روزنامه صمت شماره 301
روزنامه صمت شماره 301
داستان2لیست
اهمیت لیستی رای دادن
هفتهنامهخبری،تحلیلی /سال ششم /شماره سیصد و یک1/اسفند 88/1394صفحه5000/تومان
چهکسانیبرایراهیابی
به خبرگان با هم
رقابت میکنند؟
هفته گذشته در اردوگاه
اصولگرایانچهگذشت؟
اصالحطلبان و اصولگرایان برای ورود به پارلمان
هفتماسفندماهبهرایمردمنیازمندهستند
استراتژی پیغام و نامه
رقابت اسفند
سرنوشتیارانالریجانی
چه شد؟
قربانی شام
چرا فابیوس از
وزارتخارجهفرانسهرفت
ائتالفاصالحطلبان
با الریجانی و روحانی
فهرستاصالحطلباننشانه
چه تغییری در سیاست ایران است؟
تقدیم می شود به
«ابد و یک روز»
گفتوگوهاویادداشتهایمثلث
دربارهجشنوارهفیلمفجر
توافق مبهم
دراجالسامنیتیمونیخ
چهتصمیمیدربارهسوریهگرفتهشد؟
جلد
د
و
م
داستان 2لیست
چهکسانیبرایراهیابیبهخبرگانباهمرقابتمی کنند؟
جلوههاییازاستقامتملت
هفته نامه سیاسی ،فرهنگی با رویکرد خبری ،تحلیلی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :مصطفی اجورلو
سردبیر :سعید اجورلو
حلول ســال جدید را به همۀ مســلمین
جهان خصوص ًا ملت قهرمان ایران و قشرهای
مختلف ملتمان ،و ان کسانی که در جبههها
دارند برای اسالم خدمت میکنند ،کسانی که
در پشــت جبههها خدمت میکنند و خانوادۀ
شــهدا وخود معلولین و وابستگانشــان و به
همه تبریک عرض میکنم .انشــاءال ّل ه این
سال ،سال مبارکی باشد برای مسلمین جهان
و خدای تبارک و تعالی مقدر بفرماید که دست
ایــن ابرقدرتها و کســانی که به انهــا مرتبط
هستند قطع بشود و مردم دنیا با ارامش زندگی
کنند.
همۀ گرفتاریهــای جهان مال ایــن قدرتهای بزرگی
است که ادعا میکنند که ما برای صلح این کارها را میکنیم.
اینهمه جنایت میکنند ،اینهمه کشورها را به خون میکشند
و ادعا میکنند که مــا نمیتوانیم ببینیم که حقوق بشــر از
بین میرود .اینها ادعایی اســت که انهــا میکنند که هیچ
واقعیت نــدارد ،بلکه خالفــش واقعیت دارد و مســلمین
در غفلت هســتند ،مســتضعفین جهان غفلت دارند .این
بارقهای که در ایران پیدا شــد اگر چنانچه ملتهای سایر
کشورهای مســلمین به اینجا ملحق بشــوند و همه با هم
دســت به هم بدهند ودر مقابل اینهمه جنایاتی که به بشــر
و بشریت میشــود ،بایســتند کارها اصالح میشود ،لکن
معاالسف نشــده اســت این کار و نمیدانم که چه خواهد
شــد .و من امیدوارم که خدای تبارک و تعالــی به ما قدرت
10- 17
خبرنامه
قهرمانزنده
بهلیست 30نفرهرایبدهید
شعارلبیکیازینب(س)فرزندشهید
تناقضدریکشعار
18- 21
گفتارها
وحشتکلینتون ازغوغایسندرز
درحالپوست اندازی
دیپلماسیباچراغخاموش
گفتمانسمی
22- 27
فکرنو
اگرمی دانستم،نمی رفتم
حق رای در اسالم
چاشنیدروغدررمانیهیجان انگیز
جدالبرسرنفوذ
تحریریه:
مثلث؛هفتهنامه ایخبری،تحلیلیاستکهسعیداردروایتیمنصفانهوعادالنه
از واقعیت ها ارائه دهد .نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه ضلع استقالل،
ازادی و جمهوری اسالمی .مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی ،چارچوبش
اسالم ،انقالب ،امام و رهبری ،ارمانش گســترش و سیادت اسالم خواهی در
سراسر جهان و عزت مسلمانان ،توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم
شریف ایران و رونق گرفتن عدالت .مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب
و ایستادگی در برابر مقابالن گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت
قلم و روزنامه نگاری مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان
فرهیختگانونخبگانکشوراست.امیدواریمکهدرروایت مانصادق،برمرام مان
مستمر و دائم ،بر چارچوب مان مستقر ،بر ارمان مان مومن ،بر مرزهایمان مراقب
و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم.
دبیرتحریریه :مصطفیصادقی
سیاست :مصطفی صادقی(دبیر) -علی حاجی ناصری -امیدکرمانی ها
حنیف غفاری -داوود حشمتی
تاریخ :مصطفی شوقی(دبیر)
بین الملل :سعیده سادات فهری (دبیر)
دیدار :افشین خماند(دبیر)
ورزش :مهدی ربوشه (دبیر)
جامعه شناسی و فکرنو :علی حاجی ناصری (دبیر)
فرهنگ :شایان ربیعی (دبیر)
بازار :محمد شکراللهی (دبیر)
مشاور هنری :نیما ملک نیازی
استقامت بدهد ،امروز اســتقامت الزم است .پیغمبر اکرم
ـ صلیال ّله علیه و اله و ســلم ـ نگران بود راجع به این که ایا
ملتش استقامت میکنند یا نه؟ تا ان حد که در روایت است
ــور ُه ُهود[]1برای این ایهای که
که فرموده
کهشی َب ْتنی ُس َ
َّ
تاب َم َع َ
ک[]2در عین
َاس َت ِق ْم َکما ُا ِم ْر َت َو َم ْن َ
امده است کهف ْ
حال که این ایه در سورۀ دیگری هم ـ سورۀ شوری هم ـ امده
لکن ان ذیل را ندارد ،سورۀ هود که این ذیل را دارد فرموده
است .این به نظر میرســد که نگران بوده است از این که
ملتش و امتش مبادا خدای نخواسته استقامت نکند .باید
ملت ایران ،دولت ایران ،ارتش ایران ،ســپاه پاســداران
ایران ،همه قشــرهای ایران توجه کنند که اســتقامت در
مقابل ظلم ،در مقابل این قدرتهای بزرگ از اموری است که
امر شده است ،استقامت در مقابل دشمن است ،امر شده
است که استقامت بکنید و اگر استقامت بکنید پیروز
هســتید .بحمدال ّله ایران به این صفت ،بسیاری از
قشرها به این صفت متصفند و من فراموش نمیکنم
قصۀ روز جمعه را که انطور باشــکوه ،بــا نورانیت ،با
استقامت گذشت.
انطور مردم بــا طمانینه ،بــا ان صداهایی که
میامد ،با ان رگبارهایی[]3که میامد ،من مالحظه
میکردم ،نگاه میکردم ،مخصوص ًا نگاه میکردم
ببینم در بین مردم چه وضعی هست ،ندیدم حتی یک
نفر را که یک تزلزلی درش پیدا باشد .و ان وقت امام
جمعه انطور با ان طنین قوی صحبت کرد]4[،مردم
انطور گوش کردنــد ،انطور فریاد زدند کــه ما برای
شهادت امدیم.
گرافیک و صفحه ارایی :فاطمه قنائی -علی اجورلو
و افشین جم
پردازش تصاویر :هومن سلیمیان
عکس :امیر طالیی کیوان -عدنان جعفری و محمد برنو
ویرایش :ژیال شاکری -امیر عزیزی و نرگس حاجیلو
حروفچینی :داود حشمتی
مدیر مالی :محمدرضا پالیزدار
سازمان اگهی ها :محمد شکراللهی
بازرگانی و بازاریابی :محمدعلیاجورلو
امور اداری :علیرضا اسدالهی -علی اکبر پیمانی
انفورماتیک :شهرام زحمتی
ناظر چاپ :بابک اسکندرنیا
با تشکر از :دکتراسماعیل تبار -دکترایت الهابراهیمی-دکترغالمحسننتاج
حسین زندی -احمد طالیی -مهندس صدوقی -حسین مجاهدی -حاج اقاتوکلی
هادیانباردار -منصور شیخ االسالمی -دکتر زارعیان -علیرضا حسن زاده
سیدحمیدخالقی
28- 45
سیاست
رقابت اسفند
اهمیت لیستی رای دادن
استراتژی پیغام و نامه
انتخابات دوقطبی می شود
46-57
بینالملل
توافق مبهم
بحران در هم تنیده
کوتاه امدن غرب
لوران رفت
58-67
فرهنگ
تقدیم می شود به «ابد و یک روز»
سینمای ما جنون و تخیل کم دارد
نظر به درد دیگران
باز یگارد
سازمان اگهی ها :تلفن0919 - 2341774 :
چاپ :هنر سرزمین سبز -پردازش تصویر رایان
توزیع :نشر گستر امروز
نشانی :تهران ،خیابان شهید عباسپور(توانیر) ،خیابان نظامی گنجوی ،کوچه پناه،
پالک 19
تلفن 88198280 :
طراح جلد :مصطفی مرادی
داستان2لیست
اهمیت لیستی رای دادن
هفتهنامهخبری،تحلیلی /سال ششم /شماره سیصد و یک1/اسفند 88/1394صفحه5000/تومان
چهکسانیبرایراهیابی
به خبرگان با هم
رقابت میکنند؟
هفته گذشته در اردوگاه
اصولگرایانچهگذشت؟
اصالحطلبان و اصولگرایان برای ورود به پارلمان
هفتماسفندماهبهرایمردمنیازمندهستند
استراتژی پیغام و نامه
رقابت اسفند
سرنوشتیارانالریجانی
چه شد؟
قربانی شام
چرا فابیوس از
وزارتخارجهفرانسهرفت
ائتالفاصالحطلبان
با الریجانی و روحانی
فهرستاصالحطلباننشانه
چه تغییری در سیاست ایران است؟
تقدیم می شود به
«ابد و یک روز»
گفتوگوهاویادداشتهایمثلث
دربارهجشنوارهفیلمفجر
توافق مبهم
دراجالسامنیتیمونیخ
چهتصمیمیدربارهسوریهگرفتهشد؟
شماره پیامک3000411711 :
مساله لیست
خبرنامه
چهره های مهمی ار اصولگرایان تاکید کرده اند که برای پیروزی در
انتخابات هفتم اسفند باید به همه افراد لیست ائتالف رای داد .گزینش
از این لیست و ترکیب با افراد دیگر حتما پاشنه اشیلی برای اصولگرایان
خواهد بود .محمدرضا باهنر از جمله افرادی است که در این باره در هفته
گذشته صحبت کرده است.
ت
یتر
اول
رهبرانقالباسالمیدردیداربامردماذربایجانشرقی:
خبرنامه
10
مثلث | شماره 301
مردم در انتخابات درست عکس
خواستدشمنعملکنند
رهبر معظم انقالب اســامی ضمن تشکر صمیمانه
از ملت بزرگ ایران به دلیل خلق حماســه پرشکوه ۲۲بهمن
امسال ،ان را نشــانه عزم راسخ و ایســتادگی و بیداری مردم
دانستندوتاکیدکردند«:انتخاباتهفتماسفندمظهربیداری
ملت و دفاع از نظام و اســتقالل و عزت ملی است ».ایشان
گفتند«:مردمباحضورهمه جانبهواگاهانهوهمراهبابصیرت
و دانایی در انتخابات ،درســت عکس خواست دشمن عمل
کنند».
حضرت ایت الله خامنه ای صبح روز چهارشنبه در دیدار
پرشورهزاراننفرازقشرهایمختلفمردماذربایجانشرقی
که در استانه سالروز قیام مردم تبریز در ۲۹بهمن سال۱۳۵۶
برگزار شــد ،ضمن تجلیل از ایمان عمیق ،بیداری ،نشاط و
ایســتادگی مردم اذربایجان در مقاطع مهم و سرنوشت ســاز
تاریخ کشور به ویژه در دوران انقالب اســامی ،بر لزوم زنده
نگه داشتن روزهای تاریخی انقالب تاکید کردند و با اشاره به
۲۲بهمن به عنوان یکی از این روزهای بسیار مهم افزودند:
«براساسگزارش هایمستندازمراکزمعتبر،حضورمردمدر
حماسهراهپیمایی ۲۲بهمنامسالدرسراسرکشور،نسبتبه
سال گذشته ،به میزان قابل توجهی افزایش داشته است ».
حضرتایت اللهخامنه ای،باتشکرصمیمانهازحضورپرشکوه
مردم در راهپیمایــی ۲۲بهمن تاکید کردنــد« :این افزایش
حضورنشان دهندهاناستکهبه رغمتالشگستردهوپرحجم
جبههاستکباربرایبهفراموشیسپردهشدنویاکمرنگشدن
انقالبدرذهنمردم،امااندکخللیدرعزمراسخملتبوجود
نیامدهاست».ایشانسپسبهموضوعانتخاباتهفتماسفند
اشاره و تاکید کردند« :دشمن با یک برنامه ریزی خاص برای
انتخابات ،به دنبال تحقق توطئه طراحی شــده خود است،
بنابراینبایدملتایرانبه عنوانصاحباناصلیکشورازبرخی
حقایقمطلعشوندتاایننیاتپلیدمحققنشود».
رهبر انقالب اســامی با بیان این مقدمــه که پیروزی
انقالب و کوتاه شــدن دســت امریکا و رژیم صهیونیستی از
ایران،بزرگترینتحقیربرایانهابودودرطول ۳۷سالگذشته
ازهیچتالشیبرایمتوقفکردنحرکتپرشتابملتایران
دریغ نکرده اند ،گفتند« :از ابتدای پیروزی انقالب اسالمی
طراحیبیگانگان،جلوگیریازبرگزاریانتخاباتدرایرانبود
که تالش هایی را هم انجام دادند اما چون مایوس شدند ،در
سال هایاخیر،تمرکزخودرابرزیرسوالبردنانتخاباتقرار
دادهومی خواهنددرانتخاباتاعمالنفوذکنند».
حضرت ایت الله خامنه ای افزودند« :طراحی انها برای
انتخابات هفتم اسفند از تخریب شورای نگهبان و زیرسوال
بردن تصمیم های ان اغاز شده و این شورا یکی از چند مرکز
اساسی در نظام اســامی اســت که امریکایی ها از ابتدای
پیروزیانقالب،به شدتباانمخالفبودند» .ایشانباتاکید
براینکهنتیجهزیر سوالبردنتصمیم هایشوراینگهبان،
القای غیرقانونی بودن انتخابات اســت ،خاطرنشان کردند:
«هنگامی که غیرقانونی بودن انتخابات القاء شود ،بنابراین
مجلس شورای اســامی برامده از این انتخابات و مصوبات
ان غیرقانونی خواهد بود ».رهبر انقالب اســامی افزودند:
«هدفاینطراحیزیرکانه،قراردادنکشوردرخالءقانونو
مجلس،درچهارسالایندهاستکهافکارعمومیبایدمتوجه
اینموضوعباشند».
حضرتایت اللهخامنه ایبااشارهبهافرادیکهدرداخل،
با تخریب شورای نگهبان ،با دشــمن همصدایی می کنند،
گفتند« :بیشتر این افراد متوجه صحبت های خود نیستند و
نمی توانانهارامتهمبهخیانتکرد،اماانهابایدمتوجهشوند
که نتیجه ایــن هم صدایی ،تکمیل کردن نقشــه خطرناک
دشمناست».
ایشانباتاکیدبراینکهیکیازاهدافجبههاستکبار،از
زیر سوال بردن انتخابات ،محروم کردن ملت های مسلمان
دنیاازپدیده بی نظیر،بدیعوجذابمردم ساالریدینیاست،
به جایگاه بسیار مهم مجلس شورای اســامی اشاره کردند
و افزودند« :مجلس بــا تصویب قوانین ،ریــل گذار حرکت
دولت و دستگاه اجرایی اســت ،بنابراین انتخاب نمایندگان
براساس بصیرت و اگاهی ،در نحوه ریل گذاری حرکت کشور
وجهت گیریانبسیارتاثیرگذاراست».
رهبر انقالب اسالمیتاکیدکردند«:اگرمجلسبدنبال
رفاه مردم ،عدالت اجتماعی ،گشایش اقتصادی ،پیشرفت
علم و فناوری و استقالل و عزت ملی باشــد ،ریل گذاری ان
در جهت این هدف هــا خواهد بود اما اگــر مجلس مرعوب
غرب و امریکا و به دنبال حاکمیت جریان اشرافی گری باشد،
ریل گذاری او در این جهت خواهد بود و کشــور را به مســیر
بدبختیهدایتخواهدکرد».
حضرت ایت الله خامنه ای با اشاره به کالم امام (ره) که
مجلس را در راس امور می دانســتند ،گفتنــد« :این در راس
امور بودن به معنای سلسله مراتب اجرایی نیست بلکه تاکید
براهمیتجایگاهمجلسازلحاظتعیینمسیروجهت گیری
حرکت کشور اســت ».ایشــان در ادامه به اهمیت اساسی و
بنیادینمجلسخبرگاندرنظاماسالمینیزاشارهوخاطرنشان
کردند«:اهمیتجایگاهمجلسخبرگانازاینجهتاستکه
در تعیین رهبری به عنوان تصمیم گیر و سیاست گذار اصلی
کشــور ،نقش دارد بنابراین انتخاب نمایندگان این مجلس،
یاست».
موضوعبسیارمهم
رهبرانقالباسالمیافزودند«:اگرنمایندگانمجلس
خبرگاندلبستهبهانقالب،دلباختهبهملت،اگاهازتوطئه های
دشمنومقاومدرمقابلاینتوطئه هاباشند،درزمانمقتضی،
تصمیم گیریانانبهیکگونهخواهدبودولیاگرنمایندگان
خبرگانغیرازاینباشند،به گونهدیگریعملخواهندکرد».
حضرتایت اللهخامنه ایبااشارهبهتمرکزدستگاه های
تبلیغاتیجبههاستکباربرمجلسخبرگان،گفتند«:علتتاکید
مکرر بر لزوم بصیرت و اگاهی و دانایی مــردم در انتخابات،
همینموضوعاستتابر خالفخواستهدشمنعملشود».
رهبر انقالب بار دیگر ملت ایران را به حضور همه جانبه
در انتخابات و دفاع از نظام اســامی و استقالل و عزت ملی
فراخواندند و با تاکید بر لزوم هوشــیاری در برابر جبهه بی پروا
و خطرناک مقابل ملت ایران که تحت نفوذ و ســلطه شبکه
صهیونیســتی قرار دارد ،افزودند« :سیاســت های امریکا و
بسیاریازدولت هایاروپایی،تحتسلطهاینشبکهاستو
عملکردامریکایی هادرقضیههسته اینیزبایددراینچارچوب
ارزیابیشود».
چ
هره
ا
و
ل
1
قهرمان زنده
حاجقاسمسلیمانیزیرذره بین
سردار سلیمانی که خیلی ها او را با نام حاج قاسم یاد
می کنند .او اکنون یک اسطوره اســت .یک قهرمان .او
اما فقط یک چهره ملی نیســت .حاال خیلی ها در خارج از
این مرزها چشمشــان به او دوخته شد .حاج قاسم را رصد
می کنند و درباره اش حرف می زنند.
چهره اول این هفته می تواند حاج قاســم سلیمانی
باشد؛ بهانه اش هم مقاله تازه یک رسانه غربی.
کریستین ساینس مانیتور؛ هفته گذشته در مقاله ای
نوشته است« :برای ســالیان دراز قاسم سلیمانی یکی از
فرماندهان ســپاه قدس در خفا عملیات های برون مرزی
ایران را در لبنان و افغانســتان هدایــت می کرد .اما امروز
قاسم ســلیمانی فرمانده سرشناسی اســت که به واسطه
شــبکه های اجتماعی نظیر اینســتاگرام تبدیــل به یک
قهرمان ملی شده اســت .عکس های متعددی از وی در
خطوط مقدم سوریه و عراق در این شبکه های اجتماعی
منتشر شده است».
تقدیس قهرمانان باتوجه به جایگاه شــهدا در ایران
سابقه ای دیرینه دارد ،اما قهرمان سازی از سردار سلیمانی
داســتان دیگری است .قاســم ســلیمانی بر خالف
قهرمان هایی کــه پیش تر از انها نام برده می شــد،
زنده است و صعود ان مقارن با گسترش ملی گرایی
فزاینده در ایران بود.
چهــره قاسم ســلیمانی با گســترش
داعــش از ســوریه به عــراق در ژوئن
2014به عموم معرفــی گردید .در
این زمــان عکس هــای زیادی از
حضور سردار ســلیمانی در میان
نیروهای ایرانی در خطوط مقدم
جنگ منتشر شد.
دالیل زیادی از جمله حفظ
بغــداد در مقابل ســتیزه جویان
داعش ،فعال کردن شبه نظامیان
شــیعه در عراق و حفظ بشــار اسد در
راس قــدرت ســوریه از جملــه دالیل
علی گنجی
روزنامه نگار
2
مطرح شدن سردار سلیمانی است .سردار سلیمانی افول
قدرت امریکا در منطقه را به نفــوذ معنوی ایران در منطقه
و تقویت روح مقاومت علیه امریکا ،اســرائیل و متحدان
انها نســبت می دهد .به گفته یکی از شــهروندان تهرانی
که بازنشســته ارتش است ،سردار ســلیمانی شخصیتی
خارق العاده است که هیچ کس مانند او نیست .به گفته وی
همه به سلیمانی احترام می گذارند و این نشان می دهد که
ایران قهرمان محبوبی دارد که غیرروحانی است .در مورد
وی و شخصیتش هیچ شک و شبهه ای وجود ندارد .افزون
بر این ،سلیمانی تبدیل به منشــا غرور همه مردم ایران به
قدرت ملی خود در خارج از کشــور شده است .همه اقشار
جامعه از جوانان متمایل به غرب گرفته تا شخصیت های
حامی نظام وی را قبول دارند.شجاعت های سلیمانی در
شبکه های اجتماعی منتشر می شــود و از سوی مداحان
نقل می شود .دست نوشته های قاســم سلیمانی در مورد
جنگ ایران و عراق با مضامین مذهبی بسیاری بیان شده
است.در ویدئویی که از خط مقدم جنگ در سوریه در ماه
گذشته از تلویزیون ملی ایران پخش شد ،سلیمانی با اشاره
به نیروهای مبارز ایرانی ،گفت« :خداوند انسان هایی
که جنگ مقــدس را در زندگی خــود بر می گزینند،
دوست دارد».
سلیمانی در پاسخ به شــایعه کشته شدن خود
در سوریه گفته بود« :شــهادت چیزی است
که به دنبال ان کوه ها و دشت های زیادی
را پیموده ام».
چند مــاه پیش ســپاه قــدس به
رسانه ها دستور داد که اقدام به انتشار
عکس های سلفی ســردار در خطوط
مقدم جنگ نکنند .ســلیمانی راسا با
درخواست یک فیلمساز برای ساخت
داســتان زندگــی وی مخالفــت کرد.
ابراهیم حاتمی کیا در مورد اخرین فیلم
سینمایی خود« ،بادیگارد» گفته که ان را
به عشق قاسم سلیمانی ساخته است.
فراتر از قهرمان
ث
lهفتــم اســفند مــاه روز انتخابات
مجلــس خبــرگان و مجلــس شــورای
اســامی اســت .این انتخابــات فارغ
از ســایق جناحی و حزبی یک مساله
ملی اســت و همه ایرانی ها باید در ان
مشارکت داشــته باشــند .نکته مهم تر
از ان اما تشــکیل یــک مجلس خوب
اســت کــه مجلــس خــوب و مطلوب
شــکل نمی گیرد مگر بــا عناصر مومن
و کارامدی که بــا رای دقیق احاد مردم
روانــه مجلــس می شــوند و بــه خوبی
توانایــی انجــام این مســئولیت خطیر
را داشــته باشــند .همه کســانی که در
انتخابات شــرکت می کنند در قبال رای
خود مسئول هستند.
lمقامــات امریکایــی در
هفته هــای اخیــر موانعــی را در برجام
ایجــاد کرد ه انــد .ان بخــش از برجام
که بنا بود به رفع موانع ســرمایه گذاری
در ایران بینجامد با فشــارهای امریکا
معطل مانده اســت .این مســاله البته
حتما می بایســت بدون رودربایستی و
محافظه کاری با پاسخ و واکنش قاطع
مقامات مسئول در وزارت خارجه مواجه
شود .ســابقه نشــان داده است که هر
جــا در مقابــل امریکایی هــا از موضع
اقتدار وارد شده ایم توانسته ایم مقابل
زیاده خواهی انهــا ایســتاده و حتی از
انهــا امتیاز بگیریــم .به نظر می رســد
امریکایی ها در حال تست های دوران
پسابرجام هستند.
lدر هفتــه ای کــه پیــش رو
داریم رقابتی ســخت میان چهره های
سیاســی از طیف هــای مختلف وجود
خواهــد داشــت .در میان ایــن رقابت
طرفیــن یکدیگر را نقــد خواهند کرد و
مناظره هــا و مصاحبه هــا محلی برای
بیان این نقــاط اختالف اســت .نکته
مهم این اســت که حتما بایــد مراقبت
کرد که خدشــه ای به نظام وارد نشده و
دســتاوردهای دولت های مختلف نیز
قربانی رقابت های جناحی نشود .خنج
زدن به چهــره نظام و دســتاوردهایش
برای کسی میان مردم محبوبیت ایجاد
نخواهد کرد .حــرف اول در انتخابات
پیش رو باید اخالق مداری باشد.
مثلث | شماره 301
حاج قاسم برای خیلی از ما ایرانی ها دیگر فقط یک
قهرمان نیست .ما در ایران در تمام سال های بعد از انقالب
از این قهرمان ها زیاد دیده ایم .هم با نام ونشان و معرف و
هم بی نام و نشان و گمنام .حاج قاسم حاال یک نماد است.
نماد کســی که پاســدار انقالب اســامی است در
همه سال هایی که از این انقالب گذشته .روزی در جنگ
تحمیلی فرمانده لشکر ۴۱ثارالله کرمان بود و حاال سال ها
بعد از جنگ فرمانده سپاه قدس شده است.
او اکنون کابوس غرب و امریکاســت ،کابوسی که
همان قدر که غربی ها را می ترســاند ،به جان ما ،غروری
مقدس می ریزد و اینها این روی سکه اوست ،روی رحماء
بینهم قاســم ســلیمانی ،فرماندهی با صالبت ،با موهایی
جوگندمی و بدنی الغر و صورتی افتاب ســوخته و نگاهی
محجوب و ارام .فرماندهی که در میان هم والیتی هایش
و در مراسمات و مجالس شــان ،خیلی خاکی و خودمانی
حضور دارد .فرماندهی که اگر لباس نظامی تنش نباشد،
کســی حدس هم نخواهد زد که او یــک فرمانده نظامی
اســت .حاج قاســم فقط قهرمان مــا نیســت .او غرور ما
ایرانی هاست.
ن
ظر
مثل
خبرنامه
ضرورت رای دادن به
لیست 30نفره
شعار لبیک یا زینب(س)
فرزند شهید
به لیست 30نفره
رای بدهید
11
خبرنامه
گزا
رش
به لیست 30نفره رای بدهید
1
درخواست باهنر از اصولگرایان
ائتالف اصولگرایان بعد از مدت ها رایزنی توانســت
به یک لیســت واحــد در تهران برســد .لیســتی که حاال
بســیاری از سیاسیون خواستار این هســتند که به صورت
کامل به ان رای داده شــود .در همین راستا هفته گذشته
محمدرضا باهنر در نشستی خبری به تشــریح این مساله
پرداخت و گفت« :اگر عده ای روی برخی از اسامی لیست
اصولگرایــان انتقاداتی دارند ،باز هــم خواهش می کنیم
برای حفظ وحدت و انسجام اعتدال اصولگرایی به همه 30
نفر رای دهید ،تا زمان مجلس پنجم رای دهندگان نهایتا
نام 12نفر را در تعرفه های رای می نوشتند اما امروز از همه
نخبگان و دانشــگاهیان می خواهم که افراد را وادار کنند
سازماندهی رای دهند و البته به هر 30نفر رای دهند».
به گفته باهنر باید شرایط رقابت میان اصالح طلبان
و اصولگرایــان را در نظــر داشــت .او ادامــه داده بــود:
«اصال ح طلبان در تهران 5یا 6نفر بیشتر کاندیدای دانه
درشــت ندارند و از این طرف یا ان طرف قرض می گیرند،
اقای مطهری هم یک لیستی را به عنوان صدای ملت ارائه
کرده اســت ولی در این دوره قطعی بود که اقای مطهری
جایی در لیســت اصولگرایان نخواهد داشت ،عده ای از
لیســت 30نفره اصولگرایان باز مانده اند و ما بیشتر از این
افراد گالیه داریم که شــاید بخواهند لیست های موازی
ارائه دهند اما از همه انها خواهش می کنیم که برای حفظ
وحدت اصولگرایی استعفا دهند و لیست موازی با لیست
اصولگرایان منتشر نکنند».
نایب رئیس دوم مجلس که خــودش این دوره برای
تقویت اصولگرایان در انتخابات ثبت نام نکرده بود نسبت
به امدن لیســت های دیگر هشــدار داد و گفت« :ممکن
است لیست دیگری در چند روز اینده منتشر شود که در ان
هم اصالح طلبان ،هم اصولگرایان و هم اعتدالیون حضور
داشته باشند اما از همه مردم تقاضا می کنم حتما به لیست
30نفره اصولگرایان رای دهند».
وی در خاتمه در خصوص انتخابات خبرگان و ائتالف
انها توضیح داد که با وجود اختالف میان لیســت جامعه
روحانیت مبــارز و جامعه مدرســین بر ســر یک نفــر ،اما
اصولگرایان به نظر جامعه مدرسین عمل خواهند کرد.
ضرورت رای دادن
به لیست 30نفره
خبرنامه
12
مثلث | شماره 301
2
جلیل اقتداری
روزنامه نگار
بــا نهایی شــدن لیســت های اصولگرایــان و
اصالح طلبان رقابت جدی از همین جا اغاز شــده اســت.
در ســمت اصالح طلبان بــا وجود انکــه تنها چنــد مهره
شناخته شده وجود دارد ،اما تبلیغات بر سر این مساله که به
صورت لیستی به ان رای داده شود بسیار گسترده است .از
همین رو ضرورت رای دادن به لیست به صورت کامل نیز
دیده می شود .لیست ائتالف اصولگرایان خروجی دو سال
رایزنی میان افراد و گروه های مختلف اصولگرایی اســت
و برخالف انتظار اصالح طلبان ،مورد اقبال اصولگرایان
نیز قرار گرفته است .با این حال این امکان وجود دارد که
در لیست برخی دســت به اجتهاد شخصی زده و افرادی را
سوا کنند .این خاصیت ائتالف اســت که در ان گروه ها و
افرادی با سالیق گوناگون اما با یک هدف مشترک گردهم
جمع شــودند؛ اهدافی که بر پایه مبانی مشترک پایه ریزی
شده است.
به طــور طبیعــی طیف هــای مختلــف اصولگرایی
اختالفاتی با هم دارند اما این اختالفــات از جنس مبانی
نیست ،بنابراین در شرایطی که رقیب سرمایه گذاری اصلی
را بر شــکاف میان اصولگرایان بنا نهاده است ،باید بدون
اعمال سالیق شــخصی به کل لیســت به عنوان این کل
واحد رای داد .کامال واضح است که پذیرش ائتالف به این
معناست که هیچ گروهی به خواسته های حداکثری خود
نخواهد رسید .بلکه حداکثر ممکن برای همه در نظر گرفته
می شود .بازگشت به تجربه گذشته خصوصا انتخابات سال
92می تواند لزوم پیوســتگی و حمایت کامل از ائتالف را
مشخص کند .مهمتر از ان اینکه می باید به این فکر کرد
که خواســته جناح رقیب در این باره چیست؟ چرا تا کنون
روی اختــاف میــان اصولگرایان ســرمایه گذاری کرده
بودند .عباس عبدی یکی از تئوریسین های اصالحات چرا
در مقاله ای اعالم می کند که این وحدت مبنایی نیســت و
شکست خواهد خورد؟
پرواضح است که رای ندادن به تمام لیست به معنای
حذف بخشــی از ظرفیت های اصولگرایی است و متفرق
شدن رای ها باعث کم شــدن توان اصولگرایی در مقابل
جبهه اصالحات است .کافی است به حجم کمپین های
رای ندادن به افــراد خاص در رســانه ها و فضای مجازی
توجه کنید تا خطــر را بیش از پیش احســاس کنیم .رای
دادن هر فرد به 30نفر اصولگرای تهران ،می تواند موازنه
قدرت را باتوجه به میزن رای ثابت و پای کار اصولگرایان
در انتخابات پیش رو برهم زده و همه را شگفت زده کند.
پاسخبهدرخواستامریکا
شهیدمطهریافغاننیست
دعوت از جهانگیری برای مناظره
ایران به درخواست امریکا برای رفع حصر موسوی و
کروبی واکنش نشان داد .سخنگوی وزارت امور خارجه در
مورد اظهارات اخیر مقامات امریکایی مبنی بر لزوم رفع حصر
کروبی ،موســوی و خانم رهنورد و اینکه ایــا این اظهارات
مداخلــه در امور داخلی ایران نیســت توضیــح داد« :این
مسائل از جمله مسائل داخلی کشور است و در مسیر خود در
داخل ایران پیگیری می شود و ارتباطی به کشورهای خارجی
نــدارد ».وزارت خارجه امریکا
هفته گذشته و در سالروز حصر
این افراد با صدور بیانیه ای بار
دیگر خواستار ازادی سران فتنه
شده بود .وزارت خارجه امریکا
از ایران خواســته بود این افراد
را ازاد کند.
بنیاد شــهید مطهــری در
مطلبیبهشایعهافغانبودنپدر
اینشهیدپاسخداد.دراینمتن
امده بود« :دلیل نســبت افغان
دانســتن پدر شــهید مطهری،
سخنی است بی پایه از یک فرد
محترم که پدرش افغان است.
وی در مصاحبه با اخرین شماره
کیهانفرهنگیازقولاستادچنیننقلکردهکهبهاوگفته اند
پدر ایشان افغان بوده و اســتاد به همراه پدر از هرات به ایران
امده اند(.درمقدمهمصاحبهمذکور،مصاحبه گرجریانکامال
کذبیرادراینموردبهاخرینفرزندشهیدمطهرینسبتداده
است).اخیرابههمت«خانهموزهشهیدمطهری» ازتبارنامه
استادرونماییشدواستادمتولدفریماناست».
محمدرضا نقدی در واکنــش به اظهارات جهانگیری
نســبت به ســخنان وی در انتقاد از خرید ســنگین دولت از
ایرباس گفت« :ما از سرزنش سرزنش کنندگان نمی ترسیم
و از گفتن حقیقت هــم پرهیز نمی کنیم .دوســتانی که در
مسئولیت هاقرارمی گیرندبداننداینهاچندروزهاستحاالمایا
دیگران فرقی نمی کند ،اما باید یاد بگیریم که توهین نکنیم.
اگرجوابیهستبفرمایندماازجوابمنطقیوعلمی استقبال
می کنیــم ،لزومی نیســت بــه
توهین متوسل شوند .حاضرم
با هر مقــام مســئول تراز اولی
که می خواهــد از خرید ایرباس
دولت دفاع کند در هر زمان و هر
مکانیکهمشخصکنندمناظره
زنده کنم».
علیرضا زاکانی انتقادهای تندی از دولت کرده است
افشــاگری زاکانی درباره پرونده های فســاد و پیوند
قدرت و ثروت که به دنبال راهیابی به مجلس است ،اگرچه
با بایکوت خبری رسانه های اصالح طلب روبه رو شده بود
اما بازتاب وسیعی در رسانه های اصولگراها و شبکه های
مجازی داشــت .زاکانی که یکی از عناصر مهم و کلیدی
افشــا و پیگیری پرونده محمدرضا رحیمــی در دولت قبل
بود ،هفته گذشــته در یک نشست خبری مسائل مهمی را
افشــا کرد .او صراحتا از دولت انتقاد کرد و پرسید «برادر
رئیس جمهور چه می کند؟»
زاکانی با بیان اینکه یک جریان مشکوک می خواهد
برجام و توافق هسته ای را به عنوان ابزار تجارت غیرقانونی
خودش مورد اســتفاده قرار دهد ،پرسید« :مافیای قدرت
و ثــروت می خواهــد در اســتانه انتخابات ،لیســت های
انتخاباتی را منتشر کند .در جلسه های دوشنبه های پاستور
چه می گذرد؟»
او نشســتی برگزار کرده بود با عنــوان «گزارش یک
فاجعه» که در ان مســائل زیادی را از فســاد مطرح کرد.
این نماینده مجلس معتقد بود که امــروز به نوعی غارت و
چپاول ثروت ملی در ابعاد گسترده ملی در حال انجام است
که بخش های وسیعی از دولت را هم الوده کرده است .
زاکانی سپس به ســراغ انتقاد از برادر رئیس جمهور
رفت و گفت« :اقای رئیس جمهور به جای اینکه به دنبال
فساد و سازمان فساد بگردند ،بهتر است به برادر خودشان،
دفتر خودشــان و وزارت نفت توجه کنند .متاســفانه این
ابعاد فراتر از شرایط گذشته ســایر ارکان را هم دربرگرفته
اســت .اســناد متقنی از این موضوع در دســت ماســت.
امروز با یک شبکه بزرگ فســاد مواجه هستیم که به بهانه
شرایط پســابرجام و پســاتحریم به دنبال تصاحب قدرت
برای کسب ثروت افزون هســتند ».زاکانی با بیان اینکه
یک شــبکه داللی خطرناک و مخوف با مشــارکت برخی
دولتی ها توانســته اســت با خارج از کشــور ارتباط برقرار
کند و در حال فروختن کشــور با ثمن پایین اســت،اظهار
داشت« :در پسابرجام موج کشور فروشی به راه افتاده و در
حوزه های متنوع ،منابع و سرمایه های ملی در حال غارت
است ،عده ای به قیمت فروختن کشــور در حال پر کردن
جیب های خود و به فکر پورسانت هایشــان هستند ».این
بخش از صحبت های زاکانی بازتاب گسترده ای داشت.
توطئهانتخاباتی
دشمن
دولت راستگویان به اندازه همه
دروغ گفت
لطف الله فروزنــده با انتقــاد از اظهــارات روحانی
مدعی شــده« :اقای روحانی اعالم کردنــد که ما دولت
راستگویان را تشکیل دادیم ،ولی اظهارات غیرواقعی و
نادرستی را به مردم گفته اند که نظیر ان را در دولت های
قبل کمتــر دیده ایم .گفته هــای اقــای رئیس جمهور با
واقعیت اقتصاد کشــور همخوانی ندارد .می گویند یک
روز در ارائه بودجه به مجلس
تاخیر نداشــتیم ،می گویند از
رکود عبور کردیم و یا می گویند
اجــازه ندادیــم پایــه پولــی
افزایــش پیــدا کنــد در حالی
که هیــچ کــدام از حرف های
ایشان واقعیت ندارد» .
نماینده مردم بیجار در مجلس از اقدام خالف قانون
معاون اول دولت احمدی نژاد
در راســتای تهیــه لیســت
انتخاباتــی ۷۰نفــره از داخل
زندان خبــر داد .ســیدمحمد
بیاتیان با ابــراز نگرانی از ورود
پول های کثیف بــه انتخابات
گفت« :اقای رحیمی از داخل
زندان یک لیست ۷۰نفر ه برای
حضور در انتخابات مجلس شــورای اســامی تهیه کرده
است».
او با بیان اینکه نامزدهای نزدیک به جریان انحرافی
در استان های غربی در این لیســت قرار گرفته اند ،گفت:
«او ایــن ۷۰نامــزد انتخاباتــی را به لحاظ مالــی حمایت
می کند ».به گفته وی ،اقای رحیمی حدود دو هفته پیش
از زندان بیرون امده و فهرســت انتخاباتــی مد نظر خود را
سازماندهی کرده است.
حمایتموتلفهاسالمیازالریجانی
حزب موتلفه اسالمی در اطالعیه ای حمایت رسمی
خــود را از کاندیداهــای مورد
حمایت جامعه مدرســین برای
انتخابــات خبــرگان رهبــری و
مجلس شورای اسالمی اعالم
کــرد .در ایــن اطالعیــه امده
بــود ...« :همچون همیشــه
جامعه محترم مدرســین حوزه
علمیه قم و مواضع رســمی ان
نهاد مقــدس را به عنوان خط قرمــز و معیــار اصولگرایی
می دانــد .براین اســاس حزب موتلفه اســامی اســتان
قم به تبعیــت از جامعه محترم مدرســین حــوزه علمیه قم
در انتخابــات مجلس خبــرگان رهبری از فقیــه انقالبی و
وارســته حضــرت ایت اللــه حاج شــیخ محمد مومن قمی
و در انتخابــات مجلس شــورای اســامی از اقایان دکتر
الریجانی ،حجت االسالم و المســلمین اشتیانی و حجت
االسال مو المسلمین بنایی حمایت می نماید».
ایت الله مصباح حاضر نشد به
تلویزیونبرود
بــا وجــود انکــه زمــان
تبلیغات انتخاباتی کاندیداهای
خبرگان رهبری سپری می شود،
اما چند تن از انها از زمان خود
بــرای حضــور در تلویزیــون
اســتفاده نکردنــد .درحالــی
کــه ایت الله جنتی نیــز در این
برنامه ها شــرکت کرده بود سه
کاندیدای مجلس خبــرگان از زمان نطــق انتخاباتی خود
در رســانه ملی اســتفاده نکردند .ایت الله محمد باقرکنی،
ایت الله محمد یزدی و ایت الله محمدتقی مصباح یزدی سه
کاندیدای انتخابات مجلس خبرگان از زمان 20دقیقه ای
نطق خود در رسانه ملی استفاده نکرده و در مدت 2دقیقه
این برنامه به معرفی زندگی نامه این افراد پرداخته است».
ایت الله هاشمی و همچنین حســن روحانی از این فرصت
استفاده کردند.
مثلث | شماره 301
ایت اللــه قرهــی هفتــه
گذشتهبابیاناینکهبایددردفاع
ازانقالباسالمیمراقبباشیم
کهبزرگانانقالبتوسطمنافقان
تخریــب نشــوند ،تاکیــد کرد:
«دشمنوداخلی هاییکهدلدرگروانقالباسالمیندارند،
برنامه دارنــد که ایات ،جنتی ،مصباح و یــزدی برای خبرگان
رای نیاورند اما الزم و قطعی است که حامیان امام و رهبری و
مدافعانراستیناماممسلمینتمامتالشخودرابرایخنثی
کردنتوطئه هایومهندسیانتخاباتیکهتوسطبرخیعلیه
این سه بزرگوار شده انجام داده و با تدابیر صحیح مانع عملی
شدنتوطئهدشمندرانتخاباتخبرگانشوند».برخیافرادبا
راه اندازیکانال هاییبه دنبالاینموضوعهستند.
او ســپس به یکی از اعضــای مذاکره کننده ســابق
ایران در دولت اصالحات که در تیم اقای روحانی در بیانیه
ســعداباد بود پرداخت و بیان کرد« :امروز با یک شــبکه
بزرگ فســاد مواجه هستیم که به بهانه شــرایط پسابرجام
و پســاتحریم به دنبال تصاحب قدرت برای کســب ثروت
افزون هستند .اقای روحانی به عنوان رئیس جمهور ایران
امروز مسئول کشور هستند و باید از اطرافیان خود صیانت
کنند .نمی شــود دو و نیم ســال هر هفته روزهای دوشنبه
جلساتی در تهران برگزار شود و اقای سیروس ناصری هر
هفته از اروپا حرکت کند تا به این جلســات برســد و در این
جلسات هم به دنبال عقیم کردن تولید داخلی و وابستگی
به خارج هستند .اولین اقدام این افراد ایجاد قراردادهای
نسل سوم بیع متقابل بود».
زاکانــی در ادامــه بــه طــرح مباحث مربــوط به
فســاد کرســنت پرداخت و توضیح داد که گاز ایران به
یک پنجم قیمت فروخته شده بود که دادگاه این افراد
را محکوم کرده است .ســپس ادامه داد« :باید گفت
ان حزبی که امروز داعیه ارائه لیســت در کشــور را در
اســتانه انتخابات دارد و البته اقــای رئیس جمهور هم
اهتمام دارد ،باید بدانید این حزب از «علی ترقی جاه»
پول گرفته و اسناد ان وجود دارد .اقای نوبخت باید به
این ســواالت دهد و به این پرســش های اساسی ملت
پاسخ دهند».
این نماینــده مجلس همچنین بیان کــرد که قانون
اساسی رئیس جمهور را مسئول مبارزه با فساد می داند اما
امروز در شرایطی هســتیم که زمینه تنظیم ده ها کرسنت
در کشور ما در حال فراهم شدن است .زاکانی ادامه داد:
«امروز به بهانه عبور از تحریم ها با یک مقدمه چینی انجام
شده در ســال های گذشــته شــاهد ظهور و بروز گروهی
هســتیم که با حضور افرادی مانند ســیروس ناصری که
علی الظاهر دیپلمات بوده و در واقع یک دالل بزرگ نفتی
است ،اقداماتی در حال انجام است ».سوال اصلی اینجا
بود کــه او و دیگر اصولگرایان خواهان شــفافیت در امور
کشور بودند و بر همین اساس زاکانی می پرسید« :سوال
اساســی ما این اســت که چرا دولــت جلوی ایــن افراد را
نمی گیرد و نمی گذارد در شرایط اقتصادی کشور شفافیت
وجود داشته باشد؟»
لیستانتخاباتیرحیمی
خبرنامه
افشاگری اقای نماینده
خبرنامه
13
تصویرنگاری
روزانه حجم بســیاری از عکس های خبری به ما می رســد .تعداد این عکس ها
انقدر زیاد اســت که گاهی به راحتی از کنار ان عبور می کنیم اما شاید بهتر باشد روی
بعضی از عکس ها تامل بیشتری داشته باشیم .مثلث در این صفحات ،هفته را با مرور
عکس ها از نو یاداوری می کند.
دیدار خانواده های شهدای مدافع حرم با رهبر انقالب
دیدار زنگنه با ستاره سابق اث میالن
الریجانی در مراسم سمنوپزی
خبرنامه
14
مثلث | شماره 301
اهدای ماکت ناوشکن جماران به جهانگیری
ظریف در نشست امنیتی مونیخ
جلسه شورای عالی فضای مجازی
هواپیمای مجلل ترامپ
اختتامیه جشنواره شعر انقالب اسالمی
مثلث | شماره 301
رضا هاللی و حامد زمانی در نمایشگاه رسانه های دیجیتال
خبرنامه
سیگار حتی از اوباما هم بیشتر می ُ کشد
15
شبکه اجتماعی
به ما پیامک بزنید:
3000411711
lمداخله نظامی عربستان در سوریه به نظر بلوفی
اســت که فقط به اتکای اســرائیل و دالرهای نفتی
ابراز شده است.
lبرعکس انچه دیده شد ،این اصالح طلبان هستند
که سر بسته شــدن لیســت دارای اختالفات شدید
شدندوبحمداللهاصولگراییپشت سرلیستائتالف
اصولگرایان می ایستد.
lهنوز هیچ کــدام از صنایع با خارجی هــا قرارداد
نبســته اند .مســئوالن امریکایی اعالم می کنند که
اجازه نمی دهیم ایران به سرمایه گذاری دست یابی
پیدا کند .حاال هر روز در خبرهاست که بنز قرار است
بیاید یا بی ام و.
lاینکــه هنوز کمیســیون نظارت بر برجــام بعد از
اجرایی شدن ان تشکیل جلسه نداده ،اهمیت زیادی
دارد .فقط به رفع تحریم ســوئیفت توجه کنید .تازه
خبر می رســد که قرار است برداشــته شود .پس روز
اجرای برجام چه اتفاقی افتاد؟
lوعده دیدار ما هفت اسفند پای صندوق های رای
است .ما از کاندیداها می خواهیم که فقط هدفشان
رسیدگی به امور نظام و مردم باشد و به سوگندی که
یاد می کنند عمل کنند.
lیکــی از نمایندگان مجلس گفته کــه هر روز 18
طالق ثبت می شود .مهم امار اینها نیست .باید علت
را یافت که چرا در شرایطی که ازدواج ها سخت شده،
این چنین کاشانه ها از هم پاشیده می شود.
lاقای روحانی بــه برجام دو می اندیشــند .اجازه
بفرمایید شــهد گوارای برجام یک را نوش کنیم ،به
دومی هم می رسیم .عجله نکنید.
lحرف سردار جعفری درســت است .سعودی ها
جرات حمله زمینی به ســوریه را ندارند .ترک ها هم
همین طور.
خبرنامه
16
مثلث | شماره 301
lبحریــن و انتفاضه مــردم مظلوم این کشــور را
فراموش نکنید .انها همچنان در بی خبری رسانه ها
در حال سرکوب شدن توسط رژیم ال خلیفه هستند.
شیعیان بحرین به مراتب اولی ترند برای اینکه از انها
حمایت کنیم.
lبه فیلمســازان و کارگردانان متعهد کشــورمان
عرض می کنم باتوجه به باال بودن پتانسیل دفاعی
کشور جا دارد برای هر شهید و جانبازی یک فیلم یا
یک انیمیشن ساخته شود تا قلوب نسل های اینده و
جوانان و نونهاالن با خاطــرات حقیقی از ان دریای
معرفت و عشق سیراب شوند.
به اینستاگرام مثلث بپیوندید
اینســتاگرام هفته نامه مثلث فعال شــده اســت .کاربران این شــبکه
اجتماعی می توانند با پیوستن به اینستاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه
را مشاهده کنند.
شعارلبیکیازینب(س)فرزندشهید
هفتهگذشتهبجنوردمیزباندوشهیدمدافعحرمبود،این
اولین باراستکهمردمخراسانشمالیبازگشتپیکرمدافعان
حرمراتجربهمی کنندوبرایاینمراسمجمعیتبسیارزیادی
بدون هماهنگی جمع شده بودند .روایت خبرنگار خبرگزاری
دانشجو از مراسم این تشییع پیکر شهدا بسیار جالب است.
خصوصا انجا که پســر 11ساله شــهید به جای گریه و زاری
فریاد «لبیک یا زینب(س)» سر می دهد و تصاویر مربوط به
او در شبکه های مجازی به طور گسترده ای توسط شیفتگان
جهاد و شهادت دست به دســت شــد .این خبرنگار ماجرا را
چنین روایت کرده بود« :یکی از شــهدا ستوان یکم پاسدار
شهیدمحمد ابراهیمتوفیقیانفرزند
اسفراینوشهیددیگربرادربسیجی
فیــروز حمیدی زاده اهــل بجنورد
است .حسین که خود از پاسداران
استان است می گوید ابراهیم را از
نزدیکمی شناختوگویایکفرزند
پنج ماهــه دارد ،بچه ها می گویند
شهید فیروز هم ســه پسر دارد که
امروز تنها پسر بزرگش که 11ساله
استبهمیزبانیپدرامده .چشممی گردانمتارضاپسرشهید
حمیدی زاده را بیابم .یک گوشــه کنار مــادر قد خمیده اش
نشسته است .رضا حاال در نبود پدر مرد خانه است ،از اول که
او را دیدم متوجه شدم که باید نسبت نزدیکی با شهید داشته
باشد اما از اســتحکام و مقاومت روحی اش تصور نمی کردم
فرزندشهیدباشد،پسربچه ای 11سالهکهامروزبرایمادرش
نقش یک مــرد را ایفا می کند .او را زیر نظر داشــتم که وقتی
تابوتپدرنزدیکشمی رسدواکنششچیست،فکرمی کردم
خود را روی تابوت بینــدازد و زار زار گریه کند ،اما ناگهان روی
دوش دایی اش رفت و مشتش را گره کرد و فریاد زد «لبیک یا
زینب(س)» ،ناله جماعت باال گرفت و مطمئنا بقیه هم مثل
منبهوجودچنینرویش هاییدرنسلچهارمانقالباسالمی
بهخودمی بالند.درمیانجمعیت،حاجحسینمحرابمداح
اهل بیت(س)رامی بینمکهخیلی
اوضاع روحــی اش به هم ریخته،
اخر شــهید حمیدی زاده دوست
ی و هم هیاتــی اش بوده،
صمیم
تابوت که به او می رســد می گوید
«فیروز جــان قســمم دادی اگر
شهید شــدی و پیکرت برگشت،
برایت روضه حضرت زینب(س)
بخوانــم» و بعد از تــه دل ناله ای
می زند و شعری می خواند «از شام بال ،شهید اوردند ،با شور و
نوا ،شهید اوردند ،در خون خفته که نگذارد ،نخل زینبی خم
گردد،حاشاازحریمزینب(س)،یکاجرفقطکمگردد».
تناقضدریکشعار
هفته گذشته تناقض بین نوشته روی لباس یک جوان
ایرانی که در راهپیمایی 22بهمن امســال شرکت کرده بود
با شعاری که در دست داشــت ،خوراک رسانه های خارجی
شده بود ،اتفاقی که به گفته یک کارشناس فرهنگی ،ناشی
از نااگاهی جوانی است که عکس ان منتشر شده است ،نه
یک موضوع عمومی .دو نوجوان ایرانی که در راهپیمایی
با شکوه 22بهمن شــرکت کرده اند ،تصویر شعار (مرگ بر
امریکا) را در دست دارند ،در حالی که یکی از انها لباسی را
که روی ان به انگلیسی نوشته شده (من عاشق نیویورک -با
حروف مخفف - N Yهســتم) بر تــن دارد .در همین رابطه
محســن کالنتری ســپهر ،عضو ارشــد کارگروه فرهنگ و
هنر می گوید« :وقتی عکس شــهدا را روی لباس ها چاپ
می کنند ،برای مثال عکس شهید همت روی لباس می تواند
یک الگو باشــد .ما می توانیم در تولید لباس هایی که الگو
هســتند طوری تبلیغ کنیم کــه جوانان برای پوشــیدن ان
اشتیاق داشته باشند؛ نه اینکه به انها بقبوالنیم که باید فالن
لباس را بپوشــید .اگر پوشــش دیگری را جایگزین لباسی
که تن این برادرمان اســت می کردیم قطعا او این لباس را
نمی پوشید ،چون اعتقادش شعاری اســت که در دستش
گرفته نه ان لباسی که پوشیده است .دشمن هم از نااگاهی
ادم ها سوءاســتفاده می کند و این طور برداشت می کند که
قطعا کســی این برگه را دســت جوان داده و گفته حاال برو
عکس بگیر».کالنتری ســپهر اضافه کرده بود« :در این
زمینه نمی توانیم بگوییم چه کسی مقصر است» .
علی کوچولو نوه عراقچی
جهانگیری :چه کسی
شرمنده است
ســید محمدرضا اقامیری ،عضو کارگروه فیلترینگ
با بیان اینکه به وابســتگی مــردم به تلگــرام توجه داریم،
گفت« :اگر تلگرام به خواســت ه موجه ایران تمکین نکند،
به سرنوشت شبکه هایی که هم فیلتر نشــدند و هم حذف
شدند دچار می شود ».عضو کارگروه فیلترینگ در پاسخ به
این سوال که در رای کارگروه فیلترینگ برای فیلتر نشدن
تلگرام ایا این شبکه ملزم شده سرور خود را به ایران منتقل
کند ،اظهارداشــت« :اگر تلگرام ســرور خــود را به ایران
نیاورد در رقابت با شبکه های اجتماعی دیگر حذف خواهد
شــد».عضو کارگروه فیلترینــگ افزود« :تلگــرام اکنون
عمده ترین شبکه اجتماعی مورد توجه در ایران است و مردم
بسیار به این شبکه وابسته هستند و ما نیز به این وابستگی
مردم توجه داریم».
سرنوشت برجام را خدا اورد
خبر تســنیم که عنوان «برجام را خدا اورد» از سایت
ریاســت جمهوری حذف شــد ،در فضای مجــازی بازتاب
داشته اســت .به نوشــته این خبرگزاری ،رئیس جمهور در
مراسم تجلیل از دست اندرکاران مذاکرات هسته ای گفته
بود« :می گویند با برجام دولت برای ملت رفاه بیاورد ،مگر
ما برجام را اورده ایم؟ ما خادم مردم هســتیم ،برجام را خدا
اورد .پیروزی ملــت اراده حق بوده و همــان خدا هم برای
ملت سربلندی و رفاه بیشتر خواهد اورد ».حاال وب سایت
president.irمتعلــق به نهــاد ریاســت جمهوری عبارت
«برجام را خدا اورد» که توســط رئیس جمهور در مراســم
تجلیل از دست اندرکاران مذاکرات هسته ای بیان شده بود
را از متن خبر منتشره در این سایت حذف کرد و این موضوع
بین کاربران فضای مجازی دست به دست می شود.
نشاطانتخاباتیبدوندیوودلبر
کمپین های انتخاباتی از ۴۰۰میلیون تا چهار میلیارد!
روزنامــه وقایع اتفاقیــه در مطلبی دربــاره کمپین های
انتخاباتی که این روزها برای کاندیداها به راه افتاده می نویسد:
«متقاعدکردن سیاسیونی که می خواهند صدها میلیون تومان
خرج تبلیغات انتخاباتی کنند ،کار بسیار سختی است اما همین
کار بسیار سخت از عهده شرکت ها و افراد بانفوذی در همین
تهران برمی اید؛ مانند مدیر خوش پوش شــرکت تبلیغاتی ای
که بیزینس فصلــی دارد و حاال فصل یکــی از بیزینس های
پرسود ش است .مرد خوش پوش ،باالخره مظنه را می گوید:
«من پروپــوزال را برای شــما ا یمیل می کنم ،بــرای کمپین
حداقل ۳۰۰تــا ۴۰۰میلیون تومان پول نیاز اســت ،در دوره
قبل کاندیدایی داشتم که چهار میلیارد تومان هم خرج کرد که البته این رقم هم زیاد است اما شدنی است .بااین حال شما
براساس پروپوزال بگویید چه چیزهایی می خواهید تا من قیمت دقیق بگویم اما مطئمن باشید کمتر از ۳۰۰تا ۴۰۰میلیون
شدنی نیست و ضمانتی هم ما نمی توانیم بدهیم ،چون چهار دوره است که انجام دهنده کاریم».
جذب رای با «سلبریتی» ها
روزنامه ابتکار در مصاحبه با رسول نجفیان کارگردان و
بازیگر سینما و تلویزیون به بحث حضور هنرمندان در انتخابات
پرداخته است .نجفیان به ابتکار می گوید« :این نوع مشارکت
هنرمندان در فضاهای سیاسی اتفاق خوبی نیست ،کمااینکه
تعــدادی از چهره های سرشــناس سیاســی و اقتصادی که
هم اکنون در زندان به سر می برند پیش از این از ما هم خواسته
بودند که در فعالیت هایی که انجام می دادند انها را همراهی
کنیم .برخی همکارانم با انها مشارکت کردند و از این راه ثروت
زیادی هم به دســت اوردند ولی من همان موقع قبول نکردم
که در این مورد همکاری کنم ».وی افزود« :در این شرایط نیز وقتی شناخت کافی از کاندیداهای انتخاباتی وجود ندارد
طبیعتا بین کاندیداها و هنرمند موردنظر زیرمیزی رد و بدل می شود ،به این صورت که در ازای دریافت مبلغی هنگفت خود
را هواخواه این کاندیدا معرفی کند و در عمل شهادت دهد که وی عابد و زاهد است البته اگر یک هنرمند به یک کاندیدا و
عملکردی که دارد ایمان داشته باشد ،همکاری مبتنی بر شناخت کافی با ان کاندیدا بالمانع است».
مثلث | شماره 301
رحمانی فضلی ،وزیر کشــورمان در استانه انتخابات
ایران در صفحه اینستاگرامش با بیان اینکه برخی از رسانه ها
جبهه دیو و دلبر درســت می کنند ،از خبرگزاری ها خواسته
است تا وحدت ملی را بر هم نزنند و باعث نشاط در انتخابات
شوند .وی نوشت« :برخی از رسانه ها جبهه دیو و دلبر درست
می کنند ،در حالیکــه ما طبقه بندی بد و خــوب نداریم ،هر
کسی که از سوی شــورای نگهبان تایید شده ،می تواند در
معرض قضاوت و رای مردم قرار گیــرد و اینگونه اقدامات
موجبایجادفضایتنشوتضاددرجامعهخواهدشدوافتی
برای انسجام و وحدت ملی است .رسانه ها در طلیعه ورود به
نتخابات رفتاربسیار مطلوب و مناسبی داشته اند و دراستانه
برگزاری انتخابات پیش رو و در هفته ای پر تحرک و پرتهیج
با ســعه صدر و نگاه باز به مســائل انتخابات بپردازند ،زیرا
معتقدیم نقش رسانه ها فراتر از اطالع رسانی است و انتقاد
کارشناسی شــده و منصفانه و ایجاد امید بین مردم ،موجب
نشاط و افزایش مشارکت در انتخابات خواهد شد».
حامیان مقاومت ،انتفاضه جدیدی در فضای مجازی
بــه راه انداختند کــه ماننــد انتفاضــه میدانــی ،طرفداران
صهیونیست ها را کالفه کرده اســت .این کمپین در فضای
مجازی از عصر پنجشنبه گذشته شروع شده و همچنان ادامه
دارد و دامنه ان در حال گسترش اســت .این اقدام کاربران
به دنبال حذف عکس های سید حســن نصرالله از صفحات
فیســبوک انجام شــد و هدف از ان مجبور کردن مســئوالن
فیسبوک به بازگرداندن دوباره تصاویر دبیرکل حزب الله لبنان
به این شبکه اجتماعی است .انتشــار فیلم های ویدیو یی از
سخنرانی های دبیرکل حزب الله ،تصاویر حماسی و معنوی از ســید مقاومت و مجاهدان حزب الله و خاطره ها و اشعار و
سرودهای حماسی بخشی از فعالیت طرفداران حزب الله و مقاومت است که صفحات و پست های فیسبوک را فرا گرفته
است .حامیان مقاومت در کشورهای عربی و اسالمی به ویژه لبنان با شعار «با انتشار عکس مقاومت کن» ،ضمن انتشار
گسترده تصاویر دبیرکل حزب الله لبنان با درج مواضع و اشــعار و متن های محبت امیز ،ارادت قلبی خود به سید حسن
نصرالله و مقاومت و حزب الله لبنان را به نمایش گذاشته اند .پایگاه خبری العهد نوشت که حامیان مقاومت با انقالبی در
جهان مجازی و انتشار تصاویر سیدحسن نصرالله ،پاسخی محکم و درسی فراموش نشدنی به «مارک زوکربرگ» و «جک
دورسی» مالکان فیسبوک و توئیتر دادند« .حمزه الخنســا» نویسنده این مطلب می افزاید« :انها جلوی انتشار تصاویر
سید حســن نصرالله و پرچم مقاومت را می گیرند اما هیچ اقدامی برای جلوگیری از انتشار تصاویر البغدادی و الجوالنی
سرکردگان گروه های تروریستی تکفیری داعش و جبهه النصره نمی کنند».وی افزود« :فیسبوک ابتدا حساب من را به
دلیل انتشار عکس سیدحسن نصرالله برای 24ساعت بست ،هنگامی که حسابم باز شد ،عکسی جدید گذاشتم و فیسبوک
این بار برای سه روز ان را بست .کاربران فضای مجازی تاکید کرده اند که هدف فیسبوک و امثال ان از ارتکاب اقداماتی
ت اما در این عرصه هم شکست
علیه مقاومت ،حمایت از گروه های تروریستی تکفیری و رژیم اشغالگر صهیونیستی اس
خواهند خورد و صدای مقاومت خاموش نمی شود و پرچم ان در اهتزاز خواهد ماند ».هواداران دبیرکل حزب الله ضمن
ابراز خشم شدید خود از اقدام فیسبوک در بستن صفحات حاوی عکس سید حسن نصرالله ،ضد حمله گسترده ای را تحت
عناوین مختلف از طریق هشتگ های گوناگون به منظور فراخوان برای دفاع از نصرالله راه اندازی کردند .به نوشته روزنامه
لبنانی البناء ،کمپین مخالفت با حذف تصاویر سید حسن نصرالله ،مارک زوکربرگ ،بنیانگذار فیسبوک را که دستور این
اقدام را داده بود ،در مقابل چالش بزرگی قرار داده است .
خبرنامه
تلگرامتمکیننکندحذفمی شود
کلنا سیدحسن نصرالله
بررسی رسانه ای هفته
17
دوئل امریکایی
گفتارها
ترامپ و هیالری کلینتون برای غلبه بر نامزدهای دیگر راه سختی
را پیش رو خواهند داشت .بســیاری از تحلیلگران معتقدند که نتایج
انتخابــات درون حزبی در ایالــت کارولینای جنوبــی و متعاقبا ایالت
نوادا ،تا حدود زیادی معادالت اشفته موجود در دو حزب اصلی امریکا
را روشن تر خواهد کرد.
معادالتانتخاباتیدرامریکااشفتهاست
وحشتکلینتون
از غوغای سندرز
حنیف غفاری
روزنامه نگار
گفتارها
18
مثلث | شماره 301
1
این روزها معادالت انتخاباتی در ایاالت متحده امریکا
به شدت اشفته به نظر می رســد! هر اندازه زمان می گذرد،
منازعه میان کبوترها و بازها شــدیدتر می شــود .برگزاری
انتخابات در دو ایالت ایووا و نیوهمپشــایر نتوانسته است
فعال نامــزدی را در دو حزب دموکــرات و جمهوریخواه در
وضعیت برتر (برتی مطلق) قرار دهد .هیچ یک از نامزدهای
دو حزب دموکرات و جمهوریخواه نتوانســته اند در هر دو
ایالت ایووا و نیوهمپشــایر به صورت توامان پیروز شوند:
در حزب دموکــرات ،هیالری کلینتــون در انتخابات ایووا
توانست با اختالف 0/03درصدی برنی ساندرز نامزد دیگر
این حزب را از پیش رو بردارد اما سندرز در انتخابات دور بعد
در ایالت نیوهمپشایر پیروزی قاطعانه ای را در برابر کلینتون
کسب کرد .به این ترتیب دو نامزد حزب دموکرات در عمل
تاکنون با یکدیگر در یک جایگاه قرار گرفته اند .البته در این
میان وضعیت سندرز بهتر است زیرا او توانست در انتخابات
نیوهمپشایر با اختالفی باالی 10درصد بر کلینتون پیروز
شــود و در مجموع دو ایالت ،ارای بیشــتری را نســبت به
کلینتون کســب کنند .در اردوگاه حــزب جمهوریخواه نیز
وضعیت همین گونه است .در جریان رای گیری در ایالت
ایووا ،تد کروز سناتور افراطی حزب جمهوریخواه توانست
بر دونالد ترامپ نامزد جنجالی ایــن حزب غلبه پیدا کرده و
نخســتین پیروزی انتخابات درون حزبی را به نام خود ثبت
کند .با این حال ترامپ در ایالت نیوهمپشایر با جلب ارای
رای دهندگان توانست معاد له را به سود خود متوازن سازد.
هم اکنون بازی در هر دو حــزب دموکرات و جمهوریخواه
از نقطه صفر اغاز شــده اســت .شــاید تنها فایده برگزاری
انتخابات در دو ایالت نیوهمپشایر و ایووا ،مشخص شدن
عیار نامزدهای شرکت کننده در انتخابات ریاست جمهوری
سال 2016امریکا بوده است .در میان دموکرات ها ،برنی
سندرز با درخششی که از خود نشــان داد،خود را به عنوان
رقیبی قوی برای هیالری کلینتون مطرح کرده است .هر
اندازه زمان می گذرد ،انگیزه ســندرز بــرای رقابت موثر با
کلینتون افزایش می یابد .حتــی برخی تحلیلگران باتوجه
به نتایج به دســت امــده در دو ایالت ایووا و نیوهمپشــایر
تاکید کرده اند که ممکن اســت هیالری کلینتون بار دیگر
به سرنوشت مبارزات انتخاباتی سال 2008میالدی مبتال
شود! در سال 2008میالدی نیز هیالری کلینتون در ابتدا
با اختالفی اشکار (حدود 17درصد) از اوباما پیش بود اما
به محض اغاز رقابت های رســمی ،بســیاری از ارای مورد
انتظار خــود را از دســت داد .در نهایت اوباما توانســت در
رقابتی فشرده بر هیالری کلینتون غلبه پیدا کرده و راهی دور
نهایی رقابت های انتخاباتی شود .هم اکنون ممکن است
سندرز بتواند با جلب ارای طرفداران اوباما ،منازعه سیاسی
را به سود خود تمام کند .نکته جالب توجه اینکه باراک اوباما
رئیس جمهور ایاالت متحده امریکا حمایت ضمنی خود را
از هیالری کلینتون اعالم کرده اســت اما به نظر می رسد
رای دهندگانی که در ســال 2008میالدی ارای خود را به
سود اوباما به گردش در اوردند ،نسبت به اختصاص دادن
ارای خود به کلینتون به شدت مردد و حتی مخالف هستند!
از انجا کــه هیالری کلینتون نامزد ســفید پوســتان
تحصیلکرده در ایاالت متحده محسوب می شود ،گردش
ارای اقلیت ها ،رنگین پوستان و جوانان به سود وی کمی
سخت به نظر می رسد .این فرصتی است که ساندرز قصد
دارد از ان در جریــان رقابت هــای انتخاباتــی ادوار بعدی
اســتفاده کند .رقابت های انتخاباتــی در ایالت کارولینای
جنوبی مشخص خواهد کرد که ایا سندرز در این خصوص
موفق خواهد بود یا خیر!
نکته دیگری که هیالری کلینتــون را در رقابت های
انتخاباتی به شدت نگران ساخته است ،به نظرسنجی های
صورت گرفته در سرتاسر ایاالت متحده باز می گردد .قبل
از برگــزاری انتخابات درون حزبی در ایووا (نخســتین دور
رقابت های انتخابات درون حزبی) ،فاصله میان کلینتون
و سندرز در رقابت های انتخاباتی حدود 30درصد (به سود
کلینتون ) بود اما هم اکنون این اختالف به 7درصد کاهش
یافته اســت .به عبارت بهتــر ،نظرســنجی هایی که طی
روزهای اخیر در ایاالت متحده امریکا منتشر می شود ،نشان
دهنده کاهش فاصله برنی ســندرز و هیالری کلینتون دو
نامزد اصلی حزب دموکرات با یکدیگر است .به نظر می رسد
پیروزی ســندرز در دو ایالت ایووا و نیوهمپشایر بر موقعیت
سندرز در نظرسنجی ها تاثیر گذاشــته است .در این میان
یکی از روش هایی که هیالری کلینتون سعی دارد با استناد
به ان ارای خود را افزایش دهد ،کمک گرفتن از چهره های
ســنتی حزب دموکرات اســت .اگرچه هیــاری کلینتون
طی هفته های اخیر به ســران حــزب دموکرات ،خصوصا
دموکرات های سنتی و چهره های محبوب و قدیمی تر این
احواالت یک جشن سینمایی
سیدمحمدرضا وزیری
کارشناس سینما
از میان مقام اثار جشنواره امســال غیر از سه ،چهار
ی که می توانند به گیشه رونق بدهند بقیه فیلم ها تاثیر
فیلم
چندانی در گیشــه نخواهند داشــت و بخش عمده فروش
ســینمای ایران توســط فیلم های بدنه خارج از جشنواره
صورت خواهد گرفت.
در مجموع جشنواره امسال از بسیاری از نقاط موفق تر
از ســال گذشــته عمل کرده اگرچه همچنان ضعف هایی
در بخش اجــرا دارد ،مانند بی نظمی های کاخ جشــنواره،
کم توجهی به فیلم های مســتند و انیمیشن و حضور افراد
بی ربط با بدنه سینما در کاخ جشنواره ،واقعا حضور این همه
دختر خاله ،پســرعمه ،به جای عوامل اصلی سینما جای
افســوس دارد ،اگرچه این نکته در مراسم افتتاحیه کمی
تعدیل شــد ولی همچنان نیازمند تدبیر و برنامه ریزی بهتر
برای تکریم عوامل فرصت کش سینماست.
در مجموع جشنواره سی وچهارم ،جزو جشنواره های
کم نقص ،پررونق ،منظم و باشکوه بود که نشان از مدیریتی
با تدبیر در پی ان داشت و با همین مدیریت سطح انتظار ما
را از جشنواره اینده باالتر می برد.
مثلث | شماره 301
جشنواره فیلم فجر امسال نیز تمام شد .این جشنواره
چه از لحــاظ مدیریت در اجــرا و چه از لحــاظ کیفیت اثار
انتخابی نسبت به جشــنواره پارســال موفق تر عمل کرده
است.
یو سوم بی حاشیه ترین جشنواره در طول
جشنواره س
ادوار برگزاری جشنواره ها بوده .جشنواره گذشته مملو بود
از فیلم هــای خنثی ،که ســازندگان بــدون در نظر گرفتن
مشکالت موجود در جامعه و بدون هیچ قضاوت و راه حلی
از کنار ان عبور می کردند ،فیلم هایی با پایان باز ،سطحی و
بدون هیچ گونه عنصر تاثیرگذاری روی مخاطب که پس از
نمایش در جشنواره هم از یادها رفتند و هم رنگ پرده را برای
اکران عمومی به خود ندیدند.
موضوعات اکثر اثار گذشته حول محور داستان های
عشقی می چرخید ،تنوع ژانری تقریبا وجود نداشت و اکثر
فیلم ها اپارتمانی بود .و همان طور که پیش بینی می شــد
اکثر انها در گیشه شکســت خوردند و تاثیر چندانی بر امار
فروش نداشتند.
ل گذشــته جشــنواره با نظم بهتری
اما برخالف ســا
اغاز به کار کرد ،جدول و زمان بندی پخش فیلم ها بهتر از
سال گذشته بود .تنوع ژانری متنوع تری داشت .اختتامیه
منظم تر و باشکوه تر از سال گذشــته برگزار شد و در نهایت
شور و اشــتیاق مردم برای دیدن فیلم ها نسبت به گذشته
ستودنی بود.
جشنواره امســال دارای نقاط قابل توجهی بود که به
اختصار به انها اشاره می کنم.
