روزنامه صمت شماره 1365
روزنامه صمت شماره 1365
اولین روزنامه سهامداری ایران (خبرنگاران و کارکنان)
سرعت در تحویل
خودروهای پیش فروش
وزی��ر صنعت ،معدن و تج��ارت درب��اره وضعیت بازار گف��ت :اقدام های
انجام شده و اتخاذ سیاست های مناسب منجر به ارامش بازار شده و شرایط
بهتر نیز می شود ،در واقع درحال حاضر شوک ناشی از تحریم تخلیه شده و
بازار به ثبات نسبی رسیده است .رحمانی اظهار کرد :تعهدات خودروسازان
روز ب��ه روز در حال کاهش اس��ت و تحویل خودروهای پیش فروش ش��ده با
سرعت بیشتری در حال انجام است.
4
شنبه
16شهریور 1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
16صفحه قیمت 2000 :تومان
سال سی ویکم دوره جدید شماره 1365پیاپی 2683
سرمقاله
اقای رئیس جمهوری
ما جهان سومی نیستیم
http://Telegram.me/smtnews
چهره
خودروسازان بدعهد
به تعزیرات
معرفی شدند
www.smtnews.ir -
یادداشت های امروز
ارامش
قبل از توفان
از «ناصر خسرو»
تا قاچاق معکوس
کنترل از طریق
نظام بانکی
چرا همه درباره مسکن
حرف می زنند؟
اقتصاد از زیر زمین تـا روی زمین
2
صنایع در رقابت با فعالیت های زیرپله ای
رخنمون ریشه های فساد در واگذاری محدوده های معدنی 5
بازار غیررسمی ،افت صنایع معدنی 6
3
8
4
خط قـرمز دارو
اراده جدی در برخورد با زیرزمینی ها وجود ندارد
7
راه قراردادهای زیرزمینی به کجا ختم می شود؟
9
13
7
11
پول کثیف بنزین برابر بـا یک چهارم درامد ملی
13
14
اقتصاد زیرزمینی بالی جان فعالیت های شفاف
سرمایه گذاری زیرزمینی در سینما 15
11
طرح :حسین علیزاده
2
شنبه
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
اقتصاد و توسعه
تجارت
سرمقاله
ناصر بزرگمهر -مدیر مسئول
management@smtnews.ir
به نام او که هر چه بخواهد همان می شود
خالف انچه مزدوران ش��ایعه کرده اند ،این جغرافیا نیس��ت که جهان سومی بودن را
تعیین می کند.
خالف انچه دش��منان ما زمزمه می کنند ،ادم ها هس��تند که جهان س��ومی را تعیین
می کنند.
ادم ها هستند که جهان را می سازند.
ادم ها هستند که فرهنگ را شکل می دهند.
ادم ها هستند که سرنوشت سرزمین های شان را تغییر می دهند.
ادم ها هستند که همدیگر را می کشند.
ادم ها هستند که همدیگر را بغل می کنند.
ادم ها هستند که همدیگر را تحقیر می کنند.
ادم ها هستند که همدیگر را بزرگ و کوچک می کنند.
خالف انچه ستمکاران تاریخ گفته اند،
جهان به جغرافیا تعلق ندارد.
جهان با تاریخ ساخته می شود.
جهان سوم جا نیست.
جهان سوم مکان جغرافیایی نیست.
جهان سوم شخص است.
جهان سوم من هستم.
جهان سوم طرز تفکر من است.
جهان سوم محل جغرافیایی تولد ادم ها نیست.
جهان سوم فرهنگ من است.
جهان سوم پیشینه من است.
جهان سوم خانواده من است.
جهان سوم دوستان و یاران من است.
جهان سوم تاریخ من است.
جهان سوم خالف انچه شنیده و خوانده ایم ،درون من است.
جهان سوم ان مرزهایی که داخلش زندگی می کنیم ،نیست.
جهان سوم جایی است که من جهان سومی فکر می کنم.
جهان سوم جایی است که من با یک عطسه ساده ،دست از هدف خود می کشم.
جهان سوم خرافات درون من است.
جهان سوم ناامیدی من است.
جهان سوم ریسمانی است که مرا به جهل بسته است.
جهان سوم بستری است که در ان می لولم.
جهان سوم اندیشه درون من است.
اقای رئیس جمهوری ما در جهان سوم باید دل به مردان و زنان جوانی بسپاریم که
می خواهند جهان اول باشند .می خواهند بهترین باشند.
می خواهند جزو بهترین ها باشند.
می خواهند جهان را فتح کنند.
می خواهند اینده را بسازند.
می خواهند راه خودشان را بروند.
می خواهند دانش بیاموزند.
می خواهند کتاب بخوانند.
می خواهند تئاتر بروند.
می خواهند مسجد بروند.
می خواهند سینما بروند.
می خواهند موسیقی گوش کنند.
می خواهند جهان پیرامون ش��ان را دوباره کش��ف کنند؛ زیرا انها مردان و زنان جوانی
هس��تند که خدا را دارند؛ زیرا پیامبر خدا با انها اس��ت ،زیرا بهترین س��رزمین عالم را
دارن��د ،در حال��ی که برف را در کوه های س��بالن می بینند ،اب گرم را در یک س��اعتی
خلیج فارس دارند.
نفت دارند ،گاز دارند ،طال دارند ،معادن بی نظیر دارند.
زیرا جوان هستند ،اندیشه دارند ،چشم دیدن دارند ،گوش شنیدن دارند ،زبان سخن
گفتن دارند.
انها ملتی هستند که امید و تدبیر دارند.
اقای رئیس جمهوری همه باید باور کنیم که ایران جهان س��وم نیس��ت .ایران در
طول تاریخ برای جهان حرف های بس��یار داش��ته است .ایران به تاریخ درس داده است.
حاال فرصت دوباره ای اس��ت که همه با هم از ایران بزرگ بگوییم .اگر در طول تاریخ از
۱۰ش��اعر بزرگ جهان 5 ،نفر انها ایرانی هس��تند ،اگر در دانش های گوناگون پزشکی و
شیمی و نجوم و ریاضی و شعر و ادب و دانش انسانی و اجتماعی ،نام های به یاد ماندنی
در تاریخ با پسوند ایرانی باقی گذاشته ایم و از ابن سینای ایرانی ،خیام ایرانی ،ابوریحان
ایران��ی ،زکری��ای ایرانی ،فارابی ایرانی ،س��عدی ایرانی ،حافظ ایرانی ،فردوس��ی ایرانی،
موالن��ای ایرانی ،عطار ایرانی ،ناصرخس��رو ایرانی ت��ا معاصران که هزاران نام ماندگار در
عرصه های گوناگون هس��تند با ابرو و افتخار نام می بریم باید از صدها هزار اندیش��مند و
مدرس و پزشک و مهندس و کارافرین معاصر ایرانی در داخل کشور به عنوان بزرگ ترین
و گرانمایه تری��ن س��رمایه های امروز ایران و حتی در خارج از کش��ور به عنوان صادرات
پرارزش ایران نام ببریم و حمایت عملی انجام دهیم.
اق�ای رئیس جمهوری باید سیاس��ت های تبلیغاتی و رس��انه ای را تغییر دهید .در
همه سرزمین های جهان از جهان اولی ها تا جهان اخری ها دزدی ،چپاول ،فرصت طلبی،
جنایت ،فحشا ،رشوه گیری و رشوه دهی در همه گروه های اجتماعی از رئیس جمهوری ها
تا وزیران و کارمندان ساده و پلیس و نهاد قضا وجود دارد .بدیهی است در سرزمین هایی
این فساد بیشتر و در جاهایی کمتر است .از سرزمین افتاب تابان تا سرزمین های سرد
اسکاندیناوی به عنوان الگوهای برتر نام برده می شود .از بهترها بیاموزیم و از بدترین ها
ه��م ب��ه مصداق ضرب المثل «ادب از که اموختی ،از بی ادبان» باز هم بیاموزیم و دوری
کنیم .این تنها راه نجات سرزمین ماست .ما در حوزه مدیریت ضعیف شده ایم .بازگشت
به کالس های اول مدیریت و برنامه ریزی درس��ت برای انتخاب مدیران باید س��رلوحه
دولت ش��ما و همه دولت ها ش��ود .مدیریت قوی و س��الم که عاشق این سرزمین باشد،
می توان��د م��ا را از اختالس ه��ا ،دزدی ها ،اقتصاد زیرزمینی ،گران��ی و هزار درد به ظاهر
بی درمان دیگر نجات دهد .چنین سرزمینی ،چنین مردمی و چنین جوانانی حق دارند
که جهان س��وم خوانده نش��وند .انها حق دارند از این همه موهبت خدادادی بهره ببرند
و زندگی ارام و خوش��ی داش��ته باش��ند .انها حق دارند وضو با تپش پنجره ها بگیرند،
مهرش��ان نور و ایران سجاده ش��ان باشد و نمازشان را پی تکبیره االحرام علف بخوانند و
حجراالسودش��ان روش��نی باغچه ها باشد .هر ایرانی مسلمان و غیرمسلمان می تواند در
درون خود رستم باشد و هنگام نبرد علیه تاریک اندیشان فریاد بزند:
چرخ بر هم زنم ار غیر مرادم گردد
من نه انم که زبونی کشم از چرخ فلک
با اقتصاد غیررسمی چه می توان کرد؟
عب�اس خن�دان ،اقتص�اددان :اقتصاد
غیررسمی و فساد دو روی یک سکه هستند.
فعاالن اقتصاد غیررسمی برای پنهان شدن یا
پنهان ماندن ناچارند به کارمندان و بازرسان
رشوه بپردازند یا در حالتی دیگر رشوه خواری
کارمندان و بازرسان خود ممکن است دلیلی
ب��رای پنهان ش��دن ی��ا فعالی��ت در اقتصاد
غیررسمی باش��د .فعالیت های پنهان گرچه
هم��واره جزئی از اقتص��اد بوده اند اما به دلیل
اتفاق های گذشته ازجمله اعمال تحریم ها یا
رشد و گسترش موسسه های مالی غیرمجاز
در کن��ار سیاس��ت های نادرس��ت مانن��د
چندنرخی کردن ارز انتظار می رود توس��عه
یافته باشند.
ماهی��ت اقتص��ادی دارند یعنی
با تب��ادل پول انجام می ش��وند؛
مانند دستفروش��ی و مسافربری
با وس��ایل نقلیه ش��خصی اما در
برخ��ی دیگ��ر مانن��د کار زن��ان
خان��ه دار در منزل ی��ا تعمیرات
ش��خصی ل��وازم من��زل به طور
خودکفا و بدون تبادل پول انجام می ش��وند.
دسته سوم اقتصاد غیررسمی ماهیتی مشابه
فعالیت های رس��می اقتصاد دارد .این بخش
باعنوان اقتصاد س��ایه به فعالیت های قانونی
اطالق می شود که با انگیزه اقتصادی از چشم
دولت پنهان نگه داشته می شوند.
اقتصاد غیررس��می فعالیت های اقتصادی
گوناگون��ی را در برمی گی��رد ک��ه به دالیل
و ب��ا انگیزه ه��ای گوناگونی انجام می ش��ود.
گرچ��ه وجه مش��ترک ای��ن فعالیت ها ثبت
نش��دن و پنهان بودن است اما نمی توان همه
فعالیت ه��ای غیرهمگ��ون را در یک عبارت
مبه��م و کلی به نام اقتصاد غیررس��می قرار
داد .نخستین دس��ته از فعالیت های اقتصاد
غیررس��می ب��ه فعالیت ه��ای غیرقانون��ی
اختصاص دارد .مصادیق فعالیت هایی که در
این زیربخش با عنوان اقتصاد غیرقانونی قرار
می گیرند بس��ته به زم��ان و مکان می توانند
متف��اوت باش��ند .در واق��ع ای��ن دس��ته از
فعالیت ه��ا با اختیار و ب��ا تصمیم قانون گذار
در امار رس��می ثبت نمی ش��وند .دسته دوم
باعن��وان تولی��دات غیرثبت��ی ،فعالیت های
اقتصادی را در بر می گیرد که قانونی هستند
اما به دلیل توسعه نیافتگی فرایندهای تولید
یا کوچکی بی��ش از حد مقیاس انها در امار
گنجانده نمی ش��وند .بخشی از این فعالیت ها
دس��ته نخست یعنی اقتصاد غیرقانونی در
ارتب��اط مس��تقیم با دولت ق��رار دارد .دولت
اس��ت که با تعیین قوانین حکومتی مرز بین
کاال ه��ای قانون��ی و غیرقانونی را مش��خص
می کن��د .ج��دا از بحث اینک��ه تولید ،توزیع
و مص��رف چ��ه کاالهایی بای��د ممنوع اعالم
شود ،دولت وظیفه دیگر یعنی تامین امنیت
و مب��ارزه ب��ا این فعالیت ه��ا را دارد .این امر
یعن��ی قانون گذاری و اج��رای ان در جهت
تامین امنیت مردم و تضمین ش��رایط برای
تولید رس��می از نخستین وظایف کالسیک
دولت هاست .در دس��ته دوم یعنی تولیدات
غیرثبت��ی نی��ز نق��ش دولت پررنگ اس��ت.
تولیدات غیرثبتی ،فعالیت هایی هس��تند که
به دلی��ل کوچکی مقیاس و توس��عه نیافتگی
اب��زار تولی��د از دید دولت پنه��ان می مانند.
یک دلیل چرایی وجود این فعالیت ها را باید
حس ناامنی و رعایت نش��دن حقوق مالکیت
دانس��ت .در یک فض��ای ناام��ن و بی قانون
که حق��وق مالکیت افراد م��ورد تعرض قرار
اقتصاد غیررسمی چیست؟
علی دینی ترکمانی ،اقتصاددان :بانک
مرکزی با گذشت بیش از ۶ماه از سال ۱۳۹۸
در نهای��ت امار بخش پولی و بانکی کش��ور
در پایان ۳ماه نخس��ت امسال را منتشر کرد
ک��ه این امار حاکی از افزایش ۲۵.۱درصدی
حج��م نقدینگ��ی در پای��ان خرداد امس��ال
نس��بت به ماه مش��ابه سال گذش��ته است.
حجم نقدینگی در پایان ۳ماه نخس��ت سال
گذش��ته ۱۵۸۲هزار میلی��ارد تومان بود که
خرداد امس��ال به حدود ۱۹۸۰هزار میلیارد
توم��ان رس��ید .همچنین حج��م نقدینگی
نس��بت به اس��فند سال گذش��ته که ۱۸۸۲
ه��زار میلیارد تومان بود رش��د ۵.۲درصدی
را تجربه کرد .افزایش نقدینگی در ایران یک
پدیده درون زا اس��ت .باتوجه به اینکه حجم
دولت در کش��ورمان بس��یار ب��زرگ و به تبع
هزین��ه و خرج ان ه��م همواره رو به افزایش
است ،مواردی از قبیل رشد خلق پول جدید و
استقراض از بانک مرکزی ازسوی دولت انجام
می ش��ود که این ام��ر منجر به افزایش حجم
نقدینگی ساالنه در کشور می شود .همچنین
ی زیادی از بودجه عمومی
نهادها و سازمان ها
اس��تفاده می کنن��د ،این در حالی اس��ت که
اس�ماعیل ابون�وری ،اقتص�اددان:
مطالع��ات نش��ان می ده��د حج��م اقتصاد
پنه��ان در ای��ران در دوره بلندمدت ۱۳۴۵
ت��ا ،۱۳۹۰به طور میانگین حدود ۳۰درصد
بوده اس��ت .یعنی تولید ناخالص داخلی ۳۰
درصد کمتر از میزانی اس��ت که در مجموع
و با در نظر گرفتن فعالیت های غیررس��می و
بخش پنهان اقتصاد ،تولید می شود؛ بنابراین
نس��بت مالیات ب��ه تولید ناخال��ص داخلی
کش��ور باید ۳۰درصد بیشتر از نسبتی باشد
ک��ه هم اکن��ون اعالم می ش��ود و این رقمی
که نادیده گرفته ش��ده ،هم��ان فرار مالیاتی
است .باید این واقعیت را بپذیریم که نوشتن
قان��ون یک بحث و اج��رای این قوانین بحث
دیگری اس��ت .ما قانون مالیات ارزش افزوده
نق�ش دول�ت در رش�د اقتص�اد
غیررسمی
رابط�ه بی�ن ۳بخ�ش عموم�ی،
رسمی و غیررسمی اقتصاد
رابطه بین بخش عمومی ،بخش رس��می و
بخش غیررسمی اقتصاد را این گونه می توان
توصی��ف کرد؛ وقتی بخ��ش عمومی ضعیف
و دول��ت در ایف��ای نقش خ��ود در حفاظت
از حق��وق مالکیت و برق��راری امنیت ناتوان
اس��ت ،اقتصاد رسمی کوچک است و اقتصاد
غیررس��می در دو شکل اقتصاد غیرقانونی و
تولیدات غیرثبتی ب��زرگ خواهد بود .وقتی
بخش عمومی و نرخ مالیات زیاد است فعاالن
اقتص��ادی انگی��زه الزم برای پنهان س��ازی
تولیدات خود را به دست می اورند .با افزایش
اقتصاد س��ایه بخش رسمی کوچک و بخش
عموم��ی نیز به دلیل ناتوانی در مالیات گیری
تضعیف می ش��ود؛ بنابراین یک نقطه بهینه
از دخال��ت و یک س��طح بهین��ه از مقررات
وجود دارد که براس��اس ان بخش رس��می و
مسئله اصلی نرخ رشد نقدینگی نیست
براس��اس تعری��ف کالس��یک از
دولت ،بس��یاری از سازمان هایی
ک��ه در ای��ران وجود دارن��د و از
بودج��ه اس��تفاده می کنند ،در
ای��ن تعری��ف ق��رار نمی گیرند؛
بنابرای��ن در چنی��ن ش��رایطی
که حج��م دولت بزرگ باش��د و
هزینه ه��ا نی��ز فزاینده ،نرخ رش��د نقدینگی
هم باالس��ت .اما مسئله اساس��ی در اقتصاد
ایران میزان نقدینگی نیس��ت .در س��ال های
گذش��ته میانگین نرخ رشد نقدینگی همواره
۲۴درصد بوده و در س��ال هایی نیز این نرخ
به ۳۰درصد رس��یده ،اما مسئله اساسی این
است که ما نتوانستیم این نقدینگی را به هیچ
عنوان به س��مت بخش مولد اقتصادی خود
گسیل کنیم .اگر می خواهیم از این نقدینگی
بهره درس��تی ببریم ،باید این منابع به سمت
فعالیت های توس��عه ای سوق داده شوند ،این
درحالی اس��ت که در این س��ال ها نقدینگی
به سمت واسطه گری خدماتی دسته سوم یا
حتی چهارم و مس��تغالت ،نه ان مستغالتی
ک��ه مولد باش��د و بخش ساخت وس��از را به
حرکت دربیاورد ،بلکه به س��وی س��وداگری
رفته؛ بنابراین نقدینگی به جایی
که باید برود ،نرفته اس��ت .انچه
مسلم است اینکه ساختار نهادی
کش��ور باید تغییر کن��د .بنده به
این حالت دولت پارادوکس��یکال
می گویم؛ یعنی دولت هم کوچک
است و هم بزرگ؛ به یک معنا اگر
هزینه های مرتبط با مسائل رفاهی ،اموزشی
و به طور کل مباحث توس��عه ای را به نس��بت
کل بودجه ی��ا تولید ناخالص داخلی در نظر
بگیریم ،دولت کوچک اس��ت ،اما اگر حجم و
ساختار دولت را نسبت به حجم کل بودجه و
تولی��د ناخالص داخلی در نظر بگیریم ،دولت
بسیار بزرگ است ،چراکه در چنین حالتی با
افزایش هزینه ها ،تورم نیز رش��د و در نهایت
نقدینگی ه��م افزایش پیدا می کند .اگر قرار
ب��ه اصالح ترکی��ب نقدینگی اس��ت ،باید ۳
اقدام انجام شود؛ در گام نخست باید ریسک
س��رمایه گذاری های مولد در کش��ور کاهش
یابد .همان گونه که ریس��ک س��رمایه گذاری
در بازارهایی مانند س��که ،طال و ارز بس��یار
ی در بخش
پایین است ،برای س��رمایه گذار
مولد اقتصاد نیز این ریسک باید کاهش یابد
نگذاریم اقتصاد پنهان بزرگ شود
را که ساده ترین نوع مالیات برای
تحقق درامدهای مالیاتی است،
به روش نامناس��بی اجرا کردیم
و با انتخ��اب کوتاه ترین راه حل،
یعن��ی نرخ یکس��ان ۹درصدی
ب��رای تمام کااله��ا ،ان را پیش
می بری��م ،در صورت��ی که حتی
در کش��ورهای همس��ایه نیز ب��ه تفاوت بین
کاالها توجه شده و نرخ مالیات ارزش افزوده
برای کاالهای گوناگون ،متفاوت اس��ت .این
نرخ های متفاوت باتوجه به نوع کاال و گروهی
ک��ه ان کاال را مصرف می کنند ،قابل تعیین
و هدف گذاری اس��ت .ب��رای مقابله با اقتصاد
پنهان راهی نیس��ت جز افزایش درامدهای
مالیاتی ب��ا افزایش بار مالیاتی یا گس��ترش
اقتصاد ترکیه کوچک تر شد
اقتصاد ترکیه ۳ماه دوم س��ال را نیز
با رش��د منفی پشت س��ر گذاشت .به
گزارش دیلی صباح ،بحران ارزی ،تورم
باال ،بح��ران بدهی و فضای ش��کننده
سیاس��ی کماکان کار اقتص��اد ترکیه
برای حرکت رو به جلو را دشوار کرده و
ان طور که مرکز امار این کش��ور اعالم
کرده رشد اقتصادی ترکیه پس از رشد
منف��ی 3درصدی ۳ماه پایانی س��ال
گذشته و رشد منفی ۲.۶درصدی در ۳
ماه نخس��ت امسال ،دومین فصل سال
می گی��رد ،تولید در مقیاس های
کوچک انجام می شود؛ به گونه ای
که تقس��یم بین سرمایه و نیروی
کار پررنگ نیس��ت .روابط کاری
در این تولیدات در مقیاس بسیار
کوچ��ک به ج��ای قرارداده��ای
رسمی ،برپایه روابط خانوادگی و
اشنایی و اعتماد قرار دارد؛ از این رو می توان
گف��ت تولیدات غیرثبتی با نقش کالس��یک
دول��ت در قانون گ��ذاری ،حفاظت از حقوق
مالکیت و تامین امنیت در ارتباط است.
گرچه حضور دولت و مقررات دولتی برای
کاس��تن از دو بخ��ش اقتص��اد غیرقانونی و
تولیدات غیرثبتی ضروری اس��ت اما اقتصاد
س��ایه یعن��ی دس��ته س��وم از فعالیت های
غیررسمی اقتصادی به دلیل دخالت بیش از
حد دولت اتفاق می افتد.
جاری میالدی را نیز با رش��د منفی به
پایان رسانده اس��ت؛ هرچند از شتاب
کوچک تر ش��دن اقتصاد کاسته شده
است .پیش تر بانک جهانی در گزارش
خ��ود از اقتصاد ترکیه پیش بینی کرده
ب��ود اقتصاد ترکیه به تدریج به مس��یر
صعودی بازگردد .این بانک پیش بینی
کرد اقتصاد ترکیه امسال از رکود خارج
شود و رشد ۳درصدی را در سال اینده
و ۴درصدی را در سال ۲۰۲۱میالدی
(1400خورشیدی) تجربه کند.
پایه ه��ا ک��ه باید با دق��ت درباره
ان تصمیم گی��ری ش��ود ،چراکه
انگی��زه افزای��ش فعالیت ه��ای
غیررس��می در اقتص��اد را ب��اال
می برد و ممکن اس��ت نتیجه ای
غیر از هدف اولیه ،یعنی افزایش
ف��رار مالیاتی را به دنبال داش��ته
باش��د .یکی از مهم ترین راهکارها شناسایی
موارد ف��رار مالیاتی و مودیان جدید اس��ت.
شناسایی مودیان جدید با شناسایی زنجیره
ش��رکت ها یا افرادی که در تولید یک کاال یا
خدمت حضور داشتند و پیش از این مالیات
پرداخت نمی کردند ،امکان پذیر است .در این
روش ،جری��ان ورودی مواد اولیه و خروجی
کاالی نهایی و شرکت ها و افرادی که در این
عمومی در حداکثر خود و اقتصاد غیررسمی
در حداق��ل قرار دارد .ع�لاوه بر این به عنوان
یک نتیجه کلی می توان گفت اقتصاد رسمی
و غیررس��می دارای رابطه منفی و جایگزین
یکدیگرند.
اقتصاد سایه در بخش تولید
مهم ترین عوامل موثر بر رش��د و توس��عه
اقتص��اد س��ایه در بخش تولی��د را می توان
«دخالت دولت در بازار کار» دانست .چنانچه
ای��ن دخالت ه��ا از جمله حداقل دس��تمزد،
قان��ون کار مبنی بر اختیار نداش��تن کارفرما
در تعدی��ل نی��رو و همچنین بیم��ه بیکاری
موج��ب می ش��ود بکارگی��ری نی��رو به طور
غیررس��می جایگزین استخدام نیرو به شکل
رس��می و تعهداور ش��ود« .دخال��ت در بازار
سرمایه» از دیگر عوامل موثر بر اقتصاد سایه
اس��ت ،به طوری که س��هم باالی تسهیالت
تکلیف��ی در کنار س��هم کم بخش خصوصی
از تس��هیالت ،هم��راه با کنترل ن��رخ بهره،
موجب رش��د اقتصاد س��ایه در بخش تولید
می ش��ود .در نهای��ت ای��ن عوام��ل افزایش
هزینه تامین س��رمایه را به دنبال دارد ،حال
انکه س��هولت تامین س��رمایه از عمده ترین
مزیت ه��ای تولی��د رس��می اس��ت« .فقر»
س��ومین عام��ل تاثیرگذار بر ایج��اد اقتصاد
س��ایه است .نتایج نشان می دهد کاهش فقر
و بهبود درامد عمومی تاثیر منفی بر اقتصاد
سایه دارد.
در کن��ار تمام این موارد ،دخالت دولت در
بازار محصول هم تاثیر زیادی بر اندازه اقتصاد
س��ایه دارد .بیکاری نیز بر اندازه اقتصاد سایه
در تولید تاثیرگذار اس��ت .به این ش��کل که
در صورت نبود موقعیت های ش��غلی رسمی
نی��روی کار ج��ذب بخ��ش غیررس��می که
جایگزین اقتصاد رسمی است می شود.
تا س��رمایه ها به سمت فعالیت های غیرمولد
س��وق داده نش��ود .در گام دوم بای��د زم��ان
بازگشت س��رمایه در فعالیت های اقتصادی
کاهش پیدا کند .در حال حاضر به دلیل اینکه
اجرای پروژه ها مدت زیادی طول می کش��د،
بازگشت سرمایه زمان بسیار زیادی را می برد.
در چنین حالتی ممکن است بخشی از منابع
و وام ه��ا ص��رف فعالیت های تج��اری مانند
واردات یا خرید مس��تغالت ش��ود که همین
امر باعث انحراف در سرمایه گذاری های مولد
خواهد ش��د .در گام سوم نیز باید بازده تولید
و فعالیت های مرتبط با ان افزایش پیدا کند.
در حال حاضر بهره وری بخش تولید و صنعت
بسیار پایین است و اتالف منابع و هزینه های
بسیاری در اقتصاد ایران رخ می دهد؛ بنابراین
باید بازده��ی بخش تولید افزایش پیدا کند.
افزایش نقدینگی امری ثانویه اس��ت ،چراکه
در طول سال های گذشته نرخ رشد نقدینگی
ثابت بوده است .مسئله مهم این است که این
نقدینگی را بتوان مدیریت کرد ،به گونه ای که
این منابع صرف بخ��ش مولد و ارزش افرین
اقتصاد کشور شود؛ نه اینکه به سمت بازارها
و فعالیت های غیرمولد سرازیر شود.
مسیر حضور داشتند ،به طور شفاف مشخص
می شود .واضح است که هر شرکت در مجموعه
شرکت های ورودی ،یعنی تامین کننده مواد
اولی��ه یا کاالی واس��طه ای ،خود می تواند در
مجموعه ش��رکت های خروج��ی قرار بگیرد.
یعنی کاالی نهایی یک شرکت ،به شکل مواد
اولیه یا کاالی واس��طه ای در شرکت دیگری
مورد اس��تفاده قرار می گیرد .این روش رصد
زنجیره تولید می تواند به شناس��ایی مودیان
جدیدی ک��ه پیش از این مالی��ات پرداخت
نمی کردند کمک کند؛ بدون اینکه انگیزه ای
ب��رای افزای��ش حجم اقتصاد پنه��ان یا فرار
مالیاتی ایجاد کند .انچه مهم اس��ت ان است
ک��ه نگذاریم حجم اقتصاد پنهان در کش��ور
بزرگ شود.
بازار ارز ارژانتین پلیسی شد
به منظور جلوگیری از ریزش بیشتر پزو،
دولت ارژانتین محدودیت های وسیعی در
بازار ارز اعمال کرد .به گزارش بی بی س��ی،
دول��ت ارژانتی��ن اعالم ک��رد از این پس
هرگونه خرید و فروش ارزهای خارجی در
سطح کالن نیازمند دریافت مجوز از بانک
مرکزی خواهد بود و اش��خاص حقیقی و
حقوقی در این کش��ور ب��رای خرید باالی
۱۰هزار دالر یا معادل ان به دیگر ارزها در
هر ماه ،باید از بانک مرکزی مجوز بگیرند.
دول��ت ارژانتین در بیانی��ه ای اعالم کرد
هدف از اعمال این قوانین غیرعادی ،حفظ
فعالیت های اقتصادی و اشتغال در سطح
مطل��وب و محافظ��ت از مصرف کنندگان
اس��ت .قرار اس��ت این محدودیت تا پایان
س��ال ج��اری اجرای��ی و در پایان س��ال
نس��بت به تداوم این رویه یا بازگش��ت به
حالت ع��ادی تصمیم گیری ش��ود .در 3
ماه نخست امس��ال اقتصاد ارژانتین ۵.۸
درصد کوچک تر ش��د و نرخ ت��ورم به ۲۲
درصد رس��ید که یکی از باالترین نرخ های
تورم در جهان است.
مراقب شبکه صرافان
قالبی باشید
ای��ن اغ��از ماجرایی نفس گیر اس��ت که به
خالی تر شدن بیشتر جیب تاجران ایرانی ،چه
واردکننده و چ��ه صادرکننده می انجامد .انها
که م��ال باخته اند می گوین��د باالخره عوارض
تحریم اس��ت و اتفاق��ا این ماج��را انجا قوام
می یاب��د که عده ای با اگاه��ی از همه جوانب
تحریم ،سوار بر موج می ش��وند تا کاسبی راه
بیندازند.
مش��کل در انتق��ال پ��ول ب��رای تاجر ،چه
واردکننده و چ��ه صادرکننده مهم ترین بهانه
اس��ت .یک س��ر ماجرا به صرافی ها می رسد؛
صرافی های��ی ک��ه در ای��ن ماج��را چن��دان
تقصیری ندارند و تنها در نقش واس��طه عمل
می کنند؛ انها که قصد دارند برای پرهیز از کار
غیرقانونی ،خود دس��ت ب��ه انتقال پول نزنند.
اینجاست که «صرافان خود معرف» ان سوی
اب گزینه های مناسبی هس��تند برای به دام
افتادن انها که پول می برند.
به گزارش خبرانالین یکی از صرافان درباره
معرفی صرافان ایرانی ان سوی مرز می گوید:
پس از انکه دوبی کار نقل وانتقال پول تاجران
ایران��ی را با اخ�لال روبه رو کرد و دس��ت به
س��نگ اندازی زد ،پای برخ��ی صرافانی که در
اروپا بودن��د ،به ویژه المان و س��وئیس و ...به
ماجرا باز شد .انها در تماس با صرافان ایرانی،
خ��ود را معرفی می کنند و ش��ماره تماس و...
می دهند تا اگر مش��تری درخواس��تی داشت،
کار انجام شود.
س��ید حمید حس��ینی ،فع��ال اقتصادی و
صادرکنن��ده فراورده نفت��ی تاکید می کند از
این دست کالهبرداری ها فراوان یافت می شود
و در س��ایه تحریم یکجانبه امریکا علیه ایران،
تج��ارت پول ای��ران به یکی از س��وداورترین
تجارت های جهان بدل شده ،چراکه تحریم ها
خ��ود عامل��ی ب��رای ب��روز بحران هس��تند.
ش��بکه های گوناگونی وجود دارد متش��کل از
ملیت ه��ای مختلف که البته یک س��ر انها به
ایرانیان خارج کشور و یک سرشان به ایرانیان
داخل کشور متصل است.
این شبکه ها با شناسایی تاجرانی که به طور
قانون��ی در داخل کش��ور فعالی��ت می کنند،
ب��رای نقل و انتقال ارزی پیش قدم می ش��وند
و ب��ا جل��ب اعتماد انه��ا در معام�لات اولیه،
دام بزرگ ت��ر را برای انه��ا پهن می کنند و در
معامله اصلی ،پ��س از دریافت پول ،وجهی را
به حس��اب مقصد منتقل نمی کنند و با از بین
بردن کانال های ارتباطی ناپدید می شوند.
هرچن��د این ش��بکه ها پی��ش از راه اندازی
س��امانه نیما فعال ت��ر بودند ام��ا همچنان از
راه ه��ای گوناگ��ون مانن��د تماس ب��ا صرافان
داخلی برای اطالع از نام کارکنان شان یا تالش
برای دریافت مشتری ،ادعای دور زدن تحریم
را مطرح می کنند.
مجوزهای جعلی صرافی ،ادرس های قالبی
و اس��امی مس��تعار در کنار ش��بکه ای که در
سراسر جهان درصدد شکار ایرانیان است ،در
حال فعالیت هستند تا بتوانند از پس ضربات
پس از تحریم برایند.
یک س��ر داس��تان اما اینجاست؛ در داخل.
اینچنی��ن ام��کان انتقال فراهم می ش��ود که
صراف��ی قالبی در ان س��وی مرز مس��ئولیت
انتق��ال ارز را برعه��ده می گیرد ت��ا در داخل
ای��ران مع��ادل ریالی به حس��ابی ایرانی واریز
ش��ود .حس��ابی که صاحبش در داخل ایران
حضور ندارد و پول نیز به سرعت از ایران خارج
می شود.
بررس��ی ها نش��ان می ده��د پرونده های��ی
از ش��کایات ایرانی��ان باب��ت از دس��ت رفتن
پول های شان در این ش��بکه ها در دادگاه های
کشورهای اروپایی مانند المان در جریان است
اما هنوز تا رس��یدن ب��ه نتیجه راه طوالنی در
پیش است.
بانک مرکزی پیش تر با هش��دار نس��بت به
معام�لات غیرقانون��ی از طری��ق صرافی های
غیرمج��از و حتی مجاز درص��دد برامده برای
پیش��گیری از ب��روز اتفاق هایی از این دس��ت
اقدام کند.
سردرگمی بورس های جهان
دریچه
اقای رئیس جمهوری
ما جهان سومی نیستیم
editor@smtnews.ir
با تش��دید اختالف های چین و امریکا بر س��ر مس��ائل تجاری ،شاخص های
بورس��ی واکنش های متفاوتی نشان دادند .به گزارش بلومبرگ ،پس از افزایش
تعرفه برخی از محصوالت وارداتی امریکا از چین و اقدام متقابل چین در افزایش
تعرفه واردات نفت خام از امریکا ،جو ریزشی بر بازارها حاکم شد اما انتشار خبری
از احتمال دیدار نمایندگان دو کش��ور با یکدیگر برای حل و فصل اختالف ها در
ای��ن ماه ،بارقه ای از امید در دل معامله گران ایجاد کرد .به نظر می رس��د باتوجه
به در پیش بودن جلس��ات مهم بانک های مرک��زی اروپا و امریکا که به احتمالی
با کاهش نرخ بهره در این کش��ورها هم��راه خواهد بود و دیدار طرفین درگیر در
جنگ تجاری ،ماه جاری ،ماه بس��یار مهمی برای بازارهای جهانی خواهد بود .از
س��وی دیگر چگونگی جدایی انگلیس از اتحادیه اروپا و اعتراض های هنگ کنگ
نیز ازجمله مسائلی هستند که می توانند روند بازارها را متاثر سازند.
شنبه
کارافرینی
از جنس کارگر
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
پول کثیف بنزین
برابر با یک چهارم
درامد ملی
راه قراردادهای
زیرزمینی
به کجا ختم می شود؟
مشکالت استارت اپ ها
از خال قانونی
تا بروکراسی اداری
صنایع در رقابت با فعالیت های زیرپله ای
کاالهای ارزان و قاچاق در بازار خریدار دارد
اقتص��اد زیرزمینی پدیده ای اس��ت که به نوعی تمام
کش��ورهای جهان را درگیر کرده اس��ت و فعالیت های
این بخش علت بس��یاری از نابس��امانی های موجود در
بازار کشور نیز به ش��مار می رود .فعالیت های زیرپله ای
در بخ��ش تولیدات صنعتی ،قاچاق کاالها به کش��ور و
نیز از ایران به س��ایر کش��ورها ،از جمله مواردی است
ک��ه در بحث اقتصاد زیرزمینی می توان به انها اش��اره
کرد .معامالت غیرشفاف کارگاه های بدون مجوز حتی
درام��د دولت را کاه��ش می دهد زیرا ب��رای دریافت
مالیات فعالیت های انها قابل ردگیری نیس��ت .اقتصاد
زیرزمینی چقدر به صنایع داخلی اسیب رسانده است؟
ای��ا این امر ناش��ی از خالهای بخ��ش تولید و عرضه
محصوالت اس��ت یا س��ود حاصل از این نوع فعالیت ها
افراد را به این سمت هدایت می کند؟
فاطمه امیراحمدی
editor@smtnews.ir
مودیان شناخته و ناشناخته
خالق��ی گفت :واحد صنعتی که به طور رس��می کار
می کند ،حس��اب و کتاب روشنی هم دارد و تراز مالی
خود را به طور مرتب ارائه می دهد و سازمان مالیاتی ان
را به عنوان یک مودی مالیاتی شناخته شده می شناسد
و مالی��ات از ان دریاف��ت می ش��ود ،حق��وق گمرکی
پرداخت می کند و تمام مسائل ان در چارچوب قانون
پیش می رود.
وی یاداور ش��د :واحدهایی هم که در این چارچوب
ق��رار نمی گیرن��د و به ط��ور غیررس��می محص��والت
خ��ود را توزی��ع می کنن��د ،حقوق گمرک��ی پرداخت
نمی کنند ،مالی��ات نمی دهند و مالی��ات ارزش افزوده
هم ندارن��د .در نتیجه محصوالت ش��ان را با نرخ تمام
ش��ده کمتری به دس��ت مصرف کننده می رساند .برای
برخی مصرف کنن��دگان اهمیت ندارد کاال از چه مبدا
و مجرای��ی امده قاچاق اس��ت یا خی��ر و این کاالها را
خریداری می کنند .عموم افراد به دنبال کاالی ارزان تر
و منافع شخصی ش��ان هس��تند .کاالها قاچاق و تولید
زیرزمین��ی متقاضی دارن��د زیرا قیمت ش��ان مطلوب
مشتری است.
بازار کاالهای قاچاق
عضو هیات مدیره خانه صنعت ،معدن و تجارت ایران
در پاس��خ به این پرس��ش که ایا تمایل مردم به خرید
کاالهای ارزان حتی قاچاق به کاهش قدرت خریدشان
برنمی گردد ،گفت :بخش��ی از ان شاید به این موضوع
برگردد ،اما مردم همیش��ه به دنب��ال خرید محصوالت
عکس :مهدی کاوه ای
شکل گیری زنجیره
ارمان خالقی ،عضو هیات مدیره خانه صنعت ،معدن و
تجارت ایران در این باره به
گفت :پدیده اقتصاد
زیرزمینی به طور مش��خص در جایی اتفاق می افتد که
ش��فافیت وجود ندارد و نظارت دولت مرکزی ضعیف
است .ازس��وی دیگر ،برخی سیاس��ت گذاری ها ،مانند
تعیی��ن تعرفه گمرکی ،ممنوعی��ت واردات یا صادرات
کاالها یا سیاس��ت های کالنی همچون پرداخت یارانه
که گاه تبعیض به دنبال دارد نیز باعث رشد این پدیده
در اقتصاد و صنعت کشور می شود.
وی اف��زود :در ای��ن زمینه حتی می ت��وان به برخی
رانت ها هم اشاره کرد .یکی از مشخص ترین نمودهای
اقتص��اد زیرزمین��ی ،بحث قاچاق کاالها اس��ت .تولید
زیرپل��ه ای و ب��دون مجوز و نی��ز فعالیت ه��ای بدون
شناسنامه از مصداق های این معضل در کشور است.
عض��و هیات مدیره خان��ه صنعت ،مع��دن و تجارت
ایران با اش��اره به اینکه فعالی��ت این واحدها در جایی
ثبت و ضبط نمی ش��ود ،ادامه داد :معامالتی هم انجام
می ش��ود که هر چند ظاهر رس��می دارند ،اما در قالب
برخی فعالیت های غیررس��می انجام می شود .به عنوان
نمونه ،یک واحد تولیدی دارای مجوز است ،اما حساب
و کت��اب ارائه نمی ده��د و از نظر دارایی فعالیت هایش
مش��هود نیست و در واقع فعالیت های اقتصادی پنهان
دارد.
