روزنامه صمت شماره 42
روزنامه صمت شماره 42
برق معامله ط
الی
ی
م
ه
ری
ه،
ف
ی
و
ز از
بررس��ی ها ح
کایت از رکورددار بودن
دواج را می پراند!
کش��ور ایران
نخستین روزنامه تخصصی صبح ایران
شنبه
29شهریور 1393
24ذی القعده 1435
20سپتامبر 2014
سال هفتم دوره جدید شماره 42پیاپی 24 1360صفحه قیمت 1000 :تومان
www.smtonline.ir
www.smtnews.ir -
در ز
مینه مهریه در منطقه
ی
اسیادارد ،بررس
هایی که از سوی مرکز
مطالعات جمعیت
ی اس��یا و اقیانوس��یه
2س��ال پیش ص
ورت گرفته است ،نشان
می دهد میانگین
مهری��ه زنان ایرانی در
حال حاضر بین 0
26تا 350س��که طال
اس��ت .یعنی حداق
ل 150سکه بیشتر از
انچه به عنوان عر
ف در قانون تعریف شده
که البته در بین مه
ریه ها میزان ۱۲۴هزار
سکه طال
هم به چشم می خورد.
9
رییس جمهوری در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «ان بی سی»:
بازدید وزیر صنعت ،معدن وتجارت
از کارخانه سیمان ونزوئال
عدم رابطه ایران و امریکا تا قیامت نخواهد بود
2
احتمال تعطیلی کارت خوان ها
در برخی صنوف
2
8
بازار سهام با حمایت دولت
قد می کشد
19
کنترل قیمت زمین ،ضروری تر
از نظارت بر بازار مسکن
22
بانک مرکزی به دنبال تامین مالی بخش های اقتصادی
اعطای 140هزار میلیارد تومان
تسهیالت جدید به بخش مولد
تعرفه گمرکی لوکس ها 2برابر شد
جاده واردات خودرو
لغزنده می شود
20
4
فرهنگ نقد و نقدپذیری را
باور کنیم
ناصر بزرگمهر
مدیر مسئول و سردبیر
2
نفت زدگی
فرهنگ ایرانی
چاقی سوداگران
الغری تولید
ضرورت تولید خودروهای
برقی و هیبریدی
مسعود دهشور
عباس شاکری
سید محمد بیاتیان
معاون سردبیـر
15
عضو هیات علمی دانشگاه عالمه طباطبایی
18
دبیر کمیسیون صنایع و معادن مجلس
استفاده از اهن اسفنجی
در کوره قوس الکتریکی
حسن کرباسچی
4
کارشناس ارشد صنایع معدنی ایمیدرو
16
شنبه ها با سردبیر
فرهنگ نقد و نقدپذیری را
باور کنیم
ناصر بزرگمهر
مدیر مسئول و سردبیر
manegment@smtnews.ir
به نام او که هر چه بخواهد همان می شود
در ش��ماره 1روزنامه صنعت،معدن،تجارت (صمت) نوشتم که باالترین
مقام وزارت صنعت،معدن،تجارت یعن��ی مهندس محمدرضا نعمت زاده
در ش��ورای معاونان این وزارتخانه تاکید کرده اس��ت که روزنامه (صمت)
روزنام��ه تبلیغی این وزارتخانه نخواهد بود،روزنامه ای اس��ت که دردهای
موجود را در این حوزه بزرگ مطرح خواهد کرد و فرصتی طالیی خواهد بود
که روزنامه نگاران،اندیشمندان،اهل اقتصاد و عاشقان حوزه صنعت ،معدن
و تج��ارت در زمین این وزارتخان��ه و با توپ خودی ،حوزه کاری وزارتخانه
را به نقد بکش��انند و ما اس��تقبال خواهیم کرد .حرف هایی در قالب نقد که
بعضی ها به ان نقد سازنده می گویندو من نوشتم که نقد،نقد است،سازنده
و غیرسازنده هم ندارد،هر انچه که هر کس با نگاه رشد و تعالی این سرزمین
به زبان می اورد و می نویسد،حتما خیریتی در ان نهفته خواهد بود.
حال یک بار دیگر فرصت را غنیمت می شمارم و به همه عزیزانی که با
چاپ یک گزارش،یک یادداش��ت،یک نقد ارام ،و حتی چاپ حرف های
خودشان براشفته می شوند و فوری تلفن را بر می دارند و به وزیر و وکیل
تلفن می زنند یا دست به کاغذ برده و شکایت می نویسند،عرض می کنم
که گوش ما برای شنیدن و کشیدن در دستان مبارک انهاست،اما تالش
کنند تا در ذهن دل خود،فرهنگ نقد و نقد پذیری را به خاطر نسل های
این��ده ه��م که فرزندان خودش��ان هس��تند،جدی تر بگیرن��د و درجه
تحمل شان را باالتر ببرند.
*****
پی��ری از مطبوعات برای��م حکایت می کرد ک��ه روزگاری نه چندان
دور،در رژیم گذش��ته ،به جایی رس��یدیم ک��ه در روزنامه ها و مجالت،
نمی توانس��تیم از هیچ فرد و گروه و س��ازمان و نهاد و وزارتخانه و قوه ای
انتقاد کنیم ،به محض اینکه یادداشتی منتقدانه چاپ می شد ،یا روزنامه
بس��ته می شد یا ش��رایط به گونه ای فراهم بود که با حضور نماینده ای از
«ساواک» در تحریریه روزنامه ،اصال امکان چاپ از ابتدا نبود.
مطبوعات به سمت و سویی هدایت می شدند که جز چاپ چند شعر و قصه
بی خاصیت و خبرهای تلکس تنها خبرگزاری موجود و اطالعیه های روابط
عمومی ها ،کمتر نوشته خواندنی را می توانستیم در مطبوعات بخوانیم.
هرگونه نقد و انتقاد را ،تضعیف دولت به حساب می اوردند تا جایی که
نویسنده ای به طنز نوشت «بوق نزنید ،دولت تضعیف می شود».
در س��ال های اخیر یک برنام��ه تلویزیونی طنز که طرفداران بس��یار
زیادی هم یافته بود ،به همین موضوع به ش��کل نمایش��ی اش��اره کرد،
هنرپیش��ه زن به تهیه کنن��ده تلفن می کرد که تا کی برنامه طنز ش��ما
فقط در مورد موضوعات سطحی و پیش پا افتاده می خواهد حرف بزند؟
«مهران مدیری» کارگردان تلویزیونی طنز مورد اش��اره پاسخ داد ،ما
نمی توانیم به مس��ائل کمی جدی بپردازیم ،ما به هر کس اشاره کنیم و
از هر گروه و س��ازمان و نهاد و وزارتخانه و ...کمی انتقاد کنیم ،فردا از ما
شکایت می کنند و فریاد می زنند که چرا چنین و چنان گفته اید.
ما نمی توانیم حتی از هیچ قش��ر و گروه اجتماعی هم نام ببریم ،پزشکان،
پرس��تاران ،بیماران ،معلمان ،کاس��ب ها ،صنوف ،کارگران ،دانش��جویان،
دانش اموزان ،زن ها و حتی هنرمندان هم این روزها همگی اماده ش��کایت
کردن هستند و...
یاد کس��ی افتادم که روزگاری نوشت ،می ترسم از «گاوها» بنویسم و فردا
اتحادیه قصابان یا انجمن حمایت از حیوانات شاکی من شود.
فرمانده نیروی انتظامی در چند س��ال قبل یک بار اعالم کرد :این نیرو
در هیچ ش��رایطی ،از هیچ انتقادی حتی غیرمنصفانه هم شکایت نخواهد
کرد .س��ردار طالیی ،در جمع گروهی از نمایندگان مطبوعات اظهار کرد:
ما از همه خبرنگاران و نویس��ندگان دعوت می کنیم که نقاط ضعف ما را
بنویسند و اطمینان داد که نیروی انتظامی هرگز شکایتی از مطبوعات در
هیچ شرایطی نخواهد کرد .امروز هم ،دولت تدبیر و امید ،تا کنون از هیچ
رس��انه ای شکایت نکرده است .به نظر می رسد اگر این رویه را باور داشته
باشیم ،اگر فرهنگ نقد و نقدپذیری را جدی بگیریم ،روزهای بهتری برای
س��ازمان ها ،مردم و این سرزمین خواهیم داش��ت .باید این فرهنگ را به
همه قوا و به همه سازمان ها و نهادها و افراد تسری داد .باید تالش کرد که
فرهنگ «شاکیان حرفه ای» به وجود امده در دامن مطبوعات را کم رنگ
کرد .رای قضات شریف و هیات منصفه مطبوعات با نگاه حرفه ای و فراملی
می تواند به سرعت بخشیدن در تحقق چنین فضایی کمک نماید.
مطبوعات بنا به خصلت بس��تری که در ان متولد ش��ده اند ،می بایست
نقاد باشند .حتما شما هم شنیده اید که پادشاهی هوسباز دستور داد که
هیچ کس حق ندارد از مگس ها بد بگوید و خدای نکرده مگسی را له کند
یا بکشد ،با این ادعای ظاهرالصالح که «میازار موری که دانه کش است»
حاال چه ربطی بین مگس و مور است ،طنازان به حقیر ببخشند.
مگس ها در س��طح شهر و استان و کش��ور و حکومت روز به روز افزون تر
شدندو مردم را به رنجی مضاعف واداشتند ،اما کسی را جرات کشتن مگس
در اشکار و نهان نبود و در ان روزگار هم «پیف پاف» برای «تارومار» کردن
وجود نداش��ت .ازدیاد روزافزون مگس ها برای همه مردم مش��کل افرین
ش��ده بود ،اما از همه بیشتر ،کچل ها از این موضوع در رنج بودند ،مگس ها
وزوزکنان بر فرودگاه سر این بندگان خدا ،سرسری می کردند و هیچ کچلی
حق نداش��ت که دستی به سمت س��رش ببرد .تا باالخره یک روزنامه نگار
شاعر پیش��ه کچل و سر به هوا ،خسته از این بازی روزگار برای حاکم وقت
نوشت« :یا بکن رفع این مگس ها/یا بزن گردن این کچل ها».
باید باور کنیم که مطبوعات ،جزیی از این نظام و نویسندگان ،دلسوخته
فرهن��گ و دین و س��نت و عقاید س��رزمین خود هس��تند ،ام��ا به قول یک
نمایشنامه نویس بزرگ ،ان کس که حقیقت را نمی داند ،نادان است ،اما ان
کس که واقعیت را می داند وانکار می کند ،خیانتکار است.
مطبوعات می بایست بنویسند ،باید از واقعیت ها بگویند ،ما مجبوریم
بنویسیم ،این حرفه ماست .باید در زمینه اقتصادی ،اجتماعی ،مدیریتی،
فرهنگی و هرانچه که به مردم مربوط است بنویسیم و پاسخگو باشیم.
در راه نقد کردن از موالیم علی (ع) وام می گیرم که گفت:
گزیده ترین همکاران برگزیده ات کسی است که با تو سخن تلخ و حق
را بی پرده تر می گوید و در کاری که خدا برای اولیای خود ناخوش دارد،
کمت��ر یاری ات می دهد ،همکارانت را بیاموز ک��ه تو را مجیز نگویند و با
برش��مردن کارهای ناکرده ،بیهوده شادمانت نکنند که ثناگویی فراوان
خودخواهی می اورد و به تکبر می کشاند.
ناله را هر چند می خواهم که پنهانی کشم
سینه می گوید که من تنگ امدم ،فریاد کن
2
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
خبر
public@smtnews.ir
رییس جمهوری در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «ان بی سی»:
عدمرابطهایرانوامریکاتاقیامتنخواهدبود
رییس جمهوری در مصاحبه با شبکه تلویزیونی
«ان بی س��ی» امریکا ،با تاکید بر اینک��ه مبارزه با
گروه های تروریس��تی در منطقه باید توسط مردم
و دولت های منطقه انجام ش��ود ،گفت :دورانی که
قدرت ه��ای نظامی بزرگ ب��رای ملت ها و مناطق
دیگر تصمیم می گرفتند ،به پایان رس��یده اس��ت
و امروز بای��د به افکار عموم��ی ملت ها و دولت ها
احترام گذاشت.
به گ��زارش ایرنا به نقل از پایگاه اطالع رس��انی
ریاس��ت جمهوری ،حجت االس�لام حسن روحانی
در این گفت وگو با تشریح مهم ترین مواضع دولت
و ملت ای��ران در خص��وص مس��ائل منطقه ای و
بین المللی از جمله تروریس��م و چگونگی برخورد
موثر با ان ،اظهار کرد :تروریس��م به هر ش��کل و
نامی ،می تواند تهدیدی برای صلح ،ارامش ،زندگی
انسان ها و تهدیدهای بزرگ برای توسعه باشد.
روحان��ی ب��ا تاکی��د ب��ر اینک��ه «دیگ��ران اگر
می خواهند مسئله تروریسم حل شود باید به فکر
کمک باش��ند ،نه رهبری» ،افزود :اگر بناس��ت در
این منطقه تروریس��م از بین ب��رود الزمه اش این
است که ملت های منطقه در کنار دولت های خود
بای��د تصمیم بگیرند و برنامه ریزی کنند و دیگران
ه��م اگر عالقه من��د بودند ،می توانن��د در این راه
کمک کنند .رییس جمهوری درباره توجه به نقش
ای��ران در مبارزه با تروریس��م نیز گفت :ایران یک
کش��ور مسئولی است که س��ال ها در حال مبارزه
با تروریسم اس��ت ،در واقع ایران قربانی تروریسم
اس��ت ،بنابراین مردم و دولت ایران علیه تروریسم
به وظیفه خود عمل می کنند.
روحانی در پاس��خ به پرسشی درباره گفت وگوی
ای��ران و امری��کا در حاش��یه مذاکرات هس��ته ای
درب��اره داعش گفت :مذاکرات اصل��ی ما با امریکا
ی��ا با ه��ر یک از کش��ورهای 5+1ب��رای موضوع
هسته ای اس��ت اما در حاشیه ان ممکن است هر
تو گویی انجام بگیرد ،اما در خصوص مبارزه با
گف
تروریسم نیازی نمی بینیم با امریکا مذاکره کنیم و
با انها همکاری داش��ته باشیم اما به دنبال فعالیت
درچارچوب خواست مردم و دولت عراق هستیم.
رییس جمه��وری در پاس��خ به پرسش��ی درباره
مذاکرات هس��ته ای و موانع اصل��ی این مذاکرات
تاکید کرد :از طرف ایران این تصمیم جدی است
ک��ه ما مذاکرت را ادامه دهیم و این اراده قاطع در
طرف ایران وجود دارد که مس��ائل هس��ته ای را با
مذاکره به حل و فصل نهایی برساند.
رییس ش��ورای عالی امنیت مل��ی تصریح کرد:
معتقدیم در مس��ئله هس��ته ای راه روش��ن است،
همچنان معتقدیم و تردی��د نداریم که با مذاکره،
مسائل حل و فصل می شود ،ممکن است نسبت به
زمان ان بحث باش��د که امروز یا فردا اما در اینکه
تنها راه حل مس��ئله هس��ته ای مذاکره است و با
مذاکره به حل و فصل نهایی خواهد رس��ید ،هیچ
تردیدی نداریم .بحث ان است که در چه زمانی ما
به توافق نهایی خواهیم رسید.
حجت االس�لام روحانی در پاسخ به این پرسش
که می توانی��د پیش بینی کنی��د رییس جمهوری
امریکا به ایران س��فر کند نیز گف��ت :به هر حال
این عدم رابطه و ش��رایط ایران و امریکا تا قیامت
که نخواهد بود .به هرحال زمانی در یک ش��رایط
مناس��بی ،در دوره ای��ن دول��ت یا دول��ت بعدی
یا بعد از ان ،مس��ئله ای��ران و امریکا حل خواهد
ش��د و این گونه نیست که 100س��ال دیگر هم
همین طور باشد.
متن کامل طرح ۷بندی نمایندگان مجلس برای اصالح قانون پولی و بانکی منتشر شد
ممنوعیت کامل بانک ها از بنگاه داری و صرافی
متن کام��ل طرح ۷بندی نمایندگان مجل��س برای اصالح قانون
پول��ی و بانکی کش��ور ک��ه مدتی پیش در صح��ن علنی مجلس به
تصویب رس��یده بود ،منتش��ر ش��د .در متن طرح نمایندگان که به
امضای 118نفر از نمایندگان مجلس رسیده است خطاب به رییس
مجلس امده :بیش��تر از یکصد سال است که اقتصاد کشور ما دارای
مشکالت عدیده ای است که بانک یکی از انهاست .در یکی از بند های
این متن تاکید شده است که تمامی بانک ها و موسسات مالی ،پولی
و اعتباری از داش��تن ش��رکت های س��رمایه گذاری ،کارخانه داری،
شرکت داری و بنگاه داری ،به استثنای شرکت هایی که اجرای صحیح
عقود مبادله ای و مش��ارکتی و جعاله مستلزم وجود انهاست ،ممنوع
می شود و باید فقط فعالیت بانکداری داشته باشند و مکلفند حداکثر
ظرف یک سال شرکت های س��رمایه گذاری ،کارخانه ها و بنگاه های
خ��ود را واگذار کنند و بان��ک مرکزی موظف به نظارت برتحقق این
امر است.
همچنین تمامی بانک ها با موسسات مالی ،پولی و اعتباری از خرید
و فروش سکه ،ارز ،زمین ،مسکن ،مغازه و سهام بورس ،مگر به اندازه
مصرف داخلی و درحد عرف مورد تایید شورای پول و اعتبار ،ممنوع
هستند .بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار مکلف هستند از هر نوع
فعالیت سوداگرانه توس��ط بانک ها ،موسسات مالی ،پولی و اعتباری
جلوگیری به عمل اورد.
طبق این متن بانک ها و موسس��ات مالی ،پولی و اعتباری مکلفند
درصد قابل توجهی از منابع خود را جهت واحدهای تولیدی صنعتی
و کش��اورزی و عمرانی هدایت کنند .ش��ورای پ��ول و اعتبار مقدار
درصد را هر س��اله قبل از اس��فند ماه برای سال بعد تعیین می کند.
ش��ورای پول و اعتبار با همکاری بانک مرکزی موظف است با تهیه
ایین نامه و دستورالعمل های مناسب تعداد شعب بانک ها در شهرهای
پرجمعیت باالی 200هزار نفر را برحسب جمعیت محله ای مشخص
و محدود کند و استاندارد الزم را تدوین و ابالغ کند.
به منظور نظارت شفاف سازی و کارامدی بیشتر و پیشگیری از امر
پولشویی ،بانک مرکزی موظف است حداکثر ظرف 6ماه از تصویب
ظریف :نشست پاریس ،ائتالف توبه کاران بود
وزی��ر ام��ور خارج��ه ب��ا تاکید ب��ر اینکه
تحریم ها راه به جایی نمی برد ،گفت :موضوع
تحری��م ب��رای امری��کا کاالی ارزش��مندی
نیس��ت که بخواهد به خاط��ر ان ،دورنمای
حل و فص��ل موضوع هس��ته ای و همکاری
ب��ا ای��ران را از بین ببرد .به گ��زارش ایرنا از
اداره کل دیپلماس��ی رس��انه ای وزارت امور
خارج��ه ،محمدجواد ظریف در اندیش��کده
ش��ورای روابط خارجی نیویورک با انتقاد از
سیاس��ت های اش��تباه امریکا افزود :اگر هدف ،اطمینان
یافت��ن از صلح امیز بودن برنامه هس��ته ای ایران اس��ت،
حل و فصل این مس��ئله بس��یار اسان اس��ت اما مشکل
اینجاس��ت که دولت امریکا در بحث تحریم ها غرق شده
و کنگره امریکا خواس��تار باقی ماندن تحریم هاس��ت .وی
با اش��اره به افزایش تعداد س��انتریفیوژهای ایران از 200
ع��دد قب��ل از وضع تحریم ه��ای غیرقانونی ب��ه 20هزار
عدد فعلی اظهار کرد :این افزایش یکی از دس��تاوردهای
تحریم ها برای امریکا بوده اس��ت .وزیر امور خارجه اضافه
ک��رد :افزایش نفرت مردم ای��ران از امریکا به دلیل اثرات
6وزیر به مجلس می روند
ناشی از تحریم ها ،یکی دیگر از دستاوردهای
تحریم ها ب��رای امریکاس��ت .ظریف تصریح
کرد :برخی راه را اشتباه رفته و از پارادایم ها
و تحلیل های منس��وخ اس��تفاده کرده اند که
نتیج��ه ای عایدش��ان نکرده ام��ا جمهوری
اس�لامی ایران متعهد به حل و فصل مسئله
هسته ای است؛ برنامه غنی سازی ما برنامه ای
صلح امیز و با هدفی مشخص است و اژانس
بین الملل��ی انرژی اتمی نیز بارها اعالم کرده
که ایران به تمام شروط توافق ژنو عمل کرده است.
وزی��ر امور خارجه در ادامه این نشس��ت در پاس��خ به
پرس��ش یکی از حاضران که خواس��تار توضیحی درباره
منطق��ه نظامی پارچین ش��د ،گفت :اژان��س 2بار از این
منطقه بازدید ک��رده و نمونه ب��رداری محیطی نیز از ان
داش��ته اس��ت .ظریف اضافه کرد :گزارش های اطالعاتی
نادرستی وجود دارد و ظاهرا می خواهند بازدیدها را ادامه
دهند تا چیزی را که وجود ندارد پیدا کنند؛ ما بارها اعالم
کرده ایم که حداکثر شفافیت را داریم اما طبق هر توافقی،
تاسیسات نظامی خارج از محدوده بازرسی ها هستند.
نخستین هفته پاییز برای وزیران دولت تدبیر و امید و نمایندگان
مجلس ،هفته پرکاری خواهد بود؛ 6وزیر در کمیسیون های تخصصی
مجلس حضور می یابند و گزارش کمیس��یون اصل 90درباره نحوه
اجرای فاز اول قانون هدفمندی یارانه ها نیز در جلسه علنی مجلس
قرائت می ش��ود .به گزارش ایرنا ،نماین��دگان در هفته ای که پیش
رواس��ت ،میزبان محمود عل��وی وزیر اطالعات ،عل��ی ربیعی وزیر
تعاون ،کار و رفاه اجتماعی ،محمدعلی نجفی سرپرست وزارت علوم
تحقیقات و فناوری ،عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور ،محمدرضا
نعمت زاده وزیر صنعت ،معدن و تجارت ،علی اصغر فانی وزیر اموزش
و پرورش مهیمان اعضای کمیس��یون های تخصصی خواهند بود تا
درباره مس��ائل حوزه های مس��ئولیت خود توضیحات��ی ارائه کنند.
نمایندگان همچنین قرار است گزارش کمیسیون کشاورزی درباره
اظهارات وزیر بهداشت درباره روغن پالم را ارائه کنند.
ای��ن قانون بانک یا بانک های اطالعات��ی الکترونیکی جامعه ایجاد و
راه ان��دازی کند و همه بانک ها و موسس��ات مال��ی ،پولی و اعتباری
را به انه��ا متصل کند طوری که تمامی عملی��ات و فعل و انفعاالت
و انتقاالت بانک ها و موسس��ات مالی ،پولی و اعتباری در ان ثبت و
ضبط گردد و قابل رویت ،نظارت ،پیشگیری و پایش باشد.
بانک ها و موسسات مالی ،پولی و اعتباری مکلفند در شهرستان های
ب��ا جمعی��ت 200هزار نف��ر صددرصد منابع خ��ود را که در همان
شهرستان طبق این قانون به کار گیرند.
بانک ها و موسس��ات مالی ،پولی و اعتباری مکلفند حداکثر تا سه
س��ال اینده تمامی منابع و تس��هیالت قرض الحسنه خود را از سایر
منابع و تسهیالت بانکی تفکیک کرده و فقط در چارچوب بانک های
قرض الحس��نه یا صندوق های قرض الحس��نه هدایت کند .ایین نامه
اجرای این ماده حداکثر 4ماه پس از ابالغ این قانون توس��ط بانک
مرکزی جمهوری اسالمی ایران و با همکاری وزارت امور اقتصادی و
دارایی تدوین و ابالغ می شود.
وزیر صنعت ،معدن و تجارت به تهران بازگشت
بازدید وزیر از کارخانه سیمان ونزوئال
وزیر صنعت ،معدن و تجارت که برای ش��رکت در هشتمین کمیس��یون اقتصادی ایران و
ونزوئ�لا به کاراکاس س��فر کرده ب��ود ،به تهران بازگش��ت .مهندس محمدرض��ا نعمت زاده
ضم��ن اعالم این که دو کش��ور زمینه های فراوانی برای هم��کاری در بخش صنعت ،معدن و
تج��ارت دارن��د ،از وضعیت فعالیت ها و مناس��بات موجود اب��راز نارضایتی ک��رد .وی افزود:
امیدواری��م با برقراری خطوط مس��تقیم کش��تیرانی و خط��وط هوایی ،این روابط تس��هیل
ش��ود و س��رمایه گذاران و بازرگان��ان دو ط��رف راحت ت��ر بتوانن��د میان دو کش��ور رفت و
امد کنند .نعمت زاده همراه با دکتر کرباسیان معاون وزیر و رئیس هیات عامل ایمیدرو و هیات
همراه در این سفر از طرح های مختلف صنعتی و معدنی که شرکت های ایرانی در ان کشور در
حال اجرای ان هستند دیدن کردند.
اگهی ثبت
تاسیس شرکت سهامی خاص عمارت سازان کیان در تاریخ 1393/06/20به
شماره ثبت 18481به شناسه ملی 14004381487ثبت و امضا ذیل دفاتر
تکمیل شده که خالصه ان به شرح زیر جهت اطالع عموم اگهی می گردد.
-1موضوع شرکت:اجرای پروژه های ساختمانی و راهسازی -اجرا و بهره برداری
از پروژه های اب و فاضالب شهری و روستایی -اجرای خطوط گاز شهری و
روستایی -اجرای تاسیسات مکانیکی و برقی و مخابراتی -انجام کلیه امور مرتبط
به پروژه های صنعتی و ساختمانی (اداری ـ مسکونی ـ تجاری) – انبوه سازی و
مشارکت در ساخت پروژه های ساختمانی (اداری ـ تجاری ـ مسکونی) -فروش
و نصب و نگهداری انواع دستگاه تهویه مطبوع و تبریر و تاسیسات حرارتی و
برودتی -مدیریت کلیه پروژه های عمرانی
-2مدت شرکت :از تاریخ ثبت به مدت نامحدود
-3مرکز اصلی شرکت :کرمانشاه -خیابان شریعتی -کوی ارین -روبروی
مجتمع عقیق -مجتمع ارین- 2طبقه - 4واحد - 4کدپستی6713969964
-4سرمایه شرکت :مبلغ 1000000ریال منقسم به 1000سهم 1000ریالی
که تعداد 1000سهم به نام است که مبلغ 350000ریال توسط موسسین
طی گواهی بانکی شماره 153-1316-10مورخ 1393/04/07نزد بانک صادرات
شعبه میدان بسیج پرداخت شده است و الباقی سرمایه در تعهد صاحبان سهام
است.
-5اولین مدیران شرکت :اقای حسن کیانی به سمت رییس هیات مدیره به
کد ملی .3255732581اقای پرهام کیانی به سمت نایب رییس هیات مدیره
به کد ملی .3240702150خانم اذر پوردانا به سمت مدیرعامل به کدملی
3255760951به مدت 2سال انتخاب شدند.
-6دارندگان حق امضا :کلیه اوراق و اسناد بهادار و تعهداور و اوراق عادی و
اداری شرکت با امضای مدیرعامل یا یکی از اعضای هیات مدیره همراه با مهر
شرکت معتبر است.
-7اختیارات مدیرعامل :طبق اساسنامه
-8بازرس اصلی و علی البدل :به مدت یک سال انتخاب گردیدند* :اقای جالل
چام به شماره ملی 3251667459به عنوان بازرس اصلی
*اقای علیرضا استحقاری به شماره ملی 3257562926به عنوان بازرس
علی البدل
ثبت ناحیه یک کرمانشاه -سازمان ثبت اسناد و امالک کشور
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
بررسی
industry@smtnews.ir
صنعت
3
جاده واردات خودرو لغزنده می شود
پیشرفت طرح کهاب به نیمه رسید
از تداوم خواب طوالنی صنعت
امار رکود صنعت را اخر سال میشمرند
شکوفه حبیبزاده -گروه صنعت :یکسال و اندی از اغاز به کار دولت یازدهم میگذرد.
س��ال گذشته زمانی که دولت بر سر کار امد اقتصاد ایران در وضعیت بهشدت بحرانی قرار
داشت .تورم 40درصدی از یک سو و رکود فزاینده از سوی دیگر اقتصاد را دچار تنشهای
شدیدی کرده بود .حسن روحانی ،رییسجمهوری پس از روی کار امدن وعده سر و سامان
دادن این اقتصاد متش��نج را مطرح کرد و توانس��ت پس از گذشت یکسال تورم را تا حدود
قاب��ل قبولی در کنترل خود دراورد .اما به کنترل دراوردن این تورم لجامگس��یخته هزین ه
رکود را بر کش��ور تحمیل کرد .باوجودی که رش��د صنعتی در سال جاری خبر از عبور این
بخش از رتبه منفی و تمایل به مثبت ش��دن را نش��ان میدهد اما بسیاری بر این عقیدهاند
که نمیتوان این رشد را نشانهای از خروج از رکود در این بخش دانست بلکه تنها در برخی
از صنایع عبور از رکود را تجربه کردهایم .هرچند چندی پیش بس��ته سیاستی دولت برای
خروج غیرتورمی از رکود مطرح شد و بخشهای مولد اقتصاد در این راستا در اولویت قرار
گرفت ،اما به گفته کارشناسان نتیجه عملکرد دولت را در این زمینه تنها میتوان تا پایان
سال به نظاره نشست زیرا هنوز خروج از رکود و در ادامه ان ایجاد رونق در بخشهای مولد
کشور پدید نیامده است و تالشها برای رسیدن به این هدف همچنان ادامه دارد.
سنجش وضعیت رکود صنعتی در
پایان سال
در مجموع از رکود خارج
شدهایم
ابراهیم جمیلی ،عضو هیات
محس��ن خلیل��ی عراقی،
رییس��ه ات��اق بازرگان��ی و
پ��در صنع��ت ای��ران در
صنای��ع و مع��ادن ایران در
در
گفت وگ��و ب��ا
در
گفتوگ��و ب��ا
رابطه با محس��وس بودن
خ��روج از رکود در بخش صنعت گفت :در بررسی عملکرد دولت یازدهم برای خروج از
بخشهایی مانند صنعت نفت و پتروشیمی رکود در بخش صنعت گفت :نمیتوان خروج
از رک��ود خ��ارج ش��ده و رونق را ش��اهد از رکود را در کارنامه یکس��اله دولت یازدهم
س��نجید ،زی��را زمانیکه
هس��تیم ،ام��ا در
دول��ت ب��ر روی کار امد
بخشه��ای دیگ��ر
دولت تالش کرده تا
اقتص��اد ای��ران ب��ا تورم
وضعی��ت صنعت ثابت
تورم را مهار کند و تا
باالیی روبه رو بود .دولت
بوده یا با اندکی رش��د
حدود زیادی نیز موفق ت�لاش کرده تا ت��ورم را
مواجهی��م .ام��ا در
مه��ار کن��د و ت��ا حدود
مجم��وع میتوان گفت
بوده اما همین کنترل
زیادی نیز موفق بوده اما
ک��ه از رک��ود خ��ارج تورم در عمل به رکود
همی��ن کنترل ت��ورم در
شدهایم.
در بخش صنعت
عمل به رک��ود در بخش
خلیل��ی عراق��ی در
دامن زده است
صنعت دامن زده است.
ادام��ه اظه��ار ک��رد:
جمیلی افزود :در 2ماه
نمیت��وان بهس��رعت
انتظار خروج از رکود را داشت زیرا خروج اخیر دولت بحث خروج از رکود را مطرح کرد
از رکود امری بلندمدت اس��ت .از س��ویی اما نمیت��وان گفت که در این راس��تا موفق
کشور با تحریم دس��توپنجه نرم میکند بوده اس��ت زیرا در عمل خ��روج از رکود در
که این امر س��بب ش��ده تا با مش��کالتی یک مدت کوتاه میسر نخواهد بود .به عقیده
در راس��تای ایجاد رونق در صنعت مواجه من با اینکه تورم کنترل ش��ده هنوز صنعت
شویم .اگر این تحریمها برطرف شوند ،به در رکود به س��ر میب��رد .باید مواردی که در
ک به
بس��ته خروج از رکود مطرح ش��ده را ی
سرعت از رکود خارج خواهیم شد.
یک به اجرا دراوریم .عضو هیات رییسه اتاق
بازرگانی و صنایع و معادن ایران در انتقاد به
بس��ته سیاستی دولت برای خروج غیرتورمی
از رک��ود اظهار ک��رد :یکی از اش��کاالتی که
ی
بخش خصوصی به بس��ته وارد کرد ،طوالن
بودن ان بود ک��ه اجرای ان نیز زمان زیادی
میبرد .بهتر ان بود که این بس��ته در 2قالب
کوتاهمدت و بلندمدت تنظیم میش��د تا در
راس��تای حرکت به این سو ،بتوانیم در زمان
کمتری به این هدف دست یابیم.
فقدان ثبات شرایط بانک ها در کشور
وی ادام��ه داد :در حالی که هنوز ش��رایط
بانک ها در کش��ور ثبات پیدا نکرده و مسائل
مربوط به معوقات بانکی حل نشده و شرایطی
که طبق ان قرار بود بانک ها به کمک صنعت
بیایند هنوز به وقوع نپیوسته است ،نمیتوان
به س��رعت انتظار ایجاد رون��ق در صنایع را
داشت .از سویی دولت قصد دارد از بنگاهداری
بانک ها جلوگیری کند که این امر میتواند به
ایجاد رونق در بازار کمک کند.
جمیل��ی تصری��ح ک��رد :اگ��ر این م��وارد
جمعبندی ش��ده و ب��ا ی��ک برنامهریزی در
راستای استراتژی مش��خصی حرکت کنیم،
میتوان تا پایان س��ال عملک��رد دولت را در
خروج از رکود صنعت مورد قضاوت قرار داد.
وی در رابط��ه با عملک��رد وزارت صنعت،
مع��دن و تجارت در راس��تای بهب��ود فضای
کس��بوکار گفت :بهبود فضای کس��بوکار
فق��ط به این وزارتخان��ه بازنمیگردد بلکه به
مجموعه تیم اقتصادی دولت برمیگردد .انچه
عیان است رتبه ایران در مقایسه با کشورهای
همس��ایه در فضای کسبوکار بسیار پایینتر
است .انچه که همه بر ان توافق نظر دارند نیز
بهبود این فضا برای ایجاد رونق در کسبوکار
کش��ور اس��ت ،اما حتی پس از مصوبهای که
مجلس برای بهبود فضای کسبوکار ارائه داد
نیز شاهد هستیم بسیاری از مواد ان اجرایی
نشده است.
لزوم جذب سرمای ه خارجی
جمیل��ی با اش��اره به لزوم جذب س��رمایه
خارجی در بخشهای مولد کشور بیان کرد:
اگر قصد داریم تا سرمایهگذاری خارجی را به
کشور جذب کنیم باید این فضا را رو به رشد
حرکت دهیم و موانع ان را برطرف کنیم .این
امر بهتنهایی برعهده وزارت صنعت ،معدن و
تجارت نیس��ت و به عملکرد تمام ارکانهای
تصمیمگیر اقتصادی کش��ور بازمیگردد .در
برخی موارد هم نیاز به تصویب قوانینی برای
رفع موانع و گشایش بسترها از سوی مجلس
وجود دارد .عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی
و صنای��ع و معادن ایران در پایان تاکید کرد :
در پایان س��ال وقتی رتبه کش��ورها از سوی
بانک جهانی اعالم میشود ،مشخص میشود
که رتب��ه ایران در فضای کس��بوکار چقدر
تغییر کرده است.
ان زم��ان میت��وان عملک��رد مجموع��ه
اقتص��ادی دولت را در ای��ن امر مورد قضاوت
ق��رار داد .به هر ترتیب دول��ت هنوز تا پایان
س��ال فرصت دارد تا برای خ��روج از رکود و
بهبود فضای کسبوکار بهعنوان بخش مهم و
بسترساز رونق اقدامهای الزم را صورت دهد.
انچه که از سخنان این 2کارشناس برمیاید،
هنوز رونق به بخش تولید کش��ور بازنگش��ته
و نمیت��وان انتظار خروج از رک��ود را بهطور
واقعی تا پایان س��ال در این بخش داش��ت،
زی��را فقط چندصباح��ی از عملک��رد مثبت
دول��ت برای کنت��رل تورم گذش��ته که خود
عامل��ی برای ایجاد رکود در بخش تولید بود.
بنابراین دولت تا پایان سال برای ایجاد رونق
در فضای کسبوکار و بخشهای مولد کشور
فرص��ت دارد و باید کارنامه دولت را در پایان
سال سنجید.
گپ
نبود راهکار برای تامین نقدینگی بنگاههای تولیدی
بنفش�ه بینش« -رکود» واژهای است که
همواره نش��ان از ناکارامدی فضای اقتصادی
موجود ب��رای بخشهای مولد کش��ور دارد.
زمانی که عرضه از تقاضا پیش��ی میگیرد و
بازارها به خواب میرون��د ،تولیدکنندگان از
کس��ادی بازار دچار اشفتگی میشوند .حال
وقتی در کنار ای��ن معضل ،کمبود نقدینگی
بنگاهها را بیفزاییم ،ش��اهد بیسروس��امانی
بخش تولید و صنعت در کشور خواهیم بود.
در راس��تای تالشهای دولت برای خروج از
رکود و س��امان دادن به فضای کسبوکار با
ابوالحسن خلیلی ،دبیر کارگروه صنایع غذایی
کمیس��یون کش��اورزی اتاق بازرگانی ایران
ب��ه گفتوگویی کوتاه نشس��تیم که در ادامه
میخوانید:
پس از گذشت یک س�ال از روی کار
امدن دولت ،ایا خروج از رکود در بخش
صنعت اتفاق افتاده است؟
امار و اطالعات ارائه ش��ده حکایت از توقف
رش��د منفی در بخشهای صنع��ت و معدن
و میل ان به س��مت مثبت ش��دن دارد .این
مقررات تسهیل
نوسازی صنایع
به روز شد
اتفاق از س��وی دولت بهعن��وان خروج از رکود
مطرح میش��ود اما انچه در صنعت به دنبال
ان هس��تیم ،رونق است که هنوز به ان دست
نیافتهایم.
یعنی حت�ی در برخ�ی از صنایع نیز
شاهد خروج از رکود نبودهایم؟
مشکالتی که در طول چندسال اخیر برای
اقتصاد کش��ور به وجود امده ،انقدر سنگین
ب��وده که برطرف کردن انها در یک س��ال کار
بس��یار س��ختی اس��ت اما نکته اساسی این
اس��ت که اگر چارهای برای رون��ق اقتصادی
نیاندیشیم ،طوالنی شدن خروج از رکود ،خود
میتواند اثار ناگواری را برای بخش صنعت به
همراه اورد که شاید جبران ان نیازمند سالیان
متمادی زمان باشد .نکته اساسی اینجاست که
برای ایجاد رونق ،نیاز به تحریک بخش تقاضا
و در کنار ان افزایش درامد سرانه مردم داریم
ام��ا هیچیک از این دو در طول این یک س��ال
اتفاق نیفتاده اس��ت زیرا مردم از لحاظ روانی
هنوز در انتظار یک اتفاق خاص هستند .بخش
زی��ادی از انتظارات مردم ب��ه نتایج مذاکرات
هستهای بازمیگردد ،بنابراین هنوز در حالت
ترمز قرار دارند .نکته دوم اینکه بهرغم کاهش
تورم و پیگیری خروج از تورم از س��وی دولت
و رفع موانع تولید و سرمایهگذاری در کشور،
درامد مردم افزایش نیافته است .درواقع سبد
درامدی مردم همان سبد خانوار در سالهای
گذش��ته اس��ت و انقب��اض مال��ی در بودجه
خانوار اجازه حرکت انها به س��مت مصرف را
نمیدهد .از طرفی حمایت دولت از واحدهای
تعطیلش��ده ،کاهش بوروکراس��یها ،حذف
قوانین مزاحم و ...روند تولید را مناسبتر کرد
اما روند تولید که با افزایش عرضه مواجه شده،
با تقاضا در بازار مواجه نمیش��ود و این رکود،
بیماری مزمنی را در اقتصاد بهویژه در بخش
صنعت و تولید به نمایش میگذارد.
بس�ته خ�روج از رکود تا چ�ه اندازه
میتواند در این راس�تا یاریدهنده بوده
و مفاد ان کارایی الزم را داشته باشد؟
بس��ته خ��روج از رکود ماحص��ل تجربیات
نویسندگان ان و تعامل با بخش خصوصی در
بررسی واقعیات اقتصادی کشور بود اما چیزی
هیات وزیران با الح��اق تبصره 2به ماده ( )1اییننامه
اجرایی ماده ( )10قانون تنظیم بخشی از مقررات تسهیل
نوسازی صنایع کش��ور و اصالح ماده ()113قانون برنامه
سوم توسعه اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی موافقت کرد.
هی��ات وزی��ران در جلس��ه م��ورخ 1393/6/19بنا به
پیش��نهاد مش��ترک وزارتخانهه��ای تع��اون ،کار و رفاه
اجتماع��ی ،صنع��ت ،مع��دن و تجارت و ام��ور اقتصادی
و دارای��ی و معاون��ت برنامهری��زی و نظ��ارت راهبردی
رییسجمه��وری و به اس��تناد م��اده 22قان��ون تنظیم
که باید بر ان تاکید ک��رد به این بازمیگردد
که ش��رایط زمانی خروج از رک��ود نمیتواند
طوالن��ی باش��د .هرچند ب��رای پیادهس��ازی
ان بس��ته نیازمند زمان هس��تیم اما واقعیت
بی��کاری و کاه��ش درامد م��ردم میتواند بر
معضالت اجتماعی دامن بزن��د به این خاطر
بای��د هرچه س��ریعتر در این راس��تا گامهای
محکمی برداش��ته شود .متاسفانه این مسئله
در بس��ته خروج از رکود چن��دان مورد توجه
قرار نگرفته است .انتقادی که میتوان به این
بس��ته وارد کرد این است که در این بسته به
صنایع غذایی کش��ور و ص��ادرات مواد غذایی
فراوری ش��ده بهعنوان یکی از پیش��رانهای
اقتصاد توجهی نش��ده است .اگر به این بخش
توجه بیشتری میشد ،صنایع غذایی با توجه
به ظرفیتهای تولی��دی در این بخش و بازار
بزرگ��ی با جمعیت 500میلی��ون نفر که در
اطراف کشور برای ان وجود دارد ،میتوانست
برای ایجاد رونق در اقتصاد کش��ور مفید واقع
شود .بخش صنایع غذایی کشاورزی ظرفیت
اش��تغال فراوانی داشته و بازار رو به رشدی را
بخش��ی از مق��ررات تس��هیل نوس��ازی صنایع کش��ور
و اص�لاح م��اده ( )113قان��ون برنام��ه س��وم توس��عه
اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اس�لامی ایران
مص��وب1382ـ و بن��د ز ماده 80قان��ون برنامه پنجمتوس��عه مص��وب 1389تصویب کرد ،متن زی��ر بهعنوان
تبصره 2به م��اده 1اییننامه اجرایی م��اده ( )10قانون
تنظیم بخش��ی از مقررات تسهیل نوسازی صنایع کشور
و اصالح ماده ( )113قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی،
اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسالمی ایران و اصالحات
نی��ز در پی دارد که میتواند به خروج از رکود
کمک کند.
ب�ا توجه به وعدههایی که برای بهبود
فض�ای کس�بوکار از س�وی دولتمردان
مطرح میشد ،ایا این امر به وقوع پیوسته
است؟
نبود نگرانی در مورد تغییر قوانین و ثبات در
قوانین موجود ،نظرخواهی از بخش خصوصی
برای اعمال تغییرات در انها حالت روانی خوبی
را در جامعه تولیدی کش��ور پدید اورده است.
دولت در بسترسازی فضای کسبوکار توانسته
ارامش را در چارچوب وعدههایی که داده بود
به بخش تولید بازگرداند اما بزرگترین معضل
در بخش صنعت ،کمبود نقدینگی اس��ت که
متولی ان یعنی وزارت صنعت ،معدن و تجارت
نتوانسته راهکار مناسبی را برای تامین مطلوب
ان برای بخش صنعت ارائه دهد.
بع��دی ان اضافه و تبصره این ماده ب��ه تبصره 1اصالح
شود.
تبص��ره -2کارفرمایان مذکور در این ماده میتوانند با
تقبل کل بار مالی ناش��ی از اج��رای این ماده هزینههای
پیشبینی ش��ده بابت سنوات ارفاقی اعم از سهم کارفرما
و دولت و س��ایر هزینههای مترتب شامل 50درصد حق
بیمه س��هم کارفرما و 50درصد حق بیمه سهم دولت و
نیز هزینه مس��تمری متعلق تا احراز شرایط بازنشستگی
را راسا پرداخت نمایند.
یادداشت
روح رونق به کالبد
صنعت بازمیگردد؟
شکوفه حبیبزاده
روزنامه نگار
اقتصاد ایران روزگار سختی را پشت سر گذاشته و
هنوز هم در مسیر بهبود خود ،نیازمند حمایتهای
بیش��ماری از سوی دولت و فعاالن بخش خصوصی
است .انچه روح رونق را از کالبد صنعت جدا کرده ،نه
فقط سیاستهای اقتصادی ناکارامد دولت گذشته،
بلک��ه قوانین دس��توپاگیر و س��نگانداز موجود را
نی��ز دربرمیگیرد .همزم��ان با چالش ت��ورم که با
عملکرد نادرس��ت دولت دهم به اوج خود رس��ید و
رتبه نخست جهان را برای ایران رقم زده بود ،دولت
یازدهم برای کنترل ان دس��ت به کار شد و با تمام
توان خود ،کاهش تورم را در س��ال نخست روی کار
امدن در دس��تور کار خود قرار داد .پس از گذشت
حدود یک س��ال ،رییسجمهور وقت از کنترل تورم
خبر داد و با ارائه بست ه سیاستی خروج غیرتورمی از
رک��ود اقدام به زدودن رکود از چهره بیرمق اقتصاد
ای��ران کرد .هرچند مس��یر حرکت قط��ار بهبودی
اقتص��اد در کش��ور روی ریل ق��رار گرفته اما برخی
این ری��ل را زنگزده و پوس��یده میدانند .به گفته
برخی کارشناسان ،دولت یازدهم برای فعالیتهای
ل
خود در قالب عملکرد اقتصادی ،سیاستهای تعدی
س��اختاری را در پیش گرفت��ه که ازمون خود را در
س��الهای دهه 70پس داده و ناموفق بودن خود را
به اثبات رسانده اس��ت .از انجا که بخشهای مولد
اقتصاد یک کش��ور که همانا تولی��د و صنعت را در
برمیگیرد ،نخستین بخشهایی هستند که هرگز از
گزند سیاس��تهای نادرست در امان نمیمانند ،این
نگرانی هر روزافزون میشود که در صورت ادامه این
روند از س��وی دولت نتوان از خسارتهای ناشی از
ان جلوگیری به عمل اورد .از انجا که کارشناس��ان
ش��رایط پیچیده دور باطل رکود تورمی را دستاورد
این نوع سیاس��ت میدانند ،به نظر میرس��د دولت
یازدهم باید در برخی از سیاستهای خود که دست
سوداگران را در اقتصاد کشور بازگذاشته ،پس بکشد
و برای نیل به اهداف توس��عهای کش��ور س��عی در
توازن بی��ن ورود دولت به اقتص��اد و واگذاریها به
بخ��ش خصوصی نماید ،زیرا با اس��یبهایی که در
طول این س��الها تولید را از پ��ای دراورده نیاز به
حمایتهای دولتی بیش از پیش حس میش��ود و
نمیتوان به بهانه واگذاری اقتصاد به غیردولتیها از
این بخش چش��م پوشید و سرنوشت ان را به بخش
خصوصی س��پرد .ب��ا وجودی که صنع��ت از دیرباز
در ایران قدم نهاده اس��ت اما به سبب حمایتهای
بعض��ا ناکارامد دولتها از یک س��و و رها کردن ان
در برخی از زمانها از س��وی دیگر ،هنوز نتوانس��ته
ریشههای خود را محکم کند .بدین سبب نخستین
جایی که از اشتباهات کالن اقتصادی ضربه میبیند
همین بخش ش��کننده صنعت خواهد بود ،چنانکه
سرنوش��تی اینچنینی در این سالها برای ان رقم
خورد.
مه��ار ت��ورم از س��وی دول��ت یازده��م گرچ��ه
موفقیتهایی را برای اقتص��اد ایران به ارمغان اورد
و نگرانیها از تش��نجهای لحظهای را از فضای کلی
اقتصاد کش��ور دور کرد اما به مسئله بغرنج دیگری
منتهی ش��د که از ان با عنوان رک��ود نام میبریم.
گرچه برای رس��یدن به رون��ق و خروج از این رکود
نیاز به طی مراحلی اس��ت که هر یک زمان میبرد
اما طوالنی ش��دن مس��یر خود میتواند هزینههای
زیادی را بر اقتصاد کش��ور تحمیل کند .از سویی به
نظر میرسد در بس��ته سیاستی دولت پیشرانهای
اقتصاد به درس��تی تعریف نش��ده باشند و به جای
اینک��ه تاکیدها ب��ر روی بخشه��ای محرکی چون
صنعت و کش��اورزی متمرکز شود ،نگاهها به صنعت
نفت و پتروشیمی معطوف شده است.
از س��ویی مهم ترین مش��کل بخشهای مولد در
اقتصاد ایران ،کمبود نقدینگی اس��ت که بهش��دت
واحدهای تولیدی را دچار اسیب یا در برخی از موارد
دچار تعطیلی کرده است .نقدینگی در گردش مورد
نیاز صنعت در این سالها به درستی تامین نشده و
بدهیهای بانکی باالیی را برای واحدهای صنعتی به
همراه داشته است .هرچند که این بدهیها ناشی از
تغییر یکباره شرایط و افزایش تورم و تحریمها بوده
اس��ت اما پای صنعت را در باتالق بدهی فرو برده و
سبب ش��ده تا بانک ها نیز اعتمادی برای اختصاص
وام به واحدهای تولیدی نداش��ته باشند .گرچه در
این راس��تا نظام بن��گاهداری بانک ها که تمرکز را بر
پرداخت وام و تس��هیالت به بخشهای غیرمولد در
دس��تور کار خ��ود قرار داده بود بیش��ترین ضربه را
ب��ه بخش تولید زد ،به هر ترتی��ب دولتمردان برای
رفع این معضل دس��ت به کار شدهاند .اگر بار دیگر
بخواهیم نگاهی به بسته مورد نظر و الیحه حمایت
از تولید داشته باشیم درمییابیم که باز هم همچون
گذشته نظام بانکی از شرایط نامساعد موجود منتفع
خواهد بود و این تولید و صنعت اس��ت که همچنان
درجا خواهد زد .به نظر میرس��د دولت باید فکری
به حال ناکارامدیها در سیاستهای اقتصادی خود
داشته باشد و سهم تولید را در بسته اقتصادی خود
افزایش دهد تا هر چه س��ریع تر کش��ور از مخمصه
رکود تورمی رهایی یابد.
یادداشت
ضرورت تولید خودروهای
برقی و هیبریدی
احساس می شود
4
سید محمد بیاتیان
دبیر کمیسیون صنایع و معادن مجلس
هم اکنون مش��کل االیندگی به خصوص در ش��هرهای
بزرگ از مس��ائلی اس��ت که با برخ��ی اقدامات در کاهش
مصرف سوخت های فسیلی و فرهنگ سازی و استفاده از
خودروه��ای برقی و هیبریدی تا حدودی برطرف خواهد
شد .از این رو در شرایطی که استفاده از خودروهای برقی و
هیبریدی در بسیاری از کشورهای اروپایی افزایش یافته
است به نظر می رسد ش��رکت های خودروساز داخلی نیز
باید به س��مت تولید این مدل خودروها و سرمایه گذاری
در ای��ن حوزه بروند .امروز اس��تفاده از خودروهای برقی و
هیبری��دی در ایران یک ضرورت اس��ت به همین منظور
باید نس��بت به تولی��د یا واردات این ن��وع خودروها برای
استفاده در کالنشهرها اقدام جدی شود.
با توجه به اینکه شهری همچون تهران نیازمند استفاده
از خودروهای هیبریدی اس��ت البته بس��یار مناسب است
که این خودروها تولید داخل بوده و با س��رمایه گذاری در
شرکت های داخلی تولید شوند در غیراین صورت به جهت
اهمی��ت و ضرورت باید نس��بت ب��ه واردات انها به صورت
قطع��ات منفصله اقدام ش��ود .اما باید در نظر داش��ت که
س��اخت خودروهای برقی و هیبریدی نیاز به ایجاد بستر
تولی��د اینگونه خودروها دارد که به دلیل گس��ترده بودن
مقوله خودروهای این دس��ت یا نبود دانش فنی ان ،بهتر
است که بس��تر س��اخت خودروهای برقی از سوی دولت
ایجاد ش��ود .هر چند اس��تفاده از خودروه��ای دو نیرو و
برق��ی در ن��اوگان حمل ونقل عمومی ضرورت بیش��تری
دارد ام��ا چنانچه زیرس��اخت های ان در داخل ش��هرها
فراهم ش��ود قطعا اغلب مردم نیز می توانند برای تردد در
داخل شهر ها از این نوع خودروها استفاده کنند .در شرایط
کنونی اس��تفاده از خودرو های برقی و هیبریدی در انواع و
اندازه های مختلف می تواند مشکل االیندگی و ترافیک در
شهرهای بزرگ را تا حدود زیادی برطرف کند .از این رو در
صورت فراهم کردن زیرساخت ها و ایجاد مکان هایی برای
ش��ارژ این خودروها ،قطعا استقبال خوبی از این خودروها
خواهد شد .از س��ویی با توجه به قیمت باالی خودروهای
برق��ی و هیبریدی حمایت دولت و ارائه تس��هیالتی برای
استفاده از این خودروها ضروری به نظر می رسد.
روی خط خبر
ایسنا -مدیر مهندسی بازرسی خودرو شرکت بازرسی
کیفیت و اس��تاندارد ایران اظهار کرد :نش��ت روغن ترمز،
روش��ن نشدن چراغ های ترمز ،کش��یدگی فرمان ،نشتی
روغ��ن هیدرولی��ک فرمان و روش��ن نش��دن چراغ های
هشداردهنده سیستم ترمز ،ABSاز مهم ترین مشکالت
ایمنی تش��خیص داده ش��ده در 10هزار دستگاه خودرو
تولید داخل در س��ال گذشته بود .علی عالی نهاری با بیان
این که در بازرس��ی های صورت گرفت��ه در خط تولید در
صورت مشاهده همزمان 2مورد ایراد اساسی ایمنی ،تمام
خودروه��ای تولی��دی در ان خط تولی��د در ان روز بلوکه
می شود ،خاطرنش��ان کرد :براین اساس سال گذشته 10
هزار دس��تگاه خ��ودرو معیوب بلوکه ش��د .وی همچنین
ن خودروس��ازان تک تک خودروهای بلوکه
عنوان کرد :ای
شده را بررسی و رفع عیب را به ما اعالم کردندو بازرسان ما
نیز تمام ان خودروها را بررس��ی و پس از تایید فنی ،اجازه
عرضه را صادر کردند.
تس�نیم -رنو فرانس��ه اعالم کرد ،فروش این شرکت
ب��ه ایران در اگوس��ت ۲۰۱۴با افزایش بی��ش از ۴برابری
نس��بت به مدت مشابه س��ال قبل مواجه شده و به ۳۱۰۰
دس��تگاه رسیده است .شرکت خودروس��ازی رنو فرانسه
اعالم کرد در 8ماه نخس��ت س��ال جاری میالدی 22هزار
و 800دس��تگاه از محصوالت خ��ود را به بازار ایران عرضه
کرده است .رنو در اگوست سال میالدی گذشته تنها 700
دستگاه خودرو به ایران فروخته بود که این رقم در اگوست
امس��ال بیش از 4برابر ش��ده و به 3100دستگاه رسیده
اس��ت .البته میزان فروش رنو به ایران در اگوس��ت امسال
نسبت به ماه قبل از ان ،افت 24درصدی داشته است.
خودرو
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
industry@smtnews.ir
تعرفه گمرکی لوکس ها 2برابر شد
جاده واردات خودرو
لغزنده می شود
گروه صنعت :به دنبال افزایش واردات خودرو به کش�ور در س�ال های اخیر ،طرحی با عنوان «مدیریت
واردات خودرو» به وزارت صنعت ،معدن و تجارت ارائه شده که در این طرح پیش بینی شده که واردات
خودرو از کشورهای تحریم کننده ایران قطع و از کشورهایی که روابط چندان دوستانه ای با ایران ندارند
تعرفه بیشتری اخذ شود .اما درحالی این طرح به وزارت صنعت ،معدن و تجارت ارائه شده که برخی از
مخالفان این طرح خواهان ارائه طرح ازادسازی واردات خودرو به کشور شده اند.
در حال��ی که با اجرایی ش��دن این ط��رح واردات خودرو به
کش��ور محدود خواهد شد برخی کارشناسان با اجرایی شدن
ان مخال��ف ب��وده و معتقدند اج��رای ان حاصلی جز تضییع
حق��وق مصرف کنندگان و ارتقا نیافت��ن کیفیت خودروهای
داخلی نخواهد داش��ت .در این زمینه یک کارش��ناس صنعت
خ��ودرو می گوید :طرح مدیریت واردات خودرو یعنی افزایش
انحص��ار در بازاری که هم اکنون نیز انحصاری اس��ت بنابراین
باید از تایید و اجرایی شدن ان خودداری شود.
علی خاکس��اری با بی��ان اینکه در طول س��ال های اخیر با
وضع تعرفه های ب��اال و حمایت های بی مورد از صنعت خودرو
ش��اهد ادامه تولید خودروهای بی کیفی��ت و گران قیمت در
داخل کشور هستیم ،خاطرنشان می کند :به دلیل این شرایط
خودروس��ازان نیز انگیزه ای برای افزای��ش کیفیت و کاهش
قیمت محصوالت ش��ان نداش��ته اند زیرا با توجه به انحصاری
ب��ودن بازار هر انچ��ه تولید می کنند به فروش می رس��د .این
استاد دانشگاه ادامه می دهد :به جای طرح محدودیت واردات
خودرو باید طرح ازادس��ازی واردات خودرو به وزارت صنعت،
معدن و تجارت ارائه ش��ود تا ب��ا واردات خودروهای خارجی با
قیمت مناس��ب هم حقوق مصرف کنندگان تامین شده و هم
خودروسازان وادار به اصالح عملکرد خود شوند.
وی خاطرنشان می کند :شرکت های خودروساز و قطعه ساز
داخلی به جای ارائه طرح برای تش��دید انحصار در بازار خودرو
بای��د به اص�لاح عملکرد خود پرداخته و ب��ه ارتقای کیفیت و
کاه��ش قیمت خودروهای تولیدی خ��ود بپردازند .در مقابل
این انتقادات اما دبیر انجمن صنایع همگن قطعه سازی کشور
می گوید :طرح مدیریت واردات خودرو در راستای فرمایشات
مق��ام معظم رهبری در زمینه جلوگی��ری از واردات کاالهای
لوکس تدوین و ارائه ش��ده است .ارش محبی نژاد با بیان اینکه
افزای��ش واردات خودرو به معنای ایجاد اش��تغال در خارج از
کش��ور به بهای کاهش اش��تغال داخلی اس��ت ،خاطرنشان
می کند :در طول چند س��ال اخیر شاهد افزایش مکرر میزان
واردات خودرو به کشور هستیم.
وی افزود :در ش��رایطی که کش��ور در وضعیت تحریم به سر
برده و سیاس��ت های اقتصاد مقاومتی ب��رای مبارزه با تحریم
ابالغ شده ،افزایش واردات خودرو از کشورهای تحریم کننده
ایران خالف سیاست های کلی کشور است.
دبیر انجم��ن صنایع همگن قطعه س��ازی کش��ور تصریح
نخستین نشست تخصصی صنعت خودرو با محور «بررسی
س��یر تحول صنعت خودرو در ایران و جهان» باحضور جمعی
از اس��اتید دانش��گاه و صاحب نظران این صنع��ت ،مدیران و
کارشناس��ان س��ازمان های دولتی و غیردولتی نظیر سازمان
ملی اس��تاندارد ،س��ازمان حمایت از حقوق تولیدکنندگان و
مصرف کنندگان ،انجم��ن حمایت از حقوق مصرف کنندگان
و ش��رکت های بازرسی ،با همت س��ازمان گسترش و نوسازی
صنایع ایران برگزار شد.
س��یدرضا مفیدی ،مدیر صنایع حمل ونقل ایدرو و مسئول
اجرایی برگزاری این نشس��ت با اعالم این خبر افزود :برگزاری
این نشس��ت باهدف اصالح دیدگاه ها و قضاوت ها نس��بت به
صنع��ت خودرو با حض��ور موافقان و منتق��دان این صنعت و
تحلی��ل و مباحثه و ارائه اطالعات درس��ت و واقعی به دولت و
مردم و صاحب نظران صورت گرفت.
جناب اقای مهندس یکه زارع
کسب رتبه اول خدمات پس از فروش را که با تالش ستودنی
همکاران ایران خودرو و شرکت ایساکو ،تحت مدیریت مدبرانه
جنابعالی به دست امده است تبریک و تهنیت عرض می نماییم.
مدیریت و کارکنان نمایندگی 1610ایران خودرو مریوان
مصوبه ممنوعیت واردات خودروهای لوکس مغایر قانون نیست
محمدباق��ر نوبخ��ت ،معاون رییس جمهور و س��خنگوی دولت درخص��وص مخالفت مجلس با
مصوب��ه هیات وزیران برای ممنوعیت واردات خودروهای لوکس گفت :مصوبه هیات وزیران برای
ممنوعی��ت واردات خودروهای لوکس مغایر با قانون نیس��ت .وی افزود :برای واردات خودروهای
با حجم باالی 2500سی س��ی باید ثبت س��فارش انجام شود و تا زمانی که این ثبت سفارش انجام
نش��ود قطعا امکان واردات خودروی لوکس نیز منتفی می ش��ود .نوبخت ادامه داد :اگر دس��تگاه یا
س��ازمانی ازجمله وزارت نفت نیاز به واردات خودرو با حجم باالی 2500سی سی داشته باشد باید
درخواست توجیهی خود را به دولت ارائه کند و در صورتی که این درخواست توجیهی به تائید دولت رسید امکان واردات
خودرو با حجم باالی 2500سی س��ی برای ان دس��تگاه مهیا می شود .وی تصریح کرد :طبق مصوبه دولت واردات هر نوع
خودرو با حجم باالی 2500سی سی ممنوع است و واردات این قبیل خودروها نیازمند اخذ مجوز از سوی دولت است.
می کند :صنع��ت خودرو و قطعه داخلی ب��ا ظرفیت خالی در
تولید محصوالت خود مواجه اس��ت بنابراین به جای افزایش
واردات ،منابع ارزی کش��ور باید ص��رف افزایش تولید داخل،
رشد اشتغال و کاهش هزینه های تولید شود.
تدابیر جدید دولت برای واردات خودرو
با این وجود دولت نشان داد که در مورد جلوگیری از واردات
خودروهای لوکس باالی 2500سی سی مصمم بوده و هیات
وزی��ران 10روز پیش تصمیم گرفت اج��ازه ورود خودروهای
باالی 2500سی س��ی متروکه گمرک ،سهمیه های خاص و
مناطق ازاد را هم ندهد.
رییس کل گمرک ایران با اعالم اینکه تا س��ال های گذشته
63درصد کل خودروهای وارداتی به کشور ،باالی 2500سی
س��ی بود ،گفت :به طور متوسط در سال های قبل حدود 600
میلیون دالر واردات خودروهای باالی 2500سی س��ی بوده،
در حالی که این رقم امس��ال به 7میلیون دالر هم نمی رس��د.
مسعود کرباس��یان درباره مهم ترین جزئیات مصوبه دولت در
خصوص ممنوعی��ت واردات خودروهای لوکس (خودروهای
ب��االی 2500سی س��ی) اظهار کرد :این مصوبه در راس��تای
مصوبه قبلی در 21ش��هریور 1392ابالغ شده و خودروهایی
که باالی 2500سی س��ی بودن��د به طور عملی اج��ازه ورود
نداش��تند ،مگر انهایی که قبال وارد کش��ور شده و قبض انبار
گرفته بودند که با 2برابر حقوق گمرکی و سود بازرگانی یعنی
140درص��د و با ارز خود متقاضی می توانس��تند وارد ش��وند
درحالی که قبل از ان ،این خودروها با ارز مرجع و با 70درصد
حقوق گمرکی و سود بازرگانی وارد شده بودند.
وی ادام��ه داد :ای��ن خودروها هم انهایی بودند که از س��ال
1391وارد کش��ور ش��ده بودن��د و قبض انبار داش��تند .این
خودروه��ا ب��ه هم��راه خودروه��ای س��فارتخانه ها که طبق
کنوانسیون های بین المللی وارد کشور می شدند ،بالغ بر 133
خودرو پس از ان مصوبه وارد کشور شد.
کرباس��یان با بیان اینکه این رقم در مقایس��ه با کل واردات
خودرو کمتر از یک درصد اس��ت گف��ت :پیش از ان باالی 63
درصد خودروهای وارداتی ،خودروهای باالی 2500سی سی
بودند .هیات دولت بنا بر خواست ه مردم 10 ،روز پیش تصمیم
گرفت اجازه ورود خودروهای باالی 2500سی س��ی متروکه
گمرک و همچنین س��همیه های خاص و مناط��ق ازاد را هم
ندهد.
با این حال برخی خودروس��ازان ب��ه عنوان ذی نفعان بحث
کاه��ش یا افزایش تعرفه خ��ودرو ،معتقدند که نگران کاهش
تعرفه خ��ودرو نبوده و ب��ه دلیل مقبول ب��ودن قیمت برخی
محصوالت خود نگران رقابت در بازار نیستند.
نگران تعرفه واردات خودرو نیستیم
عضو شورای سیاس��تگذاری خودرو با تاکید بر اینکه نگران
تعرفه واردات خودرو نیس��تیم ،گفت :هیچ خودرویی در دنیا
ب��ا قیمت فعل��ی محصوالت ایک��س 100نمی تواند به رقابت
بپردازد؛ بنابراین تعرفه هم که کاهش یابد ،جای نگرانی ندارد.
سعید مدنی همچنین در خصوص شایعه سازی های اخیر علیه
صنع��ت خودرو تاکی��د کرد :از انجایی ک��ه در چند ماه اخیر،
خودروسازان شرایط مطلوبی در حوزه تولید به دست اورده و
سایپا نیز توانسته ثبات نسبی را حاصل کند ،این گونه اقدامات
برگزاری نخستین نشست تخصصی صنعت خودرو در ایدرو
تدوین برنامه های بلندمدت برای استفاده سرمایه گذاران
وی ادامه داد :در صنعت خودرو ش��اهد ارائه پیش داوری ها
و نقدهای نادرس��ت و ناقص هس��تیم که گاهی اوقات توسط
برخ��ی رس��انه ها و اف��راد انج��ام می گیرد .مس��ئول اجرایی
نخس��تین نشس��ت تخصصی صنع��ت خ��ودرو تصریح کرد:
رویکرد برگزارکنندگان این سلس��له نشس��ت ها این است که
اطالعات درس��ت و تخصصی به ذی نفع��ان صنعت خودرو و
سرمایه گذاران این حوزه ارائه شود و وضعیت صنعت خودرو و
راه های پیشرفت و تحول ان به درستی به اطالع مردم برسد.
مهندس مفیدی با بیان اینکه نشست های مذکور به صورت
ماهان��ه برگ��زار خواهد ش��د ،گف��ت :از نماین��دگان محترم
جناب اق�ای مهن�دس یک�ه زارع
مدیر محترم شرکت ایران خودرو
کسب رتبه اول خدمات پس از فروش را که با تالش ستودنی
همکاران ایران خودرو و شرکت ایساکو تحت مدیریت مدبرانه
جنابعالی به دست امده تبریک و تهنیت عرض می نماییم.