نقطــه عطف برای ســینمای ایــران خــروج تقریبی
سینمای دولتی و شبه دولتی یا همان سینمای نفتی و ورود
بخش خصوصی است ،اگرچه هنوز بخش خصوصی نسبت
به دولتی کم مایه و کم رمق است اما همین حضور باعث شد
تا از اثار سفارشی و خنثی کاسته شود.
برخالف ســال گذشــته که کارگردان هــای جوان و
فیلم اولی ها چندان موفق نبودند امسال ،سال فیلم اولی ها
و جوان ها بود؛ ابد و یک روز (سعید روستایی) ،الک قرمز
(سیدجمال سیدحاتمی) ،برادرم خسرو (احسان بیگلری)،
ایستاده در غبار (محمد حسین مهدویان) و...
امســال ســال رقابت بیــن دو نســل قدیــم و جدید
کارگردان های ســینمای ایران بود .کارگردان های نســل
قدیم با همان شــکل و شــمایل گذشــته خود ،بــا همان
دیدگاه ها و ایدئولوژی ها و فیلمسازی به شیوه های سفارشی
هر ساله مخاطبین بیشــتری را از دســت می دهند .اما در
مقابل نسل جدید ،با ساختن فیلمنامه هایی با موضوعات
حســاس و مهم جامعــه و تصویرســازی خشــن ،عریان،
شــفاف واقع گرایانه از جامعه ای که در ان زندگی می کنند
باعث حیرت مخاطبان و تعریف و تمجید از طرف منتقدین
شده اند.
یکی از موضوعات قابل توجه در جشــنواره امســال
افزایش فیلم های ساخته شــده با موضوعیــت زنان بود،
فیلم های زن محور (من ،دختــر ،الک قرمز) و فیلم هایی
با محدودیت زن (اخریــن بار کی ســحر را دیدی ،عادت
نمی کنیم ،النتوری) فیلم هایی که بــا تصمیم گیری زنان
به سرانجام می رســد (وارونگی ،گیتا ،خانه ای در خیابان
چهل و یکم).
یکی دیگــر از نکات قابــل توجه فیلم های امســال
استفاده بیش از حد از سیگار توسط بازیگران زن و مرد بود،
نماهای بلنــد و طوالنی از مصرف ســیگار و تاکید چندباره
کارگردان ها بر این موضوع جای سوال دارد.
عدم توجه بــه شــرایط و نکاتی که ســازندگان ملزم
به رعایت ان در هنگام دریافت پروانه ســاخت شــده اند و
دهن کجی بیش از حد به شورای پروانه ساخت جای تامل
دارد ،اگرچه معتقدم اکثر فیلم ها برای اکران گسترده دچار
جرح و تعدیل می شوند.
ســینمای ایــران در حــال پوســت اندازی اســت و
این پوســت اندازی را می توان در جشــنواره امسال دید،
جشنواره ای که نشــان داد می توان بدون حضور نام های
بزرگ جشــنواره خــوب و پررونقــی برگزار کرد .جشــنواره
امسال با معرفی فیلمسازان جوان و تازه نفس از لحاظ ایده
و اجرا زنگ خطر را برای فیلمسازان نسل قدیم به صدا در
اورده است.
گفتارها
حزب مانند مادلین البرایت توصیه کرده اســت که حمایت
خود از وی را علنی کنند ،اما این موضوع نیز نتوانسته است
روی موقعیــت رو به افــول وی در نظرســنجی های حزب
دموکرات تاثیرگذار باشد .نباید فراموش کرد که در جریان
رقابت های انتخاباتی ســال 2008میــادی نیز هیالری
کلینتون حمایت بسیاری از چهره های سنتی حزب دموکرات
از جمله همســرش بیل کلینتون را با خود همراه داشت .با
این حال در نهایت اوباما توانست بدنه حزب دموکرات را با
خود همراه سازد .هم اکنون هیالری کلینتون در وضعیتی
مشــابه ســال 2008به ســر می برد ،با این تفاوت که وی
اساسا تصور نمی کرد که روزی سندرز نیز بتواند مانند اوباما
وی را به چالش بکشد .در صورتی که هیالری کلینتون در
انتخابات ایالتــی کارولینای جنوبی و نــوادا (دو انتخابات
بعدی درون حزبی امریکا) نتواند موقعیت برتری نسبت به
سندرز کسب کند و بار دیگر از وی شکست بخورد ،با مانعی
مواجه خواهد شد که گذار از ان تقریبا ناممکن خواهد بود.
در ان ســوی میدان نیز ســندرز با روحیــه ای که از
پیروزی در ایالت نیوهمپشایر به دست اورده و همچنین با
استناد به نظرسنجی هایی که اقبال بیشــتر مردم به وی را
نشان می دهد ،در صدد اســت خود را برای راهیابی به دور
نها یی رقابت هــای انتخاباتی امریکا اماده نماید .ســندرز
سعی دارد با رویکردی سوسیالیستی طیف رنگین پوستان
و مهاجرین و حتــی جوانان و عــده ای از زنــان را گرد هم
اورد .نکته دیگری که از انتخابــات درون حزبی در ایووا و
نیوهمپشایر (در خصوص حزب دموکرات) قابل برداشت
بود ،به گردش در امدن ارای مبهم و نامعلوم به سود سندرز
در روزها ،ساعات و دقایق پایانی منتهی به انتخابات بوده
اســت .یکی از اصلی ترین نگرانی های هیالری کلینتون
نامعلوم بودن ارای حــدود 15درصد از طرفــداران حزب
دموکرات (در سرتاســر امریکا) اســت .اکثــر تحلیلگران
معتقدند که معمــوال ایــن ارای نامعلوم به ســود هیالری
کلینتون به گردش در نمی اید زیرا کلینتون چهره ای جدید
در حزب دموکرات نیست و طرفداران سنتی خاص خود را
ل ترس
دارد .تجربه دو انتخابات ایووا و نیوهمپشایر نیز دلی
و واهمه هیالری کلینتون از ارای مبهم و نامعلوم را بیشتر
اشــکار می ســازد .به عنوان مثال در ایالت نیوهمپشــایر،
هیــاری کلینتون تالش مضاعفــی کرد تــا ارای مبهم و
نامعلوم را در دقایق پایانی منتهی به انتخابات به سود خود
به گردش در اورد اما در نهایت این ســندرز بود که توانست
چنین اقدامــی را صورت دهــد! این قاعــده در خصوص
انتخابات ایالت ایووا نیز صادق بــود .در ان انتخابات نیز
سندرز توانست تعداد بســیاری از ارا را در روز نهایی با خود
همراه سازد .در اردوگاه جمهوریخواهان نیز اوضاع به شدت
پیچیده است .دونالد ترامپ با پیروزی در انتخابات ایالتی
نیوهمپشایر توانست توان خود را به رخ حریفان اصلی خود
یعنی تد کروز و مارک روبیو بکشد .با این حال بر ترامپ نیز
مسجل شده اســت که پیروزی بر تد کروز و روبیو بر خالف
انچه وی قبل از اغاز برگــزاری انتخابات درون حزبی تصور
می کرد اسان و بی دردســر نخواهد بود! هم اکنون دونالد
ترامپ توانسته اســت با پیروزی در انتخابات نیوهمپشایر
به نقطه صفــر باز گردد ،یعنی نقطه ای کــه در ان به تازگی
ت ترامپ و تد کروز اغاز شــده اســت .در نهایت اینکه
رقاب
تصور مبنایی ترامپ و هیالری کلینتون دو نامزد ارشد حزب
جمهوریخــواه و دموکــرات مبنی بر اینکه انهــا نامزدهای
قطعی دور نهایی انتخابات ریاست جمهوری خواهند بود،
طی هفته های اخیر مخدوش شده است .ترامپ و هیالری
کلینتون برای غلبه بر نامزدهای دیگر راه سختی را پیش رو
خواهند داشت .بســیاری از تحلیلگران معتقدند که نتایج
انتخابات درون حزبی در ایالت کارولینای جنوبی و متعاقبا
ایالت نوادا ،تا حدود زیادی معادالت اشــفته موجود در دو
حزب اصلی امریکا را روشن تر خواهد کرد.
در حال پوس ت اندازی
گفتارها
19
گفتارها
دیپلماسی با چراغ خاموش
منافع مشترک امریکا و ایران در خاورمیانه
افزایش یافته است؟
نواه فلد من -ایوب لشینی
نویسنده -مترجم
گفتارها
20
مثلث | شماره 301
1
به نظر می رســد کشــمکش روبه افزایش میان ایران
و عربستان ،به خصوص بعد از اتشــی که با اعدام یکی از
فعاالن شیعه سعودی زده شــد ،نتیجه طبیعی تنشی است
که بین شیعه و سنی در دهه های اخیر به وجود امده است.
اما بیش از تفاوت های مذهبی ،چیزی که این تنش را هنوز
مفتوح باقی می گذارد ،ترس عمیقی است که عربستان از
تغییر موضع وفاداری ایاالت متحده در منطقه خلیج فارس
از متحد سنتی خود ،عربستان سعودی ،به سمت ایرانی که
در این سال ها تقریبا موضع اعتدال در پیش گرفته است،
دارد .در حقیقت حق با انهاســت ،گرچه ایاالت متحده راه
طوالنی در تبدیل شــدن به متحد غریزی با ایران در پیش
دارد ،اما توافقات هسته ای واشنگتن را به سمت گسترش
پایگاه های خــود در خلیج فارس ســوق داده و همکاری با
ایران می تواند منافع مشترکی برای دوطرف داشته باشد:
که در تاریخ بسیاری از این روزها وجود داشته است.
دولت سعودی با اجرای حکم فعال سیاسی ،نمر باقر
النمر (که می تواند به عنوان یکــی از معروفترین نام های
حال حاضر لقب بگیرد) قصد داشت پیامی را به اقلیت های
شیعه و همسایگان ارســال کند ودلیل ان این بود که انها
فکر می کردند که می توانند با این مساله کنار بیایند.
مواضع صریح شیخ نمر حاکی از این بود که شیعیان
عربســتان هرگز نبایــد خــود را در موقعیت درجــه دوم یا
بدتر قــرار دهند ،انها بایــد در تضعیف دولت عربســتان،
خودباوری و اســتقالل داشــته باشــند .ان طــور به نظر
می رسید که عربستان براورد کرده باشدکه اگر ایران درباره
اعدام شــیخ نمر ســرو صدایی به وجود اورد ،اهرمی برای
انجام اقدامی در این خصوص نداشته باشند .بدون شک
عربستان می دانست که امریکایی ها از کشتن یک فعال
سیاسی معترض از خشــونت ،خشــنود نخواهند شد ،اما
از ســویی نیز تصور می کردند که این موضــوع از اهمیت
خاصی برخوردار نباشد.
اجرای حکم شــیخ نمــر احتماال به ایــن منظور بود
که نشــان دهد دولت ســعودی به تنهایی و بدون ترس از
همسایگان یا ایاالت متحده می تواند درباره مسائل امنیتی
تصمیم بگیرد .اگر این موضوع درست باشد ،اجرای حکم
ســیگنالی غیر مســتقیم درباره انزوای عربستان سعودی
اســت که اگر انها منزوی شــده باشــند این امر به صورت
یک جانبه خواهد بود .دولت ســعودی بیش از حد در این
قسمت بلوف زده است.
امــا در نقطــه مقابــل دولــت ایــران واکنــش
هوشمندانه ای از خود نشــان داد .اول اینکه دولت ایران
با محکوم کردن اعدام شــیخ نمر احساســات عمومی را
برانگیخت .ســپس به معترضین خشــمگین اجازه داد تا
ســفارت عربســتان در ایران را به هم بریزنــد و در نهایت
اعتراض را خاموش ،چندین نفر را دســتگیر و بیانیه هایی
عمومی در رد مسئولیت انچه اتفاق افتاده بود صادر کرد.
مطمئنا ،دولــت ایران ســازماندهی پیچیــده ای با
بخش های متحرک دارد و واکنش نهایی انها توسط یک
سیستم طرح ریزی و هماهنگ می شــود .لیکن اقدامات
انها نتیجه ای بسیار موثر داشت و به عربستان نشان می داد
که ایران اجرای حکم شیخ نمر را به سمت ان چه می خواهد
هدایت می کند .این مســاله به طور همزمان کشــورهای
همه چیز در سوریه تحت تاثیر جنگ قرار گرفته است
دیوید میلی بند -شراره بهنام نیا
نویسنده -مترجم
2
مثلث | شماره 301
اولین ماه سال ٢٠١٦شاهد ورود ده برابری مهاجران
به اروپا نســبت بــه ژانویه ســال ٢٠١٥بودیم .هــر هفته
گزارش هایــی از قایق هــای در حــال غرق شــدن و مردم
غرق شده به گوش می رسد .نشــانه ای که به شدت حاکی
از ناامیدی ســوری ها برای فرار از ســوری ه یا از دولت های
همسایه ان است ،تا شجاعت انها در دل به دریاها زدن در
زمستان برای رسیدن به اروپا .در این میانه مذاکرات صلح
قبل از ورود مذاکره کنند گان به اتاق ،موکول به بعد شــد.
مقصر این به خطر انداختن مردم برای فرار کیست؟
کمیته بین المللی نجات دیدگاه منحصر به فردی در
اوج این بحران دارد ،به صورتی که هم به عنوان یک اژانس
کمک های بشر دوستانه در داخل ســوریه و در کشورهای
ن و هم
همسایه و در مسیر نقل و انتقال در یونان و صربستا
به عنوان یک اژانس اســکان مهاجران در ایاالت متحده
امریکا ،امکان امدادرســانی به ســاالنه ده هزار مهاجر در
سال را فراهم می اورد.
دو هزار نفر از کارکنان ما در حال نبرد روزانه برای یافتن
ش و مسائل مالی
مردم نیازمن د مراقبت های بهداشتی ،اموز
هستند .هزار و پانصد نفر از کارکنان در دولت های همسایه
شاهد اتفاقات و داســتان های جنگ می باشند و در داخل
کشــور به دنبال حفظ خانواده هایی در کنار یکدیگر هستند
که خســته از جنگ اند .ســیصد نفر از کارکنان ما در اروپا و
کشورهای بالکان تصدیق کننده ســردرگمی احاطه کننده
دولت هــای اروپایــی می باشــند ،اینکه چگونــه باید یک
اورژانس بشردوســتانه را در داخل مرزهــای خود مدیریت
کنند .هشــتصد نفر از کارکنان ما می توانند در شــهرهای
ایاالت متحده تاثیرات قطبی شدن فضای گفتمان سیاسی
که بسیار سنگین و سمی شده است را احساس کنند.
همان طــور که ســوریه ســال های جنگ را ســپری
می کند ،گزینه ها بدتر و انتخاب ها مشکل تر می شود .در
سال ،٢٠١١پیش بینی اینکه رئیس جمهور بشار اسد همان
راه رئیس جمهور مبارک را طی کند ،ساده به نظر می رسید.
بنابراین گفتن اینکــه او باید برود ،هزینه پایینی داشــت.
در ســال ،٢٠١٢زمانی که او متزلزل شد ،اینکه شورشیان
بدون حمایت غرب پیروز شوند ،امکان پذیر به نظر می امد،
بنابراین مناســب ترین راه حــل انتظار و نظاره کــردن بود.
در ســال ،٢٠١٣سیل مهاجران به واســطه طوالنی شدن
جنگ افزایش یافت ،شورشــیان متالشی شــدند و تهدید
جهادگرایی که ریشه در مرکز و غرب سوریه داشت به رغم
استفاده از سالح های شــیمیایی در فعالیت هایش ابدیده
شد .در سال ،٢٠١٤سقوط موصل و ظهور دولت اسالمی
یا داعش ،بدین معنا بود که ناگهان جبهه دوم و پیچیده ای
جلودار جنگ شد .در سال ،٢٠١٥روسیه وارد مباحث مبارزه
فعال عقیم شد.
اینکه مناطق پرواز ممنوع یا مناطــق بمب ممنوع به
وجود اید فقط به خاطر اینکه بحــران مهاجرت دچار تنش
نشــود .اروپا نمی خواســت در خاورمیانه دخالت کند ولی
خاورمیانه به اروپا امد.
کنفرانس لندن در حمایت از سوریه و منطقه بر خالف
این پس زمینه تیــره و تار اتفــاق افتــاد و کارش را با خیال
اینکه جنگ ســوریه و همــراه با ان جریــان مهاجرت یک
حادثه ناگــوار کوتاه مدت اســت که نیازمنــد کمک های
تیم بشردوستانه اســت ،به پایان برد ،به جای شناخت این
واقعیت که جنگ منجر به تبهکاری بیشــتری خواهد شد،
میدان مبارزه پیچیده تر خواهد شــد ،گزینه های سیاسی
مشکل تر خواهد ش د و دورنمای ثبات فاصله بیشتری خواهد
گرفت با این پیامد که تالش های بشردوستانه باید کامال به
سمت و سوی دیگری برود.
این سمت و ســوی جدی بدین معنا ســت که نیاز به
تنظیم قراردادی جدید هم برای پناهندگان به کشــورهای
همسایه و هم برای خود این کشــورها وجود دارد .قرارداد
جدید از این صحبت می کند که حمایت مالی طوالنی مدت
ضروری است .انچه این کشــورها باید انجام دهند به کار
گرفتن بزرگساالن و تحت اموزش قراردادن کودکان است.
بر اساس این معیارها ،کنفرانس به اهداف خود دست
یافت .تجدید نظر سازمان ملل برای کمک های مالی فوری
جهت تامین غذا ،سر پناه ،مراقبت های بهداشتی به دست
امــد ،و ارمان های جدیــد در اموزش همگانی و اشــتغال
انبوه توســط خیرین در کمیته های جدید امکان پذیر شد.
بنابراین اعتبار در جایی استفاده شــد که نیازمند بود ،مانند
دولت بریتانیا ؛ معیاری جدید برای تعهدات بشردوســتانه
اســتراتژیک ،حفظ تعادل مداخله اقتصادی و اجتماعی
به وجود امده اســت .اکنون وظیفه ،جامه عمل پوشاندن
ت که ممکن است ســخت به نظر بیای د اما در
به وعده هاس
مقایسه به سه وظیفه فوری دیگر اسان می نماید.
اول در مورد شرایطی اســت که دولت های اروپایی
باید به ان برسند در مورد اینکه انچه در حال حاضر اروپا در
مواجهه با پناهندگان و کسانی که در راه هستند ،نیاز دارد.
ثبت نام ها باید به روز رسانی شــود ،تعیین وضعیت ها باید
شــتاب پیدا کند ،مراقبت افزایش یابــد و جابه جایی ها در
جهت توزین بار در سراسر اروپا گسترده شود .انتخاب اروپا
بین تالش های غیر قانونی و اشفته برای رسیدن به این قاره
و مسیرهای سازمان یافته و قانونی است.
دومین پرســش در مــورد حفاظــت از غیر نظامیان
در داخل ســوریه اســت .بالغ بر ١٧میلیــون نفر همچنان
در ســوریه زندگی می کنند .انها در معــرض تهدید روزانه
قرار دارند .هفت میلیــون اواره و ٥/٤میلیون با عنوان «با
دسترسی سخت برای سازمان ملل» تقسیم بندی شده اند.
بقیــه ٤٨٦٧٠٠نفر تحت محاصــره قرار دارنــد و در زمان
نوشتن این متن سرنوشت مســیرهای منتهی به حلب زیر
بمباران سوریه و روســیه بی ثبات است .کنفرانس لندن در
این موضوع که چگونه احزاب مختلــف را مهار کنیم ورود
نکرد ،اما مهم تــر از همه به دولت ســوریه ،در مورد نقض
فراخوان قطعنامه های پی در پی سازمان ملل برای دریافت
ایمن کمک ها و حمایت از غیر نظامیان پرداخت.
سوم ،خود جنگ و نیاز به پیشرفت در مسیر سیاسی
است .در حال حاضر گذارنده دستورکار ان در مسکو است.
قدم اول ان ،حداقل در این هفته از ســوی روسیه گذارده
شــده اســت .انها حقایق را در میدان به وجــود می اورند ،
وقتی حقایق تغییر کرد ،افکار تغییر می کند و گزینه ها نیز
تغییر می کند .تعجبی ندارد که وزارتخانه های خارجی غرب
شکایت می کنند و قربانیان بی صدا هستند.
به نــدرت عمــل بشر دوســتانه انچنان ضــروری با
محدودیت های بســیار ســنگدالنه وجود دارد .من بسیار
مفتخرم از انچه کارکنان کمیته نجات روز به روز برای نجات
جان انسان ها و ایجاد تغییر در حال انجام هستند .ای کاش
می توانســتم به انها بگویم که سیاســت هم به کمک انها
خواهد امد.
منبع :مجله فارین پالسی
گفتارها
دیگر را بسمت جانبداری از ایران متمایل می کرد.
در این رابطه به نسبت قابل مالحظه ای ،امریکایی ها
طرف ایران را گرفتند .این مســاله زمانی نمایان شــد که
«جان کری» وزیر امــور خارجه ایالت متحــده با همتای
ایرانی خــود محمد جواد ظریــف مذاکراتــی انجام داد.
در گذشــته ،وزیر امور خارجه ایالت متحده به دلیل نبود
تعامالت دیپلماســی با ایران ،صرفا با وزیــر امور خارجه
عربســتان دیدار می کــرد .در همین حال ،مدیر ســابق
سازمان ســیا ،مایکل مورل ،به طور علنی ایران را به دلیل
کنترل وضعیت تهران مورد تشــویق قــرار داد که باتوجه
به اشــغال تاریخی ســفارت امریــکا ،این مســاله کامال
شگفت انگیز بود.
این واکنش ها نشان می دهد که نگرانی سعودی ها
در مورد ترک امریکایی ها قابل توجیه است .پس از توافق
هســته ای ایران ،سیاســتگذاران امور خارجی امریکایی
می توانند به ماجرایــی همچون اعدام شــیخ نمر نگاهی
انداخته و این سوال را مطرح کنند که :قصور از طرف چه
کسی صورت گرفته است؟ اگر پاسخ دولت سعودی باشد،
ایاالت متحده می تواند به سمت ایران متمایل شود.
به طور گسترده ای این تغییر موضع ،منافع مشترک
دو طــرف (ایران -ایــاالت متحده) را افزایــش می دهد.
هر دو طرف باهــدف قرار دادن ســنی های عراق در یک
موقعیت ثانویه خواستار ثبات در عراق هستند .هر دو طرف
خواستار شکست داعش در منطقه هستند؛ چیزی که برای
ســعودی ها از اولویت پایین تری برخوردار اســت .به این
دلیل که یا دولت سعودی از گروه نظامیان سنی ترسی ندارد
یا دولت عربستان انچنان از انها می ترسد که تمایلی برای
پیوستن به جنگ ندارد.
هنــوز نقــاط زیــادی وجــود دارد که ســعودی ها و
ایاالت متحده در ان منافع مشترکی دارند و با منافع ایران
مغایر است .هر دو طرف مخالف بشار اسد رئیس جمهور
سوریه و درصدد کاهش قدرت حزب الله در لبنان هستند.
به عالوه هر دو درصدد بی ثبات کــردن مصر و ایجاد یک
اتحاد گسترده مبتنی بر اهل سنت برای به تعادل کشیدن
نفوذ ایران هستند.
اما اتحادی که بــر پایه حوادث سیاســی همگرا به
وجود می اید از استحکام خیلی کمتری در مقایسه با انچه
عربستان سعودی به صورت ســنتی با ایاالت متحده و بر
پایه اعتماد و روابط دوستانه غریزی برقرار کرده ،برخوردار
اســت .در این رابطه طوالنی مــدت ،امریکایی ها نقض
حقوق بشر و مطلق گرایی عربســتان را نادیده می گرفتند
و ســعودی ها چشــمان خــود را بــر حمایــت بی مضایقه
ایاالت متحده از اســرائیل می بســتند .این انحرافات در
بین دوســتان نزدیک قابل بخشــش اســت! و حاال این
مسائل تغییر کرده و عربســتان به طور ملموسی احساس
نگرانی می کند.
حقیقــت دردناک بــرای عربســتان این اســت که
ایاالت متحــده و ایران متحــدان قابل قبولــی برای هم
بودند که روابط انها پس از انقالب اســامی مختل شد.
اولویت انتخاب عربستان ســعودی توسط ایاالت متحده
در خلیج فارس متاثر است از ناسازگاری ها و ایدئولوژی های
ایران و نه منافع استراتژیکی دیگر که پادشاهی عربستان
از انها برخوردار بود.
به نقــل از اســرائیل ،رئیس جمهــور جمهوریخواه
تالش دارد تــا گام های اجرایی اوباما را بــرای تجدید قوا
به عقب بازگرداند و روزهای خوب گذشــته را به عربستان
بازگرداند و درباره مسائل ایران هیالری کلینتون از باراک
اوباما سختگیر تر خواهد بود .اما تداوم سیاست خارجی با
ایران شفاف اســت .هر رئیس جمهوری نیاز به پیروزی بر
داعش و عراق دارد و این مســاله جز با همــکاری با ایران
میسر نخواهد شد.
گفتمانسمی
گفتارها
21
فکـر نـو
از دریچه ای دیگر
ما در این صفحات ســعی خواهیم کرد موضوعــات مختلف را از دریچه
علوم انسانی بنگریم و در عین حال به برخی از حوزه ها مانند محیط زیست،
دانشــگاه ،حوزه های علمیه ،فرهنگ و هنر نگاهی داشــته باشیم .در واقع
این صفحات ،صفحات فکر و ایده و اندیشــه مجله اســت .نوعی عقالنیت
ارزش مدار برعکس علوم انسانی غربی که ابزارمدار هستند.
ف
کر
اول
طبقهمتوسطارایعمومیراهدایتمی کند
جامعه شناسی
22
مثلث | شماره 301
گفت وگو با دکتر ذوالفقاری ،استاد جامعه شناسی دانشگاه شاهد
اقــای دکتــر! در این گفت وگــو می خواهیــم به
بررسی این مساله بپردازیم که نسبت رای مردم
ایران در انتخابات با طبقه اجتماعی انها چیست؟
به نظر شــما ایا رای مردم در انتخابــات به طبقه
اجتماعی انها وابسته است؟
در اینکــه رای مــردم و گرایــش سیاســی انهــا
به خصــوص در رای دادن موثــر اســت ،تردیــدی وجود
ندارد و رابطه مستحکمی میان این دو متغیر برقرار است.
این مســاله مبانی نظری بســیار قدرتمنــدی دارد؛ یعنی
فیلســوفان سیاســی و اجتماعی از گذشــته های دور در
این باره اظهارنظــر کرده اند که مشــهورترین انها مارکس
است .از میان جامعه شناسان جدید نیز افرادی نظیر بوردیو
در این خصوص نظریاتی داشته اند .البته کلیدواژه بوردیو،
طبقه نیست؛ چراکه انها در واژه طبقه ابهام می بینند .این
گروه می گویند در فضای اجتماعی ،سرمایه هایی از جمله
سرمایه اقتصادی ،ســرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی
وجود دارد که البته به نظر بوردیو سرمایه اجتماعی تا حدی
کمرنگ تر است .این سرمایه ها ،عادت واره ای را در انسان
به وجود می اورنــد که یکی از مولفه هــای ان ،در گرایش
سیاسی و رای به جریان های راست و چپ است .در ایران
نیز شهید مطهری در کتاب «ده گفتار» در موضوع سازمان
روحانیت ،بیان می کند که طرز زندگی مادی فقیه در فتوای
او تاثیرگذار اســت؛ در واقع ،وابستگی مادی انسان ها در
گرایش های فکری و سیاسی انها موثر است.
ایا این موضوع به طور کامل درباره جامعه ایران
صدق می کند؟
بله ،در ایران نیز همین گونه است .البته در کشور
ما چالش های زیادی وجود دارد و وقتی شما موضوع طبقه
را مطرح می کنید ،این سوال به میان می اید که ایا ما طبقه
داریم یا نه .بســیاری از متفکران چپ مــا از قبل انقالب
تحلیل مارکسیســتی کرده انــد و گفته اند که مــا در ایران
طبقه داشته ایم؛ از زمان پهلوی ،طبقه بورژوا شکل گرفته
و پیش از ان خرده بورژوا و بازرگان داشته ایم .البته برخی
دیگر معتقدند که طبقه اجتماعی شــکل نگرفته اســت.
برخی از مارکسیست ها به «شــیوه تولید اسیایی» مارکس
استناد می کنند که می گوید در جوامع شرقی همچون هند،
چین و ایران ،طبقه شکل نگرفته زیرا منابع تولید در دست
تولید بوده و کمبود منابع ،زمین ،اب و ...ســبب شده که
طبقات اجتماعی شــکل نگیرند تا بتوانند نقش نیروهای
اجتماعی را ایفا کنند و جامعه پویایی ایجاد کنند .ماکیاولی
نیز می گوید کــه در جوامع اروپایی ،دولت ها هســتند که
طفیلی طبقات اند امــا در جوامع شــرقی ،طبقات طفیلی
دولت هســتند .همچنین احزابی که از صدر مشــروطه تا
امروز در کشور ما شکل گرفته اند ،هیچ گاه اعالم نکرده اند
کــه می خواهند کدام طبقــه را نمایندگی کننــد و پلت فرم
احزاب در ایران ،پوپولیســتی اســت .بنابرایــن مرزبندی
طبقاتــی در جامعــه ما اصال روشــن نیســت .البته برخی
معتقدند که بعد از انقالب ،طبقه درحال شکل گیری است و
می گویند که شکل گیری این طبقات به صورت پاتولوژیک
یا اسیب شناختی اســت؛ مانند طبقات دالل و نوکیسه که
به واسطه جنگ ،تحریم و ...شــکل گرفته اند و یک شبه
ره صدســاله طی می کنند .وضعیت اقتصادی و اجتماعی
انسان ها در رای شان موثر است اما نمی توان ان را به طور
شفاف اثبات کرد .امروز چندان به موضوع طبقه پرداخته
نمی شود و ان را با مفهوم «زامبی» یکسان می دانند؛ البته
این واژه همچنان به کار برده می شــود امــا واژه واضحی
نیســت که قدرت تحلیل به ما بدهد .مثال خانه کارگر خود
را نماینده کارگران می داند یــا اصالح طلبان ادعا می کنند
که بخش عمده ای از طبقه متوســط با ما همراه هســتند.
البته مصادیقی که برمی شــمارند ،طبقه متوسط فرهنگی
یعنی دانشگاهیان ،دانشــجویان و ...را شامل می شود.
درعین حــال می توان حدس زد که طبقــات باالی جامعه
تمایل بیشــتری به اصالح طلبان دارند و از عملکرد دولت
اقای روحانی و برجــام رضایت دارند؛ برخــی نیز به دلیل
از دســت دادن منافع خود ،به گروه مقابل اصالح طلبان
تمایل دارند.
البته به طور عرفــی ،اصطالح طبقه همچنان در
ادبیات سیاســی ما ایرانیان رایج اســت .برای
مثال ،برخی می گویند که طبقه پایین بدنه اصلی
حامــی اقای احمدی نــژاد بود و اقــای خاتمی از
سوی طبقه باال و متوسط جامعه حمایت می شد.
هرچند شــما می گویید کــه این مســاله از منظر
اکادمیک ،فاقد معنا و مفهوم است .در انتخابات
پیش رو ،مردمی که زندگی مادی متفاوتی دارند،
بر چه اساسی دست به انتخاب می زنند؟
بله؛ ما همچنان این اصطالح را به کار می بریم اما
امکان مطالعه تجربی طبقات هیچ گاه به طور کامل فراهم
نشده است .مشخص کردن جایگاه افراد در تولید ،میزان
دارایی های افراد و ...در هیچ جامعه ای ممکن نیست و در
کشور ما شرایط به مراتب بدتر است .امروزه به جای تولید،
میزان مصرف را بررسی می کنند و مفهوم «سبک زندگی»
جایگزین طبقه شده است؛ مصارف مادی ،ادبی و هنری،
مدیریت بدن ،روابط افراد با یکدیگر و ...مولفه هایی است
که در این چارچوب بررسی می شــود .اما درباره نکته دوم
باید عرض کنم که نمی تــوان به ضرس قاطع درباره ذائقه
سیاســی طبقات حکم داد و مدلی ارائه کرد که بتوان ان
را همیشگی دانســت .در جامعه ما ،احزاب پا نگرفته اند و
جامعه مدنی ضعیف است؛ ممکن اســت در هر دوره ای،
افرادی بیایند و با شعارهای پوپولیستی ،رای برخی طبقات
را از ان خود کنند .این شرایط باعث می شود که برخی افراد
و گروه ها بیایند و در این بازار رای ،رای ها را به ســوی خود
مسکو چگونه از پسا تحریم
استفاده می کند؟
جلب کنند .شومپیتر می گوید که انتخابات بازار رای است
که هر حزبی کاالیی را ارائه می کند؛ البته ما احزاب نداریم.
برای مثال ،اصالح طلبان چه استراتژی مشخصی دارند
و چه چیزی را می خواهند اصــاح کنند؟ در این انتخابات
نیز تاکتیک سلبی دارند و می گویند رای می دهیم تا اجازه
ندهیم کسانی که ما را ردصالحیت کردند ،انتخاب شوند.
البته در شهرستان ها داستان متفاوت است؛ یعنی عالیق
قومی و حیدری -نعمتی تعیین کننده اســت که البته روند
سنتی است و دموکراتیک نیست.
ایا می توان به طور مصداقی گفت که کدام یک از
طبقات اجتماعی پیونــد محکم تری با یکی از دو
جریان سیاسی عمده دارند؟
می توان با مسامحه چنین مصادیقی را مشخص
کرد .برای مثال قشــر گســترده ای از روحانیت ســنتی با
اصولگرایان همراهی بیشــتری دارند اما در مقابل ،قشــر
عمده ای از دانشگاهیان موافق دولت هستند و از جریان
اصالح طلب حمایت می کننــد .البته فاکتورهایی دیگری
هم هســتند که بــر رای طبقــات مختلف از جملــه طبقه
پایین تاثیــر می گذارند .برای مثال برخی از کم ســوادان
یــا بیســوادان نمی دانند بــه چه کســی رای بدهنــد اما
فرزندان شــان که در فضای دانشــگاهی حضور دارند ،بر
رای انهــا تاثیر می گذارنــد .در واقع نقش طبقه متوســط
فرهنگــی در هدایت ارای عمومی موثر اســت .همچنین
حدود 30درصد جامعه نیــز تقریبا هیــچ گاه در انتخابات
شرکت نمی کنند که البته نمی توان گفت یکدست هستند؛
برخی اپوزیسیون غیراصالح طلب هســتند و برخی از سر
فقط برای یک شب
فقدان احزاب
سازمان یافته در ایران
بی تفاوتی رای نمی دهند.
شــما می گویید که رفتارهای پوپولیستی سبب
واریز شــدن ارای مردم بــه حســاب کاندیداها
می شــود .ایا این اتفاق در هدایت ارای طبقات
مختلف به سمت کاندیداها موثر است؟
زمانی که انتخابات دوقطبی می شــود ،مشارکت
افزایش می یابــد و تجربه تاریخی ما اثبــات کرده که این
مســاله موجب افزایش رای اصالح طلبان می شود؛ یعنی
وقتی مشــارکت از 60درصد باالتر می رود ،اصالح طلبان
پیروز می شــوند .برای مثــال ،در شــبکه های اجتماعی
اســتدالل می کنند که مردم در انتخابات شــوراهای دوم
مشارکت نکردند و احمدی نژاد به شهرداری رسید و سپس
رئیس جمهور شد .البته در این دوره ،شــورای نگهبان از
دوقطبی شدن شدید انتخابات جلوگیری کرد و ممکن است
برخی در انتخابات مشارکت نکنند اما تا روز انتخابات ،فضا
دوقطبی تر می شود و اتفاقات دیگری رخ می دهد .درباره
نکته ای که گفتید باید عرض کنم که منطق این رفتارها،
مختص همان افراد است؛ پاره تو می گوید عمل نخبگان
عقالنی اســت اما توده های مردم غیرعقالنی و احساسی
عمل می کنند.
برخی کاندیداها در شهرستان ها وعده های نادرست
می دهند و ِ
نگاه بخشی دارند .انها تصور می کنند که ارائه
خدمات به مردم حــوزه انتخابیه کافی اســت درحالی که
وظیفه نماینده این اســت که نگاه کالن داشــته باشــد و
در قانونگذاری تصمیم درســت بگیرد .علت این مساله،
نااگاهی ،نبود احزاب و ضعف جامعه مدنی است.
اولویت معیشت در انتخابات
اسماعیل غالم ی پور
پژوهشگر مرکز تحقیقات
استراتژیک
در پروژه حقیقی
نک
ت
ه
ها
1
lزیمل به روایت عباس کاظمی
سه شنبه گذشته دومین نشست از سلسله
ســمینارهای اشــنایی با ایده های بین رشته ای
در علوم انســانی با حضور دکتــر عباس کاظمی
تحت عنوان «گئــورگ زیمل؛ فرهنــگ و تامل
درباره ناچیزها» برگزار شد.
کاظمــی ،عضو هیات علمی پژوهشــکده
مطالعات فرهنگی اجتماعی وزارت علوم در این
نشست شاهکار زیمل را در فرهنگ اشیا ،تفکیک
بین فرهنگ ذهنی و فرهنگ عینی خواند و گفت:
«زیمل یکی از کسانی اســت که فهم فرهنگی
مدرنیته را برای ما ممکن کرده است .برای این
کار زیمل ما را به ســمت مطالعــه زندگی روزمره
می برد».
lکتاب جدید زرشناس در بازار
کتاب «کاوشی در چیستی علوم انسانی
2
مدرن» به قلم شهریار زرشناس توسط سازمان
انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسالمی
منتشر شد.
این کتاب شامل ســه فصل ،تحت عنوان
«سیری در ماهیت علوم مدرن و بنیان های نظری
علوم انسانی»« ،پدران بنیانگذار علوم انسانی»
و «انقالب اســامی و علوم انســانی» اســت.
نویسنده در بخشــی از مقدمه کتاب می نویسد:
«انچه به نام علوم انسانی تقریبا در دویست و پنجاه
سال اخیر پدید امده ،از لحظه تولد بحران زده و
بیمار بوده اســت .این بحران را می توان بحران
هویتی علوم انسانی دانست».
lعلوم انسانی بدون فلسفه
مراسم رونمایی از دو کتاب «دیالکتیک و
3
تفاوت» نوشته الن نری با ترجمه عماد افروغ و
«شرحی بر دیالکتیک روی بسکار» به قلم افروغ،
هفته گذشته در قالب هشتادمین نشست «راویان
اندیشه» در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد .رضا
داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم و چهره
ماندگارفلسفهکهبه عنوانیکیازمهماناندر این
نشست حضور داشت ،گفت« :علوم انسانی اگر
به فلسفه بی توجه باشد ،سطحی می ماند و فلسفه
نیز اگر به جامعه بی اعتنا باشد گرفتار مفهوم سازی
می شود ».او از افروغ به واسطه این که دانش را
شغل خودش قرار نداده تمجید کرد.
مثلث | شماره 301
الگــو ،انگیــزه و رفتــار رای دهنــدگان در انتخابات
مجلس ،شورای شهر و ریاست جمهوری تا حدودی متفاوت
اســت .در گذشــته گفته می شــد که رفتار رای دهندگان
براساس الگوی طبقاتی است و این مساله در اغلب کشورها
مشــهود اســت اما در ایران چنین تجربه ای نداشته ایم.
برای مثــال در انتخابــات ریاســت جمهوری ،گروه های
اجتماعی به تبع شــعارهای نامزدها به انهــا رای می دهند
امــا در انتخابــات مجلس مردم بیشــتر براســاس روابط،
نامزدها را انتخاب می کنند؛ این مســاله در شهرســتان ها
مشهودتر است اما در شهرهای بزرگ مردم معموال براساس
شبکه های اجتماعی همچون خانواد ه و ...رای می دهند.
رای در انتخابات مجلس در شهرســتان ها بیشتر براساس
انگیزه هــای اقتصادی و توســعه ای اســت تــا فرهنگی.
این که بخواهیم جامعه را به طبقات مختلف تقســیم کنیم
و بگوییم که طبقات پایین و کارگران به کاندیداهایی رای
می دهند که شعارهای اقتصادی می دهند و در مقابل ،رای
طبقات متوسط و باال به نامزدهایی با شعارهای فرهنگی و
سیاسی است ،الگویی ساده و مناسب ارائه کرده ایم اما
به دلیل مشــکالت اقتصادی و توسعه ای ،تقریبا همه
اقشار اجتماعی به شعارها و توان حل مشکالت روزمره
و معیشــتی توجه می کنند .ایــن مســاله در انتخابات
ریاســت جمهوری 92و رای مردم طبقــات مختلف به
اقای روحانی مشــهود بود؛ یعنی ایشــان با شعارهای
سیاسی و فرهنگی رای طبقه متوسط و باال را کسب کرد
و با شعارهای اقتصادی رای طبقات پایین را از ان خود
کرد اما شــعارهای اقتصادی برای طبقه متوسط و باال
نیز اهمیت فراوانی داشت .البته الگوهای رای دهی در
دوره های مختلف انتخابات مشــخص نیست .ممکن
است یک شهروند در ابتدا انگیزه فرهنگی داشته باشد
اما در روز انتخابات به شــعارهای اقتصادی رای دهد.
در واقع ،انگیزه رفع مشــکالت معیشتی و روزمره برای
اغلب مردم در اولویت اســت و مردم بیشــتر براساس
دغدغه های زندگی شــخصی رای می دهنــد تا زندگی
گروهی؛ از این رو نمی توان الگوی مشــخصی از رفتار
طبقات مختلف در انتخابات ارائه کرد اما می توان گفت
که نظرات شــبکه های اجتماعی که افراد در انها قرار
دارند و روابــط درونی انها با یکدیگــر ،در هدایت ارای
افراد موثر است.
روایت زیباکالم از حضور
جامعه شناسی
شطرنج روسی
اگر می دانستم
نمی رفتم
23
ک ت اب
فلسفه ای برای زندگی
24
مثلث | شماره 301
راهنمای رواقی زیستن
در دنیای ناکامل
کتاب «فلسفه ای برای زندگی» راهنمای
رواقی زیســتن در دنیایــی ناکامل اســت که از
سوی نشر گمان منتشر شده است؛ کتابی به قلم
ویلیام ارویــن که محمود مقدســی ان را ترجمه
کرده اســت .نویســنده در این کتاب نخست به
معنای فلسفه زندگی و ضرورت ان می پردازد .به
عقیده او بدون داشتن فلســفه ای برای زندگی،
عمرمان را هدر می دهیم و بســیاری از لحظات
عمر خود را با تنش و سرخوردگی سپری می کنیم.
اما کجا باید به دنبال چنین فلســفه ای گشــت؟
با وجود ضــرورت فلســفه ای بــرای زندگی ،در
دوران جدید فلســفه بیش از انــدازه تخصصی
شــده و در کمتر دانشــگاهی می توان به دنبال
چنین فلســفه ای گشــت .او می گوید«:وقتی
به فهرســت اعضــای هیات علمی ایــن مراکز
نگاه می کنیــم ،به فیلســوفانی برمی خوریم که
متخصص متافیزیک ،منطق ،فلسفه سیاست،
علم ،دین و اخالق هستند .حتی ممکن است به
فیلسوفانی بربخوریم که تخصص شان در حوزه
فلســفه ورزش ،فلسفه فمنیســم و حتی فلسفه
فلسفه باشد.
اما باید حتما گذرمان به یک گروه فلســفه
غیرمعمــول بیفتد تا بــه یک فیلســوف زندگی
بربخوریم ».او سپس تاکید می کند« :همیشه
این طور نبوده و بســیاری از فالسفه یونان و روم
باستان نه تنها فلسفه را موضوع ارزشمندی برای
تامل می دانستند بلکه اصال باورشان بر این بود
که هدف اصلی فلسفه یافتن چنین چیزی است.
کاوش در میان فلسفه های کهن ،راه نویدبخشی
برای یافتن چنین فلســفه ای است ».او سپس
از میان این فلســفه ها ،فلســفه زندگی رواقیون
را یکی از بصیرت بخش تریــن و قابل دفاع ترین
فلسفه های زندگی می داند و می کوشد با بازسازی
اموزه های انان و دســته بندی این اموزه ها متن
قابل اســتفاده ای بــرای مخاطبان امــروزی به
دســت دهد ! او که پیش تر مجذوب اموزه های
ذن بودیســم بوده ،عقیــده دارد کــه اموزه های
رواقیون از یک سو برای ذهن تحلیلی و موشکاف
انســان مدرن موجه تر و پذیرفتنی تر اســت و از
ســوی دیگر گوهر اموزه های ذن بودیسم را هم
در خود دارد.
ویلیام اروین با کاوش در فلســفه رواقیون
باستان و با استفاده از تجربه های شخصی اش
در مسیر رواقی زیستن نشان می دهد که چگونه
بینش ها و توصیه های عملی رواقیون می تواند
به انســان های دنیای امروز کمک کنــد تا بهتر
زندگی کنند.
با توجه به انتشار اشکاالتی که در اندیشه
رواقی گری وجود دارد الزم است که کارشناسان
فلسفه غرب نقدی بر این کتاب بنویسند.
فکر روز
فقط برای یک شب
فقدان احزاب سازمان یافته در ایران
فقدان احزاب ســازمان یافته و دارای قــوام و دوام در
کشور،یکیازمعضالتیاستکهدرانتخاباترخمی نماید.
شاید بتوان گفت که تنها حزب سازمان یافته پس از پیروزی
انقالب ،حــزب جمهوری اســامی بــود؛ حزبی کــه تمام
مختصات یک حزب مدرن را داشــت و تا زمان حیات خود،
در تمام اتفاقات سیاسی نقش موثری ایفا کرد .البته احزابی
همچون حزب موتلفه اسالمی ،حزب کارگزاران سازندگی،
جمعیت ایثارگران ،جمعیت رهپویان و ســازمان مجاهدین
انقالب نیز در برخی از مولفه ها ،مختصات یک حزب را دارا
هستند اما هیچ گاه نتواســته اند نقش تمام عیار یک حزب را
ایفا کنند و در رخدادهای مهم از نامزدهای انتخاباتی حمایت
کردند یا با احزابی که برادرخوانده شان تلقی می شدند ،دست
به ائتالف زدنــد .در دوره های بعد اما تشــکل های موقت و
گذرا جای احزابی همچون جمهوری اسالمی را گرفتند و به
ایفای نقشدربرههبرگزاریادوارمختلفانتخاباتپرداختند.
تشکل هاییهمچونجمعیتابادگران،چکادازاداندیشان،
جمعیتتدبیروتوسعه،رایحهخوش خدمتو...کهبه ویژهدر
انتخاباتمجلسوشورای شهرفهرست هایانتخاباتیخود
را پیش روی رای دهندگان گذاشتند ،تشکل هایی بودند که
در مدت کوتاهی از عرصه سیاسی کناره گرفتند و تنها هدف
انهاپیروزیدرانتخاباتبود.مهمترینمشکلاینتشکل ها
اینبودهوهستکهبافرارسیدنفصلانتخاباتفعالیت های
خود را اغاز می کنند و فضای سیاسی را گرم می کنند اما فصل
رقابت هاکهپایانمی یابد،بهفعالیتحزبیخودپایانمی دهند
ودیگربهسختیمی تواناثریازاینتشکل هایافت.برخی
از این تشــکل ها ،اهداف باالتری را دنبال می کنند و سعی
دارندخودرابه عنوان«جریانسوم»درعرصهسیاسیجامعه
چهره
ایرانمطرحکننداماتجربهتاریخیاثباتکردهاستکهچنین
جریانینمی تواندنضجبگیردوهمچونفردیاستکهبرلبه
تیغراهمی رود.چنینجریان هاییتالشمی کنندخودرافارغ
از دســته بندی های رایج و دوقطبی اصولگرا -اصالح طلب
معرفی کنند اما هیچ گاه با اقبال جدی جامعــه ایران مواجه
نشده اند.نمونهاینفعالیت هارامی تواندرانتخاباتمجلس
نهم و ارائه فهرســت صدای ملت به روشــنی مشاهده کرد؛
جایی کهازفهرستارائه شده،فقطعلیمطهریسرلیستان
توانستبهمجلسراهیابد.درحقیقتانچهدرعرصهاحزاب
اهمیت دارد ،ارائــه برنامه انتخاباتی ،پــرورش ،تربیت و
معرفی افراد توانمند به جامعه ،دارا بودن مسئولیت پذیری،
پذیرش اشتباهات احتمالی و پاسخگویی در قبال انهاست.
اینها همه مولفه هایی اســت که تشــکل های یک شــبه
فاقد انها هســتند و حتی اگر هم بخواهنــد ،نمی توانند در
حوزه سیاســت ورزی به انها جامه عمل بپوشــانند .جامعه
ایران تجربه شــیرینی از حضور تشــکل های یک شبه در
عرصه انتخابات ندارد؛ چراکه این گونه تشکل ها با پایان
انتخابات ،سرمست از پیروزی در انتخابات و تکیه زدن بر
کرسی قدرت یا با رضایت از کســب یک تجربه گرانبها در
عرصه سیاســت ورزی ،به حضور خود در این عرصه پایان
بخشــیده اند و تا انتخاباتــی دیگر به انتظار نشســته اند تا
تابلوی جدیدی برای حضور در انتخابــات تدارک ببینند و
حضوری تازه را در عرصه سیاست تجربه کنند؛ احزابی که
خلق الساعه و یک شــبه به وجود می ایند و یک شبه نیز به
فعالیت خود مهــر پایان می زنند .هرچه باشــد ،نمی توان
انکار کرد که چنین اتفاقی ،به شکل گیری تحزب در کشور
ضربه وارد می اورد.
اعتدال ذیل جریان اصالحات
محمدرضا تاجیک از فراز و فرود گفتمان ها می گوید
محمدرضــا تاجیک ،مترجم و اســتاد علوم سیاســی
دانشــگاه شهید بهشــتی ،هفته گذشــته در گفت وگویی با
روزنامه اعتمــاد به بیان نظــرات خود پیرامون فــراز و فرود
گفتمان ها پرداخت؛ گفت وگویی کــه اظهارنظر او مبنی بر
قرار داشــتن گفتمان اعتدال ذیل جریان اصالحات ،او را
ن گفت وگو در
به چهره ای خبرساز تبدیل کرد .تاجیک در ای
پاسخ به سوالی درباره نسبت گفتمان اصالح طلبی با عملکرد
دولت اعتدال این گونه اظهارنظر کرد« :قبال هم گفته ام که
من اساسا برای جریانی که به نام اعتدال معروف شده هیبت
و هویت یا صورت و سیرت گفتمانی قائل نیستم .بنابراین و
به طریق اولی ،نمی توانم نسبتی معنادار میان ان و گفتمان
اصالح طلبی تعریف و ترسیم کنم .البته پر واضح است که
میان مفهوم ،ایده و اموزه های اعتدال و اصالح طلبی ربط
تنگاتنگ و وثیقی هســت ،اما مفهوم بر این بعد و سطح از
«نسبت» نیست .دولت اعتدال در جغرافیای مکمل و متمم
نظری و عملی اصالح طلبی نایستاده است .به بیان دیگر،
صدر این جریان ذیل جریان اصالح طلبی اســت .شاید از
یک منظر بتــوان جریان اعتدال «واقعا موجــود» را نوعی
«اصالح طلبــی حداقلی» نامید که فاقد اســتعداد افزودن
ورقی بر دفتر نظری و عملی و تجربی اصالح طلبی است».
او درباره میزان توفیــق یا عدم توفیــق گفتمان اصالحات
در انتخابــات پیش رو نیــز اظهارنظر کرد؛ انجــا که گفت:
«در شــرایط فعلی جریــان اصالح طلبی ،کمــاکان گزینه
نخســت یا انتخاب اول اکثریت مردم اســت ،اما نسبت به
عملکرد هوشــیارانه و زیرکانه گروه های مختلفی که به این
ی تردید دارم ».استاد علوم سیاسی
نام نامیده می شوند اندک
دانشگاه شهید بهشتی از نقش موثر شبکه های اجتماعی در
ترویج گفتمان اصالحات ســخن به میان اورد و سخنانش
را اینگونه ادامه داد« :باید بیش از گذشــته به شــبکه های
اجتماعی دخیل ببندیم و انــان را در متن و بطن کنش های
فردی و جمعی خــود قرار دهیم .شــبکه های اجتماعی ،از
یک ســو قادرند همچون یک رســانه دقایق یک گفتمان را
به ریزبدنه های جامعه انتقال دهند و از ســوی دیگر ،قادرند
همچونیکبازیگراجتماعی -سیاسینقشیایجابییاسلبی
در نشت و رسوب و هژمونیک شدن یک گفتمان ایفا کنند.
از جانب سوم ،قادرند با نقد و واسازی و بازسازی یک گفتمان
بر غنا و شــمولیت و طراوت معنایی ان -و بالطبع به مانایی و
پویایی ان -بیفزایند .به بیان دیگر ،شــبکه های اجتماعی
هم می توانند موجد و موجب یک گفتمــان ،هم مقوم ان،
ن باشــند .تردیدی ندارم که امروز
هم مروج ان و هم منتقد ا
شبکه های اجتماعی طبیعی ترین ،موثرترین و کارامدترین
مجرای جاری شدن سیل گفتمانی اصالح طلبی است».
حق رای در اسالم
شطرنج روسی
گزارشی از یک مناظره علمی درباره انتخابات
دوشنبه گذشته پژوهشــگاه علوم انسانی و مطالعات
ی پیرامون انتخابات بود؛
فرهنگی ،میزبان یک مناظره علم
مناظره ای تحت عنوان «حق رای در اسالم» که با حضور
حجت االســام داود فیرحی عضو هیات علمی دانشــگاه
تهران ،حجت االســام جواد فخارطوســی مدرس حوزه
علمیه قم و محمدحسن ضیایی فر دبیر کمیسیون حقوق
بشر اسالمی برگزار شد.
در بخــش اغازیــن این نشســت ،حجت االســام
فخارطوســی به بیان نظرات خــود و همفکرانــش درباره
حق رای و مقایسه نظرات ایت الله مصباح یزدی و ایت الله
منتظری پرداخت که حجت االســام فیرحی با اســتناد به
نظرات امام خمینی(ره) و همچنین تحقیقات شخصی خود
در حوزه فقه سیاسی به انها پاسخ داد.
فخارطوســی با بیان اینکه نگاه دکتر فیرحی نگاهی
بیرونی فارغ از ادله شرعی اســت ،توضیح داد« :انچه ما
به دنبال ان هستیم این است که از مراجعه به ارای عمومی
ن سرنوشت جلوگیری شود .این طور نشود که در یک
از تعیی
کشوری توده ها تصمیم بگیرند و سال ها اتفاقاتی بیفتد که
بعدها همه پشیمان شوند».
وی با ارائه شــواهد و اســتناداتی از روایــات ،ایات
و دال یل عقلی درباره حــق رای توده هــا و نخبگان گفت:
«امکان خطا بــرای توده هــای کم ســواد و بی اطالع در
رای گیری بســیار زیاد اســت و عقل اقتضا می کند که این
رای ها را به انها نســپریم .بسیاری افراد هســتند که هیچ
اطالعی از نماینده ها ندارند و حتی خودشــان رای خود را
نمی نویسند و دیگران برایشان این کار را می کنند .این چه
نوع صالحیتی برای رای دادن است؟ پس مثال می توانیم
بگوییم جامعه دانشــگاهی ما یا معادل ان در رشــته های
علمی دیگر یا دارندگان این سطح از تشخیص هستند حق
رای دارند».
فیرحــی در نقد صحبت هــای فخارطوســی گفت:
«استناد به برخی روایت و ســرکوب برخی دیگر کار فقهی
درستی نیست؛ ما باید با روایات به عنوان مجموعه روایات
مواجه باشــیم .ایــن روایات کــه دربــاره نخبگی صحبت
می کنند ،برخی دیگر هم دارند که رای را می زنند و دیگران
هم از رای عامه صحبت می کنند .من پیشنهاد می کنم که
این نوع روایات را هم دکتر فخار ببیند و در تمام تحقیق های
ن به اینها هم استناد کنند».
فقه الحدیث شا
اگر می دانستم ،نمی رفتم
روایت زیباکالم از حضور در پروژه حقیقی
داشــته ،به نظر من اصــا چنین چیزی واقعیت نداشــته
است .در مجموع از اینکه چنین کاری کردم از نظر اخالقی
خیلی خوشحال نیستم و خیلی افتخار نمی کنم که چنین
کاری کردم .تنها انگیزه من هم از
این کار ان بخش بود که شنیدم
ایشــان ادم متعهدی اســت و
ایــن باعث شــد عذاب وجدانم
کمتر شــود .ولــی اگــر از اول
می دانســتم می خواهــم
چــه کاری انجام دهم
واقعا نمی رفتم ».او
همچنین از شرایط
ســخت حقیقــی
سخن می گوید:
«در دقیقــه نــود
به ایشــان اطالع
داده بودنــد که اقای
بهنود باید از فیلم حذف
شــود .به همین خاطر
تصمیم گرفتم کمکی
به ایشــان بکنــم .من
در زندگــی ام گنــاه و
خــاف زیاد کــرده ام؛
ایــن دروغی کــه گفتم
در مقایســه با گناه ها و
خالف هــای دیگــری
که کــرده ام خیلی خیلی
سبک تر است».
طی چند هفته ای کــه از لغو تحریم ها علیه ایران
می گــذرد ،گمانه زنی هــا و مذاکــرات زیــادی درباره
چگونگی استفاده ایران از بازار پساتحریم مطرح شده
و در این بین هرچند بعضی از این شایعات رنگ واقعیت
پیدا کرده اند اما در این بین رســانه های روس ،عمدا یا
سهوا بیشترین خطا را کرده اند .نوسازی صنعت هوایی
ایران به عنوان بخشی که در طول ســه دهه گذشته با
مشــکالت و محدودیت های جدی روبه رو بوده ،یکی
از اصلی ترین دغدغه های وزارت راه و شهرسازی پس
از اجرای برجام را می سازد .در این راستا مذاکرات چند
ماهه مسئوالن این وزارتخانه با شرکت ایرباس فرانسه
به خرید 118هواپیمای جدید منجر شــد که قرار است
در اینده نزدیــک تعداد ایــن هواپیماهــا در مذاکرات
بعدی با شرکت های مختلف افزایش پیدا کند .هرچند
ایــران اعالم کــرده هرگونه مذاکــره ای دربــاره خرید
هواپیماهای جدید را به شکلی رسمی اعالم کرده و اجازه
شایعه پراکنی نمی دهد اما در این بین چند رسانه روس
در اخباری در هفته های گذشته از قول مقامات ایرانی
خبر از نهایی شدن تفاهم اولیه برای خرید هواپیماهای
مسافرتی سوخو صد دادند؛ موضوعی که هرچند سازمان
هواپیمایی ایران دریافت هرگونه مجوز برای پروازش را
تکذیب کرد اما همچنان پرونده اش بسته نشده است.
پس از این نیز این بار نوبت نــاوگان ریلی ایران بود که
دست مایه شــایعاتی جدید شود و از ســوی چند رسانه
خارجی ،خبر از قــرارداد جدید ایران با یک واگن ســاز
روس منتشر شود.
براســاس این خبر که همان روز از سوی مسئوالن
راه اهن به شــکلی جدی تکذیب شــد ،ایران پنج هزار
واگنباریازروسیهخریداریمی کرد.هرچندنمی توان
انتظار داشــت انتشــار خبرهایی شــبیه این بتواند در
روند اصلی مذاکــرات ایران با کشــورهای خارجی -و
به طور خاص روسیه -تاثیری بگذار د اما روندی که طی
هفته هایگذشتهبه وجودامدهنشانازاینداردکهبرخی
ازرسانه هاچندانعالقه ایبهبازیکردندرفضایاصلی
بازار نداشته و ترجیح می دهند با شــایعاتی جدید ایران را
مجبور به ورود بــه حوزه های دیگر کننــد .درصورتی که
در جریان مذاکرات ایران با کشــورهای خارجی شرایط
برای امضای توافق بــه وجود اید ،اخبار ان نیز منتشــر
خواهد شد اما وقتی مســئوالن ایرانی اعالم کردن د هنوز
حتی مذاکرات ابتدایی با طرف هــای روس در این رابطه
صورت نگرفته مشخص نیست خبرهایی مبنی بر خرید
صد هواپیمای مســافرتی یا پنج هزار واگن باری از کجا
سرچشمهمی گیرد.بایددیدایاخبرواگن هاکهتکذیبشد
نقطهپایانیبراینماجراجوییخواهدبودیابازهمفعالیت
ایراندرفضایپسازتوافقهسته ایدستمایهخبرهای
نادرستمی شود.
مثلث | شماره 301
صادق زیباکالم ،استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران
که در اخرین فیلم مانی حقیقی با نام «اژدها وارد می شود»
بازی کرده است ،در یادداشتی ماجرای دیدار خود با مانی
حقیقی را روایت می کند و می نویســد« :ایشان گفتند قرار
است راجع به همکاری بعضی سیاسیون با ساواک گفت وگو
کنیم .مانی حقیقی داستان فیلم را برای من تعریف کرد.
گفتند ما همه چیزمان درست شــده بود و قرار بود مسعود
بهنود در فیلم باشــد و بگویــد این گروه بیــرون می امد و
اطالعات را به مخالفین رژیم شاه می داد .کارگردان البته
این را متوجه شد که من داســتان را باور نمی کنم .بعد ان
قســمت مربوط به بهنود را برای من پخش کرد .ان زمان
که پیش مانی حقیقی رفته بودم اواخــر دی ماه بود و چند
روز بیشــتر به جشــنواره نمانده بود .بعد ایشان گفت من
فردا با اقای حجاریان هم قرار دارم و ایشــان می خواهند
حرف هایی را که اقای بهنود گفته اند برای ما تکرار کنند.
حاال مشکل اینجاســت که متاســفانه در دقیقه 90ایراد
گرفته اند که چون مسعود بهنود این حرف ها را زده ،فیلم
نمی تواند در جشنواره شــرکت کند .اقای حقیقی ناراحت
بودند که به خاطر بهنود نمی توانند در جشــنواره شــرکت
کنند .گفتند دست به دامان شــما شده ام ،چون روی شما
حساسیت نیست بیایید و این حرف ها را بگویید .فردا هم
که اقای حجاریان اینها را خواهد گفــت .من قبول کردم
و این کار را برایشــان انجــام دادم ».زیبــاکالم در ادامه
نوشته اســت« :از نظر اخالقی این کار کمی برایم سخت
بود ،چون یــک چیزی را که حقیقت نداشــت گفته بودم.
فرصت چندانی هم وجود نداشــت که خــودم را برای این
قضیه مجاب کنم .از طرفی مساله ای هم نبود که بابتش
به کسی ظلم شــود .حاال شــما می گویید این گروه وجود
سینما /ائترت
مسکو چگونه از پسا تحریم
استفادهمی کند؟
جامعه شناسی
دااگشنه
اقتصاد سیاسی
25
گردشگری
مح
زیسیطت
تور امریکایی ها در ایران
26
مثلث | شماره 301
لغو تحریم ها ،میزان سفر به ایران
را افزایش داده است
لغو تحریم های غرب علیه تهران پس از توافق
هســته ای در پاییز گذشــته ،درهای ایــران را روی
گردشگران گشــوده است؛ گردشــگرانی که میان
انها تعداد قابل مالحظه ای از شهروندان امریکایی
حضور دارند .ان گونه که نیویورک تایمز نوشته است
باربارا بنکــس ،مدیر بازاریابی و توســعه ســفرهای
جدید موسسه «ویلدرنس ترول» در برکلی کالیفرنیا
که ســفرهای بهاره خود را به ایران فروخته و سرگرم
برنامه ریــزی ســفرهای پاییزی در فصل برداشــت
زعفران اســت ،می گوید« :از نظر من ،این کشــور
شبیه کوبا اســت که یکباره سفر رســمی به هر دوی
انها امکان پذیر شــد .انها می خواهند این مقصدها
را پیش از ان تجربه کنند که ســیل مسافران به انجا
سرازیر شوند ».اروپایی ها از گذشته نیز به گردشگری
در ایران عالقه مند بوده اند .مســئوالن ایرانی ،پاییز
سال گذشــته ،به اسوشــیتدپرس گفته بودند حدود
پنج میلیون مســافر خارجی در سال ۲۰۱۴میالدی
به ایران سفر کرده اند و این کشور می خواهد تا سال
٢٠٢٥میالدی ،بــا هزینه کردن ٣٠میلیــارد دالر،
٢٠میلیون گردشــگر جذب کند .یکی از نشانه های
رشــد عالقه مندان ســفر به ایران این است که «ایر
فرانس» بــه تازگی اعالم کــرده کــه می خواهد در
هفته ،ســه پرواز میان تهران و پاریس برقرار کند که
این برنامه در اوریل اغاز می شود .سفر از نیویورک به
ایران با هواپیماهای «ترکیش ایرالینز»« ،امارات»
یا «قطر ایرویز» با یک بار توقف در استانبول ،دوبی
یا دوحه همراه است .بســیاری از اثار تاریخی کهن
جهان ،از جمله ١٩مکانی که در فهرست اثار یونسکو
ثبت شده اند ،در ایران قرار دارند و این کشور از تنوع
اقلیمی باالیی برخوردار است .ویلیام او .بیمن ،استاد
و رئیس دانشکده مردم شناسی دانشگاه مینه سوتا و
کارشناس ایران ،گفت« :ایران کشوری فوق العاده
زیبا است و اماکن دیدنی ان از با شکوه ترین اماکنی
هستند که می توانید در جهان پیدا کنید .اصفهان را
می توان با ماچو پیچو و انکور وات مقایسه کرد .مراکز
مهمی از تمدن در این کشور وجود دارد که با عشق و
عالقه مرمت و حفظ شده اند ».او در نظر دارد در ماه
ژوئن با تور شرکت «ایران الکچری ترول» که تمام
بلیت های ان فروخته شــده ١٤ ،نفر را به ایران ببرد.
برخــی از متصدیانی که منتظر روشن شــدن اوضاع
سیاســی برای رفتن به ایران بوده اند ،اکنون سرگرم
ن هاو ،رئیس
برنامه ریزی سفرهای خود هستند .نورم
اژانس مســافرتی تفریحی «باترفیلد و رابینســون»
گفت« :افزایش پرس وجوها درباره ایران از چندماه
گذشــته اغاز شده اســت .این شــرکت در نظر دارد
چندین سفر خصوصی را برنامه ریزی کند و امید دارد
بتواند ســفر گروهی کوچکی را در نوامبر ترتیب دهد
که با امدن ســال ٢٠١٧میالدی برنامه ریزی مرتبی
داشته باشد».
حوزه
فهمناتمام
مناظره حجت االسالم قائمی نیا و مجتهدشبستری
نشست «هرمنوتیک قران؛ نخستین گام ها در تفسیر
قران» با ســخنرانی محمد مجتهدشبســتری ،پژوهشگر
علوم قرانی و متخصص الهیات تطبیقی و حجت االسالم
علیرضا قائمی نیا ،پژوهشــگر علوم دینی و فلسفه و رئیس
پژوهشکده حکمت اسالمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه
اسالمی ،دوشــنبه گذشته در ســالن اجتماعات دانشکده
الهیات دانشگاه تهران برگزار شد .در ابتدای این نشست
مجتهد شبســتری تعریفی کلی از هرمنوتیــک ارائه داد و
گفت« :با اینکه سال هاســت دربــاره هرمنوتیک صحبت
می شود اما هنوز برای خیلی از ما اصطالح نااشنایی به شمار
می ایــد؛ خیلی ها هرمنوتیک را با تفســیر و تاویل اشــتباه
می گیرند درحالی که تعریف ســاده و کلــی از هرمنوتیک
این اســت که وقتی شما از این نشســت بیرون می روید به
دوست تان می گویید فالن چیزی که فالنی گفت را فهمیدم
یا نفهمیدم .چیزی که از ان به عنوان فهمیدن یا نفهمیدن
یاد می کنیــم ،هرمنوتیک اســت .وقتی مــا از فهمیدن و
تفســیرکردن حرف می زنیــم منظورمان این اســت که در
جایی معنای مشخصی وجود دارد ».نویسنده «تامالتی بر
قرائت انسانی از دین» در بخشی دیگر از سخنانش گفت:
«فهمیدن کلی وجود ندارد؛ یعنی برای اینکه بتوانیم یک
متن را بفهمیم باید سوال بپرسیم .وقتی می گوییم فهمیدم
یعنی پاســخ ســوالم را گرفتم .فهم متن یعنــی ان قدر که
سوال کردی و جواب گرفتی همان قدر فهم برایت محقق
شــده اســت .از این مباحث ،مســائل مهم تری به وجود
می ایــد و ان هم اینکه همیشــه فهم ناتمام اســت و فهم
کامل معنا ندارد؛ یعنی مــا نمی توانیم بگوییم فالن کتاب
را کامل فهمیدم ».علیرضا قائمی نیا نیز با بیان اینکه یکی
تلوزییون
از تفاوت های هرمنوتیک با علوم دیگر مثل زبان شناســی
و نشانه شناسی این اســت که یک ِ
دانش متلون است و در
هر دوره تغییر می کند ،ادامه داد« :شالیرماخر به موضوع
هرمنوتیک صورت کانتی داد؛ به بیان دیگر شــایرماخر
مطرح کرد که فهــمِ محصــوالت زبانی در چه شــرایطی
امکان پذیر است اما مشــکل هرمنوتیک شالیرماخر این
اســت که از یک طــرف تــاش می کند کلیات را شــامل
بشــود .از ســوی دیگر محدودیت هایی را برای فهم قائل
می شود؛ یعنی او هرمنوتیک را فهم هرچیزی نمی دانست.
دیلتای اما هرمنوتیک را به روش شناســی علــوم روحی یا
علوم انســانی انتقــال داد .بنابراین همان طــور که معلوم
می شود هرمنوتیک دائما درحال تغییر است ».در ادامه،
هریک از ســخنرانان ارای یکدیگر را نقد و بررسی کردند.
شبســتری در این بخش گفت« :منظور من از اینکه گفتم
تکلیف مان را با مســائل و ایده های جدید روشن کنیم این
نیست که از هرمنوتیک شالیرماخر یا گادامر استفاده کنیم
اما نمی توانیم به انها بی توجه باشیم .ضمن اینکه من با این
مدعا که مسائل زبان شناسی و نشانه شناسی برای مسائل
اسالم مناسب ترند ،موافق نیستم چون انها هم مشکالت
و گرفتاری های خود را دارند ».قائمی نیا همچنین گفت:
«به نظر می رسد در تفکر اقای شبستری چرخشی به وجود
امده؛ چون ایشان در کتاب «هرمنوتیک؛ کتاب و سنت»
هرمنوتیک فلســفی را مبنا قرار داده اند ولی امروز به همه
هرمنوتیک ها توجه کردند که من از این اتفاق خوشحالم.
نکته مهمی که وجود دارد این است که ما فقط با یک دانش
و هرمنوتیک ،مدرن نمی شــویم بلکه باید جایگاه سنت را
هم تعیین کنیم».
سودای سیمرغ در تلویزیون
پشت صحنه جشنواره فجر در شبکه مستند
شبکه مستند سیما در هفته گذشــته اقدام به پخش
پشت صحنه فیلم های سی وچهارمین جشنواره فیلم فجر
کرد؛ فیلم هایــی نظیر امکان مینا ســاخته کمال تبریزی،
نفس به کارگردانی نرگس ابیار ،بادیگارد ابراهیم حاتمی کیا
و سیانور ســاخته بهروز شــعیبی .ان گونه که امیر تاجیک
مدیر شبکه مستند سیما به ایســنا گفته است ،مدیران این
شــبکه قبل از فرارسیدن ســی وچهارمین جشــنواره فیلم
فجر با تعــدادی از کارگردان هــا و تهیه کنندگان صحبت
کرده اند که فیلم هایشان را برای پشت صحنه در تایم های
کوتــاه 10الی 12دقیقــه ای اماده پخــش کنند .تاجیک
در پاســخ به اینکه ایا پشــت صحنه فیلم های ســینمایی
از کارگردانــان و تهیه کننــدگان اثار ،خریداری شــده یا به
شــکل توافقی این همکاری صورت می گیرد ،بیان کرد:
«پشت صحنه فیلم های سینمایی توسط تهیه کنندگان به
شبکه مستند ارائه می شــود و ما فقط پخش کننده هستیم
و این اتفاق به شــکل توافقی انجام گرفته اســت ».مدیر
شبکه مستند همچنین درباره پخش همزمان پشت صحنه
فیلم «بادیگارد» از شــبکه های مســتند و افــق این گونه
توضیح داد« :در مورد شــبکه افق نمی توانم از جانب انها
صحبت کنم اما ما برنامه ریزی های مان را پیش از جشنواره
انجــام داده بودیم .ضمن اینکه این پشــت صحنه در ایام
جشنواره به دست مان رســید و ما اطالع رسانی کردیم اما
شبکه افق ساعت 13خبر پخش پشت صحنه «بادیگارد»
را اطالع رســانی کرد و ما از این موضوع اطالعی نداشتیم
که شــبکه افق هم پشــت صحنه این فیلــم را دارد .حتی
من با اقای رمضان نژاد ،مدیر شــبکه افق هم که صحبت
کردم از این اتفاق اطالعی نداشــت و قرار شد این مساله
را پیگیری کند ».مدیر شبکه مستند تاکید کرد« :در رسانه
ملی شــبکه های ســیما نباید با یکدیگر رقابــت کنند و اگر
این طور باشد درست نیست .شبکه مستند هیچ وقت خود
را رقیب شبکه های ســیما نمی داند ».این در حالی است
که پشت صحنه فیلم ســینمایی بادیگارد جدیدترین فیلم
ابراهیم حاتمی کیا در فاصله کوتاهی از دو شبک ه تلویزیونی
پخش شد .پشت صحنه «بادیگارد» دوشنبه شب به مدت
12دقیقه از شبکه مســتند ســیما روی انتن رفت و پس از
رسانه ای شدن خبر پخش پشت صحنه «بادیگارد» از شبکه
مستند ،دیگر شبکه تلویزیونی دیجیتال هم از پخش این
مستند در شامگاه دوشــنبه خبر داد؛ شبکه افق مدت زمان
این پشت صحنه را 17دقیقه یعنی پنج دقیقه بیشتر از شبکه
مستند اعالم کرد .در حالی که شبکه افق در کانال رسمی
خود از پخش مستند کارافرینان در ساعت 21دوشنبه 26
بهمن ماه خبر داده بود ،امــا عصر همان روز با اصالح این
خبر ،اعالم کرد که در این ساعت ،پشت صحنه سینمایی
«بادیگارد» را به روی انتن می برد.