وی گفت :بیش��تر فعالیت ه��ای غیرقانونی در حوزه
صنعت مربوط به کاالهایی اس��ت که در اقتصاد کشور
نامش��روع شناخته شده یا شامل کاالهایی می شود که
ورود انها به کش��ور غیرقانونی اس��ت .واردات برخی از
این کاالها هم قانونی اس��ت و ممنوعیت واردات دارند
اما از مبادی غیررسمی وارد کشور می شوند .کاالهایی
هم هس��تند که ممنوعیت ص��ادرات ندارند اما به طور
غیررسمی از کش��ور خارج می شوند .مانند ممنوعیتی
که س��ال گذشته برای برخی مواد غذایی اعمال شد با
این وج��ود برخی از این کاالها از مبادی غیررس��می
قاچاق شدند.
خالق��ی توضی��ح داد :در این باره بای��د به چند نکته
اش��اره کرد که کاالی وارداتی از مبادی غیررسمی هم
توزیع می شود و به دس��ت مصرف کننده می رسد .این
امر خود زنجی��ره ای از واحدهای صنعت��ی را به وجود
می اورد که به طور زیرزمینی ش��کل می گیرند؛ فردی
ک��ه تولید ،واردات یا صادرات می کند و کس��ی که در
س��طح کالن پخش و در س��طح خ��رد توزیع می کند.
عوامل توزیع نیز می تواند واحد صنفی باش��د یا اینکه
در قالب فروشگاه های مجازی فعالیت داشته باشند.
بخش��ی از مش��کالت مربوط به تولیدات زیرزمینی به منابع انرژی
کش��ور و نرخ انها برمی گردد که مس��ائلی اقتصادی اس��ت .موضوع
دیگر در این باره اجتماعی فرهنگی بوده و این اس��ت که قبح کارهای
غیرقانونی به نوعی شکسته است
با ن��رخ پایین تر هس��تند؛ بنابراین ای��ن موضوع برای
کاالهای رس��می هم ص��دق می کند .م��ردم خواهان
کاالی خوب با نرخ مناس��ب هس��تند .بخش��ی از این
موضوع مربوط به فرهنگ جامعه است.
خالقی گفت :ما به عن��وان مصرف کننده باید بدانیم،
می خواهیم اقتصاد فاس��د یا مشکل دار داشته باشیم و
افرادی که در الیه های گوناگون ان در حال کار و رشد
هس��تند یا خیر .از این رو مصرف کنندگان باید نسبت
به کاالیی که خریداری می کنند مسئوالنه رفتار کنند.
رعایت نکردن حقوق معنوی
نصراهلل محمدحسین فالح ،رئیس انجمن کارخانجات
ریخته گری در ادامه با بیان اینکه اقتصاد به نوعی درهم
تنیدگ��ی دارد و به طور طبیعی رش��د پدیده ای به نام
اقتصاد زیرزمینی برای صنایع و در س��طح کالن برای
اقتصاد کش��ور بسیار سنگین اس��ت ،به
گفت:
در کنار مس��ئله قاچاق باید به واکاوی سیاس��ت های
کالن مل��ی پرداخت .پیروی نک��ردن از قانون و از بین
رفتن وقاحت و زش��تی کارهای غیرقانونی این مسئله
را تش��دید ک��رده اس��ت .بنابرای��ن در کن��ار موضوع
فعالیت های زیرزمینی با یک مس��ئله زیربنایی روبه رو
هس��تیم که ناش��ی از حقوق و قوانینی است که یا در
کش��ور رعایت می شوند یا اصال به رس��میت شناخته
نمی شوند؛ مانند مالکیت معنوی و کپی کردن طراحی
محصوالت که امری طبیعی به شمار می رود.
او تاکی��د کرد :ابزار قانونی برای دفاع از حق مالکیت
معنوی هم در کش��ور بسیار ضعیف اس��ت .البته این
موضوع ارتباطی به ش��رایط فعلی کش��ور ن��دارد و از
گذش��ته به جهانیان اع�لام کرده ایم حق��وق مالکیت
معنوی برای ما چندان اهمیتی ندارد و این مسئله در
قوانین کشور هم نمود دارد .در نتیجه بخش بزرگی از
فعالیت های زیرزمینی صنایع به نبود زیرس��اخت ها در
کشور برمی گردد.
خال کجاست؟
فالح در ادامه با اش��اره ب��ه واحدهای بزرگ صنعتی
اظهارک��رد :اگر در نظر بگیریم ک��ه واحدهای صنعتی
ب��زرگ کش��ور در همین بس��تر فعالیت دارن��د و گاه
حقوق مالکیت دیگ��ران را رعایت نمی کنند و خود به
واحده��ای صنفی و کوچک عالم��ت می دهند که اگر
حق��وق مال��کان را رعایت نکنند خط��ری متوجه انها
نیست و واقعا هم نیست .این را در بسیاری از تبلیغات
می بینی��د .به عنوان مثال ،حتی ی��ک برند جهانی را با
ی��ک کلمه پس و پیش تولید ک��رده و برای ان مجوز
هم صادر می شود.
رئیس انجم��ن کارخانجات ریخته گری با بیان دیگر
معضالت��ی که افراد را به فعالیت های زیرپله ای هدایت
می کند به برخی قوانین اش��اره ک��رد و گفت :در یک
کارگاه زیرزمین��ی ،کارگران و کارمندان هم زیرزمینی
کار می کنن��د؛ بنابراین تابع قوانین کار نیس��تند و در
نتیج��ه اگر بازار باش��د ،صاحب��کار انه��ا را دعوت به
کار می کن��د و اگ��ر بازار برای فروش محصول نباش��د
به راحتی تعدیل می ش��وند .اما در ی��ک واحد صنعتی
اگر ب��ازار نبود کارفرما نمی تواند کارگران و کارکنانش
را تعدی��ل کند .قانون تاکید دارد که باید نیروهای کار
حفظ ش��وند و مفهوم این رویک��رد یعنی هزینه اضافه
بدون تولید مطلوب و از دس��ت دادن قدرت رقابت در
بازار برای ان صنعتگر.
او اف��زود :حت��ی برخی کارکنان هم��ان محصول را
در انب��اری کوچ��ک خانه های خود تولی��د می کنند و
می دانن��د اگر ای��ن کار را انجام می دهن��د با توجه به
دانش��ی که در واحد بزرگ تر به دس��ت اوردند کس��ی
معترضان انها نمی ش��ود؛ یعنی تولیدکننده واقعی در
درون واحد صنعتی خود بای��د از قوانینی پیروی کند
که کارگاه های کوچ��ک از ان پیروی نمی کنند ،چون
به طور رسمی فعالیت ندارند.
ف�لاح در ادام��ه مش��کالت و ش��کل گیری اقتصاد
زیرزمین��ی در بخش صنعت به موضوع مالیات اش��اره
کرد و گفت :به تمام این مس��ائل موضوع مالیات را هم
اضافه کنید که بخش بسیار سنگینی برای صنعتگران
به ویژه در ش��رایط فعلی اس��ت .جالب است بدانید در
۳ماه نخس��ت س��ال ۹۸عملکرد وصول مالیات بسیار
بیش��تر از عملکرد ۳ماه متوسط ۵سال گذشته بوده
است .پرسش این اس��ت که شرایط کنونی کشور این
مالیات از کجا وصول می شود؟ در واقع با این وضعیتی
که صنعت کش��ور با ان روبه رو ش��ده ،وصول مالیات
ازسوی دولت بابت حقوق و دستمزد به نسبت متوسط
۵س��ال پیش در ۳ماه نخست سال خیلی بیشتر بوده،
این امر چگونه امکان پذیر و شدنی است؟
او تصریح کرد :با این روند از واحدهایی که نش��انی
مشخصی دارند به روش های گوناگون مالیات دریافت
می ش��ود و برای این کار ش��یوه های گوناگونی هم به
کار م��ی رود .به عن��وان نمون��ه ،یک ش��بکه عنکبوتی
به وجود اورده ایم که اگ��ر صنعتگران مالیات ندهد در
هزار دام می افتند؛ به انها مفاصاحساب داده نمی شود،
اداره ثبت ش��رکت ها برند انه��ا را ثبت نمی کند ،بانک
به انها دس��ته چک نمی دهد و ....یک ش��بکه پیچیده
و س��نگین که در جریان ان تمام هس��تی صنعتگر با
بحران روبه رو می ش��ود .صنعتگر واقعی در دام و اسیر
است در حالی که واحدهای زیرزمینی با فراغ بال تولید
و فعالیت دارند.
رئی��س انجمن کارخانجات ریخته گری با بیان اینکه
ماموران مالیاتی ش��رکت ها را تاراج می کنند ،گفت :به
تمام این موضوع ها مس��ئله قاچ��اق محصوالت را هم
باید اضافه کرد .بخش بزرگی از تولیدات داخلی به طور
غیررس��می صادر می ش��وند؛ یعنی یک جریان خروج
کاال از کش��ور داری��م .در این باره واحده��ای تولیدی
ملزم هس��تند ارز صادراتی را به کش��ور برگردانند در
حال��ی که واحده��ای کوچک اگرچه گاه��ی صادرات
مح��دودی دارند اما چون به طور غیررس��می و قاچاق
انجام می دهند ،الزامی هم برای برگشت ارز ندارند.
فالح در پاس��خ به این پرس��ش که ایا پدیده اقتصاد
زیرزمینی ویژه کش��ورهای جهان س��وم ی��ا با اقتصاد
نوظهور است ،افزود :هرجا نرخ انرژی و داده های تولید
غیرواقعی باشد این پدیده نمود پیدا می کند .الزما این
موض��وع فقط برای ایران به این دلیل که به کش��وری
غیرصنعتی تبدیل شده ،نیست ،بلکه سایر کشورها هم
با این معضل درگیر هس��تند اما کمتر .به عنوان مثال،
این موضوع در پاکس��تان کمتر است چون صنعتگر در
این کشور باید انرژی را به نرخ واقعی خریداری کند و
نیروی کار خود را به نرخ واقعی تدارک ببیند.
او اظهار کرد :ما بحران قیمت گذاری نش��دن انرژی
را داریم که افت ها زیادی برای کش��ور رقم زده است.
ش��ما نمی توانید برق را در کش��ورهای صنعتی با نرخ
مثال یک س��نت تهی��ه کنید .فرق��ی نمی کند فعالیت
زیرزمینی داش��ته باشید یا رس��می در هر صورت نرخ
انرژی برای شما یکسان و قیمت ان هم واقعی خواهد
بود .این گونه نیس��ت انرژی را به کشاورز به نرخ بسیار
ارزان ارائ��ه دهن��د و او با اس��تفاده از این ش��رایط در
ی��ک واحد تولی��د دام و طیور و نهادهای کش��اورزی،
بیت کوین تولید کند.
فالح افزود :بخش��ی از مش��کالت ما درباره تولیدات
زیرزمینی به منابع انرژی کش��ور و نرخ انها برمی گردد
که مس��ائلی اقتصادی اس��ت .موضوع دیگر در این باره
اجتماعی فرهنگی بوده و این اس��ت ک��ه قبح کارهای
غیرقانونی به نوعی شکسته است.
سخن پایانی
مدتی است نسبت به گرانی لوازم یدکی و بی کیفیت
ی
قطعات صحبت هایی شنیده می شود و در این باره حتی
رئی��س اتحادیه تعمیرکاران تهران از فعالیت زیرپله ای
دالالن در بازس��ازی قطعات خ��ودرو خبر داده و گفته
بود عرض��ه لوازم یدکی خودرو به ب��ازار قطره چکانی
انجام می ش��ود و عده ای س��ودجو از کمبود مواد اولیه
در ب��ازار سوءاس��تفاده ک��رده و با بازس��ازی و تعمیر
قطعات یدکی غیراستاندارد(زیرپله ای) انها را با عنوان
برندهای معروف در بازار به فروش می رسانند.
س��خنگوی فراکس��یون زیس��ت بوم نواوری
و فن��اوری ،خ�لا قانونی و بروکراس��ی اداری را
از جمله مش��کالت اس��تا رت اپ ها برش��مرد.
سیده حمیده زرابادی ،س��خنگوی فراکسیون
زیست بوم نواوری و فناوری در گفت وگو با خانه
ملت در تشریح نشست فراکسیون متبوعش به
حضور معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری
و معاون��ت فن��اوری وزارت ارتباطات و فناوری
اطالع��ات و ش��رکت های اس��تارت اپی در این
نشست اشاره کرد .نماینده مردم قزوین ،ابیک
و البرز در مجلس شورای اسالمی افزود :مشکل
اصلی شرکت های استارت اپی خال قانونی است
چراکه بیشتر کسب وکارهای کشور سنتی بوده
و قوانین براس��اس این مشاغل تدوین شده و به
س��ایر حوزه ها نیز تس��ری پیدا کرده است .وی
ب��ا بیان اینکه نب��ود مرجع و متولی خاص برای
رسیدگی به مشکالت شرکت های استاراپی یکی
از اصلی ترین مش��کالت انها است ،اظهارکرد :از
انجایی که ماهیت فعالیت این شرکت ها سرعت
اس��ت ،پیچ وخم اداری موجود در کش��ور موانع
بسیاری پیش روی انها ایجاد می کند .زرابادی
نبود حمایت های مالی مناسب از استارت اپ ها
برای تجاری ش��دن را یکی دیگر از مش��کالت
این حوزه برشمرد و اضافه کرد :پس از شنیدن
مش��کالت اس��تارت اپ ها ،مقرر ش��د خالهای
قانونی این حوزه در دولت کارشناس��ی در قالب
طرح یا الیحه در مجلس بررس��ی و مش��کالت
فعاالن این عرصه برطرف شود.
سهم یک درصدی
دانش بنیان ها از تعاونی ها
قطعات زیرپله ای
یک��ی از بخش های��ی که فعالی��ت زیرزمین��ی و به
اصط�لاح زیرپل��ه ای ان زیاد اس��ت ،قطع��ات خودرو
اس��ت .بازار لوازم یدکی خودرو کش��ور بسیار اشفته و
نابس��امان اس��ت به طوری که با وجود گستردگی این
ب��ازار فقط۲۰درصد قطع��ات مربوط ب��ه تولیدکننده
داخلی است.
محمدرض��ا مالک��ی ،رئی��س کمیس��یون اقتصادی
اتحادیه صنف فروش��ندگان لوازم یدکی در این باره به
گفت :ام��ار دقیقی از موجودی قطعات داخلی
در بازار وجود ندارد اما براساس امار و گفته های وزارت
صنعت ،معدن و تجارت و انجمن قطعه س��ازان کشور،
حداکث��ر قطعات داخلی بازار ل��وازم یدکی۲۰ ،درصد
اس��ت .این موضوع پیش تر از سوی قطعه سازان مطرح
ش��د که انها مطرح کردند در خوش��بینانه ترین حالت
فقط ح��دود ۱۵درصد ب��ازار لوازم یدک��ی در اختیار
قطعه س��ازان داخلی ق��رار دارد و باقیمان��ده نیاز بازار
ب��ا واردات قطعات خارجی تامین می ش��ود .اما درباره
نحوه تامی��ن ۸۰درصد نیاز باقیمانده بازار لوازم یدکی
ابهام هایی وجود دارد.
او اف��زود۸۰ :درص��د قطع��ات عرضه ش��ده در بازار
لوازم یدکی ،وارداتی است ،اما مشخص نیست چگونه
وارد بازار می ش��وند .مش��کل بدون شناس��نامه بودن
این قطعات سبب ش��ده قابل ردیابی نباشند .در واقع
می ت��وان گفت ۵۰درص��د قطعات بازار ل��وازم یدکی
بی هویت و بدون اصالت هس��تند و مش��خص نیست از
کجا و چگونه وارد ش��ده اند و اگ��ر به دلیل بکارگیری
انها مش��کلی رخ دهد چه کس��ی باید مسئولیت ان را
بر عهده بگیرد و پاسخگو باشد؟
مالکی درباره احتمال ورود این قطعات به بازار به دو
فرضیه اش��اره کرد و گفت :فرضیه نخست درباره نحوه
واردات قطعات بی هوی��ت به بازار ،ورود کاال از مبادی
غیررس��می(قاچاق) و دومین فرضی��ه ،عرضه قطعات
تولید ش��ده در واحدهای زیرپله ای یا زیرزمینی است.
بس��یاری از کاالهایی که در بازار ل��وازم یدکی عرضه
می ش��ود و رن��گ و لعاب خارجی دارن��د ،تولید داخل
هستند اما به نام کاالی ایرانی به فروش نمی رسد .افراد
متقلب��ی در جاهای گوناگون این قطعات را تولید و در
بس��ته بندی خارجی وارد بازار می کنند که بس��یار هم
خطرافرین اس��ت ،چون هویتی ندارن��د .برخی از این
قطعات فوق ایمنی بوده و بخش��ی از امار تصادف ها به
بدون کیفیت بودن همین قطعات بی هویت برمی گردد،
چون این قطعات شناسنامه و هویتی ندارند ،نمی توان
دنبال مقصر بود.
www.sanatnewspaper.com
ارمان خالقی
نصراهلل محمدحسین فالح
محمدرضا مالکی
بررس��ی اماره��ا نش��ان می ده��د از مجموع
۹۳ه��زار و ۹۴۴تعاون��ی فع��ال کش��ور۲۱۷ ،
تعاونی دانش بنیان ثبت ش��ده اس��ت به عبارتی
تعاونی های دانش بنیان فقط یک درصد س��هم
تعاونی ها را به خود اختصاص داده اند .به گزارش
ایرن��ا ،تعاونی های دانش بنیان ب��رای هم افزایی
علم و ثروت ،توس��عه اقتصاد دانش محور ،تحقق
اهداف علمی و اقتصادی و تجاری س��ازی نتایج
تحقیق و توس��عه در حوزه فناوری های برتر و با
ارزش افزوده فراوان به ویژه در تولید نرم افزارهای
مربوط تش��کیل ش��ده اند .براساس اخرین امار
منتش��ر ش��ده مرکز امار و اطالع��ات راهبردی
وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی ،تا نیمه مرداد
امس��ال در مجموع ۲۱۷تعاونی دانش بنیان در
س��امانه جامع امارهای ثبتی تعاون ثبت ش��ده
که ۲۰۳مورد فعال هس��تند .بررسی نمودارها
نشان می دهد ۱۱۰تعاونی دانش بنیان در حال
بهره ب��رداری ۹۳ ،تعاون��ی در دس��ت اجرا و ۱۴
تعاونی نیز غیرفعال است .میزان سرمایه گذاری
و اش��تغال تعاونی ه��ای دانش بنیان ثبت ش��ده
نی��ز به ترتیب ۱۶۹ه��زار و ۷۰۱میلیون ریال و
۲هزار و ۵۸۵نفر اس��ت .بیش��ترین تعاونی های
فع��ال دانش بنیان نیز به بخش صنعت با حدود
۴۱درصد اختصاص دارد و بخش های مستغالت
اج��اره و فعالیت های کس��ب وکار با ۲۷.۱درصد
و کش��اورزی و جنگل��داری ب��ا ۱۴.۸درصد در
رده ه��ای بع��دی ق��رار دارند .متوس��ط اعضا و
ش��اغالن تعاونی های دانش بنیان در کشور ۱۳
نفر است و متوسط سرمایه گذاری در تعاونی های
دانش بنیان ۸۳۶میلیون ریال اعالم شده است.
ه��م اکنون بیش از ۹۳هزار و ۹۴۴تعاونی فعال
در کشور وجود دارد که در گرایش های گوناگون
تولی��دی ،توزیع��ی و خدماتی فعالی��ت دارند.
بیش��ترین درصد فعالی��ت تعاونی ها در گرایش
تولیدی (۵۳درصد تعاونی ها) اس��ت .همچنین
در یک س��ال گذش��ته ۳ه��زار و ۵۵۷تعاونی با
عضوی��ت ۷۳هزار و ۸۷نفر و ظرفیت اش��تغال
برای ۵۲هزار و ۴۸۷نفر تاسیس شده است.
بهره برداری از ۱۲طرح
عمرانی و تولیدی
سرپرست ش��رکت ش��هرک های سیستان
و بلوچس��تان گف��ت :از ۱۲ط��رح عمرانی و
واحد تولیدی در ش��هرک ها و نواحی صنعتی
سیس��تان و بلوچس��تان در هفت��ه دول��ت
بهره برداری ش��د .به گزارش
،علیرضا
راش��کی اظهارکرد :تاکنون ب��رای طرح های
انجام ش��ده ش��امل عمرانی و واحد تولیدی
بهره برداری شده مبلغ ۵۲۳۳۹میلیون ریال
سرمایه گذاری و هزینه شده است.
راش��کی اف��زود :واح��د تولی��دی گرانول
الس��تیک از الستیک مستعمل نیز با ظرفیت
۱۴۷۶تن س��االنه توانس��ته برای ۵نفر ایجاد
اشتغال کند.
روی خط خبر
کارشناسان درباره نفوذ اقتصاد زیرزمینی در صنعت می گویند
3
4
شنبه
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
خودرو و قطعه
تجارت
به مناسبت چهلمین روز درگذشت پدر صنعت کامیون سازی ایران
روی خط خبر
سرعت در تحویل
خودروهای پیش فروش
وزیر صنعت ،معدن
و تج��ارت از عرض��ه
پ��ژو ۳۰۱ب��ه ب��ازار تا
پایان س��ال خب��ر داد.
به گ��زارش خانه ملت،
رض��ا رحمان��ی درباره
وضعی��ت ب��ازار گفت:
اقدام های انجام شده و اتخاذ سیاست های مناسب
منجربهارامشبازارشدهوشرایطبهترنیزمی شود،
در واقع درحال حاضر شوک ناشی از تحریم تخلیه
ش��ده و بازار به ثبات نسبی رسیده است؛ وضعیت
ب��ازار بهتر از ش��رایط کنونی می ش��ود.وی درباره
برنامه وزارت صنعت ،معدن و تجارت برای تنظیم
ب��ازار خودرو افزود :حفظ تولی��د موجود و افزایش
میزان ان و در نتیجه عرضه بیش��تر خودرو به بازار،
شرایط را بهبود می بخش��د.وزیر صنعت ،معدن و
تجارت اظهار کرد :تعهدات خودروسازان روز به روز
در حال کاهش اس��ت چراکه این شرکت ها مکلف
بودن��د ۸۰درصد تولیدات خ��ود را در قالب عمل
به تعهدات به م��ردم تحویل دهند.رحمانی اضافه
کرد :بر اس��اس گزارش های ارائه ش��ده ،تعهدات
خودروس��ازان روز ب��ه روز کاهش می یاب��د و این
ش��رکت ها تا پایان سال به تمام تعهدات خود عمل
می کنند .در نتیجه ،تعهدات خودروس��ازان صفر
ش��ده که این امر موجب کاهش نرخ چهارچرخ ها
در بازار می ش��ود.عضو کابین��ه دولت دوازدهم در
پاسخ به پرسش��ی مبنی بر اینکه تولید ۳محصول
جدی��د ایران خودرو که تا پایان س��ال باید به بازار
عرضه ش��وند در چه مرحله ای ق��رار دارد ،توضیح
داد :مقرر اس��ت ایران خودرو بسته ای برای تعمیق
ساخت داخل و رفع تعهدات پیگیری کند که یکی
از برنامه های این بس��ته ارائ��ه محصوالت جدید و
متوقف شدن خط تولید خودروهای قدیمی است.
وی ادام��ه داد :ایران خ��ودرو ۳محصول جدید که
۲محصول ان کامال جدید اس��ت ،در دست تولید
دارد و س��ومین محصول نیز تولی��د دنا اتوماتیک
اس��ت .وزیر صنعت ،معدن و تجارت در پاس��خ به
این پرس��ش که پژو ۳۰۱تا پایان سال به بازار روانه
می شود ،گفت :بله .یکی از برنامه ها عرضه پژو ۳۰۱
به بازار تا پایان س��ال اس��ت .رحمانی درباره توقف
خ��ط تولید پراید تصری��ح کرد :بر اس��اس برنامه
خودروسازان ،خط تولید خودروهای قدیمی باید
متوقف ش��ود .نمی توان زمان بن��دی دقیقی برای
توق��ف خط تولی��د پراید اعالم کرد ام��ا بر مبنای
برنامه ه��ای موج��ود باید خط تولی��د این خودرو
متوقف شود.
امضای دو تفاهمنامه
از سوی ساپکو
امضای دو تفاهمنامه شرکت ساپکو با دانشگاه
فردوس��ی مشهد و شرکت ش��هرک های صنعتی
خراس��ان رضوی ام��روز در بازدید مدیرعامل این
ش��رکت از توانمندی های س��ازندگان این استان
انجام شد.
ب��ه گ��زارش ایکو پ��رس ،منص��ور منصوری،
مدیرعامل ش��رکت س��اپکو در ایی��ن امضای دو
قرارداد یادش��ده از اغاز تولید انبوه میز اول و دوم
خودکفای��ی در ای��ن صنعت خب��ر داد و گفت :در
می��ز اول ۱۷ ،قرارداد به حجم ریالی ۴۲۰میلیارد
تومان به امضا رسیده و در میز دوم همکاری برای
تولید ۳۴قطعه با کاهش ارزبری ۴۰میلیون یورو
در اولویت کاری قرار دارد .وی با اش��اره به اینکه ۵
میز برای داخلی س��ازی در نظر گرفته شده است،
تصری��ح کرد :اگر تحریم ها با همین ش��دت ادامه
یابد ،قادر به مدیریت ان خواهیم بود ،همچنان که
تاکنون نیز ان را مدیریت کرده ایم.
مدیرعامل س��اپکو با بیان اینکه از سال گذشته
و با اغاز دور دوم تحریم های ظالمانه ،فرصت های
خوب��ی در صنعت خودرو و قطعه س��ازی کش��ور
ایجاد ش��ده اس��ت ،خواس��تار هدفمن��د کردن
پروژه های دانش��گاهی در بح��ث طراحی ،تولید
و س��اخت سامانه های خودرو ش��د وی با اشاره به
اینکه تمرکز بر س��امانه ها در این صنعت حرکتی
رو ب��ه جل��و و زمینه س��از ایجاد تن��وع محصول
خواهد بود ،اضافه کرد :اس��تان خراس��ان با وجود
نخس��تین س��ایت ایران خودرو و سازندگان فعال
از بلوغ صنعتی خوبی برخوردار اس��ت .منصوری،
ربات طراحی دانش��گاه فردوس مشهد با همکاری
ش��رکت همگرد ت��وس را کاری ارزنده دانس��ت
و اف��زود :ای��ن فعالیت ها می تواند زمینه توس��عه
همکاری س��ازندگان با دانشگاه ها را در تجهیزات
و ماش��ین االت مورد نیاز بخش تولید فراهم اورد.
مدیرعام��ل س��اپکو از تالش های ش��بانه روزی و
وحدت و همکاری سازمان ها و نهادهای گوناگون
با صنعت خودرو و قطعه قدردانی کرد.
همچنین اصغر مصاحب ،معاون صنایع کوچک
استان خراس��ان رضوی تاکید کرد :نخستین گام
اجرای مدل توس��عه ای صنای��ع کوچک با عنوان
مبادالت پیمانکاری این سازمان برداشته شد.
editor@smtnews.ir
کارافرینی از جنس کارگر
فاطمه امیر احمدی
editor@smtnews.ir
۷م��رداد ،پ��در صنعت کامیون س��ازی ایران در س��ن
۹۱س��الگی با کارنامه درخش��ان کارافرینی درگذش��ت.
او موس��س نخس��تین و بزرگ تری��ن کارخان��ه تریل��ر و
کامی��ون س��اخت ایران بدون خط مونت��اژ خارجی به نام
ایران کاوه (س��ایپادیزل) بود .وی همچنین از بنیان گذاران
صنعت تولید خودروهای تجاری در ایران به شمار می رود.
تعارف کردند ،انها را با بردن به رستوران لوکس به بهتر از
ان دعوت کن .فکر نکنی که مهمان هستی و مخارجت به
عهده انهاست» .پس از صحبت ها ،سفارش ها و توصیه ها،
مدی��ر مال��ی را صدا کرد و دس��تور داد تا ب��ه اندازه کافی
دالر امری��کا در اختیار من قرار دهد .این پیشکس��وت در
صنعت خودروهای سنگین در ادامه خاطراتش گفت :او با
توج��ه به وضعیت ان زمان جاده های ایران ،کامیون ماک
را «ایرانی��زه» ک��رد .زمانی هیاتی از کمپانی ماک به ایران
مس��افرت کرد و ش��عار می داد «American Trucks
»for Iranian roadsیعن��ی کامیون ه��ای امریکایی
ب��رای جاده های ایرانی .از انجا که مرحوم قندچی تعصب
خاصی به ایران و کار خود داش��ت و با توجه به تغییراتی
ک��ه روی کامیون ه��ا انجام داده بود ،بالفاصله پاس��خ داد
« .»Iranian Trucks for Iranian Roadsیعن��ی
کامیون ه��ای ایران��ی ب��رای جاده ه��ای ایران��ی .از دیگر
خصوصی��ات او این ب��ود که با توجه به اینکه متمول بود و
می توانست ازخودروهای لوکس گران قیمت استفاده کند،
چنین نمی کرد و یک BMW ۲۰۰۲داش��ت که اقش��ار
معمولی جامعه از ان استفاده می کردند .راننده هم نداشت
و خودش رانندگی می کرد.
سازنده ای خالق
سیروس سعادتی
از 16یا 17
سالگی کارگاه
اهنگری
خودروهای
سنگین را
تاسیس کرد
عزیز رحیمی اتباتان
بسیار توانمند
بود و کاری نبود
که نتواند انجام
دهد ،ذهنی
بسیار خالق
داشت
سیروس سعادتی ،یکی از پیشکسوتان صنعت خودرو در
حوزه خودروهای سنگین و کارمند قندچی در گفت وگو با
بیان کرد :کارم را از ش��رکت «ایران کاوه» به عنوان
یکی از س��ازندگان خودروهای تجاری ش��روع کردم .این
شرکت به عنوان مونتاژکننده کامیون های ماک امریکایی
در س��ال ۱۳۴۲ثبت ش��د .صاحب ان اصغر قندچی بود.
قندچی از گاراژ رامین در خیابان قزوین کارش را ش��روع
ک��رد .در ادام��ه ،در دوراه��ی قپان ی��ک کارخانه کوچک
راه ان��دازی کرد ک��ه ابتدا خودروه��ای باقیمانده از جنگ
جهانی دوم را جمع اوری کرده و با یکی کردن ۲تا ۳خودرو
از انه��ا یک خودرو کامل و س��الم می س��اختند .در ادامه
نیازمند تعداد بیش��تری شاسی ،موتور و گیربکس شدند.
نخس��تین س��فارش ها ۴موتور و ۵گیربکس بود .قندچی
برای توس��عه کارخانه خود ،ان را به جاده مخصوص کرج
منتقل کرد .پس از انقالب کارخانه ایران کاوه زیر پوش��ش
س��ایپا قرار گرفت و نامش س��ایپادیزل شد .قندچی یک
کارگر س��اده بود و با همتی که داشت ،به سوی تولید گام
برداشت .کارگرهای کارخانه را خودش استخدام می کرد.
ابتدا به کف دس��ت فرد نگاه می کرد اگر دس��ت کارگری
داشت ،می گفت تو کارکن هستی و او را استخدام می کرد
و در ادامه هم محال بود که اجازه دهد از ش��رکتش برود.
از اهنگری خودرو ش��روع کرد تا به کارخانه داری و تولید
کامیون های سنگین ماک رسید.
وی در پاس��خ به این پرس��ش که چه تعداد نیرو در این
کارخانه فعالیت داش��تند ،گفت :زمانی که من اس��تخدام
ش��دم ۷۵۰ ،کارگ��ر و کارمند داش��ت ک��ه در مقطعی تا
۱۲۰۰نفر هم رس��ید .با ان ۷۵۰نفر ببینید چه کارهایی
در ای��ن کارخانه انجام می ش��د و امروز چه بالیی بر س��ر
خودروهای س��نگین ما امده است .در سالن نخست ،اتاق
خ��ودرو را روی جیگ و فیکس��چر(ابزاری ب��رای افزایش
بازده��ی و به��ره وری تولید که به کم��ک ان صنایع قادر
ش��ده اند ماش��ین االت و ابزارهای خاص مورد نیازشان را
برای رس��یدن به تولید ب��ا ظرفیت باال به خدمت بگیرند)
گذاش��ته و پیچ و نقطه جوش می کردند .سالن دوم ،سالن
اهنگری ،پرس��کاری و مونتاژ(بخشی از قطعه سازی) بود.
سالن سوم هم تریلرکفی ،تانکر و تریلر کمرشکن بود .کنار
این س��الن قس��متی اختصاصی به نام فایبرگالس وجود
داش��ت که گلگیر و روکش های ماک را تولید می کرد .این
بخ��ش عالوه بر تامین نیاز خط تولید نیاز بازار لوازم یدکی
را هم پوش��ش می داد .در همین کارگاه فایبرگالس ،میز
و صندل��ی فایبرگلس هم تولید می ش��د .بیرون کارخانه
نمایشگاه داش��تیم و محصوالت عرضه می شد .در همین
کارگاه کوچک نخس��تین بار صندلی های استادیوم ازادی
را تولید کردیم.
در کارخان��ه ،قس��متی دیگر وجود داش��ت که کارهای
ریخته گری در ان انجام می شد و پره های چرخ های تریلر،
زمان��ی هیات��ی از کمپان��ی ماک ب��ه ایران مس��افرت کرد و ش��عار می داد
« »American Trucks for Iranian roadsیعن��ی کامیون ه��ای امریکایی
ب��رای جاده ه��ای ایران��ی .مرحوم قندچ��ی با توجه ب��ه تغییرات��ی که روی
کامیون ه��ا انج��ام داده بود ،بالفاصل��ه پاس��خ داد «Iranian Trucks for
»Iranian Roadsیعنی کامیون های ایرانی برای جاده های ایرانی
کاس��ه و کفش��ک ترمز ریخته گری و همچنین س��ر و ته
الومینیومی رادیاتوره��ای کامیون ماک در همین بخش
تهیه می ش��د .حتی مغ��زی رادیاتور را خودم��ان در این
ن ترتیب که تس��مه های برنجی و
کارخانه می بافتیم؛ ب ه ای
مسی را وارد می کردیم و با عملیات خم کاری و جوشکاری
تبدیل به مغزی رادیاتور می کردیم .با مونتاژ این دو بخش
در واقع رادیاتور در کارخانه س��اخته می شد .پس از اینکه
رادیاتور ایران تاس��یس شد ،این مس��ئولیت برعهده انها
ق��رار گرف��ت .او گفت :قندچ��ی به دنبال ایج��اد فرصت
ش��غلی بود .در این دوره به قدری فرصت شغلی در کشور
فراه��م بود که نیروهای داخلی پاس��خگو نبودند و کارگر
از خارج وارد می ش��د .بیش از یک میلیون نفر نیروی کار
در کش��ور فعالیت داشتند؛ امروز که کره شده کعبه امال
جوانان پیش تر کارگر به ایران می فرس��تاد .یک ش��رکت
حمل ونق��ل بین المللی در جاده مخص��وص کرج فعالیت
می کرد ک��ه تمام رانندگان و کمک رانن��دگان ان کره ای
بودند.
شعار در برابر شعار
س��عادتی در ادامه درب��اره عملکرد این کارافرین گفت:
قندچی به طور مرتب به محل کارخانه مراجعه می کرد تا به
مشکالت تولید و کارگری رسیدگی کند .او یک کارگر بود
و از 16یا 17سالگی کارگاه اهنگری خودروهای سنگین
را تاس��یس کرد .هنگامی که در کارخانه حضور داشت ،با
توجه به اینکه ناهارخوری مدیران جدا بود ،از محاالت بود
از ان ناهارخوری اس��تفاده کند ،به یاد روزهای کارگری،
به ناهارخ��وری کارگران می رفت و در صف نوبت دریافت
خوراک به انتظار می ایس��تاد و کارگرها به احترامش کنار
مدیری با لباس کارگری
می کش��یدند تا ناهار خود را زودت��ر دریافت کند اما صبر
می ک��رد تا نوبتش برس��د .پس از گرفتن ناهار ،به س��راغ
نخستین میزی می رفت که صندلی خالی داشت و همراه
کارگ��ران ناهار می خورد .ابگوش��ت ج��زو برنامه هفتگی
خوراک ش��رکت ما بود .یکی از روزها کارگران از خوردن
ابگوشت امتناع کردند.
ای��ن خب��ر فوری به او که در دفتر مرکزی بود ،رس��ید.
بالفاصل��ه در مح��ل کارخانه حاضر ش��د و به ناهارخوری
رفت .یک پرس دیزی شامل دیزی سفالی انفرادی ،کاسه و
گوشت کوب الومینیومی ،نان سنگک ،سبزی خوردن تازه
و یک بطری شیش��ه ای نوشابه گرفت و نشست و مشغول
خوردن ش��د .در ادامه خطاب به کارگرها گفت« :ناشکری
نکنید و قدردان نعمت های خداوند باش��ید» .کارگرها هم
با شرمندگی تمام ابگوشت را خوردند .اما مرحوم قندچی
از ان روز دس��تور داد ت��ا ابگوش��ت را از فهرس��ت برنامه
خوراکی حذف و یک نوع خورشت را جایگزین کنند .اصغر
قندچی ایرانی بود و ایران را دوس��ت داشت .برای شرکت
در س��میناری ،دعوتنام��ه ای از کمپانی ماک امریکا امده
بود .پس از مش��ورت با مدیر کارخانه ،قرار ش��د من در ان
س��مینار شرکت کنم .نخستین بار بود چنین دعوتنامه ای
رس��یده ش��ده بود .قبل از مسافرت ،من را به دفتر مرکزی
فراخواند و گفت« :حواس��ت باش��د که کشورهای مختلف
دنیا کامیون ماک تولید می کنند و نماینده انها نیز در این
سمینار شرکت خواهد داشت.
دوست دارم شان و مقام و منزلت ایران را نزد انها حفظ
کنی .متین و سنگین باش .از خرج کردن هراسی نداشته
باش .ما کشور فقیری نیستیم .اگر امریکایی ها ساندویچی
عزی��ز رحیمی اتبات��ان ،یکی از نیروه��ای کار قندچی
درباره او به
گفت :اوس��تا اصغر را از ۴۰سال پیش
می ش��ناختم .اشنایی من با این مرد بزرگوار خیلی اتفاقی
بود ۴۰ .سال پیش کسی که برای او کار می کردم مرا برای
انجام کاری به گاراژی در خیابان قزوین فرس��تاد .دوستم
به من گفت او ش��خصیت خیلی مهمی اس��ت .از این رو ،با
کمی اس��ترس رفتم .من را به کارگاهی راهنمایی کردند
و گفتند انجاس��ت .وارد کارگاه ش��دم و پرسیدم« :با اقای
قندچی کار دارم ،او را کجا ببینم؟» مردی با لباس کارگری
در حالی که قطعه ای در دست داشت و به سختی مشغول
کار ب��ود س��رش را بلن��د کرد و گفت« :م��ن» .ظاهرش با
انچ��ه درباره او ش��نیده بودم و لحن بس��یار محترمانه ای
که صاحبکارم با بردن اس��م او داشت ،خیلی متفاوت بود.
ت��وی دلم خنده ام گرفته بود ک��ه چرا نگران بودم با مدیر
کت وش��لواری در یک اتاق شیک مواجه می شوم .صندلی
اورد و به من اش��اره کرد ،بنش��ینم و خودش برایم چایی
اورد .بعدها که از موفقیت های این مرد بزرگ باخبر شدم
این خاطره زیبا از س��ادگی و مهربانی او برای همیش��ه در
ذهنم حک ش��د .س��ال ها دورادور او را می دیدم و به دیده
تحسین به وی می نگریستم.
بزرگ منش بود .همیشه با کارگرها در سالن غذاخوری
غذا می خورد و خود را از انها جدا نمی کرد .مهربان و ارام
بود اما در کار جدیت زیادی داش��ت .بس��یار توانمند بود
و کاری نب��ود ک��ه نتواند انجام دهد .ذهنی بس��یار خالق
داش��ت و به اف��راد زیادی کم��ک می ک��رد .روزهایی که
کارخانه ماشین سازی داشت گاهی با یک دهم نرخ خودرو
را ب��ه ف��رد می داد تا کار کند و چ��رخ زندگی اش بچرخد.
روزی که خبر مرگ این مرد نازنین را شنیدم بسیار متاثر
ش��دم .به همان گاراژ قدیمی سر زدم .دیدن پالکاردهایی
ک��ه دوس��تانش زده بودند دلتنگ ترم ک��رد .فرزندانش را
دورادور می دیدم اما سال هاست از انها بی خبرم .امیدوارم
در نیکنامی و نیک ایینی مانند پدرشان باشند.
یادداشت
ارامش قبل از توفان
امیرحس�ن کاکایی /عضو هیات علمی دانشگاه علم و
صنعت :روزهای خوبی را در بازار خودرو پیش رو داریم؛ قیم
ت
خودروه��ای تولید داخل به تدریج در حال پایین امدن اس��ت،
تولید خودرو و تحویل ان به مردم افزایش یافته است ،مسئوالن
هم پیوس��ته از بهبود اوضاع می گویند .در ضمن ،تابس��تان هم
رو به اتمام اس��ت و همزمان محرم فرا رس��یده اس��ت .به طور
طبیع��ی در این زمان تقاض��ای خودرو نیز کاهش پیدا می کند.