انجمن صنفی استان کرمانشاه
مجل��س به وی��ژه در کمیس��یون های تخصص��ی و همچنین
نهادهای نظارتی مانند س��ازمان استاندارد ،سازمان بازرسی،
سازمان محیط زیس��ت ،س��ازمان حمایت از تولیدکنندگان
و مصرف کنن��دگان ،انجمن ه��ا ،نیروی انتظامی و اس��اتید 6
دانشگاه فعال و مرتبط با صنعت خودرو نیز دعوت به عمل امده
ب��ود .وی در عین حال افزود :به رغم اینکه برخی از مس��ئوالن
سازمان های یادشده یا اساتید دانشگاه ها در رسانه ها انتقاداتی
را به صنعت خودرو وارد می کنند اما در جلس��ات تخصصی از
این دس��ت حاضر نمی ش��وند ولی امیدواریم در نشست های
بعدی در سطوح باال مشارکت داشته باشند.
جناب اق�ای مهن�دس یک�ه زارع
مدیر محترم شرکت ایران خودرو
بدینوسیله انتخاب شایسته ان شرکت به عنوان رتبه نخست در ارائه
خدمات پس از فروش را به جنابعالی و کارکنان خدوم ان مجموعه
تبریک و تهنیت عرض می نمایم.
سرپرستی نشریه گسترش
در استان کرمانشاه
تنه��ا با هدف ضرب��ه زدن به جریان تولی��د و ایجاد اخالل در
فعالیت ه��ای مجموعه صورت می گیرد و به طور قطع نخواهد
توانست ما را از مسیر خود بازدارد.
وی ب��ا بیان اینک��ه خودروس��ازان توانس��تند بحران های
بی س��ابقه س��ال های گذش��ته را پشت س��ر بگذارند ،گفت:
صنعت خودروس��ازی کشور در چند س��ال اخیر ،بحران های
بی سابقه ای را پشت س��ر گذاشته است و موانعی نظیر کمبود
نقدینگی ،تحریم های بین المللی ،برخی س��وءمدیریت های
موجود در خودروس��ازی ،برخوردها و تصمیمات سیاس��ی،
قیمت گذاری محص��والت ،اظهارنظرات غیرکارشناس��انه و
مغرضانه برخی افراد و بس��یاری از موانع دیگر زمینه ساز بروز
بحران برای صنعت خودروسازی در سال های اخیر بوده است.
مدنی تصریح کرد :س��ایپا به عنوان یک عض��و بزرگ و اصلی
صنعت خودرو ایران بس��یاری از این مشکالت را تجربه کرد و
تنها با کمک تمامی همکاران و کارکنان خود توانس��ت از این
بح��ران عبور کند با توجه به امار و ارق��ام واردات خودروهای
لوکس در گذشته و کاهش ان در دولت یازدهم ،موضع گیری
در م��ورد واردات خودروه��ای لوک��س با حج��م موتور باالی
2500سی س��ی همچنان ادامه داش��ته و موجب انتقاد بدنه
دولت یازدهم شده است.
ی در مورد واردات
انتق�اد جهانگیری از موضع گیر
خودرو
معاون اول رییس جمهور گف��ت :برخی صحبت ها راجع به
صنایع از سر دلسوزی و نقد نیست ،بلکه برای نابود کردن یک
رش��ته از صنعت اس��ت .اس��حاق جهانگیری افزود :در همین
ای��ام می بینید که حرف هایی در رس��انه ها راجع به واردکردن
خودروهای لوکس زده ش��د .به طوری که گویی در این دولت
واردات خودروه��ای لوکس انجام ش��ده اس��ت .ما گفتیم اگر
معنای خودروی لوکس ،خودروی 2500سی سی به باالست
از سال 1391ورود این نوع خودروها ممنوع بوده است.
وی ادام��ه داد :از همین خودروها در س��ال 1388به تعداد
31هزار دس��تگاه وارد ش��ده ولی امس��ال فقط 33دس��تگاه
خ��ودرو از این نوع وارد ش��ده اما ببینید ک��ه در یک ماه اخیر
چه خیمه ش��ب بازی ب��ه را ه انداخته اند به ط��وری که تصویر
هواپیمایی را نشان می دهند که خودروی لوکس از ان بیرون
می اید .حاال یک وق��ت رییس جمهوری به ایران امده و به هر
دلیلی تصمیم گرفته که خودرو خود را با خود بیاورد.
مدی��ر صنای��ع حمل ونق��ل ای��درو درخص��وص محتوای
نشس��ت اضافه کرد :همایش با ارائه گزارش��ی توسط انجمن
خودروس��ازان درخصوص س��یر تحول صنعت خودرو ایران و
جهان اغاز ش��د و نماینده شرکت س��اپکو نیز سیر تحول این
صنع��ت در جهان را از ابت��دا تاکنون ارائه داد ک��ه هر دو ارائه
در پایگاه اینترنتی س��ازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
www.idro.irقرار داده ش��ده است .مفیدی افزود :با توجه
به نظراتی که مطرح ش��د ،به نظر می رس��د موضوع نشس��ت
بع��دی «ارائ��ه برنامه های 5س��اله و برنامه ه��ای افق 1404
صنعت خودرو» برای اس��تحضار مدعوین و ذی نفعان باش�� د
تا در بررس��ی و تصحی��ح این برنامه ها از نظرات کارشناس��ی
حاضران بهره ببریم.
مس��ئول اجرایی نخستین نشست تخصصی صنعت خودرو
ی��اداور ش��د :اذرماه امس��ال ،دومین کنفران��س بین المللی
صنع��ت خودرو با حضور میهمانانی از صنعت خودرو سراس��ر
دنیا برگزار خواهد ش��د که امیدواریم ت��ا ان زمان با برگزاری
3جلس��ه تخصصی ،از نظ��رات مدعوی��ن در برگزاری هرچه
بهتر کنفرانس اس��تفاده شود .به گفته وی ،سازمان گسترش
و نوس��ازی صنای��ع ای��ران از جانب وزارت صنع��ت ،معدن و
تجارت ماموریت دارد به عنوان طراح راهبردی صنعت خودرو،
برنامه های بلندمدت برای این صنعت تدوین نماید که این امر
انجام گرفته و به زودی شاهد ابالغ این برنامه ها و برای استفاده
سرمایه گذاران و ذی نفعان خواهیم بود.
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
mine@smtnews.ir
معدن
5
پاییز زودرس سیمانی ها در تاالر شیشه ای
یارانه تولید معادن نیازمند بازنگری در یارانه نقدی است
اجرای غلط هدفمندی یارانه ها در دولت قبل ،دولت یازدهم را با بدهی ها و چالش های زیادی مواجه کرده است اما تنها راهکار رونق تولید در بخش معدن ،اصالح این
روش و از سرگیری حمایت یارانه ای ان هم به صورت غیرنقدی است
حامدش�ایگان -گروه معدن :برنامه هدفمندسازی یارانه ها در دولت گذشته که قرار بود با حمایت
از بخش های تولیدی ،نظام اقتصادی کش�ور را با تکیه بر توان داخلی متحول سازد ،نه تنها اقتصاد
کشور را متحول نکرد بلکه بخش های مختلف تولید به ویژه صنعت و معدن را با شوک افزایش قیمت
حامل های انرژی ،ارز و درنهایت قیمت تمام شده محصوالت نهایی روبه رو کرد .موضوعی که اثار سوء ان نیز بر
دوش دولت یازدهم سنگینی می کند .از این رو ،کارشناسان معتقدند گرچه اجرای غلط هدفمندی یارانه ها در
دولت قبل دولت یازدهم را با بدهی ها و چالش های زیادی روبه رو کرده است اما تنها راهکار رونق تولید در بخش
معدن ،اصالح این روش و از سرگیری حمایت یارانه ای ان هم به صورت غیرنقدی است که باید براساس میزان
اش�تغال و بهره برداری واحدهای تولیدی اختصاص یابد .همچنین دول�ت با پرداخت بدهی تولیدکنندگان از
محل درامد هدفمندی یارانه ها ،خسارت واردشده به تولیدکنندگان در دولت گذشته را جبران کند.
دول��ت دهم در اجرای هدفمندی یارانه ها با اطمینان از
ثاب��ت ماندن قیمت محصوالت نهایی صنعتی به اجرای
این برنامه اصرار داشت و اعالم کرده بود ممکن است در
شرایط بحرانی ،قیمت تولید محصوالت صنایع انرژی بر
همچ��ون الومینیوم ،فوالد و 7 ...ت��ا 8درصد افزایش
یابد در عمل چنین نشد و همه بخش ها شاهد افزایش
چندبرابری تولید شدند.
دولت به ج�ای یارانه ،معوقات تولیدکنندگان
را پرداخت کند
یکی از مس��ائلی ک��ه برخی واحدهای
معدن��ی را ع�لاوه بر کاه��ش قیمت
جهان��ی محصوالت معدنی با مش��کل
مواجه کرد ،نبود نقدینگی و به تبع ان
کاهش اس��تخراج مواد معدنی ب��ه دلیل محدودیت در
واردات ماشین االت و تجهیزات بود.
ریی��س هیات مدیره ش��بکه انجمن ه��ای صنعتی و
معدنی با اشاره به اینکه پرداخت یارانه تولید باید انجام
گفت :با اجرایی شدن این برنامه قرار بود
شود ،به
تنها افزایش قیمت حامل های انرژی به تولیدکنندگان
تحمیل ش��ود ،این در حالی اس��ت که ای��ن گرانی در
تم��ام بخش ها از جمله حمل و نقل ،نیروی کار و ...به
قیمت تمام شده محصوالت وارد شد و از انجایی که این
افزایش قیمت به مصرف کننده وارد می ش��ود عمال این
برنامه نتوانست موثر واقع شود.
بی��ژن پناه��ی زاده با تاکید ب��ر پرداخ��ت یارانه های
غیرنق��دی ادام��ه داد :اگ��ر یارانه ها به ص��ورت نقدی
پرداخت شود برخی واحدهای معدنی و صنعتی نادیده
گرفته می ش��وند و نوعی رانت ایجاد خواهد ش��د ،زیرا
واحدهای��ی که از یارانه بهره مند می ش��وند محصوالت
خ��ود را با قیم��ت پایین تری به ب��ازار عرضه می کنند
و ورشکس��تگی واحده��ای کوچک و متوس��ط را رقم
خواهند زد.
او ب��ا بیان اینک��ه تنها راهکار حمای��ت از واحدهای
صنعتی و معدنی ،پرداخت بدهی و خسارت انهاست،
ادامه داد :ماشین االت و تجهیزات معدنی و همچنین
واحدهای تولید فوالد و ...عالوه بر مصرف زیاد انرژی،
میزان بهره وری انها نصف ماشین االت روز دنیاست.
در چنین ش��رایطی ما نمی توانی��م تولیدهای خود را
بهره ور کنیم مگر اینکه دولت ،تس��هیالت ارزان قیمت
در اختی��ار تولیدکنن��دگان قرار ده��د و همچنین به
میزان بدهی دولت در اجرای فاز نخس��ت هدفمندی
یارانه ه��ا ،دولت بدهی ه��ا ،معوق��ات و جریمه بانکی
تولیدکنندگان را پرداخت کند.
س��ید محمد بیاتیان با نگاهی ب��ه اقدامات تولید در
زمینه رونق ف��راوری اف��زود :وزارت صنعت ،معدن و
تج��ارت با توجه ب��ه رکود ،قصد فعال ک��ردن صنایع
وابس��ته به محصوالت معدنی را دارد که این مس��ئله
ل��زوم پرداخت یارانه ه��ای تولید به بخ��ش معدن را
جدی ت��ر می کند ،اما نیاز اس��ت که دولت نس��بت به
پرداخ��ت یارانه ها بازنگری کند ت��ا توفیقی در بخش
تولی��د به ویژه بخش های معدنی و صنایع وابس��ته به
ان ایجاد شود.
یک عضو کمیس��یون صنایع و معادن
مجلس با تاکید بر لزوم پرداخت یارانه
تولی��د در بخش های معدن به
گفت :در گذش��ته تولیدات معدنی بر
صدور محصوالت خام معدنی به کشورهای همسایه و
چین اس��توار بود ،از س��وی دیگ��ر کاهش قیمت های
جهان��ی و سیاس��ت وض��ع ع��وارض صادرات��ی،
تولیدکنن��دگان این محصوالت را با محدودیت مواجه
کرده اس��ت به همی��ن دلیل یارانه بخ��ش تولید باید
اجرایی شود.
نای��ب ریی��س اول کمیس��یون ویژه
با
اقتصادی مجلس در گفت وگو
اشاره به اینکه محاسبه تفاوت قیمت
کاالها ب��ا هدفمندس��ازی یارانه ها به
درس��تی اجرا نش��د ،تصریح کرد :در سال 89با برنامه
هدفمندی یارانه ها دولت قبلی قصد داش��ت با افزایش
قیمت تمام ش��ده محصوالت صنعتی و معدنی به انها
کمک کند تا خود را با شرایط بازارهای جهانی تطبیق
دهد و خ��ود را با بنگاه های اقتصادی دنیا همراه کنند
اما اش��تباه در محاسبه و تفاوت قیمت های اضافه شده
سیاست ها در جهت حمایت از معادن نیست
چالش هدفمندی یارانه ها در حمایت از تولید
باعث ش��د تا تولیدکنندگان نتوانن��د افزایش ناگهانی
قیمت ه��ا را مدیریت کنند .به همین دلیل اجرای این
طرح تولیدکنن��دگان را حمایت نکرد و زمینه ای برای
چالش بیشتر را پیش روی انها قرار داد.
محمدرض��ا پورابراهیمی داورانی ،با نگاهی به بدهی
ایجاد ش��ده برای دولت در نتیج��ه اجرای هدفمندی
یاران��ه اضاف��ه کرد :در ح��ال حاضر به دلی��ل اجرای
نادرس��ت این برنامه 35هزار میلیارد تومان بدهی به
دولت تحمیل ش��ده که 28هزار میلیارد تومان ان از
دولت گذش��ته باقی ماند این در حالی است که دست
دولت ب��رای اجرای یارانه تولید بس��ته ش��ده و برای
اج��رای ان نیاز به اصالح پرداخت یارانه دارد تا بتواند
بخش��ی از پول را در جهت حمایت از تولیدات معدنی
و صنایع قرار دهد.
وی افزود :نمی توان ش��رط ف��راوری مواد معدنی را
برای تخصی��ص یارانه قرار داد ،بنابرای��ن یارانه تولید
برای ایجاد رون��ق در بخش معدن نیاز به ایجاد منابع
درامدی دارد که دول��ت باید در جهت ایجادان اقدام
کن��د در غیراین ص��ورت با ش��رایط کنون��ی به نظر
نمی رسد دولت توان پرداخت ان را داشته باشد.
در فراوری مواد معدنی به پای چین نمی رسیم
نایب رییس خانه معدن ایران گفت :کلمه ای به نام «خام فروش��ی» در بخش
معدن وجود ندارد و اگر خام فروش��ی صورت می گیرد باید به دنبال این باشیم
ک��ه فناوری تبدیل محصوالت خ��ام را ارتقا دهیم تا محصول خام صادر نکنیم.
از س��وی دیگر هرچه فناوری فراوری مواد معدنی را ارتقا دهیم باز هم به پای
چین نمی رسیم.
محمدرضا بهرامن در گفت وگو با ایسنا ،با بیان اینکه در زمینه فراوری باید به
این نکته توجه کرد که تا چه زمانی یک محصول معدنی به فراوری دست یافته
اس��ت ،اظهار کرد :هنگامی که یک ماده معدنی را به گندله یا کنسانتره تبدیل
می کنی��م باز هم به فراوری کامل دس��ت نیافته ایم ،چراکه تنها زمانی می توان
گفت به فراوری دس��ت یافته ایم که تمام اهداف اصلی محقق شده باشند .وی
ادامه داد :در بخش معدن اس��تراتژی قابل اجرا با توجه به ش��رایط امروز کشور
باید تغییراتی در ان صورت بگیرد ،چراکه اگر خام فروشی در بخش سنگ اهن
یا سنگ های تزئینی صورت می گیرد باید به دنبال این باشیم که فناوری تبدیل
محصوالت خام را ارتقا دهیم تا محصول خام صادر نکنیم .از سوی دیگر هرچه
تکنولوژی فراوری مواد معدنی را ارتقا دهیم باز هم به پای چین نمی رسیم.
مهم ترین نیاز بخش معدن توجه به فناوری است
بهرامن با بیان اینکه یکی از مهم ترین نیازهای بخش معدن توجه به فناوری
اس��ت ،اظهار ک��رد :زمانی که بتوانیم فن��اوری خوبی را در کش��ور احیا کنیم،
عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فوالد ایران
گفت :براس��اس تحقیق��ات این انجمن ،ام��روز موازنه
عرض��ه و تقاض��ا در این بخ��ش تغییر یافت��ه و با اضافه
ظرفیت روبه رو ش��ده ایم که ای��ن امر می تواند به عنوان
مهم ترین چالش این صنعت محسوب شود.
ب��ه گزارش ماین نیوز ،بهادر احرامی��ان افزود :اکنون
ظرفی��ت تایی��د ،نصب ش��ده ی��ا در مرحل��ه نزدیک
ب��ه راه ان��دازی در بخش ن��ورد مقاطع طوی��ل به رقم
32میلیون تن در سال رس��یده که حدود 3برابر حجم
بیشترین مصرف ساالنه کشور در سال 1388است.
ب��ه گفت��ه این متخص��ص ،در بخش ش��مش که در
س��ال 1387نزدیک ب��ه 6میلیون ت��ن واردات انجام
ش��د با ورود تولیدکنندگان خصوصی و از سوی دیگر با
اجرای طرح های توسعه در واحدهای فوالدسازی سال
گذشته به رقم 700هزار تن کاهش یافت.
احرامیان خاطرنش��ان س��اخت :انتظار م��ی رود در
خالصه شده است؛ به طوری که بتوان شناخت کافی را از اکتشاف ،استخراج و
فراوری معادن به دس��ت اورد .نایب رییس خانه معدن ایران با بیان اینکه 35
کش��ور در کنگره جهانی معدن ش��رکت دارند ،تصریح کرد :این کش��ورها جزو
کش��ورهای بنام در بخش معدن هستند که حضور ایران در این کنگره موجب
ارتباط با این کشورهای معدن خیز شده است و توانسته ایم از فرصت های پیش
امده استفاده کنیم.
وی ادامه داد :سال گذشته در کانادا 50نفر از معدنکاران مشهور کشور حاضر
شدند که این گردهمایی موجب شناخت ایران با مباحث معدن و مسائل زیست
محیطی با منابع طبیعی شد.
شرط ورود به بازارهای رقابتی مواد معدنی
می توانیم ادعا کنیم که از تمام منابع به طور کامل اس��تفاده ش��ده اس��ت .به
همین دلیل خانه معدن همیشه به دنبال دستیابی به تکنولوژی های نوین است.
وی ب��ا بی��ان اینکه 3نف��ر از اعضای خانه معدن عضو کنگ��ره جهانی معدن
IOCهس��تند ،گفت :این مسئله باعث ش��ده که ایران بتواند ارتباط علمی با
کشورهای معدن خیز همچون کانادا ،قزاقستان ،برزیل ،لهستان و ...برقرار کند.
بهرامن درخصوص ارتباط تجاری معادن ایران با دیگر کش��ورها افزود :به دلیل
وجود تحریم ها ،ارتباط ایران با سایر کشورهای معدن خیز بیشتر در حد علمی
بهرامن با بیان اینکه این گردهمایی ها موجب می شود که معدنکاری سنتی
به فراموش��ی سپرده شود ،گفت :معدن کاری س��نتی موجب اسیب به منابع
ملی می ش��ود ،به همین دلیل باید به فکر توس��عه امر معدن ش��د به طوری
ک��ه معدنکاری به نحو مطلوبی صورت بگی��رد .نایب رییس خانه معدن ایران
تصریح کرد :فراوری با تکنولوژی نو ارتباط مس��تقیمی دارد و در ادامه افزود:
شرط الزم برای ورود به بازارهای رقابتی و کسب موفقیت در این امر به دست
اوردن فراوری با فناوری نوزدهمین نمایش��گاه بین المللی نفت ،گاز ،پاالیش
و پتروشیمی است.
عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فوالد:
واردات فوالد تعلیق شود
س��ال جاری واردات فوالد تعلیق و به دلیل مازاد تولید،
صادرات به مورد اجرا گذاشته شود.
عضو هیات مدیره انجم��ن نامبرده ،در زمینه مقاطع
عریض گفت :راه ان��دازی کارخانه های متعدد دولتی و
خصوصی در بخش ورق گرم ،ورق روغنی ،گالوانیزه و...
نیز اکنون عرضه و تقاض��ا (به جز ورق 2میلیمتری) به
نقطه برابر رس��یده اند.او اضافه کرد :در تمام بخش های
مصرف کنن��ده ف��والد کش��ور اکنون ظرفی��ت تولید
محصول نهایی از تقاضا به میزان زیادی س��بقت گرفته
و امار واردات گمرک تایید کننده این وضعیت است.
ب��ه اعتقاد ای��ن متخصص ،برای دس��تیابی به تولید
رقابتی فوالد در سطح جهانی انجام کلیه مراحل تولید
در یک واحد به صورت مجتمع شامل تولید فوالد خام
(از منش��ا گندله و یا حداقل قراضه) تا محصول نهایی
الزامی اس��ت.او گفت :جابه جایی متعدد و حمل ونقل
چن��د مرحل��ه ای محص��والت نیمه تم��ام مانند اهن
اس��فنجی و ش��مش ت��ا محص��ول نهایی به وی��ژه در
مس��افت های باال ،موجب از بین رفتن حاش��یه س��ود
محدود تولید امروزه فوالد شده که مانع از دستیابی به
قیمت تمام شده پایین می شود.
احرامی��ان اف��زود :قیمت ه��ای قراض��ه داخلی به
س��طحی رس��یده که تف��اوت ان ب��ا قیم��ت میلگرد
س��اختمانی ک��ه ی��ک ش��اخص اس��تاندارد جهانی
اس��ت به پایین ترین س��طح خود در میان کشورهای
تولیدکنن��ده فوالد رس��یده اس��ت .او اف��زود :راهکار
برون رف��ت از وضعی��ت فعلی نیازمند ایجاد ش��رایط و
تسهیالت خاص به منظور ادغام و توسعه زنجیره فوالد
به صورت داخلی و به ویژه حرکت به س��مت حلقه های
باالدس��تی ای��ن زنجیره اس��ت ک��ه قابلی��ت الزم را
دارند.
یادداشت
تخصیص یارانه انرژی
بر مبنای قبض
مصرفی صنایع
احمد پور فالح
رییس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی
بی تردید یکی از مزیت های پرداختن به تولید
و قرار گرفتن در فضای رقابتی نرخ انرژی اس��ت.
گرچه قیمت انرژی در ای��ران برای جلوگیری از
قاچاق ای��ن محصول باید ب��ا قیمت های جهانی
هماهنگ شود ،چراکه خیلی از کشورها با اینکه
خ��ود تولید کننده انرژی بودند از انرژی ایران که
به صورت قاچاق به این کش��ورها حمل می ش��د
استفاده می کردند.
در هرح��ال افزای��ش قیمت ان��رژی که نوعی
گرفت��ن مزیت از تولید اس��ت منج��ر به کاهش
رقابت پذی��ری در بازارهای جهانی خواهد ش��د.
از س��وی دیگر ،در ش��رایط رکود اقتصادی و در
نتیج��ه تورم و سیاس��ت انقباض��ی بانک ها ،این
افزایش قیمت انرژی مزید بر علت ش��د تا تعداد
زی��ادی از واحده��ای تولید در بخ��ش صنایع و
مع��ادن به س��وی تعطیلی بروند ک��ه نیاز دولت
بحث یارانه های تولی��د از بخش هدفمندی را به
صورت جدی دنبال کند.
گرچه از بخ��ش باز توزیع یارانه ها وام کم بهره،
برای واحدهای مول��د در بخش صنایع و معادن
در نظر گرفته ش��د اما نتوانست همه واحدها در
بخش ه��ای مختلف همچون صنای��ع و معادن را
پوشش دهد.
به همین دلیل به نظر می رسد که اگر سیستم
باز توزیع یارانه ها براساس قبض مصرفی واحدها
و تخفیف 15درصدی به نس��بت میزان مصرف
انرژی انجام پذی��رد ،عالوه بر اینکه همه واحدها
بهره مند خواهند ش��د تولی��د هم در اولویت قرار
می گی��رد ،چراکه این انرژی تنه��ا صرف تولید
می ش��ود و توزیع نقدی نمی تواند به این ش��کل
حمایت از تولید را هدف قرار دهد.
اگ��ر دولت بخواه��د یارانه ها را برای نوس��ازی
تجهی��زات و ماش��ین االت در بخش های صنایع
و مع��ادن در نظر بگیرد در کاهش مصرف انرژی
بس��یار اثر گذار خواهد بود اما در ش��رایط کنونی
نمی توان��د راه��کار موثری باش��د زیرا کش��ور با
کمب��ود مناب��ع ارزی مواجه اس��ت و اگ��ر تمام
تجهیزات ب��رای کاهش مصرف ان��رژی تعویض
شوند هزینه زیادی را متوجه کشور خواهد کرد،
البته گرچه واحدهای مولد استفاده از تجهیزات
داخلی را در دس��تور کار قرار داده اند با این حال
بس��یاری از تجهیزات از طریق واردات نیاز کشور
را برطرف می کنند.
از ای��ن رو دولت در گام نخس��ت باید پرداخت
یارانه های بخش تولید را به صورت جدی از س��ر
بگی��رد و در این صورت باز توزی��ع یارانه ها را با
توجه به میزان انرژی مصرفی تخصیص دهد.
ای��ن عام��ل ن��ه تنه��ا از کاه��ش نقدینگی و
تعطیل��ی واحدهای مول��د جلوگی��ری می کند،
بلکه توجه به واحدها براس��اس میزان اثرگذاری
انها خواهد ب��ود ،نه اینکه صرفا یک واحد بزرگ
اس��ت پس بای��د یارانه بیش��تری ب��رای انرژی
دریافت کند.
داخل پرانتز
نقش شرکت های معدنی
در برنامه ریزی توسعه
استان کرمان
استاندار کرمان گفت :بخشی از موافقت نامه های
منعقد شده با بخش غیردولتی در استان کرمان در
حال اجرایی شدن اس��ت ،اما بعضی از طرح ها هم
در دس��ت اندازهای اداری با مشکل مواجه می شوند
و مدیران باید مس��یر را هموار کنن��د .علیرضا رزم
حس��ینی اظهار داش��ت :طرح های امایش تاکنون
چندان برای اس��تان کرمان کاربردی نبوده اس��ت.
وی بیان داش��ت :نظرم این اس��ت که یک شرکت
خارجی انتخاب شود و برنامه امایش استان کرمان
را بنویس��د تا نقشه راه اس��تان کرمان برای نسل ها
و مسئوالن بعدی مشخص باش��د .استاندار کرمان
ادام��ه داد :ما نباید منتظر بحرانی مانند بحران اب
بمانیم و بعد برای رفع ان چاره اندیش��ی کنیم ،ما
باید برای مصرف صحیح اب برنامه ریزی می کردیم
تا به این شرایط بحرانی نرسیم .رزم حسینی افزود:
دس��تگاه های اجرایی موثر در برنامه شش��م توسعه
در زمینه راس��ت ازمایی ام��ار و ارقام موجود اقدام
کنند تا ببینیم این اعداد تا چه میزان درست است.
وی تصری��ح کرد :موافقت نامه های س��رمایه گذاری
در اس��تان کرمان با بخش خصوص��ی و غیردولتی
منعقد شده است و مدیران با روی باز برای اجرایی
شدن این موافقت نامه ها کمک کنند .رزم حسینی
اضافه کرد :در بحث بودجه ریزی تمرکزگرایی دولت
بیشتر شده است 75 ،درصد اعتبارات استان کرمان
الزام��ات اس��ت و هیچ گونه دخ��ل و تصرفی در ان
امکانپذیر نیست.
روی خط خبر
عملیات احداث طرح
مس چهل کوره به نیمه رسید
در معدن مس چهل کوره ،احداث کارخانه تلغیظ
با 32درصد پیش��رفت فیزیکی ،تجهیز معدن با 62
درص��د و جاده دسترس��ی به معدن ب��ا 50درصد
پیشرفت فیزیکی روبه رو است.
به گ��زارش دنیای معدن ،نادر میرش��کار افزود:
احداث ش��بکه خط انتقال برق مس چهل کوره نیز
با پیش��رفت فیزیکی 40درصدی و خط انتقال اب
با پیشرفت فیزیکی 80درصدی درحال اجراست.
ب��ه گفته وی ،هدف از اج��رای طرح تولید معدن
م��س چه��ل ک��وره ،تولی��د س��االنه 16700تن
کنس��تانتره مس با عی��ار 20درصد اس��ت .میزان
اشتغالزایی مستقیم فعلی این طرح 400نفر است.
وی گف��ت :در این معدن 3میلی��ون تن مس با
عیار متوس��ط 1/39درصد تولید می شود و میزان
سرمایه گذاری انجام شده در ان 1002میلیارد و 8
میلیون یورو می باشد .
ریی��س س��ازمان صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت
سیس��تان و بلوچس��تان خاطرنش��ان کرد :معدن
م��س چهل ک��وره در 120کیلومت��ری ش��مال
غرب شهرس��تان زاه��دان واقع ش��ده و عملیات
خاک ب��رداری تمام��ی س��اختمان های صنعتی و
غیرصنعت��ی کارخان��ه فراوری مع��دن مس چهل
کوره به پایان رسیده است.
رفع مشکل سوخت
کارخانه سیمان الرستان
رییس اداره گاز الرس��تان درباره رفع مش��کل
سوخت کارخانه سیمان الرستان ،گفت :براساس
توافق انجام شده این مشکل با مشارکت اداره گاز
الرستان و شرکت ش��هرک های صنعتی برطرف
می شود.
محمدحس��ین اعتمادپور اظهار کرد :براس��اس
مصوبه معاون استاندار سابق به الرستان ،مقرر شد
50درصد از هزینه اج��رای این پروژه را اداره گاز،
40درصد را کارخانه سیمان الرستان و 10درصد را
شرکت شهرک های صنعتی متقبل شوند.
وی تصری��ح کرد :در اداره گاز الرس��تان اقدامات
الزم در مورد مش��اوره ،مطالعه و بررس��ی مس��یر
انتقال و همچنین کاره��ای طراحی صورت گرفته
و هنوز اقدامی عملی برای مش��ارکت در این طرح
بزرگ از س��وی کارخانه سیمان الرستان و شرکت
شهرک های صنعتی صورت نگرفته است.
دستیابی محققان کشور
به دانش فنی نانو فوالدها
محققان دانشگاه صنعتی اصفهان موفق شدند به
نحوه ساخت نانوکامپوزیت فوالدی با محدوده اندازه
دانه 50تا 100نانومتر دست یابند.
به گزارش س��تاد ویژه توس��عه فناوری نانو ،این
فوالد که در س��اخت ان از نانوذرات اس��تفاده شده
اس��ت ،می تواند در صنع��ت اتومبیل س��ازی و به
خصوص ساخت بدنه خودرو و همچنین در صنایع
هوافضا به کار رود.
محقق��ان در این ط��رح ،با اس��تفاده از نانوذرات
کاربید سیلیسیوم توانس��ته اند به فوالد نانوساختار
IFدس��ت یابند .تولید این نانوکامپوزیت منجر به
تولید فوالدی می ش��ود که استحکام بسیار باالتری
نسبت به نمونه اولیه دارد.
ب��ه گفته روح ال��ه جماعتی ،دانش��جوی دکتری
مهندسی مواد در دانشگاه اصفهان ،ویژگی برجسته
ای��ن فرایند ،ثابت ماندن ابع��اد نمونه حین فرایند
اس��ت .تاکنون این دس��ته از فرایندها عموما روی
فل��زات و الیاژهای غیراهنی اعمال ش��ده اس��ت و
تعداد مطالعات تغییرش��کل پالستیک شدید روی
فلزات اهنی ،محدود بوده است.
دائره المعارف معدنی
در ادام��ه معرفی اصطالحات رایج در مهندس��ی
مع��دن و صنای��ع معدنی به معرفی ان��واع فلزات و
کاربرد انها خواهیم پرداخت.
-1ورق رنگی
معموال ورق ه��ای گالوانیزه را در کوره های خاص
رنگ پاش��ی می کنند تا ورق رنگی تولید ش��ود این
ورق ها معموال در س��قف س��الن ها و کانکس مورد
استفاده قرار می گیرد.
-2ورق اجدار
نوعی ورق گرم اس��ت که برای س��طوحی لغزنده
استفاده می شود.
-3ورق اسیدشویی
ورق ه��ای اسیدش��ویی از ورق های گ��رم تولید
می ش��ود .در این نوع ورق ،س��طح فلز با اس��تفاده
از اس��ید شسته ش��ده و با زدوده ش��دن زغال های
سطحی ورق براق تر می شود.
-4ورق تین پلیت
به ورق های��ی با ضخامت 0/16میلی مت��ر تا 0/45
میلی متر گفته می ش��ود که بیش��تر برای س��اخت
قوطی های چای ،کنس��رو ،م��واد غذایی و روغن های
نباتی اس��تفاده می ش��ود که برای مصون سازی مواد
غذایی یک الیه قلع روی ورق سرد پوشیده شده است.
6
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
صنایع معدنی
mine@smtnews.ir
پاییز زودرس سیمانی ها در تاالر نقره ای
با وجود عالقمندی تعدادی از تولید کنندگان ،دولت از ورود سیمانی ها به بورس جلوگیری کرده است
محبوبه ناطق -گروه معدن :به نظر می رسد اس��ت .قیمت ها در کل کش��ور ،در منطقه و جهان
مناقش��ه س��یمانی ها ب��ا وزارت صنع��ت ،معدن و مشخص اس��ت و مبانی صادراتی اش معلوم است و
تجارت بر س��ر ازادسازی قیمت س��یمان از طریق این مهم ترین گزینه برای ورود به تاالر شیش��ه ای
ورود به بورس کاال همچنان ادامه داش��ته و این بار است .منتها مشکلی که در حال حاضر با ان روبه رو
ب��ا اظهارنظر معاون معدنی وزی��ر صنعت ،معدن و است تولید و عرضه باال و نبود تقاضا به میزان کافی
اس��ت و همین امر دس��ت دالالن را به این بازار باز
تجارت وارد فاز جدیدی شده است.
به طوری که یک روز پس از انکه عبدالرضا شیخان کرده و برخی از تولید کنندگان در رقابتی ناس��الم
دبی��ر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت س��یمان با قیمت ها را پایین تر اعالم می کنند و این به مصلحت
قطعیت از ورود مجدد س��یمان ب��ه بورس کاال در این بخش نیست.
وی با اشاره به اینکه تولید کنندگان در سال های
این��ده نزدیک خبر داده و گفت��ه بود تالش ما این
اس��ت که با خرد جمع��ی بتوانیم س��یمان را وارد گذش��ته تالش بس��یاری برای ازادس��ازی قیمت
بورس کنی��م و این موضوع به نظر کارشناس��ان و س��یمان کرده بودند و باالخره توانستند قیمت ها را
مدیران بستگی دارد ،جعفر سرقینی با عنوان اینکه تح��ت کنترل دربیاورند اظهار کرد :ان زمان عرضه
قیمت س��یمان در ابتدای سال با هماهنگی انجمن نسبت به تقاضا پایین بود ولی در حال حاضر برای
س��یمان و بر مبنای قیمت تمام ش��ده تعیین شده این عرضه مازاد باید به دنبال بازارهای جدید باشند.
اس��ت و قرار نیس��ت تغیی��ری در ان صورت گیرد اگر بحث افزایش تولید مطرح نبود می توانستند بازار
تاکید کرده ب��ود وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت مصرف را کنترل کنند تا گرفتار رقابت ناسالم فعلی
برنامه ای برای ورود سیمان به بورس کاال ندارد .در نش��وند .بهرامن با بیان اینکه اجرا نشدن پروژه های
واقع اظهار نظر معاون معدنی وزیر صنعت در حالی عمرانی تاثیر بس��یار بدی بر وضعیت سیمان کشور
صورت می گیرد که در چند ماه گذشته سیمانی ها گذاش��ت اضافه کرد :کارخانجات م��ا این امکان را
ک��ه به دلیل کاهش حجم صادرات و فروش داخلی ندارند که س��یمان را دپ��و کنند و خطوط تولید به
نح��وی برنامه ریزی ش��ده اند که
ب��ا مش��کالت نقدینگ��ی مواجه
تولیدات در یک برنامه زمانبندی
ورود
هستند تالش کرده اند تا با
سیمانی ها
شده بالفاصله به بازار تقاضا برود
ب��ه ب��ورس کاال و تعیین قیمت
دالیل زیادی برای
ضمن اینکه س��رمایه گذاری های
براس��اس عرضه و تقاض��ا زمینه
دارند:
افزایش قیمت س��یمان را فراهم پیوستن به بورس
ص��ورت گرفت��ه در ای��ن صنعت
معافیت های مالیاتی،
بس��یار س��نگین و گران است و
ک��رده و بتوانند بخش��ی از زیان
دریافت نقدی مالیات بر نمی ت��وان تولید ای��ن صنعت را
خ��ود را ترمی��م کنند .ب��ه نظر
می رس��د معاونت معدنی وزارت ارزش افزوده و چانه زنی خواباند.
نایب رییس خانه معدن کش��ور
صنعت ،معدن و تجارت با اگاهی
باال برای سوخت
ب��ا اظهار اینکه 12س��ال قبل با
از این اس��تراتژی تمام رشته های
کمب��ود ش��دید س��یمان روبه رو
س��یمانی ها را پنبه کرده اس��ت.
بررس��ی ها نش��ان می دهد صنعت سیمان با قدمت بودیم ،گفت :سیاست های اتخاذ شده در زمان اقای
بیش از 79سال و سهم 2درصدی از تولید ناخالص خاتمی و اقای رفسنجانی به نحوی انجام گرفت که
داخلی در حال حاضر 92خط تولید را در کش��ور در سیمان خودکفا بشویم چنانکه تولیدات سیمان
دارد و توانس��ته در خالل 10سال گذشته ظرفیت داخل می توانس��ت س��یل پروژه های عمرانی دولت
تولی��د خود را که در س��ال 83بالغ ب��ر 32میلیون را در ان زم��ان تامین کن��د .در حال حاضر نیز که
ت��ن بود به بیش از 2براب��ر یعنی 70میلیون تن در این محصول ب��ازار صادراتی و داخلی خودش را به
س��ال 92برس��اند؛ همچنین اماره��ا حاکی از ان خاطر مشکالت اخیر از دست داده امیدوار هستیم
اس��ت که تنها در 5ماه اول امسال 32میلیون تن با اجرای پروژه های عمرانی کش��ور مازاد س��یمان
کلینکر و 29/5میلیون تن س��یمان تولید شده که نداش��ته باش��یم .وی ادام��ه داد :در این خصوص
به گفته ام��ار از این رقم 23/3میلیون تن مصرف باید به نظرات انجمن س��یمان که تخصصی اس��ت
داخلی کش��ور بود و بقیه به بازارهایی مانند عراق و توجه کرد و ب��رای این نظرات تخصصی که راهکار
افغانستان صادر شد .محمدرضا بهرامن نایب رییس برون رفت از این وضعیت را پیوستن به تاالر بورس
خانه معدن و رییس کمیته معدن و صنایع معدنی می دانن��د احترام قائل ش��د تا بازار با اه��رم و ابزار
گفت :از انجا که بورس کنترل شود و شرایط فعلی منجر به کاهش
اتاق ته��ران در گفت وگو با
تع��داد تولیدکننده های س��یمان زی��اد و عمدتا از عرضه س��یمان نش��ود؛ ضمن اینکه تولید کنندگان
بخ��ش عمومی و خصوصی هس��تند و مانند فوالد سیمان باید تابع این مرجع تخصصی باشند چراکه
تعیین کنن��ده نهایی قیمت ندارن��د بنابراین درگیر اصال نقش تشکل های کاری در مواقع بحرانی خود
بازار رقابتی می ش��وند و بهتری��ن راه دوری از یک را نشان می دهد.
ب��ازار رقابتی که می تواند ب��ه تولید کنندگان ضربه خودزنی سیمانی ها
دس��ت اندرکاران تولی��د و ص��ادرات س��یمان از
بزند ورود به بورس کاال است.
وی افزود :اطالعات بازار سیمان مشخص و شفاف وضعیت اش��فته بازاره��ای منطق��ه و ناهماهنگی
تولید کنندگان داخلی گله دارند .مدیرعامل کارخانه
سیمان المرد با اشاره به اینکه کاهش حجم تزریق
منابع به پروژه های عمرانی باعث شده تا بازار خرید
و فروش س��یمان همچنان با رکود روبه رو باش��د،
گف��ت :با تزری��ق نقدینگی به پروژه ه��ای عمرانی
می توان مصرف س��یمان را در کشور افزایش داد و
سرمایه در گردش واحدهای تولیدی را تامین کرد.
ابراهی��م غ�لام زاده ،اظه��ار ک��رد :هم اکن��ون
کارخانجات مختلف س��یمان به واسطه رکود بازار
و جب��ران هزینه ه��ای تولید محص��والت خود را با
تخفیف های باالیی به متقاضیان عرضه می کنند که
همین امر مشکالتی را برای سایر تولیدکنندگان به
وجود اورده است .وی افزود :صادرات این محصول
به دلیل نبود متولی خاص دچار مش��کالتی شده و
باعث ش��ده صادرات سیمان به بازار عراق مدیریت
نش��ود .چنانک��ه کارخانجات س��یمان ع��راق فقط
30درصد نیاز داخل این کشور را تامین می کنند و
70درصد نیاز بازار از طریق واردات تامین می شود.
حال در این ش��رایط ایران سیمان خود را با قیمت
کمتری از قیمت سیمان داخلی عراق به این کشور
ص��ادر می کند که وزارت صنعت این کش��ور برای
حمایت از تولیدکنندگان خود در حال مانع تراشی
برای واردات سیمان ایران است.
وی ناهماهنگی صادرکنندگان سیمان را یکی از
مشکالت اساسی این بخش دانست و گفت :در بازار
تاجیکس��تان نیز رقیب ای��ران 10دالر کمتر از ما
هزینه گمرکی پرداخ��ت می کند و به همین دلیل
حدود 3ماه اس��ت که صادرات س��یمان خود را به
تاجیکستان قطع کرده ایم.
شرط برای ازادسازی قیمت ها
اما یک کارشناس بورس در این رابطه تشتت ارای
سیمانی ها و رو راست نبودن انها با خود و دولت را
عامل اصلی وضعیت پیش امده در بورس کاال برای
انها دانست .محمدحسین بابالو در این باره به
اینده ای مبهم در انتظار فلزات پایه
الومینیوم
روند معامالت فلزات پایه در بازار ازاد طی هفته اخیر با نوس�ان همراه ش�د .این در حالی است که افت و خیز این فلزات
خرید و فروش در بازار را کساد کرده بود به گونه ای که اعتماد تجار به بازار سلب و معامالت از رونق افتاده بود.
اما چیزی که از ظاهر امر پیداست افزایش ارام قیمت ها است ،به طوری که این نوسانات نتوانسته مانع از افزایش پله ای
نرخ این فلزات در بازار ازاد شود .از طرفی این افزایش قیمت ها و تورم در حالی رخ داده است که با رونق گرفتن اقتصاد،
هم اکن�ون تقاض�ا برای مواد اولی�ه افزایش یافته و با افزایش قیمت نفت هزینه تولید و حمل ونقل در مس�یر صعودی قرار
گرفته اس�ت .به خصوص اینکه با توجه به اغاز فصل س�رد سال تولید کاهش یافته و تقاضا باال رفته است .به این ترتیب با
توجه به پیش بینی های ارائه ش�ده توس�ط کارشناسان این گونه می توان نتیجه گرفت که ،رشد قیمت ها موقتی است و در
اینده بازار ارامی را تجربه خواهیم کرد ،اما برخی کارشناسان با این عقیده مخالفند و معتقدند که هیچ پیش بینی در مورد
بازار نمی توان کرد و تا زمانی که نرخ ها ثابت نش�ود بازار قابل پیش بینی نیس�ت ،چراکه شرایط اقتصادی چه در بازارهای
جهانی و چه در بازار های داخلی روزهای مبهم و سرنوشت سازی را سپری می کند.
اهن و فوالد
روند نزول��ی بازار س��نگ اهن که
از چن��د هفته قبل ش��روع ش��ده،
در هفت��ه گذش��ته نی��ز ادام��ه
یافت ب��ه گونه ای که ش��اهد افت
2/41درص��دی در قیمت ه��ای
سنگ اهن استرالیا بودیم.
بس��یاری از کارشناس��ان از
اظهارنظ��ر درخص��وص وضعی��ت
قیمت س��نگ اهن خودداری می کنند ،چراکه معتقدند روند قیمتی این ماده معدنی مشخص نیست اما چیزی
که روشن و واضح است این است که ،قیمت ها اگر افزایشی شود با شرایط موجود در بازار بعید به نظر می رسد
از 90دالر بیش��تر ش��ود .مرکز خدمات فوالد ایران در گزارش��ی اورده اس��ت ،روند نزولی قیمت س��نگ اهن
موجبات تعطیلی بیش��تر معادن کوچک چین را فراهم اورده است و احتماال تا پایان سال قیمت به 100دالر
باز می گردد .البته این نظریه توس��ط سایر کارشناسان تایید نشده و روند نزولی را روند حاکم بر بازار می دانند
به طوری که موسسه گلدمن ساچه قیمت را برای 3سال اینده بین 78تا 80دالر پیش بینی کرده است.
گف��ت :اصل بحث س��یمانی ها این بود که قیمت ها
ازاد ش��وند در حالی که ابتدای سال جاری به دلیل
افزایش قیمت سوخت ،دولت با افزایش 25درصدی
قیمت سیمان موافقت کرد و حاال اعالم کرده حاضر
به قبول افزایش قیمتی دیگر نیست.
وی تصریح کرد :به نظر می رس��د س��یمان دارای
سازوکاری شفاف نیست و به همین دلیل است که
س��یمانی ها برای ورود به بورس ،ش��رط ازادسازی
قیمت ها را گذاش��ته بودند ک��ه با واکنش دولتی ها
مواجه ش��دند .وی اضافه کرد :به نظر می رسد همه
تولیدکنندگان سیمان به دلیل شفافیت بورس مایل
به حضور در تاالر شیش��ه ای نیستند و در این مورد
بین سیمانی ها دودستگی و انشقاق رخ داده است.
وی با اش��اره به نکات مثبت پیوس��تن به بورس
برای س��یمانی ها تصری��ح کرد :ف��روش به صورت
س��لف ،از مزیت های ورود به بورس کاالست یعنی
انها تولیدات ش��ان را در بورس عرضه کنند و مدتی
بع��د کاال را تحویل دهند .نکته دیگر ،اس��تفاده از
معافیت های مالیاتی گسترده است چنانکه به جای
25درصد مالی��ات تنها 10درصد مالیات می دهند
ضم��ن اینکه قدرت چانه زنی ش��ان ب��رای دریافت
س��وخت باال م��ی رود .بابال��و ادام��ه داد :همچنین
ش��رکت هایی که در بورس هستند از اطالع رسانی
مطبوعات و س��ایت ها اس��تفاده می کنند و این امر
فراین��د فروش را تس��هیل می کن��د و دیگر اینکه
تولید کننده های کوچکتر می توانند با دسترسی به
تاالرهای داخلی و صادراتی همپای دیگر سیمانی ها
از ظرفی��ت صادرات��ی اس��تفاده کنن��د .وی افزود:
همچنین به دلیل ش��فافیت معام�لات در بورس،
حسابرسی و حسابداری معامالت سیمانی ها خیلی
ساده تر می شود .نکته دیگر این است که به محض
ورود به بورس8 ،درصد ارزش افزوده فروش را نقدا
دریاف��ت می کنند و دیگر بابت ای��ن قضیه نگرانی
نخواهند داشت.
مس
در معام�لات هفت��ه
گذش��ته ب��ورس کاال
فرمول قیمت گ��ذاری انواع
محص��والت الومینی��وم ب��ا
تغییرات جدیدی مواجه شد
و فرمول قیمت گذاری انواع
محصوالت الومینیوم تغییر
کرد .همچنی��ن طبق اعالم
مرکز پژوهش های مجلس شورای اس�لامی سال 1392میزان تولید شمش الومینیوم
کشور به رقم 320میلیون تن رسید که نسبت به سال 91افزایش 15/5درصدی داشت
و در واقع باالترین رشد در ظرف 9سال اخیر ثبت شد.
قیمت مس در بازارهای جهانی مدتی اس��ت که
نزول��ی بوده که ظرفیتی ب��رای کاهش قیمت پایه
در بورس کاالی ایران قلمداد می ش��ود .تحلیلگران
اعتق��اد دارند درحال حاض��ر ظرفیت تولیدی قابل
مالحظه ای در بازار به حالت تعلیق درامده و مسلما
با افزایش تقاضا در نیمه دوم سال این ظرفیت های
تولیدی ب��ار دیگر به چرخه ب��از می گردند .تمامی
این موارد درحالی اس��ت که به صورت کلی فروش
تولید کنندگان بزرگ در بورس کاالی ایران ش��اید به صرفه نباش��د ،زیرا مالیات بر ارزش افزوده باید از طریق
خریدار پرداخت شود .از طرفی در عرضه های صادراتی جایزه صادراتی لحاظ شده که داده مهمی برای کاهش
هزینه های تولیدکننده به حس��اب می اید .تولید کنندگان ش��مش ،مثال در چین یا قزاقس��تان ،درصورتی که
محصول خود را درب کارخانه با قیمت LMEبفروش��ند و مصرف کننده ایرانی بخواهد از این کشورها شمش
وارد کند ،قیمت واردات باالتر از خرید داخلی خواهد بود؛ زیرا هزینه حمل و هزینه گمرکی به واردات اضافه
خواهد شد.
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
گپ و گفت
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران
:
در گفت وگو با
عضویت رومانی در اتحادیه
اروپا تاثیری بر روابط نداشت
گ�روه تجارت -این ب��ار نوبت به
رومانی رس��ید تا با هیاتی ۳۳نفره
به ایران بیایند و روابط سرد تجاری
و همکاری های دوجانبه که متاثر
از تحریم های ش��دید غرب شکل
گرف��ت را رونق ببخش��ند .در یک
سال گذش��ته و درس��ت از همان
ماه های نخس��ت کاری دولت یازدهم رفت وامد کشورها
به ایران ش��روع شد تا روابط گذشته بهبود یابد .از امارات
گرفته تا فرانس��ه همه امدند و ح��اال هم نوبت به رومانی
رسید .ایران با رومانی در سال های دور روابط بسیار خوبی
داشت اما تحریم ها سدی مقابل ان شد تا از مبادالت ۴۴۰
میلیون دالری در س��ال ۹۰به حجم ۴۵میلیون دالری
در س��ال ۹۲برس��یم .درحال حاضر نیز با رویکرد مثبت
دولت ایران و البته افت ش��دید حجم مبادالت دو کشور
در 3سال گذش��ته ،به بهانه رونق در روابط طرفین چند
روز گذشته رومانی ها به ایران امدند تا از باید و نبایدهای
تجارت بگویند .در همین رابطه با محمد مهدی راس��خ،
عضو هیات نماین��دگان اتاق بازرگانی ایران گفت وگویی
داشتیم که در ادامه می خوانید.
مهم ترین دلیل کاهش رواب�ط تجاری ایران با
رومانی را چه می دانید؟
بیش��ترین دلی��ل اف��ت تج��ارت ب��ا کش��ور رومانی
تحریم هایی اس��ت که از س��وی غرب بر کشور ما اعمال
ش��د و در واقع این محدودیت ها باعث شد که روابط ایران
با کشورهایی مانند رومانی که در گذشته در سطح خوبی
قرار داش��ت ،افت کند .ام��ا درحال حاضر با تلطیف کمی
ک��ه در فضای تجاری اقتصادی رخ داده اس��ت ،دو طرف
درصدد بهبود روابط هستند.
برخی معتقدند از زمانی که رومانی به اتحادیه
اروپا وارد ش�د ،س�طح روابطش با ما کاهش یافت،
نظر شما چیست؟
به عقیده من این گونه نیست ،صرف اینکه عضو اتحادیه
اروپا ش��د مشکلی در روابط تجاری ما ایجاد نکرد .ما قبال
روابط خوبی با این کش��ور داش��تیم .ای��ران با اروپا حجم
تجاری باالیی داش��ت اما مش��اهده می کنیم از زمانی که
تحریم شروع شد ،روابط سرد شد و سیر نزولی پیدا کرد.
ایا رومانی را برای ایران به مانند پلی برای بازار
اروپا می دانید؟
خی��ر ،نمی ش��ود این گون��ه توصیف کرد .ه��ر کدام از
کش��ورهای اروپایی ش��رایط خاص خود را دارند ،که اگر
مش��کل تحریم ها برداش��ته شود مانند گذش��ته با تمام
کش��ورهای اروپایی ارتباط خوبی خواهیم داشت .چه در
گذش��ته که بلوک شرق و بلوک غرب بود و چه پس از ان
که مرزبندی ها برداش��ته شد ،ایران روابط تجاری خوبی
ی تحریم ها باعث شد این
با اروپا داش��ت ،اما به طور طبیع
روابط محدود شود.
بخش خصوصی در راس�تای رواب�ط تجاری با
اروپا چه دیدگاهی دارد؟
به ط��ور قطع بخش خصوصی به دنبال این اس��ت که
روابط تجاری را با تمام کشورهای دنیا گسترده کند.
ما در برنامه کالن اقتصادی کش��ور باید از وابستگی به
نفت خارج شویم و صادرات غیرنفتی را به حدی برسانیم
که به اهداف پیش بینی ش��ده و رش��د باال دست یابیم .با
همین ه��دف باید عالوه بر اروپا با تمام کش��ورهای دنیا
روابط خود را بهبود و گسترش دهیم.
پیش بین�ی ش�ما از این�ده تج�ارت ای�ران با
کشورهای دنیا چیست؟
همه چیز بس��تگی ب��ه نتیجه مذاک��رات 5+1خواهد
داشت که اگر موفقیت امیز و قرار باشد تحریم ها برداشته
شود ،به طور طبیعی روابط تجاری گسترش می یابد .این
درحالی اس��ت که در گذشته روابط مطلوبی با اروپایی ها
مانن��د المان ،فرانس��ه ،اتریش و ...داش��تیم ک��ه با رفع
تحریم ها و محدودیت ها می توان به گذشته بازگشت.
خبر
پوشش ریسک بیمه تجارت
با عراق در دستور کار
نای��ب رییس کنفدراس��یون صادرات اظه��ار کرد :در
ش��رایط کنونی کشور عراق ،پوش��ش ریسک بیمه ای
می تواند یکی از تعهدات و توافق هایی باش��د که ایران
می توان��د از دولت ع��راق کس��ب کند.محمد الهوتی
درگفت وگو با پانا در پاس��خ به این پرس��ش که ریسک
تجارت با عراق باالست و گفته می شود که کامیون های
حمل کاال از هیچ پوش��ش بیمه ای برخوردار نیستند ،
تصریح کرد :از زمانی که بحث تحریم ها به وجود امده و
مشکالتی درنقل و انتقاالت پولی وجود دارد این مشکل
برای تمام��ی کاالهای صادراتی و ب��رای تمامی بازارها
وجود دارد و این ریسک را سرمایه گذاران و تجار داخلی
پرداخت کرده اند .
trade@smtnews.ir
تجارت
بررسی طرح دریافت کارمزد از کارت خوان
دست ها ،زیبایی می سازند و پول
7
جزئیات تازه از توافقات بانکی و تجاری ایران و روسیه
فاینانس روسی در راه است
گروه تجارت-قائم مق��ام وزیر صنعت،
مع��دن و تج��ارت در امور تج��ارت با اعالم
اینکه خبرهای خوشی از توافق های جدید
بانکی و تجاری ایران و روس��یه در راه است،
از موافق��ت کلی دو کش��ور ب��رای برقراری
فاینانس ،فعال شدن یک بانک روسی برای
مب��ادالت و حضور ایرانی ه��ا در پروژه های
روسی خبر داد.
این درحالی است که در سال های گذشته
تامین منابع مالی مورد نیاز از طریق اجرای
پروژه ها و خرید تجهیزات طرح های تولیدی
(س��رمایه ای) و همچنین خدم��ات فنی و
مهندس��ی پروژه ها از مهم ترین مشکالتی
ب��ود که فع��االن و تج��ار و بازرگانان بخش
خصوصی با ان مواجه بودند .با گذشت بیش
از یک س��ال از عمر دولت یازدهم و انتش��ار
اخبار متع��دد از کم رنگ ش��دن تحریم ها
هن��وز ش��رکت های ایرانی قادر ب��ه اجرای
پ��روژه در خ��ارج از مرزها نیس��تند چراکه
در تامین مالی پروژه ها و گش��ایش ال-سی
مشکالت بسیاری وجود دارد.
در ماه های اخیر اخباری مبنی بر مذاکره
برای گش��ایش اعتبار توس��ط کش��ورهای
اروپای��ی و اس��یایی ازجمله کش��ور چین
مط��رح ش��د و اکنون از تواف��ق های جدید
تجاری روس��یه ب��ا ایران خبر می رس��د که
در ص��ورت حص��ول نتیجه نهایی روس��یه
ب��ه دومین فاینانس کنن��ده بزرگ خارجی
پروژه های صنعت��ی در ایران تبدیل خواهد
شد.
فاینان�س نیازمن�د پوش�ش صندوق
ضمانت
ایران و روسیه برای
دستیابی به توافقات
نهای��ی اق��دام ب��ه
تشکیل کمیسیو ن
همکا ر ی ه��ا ی
صنعت��ی و تج��اری کرده ان��د و مجتب��ی
خسروتاج ،قائم مقام وزیر صنعت ،معدن و
تجارت مسئولیت این کمیسیون را برعهده
دارد .خس��روتاج در تش��ریح برنامه ه��ا و
اقدام��ات ای��ن کمیس��یون در گفت وگو با
خبرگزاری تسنیم از برقراری روابط بانکی
بی��ن بانک های روس��یه و بانک های ایران
خبر داده و تاکید کرده شرکت های بخش
خصوصی می توانند در قالب این روابط کار
انجام دهند .خس��روتاج در تش��ریح روابط
بانکی دو کش��ور گف��ت« :توافقات هنوز به
مرحله ال سی نرسیده ،اما یکی از بانک های
روس��یه می تواند اکنون در زمینه دریافت و
پرداخت ها فعال شود ».وی افزود« :توسعه
فاینانس نیازمند این است که شرکت های
پوش��ش دهنده ریس��ک و بیم��ه در قالب
توافقاتی به بنگاه ه��ای دو طرف اطمینان
دهند ک��ه می توانند از پوش��ش ریس��ک
بیمه ای برخوردار شوند و این باعث می شود
ک��ه ظرفیت های فاینانس��ینگ که تامین
اعتبار می شود باال برود .برهمین اساس در
یکی از بندهایی که با معاون وزیر روسیه به
امضا رس��یده به این موضوع اشاره شده که
درواقع باید س��ازمان های ضمانت دو طرف
وارد گود شوند .در کل فاینانسینگ نیازمند
پوش��ش صندوق های ضمانت دو کش��ور
است که توافقاتی در مورد ان صورت گرفته
است».
امادگ�ی صن�دوق ضمان�ت برای
پوشش ریسک و بیمه
مدیرعام��ل صندوق
ضمان��ت ص��ادرات
ایران از امادگی این
صن��دوق ب��رای
همکاری با س��ازمان
همتای خ��ود در روس��یه خب��ر داد .طاهر
با
ش��ه حامد در گفت وگو با خبرنگار
اش��اره به اینکه بانک های روس��یه در حال
تحریم هس��تند و ایران هم از مدت ها پیش
درگیر مس��ائل تحریم بوده و در مورد نقل و
انتقاالت پولی این روند همچنان ادامه دارد،
اظهار ک��رد :زمانی که ایران از س��وی غرب
تحریم ش��د ،هرگون��ه ارتباط بانک��ی ما با
کش��ورهای دیگ��ر قط��ع ش��د و هیچ گونه
ال سی در این باره گشایش نیافت و هنوز این
مشکالت کمابیش ادامه دارد .وی با تاکید بر
عالقه مندی این صن��دوق برای همکاری با
روس��یه برای گشایش اعتبار تصریح کرد :با
توجه به شرایطی که برای ارتباط ما با روسیه
پیش امده ،صندوق ضمانت صادرات ایران
در ش��رایطی ک��ه بین بانک ه��ای دو طرف
س��وئیفت انجام شود ،امادگی پوشش تمام
ریسک های سیاس��ی و تجاری و بیمه ای را
دارد .به گفته شه حامد ،همه چیز بستگی به
تس��هیل گشایش ال سی و س��وئیفت میان
بانک های مرکزی ایران و روسیه دارد.
صدور خدمات فنی و مهندسی
ارائه خدم��ات فنی و مهندس��ی ،یکی از
ظرفیت های ایران است که طبق مذاکرات،
توافقاتی برای اجرای پروژه های عمرانی در
بخش های مهندسی ،ساختمان و تدارک و
به تعبیری EPCتوسط شرکت های ایرانی
در روسیه صورت گرفته است .این درحالی
است که هم اکنون ش��رکت های مهندسی
ایرانی در همس��ایگی روسیه ،در بالروس و
تشریح کرباسیان از نتایج راه اندازی سیستم جامع گمرکی
کاال 3روزه ترخیص می شود
ریی��س کل گم��رک ایران از کاه��ش 23روزه زمان
ترخی��ص کاال خب��ر داد و گفت این فراین��د به 3روز
کاهش یافته است.
ب��ه گفته کرباس��یان کاهش زم��ان ترخیص کاال به
دنبال راه اندازی س��امانه جامع گمرک��ی و الکترونیکی
ش��دن روند ترخیص رخ داده به طوری که با راه اندازی
این سیس��تم ،زمان مورد نیاز ۲۶روز ترخیص کاال در
گمرکات به ۳روز تبدیل ش��ده است .کرباسیان اظهار
امی��دواری ک��رده که ب��ا هم��کاری و هماهنگی دیگر
س��ازمان های مربوطه برای صدور مج��وز ،بتوان زمان
ترخیص کاال را بیش از این کاهش داد.
مس��عود کرباس��یان در خب��ری ک��ه روی خروجی
خبرگ��زاری مهر قرار گرفته با تاکید بر نتایج راه اندازی
س��امانه جامع گمرکی و الکترونیکی ش��دن ان گفت:
اگر س��االنه ۵۰میلیارد دالر واردات داش��ته باشیم با
بهره ب��رداری از این س��امانه ۲۸۰ ،ه��زار میلیارد ریال
صرف��ه جوی��ی ب��رای واردکننده ه��ا و تولیدکننده در
بردارد.
وی تصریح کرد :ام��ور مربوط به صادرات هم ۷روز
طول می کش��ید ،راه اندازی س��امانه جامع الکترونیکی
منجر به این شده است که این مدت به یک روز کاهش
یابد که هم به نفع واردکننده و تولیدکننده است و هم
به نفع صادرکننده ،دولت ،امنیت و سالمت کار است.
سالمت و شفافیت با اجرای سامانه
رییس کل گم��رک ایران اف��زود :بکارگیری فناوری
و انج��ام دادن ام��ور از راه دور ب��ه روش الکترونیکی و
اینکه اف��راد رو در روی هم قرار نگیرند موجب افزایش
س�لامت و شفافیت کار می شود .کرباسیان در پاسخ به
این پرس��ش که تامین بودج��ه از درامدهای گمرک تا
چه اندازه محقق خواهد ش��د؟ گفت :امیدواریم امسال
بتوانی��م ای��ن بودج��ه را تامی��ن کنیم و طب��ق برنامه
پیش بینی شده پیش رفته ایم.
ریی��س کل گمرک ایران با بی��ان اینکه ۱۳۸درصد
بیشتر از پارسال بودجه را تامین کرده ایم افزود :پارسال
۱۰ه��زار و ۶۰۰میلیارد تومان بود امس��ال تاکنون ۸
هزار میلیارد تومان ان را محقق کرده ایم و این رقم دو
سال پیش حدود ۶هزار میلیارد تومان بود.
سامانه جامع برای اجرای اقتصاد مقاومتی
کرباس��یان درب��اره اقدام��ات گم��رک ب��رای اجرای
سیاس��ت های اقتصاد مقاومتی و اص��ل ۴۴اظهار کرد:
در این راس��تا سامانه جامع گمرک را راه اندازی کرد ه و
تسهیالتی برای تولید گذاشته ایم و گمرکات ما موظفند
به مواد اولیه تولید خارج از نوبت رسیدگی کنند.
وی اف��زود :از ۵۸۰۰میلیارد توم��ان درامدی که در
این ۵ماه داشته ایم بیش از ۲۰۰۰میلیارد تومان ان
ضمانتنامه هایی است که از واحدهای تولیدی گرفته ایم
تا بتوانند در مدت ۱۱ماه مهلت پرداخت داشته باشند
و کاالی خود را تولید کنند.
ریی��س کل گمرک ایران با بی��ان اینکه توافق خیلی
خوبی با موسس��ه اس��تاندارد داش��تیم افزود :کاالها و
م��واد اولیه تولیدکننده ای ک��ه کاالی نهایی ان گواهی
اس��تاندارد دارد احتیاجی نخواهد داش��ت ک��ه دوباره
کاالهای انها برای بررسی معطل شود.
کرباس��یان ادام��ه داد :ب��ا بندرها صحبت ش��ده تا
قزاقس��تان پروژه اجرا می کنند و ایران برای
صدور این ظرفیت ها به خاک روس��یه اعالم
امادگی کرده اس��ت .به گفته خس��روتاج،
توافق ش��ده که چارچوب ه��ای الزم برای
فعالیت شرکت های ایرانی در خاک روسیه
اعالم ش��ود تا با تهیه دس��تورالعمل ،زمینه
فعالیت ش��رکت های ایران��ی در پروژه های
عمرانی و تجاری به شرکت های ایرانی ابالغ
ش��ود .خس��روتاج با تاکید بر رقابت بنگاه ها
برای حضور در بازار روس��یه گفت« :ما بستر
حضور ش��رکت های ایرانی را در پروژه های
روسیه فراهم می کنیم ،اما اینکه شرکت های
فنی و مهندس��ی ایرانی تا چه حد در گرفتن
پروژه ه��ا و حض��ور در مناقصات موفق عمل
کنند به عملکرد خودشان برمی گردد».
قائم مق��ام وزیر صنعت ،مع��دن و تجارت
با اش��اره ب��ه اس��تقبال روس ه��ا از حضور
ش��رکت های ایرانی در پروژه های روس��یه
گف��ت« :بخش��ی از موفقیت ش��رکت های
ایرانی به شناسایی مناسب پروژه های قابل
اجرا بازمی گردد که برای این منظور ،بخش
خصوصی باید بتواند با داشتن نمایندگی در
این کش��ور و جمع اوری اطالعات در زمان
مناس��ب برای حض��ور در پ��روژه ای اعالم
امادگ��ی کند یعن��ی ش��رکت های ایرانی
باید رایزن های بازرگانی داش��ته باش��ند و
بتوانند توان فنی و مهندس��ی خود را با ارائه
نمونه کارها و رزومه مناسب ارائه دهند».
مس��تقیم ان را برای تولید حمل کنند و به ۲۱۶واحد
تولیدی مجوز دادیم تا به انها انبار اختصاصی داده شود.
در ص��ادرات هم ارزیابی در مح��ل کارخانه را خواهیم
داش��ت ب��ه عبارتی س��راغ تولیدکنن��ده و صادرکننده
می رویم و این روش هزینه ها را کاهش خواهد داد .وی
ب��ا بیان اینکه برای ۸۰درص��د تولیدی ها این روش را
انجام می دهیم گفت :سعی کرده ایم تسهیل کننده امور
تولیدکنندگان و صادرکنندگان باشیم.
صدور مواد خام کاهش یافته است
رییس کل گمرک ایران درباره امار واردات و صادرات
هم گفت :می��زان ارزش کاالی صادراتی ما به نس��بت
پارس��ال یعن��ی ه��ر کیل��و ارزش کاالی صادرات��ی ما
۱۴درصد افزایش یافته اس��ت یعنی مواد خام ما کمتر
ص��ادر می ش��ود و این به معنی ان اس��ت که کاالهای
ساخته شده را صادر می کنیم .وی ادامه داد :در واردات
هم بالغ بر ۱۱و نیم درصد کاهش داشتیم یعنی بیشتر،
مواد اولیه وارد می کنیم .رییس کل گمرک درباره بسته
حمایت��ی از صادر کنندگان گفت :ب��رای حمایت از انها
و کاه��ش زمان بررس��ی ،اظهارات انه��ا از راه دور و به
صورت الکترونیکی پذیرفته می ش��ود و همچنین انبار
اختصاص��ی ارزیاب��ی در محل صادرکننده ایجاد ش��ده
است.