مناظره صفارهرندی و اشنا در برنامه زنده
دوشنبه شــب گذشــته حســام الدین اشــنا مشاور
فرهنگــی رییس جمهــور و حســین صفارهرنــدی وزیر
ارشــاد دولت نهم ،در برنامه زنده «نگاه یک» به مناظره
نشســتند؛ مناظره ای که با موضوع «نفوذ» انجام شــد.
اشنا در بخشــی از این مناظره گفت« :ما تا جایی داریم
کســی رئیــس دفتــر رئیس جمهــوری بشــود و دخالت
عالی ترین مقام نظام را در پی داشــته که بگویند این اقا
را رئیس دفترت منصوب نکن .ما با شــرایطی در کشــور
مواجه بودیم کــه به خاطــر مخالفت با یک فــرد ،عزل
شــدند .نفوذ انجاســت .نفوذ انجایی اســت که به خاطر
مقاومت عالی ترین مقام نظام برای ماندن وزیر اطالعات
که قرار اســت از نفوذ جلوگیری کند ،مقام اجرایی کشور
قهر می کنــد و می گوید ما که رفتیم خودتــان اداره کنید
و بعــدش عالــم و ادم باید جمع شــوند که اقــا را بیاورند
تا کشــور را اداره کنند .الزم نیســت مثال هــای عجیب
ادبیات
رساهن
بزنیم .مثال های روشنی اســت که نیاز به شرح و تفسیر
ندارد .باید همه مراقب باشــیم ...درباره همین سازمان
صداوســیما اخیرا یک دســتگاه امنیتی ادعا می کند که
اقای رئیس سازمان صداوسیما؛ شــما مراقب این خانم
باش و نتیجه این تبادل این می شــود که رئیس سازمان
مصاحبــه می کند و نهادهــای امنیتی کشــور را متهم به
عملیات روانــی چندالیه علیه صداوســیما می کند .الزم
نیست برویم از تاریخ قاجار شــروع کنیم .ما داریم درباره
هفته پیش صحبت می کنیم».
صفارهرندی در پاســخ گفت« :ما منکر این نیستیم
که اتفاقاتی براســاس کژ تابی یا رفتار شخصیت هایی در
مقاطعی صورت گرفته است ...این می شود یک کار غلط،
یا انتصاب غلطی که صورت می گیرد ...این مربوط به نفوذ
نیست ،اینها خطای مدیریتی است یا گزافه گویی هایی که
یک مسئول جایی حرفی می زند و بعد پشیمان می شود».
چاشنی دروغ در رمانی هیجان انگیز
بخشی از داستان فرار از کمپ ،۱۴دروغ است
تفسیرصحیفهسجادیه
بخش چها رم /ا ســتا د مهد ی
قاسمی
امــام ســجاد(ع)
«حتــی
می فرمایــد:
انســان هایی که اهــل وهم
و خیــال هســتند ،پرنــده
خیال شان نمی تواند خداوند
را وصــف کند ».یــک نکته
مهــم این اســت کــه برخی
معنــا می کنند که شــاید امام
سجاد(ع) می خواهند اشــاره بفرمایند که از حقیقت و
کنه صفات خداوند تبارک و تعالی ،همه عاجزند؛ هیچ
وهمی و هیچ پرنــده خیالی به ان اوج نخواهد رســید.
برخی دیگر می گویند که خداوند هیچ گاه به وصف بشر
درنمی اید مگر اینکه خداوند خودش را وصف نماید .از
ایات قران هم می توانیم به عنوان پشــتوانه این جمله
امام ســجاد(ع) مطرح کنیم که البته یک دســته را در
وصف خداوند تبــارک و تعالی اســتثنا می نماید؛ ایات
۱۵۹و ۱۶۰ســوره مبارکه انعام .خداوند تبارک و تعالی
در این ســوره برای مخ َلصین مقاماتی ذکر می فرماید.
می دانید که مخ َلصین جزو استثنائات عالم هستند؛ مثال
یکی از استثنائات این است که شیطان گفته است من
همه را گمراه می کنم اال مخ َلصین را .دوم این است که
سبحان الله عما یصفون؛ خداوند منزه از این است که
به وصف دراید اال عبادالله المخ َلصین .یعنی یک گروه
می توانند خدا را وصف کننــد و انها بندگان «مخ َلص»
خداوند هستند .البته مخ َلص با ِ
مخلص متفاوت است
و فــرق اینها ،تفاوت میان اســم فاعل و اســم مفعول
استِ .
مخلص یعنی کســی که خودش را خالص کرده
اما مخ َلص یعنی کسی که خداوند او را خالص گردانید
و برای خود انتخاب کرده است .مخ َلصین گروه خاصی
هستند .بی تردید می توان گفت که مخ َلصین در امت
اســام ،فقط محمد(ص) و ال او هســتند .بنابراین با
این ایه و این جملــه می توان به این نتیجه رســید که
همه از وصف خداوند عاجزنــد ،مگر بندگان مخ َلص.
ما می بینیم که پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) در دعاهای
خود خداونــد را وصف می کنند .علت این مســاله این
است که خداوند به اولیای خود این اذن و اجازه را داده
که او را وصف کنند و این باب را تنها به روی انها گشوده
است .انها چیزهایی می بینند و معرفتی به خداوند دارند
که می توانند ان طور که الیق خداوند است ،او را وصف
کنند .بنابراین این ایه ،یک استثنا برای وصف خداوند
تبارک و تعالی قائل است .در جمله چهارم می فرماید:
«ا ْبتَدَ َع ِب ُق ْد َر ِت ِه ا ْل َخ ْل َق ا ْب ِتداعاَ ،واخْ َت َر َع ُه ْم َعلى َم ِش ِ
ِ
یت ِه
اخْ ِتراعــا ».مرحوم اقا ســید علی خان مدنی در شــرح
صحیفه سجادیه می گوید که ابتداع و اختراع هر دو در
لغت به یک معناست اما در اصطالح متفاوتند .خداوند
ابتدا کــرد به خلقت نه بــه خاطر علت؛ علــت در اینجا
به معنای نیاز است .برخی می گویند که اصال خداوند از
خلقتش هدفی ندارد؛ یعنی نیازی نداشت که خلق کند
تا نیازش برطرف شود .او غنی علی االطالق بود و خلق
کرد .اما اختراع کرد نه از نمونه چیزی؛ مثال دانشمندان
نمونه پرواز پرندگان را دیدند و هواپیما را اختراع کردند
اما خداوند از روی نمونــه چیزی را اختــراع نکرد بلکه
بی نظیر و از عدم محض بود .این به سبب قدرت خداوند
و به مشیت او بود.
مثلث | شماره 301
تابستان امسال ،نشــر چشــمه کتابی تحت عنوان
«فرار از اردوگاه »۱۴منتشــر کرد؛ کتابی که روایتی است
از «فرار اودیسه وار مردی از کره شمالی به سوی ازادی».
این کتاب که در فاصله کمتر از یک ماه به چاپ دوم رسید،
داستان شین دونگ هیوک به عنوان تنها فردی است که
موفق به فرار از زندان های رژیم پیونگ یانگ شده است.
این کتاب سرگذشت فردی است که در مخوف ترین
اردوگاه کار اجباری در کره شمالی یعنی اردوگاه ۱۴به دنیا
امد و تنها انسانی است که توانسته از انجا بگریزد .در این
کتاب عالوه بر روایت سرگذشت او ،تصویری غیر شعاری
دربــاره کره شــمالی و اوضــاع نامســاعد انبــوه فراریان
کر ه شــمالی به کره جنوبی روایت شــده کــه تکان دهنده
اســت .اینکه بســیاری از انها در مقابل جامعه پیشــرفته
کره جنوبی شــوکه و از نظر روانی ویران می شوند .اردوگاه
ی است
۱۴براساس اخبار سازمان ملل ،یکی از اردوگاه های
که در ان «خانواده های خطرناک» نگهداری می شوند .در
انجا امکانات انسانی در سطح بسیار پایینی است و معموال
کسی به میانســالی نمی رســد .بلین هاردن ،روزنامه نگار
امریکایی با جمع اوری انبوهی از اطالعــات و قرار دادن
دونگ هیوک در محور روایت تالش کــرده که تصویری
شفاف از این اردوگاه ارائه دهد .این کتاب در سال 2012
امار فروش باالیی را به خود اختصاص داد و به 27زبان زنده
دنیا ترجمه شد .این در حالی اســت که شخصیت واقعی
این داستان در صفحه فیس بوک خود ،ضمن عذرخواهی
نوشته است که برخی از جز ئیاتی که در کتاب گفته و بلین
هاردن نوشته« ،دروغ» است .شین در فیس بوک خود از
عبارت «بسیار متاسفم» استفاده کرد و نوشت« :من برای
همیشه می خواستم برخی چیزها را پنهان کنم که مربوط به
گذشته ام می شود و با خودم می گفتم نگفتن برخی از وقایع
خیلی مهم نیستند .از تمام کسانی که مرا مورد حمایت قرار
داده و به من اعتماد کردند بســیار سپاسگزاری کرده و در
عین حال بسیار عذرخواهی می کنم».
بلین هاردن در این کتاب می نویسد« :اردوگاه های
زندانیان سیاسی کره شمالی دو برابر گوالگ های استالین
و دوازده برابــر اردوگاه هــای نازی ها عمر دارنــد .فرار از
اردوگاه ،۱۴از طریق داســتان تکان دهنــده حبس و فرار
شگفت انگیز شــین ،اســرار تمامیت خواه ترین حکومت
جهان را افشــا می کند .این کتاب با تمرکز بر داستان این
جوان شــگفت انگیز که در زندان امنیتی ترین کشور دنیا
رشد کرده ،اسرار مخفی این کشور را افشا می کند».
عجز از توصیف خدا
جامعه شناسی
جدال بر سر نفوذ
تفسیر ح یدث
27
رقابت چپ و راست
سیاست
یــک هفته بــه انتخابــات مجلس دهــم زمــان باقی مانده اســت .
لیســت های انتخاباتی منتشــر شــده و هر ائتالفی که قرار بوده صورت
بگیرد سامان یافته است.از پنجشنبه هفته گذشــته تبلیغات انتخاباتی
اغاز شــده و از فضــای موجود می تــوان فهمیــد که رقابــت اصلی میان
اصالح طلبان و اصولگرایان است.
اصالحطلبانواصول گرایانبرایورودبهپارلمان
هفتماسفندماهبهرایمردمنیازمندهستند
رقابتاسفند
سیاست
مثلث | شماره 301
انتخابات
دوقطبیمی شود
28
اختالف میان اصالح طلبان
بیشتر از اصولگرایان است
بهروز نعمتی
ناصر ایمانی
1
جمعــه ای که در راه اســت بــرای سیاســت ایران
حرف های زیــادی دارد؛ قرار اســت روی بوم سیاســت
ایران نقــش تــازه ای انداخته شــود .حاال بــه «دقایق
ســازنده» رســیده ایم؛ درســت در همین لحظات است
که اصالح طلبــان و اصولگرایان بعــد از زمانی طوالنی
بدون هیچ واســطه ای بــاز رخ به رخ یکدیگر شــده اند.
اگر چــه انهــا میهمانــی تــازه وارد همچــون «حامیان
دولت مســتقر» هم دارند که چند ماهی اســت با تابلوی
«اعتدالیــون» جایــی را در عرصه سیاســت ایران برای
خود اختصــاص داده اند .همــه اما می دانیــم که انچه
هفتم اســفند به وقوع خواهد پیوســت بیــش از هر چیز
دیگری یک رقابــت مهم اســت میــان اصالح طلبان و
اصولگرایان و دقیقــا به همین دلیل هم هســت که این
اعتدالیون که مصداق پارلمانتاریســتی اش را می توان
علی الریجانــی و رهروان دانســت حاال خــود را موتلف
اصالح طلبان بروز داده و دقیقا بر همین مبناســت که در
ابتدای لیســت اصالح طلبان نام کاظم جاللی به چشم
می ایــد و در انتهــای همان فهرســت نام بهــروز نعمتی
خود نمایی می کند.
دروغ نگفته ایم اگر همین جا رک و صریح اعالم کنیم
دل اشوبه غریبی در هر دو جناح پدید امده است؛ یک سو
برای ماندن دل اشوب است و یک سو برای امدن.
حال اما وقــت تحلیل اســت؛ باید با رصد شــرایط
پیرامونی دو جناح به این فکر کنیــم که هر یک ،چگونه
وارد این رقابت هیجان برانگیز می شوند و البته بر مبنای
همان شرایط پیرامونی به پیش بینی و شبیه سازی مجلس
دهم بپردازیــم و به این فکر کنیم که ایــن نقش تازه بوم
سیاســت ایران شــبیه کدام دوران خواهد بــود .ایا یک
مجلس نهــم دیگر در راه اســت یا ان گونه کــه خیلی از
دقایــق ســازنده در راه اســت؛ رقابتــی
هیجان برانگیزدرهمینجمعهپیش روحرف های
تازه ای برای سیاست ایران خواهد داشت .شاید
پیش بینیدورازواقعیتینباشد.شایدبشودحاال
و در همین شرایط بگوییم پارلمان دهم نه شبیه
مجلس نهم است و نه شبیه مجلس پنجم .این
مجلس پیش رو سه فراکسیون خواهد داشت.
مولود هفتم اسفند یک پدیده منحصر به فرد در
تاریخمعاصرایرانخواهدشد.
اهل سیاست باور دارند مولود هفتم اسفند چهره ای شبیه
مجلس پنجم دارد.
بازماندگان!
محمدرضــا عــارف و غالمعلــی
حدادعادل اکنون دو سرلیســت
اصلــی انتخابــات در تهــران
هســتند .هفتــم اســفندماه
مشخص می کند که کدام یک از
دو طیف اصالح طلب یا اصولگرا
انتخابــات را به نفع خــود جهت
می دهند .بازگشت اصالح طلبان
به انتخابات مجلس از مهم ترین
وقایع این انتخابات است.
رقابت سخت
اصولگرایــان بایــد تمــام تالش شــان را بکننــد تا
کرسی های پارلمان را به مدعیان تازه واگذار نکنند؛ حتی
اگر طیفی از انها بــه اردوگاه رقیب کوچ کرده و بخواهند با
ی را نشانه
قبای انها وارد مجلس دهم شوند .انها نکته مهم
گرفته اند .حرف زدن در مورد معیشــت ،اشتغال و اقتصاد
درست همان چیزی اســت که دغدغه امروز مردم است.
حاال که تحریم رفته و روزگار نو اغاز شــده نگاه این مردم
بیش از همیشــه به سفره و جیبشــان دوخته شده .مردم،
مجلس حذف یارانه نمی خواهنــد .این اما تنها یک کنایه
است برای اینکه اصولگرایان می خواهند بگویند درد امروز
مردم ،بازگشت به حرف های دوران مجلس ششم نیست.
درد امروز مردم قانون مطبوعات یا دغدغه هایی همچون
جرم سیاسی نیست؛ این خواسته اهالی قدرت است .اینجا
که اصولگرایان ایســتاده اند جای مهمی از تاریخ است.
دکتر غالمعلی حدادعادل اکنون در صدر فهرســتی است
که باید همه حرفش این باشــد .درســت اســت که حسن
روحانی جامعه هدفش را طبقه متوســط انتخاب کرده اما
در میانه همین بحث ها و حرف های انتخاباتی اصولگرایان
که از فحوای ان می توان فهمید انها جامعه هدفشان طبقه
ضعیف است یک پاشنه اشیل نمایان شده .اصولگرایان
نباید بــرای جلب حمایــت طبقه ضعیف ،خواســت های
طبقه متوســط را زیر ســوال ببرند .روحانی حرف درستی
می زند ،کار درستی هم می کند اما این حرف درست و کار
درست ناقص است .او طبقه ضعیف را نایده گرفته است.
اصولگرایان نباید برای رســیدن به رای طبقه ضعیف رای
طبقه متوسط را از دســت بدهند .اکنون در لیست 30نفره
اصولگرایــان ،اقتصاد خوانده هایــی حضــور دارنــد که
می توانند این حرف ها را بزننــد .غالمعلی حدادعادل که
حاال هم در صدر فهرست اســت و هم سخنگوی ائتالف
ی در نتیجه رقابت ایجاد شده میان اصالح طلبان
نقش مهم
و اصولگرایان دارد .او چهره معقولی از اصولگریان است
که در انتخابات مجلس نهم ،نفر اول تهران شده است .او
رقابتی ســخت با محمد رضا عارف خواهد داشت .این اما
همه واقعیت در مورد اصولگرایان نیست .کار انها سخت
اســت .اکنون گفتمان غالب در جامعه ،اعتدال اســت.
همیشه هم این طور بوده که مجلس متمایل به دولت در
هر دوره ای شانس بیشتری داشته است .باید منتظر ماند و
دید مردم چگونه با اصولگریان مواجه می شوند.
دقایق سازنده در راه اســت؛ رقابتی هیجان برانگیز
در همین جمعه پیش رو حرف های تازه ای برای سیاســت
ایران خواهد داشــت .شــاید پیش بینــی دور از واقعیتی
نباشد .شاید بشود حاال و در همین شرایط بگوییم پارلمان
دهم نه شبیه مجلس نهم اســت و نه شبیه مجلس پنجم.
این مجلس پیش رو سه فراکسیون خواهد داشت .مولود
هفتم اســفند یک پدیده منحصر به فــرد در تاریخ معاصر
ایران خواهد شد.
مثلث | شماره 301
این جریان در یک الک ســفت محافظه کاری فرو رفته و
سخت است که دوباره کسی مانند سعید حجاریان فکر کند
می تواند باز تئوری «چانه زنی از باال و فشار از پایین» را زنده
کند .دقیق تر بگوییم؛ اکنون اصالح طلبان فقط می توانند
به یک بخش از ان تئوری فکر کنند؛ انجا که اورده شده:
«چانه زنی از باال» .از همین سطح تحلیل می توان درک
کرد که ان پیکره اجتماعی سابق دیگر وجود ندارد.
-3از همیــن بنــد دوم ایــن تحلیــل یــک نتیجــه
ناامید کننــده بــرای اصالح طلبان حاصل شــده اســت.
انها مدت هاست به حل مشکالت شــان با حاکمیت فکر
می کنند .مشکالتی که بخشی از ان مولود مجلس ششم
است و بخش دیگرش میراث وقایع سال .88دیگر مسجل
شــده که تئوری خروج از حاکمیت ،جام زهری برای این
جناح بوده که انها را تا پای فنای کامل پیش برده است .در
همین انتخابات انها از مدت ها پیش کمیته های رایزنی راه
انداختند تا مبادا چهره های مهمشان رد صالحیت شوند.
وقتی نتایج تایید صالحیت ها امد معلوم شد که ان کمیته
و ان تالش ها راه به جایی نبرده اســت .درست در همین
مرحله بود که انها بازی را در ســطح دیگری دنبال کردند.
نگاه شــان به پاستور دوخته شد و حســن روحانی .اخرین
روز بررســی صالحیت ها هم که به پایان رسید محمد باقر
نوبخت رو به دوربین رسانه ها گفت« :رئیس جمهور تمام
تالشش را کرد اما نتیجه نداد .بیش از این هم نباید از اقای
روحانی انتظار داشت» .انها در تالش شان برای کاستن
از میزان بی اعتمادی ها با حاکمیت تقریبا ناکام مانده اند.
هر چه هست حاال انها یک فهرست انتخاباتی درست
کرده اند .یک فهرســت با چنــد خصوصیــت؛ اول اینکه
چاره ای نداشته اند که هم حضور حامیان دولت را بپذیرند
و هم حضور حامیان علی الریجانی .پس این یک لیست
اختصاصی یا مستقل نیست که محمد رضا عارف وعده ان
را داده بود .معنای این گزاره این اســت که اصالح طلبان
فعال در ایــن مرحلــه از خواســته های اصیل خــود عبور
کرده اند؛ برای انها فعال اجازه زیســت مهمتــر از هر چیز
دیگری از جمله ارائه مانیفست های اصالح طلبی است.
بر سر این لیست هم محمد رضا عارف نشسته است .فردی
که حتما با خواست های دو طیف از اصالح طلبان فاصله
دارد .عارف نه ان فردی است که کارگزارانی ها می خواهند
و نه ان فردی که رادیکال های اصالح طلب می خواهند.
واقعیت اما این اســت که حاکمیت فعال با جمیع شــرایط
موجود از میان اصالح طلبان موجود و مدعی به محمد رضا
عارف برای ورود به این سطح از قدرت مجوز داده است.
اصالح طلبان دل اشوبه حیات سیاسی شان هستند
و چنین اســت که حتی وقتی اندکی از بی شمارشان تایید
صالحیت می شــوند باز بــه مانــدن فکــر می کنند .پس
می توان این تحلیل را هم داشت که انها به این انتخابات
نه برای رســیدن به اکثریت که برای باز کردن جای پا در
قدرت رسمی نگاه می کنند.
اگر بنا بــر بحث روی این فهرســت باشــد می توان
این گونه هــم تحلیل کرد کــه وجود چهره های نا اشــنا،
ائتالف بی مبنا با کسانی که خواست های سیاسی متفاوت
با اصالح طلبان دارند و نیز بودن کســی در صدر لیســت
که حتی بخش هایی از تصمیم ســازان اصالح طلب با او
مشــکالتی دارند پاشنه اشیل فهرســت 30نفره متعلق به
اصالح طلبــان اســت .محمد رضا عارف حــاال تنها امید
اصالح طلبانی است که تا همین چند ماه پیش به او طعنه
می زدند که فقط در نهایت می تواند یک رئیس فراکسیون
باشد.
سیاست
اصالح طلبان بازگشته اند؛ با امید و ارزوهای فراوان،
شرایط انها اما انچنان هم که تصور می شود خوب نیست
و این گزاره هم اصال یک تصور و تفسیر جناحی نیست.
حال انها خوب نیست چرا که:
-1چهره های مهمی از انان جواز ورود به این رقابت
مهم را دریافــت نکرده اند .اکنون انها در مرحله نخســت
به نیروهایی رســیده اند کــه تا کنون هیچ کنش سیاســی
نداشته اند و فقط شاید حرف ها و قبایشان به اصالح طلبان
شبیه باشد.
-2علی رغم انکه گفته می شود اصالح طلبان دارای
یک بدنه اجتماعی وسیع هستند اما واقعیت این است که
پیکره عمومی انها مدت هاست که ان چسبندگی سابق را
ندارد .معنای این سخن ان است که اصالح طلبان با یک
بدنه اجتماعی چند پــاره مواجهند که در تمــام مدت عمر
دولت یازدهم به وضوح عیان شــده و حاضر نیستند برای
این جناح هزینه بدهند .به دیگر سخن اینکه نخبگان و بدنه
رقابت در پایتخت
پارلمان
29
پارلمان
اهمیت لیستی رای دادن
هفته گذشته در اردوگاه اصولگرایان چه گذشت؟
2
اصولگرایان که از چند ماه تالش های گســترده ای
برای وحدت در جناح انجام داده بودند به فهرستی متوازن
رســیده اند و هفته گذشــته روزهای مهمی را پشــت ســر
گذاشتند .انها در اســتانه برگزاری انتخابات هفتم اسفند با
یک لیست 30نفره متشکل از طیف های مختلف اصولگرا
تبلیغات انتخاباتی انجام می دهند.
سیاست
30
مثلث | شماره 301
نهضت انصراف
در مهمتریــن تحــول در ایــن جناح هفته گذشــته
چهره های متعددی از اصولگرایان به نفع لیســت منتشر
شــده انصراف دادند .پیش از این اعالم انصراف ها هفته
گذشــته حدادعادل بــا تشــریح جزییات جلســه ائتالف
اصولگرایــان گفتــه بــود« :در این جلســه ضمــن تایید
مجدد فهرســت واحد اصولگرایان و تشــکر از کسانی که
با درک شــرایط موجود انصراف دادند از دیگر نامزدهای
جریان اصولگرایی که در لیســت نیســتند خواسته شد تا
برای حفظ وحــدت به نفع لیســت واحد تهــران انصراف
دهند ».در یک نمونه از این انصراف ها17 ،عضو جمعیت
وفاداران انقالب اســامی با صدور بیانیه ای از انصراف
تمامی نامزدهای خــود در حــوزه انتخابیه تهــران به نفع
فهرســت ائتالف اصولگرایان خبر داد .در بخشی از این
بیانیه که بــه امضای عباس شــیبانی دبیــرکل این حزب
رســیده ،امده اســت« :در جریان انتخابات دهمین دوره
مجلس شورای اسالمی ،این جمعیت هفده نفر از اعضای
خود را شایســته ورود به انتخابات در حــوزه تهران ،ری و
شــمیرانات می دانســت که باتوجه به برنامه اصولگرایان
برای رسیدن به فهرست واحد نامزدهای انتخابات ،به این
نتیجه رسید که تنها ســه نفر از میان این افراد را به عنوان
نامزدهای نهایی جهت درج در فهرســت انتخاباتی ورود
به مجلس شورای اســامی معرفی کند .معیار انتخاب و
معرفی کاندیداها در این جمعیت توانایی ،تخصص و تعهد
بوده است .نظر این جمعیت مفید بودن حضور این عزیزان
در جایگاه قانونگذاری مجلس شورای اسالمی در صورت
صالحدید و انتخاب مردم شریف حوزه تهران بود اما به رغم
تمام شــرایط مورد تاکید نظام مقدس جمهوری اسالمی
ایران ،باتوجه به اینکه این جمعیت تحقق اهداف انقالب
از سوی هر شــخص یا گروه را که دارای شایستگی های
الزم بوده و بتوانــد از عهده این مســئولیت براید بر منافع
شخصی و جمعی خود ترجیح می دهد و در این زمان به نظر
می رسد بیش از هر چیز وحدت و یکپارچگی اصولگرایان
است که می تواند راه را برای شکل گیری مجلسی انقالبی
و ارزشی هموار کند».
در تحولی دیگر در این مورد سید محمد حسینی وزیر
سابق ارشاد هم گفته است«:بنده کاندیدای تهران بودم اما
وقتی در لیست تهران ائتالف اصولگرایان قرار نگرفتم ،در
حمایت از لیست ائتالف حوزه انتخابیه خود را به رفسنجان
تغییر دادم ».گفتنی اســت محمد حســینی در دوره پنجم
نماینده مردم رفسنجان در مجلس شــورای اسالمی بود.
همزمان رئیس ســابق دانشــگاه تربیت مدرس هم به نفع
لیست اصولگرایان انصراف داد .بیژن رنجبر ،رئیس سابق
دانشــگاه تربیت مدرس در این مورد گفته است« :بنده در
حمایت از لیســت واحد ائتالف اصولگرایــان در تهران از
کاندیداتوری در انتخابات مجلس شورای اسالمی انصراف
دادم ».در تحولی دیگر در این مــورد ابراهیم کارخانه ای
عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان مجلس نهم
هم از انصراف خود از کاندیداتــوری در انتخابات مجلس
دهم به نفع فهرست ائتالف اصولگرایان خبر داد .علیرضا
خجسته پور ،دبیر جامعه اسالمی مهندسین استان تهران
هم به نفع فهرســت ائتــاف اصولگرایان در تهــران ،از
کاندیداتوری انتخابات مجلس شــورای اسالمی انصراف
داد.
این کاندیــدای اصولگرای انتخابــات مجلس دهم
گفته است« :به نفع لیســت نهایی ائتالف اصولگرایان از
کاندیداتوری مجلس دهم انصراف دادم».
در تحولی دیگر سید علی ریاض ،سخنگوی انجمن
اسالمی پزشکان ایران و نامزد اصولگرای انتخابات مجلس
دهم ،اظهار داشــت « :اساســا بررســی های انجام شده
در شــورای مرکزی ائتالف اصولگرایــان و تعهدی که به
ان دارم ،انصــراف خــود را از حضــور در انتخابات اعالم
می کنم».
همزمان داوود پرچمــی ،نامزد اصولگرای انتخابات
مجلــس دهم ،با اعــام اینکه بــرای حمایــت از ائتالف
اصولگرایــان از نامــزدی در انتخابات مجلــس انصراف
دادم ،اظهار داشــت« :در شرایط حساســی قرار داریم و
الزم است که نیروهای جبهه اصولگرا از وحدت برخوردار
باشــند و براســاس وحدت عمل کنند ».وی با بیان اینکه
در لیســت اولیه ائتالف اصولگرایان قرار داشتم ،تصریح
کرد« :دوستان ما در شورای ائتالف با لطف خود من را در
لیست اولیه نامزدهای اصولگرا برای انتخابات قرار دادند
اما در بررسی های نهایی به این نتیجه رسیدند که در لیست
نهایی حضور نداشته باشم.در شرایط فعلی که حفظ وحدت
اولویت اصلی جبهه اصولگرایی است ،ضمن انصراف خود
از ادامه راه حمایت خود را از لیست نهایی اعالم می کنم و
امیدوارم اتحاد کنونی اصولگرایان تا شب انتخابات حفظ
شود».
پارلمان
مساله قم
مواضع اصولگرایان
اما هفته گذشته چهره های لیســت اصولگرایان در
سخنرانی ها و مصاحبه هایی به تشــریح دیدگاه های خود
پرداختند .از مجموع این دیدگاه ها بر می اید که اصولگرایان
همچنان که در شعارهایشــان اعالم کرده اندبیشتر از هر
چیزی در پی حل مشکالت معیشتی مردم هستند .انها در
صدر اظهارنظرهایشان توجه به این مساله را قرار داده اند.
در همیــن رابطــه حســین مظفــر ،عضــو ائتالف
اصولگرایان با اشــاره بــه نقط قوت و ضعــف مجلس نهم
گفت« :اصولگرایان از تجربه مجلس نهم در مجلس اینده
بهره خواهند برد».
ایــن نماینده مجلــس عدم انســجام الزم از ســوی
اصولگرایان در مجلس نهــم را از ضعف های این مجلس
برشمرد و گفت« :عدم انسجام اصولگرایان،پراکندگی و
اختالف سلیقه ای در بین این طیف در مجلس ایجاد کرد و
باعث پراکندگی ظرفیت ها شد».مظفر تصریح کرد« :هر
گروهی باید به صورت کالن بیندیشــد و در مبانی و اصول
با همدیگر تفاهم کند .ممکن است هم اصولگرایان و هم
اصالح طلبان در مسائل جزئی با هم اختالف داشته باشند
زیرا همه یکسان نیستند .مهم این است که جهت گیری ها
مورد وفاق و اتفاق وحدت باشد و مسائل فردی و سلیق ها ی
در مسیر مصالح ملی حل شود».
در اظهارنظــری دیگر سیدمســعود میرکاظمی گفته
است « :دولت به دنبال حاکمیت جریان خاصی در مجلس
است که نگاه به بیرون داشته باشند .سناریوی دشمن این
اســت که اقتصاد ما به خارج وابسته شــود و در حوزه های
سیاســی و فرهنگی حرکت هایی در داخــل صورت گرفته
است .کشوری که بدهکار باشــد و رشد علمی اش متوقف
شــود و جوانان را در ان به حساب نیاورند نوعی خطر است
که انقالب اسالمی را تهدید می کند».
وی با طرح این پرسش که چرا برخی به دنبال عوض
کردن مجلس هســتند؟ گفت« :ایا مجلــس نهم با دولت
تاکنون همراهی نکرده اســت؟ با وجود اینکه نقدهایی به
برجام داریم ظــرف 18دقیقه برجــام در مجلس تصویب
شد .چرا می خواهند مجلس عوض شود و دنبال چه چیزی
هستند؟ ایا می خواهند دولت منتقد نداشته باشد؟»
میرکاظمی تصریح کرد« :به محــض اینکه از دولت
یازدهم انتقاد می شــود انها بــه دولت قبــل برمی گردند،
اما ماه عســل دولت تمام شده و سه ســال فرمان سیاسی
مثلث | شماره 301
علی الریجانی در شهر قم مورد
حمایت جامعه مدرسین قرار
گرفته و نام او در میان نامزدهای
معرفی شده این تشکل روحانی
دیده می شود
غالمعلی حدادعادل از
اصولگرایانی که نام شان در
فهرست قرار ندارد خواسته
است که انصراف دهد
سیاست
اما یکــی از نکات قابــل توجه در مورد لیســت های
انتخاباتی اصولگرایــان ،وضعیت نامزدهای قم اســت.
در این شــهر هفته گذشــته جامعه مدرســین یک لیست
انتخاباتی منتشــر کرده اســت .این لیست شــامل اقایان
«علی الریجانی ،حجت االســام محمدرضا اشــتیانی و
حجت االسالم علی بنایی» است ،اما با نظر نامساعد جبهه
پایداری در این شهر مواجه شد.
حتی هفته گذشــته شــایعه ای از ســوی هواداران
جبهه پایداری در فضای مجازی منتشــر شــد که ایت الله
محمد یــزدی دبیر کل جامعه مدرســین حــوزه علمیه قم،
از لیســت مورد نظر جبهــه پایداری تحت عنــوان ائتالف
اصولگرایــی حمایت کرده اســت کــه با بــاال گرفتن این
شــایعات ،ســایت رســمی جامعه مدرســین حوزه علمیه
قم ،مطلبــی را در خصوص حمایــت جامعه مدرســین از
کاندیداتوری اقایان «الریجانی ،اشتیانی و بنایی» اعالم
و عکس سه کاندیدای مورد نظر خود را در کنار این مطلب
منتشــر کرد .همزمــان حجت االسالم و المســلمین علی
ابراهیمی رئیس دفتــر جامعه مدرســین حــوزه علمیه ،در
گفت و گویی ،انتشار برخی شــایعات در فضاهای مجازی
از جمله تلگــرام و ...مبنی بر اینکــه ایت الله محمد یزدی
دبیر کل جامعه مدرسین ،بر خالف لیست ارائه شده جامعه
مدرسین «شامل اقایان الریجانی ،اشتیانی و بنایی» برای
انتخابات مجلس شورای اسالمی در حوزه انتخابیه استان
قم ،از لیست جبهه پایداری که با پرچم ائتالف اصولگرایی
به میدان امده است را نادرست و غیرواقعی خواند.
وی در پاسخ به این پرســش که شایعاتی که امروز در
فضای مجازی متشر شــده ،مبنی بر اینکه ایت الله یزدی
بر خالف نظر جامعه مدرسین ،از لیست جبهه پایداری که
تحت عنوان ائتالف اصولگرایی منتشر شده حمایت کرده،
صحت دارد یا خیر؟ گفت :نخیر ،صحت نــدارد؛ حاج اقا
(ایت الله یزدی) گرچه خودشان در جلسه نهایی برای بستن
لیست انتخاباتی مجلس شورای اسالمی در حوزه انتخابیه
قم حضور نداشــتند ،منتها فرمودند باتوجه به اینکه جلسه
ما رســمی بوده و رای گیری هم به صورت قانونی و رسمی
و با نصاب کامل انجام شــده ،من کامال به این رای گیری
احترام می گذارم.
در اظهارنظری دیگــر در این مورد حجت االســام
سیدمحمد غروی عضو جامعه مدرسین قم در ارزیابی میزان
موفقیت کاندیداهــای جبهه پایداری و طیــف الریجانی
در انتخابات اتی مجلس شــورای اسالمی گفت« :جبهه
پایــداری همچون ســایر گروه هــای سیاســی باالخره در
زمینه فعالیت های انتخاباتی یک کارهایی انجام می دهد
اما اقای الریجانی کاندیدای جامعه مدرســین اســت و از
جایگاه خاصی هم بین مراجع قم ،بزرگان و خواص و حتی
مردم عادی کــه افراد معتدلی هســتند ،برخــوردار بوده و
اصال صحیح نیســت که فعالیت های انتخاباتی این دو را
با هم قیاس کنیم چراکه این قیاس مع الفارق است .اقای
الریجانی در مورد برنامه های انتخاباتی در شهر قم حساب
جداگانه ای دارد اما جبهه پایداری کــه عمر زیادی هم از
زمان تشکیل ان تاکنون نمی گذرد نمی تواند با کاندیدایی
که در لیســت جامعه مدرســین قــرار دارد قابل مقایســه
باشد».مدرس حوزه و استاد دانشــگاه یاداورشد :البته هر
گروهی می تواند برای خود فعالیت کند ولی معموال در قم
اینطور بوده که اگر جامعه مدرسین کاندیداهایی را معرفی
می کرد دیگران هم در این مورد حریم نگه می داشــتند اما
متاسفانه وضعیت جبهه پایداری همین است که می بینید
و قبل از این هم دیده اید » .در تحولــی دیگر در این مورد
حزب موتلفه اسالمی از کاندیداهای جامعه مدرسین حوزه
علمیه قم در انتخابات خبرگان و مجلس شورای اسالمی در
استان قم اعالم حمایت کرد .این در حالی است که جبهه
پایداری ائتالف اشتیانی ،ذوالنور و امیرابادی حمایت کرده
و یامین پور نیز در حمایت از این لیست انصراف داده است.
و اقتصــادی کشــور در دســت دولت بــوده و بایــد درباره
عملکردشان توضیح بدهند ».کاندیدای انتخابات مجلس
دهم با طرح این پرسش که ایا دولت درباره اقتصاد مقاومتی
کاری کرده است؟ تصریح کرد« :در حوزه اقتصاد مقاومتی
ابتدا باید اعتماد و باور وجود داشته باشد .اقتصاد مقاومتی
جنگ اراده هاست و اگر اراده ای سست باشد و نگاهش به
دست دیگران باشــد هیچ وقت در اقتصاد مقاومتی موفق
نخواهد بود ».در اظهارنظری دیگر محمد سلیمانی گفته
است« :امروز اقتصاد کشور در مرحله رکود قرار دارد که در
مجلس دهم باید برنامه ریزی مناسبی در جهت خروج از رکود
و ایجاد اشتغال برای جوانان انجام شود».
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسالمی با بیان
اینکه در حوزه فرهنگی باید اقدامات مناســبی در مجلس
دهم انجام شود ،تصریح کرد« :رشــد علمی کشور که در
سال های اخیر روندی پرشتاب داشــت ،کاهش یافته که
باید اقداماتی در این راستا انجام شــود تا به جایگاه علمی
گذشته و حتی باال تر از ان برسیم ».سلیمانی افزود« :باید
در بخش های مختلفی همچون خدمات ،روابط خارجی،
و ســاماندهی بانک ها اقدامات مناســبی در مجلس دهم
انجام شــود ».در تحولی دیگر دبیرکل حزب موتلفه که از
نامزدهای انتخبات اســت گفته« :طبــق اخبار موثقی که
داریم تجار ایرانی برای جابجایی پول و انتقال ان از داخل
به خارج و بالعکس مشکالتی دارند.
افرادی که درون فهرســت هســتند ادعــا ندارند که
بهترین ها هستند چه بسا افرادی که خارج از فهرست باشند
به مراتب صالحیت بیشــتری از امثال بنده داشته باشند،
اما نتیجه رایزنی ها این شــد و این فهرســت محصول کار
جمعی ده ها شــخصیت و چندین حزب و تشکل اصولگرا
است ».راهبرد یک صدا و یک فهرست اکنون یک گفتمان
مشترک تشکیالتی اصولگرایان شــده است .کسانی که
خارج از این گفتمان بخواهند عمل کنند ،باتوجه به تجربه
سال 92اصولگرایان داوری خوبی نسبت به انها نخواهند
داشــت .در این میان اما یک نکته مهم به عنوان پاشــنه
اشیل اصولگرایان مطرح شده است .در چند روز اخیر برخی
حزب های اصول گرا عنوان می کنند که از این لیســت 30
نفره گزینش خواهند کرد و ممکن است افراد دیگری خارج
از ائتالف را برای نوشتن در برگه های رای انتخاب خواهند
کرد .این حتما موجب شکست ارا ان هم در شرایطی بشود
که رقیب تالشــی گسترده را برای رســیدن به کرسی های
پارلمان اغاز کرده است .این بر اهمیت لیستی رای دادن
اصولگرایان می افزاید چراکه اصالح طلبان دقیقا این کار
را خواهند کرد.
31
پارلمان
اختالف میان اصالح طلبان
بیشتر از اصول گرایان است
گفت وگویمثلثباناصرایمانی
سیاست
32
مثلث | شماره 301
امید کرمانی ها
خبرنگار
اقای ایمانی! برای شــروع بفرماییــد که ارایش
سیاسی دهمین دوره انتخابات مجلس شورای
اسالمی را چگونه ارزیابی می کنید؟
در یــک تعریف کلــی ســه قطــب در انتخابات
پیش رو داریم ،اما در یــک تعریف جزئی تر می توان گفت
تعــداد قطب هــا می تواند به پنج عــدد برســد .در تعریف
کلــی ،قطب ها شــامل «اصولگراهــا با همــه طیف ها و
لیست های مختلف شان»« ،اصالح طلبان با همه طیف ها
و لیســت های مختلف شــان» و «مســتقل ها» هستند.
مستقل ها عمدتا از شــهرهای کوچک تر ممکن است به
مجلس بیایند که گرایش پررنگ جناحی ندارند و بیشتر به
لحاظ معادالت منطقه ای به خانه ملت راه می یابند .البته
بعدا گرایش های جناحی نیز پیدا می کنند .تقســیم بندی
جزئی مربوط به کالنشهرها ،خاص تهران است که شاهد
دولیست ائتالف بزرگ و صدای ملت از جریان اصولگرا،
دو گرایــش اصالح طلبی و حامیــان دولت و مســتقل ها
خواهیم بود .البته اگر اصالح طلبــان و حامیان دولت در
انتخابات مجلس شــورای اســامی دو لیســت جداگانه
ندهند ،بعد از انتخابات مجلس شــورای اسالمی هر یک
مشــی و رویکرد سیاســی خود را دنبال می کنند و هرچه به
انتهای دوره ریاست جمهوری اقای روحانی پیش می رویم
و انتخابات ریاســت جمهوری دوازدهم نزدیک می شویم
اختالفات انها عمیق تر ،بارزتر و جدی تر خواهد شد.
صدای ملت را جزو اصولگراها نامیدید .بفرمایید
3
ناصر ایمانی معتقد اســت:
«احتمــال اینکــه در تهــران
اصالح طلبــان موقعیت شــان
مناســب تر از اصولگرایان باشد
زیــاد اســت ولــی در کل مجلس
اینگونه نخواهد بود ».وی احتمال
ریاست عارف بر مجلس اینده را منتفی می داند و از بین
الریجانی و حدادعادل ،موقعیت برتــر را به الریجانی
می دهد؛ چون بر این باور اســت کــه الریجانی قدرت
تعامل و انعطاف بیشتری در کار با غیر اصولگرایان دارد.
ایا این لیســت ،همان فهرســت اقای الریجانی
است که قرار بود با نام رهروان به رقابت انتخابات
مجلس شورای اسالمی بیاید و امروز به صدای
ملت تغییر نام داده است؟
نامزدهای فهرست صدای ملت دو دسته هستند ؛
یک گروه کســانی مثل اقایان حســن ســبحانی و حسن
غفوری فرد که اگر در لیســت ائتالف بــزرگ اصولگرایان
قرار می گرفتند ،می پذیرفتند .در واقع این دســته افرادی
هستند که به لیست ائتالف بزرگ اصولگرایان راه نیافتند و
در خواست انها را هم برای انصراف از عرصه کاندیداتوری
اجابت نکردند .بنابراین به لیست صدای ملت رجوع کردند.
گروه دوم کســانی مثــل اقایان مطهــری و کاظم جاللی
هستند که نمی خواستند و تمایل نداشتند در لیست ائتالف
بزرگ اصولگرایان قرار بگیرند .به نظر من نمی شود صدای
ملت را لیســت اقای الریجانی دانســت چون نامزدهایی
همچون اقایان حســن ســبحانی و الیاس حضرتی جز و
طیف اقای الریجانی نیســتند .در واقع نامزدهای حاضر
در فهرســت صدای ملت ترکیبــی از نیروهای طیف اقای
الریجانی ،نامزدهای قرار نگرفته در لیست اصولگرایان و
کسانی با تیپ فکری اقای مطهری هستند .در این فضا اگر
رهروان والیت می خواست لیست دهد راه به جایی نمی برد.
کسانی که در فهرست ائتالف بزرگ اصولگرایان قرار دارند
ممنوع هستند که در فهرســت دیگری قرار گیرند .فرض
شــود مثال رهروان والیت می خواســت دکتر توکلی را در
لیست خود قرار دهد او راضی نبود چون اصولگرایان گفته
بودند که او فقط باید در لیست ائتالف بزرگ باشد .بنابراین
از این جهت دست شان بســته بود و نمی توانستند 30نفر
لیست دهند .دوم انکه کسانی که چهره و امکان رای اوری
داشته باشند حاضر نبودند در طیف اقای الریجانی تعریف
شــوند .در این شــرایط چند نفر دیگر باقی می ماندند که
رهروان می خواســت از میان انها لیست انتخاباتی ببندد.
پس محدودیت افراد داشــتند و تصمیم درستی گرفتند و
اعالم کردند لیست نمی دهند .نمی توانستند لیست بدهند،
مگر انکــه 5تا 10نامــزد را تحت عنوان رهــروان معرفی
می کردند که دیگر اسمش لیست نمی شد.پس منصرف
شدند و افراد خود را در لیست های مختلف همچون صدای
ملت قرار دادند.
در مقام تحلیل ،ایا می توانیم شرایط انتخابات
هفتم اســفند را با انتخابات خرداد 92مقایســه
کنیم؟
مولفه های انتخابات ریاست جمهوری با انتخابات
مجلس در میان مردم متفاوت اســت .کارکردهای اشتباه
پارلمان
موجودیت کرد؛ یکی منسوب به جامعه مدرسین
حــوزه علمیه قــم و دیگری منســوب بــه جبهه
پایداری .این ماجرا را چگونه تحلیل می کنید؟
اجــازه بدهیــد گســترده تر در ایــن مــورد حرف
بزنم .اوال من قبول نــدارم که پایداری 50درصد لیســت
ائتالف بزرگ اصولگرایان در حوزه انتخابیه تهران ،ری،
شمیرانات و اسالمشــهر را در اختیار دارد ،بیشتر نظرم به
دیدگاه اقای حدادعادل شبیه است و دلیلش هم این است
که فکر می کنم نباید به همه کســانی کــه در دولت اقای
احمدی نژاد به نوعی مســئولیت داشتند برچسب پایداری
زد .معتقدم تعــداد نامزدهای جبهه پایــداری کمتر از 50
درصد لیست تهران اســت .ثانیا احتمال انکه پایداری در
حوزه انتخابیه تهران ،ری ،شمیرانات و اسالمشهر لیست
جداگانه دهد خیلی ضعیف است چون در این دوره از ماه ها
پیش تالش زیادی شــد که جبهه پایداری به تعهداتی که
دارد تمکین کنــد .از طرف دیگر تعــداد نامزدهای جبهه
پایداری در فهرست ائتالف نسبت به سایر سالیق اصولگرا
خوب است و هیچ دلیلی ندارد که بیاید بازی را به هم بزند
چون می داند اگــر بازی را بــه هم بزند بیشــتر به ضررش
می شــود تا انکه نفعی برایش داشته باشــد .درباره قم هم
باید بگویم اوال تعجب می کنم که جامعه مدرســین برای
انتخابات مجلس شورای اســامی لیست داد.این اقدام
صحیح نبود شــاید به نوعی منع مرحوم امام را هم داشت.
لیســت دادن جامعه مدرســین برای انتخابــات خبرگان
رهبری فرق می کند ولی برای مجلس شــورای اســامی
این کار مقداری مشــکل داشت .ثانیا چه ضرورتی داشت
جامعه مدرســین بخواهد در قم از نامــزدی حمایت کند.
ثالثا اصولگرایان چرا اقای الریجانی را در فهرســت خود
نگذاشتند؟ دلیلش مشخص است اقای الریجانی از چند
ماه پیش گفت نمی خواهم در لیســت اصولگراها باشم،
اقای الریجانی خود را یکی از گزینه های اصلی ریاســت
مثلث | شماره 301
یکی از سران نظام یعنی اقای
روحانی اصالح طلب است و اینکه
دو نفر از روسای قوای سه گانه
اصالح طلب بشوند ممکن نیست
چون هنوز اصالح طلبان به این
پایگاه قدرت در نظام نرسیدند
اقای الریجانی قدرت انعطافش
زیاد است و کسی که قدرت مانور
و انعطافش باال باشد می تواند
با همه تعامل کند بنابراین امکان
ریاستش بیشتر می شود
سیاست
نامزدهای اصولگرا و انصراف اقای عارف از جمله دالیل
عمده شکل گیری ان پدیده و رشد سریع اقبال عمومی به
اقای روحانی شــد .ضمن انکه این پدیده را در انتخابات
ریاســت جمهوری ســال 84و انتخابات ریاست جمهوری
سال 76هم شــاهد بودیم .در دوره های بعدی انتخابات
ریاســت جمهوری نیــز اتفاق خواهــد افتاد که مــردم در
روزهای اخر مانده به انتخابات ریاســت جمهوری ناگهان
یک تصمیم دیگری می گیرند .چنین پدیده مشــابهی در
انتخابات مجلس نظیر نداشته است .در انتخابات مجلس
ششم از هفته ها قبل مشخص بود که اکثریت اصالح طلب
خواهند بود .یعنی هیچ اتفاق ویژه ای نیفتاد که هفته اخر
نظر اکثریت جامعه برگــردد .در انتخابــات دهمین دوره
مجلس شورای اسالمی هم همین است یعنی لیست دیر
دادن یا لیســت زود دادن در ایجاد یــک هیجان عمومی
موثر نیســت که ناگهان نظرها را برگرداند ،البته احتمال
اینکه در تهران اصالح طلبان موقعیت شــان مناسب تر از
اصولگرایان باشد زیاد است ولی در کل مجلس این گونه
نیست.
ایا تاخیــر اصالح طلبان در اعالم لیســت حوزه
انتخابیه تهــران فقط مربــوط به مســاله تایید
صالحیت ها و مشــخص نبودن وضعیت برخی
نامزدهای انها بود یا اینکه یک تاکتیک سیاسی
یا شاید هم به خاطر اختالفات درونی بود؟
معتقدم اصالح طلبان به دو علت لیست خود را با
تاخیر اعالم کردند .نخســت انکه تا اخرین لحظه منتظر
اعالم نظر شورای نگهبان درباره بررسی صالحیت نامزدها
ماندند تا اگر چهره ای از اردوگاه انها تایید صالحیت شــد
او را در لیســت قرار دهند .اما جدی ترین دلیل تاخیر انها
اختالف عمیقی بود که میان اصالح طلبان و حامیان دولت
وجود داشت .برخالف انچه برخی رسانه ها و سیاسیون در
چند ماه گذشــته از اختالفات درون اردوگاه اصولگرایان
می گفتنــد ،اتفاقــا معتقــدم اختالفــات درون اردوگاهی
اصالح طلبان از اصولگراها بیشــتر اســت .با این تفاوت
کــه اصالح طلبان قــدرت اینکه اختالفات شــان را کمتر
علنی کنند دارند اما اصولگراهــا کمتر این قدرت را دار ند.
نمــاد اوج اختالفات اصالح طلبــان و حامیــان دولت به
صحبت های تهدیدامیز اخیر اقــای عارف بر می گردد که
گفــت« :اگر اصالح طلبــان در ایــن دوره مجلس موفق
نشوند اقای روحانی دوره اینده رئیس جمهور نخواهد شد».
این صحبت های اقای عارف نشان می دهد اختالف میان
انها زیاد اســت اما تالش دارند تا فضا را مدیریت کنند .در
مجموع معتقدم تاخیر در ارائه فهرســت انتخاباتی به هر
دلیلی که باشد به ضرر اصالح طلبان تمام می شود .جناحی
که بتواند زودتر لیست دهد ،امکان و زمان بیشتری برای
مطرح کردن چهره های خود دارد .همین االن نامزدهای
حاضر در فهرســت ائتالف اصولگرایان دائم مصاحبه یا
سخنرانی می کنند یعنی از زمان برای هر چه بیشتر مطرح
کردن خود در جامعه ســود می برند .از طــرف دیگر وقتی
یک جناح زودتر فهرست انتخاباتی خود را می دهد نشانه
قدرتش است که یعنی زودتر توانســته مسائل خودش را
حل و لیست خود را اعالم کند .جناحی که نتواند زودتر از
لحظه اخر لیســت بدهد به معنای ان است که مشکالت
داخلی بیشتری دارد .در این صورت سوال به وجود می اید
که وقتی طیف ها و ســایق این جنــاح نمی توانند قبل از
انتخابات مسائل شان را ســریع بین خود حل کنند چگونه
می خواهند بعــد از انتخابات بــا هم کنار بیاینــد ،بنابراین
خیلی به نفع اصالح طلبان نشد که اعالم لیست انتخاباتی
را تا دقیقه 90و حتی وقت اضافــه به تاخیر انداختند .این
احتمال هم هست که شاید چاره ای جز این کار نداشتند.
یک اتفاقــی در حــوزه انتخابیه قم افتــاد که دو
فهرســت از میــان نامزدهــای اصولگــرا اعالم
با فرض انکه ترکیب مجلس اینده تفاوت
چندانی با مجلس فعلی نکند یعنی اصولگرایان
نیم یا بیشــتر از نیمی از کرسی های مجلس
را در اختیار داشته باشــند ،اقای دکتر عارف
امکان ریاســت مجلس را ندارد چون اکثریت
مجلس یا نیمی از مجلس اصولگرا است
مجلس اینده می داند بنابراین نمی خواهد برچسب گرایش
سیاســی خاصی قبل از انتخابات به او بخورد .وقتی خود
او نمی خواهد نامش در لیســت اصولگراهــا بیاید ،دلیلی
نداشت که اصولگراها او را در حوزه انتخابیه قم در لیست
خود بگذارند .به نظر من اصولگراها کار درستی کردند که
نام اقای الریجانی را از حوزه انتخابیه قم در فهرست شان
نگذاشتند .فارغ از انتقادی که به عملکرد جامعه مدرسین
دارم معتقدم باالخره اقای الریجانی در قم به خاطر مسائل
خانوادگی ،مرحوم ابوی و اخوی شــان میــان روحانیون
پایگاه دارد .به نظرم از این جهت جامعه مدرســین در قم
برای انتخابات مجلس شورای اسالمی لیست داد.
معادله ریاست مجلس شورای اسالمی اینده به
چه صورت می شود؟ فضا به ســمت کدامیک از
اقایان حدادعادل ،الریجانی و عارف خواهد بود؟
اوال اینکه باید دید ترکیب مجلس چگونه می شود.
با فرض انکــه ترکیــب مجلس اینــده تفــاوت چندانی با
مجلس فعلی نکند یعنی اصولگرایان نیم یا بیشتر از نیمی
از کرســی های مجلس را در اختیار داشــته باشند ،اقای
دکتر عارف امکان ریاســت مجلس را ندارد چون اکثریت
مجلس یا نیمــی از مجلس اصولگرا است.مجلســی که
نیمی از ان اصولگرا باشد رئیسش نمی تواند اصالح طلب
باشــد .از طرف دیگر رئیس مجلس یکی از سران نظام و
مسئوالن سه قوه است .االن با تســامح می گویم یکی از
سران نظام یعنی اقای روحانی اصالح طلب است و اینکه
دو نفر از روسای قوای سه گانه اصالح طلب بشوند ممکن
نیســت چون هنوز اصالح طلبان به این پایــگاه قدرت در
نظام نرســیدند .تصور می کنم در این ترکیب امکان اقای
الریجانی برای ریاست مجلس بیشتر از اقای حدادعادل
اســت چون اقای الریجانی اجماال در میــان اصولگراها
مقبولیت دارد همچنان که در هشت سال گذشته این طور
بود .از طرف دیگر تعداد قابل توجهی از کرسی ها در اختیار
غیراصولگرایان خواهد بود که اقای الریجانی بهتر از اقای
حدادعادل می تواند با این نمایندگان کار کند و با لطبع انها
هم اقای الریجانی را بیشتر از اقای حدا د ترجیح می دهند.
بنابراین اجماال مورد توافق نسبی اکثریت مجلس اینده بر
ریاست اقای الریجانی است .ضمن انکه اقای الریجانی
قدرت مانور و انعطاف سیاســی خیلی زیادتری نســبت به
اقــای حدادعادل دارد .اقــای حدادعادل بــر ارزش ها و
اصول خود خیلی پافشــاری می کند اما اقــای الریجانی
قــدرت انعطافش زیاد اســت و کســی که قــدرت مانور و
انعطافش باال باشــد می تواند با همه تعامــل کند بنابراین
امکان ریاستش بیشتر می شود.
33
پارلمان
4
استراتژی پیغام و نامه
سرنوشت یاران الریجانی چه شد؟
انچه از لیســت های منتشر شــده در تهران می توان
فهمید این اســت که علی الریجانی در نهایت راضی نشده
که لیست مستقل منتشــر کند .این اتفاق در حالی رخ داده
که تا هفته پیش اخبار ضد و نقیض زیادی وجود داشت که
رهروانی ها می خواهند لیست اختصاصی منتشر کنند .حاال
اما تحوالت به ســمتی پیش رفته که این اتفاق رخ نداده و
سرنوشت رهروان هم مبهم است.
سیاست
34
مثلث | شماره 301
تصمیم اخر؛ عمر کوتاه یک فراکسیون؟!
علی الریجانی برای ورود به معادالت ریاست مجلس
نهم چاره کار را در این دید که یک فراکسیون تازه در مجلس
تاسیس کند .او قرار بود برخالف پارلمان قبلی برای ریاست
مجلسرقابتکند.طیفیازاصولگرایانبناداشتندغالمعلی
حدادعادل را بار دیگر به ریاســت مجلس برسانند و او البته
می خواســت مانند مجلس هشــتم همچنان رئیس بماند.
چنینشدکهپایفراکسیونرهروانوالیتبهدنیایسیاست
ایران باز شــد .او البته یک فراکســیون اصولگــرا به وجود
نیاورده بود .او حامیانش را در یک اردوگاه ســامان داده بود
که البته در میانشان می شــد چهره هایی از اصالح طلبان را
هم دید .رهروان در موارد متعــددی به دولت جدید نزدیک
بود و از فراکســیون اصولگرایان دور تر .این را می شــد هم
در نوع مواجهه با دولــت دید و هم در ماجــرای مهم برجام
از همان اغــاز مذاکرات و حتــی تا همین امــروز .ماه های
اخر عمر مجلس نهم نباید پایان کار رهروان والیت باشــد.
این البته چیزی اســت که علی الریجانی می خواهد و البته
همان چیزی است که مردان مهم او در این فراکسیون ان
را بجد دنبال می کنند .همین اواخر بود که اعالم شد حزب
رهروان تشکیل خواهد شــد و علی الریجانی تایید کرد که
دیدارهایــی با برخی چهره هــای مهم در این زمینه داشــته
است .ان تالش ها یک باره ایســتاد و همه گمان بردند این
نشانه ای از پیوستن رهروان والیت به ائتالف اصولگرایان
است .انها به ائتالف نرفتند اما یک اتفاق مهم دیگر افتاد؛
چهره هایی مهم از رهروان رد صالحیت شدند و مجوز حضور
درانتخاباتنیافتند.
حاالبایدچاره ایاندیشیدهمی شد.اگرمشکلتاپیش
از این محافظه کاری و احتیاط برای ندادن لیست مستقل
قرار نگرفتــن مقابل اصولگرایان بود ،حاال انها نفراتشــان
را هم از دســت داده بودند .همچنان امــا برخی چهره های
رهروان از جمله بهروز نعمتی اصرار داشــتند که باید لیست
مجزا منتشــر کرد ،ولو اینکه تعداد فهرست کمتر از 30نفر
هم باشــد .در این میان هفته گذشــته در اخرین لحظه که
لیست های مختلف اعالم می شــد نام چهره های رهروان
در فهرست اصالح طلبان و صدای ملت هم دیده شد .این
یعنی اینکه انها بنا ندارند لیست مستقلی منتشر کنند .عوض
حیدر پور ،عضو شورای مرکزی رهروان در مورد استراتژی
این فراکســیون در انتخابــات گفته بود« :ارائه لیســت از
سوی این فراکســیون منتفی شد .قرار اســت رایزنی هایی
برای قرار گرفتن اسامی اعضای فراکسیون در لیست های
دیگر صورت گیرد .هیات رئیسه و شــورای مرکزی رهروان
والیت تصمیم بر پشــتیبانی الزم از اعضای فراکسیون در
تهران و شهرستان ها را گرفته و از هر کدام از اعضا که مایل
به پشتیبانی باشند این کار انجام می شود .اقای الریجانی
هم به عنــوان رئیس مجلــس و عضو فراکســیون رهروان
قول مســاعد برای حمایت از اعضای فراکسیون را در کل
کشور داده اند و انها در صورت تمایل از حمایت های رئیس
مجلس از راه هایی همچون دادن یادداشت و پیام برخوردار
خواهند شد».
سرنوشت الریجانی
اما علی الریجانی در این انتخابات چگونه عمل کرده
است؟ رفتار شناسی سیاسی این چهره می تواند در تعیین
سرنوشــت یاران او بسیار تعیین کننده باشــد .تا چند هفته
پیش مهم ترین گزینه برای یاران علی الریجانی در غیاب
عدم تمایل برای حضور در وحدت اصولگرایان و مرزبندی
با اصالح طلبان و پیوند سیاســی با حامیــان دولت که در
قامت حزب اعتدال و توســعه حضور دارند ،کاظم جاللی
پل ارتباطی میان علی الریجانی و حســن روحانی بود .او
که سالیان سال در حزب اعتدال و توسعه فعالیت می کرد،
حاال اصلی ترین عضو یــاران رئیس مجلس و بهترین فرد
برای ایجاد نزدیکــی دیدگاه میان این دو طیف سیاســی
کشور به شمار می رفت .غالمعلی دهقان ،سخنگوی حزب
اعتدال و توسعه از همگرایی با اصولگرایان معتدل سخن
می گوید و انان را این چنین معرفی می کند« :طیف رهروان
به عنوان معتدلین اصولگرا با محوریت اقایان الریجانی و
جاللی در انتخابات پیش رو حضــور پیدا می کنند و جامعه
روحانیت نیز بخش قابل توجهی از این طیف را مورد تایید
خود قرار خواهــد داد ».اما کلیدی ترین اقدام سیاســی
حامیان دولت با وجود هشــدارهای اصالح طلبان مبنی بر
تکــرار «تجربه رایحــه خوش خدمت» خروج از شــورای
عالی سیاست گذاری اصالحات بود که جدی بودن پیوند
سیاســی میان حامیان علی الریجانی و حســن روحانی را
نشان می داد .در همین راستا غالمعلی دهقان گفته بود:
«اقای الری اخیرا اعالم کرده اند با طیف الریجانی رقابت
می کنم نه شراکت .این در حالی اســت که ما اعتدالیون
معتقدیم باید بــا طیف اقــای الریجانی به جــای رقابت،
شــراکت کنیم .به همین دلیل تصمیم گرفتیم که ضمن
ستایش حسن ظن دوستان شــورای هماهنگی و شورای
راهبردی اصالح طلبان ،رسما در ستاد انتخاباتی دوستان
اصالح طلب حضور نداشته باشیم ».الریجانی اما ترجیح
داد به عنوان فردی که برخالف جریان اصولگرایان حرکت
کرده شناخته نشود .او به این نتیجه رسید که بهتر است با
احتیاط از این انتخابات عبور کند و شکل گیری معادالت
سیاســی جدید را به بعد از انتخابات موکــول کند .او فعال
همان گونه که حیدرپور گفته اســت بنا را بر این گذاشــته
که یارانــش را از فهرســت های مختلف و بــدون تابلوی
اختصاصی وارد این رقابت کند.
چه کسی رئیس می شود؟
شــاید اکنون مهمترین ســوال که کمی از تحوالت
انتخابــات پیش رو تر به نظر می رســد ،مســاله انتخابات
هیات رئیســه و از ان مهمتر رئیس مجلس اینده است .به
این معنا که علی الریجانی برای اینکه رئیس مجلس اینده
شــود باید ترکیبی از اصالح طلبان -رهروانی ها و حامیان
دولت را به عنوان عقبه سیاسی اش در مجلس بعد به همراه
داشــته باشــد .او البته دراخرین انتخابات هیات رئیســه
مجلس نهم توانســت 205رای از 263ارای ماخوذه را از
ان خود کند و برای چهارمین سال متوالی رئیس مجلس
نهم شــود .در این انتخابات پس از اعــام کاندیداتوری
علی الریجانی نماینده قــم و روح الله حســینیان نماینده
تهران برای تصدی پست ریاست بهارستان ،مجددا علی
الریجانی رئیس مجلس ماند .حــاال او اما در صورتی که
اصالح طلبان و حامیان دولت نتوانند تعداد قابل توجهی
در مجلس داشته باشند ،شانس کمی برای تکرار ریاستش
خواهد داشــت .او اگر رئیس شــود البته شــاید دوباره به
احیای رهروان فکر کند.
انتخاباتدوقطبی
می شود
تو گوی مثلث با بهروز نعمتی
گف
اقای نعمتی! انتخابات مجلس شورای اسالمی
به گام اخر خود رسید .هفته پیش رو بسیار برای
گرایش ها و سالیق مختلف سیاسی تعیین کننده
خواهد بود .از خود شــما شــروع کنیــم؛ چطور
شــد که این دوره دیگر از حوزه انتخابیه اسداباد
نام نویســی نکردیــد و ترجیــح دادیــد از حوزه
انتخابیه تهران ،ری ،شمیرانات و اسالمشهر پا
به عرصه رقابت هفتم اسفند بگذارید؟
کسی به من گفت از تهران نامزد نمایندگی مجلس
شوم .من هم پذیرفتم.
اقای الریجانی این مساله را با شما مطرح کرد یا
اقای کاظم جاللی؟
روی اسم فرد صحبت نکنیم بهتر است.
شــانس موفقیت خودتــان را در تهــران چقدر
می بینیــد باتوجه بــه اینکــه در لیســت ائتالف
اصولگرایان قرار ندارید؟
شانسم را عالی می بینم.
فضای انتخابــات مجلس را چند قطبــی ارزیابی
می کنید؟
فضای رقابت سیاسی هفتم اسفند بین اعتدالیون
و اصولگراها دو قطبی می شــود .نتیجه ایــن دو قطبی ان
خواهد بــود که فضــای مجلس شــورای اســامی اینده
در اختیــار اعتدالیون اعــم از اعتدالیــون اصالح طلب و
اعتدالیون اصولگرا قرار می گیرد.
از نظر شــما اعتدالیون فقــط در تهران اکثریت
کرســی های را در اختیار می گیرند یا در سراسر
کشور همین شرایط وجود دارد؟
اعتدالیون در اکثــر حوزه های انتخابیه شــانس
نخست راهیابی به خانه ملت هستند.
ائتالف اعتدالیــون دو جناح برای 290کرســی
مجلس نامزد دارد؟
بله ،نامزد دارد.
اما اصالح طلبان خیلی با نــگاه نا امیدی صحبت
می کننــد و می گویند فقــط 30چهره شــاخص
اصالح طلب تایید صالحیت شدند و امکان رقابت
5
بهروز نعمتی ،نایب رئیس
فراکســیون رهــروان والیــت
مجلــس کــه ایــن دوره از
حــوزه انتخابیه تهــران ،ری،
اسالمشهر و شــمیرانات برای
مجلس شــورای اسالمی نامزد
شــده معتقد اســت« :فضای رقابت سیاســی هفتم
اسفند بین اعتدالیون و اصولگراها دو قطبی می شود
و نتیجه این دو قطبی ان خواهد بود که فضای مجلس
شــورای اســامی اینده در اختیار اعتدالیون اعم از
اعتدالیون اصالح طلــب و اعتدالیــون اصولگرا قرار
می گیــرد ».وی می افزاید« :اشــتراکات دو لیســت
صدای ملت و ائتالف اصالحات و اعتدال زیاد اســت
و این دو فهرست می توانند مکمل یکدیگر باشند».
مثلث | شماره 301
واقعــا این طور نیســت .همیــن االن خیلی افراد
هستند که گله دارند چرا در لیست قرار نگرفتند.
منظور شما از لیست ،فهرست صدای ملت است؟
بله .همین طور است.
چرا صدای ملت لیســت 20نفره داد در حالی که
می توانست 30نامزد داشته باشد؟
باالخره وزن لیست باید مناسب می بود.
یک نگاه هم این بود که نباید صدای ملت لیست
30نفره دهد چون در این صورت مقابل لیســت
ائتالف اصولگرایان تعریف می شود ،ایا براساس
چنین مالحظه ای عمل شد؟
بیشتر سعی شد کسانی که در لیست قرار می گیرند
از سابقه خوب و اثرگذاری برخوردار باشند.
صدای ملــت دوره گذشــته انتخابــات مجلس
شورای اسالمی که 15نفره بود فقط شش درصد
قدرت رای اوری داشــت ،این دوره چه نتیجه ای
کسب می کند؟
فکــر می کنــم باتوجه به فضــای جامعــه قدرت
رای اوری اش خیلی باالست.
یعنی به 30درصد می رسد؟
معتقدم قدرت رای اوری لیســت صــدای ملت به
50درصد هم می رسد.
از نگاه یک نامزد حاضر در فهرست صدای ملت
این تحلیل را ارائه می دهید یــا از نگاه یک نامزد
حاضر در لیست ائتالف اصالحات و اعتدال؟
فرقی نمی کند.
بهتر نبود لیســت صدای ملت منتشر نمی شد و
فقط یک فهرست از ائتالف اعتدال و اصالحات
بیرون می امد؟
اشتراکات دو لیست زیاد است و می توانند مکمل
یکدیگر باشند.
شما می گویید صدای ملت قطب اعتدال را تقویت
می کند اما از پایــگاه اجتماعــی اصولگراها رای
می گیرد .این دو چطور با هم قابل جمع هستند؟
هر قدر صدای ملت از پایگاه اجتماعی اصولگراها
رای بگیرد ،بــه تبــع ان از ارای ائتــاف اصولگرایان کم
می شود که نتیجه اش تقویب قطب اعتدال خواهد بود.
چــرا در اعــام نامزدهــای ائتــاف اعتــدال و
اصالحات تاخیر شد؟
تا 28بهمــن فرصت برای بســتن لیســت وجود
داشت و از همه این زمان استفاده شــد بنابراین تاخیری را
مشــاهده نمی کنم و معتقدم این ائتالف با اقبال عمومی
مواجه می شود.
اینکه گفته می شــود تاخیر در بستن فهرست به
دلیل اختالفات درونی بود چقدر صحت دارد؟
من از اختالفــات خبر ندارم .اقــای دکتر جاللی
مسئولیت پیگیری این موضوع را بر عهده داشت.
هم اکنون اقایان عــارف ،الریجانی و حدادعادل
برای ریاســت مجلس اینده مطرح هســتند ،به
نظر شــما کدام یک در نهایت بر کرسی ریاست
تکیه می زند؟
اقای حدادعادل رئیس مجلس نمی شود.
بین اقایان عــارف و الریجانــی کدامیک رئیس
می شود؟
بستگی دارد ترکیب مجلس اینده چطور شود.
برخی سیاسیون معتقدند اکثریت دهمین دوره
مجلس شورای اســامی در اختیار اصولگرایان
خواهد بود ،از این رو عارف شانسی برای ریاست
نخواهد داشت .نظر شما چیست؟
حــاال باید مجلس تشــکیل شــود ،ان زمان بهتر
می توان قضاوت کرد.
سیاست
برابر وجود ندارد.ولی در مقابل شــما صحبت از
موفقیت ائتالف اعتدال و اصالحات می کنید؟
ائتالف اعتــدال نامزد بــرای همه 290کرســی
مجلس دارد تحلیل و برداشت من از فضای سیاسی کشور
این است که نمایندگان دوره دهم مجلس شورای اسالمی
اعتدالگرا خواهند بــود و این رویکرد سیاســی را تقویت و
دنبال می کنند.
چــرا اقــای کاظــم جاللــی در لیســت ائتــاف
اصولگرایان جایی نداشت؟
نشستن کنار برخی از افراد ان لیست خیلی سخت
بود.
تنوع این لیست را چقدر می بینید؟
نامزدهای حاضر در ائتــاف اصولگرایان از یک
طیف خاص ایــن جریان انتخاب شــدند و همه ســایق
اصولگرا در ان حضور ندارند.
اما همــه اضــاع اصولگرایی اعم از ســنتی ها،
پایــداری و تحولخواهان (جمعیــت ایثارگران و
جمعیت رهپویان) در این فهرست هستند و گفته
می شود فقط رهروان غایب ائتالف اصولگرایان
اســت که ان هم خودش نخواســت در جلسات
حاضر شود .
خیر؛ غالب نامزدهای لیست ائتالف اصولگرایان
عضو پایداری یا همسو با پایداری هستند ،بنابراین می توان
گفت بیشــتر از طیف رادیکال اصولگرایــی نامزدهایی در
فهرســت ائتالف قرار دارنــد و اکثر ســنتی ها ،معتدالن و
میانه روهای جریان خارج از فهرســت ماندنــد .در کل به
نظرم این لیســت انتخاباتی زیاد با اقبــال عمومی مواجه
نخواهد شد.
گرچه برخی سالیق اصولگرایی انتقادهایی را به
فهرســت ائتالف اصولگرایان مطــرح کردند اما
لیست موازی هم ندادند .از این مساله می توان
نتیجه گیــری کــرد کــه انها ایــن جمع بنــدی را
پذیرفتند و قبول کردند؟
لیســت مــوازی در جریــان اصولگرا کــه اعالم
موجودیت کرد.
کدام لیست؟
لیست راه ســوم .در واقع تعدادی از اصولگرایانی
که خارج از لیست ائتالف ماندند و به نحوه انتخاب نامزدها
انتقاد داشتند ،در فهرست راه سوم قرار گرفتند .ضمن انکه
خیلی از نامزدهای اصولگرا همچون اقایان طال و هاشمی
اعالم کردنــد همچنان در صحنه حضــور دارند و انصراف
نمی دهند.
قدرت رای اوری فهرست انتخاباتی صدای ملت
را چقدر می بینید؟
ترکیب نامزدهایی که در لیســت صدای ملت قرار
گرفتند خوب است و مورد اعتنای عموم جامعه قرار خواهد
گرفت.
صدای ملت بــا کــدام گرایش سیاســی رقابت
می کنــد؛ ائتــاف اصولگرایــان یــا ائتــاف
اصالح طلبان و اعتدالیون؟
بیشــتر رقابتش بــا اصولگراها خواهــد بود چون
صدای ملت از رویکرد اعتدالی برخوردار است.