اما پرس��ش اینجاس��ت که این اوضاع خوب تا کج��ا ادامه پیدا
می کن��د؟ قیمت ه��ا تا کجا پایین می رود؟ ای��ا به زودی پراید ۵
میلیون تومانی در اختیار همگان قرار می گیرد؟
برای پاس��خ به این پرسش ها باید کمی به عوامل و ریشه های
وقایع بپردازیم .نخس��ت باید یاداوری کنم که مس��ئوالن نظام
ب��ا همدلی توانس��تند در چند ماه گذش��ته ن��رخ ارز را کنترل
کنن��د و در نتیجه ،نرخ خیل��ی از کاالها به طور طبیعی در یک
محدوده کم نوس��ان ارام گرفت .به قص��د از عبارت کنترل نرخ
استفاده نمی کن م زیرا اعتقاد دارم که دولت در خیلی از زمینه ها
نمی توان��د و اص��وال نباید قیمت ها را کنت��رل کند .دولت باید با
سیاس��ت گذاری های درس��ت عوامل تغییر نرخ را کنترل کند و
اج��ازه دهد مکانیس��م بازار کار خود را انج��ام دهد .البته دولت
موظف اس��ت قواعد مناس��ب و عادالنه ای را در بازار تعیین کند
و پیوس��ته س�لامت بازار را رصد کند .ب ه طور طبیعی در چنین
ش��رایطی قیمت ها ثبات پیدا می کنند .درس��ت برعکس ،وقتی
دولت می خواهد نرخ را کنترل کند ،بدون اینکه به عوامل اصلی
تغییر محیط کس��ب وکار و نرخ نهاده های تولید و تبادل توجه
ل قیمت ها ب��اال می رود .نمونه های ان را در
کن��د ،به طور معمو
جای ج��ای اقتصاد و صنعت به ویژه در صنعت خودرو مش��اهده
کرده ایم.
ب��ه هر تقدیر هم اکنون مهم ترین عامل تغییر قیمت ها ،یعنی
ارزش پ��ول مل��ی ی��ا نرخ ارز ب��ه طور تقریبی ثابت اس��ت و در
نتیجه ،نرخ بس��یاری از نهاده ه��ای تولید ثابت مانده
اس��ت .در همین زمان انتظارات بازار نیز تغییر کرده
و هر سرمایه گذاری می داند که در این شرایط امکان
اس��تفاده از جهش های انی و موقتی نیس��ت .نتیجه
اینکه س��رمایه گذاران کمتر تمایلی به سرمایه گذاری
در این بخش از بازار و اقتصاد نشان می دهند .از طرف
دیگر ،بازیگران سیاس��ی زیادی در طول این یکی دو
ماه با حمله به ارکان خودروسازی و در نهایت تغییر مدیرعامل
با س��ابقه بزرگ ترین خودروساز کشور ،می خواهند نشان دهند
ک��ه همه چیز م��ورد کنترل سیاس��یون اس��ت .بدین ترتیب با
همدلی ب ه وجود امده ،به طور موقتی میزان تجاری س��ازی در
خودروسازی ها نیز باال رفته است .جالب اینجاست که مسئوالنی
که چند ماه پیش از تولید بیش��تر حمایت می کردند و باعث و
بان��ی تولید خودروهای ناقص بودن��د ،امروز نهضت جمع کردن
خودروهای ناقص را ب ه راه انداخته اند .خدا را شکر که این همدلی
ب ه وجود امده و از این طریق ،تمرکز روی تولید نهایی و تحویل
ت اما این اوضاع چقدر ادامه پیدا
خودرو به مردم ایجاد شده اس
می کند؟
برای پاس��خ به این پرس��ش باید به دو واقعیت همزمان دیگر
توجه کرد؛ نخست اینکه خودروسازان با قیمت های اجباری فعلی
همچنان در حال تولید با زیان هستند .برخی ادعا می کنند که
خودروسازان باید با افزایش بهره وری زیان خود را به سوداوری
تبدی��ل کنن��د .اما انها که این خواس��ته را دارند ،نمی دانند که
کمتر از ۱۰درصد هزینه ها در خودروس��ازی ها انجام می ش��ود
مربوط به قطع��ات و ۱۰درصد هم مربوط
و ح��دود ۸۰درص��د
به انواع خدمات از جمله لجس��تیک است .بدین ترتیب در عمل
خودروس��از در بهترین ش��رایط می تواند روی حدود ۱۰درصد
هزینه ها مانور بدهد در حالی که افزایش نرخ نهاده های تولید در
طول این دو سال ،بیش از دو برابر بوده و دولت اجازه افزایش را
در عمل در محدوده های ۸۰درصدی داده است (برای
مث��ال ،پراید ۲۲میلیون تومانی به حدود ۴۰میلیون
تومان رسیده است) .بد نیست بدانید که پراید حدود
۹۰۰کیلوگ��رم وزن دارد و بد نیس��ت که ورق فوالد
ن وقت متوجه می شوید
ساختمانی را از بازار بگیرید .ا
که پراید ۵میلیونی یک ش��وخی بی مزه است تا یک
واقعیت علمی و اقتصادی .پس بدین ترتیب همت در
افزایش تولید ،به معنای تالش برای افزایش پرشتاب زیان دهی
خودروسازان خواهد بود.
از طرفی ،مدیران صنعت و مسئوالن نظام صنعتی کشور ،کفش
اهنی��ن به پا ک��رده و در حال دور زدن تحریم ها و البته تعمیق
داخلی س��ازی هس��تند .برخی تصور می کنند داخلی سازی اوال
بدون هزینه انجام می شود و دوم اینکه قیمت ها را پایین می اورد
ی که از نظر احتماالتی هر دو این اتفاق ها برعکس است.
در حال
برای داخلی س��ازی انچه در طول ۴۰س��ال داخلی سازی نشده
اس��ت ،باید سرمایه گذاری سنگینی کرد ،البته برخی از قطعات
در طول این ۴دهه داخلی س��ازی ش��ده ان د ام��ا به دلیل پایین
نگه داش��تن مصنوعی نرخ ارز ،تولید انها در چند س��ال گذشت
به صرفه نبوده اس��ت .بنابراین ،به تولید دوباره رساندن خطوط
موجود ،ش��اید نیازمند صرف هزینه و سرمایه گذاری نباشد .اما
در موارد کلیدی که تاکنون درباره انها سرمایه گذاری نکرده ایم،
داخلی س��ازی به طور قطع به معنی سرمایه گذاری کالن خواهد
بود .نخس��تین پرسش اینجاس��ت که این سرمایه از کجا تامین
و بعدا چگونه روی نرخ کاال مس��تهلک خواهد ش��د؟ و اما نکته
دوم ،داخلی س��ازی ارزبری را کاهش می ده د اما لزوما نرخ کاال
را کاه��ش نخواهد داد .موض��وع مقیاس اقتصادی و تولید انبوه
در صنعت خودرو بس��یار جدی اس��ت و با توج��ه به تیراژهای
مورد نی��از در ایران و مقایس��ه ان با تامین کنندگان بین المللی،
نش��ان می دهد که در بس��یاری موارد امکان رس��یدن به چنین
مقیاس ه��ا و در نتیجه به حداقل ه��ای هزینه وجود ندارد و در
نتیج��ه اگ��ر بخواهیم به همان کیفیت قطعه خارجی برس��یم،
ت دست کم در کوتاه مدت ،هزینه باالتری صرف کنیم.
الزم اس��
با این اوضاع اگر قرار باشد که همزمان داخلی سازی انجام شود
و قیمت های دستوری هم سر جایش بماند ،زیان خودروسازان
به رشد سرسام اور خود ادامه می دهد.
نتیجه گیری خیلی س��اده این اس��ت که ادامه روند به ظاهر
خوب��ی ک��ه در این یکی دو ماه مش��اهده می ش��ود ،در صورت
تداوم قیمت گذاری دس��توری و البته دیگ��ر عوامل موجود ،به
طور تقریبی غیرممکن است .پس در چند ماه اینده که کفگیر
همه قطعه س��ازانی که هم اکنون به اعتبار صنعت و وزارتخانه با
خودروسازی همراهی می کنند ،به ته دیگ خواهد خورد و امکان
ادامه تولید نخواهد بو د یا دست کم می توان این گونه ادعا کرد که
نمی ت��وان این تیراژ تولید فعلی را ادامه داد .پس یا باید مجلس
شورای اسالمی و دولت زیر بار تصحیح قیمت های خودروسازان
بر مبنای منطق اقتصادی بروند یا باید زیان خودروس��ازان را از
محل��ی تامی��ن کنن د یا اینکه توفانی به پا خواهد ش��د و دوباره
بازار کش��ش س��رمایه گذاری پیدا کرده و ناگه��ان قیمت های
کف بازار ش��روع به جهش خواهند کرد .این وضعیت کی اتفاق
بیفتد ،نیازمند محاسبات خیلی پیچیده و گسترده است ،اما رخ
دادن ان بر مبنای ادامه روند نامناس��ب سیاستگذاری فعلی ،به
طور تقریبی اجتناب ناپذیر اس��ت .بنابراین ،به سیاس��ت گذاران
ت راه حلی منطقی برای
پیش��نهاد می کنم که تا دیر نشده اس��
کنار گذاشتن روش های زیان اور برای صنعت پیدا کنند .با ارزو
ک��ردن و رویاپ��ردازی نمی توان صنعت به این عظمت را کنترل
ک��رد .بای��د واقع نگر بود و ش��جاعت تصمیم گیری های بزرگ و
حیاتی را پیدا و اقدام کرد .باشد تا پیش بینی های این کارشناس
دون پایه کامال غلط از اب در بیاید و ما بتوانیم در اینده نزدیک
پراید ۵میلیون تومانی بخریم.
شنبه
بازار غیررسمی
افت صنایع معدنی
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
mine@smtnews.ir
متقاضیان پهنه های معدنی در گفت وگو با
ادعا کردند
رخنمون ریشه های فساد در واگذاری محدوده های معدنی
عکس :مهدی کاوه ای
منیر حض�وری :پروانه بهره ب��رداری معدنی
مج��وزی اس��ت ک��ه از س��وی وزارت صنع��ت،
مع��دن و تج��ارت ب��رای بهره ب��رداری از معدن
با م��دت معین��ی در محدوده مش��خصی صادر
می شود.
س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت هر اس��تان،
سازمان اجرایی و وزارت صنعت ،معدن و تجارت
مسئول این امر است.
ح ش��ده
انچه به عنوان هدف صدور پروانه مطر
اس��ت خدمت به ش��هروندان و سازمان هاس��ت.
مخاطب��ان این پروان��ه هم اش��خاص حقیقی و
حقوقی متقاضی سرمایه گذاری در بخش معدن
هستند.
مراحل ص��دور پروانه بهره ب��رداری عبارتند از
ارائ��ه درخواس��ت بهره ب��رداری به انضمام طرح
بهره برداری و مدارک الزم در س��امانه کاداستر؛
بررس��ی مدارک و طرح از سوی س��ازمان؛ اعزام
کارشناس به محدوده موردنظر برای تهیه گزارش
نظارتی با دفترچه مشخصات و تطبیق نقشه های
ارائه ش��ده از س��وی دس��تگاه GPS؛ بازدی��د و
میله گذاری محدوده اکتشاف از سوی کارشناس
اکتش��اف و تهیه گزارش؛ محاسبه حقوق دولتی
و ضمانت حس��ن انجام کار؛ معرفی مسئول فنی
ب��ه متقاضی؛ تعیین مح��دوده جغرافیایی معدن
برای درج در پروانه بهره برداری و درنهایت صدور
پروانه بهره برداری.
همه اقدامات ،مش��خص و ش��فاف اس��ت و با
راه اندازی سامانه الکترونیکی کاداستر سعی شده
که س��رعت انجام کار باالتر رود و از بروکراس��ی
اداری کاس��ته ش��ود اما گاهی رون��د کار ان قدر
طوالنی و حوصله س��ربر می ش��ود ک��ه متقاضی
عطایش را به لقایش می بخش��د و سعی می کند
ب��ه کار دیگری که دغدغه کمتری دارد ،برس��د.
دراین باره با کارشناس��ان گفت وگو کرده
است.
بعضی مواق��ع فعال معدنی باید از س��ازمان های محیط زیس��ت،
ان��رژی اتمی ،اداره راه ،میراث فرهنگی و ...اس��تعالم بگیرد .اگر
در 10درص��د تمام این س��ازمان ها افرادی باش��ند که با معدنکار
همکاری نکنند ،رانت ایجاد می شود
اتفاقی که خوشایند نیست
احمد مشکانی ،کارشناس
مع��دن در گفت وگ��و ب��ا
اظه��ار ک��رد:
متاس��فانه در ح��وزه
دریافت مجوز اکتشاف یا
پروانه بهره برداری ،اتفاقی
در ح��ال وقوع اس��ت که
خوش��ایند نیست و اثبات کردن ان هم دشوار است
چراکه ریش و قیچی دست کسانی است که موجب
5
ش��کل گیری ای��ن وقایع هس��تند؛ از کارمندی که
پش��ت میز کاداستر نشسته تا مسئوالن دیگر را در
این زمینه می توان نام برد.
این کارش��ناس معدن با اش��اره ب��ه نقش دولت
به عنوان یک عامل س��تادی اظهار کرد :دولت باید
نظارت را به درس��تی انجام دهد .اگر پروانه ای را به
گروه��ی می ده��د پیش از ان بای��د وضعیت ان را
در کاداس��تر مشخص کرده باش��د .متاسفانه وقتی
فع��ال معدنی مح��دوده ای را ثب��ت می کند باید از
س��ازمان های ذی ربط اس��تعالم بگیرد .سازمان ها
می دانند که کدام محدوده را نباید در اختیار فعاالن
اقتص��ادی قرار دهند و کجا را بای��د در اختیار انها
بگذارند و این موضوع می تواند باعث ایجاد مشکالت
برای فعال اقتصادی شود .او تاکید کرد :اگر پیش از
ان همه چیز شفاف شود و بگویند که کجا می توان
معدنکاری انجام داد و کجا نمی توان این کار را کرد،
فعاالن هم با مشکل روبه رو نمی شوند.
مشکانی با اشاره به دالیل شفاف نبودن این امر و
با تاکید بر اینکه تعاملی میان وزارت صنعت ،معدن
و تج��ارت و منابع طبیعی وج��ود ندارد ،بیان کرد:
امتناع وزارتخانه به این دلیل است که می ترسد اگر
به سازمان منابع طبیعی بگوید و مناطق را مشخص
کند ،این سازمان همه جا را به عنوان منطقه خودش
تعیی��ن کند .البته نباید تعامل این دو س��ازمان را
نادی��ده گرفت ام��ا می توان گفت هرچند این دو در
کارهای انجام شده تعامل دارند اما در کارهای اینده
هیچ گونه همکاری میان شان دیده نمی شود.
این کارشناس معدن با گله از اینکه بعضی مواقع
فعال معدنی باید از ۶سازمان استعالم بگیرد ،اظهار
کرد :محیط زیس��ت ،انرژی اتم��ی ،اداره راه ،میراث
فرهنگی و ...از بازیگرانی هس��تند که فعال معدنی
ب��ا انه��ا روبه رو اس��ت .اگر در ۱۰درص��د تمام این
س��ازمان ها افرادی باش��ند که با معدنکار همکاری
نکنن��د ،ران��ت ایجاد می ش��ود .فرد با اس��تفاده از
ی را از کار خارج
قدرت��ش رش��وه می گیرد و بعض��
می کند تا ان محدوده را به فرد دیگری واگذار کند
یا می گذارد زمان بگذرد و تا اطالع بعدی ان منطقه
را بنفش اعالم می کند.
مش��کانی در پایان اظهار کرد :به این ترتیب کسی
که ثبت محدوده اکتش��افی یا بهره برداری را انجام
می دهد نمی داند در اینده کجا را به دس��ت می اورد
اما اگر از اول مش��خص شود که مناطقی متعلق به
اداره راه و محیط زیست هستند و نباید در ان ورود
کنند تکلیف فرد مش��خص است که کجا ورود کند
و دیگر به دنبال استعالم ها نمی رود که بعد رد شود
و فرد دیگری از ان بهره ببرد یا از رانت استفاده کند.
معدنکار واهمه دارد
صدی��ق،
ابوالقاس��م
مدیرعامل یک ش��رکت
معدن��ی با بی��ان اینکه به
دنبال کس��ب گواهینامه
اکتش��اف و بهره برداری،
شاهد بروز فساد در کشور
هس��تیم به
گفت:
وقتی فعاالن معدنی می خواهند محدوده ای را ثبت
کنند از اینکه اطالعات ش��ان را کارمندان کاداستر
دریاف��ت کنند و به اش��نایان خ��ود بدهند ،واهمه
دارند.
ای��ن بهره بردار معدنی ادامه داد :متاس��فانه رفتار
وزارت صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت و مجموعه های
مرتبط طوری بوده که این تفکر را در میان معدنکاران
ایج��اد کرده و باید اطالعات خ��ود را با احتیاط در
اختیار س��ازمان قرار دهند .او با ابراز تاس��ف گفت:
از انجایی که برخی سختگیری ها بی مورد هستند،
خیلی ه��ا حتی اطالعاتی مانند میزان ذخیره ،عیار
و تولی��د را ک��ه باید در اختیار س��ازمان قرار دهند
نی��ز با احتیاط ارائه می دهند چراکه نمی دانند پس
از ان چه اتفاقی برای ش��ان می افتد .صدیق با بیان
اینک��ه بدن��ه وزارتخانه رفتار حرفه ای و یکدس��تی
ن��دارد ،اظهار کرد :گاهی پیش امده معدنکارانی که
رانت اطالعاتی یا اش��نایی دارند و می توانند رشوه
و زیرمی��زی پرداخت کنن��د راحت تر کار می کنند
تا اینکه کس��ی بخواهد سالم کار کند .به این ترتیب
ب��ه طور معم��ول از فعال معدنی ه��زار و یک ایراد
می گیرند تا درنهایت مجبور ش��ود رش��وه پرداخت
کند .این بهره بردار معدنی به عنوان راهکار حل این
مشکل ،بیان کرد :اگر بخواهیم اولویت بندی کنیم،
مسئله اصلی حل ضعف شبکه است .اگر دقت کنید
در بی��ن متصدیان بانک تخلف��ی نمی بینیم به این
دلیل که تمام ورود و خروج ها مش��خص و ش��فاف
است و شبکه به گونه ای است که فرد نمی تواند فاسد
شود .او ادامه داد :اشکال بزرگ وزارتخانه این است
که همه تصمیم گیری ها به فرد وابس��ته اس��ت .اگر
می خواهیم شبکه درست باشد باید بر اساس قانون
ی گزید .صدیق با
عم��ل کرد و از فردمح��وری دور
بیان اینکه دیگر خس��ته ش��ده ایم و نایی برای مان
نمانده اس��ت ،بیان کرد :بیشتر ترس معدنکاران از
محیط زیس��ت و منابع طبیعی اس��ت اما وقتی در
عمل پیش می رویم می بینیم که انها خیلی بهتر با
معدنکار رفتار می کنند تا وزارتخانه ای که باید حس
کنیم خانه دوم ما اس��ت .او با تاکید بر اینکه بیش
از ۹۰درصد مش��کالت ما س��اخته وزارتخانه است،
گف��ت :وزارتخانه هر چی��زی را به هم پیچیده کرده
و یک کالف س��ردرگم درس��ت کرده که برای حل
ان نمی توان کاری کرد .اگر بگذارند به عنوان بخش
خصوصی خودمان با سازمان نظام مهندسی و خانه
معدن کار را پیش ببریم خیلی بهتر است.
6
شنبه
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
صنایع معدنی
تجارت
یادداشت
بازار غیررسمی ،افت صنایع معدنی
بازاری
بدون فاکتور
مسعود محمد
کارشناس فوالد
ک��ه با ن��رخ ۴۲۰۰توم��ان خری��داری کرده ان��د ،تبدیل به
قراض��ه و ب��ه نرخ دالر ۱۰ه��زار تومانی ص��ادر می کنند .یا
بیل��ت و حت��ی پروفی��ل را تبدی��ل به قراضه ک��رده و صادر
می کنند .دبیر انجمن صنعت نسوز ایران در ادامه با قاطعیت
تاکید کرد :اقتصاد غیررسمی به دلیل تفاوت نرخ ارز بوده و با
تک نرخی شدن ارز از بین می رود.
واحدهای تولیدی فرار مالیاتی دارند
عکس :مهدی کاوه ای
بازار ضایعات یکی از بازارهایی به شمار می رود
ک��ه بدون فاکتور در ان کار می کنند و خریدار و
فروشنده این حوزه از زیر بار مالیات ارزش افزوده
شانه خالی می کنند.
این بازار وس��یع در کش��ور از انجا که با ثبت
در دفتره��ای رس��می کار نمی کنند و س��اختار
س��نتی دارن��د ،به طور معم��ول ۹درصد مالیات
ارزش افزوده را پرداخت نمی کنند و پرداخت ان
را ب��ه گردن حلقه بعدی در زنجیره تولید فلزات
می اندازند.
از این رو باید بتوان این بازار سنتی را به سمت
قانونمندی سوق داد و اگر این اتفاق روی ندهد،
واحدهای��ی ک��ه در این زمین��ه کار می کنند ،به
نوعی در مظان اتهام پولش��ویی قرار می گیرند و
فعالیت انها زیر سوال خواهد رفت.
بنابرای��ن مدرنی��زه ک��ردن قراضه فروش��ی
ضرورتی است که نباید از ان غافل شد .اقدام های
اساسی باید در این راستا انجام شود و واحدهایی
که نیازمند ضایعات هستند ،باید تقاضای فاکتور
کنند.
در ن��گاه کلی به جهان ام��روز که جمع اوری
ضایع��ات ب��ه روش مدرنی��زه انجام می ش��ود،
روش های س��نتی بازار ضایعات بسیار قدیمی و
ناپسند است و در وهله بعد یک بازار بدون فاکتور
به شمار می رود.
البت��ه روش س��نتی ضایع��ات روزب��ه روز در
حال برچیده ش��دن و بازارهای مدرن تر و حتی
اینترنتی جایگزین ان است .البته در زمینه بازار
س��نتی ضایعات باید ب��ه این نکته توجه کرد که
ممکن اس��ت با ضایعاتی ب��دون کیفیت و گاهی
حتی خطرناک روبه رو شویم که در صورت خرید
بدون فاکتور کسی خطرات ان را برعهده نخواهد
گرفت .از این رو می طلبد که بازار سنتی ضایعات
برچیده ش��ود و هرچه بیش��تر به سمت بازاری
شفاف برود.
سارا اصغری
editor@smtnews.ir
اقتصاد زیرزمینی به تمام فعالیت هایی گفته می شود که به
دالیلی در حساب های ملی ثبت نمی شود .به عبارتی ،اقتصاد
زیرزمینی یا بازار سیاه ،بازار کاال و خدماتی است که خارج از
حیط��ه نظارت دولت کار می کند .تنوع باالی این فعالیت ها،
ارائه یک تعریف جامع برای اقتصاد زیرزمینی را دشوار کرده
اس��ت .در صنایع معدنی نیز ش��رکت هایی هستند که مواد
اولیه خود را به طور غیررسمی و بدون فاکتور خرید و فروش
می کنن��د که می تواند جزو اقتصاد زیرزمینی تعریف ش��ود.
البته برخی کارشناس��ان در ح��وزه صنایع معدنی معتقدند،
خرید و فروش بدن فاکتور در این حوزه بیشتر فرار مالیاتی
است تا فعالیت زیرزمینی.
فعالیت های زیرزمینی
حسام ادیب
علی حسین زاویه
ای��ن موضوع ک��ه فرار مالیات��ی نیز می توان��د در اقتصاد
زیرزمینی قابل تعریف باش��د ،ج��ای تامل دارد .در تعاریف و
مصادیق��ی که برای فعالیت های زیرزمینی ارائه ش��ده ،این
فعالیت ها در ۴بخش تقس��یم بندی ش��ده اند که در ادامه به
ان می پردازیم.
-۱اقتص��اد غیرقانون��ی :ش��امل درامده��ای ناش��ی از
فعالیت ه��ای ناقض قوانی��ن مرتبط با برخی از احکام حقوق
تجارت؛ مانند تجارت مواد مخدر یا پولشویی.
-۲اقتصاد گزارش نش��ده :شامل ان دسته از فعالیت های
اقتصادی که براس��اس قانون باید به س��ازمان امور مالیاتی
گزارش شود و نشده است ،مانند فرارهای مالیاتی.
-۳اقتصاد ثبت نش��ده :ش��امل ان دس��ته از فعالیت های
اقتص��ادی که ضواب��ط و مقررات مرتبط ب��ا ارائه گزارش به
مراک��ز امار دولتی را رعایت نمی کنند .اقتصاد ثبت نش��ده
مع��ادل همان درامد ثبت نش��ده اس��ت؛ یعنی درامدی که
باید در نظام های حس��ابداری ملی ثبت ش��ود ،اما این اتفاق
نمی افتد؛ مانند فعالیت های تولیدی خانوار.
-۴اقتصاد غیررس��می :ش��امل ان دس��ته از فعالیت های
اقتص��ادی اس��ت ک��ه از برخ��ی هزینه ها طف��ره می روند و
درنتیج��ه خ��ود را از منافع و حقوق درج ش��ده در قوانین و
قواعد رس��می محروم می کند ،مانند فعالیت های غیررسمی
در صنایع غذایی.
خرید غیررسمی مواد اولیه
مصطفی عبداللهی
درب��اره خرید و فروش های غیررس��می در ب��ازار صنایع
معدنی حسام ادیب ،کارشناس فوالد در گفت وگو با
اظهار کرد :بس��یاری از شرکت ها و افراد ب ه شکل غیررسمی
کار می کنند .برای نمونه یک محصول معدنی مانند فلورین
ک��ه در کارخانه فوالد کاربرد دارد را خریداری می کنند .این
محصول در بازار به صورت رس��می و غیررسمی قابل فروش
است .حتی اگر فلورین عیار ۶۵درصد را در گوگل جست وجو
کنید ،بیشتر فروشندگان اینترنتی این محصول معدنی را به
شکل غیررسمی می فروشند .ادیب در پاسخ به این پرسش
ک��ه تفاوت قیمت های رس��می و غیررس��می در محصوالت
معدنی چیس��ت ،عنوان کرد :در خرید و فروش غیررس��می
مالیات ارزش افزوده محاس��به نمی ش��ود ،به عبارت ساده تر
خری��د و ف��روش در دفتره��ا ثبت نمی ش��ود و در این میان
مالیات بر درامد هم پرداخت نمی ش��ود .وی در پاس��خ به
این پرس��ش که با ای��ن تعریف ،بازار قراضه ج��زو بازارهای
غیررس��می به ش��مار می رود ،عنوان کرد :بخش عمده ای از
حوزه قراضه به ش��کل غیررسمی است ،حتی اهن اسفنجی
هم تا حدی غیررس��می خرید و فروش می ش��ود .برخی از
فوالدس��ازان کوچک بخش��ی از فروش خود را در دفترهای
مالیاتی ثبت نمی کنند.
تفاوت نرخ دالر ،زمینه ساز بازار زیرزمینی
درباره بازار غیررس��می صنایع معدنی ،علی حسین زاویه،
دبیر انجمن صنعت نس��وز ای��ران نیز در گفت وگو با
اظهار کرد :اقتصاد زیرزمینی در هر حوزه وجود دارد و صنایع
معدنی نیز از این موضوع خارج نیس��تند .بیش��تر مواد اولیه
به وسیله بازار زیرزمینی وارد می شود .زاویه در ادامه توضیح
داد :ب��ه نوعی تمام مواد اولیه ای که با ارز ۴۲۰۰تومانی وارد
می شود ،در بازار به شکل غیررسمی به فروش می رسد .برای
نمونه در صنعت نسوز منیزیم ،فلز سیلیسیم ،پودر الومینا و...
از کاهش وابستگی به درامدهای نفتی تا حفظ تعادل بازار
پشت صحنه ایجاد یک وزارتخانه مستقل معدنی در عربستان
ثمن رحیمی راد :عربستان سعودی از ایجاد
یک وزارتخانه مستقل برای صنعت و معدن این
کشور خبر داده است.
با ایجاد این وزارتخانه ،این 2بخش از وزارت
انرژی عربستان از هم جدا می شوند.
س��عودی ها این حرکت را به عنوان بخش��ی
از راهبردهای��ی معرفی می کنند که از س��وی
انه��ا اتخاذ ش��ده ت��ا از وابس��تگی اقتصاد این
س��رزمین عرب نش��ین به اقالمی غی��ر از نفت
بکاهد.
ب��ا این حال بلومبرگ در گزارش��ی در این
باره هدف عربس��تان را از این تفکیک ،کاهش
تولید نفت با هدف تعادل در بازار اعالم می کند
ن��ه کاهش اتکای اقتصاد کش��ور بر درامدهای
نفتی.
ب��ه گ��زارش
ب��ه نق��ل از ماینینگ،
در س��ال ۲۰۱۶میالدی (۱۳۹۵خورش��یدی)
محمدبن س��لمان طرحی را به نام چش��م انداز
۲۰۳۰می�لادی (۱۴۰۹خورش��یدی) ترس��یم
کرد تا بنا بر این طرح از وابس��تگی کش��ور به
نفت خام ،کم و فعالیت های س��رمایه گذاری و
اقتصادی تقویت شود.
گفتنی است محمد بن سلمان بن عبدالعزیز
ال س��عود ،ولیعهد ،نایب رئیس مجلس وزیران
و وزی��ر دف��اع عربس��تان س��عودی اس��ت .او
ریاس��ت دربار سلطنتی عربس��تان را بر عهده
دارد.
ماینین��گ در ادامه این خبر می نویس��د :بن
س��لمان عالوه بر اینها می خواهد درامد کشور
صرف توسعه س�لامتی ،اموزش ،زیرساخت ها،
گردشگری و نیروی نظامی شود.
در همین راس��تا رسانه های دولتی عربستان
نی��ز اع�لام کرده ان��د ک��ه ای��ن وزارتخانه به
ط��ور مس��تقل ،از اول ژانوی��ه ۱۱( ۲۰۲۰دی
)۱۳۹۸کار خ��ود را اغ��از می کند و تاجری به
نام بن��در الخورای ِف از گ��روه صنعتی خورایف
عربس��تان در راس ای��ن نه��اد ق��رار خواه��د
گرفت.
قرار اس��ت این وزارتخانه ب��ا نظارت خورایف
ارزش عملی��ات معدن��ی خ��ود را ت��ا رق��م
۶۹.۳میلیارد دالر رشد دهد .درحال حاضر سهم
مستقیم و غیرمس��تقیم بخش معدن در تولید
ناخالص داخلی عربس��تان حدود ۲۱.۳میلیارد
دالر ب��راورد می ش��ود .گفتنی اس��ت مناطق
شمالی و مرکزی عربستان سعودی ،دربردارنده
مقادی��ر زیادی ذخایر بوکس��یت ،نق��ره ،روی،
مس ،منیزیت و کائولین است.
این کش��ور همچنی��ن دربردارن��ده برخی از
بزرگ ترین ذخایر فس��فات و تانتال و همچنین
۲۰میلیون اونس ذخایر شناخته شده طالست.
بیش��تر معادن عربس��تان در کوه های حجاز و
منطقه عسیر و ناحیه نجد قرار دارند.
۲شهر صنعتی ینبع در ساحل دریای سرخ و
الجبیل در س��احل خلیج فارس نیز با این هدف
س��اخته ش��ده اند که وضعیت مناب��ع و معادن
عربستان را ساماندهی کنند.
در همی��ن راس��تا عربس��تان س��عودی
ش��رکت های خارجی را ترغی��ب می کند تا به
س��رمایه گذاری بر این ذخای��ر روی بیاورند .بنا
بر چش��م انداز ۲۰۳۰میالدی ،س��رمایه گذاری
مس��تقیم خارج��ی بای��د ۵.۷درص��د تولی��د
ناخالص داخلی عربس��تان را ش��امل شود ،در
حالی ک��ه این رق��م درحال حاض��ر ۳.۸درصد
است.
همچنین پیش بینی می ش��ود س��هم بخش
خصوص��ی از تولی��د ناخالص داخلی کش��ور از
۴۰درص��د کنونی ب��ه ۶۵درص��د افزایش یابد.
اینها اما یک روی س��که توس��عه معدنکاری در
این کشور عرب نشین است.
تس��نیم در گزارش��ی به نق��ل از خبرگزاری
امریکای��ی بلومب��رگ ،می نویس��د ک��ه تصمیم
عربستان برای کوچک کردن وزارت نفت تاثیری
در سیاس��ت نفت این کشور ندارد و بزرگ ترین
صادرکننده نفت جهان همچنان درصدد اس��ت
تولید خود را با هدف متعادل کردن بازار کاهش
دهد .رویکردی که از روی دیگر س��که تفکیک
editor@smtnews.ir
وزارتخانه ها در عربستان حکایت می کند.
ای��ن گ��زارش می افزای��د :از انج��ا که نفت
درحال حاضر با قیمت��ی کمتر از نرخ مورد نیاز
عربستان برای تامین بودجه اش معامله می شود،
سیاست نفت درحال حاضر اولویت نخست خالد
الفالح ،وزیر نفت این کش��ور است و با تفکیک
وزارتخانه ها ،وی حاال فرصت بیشتری برای کار
بر تعادل بازار دارد چون بیش��تر مسئولیت های
داخل��ی اش ب��ه وزارت جدی��د مح��ول ش��ده
است.
او از سال ۲۰۱۶میالدی (۱۳۹۵خورشیدی)
در راس وزارت بزرگ ان��رژی ،صنعت و معدن
عربستان قرار دارد.
در ۳سال گذش��ته ،الفالح به نوعی نماینده
اوپ��ک در مقابله با افزایش بی��ش از حد تولید
نف��ت ش��یل امریکا ب��وده و تمرکز عربس��تان
همچنان بر مهار تولید برای رس��یدن به تعادل
در بازار نفت خام و افزایش نرخ ان خواهد بود.
عربستان سعودی بر اس��اس قرارداد کاهش
تولی��د اوپک و متحدانش ،تولی��د نفت خود را
به کمتر از ۱۰میلیون بش��که در روز رس��انده
اس��ت .الفالح کمک کرد س��ایر تولیدکنندگان
غیر اوپک مثل روس��یه به ای��ن تالش جمعی
برای متعادل کردن بازار با کاهش میزان تولید
بپیوندند.
عربس��تان س��عودی با تولید ۵۰۰هزار بشکه
در روز کمتر از س��همیه اش بر اس��اس قرارداد
اوپک ،نقش مهمی در حمای��ت از این قرارداد
داشته است.
که در اجرهای نسوز به کار گرفته می شود ،به طورغیررسمی
در بازار خرید و فروش می شود .وی در پاسخ به این پرسش
که اقتصاد زیرزمینی به دلیل چه عواملی است ،گفت :اقتصاد
زیرزمینی به دلیل تفاوت نرخ ارز ایجاد می شود .از دالرفروش
ته بازار تا طالفروش و قاچاق فروش از اختالف نرخ دالر بهره
می برند .چرا بنزین س��ر مرزها به فروش می رس��د ،در حالی
که دولت مقدار زیادی هزینه کارت س��وخت می کند و برای
بنزی��ن یارانه درنظر می گیرد؟ اگر یارانه ای داده نش��ود ،این
ش��کاف ها از بین می رود و مصدایق اقتصاد زیرزمینی کمتر
خواهد ش��د .دبیر انجمن صنعت نسوز ایران ،به تفاوت نرخ
ارز اش��اره کرد و گفت :تفاوت نرخ ارز ،رانت ها و زمین ه فساد
را در اقتص��اد ایجاد می کند .اقتصاد زیرزمینی در بخش های
گوناگون می تواند روی دهد .زاویه با تاکید بر این موضوع که
تنها راهکار شفافیت اقتصاد ایران ارز تک نرخی است ،عنوان
کرد :تنها راه درمان اقتصاد زیرزمینی ،تک نرخی ش��دن ارز
است .دالر هم یک کاالست که باید میزان عرضه و تقاضا نرخ
ان را مشخص کند .البته باید کنترل هایی بر عرضه و تقاضا
وجود داش��ته و کنت��رل ان در اختیار دولت و بانک مرکزی
باشد .زمانی که دالر تک نرخی شود ،زمینه های فساد برچیده
می ش��ود .وی در پاس��خ به این پرس��ش که خ�لا برخی از
حوزه ه��ا رب��ط چندانی به نرخ دالر ن��دارد ،مانند قراضه که
به عنوان یک بازار غیررس��می در بازار فوالد ش��ناخته شده
اس��ت ،بنابرای��ن چگونه می ت��وان این بازاره��ا را در کنترل
دراورد ،گفت :صادرات قراضه به پاکس��تان و دیگر کشورها
نی��ز از تفاوت نرخ دالر نش��ات می گی��رد .برخی ،میلگردی
همچنین درباره اقتص��اد زیرزمینی ،مصطفی عبداللهی،
تولیدکنن��ده ف��والد در گفت وگ��و ب��ا
اظه��ار کرد:
برخ��ی از واحده��ای ف��والدی در خری��د و ف��روش خود نه
فاکت��ور رس��می می گیرند و نه فاکت��وری ارائه می دهند .به
دلی��ل اینک��ه حجم دفترهای خ��ود را پایین نش��ان دهند
و از مالی��ات ف��رار کنن��د ،این کارها را انج��ام می دهند .وی
در ادامه خاطرنش��ان ک��رد :البته به ای��ن رویکرد نمی توان
اقتص��اد زیرزمین��ی گف��ت ،بلک��ه نوع��ی ف��رار مالیات��ی
است .وی در پاسخ به این پرسش که ایا اقتصاد زیرزمینی
در حوزه فوالد وجود دارد ،عنوان کرد :در حوزه فوالد اقتصاد
زیرزمین��ی چن��دان معنایی ندارد ،به ای��ن دلیل که خرید و
فروش در این حوزه بسیار علنی انجام می شود .اگر هم توافقی
از سوی خریدار و فروشنده انجام شود که خرید و فروش انها
ثبت نشود ،درحقیقت نوعی فرار مالیاتی است .این فعال حوزه
ف��والد در ادامه درباره اقتصاد زیرزمینی توضیح داد :اقتصاد
زیرزمینی درباره کسانی است که البی های کالن دارند و کل
فعالیت انها غیرقانونی است و در حوزه دالر و طال بیشتر روی
می دهد .عبداللهی در پاسخ به این پرسش که بازار قراضه به
نوعی جزو بازار غیررسمی است ،عنوان کرد :در حوزه قراضه
نیز خرید و فروش بدون فاکتور بیش��تر معنای فرار مالیاتی
دارد .از انجا که بازار قراضه یک بازار سنتی بوده ،به ناچار به
بازاری بدون فاکتور تبدیل شده است.
سخن پایانی
براس��اس امارهای ارائه شده ،دس��ت کم ۴۳هزار میلیارد
توم��ان مع��ادل کل یاران��ه پرداختی به مردم در یک س��ال
ب��ه دلی��ل وصول نش��دن مالی��ات از اقتص��اد زیرزمینی به
کش��ور ض��رر وارد می ش��ود .از این رو می توان ب��ا قاطعیت
عن��وان کرد ،ف��رار مالیاتی یک��ی از مصادیق مه��م اقتصاد
زیرزمینی به ش��مار م��ی رود .در حوزه صنای��ع معدنی ،این
موضوع وس��عتی ب��ه بزرگی بازار ضایع��ات دارد که خرید و
فروش در ان بدون فاکتور و در راس��تای فرار مالیاتی انجام
می شود.
شنبه
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
وقتی اندازه لباس ها
برای کاهش نرخ
اب می رود!
اراده جدی در برخورد
با «زیرزمینی» ها
وجود ندارد
جای «چادر خوابی»
در شهر نیست!
7
www.Tejaratdaily.com
هشدار درباره قاچاق ورودی و خروجی محصوالت سالمت محور را
جدی بگیرید
خط قـرمز دارو
زه�را طهرانی :پدیده ش��وم قاچ��اق در اقتصاد در همه
بخش ها قابل لمس اس��ت؛ از قرص ری��ز گرفته تا تلویزیون
و یخچ��ال ب��ا ان هیب��ت .در ای��ن می��ان قاچ��اق دارو از
حساسیت بیش��تری برخوردار اس��ت چراکه جدا از ضرر و
زیان��ی که به دول��ت و البته جیب مردم تحمیل می ش��ود،
قاچاق دارو بزرگ ترین اس��یب را به جامعه بش��ری می زند
که ان هم درباره س�لامت مردمانی است که بی هیچ تصور
و پیش زمینه ای محصولی را برای سالمتی می خورند ،غافل
از اینکه یک گام به مرگ نزدیک تر می ش��وند و شاید هم پا
ج��ای ان می گذارند .از این رو یک��ی از اقدام های جدی در
هر کش��وری مبارزه با قاچاق محصوالت سالمت محور است.
در واقع خط قرمز دارو ،قاچاق ان است .این در حالی است
ک��ه به تازگی فرمانده نیروی انتظامی با بیان اینکه با داروی
قاچاق برخورد قاطع و جدی می ش��ود ،تاکید کرد :خرید و
ف��روش داروی قاچاق در فضای مجازی و حقیقی ازس��وی
نیروی انتظامی رصد و ب��ا قاچاقچیان به طور قاطع برخورد
می شود.
