‬‬ ‫بر این اســاس شکســت حــزب راســت افراطی در‬ ‫انتخابات دور دوم محلی به چند عامل مهم بستگی دارد‪.‬‬ ‫یکــی از دالیل اصلی شکســت غیرمنتظره جبهــه ملی به‬ ‫رهبری ماریــن لوپن افزایش چشــمگیر میزان مشــارکت‬ ‫در دور دوم و انصــراف چنــد نامــزد سوسیالیســت به نفع‬ ‫جمهوریخواهــان بــود‪ .‬در واقع حــزب سوسیالیســت و‬ ‫جمهوریخواه فرانسه تالش کردند شرایطی را فراهم کنند‬ ‫که جبهه ملی نتواند به پیروزی برسد و موفق بودند‪ .‬هر چند‬ ‫در دور اول انتخابات حزب سوسیالیســت فرانسه خواهان‬ ‫تشکیل ائتالفی بزرگ با حزب جمهوریخواه میانه رو اقای‬ ‫سارکوزی شــد و محافظه کاران پیشــنهاد سوسیالیست ها‬ ‫را نپذیرفتند و گفتند در تمــام مناطق نامزد معرفی می کنند‬ ‫اما در دور دوم شاهد هستیم که سوسیالیست ها در تالش‬ ‫برای جلوگیری از افزایــش قدرت حزب افراطی فرانســه‬ ‫به نفع نامزدهای جمهوریخــواه کناره گیری کردند که این‬ ‫موضوع تاثیر بسیاری در شکست جبهه ملی داشت‪ .‬بنابراین‬ ‫سیاستیکهحزبسوسیالیستدرپیشگرفتموفقیت امیز‬ ‫بود زیرا انها توانســتند جبهه ای را در مقابل حزب راســت‬ ‫افراطی بسیج کنند‪ .‬در ســال ‪ 2002‬نیز چنین سیاستی از‬ ‫ســوی این حزب صورت گرفت و موجب شد که اقای ژان‬ ‫ماری لوپن‪ ،‬پدر خانــم مارین لوپن بــه دور دوم انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری فرانسه راه پیدا کند اما در نهایت اقای ژاک‬ ‫شیراک با ‪82‬درصد ارا پیروز شد‪ .‬بنابراین سوسیالیست ها‬ ‫میان بد و بدتر دست به انتخاب زدند‪.‬‬ ‫عامل مهم دیگر در شکست جبهه ملی ورود بیش از‬ ‫سه میلیون ارای خاموشی بود که در دور اول در انتخابات‬ ‫شــرکت نکردند‪ .‬ورود این ار ا به عرصه انتخابات و انتخاب‬ ‫حزب سارکوزی‪ ،‬در شکســت مارین لوپن بسیار موثر بود‪.‬‬ ‫گرایش و اقبــال به جبهه ملی فرانســه به دنبــال تحوالت‬ ‫سیاسی و اجتماعی بود که در چند ســال اخیر در اتحادیه‬ ‫اروپا و فرانســه صورت گرفته اســت‪ ،‬بنابراین موضوعاتی‬ ‫چون بحران اقتصادی و ناکارامدی دولت کنونی فرانســه‬ ‫در مدیریت بحران به خصوص در رابطه با طبقات متوسط‬ ‫و پایین جامعه فرانســه‪ ،‬ورود پناهجویان به اروپا ســت که‬ ‫فرانسه نیز در استقبال از انها سهیم شد و مورد دیگر حمالت‬ ‫تروریســتی در شــارلی ابدو و قول هایی که اقای اوالند در‬ ‫خصوص عادی کردن اوضاع داشــت نیز عمــا به جایی‬ ‫یراد درگفت وگو با مثلث‬ ‫فرج ‬ ‫‪2‬‬ ‫ضربه دیگری بر جبهه ملی وارد شود‪ .‬دلیل سوم نیز به ائتالف‬ ‫نانوشــته دو رقیب قدیمی در فرانسه یعنی حزب محافظه کار‬ ‫و سوسیالیســت باز می گردد‪ .‬یعنی سوسیالیست ها نوعی از‬ ‫خودگذشتگی به خرج دادند و در مناطقی که شانس پیروزی‬ ‫حزب جبهه ملی باالتر بود‪ ،‬به کاندیداهای خود گفتند که از‬ ‫انتخابات کنار بکشــند و طرفداران حزب سوسیالیست را نیز‬ ‫تشــویق کردند تا به نمایندگان حزب محافظه کار سارکوزی‬ ‫رای بدهنــد‪ .‬درواقع این نمایندگان مجموعــه ای از ارای دو‬ ‫حزب محافظه کار و سوسیالیست را کســب کردند‪ .‬در اینجا‬ ‫بود که خانم مارین لوپن اعــام کرد که این دو حزب ترفندی‬ ‫را به اجرا در اورده اند و این ترفند که کاری غیراخالقی اســت‬ ‫باعث شکست حزب جبهه ملی شده اســت‪ .‬بنابراین در یک‬ ‫جمع بندی کلی‪ 3‬دلیل باعث شد که حزب خانم لوپن نتواند در‬ ‫دور دوم ارای الزم را کسب کند‪.‬‬ ‫باوجودی کــه در انتخابات اخیر حــزب جبهه ملی‬ ‫نتوانست در هیچ یک از مناطق ارای الزم را کسب‬ ‫کند‪ ،‬اما برخی تحلیلگــران معتقدند که هنوز خطر‬ ‫راست افراطی در فرانسه و حتی به طور گسترده تر‬ ‫در غرب وجود دارد‪ .‬ارزیابی شما چیست؟‬ ‫یک نکته را نبایــد فراموش کرد مبنی بــر اینکه این‬ ‫صحیح است که حزب لوپن در هیچ یک از مناطق به پیروزی‬ ‫نرســید اما یک موفقیت داشــت‪ .‬باید توجه داشــت این در ‬ ‫انتخابات اولین بار بود که حزب سوسیالیســت انتخاباتی به‬ ‫این سبک به راه انداخت‪ .‬انها مناطق مختلف را تجمیع کردند‬ ‫و بنابراین اگر قبال فرانســه بیش از ‪ 20‬منطقه داشت در حال‬ ‫حاضربه‪ 13‬منطقهتقلیلیافتهاست‪.‬درانتخاباتقبلیحزب‬ ‫جبهه ملی نتوانست بیش از ‪ 10‬درصد ارا را کسب کند اما این‬ ‫بار لوپن توانست نزدیک به ‪ 30‬درصد ارا را کسب کند که یک‬ ‫موفقیت قابل توجه برای جبهه ملی اســت‪ .‬در بررسی ارای‬ ‫احزاب باید گفت که رای حزب سوسیالیست در شرایطی که‬ ‫بخشــی از ارای خود را به حزب محافظه کار داده است حدود‬ ‫‪ 33‬درصد بود اما حزب لوپن‪ 27‬درصد رای کسب کرد بنابراین‬ ‫با این مقایسه در می یابیم که حزب جبهه ملی نیز ارای کمی‬ ‫کسب نکرده است‪ .‬این ارا نشان می دهد که نباید رشد راست‬ ‫افراطی و احزاب راست را در فرانسه و حتی اروپا نادیده گرفت ‪،‬‬ ‫در خصوص کسانی که به سمت راست افراطی گرایش دارند‬ ‫باید به افراد احساساتی و افرادی که تاحدودی امنیت برایشان‬ ‫خیلی اهمیت دارد‪ ،‬افرادی که در سختی معیشت قرار دارند‪،‬‬ ‫ملی گرایانی که مهاجران را بر نمی تابند‪.‬‬ ‫ایا شکســت حزب لوپن منجر به عقبگــرد احزاب‬ ‫راست افراطی در اروپا خواهد شد؟‬ ‫بهنظرمناینگونهنیست‪.‬به خصوصباتوجهبهاینکه‬ ‫رای خانم لوپن و حزب جبهه ملی نسبت به انتخابات پیشین‬ ‫باالتر رفته است و ائتالف حزب سوسیالیست و محافظه کار‬ ‫باعث شــد که این حزب نتواند ارای کافی را کسب کند نشان‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫حزبراستافراطیدرفرانسهطیمرحلهاولتادوم‬ ‫انتخابات منطقه ای‪ ،‬شکست سنگینی را متحمل‬ ‫شد‪.‬باوجودی کهاینحزبدردورنخستدرمناطق‬ ‫بسیاری توانسته بود پیروز شود اما در دور دوم ارای‬ ‫تمام این مناطق را از دســت داد‪ .‬دالیل این افول و‬ ‫شکست حزب جبهه ملی به ریاست مارین لوپن را‬ ‫چه می دانید؟‬ ‫در تاریخ‪ 6‬دسامبر که اولین دوره انتخابات منطقه ای‬ ‫در فرانســه برگزار شــد چون تنها چند روز پس از ان حمالت‬ ‫گسترده گروه تروریســتی داعش در پاریس بود‪ ،‬کمتر کسی‬ ‫شــک داشــت که حزب جبهه ملی خانم مارین لوپن‪ ،‬ارای‬ ‫خوبی کسب نکند‪ .‬البته این انتظار نمی رفت که جبهه ملی در‬ ‫سطح گسترده و حدود نیمی از ارا را به خود اختصاص دهد‪ .‬در‬ ‫دوره دوم انتخابات که در تاریخ ‪ 13‬دسامبر برگزار شد‪ ،‬اغلب‬ ‫پیش بینی ها حاکی از ان بود که در ایــن دور از انتخابات نیز‬ ‫مارین لوپن می تواند بخشی از ارا را به نفع خود اختصاص دهد‬ ‫اما موفقیت مرحله نخست را به دست نخواهد اورد‪ .‬باوجودی‬ ‫که این تحلیل وجود داشت اما هیچ کس احتمال نمی داد که‬ ‫جبهه ملی نتواند هیچ کدام از حوزه هــا را به خود اختصاص‬ ‫دهد‪ .‬این مساله دالیل مختلفی داشت و تحلیل های بسیاری‬ ‫نیز راجع به ان وجود دارد که چرا حزب جبهه ملی در دور اول‬ ‫توانســت ارای خوبی را در بســیاری از حوزه ها کسب کند اما‬ ‫در دور دوم در هیچ حــوزه ای ارای کافی را به دســت نیاورد‪.‬‬ ‫یک نکته را نباید فراموش کرد که حــزب افراطی جبهه ملی‬ ‫چه زمانی که پدر خانم مارین لوپــن‪ ،‬رهبری حزب را به عهده‬ ‫داشت چه در برهه فعلی‪ ،‬همواره در دور دوم انتخابات ارای‬ ‫کمتری کسب کرده است‪ .‬این مساله تبدیل به یک سنت در‬ ‫فرانسه شده اســت و علت ان‪ ،‬این اســت که فرانسوی ها به‬ ‫ارزش های دموکراتیک خودشــان افتخــار می کنند و خود را‬ ‫سردمدار این مساله در اروپا و حتی جهان می دانند‪ .‬بنابراین در‬ ‫مرحله نخست انتخابات‪ ،‬ارایی را به صندوق حزب جبهه ملی‬ ‫می ریزند اما بعد از دور اول همواره تبلیغات وسیعی علیه این‬ ‫حزب صورت می گیرد که اگر جبهه ملی روی کار بیاید شدیدا‬ ‫به ارزش های فرانســه که اکثریت جمعیت بومی فرانسه نیز‬ ‫نسبت به ان حساس است‪ ،‬صدمه می خورد و بنابراین وجهه‬ ‫فرانســه در اروپا و جهان مخدوش خواهد شد‪ .‬در انتخابات‬ ‫اخیر نیز پیش بینی می شد که چنین اتفاقی را شاهد باشیم اما‬ ‫پیش بینی نمی شد که ارای جبهه ملی تا این حد کاهش پیدا‬ ‫کند‪.‬البتهدراینمیاندوحزبسوسیالیستبهرهبریفرانسوا‬ ‫اوالند و حزب محافظه کار راست به رهبری نیکوال سارکوزی در‬ ‫این امر نقش بسزایی داشتند‪ .‬نخست اینکه تبلیغات وسیعی‬ ‫علیه جبهه ملی انجا م دادند که اگر ایــن حزب قدرت بگیرد‬ ‫ارزش های فرانسوی زیر سوال خواهد رفت و حتی به سمت‬ ‫زوال می رود‪ .‬انها همچنین زنگ خطر قدرت گرفتن راســت‬ ‫افراطی را در کل اروپا برجســته کردند‪ .‬بنابراین اذهان مردم‬ ‫را به این سمت سوق دادند که مبادا دوباره نوعی فاشیسم در‬ ‫اروپا پایه گذاری شود‪ .‬یعنی هشــدار دادند که مبادا فرانسه با‬ ‫ارزش هایی که کسب کرده مبدا فاشیســم در اروپا شود‪ .‬این‬ ‫تبلیغاتتاثیرگذاریباالییرویمردمفرانسهبرجایگذاشت‪.‬‬ ‫عاملدومبهتالشدوحزبسوسیالیستومحافظه کارجهت‬ ‫بســیج مردم در روز انتخابات باز می گردد‪ .‬زیــرا هرچه مردم‬ ‫بیشــتر در انتخابات حضور پیدا می کردند شانس رای اوردن‬ ‫حزب جبهه ملی کمتر می شد‪ .‬این یک سنت در جهان است‬ ‫که احزاب راستگرا و افراطی همیشه رای ثابت دارند بنابراین‬ ‫وقتی افراد بیشتری پای صندوق های رای حاضر شوند این به‬ ‫ضرر احزاب افراطی راست خواهد شد‪ .‬این جمعیت نزدیک‬ ‫به‪ 60‬درصدکهدرانتخاباتگذشتهحضوریافتندباعثشدکه‬ ‫عبدالرضــا فرجــی راد‪،‬‬ ‫اســتاد ژئوپلتیک دانشگاه‬ ‫و سفیر ســابق ایران در نروژ‬ ‫و مجارســتان در گفت وگو با‬ ‫هفته نامه مثلــث تاکید کرد‬ ‫کــه از جملــه دالیــل عمده‬ ‫شکســت حزب راســت افراطی جبهه ملــی خانم‬ ‫مارین لوپن در انتخابات اخیر‪ ،‬ائتالف نانوشته میان‬ ‫دو حزب رقیــب محافظه کاران و سوسیالیســت ها‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫نرسید و باز هم مردم شــاهد عملیات تروریستی دیگری با‬ ‫شدت بیشتری در ‪ 13‬نوامبر بودند‪ ،‬بنابراین در شرایطی که‬ ‫تهدید گروه های افراطی و بنیادگرا بیشتر شد‪ ،‬خانم لوپن‬ ‫توانست پیروز عرصه رقابت شود‪ .‬اما باید به این نکته توجه‬ ‫داشت که ارای جبهه ملی در مرحله دوم تفاوت چندانی با‬ ‫مرحله اول نداشته است اما پیچیدگی نظام انتخابات فرانسه‬ ‫در این میان نیز موثر بوده است‪ .‬به طوری که براساس این‬ ‫نظام در مرحله اول انتخابات منطقه حداقل ‪ 50‬درصد ار ا را‬ ‫کسب کنند تا بتوانند به مرحله دوم راه یابند‪ .‬بر این اساس‬ ‫ ترفندی که حزب سوسیالیســت به کار برد نیز موثر است‪،‬‬ ‫بنابراین این حزب با خارج کــردن نامزدهایش از مناطقی‬ ‫که احتمال پیروزی حزب راست میانه وجود داشت کمک‬ ‫کرد که حــزب جبهه ملی نتواند به پیــروزی موردانتظارش‬ ‫دست یابد‪.‬‬ ‫با این وجود «مانوئل والس» نخســت وزیر فرانســه‬ ‫پس از نتایج دور دوم انتخابات به خطر قدرت گرفتن حزب‬ ‫راست افراطی اشاره کرد و اینکه این تهدید همچنان وجود‬ ‫دارد‪ .‬بنابراین این شکست به معنی رفع خطر قدرت گرفتن‬ ‫این حزب در فرانســه یا دیگر کشــورهای عضــو اتحادیه‬ ‫اروپا نیســت زیرا این گروه ها در نتیجــه برخی از تحوالت‬ ‫اجتماعی و شکاف های اجتماعی شکل گرفتند‪ .‬از انجا که‬ ‫این شکاف ها در حال عمیق تر شدن است و عملکرد اقای‬ ‫اوالند به خصوص در عرصه سیاســی و اقتصادی ضعیف‬ ‫اســت‪ ،‬به طوری که در ماه های اخیر نتوانســته مدیریت‬ ‫کارامدی در فضای اجتماعی فرانســه ایجاد کند‪ ،‬ممکن‬ ‫است حزب راســت افراطی در اینده قدرت بگیرد‪ .‬بنابراین‬ ‫اینده پیروز انتخابات فرانســه به راهبرد اتخاذ شده احزاب‬ ‫دیگر باز می گردد‪.‬‬ ‫از طرف دیگر جامعه جهانی با روند غیرقابل پیش بینی‬ ‫تحوالت در منطقــه خاورمیانه رو بروســت که به مســائل‬ ‫سیاســت خارجی و امنیتی کشــورهای اروپایی گره خورده‬ ‫است‪ .‬همه این موارد موجب شده که خطر راست افراطی‬ ‫و جبهه ملی همچنان ســایه اش بر صحنه سیاسی فرانسه‬ ‫حاکم باشــد‪ .‬حزب خانم مارین لوپن در مرحله اول و دوم‬ ‫حدود شــش میلیون و ‪ 800‬هــزار رای اورد‪ ،‬این خانم در‬ ‫انتخابات ریاســت جمهوری ســال ‪ 2012‬نزدیک به شش‬ ‫میلیون و ‪ 400‬هزار رای اورد‪ .‬یعنــی محبوبیت جبهه ملی‬ ‫در طول سال های اخیر افزایش یافته است‪ .‬این پشتوانه‬ ‫خوبی برای خانم لوپن است که با اعتماد به نفس بیشتری‬ ‫وارد عرصه انتخابات اتی شود‪ .‬همان طور که نخست وزیر‬ ‫فرانســه گفته؛ این خطر همچنان وجود دارد که اگر حزب‬ ‫سوسیالیست و راست میانه نتواند ترکیب خوبی را تشکیل‬ ‫دهند‪ ،‬پیروزی راست افراطی بعید نیست‪.‬‬ ‫در این میان باید به این نکته اشاره کرد که نگاه و اقبال‬ ‫عمومی به جریان های راست افراطی در اروپا منفی است‪.‬‬ ‫وقتی این احزاب در یک رقابت انتخاباتی پیروز می شــوند‬ ‫یعنی محبوبیتشــان افزایش یافته یک زنگ خطر به صدا‬ ‫در می اید‪ .‬در انتخابات سال ‪ 2012‬که خانم لوپن توانست‬ ‫به دوره دوم برسد انتخابات بسیاری حضور او در این مرحله‬ ‫را زلزله سیاســی نامیدند‪ .‬رهبر حزب کمونیست گفت «ما‬ ‫به یــک دزد رای می دهیم اما به یک راســت افراطی رای‬ ‫نمی دهیم‪ ».‬این موضوع نشان دهنده ان است که باتوجه‬ ‫به سابقه بد راست افراطی در اروپا این نگاه منفی وجود دارد‪،‬‬ ‫بنابراین هنگامی که این احزاب شعار رادیکالی سر می دهند‬ ‫ همانند شعارهای ضد اسالمی خانم لوپن ‪ -‬مسلما بخشی‬‫از جامعه نگران تبعات منفی چنین اظهاراتی می شــود‪ .‬از‬ ‫انجا که نظرات خانم مارین لوپن در طول ماه های اخیر در‬ ‫خصوص مسلمانان بســیار رادیکال بود‪ ،‬نگرانی از تبعات‬ ‫چنین اظهارنظرهایی از سوی بخشی از مردم احساس شد و‬ ‫این گونه بود که جمعیت سه میلیونی‪ ،‬خاموش پای صندوق‬ ‫رای امد و این حزب با شکست مواجه شد‪.‬‬ ‫سوسیالیست هاازخودگذشتگیکردند‬ ‫‪53‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫از ان دارد که حزب لوپن شکست سنگینی را متحمل نشده و‬ ‫فقط به لحاظ ظاهری در یک انتخابات نتوانسته ارای الزم و‬ ‫کافی را کسب کند‪.‬‬ ‫امروز در بســیاری از کشــورهای اروپایــی چون هلند‪،‬‬ ‫مجارستان و لهستان احزاب راست در قدرت هستند و احزاب‬ ‫چپ بیشــتر در جنوب اروپــا در راس امور هســتند‪ .‬بنابراین‬ ‫این اتفاق اخیر در فرانســه را نمی توان نوعــی عقبگرد برای‬ ‫راســت افراطی در اروپــا تلقی کرد‪ .‬راســت افراطــی به طور‬ ‫تدریجی در اروپا در حال رشد است‪.‬‬ ‫بهنظرشماعمده تریندالیلگرایشمردمبهسمت‬ ‫احزاب راست افراطی چیست و چرا این احزاب در‬ ‫کشورهای غربی با رشد روز افزون مواجه هستند؟‬ ‫دلیل نخســت ان به ناامنی و گســترش تروریســم‬ ‫بازمی گردد؛ دومین دلیل مهاجرت های گســترده به سمت‬ ‫کشــورهای غربی و دلیل ســوم نیــز اقتصاد نامناســب این‬ ‫کشورهاست‪.‬‬ ‫درموردنکتهاولیعنیتروریسمبایدگفتکهدولت های‬ ‫اروپایی با تروریســم به صورت ریشــه ای برخورد نمی کنند‪.‬‬ ‫دالیل نارضایتی مردم از مهاجران نیز بــه افزایش مهاجرت‬ ‫به کشــورهای اروپایی باز می گردد‪ .‬البته بعد از جنگ جهانی‬ ‫دوم که کشورهای اروپایی به ســمت ساختن کشورهایشان‬ ‫گام برداشتند خودشــان از افراد و مهاجران کشورهای دیگر‬ ‫دعوت به عمل اوردند‪ .‬کشورهای استعمارگر سابق همچون‬ ‫انگلستان و فرانسه نیز نیروی کار قابل توجهی از کشورهای‬ ‫اســتعماری خود وارد کردند‪ .‬نیروی کار بسیاری از پاکستان‬ ‫به کشور نفتی همچون نروِژ مهاجرت کردند‪ .‬شمال اروپا نیز‬ ‫ی مهاجرین سیاسی – اجتماعی از کشورهای مختلف‬ ‫پذیرا ‬ ‫به ویژه خاورمیانه بود که بــا دغدغه کمی به زندگی خود ادامه‬ ‫می دهند‪ .‬ولی ایــن بار موج مهاجرین جنگی از کشــورهای‬ ‫خاورمیانه؛ با موجی از عملیات تروریســتی در داخل و خارج‬ ‫قارهوباابزارهایمختلفازچاقو کشیدرایستگاه هایمتروتا‬ ‫به رگبار بستن مردم در رستوران ها و مراکز فرهنگی و تفریحی‬ ‫به وجود امد و این احساس را به وجود اورده که امنیت در هیچ‬ ‫نقطه ای از قاره اروپا و یا حتی خــارج از مرزهای انکه معموال‬ ‫اروپا ییان برای تفریح به انجا ســفر می کنند برقرار نیست‪ .‬از‬ ‫طرفی رکود اقتصادی اغاز شده از سال ‪ ۲۰۰۸‬میالدی به بعد‬ ‫که بیکاری را در ســطح قاره افزایش داد این واقعیت را برای‬ ‫شهروندان بومی و اصیل اروپایی نمایان می کند که مهاجرین‬ ‫عامل اصلی عدم اشتغال ان شــده و حاال که پیوندی را بین‬ ‫مهاجرتوناامنیاحساسمی کنندبایدبهمبارزهباانبرخیزند‪.‬‬ ‫یعنیدخالتمعدودافرادیازمهاجریندرعملیاتتروریستی‬ ‫که معموال افراد حاشیه نشین در شــهرهای بزرگی همچون‬ ‫لندن‪،‬پاریسوبروکسلهستند‪،‬ازدیدراستگرایانوملی گراها‬ ‫نگاهی منفی را متوجه اکثریت مهاجرین وارد نشــده به اروپا‬ ‫می نماید‪.‬حتینفرتچشمابی هایاروپانسبتبهموسیاه های‬ ‫دورگهوغیراروپاییکهچندیندههاستدراروپاساکنشده اند‬ ‫و چند نســل؛ از جمله فرزندان به دنیا امده در انجا را هم در بر‬ ‫می گیرد‪ ،‬شامل می شود‪.‬‬ ‫واقعیت این است که مهاجر ستیزی نه تنها در فرانسه‬ ‫که در سال های اخیر بیشترین عملیات تروریستی را به خود‬ ‫دیده‪ ،‬رو به افزایش اســت بلکه کشورهای دیگر اروپایی هم‬ ‫کم و بیش با این پدیده مواجه شده اند‪ .‬البته در کشور المان‬ ‫به عنوانمهاجرپذیرترینکشوراروپاییکهبرایرشدوتوسعه‬ ‫اقتصادی خود مجبور اســت ســاالنه صدها هــزار مهاجر را‬ ‫بپذیرد‪ ،‬تمایالت مهاجر ستیزی و راست افراطی شدیدا رو به‬ ‫افزایش است و شاید بتوان گفت که بیش از دیگر کشورهای‬ ‫اروپایی اینگونه تمایالت در ان کشــور دیده می شود‪ .‬اتفاقا‬ ‫تمایالت افراطی گری در المان صرفا مربوط به مشــکالت‬ ‫اقتصادی و مســائل مربوط به بیکاری نیســت زیرا در د وران‬ ‫رکود‪ ،‬اقتصاد المان از رشد قابل قبولی برخوردار بوده و حتی‬ ‫این تمایالت ریشه در یک میراث تاریخی دارد که نازیست ها‬ ‫بهرهبریهیتلرازاوایلدهه‪ ۱۹۳۰‬بهبخشیازفرهنگالمان‬ ‫تزریق کردند‪ .‬نکته دیگر اینکــه افراطی های المان الگویی‬ ‫برای درس گرفتن افراطی ها در اروپای شرقی شده اند که بعد‬ ‫از سال ‪ ۱۹۹۱‬کشورهای انها از سلطه اتحاد جماهیر شوروی‬ ‫خارج شدند‪ .‬به همین جهت به نظر می رسد در صورت ادامه‬ ‫مهاجرت گســترده و همچنین ادامه فعالیت های تروریستی‬ ‫که به نظر می رسد گهگاهی ادامه داشته باشد؛ رشد و قدرت‬ ‫گرفتن احزاب راست افراطی در کشــورهایی مانند بریتانیا‪،‬‬ ‫فرانسه‪ ،‬المان‪ ،‬هلند‪ ،‬سوئد‪ ،‬فنالند‪ ،‬مجارستان‪ ،‬جمهوری‬ ‫ی داشته باشد‪ .‬به گونه ای‬ ‫چک و مجارستان روند روبه رشــد ‬ ‫که هم اکنون در برخی از این کشورها احزاب متمایل به راست‬ ‫افراطینیزقدرترادردستدارندودربحرانهجوممهاجرین‬ ‫به اروپا بخوبی این گرایشات بروز داده شد‪.‬‬ ‫می توان گفت تا زمانی که گروه هایی چون داعش‬ ‫وجود دارند‪ ،‬احــزاب افراطی با اســتفاده ابزاری از‬ ‫تهدیدات ایــن گروه ها می توانند حضــور فعال در‬ ‫صحنهداشتهباشند؟‬ ‫درواقع فعالیت گروه هایی چــون داعش‪ ،‬القاعده و‬ ‫جبههالنصرهفعالکاهشنخواهدیافتوتهدیدانهاهمچنان‬ ‫وجود دارد و تا زمانــی که این تهدیدات وجــود دارد‪ ،‬احزاب‬ ‫راســت افراطی نیز می توانند حضور پررنگ تــری در صحنه‬ ‫داشته باشند‪ .‬چون قرار نیست به زودی این گروه های سلفی‬ ‫جهادی از بین بروند و قرار نیســت دولت هــای حامی انها از‬ ‫حمایت هایشان دست بکشند‪ ،‬طبیعی است که میدان خوبی‬ ‫برای گروه های راست افراطی در اروپا و فرانسه وجود خواهد‬ ‫داشتتاجوالند ادهوسخنرانی هایپرطمطراقانجامدهند‪.‬‬ ‫بنابراینهرچقدرعدمامنیتبیشترباشد‪،‬ارایگروه هایراست‬ ‫افراطینیزافزایشخواهدیافت‪.‬همچنینبایددرنظرداشت‬ ‫که هر کشوری احزاب و گروه های سیاسی مختلفی دارد که‬ ‫ایناحزابرویعواملمختلفیبرایانتخاباتسرمایه گذاری‬ ‫می کنند‪ .‬پس از حمالت پاریس که به شــدت افکار عمومی‬ ‫را در فرانســه جریحه دار کــرد‪ ،‬طبیعی بود که حزب راســت‬ ‫افراطی جبهه ملی از این ابزار برای مطرح کردن خود استفاده‬ ‫کند‪ .‬درواقع حتی اگر حزب راســت افراطی در فرانسه وجود‬ ‫نداشت‪ ،‬حزب محافظه کار سارکوزی از این ابزار علیه دولت‬ ‫سوسیالیستاستفادهمی کرد‪.‬‬ ‫در نهایت کمی هم راجع بــه اهمیت پیروزی حزب‬ ‫محافظــه کار ســارکوزی در انتخابــات منطقه ای‬ ‫بگویید؟‬ ‫انتخابات منطقه ای در فرانسه اهمیت بسیاری دارد‬ ‫و حزبی که در این انتخابات پیروز شــود شهرداری‪ ،‬شوراها‪،‬‬ ‫مهدکودک ها و مــدارس را در اختیار می گیــرد‪ .‬وقتی چنین‬ ‫قدرتی در بدنه حزبی ایجاد می شــود‪ ،‬این حزب می تواند در‬ ‫انتخابات بعدی همچون انتخابات ریاســت جمهوری نقش‬ ‫فعالتری داشــته باشــد‪ .‬در حال حاضر حــزب محافظه کار‬ ‫نزدیک به نیمی از ارای استان ها را کسب کرده که این رای در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری فرانسه برای این حزب بسیار مهم‬ ‫و تاثیرگذار است‪.‬‬ ‫فرانسوی ها ترسیدند‬ ‫پیروز ایزدی درگفت وگو با مثلث‬ ‫فرشاد گلزاری‬ ‫خبرنگار‬ ‫جناب ایزدی؛ باتوجه به نتیجه انتخابات منطقه ای‬ ‫در فرانسه ما شــاهد ان بودیم که در دور اول جبهه‬ ‫ملی فرانســه به رهبری مارین لوپن رای قابل قبولی‬ ‫را کســب کرد و از دو حزب رقیب پیشــی گرفت اما‬ ‫در دور دوم متحمل شکســت شــد که البته بازهم‬ ‫‪27‬درصداراءرابهخوداختصاصدادوبهنظرعده ای‬ ‫از مفســران کســب این میزان رای برای این حزب‬ ‫پیروزی قابل قبولی را رقم زد‪ .‬ایا در شکســت جبهه‬ ‫ملی تنها ائتالف دو حزب رقیب مد نظر بود یا اینکه‬ ‫منحنی ساختار سیاسی فرانسه و متغیرهایی که در‬ ‫حوزه اقتصاد و امنیت وجود داشته باعث پیروزی و‬ ‫سپس شکست در دور دوم این حزب شده است؟‬ ‫نظام و ساختار سیاسی احزاب در فرانسه بیشتر جنبه‬ ‫دو قطبی دارد کــه در بین دو قطب چپ و راســت طبقه بندی‬ ‫می شــوند‪ .‬البته احــزاب میانه هم وجــود دارند کــه احزاب‬ ‫کوچکتری به حساب می ایند و بیشــتر به سمت جناح راست‬ ‫میانه قرار می گیرنــد‪ .‬در بین دو قطب چپ و راســت؛ احزاب‬ ‫راســت افراطی و چپ افراطی هم وجود دارد‪ .‬به عنوان مثال‬ ‫حزب جبهه ملی که ســابقه ان به اواســط دهــه ‪ 70‬میالدی‬ ‫می رسد؛ در سال های اولیه تاسیس از اقبال چندانی در میان‬ ‫افکارعمومیبرخوردارنبودودرواقعیکحزبیاجریاناصلی‬ ‫سیاسی قلمداد نمی شد و می توانیم بگوییم که این حزب تنها‬ ‫یک تابو بود و احزاب اصلی فرانسه هم میل و اشتیاق درونی و‬ ‫حتی عملی برای ایجاد ائتالف با این حزب نداشتند و به نوعی‬ ‫جبههملیدرحاشیهجریاناتسیاسیفرانسهقرارداشتچراکه‬ ‫ارای کمی نصیب این حزب می شد‪.‬‬ ‫جبهه ملی معموال نماینده ای را در پارلمان نداشت و تنها‬ ‫در بعضی از دوره ها تعداد ‪ 1‬یــا نهایتا ‪ 3‬نماینده از این حزب در‬ ‫پارلمان حضور داشتند و بیشــتر موفقیت این حزب مربوط به‬ ‫پارلمان اروپا بود و دلیل ان هم تناسبی بودن انتخابات پارلمان‬ ‫اروپا بود که در ساختار و نظام تناسبی؛ شانس پیروزی احزاب‬ ‫کوچکبیشتراست‪.‬اولینبا رکهجبههملیتوانستدرفرانسه‬ ‫عرضاندامکند‪ ،‬درانتخاباتریاست جمهوریسال‪ 2002‬بود‬ ‫که اقای «ژان ماری لوپن» در عین شگفتی و ناباوری همگان‬ ‫توانست به اتفاق ژاک شیراک به مرحله دوم راه پیدا کند و در‬ ‫ان زمان هم خطر خیزش جبهه ملی از ســوی احزاب مخالف‬ ‫حس شد و یک ائتالف بزرگی در حمایت از ژاک شیراک به راه‬ ‫افتاد که سرانجام وی در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫با ‪ 82‬درصد اراء که در تاریخ سیاسی فرانسه بی سابقه بود وارد‬ ‫کاخ الیزه شد‪.‬‬ ‫پــس از ان و باتوجه بــه اینکه از ســال ‪ 2008‬میالدی‬ ‫بحران مالی کلید خورد و دامنه ان از امریکا به اروپا کشیده شد‬ ‫و ادامه پیدا کرد؛ نتایجی از قبیل افزایش نرخ بیکاری‪ ،‬تورم و‬ ‫ی داشت که در خالل این موضوعات جبهه ملی‬ ‫رکود اقتصاد ‬ ‫توانست جان تازه ای بگیرد‪ .‬مضاف بر اینکه در رهبری حزب و‬ ‫ خط مشی هایانتغییراتیایجادشد‪.‬مشخصه هایزیادیرا‬ ‫می توانبرایحزبجبههملیبرشمرد‪.‬بیگانهستیزیویهودی‬ ‫ستیزی و تاکید بر ارزش های محافظه کارانه و همچنین حفظ‬ ‫کیان خانواده و حتی تاکید بر ارزش های محافظه کار مسیحی‬ ‫از جمله این مشخصه ها بود‪ .‬با کنار رفتن اقای ژان ماری لوپن‬ ‫و جایگزینی دخترش ماری لوپن که با اوج گیری بحران های‬ ‫اقتصادی و اجتماعی در فرانسه همراه شد؛ جبهه ملی بیشتر‬ ‫دیدگاه و نظر خود را بر مهاجرستیزی و اقتصاد پایه گذاشت تا‬ ‫اینکه بتواند پایگاه خود در جامعه فرانسه را وسیع تر کن د بتواند‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫نفع جبهه ملی به صندوق ها ریخته شود و عده ای‬ ‫هم نفوذ رویکرد و نگرش جبهه ملی فرانسه را دلیل‬ ‫این امر می دانند‪ .‬به نظر شما ایا به غیر از این موارد؛‬ ‫محورهای دیگری در کسب اراء توسط جبهه ملی در‬ ‫دور اول انتخابات نافذ بوده است؟‬ ‫حزب جبهه ملی در دور اول‪ 28‬درصد اراء را کسب کرد‬ ‫و بیشترین مقدار رای در میان احزاب را به خود اختصاص داد‪.‬‬ ‫بایدتوجهداشتکهدومسالهامنیتواقتصاد‪،‬دومحوراصلی‬ ‫جبهه ملی در مبارزات انتخاباتی فرانسه بود و حوادث‪13‬نوامبر‬ ‫پاریس هم در این بین به کمک انها امد و انها توانســتند ُبعد‬ ‫امنیتی تبلیغات را تقویت کنند‪ .‬در کنار این موضوعات به دلیل‬ ‫اینکه بحران بیکاری بــه ‪ 10‬درصد رســیده و کاهش نیافته؛‬ ‫توانست به محور اقتصادی تبدیل شود و به دلیل اینکه جبهه‬ ‫ملی معتقد اســت که باید بدهی های عمومی بیشــتر شود تا‬ ‫قدرت خرید مــردم باالتر برود؛ موجب می شــود تا کارگران و‬ ‫اقشار کم درامد که از وضعیت اقتصادی و رفاه پایینی برخوردار‬ ‫هستند به ســمت جبهه ملی جذب شــوند‪ .‬به عنوان مثال در‬ ‫مناطقشمالیفرانسهماشاهداینبودیمکهدرگذشتهاحزاب‬ ‫چپ باالترین امار را به خود اختصــاص داده بودند و در حالت‬ ‫فعلی جبهه ملی در انجا صاحب باالترین اراء است‪ .‬به هر حال‬ ‫باید گفت که جبهه ملی در جذب ارا ی اقشار فرو دست موفق‬ ‫بودوحتیجانشیناحزابکمونیسمواحزابچپافراطیشد‬ ‫و در جذب افکاری که دغدغ ه امنیت داشــتند تا حدود زیادی‬ ‫موفق عمل کرد‪.‬‬ ‫سیستم انتخاباتی فرانســه به نوعی است که اغلب در‬ ‫دور دوم تکلیف نامزدها عالوه بر اینکه یکسره می شود؛ یک‬ ‫شوک انی به نامزدی که قرار اســت از گردونه مبارزات خارج‬ ‫شود‪ ،‬وارد می کند‪ .‬در انتخابات اخیر فرانسه دو حزب مقابل‬ ‫جبههملییعنیحزبسوسیالوحزبجمهوریخواهبایکدیگر‬ ‫متحد شدند اما سارکوزی که رهبر حزب جمهوریخواه فرانسه‬ ‫بهحسابمی ایدرسمااعالمکردهبودکهباحزبسوسیالیست‬ ‫ائتالف نخواهد کــرد‪ ،‬اما حزب سوسیالیســت در دو‬ ‫منطقه ای که احتمال می رفت جبهه ملی می تواند‬ ‫ریاســت انهــا را به عهــده بگیــرد؛ کاندیداهای‬ ‫خــود را بیرون کشــید و این عمل موجب شــد تا‬ ‫طرفداران حزب سوسیالیست هم به کاندیداهای‬ ‫جمهوریخــواه رای بدهند و کاندیداهــای انها در‬ ‫انتخابات برنده شدند‪ .‬عده ای از افرادی‬ ‫که خطرات جناح افراطی را احساس‬ ‫کــرده بودنــد؛ در دوردوم بــه پای‬ ‫صندوق هــای رای امدنــد و همین‬ ‫عمل موجب شد تا میزان مشارکت‬ ‫در دور دوم نسبت به دور نخست‪10‬‬ ‫درصد افزایش پیدا کند و این مساله‬ ‫باعث شد تا جبهه ملی در دور دوم‬ ‫در هیچ یک از مناطق رای نیاورد‪.‬‬ ‫باتوجــه بــه اینکــه دو حــزب سوسیالیســت و‬ ‫جمهوریخواه در انتخابــات منطقه ای‪ ،‬نتیجه را به‬ ‫نفع خود خاتمه دادند؛ احتمــال اینکه کاندیداهای‬ ‫ریاست جمهوری اینده فرانســه که از این دو حزب‬ ‫وارد میدان انتخابات می شوند با توسل به تبلیغات‬ ‫گسترده و در دست داشتن مناطق ‪ 13‬گانه فرانسه‬ ‫به دور اخر انتخابــات راه یابند و در انجــا هم مانند‬ ‫انتخابات منطقه ای جبهه ملی را با شکست مواجه‬ ‫کنند؛ وجود دارد؟‬ ‫خروجی این سوال بیشتر بستگی به شرایط اقتصادی‬ ‫خواهــد داشــت‪ .‬یعنی اگــر فرانســوا اوالند نتوانــد اوضاع‬ ‫اقتصادی و به خصوص بیکاری را در فرانســه ســامان دهد؛‬ ‫در دور بعدی انتخابات ریاســت جمهوری وارد نخواهد شد و‬ ‫فرد دیگری از سوی حزب سوسیالیست کاندیدای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری خواهد شــد‪ .‬بنابراین اگر اقتصاد فرانسه از‬ ‫رکود خارج شــود و به نوعی بازار و خصوصا تجارت در فرانسه‬ ‫رونق بگیرد و قدرت خرید مردم افزایش پیدا کند و موضوعات و‬ ‫گره های امنیتی از بین برود‪ ،‬می توان گفت که نگاه ها از جبهه‬ ‫ملی فرانسه جدا و از اقبال انها کاسته شود و دوباره در صحنه‬ ‫سیاسی فرانسه احزاب چپ میانه و راست میانه همانند گذشته‬ ‫قدرت غالب خواهند بود‪ .‬اما اگر پیامدهایی که پیش تر در مورد‬ ‫ان صحبت شد به همین روال جلو برود و تغییری در ان ایجاد‬ ‫نشــود و حتی اوضاع بدتر از حالت فعلی شود؛ ممکن است‬ ‫که ان موقع اقبال با جبهه ملی یار شــود و ارا ی انها افزایش‬ ‫پیدا کند‪ .‬به هر حال باید توجه کرد که مســاله مهمتر از این‬ ‫موضوعات؛ نظام و ســاختار انتخاباتی فرانسه است که این‬ ‫ساختار دو مرحله ای اســت‪ .‬یعنی اگر کاندیدای جبهه ملی‬ ‫به مرحلــه دوم راه پیدا کند؛ در مقابل کلیت عرصه سیاســی‬ ‫فرانسه قرار می گیرد و شانس پیروزی ان کم می شود‪ .‬یعنی‬ ‫زمانی که در مقابل ان کاندیدای حزب جمهوریخواه یا حزب‬ ‫سوسیالیستقرارگیرد‪،‬اکثریتبهکاندیدایایندوحزبرای‬ ‫می دهند و از این طریق ارای حزب جبهه ملی کم می شــود‪.