منظــور ان اســت کــه صــدای ملــت پایــگاه
اجتماعــی اش را از چه جریانی کســب می کند؛
ائتالف اصولگرایان یا ائتالف اصالحات و اعتدال؟
به نظرم از اصولگرایان می گیرد.
یعنی از سبد رای اصولگرایان سهم می گیرد؟
به اعتقاد من همین طور است.
امــا چهره هــای اصالح طلــب همچــون الیاس
حضرتی ،علیرضا محجوب و سهیال جلودارزاده
هم در فهرســت صــدای ملــت هســتند و فقط
نامزدهــای اصولگرا حضــور ندارند کــه بگوییم
پایگاه رای شــان در گفتمان اصولگرایی خواهد
بود .
به همین جهت چنین تحلیلی را بیان کردم.
اما حضــور چهره هــای اصالح طلب در لیســت
صدای ملت نقطه ضعفش محسوب می شود که
قاعدتا مورد اقبال پایــگاه اجتماعی اصولگرایی
قرار نخواهد گرفت .
جمع اقایــان مطهــری ،جاللــی ،خوش چهره،
ســبحانی ،غفوری فرد ،شیخ االســام و خودم نامزدهای
اصولگرا هستیم.
می توان صدای ملت را لیســت تغییــر نام یافته
رهروان والیت خواند؟
حاال هر کســی می تواند تحلیل خودش را داشته
باشد.
رهروان والیت قبل از ثبت نام نامزدهای انتخابات
مجلس شورای اسالمی خیلی اعالم می کرد که
لیست می دهد اما چرا این کار را انجام نداد؟
باالخره گفتیم لیست ائتالفی می دهیم و این کار
انجام شد.
چرا با نام خودش نیامد؟
باالخره با هر دلیلی تصمیم به ارائه لیست ائتالفی
شد.
یک تحلیل ان است که رهروان دستش در دادن
لیست انتخاباتی خالی بود .بنابراین صالح دید که
لیست ندهد ،ایا این طور است؟
پارلمان
35
پارلمان
ائتالف اصالح طلبان با الریجانی و روحانی
فهرست اصالح طلبان نشانه چه تغییری در سیاست ایران است؟
6
بعــد از جلســات طوالنــی ،لیســت اصالح طلبــان
باالخره روز سه شــنبه هفته گذشته منتشــر شد؛ فهرستی
که حاشــیه هایش از همان دقایق اولیه بعد از انتشــارش
اغاز شد .حاال انها در فهرستشــان هم رهروانی ها را دارند
و هم برخــی حا میــان دولت را .یــک فهرســت اعتدا لی
که با گفتــه اصالح طلبان مبنی بر ارائه لیســت مســتقل
فاصله معنا داری دارد .بر این اســاس لیســت اعالم شده
به این شــرح اســت -١ :دکتر محمدرضا عــارف -٢فریده
اوالد قبــاد -٣محمدرضا بادامچى -4دکتــر کاظم جاللى
-5مهندس سهیال جلودار زاده -6فاطمه السادات حسینى
-٧الیاس حضرتى -٨غالمرضا حیدرى -٩فاطمه ذوالقدر
اعتماد ملی نوشــت «:از ســاعتی پیش در حالی لیســت
ائتالف اصالح طلبان تهران بــرای انتخابات مجلس در
شبکه های مجازی و کانال های تلگرامی منتشر می شود
که این فهرست صحت ندارد و هنوز ائتالف اصالح طلبان
لیست نهایی را منتشر نکرده است .نام برخی افراد در لیست
منتشرشده ،به هیچ عنوان در فهرست نهایی قرار نخواهد
داشــت و افرادی نیز که در فهرســت منتشرشده اسمی از
انها نیامده ،در لیست نهایی قرار دارند که به زودی منتشر
می شود.در این ساعات ،به کاربران شبکه های اجتماعی
و پیگیران فهرســت اصالح طلبان توصیه می شود که در
برابر برخی بازی های رســانه ای و فریب های رســانه های
-١٠علیرضا رحیمــی -١١ابوالفضل ســروش -١٢فاطمه
ســعیدى -١٣پروانــه سلحشــور -١4رحیم ســلیمانی راد
-١5طیبه سیاووشــى -١6دکتر مهدى شــیخ -١٧محمود
صادقى -١٨محسن علیجانى زمانى -١٩دکتر محمدجواد
فتحى -٢٠دکتر مصطفى کواکبیان -٢١احمد مازنى -٢٢
پروانه مافــى -٢٣علیرضا محجــوب -٢4داوود محمدى
-٢5دکتر على مطهرى -٢6دکتر ســیدفرید موسوى -٢٧
محمدرضا نجفى -٢٨بهروز نعمتى -٢٩محمدعلى وکیلى
-٣٠عبدالرضا هاشم زائى.
ر قیب ،هوشیار باشند ».حسین مرعشی اما در واکنش به
این تکذیبیه می گوید« :لیست نهایی براساس اختیاری که
شورای عالی سیاست گذاری اصالح طلبان به هیات رئیسه
داده نهایی و اعالم شده است».
برخی تحلیلگــران بروز این اختالف را در ســطحی
دیگر غیر از اعتماد ملی ارزیابــی می کنند .به این معنا که
انها معتقدند اعتــراض اعتماد ملی در واقــع به نمایندگی
از جریان سیاســی نزدیک بــه محمد رضا عــارف صورت
گرفته است.
چه اینکه یک روز قبل از اعالم فهرست اصالح طلبان
برخی خبرها از اختالف محمد رضا عارف با برخی ســران
اصالح طلــب خصوصــا کارگزارانی هــا حکایت داشــت
اختالف بر ســر اینکــه محمد رضا عارف با اضافه شــدن
کاظم جاللی و بهروز نعمتی به لیســت مخالــف بوده اما
گویا فشارهایی از سوی کارگزارانی ها و حتی یکی از وزرای
کابینه که از اعضای اعتدال و توســعه است موجب شده
بود نام این رهروانی ها به فهرســت افزوده شــود .پیش تر
هم شنیده می شــد که اختالف جدی در میان تعدادی از
اعضای شــورای عالی سیاســت گذاری اصالح طلبان و
رئیس این شورا یعنی محمد رضا عارف وجود دارد تا حدی
که عضو یکی از احزابــی که در این شــورا دارای نماینده
است ،تهدید کرده که در اینده ای نزدیک علیه عارف دست
به افشاگری خواهد زد.
این عضو شــاخص حزب کارگزاران ســازندگی ،در
جلســه ای گفته بود به زودی در این باره که عارف در سال
76در ســتاد انتخاباتی ناطق نوری حضور داشــته ،دست
به افشــاگری خواهد زد.بــه گفته این عضو ارشــد حزب
کارگــزاران ســازندگی عارف بــه دلیل وجود این ســوابق
نمی تواند ادعای رهبری جریان اصالحات را داشته باشد.
قبل از ان نیــز اخباری مبنی بر عــدم تمایل اعضای
حزب کارگزاران ســازندگی به محوریت و سرلیستی عارف
شنیده شــده و گفته شــده بود که اعضای این حزب تنها
با فشار ایت الله هاشمی با این مساله موافقت کرده اند.
ورود رهروان
سیاست
36
مثلث | شماره 301
داستان یک اختالف
اصالح طلبــان مدت هاســت که جلســاتی را تحت
عنــوان شــورای عالــی سیاســتگذاری برگــزار می کنند؛
گعده هایی که ریاستش را محمد رضا عارف بر عهده داشته
و البته کارگزارانی ها هم وزن قابل توجهی در ان داشته اند.
انچه هفته گذشــته رخ داد با این مختصات شکل گرفت
که کانال تلگرامی سید حســین مرعشی ظهر سه شنبه نام
30عضو فهرســت انتخاباتی اصالح طلبان را اعالم کرد
اما دقایقی بعد از ان کانال رســمی حزب اعتماد ملی این
لیست منتشر شــده در کانال تلگرامی مرعشی را تکذیب
کرد و نوشت« :این فهرســت صحت ندارد و هنوز ائتالف
اصالح طلبان لیست نهایی را منتشر نکرده است».کانال
از نــکات دیگر این فهرســت حضور
هشت زن است .اصالح طلبان در این
فهرست کوشیده اند که سهم زنان را
حفظ کرده تا بتوانند ارای این بخش
از جامعه را به خود اختصاص دهند .در
میان این افراد فرزند صفدر حسینی،
وزیــر دوره اصالحــات هــم دیــده
می شود .رسانه های اصالح طلب در
چند مــاه اخیر تبلیغات زیــادی برای
مشــارکت زنان در انتخابــات انجام
داده اند.
قبل از هر چیزی در لیســت اصالح طلبــان این نام
کاظم جاللی و بهروز نعمتی است که خود نمایی می کند.
انهــا از چهره های ارشــد فراکســیون منســوب بــه علی
الریجانی هســتند که اگر چه قرار بود لیستی مجزا منتشر
کنند اما دست اخر در لیســت اصالح طلبان جای گرفتند.
محمد رضا عــارف د ر تازه ترین اظهارنظرش در پاســخ به
سوالی مبنی بر اینکه «شما اعالم کرده بودید کسانی که در
لیست اصالح طلبان قرار می گیرند باید منشور این جریان
را امضا کنند و ایا اینکه اشــخاصی ماننــد کاظم جاللی و
بهروز نعمتی در لیست شــما قرار گرفته اند منشور را امضا
کرده اند؟» گفته است« :کســانی که حامی دولت بودند
وارد لیست شــدند و نیاز به امضای منشــور اصالح طلبی
ندارند ».تا اینجای کار کــه اصالح طلبان و رهروانی ها به
یک همنشینی سیاسی رســیده اند .باید دید سرانجام این
ائتالف تاکتیکی در مجلس دهم چگونه خواهد بود.
لیست ائتالفی
از نکات این لیســت این اســت که اصالح طلبان با
حامیان دولت هم به ائتالف رسیده اند .محمد رضا عارف
بارها اعالم کرده بود بنا بر این است که یک لیست کامال
اصالح طلبانه منتشر شود .حاال اما او می گوید «:به دلیل
ائتالف میان جبهه اصالحات و جریــان حامی دولت باید
تبریک گفت .حماســه خرداد 92یک نهــال نوپا بود که
اگر غفلت می شــد خشــکیده می شــد ،به همین دلیل ما
برنامه ریزی برای انتخابات 94داشتیم و سعی کردیم مسیر
انتخابات گذشته را تقویت کنیم .ائتالف اصالح طلبان و
حامیان دولت با برگزاری جلسات متعدد در چهار ماه گذشته
شکل گرفت .اگرچه در این مســیر ما در حال تهیه لیست
خودمان نیز بودیم».عارف با بیان اینکه در هیات رئیســه
ی دولت مطرح شد ،گفت:
شورا بحث اجماع با جریان حام
پارلمان
«برای این منظور یک کارگروه چهارنفره تشــکیل شد که
اختیار تام داشت تا با حامیان دولت مذاکره کند ».رئیس
شورای ائتالف انتخاباتی اصالح طلبان ادامه داد« :پس
از برگزاری هفت جلســه لیستی که لیســت ائتالفی است
براســاس اصول تهیه شــد ».عارف با بیــان اینکه برخی
اعتقاد دارند با قرار گرفتن اشــخاصی در لیســت ائتالفی
اصالح طلبان هویت این جریان زیر سوال رفته ،تصریح
کرد« :ما با جریانی ائتالف کردیم که حامی دولت است و
با این کار هویت ما زیر سوال نرفته است ».در تحولی دیگر
کانال تلگرامی «گام دوم» هفته گذشــته ویدیویی کوتاه
از ســخنان عارف درباره ائتالف اصالح طلبان و اعتدال
گرایان را منتشــر کرد .عــارف در این ویدیو گفته اســت:
«ائتالف شــکل گرفته در ســال 92که منجر به حماسه
شد بار دیگر تشکیل شده و جبهه اصالح طلبان و اعتدال
گرایان با هم ائتالف کردند تا راه پیــروزی این گفتمان را
در انتخابات اتی هموار کنند .از مــردم انتظار داریم پای
صندوق رای بیایند و دغدغه اصلــی اصالح طلبان منافع
ملی و مشکالت مردم در بخش های اقتصادی و فرهنگی
خواهد بود».
داستان مطهری
هشت زن
از نکات دیگر این فهرست حضور هشت زن است.
اصالح طلبان در این فهرست کوشــیده اند که سهم زنان
را حفظ کرده تا بتوانند ارای این بخش از جامعه را به خود
اختصاص دهند .در میان این افراد فرزند صفدر حسینی،
وزیــر دوره اصالحات هــم دیده می شــود .رســانه های
اصالح طلب در چند ماه اخیر تبلیغات زیادی برای مشارکت
زنان در انتخابات انجام داده اند.
اتمام حجت با روحانی
اما از مســائل قابل توجــه در مــورد اصالح طلبان،
خواست انها از حسن روحانی برای پادرمیانی در موضوع
رد صالحیت ها بوده است .انها در این مورد پنهان و شفاف
هشدارهایی به حســن روحانی داده بودند .از جمله اینکه
حتی محمد رضا عارف هم گفته بود که اگر اصالح طلبان
در انتخابات مجلس به نتیجه نرســند ممکن است دولت
حســن روحانی یک دوره ای شــود .روزنامه ارمــان که از
رسانه های نزدیک به هاشمی رفسنجانی است در گزارشی
در این مورد نوشته بود« :با نزدیک شدن به انتخابات اتی
مجلس شورای اسالمی ،تهدید و فشارهای اصالح طلبان
به دولت روحانی وارد فاز جدیدی شــده اســت .اظهارات
عارف در حالی است که برخی اصالح طلبان خواستار ورود
جدی دولت در حمایت از انها شــده اند که تــا این لحظه
رئیس جمهور روحانی به درخواست انها پاسخ مثبت نداده و
حتی خبرسازی ای که به نقل از رئیس جمهور برای دریافت
حکم حکومتی جهت تایید صالحیت برخی از انها مطرح
شده بود نیز توسط خود اصالح طلبان تکذیب شد .برخی
کارشناســان اصالح طلب تهدید کرده اند که اگر روحانی
به طــور جــدی از اصالح طلبــان حمایت نکنــد ،حمایت
اصالح طلبان از او در سال 96مقدور نخواهد بود».
در واکنش بــه این اظهارنظرها بوده که ســخنگوی
دولت هفته گذشته گفت« :اقای رئیس جمهور اقداماتی
را که در چارچوب قانــون برایش مقدور بــوده انجام داده
اســت .وزیر کشــور و معاون اول رئیس جمهور از طرف
اقای رئیس جمهور مامور پیگیری شدند تا ابهامات شورای
نگهبان رفع شــود و بتوانند به رقابتی شــدن هرچه بیشتر
انتخابات کمــک کنند .رئیس جمهور ابزارها و اشــخاص
اوایل هفته گذشته خبر امد که چند چهره سرشناس
منســوب بــه اصالح طلبــان در مرحلــه نهایــی بررســی
صالحیت ها تایید شــده اند .کانال های تلگرامی منتسب
به اصالح طلبان اســامی داوطلبان دیگری را که از سوی
شــورای نگهبان تایید صالحیت شــده اند ،اعالم کردند.
در میان اسامی منتشر شده ،محمدجواد حق شناس عضو
شــورای مرکزی حزب اعتماد ملی ،محســن مهرعلیزاده
رئیــس ســازمان تربیت بدنی دولت اصالحــات ،مرتضی
اشراقی نوه امام ،اشرفی اصفهانی رئیس هیات رسیدگی
به تخلفــات نهــاد ریاســت جمهوری ،مجیــد فراهانی و
رحمانی خلیلی حضور داشتند .این افراد از حوزه انتخابیه
تهــران داوطلب شــرکت در انتخابــات مجلــس بودند.
نکته اما این بود که در نهایت این افراد در فهرســت تایید
صالحیت شدگان قرار نگرفتند.
ماجرای ریاست
رئیس شورای سیاستگذاری انتخاباتی اصالح طلبان
با بیان اینکه تا ترکیب مجلس اتی مشــخص نشود بحث
درباره ریاست مجلس بحث حاشیه ای است گفت« :باید
ببینیم چه فراکســیونی اکثریت را به دست می اورد سپس
بنشــینیم درباره این موضوع صحبت کنیم ».محمدرضا
عارف در حاشــیه همایش رای بــه بیدارها در دانشــکده
حقوق و علوم سیاسی دانشــگاه عالمه طباطبایی در جمع
خبرنــگاران در پاســخ به ســوال خبرنــگاری در خصوص
اظهارات علی یونســی مشــاور رئیس جمهــوری در امور
اقلیت ها که در مصاحبه با ارمان گفته بود عارف از ریاست
مجلس به نفع الریجانی کنار خواهد کشید اظهار داشت:
«کسی از طرف من اصوال وکالت ندارد ».خبرنگاری پرسید
شما اعالم کردید با اصولگرایان ائتالف نمی کنید ،اما چند
نفر از اصولگرایان مانند جاللی و نعمتی در لیست شما قرار
دارند که عارف پاسخ داد« :این افراد به عنوان اصولگرا در
لیست ما نیستند ،بلکه حامیان دولت را نمایندگی می کنند؛
قرار نیســت ما دخالت کنیم که حامیان دولت را چه کسی
نمایندگی می کند ،همان طور که انها نیز در کار ما دخالت
نکردند و ما روی همه اعضای لیست تعصب داریم ».وی
گفت« :پس از بحث های صورت گرفته با حامیان دولت
به یک لیســت اجماعی رسیدیم که این لیســت با عنوان
اعتــدال و اصالحات در مجلــس هم به عنــوان اکثریت
حضور پیدا خواهد کرد».
علی مطهری گفته است که
تعهدی به اصالح طلبان نداده
و هرکسی می تواند نام او را در
فهرست اش بگذارد
مثلث | شماره 301
محمدرضا عارف گفته است که
بحث درمورد ریاست مجلس
فعال نباید مطرح شود
خبری که تکذیب شد
سیاست
اما نکته دیگر این فهرســت این اســت که نام علی
مطهری هم در ان دیده می شود.
این رویداد البته با حاشــیه هایی هم همراه بود .چه
اینکه علــی مطهری در مورد برخی مســائل پیش امده در
مورد حضورش در فهرســت اصالح طلبــان گفت« :من
طبق قولی که دادم فهرست اصالح طلبان را برای تهران
اعالم می کنم و اینکه عده ای می گویند من میثاق نامه ای را
امضا کرده ام و تعهد داده ام که تنها در لیست اصالح طلبان
باشم ،صحیح نیست .بنده میثاق نامه ای را با اصالح طلبان
امضا نکرده ام .فرمی که من پر کردم یک سری اطالعات
شخصی بود و اخر ان نوشته شده بود که تعهد می کنم اگر
به مجلس راه پیدا کرم فقط در فراکســیون اصالح طلبان
باشم که بنده گفتم این بند را قبول ندارم زیرا فرد مستقلی
هســتم و انها نیز قبول کردند و گفتند که این مساله درباره
شــما ایراد ندارد .من در ان فرم نوشتم که غیر از بند چهار
سایر بندها را قبول دارم و به انها متعهد می شوم .بنابراین
امروز هر کســی دوست داشــت می تواند اســم من را در
لیست خود قرار دهد و هر کسی هم نخواست قرار ندهد.
همان طور کــه اصولگرایان نــام بنده را در فهرســت خود
اضافه نکردنــد ».این اظهارنظــر علی مطهــری البته با
واکنــش اصالح طلبان مواجــه شــد .در اظهارنظری در
این مورد یک عضــو شــورای سیاســتگذاری انتخاباتی
اصالح طلبان که البتــه نامش فاش نشــد در گفت وگو با
ایرنا در خصوص اظهــارات علی مطهری مبنــی بر اینکه
هیچ تعهدی به اصالح طلبان نــدارد ،گفت« :این نامزد،
با اصالح طلبان میثاق نامه امضا کرده اســت .این میثاق
نامه در شــورا مصوب شــده و تمام نامزدهایی که بررسی
شدند و تمایل به قرار گرفتن در لیست داشتند ان را امضا
کرده اند .نمی دانیم چه شرایطی پیش امده که هم اینک
اقای مطهــری خود را کنار کشــیده و می گوید میثاق نامه
را امضا نکرده اســت .احتمال دارد در این شرایط که فضا
عوض شــده و روش های متفاوتی به کار گرفته می شــود
چنین مــوردی پیش امــده باشــد و باید علت ان بررســی
شود».اما هفته گذشته فهرست 20نفره «صدای ملت»
برای حوزه انتخابیه تهران ،ری ،اسالمشهر ،شمیرانات و
پردیس منتشر شد.
.1علی مطهری .2حسن سبحانی .3کاظم جاللی
.4حســن غفوری فــرد .5علیرضــا محجــوب .6بهروز
نعمتــی .7الیــاس حضرتــی .8محمــد خوش چهره .9
ســهیال جلودارزاده .10مصطفــی کواکبیان .11حجت
االســام محمد صالحی منــش .12محمدعلــی وکیلی
.13حسین شیخ االسالم .14محمدرضا دشتی اردکانی
.15حســن بیادی .16پروانه مافی .17محمود صادقی
.18محمدرضــا عالیی .19محســن عابدینــی پور .20
سید محمد حسینی
مختلفی دارد که از همه انها اســتفاده می کند .کسی هم
توقع ندارد که خود رئیس جمهور شخصا وارد ماجرا شود».
37
سیاست
داستان2لیست
سیاست
38
مثلث | شماره 301
انتخاباتخبرگانجذابیت هایفراوانیدارد
رقابت لیست ها
انتخابات خبرگان رهبری در شرایطی برگزار می شود که رقابتی حساس
الاقل در تهران در این مورد شکل گرفته است .برای اولین بار لیست جامعه
مدرسین با جامعه روحانیت در پایتخت تفاوت دارد و این همه ماجرا نیست.
برای اولین بار هاشــمی رفســنجانی خودش یک لیســت مجــزا برای این
انتخابات داده است.
احزابوشخصیت ها
1
انتخابات خبرگان رهبری در پنجمین دوره اش بسیار
متفاوت از همیشه شده است .حاال نخستین بار است که
لیســت ها تفاوت هایی این چنین با یکدیگــر دارند و البته
اولین بار اســت که جامعه روحانیت و جامعه مدرســین دو
فهرست جداگانه هر چند با اشتراکاتی زیاد منتشر کرده اند.
بیشتر این رقابت البته به تهران اختصاص یافته است.
داستان سه لیست
ت هاشمی
لیس
اما هاشمی در گام دوم انتخاباتی فهرست مدنظرش
را همزمان با سخنرانی خود در صداوسیما منتشر کرد .نام
این فهرست «خبرگان - ٩4خبرگان مردم» بوده که شامل
١6نام در استان تهران و حدود 30نفر در سایر حوزه های
انتخابیه است .با اینکه هاشمی رفسنجانی به دلیل مواضع
سیاسی این ســال هایش در لیســت جامعه مدرسین قرار
نگرفت؛ اما در لیســت های جامعه مدرســین و هاشمی،
هشت نام مشــترک وجود دارد .حســن روحانی ،موحدی
کرمانی ،امامی کاشانی ،ابراهیم امینی ،دری نجف ابادی،
ری شهری ،میرمحمدی و محسنی قمی نامزدهایی هستند
که وجه مشــترک جامعه مدرسین و هاشــمی نیز هستند؛
اما هشــت نفر دیگــر از چهره هــای کمتر شناخته شــده
هستند .به نظر می رسد هاشمی بهرمانی با علم به ناشناخته
بودن چهره های لیســت انتخاباتی اش و سیاســی کردن
فضای ایــن دوره خبــرگان به دنبال این اســت کــه ارای
اعدالیــون و اصالح طلبان را کــه در انتخابــات مجلس
شرکت می کنند به دست اورد .لیست جامعه روحانیت هم
که با امضای ایت الله موحدی کرمانی اعالم شــده به این
شرح است :محمد امامی کاشانی /ابراهیم امینی/علیرضا
اعرافی/محمدباقــر باقری کنی /احمد جنتــی /قربانعلی
دری نجف ابادی /حســن روحانــی /محمد ری شــهری/
محســن قمی/محمدعلــی موحدی کرمانی/محمدتقی
مصباح یزدی /محمدرضا مدرسی /ابوالفضل میرمحمدی/
غالمرضا مصباحی مقدم /اکبر هاشــمی بهرمانی /محمد
یزدی.این لیســت بر مبنای حروف الفبا منظــم و تدوین
شده است.
لیست «یاران اعتدال»
در تحولی دیگر در اســتانه پنجمین دوره انتخابات
مجلس خبرگان رهبری ،لیستی با عنوان یاران اعتدال نیز
منتشر شد .اسامی لیست یاران اعتدال که توسط حامیان
دولت تهیه شده ،به این شرح است:
حســن روحانــی ،هاشمی رفســنجانی ،محمــد
امامی کاشــانی ،ابراهیــم امینــی ،دکتــر ســید محمود
علــوی ،قربانعلــی دری نجف ابــادی ،محمــد محمدی
نیک (ری شــهری) ،ســید محمد ســجادی عطاابادی،
محمدعلی موحدی کرمانی ،محسن قمی ،سید ابوالفضل
از نــکات دیگــر انتخابــات دوره پنجــم برخــی
انصراف هاست که از کمله ان می توان به انصراف ایت الله
ناصری اشــاره کرد .او بــرای نمایندگی خبــرگان رهبری
ثبت نام کرده بود که پس از اعالم تائید صالحیت ،جمعی از
علما و مردم استان چهار محال وبختیاری از وی درخواست
می کنند حــوزه انتخابیــه خود را به اســتان چهــار محال
وبختیاری انتقال دهد .او در جهت اجابت خواســت مردم
تقاضای انتقال را می دهد که مورد موافقت قرار نمی گیرد.
گفته می شود که از وی خواســته شده به استانی که
صرفا یک کاندیدا دارد تقاضای انتقال بدهند که ایشــان
نمی پذیرند و انصراف می دهند.
از دیگر افــراد مطرح که در ایــن انتخابات انصراف
دادند می تــوان به ایت الله حائری شــیرازی اشــاره کرد.
در همین زمینه فرزند ایت الله حائری شــیرازی نســبت به
کناره گیری پــدر خــود از کاندیداتوری مجلــس خبرگان
واکنش نشان داد و نوشــت« :نفاق هیچ گاه مورد عنایت
الهی قرار نخواهد گرفت».
«محمد علی حائری» در پست اینستاگرام خود پس
از انصراف پدرش از کاندیداتوری مجلس خبرگان رهبری
مطلبی به شــرح زیر نوشــت«:از من گذشــت و من از او
بگذرم ولی با چون منی به غیر محبــت روا نبود… پس از
انی که جامعه محترم مدرســین وجامعه معزز روحانیت در
بازار مکاره خود با حیثیت سیاسی پدرم بازی کردند ایشان
رســما از ادامه کاندیداتوری کناره گیــری کرده و انصراف
دادند .زمانی پــدرم را عمار انقــاب می خواندند ،انها که
تاب تحمــل ارا ی ازاد مردانی چون پــدرم را که خود لقب
عمار به او داده بودند ،نداشــتند پس غیر افکار خود ارا چه
کسانی را می توانند تحمل کنند .متاسفانه این یکه شناسی
وجلوگیری از ورود افراد مخلص مســتقل و حر به مجلس
خبرگان باعث خواهد شد در بزنگاه ها امداد الهی به فریاد
سرنوشت انقالب نرســد چرا که حریت و اخالص دو روی
یک ســکه اند واگر حریت نباشــد اخالص نیست و نفاق
هیچ گاه مورد عنایت الهی قرار نخواهد گرفت».از نکات
جالب دیگر در مورد این نامزد انصرافــی مجلس خبرگان
این بود که همزمان با این انصراف نطــق انتخاباتی او از
تلویزیون پخش شد.علت این رویداد در اعالم دیر هنگام
انصراف به ستاد انتخابات اعالم شده است.
کاندیداهایی که تغییر حوزه دادند
برخی کاندیداهای پنجمین دوره انتخابات مجلس
اکبر هاشمی رفسنجانی لیست
جداگانه ای برای انتخابات
داده است
مثلث | شماره 301
لیستی که ایت الله
موحدی کرمانی ان را امضا کرده
تفاوت هایی با لیست جامعه
مدرسین دارد
انصرافی ها
سیاست
تفاوت در لیست های خبرگان بیش از هر چیز دیگری
در ادامه رقابت میان اکبر هاشمی رفسنجانی و روحانیونی
مانند مصباح یــزدی ،محمد یزدی و احمد جنتی اســت.
رقابتی که در چند سال اخیر بر سر برخی تفاوت دیدگاه ها
در حوزه های مختلف باال گرفته اســت .تبلور این رقابت
در انتخاب اکبر هاشمی رفســنجانی بعد از رحلت ایت الله
مشکینی به ریاســت مجلس خبرگان و عدم انتخاب او بعد
از رحلــت ایت الله مهدوی کنــی بوده اســت .وقتی او در
همین دوره مجلس خبرگان انتخابات هیات رئیسه با علم
به اینکه رای چندانی ندارد نامزد شد حتی برخی حامیانش
به او خرده گرفتند که چرا او دچار خطای محاسباتی شده
است .او اما گویا از همان زمان به ایجاد یک دو قطبی فکر
می کرده است.
از چند هفته پیش ،خبرهایی امــده بود که در جامعه
روحانیت اختالف نظرهایی در مورد قرار دادن نام هاشمی
در لیســت وجود دارد امــا همزمان خبرهایی هــم بود که
جامعه مدرسین به این نتیجه رســیده که نام هاشمی نباید
در لیســت باشــد .در این میان البته خبرهایی هم بود که
برخی مخالف قرار دادن نام حسن روحانی در لیست جامعه
مدرسین هستند.
عدم مشــخص بودن وضعیــت نامزدهــا در این دو
لیست همراه شد با این شایعه که اکبر هاشمی رفسنجانی
بنا دارد یک لیست مختص خود را برای انتخابات معرفی
کند.
ایــن از پدیده هــای انتخابات دوره پنجم اســت که
لیست جامعتین متفاوت است و یکی از چهره های شاخص
این فهرست هم لیســت سومی اورده اســت .روایت این
تفاوت نظر جامعتین در لیســت خبرگان هم جالب است.
سخنگوی جامعه روحانیت مبارز با اشاره به لیست منتشره
مورد حمایت این تشکل در انتخابات خبرگان رهبری گفته
است که جامعتین در مورد 80نفر توافق و در مورد هشت
نفر اختالف نظر داشته اند.
به گفتــه وی؛ جامعه روحانیت مبــارز در تهران اکبر
هاشمی بهرمانی و جامعه مدرســین حوزه علمیه قم ،علی
مومن را مورد حمایت قرار داده اند.
مصباحی مقدم اضافه کرده اســت« :علی فالحیان
از حوزه انتخابیه خوزستان ،سیداسماعیل نوری زنجانی از
حوزه انتخابیه زنجان ،سیدعلی حسینی از حوزه انتخابیه
گیالن ،هاشــم نیازی و احمــد مبلغی از حــوزه انتخابیه
لرســتان کاندیداهــای اختصاصی مورد حمایــت جامعه
روحانیت مبارز هســتند ».وی همچنین یاداور شده است
که سیدکاظم نورمفیدی و عبدالهادی مرتضوی شاهرودی
از حوزه انتخابیه گلستان کاندیداهای مورد حمایت جامعه
روحانیت مبارز هستند و جامعه مدرســین حوزه علمیه قم
کسی را در این حوزه مورد حمایت قرار نداده است.
اما جامعه مدرســین ترجیح داد در مورد لیســتی که
منتشــر کرده بیانیه دهد و معیارهای انتخاب نامزدهایش
را اعالم کند .در این بیانیه امده بود« :این نظر مشــورتی
جامعه مدرســین پس از مدت هــا رایزنی و شناســایی در
سراســر کشــور صورت گرفته و در این میان مالک هایی
چون «خبرویت و روشن ضمیری ،دلسوزی و ارادت قلبی
و عملی نســبت به انقالب اســامی ،امام راحل و رهبری
معظم انقالب ،برخــورداری از اگاهــی و صالحیت های
علمی ،مخالفت عینی با دنیاپرستی و مقام خواهی ،رعایت
بی االیشــی و برخورداری از ذی طلبگی و در یک کالم به
فرموده امام راحل مخالفت با اســام امریکایی (اســام
مرفهین بی درد و قاعدین) و التزام به اسالم ناب محمدی
(صلی الله علیه و اله و ســلم)» از جمله خصوصیات بارز
مدنظر تهیه کنندگان این فهرست بوده است».
میرمحمــدی ،محمد علــی تســخیری ،دکتــر محســن
اسماعیلی ،دکتر سید هاشــم بطحایی ،محمد علی امین
و محمد حسن زالی.
39
احزابوشخصیت ها
خبرگان رهبری حوزه انتخابیه خود را تغییر دادند.
بدین ترتیب منصور مظاهری کرونی و جواد مجتهد
به حوزه انتخابیه اســتان اذربایجان غربی ،ســید روح الله
صدرالســاداتی بــه حــوزه انتخابیه اســتان هرمــزگان ،
ســید صادق محمدی جزه ای بــه حوزه انتخابیه اســتان
اردبیل ،حمید حوالی شــهریاری به حوزه انتخابیه استان
خراســان شــمالی و غالمرضا فیاضی به حــوزه انتخابیه
اســتان بوشــهر تغییر حوزه دادند.گفتنی اســت شورای
نگهبان موافقت خود را با انتقال حــوزه انتخابیه این افراد
نیز موافقت کرده است.
اصالح طلبان چه خواهند کرد؟
حاال در استانه انتخابات این مساله مطرح است که
اصالح طلبان چه برنامه ای برای انتخابات خبرگان دارند؟
پیش تر محمد رضا عارف گفته بود« :ما در جلسه اخیر شورا
تصویب کردیم از لیســت مشــترک اقای هاشمی ،مجمع
روحانیون مبارز و مجمع محققین و مدرســین حوزه علمیه
قم حمایت کنیم .هر نامی برای ان انتخاب شود ما در کل
کشــور از این لیســت حمایت می کنیم و توصیه می کنیم
مــردم به ان لیســت رای دهنــد ».و حــاال در جدیدترین
اظهارنظر سخنگوی ستاد انتخاباتی ائتالف اصالح طلبان
در ارتباط با لیســت ارائه شــده جامعــه روحانیت و حضور
ایت الله هاشمی رفســنجانی در این لیســت گفته است:
«شورای سیاســت گذاری اصالح طلبان اجماال با جامعه
روحانیت و لیست مورد حمایت ایت الله هاشمی رفسنجانی
همکاری و همراهی خواهد کرد».سید محمود میرلوحی
افزوده است «:درباره لیست خبرگان اصالح طلبان مجمع
محققین و مدرسین قم و مجمع روحانیون مبارز اظهارنظر
خواهند کرد اما اجماال ما با جامعه روحانیت و لیست مورد
حمایت ایت الله هاشمی رفســنجانی همراهی و همکاری
خواهیم کرد .پیش بینی ما این است که با حضور ایت الله
هاشمی رفسنجانی انتخابات خبرگان شور بیشتری خواهد
گرفت .لیست مورد تایید ما را دو مجمع محققین و مدرسین
قم و روحانیون مبارز اعالم خواهند کــرد و ان را از طریق
بیانیه ای به اطــاع عمــوم خواهیم رســاند».این فعال
سیاســی همچنین گفت« :فکر می کنیم که اگر لیســت
تهیه شــده در پنجمین دوره مجلس خبــرگان رای بیاورد،
مجلســی بهتر ،اطمینان بخش تر و صمیمانه تر خواهیم
داشت که مردم هم به ان اطمینان داشته باشند».
فهرست جمعیت حامیان انقالب
سیاست
40
مثلث | شماره 301
همچنین هفته گذشــته در تهران یک لیست جدید
برای مجلس خبرگان منتشر شــد .در همین زمینه دبیرکل
جمعیت حامیان انقالب اســامی از نهایی شــدن لیست
این جمعیت برای انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان
رهبری در حوزه انتخابیه اســتان تهران خبــر داد و گفت:
«براساس تصمیم شورای راهبردی ،ایت الله محمدعلی
موحدی کرمانی به عنوان سرلیســت انتخاب شد ».علی
کیهانیان اظهار کرد«:جمعیت حامیان انقالب اســامی
به عنوان امین مــردم با بررســی های گســترده ،دقیق و
کارشناسی نامزدهای مورد تایید و حمایت خود را در حوزه
انتخابیه اســتان تهران انتخاب کرده اســت ».اســامی
نامزدهای مورد حمایت جمعیت حامیان انقالب اسالمی
در انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در حوزه
انتخابیه استان تهران به شرح زیر اعالم می شود:
-1محمدعلــی موحدی کرمانــی -2اکبر هاشــمی
رفســنجانی -3احمــد جنتــی -4حســن روحانــی -5
ســیدمحمود علوی -6محمدباقر باقری کنی -7غالمرضا
مصباحی مقدم -8محمد ری شــهری -9محسن قمی-10
قربانعلی دری نجف ابادی -11محمد یزدی - 12محمدعلی
تســخیری -13سیدهاشــم بطحا یی -14سید محمدرضا
مدرسی -15محمد امامی کاشانی -16محسن اسماعیلی.
صالحیــت چهره هایــی همچون ایــات و حجج اســام
موســوی بجنوردی ،صدیقی ،ســروش محالتی ،امجد،
مرتضی اقاتهرانی ،محمدتقی رهبر ،سیدحسن خمینی،
مجید انصاری ،محســن غرویان و ســید محمد غروی به
دلیل ازمون ندادن ،احراز نشد.
نتایج نهایی اعالم نامزدهای مجلس خبرگان رهبری
دو هفته قبل از ســوی ستاد انتخابات کشــور منتشر شد.
ســیامک ره پیک ،ســخنگوی هیات نظارت بر انتخابات
نیــز در گفت وگویی اعــام کرد که هشــت نفــر از تایید
صالحیت شدگان در مراحل پیشین از سوی شورای نگهبان
رد شده و سه نفر از کسانی که صالحیتشان در مراحل قبلی
احراز نشده بود ،در این مرحله احراز صالحیت شدند.
بر این اساس ،ســید محمد واعظ موسوی از استان
اذربایجان شــرقی ،حســن مفــرح زاده ابوزیدابــادی و
محمدعلی مقدس از استان اصفهان ،سید عباس حسینی
قائم مقامی ،مهدی هادوی مقدم و محمد غروی از استان
تهران ،علــی محمــدی از خراســان رضوی ،حبیب الله
شــعبانی و ســید علی حســینی از اســتان قم و میرکتولی
از گلســتان حذف و اقایــان محمدعلــی خزائیلی ،جواد
مجتهد و حســین ردایی به نامزدهــای انتخابات مجلس
خبرگان افــزوده شــدند .در میان خبرهــای رد صالحیت
نهایی داوطلبان پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان
رهبری ،بیش از همه نام سید حسن خمینی ،نوه بنیانگذار
انقالب اسالمی به دلیل عدم شــرکت در ازمون رسانه ای
بازتاب های بسیاری داشت .برخی رسانه ها همزمان اعالم
کردند که ایات و حجج اسالم سید احمد حسینی خراسانی،
سیدمهدی میرباقری ،علیرضا اعرافی ،سید محمد سعیدی
و نصرالله شاه ابادی بدون ازمون از سوی شورای نگهبان
تائید صالحیت شدند .از مهم ترین چهره هایی که در این
دوره از انتخابات صالحیت شــان به دلیل عدم شرکت در
ازمون علمی یا عدم کســب نمره قبولی رد شد ،به ایات و
حجج اسالم موسوی بجنوردی -کاظم صدیقی -مصطفی
پورمحمدی -مجید انصاری -سید حسن خمینی -سروش
محالتی -رســول منتجب نیــا -محمود امجــد -مرتضی
اقاتهرانی -محسن غرویان -سید محمد غروی – محمد تقی
رهبر -ناصر سقای بی ریا -مرتضوی کیاسری -مهدی طائب
محمد غرضی -عباس قائم مقامی -مهدی هادوی مقدم– محمد جواد حجتی کرمانی ،احمد مبلغی -ســید محمد
اشرفی اصفهانی -ابوالفضل شــکوری -اعظم طالقانی و
سمیه طهماسبی اشاره کرد.
از نکات مهــم در ایــن دوره رد صالحیــت ایت الله
ســیدعلی محمد دســتغیب نماینــده ادوار اول ،ســوم و
چهارم مجلــس خبرگان ،مجتبــی طاهــری خرم ابادی،
نامزدهایی که نیستند
در این دوره از انتخابــات مجلس خبرگان صالحیت
افرادی با سمت و سوابقی چون امام جمعه تهران ،نماینده
کنونی مجلس خبرگان ،اســاتید مطرح حوزه علمیه ،وزیر
دادگستری ،معاون پارلمانی رئیس جمهور و ...رد شد.
801نفر برای حضــور در پنجمیــن دوره انتخابات
مجلس خبرگان رهبری ثبت نام کردند که از این تعداد تنها
161نفر صالحیتشــان تایید و رقابت برای نشستن بر 88
کرســی این مجلس را اغاز کرده اند .این امــار حکایت از
ان دارد که فقهای شــورای نگهبان صالحیت 640نفر از
ثبت نام کنندگان را رد کردند .شورای نگهبان در این دوره
باتوجه به کثرت داوطلبــان ثبت نام کننده ،مصر به اجرای
ازمون علمی بود و از این رو در دو نوبت شــهریور و دی از
حدود 500نفر از نامزدهای این انتخابات ازمون گرفت.
در نوبت اول بیش از 300نفر در این ازمون شــرکت کرده
اما تنها 12نفر موفق به کســب نمره قبولی شدند و مابقی
نیز طبق اطالعیه شورای نگهبان از حضور در ازمون دی
ماه محروم شــدند .افراد دیگری هم که در این انتخابات
ثبت نام کــرده اما تصــور نمی کردند برای حضــور در این
مجلس از انان نیز ازمون گرفته خواهد شد ،یا در امتحان
دی ماه شرکت نکرده یا ترجیح دادند که از ادامه حضور در
این عرصه انصراف دهند.
در اعــام اولیــه بررســی نتایــج صالحیت هــا،
استان
تعداد
کرسی
استان
تعداد
کرسی
استان
تعداد
کرسی
استان
تعداد
کرسی
استان
تعداد
کرسی
اذربایجان شرقی
۵
اذربایجان غربی
۳
اردبیل
۲
اصفهان
۵
البرز
۲
ایالم
۱
بوشهر
۱
تهران
۱۶
چهارمحال و بختیاری
۱
خراسان جنوبی
۱
خراسان رضوی
۶
خراسان شمالی
۱
خوزستان
۶
زنجان
۱
سمنان
۱
سیستان و بلوچستان
۲
فارس
۵
قزوین
۲
قم
۱
کردستان
۲
کرمان
۳
کرمانشاه
۲
کهگیلویه و بویراحمد
۱
گلستان
۲
گیالن
۴
لرستان
۲
مازنداران
۴
مرکزی
۲
هرمزگان
۱
همدان
۲
یزد
۱
احزابوشخصیت ها
نمودار دوره های مختلف درصد مشارکت مردم
سومین دوره
اولین دوره
تاریخ برگزاری انتخابات ۱ :ابان ۱۳۷۷
تعداد ثبت نام کنندگان ۳۹۶ :نفر
رد صالحیت ها ۲۱۴ :نفر
انصراف دهندگان ۱۳ :نفر
تعداد حوزه انتخابیه۲۸ :
تعداد نمایندگان ۸۶ :نفر
درصد مشارکت 46/3 :درصد
تاریخ برگزاری انتخابات ۱۹ :اذر سال ۱۳۶۱
تعداد ثبت نام کنندگان ۱۶۸ :نفر
رد صالحیت ها ۱۲ :نفر
انصراف دهندگان ۱۰ :نفر
تعداد حوزه انتخابیه۲۴ :
تعداد نمایندگان ۸۲ :نفر
درصد مشارکت 77/38 :درصد
دومین دوره
تاریخ برگزاری انتخابات ۱۶ :مهر ۱۳۶۹
تعداد ثبت نام کنندگان ۱۸۰ :نفر
رد صالحیت ها ۶۲ :نفر
انصراف دهندگان ۱۲ :نفر
تعداد حوزه انتخابیه۲۴ :
تعداد نمایندگان ۸۳ :نفر
درصد مشارکت41 :درصد
حسن نمازی و سید محمد واعظ موسوی نمایندگان کنونی
مجلس خبرگان و محمدرضا عباسی فرد نماینده دوره سوم
اشاره کرد.
اخرین حاشیه پیرامون سید حسن خمینی
تاریخ برگزاری انتخابات ۲۴ :اذر ۱۳۸۵
تعداد ثبت نام کنندگان ۴۹۳ :نفر
تعداد نمایندگان ۸۶ :نفر
درصد مشارکت۶0 :درصد
برخی رسانه ها در مورد جز ئیات این عدم احراز صالحیت
نوشــته اند کــه در هفته اخیــر ،دو تن از فقهای شــورای
نگهبان مجددا جزوات و صوت های کالس های درســی
که از ســوی وی ارائه شــده بود را مورد ارزیابی قرار دادند
و گزارش مفصلی از ان به جلســه شــورا ارائه کردند .نظر
هر دو فقیه نیز بر عــدم احراز صالحیــت علمی وی برای
نامزدی در انتخابات خبرگان بود که فقهای دیگر نیز بر این
موضوع تاکید و خواستار حضور در امتحان علمی شدند.
گفتنی اســت در مرحله اول نیز دو فقیه دیگر شورا به این
موضوع رســیدگی کرده بودند .این اما اخرین مســاله در
مورد نامزدی سید حسن خمینی نبود .هفته گذشته خبری
در یکی از ســایت ها منتشر شــد مبنی بر اینکه سید حسن
خمینی دیداری با ایت اللــه یزدی داشــته و در این دیدار
او گریسته اســت .این خبر با واکنش نزدیکان سید حسن
خمینی مواجه شد .یکی از نزدیکان سید حسن خمینی که
البته نام او فاش نشد ،در مصاحبه با سایت جماران گفت:
«این سایت در حالی مدعی درخواســت و التماس یادگار
امام و سخنان حضرت ایت الله یزدی شد ،که هیچ کس در
انتخابات حساس
پنجمیــن دوره انتخابات مجلس خبــرگان به همان
اندازه متفاوت بودن لیست هایش ،حساسیت های سیاسی
زیادی هم دارد .حاال یک رقابت بسیار مهم شکل گرفته
که می تواند تغییراتی در ارایش سیاسی این مجلس ایجاد
کند .بیش از همه این هاشمی رفسنجانی است که تالش
می کند تعداد حامیان خود را در این مجلس افزایش داده
تا باز بتواند با پیروزی بر رقبایش خود را در کرســی ریاست
این مجلس ببیند .او این بار لیســتی را در تهران منتشــر
کرده که نام های مهمی از رقبا یش در ان نیســتند و او به
این فکر می کند که اگر بدنه اجتماعی اصالح طلبان به او
اضافه شوند ،حتی شاید بتواند این رقبا را از ورود به مجلس
خبرگان باز دارد .از ان سو رقبای اقای هاشمی هم لیستی
بسیار قوی تهیه کرده اند که شــرایط یک رقابت سخت را
پدید اورده است.
مثلث | شماره 301
پنجمیــن دوره انتخابــات مجلــس
خبرگان به همــان انــدازه متفاوت بودن
لیست هایش ،حساسیت های سیاسی
زیادی هم دارد .حاال یک رقابت بســیار
مهم شکل گرفته که می تواند تغییراتی
در ارایش سیاسی این مجلس ایجاد کند
ان جلسه حضور نداشته اســت .اینکه منبع این سایت چه
بوده باید در جای خود مورد بررسی قرار گیرد ولی الزم است
در اینجا به اطالع مردم شــریف ایران برســانیم مضمون
خود ساخته این خبر از ریشه دروغ است و کم نیست دروغ ها
و تهمت هایی که در این ایام مدعیان دروغین و برخی افراد
و ســایت ها به خاطر منافع و مطامع خود و ایجاد مانع بین
مردم که همان صاحبان اصلی انقالبند و فرزندان معنوی و
فکری اندیشه معمار بزرگ انقالب منتشر کرده اند .اگر الزم
باشد و حضرت ایت الله یزدی مصلحت بدانند محتوای ان
جلسه و انچه پس از ان واقع شده می تواند بسیاری از نقاط
ابهام موجود در پرونده بررسی صالحیت علمی یادگار امام
را بگشاید».
سیاست
از نکات مورد توجه در این دوره از انتخابات خبرگان
رهبری عدم احراز صالحیت سید حسن خمینی بود .بار اول
که شورای نگهبان اعالم کرد صالحیت سید حسن خمینی
برای شــرکت در این رقابت احراز نشــده است سید حسن
خمینی گفته بود« :بر حسب قانون امکان اعتراض وجود
دارد ،ولــی جدا معتقدم کــه در این میان نکتــه نامعلوم و
مبهمی وجود ندارد و بنده هم فردی ناشــناخته نیستم که
ت یا سندی را به
اعضای محترم با بررسی مجدد بتوانند هوی
دست اورند ،بنابراین تلقی اینجانب ان نیست که شکایت
مسیری جدید را بگشاید و بنابراین بر ان باورم که اگر اقایان
نتوانستند از شهادت مراجع و علما و درس ها و نوشته ها به
احراز برسند ،بعید است بتوانند در اینده نیز به چنین مهمی
دســت یابند؛ اما تنها باتوجه به درخواست عمومی مردم و
برخی بزرگان حوزه و سیاســت به این امر اقدام می کنم».
در نهایت وقتی در برخی رسانه ها اعالم شد که صالحیت
سید حســن خمینی احراز نشده اســت ،یکی از نزدیکان
بیت امام (س) هم رســما عدم احراز صالحیت سید حسن
خمینی از سوی شــورای محترم نگهبان جهت شرکت در
پنجمین انتخابات خبرگان رهبــری را اعالم و دالیل عدم
احراز صالحیت اعالمی از ســوی ان نهاد را استناد به بند
ب ماده 3قانون اعالم کــرد« :اجتهاد در حدی که قدرت
استنباط بعضی مسائل فقهی را داشــته باشد و بتواند ولی
فقیه واجد شرایط رهبری را تشخیص دهد احراز نگردید».
چهارمین دوره
41
احزابوشخصیت ها
رقابت بزرگان
2
چه کسانی برای راهیابی به خبرگان با هم رقابت می کنند؟
در پنجمین دوره انتخابات خبــرگان ،نام های بزرگی
در لیست های انتخاباتی دیده می شــود .علمای سیاسی
و دینی بنامی امده اند تــا ترکیب دور جدیــد این مجلس را
شکل دهند .به جهت تحوالت سیاسی چند سال اخیر این
انتخابات تفاوت هایی با ادوار گذشته دارد .حاال در تهران
سه لیست مهم منتشر شده که اگر چه اشتراکاتی دارند اما
تفاوت های انها نیز مهم است .در این گزارش چهره های
مهم این لیست ها را مورد بررسی قرار داده ایم:
سیاست
42
مثلث | شماره 301
اکبر هاشمی رفسنجانی
او بــازی سیاســت را به شــیوه خاص خــودش اجرا
می کند؛ سال هاســت در مناصب مختلفی از نظام حضور
داشــته و البته همیشــه مخالفان و مخالفان خاص خود را
داشته اســت ک ه در گذر زمان جای مدافعان و مخالفان او
عوض شده است.
اکنون مهمترین تفاوت سه لیست اصلی تهران بودن
و نبودن او در فهرست هاســت .بعد از انکه نام او در لیست
تایید صالحیت ها قــرار گرفت و او خیالش راحت شــد که
شایعات عدم تایید صالحیتش پایان یافته است نکته مهم
در نظر او چگونگی حضورش در انتخابات بود .او پیش تر
در برخی مالقات هایی که با او د راین مورد شده بود احتمال
ارائه لیست مجزا را رد نکرده و گفته بود منتظر تصمیم نهایی
جامعتین باقی می ماند .در ادامه این تحوالت اخبار ضد و
نقیضی از حذف او از این لیســت حکایت داشــت حتی در
همین مورد یکی از اعضای جامعه روحانیت در مصاحبه ای
اعالم کرد که هاشمی از لیست جامعه روحانیت حذف شده
است .انچه اما در نهایت رخ داد این بود که دو لیست مجزا
از سوی جامعتین منتشر شد .نقطه جدا کننده این دولیست
هم قرار گرفتن نام هاشمی در لیست جامعه روحانیت بود.
این لیســت البته موجب نشد که هاشــمی از انتشار لیست
جداگانه خودداری کند .او لیست سومی را در تهران منتشر
کرد که البته نکته مهم ان قرار گرفتن نام ایت الله موحدی
کرمانی در ان و غیبت چهره های مهمی همچون :محمد
یزدی ،مصباح یزدی و احمــد جنتی بود .اما از نکات دیگر
مورد توجه در این مورد انتشار یک نامه با امضای ایت الله
موحدی کرمانی خطاب به هاشــمی رفســنجانی بود .این
نامه که در رسانه های نزدیک به هاشمی رفسنجانی برای
اولین بار منتشــر شــد با حاشــیه های زیادی مواجه شد.
بعد از حرف و حدیث های فراوان دفتــر ایت الله موحدی
کرمانی نامه اختصاصی دبیرکل جامعــه روحانیت مبارز به
هاشمی رفسنجانی را تکذیب کرد .مسئوالن دفتر ایت الله
موحدی تاکید کردند که این نامه به صورت مشترک برای
همه نامزدهای مورد حمایت جامعه روحانیت ارســال شده
و هیچ نامه اختصاصی از ســوی ایت الله موحدی کرمانی
خطاب به ایت الله هاشــمی در میان نیســت.اما در مورد
هاشمی رفســنجانی باید گفت که او در ادوار مختلف این
مجلس یکی از چهره های مهم ،خصوصا در تحوالت بوده
است .او پس از درگذشــت ایت الله علی مشکینی در سال
،۱۳۸۶در ۱۳شــهریور ۱۳۸۶به ریاست خبرگان انتخاب
شد .در این انتخابات که محمد یزدی و احمد جنتی و اکبر
هاشمی رفسنجانی مطرح بودند ،یزدی به نفع جنتی نامزد
نشــد .بدین ترتیب انتخابات میان جنتی و هاشمی برگزار
شد که پس از شمارش رای ها هاشمی رفسنجانی ۴۱رای
و جنتی ۳۴رای به دست اورد گرچه یکی از اعضای مجلس
خبرگان رهبــری در اثر اشــتباه دو رای داد و برگزارکنندگان
انتخابــات برای جبران ایــن اشــتباه دو رای از مجموع ارا
(یکی از هاشــمی و یکی از جنتی) را بــرای رعایت عدالت
حذف کردند.پس از پایان رای گیری و تعیین رئیس جدید،
رسما دو فراکسیون سیاسی در مجلس خبرگان رهبری اعالم
موجودیت کردنــد؛ یکی متمایل به نامــزد پیروز و دیگری
نزدیک به نامــزد رای نیاورده.همچنین محمد مومن با ۳۷
رای و محمود هاشــمی شــاهرودی با ۳۳رای نایب رئیس
مجلس شدند.
پــس از ان در موعدی دیگر در نشســت ۲۰اســفند
۱۳۸۷خبرگان ،هاشمی رفســنجانی برای دو سال دوباره
به ریاست خبرگان برگزیده شد .برای ریاست محمد یزدی
و اکبر هاشمی رفسنجانی نامزد شــدند که یزدی ۲۶رای و
هاشمی رفســنجانی ۵۱رای از ۷۹رای اوردند .دو رای نیز
ممتنع بود.برای نایب رئیسی هاشمی شاهرودی با ۶۴رای
نایب رئیس نخست شد و یزدی با ۵۶رای نایب رئیس دوم
شد .ایت الله نمازی نیز ۲۸رای اورد.
در اجــاس ۱۷اســفند ۱۳۸۹و پــس از حــوادث
انتخابات ریاست جمهوری دهم هم محمدرضا مهدوی کنی
برای دو ســال به ریاســت خبــرگان انتخاب شــد .در این
انتخابات هاشــمی رفســنجانی به نفع مهــدوی کنی کنار
رفت و وی که تنها نامزد بود با ۸۳رای رئیس جدید خبرگان
شــد .اما در پی درگذشــت ایت الله مهدوی کنی در ســال
،۱۳۹۳در نشســت خبــرگان در تاریخ ۱۹اســفند ۱۳۹۳
محمد یزدی جانشین وی شــد .این انتخابات در دور دوم
برگزار شــد .محمــد مومن و اکبر هاشــمی رفســنجانی و
محمد یزدی برای ریاست نامزد شــده بودند ،سید محمود
هاشمی شــاهرودی به دلیل تعداد زیاد نامــزدان انصراف
داده بود .این نخستین باری بود که انتخابات هیات رئیسه
به دور دوم کشیده شد .حاال در انتخاباتی تازه ،اکبر هاشمی
رفســنجانی تمام تالشــش را می کند تا در رقابت با رقبای
سنتی اش دوباره به صدر هیات رئیسه باز گردد.
مصباح یزدی
اگر چه در این فهرســت ارائه شــده از ســوی جامعه
احزابوشخصیت ها
محمد یزدی
احمد ج ّنتی در سوم اسفند ۱۳۰۵هجری شمسی در
محله الدان واقع در غرب شهرســتان اصفهان ،چشم به
ن شهر
م از روحانیو
ش مرحو م مال هاش
ن گشــود .پدر
جها
ن بــود .او یکی از مهمترین سیاســتمداران ایرانی
اصفها
است که در یکی از نهادهای حساس یعنی شورای نگهبان
به عنوان دبیر حضور دارد .او اکنون در انتخابات خبرگان از
تهران نامزد شده؛ هم در لیست جامعه روحانیت حضور دارد
و هم در لیست جامعه مدرسین .او البته در دولیست حامیان
روحانی و لیستی که هاشمی رفسنجانی منتشر کرده حضور
ندارد .اختالفات نظری او با اکبر هاشمی رفسنجانی و حسن
روحانی یکی از نکات قابل توجه است .ایت الله احمد جنتی
پیش تر در جمع مسئوالن نظارتی شورای نگهبان در مشهد
با بیان اینکه امروز عده ای که «سنگر اول را فتح کرده اند »
در پی تصرف مجلــس خبرگان رهبری و مجلس شــورای
اسالمی هستند ،گفته بود« :انها مقاصد فاسد خود را از این
طریق دنبال می کنند ».این عضو مجلس خبرگان همچنین
گفته بود« :اینها پــول دارند و برخی از انــان هم در مراکز
قدرت هستند ،اما این قدرت را مردم به انان دادند و پولشان
هم مال مردم اســت .این افراد «نقشــه های خطرناکی»
می کشــند و االن می خواهنــد مجلس خبــرگان رهبری را
تصرف کنند زیرا تنها نهادی است که می تواند درباره رهبری
تصمیم بگیرد .این مجموعه می تواند قدرت رهبری را هم
محدود کند و امروز اینان قصدشان از در اختیار گرفتن این
مجلس همین است».
مثلث | شماره 301
محمد یزدی ،روحانــی سیاســتمدار ایرانی ،رئیس
مجلس خبــرگان رهبری ،عضو شــورای نگهبان ،نماینده
اســتان تهران در مجلس خبــرگان رهبری ،دبیــر جامعه
مدرســین حوزه علمیه قم و دبیر شــورای عالی حوزه های
علمیه است.
ریاســت قوه قضائیه ( ۱۳۶۸تــا ،)۱۳۷۸نمایندگی
مجلس شورای اسالمی در دوره های اول و دوم ،نمایندگی
مجلــس خبرگان قانــون اساســی و عضویت در شــورای
بازنگری قانون اساسی از سوابق دیگر اوست.
او در تاریخ ۲۵تیر ۱۳۹۲با حکم رهبر ایران ،به عنوان
عضوی از فقهای شورای نگهبان در سمت خود ابق ا شد.
او در هفدهمین اجــاس مجلس خبــرگان رهبری
که ۱۹اســفند ۱۳۹۳در تهران برگزار شــد با اکثریت ارای
اعضا به ریاست این مجلس رسید .در دور اول رای گیری
به جز یزدی و اکبر هاشمی رفســنجانی ،محمود هاشمی
احمد جنتی
سیاست
مدرسین هم نام ایت الله یزدی وجود دارد و هم نام ایت الله
مصباح یزدی ،اما برای اهل سیاست این نکته قابل توجه
ل مهم دارای
است که این دو ایت الله مهم شهر قم در مسائ
فکر مشترک و در برخی مســائل با یکدیگر اختالف سلیقه
دارند .ماجرا از این قرار است که ایت الله یزدی از منتقدان
روش سیاســی ایت الله مصباح یزدی است و حتی بارها به
اختالف نظرهای خود با او اشــاره کرده اســت .شاید اگر
بخواهیم ایــن نکته در زمان حال بررســی کنیم می توانیم
بگوییم قرار ندادن نام هیچ یک از نامزدهای جبهه پایداری
در لیســت جامعه مدرســین حکایت از این معنا دارد .شاید
بتوان این گونــه تحلیل کرد که ایت الله یــزدی و اعضای
جامعه مدرسین دوســت ندارند نام انها با نام جبهه پایداری
گره بخورد .چه اینکه ایت الله مصباح یــزدی به نوعی پدر
معنوی این طیف سیاسی به شمار می رود.
داســتان اختالف نظر های این دو ایت الله به ادوار
گذشــته انتخابات مجلــس و ریاســت جمهوری و به ویژه
انتخابات ریاســت جمهوری یازدهم باز می گردد .ایت الله
یزدی بعداز ناامید شــدن از احمدی نژاد ،برای دوره بعدی
ریاســت جمهوری خواســتار وحدت اصولگرایان شــد و با
حمایت از علی اکبر والیتی از دیگر جریان های اصولگرایی
خواســت تا از وزیر ســابق وزارت خارجه حمایــت کنند تا
بازهم شاهد به قدرت رســیدن جریان اصالحات نباشیم.
اما اصولگرایان به ویژه اعضای جبهه پایداری به ریاســت
ایت الله مصباح مسیر دیگری رفتن د تا یزدی بعد از انتخابات
از احتمال تجزیه جامعه مدرسین سخن به میان اورد.
ایت الله یزدی در گفت وگویی با اشاره به این اختالف
می گوید «نزدیــک بود در جامعه مدرســین یک تشــکل
جدیدی شــکل بگیرد .چه توسط کســانی که در جلسات
جامعه شــرکت می کنند و چه انهایی که شرکت نمی کنند.
خوشــبختانه به دالیل مختلف و به خواست خداوند متعال
جلوی این تجزیه گرفته شــد و خدا را شکر می کنیم که در
چ تجزیه ای در جامعه مدرسین وجود ندارد.
حال حاضر هی
همه اعضای محترم چه کسانی که در جلسات جامعه شرکت
می کنند و چه کسانی که شــرکت نمی کنند ،همه را محترم
می شماریم ».به گفته وی «خوب است طالب محترم ما
بدانند ،بنده خدا را گواه می گیرم ما برای جلوگیری از تفرقه
به همراه چند تن از دوســتان جلســه ای کامال خصوصی
تشــکیل دادیم و از تعدادی از اعضــای مجلس خبرگان
دعوت کردیم .هدف اصلی این بود که انعطاف بیشــتری
بین روحانیون باشد تا شــکاف جدیدی به وجود نیاید و به
این امید که روحانیت مبارز و جامعه مدرســین درخصوص
مسائل سیاسی کشور همراهی و همدلی د اشته باشند که
این وحدت و همدلی امر بسیار مفیدی است».
اما ایــن دو ایت الله در یک مورد مهم اشــتراک نظر
دارند و ان هم مخالفت با هاشــمی رفسنجانی است .این
وجه اشتراک را می شــود در قرار ندادن نام رئیس جمهور
سابق ایران در لیست جامعه مدرسین برای مجلس خبرگان
دید .ایت الله مصباح یزدی حاال یکی از افراد مهم جامعه
مدرسین برای رای اوردن از تهران است.
شــاهرودی و محمد مومن هم نامزد بوده اند اما هاشــمی
شاهرودی به دلیل تعدد کاندیداها انصراف داد .رای گیری
در دور اول به دلیــل به حد نصاب نرســیدن ارا به دور دوم
کشیده شد و محمد یزدی و هاشمی رفسنجانی به دور دوم
رفتند و در این دور یزدی با کسب ۴۷رای از مجموع ۷۳رای
ماخوذه توانست به عنوان رئیس مجلس خبرگان انتخاب
شود.محمد یزدی از جمله منتقداناکبرهاشمیرفسنجانی
است .شــاید به دلیل همین اختالف نظرهاست که برای
اولین بار لیستی که امضای محمد یزدی پای ان است نام
هاشمی را در بر ندارد .انها البته در مواردی به صورت عیان
بحث های نظری در مورد مسا ئل خبرگان داشته اند اما شاید
بیشــترین انتقادات و عیان ترین انها مربوط به وقایع سال
88باشد .محمد یزدی در ان سال با اشاره به برخی سخنان
هاشــمی گفته بود« :من این نوع اظهارات را نمی فهمم ؛
شما با حکم رهبری مسئولیت گرفته اید ان وقت این طوری
صحبت می کنید .هر چه با خودم مباحثه کردم نتوانســتم
خودم را نســبت به مواضع هاشــمی قانع کنم .هاشمی در
دیدار با اعضای حزب اعتدال و توســعه کــه من می دانم
چه کسانی هستند گفته است که برای برون رفت از شرایط
موجود کشور راه حل هایی را که باتوجه به تجربیاتم در نماز
جمعه بیان کردم به ان پایبندم و باید اجرا شود ».ایت الله
یزدی ادامه داده بود« :اقای هاشــمی مگر شــما در این
30ســال از رهبر جدا بوده اید؟ هر کجا که رهبری بوده اند
شــما نیز بوده اید .تجربیات شــما چه تفاوتی با تجربیات
رهبری دارد ؛ شــما در نمــاز جمعه گفتید نســبت به نتیجه
انتخابات تردید دارید ولی مقام معظم رهبری ضمن تاکید
بر سالم بودن نتیجه انتخابات فرمودند اگر مشکلی هست
قانونی عمل کنید .در دیداری که با وی داشتم به او گفتم
چرا دخالت می کنید؟ کشــور قانون و قوه قضائیه دارد که
به این مسائل رسیدگی کند .شما اگر می خواهی صحبت
کنی ،نظام را تثبیت کن و سلیقه شخصی را در این مسائل
دخالت نده ».به نظر می رســد حــاال ایــن دو ایت الله در
رقابتی سنگین با یکدیگر قرار گرفته اند که شاید معادالت
هیات رئیســه وابســتگی زیادی به نتیجه انتخابات هفتم
اسفند داشته باشد.
43
احزابوشخصیت ها
او امــا در جدی ترین اظهارنظــرش در مورد مجلس
خبرگان که نطق انتخاباتی بوده اســت گفتــه« :این نهاد
88نفره ،مسئولیت ســنگین و بی بدیل عزل و نصب رهبر
انقالب اسالمی که مشروعیت نظام وابسته به اوست و اگر
او نباشــد قوای قضاییه ،مقننه و مجریه مشروعیتی ندارند
را برعهــده دارد ».ایت الله جنتی بــه چگونگی انتصابش
به عنوان یکی از فقهای شــورای نگهبان اشاره و تصریح
کرده است« :در اوانی که در خوزستان بودم ،از رادیو شنیدم
که امام راحل بنده را به عنوان عضو فقهای شورای نگهبان
منصوب کردند که بنده با شنیدن این خبر تعجب کردم؛ زیرا
قبال فعالیتی در این زمینه نداشتم» .ایت الله جنتی افزوده
اســت« :خصوصیاتی نظیر ساده زیســتی را از امام(ره) و
دوستانی نظیر شــهید بهشــتی یاد گرفته ام؛ در این زمینه
شاگرد امام(ره) بود ه و هســتم و این را در مسکن ،لباس و
خوراکم حفظ کرده ام .بنده خانــه ای در قم دارم که وقفی
است و ساختمان ان نیز خشت وگلی است که این خانه را در
ابتدای انقالب خرید ه ام و درحال حاضر نیز به همان حال
مانده است؛ پراید دســت دومی هم خریده ام و هنوز از ان
استفاده می کنم ».
احمــد جنتی البتــه از حامیان ریاســت محمد یزدی
در انتخابات هیات رئیســه قبل و رئیس نشــدن هاشــمی
رفسنجانی بود.
سیاست
44
مثلث | شماره 301
موحدی کرمانی
محمدعلی موحدی کرمانی از روحانیون سیاستمدار،
نایب رئیــس دوم مجلس خبــرگان رهبــری ،عضو مجمع
تشــخیص مصلحت نظام و دبیرکل جامعه روحانیت مبارز
اســت .او تا ســال ۱۳۸۴دارای ســمت نمایندگی رهبری
در ســپاه بود .ایت الله محمدعلــی موحدی کرمانی در پی
درگذشــت ایت الله محمدرضا مهدوی کنی ،در تاریخ ۱۱
اذر ۱۳۹۳بــه اتفاق ارای اعضا ،به عنــوان دبیرکل جامعه
روحانیت مبارز انتخاب شد .محمد علی موحدی کرمانی با
حکم رهبر معظم انقالب در سال ۱۳۹۱به عنوان امام جمعه
موقت جدید تهران منصوب شد .نکته قابل توجه در مورد
او این است که در انتخابات ریاســت جمهوری سال 88از
محسن رضایی حمایت کرد.
موحدی کرمانی از موسســین جامعه روحانیت مبارز
تهران به شمار می رود که از ابتدا به عنوان یکی از اعضای
شورای مرکزی فعالیت داشت .او بعد از انقالب ،در حزب
جمهوری اسالمی به عنوان عضو شــورای مرکزی و عضو
داوری این حزب حضور داشته است.
موحدی کرمانــی در انتخابات اولیــن دوره مجلس
شــورای اســامی به عنوان نماینده مردم کرمان برگزیده
شــده و پــس از ان در ادوار دوم تــا پنجم نماینــده مردم
تهران در مجلس شورای اسالمی بود .ریاست کمیسیون
امور داخلی مجلس و ریاســت کمیســیون امــور دفاعی
مجلس و نیز نا یب رئیسی مجلس شورای اسالمی از جمله
مســئولیت های وی در مجلس بوده است .وی همچنین
نماینده استان کرمان در همه ادوار مجلس خبرگان رهبری
بوده است .موحدی کرمانی البته در این دوره از انتخابات
مجلس تالش کرد تــا به عنوان دبیــرکل جامعه روحانیت
مبارز برای وحدت اصولگرایان نقشی اساسی داشته باشد.
بیشتر جلسات در حضور او تشکیل شــد .اما در انتخابات
خبرگان نکته مهم در مورد او این اســت کــه به رغم برخی
اختالف نظرها او نام هاشمی رفسنجانی را در لیست جامعه
روحانیت قرار داد و حتی نامه ای که به امضای او خطاب به
هاشمی هم ارسال شد مورد توجه رسانه ها قرار گرفت .نکته
جالب دیگر این است که نام او هم در لیست هاشمی وجود
دارد .موحدی کرمانــی اخیرا در یکــی از اظهارنظرهایش
گفته بود که برخی انتقادات را به هاشمی منتقل کرده و او
هم حرف هایش را پذیرفته است.
حسن روحانی
حسن روحانی که حاال دو ســال و چند ماه است که
رئیس جمهور شــده یکــی از اعضای چنــد دوره مجلس
خبرگان اســت .او البته نامزد مشترک همه لیست هاست.
البته نکته مهم در مورد حسن روحانی این است که چندی
پیش در محافل سیاســی گفته می شد که جامعه مدرسین
مخالفت هایی با اضافه کردن نام حسن روحانی به لیست
این تشکل مهم روحانی دارد.
در ادامــه همین خبرها بود که عنوان شــد در ســفر
نهاوندیان به قم رایزنی هایی با برخی علما صورت گرفته و
بر همین اساس بوده که در رای گیری جدید با اضافه شدن
نام روحانی موافقت شده است .حاال هر چه هست حسن
روحانی هم در لیســت جامعتین هســت و هم در لیســت
هاشمی رفســنجانی .البته در این میان یک لیست دیگر
هم منتشــر شــده که می گویند متعلق به حســن روحانی
است .حاال نکته مهم در مورد حسن روحانی این است که
او در تهران چه رایی خواهــد اورد .این برای تحلیلگرانی
که انتخابات ســال 96را در نظر دارند بســیار مهم به نظر
می رســد .روحانی در نطق انتخاباتی مربــوط به مجلس
خبرگان گفته است « :مردم باید بدانند مجلس خبرگان هم
مجلسی اســت که رهبر را انتخاب می کند و هم مجلسی
اســت که بر صفات رهبری به طور مداوم نظارت می کند و
هم خدایی ناکرده اگر زمانی الزم باشــد فردی را از سمت
رهبــری برکنار می کند و این بر اســاس اصــل 111قانون
اساسی است».
نامزد پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در استان
تهران با بیان اینکه خوشــبختانه مجلس خبرگان رهبری
دوره اول در مقطع حساس 14خرداد 1368وظیفه بسیار
مهم خود را به نحو احسن انجام داد افزود« :این مجلس
بعد از رحلت امام راحــل که روز غم و انــدوه برای ملت ما
بود در کمتر از 24ساعت توانســت رهبری شجاع ،عالم،
مدیر و مدبر و ادامه دهنده راه امام را به خوبی برگزیند و فرد
اصلح را برای این کار انتخاب کنــد .باید به روز 14خرداد
68نگاه و به ان لحظه ای فکر کنیم که اگر الزم بود مجلس
خبرگان بتواند با صالبت ،شــهامت و در کوتاه ترین زمان
ممکن و بدون در نظر گرفتن مسائل حزبی و جناحی و تنها
در چارچوب احکام و منافع اســام ،امت و جهان اسالم و
کشــورمان بتواند رهبری را که از هر جهت صالح و اصلح
باشد برگزیند و انتخاب کند .البته در سال های اخیر از دوره
سوم در خبرگان رهبری کمیســیون های جدیدی تشکیل
شده که برای انجام این وظایف به مجلس خبرگان کمک
کرده و می کند».