س��ردار حسین اش��تری در جمع
خبرنگاران در بوشهر تصریح کرد :با
کس��انی که دارو قاچ��اق به فروش
می رس��انند اقدام هایی در سال های
گذش��ته از س��وی نیروی انتظامی
انجام ش��ده اس��ت .ف��روش داروی
قاچاق در یک نقطه خاصی نیست،
بلک��ه نقاط گوناگ��ون و در فضاها و ش��هرهای گوناگونی از
جمل��ه فضای مجازی فروش داروی قاچ��اق وجود دارد که
امید می رود بتوان برخورد مناسبی با این قاچاقچیان داشته
باشیم.
از س��ال گذشته در برخورد با قاچاق دارو کارها و اقدام های
الزم انج��ام و در این راس��تا برخ��ی باندهای قاچ��اق دارو
شناسایی و تعدادی از انها دستگیر و تحویل مقامات قضایی
شده است.
همچنین براساس اخرین امارهای ارائه شده در سال ۹۶
میزان کش��فیات قاچاق ورودی ۲هزار و ۸۳میلیارد ریال و
میزان کش��فیات قاچاق خروجی ۱۲۷۲میلیون ریال بوده و
در س��ال گذشته نیز کشفیات قاچاق ورودی ۱۳۶۹میلیارد
ریال و کشفیات قاچاق خروجی ۱۵۷۸میلیون ریال براورد
می شود.
پیگیری برای اقدام های تکمیلی «تی تک»
«تی تک یا سامانه رهگیری ،ردیابی
و کنت��رل اصال��ت فراورده ه��ای
س�لامت محور سازمان غذا و داروی
کشور» داغ ترین بحث این روزهای
حوزه دارو است که برخی به ان نقد
دارن��د و برخی دیگ��ر نیز معتقدند
باید به سرعت متحول شود.
در همین باره مدیرکل نظارت بر س��امانه های الکترونیکی
و هوش��مند س��تاد مبارزه با قاچاق کاال و ارز با بیان اینکه
براس��اس بند ۲ردی��ف الف ماده ۳ایین نام��ه اجرایی ،۱۳
س��ازمان غذا و دارو متولی ایجاد سامانه «تی تک» (سامانه
اصال��ت ،س�لامت ،ردیابی و رهگی��ری دارو) ب��وده ،گفت:
س��تاد مرک��زی مبارزه با قاچ��اق کاال و ارز ه��م پیگیر این
موضوع اس��ت تا اقدام های تکمیلی سامانه «تی تک» انجام
و هم��ه زنجی��ره واردات ،تولید ،توزیع و مصرف ان ش��فاف
شود.
«حمیدرض��ا دهقان��ی نی��ا» سه ش��نبه ۱۲ش��هریور در
تو گویی با بخش خبری ۲۱ش��بکه یک س��یما با بیان
گف
اینکه مردم اگر بخواهن��د داروی وارداتی مصرف کنند باید
به ش��مار ۲۰۰۰۸۸۲۲اعتماد و باید داروی دارای برچسب
زرد را تهیه کنند ،افزود :باید روی برچس��ب را بتراش��ند و
س��ال گذش��ته کش��فیات قاچاق ورودی ۱۳۶۹میلیارد ریال و کشفیات
قاچاق خروجی ۱۵۷۸میلیون ریال براورد می شود
ع��دد ۱۶رقمی موج��ود در ان را از ش��ماره ،۲۰۰۰۸۸۲۲
اس��تعالم بگیرن��د .وی با تاکید بر اینک��ه بیمه ها هم باید از
س��امانه اصالت و سالمت ،استعالم دارو را بگیرند ،ادامه داد:
هر بیمه ای که از س��امانه اصالت و س�لامت اس��تفاده نکند
به نوع��ی از دارو های تاریخ مصرف گذش��ته یا جعلی که به
نحوی وارد کشور شده است استقبال می کند؛ بنابراین نقش
بیمه ها در جلوگیری از مصرف این دارو ها پر رنگ است.
گزارش دقیق نداریم!
درصدد پیگیری این مسائل از سوی نمایندگان خانه ملت
بودیم که متاس��فانه از انجایی ک��ه گزارش های دقیقی در
دست نبود پاسخ صریح و روشنی دریافت نکردیم.
دراین باره سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس
ش��ورای اس�لامی با بیان اینکه به تازگی کارگروهی با هدف
بررسی مسائل قاچاق دارویی تشکیل شده ،اظهارکرد :هنوز
گزارش دقیقی در این باره و اخرین وضعیت ارائه نشده است.
اکبر ترکی در گفت وگو با
با
اش��اره ب��ه عملکرد «تی ت��ک» نیز
تصریح کرد :عملکرد این سامانه نیز
در ح��ال بررس��ی اس��ت .برخ��ی
معترض هستند که از همین طریق
مش��کالتی ایجاد ش��ده که باز هم
گزارش نهایی و دقیق را همکارانی
که عضو کارگروه مربوط هس��تند ،به کمیسیون بهداشت و
درم��ان ارائ��ه نکرده ان��د .وی درباره میزان قاچ��اق و روند
یادداشت
سیدحس�ام الدین ش�ریف نیا ،عضو
هیات مدیره انجمن اقتصاد و مدیریت
داروی ایران :برای تمامی محصوالت پیش
از اینک��ه راهکارهای قاچاق ان را بررس��ی
کنیم تا ببینیم چه مسیری را طی می کند تا
قاچاق ش��ود ،باید دالیل ان را بررسی کنیم
که منطقی تر اس��ت .قاچاق دارو در کش��ور
به دالیل گوناگون دارای پیش��ینه ای اس��ت که گریزی
به ان خواهیم زد.
ه��رگاه درباره قاچ��اق دارو صحبت می ش��ود؛ پای
خیابان «ناصر خس��رو» به میان می اید ،اما این منطقه
چگونه به چنین جایگاهی رسید؟
پیش از انقالب ش��رکت های پخش دارو در کش��ور
نداش��تیم و توزیع دارو در قالب بنک��داری بود و محل
تجمع افرادی ک��ه دارو را از کارخانه خریداری کرده یا
وارد و توزیع می کردند؛ خیابان «ناصر خس��رو» بود و از
هم��ان زمان این خیابان به عن��وان محلی برای فروش
دارو معروف شد.
پس از انقالب اما ش��رکت های پخش دارو تشکیل و
نظام مویرگی توزیع دارو در کش��ور باعث شد دورترین
نقاط هم شرکت های پخش داروی دولتی و خصوصی،
کار توزیع را انجام دهند .در نتیجه خیابان ناصر خسرو
کاهش��ی یا افزایش��ی ان اظهارکرد :در این باره هم گزارش
دقیقی در دست نیست که تا چه میزانی قاچاق دارو داریم.
حساس��یت هم بود که هرچه زودتر بررس��ی ها انجام شود و
گزارش خوبی را ارائه دهند اما هنوز خبری نیست.
س��خنگوی کمیسیون بهداش��ت و درمان مجلس شورای
اس�لامی گفت :درباره قاچاق معکوس هم خبرهایی دریافت
کردی��م و حتی س��ازمان غذا و دارو نی��ز ادعایی دراین باره
داشته چراکه نرخ دارو در کشور ما ارزان تر است و می گویند
قاچاق خروجی بیشتر شده است.
اگ��ر این مورد را تایید کنم خود ش��ما س��وال می کنید
ک��ه تا چه میزان ب��وده اس��ت .میزانی اعالم نش��ده ،اما از
حرف هایی که زده می ش��ود این موضوع ها برداش��ت ش��ده
اس��ت .نیاز به بررسی بیش��تر داریم چراکه اگر این موضوع
گسترده ش��ود برخی می گویند پس به همین دلیل کمبود
دارو در کش��ور وجود دارد؛ بنابرای��ن قیمت ها را باال ببریم.
در نتیج��ه هن��وز ب��ا قطعیت نمی ت��وان درباره ان س��خن
گفت.
از «ناصر خسرو» تا قاچاق معکوس
فراین��د قبل��ی خود را از دس��ت داد ،اما ان
فض��ای خود را به نس��بت حف��ظ و به گون ه
دیگ��ری تغییر کرد .پ��س از انقالب اتفاق
دیگ��ری ک��ه رخ داد ای��ن بود که م��ا نظام
ژنریک را اج��را کردیم و اجازه واردات انواع
دارو جدا از اینکه در داخل تولید می شود یا
خی��ر را ندادیم .این داروه��ای ممنوعه گاه
مش��تریان خود را داشتند؛ حاال چه کسانی این داروها
را تامین می کردند؟ همان دالل هایی که در ناصرخسرو
فعالی��ت می کردند و بیش��تر داروها هم از کش��ورهای
همسایه مانند ترکیه قاچاق می شد .برخی اقالم مانند
امپول های بدن س��ازی یا س��قط جنین پس از انقالب
غیرمجاز اعالم ش��د ک��ه اینها را هم هم��ان دالل های
خیابان ناصرخسرو به دس��ت متقاضیان می رساندند.
این گونه بود که کارکرد خیابان ناصرخسرو منفی و این
خیابان محلی برای قاچاق دارو شد .یکی از عواملی که
خیابان ناصر خسرو را به عنوان محل قاچاق دارو تبدیل
ش��د ،نیازی اس��ت که گاه بیماران چه مجاز و غیرمجاز
دارند .گاه بیماردارویی را نیاز دارد که برند ان در کشور
وجود ندارد و وارد نمی شود.
در چند س��ال گذش��ته و به ویژه پ��س از اجرای دو
سیاست وزارت بهداشت ش��اهد تغییراتی در عملکرد
قاچاق در کش��ور بودیم .نخس��ت اینکه دولت واردات
برخی اقالم دارویی که مش��ابه تولید داخل داش��تند را
محدود و اعالم کرد به عنوان نمونه فقط 5درصد س��هم
بازار داروی کشور را به واردکننده می دهیم .گاه دالل ها
از داروخانه ه��ا یا از دس��ت مردم می گیرن��د و در ناصر
خسرو می فروشند و دیگر قاچاق نمی کنند .گاه به طور
مقطعی چنین داروها را از س��طح داروخانه ها یا دست
مردم جم��ع می کنند و چون اقالم محدودی اس��ت با
قیمت چند برابر در ناصرخس��رو یا حتی فضای مجازی
می فروشند.
نوع دیگر قاچاق که به تازگی نمود بیشتری پیدا کرده
نیز قاچاق معکوس اس��ت .به دلیل تفاوت نرخ ارزی که
وج��ود دارد دارو در ایران ارزان تر از کش��ورهای دیگر
است و باعث می شود دارو از کشور خارج شود.
در نهای��ت دو دلیل نیاز مصرف کننده و س��ودی که
به جیب برخی افراد می رود باعث ش��ده ش��اهد قاچاق
ورودی و خروجی دارو باشیم که باید به نحوی مدیریت
ش��ود و یک��ی از این روش ها اس��تفاده از س��امانه های
«تی ت��ک» ی��ا نسخه نویس��ی الکترونیکی اس��ت که
می تواند تاثیر بسیار خوبی داشته باشد و امکان فساد را
به حداقل برساند .در پایان اینکه چرخش دارو در ایران
نیز از ابتدا تا انتها باید با قدرت رصد کرد.
8
شنبه
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
تجارت
تجارت
خبر
کارگروه موافقتنامه
تجارت ترجیحی
میان ایران و ترکیه
تصویب 109ماده
در 2ساعت
یک نماینده مجل��س با انتقاد از نمایندگان
در تصوی��ب ۱۰۹م��اده از قان��ون تجارت در
۲س��اعت گف��ت :اگر یک ربات ه��م به جای
نماینده ها می گذاش��تند ،حتم��ا همین کار را
انجام می داد .علیرضا س��لیمی در گفت وگو با
مه��ر با انتقاد از نحوه تصوی��ب الیحه تجارت
در مجلس اظهار کرد :بنای هیات رئیس��ه این
است که اجازه طرح مس��ائل را به نمایندگان
ندهد؛ در حالی ک��ه در تصویب این الیحه ،به
نحوی عمل ش��د که اگر ی��ک ربات هم جای
نماینده ها بگذارند ،همین کار را انجام می دهد؛
در حالیک��ه برخی نمایندگان نس��بت به این
موضوع تذکر دادند ،اما هنوز گوش ش��نوایی
در مجلس وجود ن��دارد و حق نمایندگان در
حال تضییع ش��دن اس��ت .وی اف��زود :الیحه
تج��ارت ایراده��ای فراوان��ی دارد و ما نگران
هس��تیم که این الیحه تبدیل به قانون شود؛
بعضی اقایان می گویند ش��ما تصویب کنید تا
برود شورای نگهبان؛ اما مجلس باید به تکلیف
خ��ود عمل کند .این نماین��ده مجلس با بیان
اینکه در جریان تصویب الیحه تجارت ،فرصت
اظهارنظر به نمایندگان داده نمی ش��ود ،تاکید
کرد :این الیحه برگش��تی از ش��ورای نگهبان
است و به نظر می رسد شورای نگهبان به این
الیحه ایراد کلی گرفته است و وقتی ایراد کلی
گرفته شود ،نماینده ها باید برای تک تک مواد
پیشنهاد جدید مطرح کنند؛ اما هیات رئیسه
با یک برداش��ت نادرس��ت از ایین نامه ،حتی
اجازه اظهارنظر را هم نمی دهد و معتقدم این
روش درستی در قانونگذاری نیست.
س��لیمی درب��اره چرای��ی تصوی��ب
غیرکارشناس��ی الیح��ه تج��ارت از س��وی
نمایندگان مجلس گفت :دلیل نخس��ت اینکه
این مباحث تخصصی هس��تند و عامه مجلس
س��ر در نمی اورند و دلیل دوم هم این اس��ت
که مجلس بی حوصله اس��ت و مسائل سیاسی
برایش مهم تر اس��ت .به نظر م��ن نمایندگان
باید یک قدری پایه اطالعات حقوقی داش��ته
باشند که با ان قانونگذاری کنند؛ اما متاسفانه
برخ��ی نماین��دگان هیچ گونه اطالع��ات پایه
حقوقی ندارند و همین برای مجلس مصیبت
ش��ده است .به جرات می توانم بگویم که دوره
ب��ه دوره مجال��س ما از نظ��ر علمی ضعیف تر
می ش��ود و در بعض��ی مجالس کارشناس��ان
برجسته حقوقی و اقتصادی داشتیم؛ اما تعداد
این افراد رو ز به روز کم می شود.
وقتی اندازه لباس ها برای کاهش نرخ ،اب می رود!
گروه تجارت
editor@smtnews.ir
یکی از دالیل
اصلی بی ثباتی
قیمت ها ،نرخ
دالر است ،در
کشور ما نرخ
همه چیز به
دالر بستگی
دارد حتی برای
خرید میوه و
سبزی نیز زمانی
که با افزایش
نرخ روبه رو
می شوید علت
ان را افزایش
نرخ دالر
عنوان می کنند
بازاری که همیش��ه مملو از جمعیت بود ،حاال شور
ی از مغازه ها و پاساژها
و شلوغی سابق را ندارد ،تعداد
تعطیل ش��ده و فروشندگان به جای س��ر و کله زدن
ی ها با گوش��ی های تلفن همراه شان ،خود را
با مشتر
سرگرم می کنند .اینجا بازار جنت مشهد است ،بازاری
ک��ه به عنوان یک��ی از معروف تری��ن بازارهای فروش
پوش��اک ،نوس��تالژی بس��یاری از مردم کشور است
که ح��اال رنگ و بوی قب��ل را ندارد .ع�لاوه بر بافت
تاریخی ای��ن مجموعه ،بازار جن��ت به دلیل نزدیکی
به ح��رم مطهر رضوی همواره مورد اس��تقبال زائران
بوده ،اما حاال نه از ش��لوغی های گذشته خبری است
و ن��ه از مغازه ها و پاس��اژهایی که تا پاس��ی از ش��ب
چراغ های شان همچنان روشن بود.
یکی از فروش��ندگان عل��ت رکود ب��ازار را افزایش
قیمت ها و اجاره مغازه ها عنوان کرد و به ایسنا گفت:
قدرت خرید مردم پایین است ،بازار جنت دیگر جنت
قدیم نیس��ت زیرا اینجا باید مانند بازار میوه و تره بار
شلوغ باشد.
وی اف��زود :دیگر در بازار کااله��ای خارجی وجود
ندارد و اگر هم وجود داشته باشد نرخ ان زیاد است .در
مقابل کاالهای داخلی نیز از کیفیت خوبی برخوردار
نیس��تند و نرخ انها هر هفت��ه افزایش پیدا می کند و
عل��ت این افزایش نرخ را مرتبط با افزایش نرخ پارچه
می دانند .به عنوان مثال ،شلواری که پیش تر ۹۰هزار
توم��ان عرضه می کردی��م را درحال حاضر باید با نرخ
۱۶۰هزار تومان خریداری کنیم.
یکی دیگر از فروش��ندگان ضمن اشاره به این نکته
که پوشاک به اولویت پنجم وششم مردم تبدیل شده،
درب��اره علت تعطیلی مغازه ها خاطرنش��ان کرد :علت
اصل��ی تعطیلی مغازه ها ،نوس��ان های ب��ازار ،افزایش
اجاره بها و خرید نقدی پوشاک از تولیدی ها است.
وی افزود :افرادی که همچنان در بازار حضور دارند ،یا
مالک مغازه هستند یا به دلیل در اختیار داشتن مقداری
کاال در مغازه مجبور به فروش انها ش��ده اند .با کمبود
کاال و پارچه نیز روبه رو هستیم .کاالهای خارجی کمتر
شده و کاالهای ایرانی نیز نرخ زیادی دارند.
از جمله دالیل تعطیل��ی مغازه ها ،افزایش اجاره بها
اس��ت ک��ه به دلیل رکود ب��ازار فروش��ندگان قادر به
پرداخ��ت ان نب��وده و مجب��ور به تخلی��ه مغازه های
خود هس��تند .در این میان ،خرید نقدی نیز از دیگر
معض�لات ای��ن حوزه اس��ت و کاالها به ن��رخ روز به
تولیدکنندگان فروخته می شود.
در این ش��رایط بسیاری از فروش��ندگان سود خود
را در تعطیلی مغ��ازه عنوان می کنند زیرا برای خرید
دوب��اره کااله��ای فروخته ش��ده باید مبلغی بیش��تر
پرداخ��ت کنن��د و ان را ب��ا نرخ باالت��ری به فروش
برسانند.
ترفنده�ای تولیدکنن�دگان برای تولید
کم هزینه تر
در همان حوالی یکی از فروشندگان لباس زیر مردانه
نیز درباره وضعیت بازار گفت :درحال حاضر کمبود نخ،
ک��ش و پارچه وجود دارد ،هی��چ ثباتی در بازار وجود
ندارد .به عنوان مثال ،بیعان��ه ای برای نخ کیلویی ۶۰
هزار توم��ان پرداخت کردیم اما زمان تحویل کیلویی
۱۰۳ه��زار تومان با ما حس��اب کردند .وی ادامه داد:
تولیدکننده مجبور است برای ادامه فعالیت خود مواد
اولی��ه مورد نیاز را تهی��ه کند .به عن��وان نمونه نرخ
زیرپوش ۳۵هزار تومان اس��ت در صورتی که س��ال
گذش��ته با ۷هزار تومان عرضه می شد .خیابان هفده
ش��هریور نیز یک��ی دیگر از مراکزی اس��ت که حجم
وسیعی از فروشندگان پوشاک را در برمی گیرد .یکی
عکس :ایدا فریدی
سرپرست سازمان توس��عه تجارت ایران با
مدی��رکل قراردادها و ام��ور اتحادیه گمرکی
وزارت تجارت ترکیه و هیات همراه ،در قالب
کارگ��روه موافقتنامه تجارت ترجیحی ایران و
ترکیه دیدار و گفت وگو کرد .به گزارش روابط
عمومی س��ازمان توسعه تجارت ایران ،حمید
زادب��وم در دیدار با حس��نو دیلمره ،مدیرکل
قرارداده��ا و ام��ور اتحادیه گمرک��ی وزارت
تج��ارت ترکیه ،تاکی��د کرد :ای��ران و ترکیه
دو کش��ور مس��لمان مهم در جهان به ش��مار
می ایند که می توانند از حیث روابط سیاس��ی
و اقتصادی به عنوان الگویی در جهان اس�لام
مطرح ش��وند .وی با اشاره به اینکه ملت های
دو کشور با توجه به ظرفیت ها و منابع موجود
در ایران و ترکیه ،حق دارند از رونق اقتصادی
یکدیگ��ر بهره مند ش��وند ،افزود :در ۵س��ال
گذش��ته حجم تجارت ایران و ترکیه بیش از
۵۳میلیارد دالر بوده که در راس��تای منویات
رئیس��ان جمهوری دو کش��ور ،این مقدار تا ۵
س��ال اینده باید به بیش از ۱۵۰میلیارد دالر
افزایش یابد .سرپرست سازمان توسعه تجارت
ای��ران با م��رور تاریخچ��ه موافقتنامه تجارت
ترجیح��ی ایران و ترکیه که از 4س��ال پیش
اجرایی ش��د ،اظهار امیدواری کرد با حمایت
دولت ه��ای دو کش��ور ،ای��ن موافقتنام��ه به
بهترین نحو و بیش��ترین منافع برای طرفین
ادام��ه یافت��ه و راه ب��رای فعالی��ت تاجران و
بازرگان��ان هم��وار ش��ود .حس��نو دیلم��ره،
مدی��رکل قراردادها و ام��ور اتحادیه گمرکی
وزارت تجارت ترکیه ،از اراده کش��ورش برای
تش��کیل هرچه س��ریع تر کارگروه های فنی،
برگزاری مذاکرات و بررسی موضوعات مرتبط
خبر داد و گفت :یک��ی از راهکارهای افزایش
حجم تجارت دو کشور و ایجاد فضایی جذاب
و بس��تری مساعد برای فعالیت های تاجران و
بازرگانان ،تجارت ترجیحی اس��ت .همچنین
در فهرس��ت جدید که ارائه می ش��ود ،حضور
ای��ران در صنایع ترکیه نیز پیش بینی ش��ده
است.
editor@smtnews.ir
ظرفیت های کش��ور در زمینه صادرات پوش��اک مسبوق به سابقه
اس��ت .کش��ور ما در دهه ۵۰ج��زو صادرکنندگان پوش��اک بوده و
می توانیم در ۲تا ۳س��ال اینده دوباره ب��ه این دوران بازگردیم و
دیگر نیازی به واردات پوشاک در کشور وجود نخواهد داشت
از فروش��ندگان این بازار با اشاره به افزایش قیمت ها
بیان کرد :اگر س��ال گذشته شبی یک میلیون تومان
فروش داش��تیم امسال این رقم به کمتر از ۸۰۰هزار
تومان رسیده است ،با این تفاوت که سال گذشته ۴۰
قلم کاال فروخته می ش��د امس��ال با ۸۰۰هزار تومان
فق��ط ۱۵قل��م کاال به فروش رفته اس��ت .همچنین
کیفیت کاالهای نیز بسیار کم شده و تولیدکنندگان
انداز ه لباس ها را کوچک تر می زنند تا با هزینه تمام شده
کمتری بتوانند تولید کنند.
درحال حاضر این طور مشاهده می شود که پوشاک
ت ها از میزان متعارف ان
در ب��ازار وجود دارد اما قیم
بسیار بیشتر شده اس��ت و فروشندگان فقط برای پر
کردن ویترین های مغازه خود مجبور به خرید کاالها
هستند .در خیابان هفده شهریور مشهد تولیدی های
زیادی وجود دارد که بیش از ۷۰درصد نیاز پوش��اک
مشهد را تامین می کنند و فقط ۳۰درصد این پوشاک
از تهران وارد می ش��ود .به گفته یکی از فروش��ندگان
بیش��تر کاالهایی که در مشهد عرضه می شود ،ایرانی
اس��ت و عل��ت ان به صرفه نب��ودن کاالهای خارجی
اس��ت زیرا با افزایش نرخ دالر ،نرخ کاالهای خارجی
نیز افزایش زیادی داشته است.
پوشاک جزو کم تورم ترین کاالها
محمدلسان طوسی ،رئیس اتحادیه پوشاک دوخته
مشهد در گفت وگو با ایسنا درباره وضعیت پوشاک در
مشهد اظهارکرد :پوش��اک جزو کم تورم ترین کاالها
در بازار اس��ت زیرا دارای مقول��ه ای به نام فصل و مد
اس��ت .به عنوان مثال ،در فصل تابستان فروشندگان
برای خرید پوش��اک تابس��تانی چ��اره ای جز فروش
پوشاک زمس��تانی با نرخ پایین تر ندارند و نمی توانند
پوشاک زمس��تانی را در مغازه خود نگه دارند .پارچه
نی��ز حدود ۱۰۰درصد افزایش نرخ داش��ته که باعث
افزایش پوش��اک ش��ده اس��ت و با توجه به بحث مد
و فصل ای��ن افزایش نرخ به ط��ور تقریبی قابل توجه
جزئیات توزیع کاالهای اساسی ویژه ماه محرم
معاونت امور بازرگانی و توس��عه تجارت سازمان
صنعت ،معدن و تجارت اس��تان تهران از تخصیص
برنج ،شکر ،گوش��ت ،مرغ و روغن به هیات ها خبر
داد و درباره جزئیات عرضه این اقالم گفت.
مجتبی ش��یرقاضی در گفت وگو با ایسنا ،سهمیه
تخصی��ص داده ش��ده ب��ه هیات ها ،حس��ینیه ها و
مس��جدها در ماه مح��رم و صفر امس��ال را ۴۸۰۰
ت��ن برنج ۲۴۰۰ ،تن ش��کر ۸۰۰ ،تن مرغ منجمد،
۱۶۰۰تن گوش��ت منجم��د واردات��ی ۴۸۰۰ ،تن
روغن و ۱۶۱تن چای در استان تهران عنوان کرد.
به گفته وی ،نرخ مصوب س��تاد تنظیم بازار برای
کاالهای اساس��ی ویژه ماه محرم ش��امل گوش��ت
منجد گوس��اله ران و سردس��ت از ۴۷تا ۵۲هزار
توم��ان ،مرغ منجمد ۱۲ه��زار و ۵۰۰تومان ،برنج
هندی ۶۵۰۰تومان ،شکر ۳۲۵۰تومان ،نرخ روغن
۱۵درصد زیر نرخ درج شده روی قوطی های حلبی
۴.۵و ۱۶کیلویی و چای با ارز ۴۲۰۰تومانی است.
معاونت امور بازرگانی و توس��عه تجارت سازمان
صنعت ،معدن و تجارت استان تهران ادامه داد :در
شهرستان های استان تهران نیز نمایندگان منتخب
کارگروه تنظیم بازار استان ،با محوریت فرمانداری
و اداره صنعت ،معدن و تجارت شهرس��تان ها حواله
سهمیه ها را صادر و ابالغ کرده اند.
ش��یرقاضی با بیان اینکه 5نقطه در ش��هر تهران
برای عرضه کاالهای اساسی در ماه محرم اختصاص
داده شده ،اظهارکرد :گوشت و مرغ منجمد ازسوی
شرکت پشتیبانی امور دام به طور مستقیم از طریق
دو سردخانه در غرب و شهر تهران؛ یعنی سردخانه
هشت شهریور و حکیمیه تهرانپارس توزیع می شود.
وی از توزیع گوش��ت و مرغ در مراکز یاد شده از
دو روز پیش خبر داد و گفت :هیات ها و حسینیه ها
برای دریافت گوش��ت و مرغ تا وزن ۲۰۰کیلوگرم
نی��ازی به معرفینام��ه ندارن��د و می توانند با کارت
هیات ای��ن محصوالت را با نرخ مصوب تهیه کنند،
ام��ا برای تهی��ه بیش از ای��ن مقدار بای��د از مرکز
مس��جدها یا سازمان تبلیغات اس�لامی معرفینامه
داشته باشند.
معاونت امور بازرگانی و توس��عه تجارت سازمان
صنعت ،معدن و تجارت اس��تان ته��ران همچنین
نماین��ده توزی��ع برن��ج ،ش��کر ،چ��ای و روغن را
فروشگاه های زنجیره ای س��په در تهران اعالم کرد
که هیات ها ،حس��ینیه ها و مس��جدها با معرفینامه
از سوی س��ازمان تبلیغات اسالمی و مرکز مساجد
می توانند از شنبه به ۳شعبه میدان حر در خیابان
کارگ��ر جنوب��ی ،فروش��گاه زمرد س��په در خیابان
پاس��داران و همچنین شعب ه دیگر این فروشگاه در
جاده مخصوص کرج ،بین کیلومتر ۱۰و ،۱۱جنب
شرکت رازک ش��یمی مراجعه کنند .توزیع کاالهای
اساس��ی ویژه ایین ع��زاداری تا پای��ان صفر ادامه
خواهد داشت.
نیس��ت .وی درباره علت افزایش قیمت ها و بی ثباتی
ان خاطرنش��ان کرد :یکی از دالی��ل اصلی بی ثباتی
قیمت ها ،نرخ دالر است ،در کشور ما نرخ همه چیز به
دالر بستگی دارد حتی برای خرید میوه و سبزی نیز
زمانی که با افزایش نرخ روبه رو می ش��وید علت ان را
افزایش نرخ دالر عنوان می کنند.
رئیس اتحادیه پوش��اک دوخته مشهد تصریح کرد:
یکی از اسیب های مدیریت نشدن نرخ دالر ،بی ثباتی
قیمت ها اس��ت .همچنین علت افزایش قیمت ،گرانی
۱۰۰درصدی مواد اولیه اس��ت که سبب افزایش ۳۰
درصدی نرخ پوش��اک شده اس��ت .وی ادامه داد :در
بحث پوشاک ممکن است فروش تقلبی وجود داشته
باشد ،اما گران فروش��ی امکان ندارد و بیشتر تخلفات
در این زمینه ناش��ی از بی کیفیتی و پس نگرفتن کاال
ازسوی فروشندگان به دلیل نبود نقدینگی است.
بی کیفیت بودن کاالی داخلی مصداق
ندارد
یک��ی دیگ��ر از مش��کالت مطرح ش��ده ازس��وی
فروش��ندگان ،بی کیفیت��ی کاالی داخل��ی اس��ت.
لسان طوس��ی در ای��ن زمین��ه بیان کرد :ت��ا پیش از
اینکه کاالی چینی وارد بازار ش��ود ،کیفیت نداشتن
کاالی داخلی مصداق داش��ت اما پس از ورود کاالی
بی کیفیت چینی به بازار ،این مسئله مشخص شد که
کیفی��ت کاالی ایرانی به مراتب باالتر از کاالی چینی
اس��ت و این امر س��بب اعتماد بیشتر مردم به کاالی
داخلی شد.
کشور ما در دهه ۵۰جزو صادرکنندگان
پوشاک بود
لسان طوس��ی اظهارک��رد :ظرفیت ه��ای موجود در
کش��ور در زمینه صادرات پوش��اک مسبوق به سابقه
است ،زیرا کش��ور ما در دهه ۵۰جزو صادرکنندگان
پوش��اک ب��وده و می توانی��م در ۲تا ۳س��ال اینده
دوباره ب��ه این دوران بازگردی��م و دیگر احتیاجی به
واردات پوش��اک در کش��ور وجود نخواهد داشت .وی
افزود :این امر زمانی ممکن اس��ت که دولت مشکالت
تولیدکنندگان همچون تس��هیالت ،نقدینگی ،بحث
تامی��ن اجتماعی ،مالی��ات و مالی��ات ارزش افزوده را
برط��رف کن��د .همچنین از ابتدای س��ال ۹۶واردات
کاالی خارجی ازس��وی افراد حقیقی ممنوع ش��د و
دوباره از ابتدای سال ۹۷افراد حقوقی و برندها نیز از
ورود کاالی خارجی منع شدند.
توفی�ق اجب�اری ب�رای تولیدکنندگان
داخلی
رئیس اتحادیه پوش��اک دوخته مشهد عنوان کرد:
ممنوعی��ت واردات پوش��اک خارج��ی ،ی��ک توفیق
اجباری ب��رای تولیدکنن��دگان داخلی ایج��اد کرده
اس��ت .اگر دولت مش��کالت مطرح ش��ده را برطرف
کند ،می توانیم دوباره به جایگاه اولیه خود بازگش��ته
و به ط��ور ش��بانه روزی چه در ته��ران به عنوان قطب
نخست و چه در مش��هد به عنوان قطب دوم به تولید
پوشاک مشغول شویم.
وی ادامه داد :موضوعی که همیش��ه وجود داش��ته
این اس��ت که ته��ران به دلیل امکان��ات ،تجهیزات و
س��رمایه ،قطب نخس��ت تولید پوش��اک مطرح بوده،
وگرن��ه از نظر ش��هر مش��هد از تهران کمتر نیس��ت.
در تهران س��رمایه گذاری های خوبی در زمینه تولید
پوشاک انجام می ش��ود و اگر این گونه سرمایه گذاری
در مشهد نیز وجود داشته باشد،به طور حتم در تولید
پوش��اک همتراز با تهران خواهیم ش��د .درحال حاضر
با احی��ای دوباره بخش��ی از کارخانه ه��ا که پیش تر
سرمایه خود را خارج کرده بودند و پس از ممنوعیت
کاالی خارجی دوباره سرمایه خود را به چرخه تولید
بازگردانده اند ،به طور قطع اگر دست به دس��ت یکدیگر
بدهیم و جدای از منافع ش��خصی به منافع ملی خود
فکر کنیم ،به سرعت به نتیجه خواهیم رسید.
رئیس اتحادیه پوش��اک دوخته مش��هد اظهارکرد:
سردرگمی مشتریان و بی ثباتی نرخ سبب سوء استفاده
برخی افراد در بخش عرضه می شود ،اما درحال حاضر
بیشتر واحدهای تولیدی مجبور هستند کاالهای خود
را با نرخ خود ان کاال عرضه کنند .نکاتی که واحدهای
تولی��دی باید به ان توجه کنند ص��دور فاکتور ،درج
برچسب قیمت و پاس��خگویی به مشتریانی است که
از کیفی��ت کاالیی ک��ه خریداری کرده ان��د ،ناراضی
هستند.
خودروسازان بدعهد به تعزیرات معرفی شدند
رئیس س��ازمان حمای��ت مصرف کنندگان و
تولیدکنن��دگان گف��ت :خودروس��ازانی که در
تحوی��ل خودروها خلف وعده دارند ،باید س��ود
مشارکت پرداخت کنند.
به گ��زارش خان��ه مل��ت ،عب��اس تاب��ش،
درب��اره بدقول��ی خودروس��ازان در تحوی��ل
خودروه��ای پیش ف��روش ش��ده ،اظه��ار کرد:
اگرچ��ه ممک��ن اس��ت وقف��ه ای در تحوی��ل
خودروهای پیش فروش ش��ده ایجاد ش��ود ،اما
درحال حاضر ش��یب تحویل افزایش پیدا کرده
اس��ت .وی افزود :ش��رکت هایی مانند سایپا،
س��ایپا سیتروئن ،سایپا دیزل و ایران خودرو که
به تعهدات خود عمل نکردند به تعزیرات معرفی
ش��دند .مع��اون وزیر صنعت ،مع��دن و تجارت
اظهار کرد :اگرچه ش��یب تحوی��ل خودروهای
پیش فروش ش��ده مثبت است اما خودروسازان
همچن��ان خلف وع��ده دارن��د .تاب��ش تصریح
ک��رد :وزارت صنعت ،معدن و تج��ارت از وزیر
دادگستری درخواست کرد ،ش��عبه ای ویژه ای
برای رسیدگی به پرونده های مربوط به خودرو
در نظر گیرد تا تعزیرات این پرونده ها را تعیین
تکلیف کرده و حق��وق مردم به انها بازگردانده
ش��ود .وی با بیان اینک��ه وزارت صنعت ،معدن
و تج��ارت ،موض��وع خودروه��ای پیش فروش
ش��ده را به دقت بررس��ی می کند ،تاکید کرد:
خودروس��ازانی که در تحوی��ل خودروها خلف
وعده دارند باید سود مشارکت پرداخت کنند.
فراخوان انتخاب صادرکننده برگزیده استانی سال ۹۸
فراین��د ثبت ن��ام بنگاه های صادراتی در س��طح
استان ها به منظور رقابت در انتخاب صادرکنندگان
برگزیده اس��تانی سال ۱۳۹۸اغاز ش��د .به گزارش
روابط عمومی سازمان توس��عه تجارت ایران ،مانند
س��ال های گذش��ته و در راس��تای تحق��ق اهداف
صادراتی و ارج نهادن به تالش فعاالن عرصه صادرات
کااله��ا و خدم��ات غیرنفتی و براس��اس معیارها و
شاخص های مقرر و درج شده در سامانه اختصاصی
س��ازمان توسعه تجارت ایران به نشانی https: //e.
،tpo.irاین س��ازمان درصدد شناس��ایی الگوهای
موف��ق در عرصه ص��ادرات و معرفی انه��ا به عنوان
صادرکنن��دگان برگزیده اس��تانی س��ال ۱۳۹۸در
بیست وسومین سالروز ملی صادرات است .بنابراین
از تمامی صادرکنندگان در سطح استان ها که مایل
به شرکت در این رقابت استانی هستند ،درخواست
می شود به ترتیب و به این شرح اقدام کنند:
-۱مراجعه به س��امانه اختصاصی سازمان توسعه
تجارت ایران به نش��انی https: //e.tpo.irبخش
صادرکنندگان نمونه (لینک استانی)
-۲مطالع��ه دقیق ش��رایط ،ضواب��ط و معیارها و
تکمیل فرم مربوط ،براس��اس هر ی��ک از گروه های
کاالیی
-۳ثبت نام الکترونیکی با مراجعه به سایت نشانی
https: //e.tpo.irاز روز شنبه ۹۸ /۰۶/۱۶تا پایان
روز پنجشنبه ۲۵مهر ۹۸
-۴تحوی��ل اص��ل م��دارک و مس��تندات از روز
ش��نبه 98/۰۶/23حداکثر تا پایان وقت اداری روز
یکش��نبه ۹۸/۷/۲۸به دبیرخان��ه کارگروه انتخاب
صادرکنندگان برگزیده استانی سال ۱۳۹۸مستقر
در س��ازمان های صنعت ،معدن و تجارت استان ها
(معاونت امور بازرگانی و توسعه تجارت)
* دبیرخان��ه کارگروه اس��تانی از پذیرش پرونده
متقاضی��ان پ��س از تاریخ مق��رر یا به ط��ور ناقص
همچنی��ن پیش از انجام فع��ل ثبت نام الکترونیکی
معذور است.
* متقاضی��ان ش��رکت در فرایند یادش��ده باید
برای کس��ب هرگونه اطالعات مورد نیاز با س��ازمان
صنعت ،معدن و تجارت استان مربوط (معاونت امور
بازرگانی و توسعه تجارت) تماس بگیرند.
9
شنبه
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
بازار و اصناف
گزارش
از کسب وکار های غیرمجاز
اراده جدی در برخورد با «زیرزمینی» ها وجود ندارد
عکس :ایدا فریدی
مژده پورزکی :درس��ت در زمانی که متولیان
بخش دولت��ی یا خصوص��ی در فرایند کار خود
موردی را نادیده می گیرند ،همان نقص می تواند
به فرصتی برای اشتغال زیرزمینی تبدیل شود.
به گزارش
،تامین نش��دن نیاز بازار یک
محصول موج��ب قاچاق و مهیا نکردن ش��رایط
ورود وانت بار ه��ا به منطقه ط��رح ترافیک منجر
به بارکشی ون های مسافری می شود .نبود شغل
پردرامد در حوزه پژوهش ،پایان نامه فروشی را در
مقابل دانش��گاه تهران رون��ق می دهد و حرفه ای
نب��ودن ارتباط مترجمان ،فعاالن گردش��گری و
پزشکان ،موجب ورود دالالن به حوزه گردشگری
سالمت و بازی با جان برخی از بیماران خارجی و
بی ابرویی ایران می شود.
انها که در صف گوشت ماندند و برای چلوکباب
و چلوخورشی ها گوش��ت خریدند و باعث شدند
گوش��ت دولتی به خانه ها نرس��د را هم از خاطر
نمی بری��م .هرچند بعض��ی از چلوخورش��تی ها
ه��م به خاطر نبود گوش��ت در معرض تعطیلی و
بی��کاری بودن��د و مجبور به طراح��ی این ترفند
شدند .نمی دانم به اینها بگویم مشاغل زیرزمینی
یا مشاغل کاذب؛ چراکه تعریف درست و دقیقی
در س��ایت مرکز امار یا مقاالت پژوهش��ی از این
نوع شغل ها نیست یا اینکه من نیافته ام .از سوی
دیگر می توان گفت که مشاغل زیرزمینی و کاذب
در مباحث اقتص��ادی تعریف دقیقی ندارند و در
اقتصاد ،مفاهیمی چون اش��تغال اتفاقی ،اشتغال
ناقص و اشتغال غیررسمی امده که ممکن است
فرد با روی��اروی با بی��کاری اصطکاکی ،بیکاری
ساختاری یا بیکاری ادواری به ان روی اورد.
به هر حال از نظر جامعه شناسی ،کسب وکارهای
زیرزمینی مطابق با هنجارهای اجتماعی نیستند.
در ای��ن بین هرچن��د میل به تخل��ف را هم در
برخ��ی از اف��راد نمی توان نادیده گرف��ت ،اما در
بیشتر موارد فرد شاغل ،چنین شغلی را ابرومند
نمی داند و اش��تغال در ان موردرضایتش نیست
بسیاری از مواد غذایی در شرایط غیربهداشتی تولید و همین
موجب می ش��ود که عالوه بر ض��رر و زیانی که مصرف کننده در
خرید کاال متحمل می ش��ود ،با مش��کالتی که برای س�لامتی او
پیش می اید ،هزینه های درمانی را هم متقبل شود
اما زمانی که شغلی متناسب با شرایط خود ازنظر
درامد ،س��اعت کاری ،مکان یا عالیق خود پیدا
نکند ،به ناچار به اشتغال زیرزمینی روی می اورد.