‬‬ ‫بنابراین به نظر بعید می رسد که در یک سال و نیم باقی مانده تا‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری فرانسه؛ جبهه ملی بتواند تا حدی‬ ‫اراء جمع کند که پیروز انتخابات شود‪.‬‬ ‫دیدگاه ســه حزب سوسیالیســت‪ ،‬جمهوریخواه‬ ‫و جبهه ملــی در مــورد اتحادیه اروپــا و به طور کلی‬ ‫سیاست هایاروپاییبه خصوصدرحوزهاقتصادی‬ ‫و سیاســی با یکدیگر تفاوت های زیادی دارد‪ .‬اگر‬ ‫فرضرابراینبگذاریمکهجبههملیپیروزانتخابات‬ ‫فرانسه می شد؛ روابط ان با بروکسل به چه صورت‬ ‫اتخاذ و هدایت می شد؟‬ ‫انچه که معلوم و عیان است این خواهد بود که جبهه‬ ‫ملی یک سیاســت کامال ضد اتحادیه را دنبال می کند و حتی‬ ‫بحث خروج از اتحادیه را در دستورکار خود قرار داد‪ .‬اما باید در‬ ‫نظرداشتکهاگرهمبخواهندازاتحادیهخارجشوندبههمین‬ ‫سادگینمی توانندایننظریهراعملیکنندوحتمابایدبر اساس‬ ‫یکسری قوانین و حتی برگزاری رفراندوم این امر صورت گیرد‪.‬‬ ‫به گونه ای که در انگلستان هم ما شاهد این هستیم که اقای‬ ‫دیوید کامرون سخت در تالش است تا از اتحادیه خارج شود‬ ‫اما به هــر صورت باید بــه ارای عمومی مراجعه شــود و مردم‬ ‫بریتانیا باید این موضوع را مشخص کنند که ایا می خواهند از‬ ‫اتحادیه خارج شــوند یا خیر که در مراحل بعدی این موضوع‬ ‫پس از رای گیری باید طی تشریفات و مراحل گوناگون صورت‬ ‫پذیرد که در خصوص خروج از یورو هــم باید به ارای عمومی‬ ‫مراجعه شود‪.‬‬ ‫به هر حال مواضع جبهه ملی فرانسه ضد اتحادیه است‬ ‫و بسیاری از مشکالت اقتصادی فرانســه را ناشی از مقرراتی‬ ‫می داندکهبروکسلوبورکرات هایاتحادیهاروپابرایانوضع‬ ‫می کنند که اصرار بر اجرای این قوانین موجب شده تا وضعیت‬ ‫اقتصادی مردم نابسامان شود‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫رای افرادی مانند نخبگان سیاسی حاکم از هر دو حزب مقابل‬ ‫که موفق به تحقق وعده های سیاسی خود نشده و نتوانسته‬ ‫بودند وضعیت اقتصادی را بهبود ببخشند‪ ،‬به سوی جبهه ملی‬ ‫سوق دهد‪ .‬در فرانسه باتوجه به فضای رقابت شدید‪ ،‬جهانی‬ ‫شدن و حتی باتوجه به وابســتگی های اقتصادی که موجب‬ ‫می شود بحران ها از خارج به داخل سرایت می کرد؛ شاهد ان‬ ‫بودیم که فرانسه توان رقابت خود را از دست داد و باعث شد تا‬ ‫بیکاریافزایشپیداکندونگهداریوابقا یسیستمدولترفاه‬ ‫که پس از جنگ جهانی دوم به بعد در فرانســه رواج پیدا کرده‬ ‫بود؛ برای دولت به یک مشکل تبدیل شود‪ .‬چراکه هزینه های‬ ‫عمومی و تامین ان برای دولت خیلی کمر شکن شد و دولت‬ ‫توان پرداخت و حمایت از این طرح را از دست داد‪.‬‬ ‫همین موضوع موجب شــد تــا حزب جبهــه ملی روی‬ ‫مقوله اقتصاد مانور دهد و اصطالحا توانســتند روی مناطقی‬ ‫مانور بدهند که در این جغرافیــا و مناطق به احزاب چپ مانند‬ ‫کمونیسم ها و چپ های افراطی رای داده می شود‪ .‬از طرفی‬ ‫دیگر نظریه چپ ها و مارکسیســم ها به جبهه ملی یاری رساند‬ ‫و از سوی دیگر عملکرد نامطلوب سوسیالیست ها در فرانسه‬ ‫برای تحقق اهداف و شعارها؛ باعث شــد تا کارگران به حزب‬ ‫جبهه ملی رای دهند‪ .‬چراکه تمرکز جبهه ملی در حال حاضر‬ ‫روی اقتصاد است و مساله مهاجرت و مهاجرستیزی موضوع‬ ‫دیگری است که جبهه ملی روی ان مانور می دهد‪ .‬به گونه ای‬ ‫که انها معتقدند که با ورود مهاجرین به فرانســه فرصت های‬ ‫شغلی از دست مردم فرانسه خارج می شود و حتی هزینه های‬ ‫سنگینی را در خصوص رفاه اجتماعی بر دولت تحمیل کردند ‪،‬‬ ‫در نتیجه یکی از علل رکود و ایجاد بحران در بحث اقتصادی‬ ‫پایین امدن قدرت خرید مردم و رکود اقتصادی در فرانسه بود‪.‬‬ ‫یکیدیگرازمحورهاییکهجبههملیباانمخالفاست؛ بحث‬ ‫اتحادیه اروپا و سیاســت هایی است که از ســوی بروکسل و‬ ‫خصوصاالمانکهقطباقتصادیقارهسبزمحسوبمی شود‪،‬‬ ‫بر فرانسه تحمیل می شود‪ .‬حتی بحث یورو که موجب شده تا‬ ‫دست دولت برای هدایت کشور بسته شود یکی از موضوعات‬ ‫مورد نظر و بحث جبهه ملی اســت‪ .‬به گونه ای که بر اســاس‬ ‫مقررات اتحادیه اروپا؛ کســری بودجه نباید از ‪ 3‬درصد تولید‬ ‫ناخالص داخلی بیشــتر باشــد که از این جهــت بدهی های‬ ‫عمومی هم نباید بیش از‪ 60‬درصد تولید ناخالص داخلی باشد‬ ‫که تمامی این مسائل نسخه هایی است که اتحادیه اروپا برای‬ ‫کشــورهای عضو تجویز می کند و تمامی این موضوعات به‬ ‫عالوه عدم متغیر بودن نرخ یورو؛ موجب می شــود تا قدرت‬ ‫مانور از دولت گرفته شود و در نتیجه کاالهای ساخت فرانسه‬ ‫به دلیل قیمت باالیی که دارد نمی تواند در بازارهای جهانی با‬ ‫محصوالت سایر کشورهای دیگر رقابت کند‪ .‬بنابراین جبهه‬ ‫ملی بر اساس تمامی این عوامل و حتی دخالت های اتحادیه‬ ‫اروپا یک سیاســت ناسیونالیسم فرانســوی را در پیش گرفته‬ ‫است‪ .‬در زمان ژان ماری لوپن یک سیاست ضد یهودی اتخاذ‬ ‫شده بود که در زمان دختر وی یعنی مارین لوپن این سیاست‬ ‫تا حدود زیادی از اولویت های جبهه ملی فرانسه خارج شد و‬ ‫تاکید زیادی بر این مورد ندارد و بیشترین تاکیدات روی‬ ‫اقتصاد‪ ،‬مهاجرستیزی و امنیت اســتوار شده است‪ .‬به‬ ‫صورتی که جبهه ملی مدعی شده که بیشترین امار جرم‬ ‫و جنایت و بزهکاری و حتی بدهکاری به دولت فرانسه از‬ ‫ناحیه مهاجرین صورت می پذیرد و از این مســاله برای‬ ‫کسب اراء و محبوبیت بیشتر استفاده کرد‪.‬‬ ‫در دور اول انتخابــات منطقه ای‬ ‫که در شــورای انقالب دسامبر‬ ‫برگزار شد ما شاهد این بودیم‬ ‫که حدود نیمــی از مناطق ‪13‬‬ ‫گانه فرانسه به جبهه ملی رای‬ ‫دادند‪ .‬عده ای بــر این باورند‬ ‫که خروجی حــوادث پاریس‬ ‫باعث شــد تا ارا ی دور اول به‬ ‫‪3‬‬ ‫انتخابات منطقه ای فرانســه که در دو دور برگزار‬ ‫شد‪ ،‬عالوه بر اینکه فراز و فرود هایی را به دنبال داشت‪،‬‬ ‫موجب شد تا شاهد صف ارایی دو حزب سوسیالیست‬ ‫و جمهوریخواه فرانسه در مقابل جبهه ملی و شخص‬ ‫مارین لوپن باشیم‪ .‬حوادث پاریس که در نوامبر امسال‬ ‫به وقوع پیوســت‪ ،‬به عالوه مشــکالت اقتصادی در‬ ‫دولت سوسیالیســت ها منجر به ان شد که جبهه ملی‬ ‫فرانســه در دور نخســت ارا ی خوبی را به سمت خود‬ ‫ســرازیر کند‪ .‬امــا در دور دوم با اتحاد احــزاب مقابل‬ ‫جبهه ملی سناریوی انتخابات منطقه ای به ضرر لوپن‬ ‫و حزبش رقم خــورد‪ .‬از این رو «مثلــث» در گفت وگو‬ ‫با پیروز ایزدی؛ تحلیلگر مســائل فرانســه به واکاوی‬ ‫علل و دالیل شکست جبهه ملی در دور دوم انتخابات‬ ‫منطقه ای پرداخته است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪55‬‬ ‫برندگان و بازندگان بازی بزرگ‬ ‫پوپولیست ها پشت دروازه های قدرت‬ ‫رشد ارای حزب مارین لوپن ادامه دارد‬ ‫ازاده طاهری‬ ‫کارشناس مسائل اروپا‬ ‫‪4‬‬ ‫درحالیکهنتایجدوراولانتخاباتمنطقه ایدرفرانسه‪،‬‬ ‫ملی گرایان افراطی را در استانه دستیابی به پیروزی بی سابقه‬ ‫قرار داده بود‪ ،‬جبهه ملــی در دور دوم حتی در یک منطقه هم‬ ‫نتوانست پیروز انتخابات باشــد‪ .‬جبهه ملی که در سال های‬ ‫قبلنیزنتوانستهبوددرهیچیکازانتخاباتمنطقه ایفرانسه‬ ‫پیروز شــود‪ ،‬امیدوار بود این بار با اتکا به نتایج دور اول و البته‬ ‫افزایش اقبال رای دهندگان به راســت گرایان افراطی‪ ،‬برای‬ ‫اولینبارپیروزیتاریخیرابرایخودرقمزند‪.‬اینامیدواریاما‬ ‫چندان پابرجا نبود و رای دهندگان فرانسوی نشان دادند قصد‬ ‫ندارندسکانهدایتشوراهایمنطقه ایدرفرانسهرابهدست‬ ‫پوپولیست هایتازه کارو بی تجربهبسپارند‪.‬برایفهمدقیق تر‬ ‫نتایجانتخاباتمنطقه ایفرانسهبایددیدراستافراطیچگونه‬ ‫در فرانسه قدرت گرفت و چرا با وجود جلب توجه رای دهندگان‬ ‫همچنان در پشت دروازه های قدرت باقی مانده است؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫بهشت پوپولیست های اروپایی‬ ‫در ســال های اخیر بحــران مالــی در اتحادیــه اروپا و‬ ‫ناتوانی رهبران اروپایی در یافتن راه حلــی با دوام برای خروج‬ ‫از ان‪ ،‬زمینه قدرت گرفتن جریان های افراطی را در دو سوی‬ ‫راســت و چپ فراهم کــرده اســت‪ .‬جریان هــای افراطی با‬ ‫ســوار بر موج نارضایتی عمومی از سیاست های سختگیرانه‬ ‫اقتصادی که دولت های اروپایی برای بــرون رفت از بحران‬ ‫مالی اتخاذ کرده اند‪ ،‬بیــش از پیش با اقبــال رای دهندگان‬ ‫روبه رو شده اند‪ .‬فرانسه نیز از این موجب بی بهره نبوده و جبهه‬ ‫ملی نیز همانند دیگر هم مســلکان اروپایــی اش‪ ،‬بیکاری و‬ ‫مشــکالت اقتصادی و البته ناتوانی دولــت در مقابله با این‬ ‫مشکالت را به سکویی برای دســتیابی به قدرت تبدیل کرده‬ ‫اســت‪ .‬انتخابات شــهرداری ها (مارس ‪ )2014‬و انتخابات‬ ‫پارلمان اروپا (می ‪ )2014‬که در ان بخش قابل توجهی از ارا از‬ ‫ان جبهه ملی شد‪ ،‬نشان داد خیز راست افراطی برای دستیابی‬ ‫به قدرت در فرانســه تا چه اندازه می تواند احزاب کالســیک‬ ‫این کشور را به دردسر بیندازد‪ .‬درحالی که سرخوردگی افکار‬ ‫عمومی از دولتمردان اروپایی‪ ،‬به بهشــتی برای جریان های‬ ‫پوپولیستتبدیلشدهبود‪،‬بحرانپناهجویانومهم ترازهمه‬ ‫نگرانی از تهدیدهای تروریستی‪ ،‬برگه شانس احزاب افراطی‬ ‫در اروپا شد‪.‬‬ ‫جاری شدن ســیل پناهجویان از خاورمیانه و افریقا به‬ ‫اروپا‪ ،‬کشورهای منطقه را با بحران جدی روبه رو کرده است‪.‬‬ ‫ناتوانی در مقابله با این بحران بی ســابقه بــه همراه افزایش‬ ‫نگرانی ها از تبعات سیاســی‪ ،‬اقتصادی و البتــه امنیتی ان‪،‬‬ ‫جریان های بیگانه ســتیز و افراطی مانند جبهــه ملی را بران‬ ‫داشت تا از نگرانی رای دهندگان از تبعات غیرقابل پیش بینی‬ ‫ورود این میهمانان ناخوانده‪ ،‬نهایت بهره برداری را بکنند‪ .‬در‬ ‫این میان حمالت تروریستی پاریس‪ ،‬شــانس جبهه ملی را‬ ‫برای بهره بردای از نگرانی های امنیتی در میان رای دهندگان‬ ‫فرانسوی افزایش داد‪.‬‬ ‫جبهه ملی برنده‪ ،‬جبهه ملی بازنده‬ ‫همه انچه گفتیم‪ ،‬جبهه ملی را از یک نیروی سیاســی‬ ‫غیرمتعــارف و حاشــیه ای بــه یکــی از مدعیان قــدرت در‬ ‫فرانســه تبدیل کرد و موجب شــد در دور نخســت انتخابات‬ ‫منطقه ای فرانســه‪ ،‬دو حزب اصلی یعنی جمهوریخواهان و‬ ‫سوسیالیست ها را پشت سر بگذارد‪ .‬با این حال تبانی این دو‬ ‫حزب و البته افزایش حضور رای دهندگانی که متقاعد شــده‬ ‫بودند راهیابی راست های افراطی به قدرت خطرناک است‪،‬‬ ‫جبهــه ملــی را در دور دوم انتخابات ناکام گذاشــت‪ .‬حزب‬ ‫سوسیالیســت‪ ،‬در ســه منطقه ای که نامزد هایش شانســی‬ ‫برای پیروزی نداشتند و البته نامزدهای جبهه ملی بخت اول‬ ‫پیروزی به شــمار می رفتند‪ ،‬به نفع حزب رقیب از راست میانه‬ ‫کنار کشید‪ .‬این تبانی غیرمعمول موجب شد نامزدهای حزب‬ ‫جمهوریخواهان در این سه حوزه در برابر رقبای خود از حزب‬ ‫جبههملیپیروزشوند‪.‬ازسویدیگرپیشینهافراطیونداشتن‬ ‫برنامه ای مشخص برای مقابله با مشکالت فرانسه‪ ،‬موجب‬ ‫شد جبهه ملی نتواند به اندازه کافی اعتماد رای دهندگان را به‬ ‫دست اورد‪ .‬با وجود انکه مارین لوپن پدرش و البته بنیانگذار‬ ‫جبهه ملی را به دلیل اظهارات یهودستیزانه اخراج کرد‪ ،‬این‬ ‫حزب اما همچنان نتوانسته است از گرایش های نژادپرستانه‬ ‫و بیگانه ستیزانه رهایی یابد‪ .‬افزون بر این جبهه ملی‪ ،‬اگرچه‬ ‫با اتکا به نارضایتی رای دهندگان از سیاســت های متعارف و‬ ‫کالسیک دولتمردان فرانسوی قدرت گرفته‪ ،‬اما حقیقت این‬ ‫اســت که این حزب نیز برنامه ای مشخص و راهکاری جدی‬ ‫برای برون رفت از این مشکالت ندارد‪ .‬از این رو در حالی که‬ ‫بخشی از جامعه فرانسه در جست وجوی نیروی سیاسی جدید‬ ‫با راهکاری متفاوت‪ ،‬به ســمت جبهه ملی متمایل شده اند‪،‬‬ ‫همچنان بخش اعظمی از رای دهندگان راضی نیستند زمام‬ ‫امور را به دست پوپولیست های افراطی بسپارند‪.‬این تردید که‬ ‫درسایهپوششرسانه ایبی سابقهدرفاصلهبیندوراولودوم‬ ‫انتخابات منطقه ای در فرانسه شدت گرفته بود‪ ،‬موجب شد‬ ‫تعداد رای دهندگان در دور دوم بیش از هشت درصد افزایش‬ ‫ یابد و به نظر نمی رســد این رای دهندگان جدید از طرفداران‬ ‫جبههملیبودهباشند‪.‬‬ ‫برای بســیاری از ناظران و فعاالن سیاسی در فرانسه‪،‬‬ ‫انتخابــات منطقــه ای‪ ،‬دســت گرمی بــرای بــازی بزرگ تر‬ ‫یعنی انتخابات ریاســت جمهوری ســال ‪ 2017‬است‪ .‬با این‬ ‫حال باید دیــد ایا می توان بــا اتکا به نتایج نهایــی انتخابات‬ ‫منطقه ای‪ ،‬پیش بینی درستی از برندگان و بازندگان احتمالی‬ ‫انتخابات ریاســت جمهوری اتی این کشــور داشت؟ حزب‬ ‫جمهوریخواهان به رهبری نیکال سارکوزی؛ رئیس جمهوری‬ ‫پیشینفرانسه‪،‬دراینانتخاباتدرهفتمنطقهازمجموع‪12‬‬ ‫منطقه‪ ،‬پیروز شد‪ .‬این پیروزی اما شاید چندان هم به کام این‬ ‫حزب شیرین نباشد‪ ،‬چرا که ان را مرهون ائتالف با دشمنش‬ ‫و البته عقب نشــینی از اصــول حزبی خود اســت‪ .‬اگر حزب‬ ‫سوسیالیست‪،‬ازطرفدرانشدرسهمنطقهمذکورنمی خواست‬ ‫به نامزدهای حزب راست میانه رای دهند‪ ،‬جمهوریخواهان‬ ‫شاید این سه منطقه را به جبهه ملی می باختند‪ .‬افزون بر این‪،‬‬ ‫حزب تحت رهبری سارکوزی‪ ،‬در این مدت با هدف جلب نظر‬ ‫رای دهندگان‪ ،‬هرچه بیشــتر از مواضع خود در راســت میانه‬ ‫فاصله گرفته و به مواضع راست افراطی نزدیک شده است‪.‬‬ ‫در حقیقت مواضع حزب جمهوریخواهان در قبال مســائلی‬ ‫مانند اتحادیه اروپا‪ ،‬مهاجرت یا مسائل امنیتی‪ ،‬در این مدت‬ ‫بیشتر نزدیک به مواضع جبهه ملی بوده است تا شبیه مواضع‬ ‫ســنتی این حزب‪ .‬فاصله گرفتن از مواضع حزبی‪ ،‬نمی تواند‬ ‫به سارکوزی که پیش از این نیز با پرونده های قضایی متعدد و‬ ‫اختالفات درون حزبی روبه رو بوده است‪ ،‬در راهیابی دوباره به‬ ‫کاخ الیزه کمک چندانی کند و شاید حتی بتواند به پاشنه اشیل‬ ‫وی در انتخابات ســال ‪ 2017‬بدل شود‪.‬حزب سوسیالیست‬ ‫فرانسه در انتخابات محلی با پیروزی در ‪ 5‬منطقه‪ ،‬در جایگاه‬ ‫دومقرارگرفت‪.‬حزبحاکماماتوانستباتبدیلاینانتخابات‬ ‫به رقابت میان جریــان میانه و افراطی به جــای رقابت میان‬ ‫راســت و چپ‪ ،‬و البته فداکاری به نفع حزب رقیــب‪ ،‬مانع از‬ ‫پیروزی جبهه ملی شود‪ .‬با این همه عملکرد ناامیدکننده حزب‬ ‫حاکم موجب شده است سوسیالیست های فرانسه در ‪ 18‬ماه‬ ‫باقی مانده به انتخابات ریاست جمهوری‪ ،‬راه دشواری برای‬ ‫جلب اعتماد از دســت رفته رای دهندگان فرانســوی داشته‬ ‫باشــند‪ ،‬به ویژه انکه میزان ارای انها در انتخابات منطقه ای‬ ‫اخیر در مقایسه با انتخابات منطقه ای‪ 5‬سال پیش‪ 16،‬درصد‬ ‫کاهش یافته اســت‪ .‬در نهایــت‪ ،‬جبهه ملی اگرچــه در این‬ ‫انتخابات شکست خورد اما مجموع ارایی که به دست اورد از‬ ‫ارای لوپن در انتخابات ریاســت جمهوری سال ‪ 2 012‬بیشتر‬ ‫اســت‪ .‬با وجود انکه رای دهندگان فرانسوی همچنان اماده‬ ‫پذیرش جبهه ملی در قدرت نیستند‪ ،‬اما این حزب به سومین‬ ‫حزببزرگدرعرصهسیاسیفرانسهتبدیلمی شودومی توان‬ ‫ت راســت گرایان افراطی همچنان در دروازه های قدرت‬ ‫گف ‬ ‫هستند حتی اگر این بار نتوانسته باشند از ان عبور کنند‪.‬‬ ‫مارین لوپن سال گذشته با‬ ‫شکایت از پدر خود و بنیانگذار‬ ‫جبهه ملی فرانسه زمینه اخراج او‬ ‫را از حزب راست گرایان افراطی‬ ‫فراهم کرد‬ ‫چپ گرایی در خط پایان؟‬ ‫ستاره بخت چپ گرایان در امریکای التین رو به افول است‪ .‬ناکارامدی‪ ،‬تورم‪ ،‬رکود و فساد‬ ‫سازمانیافتهباعثشدکههمحزبچاوزدرانتخاباتپارلمانیونزوئالاکثریتکرسی هارابهحزب‬ ‫رقیبواگذارکندوهمدرارژانتینهوادارانماکریمحافظه کارتوانستندبهمانورقدرتخانواده‬ ‫کرشنرها پایان دهند‪ .‬شکست های پیاپی چپ گرایان شــاید با باخت احتمالی رئیس جمهور‬ ‫سوسیالیستبرزیلدرانتخاباتایندهریاست جمهوریکاملشود‪.‬اینرویاییبودکهامریکایی ها‬ ‫حدودیک دههپیشدرصدد بودندبهانجامهعملبپوشانند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫چرخش به راست‬ ‫افسانهکرشنرهادرارژانتینپایانیافت‬ ‫ارش فرحزاد‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪1‬‬ ‫سقوط کرشنرها‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫کرشنر ها از سال ‪ 2003‬ساکن کاخ کاسا روسادا شدند‬ ‫و توانستند بحران بیکاری که بر اثر سیاست های نئولیبرالی‬ ‫در زندگی توده ارژانتیــن رخ داده بــود را به خوبی مدیریت‬ ‫کنند‪ .‬سیاســت های رفاهی و تعلق گرفتن یارانه به برخی‬ ‫کاالها‪ ،‬بسیاری از مردم این کشــور را قادر به رفع نیازهای‬ ‫اولیه خود کرده و نابرابری را کاهش داد‪ .‬در عرصه منطقه ای‬ ‫نیز پیوند مستحکم با کشورهای چپ گرا به ویژه برزیل (چپ‬ ‫میانه) و ونزوئال (چپ) در دستورکار فرناندز قرار داشت‪ .‬اما‬ ‫پس از درگذشت همســر کریســتینا فرناندز‪ ،‬نستور کرشنر‬ ‫در ســال ‪ ،2010‬مشــکالت اقتصادی بازگشت‪ .‬باالرفتن‬ ‫تورم‪ ،‬کاهش رشــد اقتصادی و افزایش جرائــم به تدریج‬ ‫بین الملل‬ ‫ســتاره اقبال چپگرایــان در امریــکای التین پس از‬ ‫نزدیک به دو دهــه رو به افــول گذاشــت‪ .‬ارژانتین اولین‬ ‫کشــوری بود کــه بــا انتخــاب مائوریســیو ماکــری تاجر‬ ‫محافظه کار به حکومت ‪ 12‬ســاله کرشــنر ها پایــان داد‪.‬‬ ‫رای دهندگان ارژانتینی با رای‪ 52‬درصدی به این سیاستمدار‬ ‫‪ 56‬سالهبهدانیلسیوریگزینهموردحمایتکریستیناکرشنر‬ ‫چپگرا «نه» گفتند‪ .‬حامیان ماکری بر این اعتقاد هستند که‬ ‫عقاید مصلحت گرایانه او تغییرات چشــمگیری در شرایط‬ ‫مردم خواهد داشــت‪ .‬ماکری که دو دوره شهردار بوئنوس‬ ‫ایرس‪ ،‬پایتخت ارژانتین است‪ ،‬توانست در انتخابات اولیه‬ ‫که میان نامزدهای ســه حزب ائتالف مخالفان برگزار شد‬ ‫پیروز شود‪ .‬وی و حزبش رویکرد راست میانه را برگزیده اند؛‬ ‫انچه مطلوب طبقه متوسط و البته خودشان‪ ،‬یعنی تاجران‬ ‫ارژانتین اســت‪ .‬او که خانواده اش مهاجــران ایتالیایی به‬ ‫امریکای التین هســتند‪ ،‬پیش تر مدیر باشگاه فوتبال بوکا‬ ‫جونیورز بوده اســت‪ ،‬اما ثــروت او عمدتا بــه کارخانه ها و‬ ‫شــرکت های بزرگ ارژانتین برمی گردد که دســترنج پدر او‬ ‫است‪.‬فرانکو ماکری که در رم زاده شد‪ ،‬در اواخر دهه ‪1940‬‬ ‫در ‪ 18‬ســالگی به همراه خواهر و برادرش به ارژانتین امد و‬ ‫چند سال بعد‪ ،‬یک شرکت ساختمان سازی تاسیس کرد‪ .‬او‬ ‫به تدریج توانست صاحب شرکت های بزرگ ارژانتین مانند‬ ‫‪ SIDECO‬در ساختمان ســازی‪ Sevel ،‬در خودروســازی‪،‬‬ ‫‪ Manliba‬در جمــع اوری زبالــه و مدیر شــرکت هایی چون‬ ‫‪ Correo Argentino‬در حوزه پست شود‪ .‬در چنین خانواده‬ ‫ثروتمنــدی‪ ،‬مائوریســیو در بهترین مــدارس غیرانتفاعی‬ ‫تحصیل کرد و در ‪ 18‬سالگی وارد رشــته مهندسی عمران‬ ‫در دانشــگاه کاتولیک ارژانتین شــد‪ .‬گفته می شود روابط‬ ‫سرد او با پدرش عامل موثری در حضور فعاالنه او در عرصه‬ ‫ورزشی و سیاسی بوده است‪ .‬او اولین بار پس از پیروزی های‬ ‫بوکاجونیورز در دهه ‪ 1990‬در رسانه ها شناخته شد و سپس‬ ‫به عنوان شهردار بوئنس ایرس در‪ .2003‬دو سال بعد‪ ،‬حزب‬ ‫خود یعنی ‪ PRO‬یا ‪ Republican Proposal‬را تاسیس کرد‬ ‫و به جمع اوری هــوادار از میان نخبگان و مردم راســت گرا‬ ‫پرداخت‪ .‬ماکری عالوه بر وعده رشــد اقتصــادی‪ ،‬مبارزه‬ ‫با ترانزیت مواد مخــدر و تقویت دموکراســی در ارژانتین را‬ ‫نیز شعار خود قرار داده است‪ .‬در برنامه مائوریسیو امده که‬ ‫در اولین روز ریاســت جمهوری اش محدودیت ها بر ارزش‬ ‫دالر و واردات را برمی دارد‪ ،‬اما به نظر می رسد برای خیلی از‬ ‫سیاست هایش باید با پرونیست های پارلمان ارژانتین درافتد‬ ‫که باتوجه به انتخابات اخیر همچنان حضور پررنگی دارند‪.‬‬ ‫خود را نشــان داد و در ســال ‪2014‬به اوج خود رسید‪ .‬تورم‬ ‫تا حدود ‪25‬درصد باال رفت و یارانه به حامل های ســوخت‬ ‫و مانند ان دیگر پاســخگوی نیازهای اقشــار ضعیف نبود‪.‬‬ ‫دوباره فقر داشــت چهره خود را پس از چندین ســال نشان‬ ‫می داد و بیم از بروز بحرانی دیگر‪ ،‬این بار به دلیل افراط در‬ ‫سیاست های چپ گرایانه در افکار عمومی احساس می شد‪.‬‬ ‫سیاســت های دولت موجب شد ســرمایه گذاران خارجی‬ ‫روزبه روز اشتیاق کمتری به بازارهای ارژانتین نشان دهند‪.‬‬ ‫سرمایه گذاری خارجی از ‪ 1/454‬میلیارد دالر در استانه سال‬ ‫‪ 2012‬به ‪ 300‬میلیــون دالر در ماه های اخیر رســید و این‬ ‫فارغ از کاهش اعتبار دولت ارژانتین در عرصه بین المللی‪،‬‬ ‫مشکالت اقتصادی فراوانی را در حوزه های مختلف تولید‬ ‫ایجاد کرد‪ .‬در حالی که فرناندز به ســختی در یکی دو سال‬ ‫اخیر تحت فشار قرار داشت‪،‬لحن سخنرانی هایش در مورد‬ ‫مخالفان تغییر کرد‪ ،‬تا جایی که یک بار‪ ،‬سرمایه گذارانی که‬ ‫از دولت طلب دارند را «الشخور» نامید‪ .‬نامزد پرونیست ها‬ ‫نیــز مخالفان دولــت و اعضای ائتــاف رقیــب را نماینده‬ ‫«سرمایه داری وحشی» نامید‪ .‬علت این نامگذاری ان است‬ ‫که حزب حاکم به دنبال حمایــت از صنایع داخلی‪ ،‬هر چند‬ ‫کوچک است‪ ،‬اما شعارهای ماکری نشان می دهد درهای‬ ‫ارژانتین را به روی شرکت های بزرگ خارجی باز خواهد کرد و‬ ‫این می تواند بساط بسیاری از کارخانه داران داخلی را جمع‬ ‫کند‪ .‬در این میان ماکری به خوبی تغییر را نمایندگی کرد‪ .‬او‬ ‫وعده داد که نهادهای اقتصادی را تقویت کند‪ ،‬نه دولت را؛‬ ‫سیاست های خود را به نفع رشد اقتصادی و تسهیل تجارت‬ ‫تنظیم کند و حتــی از ایجاد تنــش در مورد جزایــر فالکلند‬ ‫بپرهیزد؛ جزایری در اقیانوس اطلس و نزدیک به امریکای‬ ‫جنوبی که مورد اختالف ارژانتین و انگلیس اســت و عمده‬ ‫‪57‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ســاکنان ان به کشــاورزی و دامداری می پردازند‪ .‬حضور‬ ‫ماکری در صدر قدرت می تواند نوید بخش صدایی جدید از‬ ‫سیاست ارژانتین باشد‪ .‬سبک رهبری او بدون شک نسبت به‬ ‫خانم کریستینا فرناندز کمتر مواجهه جویانه خواهد بود‪ .‬در‬ ‫عرصه سیاست خارجی رئیس جمهور جدید به دنبال برقراری‬ ‫توازنی جدید خواهد بــود‪ .‬ماکری با کاهش ســطح روابط‬ ‫ارژانتین با چین‪ ،‬ونزوئال‪ ،‬روسیه و ایران‪ ،‬به گسترش روابط با‬ ‫ایاالتمتحدهواروپارویخواهداورد‪.‬رئیس جمهورمنتخب‬ ‫ارژانتین اعالم کرده بود که در مرکوســور(بلوک اقتصادی‬ ‫کشورهای امریکای التین) با استفاده از بند لزوم پایبندی‬ ‫اعضابهاصولدموکراسی‪،‬درصورتعدمبرگزاریانتخابات‬ ‫پارلمانی پیش رو در ونزوئال بر اســاس اصول دموکراسی و‬ ‫عدم ازادی زندانیان سیاسی‪ ،‬خواهان لغو عضویت ونزوئال‬ ‫در این اجالس خواهد شــد‪ .‬به این ترتیب انتخاب ماکری‬ ‫می توانســت منجر به انزوای بیشــتر ونزوئالی چپ گرا در‬ ‫امریکای التین شــود‪ .‬به نظر می رســد کــه در زمان فعلی‬ ‫فضای سیاسی حاکم بر منطقه امریکای التین علیه احزاب‬ ‫چپگرااست‪.‬محبوبیتدیلماروسف‪،‬رئیس جمهورچپگرای‬ ‫برزیــل نیز کاهش قابل توجهی داشــته اســت و مخالفان‬ ‫خواستار اســتیضاح روســف به دلیل پرونده های گسترده‬ ‫فســاد مالی در دولتش هستند‪.‬کشورهای امریکای التین‬ ‫از جمله ارژانتین مدت زیادی اســت که درگیر بدهی های‬ ‫بین المللی هستند و چگونگی مدیریت کردن این موضوع‬ ‫در شرایط جدید و تعامل با وال استریت از دیگر موضوعات‬ ‫قابل توجه اســت‪.‬با این حال هنوز برای قضــاوت در مورد‬ ‫ماکری و برنامه های ان برای ارژانتین زود اســت‪ .‬ماکری‬ ‫برامده از ائتالفی با حمایت رهبران سیاسی با افکار متفاوت‬ ‫است‪ .‬بنابراینتشکیلکابینه ایموفقوپیگیریوعده های‬ ‫داده شده نمی تواند به اسانی محقق شــود‪ .‬کنترل تورم و‬ ‫جلوگیری از افزایش نرخ دالر در کنار جذب سرمایه گذاران‬ ‫خارجی و حفظ برنامه های اجتماعی نظیــر پرداخت یارانه‬ ‫برق و گاز از مشکالت جدی پیش روی رئیس جمهور جدید‬ ‫ارژانتین است‪.‬‬ ‫دوره حکمرانی چپ ها‬ ‫بین الملل‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫موجچپگراییکهازابتدایدهه‪ 90‬درامریکایجنوبی‬ ‫اغاز شــده با کاهش محبوبیت دیلما روسف رئیس جمهور‬ ‫برزیل‪ ،‬شکســت چپگرایــان ونزوئال به رهبــری نیکالس‬ ‫مادرو رئیس جمهور ونزوئال و البته شکست کریستینا فرناندز‬ ‫کرشــنر در ارژانتین رو به افول می رود‪ .‬اغاز این روند که در‬ ‫واقع انقالب چپ ها در جنوب بود‪ ،‬با تشکیل«مرکوســور»‬ ‫کامل شد‪ .‬مرکوســور یک معاهده تجارت منطقه ای است‬ ‫که در سال ‪1991‬میان کشور های برزیل‪ ،‬ارژانتین‪ ،‬اروگوئه‬ ‫به نظر می رسد با مرگ هوگو‬ ‫چاوز که سردمدار چپ های جدید‬ ‫امریکای جنوبی بود فصل افول‬ ‫انها فرا رسیده و راست ها قدرت‬ ‫را در اختیار خواهند گرفت‬ ‫و پاراگوئه تاسیس شــد‪.‬هدف از تاسیس مرکوسور ارتقای‬ ‫تجــارت ازاد و تبــادل ازادانه محصوالت‪ ،‬نیرو ی انســانی‬ ‫و واحد پولی میان کشــور های عضو اعالم شــده اســت‪.‬‬ ‫کشور های بولیوی‪ ،‬شیلی‪ ،‬کلمبیا‪ ،‬اکوادور و پرو نیز اکنون‬ ‫در زمره اعضای وابسته به مرکوســور قرار دارند‪ .‬ونزوئال در‬ ‫سال ‪ 2012‬به این بلوک پیوست اما ماکری برای این پیمان‬ ‫خواب های تازه ای دیده است‪ .‬از اواخر دهه ‪ ،1990‬جهان‬ ‫شاهد افول نئولیبرالیسم در امریکای التین است‪ ،‬به طوری ‬ ‫که دو ســوم دولت های این منطقه در دســت رهبرانی قرار‬ ‫گرفت که گرایشــات چپ دارند‪ .‬در این میان از ونزوئالی‬ ‫هوگو چاوز به عنوان سردسته دولت های چپگرا و پیشرو در‬ ‫مبارزه با امریکا می توان نام برد‪ .‬اکنون بار دیگر روند دیگری‬ ‫از افول موج پر شــتاب چپ گرایی در امریــکای التین در‬ ‫حال برقراری است‪ .‬انتخاب یک راستگرا بعد از ‪ 12‬سال در‬ ‫ارژانتین و شعارهای اقتصادی طالیی می تواند برای رهبران‬ ‫دیگری چون روسف که به دلیل یک پرونده مالی محبوبیت‬ ‫وی کاهش یافته‪ ،‬باشد‪.‬‬ ‫روسف در استانه سقوط‬ ‫دیلمــا روســف کــه در ســال ‪ 2010‬به عنــوان‬ ‫رئیس جمهوری برزیل انتخاب شد‪ ،‬در ابتدای سال جاری‬ ‫با بحران محبوبیت روبه رو شد‪ .‬یکی از قضات فدرال برزیل‬ ‫که ناظــر تحقیقات مربوط به پرونده فســاد اســت‪ ،‬تاکید‬ ‫کرد‪ ،‬نشانه هایی وجود دارد مبنی بر اینکه رئیس دفتر سابق‬ ‫رئیس جمهور کنونی برزیل رشوه دریافت کرده است‪.‬قاضی‬ ‫«سرژیو مورو» از دادگاه عالی برزیل خواست تا اجازه دهد‬ ‫در این خصوص که ایا پرونده فســاد شــامل وزارت برنامه‬ ‫برزیل به نفع «گلیسی هافمن» یکی از سناتورهای کنونی و‬ ‫فردی نزدیک به دیلما روسف‪ ،‬رئیس جمهوری برزیل بوده‬ ‫است یا خیر‪ ،‬تحقیقاتی انجام گیرد‪ .‬این اخبار سبب کاهش‬ ‫محبوبیت وی شد‪ .‬در حالی که یکســال از انتخاب مجدد‬ ‫وی می گذرد اما ‪70‬درصد مردم معتقدند که عملکرد وی بد‬ ‫است‪ .‬در صورت ادامه این روند به نظر می رسد‪ ،‬رئیس دفتر‬ ‫اسبقبایداندیشه ایدیگربرایپاسخایننارضایتی هادرسر‬ ‫داشته باشد‪ .‬با شکست حزب متحده سوسیالیست حاکم در‬ ‫انتخابات پارلمانی ونزوئال چرخشی سیاسی نه تنها در این‬ ‫کشور که در کل امریکای جنوبی در شرف تکوین است‪.‬‬ ‫افول سوسیالیسم‬ ‫نشانه های افول جنبش «سوسیالیسم قرن بیست و‬ ‫یکم» که هوگو چاوز منادی ان بود از همان اواخر دوران او‬ ‫و به خصوص در اخرین انتخابات ریاست جمهوری (‪)2013‬‬ ‫که پس از فوت چاوز برگزار شد و نیکالس مادورو را با رایی‬ ‫«تقریبا ناپلئونی» به قدرت رساند اشکار شد‪ .‬روی کار امدن‬ ‫چاوز در سال ‪ 1999‬اغاز چرخشــی قابل اعتنا در امریکای‬ ‫جنوبی بود که روندی از به قدرت رســیدن احزاب چپگرا را‬ ‫در این منطقه به دنبال اورد‪ .‬در دهه ‪ 80‬که اکثر کشورهای‬ ‫امریکای جنوبی از شــر حکومت های کودتایی رها شــدند‬ ‫عمدتا احزاب راستگرا زمام امور کشور را به دست گرفتند‪.‬‬ ‫سیاست های اقتصادی و اجتماعی این نیروها اما در اواخر‬ ‫قرن گذشــته نابرابری ها و فســادهایی را دامن زد که خود‬ ‫زمینه ساز به قدرت رسیدن چپگراها شــد‪ .‬این در زمانه ای‬ ‫بود کــه امریکا با عبور از دوران جنگ ســرد و عمده شــدن‬ ‫«جنگ با تروریسم» در خاورمیانه چندان توجهی به روندها‬ ‫در «حیاط خلوت» سابق خود نداشت و قدرت گیری چپ ها‬ ‫در این منطقه را تهدیدی عمده بــرای خود تلقی نمی کرد‪.‬‬ ‫امریکا یک بار حمایت از کودتای ناکام علیه چاوز (‪)2002‬‬ ‫را تجربه کرد‪ ،‬ولی بعدا باتوجه به سمبه پرزور حکومت های‬ ‫متحد چاوز در منطقه با ان کج دار و مریز طی کرد‪ ،‬هر چند‬ ‫که چاوز می توانست در چارچوب سیاستی متعادل تر و کمتر‬ ‫ی و غیرشعاری‪ ،‬تعاملی بهتر با واشنگتن را رقم بزند‪.‬‬ ‫تهاجم ‬ ‫تغییر در قانون اساسی و دموکراتیزه سازی ان و تامین حقوق‬ ‫اقلیت ها نیز از دیگر اقدامــات دولت چاوز بود‪ ،‬بعدها اما او‬ ‫وسوسه قدرت پیدا کرد و این قانون را برای تداوم قدرت خود‬ ‫چنان تغییر داد که بدون محدودیت قادر باشد در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری شرکت کند‪.‬در زمینه داخلی چاوز توانست‬ ‫با اتکا به درامدهای نفتی بخش قابل اعتنایی از جامعه را از‬ ‫خدمات معینی در زمینه مسکن‪ ،‬اموزش و بهداشت برخوردار‬ ‫کند و تقریبا ‪ 25‬درصد جامعــه را که هیچ گاه صندوق رای را‬ ‫نشناختهبودبهپروسه هایسیاسیواردسازد‪.‬اواماغافلشد‬ ‫که بالفاصله باید به لحاظ استراتژیک به سویی سمت گیری‬ ‫کندکهبهجایدادنماهیبهنیازمندان‪،‬ماهیگیرییادشان‬ ‫بدهد‪ .‬این گونه بود که «سوسیالیسم قرن بیست و یکمی»‬ ‫او عمدتا بر توزیع درامدهای نفتی متکی شد‪ .‬طبیعی بود که‬ ‫زمانی که قیمت نفت تنزل کند این سیاست به دست انداز و‬ ‫بن بست می افتد‪.