کرباس��یان تاکید کرد :از برخی کاالهای صادراتی ما
بای��د عوارض گرفته ش��ود که این را نی��ز با ضمانتنامه
پذیرفتی��م که دیگ��ر عوارض نپردازند و ب��ا ضمانتنامه
بتوانند صادر کنند.
وی گفت :اس��ترداد حقوق گمرک��ی مواد اولیه به کار
رفته در کاالی صادراتی را هم انجام دادیم .کرباسیان با
بیان اینکه سازمان گمرک ،مرزبان اقتصادی کشور است
گفت :س��امانه جامع گمرک بس��یاری از مسائل را حل
خواهد کرد .باید سعی کنیم با مردم همدلی و همکاری
داشته باشیم و سیاست ما مچ گیری نیست.
چهره ها و نظرها
باید با موفقیت
از رکود خارج شویم
محمد شریعتمداری
معاون اجرایی رییس جمهور
درحال حاضر مهم ترین مش��کل صنعت در کشور
نقدینگی اس��ت و درخصوص تدوین بس��ته خروج
غیرتورمی از رکود جلس��ات کارشناس��ی متعددی
برگزار ش��ده و دولت تمام س��عی خ��ود را می کند
تا با موفقیت از رکود خارج ش��ود .در همین راستا
مهم ترین اق��دام دولت در خ��روج از رکود حرکت
به س��مت صادرات کاالهایی است که در بازار های
جهانی قدرت رقابت را داش��ته باشد .اگر بتوانیم در
س��ال اول خروج از رکود توفیق یابیم ،در دو س��ال
اینده ثم��ره و نتیجه مثبت ان را ش��اهد خواهیم
بود .در بین صنایع ،صنعت ش��یرینی و شکالت نیز
ارزاوری خوبی ب��رای اقتصاد ایران به همراه دارد به
نحوی که حجم صادرات شیرینی و شکالت نزدیک
به ۵۰۰میلیون دالر اس��ت که امیدواریم با افزایش
صادرات درامد ه��ای ارزی افزایش پیدا کند .دولت
با تامین س��رمایه در گردش صنایع ،همچنین ارائه
تضمین ه��ای صادراتی به وس��یله صندوق ضمانت
ص��ادرات و فع��ال ک��ردن س��فارتخانه ها در حوزه
اقتص��ادی می تواند به این صنع��ت کمک کند .در
ای��ن میان سیس��تم بانکی نیز باید بتواند س��رمایه
در گ��ردش مورد نیاز و همچنی��ن منابع مورد نیاز
و مناس��ب برای توس��عه این صنع��ت را در اختیار
تولید کنندگان قرار دهد .ش��یرینی ایرانی به بیش
از ۱۰کش��ور دنیا صادر می شود و طرفداران بسیار
ه��م دارد .البته این صنف نیز در برخی مس��ائل با
مش��کالتی مواجه اس��ت و حمل ونقل یکی از این
موارد است که باید بیشتر به ان توجه شود.
شرط هایی برای
تجارت ماندگار و موفق
مهرداد جاللی پور
مدیرکل دفتر امور ترویج تجارت
سازمان توسعه تجارت
شرط یک تجارت ماندگار و موفق سوددهی برای
هر دو طرف معامله اس��ت ،در واقع باید کاالهای با
کیفیت در نمایش��گاه ها ارائه کنیم و به دنبال سود
لحظه ای نباش��یم و حرکتی متداوم و با یک س��ود
منطقی را در نظر بگیریم .توس��عه صادرات همواره
یک محور اصلی برای خروج از اقتصاد تک محصولی
اس��ت و جزو یکی از اهداف اصلی کش��ور بوده و در
رویکردها و برنامه ریزی های بلند ،کوتاه و میان مدت
از محورها و پایه های اساس��ی اس��ت .ب��ا توجه به
اهمیت توسعه صادرات ،این مبحث نیاز به ابزارهای
موث��ری از جمله برپایی نمایش��گاه های برون مرزی
دارد .یک��ی از رویکردهای بح��ث حمایتی خروج از
رکود نیز توس��عه صادرات غیرنفت��ی در نظر گرفته
ش��ده و حتی در برنامه های پنجم و چهارم توس��عه
نیز این مبحث به عنوان یک پایه و اصل مورد توجه
قرار گرفته اس��ت .رویکرد برگزاری نمایشگاه ها باید
ملی باشد و برای برگزاری نمایشگاه های برون مرزی
کشورهایی که از نظر فرهنگی ،قومی ،زبانی و مرزی
با ایران قرابت دارند در اولویت هس��تند .برای نمونه
استان های ش��رقی ما با کشورهایی مثل افغانستان
و پاکس��تان مش��ترکات زیادی دارند .درحال حاضر
دو منطق��ه هرات و کابل افغانس��تان برای برگزاری
نمایش��گاه تحت پوش��ش قرار گرفته اند و عالوه بر
ای��ن دو منطقه مناطق دیگ��ری نیز وجود دارند که
نیاز اس��ت در انها حضور فعال تری داش��ته باش��یم
تا س��هم بیشتری از بازار افغانس��تان را نصیب خود
کنیم .ایجاد شرایط مناسب برای مشتری الزمه یک
تجارت دائمی و موفق اس��ت و مشتری باید به نحو
مناسبی از کاال بهره مند شود و بخشی از این مبحث
مربوط به قیمت کاال ،تنوع ،خدمات و پشتیبانی کاال
اس��ت که در نظر گرفتن تمامی این عوامل در کنار
هم و اجرای منطقی انها منجر به سود دهی می شود.
کوتاه از تجارت
ایس�نا -علی قنبری ،معاون وزیر صنعت ،معدن و
تجارت با بیان اینکه باید تصدی گری دولت در رابطه با
ارد و نان کاهش یابد ،از واقعی شدن قیمت نان تا پایان
امسال خبر داد.
ایلنا -محمود حجتی ،وزیر جهاد کشاورزی گفت:
ابتدایی ترین کار در کنار پیگیری های زیرس��اخت ها و
موافقتنامه این است که محصوالت کشاورزی ایران به
اذربایجان منتقل و از انجا به روسیه صادر شود.
تس�نیم -ایران شرایط بهداش��تی واردات برنج از
هند را س��خت تر کرد .منابع هندی با اش��اره به اینکه
دولت ایران س��طح مجاز ارس��نیک در برنج وارداتی را
کاهش و تعرفه واردات را افزایش داده است ،پیش بینی
کردن��د صادرات برنج باس��ماتی هند به ایران امس��ال
به شدت کاهش یابد.
ایرنا -معاون امور ش��هری شهر صنعتی کاوه ساوه
از فراهم ش��دن زمینه ارائه خدمات در حوزه صادرات و
واردات در منطقه ویژه اقتصادی کاوه خبر داد.
تسنیم -روسیه تصمیم گرفته است تعرفه واردات
میوه و س��بزی از ایران را حذف کند و این مسئله باعث
بروز نگرانی هایی در میان صادرکنندگان میوه و سبزی
ترکیه به روسیه شده است.
شهرداری مقصر اصلی
قیمت میوه در بازار
میوه و تره بار است
نظرگاه
8
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
گرووه تجارت -چند سالی می شود که استفاده از کارت های اعتباری تبدیل به بخشی از فرهنگ خریدمان شده است.
کارت هایی که جای زیادی را نمی گیرند و خرید را اس�ان تر می کنند .حضورش�ان در کیف پول ها تقریبا ارامش بخش
اس�ت چرا که هم خطر گم شدن ش�ان بی اهمیت تر اس�ت و هم با امنیت تر است .گم شدن ش�ان در صورتی که رمزی
روی ش�ان نوشته نشده باشد ،ناراحت کننده نیس�ت چرا که ظرف چند دقیقه می شود از بانک صادر کننده اش ،دوباره
درخواس�ت داد و گرفت .نظام بانکی کش�ور هم تاکید زیادی بر استفاده شان دارد تا هم حجم نقدینگی در گردش کم
شود و هم الکترونیکی شدن بانکداری رشد کند .این را می شود از پیام هایی که هر بار موقع گرفتن پول نقد از ATM
بر مانیتور ظاهر می ش�ود ،فهمید« :ایا می دانید با همین کارتی که در دس�ت دارید می توانید از هزاران فروشگاه خرید
کنید؟ و».....
هر چند بارها برای همه ما اتفاق افتاده اس�ت که قطعی ش�بکه ،پاسخگو نبودن بانک مرکزی چند ساعتی معطل مان کرده
است اما قطعا استفاده از ان برای اغلب افراد جامعه لذت بخش است .بر همین اساس انتظار می رود که هر روز برای تشویق
ش�دن مردم در استفاده از این سیس�تم ،دولت امکانات بیشتری را به فروش�نده ها و خریدار ها بدهد تا کم کم میزان نقدینگی
کشور که به یکی از معضالت اقتصادی بدل شده است ،کم شود اما اخیرا بحثی مطرح است که براساس ان فروشنده ها بابت هر بار
استفاده از کارت خوان باید کارمزد پرداخت کنند.
علی فاضلی
رییس اتاق اصناف ایران
میدان می��وه و تره بار تهران به عن��وان بزرگترین
می��دان میوه و تره بار کش��ور ،فاق��د امکانات الزم
است .به معنای دیگر شهرداری تهران امکانات الزم
را ب��رای این میدان ایجاد نکرده اس��ت و حتی باید
گفت این میدان س��ردخانه در ه��ر غرفه و حجره
ندارد .ب��ه صورت تقریبی حجره ه��ای 250متری
که از س��وی شهرداری واگذار شده است هیچ گونه
امکاناتی ندارد و فضای موجود انها متاسفانه تبدیل
ب��ه گاراژ و پارکینگ ماش��ین ش��ده اس��ت .برخی
حجره داران با همدستی دالالن ،میوه را در فضایی
که ب��ه عنوان بخش عمومی و مح��ل عبور و مرور
مردم اس��ت توزیع می کنند .این در حالی است که
شهرداری موظف است این مشکل را برطرف سازد
و از بین ببرد.
بر همین اس��اس اس��ت که می گوی��م اقایان در
ش��هرداری مقصر اصلی موضوع میوه هستند اما در
این خصوص نیز اتحادیه س��هل انگاری کرده است.
شاید انها در گفتار چنین مباحثی را مطرح کرده اند
که می خواهیم این مش��کل را برطرف کنیم اما در
عمل شاهد چنین اقداماتی نبوده ایم.
امروز فردی به عنوان کشاورز و باغدار وجود ندارد
که بخواهد عرضه مس��تقیم محصول را به میادین
میوه و تره بار کش��ور داش��ته باش��د .امروز دالالن
هس��تند که در امر توزیع میوه فعالیت می کنند ،نه
کشاورزان.
امروز باید به این مهم نیز اش��اره کرد که اشراف
و نظ��ارت کام��ل از تولید تا می��دان را نداریم و از
میدان تا بنگاه های کوچک نیز باز هم دالل ها نقش
پر رنگی دارند و اتحادیه مذکور هم به نوعی با انها
هم��کاری می کند .دالل باید باش��د اما دالل مفید،
داللی که بتوان بر عملکرد او نظارت کافی داش��ت،
ن��ه داللی که هیچ نظ��ارت و کنترلی بر عملکرد او
وجود ندارد.
ویژه
تشکیل اتاق بازرگانی مشترک
ایران و امریکا قطعی شد
مهر :س��ال گذش��ته بود که بعد از بازگش��ت
حس��ن روحانی از اجالس س��االنه س��ازمان ملل
در نیوی��ورک ،موض��وع تش��کیل ات��اق بازرگانی
مش��ترک ایران و امریکا قوت گرفت و از س��وی
برخی فعاالن اقتصادی نیز به صراحت مطرح شد
ک��ه رایزنی ها برای راه اندازی این اتاق مش��ترک
قوت گرفته اس��ت؛ موضوعی که البت��ه با فراز و
فرودهای بسیاری همراه بود و موافقان و مخالفان
بس��یاری داشت .برخی نس��بت به توسعه روابط
ای��ران با ایاالت متحده امریکا خوش��بین بودند و
ب��ر این اس��اس راه اندازی اتاق مش��ترک ایران و
امریکا را برای توس��عه این روابط و سهل تر کردن
رفت و امد تجار مناسب می دیدند و برخی دیگر
همچون اسداهلل عسگراوالدی که خود رییس اتاق
بازرگانی مشترک ایران و چین و همچنین ایران
و روسیه اس��ت ،راه اندازی ان را چندان به صالح
نمی دانس��تند.در واقع ،عسگراوالدی معتقد بود تا
زمانی که روابط تجاری میان ایران و امریکا شکل
رس��می به خود نگی��رد و تحریم ه��ا از بین نرود،
راه اندازی این اتاق نیز چندان به صالح نیست و به
نظر می رسد که نباید برای راه اندازی ان تعجیل
کرد .به هرحال ،به نظر می رس��د که در اینده ای
نزدیک ،با بازگش��ایی دفاتر ای��ن دو اتاق در ایران
و امری��کا بتوان ش��اهد رونق و گس��ترش تجارت
خارجی بین دو کشور بود؛ این در حالی است که
روابط تجاری ایران و امریکا به طور سنتی همواره
برقرار بوده است .براساس جدیدترین امار گمرک،
حجم صادرات ایران به امریکا در 5ماهه نخس��ت
سال جاری بیش از 5میلیارد و 298میلیون ریال
معادل 207هزار و 202دالر بوده است .همچنین
در این م��دت ،بیش از یکه��زار و 306میلیارد و
893میلیون ریال معادل 50میلیون و 717هزار
دالر کاالی امریکایی نیز وارد کشور شد.
اعزام نمایندگان تجاری
به روسیه برای بررسی
نحوه حضور زنان بازرگان
ایسنا -سهیال جلودارزاده ،مشاور وزیر صنعت،
معدن و تجارت در امور بانوان با اشاره به برقراری
روابط بازرگانی ایران با روس��یه گفت :تحریم های
پیش امده برای روس��یه و بازار بالقوه این کشور
می توان��د تس��هیل کننده حضور زن��ان در روابط
تجاری خارجی نیز باشد .حضور زنان در معامالت
خارجی همیش��ه با مش��کالتی همراه بوده است
که در صدد هس��تیم با کمک های وزارت صنعت،
معدن و تجارت و هم��کاری با اتاق بازرگانی این
حض��ور را افزایش دهیم و ش��رایط را برای زنان
ایج��اد کنیم .حضور زن��ان تاج��ر و صنعتگر در
معامالت خارجی نیاز به حمایت بیش��تر دولت و
اتاق بازرگانی دارد.
بازار و اصناف
trade@smtnews.ir
بررسی می کند
طرح دریافت کارمزد ازکارت خوان
برداشت اول؛ سوپر مارکتی نه چندان بزرگ
چند قلم بیش��تر نیست؛ روی پیش��خوان اش می گذاریم.
قبل از ما چند مشتری دیگر ایستاده است تا خریدهای شان
را حس��اب کند .چند ضربه ای به کلید های ماش��ین حساب
می زن��د و می گوی��د 9هزار و 200تومان .مش��تری خانمی
است که چند کیس��ه دیگر میوه و سبزی در دستش گرفته
است .سعی می کند بدون زمین گذاشتن خریدهایش کیف
پولش را باز کند .هر چه می ش��مارد ،جور نمی شود .سر اخر
می گوید پول نقد ندارم و کارت اعتباری اش را روی پیشخوان
مغازه می گذارد .فروش��نده که در حال حس��اب خریدهای
مش��تری بعدی است ،می گوید نمی ش��ود که کارت بکشد.
دلیلش قطعی تلفن مغازه اس��ت .رفتارش مناسب نیست تا
جایی که اگر کسی نداند چه مشکلی وجود دارد ،فکر می کند
از او جنس نسیه ای می خواهند؛ شاگرد مغازه به زبان ترکی
می گوید؛ تلفن قطع نیس��ت .چش��م غره ای ب��ه او می رود و
می گوید کس��ی از او نظر نخواسته اس��ت .کارت اعتباری را
پ��س می ده��د و می گوید 10متر ان طرف تر بانک اس��ت و
می تواند از دستگاه ATMانجا پول بگیرد .چاره ای نیست.
مش��تری ،جنس هایش را امانت می س��پارد تا برای گرفتن
پول نق��د به بانک مراجعه کند .نوبت به حس��اب خریدمان
می رس��د .پول نقد ما هم بیش��تر از 10هزار تومان نیس��ت.
مغازه دار ش��امپو ،نوش��ابه و ...را درون کیسه ای می گذارد و
می گوید که حس��اب مان 21هزار تومان ش��ده است .کارت
اعتب��اری را به او می دهم و منتظ��ر می مانم تا همان حرفی
که مش��تری قبلی زده بود را بزند .دس��تگاه کارت خوان را از
زیر پیشخوان بیرون می اورد و کارت را می کشد .دستگاه را
به طرف مان برمی گرداند و می گوید رمزتان؟ ش��ماره رمز را
وارد می کنیم و چند ثانیه بعد فیش خرید از دس��تگاه بیرون
می اید .رسید مش��تری را دست مان می دهد .به زبان ترکی
به او می گویم :ش��ما که گفتی تلفن مغازه قطع ش��ده است!
احتمال تعطیلی کارت خوان ها در برخی صنوف
با توجه به اینکه قرار است از ابتدای ابان ماه از صاحبان دستگاه های کارت خوان کارمزد دریافت شود اصناف
نسبت به این موضوع استقبال خوبی ندارند و حتی معتقدند با اجرایی شدن این موضوع ،ممکن است برخی
صنوف کارت خوان را تعطیل و به جای ان از مردم پول نقد طلب کنند که مشکالتی ایجاد می شود.
حبیب طهماسبی نیک ،رییس اتحادیه صنف خیاطان مردانه درباره اینکه صاحبان کارت خوان ها از ابان ماه
باید کارمزد بپردازند اظهار کرد :روش ازمون و خطا را تکرار می کنیم .با اجرایی شدن این موضوع مشکالتی
به وجود می اید و دوباره با چالشی جدید روبه رو خواهیم شد.
وی تاکید کرد :به جای اینکه خدمات جدیدی بدهند یا از فاکتورهای تش��ویقی اس��تفاده کنند مش��کالت
ایجاد می کنند .در واقع هر کس��ی از دریچه ای برای کس��ب درامد وارد می شود .همه سازمان ها و ارگان ها از
جمله س��ازمان های مرتبط با این موضوع باید خدمتگزار مردم باشند نه اینکه هر روز با تعیین تعرفه ای برای
ارائه خدمات شان به دنبال درامدزایی باشند و به نوعی ما را به مرگ تهدید کنند که به تب راضی شویم.
طبق اعالم مدیر عامل ش��اپرک باید برای ارائه هر خدمتی هزینه ای پرداخت شود و نمی توان ان را رایگان
به دست اورد و با توجه به اینکه تاکنون هزینه کارمزد مربوط به کارت خوان فروشگاه ها از سوی بانک مرکزی
پرداخ��ت می ش��د ،با هدفمند کردن این کارمزدها ،یارانه ان را ح��ذف می کنیم و بر عهده پذیرنده (صاحب)
دستگاه قرارمی دهیم .به گفته قادری رقم کارمزد منوط به تصمیم شورای پول و اعتبار است و ساز و کارهایی
در نظر گرفته شده که در فضای رقابتی ،هر دستگاه و سازمانی که بهتر خدمات ارائه کند از استقبال بیشتری
از سوی مردم نیز برخوردار شود.
انتظارش را نداش��ت! می خندد و می گوید خرید شما بیشتر
از 15هزار تومان شده؛ اعتبارتان هم بیشتر است.
خانم��ی که ب��رای گرفتن پول از مغازه بی��رون رفته بود
برمی گ��ردد .پول را روی پیش��خوان می گ��ذارد و منتظر
800تومان باقیمانده اش می ش��ود .فروش��نده نگاهی به
صندوق اش می اندازد و می گوید خرد ندارم؛ ادامس بدم؟
مش��تری از س��ر ناچاری قب��ول می کند و ب��ه ازای 800
تومان��ش دو ادام��س می گی��رد .نگاه��ش ب��ه دس��تگاه
کارت خوانی می افتد که رس��ید فروش��نده هن��وز روی ان
مانده اس��ت .با لحنی اعت��راض امیز می گوید مگر تلفن تان
قطع نیست؟!...
جر و بحث کوتاه ش��ان باعث می ش��ود ک��ه چند دقیقه
همه مشتریان معطل ش��وند .فروشنده می گوید برای مان
ص��رف نمی کند خرید های کمتر از 10هزار تومان را کارت
بکش��یم .توضیح دادنش ه��م طوالنی تر از این اس��ت که
بگوییم تلفن مغازه قطع ش��ده! دلیلش را که می پرس��یم،
می گوید :قرار اس��ت چند روز دیگر بابت هر خرید کارمزد
بدهی��م .بهتر اس��ت از ح��اال م��ردم را ع��ادت بدهیم که
کارت خ��وان برای خرید های کمت��ر از 10هزار تومان کار
نمی کند! اگر بنا باش��د برای هر خرید 200تومان کارمزد
بدهم اخر ماه دس��ت کم 200هزار تومان بابت دس��تگاه
کارت خوان از دست می دهم.
پرده دوم؛ فروشگاه بزرگی در غرب تهران
صف طوالنی اس��ت انقدر که مجبور ش��ده ایم برای زودتر
تمام شدن حس��اب کتاب هایمان اجناس��ی که خریده ایم را
نصف کنیم تا در صف صندوق « کمتر از 10خرید» بایستیم.
ب��ا این وج��ود 10دقیقه ای معط��ل ش��ده ایم .نوبت مان که
می ش��ود ،فروش��نده می گوید که اگر با هم هس��تید مشکلی
نیس��ت که همه را با یک فاکتور حس��اب کنی��د! اجناس مان
را از زیر دس��تگاه بارکدخوان رد می کند .جمع کل خریدمان
ش��ده اس��ت 146هزار و 600تومان .دس��تگاه کارت خوان را
ب��ه طرف مان برمی گرداند و می گوید رقم نهایی حس��اب مان
را از روی دس��تگاه وارد کنیم .ظرف چن��د ثانیه کارمان تمام
ش��ده است .به یاد حرف های فروش��نده محل مان می افتم .از
او می پرس��م ،کارمزد هم برداشته اید .با ارامش می گوید هنوز
اجرایی نش��ده اس��ت اما حتی زمانی هم که اجرایی شود برای
فروش��گاه ما تاثیری ندارد .اصوال میانگین خرید ها 200هزار
تومان است و پرداخت 200تومان در این رقم اصال تاثیر ندارد.
هزینه ای که صرف پشتیبانی می شود
با وجودی که کارت های اعتباری توانسته اند شیوه خرید
مردم را تغییر دهند اما مش��کالتی از جمله قطع هزینه ای
ک��ه بانک مرکزی تا امروز بابت ه��ر تراکنش می پرداخت،
سبب ش��ده است که مس��ئوالن مجبور ش��وند بخشی از
هزینه تراکنش را با فروش��نده ها تقس��یم کنند .کارمزدی
که به احتمال زیاد رقم��ی بین 100تا 200تومان خواهد
بود .ش��اید در نگاه اول این رقم برای صنوف مختلف کشور
اهمی��ت زیادی نداش��ته باش��د اما برای برخ��ی از اصناف
به خصوص ان دسته که به اصطالح خرده فروش هستند به
طور قطع پیامد های ناخوشایندی به همراه خواهد داشت.
به گفته مسئوالن ،این طرح از ابتدای ابان اجرایی می شود
و بای��د دید که با توجه به این مش��کالت ایا برای پرداخت
کارمزد بین صنوف مختلف استثنایی قائل خواهند شد یا ...
گفت و گو
مدیرکل فناوری و اطالعات بانک مرکزی ایران:
یک ریال از کارمزد کارت خوان ها به حساب بانک مرکزی نمی رود
ن�گار خس�روی-گروه تج�ارت«:از صاحب��ان
دس��تگاه های کارت خوان ،کارم��زد دریافت خواهد
ش��د ».این خبری است که دوش��نبه هفته گذشته
محسن قادری ،مدیرعامل شاپرک اعالم کرد .طرحی
که از ابان ماه اجرایی می ش��ود و براس��اس ان ،همه
اصناف باید بابت اس��تفاده مشتریان شان از دستگاه
کارت خوان ،رقمی (که به زودی اعالم می ش��ود) را بابت کارمزد فروش ش��ان
ی برای پرداخت صورتحساب اقدام به استفاده
بپردازند یعنی هر بار که مشتر
از کارت خ��وان می کند ،فروش��نده کارم��زد می پردازد .اعالم ای��ن خبر برای
بس��یاری از صن��وف نگران کننده بوده اس��ت .به خصوص برای ان دس��ته از
فروشندگانی که روزانه چندین بار مبالغی کمتر از 10هزار تومان می فروشند
و بی��راه نیس��ت که بگویی��م با اجرایی ش��دن این طرح ،بعض��ی از اصناف با
مشکالت متعددی روبه رو خواهند شد .به همین منظور گفت وگویی داشته ایم
ب��ا ناصر حکیم��ی ،مدیرکل فن��اوری اطالعات بان��ک مرکزی ک��ه در ادامه
می خوانید:
طرح پرداخت کارمزد از س�وی صاحب�ان کارت خوان از چه ماهی
اجرایی می شود؟
از ابان ماه؛ یا از ابتدای ان یا از اواسط ان
از زمان اعالم این خبر ،زمزمه هایی مبنی بر جمع کردن کارت خوان
در مغازه ه�ا به گوش می رس�د .یعنی فعاالن صنوف ب�رای نپرداختن
کارمزد ترجیح می دهند کال از این دستگاه ها استفاده نکنند.
چرا نباید اس��تفاده کنند؟ مبلغ کارمزد انقدر کم اس��ت که برای شان هیچ
توفیری ندارد.
مبلغی که به ان اش�اره می کنید ،چند درصد از جمع کل خرید را
شامل می شود؟
ما این کارمزد را درصدی حس��اب نکرده ایم ،بلکه در کل روی هر بار کارت
کش��یدن یک رقم ثابت به عنوان کارمزد حساب شده و از حساب فروشگاهی
که از دستگاه کارت خوان استفاده می کند کسر می شود.
دقیقا چه رقمی درنظر گرفته شده است؟
نمی توانم دقیق بگویم اما حدودا از 75تا 200تومان است.
به هر حال همین رقم هم در فروش ماهانه برای فروشنده ،هزینه
قابل توجه�ی خواهد ش�د و در نهایت هم روی ف�روش بلندمدت انها
تاثیر گذار است.
ببینی��د این مس��ئله انقدر هم عجیب نیس��ت .ش��ما همی��ن االن هم اگر
بخواهید خرید کنید ،قطعا فروش��نده 100ی��ا 200تومان باقیمانده اقالمی
را ک��ه خریده اید نمی دهد یا اینکه مجبور می ش��وید با هم تعامل کنید .برای
همین است که می گویم هزینه این کارمزد ها رقم زیادی نیست.
ش�اید این هزینه چندصد تومانی ب�رای فروش هایی که باالی 50
هزار تومان هستند قابل توجه نباشد اما بردرامد فروشنده هایی مثل
س�وپرمارکتی ها که اصوال رقم های فروش ش�ان حدود 10هزار تومان
است ،مشکل ساز می شود.
بله در بقالی ها همه خریدها کوچک است اما به هر حال برای تامین اعتبار
چ��اره ای جز این نیس��ت .به عالوه ب��رای هر خدمتی که ارائه می ش��ود باید
هزینه ای پرداخت کرد.
با این شرایط در صورت رواج دوباره خرید نقدی ،میزان نقدینگی
ک�ه بین مردم ردوبدل می ش�ود افزایش خواهد یافت و افزایش حجم
نقدینگی به اقتصاد صدمه می زند.
ما نمی توانیم در این بین مسائل مهم دیگری را نادیده بگیریم .ببینید ،یکی
از اصلی ترین مسائلی که در این بخش وجود دارد این است که شبکه پرداخت
گسترده ای که با این حجم در حال گردش است نیاز به بازسازی و بهبود دارد
چراکه درحال حاضر تجهیزات مان به س��رعت در حال فرسودگی است و توان
بازس��ازی انها را به دلیل کمبود منابع مالی نداریم .واقعیت این اس��ت منابع
مالی که برای بازس��ازی شبکه و سرویس دهی است بسیار محدود شده و اگر
کارمزد در نظر نگیریم به زودی همه شبکه ها از کار می افتد .با توجه به همین
نکته ناچاریم برای جبران کمبود منابع ملی از همین کارمزد ها که البته سهم
کمی دارند اس��تفاده کنیم .در هر صورت من بعید می دانم که فروش��نده ها با
این موضوع مخالفت کنند.
ام�ا خالف نظر ش�ما در ح�ال حاضر چن�د نفر از مدی�ران عامل
اتحادیه ه�ای مختلف اعلام کرده اند ک�ه قانون به ضرر صنف ش�ان
اس�ت و احتمال دارد بعد از اجرایی شدن طرح ،دیگر از دستگاه های
ن استفاده نکنند.
کارت خوا
اس��تفاده نکنند ،مشکلی نیست! انها به خودش��ان ضربه می زنند .چون در
حال حاضر پول نقد در حال گردش کشور کم است .مخصوصا برای ان دسته
از اتحادیه هایی که رقم کاالهای ش��ان زیاد اس��ت .مثال صنف عینک فروشان.
وقتی قرار اس��ت کسی عینک 400یا 500هزارتومانی بخرد قطعا با خودش
500ه��زار تومان پول نقد را حمل نمی کند و از کارت خوان اس��تفاده می کند.
حاال اگر مغازه دار به خاطر 200تومان کارمزدی که باید بپردازد ،کارت خوان
نگذارد خودش ضرر کرده است.
اما ش�ما تصور کنید که بعد از اجرایی ش�دن این طرح دست کم
5000مغازه دستگاه کارت خوان شان را حذف کنند .کامال واضح است
که در برایند اقتصادی تاثیر گذار خواهد بود.
این طور نیست .چون فروشنده با حذف کارت خوان از مغازه اش ،خرید مردم
را هم از دست می دهد.
ام�ا به هر ح�ال مردم برای خری�د مایحتاج روزانه ش�ان از همین
س�وپرمارکتی ها و مغازه های این چنینی مجبور هستند که در صورت
نبودن کارت خوان ،پول نقد استفاده کنند ،در نتیجه نمی شود این طور
گفت که فروش شان کم می شود.
خی��ر اصال این طوری نیس��ت .این قضی��ه کامال جاافتاده که م��ردم باید از
کارت خوان اس��تفاده کنند .این موضوع در س��ایر کشورها هم وجود دارد .در
این کشور ها مبلغی که از فروشنده بابت استفاده از کارت خوان می گیرند بین
1تا 2/5درصد از کل مبلغ خرید اس��ت .یعنی هر چقدر این رقم خرید باالتر
برود فروش��نده هم باید کارمزد بیشتری را بابت استفاده از کارت خوان بدهد.
نکته مهم اینجاس��ت که این موضوع کامال جاافتاده است و فروشنده می داند
باب��ت خدماتی که دریافت می کند باید این مبلغ را بپ��ردازد .اما ما در ایران،
چون می دانستیم اگر قرار باشد کارمزد را درصدی حساب کنیم ،حاشیه سود
اغلب کس��به کاهش پیدا می کند ،برای همین این کار را انجام ندادیم و رقم
مش��خصی تعیین کردی��م ،ضمن اینکه خدماتی که به کس��به ارائه می دهیم
قیم��ت تمام ش��ده ای دارد که حتی با در نظر گرفتن رق��م کارمزد باز هم ما
بیش��تر هزینه می کنیم .با این اوصاف اگر م��ا کارمزد دریافت نکنیم ،با توجه
به اینکه منابع مالی کش��ور محدود اس��ت و بانک ها از نظر مسائل مختلف به
شدت زیرفشار هستند و نمی توانند منابع مالی بیشتری را در این بخش صرف
کنند به تدریج پایانه ها از کار می افتد .وقتی هم که پایانه ها قطع شوند ،مردم
سرگردان می شوند.
ممکن اس�ت رقمی را اعلام کنید که در ازای گرفت�ن کارمزد تا
پایان سال در حساب بانک مرکزی ذخیره می شود؟
نکته همین اس��ت! این طرح به سود بانک مرکزی نیست .یعنی یک ریالی
از این وجه به حس��اب بانک واریز نمی ش��ود و تمامی کارمزد ها مس��تقیما به
حس��اب شرکت هایی واریز می شود که به صورت مستقیم شبکه را پشتیبانی
و راهبری می کنند.
public@smtnews.ir
گزارش،گفت وگو،نیم نگاه،نمایشگاه،توسعهوکارافرینی
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
گردشگری روستایی منجر به توسعه روستایی می شود
نمایشگاه امسال یک سر و گردن باالتر بود
لوماشل؛ ماده معدنی با قابلیت غذایی
9
از گذر تاریخ
تاریخچه مهریه و مقایسه ان
در کشورهای مختلف
بررسی نقش اقتصادی مهریه در زندگی زوج های جوان
برقمعاملهطالییمهریه ،فیوزازدواجرامی پراند!
س�ارا اصغری – گروه گزارش :با لباس س�پید عروسی پای سفره
عقد نشسته است ،کنار او داماد جوان نشسته ،روی سرشان قند
می س�ایند و هردو نفر در ارزوی ی�ک زندگی خوش با فرزندان
سالم و زیبا با یکدیگر پیوند مهر می بندند.
اما داماد جوان قدری در اندیشه است در اندیشه مهریه کالنی
که برای عروس تعیین کرده هرچند عروس را دوس�ت دارد اما
فکر می کند که اگر روزی ...به این فکر بها نمی دهد.
اما 1000س�که طال مبلغ کمی نیست ،برای یک زندگی متوسط
رقم باالیی اس�ت و بعد به خود می گوید :عش�ق همه چیز را حل
می کند!
اما واقعا عشق همه چیز را بین زوج های جوان حل
می کند؟ واقعیت این اس�ت که چنین برداش�تی
درست نیس�ت و در موارد زیادی اقتصاد و وضع
مالی تعیین کننده بسیاری از زندگی هاست.
بررس��ی ها حکای��ت از رک��ورددار بودن کش��ور ایران
در زمین��ه مهریه در منطقه اسیاس��ت ،ب��ه گزارش مهر
بررسی هایی که از س��وی مرکز مطالعات جمعیتی اسیا
و اقیانوس��یه 2س��ال پیش صورت گرفته اس��ت ،نشان
می ده��د میانگین مهریه زنان ایرانی در حال حاضر بین
260تا 350س��که طال اس��ت .یعنی حداقل 150سکه
بیش��تر از انچه به عنوان عرف در قانون تعریف شده که
البته در بین مهریه ها میزان ۱۲۴هزار س��که طال هم به
چش��م می خورد .چنانکه در عربس��تان ،عرف مهریه ۱۴
هزار دالر اس��ت .در جمه��وری اذربایجان ،میانگین نرخ
مهریه حدود ۲۰۰۰منات براورد می شود .میانگین نرخ
مهریه در میان اقوام مختلف کشور هند حدود ۱۰۰هزار
ت��ا یک میلی��ون و ۵۰۰هزار روپیه تعیین می ش��ود .در
ترکیه نیز نرخ مهریه به طور متوسط ۳۵هزار لیر است.
در مناط��ق مختلف چین نیز در میان اقوام مختلف ،نرخ
مهریه حدود ۱۰۰هزار یوان ،در نظر گرفته می شود .در
عم��ان نیز نرخ مهریه حدود ۱۰ه��زار ریال (واحد پول
عمان) است.
مهریه ها ،در دهه های مختلف
در دهه 50که چندان در ان س��ال ها هنوز س��که به
عنوان مهریه باب نش��ده بود ،پول نق��د حرف اول را در
مهریه ها می زد .زوج ها در اوایل دهه 50مقادیری حدود
100هزار تومان یا کمتر را به عنوان مهریه خود تعیین
می کردن��د و در اواخر این ده��ه برخی مهریه ها به 300
هزار تومان هم رس��ید .اما دهه 60اوض��اع اجتماعی و
فرهنگی حاکم بر جامعه به واس��طه وق��وع انقالب و به
دنبال ان با اغاز جنگ تحمیلی ،نحوه و س��بک و سیاق
زندگ��ی خانوادگی را متاثر از خود س��اخته بود با توجه
به فضای ساده زیس��تی در ان دوران ،بس��یاری از زوج ها
هی��چ مهریه قابل توجهی را تعیی��ن نمی کردند و ترجیح
می دادند زندگی مشترک خود را از همان ابتدا به صورت
س��اده اغاز کنند .از نیمه دهه 60اوضاع کمی فرق کرد
و مهریه ها دس��تخوش تغییرات زیادی ش��د .مهریه های
300 ،200ه��زار تومانی به تدریج روند صعودی به خود
گرفتند و در اواخر این دهه برخی ها مهریه خود را حتی
ی��ک میلیون توم��ان هم تعیین کردن��د .در همین دهه
بود که س��که بهار ازادی به اهستگی جای خود را میان
زوج ها باز کرد و برخی به جای پول نقد سکه را به عنوان
مهریه خود تعیین می کردند.
مقدار سکه ها هم اغلب حدود 50و در مواردی تا 100
سکه هم تعیین می شدند.
ام��ا زوج های دهه 70که زوج های مدرن تری نس��بت
به دهه 60محسوب می ش��دند برای تعیین مهریه خود
به س��که روی اوردند .مهریه ها در اوایل دهه 70حدود
100س��که بود و در اواخر این دهه به 400 ،300سکه
نیز رسید .از اواخر همین دهه بود که زمزمه های تعیین
مهریه به س��ال تولد عروس خانم به گوش می رسید که
در اوایل دهه 80مهریه هایی به مقدار سال تولد در خیلی
اوقات به صورت یک رس��م درامد و البته بعدها بسیاری
از زوج ه��ا را به دردس��ر انداخت .در م��واردی دیگر هم
مقدار سکه های تعیین شده برای مهریه روند وحشتناک
صعودی به خود گرفت .جالب است که در همین دوران
قیمت س��که هم با شیب باالیی در حال اوج گرفتن بود.
در ای��ن دوره مهریه هایی به مقدار س��ال تولد به صورت
یک رسم درامد و همین موضوع در دهه 90زوج ها را به
دردس��ر انداخت؛ زمانی که قیمت سکه به یک میلیون و
500هزار تومان افزایش یافت.
چاره اندیشی برای مهریه های نقدی زنان
فراز و فرود مهریه در 4دهه گذش��ته ،مجلس نشینان
را به فکر چاره ،گاه برای زنان و گاه برای مردان انداخته
اس��ت؛ به روز نبودن مهریه های نقدی در دهه های 50
و 60و باال و س��نگین بودن مهریه های طالیی دهه 70
و 80در دو س��وی مخالف همدیگر چاره اندیش��ی های
متفاوت را می طلبید.
زنان��ی ک��ه در دهه ه��ای 50و 60طالب مهریه های
خ��ود در دهه 70ی��ا 80بودند مهریه ه��ای نقدی انها
ب��ا توجه به تورم 2دهه ای ناچیز به نظر می رس��ید و از
س��وی دیگر مردانی بودند که در اواخ��ر دهه 70و 80
گرفتار مهریه های سنگین سکه هایی می شدند که گاه ها
انها را روانه زندان می کرد .از این رو برای مش��کل به روز
نبودن مهریه های دهه های 50و 60مجلس تصمیم به
محاس��به مهریه به نرخ روز گرفت که براس��اس مصوبه
هیات وزیران در س��ال 77نحوه محاس��به ارزش فعلی
مهریه به ش��کل زیر محاسبه می شود :به طور مثال اگر
ازدواجی با مبلغ مهریه 200هزار ریال در س��ال 1352
انجام شده و قرار باشد مبلغ مذکور در حال حاضر تایید
ش��ود برای محاس��به مبلغ مهریه در سال 1392از این
فرمول اس��تفاده می شود .یعنی مبلغ مهریه ( 200هزار
ریال) ضرب درعدد ش��اخص در سال جاری ()130/54
تقس��یم برعدد شاخص در سال )0/17( 1352که عدد
153میلیون و 576هزار و 470ریال به دست می اید.
بدیهی اس��ت مادامی که س��ال 1392به پایان نرسد
صورت کس��ر ف��وق ش��اخص س��ال 1391یعنی عدد
130/54خواهد بود و بعد از اتمام س��ال 1392و ورود
به سال 1393ش��اخص سال 1392جایگزین شاخص
س��ال 1391خواهد ش��د .ام��ا زنان ده��ه 70و 80با
انتخاب س��که برای مهریه و عرفی کردن ان در جامعه،
خود را بی نیاز از «محاس��به مهریه به نرخ روز» کردند؛
«س��که ،به روزترین و ارزش��مندترین نقدینگی جامعه»
که از س��ویی مردان را با مش��کالتی روب��ه رو کرده که
هزینه اش گاه تا زندان رفتن هم پیش می رود.
به گزارش مهر ،طبق امارهای موجود ،زندانیان مهریه
هر س��ال حدود 3ه��زار تخت را در زندان های کش��ور
اش��غال می کنند؛ به عبارت دیگ��ر ،وضعیت 3هزار زن
همراه با خانواده شان معلق می ماند و 3هزار نیروی کار
از چرخه اقتصادی دور می شوند.
به گزارش رواب��ط عمومی مرک��ز مطالعات جمعیتی
اس��یا و اقیانوسیه ،براس��اس تحقیقی که از میان بیش
از هزار و 200زن و مرد متاهل بین 18تا 40سال در
حدود 12اس��تان کش��ور صورت گرفته است ،میانگین
مهریه ای که از سوی زنان اعالم شده 350 ،سکه یا 18
میلیون تومان و از سوی مردان 260سکه یا حدود 10
میلیون تومان است .براس��اس یافته های این پژوهش،
روند تورمی مهریه در چند سال اخیر ،چند برابر گذشته
ش��ده اس��ت ،به طوری که میزان میانگین مهریه در 20
س��ال قبل 150س��که طال بود اما در 5سال اخیر ،این
میزان به 450سکه طال افزایش یافته است .البته نتایج
این پژوهش نش��ان می دهد ک��ه میانگین میزان مهریه
زنان با تحصیالت ابتدایی 52سکه طال ،راهنمایی 208
سکه و زنان دارای مدرک لیسانس و باالتر 400تا 500
سکه طالست.
چاره اندیشی برای مهریه های طالیی
با افزایش قیمت سکه به خصوص در دو سه سال اخیر
و پررنگ ش��دن موضوع افزایش تع��داد زندانیان مهریه،
چاره اندیش��ی حول و حوش مسئله مهریه صورت جدی
به خود گرفت.
در هرحال وضعیت مهریه و مش��کالت ناش��ی از ان
در کش��ور تا بدان جا رسیده که مسئوالن مربوطه برای
کاهش مشکالت ناشی از ان تمهیداتی می اندیشند اما
به نظر می رس��د باوجود تمام ای��ن نگرانی ها هنوز این
مسئله به عنوان یکی از مشکالت اجتماعی و اقتصادی
در جامعه مطرح اس��ت .در واقع یکی از این خبرها که
از س��وی قوه قضاییه مطرح شد ،مربوط به طرحی بود
که طبق ان کسانی که توانایی پرداخت مهریه را ندارند
ب��ه زندان نمی روند .عالوه بر ان قبل از اعالم این طرح،
مجلس طرح ۱۱۰سکه ای ش��دن را تصویب کرده بود.
در ان زم��ان ریی��س س��تاد دیه کش��ور در واکنش به
تصوی��ب این ط��رح گفته بود :با افزایش قیمت س��که،
حتی همین ۱۱۰س��که زیاد اس��ت و باید دفاتر اسناد
را مجب��ور کرد که بیش��تر از ۱۴س��که را ثبت نکنند.
«طرح دولت برای بیم ه کردن مهریه» نیز طرح دیگری
بود که تیرماه س��ال 1391برای مهار مش��کالت ناشی
از این موضوع مطرح ش��ده بود که براس��اس این طرح،
این بیمه نه تنها به س��ود زندانیان مهریه بود ،بلکه زوج
می توانس��ت به م��رور مبلغی را ب��رای پرداخت مهریه
همسرش پس انداز کند که به دلیل نبود اعتبار این طرح
به س��رانجام نرسید .حتی برای حل این مشکل ،دولت
در الیحه حمایت از خانواده ،ماده ای در نظر گرفته بود
که بر اس��اس ان قرار بود ب��رای مهریه های نامتعارف،
مالیات در نظر گرفته شود اما به دلیل اینکه کمیسیون
حقوق��ی و قضایی این اقدام را غیرعملی دانس��ت زیرا
مهریه درامد نیس��ت که بتوان برای ان مالیات در نظر
گرف��ت ،این ماده را حذف ک��رد .بعد از حذف این ماده
مجلس به فکر جایگزین ک��ردن ماده ای برای حل این
معضل افتاد و پیش��نهادی در مجلس مطرح شد که بر
اس��اس ان رییس قوه قضاییه هر س��ال ن��رخ مهریه را
اع�لام کند و مهریه های باالتر از ای��ن نرخ غیرمتعارف
اعالم شود.
مهریه باال نشان دهنده مشارکت اقتصادی پایین زنان
گروه گزارش :هرچند در باب فلس��فه
مهری��ه نه فقط در اس�لام بلکه در ادیان
و جوام��ع دیگر به عنوان نش��انی از مهر
و عطوفت مرد به زن تعبیر ش��ده اس��ت،
اما جدای از این نماد و نش��ان مهرامیز،
میتوان مهریه را به عنوان یک پش��توانه
اجتماعی و اقتصادی برای زنان محسوب
ک��رد ،زیرا در ص��ورت جدایی زن و مرد،
زن متحمل خس��ارت بیشتری میشود،
م��رد طب��ق اس��تعداد خاص جس��مانی
خود معم��وال در اجتماع نفوذ و تس��لط
بیش��تری دارد و همچنین م��ردان برای
انتخاب همس��ر مجدد امکانات بیشتری
دارن��د ،ولی زنان بیوه با از دس��ت رفتن
س��رمایه جوانی و زیبایی امکانات ش��ان
برای انتخاب همس��ر جدید کمتر است،
در واق��ع مهریه چیزی ب��ه عنوان جبران
خسارت برای زن و وسیلهای برای تامین
زندگی اینده اوست.
اما اینک��ه در ازدواج ه��ای امروز جامعه
ما مهریه های نامتعارف عرف های پیشین
را می ش��کند و ش��کل ناهنجاری به خود
می گیرد ،ریش��ه در عوامل مختلفی دارد.
به عنوان نمون��ه عده ای مهریه را به عنوان
عامل��ی برای ایجاد تمای��ز و برتری طلبی،
چشم و هم چشمی و رقابت جویی در نظر
دارند .این مسئله به ویژه در یکی ،دو دهه
اخیر در قالب افزایش تجمالت و تشریفات
در مراسم ازدواج نمود یافته است.
در بس��یاری از م��وارد نی��ز مهری��ه به
عن��وان منبعی برای تامی��ن اتیه زنان یا
ضمانتی برای تداوم زندگی مش��ترک در
نظر گرفته می شود .این مسئله حکایت از
این دارد که احس��اس ناامنی در دختران
و زنان ایرانی وجود داشته و نظام حقوقی
ما نتوانس��ته است تضمین حقوقی خوبی
برای زنان در صورت طالق یا نابس��امانی
خان��واده در صورت ایفا نک��ردن وظایف
خانوادگی مردان فراهم کند.
بیش��تر خانواده ه��ا به دلی��ل ترس از
بدرفتاری و مش��کالت احتمالی داماد ،از
مهریه به عنوان ابزاری برای گرفتن طالق
دخترشان استفاده می کنند.
در ی��ک ن��گاه کلی مهریه ب��اال در یک
جامع��ه نش��ان دهنده ناامنی ب��ازار کار و
اجتماع و مشارکت پایین زنان و وابستگی
اقتصادی انها به مردان است.
پیامدهای مهریه باال
هرچند که گفته ش��ده است که مهریه
ح��ق مس��لم زن در امر ازدواج به ش��مار
م��ی رود اما نجوم��ی و نامتعارف ش��دن
ان در یک فراین��د زمانی به هیچ عنوان
پیامده��ای مثبتی حتی ب��رای زنان ان
جامعه به بار نخواهد اورد.
در مهری��ه ب��اال ،جنب��ه عاطف��ی و
محبت امی��ز مهریه که ه��دف اصلی ان
است از بین می برد و تنها جنبه مادی اش
را باق��ی می گ��ذارد ،همچنین در صورت
بروز بحران و اختالف ،به سبب باال بودن
مهریه و ناتوانی مرد در پرداخت ان ،وی
می کوش��د که زندگی را به قدری بر زن
تنگ بگیرد که مجبور به بخش��ش ان و
نجات خود شود.
از س��وی دیگ��ر مهریه س��نگین ،مانع
ازدواج برخ��ی جوانان می ش��ود و س��ن
ازدواج را ب��اال می ب��رد ک��ه ای��ن خود،
زمینه س��از بحران های عاطفی و جنسی
بی شماری می شود.
راه حل کجاست؟
مهریه کالن س��بب نگرانی مردان است
و مهری��ه پایین س��بب نگرانی زنان .پس
چه باید کرد؟
گروه گزارش ـ با مطالعه در احوال جوامع دیگر
درمی یابیم که مهریه مختص اس�لام نیس��ت و در
ادی��ان و ملل دیگر نیز مهریه یا هدیه ای غالبا مادی
به عنوان نش��انی از مهر و عطوفت از طرف داماد به
عروس یا خانواده او برای جلب نظر و موافقت ش��ان
پیشکش می شده است.
قدیمی ترین قانونی که تاکن��ون در زمینه مهریه
ش��ناخته ش��ده ،قانون حامورابی اس��ت که حدود
1700سال قبل از میالد مسیح تدوین شده .قانون
حامورابی ش��امل 282ماده است که 150ماده ان
به زبان های زنده ترجمه شده است .طبق مواد 138
و 139قانون مزبور اگر زن عقیم بوده و طالق داده
ش��ود ،شوهر مکلف اس��ت که مهر و جهیزیه وی را
تس��لیم کن��د و در صورتی که زن مه��ر و جهیزیه
نداش��ته باش��د ،پرداخت مقدار یک م��ن نقره به او
ضروری اس��ت .هرگاه زن مرتکب ت��رک خانواده یا
اعمالی از قبیل ان ش��ود ،به لحاظ ج��رم ارتکابی،
شوهر از تادیه مهریه و جهیزیه معاف بوده است.
با توجه به قوانین یادشده معلوم می شود که قانون
حموراب��ی با وضع مواد خاصی درباره مهریه ان را از
احکام عقد نکاح تلقی کرده است.
از جمله تشریفاتی که برای ازدواج در یونان قدیم
صورت می گرفت��ه ،این بوده که پ��در دختر ،بدون
اخ��ذ مبلغی پ��ول یا هدیه از طرف دام��اد با انتقال
حقوق خود نس��بت به دخت��ر و در نتیجه با ازدواج
وی موافقت نمی کرده است.
از نوش��ته های زرتش��تی چنین برمی اید که مرد
وقتی می خواسته با دختری ازدواج کند ،مکلف بوده
عالوه بر مالی که به دختر می بخش��یده مالی را نیز
به پدر او تسلیم کند.
اق��وام دختر هنگام نکاح او مق��داری از مال خود
را که مس��اوی با سهم االرث دختر از مال انها بوده،
تس��لیم وی می کردند .ش��وهر ی��ا اقوامش مقداری
هدای��ا به دخت��ر و نزدیکان او می دادن��د اما معلوم
نیس��ت که ایا اهدای اموال مزبور ب��رای عقد نکاح
ضروری بوده یا خیر.
مهریه اکنون نیز بین یهودی ها از ارکان عقد نکاح
به ش��مار می رود و تمامی فرق یهود ،نکاح را بدون
ان باطل می دانند .البته مس��ائل عش��قی در میان
یهودی��ان کم نبوده ،برای مث��ال حضرت یعقوب به
خاطر عشق و محبت به راحیل حاضر شد به عنوان
مهریه 7سال برای ازدواج با او کار کند .یا در جریان
ازدواج حضرت موسی ،حضرت شعیب 8تا 10سال
کار کردن حضرت موسی را مهریه دخترش قرار داد.
ام��ا در فرق��ه کاتولیک مهریه وجود ن��دارد ،فرقه
پروتس��تان تعیین صداق را الزام��ی نمی داند ولی با
موافقت زوجی��ن و والدین انها ،می ت��وان صداق را
تعیین و در نکاح نامه تصریح کرد.
در ایران باس��تان پدر با ش��وهر دادن دختر خود
تمام��ی حقوقی را که بر دخت��ر و وظایفی را که در
مقابل او داش��ت به ش��وهر انتقال می داد و در قبال
این انتقال مبلغی پول ی��ا مال غیرنقدی به صورت
هدیه (مهریه) می گرفت.
از جمله مناب��ع دیگری که وجود مهریه در تاریخ
ای��ران قب��ل از اس�لام را تایید می کند ،ش��اهنامه
اس��ت .برای نمونه مهریه در ازدواج زال و رودابه در
شاهنامه چنین گزارش شده است:
سزاوار از او خلعت اراستند /ز گنج انچه پر مایه تر
خواس��تند /به کابل دگر سام را هر چه بود /ز کاخ
و ز باغ و ز کش��ت و درود /به س��یندخت بخشید و
دستش به دست /گرفت و یکی نیز پیمان ببست...
در حقیقت در همه کش��ورها مهریه نش��انه ای از
صداقت و عالقه مرد به همس��رش اس��ت .در ایین
اس�لام نی��ز دادن مهری��ه از طرف مرد ب��ه عنوان
نش��انه ای از صداقت ،راستگویی ،محبت و عالقه به
همس��ر یکی از ارکان اصل��ی ازدواج در نظر گرفته
شده است.
البت��ه باید این نکت��ه را مورد توجه ق��رار داد که
قران ،مهریه را حد توانایی مرد تعیین کرده اس��ت،
در حال��ی که امروزه ب��رای تعیین مهریه به بضاعت
و ت��وان مالی م��رد توجهی نمی ش��ود و اغلب زنان
در تالش هس��تند تا از تعیین مهریه های س��نگین
به عنوان راه��کاری برای حفظ حقوق خود در برابر
مردان استفاده کنند.
برخ��ی از خانواده ه��ای ایرانی بر ای��ن باورند که
مهریه نش��ان دهنده ارزش زن اس��ت و ویژگی هایی
مانن��د تحصیالت ،س��طح مال��ی خان��واده دختر یا
زیبای��ی او را به عنوان مالکی برای تعیین مهریه در
نظر می گیرند.
برخی دیگر از خانواده ها نیز عقیده دارند که مهریه
نشانه ای از جایگاه اجتماعی دختران شان است.
10
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
گزارش
public@smtnews.ir
گفت وگو با دکتر روشن بابایی ،استاد دانشگاه به سواالت
گردشگری روستایی منجر به توسعه روستایی می شود
گروه گزارش :نزدیکی ش�هر به روس�تا ،سبب شده که استان های ش�مالی ایران ،گیالن ،مازندران و گرگان از
وضعیت مطلوبی برای گردشگری برخوردار باشند .گردشگری روستایی یکی از جنبه های صنعت گردشگری
با هدف توس�عه روس�تایی و بهبود اقتصادی روس�تاییان سالهاست نه تنها در کش�ورهای توسعه یافته رواج
پیدا کرده و برنامه های طوالنی مدت برای ان تنظیم می کنند ،بلکه برای کش�ورهای در حال توس�عه ای مثل
ایران از جایگاه ویژه ای در برنامه های ملی برخوردار اس�ت .دکتر روش�ن بابایی مدرس دانشگاه و مدیر انجمن
گردشگری مجازی پارسیان (ایران) از ظرفیت استان های شمالی برای توسعه گردشگری روستایی سخن گفت
و مثالی از کشورهای پیشرو در این امر زد تا شاید ایران با بهره گیری از تجربیات کشورهایی مثل مالزی بتواند
قدم محکمی در افزایش جذب گردشگر روستایی بردارد.
وضعی�ت اس�تان های ش�مالی ای�ران از لح�اظ
گردشگری روستایی چگونه است؟
باید نگاهمان را به گردش��گری روستایی دقیق تر کنیم
عناصری که در روستا باعث جذب می شوند .وسعت دید به
ما کمک می کند که گردشگری روستایی بهتر معرفی شود
در اس��تان گیالن فقط 550روستای گردشگری بصورت
بالقوه جاذب توریست است و اگر بخواهد کارعلمی برروی
بقیه روس��تاها صورت پذیرد بطور قطع تعداد ان افزایش
خواهد یافت .یک نگرش کلی از کش��ور به ما می گوید ما
در اطالع رسانی واقعا ضعیف هستیم از این همه اثاری که
در سطح کشور وجود دارد فقط 3درصد ان معرفی شده
و ش��ماره ثبت دارد و هنوز خیلی زود است بگوییم ایران
را می شناسیم در استان های شمالی نیز وضع همین گونه
اس��ت س��ایت های طبیعی فرهنگی تاریخ��ی و مذهبی
فراوانند اما معرفی انها بسیار ضعیف واز همه مهم تر بدون
استاندارد جهانی تجهیز می شوند.
با توجه به سرس�بزی روس�تاهای اس�تان های
شمالی چه کارهایی باید صورت گیرد تا این صنعت
گسترش یابد؟
سرس��بزی بهانه ای ش��ده که مردم خیلی از استان های
کشور گردشگران شمال ایران شوند و عزم سفر به شمال
کنن��د غاف��ل از این که از س��اده ترین وس��ایل زندگی و
خوراکی گرفته تا سخت ترین ان در اتومبیل گردشگران
از قبل مهیا شده این خود به عنوان یک افت گردشگری از
گذشته وجود داشته و متاسفانه به دلیل مدیریت ناموفق
گذشته متولی نتوانسته این معضل را حل کند .نخستین
کاری که باید صورت گیرد اعتمادس��ازی اس��ت باید در
روس��تاها مردم به بحث درامدزا بودن ورود گردش��گران
اعتماد کنند .گس��ترش گردش��گری با اموزش ،توس��عه
پایدار و بس��یاری از گزینه های اقتصادی در ارتباط است
پ��س باید مردم بومی قس��متی از برنامه ما باش��ند و در
چرخه فعاالن گردش��گری حضور پررنگ داشته باشند .از
شوراهای اس�لامی و دهیاری های روستایی باید استفاده
کرد ،دفات��ر خدمات اطالعات و ارتباطات ابزار مناس��بی
برای توس��عه گردشگری روستایی هس��تند(خرید بلیت
اتوب��وس ،قطار و هواپیما) می تواند در اینده بیش��تر مود
توجه قرار گیرد.
ایا می توان با توس�عه گردشگری روستایی در
این استان ها تاحد زیادی اشتغال ایجاد کرد؟
بله ابتدا باید اموزش دادس��پس کار اجرایی برای جذب
فارغ التحصیالن رش��ته مدیریت جهانگ��ردی ،جغرافیا و
برنامه ریزی توریس��م و حتی هتلداری انجام ش��ود تا انها
بتوانند از تحصیالت و مهارت های خود استفاده کنند.
همیش�ه صحب�ت از توس�عه روس�تایی دربین
مس�ئوالن می ش�ود و یک�ی از مولفه های توس�عه
روس�تایی کاهش مهاجرت اهالی روس�تا به ش�هر
و ایجاد اش�تغال اس�ت .به نظر ش�ما گردش�گری
روستایی چقدر می تواند در این راه موثر باشد؟
این مهم ترین رس��الت گردشگری روس��تایی است اگر
روستانش��ینان از نظر انگیزشی بتوانند ازمقوله اشتغال در
بخش گردش��گری استقبال کنند مطمئن باشید ما شاهد
توس��عه روستایی خواهیم بود البته توس��عه به زمان نیاز
دارد و به این زودی دس��ت یافتنی نیس��ت .گردش��گری
روس��تایی را می ت��وان از 2منظر مختلف مورد توجه قرار
داد از یک س��و محیط های روس��تایی و پیرامون انها این
فرصت را مهیا می کنند تا گردش��گران ف��ارغ از هیاهوی
شهری و س��یطره فناوری در بطن سنتی روستا زمانی را
ب��ه فراغت بگذرانند و از دیگر س��و در کن��ار ان ،اقتصاد
روستایی وابسته به زمین می تواند راه های تنفس دیگری
را تجربه کند .در این میان هر چند گردش��گری راه حلی
برای تمامی مشکالت نواحی روستایی محسوب نمی شود
ولی یکی از ش��یوه هایی است که می تواند اثرات اقتصادی
مهمی داشته باشد و به نوعی می تواند به کند شدن روند
تخلیه سکونتگاه های روستایی و جریان مهاجرت جمعیت
روس��تایی کمک کند .توس��عه روس��تا باید فرایند حفظ
محیط زیس��ت و اهداف تفریحی را تقویت کند .به عنوان
مثال می توان استفاده بهتری از مکان های تاریخی کرد تا
مکمل درامدهای حاصل از زمین های کش��اورزی باشد و
این امر با احیای زمین ه��ای متروک و ایجاد فرصت های
جدید برای دسترسی به روستا حاصل می شود.
چ�ه فعالیت هایی را می توان برای گردش�گران
روستایی در نظر گرفت؟
کنفران��س جهان��ی گردش��گری روس��تایی
( ،)RuralTourism Conferenceگردش��گری
روس��تایی را ش��امل انواع گردش��گری یا برخ��ورداری از
تس��هیالت و خدمات رفاهی در نواحی روستایی می داند
که امکان بهره مندی از منابع طبیعی و جاذبه های طبیعت
را همراه با ش��رکت در زندگی روس��تایی (کار در مزرعه
و کش��اورزی) فراهم می اورد .ع�لاوه بر این باید پذیرفت
که ویژگی متمایزی مانند فعالیت ها و موقعیت روستایی،
گردش��گری روستایی را از دیگر اش��کال گردشگری جدا
می کند .به طور خالصه جاذبه های توریستی روستا شامل
جاذبه ه��ای بکر طبیع��ی در اطراف روس��تا و جاذبه های
مس��کن و معم��اری روس��تایی و اقتص��اد روس��تایی و
جاذبه های فرهنگی -اجتماعی روس��تا را می توان در نظر
گرفت .یکی از جنبه های گردش��گری روس��تایی ،معرفی
محصوالت کشاورزی یا همان گردشگری کشاورزی است.
ایا با وضعیت بد کشاورزی در استان های شمالی و تبدیل
زمین های زراعی به ویال و قلیان س��را می توان این نوع از
گردشگری را در استان توسعه داد؟
طبق قانون جهاد کشاورزی هرگونه تغییر در زمین های
کش��اورزی ممنوع است و فعالیت اگروتوریسم یا توریسم
کش��اورزی به معنی تبدی��ل زمین کش��اورزی به زمین
توریستی نیست بلکه استفاده از وضع موجود و تجهیز ان
برای گردش��گران هم بطور اموزشی وهم بصورت فراغتی
است .در مورد ویالسازی که شخصی است و البته مشکل
دوم ،بن��ده هیچ ارتباطی بین گردش��گری و قلیان س��را
نمی بین��م و در کل مخالف هرگونه تجهیزاتی به این نحو
هستم .چون ما زیبایی های زیادی در استان داریم و باید
به فکر تجهیز امکانات بومی در روس��تاها باشیم تا بتوانیم
گردشگر جذب نماییم.
ب�ا توج�ه ب�ه وضعی�ت اقلیم�ی و جغرافیایی
استان های ش�مالی و داش�تن مواهب طبیعی مثل
کوه ،جن�گل و دریا و زمین های حاصلخیز چرا تا به
حال نتوانستیم در این زمینه موفق عمل کنیم؟
جانمایی نادرست روستاهای هدف گردشگری که موج
ان از 10سال پیش اغاز شده کامال به شکل سلیقه ای بود
و باوجود شعارهای داده شده در این عرصه هنوز سازمان
متول��ی نتوانس��ته جایگاهی شایس��ته برای گردش��گری
روس��تایی ایجاد کند این درحالی است که با قوت گرفتن
کنفرانسجهانی
گردشگری
روستایی،گردشگری
روستاییراشامل
انواعگردشگری
یا برخورداری از تسهیالت و خدمات
رفاهیدرنواحیروستاییمی داند
کهامکانبهره مندیازمنابعطبیعیو
جاذبه هایطبیعتراهمراهباشرکت
در زندگی روستایی (کار در مزرعه و
کشاروزی)فراهممی اورد
سایر فعالیت های گردشگری استان گیالن تاکنون موفق
به برگزاری چهار همایش گردش��گری س�لامت در رشت
که جای تقدیر دارد اما در زمینه گردش��گری روس��تایی
و کش��اورزی همایش تخصصی برگزار نشده و به جلسات
اس��تانی با مقاالت ارش��د در حوزه گردشگری اکتفا شده
ک��ه البته بد نیس��ت ولی توقع عالقه من��دان بیش از این
اس��ت .اکثر جاذبه های گردش��گری روستایی در طبیعت
اس��تان های شمالی واقع ش��ده و جا دارد سازمان متولی
برای معرفی انها از اقالم اطالع رس��انی مناس��بی استفاده
کند.
ش�ما نمونه های موفق�ی در زمینه گردش�گری
فعال در دنیا می شناسید که به طور مصداقی معرفی
کنید؟
گردشگری روس��تایی یکی از انواع گردشگری است که
چند نکته در باب اکوتوریسم
مرتضی طالع
مشاور رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری
س��ال 1965میالدی برای اولین بار دانشمندی به نام هسلر مقوله ای
ب��ه نام طبیعت گردی را مطرح کرد که چارچوبش بدین ش��کل بود :در
طبیع��ت و پایدار بوده و اموزش ه��ای الزم درباره ارزش های مقصد داده
ش��ود و توسعه مش��ارکت جوامع محلی و میزبان مورد توجه قرار گیرد.
این مباحث در س��ال .1991م تکمیل ش��د .در این س��ال فردی به نام
سپاس��اکوریان که پدر علم توریسم بود تعریف جدیدی از اکوتوریسم در
دو محور مطرح کرد :مشاهده طبیعت حفظ فرهنگ و ایین های منطقه.
براساس این دو اصل سازمان جهانی جهانگردی به کشورهای دنیا توصیه
کرد که اکوتوریسم را در دو محور توسعه پیگیری کنند .یکی اینکه مردم
بتوانند توانمندی ها و جاذبه های طبیعی را تماش��ا کنند و به دیدن شان
برون��د و دوم اینکه به توریس��ت ها توج��ه و دقت کنن��د منابع طبیعی
کشورهای میزبان حفظ شود.
1ـ چند تعریف درباره اکو جهانگردها مطرح شده است -1 :کسانی که از
مناطق طبیعی و منابع طبیعی بازدید می کنند -2کسانی که در ارتباط با
منابع طبیعی و جانوران و حیات وحش مطالعات کارشناسی دارند و سعی
می کنند تنوع زیست محیطی و حیات وحش را بیشتر بشناسند و معرفی
کنند -3کسانی که از مناطق روستایی و عشایری به منظور اشنایی بیشتر
با ایین ها و شیوه های زندگی انان دیدار می کنند -4کسانی که در ارتباط
با پدیده های شگفت طبیعی بررسی و مطالعه می کنند -5کسانی که در
نظر دارند از طریق منابع طبیعی و گردش��گری طبیعت یک نوع طبیعت
درمانی برای خودشان ایجاد کنند -6گردش در طبیعت و همزمان انجام
ورزش هایی که بتوانند در محیط های طبیعی انجام دهند .اینها تعاریفی
بودند که برای اکوتوریس��ت ها مطرح کردند .حال هر کش��وری براساس
جاذبه های گردشگری خود ش��اخص های اکوتوریسم خود را دارد اما در
کل تنوع اکوتوریس��م در چند حوزه بوده اس��ت :کوهنوردی ،غارنوردی،
صخره نوردی ،دامنه نوردی ،پرنده نگری ،بازدید از حیات وحش ،بازدید از
مناطق عش��ایری و ژئوتوریسم ،نجوم ،ساحل ،دریا ،جنگل و چشمه های
اب معدنی که مورد توجه اکوتوریست های دنیا قرار گرفتند.
2ـ س��ه سوال اساسی برای توسعه پایدار اکوتوریسمی وجود دارد :اول
اینکه منابع و جاذبه های توسعه اکوتوریسمی کشور کدام است تا ابتدا این
جاذبه ها دقیقا مشخص شود و سپس به اکوتوریست ها معرفی گردد؟ مثال
در ایران اگر این جاذبه ها به جهانیان معرفی نشود ان ها به ایران نمی ایند.