حال اینکه متولیان امر باید این افراد را به سمت
قانونمند شدن هدایت کنند.
تهدید حقوق مصرف کننده
رئی��س انجم��ن مل��ی حمای��ت از حق��وق
مصرف کنندگان با اش��اره به تاثیر ضایع ش��دن
حقوق مصرف کنن��ده در تولیدی های زیر زمینی
گف��ت :رعایت حقوق مصرف کنن��ده به طور کلی
ب��ه موضوع نرخ و کیفیت مربوط می ش��ود و اگر
محصول��ی به اصطالح زیرزمینی تولید ش��ود ،بر
هیچ کدام از اینها نمی ت��وان نظارت کرد .در این
صورت حقوق مصرف کننده به مخاطره می افتد.
حس��ین ابراهیم��ی در
اظهار
گفت وگو با
کرد :تولیدکنندگان باید
از نهادی مجوز بگیرند و
در مکانی مناسب اقدام
به تولید با استاندارد های
الزم کنند.
اگ��ر تولیدکننده ای ب��دون رعایت ای��ن موارد،
بتوان��د کاالی��ی ارزان ت��ر از کاالی مش��ابه را به
بازار ارائه دهد ،مس��لم اس��ت که تولیدکننده ای
ک��ه قان��ون را رعای��ت کرده اس��ت ،احس��اس
ض��رر می کن��د و ب��ه ای��ن ترتی��ب تولیدکننده
زیرزمینی با تش��ویق مجاز ها ب��ه کار بدون جواز
به ط��ور غیرمس��تقیم ب��ه مصرف کنن��ده ض��رر
می زند.
رئی��س انجم��ن مل��ی حمای��ت از حق��وق
مصرف کنن��دگان ادام��ه داد :به ای��ن ترتیب در
نشس��ت هایی که ب��ا متولیان امر داری��م تاکید
می کنیم ،روند دریافت مجوز ها را تس��هیل کنند
ت��ا فعالیت ه��ای زیرزمینی به کمتری��ن میزان
برسد.
وی گف��ت :به عن��وان نمونه در تولی��د برخی از
کااله��ا متراژ کارگاه از س��وی قانون گذار تعیین
ش��ده که شاید منطقی باش��د اما انچه مهم تر از
فضای فیزیک��ی تولید بوده ،رعایت بهداش��ت و
کیفیت است .بنابراین توصیه می کنیم که دولت
و بخش خصوصی ابتدا با تس��هیل روند دریافت
مجوزها ،افراد بیش��تری را به دریافت جواز و در
مراحل بعد و به مرور زمان به دریافت مجوز های
تکمیلی تشویق کنند.
ابراهیم��ی بیان ک��رد :درحال حاض��ر به دلیل
مش��کالتی ک��ه در ح��وزه اش��تغالزایی وج��ود
دارد ،ب��ا انها که فعالی��ت زیرزمینی دارند ،مدارا
می ش��ود و درنهای��ت انها از فعالی��ت زیرزمینی
نمی ترس��ند .از س��وی دیگ��ر ب��ه دلی��ل فراهم
نبودن زیرس��اخت ها امکان برخ��ورد جدی تر با
این گون��ه افراد نیس��ت و به نظر می رس��د اراده
ج��دی در برخورد ب��ا تولید کنن��دگان غیرمجاز
وجود ندارد.
بو کار شفاف توجیه پذیر شود
کس
اس��تادیار موسس��ه مطالع��ات و پژوهش های
بازرگان��ی در تعریف کس��ب وکار های زیرزمینی
گف��ت :کس��ب وکارهای زیرزمینی به مش��اغلی
گفته می ش��ود که بدون مجوز فعالیت کرده و از
پرداخ��ت مالیات فرار یا محص��والت قاچاق وارد
می کنند.
داوود چراغی در گفت وگو
،به این پرسش
با
ک��ه ایا عزم ج��دی برای
هدایت کس��ب وکارهای
زیرزمین��ی ب��ه س��مت
قانونمند شدن وجود دارد
یا خیر ،پاسخ منفی داد و
اف��زود :در س��ال های گذش��ته ش��اهد مطالع��ه،
سیاس��ت گذاری و برنامه های جدی از سوی دولت
نبوده ای��م و در مقابل اگر برنام��ه ای هم با نواقص
بسیار تدوین شده ،به درستی مورداجرا قرار نگرفته
است .وی افزود :از سوی دیگر شاهد روالی هستیم
که از س��ال های ۸۴و ۸۵ش��روع ش��ده و تا امروز
ادامه دارد .بر این اس��اس ،مدیرانی انتخاب شده اند
ک��ه به دانش ،تخصص و کارای��ی توجهی ندارند و
انه��ا ه��م کارشناس��انی را انتخ��اب می کنند که
تایید کننده حرف انها باشند .انها برنامه بلندمدتی
ب��رای بهبود اقتص��اد زیرزمینی ندارن��د .چراغی
گفت :قانون مالیات ،بر انها که ضعیف تر هس��تند
فش��ار می اورد .ازجمل��ه کارگ��ران و کارمندان یا
تولیدی ه��ای کوچک از قوانین مالیاتی بیش��ترین
ضربه را می خورند و این موجب می ش��ود که فرار
مالیات��ی افزای��ش یابد .این پژوهش��گر به موضوع
قاچاق ب��ه عنوان نمون��ه ای از فعالیت های اقتصاد
زیرزمینی اشاره کرد و گفت :اگر قاچاق کم شده،به
علت افزایش نرخ ارز اس��ت و ارتب��اط چندانی به
موضوع مبارزه با قاچاق ندارد .برخی از افراد هم که
ب��ه وام های بانکی کالن دسترس��ی پیدا می کنند،
وارد حوزه های اقتصادی می ش��وند و به طورمعمول
رد و نشانی هم از خود برجای نمی گذارند و حق و
حق��وق دولت را پرداخ��ت نمی کنن��د .همه اینها
درنهایت منجر به برهم خوردگی اقتصاد می ش��ود.
وی بی��ان ک��رد :در موض��وع کس��ب و کاره��ای
زیرزمینی خرد ،برخی از انها مجوز کس��ب ندارند.
ح��دود یک میلی��ون بن��گاه صنفی ب��دون مجوز
مشغول فعالیت هستند و حتی بخش زیادی از انها
که پروانه کس��ب دارند ،قوانی��ن را رعایت نکرده و
مهم تری��ن قانونی ک��ه از ان س��رپیچی می کنند،
اس��تفاده نک��ردن از صن��دوق مکانیزه اس��ت .اگر
رسیدی به مصرف کننده ارائه شود که نشان دهد او
چ��ه کاالیی را از کجا خریده اس��ت ،همین امر به
جهت ه��ای گوناگ��ون موج��ب اجح��اف در حق
مصرف کنن��ده می ش��ود .چراغ��ی ادام��ه داد:
تعمی��رکاران س��یار نمون��ه ای از کس��ب وکارهای
زیرزمینی هستند که تعمیرات را در خانه های خود
انجام می دهند و گاهی باعث خرابی کاال می شوند.
از س��وی دیگر ممکن اس��ت هزینه زی��ادی برای
تعمیر بگیرند و کس��ی نباشد که بتواند بر کار انها
نظارت داش��ته باش��د .بس��یاری از مواد غذایی در
شرایط غیربهداشتی تولید و همین موجب می شود
که عالوه بر ضرر و زیانی که مصرف کننده در خرید
کاال متحمل می شود ،با مشکالتی که برای سالمتی
او پیش می اید ،هزینه ه��ای درمانی را هم متقبل
ش��ود .اینه��ا نمونه های��ی از اجح��اف ب��ه حقوق
مصرف کننده ،تقلب و فعالیت های زیرزمینی است.
حال اینکه باید به س��متی بروی��م که فعالیت های
اقتصادی ش��فاف ش��ود اما این شفاف سازی نباید
منجر به افزایش هزینه ها برای بنگاه های اقتصادی
ش��ود بلک��ه بای��د کس��ب و کار را اس��ان کن��د.
درحال حاضر هرکس��ی که مج��وز می گیرد ،دچار
مش��کالت بس��یاری ازجمله پرداخت مالیات های
سنگین می ش��ود که درواقع ممکن است از اینکه
مجوز گرفته اس��ت ،پشیمان ش��ود .این در حالی
اس��ت که دولت باید از انها که مجوز می گیرند به
روش های گوناگون حمایت کرده و فعالیت ش��فاف
را توجیه پذیر کند.
استادیار موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی
تاکید کرد :دول��ت در تصمیم گیری های خود باید
از نظر کارش��ناس به��ره ببرد چرا ک��ه علم مقوله
پیچیده ای اس��ت و نمی توان با نظر و دیدگاه خود
کسب وکارهای زیرزمینی را کاهش داد و به اقتصاد
سامان بخشید.
ظرفیت صادرات صنایع چوبی باالست
رئی��س اتحادیه صنف درودگران و مبل س��ازان
ته��ران اظهار کرد :در صنایع چوبی ظرفیت خوبی
برای صادرات داریم و حدود ۸درصد اش��تغال در
کشور را فعالیت در صنایع چوبی به خود اختصاص
داده است.
ب��ه گ��زارش
و به نق��ل از روابط عمومی
اتاق اصناف تهران ،علیرضا عباس��ی گفت :بیشتر
کارگاه های تولیدی ،با ش��یفت کامل مشغول کار
هس��تند و با وجود ش��رایط تحریم و مشکالت ارز
در کش��ور و نوس��ان قیمت ،همچنی��ن کمبود و
مش��کالت مواد اولیه در بس��یاری از صنایع ،اما با
ظرفیت نیروی انس��انی متخص��ص ،فعال و جوان
می توانی��م تولید کننده قدرتمن��د و صادرکننده
موفقی در جهان باش��یم .ارزش گذاری و استفاده
از قوه خالق قش��ر جوان در کش��ور ،بس��یاری از
مش��کالت را نه تنها حل خواهد کرد بلکه س��بب
رشد و پیشرفت کشور می شود.
وی اف��زود :در ای��ن راس��تا دولت ش��رایطی را
فراه��م کرد تا بتوانیم در خارج از کش��ور با ایجاد
نمایش��گاه هایی ،محصوالت مان را به جهان نشان
دهی��م و بازاره��ای خارج��ی را تس��خیر کنی��م؛
همان طور که درحال حاضر به کش��ورهای عراق،
افغانس��تان و حوزه خلیج ف��ارس صادرات داریم و
این کشورها اکنون بازار هدف ما هستند.
عباس��ی در ادام��ه اف��زود :وضعیت نابس��امان
وام ه��ای بانک��ی ب��ا دریاف��ت س��ودهای کالن و
نامناس��ب ،ام��کان تولید را ک��م و تولید کننده را
ناراضی و ناامید می کند؛ این همان نکته ای اس��ت
که دولت باید توجه ویژه به ان داش��ته باش��د ،چه
اینک��ه تولید کننده ت��وان خالقیت و هنر و تجربه
را دارد اما به لحاظ مادی باید به وی توجه ش��ود؛
کاری که همه دولت های جهان در قبال پیشرفت
کشورش��ان ب��رای تولیدکنن��دگان داخلی خود
انجام می دهند .رئی��س اتحادیه صنف درودگران
و مبل س��ازان ته��ران درباره فعالی��ت و وضعیت
صنف متب��وع خود افزود :ای��ن اتحادیه با ۴۵۰۰
عضو دارای پروانه کسب و حدود هزار و ۵۰۰عضو
بدون پروانه کسب در دست اقدام است .دارای ۱۴
رس��ته هس��تیم که عبارتند از نجاری ،رویه کوبی،
فروش��ندگی مصنوعات چوبی (به اس��تثنای در و
پنجره پیش س��اخته ،چوب بری ،اتاق سازی چوبی
کامیون(داخ��ل گاراژ) ،قاب س��ازی و معرق کاری
و خاتم کاری ،کابینت س��ازی چوبی اش��پزخانه،
پ��رس کاری چوبی ،قالب س��ازی چوبی کفش و،...
جعبه س��ازی ،منب��ت کاری ،کالف سازی(س��اده،
منب��ت ،صندل��ی حصی��ری و حصیرباف��ی)،
رنگ کاری چوبی(به استثنای کارهای ساختمانی)،
خراطی ،تولید و عرضه مبل (ش��امل کالف سازی،
منب��ت کاری ،رویه کوبی و فروش��گاه) ،درودگری
(نج��اری و رن��گ کاری) و دفت��ر کار .وی گف��ت:
درحال حاض��ر در 3حیط��ه اداری ،صفح��ه ای-
راحتی و کالس��یک (اس��تیل)تولید داریم و تا حد
زیادی توانس��ته ایم ام��ار واردات مبلمان اداری را
پایین بیاوریم ،در تولید مبلمان راحتی نیز بس��یار
موفق هس��تیم و فقط در مبلمان اس��تیل باید به
ان��دازه کافی س��رمایه گذاری و رقاب��ت کنیم که
این فقط با حمایت از تولیدکننده ازس��وی دولت
میس��ر است .عباسی با اشاره به واردات مواد اولیه
افزود :بزرگ ترین منابع چوب جهان در همسایگی
ماست؛ اسیای میانه ،روسیه و گرجستان بهترین
مکان ه��ا برای واردات مواد اولیه اس��ت ،ام دی اف
در ای��ران تولید می ش��ود اما کفاف نی��از داخل را
نمی دهد؛ ازاین رو باید با کاهش تعرفه های واردات
در این راس��تا کمک کنیم تا به تولیدکننده مواد
اولیه خوب برس��د .هر تولیدکننده ای در کش��ور
در هر زمینه اگر رقیب نداش��ته باش��د از کیفیت
کار می کاه��د .پایین بودن تعرفه در این موارد نیز
تولیدکننده این منابع را فعال تر و خالق تر می کند،
ضمن اینکه از قاچاق کاال جلوگیری می شود.
دبیرکل اتاق اصناف ایران بازنشسته شد
عل��ی عوض پ��ور ،دبی��رکل ات��اق
اصناف ای��ران به علت اج��رای قانون
منع بکارگیری بازنشس��تگان ،کرسی
مدیری��ت ام��ور اجرایی ای��ن اتاق را
خال��ی کرد و هنوز مش��خص نیس��ت
چ��ه کس��ی جایگزی��ن او خواه��د
بود.
به گزارش
،علی عوض پور بیش از ۵سال،
دبی��رکل اتاق اصناف ایران ب��ود و در این جایگاه
تصمیمات قاس��م ن��وده فراهانی ،عل��ی فاضلی و
س��عید ممبینی و هیات رئیسه های انها را اجرایی
کرد که البته در این بین بیشترین دوره همکاری
را ب��ا عل��ی فاضلی ،رئیس پیش��ین ات��اق اصناف
ایران داش��ت .تس��لط او ب��ر مجموعه
اقدامات و وقایع در حوزه اصناف منجر
ش��د تا یکی از منابع خبری رس��انه ها
باشد.
با این حال در راس��تای اجرای قانون
منع بکارگیری بازنشس��تگان و در پی
تذکر س��ازمان بازرس��ی کل کش��ور،
س��عید ممبین��ی ،رئی��س اتاق اصن��اف ایران در
نام��ه ای به عوض پور اعالم کرد :در اجرای مصوبه
۱۱ش��هریور ۹۸هیات رئیسه اتاق اصناف ایران و
به منظور تامین نظر س��ازمان بازرسی کل کشور
در انطباق با قانون منع بکارگیری بازنشس��تگان
بدوین وس��یله ضمن قدردانی از حسن همکاری
چندین س��اله جنابعالی در س��مت دبیرکل اتاق
اصناف ایران به اطالع می رساند ،مستند به مصوبه
یاد شده ،ادامه همکاری شما در صورت تمایل به
عنوان مش��اور و منطبق با قانون مورداشاره میسر
است.
بر اس��اس این گزارش ،دبی��رکل اتاق اصناف،
ش��غلی تخصصی اس��ت و فردی که در این سمت
مشغول کار می شود ،باید شناخت کاملی از قانون
نظام صنف��ی و روش های اجرایی مصوبات هیات
رئیسه داشته باشد و به این دلیل بهتر ان است که
فردی مسلط به امور صنفی انتخاب شود .از این رو
ممکن است فردی از خارج ساختمان اتاق اصناف
ایران برای این امر درنظر گرفته شود.
راه اندازی مرکز اموزشی «سحرخیز»
نخس��تین مرک��ز اموزش��ی علمی کارب��ردی
س��حرخیز در ح��وزه تخصصی گیاه��ان دارویی
و زعف��ران ،فعالیت رس��می خود را از ۷ش��هریور
به منظ��ور تحق��ق اهداف پژوهش��ی و اموزش��ی
گ��روه ش��رکت های س��حرخیز اغ��از ب��ه کار
کرد.
به گزارش
از پایگاه دنیای برند ،در ایین
راه اندازی این مجموعه فرزاد سحرخیز ،سرپرست
مرکز اموزش��ی علمی کاربردی شرکت کشاورزی
تولیدی سحرخیز گفت :سحرخیز در فکر مسائلی
ورای تج��ارت زعفران اس��ت که منافع و توس��عه
حلق��ه بزرگ ت��ری از مخاطبان��ش را دربرخواهد
گرفت.
وی خاطرنش��ان کردن��د :ه��دف س��حرخیز از
تاس��یس این مرکز اموزشی ،شکوفایی استعداد و
توان جوانان بومی در این اب و خاک برای کشت
زعفران و در مرحله دوم توس��عه دانش کشاورزی
و صنایع مرتبط با ان است.
10
شنبه
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
گردشگری و صنایع دستی
تجارت
گردشگری داخلی چشم به راه افراد خالق محلی
مراتب ثبت 4اثر تاریخی
در گیالن ابالغ شد
خبر
مرات��ب ثبت اثر فرهنگی تاریخی «س��اختمان
فالحت»« ،پل اجری س��ند فومن»« ،اثر تاریخی
من��ار کل��ده» و «خان��ه ش��فیعی رش��ت» ابالغ
ش��د .به گ��زارش
به نق��ل از مرکز روابط
عمومی و اطالع رس��انی اداره کل میراث فرهنگی،
گردش��گری و صنایع دستی استان گیالن ،مراتب
ثبت اثر تاریخی چند بنا در گیالن ابالغ ش��د .به
این ترتیب نامه هایی جداگانه از س��وی علی اصغر
مونس��ان وزی��ر میراث فرهنگ��ی ،گردش��گری و
صنایع دس��تی به ارس�لان زارع اس��تاندار گیالن
ارسال شد .به عنوان نمونه ،در متن نامه علی اصغر
مونسان خطاب به ارس�لان زارع استاندار گیالن
امده اس��ت :در اجرای بند (ج) ماده واحده قانون
تش��کیل س��ازمان میراث فرهنگی کشور مصوب
۱۳۶۴مجلس ش��ورای اسالمی و بند ششم ماده
س��وم قانون اساسنامه س��ازمان میراث فرهنگی
کش��ور مصوب ۱۳۶۴مجلس ش��ورای اس�لامی
و بند شش��م ماده س��وم قانون اساسنامه سازمان
میراث فرهنگ��ی کش��ور مص��وب ۱۳۶۷مجلس
ش��ورای اس�لامی مبنی ب��ر ثبت اثار ارزش��مند
منق��ول و غیرمنق��ول فرهنگی تاریخی کش��ور
در فهرس��ت اث��ار ملی و فهرس��ت های ذی ربط،
مرات��ب ثبت اث��ر فرهنگی تاریخ��ی «پل اجری
س��ند فومن» واقع در اس��تان گیالن ،شهرستان
فومن ،دهس��تان رودپیش ،روستای سند که پس
از تش��ریفات قانونی الزم به شماره ۳۲۵۱۹مورخ
۱۳۹۸/۰۳/۱۸در فهرست اثار ملی ایران به ثبت
رس��یده ،ابالغ می شود .اثر یادشده تحت حفاظت
و نظارت این س��ازمان اس��ت و ه��ر گونه دخل و
تص��رف یا اقدام عملیاتی ک��ه منجر به تخریب یا
تغییر هویت ان شود برابر مواد ۵۵۸لغایت ۵۶۹از
کتاب پنجم قانون مجازات های اسالمی ،تعزیرات
و مجازات های بازدارنده ،جرم به ش��مار می رود و
مرتکب مش��مول مجازات های قانونی خواهد شد
و مرمت و بازسازی اثر فقط با تایید و نظارت این
وزارتخانه ممکن خواهد بود .خواهش��مند اس��ت
دستور دهید مراتب برای اطالع و اجرا به مقامات
و مسئوالن استان ابالغ شود و از نتیجه این وزارت
را مطلع کنید.
editor@smtnews.ir
جای «چادر خوابی» در شهر نیست!
مژده پورزکی
editor@smtnews.ir
افراط مسافران،
بی برنامگی
مدیران شهری،
اموزش ندادن
مردم از سوی
فعاالن حوزه
گردشگری
و کمبود یا
گرانی هتل ها
و اقامتگاه های
رسمی در نهایت
چادرخوابی را به
یک ضدفرهنگ
تبدیل می کند
تابس��تان ،بهار و به طور کل��ی تعطیالت در ایامی که
هوا س��رد نیست با خود پدیده چادر خوابی را به همراه
می اورد .تولی��د و توزیع این چادر های مس��افرتی هم
عالی است! اما اثار ان بر فرهنگ عمومی جامعه خوب
نیس��ت .در واقع چادرخوابی تجربه ش��یرینی است که
هر کدام از ما باید دس��ت کم یک بار در زندگی مان ان
را تجرب��ه کنیم و بدون چنین لذت��ی از دنیا نرویم اما
چادرخوابی همه جا و به هر ش��کل و در تعداد غیرقابل
کنت��رل ،پدیده ای اس��یب زا برای جامع�� ه خواهد بود.
افراط مس��افران ،بی برنامگی مدیران ش��هری ،اموزش
ندادن مردم از سوی فعاالن حوزه گردشگری و کمبود
ی��ا گران��ی هتل ه��ا و اقامتگاه های رس��می در نهایت
چادرخوابی را به یک ضدفرهنگ تبدیل می کند.
به گزارش
،جای چادرخوابی در شهر های دود
زده و در کنار بوق های ممتد ماش��ین ها نیس��ت! جای
چادرخوابی در جنگل و کنار رودخانه های ایمن اس��ت،
در طبیع��ت! البته نه اینکه از ف��ردا همه هجوم ببریم
و در نقط��ه ای از طبیعت بی هیچ اموزش��ی و اطالعاتی
چادر بزنیم .این وظیفه فعاالن حوزه گردش��گری است
که بدون اینکه به طبیعت اسیب بزنند ،مناطقی را برای
چادرخوابی به مسافران عالقه مند معرفی کرده ،انها را
برای استفاده مجاز از طبیعت و نحوه مقابله به خطرات
احتمالی ناش��ی از نیش حش��رات و رفت��ار با حیوانات
اطراف اموزش دهند و در نهایت تجربه لذت بخش��ی از
گردشگری طبیعت را برای مشتریان خود ،رقم بزنند .با
این حال ،شاهدیم بعضی ها به کنار خیابان های دود زده
و پارک های وس��ط شهر می روند و فرهنگ گردشگری
جامعه را ب��ه نازل ترین درجه می کش��انند .لباس های
راحت��ی خود را روی بند هایی که به درخت یا تیر برقی
بس��ته اند ،می اویزند ،در الوده ترین حالت ممکن یکی
دو روزی را زندگی می کنند ،برای مردم ش��هر میزبان،
مزاحمت های ترافیکی ایجاد می کنند و بعد از ان شهر
می روند .این روزها بسیاری از شهر های گردشگرپذیر و
زیبای ما با پدیده چادر خوبی مس��افران شهری روبه رو
و این معضل برای مدیران شهری به پدیده ای غیرقابل
کنترل تبدیل شده است.
جای چادرخوابی در جنگل و کنار رودخانه های ایمن اس��ت ،در طبیعت!
البته نه اینکه از فردا همه هجوم ببریم و در نقطه ای از طبیعت بی هیچ
اموزش و اطالعاتی چادر بزنیم
بی توجهی گردشگران اردبیل به تذکرات
تابس��تان امس��ال هم همین طور گذش��ت .به عنوان
نمون��ه ،این روزه��ا اس��تان اردبیل مملو از مس��افر و
گردش��گر اس��ت اما بیشتر این مس��افران برای گذران
روزهای سفر خود از چادر استفاده می کنند.
ب��ه گزارش چم��دان ،در تعطی�لات اخرین روزهای
تابستان شهرهای گوناگون کش��ور شاهد گردشگرانی
اس��ت که با وجود نصب عالئم چ��ادر نزدن در پارک و
معابر عمومی باز هم به پارک خوابی روی می اورند.
چادرخوابی و اس��کان در کنار پارک ه��ا و خیابان ها
حاکی از وضعیت نامناس��ب زیرس��اخت ها و مشکالت
اقتصادی مردمی است که قصد دارند تعطیالت تابستان
را با یک سفر داخلی به پایان برسانند.
هتل های کشور با توجه به خدمات و هزینه های شان،
قیمت ه��ای باالی��ی را برای اس��کان مس��افران درنظر
می گیرند .بنابراین اگر اعضای یک خانواده چهار نفری
بخواهند در هتل اسکان یابند باید درامد ماهانه خود را
برای دو ،سه اقامت هزینه کند.
متاس��فانه گردش��گری هن��وز به عن��وان یک��ی از
مصداق های خدمات ش��هری جدی گرفته نمی شود و
برنامه ای برای س��اماندهی ان وجود ندارد و س��ازمان
میراث فرهنگی اس��تان ها نیز نتوانسته اند این وضعیت
را بهبود بخشند.
رشت هتل عمومی شد
رش��ت نیز در دیگر شهرس��تان هایی است دچار این
معضل است و به تازگی عکس های تاسف بار پارک خوابی
گسترده گردش��گران در این شهرستان منتشر شده تا
جایی که رس��انه ها با تیتر ش��هر ب��اران هتل عمومی
ش��د ،از این پدیده یاد کرده اند و نوشته اند :گردشگران
تابس��تانی با کف خوابی و پارک خوابی ش��هر رش��ت را
تبدیل ب��ه یک هتل عمومی کرده اند .در گزارش��ی از
چمدان می خوانیم :در تعطیالت اخرین روزهای مرداد
شهر رشت شاهد گردشگران فراوانی بود .با وجود نصب
عالئ��م چادر نزدن در پارک و معابر عمومی باز هم این
شهر شاهد پارک خوابی گسترده گردشگران شد.
هر چند از ش��هر رش��ت به عنوان یکی از ش��هرهای
گردش��گرپذیر یاد می شود اما این ش��هر مشکالتی در
زمینه زیرس��اخت های گردش��گری مش��کالت فراوانی
دارد و امکانات اسکان گردشگر در این شهر کمتر دیده
می شود.
همچنین در شهر رش��ت ،گردشگری هنوز به عنوان
یک��ی از مصداق ه��ای خدمات ش��هری ج��دی گرفته
نمی ش��ود و برنام��ه ای ب��رای س��اماندهی ان وج��ود
ن��دارد و اداره کل میراث فرهنگ��ی اس��تان گیالن نیز
سال هاس��ت ثابت کرده ت��وان بهبود ای��ن وضعیت را
ندارد.
امام جمعه رش��ت نیز در این ب��اره گفت :برخی برای
ی به گیالن می ایند و جنگل و دریای ما را
خوش��گذران
نابود می کنند .هر چند ش��هرهایی مانند رشت مشکل
زیرس��اخت گردش��گری دارند اما فرهنگ سفر نیز در
ای��ران متفاوت اس��ت .باال بودن ن��رخ هتل ها و تبدیل
کردن این ش��کل از اس��کان به کاالی��ی لوکس باعث
شده که عموم مردم به س��مت گزینه های کم هزینه تر
یا رایگان بروند .از س��وی دیگر ،تبلیغات مناس��بی در
زمین��ه وجود زیرس��اخت های جایگزی��ن هتل ها برای
اس��کان گردشگران وجود ندارد و همچنین بر بازار انها
نیز نظارتی نمی شود.
براس��اس این گزارش ،چادر خوابی مسافران شهری
چند سالی است که رواج یافته است .بارها شهرداری ها
و نهادهای دولتی خواسته اند مانع از چادر خوابی شوند
اما چنین پدیده هایی با ایجاد ممنوعیت ها قابل کنترل
نیس��تند .ش��اید وقت ان باش��د که تعداد افراد خالق
محلی به حوزه گردش��گری داخلی بیش از پیش ورود
پیدا کنند و راهکاری بیندیش��د تا هم س��فر ارزان نرخ
را برای مسافران داخلی رقم زند ،هم سود خود را ببرد
و هم چهره ش��هرهای گردش��گرپذیر را به جای زشت
کردن ،زیبا تر کند و از سوی دیگر ،مردم محلی از ورود
گردشگران ناراضی نسازد.
11
شنبه
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
بازار مالی
کارشناسان بر ایجاد شفافیت و تشدید نظارت ها با هدف کاهش فعالیت های غیررسمی در کشور تاکید کردند
اقتصاد زیرزمینی بالی جان فعالیت های شفاف
شناسایی غیررسمی ها با کمک بانک ها
ایجاد رقابت مخرب و ناسالم در اقتصاد
مهدی طغیانی ،کارشناس اقتصاد در این باره
در گفت وگو با
با بیان اینکه فعالیت های
غیر رس��می و زیرزمینی از انجا که خودشان را
مل��زم به رعایت چارچوب ها و قوانین و مقررات
در کش��ور نمی دانند ،به عنوان یک رقیب برای
فعالیت های رس��می در کشور به شمار می ایند
که اس��یب های ج��دی را به این بخ��ش وارد
کرده ان��د ،افزود :این گون��ه فعالیت ه��ا ،از انجا که بدون
مج��وز اداره می ش��وند و مجب��ور به پرداخ��ت برخی از
هزینه ها از جمله مالیات ،بیمه و ...نیس��تند ،یک فضای
رقابتی مخرب و ناسالمی را در اقتصاد به وجود اورده اند
که موجب ش��ده ت��ا فعالیت های رس��می دیگر به صرفه
نباشد.
او ب��ا بیان اینکه این ش��رایط باعث بی انگیزگی فعاالن
اقتص��ادی در بخش ه��ای مختلف ش��ده اس��ت ،افزود:
برای بهبود وضعیت اقتصادی کش��ور نیاز اس��ت فعالیت
این گونه کس��ب و کارها در کشور محدود شود و از طریق
مالیات س��تانی و پیگیری حس��اب های مشکوک در نظام
بانکی با انها برخورد شود.
به گفته این کارش��ناس ،ما درحال حاضر یک س��امانه
نظارتی قوی که بتوان��د فعالیت های اقتصادی را به دقت
رصد کند نداریم و این موضوع س��بب ش��ده تا زیر سایه
نبود نظارت ها و شفافیت ها ،چنین فعالیت هایی پا بگیرند
و گسترش یابند.
طغیان��ی ب��ه تجربه س��ایر کش��ورها ب��رای مقابله با
فعالیت ه��ای غیر قانون��ی در اقتصادش��ان اش��اره کرد و
گفت :در س��ایر کش��ورها ،به دلیل قوانین س��ختگیرانه
و نظارت های ش��دید و رصد درامده��ا در نظام بانکی و
همچنین دریافت مالیات های س��نگین از درامدهایی که
سرمنش��ا غیرش��فاف دارند ،این موضوع باعث
ش��ده تا افراد به جای فعالیت ه��ای غیرقانونی،
فعالیت قانونمند داش��ته باش��ند ت��ا در نهایت
متحمل جرایم سنگین نشوند.
به گفت��ه این کارش��ناس ،م��ا اگ��ر بتوانیم
در ح��وزه مالیات س��تانی ،با افزای��ش پایه های
مالیاتی ،جلوی فراری��ان مالیاتی را بگیریم و با
رعایت قوانین مبارزه با پولشویی در نظام بانکی ،سرمنشا
پول ه��ای کثی��ف را شناس��ایی کنیم ،می ت��وان امیدوار
ب��ود که بخش زی��ادی از این فعالیت های غیررس��می و
زیرزمینی در کشور کاهش یابد.
وی ب��ا تاکید بر این موضوع که ایجاد ثبات در اقتصاد
از دیگ��ر اقدام ه��ای مهمی اس��ت که می توان��د جلوی
فعالیت های غیرقانونی را در کشور بگیرد ،افزود :متاسفانه
بی ثباتی در اقتصاد باعث خواهد ش��د کسب وکارها برای
کاهش هزینه های شان ،به سمت فعالیت های غیر رسمی
که هزینه کمتری را به انها تحمیل می کند حرکت کنند
و این موضوعی اس��ت که باید با جدی��ت مورد پیگیری
باشد.
او ادامه داد :موضوع مهم دیگر بهبود فضای کسب و کار
و کاهش بروکراس��ی ها برای دریاف��ت مجوز و راه اندازی
کسب وکارهاس��ت .بی تردی��د هرچ��ه س��ختگیری ها در
ارائه مجوزها بیش��تر باش��د این امر می تواند باعث شود
کس��ب و کارها به س��مت فعالیت های غیر رسمی حرکت
کنند و بدون مجوز فعالیت داشته باشند.
طغیانی تصریح کرد :البته برخی از کس��ب و کارها برای
ف��رار از رعایت قوانین و مق��ررات ترجیح می دهند بدون
مجوز فعالیت کنن��د که این موضوع نیز باید مورد توجه
قرار گیرد.
عب��اس ارگون ،کارش��ناس اقتص��اد در این باره در
گفت وگ��و با
با بیان اینکه وج��ود فعالیت های
زیرزمین��ی و قاچ��اق در کش��ور می توان��د به ش��دت
فعالیت های قانونی و بخش رسمی اقتصاد را در کشور
تحت تاثیر قرار دهد و به ایجاد فضای رقابتی ناس��الم،
افزایش فراریان مالیاتی و همچنین کاهش درامدهای
دولت دامن بزند ،افزود :یکی از راه های پیش��گیری و
کنترل این پدیده مخرب در کش��ور ،ایجاد شفافیت در اقتصاد
است.
دولت باید سازکاری ایجاد کند تا ریشه و منشا تمامی پول ها
شناسایی شود و از این بابت فعالیت های غیرقانونی و ان دسته
از کسب و کارهایی که به شکل زیرزمینی فعالیت می کنند مورد
پیگیری قرار گیرد.
او با تاکید بر اینک��ه از انجا که مقصد تمامی پول ها به بانک
می رسد و س��ود ناش��ی از معامالت غیر قانونی و غیررسمی در
نهایت وارد نظام بانکی خواهد ش��د ،با بررسی گردش مالی در
بانک ها و شناس��ایی مب��دا و مقصد پول ها ،گامی در راس��تای
شناس��ایی این گونه فعالیت های غیرقانونی در کش��ور برداشت،
اف��زود :باید بپذیریم که نظام بانک��ی در بحث کنترل قاچاق و
کاهش فعالیت های زیرزمینی و همچنین پولشویی نقش بسیار
مهمی دارد و بخش زیادی از این فعالیت ها را می توان از طریق
بانک ها شناسایی و برای برخورد با انها اقدام کرد.
وی با بیان اینکه با توجه به گسترش پدیده اقتصاد زیرزمینی
و کس��ب و کارهای غیرقانونی در کش��ور که منش��ا ان فساد و
رانت هایی اس��ت که در کشور وجود دارد ،حجم زیادی پول در
این گونه معامالت گردش دارد که با ورود به نظام بانکی کشور،
می تواند شناس��ایی شود ،یاداور ش��د :در صورتی که نظارت ها
افزای��ش یابد می توان انتظار داش��ت که موارد مش��کوک و ان
دس��ته از حس��اب های بانکی که گردش مالی مش��کوک دارند
ایجاد اخالل در عملکرد نظام اقتصادی
یاور دش��تبانی ،کارش��ناس اقتصاد و اس��تاد
دانش��گاه واحد عل��وم و تحقیق��ات در این باره
در گفت وگ��و ب��ا
با بی��ان اینک��ه وجود
فعالیت ه��ای غیررس��می و زیرزمین��ی ،به این
معناس��ت که سیاس��ت های رس��می و کنترلی
دول��ت ب��ر هم��ه بخش ه��ای اقتص��ادی حاکم
نیس��ت ،افزود :در واقع قاچ��اق کاال و حتی ارز
سیاس��ت های اقتصادی دول��ت را متاثر می کند.
از ای��ن رو ،هر اندازه س��هم اقتصاد غیررس��می
در مجموع فعالیت های اقتصادی بیش��تر ش��ود،
نشان دهنده این است که حیطه حاکمیت دولت
بر مدیریت اقتصادی ضعیف است.
او ب��ا تاکید بر اینکه گس��ترش فعالیت اقتصاد
زیرزمین��ی ضمن اینکه اث��ار نامطلوبی بر بخش
اقتص��اد خواهد گذاش��ت ،می توان��د بخش های
فرهنگ��ی ،اجتماع��ی و سیاس��ی را متاث��ر کند
و پیامده��ای منف��ی به ب��ار اورد ،یاداور ش��د:
قانون گریزی در کش��ور باعث ایجاد فس��اد مالی
در بخش های مختلف ،تخریب زیرس��اخت های
فرهنگ��ی و اجتماعی ،تهاج��م فرهنگی به بنای
فک��ری اقتصادی نس��ل جوان ،طبقاتی ش��دن
جامع��ه و تضعی��ف فرهنگ کار و ...می ش��ود و
همگ��ی اینه��ا ،اثار منف��ی ب��ارز افزایش حجم
اقتصاد زیرزمینی است.
این کارش��ناس ب��ا تاکید بر اینکه گس��ترش
اقتصاد زیرزمینی باعث کمرنگ ش��دن تمایل به
تجارت و فعالیت های قانونمند در کشور می شود
و ای��ن موضوع یک جری��ان مخرب دایره واری را
در کش��ور به وجود خواه��د اورد ،افزود :کاهش
می��زان اش��تغال ،کاهش تولی��د داخلی ،کاهش
درامده��ای دولت ،بی عدالت��ی مالیاتی ،افزایش
هزینه های دولت و کاهش اثربخشی
ان ،کاهش انگیزه س��رمایه گذاری،
ات�لاف مناب��ع ارزی ،ایج��اد فضای
رقابت نابرابر و خنثی شدن حمایت
از تولید داخلی ،گسترش پولشویی
و نابراب��ری در تمام��ی بخش ه��ا
از جمل��ه پیامده��ای منف��ی بروز
گس��ترش اقتصاد زیرزمینی در کش��ور است که
در نهای��ت می تواند با ایجاد اخ�لال در عملکرد
نظ��ام اقتصادی ،وضعیت بس��یار نامناس��بی را
موجب شود.
دشتبانی تاکید کرد :ش��یوه های اصلی قاچاق
در اقتصاد ایران بیش��تر در قال��ب کم نمایی در
واردات ،تغییر ماهیت کاال ،ترانزیت ،ورود موقت
کاال ،ته لنجی ،کوله بری ،کاالهای همراه مس��افر
رخ می نمای��د که همه انه��ا در نهایت با عنوان
اقتصاد زیرزمینی به پیکره اقتصاد ضربه می زند.
او در دالی��ل بروز این پدی��ده مخرب در اقتصاد
کش��ور گفت :به طور قطع دالیل بس��یار زیادی
با منش��ا اقتصادی ،فرهنگی و سیاسی برای بروز
این پدی��ده منفی وج��ود دارد ،دالیلی همچون
فرار مالیاتی ،پولشویی ،بیکاری و البته توان فنی
و نظارتی پایین گمرکات رس��می کشور بر رصد
محموله های وارداتی.
ای��ن کارش��ناس در ادامه به اس��تفاده از ابزار
کنترل��ی «تعرفه گمرکی» ک��ه در اقتصاد ایران
به دلیل سادگی کاربرد ان ،بیشتر مورد استفاده
قرار می گیرد اشاره کرد و افزود :دولت ها با هدف
حمای��ت از اش��تغال و صنایع تولی��دی داخلی،
به ویژه صنایع نوپا و همچنین جلوگیری از ورود
کاالهایی که می تواند اثار مخرب داش��ته باش��د
علی اصغر پورمتین
کارشناس پول
عکس :مهدی کاوه ای
زهره محسنی ش�اد :زنگ خطر ش�یوع گسترده
فساد در کشور در حالی به صدا درامده که بسیاری
از کارشناس�ان این موض�وع را از عوامل اثرگذار بر
به وجود امدن کس�ب وکارها و فعالیت های اقتصاد
زیرزمینی و پنهان عن�وان می کنند؛ فعالیت هایی
که به عللی در حساب های ملی ثبت نمی شوند.
به عبارتی ،تمامی فعالیت های خارج از محدوده
اقتصاد رس�می ،فعالیت ه�ای خ�ارج از مقررات،
فعالیت های�ی که از چش�م مقامات رس�می پنهان
مانده ان�د ،فعالیت ه�ای ثب�ت و گزارش نش�ده،
فعالیت هایی که از ارزیاب�ی مالیاتی دور مانده اند،
فعالیت هایی ک�ه از محاس�بات دور مانده اند و در
کل فعالیت ه�ای پنهان ج�زو فعالیت های اقتصاد
زیرزمینی یا غیررس�می به ش�مار می ایند که این
پدی�ده در تمامی این س�ال ها توانس�ته تاثیرات
منف�ی زی�ادی را بر بخش اقتصاد رس�می کش�ور
بگ�ذارد .انچه مش�خص اس�ت اینکه گس�ترش
بو کار های زیرزمینی ضمن اینکه
فعالیت ها و کس
می تواند زمینه رش�د فراریان مالیاتی را در کشور
موجب ش�ود ،رقابت ناسالمی را در کشور به وجو د
م�ی اورد که این موضوع در نهایت می تواند هم اثر
سیاس�ت های دولتی را خنثی کند و هم بهره وری
را در کل اقتص�اد کاهش دهد ،ضم�ن اینکه وجود
فعالیت ه�ای زیرزمین�ی در اقتص�اد بلای جان
کسب وکارهای شفاف شده است.