‬از همان بحران مالی سال‪ 2007‬و کاهش‬ ‫شدید قیمت نفت پس از ان‪ ،‬مشخص شد که سیاست چاوز‬ ‫بی چشم انداز اســت‪ .‬تا خودش زنده بود کاریزما و یاداوری‬ ‫دســتاوردهای گذشته اش سبب می شــد که کماکان رای‬ ‫اکثریت را به دست اورد‪ ،‬اما جانشــینش‪ ،‬نیکوالس مادرو‬ ‫کاریزمای او را نداشت و به لحاظ اقتصادی هم کشور متکی‬ ‫به پول نفت که از سرمایه گذاری در نوسازی این بخش هم‬ ‫غافل شده بود بیش از پیش با مشکالت برخورد کرد‪.‬‬ ‫از اوایل دهه اخیر نشانه های متعددی از سکون‪ ،‬رکود‬ ‫وتنزلمحبوبیتدولت هایچپگراییکهدردههگذشتهودر‬ ‫پیبهقدرت رسیدنچاوزسکانهدایتشماریازکشورهای‬ ‫امریکای جنوبی را در دســت گرفته اند‪ ،‬هویدا شد‪ .‬کاهش‬ ‫شــدید قیمت مواد خام در جهان سیاســت های اجتماعی‬ ‫کم سابقه این دولت ها به نفع اقشار محروم را با دست انداز‬ ‫روبه رو کرد‪ .‬این عقبگرد که البته با فقدان استراتژی نوسازی‬ ‫اقتصاد و متنوع ســازی و افزایش بازدهی ان تــوام بود‪ ،‬به‬ ‫عالوه معضالت ناشی از ساختارهای غیرشفاف دولتی به‬ ‫ارث مانده از گذشته‪ ،‬الوده شدن دولت های جدید به فساد و‬ ‫رشوه خواری‪ ،‬سرمستی ناشی از ماندن و احساس ماندگاری‬ ‫در قدرت و نیــز بی اعتنایی به خواســت فزاینده مشــارکت‬ ‫عمومی در روندها و تصمیم گیری ها همه و همه دســت به‬ ‫دست هم دادند و حکومت های چپ گرا در برزیل و ارژانتین‬ ‫و اکوادور و‪ ...‬را با مشکل از دســت دادن اعتماد عمومی‬ ‫روبه رو کردند‪ .‬ایــن نیز بود که در ابتدای به قدرت رســیدن‬ ‫دولت های چپگــرا در امریــکای جنوبی شــخصیت های‬ ‫کاریزماتیکی مانند هوگو چاوز و لوال د سیلوا (برزیل) و نستور‬ ‫کرشنر (ارژانتین) به قدرت رسیدند‪ .‬نسل بعدی چپگراهای‬ ‫حاکم اما از این کاریزما هم کم و بیش بی بهره بود‪.‬در برزیل‬ ‫نیز دیلما روســف‪ ،‬رهبر حــزب حاکم چپگــرای کار گرچه‬ ‫بیشتر سیاستی سوســیال دموکراتیک را نمایندگی می کرد‬ ‫و با دولت های ارژانتین و ونزوئال تفاوت هایی داشــت‪ ،‬اما‬ ‫این دولت نیز حاال درکنار رکود اقتصادی به فساد و ناکارایی‬ ‫متهم است و اپوزیسیون در صدد به جریان انداختن طرح‬ ‫عدم کفایت خانم روســف اســت‪ .‬روی کارامدن نیروهای‬ ‫محافظه کار و راســتگرا در زمینه سیاست خارجی چرخشی‬ ‫محسوس در منطقه به ســود احیای مناسبات تنگاتنگ تر‬ ‫با امریکا را رقم خواهد زد‪ ،‬هر چند که برگشــتن به مناسبات‬ ‫ناموزون و بحث انگیز دوران جنگ سرد تقریبا منتفی است‪.‬‬ ‫کارنامه این نیروها در زمینه اقتصــادی و اجتماعی هم اگر‬ ‫نخواهد به بی اعتباری مجدد انها بسان دوران پس از انتقال‬ ‫به دموکراســی در دهه های اخر قرن گذشــته شباهت پیدا‬ ‫کند و خروج درازمدت انها از گردونه قدرت را رقم بزند باید بر‬ ‫درس گیری از ان سیاست ها و توجه بیشتر به منافع قشرهای‬ ‫فرودســت جامعه همراه شــود‪ .‬چپ هایی که حاال از دایره‬ ‫قدرت حذف می شوند نیز دوران سختی از بازخوانی تجارب‬ ‫و اشتباهات خود را پیش رو دارند که بدون ان بازگشتشان به‬ ‫قدرت شاید دشوار و دشوارتر شود‪.‬‬ ‫دومینوی افول چپ گرایی‬ ‫چرامحافظه کارانارژانتینبهقدرتبازگشتند؟‬ ‫میرقاسم مومنی‬ ‫موسسه چشم انداز ابرار نوین‬ ‫‪2‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫ماکری مدیر سابق تیم‬ ‫فوتبال بوکا جونیورز توانست‬ ‫به اقتدار حزب کرشنرها در‬ ‫ارژانتین پایان دهد‬ ‫بین الملل‬ ‫برگــزاری انتخابــات ریاســت جمهوری در ارژانتین‬ ‫از نظر داخلی و خارجــی اهمیت خاصــی دارد‪ .‬باتوجه به‬ ‫سیاســت های چپ گرایانه ‪ 12‬ســاله ای که از سال ‪2007‬‬ ‫رئیس جمهوری فعلی کریســتینا کرشنر شــروع کرده بود و‬ ‫به نوعی حزب چپ های ارژانتین قدرت را در دست داشتند‪،‬‬ ‫در عرصه بین المللی و داخلی ارژانتین با مسائل و مشکالتی‬ ‫دچار بود‪ .‬از نظر داخلی باید توجه داشت که طی این سال ها‬ ‫ارژانتین با بحران اقتصادی‪ ،‬سیاسی و امنیتی دچار بود؛ این‬ ‫بحران ها منجر به افزایش نارضایتی عمومی در میان اغلب‬ ‫مردم ارژانتین شــد‪ .‬از ســوی دیگر سیاست خارجی دولت‬ ‫کریســتینا کرشــنر در خصوص روابط با امریکا و همچنین‬ ‫مساله امیا و روابط ایران و رسیدگی به پرونده ای که از سوی‬ ‫محافل صهیونستی پیگیری می شد موجب ایجاد اختالف‬ ‫نظرهایی در داخل احزاب سیاسی ان کشور شد و همچنین‬ ‫روابط این کشــور با امریکا‪ ،‬ایران و رژیم صهیونیســتی را‬ ‫تحت تاثیر قرار داد‪ .‬با کشــته شدن مســئول رسیدگی به‬ ‫پرونده امیا این موضوع بیشتر جنبه سیاسی به خود گرفت‪.‬‬ ‫در این میان‪ ،‬پیروزی اقای مائوریسیو ماکری که از سوی‬ ‫محافظه کاران حمایت می شــود می تواند تحول جدیدی‬ ‫در مناســبات این کشــور در عرصه بین الملل و منطقه ای‬ ‫به وجــود اورد‪ .‬اقای مائوریســیو ماکری که پیــش از این‬ ‫شهردار بوئنس ایرس بود‪ ،‬به ‪52/11‬درصد ارا دست یافت‬ ‫در حالی که دانیل ســیولی‪ ،‬نامــزد چپ ها کــه از حمایت‬ ‫کریستینا کرشــنر‪ ،‬رئیس جمهوری ارژانتین برخوردار بود‪،‬‬ ‫با ‪47/89‬درصد از رقیب خود شکســت خورد‪ .‬هیچ کدام از‬ ‫این دو نامزد نتوانســته بودند در دور اول‪ ،‬رای قاطع مردم‬ ‫را به دست بیاورند و ناچار انتخابات به دور دوم کشیده شد‪.‬‬ ‫این انتخابات به دو دوره ریاست جمهوری کریستینا کرشنر‬ ‫خاتمه داد؛ وی از ســال ‪ ۲۰۰۷‬جانشین همسرش شد که‬ ‫پیش از او رئیس جمهور ارژانتین بود‪ .‬از سوی دیگر توجه‬ ‫به سیاست های اقای ماکری و سخنان او بعد از پیروزی در‬ ‫انتخابات نیز حائز اهمیت است‪ .‬ماکری پس از پیروزی در‬ ‫سخنانی گفت‪« :‬امروز یک روز تاریخی و اغازی برای پایان‬ ‫یک دوره است‪ ،‬برای همین است که نمی توانیم این تغییر‬ ‫را بر پایه انتقام یا تسویه حساب بنیان بگذاریم‪ ».‬بر اساس‬ ‫دیدگاه های ایشان نیاز به ایجاد تغییرات در سیاست های‬ ‫داخلی و خارجی ارژانتین وجود دارد‪ ،‬اما ظاهرا ماکری قصد‬ ‫دست زدن به تغییرات بنیادین که باعث تشدید اختالفات‬ ‫و افزایش بحران کنونی می شــود را ندارد‪ .‬به همین جهت‬ ‫اصالحات توام با ارامش را دنبال می کند و توسعه روابط با‬ ‫کشــورهای خارجی به خصوص امریکا را مدنظر قرار داده‬ ‫است‪ .‬به همین جهت به نظر می رسد رئیس جمهوری جدید‬ ‫ارژانتین اقدام به انجام یک ســری اصالحات اقتصادی و‬ ‫ایجاد تحوالتی در سیاست خارجی ارژانتین خواهد کرد‪ .‬این‬ ‫امر باتوجه به شکست حزب حاکم ممکن است با مشکالتی‬ ‫مواجه شود و به بیان دیگر کشور ارژانتین در ماه های اتی‬ ‫ادامه فضای رقابتی را پیش رو خواهد داشت‪.‬‬ ‫در عین حال باید توجه داشت که از عمده مشکالت‬ ‫پیش روی رئیس جمهــور منتخب ارژانتیــن مبحث انجام‬ ‫اصالحات اقتصادی و تغییر در سیاست خارجی است‪ .‬در‬ ‫حال حاضر حزب حاکم قبلی که ‪ 12‬سال قدرت را در دست‬ ‫داشتند و بزرگترین رقیب برای رئیس جمهور پیروز به شمار‬ ‫می ایند با اختالف اندکی شکســت خورده اند‪ .‬بنابراین این‬ ‫مساله باتوجه به مشکالت فراروی این کشور در حوزه های‬ ‫امنیتی‪ ،‬اقتصادی و سیاسی می تواند مشکالتی را به وجود‬ ‫اورد‪ .‬همچنین با در نظر گرفتن روی کار امدن رئیس جمهور‬ ‫محافظــه کار ارژانتیــن یک دومینــوی تغییر سیاســی در‬ ‫امریکای التین را شاهد هستیم‪ .‬موج چپگرایی که از سال‬ ‫‪ 1990‬در امریکای التین توسعه یافت با شکست چپگراها‬ ‫و حزب حاکم ونزوئال در شش دسامبر ‪ ،2015‬اعتراضات‬ ‫و کاهش محبوبیت دیلما روســف رئیس جمهور چپ گرای‬ ‫برزیل و شکســت حزب حاکم چپ گرای ارژانتین در حال‬ ‫افول اســت‪ .‬در خصوص سیاســت خارجــی دولت جدید‬ ‫ارژانتین باید گفت که او به دنبــال برقراری توازنی جدید در‬ ‫سیاســت خارجی خواهد بود؛ ماکری تــاش خواهد کرد‬ ‫با امریکا و اروپا روابط خود را توســعه دهد و با کشــورهایی‬ ‫که به نوعی در حوزه سیاســت خارجی امریکا نیستند روابط‬ ‫را تغییر دهــد‪ .‬رئیس جمهور جدید در نظــر دارد در پیمان‬ ‫مرکوسور با استفاده از بند لزوم پایبندی اعضا و دموکراسی‬ ‫در خصوص فشــار به ونزوئال و انزوای بیشــتر ان کشور با‬ ‫همــکاری امریکا اقدام کنــد‪ .‬در واقع ارژانتین بیشــترین‬ ‫روابط اقتصادی و سیاسی را با امریکا و اروپا تنظیم خواهد‬ ‫کرد و امریکا نیز در این بازی کشورهای غیر همسو با خود را‬ ‫تنبیه خواهد کرد‪ .‬همچنین احزاب طرفدار امریکا به عنوان‬ ‫احزاب حاکم تغییر می کنند‪ .‬رئیس جمهور فعلی باتوجه به‬ ‫نیاز و همکاری پارلمان جهت تحقق برنامه های خود که در‬ ‫حال حاضر در اختیار مخالفین ایشــان است با مشکالت‬ ‫جدی روبه رو خواهد شد و این مساله کار ایشان را سخت تر‬ ‫خواهد کرد‪ .‬بنابراین ماکری باید تا انتخابات پارلمانی بعدی‬ ‫منتظر بماند تا بتواند روند اداره کشور را براساس شعارهای‬ ‫انتخاباتی که داده اند‪ ،‬ادامه دهد‪ .‬از ســوی دیگر مســاله‬ ‫روابط با ایران و پرونده انفجار مرکز یهودیان بوئنس ایرس‬ ‫نیز از دیگــر چالش های پیش روی او در سیاســت خارجی‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫اگر نگاهی به روابط ایران و ارژانتین داشــته باشیم‪،‬‬ ‫درمی‪‎‬یابیم که روابط دو کشور بعد از انقالب‪ ،‬همواره خوب و‬ ‫در حال توسعه بوده است؛ اما بعد از جریان انفجار امیا (مرکز‬ ‫یهودیان ارژانتیــن)‪ ،‬محافل صهیونیســتی و امریکایی‪،‬‬ ‫ایران را متهم به این ماجرا کردند‪.‬‬ ‫با این حرکت‪ ،‬عمال روابط دو کشــور به حالت تعلیق‬ ‫درامد و روابــط اقتصــادی‪ ،‬فرهنگی و سیاســی فیمابین‬ ‫معلق شد؛ اما با گذشت زمان و افشــای واقعیت های این‬ ‫انفجار‪ ،‬عوامل واقعی پشــت پرده این عملیات تروریستی‬ ‫مشــخص شــد‪ .‬طبق تحقیقاتی که مســئوالن ارژانتینی‬ ‫انجام دادند‪ ،‬مشــخص شــد که برخی از عوامل سرویس‬ ‫اطالعاتی اسرائیل(موساد) در این حمالت نقش داشته اند‬ ‫و بیشترین هدف انها از این اقدام‪ ،‬جلب کمک های جهانی‬ ‫برای رژیم صهیونیســتی و محدود کــردن حضور ایران در‬ ‫امریکای التین بوده است‪ .‬زمانی که خانم کریستینا کرشنر‪،‬‬ ‫رئیس جمهور ارژانتین شــد‪ ،‬سیاست مســتقل و براساس‬ ‫منافع ملی را به عنوان سیاست واقعی کشور تنظیم کرد که‬ ‫این امر موجب ناراحتی البی صهیونیسم و امریکا نسبت به‬ ‫سیاست‪‎‬های او شد‪ .‬البته هنوز مشخص نیست که ماکری‬ ‫چه سیاست هایی را در قبال این پرونده دنبال خواهد کرد‪.‬‬ ‫در داخل نیز کاهش ارزش پول ملی‪ ،‬تورم و بیکاری از‬ ‫عمده مشکالتی است که نیازمند همکاری محافظه کاران با‬ ‫حزب چپگراها است که در صورت عدم همکاری مشکالت‬ ‫دولت جدید مضاعف خواهد شد‪.‬‬ ‫‪59‬‬ ‫داستان یک ازاد راه‬ ‫فیلم هــای مســتند ما همیشــه درگیــر و دار تالش بــرای حداقل‬ ‫دیده شدن بودند؛ چه رسد به اینکه رنگ پرده سینماها را ان هم در مقام‬ ‫اکران ببینند‪ .‬این مهم اخیرا توسط گروه هنر و تجربه به عنوان تعبیر‬ ‫یک رویا محقق شده است‪ .‬شاید در اوایل این مسیر نیز فیلم حاشیه دار‬ ‫سیاسی «ازادراه» به این اتفاق برای بیشتر دیده شدن کمک کرد‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫اول‬ ‫فیلم من سیاسی نیست‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫گفت وگوباسازندهفیلممستند«ازادراه»‬ ‫ایا «ازادراه» مهم ترین فیلم شــما بوده که بیش‬ ‫از فیلم های مســتند دیگرتــان مــورد توجه قرار‬ ‫گرفته است؟‬ ‫نه‪ ،‬قطعا «ازادراه» مهم ترین فیلم من نیست بلکه‬ ‫فکر می کنم مستندهای دیگرم از جمله «صندلی ‪،» 257‬‬ ‫اگر فرصت اکران همچــون «ازادراه» پیدا می کرد ‪ ،‬برایم‬ ‫جذاب تر بود و قطعا مخاطبان گسترده ای پیدا می کرد‪ .‬به‬ ‫هرحال فرصتی که برای نمایــش «ازادراه» در گروه هنر و‬ ‫تجربه فراهم شده به نظرم باعث شــده که به نظر بیاید این‬ ‫فیلم سر و صدای بیشتری کرده است‪.‬‬ ‫البته نمی خواهم بگویم این فیلم مهم نیســت بلکه‬ ‫تاکید دارم که بگویم مهم ترین فیلمم نیست‪ .‬اما حتما باید‬ ‫به این موضوع اشاره کنم که شاید قسمت بود که این مستند‬ ‫بیشتر دیده شود و به نوعی اتفاق های خوب برای ان بیشتر‬ ‫بیفتد‪ .‬به هر حال ایــن فیلم در دو بخش بهترین مســتند و‬ ‫تحقیق در جشنواره فیلم فجر نامزد شد و سینماگرانی چون‬ ‫رســول صدرعاملی و فریــدون جیرانی درباره این مســتند‬ ‫اظهارنظر کردند و شخص حجت الله ایوبی ریاست سازمان‬ ‫ســینمایی و وزیر راه و شهرســازی به تماشــای این مستند‬ ‫نشستند و از همه مهم تر امکان بیلبوردهایی که وزارت راه‬ ‫در سطح ازادراه های کشور به این مستند داد‪ ،‬اتفاقی است‬ ‫که بدون اغراق باید گفت که برای اولین بار برای سینمای‬ ‫مستند بدین شکل می افتد‪.‬‬ ‫البته امیــدوارم هر چه زودتر باتوجه به اینکه مســتند‬ ‫«صندلی ‪ » 257‬درباره انتخابات مجلس شورای اسالمی‬ ‫اســت و در ماه های اینده کشــورمان درگیر این انتخابات‬ ‫می شــود‪ ،‬این فرصت برای اکران این مستند هم در گروه‬ ‫«هنر و تجربه» فراهم شود‪.‬‬ ‫با این اوصاف‪ ،‬چرا این قدر برجســته به مســتند‬ ‫«ازادراه» در زمــان اکــران توجه صــورت گرفته‬ ‫است؟‬ ‫فکر می کنم همان نکته ای که اشاره کردم‪ ،‬یعنی‬ ‫اتفاقات خوبی که برای ان افتاد و خدا را شکر می کنم که این‬ ‫اتفاقات افتاد‪ .‬شاید همین اتفاقات بود که احساس می شود ‬ ‫توجه ویژه ای به این فیلم شــده اســت‪ .‬اما این فیلم بدون‬ ‫پیش بینی و یا برنامه ریزی خاصی که من بخواهم داشــته‬ ‫باشم‪ ،‬مسیر خودش را پیش گرفت‪.‬‬ ‫این فیلم قبل از اکران به چه توفیق هایی دســت‬ ‫یافته بود؟‬ ‫ق را در چه چیزی ببینیم‪ .‬از سویی‬ ‫بستگی دارد توفی ‬ ‫نامزد شدن فیلم در دو بخش جشنواره فیلم فج ر به نظرم این‬ ‫موضوع بخش کوچکی از توفیق هاست اما از همه مهم تر‬ ‫برای من بازتاب خوب نمایش ان در میان مخاطبان مختلف‬ ‫در سئانس های مختلف بوده است‪.‬‬ ‫ایا خودتــان فکــر می کردید کــه بتوانیــد فیلم‬ ‫مستندتان را ولو در قالب گروه هنر و تجربه برایش‬ ‫اکران بگیرید؟‬ ‫اگر بخواهــم بدون هیچ مکثی پاســخ بدهم باید‬ ‫صراحتا بگویم نه! واقعــا فکر نمی کردم امــا اگر بخواهم‬ ‫کمی تامل بکنم با توجه به اینکه گروه هنر و تجربه به عنوان‬ ‫فرصتی برای نمایــش و عرضه فیلم های مســتند و هنری‬ ‫فراهــم کرده اســت‪ ،‬به هرحــال مســتند ازادراه باتوجه به‬ ‫ســوژه ان که سرنوشــت ازادراه تهران ـ شمال است‪ ،‬قطعا‬ ‫می توانســت فرصتی برای نمایش در گروه هنــر و تجربه‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫به هرحال بیشــتر مردم ما ســاعت ها در ترافیک‬ ‫جاده کرج ـ چالوس مانده اند و قطعا این پرسش‬ ‫برای شــان به وجود امده است که چرا این ازادراه‬ ‫بعد از این همه سال ســاختش به نتیجه نرسیده‬ ‫است؟!‬ ‫البته باید از دوستان گروه هنر و تجربه برای اینکه‬ ‫امکان نمایش این مستند را فراهم کردند‪ ،‬تشکر کنم‪.‬‬ ‫قبول دارید کــه اگر اکــران هنر و تجربــه نبود؛‬ ‫ازاد راه در همان مقداری که دیده شده بود‪ ،‬متوقف‬ ‫می ماند و به توفیق اخیر دست پیدا نمی کرد؟‬ ‫بله‪ ،‬قطعا اکران هنر و تجربه فرصت طالیی برای‬ ‫نمایش فیلم های مســتندی چون «ازادراه» اســت و من‬ ‫فیلمســاز را امیدوار می کند که طیف دیگری از مخاطبان‪،‬‬ ‫خارج از مخاطبــان محفلی و جشــنواره ای این مســتند را‬ ‫خواهند دید‪.‬‬ ‫به هرحال من به عنوان سازنده مستند «ازادراه» سعی‬ ‫کردم به موضوعی بپردازم که دغدغه بخش زیادی از مردم‬ ‫است و خوشحال تر هستم که طیف بیشتری این مستند را‪،‬‬ ‫که حاصل تالش گروهی از دوستانم در بخش های مختلف‬ ‫چون تحقیق و تدوین است‪ ،‬می بینند‪.‬‬ ‫ازادراه تبلیغات محیطی و تلویزیونی چشمگیری‬ ‫هم داشــته اســت‪ ،‬چنــد بیلبــورد در ازادراه ه ا و‬ ‫جاده های کشــور به این موضوع اختصاص داده‬ ‫شده است و چند نوبت تیزر تلویزیونی دارید؟‬ ‫اغلــب ازادرا ه هــای ایــران در ورودی و‬ ‫خروجی هایشــان بیلبوردهای این فیلم را زده انــد و تعداد‬ ‫تیزرهایش را هم دقیقا نمی دانم اما تا انجا که از مســئوالن‬ ‫گروه هنر و تجربه پیگیر شدم به تعداد همان تیزرهایی است‬ ‫که سهم فیلم های گروه های هنر و تجربه است‪.‬‬ ‫ایا شــما میلیاردر هســتید که این همه بیلبورد را‬ ‫در مقیاس میلیاردی توانســته اید به مستندتان‬ ‫اختصاص بدهید؟‬ ‫رنج امیرکبیر شدن‬ ‫نگاهی موضوعی‬ ‫به فیلم مستند «ازاد راه»‬ ‫تقاطع هنر‪ ،‬اقتصاد و سیاست‬ ‫نگاهی به اکران پر سر و صدای یک‬ ‫فیلم مستند در کشور‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫طبیعی است که پیگیر شوم که سرانجام وعده این‬ ‫دولت چه شد؟! اما تمام تالش خود را انجام خواهم داد که‬ ‫گروه ها و افراد مطلع که در جریان ساخت ازادراه ترجیح دادند‬ ‫در دادن اطالعات همکاری نکنند را مجاب کنم که این بار‬ ‫چوبالیچرخمانگذارندوبهمسائلحقوقیکهساختاین‬ ‫ازادراه با ان درگیر است‪ ،‬بیشتر بپردازم‪.‬‬ ‫ایا وزارت راه قصد دارد از ان حمایت کند؟‬ ‫وزارت راه فعال هیچ چراغ سبزی نشان نداده است‬ ‫اما من تالشم را به زودی رسما اغاز خواهم کرد‪.‬‬ ‫فکــر نمی کنیــد در صــورت حمایــت وزارت راه‬ ‫انتظارهای سیاسی در دولت به فیلم شما تحمیل‬ ‫خواهد شد؟‬ ‫امیدوارم این طور نباشد‪.‬‬ ‫خودتان از پرداختن به این موضوع راضی هستید‬ ‫و فکــر می کنید چقدر توانســتید بــه تعهدهای‬ ‫انسانی در فیلم تان بپردازید؟‬ ‫هیچ وقت فیلمســاز نمی تواند قاطعانه بگوید که‬ ‫تمام کاری که کرده‪ ،‬درســت است چون در ان مقطع مرگ‬ ‫اثر هنری فرا می رسد‪ .‬به هرحال تالشــم را کرده ام و سعی‬ ‫کردم مردم ان منطقه و مسافرانی که از این موضوع همیشه‬ ‫صدمه می خورند را روایت کنم‪ .‬مردم باید قضاوت کنند که‬ ‫من چگونه کارم را انجام داده ام‪ .‬اما امیدوارم این فیلم مرجع‬ ‫اصلی تاریخی برای ساخت این ازادراه باشد و در هر مقطعی‬ ‫که بخواهند بپرسند که چه شــد این ازادراه به اینجا رسید‪،‬‬ ‫بتوانند به این فیلم مراجعه کنند‪.‬‬ ‫به نظر شــما چرا در تمام این ســال ها درباره این‬ ‫پروژه فیلم مستندی ساخته نشده است؟‬ ‫به نظرم هیچ وقت هیچ دولتی دوست نداشته است‬ ‫که به این موضوع پرداخته شــود و ان هم به این وســعت و‬ ‫بزرگی و شاید خود مسئوالن فعلی هم پیش بینی نمی کردند‬ ‫که این فیلم این قدر گســترده به نمایــش دربیاید و طیف‬ ‫گسترده تری از ان خبردار بشوند‪.‬‬ ‫نظر و موضع خانم ابتکار رئیس ســازمان محیط‬ ‫زیست درباره این فیلم چه بوده است؟‬ ‫دوست داشتم خانم ابتکار فیلم را ببیند و نظر بدهد؛‬ ‫باتوجه به اینکه ایشــان در این فیلم به نوعی حضور دارند؛‬ ‫ی مختلف‬ ‫چه بخواهند چه نخواهند‪ .‬به هرحال من از مجار ‬ ‫تالش کردم تا این فیلم دیده شــود اما هنوز ایشــان وقت‬ ‫نکرده اند‪ .‬امیدوارم در دوره دوم اکران مستند «ازادراه» این‬ ‫امکان فراهم شود‪.‬‬ ‫البته اقای فرهاد توحیدی دبیر جشنواره فیلم سبز که‬ ‫ت برگزار شود‪ ،‬لطف‬ ‫به همت سازمان محیط زیست قرار اس ‬ ‫کردند و فیلم ما را دیدند و ان شاء الله از این طریق موضوع‬ ‫این مســتند به گوش خانم ابتکار هم خواهد رسید و ایشان‬ ‫وقتی خواهند گذاشت تا فیلم را ببینند‪.‬‬ ‫در کل واکنش ها را به فیلم تــان چطور ارزیابی و‬ ‫دسته بندی می کنید؟‬ ‫واکنش های خوبی دیدم‪ .‬از طیف مستندســازان‬ ‫کمتر کسی را دیدم که واکنش منفی نسبت به فیلم داشته‬ ‫باشد‪ ،‬مخصوصا همه بخش تحقیق و پژوهش را ویژگی این‬ ‫فیلم می دانستند‪ .‬مســئوالنی هم که فیلم را دیدند واکنش‬ ‫خوبی داشتند‪.‬‬ ‫ویژگی بخش پوهش فیلمتان چه بوده است؟‬ ‫هنوز خیلی از ســاکنان تهران نمی داننــد ازادراه‬ ‫تهران – شــمال از کجا می گذرد‪ .‬من هروقت که در مسیر‬ ‫شمال کشــور درباره این ازادراه با دوســتانم حرف می زدم‬ ‫دقیقا درست نمی دانستند این مســیر از کجا اغاز می شود!‬ ‫این مساله باعث شــد که من کنجکاو شــدم و این سوژه را‬ ‫دنبال کردم تا باالخره متوجه شــدم شــروع ازادراه تهران –‬ ‫شمال از میدان شهران و جایی حوالی کن اغاز می شود‪ .‬در‬ ‫ابتدای پژوهش هایم متوجه شدم دو ارگان وزارت راه و بنیاد‬ ‫مستضعفان و جانبازان که مسئول و متولی این فیلم هستند‪،‬‬ ‫به هیچ عنوان حاضر به همکاری با من نیســتند‪ ،‬حتی یک‬ ‫روز یکی از کارمندان این ارگان ها به من گفت از اینجا هیچ‬ ‫نتیجه ای نمی گیری‪ ،‬قیدش را بزن! همین حرف انگیزه مرا‬ ‫چند برابر کرد‪ .‬اما همچنان امیدوارم این گونه پیش بروم و‬ ‫بتوانم ازادراه ‪ 2‬را بســازم تا شاید بخشی از پرسش هایی که‬ ‫در ان مستند به انها پاسخ نداده ام در این مستند به انها پاسخ‬ ‫داده شــود‪ .‬اگر در پایان بخواهم بــه چگونگی جمع اوری‬ ‫اطالعات و منابع برای ســاخت این مســتند اشاره کنم باید‬ ‫بگویم در مصاحبه هایی که در این مستند است‪ ،‬مشخص‬ ‫شد این پروژه نه مهندس مشاور دارد و نه مجری! در حقیقت‬ ‫ما برای مصاحبه با این افراد‪ ،‬تالش کردیــم که وزیر راه و‬ ‫رئیس بنیاد مستضعفان و جانبازان در این زمینه صحبت کنند‬ ‫اما هیچ کدام حاضر به صحبت نشدند‪ .‬در برخی از صحنه ها‬ ‫ما مجبور شدیم صحبت های تلویزیونی وزیر قبل که تصاویر‬ ‫ارشیو شده ای بود را در فیلم بگنجانیم‪ .‬البته چون در پایان‬ ‫فیلم دولت اقای روحانی برای حمایت از به سرانجام رسیدن‬ ‫ازادراه تهران – شمال وعده ای دادند‪ ،‬حدودا دو هفته پیش‬ ‫در جریان بازدیدی که معــاون اول رئیس جمهور و وزیر راه‬ ‫از ازادراه تهران شمال داشتند و ما نیز به دعوت انها حضور‬ ‫داشتیم‪ ،‬متوجه شدیم دوســتان در انجا به شدت مشغول‬ ‫به کار هستند و قرار اســت این پروژه تا پایان سال ‪ ۱۳۹۵‬به‬ ‫اتمام برســد و اقای جهانگیری قول دادند که فاز اول ان را‬ ‫افتتاح کنند‪ ،‬البتــه که فاز اول ان‪ ،‬فاز مهمی هم هســت؛‬ ‫زیرا زمانی که از میدان شهران به سمت تونل البرز و دشت‬ ‫دیزین حرکت کنیم حدودا ‪ ۴۰‬دقیقه بعد به منطقه گچســر‬ ‫می رسیم‪ .‬اگر دقت کرده باشید در فیلم همه دولت ها برای‬ ‫اینکه رای جمع کنند وعده می دهند که این ازادراه را به اتمام‬ ‫برسانند‪ ،‬اما این دولت قولش را به ما داده‪ ،‬حاال ما امیدواریم‬ ‫که عملی شود‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫نه من قطعا میلیاردر نیستم! اما بد نیست بگویم که‬ ‫من مصرانه کاری را که بخواهم انجام می دهم‪ .‬به هرحال‬ ‫وقتی به عنوان یک فیلمساز ساعت ها وقت و انرژی خود را‬ ‫صرف یک اثر می کنی‪ ،‬طبیعی است که تالش هم بکنی که‬ ‫اثرت بهتر دیده شود‪ .‬به خاطر دارم وقتی صحبت اولیه ای‬ ‫برای اکران این مستند با مســئوالن گروه «هنر و تجربه»‬ ‫داشتم از همان مقطع شروع کردم به رایزنی که فیلم را وزیر‬ ‫راه و شهرســازی ببیند و فکر می کنم سرانجام یکی‪ ،‬دو روز‬ ‫به اغاز اکران باقی مانده بود که شــخص وزیــر راه‪ ،‬اقای‬ ‫اخوندی‪ ،‬دعوت ما را پذیرفتند و در پردیس کوروش به طور‬ ‫ویژه با جمعی از همراهانشان که مسئوالن وزارت راه بودند‪،‬‬ ‫فیلم را دیدند و همان جا نظر مساعد شــان را برای حمایت‬ ‫در تبلیغات این فیلــم اعالم کردنــد و بیلبوردهایی را که در‬ ‫سطح ازادراه در اختیار این وزارتخانه بود‪ ،‬رایگان در اختیار‬ ‫این مستند گذاشتند که همین جا هم باید تشکر ویژه ای از‬ ‫ایشان داشته باشم‪.‬‬ ‫به خاطر دارم دوســتی که در عالم هنر دســتی در کار‬ ‫دارد‪ ،‬می گفت ای کاش دیگران هم مثل تو این قدر پیگیر‬ ‫بودند‪.‬اگربرگردمبهسوال تان بایدتاکیدکنمکه منمیلیاردر‬ ‫نیستم ولی پیگیر هستم!‬ ‫به نظر خودتان چرا شخص وزیر راه که یک مدیر‬ ‫با سابق ه سیاسی است به این فیلم توجه ویژه ای‬ ‫داشته است؟‬ ‫ت این است که من فیلمســاز هستم و کارم‬ ‫واقعی ‬ ‫را انجام می دهم و تحلیل سیاسی ندارم‪ ،‬عالقه مندم کارم‬ ‫دیده شود به سراغ وزیر راه می روم‪ ،‬او هم دستور حمایت از‬ ‫فیلم را می دهد و صاحب نظران سیاسی باید تحلیل بدهند‪.‬‬ ‫ایا فکر نمی کنید نوعی تسویه حساب یا تبلیغات‬ ‫سیاســی علیه دولــت قبــل در حمایــت از اقای‬ ‫اخوندی از این فیلم دخیل بوده است؟‬ ‫تحلیل شــما محتــرم اســت اما من ســعی کردم‬ ‫طوری فیلم بسازم که بی طرف باشم‪ .‬عملکرد دولت اقای‬ ‫احمدی نژاد در خیلی زمینه های دیگر قابل دفاع نیســت و‬ ‫همچنان هم مملکت در خیلی مســائل درگیر حاشیه های‬ ‫قبلی اســت و البته باید به شــما حق بدهم که درباره روایت‬ ‫«ازادراه» هم این گونه قضاوت کنید‪.‬‬ ‫درست اســت که شخص اســحاق جهانگیری‪،‬‬ ‫معاوناولرئیس جمهورهمنگاهمثبتیبهحمایت‬ ‫از ازادراه داشته است؟‬ ‫ظاهرا بدون اینکــه من بخواهــم این گونه پیش‬ ‫می رودامابایدصبرکنیمواخرماجراراببینیمکهچهمی شود‪.‬‬ ‫ایا ایشــان هم به وعده ای که دولت های قبــل هم دادند و‬ ‫عملی نکردند‪ ،‬عمــل می کنند یا همچنان ایــن دولت هم‬ ‫نمی تواند ساخت این ازادراه را به سرانجام برساند‪.‬‬ ‫در زمینه تیزرهای تلویزیونی هم حمایت ویژه ای‬ ‫داشته اید؟‬ ‫نه تیزرهای تلویزونی این فیلم مثل سایر فیلم های‬ ‫هنر و تجربه پخش شده است‪.‬‬ ‫گفته بودید که قصد دارید ازادراه‪ 2‬را بسازید‪ ،‬این‬ ‫موضوع صحت دارد؟‬ ‫بله‪ ،‬من بارها در نشست های مختلف این موضوع‬ ‫را مطرح کردم و امیدوارم مسئوالن شرایط ساخت این فیلم‬ ‫را فراهم کنند‪ .‬چون این فیلم این بار حمایت شخص وزیر‬ ‫راه را نیاز دارد‪.‬‬ ‫برنامه تان برای مضمون ازادراه ‪ 2‬چیست؟‬ ‫‪1‬‬ ‫محسن خان جهانی‪ ،‬متولد ‪ ۱۳۵۸‬شهرری است‪.‬‬ ‫او از سال‪ ۱۳۷۹‬با ساخت فیلم داستانی «توپ من» پا به‬ ‫دنیایسینماگذاشتواینمسیرراباکارگردانیفیلم‪‎‬های‬ ‫داستانی چون «یک روز تعطیل»‪« ،‬نماز اخر» و «اخرین‬ ‫مرد روســتا» ادامه داد‪ .‬خان جهانی پــس از ان در حوزه‬ ‫مستندسازی فعال شد که حاصل ان ساخت مستندهایی‬ ‫چون «من لیدر هستم»‪« ،‬ارتفاع‪« ،»۴۳۷‬محسن فیلم‬ ‫می سازد»‪« ،‬ســند ازادی»‪« ،‬یار دبستانی»‪« ،‬کلید»‪،‬‬ ‫«کاله شیشــه ای»‪« ،‬خاطــرات یک قاضــی»‪« ،‬تکیه‬ ‫کن»‪« ،‬پرواز‪« ،»۶۵۵‬خواهران حافظ»‪« ،‬فریاد زنان»‪،‬‬ ‫«شــعر پولکی»‪« ،‬صندلــی ‪« ،»۲۵۷‬انتهــای خیابان‬ ‫پاســتور»‪« ،‬گزارش یک بازپرس» و «ازاد راه» است‪.‬‬ ‫او با مستند اخیر خود به یک موفقیت ویژه دست یافته و‬ ‫ان‪ ،‬اکران در سینماهای تهران و برخی شهرهای دیگر‬ ‫و نیز تبلیغات گسترده برای ان است‪ .‬با این مستندساز‬ ‫جوان در پایان دور نخست اکران فیلمش و در اغاز دور‬ ‫دوم اکران ان‪ ،‬درباره این فیلم مســتند و حاشیه هایش‬ ‫گفت وگو کرده ایم‪.‬‬ ‫فوتبالی ها جشنواره سینمایی‬ ‫را هم به حاشیه بردند‬ ‫نگاهی به نمایش مستند‬ ‫حجازی و توقف نمایش ان‬ ‫‪61‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫تقاطع هنر‪ ،‬اقتصاد و سیاست‬ ‫‪2‬‬ ‫نگاهی به اکران پر سر و صدای یک فیلم مستند در کشور‬ ‫فیلم مســتند «ازادراه» دربار ه سرنوشت ساخت ازادراه‬ ‫تهران ‪ -‬شمال ساخته شده است و اولین بار درست یک سال‬ ‫پیش در قالب جشنواره سینما حقیقت در سینما «سپیده» به‬ ‫دلیل مشکالت فنی به نمایش گذاشته نشد اما بعدا در سینما‬ ‫فلســطین به نمایش درامد‪ .‬این فیلم حاال پس از یک سال‬ ‫با تبلیغات گســترده در برخی سینماهای کشــور اکران های‬ ‫موردی دارد‪ .‬فیلم به یک مســاله اقتصادی کشور می پردازد‬ ‫و سازنده ان نیز یک مستندساز فعال است که دوست دارد در‬ ‫عرصه سینما هنرنمایی کند‪ .‬با این اوصاف‪ ،‬به نظر می رسد‬ ‫توجهی که این روزها به این فیلم مستند معطوف شده‪ ،‬رنگ‬ ‫وبویانگیزه هایسیاسیحمایت کنندگانراهمباخوددارد‪.‬‬ ‫با همه این اوصــاف‪« ،‬ازادراه» یک فیلم مســتند و یک اثر‬ ‫سینماییاست‪.‬تصویربرداریاندراردیبهشتماهسالقبل‬ ‫در چالوس و مرزن اباد اغاز شد و در جاده امامزاده داوود و کوه‬ ‫ البرزادامهپیداکرد ‪.‬محسنخان جهانیبه عنوانکارگردانو‬ ‫تهیه کنندهاثرکهپارسالبادوفیلمدرجشنوارهحقیقتحضور‬ ‫داشتاماامسالغایباست‪،‬مستند«گزارشیکبازپرس»‬ ‫راهمدربارهمحمدشهریاریبازپرسویژهقتلتهراندربخش‬ ‫رقابتیجشنوارهداشتاما«ازادراه»اوحتیبهبخشمسابقه‬ ‫هم راه نیافت و در بخش خارج از مســابقه به نمایش در امد‪.‬‬ ‫این فیلم با تدوین ارش انیســی‪ ،‬فیلمبرداری علی کاظمی‪،‬‬ ‫صدابرداریامیدثابتیومدیریتتولیدامیرحسینقائمی ساخته‬ ‫شده است‪ .‬این فیلم هرچند در بخش مسابقه سینما حقیقت‬ ‫(ویژهفیلم هایمستند)پذیرفتهنشدامادربخشمسابقهفیلم‬ ‫مستند جشنواره فیلم فجر پارسال پذیرفته شد تا خان جهانی‬ ‫در میان شر کت کنندگان ان د وره با پنج دوره حضور‪ ،‬رکورددار‬ ‫حضوردربخشمسابقهمستنداینجشنوارهباشد‪.‬اوپیش تر‬ ‫با «خواهران حافظ»‪« ،‬کاله شیشــه ای»‪« ،‬یاردبستانی»‬ ‫و «صندلی‪ »257‬در این جشــنواره حضور یافته بود که برای‬ ‫«صندلی‪ « 257‬نامزد بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر‬ ‫شــده بود و در بخش سیاسی ســینما حقیقت نیز مورد تقدیر‬ ‫قرارگرفت‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫نگاه صدرعاملی و جیرانی‬ ‫در زمان اکــران فیلم در قالــب جشــنواره فیلم فجر‪،‬‬ ‫رسول صدرعاملیدراظهارنظریگفتکهمستند«ازادراه»را‬ ‫اثریدوست داشتنیدیدهاست‪.‬اینکارگردانسینمایایران‬ ‫پسازتماشایمستند«ازادراه»‪،‬نظرشرااینگونهمطرحکرد‪:‬‬ ‫مستند«ازادراه»یکمستندخوباجتماعیاستوسازندهان‬ ‫تالش کرده تا اسیب های جدی مدیریت که به جامعه و روند‬ ‫ب می زند را به تصویر بکشد‪ ،‬از جمله‬ ‫توسعه همه جانبه اســی ‬ ‫اینکه برخی مدیــران ما به جای هماهنگ شــدن با یکدیگر‬ ‫ ترجیحمی دهندباالیه هایسطحیرفتار کنندوعملکردشان‬ ‫را با رفتارهای سیاسی تطبیق بدهند‪ .