محسن اسماعیلی
محســن اســماعیلی از ایــن جهــت می توانــد از
چهره های متفاوت انتخابات خبرگان باشــد که غیر معمم
است .او دارای مدرک دکترای حقوق خصوصی از دانشگاه
تربیت مدرس ،عضو حقوقدان شــورای نگهبان در ســه
دوره اخیر ،رئیس هیات بررسی و تطبیق مصوبات دولت با
قوانین و رئیس دانشکده حقوق دانشگاه امام صادق(ع)
اســت .او همچنین در مقطع خارج فقه و اصول تحصیل
حسن روحانی که حاال دو ســال و چند ماه
استکهرئیس جمهورشدهیکیازاعضای
چند دوره مجلس خبرگان اســت .او البته
نامزدمشترکهمهلیست هاست.البتهنکته
مهم در مورد روحانی این اســت که چندی
پیش در محافل سیاسی گفته می شد که
جامعه مدرســین مخالفت هایی با اضافه
کردنناماو بهلیستاینتشکلمهم دارد.
کرده و اجتهاد دارد.
اسماعیلی از شاگردان حاج اقا مجتبی تهرانی است
و در دروس حضرت ایت الله خامنه ای و ایات بجنوردی و
فاضل لنکرانی نیز شرکت داشته است .محسن اسماعیلی،
از ســال ۱۳۸۰به عنــوان جوان تریــن فرد ،بــه عضویت
شورای نگهبان درامد و در سال ۱۳۸۶با رای اول مجلس
شورای اسالمی و سپس در ۲۳تیرماه سال ۱۳۹۲با ۲۳۷
رای موافق ،یعنی ۹۱درصد نمایندگان برای بار ســوم در
شورای نگهبان ابقا شد.
نکته دیگر این است که در سال ،۱۳۸۶اسماعیلی
در انتخابات مجلس خبرگان رهبری نامزد شــد و به عنوان
اولین غیر معمم صالحیت او مورد تایید شــورای نگهبان
قرار گرفت .او در این انتخابات پیروز نشد .اسماعیلی بار
دیگر در سال ۱۳۹۴در انتخابات مجلس خبرگان نامزد شده
و صالحیتش مورد تایید قرار گرفــت .او در این انتخابات
در لیست خبرگان مردم ،مورد حمایت هاشمی رفسنجانی
قرار دارد.
محمود علوی
ســید محمود علوی روحانــی و سیاســتمدار و وزیر
اطالعات جمهوری اسالمی ایران و نماینده استان تهران
در مجلس خبرگان رهبری اســت .او پیش از این نماینده
دوره هــای اول ،دوم ،چهــارم و پنجم شهرســتان المرد
در مجلس شــورای اســامی و رئیس ســازمان عقیدتی-
سیاسی ارتش از ســال ۱۳۷۹تا ســال ۱۳۸۸بوده است
و دارای دکترای فقه و مبانی حقوق اســامی از دانشگاه
فردوسی مشهد اســت .علوی در زمان تبلیغات انتخابات
ریاســت جمهوری یکی از اعضای ارشد ســتاد انتخابات
حسن روحانی بود .علوی به لحاظ سیاسی از افراد نزدیک
به حسن روحانی و هاشمی رفسنجانی به شمار می رود .او
که از تهران نامزد انتخابات خبرگان شد ه حاال در انتخابات
هفتم اسفند رقابتی مهم پیش رو دارد.
محمد محمدی ری شهری
محمــد محمدی نیک با نام قبلی محمــد درون پرور
و معروف بــه محمد محمدی ری شــهری ،حاکم شــرع
دادگاه های انقالب اسالمی ،دادگاه انقالب ارتش ،وزیر
اطالعات بین ســال های ۱۳۶۳تا ،۱۳۶۸دادستان کل
کشور ،دادستان دادگاه ویژه روحانیت و سرپرست حجاج
ایرانی بود و هم اکنون نایب تولیه شاه عبدالعظیم و رئیس
موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث است.
او از جمله افرادی است که سابقه حضور در مجلس
خبرگان را دارد .ری شــهری در دوره ای بســیار مهم وزیر
اطالعات بوده اســت .ری شــهری که در هر ســه لیست
مهم تهــران حضــور دارد در نطــق انتخاباتــی اش گفته
اســت «:مجلس خبرگان باید برای روز مبادا برنامه ریزی
داشته باشد .کســانی که این مســئولیت را می پذیرند هر
چه قوی تر و دارای بینش و بصیرت بیشــتری باشند ،این
مجلس معتبرتر و قوی تر خواهد بود .مجلس خبرگان تنها
نهادی است که مطابق قانون اساسی همه مقررات خود را
خودش وضع می کند و هیچ ارگانی سلطه بر این نهاد ندارد.
من در دوره ای از مجلس خبرگان این مساله را مطرح کردم
که برای مقدمه واجب انتخاب رهبری که جامع الشــرایط
باشد و از نظر سیاســی ،اقتصادی و نظامی مناسب نظام
جمهوری اســامی باشــد ،یــک ســاز و کار می خواهد.
مجلس خبرگان باید برای شــناخت چنین شــخصی یک
ســاز و کار داشــته باشــد و قبل از اینکه چنین شخصی را
بشناسد باید زمینه سازی کند .مردم باید از میان کسانی که
برای انتخابات خبرگان کاندیدا هستند انتخاب صحیحی
داشته باشند ،همان طور که با بصیرت امام (ره) و رهبری را
انتخاب کردند ».
انتخابات خبرگان دو قطبی نمی شود
گفت وگوی مثلث با حسین ابراهیمی
امید کرمانی ها
خبرنگار
حســین ابراهیمی ،عضو شــورای مرکزی جامعه
روحانیــت مبارز تهران معتقد اســت« :نظــر اکثریت
اعضای شــورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز این بود
که نام اقای هاشمی در لیست این تشکل روحانی قرار
بگیــرد ».وی می افزایــد :انتخابات مجلــس خبرگان
رهبــری دو قطبی نمی شــود .ایت الله مصبــاح یزدی،
ایت اللــه محمــد یــزدی و ایت اللــه احمد جنتــی قابل
حذف نیستند .اگر نامزدهایی در لیست غیر از لیست
جامعتین طرفدارانــی دارند ،ایت اللــه مصباح یزدی،
ایت الله محمد یــزدی و ایت الله احمد جنتی نیز در این
سو طرفداران سخت و محکمی دارند».
مثلث | شماره 301
چنین تحلیلی را قبول دارید یا خیر؟
انتخابات در کشــور ما ســوابقی که دارد این طور
نیست که از قبل بتوان نتیجه اش را خیلی پیش بینی کرد.
تو ســوی
بیشــتر دو ،ســه روز اخر مانده به انتخابات سم
جمعیت خاکســتری مشخص می شــود .از انجا که شمار
جمعیت خاکستری بیشتر از جمعیت جناحی است پس این
قشر هستند که تعیین کننده می شــوند .به عبارت دیگر از
االن نمی شود نتیجه را پیش بینی کرد.
با توجه به اینکه انتخابات ریاســت جمهوری 92
را داشــتیم و تجربه ادوار گذشته نشان داده که
انتخابات مجلس بعد متاثــر از نتیجه انتخابات
ریاســت جمهوری اســت و از ان جاکه انتخابات
مجلس شورای اسالمی و مجلس خبرگان رهبری
همزمان برگزار می شو د اینها می تواند روی ترکیب
مجلس خبرگان هم تاثیر داشته باشد؟
هر اتفاقی ممکن است بیفتد.
اما شــما در مجموع معتقدید هــر اتفاقی بیفتد
اکثریت راه یافتــگان به مجلس خبــرگان اینده
رای شــان به همین ترکیب هیات رئیسه خواهد
بود؟
بله همین طور است.
اقــای هاشــمی ســال گذشــته در انتخابــات
هیات رئیســه مجلس خبــرگان رهبری شــرکت
کرد و 24رای اورد ،به نظر شــما تعــداد موافقان
اقای هاشــمی در دوره بعد افزایش پیدا می کند
یا کاهش؟
نمی توان پیش بینی کرد .حاال ممکن است بعضی
از طرفداران اقای هاشمی به ان طرف تمایل پیدا کنند یا
انکه برعکس .چون افراد ممکن است در شرایط خاص و
متغیرهای زمان تصمیم متفاوتی بگیرند.
اینکه می گویند اقای هاشــمی در بهترین حالت
ی در مجلس خبرگان رهبری اینده خواهد
38حام
داشت را شما قبول دارید؟
قابل پیش بینی نیست.
تعداد حامیان اقای هاشــمی در مجلس خبرگان
رهبــری اینده می توانــد از 38نماینده بیشــت ر یا
کمتر باشد؟
بیشتر نمی تواند باشــد ،کمتر شدنش محتمل تر
است.
مشــارکت مــردم در انتخابات مجلــس خبرگان
رهبری را باتوجــه به اینکه همزمان بــا انتخابات
مجلس شــورای اســامی برگزار می شود چطور
ارزیابی می کنید؟
فکر می کنم در این دور بیشتر باشد چون حساسیت
بیشــتری در انتخابات وجــود دارد به ویژه انکــه انتخابات
مجلس شورای اسالمی با انتخابات مجلس خبرگان رهبری
با یکدیگر تقارن پیدا کرده و این تقارن خودش زمینه ســاز
مشارکت بیشــتر مردم در انتخابات مجلس خبرگان رهبری
می شود.
سیاست
انتخابات مجلس خبرگان رهبری هفتم اســفند
همزمان با انتخابات دهمین دوره مجلس شورای
اسالمی برگزار می شود جامعه روحانیت ،جامعه
مدرسین حوزه علمیه قم و یاران اعتدال در حوزه
انتخابیه تهران چند لیســتی هســتند که نامزد
معرفی کردند .ارزیابی شــما از این فهرســت ها
چیست؟
لیســت های متعددی بیرون می ایــد ،منتها افراد
خیلی با هم فرق نمی کند .لیســت جامعــه روحانیت مبارز
تهران و لیست جامعه مدرسین حوزه علمیه قم فقط در نام
اقای هاشمی رفسنجانی با یکدیگر متفاوت هستند اما 15
نامزد دیگر این دو لیست با هم مشترکند ،بنابراین می توان
گفت یکی هستند و فرقی با یکدیگر ندارند.
لیست یاران اعتدال را چگونه ارزیابی می کنید؟
گفته می شــود نامزدهای حاضر در این فهرست
مورد تایید اقای هاشمی رفسنجانی هستند .
لیســت جامعتیــن را جامــع می دانم و به لیســت
جامعتین رای می دهم .به هر حال اگر اختالف نظری هم
داشته باشم درباره یکی ،دو نفر است.
یعنیشمامعتقدیدلیستیغیرازلیستجامعتین
با اقبال مواجه نمی شود؟
ان بستگی به مردم دارد چون سالیق و عقاید مردم
متفاوت است.
ادوار گذشته چطور بوده است؟
در همه ادوار لیستی که من به ان رای دادم لیست
جامعه مدرسین و جامعه روحانیت مبارز بوده است.
منظورم ان اســت کــه تجربه گذشــته چه بود؟
لیســت های دیگری که غیر از لیســت جامعتین
امدند در انتخابات مجلس خبرگان با اقبال مواجه
شدند یا شانسی نداشتند؟
انها که مشترک افراد رای می دهند و بحثی در ان
وجود ندارد.
منظور ان است که لیســت یاران اعتدال قدرت
رقابت با لیست جامعتین را در انتخابات مجلس
خبرگان دارد ،به طوری که نامزدهای اختصاصی و
غیرمشترکش شانس راهیابی به مجلس خبرگان
را پیدا کنند؟
مردم اعتمــادی که بــه جامعتین دارند به ســایر
لیست ها نمی توانند داشته باشند.
علت انکه جامعه روحانیــت مبارز تهران تصمیم
گرفت از جامعه مدرسین حوزه علمیه قم لیست
جداگانه دهد چه بود؟
جداگانه نیست.
اما باالخره در نام اقای هاشــمی متفاوت است،
اصال چرا اقای موحدی کرمانی به اقای هاشــمی
نامه نوشت و اعالم کرد که او در فهرست جامعه
روحانیت مبارز قرار دارد؟
نامه ای ننوشتند.
اما تصویر نامه در رسانه های مختلف وجود دارد .
اقای موحدی کرمانی نامه ای ننوشتند ،اگر هم چنین
نامه ای وجود داشته باشد باید از خود اقای موحدی کرمانی
ســوال شــود .ضمن انکه خود اقای موحدی کرمانی نیز
نفرموده که نامه ای به اقای هاشمی نوشته است.
علت انکه نام اقای هاشــمی در فهرست جامعه
روحانیت مبارز تهران قرار گرفت چه بود؟
به هر حال بخشی از اعضای شورای مرکزی جامعه
روحانیت مبارز تهــران طرفدار اقای هاشمی رفســنجانی
هستند و این تصمیم اکثریت اعضا بود.
یعنی نظر اکثریت اعضای شورای مرکزی جامعه
روحانیت مبارز این بود که نام اقای هاشــمی در
لیست این تشکل روحانی قرار بگیرد؟
بله ،اگر این نبود که اتفاق نمی افتاد.
ترکیب مجلس خبرگان اینده نسبت به دوره فعلی
چقدر تفاوت می کند؟
معتقدم ترکیب مجلس خبرگان دوره بعد نسبت به
دوره فعلی تفاوت ان چنانــی نخواهد کرد .اگر تفاوتی هم
کند بسیار کم خواهد بود.
این امــکان وجــود دارد کــه انتخابــات مجلس
خبرگان دو قطبی شود؟
خیــر ،دو قطبی نخواهد شــد و بنا هم نیســت که
این اتفاق بیفتد .اگر می خواســت دو قطبی شود نام اقای
هاشمی در لیست جامعه روحانیت مبارز تهران نبود .ضمن
انکه نامزدها در لیست های جامعتین مشترکند.
فضای دو قطبی بین لیســت جامعتین و لیســت
یاران اعتدال نیز اتفاق نمی افتد؟
خیر کال فضــای دوقطبــی در انتخابات مجلس
خبرگان رهبری ایجاد نمی شود چون کفه جامعتین سنگین
است.
ایا لیست مورد تایید اقای هاشمی که نام اقایان
مصباح یزدی ،محمد یــزدی و احمد جنتی در ان
حضور ندارد می تواند ســلبی عمل کنــد و باعث
حذف نامزدهــای یادشــده از مجلــس خبرگان
اینده شود؟
خیر ،مــن باورم بر ایــن نیســت .ایت الله مصباح
یزدی ،ایت الله محمد یزدی و ایت اللــه احمد جنتی قابل
حذف نیســتند .اگر نامزدهایی در ان لیســت طرفدارانی
دارنــد ،ایت الله مصباح یــزدی ،ایت الله محمــد یزدی و
ایت اللــه احمد جنتی نیز در این ســو طرفداران ســخت و
محکمی دارند.
ترکیب مجلــس خبــرگان رهبــری در دوره اینده
طــوری خواهد بود که اقای هاشــمی بــر جایگاه
ریاست ان تکیه بزند؟
خیر ،چنیــن اتفاقــی نخواهــد افتــاد .اکثریت
نمایندگان از لیست جامعتین به مجلس خبرگان رهبری اینده
راه می یابند ،بنابراین می توان گفت ترکیب هیات رئیسه نیز
تغییر نخواهد کرد.
رای دهندگانی کــه پای صنــدوق رای انتخابات
مجلس خبرگان رهبری حضور پیدا می کنند تحت
تاثیر رقابت لیست های سیاسی برای انتخابات
مجلس شورای اسالمی قرار می گیرند یا خیر این
دو رقابــت را از یکدیگر جــدا می دانند؟ به عبارت
ســاده تر ایا قطب بندی هــای انتخابات مجلس
شــورای اســامی بر انتخابات مجلس خبرگان
رهبری تاثیر می گذارد یا خیر؟
به هر حال طبیعی است که سالیق مختلف متناسب
با نگاهی که دارند انتخاب می کنند.
یک پیش بینی ان اســت که در تهــران ائتالف
اصالحــات و اعتــدال بــرای انتخابــات مجلس
شورای اســامی دســت برتر را خواهد داشت؛
3
احزابوشخصیت ها
45
وضعیت جنگی
بین الملل
قدرت هایبزرگدرمونیخبهتوافقرسیدندکهدرسوریه اتشبسبرقرارکنندامابه نظرمی رسد
این تصمیم فاقد ضمانت های اجرایی الزم در صحنه میدانی تحوالت شامات است .نه بشار اسد و
نه اپوزیسیون به مرحله ای نرسیده اند که در ان امکان ســازش و مصالحه فراهم شود .باوجود همه
تالش های دیپلماتیک صحنه جنگ در سوریه در هفته گذشته به وضعیت خطرناکی رسیده است
چرا که ترکیه و عربســتان به عنوان یکی از طرفین دعوا حاضر نیســتند حمایت خود را از گروه های
تروریستیبردارندوبامانورنظامیدرصددند مانعازتغییر موازنهبهسودنیروهایبشاراسدشوند.
تی
تر
یک
توافقمبهم
بین الملل
46
مثلث | شماره 301
افترا ق و اشتراکقدرت هایبزرگدربارهسوریهدرمونیخ
بحران در هم تنیده
کارشکنی های عربستان مانع
همکاری در سوریه می شود
نصراهلل تاجیک
1
سفیر سابق ایران در اردن
توافق حاصل شده در نشســت مونیخ درباره سوریه
بســیار مبهم بوده و برخالف اخباری که توسط رسانه های
داخلی و خارجی منتشــر شــده ،بحث اتش بس در سوریه
فعال به صورت علنی مطرح نیست.
ادامه این شــرایط به هیچ عنوان اینده ای روشن را
الاقل در کوتاه مــدت برای منطقه و به ویژه مردم ســوریه
فرادید نمی اورد.
به عبارت دیگــر باید بگوییم که انچه در قســمتی از
نشســت مونیخ مورد بحث و گفت وگو قرار گرفته در مورد
کاهش درگیــری در نقاطی بوده که ســازمان ملــل انها را
تعیین کرده تــا بتواننــد در ان مناطق درگیــری را کاهش
دهند و با کاهش حجم تبادل اتش در ان مناطق توســط
گروه های مختلف ،کمک های دارویی و غذایی را به انجا
ارسال کرده و به دست مردم برسانند.
به عبارت دیگر بــه دلیل تضاد منافــع و مغایر بودن
اهداف و مهم تر از همه مشخص نبودن مواضع کشورهای
غربی به خصــوص امریــکا در بحران ســوریه ما شــاهد
اختالف نظرهای وســیعی دربــاره حل بحران ســوریه از
در حــال حاضــر گروه هــای متعــددی در
ســوریه و علیه دولت دمشــق دخیل هستند و
هنوز توافقی میان گروه بین المللی درباره اینکه
چه گروه هایی تروریست و چه گروه هایی مخالف
میانه رو هستند ،انجام نگرفته است .بنابراین
اختالف نظرها بسیار است و در چنین شرایطی
امکان ایجاد صلح و ثبات در سراســر ســوریه
امکان ناپذیر است
اوباما هنوز به تصمیم گیری
درباره سوریه نرسیده است
پوتین به فرشته نجات اسد
تبدیل شده است
مثلث | شماره 301
خاورمیانه ای ایران از اغاز بحران یــک نوع جنگ نیابتی
را پیش می برند .البته رفته رفتــه این جنگ های نیابتی به
جنگ های رو در رو تبدیل می شــود که هم برای منطقه و
هم جهان بسیار خطرناک اســت .در واقع تصمیم این دو
کشور برای اعزام نیرو به داخل خاک سوریه و اغاز عملیات
زمینی تحت هر عنوانی بعید به نظر می رسد که در راستای
مبارزه علیه داعش در این کشور باشد.
این دو کشــور تــاش می کننــد بــا اعزام نیــرو در
منطقه ای حضور داشته باشند که در دوران بعدی در صورت
تحقق رویای تجزیه سوریه ،بتوانند سهم خواهی کنند .بر
همین اســاس می توان گفت که شــرایط حاکم بر سوریه
نه تنها بهبود نیافته بلکه وخیم تر از گذشــته شده است و
احتمال برقراری اتش بس به معنای واقعی در سوریه بعید
به نظر می رسد.
در حال حاضر گروه های متعددی در ســوریه و علیه
دولت دمشــق دخیل هســتند و هنوز توافقــی میان گروه
بین المللــی درباره اینکــه چه گروه هایی تروریســت و چه
گروه هایی مخالف میانه رو هســتند ،انجام نگرفته است.
بنابراین اختالف نظرها بســیار اســت و در چنین شرایطی
امکان ایجاد صلح و ثبات در سراســر سوریه امکان ناپذیر
است.
همچنیــن دربــاره توافق شــفاهی مقامات مســکو
و واشــنگتن درباره بحران ســوریه و تاکید بــر ایجاد یک
جبهه بین المللی علیه داعش ،در حال حاضر یک توافق
علنی و مکتوب درباره بحران ســوریه مطرح نیست ،تنها
سلسله تفاهماتی میان روســیه و امریکا برای جلوگیری از
مخاطرات اتی بحران ســوریه به دســت امده است .این
سلسه تفاهمات بر پایه چند اصل است؛ در درجه اول قرار
است وضعیت در ســوریه به همین شکل به تعلیق دراید و
تخریب بیشــتری در این کشــور انجام نگیرد و بعد هر دو
طرف بر سر گروه های تروریستی و میانه رو درگیر در سوریه
گفت وگو کنند.
در این میان با کاهش درگیری ها و تضعیف وخامت
اوضاع در سوریه سازمان ملل بتواند کمک های الزم را به
مناطق محاصره شده ارسال کند.
از ســوی دیگر دربــاره احتمــال ایجاد یــک جبهه
بین المللی میان جبهه های روســیه و امریــکا برای مبارزه
با داعش در سوریه باید گفت که چنین اتفاقی بعید به نظر
می رسد ،این مساله به عدم شفافیت اهداف واشنگتن در
بحران سوریه باز می گردد.
بحث سوریه مبهم است و امریکایی ها نیز درباره این
کشور سیاست شفافی ندارند و این امر بسیار خطرناک است
زیرا انها اعالم می کنند که به دنبال مبارزه با داعش هستند
اما در عمل از کشــورهایی مانند عربستان سعودی ،ترکیه
و قطــر در منطقه حمایت می کنند که مهمترین پشــتیبان
تسلیحاتی و مادی از این گروه تروریستی هستند .بنابراین
اگر کاخ سفید نســبت به مبارزه علیه تروریسم به خصوص
داعش در سوریه و عراق جدی اســت ،باید در درجه اول
دوستان خود را از کمک به داعش منع کند.
همچنین به تازگی ترکیه با اتخاذ سیاســت جدیدی
تالش می کنــد کــه حمــات جنگنده های روســی را در
ســوریه علیه غیرنظامیان اعالم کرده و اجماع بین المللی
در محکومیت اقدامات مســکو در ســوریه ایجاد کند ،در
این باره بایــد به این نکته اشــاره کرد کــه چنین اختالف
دیدگاه هایی میان کشورهای مختلف طبیعی است .ولی
نحوه حل اختالف ها بســیار مهم اســت ،ترک ها صاحب
پتانسیل سیاست خاورمیانه ای نیستند.
مقامات این کشور به اشتباه فکر می کردند که پس
از ماجرای کشتی مرمره و قطع روابط با رژیم صهیونیستی
حمایــت افکار عمومی جهان اســام از انــکارا را در همه
جهات ایجاد کرده اند .ترکیه با چرخش ١٨٠درجه ای خود
در قبال ســوریه در حوزه سیاســت خارجی و حتی در امور
داخلی از جمله روابط با اکراد و با فرض پشتیبانی از سوی
ناتو و اعضای این سازمان اشتباه رفتار کرده و می کنند اما
بعید به نظر می رسد که ترک ها از چنان پتانسیلی برخوردار
باشــند که بتوانند این رویکرد تقابلی خــود را در دراز مدت
ادامه دهند.
در نهایت باید خاطرنشــان کرد کــه مذاکرات صلح
سوریه بدون شــک ادامه پیدا خواهد کرد اما همان گونه
که ذکر شــد ،باید بگوییم که در کوتاه مدت نتیجه خاصی
نخواهد داشت.
به طوری که صحنه میدانی در سوریه بسیار حساس
است و متغیرهای متضاد بسیاری در این بین وجود دارد و
اگر بحث ائتالف عربی بخواهد وارد این موضوع شــود،
سر و سامان دادن به پرونده ســوریه کمی مشکل خواهد
شــد .اما قدرت های بــزرگ به خصوص اروپــا و تا حدی
امریکا دریافتند کــه باید پرونده ســوریه بــه نقطه نهایی
برسد.
بین الملل
سوی گروه های درگیر در این بحران هستیم .بنابراین من
معتقدم که روند حل بحران ســوریه در چنین شــرایطی به
نتیجه مطلوب نمی رسد .این روند از نظر مذاکراتی بسیار
طوالنی است و هم چنین از نظر بعد میدانی احتمال پایان
درگیری ها و برقراری اتش بس بسیار دور به نظر می رسد و
حتی احتمال تجزیه سوریه بسیار باالتر از بازگشت وضعیت
عادی مبتنی بر صلح و ثبات در این کشور به دوران قبل از
بحران است.
به نظر می رســد نهایت توافقی که طرف های درگیر
می توانند انجام دهند این اســت که وضعیت از این بیشتر
در سوریه وخیم تر و بدتر نشود.
اگر بخواهیم نتایج به دســت امده در نشســت اخیر
مونیخ درباره سوریه را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم ،به
هیچ وجه بحث برقراری اتش بس در این نشست به دلیل
اختالف دیدگاه ها و منافع میان طرف های درگیر در سوریه
مطرح نبوده بلکه در برخی مناطق برای کمک رســانی به
مردم محاصره شده شــرایطی همانند اتش بس یا کاهش
درگیری ها ایجاد شود.
برخی بازیگران منطقه ای مانند عربستان سعودی و
ترکیه بر اساس اهداف تعیین شده از جمله مبارزه با سیاست
کوتاه امدن غرب
احتمال برقراری اتش بس در سوریه
ضعیف است
اتش بس شکننده
توافق مونیخ ضمانت اجرا ندارد
47
بین الملل
بحران درهم تنیده
کارشکنی های عربستان مانع همکاری در سوریه می شود
قاسم محب علی
بین الملل
48
مثلث | شماره 301
2
مدیرپیشینخاورمیانه
وزارت خارجه
مســاله ســوریه به بحرانی در هم تنیده تبدیل شــده
که حل و فصــل ان به ســختی صورت خواهــد گرفت .با
وضعیت پیچیده کنونی در منطقه خاورمیانه نشست هایی
از جمله مونیخ می تواند به راه حل های دیپلماتیک کمک
کند اما در حال حاضر چشــم انداز روشنی برای حل وفصل
مساله سوریه و منطقه دیده نمی شود .هر چند وضع دولت
سوریه بعد از مداخله نظامی روسیه در این کشور بهتر شده
و ارتش این کشور پیشــروی هایی داشت ه اما ان گونه نبوده
که بتواند وضعیت را به صورت کلی بهبود بخشد .در بحران
سوریه ســه جبهه داخلی ،منطقه ای و بین المللی دخالت
دارند .در سطح داخلی گروه هایی که زمین اسلحه و قدرت
دارند،به مذاکرات نیامده اند ،به دلیل اینکه بخشی از انها
در زمره گروه های تروریستی هستند و بخش دیگرش هم
بازیگران منطقه ای مانند ترکیه هستند که عالقه ای ندارند
در گفت وگوها حضور داشته باشند .از سوی دیگر در سطح
منطقه عربستان ،ترکیه و اسرائیل به هیچ وجه نمی خواهند
شــرایط در فضای فعلی به نتیجه برســد چرا که انها عمال
به هیچ یک از خواســته های خود نمی رســند .در ســطح
بین المللی امریکا و روسیه عالقه دارند ماجرا هرچه سریع تر
به پایان برسد اما دشواری های داخلی و منطقه ای که به ان
اشاره کردم مانع از تسهیل روند می شود .شواهد و قرائن از
اغاز فعالیت البی های اسرائیلی ،سعودی و عربی در امریکا
با جمهوریخواهان حکایت دارد .البی هایی که می خواهند
از همین حــاال ماجــرای ســوریه را بــا جمهوریخواهان
نهایی کنند تا در صورتی که ســاکن بعدی کاخ سفید یک
جمهوریخواه باشد ،روندهای سوریه در جهت میل انها و نه
به سود منافع جمهوری اسالمی ایران رقم بخورد.
کارشــکنی های عربســتان در این میان موثر است.
ائتالف نظامی اسالمی مد نظر عربستان سمبلیک است،
یعنی جدا از چند کشــور عربــی که با عربســتان همکاری
کرده اند .از ســوی دیگر کارشــکنی ترکیه و اســرائیل هم
در این میان موثر اســت .ضمن اینکــه گروه های کردی
که در سوریه فعال هســتند ،با پ.ک.ک ارتباط نزدیکی
دارند و در نتیجــه ترکیه اصال نمی خواهــد این گروه ها در
مذاکرات صلح سوریه و به ویژه در ژنو حضور داشته باشد.
ضمن اینکه گروه های معارضی هم که به ژنو رفته اند ،اگر
نگوییم جریانات دســت چندم هســتند ،دست کم چندان
نمی توانند در اینده معادالت ســوریه نقش افرین باشــند.
با این توضیحات اگر نگوییم به نتیجه رســیدن مذاکرات
غیر ممکن است حداقل باید بپذیریم که بسیار بعید است.
ترک ها هم با عربســتان یک ســری منافع مشــترک و هم
یک ســری اختالفات دارند .در این شرایط نیاز مشترک به
یکدیگر دارند .اختالفات انها باتوجه به این است که نگاه
انها طبیعتا به منطقه تفاوت دارد .نگاه عربســتان به اداره
منطقه بیشتر یک نگاه سنتی است و با تغییرات در ساختار
منطقه مخالف هســتند ترک ها موافق تغییرات ساختاری
هستند ،اما تغییرات ســاختاری که مطلوب ترک هاست،
این است که چیزی شبی ه انچ ه در مصر اتفاق افتاد ،نزدیک
ترکیه و ترکیه عثمانی سر کار بیاید .اما وضعیتی در منطقه
به وجود امده مانند مداخله روسیه در سوری ه و نفوذ ایران در
عراق ،سوریه و لبنان باعث شده دو کشور ترکیه و عربستان
در شــرایط کنونی به یکدیگر نیاز پیدا کنند .بنابراین منافع
انها هم پوشانی پیدا کرده است .در واقع ترک ها بیشتر به
جریانات اخوانی در منطقه تمایل دارند؛ ولی عربستان به
جریان سلفی گرایش دارد .اما بعد از تحوالتی که در عراق و
سوریه به وجود امد ،این دو به یکدیگر نیاز پیدا کردند و سعی
کردن د با یکدیگر همکاری کنند.
در مناقشــه ای که به تعبیری شیعی -ســنی و ایرانی
و عربی در منطقه اتفاق افتاده اســت ،ترک ها و عربستان
ســعودی به طور کلی از منافع جهان ســنی حمایت کنند و
برای انها خطر مشترکی به نام خطر شیعی وجود دارد .خطر
شیعی -علوی هم که در داخل ترکیه و منطقه مطرح است.
کردها و علوی ها هم با فارس ها و شیعیان هم پیمانی دارند.
شــیعیان با ایران هم پیمانی دارند .همه این مسائل نشان
می دهد که اینها تهدیدات مشــترکی دارند کــه عبارتند از
جریان کردی-شــیعی و اســامی و از طرف دیگر مداخله
روسیه که هم ترکیه و هم عربستان سعودی از ان وحشت
دارد .ترکیه یک طرف قضیه اســت .ترکیه خــود به دلیل
مســائلی که پیدا کرده به شدت نســبت به اینده تحوالت
سوریه نگران است .شاید بیشتر از عربستان نگران است.
به علت مساله کردها و همســایگی با سوریه و عراق ترکیه
به شدت نگران تحوالت این منطقه است .بنابراین مساله
ترکیه و عربستان و همکاری این دو را باید از مساله ائتالف
نظامی جدا کنیم .ممکن است که تحت ان پوشش یا نماد،
بعضی حرف هــا را بزنند یا بعضی تصمیمــات را بگیرند اما
این موضوع مساله ای دوجانبه است و باید روابط عربستان
و ترکیه را یک مســاله دو جانبــه تلقی کنیــم .مهم ترین و
حساس ترین مساله در حال حاضر ،مسائل امنیتی است.
وقتی بحث ســقوط هواپیما یا جنگنده روسی در مرز ترکیه
و سوریه مطرح شد و فشار و تهدیدهای روسیه علیه ترکیه
انجام شد ،سعی کرد وضعیت خود را با نزدیکی به اسرائیل
و عربستان ،بهبود ببخشــد و از ان طرف از حمایت اروپا و
امریکا در ارتباط با این قضیه برخوردار شود .بنابراین به نظر
می رسد تهدیدات امنیتی در حال حاضر در اولویت است.
بر این اساس ترکیه سعی می کند روابط خود را با کشورهای
خلیج فارس از جمله قطر و عربستان سعودی افزایش دهد
تا جایگزین مناســبی برای تامین انرژی مــورد نیاز خود در
اینده داشته باشد.
هر دو کشور ترکیه و عربستان نگران وضعیت تغییرات
عراق و ســوریه هســتند .این موضوع ،برای هر دو کشور
مساله مشترکی اســت .اگر به عقب تر برگردیم ،زمانی که
امریکا به عراق حمله کرد و رژیم صدام را ســاقط کرد ،هر
دو کشور ســعودی و ترکیه مخالف روی کار امدن شیعیان
در عراق بودند و ان را یک تهدید ژئوپلتیک می دانســتند.
هم عربستان سعودی و هم ترکیه با شریک شدن شیعیان و
کردها در حکومت مخالف بودند .بنابراین در اینجا موضع
مشترکی وجود دارد .هر دو کشور مخالف افزایش حضور و
نفوذ ایران در عراق هستند و ان را تهدیدی برای منافع خود
می دانند .پس به رغم اختالفات دو کشــور در مورد سطح
انتخاب گروه هایی ســلفی و اخوانــی و گروه های میانه رو
و تندرو اما مجموعا در عراق از جریان اهل ســنت حمایت
می کنند .یعنی هر دو طرف در صورتی که پایگاهی در عراق
داشــته باشــند و بتوانند در داخل علیه کردها و شیعیان و
اکثریت شیعی و حکومت شیعی اعمال فشار کنند ،بنابراین
طرفدار اهل سنت هستند .این موضوع در مورد سوریه هم
صدق می کند .در ســوریه نیز به رغم مخالفت هایی که در
انتخاب گروه ها در جزء و مخالفت هایی که با حضور کردها
و علوی ها و ایران در انجا دارند ،طرفدار گروه های ســنی
هســتند .در حال حاضر جایی که حوزه مشترک انها برای
همکاری اســت ،همکاری برای تقویت گروه های سنی در
عراق و سوریه علیه دولت مرکزی ،منافع ایران و کردها ست.
تا وقتی که این شرایط در عراق و ســوریه حاکم است و از
طرف دیگر عربســتان ســعودی هم نگران مســاله یمن،
عراق ،سوریه و نفوذ ایران اســت؛ دو طرف سعی می کنند
همکاری های خــود را تا ســطح باالیی گســترش دهند.
بنابراین مساله سوریه روز به روز پیچی ده تر خواهد شد.
بین الملل
کوتاه امدن غرب
احتمال برقراری اتش بس در سوریه ضعیف است
حسین شیخ االسالم
3
مشاور بین الملل رئیس مجلس شورای اسالمی
مثلث | شماره 301
بین الملل
نشســت مونیخ در ادامه مذاکرات وین و ژنو صورت
گرفته اســت .کشــورهای غربی در نشســت وین متوجه
شدند که بدون دولت ســوریه نمی توانند روند مذاکرات را
دنبال کنند و باید این حکومت همچنان برقرار باشد و بدون
ان ،حل مساله سوریه امکان پذیر نیست .به همین دلیل
قطعنامه ای را صادر کردند .بعد از ان در مذاکرات ژنو اغاز
شد و در ان نشست به دلیل اخاللی که گروه های معارض
و حامیان انها بــه وجود اوردند ،کشــورهای غربی متوجه
شدند که کشورهای عربستان و اردن از این گروه ها حمایت
جدی دارندو قصد پایان یافتن غائله را ندارند .در اینجا یک
مشکل به وجود امد ،کشور ما معتقد بود که جیش االسالم
و احرارالشــام جزو گروه های تروریست هســتند .تا اینکه
در پیوند با تحوالت ســوریه و در چارچوب نشست امنیتی
مونیخ 17 ،کشور درگیر با بحران سوریه گردهم امدند و در
زمینه برقراری اتش بس ،توقف درگیری و بازشدن راه ها به
منظور ارسال کمک های بشردوستانه به مردم این کشور
به توافق رسیدند.
این در حالی اســت که ایران در طــرح مدنظر خود
برای حــل بحران ســوریه مدت ها پیش ،مــواردی چون
اتش بــس را مدنظر قــرار داده بود؛ حال انکه در شــرایط
کنونی اجرایی شــدن اتش بس چندان محتمل نیســت.
زیرا برای اجرایی شــدن اتش بس باید مشــخص شود که
طرف مقابل کیســت .در هر صورت ایران معتقد است که
اتش بس مرحله ای و منطقه ای است و براین اساس از این
موضوع حمایت می کند؛ چنانچه در برخی مناطق از جمله
حمص و ...برای جلوگیری از خونریزی از چنین موضعی
پشتیبانی کردیم.
در این میان بایــد به نقش روســیه نیز اشــاره کرد.
عملیــات نظامی روســیه در ســوریه این اتفــاق مهم بود
کــه در اواخر مهرماه ســال جــاری رقم خورد .پشــتیبانی
هوایــی نیروهای روســی از ارتش ســوریه موجب شــده
که عملیــات زمینی نیز گســترش پیدا کنــد؛ به طوری که
تحوالت داخلی ســوریه وارد مرحله تازه ای شــده است و
ارتش ســوریه در حومه حلب یعنی مرزهای ترکیه توانسته
پیروزی های تازه ای را به دســت بیاورد که این موضوع به
معنای شکست سنگین گروه های تروریستی و قرار گرفتن
کشورهای حامی این گروه ها در وضعیتی نامساعد است که
موضع گیرهای عجیب و غریبی را در حمایت از گروه های
تروریستی را عنوان کنند.
با این وجود مناطق بســیاری یکی پس از دیگری در
ســوریه در حال ازادسا زی هســتند این در حالی اســت که
گروه های تکفیری با حمایت مالــی و نظامی حامیان خود
برای شکستن محاصره این مناطق تالش بسیاری می کنند
اما کاری از دســت انها ساخته نیســت .این گروه ها برای
پیروزی نفربرهای انتحاری به جلو می فرســتند تا بتوانند از
سد مرزهای بیرونی عبور کنند اما توانایی مقابله با جوانانی
که در طول این سال ها مقاومت بسیاری از خود نشان دادند
را ندارند .جالب توجه این است که چهار هزار جوانی که در
طول این سه سال با تمام قدرتشان از شهر های خود دفاع
کردند اینک دیگر بســیار پخته و ابدیده شده اند و با ازادی
شهرهایشان انها با تســلیحات و کمک های ارتش سوریه
نیروی بیشتری نیز به دست اورده اند .تجربه سه سال اخیر
انها به یاری سربازان و فرماندهان ارتش سوریه قدرت هرچه
بیشتری به انها داده و موجب تغییر معادالت در سوریه شده
است .بنابراین در حال حاضر خوشحالی بسیاری نسبت به
اینکه شــمال ســوریه از چنگال گروه های تکفیری بیرون
کشــیده شــود و این موضوع در مناطق دیگــر نیز صورت
بگیرد وجود دارد.
به دنبال تغییرات صورت گرفته در ســوریه شاهد ان
هستیم که نقشه کشورهای عربستان و ترکیه نقش بر اب
می شــود ،به طوری که انهــا قصد داشــتند منطقه حلب را
اشــغال کنند و انجا را تحت نام پایتخت منطقه ازاد سوریه
بنامند و به کمک دوستان غربی خود در این مناطق ،بحث
حائل یا منطقه پرواز ممنوع اعالم کنند که روزگار برایشان
تقدیر دیگــری را رقــم زد و ســرخورده تر از قبــل در الک
خودشان فرو رفته اند.
ترکیه در پی احیــای امپرا توری عثمانی اســت و به
همین دلیل اشکارا از گروه های معارض حمایت می کند و
حتی اجازه ورود مقادیر فراوان اســلحه را به سوریه را داده
اســت بنابراین مشخص است که این کشــور در چارچوب
منافع و اهدافی که در منطقه دارد از این موضع کنونی که
در سوریه وجود دارد چندان خشنود نیست.
از انجا کــه حمایت غــرب و امریکا از تروریســت ها
هم اکنون دامن خود انها را گرفته و بســیاری از گروه های
تروریســتی از کشــورهای غربی برای اموزش به ســوریه
می ایند و به کشور های خود باز می گردند بنابراین کشورهای
غربی امروز به خوبی متوجه شــده اند که سقوط بشار اسد
محقق شــدنی نیســت زیرا دولت اســد خواهان برقراری
ارامــش و امنیت در ســوریه اســت ولی مخالفان مســلح
به هیچ وجه حاضر به کنار گذاشــتن خط مشــی نظامی و
جنایی خود نیســتند .گروه های درگیر اختالفات بسیاری
با دولت ســوریه دارند .هریک از این گروه های تروریستی
در سوریه از طرف یک کشــور متفاوت حمایت می شوند.
از انجا که هرکدام ازاین کشورها در سوریه به دنبال اهداف
خود هســتند .طبیعتا این گروه ها هم اهداف کشــورهای
متبوع خود را دنبــال می کنند که این خــود باعث افزایش
تشتت و اختالفات بین گروهای تروریستی شده است .در
هر صورت تا زمانی که دخالت های خارجی و به ویژه دخالت
کشورهای ترکیه ،عربستان ،قطر ،امارات ،اردن ،امریکا
و دیگر کشــورهای غربی وجود دارد ،بحران سوریه ادامه
خواهد یافت اما اگر مرزهای ســوریه بســته و کمک های
مالی ،انسانی و تســلیحاتی به تروریست ها قطع شود انها
شکست خواهند خورد.
با این حال به دنبــال پیروزی هایی که طی هفته های
گذشته در ســوریه صورت گرفته کشــورهای عربستان و
ترکیه بسیار نگران و عصبی هستند .این عصبی بودن انها
را در اجالس های اخیر و سخنرانی هایشــان نشان دادند ،
به طوری که ایجاد اخالل انها در روند مذاکرات در هفته های
گذشــته به خوبی جبهه گیری انها را نشــان داده است .بر
این اساس است که چندان نمی توان به نتایج نشست ها و
مذاکراتی که صورت می گیرد ،اطمینان کرد و احتمال ان
وجود دارد که در اینده شاهد بی نتیجه ماندن تمام مذاکرات
باشیم .از انجا که در شرایط کنونی ایران خواهان پیگیری
روند مذاکرات اســت ،بنابراین باید ائتالف ایران ،روسیه
و سوریه گســترش پیدا کند زیرا هر قدر دامنه این ائتالف
گسترده تر شود ،خطر تروریسم کاهش پیدا می کند و راه حل
سیاسی با اقبال بیشتری مواجه خواهد شد.
هم اکنون فرصت خوبی در سوریه برای فعال تر شدن
دیپلماســی ایران برقرار شده اســت .راه حل ما در سوریه
برد – برد برای همه است و حتی ترکیه باید جز و راه حل باشد
و حالت خصومت فعلی نباید ادامه داشــته باشد .بنابراین
راهکارهای منطقــه ای با حضور روســیه و چین برای حل
بحران سوریه باید فعال شود .زیرا فعال کردن روند سیاسی
حل بحران ســوریه با مشــارکت همه طرف هــای درگیر از
مهمترین وظایف دســتگاه دیپلماســی ایران است .زیرا
به عقیده کشور ما هرچه ملت ســوریه در نظر بگیرد باید در
سوریه عملی شود.
به خصوص انکه اقدامات ترکیه و کشــورهای دیگر
موجب شده قشر خاکستری مردم ســوریه از تروریست ها
و حامیان انها متنفر شده اند .اگر ملت پشت بشار اسد نبود
او هــم مثل بقیه حکام عرب ســقوط می کــرد .گروه های
تروریســتی و حامیان انها به این دلیل می گویند بشار اسد
نباشد که می ترسند او دوباره با برگزاری انتخابات رای بیاورد.
حتی اگر انتخابات پارلمانی در ســوریه برگزار شــود باز هم
همین حزب پیروز می شود.
49
بین الملل
نوعی هماهنگی میان امریکا ،روسیه و ایران
به وجود امده است
بین الملل
50
مثلث | شماره 301
گفت وگوی مثلث با علی خرم
چندیپیش در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ در
نشست سوریه میان کشورهای مختلف توافقی
مبنی بر توقف درگیری ها و برقراری اتش بس در
این کشور توافق شد ،باتوجه به مواضع مختلف
قدرت هــای منطقــه ای و بین المللــی در بحران
ســوریه و اصرار هریک از کشــورها بــر مواضع
خود ،تا چه حــد امکان توافق بــه معنای حقیقی
وجود دارد؟
در صحنه ســوریه اختالف نظر در سطوح مختلف
از جمله میان قدرت های بزرگ ،میان بازیگران منطقه ای
و میــان گروه هــای درگیــر از نظــر اینکه چــه گروه هایی
تروریستی بوده و چه کسانی مخالف میانه رو هستند ،وجود
دارد .همچنین میان دولت ســوریه و در راس ان بشار اسد
رئیس جمهور این کشور در دمشــق و مخالفان این کشور
اختالف نظرهای گسترده موجود است .در چنین وضعیتی
که چهار نوع اختالف از جنس متفاوت در بحران ســوریه
وجود دارد ،انجام هرگونه توافقی قطعا مشــکل به دســت
می اید .اما اگر به هر شــکل و به هر صورتی این چهار نوع
اختالف مورد بحث و بررسی قرار گیرد ،به نحوی حل شود،
به طور حتــم به حل و بــرون رفت از بحران ســوریه کمک
خواهد کرد .در همین راســتا اگر اختالف دیدگاه ها میان
روســیه ،اتحادیه اروپا و امریکا به عنوان بازیگران مهم در
این بحران درباره اینده سوریه و سرنوشت بشار اسد برطرف
شــود ،در این صورت این دو کشــور می توانند به توافقی
برسند که مساله تروریســم و مبارزه با گروه های تروریستی
در اولویت اول قرار گرفته و سرنوشت بشار اسد در اولویت
دوم قرار بگیرد ،در چنین شــرایطی راه بــرای حل بحران
سوریه بسیار هموار می شود .جمهوری اسالمی ایران نیز
به عنوان یکی از بازیگران مطرح منطقه ای در این بحران
با طرح اول موافق است که اولویت اول مبارزه با تروریسم،
توقف درگیری ها در سوریه و اولویت دوم اینده اسد باشد .با
این حال برخی کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی
و ترکیه بر طرح دوم تاکید می کنند ،بر اساس ان سرنوشت
بشار اسد و سرنگونی وی در اولویت اول قرار می گیرد .اگر
چنین توافقی بر اســاس طرح اول میان قدرت های بزرگ
درباره ســوریه اتفاق افتاد با همراهی جمهوری اســامی
ایران و برخی کشــورهای منطقه ،ریاض و انکارا را مجبور
خواهند کرد که به جای مبارزه با دولت دمشــق به مبارزه با
نیروهای داعش بپردازند و درباره بحران ســوریه همسو با
انها رفتارکنند.
هم چنین اگر بخواهیم گروه های مختلف در میدان
نبرد سوریه را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم باید بگوییم که
بخش اعظمی از این گروه ها تروریستی هستند که می توان
به گروه هایی مانند داعش ،جبهه النصره و ...اشاره کرد.
درباره تقسیم بندی گروه های مبارز در سوریه مبنی بر اینکه
چه گروه هایی تروریست و چه گروه هایی مخالف میانه رو در
سوریه هستند ،میان اروپا ،روسیه ،امریکا و ایران اتفاق نظر
وجود دارد و این اشتراک نظر نیز می تواند به تسهیل موانع
پیشــروی برای برقراری صلح و پایان درگیری ها در سوریه
کمک کند .از سوی دیگر سازمان ملل از طریق تالش ها و
اقدامات نماینده ویژه خود در امور سوریه ،سعی دارد نظرات
مختلف و اختالف دیدگاه های طرفین درگیر در این بحران
را به سمت یک راه حل مشترک نزدیک تر کند.
به عالوه این نکتــه را نباید فرامــوش کنیم که همه
کشــورها به خصــوص کشــورهای اروپایــی در برقراری
صلح ،ثبات و امنیت در سوریه در سریع ترین زمان ممکن
اتفاق نظــر دارند .زیرا اکنــون اروپا با بحــران پناهجویان
مواجه اســت؛ بحرانی که از زمان وقوع جنگ جهانی دوم
بزرگ ترین بحران پیش روی قاره بوده و می داند با بر قراری
مجدد صلح و ثبات در سوریه این بحران نیز حل می شود.
بر همین اساس در کل می توان گفت ،اگر چه در نگاه اول
به بحران سوریه مشکالت بسیار گســترده و صعب العبور
به نظر می رســد اما با دقت و واکاوی می توان دریافت که
امکان نزدیک شدن مواضع بازیگران مختلف منطقه ای و
بین المللی درباره بحران سوریه وجود دارد.
چندی پیش ترکیه حمالت توپخانه ای خود را به
بهانه مورد هدف قرار دادن مواضع نیروهای حزب
اتحاد دموکراتیک در سوریه اغاز کرد ،این حمالت
در حالی رخ داد که چنــد روز قبل همه طرف های
درگیر بر توقف درگیری ها در مونیخ توافق کردند،
ارزیابی شما در این باره چیست؟
اولویــت اول ترکیه مبارزه با داعش نیســت .بلکه
اولویت اول این کشور مبارزه با کردها است .این در حالی
اســت که مســاله کردها نه اولویت امریکا ،نه کشورهای
اروپایی ،نه ایران و حتی نه عربســتان سعودی است .اما
انکارا در این باره ســاز تنهایی می زند که امکان موفقیتش
بــدون همراهی کشــورهای دیگــر امکان پذیر نیســت .
همچنین بعد از مدتی جهان بــه محکوم کردن عملیاتش
علیه کردهای ســوریه می پردازد که اکنون نیز مشــاهده
می کنیم که برخی مانند فدریکا موگرینی ،رئیس سیاست
خارجی اتحادیه اروپا این عملیات را محکوم کرده اســت.
بر همین اساس اگر چه ممکن است دولت انکارا بتواند در
کوتاه مدت به کشــتار و هدف قرار دادن مواضع کردهای
ســوری و پ.ک.ک بپــردازد اما این کشــور در بلند مدت
نمی تواند این استراتژی را ادامه دهد.
ایا غرب ترکیه را در سیاست اخیرش به خصوص
در لشکر کشی به سوریه و کشتار کردهای سوری
همراهی خواهد کرد؟
از نظر رســمی ترکیه عضو ناتو و بر اساس قوانین
ناتو ،امریکا و کشورهای دیگر به عنوان دیگر اعضای این
ســازمان باید از ترکیه حمایت کنند اما قطع ا پشت پرده این
کشورها گله های خود را مطرح می کنند و اگر مشاهده کنند
که اقدامات ترکیه به درازا کشیده شده است ،به طور حتم
مخالفت خود را با مواضع انکارا اعالم خواهند کرد.
برخی تحلیلگران بر این باورند که توافقات اخیر
درباره بحران سوریه در مونیخ بیشتر در راستای
کمک رســانی از ســوی گروه های امداد رســان
سازمان های بین المللی به مناطق تحت محاصره
در ســوریه و مردم ایــن مناطق اســت و چندان
به معنای برقراری اتش بــس و پایان درگیری ها
میان طرف های درگیر نیســت ،نظر شما در این
باره چیست؟
قطعا اولین گامی که باید برای برون رفت از بحران
سوریه برداشته شود ،ابعاد انسانی است .ضمن اینکه ابعاد
نظامی ،امنیتی و سیاسی بحران سوریه دنبال می شود اما
در درجه اول باید به بعد انســانی این بحران پرداخته شود
زیرا مردم سوریه در رنج و ســختی به سر می برند و بای د االم
انها تسکین پیدا کند .بر همین اســاس بر اساس تاکید بر
بعد انسانی این بحران ،گروه های امدادرسان به سوری ها
مایحتاج اولیه مانند مواد غذایی ،دارویی وسرپناه می دهند.
4
گروه بین المللــی حمایت از ســوریه به تازگی
نشستی را با هدف بررسی راه های حل و فصل بحران
این کشــور در مونیخ المان برگزار کرد ،به طوری که
شــرکت کنندگان در این نشست با طرحی برای حل
این بحــران توافق کردنــد .این طرح شــامل توقف
درگیری هــا در ســوریه ظــرف یــک هفته و ارســال
فــوری کمک های بشردوســتانه به تمامــی مناطق
محاصره شــده از طریق زمین و هوا ست .علی خرم،
کارشــناس مســائل بین الملل در گفتو با هفته نامه
مثلث بر این باور است که یک نوع هماهنگی میان
ایران ،روســیه ،امریکا و کشــورهای اروپایی درباره
حل بحران ســوریه ایجاد شده اســت .مشروح این
گفت وگو را در ادامه می خوانید:
یکی از توافق های انجــام گرفته در مونیخ میان
مقامات روسیه و امریکا به عنوان دو بازیگر مهم
بحران سوریه مبنی بر ایجاد یک جبهه بین المللی
برای مبارزه با تروریسم در سوریه است ،باتوجه
به وجود اختالفات میان بازیگــران و طرف های
درگیر در سوریه احتمال وقوع چنین اتفاقی تا چه
حد امکانپذیر است؟
اکنــون این جبهــه بین المللــی شــامل امریکا،
کشورهای اروپایی ،ایران ،روسیه ،چین و ...ایجاد شد ه و
چنین توافقی وجود دارد .البته عربستان سعودی و ترکیه که
خود موسس داعش بودند و هنوز به طور پنهانی به این گروه
کمک می کنند ،ساز دیگری می زنند اما این بحث دیگری
است و در نهایت انها نیز مجبور خواهند شد تا به طور رسمی
مخالفت خود را با داعش اعالم کنند .هم چنین این نکته را
باید مورد توجه قرار داد که ائتالف اســامی تشکیل شده
توسط عربستان بیشتر فرمایشی است و هیچ کشوری این
ائتالف را جدی نمی گیرد .امــا در کل یک نوع هماهنگی
میان ایران و روســیه از یک طرف با امریکا و کشــورهای
اروپایی از طرف دیگر ایجاد شده است .در این میان ایران
باید همکاری های خود را به طور مستمر ادامه داده و خود
را از این موقعیت بیرون نکشد و فضا را به دیگران ندهد.
به طور کلی ایا می تــوان باتوجه به تحرکات اخیر
در عرصه منطقه ای و بین المللی شاهد حل بحران
سوریه در اینده نزدیک باشیم؟
با توجه به پیچیدگی ها و اختالف نظرهای موجود
در بحران ســوریه ،هنــوز اظهارنظــر در این بــاره چندان
امکانپذیر نیست.
اتش بس شکننده
توافق مونیخ ضمانت اجرا ندارد
احمد معنوی
5
مدرس دانشگاه و کارشناس مسائل ژئوپلتیک
مثلث | شماره 301
کرد با وجود اشتیاق فراوان برای از سرگیری گفت وگوهای
صلح سوریه ،دورنمای این مذاکرات همچنان مبهم است.
بیانیه مونیخ در حالی منتشر شد که رسانه های ترکیه اعالم
کردند هواپیماهای عربستان می توانند از پایگاه انجیرلیک
ترکیه برای انجام عملیات در ســوریه اســتفاده نمایند .پر
واضح است که عملیات هو ایی عربستان در سوریه تنها برای
ضربه زدن به دولت مرکزی و تقویت خواسته و یا ناخواسته
گروه های تروریســتی خواهد بود ،بنابراین نماینده سازمان
ملل اقای دی میستورا باید به شدت مراقب بوده و از چنین
عملیات هایی جلوگیری کرده وبا عوامل شکست اتش بس
در سوریه برخورد نمایند؛ درغیر اینصورت اعتبار بین المللی
انها باعالمت سوال بزرگی مواجه خواهد شد.
این شرایط نشان می دهد اوضاع سوریه پیچیده تر از
ان اســت که در طول یک هفته رو به بهبود بگذارد .بحران
سوریه اکنون به عنوان مهم ترین مساله برای نظم و امنیت
بین المللی مطرح اســت؛ بحرانی که بــا وجود تالش های
دیپلماتیک بسیا ر ویژه با محوریت سازمان ملل هنوز کالفی
ســردرگم و در عین حال عرصه ای پرخطر بــرای بازیگران
داخلی و خارجی است.
انچــه در نشســت امنیتــی مونیــخ به عنــوان ایجاد
اتش بس ،مورد توافق قرار گرفت در راســتای تالش های
سازمان ملل و کشورهای درگیر در بحران ســوریه بود تا از
این راه بار دیگر روند گفت وگوهای سیاســی میان دولت و
گروه های مخالف به جریان بیفتد.
اهمیــت طرح مســائل ســوریه در نشســت امنیتی
مونیخ و توافق بر ســر اتش بس در این است که باتوجه به
سیاســت های ماجراجویانه و تهاجمی عربستان و ترکیه و
تالش این کشــورها برای براندازی دولت دمشــق ،ادامه
بحران سوریه و شکست روندهای دیپلماتیک می تواند به
جنگی فراگیر در منطقه و حتی جهــان منجر و کنترل ان از
دســت همه خارج شــود؛ احتمالی که به واسطه ان جهان
نگران گسترش بحران ســوریه است و جامعه بین الملل در
تالش است تا این بحران هر چه زودتر پایان یابد.
در ایــن میان ،تعــارض اهــداف کشــورهای درگی ِر
بحران ،بلوک بندی ســختی میان پشــتیبانان و طرفداران
براندازی نظام سوریه ایجاد کرده و باعث شده تا اجرای چنین
توافق هایی با دشواری های بسیار روبه رو شود.
همچنین این در حالی اســت که بشار اسد با موفقیت
ارتش سوریه در شــمال و جنوب این کشور اعالم کرده که
ارتش به مبارزه با تروریســت ها تا کنترل تمام خاک سوریه
ادامه خواهد داد و برقراری اتش بس به معنای توقف مبارزه
با تروریست ها نیست.
در پایان در جهت تشریح مواضع ایران نیز در کنفرانس
الزم به یاداوری اســت که اظهارات وزیر خارجه کشورمان
که به صورت روشــن و منطقی مواضع ایران را در مســائل
گوناگون و به ویژه ضــرورت بیش از بیــش همکاری های
منطقه ای در حل مساله سوریه نشان دادگامی مثبت تلقی
می شود که می تواند بر ایجاد اعتماد بیشتر به نقش افرینی
جمهوری اســامی ایران در جامعه بین المللی کمک کند.
به خصوص که نتایج این کنفرانس بــا اهداف کالن ایران
نیز همخوانی دارد.
ظریف از ســعودی ها با عنوان «برادران ســعودی»
نام برده و حل بحران ســوریه را نیازمند همکاری عربستان
با ایران دانست .ظریف گفت« :هیچ مانعی وجود ندارد که
ما و برادران ســعودی مان را از کار برای رسیدن به اینده ای
روشــن تر در منطقه بازدارد .اما به هیچ وجــه نمی توان به
قیمت ناامن کردن اوضاع برای دیگران ،به امنیت رسید .ما
و برادران سعودی مان ،با تهدید و چالش هایی مشترک در
منطقه مواجه هستیم .این تهدیدی است که برادرانمان در
ترکیه نیز با ان مواجه هستند .تهدیدی که حتی کشورهای
غربی با ان مواجه هستند».
بین الملل
کنفرانس امنیتی مونیخ یکی از مهم ترین نشست های
بین المللی است که همه ساله به تحلیل وضعیت سیاسی-
امنیتیکشورهایمختلفجهانوباهدفاتخاذراهبردهای
کالن در عرصه امنیت بین المللی می پردازد.برهمین منوال
امسال نیز پنجاه و دومین نشســت امنیتی مونیخ ()MSC
با ریاست «ولفگانگ ایشــینگر» دیپلمات المانی با اندکی
تاخیر نسبت به سال های گذشته و در طول روزهای دوازدهم
تا چهاردهم فوریه برگزار شــد تا فرصتی دیگر برای رایزنی
مقاماتجهانیدربارهچالش هایامنیتیجهانیفراهماورد.
در این دور از مذاکرات مونیخ مقرر بود تا درباره مسائل
سوریه که ادامه نشست های وین و نیویورک بود نقد و بررسی
به عمل اید ؛ سوریه ای که در طول پنج سال گذشته صحنه
ناارامی های مرگبارشده است.
با تالش هــای صورت گرفته توســط مقامات ارشــد
کشــورهای تصمیم گیر جهانی در این نشســت قرار شد تا
اتش بسی موقت میان گروه های ســوری صورت گرفته و
ضمن کمک رسانی به مردم این کشور زمینه ادامه مذاکرات
سوری – سوری مهیا شود.
از انجا که تصمیم های اتخاذ شده در نشست مونیخ
درباره سوریه تا حدی مشابه مواضع جمهوری اسالمی ایران
بود بنابراین بررســی ابعاد متفاوت ان حائز اهمیت اســت.
بنابراین در این یادداشت تالش می شود به جایگاه تاریخچه
این نشست در طول سال های گذشته پرداخته شده و ضمن
تشریح دستاورهای ان به مواضع متخذه قدرت های بزرگ
نیز اشاره ای گردد.
کنفرانــس مونیــخ در ســال 1962توســط یــک
نظامی سرشــناس المانی بنیانگذاری شــده و اوایل تحت
عناوینی ماننــد «کنفرانس امنیتــی بین المللی» و «کنگره
دفاع شناسی» شــروع به کارکرد .وی تا سال 1997ریاست
کنفرانــس را بر عهــده داشــت از ان پس تا ســال ،2008
«هورست تچلیک» جانشین او شــد و از ان زمان تاکنون
«ولفگانگایشینگر»مسئولیتبرگزاریکنفرانسرابر عهده
دارد .این کنفرانس همه ساله به جز سال 1991یعنی زمان
جنگ خلیج فارس و 1997که ریاست ان تغییر کرد ،به طور
منظم برگزار شده است.
برگزارکنندگان کنفرانس امنیتی مونیخ با هدف بحث
و بررســی در زمینه سیاســت های امنیت جهانی هر ســاله
در مــاه فوریه میهمانان خود را از سرتاســر جهــان در هتل
«بایریشرهوف» در مونیخ المان گرد هم می اورد تا به طور
ویژه به یک موضوع مهم امنیت بین المللی بپردازند به طوری
که امــروزه ،کنفرانس مونیــخ را به عنوان یکــی از مجامع
بین المللی مهم در عرصه امنیت جهانی می شناسند.
درنشســت 55این کنفرانس که بــا تالش های گروه
بین المللی حمایت از سوریه وبا هدف بررسی راه های حل و
فصلبحراناینکشورباحضورجانکری،سرگئیالوروف،
محمد جواد ظریف و همچنین فرستاده ویژه سازمان ملل،
فدریکو موگرینی و برخی دیگر از مسئوالن ارشد کشورهای
صاحب نظر در مونیخ برگزار شــده بود ،شرکت کنندگان در
خصوص طرحی بــرای حل بحران ســوریه توافق کردند.
این طرح شامل توقف درگیری ها در سوریه ظرف یک هفته
و ارسال فوری کمک های بشردوســتانه به تمامی مناطق
محاصره شــده از طریق زمین و هوا بود.شــرکت کنندگان
همچنین بر لزوم از سرگیری هرچه سریعتر مذاکرات صلح
ســوریه در ژنو تاکید کرده و بار دیگر پایبندی خود را به روند
سیاسی اعالم کردند.
جان کری ،در پایان این نشســت اعالم کرد که این
توافق روی کاغذ اســت و عیار تعهد طرفیــن ،در «ازمون
واقعی» مراحل بعدی سنجیده می شــود .پیشروی ارتش
سوریه برای پایان جنگ کافی نیست و بنابراین باید توافق
اتش بسومصالحهبینطرفینصورتگیرداماازگروه های
تروریستی غافل نخواهیم شد .ما بر سر پایان خصومت ها،
ی و مذاکرات صلح
ارســال کمک های بشردوســتانه هوای
توافق کردیم .وزیر خارجه امریکا ،همچنین به توافق همه
طرفین بر ســر انتقال صلح امیز قدرت در کمــال احترام به
ازادی مردم سوریه در انتخاب سرنوشت خود اشاره کرد.
ف نیز گفت که روسیه روی قول مساعدت امریکا
الورو
و گروه بین المللی حمایت از ســوریه در مســیر همکاری با
سازمان ملل برای اعمال فشــار بر گروه های مخالف اسد
جهت نیل به صلح حســاب باز کرده اســت .وزیــر خارجه
روســیه ،افزود« :چیزی که همه بر ســر ان توافق داریم،
نابود کردن داعش است .استفاده از نیروی زمینی از سوی
هر کدام از طرفین ،موجب برافروخته شــدن بیشــتر اتش
درگیری ها و وخیم تر شدن اوضاع خواهد شد .هدف اصلی
و تنها راه موفقیــت ،مذاکره بین دولت ســوریه و مخالفان
بدون هر گونه پیش شرط است .پایان بحران سوریه ،پایان
تروریسم نخواهد بود و این ائتالف با ریشه کن کردن داعش
و جبهه النصره پیش خواهد رفت».
به طور کلی مهم ترین محورهای این نشست عبارت
بودند از؛ -1روســیه ،امریکا و دیگر قدرت ها بر ســر پایان
بخشیدن به خصومت ها در سوریه طی یک هفته به توافق
رسیدند اما تعهد مشخصی در قبال پایان بخشی به حمالت
هوایی روســیه ارائه نگردید .البته روســیه ،اطمینان داده
که هدف این کشــور فقط نیروهای تروریست هستند یعنی
توقف عملیات نظامی در سوریه مشــمول سازمان داعش
و جبهه النصره و دیگر گروه های تروریســتی نخواهد بود.
-2طبق توافق اعضای گروه حمایت از ســوریه ،به طرفین
مذاکره مهلت داده شد که بر ســر انتقال صلح امیز قدرت و
تشــکیل دولت موقت کامال بیطرف طی یک فرایند شش
ماهه و ارائه قانون اساســی جدید و برگزاری انتخابات ازاد
ی ســوری ها
تحت نظارت ســازمان ملل با مشــارکت تمام
اعم از داخلی و اپوزیســیون و برون مرزی طی یک فرایند
18ماهه ،به توافق برسند -3 .طی روزهای اتی ،کمک های
بشردوستانه به تمامی نقاط مورد نیاز سوریه ارسال می گردد.
این کمک ها به طــور خاص از طریق هوایی بــه دیر الزور،
معظمیه،مضایا وکفربطناتوزیعمی گردد-4.تعیینگروهی
درباره ارســال کمک های انسان دوستانه به عالوه فشار بر
سوریه برای بازکردن مسیرها.
علی رغــم تمامــی دســتاوردهای مذکور از ســوی
دیگرنگرانی ها همچنان پا برجاست به گونه ای که باید گفت
خبر توافق برای برقراری اتش بس فوری در سوریه در حالی
پهاموند»وزیرخارجهانگلستاناعتقاد
مطرحشدکه«فیلی
دارد که شرایط سوریه تنها با تغییر نظام سوریه و تغییر رفتار
حامیان ان ،بهتر خواهد شــد.ضمن اینکه پیش از این نیز
فرانسوا اوالند ،رئیس جمهور فرانسه از شرط کنار رفتن اسد
برای حل بحران سوریه خبر داده بود .شایان ذکر است چند
ساعت پس از این تصمیم کنفرانس مونیخ« ،استفان دی
میستورا» نماینده سازمان ملل متحد در امور سوریه اعالم
بین الملل
51
تغییر بزرگ
بین الملل
پایان لوران
بین الملل
52
مثلث | شماره 301
چرافابیوسازمقامخودبرکنارشد؟
فرانســوا اوالند ،رئیس جمهوری فرانســه ،چندی پیش وزیر خارجه اش ،لــوران فابیوس را
از ســمت خود ،برکنار کرد و ژان مارک ایرو 66ســاله کــه در دوره ای ( 2012تا )2014ســمت
نخست وزیری را در کابینه فرانسه به عهده داشت ،به جای وی به عنوان وزیر خارجه فرانسه برگزید.
البته ظاهرا این اقدام با اســتعفای شــخص فابیوس انجام گرفته و او را با هدف انتصاب در پست
«ریاست شورای قانونگذاری فرانسه» برکنار کرده است.
بین الملل
1
مهدی نیکوئی
روزنامه نگار
بســیاری از ایرانیان ،نــام او را بــرای اولین بار در
جریــان مذاکرات هســته ای شــنیدند .فابیــوس هفته
گذشــته از مقام وزارت امور خارجه امریــکا کناره گیری
کرد و بنا شد به عنوان دومین مرد قدرتمند فرانسه یعنی
رئیس شــورای قانون اساسی کشــورش منصوب شود.
شــاید اگر پیش از مذاکرات هسته ای بود ،چنین خبری
نمی توانست بازتاب گســترده ای در ایران داشته باشد؛
استعفای شخصی که به اعتقاد شــهروندان کشور ،در
مســیر این مذاکرات ســنگ اندازی کرد و بارها رسیدن
به توافق نهایــی را به تعویــق انداخت .البتــه برخی از
کارشناســان خارجی که هیــچ گاه دید مثبتی نســبت به
ایران نداشــته اند ،نقش او را در جریــان این مذاکرات
تحســین می کننــد اما در هر صــورت لــوران فابیوس،
وزیر امــور خارجه ســابق فرانســه ،نقشــی محوری در
گفت وگوهای هسته ای داشته اســت؛ چه این نقش را
مثبت ارزیابی کنیم و چه منفی.
فابیوس در جنگ ســوریه هم مانند سایر
متهمان غربی خود ،حامی گروه های تروریستی
و مخالف دولت دمشــق بــوده اســت .اوارگان
سوری را هم به عنوان قربانی جنگی می دید و از
کشورهای اروپایی می خواست که به یاری انها
شتافته و راه پناهنده شدن انها را فراهم کنند
پرونده هســته ای ایران موضوعی بود که توانســت
نتایج مذاکرات را 11ســال به تعویق اندازد .در این میان
فابیوس که سمت وزیر خارجه فرانســه را بر عهده داشت
پرونده خون های الوده
یکی از مهمترین مواردی که برای ایرانیان اهمیت
دارد اما کارشناسان علوم سیاســی خارجی حامی فابیوس
ان را از فهرســت کارهای سیاســی وی مجــزا می دانند ،
امکان ارتباط پرونــده ورود ایدز به ایران با ســهل انگاری
فابیوس است .
در سال های اخیر ،به هر مناســبتی که به تاریخچه
ورود ایدز به ایران اشاره می شود ،این جمله برای مخاطبان
ارائه می شــود« :اولین مورد شناسایی شــده بیماری ایدز
در ایران پســر شش ســاله ای بوده کــه از طریق مصرف
فراورده های خونی به این ویروس الوده شــده اســت».
این جمله دیگر بخشی از تاریخچه ایدز در ایران و نشانی
واضح از یک فاجعه برای جامعه هموفیلی ایران اســت.
از اولین روزهایی که مســئوالن ایرانــی از فاجعه واردات
فر اورده های خونی الوده مطلع شدند ،به خوبی می دانستند
که شرکت فرانسوی «مریو» مسبب این فاجعه غیرانسانی
است».
بررسی ها نشان می دهد ،براساس یکی از مستندات
موجود برخی مسئوالن وقت سازمان انتقال خون ایران (در
سال )١٣66در سال ١٣٧6مطالبی گفته اند که اوال حاکی
از مالقات مســتقیم ایشــان با اولین مورد ابتالی به ایدز
جنگ سوریه
فابیوس در جنگ سوریه هم مانند سایر متهمان غربی
خود ،حامی گروه های تروریستی و مخالف دولت دمشق
بوده است .اوارگان ســوری را هم به عنوان قربانی جنگی
می دید و از کشورهای اروپایی می خواست که به یاری انها
شتافته و راه پناهنده شدن انها را فراهم کنند .با این حال،
می توان او را در پیگیری این پرونده خود ،شکست خورده
نامید و باتوجه به پیروزی 20روز پیش روســیه و شــیعیان
طرفدار ایــران در به دســت اوردن کنترل حلــب ،جبران
این شکست هم برای انها غیرممکن شده باشد .برخی از
کارشناسان ،این موضوع را دلیل اصلی استعفای فابیوس
می دانند.
ایرو جانشین یکی از
جنجالی ترین وزرای خارجه
فرانسه شد
مثلث | شماره 301
پرونده هسته ای و نقش افرینی فابیوس
نجات سیاره
فابیــوس در کنــار فعالیت هــای سیاســی خود در
زمینه محیط زیســت بــه ویژه مســاله گرمایــش زمین
فعالیت های بســیاری داشته است ،به طوریکه در دیدار
45دقیقــه ای خود بــا ابتــکار رئیس ســازمان حفاظت
محیط زیســت ایران که در وزارت خارجه فرانسه انجام
شــد ،در خصوص مســائل زیســت محیطی و بــه ویژه
اجالس 21تغییرات اب و هوایــی پاریس ()21 COP
بحث و گفت وگو کردند .این موضــوع حاکی از اهمیت
فراوان موضوع محیط زیست برای فابیوس است .وی
در ماه های گذشته هم تالش های زیادی در همایش ها
و کنفرانس هــای حفــظ محیط زیســت از خود نشــان
داده اما اهداف سیاســی مانع از به نتیجه رســیدن این
تالش ها بوده است.
به عنوان مثال ،مدتــی پیش ،فابیوس فاش کرد که
در گفت وگو با نارندرا مودی ،نخست وزیر هند ،درخواست
کرده اســت که این کشــور از میزان االیندگی صنایع خود
کاسته و بر انرژی های پاک تمرکز کند .با این حال ،جواب
مودی به او منفی بوده و گفته است که فعال سوخت اصلی
هند ،زغال سنگ است.
این موضــوع به ویــژه از ان جهت بــرای فابیوس و
جامعه جهانی اهمیت داشت که هند 18 ،درصد از جمعیت
جهان را به خود اختصاص داده و در حال حاضر ،بیشترین
سرعت رشد اقتصادی را در بین اقتصادهای بزرگ جهان
دارا است .به همین دلیل ،فابیوس و سایر فعاالن محیط
زیست معتقدند برای نجات سیاره خود ،ابتدا باید از تغییر
سیاست کشورهای بزرگی مانند هند شروع کنند؛ هر چند در
این مورد ،موفقیت با انها همراه نبود.