کارشناس�ان بر این باورند ک�ه برای جلوگیری از
گسترش دامنه این گونه فعالیت ها و کسب و کارهای
غیر رس�می در کش�ور ،دول�ت بای�د ضم�ن ایجاد
شفافیت و تش�دید نظارت ها در تمامی بخش ها ،با
بکارگیری ابزارهای کنترلی شدید ،جلوی فعالیت
این بخش ها را بگیرد و زمینه فعالیت هرچه بیشتر
را برای فعالیت های رس�می در کش�ور فراهم کند؛
فعالیت های�ی ک�ه می تواند ب�رای اقتص�اد ایجاد
بازدهی کند و رونق به وجود اورد.
بی تردی�د تحقق ای�ن هدف نیازمند یک س�ری
سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های درست و موثر
اس�ت که باید در دس�تور کار دولت و برنامه ریزان
کشور قرار گیرد.
در حال��ی اقدام ب��ه افزایش نرخ های
تعرفه ای گمرگی می کنند که به نظر
می رس��د این راهکار به جای کنترل
قاچ��اق و فعالیت ه��ای زیرزمین��ی
نتیج��ه عکس داش��ته باش��د وحتی
زمینه ف��رار واردکنندگان متخلف از
پرداخت مالی��ات بر واردات را فراهم
کن��د .او ب��ا تاکید بر اینکه قاچ��اق کاال با ایجاد
رک��ود در برخی از صنایع کش��ور باعث کاهش
درامده��ای مالیات��ی دولت می ش��ود ،افزود :در
ای��ن راس��تا ضروری اس��ت با اتخ��اذ رویکردی
پوی��ا در وضع نرخ تعرف��ه واردات ،یعنی اجرای
سیاس��ت های حمایتی تعرف��ه ای و غیرتعرفه ای
دولت برای مدت زمان مش��خص و مش��روط بر
رعایت برخ��ی الزام ها از س��وی تولیدکنندگان،
ضم��ن کاهش حج��م اقتص��اد زیرزمینی برای
حمای��ت بلندم��دت و ق��وی از تولی��د داخلی و
افزایش اشتغال گام برداشت.
دش��تبانی تاکی��د کرد :البته ش��اهد هس��تیم
در برخ��ی کااله��ا که نرخ تعرف��ه واردات باالیی
ندارند قاچاق رخ داده در این موارد انگیزه اصلی
اقتصادی ،دور زدن تشریفات گمرکی و الزام های
قانونی اس��ت .در این راستا به نظر می رسد یکی
از اقدام ها در این حوزه بهینه س��ازی فرایندهای
واردات کاال و حذف تشریفات غیرضروری و البته
تجهیز همه گمرکات مرزی و ش��ریان های اصلی
حمل ونقل س��رعت ب��اال به تع��داد کافی ،پایش
مداوم و X-RAYکشور به سامانه های پیشرفته
محموله ه��ای کاال همچون نهادهای شناس��ایی
دقیق مب��ادی غیررس��می واردات ب��ه مقابله با
قاچاق و افزایش حجم اقتصاد زیرزمینی است.
یادداشت
کنترل
از طریق
نظام بانکی
شناس��ایی و برای برخورد با این گونه فعالیت ها اقدام
ش��ود .این کارش��ناس همچنین کاهش فعالیت های
غیرقانونی از طریق ابزار مالیاتی را مورد توجه قرار داد
و افزود :در این زمینه الزم اس��ت همکاری بین بانک
مرکزی و سازمان امور مالیاتی برای شناسایی این گونه
فعالیت ها بیش��تر ش��ود و از این محل از فعالیت هایی
که از چش��م مقامات رسمی پنهان مانده اند و ارزیابی
مالیاتی نشد ها ند ،مالیات گرفته شود.
ب��ه گفته ارگون ،بی تردید رص��د پول های ورودی و خروجی
در نظ��ام بانکی می تواند راهکار مناس��بی ب��رای کاهش پدیده
مخرب اقتصاد زیرزمینی و فعالیت های غیر رس��می در کش��ور
باش��د و از پولش��ویی و قاچاق در کش��ور جلوگیری کند و این
تجربه ای است که در کشورهای دیگر وجود دارد و نتیجه داده
است.
ای��ن کارش��ناس تاکید کرد :باید منش��ا پول های��ی که وارد
بانک می شود مشخص باشد و اگر نتیجه یک معامله یا فعالیت
اقتصادی بوده ،به ان مالیات تعلق بگیرد .این کنترل ها می تواند
جل��وی فس��اد و تخلف ها را تا ح��د زیادی بگیرد و س��رانجام
زمین��ه حمایت از بخ��ش واقعی اقتص��اد را در کش��ور فراهم
کند.
ای��ن کارش��ناس معتقد اس��ت ک��ه گس��ترش فعالیت های
زیرزمین��ی در کش��ور ابع��اد تخریبی زیادی با خ��ود به همراه
دارد و ضم��ن ایجاد رقابت ناس��الم در فعالیت های اقتصادی و
کاهش درامد های دولت از حوزه مالیات س��تانی و ...باعث نوعی
بی اعتم��ادی نس��بت به س��ایر فعالیت های رس��می در اقتصاد
می شود که این موضوع س��خت گیری ها نسبت به فعالیت های
اقتص��ادی را افزای��ش می دهد و در نهایت انگی��زه فعالیت های
اقتصادی را در کش��ور ک��م می کند و به کاه��ش بهره وری در
اقتصاد می انجامد.
بروز رانت و فس��اد در اقتصاد کش��ور در
حال��ی زمینه س��از فعالیت ه��ای زیرزمینی
و غیررس��می ش��ده و نتایج منف��ی را برای
اقتص��اد کش��ور ب��ه وج��ود اورده و رش��د
کسب و کارهای رس��می را در کشور محدود
ک��رده که این پدیده مخرب در س��ایه نبود
نظارت های دقیق و کنترل های ش��دید ،در
اقتصاد ایران ش��یوع پیدا کرده است.از انجا
بو کارهای
که این گونه فعالیت ها ،سایر کس
رس��می را در کش��ور تحت تاثی��ر ق��رار
می دهند و باعث بی انگیزگی فعاالن اقتصاد
می شوند ،ضرورت دارد برای محدود کردن
کس��ب و کار های غیر قانونی و ان دس��ته از
کارهایی ک��ه زیرزمینی فعالی��ت می کنند
اق��دام و ب��ا انها برخ��ورد جدی ش��ود .اما
تحقق این هدف نیازمند این اس��ت که این
فعالیت ه��ا ابتدا به ش��کل درس��ت و دقیق
شناسایی ش��وند که این مهم با کمک نظام
بانکی تا حد زیادی ممکن خواهد شد.
بی تردی��د نق��ش مه��م نظ��ام بانکی در
مبارزه با فعالیت های غیررس��می و کاهش
تخلف ها و قاچاق در کش��ور بسیار بااهمیت
اس��ت .از انجا که پول ها سرانجام وارد نظام
بانکی می ش��ود ،بان��ک مرکزی ،س��ازمان
امور مالیاتی و همچنین س��ایر سازمان های
نظارت��ی می توانند با بهره گیری از اطالعاتی
که در اختیار بانک ها قرار دارد ،حساب ها و
گردش های مالی مش��کوک را شناسایی و با
انها برخورد کنند.
از انج��ا ک��ه پول ها در نهای��ت وارد نظام
بانکی می ش��ود ،از ورود پ��ول به بانک ،باید
برای شناس��ایی منشا این پول ها اقدام شود
و اگ��ر موارد مش��کوک در این زمینه وجود
داشت مورد پیگیری قرار گیرد.
در ای��ن زمینه می توان گف��ت بانک ها در
شناس��ایی این گونه تخلف ها و فعالیت ها که
قانونمند نیس��تند نقش بسیار مهمی دارند
و می توانن��د در کاهش پدی��ده فعالیت های
زیرزمینی بس��یار موثر واقع ش��وند .در این
راستا نیاز است نظام بانکی اگاه تر عمل کند
و کنترل هایش را نسبت به گردش های مالی
افزای��ش دهد .باید مبدا و مقصد پول ها در
بانک ها مش��خص باش��د و بررسی شود این
پول ها چگونه به دس��ت امده است و اگر از
راه قانونی اس��ت برای دریافت مالیات از ان
اقدام شود.
عالوه بر این ،در این زمینه باید در راستای
استانداردهای جهانی گام برداریم و قوانین
و قواعدی که در دنیا پذیرفته ش��ده است را
قب��ول کنیم و این گامی در زمینه مبارزه با
پولشویی و فساد در کشور است.
12
شنبه
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
بانک و بیمه
تجارت
افزایش ظرفیت نگهداری ریسک
روی خط خبر
مع��اون اتکای��ی بیمه مرک��زی با حمایت از تش��کیل
کنسرس��یوم بیمه های اتش س��وزی بین ش��رکت های
بیمه گفت :تش��کیل این کنسرس��یوم ظرفیت نگهداری
ریس��ک را به ۲۰هزار میلیارد ریال می رساند .به گزارش
روابط عمومی بیمه رازی ،معاونان فنی ۱۵ش��رکت بیمه
به میزبانی ش��رکت بیم��ه رازی گردهم امدن��د تا برای
دس��تیابی به کنسرس��یومی مش��ترک به توافق برسند.
غالمرض��ا جهانگی��ری ،معاون اتکایی بیم��ه مرکزی در
جلس��ه معاونان فنی ۱۵ش��رکت که برای دس��تیابی به
کنسرسیوم بیمه های اتش س��وزی گردهم امده بودند،
از تش��کیل این کنسرس��یوم حمایت کرد و شرکت های
بیم��ه را ب��ه همدلی و وح��دت توصیه ک��رد و گفت :این
کنسرسیوم می تواند تجمیع ظرفیت نگهداری شرکت ها
را به دست کم ۲۰هزار میلیارد ریال برساند که عدد بسیار
بزرگی اس��ت و می توان��د نیازهای اتکایی ش��رکت های
حاضر در کنسرس��یوم را تامین کند .پس از کنسرسیوم
موفق انرژی ،اینک کنسرس��یوم بیمه های اتش س��وزی
گام بعدی ش��رکت هایی اس��ت که قصد دارند در شرایط
تحری��م ظرفیت و ت��وان اتکایی خ��ود را افزایش دهند.
در ابت��دای این نشس��ت قره خانی دبی��ر کارگروه اتکایی
س��ندیکای بیمه گران ایران ،در سخنانی تجمیع ظرفیت
ش��رکت های بیمه در نگهداری ریس��ک را ضروری ترین
هدف تش��کیل کنسرس��یوم در ش��رایط فعلی دانست.
وی همچنین جلوگیری از نرخ ش��کنی های بازار بیمه را
دلیل دیگر تش��کیل کنسرسیوم برش��مرد و اظهار کرد:
حادثه س��یل اخیر و زیان حاص��ل از ان ثابت کرد چطور
نرخ های غیرفنی که حاصل نرخ ش��کنی های غیراصولی
برخی ش��رکت ها است می تواند به خود انها و در نهایت به
صنعت بیمه لطمه وارد کند .در پایان جلسه نمایندگانی
از شرکت های بیمه به عنوان کمیته اجرایی مسئول تهیه
پیش نویس نظامنامه کنسرسیوم شدند.
پرداخ�ت ۵۰میلی�ارد ری�ال وام
قرض الحسنه به تعاونی های زنان
مدیرعامل بانک توس��عه تعاون از پرداخت ۵۰میلیارد
ریال تس��هیالت وام قرض الحسنه برای تعاونی های زنان
خب��ر داد .به گزارش روابط عمومی بانک توس��عه تعاون،
حجت اهلل مهدیان ،رئیس هیات مدیره و مدیرعامل بانک
توسعه تعاون در همایش بررسی نقش جایگاه تعاونی های
زنان در توس��عه اقتصادی و اجتماعی و انعقاد تفاهمنامه
بین معاونت زنان ریاس��ت جمهوری و بانک توسعه تعاون
با حضور شریعتمداری ،وزیر تعاون ،کارورفاه اجتماعی و
ابت��کار ،معاون رئیس جمهوری در ام��ور بانوان و کبیری
معاونت تعاون این وزارتخانه در سالن تالش و به مناسبت
هفته تعاون برگزار ش��د .وی با اعالم این خبر افزود۵۰۰ :
مورد تس��هیالت۱۰۰میلیون ریالی با نرخ سود ۴درصد
تا پایان س��ال و با معرفی معاونت تع��اون وزارتخانه برای
تعاونی های بانوان پرداخت خواهد شد .مهدیان همچنین
از پرداخت ۴۰۰مورد تس��هیالت ۵۰۰میلیون ریالی در
قالب عقد مرابحه در مجمو ع به مبلغ۲۰۰میلیارد ریال با
نرخ س��ود تصویبی ۱۵درصد ب��ه تعاونی های بانوان خبر
داد .مدیرعام��ل بانک توس��عه تعاون بابی��ان این مطلب
که در طرح اش��تغال روستایی س��هم تعاونی های زنان از
مجموع ۱۶هزار میلیارد ریال تس��هیالت پرداخت ش��ده
تنها ۳هزار میلیارد ریال بوده گفت :این میزان تسهیالت
با توجه به حضور مناس��ب بانوان در بخش تولید محدود
بوده اس��ت .مدیرعامل بانک توس��عه تعاون بابیان اینکه
یک س��وم از مش��تریان بانک را بانوان تشکیل می دهند،
خاطرنش��ان کرد۲۷ :درصد از کل حس��اب های بانک و
۱۰درصد از کل منابع بانک متعلق به بانوان س��پرده گذار
است که امیدواریم این میزان افزایش پیدا کند
تقاض�ای س�وداگری در ب�ازار مس�کن به
پایان رسید
مدیرعامل گروه سرمایه گذاری مسکن گفت :در حوزه
تقاضای سوداگری مس��کن به نظر می رسد شرایط برای
ورود س��وداگران مهیا نیس��ت و انگیزه ای برای تقاضای
س��وداگری دیده نمی شود .به گزارش پایگاه خبری بانک
مس��کن ،روزبه ظهیری با تحلیل بازار مسکن اظهار کرد:
افزایش قیمتی که در مس��کن اتفاق افتاده اگر مولفه های
اقتصادی را بررس��ی کنیم مشاهده می کنیم افزایش نرخ
فقط به ماهیت کاالی مس��کن برنمی گردد .وی افزود :ما
با شاخصی به نام تورم عمومی روبه رو هستیم که بررسی
رون��د حرکتی ان نش��ان می دهد تورم عموم��ی با تورم
مس��کن به طور تقریبی برابر اس��ت که ای��ن هم به دلیل
ویژگی مسکن اس��ت .مدیرعامل گروه س��رمایه گذاری
مس��کن با بیان اینکه تورم در کاالهای مصرفی ،س��االنه
تاثیر گذار اس��ت اما درب��اره کاالهای س��رمایه ای مانند
مسکن تورم س��االنه تاثیر خود را نمی گذارد ،تاکید کرد:
از س��ال ۹۲که مس��کن وارد رکود شد تا سال ۹۶به طور
تقریبی افزایش قیمتی در مس��کن نداش��تیم و به یکباره
این تورم جمع ش��د و در س��ال ۹۷خود را نشان داد .وی
گفت :بنابراین ،اگر نرخ مس��کن حباب داش��ته باش��د و
ارزش روز ان نسبت به ارزش واقعی ان بیشتر باشد به طور
قطع کاهش نرخ خواهیم داشت .وی تاکید کرد :موضوع
مشخص و مش��هود این اس��ت که بازار وارد یک رکودی
به لحاظ تقاضا ش��ده اس��ت؛ تقاضا در بازار همیشه از دو
جنس تقاضای مصرفی و س��وداگری است .برای تقاضای
سوداگری به نظر می رسد ش��رایط برای ورود سوداگران
مهیا نیس��ت و انگیزه ای برای تقاضای س��وداگری دیده
نمی ش��ود اما برای تقاضای مصرفی پیشنهاد ما این است
که متقاضیان واقعی خرید را انجام دهند .وی گفت :با این
حال ،با توجه به نبود ش��رایط برای تقاضای س��وداگری،
فرصت برای قشر مصرف کننده فراهم می شود.
editor@smtnews.ir
مدیرعامل بانک کارافرین تاکید کرد:
ضرورت تنوع بخشی به سبد پرتفوی تسهیالت
مدیرعام��ل بانک کارافرین با رئیس��ان ش��عب
بانک در سراس��ر کش��ور گفت وگو کرد .به گزارش
روابط عمومی بانک کارافرین ،در این نشس��ت که
در س��الن همایش ه��ای س��اختمان مرکزی این
بان��ک و با حضور عزمی مع��اون مدیرعامل در امور
بانکی ،خورسندی معاون مدیرعامل در امور ارزی
و بین المللی ،مدیران ارشد ستادی و رئیسان شعب
تهران برگزار ش��د ،تهرانفر با رئیسان شعب سراسر
کش��ور گفت وگو ک��رد .وی افزود :یک��ی از دالیل
انباش��ت مطالبات غیرجاری در بانک ها و از جمله
بانک کارافرین این اس��ت که در س��ال های زیادی
تس��هیالت اعطایی در قالب عقود مشارکتی بوده
است .خوشبختانه درحال حاضر سیاست گذاری ها
به سمت اعطای تسهیالت در قالب عقود مبادله ای
و اقس��اطی سوق پیدا کرده اس��ت .وی تاکید کرد:
ب��ه نظر من ،ترکیبی از اعطای انواع تس��هیالت در
قالب عقود مختلف می تواند خواسته های مشتریان
را تامی��ن کند .در نتیجه بانک نیز در مس��یر رو به
رش��دی قرار می گیرد و دچار مش��کالت کمتری
می شود .تنوع در سبد پرتفوی تسهیالت در صورت
نبود تعهد و مسئولیت مش��تری ،بانک را با اسیب
و ضرر کمتری روبه رو خواهد کرد .تهرانفر با اش��اره
ب��ه تامین نیرو برای ش��عب تصریح کرد :با توجه به
نیاز شعب و با برگزاری ازمون استخدامی در مرداد
امس��ال ،برنامه ریزی برای اس��تخدام و بکارگیری
نیروهای جدید در حال انجام اس��ت.وی با تشریح
وضعی��ت اقتص��ادی کش��ور و همچنی��ن صنعت
بانکداری خاطرنش��ان کرد :سیاس��ت گذاری های
نشس��ت هم اندیش��ی مدیرعام��ل بانک ملی ایران ب��ا جمعی از
مشتریان و کارکنان بانک برگزار شد .به گزارش روابط عمومی بانک
ملی ایران ،دکتر محمد رضا حس��ین زاده در نشس��ت هم اندیشی با
حضور منتخبان پیش��نهاددهنده ب��ه مدیرعامل بانک ملی ایران با
اش��اره به تحوالت رخ داده در ش��کل خدمت رس��انی این بانک به
مشتریان ،تاکید کرد :در تحوالت پیش رو و تولید محصوالت جدید،
نظر مشتریان ،مخاطبان ،کاربران سامانه ها و کارکنان بانک به طور
ویژه در نظر گرفته خواهد شد .وی با بیان اینکه خرد جمعی ،جایگاه
ویژه ای در اداره کردن امور این سازمان دارد ،اظهار کرد :در پستی
که به منظور جمع اوری پیشنهادها ،انتقادها و راهکارها در صفحه
اینس��تاگرام خود بارگذاری کردم ،فراتر از انتظاری که بود بیش از
افزایش سرمایه بیمه ایران
محمد رضایی ،عضو هیات مدیره بیمه ایران
در گفت وگو با ایبِنا درباره شرایط این شرکت
در س��ال جاری و برگ��زاری مجمع ان گفت:
انتظار داریم توانگری ش��رکت از س��طح ۴به
۲رس��یده و س��رمایه بیمه ایران نیز از طریق
افزای��ش دارایی ها از ۳ه��زار و ۴۰۰میلیارد
توم��ان کنون��ی به ۱۰ه��زار میلی��ارد تومان
برسد.
وی افزای��ش س��رمایه این ش��رکت به ۱۰
هزار میلی��ارد تومان را عاملی برای رس��یدن
ب��ه باالترین س��هم نگهداری ریس��ک در بین
کش��ورهای خاورمیان��ه عنوان ک��رد و گفت:
باید توجه داش��ته باشیم که ظرفیت نگهداری
ریس��ک بیمه ای��ران از ۲براب��ر کل پرتفوی
صنعت بیمه در کش��ور عمان باالتر است و ما
قطب بزرگی در این صنعت در منطقه هستیم.
عضو هیات مدیره بیمه ایران سیاس��ت این
ش��رکت را پرهیز از رقاب��ت داخلی و رفتن به
نشست هم اندیشی در بانک ملی
۷۰۰نظر کامنت ش��د .مدیرعامل بانک ملی ایران
افزود :دیدگاه های دریافتی در بس��ته های مشخص
تدوین شد تا از انها در برنامه های پیش روی بانک
اس��تفاده ش��ود .به گفته حس��ین زاده ،حوزه های
فن��اوری اطالعات ،محصوالت جدی��د ،کارت های
بانکی ،تس��هیالت ،تس��ریع در خدمت رس��انی به
مش��تریان و منابع انس��انی بانک ،بیشترین حجم
دیدگاه های ارائه ش��ده را تش��کیل داده ان��د .مدیرعامل بانک ملی
ایران با اش��اره به حجم گس��ترده عملیات این بانک ،گفت :طبیعی
است که اعمال هر گونه تغییر ،مستلزم پایدار بودن سامانه ها و البته
هزینه قابل توجه اس��ت .حسین زاده سامانه های پیشرفته «بام» و
صورت های مالی سال ۹۷بیمه ایران
به تایید مجمع عمومی رسید
نشس��ت مجم��ع عموم��ی
عادی س��االنه شرکت سهامی
بیمه ای��ران با حض��ور معاون
وزیر اقتصاد و رئیس کل بیمه
مرکزی و س��ایر اعض��ا برگزار
ش��د و اعض��ای مجمع ضمن
ارزیابی مثبت از عملکرد رو به
رش��د بیمه ایران در س��ال ،۹۷بر صورت های
مالی سال گذشته این شرکت مهر تایید زدند.
به گزارش روابط عمومی بیمه ایران ،نشست
مجمع عمومی عادی س��االنه شرکت سهامی
بیمه ایران به ریاس��ت معمارنژاد ،معاون امور
بانکی و بیمه وزارت ام��ور اقتصادی و دارایی
و با حضور سلیمانی ،رئیس کل بیمه مرکزی،
نماین��دگان وزارت امور اقتص��ادی و دارایی،
وزارت صنعت ،معدن و تجارت ،سازمان برنامه
و بودجه ،سازمان حسابرسی(حسابرس قانونی
بیمه ای��ران) و رئیس و اعض��ای هیات مدیره
بیمه ایران برگزار شد.
در این نشس��ت پس ارائ��ه گزارش های تیم
مدیریت��ی بیم��ه ای��ران ،اعض��ای مجمع نیز
دیدگاه های کارشناسی خود را درباره عملکرد
شرکت در سال گذشته مطرح و پس از بررسی
و تب��ادل نظر در مس��ائل فنی و حسابرس��ی،
ضمن تشکر از شفافیت گزارش های ارائه شده
مدیرعامل بیمه ایران ،صورت های مالی س��ال
۱۳۹۷بیمه ایران را تصویب کردند.
کلی کش��ور در راس��تای کاهش نرخ سود سپرده
بانک ها اس��ت و بانک مرکزی و سیاس��ت گذاران
اقتص��ادی دول��ت ب��ر این مس��ئله تاکی��د دارند.
درخواس��ت من به ویژه از همکاران شعب این است
که شرایط کلی موجود را برای مشتریان خود تبیین
و تشریح کنند .اگر مشتریان وفادار بانک از شرایط
سمت سیاست های اتکایی عنوان
کرد و افزود :در صورتی که بحث
اتکایی را دنبال کنیم ،از دامپینگ
نیز جلوگیری می ش��ود و شرط ما
ب��رای پذی��رش ریس��ک اتکایی
بیمه نامه ها نرخ های فنی درس��ت
و اکچوئری مناسب است.
رضایی خاطرنشان کرد :دولت قول داده که
موضوع افزایش س��رمایه بیم��ه ایران را چه از
طریق فروش س��هم خود در بیمه البرز و چه
از راه ه��ای دیگر به عنوان یک س��رمایه ملی
جلو ببرد .ما به دنبال ازادس��ازی و بروزرسانی
دارایی های خود هستیم.
وی درب��اره مجم��ع بیمه ای��ران و تصویب
صورت ه��ای مال��ی این ش��رکت ب��رای دوره
منته��ی به ۲۹اس��فند ۹۷نیز گف��ت :امار و
ارقام ارائه ش��ده در مجمع بس��یار خوب بود.
ما در س��ال گذش��ته به طور متوس��ط روزانه
۳۷میلیارد تومان خس��ارت پرداخت کرده و
۵۷میلیارد تومان حق بیمه تولید کرده ایم.
عض��و هیات مدی��ره بیم��ه ای��ران یک��ی از
افتخ��ارات این ش��رکت را روزام��د بودن در
پرداخت دیه ها با توجه به نقدینگی مناس��ب
عنوان و تصریح کرد :در بخش فنی و مدیریت
خس��ارت رش��ته های ثالث و درمان وضعیت
بهتری داش��تیم و در بخش فرابورس و بورس
نیز از طریق ش��رکت های خ��ود به ۷۱درصد
رشد دست یافتیم.
رضای��ی اع�لام ک��رد :در س��ال ۹۷و در
مجمع س��ود ۳۰۹میلی��ارد تومان��ی را ارائه
کردی��م .امیدواری��م ب��ا ادامه رون��د کنونی،
مدیری��ت ریس��ک و همچنین س��ود حاصل
از ام�لاک و بورس و فرابورس ،زیان انباش��ته
ش��رکت را جبران کنی��م .وی درباره عملکرد
۵ماه��ه این ش��رکت نی��ز اظهار ک��رد :در ۵
ماه نخست امس��ال در حق بیمه تولیدی ۵۲
درصد و در خس��ارت ۱۸درصد رشد داشتیم.
میانگین پرداخت خسارت روزانه بیمه ایران با
احتس��اب روزهای تعطیل ۲۳میلیارد تومان
و ح��ق بیمه تولی��دی ۴۸میلیارد تومان بوده
است.
عض��و هیات مدیره بیم��ه ای��ران ادامه داد:
این در حالی اس��ت که در ۵ماه نخست سال
گذش��ته روزانه ۱۹.۳میلیارد تومان خسارت
و ۳۱میلی��ارد تومان حق بیم��ه تولید کرده
بودیم.
حساس و دشوار فعلی مطلع شوند ،به طور قطع در
کن��ار ما خواهند ماند و از این بحران ها به س�لامت
عب��ور خواهیم کرد .تهرانفر با تاکید بر برنامه ریزی
برای کاهش مطالبات غیرجاری بانک خاطرنشان
ک��رد :تمامی همکاران در صف و س��تاد باید درباره
تسهیالت اعطایی با دقت نظر بیشتری عمل کنند
تا بانک به مش��کالت کمتری دچار شود .همچنین
الزم است تا پرونده های مطالبات معوق در تمامی
ش��عب در کوتاه ترین زمان ممک��ن تعیین تکلیف
ش��وند .وی تصریح ک��رد :با توجه به ب��روز و ظهور
فناوری های جدید ،مشتریان درخواست خدمات
متفاوت و بسیار پیشرفته تری متناسب با تغییرات
ایجاد شده دارند .این طبیعی است که تمام بانک ها
متناسب با این روند ،خدمات جدید و تکمیلی را به
مشتریان ارائه دهند.
تهرانف��ر اف��زود :خوش��بختانه در مدیری��ت
فن��اوری اطالع��ات بان��ک ،برنامه ریزی ه��ا و
سیاس��ت گذاری های خوبی ب��رای تقویت و بهبود
زیرس��اخت ها فراهم شده که با تالش همکاران در
این حوزه ،این روند رو به بهبود اس��ت و با س��رعت
خوبی پیش خواه د رفت.
مدیرعامل ب��ا قدردانی از تالش ه��ای کارکنان
«بله» را دستاوردهایی ارزشمند خواند که نه تنها در
نظام بانکی کشور ،بلکه در پیشرفته ترین بانک های
جهان نیز قابل اعتناست و بانک ملی ایران همه این
محصوالت را تنها به منظور توس��عه خدمات رسانی
به مشتریانش طراحی و اجرا کرده است .مدیرعامل
بانک ملی ایران استمرار نواوری در خدمات را مسیر
قطعی این س��ازمان دانس��ت و خاطرنشان کرد :بر
خالف عده ای که به طور پیوس��ته در حال س��یاه نمایی علیه نظام
بانکی هستند ،کارکنان بانک ها به ویژه بانک ملی ایران از هر گونه
کوششی برای کمک به توسعه کشور دریغ نخواهند کرد .خاتونی،
عضو هیات مدیره بانک ملی ایران نیز در این نشس��ت با بیان اینکه
گف��ت :به نظر من اقدام ها ،فعالیت ها و چش��م انداز
بانک باید به طور مرتب رصد و تحلیل شود .درواقع
زمان حال چراغ راه برنامه ریزی و سیاس��ت گذاری
در تمامی بخش ها است .باید نقاط ضعف را بررسی
و رف��ع کنیم و نق��اط قوت را نیز بهبود بخش��یم و
تقویت کنیم .در غیر این صورت بانک کارافرین به
عنوان یک موسس��ه انتفاعی ،به اهداف مالی خود
دست پیدا نخواهد کرد.
مدیرعامل بانک در بخش دیگری از س��خنانش
با اش��اره ب��ه عملکرد کلی بانک خاطرنش��ان کرد:
خوش��بختانه با تالش همکاران سال ۱۳۹۸سال
مالی بهتری به لحاظ عملکرد اس��ت .شاخص ها در
بخش هایی رش��د و افزایش داشته اما باید یاداوری
کنم که زحمات برخی همکاران در بعضی از شعب
بس��یار چش��مگیرتر و مشهودتر اس��ت و کارنامه
درخشان تری نسبت به سایر ش��عب ارائه داده اند.
من به صورت روزانه عملکرد شعب را رصد می کنم
و در جریان جزئیات ان قرار می گیرم .خوشبختانه
برخی از شعب عملکردی باالتر از انتظار ارائه دادند.
این روند نش��ان می دهد که همکاران در این شعب
با زحمات بس��یار در صدد جذب منابع و سوداوری
حرکت کرده اند.
فصل س��وم امس��ال ،تغییرات مهمی در حوزه خدمت رس��انی به
مش��تریان بانک رخ خواهد داد ،گفت :محصوالت جدید و تغییرات
بنیادی در س��امانه های بانک در راه اس��ت .مسعود خاتونی افزود:
بسیاری از فرایندها اصالح شده و زیرساخت ها تا حد امکان بهینه
شده است ،اما باید پذیرفت که بهبود شرایط در یک بانک ۹۱ساله،
کمی زمان بر خواهد بود .در این نشست که با حضور ۱۲نفر منتخب
از میان پیش��نهاد دهندگان به مدیرعامل بانک ش��امل کارکنان و
مش��تریان بودند ،مدیران انفورماتیک ،س��رمایه انسانی ،امور طرح
و برنامه و روابط عمومی ش��نونده دیدگاه ه��ای مدعوین بودند .در
ادام��ه این ایین مش��تریان و کارکنان بازدی��دی از موزه بانک ملی
ایران به عمل اوردند.
13
شنبه
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
راه و شهرسازی
از کالهبرداری تا فرارمالیاتی مالکان مسکن
راه قراردادهای زیرزمینی به کجا ختم می شود؟
قرارداده��ای ص��وری اج��اره و خرید مس��کن ،از
بازارهایی اس��ت که هیچ گاه سرد نمی شود؛ به ویژه تا
زمانی که در این بازار ،توافق میان مالک و مس��تاجر
حرف اول را می زند ،نه قانون.
ب��ه گزارش
پنهان��ی و به اصطالح زیرزمینی
ش��دن قرارداده��ای خری��د و ف��روش و اج��اره ،از
راهکارهای��ی اس��ت که برخ��ی مالکان ب��رای فرار از
پرداخت مالیات به ان متوس��ل می ش��وند؛ به عنوان
مث��ال بعد از تواف��ق با خریدار یا مس��تاجر ،عالوه بر
قرارداد عادی نوش��ته ش��ده با نرخ واقع��ی ،طرفین
قراردادی ب��ا قیمت های ص��وری و پایین تر از ارزش
حقیق��ی مل��ک در دفترخانه اس��ناد رس��می تنظیم
می کنند تا مش��مول مالیات نشوند .برخی مالکان هم
از مستاجر می خواهند بدون مراجعه به بنگاه مشاوران
امالک ،به تنظیم قراردادی دست نویس بین خودشان
اکتفا کنند.
ای��ن اتف��اق در حال��ی می افتد که در چند س��ال
گذش��ته ،وزارت راه و شهرس��ازی ت�لاش ک��رده با
راه اندازی سامانه ملی امالک و مسکن کشور ،مالکان
و مش��اوران امالک را ملزم ب��ه دریافت کد رهگیری
برای انواع معامالت مس��کن کند تا عالوه بر اس��انی
پیگیری های مالیاتی ،ارائه امار اجاره و خرید و فروش
ملک نیز تسهیل شود.
خرید و فروش و اجاره در سراسر کشور کد رهگیری
ندارن��د .این مس��ئله زمینه س��از کالهب��رداری ،فرار
مالیاتی ،فروش چند باره ملک و تضییع حقوق مردم
است.
عکس :مهدی کاوه ای
نایب رئیس اتحادیه مش��اوران امالک :اگر مامور مالیاتی بتواند به
قرارداد بسته شده در دفتر مشاور امالک دست پیدا کند ،می تواند
مالک خطاکار را به دلیل فریب دادن دولت جریمه کند
۳۰درص�د قرارداده�ا ک�د رهگی�ری
نمی گیرند
تحلیلگر مسائل اقتصادی
اکرم امینی
editor@smtnews.ir
وی در تش��ریح قراردادهای صوری که با هدف فرار
مالیاتی نوش��ته می ش��وند ،اضافه کرد :این قراردادها
نیز رس��می هستند و در دفترخانه ها تنظیم می شوند
ام��ا نقش صوری دارند؛ به عنوان مثال فردی مغازه ای
در منطقه شمال ش��هر تهران دارد که ان را به بهای
ماهانه ۱۰۰میلی��ون تومان اجاره داده و برای ان در
دفتر مش��اور امالک ،قرارداد نوشته است .این فرد در
دفترخانه نیز با مستاجر خود اجاره نامه رسمی مبنی
بر دریافت ماهانه ۱۰میلیون تومان منعقد می کند تا
به اداره دارایی نش��ان دهد و مالیات کمتری پرداخت
کند .از انجا که اداره دارایی نیز مکلف است براساس
اجاره نامه رس��می مالیات دریافت می کند ،حتی اگر
مامور مالیات متوجه این تخلف و صوری بودن قرارداد
شود ،نمی تواند اعتراض کند.
او ب��ا بیان اینکه اگر مامور مالیاتی بتواند به قرارداد
بسته ش��ده در دفتر مش��اور امالک دست پیدا کند،
می تواند مالک خط��اکار را به دلیل فریب دادن دولت
جریم��ه کند ،اضاف��ه کرد :درحال حاض��ر راهی برای
جلوگی��ری از چنین تخلفاتی وجود ندارد و همه چیز
بس��تگی به ممیز مالیاتی دارد .یعنی ممکن اس��ت او
تشخیص دهد که عدد ارائه شده به عنوان اجاره بها با
نرخ منطقه هماهنگی ندارد .او می تواند دفتر مش��اور
امالکی که اجاره نامه اصلی در ان نوشته شده را پیدا
و اثبات کن��د که مالک اقدام به کالهبرداری و فریب
دولت کرده است.
عقبایی تاکید کرد :مردم و مشاوران امالک باید در
زمینه الزام به دریافت کد رهگیری توجیه شوند تا از
کالهبرداری جلوگیری ش��ود .این کار هزینه ای برای
فروش��نده و خریدار یا مس��تاجر ندارد و فقط مشاور
ام�لاک باید برای هر کد رهگیری رقمی بین ۵تا ۱۰
هزار تومان پرداخت کند.
گرچ��ه امار دقیق��ی در زمینه می��زان قراردادهای
صوری و دریافت نش��دن کد رهگیری در بازار امالک
وجود ندارد اما نایب رئیس اتحادیه مش��اوران امالک
معتقد اس��ت امار تخلف های مربوط به کد رهگیری
باالس��ت .این مسئله به دلیل این اس��ت که مردم در
زمینه دریافت کد رهگیری الزام قانونی ندارند.
وی یاداور شد :حدود ۲۵تا ۳۰درصد قراردادهای
حسام عقبایی
فرشید پورحاجت
بازسازی ۱۲۴واگن مسافری رجا در داخل
در س��ال رونق تولید ،ش��رکت حمل ونقل ریلی رجا عملیات
اجرایی نوس��ازی ناوگان ریلی مسافری خود را اغاز کرده و در
این زمینه از ظرفیت ش��رکت های تولیدکننده واگن مسافری
داخلی استفاده می کند.
به گزارش
از شرکت رجا ،علی دستجردی ،مدیرعامل
هلدینگ رفاه و گردشگری سازمان تامین اجتماعی (هگتا) در
نشس��تی با حضور مدیرعامل شرکت رجا گفت :هلدینگ هگتا
و مجموعه ش��رکت های تابع از جمله ش��رکت رجا با پیروی از
ش��عار سال و فرمایش��ات رهبر معظم انقالب ،برای حمایت از
صنای��ع داخلی و رونق تولید ،با اس��تفاده از فرصت تبصره ۱۸
برای تولید و بازس��ازی واگن های مسافری خود از کارخانه های
داخلی استفاده می کند.
او افزود :بازس��ازی واگن های با عمر باالی ۳۰س��ال و تغییر
فناوری در این واگن ها ،هدف ماس��ت و قراردادهای بازس��ازی
واگن های رجا با ش��رکت های داخلی منعقد و عملیات اجرایی
انها اغاز شده است .مدیرعامل هگتا عنوان کرد :برای بازسازی
۱۲۴واگن مس��افری رجا با عمر باالی ۳۰س��ال ،قراردادهایی
با ش��رکت واگن پارس ( ۵۵دستگاه) ،شرکت نوین صنعت رجا
( ۵۴دس��تگاه) و ش��رکت احیا صنعت ( ۱۵دستگاه) منعقد و
هم��ه تالش ما صرف این ش��د که حتی المق��دور از واگن های
تولی��د داخل اس��تفاده ش��ود .در این نشس��ت محمد رجبی،
مدیرعامل شرکت حمل ونقل ریلی رجا نیز به قرارداد همکاری
با ش��رکت واگن پارس برای س��اخت واگن های مسافری اشاره
کرد و افزود :قرارداد س��اخت ۴۱واگن مس��افری بین شرکت
رجا و ش��رکت واگن پارس منعقد شد که تاکنون ۳۳دستگاه
را تحویل گرفته ایم و برنامه ریزی برای ساخت ۸دستگاه دیگر
نیز انجام ش��ده و امیدواریم در ۳ماه ابتدای سال ،۱۳۹۹این
واگن ها تحویل ش��رکت رجا ش��ود .محمد رجبی با بیان اینکه
این واگن های مس��افری از نوع چهارتخت��ه ،با تهویه مطبوع و
س��امانه صوتی و تصویری هستند ،افزود :حجم سرمایه گذاری
ش��رکت ریلی رجا برای قراردادهای بیان ش��ده ،بیش از ۲۳۰
میلیارد تومان است.
کاهش نرخ بلیت هواپیما از ۲۱شهریور
دبی��ر انجمن ش��رکت های هواپیمایی از کاه��ش نرخ بلیت
پروازهای داخلی از ۲۱ش��هریور باتوجه ب��ه کاهش نرخ ارز و
محاسبه نرخ های جدید براساس دالر ۱۱هزار تومانی خبر داد.
مقصود اس��عدی س��امانی در گفت وگو با فارس اظهار کرد:
باتوج��ه به روند کاهش��ی ن��رخ ارز ،نرخ بلی��ت هواپیما از 21
شهریور کاهش می یابد.
وی تاکید کرد :کاهش نرخ ارز بالفاصله در نرخ بلیت هواپیما
تاثیرگذار نیس��ت اما برای رضایت بیشتر مسافران این تصمیم
ازسوی شرکت های هواپیمایی گرفته شد.
دبیر انجمن ش��رکت های هواپیمایی بیان کرد :ش��رکت های
هواپیمای��ی موافقت کردن��د نرخ ها را براس��اس دالر ۱۱هزار
تومان��ی تنظیم کنند ،در حالی که اکنون نرخ دالر بیش از ۱۱
هزار تومان اس��ت؛ با این حال قرار ش��د نرخ ها براساس ارز ۱۱
هزار تومانی محاسبه شود.