‬او همچنین با اشاره به‬ ‫روایت مستند «ازادراه» ادامه داد‪« :‬این مستند روایت خوبی‬ ‫داشت و به نظر می رسد کارگردان با وجود اینکه برخی جاها با‬ ‫اوهمکارینکردند‪،‬تالشکردهکهبرایمخاطبکمنگذارد‬ ‫و از هر زاویه و تفکری به این قضیــه بپردازد‪ ».‬صدرعاملی با‬ ‫اشاره به موضوع مستند «ازادراه» که درباره سرنوشت ساخت‬ ‫ازادراهتهرانشمالاست‪،‬ادامهداد‪«:‬سینمایمستنداصوال‬ ‫کاربرد خودش را دارد‪ ،‬خیلی از فیلم های مســتند از داستانی‬ ‫جذاب تراستوایننوعسوژه هامخاطبانزیادیدارند‪».‬این‬ ‫کارگردانورئیسهیاتانتخابجشنوارهفیلمفجردربخش‬ ‫سودایسیمرغدرپایانتاکیدکرد‪«:‬اگرایننوعفیلم هاخوب‬ ‫ودرستعرضهشود‪،‬قطعاازلحاظمخاطبجوابمی گیرد‪».‬‬ ‫فریدون جیرانی نیز مســتند «ازاد راه» را به لحاظ روشنگری‬ ‫در مورد یک واقعیت مشابه فیلم «اون شب که بارون اومد»‬ ‫کامران شــیردل معرفی کرد‪ .‬اوپس از تماشای این مستند با‬ ‫اشاره به سوژه این مســتند که درباره سرنوشت ساخت ازادراه‬ ‫تهران ‪ -‬شمال است‪ ،‬گفت‪« :‬ســاخت یک مستند جذاب از‬ ‫یکطرحاقتصادی نیمهکاره‪،‬کارسختیاست‪».‬کارگردان‬ ‫فیلمسینمایی«قرمز»درعینحالگفت‪«:‬بهنظرمفکریکه‬ ‫در پشت فیلم بوده درامده است و تکنیک فیلم در پالن های‬ ‫هوایی و تا حدودی مباحث ارشــیوی قابل تامل و ارزشــمند‬ ‫است‪ ».‬جیرانیبااشارهبهتاثیرگذاریاینمستند‪،‬ادامهداد‪:‬‬ ‫«روندساختاینمستندبهخوبینشانمی دهدکهیکطرح‬ ‫اقتصادیچهمسی رپر پیچوخمی راپشتسرمی گذارد‪».‬این‬ ‫کارگردان با یاداوری فیلم «اون شب که بارون اومد» کامران‬ ‫شیردلکهسال هاقبلساختهشدهبود‪،‬گفت‪«:‬روایتمستند‬ ‫«ازادراه» به گونه ای اســت که مرا به یاد ان فیلم انداخت که‬ ‫کارگردان ان به سراغ ماجرای دهقان فداکار رفته بود و انچه‬ ‫درفیلممطرحشدنشانداددراینماجرادروغ هاییگفتهشده‬ ‫بود و در مستند «ازادراه»هم روایت بههمین گونه است و این‬ ‫موضوع درامده است‪ ».‬جیرانی در پایان گفت‪« :‬این مستند‬ ‫قطعا باتوجه به سوژه پرداخته شده در ان که عموم مردم با ان‬ ‫درگیر هستند‪،‬مخاطب را تا اخر جذب می کند‪ ».‬حجت الله‬ ‫ایوبی هم در ان جشنواره دربار ه مستند «ازادراه» به اظهارنظر‬ ‫پرداخت‪.‬رئیسسازمانسینماییکهدرطولبرگزاریجشنواره ‬ ‫فیلمفجربرایدومین باربهکاخجشنوار هفیلمفجررفتتادر‬ ‫سئانس اول نمایش های مستند در کاخ جشنوار ه فیلم فجر‬ ‫حضورداشتهباشد‪،‬دقایقیاز«ازادراه»راهمدیدوانراکاری‬ ‫جذاب با تحقیقات خوب عنــوان کرد‪ .‬درنهایت وقتی هیات‬ ‫داوران بخش ســینمای حقیقت‪ ،‬شــامل حبیب احمدزاده‪،‬‬ ‫مهرداد اسکویی‪ ،‬محمدرضا اصالنی‪ ،‬محمدعلی فارسی و‬ ‫مانی میرصادقی‪ ،‬اسامی نامزدهای دریافت جوایز جشنواره‬ ‫سیوسومفجررااعالمکرد‪«،‬ازادراه»دربخش هایبهترین‬ ‫پژوهشومتنمستندونیزبهترینفیلمنامزددریافتسیمرغ‬ ‫بلورینشداماباتوجهبهحضورفیلم«اتالن»درایندوره‪،‬به‬ ‫اینجایزهدستنیافت‪.‬‬ ‫نگاه عباس اخوندی‬ ‫چند ماه از جشــنواره فیلم فجر گذشت و دیگر خبری از‬ ‫مستند«ازادراه»نبودتاانکهاخیراگفتهشدبراینمایشمحدود‬ ‫درگروههنروتجربه‪،‬پذیرفتهشدهاست‪.‬اینجابودکهوزیرراهو‬ ‫شهرسازیدراستانهاکراناینمستند‪،‬بهدعوتکارگردان‪،‬به‬ ‫تماشایاننشست‪.‬عباساخوندیپسازدیدناینمستند‬ ‫سیدعباس‬ ‫اخوندی وزیر‬ ‫اقتصادی اما از‬ ‫چهره های سیاسی‬ ‫دولت دوازدهم است‬ ‫که پس از دیدن‬ ‫مستند ازادراه حامی‬ ‫ان شد‬ ‫کهبهچگونگیاحداثازادراهتهران–شمالمی پردازد‪،‬بااشاره‬ ‫به موضوع ان گفت‪« :‬موضوعی که این فیلم به ان پرداخته‬ ‫است‪ ،‬در میان افکار عمومی حساســیت زیادی دارد و مردم‬ ‫پیگیرسرنوشتاینموضوعهستند‪،‬بنابراینموضوع به درستی‬ ‫ازسویفیلمسازانتخابشدهاست‪».‬وزیرراهوشهرسازیکه‬ ‫درپردیسسینماییکوروشاینمستندراتماشاکرد‪،‬بااشاره‬ ‫بهمسائلتاریخیمطرحشدهدراینمستند‪،‬افزود‪«:‬کارگردان‬ ‫مرورتاریخیجالبیازگذشتهتاحالدربار هسرنوشتاینازادراه‬ ‫داشته اســت و از جهتی که در ان توالی تاریخی تصمیمات‬ ‫دربار هاینازادراهمطرحشده‪،‬مستندخوبیاست‪».‬اودرادامه‬ ‫صحبت هایشبااشارهبهایننکتهکهابعادگستردهاینطرح‬ ‫نیازمندساختمستندهایدیگریهمهست‪،‬تاکیدکرد‪:‬اگر‬ ‫قرار باشد تمام ابعاد این ماجرا بررسی شود‪ ،‬مباحث حقوقی‪،‬‬ ‫مالی و محیط زیست جایبررسیبیشتریداردکهامیدواریم‬ ‫در مستندهای دیگر به این موضوعات پرداخته شود‪ .‬عباس‬ ‫اخوندی در ادامه درباره ابعاد حقوقی این ازادراه توضیح داد‪:‬‬ ‫«پروژه ازادراه ابعاد حقوقی خیلی پیچیــده ای دارد‪ ،‬یکی از‬ ‫پیچیده ترینمسائلحقوقیایراناستوهمین طوردربحث‬ ‫توجیه پذیریاقتصادیومباحثمهندسیجایبحثوبررسی‬ ‫فراوان دارد و صاحب نظران می توانند در این زمینه صحبت‬ ‫کنند‪».‬پسازانبودکهبیلبوردهایتبلیغاتیاینفیلممستنددر‬ ‫تمامی ازادراه هایکشوردیدهشد‪.‬چندروزبعدهمسینماگرانی‬ ‫چون فرهاد توحیدی‪ ،‬مرتضــی رزاق کریمی‪ ،‬رهبر قنبری و‬ ‫جمعی از مسئوالن وزارت راه و نمایندگان مجلس‪ ،‬طبق رسم‬ ‫اکران هایگروههنروتجربه‪،‬درمراسمی درموزهسینماحضور‬ ‫یافتند و پوستر مســتند «ازادراه» را امضا کردند‪ .‬مسئوالنی‬ ‫چون عبدالوحید فیاضی نماینده مردم نور در مجلس شورای‬ ‫اسالمی‪ ،‬داود پرهیزکار رئیس ســازمان هواشناسی کشور‪،‬‬ ‫قاسمبی نیازرئیسروابطعمومیوزارتراه‪،‬میرشفیعیمعاون‬ ‫وزیر راه و مهندس احمدی معاون ازادراه ها‪ ،‬از حاضران این‬ ‫برنامهبودند‪.‬خان جهانیدراینمراسمدرسخنانی‪،‬ازوزیرراه‬ ‫به عنوانیکوزیرفرهنگینامبردکهبهسینمایمستندتوجه‬ ‫ویژه نشان داده و ادامه داد‪« :‬البته دولت اقای روحانی به غیر‬ ‫از علی جنتی‪ ،‬دو وزیر فرهنگ دیگر دارد که اقای ربیعی وزیر‬ ‫کار حسن نیت اش را به سینماگران نشــان داده است و اقای‬ ‫اخوندی نیزکهوزیرراهوشهرسازیاست‪».‬‬ ‫منتقدانچهگفتند؟‬ ‫تاکنون چند جلسه نقد و بررســی برای این فیلم مستند‬ ‫ی (در‬ ‫برگزار شــده اســت که منتقدانی چون علیرضــا بهرام ‬ ‫تهران و اصفهان)‪ ،‬کیوان کثیریان و علی عالیی درباره این‬ ‫فیلم ســخن گفته اند‪ .‬همچنین رضا میرمحرابی‪ ،‬درباره این‬ ‫فیلم در کاتالوگ اکران ان نوشته است‪«« :‬ازادراه»‪ ،‬روایت‬ ‫فیلمساز پرجنب وجوشی اســت از گره کور و کالف سردرگم‬ ‫ازادراه تهران – شــمال که بــه درازای عمر یــک فرزند بالغ‪،‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫گروه «هنر و تجربه» وجود نداشت‪ ،‬از نکات جذابی است که‬ ‫می تواندهمزمانبااغازاکرانفیلم‪،‬پروندهبحث هایبسیاری‬ ‫رابازگشاییکندوحتیمحسنخان جهانیرابرایساختسری‬ ‫دومایناثر ترغیبکند‪«.‬ازادراه»همچنانادامهداردوپایان‬ ‫این معما‪ ،‬هلی شاتی است که کارگردان فیلم در پالن پایانی‬ ‫بهرخمخاطبمی کشد؛گوییاگراینمعماحلوگرهکورباز‬ ‫شودماراومردمرالذتیبهوسعتانتصویردرانتظاراست‪ .‬‬ ‫همچنین علی عالیی در نشســت اخر نقد فیلم‪ ،‬گفته‬ ‫است‪«:‬رفتنبهسراغچنینایده هاییجسارتمی خواهدزیرا‬ ‫اگرکمیدرساختوپرداختاندچاراشکالشود‪،‬یکایده‬ ‫مستند خوب تبدیل به یک گزارش تلویزیونی می شود‪ .‬البته‬ ‫در فضای مستندسازی‪ ،‬مستند گزارشی و تحقیقی هم وجود‬ ‫دارد که برخی از انها ناب و محض هم محسوب می شوند که‬ ‫جزو مستندهای عینیت گرا هستند و انچه مخاطب می بیند را‬ ‫بهصورتعینیتبروزمی دهد‪.‬درواقعایننوعازمستندسازی‬ ‫تصمیمی اســت که کارگردان راجع به رویکردش به ســوژه‬ ‫می گیردکهدراخربهمستندسازیمنجرمی شود‪.‬نمونه هایی‬ ‫از مســتندهای صنعتی نیز وجود دارند که در نوع خود بسیار‬ ‫برجســته هســتند‪ ،‬برای مثال مســتند «پیکان» از کامران‬ ‫شیردلکهمراحلساختپیکانرابهتصویرمی کشید‪.‬هنوز‬ ‫این نوع از مستندســازی دیده و تدریس می شود‪ .‬در حقیقت‬ ‫وقتی مستندســاز بخواهد عناصر فیلم مستند را رعایت کند‪،‬‬ ‫در تمامی موارد ممکن اســت‪ .‬حال چه به سراغ گزارش برود‬ ‫چهموضوعاتیکهگسترهاجتماعیدارند‪».‬همچنینکیوان‬ ‫کثیریان دربــاره این فیلم مســتند گفته اســت‪«« :‬ازادراه»‬ ‫مستند مهمی ســت که بخش اعظم اهمیت خود را در درجه‬ ‫اول از سوژه اش وام می گیرد‪ .‬پرداختن به یک پروژه عمرانی‬ ‫ناتمام در سطح ملی که ابعاد و جوانب گوناگون دارد می تواند‬ ‫سو ژه مناســبی برای یک فیلم مستند باشد‪ .‬پروژه ای عجیب‬ ‫و غریب که به یک گره ملی بدل شــده و دولت های مختلف‬ ‫نتوانســته اند از پس اتمام ان برایند‪ .‬فیلم دربــاره یک جاده‬ ‫پرماجراست؛ ازادراه تهران ‪ -‬شمال که دودهه است به تیغی‬ ‫در گلوی دولت ها بدل شده است و بخش عظیمی از سرمایه‬ ‫ملــی را در خود حبس کرده اســت‪ ».‬فیلمســاز تالش کرده‬ ‫است زوایای گوناگون ماجراهای این جاده را ببیند و این نگاه‬ ‫همه جانبه نگر را در طول فیلم حفظ کند‪ .‬در فیلم به ســهم و‬ ‫نقش نهادها و وزارتخانه های درگیر‪ ،‬موانع مختلف زیســت‬ ‫محیطی‪ ،‬عمرانی‪ ،‬مالی و مدیریتی‪ ،‬پرداخته شده و در کنار‬ ‫ان به عوارض جانبی طوالنی شــدن پروســه اتمام ازادراه از‬ ‫جمله مشــکالت ترافیکی برای شهرهای حاشــیه ازادراه و‬ ‫مشکالتعدیدهاقتصادیومعنویکهبرایمردمپیشامده‬ ‫نیز اشاره شده است‪ .‬محسن خان جهانی مسیر «ازادراه» را‬ ‫به شیوه ای پیش برده است که تماشاگر احساس کند همراه‬ ‫بافیلمسازبهیکسفرجست وجوگرانهدرمسیراینجادهامده‬ ‫است‪.‬فیلمسازبههرگوشه ایسرکمی کشدوبههرکسیکه‬ ‫باید صحبت کند‪ ،‬سر می زند؛ خواه یک کارگر حفار باشد‪ ،‬چه‬ ‫یک دولتمرد بلندپایه‪ .‬در این سرک کشیدن ها‪ ،‬خان جهانی‬ ‫تالش کرده ته لهجه انتقــادی اش را چــه در بخش بصری‬ ‫فیلم و چه در وجه شنیداری ان از جمله در نریشن‪ ،‬حفظ کند‪.‬‬ ‫گهگاه در میانه این جســت وجوها‪ ،‬اطالعــات و دیتاهایی‬ ‫مطرح می شود که از جنس افشــاگری است‪ .‬خان جهانی تا‬ ‫حد زیادی سعی کرده نام هایی چون بنیادمستضعفان‪ ،‬سپاه‬ ‫پاسداران و روســای جمهور دوره های مختلف او را نترساند و‬ ‫فیلمراازمسیرافشاگریمالیمشبازندارد‪.‬تناقض گویی ها‪،‬‬ ‫بدقولی هاوخلفوعده هایمکررازسویتماممسئوالندولتی‬ ‫و خصوصی پروژه‪ ،‬تعجیل های بی دلیل و عوام فریبانه برای‬ ‫افتتاح پیش از موعد ازادراه‪ ،‬اتالف هزاران میلیارد تومان از‬ ‫سرمایهملتعالوهبرخساراتکالنمعنوی‪ ،‬بی توجهیاشکار‬ ‫دولتمردان به مشــکالت مردم‪ ،‬پاسخگو نبودن‪ ،‬نپذیرفتن‬ ‫مسئولیت‪ ،‬فرافکنی‪ ،‬پاسکاری قصورها و تقصیرها و فرار رو‬ ‫به جلو از سوی مسئوالن‪ ،‬کالهبرداری ها و سوءاستفاده ها و‬ ‫مواردی از این دست‪ ،‬از جمله ساده ترین نتایجی است که به‬ ‫راحتیازتماشایمستند«ازادراه»بهدستمی اید‪.‬دسترسی‬ ‫مناسبفیلمسازبهتصاویرارشیویبه غنایوجهاسنادیفیلم‬ ‫افزودهاستوچیدمانهدفمندگفت وگو هابهشکلیکهمباحثه‬ ‫غیرمستقیم دربگیرد و کاراکترها در تصاویر مجزا به سخنان‬ ‫یکدیگر پاسخ دهند‪ ،‬فیلم را ســرپا نگه داشته است‪ .‬به اینها‬ ‫اضافهکنیدتصویر برداریقابلتوجهواستفادهکامالبهقاعده‬ ‫از هلی شات های پرتعداد که کامال متناسب با محتوای فیلم‬ ‫استوموردنیازفیلمی کهدربارهیکجادهطویلساختهشده‪.‬‬ ‫طبعاالزماستتصورروشنیازموقعیتمکانیجادهدرمنطقهو‬ ‫نمایکلیخودجادهداشتهباشیموایننماهایهلی شاتزیباو‬ ‫کاربردیاینامکان که بجاومتناسبازانهااستفادهشدهاست ‬ ‫رادرادامهفیلممیبینیم‪.‬استفادهازفست موشندرجای جای‬ ‫فیلمخبرازیکتدوینهوشمندانهمی دهد‪.‬نسبتاینتکنیک‬ ‫با ماهیت جاده که همواره مالزم حرکت و ســرعت است‪ ،‬به‬ ‫راحتی برقرار می شود و این تمهید و نظایر ان از خسته کننده‬ ‫ی شــب و روز در‬ ‫شدن فیلم هم جلوگیری می کند‪ .‬گذر دائم ‬ ‫فیلم و نمایش مکرر ان‪ ،‬که بر گذشت سریع زمان و همچنان‬ ‫راکدماندنپروژهداللتداردنیزباهدفغاییفیلمهمخوانی‬ ‫دارد‪ .‬طبعا باید جرات و همت فیلمساز را در رفتن سراغ چنین‬ ‫سوژه ای ستود ؛ ســوژه ای که در نگاه اول به نظر می رسد در‬ ‫بهترین حالت منجر به فیلمی خشــک‪ ،‬کسالت بار و ندیدنی‬ ‫خواهدشد‪،‬اماخان جهانیباهوشمندیازاینسوژه‪،‬فیلمی‬ ‫ پرتنش و پرکشش ساخته که بعید است تماشاگری را خسته و‬ ‫ناراضیازسالنبیرونبفرستد‪«.‬ازادراه»مستندمهمیا ست‬ ‫که می تواند جریان ســاز و اثرگذار باشد‪ ،‬به شرط انکه توسط‬ ‫مردمومسئوالن‪،‬خوبدیدهشود‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫بی سروسامانبوده است‪ .‬این فرزند ناخوانده را شاید خیلی ها‬ ‫بهاسمبشناسندواحتماالشمال روهایحرفه ایبهدفعاتاز‬ ‫سرنوشتعجیبانشنیدهباشند‪.‬برهمیناساس‪،‬فیلمسازاز‬ ‫ابتدایفیلمتالشمی کندپسازانتصویرهواییکهازشهر‬ ‫ارائه می دهد و نکاتی درباره ضرورت سفر‪ ،‬به دل تاریخ بزند تا‬ ‫مخاطب را با پیشینه و انچه که بر جاده چالوس گذشته است‬ ‫اشناکند‪.‬اینیکشروعپرحرارتوگیرابرایمخاطبیاست‬ ‫کهپیشازانتصورشبراینمبنابودهکهسرنوشتاینجاده‬ ‫توریستی‪ ،‬ظرفیت چندانی برای خلق یک مستند سینمایی‬ ‫ندارد‪.‬اماخان جهانیاینقالبفکریرامی شکندومخاطب‬ ‫را به درون فیلم و ارتباط گیری با ســوژه دعوت می کند‪ .‬برای‬ ‫روشن شدنابعاداینگرهکور‪،‬فیلمسازچاره اینداردجزاینکه‬ ‫گ زدنبهتصاویرارشیویغنیوپیشینهپژوهشی‪،‬‬ ‫پسازچن  ‬ ‫بهسراغکسانیبرودکهدستیبراتشدارندوروحوجسم شان‬ ‫بااینپروژهبهظاهرملی‪،‬پیوندیاساسیخوردهاست‪.‬شنیدن‬ ‫صحبت هایافراددرگیردراینپروژهبرابهاماتوگره هایاین‬ ‫پدیدهعجیبمی افزاید‪.‬تالشفیلمسازبراینجاتمخاطب‬ ‫درلحظاتیکهممکناستخطرکندشدنریتمفیلموکالفه‬ ‫شدنمخاطبازشنیدنمکررسخنانافرادمسئولگریبانگیر‬ ‫اثرش شود‪ ،‬ستودنی است‪ .‬اســتفاده از موسیقی و تصاویر‬ ‫هواییوهمچنینکات هاییکهمستندسا زمیانگفت وگوها‬ ‫می زند‪ ،‬بی تردیــد کمک فراوانی برای حفــظ و تداوم ارتباط‬ ‫مخاطب و اثر می کند‪ .‬مستندســاز از همــان ابتدا دوربینش‬ ‫را به قصد روشــنگری علم می کند و تالشــش در جهت بیان‬ ‫حقایقبهمخاطبان‪،‬تالشیطاقت فرساست‪.‬اوازهرتصویر‬ ‫ارشیوی که می توانسته تهیه کند‪ ،‬گذر نکرده است و مصرانه‬ ‫مخاطبشرادرمواجههباانچهکهگذشتهاستقرارمی دهد‪.‬‬ ‫اوجروشنگری هاومشخص شدنتناقض هادرلحظاتیازفیلم‬ ‫استکهوزیروقتراهوشهرسازی‪،‬پشتدستگاهنشستهوبا‬ ‫شمارشاعدادوذکرگفتن‪،‬می خواهدبخشیازپروژهراافتتاح‬ ‫کندکهموجبشگفتیوبهتمخاطبمی شود؛گوییجناب‬ ‫وزیردرحالبازی کردنباکلیدهاهستندودرموقعیتیکهقرار‬ ‫استمخاطب‪،‬سخنانمهندسچینیپروژهرابفهمد‪،‬فیلمساز‬ ‫عامدانه از ان گذر می کند و اوج تناقض و سرکار بودن را به ما‬ ‫نشانمی دهد‪.‬سرکاربودنیکهماحصلمدیریتبی برنامهو‬ ‫بی نظم است و مشخص نیست چرا این فرزند بالغ‪ ،‬این چنین‬ ‫بی توجهبهحالخودرهاشدهاست؟‬ ‫در این ســیر و سفر حتی شــنیدن نظرات کسانی که از‬ ‫اساس مخالف ساخت این ازادراه (یا بهتر بگوییم‪ :‬موزه راه)‬ ‫بودند نیز مورد توجه است و اثر تا جایی که توانسته‪ ،‬به عقاید‬ ‫انها نزدیک شد ه و در پایان فیلم‪ ،‬مخاطب نمی داند ایا واقعا‬ ‫ساخت و تکمیل این ازادراه خوب است یا بد؟ تخریب محیط‬ ‫زیســت به قیمت تکمیل ازادراه پسندیده اســت؟ سواالت‬ ‫فراوانی که مخاطــب در انتهای فیلم با خود یدک می کشــد‬ ‫نشان می دهد اثر موفق شده تضادها و تناقض ها را به خوبی‬ ‫بهمخاطبشمنتقلکند‪.‬مستندسازدر‪ ۶۰‬دقیقه ایکهتالش‬ ‫کرده مخاطب را پای فیلمــش نگه دارد موفق بوده اســت‪.‬‬ ‫فیلمی کهممکناستدربخش هاییفقیربهنظررسد–کهان‬ ‫یبرخیافرادبودهوباعثشدهفیلمساز‬ ‫همبهدلیلعدمهمکار ‬ ‫رابافقراطالعاتیمواجهکند–امادرهمینزمانیک ساعته‪،‬‬ ‫اثر به خوبی توانسته ابعاد مختلف این کالف سردرگم را برای‬ ‫مخاطبش بشکافد‪« .‬ازادراه» در پالن های هوایی اش (این‬ ‫فیلم شایسته دیده شدن در ســالن سینماست‪ ،‬نه تلف شدن‬ ‫روی تلویزیون ‪ ۲۰‬اینچی) مخاطب را میخکوب کرده و او را‬ ‫تبدیل به ناظری می کند که برای دانستن حقیقت‪ ،‬لحظه ای‬ ‫فیلمرارهانمی کند‪.‬اوجکارفیلمدرپالنهواییکم نظیرپایانی‬ ‫فیلماستکهاغشتهباصدایگویندهاورابهایندهروشنینوید‬ ‫می دهد‪ .‬این اثر قابلیت هــای فراوانی برای فضای بیرون از‬ ‫مرزهای سینما با خود به همراه دارد و سخنان رئیس جمهور و‬ ‫وزیر راه مبنی بر ادامه پرشتاب توســعه ازادراه تهران – شمال‬ ‫در مهرماه‪ ،‬ان هم زمانی کــه فاصله چندانی با اکران فیلم در‬ ‫‪63‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫رنجامیرکبیر‬ ‫شدن‬ ‫نگاهیموضوعی‬ ‫به فیلم مستند «ازاد راه»‬ ‫علیرضا بهرامی‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫‪3‬‬ ‫دبیر فرهنگ‬ ‫سینمای مســتند ما کیفیت الزم را ندارد‪ .‬چه کسی از‬ ‫اهل این حوزه است که این واقعیت را نداند یا بر ان صحه‬ ‫نگذارد؟ حتی می توان گفت‪ ،‬به نســبت سایر شاخه های‬ ‫سینمای ما‪ ،‬نسبت سینمای مستندمان از معیارهای جهانی‬ ‫دورتر است‪ .‬بی شک یکی از دالیل اصلی این عقب ماندگی‬ ‫هم تلویزیون ما بوده است‪.‬‬ ‫در کشــورهای توســعه یافتــه نیــز یکــی از دالیل‬ ‫اصلی پیشرفت سینمای مستندشــان‪ ،‬عملکرد و حمایت‬ ‫تلویزیون های انها بوده اســت‪ .‬درواقــع در زمین ه گونه ای‬ ‫از صنعت ســینما که کمتر امکان اشغال سالن های سینما‬ ‫را داشته و ازسویی به حمایت مالی یا به سودمندی رسیدن‬ ‫هم نیاز داشته است‪ ،‬تلویزیون ها‪ ،‬هر دو نیاز را توانسته اند‬ ‫برقرار کنند‪.‬‬ ‫در کشــور ما اما تلویزیون هیــچ گاه در هیچ دولتی با‬ ‫ســینمای مســتند همراه نبوده اســت؛ یکی به دلیل مدل‬ ‫اقتصادی ما که هیچ وقت خصوصی سازی نشده و همیشه‬ ‫سوبســید محور بوده اســت‪ .‬از ان مهمتر اینکه سینمای‬ ‫مســتند همواره به عنوان یک تهدید امنیتی تلقی شــده و‬ ‫درنتیجه‪ ،‬یا جلوی رشــد و نمو ان گرفته شده یا سعی شده‬ ‫به ان پر و بالی داده نشود که فرداروز نشود جمعش کرد‪.‬‬ ‫دیگــر از ســیدمرتضی اوینی در مستندســازی قابل‬ ‫اعتمادتر نداشــتیم که او هــم در اخر کار بــه یک عنصر‬ ‫نامطلوب برای برخی نگاه های رســمی تبدیل شــده بود‪.‬‬ ‫این شد که در سال های اخر عمر پربرکتش ان قدر اذیتش‬ ‫کردنــد‪ .‬از ایــن رو و با پذیــرش کم بنیه بودن اثار مســتند‬ ‫ما‪ ،‬طبیعتــا نمی توان انتظار داشــت که در زمین ه ســاخت‬ ‫مستندهای تحقیقی هم چندان موفق عمل کرده باشیم‪.‬‬ ‫اساسا در سینمای مستند قهرمان محور و رویدادمدار مبتنی‬ ‫بر اتفاق و شانس‪ ،‬برای پژوهش در زمین ه ساخت فیلم های‬ ‫مستند خیلی جایگاهی نمی توان در نظر گرفت‪ .‬این خود‬ ‫در کنار بحث های فنی و تجهیزات‪ ،‬یکی از زیرساخت های‬ ‫اولیه است که به موفق یا ناموفق بودن سینمای مستند یک‬ ‫کشور منجر می شود‪.‬‬ ‫ضمــن انکــه ســینمای مســتند را منطقــه مــرزی‬ ‫به هم امیختگی هنر و ارتباطات و رســانه می دانم‪ .‬هرچند‬ ‫در برخی کشورها علوم ارتباطات را اساسا در دپارتمان های‬ ‫هنرشان تدریس می کنند اما اگر به ســیاق بیشتر جوامع‪،‬‬ ‫علوم ارتباطات را جزو علوم اجتماعــی بدانیم‪ ،‬انجا که به‬ ‫هنر بسیار نزدیک می شود‪ ،‬در شاخه گزارش نویسی است‬ ‫که بسیار به فیلم مستند تحقیقی یا توصیفی شباهت دارد‪.‬‬ ‫شــاید یکی از دالیل جــاری بودن همان نگاه مشــکوک و‬ ‫امنیتی هم همین شباهت بسیار فیلم مستند و ماهیت رسانه‬ ‫است‪ .‬درواقع گاهی یا خیلی وقت ها به سینمای مستند‪ ،‬نه‬ ‫به چشم یک گونه هنری و بخشی از صنعت سینما‪ ،‬بلکه به‬ ‫مثابه یک رسانه نگریسته شده است‪.‬‬ ‫یکی از مستندهایی که در سال های اخیر چنین نقش‬ ‫دوگانه ای را ایفا کرده‪« ،‬ازادراه» اســت‪ .‬درست است که‬ ‫این فیلم به موضوعی تحقیق پذیــر پرداخته اما درواقع به‬ ‫مساله ای انگشت گذاشته که یکی از معضل های تاریخی‬ ‫ما دست کم در سده اخیر بوده است‪.‬‬ ‫در انتهای فیلم مســتند «ازادراه» اشاره ای است که‬ ‫می گوید «درست نیست برای ثبت شدن نامتان در تاریخ‪،‬‬ ‫مردم را ازار بدهید»‪ .‬این سخن اشاره ای دارد به این نکته‬ ‫که از زمانی که امیرکبیر در این مملکت صدارت داشــته‪،‬‬ ‫خیلی ها سعی کرده اند که امیر کبیر ثانی شوند‪ .‬اما در تمام‬ ‫این ســال ها تنها اقدامی که برای امیر کبیر شدن صورت‬ ‫گرفته‪ ،‬این بوده که همه تصمیم گرفتند از طریق سدسازی‬ ‫و جاده سازی‪ ،‬امیرکبیر شوند‪ ،‬غافل از اینکه به گواه تاریخ‪،‬‬ ‫شخصیتی مثل امیرکبیر‪ ،‬به خاطر بینشی که داشت به ان‬ ‫جایگاه در اذهان و تاریخ رسید‪.‬‬ ‫در این مــدت که از اغــاز عصر تجدد می گــذرد‪ ،‬ما‬ ‫به سرعت به این سمت پیش رفتیم که داشته های خود را با‬ ‫سرعت نجومی خرج کنیم و به اصطالح از جیب بخوریم‪.‬‬ ‫در ‪ 20-30‬سال گذشــته‪ ،‬شــتاب باالی خرج کردن ما در‬ ‫زمینه سدســازی و جنگل خواری بوده که هنــوز هم ادامه‬ ‫دارد؛ در حالی که ما ناهنجاری های بســیاری را ناشــی از‬ ‫این دو معضل می توانیم بربشماریم که اصال نقض غرض‬ ‫اســت‪ .‬نشســت زمین‪ ،‬نابودی اکوسیســتم ‪ ،‬تحت تاثیر‬ ‫قرار گرفتن کشــاورزی‪ ،‬جاری شدن ســیل و همین بالی‬ ‫ریزگردها که امروز چاره ای برای ان نداریم‪ ،‬همه ناشی از‬ ‫این سدسازی ها بوده است‪ .‬سد ‪ 15‬خرداد‪ ،‬سد گتوند‪ ،‬سد‬ ‫جیرفت و‪ ...‬نمونه های بارزی از این روند معیوب و بسترساز‬ ‫یا ناشی از مفسده های اقتصادی بوده است‪.‬‬ ‫درســت اســت که «ازادراه» تاکیدی بر وجه محیط‬ ‫زیستی دارد اما در جایی از فیلم‪ ،‬این جمله نیز گفته می شود‬ ‫که «تهدیدی است برای محیط زیست و حتی فرهنگ»؛‬ ‫این فرهنگ االن بیشتر تحت تهدید قرار دارد‪ .‬در روزگاری‬ ‫که طبق گفت ه محققان در هر ساعت تعدادی گویش از بین‬ ‫می روند‪ ،‬این تهدید فرهنگــی در زمانی اتفاق افتاده که ما‬ ‫فکر کردیم به عنوان بشر توانمند‪ ،‬با دستیابی به تکنولوژی‬ ‫در چینش جهان می توانیم دخالت کنیم و این حد از دخالت‬ ‫در زمین ‪ ،‬در ســطوح عینی تر دخالت در شــیوه زندگی هم‬ ‫جلوه کرده است‪.‬‬ ‫برای نمونه‪ ،‬در مواجهه با ازادراه پــل «زال» که در‬ ‫استان لرستان افتتاح شده‪ ،‬حیرت زده خواهید شد اما بعد‬ ‫از انکه به قدر کافی از تماشای ویژگی های منحصربه فرد‬ ‫ان لــذت بردید‪ ،‬کافی اســت به دو وجه ایــن قضیه توجه‬ ‫کنید؛ یکی دخالت در ساختار طبیعت‪ ،‬صرفا به این جهت‬ ‫که ما از نظر تکنولوژیکی ُقلدر شــده ایم و دیگری تغییرات‬ ‫فرهنگی‪ .‬گفته می شود که عبور کردن یا نکردن یک جاده‬ ‫از کنار یک شهر بر حیات ان شهر تاثیر می گذارد‪ .‬در پروژه ‬ ‫پل زال‪ ،‬جاده از کنار چادرهای عشــایری گذشــته است؛‬ ‫عشــایری که قبل از این‪ ،‬به خاطر حضور در مناطق کامال‬ ‫غیرقابل دســترس کوه های زاگرس‪ ،‬ســال تا سال رنگ‬ ‫ماشین را نمی دیدند‪ ،‬حاال با موجود شهری برخورد می کنند‪،‬‬ ‫فرصت اقتصادی پیدا می کنند‪ ،‬کــم کم کالهبرداری یاد‬ ‫می گیرنــد‪ ،‬حتما بعد از مدتــی لبنیات از چیــن می اورند و‬ ‫در همین چادرها به اســم محصول بومی می فروشند و به‬ ‫همین ترتیب ناهنجاری های فرهنگی گســترش می یابد‪.‬‬ ‫می خواهم بگویــم جاده های این چنین‪ ،‬فقــط به محیط‬ ‫زیست اسیب نمی زنند‪ ،‬ادم ها را هم تحت تاثیرهای منفی‬ ‫خود قــرار می دهند‪ ،‬چــون جاده ها از کنار گوش و چشــم‬ ‫ادم ها می گذرند‪.‬‬ ‫پروژه ازادراه شــمال در دولت های ناگوار نهم و دهم‬ ‫خوشبختانه به تحریم ها برخورد کرد و با نبود اعتبار مواجه‬ ‫شد که در به سرانجام نرسیدن ان موثر بود ‪ .‬در حال حاضر‬ ‫به جرات می تــوان گفت‪ ،‬تمام کســانی کــه در این فیلم‬ ‫مدافع احداث این ازادراه هســتند‪ ،‬به نوعی در ان ذی نفع‬ ‫هستند؛ و به نوعی با فساد رخنه کرده در ساختار اجتماعی‬ ‫ما ارتباط دارند‪.‬‬ ‫در فیلم «ازادراه» کســی با نگرانــی از «حق مردم»‬ ‫صحبت می کرد و عقیده داشت این حقوق شهروندی است‬ ‫که مردم از محیط زیست شمال استفاده کنند‪ .‬چرا واقعا باید‬ ‫فکر کنیم که این حق مردم اســت و مردم راحت می شوند‬ ‫اگر این اتوبان ساخته شــود؟! من به این فکر می کنم که‬ ‫اگر مردم به شمال نروند چه ناهنجاری در زندگی شان اتفاق‬ ‫می افتد امــا وقتی انها تصمیــم گرفتند به شــمال بروند و‬ ‫عده ای هم تصمیم گرفتند امیرکبیر ثانی شوند‪ ،‬می توانیم‬ ‫ببینیم که چقدر ناهنجاری بروز کرده که حاال این فیلم به فاز‬ ‫بررسی علمی و عمقی ان وارد نشده و سعی کرده موضوع را‬ ‫به سادگی بررســی کند و ما هنوز با عمق فاجعه ها به شکل‬ ‫عریان مواجه نشده ایم‪.‬‬ ‫امیــدوارم رئیس ســازمان محیط زیســت بــا همان‬ ‫رویکردی که در دولت اصالحات داشــته‪ ،‬اجازه ندهد این‬ ‫پروژه به سرانجام برسد؛ چراکه جلوی ضرر را هرجا بگیری‬ ‫منفعت اســت‪ .‬کارگردان «ازادراه» هم خوشبختانه مثل‬ ‫رسانه ها عمل کرده است که قرار است بی طرف باشند اما‬ ‫در واقع نیستند‪ .‬در فیلم ظاهرا قضاوت را به عهده مخاطب‬ ‫گذاشته است اما او را کامال هدایت می کند که به قضاوت‬ ‫مورد نظر برسد؛ قضاوتی دربار ه یک موضوع ملی‪.‬‬ ‫مستندها می توانند محل اتکای مسئوالن برای‬ ‫تصمیم گیریباشند‬ ‫گفت وگوی مثلث با عبدالوحید فیاضی‪ ،‬نماینده مردم نور و محموداباد‬ ‫دیدن مستندها‪ ،‬به خصوص مستندهای‬ ‫پژوهشــــی ‪ -‬انتقــــــادی چه تاثیـــــری در‬ ‫تصمیم گیری های مسئوالن می تواند داشته‬ ‫باشد؟‬ ‫مستندها چون مجهز هستند به یک سری اسناد و‬ ‫یک سری وقایع عینی‪ ،‬بنابراین بهترین محل اتکا و دریافت‬ ‫اطالعات برای مســئوالن و مدیران و کارگزاران می توانند‬ ‫باشند‪ .‬تصمیم گیری درست‪ ،‬اقدام به موقع و شایسته و در‬ ‫واقع همه جانبه‪ ،‬همه با داشتن اطالعاتی فشرده و موجز در‬ ‫مدت زمان یک فیلم تسهیل می شوند‪ .‬من اعتقاد دارم که‬ ‫در واقع مستندها خدمت بزرگی می توانند به جامعه اجرایی‬ ‫کشور بکنند‪ .‬ساخت مستندهایی در مقوله های مختلف‪،‬‬ ‫بستگی به دغدغه های مستندساز دارد‪ .‬اینکه مستندش از‬ ‫نوع اجتماعی است یا فرهنگی یا سیاسی‪ ،‬هرکدام می توانند‬ ‫در حوزه خود‪ ،‬یک ابزار کمکی برای تصمیم گیران باشند‪.‬‬ ‫این ارتبــاط االن بیــن مستندســازان و مجلس‬ ‫وجود دارد؟‬ ‫هنوز به ان صورت برقرار نشده‪ .‬در واقع‪ ،‬این تازه‬ ‫اغاز راه است‪ .‬در مجموع در کشور ما هنوز مستند را جدی‬ ‫نگرفته اند‪ .‬به نظرم حاال حرکت هایی دارد صورت می گیرد‬ ‫که مســتند مورد توجه و اعتنای بیشــتری واقع شود‪ .‬البته‬ ‫این توجه و اعتنا همیشــه بســته به قوت مستندســازان و‬ ‫فیلم هاست‪ .‬هرقدر فیلم ها قوی تر باشند‪ ،‬بیشتر می توانند‬ ‫مورد توجه واقع شوند و نگاه دیگران را به سمت خود جلب‬ ‫کنند‪ .‬در گذشــته این توجه به مســتند کمتر بــوده و حاال‬ ‫که گــروه هنر و تجربه هــم ایجاد شــده و کارهای موفقی‬ ‫ارائه کرده که جای تقدیر هم دارد‪ ،‬زمانی اســت که باید به‬ ‫سینمای مستند توجه کنیم‪ .‬در جشنواره امسال هم کارهای‬ ‫مستند خوب و قابل تقدیری دیدیم‪.‬‬ ‫حــاال واقعــا چــرا ازادراه تهران‪-‬شــمال افتتاح‬ ‫نشده است؟‬ ‫‪ ....‬ایــن قصه که ســر دراز دارد‪ .‬مثــل خود این‬ ‫اتوبان که طوالنی اســت‪ ،‬داســتان ان هم طوالنی شده‪.‬‬ ‫حکایت های متعدد‪ ،‬برداشت های متعدد‪ ،‬سالیق متعدد‪،‬‬ ‫تفاوت برداشــت ها بین تهران و شمال و‪ ...‬هنوز خیلی ها‬ ‫این باور را ندارند که این ازادراه یک ضرورت اســت‪ .‬البته‬ ‫یک دلیل اش که در مجلس هم قبال طرح کرده بودم این‬ ‫است که این ازادراه حتی اگر افتتاح هم بشود‪ ،‬مشکالت‬ ‫متعددی در شمال می سازد و حتی مشــکالت اضافه هم‬ ‫می شود‪ .‬زیرساخت های شمال اماده برای ورود این همه‬ ‫جمعیت مسافر تهرانی نیســت‪ .‬گرچه همین االن هم این‬ ‫اتفاق دارد می افتد و در روزهای تعطیل از سه چهار محور‬ ‫شمال و استان مازندران مثل هراز ‪ ،‬فیروزکوه و چالوس ما‬ ‫سیل جمعیتی را داریم که به سمت شمال می ایند‪ .‬زندگی در‬ ‫شهرشلوغیمثلتهرانمشکلشدهوبخشیازاینمشکل‬ ‫به شمال منتقل می شود‪ .‬به تعبیر من مازندران تبدیل شده‬ ‫به منطقه ای از شمال تهران‪.‬‬ ‫فشــار در تهران وقتی زیاد می شــود‪ ،‬بخشی از این‬ ‫جمعیت به سمت مازندران می اید و شاید حتی خانواده های‬ ‫افراد در شمال ســاکن می شــوند‪ .‬در روزهای تعطیل که ‬ ‫ترافیک در تهران کم می شــود و تنفس راحت تر می شود‪،‬‬ ‫دلیلش این اســت که این ترافیک به شــمال منتقل شده‬ ‫‪4‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫ازادراه مســتندی است‬ ‫کــه یــک ســوال را پیگیــری‬ ‫می کنــد‪ :‬چــرا پــروژه ازادراه‬ ‫تهران‪-‬شــمال بعد از این همه‬ ‫سال هنوز افتتاح نشده است؟‬ ‫برای رســیدن به جــواب این‬ ‫ســوال ســراغ خیلی هــا هــم‬ ‫می رود‪ .‬از مدیر کارگاه یکی از قطعــات ازادراه گرفته‬ ‫تا روستاییانی که روستای شان در مسیر جاده سازی‬ ‫قرار گرفته تا کسبه جاده چالوس و مدیر شرکت ازادراه‬ ‫تهران ‪ -‬شــمال و تصاویر ارشــیوی متعــددی از دهه‬ ‫پنجاه تا سال ‪ ۹۲‬و نیز نمایندگان مجلس‪ .‬عبدالوحید‬ ‫فیاضــی نماینده مردم نــور و محمودابــاد در مجلس‬ ‫شورای اسالمی یکی از کسانی است که جلوی دوربین‬ ‫مستندســاز قرار گرفتــه و درباره این پــروژه صحبت‬ ‫کرده است‪ .‬عبدالوحید فیاضی در شب افتتاحیه فیلم‬ ‫موسوم به ایین دیدار نیز شرکت کرده بود‪ .‬از او درباره‬ ‫این مستند‪ ،‬کارکرد مســتند برای نشان دادن تصاویر‬ ‫عینی و دادن اطالعات به مسئوالن و نیز خود موضوع‬ ‫مناقشه یعنی تاخیر چندین و چند ساله در افتتاح این‬ ‫جاده سوال کردیم‪.