بین الملل
با این وجود ،اثرگذاری بر روند مذاکرات هســته ای
ایران ،تنهــا نکته برجســته پرونــده کاری او نبــوده و در
فهرست ســوابق او ،باال و پایین های بسیاری را می توان
مشاهده کرد.
لوران فابیوس سیاســتمدار فرانســوی است که در
20اوت 1946در پاریس متولد شد و از سال 1974به حزب
سوسیالیست فرانسه پیوست تا تجربه نمایندگی در پارلمان
فرانسه را در پرونده کاری خود ثبت کند.
این سیاستمدار که بعدها توانست عنوان وزیر امور
خارجه و نخســت وزیری فرانســه را از ان خود کند در یک
خانواده یهودی متولد شــد که نام پدرش اندره فابیوس و
نام مادرش لوییس بــود .وی باتوجه به اعتقادات مذهبی
خانواده خود بــا دیــن کاتولیک بزرگ شــد و تحصیالت
ابتدایی خود را در الیســی جانســون دو ســایلی و الیسی
لوییس لوگراند پشت سر گذاشت.
فابیــوس توانســت در ســال های 1986-1984
جوان ترین نخســت وزیر جمهوری فرانســه شود ،او در
حالی بر صندلــی نخســت وزیری تکیه زد کــه تنها 37
سال داشــت .اما دو ســال پس از پایان نخست وزیری
ریاســت پارلمان فرانســه را تــا ســال 2000عهد ه دار
شد .فابیوس در ســال های 2000تا 2002و در دولت
لیونل ژوسپن ســکان وزارت اقتصاد فرانسه را در دست
گرفت .اما در ســال 2007فابیــوس به دنبال توســعه
قدرت سیاسی خود و با رقابت در مقابل سگولن رویال و
دومینیک اســتراوس-کان کاندیدای ریاست جمهوری
این کشور شد.
به دلیــل دفاع از رژیم صهیونســیتی نقــش تخریبی را در
مذاکــرات هســته ای ایفا می کــرد ،به طوری کــه برخی
وی را دســت نشــانده بنیامین نتانیاهو در رونــد مذاکرات
می دانستند ،زیرا برخی مواضع فرانسه از امریکا تند تر بود.
در دو ســال پایانی مذا کرات فرانسه تالش می کرد
تا نقشی منحصر به فرد نســبت به دیگر کشورهای حاضر
در مذاکره ایفا کند .فابیوس در ســال 2013با پیشنهادی
به امریــکا برنامه هســته ای ایــران را مانند یــک زلزله در
جبهه غربی ها توصیف می کند .متاســفانه این نگاه ها در
مذاکرات لوزان نیز به راحتی دیده می شد.
به همراه والدینش است و ثانیا ذکر کرده اند که همان شب
موضوع را به اطالع مقامات عالی رتبه کشــور رسانده اند و
حتی گفته اند هموفیلی ها از دریافــت فر اورده الوده هنوز
چیزی نمی دانند.
پس از ان در جلســات علنی دادگاه های کیفری که
مســتندات ان هنوز در ارشــیو روزنامه ها وجود دارد ،عدم
اطالع رســانی به موقع به بیماران یکی از محور های مورد
اعتــراض الوده شــدگان و خانواده هــای جان باختــگان
بود .تاجایی کــه این عدم اطالع رســانی بــه موقع منجر
به الودگــی زنــان و فرزنــدان بیمــاران هموفیلی شــد.
بعدها و در ســال ١٣٨٥پــس از قطعیت حکــم حقوقی،
خانواد ه هــا مبالغــی را به عنــوان غرامــت از دولــت
دریافت کردند.
عالوه براین ،بررسی ها نشــان می دهد ،شرکتی که
اقدام به ارســال خون های الوده به ایران کرد ،شرکتی با
ســهامی دولتی وزارت تامین اجتماعــی و وزارت درمان
این کشور بود .شــرکتی تحت عنوان مریو (به فرانسوی:
)Mérieuxکه در خالل ســال های جنــگ ایران و عراق
با صادرکردن خون های الــوده به ایران منجــر به انتقال
ویروس بیماری ایدز ( )HIVو ابتــای عده ای از بیماران
هموفیلی به ایدز شد .شرکتی که پس از این اتفاق از سوی
دولت فرانسه ســهامش ،به شــرکتی خصوصی با عنوان
سانوفی اونتی فروخته شد.
بااین حال بررسی اســناد موجود در کانون هموفیلی
ایران نشان می دهد ،در ســال ۱۳۶۴فر اورده های خونی
شــرکت فرانســوی مریو که الــوده به ویــروس اچ ای وی
بود ،به بیماران هموفیلی ،که نیاز دائــم به دریافت انواع
فاکتورهای انعقادی خــون دارند داده شــد .هنگامی که
این موضوع در میان بیماران هموفیلی افشــا شد ،وزارت
بهداشــت الودگی فر اورده های خونی وارداتی به ایران را
تکذیب کرد ،درحالی که نماینده این شرکت پس از بازگشت
ِ
بهداشت ان زمان،
به کشورش فرانسه ،در نامه ای به وزیر
الوده بودن فر اورده های شرکت مریو را تایید کرد.
53
بین الملل
از نسل اخرین وفاداران به اوالند
2
جانشینفابیوسکیست؟
پس از انکه روالن فابیوس از مقام وزارت امور خارجه
فرانسه استعفا داد تا به عنوان رئیس شورای قانون اساسی
کشــورش انجام خدمت کند ،رئیس جمهور فرانســه ژان
مارک ایرو ،نخست وزیر سابق را به عنوان وزیر امور خارجه
جدید این کشور معرفی کرده است.
فرانســوا اوالند ،رئیس جمهور فرانســه همچنین در
یک ترمیم کابینه محدود یکی از اعضای حزب ســبزهای
فرانسه به نام امانوئل کاس را به عنوان وزیر مسکن معرفی
کرده کــه البته ایــن اقدام در راســتای تــاش وی برای
گسترش پایگاه سیاســی اش با نزدیک شدن به انتخابات
ریاست جمهوری سال 2017ارزیابی می شود .این اقدام
نشــان می دهد اوالند فراتر از حزب سوسیالیســت خود را
برای انتخابات بعدی اماده می کند و تمایل دارد که نه تنها
هواداران سوسیالیست فرانســه ،بلکه افکار و تفکرهای
دیگر هم به او رای دهند.
مانوئل والس به عنوان نخســت وزیر در پســت خود
باقی می ماند .میشل ساپین به عنوان وزیر مالی و امانوئل
ماکــرون به عنــوان وزیر اقتصــاد هســتند .همچنین دو
سیاستمدار حامی محیط زیست دیگر نیز در پست معاون
وزیــر در دولت جدید معرفی شــده اند .ایــن ترمیم کابینه
در حالی صــورت می گیــرد که فرانســوا اوالنــد به دنبال
تقویت جایگاه سیاســی خــود 15ماه مانده بــه انتخابات
ریاســت جمهوری بعدی اســت تا بتواند برای دومین دور
رئیس جمهور شــود .ایــن موضــوع ،اصلی تریــن دلیل
تغییرات گسترده کابینه اوالند شناخته می شود تا بتواند نظر
شهروندان کشورش را به خود جلب کند.
اخیرا لوران فابیوس ،وزیر خارجه کهنه کار فرانســه
بعد از انکــه به عنوان رئیس شــورای قانون اساســی این
کشور معرفی شد از سمتش کناره گیری کرد .جانشین وی
یعنی ژان مارک ایرو کــه 66ســال دارد ،در فاصله زمانی
2012تا 2014نخست وزیر فرانسه بود.
بین الملل
54
مثلث | شماره 301
اوالند ،سیاست را فدای معشوقه اش نکرد!
پیش از انتخاب ژان مارک ایرو ،شــایع شــده بود که
معشــوقه رئیس جمهور فرانســه ،ســگولن رویال به مقام
وزارت امور خارجه فرانســه می رســد .با این حال ،اوالند
اجازه نداد که با چنین انتصابی ،انتخــاب او در دور بعدی
ریاســت جمهوری به خطر افتاده و هیاهوهای رســانه ای
باز هم او را هدف بگیرد.
جنجــال قبلــی زمانی بــود کــه می گفتنــد اوالند،
معشوقه اش را به سیاست ترجیح می دهد .چند ماه پیش،
وزیر محیط زیست فرانسه به اوالند تلفن می زند و می گوید
پرواز جا ندارد .اوالند هم بالفاصله با اختصاص هواپیمای
ریاست جمهوری به ایشان موافقت می کند.
فرانســوا اوالند ،رئیس جمهور فرانســه ،برای سفر
خانم وزیر محیط زیست ،هواپیمای کاخ ریاست جمهوری
را فرســتاد .پس از ان ،مدتی یک خبر جالب -که ابتدا در
نسخه پولی روزنامه لیبراسیون منتشر شده بود -دربار ه رفتار
فرانسوا اوالند و تبعیضی که به تازگی میان وزیرانش قا ئل
شده ،پیچید.
ماجرا از این قرار بود که سگولن رویال در نیمه دسامبر
2014در لحظه اخر تصمیم می گیرد که در نشســت «اب
و هوا» در شــهر لیما ،پایتخت پرو شــرکت کند .همه چیز
برای شــرکت لوران فابیوس ،وزیر امور خارجه فرانسه در
این نشست مهیا شده بود .بلیت ها از هواپیمایی ایرفرانس
خریداری شد و فابیوس اماده پرواز بود .پرواز مذکور برای
جا دادن خانم سگولن رویال ،که در لحظه اخر تصمیم به
شرکت در این کنفرانس گرفته بود ،جا نداشت .وزیر محیط
زیست به اوالند تلفن می زند و می گوید پرواز جا ندارد .اوالند
هم بالفاصله با اختصاص هواپیمای ریاست جمهوری به
ایشان موافقت می کند.
روزنامه لیبراسیون در ادامه نقل می کند :قرار بر این
می شــود که فابیوس بلیت هایش را کنســل کند و همگی
با هواپیمای الیزه به لیما بروند .تا اینجا مشــکلی نیست.
قسمت بد ماجرا از اینجا اغاز می شود :از انجایی که احتمال
طوالنی شدن نشست و دیدارهای غیرمنتظره از پیش هم
وجود داشت ،هواپیمای ریاست جمهوری -که نمی توانست
معطل بماند -با خانم رویال به فرانسه با زمی گردد و فابیوس
مجبور می شود با دو روز تاخیر با یک پرواز ارزان قیمت به
کشورش بازگردد.
هر چند ایــن مســاله در میــان وزرای اوالند واکنش
خاصی به همراه نداشت و هرچند اتفاق کوچکی است اما
میان دو وزیر مهم فرانســه -با جایگاه و وزن مهم -رخ داده
است؛ یکی وزیر امور خارجه فرانسه که نماینده کشورش
است و دیگری وزیر محیط زیست که در گذشته قریب به
30سال زندگی مشــترک با رئیس جمهوری فرانسه داشته
و حاصل این زندگی چهار فرزند اســت .یک سیاســتمدار
فرانســوی در این باره می گوید :این اولین باری نیست که
خانم رویال با این حرکاتش ،انتقادات زیادی را بر می انگیزد
و گاهی غیرقابل مدیریت می شود.
هر چن د اوالند اجازه نداد که باز هم شایعات پشت سر
او و کابینه اش باشد ،باید صبر کرد و دی د که تغییرات اساسی
کابینه اش می تواند منجر به افزایش شانس پیروزی او در
انتخابات شود یا نه.
اوالند چه دید که قمار کرد؟
ژان مارک ایرو ،نخست وزیر نه چندان خوش شانس
اوالند بین ســال های 2012تا ،2014استاد زبان المانی
و رئیس کهنــه کار حــزب سوسیالیســت در مجلس ملی
فرانسه است .او پیش تر شهردار نانت بوده و در سال اول
ریاست جمهوری فرانسه بعد از صدارت دو ساله ،جایش را به
مانوئل والس داد ،در میان سیاستمداران و هم حزبی های
خود به مرد بی حاشیه ای معروف است که توانسته همچنان
وفاداری اش به اوالند را حفظ کند.
ماتیلــد ســیرو ،روزنامه نــگار فیــگارو دربــار ه ایــرو
می نویسد« :سیاستمداران فرانسوی می گویند او در طول
دو سال غیبت همچنان رابطه خوب خود را با رئیس جمهور
حفظ کرده؛ هر چند خاطــره رفتنش از دولــت را فراموش
نکرده اما با رفتار و مواضع سیاسی معقوالنه ،عدم رضایتش
را به نمایش می گذارد ،ایرو نه تنها مرد جنگ نیست ،بلکه
صادق ،ارام ،مودب و راستگوست».
ایرو قرار است عضوی از کابینه مانوئل والس باشد؛
همان نخســت وزیر جوانی کــه در ســال 2014جایش را
گرفت و باعث شد ایرو از کابینه خداحافظی کند؛ لحظه ای
که گفته می شود برای جانشین فابیوس چندان اسان نبوده
اســت .می گویند ایرو ،مرد پرکاری اســت و از همه مهمتر
اینکه رابط ه خوبی با وزیر دفاع دارد ؛ مساله ای که می تواند
در تصمیم گیری های سیاســی -بین المللــی امتیاز مثبتی
برای او باشد.
تحلیلگران فرانســوی می گویند برخالف ســگولن
رویال که تــا دو روز قبل گفته می شــد گزینــه اوالند برای
وزارت خارجه است ،ایرو ،مرد محتاط ،با مسئولیت و ارامی
است و به دنبال جنجال درســت کردن در رسانه ها نیست.
روزنامه نگار فیگارو بر این اعتقاد است که فرانسوا اوالند با
هوشــمندی تمام مردی را برای وزارت خارجه برگزید که به
عقل و درایت شهره است و قدرت اجماع زیادی دارد .وزیر
جدید 66ساله را در زمرۀ اخرین وفاداران اوالند می دانند،
ان هم در روزگاری که الیزه با مشکالت زیادی روبه روست.
قدرت در دست ایرو
وزیر خارجه جدید فرانســه از همان روزهای نخست
کاری اش ،قدم هایــش را بــا حضــور در کنفرانس مونیخ،
محکم برداشــت .او اعالم کرد که پاریس در مورد توافقی
که میان امریکا و روســیه درباره ســوریه حاصل شده و به
توقف درگیری ها ظرف یک هفته اتی می انجامد ،بر اساس
عملکرد هر طرف اظهارنظر خواهد داد.
به گزارش خبرگزاری فرانســه ،ژان مارک ایرو ،وزیر
خارجه فرانســه هنگام تصدی این پست و جانشینی لوران
فابیوس گفت :نتایج نشســت های روز پنج شنبه در مونیخ
«دلگرم کننده» اســت و ما انچــه رخ خواهــد داد ،دنبال
می کنیم و در مورد اقدامات هر طرفی داوری خواهیم کرد.
گروه بین المللی حمایت از سوریه که در ان 17کشور
از جمله امریکا ،روسیه ،عربستان و ایران حضور دارند ،در
مونیخ نشستی چهار ساعته به جای دو ساعت برگزار کرد تا
راه های حل بحران سوریه از جمله مشکالت انسانی ناشی
از درگیری ها و توقــف درگیری ها و اینــده مذاکرات میان
دمشق و مخالفان سوری را بررسی کند .ایرو گفت« :فاجعه
کنونی در سوریه با بحران انسانی امری بی سابقه است که
روز به روز به ویژه در حلب وخیم تر می شود».
در پی پیشروی های ســریع و پی در پی ارتش سوریه
در حلب که با هدف بستن مرزها با ترکیه و جلوگیری از ورود
تروریست ها و سالح ها برای انها به سوریه است ،کشورهای
حامی تروریست ها با طرح ادعای نابسامان بودن وضعیت
انسانی در حلب خواهان توقف درگیری ها شده اند ،این در
حالی است که در گذشته و در سایه اشغال بسیاری از مناطق
توسط مخالفان مسلح و همچنین ،تروریست ها ،درخواست
برای اتش بس مطرح نمی شد.
از ســوی دیگر ،ژان مارک ایرو در نشســت شــورای
خارجه اتحادیه اروپا برای بررســی اوضاع لیبی و ســوریه
مشارکت می کند .رومن نادال ،ســخنگوی وزارت خارجه
فرانسه اعالم کرد که شرکت کنندگان اوضاع در میدان نبرد
در لیبی را پس از نشست وزارتی که پیرامون این مساله در
شهر مونیخ المان برگزار خواهد شد ،بررسی خواهند کرد.
بین الملل
خانه تکانی در الیزه
اوالندبه دنبال ترمیمچهرهخوددرفرانسهاست
مرتضی مکی
3
کارشناس مسائل فرانسه
مثلث | شماره 301
بین الملل
لوران فابیوس یک سیاســتمدار کهنه کار و قدیمی
اســت که اوایل دهه 80میالدی در کارنامه خود ســابقه
نخست وزیری فرانســوا میتران را دارد .کناره گیری لوران
فابیوس وزیر امور خارجه جنجالی فرانســه از کابینه اوالند
هر چند در روزهای اخیر بازتاب گســترده ای در رســانه ها
داشــته اما این فرد قرار اســت در جای دیگری به فعالیت
خود ادامه دهد .اگرچه اعالم شد فابیوس به عنوان رئیس
شورای قانون اساسی فرانسه برگزیده شده و قرار است چند
روز دیگر در پارلمان فرانسه به عنوان نامزد ریاست شورای
قانون اساسی سخن بگوید ؛ شورایی که مسئولیت اصلی
ان تطبیق قوانین مجلس با قانون اساســی است .در هر
صورت ان گونه که به نظر می رســد موضوع برکناری او از
پســت وزارت امور خارجه مطــرح بوده و ایــن موضوع در
راســتای تغییراتی است که فرانســوا اوالند رئیس جمهور
فرانسه در حال پی ریزی ان است .زیرا او چندی پیش اعالم
کرد که در فکر ترمیم کابینه خود اســت .به نظر می رســد
اوالند قصد دارد از سایر جریان های سیاسی به ویژه حزب
ســبزها نیز کمک بگیرد .هر چند با قطعی شدن استعفای
فابیوس ،بحث بر سر جانشــینی وزیر امور خارجه افزایش
یافت .اما اوالند کمی بعد از اعالم اســتعفای فابیوس نام
ژان مارک ایــرول را مطرح کرد ؛ فردی که از ســال 2012
تا 2014میــادی ،اولین نخســت وزیر اوالند بود .امدن
او را که از متحــدان اصلی اوالند در حزب سوسیالیســت
به شــمار می رود می توان به معنای تالش اوالند برای در
دست گرفتن سیاست خارجی فرانســه دانست .ژان مارک
ایرول از دوستان بسیار نزدیک اوالند است که در پیروزی
او در انتخابات ریاست جمهوری ســال 2012نقش بسیار
مهمی داشت .اما موضوع این است که اوالند بار دیگر از
ایرول برای حضور در کابینه دعوت کرد نشان می دهد که
رئیس جمهور فرانسه قصد دارد از مسیرهای مختلف برای
انسجام درونی در بدنه دولت خود استفاده کند و محبوبیت
خود در فرانسه را که کاهش یافته ،افزایش دهد.
تغییراتی که فرانسوا اوالند در کابینه خود ایجاد کرد،
در حالی اســت که نزدیک به دو ماه پیش او اعالم کرد که
قصد تغییر و تحوالتی در کابینه خود را دارد و براساس این
او اهداف خود را اجرایــی کرد .این تغییرات در راســتای
بازخو رد هایی انجام شده که اوالند از جامعه فرانسه گرفته
است.
انتخابات ریاست جمهوری فرانسه حدود 17ماه دیگر
برگزار می شود بنابراین اوالند به دلیل موقعیت ضعیفی که
دارد تصمیم گرفته با ایجــاد تغییراتی در بدنه دولت بتواند
چالش های خود در جامعه فرانسه را کاهش دهد .بنابراین
به دلیل اهمیت بســیار زیــادی که بحــث انتخابات برای
فرانســوا اوالنــد دارد او در حال گرفتــن تصمیمات جدید
اســت .به خصوص انکه نتایج نظرسنجی ها در فرانسه نیز
از کاهــش 20درصــدی محبوبیت و موقعیت شــکننده او
حکایت دارد .این موضوع برای رئیس جمهوری که دور اول
ریاست جمهوری خود را به پایان نرسانده وضعیت مطلوب
و مناسبی نیســت .بنابراین کاهش محبوبیت او در جامعه
فرانسه موجب شــده که انتخاب او با چالش جدی مواجه
باشد و براین اساس است که اوالند تصمیم به تغییر در کابینه
خود گرفته است تا از این طریق بتواند موقعیت نامناسب و
شکننده خود در فرانسه را بهبود ببخشد.
حدود دو ماه پیش نیز شاهد برگزاری انتخابات محلی
در فرانســه بودیم و اینکه نتایج ایــن انتخابات برای حزب
سوسیالیست بسیار شک اور بود زیرا در دور اول حزب جبهه
ملی به رهبری مارین لوپن که جزو احزاب راســت افراطی
فرانسه است و سیاست های مهاجر ستیز و ضد اتحادیه اروپا
دارد ،توانست با کسب 30درصد ار ا در صدر احزاب فرانسه
قرار گیرد و توانست به پیروزی تاریخی و قابل توجهی دست
پیدا کند و حزب راســت میانه جمهوریخــواه تحت رهبری
نیکوال ســارکوزی ،رئیس جمهور سابق فرانسه نیز با کسب
حدود 27درصد ار ا در جایگاه دوم قرار گرفت و حزب حاکم
سوسیالیســت با به دســت اوردن نزدیک به 23درصد اراء
جایگاه ســوم را به دســت اورد .عامل اساسی در شکست
حزب سوسیالیســت ورود پناهجویان به اروپا و سهم قابل
توجه فرانســه در این زمینه بود .بنابراین جبهه ملی باتوجه
به دیدگاه های مهاجر ستیزی که دارد توانست از این فضا
و موقعیت پیش امده بهترین استفاده را کند .عامل مهمتر
اما که موجب ضربه دیدن حزب سوسیالیست و اقای اوالند
شد اغاز حوادث تروریستی 13نوامبر بود .با این وجود ،در
دور دوم انتخابات حزب راست گرای افراطی «جبهه ملی»
شکست سنگینی خورد که این موضوع نیز به دلیل تعامل
سایر احزاب فرانســه برای جلوگیری از پیشروی گروه های
افراطی بود .بدین ترتیب در مرحلــه دوم انتخابات محلی
به دلیل تعاملی که میان کاندیداهای چپ و راســت میانه
صورت گرفت رقابت ســختی میان این دو حزب با راســت
افراطی فرانســه صورت گرفت که منجر به شکست جبهه
ملی شد .به خصوص انکه حزب حاکم سوسیالیست در پی
پیروزی جبهه ملی مبارزات شــدیدی را علیه حزب افراطی
جبهه ملی اغاز کرد .به طوری که برخی از نامزدهای حزب
سوسیالیســت برای جلوگیری از پیروزی احزاب افراطی،
به نفــع جمهوریخواهان انصــراف دادنــد .در واقع حزب
سوسیالیست و جمهوریخواه فرانسه تالش کردند شرایطی
را فراهم کنند که جبهه ملی نتواند به پیروزی برسد و موفق
هم بودند .در هر صورت نتایــج دو دور انتخابات محلی در
فرانسه نشان داد که حزب سوسیالیست با یک بحران درونی
مواجه است .بنابراین تغییر کابینه در جهتی است که اوالند
بتواند هم در داخل یک وحدت ایجاد کند و هم اینکه بتواند
با این تغییرات نگاه افکار عمومی و پایگاه اجتماعی حزب
سوسیالیســت را تغییر دهد و زمینه را برای حضور پرشــور
سوسیالیست ها در انتخابات ریاست جمهوری سال 2018
فراهم کند تا شاید از این طریق بتواند شانس اقامت در کاخ
الیزه و کسب اکثریت کرسی های مجمع ملی را برای یک
دوره پنج ساله دیگر به دست بیاور د.
یک سنت دیرین در کشورهای سوسیال دموکراسی
اروپا وجود دارد؛ اینکــه احزابی که در جایــگاه حاکم قرار
دارند ،در اســتانه انتخابات با افزایش نارضایتی در جامعه
ســعی می کنند با تغییر کابینه به نوعی به این نارضایتی ها
پاسخ دهند و نشان دهند که صدای افکار عمومی را شنیدند
و به دنبال بهبود شــرایط اقتصادی و اجتماعی هستند و با
این تغییرات به نوعی می خواهند نظر جامعه را تغییر دهند.
از انجا که اوالند سعی دارد در کابینه خود برخی از اعضای
حزب سبز فرانســه را جای دهد بنابراین این موضوع نشان
می دهد که اوالند ســعی دارد در انتخابــات بعدی با قدرت
حاضر شود .زیرا حزب سبز متحد سنتی حزب سوسیالیست
اســت و از این طریق ســعی دارد با مشــارکت حزب سبز،
ت بیشتر
پیوندهای اعضای این حزب را با حزب سوسیالیس
کند .این تغییرات در جهت انسجام و حدت ملی و حزب ملی
صورت می گیرد.
55
بین الملل
دو چهره فابیوس
ازاده طاهری
خبرنگار
بین الملل
56
مثلث | شماره 301
4
عملکرد وزیر خارجه سابق فرانسه نا امیدکننده بود
لوران فابیوس پس از چهار سال در حالی اداره دستگاه
دیپلماسی را برای تصدی ریاست عالی ترین مرجع قضایی
فرانســه رها کرد که ارزیابی های متفــاوت و گاه متناقضی
درباره عملکرد وی در عرصه سیاســت خارجی این کشــور
وجود دارد.
برخی فابیوس را به دلیل نقش وی در توافق دسامبر
2015رهبران جهان در نشست اب و هوایی پاریس یا توافق
شش قدرت جهانی با ایران ستایش می کنند و برخی دیگر
سیاست های وزارتخانه تحت مدیریت وی را در قبال افریقا
و خاورمیانه ،منفعالنه می دانند.
لوران فابیوس که در ژوئیه 1984در سن 37سالگی
به عنوان جوان ترین نخســت وزیر جمهوری پنجم فرانسه
انتخاب شد ،در مارس 2012پس از انکه سوسیالیست ها
بعد از 17سال به قدرت بازگشــتند ،در مقام وزیر خارجه به
کابینه راه یافت.
بــه نظر می رســد فابیــوس در ایــن چهار ســالی که
هدایت این وزارتخانه را برعهده داشت ،از سیاست خارجی
ی حمایت می کرده است .عملیات
مداخله جویانه و تهاجم
نظامیفرانسه در افریقا و مشارکت در حمالتهوایی ائتالف
تحت رهبری امریکا به خاک سوریه نیز می تواند نشانه هایی
از دنبال کردن چنین سیاستی باشد.
برای برخی دیگــر اما همین دخالت هــای نظامی به
جای انکه تاکیدی بر سیاست خارجی فعال فابیوس باشد،
از ناکامی وی در تامین منافع فرانســه در عرصه بین الملل
خبر می دهد.
دیپلماسی فابیوس
یکی از مهمترین چالش های سیاست خارجی فرانسه
در دوران وزارت فابیــوس ،مذاکرات ســخت و نفســگیر
قدرت های جهانی با ایران به منظور حل مسالههسته ای این
کشور بود .فابیوس که در اکتبر 2013با ایفای نقش پلیس
بد ،مانع از دستیابی به توافقی در این زمینه شد ،در ادامه نیز
با نواختن ساز ناکوک تالش کرد سهم و منافع بیشتری برای
فرانسه به دست اورد.
با این حال در نهایــت فابیوس نیز هماننــد همتایان
خود متن سند توافق ایران و گروه 5+1را امضا و تالش کرد
بخشی از اعتبار یکی از بزرگترین دستاوردهای دیپلماسی
بین المللی را به خود اختصاص دهد.
فابیوس حتی با سفر به ایران پس از این توافق تاریخی
نیز تالش کرد خاطره مواضع سرسختانه در جریان مذاکرات
را کمرنگ و ســهم فرانســه را در گشــایش حاصله پس از
این توافق تضمین کند .در حقیقت ســفر رئیس دســتگاه
دیپلماسی فرانسه به ایران که پس از بیش از یک دهه انجام
ف اقتصادی داشت.
گرفت ،بیش از هرچیز اهدا
بخشی از اعتبار دستیابی به توافق حاصله در نشست
اب و هوایی دســامبر 2015پاریس نیز به پای وزیر خارجه
وقت این کشــور یعنی لوران فابیوس نوشته شد .فابیوس
اگرچه قصد دارد از ریاست نشست اب و هوایی سازمان ملل
ی در مذاکراتی
نیز کناره گیری کند اما بی شــک نقش مهم
داشت که در نهایت منجر به توافق 195کشور جهان برای
کاهش میانگین دمای کره زمین به کمتر از دو درجه تا سال
۲۰۵۰شد.
فرانســه در دوران وزارت فابیــوس ،سیاســت
مداخله جویانــه ای در قبال مناقشــات بین المللی از جمله
بحران در ســوریه در پیش گرفت .پاریس در این مدت نه
تنها بر لزوم کناره گیری بشار اسد از قدرت تاکید و از مخالفان
مسلحویحمایتکرد،بلکهبرایپیوستنبهحمالتهوایی
به خاک سوریه نیز درنگ نکرد.
فابیوس رویکرد امریکا را در قبال بحران سوریه بیش
از انــدازه منفعالنه می دانســت و حتی هنــگام اعالم خبر
کناره گیری خود از سمت وزیر خارجه فرانسه نیز از انتقاد از
مواضع واشنگتن در این باره خودداری نکرد.
حضــور نظامی فرانســه در افریقــا نیــز در این مدت
افزایش یافت ،پاریــس از ســال 2012به بهانــه مبارزه با
گروه هــای افراطی به چند کشــور منطقه از جملــه مالی و
افریقای مرکزی نیرو اعزام کرد و در نهایت نزدیک به چهار
هزار نظامــی فرانســوی در چارچوب عملیات موســوم به
بارکان ( )Barkhaneدر پنج کشــور منطقه ســاحل افریقا
مستقر شدند.
دیپلماسی منفعل فابیوس
فابیوس اگرچه تالش کرد دیپلماســی فعالی در این
چرا اوالند مهره کلیدی کابینه اش را تغییر داد؟
سید جالل ساداتیان
کارشناس مسائل بین الملل
5
مثلث | شماره 301
فرانسوا اوالند ،رئیس جمهوری فرانسه ،چندی پیش
وزیر خارجه اش ،لوران فابیوس را از سمت خود برکنار کرد
و ژان مارک ایرو 66ساله که در دوره ای ( 2012تا )2014
سمت نخست وزیری را در کابینه فرانسه به عهده داشت ،به
جای وی به عنوان وزیر خارجه فرانسه برگزید .البته ظاهرا
این اقدام با اســتعفای شــخص فابیوس انجام گرفته و او
را با هدف انتصاب در پست «ریاست شورای قانونگذاری
فرانسه» برکنار کرده است.
مارک ایرو در اولین واکنش هایی که در ســمت وزیر
خارجه فرانسه داشت ،به ترکیه در خصوص عدم مداخله در
امور داخلی سوریه و توقف بمباران مواضع کردها در سوریه
هشدار داد؛ امری که توجه جهانی را جلب کرد .وزیر خارجه
قبلی فرانسه ،یعنی فابیوس در طول مذاکرات هسته ای با
ایران دو بار نقش پلیس بد را ایفا کرد و مذاکرات را به مرحله
توقف کشاند؛ لیکن با تالش های ایران دوباره مسیر گشوده
شــد و مذاکرات ادامه یافــت .در حالی کــه رئیس جمهور
فرانسه جهات دیگری از سیاست را مد نظر داشت!
پذیرش رئیس جمهور ایران در فرانسه طی نخستین
سفر اروپایی اش پس از شروع اجرای برجام ک ه نتایج عملی
بسیاری در روابط دو جانبه و همچنین مذاکرات ثمر بخش
در همکاری های منطقه ای را به همراه داشت ،احتماال در
کنار برخی عوامل دیگر داخلی در فرانسه ،می تواند یکی از
دالیل بر کناری فابیوس باشد که گرایشات و همراهی های
بیشتری را در راستای منافع اسرائیل و عربستان و مقابله با
سیاست های کاخ سفید در منطقه و در کل در جهت عکس
منافع فرانسه در منطقه را دنبال می کرد.
به عبارت روشــن تر ،فرانســه که پــس از جنگ اول
جهانی قیمومیت سوریه ،به عنوان بخش جدا شده از پیکره
امپرا توری عثمانی ،به همراه لبنان را به عهده داشــت ،در
مقطع کنونی که تحوالت پر شــتابی در این منطقه در حال
وقوع اســت ،رقابت با ایاالت متحده امریکا و همراهی با
عربســتان و ترکیه را به کناری نهاده و همراهی و همگامی
با واشنگتن و همکاری با روســیه و ایران را برگزیده است تا
در راستای مقابله با افراطی گری های ترکیه و عربستان در
حمایت از گروه های خشونت طلب و تروریست ،مثل جبهه
النصره و داعش اقدامی عملی صورت دهد.
به ویژه انکه انفجار چندی قبل در پاریس ،تهدیدات
امنیتی جدی علیه فرانســه از ناحیه جریانــات تکفیری –
افراطی مورد حمایت سعودی را اشکار کرد و فرانسوا اوالند
و همکارانش به خوبی درک کردند که هرگونه مماشات با این
جریان می تواند امنیت ملی انــان و بلکه کل اروپا را به طرز
خطرناکی مورد تهدید قرار دهد؛ امری که به نظر می رســد
فابیوس درک کاملی از ان نداشــت و به دنبــال همراهی با
سیاست های عربستان و ترکیه ،بعید نبود که پای فرانسه را
به جنگی فرسایشی در این منطقه حساس بکشاند.
در ایــن میان هم رژیم اســرائیل به رهبــری بنیامین
نتانیاهو تالش های وافری به کار برد تا امریکا را به دخالت
نظامی علیه دولت ســوریه وا دارد و هــم ترکیه تالش های
فراوانی را به کار می بــرد تا پای ناتو را به جنگ در ســوریه
باز کند.
از جمله انکــه ترکیه با حملــه به هواپیمای روســی
در داخل خــاک ســوریه و در نزدیکی مــرز هوایی اش در
ر ّقه ،خواست چنین القا کند که روســیه به حریم هوایی او
تجاوز کرده است .به رغم اعتراضات روسیه و تالش بر رد
ادعاهای ترکیه با ارائه اسناد و مدارک ،روسیه با هشیاری،
هیچ گونه اقدام مســتقیم مقابله جویانه علیــه ترکیه انجام
نداد تا بهانه ای به دست ترکیه و حامیان سیاست های انان
ندهد .البته ایاالت متحده امریکا به روســیه هشــدار داده
اســت که از بمباران مواضع معترضــان معتدل ضد دولت
اســد پرهیز کند و در این رابطه گفت وگوی تلفنی در تاریخ
12فوریــه فیمابین اقــای اوباما و پوتین صــورت گرفت؛
لیکن دولت های بزرگ به خوبی درک می کنند که تفکیک
گروه های معارض به اصطالح معتدل با گروه های افراطی
و وحشی همانند داعش در جبهه گســترده سوریه و عراق
عمال غیر ممکن است.
کما اینکه اخیرا یکی از سناتورهای امریکایی هشدار
داده است که بیش از 60میلیارد دالر کمک های تسلیحاتی
امریکا بــه معارضان ســوریه ،عمال به دســت گروه های
افراطی احرار الشام ،جبهه النصره و داعش رسیده است!
بمباران های شدید مواضع تروریست ها و حمایت های
هوایــی از اقدامات نیــروی نظامی دولت ســوریه در کنار
مســاعدت ها و حمایت های ایران از ســویی و پیشــروی
نیروهای کرد در شمال ســوریه و عراق که محاصره حلب
و نزدیک شــدن به ازادی ان شهر مهم در ســوریه و اماده
شــدن شــرایط برای ازاد ســازی موصل در عراق را فراهم
ساخته است ،از ســوی دیگر موجبات وحشــت ترکیه و از
دست رفتن همه تصورات و خواب و خیال های رجب طیب
اردوغان را فراهم کرده است؛ بنابراین دولت ترکیه با انجام
عملیات هوایی و با انتظار حــرکات مقابله جویانه احتمالی
روسیه ،امیدوار به این شده است که معادله را با ورود ناتو به
صحنه کارزار به نفع خود و عربستان که نیروی هوایی اش
را در پایگاه اینجرلیک ترکیه مســتقر ســاخته است ،تغییر
داده و از پیشروی بیشــتر نیروهای ائتالف روسی – ایرانی
جلوگیری کند.
هشــدار اخیر فرانســه به ترکیه در خصــوص توقف
عملیات و حمالت هوایی علیه مواضع کردها و عدم ورود
به خاک روسیه ،خوشایند ترکیه و خواسته های انان نبوده
و نخســت وزیر ترکیــه ،داوود اوغلــو در توجیــه حمالت
هوایی به مواضعی در خاک سوریه ،اظهار داشته است که
امنیت ملی ترکیه به دلیل نزدیک شدن و استقرار نیروهای
پک ک» در کنار مرزهایش به خطر افتاده است! به نظر
«
می رسد تغییر وزیر خارجه فرانسه در کنار ان هشدار ،مواضع
شکننده عربستان -ترکیه را شکننده تر کرده و انان را تنهاتر
از گذشته کرده است.
تالش هایی که این کشورها در راستای تبدیل جنگ
نیابتی در سوریه به جنگ رو در رو انجام می دهند و همچنین
اقدامــات مخالفت جویانــه ای که در اجــاس مربوط به
مذاکرات ژنو و حتی در اجالس امنیتی مونیخ به کار بردند،
از ســر اســتیصال ،برای بر هم زدن شــرایط فعلی است؛
شرایطی که کامال در راستای مقابله با گروه های تروریستی
مورد حمایت این دو کشور و تالش های مخرب انان است.
اوالند این شــرایط را به خوبی درک کرده و با تعویض
وزیر خارجه اش تالش دارد تا خود را هر چه بیشــتر به این
روند نزدیک کرده و با خطرات امنیتی علیه کشــور فرانسه
و اتحادیه اروپا مقابله کند .همچنین رئیس جمهور فرانسه
در پی ان اســت که اجازه ندهد مسائل منطقه ای دو کشور
عربستان و ترکیه ،ولو انکه ترکیه ،پایگاه بخشی از نیروهای
ناتو باشد ،منافع ملی انان را بازیچه قرار دهد.
بین الملل
دوره پیش گیــرد اما تالش برای حضــور پررنگ در عرصه
بین الملل گاه ناکامی هایی بــرای وی و دولت متبوعش به
همراه داشــت .شــتاب برای تغییر نظام حاکم در سوریه و
حمایت از مخالفان مسلح در این کشور ،نه تنها برای فرانسه
بلکه بــرای همپیمانان منطقه ای و شــرکای غربی اش نیز
نتایج ناخوشایند و گاه معکوسی به ارمغان اورد .تالش برای
سرنگونی دولت سوریه به هر قیمتی ،این کشور را به بهشتی
ی تروریست ها از جمله تروریست های غربی بدل و زمینه
برا
قدرت گرفتن گروه های خطرناکی ماننــد داعش را فراهم
کرد ؛ گروه های تروریستی که این بار دامنه خشونت انها به
خاورمیانه محدود نماند و در نهایت فرانسه بیش از همه طعم
تلخ بازگشت تروریست های غربی به خانه را چشید.
افزون بر دست کم دوحمله تروریستی مرگبار ژانویه و
نوامبر 2015به پاریس که داعش مسئولیت هر دوی انها را
برعهده گرفت ،خشونت و ناامنی ناشی از حمالت گروه های
تروریستی در خاورمیانه و شمال افریقا ،سیلی از پناهجویان
را راهی اروپا کرد و بی سابقه ترین بحران مهاجرتی منطقه را
پس از جنگ جهانی دوم رقم زد.
روبه رو شــدن با همین واقعیات بود که فابیوس را که
زمانی بر لزوم کناره گیری اســد از قدرت تاکید می کرد بران
داشــت تا در ماه های پایانی اداره وزارت خارجه فرانسه ،در
عقب نشینی اشکار ،دیگر کناره گیری اســد را شرط پایان
این بحران نداند.
از دیگر سو ،تمرکز بیش از اندازه دستگاه دیپلماسی
فرانسه بر خاورمیانه در دوران وزارت فابیوس ،موجب غفلت
از افریقا شد و زمینه افزایش نظامی گری در منطقه را فراهم
کرد .بی عالقگی شــخصی فابیوس به افریقــا ،عرصه را
برای ژان ایو لودریان ،وزیر دفاع فرانسه خالی کرد و موجب
افزایش تمرکز بر گزینه نظامی به جای دیپلماسی شد.
با وجود حضور نظامی فرانسه برای مقابله با گروه های
افراطی در افریقا ،هنوز مناطق وسیعی از شمال کشور مالی
در کنترل گروه های مسلح و جدایی طلبان وابسته به جنبش
ازادیبخش ازاواد اســت .گروگانگیری مرگبار ماه نوامبر در
هتل باماکو پایتخت مالــی و پــس از ان ،گروگانگیری در
هتل اســپالندید در پایتخت بورکینافاســو نیز از گسترش
دامنه حمالت تروریستی به کشورهای غرب قاره افریقا خبر
می دهد .افزایش مداخله نظامی در افریقا با هدف احیای
نقش ژاندارمی فرانسه در منطقه ،قماری خطرناک برای این
کشور بود .افزون بر خطر وارد شدن به جنگی پرهزینه و زمان
بر ،رسوایی هایی از قبل تجاوز جنســی نظامیان فرانسوی
به کــودکان در افریقای مرکزی نیز بر رویــای پاریس برای
بازگشت به مستعمرات پیشین خود سایه افکند.
عملکرد فابیــوس در یکی از مهمتریــن عرصه های
فعالیت دســتگاه فرانســه یعنی اروپا نیز ناامید کننده بوده و
گزارش 116صفحه ای که اخیرا توسط دو نماینده پارلمان
این کشــور تهیه شــده از کمرنگ شــدن نقش پاریس در
اتحادیه اروپا خبر می دهد .تعداد اندک مقامات فرانســوی
در ســطوح عالی تصمیم گیری کمیســیون و پارلمان اروپا
و عملکرد اقتصادی ضعیف و تنش با اتحادیه اروپا بر ســر
ناتوانی در کاهش کسری بودجه این کشور ،از جمله مواردی
است که از دست رفتن نفود پاریس را در این اتحادیه تایید
می کند.
صرف نظر از اینکــه کارنامه فابیــوس در زمان اداره
وزارت خارجه فرانسه را موفق ارزیابی کنیم یا نه ،کناره گیری
وی از این ســمت فرصتی دیگر در اختیار رئیس جمهوری
سوسیالیست فرانســه داد تا با تغییر چهره کابینه ،بار دیگر
تالش کند محبوبیت از دست رفته خود را بازیابد .باید دید ایا
این فرصت جدید می تواند به سوسیالیست های فرانسوی
کمک کند که همچنان مجبورند با مشکالتی مانند بحران
پناهجویان،تهدیداتتروریستییابیکاریوعملکردضعیف
اقتصادی دست و پنجه نرم کنند.
قربانی شام
بین الملل
57
بعد از جشنواره
فرهنگ
انچه در روز اختتامیه جشنواره فیلم فجر پدیدار شد ،سیمر غ هایی
که به چهره های تازه رسید و سیمر غ هایی که به چهره های مهم نرسید
حاال بهانه بحثی مهم میان اهالی ســینما شده اســت .از همه مهم تر
اینکه کارگردان بهترین فیلم جشنواره حاال با نقدهایی سنگین مواجه
شده از جمله اینکه می گویند منظور او از ان خانه ،وطن بوده است.
ت
یتر
اول
تقدیم می شود به «ابد و یک روز»
فرهنگ
58
مثلث | شماره 301
روایتیکژ دارومریزازهمهانچهدرجشنواره
سی وچهارمفیلمفجراتفاقافتاد
سینمای ما جنون و تخیل کم دارد
ی جوانان فیلمساز
دفاع از نوگرای
در گفت وگو با کاوه فرازمند
1
سی و چهارمین دوره جشــنواره فیلم فجر کارش را
در حالی به پایان رســاند که در این دوره 52اثر سینمایی،
مستند و انیمیشن در بخش های مختلف رقابتی جشنواره
روی پــرده رفــت و در نهایت پــس از 10روز تــب و تاب
برگزاری ،سیمرغ های بلورین به برندگانشان رسید.
از مجموع 52اثر حاضر در این جشنواره ۲۲فیلم در
بخش سودای سیمرغ ۱۱ ،فیلم در بخش نگاه نو و ۱۱فیلم
در بخش هنر و تجربه حاضر بودند .همچنین امسال برای
نخستین بار هشت انیمیشین در جشنواره فیلم فجر حضور
داشتند و با یکدیگر رقابت کردند ۱۱ .مستند هم در بخش
سینما حقیقت سی و چهارمین جشــنواره فیلم فجر اکران
شده و مورد قضاوت داوران قرار گرفتند.
مراســم پایانی سی و چهارمین جشــنواره فیلم فجر
نیز در سالن همایش های برج میالد که در چند سال اخیر
به عنوان کاخ جشنواره از ان یاد شده است ،برگزار و در ان
برندگان ســیمر غ های این دوره معرفی شدند .نکته قابل
توجه در این میان اهدای 9سیمرغ بلورین در جشنواره تنها
به یک فیلم بود که این موضوع از نظر برخی کارشناســان
سینمایی مورد انتقاد قرار گرفت .عمده کارشناسان معتقد
بودند که دریافت 9ســیمرغ از ســوی یک فیلم حتی اگر
مبتنی بر اصول فنی و حرفه ای سینمایی باشد نشان دهنده
عمق شــکاف میــان کیفیت فیلم هــای تولید کشــور در
یک ســال اخیر بــوده و چنان تداعــی می کند که ســایر
فیلم های جشنواره اصوال قابلیت رقابت در یک فستیوال
را نداشته اند .نکته بسیار قابل توجه این بود که جوان ترین
کارگردان حاضر در جشنواره کارگردان همین فیلم «ابد و
یک روز» بود که تنها 26ســال سن داشت .هیات داوران
سودای ســیمرغ متشکل از ابوالحســن داوودی ،محمد
داودی ،مجتبی راعی ،ســید جمال ســاداتیان ،منوچهر
شاهســواری ،مهدی فخیم زاده و نیکی کریمی ،سیمرغ
بلورین بخش های مختلف را به شرح زیر اهدا کردند.
بهترین کارگردانی :ســعید روستایی برای کارگردانی
ابد و یک روز
نامزدها :کمال تبریزی برای کارگردانی فیلم «امکان
مینا» ،ســعید روســتایی برای کارگردانی فیلم «ابد و یک
روز» ،فرزاد موتمن بــرای کارگردانی فیلم «اخرین بار کی
سحر را دیدی؟» ،محمد حسین مهدویان برای کارگردانی
فیلــم «ایســتاده در غبــار» ،ســید رضا میرکریمی بــرای
کارگردانی فیلم «دختر».
سیمرغ ویژه هیات داوران نیز به هومن سیدی برای
فیلم خشم و هیاهو اهدا شد.
بهترین بازیگر نقش اول زن :پریناز ایزدیار برای فیلم
ابد و یک روز
نامزدها :پریناز ایزدیار بــرای فیلم «ابد و یک روز»،
ساره بیات برای فیلم «عادت نمی کنیم» ،مینا ساداتی برای
فیلم «امکان مینا» ،طناز طباطبایی برای فیلم «خشــم و
هیاهو» ،الهام کردا برای فیلم « به دنیا امدن».
بهترین بازیگر نقش اول مرد :پرویز پرســتویی برای
فیلم بادیگارد
نامزدها :فرهاد اصالنی برای فیلم «دختر» ،پرویز
پرســتویی برای فیلم «بادیگارد» ،رضا کیانیان برای فیلم
«کفش هایم کو؟» ،پیمان معــادی برای فیلم «ابد و یک
روز » ،نوید محمد زاده برای فیلم «خشم و هیاهو ».
بهترین بازیگر نقش مکمل زن :شــبنم مقدمی برای
فیلم های زاپاس و نفس
نامزدها :بهنوش بختیاری برای بازی در فیلم «من »،
مریال زارعی برای فیلم «دختــر» ،ژاله صامتی برای فیلم
«اخرین بار کی ســحر را دیــدی؟ » ،شــبنم مقدمی برای
فیلم های «زاپاس » و «نفس » ،شیرین یزدان بخش برای
فیلم «ابد و یک روز ».
بهترین نقش مکمل مرد :نویــد محمد زاده برای ابد
و یک روز
نامزدهــا :حمیدرضــا اذرنــگ برای فیلــم «عادت
نمی کنیــم» ،امیر جدیــدی برای فیلم «من» ،ســیامک
صفری برای فیلــم «اخرین بــار کی ســحر را دیدی؟»،
اذرخش فراهانی برای فیلم «ماالریــا» ،نوید محمد زاده
برای فیلم «ابد و یک روز».
بهترین فیلمبرداری :پیمان شــادمان فر برای خشم
و هیاهو
نامزدها :حمید خضوعی ابیانه برای فیلم «دختر»،
هومن بهمنش برای فیلم «اژدها وارد می شــود» ،پیمان
شادمان فر برای فیلم «خشــم و هیاهو» ،محمود کالری
برای فیلم «بادیگارد» ،فرشاد محمدی برای فیلم «امکان
مینا».
بهترین تدوین :بهرام دهقانی برای ابد و یک روز
نامزدها :سجاد پهلوان زاده برای فیلم «ایستاده در
غبار» ،بهرام دهقانی برای فیلم «ابد و یک روز» ،ســپیده
عبدالوهاب برای فیلم «به دنیا امدن» ،هایده صفی یاری
برای فیلم «النتوری» ،محمد رضا موئینی و هدی موئینی
برای فیلم «امکان مینا».
بهترین موســیقی متــن :محمد ر ضــا علیقلی برای
امکان مینا و دختر
نامزدها :کریســتف رضایی برای فیلــم «اژدها وارد
می شود» ،مسعود سخاوت دوســت برای فیلم «نفس»،
محمد رضا علیقلی برای فیلم «امــکان مینا» و «دختر»،
بهترین صدا :ســعید بجنوردی و محمد رضا دلپاک
برای فیلم النتوری
نامزدها :بهمن اردالن و ســید علیرضا علویان برای
فیلم «بادیگارد» ،سعید بجنوردی و محمد رضا دلپاک برای
فیلم «النتوری» ،حسین بشاش و ارش قاسمی برای فیلم
«خشم و هیاهو» ،امین میرشکاری و سید علیرضا علویان
برای فیلم «ابد و یک روز» ،مهرشــاد ملکوتی برای فیلم
«ایستاده در غبار».
بهترین طراح صحنه و لباس :محمدرضا شــجاعی
برای فیلم ایستاده در غبار
نامزدها :محمد رضا شــجاعی برای فیلم «ایستاده
در غبار» ،امیر حســین قدســی و نگار نعمتی بــرای فیلم
«اژدها وارد می شــود» ،بهزاد کزازی برای فیلم «امکان
مینا» ،محسن نصراللهی و رعنا امینی برای فیلم «خشم و
هیاهو» ،اصغر نژاد ایمانی برای فیلم «نفس».
بهترین چهره پردازی :سعید ملکان برای ابد و یک روز
نامزدها :ایمان امیدواری برای فیلم های «زاپاس»
و «بادیگارد» ،عبدالله اسکندری و مهرداد میرکیانی برای
فیلم «النتوری» ،شــهرام خلج برای فیلم «ایســتاده در
غبار» ،مهرداد میرکیانی بــرای فیلم های «نفس» و اژدها
وارد می شود» ،ســعید ملکان برای فیلم های «ابد و یک
روز» و «امکان مینا».
جلوه های ویژه بصری :ســید هادی اســامی برای
فیلم بادیــگارد -جلوه های میدانی :ایمــان کرمیان برای
ایستاده در غبار
نامزدها :سید هادی اسالمی برای فیلم «بادیگارد»
(جلوه های بصری) ،ایمان کرمیان برای فیلم ایستاده در
غبار (جلوه های میدانی) ،فریــد ناظر فصیحی برای فیلم
«نفس» (جلوه های بصری) ،محمد رضا نجفی امامی برای
فیلم رسوایی ( 2جلوه های بصری)
پرویز پرستویی هنگامی که
جایزه اش را دریافت کرد
پشت تریبون نام ابراهیم
حاتمی کیا را نیز اورد
مثلث | شماره 301
بهترین فیلم :حبیب والی نژاد برای تهیه کنندگی فیلم
ایستاده در غبار
نامزدها :منوچهر محمدی برای تهیه کنندگی فیلم
«امکان مینا» ،ســعید ملــکان برای تهیــه کنندگی فیلم
«ابد و یــک روز» ،فرزاد موتمن برای تهیــه کنندگی فیلم
«اخرین بار کی سحر را دیدی؟» ،سید رضا میرکریمی برای
تهیه کنندگی فیلم «دختر» و حبیب والــی نژاد برای تهیه
کنندگی فیلم «ایستاده در غبار».
کارن همایونفــر برای فیلم «بادیــگارد» ،پیمان یزدانیان
برای فیلم «به دنیا امدن».
فرهنگ
بهترین فیلمنامه :ســعید روستایی برای فیلمنامه ابد
و یک روز
نامزدها :فرهاد توحیــدی و مرتضی اصفهانی برای
فیلمنامه «امکان مینا» ،ســعید روســتایی برای فیلمنامه
«ابد و یک روز» ،امیر عربی برای فیلمنامه «اخرین بار کی
سحر را دیدی؟» ،مهران کاشانی برای فیلمنامه «دختر»،
محمد حسین مهدویان برای فیلمنامه «ایستاده در غبار».
جایزه دادن به «ابدو یک روز»
جسورانه بود
یو چهارم
رضا درستکار از جشنواره س
فیلم فجر می گوید
باز یگارد
یادداشتی در نقد و نعت بادیگارد
ابراهیم حاتمی کیا
59
فرهنگ
بخش نگاه نو (فیلم اولی ها):
سیمرغ بهترین کارگردانی :سعید روستایی برای
فیلم ابد و یک روز
ســیمرغ بهتریــن فیلــم :ســعید ملــکان بــرای
تهیه کنندگی فیلم ابد و یک روز
سیمرغ جایزه ویژه هیات داوران :محمد حسین
مهدویان برای کارگردانی فیلم ایستاده در غبار
بخش مستند:
بهترینفیلم A157:بهتهیه کنندگیبهروزنورانیپور
بهتریــن کارگردانــی :مهــرداد اســکویی بــرای
کارگردانی فیلم رویاهای دم صبح
دســتاورد فنــی و هنــری :رضــا تیمــوری بــرای
تصویربرداری مستند اهالی یک طرفه
بخش هنر و تجربه:
بهترین فیلم« :نیمرخ ها» زنده یاد ایرج کریمی
بهترین کارگردانی :ســروش محمدزاده برای فیلم
«چهارشنبه»
بخش انیمیشن:
انیمیشــن برگزیــده« :فهرســت مقــدس» بــه
کارگردانی محمدامین همدانی
ضمــن تقدیــر از مجیــد اســماعیلی برای ســاخت
انیمیشن «پادشاه اب» ،از حامد کاتبی نیز برای «در مسیر
باران» تقدیر شد.
فرهنگ
60
مثلث | شماره 301
سی و چهارمین جشنواره حاشیه ها
یو چهارم ،همچون
اما در کنار متن و بطن جشنواره س
همیشه حاشیه های داغی نیز در طول دوره برگزاری و به ویژه
در روز برگزاری مراســم پایانی وجود داشت که گویا بخش
الینفک همه جشنواره های فیلم فجر شده است.
امســال نیز گاهــی اوقات حاشــیه ها از خــود اصل
برگزاری جشنواره اهمیت بیشتری پیدا کردند .از همان ابتدا
و حتی قبل از افتتاح جشنواره بحث های داغی درباره نحوه
پوشش و طراحی لباس ســلبریتی ها در مراسم فرش قرمز
فیلم ها در گرفت که در این میان اظهارنظر جالب توجه پرویز
پرستویی توجه بسیاری از رسانه ها را برانگیخت.
این بازیگر مطرح ایرانی در گفتوگویی با ایسنا گفته
بود :شــنیدم االن برای بازیگران جهت حضور روی فرش
س طراحی می شــود که جزو محاالت اســت پایم
قرمز لبا
را روی ان فرش بگــذارم .فرهنگ من ایرانی اســت .من
باید با فرهنگ و دنیای خودم این چیزها را اموخته باشم تا
بتوانم بپذیرم .اگر در هالیوود ایــن کار را می کنند ،مرتبط
با فرهنگشــان اســت .ما بیاییم به جای انکه تزئینات این
جشــنواره را زیاد کنیــم ،قضاوت هایمان را درســت کنیم
و مثل ســال های 60و 70کمی دوســتانه تر و مهربان تر
برخورد کنیم ».سخنان پرستویی باعث شــد تا بسیاری از
مسئوالن جشنواره و رسانه ها واکنش نشان دهند و در این
باره اعالم نظر کنند .با این حال پرستویی به فاصله کوتاهی
از این سخنان گفت که قصد خدشه وارد کردن به برگزاری
جشنواره را نداشته است .جالب تر انکه امسال بیشتر از هر
زمان دیگری نحوه پوشــش لباس بازیگران جشنواره فجر
مورد توجه قرار گرفت و لباس های عجیب برخی بازیگران
برای قریب به اتفاق رسانه ها و مخاطبان سوژه شده بود.
نکته جالب در این بــاره ان بود که نویــد محمدزاده
بازیگر فیلم«ابد و یک روز» که دیر بــه جمع عوامل فیلم
در نشست نقد و بررسی پیوسته بود،در توضیح دیرامدنش
گفت« :صد تا برنامه در طول جشنواره برگزار می شود و من
روی لباس پوشیدن حساس هســتم .برای همین مجبور
شدم به خانه بروم و دوباره لباس عوض کنم ».طبق قرار ها
و خبرهای قبلی به نظر می رسید که امسال ماموران گشت
ارشــاد در محل کاخ جشنواره حضور نداشــته باشند ،ولی
ی تصویری از محل برج میالد منتشر شد
ناگهان گزارش ها
که نشان می داد حضور ماموران گشت ارشاد در جشنواره
پررنگ تر از سال های گذشته اســت .به هر حال در طول
دوران برگزاری نحوه ســاماندهی و مدیریــت برنامه های
کاخ جشنواره مورد انتقاد رســانه ها بود .فشردگی اکران ها
به نحوی که خبرنگاران و مخاطبــان فیلم ها در فاصله دو
اکران نیز هیچ فرصتی برای استراحت نداشتند ،تفکیک
نشست های نقد و بررسی فیلم ها و موکول کردن ان به صبح
روز بعد از اکران ،ناهماهنگی ها در ارائه خدمات به حاضران
در کاخ و ....از مهمتریــن وجوه انتقادی رســانه ها درباره
برگزاری جشنواره ســی و چهارم بود .برگزاری نشست های
صبحگاهی نقد و بررســی فیلم ها ،به علت ادامه دار بودن
برنامه اکران ها تا پاســی از شــب معموال با اســتقبال سرد
خبرنگاران همراه می شد .شاید به همین دلیل بود که بارها
خبرهایی از لغو برگزاری این نشســت ها منتشــر می شــد.
انتقادها از زمان برگزاری نشست ها تا جایی پیش رفت که
دستمایه شــوخی برخی از بازیگران و عوال نیز شد .حامد
بهداد در اغاز نشســت «هفت ماهگی» با خنده و شــوخی
رو به خبرنگاران و عکاسان گفت« :اصال متوجه نمی شوم
چرا نشست ها را انقدر صبح زود برگزار می کنند؟ شما چطور
راضی می شوید این قدر صبح زود به جشنواره بیایید ».اما
جالب ترین لغو نشست نقد و بررسی فیلم ها به «رسوایی»2
بــه کارگردانی مســعود ده نمکی اختصاص داشــت که در
ان یکی از شــخصیت های منفی فیلم دربــاره خبرنگارا ن
دیالوگی به کار می برد و این باعث دلخوری عده ای از اهالی
مطبوعات و رسانه ها می شود .این دیالوگ باعث شد بعضی
از اهالی رسانه ها تصمیم بگیرند که نشست خبری این فیلم
را پوشش ندهند .در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی
نیز سخنانی مبنی بر سالن خالی فیلم «رسوایی »۲در برج
میالد مطرح شد و اینکه عده ای پس از گذشت دقایقی از
اکران فیلم سالن را ترک کرده اند و این حاشیه ها باعث شد تا
ده نمکی ،کارگردان «رسوایی »۲در صفحه اجتماعی خود
در یکی از شــبکه های مجازی چند جمله ای درباره فضای
نمایش فیلم در ایام جشــنواره بنویســد .اما امار جالبی که
رسانه ها درباره جشنواره منتشر کردند نیز در نوع خود قابل
توجه بود؛ از 44فیلم به نمایش درامده در جشــنواره فیلم
فجر ،در 28فیلم تماشاگران شاهد صحنه های استعمال
سیگار بودند و در 27فیلم هم روایت داستان همراه با مرگ
یکی از شخصیت ها بود .این در حالی بود که پیش از اغاز
فیلم ها تیزر های «دیرین دیرین» با موضوع مضرات سیگار
در سالن پخش شد .به هر حال در زمان برگزاری جشنواره
برخی از فیلم ها با استقبال زیادی مواجه شدند و برخی نیز
به همین دلیل اکران های فوق العاده گرفتند« ،اژدها وارد
می شود»« ،بادیگارد»« ،ابد و یک روز»« ،النتوری» و...
از جمله فیلم هایی بودند که با استقبال زیادی مواجه شدند.
حاشیه های روز اخر
مادر زنده یاد ایرج کریمی با حضور روی ســن جایزه
ویژه فیلم بخش هنــر و تجربه بــرای فیلــم «نیمرخ ها»
را از دســتان تهیه کننــده این فیلــم دریافــت کرد.پس از
معرفی برگزیدگان بخش های مســتند ،انیمیشــن و هنر و
تجربه ،محمد معتمدی خواننده مطرح موســیقی ســنتی
کشورمان به اجرای زنده پرداخت.در بخش پایانی با حضور
حجت الله ایوبی ،علی جنتی و محمد حیدری سیمرغ «نگاه
ملی» جشــنواره فیلم فجر به «نفس» نرگــس ابیار تعلق
گرفت.با حکم حجت الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی،
محمد حیدری دبیر این دوره جشنواره ،به عنوان دبیر دوره
سی و پنجم جشنواره فیلم فجر که بهمن سال 1395برگزار
خواهد شد ،انتخاب شد .همچنین سیمرغ بهترین فیلم از
نگاه تماشاگران جشنواره فیلم فجر به فیلم «ابد و یک روز»
تعلق گرفت .جشــنواره فیلم فجر در مراسم اختتامیه این
رویداد سینمایی از خانواده احمد متوسلیان نیز تقدیر کرد.
از نکات جالب توجه و مهم این اختتامیه زمان کوتاه برگزاری
ان و همچنین سخنرانی نکردن هیچ کدام از مسئوالن بود.
اختتامیه دوره سی و چهارم را می توان کوتاه ترین اختتامیه
از نظر زمانی دانست.
افاضات و اضافات
برحسب براوردهایی که انجام شــده به نظر می رسد
تعداد مطالبی کــه درباره جشــنواره فیلم فجر امســال در
رسانه ها منتشر شده است ،بیش از ســه هزار مورد است.
به این معنی که به طور میانگین در هر روز از زمان برگزاری
جشــنواره حداقل 300مطلــب منحصربه فــرد و مجزا در
رسانه های کشور منتشر شــده اســت .این تعداد مطالب
متشکل از خبر کوتاه ،گزارش ،گفت وگو و گزارش تصویری
است .از این حیث شــاید بتوان گفت که جشنواره امسال
در مقایسه با سایر رخدادهای هنری پر حاشیه تر و پر خبرتر
بوده است.
در واقع به بیان دقیق تــر باید گفت تنها رخداد هنری
که در موضوع تبلیغات رسانه ای و جریان سازی خبری توان
رقابت با نمایشــگاه مطبوعات را دارد ،جشنواره فیلم فجر
است .نمایشگاه مطبوعات امسال در زمینه تعداد مطالب
منتشر شده در ســایت ها و خبرگزاری های مختلف ،رکورد
تخمینی چهار هزار را در اختیار دارد.
فرهنگ
سینمای ما جنون و تخیل کم دارد
ی جوانان فیلمساز در گفت وگو با کاوه فرازمند
دفاع از نوگرای
شایان ربیعی
دبیر گروه فرهنگ
به طور کلی فیلمبــرداری به عنوان یکی
از ابزارهای گســترش و نوگرایــی در روایت
فیلم هــا وارد دوران تازه تری شــده اســت.
حرکت دوربین جســارت پیدا کرده ،منظورم
از جسارت صرفا ایجاد حرکت های نو نیست
بلکــه وارد کــردن حرکت های تجربــه شــده
دوربین در سینمای جهان به فیلم های ایرانی
و مچ کردن ان با قصه است
مثلث | شماره 301
صورت مصداقی بپرســم در کــدام فیلم ها این
شــیوه وجود داشــت و دقیقا این نوگرایی ها چه
عطفی در حرکت ســینمای ایرانی ایجاد خواهد
کرد؟
ببین این روایتی که می گویــم مرزهای جدیدی
را می تواند باز کند .برای مثال فیلم ایستاده در غبار شیوه
روایت دفاع مقدس را در سینما که یک شیوه ثابت و ساکن
داشته ،تغییر داده اســت .هم در روایت و هم در پرداخت
شــخصیت ها .فیلم اژدها وارد می شــود نیــز یک چنین
رویکردی را به روایت دارد .در واقع این فیلم ،شیوه مستند
داســتانی را که از بیش از یک دهه پیش در سینما معمول
فرهنگ
اقــای فرازمند درباره جشــنواره ســی و چهارم
فیلم فجر ،اظهارنظرهای زیاد ی شده است که عمدتا
پیرامون مسائل اجرایی بوده و کمتر درباره کیفیت اثار
ارائه شده در جشــنواره صحبتی به میان امده است.
در واقع اگر بخواهیم جشــنواره امســال را در ســیر
تطور سینمای ایرانی بررســی کنیم ،چه جایگاهی را
می توانیم برایش تعریف کنیم؟
طبیعتا برای پاسخ به چنین سوالی باید تفاوت ها
و شباهت های این دوره از جشنواره را با دوره های پیشین
در کنار هم قرار داد و بررسی شان کرد .به نظر من انچه در
جشنواره امسال بیش از هر چیزی به چشم می امد ،جرات
و جســارت فیلم ها بود .پیش ترها هر زمان کــه از جرات
و جســارت در یک فیلم صحبت می شد ،ســوژه داســتان
و محتــوای کار مدنظر بــود .اما منظور من شــیوه روایت
فیلم های امســال است .در بیشــتر فیلم های جشنواره یا
بهتر بگویم در بیشتر فیلم های مطرح جشنواره این جرات
در روایت به خوبی قابل توجه است .کارگردان های جوان
سعی کرده اند از فرمت های پیشــین روایت در فیلم های
معمول سینمای ایران دل بکنند و کارشان از این نظر خوب
بود .جالب اینکه داوران هم این جــرات را دیدند و از این
نظر به نظرم جشنواره امسال یکی ،دو قدم به پیش داشت.
گفتیــد کــه منظورتــان از جــرات و جســارت،
شــیوه های تازه روایت اســت .می خواســتم به
2
در میــان منتقدان ســینما
یافتن کسی که همزمان به حوزه
جامعــه شناســی ،ارتباطــات و
مطالعــات فرهنگی از یک ســو و
ســینما وعکاسی از ســوی دیگر
تسلط داشــته باشــد کار اسانی
نیســت .در واقع عمده منتقدان
سینمایی یا نقدهای صرف فنی از فیلم ها ارائه می دهند
یا نقدهای صرف جامعه شــناختی ،سیاسی و ...کاوه
فرازمند ،از منتقدان کمتر شناخته شده سینماست که
در این دوبخش تحلیل های قابل توجهی از سینما ارائه
می کنــد .گفت وگوی زیر کوتاه شــده یک گفت وگوی
بلند با اوست که شرح تفصیلی ان را در شماره های بعد
خواهید خواند.
شد را وارد ســینمای ما کرد ؛ در واقع شیوه مستند دروغین
یا مســتندی که وجود ندارد ،نه نشان دادن واقعیت .مثل
فیلم زلیگ وودی الن .یا حتی در فیلم النتوری و بادیگارد
هم می شــود از این شــیوه های جدید روایت نشانه هایی
پیدا کرد.
این شیوه های جدید دقیقا چه وجهی از سینمای
ما را تقویت می کند؟
سینمای ما جنون و تخیل کم دارد .اصطالحی
در هالیوود هســت که منتقــدان و کارگردانــان زیاد از ان
اســتفاده می کنند؛ Larger than lifeیعنــی چیزی بزرگتر
از زندگــی .اصطالحی که برای ســینما بــه کار می برند.
ســینمای امروز ما واجد این تعریف نیســت .امسال این
نقیصه در سینمای ما به واسطه وجود فیلم هایی مثل اژدها
وارد می شــود ،کمرنگ تر بود .ما در دهه هفتاد فیلمســاز
بزرگی مثل کیارســتمی داشــتیم که جریانســاز بود ،موج
تقلیدی به دنبال او ایجاد شد که البته هیچ یک از مقلدانش
نتوانستند به جایگاهی مثل جایگاه کیارستمی دست پیدا
کنند .همین طور در دهه هشــتاد همین اتفاق برای اصغر
فرهادی افتاد .شاگردها و مقلدان هرگز مثل اساتیدشان
موفق نشــدند .اما امســال این جرات ها و جســارت ها به
گمانم بتواند کمک حال سینما ما باشد.
فکــر نمی کنیــد ایــن هم یک مــوج گــذرا مثل
ورود ژانرهــای اپارتمانی و ...باشــد که در یک
دوره زمانــی بخش بزرگــی از ســینمای ایران را
تحت تاثیر خودش قرار داد؟
همــان تفاوتی که گفتــم دقیقــا در اینجا وجود
دارد .ببینید خیلی وقت ها می گفتند که سینمای ایران دو
ژانر دارد ؛ ژانر هندوانه در حوض خانه قدیمی و ژانر خیانت
در اپارتمان .در واقع یک گونه واقع گرایی در هسته اصلی
قصه .فرم و روایت کار هم چندان با ژانر همخوان نبود .اما
مثال شــیوه بازیگری در فیلم در ابد و یک روز ،گفتار متن
در ایســتاده در غبار و روایت در اژدها ،النتوری و بادیگارد
همخوانی بیشتری میان فرم و محتوا در شیوه های روایت
دارند.
به نظرم به طــور کلی فیلمبرداری به عنــوان یکی از
ابزارهای گسترش و نوگرایی در روایت فیلم ها وارد دوران
تازه تری شده است .حرکت دوربین جســارت پیدا کرده ،
منظورم از جسارت صرفا ایجاد حرکت های نو نیست بلکه
وارد کردن حرکت های تجربه شــده دوربین در ســینمای
جهان به فیلم های ایرانی و مچ کردن ان با قصه اســت.
این اتفاق ها هم به مدد ســبک شــدن دوربین هــا افتاده
است .هلی شــات ها راحت تر گرفته می شــوند و به جای
هلی کوپتر می تــوان از یــک پهپاد کمــک گرفت .مثل
صحنه هایی از فیلم های دختر ،بارکد و ....که به طور کلی
امکان تربیت یک فیلمبردار را ساده تر کرده است.به همین
دلیل فیلمبرداران جوان زیاد شــده اند .همزمان در فیلم
دیدن هم پیشرفت کرده اند و توانایی بیشتری در تسلط به
دوربین های جدید دارند.
به هر حال جشنواره امسال نوید یک سال پرفروش
را داشت .حال و هوای صف ها نشان می داد که احتماال
ی پیش رو داریم.
سال بهتر
61
فرهنگ
نظر به درد دیگران
درنگی اجمالی بر فیلم «ابد و یک روز»
ارش حسن پور
روزنامه نگار
3
فرهنگ
62
مثلث | شماره 301
سینمای ایران نوید روزهای روشن فردا را می دهد.
جشــنواره ســی و چهارم فجر باید به خود ببالد که بســتر
درخشــش اســتعدادهای نابــی همچون محمدحســین
مهدویان و ســعید روستایی در تارک ســینمای ایران شده
است .به طور خاص سعید روســتایی با فیلم ابد و یک روز
تمامی نگاه ها و توجهات را جلب کــرد و چه از حیث ارای
مردمی و چه رای داوران جشنواره و دیدگاه منتقدان مقبول
افتاد و بدل به فیلمی درخشــان در سینمای اجتماعی این
سال های ایران شــد .در این جســتار تالش شده تا بدین
ســوال پاســخ داده شــود که چرا ابد و یک روز و فیلمساز
هوشــمندش را باید ســتود و از چنین جریان سینمایی در
ت دفاع کرد.
روزها و سالیان بعد با شور و حمی
فیلمســاز به کجا عزیمت می کند؟ طبقه فرودســت
یا به زبــان جامعه شناســانه؛ طبقه پاییــن .این تصمیمی
ســاده و اســان نیســت .در جریانــی کــه در یــک دهه
گذشــته تاکنون اقبال وســیعی یافته و حتی بــه فرمولی
برای موفقیت گیشه نیز بدل شــده است ،طبقه متوسط،
مسائل و ابتالئات ان محتوای قاطبه تولیدات فیلم های
ســینمای ایران را تشــکیل داده تا حدی کــه این میزان
تولید به زعم منتقدان و پژوهشــگران خود بدل به اسیبی
ســینمایی تحت عنوان «ســندروم طبقه متوســط» شده
است .روستایی با هوشــمندی این قاعده را می شکند .او
دست مخاطب را می گیرد و با خود ما را نه به سبک زندگی
اپارتمانی و مناسبات اشکار و پنهان زناشویی طبقه متوسط
بلکه بــه پس کوچه های نادیده گرفته شــده پایین شــهر
می برد تا بار دیگر توجه ما را به کانون نابرابری اجتماعی و
تیره روزی های زندگی شهری معطوف کند .کارگردان بدین
سان تالش دارد تا بر عارضه ســندروم طبقه متوسط غلبه
کند و از همین رو نیز فیلم را از اغاز تا انجام در دایره بسته
طبقه فرودســت پیش می برد .این سفر ســینمایی اما در
نوع خود خیره کننده و تحســین برانگیز انجام شده است.