اس��عدی س��امانی بیان ک��رد :باتوجه ب��ه نرخ ارز و ش��یوه
دسترس��ی به قطعه و سرویس های نگهداری و شرایط تقاضای
بازار ،ش��رکت ها بلیت خود را در دامنه نرخ های تعیین ش��ده،
عرضه می کنند و بازار تقاضا در تابس��تان به گونه ای اس��ت که
باوجود فصل افزایش مسافرت ،بلیت های مسیر پرتردد مشهد
با میانگین حدود ۴۸۰هزار تومان به فروش رفته است.
دبیر انجمن ش��رکت های هواپیمای��ی تاکید کرد :این نرخ ها
براس��اس ش��رایط بازار و رقم میانگین س��قف و کف محاسبه
می ش��ود .به عنوان مثال در مرداد امس��ال میانگین نرخ بلیت
تهران-مش��هد ۴۸۰هزار تومان بود ،در حالی که س��قف نرخ
بیمه تکمیلی رایگان رانندگان کامیون
رئی��س س��ازمان راهداری و حمل ونق��ل جاده ای گفت :ثبت ن��ام برای بیمه
تکمیلی درمان رانندگان کامیون به همراه همسر و ۲فرزند انها از ۱۵شهریور
جاری اغاز می ش��ود و تا ۱۵ابان ادامه خواهد داشت .عبدالهاشم حسن نیا در
گفت وگ��و با مهر درباره وضعیت بیمه پای��ه و تکمیلی رانندگان کامیون گفت:
براساس قانون ،بیمه پایه رانندگان کامیون ،بیمه خویش فرماست که این قانون
از س��ال ۷۹به تصویب رس��ید و اجرای ان از س��ال ۸۱اغاز ش��د .وی افزود:
دول��ت از س��ال ۵۰ ،۸۸درصد حق بیمه پای��ه را به عنوان یارانه به س��ازمان
تامی��ن اجتماعی پرداخت می کند .معاون وزیر راه و شهرس��ازی با اش��اره به
اعتراض س��ال گذش��ته رانندگان کامیون در زمینه پرداخت نشدن حق بیمه
پایه ازس��وی برخی ش��رکت ها گفت :رانندگان به این موضوع اعتراض داشتند
که س��ازمان تامین اجتماعی تصمیم گرفت حق بیمه رانندگان را از س��ال 79
تا ۸۱که قانون بیمه خویش فرما اجرا ش��د از ش��رکت های حمل ونقلی کسر و
به عنوان سابقه بیمه رانندگان منظور کند اما برخی شرکت های حمل ونقلی ۴
درصد حق بیمه خود را پرداخت نکرده و هزینه ان را از بارنامه رانندگان کسر
کرده بودند .یعنی در بارنامه برخی از رانندگان در ان س��ال ها حق بیمه لحاظ
ش��ده اما به عنوان سابقه در نظر گرفته نشده بود که این موضوع حل شد .او با
اش��اره به بیمه تکمیلی رانندگان اظهار کرد :با هماهنگی انجمن ش��رکت های
حمل ونقلی در ش��ورای عالی تراب��ری مصوبه ای گرفتیم مبنی ب��ر اینکه بیمه
تکمیلی رانندگان به طور رایگان برقرار شود .این مصوبه در مهر سال گذشته به
سازمان راهداری ابالغ شد .حسن نیا ادامه داد :براساس این مصوبه ،شرکت های
حمل ونقل جاده ای مکلفند براس��اس قراردادی که تشکل های صنفی رانندگان
و ش��رکت های حمل ونقلی با ش��رکت های بیمه به امضا می رسانند ،رانندگان
کامیون را به طور رایگان زیر پوشش بیمه تکمیلی درمان قرار دهند .وی زمان
اجرای این قرارداد را نیمه دوم س��ال گذش��ته تا ۱۵مرداد امس��ال دانست و
اف��زود :در تمدید این قرارداد تصمیم گرفتیم عالوه بر همس��ران رانندگان که
سال گذشته در قرارداد بیمه تکمیلی لحاظ شده بودند ۲ ،فرزند رانندگان نیز
به این قرارداد اضافه شوند که شامل فرزندان زیر ۱۸سال است .البته فرزندان
دختر در صورت مجرد بودن ،شرط سنی ندارند.
حسن نیا تعداد افراد زیر پوشش بیمه تکمیلی درمان را در سال گذشته ۷۰۹
هزار نفر ش��امل رانندگان و همس��ران انها اعالم کرد و گفت :امسال باتوجه به
توافق هایی که حاصل ش��د و قرارداد ان با صنوف به امضا رس��ید این تعداد به
یک میلیون و ۲۰۰هزار نفر افزایش می یابد.
۷۵۰هزار تومان تعیین شده بود.
وی یاداور شد :ش��رکت ها تالش می کنند باتوجه به شرایط
بازار و تقاض��ا ،نرخ های میانگین را اعمال کنند .ش��رکت های
هواپیمای��ی برای حفظ مس��افر س��عی می کنند بلی��ت با نرخ
مناسب تر عرضه و مسافران خود را حفظ کنند.
اسعدی س��امانی گفت :نرخ های جدید در وب سایت انجمن
شرکت های هواپیمایی به نشانی www.aira.irقابل دسترس
است.
تخفیف برای راه اندازی ایرتاکسی ها
مدیرعامل شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی
ایران اعالم کرد گرچه مش��کل اصلی راه اندازی
ایرتاکس��ی در کش��ور تنها هزینه ها و قیمت ها
نیست ،اما برای راه اندازی ایرتاکسی ها و کمک
به رونق این بخش ،تخفیف و بسته های تشویقی
در نظر گرفتیم.
سیاوش امیرمکری در گفت وگو با ایسنا اظهار
کرد :مشکل اصلی راه اندازی ایرتاکسی در کشور
هزینه ه��ا و قیمت های ان نیس��ت .مش��کالت
اصل��ی پی��ش روی هوانوردی عمومی کش��ور
درحال حاض��ر حاکمیتی ب��ودن ،دولتی بودن و
نگاه مدیریت دولتی به ان است و از سوی دیگر،
قوانی��ن و مقررات ناظر ب��ر فعالیت های صنعت
هوانوردی ،ناوگان و شرایط خاص فعلی کشور و
حتی فراموشی مفهوم کسب وکار تاکسی هوایی
به عل��ت وقفه طوالنی مدت این موضوع ،مهم تر
از هزینه ها و قیمت های ان است.
وی اف��زود :اس��تراتژی ش��رکت فرودگاه ها
حمای��ت از ش��رکت های ایرتاکس��ی در قالب
تدوین بس��ته های تشویقی و حمایتی است که
ش��امل ارائه تخفیف در ح��وزه خدمات ناوبری
هوایی و فرودگاه ها مانند ناوبری هوایی ،نشست
و برخاست ،روشنایی ،پارکینگ و ...است.
مدیرعامل شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی
ای��ران ادامه داد :تخفی��ف ۳۰درصدی در این
م��وارد برای هواپیماهای زی��ر ۲هزار کیلوگرم
یک��ی از پیش��نهادهای ای��ن ش��رکت با هدف
حمای��ت از هوانوردی عمومی کش��ور بود که با
موافقت وزیر راه و شهرس��ازی ابالغ شد و دیگر
بسته های تشویقی و حمایتی نیز در حال تهیه
و ارسال برای طی کردن مراحل قانونی ،تصویب
و اجرایی شدن است.
یک��ی از نکته ه��ای جال��ب ب��رای من این
اس��ت که در بس��یاری از نشست ها و محافل،
درباره مسکن صحبت می شود .البته به لحاظ
روانشناس��ی طبیعی است که وقتی موضوعی
شنیدن مطلب
برای یک نفر مهم باشد ،امکان
ِ
در زمین��ه ان موض��وع برای ان فرد بیش��تر
می ش��ود و باتوجه به اینکه موضوع مس��کن
در کانون توجه من قرار دارد ،طبیعی اس��ت
که همیشه گوشم برای شنیدن درباره ان تیز
باشد؛ هرچند س��عی می کنم تا حد امکان از
ورود به بحث پرهیز کنم و بیش��تر ش��نونده
باشم.
اما به راستی چرا مسکن اینقدر برای همگان
مهم است:
مس��کن ،مهم ترین نیاز بشر پس از غذا وپوشاک است.
اش��تغال و کسب وکار بس��یاری از مردم،به طور مس��تقیم یا غیرمس��تقیم به مس��کن
مرتبط است.
مس��کن بیش��ترین وزن و تاثی��ر را درمحاسبه تورم دارد.
مسکن بیشترین س��هم را در هزینه هایخانوار دارد.
ارزش موجودی مسکن کشور بیش از ۲۰میلیون میلیارد تومان اس��ت؛ یعنی ۱۰برابر
کل نقدینگی کشور.
ِ
س��االنه نیازمند ساخت حدود ۸۵۰هزارواحد مسکونی در کشور هستیم.
مسکن بزرگ ترین بخش از ثروت بیشترخانوارهای ایرانی است.
س��هم بخش خصوصی در سرمایه گذاریمسکن بیش از ۹۷درصد است.
س��ایر حوزه های س��رمایه گذاری از عمقکافی برخوردار نیستند و شناخت عامه مردم
از انها بسیار کمتر از مسکن است.
شناسایی ۱۰۹نقطه
حادثه خیز در اصفهان
به�روز راع�ی :مدی��رکل راه��داری و
حمل ونقل جاده ای با اش��اره ب��ه بهره برداری
از ۶۹پ��روژه در هفت��ه دولت امس��ال گفت:
برای بهره برداری از این پروژه ها بیش از ۸۵۰
میلیارد ریال هزینه شده است.
ب��ه گ��زارش
از اصفه��ان ،مه��دی
خضری تصریح کرد :س��ال گذش��ته عملیات
روکش اسفالت حفاظتی در ۲۰۰کیلومتر از
راه ها اس��تان با ۱۶۰میلیارد ریال انجام شد.
همچنین ۱۱۳کیلومتر از راه های اس��تان با
۳۴۰میلیارد ریال روکش اسفالت گرم شد.
وی خاطرنش��ان کرد :لکه گیری هندس��ی
و غیرهندس��ی راه های اس��تان به طول ۱۸۵
کیلومتر با ۵۰میلیارد ریال انجام شد.
وی ادامه داد ۵ :میلیون و ۳۰۰هزار مسافر
با ناوگان عموم��ی در این مدت در جاده های
اس��تان س��فر کردند و تعداد سفرها ۷درصد
افزایش پیدا ک��رد .همچنین ۲۰میلیون تن
کاال با ناوگان حمل ونقل استان جابه جا شد.
به گفته وی ،در دور دوم سفرهای تابستانی
نظارت بر تردد رانندگان با ۱۰۵دوربین ثبت
تخلف فعال ،انجام می شود.
این مقام مس��ئول عنوان ک��رد ۱۳۰ :هزار
تخل��ف در ۵م��اه ابتدای س��ال ج��اری در
جاده های استان به ثبت رسید.
خضری از شناسایی ۱۰۹نقطه حادثه خیز
در این اس��تان خبر داد و افزود :از این تعداد
۶۷نقطه مورد تایید وزارتخانه اس��ت و مقرر
ش��د برای رفع ان از اعتبارات استانی و ملی
اس��تفاده شود .وی گفت :س��ال گذشته برای
اص�لاح و رفع کامل خط��ر از ۱۳مورد از این
نقاط که از نظر هندس��ی حادثه خیزتر بودند،
برنامه ری��زی ش��د و بعض��ی از نق��اط هم با
استفاده از تابلو ،عالئم هشداردهنده ،گاردریل
و خط کشی ایمن سازی شد.
وی بیان کرد :س��ال گذشته در این استان
۵۸هزار راننده حوزه حمل ونقل کاال و مسافر
زیر پوش��ش بیم��ه تکمیلی رانن��دگان قرار
گرفتند و امسال این بیمه تمدید شد.
مدیرکل راه��داری و حمل ونق��ل جاده ای
اصفهان گفت :میانگین سن ناوگان حمل ونقل
اتوبوس��ی اس��تان ۱۰س��ال و میانگین سن
ناوگان مینی بوس��ی اس��تان ۳۵تا ۴۰س��ال
اس��ت و مینی بوس ها در وضعیت نامناس��بی
هستند .میانگین سن ناوگان حمل ونقل باری
استان هم ۱۵تا ۲۰سال است.
خبر
نایب رئی��س اول اتحادیه مش��اوران امالک معتقد
است تنظیم کردن قراردادهای اجاره و خرید صوری
با اهداف گوناگونی انجام می شود که فرار مالیاتی یکی
از انهاس��ت .به گفته او این قراردادها با هر هدفی که
تنظیم شوند ،تخلف به شمار می روند.
حسام عقبایی در گفت وگو با
در پاسخ به این
پرسش که گفته می شود برخی مالکان به منظور فرار
مالیاتی به تنظیم قرارداد صوری با مستاجر یا خریدار
روی می اورند ،بیان کرد :در گذش��ته س��ازمان امور
مالیاتی اعالم کرده بود جواب اس��تعالم هر قراردادی
که کد رهگیری نداش��ته باش��د ،از سوی دارایی داده
نخواهد ش��د اما اکنون س��ازمان امور مالیاتی پاس��خ
استعالم قراردادی که کد رهگیری نداشته باشد را هم
می دهد؛ بنابراین داشتن یا نداشتن کد رهگیری برای
س��ازمان امور مالیاتی فرقی نمی کند و این س��ازمان
می تواند از هر قرارداد ملکی ،مالیات دریافت کند.
او ب��ا بیان اینک��ه قرارداده��ای صوری ب��ا اهداف
گوناگونی تنظیم می ش��وند ،ادامه داد :بخشی از این
قراردادها برای ثبت نام در مدرس��ه ،ارائه در محل کار
و ...نوشته و تنظیم می ش��وند .اشکار است که این ها
تخلف هستند و می توان با انها برخورد کرد.
بهروز ملکی
حوزه مسکن ش�فاف ترین پرداخت های
مالیاتی را دارد
یک��ی از فعاالن ح��وزه مس��کن می گوی��د نه تنها
ف��رار مالیاتی در حوزه مس��کن چش��مگیر نیس��ت
بلک��ه معام�لات مس��کن منظم ترین و ش��فاف ترین
پرداخت ه��ای مالیاتی را دارد .فرش��ید پورحاجت در
گفت وگو با
در پاس��خ به این پرس��ش که چرا
اجبار مش��اوران امالک به دریافت کد رهگیری برای
معامالت مس��کن نتوانسته در این فضا شفاف سازی و
از تخلفات جلوگیری کند ،بیان کرد :مس��ئوالن بارها
اع�لام کرده اند که تمام قراردادهای مس��کن ملزم به
داش��تن کد رهگیری هستند اما مشکل این است که
ممیزهای مالیاتی هیچ کدام از این کد رهگیری ها یا
حتی قولنامه ه��ا را قبول ندارند .به ویژه درباره امالک
تج��اری ای��ن ممیزان مالیاتی هس��تند ک��ه تصمیم
می گیرن��د ارزش یک پالک مش��خص ،چ��ه میزان و
ع��دد رهن و اجاره ان چقدر اس��ت .او در پاس��خ به
این پرس��ش که چگونه می توان مشکل فرار مالیاتی
در معام�لات مس��کن را برط��رف کرد ،گف��ت :باید
س��ازمان امور مالیاتی بپذیرد که قراردادهایی که در
بنگاه های مشاوران امالک ثبت می شود اعتبار قانونی
الزم را دارد .از س��وی دیگر مشاوران امالک نیز باید
در زمینه دریافت کد رهگیری برای معامالت مسکن
با دولت هم��کاری کنند .پورحاج��ت تاکید کرد :هر
نوع قراردادی که منتج به پرداخت مالیات ش��ود ،در
سازمان امور مالیاتی مورد رسیدگی قرار می گیرد که
این مسئله قراردادهای دس��تی و بدون کد رهگیری
را هم ش��امل می ش��ود اما در مقام اجرا و در نهایت،
تصمیم گیرنده ممیز مالیاتی اس��ت و میزان مالیات را
او تعیین می کند.
دبیر کانون سراس��ری انبوه سازان با تاکید بر اینکه
ش��فاف ترین مالیات ها در حوزه مس��کن کشور وجود
دارد ،ادام��ه داد :میزان تخل��ف و فرار مالیاتی در این
حوزه بسیار کم و قابل چشم پوشی است .از قضا بخش
تولید مس��کن بیشترین اسیب را از قوانین اشتباه در
حوزه مالیات دیده است.
وی ب��ا بیان اینک��ه بخش تولید مس��کن ۹درصد
مالی��ات ارزش افزوده خود را پرداخت می کند ،گفت:
ش��یوه تدوین قانون در این زمینه ،در راس��تای رونق
تولی��د نیس��ت و دریاف��ت مالیات از بخش مس��کن
به گونه ای اس��ت که هیچ تفاوتی بی��ن تولیدکننده و
سوداگر وجود ندارد.
یادداشت
چرا همه
درباره مسکن
حرف می زنند؟
14
شنبه
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
نفت و نیرو
تجارت
قاچاقچیان سوخت هر دقیقه ۱۳۸تا ۲۷۷میلیون تومان به جیب می زنند
اخبار
شتاب بخشی به پروژه های
پاالیش نفت اصفهان
مدیرعام��ل ش��رکت مل��ی پاالی��ش و پخش
فراورده ه��ای نفتی ای��ران در جری��ان بازدید از
پروژه ه��ای در حال اجرای ش��رکت پاالیش نفت
اصفه��ان ب��ر ضرورت تس��ریع انجام ط��رح ملی
جامع بهینه س��ازی و بهبود فرایند این ش��رکت
تاکید کرد.به گزارش
از اس��تان اصفهان،
علیرض��ا صادق ابادی در حاش��یه بازدید از روند
اجرای طرح جامع ش��رکت پاالیش نفت اصفهان
و در نشس��ت مشترک با پیمانکاران ،این طرح را
یکی از طرح های بس��یار مه��م پاالیش و پخش
فراورده های نفتی برش��مرد و تصریح کرد :برای
انج��ام هر چ��ه بهت��ر ان ،هم��کاری چندجانبه
پاالیشگاه اصفهان ،پاالیش و پخش و پیمانکاران،
بیش از پیش می شود .وی با اعالم اینکه شرکت
ملی پاالی��ش و پخش فراورده ه��ای نفتی ایران
اماده هرگونه همکاری و مس��اعدت اس��ت ،ابراز
کرد :با مدیریت پیمانکاران و منس��جم س��اختن
انها شاهد نتایجی مطلوب خواهیم بود و به طور
حت��م در بخ��ش ریالی و ارزی نی��ز حمایت های
پاالیش و پخش افزایش می یابد .در این نشست
مرتضی ابراهیم��ی ،مدیرعامل ش��رکت پاالیش
نف��ت اصفهان نیز درباره رون��د اجرای پروژه های
زیر مجموعه ط��رح جامع توضیحاتی داد و گفت:
ط��رح جام��ع بهینه س��ازی و بهب��ود فرایند ۶
زیرپروژه دارد که از سال ۹۴پروژه ساخت مجتمع
بنزین سازی با تولید حدود ۱۱میلیون لیتر بنزین
یورو ۴و ۵راه اندازی شده است .وی گفت :امسال
نیز واحد تقطیر و گاز مایع ش��ماره ۳با ظرفیت
۱۲۰هزار بشکه در روز و با هدف افزایش ضریب
اطمین��ان فرایند و بهبود کیفی��ت فراورده های
نفتی راه اندازی ش��ده و مراح��ل ازمایش نهایی
خود را پشت س��ر می گذارد .ابراهیمی با تاکید بر
اینکه هدف از راه اندازی این واحد ،بهبود عملکرد
ش��رکت پاالیش نف��ت اصفهان ب��وده و ظرفیت
پاالیش��ی افزایش نخواهد داش��ت ،تصریح کرد:
با راه ان��دازی کامل این واحد در ش��رایط عادی،
ظرفی��ت کلی پاالیش��گاه از ۳۷۵ه��زار به روزانه
۳۶۰هزار بشکه کاهش خواهد یافت.
editor@smtnews.ir
پول کثیف بنزین ،برابر با یک چهارم درامد ملی
گروه انرژی
editor@smtnews.ir
برخی براوردها
میزان درامد
ناشی از قاچاق
بنزین را ۱۰۰۰
میلیارد تومان
اعالم می کنند
روزانه ح��دود ۱۰۰میلیون لیت��ر بنزین در ایران
مصرف و بین یک پنجم تا نیمی از این رقم یعنی ۲۰
ت��ا ۴۰میلیون لیتر ،قاچاق می ش��ود ،البته این امار
و ارقام ،براس��اس امار و براوردهای کلی و غیردقیق
است اما به هر حال از گردش حجم باالیی پول کثیف
یعن��ی روزانه حدود ۲۰۰تا ۴۰۰میلیارد تومان ،زی ِر
زمین اقتصاد کش��ور خبر می دهد؛ این یعنی ساالنه
حدود ۱۴۴هزار میلیارد تومان.
به گزارش
مبارزه با قاچاق س��وخت و حفظ
ارزش ب��االی بنزین قاچاق در داخل کش��ور ،یکی از
مهم ترین اهداف احیای دوباره کارت س��وخت است
که از ۲۰مرداد امسال اجرا شد و بر اساس ان ،مردم
با اس��تفاده از کارت س��وخت خود روزانه تا ۶۰لیتر
و با کارت س��وخت جایگاه داران تا ۳۰لیتر س��همیه
بنزین دارند.
طراحان برنام��ه احیای کارت س��وخت می گویند
ب��ا توجه با دولتی بودن پاالیش��گاه ها و نیز ش��رکت
پخش فراورده های نفتی ،این دو نهاد از اتهام قاچاق
س��وخت مبرا و بر همین اس��اس ،جایگاه های توزیع
سوخت متهمان ردیف اول قاچاق سوخت هستند.
ب��ه گفته مس��ئوالن ،اس��تفاده از کارت س��وخت
می توان��د امکان نظ��ارت بر میزان مص��رف را فراهم
ک��رده و از قاچ��اق جلوگی��ری کن��د زی��را یکی از
مهم ترین راه های قاچاق س��وخت این است که افراد
با کارت ش��خص دیگ��ری در جایگاه های س��وخت،
سوخت گیری می کنند ،البته این نوع قاچاق بیش از
هم��ه در نقاط مرزی اتفاق می افتد .این امیدواری در
مسئوالن وجود دارد که با احیای کارت سوخت ،کار
قاچاقچی ها سخت تر شود.
قاچاق ۲۰تا ۴۰میلیون لیتر بنزین در روز
امار دقیقی از میزان قاچاق بنزین در دست نیست
اما گفته های گوناگون مس��ئوالن بیانگر قاچاق ۲۰تا
۴۰میلی��ون لیتر بنزین در روز اس��ت .در ۳ماه اغاز
امس��ال یک میلی��ارد لیتر انواع س��وخت از مرزهای
ایران قاچاق ش��ده اس��ت .در کنار بنزین ،گازوئیل،
گاز مایع و دیگر اقالم س��وختی نی��ز از ایران قاچاق
براورده��ا مدنظ��ر قرار گیرد ،با درنظر گرفتن س��ود
۱۰هزار تومانی ب��ه ازای قاچاق هر لیتر بنزین و در
نظر گرفتن قاچاق روزانه ۲۰میلیون لیتر ،حجم پول
کثیف حاصله به ۲۰۰میلیارد تومان و در صورت در
نظر گرفتن ۴۰میلیون لیتر بنزین قاچاق این رقم به
۴۰۰میلیارد تومان می رسد.
ب��ه این ترتیب ،قاچاقچیان در ه��ر دقیقه از غارت
بنزی��ن ای��ران ۱۳۸میلیون تومان ت��ا ۲۷۷میلیون
تومان به دست می اورند.
این ارقام حداقلی و بر اس��اس حدس و گمان است
اما بی تردید حجم س��ودی که ب��ه جیب قاچاقچیان
س��رازیر می ش��ود ،در همین حد و اندازه اس��ت که
همه مرزه��ا را درگیر خود کرده و با وجود س��ال ها
مب��ارزه مس��ئوالن ،همچن��ان قاچ��اق در جری��ان
اس��ت ،البت��ه خ��روج غیرقانونی بنزین و س��وخت،
تنها ضربه ای نیس��ت ک��ه قاچاق به ای��ران می زند،
پول ه��ای کثیف حاص��ل از قاچاق در ه��ر عرصه ای
وارد ش��ود بحران��ی را رق��م زده و س��پس بی��رون
می اید.
اگ��ر درام��د دقیقه ای قاچ��اق یعنی ۱۳۸ت��ا ۲۷۷میلی��ون تومان را
بپذیری��م می توانی��م بگوییم قاچاقچیان س��وخت ای��ران کمی کمتر از
یک چهارم کل تولید ناخالص داخلی کشورمان درامد دارند!
می ش��وند .تفاوت باالی نرخ س��وخت ای��ران با دیگر
کش��ورها زمینه س��از قاچاق باالی سوخت کشورمان
اس��ت .کمترین فاصله نرخ بنزین ایران با کشورهای
همسایه ۵۴۰۰تومان و بیشترین فاصله نرخ ۱۳هزار
تومان اس��ت .به این ترتیب قاچاق ی��ک لیتر بنزین
حداق��ل و حداکثر س��ودی به همین ان��دازه ،نصیب
قاچاقچیان می کند.
با رسیدن نرخ دالر به کانال ۱۱و ۱۲هزار تومان،
قاچ��اق بنزی��ن لیتری ه��زار تومانی به کش��ورهای
همس��ایه ،ب��رای قاچاقچیان جذاب تر و پرس��ودتر از
همیشه ش��د .به عنوان مثال ،نرخ بنزین در کشوری
مانند ترکیه بین ۱۳تا ۱۴هزار تومان است و انتقال
هر لیت��ر بنزین به ترکیه ،س��ودی ۱۲یا ۱۳برابری
نصیب قاچاقچیان خواهد کرد .کاهش ش��دید ارزش
پول ملی کشورمان در یک سال گذشته از مهم ترین
دالیلی اس��ت که بار دیگر به قاچاق سوخت جذابیت
بخش��یده و موجب مطرح ش��دن بحث های��ی مانند
فعال سازی دوباره کارت سوخت شده است.
درامد قاچاق چقدر است؟
به گ��زارش خبرانالین ،هر چند برخ��ی براوردها
میزان درامد ناشی از قاچاق بنزین را ۱۰۰۰میلیارد
تومان اع�لام می کنند ام��ا حتی اگ��ر بدبینانه ترین
درام�د قاچ�اق س�وخت ،یک چه�ارم
تولید ناخالص داخلی
ب��ر اس��اس تحلیل منتشر ش��ده در ایبِنا ،بررس��ی
وضعیت متغیرهای اقتصاد ایران در گزارش اس��فند
۹۷ت��ا فروردین ۹۸صندوق بین المللی پول نش��ان
می دهد تولی��د ناخالص داخلی ای��ران با قیمت های
ثابت ب��رای امس��ال به ۶۲۷ه��زار میلی��ارد تومان
می رسد .این شاخص برای سال ۱۳۹۹نیز ۶۲۸هزار
میلیارد تومان پیش بینی شده است.
حال اگر درام��د دقیقه ای قاچ��اق یعنی ۱۳۸تا
۲۷۷میلی��ون توم��ان را بپذیریم ک��ه درامد روزانه
ح��دود ۲۰۰تا ۴۰۰میلی��ارد تومانی قاچاقچیان را
نشان می دهد و در نهایت درامد ساالنه حدود ۱۴۴
ه��زار میلیارد توم��ان انها را باور کنی��م ،می توانیم
بگویی��م قاچاقچیان س��وخت ایران کم��ی کمتر از
یک چه��ارم کل تولی��د ناخالص داخلی کش��ورمان
درامد دارند!
15
شنبه
16شهریور1398
7محرم 1441
7سپتامبر 2019
شماره 1365
پیاپی 2683
اقتصاد و هنر
گزارشی درباره اقتصاد غیرشفاف در حوزه سینما و ورود پول های مشکوک به بدنه تولید
سرمایه گذاری زیرزمینی در سینما
مسئله ورود پول های مشکوک به سینما چندی ا ست
مطرح شده و هر از گاه شایعه یا خبری از فساد اقتصادی
در هنر هفتم ،دامن برخی تهیه کنندگان و سرمایه گذاران
فعال صنعت سینمای ایران را می گیرد.
به گزارش
،ش��اید برای نخس��تین بار یا به دلیل
ش��هرت زیاد سریال نمایش خانگی «ش��هرزاد» بود که
ماجرای س��رمایه های مشکوک در س��ینما به طور جدی
مط��رح ش��د ،انجا ک��ه س��رمایه گذاران این س��ریال به
اخت�لاس از صن��دوق فرهنگیان و بانک س��رمایه متهم
ش��دند .پس از رسانه ای شدن این اتفاق بود که در ادامه،
اس��امی افراد بسیاری به عنوان سرمایه گذار در پروژه های
گوناگون س��ینمایی بر سر زبان ها افتاد .افرادی که گاه از
سرمایه داران مطرحی بودند که به دلیل حضور در محافل
سیاسی و ورزشی در میان مردم شهرت داشتند.
اما اوج ماجرای پول های مش��کوک در سینما از بهمن
س��ال گذشته و در جشنواره سی وهفتمین فیلم فجر بود
و از نشس��ت خبری دبیر جشنواره اغاز شد و تا نشست
خبری تمام فیلم ها ادامه داش��ت که س��رمایه فیلم ها از
کجا امده است.
حاال در میان اهالی س��ینما این بحث مطرح است که
هنر هفتم در هر کش��وری نیاز به س��رمایه گذار دارد اما
بررس��ی سالمت س��رمایه هم در اختیار س��ازمان دیگر؛
یعن��ی ق��وه قضاییه اس��ت .بنابراین اگ��ر بخواهیم مانع
ورود س��رمایه به س��ینما ش��ویم به طور قطع اسیب ان
را هنرمندان می بینند و از س��وی دیگ��ر ،هم نظارت بر
سرمایه های افرادی که قصد سرمایه گذاری دارند هم کار
به نسبت سخت و در عین حال خارج از محدوده فعالیت
سینماگران است.
اثاری معدودی در سینما از بودجه دولتی
استفاده می کنند
سیدغالمرضا موسوی ،تهیه کننده فیلم سینمایی «من
مادر هس��تم» در این زمینه گفت :درحال حاضر بیش از
۹۰درصد اثار تولید ش��ده در س��ینمای ایران با سرمایه
بخش خصوصی ساخته می شود اما بحث مطرح این است
که این ها چه نوع سرمایه ای است؟
وی افزود :چند س��ال پیش همزمان با تولید مجموعه
ش��هرزاد برای ش��بکه نمایش خانگی ،هش��دار دادم که
امکان دارد س��رمایه هایی مطمئن و سالم وارد این حوزه
نشود .این مسئله خیلی جدی گرفته نشد و فقط در حد
گفت وگوهای مطبوعاتی باقی ماند.
این تهیه کننده سینما با تاکید بر اینکه سینمای ایران
نیاز به تزریق پول ازسوی بخش های خصوصی گوناگون
دارد ،ادامه داد :اثاری که در س��ال تولید می شوند به جز
تعداد معدودی که از بودجه دولتی اس��تفاده می کنند ،با
سرمایه گذاری خصوصی ساخته می شوند .در بحث تولید
اثار س��ینمایی ش��اید بیش از ۱۵۰تا ۲۰۰سرمایه گذار
داریم که از این میان ممکن اس��ت تعداد انگشت شماری
باشند که سرمایه انها سالم به شمار نمی اید.
موس��وی اظهارکرد :هر نوع سرمایه ای (سالم یا ناسالم)
هنگامی س��ینما را دچار مشکل می کند که اقتصاد ان را
ملتهب کند .زمانی که در پرداخت های شان از روش های
معقول پیروی نکنند ،طبیعتا به س��ینما از بعد اقتصادی
اسیب می رس��انند .در حقیقت مسئله مهم این است که
سرمایه هایی که وارد سینما می شود به طور منطقی هزینه
شود و طبیعتا ورود ان منجر به رفتار غیرمنطقی نشود.
تهیه کنن��ده فیلم س��ینمایی «بغض» ،ب��ا بیان اینکه
افرادی که با سرمایه های ناسالم وارد سینما شدند بسیار
معدود هستند ،گفت :ضمن اینکه بسیاری از کسانی که
متهم به داش��تن پول کثیف هستند ،پول کثیف ندارند
و اتفاقا براس��اس دقتی که در کار و زندگی انها می شود
س��رمایه حاصل از زحم��ت را اورده اند .نکت��ه اصلی در
مس��ئله اقتصاد و سرمایه س��ینمای ما این است که چه
کسانی در س��ینمای ایران با باال بردن سطح دستمزدها
در اقتصاد س��ینما اختالل ایج��اد می کنند؟ به نظر من
بای��د با این س��رمایه گذاران حتی اگر با پ��ول تمیز وارد
این حوزه ش��ده اند ،برخورد شود و اجازه ندهند براساس
خواست شخصی انها سینمای ایران دچار اسیب شود و
در اقتصاد ان اخالل به وجود بیاید.
موس��وی درباره ورود س��رمایه گذاران به سینما افزود:
هر سرمایه گذاری باید تکلیفش روشن باشد که ایا برای
کار اقتصادی وارد س��ینما ش��ده است یا فقط می خواهد
فیلمی س��اخته ش��ود که بگوید ان فیلم را دوست دارد
و به س��اخت ان کمک کرده است .س��رمایه گذاران اگر
می خواهن��د کار اقتصادی کنند طبیعت��اً باید چند نکته
را مدنظر داش��ته باش��ند .شناس��نامه و رزومه حرفه ای
تهیه کننده و کارگردان یک فیلم از جمله مس��ائلی است
که باید در رس��یدن ب��ه یک س��رمایه گذاری منطقی و
اقتصادی به ان توجه کرد.
این تهیه کننده سینما خاطرنشان کرد :ما حق دخالت
در مس��ائل قضایی را نداریم .ب��ه این معنی که فقط قوه
قضاییه براس��اس قوانی��ن می تواند به مس��ائلی از جمله
پرونده س��رمایه های مش��کوک و صاحبان ان رسیدگی
کند .س��رمایه گذاران در س��ینما نیز ،باید حدود مسائل
اقتص��ادی را رعایت کنند .نبای��د این طور فکر کنند که
چون پول دارند می توانند به هر ش��کل که دوست دارند
در س��ینما حرکت کنند .باید مس��ائل اقتصادی را کامال
رعایت کرد.
هنر هفتم در کشوری نیاز به سرمایه گذار دارد اما بررسی سالمت
س��رمایه ه��م در اختیار س��ازمان دیگ��ر؛ یعنی قوه قضاییه اس��ت.
بنابراین اگر بخواهیم مانع ورود سرمایه به سینما شویم به طور قطع
اسیب ان را هنرمندان می بینند
کاری نکنی�م هیچ س�رمایه گذاری جرات
ورود به سینما را نداشته باشد
هاتف علیمردانی ،کارگردان فیلم س��ینمایی «کوچه
بی نام» نیز در این باره گفت :متاس��فانه همیش��ه افراط
و تفری��ط کار ما را خراب می کند .اینکه س��ینما ابزاری
برای پولش��ویی نباشد و سرمایه های مشخص و معلومی
به ان وارد ش��ود کامال مس��ئله روشنی اس��ت .اینکه با
پروپاگاندا و جوس��ازی کاری کنیم که صاحبان سرمایه
دیگر هیچ کدام شان جرات ورود به سینما نداشته باشند
هم خیلی خطرناک است.
وی افزود :متاس��فانه جوی ایجاد ش��ده که صاحبان
س��رمایه ،دیگر عالقه مند حضور در سینما نیستند .این
نبود عالقه ،ناش��ی از ترسی اس��ت که انها از پیامدهای
ورودش��ان به این حوزه دارند .از ای��ن رو باید به دور از
هیجان ها و مسائل جانبی رفتار کنیم.
علیمردان��ی با بی��ان اینکه این گون��ه هیجان ها باعث
می شود گاهی ناخواسته حقی از افراد ضایع شود ،ادامه
داد :شایسته است که از سینمای مان مراقبت کنیم .اگر
این تهدیدها بیش��تر شود س��ینمای ما قادر به ادامه راه
نخواهد بود .یادمان باشد باید به سینمای ایران سرمایه
تزریق شود و اقتصاد ان همیشه سرپا باشد.
کارگردان فیلم سینمایی «اباجان» با اشاره به حضور
متخلفان اقتصادی در س��ینما ،گف��ت :افرادی بودند که
تخلف��ی انجام داده اند و حاال ه��م قوه قضاییه به پرونده
انها رسیدگی کرده است.
وی افزود :در پولشویی این طور نیست که به راحتی به
دیگران به دلیل سرمایه دار بودن اتهام بزنیم .قوه قضاییه
با تحقیق و تفحص همه مسائل را در حوزه های گوناگون
بررس��ی کرده و ب��ا متخلفان ان برخ��ورد می کند .این
جوس��ازی ها و فضاسازی ها به س��ود سینمای ما نیست
چون تر و خشک با هم می سوزند.
علیمردانی خاطرنشان کرد :بهتر است ما اهالی سینما
نیز خوددارتر باش��یم و اجازه بدهی��م که به این پرونده
متخصصان امور حقوقی رس��یدگی کنند .نه حق داریم
و نه روا اس��ت هر س��رمایه داری را پولشو و صاحب پول
کثیف خطاب کنیم .اجازه بدهیم س��ینما در فضای ارام
و مسیری قابل گفت وگو حرکت کند.
وی خاطرنش��ان ک��رد :باید ی��اد بگیریم ک��ه چگونه
می شود از چرخه س��الم سینما ارتزاق کرد .به نظر من،
ما سینماگران عامل اصلی تخریب سینما شده ایم .درباره
همین ورود س��رمایه های کثیف ،این سرمایه های کثیف
از کجا وارد ش��د؟ چون ما یاد نگرفته ایم از چرخه سالم
ارتزاق کنیم .م��ن به عنوان یک فیلمس��از فکر می کنم
مش��کل اصلی ،خود ما فیلمسازان هس��تیم تا صاحبان
سرمایه ،چون می خواهیم به هر قیمتی فیلم بسازیم.
پول ه�ای مش�کوک س�ینما ازس�وی نهاد
قضایی بررسی شود
س��یدجمال س��اداتیان ،تهیه کننده فیلم س��ینمایی
شو نیم» نی��ز در این باره به ایرن��ا ،گفت:
«مت��ری ش��ی
نخس��ت باید بررس��ی کنیم چرا س��رمایه باید از خارج
س��ینما به این حوزه وارد ش��ود .تهیه کنندگان بسیاری
هس��تند که کارت حرفه ای فعالیت دارند .ساالنه به طور
میانگی��ن ۱۰۰فیلم س��ینمایی س��اخته می ش��ود اما
چه ش��ده ک��ه تهیه کنندگان امادگی ندارند خودش��ان
سرمایه گذاری کنند ،بنیه مالی شان را از دست داده اند و
قدرت س��رمایه گذاری ندارند که به شدت به دنبال جذب
سرمایه از خارج سینما هستند؟
وی ب��ا بیان اینکه تولید فیل��م از نظر اقتصادی گران
اس��ت ،گفت :ما نهاد های حمایتی نداری��م که اگر یک
تهیه کننده بخواهد فیلمی بس��ازد به عن��وان نمونه۵۰ ،
درصد س��رمایه را خود تهیه کن��د و ۵۰درصد دیگر را
بتواند با کمک سیس��تم های مال��ی بانک ها و بنگاه های
اقتصادی تامی��ن یا بتواند فیلمش را ب��رای بحران های
ضرر و زیان بیمه کرده تا دست کم بخشی از هزینه های
جانب��ی فیلم خ��ود را از طریق بیم��ه تامین کند .وقتی
چنین رویک��ردی نداریم ،هر کس��ی می خواهد فیلمی
بسازد و کمبود منابع مالی دارد به سمت جذب سرمایه
از بیرون حوزه سینما می رود.
تهیه کنن��ده فیل��م «ب��رف روی کاج ها» با اش��اره به
اینکه درب��اره افرادی ک��ه بنیه اقتص��ادی خوبی دارند
نیز پرس��ش هایی مطرح است ،پرسش هایی مانند اینکه
پول های شان را از کجا به دست اوردند و ادامه داد :شاید
بخش��ی از این مس��ئله برمی گردد به اینک��ه چند نفر با
سرمایه به این حوزه امدند ،فیلم و سریال ساختند و پس
از ان دچار مشکل ش��دند .انها کارشان به سیستم های
قضایی کشیده شد .حاال به طور کل فضایی به وجود امده
که اگر کسی س��رمایه وارد سینما می کند ،دنبال منشا
ان می گردند که نکند این پول مشکوک باشد.
س��اداتیان درباره چگونگی رویارویی با سرمایه گذاران
در این حوزه گفت :به نظر من نباید همه را با یک چوب
از س��ینما راند .همه را نباید با یک نگاه تجزیه و تحلیل
کنیم و بگوییم همه شکل هم هستند .کسانی بودند که
پول وارد سینما کردند و مشکلی نداشتند .حتی انهایی
که امروز به عنوان تهیه کنندگان حرفه ای از انها نام برده
می ش��ود ،روزی که تازه وارد سینما شده بودند سرمایه
هم وارد سینما کردند و این اتهام ها به انها وارد نبود.
تهیه کننده فیلم «جامعه دران» درباره وضعیت فعلی
سینما ،اظهار کرد :سینمای ما به دلیل وضعیتی که امروز
پیدا کرده اگر می خواهد سرپا بایستد چاره ای ندارد جز
اینک��ه از بیرون س��رمایه گذار جذب کند .ممکن اس��ت
عده ای س��رمایه را نامشروع به دست اورده باشند و یک
بخش ان را وارد سینما کنند .به نظر من در نگاه نخست
این مسئله قابل اثبات نیست.