‬‬ ‫است‪ .‬ما باید هم ازادراه و هم بسترهای توسعه استان های‬ ‫شــمالی را امــاده کنیــم‪ .‬شــما االن وقتــی وارد چالوس‬ ‫می شوید‪ ،‬تا برســید به شهرســتان نور فقط نیم ساعت راه‬ ‫اســت‪ ،‬ولی گاه تابســتان ها یا در ایام عید فقط در منطقه‬ ‫رویان یک ساعت و نیم معطل می شوید‪ .‬چرا؟ برای اینکه‬ ‫کمربندی ان درست نشده‪.‬‬ ‫بار ازادراه می ریزد در جاده ها و خیابان های مازندران‬ ‫و باعث ترافیک شدید و سلب اسایش مسافران و مجاورین‬ ‫می شــود و هر دو را اذیــت می کند‪ .‬باالخره کار دشــواری‬ ‫است‪ ،‬ضمن اینکه باید نگاه کالن و صدساله و پنجاه ساله‬ ‫داشــت‪ ،‬نه نگاه کوتاه مدت‪ .‬این ازادراه باید سال ها پیش‬ ‫ساخته می شد‪.‬‬ ‫اقای وزیر! این مستند را به همگان نشان دهید‬ ‫نکته ای درباره مستندی مربوط به یک موضوع مهم‬ ‫سعید برزی‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪5‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫وزیر راه و شهرسازی بخواهد مرثیه ای برای انچه که بر این‬ ‫ازادراه گذشته برای مردم ایران بازگو کند بی شک می تواند‬ ‫این مستند را به همگان نشان دهد تا کمی از فشارهایی که‬ ‫برای تکمیل این پروژه بر او و وزارتخانه اش تحمیل می شود‬ ‫را کاهش دهد‪ .‬مســتند «ازادراه» را می توانید از ‪ 5‬اذر در‬ ‫ســینماهای گروه هنر و تجربه تماشــا کنیــد‪ .‬در روزهای‬ ‫اکران این فیلم بیشــتر در مورد ان و حواشی اش صحبت‬ ‫خواهیم کرد‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مســتند «ازاد راه» پس از تعطیالت محــرم در گروه‬ ‫سینمایی هنر و تجربه اکران شده است‪ .‬این مستند که در‬ ‫جشنواره سینماحقیقت و فیلم فجر سال گذشته به نمایش‬ ‫درامد‪ ،‬سرنوشت پروژه بزرگ ساخت ازادراه تهران – شمال‬ ‫را بررسی می کند‪.‬‬ ‫در این مستند عالوه بر استفاده از تصاویر ارشیوی از‬ ‫روند ساخت ازادراه تهران ‪-‬شمال‪ ،‬مصاحبه های مختلفی‬ ‫با نمایندگان مجلس و دســت اندرکاران ساخت «ازاد راه»‬ ‫تهران – شمال در مقاطع تاریخی مختلف انجام شده است‪.‬‬ ‫محســن خان جهانی‪ ،‬کارگردان مســتند «ازادراه»‬ ‫پیش از این گفته بود‪« :‬از وزیر راه و شهرسازی می خواهم‬ ‫تا از اکران این فیلم حمایت کند‪ .‬مستند «ازادراه» نیاز به‬ ‫حمایت مادی هیچ گروه و شــخصی ندارد اما توقع می رود‬ ‫وزارت راه و شــخص وزیر که در جریان ســاخت این فیلم‬ ‫هســتند‪ ،‬حمایت خود را از اکران ان اعالم کنند و حداقل‬ ‫بیلبوردهایی را برای تبلیغ در اختیار این مستند قرار دهند‪».‬‬ ‫خان جهانی با بیان اینکه این مستند نیاز به حمایت از‬ ‫همین روزهای پیش از اکران دارد‪ ،‬بیان کرد‪« :‬دیده شدن‬ ‫این فیلم برای من از هر چیزی بیشتر اهمیت دارد و دوست‬ ‫دارم در روزهای اکران مخاطبان بیشماری برای دیدن فیلم‬ ‫به سینماهای گروه هنر و تجربه بیایند‪».‬‬ ‫اما چرا بایــد وزارت راه از اکران این مســتند حمایت‬ ‫کند؟ ازادراه تهران‪ -‬شــمال به عنوان یک پدیده عجیب و‬ ‫غریب و یک میراث شــوم که مانند بختک‪ ،‬کابوس روز و‬ ‫شب وزارت راه ســه دولت بوده اســت این روزها با نزدیک‬ ‫شدن به ایام اکران این فیلم مجددا نقل محافل شده است‬ ‫و در سفر اســتانی رئیس جمهور به اســتان مازندران در دو‬ ‫هفته پیش پرونده ان باز شــد‪ .‬در این ســفر رئیس جمهور‬ ‫و وزیر راه در حضور مردم اســتان مازندران اعالم کردند با‬ ‫اختصاص ردیف بودجه الزم تکمیل این پروژه در دستورکار‬ ‫قرار گرفته است‪.‬‬ ‫این مســتند چه ویژگی هایی دارد کــه نیازمند توجه‬ ‫است؟ ازادراه به عنوان یک مستند جذاب که راوی کالف‬ ‫سردرگم ساخت این پروژه بزرگ است حس همدلی مخاطب‬ ‫را با وزارتخانه ای که اکنون میراثدار پرونده ای است که به‬ ‫این راحتی ها بسته نخواهد شــد بر می انگیزد‪ .‬دیدن این‬ ‫مستند همگان را در مقابل این سوژه و اتفاقاتی که مطرح‬ ‫می شود به واکنش وا می دارد و مخاطب را در جریان انچه‬ ‫بر این پروژه مهم گذشته اســت قرار می دهد‪ .‬اگر شخص‬ ‫‪65‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫حاشیهازفوتبالبهسینما‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫نگاهی به نمایش مستند ناصر حجازی و توقف نمایش ان‬ ‫مســتند «من ناصــر حجــازی هســتم» باتوجه به‬ ‫حساسیت های خانواده این دورازه بان نامدار و فقید فوتبال‬ ‫کشورمان‪ ،‬سرانجام در جشنواره سینما حقیقت امسال قرار‬ ‫شد رونمایی شــده و در گروه هنر و تجربه هم اکران شو د و‬ ‫فرش قرمزی هم برای ان برگزار شــد ‪ ،‬در سینما فلسطین‬ ‫به بهانه سالروز تولد حجازی نمایش داشت‪ ،‬در موزه سینما‬ ‫هم به عنوان افتتاحیه اکران ان در گروه «هنر و تجربه»‪،‬‬ ‫به نمایش درامد اما ناگهان اعالم شــد که به دلیل شکایت‬ ‫امیر قلعه نویی‪ ،‬هرگونه نمایش ان تا اطالع ثانوی متوقف‬ ‫است؛ درنتیجه سکانس های ان هم به فیلم های دیگر داده‬ ‫شد اما همچنان در رسانه ها‪ ،‬محل بحث موافقان و مخالفان‬ ‫است‪« .‬من ناصر حجازی هستم» ساخته نیما طباطبایی‬ ‫به زندگی ناصر حجــازی دروازه بان و مربی اســبق فوتبال‬ ‫ایران در پنج فصل با نام های‪ :‬من رویایی دارم‪ ،‬اخرین مرد‬ ‫مقاوم‪ ،‬سهراب کشی‪ ،‬استقالل تا استقالل و پرواز عقاب‬ ‫می پردازد‪ .‬این فیلم که شــامگاه ‪ 22‬اذر ماه در جشــنواره‬ ‫حقیقت به نمایش درامد و در گــروه هنر و تجربه روی پرده‬ ‫رفت‪ .‬مراسم فرش قرمز و به قولی ایین افتتاح این مستند‬ ‫هم به عنوان پنجاه و ششمین مراسم ایین دیدار هنر و تجربه‬ ‫م بازی های‬ ‫میزبان چند نسل از فوتبالیست های کشور از ه ‬ ‫ناصر حجازی تا شاگردان سال های دور و نزدیک او بود که‬ ‫به دیدن مستند «من ناصر حجازی هستم» امده بودند‪.‬‬ ‫از پیشکسوت هایی چون همایون بهزادی و حسین‬ ‫کالنی و نصرالله عبداللهی گرفتــه تا جواد نکونام کاپیتان‬ ‫سابق تیم ملی و تعدادی از بازیکنان گذشته و حال باشگاه‬ ‫استقالل در شب برفی دوشنبه ‪ ۲۳‬اذرماه به موزه سینما امده‬ ‫بودند‪ .‬جواد یحیوی مجری این مراسم در ابتدا به تقارن این‬ ‫شب با شصت و ششمین سالگرد تولد زنده یاد ناصر حجازی‬ ‫اشاره کرد و گفت‪« :‬حجازی برای ما همیشه زنده است‪».‬‬ ‫او همچنین از حاضران تشــکر ویژه ای کرد و اظهار‬ ‫امیدواری کرد که همه بدگمانی هــا و تنگ نظری ها را کنار‬ ‫بگذاریم و این فیلم را به عنوان یادگاری تاریخی از این مرد‬ ‫حفظ کنیم‪ .‬سپس امیر رفیعی تهیه کننده و نیما طباطبایی‬ ‫کارگــردان فیلم بــه روی صحنه دعوت شــدند‪ .‬رفیعی در‬ ‫سخنانی گفت‪« :‬از ابان ماه سال ‪ ۹۲‬ایده ساخت فیلم درباره‬ ‫ناصر حجازی شکل گرفت‪ .‬کسان دیگری هم تصمیم به‬ ‫ساخت فیلمی درباره حجازی داشتند که به دالیل مختلف‬ ‫امکان پذیر نشد‪ .‬ما به خاطر عالقه ای که به ایشان داشتیم‬ ‫پا در این راه گذاشــتیم و این عالقه باعث شــد‪ ،‬دســت از‬ ‫پیگیری نکشــیم‪ ».‬این تهیه کننده در ادامه بدون اشــاره‬ ‫مســتقیم تلویحا به خبر لغو نمایش مســتند ناصر حجازی‬ ‫اشاره کرد و گفت‪« :‬هنوز حکمی رسما به دست من نرسیده‬ ‫و از رسانه ها این خبر را شنیده ام‪ .‬طبیعی هم هست‪ .‬ناصر‬ ‫حجازی مخالف هایی همیشه داشــت که حرمت ایشان را‬ ‫نگه نمی داشتند‪ .‬حجازی چیزی از کسی نمی خواست فقط‬ ‫می خواست حرمتش حفظ شود‪».‬‬ ‫او از بهرام رادان و شهاب حسینی و نیز رویا تیموریان‬ ‫و مسعود رایگان و پرویز پرســتویی و مهران مدیری و رضا‬ ‫یزدانی تشکر ویژه ای کرد که به گفته او‪ ،‬خالصانه و رایگان‬ ‫به کمک این پروژه امدند و وقت و صدای شان را در اختیار‬ ‫این مستند گذاشتند‪ .‬نیما طباطبایی کارگردان این مستند‬ ‫نیز در سخنانی گفت‪« :‬امشب یکی از دوستانم وقتی رابطه‬ ‫صمیمانه مــن و خانواده ناصــر حجازی را دیــد‪ ،‬گفت که‬ ‫نیما خوش به حالت‪ ،‬من هم چندســال پیش از یک چهره‬ ‫ورزشی می خواستم فیلم بسازم و خیلی اذیت شدم اما این‬ ‫خانواده واقعا شریف هســتند‪ ».‬او در پایان با بغض از رویا‬ ‫تیموریان تشــکر کرد و گفت‪« :‬من از نعمت مادر محروم‬ ‫شــدم اما خاله ام خانم تیموریان به گردن من حق مادری‬ ‫دارد‪ ».‬ســرمایه گذار مســتند «من ناصر حجازی هستم»‬ ‫به روی صحنه دعوت شــد و برگزاری این مراســم در شب‬ ‫تولد ناصر حجازی را باعث افتخار خود دانست و گفت‪« :‬از‬ ‫من می پرسند با این همه مشــکالت ایا از ساخت این فیلم‬ ‫پشیمان نیستی؟ جواب می دهم نه‪ ،‬هرگز‪ ،‬و تا اخر این کار‬ ‫ایستاده ام‪ ».‬مجری جلسه در ادامه از خسرو نقیبی نویسنده‬ ‫و پژوهشگر این مســتند دعوت کرد که روی صحنه بیاید و‬ ‫او هم از حمیدرضا صدر که در سالن حضور داشت‪ ،‬تقدیر‬ ‫کرد و کتاب های او را الهام بخش خود دانست‪ .‬در ادامه از‬ ‫پیشکسوتان حاضر در مراســم دعوت شد که روی صحنه‬ ‫بیایند و کیکی به مناســبت تولد ناصر حجازی روی صحنه‬ ‫اوردند‪ .‬این کیک را ارسالن نوه مرحوم ناصر حجازی برید‪.‬‬ ‫در شب افتتاح مســتند «من ناصر حجازی هستم»‬ ‫عالوه برخانواده مرحوم ناصر حجازی‪ ،‬ورزشکارانی چون‬ ‫همایون بهــزادی‪ ،‬حســین کالنی‪ ،‬نصراللــه عبداللهی‪،‬‬ ‫محمد زادمهر‪ ،‬محمــد پنجعلی‪ ،‬بهتاش فریبا‪ ،‬شــاهین‬ ‫بیانی‪ ،‬ناصر شــفق‪ ،‬بهــروز رهبری فر‪ ،‬رضا شــاهرودی‪،‬‬ ‫جواد نکونام‪ ،‬ســیدمهدی رحمتی‪ ،‬وحیــد طالب لو‪ ،‬علی‬ ‫ی حضور داشتند‪.‬‬ ‫موسوی‪ ،‬بهنام ابوالقاسم پور و ارش برهان ‬ ‫هنرمندانی چون مســعود رایگان‪ ،‬رویــا تیموریان‪ ،‬بهرام‬ ‫رادان‪ ،‬عبدالرضا اکبری‪ ،‬رضا یزدانی‪ ،‬پویا امینی و دانیال‬ ‫عبادی هم در سالن حضور داشتند‪.‬‬ ‫اما وکیل امیر قلعه نویی معتقد اســت‪ ،‬در فیلم «من‬ ‫ناصر حجازی» هستم به موکلش توهین شده است‪ .‬حمید‬ ‫توســلی درباره شــکایت امیر قلعه نویی از فیلم «من ناصر‬ ‫حجازی هســتم»‪ ،‬اظها ر کرد‪« :‬طبق شکایتی که موکلم‬ ‫اقای قلعه نویی از این فیلم داشته‪ ،‬این فیلم توقیف شده و‬ ‫دســتور توقیف ان به وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی داده‬ ‫شده است‪ .‬ما به مســائلی در این فیلم اعتراض داریم و بر‬ ‫پای شکایتمان کامال ایستاده ایم‪».‬‬ ‫او در پاســخ به ســوالی مبنی بر اینکه ایــا قلعه نویی‬ ‫به د نبال حــذف بخش هایی از فیلم «مــن ناصر حجازی‬ ‫هستم» است‪ ،‬گفت‪« :‬این مســاله به مفاد پرونده مربوط‬ ‫می شــود و من نمی توانم در این باره پاسخی بدهم » وکیل‬ ‫امیر قلعه نویی در پایان و در پاسخ به این سوال که ایا امیر‬ ‫قلعه نویی معتقد اســت که در این فیلم به او توهین شــده‬ ‫است‪ ،‬گفت‪« :‬بله‪ .‬اقای قلعه نویی اعتقاد دارد که در این‬ ‫فیلم به او توهین شد ه و به همین دلیل از این فیلم شکایت‬ ‫کرده است‪».‬‬ ‫به هر حال‪ ،‬پخش مستند «من ناصر حجازی هستم»‬ ‫با حکم مرجع قانونی و تا اطالع ثانوی در پی شکایت شاکی‬ ‫خصوصی متوقف شد‪ .‬روابط عمومی گروه هنروتجربه‪ ،‬این‬ ‫موضوع را اعالم کرد و افزود‪« :‬در صورت تامین نظر مراجع‬ ‫قضایی فیلم در گروه هنر و تجربه به نمایش درخواهد امد‪.‬‬ ‫اما علی موســوی به عنوان پیشکســوت سال های‬ ‫نه چندان دور استقالل که در مراسم رونمایی از این مستند‬ ‫حضور داشته و ان را دیده است‪ ،‬می گوید‪« :‬توهین خاصی‬ ‫در فیلم من ناصر حجازی هســتم مشاهده نکرده است‪».‬‬ ‫موسوی در این باره گفته اســت‪« :‬من یک ماه پیش دیدم‬ ‫که هجمه ای درباره این فیلم ایجاد شده و یک جو عجیبی‬ ‫شکل گرفته ولی دوشنبه شب که فیلم را تماشا کردم‪ ،‬دیدم‬ ‫ان چیزی که می گفتند‪ ،‬نبــود و ان هجمه ها خیلی مرتبط‬ ‫نبود‪ .‬ان چیزی که من دید م این بود که بیشــتر بحث های‬ ‫فیلم‪ ،‬مســتند به روزنامه های قدیم و مانورها بر اساس انها‬ ‫بود‪ ».‬او افزود‪« :‬من توهین مستقیمی به قلعه نویی ندیدم‬ ‫که در این فیلم شــده باشــد‪ .‬کال فیلم بر اساس روزنامه ها‬ ‫بود‪ .‬مثال یک جاهایی در مورد پورحیدری بود که چرا پشت‬ ‫ناصر حجازی در فالن مقطع درنیامده است‪ .‬یا بحثی درباره‬ ‫برومند و زرینچه بود‪ .‬کال مبنای فیلم بر این اســاس بود و‬ ‫من کال توهین خاصی در ان ندیدم‪ ».‬اما یک پیشکسوت‬ ‫سال های دورتر استقالل معتقد است ؛ سازندگان فیلم «من‬ ‫ناصر حجازی هستم» می توانســتند این فیلم را لطیف تر‬ ‫بسازند‪ .‬بهتاش فریبا در پاسخ به این سوال که ایا به عنوان‬ ‫یکی از بینندگان فیلم «من ناصر حجازی هستم» توهینی‬ ‫را نسبت به امیر قلعه نویی در این فیلم مشاهده کرده است یا‬ ‫نه‪ ،‬گفت‪« :‬شاید می شد که این فیلم لطیف تر با این مسائل‬ ‫برخورد می کرد اما این اتفاق نیفتاد‪ ».‬او هم تاکید دارد که‬ ‫استناد ســازندگان این فیلم به روزنامه های ان زمان بوده و‬ ‫بر اساس ان فیلم را ساخته اند‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫حال غزالی‬ ‫خوب نیست‬ ‫«ســربداران»‪« ،‬شــیخ مفید»‪« ،‬امام علی(ع)»‪،‬‬ ‫«مریــم مقــدس»‪« ،‬جهان پهلــوان تختــی»‪« ،‬کارگاه‬ ‫علوی»‪« ،‬کیف انگلیســی»‪« ،‬والیت عشــق»‪« ،‬شــب‬ ‫دهم»‪« ،‬مدار صفر درجه»‪« ،‬مردان انجلس»‪« ،‬تبریز در‬ ‫مه»‪« ،‬کاله پهلوی»‪« ،‬سرزمین کهن»‪« ،‬معمای شاه»‬ ‫همه ما از این ســریال ها خاطره داریم و شب های زیادی‬ ‫پای تلویزیون نشستیم تا یک قسمت دیگر را تماشا کنیم ‪.‬‬ ‫همه این مجموعه های تلویزیونی در یک مساله مشترک‬ ‫هستند‪،‬همه از دکورهای شهرک سینمایی غزالی استفاده‬ ‫کرده اند‪ .‬این روزها این شهرک سینمایی حال و روز چندان‬ ‫خوبی نــدارد و عکس ها می گویند که نیاز به توجه بیشــتر‬ ‫دارد‪ .‬این مجموعه را دریابید‪.‬‬ ‫کلمهوگلوله‬ ‫اخرین وضعیت اموزش زبان فارسی در سوریه‬ ‫مرتضی امیرقهرمانی‬ ‫کارشناس سازمان فرهنگ و ارتباطات‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫شاید در این مقطع که کشور سوریه چند سالی است‬ ‫درگیر با تروریســت های داعش و عمال در حال یک جنگ‬ ‫ویرانگر تمام عیار اســت‪ ،‬پرداختن به اموزش زبان فارسی‬ ‫در این کشــور بحــران زده و حتی خبــرش‪ ،‬عجیب به نظر‬ ‫برسد‪ .‬با این حال‪ ،‬واقعیت این است که هم اکنون که شما‬ ‫این متن را می خوانیــد‪ ،‬اموزش زبان وادبیات فارســی در‬ ‫دانشگاه های سوریه به دو گونه انجام می شود‪ .‬گروه زبان‬ ‫و ادبیات فارسی در سه دانشگاه سوریه (دانشگاه دمشق‪،‬‬ ‫دانشگاه حلب‪ ،‬دانشــگاه بعث در استان حمص) تدریس‬ ‫ی از‬ ‫می شده و قبل از بحران اخیر ســوریه چهار استاد ایران ‬ ‫ســوی وزارت علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری کشــورمان برای‬ ‫تدریس در این دانشگاه ها اعزام می شــدند ولی به دالیل‬ ‫ی بر روند اموزش‬ ‫امنیتی حضورشان منتفی شده و تاثیر منف ‬ ‫زبان وادبیات فارسی این دانشــگاه ها داشته است‪ .‬با این‬ ‫حال‪ ،‬نمایندگی فرهنگی سفارت جمهوری اسالمی ایران‬ ‫در سوریه با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسالمی‬ ‫تاکنون بیش از ‪ 1200‬عنوان کتاب اموزشی و ادبی و انواع‬ ‫واژه نامه ها به کتابخانه ویژه زبان فارســی این س ه دانشگاه‬ ‫فرستاده است‪ .‬زبان فارســی به عنوان یک زبان اختیاری‬ ‫از زبان های شرقی (فارســی‪ ،‬عبری‪ ،‬سریانی‪ ،‬واگاریتی‪،‬‬ ‫فرانسه و روسی) در دانشــگاه های دمشق‪ ،‬حلب «استان‬ ‫حلب»‪ ،‬تشرین «استان الذقیه»‪ ،‬بعث «استان حمص»‬ ‫و طرطــوس‪ ،‬فرات «اســتان دیر الــزور» و حماه تدریس‬ ‫می شود و بیشتر دانشجویان‪ ،‬زبان فارسی را به دلیل عالقه‬ ‫به جمهوری اسالمی ایران انتخاب می کنند ‪ .‬این درس در‬ ‫گروه ادبیات عرب‪ ،‬تاریخ و باستان شناسی دانشکده ادبیات‬ ‫و علوم انسانی این دانشگاه ها تدریس می شود‪ .‬در واقع بعد‬ ‫از تاسیس رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسالمی ایران‬ ‫در سوریه‪ ،‬زبان فارسی همگام با اهداف انقالب اسالمی‬ ‫به عنوان دومین زبان گســترده در جهان اسالم‪ ،‬در کشور‬ ‫سوریه نیز توسعه و حضور داشته و در این راستا تا کنون ‪83‬‬ ‫دوره در چهار مرحله تدریس شــده و هشت سطح اموزش‬ ‫زبان فارسی در این رایزنی در طول سال تدریس می شود‪.‬‬ ‫مرکز اموزش زبان فارســی الذقیه نیز در سال ‪2006‬‬ ‫میالدی‪ ،‬زیر نظر رایزنی فرهنگی سفارت ایران در دمشق‪،‬‬ ‫جهت گســترش زبان فارســی تاسیس شــد‪ .‬این مرکز در‬ ‫دوره های جدید اموزش زبان فارســی خــودش در مرحله‬ ‫مقدماتی و پیشــرفته ســی وســومین دوره اموزشی زبان‬ ‫فارسی را از تیر ماه گذشــته اغاز کرد‪ .‬اموزش زبان فارسی‬ ‫در دیگر مراکز کشــور ســوریه نیز در این جایگاه ها انجام‬ ‫شده یا می شــود‪ :‬اموزشــکده زبان های خارجی وابسته به‬ ‫دانشگاه دمشق‪ ،‬در دانشــگاه جامعه المصطفی العالمیه‪،‬‬ ‫در حوزه امام خمینی (قدس ســره)‪ ،‬در مدرســه محسنیه‪،‬‬ ‫در حســینیه مهدیه در منطقه زین العابدین‪ ،‬در اموزشکده‬ ‫نظامی سوریه‪ ،‬در دانشگاه حضرت رقیه (س)‪ ،‬در موسسه‬ ‫جنه العقیله و در مرکز الحجه (در استان طرطوس)‪ .‬به رغم‬ ‫مشــترکات دینی وفرهنگی وتاریخ دیرینه روابط مشــترک‬ ‫ن جهان متاســفانه ذهنیت هــای نابه جــا و باورهای‬ ‫ایــرا ‬ ‫نادرست و اختالفات عقیده و گرایش های مذهبی موجب‬ ‫عدم تحقــق اهــداف وارمان هــای راهبردی ومشــترک‬ ‫جمهوری اســامی ایران وجهان عرب در منطقه گردیده‬ ‫اســت‪ .‬به منظور رفع این توهمات و خیــال پردازی های‬ ‫نادرست بین اندیشمندان وفرهیختگان‪ ،‬طرح راه اندازی‬ ‫مرکز ایرانشناسی مطالعات فرهنگی ایران و عرب با اهدافی‬ ‫فراگیر وگســترده‪ ،‬دربار ه اجــرای پژوهش های مختلف و‬ ‫ارتباط فعال و منسجم بین پژوهشگران ایرانی و عرب مطرح‬ ‫و نخستین گام دراین زمینه در ســال ‪1379‬ه‪.‬ش (‪2000‬‬ ‫میالدی) برداشته شد‪ .‬این مرکز دارای هشت هزار عنوان‬ ‫کتاب و مرجع ایران شناســی به زبان فارسی و هزار عنوان‬ ‫کتاب و مرجع ایران شناســی به زبان عربی و ده ها مجله و‬ ‫نشریات فارسی و عربی و نرم افزار است و تاکنون توانسته‬ ‫خدمات ارزشمندی در جهت شناساندن فرهنگ و تمدن و‬ ‫ادب و تاریخ ایران کهن و معاصر به عرب زبانان و استادان‬ ‫دانشگاه و دانشــجویان مقطع کارشناسی ارشــد و دکترا و‬ ‫عالقه مندان به ایران و انقالب اسالمی ایران ارائه کند‪ .‬این‬ ‫مرکز دارای جایگاه ویژه ای در میان فرهنگیان عرب زبان‬ ‫است زیرا جزو مهم ترین مراکز ایران شناسی در کشورهای‬ ‫عربی شرق اسیا به شــمار می رود‪ .‬مرکز مطالعات فرهنگی‬ ‫ایران و عرب (ایران شناســی) نیز با هدف معرفی فرهنگ‬ ‫و تمدن ایران اســامی به جهان عرب تاســیس شده که‬ ‫مهمترین اهداف ان‪ ،‬اجرای پژوهش در رده های گوناگون‬ ‫و ارتباط فعال و هماهنگ و منســجم بین دانشــجویان در‬ ‫انتخاب عناوین ایران شناســی مقاله ها یــا پایان نامه های‬ ‫مقطع کارشناسی‪ ،‬کارشناسی ارشد و دکترا و حتی در مرحله‬ ‫اول دانشــگاهی و شــناخت و معرفی مراجعه کنندگان به‬ ‫تاریخ ایران باســتان و معاصر و همچنین ترجمه متبادل و‬ ‫تاثیر و تاثر متقابل (فارســی ‪ -‬عربی و عربی ‪ -‬فارسی) بوده‬ ‫است‪ .‬در این راستا‪ ،‬عالوه بر انتشار کتاب های مختلف‪،‬‬ ‫پایان نامه های متعددی هم با همکاری این مرکز‪ ،‬تالیف و‬ ‫تدوین شده است‪.‬‬ ‫‪67‬‬ ‫ورزش‬ ‫مقایسه چند رئیس‬ ‫شایعه بدهکار بودن وزارت امور خارجه به فدراسیون فوتبال خیلی زود‬ ‫با واکنش علی کفاشیان همراه شــد‪ .‬به همین بهانه مثلث دوره های‬ ‫مختلف فدراســیون فوتبال را از لحاظ کسب درامد و همچنین هزینه‬ ‫مورد بررسی و مقایسه قرار داده است‪.‬‬ ‫تی‬ ‫تر‬ ‫یک‬ ‫یک میلیون دالر در حساب فدراسیون‬ ‫ورزش‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫‪1‬‬ ‫کو نیم میلیون یورویی فیفا به‬ ‫خبر این است؛ بدهی ی ‬ ‫فدراسیون فوتبال توسط وزیر امورخارجه دریافت شده اما به‬ ‫کفاشیان پرداخت نشده است! این خبر در نوع خود عجیب‬ ‫اســت‪ ،‬زیرا هیچ گاه وزارت امورخارجه بــه مبادالت مالی‬ ‫به طور مســتقیم ورود نمی کند‪ .‬بنابراین درباره فدراسیون‬ ‫فوتبال هم چنین قاعده ای صدق نمی کند‪ .‬انتشار این خبر‬ ‫اما خیلی زود با واکنش فدراســیون فوتبال همراه شد تا با‬ ‫انتشار بیانیه ای این اخبار را تکذیب کند‪.‬‬ ‫پس از اینکه هفته گذشــته برخی از رسانه ها اخباری‬ ‫مبنی بر اخذ بدهی هــای مراجع بین المللــی فوتبال مانند‬ ‫فیفا توســط وزارت امورز خارجه و عــدم پرداخت کل این‬ ‫مبلغ به فدراسیون فوتبال را منتشر کردند‪ ،‬این فدراسیون‬ ‫فورا واکنش نشــان داد و با انتشــار بیانیه ای ایــن اخبار را‬ ‫تکذیب کرد و از تالش هــا و زحمــات صورت گرفته بابت‬ ‫همکاری هــای وزارت امــور خارجه با فدراســیون فوتبال‬ ‫تشکر کرد‪.‬‬ ‫در بیانیه فدراســیون فوتبال تاکید شــد که شایعات‬ ‫مبنی بر کسر از میزان مبلغ دریافتی از سوی وزارت خارجه‬ ‫صحت ندارد و در صورت تداوم شایعه سازی ها قطعا از سوی‬ ‫مراجع قضایی پیگیری خواهد شــد‪ .‬در همین راستا طبق‬ ‫هماهنگی ها و رایزنی های انجام شده بین مسئوالن مالی‬ ‫فدراسیون فوتبال با وزارت امور خارجه‪ ،‬تسویه حساب های‬ ‫الزم در خصوص اخذ بدهی های مراجع بین المللی فوتبال‬ ‫مانند فیفا توسط وزارت امور خارجه و پرداخت کامل ان به‬ ‫فدراسیون فوتبال انجام شده است‪ .‬بر همین اساس قرار‬ ‫است در جلسه ای بین مســئوالن مالی فدراسیون فوتبال‬ ‫و وزارت امور خارجــه در مورد پول های دریافتی از ســوی‬ ‫فدراسیون فوتبال‪ ،‬صورت جلسه الزم امضا شود‪ .‬در حال‬ ‫حاضر یک میلیــون دالر پول فدراســیون فوتبال ایران در‬ ‫منهتن بانک نیویورک از شش سال پیش بلوکه شده که فقط‬ ‫همین پول باقی مانده و سایر پول ها از جمله پاداش فیفا و‬ ‫کنفدراسیون فوتبال اسیا به فدراسیون فوتبال ایران از طرق‬ ‫مختلف پرداخت شده است‪.‬‬ ‫مثلث به همیــن بهانه مروری بــر دوره های مختلف‬ ‫فدراسیون فوتبال خواهد داشــت‪ .‬دوره هایی که ریاست‬ ‫فوتبال بر عهــده مصطفوی‪ ،‬صفایی فراهانــی‪ ،‬دادکان و‬ ‫کفاشیان بوده است‪ .‬هر یک چگونه در امد زایی کرده اند و‬ ‫چه منابعی را برای در امد زایی انتخاب کرده اند؟‬ ‫کدام رئیس به درد فوتبال خورد؟‬ ‫واقعیــت این اســت کــه در دوره ریاســت داریوش‬ ‫مصطفوی مســاله درامدزایی این گونه بــود که نه خودش‬ ‫به دنبال درامدزایی می رفــت و نه دولت نظر مثبتی در مورد‬ ‫ادامه فعالیت او در فدراســیون فوتبال داشت‪ .‬خودش در‬ ‫مورد این موضوع می گویــد هیچ اسپانســری حاضر نبود‬ ‫تیم ملی را حمایت کند و چند باری هــم که تالش هایی در‬ ‫مبلغ یک میلیون دالر پول فدراسیون فوتبال توسط وزارت خارجه به حساب این فدراسیون ریخته شد‬ ‫مروری بر درامدهای ارزی و‬ ‫غیرارزیفدراسیون هایفوتبال‬ ‫این باره داشــتم بی نتیجه ماند اما در زمان صفایی چند کار‬ ‫انجام شد‪ .‬ابتدا به طور قرضی ‪ 500‬میلیون تومان از دولت‬ ‫پول گرفت که ان را به تدریــج برگرداند‪ .‬خود او در این باره‬ ‫می گوید‪« :‬وام ‪500‬میلیون تومانی برای بازی های ‪ 98‬از‬ ‫دولت گرفتم‪ .‬چون ان زمان که من امدم همه چیز روی هوا‬ ‫بود‪ .‬ضمن اینکه تا بازی های ‪ 98‬هم هشت‪ ،‬نه ماه بیشتر‬ ‫نمانده بود‪ .‬تنها کاری که کردم از دولت خواستم به من وام‬ ‫بدهد و قسطی پس بدهم‪ .‬همین کار را هم کردم‪ .‬یک وام‬ ‫‪500‬میلیون تومانی گرفتم در حالی که فدراســیون زمان‬ ‫خود من سالی ســه میلیاردتومان خرج داشت‪ .‬من چطور‬ ‫ان پول را درمــی اوردم؟ چطور مربی خارجــی می اوردم؟‬ ‫اگر یادتان باشــد برای تیم امید و جوانان و فوتســال هم‬ ‫مربی خارجی می اوردم‪ .‬چطور این کار را می کردم؟ با پول‬ ‫چه کســی؟ کمیته ملی المپیک گفت هیــچ کمکی برای‬ ‫بازی های اســیایی به تو نمی کنیم و می خواهیم ناظر هم‬ ‫برایت بگذاریم‪».‬‬ ‫صفایی فراهانی با کشورهای مختلف رایزنی می کرد‬ ‫که بازی هــای تیم ملی در ان کشــورها انجام شــود‪ .‬این‬ ‫تصمیم به این دلیل گرفته شــد که بتواند بابت حق پخش‬ ‫تلویزیونی و تبلیغات دور زمیــن در بازی های تیم ملی پول‬ ‫بگیرد‪ .‬اما چه امکانی برای صفایی وجود داشت که از این‬ ‫راه نیز دســت به درامدزایی می زد؛ او رابطه بسیار خوبی با‬ ‫وزارت امور خارجه داشــت و به همین دلیل می توانســت‬ ‫چگونه درامد زایی کردیم‬ ‫پول هایی که از دولت گرفتیم را‬ ‫به عنوان قرض پس دادیم‬ ‫در رایزنی با کشــورهای مختلف روی همکاری دوستانش‬ ‫حســاب ویژه ای باز کند‪ .‬بــرای اولین بار در دوره ریاســت‬ ‫صفایی بود که تبلیغات محیطی دور زمین راه اندازی شد‪.‬‬ ‫همچنین پــروژه گل راه اندازی شــد‪ .‬او همچنیــن با فیفا‬ ‫رایزنی هایی داشــت که فوتبال ایران در بحث اموزش نیز‬ ‫پیشــرفت هایی را به خود ببیند و در ایــن زمینه کمک های‬ ‫مالی فیفا را دریافت کند‪ .‬وقتی تیم ملی به جام جهانی رفت‬ ‫پولی که فیفا به فدراســیون فوتبال داد را در حساب ارزی‬ ‫فدراسیون ذخیره کرد و از سود ان پول هزینه های اردوهای‬ ‫تدارکاتی تیم ملی را پرداخت می کرد‪ .‬جمله ای که در اخرین‬ ‫کنفرانس خبری اش گفت‪ ،‬تاریخی بود‪« :‬می روم و فوتبال‬ ‫را به نامادری اش می سپارم»‪ .‬صفایی فراهانی‪ ،‬در استانه‬ ‫جام جهانی‪ 1998‬فدراسیونی بی دروپیکر را تحویل گرفت و‬ ‫چهار سال بعد یکی از مدرن ترین سازمان های تاریخ ورزش‬ ‫ایران را تحویل داد و رفت‪.‬‬ ‫تنها در دوره صفایی فراهانی بود که پاداش صعود به‬ ‫جام جهانی‪ ،‬برای توســعه فوتبال هزینه شد‪ .‬رئیس اسبق‬ ‫فدراســیون فوتبال که مدیری صنعتی‪-‬اقتصادی اســت‪،‬‬ ‫پس از گرفتن پاداش های فیفا‪ ،‬ان را در بانک گذاشــت و‬ ‫توانست به اضافه سودی که به دست اورد‪ ،‬کمپ تیم ملی را‬ ‫بسازد‪ .‬کمپی که اگر ساخته نمی شد امروز تیم ملی «هیچ»‬ ‫داشت‪ .‬در دوره ریاست دادکان هم تیم ملی به جام جهانی‬ ‫صعود کرد اما او پس از بازی انگوال از ریاســت برکنار شــد‬ ‫تا اصال پاداش فیفــا را نبیند‪ .‬در دوره انتقالــی بود که این‬ ‫پاداش به ایران رسید‪ .‬بخشی از ان بابت طلب یک اژانس‬ ‫کو نیم میلیون یورویی‬ ‫خبر این اســت؛ بدهی ی ‬ ‫فیفا به فدراسیون فوتبال توسط وزیر امورخارجه‬ ‫دریافتشدهامابهکفاشیانپرداختنشدهاست!‬ ‫این خبر در نوع خود عجیب است‪ ،‬زیرا هیچ گاه‬ ‫وزارتامورخارجهبهمبادالتمالیبه طورمستقیم‬ ‫ورودنمی کند‪.‬‬ ‫فشارها علیه کفاشیان‬ ‫همزمان با اوج گیــری ورود دوباره برخــی نهادهای‬ ‫نظارتی بر عملکرد فدراســیون فوتبال که با حضور در دفتر‬ ‫رئیس فدراســیون فوتبال و بررســی و توضیح خواستن در‬ ‫خصوص برخی مباحث مالی همراه شده ابهام هایی پیش‬ ‫امده است؛ ایا منابع مالی مجهول الهویه فدراسیون فوتبال‬ ‫تزریق خط تازه ای به رســانه ها اســت تا علی کفاشیان در‬ ‫اســتانه انتخابات اسفند ماه فشار بیشــتری را درباره ادامه‬ ‫فعالیتش در فوتبال ببیند؟ چندی پیش‪ ،‬گروهی از ماموران‬ ‫یکی از نهادهای نظارتی با حضور در دفتر علی کفاشیان‪،‬‬ ‫ضمن بازرســی بی ســابقه‪ ،‬نامه ها و مدارک موجود در میز‬ ‫کار و کارتابل های اتاق کار علی کفاشــیان را جمع اوری و‬ ‫ضبط کردند؛ اتفاقی که پیش از این به شکل دیگری چند‬ ‫سال پیش رخ داده و حتی به بازداشت چندساعته کفاشیان‬ ‫انجامیده بود‪.‬‬ ‫در این شــرایط‪ ،‬خبری نیــز در خصوص بازداشــت‬ ‫مصطفی طباطباییان رئیس کمیته مالی فدراسیون فوتبال‬ ‫که اتفاقا برادر همسر علی کفاشیان است‪ ،‬منتشر شده که‬ ‫از سوی کفاشــیان و همکارانش به طور غیررسمی تکذیب‬ ‫و اعالم شــد که طباطباییــان با حضور در فدراســیون‪ ،‬به‬ ‫پیگیری امور مالی مشغول شده است‪.‬‬ ‫علی کفاشــیان که همــواره اعتقاد داشــته یکی از‬ ‫موفق ترین روسای فدراسیون فوتبال بوده حاال در شرایط‬ ‫خاصی قــرار دارد‪ .‬مقایســه های ضمنی نشــان می دهد‬ ‫که او در بحــث درامدزایی اگر چه موفق عمــل کرده اما تا‬ ‫زمانی که حسابرسی های مالی در فدراسیون فوتبال پایان‬ ‫نپذیرد نمی توان برخی ابهامات در خصوص عملکرد مالی‬ ‫تشکیالت فوتبال را نادیده گرفت‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫دادکان در دوره ریاســت خود در فوتبــال مبلغی در حدود‬ ‫پنج تا شش میلیارد تومان درامدزایی کرد اما پول هایی که‬ ‫قرار بود از طرف فیفا به تیم ملی فوتبال ایران برسد با کمی‬ ‫تاخیر به دســت اعضای کمیته انتقالی رســید‪ .‬درست در‬ ‫برهه ای که دادکان دیگر رئیس فدراســیون فوتبال نبود‪.‬‬ ‫کمیته انتقالی نیــز ان پول را هزینه کــرد‪ .‬در واقع کمیته‬ ‫انتقالی هرگز در مسیر درامدزایی قرار نگرفت و شیوه اش‬ ‫این گونه بود کــه برای هر یــک از بازی هــای تیم ملی از‬ ‫اسپانسرها پول می گرفت‪ .‬گاهی ‪ 50‬میلیون و گاهی هم‬ ‫بیش از این مبلغ به فدراســیون فوتبال می رسید‪ .‬در دوره‬ ‫ریاست کفاشــیان اما ســازمان لیگ با عدد شش میلیارد‬ ‫تومان کارش را شروع کرد‪ .‬در سه سال نخست قرارداد ‪30‬‬ ‫میلیارد تومانی با صدا و ســیما برای حق پخش تلویزیونی‬ ‫بسته شد و در سه ســال دوم این مبلغ به ‪ 48‬میلیارد تومان‬ ‫برای تبلیغات محیطی و ‪ 42‬میلیارد و ‪ 500‬میلیون تومان‬ ‫برای حق پخش تلویزیونی افزایش پیدا کرد‪ .‬در چهار سال‬ ‫نخست ریاست کفاشــیان بر فوتبال اما تیم ملی اسپانسر‬ ‫داشــت اما انها بازی به بــازی پول می دادنــد‪ .‬گاهی نیز‬ ‫بدقولی ها باعث می شد نزاع هایی میان فدراسیون فوتبال‬ ‫و اسپانسرهای تیم ملی ایجاد شود‪ .