فیلمساز چونان کارگردانی حرفه ای ،قواعد سینمایی را به
خوبی می شناسد .فیلم مشــحون از سکانس های شلوغ،
پر رفت و امد و پر حادثه اســت که کارگردان از ان هیاهو با
موفقیتی تام بیرون می اید .کارگردان مضامین را به خوبی
پرورش می دهد.
فیلمساز به شایستگی موقعیت های دراماتیک خلق
می کند و در تنگنای زندگی ،بار تصمیمــات ناممکن را بر
دوش پرســوناژهایش قــرار می دهد .روســتایی به خوبی
ادم های این طبقــه ،گفتار ،رفتار و ســکنات و حتی اوای
سخن گفتن شان را می شناسد .او االم این طبقه و سرشت
مصائب شان را به خوبی شناخته و ادراک کرده؛ که گویی
با انان زیسته است.
روســتایی در شــرایطی که نگفتن از طبقه متوســط
انگار خالف عقل سلیم است ما را دعوت می کند تا به نقاط
و جغرافیایی دیگری از شــهر نیز سرک بکشیم و البته انجا
لختی درنگ کنیم؛ توفقی تلخ و مرارت بار .فیلم فراخوانی
اســت به ســیاحت افالس پایان ناپذیر و ناتمــام ادمیانی
نادیده گرفته شــده و معصوم .فیلم از ایــن منظر لحن و
رویکردی همدالنــه برمی انگیزد تا بدان جــا که مخاطب
در اواخر داســتان گویی خود بدل به یکــی از اعضای ان
خانواده بی سامان می شود و تاثیرش داوطلبانه برانگیخته
می شــود .فیلم مضامین مختلف اجتماعــی را به صورت
متقاطعی در هم می امیزد و ســیمای کریه ســیاه بختی را
به مخاطب عرضه می کنــد .تبحر کارگــردان در حقیقت
فارغ از قواعد فیلم سازی ،جســارت در انتخاب موضوع،
شیوا قصه گفتن و دراماتیزه ســاختن داستان در پرداخت
همزمان به موضوعاتی نظیر فقر ،طالق ،اعتیاد ،بیکاری،
حاشیه نشــینی و خرده فرهنگ بزهکارانه است که هر یک
در مجالی مناسب تر و شاید زمان اکران درخور بحث های
مفصل جامعه شناســانه و روانکاوانه خواهد بود .ابد و یک
روز به گونه ای مشــدد مجموعــه ای از مصیبت ها را کنار
هم قرار داده و به مــوازات هم روایت می کنــد تا هدف و
مقصود خــود را تحقق بخشــد« :نظر بــه ِ
درد دیگران».
دیگرانی بیخ گوش مــان که از قضا ،نه رســانه ای دارند و
نه نوایی .روستایی با رشادت ،صدای ناالن حاشیه ای ها
می شــود تا در وضعیت امروز ســینمای ایران ضدجریان
عمل کرده باشد.
او ما را به یک ســفر تلــخ می برد و خود یک شــبه ره
صد ســاله طی می کند .ابد و یک روز فراخوانی اســت به
نگریســتن و فهم همدالنه طبقه فرودســت و تجدید نظر
در پیش پندارها و انگاشــته ها در مورد ماهیت انحرافات و
مسائل اجتماعی طبقه پایین و لزوم بازنگری در سیاست ها
و برنامه هــای اجتماعی معطــوف به این طبقــه .از زمان
اختتام نمایش فیلم در جشنواره فیلم فجر تا موعد اکران
عمومی فیلم ،بایــد منتظر بنشــینیم تا بار دیگــر بتوانیم
روزمر گی رنــج و ابدیت فاجعــه را در اثــری چنین کامل و
شریف ببینیم.
فرهنگ
یو چهارمفیلمفجرمی گوید
رضادرستکارازجشنوارهس
جایزه دادن به «ابدو یک روز» جسورانه بود
مثلث | شماره 301
هنرمندان و منتقدان برگزار می شد؛ اتفاق خوبی که مواجهه
ارگانیکیمردمباسینماوجشنوارهراموجبمی شداماامسال
در ساخت و بافت جشنواره اتفاق هایی افتاده که این امتیاز
را از جشنواره گرفت .در واقع برج میالد به عنوان کاخ اصلی
و پردیس ســینمایی ملت که کمترین سهولت در دسترسی
برای مردم را داشت به عنوان کاخ مردمی در نظر گرفته شد.
نکته دیگر اینکه می توانم بگویم به نوعی منتقدان را هم از
جشنواره حذف کردند .همچنین نشست های نقد و بررسی
در زمان هایی برگزار می شــد که امکان استقبال رسانه ها و
کارشناسان از انها به سختی می توانست فراهم باشد و...
اما به هر حال امســال چه در تیم برگزار کنندگان و چه
در بخش رقابت فیلم ها ،نوعی جوانگرایی قابل توجه وجود
داشــت که باید به فال نیکش گرفت .به هر حال همان طور
که گفتم جشنواره امســال افت و خیزهای زیادی داشت اما
درمجموعوخالصهبایدبگویمکهخیلیبدشروعشدوخیلی
خوبپایانیافت.
خب طبیعتا سوال من این اســت که منظورتان از
خیلیبدوخیلیخوبچیست؟
ببینید ،در مرحله انتخاب فیلم هــ ا برای حضور در
جشنوارهبهمحضیکهنامفیلم هانهاییشدمامطمئنبودیم
که اگــر روال داوری های نهایی هم به همان منوال باشــد،
نتیجهکارفاجعهخواهدبودوبایدفاتحهجشنوارهراخواند.اما
در مرحله داوری های نهایی ،هیات داوران ،نتایج قابل قبول
و جسورانه ای را اعالم کرد .در واقع انها باتوجه به فشارهای
رســانه ای و تخصصی و ...توانســتند حــدود 80درصد از
انتخاب هایخودرااصالحکنند.
یسیمرغبهتنهایکفیلماست؟
منظورتاناهدا
بله؛ این موضوع خیلی کار جســورانه ای بود .من
فرهنگ
اقایدرستکار !مخاطبانسینما،شمارابانقدهای
صریح تان درباره جشــنواره های مختلف فیلم فجر به
خاطر می اورند .می خواهم با ایــن مقدمه درباره جایگاه
اینجشنوارهدرسینمایایران نظرشما راجویاشویم .
خب وقتی درباره جشنواره حرف می زنیم ابتدا باید
نگاه کالن تری به موضوع داشــته باشــیم .فرهنگ به طور
کلی در کشور ما موقعیت باثبات و مستحکمی ندارد .درو اقع
اگر بودجه های فرهنگی را در نظر بگیرید متوجه می شــوید
که مجمــوع بودجه های فرهنگی در کشــور مــا در بهترین
حالت کمتر از پنج درصد کل رقم بودجه است .نکته جالب تر
این اســت که بخش قابل توجهی از این رقم به صدا وسیما
اختصــاص دارد .بخش کوچکی هــم که به وزارت ارشــاد
به عنوان متولی اصلی فرهنگ و هنر این سرزمین اختصاص
پیدا می کند ،باید میان هفت هنر از یک سو و برخی نهادهای
فرهنگی-مذهبی تقسیم شود .بخشــی نیز باید برای حقوق
کارمندان و سایر هزینه های جاری خرج شــود .در واقع اگر
بخواهیم دراین میان به موضوع ســینما بپردازیم کمی باید
محتاط باشــیم .در واقع ســینما در شــرایط امروز کشور ما
که با فاجعــه کمبود مطالعه کتاب مواجه اســت ،مهمترین
ابزار فرهنگی اســت .اما همچنان که گفتم در میان کوچه
پس کوچه هایبودجهچندانسراغینمی توانازانگرفت.
تنها نمود بارز سینما در ایران که جلوه بیشتر و اثرگذاری قابل
توجهی دارد ،همین جشــنواره فیلم فجر اســت .می توانم
بگویمکهجشنوارهفیلمفجرمی تواندایینهتمام نمایفرهنگ
موزاییکیدرایرانباشد.باالخصجشنوارهامسالبهواسطه
حضورگروه هایمختلففکری،اجتماعیوفرهنگیدرمیان
فیلمسازانویترینتمام عیاریبرایبهنمایشگذاشتنهمه
وجوهفرهنگیموجوددرکشوربود.
فکر می کنید شیوه برگزاری این دوره از جشنواره
در قیاس با سال های قبل چه امتیاز یا ضعف هایی
داشت؟
خب واقعیت این است که جشنواره امسال در عین
فرا زو نشیب هاونقاط قوتوضعفیکهدربرگزاری اشبود،در
مقایسه با جشنواره های سال های گذشته و به ویژه جشنواره
یو سومتفاوت هایبنیادینیداشت.سالگذشتهبههمت
س
اقای رضا داد در هفت سینمای شهر تهران برای فیلم هایی
که اکــران می شــدند ،برنامه خاصــی با حضــور عوامل،
4
رضا درســتکار از منتقدان
مجرب ســینمای ایران اســت.
او بیــش از دو دهه در ســینمای
ایــران کار کــرده و در این مدت
تجربه هــای کارگردانــی فیلــم
داستانی و مســتند را نیز داشته
است .با او درباره جشنواره فیلم فجر صحبت کرده ایم.
معتقدم که انتخاب فیلم «ابد و یک روز» برای دریافت این
تعداد سیمرغ ،یک انتخاب سهل و ممتنع بود .ممتنع از این
جهت که می توانست بسیار حاشیه ساز و دردسرساز باشد زیر ا
معموال در جشنواره ها روال شده بود که تعدادی از جوایز بین
فیلم ها تقسیم شــود تا کمتر فیلمی بدون جایزه از جشنواره
بیرون برود اما امسال این گونه نبود .اما می گویم سهل بود
چونمعتقد م میانکارهایضعیفموجوددرجشنوارهاگربه
«ابدویکروز»کهواقعایکفیلممنسجموخوببود،جایزه
نمی دانند ،به چه فیلمی می خواستند بدهند؟ در واقع «ابد و
یکروز»صدالبتهکهفیلمقوام یافتهوخیلیخوبیبوداما نان
خالی بودنجشنوارهراخوردوبهیکنوعنشاندادچقدرهیات
انتخاب در مرحله انتخاب فیلم های خنک برای جشــنواره
ضعیفعملکردهاست.
پس شما را می توانیم در گروه مدافعان تیم داوری
امسالدرنظربگیریم.
بله .البته وقتی می گوییم مدافعان داوری منظور
انتخاب نهایی شان اســت ،نه انتخاب های اولیه شان برای
ورود فیلم ها به جشــنواره .ضمن اینکه من معتقدم که دو ،
ســه نفر از اعضای هیات داوری به نظــرم بی دلیل انتخاب
شــده بودند که در مورد فیلم ها رای بدهنــد .در مورد داوران
بخش مســتند هم به طریق اولــی همین نظــر را دارم .این
چند نفری که می گویم در سال های اخیر کار چندانی انجام
نداده اند و کارهای قبلی شان هم چنان که باید و شاید اثرگذار
و برجسته نبوده اســت .از این رو باید تاکید کنم که انتخاب
داوران برای یک جشــنواره در واقع انتخاب سطح حرفه ای
بودن ان جشــنواره اســت ،ارث و میراث کســی نیست که
بخواهیم تقسیمش کنیم .باید این را هم بگویم که متاسفانه
برخی اوقات در برخــی جاها از جمله همین بخش مســتند
جشنوارهامسالیکسریباتشکیلمافیاهایکوچک،کل
سینمای مستند را تحت تاثیر حضور مخرب شان قرار دادند.
رانت بازی و البی بازی این عده که نزدیک به دو دهه اســت
سایهسنگین شانبرسینمایمستندبرداشتهنمی شود ،رشد
و شکوفایی را از سینما گرفته .طبعا من مدافع چنین داورها و
داوری هایینخواهمبود.
اگربخواهیمیکبرایندکلیازجشنوارهبگیریم،به
نظرشمایکقدمبهجلواستیاعقب؟
حتما یک قدم به جلو اســت .ضمــن انتقادهایی
که البته به شــیوه های برگزاری و انتخاب اثــار دارم ،به نظر
جوان گرایی جشــنواره امســال در حکم یک خانه تکانی دم
عید برای سینما بود .افزون بر این باید یاداوری کنم که ما به
هر حال باید تفاوت اکران معمولی با اکران در جشنواره را یاد
بگیریم.چیزیکهامسالبه طورکلیغایببود.درواقعصرفا
در برج میالد و سینما ملت می توانستید رنگ و بوی جشنواره
را تا حدودی حس کنیــد ،ان هم صرفا به خاطر یک ســری
مسائل تبلیغی و ...مثل فرش قرمز و اینها .در صورتی که در
جشنواره های خارجی ،نام جشنواره و فستیوال خیلی بزرگتر
از خوانشی اســت که ما در ایران داریم .همزمان با جشنواره
مسترکالس هایقابلتوجهیبرگزاریمی شود.دستاوردهای
تجربیبزرگانسینمااززبانخودشانبرایعالقه مندانبازگو
می شود ،ورک شــاپ برگزار می کنند و ...در سینمای جهان
نقد و دانش سینما شانه به شانه بخش های تبلیغی و شوافی
حر کتمی کند.امامتاسفانهدرجشنواره هایماکلجشنواره
خالصه می شــود در یک فرش قرمز و حضور ســلبریتی ها.
به هر حال با تمام این نکته ها باید بگویــم که اتفاقاتی که در
سطحکالندرسینمایماافتادهمثلشکل گیریگروههنرو
تجربه ،تغییرهاییکهاقایایوبیایجادکردهو...یکتحول
مهمومثبتدرسینمایایراناست.بهنظرمحضورمنتقدان
فیلم هابهمثابهچشمنکته بینمخاطبانوهمچنینبه عنوان
کسانی که از زیبایی شناسی ســینمایی و ارزش های اساسی
سینماصیانتمی کنند،بایدبیشترازاینهادرجشنوارهملموس
واثرگذارباشد.
63
فرهنگ
جشنواره امسال متعلق به جوان ها بود
فرهنگ
64
مثلث | شماره 301
سیدجمال ساداتیان از چند و چون قضاوت فیلم ها در فجر 34می گوید
اقای ساداتیان ،جشنواره امسال در نوع خود یک
رکورد برای هیات داوران به شماره می اید .به نظر
تنها جشنواره ای باشد که نه سیمرغ را تنها به یک
فیلم اهدا کرده است.
البته می توان گفت این طور نیست .بهتر است
بگوییم یک فیلم توانست 9سیمرغ را ببرد نه اینکه داوران
ســیمرغ ها را به او اهدا کنند .ضمن اینکه واقعیت دارد که
ن یا در طول برگزاری جشنواره ها ی فجر
ممکن است در ایرا
چنین اتفاقی به ندرت افتاده باشد اما نکته این است که در
بیشتر جشنواره های خارجی هم این اتفاق می افتد .به این
معنی که برخی فیلم ها بیشتر جوایز اصلی یک جشنواره را
به دست می اورند.
خب البته در جشنواره های خارجی همان فیلمی
که بیشترین جوایز را کســب می کند ،به عنوان
بهترین فیلم انتخاب می شود.
بله معموال همین طور است اما در جشنواره فجر
مسا ل هیات داوران به فیلم ها از دو جنبه نگاه می کرد .یکی
ی و کارگردانی،
اجزای فیلم که شامل کارگردانی ،نویسندگ
بازیگری و ...بود و جنبه دیگر نــگاه کالن و کلی به فیلم
ساخته شده .درست است که بیشــتر جوایز بخش اجزای
فیلم را «ابد و یک روز» به دســت اورد اما در بخش کلی به
نظر هیات داوران فیلم «ایستاده در غبار» استحقاق این را
داشت که به عنوان بهترین فیلم انتخاب شود.
مگر کلیــت یک فیلــم را همان اجــزای جزئی تر
تشکیل نمی دهد؟
نگاه کنیــد در هیــات داوران یک نــگاه کلی به
اثر وجود داشــت؛ اینکه بهترین فیلم چه فضایی را روایت
می کند و چقدر اجزا توانسته اند با یکدیگر هماهنگ باشند.
مثال ممکن است در یک تیم ورزشی همه بازیکنان یک تیم
بهترین های جهان باشند اما هماهنگی انها با یکدیگر بحث
5
سیدجمال ساداتیان که امسال شصتمین سال
زندگی اش را از ســر می گذراند ،یکــی از معروفترین
تهیه کنندگان ایرانی است .بیشــتر مخاطبان سینما
او را با فیلم هایی چون چهارشنبه سوری ،دایره زنگی
و این اواخر جامه دران به خاطر می اورند .ســاداتیان
همچنین یــک از پرکارترین تهیه کنندگان ســینمای
ایران اســت که تقریبا بــا همه فیلمســازان مطرح و
معتبر چند ســال اخیر ایران همکاری کرده اســت .او
همچنین در این دوره از جشنواره فیلم فجر در هیات
داوران جشنواره حضور داشت .گفت وگوی زیر درباره
روند داوری فیلم های جشنواره ســی وچهارم است.
مواضع او چنان کــه خواهید خواند خالــی از اغراق و
پنهان کاری های معمول داوران است.
دیگری است .با این وجود شایســته است که بگویم همه
ارای هیات داوران برحسب رای افراد بوده است.
من متوجه مثال تیم ورزشی می شوم اما نکته این
است که در سینما بحث دیگری وجود دارد؛ اینکه
همه اجزا در خدمت یکدیگرند .متن خوب اگر با
کارگردانی خوب همراه شود و روی شاخص های
فنی یک فیلم به خوبی کار کنند در نهایت نتیجه
کار هم باید به همان میزان خوب باشد.
ما نمی گوییم که «ابد و یک روز » فیلم ب د یا اینکه
حتی فیلم متوسطی اســت ،اتفاقا فیلم بسیار خوبی است
اما نظر ما این بود که «ایســتاده در غبار» بهتر از ان بوده
است .ببینید ما در 14بخش می توانستیم فیلم ها را قضاوت
کنیم ،این یعنی 14بخش مستقل در داوری فیلم ها وجود
داشته است .موکول کردن جوایز به یکدیگر استقالل این
بخش ها را از بین می برد.
به طور کلی نظرتان درباره سطح کیفی فیلم های
امسال چه بود؟
به نظرم امســال جوان ها کارهای بســیار قابل
توجهی ارائه کردند .جشــنواره امسال جشــنواره جوان ها
بود .ابتکار در کارگردانی ،قالب شــکنی و ...در همه کارها
وجود داشــت .این نکته امیدبخشــی برای جشنواره فیلم
فجر و البته مهم تر از ان برای کلیت سینمای ایران است.
فکر می کنید همین توجه به جوانان بود که فیلم
کارگردان مطرحی همچون ابراهیم حاتمی کیا در
جوایز دیده نشــد یا حتی در بخش های بهترین
کارگردانــی ،نویســندگی و بهترین فیلــم نامزد
هم نبود؟
نــه ارتباطــی به ایــن موضــوع نــدارد .در واقع
همان طور که گفتم فیلم های جشنواره را یک هیات داوری
قضاوت می کند .طبیعی اســت که چه در اعالم نامزدها و
چه در انتخابا ت بهترین ها ارای داوران نقش اصلی را بازی
می کند .در واقع هیچ چیزی در بخــش داوری ها خارج از
ارای داوران وجود نداشته است که تاثیر گذار باشد.
روند داوری ها چگونه بود؟ درباره فیلم ها هرکسی
نظر خــود را اعــام می کرد یــا اینکــه بحث هم
در می گرفت؟
اســاس کار ما بر این بود که هر داوری نظر خود
را داشــته باشــد تا امکان اثرگذاری نگاه های مختلف در
داوری ها وجود داشــته باشــد ،اما خب ناگزیر بحث های
اقناعی هم شکل می گرفت .بارها اتفاق می افتاد که درباره
موضوعی یا انتخاب بهترین ها نگاه های مختلف موجب
ایجاد بحث می شد .این بحث ها ممکن بود که باعث تغییر
نظر داوران شــود اما معموال این اتفاق نمی افتاد .در واقع
بحث ها بیشتر شیوه استداللی داشت .به این معنی که اگر
بحثی شــکل می گرفت داوران سعی می کردن د از انتخاب
فرهنگ
درباره یک فیلم مستند-خبری
ارغوان قاسم نژاد
خبرنگار
6
پیش از هــر چیز شــاید الزم باشــد اعــام کنم که
«النتوری» براساس تعریفی که من برای خودم از سینما و
فیلم دارم ،به رسته گزارش های خبری سینمایی نزدیک تر
اســت تا یک فیلم داســتانی و قصه پرداز .با این همه اگر
بخواهیم درباره این گزاره یا به طور کلی درباره «النتوری»
صحبت کنیم ،به نظرم مهمترین بحث نوگرایی ها در شیوه
روایت داستان است.
قصه دشوار نیست .به صورت خطی روایت زندگی یک
جوان است که در گیر یک رابطه عاشقانه می شود .این بستر
اصلی تحوالت بعدی داستان است .در واقع فیلم دو بخش
دار د یا به عبارت بهتر باید بگویم فیلم دوپاره است .پاره اول
می خواهد که «پاشا»؛ شخصیت اول فیلم را به ما معرفی
کند .کارگردان تالش می کند بگوید که اقای تماشاگر شما
با یک داستان تیپیکال رو به رو نیستی! به همین دلیل سعی
می کنــد از درون کاراکتر اول فیلم یک شــخصیت بیرون
بکشد که البته به نظر من موفق نیست .در واقع پاره نخست
فیلم اصوال موضوعی بــرای تبیین ادامه داســتان ندارد.
جالب این است که کارگردان نام فیلم را هم از همین بخش
نخست بیرون کشیده است.
به هر حــال انچه در فیلــم اهمیــت دارد در پاره دوم
ان اتفــاق می افتــد .از انجایی که کاراکتر اصلی عاشــق
می شود .از اینجا به بعد فیلم دست کم قصه نیمه و ناتمامی
دارد و می تواند تماشاگر را با خود همراه کند .به این معنی
که از اینجا به بعد فیلم از حالت یــک گزارش خبری بودن
بیرون می اید.
شــاید بتوان گفت که نقطه قــوت کار در وهله اول،
نوگرایی کارگردان در دکوپاژ و شــیوه روایت فیلم باشد و در
وهله دوم هیچ.
همچنین به نظر می رسد که یک دلیل دیگر پردازش
ضعیف شــخصیت ها نیز تمرکز درمیشــیان در چگونگی
القا ی نظرات شــخصی خود اســت ،که باعث می شــود
مخاطب نتواند بــا کاراکترهای «النتــوری» ارتباط قابل
قبولی برقرار کند.
درمیشــیان موضوع اصلی فیلــم را فــدای رویکرد
سیاسی ــ اجتماعی خود کرده است .پیدا کردن طعنه های
سیاســی و اجتماعی در «النتوری» کار سختی نیست و به
وضوح در قســمت های مختلف فیلم از انها استفاده شده
است .او تالش می کند که به اسید پاشی به عنوان یک نماد
انحصارطلبانه نگاه کند و در فیلمش از حذف شــدن های
اجبــاری و عدم تحمــل نظر مخالــف در روابط انســانی،
اجتماعی و سیاســی بگوید؛ اما این رویکــرد ،با پرداخت
اغراق امیز و چاشــنی طعنه هــای سیاســی و اجتماعی از
جهان اثر بیــرون زده و تاثیر فیلم را کمرنگ کرده اســت.
بدین گونه این درام حساس اجتماعی به یک اثر کم فایده
تبدیل شده است.
یکی از دوســتان گفته بــود که طعنه های سیاســی
موجود در فیلم ،ربط منطقی به اصل داستان پیدا نمی کنند؛
اما اگر پرداختن به مقوله قصاص و بخشــش را با سیاست
درمیشیان گره بزنیم ،شــاید بتوان ربطی در سطح اثر پیدا
کرد! او در صدد است تا داستان و نتیجه گیری روایت فیلم
را با نظرات سیاسی اش گره بزند و این گونه از مدیومی که
در اختیار دارد سوءاستفاده می کند.
به هر حال به رغم استقبال تماشــاگران از این فیلم
باید بگویم که حتی بازی های بازیگران هم کمکی به فیلم
نکرده اســت .به این معنی که هیچ یک از بازیگران فیلم
چنان تاثیری در فیلم ندارند و کل فیلم به کمک دیالوگ های
متعدد روایت می شود .درو اقع درمیشیان در این فیلم فضای
بازی برای بازیگر فراهم نکرده است .شاید اگر صداهای
این فیلم را از رادیو هم پخــش می کردند ،مخاطبان فیلم
چیز زیادی غیر از تصاویر رقت انگیز صورت سوخته کاراکتر
از دســت نمی دادند .اصوال کارگردان در این فیلم ابا یی از
نمایش صحنه های بســیار رقت انگیز و چندش اور صورت
اسید پاشی شده مریم ندارد .صحنه ها یی که با نمایش هر
پالن ان ،چشم ها در سالن سینما به زمین دوخته می شود
و تماشــاچیان که تمایلی به دیدن ایــن صحنه ها ندارند،
چشمان شان را می بندند.
فیلم در بخش هــای پایانــی ،خــود را وارد تنگنایی
می کند که نتیجه اش قابل حدس باشد .اصوال با بخشش
مجرم از سوی قربانی ،شعارهای گل درشت فیلم هم اغاز
می شــود .با این اوصاف حس همذات پنــداری مخاطب
با قربانیــان اسید پاشــی ،موجــب همراهــی و همدردی
تماشاگران در سالن ســینما با فیلم می شود .به نظرم نباید
حس قدرتمند همذات پنداری را به نفع قوت فیلم مصادره
کرد .به هر حــال همان طور که گفتم روایت مســتند گونه
فیلم به تعمیق این همذات پنداری در سینما کمک می کند
و دوباره باید بگویم که مهمترین نقطه قوت فیلم النتوری
صرفا «شیوه روایت داستان» است.
مثلث | شماره 301
فرهنگ
خود دفاع کنند نــه اینکــه رای دیگری را بزننــد .بحث ها
تبلیغی نبود.
گروه داوری به نظرتان گروه همگن و منسجمی
بود یا اختالف نظرها زیاد بود؟
منسجم به این معنی که همکاری و انسجام کاری
وجود داشته باشد ،بله .اما نه به این معنی که اختالف نظر
کم باشد .طبیعی بود که نگاه ها متفاوت باشد.
البته اینکه 9ســیمرغ به یک فیلم برســد نشان
می دهــد کــه داوران بیشــتر از اختــاف نظر،
اشتراک نظر داشته اند.
طبیعتا می تواند این گونه باشد .اما تمام داستان این
اســت .در واقع علت کســب جوایز را باید در قدرت و قوت
یک فیلم بجویید نه هماهنگی داوران .فیلم ابد و یک روز
در اجزایی که جایزه گرفت کار قدرت مندی بود .ضمن اینکه
همانطور که گفتم اســاس کار ما بر رای گیری بود .طبیعتا
اختالف در رای ها وجود داشت اما شمار ارا و اکثریت انها
تعیین می کرد که چه کسی یا چه فیلمی جایزه بگیرد .اگر
توجه کنید می بینید که دو فیلم ابد و یک روز و ایســتاد ه در
غبار که جوایز قابل توجهی کسب کردند در یک حوزه فکری
قرار ندارند .این نشان می دهد که داوران سوگیری فکری
و جناحی نداشــته اند .ما ســوای فکری که در فیلم وجود
دارد و صرفا بر اساس شاخص های کیفیت بصری و ارزش
سینمایی اثار قضاوت کردیم.
فکــر می کنیــد جوان گرایی ســینمای ایران که
دربردارنــده شــیوه های روایــی تازه تر اســت،
می تواند در اینده قوام و دوام داشته باشد؟
بله قطعا .اتفاقا جشــنواره امسال این موضوع را
ثابت می کند که باید به جوانان میدان بیشــتری داد .انها
توان و خالقیت قابل توجهی دارند .بــه نظرم فروش این
فیلم ها در سال پیش رو می تواند جریان ساز باشد و جرات
و جســارت کارگردان هــا را در اینده دوام و قوام بیشــتری
ببخشد .نکته دیگری که باید بگویم این است که باالخره
در همه جشنواره ها و همه قضاوت ها ممکن است کسانی
مخالف نتیجه نهایی باشــند .این طبیعی اســت .انچه در
جشنواره امسال اتفاق افتاده مبتنی بر رای یک هیاتی بوده
است که نظر ،نگاه و ایده های خودش رابرای سینما دارد.
نتیجه نهایی هم برایند همین نگاه ها و نظرها است .ضمن
اینکه باید بدانیم متفاوت بودن همیشــه فوکوس بیشتری
به خود می کشد .یعنی ارائه یک کار متفاوت در زمینه فرم،
فیلمبرداری ،نورپــردازی ،تدوین ،دکوپــاژ و ...می تواند
باعث شود یک فیلم بیشــتر از دیگران به چشــم بیاید .از
نظر هیات داوران این دوره از جشــنواره هم ممکن است
متفاوت کردن یک ارزش برای فیلم ها باشد .طبیعی است
که در این صورت فیلمی که متفاوت باشد و خصیصه های
یک فیلم سینمایی خوب را داشته باشد بیشتر از یک فیلم
معمولی خوب به چشــم می اید .من بــه نمایندگی از همه
اعضای داوران جشنواره به شما می گویم که رای داوران
مستقل از بیرون و حتی مستقل از سایر داوران بوده است.
اینکه می گویند فشارهای بیرونی بر نتایج نهایی اثرگذار بوده
است درست نیست .افزون بر این به نظرم مناسب است که
به هر حال به ارای داوران احترام گذاشت ه شود .افرادی که
در هیات داوران بوده اند ادم های بیگانه ای نیستند .همه
اهالی سینما این عده را می شناسند و درک تفاوت نگاه های
انها با هم برای اهالی سینما دشوار نیست.
قطعــا همین طــور اســت ،مــراد از انتقادهــا به
داوری هــا در واقع به چالش کشــیدن موضوع و
واکاوی بیشتر استدالل ها در این زمینه است.
بله حق با شماست .این نکاتی که در انتها به انها
اشاره کردم در واقع پاسخ به برخی انتقادهایی است که این
روزها شــنیده ام .به هر حال خوشــحالم که امکانی برای
استدالل بیشتر درباره داوری ها فراهم شد.
به رغم نظر دوستداران «النتوری»
65
فرهنگ
رندی کارگردان
درباره «اژدها وارد می شود»
سینا مشایخی
روزنامه نگار
7
فرهنگ
66
مثلث | شماره 301
«رند» واژه و صفتی است که ادم می ترسد به هر کس
اطالق کند ،انگار که ادم ناخواسته اعتراف کند که هوش
طرف از تو بیشتر اســت .رند یقه ات را می گیرد و مجبورت
می کند که عکس العمل نشان دهی؛ چه کاری با او داشته
باشی چه نه ،مجبور می شوی حداقل یکی دو بار به خاطرش
درگیــری ذهنی پیــدا کنی و دســت اخر یا یــاد بگیری که
چطور فقط در بازی اش مثل بچه ای مودب شرکت کنی یا
بایکوتش کنی و بروی و برود پی کارش.
فکر کنم اولین بــاری که با چنیــن موضوعی مواجه
شده باشم یک سلسله نوشــته از ابوالفضل زرویی نصراباد
در هفته نامــه مهر بود به نام خاطرات ســر حســنعلی خان
مســتوفی ،نوشــته ای د رســت که اطالعات تاریخی را با
وقایع سرکاری عجیب و غریب مخلوط کرده بود و درگیرت
می کرد که بیرون متن ســراغ چک کردن مطالب بربیایی.
البته زرویی نصر اباد چنان رند شــیرینی بــود که ادم مجبور
به بایکوت نمی شــد ،فقط یاد می گرفت متــن را بخواند و
لذت ببرد.
این تجربه باعث شد ک ه هنگام فیلم اژدها وارد می شود
سعی کنم رندی هایی که مانی حقیقی به دیگران کرده -از
جمله زیبا کالم -کمتر ســبب شــود که رندی اش به درگیر
کردن ذهنم پس از بیرون امدن از سینما درباره چک کردن
فکت های تاریخی اش رویم اثر بگــذارد .البته جز ابتدای
داستان ملکوت که می خواســتم ببینم جاهای دیگری از
فیلم را بر اساس ان اقتباس کرد ه یا نه ! همین قدر هم البته
ضربه روحی بدی برایم بود.
پس مکانیزم هــای رندانــه ای که حقیقــی در فیلم
استفاده کرده و منظورش درگیر کردن ذهن مخاطب پس از
تماشا و حین فیلم بوده ،کارگر بوده است .مکانیزم هایی که
از شیطنت حقیقی نشات می گیرد و تا جایی پیش می رود که
او مجبور به استفاده کردن از خودش ،تن اش ،خانواده اش
و گفتمان سیاســی بــرای درگیر کردن مخاطب و ســپس
تحقیر حقیقت می شود.
این موضوع هنرمندانه چنان چیده شــده که جدای
داســتان روایت شــده نیســت و با داســتان چفت و بست
می شود .چیزی که در بدبینانه ترین وجه خرج خودش برای
نشان دادن رندی اش است.
تمام این مقدمه را گفتم که به این موضوع توجه کنیم
که برای یافتن انچــه «اژدها وارد می شــود» ،می خواهد
بگوید باید از این بازی عبور کنیم.
این یک اژدها نیست
به رغم استعداد بد حقیقی در ترجمه باید به او تبریک
گفت که استعداد خوبی در بیان سینمایی انچه ترجمه کرده
داشته است .منظورم ترجمه کتاب «این یک چپق نیست»
فوکو است.
نمی خواهم اینجا بحث فلسفی بیاورم اما برای فهم
فیلم باید توجه داشت که جهان واقعی مجموعه ای از وقایع
منطقی نیست ،این ذهن ماست که می خواهد منطقی از ان
بیرون بکشد و می کشد و خودمان را گول می زند.
«حاال چون تو – مخاطب -چنین چیزی می خواهی
بالماسکه ای از حقیقت به تو می دهم ،تبعاتش با خودت».
دریچه نگاه حقیقی -دوربین -به تو اژدها نشان نمی دهد؛
بازیگران متوهم اند؛ انها یا می توانند شتر را اژدها ببینند یا
نمی توانند ،این ربطی به حقیقی ندارد.
انجا زلزلــه می اید پس بیــا امتحانش کنیــم با تمام
تجهیزات ممکن؛ مرد هنــدی رفته به زیر زمیــن به زبان
المانی از اژدها می گوید ،ربطی به د وربین ندارد که ایا واقعا
المانی می گوید و چه می گوید ،بلکــه همراهت می کند و
اصال قصدش نیز بر ان نیســت که ربط رمزگونه و منطقی
میان تناســخ بوف کوری مرد کشته شــده و مردصدا بردار
بدهد و همچنین شلیک چهارگلوله به سر صیادکوسه توسط
زنش و شتر-اژدها -بدهد.
برای اینکــه داســتان را بفهمی ،حقیقی کلک های
زیــادی فراتــر از گفتــن ایــن موضــوع کــه «ایــن یک
اژدها نیســت» زده اســت .او کلک هایش را بــرای بهتر
روایت کــردن داســتان زده اســت .فکر کن داســتان در
جهان شــلخته افــراد و مکا ن هــای این ســال ها روایت
می شد ! یا می شد که روایت شــود با بازنمایی جامعه ای که
هر فعلی که انجــام می دهند می با ید بر اســاس ُم ُثل های
اخالقی جامعــه با فاصلــه ای بعید از افرادش اســت .اما
ن ترفند جــز در چند صحنه محدود ،تنه به ســریال های
ای
کلیشــه ای از بازنمایی افــراد پیش از انقــاب تلویزیونی
نزد.
چون کاراکترها همه امروزی بودند و تاریخ تنها بهانه
بود .مثــل بهانه های دیگری که احترام بــه مخاطب نهاد
و کشــتی ای در بر و بیابان بازســازی کرد ،انگار کارگردان
می ترسید که این همه خرج از نظر مخاطبان غیراخالقی
و احمقانه به نظــر بیاید .اصــوال در ســینمای بی چیز هر
احترامی بــه مخاطــب بــه او برمی خــورد و بــه مذاقش
خوش نمی اید.
با این تفاســیر بی شــک می توانم بگویم که جدای
از ادبیــات و فیلم هایی کــه بر محور جهان شــرقی رموز و
جن واری ســاخته شــده این فیلم با عبور از جهان صعب و
دگمی که مولف را درگیر خود می کند و مجال نمی دهد که
اندکی در ان جهان نبوغ به خرج دهــد ،باالخره در مدیوم
سینمایی داستانی پر مغز و جذاب را توانسته روایت کند.
فرهنگ
باز یگارد
یادداشتیدرنقدونعت
بادیگاردابراهیمحاتمی کیا
محمداشنا
روزنامه نگار
8
مثلث | شماره 301
در بادیگارد چهره عریان تری از ذهنیت
حاتمی کیا برای ما پدیدار می شــود و بر
همین اساس امکان تاویل فیلم اخرش
کمتر از هــر فیلم دیگری اســت .از این
رو طبیعــی اســت که نقدهای سیاســی
– اجتماعــی بــر این فیلــم بــر نقدهای
تخصصی و سینمایی پیشی بگیرد
فرهنگ
می گوینــد ابراهیــم حاتمی کیــا از ان دســته
فیلمسازهایی است که حتی اگر فیلم بد بسازد ،می توانی
و یا شاید الزم اســت که بروی و دست کم یک بار فیلمش
را ببینی.
با ایــن همه ابراهیــم حاتمی کیا در چند ســال اخیر
همواره مورد انتقاد کارشناسان سینمایی بوده است .سال
گذشــته فیلم «چ» در برزخ انتقادها قرار گرفت و امسال
فیلم اخرش «بادیگارد» .با این همه بســیاری از منتقدان
هنوز معتقدند که بهترین فیلمش «اژانس شیشــه ای» و
بدترین شان «دعوت» است.
این یعنی کــه فیلم هــای اخــرش در میــان طیف
بدترین ها وبهترین ها قرار دارندو کما اینکه فیلم سینمایی
چ ،به لحاظ کیفیت ســینمایی مورد توجه بــود اما روایت
حاتمی کیا از چمران در این فیلم به مذاق ســینماگران و
منتقدان خوش نیامد .هر چند که فعاالن سیاسی جناح های
مختلف از این روایت بارها و بارها اظهار رضایت کردند.
اما فیلم بادیگارد وجه تفاوت اشــکاری با فیلم های
قبلی دارد .ارجاع های عینی در این فیلم بیشتر است .هر
چه در فیلم های گذشــته کیمیایی با گفتمان ها و مفاهیم
سرکار داشتیم در این فیلم با وجوه معین شده فکر و ذهن
حاتمی کیا روبه رو هستیم.
گویــا در بادیــگارد چهــره عریان تــری از ذهنیــت
حاتمی کیا برای ما پدیدار می شود و بر همین اساس امکان
تاویل فیلم اخرش کمتر از هر فیلم دیگری است .از این رو
طبیعی است که نقدهای سیاسی – اجتماعی بر این فیلم بر
نقدهای تخصصی و سینمایی پیشی بگیرد .اما بادیگارد به
زعم بسیاری از منتقدان در ادامه اژانس شیشه ای است،
یا به بیان دقیق تر همان اژانس شیشــه ای اســت اما این
بار نه در یک اژانس که در هوای بــاز یک جامعه مدرن تر
روایت می شود.
به هر روی «بادیــگارد» حاتمی کیا مملــو از نمادها
و نشانه ها است .نشانه ها سرراســت و عریان هستند .به
سادگی قابل فهم هســتند و در خدمت روایت کارگردان از
داســتان قرار گرفته اند .ضمن اینکه سهم تخیل و جنون
در فیلم بــه مراتب بیشــتر از کارهای گذشــته حاتمی کیا
اســت .شــخصیت اصلی این فیلــم «حاج حیــدر» یک
کنش گر است.
در واقع باید گفت که ســینما ما در ســال های اخیر
بیشتر از انکه بر کنش گری قهرمان تاکید داشته باشد بر
قربانی بودن قهرمان تاکید داشــته است .این موضوع از
ان رو اهمیت دارد که تاکید بر ساخت فیلم های ساختارگرا
«به معنای جامعه شناختی ان» در چند سال اخیر ،سینما را
از حیث وجود یک قهرمان کنش گر خالی کرده است و این
موضوع دامنه خیال پردازی را در سینما نیز کمرنگ کرده و
سرانجام موجب شده اســت تا بیشتر کارگردان ها دوربین
را به چارچــوب اپارتمان ها ببرند و جنون شــخصیت های
فیلم هایشــان را در همان چارچوب چوب کبریتی تعریف
کنند.
حتی سرسخت ترین منتقدان حاتمی کیا معتقدند که
حاتمی کیا ملودرامساز خوبی اســت و می داند که چگونه
حماســه را بر پرده ســینما دراماتیزه کند .در این فیلم نیز
این نقاط قوت کار حاتمی کیا به خوبی نمایان شــده است
مخصوصا اینکه بازی درخشــان پرویز پرستویی در نقش
حاج حیدر ،دیدن فیلم را تماشایی تر می کند.
تقطیع مناســب در تدوین ،دکوپاژ درســت فیلمنامه
در بیشتر سکانس ها و همچنین حرکت مناسب دوربین در
صحنه های اکشن و پربرخورد به خوبی با متن و بطن فیلم
مچ شده است.
فیلم خســته کننده نیســت .به بیان دیگر حتی اگر
با خوانــش حاتمی کیا از موضوع سیاســت و ملیت همراه
نباشید می توانید فیلم رابه لحاظ بصری تا انتها دنبال کنید.
در واقــع فیلــم خــوب چنین اســت که حتــی اگر
مخالف نظر و ایده شــما هم باشــد باز قابل تحمل است.
به موقــع گره افکنــی و گره گشــایی می شــود و قهرمان
محبوبیتش در نظر تماشاگر را دست کم در طول مدت فیلم
حفظ می کند.
با این همه نبایــد گله نکرد از حاتمی کیا که ســطح
کیفی دیالوگ نویســی کارهایش در طول سال های اخیر
روندی نزولی به خود گرفته و سهم شعارزدگی در دیالوگ ها
گاهی بــرای مخاطــب فیلم خســته کننده می شــود .در
برخی از ســکانس ها اگر بازی خوب و برجســته پرستویی
نبــود ،بی تردیــد دیالوگ های شــعار زده فیلــم را از ریتم
می انداخت.
شاید بهتر باشد که اســتفاده دقیق از جز ئیات چهره
و حرکت دســت های پرســتویی را نجات دهنده بازی ها و
فیلم در برخی سکانس ها بدانیم ؛ چیزی که من اسمش را
می گذارم «بازیگارد».
به هر حال باید تاکید کنم که نوشتن درباره فیلم های
حاتمی کیا بیشــتر از اینکــه دربــاره فیلم ها باشــد درباره
خــود حاتمی کیا اســت .این نکته بســیار مهمی اســت.
زیــرا نشــان می دهــد که مــا بــا یــک کارگــردان مولف
ســروکار داریم ؛ کارگردانی که دنیای خــودش را در فیلم
می سازد.
67
ورزش
پاس کی روش به کفاشیان
استعفای کی روش هماهنگ شــده بود؛ این اخرین واکنش کفاشیان به
جنگ روانی ســرمربی تیم ملی علیه مخالفان رئیس فدراســیون فوتبال
است .به نظر می رسد کی روش حاال نقشــی اساسی را در حمایت از علی
کفاشیان بر عهده دارد.
تی
تر
یک
رمزگشاییازاستعفایکارلوسکی روش
کیش به وزیر
1
استعفای کی روش؛ این بار واقعی تر از هر زمان دیگر.
ی با طعنه از ان به عنوان مانوری
ان هم در شرایطی که برخ
رسانه ای یاد می کنند و تاکید دارند سرمربی تیم ملی باز هم
بازی رسانه ای به راه انداخته تا در ادامه حضورش در فوتبال
ایران امتیازهای دیگــری را از ان خود کنــد .کی روش اما
یک روز پس از طرح ادعایش به فدراســیون فوتبال رفت.
اســتعفایش را به رئیس تحویل داد .واکنش کفاشــیان اما
جالب بود؛ «نمی پذیرم».
ورزش
68
مثلث | شماره 301
استعفای پیچیده
چرا کــی روش بالفاصله پس از بازگشــت بــه تهران
موضوع استعفایش را مطرح کرد؟ این سوال وقتی اهمیت
بیشتری پیدا می کند که برخی معتقدند کناره گیری کی روش
و تقدیم استعفایش به علی کفاشیان حتما پشت پرده ای دارد
که به زودی ا بعاد تازه ای از ان روشن خواهد شد ،اما موقتا
نقدی که در این باره مطرح می شــود بــه حمایت کی روش
از کفاشــیان برمی گردد .انجا که قرار است کی روش پایان
عالقه مندی اش به حضــور در تیم ملی را بــه پایان حضور
کفاشیان در فدراسیون فوتبال گره بزند .در واقع قرار است
افکار عمومی که به شدت نسبت به ادامه فعالیت کی روش
در تیم ملی عالقه نشــان می دهــد به طور مــوازی با ادامه
ریاست علی کفاشیان در فدراسیون فوتبال هم همراه شود ؛
موجی که حامیان کفاشیان سعی دارند ان را از شبکه های
اجتماعی کلید بزنند.
این اســتعفای پیچیده در حالی رســانه ای شــده که
درون فدراسیون فوتبال جنگ قدرت شکل تازه ای به خود
گرفته اســت .برخی خود را مهیای کسب قدرت حداکثری
در انتخابات فدراســیون فوتبال می کنند و برخی نیز تنها به
حفظ جایگاه فعلی خود فکر می کنند .با این حال اراده وزارت
ورزش برای ایجاد تغییرات گســترده در فدراسیون فوتبال
نیز موضوع انتخابات فدراســیون و همچنین ادامه فعالیت
کفاشــیان و کی روش در فوتبال را پیچیده تر کرده اســت.
نکته اینجا ســت که مرزبندی هــا و موضع گیری ها چندان
روشن نیست .وزارت ورزش مدعی اســت که در انتخابات
فدراســیون فوتبال دخالتی نمی کند اما قصد دخالت دارد.
کی روش از استعفایش سخن می گوید و ان را تقدیم رئیس
کرده اما کفاشیان از نپذیرفتن این استعفا سخن می گوید.
در همین حال برخی اعضای مجمع با چهره های در هم رفته
و مشت های گره کرده «تغییر» را اصلی ترین نیاز فدراسیون
فوتبال می داننــد و معتقدند در باال ترین ســطوح مدیریتی
فوتبــال ایران باید تحوالتــی ایجاد شــود؛ در واقع صدای
معترضان به حضور علی کفاشــیان بلندتر از قبل به گوش
می رسد.
اما علی کفاشــیان در واکنش به این اعتراض ها چه
کرده است؟ او ابتدا از احتمال نیامدنش به انتخابات سخن
گفت اما چه کســی اســت که نداند علی کفاشــیان به این
راحتی از صندلی ریاست فدراسیون فوتبال دست نخواهد
کشید .بنابراین فاز تازه فعالیت انتخاباتی اش را کلید زد .اما
راه حل کفاشیان چیست؟ به نظر می رسد استعفای کارلوس
کی روش نقطه شروع این تحرکات است.
اعالم استعفا از سوی کی روش
کی روش بالفاصله بعد از سوت پایان بازی پرسپولیس
مقابل فوالد خوزستان تصمیم گرفت در مقابل خبرنگاران
حاضر شــود .او امد و باز هم اعتراض کــرد و از نامالیمات
حرف زد.
کی روش ناگهان یک خبر شوکه کننده را به زبان اورد.
خبر او برای خیلی ها غیر قابل انتظار بود ؛ «من فردا با حضور
در فدراسیون فوتبال ،اســتعفای خودم را به تاریخ یازدهم
اردیبشت ماه تقدیم ریاست فدراسیون فوتبال خواهم کرد.
این تصمیم برای کمک به ایشــان اســت .چرا که اگر من
را اخراج کند مردم علیه اش خواهند بــود و اگر کی روش را
نگه دارد اسدی و گروهی که با اسدی هستند به مخالفت با
ایشان خواهند پرداخت که این موضوع مشکل بزرگی برای
رئیس فدراســیون خواهد بود .به خاطر نشان دادن حسن
نیتم استعفای خودم را تقدیم خواهم کرد تا بعد از انتخابات
ایشان یا رئیس جدید بتوانند تصمیم جدیدی بگیرند».
یک روز بعد کی روش طبق وعــده ای که داده بود به
دفتر علی کفاشــیان رفت تا با رئیس جلســه ای درباره این
اتفاقات برگزار کند .او انجا هــم در جمع خبرنگاران حاضر
شــد و این بار عالوه بر اســدی به صورت غیر مســتقیم به
وزارت ورزش و جوانان هم انتقاد کرد و گفت« :اجازه بدهید
تاکتیک تهدید و نظاره
کی روش یک مربی سیاستمدار است
به طور شفاف بگویم که بدون حمایت رسمی مسئوالن هیچ
اینده ای برای فوتبال نمی توان متصور شد ،مشکل به طبقه
سوم فدراسیون و به اختیارات انها برمی گردد .اگر من بمانم
از حمایت های مالی و پول خبری نخواهد بود .با حسن نیت
درخواست استعفایم را امروز تقدیم کفاشیان کردم و اکنون
زمان مناســبی برای مســئوالن اســت که گزینه هایشان را
بررســی کنند .یک بار به صورت شــفاف اعالم می کنم به
خاطر شرایطی که برای فوتبال ایران وجود دارد من چنین
ی گرفتم ،من عاشق مردم ایران و بازیکنان تیم ملی
تصمیم
هستم و بعد از پنج سال حضورم در اینجا این بهترین تصمیم
برای کمک به فوتبال ایران اســت .به ایــن خاطر که این
تصمیم من باعث خواهد شد انها ازادانه تر بتوانند تصمیم
بگیرند».
کی روش باز هــم مصاحبه علیه دبیرکل فدراســیون
فوتبالراشروعکرد؟چرا؟علیکفاشیانهمینچندماهپیش
که دعوا بین کی روش و اسدی باال گرفته بود ،رسما انها را
ممنوع المصاحبه کرد اما کی روش در بازگشت به تهران به
یکباره مصاحبه های اتشین خود را شروع کرده است و باز هم
به علیرضا اســدی می تازد .به نظر می رسد که این اتفاقات
ارتباط مستقیم با برنامه های انتخاباتی علی کفاشیان برای
ریاست سه باره در فدراسیون فوتبال دارد .هفته گذشته اخبار
و نقل قول هایی در رسانه های نزدیک به فدراسیون فوتبال
درباره احتمال ثبت نام علیرضا اسدی برای نامزدی ریاست
فدراسیون منتشر شده است .از همین رو بعضی از مسئوالن
فدراسیون هم صراحتا اعالم کردند اگر اسدی می خواهد
برای انتخابات ثبت نام کند باید از ســمت دبیرکلی اســتعفا
بدهد .مســاله قابل تامل اما اینجا ســت که در حال حاضر
بهترین اتفاق برای مدیریت کنونی فوتبال ایران این است
که علیرضا اســدی در بدنه اجرایی فدراسیون هیچ نقشی
ی همان اتفاقی است که
نداشته باشد .در واقع ثبت نام اسد
گروه فعلی به دنبال ان است .چرا که خبرهای موثق حکایت
از این مساله دارد که علی کفاشیان با رضا افتخاری دوست
نزدیک خود و رئیس کنونی کمیته فوتســال فدراسیون به
توافق نهایی رسیده است تا در صورت ثبت نام اسدی برای
ریاست ،او کار خود را به عنوان سرپرست دبیرکلی فدراسیون
فوتبال شروع کند .به هر صورت دبیرکل فدراسیون باال ترین
مقام اجرایی فوتبال ایران بعد از رئیس به حساب می اید و از
همه مهم تر اینکه در شرایط کنونی برگزار کننده امور مرتبط
با مجمع انتخاباتی فدراســیون فوتبال است .مجمعی که
ثبت نام از کاندیدا هایــش را از همین هفته اغاز می کند .به
ب ترجیح کفاشیان و دوستانش این است که اسدی
این ترتی
برای ریاســت ثبت نام کند و افتخاری جایگزین او شــود تا
برگزار کننده انتخابات مدیری نزدیک به کفاشیان باشد.
بهر ه برداری از یک استعفا
ماموریت او در فدراســیون فوتبال به پایان خواهد رســید
و وزارت ورزش و جوانــان بــه صراحت اعالم کــرده که در
این تاریخ باید برای فدراسیون سرپرســت انتخاب شود تا
انتخابات در فضایی به دور از شــائبه مهندسی برگزار شود.
مساله ای که مدیران فدراسیون با ان مخالفت کرده اند و در
جلس ه اخیر هیات رئیسه که برگزار کردند خودشان حکم به
بقای خودشان در فدراسیون فوتبال و مقابله با این فشار ها
ی برای جدایی از
دادند .مدیران فدراسیون فوتبال تصمیم
فدراسیون ندارند .به همین دلیل باید فکری به حال موضوع
سرپرستی و عقب نشــینی وزارت ورزش داشــته باشند .در
چنین فضایی اســتعفای ناگهانی کارلوس کی روش صدر
اخبار رسانه های مختلف را به خود اختصاص می دهد .بعد
از اعالم خبر استعفا مصاحبه های سرمربی محبوب تیم ملی
علیه علیرضا اســدی دبیرکل فدراسیون و مسئوالن وزارت
ورزش دوباره شروع می شــود .از چند ماه قبل هم رسانه ها
اخباری رســمی درباره احتمال جدایی محمــود گودرزی از
وزارت ورزش و جوانان منتشــر کرد ه بودند و شــاید همین
احتمال بود که مقامات فدراســیون را به این فکر انداخت
که انتخابات فدراســیون را در اردیبهشــت ماه ســال اینده
برگزار کنند .ان هم بعد از کلی جنجال در جلسه هیات رئیسه
فدراسیون که بعضی از اعضا حتی پیشنهاد تعویق انتخابات
به اواســط ســال ۱۳۹۵را داده بودند .به هر صورت نبودن
محمود گودرزی در راس ورزش ایران موان ع مختلف را در راه
ت از
پیروزی سیستم مدیریتی فعلی فوتبال ایران در انتخابا
پیش رو برمی دارد .حتی یکی از مدیران عالی رتبه فدراسیون
هم در ســفر خود به یکی از شــهرهای جنوبی جلسه ای را
با یک چهــره نزدیک بــه رئیس جمهور برگزار کــرد تا بلکه
بتواند مجوز حضورش در انتخابــات و تایید صالحیتش را
بگیرد .تحلیــل اتفاقات ماه های اخیــر در فوتبال ایران به
خوبی نشــان می دهد که خیلی ها به امید موفقیت در پروژه
جنجالی «حذف وزیر ورزش» هستند .حامیان کفاشیان به
خوبی می دانستند که اگر خبر استعفای کی روش رسانه ای
شود ،باز هم مردم در شبکه های مجازی اعتراض خود را به
گوش وزارت ورزش و جوانان و مخالفان کی روش را به اوج
خود می رسانند .سال گذشــته نزدیک به اسفندماه بود که
کی روش خبر کناره گیری اش از تیم ملی را رســانه ای کرد.
هجوم طرفداران ســرمربی تیم ملی به صفحه اینستاگرام
و فیس بوک رئیس جمهور و انتقادات شــدید الحن انها به
عملکرد محمود گودرزی اما همه چیــز را تغییر داد .مردم
از حســن روحانی درخواســت کردند که مقدمــات ماندن
کی روش در ایــران را فراهــم کند .حاال دوبــاره این اتفاق
تکرار شــده .ماجرا شباهت بســیار نزدیکی با سال گذشته
دارد با این تفاوت که این بار کی روش در مصاحبه های خود
اعالم کرد که استعفای خود را به تاریخ ۱۱اردیبهشت تقدیم
علی کفاشــیان می کند .تاریخی که قرار اســت انتخابات
واکنش وزارت ورزش به استعفای کی روش
نصرالله ســجادی مدیر باهوشی اســت .او به خوبی
دریافته که موضوع استعفای کی روش شاید حربه ای برای
تحت فشــار قرار دادن وزارت ورزش است .شاید به همین
دلیل درباره استعفای کی روش اینگونه واکنش نشان داد:
«فکر نمی کنم کی روش اســتعفا داده باشــد ،چراکه طبق
قراردادش به فعالیتش ادامه خواهد داد .موضع وزارتخانه
در شرایط فعلی حمایت از وی است .نباید در کار فدراسیون
فوتبال و ســرمربی تیم ملی دخالت و حساسیت ایجاد کرد.
باتوجه به اینکه در اســتانه انتخابات مهم مجلس خبرگان
رهبری و مجلس شورای اســامی قرار داریم ،فدراسیون
فوتبال باید این مشکالت را جمع کند و به ان دامن نزند».
به نظر می رسد موضوع استعفای کی روش به همان
اندازه ای که برای کفاشیان فرصت است تهدید نیز باشد.
انجا که وزارت ورزش همچنان با طرح سیاست عدم مداخله
در امور فدراســیون فوتبال مقصد اصلی خود را پیش ببرد.
هدف اصلــی اما حــذف همزمــان کفاشــیان و کی روش
خواهد بود .به زودی یارکشی نزد کفاشیان و گودرزی شکل
جدی تری هم به خود می گیرد و در این بین هر کســی که
بتواند موازنه قدرت را با تکیه بر جهت گیری افکار عمومی
به نفع خود تغییر دهد ،بازی بزرگ فوتبال را برده است.
مثلث | شماره 301
اســتعفای کی روش؛ این بار واقعی تر از
هر زمان دیگر .ان هم در شــرایطی که برخی
با طعنــه از ان به عنوان مانوری رســانه ای یاد
می کنند و تاکیــد دارند ســرمربی تیم ملی باز
هم بازی رســانه ای به راه انداخته تا در ادامه
حضورش در فوتبال ایران امتیازهای دیگری
را از ان خود کند
فدراسیون فوتبال هم در ان روز برگزار شود .در شرایط فعلی
پیام کی روش روشن است .او تمام قد به حمایت از کفاشیان
پرداخته و به صورت غیر مستقیم به مقامات دولت و ورزش،
مردم و رسانه ها این پیغام را داده که اگر او را می خواهند باید
صالحیت کفاشــیان برای حضور در انتخابات تایید شود.
انتقادات شدید او از علیرضا اسدی و وزارت ورزش هم یک
دلیل واضح می تواند داشته باشد .عقب نشینی وزارت ورزش
برای برنامه ای که در تاریخ ۱۳اسفندماه برای تصمیم گیری
پیرامون موضوع سرپرستی فدراسیون فوتبال در دستورکار
خوددارد.هجوم«خودجوش»مردمبهصفحاتاینستاگرام
و فیس بوک رئیس جمهوری هم می تواند انها را در رسیدن به
این هدف کمک کند.
پشت پرده اتفاقات امروز فوتبال ایران اذهان عمومی
را به سمت پروژه مهندسی انتخابات می برد ؛ پروژه ای که از
قرار معلوم کارلوس کی روش پرتغالی این بار نقش اصلی اش
را ایفا می کند .این مربی به خوبی می داند که هر مدیری به
جز علی کفاشیان در راس قدرت در فوتبال ایران تکیه بزند،
دیگردایرهاختیاراتشبههدایتفنیتیم ملیمحدودخواهد
شد .شاید به همین دلیل است که تصمیم گرفته به حمایت
از کفاشــیان بپردازد .او به صورت غیر مســتقیم و حرکتی
دقیق حاال پای دولت را به قضیه استعفایش دوباره باز کرده
است؛ پیغام اســتعفای کی روش اما پیچیده نیست؛ اگر او
را می خواهند ،باید کفاشــیان هم باشد .شــاید این استعفا
مقدمات را برای حل مشکالت فعلی کفاشیان فراهم کند.
درست مثل دفعات قبل که کفاشیان به خاطر مسائل مربوط
به صورت های مالی فدراسیون فوتبال و اعتراض مجمع به
عدم شفافیت مالی تحت شدید ترین فشار ها بود و با داستان
اســتعفای کی روش اذهان عمومــی از بحران ها منحرف
شــد .حاال هم رئیس فوتبال ایران با پرونده فساد فوتبال و
ماجرای سرپرســتی رو به رو شــده و دوباره کی روش استعفا
ل دفعات گذشته اســتعفا همزمان
داده است .درســت مث
شده با قرار گرفتن علی کفاشیان در بحران؛ بحران ماندن
یا رفتن از فوتبال.
ورزش
علی کفاشیان مدیری است که قاعده بازی را به خوبی
بلد اســت .به همین دلیل خیلی ها داستان اخیر استعفای
کی روش را اغاز مانور انتخاباتی او قلمداد می کنند .کفاشیان
این روز ها به خوبی می داند که با وزارت ورزش به هیچ عنوان
برای حضور دوباره در انتخابات کنــار نخواهد امد .چرا که
هم ماجرای پرونده فساد فوتبال مطرح است و کمیسیون
اصل نــود او را به عنوان متهــم ردیف اول فوتبال کشــور
معرفی کرده و هم او با مشــکل بازنشســتگی رو به رو ست.
کفاشیان اگر هرکدام از این مشــکالت را از پیش رو بردارد
تازه به بن بست بعدی می رســد .چرا که پانزدهم اسفندماه
مربیان ایرانی سزاوار جانشینی
کی روش هستند؟
نقدی بر ایرانیزه شدن یک مربی
پرتغالی
کی روش برای فوتبال ما یک امتیاز
بزرگ است
امیدوارم کی روش تا جام جهانی
روسیه با ایران بماند
69
ورزش
نقدی بر ایرانیزه شدن یک مربی پرتغالی
مربیان ایرانی سزاوار جانشینی کی روش هستند؟
امیر حاج رضایی
کارشناس فوتبال
2
قبل از هر چیز باید بگویم که ما جز ئیات اتفاقاتی که
در درون فدراســیون فوتبال یا وزارت ورزش رخ می دهد را
نمی دانیم .تفســیر یا تحلیل من از اتفاقات فوتبال ایران
به اطالعاتم برمی گــردد؛ اطالعاتی کــه عمدتا از طریق
رسانه ها به دست می اورم .با این مقدمه می خواهم عرض
کنم که استعفای اقای کی روش اتفاقا موضوع پیچیده ای
است .هر چند که او قبال هم باتوجه به تجربیات و دانشی
که دارد ،مواضعی را اتخاذ کرده که برایش جنبه های مثبتی
به همراه داشته اما واقعیت این است که من نمی دانم این
استعفا واقعیت دارد یا تاکتیک دیگری است که کی روش
برای گرفتن برخی امتیازات و اختیارات در دســتورکار خود
قرار داده است.
ی ســطح
من همیشــه عرض کرده ام که بدون ارتقا
فرهنگی سطح فنی فوتبال ما پیشــرفتی نخواهد داشت.
احســاس می کنم ادبیات اقای کی روش اخیــرا قابل نقد
شده است .اخیرا هم ایشــان در مورد اقای ترابیان و خانم
هراتیان موضع تندی گرفت .کی روش برخالف بعضی ها
حرف هایش را می زند و نمی گذارد کــه این حرف ها برای
اینده باقی بماند .این شاید از یک نظر مثبت و از جهتی دیگر
قابل نقد باشد .چون به هر حال باید بپذیریم مسائلی وجود
دارد که کی روش را ازار می دهد .گمــان می کنم اتفاقات
ماه های اخیر و البته شــرایط پیچیده انتخابات فدراسیون
فوتبال باعث شده تا کی روش به دیده تردید به ادامه فعالیت
در تیم ملی ما نگاه کند .حتی معتقدم که او در فوتبال ایران
به پایان کارش نزدیک شده و شــاید به همین دلیل است
که این بار بحث استعفایش را جدی تر مطرح کرده است.
اما بعد از کی روش فوتبال ما چه سرنوشــتی خواهد
داشــت؟ تیم ملی ما به دســت چه کســانی خواهد افتاد؟
بهتر اســت قبل از اینکه نظرم را راجع بــه این موضوعات
مطرح کنم به کتابی که در حال حاضر مشــغول خواندنش
هستم اشــاره کنم؛ کتاب رهبری که از زبان فرگوسن نقل
قول های جالبی دارد .فرگوسن در این کتاب توضیح داده
هر وقت قصد انتخاب دستیار را داشــته باید کاندیداها در
اتاق مصاحبه حضور پیدا می کردند .فرگوسن در این کتاب
توضیح داده است که زمانی که کی روش در این اتاق حضور
پیدا کرد با پاســخ ها و نحوه بیان خود همــه را تحت تاثیر
قرار داد و همه متفق القول به این نتیجه رسیدند که او باید
دستیار فرگوسن باشــد .بنابراین من سعی می کنم از منظر
فنی به این قضیه نگاه کنم؛ معتقدم اگر ایشان از تیم ملی
برود نمی توانیم یک مربی بهتــر از او بیاوریم .من احترام
زیادی به برخی از مربیان ایرانی قائلم که دوستان صمیمی
امیدوارم کی روش تا جام جهانی روسیه با ایران بماند
کی روش برای فوتبال ما یک امتیاز بزرگ است
مرتضی محصص
ورزش
70
مثلث | شماره 301
3
رئیس کمیته فنی فدراسیون فوتبال
من درباره استعفای کی روش چیز زیادی نمی دانم.
اما یک واقعیت را خوب می دانم؛ کارلوس کی روش برای
فوتبال ما امتیاز بزرگی است و باید بیش از اینها برای اگاهی،
تجربه و دانش او ارزش قائل باشیم .روزی که او به فوتبال
ما امد بســیاری از اهالی فوتبال اســتقبا ل قابل توجهی از
او داشــتند .طبیعی هم بود چون می دانستند که این مربی
در بزرگ ترین تیم های فوتبال دنیا کار کــرده و از تجربه و
دانش باالیی برخوردار است .به عنوان مثال شما عملکرد
کی روش در مورد جوانگرایی را مد نظر قرار بدهید .او هرگز
تیم ملی را به طور کامل و ناگهانی به تیمی جوان و بی تجربه
تبدیل نکرد بلکه این کار را در چند مرحله انجام داد تا ضمن
پرداختن به جوانگرایی در امر نتیجه گیری هم دچار مشکل
نشود .این کار را یک مربی در سطح کی روش می تواند به
خوبی انجام دهد بدون انکه به تیم ملی لطمه ای وارد شود.
بنابراین مطمئنم می توانیم از تجربه های او به خصوص در
بحث جوانگرایی استفاده کنیم .از سوی دیگر تا جام جهانی
روسیه فرصت زیادی نمانده است .زمان برای تیم ملی کم
است و امیدوارم مشکالت خیلی زود حل شود و کی روش
تا جام جهانی روسیه با تیم ملی کشورمان همکاری کند.
از ســوی دیگر معتقدم که درخواست های سرمربی
تیم ملی منطقی اســت .انتظارات کــی روش غیرمعقول و
غیر منطقی نیست .هرکسی می داند تیم ملی ارزش این را
دارد که مطلوب ترین امکانات و شــرایط را داشته باشد تا
دل یک کشور را شاد کند .هرگاه یک مربی بزرگ یک تیم را
رها می کند ،خال بزرگی ایجاد می شود .اگر کی روش برود،
پیدا کردن جایگزین وی کار بســیار دشــواری خواهد بود
به خصوص برای ان گروه از بازیکنان که با او کار کرده اند
چون انتظارات از مربی که قرار اســت جــای مربی قبلی را
بگیرد ،باال خواهد بود.
من به طور کلی حامی کی روش هســتم چون حضور
او را به نفع فوتبال ملی می دانم .اما این مربی به طور حتم
مخالفانی هم دارد .ایرادی هم ندارد .تــا زمانی که به هم
توهین نمی کنیم ،حق نظر دادن داریم .فرگوسن در اخرین
کتابش هم از کی روش تعریف و تمجیــد کرده و او را یکی
از بهترین مربیان دنیا نامیده اســت .ما نباید حتما طرفدار
کی روش باشیم ولی انتقادها باید تا جایی باشد که توهینی
صورت نگیرد .اما حرف من این است که به جای اینکه در
مورد تیم ملی و سرمربی ان صحبت کنیم ،امکانات را برای
حضور تیم ملی در جام جهانی فراهــم کنیم .کی روش در
تیم های بزرگ دنیا ســابقه کار دارد .مربی که در تیم هایی
چون رئال مادرید و منچســتر یونایتد و تیم ملی پرتغال کار
کرد ه هیچ گاه دغدغه امکانات نداشته است به همین دلیل
او از امکاناتی که در اختیارش قرار گرفته راضی نیســت.
مربی ای در سطح کی روش امکانات باال می خواهد .از نظر
من تمام مشکالت پیش امده بین سرمربی تیم ملی و بعضا
من هم هستند ولی با انتخاب مربی ایرانی یک گام به عقب
می رویم .اما حرف هایم را در مورد کی روش این گونه ادامه
می دهم که گمان می کنم او ایرانیزه شده .توضیح ایرانیزه
شــدن کی روش هم اصال کار دشواری نیســت .به خاطر
دارم کی روش در یکی از گفت وگوهایش گفت من به ایران
نیامدم تا تغییر کنم ،امده ام تــا فوتبال ایران را تغییر بدهم
اما اقای کی روش تغییر کردند و فوتبال ایران تغییر نکرد.
واقعیت این است که اســتعفای کی روش این بار در
شرایطی مطرح شــده که فوتبال ایران در استانه تحوالت
قرار دارد و فدراســیون انتخابات را در پیش رو دارد اما نباید
درباره استعفای او ساده انگارانه مساله را مورد تحلیل قرار
دهیم .چــون کی روش براســاس اطالعات گســترده ای
کــه دارد تاکتیک هــا و مواضع خــود را تعییــن می کند و
صحبت های اثرگذاری را انجام می دهد .نباید شــک کرد
که پشت تمام صحبت های او تفکراتی وجود دارد و بدون
دلیل صحبت نمی کند.
کی روش مربی بزرگ و جهان دیده ای اســت و مانند
زمان حضورش روی نیمکــت تیم ملی در بیــرون از زمین
نیز از تاکتیک و تدبیرخاصی برخوردار است .هیچ کدام از
صحبت های او بدون اندیشه نیست .این موضوع بار منفی
ندارد و او شرایط را بررسی می کند و براساس شرایط موضع
می گیرد و علیه دیگران مصاحبه می کند و به طور کلی مقدار
زیادی «ایرانیزه» شده است.
اهالی فوتبال از نبود امکانات در تیم ملی شــکل می گیرد
و فدرا سیون باید به دنبال ان باشــد تا فضا را برای کار بهتر
کی روش مهیا کند.
ایــن روزها برخــی به طور مرتــب از بحــث احترام یا
عدم احترام به کی روش حــرف می زنند .این مســاله را به
دغدغه بزرگ فوتبال تبدیــل کرده اند .اصال فکر نمی کنم
این صحبت ها درست باشد .مشکل فعلی تیم ملی احترام
گذاشــتن یا نگذاشتن به کی روش نیســت .اهالی فوتبال
کی روش را به عنوان یکی از مربیان با دانش و قابل احترام
فوتبال می شناســند و دلیلی ندارد که به او احترام نگذارند.
این صحبت ها شرایط تیم ملی را بحرانی می کند و بهتر است
اصال مطرح نشود.
اما بد نیست همان طور که خیلی به بحران استعفای
کی روش دامن می زنیم به راه های خروج از شــرایط فعلی
نیز فکر کنیم .به نظرم اهالی فوتبال و مدیران فدراسیون
فوتبال به جای اینکه هــر روز صحبت هایی را مطرح کنند
و با ســرمربی تیم ملی درگیر شــوند ،بهتر اســت شرایط و
امکانات را اماده کنند .تیم ملی در مرحله حساسی قرار دارد
و تا چند ماه دیگر مسابقات مقدماتی جام جهانی که باید با
تیم های قدرتمند اسیا بازی کنیم ،اغاز می شود و فدراسیون
باید به فکر زمین تمرین خوب و حریفان تدارکاتی مناسب
برای تیم ملی باشــد .در شــرایط کنونی همه باید دست به
دست هم دهیم تا تیم ملی کشورمان در راه رسیدن به جام
جهانی 2018روسیه موفق عمل کند .کمک به کی روش،
کمک به اعتبار فوتبال ایران است و مطمئنا مربی که ارامش
نداشته باشد نمی تواند تیم را به هدفی که مدنظرش است،
برســاند .باید به جای اینکه افراد را مقابل هم قرار دهیم و
هر روز بگوییم که این مربی چنین حرف هایی زده یا فالن
کارشــناس چنین انتقاداتی کرده اســت ،امکانات را برای
تیم ملی کشورمان فراهم کنیم.
ورزش
کی روش یک مربی سیاستمدار است
تاکتیک تهدید و نظاره
بهمن فروتن
مربی فوتبال
4
مثلث | شماره 301
ورزش
ورزش و به خصــوص فوتبــال حاال چند سیســتمی
شــده اســت .قبل از اینها فوتبال یک سیســتم بسته بود
کــه همه چیــزش را در خــودش داشــت .یعنــی فوتبالی
بوده که عناصــرش را خودش تولید می کــرد .در مجموع
پوســته بیرونــی اش فیفــا بــود ؛ فیفایــی کــه از محیط
درونی اش جدا بود .اما این فیفا هم توســط عده ای که به
چند سیستمی شــدن فوتبال اعتقاد دارند فتح شد .اما این
سیســتم ها عبارتند از اقتصاد و سیاســت .بنابراین فوتبال
به خــودش تعلق ندارد .طبیعی اســت که چنیــن فوتبالی
اقتصادی است .صنعتی اســت .تجاری و سیاسی است.