این حوزه مثل کتابخانه ای می ماند که درش بس��ته باش��د و تا درش باز
نگردد کس��ی واردش نمی شود .لذا ما باید در وهله اول جاذبه های مان را
به دنیا نش��ان دهیم که اگر این کار را کنیم اکوتوریسم های زیادی را به
کشور جذب می کنیم .دوم اینکه چگونه می توان ضمن حفاظت دقیق از
این منابع نهایت استفاده اقتصادی را از ان برد؟ معموال اکوتوریست ها سه
برابر یک توریس��ت عادی خرج می کنند .چون تعداد روزهای اقامت شان
نسبت به توریس��ت های عادی چندین برابر اس��ت .توریست فرهنگی و
تفریح��ی حداکثر یک هفته در یک کش��ور اقامت دارد اما اکوتوریس��ت
ممکن اس��ت تا یک ماه هم در کش��ور اقامت کند و هر ش��بی که اقامت
داشته باشد هزینه هتل و خوراک و خیلی موارد دیگر را پرداخت می کند
و این موجب استفاده اقتصادی جوامع محلی خواهد شد .سوم اینکه چه
برنامه هایی را برای جذب هرچه بیشتر اکوتوریست ها داریم؟ مثال ما در
حوزه اکوتوریسم 15ـ 16شاخه مختلف داریم .اگر جهانیان بدانند قله و
کوه های بلندی مانند دماوند داریم عالقمند می شوند و به ایران می ایند.
همچنین 14اقلیم مختلف 12 ،هزار گونه گیاهی 495 ،گونه پرنده160 ،
گونه پستاندار 180 ،گونه ماهی 81 ،گونه خزنده و 32چشمه اب معدنی
و اب گرم داریم .به عالوه 800چش��مه اب معدنی قابل ش��رب 16 ،قله
باالی 4000متر و 14قله باالی 3000متر 50 ،دریاچه کوچک و بزرگ
و 16ت��االب وج��ود دارد .ضمنا 25پناهگاه حی��ات وحش و 46منطقه
حفاظت ش��ده نیز داریم .لذا اگر ما بتوانیم این توانمندی را به خوبی در
دنیا معرفی کنیم می توانیم توریست ها را جذب کنیم که هم می تواند به
لحاظ اقتصادی مفید باش��د ،هم به لحاظ فرهنگی .مسلما همین افرادی
که وارد کشورها می شوند می توانند تبلیغ خوبی برای ایران در دنیا انجام
با بس��یاری از الگوهای دیگر گردشگری پیوند دارد؛ ولی
وجه مشخص ان اس��تقرار در نواحی روستایی است .این
نوع گردشگری در برخی از کشورها به صورت یک بخش
جداگانه گسترش یافته است .در این راستا ،قلمرو و انواع
گردشگری روس��تایی بررسی می ش��ود .مثال گردشگری
روستایی و اثرات ان در اندونزی بسیار باال است .در سال
.1997م بیش از 6میلیون نفر گردشگر از اندونزی بازدید
کرده اند وهرچند گردشگری روستایی گسترده نیست ،اما
تسهیالتی در نواحی روستایی وجود دارد که دامنه ان در
حال گسترش است .
اندونزی به عنوان یک کشور استوایی ،منابع بالقوه خاصی
برای گردشگری روستایی دارد .از جمله محصوالتی مانند
کائوچو و روغن نخل در کشتزارهای گسترده ،محصوالتی
غذایی و کشاورزی در مقیاس کوچکتر ،و باالخره تولیدات
دامی و ماهیگیری،که هر یک از این امکانات به عنوان یک
جاذبه گردشگری استفاده می شود و نقش مهمی در تولید
کشاورزی و نیز بهبود گردشگری و کسب درامد خارجی
دارند .یا توس��عه گردشگری کشاورزی (مزرعه) در تایوان
که بسیار جدی است .اهداف گردشگری کشاورزی در این
کش��ور ،ایجاد درامد بیشتر با استفاده از منابع کشاورزی
برای مقاصد تفریحی به منظور توسعه کشاورزی و بهبود
معیش��ت کشاورزان اس��ت .عوامل تولید کشاورزی مانند
نیروی کار،می تواند توس��ط خانوارهای کشاورز به منظور
تولید محصوالت بیشتر ش��امل ارائه غذا ،خدمات اقامتی
و س��ایر فعالیت های کش��اورزی استفاده ش��ود و درامد
بیش��تری ایجاد کند .فعالیت ها شامل مراسم سنتی چای
چین��ی ،انجام کاردس��تی با گیاه نی ،جم��ع اوری میوه و
...اس��ت .فعالیت های تفریحی مانند بازدید از ابش��ارها و
استفاده از غذای محلی نیز در برنامه گردشگری روستایی
گنجانده است.
دهن��د .اما برای ای��ن کار ما ابتدا باید به طور دقیق و طبقه بندی ش��ده
ظرفیت ها را شناس��ایی کنیم و سپس بازارهای هدف مان را بشناسیم که
مثال برای کدام جاذبه از کدام مناطق و کشورها می توانیم توریست جذب
کنیم .در ضمن ما باید فرق اکوتوریست ها را با توریست های دیگر بدانیم.
اواخ��ر ده��ه 1990و اوایل 2000میالدی اماری از س��وی س��ازمان
جهانی جهانگردی منتشر شد که نشان می داد صنعت جهانگردی به طور
متوس��ط 4/5تا 6درصد در کشورها رشد داشته است اما اکوتوریسم در
دنیا 12تا 15درصد دارای رش��د بوده اس��ت .در حال حاضر اکوتوریسم
رش��دش سه برابر توریس��م عادی اس��ت .ما با توجه به ظرفیت های مان
می توانیم بهره برداری های خوبی از اکوتوریس��م داش��ته باشیم .چون 80
درصد اکوتوریس��ت ها تحصیالت عالیه دارن��د و ضوابط حفظ طبیعت را
رعای��ت می کنند 60 .درصدش��ان به صورت گروهی س��فر می کنند15 .
درصد خانوادگی س��فر می کنن��د 13 .درصد به تنهایی س��فر می کنند.
50درص��د بی��ن 8تا 14روز سفرش��ان ادامه دارد که ای��ن زمان برای
توریس��ت های ش��کار به 20روز هم می رس��د .تورهای ماجراجویانه در
طبیعت 30روز طول می کش��د .به طور متوسط اکوتوریست ها 1000تا
15هزار دالر برای سفرشان هزینه می کنند .اینک در اسیا نپال طی 10
س��ال گذشته 255درصد در صنعت اکوتوریسم رشد داشته است .چون
هم تنوع حیات وحش هم تنوع گیاهی و هم میراث فرهنگی و س��نت ها
و توریسم عشایری و روس��تایی دارد .در امریکای جنوبی ،کاستاریکا 66
درصد رشد داشته و هندوراس 15درصد .در افریقا ،کنیا 45درصد رشد
و در حوزه حیات وحش نیز 80درصد رشد داشته است.
ان هایی که بخ��ش اعظم زباله ها را در طبیعت رها می کنند ،نه تنها
اکوتوریس��ت نیستند که ضد اکوتوریسم هم هستند .من اسم این افراد
را تخریب کنن��دگان طبیعت می گ��ذارم .اما ایا این ها ک��ه به میهمانی
طبیعت می روند و این چنین اشغال و زباله در جنگل و کوه ها می ریزند
و شاخه درختان را برای اتش روشن کردن قطع می کنند وقتی به خانه
دوست ش��ان هم می روند ،بعد از خوردن شام و ناهار اشغال شان را کف
خان��ه می ریزند؟ این کار را نمی کنند چون دیگر از دعوت بعدی خبری
نمی ش��ود و میزبان هم به حرف می اید .حال ک��ه طبیعت و درخت ها
زبان ندارند جرمش��ان این است که خانه شان را الوده کنیم؟! همان طور
که خداوند طبیعت را در اختیار انسان ها قرار داده و برای انسان ها حق
استفاده از طبیعت را قائل شده ایا طبیعت هم حقی ندارد که انسان ها
ان را رعایت کنند؟
گزارش
report@smtnews.ir
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
11
بازار واکسن دنیا تا11سال دیگر به 100میلیارد دالر می رسد
گروه گزارش :صنعت واکسن سازی در سال های اخیر در ایران رشد
چش��مگیری داشته ،در همین حال با اغاز سال تحصیلی و اینکه بحث
واکسیناس��یون از اهمیت خاصی در ارتباط با نونهاالن برخوردار است.
همچنین با شروع فصل پائیز و شیوع انواع بیماری های مسری و عفونی
ی اید که در این گزارش به ابعاد
بحث استفاده از واکسن و سرم پیش م
گوناگون ان پرداخته می شود.
گفتنی اس��ت که صنعت واکس��ن ب��ه مجموعه ش��رکت هایی اطالق
می ش��ود که در هر کدام از زمینه های تحقیقات ( )researchتوس��عه
( )developmentس��اخت ( )manufactureبازاریاب��ی ،توزی��ع و
فروش ( )sales, marketing, & distributionمرتبط با واکس��ن
فعالیت داشته باشد.
ب��ه گفته کارشناس��ان تمامی در امد کمپانی ه��ای فعال در صنعت
واکس��ن از ف��روش ف��راورده تولی��دی یعنی واکس��ن اس��ت .عوامل
محدود کننده درامد صنعت واکس��ن شامل بازار محدود به لحاظ میزان
مصرف در مقایسه با صنعت دارو ،نیاز به سرمایه گذاری کالن به ویژه در
مراحل R&Dو استقرار استانداردهای جهانی صنعت واکسن و نیاز به
خطوط انحصاری تولید برای هر فراورده است .
در مقایسه با صنعت دارو ،صنعت واکسن صنعتی نسبتا کوچک است
به لحاظ گردش مالی اندازه صنعت واکسن در حدود 2/3درصد صنعت
دارو است .با این وجود صنعت واکسن از رشد قابل مالحظه ای برخوردار
اس��ت .در طول س��ال های 1379تا 1391صنعت واکسن های پزشکی
رشد چشمگیری را تجربه کرد.
میزان فروش واکس��ن های مصرف پزش��کی دنیا در این فاصله زمانی
13ساله نزدیک به 5برابر شد و از فروش 5میلیارد دالری سال 1379
به 24میلیارد دالر در سال 1391رسید .البته بخش قابل مالحظه ای
از این رش��د ب��ه دلیل ورود واکس��ن های جدید از قبیل واکس��ن های
انفلوانزا ،پاپیلوما و زوستر به بازار مصرف بوده است .مطابق پیش بینی
سازمان جهانی بهداشت ،بازار جهانی واکسن رشدی 10-15درصدی
را تجرب��ه خواهد کرد که این میزان رش��د بیش از 2برابر رش��د بازار
جهانی دارو (5-7درصد) خواهد بود .مطابق پیش بینی سازمان جهانی
بهداشت بازار واکسن دنیا تا سال 1404شمسی حتی به 100میلیارد
دالر هم خواهد رسید.
فراورده ه��ای جدید نقش مهمی در توس��عه صنعت واکس��ن خواهد
داش��ت .پیش بینی می ش��ود تعداد 120فراورده جدید تا سال 1404
شمس��ی وارد بازار ش��ود که نیمی از این فراورده های جدید یعنی 60
فراورده برای کشور های در حال توسعه حیاتی خواهد بود.
واکسیناسیون در ایران
انستیتو پاستور و موسسه رازی ایران پیشتاز در خاورمیانه
گروه گزارش :برنامه های واکسیناس�یون به عنوان برنامه های بهداش�ت عمومی در حقیقت با ش�روع
به کار انس�تیتو پاستور ایران شروع شد .در س�ال ،1299قبل از کودتای سوم اسفند ،کنفرانس صلح
تش�کیل ش�د .نمایندگان ایران در ای�ن کنفرانس عبارت بودن�د از فروغی ،لقمان ادهم و ش�اهزاده
نصرت ال�ه فی�روز ،هیات نمایندگی ایران در این س�فر ب�ه مالقات دکتر رو ( ،)Rauxرییس انس�تیتو
پاس�تور رفتند و از او درخواست کردند که ش�عبه ای در ایران افتتاح کند .این تقاضا مورد قبول واقع
ش�د و دکتر مس�نارد ( )Mesnardبه ایران امد که بعد ها دکتر گراندل جانشین او شد و سپس دکتر
«ابوالقاسم بهرامی» که مترجم گراندل بود به ریاست انستیتو پاستور منصوب شد .کار اصلی انستیتو
پاس�تور در این زمان ساخت واکسن هاری با نخاع الوده خرگوش بود که به زودی به واکسن فرموله ـ
فنوله بره که هنوز هم در بعضی نقاط دنیا استفاده می شود ،تبدیل شد.
در س��ال 1314شمس��ی تولید واکس��ن ابل��ه نیز در
انستیتو پاستور شروع شد ،تا حدود سال 1324شمسی
دکت��ر ابوالقاس��م بهرامی رییس انس��تیتو پاس��تور بود.
فعالیت های انس��تیتو پاس��تور در این م��دت عبارت بود
از تهیه واکس��ن هاری ،واکسن حصبه و بسیاری از مواد
ازمایش��گاهی دیگ��ر .در تمام این م��دت یکی از اعضای
انس��تیتو پاستور فرانس��ه به نام پروفسور لوبرو سرپرست
افتخاری فعالیت های انس��تیتو پاستور ایران می شود که
هر دو س��ال یکبار به ایران می امد .در ان س��ال تصمیم
گرفته می ش��ود که یک فرانس��وی را به ط��ور دائمی به
عنوان رییس انس��تیتو پاستور به ایران بفرستند و به این
منظ��ور دکتر بالتازار به ایران اعزام ش��د .او حدود 6ماه
در حص��ارک زیرنظر دکتر دلپی کار می کرد و بعدا دکتر
ابوالقاسم بهرامی کنار رفت و دکتر بالتازار جانشین او شد
و در بیست و پنجمین سال تاسیس انستیتو پاستور دکتر
بالتازار رییس و دکتر قدسی معاون او شد .با امدن دکتر
بالتازار ،دامنه فعالیت های تحقیقاتی و تولیدی انس��تیتو
پاستور وسعت پیدا کرد.
سال های گاومیری
پیشینه تولید بیشتر واکسن ها و سرم های بیماری های
انسانی هم به تاسیس و فعالیت های انستیتو رازی مربوط
می ش��ود ،وقتی دکتر بهرامی رییس انس��تیتو پاس��تور
ش��د ش��یوع ش��دید طاعون گاوی اتفاق افتاد که تلفات
وس��یعی در گاوها ایجاد کرد .در نوشته های ان زمان این
همه گیری حیوان��ی را «گاومیری» نامیده اند .به هر حال
کنترل این بیماری نیز به عهده انس��تیتو پاستور گذاشته
ش��د ولی در سال 1309شمسی اداره کل فالحت ،دکتر
فاتح را به فرانس��ه فرستاد که ش��خصی را برای تاسیس
موسس��ه ای برای بیماری های دامی اس��تخدام کند و او
دکت��ر «دلپی» را اس��تخدام کرد .دکتر دلپی در س��ال
1309شمسی که به تهران امد حصارک کرج را که یک
مزرع��ه دولتی و مقابل ان نیز مرتع ب��ود به عنوان محل
انس��تیتو رازی انتخاب کرد و کس��انی را که در انستیتو
پاس��تور برای مبارزه با طاع��ون گاوی کار می کردند ،به
انجا منتقل کرد.
سال های دیفتری
بیش��تر فعالیت های انستیتو رازی بین سال های 1310
و 1320در زمینه تولید واکسن های بیماری های حیوانی
بود .در سال 1321شمس��ی به علت اپیدمی دیفتری به
توصیه دکتر قریب و دکتر اقبال قرار شد سرم ضددیفتری
در انستیتو رازی تهیه شود و دکتر میرشمسی به این کار
اقدام کرد .گرچه قرار بود پس از پایان جنگ جهانی دوم
انس��تیتو رازی کار های مربوط به تولید محصوالت انسانی
را تعطیل کند ،ولی به پیش��نهاد دکتر اقبال قرار شد این
فعالیت حفظ شود و از 1333به بعد واکسن های سه گانه
دیفتری ،کزاز ،سیاه سرفه برای اداره کل بهداشت ساخته
ش��د .بعدا واکسن های س��رخک و فلج اطفال به تولیدات
انس��انی انس��تیتو رازی اضافه ش��د که تولید انها به طور
عم��ده مدیون فعالیت های دکتر میرشمس��ی و همکاران
وی بود.
اغاز صنعت واکسن سازی در ایران
موسسه تحقیقات واکس��ن و سرم سازی رازی قریب به
90س��ال سابقه فعالیت یکی از قدیمی ترین و معتبرترین
مراکز علمی و تحقیقاتی کشور شناخته می شود.
این موسس��ه فعالیت خود را در س��ال 1303زیر نظر
وزارت فالح��ت و فوائد عامه (وزارت کش��اورزی وقت) با
تحقیق��ات پیرامون راه های مبارزه با بیماری خانمانس��وز
طاعون گاوی که با تلف کردن صدها هزار راس گاو حیات
دامی کش��ور را مورد تهدی��د قرار داده ب��ود ،اغاز کرد و
پس از مدت کوتاهی با تولید و عرضه واکس��ن موثر علیه
بیماری مزب��ور دوره نوینی از مب��ارزه علیه بیماری ها در
کش��وررا پایه گ��ذاری کرد .به فاصل��ه کوتاهی پس از این
موفقیت کار روی تولید انواع واکسن ها و سرم های مصرف
پزشکی در دستور کار موسسه قرار گرفت.
مس��ئله حائز اهمیت این اس��ت که دوران شکوفایی و
رش��د و توسعه موسس��ه تحقیقات رازی مربوط به دوران
پ��س از واگذاری مدیریت موسس��ه به متخصصان داخلی
در س��ال 1329شمس��ی می شود و خوش��بختانه بخش
عمده ای از واکس��ن ها و دیگ��ر فراورده های بیولوژیک در
این سال ها مورد تحقیق و تولید قرار گرفته اند.
اولین واکسن ها در جهان
گرچه برای نخس��تین بار در س��ال 1796میالدی «ادوارد جنر» نخس��تین
گام ها را برای واکسیناس��یون اصولی علیه ابله برداش��ت و نخس��تین کسی بود
که مفیدترین واکنش متقابل را شناس��ایی کرد و ان را به کار برد اما تصوری از
جزئیات اصول ایمنی شناس��ی امروزی نداش��ت .در واقع یک قرن کامل گذشت
تا پاس��تور ما را قادر کرد به درک واکسیناسیون نزدیک شویم ،او نه تنها منشاء
بیماری ه��ای عفونی را کش��ف کرد بلکه ثابت کرد ک��ه محافظت در مقابل انها
از طریق تزریق میکروب های ضعیف ش��ده که ایجاد بیماری خفیفی می کنند،
در س��ال های 1325ت��ا 1327شمس��ی وزیر بهداری
وقت از دکتر میرشمس��ی در انس��تیتو رازی خواس��ت تا
برای تولید واکس��ن های انسانی نیز اقدام کنند .نخستین
ق��دم در ان موقعی��ت مقابله با بیم��اری دیفتری بود که
اف��راد فراوانی را مبت�لا و قربانی می کرد .تالش های دکتر
میرشمس��ی و همکاران وی موجب شد ظرف مدت نسبتا
کوتاهی «س��رم ضددیفتری» در کش��ور تولید شود و در
اختیار بیماران قرار گیرد.
موفقیت ه��ای انس��تیتو رازی ،ای��ن موسس��ه را بیش
از گذش��ته م��ورد توج��ه ق��رار داد و وزارت به��داری از
دست اندرکاران موسسه خواس��ت تا عالوه بر تولید سرم،
ساخت واکسن را نیز مدنظر قرار دهند.
در س��ال های بعد به تدریج واکس��ن ثالث (سه گانه) و
واکسن دوگانه ،سرخک ،سرخجه ،اوریون و فلج اطفال نیز
تولید شد .عالوه براین سرم های ضد کزاز و ضد بوتیلینوم
و همین طور سرم های ضدمارگزیدگی و عقرب گزیدگی از
دیگر محصوالت موسس��ه رازی بود .عالوه بر واکسن های
مورد مصرف انس��ان ،واکسن های موردمصرف دام و طیور
از لحاظ اقتصادی و سالمت جامعه دارای اهمیت ویژه ای
هس��تند .درحال حاضر موسس��ه نزدیک ب��ه 60فراورده
بیولوژیک تولی��د می کند که این محص��والت در ارتقای
س��طح بهداشت و س�لامت جامعه نقش بس��یار اساسی
به عهده دارد.
این صنعت در کش��ور ما(ایران) به اندازه ای رشد کرده
ک��ه ام��روز در خاورمیانه ،در زمینه تولید واکس��ن حرف
نخس��ت را می زند و در سطح منطقه نیز تنها کشور هند
در این صنعت از ایران پیش تر اس��ت .موسس��ات پاستور
امکانپذیر است .نتیجه این کار یک ایمنی فعال – قابل اعتماد و طوالنی خواهد
ب��ود .با این وجود قدم قطعی در ایمن س��ازی انس��ان در س��ال 1885میالدی
برداشته شد زمانی که «پاستور» در برخورد با «ژوف مایستر» جوان که توسط
س��گی به شدت گاز گرفته ش��ده بود برای درمان بعد از تماس (برای نخستین
بار درتاریخ) از واکس��نی که در نخاع خرگوش کشت داده بود و تاثیر مثبت ان
در سگ ها قبال به اثبات رسیده بود ،استفاده کرد .البته درسال 1986م «رایت»
نخس��تین واکسن کشته شده برعلیه بیماری تیفوئید رادرانسان به کار برد و در
س��ال .1915م «ویدال» استفاده از یک واکسن 3گانه را که شامل باسیل ابرت
و پاراتیفوئید AوBپیش��نهاد کرد .درسال 1884م کخ «ویبریوکلرا» (عامل وبا
) راکش��ف کرد و درس��ال .1892م فران و به دنبال او هافکین تالش کردند تا
ایمن سازی را با باکتری های زنده انجام دهند و بدین ترتیب واکسیناسیون علیه
بیماری ها وارد چرخه ای تازه ش��د .نخستین نتایج واکسیناسیون سیاه سرفه در
س��ال .1923م توسط مادس��ون گزارش شد .پس از وی کاشفی به نام «رامون»
واکس��ن دیفتری و به دنبال ان واکس��ن کزاز را کش��ف کرد .همزمان با این دو
کاش��فان دیگری به نام های «کالمت» و «گرین» واکس��ن سل را کشف کردند.
برای نخستین بار در سال 1937میالدی استفاده از واکسن «انفلوانزا» همزمان
با واکسن تب زرد گزارش شد بعد از ان واکسن های دیگری ساخته شد.
ریشه واکسن ها
واکس��ن سوسپانس��یونی از میکروارگانیس��م های کش��ته ش��ده ی��ا ضعیف
ش��ده (وی��روس یا باکت��ری) ی��ا پروتئین ه��ای انتی ژنی��ک به دس��ت امده
از انهاس��ت ک��ه برای پیش��گیری ،بهب��ودی یا درم��ان بیماری ه��ای عفونی
تجویز می شود.
و رازی ب��ه عنوان 2مرکز بزرگ تولید واکس��ن در ایران
به قدری خوش��نام هستند که بسیاری از کشورها ارزوی
راه اندازی موسس��اتی مش��ابه انها را در کشور خود دارند.
درحال حاضر عالوه بر پاستور و رازی ،موسسات کوچکی
نی��ز در این حوزه در نقاط مختلف کش��ور ش��روع به کار
کرده اند و در مجموع فعالیت های انجام شده در کشور ما
در این زمینه موجب شده تا مقادیر باالیی از واکسن کشور
در داخل تولید شود .زیرساخت های مطلوب نرم افزاری و
سخت افزاری این صنعت در کشور ،ما را در جایگاه رفیعی
قرار داده اس��ت .دانش فنی تولید واکسن در کشور ما به
شکل بومی درامده و محققان بسیاری درحال فعالیت در
این حوزه هس��تند .از لحاظ سخت افزاری نیز سعی بر این
اس��ت که زیرساخت ها قوی و استاندارد باشند و به همین
دلیل ما نیز در حال توس��عه ،بازس��ازی و ترمیم تدریجی
موسس��ه در بخش های مختل��ف هس��تیم .فرایند تولید
واکسن در کش��ور ما باید مطابق با استانداردهای جهانی
ارتقا پیدا کند و برای این کار نیاز به صرف زمان و سرمای ه
اس��ت .رییس موسس��ه تحقیقات واکس��ن و سرم سازی
رازی نی��ز در مورد فعالیت های این موسس��ه در س��اخت
واکس��ن و سرم می گوید :ظرفیت تولید واکسن فلج اطفال
در موسس��ه رازی س��االنه بیش از 40میلیون ُدز اس��ت.
دکتر حمید کهرام با بیان اینکه در موسسه رازی تا پایان
امسال 20میلیون ُدز واکس��ن فلج اطفال تولید می شود،
می گوید؛ در صورت حمایت ،موسسه رازی ظرفیت ساالنه
بی��ش از 40میلیون ُدز واکس��ن فلج اطفال را در کش��ور
داردکه این میزان در مقایسه با سال گذشته7 ،میلیون ُدز
افزایش داشته است.
سال هاس��ت که س��ازمان جهانی بهداش��ت به طور رس��می اعالم کرده برای
نخس��تین بار یک بیماری عفونی (ابله) از س��طح کره زمین ریش��ه کن شده و
دیگر احتیاجی به بیمارستان های مخصوص برای درمان مبتالیان به ابله نیست
و واکسیناس��یون علیه ان در همه جا متوقف ش��ده است .پولی که با ریشه کن
ش��دن ابله در جهان پس انداز می شود ،هر سال بالغ بر یک میلیارد دالر است.
یعنی رقمی بیش از 3برابر انچه برای اجرای برنامه ریشه کن سازی هزینه شد.
به دنبال ان در اجالس مجمع جهانی بهداش��ت در س��ال 1988میالدی ان
س��ازمان برنامه اینده خود را برای ریشه کن ساختن فلج اطفال تا سال 2000
میالدی اعالم کرد.
معروف ترین واکسن های جهان
واکسیناس��یون بخش دیگری از روند رشد ادمی در کشورهاست و در امریکا
براورد می شود 94درصد از جمعیت بزرگساالن ان واکسن های خود را زده اند.
اما در بس��یاری از کشورهای در حال توسعه که در انها دسترسی به واکسن ها
به همین سادگی ممکن نیست ،واکسیناسیون می تواند موضوع مرگ و زندگی
باش��د .با این حال ،بنا به گزارش «س��ازمان جهانی بهداشت» در همه کشورها
واکسن ها مهم محسوب می شوند و معروف ترین واکسن ها اینها هستند:
واکسن سل
سازمان جهانی بهداشت در سال .1993م را سال مقابله فوری و جهانی با این
بیماری که به دستگاه تنفسی اس��یب می رساند ،نامید .در کشورهای در حال
توسعه ای که بیماری سل ش��یوع زیادی دارد ،این واکسن را برای محافظت از
کودکان در همان سال اول زندگی تزریق می کنند .در کشورهای صنعتی تر ،این
واکسن به بزرگساالن تزریق می شود.
از گذر تاریخ
تاریخچه کشف واکسن
گروه گزارش :وقتی ناپلئون بناپارت شنید شخصی
به نام «ادوارد جنر» سفارش کرده که 2اسیر جنگی را
ازاد کند ،گفت« :اه ...نمی توانیم خواهشی را به این نام
(جنر) شده است ،رد کنیم ».و سپس دستور داد تا ان
2اسیر انگلیسی را ازاد کنند اطرافیان ناپلئون از این کار
او شگفت زده شده بودند ،اما ناپلئون بناپارت می دانست
که «ادوارد جنر» کیست و توسط کشف قهرمانانه ای که
کرده ،تاکنون چقدر جان انسان ها را از مرگ نجات داده
و از ابتالی میلیون ها انسان دیگر به بیماری های کشنده
طاعون و ابله جلوگیری کرده اس��ت .او کسی نبود جز
«ادوارد جنر» کاشف واکسن ضدبیماری های مرگ زا که
ان روزها جهان را به مخاطره انداخته بود .یک نویسنده
به نام «ا.ل .کامپیر» در سال 1975میالدی مقاله ای با
عنوان «پژوهش ،بخت یاری و جراحی ارتوپدی» نوشت
و در ان یاداور ش��د که شهرت «ادوارد جنر» به دلیل
اشنا کردن جهانیان با واکسنی است که جان میلیون ها
نفر را از مرگ ش��وم ناش��ی از ابل��ه رهانیده و چندین
میلیون نفر دیگر را از ظاهر زش��ت و وحشتناکی که بر
اثر ابتال به بیماری ابله ایجاد می شود ،نجات داده است.
دکتر کامپیر می نویس��د« :ادوارد جنر» واکسن خود را
در پی کار طوالنی و طاقت فرس��ا در ازمایش��گاه کشف
نکرد .در 19س��الگی یک شیردوش به او گفته بود که
«هرگز به ابله مبتال نخواهد شد ،چون قبال به ابله گاوی
مبتال شده است ».بعد ها وقتی «جنر» پزشک شد و به
بی فایده بودن تالش هایش برای درمان این بیماری پی
برد ،جمله ان ش��یردوش را به خاط��ر اورد .او تحقیق
کرد و دریافت شیردوش��ان تقریبا هرگز ،حتی وقتی از
مبتالیان به ابله پرستاری می کنند ،دچار ابله نمی شوند.
به نظرش رسید که «ابله گاوی» را به افراد تلقیح کند،
تا انها را از ابتال به بیماری مرگبارتر ابله مصون س��ازد.
این بخت یاری حقیقی بود .بدون اینکه زحمتی بکشد،
دریافت که ابله گاوی باعث ایمنی در برابر ابله می شود.
قوه تشخیص او به اندازه ای بود که توانست به ارزش این
حقیقت پی ببرد و از ان استفاده کند.
«ادوارد جنر» به س��ال 1749می�لادی در برکلی از
توابع «گالس��تر ش��ر» انگلس��تان به دنیا امد 6 .سال
داش��ت که پ��درش ،که ی��ک روحانی مس��یحی بود،
درگذش��ت ،برادر بزرگترش مس��ئولیت تربی��ت او را
ب��ه عهده گرف��ت .او در س��ال 1775در زمینه عقاید
روستاییان منطقه «گالستر شر» درباره ابله به تحقیق
پرداخت دریافت که 2نوع ابله گاوی وجود دارد و فقط
یکی از انها از ابله پیشگیری می کند .همچنین تعیین
کرد که نوع موثر ابل��ه گاوی تنها وقتی اثر محافظتی
دارد ک��ه در مرحله خاصی از بیماری منتقل ش��ود .او
ب��رای ازمودن نظریه اش مقداری از مایع درون تاول ها
دست شیرفروشی را که به ابله گاوی مبتال بود بیرون
کش��ید و ان را ب��ه لندن برد و بادق��ت مایع ابله را به
پس��رکی تلقیح کرد و همان ط��ور که پیش بینی کرده
بودپسرک به ابله دچار نشد .جنر از واژه واکسیناسیون
استفاده نکرد ،بلکه به جایش لفظ مایه کوبی یا «واریوله
واکس��ینه» را به کار برد معنای لغوی اصطالح التینی
اخیر «تاول های ریز گاو» است .تا حدود یک قرن بعد،
مایه کوبی جن��ری ابله گاوی ،تنها روش ایمن س��ازی
علیه بیماری بود.
کشف های پاستور
در مورد واکسن
در سال 1880میالدی لویی پاستور برای ایمن سازی
مرغ��ان علیه وبا ،که در یک همه گیری 10،درصد طیور
فرانس��ه را از بین برده بود ،روشی ابداع کرد .او باکتری
ایجاد کننده این بیماری را جداسازی کرد و با کشت شکل
ضعیف شده و تلقیح ان به مرغان ،انها را نسبت به حمله
مرگبار بیماری ایمن ساخت .اصول کلی روش پاستور با
روش��ی که جنر برای مایه کوبی با ابله گاوی ابداع کرد،
یکی بود .قبل از انکه ویروس ابله به شکل ابله گاوی به
ش��یردوش ها منتقل شود ،در بدن گاو ضعیف شده بود.
در س��ال 1881میالدی ،پاستور با روی اوردن به سیاه
زخم که از بیماری های گاو و گوس��فند است« ،باسیل»
ان را ج��دا کرد .وی این باکت��ری را در دمایی باالتر از
دمای بدن حیوان کشت داد تا مایعی برای تلقیح تهیه
کند که موجب حمله خفیف س��یاه زخم در جانور شود
و حی��وان را برای روزی که دچار حمله ش��دید بیماری
می ش��ود ،ایمن سازد .همان طور که خود پاستور گفت،
او ب��رای ارج نهادن به شایس��تگی و خدمات مهم یکی
از بزرگان انگلیسی ها ،یعنی «جنر» واژه واکسیناسیون
را به طور کلی برای روش مایه کوبی پیش��گیری کننده
وضع کرد 4 .سال بعد پاستور واکسنی برای بیماری که
در حیوانات هاری و گاه در انس��ان «اب گریزی» خوانده
می ش��ود ،ابداع کرد .پژوهش های پیشگامانه پاستور که
بر کش��ف بخت یارانه جنر مبتنی بود ،ایمن سازی را به
دانشی بس��یار کارامد تبدیل کرد و زمینه را برای وقوع
انقالبی در مهار بیماری های عفونی اماده ساخت .شاید
گذش��ته از کشف انتی بیوتیک ها ،هیچ اکتشافی چنین
تاثیر عمیقی بر سالمت انسان نگذاشته باشد .به نوشته
«ور کالرک» در پایه های تجربی ایمنی شناسی معاصر
( )1986م گل سر سبد موفقیت ها در فرایند ایمن سازی
ریش��ه کنی کامل ابله بوده اس��ت .در نیمه نخست این
قرن ،س��االنه حدود 2تا 3میلیون مورد جدید گزارش
می ش��د .در س��ال 1949م اخرین مورد ابله در ایاالت
متح��ده و در س��ال 1977م اخرین مورد تایید ش��ده
سراسر جهان در سومالی گزارش شد.
یادداشت
حلقه مفقوده
صنایع دستی
مینا بابایی
پژوهشگر مسائل اجتماعی
صنایع دس��تی هوی��ت و تاریخ یک کش��ور را
بازگو می کند ،از این رو شناخت تمدن و اداب و
رسوم ملت ها تا حد زیادی مرهون صنایع دستی
انهاست .در حال حاضر از 460رشته صنایع دستی
ش��ناخته ش��ده در دنیا ،ایران س��ابقه تاریخی
فعالیت در نزدیک به 360رش��ته را داراست .در
مقطعی از تاریخ جای��گاه ایران به لحاظ تولید و
صادرات صنایع دس��تی در دنیا اول بود .در حال
حاضر گرچه این جایگاه به دلیل ش��رایط خاص
حاکم بر روابط خارجی کشور تقلیل یافته است،
ام��ا همچنان در رش��ته هایی نظی��ر فرش بافی،
قلم زنی ،منبت کاری و معرق کاری رتبه نخس��ت
جه��ان را دارد .ایران در کنار کش��ور هایی چون
چی��ن و هن��د دارای متنوع ترین صنایع دس��تی
است .اما مانند این کشور ها از نظر اشتغالزایی و
درامدزایی از رشد مناسبی برخوردار نشده است.
به نظر می رسد هنوز از ظرفیت های این صنعت
در حوزه اش��تغال در ایران استفاده نشده است.
امروزه بازار صنایع دستی دنیا ،بازار رو به رشد و
در حال توس��عه ای اس��ت که با روند موجود در
اینده سهم بیش��تری از مبادالت اقتصادی را به
خود اختصاص خواهند داد .اگر ما بخواهیم سهم
قابل توجهی از این بازار ها را داشته باشیم و الزم
است مشکالت پیش روی این صنعت را واکاوی
ک��رده و در راس��تای ح��ل مش��کالت گام های
موثرتری برداریم.
به نظر می رس��د در س��ال های اخیر باال بودن
قیم��ت و مش��کالت تهیه مواد اولی��ه ،اجاره بها،
دستمزد کارگر ،مالیات و ورود کاال های نامرغوب
خارجی از جمله چینی عوامل اصلی در تعطیلی
کارگاه ها و به حاش��یه رانده شدن صنایع دستی
است .همچنین در شرایط تحریم امکان صادرات
میسر نبوده و کاالها به صورت چمدانی با قیمت
ارزان ،به شکل محصول ناتمام و در برخی موارد
با نام کشور های دیگر صادر شده است.
گرچه عوامل ذکر ش��ده در رکود صنایع دستی
ایران تاثیر گذار بوده است اما به نظر می رسد مهم
ترین مش��کل در بخش صنایع دستی بازرگانی و
بازاریابی اس��ت .تبلیغ مناسب و بازاریابی حلقه
مفق��وده ای در این صنعت اس��ت ،به طوری که
صنایع دستی ما با روح زمان و پارادایم ان همراه
نش��ده است ،در صورتی که ویژگی روحی انسان
و حوزه زیباشناسی مردم تغییر می کند ،بنابراین
صنایع دستی نیز باید با این تغییر همراه شود.
ب��ا توج��ه ب��ه اینک��ه صنایع دس��تی ظرفیت
ارزش افرینی و کارافرینی داش��ته ،عامل مهمی
در بازتولی��د هوی��ت فرهنگ��ی و رون��ق فضای
کسب وکار اس��ت ،به طوری که کمتر حوزه ای را
می توان یافت که با هزینه پایین بتواند زمینه های
اشتغال باالیی را ایجاد کند .با توجه به جمعیت
جوان و در س��ن اشتغال در جامعه ایران به نظر
می رسد سرمایه گذاری در این صنعت و استفاده
از ظرفیت های موج��ود در نیروی جوان در این
راستا ضروری است.
همچنین صنایع دس��تی یکی از عوامل بسیار
موثر در جلب و جذب گردشگر است ،به طوری که
امروزه تولیدات صنایع دس��تی که مزین به نقش
اثار تاریخی و باس��تانی کشورهاس��ت با قیمت
ارزان در اختیار گردش��گران قرار گیرد ،بنابراین
توجه به استان هایی که ظرفیت گردشگری باال و
سابقه و هویت تاریخی بلند مدت دارند ،از اهمیت
باالیی برخوردار اس��ت .مش��اهدات حاکی از ان
اس��ت که در اس��تفاده از ظرفیت 4فصل کشور
ایران برای جذب گردش��گر ،معرفی جاذبه های
گردش��گری و صنایع دستی ش��هرهای مختلف
ایران کار های جدی صورت نگرفته است .به نظر
می رسد اس��تفاده از نیرو های متخصص ،کارامد
در زمین��ه مدیریت��ی و دارای خالقیت های باال
برای شناس��ایی و تقویت جاذبه های گردشگری
و صنایع دس��تی در ش��هر های مختلف ایران در
راستای نیل به این هدف ضروری است.
همچنین برپایی نمایشگاه های سراسری داخل
و خارج کشور در راس��تای معرفی و شناساندن
صنایع دستی ایران اهمیت بسزایی داشته باشد،
چراکه این نمایش��گاه ها فرصتی مناس��ب برای
ارتباط خرده فرهنگ ها در س��طح ملی و فرهنگ
مختلف در سطح فراملی اس��ت ،به طوری که با
برنامه ریزی های مناسب در این زمینه و استفاده
از نی��روی انس��انی توانمن��د و دارای دان��ش و
تخصص باال می توان در راستای رشد و شکوفایی
این صنعت گام های موثری برداشت.
در مجموع به نظر می رس��د ما اصالح ساختار
مدیریت گردش��گری و به تبع ان صنایع دس��تی
ضروری است .اس��تقرار سیستم مدیریتی باز به
جای بس��ته ،فراملی به جای مل��ی ،برون گرا به
جای درون گرا ،گروه گرا به جای فردگرا می تواند
در رش��د و پویای��ی این صنعت نق��ش مهمی را
ایفا کند.
12
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
کارافرینی
public@smtnews.ir
تامالت مشاوران کارافرینی به مقوله کار
مثلث طالیی کارافرین
یک مش�اور کارافرینی معتقد اس�ت که مش�کل بازار کار کشور به دس�ت اقتصاددانان حل نمی شود،
بلک�ه ب�ازار کار نیاز به تغییر نگرش دارد و تنها از طری�ق تاثیرگذاران فرهنگی و متخصصان اجتماعی
این تغییر حاصل خواهد ش�د .مسلم خانی اظهار کرد :بازار کار کشور تشنه مدیرانی است که در حوزه
اجتماعی -اقتصادی یا فرهنگی -اقتصادی متخصص باش�ند .وی افزود :یکی از بزرگ ترین مش�کالت
موجود این است که اگر بازار کار در اختیار متخصصان اقتصادی قرار گیرد با رویکرد اقتصادی و خرج
کردن پول و به میان اوردن بانک ها اش�تغال ایجاد می کنند ،در صورتی که مش�کل بازار کار کش�ور به
دس�ت اقتصاددانان حل نمی ش�ود و بازار کار به تغییر نگرش و ایجاد نگاه فرهنگی اجتماعی اقتصادی
نیاز دارد.
خال نیروی کار در 470رشته شغلی
فعالیت خود را اغاز کرده اند و بس��یاری از کارافرینان نیز
در قالب مشاوره های تخصصی تجربیات خود را در اختیار
کارجویان قرار می دهند.
وی ک��ه در برنام��ه تلویزیونی پایش با محور «بررس��ی
علل اصلی بیکاری جوانان» س��خن می گف��ت ،ادامه داد:
هم اکنون در 470رش��ته شغلی با خال نیروی کار مواجه پیش�نهاد تش�کیل ش�رکت های دانش بنی�ان ب�ه
هس��تیم در صورتی ک��ه اگر نیروی کار در این رش��ته ها کارجویان
وی دربخ��ش دیگری از س��خنان خود پیش��نهاد کرد
حضور یابد ،دس��ت کم از 3میلیون بیکار در کش��ور شاید
ک��ه جوانان عالقه مند و جوی��ای کار در کنار یکدیگر یک
650هزار نفر مشغول کار شوند.
خان��ی دو چال��ش بازار کار را مورد اش��اره ق��رار داد و ش��رکت دانش بنیان تاس��یس کنند و در حوزه مورد نظر
خود مانند گیاهان دارویی که یک
تصریح کرد :یکی از چالش های موجود
کس��ب وکار سنتی اس��ت به صورت
این است که نیروی کار اماده حضور در
در دنیای کارافرینی
تخصصی وارد شوند و تمام مرحله
بازار نداریم و برخی نیروهای کار ممکن
یک مثلث طالیی تعریف کاشت ،داشت و برداشت تا فراوری
اس��ت بازار کار را نشناسند یا ایده های
شده که یک ضلع ان
و ص��ادرات محصول را دنبال کنند
کافی برای کس��ب وکار نداش��ته باشند.
تا به ای��ن طریق هم بازار داخلی را
از س��وی دیگر ب��ا تقاض��ای بنگاه های
انسان کارافرین است
کس��ب وکار مواجه هس��تیم که دنبال که 65درصد سهم دارد و پوش��ش دهند و هم به کشورهای
حاشیه خلیج فارس صادرات داشته
نی��روی متخصص می گردن��د ولی پیدا یک ضلع دیگر ان طرح
باشند.
نمی کنند.
این مشاور کارافرینی افزود :در دنیای یا ایده کارافرینی است
ب��ه گفت��ه خان��ی ،ام��روز ایجاد
که وزن ان 20درصد
کسب وکارهایی همچون سنگ های
کارافرین��ی یک مثل��ث طالیی تعریف
ش��ده که یک ضلع ان انسان کارافرین است و مابقی ،ابزار کار و زینت��ی اش��تغالزایی ،ارزاوری و
اس��ت که 65درصد س��هم دارد و یک امکانات کارافرینی است درامدزایی باالیی به دنبال دارد.
خداحافظ�ی ب�ا کس�ب و
ضلع دیگر ان ط��رح یا ایده کارافرینی
که 15درصد سهم دارد
کارهای انفرادی و مستقل!
اس��ت ک��ه وزن ان 20درصد اس��ت و
او همچنین از کارجویان خواست
مابق��ی ،اب��زار کار و امکانات کارافرینی
تا دیگر فکر کسب وکارهای انفرادی
اس��ت که 15درصد سهم دارد ،بنابراین
اگر به باور جمع دو ضلع اول و دوم که 85درصد می شود را از ذهن خارج کنند و افزود :در حال حاضر تمایل زیادی
به خوداشتغالی و راه اندازی کسب وکارهای مستقل وجود
برسیم ،قطعا موفق خواهیم شد.
دارد اما واقعیت این است که در ایران کسب وکارهای تنها
مراجعه به کاریابی ها به جای صفحات اگهی
خان��ی درعین حال به افرادی که جویای کار هس��تند دوام و بقایی ندارند و عمر کسب وکارهای مستقل کوچک
توصیه کرد؛ به جای انکه به دنبال اگهی روزنامه ها باشند هم حدود 11ماه است.
ای��ن مش��اور کارافرینی اظهار ک��رد :اگر اف��رادی که
از مراک��ز کاریابی دارای مجوز وزارت کار کمک بگیرند تا
هم مس��یر قانونی بهتری را دنبال کنند و هم امکان پیدا س��رمایه ای اندک دارند در قالب یک تیم و گروه مشغول
کار شوند و هر یک از اعضای گروه بخشی از کار را برعهده
کردن فرصت شغلی برای شان بیشتر باشد.
ب��ه گفته وی؛ در حال حاضر کلینیک های کس��ب وکار گیرند ،احتمال ماندگاری انها بیشتر خواهد بود.
وی تصری��ح کرد :در تمام دنیا کس��ب وکارهای خرد و
کوچک نسخه مهم و موفقی به شمار می روند و اکنون که
در ش��رایط خروج از رکود هستیم و دولت نیز اعالم کرده
که در حال عبور از این ش��رایط هس��تیم ،کسب وکارهای
خ��رد و کوچ��ک می توان��د در دراز مدت قاب��ل رقابت با
کسب وکارهای بزرگ باشد.
خانی با اش��اره به اثار دوران رکود در کسب وکارهای
بزرگ اظهار کرد :ممکن اس��ت که کس��ب وکار کوچک
ارزش اف��زوده کمی داش��ته باش��د ولی مه��م مدل و
الگویش است که اگر کس��ب وکار در قالب یک خوشه،
شبکه یا پشتیبان و هلدینگ سر و سامان یابد و تبدیل
به برند شود امکان بازارسازی و بازاریابی ان هم فراهم
می شود.
وی درعین حال توجه به طرح و ایده در کسب وکار را بر
میزان س��رمایه و مدرک دانشگاهی مقدم دانست و گفت:
قبل از انکه به میزان س��رمایه ،مدرک دانش��گاه و رشته
تحصیلی فکر کنیم باید روی ایده و طرح متمرکز شویم و
بر اساس ان کسب وکار را راه اندازی کنیم.
پیشنهاد تاسیس بانک اشتغال
ب��ه گزارش ایس��نا ،علی اصغر جهانگیری دیگر مش��اور
کارافرینی در برنامه پایش از مسئوالن امر خواست تا یک
بانک اشتغال در کشور تاسیس شود.
وی اف��زود :ورودی چنی��ن بانک��ی پ��ول نیس��ت،
بلک��ه ایده ه��ای موفق جهانی��ان درخصوص اش��تغال و
کس��ب وکار اس��ت و اگ��ر این بان��ک راه اندازی ش��ود در
کنار ارائه مش��اوره ،پش��توانه خوبی ب��رای جوانان کارجو
خواهد بود.
جهانگیری ادامه داد :سال هاس��ت ک��ه این ویروس در
ذهن جوانان هس��ت که می گویند کار نیست در حالی که
معتقدم راهکار نیست.
این مش��اور کارافرینی تصریح کرد :اگر هر س��ال نرخ
بیکاری در کشور بیشتر می شود یعنی یک جای کار ایراد
دارد ،بنابراین اگر جوانان همت بلند داش��ته باش��ند و به
جای پول محوری ،دانش محور باشند نقش پول کمرنگ
و کار به طور مطلوب انجام می شود.
شناساندن بازار به جوانان جویای کار
جهانگی��ری در بخش دیگری از س��خنان خود با بیان
اینک��ه به جوان��ان جویای کار تنها پول را نش��ان داده ایم
ب��دون انکه هدف و راه��کار ورود به ب��ازار کار را به انان
بشناسانیم ،تاکید کرد :هم اکنون بحران بیکاری کشور را
به ش��دت ازار می دهد در حالی که در تهران تنها 18هزار
متر فضای س��بز وجود دارد که می توان این فضاهای سبز
شهری را به مزارع پرورش گیاهان دائمی ،زینتی و قیمتی
تبدیل و از این محل به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس
صادرات داشت.
وی ادام��ه داد :متاس��فانه ب��ه جوانان خود شناس��ایی
ب��ازار کار و راه های ورود به ان را ام��وزش نداده ایم و در
دانشگاه ها نیز بیشتر روی دروس تئوری متمرکز شده ایم،
به نحوی که امروز زنجیره ما کامل نیس��ت و وقتی ایده،
راهکار و ابزار و امکانات کار در اختیار نباش��د فرد محکوم
به شکست است.
پس از فارغ التحصیلی رایگان کارکنید
این مش��اور کارافرین��ی در عین حال پیش��نهاد کرد:
جوان��ان جویای کار و فارغ التحصیالن دانش��گاهی پس از
فراغ��ت از تحصیل مدتی را به طور رای��گان در بازار ،یک
ش��رکت صنعتی یا کارخانه کار کنند و به چند برابر بودن
ارزش کار خود بیش از مدرکش��ان پی ببرند .از زاویه نگاه
وی درس خواندن جوانان در یک رشته دانشگاهی اگاهی
انها را باال می برد اما باالترین اش��تباه جوانان این اس��ت
ک��ه خود را به مدرک می چس��بانند .در صورتی که امروز
بخش اعظمی از کس��انی که برای خود س��رمایه و ثروتی
رقم زده اند تحصیلکرده نیستند و تفکر اشتغالزا داشته اند.
نگاهی گذرا به وضعیت واحدهای صنعتی
واحدهای مشکل دار در اولویت هستند
14ه��زار و 600طرح نیمه تمام صنعتی با
پیشرفت باالی 20درصد هم اکنون در کشور
وجود دارد که ب��رای تکمیل انها به 60هزار
میلی��ارد توم��ان اعتبار دولتی نیاز اس��ت و
این موضوعی ب��ود که وزیر صنعت ،معدن و
تجارت در گزارش خود به رییس جمهوری از
ان یاد کرد.
به گزارش ایرنا ،اگرچه براساس براوردهای
وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت در مجموع
ب��رای ای��ن طرح ه��ا105 ،ه��زار میلی��ارد
تومان اعتبار نیاز اس��ت اما ب��ه گفته معاون
برنامه ریزی وزیر اگر 40درصد ان از س��وی
س��رمایه گذاران و س��هامداران تامین شود،
60ه��زار میلیارد تومان باید از س��وی دولت
اختصاص یابد.
برای��ن اس��اس اگر قرار اس��ت تم��ام این
طرح ها ظرف 3س��ال اینده به پایان برسند،
به طور قطع ساالنه به 20هزار میلیارد تومان
سرمایه گذاری جدید نیازمندیم.
هرچن��د چگونگی تامین این میزان بودجه
برای اتمام طرح های نیمه تمام جای پرسش
دارد ام��ا به اعتقاد ابویی مهریزی ،تامین این
میزان منابع مالی در س��ال ،با توجه به منابع
صندوق توسعه ملی و منابع دیگر بودجه ای،
س��خت نیس��ت و به راحتی می ت��وان ان را
تامین کرد.
واحدهای تولیدی جدید نیس��ت بلکه بهبود
وضعیت واحدهای موجود و تکمیل طرح های
نیمه تم��ام صنعت��ی اس��ت .به گون��ه ای که
سرمایه گذاری برای اتمام طرح های نیمه تمام
از اه��م برنامه ه��ای وزارت صنعت ،معدن و
تجارت در سال جاری است.
عل��ی یزدانی اضاف��ه می کن��د :طرح های
صنعت��ی ،تولی��دی ب��ا پیش��رفت فیزیکی
80درص��د در اولویت این طرح ها قرار دارند.
صاحبان واحدهای تولیدی باید ش��یوه های
جدیدی اتخ��اذ کنند و افزای��ش بهره وری،
کاه��ش قیمت تمام ش��ده و ارتقای فناوری
ساخت را مدنظر قرار دهند.
با اغ��از ب��ه کار دولت یازده��م و انتصاب
محمدرضا نعم��ت زاده به عنوان وزیر صنعت،
معدن و تجارت ،اتم��ام طرح های نیمه تمام
صنعت��ی به عن��وان ی��ک دغدغ��ه در ای��ن
وزارتخانه مطرح شد.
مع��اون توس��عه مدیری��ت ،مناب��ع و امور
اس��تان های وزارت صنعت ،معدن و تجارت
در ای��ن خص��وص می گوید :رویک��رد دولت
یازده��م ب��رای رون��ق اقتص��ادی ،س��اخت
گرچه در س��ال های اخیر نب��ود نقدینگی
و س��رمایه در گ��ردش ،تحریم ه��ا و قدیمی
بودن تجهیزات در خطوط تولید سبب شده
فعالیت واحدهای صنعتی با مش��کل مواجه
و طرح های صنعتی نیز نیمه کاره رها ش��وند
اما بررس��ی و اسیب شناس��ی بخش تولید و
صنعت کش��ور حکایت از ان دارد که برخی
از مسائل و مش��کالت بخش تولید کشور به
مدیریت ه��ا بازمی گردد ،چراک��ه مدیریت ها
اتمام طرح های نیمه تمام
لزوم اعمال مدیریت یکپارچه
به روز نبوده است.
کارشناس��ان و صاحبنظ��ران اقتص��ادی و
صنعتی کشور معتقدند؛ برای رونق و توسعه
عالوه بر رفع موانع و مش��کالت فنی و مالی
واحدهای تولید ،بای��د مدیریت این واحدها
نیز به گونه ای متحول شوند تا با بهبود فضای
کس��ب وکار انان نیز در رونق اقتصادی تاثیر
بسزایی داشته باشند.
هم اکنون در جهان سیس��تم های یکپارچه
در مدیریت های بخش تولید حاکم است در
حالی که این موضوع در کشور ما وجود ندارد
یا به ان توجه نمی شود ،بنابراین لزوم توجه
به مدیریت های به روز ازجمله مواردی است
که در کنار سایر عوامل و موانع تولید باید به
ان توجه شود.
بزرگ ،کوچک فرقی نمی کند
از س��وی دیگر ض��رورت توجه ب��ه اتمام
طرح های نیمه تمام و بازگشت دوباره واحدها
و صنای��ع کوچ��ک ب��ه چرخه تولی��د ،وزیر
صنع��ت ،معدن و تجارت را بر ان داش��ت تا
از تصویب طرحی در هیات دولت برای ارائه
تسهیالت ویژه به صنایع کوچک خبر دهد.
نعمت زاده اگرچه تصریح کرد که این طرح
ب��رای اجرا ب��ه زودی به نظام بانکی کش��ور
ابالغ خواهد ش��د اما گفت در الیحه حمایت
از تولی��د اولویت ای��ن وزارتخانه با واحدها و
صنایع کوچک و پروژه های نیمه تمام اس��ت
که باید توجه ویژه به انها داشت.
برخی از کارشناسان پس از رونمایی بسته
سیاس��تی دولت برای خ��روج از رکود اعالم
کردند که در این بسته به واحدهای کوچک
و متوس��ط توجهی نشده که وزیر صنعت در
پاسخ به این انتقاد تصریح کرد ،در این بسته
قی��د بزرگ ،متوس��ط و کوچک برای صنایع
در نظر گرفته نشده بلکه واحدهایی که برای
خ��روج از رکود نیازمن��د کمک و توجه ویژه
هس��تند ،بیش از واحدهای دیگر در اولویت
قرار دارند .تهیه و تدوین طرح ارائه تسهیالت
ویژه به صنایع کوچک در این راس��تا بوده و
نش��ان از ان دارد که وزارت صنعت ،معدن و
تج��ارت نیز به عنوان اولوی��ت این واحدها را
مورد نظر دارد.
وزیر صنع��ت ،معدن و تج��ارت همچنین
در اظهارات��ی امار عجی��ب و تکان دهنده ای
را درباره میزان تعطیل��ی واحدهای صنعتی
و تولیدی در سراسر کشور ارائه کرده بود.
نعمت زاده در گزارش��ی ب��ه هیات دولت
در زمین��ه اخرین وضعی��ت صنایع کوچک
و ش��هرک های صنعت��ی کش��ور ،خب��ر داد
ک��ه 14هزار واحد صنعت��ی در حوزه صنایع
کوچک و متوس��ط در س��ال های گذشته به
دلیل مش��کالت مختلف تعطی��ل و متوقف
شده اند.
وی همچنی��ن گف��ت :می ت��وان ب��ا ارائه
تس��هیالتی معادل 40ه��زار میلیارد ریال به
بخش��ی از این واحدها که قابلیت راه اندازی
مجدد دارند در کوتاه مدت اش��تغالی معادل
11هزار و 200نفر ایجاد کرد.
اگرچه هی��ات وزیران نیز پس از بررس��ی
گ��زارش وزی��ر صنع��ت ،مع��دن و تجارت،
کمیس��یون ام��ور زیربنای��ی ،صنع��ت و
محیط زیس��ت را مامور بررسی پیشنهادهای
ارائه شده به منظور تقویت صنایع کوچک و
شهرک های صنعتی کردند اما به غیر از وزیر
صنعت ،معدن و تجارت دیگر مس��ئوالن این
وزارتخانه نیز به صورت موردی به امار مربوط
به تعطیلی واحدهای صنعتی اشاره کردند.
طبق اخرین امار ارائه شده صنایع کوچک
و متوس��ط ح��دود 92درص��د از کل صنایع
کشور را شامل می شوند و اشتغال موجود در
انها نیز بالغ بر یک میلیون نفر است که این
رقم حدود 45درصد از کل اش��تغال صنعتی
کشور را دربرمی گیرد.
وزیر صنعت ،معدن و تجارت در حالی امار
تعطیلی واحدهای صنعتی کوچک و متوسط
کش��ور را ارائه کرد که معاون وی نیز از امار
طرح ه��ای نیمه تمام صنعت��ی و معدنی خبر
داد.
به گفته حس��ین ابوی��ی مهریزی؛ در حال
حاضر حدود 29هزار طرح صنعتی و معدنی
نیمه تمام با سرمایه گذاری 320هزار میلیارد
تومان��ی در کش��ور وج��ود دارد ک��ه اگر به
بهره برداری برس��د یک میلی��ون و 170هزار
شغل در کشور ایجاد می شود.
البت��ه وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت از
بین این طرح ه��ای نیمه تمام ،به 150طرح
با سرمایه گذاری 180هزار میلیارد تومانی و
اشتغال 80هزار نفری اولویت داده و به صورت
مداوم وضعیت پیشرفت انها را رصد می کند.
هرچند اقدامات انجام شده در مدت زمان
فعالیت دولت یازدهم در مقایسه با کارهایی
که باقی مانده ،بس��یار کم اس��ت اما به گفته
وزی��ر صنعت ،معدن و تج��ارت این اقدامات
ش��روع خوب��ی ب��وده و تالش ه��ا همچنان
ادامه دارد.
trade@smtnews.ir
گفت و گوی
با مدیر برگزاری نمایشگاه صنعت ارد و نان:
نمایشگاه
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
13
نمایشگاه امسال
یک سر و گردن باالتر بود
میالد محمدی
خبرنگار
میلاد محمدی – گروه تجارت :نمایش�گاه صنع�ت ارد و نان
به پایان رس�ید .نمایش�گاهی که با دارا بودن 2سالن اصلی و
چیدمان صدها دستگاه کوچک و بزرگ صنعتی در غرفه هایش
مخاطب�ان کنجکاو بس�یاری را به س�وی خ�ودش جلب کرد.
هشتمین نمایشگاه صنعت ارد و نان در حالی هفته گذشته به
پایان رس�ید که علی معین مدیر اجرایی ان نسبت به کیفیت
و کمی�ت نمایش�گاه اب�راز رضایت داش�ت و معتق�د بود همه
چیز یک س�ر و گردن از سال قبل رش�د و ارتقا داشته است.
با علی معین را می خوانید:
در ادامه گفت وگوی
در چن�د جمله نمایش�گاه صنعت
ارد و نان امسال را توصیف کنید.
هش��تمین نمایش��گاه صنعت ارد و نان
با اهداف��ی چون فرهنگ س��ازی و اصالح
الگوی تولی��د و مصرف ارد و نان ،افزایش
سطح فعالیت های تجاری و سرمایه گذاری
در ای��ن ح��وزه ،حرک��ت س��ازمان یافته
در بخ��ش خصوصی در زنجی��ره تولید و
تامی��ن مواد اولیه تولید نان ،بسترس��ازی
الزم جه��ت ارائ��ه حداکث��ری ظرفیت ها
و توانمندی ه��ای ش��رکت های داخل��ی
نمایش��گاه ب��دون هم��کاری و همی��اری
دوس��تان ما در این حوزه به این سطح از
کیفیت نمی رسید .در مجموع و نسبت به
مشکالتی که در چند سال اخیر دامن گیر
کشور ش��ده بود و مس��ائلی که در حوزه
بین الملل پی��ش امده بود ،از نمایش��گاه
راض��ی بودی��م .فکر می کنم رش��د خوبی
داش��تیم و امیدوار هستم که نقطه عطفی
باشد در حوزه صنعت ارد و نان کشور.
س��عی کردیم در راستای فرهنگ سازی
برای مصرف ن��ان و اصالح الگوی مصرف
در عرصه ماش��ین االت صنای��ع مرتبط با
صنع��ت ارد و نان و ایجاد بس��تر تعامل و
همکاری های بیش��تر در صنعت ارد و نان
کش��ور برگزار شد114 .ش��رکت داخلی و
خارجی در ان شرکت کردند و از 11کشور
20مش��ارکت کننده حضور داش��تند که
به صورت مس��تقیم و برای نخستین بار در
غرفه ها به ارائه محصوالت و دستاوردهای
کشور خودشان مشغول بودند.
کش��ورهایی از یون��ان ،ب�لاروس،
کره جنوبی ،ترکیه ،المان ،فرانسه ،اسپانیا،
س��وئیس ،سوئد و فنالند در این نمایشگاه
حضور داشتند .خوشبختانه این نمایشگاه
نس��بت به پارسال در بخش داخلی حدود
28درصد رش��د داش��ته اس��ت .فقط در
بخش خارج��ی حدود 300درصد رش��د
داش��تیم و از لحاظ بازدید کننده خارجی
نیز با اس��تقبال خوبی مواجه ش��دیم .در
این نمایش��گاه از لبنان ،بلژیک ،روس��یه،
بالروس ،ترکیه و کردستان عراق مخاطب
مستقیم داشتیم.
خود ش�ما از ش�رایط برگزاری ان
رضایت داشتید؟
بل��ه .باید از هم��ه تش��کل های مرتبط
ب��ا صنع��ت ارد و نان تش��کر کن��م .این
نیز گام برداریم .این یکی از ارکان ماست.
یکی از راهکارهای ما نمایش تولید نان به
روش صنعتی و تولید نان به روش سنتی
بود .درواقع به دنبال نش��ان دادن ش��یوه
تولید نان به هر دو روش و اش��تی س��نت
و صنعت هس��تیم و تالش کردیم تمامی
گروه ه��ای کاالیی را با ش��عار «از مزرعه
تا س��فره» کنار هم جمع کنیم .بر همین
اس��اس در این نمایش��گاه از گن��دم ،ارد،
افزودنی ه��ا ،بهبوددهنده ها ،خمیرمایه ها،
دستگاه های مختلف در صنعت تولید نان
و ه��ر چیز دیگری که به ارد و نان مربوط
می شود را به ش��کلی هدفمند در معرض
دید مخاطبان داخلی و خارجی گذاشتیم.
نمایشگاه امسال چه وجه متمایزی
نس�بت به نمایش�گاه س�ال های قبل
داشت؟
ما چند پیش��رفت خیلی مهم نسبت به
دوره های گذش��ته داش��تیم .غیر از رشد
متراژ و افزایش حضور مش��ارکت کننده ها،
نمایش��گاه امس��ال یک نقطه شروع برای
نگ��رش جدیدی در صنعت ارد و نان بود.
در حال حاضر روند ما در تولید و صادرات
ش��کل صعودی به خودش گرفته اس��ت.
ضمن اینک��ه نام برندهای ما در سراس��ر
جهان ش��ناخته ش��ده اس��ت .یعنی طی
8سال گذشته و با توجه به نمایشگاه هایی
ک��ه برگزار کردی��م امروز برن��د ای بکس
( )ibexدر صنعت ارد و نان دنیا جا افتاده
است .یعنی وقتی یا یک شرکت امریکایی
یا اروپایی یا انگلیس��ی در مورد ای بکس
صحبت می کنید می داند که این ش��رکت
در ای��ران فعالیت می کند و کارش مربوط
به حوزه ارد و نان است.
این هم یک حسن است و هم یک توقع
از کاری که ما انج��ام می دهیم! وقتی نام
ی��ک صنعتی در دنیا مطرح می ش��ود ،در
زم��ان برگ��زاری هر نمایش��گاهش تعداد
زی��ادی بازدیدکنن��ده خارجی که ش��اید
حتی مش��ارکت کننده هم نباش��ند برای
دیدن دستاورهایش به ایران می ایند .اما از
طرفی دیگر انتظار نمی رود که محصوالت
ان برند با نزول کیفیت مواجه شوند .همه
انتظ��ار دارند بهتری��ن محصوالت را از ان
برند ببیند.
بازید کننده خارجی هم داشتید؟
به نظر م��ن بازدید کننده خارجی خیلی
مهم تر از مش��ارکت کننده خارجی اس��ت.
عالوه بر اینکه از س��فارتخانه کش��ورهای
مختل��ف مث��ل پاکس��تان ،مال��زی ،هند،
بالروس و اوگاندا سفرا و مقامات بلندپایه
انها برای بازدید به این نمایش��گاه امدند.
یعنی خودش��ان تقاضا داش��تند که حتما
حضور داش��ته باش��ند و طی این 4روز به
نمایشگاه امدند.
صنع�ت ارد و ن�ان ای�ران در
نمایش�گاه های خارج�ی ه�م حضور
فعال دارد؟
یک نمایشگاهی هس��ت به نام ibaکه
بزرگتری��ن نمایش��گاه صنع��ت ارد و نان
دنیاس��ت .این نمایش��گاه هر 3س��ال یک
ب��ار در المان برگ��زار می ش��ود .ما در 6
سال گذش��ته فقط به عنوان بازدیدکننده
این نمایش��گاه بودیم و با برگزارکنندگان
این نمایش��گاه ها س��عی کردیم جلساتی
داش��ته باش��یم .اما اگر مشکالت مجوزی
نمایش��گاه ها توس��ط دولت مرتفع بشود،
امس��ال می توانیم ب��رای خودم��ان غرفه
بگیری��م .یعن��ی صنعت ارد و ن��ان ایران
ب��ه لحاظ کیفی و تن��وع محصوالت کامال
امادگ��ی رقابت با صنایع خارجی را در ان
نمایشگاه دارد.
مس�ئولیت ص�دور ای�ن مج�وز
برعهده چه کسی است و چرا تاکنون
صادر نشده است؟
ببنید مس��ئوالن در ش��رکت س��هامی
نمایش��گاه های تهران و س��ازمان توسعه
تجارت همیش��ه حامی ما بوده و هستند.
اما یکی از مشکالتی که ما در مورد صدور
مجوز ه��ا داری��م ،توجه نکردن ب��ه زمان
ص��دور ان اس��ت .مجوز ه��ا معموال کمی
دیر صادر می ش��وند و این باعث می ش��ود
برگزار کننده دچار محدودیت شود .برخی
نمایش��گاه ها هس��تند که االن مجوز چند
ساله دارند ،یعنی یک مجوز می گیرند که
براساس ان 3یا 4سال می توانند پشت سر
هم در یک زمان مشخص نمایشگاه برگزار
کنند اما برای ما هنوز این شرایط به وجود
نیامده و نمی توانیم برنامه ریزی بلندمدت
داشته باشیم.
ما نمی دانیم س��ال بعد باز هم نمایشگاه
داریم یا ن��ه .بنابرای��ن نمی توانیم به طور
حت��م و با اطمینان بگویی��م که می توانیم
در نمایش��گاه های خارجی حضور داش��ته
باش��یم یا خیر .شاید ما برنامه ریزی کنیم
و طرح های خودمان را هم پیاده کنیم اما
ما می توانیم با
برگزار کنندگان
نمایشگاه های دیگر در
سراسر جهان تفاهمنامه
همکاری امضا کنیم
که براساس ان انها
بتوانند یک فضای
نمایشگاهی در کشور
ما داشته باشند و ما هم
یک فضای مشخصی
در نمایشگاه های انها
داشته باشیم
در نهای��ت اجازه ای��ن کار را به ما ندهند.