‬فدراسیون کفاشیان‬ ‫در چهار سال نخست کارش از دولت هم پول می گرفت‪.‬‬ ‫‪ 14‬میلیارد تومان از دولت پول گرفت و این مبلغ ارتباطی‬ ‫به کمک هــای ســازمان تربیت بدنــی نداشــت و جدا از‬ ‫کمک های مالی ســازمان بود‪ .‬طبق قوانیــن بین الملی‬ ‫فوتبال‪ ،‬عواید به دست امده از محل برگزاری جام جهانی‬ ‫تنها به کشــور میزبان تعلــق نمی گیرد‪ ،‬بلکه نهــاد فیفا و‬ ‫فدراسیون های فوتبال تیم های حاضر در جام جهانی هم‬ ‫از ان بهره می برند‪.‬‬ ‫تیم ملی ایران به دلیل حضور در مسابقات جام جهانی‬ ‫برزیل در سال ‪ 2014‬مبلغ هشت میلیون دالر از فیفا دریافت‬ ‫کرد‪ ،‬اما این پول‪ ،‬تنها دریافتی فدراسیون فوتبال کشورمان‬ ‫از جانب فیفا نبود چرا که این نهاد اعالم کرده بود به هریک‬ ‫از تیم هــای حاضــر در جام جهانی مبلــغ ‪1/5‬میلیون دالر‬ ‫نیز کمک هزینه اماده ســازی اعطا خواهد کــرد‪ .‬بنابراین‬ ‫مبلغی در حــدود ‪ 10‬میلیون دالر نصیب فدراســیون علی‬ ‫کفاشیان شد‪.‬‬ ‫چندی پیش معاون وزیر ورزش درباره حسابرسی های‬ ‫فدراســیون فوتبــال بــه ادرس هایی اشــاره کــرد؛ مناف‬ ‫هاشمی درباره حسابرسی های فدراســیون فوتبال گفت‪:‬‬ ‫«حسابرسی های سال ‪ 91‬و ‪ 92‬این فدراسیون در دستورکار‬ ‫قرار دارد‪ .‬دربــاره عملکرد فدراســیون فوتبــال درامد ‪40‬‬ ‫میلیاردی پیش بینی شده بود و در سال ‪ 92‬این ‪ 40‬میلیارد‬ ‫پیش بینی شده بود و در حسابرسی ها نیز به این موارد توجه‬ ‫شده است‪ .‬درباره حسابرسی سال‪ 93‬هنوز زمانش مشخص‬ ‫نشده اســت‪ ،‬اما در تفاهمنامه ای که با فدراسیون فوتبال‬ ‫داشــتیم پیش بینی ما حدود ‪ 72‬میلیارد درامد فدراســیون‬ ‫از منابع مختلف بوده اســت‪ .‬حسابرســی ها انجام نشده و‬ ‫امار دقیقی در این زمینــه نداریم‪ ،‬اما طبــق اخرین امار تا‬ ‫تاریخ پانزدهم اذر ماه فدراسیون فوتبال حدودا ‪ 56‬میلیارد‬ ‫تومان وصولی از منابع مختلف داشته است که فیفا‪AFC ،‬‬ ‫و منابع دیگر به فدراسیون پول هایی داده اند که حدود ‪56‬‬ ‫میلیارد می شود‪ .‬فدراســیون تعهد داده بود که ‪ 72‬میلیارد‬ ‫درامد داشته باشــد و ما نیز توافق کرده بودیم که تا سقف‬ ‫هشــت میلیارد به فدراســیون کمک کنیم که تعهدمان را‬ ‫انجام دادیم‪ ،‬حاال اگر نیاز باشد و شخص مقام عالی وزارت‬ ‫تشخیص دهد خارج از تعهد‪ ،‬کمک به فدراسیون فوتبال‬ ‫انجام می گیرد‪ .‬معاون توســعه منابع و پشــتیبانی وزارت‬ ‫ورزش و جوانان در پاسخ به این ســوال که این ‪ 56‬میلیارد‬ ‫دقیقا از چه منابعی تامین شده و در کجاها هزینه شده است؟‬ ‫گفت‪« :‬به این دلیل که حسابرســی صورت نگرفته‪ ،‬مجاز‬ ‫نیســتم که ریز موارد را بازگو کنم‪ ،‬اما فیفا‪ ،‬سازمان لیگ‪،‬‬ ‫‪ ،AFC‬باشــگاه ها و وزارت ورزش و جوانان به فدراســیون‬ ‫فوتبال پول داده اند که همین‪ 56‬میلیارد وصولی فدراسیون‬ ‫تا پانزدهم اذر ماه می شود‪».‬‬ ‫او در پاسخ به این ســوال که موضوع کمک وزارت‬ ‫امور خارجه به فدراسیون فوتبال چیست و این مبلغ چقدر‬ ‫بوده؟ بیان کرد‪« :‬عدد وزارت ورزش و جوانان و کمیته ملی‬ ‫المپیک روشن اســت و ارقام خوبی به فدراسیون فوتبال‬ ‫وصول شده است‪ ،‬اما موضوع وزارت امور خارجه در جدول‬ ‫من وجود ندارد و دوستان تا اینجا گزارشی نکرده اند‪».‬‬ ‫هاشمی در پاسخ به این سوال که فدراسیون فوتبال‬ ‫برخی از اردوهای خود را به دلیل مســائل مالی لغو کرده و‬ ‫ایا وزارت ورزش و جوانان قصد کمک به فدراسیون را دارد‬ ‫یا نه؟ بیان کرد‪« :‬لغو شــدن اردوها بحــث مدیریتی خود‬ ‫فدراسیون است‪ .‬وزارت ورزش و جوانان به تعهداتش عمل‬ ‫کرده اســت‪ ،‬وقتی فدراســیون فوتبال پیش بینی می کند‬ ‫‪ 70‬میلیارد درامد داشته باشد یعنی همه اردوها و مسابقات‬ ‫را پیش بینی کرده اســت‪ .‬حاال مازاد این مبلغ‪ ،‬اگر وزارت‬ ‫ورزش و جوانان ببیند فوتبال کشور و ورزش ایران به مشکل‬ ‫بر خورده اســت‪ ،‬با احساس مســئولیتی که دارد مطمئنا پا‬ ‫پیش خواهد گذاشت‪».‬‬ ‫ورزش‬ ‫هواپیمایی کم شــد و مابقی هم احتماال خرج هزینه های‬ ‫جاری فدراسیون فوتبال شد‪ .‬در دوره ریاست کفاشیان هم‬ ‫دقیقا پول به همین شکل هزینه شد‪ .‬از ‪8/5‬میلیون دالر‪،‬‬ ‫‪ 1/5‬میلیون دالر ابتدا پرداخت شــد که صرف هزینه های‬ ‫تیم های مختلف و بدهکاری های فدراسیون شد‪ .‬نزدیک‬ ‫به ‪ 1/5‬میلیــون دالر از ایــن پول هم به عنــوان طلب ها و‬ ‫دســتمزد کارلوس کی روش توســط فیفا به حساب همین‬ ‫مربی واریز شد‪ .‬مابقی پول هم که به حساب سفارت ایران‬ ‫در سوئیس واریز شد و فدراسیونی ها منتظر هستند تا پول‬ ‫به دست انها برسد‪.‬‬ ‫اما در دوره دادکان شرایط طور دیگری بود‪ .‬او روش‬ ‫خودش را داشت‪ .‬هر چند او نیز مشــکل پول نداشت‪ .‬او‬ ‫زمانی به فدراسیون فوتبال امد که صفایی کمپ تیم های‬ ‫ملــی را راه اندازی و برای فدراســیون فوتبال ســاختمان‬ ‫خریده بود‪ .‬دادکان با ایرانول قرارداد امضا کرد؛ در ســال‬ ‫نخست یک میلیارد و ‪ 600‬میلیون تومان که یک میلیارد و‬ ‫‪ 200‬میلیون این مبلغ وصول شد‪ .‬اگر چه تیم ملی در دوره‬ ‫ریاســت صفایی موفق به صعود به جام جهانی نشد اما در‬ ‫دوره دادکان این اتفــاق رخ داد‪ .‬او گاهی نیز از بازار برای‬ ‫فوتبال پول می گرفت‪ .‬گاهی هــم بازاری ها این پول را نه‬ ‫به عنوان قرض کــه به عنوان هدیه به فوتبــال می دادند‪.‬‬ ‫از جام جهانی ‪ 1998‬تقریبا ‪ 4‬میلیارد‬ ‫درامد داشتیم‬ ‫فوتبال در دوره ریاست صفایی‬ ‫فراهانی سیاسی شد‬ ‫اسفند غیرمنتظره فوتبال‬ ‫چه کسانی وارد انتخابات‬ ‫فدراسیون فوتبال می شوند؟‬ ‫‪69‬‬ ‫ورزش‬ ‫چگونه درامدزاییکردیم‬ ‫پول هایی که از دولت گرفتیم را به عنوان قرض پس دادیم‬ ‫دکتر محمد خبیری‬ ‫ورزش‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫‪2‬‬ ‫نایب رئیس سابق فدراسیون فوتبال‬ ‫زمانی که اقای صفایی به فدراسیون فوتبال امد‪ ،‬دولت‬ ‫سقفپولیکهبهفوتبالاختصاصمی دادمبلغیحدود‪200‬‬ ‫میلیون تومان بود‪ .‬در دوره اقای صفایــی یک اتفاق مهم‬ ‫رخ داد؛ منابع خرج به منابع درامد تبدیل شــد‪ .‬یعنی همان‬ ‫سالی که ایشان به فوتبال امد تیم ملی چندین بازی تدارکاتی‬ ‫برگزار کرد که این مساله بی تردید به برنامه ریزی فدراسیون‬ ‫اقای صفایی مربوط می شد‪ .‬تیم ملی در بازی های دوستانه‬ ‫شرکتمی کردوبابتانپولمی گرفت‪.‬اینخیلیمهمبود‪.‬‬ ‫چون از این راه به وضع مالی فدراسیون کمک قابل توجهی‬ ‫شد‪ .‬اینکهمی گوینددولتمنتظراشارهبودتاپولرابهحساب‬ ‫فدراسیون بریزد درست نیســت‪ .‬اتفاقا دولت کمک بسیار‬ ‫محدودیبهفدراسیونکردواین طورنبودکهپول بی حساب‬ ‫و کتابی وارد فدراسیون شود‪ .‬به خاطر دارم که بابت هر بازی‬ ‫دوستانه مبلغی در حدود ‪ 30‬تا ‪ 50‬هزار دالر نصیب تیم ملی‬ ‫می شد و ان قدر در زمینه بازی های تدارکاتی فعال بودیم که‬ ‫به عنوانفعال ترینفدراسیونفوتبالاسیادرزمینهبازی های‬ ‫دوستانهمعرفیشدیم‪.‬برایبازیدوستانهباامریکاکهتقریبا‬ ‫هماهنگی هایــش را خود من به عنوان نماینده فدراســیون‬ ‫فوتبال ایران انجــام دادم‪ ،‬مبلغی در حــدود ‪ 250‬هزار دالر‬ ‫نصیــب فوتبال ما شــد‪ .‬در همــان برهه از یــک تلویزیون‬ ‫ارژانتینی به خاطر پخش ان بازی ‪ 80‬هزار دالر پول دریافت‬ ‫کردیم‪ .‬البته امریکا هم ‪ 80‬هــزار دالر از این تلویزیون پول‬ ‫گرفت‪.‬همینطورکمک هایمالیکنفدراسیونفوتبالاسیا‬ ‫در دور بازی های مقدماتی جام جهانی از ان فوتبال ما می شد‬ ‫و برای هزینه ان برنامه ریزی های دقیقی صورت می گرفت‪.‬‬ ‫مبلغــی در حــدود ‪ 400‬هــزار دالر بابت پروژه گل به دســت‬ ‫اوردیم‪ .‬اینها اقدامات بی ســابقه فدراسیون فوتبال در دوره‬ ‫ریاست اقای صفایی بود‪ .‬ما در سطح کنفدر اسیون فوتبال‬ ‫اسیا صاحب نفوذ شده بودی م و اولین کشوری بودیم که‪400‬‬ ‫هزار دالر پروژه گل را دریافت کرد‪ .‬در بحث اموزش هم فعال‬ ‫بودیموساالنهفیفامبلغیبین‪ 150‬تا‪ 200‬هزاردالررابه خاطر‬ ‫این موضوع به مــا اختصاص مــی داد‪ .‬در ان مقطع‪ ،‬لیگ‬ ‫به طور حرفه ای راه اندازی شد‪ .‬همه فدراسیون ها از سازمان‬ ‫تربیت بدنی پول می گرفتند‪ .‬هر فدراسیون ‪ 27‬میلیون پول‬ ‫می گرفت اما ما خودمان را جدا کردیم‪ .‬فدراسیون فوتبال در‬ ‫سال نخست ‪ 100‬میلیون درامدزایی کرد و در سال دوم این‬ ‫عدد سه برابر شد و فدراسیون درامدزایی‪ 300‬میلیون تومانی‬ ‫داشت و البته در سال ســوم این عدد باز هم رشد داشت و به‬ ‫‪ 600‬یا‪ 700‬میلیون تومان افزایش پیدا کرد‪ .‬اگر این عددها‬ ‫یعنی کمک های داخلی و خارجی را با هم جمع کنید‪ ،‬متوجه‬ ‫می شــوید که مبلغی در حدود ‪ 3‬میلیارد تومــان فقط ذخیره‬ ‫داشتیم‪ .‬این سه میلیارد که در دوره ریاست اقای صفایی در‬ ‫فدراسیون به دســت امد‪ ،‬پول دولت نبود‪ .‬پول برنامه ریزی‬ ‫درســت بود‪ .‬پولی بود که از محل انجام بازی های دوستانه‬ ‫و پرداختن به پروژه های حرفه ای فوتبال اسیا نصیب فوتبال‬ ‫ایران شد‪.‬همچنین باید در مورد مساله حقپخش تلویزیونی‬ ‫این نکته را بگویم که به یــاد دارم مهندس صفایی فراهانی‬ ‫که در همان دوران به عنوان نماینده در مجلس ششم انجام‬ ‫وظیفه می کرد‪ ،‬الیحه ای را به تصویب نمایندگان رســاند‪.‬‬ ‫الیحهتصویبشدهزمینهحقوقیمسالهحقپخشتلویزیونی‬ ‫را به عنوان قانون برای فدراســیون فو تبا ل و باشــگاه ها به‬ ‫روشــنی فراهم می کرد‪ ،‬گرچه روند این قانون در مجلس با‬ ‫مشکالتی همراه بود‪ ،‬اما رئیس فدراسیون با پیگیری های‬ ‫خاص خود توانست ان را به تصویب برساند‪ .‬قانون تصویب‬ ‫شدهدرمجلسشورایاسالمیبرایتاییدبهشورای نگهبان‬ ‫ارسال شد که متاسفانه مورد تایید قرار نگرفت و دوباره الیحه‬ ‫به مجلس عودت داده شد‪ .‬مجلس نیز الیحه را برای تایید به‬ ‫مجمع تشخیص مصلحت نظام فرستاد و به راحتی موضوع‬ ‫حق پخش تلویزیونی را برای باشگاه ها به عنوان یک قانون‬ ‫استدالل کرد و تمام زمینه ها برای تایید نهایی در جلسه اماده‬ ‫شد‪ .‬نمایندگان باشگاه های استقالل و پر سپولیس در جلسه‬ ‫حضور پیدا کردنــد‪ ،‬ولی با کمال تعجــب دو نماینده حاضر‬ ‫در جلسه از حق مســلم خود عقب نشینی کردند‪ .‬البته گفته‬ ‫می شدکهانهابارئیسوقتصداوسیماازقبلبهتوافق هایی‬ ‫رســیده بودند‪ ،‬بنا بر این با وجود فراهم بــودن تمام زمینه ها‬ ‫برای تصویب قانونی که می توانســت مشکالت اقتصادی‬ ‫تمام باشگاه ها را تا میزان بســیار قابل توجهی حل کند‪ ،‬از‬ ‫طرفمدیرانعاملمنتفیشدوتمامزحمت هایفدراسیون‬ ‫فو تبا لونمایندگانمجلسشورایاسالمیدراینخصوص‬ ‫ بی نتیج ه ماند‪ .‬تصویب این قانون می توانست باشگاه ها را‬ ‫به صورت یک بنگاه اقتصادی سودده مطرح کند تا به جای‬ ‫گدایی از کیسه دولت برای حل وفصل مشکالت اقتصادی‬ ‫و وابســتگی تمام قد به ســازمان و وزارت ورزش و جوانان‪،‬‬ ‫اختیاردار وضعیت سازمان و اقتصادی خودشان باشند‪.‬‬ ‫فدراسیون فوتبال در ان مقطع کالس های اموزشی را‬ ‫برگزار کرد که از سوی کنفدراسیون فوتبال اسیا اعتبار گذاری‬ ‫شده بود و چون این اتفاق رخ داده بود ما دیگر این کالس ها‬ ‫را رایگان برگزار نمی کردیم بلکــه از مربیان که در ان مقطع‬ ‫رفته رفتهشرایطبهتریهمپیداکردهبودند‪،‬پولمی گرفتیم‪.‬‬ ‫بنابرایــن باید عــرض کنم کــه برنامه ریزی مالی نســبت به‬ ‫گذشته بهتر شده بود ‪ ،‬طوری شده بود که تیم ملی در شرایط‬ ‫بســیار خوبی ســفر می کرد‪ .‬من در دوره های قبل از حضور‬ ‫اقای صفایی دو‪ ،‬ســه بار دبیر فدراســیون فوتبــال بودم و‬ ‫هرگز شــرایط را ان قدر هموار ندیده بودم‪ .‬بهترین هتل ها‪،‬‬ ‫بهترین اردوهــا و بهترین درامدها نصیب فوتبال شــده بود‬ ‫و این واقعیت داشــت‪ .‬همین طور در مورد رایت تلویزیونی‬ ‫باید بگویــم در دوره های قبــل هم خیلی تالش شــده بود‬ ‫که این مهم حاصل شــود اما تالش ها بی ســرانجام مانده‬ ‫بود‪ .‬من بــا اقای صفایــی این موضــوع را مطــرح کردم و‬ ‫ایشــان هم به شــدت پیگیر این موضوع بودنــد‪ .‬طبق بند‬ ‫‪ 49‬اساسنامه فیفا رایت تلویزیونی برای بازی های تیم ملی‬ ‫متعلق به فدراسیون فوتبال بود‪ .‬اقای صفایی این اساسنامه‬ ‫را نزد اقای خاتمی برد و رئیس جمهور وقت هم حمایت های‬ ‫الزم را داشــت‪ .‬تاکید می کنم انچــه که بر فوتبــال حاکم‬ ‫بــود‪ ،‬مدیریت مالی مناســب‪ ،‬دقیــق و برنامه ریزی شــده‬ ‫بــود‪ .‬درامدهایی که فدراســیون داشــت کامال شــفاف و‬ ‫به روز بود‪ .‬ما در دوره های دیگر بیشتر مدیریت هزینه دیدیم‬ ‫تا مدیریت درامد‪ .‬به عنوان مثال در دوره انتقالی که خود من‬ ‫عضو هیات رئیسه بودم‪ ،‬فدراسیون قبلی مبلغی در حدود دو‬ ‫یا ‪ 3‬میلیارد بدهی به جا گذاشــته بود‪ .‬اقای صفایی در مورد‬ ‫مسائلمالیبه شدتحساسبود‪.‬اعضایفدراسیونفوتبال‬ ‫همگی رعایت می کردند و دقت داشــتند کــه مبادا خطایی‬ ‫صورت بگیرد که بعدها نتوانیم از خودمان دفاع کنیم‪ .‬خود‬ ‫من ســفرهای زیادی رفتم‪ .‬تقریبا ‪ 40‬هزار دالر به من داده‬ ‫بودند تا خرج سفرهایم شود‪ .‬من بسیاری از سند سفرهایم را‬ ‫در اختیار دارم‪ .‬به عنوان مثال اگر پولی اضافه یا کم می امد‬ ‫ان را ثبت می کردیم و سند ان را نگه می داشتیم‪ .‬حتی دو‪،‬‬ ‫سه بار هم با ماموران بازرسی مالقات داشتم و این سندها را‬ ‫بهانهانشاندادم‪.‬همهتاکیدمندرموردمدیریتمالیاقای‬ ‫صفایی است‪ .‬چون این مدیریت مالی وجود داشت‪ ،‬تغییر‬ ‫و تحوالت فوتبال چشمگیر شد‪ .‬شفاف سازی از فدراسیون‬ ‫اقای صفایی شروع شــد‪ .‬به خصوص در مورد مسائل مالی‬ ‫حساب ها همگی شفاف و قابل ارائه بود‪ .‬اما در پایان مایلم‬ ‫راجعبهایننکتهصحبتکنمکهمناوایلدورهریاستاقای‬ ‫صفایی در فدراسیون فوتبال سمتی در فدراسیون نداشتم‪.‬‬ ‫حتی مالقات های من بــا اقای صفایی در دفتر ایشــان در‬ ‫شرکت مپنا انجام می شد اما تا جایی که من خبر دارم همان‬ ‫اوایل کار از دولت پولی را قرض گرفتند که به مرور ان را پس‬ ‫دادند‪ .‬در واقع مبالغی که بعدا فدراســیون فوتبال در چرخه‬ ‫درامدزایــی به دســت اورد‪ ،‬طوری بود که پول قرض شــده‬ ‫در ابتدای کار اقای صفایی حکم پول خرد را داشــت‪ .‬اقای‬ ‫صفایی زمینه هایی را از لحاظ اقتصــادی باب کرد که حتی‬ ‫وقتی خودشــان در فوتبال نبودند نیز ایــن زمینه های مالی‬ ‫ادامه پیدا کرد و در واقــع روش جدیدی در بحث درامدزایی‬ ‫در فوتبال ایران ایجاد شــد‪ .‬االن شما تبلیغات دور زمین در‬ ‫بازی های لیگ برتر را که می بینید قراردادش چیزی در حدود‬ ‫‪ 20‬میلیارد تومان شده است‪ ،‬در صورتی که ما با‪ 100‬میلیون‬ ‫تومان شروع کردیم‪ .‬شــروع این کار اصال ساده نبود‪ .‬همه‬ ‫فدراسیون ها در ان زمان از شــرکت همبستگی ‪ 27‬میلیون‬ ‫تومان پول می گرفتند اما من به عنوان نماینده فدراسیون به‬ ‫اینشرکتگفتمکهماازشمایکمیلیاردتومانمی خواهیم ‪،‬‬ ‫انها تعجب کردند‪ .‬گفتند چنین چیــزی اصال امکان ندارد‪.‬‬ ‫گفتم بنابراین ما با شما کاری نداریم‪ .‬در چنین شرایطی انها‬ ‫پول فوتبال را چند برابر کردند و در سال اول ‪ 100‬میلیون به‬ ‫فوتبال پول دادند‪ .‬یعنی در مقطعی که سازمان تربیت بدنی با‬ ‫‪ 200‬میلیون تومان ورزش را اداره می کرد فدراسیون اقای‬ ‫صفایی طوری برنامه ریزی کرده بود که باالی ‪ 300‬میلیون‬ ‫درامدزایی داشت همچنین بخش های مهمی فعال شد ه و‬ ‫از جام جهانی ‪ 1998‬تقریبا ‪ 4‬میلیارد درامد داشتیم‬ ‫ورزش‬ ‫فوتبال در دوره ریاست صفایی فراهانی سیاسی شد‬ ‫داریوش مصطفوی‬ ‫‪3‬‬ ‫رئیس اسبق فدراسیون فوتبال‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫و مقابل چشم ما پرچم عربستان را به ا هتزاز دراوردند و ما‬ ‫چاره ای جز بغض کردن نداشتیم‪ .‬باخته بودیم‪ .‬همه چیز‬ ‫را باخته بودیم‪ .‬یعنی از سال ‪ 96‬که من کنار گذاشته شدم تا‬ ‫سال ‪ 2002‬این پول های هنگفت به فوتبال تزریق می شد‬ ‫اما چه فایده؟ در ان مقطع بود که فوتبال سیاسی شد‪ .‬در‬ ‫بحرین پرچم عربســتان باال رفت‪ .‬یعنی چه؟ اما قبل تر از‬ ‫ان دوره ای که ما حضور داشــتیم و کار می کردیم اوضاع‬ ‫چطور بود؟ بروید بپرسید‪ .‬با همه مشکالت سعی می کردیم‬ ‫به بازیکنان تیم ملی پاداش های الزم را اختصاص بدهیم‬ ‫و روحیه شان را باال ببریم‪ .‬سازمان تربیت بدنی وقت‪ ،‬پول‬ ‫کمی را به ما اختصاص داد که خرج ســفرمان به استرالیا‬ ‫دربیاید و بعدها هم به بازیکنان نفــری ‪ 3‬هزار دالر داد‪ .‬به‬ ‫خاطر این مبالغ در سه دادگاه هم ما را مورد بازخواست قرار‬ ‫دادند‪ .‬ما واقعا پول نداشــتیم‪ .‬اگر معاون وقت ســازمان‬ ‫ورزش‬ ‫پنجم ابان ‪ 73‬دوره ریاست من در فدراسیون فوتبال‬ ‫شروع شد و تا اواخر ســال ‪ 76‬این مســئولیت را بر عهده‬ ‫داشتم‪ .‬اگر خاطرتان باشد ‪ 8‬اذر با اســترالیا بازی کردیم‬ ‫که به ان شکل رویایی به جام جهانی صعود کردیم‪ .‬ان روز‬ ‫روز فوتبال ملی بود‪ .‬با وجود همه سختی هایی که در چهار‬ ‫ســال اخر دوره ریاستم در فدراســیون داشتم‪ ،‬خوشحال‬ ‫بودم که مــن‪ ،‬کادر فنــی و بازیکنان مــزد زحمات مان را‬ ‫گرفتیم و تیم ملی به جــام جهانی صعود کــرد‪ .‬بعد از ‪20‬‬ ‫ســال این اتفاق رخ داد‪ .‬یعنی در دوره ریاســت اتابای در‬ ‫فدراسیون فوتبال یک بار به جام جهانی رفته بودیم و البته‬ ‫بعد از انقالب برای اولین بار تیم ملی در دوره ریاست بنده‬ ‫به جام جهانی صعود کرد‪ .‬این در حالی بود‬ ‫که در جام ملت های اســیا هــم نتایج بدی‬ ‫نداشــتیم و در مقطعی جام اخالق اسیا را‬ ‫هم از ان خود کردیم‪ .‬بهترین فدراســیون‬ ‫ملی شــدیم و دیگر افتخاراتی که در مورد‬ ‫ان نیازی به توضیح اضافی نیســت‪ .‬اما در‬ ‫مورد درامدها باید بگویــم؛ همه بودجه ما‬ ‫از محــل درامدهای ســازمان تربیت بدنی‬ ‫تامین می شد‪ .‬ســازمان تربیت بدنی به ما‬ ‫پول مــی داد که بایــد بگویم رقمــی که به‬ ‫فدراسیون فوتبال اختصاص داشت در نوع‬ ‫خود جالب توجه بــود؛ ‪ 45‬میلیون تومان‪.‬‬ ‫تنها در یــک مقطع زمانی بســیار کوتاه که‬ ‫هیات رئیسه ما معرفی شــد‪ ،‬اوضاع برای‬ ‫ما کمی تغییر کرد‪ .‬هیات رئیسه فدراسیون‬ ‫مــا را ایــن نفــرات تشــکیل می دادنــد؛‬ ‫صفایــی فراهانــی‪ ،‬مقتدایی‪ ،‬شــهنازی‪،‬‬ ‫قشــقاوی و دکتر رفیع‪ .‬در ایــن مقطع قرار‬ ‫شد صفایی فراهانی از شــرکت زیمنس که‬ ‫به نوعی کارگــزار وزارت نیــرو بود‪ ،‬کمک‬ ‫مالی بگیــرد‪ .‬صفایی در ان مقطع مشــاور‬ ‫وزارت نیرو بود‪ .‬قرار بود ‪ 120‬هزار دالر از ان‬ ‫شرکت بگیریم که پول اتوفیستر را بدهیم‪.‬‬ ‫اتو فیســتر مربی تیم ملی ما بــود و باید به‬ ‫تعهدات مان عمــل می کردیــم‪ .‬صفایی‬ ‫فراهانی ایــن کار را نکرد‪ .‬ایــن پول هم به‬ ‫فوتبال تزریق نشــد تا مــا تصمیم دیگری‬ ‫بگیریم ‪ .‬به اتوفیستر ‪ 15‬هزار دالر پول دادیم و او را راهی‬ ‫المان کردیم‪ .‬مــا هیچ گونه درامدهای جانبی نداشــتیم ‬ ‫و تنها به همــان ‪ 45‬میلیون تومان دل خــوش بودیم که‬ ‫رقم بســیار ناچیزی بود‪ .‬درامدی در کار نبود‪ .‬تا زمانی که‬ ‫تیم ملی به جام جهانی صعود نکرده بود اساسا نمی شد که‬ ‫درامدی داشته باشیم‪ .‬وقتی به جام جهانی صعود کردیم‬ ‫فیفا به فوتبال ما ‪ 3‬یا ‪ 4‬میلیارد تومان پول داد‪ .‬اگر این رقم‬ ‫را با رقمی که دولت به ما می داد مقایسه کنید ‪ ،‬ناامید کننده‬ ‫است‪ .‬این پول از فیفا گرفته شــد اما به دست من نرسید‪.‬‬ ‫بــه دســت صفایی فراهانــی و همراهانش رســید که من‬ ‫نمی دانم چطور و در چه جاهایی هزینه شد و بهتر است خود‬ ‫صفایی درباره اش صحبت کند‪ .‬از این مســاله که بگذریم‬ ‫می خواهم به شــما عرض کنم که ما با ‪ 45‬میلیون تومان‬ ‫یک فدراســیون قابل قبول و یک فوتبال چشم نواز برای‬ ‫مردم مهیا کردیم‪ .‬تیم ملی هم موفق شــد به جام جهانی‬ ‫برود‪ .‬با حداقل امکانات هم دســت به چنین کاری زدیم‪.‬‬ ‫می دانید کارکنان ما در فدراســیون فوتبال چند نفر بودند؟‬ ‫‪ 20‬تا ‪ 22‬نفر‪ .‬فدراســیون فوتبال یک مملکــت باید این‬ ‫تعداد نیروی انسانی در اختیار داشته باشد؟ ماهی ‪ 80‬هزار‬ ‫تومان به کارکنان مان حقــوق می دادیم‪ .‬حقوق هایی که‬ ‫به محض کنار رفتن من ناگهان به حقوق های ‪ 800‬هزار‬ ‫تومانی تبدیل شــد‪ .‬همه این اتفاقــات اواخر ‪ 76‬رخ داد‪.‬‬ ‫یکی از وزرای کابینه خاتمی به من گفت که به محض رفتن‬ ‫شما خاتمی به وزارتخانه هایش که فکر می کنم بالغ بر ‪30‬‬ ‫وزارت بودند‪ ،‬دســتور داد هر کدام ماهانه به فدراســیون‬ ‫فوتبــال ‪ 300‬میلیون تومان پــول بدهند‪ .‬یعنی ان بودجه‬ ‫خنده دار دوره ریاست من ناگهان به ‪ 10‬میلیارد ارتقاء پیدا‬ ‫کرد‪ .‬اما خروجی ان پول هنگفت چه بود؟ ما ســال ‪2002‬‬ ‫به جام جهانی نرفتیم‪ .‬مقابل بحرین ان افتضاح به بار امد‬ ‫تربیت بدنی جناب اقــای فائقی نبود‪ ،‬واقعــا صفر بودیم‪.‬‬ ‫در ان مقطع خیلی با ما و تیم ملی همراه شــد ‪ ،‬به تیم ملی‬ ‫کمک کرد و اجازه نداد اتفاقات تلخی بیفتد‪ .‬حداقل اینکه‬ ‫من و فائقی حــرف یکدیگر را می فهمیدیــم‪ .‬در دوره بعد‬ ‫از من اختیــارات زیاد و البته رقم هــای هنگفتی در اختیار‬ ‫صفایی فراهانی قرار گرفت‪ .‬همه چیز تحت ســیطره یک‬ ‫حزب سیاسی بود و این به نفع فوتبال نبود‪ .‬می خواستند از‬ ‫فوتبال برای خودشان رای بسازند‪ .‬به نظرم واقعیت همین‬ ‫اســت؛ به دنبال سیاســی کاری بودند‪ .‬راهی که در پیش‬ ‫گرفتند خیلی به فوتبال ضربه زد‪ .‬اما قبل از من چه کســی‬ ‫رئیس بود؟ عابدینی؛ فردی که از استانداری به فدراسیون‬ ‫امده بود‪ .‬فرد بانفوذی بود و می توانســت درامدزایی کند‪.‬‬ ‫کارش را بلــد بود‪ .‬شــاید عابدینی هم می توانســت برای‬ ‫فوتبال ما منشــا خدمات فراوانی باشــد‪ .‬همــه امیدهای‬ ‫من در دوره ریاســتم این بــود که الاقل با یک اسپانســر‬ ‫بتوانم قــرارد اد امضا کنم امــا این اتفاق‬ ‫رخ نمــی داد‪ .‬می دانید چــرا؟ چون اوال‬ ‫حمایت دولت را نداشــتم و در ثانی هیچ‬ ‫اسپانســری دوست نداشــت از تیمی که‬ ‫در رنکینگ فیفا شرایط بسیار بدی دارد ‪،‬‬ ‫حمایت کند‪ .‬اما این اتفاق در دوره ریاست‬ ‫صفایی طور دیگری رقــم خورد‪ .‬افرادی‬ ‫که در هیات رئیســه فدراســیون صفایی‬ ‫بودند ادم هــای بانفــوذی بودند‪ .‬اصفی‬ ‫بود ‪ ،‬شریعتمداری بود‪ .‬برای فدراسیون‬ ‫اسپانسر و پول اوردند‪ .‬بنابراین می خواهم‬ ‫بگویم فدراسیون فوتبال در دوره ریاست‬ ‫بنده بــا حداقــل امکانــات و بودجه ‪45‬‬ ‫میلیــون تومانــی یکــی از موفق تریــن‬ ‫فدراســیون های تاریــخ فوتبــال ایران‬ ‫محسوب می شــود‪ .‬چون من تیم ملی را‬ ‫وقتی صد و هفتاد و دوم دنیا بود‪ ،‬تحویل‬ ‫گرفتم اما تیم بیســتم دنیــا ان را تحویل‬ ‫دادم‪ .‬وقتی به جام جهانی صعود کردیم‬ ‫شرکت کوکاکوال می خواست دو میلیون‬ ‫دالر به ما بدهد‪ .‬فقط بــه خاطر اینکه در‬ ‫تمرینات‪ ،‬تاکید می کنم فقط در تمرینات‬ ‫تیم ملی برند کوکاکوال را تبلیغ کنیم‪ .‬من‬ ‫با تهران تماس گرفتم‪ .‬موافقت نکردند‬ ‫و دالیلی را هــم ارائه کردند کــه به نظرم‬ ‫منطقی نبود‪ .‬در مورد فدراسیون کفاشیان‬ ‫هم باید بگویم فقــط تعداد کارکنانش ‪10‬‬ ‫برابر تعدادی اســت که در دوره من در فدراسیون زحمت‬ ‫می کشــیدند و مشــغول کار بودند‪ .‬بودجه اش هم همین‬ ‫طور‪ .‬اما متاســفانه او به همــه چیز می خنــدد و به نوعی‬ ‫فوتبال را ریشــخند می کند و ما باید در اجتماع پاسخگوی‬ ‫رفتارهایش باشــیم‪ .‬به طور کلی در مورد بحث درامدهای‬ ‫فدراسیون فوتبال در دوره هایی که راجع به ان حرف زدم‪،‬‬ ‫باید در مورد دوره ریاســت صفایی تاکید ویژه ای داشــته‬ ‫باشم‪ ،‬چون با یک اشاره می توانســت حمایت دولت را از‬ ‫ان خود کند‪ .‬بودجه اش نامحدود بود اما به نظرم ثمره ان‬ ‫همه پول چیزی جز سیاسی شدن فوتبال ما نبود‪ .‬تیم ملی‬ ‫در دوره من به جام جهانی رفت اما من را بیرون کردند چون‬ ‫با انها از لحاظ سیاسی همسو نبودم اما دادکان وقتی تیم‬ ‫را به جام جهانی می برد به او نشــان لیاقت می دهند‪ .‬این‬ ‫رفتارهای دوگانه به فوتبال ما اسیب زد‪.‬‬ ‫‪71‬‬ ‫گزار‬ ‫ش ویژه‬ ‫اسفندغیرمنتظرهفوتبال‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫چه کسانی وارد انتخابات فدراسیون فوتبال می شوند؟‬ ‫کمی زود است که درباره انتخابات فدراسیون فوتبال‬ ‫قاطعانه داوری کنیم‪ .‬اما در فاصله تقریبا سه ماهه تا برگزاری‬ ‫مهم ترین مجمع ورزشی کشــورمان‪ ،‬نامزدهای احتمالی‬ ‫به طور نامحسوس یارکشی خود را اغاز کرده اند‪ .‬انتخابات‬ ‫فدراســیون فوتبال در دوره های گذشــته نشــان داده که‬ ‫اعضای مجمع توان غافلگیری وزارت ورزش را هم دارند‪.‬‬ ‫اعضایی که درباره رای شان حتی در فاصله سه روز مانده به‬ ‫انتخابات نیز نمی توان گمانه زنی کرد‪ ،‬چه برسد به فاصله‬ ‫سه ماهه‪ .‬با این حال اخرین ارایش انتخاباتی نشان می دهد‬ ‫که اسفندماه غیرمنتظره ای برای فوتبال رقم خواهد خورد‪.‬‬ ‫به این نام ها دقت کنید؛ علی کفاشــیان‪ ،‬محمد دادکان‪،‬‬ ‫علیرضا اســدی‪ ،‬عزیزالله محمدی‪ ،‬محمود اســامیان‪،‬‬ ‫نصرالله ســجادی‪ ،‬عزیزی خادم و عابدینــی‪ .‬همین ارنج‬ ‫کفایت می کند تا انتخابات اسفندماه را یکی از پیچیده ترین‬ ‫انتخابات تاریخ فوتبال ایران بدانیم اما چه کسی است که‬ ‫نداند برخی از این گزینه ها بیش از انکه نامزد انتخابات شوند‬ ‫شاید به نفع دیگری کنار بروند یا اساسا نتوانند شرایط حضور‬ ‫در انتخابات را به دســت اورند‪ .‬در این بیــن موضع گیری‬ ‫احتمالــی وزارت ورزش نیز بــه پیچیده تر شــدن تکلیف‬ ‫انتخابات فوتبــال دامن خواهد زد‪ .‬اگر چــه وزارت ورزش‬ ‫همواره مدعی بوده که به طور مستقیم در انتخابات اعمال‬ ‫نفوذ نخواهد کرد‪ ،‬با این حال برخی معتقدند وزارت ورزش‬ ‫به سمت گزینه ای خواهد رفت که اوال تاب ع تصمیمات وزیر‬ ‫باشد و مهم تر انکه در کنار زدن کی روش از تیم ملی از هیچ‬ ‫تالشی دریغ نکند‪.‬‬ ‫اما کدام یک از این نفرات رســما عنوان کرده اند که‬ ‫وارد انتخابات خواهند شــد؟ علی کفاشــیان نفر اول بود‪.‬‬ ‫او چندی پیــش در مصاحبه با خبرگزاری هــا تاکید کرد که‬ ‫با قدرت وارد انتخابات اســفندماه خواهد شد‪ .‬حرف های‬ ‫کفاشیان اما به نوعی رجزخوانی برای رقبایش بود‪« :‬من با‬ ‫قدرت در انتخابات شرکت می کنم و اگر اعضای مجمع به‬ ‫من رای اعتماد بدهند همچنــان در خدمت فوتبال خواهم‬ ‫بود‪ .‬این روزها نام های مختلفی مطرح می شــود‪ .‬بعضی‬ ‫دوستان هم خودشان اعالم امادگی کرده اند که وارد صحنه‬ ‫رقابت می شوند‪ .‬باید بگویم من هنوز رقیبی ندارم‪ .‬البته باید‬ ‫ثبت نام از نامزدها اغاز شود و ان وقت ببینم چه کسانی وارد‬ ‫صحنه انتخابات می شوند‪ .‬زمانش که برسد درباره رقیبانم‬ ‫اظهارنظر می کنم‪ ».‬اما رقیبانی که علی کفاشیان از انها نام‬ ‫نمی برد چه کسانی هستند؟ یکی از انها محمود اسالمیان‬ ‫اســت‪ .‬مدیر کم حرف اصفهانی که رابطه صمیمانه ای با‬ ‫اسحاق جهانگیری‪ ،‬معاون اول رئیس جمهور دارد‪ .‬اصال‬ ‫به توصیه همین دوســت قدیمی اش بود که به فدراسیون‬ ‫فوتبال ملحق شد و پســت نایب رئیسی فدراسیون فوتبال‬ ‫را پذیرفت‪.‬‬ ‫کفاشیان درباره شانس باالی محمود اسالمیان برای‬ ‫ل گفت‪« :‬بنده با اسالمیان‬ ‫رئیس شدن در فدراسیون فوتبا ‬ ‫رفیقم تا رقیب‪ .‬من خودم خواست م ایشان به فدراسیون بیاید‬ ‫تا به عنوان نایب رئیس اول از کمک ها و نفوذ او برای پیشبرد‬ ‫کارها استفاده کنیم‪ .‬البته اگر ایشان نامزد ریاست شود‪ ،‬بنده‬ ‫استقبال می کنم و در نهایت این رای مجمع است که رئیس‬ ‫اینده فدراســیون را انتخاب خواهد کرد‪ .‬شخصا از حضور‬ ‫همه افراد و گرم شدن تنور انتخابات استقبال می کنم ولی‬ ‫فکر نمی کنم رقیب جدی داشــته باشــم‪ .‬با این وجود باید‬ ‫ببینیم مجمع به چه کسی رای اعتماد می دهد و چه کسی‬ ‫می تواند اکثریت ارا ی مجمع را به دست اورد‪».‬‬ ‫علی کفاشــیان چندین بار از یک کلید واژه اســتفاده‬ ‫می کند؛ مجمع‪ .‬این شــاید کلیــد موفقیت او به حســاب‬ ‫می اید‪ .‬در دوره قبلی نیز همین مجمع رقیبی چون قریب که‬ ‫به شدت مورد حمایت وزارت ورزش و دولت وقت بود را کنار‬ ‫زد‪ .‬این بار نیز تاکید بر رای مجمع احتماال حرکت رو به جلوی‬ ‫علی کفاشیان است‪ .‬انجا که یکی از رقبایش یعنی محمد‬ ‫دادکان به فوتبال حمله می کند و رشد فساد در فوتبال را ‪90‬‬ ‫درصدی می خواند اما او به پاکی فوتبال گواهی می دهد‪.‬‬ ‫دادکان برای حضور در انتخابات نظر مثبت رئیس جمهور‬ ‫را شــرط می خواند اما کفاشــیان نظر مجمع را شرط بقا یا‬ ‫برکناری می خواند؛ این تفاوت کمی نیست‪.‬‬ ‫اما یکی دیگر از نامزدهای احتمالی فدراسیون فوتبال‬ ‫محمد دادکان است‪ .‬او که پست معاونت ورزشی دانشگاه‬ ‫ازاد را بــر عهده دارد چندی پیش در نمایشــگاه مطبوعات‬ ‫از اعالم امادگی اش برای حضور در انتخابات فدراســیون‬ ‫فوتبال خبر داد؛ خبــری که خیلی زود در رســانه ها بازتاب‬ ‫پیدا کرد‪ .‬دادکان در ســال ‪ ١٣٨۵‬به دلیــل اختالفاتش با‬ ‫محمد علی ابادی بعد از چهار ســال ریاست بر فدراسیون‬ ‫فوتبال از سمت خود برکنار شــد‪ .‬اخراجی که از سوی فیفا‬ ‫دخالت دولت در امور فوتبال تلقی شد و تعلیق فوتبال ایران‬ ‫را به همراه داشت‪ .