در نتیجه من برافروخته نمی شــوم وقتی کی روش از یک
استعفای سیاسی حرف می زند .او را همواره یک مستشار
غربی دانسته ام .فردی که با سیاست رفتار می کند .حتی
به نظرم تخصص سیاســی کی روش از تخصص فنی اش
پیشــی گرفته اســت .شــاید خیلی ها بیش از او مستحق
این بودند که کنار فرگوســن قرار بگیرند اما او به واســطه
سیاســتمداری اش و باهوش بودنش کنار فرگوســن قرار
می گیرد .حتی به عقیده من کی روش تا حدودی به مورینیو
شباهت دارد .مورینیو هم همواره به پشتوانه های محکم
تکیه دارد .هــر دو هم پرتغالی هســتند ؛ هــم کی روش و
هــم مورینیو .هر دو هــم حاضر جواب هســتند ؛ کوبنده و
تهاجمی اند ؛ معتقدم مورینیو هم درست مثل کی روش از
فوتبال روز دنیا عقب مانده است .مورینیویی که به جریان
ســرمایه داری در فوتبال خدمت کرده ،همواره در خدمت
ابراموویچ های فوتبال بوده اســت .اصال نام و بزرگی اش
را از جریان سرمایه داری دارد؛ جریانی که بعضی مربیان را
نه برای فوتبال بلکه برای منافع شخصی و نئولیبرالیستی
تربیت و بزرگ کرده اســت .شــما به ونگر نــگاه کنید .به
فرگوســن یا گواردیوال نگاه کنید .اینها بــه فوتبال خدمت
کرده اند نه به جریان سرمایه داری .اما نمی خواهم از بحث
اصلی منحرف شــوم .کی روش در زمینه سیاســت ورزش
تبحر دارد .اقای حاج رضایی حرف درستی به شما زده که
گفته است کی روش خودش تغییر کرده اما فوتبال ایران را
تغییر نداده است .هر چند من باید یک نکته را به حرف های
دوست عزیزم اضافه کنم؛ اینکه فوتبال ایران اتفاقا تغییر
کرده اســت چون هوادارانش را از دســت داده است .با
همه اینها می خواهم بگویم که کی روش خیلی منطقی
کار خــودش را انجام می دهــد .او تاکتیک های خاص
خودش را دارد و به نظرم موضوع اســتعفایش نیز نشان
می دهد که تا چه حد سیاســت مربیگری را بلد است .این
روزها بحث اصلی درباره استعفای کی روش است .عده ای
گره خورده به این استعفا نگاه می کنند .من هم معتقدم که
استعفای کی روش بحث ساده ای نیست .اتفاقا استعفای
پیچیده ای است .سیاســتی در این استعفا نهان است که
بعدها متوجه ان خواهیم شد .با این همه عده ای معتقدند
که وزارت ورزش یا به عبارتی دیگر دولت کنونی قصد دارد
بیش از گذشــته عنان فوتبال را به دســت بگیرد .انجا که
احساس می کند چون پول فوتبال را می دهد بنابراین باید
گزینه دلخواه خودش را بر ســر کار بیــاورد .در مجمع هم
ماجرا همین طور است .االن شرایط دقیقا به همین دلیل
است که پیچیده شده .چون طرف های مختلف دعوا سعی
دارند گزینه خودشــان را روی صندلی ریاســت فدراسیون
فوتبال بنشانند تا منافع خودشــان تامین شود .کمیسیون
اصل نود می گوید فوتبال ایران فاسد است .ماجرا انجایی
جالب اســت که همین جریان فاســد هم می خواهد نامزد
خود را به ریاست فدراسیون برســاند .چرا انتقاد و ایرادی
به این جریان فاســد کــه می خواهد گزینــه اش را رئیس
کند وارد نیســت اما بــه وزارت ورزش ایراد وارد اســت که
می خواهد گزینه دلخواهش را رئیس تشــکیالت فوتبال
کند؟ امیدوارم کســی باشد که به این ســوال پاسخ بدهد.
اگر برای عده ای که انها را می شناســیم عیب نیســت که
برای فوتبال رئیس تعیین کنند چرا باید برای دولتی که پول
فوتبال را می دهــد تعیین رئیس عیب و ایراد تلقی شــود؟
همه در حال حاضر ســعی می کنند که در جریان انتخابات
فدراســیون فوتبال تغییر ایجاد کنند و در درجه بعدی این
تغییرات به گونه ای باشد که منافع شخصی یا گروهی شان
تامین شود .تاکید می کنم که منافع شخصی شان نه منافع
فوتبال ایران .من فکر می کنم سیاســت کی روش یک
سیاست کهنه است .او تاکتیک استعفا را بارها به
کار برده است .او یک تیری را به سمت چند گروه
می اندازد و بعد کنار می ایستد تا در قامت یک
ناظر بتواند تصمیم درســت و نهایی را به نفع
خودش بگیــرد .االن واقعیتی که می توانیم
درباره استعفای کی روش بگوییم این است
که جو فوتبال به شدت تحت تاثیر این استعفا
قرار گرفته است .فوتبال دچار تشنج شده است .کی روش
و کفاشــیان که عامالن اصلی این جو خبرساز هستند چه
واکنشی دارند؟ غیر از این است که بیرون گود نشسته اند
و مشــغول بررســی واکنش ها و اظهارنظرها هستند؟ انها
ناظر جریان بیرونی هســتند تا ببینند در گام بعدی چگونه
باید به نفــع خود شــرایط را تغییر بدهند .ایــن اقدام یعنی
سیاست ورزی .کفاشیان همین هفته گذشته از سوی رئیس
کمیسیون اصل نود متهم شــد که اصلی ترین نقش را در
فساد در فوتبال دارد .پورمختار او را متهم ردیف اول معرفی
کرد اما چرا کفاشیان سکوت کرد و تنها به ذکر همین جمله
اکتفا کرد که گزارش کمیسیون اصل نود یک گزارش کلی
است؟ چون او نمی خواهد درگیرانه عمل کند .او می خواهد
نظاره گر باشد .کنار بایســتد و در بهترین زمان ممکن قدم
بعدی را برای ماندن در فوتبال بردارد .همه اینها را گفتم تا
عرض کنم من از استعفای کی روش اصال تعجب نکردم.
حتی به کی روش و کفاشــیان حق می دهم که استراتژی
خود برای سلطه بر فوتبال ایران را تعیین ،تدوین و اجرایی
کنند 11 .اردیبهشت ماه قرار نیست اتفاق عجیب و غریبی
رخ دهــد .در صورتی که کفاشــیان بماند کــی روش هم
ماندنی است و اگر کفاشیان در انتخابات نباشد رئیس جدید
فدراسیون فوتبال در صورتی که نخواهد با کی روش کار کند
باید همه حق و حقوق این مربی را پرداخت کند .در غیر این
صورت باید با کی روش کار کند و با سیاســت های
فوتبالی این مربی خود را تطبیق بدهد چون
اگر نتواند این کار را به خوبی انجام دهد
هرگز نمی تواند با این مربی در فوتبال
ایران کار کند .کی روش حاال از استعفا
حــرف می زند .تیــری که قرار اســت
چند جریــان را به جان هــم بیندازد تا
در نهایت کی روش از دل این دعواها
برنده بیرون بیاید.
71
گزار
ش ویژه
شایعهموقت
ورزش
72
مثلث | شماره 301
برانکو جانشین کی روش می شود؟
وقتی برانکو برای ســرمربیگری پرسپولیس به ایران
امد اصال دور از ذهن نبود که در صورت موفقیت این مربی
کروات بــار دیگر زمزمــه حضــورش روی نیمکت تیم ملی
فوتبال کشورمان مطرح شود .اما این باور به مرور در فوتبال
ایران رسوخ پیدا کرد .سیر تغییر فوتبالی که تیم برانکو ارائه
می کند و البته مشکالتی که باعث شده تا کی روش عطای
کار در تیم ملی را به لقایش ببخشــد باعث شــده تا شــایعه
جانشینی برانکو به جای کی روش این بار جدی تر از قبل نقل
محافل خبری شود .در ابتدای حضور برانکو در پرسپولیس
اما این شایعه حتی در ضعیف ترین شکل خود مطرح نشد اما
با بهتر شدن شرایط سرخ های پایتخت و البته حمایت های
وزارت ورزش از سرمربی کروات پرسپولیس حاال عده ای بر
این باورند که در صورت کناره گیری یا برکناری کی روش این
برانکو ایوانکوویچ اســت که روی نیمکت تیم ملی فوتبال
ایران خواهد نشست.
هر چند مقایســه برانکــو و کی روش شــاید از همان
ابتدایش صحیح و حرفه ای نبود .دو مربی از دو سبک مجزا
برخوردارند .اما نقطه اشتراک شــان این است که هر دو به
مدت زمانی تقریبا طوالنی ســرمربی تیم ملی فوتبال ایران
بوده اند و مهمتر از ان در دسته مربیان موفق و «محبوب»
خارجی قرار می گیرند .هــر چند در همین بخش نیز به نظر
می رســد برانکو محبوبیت بیشــتری دارد چون حاال برانکو
برچسب پرسپولیس را با خود دارد.
اگر دورانی که برانکو زیر نظر دادکان در فدراســیون
فوتبال ایران کار می کرد و البته پایان کار برانکو را مرور کنیم
به این نتیجه می رسیم که بزرگترین مشکلی که برای برانکو
به وجود امد مربوط به پرداخت مالیاتش بود که دســت اخر
به همان بهانه به مدت 10سال ترجیح داد هرگز وارد خاک
ایران نشود.
برانکو و کی روش اما یک تفــاوت عمده با هم دارند.
برانکو ارام و خونســرد اســت و کی روش کمــی تند به نظر
می رسد .کارلوس کی روش چندان اهل مصالحه و سکوت
نیست .در مقطعی که برانکو سرمربیگری تیم ملی را بر عهده
داشــت گاهی برخی بازیکنان به او تحمیل می شــدند اما
هرگز هیچ فرد یا افرادی موفق نشدند به کی روش بازیکنی
را تحمیل کنند .نمونه روشــن ان خط خــوردن نام مهدی
رحمتی از تیم ملی بود .وقتــی خیلی ها برای حضور دوباره
این دروازه بان با کی روش وارد مذاکره شدند اما کی روش به
هیچ کس اجازه دخالت نداد.
کی روش در پنجمین سال حضورش در ایران متوجه
شده که می بایست با هر روشی شرایط را برای موفقیت خود
ن تردید مدیران ایرانی گزینه برانکو
و تیمش مهیا سازد .بدو
را ترجیح می دهند چرا که با حداقل کاریزما هم می توان او
را مدیریت کرد اما کی روش تفاوت اساســی دارد .او بسیار
جاه طلب تر اســت و فهمیده که برای موفقیــت در فوتبال
ایران ،باید سکوت را کنار گذاشت .تا به امروز ده ها مصاحبه
گوناگون از مایلی کهن و مخالفان کی روش منتشــر شده
است اما چند رسانه تا به امروز به تفصیل گزارش دادند که
ساختمان جدیدی که در محل کمپ تیم های ملی در حال
ساخت و ســاز اســت به اصرار کی روش بوده است؟ مرکز
ارتقای بدنی بازیکنان ایران ،مجموعه ای کامال مجهز به
نداشته های فوتبال ما که کمتر مربی ترجیح می داد سفارش
ساخت و سازش را بدهد .نه کی روش ان را با خود به پرتغال
می برد و نه کفاشیان مالکش است.
اگر برانکو به جای کی روش پنج ســال قبل با همین
مبلغ قرارداد ،سرمربی تیم ملی می شد ایا به علی کفاشیان
برای الگو برداری از منچستر و ساختن این مجموعه مدرن
فشاری وارد می اورد؟
برخالف انچه منتقدان کی روش روی ان اصرار دارند
او هرگز به خاطر گرفتن حقوقش هیچ یک از این جنجال ها
را به پا نکرده است .انچه کی روش برای ان سکوت فوتبال
را بر هم زده ابزارهایی است که می بایست در اختیار فوتبال
ایران باشد.
اتفاقات اخیر پیرامون نیمکت تیم ملی ســبب شد تا
شــایعه حضور برانکو ایوانکوویچ به جای کی روش ایجاد
شود .گفته می شود یکی از نزدیکان برانکو واسطه این کار
شده و دلیل حمله کی روش به برخی از اعضای فدراسیون
فوتبال هم با این موضوع بی ارتباط نیست.
هفته گذشــته اما بعــد از تمرین پرســپولیس برانکو
نخستین واکنش را به شایعه بازگشــتش به تیم ملی ایران
نشان داد« :تمام تمرکزم روی پرســپولیس است و به چیز
دیگری فکر نمی کنم؛ این هم مثل شــایعه دوپینگ ســه
بازیکن پرسپولیس اســت .با این شایعات می خواهند تیم
ما را به هم بریزند ».همچنین زهره هراتیان ،همسر هومن
افاضلی که مورد انتقاد شدید کی روش قرار گرفته ،دست
داشتن خودش و همسرش در ماجرای کنار رفتن کی روش را
تکذیب می کند« :مقابل صحبت های کی روش مانند دکتر
ظریف عمل می کنم .پاســخ من به اقای کی روش احترام
است و به سرمربی تیم ملی کشورم احترام می گذارم».
حاال شرایط به گونه ای است که نام هر فردی می تواند
برای جانشینی کی روش مطرح شــود چون او از استعفای
زودهنگامش خبر داده است اما به نظر می رسد مرد پرتغالی
این بار نیز به مقصودش رســیده است .مشــخص بود که
کفاشــیان با اســتعفای کارلوس مخالفت می کند اما نکته
غیرقابل پیش بینی حمایت مسئوالن وزارت ورزش بود .با
اینکه سرمربی پرتغالی در مصاحبه های اخیر خود به صورت
غیرمســتقیم علیه وزارت ورزش به صحبــت پرداخته ،اما
سجادی و حسنی خو در صحبت هایی که در روزهای اخیر
داشتند ،به بقای او روی نیمکت تیم ملی تاکید کردند .البته
پروژه جدایی کی روش از تیم ملی می تواند با روی کار امدن
یک نفر به جز کفاشــیان بعد از انتخابات فدراسیون شکل
جدی تری به خود بگیرد و حتی اگر ان فرد داد کان باشــد،
بعید نیســت برانکو را هم برگرداند .اما ایا برگرداندن برانکو
به تیم ملی بازگشت به عقب نیست؟ ایا سبکی که کی روش
با تیم ملی سال ها ست پشت سر گذاشته با سبکی که برانکو
خواهان اجرای ان است شباهتی به هم دارد؟ مهم تر از همه
اینها ایا برانکو که حاال برچسب پرسپولیسی بودن را با خود
دارد می تواند در بازگشت به نیمکت تیم ملی در قامت یک
مربی بی طرف مورد پذیرش استقاللی ها قرار بگیرد؟ اینها
سواالتی است که مدیران فوتبال حتما به ان فکر می کنند.
بنابراین اصال بعید نیســت که جانشــینی برانکــو به جای
کی روش تنها یک شایعه یا مانوری رسانه ای باشد .ان هم
از سوی مخالفان کی روش .چه مخالفان کی روش به خوبی
می دانند که مربیان داخلی برای نشستن روی نیمکتی که
مردم ان را با کی روش دیده اند تا چه حد دشوار است .گفته
می شود یکی از شرط های برانکو برای ماندن در پرسپولیس
جذب چند بازیکن مطرح اســت .به خصــوص اینکه او در
ی برای فصل اینده نیز اصرار خاصی دارد.
مورد حفظ طارم
این در حالی است که او تا کنون به طور روشن درباره تمدید
قراردادش با پرسپولیس برای فصل اینده اظهارنظر نکرده
است .ایا در پایان این فصل اتفاقاتی رخ می دهد که همه را
شوکه می کند؟ فعال باید جانشینی برانکو به جای کی روش
را شایعه دانست؛ فعال.
کفاشیان و کی روش در اتخاذ
مواضع خود علیه مخالفان
هماهنگی عجیبی دارند
ورزش
اینفانتینو
در تهران
س هفته
عک
کمیته برگزاری انتخابات فیفا اعــام کرد که جانی
اینفانتینو ،ژروم شــامپاین ،پرنس علی بن حســین،شیخ
سلمان بن ابراهیم ال خلیفه و توکیو سکسوال ،پنج نامزدی
هســتند که در این انتخابات برای نشســتنروی صندلی
ریاست فیفا رقابت می کنند.
هفته گذشــته اما اینفانتینو به ایران امد تا نظر مثبت
علی کفاشــیان را نیز به دســت اورد .او دربــاره حضورش
در ایران گفت« :ایران کشوری اســت که در اسیا نه تنها
باالترین رتبه در فوتبال را دارد ،بلکه در فوتســال ،فوتبال
بانوان و فوتبال ساحلی نیز اول است .در کنار این موضوع
من به اینجا امدم تا بــا رئیس فدراســیون فوتبال ایران و
دست اندرکاران فوتبال ایران دیدار کنم و در این دیدار به
این نتیجه رســیدم که اینجا همه عاشــق فوتبال هستند،
فوتبال تنفس می کنند و عشق خاصی به این رشته دارند.
این چیزی اســت که دنیای فوتبال به ان نیاز دارد و دلیلی
هم که باعث شد من نامزد انتخابات فیفا شوم همین عشق
به فوتبال است .می خواهم فوتبال را به فیفا برگردانم و باید
همه از این موضوع حمایت کنیم تا بتوانیم این اطمینان را
بدهیم که فقط باید به فوتبال فکر کرد».
او درباره احتمال برنده شدنش این گونه واکنش نشان
داد« :کامال اطمینان دارم که من برنده رقابت انتخاباتی
فیفا خواهم شد و این را هم اطمینان دارم که از من حمایت
ویژه ای خواهد شد».
علی کفاشیان ،رئیس فدراسیون فوتبال کشورمان
نیز در انتخابات ریاست فیفا به احتمال فراوان به اینفانتینو
رای خواهد داد.
مصائب فوتبال بی ستاره
رایگانکردن بازی های لیگ برتر ،فوتبال ایران را نابود می کند
مربی فوتبال
بهتاش فریبا
مثلث | شماره 301
پرسپولیس ارائه داده تا حدودی مردم از تماشای بازی های
داخلی راضی تر هســتند و این جای خوشــحالی دارد .اما
نرفتن مردم به ورزشگاه ها یک دلیل دیگر هم دارد؛ از نظر
من نبود ستاره در فوتبال مان باعث شده تا مردم با ورزشگاه ها
ارتباط برقرار نکنند .چون در کشورهای خارجی جدا از بحث
کیفیت بازی ،ســتاره هایی مانند مســی و رونالدو و ســوارز
حضور دارند که خیلی از مردم فقط برای دیدن بازی این ها به
ورزشگاه می روند .این در حالی است که ما االن در فوتبالمان
ســتاره ای نداریم که مردم به خاطر انها به ورزشگاه بروند.
در گذشــته و در زمان ما فقط ۳۰تا ۴۰هزار تماشاگر برای
دیدن بازی ستاره هایی مانند حجازی و پروین به استادیوم
می رفتند .اما حاال اینطور نیست و بعد از بازیکنانی مانند علی
کریمی دیگر ستاره ای در فوتبال ما نبوده است که مردم برای
ان به استادیوم بروند .امیدوارم با راه حل موقت رایگان شدن
بازی ها ،مردم با ورزشگاه ها اشتی کنند و به استادیوم رفتن
عادت کنند و طوری شود که اگر یک بازی هم رایگان نبود،
استادیوم ها باز هم پر شود.
ورزش
رایگان کردن بازی ها در اینده به فوتبال ایران اسیب
می زند .ما برای استقبال بیشتر تماشــاگران از بازی ها باید
کیفیت کار را باالتر ببریم .بنابراین روشــن اســت که ما با
رایگان کردن بازی ها در دراز مدت فوتبال را از بین می بریم.
دوســتان تمهید تازه ای اندیشــیده اند .شاید دالیل
خاصی هم دارند اما واقعا نصف ورزشــگاه را رایگان کردن
با اصول حرفه ای گری جور در نمی اید .در گذشــته جایگاه
ویژه 5هزار تومان بود ،سایر جایگاه های طبقه اول 3هزار
تومان و طبقه دوم هزار تومان بود .یعنی برای همه اقشار با
وضعیت های مالی مختلف جا وجود داشت .االن قیمت ها
باال ست و یک جوان هم که به تنهایی به ورزشگاه نمی رود و
با سه ،چهار نفر دیگر به ورزشگاه می رود .هزینه رفت و امد
و بلیت و تغذیه او را که حســاب کنیم می بینیم مبلغ باالیی
در می ایــد .در نتیجه خیلی بهتر اســت به جــای رایگان
کردن ،بلیت هــا را ارزان تــر کنند .این رویــه ای که برخی
دوستان در پیش گرفته اند شاید در حال حاضر باعث شود
که ورزشــگاه ها پر از تماشاگر شــود اما در دراز مدت باعث
می شود که فوتبال ایران نتواند روی پای خودش بایستد.
االن 16تیم لیگ برتری داریم کــه اکثریت انها جز یکی،
دو تیم ،دولتی هستند و اگر دولت به انها پول تزریق نکند،
ورشکست می شــوند .با این کار به مشــکالت انها اضافه
می کنیم .این راه حل حرفه ای برای جذب تماشاگر نیست.
زمانی که ما فوتبال بازی می کردیم ،برای یک بازی معمولی
مقابل تیمی مثل هما یا پیام ،حدود ۷۰هزار تماشاگر می امد
یا در یک بازی مانند دربی ۱۲۰هزار تماشاگر می امد و تا لب
خط مردم می نشستند و بازی را نگاه می کردند .اما حاال مانند
قبل نیست و می بینیم که مردم رغبت زیادی برای رفتن به
استادیوم ندارند که این هم دالیل مختلف دارد .می خواهم
بگویم قهر مردم از ورزشگاه ها فقط به خاطر بلیت نیست.
البته عده ای هم موافق رایگان شدن بلیت بازی ها هستند.
برای این کار هم دلیل دارند .می گویند یکی از دالیل گرانی
بلیت و اوضــاع اقتصادی مردم اســت که بر اســاس این
موضوع می توان گفت رایگان شدن مسابقات قابل توجیه
اســت ،اما این یک راه حل موقت اســت و نمی شود همه
مســابقات را رایگان اعالم کرد و نباید تماشاگر را به حضور
رایگان در استادیوم عادت بدهیم .بحث دیگر که در نرفتن
مردم به ورزشگاه ها اثرگذار است ،پخش مسابقات فوتبال
روزدنیاازشبکه هایمختلفتلویزیوناست.بعضیشب ها
تلویزیونپنجبازیخارجیمختلفراپخشمی کندوطبیعی
است که وقتی مردم این بازی ها را می بینند ،به دلیل اختالف
سطح بازی های خارجی با لیگ خودمان ،زیاد برای رفتن به
استادیوم راغب نباشند .البته در این چند وقت با فوتبالی که
73
تاریخ به روایت دکتر
از مجموعه کتاب های والیتی رونمایی شد
مجموعه 11جلدی کتاب تاریخ کهن و معاصر ایران
زمین و جلد یکم دانشــنامه فرهنگ و تمدن اسالم و ایران
ت استراتژیک
نوشته علی اکبر والیتی ،رئیس مرکز تحقیقا
مجمع تشــخیص مصلحت نظام با حضور ،حســام الدین
اشنا مشاور فرهنگی رئیس جمهوری ،سید حسین هاشمی
اســتاندار تهران و جمعــی از شــخصیت های فرهنگی و
اجتماعی رونمایی شد .در این مراسم که دوشنبه در سالن
مهر حوزه هنری برگزار شــد ،حجت االســام و المسلمین
سید مهدی خاموشــی رئیس ســازمان تبلیغات اسالمی،
ابوذر ابراهیمی ترکمان رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات
اسالمی و حســین شیخ االســام مشــاور رئیس مجلس
شورای اسالمی شرکت داشتند .علی مومنی شریف ،رئیس
حوزه هنری ســازمان تبلیغات اســامی و جعفری جوزانی
کارگردان از دیگر شرکت کنندگان در این مراسم بودند.
دیدار
74
مثلث | شماره 301
درباره کتاب
مجموعــه تاریخ کهــن و معاصــر ایــران زمیــن
جست وجویی اســت در زمان برای یافتن مظاهر تمدنی و
عناصر پیوسته تاریخی که فرهنگ و تمدن امروز ایرانیان
را شــکل داده اســت .این مجموعه جمعا 14جلد را دربر
خواهد گرفت که هرکدام ،متناســب بــا دوره یا دوره های
تاریخی ای که محتوی ان اســت ،عنوانی مســتقل دارند
تا کتابخوان و دانشــجوی عالقه مند به یک دوره تاریخی
بتواند همان مجلد را ابتیاع کند و مورد اســتفاده قرار دهد.
«تاریخ کهن و معاصر ایران زمین» نگاهی است هدفمند
به تاریخ ایران که بــا بهره گیری از منابع فــراوان و معتبر و
گاه جدید و شــیوه های ثابت شــده با راهنمایی و همکاری
جمعی از پژوهشگران و تاریخدانان فرهیخته فراهم امده
اســت .در این اثر تحوالتی که ایرانیان در حیات پرفراز و
نشیب خوب به چشم دیده و از ســرگذرانده اند تا به زندگی
پرافتخار دیروز و امروز خود دســت یابند ،مد نظر قرارگرفته
اســت .ایران پیش از اســام ،ایران از اغاز دوره اسالمی
تا حمله مغول ،ایــران از حمله مغول تا پایــان تیموریان،
ایران در عصر صفوی ،ایران در عصر افشاریان و زندیان،
ایران در عصر قاجار تا استانه مشروطیت ،ایران از استانه
مشــروطیت تا کودتای سوم اســفند ،99ایران از کودتا تا
اشــغال ،ایران از کودتا تا انقالب اســامی ،نهضت امام
خمینی(ره) ،ایران در عصر رهبری امام خمینی(ره) ،ایران
در عصر رهبری حضــرت ایت الله خامنــه ای در دو مقطع
1368تــا 1376و 1376تا 1384عناویــن مجلدات این
مجموعه است .دانشــنامه فرهنگ و تمدن اسالم و ایران
نیز مجموعه ای است از مقاالت علمی و مستند در بررسی
خاســتگاه ها ،روش ها ،درجه اهمیت و روند شــکل گیری
فرهنگ و تمدن غنی و پربرکت اســام و ایران و اشنایی با
بنیاد گذاران و دســت اندرکاران تقویت و بنای ان .این اثر
با تمرکز بــر مقوالتی ،نتایج ایفای ســیر فرهنگی و تمدنی
جامعه مسلمانان به ویژه شیعیان در سراسر جهان اسالم و
ص ایران را مد نظر قرار داده است .معرفت تاریخی و
باالخ
تاریخ نگاری ،جغرافیا ،بیداری اسالمی ،سیاست ،حکومت
و والیت ،حوزه هــای علمیه و کتابخانه هــا ،فقه و اصول،
فرهنگ و معرفت ،عرفــان و جوانمردی ،نهضت ها ،زبان
و ادبیات ،فلسفه و کالم ،پزشکی ،علوم دقیقه و تجربی،
علوم قرانی و حدیث و هنر به عنوان مباحث کالن فرهنگی و
تمدنی اسالم و ایران در دستورکار این دانشنامه قرار دارد .از
ویژگی های مجموعه 11جلدی کتاب تاریخ کهن و معاصر
ایران زمین در بخــش دوره معاصر به دوره رهبری حضرت
ایت الله خامنه ای پرداخته شده است .از جمله جلدهای این
مجموعه می توان به ایران در زمان رهبری حضرت امام (ره)
از 1340تا 1368و ایران در زمان رهبری رهبر معظم انقالب
از 1368تا 1392اشاره کرد.
صحبت های مولف
علی اکبر والیتی ،رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک
مجمع تشــخیص مصلحت نظــام در مراســم رونمایی از
مجموعه 11جلدی «تاریخ کهــن و معاصر ایران زمین»
و جلد یکم «دانشــنامه فرهنگ و تمدن اســام و ایران»
گفت« :اقای خاموشی چند سال قبل بنده را تشویق کردند
که کاری در حوزه تاریخ کشــور انجام دهم که باید عرض
کنم تعداد کسانی که در تالیف مجموعه اثار «تاریخ کهن
و معاصر ایران زمین» نقش داشــتند بســیار زیــاد بود .از
افراد فرهیختــه ،صاحب نظر و متخصــص در حوزه های
مختلف تاریخی و فرهنگی خواهــش کردم تا کمک کنند
چنین مجموعه ای تهیه شــود .معموال ایــن مجموعه ها
این گونه نیست که توسط یک نفر تالیف شود .سعی کردم
از وجود افراد بااستعداد و باتجربه برای ساماندهی یک اثر
ضروری تاریخی کمک بگیرم ».والیتــی با بیان اینکه در
این مجموعه به دو مولفه ایران پیش از اسالم و ایران پس
از اسالم اشاره شده است ،گفت« :اگر پادشاهان ظالمی
پیش از اسال م یا بعد از اسالم بوده اند ،این موضوع ارتباطی
به مردم ندارد .مردم ما از ابتدا مردمی فرهیخته بودند .در
تفاســیر نیز وجود دارد که پیامبر اکرم(ص) دست بر شانه
سلمان گذاشــته اند و گفته اند که اینها (ایرانی ها) هستند
که اسالم را زنده نگه می دارند .ایرانی ها سابقه بت پرستی
ندارند و همین مردم اسالم را پذیرفتند و پرچمدار فرهنگ
و تمدن اسالمی شدند .به تحقیق بیش از 50درصد کمی
و کیفی تمدن اســام مرهــون ایرانی هاســت .اگر مردم
می توانند در دوره های مختلف تاریخی پرچمدار باشــند،
امروز هــم می توانند پرچمدار بیداری اســامی باشــند و
دیگران هم اگر تالشی کردند به تبعیت از انقالب اسالمی
ایران بوده و البته نشان دادند که توان کشور ما را در حفظ
انقالبشان ندارند .در راهپیمایی 22بهمن هنوز هم پس از
گذشت 37سال از انقالب اسالمی ،می بینیم همه اقشار
جامعه حضور پیدا می کنند .تیر و ترکش هایی که به سمت
نظام و کشور می اید به علت ارزشمندی نظام است ».والیتی
در رابطه با «دانشــنامه فرهنگ و تمدن اســام و ایران»
نیز گفت« :اقای مقدم فر در رابطه بــا نقش موضوعی در
دانشــنامه کمک کردنــد و دو جلد از این دانشــنامه درباره
بیداری اسالمی است .تا به حال چنین دانشنامه ای منتشر
نشده که هر موضوعی عنوان یک کتاب باشد».
صحبت خاموشی
حجت االسالم سیدمهدی خاموشی ،رئیس سازمان
تبلیغات اســامی در بخشــی از این مراســم با بیان اینکه
ی والیتــی تقاضا کردم تــا تالیف این
«مدتی پیــش از اقا
مجموعه تاریخی را سامان دهند ».گفت :ا«ز اقای والیتی
تقاضا کردم تا پیرامون تاریخ نگاری در عصر انقالب و تاریخ
معاصرتوجهویژه ایداشتهباشند؛چرا کهدیگرانبه گونه ای
کهخودمی خواهندتاریخمارامی نویسندوبههمیندلیلهم
از ایشان خواستم تا به اتمام کارشان سرعت بیشتری بدهند.
هم اکنون 11جلد از مجموعه «تاریخ کهن و معاصر
ایران زمین» توســط انتشــارات امیرکبیر به چاپ رســیده
است و امیدوارم سه جلد پایانی این اثر نیز تا اغاز نمایشگاه
بین المللی کتاب تهران چاپ و منتشر شود».
رئیس سازمان تبلیغات اسالمی با تاکید بر اینکه وقایع
انقالب اسالمی با ســرعت و حجم باالیی از اطالعات رخ
داده و توجه و درج ایــن وقایع برای تاریخ نگاران رســالت
است ،ادامه داد« :تجربه گذشــتگان باید با قلمی شیوا و
درست درج شود و از سوی کسانی باشد که درون وقایع تاریخ
معاصر بوده اند و این وقایع را از نزدیک تجربه کرده اند .البته
هر اثری نقد هم می شود و نقد اثر موجب پیشرفت ان است
و ما هم از نقد این گونه اثار استقبال می کنیم .یادم هست
که به برخی از اهالی فرهنــگ و ادب عراقی می گفتم راجع
به تاریخ معاصر کشورتان کار کنید و انها به ضرورت این امر
توجه نداشتند تا اینکه کتاب «صدام ،بطل العرب» منتشر
شد و خودشان هم که می دانند صدام چگونه موجودی بود
از انتشار چنین اثری شــگفت زده شدند .امروز می بینیم که
روی تاریخ معاصرشان کار می کنند تا واقعیات ثبت شود .در
رابطهباتاریخانقالباسالمیایرانهمظلمی صورتگرفته
و گویا قلم بسیاری از مورخان کشور در این زمینه خشک شده
یا برخی می خواهند این واقعه را به گونه دیگری نشان دهند.
امروز هر کس بخواهد ســریالی و برنامه تلویزیونی از وقایع
خرمشهر در جنگ تحمیلی بسازد ناگزیر است از کتاب «دا»
استفاده کند؛ چرا که این اثر به خوبی تمام اتفاقات رخ داده
در ان برهه تاریخی و ان مکان را تشــریح کرده است .باید
برای انقالب اسالمی نیز به همین گونه کار شود».
غروب روزنامه نگار
حسنین هیکل درگذشت
عکس زیرخاکی علی دایی
سلفی امیرحسین رستمی در حرم امام رضا(ع)
یک دقیقه سکوت به احترام انسانیت
مثلث | شماره 301
هدف بخورد .هیکل در ماجــرای مالکیت امارات متحده
عربی بر جزایر ســه گانه تنب کوچک و بزرگ و ابوموســی
حق را به جانب ایران می دهد و تاکید دارد ،ادعای امارات
درباره مالکیت این سه جزیره جز اینکه انگیزه ای سیاسی
است ،هیچ پایه و اساسی ندارد.
محمد حسنین هیکل ،نویسنده و روزنامه نگار معروف
مصری در ســن ۹۳سالگی درگذشــت .هیکل که یکی از
مهمترین روزنامه نگاران و نویسندگان معروف تاریخ مصر
به حساب می اید ،پس از مدت ها درگیری با بیماری در سن
93سالگی به دیار باقی شــتافت .هیکل در سال ۱۹۲۳در
روستایی در مصر متولد شد .او تحصیالت خود را از مقطع
ابتدایی تا پایــان تحصیالتش در رشــته روزنامه نگاری در
قاهره به پایان رساند .او یکی از برجسته ترین اندیشمندان،
روزنامه نگاران ،سیاســتمداران و مورخان عرب و مصر در
قرن بیستم است ،از جمله شــخصیت های نادر در جهان
عرب که در شکل گیری ساختار سیاسی در کشورهای عربی
و به ویژه مصر نقش برجســته ای ایفا کــرد .هیکل یکی از
همکاران و مشاوران نزدیک جمال عبدالناصر بود .هنگام
مرگ ناصر در سال ۱۹۷۰هیکل بر بالین او حاضر بود .او از
سال 1957برای مدت هفده سال ،سردبیر روزنامه االهرام
بود تا اینکه انور ســادات در ســال 1974او را
برکنار کرد .پس از مرگ ناصر ،هیکل و روزنامه
االهرام با جانشــین او ،انور ســادات در افتاد و
همراه با صدهــا نفر از منتقدان دیگر ســادات
بازداشت شد.
یکی از مقاطع جدی تنش در روابط هیکل
با ســادات امضای قــرارداد صلــح میان مصر
و اســرائیل در ســال ۱۹۷۹بــود .او بنیانگذار
مرکز معــروف مطالعــات سیاســی و راهبردی
االهرام در ســال 1968بود و با زبان ،شــیوه و
اطالعات و تحلیل های خود به مرجعی تبدیل
شــد که نمی توان او را نادیده گرفــت و به نوبه
خود یــک مکتــب روزنامه نــگاری سیاســی و
نویسندگی و تحلیل مسائل راهبردی سیاست ها
و کشــمکش ها بود .این روزنامه نگار مشــهور
مصری و جهان عرب که جــزو منتقدان جدی
حسنی مبارک دیکتاتور مصر بود ،پس از انقالب
در مصر و سقوط مبارک از صدر امور ،کتابی را با
عنوان «حســنی مبارک و زمانه اش .از تریبون
تا میدان» بــه رشــته تحریــر در اورده بود که
در ان بــه زندگی سیاســی مبــارک و چگونگی
رسیدنش به قدرت ،تداوم ریاست جمهوری اش
تا تظاهــرات میــدان التحریر و ســرنگونی او
می پرداخت؛ کتابی که در ان زمان به شدت مورد
توجه رسانه های عربی قرار گرفت و بخش هایی
از ان نیز به زبان فارسی منتشر شده است .او که
از دو سرطان کلیه و ریه رنج می برد ،برای درمان ،پیشنهاد
دولت مبنی بر حمایت مــادی در دوران بیماری را نپذیرفت
و ترجیح داد پســرش از او مراقبت کند .این مرد تاریخ ساز
عرصه رسانه و سیاست مصر ،این روزها حال بدی داشت و
۱۷فوریه ۲۰۱۶میالدی دار فانی را ترک کرد.
دیدار
«من از شــیوه برخورد کشــورهای عربی بــا ایران
بسیار ناراحتم ،واقعا نیازی به این طرز تعامل نبود ،من در
پاریس با امام خمینی (ره) دیدار کردم و صحبت های او را
شنیدم .امام خمینی (ره) نیم ساعت با شیخ محمد شلتوت
شیخ اســبق االزهر مصر (از بزرگان اهل سنت و از فعاالن
وحدت بین شیعه و ســنی) صحبت کرد و تالش های وی
را در تقریب بین مذاهب اســامی بســیار تحسین کرد و
ان را ستود.
جای بســی تاســف اســت که ما بدون دلیــل و به
نفع امریکایی هــا ،روابطمان با ایران را از دســت دادیم.
امریکایی ها خوب می دانستند که برخی از کشورهای عربی
از انقالب اسالمی در ایران دچار سوءتفاهم
شده بودند و از ان سوءاســتفاده کردند .انها
کاری کردند که ما مبارزه با اسرائیل را فراموش
کنیم و به جای ان درگیر جنگ شــیعه و سنی
شویم .تقســیم جهان عرب به شــیعه و سنی
یکــی از بزرگترین جنایت ها در تاریخ اســام
بود ».اگر نام محمد حسنین هیکل را در کنار
تو جو کنید ،اخرین یافته های شما
ایران جس
همین مصاحبه با شــبکه مصری سی بی سی
اســت ،مصاحبه ای که در همیــن فروردین
ماه ســال جدید انجام داده اســت و در ان باز
هم عالقه به ایــران را از درون جمله های ان
می توان پیدا کرد.
برای رســیدن به اولیــن باری کــه نام
حسنین هیکل و ایران در کنار هم قرار گرفت،
باید خیلی دور برویم .هیکل در عنفوان جوانی
که روزنامه نــگار کوله پشــتی بود ،از ســوی
روزنامه االخبار مامور شــد تحوالت مربوط به
ملی شــدن صنعت نفت و بحران نفتی ایران
بین سال های ۱۳۲۰تا ۱۳۵۰را پوشش دهد.
از این رهگذر و به سبب اشنایی با فضای
سیاســی ایران ،نخســتین کتاب خود به نام
«ایران روی اتشفشــان» را در ســال ۱۹۵۱
پس از سفر یک ماهه به ایران به رشته تحریر
دراورد.
در این کتاب او به تــرور رزم ارا پرداخت
و همچنین با افراد سرشــناس سیاســی ان زمان از جمله
ایت الله کاشــانی ،قوام الســلطنه ،ضیاء الدین طباطبایی
و دکتر محمد مصدق ،محمدرضا شــاه ،اشــرف و همسر
سابقش ،احمد شفیق و فوزیه ،همسر اول و مصری تبا ر شاه
گفت وگو کرده بود .تحلیل های او درخصوص «ملی شدن
پیشخوان مجازی
صنعت نفت ایــران» بر جمال عبدالناصــر تاثیر گذار بود،
به گونه ای که به «ملی کردن کانال ســوئز» از ســوی او
منتهی شد .هیکل از انقالب ۵۷نیز غافل نماند .او انقالب
اسالمی را ادامه نهضت ملی شــدن صنعت نفت در ایران
توصیف می کند.
هیکل در کتاب «ایت الله و انقــاب» با همه افراد
و شــخصیت هایی که او را در تکمیل نگرشش به انقالب
اســامی هدایت می کنند ،گفت وگوهایــی را انجام داده
است .به ویژه او با امام خمینی (ره) رهبر انقالب در سال ۵۷
در نوفل لوشاتو نیز دیدار و گفت وگو کرد و امام را به تیری
تشــبیه کرد که از قرن هفده پرتاب شد تا در قرن بیستم به
زندگینامه هیکل
75
خیز برای اسکار
دیدار
76
مثلث | شماره 301
«بازگشته» تمام جوایز بفتا را درو کرد
اخرین ســاخته «ایناریتو» جشــنواره ها را یکی پس
از دیگری فتــح می کند ،ایــن فیلم در بفتا هــم یک برنده
تمام عیار بود و بیشــتر از هر فیلم دیگــری جوایز را به خود
اختصــاص داد .تازه تریــن تجربــه کارگردانــی الخاندرو
گونزالس ایناریتو که با 12نامزدی پیشتاز هشتاد و هشتمین
دوره مراسم اهدای جوایز اسکار است ،در فاصله کمتر از
دوهفته تا برگزاری اسکار 2016موفق شــد در جوایز بفتا
خوش بدرخشد .ستاره این مراســم لئوناردو دی کاپریو بود
که پس از 3بار نامزدی در فیلم های مارتین اسکورسیزی،
موفق شد طلســم را بشــکند و جایزه بهترین بازیگر بفتا را
از دســتان تام کروز دریافت کنــد .انتظار مــی رود بازیگر
سرشناس هالیوودی ســرانجام در شب اســکار هم پیروز
نهایی باشد و برای نخســتین بار جایزه بهترین بازیگر مرد
را از ان خــود کنــد .دی کاپریو هنگام دریافــت جایزه اش
از تاثیرپذیــری اش از بازیگــران بریتانیایــی از جمله تام
کورتنی ،گری اولدمن ،پیتر اوتول و دنیل دی لو ئیس گفت
و از مادرش تشکر ویژه ای کرد.بســیاری از کارشناسان از
همین امروز «بازگشته» را جدی ترین گزینه کسب اسکار
بهترین فیلم می دانند .هر چند ایناریتو برای کســب جایزه
بهترین کارگردان رقبایی بسیار سرســختی پیش رو دارد.
فیلمســاز مکزیکی در فصل جوایز بسیار موفق ظاهر شده
و می تواند با بردن یک اسکار دوسال رویایی برای خود رقم
بزند .این فیلــم از روی رمانی به همین نام نوشــته مایکل
پانکی ،ساخته شده است .داســتان فیلم ،در سال ۱۸۲۳
و در کوهســتان های راکی می گذرد .هیــو گ َلس (با بازی
لئوناردو دی کاپریو) شــکارچی باتجربه که بیشتر عمرش
را در کوهســتان ها ســپری کرده ،همراه با گروهی راهی
شکار می شــود .یک خرس گریزلی به گلس حمله می کند
و همگروهی هایش او را رها می کنند .حال او بدون داشتن
اســلحه ،با بدنی سرتاســر زخمی و خون الود و نفســی به
خس خس افتاده به حال خود وامانده و باید به دنبال غذا و
جایی برای ماندن باشد .ســرمای بی امان نیز در این میان
تهدیدی مضاعف برای ســتاندن جان اوســت .گلس اما
به ارامی و با مشقت از این شــرایط دشوار و ماورای تحمل
انسانی ،جان سالم به در می برد .با این حال از پا نمی نشیند
و راهی گرفتن انتقام می شود .ایناریتو صحنه های این فیلم
را تنها با استفاده از نور طبیعی ساخته و دی کاپریو برخی از
صحنه های فیلم را دشوارترین کاری که در عمرش انجام
داده ،نامیده اســت؛ ماننــد مبارزه اش با خــرس گریزلی و
خوابیدن در بدن یک اســب« .بردمن» ایناریتو که ســال
گذشته نامزد دریافت 10جایزه بفتا بود ،فقط یک جایزه در
بخش بهترین فیلمبرداری برای امانوئل لوبزکی به ارمغان
اورد .گرچه در نهایت در اسکار خوش درخشید و جایزه های
مهم را از ان خود کرد .لوبزکی امسال هم برای «بازگشته »
جایزه بفتا را برد« .مد مکس :جاده خشــم» به کارگردانی
جرج میلر جوایز چهار بخش فنی شــامل بهترین طراحی
لباس ،طراحی صحنه ،چهره پردازی و تدوین را به خانه برد.
«کارول» ساخته تاد هینس با ۹نامزدی جایزه ای دریافت
نکرد« .پل جاسوس ها» ساخته اسپیلبرگ نیز تنها در بخش
بهترین بازیگر مرد مکمل برای مــارک رایلنس موفق این
میدان شــد .جایزه بهترین بازیگر زن به بری الرسن برای
«اتاق» رســید و جایزه بهترین بازیگــر زن مکمل به کیت
وینسلت برای «استیو جابز» رسید .یکی از نکات جالب این
مراسم ،عکس یادگاری کیت وینسلت و دی کاپریو بود که
هردو با جایزه در کنار هم قرار گرفته بودند ،این دو سال ها
پیش در کنار هم در فیلم تایتانیک مشهور شدند.
فیلم «افشاگر» جایزه بهترین فیلمنامه غیراقتباسی
را برای تام مک کارتی ،کارگردان و یکی از نویســنده های
فیلم به ارمغان اورد .مک کارتی این جایزه را به خبرنگاران
روزنامــه «بوســتون گلوب» که داســتان فیلم براســاس
گزارش های انها ســاخته شده اســت ،اهدا کرد .داستان
افشاگر در اوایل هزاره سوم روی می دهد .در سال 2001
تعدادی از اعضــای تحریریه روزنامه «بوســتون گلوب»
شامل ویراستار ارشد و ستون نویسان و گزارش نویس هایش
تمام همت خود را مصروف این مهم می نمایند که ایا اتهام
مطرح شده در مورد ســوء استفاده های جنسی در کلیسای
کاتولیک ماساچوست به اندازه کافی در مطبوعات مطرح
شده و اینکه چه دســت هایی در پشت پرده سعی داشتند تا
این رخداد مصیبت بار را از بیخ و بن به قول معروف الپوشانی
و ماست مالی کنند .در این راســتا والتر رابینسون ویراستار
روزنامه (مایکل کیتون) به همراه ستون نویس ها و گزارش
نویسان خود شــامل مایکل رزندس (مارک رافالو)؛ ساشا
فایفر (راشل مک ادامز) و متیو کارول (برایان جیمز) برای
کشف حقیقت گروه افشــاگری ویژه ای راه می اندازند .اما
راهی که پیش روی انها ست ســخت و پیچیده جلوه گری
می کند...
«بروکلین» به کارگردانی جــان کراولی نیز به عنوان
بهترین فیلم بریتانیایی بفتا را به خانه بــرد .جایزه بهترین
مســتند به «ایمی» به کارگردانــی اصف کاپادیا رســید و
«درون بیرون» بهترین فیلم انیمیشــن شد .داستان این
انیمیشن درباره دختری یازده ســاله به نام رایلی اندرسون
است که پس از مهاجرت خانواده انها به سانفرانسیسکو،
پنج شــخصیت مغز او شامل شــادی ،غم ،نفرت ،ترس و
خشم دچار هرج و مرج می شوند .این هرج و مرج به نزاعی
میان غم و شــادی می انجامد به طوری که رایلی تا استانه
فراموش کردن شــادی پیش می رود و تصمیم می گیرد به
شهر خودش ،مینه سوتا فرار کند.
جایزه ســینمایی و تلویزیونی بریتانیا َبفتا ،هر ســال
ازســوی اکادمی هنرهای ســینمایی و تلویزیونی بریتانیا
برگزار می شود .این جایزه معموال به عنوان پیش زمینه ای
برای جایزه اسکار در نظر گرفته می شود .جوایز «بفتا» در
کنار جوایز گلدن گلوب همواره محک خوبی برای اســکار
بوده است و اغلب هنرپیشــگانی که این جایزه را دریافت
کرده اند ،در اسکار نیز خوش درخشیده اند.انیو موریکونه
٨٧ساله جایزه بهترین موســیقی بفتا را برای فیلم «هشت
منفور» ساخته کوئنتین تارانتینو به دست اورد .این ششمین
جایزه بفتایی اســت که موریکونه به خانــه می برد .اخرین
جایز ه او به سال ١٩٩١برای ساخت موسیقی فیلم «سینما
پارادیزو» بر می گشت.
درخشش نماینده اردن
فیلم سینمایی «ذیب» به کارگردانی ناجی ابونوار که
یکی از پنج نامزد نهایی کســب جایزه اسکار بهترین فیلم
خارجی زبان است ،در مراســم بفتا توانست جایزه بهترین
فیلم اول یک نویسنده ،کارگردان یا تهیه کننده بریتانیایی را
از ان خود کند؛ گرچه رقابت برای کسب جایزه بفتا در بخش
بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان را به «قصه های وحشی»
دامیان زیفرون از ارژانتین واگذار کرد.
«ادمکــش» هــو سیائوســین« ،فــورس مــاژور»
روبن اوســتلند و «تیمبوکتو» عبدالرحمان سیساکو دیگر
نامزدهای این بخش بودند .نکتــه جالب اینکه ذیب برای
کســب جایزه اســکار هیچ کدام از این فیلم هــا را پیش رو
ندارد و باید بــا «اغوش مــار» ســیرو گرا از کلمبیا« ،یک
جنگ» توبیاس لیندهلم از دانمارک« ،موســتانگ» دنیز
غمزه ارگوون از فرانســه و «پســر شــائول» الشلو نمس
از مجارســتان رقابت کند .داســتان فیلم «ذیب» درامی
ماجراجویانه اســت که در ســال 1916در صحرای عربی
رخ می دهد؛ داستان پســر بدوی به نام «ذیب» و برادرش
«حســین» که در اغاز انقالب عربی بزرگ(پس از سقوط
عثمانی هــا) قبیله خــود را در ســفری مخاطــره امیز ترک
می کنند و ذیب در این مســیر با شــناختن مبانی مردانگی
و اعتماد و مقابله با خیانت از این خطرها نجات می یابد.
اعتراض به تبعیض
جشــنواره بفتا هم از اعتراض این روزهای سینمای
جهان بی بهره نبود و به این جشــنواره در مورد نژاد پرستی
و پایمال شدن حقوق سیاهپوستان و شاید رنگین پوستان
اعتراض شدیدی شــد .همزمان با مراســم اختتامیه این
جشنواره تجمع اعتراضی در بیرون ســالن «خانه اوپرای
رویال » لندن صــورت گرفت و تجمع کننــدگان به نادیده
گرفتن ســتارگان سیاهپوســت و اسیایی و ســلطه مردان
سفیدپوست بر صنعت ســینما اعتراض کردند .معترضین
که پالکاردها در دست و برخی از انها ماسک هایی بر صورت
داشتند ،با سردادن شعارهایی تالش داشتند افکار عمومی
را به خودشان جلب کنند .روی یکی از این پالکاردها نوشته
شــده بود« :صنعت فیلــم و تلویزیون ،مردانــه ،مبتذل و
بی رمق بوده و هراسناک از تنوع و ایجاد فرصت برای همه
است .ما خواهان نظام سهمیه بندی هستیم» .
انتشار جهان شاعرانه در «اقیانوس ارام»
روایت یک مادر و چهار فرزند شهیدش
مجموعه شــعر «اقیانــوس ارام» ســروده علیرضا
بهرامی منتشر شد .این مجموعه شــعر حاوی 52شعر در
قالب ازاد و در 120صفحه به بازار کتاب عرضه شده است.
«اقیانوس ارام» عالوه بر شعرهایی ضدجنگ ،شعرهایی
را هم در برمی گیرد که تحت تاثیر ســفرهای شاعر به نقاط
مختلف ایران و جهان سروده شده اند.
در اولین شعر کتاب ،چنین می خوانیم:
دست کم هفته ای چندبار
صفحه های اخر تقویم را
ورق می زنم،
با شناسه کشوری
که حتا تلفظ درست نامش را نمی دانم،
نشانه ای را تعقیب می کنم
و مصرانه با زبان مادری،
سراغ تو را می گیرم
حاال در تمام کشورهایی
که حتا تلفظ درست نامشان را نمی دانم،
همه مرا می شناسند
و این ماجرا
در تمام خانه ها و کافه ها
تعریف می شود
شاید این ماجرا
به گوش تو هم برسد
یا کسی چه می داند؛
شاید اصال یک روز
با صدای زنگ تلفن
از خواب بیدارت کنم،
غافلگیر شوی،
غافلگیر شوم
و ان گاه
جذاب ترین بخش زندگی ام
به پایان برسد
از علیرضا بهرامی پیش تر مجموعه شعرهای «تا اخر
دنیا برایت می نویسم»« ،وقتی که برف می بارد»« ،اصال
پنالتی زدن به یاد کرایف
لیونل مسی غافلگیرانه به توپ ضربه زد
در بازی بارســلونا و ســلتا ویگو ،لیونل مســی و لوئیز
سوارز ،دو ستاره بارسلونا روی یک حرکت تمرین شده یک
پنالتی به یاد ماندنی و جالب را به ثبت رســاندند .مسی که
پشــت ضربه پنالتی قرار گرفته بود بر خالف انتظار توپ را
به ســمت دروازه شوت نکرد و به ســوارز پاس داد .مهاجم
اروگوئه ای هم دروازه حریف را باز کرد تا یکی از عجیب ترین
پنالتی های قرن بیســت و یکم در سطح اول فوتبال جهان
رقم بخورد .همکاری مشــترک سوارز و مســی یاد اور بازی
اژاکس -هلدموند اسپورت در سال ۱۹۸۲بود .در ان بازی
کراویف ،اسطوره بارسلونا که در حال حاضر با سرطان مبارزه
می کند ،پشــت ضربه پنالتی قرار گرفت و بر خالف انتظار
توپ را به هم تیمی خود یعنی اولسن پاس داد.
مسی ،سوارز و نیمار با تماشای صحنه پنالتی مذکور
تصمیم گرفته بودند که در یکی از بازی ها ان را تکرار کنند.
نیمار تائید کرد که مثلث خط حمله بارسا برای این صحنه با
هم تمرین کرده بودند .الوس ،مدافع بارسا هم پس از بازی
گفت« :در رختکن در مورد اینکه این پنالتی را بزنیم صحبت
کرده بودیم اما نمی دانستیم که در کدام بازی این اتفاق رخ
می دهد ».انریکه ،سرمربی بارسا هم گفت« :این صحنه
جذابی بود تا یکی از لحظه های بــه یاد ماندنی فوتبال رقم
بخورد .زدن یک پنالتی به این صورت هیچ ایرادی ندارد و
کامال قانونی است .دو ضرب زدن یک پنالتی به این شیوه
کامال قانونی است و این ضربه مشابه همان پنالتی است که
همه ما ان را می شناسیم ،همان پنالتی که کرایف زد .البته
از انجایی که زدن چنین پنالتی هایی همیشــه با کلی حرف
و حدیث همراه می شــود ،من به شــخصه جرات نمی کنم
چنین حرکتی را انجام دهم ،چــون زمانی که به توپ ضربه
بزنم ،زمین می خورم .بعضی ها شــاید دوست داشته باشند
مهم که نیست» و «غم صدای تو یعنی »...به همراه چند
اثر تالیفی و پژوهشی دیگر منتشر شــده است .او که دبیر
جایزه شعر خبرنگاران است ،با مجموعه غزل «غم صدای
تو یعنی »...نامزد جایزه کتاب ســال بود .مجموعه شعر
«اقیانوس ارام» به بهای 9هزار تومان ازسوی نشر مروارید
عرضه شده است.
که اینگونه پنالتی بزننــد و برخی دیگر نه .اینجــا ما جدا از
تالش برای کسب جام های قهرمانی ،تالش می کنیم که
هواداران مان را هم سرگرم و پیروزی های مان را به شیوه ای
تماشایی و زیبا کسب کنیم».
این پنالتی اما منتقدانی هم دارد ،منتقدانی که اعتقاد
دارند که این نوع پنالتی زدن تحقیر تیم حریف است ،یکی
از این منتقدان روبرتو کارلوس ،ســتاره سال های دور رئال
مادرید است .کارلوس در این باره گفت« :اگر ما چنین کاری
را حتی در برنابئــو انجام می دادیم ،بدون شــک به معنای
بی احترامی بود .همه بازیکنان در هر سطحی که باشند باید
به حریف خود احترام بگذارند ،حتــی اگر ان حریف تیمی
ضعیف باشد ».در مقابل خاویر تباس ،رئیس سازمان لیگ
فوتبال اسپانیا (اللیگا) ،از ان دسته افرادی است که لیونل
مســی را به علت زدن این ضربه پنالتی ،محکوم نمی کند و
معتقد است هیچ بی احترامی پشت این ضربه وجود ندارد.
ی را
تباس در این باره گفت« :در پنالتی مسی هیچ بی احترام
ندیدم و از نظر من ایرادی نداشت .انجام کارهایی متفاوت
و خالقانه به معنای بی احترامی نیست»
واکنش کریســتیانو رونالدو هم به این پنالتی در نوع
خودش جالب بــود ،او در ایــن باره گفــت« :رک بخواهم
بگویم خیلی دقیق می دانم او برای چه این کار را انجام داد
ولی نمی توانم بگویم .شــما خبرنگاران اکنون به دنبال چه
موضوعی هستید؟»
پیشخوان جهانی
قاتل نسازیم
تیتر اصلی
نیوزویک
اکونومیست
مواد مخدر را
سوژه اصلی
خود کرده
نیروی گرانشی
سوژه اصلی
اشپیگل
مثلث | شماره 301
دیدار
77
بازار
دریافت نشان عالی مدیر سال توسط
دکترابراهیمی ،مدیرعامل بانک انصار
در همایشی که با حضور حجت االسالم و المسلمین
ابوترابی فر نایب رئیس مجلس شــورای اســامی ،الهام
امین زاده معــاون حقوقی رئیس جمهور ،حســن قلی پور
رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه تهران ،شاپور محمدی
معاون اقتصــادی وزیر اقتصاد و دارایی ،مســعود نصرتی
رئیس مجمع جهانی شــهرهای اسالمی و ســعید خزایی
دبیر علمی اجــاس در ســالن همایش هــای بین المللی
صداوسیما برگزارشد ،نشان عالی مدیر سال به دکتر ایت الله
صنعت ساختمان و مقاومت مصالح
سینا ضرغام
مدیرعامل فوالد اریا
با وجود لرزه خیزی باالی بیشــتر مناطق پر جمعیت
کشور و اسیب پذیری ســاختمان های موجود در برابر زلزله
بر اســاس تجربیات زلزله هــای اخیر هنوز توجــه کافی و
الزم به ساخت و ساز صحیح نشده اســت .اگر چه باتوجه
به پیشــرفت های دانش بشری از مهندســی زلزله در حال
حاضر احداث بناهــای مقاوم تضمین نمی گردد .بیشــتر
ســاختمان های کوچک مســکونی فاقد هر گونه دفترچه
محاســبات ســازه ای بوده و با نظارت صحیح مهندســین
ســاختمانی که دانش فنی الزم را دارند ســاخته نمی شود
و احــداث انها توســط پیمانــکاران غیر حرفــه ای و فاقد
صالحیت الزم انجام می گیرد .مشکل اصلی اسیب پذیری
لرزه ای ساختمان ها ،عدم استفاده صحیح از دانش فنی و
دســتورالعمل های ایین نامه ای در بارگذاری جانبی زلزله و
ایین نامه طراحی ساختمان های فوالدی در مراحل مختلف
طراحی و به طور کلی کم توجهــی به این ضوابط در مرحله
اجراست .بســیاری از مهندسین کشــور نه تنها اطالعات
کاملی در مورد عملکرد ،اسیب پذیری و مقاوم سازی لرزه ای
ســازه ها ندارند بلکــه در مواجهه با غالب مســائل اجرایی
معمول ســاختمان نیز کوتاهی می کنند .بنابراین بایستی
سطح اگاهی از اطالعات فنی این افراد افزایش یافته و نیز
مکانیزمی برای اعمال قاطعیت اجرایی و کنترل امر در نظر
گرفته شــود ،البته طوری که حقوق مهندسین ناظر حفظ
شده و مسئولیت ها به درستی تقسیم گردد .ساختمان های
فوالدی بخش قابل توجهی از ســاخت و ســاز در ایران را
تشکیل می دهند .سازه فوالدی از مجموعه ای از اعضای
باربر ساخته شــده از نیمرخ های فوالدی یا ورق است که
ابراهیمی ،مدیرعامل بانک انصار اهدا گردید.
به گزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات بانک انصار،
دبیرخانه نخســتین اجالس سراســری نشــان عالی مدیر
سال باتوجه به سیاست های کالن اقتصادی دولت تدبیر
و امید مبنی بر اهمیت جایگاه مدیریت در ســال همدلی و
همزبانی یکی از بزرگترین رویداد های مدیریتی کشــور در
سال 94را برگزار کرد که در ان از تمبر نشان عالی رونمایی
شد.
شــایان ذکر اســت ایــن اجالس بــا هدف اشــاعه
الگــوی مدیریت اســامی ،ایرانی با حمایــت و همکاری
نهــاد ریاســت جمهوری ،مرکــز پژوهش هــای مجلس،
دانشکده مدیریت دانشــگاه تهران و ســایر دستگاه های
مرتبــط در مرکــز همایش هــای بین المللی صدا و ســیما
برگزار شد.
ســعید خزایــی ،عضــو هیــات علمــی دانشــگاه
امام حسین (ع) و دبیر علمی نخســتین اجالس سراسری
نشــان عالی مدیر ســال گفت« :اعتماد به جوانان و ارائه
فرصت به انان در عرصه های مدیریتی از جمله اهداف این
اجالس به شمار می رود».
به کمک اتصاالت به یکدیگر متصــل می گردند .باتوجه
به روش های تکامل یافته ای که بــرای تولید نیمرخ های
فوالدی به کار گرفته می شــود این مقاطع غالبا رفتار قابل
انتظاری از خود نشان می دهند .مساله بسیار مهم اتصاالتی
است که برای ساخت اعضای مرکب از نیمرخ و ورق برای
یکپارچه کردن اعضا شامل (تیر و ستون و مهار بندها) در
مرحله و محل گره ها مورد استفاده قرار می گیرد .وسایلی
که برای ساخت اعضا و اتصال انها به یکدیگر به کار می روند
شــامل پیچ و پرچ و جوش اســت .در این میان استفاده از
جوش در ساختمان ســازی متعــارف در ایران بســیار رایج
اســت .تا زمان وقوع زلزله رودبار در ســال 1369تصور بر
این بود که در صورت رعایــت اصول فنی در طرح و اجرای
ســازه های فوالدی جوش این ســازه ها در زلزلــه عملکرد
قابل قبولی از خود نشــان می دهند .اما وقوع این زلزله این
فرض را زیر سوال برد .در این زلزله مشاهده شد که بسیاری
از اتصاالت ،در محل درز دچار ترک یا بعضا شکست شده و
این مسائل باعث شده تا تحقیقات گسترده ای جهت جوش
اتصاالت ،فلز مادر و ...در مورد علــت این پدیده صورت
گیرد که این تحقیقات تا به امروز ادامه دارد.
بازار
78
مثلث | شماره 301
دومین شماره ماهنامه شمیم کوثر منتشر شد
دومین شماره ماهنامه داخلی شــمیم کوثر همزمان
با ایام الله پیروزی انقالب شکوهمند اسالمی منتشر شد.
به گــزارش روابط عمومی موسســه اعتبــاری کوثر؛
دومین شماره ماهنامه شــمیم کوثر با سخن دکتر رضایی،
مدیرمســئول ماهنامه در زمینه برنامه ریزی بلند مدت برای
پسابرجام اغاز می شود .دکتر رضایی ،مدیرعامل موسسه
اعتباری کوثر با اشاره به برنامه ریزی برای دوران پسابرجام
گفت« :مسئوالن دولت یازدهم با تالش های بسیار زیاد،
با مقاومت و تدبیر توانســتند برجام را به نفــع ملت ایران به
پایان برســانند ».وی افزود« :برجام یک دســتاورد بسیار
بزرگ بود ،نباید خفیف شــمرده شــود و در مجموع باید به
اقتصاد درون زا توجه ویژه داشــته باشــیم و به داشته های
خودمان اتکای بیشتری کنیم و امیدوار باشیم با برنامه ریزی
بلند مدت شرایط را بهبود بخشیم ».بر اساس این گزارش
محمد حسن عباسی فر ،ســردبیر این ماهنامه در سرمقاله
خود گفت« :مطمئن باشــید که تالش های ما به همینجا
ختم نخواهد شــد زیرا خانواده کوثر با سکون و کم تحرکی
میانه ای ندارد ،اما در ایامی که گذشت تحوالت عمده ای در
موسسه اعتباری کوثر صورت گرفت که هرکدام به نوبه خود
نشان از پویایی و نشــاط بی حد و حصر دارد ».وی گفت:
«اوج ایــن رویدادها زمانی بــود که کاروان کوثر ســودای
دیدار از حرم عشق در سر داشت و در یک فضای سرشار از
معنویت ،جمعی از مدیران و کارکنان موسسه بار سفر بستند
تا سهمی در شکل گیری یک انقالب حسینی دیگر داشته
باشند ».در این ماهنامه گفت وگویی با حمیدرضا رضایی،
مدیر مبارزه با پولشویی موسســه اعتباری کوثر انجام شده
و همچنین به ســومین دوره تخصصی – توجیهی روسای
شعب پرداخته شــده .پرونده ویژه این ماهنامه اختصاص
دارد به رشد 31پله ای موسســه اعتباری کوثر در رتبه بندی
100شرکت برتر کشــور و اینکه موسســه توانست در بین
10شرکت پیشــرو کشــور قرار بگیرد و همچنین در بخش
دیگری به مشــارکت موسســه در تحقق اقتصاد مقاومتی
و نیز به حمایت این موسســه از صنعت ریلی کشــور اشاره
کرده که وزیر راه و شهر ســازی از نقــش و تاثیر مدیرعامل
موسسه اشاره و از حمایت های ایشان از صنعت ریلی کشور
صمیمانه قدردانی کرده و گفت« :موسسه اعتباری کوثر با
سرمایه گذاری در صنعت ریلی کشور دلیری به خرج داده و
ریسک سرمایه گذاری در این صنعت را پذیرفته است».
در بخش های دیگــر این ماهنامه نیز یادداشــت ها،
گزارش ها و گفت وگوهای متعدد و مختلفی وجود دارد.
بازار
نرم افزارمدیریت
برنامه ریزی استراتژیک و
بودجه بانک دی رونمایی شد
نرم افزار مدیریت برنامه ریزی اســتراتژیک و بودجه
(پوینتر) با حضور مدیرعامل بانک دی رونمایی شد.
به گزارش اداره کل روابط عمومــی بانک دی ،این
نرم افزار کــه در بانک دی بومی شــده ،قابلیــت تدوین،
جاری ســازی و ارزیابی اســتراتژی های بانک را داشــته و
واحدها می توانند برنامه های عملیاتی و ســاالنه خود را با
کمک ان تدوین کنند.
دکتر عظیم نوید تهرانی -معاون طرح و توسعه بانک
دی -در این مراسم با تقدیر از واحدهای مختلف بانک برای
شرکت در فرایند تدوین برنامه و بودجه سال 1395به معرفی
شرکت روشمند به عنوان ارائه دهنده نرم افزار جامع مدیریت
برنامه ریزی اســتراتژیک و بودجه پرداخــت و تاکید کرد:
«استفاده بانک از نرم افزارهایی چون پوینتر در برنامه ریزی
و بودجه ریزی که به شکل سیستمی انجام می شود ،فواید
بسیاری دارد».
وی با ارائه گزارشــی از روند برنامه ریزی برای ســال
1395به بیان فعالیت های صورت گرفته در حوزه نصب و
راه اندازی نرم افزار پوینتر پرداخت و بومی سازی ان را برای
بانک دی تشریح کرد.
معــاون طــرح و توســعه بانک دی بــا بیــان اینکه
نرم افزار پوینتر به منظــور تدوین ،جاری ســازی و ارزیابی
استراتژی های بانک دی به کار گرفته شده است ،تصریح
کــرد« :با اســتفاده از ایــن نرم افــزار در فــاز برنامه ریزی
استراتژیک امکان مشارکت و همکاری واحدهای سازمان
در تدوین چشم انداز ،ماموریت ،اهداف و استراتژی های
کالن سازمان فراهم می شود».
به گفته تهرانی همچنین به منظور تدوین برنامه های
عملیاتی و ســاالنه واحدها می تــوان از نرم افــزار پوینتر
اســتفاده کرد به گونه ای که همراســتایی و همســویی با
استراتژی های کالن بانک حفظ شده و تمامی واحدها به
صورت مشــارکتی در تدوین برنامه های عملیاتی و ساالنه
خود همسو با استراتژی های سازمان نقش افرینی کنند».
وی با بیــان اینکه با تالش کارشناســان بانک دی و
شرکت طراح ماژول بودجه ریزی نیز به این نرم افزار اضافه
شده اســت ،اظهار کرد« :با کمک این نرم افزار برای هر
یک از برنام ههای تدوین شــده می توان در سرفصل های
مشــخص فرایند بودجه ریــزی را اعمال کــرد .در نهایت
فرایند پایش برنامه های ســاالنه بــا اســتفاده از نرم افزار
پوینتــر مبتنی بــر کنترل پــروژه باعــث افزایــش دقت در
محاســبات و ســرعت در ارائه گزارش های پایش فصلی
خواهد شد».
به گفته وی؛ ایــن نرم افزار همچنیــن در حوزه ارائه
گزارش های متنوع و داشــبوردینگ بســیار توانمند بوده و
می تواند گزارش هایی در ســطوح مختلف و ابعاد متفاوت
تولید و تبدیل به نمودار ،روند و مواردی از این دست کند.
با حکم دکتر شفیع زاده:
معاون اعتبارات و بازاریابی
بانک دی منصوب شد
مثلث | شماره 301
بازار
مدیرعامــل بانــک دی در مراســمی ضمــن اعالم
تصویب تغییرات در هیات مدیره بانک دی از سوی بانک
مرکزی ،معاون جدید اعتبــارات و بازاریابــی بانک دی را
معرفی کرد.
به گزارش اداره کل روابــط عمومی بانک دی ،دکتر
احمد شــفیع زاده در این مراســم بــا بیان اینکــه معاونت
اعتبارات و بازاریابی یکــی از کلیدی ترین ارکان هر بانک
اســت ،اظهار کرد« :توجه به مهندســی منابع و مصارف
در بانک نقــش تعیین کننــده ای دارد و این مهندســی با
داشتن نگاه اقتصادی محقق می شــود ».وی با تقدیر از
فعالیت هایی که طی دو ســال اخیــر در معاونت اعتبارات
بانک دی انجام شده است ،افزود« :با وجود سختی هایی
که اقتصاد کشور و نظام بانکی با ان روبه رو بود خوشبختانه
همکاران ما به خوبی و با مدیریت هوشــمند خود توانستند
تعادلی بین منابــع و مصارف ایجــاد کرده و با بهداشــت
اعتباری مناســب بانک را در جایگاه کنونــی که مورد تایید
بانک مرکزی و دیگر ذی نفعان است ،برسانند ».شفیع زاده
با اشــاره به تغییــرات هیات مدیــره بانــک دی در مجمع
عمومی بانــک تصریح کرد« :خوشــبختانه امــروز همه
الزامات قانونــی بانک مرکزی انجام شــده و تیم مدیریتی
متخصص و دلســوزی در بانک دی فعالیــت می کنند که
اینده امیدوارکننده ای را برای این بانک ترسیم می کند».
وی افزود« :باتوجه به اینکه اقای مهبودی به عنوان عضو
غیر موظــف هیات مدیره مشــغول به کار شــده اند ،اقای
عاطفی فر که پیش از این جانشین این معاونت بود به عنوان
سرپرســت معاون جدید اعتبــارات و بازاریابــی بانک دی
معرفی می شود ».علی مهبودی ـ عضو هیات مدیره بانک
دی ـ نیز در این مراسم با بیان اینکه موفقیت کنونی بانک
دی مرهون تالش گروهی همه کارکنان معاونت اعتبارات
و دیگر بخش های بانک است ،اظهار کرد« :همان گونه
که در بیانات رئیس جمهور در جلسه بانک مرکزی برداشت
می شود ،نظام بانکی در شرایط پســاتحریم یکی از ارکان
مهم اقتصاد کشور است که شــاید سنگین ترین وظیفه بر
دوش ان نهاده شده است ».وی با بیان اینکه ساختار نظام
پولی و بانکی کشــور باتوجه به تحــوالت جدید در فضای
بین المللی حتما به تغییرات نیــاز دارد ،افزود« :عالوه بر
اینکه ما باید در کسب و کار خود یک بازتعریف انجام دهیم و
از فرصت های جدید برای پیشبرد اهداف مان کمک بگیریم
معتقدیم که ساختار نظام بانکی کشور نیز باید از طرف بانک
مرکزی مورد بازنگری قرار گیرد».
مهبودی حوزه های بانکداری الکترونیک و بین الملل
را حوزه های مزیت ساز جدید دانست و گفت« :در بانک دی
اکنون بخش هایی چون بانکداری شــرکتی و اختصاصی
شــکل گرفته اند اما تاکیدمان بر این اســت که برای خلق
مزیت های جدید در ساختار مدل کسب و کارمان بار دیگر
بازتعریف داشــته باشــیم ».در ادامه این مراسم علیرضا
عاطفی فر ،سرپرســت معاونت اعتبارات و بازاریابی بانک
دی با بیان اینکه امروز بانک دی با رعایت بهداشت اعتباری
مناسب توانسته رضایت نسبی مشتریان خود را جلب کند،
گفت« :با افتخار اعالم می کنیم که توانسته ایم به اهداف
اعتباری خود در جذب منابع دست یابیم و به مشتریان خود
اعالم کنیم که امادگی ارائه تسهیالت به انها تا 28اسفند
در سال جاری و از پنجم فروردین در سال اینده را داریم».
وی تاکیــد کرد« :ما به مشــتریان و شــرکای تجاری خود
اطمینان می دهیم که در کنار انها خواهیم بود و با مدیریت
بهینه و اقتصادی منابع و مصارف بانک اماده ارائه خدمت
به مشــتریان تســهیالتی و ســپرده ای خود در بانک دی
هستیم».
بر اســاس این گــزارش با مصوبــه بانــک مرکزی و
اطالعیه در روزنامه رســمی ترکیب هیات مدیره بانک دی
به شرح زیر است:
دکتر علی اکبر عرب مازار ،رئیس هیات مدیره بانک دی
دکتر احمد شفیع زاده ،عضو هیات مدیره و مدیرعامل
بانک دی
دکتر محمدعلی مورج ،عضو هیات مدیره بانک دی
مهندس علی مهبودی ،عضو هیات مدیره بانک دی
دکتر شاپور زارعی ،عضو هیات مدیره بانک دی
مسعود قرائتی و علیرضا عاطفی فر ،اعضای علی البدل
هیات مدیره بانک دی
79