این در حالی اس��ت که اگر مش��کل مجوز
حل ش��ود ما می توانیم با برگزار کنندگان
نمایش��گاه های دیگ��ر در سراس��ر جهان
تفاهمنام��ه هم��کاری امض��ا کنی��م که
براس��اس ان انه��ا بتوانن��د ی��ک فضای
نمایشگاهی در کشور ما داشته باشند و ما
هم یک فضای مشخصی در نمایشگاه های
انها داشته باش��یم .این برنامه ها را داریم
و فک��ر می کنم زمان انه��ا را رفع و رجوع
خواهد کرد.
با برگزار ش�دن نمایشگاه دارو که
همزمان با نمایشگاه شما بود ،مشکلی
نداش�تید؟ بهتر نبود یک صنعت هم
صنف و هم شکل شما باشد.
از نظر من هیچ ایرادی ندارد .این اتفاق
ن��ا هماهنگ��ی به حس��اب نمی ای��د .در
هم��ه جای دنیا نمایش��گاه های مختلف و
غیرمرتبط در کنار هم برپا می شوند و قرار
هم نیس��ت که با هم هماهنگ باشند .در
این نمایشگاه هم همین طور است .ما کار
خودمان را می کنیم .نمایشگاه شیرینی و
ش��کالت کار خودش را می کند .نمایشگاه
دارو ه��م فعالیت ه��ای خ��اص خودش را
دارد .نبای��د فکر کنیم ک��ه مرتبط بودن
ی��ا مرتبط نبودن موضوع چند نمایش��گاه
می تواند تاثیر منفی بر همه انها بگذارد.
بازدیدکننده ه��ای ما 2بخش هس��تند.
اول متخصص��ان و دس��ت اندرکاران ای��ن
صنعت هستند .دوم مخاطبان عام هستند
که خب در همه نمایشگاه ها حضور دارند.
نمایشگاه هایی که در سایت تهران برگزار
می شوند اغلب تخصصی هستند و اولویت
با گروه اول اس��ت .ما در نمایشگاه نان هم
مخاطب خاص را می خواهیم و هم مخاطب
ع��ام را .مخاطبان عام را برای برندس��ازی
مش��ارکت کنندگان و فرهنگ س��ازی در
زمین��ه برخ��ی محصوالتم��ان و به جهت
اطالع رس��انی می خواهیم .اما باید ببینیم
نمایش��گاه دارو ب��ه دنب��ال چیس��ت؟ ایا
انه��ا ه��م مخاطب ع��ام می خواهند؟ من
بعی��د می دانم! اصال هدف برگ��زاری انها
با م��ا به کل تف��اوت دارد .پ��س فعالیت
مس��تقل خودش را دارد .حضور انها نه به
س��ود ماس��ت و نه به ضرر ما .اهداف هر
نمایش��گاهی با نمایش��گاه های دیگر فرق
دارد و عملکرد ان اس��ت که تعیین کننده
موفقی��ت خواهد ب��ود نه حض��ور یا عدم
حضور نمایش��گاه های دیگر .االن مش��کل
اصلی ما در صنعت نمایش��گاهی نه محل
برگزاری است ،نه زمان برگزاری است ،نه
با مدیران مشکل خاصی داریم .اصلی ترین
مش��کل و بزرگتری��ن معضلی ک��ه امروز
دامنگیر همه نمایشگاه هاست ،بالتکلیفی
مش��ارکت کننده های ماس��ت .کسانی که
ب��رای ش��رکت در نمایش��گاه می این��د و
غرفه می گیرند ،نمی دانند هدفشان از این
حضور چیس��ت .نمی دانند چرا امده اند و
قرار است چه کار کنند.
اخبار نمایشگاهی
بازگشایی نمایشگاه «برکت» با حضور فرمانده کل ارتش
ایرن�ا -نمایش��گاه «برک��ت» ب��ا محوری��ت بررس��ی س��بک زندگی
اس�لامی -ایرانی ،با حضور سرلشکر «عطاهلل صالحی» فرمانده کل ارتش
جمهوری اسالمی افتتاح می شود.
نمایش��گاه «برکت» به مناس��بت هفته دفاع مقدس ،از 31شهریور ماه
در تهران اغاز به کار می کند .در افتتاحیه این نمایشگاه همچنین جمعی
از فع��االن فرهنگی و نیز خانواده های ش��هدا ،جانبازان و ایثارگران حضور
خواهند داشت.
این نمایشگاه در 10بخش اصلی و با 20غرفه پیرامون موضوعات سبک
زندگی اس�لامی -ایرانی برپا می ش��ود و به مخاطبان جوان و خانواده ها
اگاهی های الزم را می دهد.
این نمایشگاه به مدت یک هفته در تهران برپا و بازدید از ان برای عموم
مخاطبان ازاد اس��ت .نمایش��گاه «برکت» هر سال به مناسبت هفته دفاع
مقدس برپا می شود و مورد استقبال مخاطبان و مسئوالن قرار می گیرد.
نمایشگاه قرانی ایران در مسکو برگزار شد
نظرگاه
امان از این
اروپایی های
چشم قشنگ!
مهر -همزم��ان با پانزدهمین دوره مس��ابقات بین الملل��ی قران کریم
مس��کو ،از سوی رایزنی فرهنگی کش��ورمان نمایشگاه یک روزه قرانی در
مسکو برگزار شد.
پانزدهمین دوره مس��ابقات بین المللی قران کریم مسکو روز شنبه 29
ش��هریورماه از س��وی ش��واری مفتیان روسیه برگزار ش��د و از جمهوری
اسالمی ایران مهدی غالم نژاد ،قاری ممتاز بین المللی کشورمان در بخش
قرائت شرکت کرد.
مع��اون اول ش��ورای مفتیان روس��یه در ای��ن مالقات ب��ا ارج نهادن به
همکاری های مس��تمر رایزنی فرهنگی ایران در مسکو با شورای مفتیان و
دیگر نهادهای دینی مسلمانان روسیه ،ضمن برشمردن اهم همکاری های
دوجانب��ه و نتای��ج مترتب ب��ر ان ،بر ض��رورت تعمیق و گس��ترش این
همکاری ها تاکید کرد .سرپرس��ت رایزنی فرهنگی کشورمان نیز مجموعه
همکاری های ص��ورت گرفته و پروژه های پیش رو ازجمله تاس��یس اتاق
ایران در دانشگاه اسالمی مسکو ،مشارکت جدی در دهمین دوره همایش
اموزشی مسلمانان روسیه ،حمایت از برگزاری پانزدهمین دوره مسابقات
بین المللی حفظ و قرائت قران کریم مسکو ،مساعدت در برگزاری دوره های
اموزش��ی امامان خطیب و مفتیان روس در ایران ،برگزاری دوره اموزش
زبان فارس��ی ویژه مفتیان و راه اندازی بخش فارس��ی سایت های شورای
مفتیان روس��یه را از مصادیق همکاری های سازنده رایزنی فرهنگی ایران
با ش��ورای مفتیان روس��یه دانس��ت و تداوم این همکاری ها را در راستای
گسترش مناسبات دو کشور و نیز حمایت از مسلمانان روسیه ارزیابی کرد.
چن��د وقتی اس��ت که ب��ه محض برگ��زاری هر
نمایش��گاهی خودم را به س��ایت بین المللی تهران
می رس��انم و با حوصله و دقت در سالن های طول و
درازش قدم می زنم .البته نه حواسم به شکل دکور
غرفه هاست و نه گوشه چشمی به محصوالت خوش
رنگ و لعاب نمایشگاه دارم .تمام توجهم را متمرکز
یکنم روی چهره ها البته نه چهره خانم هایی که
م
با لباس متحدالش��کل به مردم لبخن��د می زنند! و
نه مدیرانی که با کت و ش��لوار ش��یک به چارچوب
غرفه خودش��ان تکیه داده و سرشان اینطرف و ان
طرف پی یک لقمه بیزینس می چرخد .دنبال چشم
رنگی های اروپایی هستم.
چش��م رنگی های��ی ک��ه به ادع��ای مدی��ران در
99درصد نمایش��گاه ها مثل مور و ملخ در راهروها
می چرخند و به به و چه چه می کنند از دستاوردهای
ایران��ی .اما دروغ چرا؟ جز 5-4نفر چش��م بادامی
ک��ه از الی پلک های تنگ نمی ش��د رنگ مردمک
چشم شان را تشخیص داد ،دیگر چیزی ندیدم.
این دفعه اول نیس��ت! دفعه اخر هم نیست .قبال
هم بارها و بارها از برگزارکنندگان شنیده بودم که
از نروژ و المان و سوئیس و سوئد و فرانسه و بلژیک،
قرار اس��ت یک عالمه س��رمایه دار اتوکشیده بیایند
تهران و ما پز اوضاع مناس��ب را بدهیم بهش��ان که
بعله! ببینید دس��تاوردهای مارا! ببینید چقدر همه
چیز خوب اس��ت و چرخ مان می چرخد! بیاید اینجا
س��رمایه گذاری کنید تا دیر نشده ،ای اروپایی های
پولدار!
م��ا که بخی��ل نبودیم اصال دل مان می خواس��ت
چشم همه بازدیدکننده ها مثل ان تیله های قدیمی
رنگارن��گ باش��د و برق بزن��د اما نب��ود .هیچوقت
خب��ری از جماعت اروپایی که منتظرش��ان بودیم
نب��ود .نمی دانم چرا برگزارکنن��دگان اینقدر تاکید
داشتند از حضور اروپایی هایی بنویسیم که نبودند
و نیامدند .نمی دانم اصال این امارهای دقیق از کجا
می این��د؟ ایا منظ��ور از کش��ورهای اروپایی فقط
محصوالتی اس��ت که از ان ور وارد می ش��ود یا یک
توه��م فانتزی که ب��ه امید تحققش در س��ال های
اینده امروز بیان می شود؟
من در ای��ن مدت هرگز به ی��ک نتیجه مطلوب
نرسیدم .اما می دانم که به طور قطع ایراد از مدیران
اجرایی نیس��ت .شاید مقصر خود ما روزنامه نگاران
و خبرنگاران هستیم که هرچه انها می گویند بدون
کوچکترین بررس��ی و تحقیقی باور می کنیم .شاید
هم خود اروپایی ها مقصر باش��ند که راهش��ان دور
است و حوصله ندارند این همه راه را به ایران بیایند.
اصال تقصیر مردم اس��ت! چرا هیچ کس چش��مش
مث��ل اروپایی ها رنگی نیس��ت؟ چرا هیچ کس موی
بلوند ندارد؟ چ��را هیچ کس نمی تواند المانی حرف
بزند؟
مخلص کالم اینکه نمایش��گاه های ما بین المللی
است و هیچکس نمی تواند منکر ان بشود .رتبه اول
خاورمیانه راکه به لحاظ وس��عت داریم .سالی 100
نمایش��گاه کوچک و بزرگ هم ک��ه فقط در تهران
برگزار می کنیم .اوضاع بازدید کننده هم بد نیست.
فقط یک خرده چش��م رنگی ک��م داریم که ان هم
زیاد اهمیتی ندارد.
خبر
نمایشگاه کتاب اثار استاد شهریار
در کتابخانه استان قدس رضوی
روابط عمومی اس�تان قدس رضوی -رییس
سازمان کتابخانه های اس��تان قدس رضوی گفت:
نمایش��گاه اثاری از کتاب های چاپی و نرم افزارهای
دیجیتالی با موضوع استاد شهریار ،به مناسبت روز
ش��عر و ادب فارس��ی ،تا ۳۰ش��هریورماه در محل
کتابخان��ه مرکزی اس��تان قدس رض��وی در حال
برگزاری اس��ت .محمدهادی زاهدی ،با بیان اینکه
حدود 200عنوان کتاب با موضوع اس��تاد شهریار
در کتابخانه استان قدس رضوی نگهداری می شود،
اظه��ار کرد :به مناس��بت روز بزرگداش��ت اس��تاد
«سیدمحمدحس��ین شهریار» ش��اعر پارسی گوی
معاصر ایران ،نمایشگاهی از بهترین کتاب های وی
در این کتابخانه برگزار ش��ده است .رییس سازمان
کتابخانه های استان قدس رضوی خاطرنشان کرد:
حیدر بابا ،ش��یدایی ها ،گزیده ش��عرهای شورانگیز
ش��هریار ،کلی��ات اش��عار ترک��ی ش��هریار ،دیوان
ش��هریار ،شهریار و انقالب اس�لامی ،امام علی (ع)
در نگاه ش��هریار ،حافظ به روایت شهریار ،این ترک
پارس��ی گوی ،ش��هریار از نگاه رهبر معظم انقالب،
انقالب در شعر شهریار ،سخنی از یار اشنا ،سیمرغ
و قاف ،سالم بر حیدربابا و ...در این نمایشگاه عرضه
شده اس��ت .زاهدی با بیان اینکه در این نمایشگاه
مجموعه ارزش��مندی از نرم افزارهای دیجیتالی با
موضوع اس��تاد ش��هریار در معرض دید عموم قرار
گرفته اس��ت ،اف��زود :کتاب های مربوط به اس��تاد
ش��هریار از منابع ارزش��مند کتابخانه استان قدس
رضوی انتخاب و در معرض دید عموم عالقه مندان
به اثار فرهنگی و ادبی قرار گرفته است.
نگاه روز
کارافرینی که هرگز ناامید نشد
مالک��وم بریکلین از نوجوانی دلش می خواس��ت یک
کارافرین موفق باش��د .تا به امروز او موفق نبوده است.
بعضی ه��ا می گوین��د که او به هر چیزی دس��ت بزند،
شکس��ت می خورد .تالش او به س��وی خودکارکردن
صنایع بوده است.
هن��وز او به ت�لاش خود ادامه می ده��د ولی باوجود
ناکام��ی در فراین��د کار ،زندگی راحت��ی را برای خود
فراهم کرده است.
در ۲۸سالگی در س��ال .۱۹۶۹م «بریکلین» به طور
ناموف��ق ت�لاش کرد که ماش��ین مینی ماین��ر خود را
بفروشد .در س��ال .۱۹۷۵م در کارخانه «نوا» شروع به
س��اخت یک ماشین مسابقات کرد و اسم خود را روی
ان گذاش��ت ولی با ناکامی مواجه ش��د .به رغم ناکامی
در تالش های گذش��ته ،او ش��روع به واردات و فروش
ماش��ین های فیات مس��ابقاتی کرد و با شیطنت ،ارم
فیات را برداش��ت و ارم خود را جایگزین ان کرد ،ولی
این ماشین نیز فروش نرفت.
یک دهه بعد او به یک اقدام جاه طلبانه دیگر دس��ت
زد .او 3اش��تباه س��ابق خود را کنار گذاش��ت و پروژه
جدیدی به نام یوگو ( )Yogoرا برای میلیاردر ش��دن
خود شروع کرد .توجه به جزئیات ماجراهای او در این
پروژه خیالی ،خالی از لطف نیست.
طرح یوگو
به نظر می رس��د بریکلین در جذب س��رمایه موفق
بود .او با تهیه ۱۰میلیون دالر ،ش��رکتی به نام «یوگو»
ایجاد کرد تا ماش��ین سواری کوچک یوگو مدل ۵۵را
از یوگس�لاوی وارد کند و ان را در مناطق ش��مالی به
قیمت ارزان با پایه قیمت ۳۹۹۰دالر در س��ال ۱۹۸۵
بفروش��د .در ان زمان یک خودرو سواری روز ۱۱۵۰۰
دالر قیمت داشت و ماشین سواری یوگو معادل ۱۰۰۰
دالر از ارزان ترین سواری موجود در بازار ،پایین تر بود.
بریکلین تشخیص داد که اگر تبلیغات به طور مناسب
انجام ش��ود حدود یک میلیون مشتری در بازار وجود
دارد .از طرف دیگر ،او می دانست که در تبلیغات خود
اگر به جنبه ارزانی س��واری «یوگا» تاکید کند ،مردم
جن��س ارزان را نخواهند خری��د .بنابراین در بازاریابی
مقرر شد که روی جنبه های دیگر تاکید شود .در سال
۱۹۸۵به نظر می رسید که تاکتیک مشابهی باید برای
تبلیغ «یوگو» به کار برده ش��ود .کش��ور یوگسالوی و
کیفی��ت کاالهای س��اخت ان در ذهن م��ردم چندان
جانیفتاده بود.
بریکلین تالش کرد که س��واری «یوگو» را در جاده
یا خیابان ،ماش��ین مطمئنی معرف��ی کند ،زیرا اعتقاد
داش��ت که س��ازنده ان در یوگسالوی به مدت ۵سال
این س��واری ها را تولید کرده و در جاده های نه چندان
مناسب یوگسالوی امتحان خود را پس داده است.
از یک میلیون مشتری پیش بینی شده فقط انهایی
تمایل خود را نش��ان دادند که قبال اتومبیل دست دوم
می خریدند.
س��رانجام کمپانی او موفقیت هایی کسب کرد .او در
سال اول ۱۶میلیون دالر س��ود کرد و به عرضه سهام
پرداخت .پیش بینی فروش به ۷۰هزار دستگاه در سال
۱۹۸۷و ۲۵۰هزار دستگاه در سال ۱۹۸۸منظور شد.
بریکلی��ن به علت ارزان بودن هزینه های دس��تمزد در
یوگس�لاوی (معادل یک دالر در هر س��اعت) ،قیمت
سواری را در سطح ۴۰۰۰دالر تثبیت کرد.
اما در اوای��ل ۱۹۸۶رقابت در عرص��ه اتومبیل های
ارزان قیم��ت ش��دت گرف��ت .این اتومبیل ه��ا معموال
به صورت مین��ی بود و با تجهیزات کامل به قیمت زیر
۶۰۰۰دالر فروخته می ش��دند .طبق براوردهای انجام
شده ،تعداد تقاضای بازار برای اتومبیل های زیر قیمت
۶۵۰۰دالر ۱۲درص��د حج��م کل بازار بود و دو رقیب
اصل��ی در این عرصه داش��ت رقبای��ی از کارخانه های
شورلت و هیوندا .اما یوگو یکه تاز میدان شد.
گزارش رس��انه های جمعی در فوریه و مارس ۱۹۸۶
لطمه ش��دیدی در افکار عمومی به وجهه «یوگو» وارد
کرد و موقعیت ان را در بازار رقابت به خطر انداخت.
هنوز اث��ار گزارش مجله از بی��ن نرفته بود که خبر
مردود ش��دن مراتب تست یوگو توسط اداره فدرال در
رس��انه های جمعی پخش ش��د و اداره ایمنی ترافیک
یوگ��و دو درب را فاقد ضواب��ط و معیارهای ایمنی در
جاده ها اعالم کرد و دو س��ال بعد ش��رکت یوگو اعالم
ورشکس��تگی کرد .بریکلین در ۵۶س��الگی به ساخت
خ��ودروی دیگ��ری همت گماش��ت و ان را ای -وی-
واری��ور ( )E.V.Warriorنامید .این خودرو ،اتومبیل
نیس��ت ،بلکه دوچرخه باتری دار اس��ت که می تواند با
س��رعت ۲۰مایل در س��اعت و بدون نیاز به شارژ ،به
مدت یک س��اعت حرکت کند .این دوچرخه دارای 3
مدل به قیمت تک فروشی ۹۰۰الی ۱۶۰۰دالر است.
بریکلین پذیرفت که جثه دوچرخه درش��ت و وزن ان
یعنی ۸۰پوند ،زیاد است .دوچرخه ها در رنگ های سبز
روش��ن ،قرمز ،زرد و بنفش عرضه ش��د و فاقد هرگونه
الودگی ب��ود و به نظر می رس��ید که مورد اس��تقبال
دانش��جویان که عالقه مند به محیط زیس��ت هستند،
قرار گیرد .بریکلین مبتکر ،ذاتا ادم خوشبینی است و
برنامه ری��زی کرد که این دوچرخه را به جای عرضه در
فروشگاه های دوچرخه از طریق نمایندگی های اتومبیل
عرضه کند .اما طرح او به شکست انجامید و میلیون ها
مشتری بالقوه ،از خرید ان منصرف شدند .اما بریکلین
باز هم معتقد بود که برای یک کارافرین ،شکس��ت یا
ناکامی همیشگی و جاودانه نیست.
برگرفته از سایت معاونت توسعه کارافرینی وزارت رفاه
14
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
گفت وگو
public@smtnews.ir
گفت وگو با مرجان اقاجانزاده هوشیار ،عضو انجمن ملی زنان کارافرین
افسانه ازصفر شروع کردن واقعی است
مریم نظری -روزهایی در زندگی
هس��ت که «غ ِم نان» عرصه را بر
ادم ه��ا تنگ می کند .اما ان هایی
ک��ه توانایی های خ��ود را باور دارن��د حتی در
روزه��ای نامهرب��ان زندگ��ی هم خم ب��ه ابرو
نمی اورند .غم نان ،زندگ��ی مرجان اقاجانزاده
هوش��یار را تغییر داد .خودش معتقد است که
شرایط سخت مالی از او یک کارافرین ساخته
است اما امروز دیگر پول نیست که او را در این
کار نگ��ه می دارد .او می گوید« :کمک به ادم ها
برای شکوفایی توانایی های ش��ان و ارزش های
انس��انی برای��م در اولوی��ت اس��ت ».او ح��اال
کارافرینی 44س��اله اس��ت که بعد از س��ال ها
تالش ،دو س��وم ازکارکنانش را زنان تش��کیل
می دهند .نام او در زمره نخس��تین زنانی است
که پس از انقالب نمایندگی انحصاری محصولی
را برای کشور گرفته اند .او در حیطه ساختمان
فعالیت می کند و یک نوع چسب و رزین مورد بچه ه��ای دانش��گاه .بعضی وقت ه��ا از کالس
اس��تفاده در صنعت س��اختمان را از خارج از بیرون می امدم می دی��دم برایش خوراکی هم
کشور وارد می کند .این کار را از 12سال پیش خریده اند! خالصه اینکه چون فشار مالی خیلی
اغ��از کرده اس��ت .در مقاطعی نیز ب��ه دوبی ،روی من زیاد بود س��عی می ک��ردم معدلم باال
اسپانیا و استرالیا سنگ صادر می کرده و حاال از باشد تا بتوانم از تخفیف شهریه استفاده کنم.
المان نوعی س��نگ تزئینی س��اختمانی وارد به همین ترتیب دوره لیس��انس را 3ساله تمام
می کند .او در توضیح فعالیت هایش می گوید :کردم و بعد شروع کردم به کار.
«عضو انجمن زنان مدیر کارافرین ،عضو انجمن یعن�ی وارد فعالیت ه�ای بازرگان�ی
ملی زن��ان کارافرین ،عضو کانون زنان بازرگان شدید؟
ایران ،عضو اتاق تهران ،عضو
نه تا ان زمان هنوز راه
اتاق ایران و استرالیا و عضو
درازی در پیش داشتم.
یکبار در جلسات مربوط
اتاق ایران و المان هستم».
اول ب��ه عن��وان کمک
به کارافرینی با خانم ها
بچه ک�ه بودید فکر
حسابدار در یک سازمان
می کردید چه ش�غلی را صحبت می کردم و گفتم من بزرگ کار می کردم و ان
انتخاب می کنید؟
س��ازمان بع��د از مدتی
در نقطه صفر بودم .یکی
دوس��ت
م��ن از بچگ��ی
تصمیم گرفت تا من را
از خانم ها از من پرسید
داشتم سازمانی یا شرکتی
هم همراه تعدادی دیگر
می شود صفر را تعریف
داش��ته باش��م و جلوی در
از کارمندان رسمی کند.
کنی؟ گفتم صفر یعنی
ان تابلوی شرکت من نصب
اما من عالقه ای نداشتم.
شده باش��د .اما پدرم خیلی
واقعا صفرمطلق .وقتی
از انج��ا اس��تعفا کردم.
بع��د از ان چن��د کار
سختگیر بود و اعتقاد داشت هیچ سرمایه ای نداری و
که زن ها نمی توانند! و برای ریسک می کنی دیگر نگران متفرقه در ش��رکت های
موفق شدن در جامعه باید
خصوصی انجام دادم تا
نیستی
م��رد بود! ما هم با این رویه
اینک��ه از طریق روزنامه
ب��زرگ ش��دیم و خیلی از
مطلع شدم که دانشگاه
ع��ادات مردانه را یاد گرفته
علوم و تحقیقات در پ��روژه عمرانی اش نیاز به
بودیم که ثابت کنیم ما هم می توانیم .س��ال ها معاون امور اداری دارد .اول رفتم فرم پر کردم و
بعد به این نتیجه رسیدم که زنان هم می توانند .بعد رفتم برای مصاحبه .باالخره ان شغل را به
فقط کافی است توانمندی های شان راباور کنند .دست اوردم .حدود 1400نفر پرسنل داشتم.
در س��ن 18س��الگی که دیپلم��م را گرفتم فکر می کردید ان ش�غل را به دس�ت
در رش��ته ریاض��ی مح��ض دانش��گاه ته��ران بیاورید؟
پذیرفت��ه ش��دم ام��ا نرفت��م .از درس خیلی
خدا اعتماد به نفس��ی به م��ن داده که فکر
خس��ته ش��ده بودم چون م��ادرم خیلی روی نمی کردم انتخاب نش��وم .هر وقت کاری را رها
درس حساس��یت به خ��رج م��ی داد مثال اگر کردم و امدم بیرون ،اصال نگران نبودم همیشه
19می گرفتیم با ت��رس و لرز می رفتیم خانه .فکر می کردم که کار بهتری را به دست می اورم.
این بود که گفتم مدرس��ه تمام شد پس درس برای من خیلی س��خت نبود و می دانستم که
ه��م تمام ش��د و من دیگ��ر درس نمی خوانم .بروم دست پر برمی گردم اما حدود یک ساعت
شاگرد خیلی زرنگی بودم و رشته ام هم ریاضی و نیم مصاحبه ام طول کشیدو بیشتر روی کالم
فیزیک بود.
و قدرت کالمم توانستم این کار را بگیرم .اصال
پس در چ�ه بره�ه ای از زندگی ادامه
تحصیل دادید؟
بعد از 2س��ال دیدم وقتی مهر می رسد ،من
بی قرار درس و کتاب می ش��وم .تصمیم گرفتم
ادام��ه تحصی��ل بدهم .کنکور دادم در رش��ته
مدیریت بازرگانی دانش��گاه ازاد قبول ش��دم.
اتفاقا ان موقع همه چیز س��خت تر ش��ده بود.
ازدواج ک��رده بودم و با داش��تن یک فرزند در
س��ال 74ش��روع کردم به درس خواندن .هم
کار می ک��ردم هم خرج تحصیل��م را می دادم
و ه��م تدری��س خصوصی می ک��ردم .کارهای
خان��ه و مراقبت از پس��رم هم ب��ود .ان موقع
پس��رم 2س��الش ب��ود .می بردمش دانش��گاه
در ط��ول س��اعت کالس می نشس��ت پی��ش
س��ابقه کار اداری نداشتم در عرض یکی دوماه
خوب خودم را در انجام مس��ئولیت های کاری
نشان دادم و تثبیت شدم .حدود یک سال کار
ک��ردم و در همان زمان در روزنامه ها در زمینه
موضوع��ات اجتماعی می نوش��تم .اما به دلیل
دوری راه و مشکالت شخصی مجبور شدم کار
را ترک کنم.
مجبور شدید از صفر شروع کنید؟
دقیقا .چون ب��ه هیچکس هم نمی گفتم که
سرکار نمی روم .بار زندگی هم بر دوش من بود.
مسئولیت زندگی خودم و پسرم .خیلی سخت
می گذشت و شوک مالی به من وارد شده بود.
در ان پروژه حقوق خوبی می گرفتم اما یکباره
ان شرایط را از دست داده بودم .بعد از 3ماه که
در خانه بودم دیدم دیگر کارهایی مثل تدریس
خصوصی فایده ن��دارد .روزنامه گرفتم و دنبال
کار گش��تم .دیدم یک��ی از اگهی ها مربوط به
ش��غلی است که محل کار ان نزدیک به منزل
من است و چون نگهداری پسرم هم با من بود
ف��ورا برای مصاحبه رفتم ان جا و به لطف خدا
به عن��وان مدیر بازرگان��ی در گروه کارخانجات
مطلق ش��روع به کار کردم .انج��ا نقطه پرش
من ب��ود چون انج��ا از اعض��ای هیات مدیره،
ریی��س هیات مدیره و مدیرعامل خیلی چیزها
یاد گرفتم .این س��ازمان سابقه طوالنی داشت
و هن��وز ه��م در ریخته گ��ری قالب س��ازی و
الستیک س��ازی فعال اس��ت .انجا کار ش��بانه
روزی بود! تازه یاد گرفتم کار کردن یعنی چی!
از انها واقعا ممنونم هرچه امروز بلدم از انها یاد
گرفتم .تعامل با پرسنل ،تالش در کار ،صادقانه
و درس��ت کار کردن را .البته اموزه های دینی
خانوادگی هم داشتیم که کسب رزق حالل یک
ارزش بود اما تا وقتی در مس��یر نیفتی متوجه
نمی شوی چقدر س��خت است .تا امتحان پس
ندی نمی فهمی ایا قبول شده ای یا نه.
پس چرا همکاری ت�ان را با انها ادامه
ندادید؟
ی��ک روز تصمیم گرفتم خ��ودم کار کنم و
خودم شرکتی تاسیس کنم .راستش را بخواهید
حقوقی که می گرفتم کفاف زندگی را نمی داد.
نه اینکه ان جا حقوق کمی می گرفتم ،موضوع
این اس��ت که باید تالش بیشتری می کردم تا
بتوانم چرخ زندگی خودم و پسرم را بچرخانم و
درامد بیشتری کسب کنم.
از شکست نمی ترسیدید؟
نه .چون باید درامد بیشتری کسب می کردم.
یکب��ار در جلس��ات مرب��وط ب��ه کارافرینی با
خانم ه��ا صحب��ت می ک��ردم و گفت��م من در
نقطه صفر بودم .یکی از خانم ها از من پرس��ید
می شود صفر را تعریف کنی؟ گفتم صفر یعنی
واقعا صفرمطلق .وقتی هیچ س��رمایه ای نداری
و ریس��ک می کنی دیگر نگران نیس��تی چون
چیزی نداری که از دست بدهی .معتقدم وقتی
ریس��ک کردن خطرناک است که مالی برای از
دس��ت دادن داشته باشی .وقتی چیزی از نظر
مالی نداری فقط به خدا توکل می کنی و پیش
می روی .اما واقعیت دارد .افسانه از صفر شروع
کردن و به موفقیت رسیدن واقعی است.
نگ�ران ای�ن موض�وع نبودی�د موفق
نشوید و اطرافیان فکر کنند زن ها موفق
نمی شوند؟
ان موق��ع انقدر حالم بد بود که اصال به این
چیزها فک��ر نمی کردم در ش��رایطی بودم که
گفتم باید خودم را از فش��ار مالی نجات بدهم.
اصال به شکست فکر نمی کردم.
بعد چه شد؟
ی��ک ش��رکت بازرگانی با یکی از اش��نایانم
تاس��یس کردیم .من س��رمایه ای نداش��تم و
شریکم هم ش��ناختی از بازار ساختمان ایران
نداشت .کار را شروع کردیم.
چرا کار ساختمان؟
گزینه دیگری نداش��تم کار دیگه ای هم بلد
نبودم .صنعت ساختمان هم وضعیت خوبی از
قدیم داش��ته و دارد .رکود دارد اما افت ندارد.
ب��ه خاطر همین این حیط��ه را انتخاب کردم.
وقت��ی هم که وارد ش��دم فکر می ک��ردم باید
چیزی داش��ته باشم که کس��ی نداشته باشد.
بای��د محصولی ارائ��ه بدهم که دیگ��ری ارائه
نکرده چون در این شرایط می توانم حرف بزنم.
فک��ر می کردم چون تجربه و قدرت مالی ندارم
نمی توانم با قدیمی های این بازار رقابت کنم .با
خودم فکر کردم در چه چیزی می توانم حرف
اول را بزنم؟ به این نتیجه رسیدم که باید بروم
دنبال محصولی که رقیب نداشته باشد همین
اتف��اق هم افتاد محصولی را انتخاب کردیم که
در دنیا رقیب نداشت.
محصول تان را از کجا پیدا کردید؟
ش��خصی که با هم ش��ریک ش��دیم به من
پیش��نهاد کرده بود .به من گفت که من هیچ
اطالعاتی از بازار ای��ران ندارم .تو می توانی این
کار را انج��ام بدهی؟ گفتم م��ن هم اطالعاتی
ندارم اما یاعلی می گوییم و وارد کار می شویم.
دفتری اج��اره کردیم .س��رمایه ای برای اجاره
دفتر نداش��تیم .ماهیانه اجاره می دادیم .هنوز
کارم را ت��رک نکرده بودم وقتی با انها صحبت
ک��ردم ان ها به من گفتند تا وقتی که انجا جا
بیفتی می توانی این کار را هم داش��ته باش��ی.
از صب��ح تا س��اعت 4محل کارم ب��ودم و بعد
از ان تا 11ش��ب در دفتری ک��ه اجاره کرده
بودیم کار می کردیم .کاتالوگ چاپ می کردیم
و ...بدون پول این کارها را نمی ش��د انجام داد
پ��س خودمان طراحی می کردی��م چون پولی
نداشتیم .پسرم را پیش مادرم می گذاشتم واقعا
از م��ادرم ممنونم خیلی به من کمک کرد .من
مدیونش هس��تم .از دوستان و اشنایان ،کمک
می گرفتی��م .می گفتیم اجازه بدهی��د بیاییم
به عن��وان نمونه کار کنیم .خالصه نخس��تین
موفقیت ها را کسب کردیم.
درباره نخس�تین موفقیت تان توضیح
بدهید.
نخس��تین پروژه خیل��ی بزرگ ب��ود پروژه
س��ازمان برنام��ه و بودجه بود .خیلی س��خت
می گرفتند .وقتی من ان پروژه را از دور دیدم با
خودم گفتم یعنی واقعا این من هستم که دارم
این پ��روژه را کار می کنم؟ واقعا چنین اتفاقی
افتاده اس��ت؟ خیلی هم اذیت ش��دم محصول
نو بود و زیر بار نمی رفتند .اما تعاونی مس��کن
سازمان برنامه و بودجه خیلی کمک کردند .ان
هم بدون هیچ چشمداش��تی .چون می گفتند
این محصول را تس��ت کردیم و فناوری جدید
باید وارد بازار ش��ود .مش��کالت زیاد بود .یک
نخستین پروژه خیلی
بزرگ بود پروژه
سازمان برنامه و بودجه
بود .وقتی من ان پروژه
را از دور دیدم با خودم
گفتم یعنی واقعا این
من هستم که دارم این
پروژه را کار می کنم؟
واقعا چنین اتفاقی
افتاده است؟
روز سنگ کار می گفت این نمی چسبد و نفت
قاطی چسب می کرد و ...متاسفانه به هر کاری
دست زدند برای اینکه این کار عملی نشود اما
من همچنان ایستادم .وقتی این کار تمام شد،
وزیر وقت امد برای بازدید و در روزنامه از قول
او نوشتند که این سنگ ها به روش جدید نصب
شده اند و هیچ مالطی انجا استفاده نشده است.
ت��وی روزنامه که عکس را دیدم حال خوش��ی
داشتم انجا نخس��تین پاسخ همه تالش هایم
را گرفت��م .همکارانم هم ب��ا من همراه بودند و
خوشحالی می کردند.
وقتی پروژه را تمام کردید واکنش رقبا
چه بود؟
همانطور که می دانید محصول ما چس��ب و
رزین است که با عنوان چسب های ساختمانی
و سازه ای از استرالیا نمایندگی انحصاری داریم.
رقبا ش��روع کردند به اذیت و ارسال پیام به ان
ش��رکت مادر که ما قدرت بیش��تری داریم و
می خواستند خودشان نماینده انحصاری باشند.
خیلی اذیت کردند و کاری نمی توانستم بکنم و
فقط می گفتم این طور نیست .نه می توانستم از
ایرانی ها بد بگویم و از سوی دیگر مجبور بودم
برای تثبیت خودم از خودم دفاع کنم.
مشکل دیگری هم هس��ت .متاسفانه قانون
کپی رایت در ایران رعایت نمی شود بعد از اینکه
س��ال ها به عنوان یک زن در این کار استخوان
خرد کردم و خیلی سخت کار کردم ،سر و کله
مردان پیدا شد .االن هم 2سالی است که برخی
از افرادی که در ای��ن حیطه فعالیت می کنند
ش��روع کرده اند به تولی��د تقلبی این محصول
در زیرپله ه��ا با همین برن��د! من فکر می کنم
تولید کنندگان عزیز اگ��ر محصول با کیفیتی
دارن��د باید بیایند بگویند م��ا این جنس را در
ای��ران تولید کرده ایم و با این محصول وارداتی
برابری می کند .اگر ما توانایی داریم باید تولید
با کیفیت داشته باشیم و اگر محصول دیگری
را عرضه می کنیم نباید غل و غشی در معامله
باشد .این کار انرژی از من می گیرد تا بخواهیم
مش��تری ها را متوجه کنیم که این محصول ما
نیست .نمی دانم این برند چه برند معتبری شده
است که همه دوست دارند بگویند ما اینیم!
کار را ب�دون حمای�ت خانوادگی اغاز
کردید؟
م��ادرم واقع��ا برای پس��رم زحمت کش��ید.
مدیونش هستم .در حال حاضر هم با خواهران و
برادرانم با جدیت و همدلی کار می کنیم .خوانی
گسترده است که داریم با هم کار می کنیم .این
4نفر هر جا احس��اس تنهایی کردم یا خسته
ش��ده ام به م��ن روحیه دادند .ما ش��رکت های
دیگری تاس��یس کردیم که به صورت اقماری
کارهای پیمان��کاری در حیطه کاری خودمان
انجام می دهیم و هر کدام از خواهران و برادرانم
یکی از این شرکت ها را اداره می کنند.
روزهایی را که کارفرما نبوده اید هنوز
به خاطر دارید؟
امروز ک��ه به عنوان مدی��ر و کارفرما در این
مجموعه هس��تم رعای��ت قوانین دوس��تی و
برداش��تن بار مشکالت از روی دوش همکارانم
در اولویت اس��ت .پیش امده که در یک برهه
زمانی حساب بانکی ام پر نبوده اما قرض گرفتم
و حقوق کارکنانم را سر موقع پرداخت کرده ام
چون احساس انها را درک می کنم .می دانم که
وقتی باید اجاره خانه بدهی و موعدش می رسد
و حقوق نگرفته ای چه حالی می ش��وی .چون
من ناگهان پشت این میز ننشسته ام و از صفر
شروع کرده ام .کسی به من پول هنگفت نداده
کسی از من حمایت مالی نکرد.
به عنوان یک زن بازرگان چه انتظاری
از دولت دارید؟
انتظ��ار حمای��ت مال��ی نداری��م .انتظ��ار
حمایت های قانونی داری��م از دولت .ما بیمه و
مالیات مان را پرداخت می کنیم و توقع نداریم
در این باره به ما اسان بگیرند اما در نظر داشته
باش��ند هر تلنگر حساب نش��ده ای به ما ضرر
سنگینی می زند .ما ادم هایی هستیم که رانتی
نداری��م تا از افت و خیزهای بازار از قبل باخبر
باشیم.
اگر زن�ی برای اغ�از تجارت از ش�ما
مشاوره بخواهد چه جوابی می دهید؟
زنان به شکل معمول در اغاز راه می ترسند.
سعی می کنم با تشریح توانمندی هایش ترس
را از او بگیرم.
public@smtnews.ir
مسعود دهشور
معاون سردبیـر
کش��وری مانن��د ژاپ��ن چگون��ه ث��روت و
س��رمایه ملی خلق می کند؟ کش��وری که
از جزیره های��ی س��خت و همیش��ه لرزان
تش��کیل ش��ده بدون هیچ گون��ه معدن و
ذخایر طبیعی ،محص��ور در دریای همواره
توفانی .زنجیره ای از دانش��گاه ،پژوهش��گاه
و ازمایش��گاه ،ب��ا ازمون و خط��ا و افت و
خیزهای بس��یار باید بنیان گذارده شود تا
خازنی یا ترانزیس��توری یا قطعه ای ای سی
تولید گردد .این ابتدای راه اس��ت .س��پس
باید این قطعات در دستگاهی جای گیرند.
این جاس��ازی نیاز به زنجی��ره بعدی دارد؛
یعن��ی ایج��اد کارخان��ه و کارگاه و تربیت
نیروی انسانی دانشمند و مهندس و کارگر
و روانشناس و جامعه شناس.
دس��تگاه ها نامش��ان فراوان است؛ رادیو،
تلویزیون ،تلفن ،ال سی دی ،گوشی همراه،
تبلت ،رایانه ،ماش��ین لباسش��ویی و انواع
و اقس��ام ل��وازم و وس��یله های الکتریکی،
الکترونیکی ،مکانیکی و دیجیتال و کوچک
و ب��زرگ و غول پیکری که همه دنیا انها را
می شناسد تمامی «ساخت ژاپن».
هنوز به پایان راه نرس��یده ایم .الزم است
ب��رای این کااله��ا بازار مصرف شناس��ایی
گردد ،س��پس به چهارگوشه عالم به دست
مصرف کنن��ده برس��د .با چ��ه ترتیباتی و
چ��ه ترفندهایی ک��ه هم��گان می دانیم و
خود حکایتی دیگر اس��ت .ب��ا این چرخه
طوالنی و پرمشقت و زمانبر است که کشور
زلزله خی��ز و در محاصره دریاهای متالطم
و توفان��ی ژاپ��ن س��رمایه و ثروت کس��ب
می کن��د .تو گویی این ش��عر حافظ وصف
حال انان است« ،ش��ب تاریک و بیم موج
و گردابی چنین هایل» .راهی طوالنی و پر
از س��نگالخ با نظم و ترتیب و دیس��یپلین،
هم��ت ،تالش ،صرفه جوی��ی و قناعت ملی
کوبیده ش��ده اس��ت تا به ش��اهراه کنونی
رس��یده اند .اقتصاد دوم ت��ا پنجم جهان با
بیش از تریلیون ها دالر سرمایه مازاد .ژاپن
حیران مانده اس��ت که با این همه سرمایه
چه کند؟
ت��ا پیش از رخنه نفت ب��ه پیکره اقتصاد
ایران ،مردم این مرز و بوم نیز دقیقا همین
خصلت ه��ا و صفت ه��ا را دارا بودند .ملتی
س��ختکوش ،زحمتکش ،قان��ع ،صرفه جو،
باهمت و تالش��ی باورنکردنی برای کس��ب
ثروت و سرمایه .شاهد مثال از بین هزاران؛
س��امانه ش��گفت انگیز و حی��رت اور قنات.
قن��ات گناب��اد که تا ب��ه ام��روز بزرگترین
و ش��گفت اورترین س��امانه ابی جهان نام
گرفته و در نوع خود بی نظیر است ،صدها
سال اس��ت که فریادگر و نمایانگر و بیانگر
صبر ،کوشش ،مهارت ،چیره دستی و تالش
خستگی ناپذیر مردمان این سرزمین است.
شاهدی دیگر؛ چرخه پررنج و رنگ فرش
ایران��ی .از تاروپود و رنگ تا نقش و طرح و
بافت .تابلویی پرافتخار و هنرمندانه اویزان
بر گردن تاریخ ایرانی��ان .گویای ریزبینی،
هوش��مندی ،صبر و حوصله ،هنر و سلیقه،
نیم نگاه
نفت زدگی
فرهنگ
ایرانی
دقت نظر و نماد خلق ثروت و سرمایه ملی.
ش��اهدی دیگ��ر؛ گوناگونی کش��اورزی و
برزیگ��ری در پهنه ای��ران کم اب ،کویری و
بیابانی« .باغ کوزه» یزد .نزدیک به دو قرن
پیش به هم��ت و تالش و س��رمایه گذاری
مردی پاک نهاد از مردان این س��رزمین در
حاش��یه کویر یزد ،حدود ده هزار کوزه پای
ده ه��زار نهال تا گلو در خاک کاش��تند تا
ش��اید نخس��تین س��امانه ابیاری قطره ای
بنیان گذارده شود .تصور کنید برای ساخت
ده هزار کوزه س��فالی چند کارگاه سفالگری
باید بس��یج می شد .سپس چه مقدار کارگر
و کشاورز تالش کنند تا کوزه ها را تا گلو در
خاک بنشانند .س��پس چه تعداد برزیگر تا
نهال ها را بکارند .سپس چه تعداد کارگر تا
از قنات های دوردست اب را با مشک به پای
کوزه ها برسانند و انها را سرشار از اب کنند
تا نهال های جوان سیراب گردند .سپس چه
س��ال ها انتظار تا ثمری و سایه ای .این یک
نمون��ه از صده��ا نمون��ه روش کش��اورزی
منحصربه فرد ایرانیان باس��تان اس��ت که تا
به امروز کج دارو مری��ز ادامه یافته .همه به
نیت کس��ب ثروت و خلق س��رمایه مبتنی
فرش و گلیم تا اس��یاب دستی و نخ ریسی،
از جاجیم و چوقا و نمد تا گیاهان شفابخش
کوه��ی؛ تحف��ه جامعه ک��وچ رو ب��ه دیگر
هموطنان .نمونه عینی تکاپوی حیرت انگیز
زندگ��ی و تولی��د .اس��وه سختکوش��ی و
صبوری .اس��طوره ای به جامان��ده از دوران
ماقبل «دارس��ی» .با صالبت و نستوه .برای
خلق ثروت و افرینش س��رمایه تمامی این
سرزمین را زیر پا می نهند و کوه ها و دره ها
را درمی نوردند .سهند و سبالن افتخارشان
میزبانی از انان است .دماوند و الوند یکسال
تمام انتظار می کشند تا سفره های رنگارنگ
خود را در قدوم انها بگس��ترانند .زاگرس و
زردکوه و دنا با دیدن انها به وجد می ایند و
ش��کفته و سرسبز می گردند« .اب کم جوی
تشنگی اور به دست -تا بجو شد ابت از باال
و پست» .بی توقع اند .خود چشمه اند .منشا
جامعهکوچ روی(عشایر)
کشورنمونهبارزفرهنگ
ایرانیاست.حتماساختارو
سازمانبسیارمستحکمی
دارد که تاکنون دوا م اورده و
تسلیماقتصادنفتینگردیده
است.اعتناییبهخزانهدولت
ودخلحکومتندارد.دستدر
جیبخوددارد.خودتولیدواز
دسترنجخودمصرفمی کند.
ملترانیزبهره مندمی سازد
بر فرهنگ صبر و اس��تقامت ایرانی .جامعه
کوچ روی (عشایر) کشور نمونه بارز فرهنگ
ایرانی است .حتما ساختار و سازمان بسیار
مس��تحکمی دارد که تاکنون دوام اورده و
تسلیم اقتصاد نفتی نگردیده است .اعتنایی
ب��ه خزانه دول��ت و دخل حکوم��ت ندارد.
دس��ت در جی��ب خود دارد .خ��ود تولید و
از دس��ترنج خود مصرف می کن��د .ملت را
نیز بهره مند می س��ازد .از گوش��ت و پشم و
روده تا کشک و کره و پنیر ،از سیاه چادر و
برکت اند ،مبارک اند .شاهدان بسیار دیگری
به انتظار تماشای ما نشسته اند ،در گنجینه
مل��ی ای��ران .اجره��ای لع��اب دار و زرین
کمترین ش��ان است .س��فال و مس و مفرغ
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
اس��ان ترین کارهای گنجینه اند .اشیایی در
گنجینه مش��اهده خواهیم ک��رد که بیانگر
فرهنگ ایرانی اس��ت .دقت ،ظرافت ،صبر و
حوصله و دانش فراوان و گسترده خالق انها
بوده است .اما پس از دوره روسیاه «دارسی»
کوش��ش و تالش و همت و مش��قت و کار
سخت و طاقت فرس��ا ارام ارام از هم نشینی
و مصاحب��ت با ما ایرانیان خس��ته ش��د و
جا را برای اسان پس��ندی ،اس��ان خواهی و
اما پس از دوره روسیاه
«دارسی» کوشش و تالش
و همت و مشقت و کار سخت
و طاقت فرسا ارام ارام از
هم نشینی و مصاحبت با ما
ایرانیان خسته شد و جا را برای
اسان پسندی،اسان خواهیو
اسان گیری خالی کرد .تو گویی
نحوه به دست امدن ثروت و
سرمایه از نفت به صفات ما
ایرانیان نیز تسری یافت
اس��ان گیری خالی کرد .ت��و گویی نحوه به
دس��ت امدن ث��روت و س��رمایه از نفت به
صفات ما ایرانیان نیز تسری یافت.
پس از دوره «دارس��ی» دقیقا چه اتفاقی
افتاد؟ کل س��امانه نفت شامل کشف ،چاه،
حفر ،فوران ،بشکه ،نفتکش و فروش است.
می دانم که ممکن است یا حتما به مجموعه
افراد زحمتکش ،تالشگر ،فهیم ،متخصص
و توانمن��د و از جان گذش��ته صنعت نفت
ای��ران برخواه��د خ��ورد و رنجیده خاط��ر
خواهند ش��د .اما چاره چیس��ت؟ می دانم
که تلخ نوش��ته ام .کی شعر ترانگیزد خاطر
که حزین باش��د .یعنی در قیاس با چرخه
پرپیچ و خم ،طوالنی و طاقت فرسای خلق
ث��روت در ژاپ��ن ناگزیر ب��ه این گونه بیان
هس��تم تا عمق منجالب نفتی را که در ان
فرو رفته ایم نش��ان دهم .تالش و تخصص
اهالی صنعت نف��ت مربوط به پس از دوره
روس��یاه «دارسی» اس��ت و انان میراث دار
اجباری این وضعیت اند.
ملتی که روزگاری با تالش ،کوشش ،فکر
خالق و همت بلن��د و در مصاف با طبیعت
ناس��ازگار ،با هوشمندی و هوشیاری رزق و
روزی خود را به دس��ت می اورد ،ناگهان با
15
فوران س��رمایه و ثروتی روبه رو ش��د که از
اعماق زمی��ن بیرون می جس��ت و با جذبه
و ش��وکتی ف��راوان فرمان خ��ود را بر کار و
تالش و مناعت طبع و سختکوش��ی دیکته
کردو خیلی از صفات پیش��ین ملت را تغییر
داد و خیل��ی از ان صف��ات را نی��ز وادار به
س��کوت ،گوشه نش��ینی و به حاشیه رفتن
ک��رد .ارام ارام ما ماندیم و اسان پس��ندی.
ش��دیم اس��ان خواه ،به همان س��ادگی که
س��رمایه و ثروت ملی به دس��ت می امد ،به
همان اندازه س��هل انگار و اهل اسانی شدیم
که س��رمایه ملی فراچنگ می امد .خودش
می امد بی هیچ زحمتی .به تدریج ذوق و هنر
پنهان در فرش ایرانی فروکش کرد تا جایی
که فرش ماش��ینی غالب میدان شد .فرش
باش��کوه و خیال انگیز ایران��ی کجا و فرش
مصنوعی و بی رنگ و لعاب ماشینی کجا؟
به ارامی صبر ،حوصله ،پشتکار و مشقت
خفته در قنات خس��ته ش��د و به جای ان
چاه امد .س��امانه بی بدیل و کم نظیر قنات
کجا و تن سوراخ س��وراخ ش��ده ایران زمین
کج��ا؟ چاه ها همچون دمل ه��ای دردناک
بر تن خس��ته و کهن س��رزمین روییدند و
چن��ان زمین را به گریه انداختند تا تمامی
اشک هایش خشک شد .چرا؟ چون ایرانیان
س��رمایه دار ش��ده بودن��د و باید س��رمایه
را خ��رج می کردند .به ه��ر قیمت و روش
ممکن .حفر قنات که هم پرمش��قت است
و ه��م زمانب��ر .پس راه اس��ان و میان بر و
سریع تری یافتیم ،چاه!
اث��ار و رس��اله های دقی��ق ،عمی��ق،
موش��کافانه و وزین ادیبان و دانشمندان و
شاعران و نویس��ندگان پیش از «دارسی»
کج��ا و پایان نامه ه��ای کنونی دانش��گاه ها
کج��ا!؟ پایان نامه ه��ای دوره کارشناس��ی
ک��ه مضحک��ه اس��ت .کارشناسی ارش��د و
دکت��را گریه اور .قاع��ده را می گویم وگرنه
استثناهایی هم وجود دارد .کمیاب و نادر.
النادر کالمعدوم .همه حاصل اسان گیری و
اس��ان خواهی و اسان پسندی .همه حاصل
عجله و ش��تاب و بی حوصلگ��ی« .کلیله و
دمنه» ترجمه اس��ت و ترجمه های عجیب
و غری��ب و محیرالعقول کنونی هم ترجمه!
کافی اس��ت نگاهی به اش��فته بازار ترجمه
کنی��م .میان ماه من تا م��اه گردون تفاوت
از زمین تا اس��مان اس��ت .اصوال فرهنگ
ایران��ی تا پیش از دوره «دارس��ی» با س��ه
واژه «زود»« ،زیاد»« ،اس��ان» همنشین و
مانوس نبوده است .انچه فرهنگ اصیل ما
را شکل می داد دقت ،تدبیر ،صبر ،حوصله،
موش��کافی و مناعت طبع بوده است .اینکه
خیل��ی زود به ثروتی یا جایگاهی برس��یم
مرسوم ما نبوده است .اینکه مقدار ان زیاد
یا کم باشد مهم نبوده بلکه کیفیت ،دقت،
ظرافت و اس��تحکام ان مدنظر بوده است.
اینکه به اس��انی و سهولت و با سهل انگاری
و اسان خواری به مقصود برسیم راه و رسم
این دیرینه کهن نبوده است .قنات ،فرش،
برزیگری ،خوشنویسی ،کاشی کاری ،معرق،
معماری ،کوچ روی ،دیوان حافظ ،شاهنامه
فردوسی مصداق هایش.
دهخ��دا و قزوینی و خانل��ری و معین و
عالم��ه امینی و نظیر انها نمونه های ماقبل
دارسی اند که نسل شان برافتاده است.
هر کسی کو دور ماند از اصل خویش
باز جوید روزگار وصل خویش
پیل سوختی پرتوان در کشور ساخته شد
دبی��ر س��تاد انرژی ه��ای نو معاون��ت علم��ی و فناوری
ریاست جمهوری گفت :پیل سوختی نوع PEMبا توانایی
تولید تا 10کیلووات را در کش��ور س��اختیم و اماده برای
ساخت اس��تک 100واتی کربنات مذاب ان هستیم ،این
قدم بزرگی در زمینه تولید این فناوری است.
به گ��زارش مه��ر ،مهن��دس یوس��ف ارمودل��ی درباره
مهم ترین دس��تاوردهای ستاد اظهار کرد :یکی از اقداماتی
که از سال های گذش��ته در ستاد با حمایت خوب معاونت
علمی ریاس��ت جمهوری پیگیری ش��ده ایجاد زیر ساخت
در دانش��گاه ها س��ت .بر این اساس 11مرکز دانشگاهی به
ازمایشگاه پیل سوختی مجهز ش��دند .وی تجهیز وسایل
اندازه گی��ری مربوط به حوزه ژئوترمال برای دانش��گاه های
ش��اهرود ،صنعتی اصفهان و پژوهش��گاه نی��رو را از دیگر
اقدامات س��تاد دانس��ت و گفت :با تجهیز این دانش��گاه ها
گروه های مستقر در انها کارشناسان خبره ظرفیت سنجی
ژئوترمال ش��دند و از انجا که مش��اوران این حوزه از خارج
کش��ور به علت مس��ائل جابه جایی ارز ق��ادر به فعالیت در
داخل نیس��تند ای��ن گروه ها و مراک��ز تخصصی جایگزین
مشاوران خارجی شدند که به خوبی جواب داده است.
مدیرعامل سازمان انرژی های نو ایران درباره اقداماتی که
در س��تاد انرژی های نو تاکنون انجام ش��ده است ،گفت :از
زمان تشکیل ستاد تاکنون 160پروژه تحقیقاتی و حمایتی
در زمینه انرژی های نو انجام شده است ،بزرگترین دستاورد
ایجاد زیر س��اخت بزرگ در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی
ی انرژی های
ب��رای پذیرش ماموریت ملی در ح��وزه فناور
تجدیدپذیر است .ارمودلی بیان کرد :پیل سوختی نوع پم
( )PEMبا توانایی تولید تا 20کیلووات را س��اخت داخل
کردیم و اماده برای ساخت استک 100واتی کربنات مذاب
ان هس��تیم ،این قدم بزرگ��ی در زمینه تولید این فناوری
است .در پیل های س��وختی نوع PEMاز الکترولیت های
پلیم��ری جام��د که توانایی انتق��ال پروتون را دارا اس��ت،
استفاده می شود .وی عنوان کرد :در بخش انرژی باد مراکز
تحقیقاتی بر روی مس��ائل مرتبط به س��اخت توربین های
بادی وارد ش��دند تا از جهت فن��اوری و مقابله با تحریم ها
تمام انچه در این حوزه اس��ت ،انجام ش��ود زیرا حتی مواد
اولیه ساخت پره های توربین جزو مواد تحریمی بود.
دبی��ر س��تاد انرژی ه��ای نو معاون��ت علم��ی و فناوری
ریاس��ت جمهوری گفت :خوش��بختانه س��تاد با همکاری
صنعتگران و مراکز پژوهش��ی این موارد در داخل س��اخته
ش��د .با توان س��اخت و تولی��د توربین های ب��ادی ،مانده
توربین های منجیل هم در حال نصب است .ارمودلی اظهار
کرد :همچنین محققان ما موفق به س��اخت سیستمی در
جهت تعمیر توربین ها ش��دند ،تعمی��رات توربین بادی با
استفاده از جرثقیل های بلند انجام می شد که هزینه اجاره
انها روزی بیش از 1میلیون تومان اس��ت .با نصب سیستم
جدید کار جرثقیل بر روی توربین ها حذف شده که با توجه
ب��ه اینکه بیش از 200توربین در کش��ور داریم در هزینه
زی��ادی صرفه جویی می ش��ود .وی عن��وان کرد :در بخش
انرژی خورشیدی نیز کلکتور 100متری با دهانه 5/5متر
برای نخستین بار در نیروگاه خورشیدی پارابولیک شیراز در
حال ساخت است که این نخستین کنداکتور با این ویژگی
است که با حمایت معاونت علمی ریاست جمهوری توسط
مرکز خورشیدی دانشگاه شیراز به زودی نصب و راه اندازی
می شود .مدیر عامل سازمان انرژی های نو ایران با اشاره به
اینکه در بحث سیستم های فتوولتائیک نیز 23دانشگاه با
حمایت معاونت علمی ریاس��ت جمهوری به این سیستم ها
مجهز ش��دند ،گفت :اغلب دانشکده های فنی کشور دارای
سیس��تم های فتوولتائیک هستند .وی عنوان کرد :ساخت
اینورتر سیس��تم فتوولتائیک که از اقالم تحریمی است از
اقدامات دیگر ستاد است ،ساخت و تست اینورترها که برق
یک س��و را به برق ش��هر تبدیل می کنند ب��ا ظرفیت 1/5
کیلووات مس��تقل از شبکه در دانش��گاه تهران انجام شده
و اماده تولید انبوه توسط شرکت های دانش بنیان است.
به گفته وی ،نقش��ه های ژئوترمال خوبی با حمایت ستاد
در برخ��ی نقاط تهیه ش��ده که باید در کل کش��ور تعمیم
داده ش��ود ،بررسی استفاده از پمپ حرارتی زمین گرمایی
جایگزین��ی ب��رای مص��رف گاز جهت صرف��ه جویی و به
منظورتامین گرمای اماکن از اقدامات دیگر ستاد است.
دبی��ر س��تاد انرژی ه��ای نو معاون��ت علم��ی و فناوری
ریاس��ت جمهوری درب��اره هم��کاری س��تاد انرژی های نو
و س��ازمان محی��ط زیس��ت بیان ک��رد :فعالیت س��تاد با
س��ازمان محیط زیست کش��ور تنگاتنگ و نزدیک است و
وابستگی هایی نیز این بین وجود دارد .در بخش بیوماس و
زباله سوزها در حوزه انرژی های نو فعالیت زیادی شده زیرا
یکی از معضالت کش��ور دفع این زباله ها ست به خصوص
در ش��مال کشور که ش��یرابه های ان در دریا و رودخانه ها
الودگی ایجاد می کند.
یادداشت
فرهنگ و اقتصاد
دکتر محمد مهدی مظاهری
مشاور ارشد وزیر فرهنگ
و ارشاد اسالمی
اگر در تعریف فرهن��گ؛ ان را مجموعه ای از
ارزش ها ،عقاید ،س��نت ها ،اداب و رسوم و جزو
ان دانست که در خدمت تعیین هویت و به هم
پیوستن یک گروه است ،در این صورت می توان
گفت که فرهن��گ بر نحوه فکر و عمل افراد در
گروه تاثیر می گذارد ،به طور کلی می توان گفت
که فرهنگ بر پیامدهای اقتصادی گروه در 3راه
گسترده موثر است:
اوال؛ ب��ر کارای��ی اقتصادی از طری��ق ترویج
ارزش ه��ای مش��ترک درون گروه ک��ه راه های
انجام فراگردهای اقتصادی تولید توسط اعضای
گروه را تعیین می کنند.
ثانیا؛ فرهنگ ممکن اس��ت بر انصاف و اخالق
موثر باشد ،یعنی تصمیم گیری هایی که معطوف
به حصول پیامدهای منصفانه برای گروه است،
ثالثا؛ می ت��وان فرهنگ را تاثیرگ��ذار بر اهداف
اقتص��ادی و اجتماع��ی یا حت��ی تعیین کننده
اهدافی اقتصادی و اجتماعی دانس��ت که گروه
تصمیم می گیرد انها را تعقیب کند.
از بیانات رهبر انقالب نیز این طور برداش��ت
می ش��ود که فرهنگ هویت یک ملت اس��ت و
فرهنگ حاشیه و ذیل اقتصاد و سیاست نیست،
اقتصاد و سیاس��ت حاشیه و ذیل بر فرهنگ اند،
بنابراین الزمه توس��عه همه جانب��ه در جامعه،
شناخت و برنامه ریزی های جامع حول موضوع
فرهنگ است.
از س��ال 2000میالدی اقتصاد جهانی ،رسما
فرهن��گ را به عنوان یکی از مولفه های ضروری
توسعه اقتصادی پذیرفت و بر نقش موثر ان در
سیاست گذاری های اقتصادی تاکید کرد.
اما باید دو مقوله اصلی را از هم جدا س��اخت،
نخس��ت مقول��ه «اقتصاد فرهن��گ» و در ادامه
«اقتصاد فرهنگی».
در بحث اقتصاد فرهنگ ،مقوالتی چون عوامل
تولید ،منحن��ی امکانات تولید ،قانون تقاضا ،اثر
درامدی و جانش��ینی ،رفت��ار تولیدکنندگان و
مصرف کنن��دگان در حیطه های فرهنگی بحث
و بررس��ی می ش��ود ،به عبارت دیگر در اقتصاد
فرهن��گ محاس��به ارزش اقتص��ادی به معنای
ارزش ی��ک کاالی فرهنگ��ی؛ یعنی ارزش یک
کاال وقتی در مناس��بات فرهنگی تعیین ش��ده
باشد بررسی می شود.
ب��ه عب��ارت دیگ��ر بازاریاب��ی محص��والت
فرهنگ��ی و می��زان بودج��ه ای ک��ه ب��رای
محص��والت فرهنگ��ی اختص��اص می یاب��د
بررسی می شود.
در ای��ن رویک��رد ،اقتصاد کااله��ای فرهنگی
و هنری ازجمله :اقتصاد نش��ر ،اقتصاد س��ینما،
اقتصاد هنرهای تجس��می و اقتصاد گردشگری
مورد تحلیل قرار می گیرد.
ام��ا در مقوله «اقتص��اد فرهنگ��ی» که بین
اقتص��اد و فرهن��گ رابط��ه صف��ت و موصوف
برقرار می شود ،اقتصادی است که پیشران های
اصلی توس��عه و پیشرفت ان ،در حوزه فرهنگ
شکل می گیرد.
در واقع اقتصاد فرهنگی ش��اخه ای از اقتصاد
اس��ت که رواب��ط فرهنگی را به منظ��ور نتایج
اقتصادی مطالعه می کند.
پ��س در مقول��ه اقتص��اد فرهنگ��ی ،ن��گاه و
رویکرد اجتماعی و اسیب شناس��انه به مقوالت
خواهیم داش��ت ،چه اینک��ه پایه های فرهنگی
و اجتماع��ی و بررس��ی موضوع��ات اقتصادی و
فرهنگی از منظر اجتماعی ،بنیان مطالعه اقتصاد
فرهنگ و رویکرد بودجه ای و سرمایه گذاری در
بخش فرهنگ را ایجاد می کند.
نگاه اسیب شناس��انه به مقوله اقتصاد فرهنگ
الجرم از مطالعه اقتصاد فرهنگی است.
اینک��ه چرا برای مثال اقتصاد س��ینمای ما یا
اقتص��اد هنر ما یا حتی مهم تر از همه اقتصاد و
صنعت توریسم ما در موقعیت بحرانی قرار دارد،
الجرم از مطالعه بایدها و نبایدهای اجتماعی و
نوع نگاه اجتماعی و فرهنگی به اقتصاد هستیم.
وزارت فرهن��گ و ارش��اد اس�لامی در دولت
تدبی��ر و امی��د نی��ز به دنب��ال اجرایی ش��دن
زیرمجموع��ه رویکرده��ای فرهن��گ و اقتصاد
اس��ت و سیاس��ت های اقتص��اد فرهن��گ و
اقتص��اد فرهنگی را در دس��تور کار جدی خود
قرار داده است.
ب��ه طور کلی اقتصاد و فرهنگ دو عنصر مهم
الزم و ملزوم یکدیگر برای توس��عه فرهنگی در
جامعه اس��ت ،چه توسعه اقتصاد فرهنگی و چه
توس��عه فرهنگ اقتص��ادی در قاموس فرهنگ
جهادی می تواند با عزم ملی در راستای اهداف
روشن جامعه حرکت کند.
یادداشت
نقش نظارتی دولت
در روند توسعه
معادن
جهانگیر یداللهی فارسی
عضو هیات علمی دانشگاه تهران
نظ��ارت روی صنای��ع مختل��ف یک��ی از وظایف
حاکمیتی دولت ها به ش��مار می اید .صنایع معدنی
امروزه مورد توجه قرار گرفته و رش��د و توسعه انها
نقش بس��زایی در توس��عه اقتصادی کشور خواهد
داش��ت .در این راس��تا دول��ت می تواند ب��ا انجام
برنامه ریزی ه��ای بلند مدت زمین��ه بهره برداری از
معادن را فراهم کرده و با به وجود اوردن ش��رایط
مناسب رقابت سالم را بین تولیدکنندگان و فعاالن
این عرصه امکان پذیر کند.
اهمیت و نقش معادن و صنایع معدنی در رش��د
و توس��عه اقتصادی کش��ور نظ��ارت دولت را بیش
از گذش��ته طلب می کند .این در حالی اس��ت که
تصدی گ��ری دول��ت در این بخش مان��ع از اجرای
وظای��ف حاکمیتی ش��ده اس��ت .هر چن��د که در
برنامه سوم و چهارم توسعه بر کاهش تصدی گری
دولت و حرکت به س��مت خصوصی س��ازی تاکید
ش��ده اما به نظر می رسد الزم اس��ت برای تسریع
در دستیابی به روند رش��د اقتصادی زمینه خروج
دولت از فعالیت های اقتصادی فراهم شده و جنبه
نظارت��ی و حاکمیتی دولت بیش از گذش��ته مورد
توجه مسئوالن قرار گیرد.
همچنی��ن یکی دیگر از م��واردی که تحت تاثیر
وظای��ف نظارت��ی دول��ت می تواند در روند رش��د
اقتصادی کش��ور موثر باش��د ،تقویت فضای کسب
و کار در ح��وزه معدن اس��ت چراک��ه نبود فضای
مناسب مش��کالت زیادی را در این بخش به وجود
خواهد اورد .به عنوان مثال فعاالن این حوزه برای
رسیدن به منافع خود به راه های خالف قانون روی
اورده و ش��رایط رقابت��ی ناس��الم را در بازار فراهم
خواهن��د کرد .این در حالی اس��ت ک��ه نظارت در
این بخش ضمن ایجاد فضای رقابتی سالم موجبات
ثب��ات فض��ای کس��ب و کار و در نتیج��ه افزایش
سرمایه گذاری را نیز فراهم خواهد کرد.