‬در ‪ ٩‬سال گذشته دادکان عنوان کرده‬ ‫تمایلی به حضور در فدراسیون ندارد و همواره در نقش منتقد‬ ‫فوتبال ایفای نقش کرده اســت‪ .‬او با ادعای اصالحات از‬ ‫امدنش خبر داد؛ اصالحاتی اساسی در شرایط امروز فوتبال‬ ‫ایران که مورد انتقاد کارشناسان و افکار عمومی است‪ .‬او‬ ‫البته عنوان کرد اگر شرایط مهیا باشد در انتخابات شرکت‬ ‫می کند‪ .‬رئیس سابق فدراسیون فوتبال تمایل شدیدی به‬ ‫کاندیداتوری در انتخابات اسفندماه دارد اما به نظر می رسد‬ ‫مانع اصلی بر سر این راه‪ ،‬رابطه تیره دادکان با وزیر ورزش‬ ‫اســت‪ .‬چه محمد دادکان بارها از وزیر ورزش انتقادهای‬ ‫تندی داشته و البته محمود گودرزی نیز واکنش های خاص‬ ‫خودش را نسبت به این انتقادها نشان داده است‪.‬‬ ‫در این میان شــواهد نشــان می دهد دادکان منتظر‬ ‫چراغ ســبز دولت اســت‪ .‬او صراحتا عنوان کــرد از طرف‬ ‫معاونان حســن روحانی به او پیغام داده شــده تا به فوتبال‬ ‫برگردد‪ ،‬بــا این حال به نظر می رســد رئیس ســابق منتظر‬ ‫نظر مثبت شخص رئیس جمهور اســت و عنوان کرده اگر‬ ‫رئیس جمهور بگوید نامــزد انتخابات می شــود‪ .‬ایا چنین‬ ‫خواســته ای محقق خواهد شــد؟ در صورت نامزد شــدن‬ ‫محمد دادکان باید به صراحت بگوید که دکتر روحانی از او‬ ‫خواسته وارد انتخابات شود یا اینکه او بدون این توصیه و‬ ‫بدون توجه به پیش شرط خودش وارد انتخابات فدراسیون‬ ‫فوتبال شده است؟‬ ‫طبق قوانین هر نامزد برای نام نویســی باید حمایت‬ ‫‪ ١٠‬عضو مجمع را داشته باشد‪ .‬در صورتی که دولت با یک‬ ‫گزینه مخالفت داشته باشد‪ ،‬جمع کردن این‪ ١٠‬امضا سخت‬ ‫می شــود‪ .‬ایا دادکان یا هر گزینه دیگری کــه تمایل دارد‬ ‫رئیس تشکیالت فوتبال ایران شود می تواند از این مرحله‬ ‫مهم به راحتی عبور کند؟ بعید به نظر می رسد‪.‬‬ ‫در روزهای گذشــته اخبار تاییدنشده ای برای حضور‬ ‫افرادی همچون محمود اسالمیان‪ ،‬مهدی تاج‪ ،‬نصرالله‬ ‫سجادی‪ ،‬حبیب کاشانی و عزیزالله محمدی در انتخابات‬ ‫فدراسیون منتشر شده است اما تنها دو نفر اعالم کرده اند‬ ‫که حتمــا وارد انتخابات خواهند شــد؛ یکی کفاشــیان و‬ ‫دیگری دادکان‪ .‬عده ای معتقدند علی کفاشیان بی عالقه‬ ‫نیست تا در رقابت با دادکان او را مغلوب کند که اگر چنین‬ ‫شــود او تا کنون چند رقیب مهم را در انتخابات فدراسیون‬ ‫فوتبال کنار زده و این برای او غرورانگیز خواهد بود‪ .‬هر چند‬ ‫عده ای هم معتقدند او با وجــود عالقه فراوانی که به نامزد‬ ‫شدن دارد نمی تواند در انتخابات اســفندماه شرکت کند‪.‬‬ ‫چرا که بازنشسته است و بایستی طبق قوانین داخلی برای‬ ‫حضور در انتخابات از دولت مجــوز بگیرد‪ .‬در همین حال‬ ‫به نظر می رسد دولت نیز نظر مثبتی درباره ادامه فعالیت او‬ ‫در فدراسیون فوتبال ندارد‪ .‬شاید به همین دلیل است که‬ ‫نهادهای نظارتی به شکلی عجیب و خبرساز دفتر کاری او‬ ‫را جست وجو می کنند‪.‬‬ ‫گفته می شود عزیزالله محمدی نیز در انتخابات اینده‬ ‫فدراســیون فوتبال قصد دارد نامزد ریاست شــود‪ .‬این در‬ ‫حالی است که خیلی ها هنوز از تصمیم محمود اسالمیان‬ ‫برای حضور یا عدم حضور در انتخابات خبر قطعی ندارند‪.‬‬ ‫در مورد علیرضا اســدی که دبیر فدراسیون فوتبال است و‬ ‫رابطه نزدیکی هم با وزیر ورزش دارد نیز گفته می شود که او‬ ‫نامزد انتخابات نیست بلکه برگزار کننده انتخاباتی است که‬ ‫وزارت ورزش به دنبال ان اســت‪ .‬باید دید در روزهای اینده‬ ‫چه گزینه هایی رســما درباره حضور یا عدم حضورشان در‬ ‫انتخابات اسفندماه فوتبال اظهارنظر می کنند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫داور جنجالی رفت‬ ‫س هفته‬ ‫عک‬ ‫محسن قهرمانی از دنیای داوری‬ ‫خداحافظی کرد‬ ‫تراکتورسازی ‪ -‬استقالل؛ این مســابقه پایانی بود بر‬ ‫دوران پرحاشــیه قضاوت محســن قهرمانی در لیگ برتر‬ ‫فوتبال ایران‪.‬‬ ‫بعــد از به صدا درامدن ســوت پایان بــازی تیم های ‬ ‫تراکتورسازی و استقالل‪ ،‬محسن قهرمانی طی مراسمی‬ ‫ کوتاه از دنیای داوری خداحافظی کرد‪.‬‬ ‫محسن قهرمانی خیلی اصرار داشت در اخرین بازی‬ ‫دوران حرفه ای خود کارت زرد و قرمز ندهد و تصمیم های‬ ‫خطرناک هم نگیرد؛ به گونه ای که در دقایق پایانی دو بار به‬ ‫راحتی از صحنه های مشکوک به پنالتی گذشت‪.‬‬ ‫محســن قهرمانی در پایــان این دیــدار در حالی که‬ ‫تی شرتی با نوشته «یا امام رضا(ع)! انان را به خدا سپردم‬ ‫و می روم» بر تن داشــت‪ ،‬به خبرنگاران گفت‪« :‬شــما در‬ ‫سال های اخیر دیده اید داوری غریبانه خداحافظی نکند؟‬ ‫من برای فوتبال این کشــور متاســفم‪ .‬طی چند روز اینده‬ ‫حرف های گفتنی زیادی خواهم داشــت و همه را خواهم‬ ‫گفت‪».‬‬ ‫او ســپس ادامه داد‪« :‬من از همــان اول فصل هم‬ ‫به دوســتانم گفتم که نهایتا تا نیم فصل داوری کنم‪ .‬اگر‬ ‫برگشتم فقط به خاطر دوستان و پسرم بود؛ شما اسمش را‬ ‫ی که در این مدت از‬ ‫بگذارید اعاده حیثیت‪ .‬از همه کســان ‬ ‫من حمایت کردند‪ ،‬متشکرم‪».‬‬ ‫محســن قهرمانی یکــی از داوران خبرســاز فوتبال‬ ‫کشــورمان بود‪ ،‬به طوری که وقتی خداحافظی کرد برخی‬ ‫رسانه ها ضمن ابراز تاسف از وداع تلخ او به گاف های دوران‬ ‫قضاوتش نیز اشاره هایی داشتند‪.‬‬ ‫ایراد اصلی به دبیرکل فدراسیون فوتبال برمی گردد‬ ‫باید قهرمانی را از خداحافظی منصرف می کردند‬ ‫ابراهیم میرزابیگی‬ ‫پیشکسوت داوری‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫ورزش‬ ‫محســن قهرمانی از دنیای داوری خداحافظی کرد‪.‬‬ ‫این یک تصمیم شــخصی بود کــه همه ما بــه ان احترام‬ ‫می گذاریم اما به نظــر من این خداحافظی می توانســت‬ ‫چهار سال دیگر اتفاق بیفتد‪ .‬در حق محسن قهرمانی ظلم‬ ‫شد و او نباید به این شــکل از داوری خداحافظی می کرد‪.‬‬ ‫چون در اتفاقی که رخ داده بود قهرمانی تقصیری نداشت‬ ‫و نباید محروم می شــد‪ ،‬ولی پشــت ان جریان مســائل و‬ ‫بحث هایی بود که به خاطر ســمبه پــر زور بعضی ها باعث‬ ‫شد که قهرمانی محروم شود‪ .‬بحث محرومیت او از داوری‬ ‫در برابر مشکالتی که برای خانواده اش درست شد چیزی‬ ‫نبود و بغض او در روز خداحافظی از داوری به خاطر همین‬ ‫سختی هایی بود که طی هشت ماه محرومیت‪ ،‬خودش و‬ ‫خانواده اش کشیده بودند‪ .‬به نظرم باید هرطوری بود وی را‬ ‫از خداحافظی منصرف می کردند‪ ،‬قهرمانی داوری بود که‬ ‫راحت می توانست چهار یا پنج سال دیگر سوت بزند‪ .‬دست‬ ‫کم می توانستیم از تجربیات او استفاده کنیم‪ ،‬ولی متاسفانه‬ ‫اقایان کوتاهی کردند و در حق ایشان اجحاف شد‪ .‬خیلی ها‬ ‫درباره حقــوق پاییــن داوران صحبت می کننــد‪ .‬به نظرم‬ ‫شــان داوران باالتر از این حرف هاســت‪ .‬بحــث داوران‬ ‫از فوتبالیســت ها جداســت‪ .‬حقوق داوران را فدراسیون‬ ‫پرداخت می کنــد که ان هم بــه خاطر مشــکالت مالی و‬ ‫شرایطی که فدراســیون دارد پول کمی به داوران می رسد‬ ‫که همان هم خیلی وقت ها با تاخیر پرداخت می شود‪ .‬این‬ ‫در حالی است که داور رکن اصلی یک مسابقه فوتبال است‬ ‫و اگر داور نباشد بازی برگزار نمی شود و به خاطر همین باید‬ ‫از نظر مالی بیشتر به داورها رسیدگی شود‪ .‬اما حتی به رغم‬ ‫اینکه داوری یکی از مهمترین مسائل بازی فوتبال است‪،‬‬ ‫ولــی می بینیم که در کشــور ما هیچ حساســیتی روی این‬ ‫قشر وجود ندارد و تقریبا هیچ ارزشی برای داوران و کمیته‬ ‫داوران قائل نیستند که این دلیل اصلی اش حمایت نکردن‬ ‫فدراسیون از داوران است‪ .‬هرکسی در فوتبال از بازیکن و‬ ‫مدیرعامل گرفته تا سرپرست ها هر طور می خواهند در مورد‬ ‫داوران صحبت می کنند و فدراسیون هم کمترین رسیدگی‬ ‫را به این موضوع می کند و همین باعث از بین رفتن احترام‬ ‫داوران شده اســت‪ .‬واقعیت این است که کمیته داوران و‬ ‫دپارتمان داوری زیر مجموعه فدراســیون فوتبال هستند‪،‬‬ ‫وقتی فدراســیون برای زیر مجموعه های خودش ارزشی‬ ‫قائل نیست‪ ،‬نمی شود از بقیه جامعه فوتبال و مردم توقعی‬ ‫داشت‪ ،‬طبیعی اســت که در این شرایط کســی به داوران‬ ‫احترام نمی گذارد‪ .‬متاسفانه قشر داوران بسیار مظلوم است‬ ‫و از هیچ نظر حمایت نمی شوند‪ .‬همان طور که هیچ کس‬ ‫از محسن قهرمانی حمایت نکرد و به راحتی اجازه دادند تا‬ ‫از داوری کنار برود‪ .‬کمیته داوران اگر از فدراسیون فوتبال‬ ‫توقع حمایت نداشــته باشد‪ ،‬پس از چه کســی باید انتظار‬ ‫حمایت و همراهی داشته باشد؟‬ ‫البته منظور من از فدراســیون تنها اقای کفاشــیان‬ ‫نیســت‪ .‬از نظر من بیشــترین ایراد در این مورد به دبیرکل‬ ‫فدراسیون وارد است‪ ،‬چرا که جامعه داوری زیر نظر دبیرکل‬ ‫اســت و اگر قرار بر حمایت باشــد‪ ،‬این دبیرکل فدراسیون‬ ‫است که باید از داوران حمایت کند؛ اتفاقی که به نظرم در‬ ‫عمل رخ نمی دهد‪.‬‬ ‫در مورد بحث محرومیت محسن قهرمانی حرف های‬ ‫زیادی مطرح است‪ .‬واقعا اگر اتهامی به محسن قهرمانی‬ ‫وارد بــود و ثابت شــده بود که تبانــی رخ داده اســت‪ ،‬چرا‬ ‫دوباره اجــازه دادند به فوتبــال برگردد؟ ولی اگــر او کاری‬ ‫نکرده بود که من چنین اعتقادی دارم‪ ،‬چرا محروم شــد تا‬ ‫این گونه با ابرویش بازی شود و مشکالت زیادی را خودش‬ ‫و خانواده اش تجربه کنند ؟ به نظر من محسن قهرمانی کار‬ ‫درستی کرد که دوباره به داوری بازگشت و خیلی چیزها را در‬ ‫این بازگشت ثابت کرد و همین بازگشت مجدد او به داوری‬ ‫یعنی اینکه او هیچ گناهی مرتکب نشده بود و محرومیتش‬ ‫ بی دلیل بود‪ .‬امیــدوارم از این به بعد در فوتبال ما شــرایط‬ ‫به گونه ای پیش بــرود که قدر ســرمایه های داوری مان را‬ ‫بیشتر بدانیم‪ .‬اگر ایرادی دارند انها را برطرف کنیم و به انها‬ ‫فرصت بدهیم که ایرادهای شان را برطرف کنند‪.‬‬ ‫‪73‬‬ ‫ترامپ در اقلیت‬ ‫دیدار‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫نگاه اسالم هراسانه مخالفان فراوانی دارد‬ ‫شهر کاله یک شــهر بندری در فرانسه است‪ ،‬شهری‬ ‫کوچک در شــمال این کشــور که جمعیت ‪ 72,589‬نفری‬ ‫ان معموال بــا ارامش و به دور از تمــام جنجال های خبری‬ ‫و رســانه ای زندگی در یک شــهر ســاحلی را پشــت ســر‬ ‫می گذاشتند‪ .‬این شهر ولی مدت هاست که نامش با یک‬ ‫اتفاق گره خورده است و هر از گاهی خبر ساز می شود‪ .‬پس‬ ‫از انکه موج پناهجویان سوری به فرانسه رسیدند‪ ،‬چندین بار‬ ‫خبر هایی در این زمینه به گوش رسید‪ .‬یک بار خبر رسید که‬ ‫اردوگاه پناهجویان موسوم به جنگل کاله (‪)Calais Jungle‬‬ ‫در شمال فرانسه که محل اسکان هزاران پناهجوی اواره ای‬ ‫اســت که قصد رفتن به انگلیس را دارند‪ ،‬ساعاتی پس از‬ ‫حمالت تروریســتی در پاریس‪ ،‬طعمه حریق شد و پس از‬ ‫ان خبرهایی رسید مبنی بر اینکه نیروهای پلیس فرانسه و‬ ‫پناهندگان خارجی برای سومین روز متوالی در منطقه کاله‬ ‫درگیر شدند‪ .‬‬ ‫در هفته گذشــته این منطقه یک بار دیگر خبرســاز‬ ‫شــد اما جنس این خبر به طور کامل تفاوت داشــت‪ .‬یک‬ ‫روز که مــردم کاله از خواب بلند شــدند‪ ،‬یــک گرافیتی از‬ ‫مشهور ترین هنرمند این عرصه را روی دیوارهای شهر خود‬ ‫دیدند‪ .‬بنکسی در هنر نقاشی دیواری مشهور تر از ان است‬ ‫که معرفی شود‪« .‬بنکســی» هنرمند نقاش خیابانی اهل‬ ‫بریستول انگلستان است و بســیاری از اثار خود را در نقاط‬ ‫مختلف جهان کشــیده و با وجود شــهرت جهانی تا کنون‬ ‫کســی به هویت واقعــی وی پی نبرده اســت‪ .‬ایــن نام در‬ ‫واقع‪ ،‬نام مستعار هنرمند گرافیتی‪ ،‬فعال و منتقد سیاسی‪،‬‬ ‫کارگردان و نقاش بریتانیایی است‪ .‬هنر خیابانی او طعنه امیز‬ ‫و هجویه هایش خرابکارانه اســت‪ .‬هنر او امیزه ای از طنز‬ ‫ســیاه و گرافیتی اســت‪ .‬اثار هنری او با محتوای سیاسی‬ ‫و اجتماعــی در خیابان هــا‪ ،‬دیواره ا و پل ها در شــهرهای‬ ‫مختلف دنیا به تصویر درامده است‪.‬‬ ‫بنکســی در واکنش به اقدامــات و تصمیمات برخی‬ ‫دولت های اروپایی‪ ،‬یک نقاشــی دیواری بــر دیوار کمپ‬ ‫جنگل در محله پناهجو نشــین کاله فرانسه کشیده است‪.‬‬ ‫وی در این اثر تصویری از «استیو جابز» مدیرعامل سابق‬ ‫و از بنیانگذاران شــرکت اپــل را روی یک دیــوار اجری در‬ ‫اردوگاه پناهجویان کاله فرانسه کشــیده است که در یک‬ ‫دست «استیو جابز» یکی از مدل های ابتدایی کامپیوتر و‬ ‫در دست دیگرش یک کیسه دیده می شود‪ .‬بنکسی در این‬ ‫اثر عمل امریکا و دیگر کشــورهای اروپایی را در ممانعت‬ ‫از ورود مهاجران محکوم کرده اســت‪ .‬این هنرمند گمنام‬ ‫در واقع خواسته بگوید که «استیو جابز» پسر یک مهاجر‬ ‫ســوری بود و با حضورش در امریکا یکی از ســوداورترین‬ ‫شرکت های دنیا را بنیان نهاد‪ .‬اشاره بنکسی با این تصویر‬ ‫به اصلیت پدر سوری استیو جابز (عبدالفتاح جندالی ) است‬ ‫که پس از جنگ دوم جهانی به امریکا مهاجرت کرده است‪.‬‬ ‫بنکسی این گرافیتی را در حمایت از پناهجویان سوری روی دیواری در فرانسه به یادگارگذاشت‬ ‫بنکســی به همراه این تصویر یک بیانیه نیز منتشــر‬ ‫کرده و در ان نوشته است‪« :‬ما بر این باوریم که مهاجران‬ ‫منابع کشــور ما را مصرف می کنند اما استیو جابز هم فرزند‬ ‫یک مهاجر ســوری بود که توانســت یکی از سوداورترین‬ ‫شرکت های جهان را تاسیس کند‪ .‬شرکت اپل ساالنه بیش‬ ‫از هفت میلیارد دالر مالیات پرداخت می کند‪ .‬تنها دلیل به‬ ‫وجود امدن اپل این بود که مردی جوان اجازه یافت به این‬ ‫کشور (امریکا) وارد شود‪ ».‬خانم ناتاشا بوچارت؛ شهردار‬ ‫منطقه کاله فرانســه با تمجید از این نقاشی دیواری گفته‬ ‫اســت «او روز جمعه از کشیده شــدن این نقاشی دیواری‬ ‫مطلع شــد ه و شــهرداری کاله قصد دارد از ایــن اثر هنری‬ ‫محافظت کند‪ ».‬او گفت‪« :‬ایــن اثری خوب و دارای پیام‬ ‫است‪».‬‬ ‫دوقطبی‬ ‫نگاه انسانی بنکسی به مساله پناهجویان در یک سوی‬ ‫دوقطبی این روزهای غرب جــای می گیرد‪ .‬یک دو قطبی‬ ‫که در طرف دیگر ان نــگاه دونالد ترامپ قرار دارد ؛ نگاهی‬ ‫نژادپرســتانه و افراطی‪ .‬این میلیاردر معروف و نامزدحزب‬ ‫جمهوریخواه برای انتخابات ریاست جمهوری سال ‪2016‬‬ ‫امریکا خواهان منع ورود مسلمانان به امریکا شد‪ .‬ترامپ‬ ‫مدعی شده که نظرسنجی ها نشان دهنده نفرت مسلمانان‬ ‫از امریکاست که می تواند موقعیت امریکا را به خطر اندازد‪.‬‬ ‫او گفته بود که مرزها باید تا زمانی که نمایندگان کشــور ما‬ ‫دریابند مشکل چیست‪ ،‬بسته بماند‪ .‬این نگاه بدون منطق‬ ‫مورد اعتــراض همه قرار گرفت و معلوم شــد کــه خریدار‬ ‫ندارد‪ .‬کاخ ســفید در واکنش به این اظهارات نژادپرستانه‬ ‫با صــدور بیانیــه ای از اظهارات ترامپ انتقاد کــرد و ان را‬ ‫خالف ارزش های جامعــه امریکا و مغایر بــا منافع امنیتی‬ ‫ان دانست‪.‬برخی از رقبای هم حزبی و انتخاباتی ترامپ از‬ ‫جمله «لیندزی گراهام» و« جب بوش» نیز اظهارات رقیب‬ ‫خود را محکوم کردند و جب بوش حتی گفت‪ «:‬ترامپ دچار‬ ‫اختالل مشاعر شده است‪».‬‬ ‫جمــات ترامــپ مخالفانــی از جنــس دیگــر هم‬ ‫دارد‪ .‬مخالفانی که همه می شناســیم‪ .‬مشــهورترین انها‬ ‫محمد علی کلی است‪ .‬بوکسوری که به اعتراض های مدنی‬ ‫و اجتماعی مشهور است‪ .‬محمدعلی کلی در پی اظهارات‬ ‫اسالم هراسانه و غیر انسانی دونال د ترامپ با صدور بیانیه ای‬ ‫اعتراض خود را نشــان داد‪ .‬او در این بیانیه از مســلمانان‬ ‫جهان خواسته است تا با کسانی که اسالم را برای پیشبرد‬ ‫اهداف شخصی خود مورد سوءاســتفاده قرار می دهند به‬ ‫مخالفت برخیزند‪ .‬او در بخشــی از بیانیه خود اورده است‪:‬‬ ‫«مسلمان واقعی می داند و باید بداند که مذهب ما مخالف‬ ‫ان است که کسی را به زور به گرویدن به دین اسالم وادار‬ ‫کند‪ .‬من مسلمان هستم و اعالم می کنم که قتل عام مردم‬ ‫ بی گناه در ســن برناردیو‪ ،‬پاریس و یا هر جایی دیگر در دنیا‬ ‫ربطی به مسلمانان ندارد؛ مســلمانان حقیقی می دانند که‬ ‫خشــونت این گروه های افراطی با اصــول اعتقادی ما در‬ ‫تضاد است‪».‬‬ ‫«مارک زاکربرگ»‪ ،‬بنیانگذار فیســبوک هم از جمله‬ ‫مخالفان این نگاه ها اســت و در دفاع از حقوق مسلمانان‬ ‫نوشــت‪« :‬مســلمانان نباید به خاطر اقداماتی که دیگران‬ ‫مرتکب شــده اند‪ ،‬مــورد ازار و اذیــت قرار گیرنــد‪ .‬جامعه‬ ‫مســلمانان نباید در پی حمالت پاریس و یا دیگر حمالت‬ ‫مرتبط با افراطی گراها در هــر کجای دنیا با تبعیض روبه رو‬ ‫شوند‪».‬‬ ‫ســوندار پیچای‪ ،‬مدیرعامــل گوگل هم نســبت به‬ ‫اظهارات دونالــد ترامپ نامــزد جمهوریخــواه انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری امریکا مبنی بر جلوگیری از ورود مسلمانان‬ ‫به امریکا واکنش نشــان داد‪ .‬او در این باره گفت‪« :‬بیایید‬ ‫اجازه ندهیم ترس ارزش های ما را از بیــن ببرد‪ .‬اظهارات‬ ‫ضد اسالمی از سوی کمپین ریاست جمهوری دونالد ترامپ‬ ‫بسیار مایوس کننده هستند‪ .‬روشنفکری‪ ،‬صبر و شکیبایی‬ ‫و پذیرش تمــام امریکایی های جدید یکــی از بزرگ ترین‬ ‫قدرت های این کشــور و بارزترین ویژگی های ان است‪» .‬‬ ‫او افزود‪« :‬این اصال اتفاقی نیست‪ .‬امریکا پس از گذشت‬ ‫سال ها کشور مهاجران بوده اســت‪ ».‬مدیراجرایی گوگل‬ ‫در هند بزرگ شده و ‪ 22‬سال قبل به امریکا مهاجرت کرده‬ ‫است‪ .‬وی در ماه اوت به عنوان مدیرعامل گوگل انتخاب‬ ‫شد‪.‬‬ ‫دامنه این اعتراضات حتی به خالق سری داستان های‬ ‫هری پاتر رسید‪.‬واکنش او زمانی رقم خورد که در شبکه های‬ ‫اجتماعی دونالد ترامپ با ولدمورت منفی ترین شــخصیت‬ ‫این سری قصه ها مقایسه می شد‪ .‬خانم جی‪.‬کی‪ .‬رولینگ‬ ‫با مقایسه «ولدمورت» یا «اسمشو نبر» با دونالد ترامپ در‬ ‫توئیتر نوشت‪« :‬ولدمورت هیچ وقت این قدر بد نبود‪».‬‬ ‫هریسون فورد‪ ،‬هنرپیشه نامی امریکایی نیز به صف‬ ‫استهزا کنندگان دونالد ترامپ پیوسته و او را متهم کرده که‬ ‫نمی تواند واقعیت و خیال را از هم تشخیص دهد‪ .‬ترامپ‬ ‫اخیرا در مصاحبه ای با روزنامه نیویورک تایمز گفته بود که از‬ ‫تماشای فیلم های قهرمانانه که در انها رئیس جمهور امریکا‬ ‫به نمایش گذاشته شده‪ ،‬لذت می برد‪ .‬او از فیلم «هواپیمای‬ ‫رئیس جمهور» با بازی هریســون فورد به عنــوان یکی از‬ ‫فیلم های محبوبش نام برده و گفته بود‪« :‬شخصیت مورد‬ ‫ عالقه ام هریسون فورد توی هواپیما بود‪ .‬او برای (دفاع از‬ ‫امریکا) برخاست‪».‬‬ ‫فورد کــه در این فیلم در نقــش رئیس جمهور امریکا‬ ‫ظاهر شده‪ ،‬در مصاحبه ای گفته‪« :‬دونالد! این فقط یک‬ ‫فیلم بود‪ ،‬یک فیلم‪ .‬زندگی واقعی اینطوری نیست‪ ،‬اما خب‬ ‫تو از کجا باید این را بدانی‪».‬‬ ‫هدایت به سبک فرگوسن‬ ‫محبوب ترین کتاب های ورزشی این روزهای جهان‬ ‫داستان من‬ ‫این یکی از جدیدترین داستان هایی است که به بازار‬ ‫امده‪« .‬داستان من» درباره زندگی اســتیون جرارد است؛‬ ‫اسطورهلیورپولکهالبتهاکنوندرتیملس انجلسگالکسی‬ ‫بازی می کند‪« .‬داســتان من» داستان اســطوره ای است‬ ‫که در تیم لیورپول عشــق به فوتبال را معنا کرد‪ .‬این کتاب‬ ‫مشتمل به تمام خاطرات لیورپولی کاپیتان سابق تیم ملی‬ ‫فوتبال انگلیس است و در بازه ای وسیع تر برخی از مسائل‬ ‫شخصی او از جمله همسرش الکسی را نیز دربرمی گیرد‪ .‬در‬ ‫این کتاب سعی شده اســت تا بخش های دیگری از زندگی‬ ‫استیون جرارد به نمایش دربیاید‪ .‬شخصیت جرارد به کتابش‬ ‫هم سرایت کرده است‪ ،‬یعنی کامال ارام و بدون حاشیه‪ .‬این‬ ‫کتاب جنجال به پا نکرد اما در مقابل بسیار تحسین برانگیز‬ ‫بود و منتقدان از ان استقبال کردند‪.‬‬ ‫جــرارد نیز همانند بســیاری دیگر از فوتبالیســت ها و‬ ‫مربیان فقط همین کتاب را ندارد اما «داســتان من» یکی‬ ‫از کامل ترین اتوبیوگرافی هایی است که اسطوره لیورپول‬ ‫راهی بازار کرده است‪.‬‬ ‫مثل یورگن کلوپ‬ ‫ن کتاب‬ ‫«می خواهم مثــل یورگن کلوپ باشــم»؛ ای ‬ ‫زندگینامه نیســت‪ ،‬بیان خاطرات مربی محبوب المانی ها‬ ‫هم نیســت‪ ،‬این کتاب به روش های مربیگری و فلسفه او‬ ‫می پردازد‪ .‬اســکار اوبرگ این کتاب را نوشــته‪ ،‬کتابی که‬ ‫اوبرگ عقیــده دارد با الهام بخشــی از کلوپ ان را نوشــته‬ ‫است‪ .‬کتاب نامبرده نیز در سال ‪ 2015‬روانه بازار کتاب شد و‬ ‫اقای جنتلمن‬ ‫کتابی دیگر از محبوب ترین فوتبالیســت های دنیا؛‬ ‫اندره پیرلو مرد همیشه محبوب و ستاره فوتبال ایتالیا‪ .‬کتاب‬ ‫وی خیلی جالب بود و حداقــل در ایتالیا خیلی خوب فروش‬ ‫رفت‪ .‬در کتاب زندگینامه او که «به همین خاطر اســت که‬ ‫بازیمی کنم»نامداردلحظاتنابفوتبالیاوبهرشتهتحریر‬ ‫درامده اســت‪ .‬او به خوبی انها را روایت کرده و نویسنده نیز‬ ‫به بهترین شــکل ممکن انها را نوشته است‪ .‬کتاب نامبرده‬ ‫لحظات شیرین فوتبالی اندره را در کنار لحظات تلخش به‬ ‫ما نشان می دهد‪ .‬کتاب شاهکاری تلقی نمی شود اما ارزش‬ ‫یک بار خواندن را دارد‪.‬‬ ‫یک ستاره‬ ‫کتاب اخیری که درباره لیونل مسی هم به چاپ رسیده‬ ‫را حتمــا بخوانید‪ .‬این کتاب «داســتان الهام بخش لیونل‬ ‫مسی‪ ،‬سوپراســتار فوتبال» نام دارد‪ .‬این کتاب دنباله ای‬ ‫اســت برای ســایر کتاب هایی که درباره زندگــی برخی از‬ ‫فوتبالیست های دنیا از سوی یک انتشــاراتی خاص چاپ‬ ‫می شود‪ .‬تکنیک لیونل‪ ،‬افتخاراتش‪ ،‬خانواده اش‪ ،‬راهی‬ ‫که برای سوپراستار شدن پیمود و‪ ...‬مواردی هستند که در‬ ‫این کتاب به انها اشاره شده است‪.‬‬ ‫اشتباه ویری‬ ‫کریستینویری‪،‬مهاجمسابقباشگاهیوونتوسواینتر‬ ‫میالن هم از جمله بازیکنانی است که این روزها کتابی را به‬ ‫بازار فرســتاده و در ان به گذشته خود پرداخته است‪ .‬ویری‬ ‫در این کتاب اذعان کرده است که یوونتوس را با عجله ترک‬ ‫کرد و انتقال به اتلتیکو مادرید یک اشتباه بوده است و پول‬ ‫در این انتقال نقش اصلی را ایفا کرده اســت‪ .‬در بخشی از‬ ‫این کتاب امده است‪« :‬یک روز موجی من را به همراه مدیر‬ ‫برنامه هایم‪ ،‬بتگا‪ ،‬به دفتر خــود فراخواند‪ .‬موجی ادعا کرد‬ ‫که باشگاه نمی تواند بیش از دو میلیون لیره در سال به من‬ ‫پیشنهاد کند‪ ،‬در حالی که من از پیشنهاد‪ 3/5‬میلیون لیره ای‬ ‫اتلتیکو مادرید خبر داشتم‪ .‬من بالفاصله به انها گفتم‪« ،‬من‬ ‫به اسپانیا می روم» اگر می توانستم به ان زمان برگردم‪ ،‬در‬ ‫تورین می ماندم‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫کتاب هایی که با نام یک چهره ورزشی‬ ‫وارد بــازار نرش می شــوند مشــریان‬ ‫فراوانــی دارنــد ‪ .‬الکــس فرگوســن‬ ‫این روزها دومین کتــاب محبوب خود‬ ‫را به بازار فرســتاد؛ کتابی که برخالف‬ ‫کتــاب اول خاطره نویســی محــض‬ ‫نیست‬ ‫خوانندگان نیز از ان استقبال کردند‪ .‬در این کتاب به بخش‬ ‫کمدی وار شخصیت کلوپ نیز اشاره شــده است‪ .‬بررسی‬ ‫نکات تاریک وجود این مربی المانی نیز بخش دیگری از این‬ ‫کتاب است‪ .‬فلسفه های مربیگری این المانی نیز جای خود‬ ‫را دارد‪ .‬اســکار به ما توصیه می کند این کتاب را بخوانیم‪.‬‬ ‫توصیه خوبی است‪ .‬اگر ان را پیدا کردید فرصت خواندش‬ ‫را از دست ندهید‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫خیلی زودتر از انکه تصور می شد‪ ،‬دومین کتاب الکس‬ ‫فرگوسن هم به بازار امد و خیلی زودتر از انکه بشود باور کرد‪ ،‬‬ ‫ترجمه ان هم در کتابفروشی های ایران هم دیده شد‪ .‬کتاب‬ ‫فرگوســن که خیلی زود تبدیل به یک کتاب پرفروش شد‪،‬‬ ‫خاطرات او بود و جنجال هــای فراوانی هم در ان خاطرات‬ ‫دیده می شــد‪ .‬حتی ترجمــه ان کتاب با نــام «من الکس‬ ‫فرگوسن هستم» هم جنجالی شد و این مربی صاحبنام که او‬ ‫را با افتخارات منچستر یونایتد می شناسیم؛ به ترجمه بدون‬ ‫اجازه کتابش اعتراض کرد‪.‬‬ ‫کتاب دوم اما کتابی از جنس کامال متفاوت اســت‪.‬‬ ‫این کتاب به نام «رهبری» کمتر حالــت خاطره گونه دارد‪.‬‬ ‫«رهبری» از سوی فرگوسن و سر مایکل ماریتز نوشته شده‬ ‫و حاوی همه جنبه های مربیگری و مدیریتی ‪ 38‬سال زندگی‬ ‫حرفه ای فرگوسن به عنوان مربی فوتبال است‪.‬‬ ‫ماریتز که ولزی تبار اســت و در ایاالت متحده زندگی‬ ‫می کند‪ ،‬نویســنده و محقق به شــمار می رود و پیش از این‬ ‫یکی از مدیران گوگل هم بوده اســت‪ .‬او که کتاب «قلمرو‬ ‫کوچک‪ :‬قصه خصوصی کامپیوتر اپل» را هم نوشته یکی‬ ‫از دوستان فرگوسن به شمار می اید‪.‬‬ ‫فرگوسن در «زندگینامه»اش توضیح داده بود چگونه‬ ‫ستاره های منچستر یونایتد را هم به عنوان یک فوتبالیست‬ ‫رهبری کرد و هم به عنوان یک انســان‪ .‬او هم به توصیف‬ ‫چالش هــای مربیگــری اش درون زمیــن پرداخــت و هم‬ ‫رویارویی اش با مدیران را زیر ذره بین برد‪.‬‬ ‫فرگوسن در ســال ‪ 2014‬یک کالس یک روزه هم در‬ ‫دانشگا ه هاروارد ‪ -‬در بخش دروس تجارت دانشگاه ‪ -‬برگزار‬ ‫کرد‪ .‬جایی که دربــاره چگونگی رهبری باشــگاه و تیم وارد‬ ‫جزئیات مدیریتی و روانشناســانه شــد‪ .‬او ان روز در بخش‬ ‫کلیدی ســخنانش گفت‪ ...« :‬اولین چیزی که ‪ 99‬درصد‬ ‫مربیان در بدو ورود به باشــگاه به ان فکر می کنند کســب‬ ‫پیروزی است چرا که به بقا می اندیشــند‪ .‬به همین دلیل به‬ ‫سوی بازیکنان با تجربه می روند که معموال پیش تر با انها کار‬ ‫کرده اند‪ .‬ولی فکر می کنم مهم ترین نکته‪ ،‬ساختار باشگاه‬ ‫است و نه تیم‪ .‬شما باید پایه استواری برای ساختن در اختیار‬ ‫داشته باشید و بدون ان ســتون هر انچه انجام دهید برباد‬ ‫خواهد رفت‪».‬‬ ‫مقامات دانشــگا ه هاروارد اعتقاد داشــتند تجربیات‬ ‫فرگوسن در فوتبال ورای پیروزی های کسب شده از سوی‬ ‫او اســت و دســتاوردهای مدیریتی گرانبهایی دارد‪ .‬حال‪،‬‬ ‫عنوان کتاب جدید فرگوسن یعنی «رهبری» نشان می دهد‬ ‫این بار به طور مستقیم به مقوله رهبری خرد و کالن پرداخته‬ ‫و دســتاوردهای دوران مربیگری اش را به کلی ورای زمین‬ ‫فوتبال برده است‪ .‬این کتاب ماجرای زندگی مردی است که‬ ‫توانسته از دل ســختی ها‪ ،‬افتخار بیرون بکشد‪ .‬این کتاب‬ ‫فقط دربار ‪‎‬ه فوتبال نیست؛ دربار ه مدیریت زندگی و کار است‪.‬‬ ‫در بخشی از کتاب می خوانیم‪« :‬می دانم که نیروهای‬ ‫بسیاری ورای مشــاهده ‪ ،‬گوش‪‎‬دادن و خواندن در ساختن‬ ‫ما نقش دارند‪ ...‬همه ما دو مجموعه ابزار بســیار قدرتمند‬ ‫در اختیار داریم کــه کامال در کنتــرل ماســت و عبارتند از‬ ‫م و گوش مان‪ .‬نگریستن به دیگران و گوش‪‎‬سپردن به‬ ‫چش ‬ ‫نصیحت هایشان و نیز مطالعه دربار ه افراد‪ ،‬سه تا از بهترین‬ ‫کارهایی هستند که در تمام زندگی ام انجام داده ام‪».‬‬ ‫یکی از بخش های کتاب این است که چطور اصول‬ ‫رهبری فرگوسن در طول زمان به طور اساسی متحول شد‪.‬‬ ‫اســکاتلندی فریادکش که چکمه به صــورت دیوید بکهام‬ ‫پرتاب کرده بود‪ ،‬به خوبی می داند اشــتباهاتی انجام داده و‬ ‫رویکرد خود را تغییر داد‪ .‬فرگوســن می گوید‪« :‬همیشه به‬ ‫خودم می گفتم من مربی منچستریونایتد هستم؛ بزرگ ترین‬ ‫باشگاه جهان‪ ،‬از من انتظار می رود این کار را درست انجام‬ ‫دهم‪ ».‬او تصدیق می کنــد که گاهی اوقــات بیش از حد‬ ‫بی رحم بوده است‪ .‬هنوز به یاد دارد که چطور برایان رابسون؛‬ ‫کســی را که بیشــترین زمان ممکن کاپیتان منچستر بوده‬ ‫است‪ ،‬در فینال ‪ 1994‬کنار گذاشت و اخرین بازی او چگونه‬ ‫بوده است‪ .‬البته دلیل فرگوسن این است که قصد نداشته‬ ‫رابســون را نســبت به بقیه بازیکنان در اولویــت قرار دهد‪،‬‬ ‫بازیکنانی که در ســال های اینده قرار بود هنوز در منچستر‬ ‫بازی کنند‪ .‬حال که به گذشــته برمی گردد‪ ،‬فرگوســن فکر‬ ‫می کند زیاده روی کرده است‪« :‬باید با او مهربان تر می بودم‬ ‫چون بازیکن فوق العاده ای بود‪ .‬هر طوری که به قضیه نگاه‬ ‫می کنیم‪ ،‬اشتباه بود‪».‬‬ ‫کتاب رهبری تنها کتاب محبوب این روزها نیست که‬ ‫محور اصلی ان فوتبال است‪ ،‬این روزها کتاب های پرفروش‬ ‫دیگری هم وجود داشت که عکس یک ستاره فوتبال روی‬ ‫جلد ان به چشــم می خورد‪ .‬نگاهی داریم بــه چند کتاب از‬ ‫این دست‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫طالی ناخالص‬ ‫گلدن گلوب نامزدهای خود را معرفی کرد‬ ‫می گویند همیشه جایزه گلدن گلوب مقدمه ای برای‬ ‫جایزه اســکار اســت و فیلم هایی که این جایزه را می برند‪،‬‬ ‫می توانند برای بردن جایزه اسکار هم شانس برای خودشان‬ ‫قائل شوند‪ .‬جایزه گلدن گلوب (‪)Golden Globe Award‬‬ ‫نام مجموعه جوایزی است که هرســال در ایاالت متحده‬ ‫امریکا توســط اتحادیــه مطبوعــات خارجی هالیــوود به‬ ‫بهترین تولیدات سینمایی و تلویزیونی اهدا می گردد‪ .‬این‬ ‫جایزه برای اولین بار در ســال ‪ 1944‬به فیلم های تولیدی‬ ‫و محصــوالت تلویزیونی تعلــق گرفــت‪ .‬مهم ترین جایزه‬ ‫اکادمی با نام «بهترین فیلم» یکی از مهم ترین رقابت های‬ ‫فیلمسازان محسوب می شود‪ .‬انجا که جایزه گلدن گلوب‬ ‫عموما بر توفیق فیلم های منتخب در مراســم اسکار تاثیر‬ ‫بسیاری می گذارد‪ .‬کسب این جایزه در بسیاری از موارد به‬ ‫کسب اسکار منتهی می شود‪ ،‬هرچند مثال نقص هم بسیار‬ ‫است و فیلم های بسیاری بودند که در گولدن گلوب موفق‬ ‫بودند اما در اسکار نه و بالعکس‪ .‬در هفته ای که گذشت؛ از‬ ‫نامزدهای هفتادوسومین دوره جوایز سینمایی گلدن گلوب‬ ‫پیشتازی فیلم «کارول» ساخته «تاد هاینس» در هالیوود‬ ‫اعالم شد‪ .‬فیلم «کارول» ســاخته «تاد هاینس» در شش‬ ‫بخش از جمله بهترین فیلم و کارگردانی نامزد کسب جایزه‬ ‫شناختهشد‪.