وی گفت :س��رانجام س��رمایه باید وارد س��ینما شود.
اگر روی این مسئله حساس��یت داریم ،هر سرمایه گذار
را می ت��وان با نهاد های نظارتی مانن��د وزارت اطالعات،
قوه قضاییه ،پلیس و ...بررسی کرد که سرمایه اش از چه
طریق به دست امده است.
س��اداتیان خاطرنش��ان کرد :در نگاه نخس��ت کسی
نمی تواند تفحص کند که اگر کس��ی سرمایه ای مشکلی
داش��ته و از پول های مشکوک باش��د سیستم قضایی با
ان برخورد می کند .جای س��رمایه در س��ینما و شبکه
نمایش خانگی خالی اس��ت .ممکن است تولید یک اثر
نمای��ش خانگی تا ۴۰میلیارد توم��ان هزینه بخواهد و
یک فیلم س��ینمایی را با ۸تا ۱۰میلیارد تومان ساخت.
توصیه می کنم انهایی که پول ش��ان سالم است وارد این
حوزه ش��وند .چرا ان دسته از سرمایه دارانی که احساس
می کنند ممکن است پول های شان نامشروع باشد به این
مسئله ورود می کنند که بعد دردسرساز شود.
سرمایه گذار را به چشم تهدید نگاه نکنیم
حبی��ب اس��ماعیلی ،تهیه کنن��ده فیلم «س��رکوب»
نیز درب��اره اهمیت حضور بخش خصوصی در س��ینما،
اظهارک��رد :این موض��وع را نمی توان به چش��م تهدید
نگاه ک��رد چراکه افرادی هزین��ه فیلم هایی که در همه
این س��ال ها ساخته شده اس��ت ،تامین کرده اند .انها با
خودش��ان به سینما سرمایه اورده و پس از مدتی تغییر
سمت کاری دادند و در مشاغل گوناگون این حوزه فعال
شدند .وی با تاکید بر اینکه با توجه به شرایط اقتصادی
و ب��اال رفتن هزینه تولید فیلم ،به ورود س��رمایه گذاران
نیازمندیم ،افزود :در گذش��ته سازمان های دولتی مانند
فارابی ی��ا برخی بانک ها برای س��اخت فیل��م وام هایی
می دادن��د یا در تولید مش��ارکت می کردند که البته این
کمک ها هم به طور تقریبی قطع شده است.
این تهیه کننده سینما با بیان اینکه باید پول کثیف و
سرمایه مش��کوک را تعریف کنیم ،ادامه داد :چه اشکال
دارد ب��رای ان دس��ته از فیلم های خ��وب اجتماعی که
هزینه ساخت باالیی دارند ،س��رمایه گذارانی دیگر وارد
این حرفه شوند؟
اسماعیلی با اشاره به طرح برخی ادعاها ،تصریح کرد:
س��رمایه برخی افراد حاصل از تخلف است و سوابقی نیز
دارن��د .قوه مقننه از طریق قانون گ��ذاری ،قوه مجریه با
اجرای قانون و قوه قضاییه از طریق رسیدگی به تخلفات
این مسئله را بررس��ی می کنند و در نتیجه فرد سالم و
خطاکار شناسایی می شود.
این تهیه کننده و بازیگر س��ینما افزود :اشکالی ندارد
س��رمایه گذاران وارد حوزه س��ینما ش��وند چراکه تولید
فیلم به عنوان یک کاالی فرهنگی رونق گرفته و اقتصاد
سینما فعال می شود؛ البته در این میان اشخاصی استثنا
هس��تند که این حرفه را نمی شناس��ند ی��ا می خواهند
ب��ا هنرمندان عک��س ی��ادگاری بگیرند ک��ه در نتیجه
هزینه های گزاف می کنند و ش��رایط اقتصادی سینما را
بهم می زنند.
وی گفت :باید میان کس��انی ک��ه برای گرفتن عکس
یادگاری در سینما سرمایه گذاری می کنند و افرادی که
امده اند در س��ینما بمانند و حرف��ه ای کار کنند ،تفاوت
قائل شویم .اس��ماعیلی عنوان کرد :اگر سرمایه افرادی
در س��ینما براس��اس اع�لام نهادهای مربوط مش��کلی
ن��دارد نباید با طرح ادعاهای بدون س��ند حرمت انها را
خدشه دار کنیم.
وی ب��ا تاکید بر اینک��ه اتحاد بین س��رمایه گذاران و
فیلمسازان ،اینده سینمای ما را حمایت می کند ،افزود:
همه سرمایه گذاران را نباید به یک چشم نگاه کرد .انها
هم نباید در این حوزه روند تولید را دچار مش��کل کرده
و اقتصاد سینما را فلج کنند .سرمایه گذاران می توانند از
اف��راد متخصص و کارامد مش��اوره گرفته و با راهنمایی
انها در تولید اثار ارزشمند مشارکت کنند.
اس��ماعیلی گفت :اینکه س��رمایه گذاران وارد سینما
ش��وند و پول ش��ان را در تولی��د فیلم به عن��وان کاالی
فرهنگی هزینه کنند ،به مراتب بهتر از ان است که این
سرمایه به شکل های دیگری خرج شود .بسیاری هستند
که سرمایه ش��ان صرف مشاغل کاذب و نوسان های بازار
می ش��ود .نفس اینکه عده ای در فرهنگ هزینه کنند و
زمینه ساز فرهنگ باشند ،قابل احترام و شایسته است.
تهیه کننده فیلم س��رکوب با اشاره به قانون مداری در
برخ��ورد با متخلفان اقتصادی ،خاطرنش��ان کرد :قانون
با صاحبان س��رمایه های مش��کوک برخورد می کند .ما
نمی توانیم بگوییم هر کس��ی که وارد س��ینما می شود و
می خواهد در این حوزه سرمایه گذاری کند ،پول کثیف
دارد.
علی نعیمی
editor@smtnews.ir
سیدغالمرضا موسوی
هاتف علیمردانی
سیدجمال ساداتیان
بخ�ش خصوصی در س�ینما باید به کیفیت
توجه کند
مصطف��ی کواکبی��ان ،نماین��ده ته��ران در مجل��س
شورای اسالمی نیز با اش��اره به اینکه در حوزه فرهنگ
به ویژه س��ینما دخالت و حضور بخش خصوصی بس��یار
تاثیرگ��ذار و مغتنم اس��ت ،گفت :درباره ورود س��رمایه
بخش خصوصی به س��ینما ۳نکته مطرح است؛ نخست
اینکه این سرمایه گذاری فرهنگی برای بخش خصوصی
نباید زیان اور باشد .در واقع این مسئله باید برای بخش
خصوصی س��وددهی داش��ته باش��د .پس در این زمینه
باید برنامه ریزی دقیقی انجام ش��ود که س��رمایه گذاران
خس��ارت و زیان مالی نداش��ته و انگیزه بیش��تری برای
حضور در این عرصه فرهنگ و هنر داشته باشند.
نماینده تهران در مجلس شورای اسالمی ،افزود :نکته
دوم این اس��ت که بخش خصوصی باید به کیفیت توجه
کند و اثار تولیدی فاخر داش��ته باشد .به این معنی که
فقط با هدف درامدزایی ب��ه این عرصه گام نگذارند .به
هرح��ال اثار باید با محتوا و فرهن��گ غنی ما همخوان
باشد.
کواکبیان ادامه داد :عالوه بر اهمیت کس��ب درامد و
محتوای غنی برای س��رمایه گذاران بخش خصوصی در
س��ینما ،بای��د از مافیاگری و فس��ادهای مالی در عرصه
هنر هفتم پرهیز ش��ود .در تعامل بین س��ینما و بخش
خصوصی باید س��ازکاری ایجاد کرد که از حاش��یه های
فساد مالی اجتناب شود.
نماینده مردم تهران در مجلس ش��ورای اسالم ،گفت:
سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی باید در
این زمینه هر چه دقیق تر کنترل کند تا انگیزه ها از بین
نرود .فیلمسازان ،تهیه کنندگان ،کارگردانان و بازیگران
خودشان نیز باید مواظب برخوردهای شان باشند .وزارت
فرهنگ و ارش��اد اس�لامی به ویژه سازمان سینمایی نیز
از س��وی دولت در این زمینه باید کنترل الزم را داشته
باشد تا ورود پول های کثیف و در ادامه حواشی ان برای
سینما اتفاق نیفتند.
کواکبیان خاطرنش��ان کرد :اگر کمیس��یون فرهنگی
مجلس ش��ورای اس�لامی احس��اس کند که در بخش
س��ینمایی ب��دون ضابطه عمل می ش��ود به ط��ور حتم
می تواند این مسائل را پیگیری کند.
حبیب اسماعیلی
س��خنگوی ش��ورای عالی اکران با بی��ان اینکه
تمهیداتی برای داش��تن اک��ران پربارتری در 6ماه
دوم سال ش��ده ،از نیم بها اکران ش��دن فیلم ها در
22شهریور به مناسبت روز ملی سینما خبر داد.
به گزارش ایس��نا ،علی س��رتیپی درباره نشست
این ش��ورا که روز گذشته ( 12ش��هریور) با حضور
س��یدمحمدمهدی طباطبایی نژاد ،معاون نظارت
و ارزشیابی سازمان س��ینمایی و دیگر اعضای این
ش��ورا برگزار شد ،بیان کرد :نشس��ت روز گذشته
پیرامون اکران های نیمه دوم س��ال صحبت شد تا
بتوانیم با در نظر گرفتن تمهیدات و پیش بینی هایی
امار فروش و اس��تقبال از سینما را افزایش دهیم و
فیلم هایی خاص با ظرفیت جذب مخاطب بیش��تر
داشته باشیم.
او با اش��اره به اینکه در این نشس��ت تصمیم های
جدی��دی اتخ��اذ ش��د ،توضی��ح داد :ب��ا توجه به
صحبت هایی که در این نشس��ت میان اعضا شکل
گرفت تصمیم بر ان ش��د تا در 6ماه دوم سال چند
فیلم به طور ازاد اکران شوند تا به این ترتیب بتوانیم
مق��داری از حجم ترافیک اکران فیلم ها کم کنیم و
تحولی در فروش به وجود بیاوریم.
س��خنگوی ش��ورای عال��ی اک��ران با اش��اره به
برنامه هایی که این ش��ورا برای روز ملی س��ینما در
نظر گرفته ،گفت :با توجه به تعطیلی س��ینماها به
مناسبت ایام ش��هادت امام حسین (ع) ،سالنهایی
س��ینمایی فعالیت خود را از روز جمعه 22شهریور
اغاز خواه��د کرد .بنابراین جمعه 22ش��هریور به
مناسبت روز ملی سینما ،تمامی فیلم های سینماها
به طور نیم بها اکران خواهند شد.
بهروز رضوی ایین های
محرم را روایت می کند
برنامه «جام ش��فق» رادی��و فرهنگ از ۱۶تا ۲۰
ش��هریور ،فرهنگ عام��ه در ایین ه��ای عزاداری
حسینی و نیز س��نت ها و رفتارهای فرهنگی مردم
کش��ورهای ایران ،افغانس��تان ،هن��د ،بنگالدش،
پاکستان و تاجیکستان را بررسی می کند.
به گ��زارش
،در برنام��ه «ج��ام ش��فق»
دکتر ش��کیل اس��لم بیگ ،دکتر سیدعلی موسوی
گرمارودی ،اس��تاد علی معلم دامغانی ،بهاء الدین
خرمش��اهی ،دکتر عل��ی کمیل قزلب��اش ،احمد
ش��هریار از پاکس��تان ،س��یدابوطالب مظف��ری از
افغانس��تان ،س��عید ت��اج محمدی ،دکت��ر نغمه
مستش��ار نظامی ،دکتر علیرضا قزوه ،دکتر اخالق
اهن از دانش��گاه جواهر لعل نهرور ،سیدمحمدرضا
موسوی صابری از کشمیر ،ساجد مبین از کشمیر،
دکت��ر مه��دی باقرخ��ان از هندوس��تان ،ابراهیم
امینی از افغانس��تان ،دکتر ایار رسول نازکی ،دکتر
مریم میرفتاح از فرانس��ه ،دکتر رحمت همتیان و
سمانه خلف زاده از شاعران و پژوهشگرانی هستند
که درب��اره ایین های ع��زاداری در م��اه محرم در
کشورهای گوناگون حوزه زبان فارسی و کشورهای
اسالمی سخن می گویند.
روایت این برنامه بر عهده بهروز رضوی اس��ت و
محمد حسینی باغنس��گانی نگارش ،تهیه و تدوین
این برنامه را برعهده دارد .برنامه «جام ش��فق» را از
۱۶تا ۲۰شهریور از ساعت ۱۸:۳۰تا ۱۹روی امواج
اف ام ردیف ۱۰۶از رادیو فرهنگ بشنوید.
نویسنده داستان های
«دکتر هو» درگذشت
مصطفی کواکبیان
ترانس دیکس ،نویس��نده انگلیسی داستان های
کودک و بس��یاری از قسمت های رمان «دکتر هو»
در سن 84س��الگی از دنیا رفت .به گزارش ایبنا به
نقل از بوکس��لر ،ترانس دیکس نویسنده انگلیسی
داس��تان های کودک و بس��یاری از قس��مت های
رم��ان دکتر هو در س��ن 84س��الگی از دنیا رفت.
دکتر هو نویس��نده های دیگر ه��م دارد که دیکس
مشهورترین انهاست.
دکتر هو سریال ،علمی تخیلی پربیننده ساخت
ش��بکه تلویزیونی بی بی سی اس��ت .این سریال که
نمایش ان از 1342اغاز ش��ده ،تاکنون در چندین
مجموعه به نمایش درامد ه است .دکتر هو امروز به
یکی از نشانه های فرهنگ معاصر بریتانیایی تبدیل
ش��ده اس��ت .به گفته ناشر داس��تان های دکتر هو
قرار است داس��تان کوتاهی از این مجموعه نوشته
ترانس دیکس به زودی چاپ ش��ود .این داس��تان
«نج��ات خود» نام دارد که چند ماه پیش نوش��تن
ان ازسوی دیکس تمام شده بود .دیکس به عنوان
ویراس��تار اصلی داس��تان های نوش��ته ازس��وی
نویس��ندگان دیگ��ر مجموعه دکتر ه��و نیز برای
ناش��ر این مجموعه داس��تان فعالیت می کرد .وی
همچنین در نوش��تن برنامه های تلویزیونی علمی
تخیلی شبکه بی بی سی نیز یکی از پیشگامان بود.
از مجموعه های داستانی دیگر نوشته شده ازسوی
دیکس که بیش��تر انها در ژانر داستان کودک جای
می گیرن��د ،می توان از مش��هورترین انها به حادثه
هرم و ترانسیلوانیا اشاره کرد.
هفت هنر
بلیت سینما 22شهریور
نیم بها است
شنبه
کارتون روز
16شهریور 7 - 1398محرم 7 - 1441سپتامبر - 2019شماره - 1365پیاپی 2683
www.smtnews.ir/about.html :
»
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی و مطبوعاتی «
مدیرمسئول :ناصر بزرگمهر
قائم مقام مدیرمسئول :مسعود دهشور
سردبیر:عاطفه خسروی
تلفن - 82190:نمابر -88713730:پیامک -300082190:پیامگیر صوتی88105304:
سازمان اگهی ها - 88722732-3 :نمابراگهی ها88109733 :
امور مشترکین - 88722735 :روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88724211 :
تهران ،خیابان قائم مقام فراهانی -کوچه ازادگان شماره -26کد پستی 1586733811
اگهیads@smtnews.ir :
روابط عمومیpr@smtnews.ir:
امور استان هاostanha@smtnews.ir :
چاپخانه :شرکت چاپ رواق روشن مهر
www.smtnews.ir
info@smtnews.ir
telegram.me/smtnewsinstagram.com/smtnewspaper
tozi.smtnews@gmail.com
عضو انجمن مدیران روزنامه های غیردولتی
با 63امتیاز رتبه 2
روزنامه
عضو انجمن مدیران رسانه
در میان روزنامه های تخصصی مقام 1
عضو تعاونی مطبوعات
در میان روزنامه های اقتصادی مقام 2
بدون شرح
طرح :حسین علیزاده
نقاشی هایی برای بیان واقعیت دین
حبی��ب اهلل صادقی ،هنرمند نق��اش که معتقد
اس��ت هنرهای دینی و معرفتی ریش��ه در تاریخ
بش��ریت دارد ،تاکید می کند همچنان نیز برخی
هنرمن��دان اثار زیادی در ح��وزه هنرهای دینی
خلق می کنند که الزم اس��ت بیش��تر مورد توجه
قرار بگیرد.
به گزارش ایسنا صادقی که شام غریبان امسال
طرحی از حض��رت زین العابدین (ع) را به تصویر
خواهد کش��ید ،درباره موضوع بی��ان معنویت به
زب��ان هنر در دنی��ای معاصر ،با اش��اره به اینکه
«ذات و خاس��تگاه هنر از دیرب��از مذهبی بوده»،
اظه��ار کرد :در طول تاریخ از عهد عتیق گرفته تا
کسانی که پیرو دین حضرت موسی و عیسی (ع)
بوده اند ،بخش عظیمی از قدرت ها و امپراتوری ها
و کس��انی که تقدیر وجودی شان را در این مقدر
می دانس��تند که به کنیسه و کلیسا وفادار باشند،
با هنر و نقاشی سر و کار داشته اند.
او ادامه داد :به طور کلی بش��ر همواره خاستگاه
معرفت��ی را درباره مذهب می س��تاید و باور دارد،
به همی��ن دلیل هم بس��یاری از قدرت ها تا قرن
هفدهم و هجدهم میالدی به هن ِر مذهبی متکی
بوده اند .اما در تاریخ هنر دینی و اس�لامی ایران،
هن��ر بدون فیگور رواج داش��ته و قالب فیگوراتیو
ک��ه فضائل اهل بیت (ع) را دنبال می کند ،بعد از
دوره صفویه در ایران به وجود امد؛ قالبی که شعر
و نقاش��ی قهوه خانه ای را در سه بخش حماسی،
رزم��ی و بزمی و مذهبی در کنار هم داش��ت .در
واق��ع می توان گفت به نوعی هنر مردمی از همین
جا شکل گرفت.
ای��ن هنرمند در ادامه ب��ه تغییراتی که در این
س��ال ها در نقاشی قهوه خانه ای ایجاد شد اشاره و
خاطرنشان کرد :از جمله قابلیت ها و خاصیت های
هن��ر اجتماعی در انقالب این بود که ریش��ه های
هنره��ای اجتماعی در جهان را دی��د ،اما معنای
قرانی و دین��ی را برای خود اختیار کرد؛ جوانانی
ک��ه در کنار مردم تجربه ه��ا و تمناهای ارمانی و
دینی ش��ان را به زبان هنر روایت کردند .پیش از
ان چنی��ن تجربه مفید و بااهمیتی را که بتواند تا
ای��ن اندازه تاثیرگذار باش��د در فرایند هنر دینی
ایران نداشتیم.
صادق��ی گفت :معنا و معرفتی در دوران انقالب
دنبال شد که توجه به اهل بیت (ع) بود و اخالق
و فراینده��ای معرفتی ائم��ه معصومین را مورد
توجه قرار داد .در این میان هنرمندان مولفه های
اجتماعی مانند جهاد در راه خدا و اخالق انسانی
را ب��ا مضامین دینی گ��ره زدن��د؛ همانند ارجاع
دادن دف��اع مقدس به واقعه عاش��ورا .این تجربه
جزو تجربه های نو و بی بدیلی بود که نسل انقالب
اخبار
دنبال کرد ،اما در ادامه انگونه که باید مورد توجه
ق��رار نگرفت .ای��ن هنرمند نقاش اف��زود :چندی
پی��ش مجموعه ای را ب��ه همراه مهدی رس��ولی
(هنرمند خوش��نویس و نق��اش) داوری کردیم و
متوجه شدیم در یک سال گذشته در کشور شیعه
ما ،تنها 2کتاب در حوزه تصویرس��ازی هنرهای
تجسمی منتشر ش��ده که این موضوع واقعا جای
نق��د دارد .موزه بزرگ امام علی (ع) که راه اندازی
ان یکی از افتخارات ش��هرداری اس��ت نیز به روز
نیس��ت و مجموعه کارهایی که در اختیار دارد به
بازه زمانی حدود ۲۵سال پیش برمی گردد.
صادقی با بیان اینکه مطمئنم نقاشان دین باور و
کسانی که معرفت اهل بیت (ع) را دنبال می کنند
هن��وز اثاری را خلق می کنند ،خاطرنش��ان کرد:
م��ا نیاز به یک نهاد رس��انه ای داریم ت��ا این اثار
و اتلیه نقاش��انی که در این حوزه فعال هس��تند
را معرفی کند.
االن فرهنگستان هنر در حال انجام اقدام خوبی
در این زمینه اس��ت و اجرای طرح « ۱۰۰س��ال
نگارگری معاصر ایران» را در دس��تور کار دارد .بر
این اس��اس قرار اس��ت تا دی امسال اثاری را در
۴۰س��ال گذشته با موضوع فضائل اهل بیت (ع)
خلق کرده ،جم��ع اوری کند .در این میان تاکید
ما بر این اس��ت که فقط بر حوزه نگارگری تمرکز
نکنیم و طراحی ،تصویرس��ازی ،گرافیک و نقاشی
را نیز مورد بررس��ی ق��رار دهیم .البت��ه تاکنون
مجموعه ه��ای دیگری مانند مرک��ز روایت فتح و
موزه ش��هدا این کار را انجام داده اند ،اما جامع و
کامل نبوده اند.
جدول
افقی:
-1توانایی ذهنی -ترکیبی از چند حرف -منحصربه فرد
-2مناسب طبع و مورد پسند -قومی از بومیان سرخ پوست
-3پارچه مشبک -گدا -افریدگان
-4محل ورود و خروج -صفت سرو -مظهر صبر -اراده و عزم قوی
-5اپرایی از جوزپه وردی -بی خبر از گرسنه -بیم و هراس -گشوده
-6یک نفس بلند -دارای یک حرفه اند
-7در این وقت -نام پدر یونس پیامبر
-8یک صدم دالر -ضربه ای در ورزش بوکس
-9شبکه اینترنتی -کتابی از امیل لودویک ،نویسنده المانی
-10شترمرغ امریکایی -برکت سفره
-11می��م التی��ن -ارتع��اش -فرم��ان تیراندازی -قس��مت فلزی چرخ
خودروها
-12ابریشم ناخالص -غذایی با تخم مرغ -عمده -ضمیر مخاطب انگلیسی
-13خویش��اوندان -س��ازمان بین المللی هواپیمایی کش��وری -حالت
بیهوشی
-14بُرنایان -درامد اندک ولی مستمر
-15تلخ تازی -هر یک از سنگ های قیمتی -دغل و دروغ
1
1
ق
3
د
2
4
3
5
7
2
4
1
6
9
7
2
6
1
3
4
8
5
1
4
6
5
8
9
3
2
8
2
5
1
8
3
7
6
9
4
3
6
4
1
9
5
8
7
2
7
8
9
4
6
2
5
3
1
9
8
2
4
6
7
1
3
6
2
7
3
5
1
9
4
8
4
1
3
9
7
8
2
5
6
9
5
ه
ل
ا
ب
ن
ب
ت
5
ب
ک
8
10
9
11
13
14
15
س
ن
ا
م
ه
س
ر
ا
ا
ا
س
ب
ل
ی
ر
د
ج
ی
م
ا
م
ا
ت
ر
ا
ر
ی
ک
و
د
ر
ق
ر
ق
ب
ی
ت
ا
ر
و
ر
ز
چ
ه
ا
جواب جدول
شماره 219
م
ی
ش
ت
ق
ی
ت
ل
ر
ی
ک
د
م
س
ک
ه
ی
س
ت
ر
ف
د
5
س
پ
ر
ی
ل
م
ل
ی
ن
ی
م
ه
و
ر
س
ن
ر
ی
و
ا
د
ا
ر
ت
س
ت
ی
و
ا
ق
و
ی
ب
ا
ر
م
و
ر
ل
ه
6
ک
ی
س
م
ر
ه
م
ر
ا
ی
2
2
8
7
5
4
ا
1
3
4
ی
5
ه
6
د
7
8
6
3
9
11
12
13
14
15
جدول شماره
220
طراح جدول :محمود کیمیایی
1
4
م
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
2
10
7
3
ا
ی
1
9
9
1
ا
ن
7
2
د
ش
ن
ا
س
ق
4
9
1
ک
ش
ا
ن
د
د
گ
م
م
پ
ق
و
ی
8
1
8
ا
ک ش
ق
7
ا
ج
ت
و
د
ا
ا
ق
و
ر
ق
ن
12
5
ا
ر
ق
ر
ز
خ
ا
ا
ه
6
7
ن
2
3
4
5
د
6
7
8
ن
9
10
س
11
ط
12
13
14
15
عمودی:
-1اغاز و شروع -لقب خاقانی ،شاعر قصیده سرای قرن ششم هجری
-2مخترع انگلیسی ماشین بخار در سال 1698میالدی -لحظه کوتاه -ورزشکار
غیرحرفه ای
-3از دشمنان درخت -واحد جرم اتمی -خانه اهالی ادب
-4به شمار اوردن -فراموشکار -غیراصل -ظرف اب ماهی
-5استخوان پهلو -خاطر و اندیشه -سوی دیگر -ضمیر سوم شخص مفرد
-6از پیامبران الهی -روزگار
-7دیوار گلی -گام یک پا
-8روبان تزئینی -تکیه کردن کالم و اعتماد کردن
-9امر به زیستن -پسر عرب زبان
-10جهان مینوی -بردبار
-11نشانه فعل استمراری -ایجاد تشویش -رودی در فرانسه
-12ش��رکت هواپیمایی معروف کش��ورمان -ش��غل و مقام -مساعدت -عالمت
مفعول بی واسطه
-13پول خرد هندوستان -مربوط به فضا -چروک پارچه
-14راه اهن شهری -از اشجار -صندلی مدرسه
-15کشوری با مرکز سان خوزه -استشهاد
تعزیه خوانی در
خانه هنرمندان ایران
به مناسبت فرا رسیدن ایام
سوگواری حضرت امام حسین
(ع) تا ۱۹شهریور ایین تعزیه
در فض��ای باز خانه هنرمندان
ایران برگزار می شود.
ب��ه گ��زارش ایس��نا برنامه
تعزیه گروه کانون «کهربای تعزیه» تا ۱۹ش��هریور هر روز س��اعت
17:30به همت مرکز ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تهران با
همکاری خانه هنرمن��دان ایران در فضای باز خانه هنرمندان ایران
برگزار می ش��ود .شهادت ش��اهچراغ ،پیرزن زائر و متوکل عباسی،
ش��هادت هانی ابن عروه ،شهادت مسلم ابن عقیل ،شهادت طفالن
مسلم ،ش��هادت حر ریاحی ،ش��هادت علی اکبر ،ش��هادت حضرت
عباس ،ش��هادت امام حس��ین و ...عنوان مجالس تعزیه ای است که
در فضای باز خانه هنرمندان ایران برگزار می ش��ود .سرپرستی این
مجالس برعهده مجید خس��روابادی است .از دیگر اعضای این گروه
می توان به مهدی بخش��ی ،کاظم جده خ��واه ،رضا صالحی ،مهدی
صیادی ،سیدعلی س��لطانیان ،جواد پاکنژاد و احمد مقدسی اشاره
ک��رد .مجالس تعزیه هر روز از س��اعت 17:30ت��ا 19:30در خانه
هنرمندان ایران برگزار می شود.
ارائه ۷۰تصویر شبیه نامه
دست نویس قاجار
پنجمین نمایشگاه شبیه نامه های دست نوشت دوره قاجار از ۱۵تا
۲۶شهریور در خانه هنرمندان ایران برگزار می شود.
به گزارش
،پنجمین نمایش��گاه «به روایت نسخه خوانان»
ازس��وی خانه تئاتر با حمایت سازمان زیباس��ازی شهرداری تهران
و خان��ه هنرمندان ای��ران ۱۵تا ۲۶ش��هریور در دو گالری ممیز و
زمستان خانه هنرمندان ایران برگزار می شود.
این نمایش��گاه مجموعه ای از ۷۰تصویر شبیه نامه دست نویس و
گزیده ش��ده از مجموعه های مهم شبیه نامه دوره قاجار است که با
پژوهش و جس��ت وجوی چندین ساله رضا کوچک زاده (کارگردان و
پژوهشگر هنرهای نمایشی) انتخاب و برای نمایش به شکل پوستر
درامده است.
ایین گش��ایش نمایشگاه «به روایت نس��خه خوانان» جمعه۱۵ ،
شهریور س��اعت ۱۷در محل خانه هنرمندان ایران برگزار می شود.
امکان بازدید از این نمایش��گاه از س��اعت ۱۴تا ۲۱در گالری های
اس��تاد ممیز و زمس��تان خانه هنرمن��دان ایران واق��ع در خیابان
ایرانشهر ،پارک هنرمندان فراهم است.
فصلنامه تابستانی و داستانی ازما
منتشر شد
شش��مین ش��ماره از مجل��ه «فص��ل
ازما» ویژه تابس��تان ۹۸با رویکرد اصلی
«داس��تان» منتشر ش��د .به گزارش مهر،
ششمین ش��ماره از فصلنامه «فصل ازما»
ویژه تابس��تان ۹۸با محوریت داس��تان،
به تازگی منتش��ر ش��ده و روی پیشخوان
مطبوع��ات امده اس��ت .هرک��دام از این
ویژه نامه ها ،دربرگیرنده بخش��ی از همه ان چیزی اس��ت که هنر و
ادبیات نامیده می شود .از شعر و داستان و نقد تا میزگرد و گفت وگو
و نظرخواهی که در ۲۰سال در ماهنامه «ازما» منتشر شده است.
نخستین شماره از «فصل ازما» ،روزهای پایانی اسفند ،۹۶ویژه بهار
۱۳۹۷با 12داس��تان ایرانی و خارجی منتشر شد .مجله پیش رو ۳
بخش اصلی دارد؛ بخش اول «داستان ایرانی» ،بخش دوم «داستان
خارجی» و در نهایت «گفت وگو» .در بخش نخس��ت داس��تان های
«ان بوی لعنتی»« ،ماهی قرمز کوچولو»« ،دانه های قرمز تس��بیح»
و «به جای او» به قلم هوشنگ اعلم ،علی اسدنیا ،سالومه اسماعیلی
و نازلی حمزوی س��اروی نوشته شده اند .در بخش داستان خارجی
هم ۴داستان «خمره س��حرامیز»« ،بوی بد دهان یک روزه از بین
نم��ی رود»« ،جیرجیرک ها» و «نباید با انها کنار می امدیم» به قلم
برن��ارد ماالمود ،کس��ار االین ،باب ترنر و هارکایتس چاپ ش��ده اند
که ترجمه شان ازس��وی روح اهلل داتلی بیگی ،اسداهلل امرایی ،فرشته
رمضانیان و میترا کیوان کهر انجام شده است.
در سومین بخش مجله «فصل ازما» هم دو گفت وگو با عنوان های
«امریکای التین و ادبیات پسااستعماری» و «رویداد روایی به عنوان
وقوع» چاپ شده که با امیرعلی نجومیان و محمود عبادیان است.
ن مجله با ۸۲صفحه و نرخ ۱۵هزار تومان منتشر شده است.
ای
کتاب «در کش��اکش دین و دولت» با گزارش��ی فش��رده از
دوران 30س��اله پس از رحلت پیغمبر اکرم (ص) در سال ۱۱
هجری تا صلح امام حس��ن (ع) و معاویه در س��ال ۴۱هجری
اغاز می شود.
ب��ه گزارش ایبنا کتاب ت��ازه ای از محمدعلی موحد ،مورخ،
مولوی پ��ژوه و حقوقدان برجس��ته ایران��ی در روزهای اینده
ازس��وی نش��ر ماهی منتش��ر خواهد ش��د .این کتاب که «در
کش��اکش دین و دول��ت» نام دارد حاصل پژوهش های موحد درب��اره رابطه میان دین و
دولت در اسالم و ارتباط ایران و ایرانیان با این مقوله است.
این کتاب با گزارش��ی فش��رده از دوران 30ساله پس از رحلت پیغمبر اکرم در سال ۱۱
هجری تا صلح امام حس��ن (ع) و معاویه در س��ال ۴۱هجری اغاز می ش��ود و در پی ان،
موحد چنان که خود گفته ،می کوشد «با دقت در مضمون روایت های مورخان و تعمق در
زیر و بم انها ،تصویری به نسبت معقول و قابل اعتماد از ان دوران» ( )۱۳به دست دهد.
بر این پایه او دو نگاه را از دو منظر به این دوران 30ساله به مخاطب ارائه می دهد؛ یکی
نگاهی که عمده تمرکزش بر مقوله شکل گیری و ایجاد حکومت اسالمی و مقوله خالفت
اس��ت و دیگری نگاهی که بر نزاع های برامده از ش��کل گیری این حکومت تمرکز دارد.
به عن��وان نمون��ه در بخش «نگاه اول» از فصل اول کت��اب ،محمدعلی موحد به مقوالتی
مانند «تصویری از حکومت در صدر اسالم» ،نسبت ساخت حکومت خلیفه ای با ساخت
پادش��اهی ،ابع��اد مقوله بیعت و ...پرداخته و در بخش «ن��گاه دوم» مقوالتی مانند «نزاع
در میان قریش��یان»« ،نخستین ترور سیاسی در اس�لام»« ،چگونه مسلمانان بر خلیفه
شوریدند؟»« ،نزاع خانگی و ماجرای جنگ شتر» و ...می پردازد.
دوران 30س��اله ای ک��ه موحد در فص��ل اول کتاب بر ان تمرکز کرده ،ابس��تن وقایع
شگرفی بوده که سرنوشت حکومت زیر پرچم اسالم را رقم زد .در ان 30سال ،ماجراهایی
سهمگین و خون الود اتفاق افتاد.
فص��ل دوم کتاب «چگونه اس�لام در ای��ران راه یافت؟» نام دارد .ای��ن فصل با مروری
بر روند س��قوط یزدگرد و تس��خیر ایران اغاز می ش��ود و پس از م��روری گزارش گونه از
فرازونشیب های نبرد به روایات متون تاریخی از جمله انچه که طبری و فردوسی ،بالذری
و دینوری درباره نبردهای میان اعراب و ایرانیان نوش��ته اند ،می پردازد و پس از نگرش��ی
انتقادی به روایت فردوس��ی از این نبردها ،در بخش��ی که «تحلیل و تامل» نام گرفته ،به
مقوله ساختار ناعادالنه جامعه ساسانی و تاثیر ان در پیروزی اعراب (یا ان گونه که موحد
در کتاب خود مکتوب کرده است :تازیان) می پردازد.
فصل سوم کتاب «برامدن دیوان و دیوان ساالران» نام گرفته است .این فصل از منظری
اقتصادی به مقوله فتوحات پرداخته است .بخش اول این فصل به پیشینه دیوان ساالری
ن��زد مس��لمانان تا پیش از فتوحات اختصاص یافته و ب��ر مقوالتی مانند «خالصه جات»،
مس��احی»« ،مالیات سرانه»« ،بیت المال»
«بطایح»« ،انواع درامدهای دیوانی»« ،دفاتر ّ
و ...تمرکز دارد.
در بخ��ش دوم این فصل نواوری های دوران فتوح��ات در زمینه های مالی مورد توجه
قرار گرفت ه و به مقوالتی مانند جایگاه خراج و جزیه در نظام اقتصادی اس�لام با تمرکز بر
انچه در قران و نیز شاهنامه فردوسی در این زمینه بیان شده ،پرداخته شده است« .اغاز
تاس��یس دیوان در اس�لام»« ،رایزنی عمر با صحابه» و «خراج در عراق و ایران» از جمله
مباحثی است که ذیل این بخش مورد توجه قرار گرفت ه است.
منابع اصلی و فرعی درامد دولت نیز از دیگر مباحث این فصل به شمار می رود .به گفته
موحد منابع فرعی درامد دولت «صوافی ،هدایای نوروز و مهرگان ،عوارض بازرگانی و»...
را شامل می شده است.
فصل چهارم کتاب «ایرانیان در میان تازیان» نام گرفته است .این فصل با مرور «روابط
اغازی��ن ایرانیان با مس��لمانان» اغاز می ش��ود و به مقوالتی مانن��د «ایرانیان در خدمت
پیامبر»« ،نامه پیامبر به خس��روپرویز»« ،س��وره روم»« ،ایرانیان در یمن»« ،جانبداری
ایرانیان یمن از اس�لام» و ...می پردازد .بخش دوم این فصل نیز فرایند گرویدن ایرانیان
به اسالم را شرح می دهد.
فص��ل پنجم کت��اب «تازیان در ای��ران» نام گرفت��ه و ابتدای ان به مقوله گس��ترش
فتوحات اعراب در مناطق داخلی س��رزمین ایران از جمله اصفهان ،کاش��ان ،ری ،فارس،
کرمان ،سیس��تان ،اذربایجان و خراس��ان اختصاص یافته و بخش دیگر ان عهدنامه ها و
امان نامه هایی که میان ایرانیان و اعراب منعقد شده را مرور می کند.
قرا» نام گرفته است.
ششمین و اخرین فصل کتاب «قصه شگفت خارجی گری و پدیده ّ
تمرکز این فصل بر شکل گیری خوارج در اسالم است و به مقوله حضور خوارج در ایران نیز
توجه دارد .پی نوشت این فصل «خارجی گری نو» نام گرفته است.
موحد در پیش گفتاری که بر کتاب نوشته ،روند تهیه و تدوین کتاب را این گونه توضیح
پژوهشی علمی-انتقادی در باب دین و دولت
داده است 50 ،40« :سال پیش بود که طرح
ِ
و رابطه انها در ایران بعد از اس�لام در ذهن من ش��کل گرفت .بررسی ها اغاز شد و تکه تکه
یادداشت ها فراهم امد.
حتی پیش نویس بخش هایی از فصولی را که به نس��بت انس��جامی در میان اجزای ان
می یافتم به قلم اوردم ،اما گس��تردگی موضوع بیش از ان بود که فکر کرده بودم .به قول
پیشینیان «تشتت قال و تصاریف احوال» هم در پی ام بود و مشغولیت های ذهنی دیگری
ن کار نیمه تمام روی دست من ماند.
مرا از تعقیب و تکمیل طرح باز داشت و ا
این اواخر که گاهی اتفاق می افتاد و در ان یادداش��ت های قدیم می نگریس��تم ،با خود
اندیش��یدم که دس��تکم همان بخش ها را که به قلم امده به شکل مقاله هایی در کنار هم
جمع کنم و به چاپ برس��انم .در بازخوانی ان نوش��ته ها ،به اندک ویرایش��ی در عبارت ها
بسنده کردم و در ساختار محتوایی تحلیلی انها کمتر دست بردم».
انتش��ارات ماهی کتاب «در کش��اکش دین و دولت» نوش��ته محمدعلی موحد را در
۳۲۰صفحه با تیراژ ۱۵۰۰نسخه در روزها یا هفته های اینده منتشر خواهد کرد.
نامزدهای کانون برای
جایزه «استرید لیندگرن»
هوش��نگ مرادی کرمانی و کتابخانه های س��یار روستایی
کانون پ��رورش فکری ک��ودکان و نوجوانان ازس��وی کانون
به عنوان نامزدهای دریافت جایزه «استرید لیندگرن» معرفی
شدند.
ب��ه گ��زارش
هوش��نگ مرادی کرمان��ی ،به عنوان
نویس��نده کتاب ک��ودک و نوج��وان و کتابخانه های س��یار
روس��تایی کانون پرورش فکری در بخ��ش پروژه های ترویج
کتابخوانی برای سومین بار به عنوان نامزدهای این جایزه در سال ۱۳۹۹معرفی شدند.
ت معرفی نامزدهای جایزه س��ال ۱۳۹۹را از ای��ران کانون پرورش فکری کودکان
هیا
و نوجوانان ،ش��ورای کتاب کودک ،موسس��ه پژوهش��ی تاریخ ادبی��ات کودک و انجمن
نویسندگان کودک و نوجوان تشکیل می دهد.
جایزه یادبود «اس��ترید لیندگرن» به مناسبت بزرگداشت نویسنده سوئدی و یکی از
پرطرفدارترین نویس��ندگان جهان از س��ال ۱۳۸۱ازسوی دولت سوئد بنیان نهاده شده
اس��ت .این جایزه به عنوان بزرگ ترین و گران ترین جای��زه ادبیات کودکان و نوجوانان و
دومین جایزه بزرگ ادبیات در جهان پس از جایزه هانس کریس��تین اندرس��ن است که
نه تنها نویس��ندگان و تصویرگ��ران بلکه قصه گویان ،مروجان و نهاده��ای حوزه ادبیات
ک��ودکان و ترویج کتابخوانی نیز می توانند به ان دس��ت یابند .این جایزه س��االنه به یک
ی��ا بیش از یک هنرمند یا مروج صرف نظر از زبان و ملیت اعطا می ش��ود .هدف از اهدای
ای��ن جای��زه تقویت و باال بردن کیفیت ادبیات کودک و نوجوان و توجه بیش��تر به حقوق
کودکان در جهان است.
بیش از ۶۰کشور از سراسر جهان در این مسابقه شرکت می کنند.
کتاب و ادبیات
منشور اخالق حرفه ای روزنامه نگاری در روزنامه
روایت موحد از ورود اسالم به ایران
به زودی منتشر می شود