البته باید توجه داش��ت که بخ��ش خصوصی به
عن��وان یکی از پایه های اصلی در صنایع معدنی به
شمار می اید و نقش بسزایی در روند توسعه و رشد
معادن را برعهده دارد؛ موضوعی که به نظر می رسد
نیازمند تقویت و حمایت بیشتر است.
تازه های معدنی
صادرات ۱۷۶هزار تنی
فوالد هرمزگان
16
معدن و توسعه
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
mine@smtnews.ir
از ذخایر پایان ناپذیر معادن ایران گزارش می دهد
لوماشل؛ ماده معدنی با قابلیت غذایی
نرگس قیصری -گروه معدن :لوماش��ل چیس��ت؟
لوماش��ل یا همان صدف کوهی یک��ی از 64نوع ماده
معدن��ی یافت ش��ده در معادن ایران اس��ت .این کانی
از فس��یل صدف ها و موجودات زنده دریایی تش��کیل
شده و سرشار از کلسیم است به همین دلیل به عنوان
یک مکمل غذایی در صنعت پرورش دام و طیور مورد
استفاده قرار می گیرد.
در واق��ع مع��ادن ص��دف کوه��ی از انباشته ش��دن
بقای��ای اجس��اد موج��ودات دریای��ی در ی��ک دوره
حی��ات بوج��ود امده اند به ای��ن ترتیب ک��ه در ابتدا
ب��ه ص��ورت الیه های گس��لی و تپ��ه ماهوره��ای بلند
و کوتاه در اعماق دریاها تش��کیل ش��ده و با گذش��ت
میلیون ها س��ال ک��ه در زیر خاک پنه��ان مانده بودند
با عقب نش��ینی دریا به خشکی رس��یده و روی زمین
ق��رار گرفتن��د .ای��ن تپه ه��ا بر اث��ر ح��وادث طبیعی
همچ��ون باد و باران با گذش��ت زمان دچار فرس��ایش
ش��ده و فرصت را برای اس��تفاده از این منابع با ارزش
فراهم اورده است.
همچنین در لوماشل تنوع گونه های مختلف جانوری
همچ��ون مرجان ها ،صدف ها ،حلزون ها و ش��کم پایان
زمین��ه تفکیک پذیری معادن را ایجاد کرده اس��ت .به
عنوان مثال برخی معادن تنها از مرجان تش��کیل شده
و برخ��ی دیگر بخش عمده ای از ان را مرجان و مابقی
ان را صدف و حلزون تشکیل داده است.
همچنین در دیگر معادن لوماشل به میزان مساوی از
صدف -حلزون و مرجان یافت می ش��ود .البته معادنی
هم وجود دارند که بیشترین ماده تشکیل دهنده ان از
ص��دف و حلزون بوده و درصد کمی از ان را مرجان ها
تشکیل می دهند.
البته باید توجه داش��ت که تقسیم بندی مرجان ها به
2دس��ته نرم واهکی ومرجان سخت روند فراوری این
مواد را تحت الش��عاع خود قرار می ده��د به گونه ای که
نحوه برداشت و تجهیزات مورد استفاده در این معادن
با یکدیگر متفاوت اس��ت .از س��وی دیگر درصد باالی
کلس��یم و مواد مغذی موجود در معادنی که بیشتر از
صدف های و حلزون ها تش��کیل ش��ده اند اهمیت این
مدیر فروش و بازاریابی ش��رکت
ف��والد هرم��زگان گف��ت :ازابتدای
امسال تاکنون 176هزارتن تختال
از محصوالت تولیدی این شرکت به
کش��ورهای اروپایی و اسیایی صادر
شده است .مهدی ش��کری زاده افزود :بهره گیری از پیشرفته ترین
تجهی��زات برای تولی��د محصول با کیفیت ،تولید تخت��ال با ابعاد
مختلف از ع��رض 900تا 2000میلی مت��ر و ضخامت های 200
و 250میلی متر ،تولید تخت��ال با گریدهای خاص از جمله مزایا و
امتیازات فوالد هرمزگان در بخش صادرات است .شکری زاده گفت:
فاصله 5کیلومتری با اس��کله منطقه ویژه و بندر شهیدرجایی در
کنار خلیج فارس بهترین شرایط برای تولید و صادرات فوالد را دارد.
مرحله بعد با اس��تفاده از دس��تگاه سنگ ش��کن زمینه
فراوری ان را فراهم نمود.
وی با بی��ان اینکه صدف کوهی به عنوان یک مکمل
غذایی در صنعت دام و طیور مورد استفاده قرار می گیرد،
گفت :از انجایی که لوماشل از فسیل موجودات دریایی
تشکیل ش��ده از خاصیت بیوژنیکی برخوردار بوده و به
عنوان یک منبع سرش��اراز کلسیم محسوب می شود به
طوری که 1تا 3درصد به مواد غذایی دام و طیور اضافه
ش��ده و به عنوان یک مکم��ل غذایی در این صنعت به
کار برده می شود.
کریمی با اش��اره به اینکه صدف کوهی در واقع نوعی
س��نگ اهک اس��ت ،افزود :لوماش��ل در صورتی که از
درجه خلوص باالیی برخوردار باش��د با انجام فراوری و
میکرونیزه شدن ان می تواند در رنگ سازی ،داروسازی
و دیگ��ر صنایع پتروش��یمی مورد اس��تفاده قرارگیرد.
همچنی��ن در صورت پایین ب��ودن میزان اهک موجود
در این صدف کانی در س��اخت س��یمان س��فید به کار
برده می شود.
می گوی��د :اس��تان
معادن را نس��بت به معادن
مرجانی افزایش داده است .صدف کوهی به عنوان
گلس��تان یکی از بزرگترین
ذخای��ر صدف کوه��ی را در
در کش��ور م��ا نی��ز تنوع و
یک مکمل غذایی در
خود جای داده و بر اس��اس
گس��تردگی جغرافیای��ی صنعت دام و طیور مورد
اخرین تحقیقات و مطالعات
باعث ش��ده تا شاهد حضور
مع��ادن لوماش��ل در نقاط استفاده قرار می گیرد
زمین شناس��ی ذخی��ره این
مختل��ف مخصوص��ا مناطق همچنین از انجایی که
م��واد رقمی ب��ر 3/1میلیارد
لوماشل از فسیل موجودات دریایی تن تخمین زده شده و از 12
ش��مالی و جنوب��ی کش��ور
تشکیل شده از خاصیت بیوژنیکی معدن موجود در این استان
باش��یم .موضوع��ی ک��ه با
وجود صرفه باالی اقتصادی برخوردار بوده و به عنوان یک منبع تنها 8واحد فعال هستند.
وی با بیان اینکه استخراج
ب��ه دلیل اطالع��ات محدود
سرمایه گذاری مناسبی را در سرشاراز کلسیم محسوب می شود
و بهره برداری از معادن صدف
کوهی ب��ا صرف��ه اقتصادی
ان شاهد نیستیم.
همراه اس��ت افزود :در صورتی که س��رمایه گذاری روی
لوماشل در شمال و جنوب ایران
علی کریم��ی ،رییس گروه اکتش��افات طال و فلزات ای��ن بخش از معادن صورت گیرد بدون نیاز به عملیات
گرانبها و کارش��ناس اکتش��افات غیرفلزی در خصوص اتشباره و حفاری تنها با استفاده از یک دستگاه بولدوزر
میزان ذخایر لوماش��ل و کاربرده��ای ان در صنایع به می توان نسبت به اس��تخراج این مواد اقدام کرده و در
چین به دنبال کاهش قیمت
ورق گرم
در ب��ازار داخلی چی��ن اخیرا 2
عرضه کننده در شمال این کشور
قیم��ت درب کارخان��ه ورق گرم
تولی��د اکتب��ر خ��ود را 31تا 33
دالر در هرت��ن پایین اورده اند که
واکنش��ی به روند نزولی بازار نقدی بوده اس��ت .به این ترتیب
تاکن��ون 5کارخان��ه در چین ورق گرم تولی��د اکتبر را ارزان تر
کرده اند .این روند کاهش قیمت ها از هفته گذش��ته شروع شد.
اخری��ن قیم��ت ورق گرم در بازار داخلی چین یک دالر رش��د
داش��ته به 481ت��ا 486دالر در هر تن ب��ا 17درصد مالیات
بر ارزش افزوده رس��ید ولی فعاالن بازار رش��د قیمت را موقتی
می دانند و امیدی به بهبود اوضاع تا پایان سپتامبر ندارند.
داخل پرانتز
ذخیره سازی و فروش عمده نیتروژن مایع
در ذوب اهن اصفهان
مدیر انرژی و بهینه سازی سوخت ذوب اهن اصفهان
از نص��ب تجهیزات الزم برای ذخیره س��ازی و فروش
عمده نیتروژن مایع خبر داد.
از اصفه��ان ،مهن��دس خزائی
ب��ه گ��زارش
در توضی��ح ای��ن خبر گف��ت :بلوک تفکی��ک هوای
KAAR-32کارگاه توس��عه تولید اکس��یژن دارای
توانایی تولید اکس��یژن و نیت��روژن گازی با دبی های
متفاوت بوده که در ان استحصال اکسیژن و نیتروژن
مایع نیز به میزان ح��دود 900تن در ماه امکان پذیر
است .بنابراین با توجه به وجود مخزن 100مترمکعبی
جهت ذخیره اکس��یژن مای��ع ،امکان ذخیره س��ازی
و ف��روش اکس��یژن مایع ب��ه تنهایی وجود داش��ت،
به طوری ک��ه از بلوک مذکور به میزان 600تن در ماه اکس��یژن مایع به ف��روش رفته که مابقی ان
می توانست به صورت نیتروژن مایع توسط کارخانه به فروش برسد.
وی افزود :با نصب تجهیزات الزم برای ذخیره س��ازی و فروش عمده نیتروژن مایع ،نه تنها از اتالف
نیت��روژن مایع جلوگیری به عمل امد بلکه ارزش افزوده ای معادل حدود 4/5میلیارد ریال در س��ال
حاصل می گردد ،همچنین از مصرف بخار و بروز مش��کالت احتمالی برای تجهیزات بلوک ،ناش��ی از
عملیات تبخیر مایع مازاد تولیدی نیز جلوگیری به عمل امد.
مدیر انرژی و بهینه سازی سوخت این شرکت تصریح کرد :کلیه اقدامات الزم مشتمل بر طراحی و
نصب و راه اندازی مخزن نگهداری نیتروژن مایع و لوله های دوجداره وکیوم و متعلقات ان با همکاری
پرسنل کارگاه تولید اکسیژن انجام پذیرفته و با عنایت به شرایط کاری نیتروژن مایع (سرمای -196
درجه سانتیگراد) از بعد ایمنی فنی نیز مالحظات الزم مدنظر قرار گرفته است.
گفتنی اس��ت هزینه سرمایه گذاری برای این طرح حدود 5میلیارد ریال بوده که با توجه به میزان
صرفه جویی حاصله دوره بازگشت سرمایه ان یک سال است.
بیلت سی ای اس
چاره ای جز افت قیمت ندارد
قیم��ت بیلت در س��ی ای اس
همچنان نزولی اس��ت .کارخانه ها
س��عی دارن��د در مقاب��ل ری��زش
قیمت ها مقاومت کنند ،ولی حجم
ب��االی پیش��نهادات ارزان قیمت
چین به ان ها اجازه نمی دهد .اغلب صادرکنندگان سی ای اس
بیلت را 505دالر در هر تن فوب پیش��نهاد می دهند که نسبت
به اوایل سپتامبر 5تا 10دالر ارزان تر شده است .در ترکیه هم
بیلت در 480تا 490دالر هر تن سی اف ار معامله شد که 10
ت��ا 20دالر از هفته اول س��پتامبر ارزان تر بود .در خاوردور نیز
قیمت بیلت س��ی ای اس هفته اخیر تا 10دالر هر تن ارزان تر
شده به 490تا 500دالر هرتن فوب رسیده است.
موج شکن صدفی در چابهار
وی همچنین با اش��اره به ذخایر موجود در س��واحل
دریای عمان در استان سیستان و بلوچستان گفت :در
بندر چابهار ،الیه های 1/5تا 2متری از این کانی وجود
داش��ته و به دلیل استحکام و مقاومت باالیی که نسبت
به اب دارند در ساخت موج شکن و اسکله مورد استفاده
قرار می گیرند.
وی اف��زود :وج��ود ذخایر فراوان این کان��ی در ایران
عالوه بر تامین نیاز داخلی امکان صادرات این محصول
را نیز فراهم اورده است ،این در حالی است که با وجود
تقاض��ای باال در بازارهای جهانی ما تاکنون صادراتی را
در این محصول ش��اهد نبوده ایم .موضوعی که نیازمند
برنامه ریزی برای ایجاد زیر ساخت های صادراتی است.
وی افزود :الزم نیس��ت برای ص��ادرات این محصول
به کش��ورهای خیل��ی دور فک��ر کنیم چراک��ه ترکیه
هم اکنون از کش��ورهای صاحب نام منطقه در پرورش
دام و طیور محس��وب شده که قطعا بازار مناسبی برای
صادرکنندگان است.
کاهش صادرات سنگ اهن برزیل
به چین
در ماه اگوست صادرات سنگ اهن
برزی��ل به چین 12درصد نس��بت به
اگوست سال گذشته افت داشته که
از 16میلی��ون و 70ه��زار تن به 14
میلیون و 700هزار تن رسید .ارزش
سنگ اهن صادراتی با 32درصد کاهش 897میلیون دالر بود .قیمت
هر تن سنگ اهن صادراتی برزیل اگوست 2013م معادل 87دالر و
75سنت هرتن فوب بود و امسال به 60دالر و 77سنت هرتن فوب
رس��ید .در مقایسه با جوالی س��ال جاری حجم صادرات سنگ اهن
این کشور به چین 9درصد افت داشته و 10درصد کاهش در ارزش
داش��ت .ژاپ��ن با 2میلیون و 450هزار تن خری��د از برزیل دومین
واردکننده سنگ اهن از این کشور است.
دریچه
استفاده از اهن اسفنجی در کوره قوس الکتریکی
حسن کرباسچی
کارشناس ارشد صنایع معدنی ایمیدرو
امروزه عمدت��ا از دو روش کوره بلند(کنورتور) و کور ه
قوس الکتریکی جهت تولید فوالد خام استفاده میشود.
در سال 2012م در حدود 1550میلیون تن فوالد خام
در جهان تولید ش��د که 1100میلی��ون تن ان حدود
71درصد از روش ک��وره بلند(کنورتور) و 450میلیون
ت��ن ان حدود 29درصد به روش کوره قوس به دس��ت
امده است.
نی��از ب��ه کارخانج��ات کوچ��ک فوالدس��ازی ،ایجاد
روش ه��ای جدید تولی��د فوالد ،کاه��ش هزینه تولید و
الودگی محیط زیس��ت و افزایش توان تولید واحدهای
فوالدس��ازی از جمل��ه عوامل��ی بودند که باع��ث ورود
کوره های قوس الکتریکی به صنعت فوالدس��ازی شدند.
تولی��د فوالد توس��ط کوره های ق��وس الکتریکی در 30
ل توجهی داشته است .در این
س��ال اخیر پیش��رفت قاب
مدت باتوجه ب��ه افزایش روز افزون تولید فوالد در دنیا،
تامین بار اهنی و مواد اولیه فوالدس��ازی همواره دغدغه
اصلی فوالدس��ازان بوده است .به دلیل محدودیت وجود
قراضه با کیفیت برای واحدهای فوالدسازی و همچنین
یکنواخت نبودن خواص و ترکیب ش��یمیایی قراضه های
مورد استفاده در این واحدها ،معرفی جایگزینی مناسب
برای قراضه در ش��ارژ کوره ها امری حیاتی است .در این
راستا ،تولید و مصرف اهن اسفنجی ( )DRIسهم قابلی
توجهی از مواد شارژ کوره قوس را به خود اختصاص داده
است .اهن اسفنجی با ترکیب شیمیایی تقریبا یکنواخت
و ب��ه منظور کاهش غلظت عناصر ناخالصی در ذوب ،به
عنوان جایگزین مناسبی برای قراضه مطرح شده است.
در صورت��ی ک��ه از DRIبه عنوان ش��ارژ اصلی کوره
قوس اس��تفاده شود ،به دلیل خواص متفاوت ان نسبت
به قراضه ،اعمال تغییرات در نظام شارژ کوره و به تبع ان
ایجاد تغییر در عملکرد و توان تولید کوره اجتناب ناپذیر
خواه��د بود .از جمله مهم ترین تغییرات ایجاد ش��ده در
نظام ش��ارژ کوره می ت��وان به جایگزین��ی تغذیه مداوم
DRIب��ا تغذی��ه منقطع قراضه و تغیی��ر در میزان مواد
ورودی به کوره (مانند کربن ،اهک و اکس��یژن) اش��اره
کرد .از طرف دیگر تغییرات ایجاد شده در عملکرد کوره
در صورت ش��ارژ ،DRIعبارت است از تغییر در انرژی
مصرفی و زمان تخلیه تا تخلیه (.)tap-to-tap time
در فرایند ش��ارژ پیوسته اهن اسفنجی به کوره قوس،
باید به دانس��یته مواد ش��ارژ ش��ده توجه ویژهای شود.
اهن اس��فنجی شارژ شده به کوره باید از سرباره موجود
ب��رروی حوضچه مذاب عبور کرده و به فصل مش��ترک
سرباره-حوضچه رس��یده و در انجا ذوب شود .بنابراین
اهن اسفنجی باید دانس��یته ای بیش از دانسیته سرباره
داشته باشد ،در غیراین صورت تجمع بار بر روی سرباره
رخ داده و در فراین��د ذوب اختالالت��ی ایجاد می ش��ود.
دانس��یته س��رباره در حالتی که فومی نیس��ت ،با توجه
ب��ه ترکیب ش��یمیایی ان در مح��دوده 2/6تا 3/5گرم
برسانتیمتر مکعب متغیر اس��ت .این در حالی است که
دانس��یته ظاه��ری DRIدر حدود 3/4ت��ا 3/6گرم بر
س��انتیمتر مکعب اس��ت .مشاهده میش��ود که دانسیته
DRIو س��رباره تفاوت چندانی ب��ا یکدیگر ندارند و این
به معنی سرعت پایین عبور DRIاز سرباره و طوالنی تر
شدن فرایند ذوب است.
اما راهکاری که می تواند نرخ ذوب شدن مواد شارژ کوره
را افزایش و مدت زمان شارژ مواد را کاهش داده و توان
تولید را بهبود بخش��د ،استفاده از بریکت اهن اسفنجی
به عنوان جایگزین DRIاس��ت .بریکت محصولی است
که از فشردن اهن اس��فنجی تولیدی در فرایند احیای
مستقیم به دست می اید .بریکت اهن اسفنجی براساس
ن��وع و دمای فرایند تولید و نوع م��اده اولیه به 3گروه
بریک��ت گرم اهن اس��فنجی ( ،)HBIبریکت نرمه اهن
اسفنجی ( )CBIو بریکت سرد اهن اسفنجی ()CBSI
تقسیممی ش��ود .دانس��یته ظاهری بریکت در محدوده
3/7تا 5/5گرم بر س��انتیمتر مکعب قرار دارد ،بنابراین
در صورت اس��تفاده از این م��اده در کوره قوس ،فرایند
عبور شارژ از سرباره و ذوب ان با سرعت بیشتری صورت
گرفته که مزایایی مانن��د کاهش زمان tap-to-tapو
افزایش توان تولید در پی خواهد داشت.
trade@smtnews.ir
بررسی
تجارت بین الملل
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
از تجارت صنایع دستی در بازارهای جهانی
دست ها زیبایی می سازند و پول
فرانک میرزایی -گروه تجارت :صنایع دستی جدا از انکه تجارتی سوداور برای
کش�ورها محسوب می شود ،بیانگر صنعت و هنر نیاکان و نمایشگر ذوق و هنر
مردم هر کشور نیز هست .در روزگاران گذشته ،صنایع دستی به عنوان پدیده ای
تمام عیار در هر عهد حضور فعال داشته است .در ایامی که ماشین به وجود نیامده بود و حتی
در دورانی که حضور ان به گستردگی امروز نبود ،این صنعت بود که از تمامی استعدادها و
ساخته های دست بشر حمایت می کرد .به همین دلیل است که امروز با نگاه به صنایع دستی
هر قوم و قبیله ای می توان دریافت ان قوم در چه مرحله ای از صنعتگری قرار داشته است.
در می�ان صنعتگران صنایع دس�تی دنیا ،نام صنعتگران پ�رذوق و هنرمند ایرانی به خوبی
می درخشد .این صنعتگران عالوه بر نشان دادن هنر دست خود به جهانیان ،سود بسیاری را
برای کشورمان به دست اورده اند .امروز ،صنایع دستی به عنوان یکی از کاالهای پرطرفدار در
میان مردمان کشورها محسوب می شود .گردشگران و توریست ها بعد از بازدید از کشورهای
مختلف ،عالقه دارند که محصوالتی را به عنوان یادگاری یا سوغات با خود به خانه ببرند.
بازار داغ صنایع دستی هند در غرب صنایع دس��تی در مقایسه با زمان مشابه در
هن��د یک��ی از کش��ورهایی اس��ت ک��ه سال )1390(۲۰۱۱اس��ت .هند در همین
صنایع دس��تی ان ش��هرتی جهان��ی دارد .سال نیز با رشد ۳۱درصدی درامدهایش از
این کش��ور پرجمعیت ب��ا تمرکز بر تولید و محل صادرات صنایع دستی سه میلیارد دالر
صادرات گس��ترده این محصوالت ،توانسته درامد داش��ت .در حال حاضر مقصد بیشتر
جایگاه مناس��بی را در بازارهای بین المللی صنایع دستی هند ،امریکا ،کانادا ،استرالیا و
برای خود ایجاد کند .کش��ور هند به دلیل کشورهای اروپایی است.
از اقداماتی که دولت هند به منظور توسعه
تنوع وغنایی که از لحاظ سنت ،رنگ و زبان
در جهان ش��هرتی خ��اص دارد ،با تولیدات صادرات صنایع دس��تی خود قصد انجام ان
و ص��ادرات رو به فزونی صنایع دس��تی ،اثار را دارد ،توس��عه دهکده های صنایع دس��تی
کشور به منظور معرفی
هن��ری دست س��از این
بیشتر صنایع دستی این
کش��ور در سراسر جهان
هندوچینازکشورهایی
کش��ور در امری��کا ،قاره
ب��ه چش��م می خورند و
وصنایع
بر ش��هرت این کش��ور هستندکهدرتولید
افریقا و منطقه امریکای
می افزاین��د .براس��اس دستیشهرتجهانیدارند .التی��ن و ایجاد بازارهای
جدید در مناطق اسیای
اخرین امار از سخنگوی
اینکشورهاباتمرکزبر
تولیدوصادراتگسترده مرکزی و ش��رق اس��یا
شورای توسع ه صادرات
است .چش��م اندازی که
صنایع دس��تی هن��د ،صنایعدستیتوانستهاند
این کش��ور ب��رای این
ای��ن کش��ور در س��ال
جایگاهمناسبی را در
اقدام دارد ،کسب درامد
۴۵۴ ،)1391(2012
بازارهای بین المللی از ان 170میلیارد روپیه ای از
میلی��ون دالر از مح��ل
صادرات صنایع دس��تی
صادرات صنایع دس��تی
خودکنند
در طی سه سال است.
درامد کس��ب کرد .این
بهره گی��ری از چوب،
رق��م ب��ه خوبی رش��د
س��نگ ،فلزات مختلف،
چش��مگیر ص��ادرات
صنایع دستی این کش��ور در سال های اخیر شیش��ه ،گل و حتی س��رامیک سبب شده
اس��ت ک��ه صنایع دس��تی ای��ن س��رزمین
را نشان می دهد.
مقام��ات هن��د ،عل��ت اصلی ای��ن امر را در س��طح جهان بی همت��ا باش��د .گلدان،
افزای��ش تقاض��ا ب��رای صنایع دس��تی هند ش��معدان ،قلمدان و ظرف های دست ساز از
ازسوی کشورهای غربی ،به ویژه امریکا اعالم جمله وس��ایلی هستند که در صنایع دستی
کرده ان��د که حاصل ان رش��د ۳۴درصدی هند دیده می شوند .در هند حدود 6میلیون
درامده��ای این کش��ور از مح��ل صادرات نفر به طور مستقیم و غیرمستقیم به تولید
صنایع دستی اشتغال دارند.
افزایش سهم صادرات چین به ایران
کش��ور نام��دار دیگ��ر در زمین��ه تولید
صنایع دستی ،کشور چین است .این مسئله
که چین در چند س��ال اخی��ر به بزرگترین
صادرکنن��ده تم��ام محص��والت جه��ان و
بزرگتری��ن اقتصاد دنیا تبدیل شده اس��ت،
امری اشکار در تجارت جهانی است .اما در
میان تمام صادراتی ک��ه انجام می دهد ،در
برخی از انها به تازگی وارد ش��ده است و در
برخی دیگر سال های دوری است که به ان
مشغول است .صنایع دس��تی یکی از همان
محصوالتی اس��ت که چین از هزاران س��ال
پیش س��هم بس��یاری از تجارت ان داشته
است.
براس��اس امار موج��ود ،می��زان صادرات
ش از 5میلیارد
ساالنه صنایع دستی چین بی
دالر است و میزان فروش به گردشگرانی که
از این کش��ور دیدن می کنن��د ،به بیش از
500میلیون دالر می رس��د .طبق امار اداره
گمرک چی��ن 5/63 ،میلیون دالر از درامد
صنایع دستی چین در سال 2013میالدی،
مربوط به واردات این محصوالت به کش��ور
ایران بوده است.
میزان این واردات در سال 2013میالدی،
نسبت به سال قبل از ان 15برابر بوده است.
چرا که ایران در س��ال 2012میالدی تنها
379ه��زار دالر صنایع دس��تی چینی وارد
ک��رده بود .این در حالی اس��ت که صادرات
صنایع دستی ایران به چین در سال 2013
می�لادی در حد صفر بوده اس��ت .ایران در
این س��ال تنها 9600دالر صنایع دستی به
چین صادر کرده است .البته صادرات فرش
ایران به چین در این امار لحاظ نشده است.
براس��اس این گزارش ،ایران دوازدهمین
کش��ور واردکننده صنایع دستی از چین در
سال 2013میالدی شناخته شده است .ژاپن
با واردات 515میلیون دالر صنایع دستی از
چین در رتبه نخست از این نظر قرار داشته
و امریکا با 116میلیون دالر و س��وئیس با
46میلیون دالر به ترتیب در رتبه های دوم
و سوم از این نظر قرار گرفته اند.
هنر نزد ایرانیان است و بس
در کن��ار دو کش��ور هند و چی��ن ،ایران
کش��وری است که بیش از هر چیز دیگر ،به
دلیل داش��تن صنایع دستی خاص از جمله
فرش ،ش��هرتی جهانی دارد .بر اساس امار
س��ازمان صنایع دستی کشور ،ایران در سال
112 ،1392میلیون دالر درامد از صادرات
صنایع دستی به جهان کسب کرد .بیشترین
میزان صادرات صنایع دس��تی ایران مربوط
به کش��ورهای عراق شامل سرامیک ،گیوه،
شیش��ه ،سفال و به افغانستان شیشه سنتی
بوده است.
ایران کش��وری اس��ت که از 460رش��ته
شناخته شده صنایع دستی در دنیا ،در 352
نگاه روز
برنامه های توسعه محور و نقش ان در احیای تجارت صنایع دستی
بهروز بلمه -کارش�ناس صنایع دس�تی :تجارت
صنایع دس��تی به دلیل دس��تاورد های اقتصادی فراوان
و تاثی��رات فرهنگ��ی مهم��ی که در پی دارد از س��وی
بسیاری از کشورها مورد توجه و تاکید جدی قرار دارد؛
به طوری که در برنامه های توسعه خود فصل های جدی
برای رش��د این حوزه در نظر می گیرند .اگر بخواهیم با
مثالی این اهمیت را بیش��تر نش��ان دهیم؛ امارها نشان
می دهد که تجارت سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی به
عنوان یکی از صنایع دس��تی پرمخاطب ،رتبه س��ومین
تجارت پرس��ود دنیا را به خود اختص��اص داده و بر اثر
ان گردش های مالی چش��مگیر و کارافرینی بس��یاری
در برخی از کش��ورها پدید امده اس��ت .از این دس��ت،
مثال های فراوان دیگ��ری می توان مطرح کرد ،اما نکته
این اس��ت که انچه موجب می شود یک کشور بتواند به
موقعیت هایی از این دست برسد ،وجود نگرش اصولی و
داشتن برنامه های بلند مدت است.
بی ش��ک رویکردهای��ی ای��ن چنی��ن ،برای توس��عه
صنایع دس��تی در کش��ورهایی مثل ایران ،هند و چین
ک��ه ظرفیت های چش��مگیری در این خص��وص دارند،
بس��یار راهگشا خواهد بود .تنوع باالی صنایع دستی در
کشورهای دارای صنایع دستی جهان ،از یک سو موجب
ش��ده تا طیف گسترده ای از مخاطبان
و عالقه من��دان ب��ه
صنایع دس��تی به خرید این اث��ار روی بیاورند که این
خود س��بب خواهد شد تا حجم عظیمی از سرمایه های
داخلی و خارجی جذب این حوزه ش��ود و از سوی دیگر
ای��ن تن��وع محصوالت ،بی ش��ک صنعتگران بیش��تر و
اشتغالزایی باالتری را در پی خواهد داشت.
ام��ا موفقیت ای��ن حوزه در کش��ور م��ا در کنار این
ظرفیت ها و امکانات ذاتی ،ارتباط زیادی به برنامه ریزی
منسجم و تدوین دستورالعمل های هدفمند دارد .وجود
ای��ن برنامه های کوتاه م��دت ،میان م��دت و بلند مدت
برای توس��عه بازرگانی و تجارت صنایع دستی در ایران
چنانچه درست ارائه و اجرا شود؛ می تواند سهم بسزایی
از ص��ادرات غیرنفتی ایران را به خ��ود اختصاص دهد.
برخ��ی تحلیلگ��ران بر این باور هس��تند ک��ه پرداختن
جدی به این حوزه از س��وی ارگان های رس��می کشور،
حت��ی می توان��د ایران را از وابس��تگی ب��ه صنعت نفت
رها س��ازد .البته باید افزود ای��ن ظرفیت های اقتصادی
صنایع دس��تی از چشم بس��یاری از کشورهای بزرگ و
پیش��رفته دنیا ب��ه دور نمانده و انه��ا تالش های جدی
در زمین��ه تج��ارت ان صورت داده ان��د .در حال حاضر
کشور هندوستان به عنوان یکی از 3صادرکننده بزرگ
صنایع دس��تی در دنیا ،از سال گذشته اجرای هفتمین
برنامه توس��عه صنایع دستی خود را اغاز
کرده است .برنامه ای که
در بط��ن ان ب��ا مطالع��ات علمی
مقوله تج��ارت و ص��ادرات صنایع
دس��تی هند در اولویت قرار گرفته
و دستورالعمل های اجرایی و بسیار
موثری را در این زمینه تدوین کرده
است .به واسطه همین موضوع این
کشور ساالنه میلیون ها و میلیاردها
دالر درامد ،صرفا به کمک تجارت
صنایع دستی به دست می اورد.
متاس��فانه در کش��ور ما برنامه ریزی ه��ای بلند مدت
و موث��ری از این دس��ت تا ب��ه حال ص��ورت نگرفته و
رویکردهای توس��عه محور و علمی در اولویت مدیریت
صنایع دس��تی ایران قرار نداشته است .اما خوشبختانه
در دوره دول��ت جدید و با گرایش محس��وس مدیریت
صنایع دستی کشور به سوی رویکردهای علمی و توسعه
محور ،کارهای موثری در حال اجرا ش��دن هستند .در
برنامه ریزی ه��ای اخیر؛ مقوله تجارت صنایع دس��تی و
توسعه صادرات این محصوالت به کمک شناخت درست
بازاره��ای جهانی تبدیل به یک��ی از اولویت های اصلی
شده است .بدیهی است که تدوین این برنامه ها و اجرای
ان می تواند چرخ اقتصاد این عرصه را در داخل و خارج
از ایران به حرکت دراورد .طبق امارهای موجود میزان
صادرات صنایع دس��تی ایران بدون احتساب زیوراالت
سنتی در سال ،1392حدود 112میلیون دالر بوده که
به کشورهای مختلف ارسال ش��ده است .این میزان به
حدود 20کش��ور دنیا ارسال شده و بیشترین میزان ان
یعنی حدود 49میلیون دالر به کشور عراق ( 43درصد)
و کمتری��ن مق��دار ان حدود 400هزار دالر ،به کش��ور
س��وئد (کمتر از 1درصد) بوده اس��ت .اگ��ر بخواهیم با
نگاه��ی به بازارهای جهانی به این موضوع بپردازیم
باید افزود؛ از ای��ن 112میلیون دالر ،حدود
98میلیون دالر ان به بازارهای اس��یایی
اختص��اص پیدا ک��رده12 ،میلیون دالر
ب��ه اروپا و میزان ص��ادرات به بازارهای
مهمی مثل قاره امریکا و افریقا هر یک
کمتر از یک میلیون دالر بوده است .این
17
رش��ته فعال اس��ت و در کن��ار هند و چین
یکی از سه قطب بزرگ صنایع دستی جهان
به ش��مار می رود .در بخش صنایع دس��تی
در کش��ور 2میلی��ون نفر مش��غول به کار
هس��تند و ای��ن ح��وزه ظرفی��ت اش��تغال
باالی��ی دارد به خص��وص اینک��ه تولیدات
صنایع دس��تی اغلب با هزین��ه اندک تولید
می ش��وند و در مقاب��ل ارزاوری باالی��ی
دارند.
در میان صنایع دستی مش��هور ایرانی در
جهان ،فرش از ش��هرت خاص��ی برخوردار
است .به شکلی که بسیاری از ثروتمندان و
کلکسیون داران جهان ،عمارت های خود را با
فرش های دستباف وزین ایرانی می ارایند .از
این رو ،فرشبافی به عنوان یکی از مهم ترین
رش��ته های صنایع دس��تی در کشور مطرح
اس��ت که در این رشته س��االنه 2میلیون
مترمربع تولی��د صورت می گی��رد و از این
می��زان حدود 1/5میلی��ون مترمربع یعنی
مع��ادل 75درصد کل تولی��دات به خارج
از کش��ور صادر می ش��وند که ارزاوری قابل
توجهی به همراه دارد به همین دلیل در این
بخش نیازمند کار گس��ترده برای بازاریابی
داخلی و خارجی هستیم زیرا تولیدکنندگان
صنایع دس��تی ام��کان فروش گس��ترده در
بازاره��ای داخل��ی و خارج��ی را ندارند و با
کمک ش��هرداری ها باید تالش مضاعفی در
این بخش داشته باشیم.
امارها به خوبی نش��ان می دهد که
ما چندان نتوانس��ته ایم سهم قابل
اعتنایی از بازاره��ای جهانی را به
خود اختصاص دهیم در حالی که
یکی از سه کشور پر تنوع و صاحب
سبک در زمینه صنایع دستی دنیا
تلقی می شویم.
بی ش��ک ب��رای عب��ور از ای��ن
شرایط ،ش��ناخت وضعیت موجود
و اسیب شناس��ی روش��مند ان ،موجب خواهد ش��د تا
نقاط ضعف مش��خص شود و با اتخاذ تصمیمات درست
در جهت اصالح انها قدم برداش��ته شود .در گام بعدی
تدوین برنامه های توس��عه صادرات و مطالعات بازاریابی
در مناطق مس��تعدی چون قاره امری��کا و افریقا خواهد
توانس��ت ت��ا این امارها را در کش��ور ما ب��ا جهش های
خوبی روبه رو گرداند .البته فعالیت هایی در این خصوص
ص��ورت گرفته و تالش ه��ای تازه ای از س��وی معاونت
صنایع دس��تی و هنرهای س��نتی در دس��ت اجرا قرار
گرفته اس��ت .از جمله انها می توانیم ب��ه تدوین برنامه
توس��عه صنایع دس��تی ایران اش��اره کنی��م؛ که در ان
مقوله بازرگانی و صادرات صنایع دس��تی به عنوان یکی
از س��رفصل های اصلی مطرح ش��ده و قرار است تا این
دس��تورالعمل ها وارد مرحله عملیاتی ش��ود .همچنین
طب��ق اظه��ارات بهم��ن نامور مطل��ق ،مع��اون صنایع
دس��تی کش��ور ،اولویت اصلی برنامه ه��ای این معاونت
در س��ال دوم مدیریت جدید ،مقوله بازرگانی و توسعه
کم��ی و کیف��ی ان خواهد بود .براس��اس ای��ن گفته ها
برنامه ریزیهایی در دس��ت انجام اس��ت ک��ه نویدبخش
وقوع اتفاقات تازه ای در این حوزه می باش��د .امیدواریم
با این تالش ها ،در اینده نزدیک ش��اهد رش��د صادرات
صنایع دستی ایرانی و گس��ترش بازارهای مربوط به ان
در اقصی نقاط دنیا باشیم.
چ��را که نباید فرام��وش کنیم عرصه صنایع دس��تی
عالوه بر اقتصادی ب��ودن ،یکی از مهم ترین محصوالتی
هویتی ایران است و افزایش صادرات ان به معرفی بهتر
و موثرتر فرهنگ کشور ما منجر خواهد شد.
دریچه
اوضاع نابسامان بازار
صنایع دستی ایران
بازار صنایع دس��تی ایران سال هاست که رونق
گذش��ته را ندارد .کس��ادی بازار به خاطر تغییر
عالقه مردم به دست س��ازها نیست بلکه درهای
باز واردات کاالهای چینی در چند سال گذشته،
دامن صنایع دس��تی ایران را هم گرفته به طوری
که کاالهای دست س��از چینی ه��ا جایگزین هنر
دست ایرانی شده و در پشت ویترین ها جا گرفته
است.
چینی ها با کپی برداری از صنایع دس��تی ایران
ای��ن محص��والت تقلبی را به قیم��ت ارزان وارد
کش��ور می کنند و صدالبته خری��داران داخلی با
نگاهی ظاهری به این اجناس مش��تری ان
می ش��وند .این محصوالت تقلب��ی هرچند
در ظاهر فریبنده اس��ت اما عمر چندانی ندارد
و پ��س از مدت��ی همه ظواهر خود را از دس��ت
می دهد .اما امار می گوید که بیش از 50درصد
بازار صنایع دس��تی ای��ران در دس��ت کاالهای
دست ساز چینی است.
اگ��ر گ��ذری در بازارهای محلی ش��هرهایی
مانند اصفهان ،همدان و کاش��ان داشته باشید،
پشت ویترین تمام مغازه ها صنایع دستی زیبا و
پ��ر رنگ و لعابی را می بینی��د که دل می رباید.
ی فروش��ی های
ای��ن درد در دل صنایع دس��ت
پایتخت هم ریشه دوانده ،ویترین فروشگاه های
تهران هم مملو از صنایع دس��تی اس��ت که به
دس��ت هنرمندان غیرایرانی ساخته شده و به
بازار ایران راه پیدا کرده اس��ت .فروش��ندگان
تم��ام این بازارها یک حرف مش��ترک دارند
و ان اینکه؛ «بازار صنایع دستی را کاالهای
تقلبی چینی فراگرفته و اجازه نفس
کش��یدن ب��ه کااله��ای داخلی
نمی دهد ».یک فروش��نده
در عی��ن ح��ال تاکید
می کند ک��ه «این
کااله��ا پ��س از
مدت��ی ظواهر
خ��ود را از
دست می دهد
درحال��ی که
صنایع دستی
د ا خل��ی
باکیفیت تولید
می ش��ود و عمر
طوالنی نیز دارد».
این چنین است که
عالوه بر فعاالن این صنف،
مس��ئوالن هم از وضعیت
کنون��ی صنایع دس��تی گالیه
می کنند و معتقدند س��اخته های
تقلب��ی ج��ای صنایع دس��تی را
گرفت��ه اس��ت و ب��ازار پ��ر از س��اخته های
بی کیفی��ت چین��ی اس��ت .این در حالی اس��ت
که صنایع دس��تی هم با میراث فرهنگی ارتباط
تنگاتنگ دارد و هم به مس��ائل مربوط به اقتصاد
و اش��تغال می پردازد .اما واقعیت تلخ ان اس��ت
که بس��یاری از کارگاه های رش��ته های مختلف
صنایع دس��تی به دلیل مش��کالت مال��ی و نبود
حمایت تعطیل ش��ده و یا در حال تعطیل شدن
هستند.
فع��االن ای��ن صنع��ت معتقدند؛ بس��یاری از
کارگاه ه��ا با مش��کالت مختل��ف از جمله تهیه
م��واد اولیه ،اب ،گاز و برق مواجه هس��تند و به
همین دلیل تعطیل و یا در معرض تعطیل شدن
ق��رار دارند و الزم اس��ت در برنام��ه کوتاه مدت
این مس��ائل رفع شود .به عالوه در دنیای امروز،
فناوری برخ��ی از هنرها را از دس��ت داده ایم و
یا درحال نابود ش��دن هس��تند و ای��ن واقعیتی
تل��خ اس��ت که ب��ازار صنایع دس��تی کش��ور را
تحت الشعاع قرار داده است .بنابراین به گواه امار
و فعاالن ،وضعیت صنایع دس��تی بحرانی اس��ت
و بای��د برنامه هایی برای خ��روج از این وضعیت
تدوین و اجرا شود .رش��ته های صنایع دستی به
خصوص در بخش تجهیزات به طور عموم نیاز به
سرمایه گذاری ندارد.
بنابرای��ن می ت��وان ب��ا برنامه ری��زی و ارائ��ه
تس��هیالت ،جوانان بیکار را به این بخش جذب
کرد اما مهم ترین دغدغه در این بخش بازاریابی
و فروش محصوالت در داخل و خارج از کش��ور
است .به باور کارشناس��ان برگزاری نمایشگاه یا
بازارچه ه��ای محلی دائم��ی و همچنین معرفی
گسترده صنایع دستی به مردم در جذب مشتری
بسیار موثر است.
صنایع دس��تی ب��ا وج��ود مزیت های��ی چون
دسترس��ی اس��ان و ارزان ب��ه مواد اولی��ه ،نیاز
نداشتن به س��رمایه گذاری زیاد و ابزار کار ساده
به دلیل مش��کالت بازاریابی و فقدان حمایت از
ان توانایی جذب جوانان را ندارد .تحول در این
رشته هنگامی صورت می گیرد که بتوانیم بازاری
مناسب برای فروش محصوالت این صنایع ایجاد
کنیم .نگاه جامع و کامل همراه با مدیریت مدرن
و جدی راه رسیدن به این اهداف است.
عباس شاکری
عضو هیات علمی دانشگاه
عالمه طباطبایی
اقتصاد
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
اقتصاد ایران در چند سال گذشته یک بی ثباتی
ب��زرگ را تجربه کرده اس��ت و دولتم��ردان نیز در
بدتری��ن ش��رایط ،اقتصاد را درگیر ش��وک درمانی
کردند .این سیاست تورم های بسیار باال را بر جامعه
تحمیل کرد و باعث شد مردم نتوانند قدرت خرید
خود را حفظ کنن��د .دلیل این موضوع هم افزایش
نیافتن دستمزدها متناسب با تورم بود .به طور کلی
و از نظر فنی زمانی که هزینه تولید به دلیل شوک
درمانی و باال رفتن قیمت نهاده ها افزایش می یابد،
باال بردن دستمزدها به اندازه تورم برای این بخش
اقتصاد امکانپذیر نیس��ت و نمی توان بیشتر از این،
به بخش مولد فشار وارد کرد .در این شرایط برخی
بنگاه ه��ا مجبور ب��ه تعطیلی ش��دند و بیکاری نیز
افزایش یافت.
نتیج��ه کاهش دس��تمزد واقع��ی را می توان در
کاه��ش مصرف مش��اهده ک��رد .طی چند س��ال
گذش��ته انواع محصوالت لبنی در چند نوبت دچار
افزایش قیمت ش��دند که نتیجه ان کاهش مصرف
این محصوالت اس��ت ،همین اتفاق را در مورد مواد
پروتئین��ی نیز ش��اهد بوده ایم .با توج��ه به چنین
تجرب��ه ای دول��ت بای��د از بی ثبات ک��ردن اقتصاد
ب��ا تغییر قیمت های کلیدی اجتن��اب کند چرا که
این سیاس��ت یک زلزله به نفع سوداگران و به ضرر
طبقه متوسط و پایین جامعه ایجاد می کند .در این
مدت درامد بخش نامولد و سوداگر اقتصاد که هیچ
ارتباطی با تولید ملی ندارد به ش��کل چش��مگیری
افزایش یافته که یکی از نشانه های ان تعداد باالی
خودرو های بسیار لوکس در کشور است ،از ان جایی
که در اقتصاد منابع محدود اس��ت وقتی یک گروه
چنین درامدهایی را کس��ب می کنن��د یعنی یک
طبقه دیگر از این منابع محروم ش��ده است که این
موضوع پیامدهای اجتماعی و اقتصادی بس��یار به
دنب��ال دارد .باید توجه کرد که اثار کاهش مصرف
مواد لبنی و پروتئینی که از نیازهای طبیعی انسان
هس��تند ،در اینده و در نس��ل بعدی خود را نشان
می دهد.
عالوه بر این باید در نظر داش��ت که اقتصاد یک
گردونه است ،زمانی که بخش زیادی از احاد جامعه
ش��اهد کاهش قدرت خرید خود باش��ند ،تقاضای
خود را کاهش می دهند .از س��وی دیگر بس��یاری
از تولی��دات ما قدرت رقابت ب��ا تولیدات خارجی را
ندارند و از این رو تنها به بازار داخل متکی هستند
و کاه��ش قدرت خرید مردم در عم��ل بازار انها را
کوچک کرده و از این طریق تولید نیز متاثر می شود
و کاهش می یابد.
خبر
برگه های سهام عدالت معتبر
اما ارزش ان نامشخص
واسطه گران از بورس کاال رخت بربستند
لغو تحریم بانک مرکزی ایران
18
همنشینی مردم با «نداری»
خانواده ایرانی منتظر است تا تاثیر سیاست های دولت را بر سفره خود ببیند
سمانه گالب -گروه اقتصاد :زمانی که مسئوالن
اقتصادی از کاهش تورم صحبت می کنند این انتظار
وج��ود دارد که کاه��ش این نرخ در س��بد مصرفی
خانوار نیز قابل درک باش��د .ب��ه عبارت دیگر مردم
منتظرند اخبار خوش اقتصادی که مدام در رسانه ها
از ان صحب��ت می ش��ود تاثیر خود را بر س��فره انها
نیز نش��ان دهد و لبخند را به لب��ان انها بازگرداند،
لبخن��دی که به دلی��ل هزینه ه��ای فزاینده مصرفی
مدت هاس��ت با چهره ایرانیان بیگانه ش��ده اس��ت.
نگاه��ی به امارهای رس��می کش��ور در س��ال های
گذش��ته نشان می دهد که هزینه خانواده ها در سال
92نس��بت به س��ال 82حدود 6برابر شده ،این در
حالی اس��ت که مصرف خانوار ب��ه ویژه در کاالهای
اساس��ی روند کاهشی داشته اس��ت .این موضوع در
یک جمله یعنی هزینه بیشتر برای به دست اوردن
کاالی کمت��ر؛ هم��ان واقعیتی ک��ه از ان به عنوان
کوچک شدن س��فره خانواده ها یاد می شود .نگاهی
ب��ه امارهای بان��ک مرکزی در م��ورد مصرف اقالم
خوراک��ی که ضروری ترین کاال برای زندگی اس��ت،
چهره تلخ ت��ری از این واقعیت به تصویر می کش��د.
براس��اس این امار در س��ال 1386به طور متوس��ط
خانوارهای ایرانی ساالنه 174کیلو انواع برنج مصرف
می کردند ،که در س��ال 1391این رقم به س��االنه
131کیلو کاهش یافته اس��ت .یعنی ایرانی ها در این
دوره 5س��اله به طور متوس��ط س��االنه 43کیلو برنج
کمتر مصرف کرده اند.
این در حالی است که مصرف ساالنه کاالی مکمل
برن��ج یعن��ی نان نی��ز در این مدت کاهش داش��ته
اس��ت .بر این اس��اس مصرف س��رانه انواع نان برای
خانواره��ا از 458کیلوگرم در س��ال 1386به 347
کیلوگرم در س��ال 1391رسیده اس��ت .در همین
دوره مصرف متوس��ط س��االنه انواع گوش��ت (دام،
پرندگان و ابزیان) هم حدود 15درصد کاهش نشان
داده و از ح��دود س��الی 183کیلو در س��ال 86به
157کیلو در س��ال 1391رسیده است .در سال 86
خانوارهای ایرانی به طور متوس��ط ساالنه 206کیلو
ش��یر مصرف می کردند که این رقم در سال 1391
به 134کیلو کاهش یافت؛ یعنی افزون بر 35درصد
کاهش .البته بخشی از این کاهش در مصرف خانوار
به کمتر شدن متوسط افراد یک خانواده ارتباط دارد
اما اگر امار مربوط به خانواده ها را بر تعداد افراد انها
تقس��یم کنیم و از این طریق مصرف س��رانه ها را به
دس��ت اوریم باز هم این کاهش چش��مگیر و قابل
توجه است.
در اقتص��اد گفت��ه می ش��ود هرگاه قیم��ت اقالم
اساس��ی زندگی باال برود خانوارها در نخستین اقدام
از هزینه های فرهنگی ،تفریحی و اموزشی خود کم
می کنند ،ای��ن موضوع در امار هزینه های مربوط به
خانوار در سال های گذش��ته به خوبی نمایان است،
به طوری که س��هم اقالم فرهنگی در س��بد مصرف
خانوار شهری از 3/6درصد در سال 82به 2/3درصد
در سال 91کاهش یافته است.
همچنی��ن مراجع��ه به ام��ار مربوط به س��ال 92
نش��ان می دهد ک��ه 70درصد هزینه ه��ای خانوارها
صرف خوراک ،پوش��اک ،بهداش��ت و مس��کن شده
که همگی انها نیازهای ابتدایی انس��ان را تش��کیل
می دهن��د .البته در این مدت درام��د خانوارها نیز
افزای��ش قابل توجهی را نش��ان می دهد ام��ا با این
وجود بررسی میزان متوسط کسری بودجه خانواده
در س��ال های گذش��ته حکای��ت از ان دارد که این
افزایش درامد نتوانس��ته افزایش هزینه ها را جبران
کند .عالوه بر این باید توجه ش��ود که هزینه ها برای
همه به یک میزان افزایش می یابد اما افزایش درامد
برای خانواده های مختلف نه تنها یکسان نیست ،بلکه
گاهی این اختالف بس��یار فاحش می شود ،از این رو
تاثیرپذیری از افزایش هزینه ها در مورد همه طبقات
جامعه یکسان نیست و طبقات فقیرتر از این افزایش
هزینه بیشتر زیان می بینند.
سفره ها کوچک شده است
بدیهی اس��ت زمانی که خان��واد ه در یک اقتصاد
به این ش��کل درگیر پدیده فقر می شود این موضوع
تبعات منفی فراوانی برای جامعه نیز خواهد داش��ت
و از همی��ن جه��ت دولت باید دالی��ل ایجاد چنین
وضعیتی را شناس��ایی کن��د و درجهت حل ان گام
وضعیت هزینه و درامد خانوار در 10سال گذشته ( ارقام به هزار ریال است)
سال متوسط هزینه درصد تغییر
82
متوسط درامد
درصد تغییر
کسری بودجه خانواده
48350
13/2
46130
14/6
-2220
59044
22/11
55662
20/66
-3382
67029
13/52
65172
17/08
-1857
77703
15/92
77553
18/99
-150
98816
27/17
96764
24/77
-2052
115445
16/82
113182
16/96
-2263
127139
10/12
123948
9/51
-3191
141661
11/42
136813
10/37
-4848
173925
22/77
167196
22/20
-6729
216539
24/50
209059
25/03
-7480
284462
31/36
276867
32/43
-7595
ریی��س س��ازمان خصوصی س��ازی در گفت وگو با
فارس ،در مورد اخرین وضعیت الیحه سهام عدالت
و اینکه ایا سهامی که در گذشته به مردم ارائه شده،
محفوظ خواه��د ماند ،اظهار ک��رد :هرگونه توضیح
در م��ورد جزئیات الیحه من��وط به تکمیل ان و نیز
تصویب در هیات دولت است ،زیرا احتمال تغییر در
جزئیات ان وجود دارد .میرعلی اشرف عبداهلل پوری
حس��ینی در پاس��خ به این س��وال که چه اطمینان
خاطری وجود دارد که برگه های س��هام عدالتی که
دس��ت مردم است ،ارزش خواهد داشت ،گفت :قطعا
کلیات برگه های س��هام عدالت مردم معتبر اس��ت و
دنبال ان هستیم که این اعتبار حفظ شود ،اما انقدر
ابهام و س��وال وجود دارد که باید د ر اینده روش��ن
شود .وی با تاکید بر اینکه دولت به دنبال این است،
همه کسانی که در سهام عدالت ثبت نام کرده و حقی
برایشان ایجاد شده به ان برسند ،عنوان کرد :اکنون
چگونگی رس��یدن ب��ه این موضوع نی��از به تصویب
الیحه دارد و اینکه س��هام عدالت چگونه ازاد شود و
در اختیار مردم قرار گیرد ،منوط به الیحه است .این
مقام مس��ئول یاداور شد :در برخی بخش های سهام
عدالت اشتباهاتی رخ داده که باید اصالح شود.
متوسط تعداد مصرف برنج(کیلوگرم)
سال
سرانه
افراد خانواده خانواده
مسکو اماده قطع سوئیفت شد
وزی��ر اقتصاد روس��یه روز جمعه اع�لام کرد این
کشور باید اماده تصمیمی احتمالی برای جلوگیری
از دسترس��ی مسکو به ش��بکه بین المللی معامالت
بانکی (س��وئیفت) باش��د هرچند این سناریو بعید
ب��ه نظر می ای��د .به گزارش تس��نیم و ب��ه نقل از
ایتارتاس ،الکس��ی اولیوکایف اعالم کرد :من معتقد
هس��تم اتحادیه اروپا ای��ن کار را انجام نخواهد داد
زیرا این کار ،بیهوده اس��ت .وی با اعالم این مطلب
تاکید کرد :روسیه هرگونه تالشی انجام خواهد داد
تا از نظ��ام بانکی خود حفاظت کن��د .وزیر اقتصاد
روسیه در گفت وگو با خبرنگاران در حاشیه مجمع
س��رمایه گذاری سوچی اعالم کرد :من فکر می کنم
که این اتف��اق نخواهد افتاد ولی ما باید برای حتی
این سناریوی غیرمحتمل هم اماده باشیم.
economy@smtnews.ir
نگاه روز
چاقی سوداگران
الغری تولید
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
ماخذ :بانک مرکزی
مقایسه میزان مصرف خانواده ها از گروه های اصلی خوراکی
مصرف نان (کیلوگرم) مصرف گوشت (کیلوگرم)
خانواده
سرانه
خانواده
سرانه
1386
3/95
174
44
458
115
183
46/3
1391
3/46
131
37
347
71
157
45/3
بردارد .در همین راس��تا عضو هیات علمی دانشگاه
عالم��ه طباطبای��ی وضعیت فعلی بودج��ه خانوار را
ناش��ی از اجرای سیاست هدفمندی یارانه ها دانست
و توضیح داد :در اثر اجرای این سیاست رکود تورمی
بر کش��ور حاکم ش��د که یک��ی از نتایج ان کوچک
شدن سفره خانوار است.
مه��دی تقوی در گفت وگو با
اظهار کرد :در
4س��ال گذشته نرخ رش��د اقتصاد کشور منفی بوده
که این نشان می دهد در اقتصاد تولید کمتری انجام
ش��ده اس��ت .کاهش تولید از یک طرف به افزایش
بیکاری دامن می زند که در نتیجه ان درامد خانوار
کاه��ش پیدا می کن��د و از طرف دیگ��ر قیمت ها را
افزایش می دهد.
به گفته وی ،در این حالت درامد واقعی خانواده ها
کاه��ش می یابد و با وج��ود انکه خانواده ها س��عی
می کنند بخش��ی از این کاه��ش درامد را با کاهش
مصرف جب��ران کند ام��ا در نهایت به دلی��ل اینکه
مصرف هم راس��تا با درامد کاهش نمی یابد ،کسری
بودجه خانواده تشدید می شود.
البته امارها نش��ان می دهد که در سال 91و 92
متوس��ط درامد خانواده ها کمی بیش��تر از متوسط
هزین��ه انها بوده اس��ت ،ب��ه همین دلی��ل از تقوی
پرس��یدیم که ایا ای��ن موضوع نش��ان دهنده بهبود
نسبی وضعیت خانوده هاست که وی در پاسخ گفت:
این بهبود حداقلی ،ناشی از مذاکرات هسته ای ایران
با 5+1اس��ت که توانس��ت تا ح��دی قیمت دالر را
کاه��ش دهد و از این طریق تورم تا اندازه ای کنترل
شد.
کاهش هزینه های تولید؛ راه خروج از فقر
این اس��تاد دانش��گاه در پاس��خ به این پرسش که
ایا سیاس��ت های بس��ته خروج از رکود نیز می تواند
وضعیت معیش��ت مردم را بهتر کند ،اظهار کرد :به
این سیاس��ت ها نقد وارد است .دولت اگر می خواهد
وضعیت اقتصاد را بهبود ببخش��د باید توجه کند که
چه عواملی باعث شده در این وضعیت گرفتار شویم.
انچه که اقتصاد ایران را دچار مش��کل کرد ،افزایش
هزینه های تولید به دلیل باال رفتن قیمت نهاده ها و
افزایش نرخ ارز بود ،از این رو سیاست های دولت باید
در جهت کاهش هزینه های تولید باشد.
وی ادام��ه داد :اگ��ر دولت با سیاس��ت هایی نظیر
تخفیف های مالیاتی ،کاهش هزینه س��وخت ،تامین
نهاده های تولید با ارز ارزان و ...از تولید حمایت کند،
در نتیجه تولید افزایش می یابد ،بیکاری کم می شود
و درام��د م��ردم باال م��ی رود .وقتی م��ردم افزایش
درامد واقعی داشته باشند ،مصرف افزایش می یابد و
وضعیت معیشت هم بهتر می شود.
تاکید این اس��تاد اقتصاد بر حمای��ت از تولید در
حالی اس��ت که دیگر مدرس دانشگاه سیاست های
دولت در حوزه مس��کن را از اولویت های کاری برای
بهبود وضعیت خانواده های شهری می داند.
با
س��یدمصطفی صف��اری در گفت وگ��و با
بیان اینکه برای تحلیل وضعیت معیش��ت خانواده ها
باید خانوار روس��تایی و ش��هری را از هم جدا کنیم،
گفت :در مورد خانواده های ش��هری 25تا 30درصد
هزینه های انها مربوط به خوراک اس��ت اما در مورد
خانواده روس��تایی این عدد گاه��ی به 50درصد نیز
می رسد.
هزینه اجاره بها کنترل شود
وی تصریح کرد :بیشترین هزینه در سبد مصرفی
خانواده های ش��هری مربوط به مس��کن است اما در
مورد خانواده های روس��تایی سهم اصلی هزینه ها به
خوراک و پوشاک تعلق دارد ،چراکه وقتی این کاالها
گران می ش��ود برای خانواده های شهری و روستایی
به ی��ک اندازه افزای��ش می یابد ،از این رو بررس��ی
وضعی��ت خانواده ش��هری و روس��تایی تحلیل های
متفاوتی می طلبد.
این اس��تاد اقتصاد البته بخش��ی از کاهش مصرف
خانوار در س��ال های اخیر را ناشی از کاهش متوسط
تعداد افراد خانوار دانس��ت و اف��زود :بخش دیگر از
ای��ن کاهش مصرف مرب��وط به تورم اس��ت و باید
سیاس��ت های دولت در جهت مبارزه با این مش��کل
باش��د .صف��اری در پایان گام نخس��ت برای بهبود
وضعی��ت زندگی خانواده ها را کاه��ش هزینه اجاره
دانس��ت و تاکید کرد :در مناطق شهری دولت باید
روی مسکن طبقه متوسط و پایین متمرکز شود تا با
کاهش اجاره بها بخش مهمی از سبد هزینه خانواده
تعدی��ل ش��ود اما در م��ورد خانواده های روس��تایی
سیاست های غذایی باید در اولویت باشد.
ماخذ :بانک مرکزی
85درصد
مالیات کشور
از 7شهر
به دست می اید
رییس کمیس��یون نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام با
بیان اینکه 85درصد مالیات کشور از 7شهر به دست می اید،
گف��ت :برای خ��روج از درامد انحصاری باید س��ایر بخش های
اقتصادی را در کشور فعال کنیم.
به گزارش ایسنا ،داوود دانش جعفری روز پنجشنبه در کارگاه
تخصصی اقتصاد مقاومتی در اردبیل با اشاره به اینکه 15درصد
مالیات کشور به شهرهای باقیمانده مربوط می شود ،افزود :اگر
س��هم اس��تان اردبیل را صفر بدانیم به جایی برنمی خورد و به
همین دلیل چندین س��ال معافیت مالیات��ی ،می تواند کمک
بزرگی به بخش های خصوصی در این استان باشد.
وی ب��ا بی��ان اینک��ه کار مجم��ع،
سیاس��تگذاری اس��ت ،تصری��ح کرد:
هرچند سیاس��تگذاری گاه��ی باالتر
از قانونگ��ذاری اس��ت ول��ی ما نقش
اجرایی نداریم و به همین دلیل تنها با
سیاستگذاری مناسب می توانیم خیلی
از بی ثباتی ها را از بین ببریم.
دانش جعف��ری ب��ا ی��اداوری اینکه
مش��کل تولید ،نقدینگی اس��ت ،بیان کرد :رس��الت اتاق ها و
بخش خصوصی در هر مسئله اقتصادی مشخص است و برای
دس��تیابی به توس��عه ضرورت دارد
تدوین مسیر از اتاق ها صورت گیرد.
دانش جعفری با بیان اینکه رسالت
بخش خصوصی و اتاق ها ،شناسایی
مزیت های هر منطقه اس��ت ،گفت:
هر منطقه با شناس��ایی مزیت های
خ��ود می توان��د س��رمایه گذار را به
س��مت خود ج��ذب کن��د چراکه
سرمایه گذارها به دنبال مزیت های خاص می گردند و دستیابی
به انها بدون شناسایی امکان پذیر نیست.
بورس
economy@smtnews.ir
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
مصوبات بورسی دولت برای خروج اقتصاد از رکود
19
بازار سهام با حمایت دولت قد می کشد
مهدیه انوش�ه :افت ادامه دار بازار س��هام در حالی به نگرانی ها دامن
زده اس��ت که مس��ئوالن دولتی نیز به دنبال راهکاری ب��رای تغییر روند
بازار هستند.
افزایش نگرانی ها از زمین گیر ش��دن بازار س��رمایه باعث ش��د تا هیات
دولت در اخرین جلسه خود به طور جدی به بررسی بحران حاضر در بازار
س��رمایه بپردازد .بر همین اس��اس تصمیم هایی در راستای سیاست های
اقتصادی برای خروج از رکود تصویب ش��د که می تواند برای بازار سرمایه
مثبت و تاثیر گذار باش��د .بخش��ودگی جرایم مالیاتی بنگاه های تولیدی،
تس��هیل زمینه های س��رمایه گذاری خارجی و حمایت از س��رمایه گذاری
خارج��ی ،ممنوع کردن قیمت گذاری کاالهایی که امکان پذیرش و خرید
و ف��روش انها در بورس انرژی یا کاال وج��ود دارد ،تدوین و ابالغ ضوابط
تشکیل صندوق س��رمایه گذاری ارزی ،پیش فروش فراورده های نفتی به
صورت سلف در بورس های انرژی و کاال ،بازنگری و اولویت بندی کاالهای
مش��مول اجرای اجباری استاندارد و تشکیل ستاد هماهنگی دستگاه های
اجرایی مرتب��ط با تجارت فرامرزی در جهت تحرک اقتصادی ،رفع موانع
تولید و س��رمایه گذاری و بهبود فضای کس��ب و کار از مهم ترین مصوبات
جلس��ه 19مرداد ماه هیات دولت بود که می تواند به رونق بازار س��رمایه
کمک کند.
همچنین اس��حاق جهانگیری -مع��اون اول رییس جمهوری نیز با بیان
اینک��ه دول��ت کمترین تردیدی در حمایت از بورس ن��دارد ،گفت :دولت
مصم��م اس��ت ب��ازار س��رمایه ،ق��وی ،نقش افرین و
تاثیرگذار در اقتصاد ایران باشد و از افزایش روزافزون
س��ود ش��رکت ها و با نش��اط ش��دن بخش خصوصی
استقبال می کنیم.
در نگاهی به روند بازار س��هام می بینیم که ویترین
اقتصادی کشور در سال جاری شاهد فرار سرمایه ها و
سقوط شاخص ها بود .رکود حاکم در اقتصاد تا جایی
ب��ه همه ارکان این بازار نفوذ کرد که حتی برنامه های
دولت برای خروج از این ش��رایط سخت اقتصادی نیز
نتوانس��ت خیمه رکود را از سر تاالر حافظ جمع کند.
در این شرایط پرونده نیمه اول سال 93بسته می شود
تا شاید با نگاهی مثبت تر به 6ماهه باقیمانده از سال،
کارنامه ای قابل دفاع در پایان اسفند ماه از بازار سرمایه برجای بماند.
اما شهریور ماه در حالی رو به اتمام است که شاخص در 119روز کاری
س��قوطی 7هزار و 500واحدی را ثبت کرده اس��ت .س��قوطی سخت و
سهمگین که بازدهی سهامداران را در این مدت به منفی 10درصد رسانده
اس��ت .در اسیب شناسی افت ادامه دار بازار سرمایه باید گفت یکی از علل
پایین امدن نرخ سهام و افت شاخص در بازار ،افزایش نرخ سود بانکی بود.
با اغاز افزایش سود سپرده های بانکی در ماه های پایانی سال گذشته ،اغاز
روند نزولی بازار سرمایه نیز کلید خورد .زمانی که سود تضمین شده ،ثابت
و بدون ریسک با تبلیغات گسترده بانک ها به بیش از
23درصد رس��ید ،انتظارات مردم از بازار س��رمایه با
توجه به ریس��ک این بازار از سود بانکی فراتر رفت .از
دیگر دالیل افت ادامه بورس دس��تکاری بازار توس��ط
مس��ئوالن بورس برای بهتر جلوه دادن ش��اخص های
مهم ،تصمیمات دولت در بودجه سال جاری و فضای
ابهام الود تولیدکنندگان برای فعالیت اقتصادی است.
در این شرایط سرمایه گذاران و فعاالن اقتصادی برای
جلب اعتماد به زم��ان نیاز دارند ،البته نباید فراموش
کرد ک��ه در بازار این روزها ترس و بی اعتمادی وجود
ندارد اما از انجایی که جاذبه بازار پول بیش��تر ش��ده
اس��ت و سرمایه گذار همیش��ه نقدینگی اش را به بازار
کم ریس��ک تر هدایت می کند ،بازار دچار این افت و بی اقبالی شده است.
هرچند که به طور قطع در ش��رایط حاضر س��ود بازار سرمایه از بازار پول
بیشتر اس��ت اما ریسک بازار سرمایه باعث شده اس��ت تا سرمایه گذاران
سود ثابت و بدون ریسک بازار پول را ترجیح دهند .در حال حاضر تامین
مواد اولیه صنایع و مشکالت تولید همچنان پابرجاست .هزینه های تولید
باال رفته است .البته پیش بینی می شود بخش قابل توجهی از این ابهامات
در ماه های پیش رو برطرف خواهد ش��د و در نیمه دوم س��ال جاری بازار
سرمایه روزهای بهتری را تجربه خواهد کرد.