‬کارولعالوهبرکسبنامزدیدربخشبهترین‬ ‫فیلم و کارگردانی در شاخه های بهترین بازیگر نقش اصلی‬ ‫زن(کیتبالنشتورونیمارا)وبهترینموسیقیمتن(کارتر‬ ‫برول) نیز از ســوی جوایز گلدن گلوب نامزد کســب جایزه‬ ‫معرفی شــد‪ .‬نگاهی داریم به فیلم هایی که شانس عنوان‬ ‫بهترین فیلم گولدن گلوب را دارند‪ ،‬فیلم هایی که اکثر انها‬ ‫از نظر هنری با عالمت سوال های فراوانی مواجه هستند‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫کارول‬ ‫کارول نمونــه ای اســت از فیلم هایــی کــه در‬ ‫جشــنواره های غربی هواخــواه زیــاد دارد‪ ،‬فیلم هایی که‬ ‫نشانه ای از روابطی نا متعارف دارد که با شگردهای سینمایی‬ ‫به جذاب سازی ان می پردازند‪ ،‬این فیلم ها همواره با تبلیغ‬ ‫فراوانی همراه می شود تا از بعد رسانه ای هم برای انها کم‬ ‫گذاشته نشــود‪ .‬گویی جشــنواره ها از اهداف خود‪ ،‬تبلیغ‬ ‫برای این فیلم می داننــد‪« .‬کارول» با بازی کیت بالنش‪،‬‬ ‫یک زن پیچیده‪ ،‬از طبقه متوسط اســت که درگیر ازدواج‬ ‫ناخوشــایندش اســت‪ .‬او با ترســی (رونی مــارا) مالقات‬ ‫می کند‪ ،‬زنی که در یک فروشــگاه بزرگ کار می کند‪ .‬انها‬ ‫از یک زاویه سرنوشت مشترکی پیدا می کنند و این کشش‬ ‫انها را در مســیری قرار می دهــد که هر دو فــرار کرده و به‬ ‫جاده می زنند‪ ...‬کتاب «قیمت نمک» که فیلم «کارول»‬ ‫اقتباسی از داستان ان است‪ ،‬نوشته پاتریشی ا های اسمیت‬ ‫نویسنده کتاب های جنایی است‪.‬‬ ‫مکس دیوانه‬ ‫مکس دیوانه؛ جاده خشــم از فیلم هایی اســت که‬ ‫تنها بر اســاس باالبــردن ادرنالین طراحی شــده اســت‪،‬‬ ‫فیلمی اکشــن با محوریت اخر دنیا که فقط به ضرب و زور‬ ‫صحنه های اکشن اســت که می تواند مخاطب را به سوی‬ ‫خود جلــب کند‪ ،‬از ان دســت فیلــم که ندیــدن ان باعث‬ ‫نمی شود که چیز زیادی از دست بدهید و دیدن ان هم چیز‬ ‫زیادی به شما اضافه نمی کند‪ .‬داستان فیلم هایی در اینده‬ ‫اتفاق می افتد‪ .‬جایی که منابع طبیعی در حال نابودی هستند‬ ‫و زمین در حال تبدیل شدن به بیابانی بی انتهاست که نسل‬ ‫بشر را به ورطه نابودی می کشــاند‪ .‬در این دوران‪ ،‬هرج و‬ ‫مرج به اوج خود رســیده و گروه های وحشــی حکمفرمای‬ ‫منطقه شــده اند‪ .‬مکس (تام هــاردی) یکــی از قربانیان‬ ‫وحشــی گری این افراد اســت که پس از‪ ،‬از دســت دادن‬ ‫خانواده اش توســط گروهی موســوم به «پسران جنگ»‬ ‫دستگیر شــده اســت‪ .‬گروهی که به رهبری پادشاه جوئی‬ ‫(هیو کیز ‪ -‬بیرن) اداره می شــود‪ .‬مکس پس از دستگیری‬ ‫به عنوان بانک خون برای یکی از اعضای گروه بچه های‬ ‫جنگ به نام نوکس (نیکالس هولت) تعیین می شــود و به‬ ‫نظر می رسد که سرنوشــت تلخی در انتظارش باشد‪ .‬اما با‬ ‫طغیان زنی به نام فیریوســا (چارلیز ترون) و به همراه بردن‬ ‫پنج همسر جوئی با خود‪ ،‬باعث می شود جوئی ارتش خود را‬ ‫در پی فیریوسا بفرستد‪ .‬پس از یک تعقیب و گریز‪ ،‬مکس‬ ‫که به همراه گروه بود‪ ،‬موفق به فرار می شود و‪...‬‬ ‫بازگشت از مرگ‬ ‫فیلــم «بازگشــت از مــرگ» تازه تریــن ســاخته‬ ‫الخاندرو گونزالــس ایناریتــو فیلمســاز مکزیکی اســت‪.‬‬ ‫ایناریتو سال قبل با بردمن توانست توجهات را به خود جلب‬ ‫کند و همچنین موفق به کسب جایزه اسکار بهترین فیلم‪،‬‬ ‫بهترین فیلمنامه و بهترین کارگردانی برای خود و همچنین‬ ‫بهترین فیلمبرداری شد‪ .‬فیلم اخر او از روی رمان «بازگشت‬ ‫از مرگ‪ :‬رمانی درباره یک انتقام» نوشته مایکل پانکی که‬ ‫سال ‪ ۲۰۰۳‬منتشر شد‪ ،‬ساخته شده‪ .‬فیلمنامه را ایناریتو با‬ ‫همکاری مارک‪ .‬ال‪ .‬اسمیت نوشته است‪ .‬داستان در قرن‬ ‫نوزدهم روی می دهد و درباره یک صیاد به نام هیو گالس‬ ‫اســت که مورد حمله یک خرس قهوه ای قــرار می گیرد و‬ ‫به شدت مجروح می شــود‪ .‬مردانی که در این شکار همراه‬ ‫گالس بودند‪ ،‬او را مورد ســرقت قرار می دهند و در سرما به‬ ‫حال خود رها می کنند‪ .‬او جان ســالم به در می برد و راهی‬ ‫سفری پرخطر می شود تا انتقام خود را بگیرد‪ .‬از «بازگشت‬ ‫از مرگ» به عنوان داستانی درباره حسادت و خیانت و قدرت‬ ‫مشغله ذهنی و انتقام یاد می شود‪ .‬تا م هاردی‪ ،‬ویل پولتر و‬ ‫دانال گلیسن‪ ،‬دیگر بازیگران «بازگشت از مرگ» هستند‪.‬‬ ‫افشاگر‬ ‫فیلم «افشــاگر» بــه کارگردانی «تــام مک کارتی»‬ ‫و بــازی «مــارک روفالو»‪« ،‬مایــکل کیتــون» و «ریچل‬ ‫مک ادامــز» داســتان یکــی از قدیمی تریــن گروه های‬ ‫روزنامه نگاری افشاگر به نام «گروه روزنامه نگاران افشاگر»‬ ‫از روزنامه بوستون گلوب است‪ .‬داستان افشاگر در اوایل‬ ‫هزاره سوم روی می دهد‪ .‬در سال ‪ 2001‬تعدادی از اعضای‬ ‫تحریریه روزنامه «بوســتون گلوب» شامل ویراستار ارشد‬ ‫و ستون نویســان و گزارش نویس هایش‪ ،‬تمام همت خود‬ ‫را مصروف این مهــم می نمایند که ایا اتهام مطرح شــده‬ ‫در مورد ســوء استفاده های جنســی در کلیسای کاتولیک‬ ‫ماساچوســت به اندازه کافی در مطبوعات مطرح شــده و‬ ‫اینکه چه دســت هایی در پشت پرده سعی داشــتند تا این‬ ‫رخداد مصیب بار را از بیخ و بن‪ ،‬به قول معروف ماست مالی‬ ‫کنند‪ .‬در این راستا والتر رابینسون ویراستارروزنامه (مایکل‬ ‫کیتون) به همراه ســتون نویس ها و گزارش نویسان خود‬ ‫شــامل مایکل رزندس(مارک رافالو)؛ ساشــا فایفر(راشل‬ ‫مک ادامز) و متیو کارول (برایان جیمز) برای کشف حقیقت‬ ‫گروه افشــاگری ویژه ای راه می اندازند‪ .‬اما راهی که پیش‬ ‫روی انهاست سخت و پیچیده جلوه گری می کند‪...‬‬ ‫اتاق‬ ‫یکی از فیلم هایی که در جشنواره های معتبر از جمله‬ ‫تورنتوی کانادا مورد توجه زیادی واقع شــد و جایزه بهترین‬ ‫فیلم را از منظر مردم و تماشاگران عادی و به تبع ان از کل‬ ‫فســتیوال تصاحب کرد‪ ،‬کاری بود به نام «اتــاق» که ان‬ ‫را لنی ابراهامسون براســاس کتاب رمانی از «اما داناهیو»‬ ‫ســاخته اســت‪«« .‬اتاق» درباره زنی اســت که همــراه با‬ ‫پســر کوچکش گروگان گرفته و به واقع ربوده می شــود و‬ ‫به مدت چند سال در یک اتاق به صورت یک زندانی و اسیر‬ ‫نگهداری می شــود و عجبا که فرد انجام دهنــده این کار و‬ ‫شخص اســیر کننده او نه یک فرد غریبه و نه یک خالفکار‬ ‫ســنتی و یا دیو ســیرت دیوانه بلکه همسر ســابق این زن‬ ‫است! او که در همه این ســال ها در اتاقی کوچک زندانی‬ ‫بوده‪ ،‬تنها مونسش پسر کوچکش است که تاکنون دنیای‬ ‫بیرون را ندیده و هیــچ تجربه ای از محیط اطــراف ندارد‪.‬‬ ‫فیلم «اتاق» با بازخوردهای مثبت منتقدیــن به ویژه برای‬ ‫بازی «بری الرســون» در نقش مادر و «جیکوب ترمبلی»‬ ‫در نقش پســری پنج ســاله به نام «جک» رو به رو شد‪ .‬این‬ ‫فیلم ایرلندی پنجمین ساخته بلند سینمایی «ابراهاسون»‬ ‫محسوب می شود که سال گذشته با فیلم «فرانک» با بازی‬ ‫«مایکل فاســبندر»‪ ،‬نیز تحسین منتقدین ســینمایی را در‬ ‫جشنواره فیلم ســاندنس برانگیخت و همانند «اتاق» ولی‬ ‫نه به اندازه ان توانست نظر مثبت منتقدان و تحسین انها را‬ ‫موجبشود‪.‬تفاوتیکه«اتاق»باسایرکارهایابراهامسون‬ ‫دارد‪ ،‬این اســت که نخســتین فیلم ســاخت او در خارج از‬ ‫مرزهای کشورش به حساب می اید‪ .‬بســیاری از منتقدین‬ ‫نیز فیلم «اتاق» را به سبب جسارت کارگردان در ساخت ‪45‬‬ ‫دقیق ه ابتدایی ان در یک اتاق کوچک را ستودند‪.‬‬ ‫دختران افتاب‬ ‫عملیات فریب‬ ‫چاپ چهاردهم کتاب داســتانی «دختران افتاب» تالیف امیر حسین بانکی‪ ،‬محمد‬ ‫دانشگر و محمدرضا رضایتمند به همراه تقریظ مقام معظم رهبری از سوی انتشارات سروش‬ ‫منتشــر شــد‪ .‬کتاب «دختران افتاب» در واقع تحقیقی روان شــناختی و جامعه شناختی‪،‬‬ ‫فرهنگی و دینی درباره زنان اســت‪« .‬دختران افتاب» خواســته اســت کــه زن و منزلت و‬ ‫شخصیت و هویت او را بشناساند؛ به خودش‪ ،‬به َمر َدش‪ ،‬به جامعه اش و به تاریخ گذشته و‬ ‫سرنوشت اینده اش؛ همان گونه که هست و همان گونه که باید باشد و همین گونه است که او‬ ‫را از طفیلی مرد بودن می رهاند و نشان می دهد که در عین زن بودن هیچ از مراتب و کماالت‬ ‫انسانی کم ندارد‪.‬همســفران «دختران افتاب» به ســرمنزل تفکری می رسند که انسان را‬ ‫می بیند و اعتبار می بخشــد؛ خواه زن باشــد خواه مرد‪ .‬تفکری که حجاب و غبار شبهه ها‪،‬‬ ‫تاللو انوار بی بدیلش را کورسویی خواسته است و چون این غبار‪ ،‬برای همسفران دختران‬ ‫افتاب فرو می نشیند؛ تاللو ان انوار‪ ،‬انها را به خانواده و اجتماع می برد‪ .‬شرافت مادری را در‬ ‫خانواده ای که پایه و اساس انسان سازی است به انها یاداوری می کند‪ ،‬نقش های اجتماعی‬ ‫و لوازم ان چون روابط زن و مرد‪ ،‬پوشش و حجاب‪ ،‬حیا و غیرت را توضیح می دهد‪ .‬سرمنزل‬ ‫مقصود «دختران افتاب» دامان پرمهر و محبت مادری اســت که سرچشمه همه نیکی ها‬ ‫است‪ .‬مادری که فاطمه خوبی هاست و زهره روشنایی ها‪ .‬این کتاب از معدود داستان هایی‬ ‫است که بیش از یک نویسنده دارد و سبب ان هم چند جنبه ای بودن محتوای ان است‪.‬‬ ‫کتاب «عملیات فریب» شامل خاطرات شهید اسدالله قاضی از عملیات والفجر ‪ ۸‬با‬ ‫تدوین مرتضی قاضی‪ ،‬به تازگی توسط انتشارات روایت فتح منتشر و راهی کتابفروشی ها‬ ‫شده است‪ .‬این کتاب‪ ،‬روایت یک عملیات ایذایی یا به عبارتی فریبنده ‪ ،‬دفترچه خاطرات‬ ‫شهید قاضی است که با چند روایت دیگر تکمیل شده است‪.‬‬ ‫مرتضی قاضی‪ ،‬برادر شهید اسدالله قاضی است و همان طور که خود در ابتدای کتاب‬ ‫اشاره کرده‪ ،‬مبنای این اثر‪ ،‬ارزشمندترین یادگاری او از برادرش است؛ دفترچه کوچکی که‬ ‫زمستان ‪ ۶۴‬در جبهه جنوب همراه خود داشته و بعد از عملیات‪ ،‬خاطراتش را در ان یادداشت‬ ‫کرده است‪ .‬او می گوید‪« :‬من افرادی را که نامشان در دفترچه امده بود‪ ،‬یک یک پیدا کردم‬ ‫تا با خاطرات انها دفترچه را تکمیل کنم‪ .‬می توانستم متن دفترچه را برای کتاب نهایی‪ ،‬تایپ‬ ‫کنم تا خواننده سریع تر ان را بخواند‪ ،‬اما سرعت‪ ،‬لذت خواندن متن اصلی را از او می گرفت‪.‬‬ ‫پس متن دفترچه را تایپ نکردم تا مخاطب را هم با خودم در لذت خواندن یک متن دست‬ ‫اول از رزمنده ای که صحنه عملیات را از نزدیک تجربه کرده‪ ،‬سهیم کنم‪».‬‬ ‫این کتاب ‪ ۱۵‬فصل دارد که عناوین شان به ترتیب عبارت است از‪ :‬یادگاری‪ ،‬اسدالله‬ ‫من‪ ،‬دو برادر‪ ،‬دسته خنده‪ ،‬مسافر کربال‪ ،‬یک قدم تا بهشت‪ ،‬جزیره ناشناخته‪ ،‬سخت ترین‬ ‫شب‪ ،‬مرد خدا‪ ،‬سر خم نمی کرد‪ ،‬جان سخت‪ ،‬تنها میان دشمن‪ ،‬ما سی نفر بودیم‪ ،‬مدال‬ ‫شجاعت و روضه اخر‪.‬‬ ‫به چاپ چهاردهم رسید‬ ‫خاطرات شهید اسدالله قاضی از عملیات والفجر ‪۸‬‬ ‫رسوایی ‪۲‬‬ ‫انونس اخرین ساخته ده نمکی منتشر شد‬ ‫اولین نمایش «رســوایی ‪ »۲‬به کارگردانی مســعود‬ ‫ده نمکی در ســی و چهارمین جشــنواره فیلم فجر خواهد‬ ‫بود‪ .‬در هفته ای که گذشت از انونس این فیلم که به تازگی‬ ‫فرم جشنواره فیلم فجر را پرکرده است‪ ،‬رونمایی شد‪ .‬فیلم‬ ‫سینمایی «رسوایی ‪ »۲‬به کارگردانی و تهیه کنندگی مسعود‬ ‫ده نمکی در حال حاضر مراحل پایانی تدوین خود را توسط‬ ‫امیرشیبان خاقانی پشت ســر می گذارد و تا ماه اینده اماده‬ ‫نمایش می شود‪.‬‬ ‫همچنین علی غفاری نیز صداگذاری فیلم را برعهده‬ ‫گرفته اســت و همزمان مراحــل تروکاژ نیــز در حال انجام‬ ‫است‪ .‬ســاخت موســیقی نیز توســط امیر توســلی انجام‬ ‫می شــود‪ .‬ده نمکــی بــه تازگی فــرم حضور در جشــنواره‬ ‫فیلم فجر را پر کرده و به زودی نســخه نهایی فیلم را برای‬ ‫دبیرخانه این فســتیوال ارســال خواهد کرد‪ .‬اکبر عبدی‪،‬‬ ‫محمدرضا شــریفی نیا‪ ،‬ســحر قریشــی‪ ،‬مهــران رجبی‪،‬‬ ‫فخرالدیــن صدیق شــریف‪ ،‬امیر نــوری‪ ،‬امیــن ایمانی‪،‬‬ ‫اســماعیل خلج‪ ،‬رامین راســتاد‪ ،‬ابوالفضل همراه‪ ،‬ملیکا‬ ‫شــعبان‪ ،‬فریبا ترکاشوند‪ ،‬مجید شــهریاری و‪ ...‬بازیگران‬ ‫اصلی «رسوایی‪ »۲‬هستند‪ .‬این فیلم که ادامه «رسوایی‪»۱‬‬ ‫است‪ ،‬داستانش چند سال بعد از اتفاقات سری اول را روایت‬ ‫می کند و تمام اتفاقات در یــک مکان فرضی رخ می دهد‪.‬‬ ‫فیلمنامه توسط خود ده نمکی به نگارش درامده و مضمونی‬ ‫عرفانی ‪ -‬اجتماعی دارد‪ .‬در «رسوایی ‪ »۲‬باز هم حاج یوسف‬ ‫با چالش های مختلفی از طرف اهالی محل روبه رو شــده و‬ ‫دوباره از جامعه طرد می شود‪.‬‬ ‫«رســوایی ‪ »۲‬یک فیلــم تخیلی متفاوت اســت که‬ ‫بعضی از صحنه های این فیلم برای اولین بار در ســینمای‬ ‫ایــران اتفــاق می افتــد‪ .‬همچنین یــک تیم ‪ ۵۰‬نفــره از‬ ‫کارشناسان ایرانی نزدیک به یک سال است مشغول اجرای‬ ‫ تروکاژهای کامپیوتری این فیلم هستند که اطالعات دقیقی‬ ‫در مورد ان منتشر نشده است‪.‬‬ ‫به گفتــه ده نمکــی‪ ،‬تفاوت فیلــم «رســوایی ‪ »۲‬با‬ ‫«رســوایی ‪ »۱‬در تخیلی بودن داســتان دومی است ولی‬ ‫داستان فیلم در فضایی رئال روایت می شود‪ .‬این کارگردان‬ ‫همچنین می گویــد این فیلم بــا داســتانک هایی که دارد‬ ‫مضمونی اخالقی ‪ -‬عرفانی را مطرح می کند و دیگر بســتر‬ ‫روایت ان فقط اصالح یک فرد نیست و نگاه انتقادی فیلم‬ ‫به جامعه است‪.‬‬ ‫«رسوایی ‪ »۲‬دارای ماجراهای فرعی زیادی است و‬ ‫یکی از ماجراهای این داســتان فرعی از این قرار است که‬ ‫«فردی به نام کامبیز با بازی رامین راستاد طی یک درگیری‬ ‫فیزیکی با پسری باعث کشته شدن او شده است و قرار است‬ ‫در محوطه چیتگر اعدام شــود‪ .‬حاج یوســف اکبر عبدی)‬ ‫برای گرفتن رضایت نزد مادر کامبیز رفته است که در نهایت‬ ‫این مادر رضایت نمی دهد و قرار بر اعدام کامبیز می شود‪».‬‬ ‫برخی از عوامل فیلم در محافل مختلف به این نکته‬ ‫اشــاره کرده اند که رسوایی ‪ 2‬سیاســی ترین فیلم ده نمکی‬ ‫اســت‪ .‬خود او در این باره می گوید‪« :‬شــاید نظر دوستان‬ ‫به خاطــر دیالوگ های انتقادی فیلم باشــد‪ .‬مــن در تمام‬ ‫فیلم ها و ســریال هایم‪ ،‬این گونه دیالوگ ها را داشته ام اما‬ ‫انها سیاســت های فرهنگی ‪ -‬اجتماعی کالن شهر را مورد‬ ‫نقد قرار می دهد نه دولت را‪ .‬شــاید این زبــان انتقادی در‬ ‫رسوایی ‪ 2‬نسبت به معضالت فرهنگی بیشتر و تیزتر باشد‪.‬‬ ‫در رســوایی ‪ 1‬نگاه به اصالح فرد بود و در این فیلم نگاه به‬ ‫اصالح جامعه است‪».‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫بازی با ترس‬ ‫تیتر یک‬ ‫اکونومیست‬ ‫بحران ملیت‬ ‫سوژه اشپیگل‬ ‫اماده باش‬ ‫به زیدان‬ ‫برای هدایت‬ ‫رئال مادرید‬ ‫روی جلد مارکا‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪77‬‬ ‫بازار‬ ‫دکتر شفیع زاده در جمع همیاران روابط عمومی‪:‬‬ ‫روابط عمومی بانک دی در مسیر سرامدی قرار دارد‬ ‫بازار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫مدیرعامل بانک دی با تقدیــر از فعالیت هایی که در‬ ‫روابط عمومی بانک انجام می شود‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬همکاران‬ ‫ما در اداره کل روابط عمومی دلسوزانه در تالش هستند و‬ ‫گواهی می دهم که این بخش در مسیر سرامدی قرار دارد‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل روابــط عمومی بانک دی‪ ،‬دکتر‬ ‫احمد شــفیع زاده در جمع همیاران روابط عمومی تصریح‬ ‫کرد‪« :‬یکی از جایگاه هایی که برای ما بســیار مهم است‪،‬‬ ‫تقویت سرامدی روابط عمومی و مسئولیت هایی است که بر‬ ‫عهده این بخش قرار دارد و می توان این جایگاه را با تالش‬ ‫جمعی در سازمان ارتقا داد‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬روابط عمومی با همکاری شما می تواند‬ ‫در ارائه یک تصویر زنده‪ ،‬با نشــاط‪ ،‬فعال‪ ،‬موثر‪ ،‬خالق و‬ ‫مبتکر از بانک موثر باشــد و مجموعه را به گونه ای ترسیم‬ ‫کند که فضای مناســب و مثبتی در ذهن همــه همکاران‬ ‫نقش ببندد‪ .‬همیاران روابط عمومی هم با توزیع جغرافیایی‬ ‫مناسبی که دارند‪ ،‬به هم پیوســتگی و گسترش ارتباطات‬ ‫مناسب در بانک کمک کنند تا انرژی مثبت در کل مجموعه‬ ‫بانک منتشر شود‪».‬‬ ‫مدیرعامل بانک دی با تاکید بر اینکه اکنون در همه‬ ‫واحدها و معاونت های بانک برنامه ها و فعالیت های مهم ‬ ‫ی‬ ‫در حال انجام است‪ ،‬خاطرنشان کرد‪« :‬وقتی فضای ذهنی‬ ‫مثبتی بین کارکنان وجود داشــته باشــد و انها منشا انرژی‬ ‫مثبت باشند این نشاط سازمانی به مشتریان نیز منتقل شده‬ ‫و همه از ان بهره خواهند گرفت‪».‬‬ ‫شــفیع زاده با بیان اینکــه بانک دی جوان اســت و‬ ‫امیدواری زیادی به انجام تحول از ســوی نیروهای جوان‬ ‫و توانمند خود دارد‪ ،‬گفت‪« :‬هر چند انتظار می رود کارهای‬ ‫بزرگ را بانک های بزرگ و با قدمت انجام دهند اما با وجود‬ ‫احترامی که برای این بانک ها قائل هستیم‪ ،‬معتقدیم که‬ ‫منشا بسیاری از تحوالت در سیستم بانکی جوانان بوده اند‬ ‫چرا کــه انها از قیــد و بندهای دســت و پا گیــر دور بوده و‬ ‫راحت تر می توانند منشا پیشرفت باشند‪».‬‬ ‫وی همیــار روابط عمومــی بودن را یک مســئولیت‬ ‫داوطلبانه دانســت و ادامه داد‪« :‬موفقیت بانک متعلق به‬ ‫شماست و این شما هستید که اینده ان را می سازید‪ ،‬بالنده‬ ‫می کنید و در مسیر رشد و تعالی قرار می دهید‪ .‬امروز براورد‬ ‫ما از وضعیــت کلی بانــک رضایت بخش اســت‪ ،‬هر چند‬ ‫ممکن است کاستی ها و یا مشکالتی وجود داشته باشد که‬ ‫طبیعی اســت اما در مجموع معدل و روند گزارش ها نشان‬ ‫می دهد که فعالیت های بانک رو به رشــد بوده و مناســب‬ ‫ارزیابی می شود‪ .‬ما هم امیدواریم این مسیر با توان شماها‬ ‫تداوم یابد‪».‬‬ ‫در ادامه این مراسم ابراهیم صفرلکی ـ مدیرکل روابط‬ ‫عمومی بانک دی ـ با تقدیر از همراهی و همکاری همیاران‬ ‫شعب و ستاد با روابط عمومی به بیان کارکردهای حرفه ای‬ ‫روابط عمومی در سازمان ها پرداخت و گفت‪« :‬خوشبختانه‬ ‫با تالش هایی که در یکی دو ســال اخیر صــورت گرفته‪،‬‬ ‫اکنون شبکه ای از همکاران با عنوان همیار دور هم جمع‬ ‫شــده اند که به جرات می توان گفت بزرگترین و قوی ترین‬ ‫شبکه ارتباطی در مجموعه بانک دی است‪».‬‬ ‫وی یکی از مسئولیت های مهمی که بر عهده همیاران‬ ‫قرار گرفته است را برقراری ارتباط موثر با همکاران دانست‬ ‫و افزود‪« :‬همیاران باید با ایجاد بستر مناسب ارتباطی‪ ،‬هم‬ ‫کارکنان حــوزه خود را در جریان اطالع رســانی های بانک‬ ‫قرار دهند و هم زمینه را برای جلب رضایت مشتریان ایجاد‬ ‫کنند‪ ».‬صفرلکی با اشــاره به اهمیت حضــور همیاران در‬ ‫شــعب بانک تصریح کرد‪« :‬با انتقال اخبار خوب‪ ،‬عملکرد‬ ‫مثبت و ارتباط صحیح با مشتری‪ ،‬فضای مثبت شکل گرفته‬ ‫تقویت می شود و ضمن اینکه شعبه اکنده و از انرژی مثبت‬ ‫می شود‪ ،‬مشتری هم حس خوبی را تجربه خواهد کرد‪».‬‬ ‫در ادامه این مراسم جمشــید قزوینیان ـ رئیس اداره‬ ‫تبلیغات ـ و محسن مهدی زاده ـ رئیس اداره خدمات نوین‬ ‫ـ به تشریح کمپین «هرکجا هســتم باشم» پرداختند‪ .‬این‬ ‫کمپین که سامانه هوشمند خدمات مالی بانک دی را معرفی‬ ‫می کند‪ ،‬هم اکنون از طرق رســانه ها‪ ،‬فضــای محیطی و‬ ‫شعب بانک دی در معرض دید مشــتریان و عالقه مندان‬ ‫قرار گرفته است‪.‬‬ ‫تشریح برنامه های ارتباطی بانک دی‪ ،‬شرح وظایف‬ ‫همیاران و ارائه نتایج نظرسنجی رضایت مشتریان از دیگر‬ ‫برنامه های این نشست بود که از سوی احسان بیگی ـ رئیس‬ ‫اداره ارتباطات ـ و بهاره اسالم و علیرضا پورصمد همکاران‬ ‫روابط عمومی ارائه شد‪.‬‬ ‫در پایان این نشست نیز عالوه بر تقدیر از همیارانی‬ ‫که در ارائه پیشــنهادها و همکاری با روابط عمومی نقش‬ ‫موثر داشتند‪ ،‬حکم مسئولیت همیاران شعب استان تهران‬ ‫و ستاد مرکزی به انها اهدا شد‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫مدیرعاملموسسهاعتباریکوثربه عنوانمدیرپژوهشیمنتخب‬ ‫نظامبانکیمعرفیشد‬ ‫در پنجمیــن مراســم بزرگداشــت هفتــه پژوهش و‬ ‫فناوری‪ ،‬مدیران برگزیده پژوهشــی‪ ،‬پژوهشــگران و اثار‬ ‫منتخب اعالم شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی موسســه اعتبــاری کوثر؛‬ ‫دکتر رضایی‪ ،‬مدیرعامل موسسه با انتخاب هیات داوران‬ ‫پژوهشــکده پولی و بانکی بانک مرکــزی‪ ،‬به عنوان مدیر‬ ‫پژوهشی منتخب نظام بانکی معرفی شد‪.‬‬ ‫درمراسمی که عصر روز سه شنبه مورخ ‪ 94/9/24‬در‬ ‫بانک مرکزی برگزار شــد‪ ،‬دکتر رضایی مدیرعامل موسسه‬ ‫و دکتر سلطانی کارشناس ارشــد بازاریابی لوح های تقدیر‬ ‫خود را ازدست دکتر سیف؛ رئیس کل بانک مرکزی دریافت‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫در ابتــدای ایــن مراســم علــی دیوانــدری؛ رئیس‬ ‫پژوهشــکده پولی و بانکی با ارائه دســتاوردهای این نهاد‬ ‫در ســال های اخیر گفت‪« :‬هدف ما تمرکــز بر تحقیقات‬ ‫کاربــردی بــرای حــل مشــکالت نظــام بانکی اســت و‬ ‫در ایــن راه همــکاری و ایده هــای تمامی پژوهشــگران‬ ‫عرصه پــول و بانــک می توانــد کمــک بزرگی بــرای ما‬ ‫باشد‪».‬‬ ‫مدیرعامل موسســه اعتبــاری کوثر در حاشــیه این‬ ‫مراسم‪ ،‬در گفت وگو با خبرنگاران‪ ،‬پژوهش و تحقیقات را‬ ‫یکی از اولویت های مهم موسسه برشمرد و اظهار داشت‪:‬‬ ‫«یکــی از دالیل موفقیت هــای به عمل امده در موسســه‬ ‫کوثر‪،‬توجه ویژه به کار پژوهشــی و تحقیقاتی اســت و ما‬ ‫در مــدت کوتاهی که از تاســیس و فعالیت های مجموعه‬ ‫می گذرد فضا را برای انجــام امور تحقیقانی و پژوهشــی‬ ‫فراهم کردیم و در این مدت شــاهد تولید اثــار فراوانی از‬ ‫مدیران و کارکنان با موضوع علمی و پژوهشی بوده ایم‪».‬‬ ‫دکتــر رضایی بــا تاکید بــر ایــن نکته کــه زیربنای‬ ‫برنامه ریزی در هر مجموعه ای مطالعه‪ ،‬تحقیق و پژوهش‬ ‫اســت‪ ،‬گفت‪« :‬بدون توجه به پژوهش‪ ،‬هر گونه فعالیتی‬ ‫ابتر و ناموفق است‪».‬‬ ‫پژوهشگرنمونهنظامبانکیلوحاهداییرئیس کلبانک مرکزیرا‬ ‫به پدرش تقدیم کرد‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫بازار‬ ‫دکتر سلطانی‪ ،‬کارشــناس ارشــد بازار یابی موسسه‬ ‫اعتباری کوثر که امسال به عنوان پژوهشگر منتخب نظام‬ ‫بانک معرفی شــد‪ ،‬بعداز دریافت لوح تقدیر از دست دکتر‬ ‫ولی الله ســیف‪ ،‬رئیس کل بانک مرکزی بــه دیدار پدر که‬ ‫برای انجام عمل جراحی در بیمارستان رازی بستری است‬ ‫رفته و با بوسیدن دست ایشان لوح تقدیر خود را به این پدر‬ ‫بزرگوار تقدیم کرد‪.‬‬ ‫به گــزارش روابط عمومی موسســه اعتبــاری کوثر‬ ‫دکتر ســلطانی در تماس تلفنی با خبرنگار ماهنامه شــمیم‬ ‫کوثر نشــریه ســازمانی موسســه گفت‪« :‬خدا را شــاکرم‬ ‫که توانســتم بــا ایــن هدیــه گل لبخنــد را بر لبــان پدرم‬ ‫بنشانم‪».‬‬ ‫ایشــان که تاکنون در چندین همایــش و کنفرانس‬ ‫توانســته جوایز متعددی کســب نمایــد گفت‪«:‬من اگر‬ ‫تاکنــون توفیقاتی داشــته ام در درجــه اول از دعای خیر‬ ‫پدر ومــادرم بــوده‪ ،‬هرچند مدتی اســت از نعمــت وجود‬ ‫مادرم محروم شــده ام و دیگــری داشــتن افتخار خدمت‬ ‫در موسســه اعتباری کوثر اســت کــه بحمداللــه و با مدد‬ ‫اهل بیت(ع) به ویــژه حضرت زهرا(س) کــه نام مبارکش‬ ‫بر تارک موسســه می درخشــد‪ ،‬تاکنون افتخارات زیادی‬ ‫کسب کرده است‪».‬‬ ‫کارشناس ارشــد معاونت بازار یابی موسسه اعتباری‬ ‫کوثر در ادامه یاد اور شد‪«:‬خوشبختانه مدیرعامل محترم‬ ‫موسســه کوثر اقای دکتر رضایی که خــود به عنوان مدیر‬ ‫پژوهشــی منتخب نظام بانکی انتخاب شدند واز مدرسان‬ ‫دانشگاه می باشند همواره مشوق بنده و سایر دوستان در امر‬ ‫پژوهش بوده و هستند و تالش دارند که ان شاءالله جایگاه‬ ‫پژوهش وتحقیقات علمی را ارتقا بخشند‪».‬‬ ‫خاطر نشان می سازد هنگام تقدیم لوح تقدیر توسط‬ ‫دکتر ســلطانی به پدرشــان ‪ ،‬وی درحالی که اشــک شوق‬ ‫می ریخت برای موفقیت هرچه بیشــتر فرزنــد خود و همه‬ ‫همکارانش در موسسه کوثر دعا کردند‪.‬‬ ‫‪79‬‬ ‫بازار‬ ‫ارسال بیش از ‪ 800‬میلیون پیامک انی‬ ‫پیشتازی بانک صادرات ایران در اطالع رسانی سریع به مشتریان‬ ‫بانـک صـادرات ایـران بـه منظـور اطلاع رسـانی‬ ‫سـریع و اسـان بـه مشـتریان از ابتـدای سـال تـا پایـان‬ ‫مهرمـاه بیـش از ‪ ٨٠٠‬میلیـون پیـام کوتـاه را بـه‬ ‫صـورت انـی بـه تلفـن همـراه مشـتریان بانـک ارسـال‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫به گــزارش روابط عمومــی بانک صــادرات ایران‪،‬‬ ‫ایــن بانک بــه منظــور اطالع رســانی بــه مشــتریان در‬ ‫خصوص تراکنش های صورت گرفته روی حساب هایشان‬ ‫از ابتدای ســال تا پایان مهرماه بیش از ‪ ٨٠٠‬میلیون پیام‬ ‫کوتاه را بــه تلفن همراه مشــتریان ارســال کرده اســت‪.‬‬ ‫همچنین بانک متبوع در راستای جلب رضایت مشتریان‪،‬‬ ‫افزایش رفاه و توســعه خدمات نوین‪ ،‬ســامانه ارسال انی‬ ‫صورتحساب مشتریان از طریق پیامک را ارتقا داد و افزایش‬ ‫تعداد پیامک ها بیانگر رضایت و استقبال مشتریان از این‬ ‫خدمت است‪.‬‬ ‫بر این اساس مشتریان این بانک می توانند به منظور‬ ‫اطالع از تراکنش های مالی صورت گرفته از طریق تلفن‬ ‫همراه‪ ،‬ضمن تکمیل فرم مربوطه در شــعبه افتتاح کننده‬ ‫پرداخت سود سهامداران‬ ‫شرکت سبحان دارو در شعب‬ ‫بازار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪292‬‬ ‫بانک صادرات ایران‬ ‫پرداخت سود سهامداران شرکت ســبحان دارو مربوط به سال مالی منتهی به‬ ‫پایان اسفند ماه ‪ ٩٣‬از طریق شعب بانک صادرات ایران اغاز شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی بانک صادرات ایران‪ ،‬براســاس قرارداد منعقده بین‬ ‫این بانک و شرکت سبحان دارو‪ ،‬سود سهام سال مالی منتهی به پایان اسفند ماه ‪٩٣‬‬ ‫از طریق تمامی شــعب بانک صادرات ایران از روز چهار شــنبه بیست و پنجم اذرماه‬ ‫قابل پرداخت است‪.‬‬ ‫در این رابطه سهامداران حقیقی شرکت یادشده می توانند با ارائه مدارک هویتی‬ ‫نظیر کارت ملی‪ ،‬شناسنامه‪ ،‬برگه سهام مربوطه به شعب این بانک مراجعه و سود سهام‬ ‫خود را دریافت نمایند و یا به سایر حساب های خود انتقال دهند‪.‬‬ ‫شایان ذکر است پرداخت ســود طرح مذکور صرفا توسط بانک صادرات ایران‬ ‫انجام پذیرفته و سهامداران می توانند برای کسب اطالعات بیشتر و رفع مشکالت‬ ‫احتمالی با شماره تلفن‪ ٦٦٥٦٨١٨١ :‬شرکت سبحان دارو تماس بگیرند‪.‬‬ ‫گفتنی است؛ بانک صادرات ایران با ‪ ٢٦٠٠‬شعبه در سراسر کشور‪ ٣٩١ ،‬هزار‬ ‫و‪ ٢٥٠‬دســتگاه پایانه فروش متصل به حســاب های این بانک‪ ٤٦١ ،‬هزار مشتری‬ ‫اینترنتی و ارائه خدمات متنوع و به روز بانکی‪ ،‬به عنوان بزرگترین بانک بورسی کشور‬ ‫نقش بســزایی در ارتقای خدمات بانکــداری الکترونیکی و نهادینه شــدن فرهنگ‬ ‫بانکداری نوین در جامعه دارد‪.‬‬ ‫حســاب و اعــام تلفن همــراه خــود از خدمــت دریافت‬ ‫صورتحساب انی برخوردار گردند‪.‬‬ ‫شــایان ذکر اســت؛ بانک صادرات ایران به عنوان‬ ‫بزرگتریــن بانک بورســی کشــور بــا افتتــاح ‪ ٤٣‬میلیون‬ ‫حســاب الکترونیکی‪ ،‬انجــام روزانه به طــور میانگین ‪٢٤‬‬ ‫میلیون تراکنش مالی‪ ،‬نصب و راه اندازی بیش از ‪ ٣٨٧‬هزار‬ ‫دستگاه کارت خوان نقش بسزایی در توسعه و رشد بانکداری‬ ‫الکترونیکــی در کشــور و کاهــش هزینه های ترافیکی و‬ ‫الودگی هوا داشته است‪.‬‬ ‫مشارکت بانک صادرات ایران در‬ ‫توسعه منطقه ویژه انرژی پارس‬ ‫شرکت متانول سیراف واقع در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در شهرستان دیر از توابع استان‬ ‫بوشهر با مشارکت بانک صادرات ایران در حال ساخت است‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی بانک صادرات ایران‪ ،‬این بانک در راستای ایفای نقش افرینی خود برای‬ ‫توسعه زیر ساخت های صنعتی به ویژه در زمینه انرژی مبادرت به مشارکت در احداث چندین واحد صنعتی‬ ‫در جنوب کشور کرده است که شــرکت متانول ســیراف با ‪ ٦٣٠‬میلیون دالر در زمره این مجموعه های‬ ‫صنعتی است‪.‬‬ ‫این گزارش می افزاید‪:‬گاز طبیعی و اکسیژن به عنوان خوراک این پروژه است که به ترتیب از خط‬ ‫لوله گاز سراســری و یوتیلیتی مجتمع واحد(‪)ASU‬تامین می شــود و در زمان بهره برداری از این پروژه‬ ‫سالیانه یک میلیون و ‪ ٦٥٠‬هزار تن متانول استحصال می شود‪.‬‬ ‫براین اساس باتوجه به تمهیدات اندیشیده شده در خصوص عملیات اجرایی و همچنین باتوجه به‬ ‫گشایش های ایجاد شده در عرصه بین المللی روند ساخت و ساز این پروژه شتاب بیشتری پیدا خواهد‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫به کارگیــری تکنیک هــا‪ ،‬ابزارهــا و روش هــای کامــا علمی جهــت حصــول اطمینــان از‬ ‫اثربخشــی ســرمایه گذاری ها و اتخاذ روش هــای کارامد و متناســب با شــرایط روز و بهــره مندی از‬ ‫مکانیزم های مناســب برای حصول اطمینان از بازگشت ســرمایه در شــمار الزامات مد نظر این بانک‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫این گزارش حاکی از تمرکز بانک مزبور برای اجرای طرح های متانول سبالن‪ ،‬سیراف‪ ،‬دنا و اوره‬ ‫و امونیاک شیمیایی الوان با هدف پویایی و اعتالی قطب انرژی کشور است‪.‬‬ ‫شایان ذکر است؛ بانک صادرات ایران عالوه بر مشارکت در ایجاد زیر ساخت های توسعه صنعتی‬ ‫کشور با تدوین و ارائه بسته های اعتباری برای حمایت از تولیدگران و رونق کسب و کار‪ ،‬نقش مهمی در‬ ‫زمینه تحقق بهبود اقتصادی کشور ایفا می کند‪.‬‬