به دنبال تصمیم وزیر صنعت ،معدن و تجارت در ازادسازی نرخ محصوالت پتروشیمی
واسطه گران از بورس کاال رخت بربستند
کیمیا بامدادی�ان -گروه اقتص�اد :ابالغیه وزارت
صنعت ،معدن و تجارت درباره قیمت گذاری محصوالت
پتروش��یمی در بورس کاال براس��اس ن��رخ ازاد ارز که
در اواس��ط تیرماه انجام ش��د2 ،هدف عم��ده را دنبال
می کرد ،هدف نخس��ت نزدیک شدن قیمت محصوالت
در بورس کاال به بازار بود تا از این طریق جذابیت برای
فعالیت های واس��طه گری کمتر شود و در نتیجه تقاضا
در بازار یک تقاضای واقعی باشد .هدف دوم نیز افزایش
عرضه محصوالت در رینگ پتروش��یمی بود .نگاهی به
امارهای عرضه محصوالت در اردیبهش��ت و خرداد ماه
نش��ان داد ،کنترل های قیمتی در بورس ،جذابیت برای
عرضه محص��والت را در این بازار کم ک��رده بود و این
انتظار وجود داشت که با نزدیک شدن قیمت های بورس
به قیمت بازار ،تولید کنندگان محصوالت پتروشیمی نیز
عرضه خود را در بورس کاال افزایش دهند .این هدف در
عمل محقق شد و افزایش عرضه محصوالت پتروشیمی
در ب��ورس کاال ،باعث به وجود امدن تاثیرات مثبت این
مصوبه از جمله حذف دالالن و کاهش قیمت های بازار
ازاد شد.
بر این اس��اس اختالف قیمت بازار ازاد با بورس کاال
نی��ز که مس��تقیما تابع��ی از کمب��ود کاالی مورد نظر
در ب��ازار ب��ود ،با افزایش عرضه کاه��ش یافت و قیمت
محصوالت پتروش��یمی در بازار ازاد نیز با کاهش قابل
توجه��ی روبه رو ش��د .به این ترتی��ب مصرف کنندگان
واقعی توانستند حجم بیشتری از مواد مورد نیاز خود را
از ب��ورس کاال تامین کنند و تقاضای داللی محصوالت
پتروشیمی نیز به شدت کاهش یافت.
نقش واقعی واسطه گران
در همی��ن خص��وص محمدحس��ن کمال اب��ادی،
مدیرعامل کارگ��زاری کاالی خاورمیانه در گفت وگو با
بیان ک��رد :تا زمانی که ش��اهد اختالف قیمتی
در بازار باش��یم ،داللی و واسطه گری وجود دارد اما این
موضوع به معنای ان نیس��ت که واس��طه گری همیشه
برای اقتصاد ما مضر است.
وی با اش��اره به اینکه واسطه گری در زمان گذشته و
در ب��ورس کاال به صورت افراطی انجام می ش��د ،گفت:
برای نمونه ش��رکتی در گذشته 100تن ظرفیت داشت
و 50تن مواد اولیه برای تولید محصوالتش نیاز داش��ت
و ب��ا فروش کد خود50 ،تن را در اختیار واس��طه گران
ق��رار می داد و به دلیل تف��اوت قیمتی زیاد محصوالت
پتروشیمی ،واسطه گران سودهای سرشاری را به دست
می اوردند.
کمال اب��ادی در ادامه بیان کرد :در چنین ش��رایطی
تولیدکنن��دگان و فروش��ندگان واقع��ی رغبت��ی برای
حضور در بورس نداش��تند زیرا نرخ محصوالت در بازار
ازاد بس��یار گران تر از ب��ورس کاال بود و تولیدکنندگان
ب��ه دنبال راه حلی بودند تا بتوانند محصوالتش��ان را در
بی��رون از ب��ورس کاال به فروش برس��انند .اما اکنون با
توج��ه به انکه قیمت ه��ا در بورس کاال ب��ا قیمت های
واقعی تفاوت چندانی ندارد ،فروش��ندگان به دنبال ان
هس��تند تا حتما محصوالت خ��ود را در بورس کاال به
فروش برسانند.
وی وجود واس��طه گران را در ش��رایط کنونی به نفع
اقتصاد و تولید کش��ور دانس��ت و اظهار کرد :در چنین
حالتی وجود واس��طه گران به نفع تولید است .زیرا اگر
تولیدکنن��ده نقدینگ��ی به میزان کافی ه��م در اختیار
نداش��ته باش��ند ،واس��طه گران ان میزان را خریداری
کرده و با حاش��یه سود پایین در اختیار تولیدکنندگان
قرار می دهد.
کمال اب��ادی نق��ش واس��طه گران را در زمان کنونی
واقعی خواند و اظهار کرد :اکنون واسطه گران به صورت
تس��هیل کننده کارها عمل می کنند و س��ود واقعی به
فروشندگان تعلق می گیرد و به نوعی می توان گفت که
سود داللی و واسطه گری از بین رفته است.
تقاضای واقعی
در این رابطه سیاوش سلیمانی ،کارشناس بورس کاال
اظهار کرد :همیش��ه داللی
نیز در گفت وگ��و با
زمانی به وجود می اید که دارای تفاوت قیمتی باش��یم.
این میزان تفاوت قیمت هرچه بیشتر باشد ،سفته بازان
بیشتری را به سوی خود جلب می کند.
وی با اش��اره به تبدیل نرخ ارز از مبادله ای به نرخ ارز
ازاد ،گف��ت :در نتیجه این امر ،ش��کاف قیمتی کاهش
یافته و جذابیت واسطه گری برای دالالن کمتر شود.
سلیمانی سفته بازی در گذشته را بسیار زیاد دانست و
بیان کرد :پس از اغاز به کار سایت بهین یاب ،سفته بازی
در بورس کاال بسیار کمتر شد .در ان زمان هیچ فردی
براس��اس پروانه ای که وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت
تایید کرده بود خرید نمی کرد و براس��اس میزان تقاضا
خرید خود را انجام می دادند اما در حال حاضر س��ایت
بهین ی��اب عمال تقاضای غیرواقع��ی را به میزان زیادی
ح��ذف کرده اس��ت .در ان زمان بس��یاری از کاالها در
دس��ت تولیدکنن��دگان باق��ی می مان��د و بس��یاری از
تولیدکنن��دگان نی��ز از نظ��ر کمب��ود نقدینگی تحت
فشار بودند.
وی راه ان��دازی س��ایت بهین یاب را نخس��تین فیلتر
برای محصوالت پتروش��یمی دانس��ت و گف��ت :بعد از
بورس بازنده
5بازارسرمایه گذاری
گ�روه اقتص�اد ـ 2روز ابتدای��ی معامالتی هفته
گذش��ته با موج منفی بس��یاری از نمادهای اثرگذار
بر ش��اخص کل بورس همراه شد اما در 3روز پایانی
حال و هوای بورس از روزهای گذشته اش بهتر شد و
شاخص کل هرچند به میزان بسیار کم ،افزایشی شد.
ب��ا توجه به انکه در هفته گذش��ته ،بس��یاری از
ش��رکت های کارگ��زاری به پایان س��ال مالی خود
رس��یدند ،بازار فش��ار فروش قابل توجه��ی را برای
تس��ویه معامالت اعتباری متحمل شد که در 2روز
نخس��ت هفته گذشته شاهد ان بودیم .کارشناسان
پیش بینی می کنند که با برداش��ته شدن بار مالی و
روانی تس��ویه اعتبار شرکت های کارگزاری و پایان
سال مالی گروهی از شرکت ها وضعیت بازار سرمایه
بهتر خواهد ش��د .از سوی دیگر به نظر می رسد که
هرچه به زمان مذاکرات هس��ته ای نزدیک تر شویم،
بازار سرمایه روزهای بهتری را تجربه می کند.
نگاهی به امار
امار معامالت هفته گذش��ته نش��ان می دهد که
مهم تری��ن متغیر بورس در اخرین روز معامالتی به
عدد 71هزار و 443رس��ید و بازدهی منفی 0/67
را برای سهامداران به همراه اورد.
تاالر حافظ هفته اخر شهریور را در شرایطی به پایان
رساند که ارزش کل معامالت سهام و حق تقدم نسبت
به هفته سوم شهریور از رش��د 25درصدی برخوردار
بود .همچنین در هفته گذشته حجم سهام و حق تقدم
معامله ش��ده معادل 2هزارو 58میلیون سهم بود که
در مقایس��ه با هفته ماقبل ان که میزان 1هزارو 843
میلیون سهم بود ،ش��اهد افزایش 11درصدی بودیم
این معامالت در هفته گذشته در181هزارو 206دفعه
انجام ش��د که در مقایسه با هفته سوم شهریورماه که
مع��ادل 216هزار و 91دفعه بود ،ش��اهد کاهش این
متغیر به میزان 16دصد بودیم .شاخص کل در هفته
چهارم شهریورماه در عدد 71هزار و 443قرار گرفت
که در مقایسه با هفته ماقبل ان که این شاخص در عدد
71هزار و 925بود ،با کاهش 482واحدی روبه رو شد و
بازدهی منفی 0/67درصدی را برای سرمایه گذاران به
وجود اورد .روزهای فعالیت تاالر حافظ در چهارمین
هفته ش��هریور هم مانند هفته ماقب��ل ان 5روز بود،
اما تعداد خریداران با کاهش روبه رو ش��د و از 63هزار
و 352نفر در هفته س��وم ش��هریورماه به 51هزار و
277نفر در اخرین هفته شهریور ماه رسید و کاهش
19درص��دی این متغیر را به وج��ود اورد .ارزش بازار
سرمایه که در پایان اذرماه سال گذشته به میزان 426
هزار میلیارد تومان مشخص شده بود ،در روزهای اخیر
به حدود 326هزار میلیارد تومان کاهش یافته است.
نگاهی به کارنامه 6ماهه
راه اندازی این سایت افراد به صورت مستقیم نمی توانند
در ب��ورس کاال به خرید بپردازند بلکه باید از س��همیه
ش��رکت ها اس��تفاده کنند .این میزان ظرفیت ها را نیز
وزارت صنع��ت ،مع��دن و تجارت تعیی��ن می کند .در
چنین شرایطی شرکت ها هم به راحتی از سهمیه خود
نمی گذرند ،زیرا در غیراین صورت باید محصوالت مورد
نیازشان را از بازار ازاد خریداری کنند.
س��لیمانی در ادامه بیان ک��رد :وقتی تغییر قیمت ارز
مبادله ای اتفاق افتاد ،باعث ش��د شکاف قیمتی بورس
کاال با بازار ازاد کمتر ش��ود و این میزان اختالف قیمت
ب��ه جای رفتن در جیب دالالن به پتروش��یمی ها تعلق
می گیرد.
وی دیگ��ر رینگ ه��ای ب��ورس کاال را دچ��ار پدیده
واس��طه گری ندانس��ت و اظه��ار ک��رد :به ط��ور کلی
واس��طه گری در رین��گ پتروش��یمی انجام می ش��د و
می ت��وان گفت که دیگر محصوالت ب��ورس کاال داللی
را تجرب��ه نکردن��د یا ب��رای مدت کوتاه��ی درگیر این
مشکل بودند .برای نمونه بازار اهن در برهه های خاصی
دچار س��فته بازی شد و دالالن ،اهن را از فوالد مبارکه
خریداری می کردند تا قیمت ان را باال ببرند .در همان
زمان فوالد مبارکه به میزان بس��یار زیادی اهن عرضه
کرد و دالالن مجبور شدند اهن های مانده در انبار خود
را نیز وارد کنند.
س��لیمانی با اش��اره به نب��ود گس��تردگی در رینگ
اغاز عرضه سهام علی بابا در بورس نیویورک
س��هام علی بابا روز گذش��ته در بورس نیویورک عرضه شد .به گزارش سنا،
س��هام علی بابا ،نخستین قیمت س��هام خود را 68دالر اعالم کرد و در بورس
نیویورک عرضه شد .براساس این گزارش ،کارشناسان پیش بینی می کنند که
با این قیمت اعالم ش��ده توسط ش��رکت ،درامد علی بابا در سال مالی 2015
میالدی با رشد 50درصدی روبه رو شود .وب سایت 15ساله علی بابا ،در خانه ای
کوچ��ک فعالیت خود را اغاز کرد و هم اکنون80،درصد از بازار خرید و فروش
چین را در اختیار دارد کشوری که 600میلیون کاربر فعال اینترنتی دارد .این
در حالی است که ارزش معامالت صورت گرفته در این سایت در سال گذشته
میالدی حدود 250میلیارد دالر اعالم ش��د که بی��ش از معامالت جاری دو
وب سایت مشهور Amazonو e-Bayاست .هر چند به نظر می رسد بسیاری
از س��هامداران و سرمایه گذاران به دلیل بزرگی این عرضه ،در نخستین روز از
گردونه معامالت عقب بکشند و پس از اطمینان از سالمت و کم ریسک بودن
معامله ،در روزهای بعدی وارد صف های خرید ش��وند .بانک کردیت سوئیس،
نگاه روز
بازار سرمایه به استقبال پاییز رفت
بانک دویچه ،گروه گلدمن ساکس ،س��رمایه گذاری جی پی مورگان ،شرکت
مورگان استنلی و سیتی گروپ به عنوان تنظیم کنندگان عرضه اولیه این سهم
در اغاز ساعات کاری ،وظایف سنگینی را بر عهده دارند در حالی که مشاوره
این عرضه بر دوش ش��رکت رتچیلد اس��ت .شرکت علی بابای چین با حجم
تج��ارت الکترونیک 248میلیارد دالری در س��ال .2013م از مجموع تجارت
ی فراتر رفت و
غول های تجارت الکترونیک امریکا یعنی شرکت امازون و ای ب
در اندیشه پشت سر گذاشتن ارزشمندترین شرکت جهان یعنی اپل می باشد!
طبق ارزیابی شرکت KPMGعلی بابا تا 15سال اینده برای رشد و توسعه
زیرساخت های خود باید 2500میلیارد دالر سرمایه گذاری کند .عرضه موفق
س��هم علی بابا عالوه بر خود شرکت به نفع بس��یاری از سهامداران عمده ان
ازجمله یاهو خواهد بود .شرکت یاهو که در واقع مالک یک چهارم سهم علی بابا
اس��ت ،بازدهی مناسبی را از این عرضه کسب می کند اگر چه مالیات گزافی
را نیز از این بابت پرداخت خواهد کرد .یاهو در نظر دارد 121میلیون از 524
کش��اورزی گفت :رینگ کش��اورزی هنوز گس��تردگی
زیادی پیدا نکرده که بخواهد دارای تفاوت قیمت قابل
توجهی بین بورس کاال و بازار ازاد باش��د و واسطه گران
به دلیل نبود تفاوت قیمتی ،به ان ورود پیدا نکردند.
کمبود نقدینگی
در این خصوص پیام مومنی ،مدیر کاالیی سهم اشنا
بیان کرد :بعد از ازاد ش��دن
نی��ز در گفت وگو با
قیمت ها در رینگ پتروشیمی ،واسطه گری و داللی در
بورس کاال بسیار کم شده است.
وی وج��ود واس��طه گران در زمان کنونی را مناس��ب
ارزیابی ک��رد و گفت :اگر واحده��ای تولیدی به اندازه
کاف��ی نقدینگی در اختیار داش��ته باش��ند ،با کدهایی
که وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت در اختیار انها قرار
می دهد ب��ه خرید از ب��ورس کاال می پردازن��د .اما اگر
واحدهای تولیدی به ان��دازه کافی نقدینگی در اختیار
نداشته باش��ند ،کدهای خود را در اختیار واسطه گران
قرار می دهند و به اندازه نیاز خود از محصوالت استفاده
می کنند و واس��طه گران مابقی را با حاشیه سود پایین
در بازار ازاد به فروش می رسانند.
مومن��ی وجود واس��طه گران در اقتص��اد را به عنوان
بخش��ی از چرخه اقتصادی الزم دانس��ت و اظهار کرد:
وج��ود واس��طه در اقتصاد همیش��ه مضر نیس��ت زیرا
واس��طه گران به عنوان چرخه ای عمل می کنند که بازار
مصرف و تولید را به یکدیگر اتصال می دهند.
سهم خود از علی بابا را در این عرضه اولیه ،به سهامداران ارائه کند که با تخمین
عرضه اولیه ای موفق ،یاهو 7/6بیلیون دالر را از این معامله کسب خواهد کرد.
اما س��هامدار عمده دیگر علی بابا ،هیچ یک از س��هام خ��ود را در عرضه اولیه
ارائ��ه نمی کند Softbank .به عنوان یکی از س��هامداران عمده ای که 797/7
میلیون سهم از علی بابا را در اندوخته مالی خود دارد حاضر نیست حتی یک
سهم را در عرضه اولیه به سهامداران ارائه کند .جک ما ،به عنوان یکی دیگر از
سهامداران عمده این شرکت بر خالف Softbankقصد دارد 12/75میلیون
از 206میلیون س��هم شخصی خود را در این عرضه اولیه ارائه کندJoseph .
،Tsaiموسس علی بابا تصمیم دارد از 83/5میلیون سهم خود 4/25میلیون
سهم را در بورس نیویورک عرضه کند.
ش��رکت س��رمایه گذاری China Investmentبه عن��وان یکی دیگر از
س��هامداران عمده 14/2میلیون سهم را عرضه خواهد کرد و شرکت Silver
4/1 Lakeمیلیون سهم را واگذار می کند.
با توجه به پایان نیمه اول س��ال جاری بررسی ها
نش��ان می ده��د از ابتدای س��ال تا کن��ون ،بورس
بیشترین بازدهی منفی را در بین بازارهای پنجگانه
سرمایه گذاری (سپرده گذاری ،دالر ،مسکن ،سکه و
بورس) داش��ته و با افت تقریبا 10درصدی شاخص
کل ،مسیر نزولی بورس که از زمستان سال گذشته
اغاز شد ،در این 2فصل نیز ادامه داشته است.
بر اس��اس این امارها ،ارزش بازار سرمایه نیز که
در پایان اذرماه س��ال گذش��ته به میزان 426هزار
میلیارد تومان مش��خص شده بود ،در روزهای اخیر
به ح��دود 326هزار میلیارد توم��ان کاهش یافته
اس��ت .این امارها افت 100ه��زار میلیارد تومانی
ارزش کل بازار بورس را در این مدت نشان می دهد
که به گفته کارشناس��ان ،چنین افت��ی را می توان
ب��ه منزله خروج 100هزار میلیارد تومان س��رمایه
از ب��ورس در 9م��اه تعبیر کرد .بر اس��اس امارها،
شاخص سهام بورس تهران از حدود 79هزار واحد
در اسفند سال گذشته ،به حدود 72هزار واحد در
روزهای اخیر کاس��ته ش��ده که کاهشی 9درصدی
را در این دوره نش��ان می ده��د .این موضوع به این
معناس��ت که متوسط بازدهی کسب شده در بورس
تهران توسط سهامداران در این مدت ،معادل زیانی
9درصدی بوده است.
اصالح بازار به پایان رسید
در همین رابطه یک کارش��ناس بازار س��رمایه با
اشاره به این که اصالح بازار سهام و قیمت شرکت ها
در حال حاضر تقریبا به پایان رس��یده گفت :به نظر
می رس��د کف ریزش های شاخص بورس کانال ۷۰
هزار باش��د .محمد یاری در خصوص وضعیت بازار
س��رمایه گفت :بازار سرمایه چند ماهی است که در
حالت انتظار بس��ر می برد تا مش��خص شود نتیجه
مذاکرات هسته ای به کجا می انجامد.
وی ب��ا اش��اره ب��ه این ک��ه اصالح بازار س��هام
و قیم��ت ش��رکت ها در ح��ال حاض��ر تقریبا به
پایان رس��یده اس��ت ،افزود :به نظر می رس��د کف
ریزش های ش��اخص بورس کانال 70هزار باش��د
چرا که دماس��نج بازار س��هام تاکنون 3بار تا این
عدد سقوط کرده و دوباره روند صعودی در پیش
گرفته اس��ت .محمد یاری اضاف��ه کرد :نگاهی به
قیمت سهام شرکت ها در بورس نشان می دهد در
چند ماه گذشته اصالح قیمت برخی سهام تا 50
درصد بوده است و P/Eبازار نیز در عدد مناسبی
قرار دارد و ش��رایط کنونی برای سرمایه گذاری ،با
ریسک کمی همراه است.
نظرگاه
مشکالت بانکی
عامل رکود در اقتصاد
20
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
لغو تحریم بانک مرکزی ایران
حمیدرضا اشرف زاده
کارشناس اقتصادی
یک��ی از اقدامات مهمی که دول��ت طی ماه های
اخیر در دس��تور کار خود قرار داده ،خروج اقتصاد
ایران از رکود اس��ت که ان را در قالب بس��ته ای با
عن��وان خروج غیرتورمی از رکود ارائه کرده اس��ت.
ام��ا این اقدامات دولت در راس��تای بهبود وضعیت
اقتصادی کش��ور برای این ک��ه جامع عمل به خود
بپوش��اند ،به اذعان کارشناسان ،مستلزم شناسایی
دالی��ل ایجاد ای��ن وضعیت در اقتصاد اس��ت که با
توجه به شواهد و قراین ،می توان ریشه رکود حاکم
در اقتص��اد ایران را در مش��کالت موجود در نظام
بانکی و مالی جست وجو کرد.
ش��روع این مش��کالت هم زمانی بود که سیستم
بانکی در دهه 80به خصوص در سال های 83و 84
گسترش زیادی پیدا کرد و وارد فعالیت سفته بازی
ش��د ،در این وضعیت بانک ها عمال کار واسطه گری
مال��ی را کن��ار گذاش��تند و از طری��ق دارایی های
انباش��ته خود وام هایی را براس��اس رابطه به بخش
غیرمول��د دادند با این حال افرادی که از این طریق
وام گرفته بودن��د انگیزه ای برای بازپرداخت اصل و
فرع وام نداشتند ،که این موضوع مشکالت بسیاری
را برای بخش بانکی و کل اقتصاد به وجود اورد.
از س��وی دیگر دولت نیز در این مدت به ش��دت از
سیس��تم بانکی اس��تقراض می کرد که این امر منجر
ب��ه انحراف منابع بانکی ش��د .همین موضوع س��بب
گردید در س��ال های 1389و 1390منابع بانک ها با
محدودیت مواجه شود و در معرض خطر ورشکستگی
قرار بگیرند .همه این مش��کالت در حالی گریبانگیر
کشور شد که بخش مولد سهمی از اعتبارات بانک ها
نداشت چراکه این بخش برای دریافت تسهیالت باید
به بانک ها ثابت می کرد که سوداوری دارد و می تواند
اصل و فرع وام ها را بپردازد ،که این کار نیازمند هزینه
زیادی برای بانک ها در جهت ارزیابی و اعتبارس��نجی
این درخواس��ت ها بود و بانک ها رغبتی برای این کار
نداش��تند .از طرف دیگر در هم��ان دوره بانک ها به
س��رمایه داری فامیلی روی اوردند ،به این صورت که
تسهیالت براس��اس توصیه ها به برخی افراد پرداخت
می شد و به دلیل اینکه این منابع در بازارهای غیرمولد
که س��ود باالیی به همراه داشت هزینه می شد ،سود
بیشتری را عاید بانک ها می کرد و این به تشدید سفته
ب��ازی دامن زد .بر اثر همین سیاس��ت ها و رفتارهای
اقتصادی ،س��رمایه داری صنعتی ما از نیمه دوم دهه
80نابود شد و در مقابل سرمایه داری مالی گسترش
یافت که در نهایت بخش تولید از منابع بانکی بی بهره
ماند .اگر این مش��کالت را در بروز پدیده رکود تورمی
در نظر بگیریم به نظر می رس��د که برنامه ارائه ش��ده
توس��ط دولت کمک چندانی به خروج غیرتورمی از
رک��ود نمی کند چرا که این بس��ته در مورد نرخ های
سود تسهیالت جهت گیری درستی ندارد ،چرا که ما
7تا 8نوع نرخ سود بانکی داریم که براساس انها وام
را پرداخت می کنیم اما در این برنامه درک درس��تی
از نرخ ه��ا وجود ندارد که یک��ی از نقاط ضعف ان به
شمار می رود .نقطه ضعف دوم مربوط به نرخ ارز است
هم��ان طور که دیده می ش��ود از هفته پیش تاکنون
چندین بار دالر افزایش قیمت داشته است که در این
برنامه ،جهت گیری درس��تی درباره نرخ ارز نیز وجود
ن��دارد .البته این برنامه نقاط قوتی هم دارد و تصمیم
دولت برای استقراض نکردن از سیستم بانکی یکی از
این موارد اس��ت .در س��ال 1390استقراض دولت از
سیس��تم بانکی 42درصد نسبت به سال پیشین ان
رش��د داشت که این رقم در سال 1392به 21درصد
رس��ید ،اما اکنون دولت تصمیم گرفته که از سیستم
بانکی استقراض نکند و از سوی دیگر بدهی های خود
را نی��ز به بانک مرکزی پرداخت کند .اگر این موضوع
تحقق یابد جهت گیری درس��تی اتخاذ شده و با این
کار منابع بانک ها افزایش می یابد و می توانند وام های
بیشتری به بخش مولد ارائه کنند.
خبر
نرخ سود سپرده
به زیر 20درصد می رسد
بانک مرکزی درصدد تهیه گزارشی از میزان و روند
نزولی نرخ تورم اس��ت که بر اس��اس این گزارش نرخ
سود سپرده کاهش پیدا می کند .عضو شورای پول و
اعتبار درخصوص کاهش نرخ سود سپرده و تسهیالت،
گفت :در ح��ال حاضر کاهش نرخ جزو دس��تور کار
ش��ورای پول و اعتبار نیس��ت اما با توجه به روند نرخ
تورم باید کاهش سود سپرده در دستور کار شورا قرار
گیرد .محمدرضا پورابراهیمی در نیمه دوم سال جاری
نرخ سود س��پرده را زیر ۲۰درصد اعالم کرد و ادامه
داد :بان��ک مرکزی درصدد تهیه گزارش��ی از میزان و
روند نزولی نرخ تورم اس��ت که بر اساس این گزارش
نرخ سود سپرده کاهش پیدا می کند .وی این کاهش
را به طور میانگین ۲تا ۳درصد دانست و تصریح کرد:
پیش شرط کاهش نرخ سود سپرده رسیدن نرخ تورم
به یک ثبات است که البته این کاهش مورد موافقت
اکثریت اعضای شوراست ،زیرا اثار مثبت کاهش نرخ
س��پرده بر روی نرخ تس��هیالت نمایان می شود و به
تامین سرمایه در گردش بنگاه ها کمک می کند.
بانک و بیمه
economy@smtnews.ir
دادگاه اتحادیه اروپا در حکمی اعالم کرد؛ تصمیم سال ۲۰۱۲م شورای
اروپا برای تحریم و انس��داد دارایی های بانک مرکزی ایران باید لغو شود.
این حکم توس��ط شعبه بدوی دادگاه اتحادیه اروپا صادر شده و به معنی
م بانک مرکزی ایران توس��ط این اتحادیه نیس��ت و قابل
لغو فوری تحری
تجدیدنظر اس��ت .دادگاه اتحادیه اروپا می گوید :شورای اروپا برای ادعای
خ��ود هیچ دلیل و مدرکی ارائه نکرده و به هیچ نقل و انتقال مش��خصی
اش��اره نکرده اس��ت و از این رو این تصمیم باید لغو شود .در ژانویه ۲۰۱۲
اتحادی��ه اروپا تصمیم گرفت که به دلیل «نگرانی از ابعاد نظامی احتمالی
برنامه هس��ته ای ایران» خرید نفت از ای��ران را قطع کند و بانک مرکزی
ای��ران را تحریم کند .به دنبال تحریم بانک مرکزی ایران دارایی های این
بانک نیز در اروپا مسدود شد.
تحریم ه��ای اتحادیه اروپا به دنبال رش��ته ای از قطعنامه های ش��ورای
امنیت س��ازمان ملل وضع شد .ش��ورای اروپا در ان مقطع اعالم کرد که
یکی از دالیل تحریم بانک مرکزی ایران کمک این نهاد مالی به دور زدن
تحریم های بین المللی علیه ایران بوده است.
بانک مرکزی به دنبال تامین مالی بخش های اقتصادی
اعطای140هزارمیلیاردتومانتسهیالتجدیدبهبخشمولد
گروه اقتصاد :حوزه صنعت و تولید به عنوان رکن
اقتصاد ملی در س��ال های اخیر با چالش های بس��یاری
مواجه بوده ،چالش هایی که هر کدام منجر به خسارات
جدی به پیکره این بخش ش��ده اس��ت ،از نوسانات نرخ
ارز گرفته تا تورم و تسهیالت گران که ان هم به سختی
به دس��ت فعاالن این بخش می رس��د .ب��ه هر حال این
مش��کالت تاجایی ب��ود ک��ه بس��یاری از کارخانه ها و
بنگاه های تولیدی در این سال ها با رکود مواجه و تعداد
قاب��ل توجهی از بنگاه های کوچک از عرصه تولید حذف
شدند که درنهایت هم بس��یاری از فرصت های اشتغالزا
در ش��رایطی که بیکاری در کش��ور به بحران رسیده از
بین رفت.
در این س��ال ها یک��ی از بخش هایی هم ک��ه همواره
انگش��ت اتهام به سوی اش نش��انه رفته ،سیستم بانکی
بوده اس��ت ،اینکه بانک ه��ا در پرداخت تس��هیالت به
بخ��ش تولید تمایلی از خود نش��ان نمی دهند و اگر هم
تس��هیالتی پرداخت می شود با نرخ س��ود باال بوده که
ب��رای فعاالن ای��ن بخش توجیه اقتصادی ن��دارد .البته
دراین بین بانک ها هم برای این س��ختگیری ها دلیل و
برهان دارند و محدودیت منابع را عاملی برای پاس��خگو
نبودن به تمامی نیازها می دانند و از سویی هم فهرست
مشکالت تولیدکنندگان بلندباالست .
به هر حال برای حل و فصل همین شرایط هم مدتی
اس��ت که دولت و بانک مرک��زی در تالش اند تا بتوانند
در جه��ت حمایت از تولید و خ��روج این بخش از رکود
گام بردارند که درهمین راس��تا تقویت توان اعتباردهی
بانک ها از روش های مختلف ،در دستور کار قرار دارند.
اعطای تسهیالت جدید به بخش اقتصاد
اهل ب��ازی در زمین بازار س��رمایه هس��تند ،می توانند
اثار فعالیت های خ��ود را پیش بینی کنند ،گفت :تالش
می کنی��م که این رقم را به حداکثرهای خود برس��انیم
که یکی از روش ها برای دس��تیابی به این هدف افزایش
س��رمایه بانک ها ،خروج بانک ها از بنگاه داری و واگذاری
بنگاه های تحت مالکیت بانک ها و استفاده حداکثری از
منابع تس��هیالتی نظام بانکی است تا به سمتی حرکت
کنی��م که نظام بانکی تس��هیالتش را برای فعالیت های
بخش خصوصی در نظر بگیرد.
پرداخت مشروط تسهیالت
وی بی��ان کرد140 :ه��زار میلیارد تومان تس��هیالت
جدید تزریق ش��ونده به بخش ه��ای مختلف اقتصادی
داریم .فکر کردیم که در س��ال 93ش��روع طرح جدید
از منابع بانکی ممنوع باش��د و بتواند اولویت اول محقق
ش��ود و ممکن اس��ت طرح هایی که 10تا 15درصد از
تکمیل انها مانده بتوانند از تس��هیالت بانکی اس��تفاده
کنند.
ریی��س کل بانک مرکزی گفت :در این راس��تا اعالم
کرده ایم که بنگاه های اقتصادی که استحقاق تسهیالت
نظ��ام بانکی را دارن��د باید حداقل 2ویژگی را داش��ته
باشند .نخست اینکه حداقل 25درصد از منابع ان بنگاه
اقتصادی از محل سرمایه باشد و دوم اینکه صورت های
مالی حسابرسی شده داشته باشد.
به هر حال فعاالن حوزه صنعت و اقتصاد ،افزایش هر
میزان منابع در جهت حمایت از تولید و رفع مش��کالت
نقدینگی این بخ��ش را امیدوار کننده می دانند و براین
باورند که اگر این منابع با شناسایی مشکالت بخش های
واقع��ی اقتصاد و با یک مکانیزم مناس��ب در اختیار این
بخش ها قرار گی��رد می تواند عاملی برای رفع رکود این
بخش و کل اقتصاد شود.
در ادام��ه این سیاس��ت هم در تازه تری��ن اقدام بانک
مرکزی برای س��رعت بخش��یدن به رفع موانع و تامین
مال��ی بخش مول��د و افزای��ش ت��وان اعتباردهی بانک تزریق منابع جدید قفل تولید را باز می کند
عل��ی صدری ریی��س خانه صنعت ،مع��دن و تجارت
کش��ور مقرر کرده است تسهیالت جدیدی را در اختیار
رفع
جوان��ان ایران در این رابط��ه در گفت وگو با
بخش های مختلف اقتصادی قرار دهد.
در همی��ن راس��تا ،ولی اهلل س��یف ریی��س کل بانک موان��ع بخش تولید ب��ا حمایت بانک ها را بس��یار مفید
مرک��زی از اعطای 140هزار میلیارد تومان تس��هیالت دانس��ت و اظهار کرد :تزریق منابع جدید می تواند باعث
جدید تزریق ش��ونده به بخش ه��ای مختلف اقتصادی باز شدن قفل ها در این بخش شود تا ادامه فعالیت برای
خبر داد و اظهارکرد :اولویت اول این تس��هیالت را برای فعاالن این بخش با سهولت بیشتری انجام گیرد.
او ب��ا تاکید براینکه مش��کالت
تامین سرمایه در گردش قرار داده ایم
بخ��ش تولی��د و صنع��ت بس��یار
که بتواند از خط تولید موجود که همه
بنگاه های اقتصادی
زیاد اس��ت و نیاز ب��ه عرضه منابع
س��رمایه گذاری های ان انجام شده و
که استحقاق تسهیالت
همواره برای این بخش الزم است،
اماده تولید اس��ت اس��تفاده کند و با
اعطای این تسهیالت به عنوان سرمایه نظام بانکی را دارند باید گفت :هرچند که بانک مرکزی در
در گردش ،تامین مواد اولیه و حقوق و حداقل 2ویژگی را داشته مقاط��ع مختلف ت�لاش کرده که
بتوان��د با تزریق منابع مش��کالت
دس��تمزد کارگر را تامین کند و بتواند
باشند .نخست اینکه
مال��ی ای��ن بخش ه��ا را کاه��ش
از رکود خارج ش��ود .به گفته او؛ حجم
کل تسهیالتی که نظام بانکی در سال حداقل 25درصد از منابع دهد ،اما موضوعی که در این بین
ان بنگاه اقتصادی از
وجود دارد این اس��ت ک��ه باید با
گذش��ته توانست در حوزه تامین مالی
پرداخت کند 236هزار میلیارد تومان محل سرمایه باشد و دوم یک س��ازوکار درست تالش شود
اینکه صورت های مالی که منابع به دس��ت بخش واقعی
بود که برای امس��ال با ب��راوردی که
اقتصاد برسد.
ش��ده این میزان به 245هزار میلیارد
حسابرسی شده
طرح ه�ای نیم�ه تم�ام در
تومان خواهد رسید.
داشته باشد
اولویت پرداخت تسهیالت
س��یف با بی��ان اینک��ه ب��رای رفع
وی ب��ا تاکید ب��ر اینک��ه بانک
مش��کالت بخش تولید و صنعت ،باید
مرک��زی به دنب��ال این اس��ت که
ش��رایطی ایجاد ش��ود که تامین مالی
بنگاه های کوچک و تامین مالی کوتاه مدت را نظام بانکی منابع جدی��د به بخش های اقتصادی تزریق کند ،گفت:
انجام دهد و تامین مالی بلندمدت و بنگاه های بزرگ را باید این منابع براس��اس رویکرد دولت و بانک مرکزی،
ب��ازار س��رمایه تامین کند ،به این دلی��ل که بنگاه های به پروژه ها و طرح های در حال کار و نیمه تمام پرداخت
ب��زرگ توانایی تش��خیص دامن��ه ریس��ک ها را دارند و شود تا با اتمام این طرح ها ،تولید در کشور افزایش یابد
سقوط ازاد طال ،رشد دالر
گ�روه اقتصاد :قیمت طال در معام�لات دیروز بازارهای
جهان��ی ب��ه پایین ترین رقم در ۹ماه گذش��ته رس��ید و در
معام�لات دیروز هر اونس فلز زرد ۱۲۱۹دالر معامله ش��د.
این افت قیمت درحالی اس��ت که قیمت جهانی طال در روز
چهارش��نبه به 1236دالر رسیده بود که بدین ترتیب طی
چند روز گذش��ته 17دالر کاهش را نش��ان می دهد .فدرال
رزرو امریکا روز پنجشنبه اعالم کرد ممکن است هزینه های
اس��تقراض را بیشتر از انچه انتظار می رود کاهش دهد و این
مس��ئله باع��ث افزایش عرضه طال در ب��ازار و در نتیجه افت
قیمت ها شد .نگرانی های سرمایه داران از افزایش نرخ بهره در
امریکا و تقویت اقتصاد این کشور و نتایج همه پرسی استقالل
اسکاتلند از انگلیس از دیگر دالیل افت قیمت طال در روزهای
اخیر بوده است .البته در این بین ،باال رفتن ارزش دالر که در
روزهای اخیر به باالترین رقم در 4سال گذشته رسیده است،
به گفته تحلیلگران بازار نیز عامل مهمی در افت قیمت طال
در این مدت بوده است.
ب��ه ه��ر حال با توج��ه به ش��رایط حاکم در ای��ن بازارها،
پیش بینی تحلیلگران بازار حکایت از کاهش نرخ طال در اینده
دارد .جیسون کریسوال تحلیلگر ارشد موسسه ام کی
اس معتقد است که قیمت طال به شدت اسیب پذیر
شده و احتمال رسیدن قیمت طال به سطح روانی
1200و 1180دالری در روزه��ا و هفته های اینده
بیشتر است .بازار سکه هم در اخرین روز هفته زیر تاثیر
این روند در بازارهای جهانی و باال رفتن ارزش دالر ،از ارزش
سکه های طالیی کاست که س��که بهار ازادی با افت 9هزار
تومانی به بهای 927هزار و 500تومان رس��ید .در معامالت
دیروز هر قطعه نیم سکه با افت 5هزارتومان از نرخ 471هزار
تومان به 466هزار تومان رس��ید و هر قطعه ربع س��که با
و اشتغال ایجاد شود.
این فعال صنعت��ی با تاکید بر اینکه اگر این هدف در
پرداخت تس��هیالت مورد توجه قرار نگیرد باز مشکالت
ب��ه قوت خود در این بخش ها باقی خواهد ماند ،تصریح
ک��رد :یکی دیگر از مواردی که بای��د در پرداخت منابع
مورد توجه قرار گیرد ،میزان نرخ سود تسهیالت و زمان
پرداخت این منابع است.
به گفته صدری ،از انجا که نرخ سود بانکی متوسل به
نرخ تورم اس��ت ،در این راستا برای اینکه نرخ تسهیالت
برای این بخش منطقی باش��د بای��د همزمان باهم نرخ
ارز ،نرخ س��ود بانکی و نرخ تورم تک رقمی ش��ود تا این
امر س��بب ش��ود که منابع با نرخ ارزان تری به دس��ت
تولید کننده برسد.
او به تسهیل پروس��ه پرداخت تسهیالت بانکی اشاره
کرد و افزود :درصورتی ک��ه این منابع در زمان کوتاه تر
و به موقع به دس��ت فعاالن بخش اقتصاد برس��د به طور
حتم بازدهی مناس��ب تری برای اقتصاد به همراه خواهد
داشت.
زمان پرداخت تسهیالت کوتاه شود
در همین رابطه ،س��یاوش غیبی یکی از کارشناسان
اقتصادی اولین قدم برای تخصیص تسهیالت به بخش
تولید را شناسایی بنگاه های فعال از بنگاه های تعطیل
دانس��ت و گفت :همچنین بای��د فناوری های جدید را
برای حمایت بیشتر شناسایی کرد.
وی ب��ا تاکید ب��ر اینکه دو بخ��ش بنگاه های فعال و
فناوری های جدید نیازمند حمایت و تزریق تسهیالت
بانکی هس��تند ،ادامه داد :برای رونق تولید و خروج از
رکود در گام نخس��ت باید ای��ن دو بخش را در اولویت
قرار داد .این کارشناس اقتصادی معتقد است؛ کشور ما
از امار و اطالع رس��انی دقیقی برای شناسایی موارد باال
برخوردار نیست به این ترتیب که مکانیزم دقیقی برای
شناسایی واحدهای تولیدی ،تعداد پرسنل این واحدها
و میزان تولید ان در دس��ترس نیست که دستیابی به
این امارها نیاز به کار کارشناسی دقیقی دارد و این امر
می تواند در هدای��ت منابع به بخش های دارای اولویت
کمک کند.
وی همچنی��ن درخص��وص ارائ��ه تس��هیالت ب��ه
فناوری ه��ای جدید نیز تاکید ک��رد :عمر فناوری های
ی جدید متولد
جدید کوتاه است و هر لحظه یک فناور
می شود که برای تخصیص تسهیالت به این بخش نظام
بانکی باید س��رعت عمل باالیی داش��ته باشد ،اما این
در حال��ی اس��ت که نظام بانکی م��ا در این زمینه پویا
و به روز نیس��ت و دریافت تس��هیالت از بانک ها بسیار
زمانبر است.
وی یک��ی از مهم تری��ن نقاط ضعف سیس��تم بانکی
کشور را فرایند طوالنی تسهیالت دهی دانست و گفت:
نظام بانکی م��ا به قدری در پرداخت تس��هیالت کند
است و فرایند تخصیص وام به قدری طوالنی و زمانبر
است که وقتی تسهیالت به دست تولید کننده می رسد
ی م��ورد نظر ب��ه پایان رس��یده و فناوری
عم��ر فناور
جدیدی جای ان را گرفته است.
به گفته غیبی؛ بانک باید قدرت تشخیص فناوری های
نو و تخصیص اعتبار به انها را با سرعت باال داشته باشد.
تزریق منابع به طرح های توجیه دار
سیدهادی حسینی ،عضو کمیسیون صنعت مجلس
هم در این باره با اشاره به مشکالت بسیار بخش اقتصاد
و رک��ود حاکم در این بخش ،تزریق منابع جدید بانکی
را برای رفع این مش��کالت بسیار مهم دانست و گفت:
ام��ا اینکه این منابع در جای خودش صرف ش��ودو به
دس��ت تولید کنن��ده واقعی برس��د ،باید م��ورد توجه
باش��د؛ چراکه یکی از مش��کالتی که طی این س��ال ها
در تخصیص منابع بانکی وجود داش��ته است ،اهلیت و
نداشتن توجیه اقتصادی بسیاری از طرح های تولیدی
و صنعتی است که سبب شده بخش زیادی از منابع به
دست بخش واقعی اقتصاد نرسد.
او با تاکید بر اینکه مجموعه بانک ها و دس��تگاه های
نظارتی باید در پرداخت تسهیالت توجه زیادی داشته
باش��ند که منابع به دس��ت بخش ه��ای دارای اولویت
و نیازمند برس��د ،افزود :دراین راس��تا شناسایی تولید
واقع��ی و حمایت از این بخش باید مورد توجه باش��د
و بانک مرکزی باید تالش کند با ارائه تس��هیالت الزم
و تامین س��رمایه در گ��ردش واحدهای تولیدی فعلی،
شرایط را برای فعالیت این بخش تسهیل کند.
وی بیش��تر ش��دن دوره های بازپرداخت تسهیالت و
کاهش نرخ س��ود بانکی را هم راهی در جهت تسهیل
فعالیت بخش مولد کش��ور دانست و تاکید کرد :توجه
ب��ه این موارد در ارائه منابع می تواند صنعت کش��ور را
احیا کند.
باجه خبر
کاهش یک هزار تومانی بر بهای 265هزار تومان ایستاد .سکه
1گرمی هم روز پنجش��نبه با نرخ 170هزار تومان در بازار
فروخته شد که نسبت به روز چهارشنبه تغییری نداشت.
بانک مرکزی اعالم کرد :از نیمه تیرماه
س��ال جاری تا دهه سوم ش��هریور ماه
بال��غ بر ۲۶۵هزار نفر از صف در انتظار
دریاف��ت وام ازدواج کاس��ته ش��ده اس��ت .تع��داد
متقاضیان در صف تس��هیالت مزب��ور از حدود یک
میلی��ون و 200هزار نفر به تعداد 934هزار و 883
نفر ،کاهش یافته است.
نخس��تین قرعه کش��ی جش��نواره
پذیرن��دگان پ��روژه س��بز تج��ارت در
ش��رکت ای��ران کیش انجام و اس��امی
برندگان خوش شانس ان اعالم شد.
مدیر عامل بانک شهر از نواوری دیگری
در ارائه خدمات از سوی این بانک خبر
داد و گف��ت :در این��ده نزدی��ک ب��ا
راه ان��دازی اتوبانک ،ش��هروندان م��ی توانند وجوه
بانکی را با سهولت و امنیت بیشتری دریافت کنند.
انرژی
industry@smtnews.ir
با برنامه ریزی وزارت نفت تا سال ۱۳۹۷محقق می شود
افزایش تولید گاز طبیعی به ۱۰۰۰میلیون متر مکعب در روز
شرکت نفت فالت قاره ایران
1393/07/05
1393/07/20
ضمنا لیست استعالم مربوط به خرید های متوسط (بدون برگزاری مناقصه) در سایت شرکت به ادرس ذیل درج می گردد.
سایر موارد:
1ـ زمان دریافت اسناد :از تاریخ نشر اگهی نوبت اول تا پایان ساعت اداری مهلت دریافت اسناد (مندرج در جدول)
2ـ جهت اطالع از محل دریافت اسناد و کسب اطالعات بیشتر به ادرس www.esfahansteel.comمراجعه فرمایید.
روابط عمومی ذوب اهن اصفهان
CH2= CH2
CH2= CH2
CH2= CH2
شرکت ملی صنایع پتروشیمی
سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی
شرکت ملی صنایع پتروشیمی
سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی
فراخوان مزایده
نوبت دوم
کد 289729
این سازمان در نظر دارد مزایده عمومی به شرح ذیل برگزار نماید.
ج) مدت اجاره 12 :ماه شمسی
الف) موضوع :اجاره 16باب مغازه (هر مغازه به یک مزایده گر واگذار د) محل مورد اجاره :استان خوزستان ،بندر ماهشهر ،شهرک بعثت،
می گردد)
مجموعه 1000واحدی ،مجتمع کیمیا
ب) قیمت پایه و شرح مختصری از موارد مزایده:
هـ) مبلغ خرید اسناد :پنجاه هزار ریال
و) مبلغ تضمین و نوع ان 50 :میلیون ریال (ضمانتنامه معتبر بانکی،
اجاره بهای سالیانه
اجاره بهای
مساحت
نام
شماره
فیش واریز به حساب سازمان)
(ریال)
ماهیانه (ریال)
تقریبی
طبقه
واحد
(مترمربع)
ز) محل فروش و تحویل اسناد :بندر امام خمینی (ره) ،منطقه ویژه
180/000/000
15/000/000
20
همکف
1
اقتصادی پتروشیمی ،سایت یک ،مجتمع نخل زرین ،دفاتر مدیریت
216/000/000
18/000/000
31
2
همکف
مهندسی ،امور پیمان ها (تلفن 10183 :ـ )065226
180/000/000
15/000/000
19
3
همکف
ح) مهلت فروش اسناد :در ساعت های اداری از تاریخ 93/6/29لغایت
216/000/000
18/000/000
43
4
93/7/16
همکف
ط) زمان تحویل مدارک مزایده :از ساعت 8صبح لغایت 16روز شنبه
180/000/000
15/000/000
33
5
همکف
مورخ 93/7/26
144/000/000
12/000/000
35
6
همکف
ی) تاریخ و محل گشایش پیشنهادها :پیشنهادهای واصله در ساعت
180/000/000
15/000/000
60
7
همکف
14/30عصر روز یکشنبه مورخ 93/8/4در محل دبیرخانه کمیسیون
240/000/000
20/000/000
78
8
همکف
مناقصه سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی واقع در سایت یک منطقه
108/000/000
9/000/000
42
اول
9
ویژه اقتصادی پتروشیمی در بندر امام (ره) گشایش می یابد.
108/000/000
9/000/000
27
اول
10
ک ) مدت اعتبار پیشنهادات :شش ماه از تاریخ تحویل پاکات می باشد.
120/000/000
10/000/000
32
اول
11
اطالعات تکمیلی مزایده فوق از طریق وب سایت «پایگاه ملی اطالع رسانی
96/000/000
8/000/000
32
اول
12
مناقصات کشور» به ادرس http://iets.mporg.irو http://www.
84/000/000
7/000/000
23
اول
13
petzone.irقابل دسترسی می باشد.
84/000/000
7/000/000
24
اول
14
روابط عمومی سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی
CH2= CH2
مهلت دریافت اسناد
1393/07/06
مهلت ارائه پیشنهاد
1393/07/16
شرکت نفت فالت قاره ایران در نظر دارد انجام خدمات فوق الذکر را طبق شرح
کار تدوین شده پس از ارزیابی کیفی از طریق مناقصه به مدت «سه سال» به
پیمانکار واجد شرایط به شرح ذیل واگذار نماید.
الف :خدمات مورد نیاز:
تهیه و تامین مواد اولیه غذایی و طبخ و توزیع غذا و نان مصرفی و انجام کارهای
خدماتی دیگر در منطقه خارگ و سکوهای دریایی ان
ب :محل اجرای خدمات:
منطقه خارگ و سکوهای دریائی ان در خلیج فارس
ج :مدت خدمات مورد نیاز
سه سال
د – شرایط متقاضی:
-1توانایی ارائه ضمانتنامه «شرکت در مناقصه» به مبلغ ( 2/196/500/000دو
میلیارد و یکصد و نود و شش میلیون و پانصد هزار) ریال و انجام تعهدات طبق
ضوابط کارفرما در صورت برنده شدن.
-2توانایی ارائه ضمانتنامه «اجرای تعهدات» به میزان 10درصد مبلغ کل قرارداد.
-3به تقاضاهای مشروط و مبهم و ناقص یا مغایر با شرایط مندرج در این اگهی
و تقاضاهایی که بعد از مهلت مقرر دریافت گردد .ترتیب اثر داده نخواهد شد.
-4شرکت نفت فالت قاره ایران در رد یا قبول هر یک یا تمام پیشنهادات بدون
انکه محتاج به ذکر دلیل باشد مختار خواهد بود.
-5پیشنهادات مالی می بایستی حداقل سه ماه پس از وصول پیشنهادات به
کمیسیون مناقصات شرکت نفت فالت قاره ایران دارای اعتبار باشند.
از کلیه متقاضیان واجد شرایط دعوت می شود حداکثر ظرف 10روز پس از انتشار
اگهی نوبت دوم ،امادگی خود را به صورت کتبی به ادرس ذیل اعالم و حضورا
نسبت به دریافت مدارک ارزیابی کیفی اقدام نمایند.
تبصره :ارائه گواهی تایید صالحیت معتبر از اداره کار و امور اجتماعی استان
بوشهر الزامی می باشد.
ضمنا می بایستی ظرف مدت 14روز پس از اخرین مهلت دریافت مدارک ارزیابی
کیفی اطالعات مورد درخواست به ادرس ذیل در مقابل رسید تحویل گردد محل
و زمان تحویل و گشایش پیشنهادها در اسناد مناقصه قید می گردد.
نشانی محل اعالم امادگی و تحویل اسناد :تهران ،خیابان ولی عصر ،نرسیده به
تقاطع مدرس ،خیابان تورج ،خیابان خاکزاد ،شماره ،12شرکت نفت فالت قاره
ایران ،طبقه 5امور قراردادها
فاکس 22664234
تلفن 22942510
تبصره :متقاضیان می توانند جهت کسب اطالعات بیشتر در روز اگهی نوبت دوم
به سایت اینترنتی این شرکت به نشانی www.jooc.co.irمراجعه نمایند.
روابط عمومی
شرکت نفت فالت قاره ایران
CH2= CH2
2
تجدید مناقصه
9201951
تهیه و تامین مواد اولیه غذایی و طبخ و توزیع غذا و نان مصرفی و انجام کارهای
CH2= CH2
«اگهی فراخوان»
(نوبت دوم)
شرکت سهامی ذوب اهن اصفهان
ردیف
1
اگهی ارزیابی کیفی مناقصه یک مرحله ای شماره 1/93/073ت
(نوبت اول)
CH2= CH2
روابط عمومی شرکت بهره برداری نفت و گاز شرق
نوع فراخوان
مناقصه
کرم�ان – ایرن�ا :وزیر نیرو گفت :ب��ازار اب در 609
دشت کشور اجرا می شود تا قیمت اب وضعیت اقتصادی
پیدا کند و از هدر رفت ان جلوگیری شود.
به گ��زارش ایرن��ا ،حمی��د چیت چیان در نشس��ت
شورای اب اس��تان کرمان که با حضور معاون پارلمانی
رییس جمه��وری و مس��ئوالن اس��تان در اس��تانداری
برگزار ش��د ،افزود :این تصمیم در نشست شورای عالی
اب ک��ه ب��ا حضور هیات دول��ت در تهران برگزار ش��د
به تصویب رسید.
خدماتی دیگر در منطقه خارگ و سکوهای دریایی ان
شرکت بهره برداری نفت و گاز شرق در نظر دارد 20عدد دستگاه تنفسی هوای فشرده انفرادی
( )SELF CONTAINED BREATHING APPARATUSرا تحت تقاضای SLP-3191019010از طریق
متقاضیان واجد شرایط خریداری نماید.
شرایط متقاضی:
1ـ دارا بودن شخصیت حقیقی یا حقوقی.
2ـ داشتن توانایی مالی ،تجربه و سوابق کافی و مرتبط.
3ـ توانایی تهیه ضمانتنامه شرکت در مناقصه به مبلغ 49/000/000ریال و در صورت برنده شدن ارائه ضمانتنامه
حسن انجام تعهدات به میزان 10درصد مبلغ پیشنهادی.
در ضمن 20درصد بار مالی معامله به برنده مناقصه به عنوان پیش پرداخت در قبال اخذ ضمنانتنامه معتبر بانکی
پرداخت خواهد گردید.
متقاضیان واجد شرایط شرکت در مناقصه می توانند حداکثر تا 15روز پس از درج نوبت اول اگهی جهت دریافت
اسناد ارزیابی کیفی به دفتر اداره خرید های داخلی شرکت بهره برداری نفت و گاز شرق واقع در مشهد ،بلوار ارشاد،
خیابان پیام ،پالک ،18طبقه دوم مراجعه نمایند یا با تلفاکس 051-37614397تماس بگیرند و بایستی حداکثر
تا 20روز پس از پایان مهلت دریافت مدارک ،مدارک تکمیل شده را به ادرس ذکر شده تحویل دهند .جهت
کسب اطالعات بیشتر می توانید با تلفاکس 051-37614397تماس حاصل نمایید .ضمنا اگهی فوق در سایت
WWW.SHANA.IRو WWW.ICOFC.IRدرج می باشد.
شماره
9208810R1
وزیر نیرو :بازار اب
در 609دشت کشور اجرا می شود
شرکت نفت فالت قاره ایران
اگهی مناقصه عمومی دو مرحله ای
(نوبت اول)
موضوع
عملیات احداث مسیر
نوارنقاله از بونکر های کوره
بلند شماره 2به بونکر های
کوره بلند شماره 3به
صورت EPC
تبدیل میلگرد به کالف 95
شرکت های روسی برای تکمیل و احداث خط ششم،
هفتم ،نهم و یازدهم سراسری به عنوان خطوط صادراتی
گاز ایران اعالم امادگی کرده اند.
مس��ئول کمیته تخصصی س��رمایه گذاری ش��رکت
مل��ی گاز ای��ران ب��ا اش��اره ب��ه امض��ای تفاهمنام��ه
ب��ا ی��ک ش��رکت روس��ی ب��رای اج��رای خ��ط لوله
ایرانشهر ـ چابهار به خبرنگار شانا گفت :برای اجرای این
خط لوله به ٧٠٠میلیون دالر سرمایه گذاری نیاز داریم.
اصغر س��هیلی پور از سفر هیات روسی به ایران در ماه
اینده خبر داد و گفت :مذاکره با این شرکت روسی پس
از توافق بین ٢کش��ور ،تسهیل یافته و در حال مبادله
اطالعات تکمیلی هستیم.
15
16
اول
اول
19
140
6/000/000
25/000/000
72/000/000
300/000/000
تالش
افرینش
بالندگی
CH2= CH2
ش کرت نفت مناطق مرکزی اریان
ش کرت بهره ربداری نفت و گاز شرق
ک��رد :حفظ و توس��عه ظرفیت های تولی��د گاز به ویژه
در میادی��ن مش��ترک با تاکید بر برداش��ت صیانتی از
مناب��ع ،افزایش صادرات گاز و ب��اال بردن صادرات برق
نی��ز از دیگر برنامه های پیش بینی ش��ده در این زمینه
است.
وی همچنین در ادامه مهم ترین برنامه صنعت نفت در
خصوص افزایش ارزش افزوده از طریق تکمیل زنجیره
ارزش صنع��ت نفت و گاز را برنامه ای برای جهش دوم
افزایش تولید و صادرات محصوالت پتروشیمی دانست
و اف��زود :برنامه افزایش تولی��د و صادرات فراورده های
نفت��ی ناظر بر افزایش ارزش اف��زوده از طریق تکمیل
زنجیره ارزش صنعت نف��ت و گاز و باال بردن صادرات
فراورده های نفتی است.
سرپرس��ت معاونت امور بین الملل و بازرگانی وزارت
نف��ت در خصوص مدیریت مصرف ب��ا تاکید بر اجرای
سیاس��ت های کل��ی اص�لاح الگوی مصرف و توس��عه
تولی��د کااله��ای ب��ا بازده��ی بهینه و کاهش ش��دت
ان��رژی به عنوان مهم ترین برنامه ه��ای صنعت نفت در
خصوص کاهش ش��دت انرژی گفت :انتخاب مشتریان
راهبردی ،ایجاد تنوع در روش های فروش ،مش��ارکت
بخش خصوصی در ف��روش و در نهایت افزایش ذخایر
راهب��ردی نفت و گاز کش��ور به منظ��ور اثرگذاری در
اعالم امادگی روس ها
برای احداث ٤خط سراسری گاز
CH2= CH2
گروه صنعت -صنعت نفت تنها دستگاهی است که
۳بند مستقل در سیاس��ت های اقتصاد مقاومتی را به
خود اختصاص داده اس��ت ،به ط��وری که وزیر نفت از
طراح��ی برنامه های جدیدی که ناظر بر سیاس��ت های
اقتص��اد مقاومتی اس��ت ،خبر داده و اظه��ار کرده که
برنامه های طراحی ش��ده هم��ان برنامه های جاری در
راس��تای افزایش ظرفیت و تولید پای��دار نفت و گاز با
اولویت میدان های مشترک است اما به صورت منظم تر
و مشخص تری تدوین می شوند.
،استفاده بهینه و توسعه ظرفیت های
به گزارش
صنعت نفت به عنوان پشتوانه و محرک توسعه پایدار ،
حف��ظ و ارتق��ای جایگاه کش��ور در بازارهای جهانی و
منطقه ای انرژی ،اس��تفاده بهینه از ذخایر راهبردی به
منظور اثرگذاری در بازارهای جهانی نفت و گاز ،ایفای
نقش مح��وری و احراز جایگاه مرک��زی در مبادالت و
ترانزی��ت ان��رژی منطق��ه ای ،متنوع ک��ردن بازارهای
صادرات��ی و در نهایت بهینه س��ازی مص��رف انرژی از
اهداف کالن اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت به ش��مار
می رود.
سرپرس��ت معاونت امور بین الملل و بازرگانی وزارت
نفت در تش��ریح مهم تری��ن برنامه های صنعت نفت در
خصوص تولید صیانتی و برداش��ت از میادین مشترک
اظه��ار کرد :برنام��ه افزایش ظرفیت تولی��د نفت خام
و میعان��ات گازی ب��ا تاکید بر برداش��ت از میدان های
مش��ترک ای��ن برنامه ناظر بر تحقق سیاس��ت حفظ و
توس��عه ظرفیت های تولی��د نفت به وی��ژه در میادین
مشترک با تاکید بر برداشت صیانتی از منابع است.
منص��ور معظمی برنام��ه افزایش تولی��د و صادرات
گاز طبیع��ی ب��ا تاکی��د ب��ر برداش��ت از میدان ه��ای
مش��ترک را از دیگر برنامه های موجود اعالم و تصریح
بازاره��ای جهانی نف��ت و گاز از برنامه های پیش بینی
ش��ده در زمینه ایمن س��ازی تقاضا و بازارهای فروش
نفت خام و فراورده های نفتی است.
معظم��ی در تش��ریح راهکاره��ای افزای��ش تولید و
صادرات گاز طبیعی با تاکید بر برداش��ت از میدان های
مش��ترک گف��ت :طرح ه��ای افزای��ش تولی��د گاز از
میدان مش��ترک پارس جنوبی ،ط��رح صادرات گاز به
ص��ورت ،LNGتامین س��وخت و خ��وراک گاز مورد
نیاز بخش ه��ای مختلف اقتصادی کش��ور و همچنین
گس��ترش و بهینه س��ازی ش��بکه یکپارچه و هوشمند
خطوط لوله گاز طبیعی از جمله این طرح هاس��ت که
پیش بینی می ش��ود با این اقدام��ات افزایش تولید گاز
طبیعی تا س��ال ۱۳۹۷ب��ه ۱۰۰۰میلیون متر مکعب
در روز برس��د .همچنین دس��تیابی به رقم ۸۰میلیارد
متر مکعب صادرات س��االنه گاز طبیعی تا سال ۱۴۰۰
و اختص��اص گاز به قیمت رقابت��ی حداقل ۷۵درصد
قیمت س��بد گاز صادراتی برای تولید و صادرات برق تا
ظرفیت ۵۰۰۰مگاوات جدید تا س��ال ۹۷نیز از دیگر
دستاوردهای این طرح به شمار می رود.
وی در پایان افزایش تولی��د و صادرات فراورده های
نفت��ی ،تکمی��ل و راه ان��دازی باقی مان��ده طرح ه��ای
بنزین س��ازی ،جس��ت وجوی بازاره��ای جدی��د برای
ص��ادرات فراورده ه��ای نفت��ی بنزی��ن و نف��ت و گاز
و م��واردی از این دس��ت را از دیگر طرح ه��ای برنامه
افزای��ش تولی��د و ص��ادرات فراورده ه��ای نفتی اعالم
و تصری��ح کرد :افزایش ظرفیت پاالی��ش نفت خام به
2میلیون بش��که در روز ،رس��یدن به ظرفیت پاالیش
میعانات گازی به یک میلیون بش��که در روز و رسیدن
ظرفیت پاالیش��ی کشور تا حد 3میلیون بشکه در روز
از دیگر دستاوردهای اقدامات خواهد بود.
مص��رف س��ی ان جی در بخش حم��ل و نقل عمومی
به تدریج از حدود ٥میلیون مترمکعب در س��ال ،٨١به
حدود ٧میلیارد مترمکعب در سال ٩١افزایش یافت و
رشد ١٤٠٠برابری را در ١٠سال تجربه کرد.
مدیرعامل ش��رکت بهینه س��ازی مصرف سوخت در
گفت وگو با شانا عنوان کرد :مصرف سی ان جی در بخش
حمل و نقل عمومی ایران در س��ال ٧٩اغاز ش��د و به
تدری��ج از حدود ٥میلیون مترمکعب در س��ال ٨١به
حدود ٧میلیارد مترمکعب در س��ال ٩١افزایش یافت.
نصرت اله س��یفی با بیان اینکه هم اکنون کش��ورمان با
برخ��ورداری از حدود 3میلی��ون و ٣٠٠هزار خودروی
دوگانه س��وز ،رتبه اول جه��ان را از این حیث در اختیار
دارد ،افزود :این در حالی اس��ت که از نظر تعداد جایگاه
سی ان جی نسبت به خودرو ،حتی در بین ١٠کشور اول
دنیا نیز قرار نداریم.
CH2= CH2
پیشرفت طرح کهاب
به نیمه رسید
ط��رح که��اب (کاهش،هدایت،انتقال و
بازیافت بخار بنزین)با ٥٠درصد پیشرفت
در دس��ت اجراست و با اجرای این طرح تا
پایان سال ٩٥س��االنه ١٠٠میلیون لیتر
بنزین از بخار ان استحصال می شود.
س ای وزارت نف��ت در
مدی��رکل اچ ا
گفت وگو با ش��انا گفت :چندس��الی است
که از اجرایی ش��دن طرح کهاب گذش��ته
تقریبا ٤٠تا ٥٠درصد پیش��رفت داشته و
در 2ه��زار و ٥٠٠تانکر تاکنون این پروژه
انجام شده است.
وی تاکید کرد :شهرهای الوده در اجرای
ای��ن ط��رح دارای اولوی��ت هس��تند و در
مجموع این طرح پیش��رفت ٥٠درصدی
داشته اس��ت و تنها مشکالت بودجه ای از
س��رعت این طرح می کاهد و اجرای طرح
مشکلی ندارد.
بر پایه این گ��زارش ،اجرای طرح کهاب
که از س��ال ١٣٨٧در شرکت ملی پخش
فراورده های ای��ران کلید خورد ،هم اکنون
پ��س از چندس��ال توقف ش��تاب گرفته و
براساس برنامه پیش بینی می شود تا پایان
سال ٩٥ساالنه ١٠٠میلیون لیتر بنزین از
بخار ان استحصال شود.
مصرفسی ان جیکشور
در ١٠سال ١٤٠٠ ،برابر شد
CH2= CH2
بازگشت ساالنه ١٠٠میلیون لیتر
بنزین به چرخه مصرف
و بخش��ی از این طرح انجام ش��ده است و
دیگر در جایگاه های سوخت الودگی وجود
ندارد.
محمدحس��ین اردش��یری اظه��ار کرد:
این ط��رح در چند مرحل��ه ،از جمله باک
خودروه��ا (که خودروس��ازها بای��د انجام
دهند) ،مخازن موج��ود در انبارهای نفت،
تانکرها و مخ��زن جایگاه ه��ای بنزین که
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
21
خبر
یادداشت
خریداران خوش بین
خریداران بدبین
خریداران عادی
هادی مروت
دکترای اقتصاد
وضعیت مسکن در دولت گذشته از موضوعات
چالش برانگیز بود .ب��ا توجه به اینکه دولتمردان
پیش��ین همچنان معتقدن��د که توانس��ته اند با
کمک پروژه مسکن مهر ،قیمت مسکن در کشور
را مهار کنند ،اما بر اس��اس مرکز امار ایران ،در
خ�لال س��ال های ۱۳۸۴ت��ا ۱۳۹۱متوس��ط
قیمت هر مترمربع زیربنای مس��کونی در تهران
۴۵۹درصد افزایش یافته است.
در حالی که بر اس��اس نظر کمیس��یون عمران
مجلس شورای اسالمی ،میزان عرضه مسکن به
مراتب بیش��تر از تقاضا بوده ،با این حال قیمت
مس��کن در ایران در حدود ۵برابر ش��ده اس��ت
ک��ه نش��ان از حضور پررنگ دالالن مس��کن در
دولت های نهم و دهم در مقوله زمین و مس��کن
بوده است.
در م��ورد افزایش ی��ا کاهش قیم��ت زمین و
مس��کن ذکر چن��د نکت��ه حائز اهمیت اس��ت.
خری��داران مس��کن ب��ا توجه ب��ه انتظ��ارات و
عقایدش��ان و مق��دار اطالعات��ی ک��ه در مورد
تغیی��رات اتی قیمت مس��کن دارن��د به ۳گروه
تقس��یم می ش��وند؛ خریداران خوش بین ،بدبین
و عادی.
خری��داران خوش بی��ن انتظار دارن��د قیمت ها
افزای��ش یاب��د در حالی ک��ه خری��داران بدبین
وعادی اعتقاد دارند قیمت ها تغییر نخواهد کرد.
همچنین خریداران بدبین ،خوش بین و عادی
به ترتیب بیش��ترین اطالعات را دارند ،بنابراین
ب��ا اطمین��ان و اعتقاد بیش��تری بر عقایدش��ان
پافشاری می کنند.
ب��ا وقوع بی ثباتی در ب��ازار ،خریداران با عقاید
مختلف به صورت مستقیم و تصادفی با یکدیگر
مالقات و خریداران خوش بین که اطالعات بیشتر
و اطمینان بیش��تری بر عقایدشان دارند ،عقاید
خریداران عادی که اطالعات کمتری دارند و در
نتیج��ه در تقابل با دیگ��ران از اعتماد به نفس و
قدرت تاثیر گذاری کمتری برخوردارند ،را تغییر
می دهند؛ بنابراین خریداران عادی هنگام مالقات
ب��ا عوامل خوش بین و بدبی��ن عقاید و انتظارات
انه��ا را در م��ورد تغییرات اتی قیمت مس��کن
می پذیرن��د و به ای��ن گروه ها ملحق می ش��وند.
در ادبیات اقتصادی ش��کل گیری چنین تغییر و
تحوالت��ی در عقاید و تعداد عوامل فعال در بازار
در نتیجه مالقات و تراکنش های مس��تقیم انها
با یکدیگر را «پویایی های اجتماعی» می نامند.
پویایی ه��ای اجتماع��ی بیانگ��ر تعام�لات و
تراکنش های مس��تقیم عوامل بازار با ویژگی ها،
رفتارها و منابع اطالعاتی متفاوت اس��ت که این
پویایی منجر به ش��کل گیری سیستم های کامال
پیچیده می شود.
به این ترتیب سازوکار پویایی های اجتماعی در
بازار مس��کن منجر به شکل گیری رفتار توده ای
بین خریداران شده و سهم گروه های مختلف از
میزان تقاضای مس��کن طی زمان تغییر می کند.
با تغییر س��هم خریداران مختل��ف از کل تقاضا،
قیمت ها نیز تغییر می کند.
به عن��وان مث��ال اگر س��هم اف��راد خوش بین
افزایش یابد ،انها انتظ��ار دارند قیمت های اتی،
تقاض��ا و قیمت های جاری نیز افزایش یابد و در
نتیجه حباب ش��کل گی��رد و برعکس با افزایش
س��هم گروه های بدبین حب��اب می ترکد و رکود
اغاز می شود.
ما در دسته بندی خود جهت خریداران مسکن
و زمی��ن انه��ا را ب��ه ۴گروه تقس��یم می کنیم.
گروه اول س��رمایه گذاران هس��تند که این گروه
مس��کن را باه��دف س��رمایه گذاری بلندم��دت
خریداری می کنند.
گروه دوم یا س��وداگران که این گروه با هدف
س��رمایه گذاری کوتاه مدت یک س��اله خریداری
می کنند و گروه س��وم دس��ته مصرف��ی رفاه گرا
هس��تند که با هدف خرید ش��خصی و سکونت
خری��داری می کنن��د .وج��ود این گ��روه کمک
به ازاد ش��دن ی��ک واحد به بازار ره��ن واجاره
اس��ت و گ��روه اخر مصرف��ی مقتصد هس��تند
ک��ه منتظ��ر ش��رایطی ب��رای بهتری��ن خری��د
می مانند .در نهایت باید گفت که برای جلوگیری
از شکل گیری حباب سوداگرانه یا کاهش دامنه
ان پیشنهاد می شود که نخست از طریق اعمال
سیاست های مناسب ،امکان شکل گیری شرایط
ناامنی کاهش یابد.
ای��ن می توان��د از طری��ق ایج��اد اعتماد بین
سیاس��ت گذاران و عوامل بازار و تصویب قوانین
شفاف و محدود کننده انجام شود .دوم اینکه باید
تالش شود تا با شفاف سازی اطالعات و گسترش
اطالع رسانی در مورد عوامل موثر در نوسان قیمت
ه��ر بخش اقتصادی ناهمگن��ی انتظارات عوامل
کاهش یابد ،زیرا اگر انتظارات ناهمگن نباشد یا
دامنه انها کمتر باشد ،شکل گیری و شدت حباب
کاهش می یابد.
22
زیربنایی
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
industry@smtnews.ir
عوامل کاهش و افزایش قیمت زمین را بررسی می کند
کنترل قیمت زمین ضروری تراز نظارت بر بازار مسکن
به�روز فتاحی -گروه صنعت« :مس�کن»؛ واژه ای که چالش ه�ای زیادی را با خود
ب�ه هم�راه دارد .از قیمت زمین گرفته ت�ا هزینه های ساخت وس�از و قیمت تمام
ش�ده ،همه ،دغدغه هایی اس�ت که مس�ئوالن این حوزه را به رفع مش�کالت ان
وادار می کند .س�خن گفتن ازمس�کن به ویژه مس�کن مهر و مزای�ا و معایب ان،
دراین گزارش نمی گنجد؛ چرا که عالوه بر تکراری بودن و کلیش�ه ای ش�دن این
موض�وع ،درحال حاضر ح�رف جدیدی در این بخش وجود ندارد .نیاز هر انس�ان
به داش�تن یک سرپناه ،لزوم تهیه مس�کن با قیمت مناسب را دوچندان می کند،
اما از س�وی دیگر به این نکته نیز باید اش�اره کرد که ش�رط اول ساخت مسکن،
وجود زمین برای بنا کردن س�اختمانی برای س�کونت است ،بنابراین قیمت زمین
و زیربنای یک س�کونتگاه تاثیر بسزایی در قیمت تمام شده ساختمان می گذارد.
از این رو مس�ئوالن این حوزه موظفند با ارائه سیاست هایی به برقراری تعادل در
قیمت گذاری زمین و عرضه زمین به قیمت مناسب اقدام کنند.
ته��ران ب��ا ۱۹۶میلی��ون و ۵۴۱ه��زار ریال
قیمت زمین به روایت امار
مرکز امار ایران در روزهای گذش��ته اماری به دست امده اس��ت .متوسط قیمت خرید و
از قیم��ت زمین و موضوعات وابس��ته در نیمه فروش هر مترمربع زیربنایی مسکونی معامله
دوم س��ال گذشته و مقایسه ان با مدت مشابه ش��ده از طریق بنگاه های معامالت ملکی در
س��ال قبل ارائه داد .مرکز امار ایران اعالم کرد سطح کل کشور ۱۴میلیون و ۱۹۶هزار ریال
در نیمه دوم س��ال ۹۲متوسط قیمت خرید و بوده است که نسبت به دوره قبل 2/2درصد
فروش هر مترمربع زمین نسبت به مدت مشابه کاهش و نسبت به دوره مشابه سال قبل 15/1
سال پیش از ان 17/2درصد و متوسط اجاره درصد افزایش داش��ته است .مقایسه متوسط
ماهان��ه هر مترمربع زیربنای مس��کونی 14/2قیم��ت خرید و فروش ه��ر مترمربع زیربنای
مس��کونی میان اس��تان های کش��ور نش��ان
درصد رشد داشته است.
می دهد که بیش��ترین ان
بر اساس امار مرکز امار
۳۲میلیون و ۵۰هزار ریال
ایران متوسط قیمت خرید
وقتیکاربردزمیناز
در استان تهران و کمترین
و فروش هر مترمربع زمین
ی��ا زمین س��اختمان های بهره برداریکشاورزی
ان ۱میلی��ون و ۸۵۶هزار
مس��کونی کلنگی معامله بهبهره برداریمسکونی ریال در اس��تان کهگیلویه
ش��ده از طریق بنگاه های وتجاریتبدیلمی شود ،و بویراحم��د بوده اس��ت.
از س��وی دیگ��ر کمترین
ملک��ی در کل کش��ور
به دنبال ان ارزش ان
قیمت خری��د و فروش هر
۷میلی��ون و ۳۲۰ه��زار
افزایشیافتهکهاین
مترمربع زیربنای مسکونی
ریال بوده است که نسبت
به دوره قب��ل 7/9درصد افزایشقیمتناشیاز
در معامالت انجام شده در
و نس��بت به دوره مش��ابه افزایششدتبهره وری
این دوره مربوط به استان
بوشهر با ۱۰۰هزار ریال و
س��ال قب��ل 17/2درصد
درواحدسطحاست
بیشترین میزان ان متعلق
افزایش داش��ته اس��ت .در
به اس��تان ته��ران با ۲۳۲
ای��ن امار امده اس��ت که
میان اس��تان های کشور بیش��ترین متوسط هزار و ۴۳۲ریال بوده است.
قیمت خرید و ف��روش یک مترمربع زمین یا قیمت زمین تابع کاربرد ان
قیمت زمین دس��ت اشخاص خاصی نیست
زمین ساختمان های مسکونی کلنگی معامله
ش��ده ۴۰میلیون و ۴۹۸هزار ریال در استان بلکه بس��تگی به کش��ش بازار دارد و می توان
تهران و کمترین ان ۶۰۷هزار ریال در استان گفت بخش اعظم ساخت وسازها به قیمت زمین
کهگیلویه و بویراحمد بوده اس��ت .همچنین برمی گردد .بی شک عوامل متعددی بر کاهش
کمترین می��زان قیمت خری��د و فروش یک یا افزایش قیمت مس��کن تاثیرگذار هستند و
مترمرب��ع زمی��ن یا زمی��ن س��اختمان های در این میان «قیمت زمین» اصلی ترین عاملی
مس��کونی کلنگی مربوط به استان یزد با ۵۰اس��ت که در می��ان معیارهای دیگ��ر ،مهم و
هزار ریال و بیش��ترین میزان ان در اس��تان شناخته شده به حساب می اید« .افزایش قیمت
زمین تابع نوع کاربرد ان است» .این موضوعی
اس��ت که معین کمالی ،کارش��ناس اقتصاد و
فعال حوزه مسکن با مطرح کردن ان می گوید:
وقتی کاربرد زمین از بهره برداری کشاورزی به
بهره برداری مسکونی و تجاری تبدیل می شود،
ب��ه دنب��ال ان ارزش ان افزایش یافته که این
افزایش قیمت ناشی از افزایش شدت بهره وری
در واحد س��طح است که باعث باال رفتن بازده
نهایی زمین خواهد شد.
به گفته وی عناصر مختلفی بر افزایش قیمت
زمین موثرند .قدرت تولیدی و فاصله زمین تا
مرکز مصرف در تعیین قیمت ان موثر اس��ت.
همچنین عواملی از قبیل حضور سایر فعالیت ها
از جمله جاده سازی ،ایجاد تفریحگاه و خصوصاً
صنعت و پی��رو ان کش��اورزی و عامل بورس
بیش از سایر عوامل اهمیت دارند.
قیمت مسکن متاثر از قیمت زمین
کمالی کمب��ود قطعات زمی��ن و همچنین
کش��ش خرید زمین به دلیل وج��ود تقاضای
ساخت وس��از را در رش��د ۸۰درصدی قیمت
زمی��ن موثر می دان��د و می گوی��د :از انجا که
هزینه خرید زمین به نس��بت افزایش قیمت،
بالفاصله از طریق ف��روش اپارتمان ها باقیمت
بیشتر جبران می ش��ود ،بنابراین هر نرخی که
مالکان زمین پیشنهاد و تعیین کنند از سوی
سازنده ها پذیرفته می شود و مالک عمل سایر
فروش��نده های زمین قرار می گیرد.وی با بیان
اینکه قیمت مسکن متاثر از قیمت زمین است،
می گوید :عوامل زیادی از جمله تورم و بخشی
از تولید ،قس��متی از عوامل تاثیرگذار در بازار
مس��کن هستند و در ۲س��ال اخیر ب ه واسطه
رونق ساخت وس��از در تهران ،بیش��ترین رشد
قیمت در مقایس��ه ب��ا اپارتم��ان و انواع ملک
تجاری و مس��کونی ،نصیب بازار زمین ش��ده
اس��ت .در واقع قیمت ها با نوسانات بازار تغییر
می کند و بخش عمده ساخت وس��ازها به نرخ
زمین برمی گردد.
عوامل بیرونی
محم��د فی��روزی ،عضو کمیس��یون عمران
مجلس ش��ورای اس�لامی نبود محدودیت در
تعیین قیم��ت فروش واحدهای مس��کونی از
سوی سازنده ها را یکی از عوامل موثر بر قیمت
زمین می داند و می گوید :انتقال بدون دردس��ر
هزینه تامین زمین به قیمت تمام شده ساخت
و در نتیجه افزایش قیم��ت فروش واحدها ،تا
حدودی سازنده ها را تس��لیم خواسته مالکان
زمین کرده است .به گفته وی حجم نقدینگی،
افت ش��اخص ب��ورس ،نرخ رش��د اقتصادی و
همچنین هدفمندی یارانه ها ۴ ،عامل بیرونی
و همچنی��ن اثار روانی مالی��ات مصوب عامل
درونی بخش مس��کن اس��ت که امسال مسیر
بازار مسکن را تغییر خواهد داد .از این رو بهتر
است که سیاست گذاران بخش مسکن با توجه
به رکود حاکم در بخش مس��کن ،قیمت زمین
را بیش از قیمت مسکن کنترل کنند.
افزایش قیمت حامل های انرژی
فیروزی می گوید :با توجه به ش��رایط حاکم،
احتم��ال افزایش قیمت در م��ورد زمین بیش
از مس��کن وج��ود دارد به این دلی��ل که هم
زمین شهری محدود است و هم سیاست های
شهرسازی ایجاب می کند که محدوده شهرها
بسته باشد و توسعه بی رویه پیدا نکند .با توجه
به این سیاس��ت و با توجه به محدوده شهری
و تقاضای��ی هم که برای زمین ش��هری وجود
دارد به تدریج قیمت باال می رود که میزان رشد
قیمت زمی��ن با کاربری و تراکم مش��خص از
مسکن بیشتر خواهد بود.
افزایش قیمت س��وخت (بنزین و گازوئیل)
نیز به صورت مس��تقیم بر قیمت تولید مصالح
و حمل ونق��ل مصال��ح س��اختمانی اثر خواهد
گذاش��ت .فی��روزی با ذک��ر این نکت��ه ادامه
می دهد :از س��وی دیگر بار روانی این موضوع
منجر به افزایش خود ب��ه خودی قیمت اقالم
دیگر می ش��ود ک��ه تاثیر گذاری مج��ددی بر
افزای��ش قیمت مصال��ح س��اختمانی خواهد
داش��ت .افزایش قیمت برق نیز بر کل فرایند
ساخت وس��از تاثیر گذار خواهد شد و منجر به
افزایش هزینه های تولیدی می ش��ود که خود
عامل افزایش قیمت زمین و مسکن است.
در حال حاضر بین 35تا 40درصد صنعت
کش��ور را صنایع س��اختمانی تشکیل می دهد
و الزم اس��ت که این صنایع س��اختمانی رونق
بگیرد .به نظر می رس��د این رونق زمانی اتفاق
می افتد که پس از عرضه محصول ساختمانی
بازار فروش ان رونق داشته باشد .بنابراین هم به
جهت اینکه در بخش اشتغال رونق ایجاد شود
و هم صنایع وابس��ته بچرخد و تولید بیشتری
اتفاق افتد یکی از راهکارها این است که تولید
و عرضه مس��کن و س��اختمان رون��ق بگیرد و
فعال شود.
گپ و گفت
قیمت زمین و مسکن تابعی از ساختار کالن اقتصادی
یل�دا یزدان فرح�ی :از انجای��ی ک��ه ب��ه گفت��ه
کارشناسان عرضه مس��کن در کوتاه مدت کشش ناپذیر
اس��ت ،مهم ترین عامل در نوسان های قیمت مسکن در
کوتاه مدت و میان مدت ،تقاضای مس��کن است .بی شک
این بخش از بازار مسکن تاثیر زیادی بر نوسان قیمت ها
می گذارد .در این زمینه با مس��عود میری ،عضو انجمن
شرکت های س��اختمان استان اصفهان گفت وگو کردیم
که در ادامه می خوانید.
با توجه به امار ارائه ش�ده از س�وی مرکز امار
ای�ران مبن�ی بر افزای�ش 17/2درصدی متوس�ط
قیمت زمین و با در نظر گرفتن شرایط موجود بازار
زمین و مسکن را چگونه پیش بینی می کنید؟
بررسی امار مختلف ارائه شده در شبکه های اینترنتی
در مورد س��مت عرضه و تقاضا در بازار زمین و مسکن،
نش��ان می دهد که س��مت تقاضا در س��ال 93-94در
رکود نس��بی خواهد بود و رش��د قیمت مسکن در این
دوره همانند س��ال 92کمتر از میزان تورم خواهد بود
و حباب قیمتی و زمان چرخش بازار مانند اوایل س��ال
87و 92برای تعیین زمان خروج از بخش مس��کن در
س��ال 1393رخ نخواهد داد زیرا یافتن فرصت مناسب
س��رمایه گذاری چ��ه به عنوان س��ازنده و چ��ه به عنوان
س��رمایه گذار یا مصرف کننده در دوران رکود مس��کن
به نحوی که س��ود به دس��ت امده بیشتر از سود بانکی
و تورم باش��د ،عموما کار دش��واری است .چالش اصلی
در این حالت اس��تراتژی خروج از بازار و فروش اس��ت.
معم��وال بهترین گزینه در این دوران ،حضور نداش��تن
در ب��ازار و حض��ور در س��ایر بازارهای س��رمایه گذاری
اس��ت .چراکه در یک سال گذش��ته یعنی تابستان 92
تاکنون ،انهایی که مالک مس��کن بودند ،شامل سازنده،
س��رمایه گذار یا مصرف کننده ،حدود 40درصد از ارزش
واقع��ی ثروت خود را از دس��ت داده ان��د .دلیل این امر
خواب س��رمایه ح��دود 25درصد در ای��ران به صورت
ساالنه و کاهش حدود 15درصد قیمت از اوج قیمت ها
در س��ال گذشته اس��ت .نکته حائز اهمیت در این باب
این اس��ت که زمان مناس��ب خرید در بخش مسکن و
همین ط��ور زمان مناس��ب برای فروش مس��کن ،تاثیر
قاب��ل توجهی در افزایش ثروت فرد دارد .خروج از بازار
مس��کن در دوره رکود ،می تواند در هر دوره به دو برابر
شدن ثروت فرد ،نسبت به افرادی که اقدام به نگهداری
مسکن خود در دوره رکود می کنند ،منتهی شود.
به نظر شما افزایش یا کاهش نامتعارف قیمت در
بازار زمین و مسکن بر چه اساسی اتفاق می افتد؟
افزایش نامتعارف قیمت در بازار زمین و مس��کن وقتی
اتفاق می افتد که خریداران تصور می کنند مسکنی که در
ش��رایط عادی بسیار گران است به دلیل افزایش معنی دار
قیمت اتی ان ،هم اینک از قیمت معقولی برخوردار است
از این رو افرادی که قصد خرید خانه دارند ،ممکن اس��ت
نگران شوند که اگر در شرایط حاضر مسکن مورد نظر را
تهیه نکنند در اینده قادر به خرید همان مسکن نخواهند
شد .این مسئله انها را به سمت بازار مسکن سوق می دهد
و از سوی دیگر اگر مردم احتمال ندهند که قیمت مسکن
به ویژه برای م��دت طوالنی کاهش خواهد یافت ،افزایش
مورد انتظار صعود قیمت مسکن می تواند تاثیر شدیدی بر
تقاضای مسکن داشته باشد.
ایا عوامل دیگری بر این تغییرات تاثیر گذار است؟
عمدتا قیمت مس��کن زیر تاثیر ساختار کالن اقتصادی
کش��ور که ماحصل برنامه ریزی سیاستگذاران اقتصادی
اس��ت نیز تغییر می کند .به طوری ک��ه هر چقدر اقتصاد
کش��ور ب��ه درامده��ای نفتی بیش��تر متوس��ل باش��د،
سیاس��تگذاری برای رونق س��ایر فعالیت ه��ای اقتصادی
بیش��تر مغفول می ماند و سبب از بین رفتن فرصت های
ش��غلی می ش��ود و در پی ان جویندگان کار برای ایجاد
فرصت های ش��غلی جدید ب��ه ش��هرهای بزرگ تر کوچ
می کنند و س��اختار سکونتی از قالب روستایی به شهری
تغییر می کند و ماحصل ان شکل گیری تقاضای توده وار
و غیرطبیعی برای مس��کن اس��ت و از انجایی که عرضه
مس��کن در کوتاه مدت نمی تواند پاس��خگوی این تقاضا
باشد ،قیمت مسکن به صورت جهش وار افزایش می یابد و
شفافیت اطالعات در این بخش را مختل می کند .با برهم
زدن نسبت قیمت ها نیز زمینه های ورود سوداگران به این
بازار و هجوم نقدینگی از سایر بخش های اقتصادی به این
بخش فراهم می شود .در واقع برایند این فعل و انفعاالت با
ی در بازار مسکن است.
ثبات شدن انتظارات تورم
خبرخوان
ایسنا :سید جعفر تشکری هاشمی ،معاون
حمل ونقل و ترافیک شهرداری تهران در استانه
س��ال جدید تحصیلی از بهره برداری رسمی از
۸۸دستگاه واگن جدید در صبح روز شنبه ۲۹
شهریور ماه (امروز) و ورود انها به خطوط متروی
پایتخت خبر داد و گفت :با افزایش این واگن ها
به ناوگان ریلی تهران ،جابه جایی مسافران مترو
از مهر ماه با س��رعت و سهولت بیشتری انجام
خواهد ش��د.وی با اعالم اینک��ه درحال حاضر
بخش قابل توجهی از ظرفیت احداث شده در
خط��وط متر و به دلیل کمبود واگن ،به صورت
کامل مورد استفاده قرار نمی گیرد ،تاکید کرد:
با ورود این واگن های جدید و کاهش سرفاصله
حرکت قطارها در ایستگاه های مترو ،این مشکل
تا حدودی برطرف خواهد شد.
ایس�نا :هادی نظرپور ،عض��و هیات مدیره
انجمن انبوه سازان استان تهران گفت :پرداخت
وام ۸۰میلیون تومانی می تواند در کوتاه مدت
بار روانی در بازار مس��کن ایجاد کند و موجب
تورم ش��ود .وی با اشاره به اینکه درحال حاضر
میزان سود وام مسکن ۱۴درصد است ،افزود:
با توجه به این شرایط افراد اشتیاق برای گرفتن
وام ندارند و پرداخت این قبیل وام ها اثری روی
بازار نخواهد داشت چرا که شرایط بازپرداخت
انها نیز بسیار سخت و پیچیده است.
واحد مرکزی خبر :یک ش��هرک مسکونی
2هزار و 500واحدی س��اخت یک ش��رکت
ساختمان س��ازی ایرانی ،تحویل دولت ونزوئال
شد.این شهرک مسکونی در شهر سن فیلیپه در
ایالت یاراکوی با سفارش دولت ونزوئال ساخته
شده و ساخت ان یک سال و نیم طول کشیده
است .نیکالس مادورو رییس جمهور ونزوئال در
این مراسم گفت :تاکنون شرکت های ایران 12
هزار و 500واحد مس��کونی برای دولت ونزوئال
س��اخته اند و ت��ا 2ماه دیگر تع��داد واحدهای
مس��کونی تحویلی به 20ه��زار واحد خواهد
رسید .وی همچنین از افتتاح کارخانه سیمان،
س��اخت ی��ک ش��رکت ایرانی دیگر در ش��هر
ماتورین ونزوئال در اینده ای نزدیک خبر داد.
باشگاه خبرنگاران :محمدرضا توکلی ،مدیر
عامل شرکت عمران هش��تگرد گفت 51 :هزار
واحد مسکن مهر به سرعت در حال اماده سازی
اس��ت که بخش��ی ازاین واحدها تا پایان امسال
به متقاضیان تحویل داده می ش��ود.به گفته وی
جمعیت این شهر درحال حاضر 40هزار نفر است
که پیش بینی می شود تا سال اینده به 300هزار
نفر برس��د .مدیرعامل شرکت عمران هشتگرد،
در ادامه اظهار داشت :شرکت مترو شهر جدید
هشتگرد با دقت و سرعت درحال راه اندازی است
و تا پایان امسال به بهره برداری خواهد رسید.
شرکت بورس اوراق بهادار تهران
سهامی عام
economy@smtnews.ir
از 1393/06/22
تا 1393/06/19
دوره گذشته
از ابتدای سال تا کنون
درصد تغییر
ارزش کل معاملت سهام و حق تقدم -میلیارد ریال
6,313
5,046
25.1
326,970
حجم سهام و حق تقدم معامله شده -میلیون سهم
2,058
1,843
11.7
73,835
181,206
216,091
-16.1
6,223,038
ارزش معاملت نرمال -میلیارد ریال
4,388
4,706
-6.8
166,533
حجم معاملت نرمال -میلیون سهم
1,616
1,748
-7.6
55,966
181,181
216,074
-16.1
6,221,094
تعداد خریداران
51,277
63,352
-19.1
1,902,984
روزهای فعالیت
5
5
0.0
119
دفعات معامله
دفعات معامله -نرمال
شرکت بورس اوراق بهادار تهران
شرح
نقدی
71,443.6
290,672.0
)(482
)(1,960
)(0.67
-0.67
مالی
4
دوره
درصد تغییرصنعت
5
میانگین موزون 50شرکت برتر
7
دوره گذشته
292,632.0
71,925.4
8
میانگین ساده 50شرکت برتر
321,478.0
ابتدای سالبازده نقدی و قیمت79,015.4
9
10
شناور ازاد
میزان تغییر از ابتدای سال
)(30,806
)(7,572
30شرکت بزرگتر
11
درصد تغییر از ابتدای سال
ردیف
-9.6
صنعت
شناور ازاد بازار اول
اخرین
71,443.6
80,153.0
52,433.2
52,433.2
)141,783.7 (805
)(444
)(0.99
128,533.3
)(0.84
60,584.0
3,001.1 80,957.8
52,877.5
138,403.6
58,606.8
290,672.0 90,978.0
80,153.0
)(10,825
3,287.50
)(6,174
-10.5
-11.9
-9.6
اخرین
مشارکتسوخت هسته ای
اوراقنفتی ،کک و
فراورده های
1معاملت
297,614.3
انتشار ،چاپ و تکثیر
48,370.2
دوره جاری
2,578.8
شــــرح
ساخت دستگاهها و وسایل ارتباطی
3
سنگ-میلیارد ریال
معاملت
4ارزش کل
استخراج زغال
1,160.5 384
قند و شکر
5حجم معاملت -برگه
6
4,628.4
383,405
مواد و محصولت دارویی
4,741.4
استخراج نفت گاز و خدمات جنبی جز اکتشاف
685.1
71,382.3
71,925.4
60,584.0
128,533.3 141,783.7
52,384.2
52,877.5
141,661.4(1,806) 142,176.7
)(338
)(393
130,338.8
)(0.28
60,921.7
3,020.4
142,176.7
-7.0
286
1,055.9
4,577.4
285,626
7,313.2
7,277.1
272.7
0.0
1,211.3
768.5
مبلمان و مصنوعات دیگر
پیمانکاری صنعتی
272.7
منسوجات
919.7
دباغی ،پرداخت چرم و ساخت انواع پاپوش
1,211.4
669.4
1,212.3
حمل ونقل ،انبارداری و ارتباطات
770.0
2,643.1
774.8
کاشی و سرامیک
2,449.6
خدمات فنی و مهندسی
575.6
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
سرمایه گذاریها
2,648.1
2,643.1
2,461.4
2,448.5
3,020.4
138,640.0
290,844.0
3,335.8
80,950.0
)(335
3,317.7
-804.8
)(4,668
)(30.4
598.2
571.6
-10.0
837.7
1,161.5
4,876
104.6
4,741.4
48.3
7,326.6
6.1
0.9
1,125.2
0.0
919.7
0.0
-0.9
1,212.3
-3.7
672.5
-4.8
-5.0
2,648.1
-9.0
637.1
-11.8
2,461.4
1,435.8
597.9
-3.78
رایانه و فعالیتهای وابسته به ان
4,109.5
4,133.8
4,100.5
بیمه وصندوق بازنشستگی به جزتامین اجتماعی
3,070.0
3,110.3
3,070.0
3,110.7
-40.3
-1.30
سایر واسطه گریهای مالی
1,550.7
1,595.9
1,550.7
محصولت شیمیایی
5,125.8
سایر محصولت کانی غیرفلزی
1,731.5
محصولت غذایی و اشامیدنی به جز قند و شکر
2,245.9
محصولت چوبی
28,468.8
استخراج سایر معادن
4,281.8
خودرو و ساخت قطعات
10,568.9
ابزارپزشکی ،اپتیکی و اندازهگیری
2,266.0
ساخت محصولت فلزی
15,674.5
استخراج کانه های فلزی
15,939.9
زراعت و خدمات وابسته
6,235.0
ماشین الت و تجهیزات
9,729.5
لستیک و پلستیک
17,470.2
محصولت کاغذی
10,155.0
فلزات اساسی
تا تاریخ
33,854.1
1393/06/26
218,334.9
1,781.3
28,565.4
28,468.8
10,673.8
16,111.9
2,440.5
6,438.8
15,888.0
نماد
داروسازی امین
بیمه اسیا
سرمایه گذاری پردیس
مس شهیدباهنر
سرمایهگذاریبوعلی
بیمه دانا
سرمایه گذاری صنعت بیمه
بیمه ملت
گروهصنعتیبوتان
نفر
تعداد دفعات
1,796.1
2,314.7
-77.3
28,574.5
-96.6
-0.34
10,329.5
-92.6
10,656.3
-104.9
2,440.6
-174.5
16,105.6
15,806.8
2,266.0
6,427.1
6,235.0
15,884.4
15,661.4
-227.2
17,820.2
17,388.7
17,821.7
-350.0
-1.96
219,609.1
215,579.1
219,632.8
-1,274.2
-0.58
9,956.7
10,390.4
34,261.7
تعداد سهام
معامله شده
9,961.9
9,729.5
10,434.6
10,150.2
-235.4
34,261.1
33,854.1
گروه دارویی سبحان
دسبحا1
114
460
935,954
7,373,710,299
7,512
8,114
8,024
7,915
جمع معاملت
به ریال
پایین ترین
قیمت
قیمت
613
1,558
20,334,101
133,196,469,171
6,425
6,599
6,529
6,605
89
تعداد خریدار
553
تعداد دفعات
267
10,490,009
سهام
تعداد
53,869,985,820
معاملت
جمع
4,983
پایین ترین
5,300
بالترین
رانفور1
قبلی
4,854
58
278
5,158
قیمت پایانی
4,936
5,194معامله
قیمت
1393/06/19
معامله
تاریخ
-36قیمت
تغییر
647,380
6,527,153,996
9,983
10,190
10,079
10,077
دکیمی1
397
1,270
4,606,914
30,172,954,060
6,100
6,924
6,887
6,167
وکار1
34
117
2,764,214
6,031,451,695
2,120
2,350
2,205
2,274
فولد1
وغدیر1
407
56
نفر
2,980,432شده
معامله
کالسیمین
فاسمین1
439
1,382
5,637,162
20,605,566,872
3,530
3,790
3,745
3,759
1393/06/19
لیزینگصنعتومعدن
ولصنم1
223
726
4,471,084
8,677,190,567
1,885
2,006
1,945
2,000
1393/06/19
84
687
3,564,380
7,144,992,059
1,919
2,058
1,956
1,974
1393/06/19
-18
ومعادن1
407
1,193
38,547,594
104,718,814,445
2,580
2,740
2,714
2,664
1393/06/19
50
)گروه مپنا (سهامی عام
رمپنا1
618
3,007
18,748,606
121,855,734,648
6,350
6,630
6,502
6,757
1393/06/19
-255
ولیز1
مخابرات ایران
اخابر1
267
1,050
59,052,752
152,120,587,592
2,480
2,590
2,587
2,551
1393/06/19
36
موتوژن
بموتو1
16
40
75,598
554,890,405
7,303
7,342
7,605
7,647
1393/06/18
-42
سرمایهگذاری مسکن
ثمسکن1
124
279
995,118
1,544,246,026
1,531
1,610
1,584
1,619
1393/06/19
-35
ملی صنایع مس ایران
فملی1
250
1,217
9,864,948
23,872,638,228
2,371
2,451
2,438
2,474
1393/06/19
-36
شبهرن1
338
745
1,143,923
26,252,843,090
22,020
23,629
23,038
22,852
1393/06/19
186
ونیکی1
69
210
1,679,453
2,880,446,325
1,677
1,769
1,737
1,761
1393/06/19
-24
2,343,830,911
ونوین1
53
154
1,027,141
2,181
2,350
2,275
2,272
1393/06/19
3
نفت پارس
شنفت1
86
270
484,784
5,955,431,056
11,527
12,454
12,375
12,104
1393/06/19
271
گروه مدیریت سرمایه گذاری امید
وامید1
47
146
1,681,752
6,253,576,231
3,700
3,825
3,839
3,880
1393/06/19
-41
پتروشیمی شازند
شاراک1
193
408
898,472
6,516,954,655
7,152
7,510
7,272
7,417
1393/06/19
-145
گسترش نفت و گاز پارسیان
پارسان1
601
2,124
13,026,768
97,712,210,437
7,401
7,650
7,485
7,803
1393/06/19
-318
شفن1
125
361
1,055,580
29,959,963,930
27,134
28,898
28,158
27,379
1393/06/19
779
617,618
4,392,733,289
7,051
7,230
7,147
7,193
1393/06/19
-46
83
کرماشا1تاریخ
تا
1393/06/22
شیراز1
28
کروی1
331
227
1393/06/26
67
1,398
تعداد خریدار
نماد
نفر
824,634,960
107,155
7,634,882
تعداد سهام
تعداد دفعات
معامله شده
ولساپا1
208
ثشاهد1
166
470
وساخت1
235
569
3,756,507
وصندوق1
78
779
53,513,580
وبهمن1
4
3,948,409
7,508,317,414
9,924,742,869
2,551
211,233,908,545
3,736
4,038
21
129,634
194,173,732
1,492
1,498
سکرما1
43
196
774,190
6,515,352,518
8,250
8,501
8,481
8,262
وصنعت1
72
230
1,551,708
3,249,573,615
2,066
2,134
2,097
101
514
4,249,734
9,855,597,665
2,260
2,379
2,302
2,341
1393/06/19
-39
93
633,004
3,000,814,717
4,661
4,800
4,759
4,816
1393/06/19
-57
640
5,413,845
8,743,409,219
1,550
1,700
1,630
1,720
1393/06/19
-90
ستران1
101
367
1,609,598
سیمانشاهرود
سرود1
20
سیمانسپاهان
سپاها1
سیمان تهران
3,720
3,849
3,778
3,806
1393/06/19
-28
ساروم1
12
33
109,639
644,506,066
5,800
6,058
5,939
5,967
1393/06/19
-28
وتوکا1
203
595
1,503,059
6,371,383,480
4,159
4,350
4,253
4,360
1393/06/19
ایران ترانسفو
بترانس1
518
1,363
6,151,703
24,470,619,453
3,814
4,138
3,985
4,059
1393/06/19
-74
سیمانارومیه
توسعه صنایع بهشهر(هلدینگ
وبشهر1
419
1,390
8,935,148
25,842,370,447
2,861
2,990
2,882
2,980
1393/06/19
-98
سرمایه گذاری پارس توشه
وتوشه1
298
797
3,968,950
14,196,828,468
3,480
3,760
3,512
3,770
1393/06/19
-258
وپاسارح1
123
1,371
18,396,458
9,205,550,384
490
520
500
519
1393/06/19
-19
83
419
3,248,988
4,710,365,166
1,426
1,520
1,443
1,493
1393/06/19
-50
ح.بانک پاسارگاد
فولدح1
ح .فولد مبارکه اصفهان
52,472از
معاملت سهام
امار
12,335
جمع تابلو اصلی
4
صفحه
قیمت معامله
قبلی
تاریخ معامله
قبلی
دامین1
14
82
254,965
15
از
اسیا1
128
428
1,615,376
1,782,293,360
1,075
1,170
1,105
1,133
1393/06/19
پردیس1
140
457
1,990,979
2,208,815,525
1,077
1,153
1,103
1,153
1393/06/19
-50
فباهنر1
228
582
2,320,495
4,905,321,640
2,028
2,200
2,100
2,241
1393/06/19
-141
وبوعلی1
47
132
453,499
886,572,700
1,920
2,097
1,993
2,046
1393/06/19
-53
دانا1
270
753
5,982,885
7,259,630,210
1,181
1,264
1,190
1,229
1393/06/19
-39
وبیمه1
937
3,552
28,900,907
40,221,883,090
1,320
1,455
1,415
1,416
1393/06/19
-1
ملت1
25
50
255,250
495,309,520
1,939
1,944
2,004
2,024
1393/06/19
-20
لبوتان1
159
565
3,389,861
9,166,958,087
2,541
2,799
2,741
2,471
1393/06/19
270
سایپا
سیمان خزر
سخزر1
10
سیمان کردستان
سکرد1
7
7
سرمایهگذارینیرو
ونیرو1
31
52
3
3
3,579
1,205
1,297
1,237
1,305
1393/06/19
14,856,429
4,151
4,151
4,322
4,323
1393/06/12
سرمایهگذاریتوسعهملی
وتوسم1
70
1,086
3,905,845
12,100,905,268
3,003
3,200
3,126
3,054
1393/06/19
72
تولیدمحورخودرو
خمحور1
108
367
1,817,413
2,898,330,501
1,478
1,646
1,640
1,587
1393/06/19
53
سرمایه گذاری توسعه صنعتی ایران
وتوصا1
34
67
360,907
655,538,877
1,751
1,860
1,808
1,820
1393/06/19
-12
سرمایهگذاریتوسعهصنعتیایران
وتوصا1
26
107
1,181,339
2,124,118,143
1,751
1,860
1,808
1,820
1393/06/19
-12
تایرا1
38
96
507,544
1,958,108,198
3,822
3,978
3,925
4,006
1393/06/19
-81
وسینا1
133
288
1,735,974
3,063,302,191
1,742
1,802
1,794
1,837
1393/06/19
-43
پردیسح1
90
516
6,581,025
1,432,468,947
200
248
201
255
1393/06/19
-54
فخاسح1
9
12
5,721
26,237,613
4,353
4,990
4,367
4,663
1393/06/19
-296
وصناح1
36
380
2,661,960
2,518,045,523
833
1,020
980
931
1393/06/19
49
بکامح1
12
808
28,490,000
15,733,680,000
552
600
552
709
1393/02/17
-157
خمحرکهح1
82
378
3,091,722
2,425,493,963
731
833
799
794
1393/06/19
5
86
238
989,751
2,169,308,115
2,041
2,400
2,175
2,438
1393/06/19
-263
242
893
4,130,423
13,564,290,434
3,131
3,537
3,219
3,348
1393/06/19
-129
11,296
39,856
326,592,178
603,393,485,107
23,631
92,328
928,778,992
2,362,357,223,189
سصوفی1
سیمان صوفیان
تراکتورسازیایران
البرزدارو
دالبر1
71
273
330,531
3,576,528,488
10,350
11,093
10,904
داروسازی فارابی
دفارا1
29
164
244,192
2,754,102,324
10,834
11,709
11,336
دکوثر1
245
829
3,302,732
14,580,825,282
4,190
4,660
4,564
4,510
1393/06/19
54
ح.کارخانجات تولیدی شهید قندی
تجارت الکترونیک پارسیان
رتاپ1
101
219
749,430
5,928,108,320
7,750
8,100
7,967
8,147
1393/06/19
-180
ح .نیرو محرکه
فولد الیاژی ایران
فولژ1
48
116
251,395
729,546,013
2,870
3,000
2,968
2,988
1393/06/19
-20
ح .پتروشیمی ابادان
فولد خراسان
فخاس1
5
5
3,066
21,351,624
6,964
6,964
7,254
7,254
1393/06/17
0
ح .ایران تایر
فروسیلیس ایران
فروس1
14
39
350,099
1,084,564,371
3,058
3,312
3,172
3,224
1393/06/19
-52
جمع
60
فراور1تاریخ
تا
وصنا1
69
146
1393/06/26
198,958
1,031,866,895
5,005
5,321
5,173
5,218
1393/06/19
-45
224
1,965,272
3,928,994,860
1,917
2,119
2,039
1,995
ختوقا1
43
138
811,669
2,028,075,005
2,403
2,597
2,525
2,603
1393/06/19
5
صفحه
1393/06/19
44
جمع بازار اول
از 15
-78
385
تعداد خریدار
خودرو1
1,093
947
تعداد دفعات
343
6,032,811سهام
تعداد
17,744,053,082
معاملت
جمع
معامله شده
1,457,585
ریال
به
3,537,744,363
2,850
پایین ترین
3,085
بالترین
135,313,600,250
2,254
2,449
2,890
قیمت پایانی
2,459
3,074معامله
قیمت
قبلی
2,537
1393/06/18
معامله
تاریخ
-184قیمت
تغییر
2,347
1393/06/19
وخارزم1
927
3,098
31,196,765
43,376,093,885
1,377
1,440
1,382
1,413
پارسیان1
بیمه پارسیان
پارس خزر
لخزر1
22
41
64,968
459,941,566
7,031
7,400
7,254
7,396
1393/06/19
-142
لولهوماشینسازیایران
فلوله1
308
872
5,714,774
9,835,878,760
1,670
1,819
1,706
1,755
1393/06/19
-49
پارس مینو
کارخانجات تولیدی شهید قندی
مارگارین
موتورسازانتراکتورسازیایران
سرمایهگذاری صنعت نفت
نیروترانس
نیرو محرکه
پتروشیمی ابادان
پاکسان
بکام1
غپینو1
185
400
1,204,074
6,383,410,633
5,137
5,600
5,319
5,514
1393/06/19
-195
غمارگ1
304
715
3,371,572
11,846,795,574
3,399
3,638
3,446
4,687
1393/04/15
-1,241
خموتور1
125
359
1,881,515
3,758,211,965
1,906
2,127
2,034
2,067
1393/06/19
-33
ونفت1
533
1,581
12,125,218
28,925,985,940
2,300
2,480
2,379
2,475
1393/06/19
-96
بنیرو1
116
245
475,308
2,611,479,380
5,320
5,700
5,498
5,653
1393/06/19
-155
خمحرکه1
130
609
6,187,588
11,183,340,494
1,700
1,885
1,836
1,818
1393/06/19
18
شپترو1
135
323
1,608,880
5,792,866,277
3,518
3,837
3,580
3,881
1393/06/19
-301
شپاکسا1
48
116
191,503
896,491,234
4,550
4,809
4,679
4,726
1393/06/19
-47
708
2,112
25,424,484
25,633,661,843
990
1,038
1,003
1,031
1393/06/19
-28
209,535,480
-1
10,697
33
تاریخ تهیه گزارش 1393/06/26
-68
11,333
127
19
42,083
12,973
1393/06/19
425
2,489
27,869,268
354,673
1393/06/19
138
معامله شده
به ریال
33,309,860,920
قیمت
قیمت
قیمت پایانی
قبلی
قبلی
به ریال
57,802,934
3
824,350
نفر
تعداد دفعات
تعداد سهام
جمع معاملت
پایین ترین
بالترین
قیمت معامله
از
440,666,825
207
3,026,133
6
تاریخ معامله
15
تغییر قیمت
4,454
ح .فولد خراسان
1,849,622,701
9750
4,458
ح .گروهصنایعبهشهرایران
4,891,124,901
رینگت مالزی
9960
4,634
پست بانک ایران
1,555
8300
4,643
کنتورسازیایران
2,200
ریال عربستان
8500
1393/06/17
اکنتور1
1,698
14680
-9
وپست1
2,289
لیر ترکیه
14780
4,968
340
2,246
33950
4,995
882
1,636
فرانکسوئیس
34300
5,155
792
1,624
51900
5,203
3,181
2,263
پوند انگلیس
52130
1393/06/19
1,436,125
1393/06/19
41520
-48
22,386,236
1393/06/19
نماد
خساپا1
15,425,171,229
12
تعداد خریدار
658
37,612,802,528
-17
یورو
41630
1,172
1,592
ایران خودرو
32020
1,230
10,334
خوارزمی
گذاری
سرمایه
بورس تهران
فناوری
مدیریت
شرکت
دالر امریکا
32100
1,209
1,758
گزارش -31
1393/06/19
تاریخ تهیه
1393/06/26
فروش(ریال)
1,228
11,301
قبلی
1393/06/19
4,120,000
1393/06/19
1,600
70
خرید(ریال)
951,500
-19
10,467
-78ریال
به
9,275,000
صفحه
نام شرکت -سهامی عام
به ریال
815
1,758,963,738,082تاریخ
تا
1393/06/22
602,186,814
1393/06/26
نوع ارز
4,100,000
بازار اول
تغییر قیمت
-28
127نفر
6,060,620,521
1,554
-107
3,667,216,954
5,507
4,016
3,883
1393/06/19
133
2,121
267
14,288
57,465,593
2,780
2,586
2,815
1393/06/19
-229
1393/06/19
سرمایهگذاری سپه
15,113
2,325قیمت
1,841
1,973
1,897
1,942
1393/06/19
-45
1393/06/19
وسپه1
14,554
2,533قیمت
21,484,968,125
2,040
2,148
2,087
2,188
1393/06/19
-101
1,560
9,285,000
933,900
1مثقال طال
گزارش به ریال
تاریخ تهیهقبلی
1393/06/26
1393/06/19
سرمایهگذاریتوکافولد(هلدینگ
2,417
قبلی
تاریخ معامله
-6
1,531
قطعات اتومبیل ایران
بازار اول
قیمت پایانی
9,230,000
1گرم طال
-16
از 15
-29
-24
11,274
گسترشسرمایهگذاریایرانخودرو
نام شرکت -سهامی عام
ایرانارقام
2,262
1393/06/19
3
صفحه
1393/06/19
4,660,000
تغییر قیمت
219
سیمان کرمان
13,739
تهران
شرکت مدیریت فناوری بورس
1393/06/19
خگستر1
نماد
مرقام1
به ریال
قیمت
قیمت
791
1393/06/19
گروهصنایعبهشهرایران
17,255,003,087
جمع معاملت
10,217,263
1393/06/19
موادمعدنیازایران
فراوری
معاملت سهام
7,600
2,221
پایین ترین
8,000
2,310
بالترین
7,876
7,892
2,291
قیمت معامله
سکه بهار ازادی
2
1393/06/19
تاریخ تهیه گزارش 1393/06/26
720
1393/06/19
-55
69
1393/06/22
قبلی
1393/06/19
-14
-807
داروسازی کوثر
به ریال
14,682,817,443
4,801قیمت
5,000قیمت
2,650,000
82ریال
به
1393/06/19
سرمایهگذاریبهمن
قیمت پایانی
1,444
9,242,388
23,343,533,559
2,482
2,600
2,551
2,595
1393/06/19
2
صفحه
1393/06/19
کگل1
نماد
حفاری1
سرمایه گذاری صنعت ومعدن
-1.19
733,833
4,891,763,627
6,545
6,999
6,797
6,832
1393/06/19
-35
-44
از 15
-76
-69
1393/06/26ساعت تهیه گزارش 13:35:35
بالترین
380
1393/06/26 131
فخوز1تاریخ
تا
1393/06/22
سرمایهگذاریصندوقبازنشستگی
-2.27
-407.6
داروسازی جابرابنحیان
دجابر1
190
646
1,153,189
9,150,045,666
7,500
8,273
8,241
7,740
1393/06/19
1393/06/19
سرمایه گذاری ساختمانایران
-1.34
1393/06/26
501
سرمایه گذاری شاهد
-3.17
تاریخ تهیه گزارش
109
لیزینگ رایان سایپا
-7.15
-2.28
داروپخش (هلدینگ
وپخش1
16
56
43,410
688,616,219
15,203
16,150
15,818
15,813
1393/06/19
5
شرکت مدیریت فناوری بورس تهران
-1.07
-213.5
کچاد1
197
651
28,076,431
155,788,689,768
5,400
5,692
5,576
5,736
1393/06/19
-160
پتروشیمیشیراز
-0.98
-203.8
بانک تجارت
وتجارت1
107
3,540
77,505,263
77,694,749,318
1,000
1,007
1,005
1,004
1393/06/19
1
پتروشیمیازکرمانشاه
صنایع
معاملت سهام
-2.12
-172.0
بانک صادرات ایران
وبصادر1
790
4,248
56,412,498
44,638,330,843
772
808
792
813
1393/06/19
-21
نام شرکت -سهامی عام
-2.80
-3.33
وپاسار1
208
1,686
22,070,717
35,056,897,409
1,542
1,610
1,586
1,629
1393/06/19
-43
بازار اول
توسعه معادن روی ایران
-2.83
-49.8
4,370.1
امار
-0.80
-45.2
وپارس1
57
471
1,820,701
4,883,785,922
2,620
2,718
2,705
2,720
1393/06/19
-15
شرکت مدیریت فناوری
پتروشیمی فناوران
-3.89
-41.1
1,589.0
4,281.8
تاریخ تهیه گزارش
تعداد خریدار
5,166.7
1,731.5
2,323.2
4,374.4
669.8
5,125.8
2,245.9
-26.0
وبملت1
بورس
260
2,802
23,071,726
44,118,677,106
1,881
1,940
1,909
1,941
1393/06/19
-32
بانکاقتصادنوین
-1.00
-22.6
گروهبهمن
خبهمن1
398
1,971
19,253,064
27,524,485,435
سرمایهگذاری ملیایران
-0.48
-14.3
بانک انصار
وانصار1
254
906
4,704,265
10,299,842,739
نفت بهران
-1.41
4,646
4,508
4,460
1393/06/19
48
2,123
لیزینگایران
-0.19
35,767,053,206
1,068 34.2
1,022
1,030
4,870,730
1393/06/19
-8
1,390
توسعهمعادنوفلزات
-0.62
6,343,764,416
285,626
996
4,330
4,590
4,477
4,550
1393/06/19
-73
2,250
کیمیدارو
-0.55
4,330
قبلی
4,876
1,477
بانک کارافرین
-0.07
286
12,263,569,148
قبلی
1,423
خدماتانفورماتیک
0.00
به ریال
قیمت
قیمت
به ریال
2,210
شرکت مدیریت فناوری بورس تهران
0.00
وبانک1
173
جمع معاملت
پایین ترین
34.0
بالترین
قیمت پایانی
تاریخ معامله
قیمت معامله
1,700,000
تغییر قیمت
1,437
معدنی و صنعتی گل گهر
نام شرکت -سهامی عام
حفاری شمال
1393/06/26
البرز1
306
693
1,654
6,191,864
383,405
7,973,997
درصد تغییر
2,221
معدنیوصنعتیچادرملو
0.00
147
صفحه
از ابتدای سال تا کنون
از
1393/06/19
بانکپارسیان
0.01
نفر
492
384
2,748,277
دوره گذشته
1
9,250,000
فروش(ریال)
15
1393/06/19
بانک پاسارگاد
1.69
تعداد دفعات
تعداد سهام
معامله شده
4,610,000
سکه امامی
-14
بانک ملت
1.09
دوره جاری
2,580,000
سکه نیم
-11
سرمایهگذاریغدیر(هلدینگ
بازار اول
1.03
0.0
بیمه البرز
حجم معاملت -برگه
فولد مبارکه اصفهان
1.11
11.4
سرمایه گذاری البرز(هلدینگ
سرمایه گذاری گروه توسعه ملی
9.91
51.0
4,870,730
شرکت-10.5
-7.0تهران
بورس اوراق بهادار
1,630,000
سکه ربع
1393/06/26
تعداد خریدار
نماد
والبر1
خوزستان
امار فولد
سهام از
معاملت
0.28
شــــرح
نام شرکت -سهامی عام
-12.6
1.32
630.4
49,414.3
از ابتدای سال تا کنون
18.73
406.9
2,641.3
تاریخ تهیه گزارش
642.8
تا تاریخ
ارزش کل معاملت -میلیارد ریال
-0.99
)(473
-0.92
-3.3
685.1
628.3
1393/06/22
بازار اول
مقدار تغییر درصد تغییر
774.8
1,420.2
5,166.9
درصد تغییر از ابتدای سال
-9.6
-9.6
-11.9
-18.5
-8.0
-10.0
-3.3
-12.6
3,317.9
4,133.8
انبوه سازی ،املک و مستغلت
میزان تغییر از ابتدای سال
)(7,572
)(30,806
)(10,825
)(6,174
)(10,658
)(29,095
)(5,253
)(335
)(4,668
)(473
-1.39
)(0.92
-0.55
-0.64
-24.3
نام شرکت -سهامی عام
تابلو فرعی
673.1
1,434.5
642.8
ابتدای سال
79,015.4
321,478.0
90,978.0
58,606.8
152,441.6
157,627.9
65,836.9
3,335.8
143,071.1
3,760.4
-0.18
-0.67 143,071.1
3,760.4
-1,960.0
272.7
1,420.2
شرکت مدیریت فناوری بورس
بازار اول
تابلو فرعی
)(0.64
60,913.7
3,019.9
566.6
0.0
668.8
دوره گذشته
71,925.4
292,632.0
80,957.8
52,877.5
142,176.7
130,338.8
60,921.7
3,020.4
138,658.3
3,317.9
)(30
-0.59
1393/06/22
سهام
امار39معاملت
ازدستگاههای برقی
الت و
ماشین
امار
919.7
0.0
637.3
درصد تغییر دوره
)(0.67
-0.67
)(0.99
)(0.84
)(0.28
)(1.39
)(0.55
)(0.64
)(0.18
)(0.92
بانک سینا
ح .سرمایه گذاری پردیس
بازار دوم
شپتروح1
پتایرح1
تابلو فرعی
امار معاملت سهام از
1393/06/22
نام شرکت -سهامی عام
تا تاریخ
نماد
1393/06/26
تعداد خریدار
نفر
تعداد دفعات
تعداد سهام
معامله شده
جمع معاملت
به ریال
پایین ترین
قیمت
بالترین
قیمت
قیمت پایانی
قیمت معامله
قبلی
توریستی ورفاهی ابادگران ایران
ثاباد1
65
164
728,385
1,265,151,855
1,673
1,770
1,711
1,787
دکترعبیدی
تهران
لبراتوارداروسازیبورس
شرکت مدیریت فناوری
دعبید1
15
41
56,203
469,237,087
8,150
8,460
8,138
8,015
فایرا1
59
296
2,040,006
9,197,285,925
4,481
بازار دوم
16
17
بانکها و موسسات اعتباری
628.3
1,125.2
0.0
-0.67
3,287.5
-0.84
-1,805.5
)(0.18
-337.7
-19.3
138,658.3
-254.7
4,639.0
4,485.6
34.2
560.4
10
14
34.0
1,075.6
673.7
71,922.1
3,001.1
52,875.5
142,168.3
)(19
130,302.6
-481.8
138,403.6
-444.3
-393.0
)(255
297,683.0
45,845.2
درصد تغییر
2,176.8
559.2
شرکت فعالتر 50
شرکت 30
مقدار تغییر درصد تغییر
بیشترین
بزرگ
موزون میانگین ساده
میانگین
بیشترین
296,438.1
674.0
سایر تجهیزات حمل و نقل
15
کمترین
4,693.1
1,125.2
سیمان ،اهک و گچ
شاخص
-8.0
4,695.0
7,314.1
13
-18.5
47,739.8
دوره گذشته
2,171.9
8
12
80,101.9
)(29,095
)(5,253
3,283.5
296,776.6
مخابرات
شرکت مدیریت فناوری بورس
شرکتهای چند رشته ای صنعتی
11
60,921.7
130,338.8
قبلی
566.5
9
128,533.3
)(0.55
)60,473.2 (1.39
2,997.4
137,890.4
138,658.3
290,440.0157,627.9 292,632.0
152,441.6
65,836.9
80,957.8
)(10,658
3,317.9
میزان تغییر دوره
)(482
)(1,960
)(805
)(444
)(393
)(1,806
)(338
)(19
)(255
)(30
معاملت اوراق مشارکت
1393/06/26
شاخص
صنعت
مالی
کمترین
بازار دوم
قبلی
71,443.6
290,672.0
80,153.0
52,433.2
141,783.7
128,533.3
60,584.0
خرید (ریال)
سکه یک گرمی
بزرگ
3,001.1
تابلو اصلی
کلعنوان
قیمت و سود
میانگین موزون میانگین ساده
شرکت 30
138,403.6
تابلو اصلی
شاخصها
1393/06/22
شرکت فعالتر 50
عنوان
)سهامی عام(
سهامی عام
گزارش وضعیت شاخص های بورس از تاریخ
7
دوره جاری
نقدی
شناور ازاد بازار اول
بازار دوم
مالی
صنعت
نرخ سکه و ارز
119
3,287.5
امار معاملت سهام از
تا تاریخ
قیمت و سود
کل
شرح
تابلو اصلی
شرح
2
23
سپتامبر 2014
24 - 1393ذی
القعده 0.0 20-1435
5
شنبه 29شهریور 5
روزهای فعالیت
معاملت سهام و حق تقدم
ردیف
تعداد خریداران
51,277
63,352
-19.1
1,902,984
شاخصها
دوره جاری
1
دوره جاری کل
بازار اول
2
دوم
میزان تغییربازار
دوره
3
دفعات معامله -نرمال
181,181
216,074
-16.1
6,221,094
تابلو فرعی
دوره جاری
تا 1393/06/26
دوره گذشته
حجم معاملت نرمال -میلیون سهم
1,616
1,748
-7.6
55,966
بورس و بازار
گزارش دوره ای بازار اوراق بهادار
از 1393/06/15
ارزش معاملت نرمال -میلیارد ریال
4,388
4,706
-6.8
166,533
الومینیومایران
4,741
معامله ازتغییر15
تاریخ 6
صفحه
قیمت
به ریال
قبلی
1393/06/19
-76
گزارش 123
1393/06/18
1393/06/26
تاریخ تهیه
1393/06/19
-228
کاشی الوند
کلوند1
23
63
321,587
713,031,450
2,200
2,266
2,217
2,291
1393/06/19
-74
معدنی املح ایران
شامل1
42
116
482,836
5,348,294,696
10,610
11,399
11,226
11,216
1393/06/19
10
ابسال
لبسا1
289
830
2,463,959
13,276,089,083
5,140
5,700
5,230
5,668
1393/06/19
-438
سرمایه گذاری اتیه دماوند
واتی1
411
1,298
5,656,710
21,082,898,146
3,610
3,798
3,645
3,679
1393/06/19
-34
اهنگری تراکتورسازی ایران
4,669
4,513
خاهن1
303
1,363
12,178,601
25,782,441,920
2,020
2,200
2,141
2,179
1393/06/19
-38
فاذر1
972
2,356
20,368,789
38,108,678,493
1,830
1,959
1,847
1,974
1393/06/19
-127
سایپااذین
خاذین1
100
274
1,073,203
2,676,238,853
2,323
2,607
2,479
2,498
1393/06/19
-19
معادن بافق
کبافق1
115
288
572,497
2,460,299,320
4,172
4,449
4,288
4,515
1393/06/19
-227
کاما1
100
189
240,551
2,255,073,639
9,171
9,800
9,379
9,639
1393/06/19
-260
پکرمان1
101
202
560,626
4,982,233,628
8,801
9,210
9,030
9,297
1393/06/19
-267
غبهنوش1
64
232
399,106
3,076,015,110
7,379
8,081
7,702
7,800
1393/06/19
-98
کهرام1
54
144
483,731
923,275,311
1,834
2,075
1,928
1,997
1393/06/19
-69
صنایع اذراب
باما
گروه صنعتی بارز
بهنوش ایران
تولیدیگرانیتبهسرام
نساجی بروجرد
نبروج1
1
2
1,150
2,941,700
2,558
2,558
2,461
2,460
1393/05/29
1
9
11
22,239
126,016,901
5,657
5,671
5,891
5,907
1393/06/17
-16
بینالمللیتوسعهساختمان
ثاخت1
278
644
4,576,812
5,743,584,640
1,221
1,300
1,240
1,314
1393/06/19
-74
208
671
1,837,072
10,458,090,396
5,640
5,780
5,720
5,894
1393/06/19
-174
خچرخش1
50
115
270,538
471,902,987
1,682
1,860
1,718
1,834
1393/06/19
-116
سیمان داراب
ساراب1
59
174
کشت و صنعت چین چین
غچین1
817,292
1,826,363,339
12
33
13,415
222,253,705
2,183
2,290
2,238
2,265
1393/06/19
-27
16,500
16,651
16,520
16,440
1393/06/19
80
کمباین سازی ایران
تکمبا1
664
2,529
سیمان فارس نو
سفانو1
21
103
19,085,526
35,131,044,613
1,177,172
6,252,334,973
1,810
5,200
5,450
5,308
5,329
1393/06/19
-21
2,000
1,826
2,043
1393/06/19
-217
کربن ایران
شکربن1
297
786
3,214,659
9,242,086,838
سغرب1
61
212
2,793
2,983
2,856
2,946
561,895
2,905,494,852
1393/06/19
-90
5,050
5,260
5,203
5,153
1393/06/19
50
داروسازی ابوریحان
دابور1
20
48
30,677
569,849,315
17,800
18,756
18,136
17,824
1393/06/19
312
سهگمت1
39
212
2,642,170
12,731,627,646
4,778
5,104
4,851
5,044
1393/06/19
-193
دادهپردازیایران
مداران1
554
1,637
10,225,462
21,579,645,638
2,026
2,220
2,136
2,222
1393/06/18
-86
سشمال1
56
99
334,503
930,064,966
2,743
2,846
2,844
2,893
1393/06/19
-49
داملران
ددام1
21
37
75,605
661,439,360
8,058
9,020
8,680
8,385
1393/06/15
295
کساوه1
7
10
10,592
124,700,800
11,773
11,775
12,234
12,265
1393/06/19
-31
شیمی داروئی داروپخش
دشیمی1
68
196
366,021
2,581,799,372
6,510
7,635
7,368
6,745
1393/06/19
623
سرمایهگذاری رنا(هلدینگ
صنعتی اما
صنعتی بهشهر
سیمانغرب
سیمانهگمتان
سیمان شمال
صنایع کاشی و سرامیک سینا
شرکت مدیریت فناوری بورس تهران
ورنا1
فاما1
غبشهر1
تاریخ تهیه گزارش 1393/06/26
چرخشگر
شرکت مدیریت فناوری بورس تهران
تاریخ تهیه گزارش 1393/06/26
شنبه 29شهریور 24 - 1393ذی القعده 20 -1435سپتامبر 2014
88105304
الو وزیر
در س��ال های گذشته با شوک افزایش قیمت ارز
به دلیل اجرای برنامه های نادرس��ت اقتص��ادی در دولت
گذشته خیلی از معدنکاران با مشکل نقدینگی مواجه شدند
و همین باعث شد انها نتوانند ماشین االت و تجهیزات خود
را براساس اخرین فناوری روز تهیه کنند و استخراج مواد
معدنی کاهش یافت .حال در چنین ش��رایطی که دولت
یازدهم حمایت از تولید و ف��راوری مواد معدنی را از اهم
برنامه ه��ای خود قرار داده اس��ت وزارت صنعت ،معدن و
تجارت چگونه قصد دارد مشکل تولید کنندگان در تهیه
تجهیزات و ماشین االت را برطرف کند؟
تولید کنندگان سیمان با مازاد تولید روبه رو هستند
و همانگونه که حضرتعالی در راستای ایجاد رونق در این
بخش از وزارت مسکن و شهرسازی پیشنهاد استفاده از
بتن را به جای اس��فالت داده اید اما این موضوع تا زمانی
که اجرایی شود ممکن است چندین سال طول بکشد از
سوی دیگر واحدهای جدیدی در حال راه اندازی است که
اگر حمایت نشوند در اینده ممکن است ورشکست شوند
بنابراین وزارت صنعت چه برنامه های دیگری برای رونق
بازار سیمان دارد؟
پرسه در شب
دار قالی مرجان
مینو بدیعی -همراه مرجان به شهرشان
که یکی از ش��هرهای استان اصفهان بود
س��فر کردم .در راه او از اینکه دخترهای
جوان این ش��هر و روستاهای اطراف ان ،البته نه همه
دختره��ا ،هن��وز دار قالی در خانه ش��ان دارند و قالی
می بافند و ان را از مادربزرگ های ش��ان یاد گرفته اند
سخن گفت.
هنگامی که از اتوبوس پیاده ش��دیم به سمت خانه
مرجان که بیشتر در حاشیه ان شهر قرار داشت سوار
مینی بوس قدیمی ش��دیم که با سروصدای زیاد جاده
باریک را طی می کرد .وارد کوچه که شدیم انگار هنوز
بوی روس��تا می ام��د و بوی مهربانی های روس��تایی.
مرج��ان به خانه دو طبقه اجری اش��اره کرد و گفت:
اینجا خانه ماست.
وارد ک��ه ش��دیم مادر و پ��در مرجان به اس��تقبال
امدند؛ هر دو با چهره افتاب س��وخته و با ش��یارهای
زود هنگامی که بر ان ظاهر شده بود.
مرجان گفت :استادم هست از تهران امده.
خانواده مرجان با شادی بسیار پذیرایی کردند و مرا
ش��رمنده خودشان ساختند .مادربزرگ مرجان گوشه
اتاق پذیرایی نشسته بود و مشغول سبزی پاک کردن
بود؛ با سیمای زن روستایی مقاوم و استوار ...
گفتم :مادر ،مرجان گفته که در خانه دار قالی داره.
ب��ا صدایی پ��ر صالبت جواب داد :بل��ه ،این قالی را
می بافه و برای جهیزیه اش به خانه می بره
گفتم :عجب! پس شما اونو نمی فروشین؟
این ب��ار پ��در مرجان ج��واب داد :نه؛ ای��ن جهیزیه
دخترمه ،برای چه اونو (قالی را) بفروش��یم؟ مگه من
که پدر مرجانم مرده ام؟
به پدر مرجان گفتم :شغل شما چیه؟
با غرور گفت :کارگر کارخانه فوالد هستم!
من گفتم :چه خوب!
مادر مرجان گفت:چای تان را بخورید؛ سرد شده!
من گفتم :چش��م ،اما می خ��وام دار قالی مرجان را
ببینم.
مرجان گفت :چای تان را بخورید .باید به طبقه باال
برویم.
دقایق��ی بعد من ،مرجان ،پ��در و مادرش در طبقه
باال در اتاقی بودیم که دار قالی در ان برپا ش��ده بود.
ن��گاه که کردم عظم��ت دار قالی در اتاق چش��م مرا
خیره کرد.
مرج��ان گفت :هر ماه��ی یک بار ک��ه از تهران به
ش��هرمان می ایم ،پشت این دار می نش��ینم و گاهی
خواهر کوچکم هم کمکم می کند.
ب��ر روی دار ،بته جقه ها ،طرح های اس��لیمی ،انواع
نقش و نگار ،رنگ الکی و ...چش��م را خیره می کرد.
مرجان و خواهرش پش��ت دار نشس��تند و ش��روع به
بافتن کردند.
م��ن ی��اد هنر و صنعت ارزش��مندی افت��ادم که از
قرن ها و سال های دور بر روی انگشتان هزاران بافنده
جوان و پیر شکل می گرفت و می گیرد.
یاد س��ال های نه چندان دور افتادم که صنعت فرش
به عن��وان یکی از اصلی ترین صنایع مش��هور و نامی
کشورم مورد استقبال بس��یاری از مردم جهان بود و
اینک هست .صنعت و هنری که نشانه ای بر استعداد
و مهارت دخترکانی بود که هنر دست شان را به خانه
بخت خویش و به خانه همسر می بردند.
من به مرجان گفتم :ش��اید دیگر دخترهای جوانی
مث��ل تو که دانش��جو هم باش��ند خیلی به س��ختی
حاضرند قال��ی ببافند و اگر هم بافتن��د او را به خانه
همس��ر ببرند و تو شاید جزو اخرین نسل انها باشی!
یا شاید هم اخرین نفر!
مرج��ان لبخند زد و ن��وری که از پنجره اتاق بر دار
قالی منعکس شده بود بر چهره اش تابید...
نامه وارده
صاحب امتیاز :سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
مدیرمسئول و سردبیر :ناصر بزرگمهر
معاون سردبیر :مسعود دهشور
قائم مقام اداری ،مالی و بازرگانی :خلیل محمودی
مدیر تحریریه :مهدی اسحاقیان
مدیر فنی و هنری :مهدی نجفی
مدیر فناوری :علی رضا فخرابادی
مدیر چاپ :بیژن بهادری
تلفن82190 :
فکس88713730 :
سازمان اگهی ها88722732-3 :
امور مشترکین88722735 :
روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88724211 :
چاپ :انتخاب رسانه44905300-2 :
پیامگیر صوتی88105304 :
دبیر گروه گزارش :مینو بدیعی
دبیر گروه صنعت :میترا ممسنی
دبیر گروه معدن :شهریار خدیوفرد
دبیر گروه تجارت :عاطفه خسروی
دبیر گروه اقتصاد :مهدیه انوشه
دبیر گروه گفتگو :محمود مقدسی
دبیر گروه عکاسی :شیرین برناستی
دبیر ویرایش و تصحیح :حسین شیرازی
درگوشی
ایرانی ،شعار ایرانی بخر!
محم�د حی�دری ،روزنامه ن�گار-
(صمت حروف
روزنام��ه نوپای
اول صنعت ،معدن و تجارت است) در
یکی از ش��ماره هایش عنوان بزرگ صفحه نخست
خود را «ایرانی ،کاالی ایرانی بخر» برگزیده است.
3نفر از دوستان و همکاران نازنین و قدیمی من
در این روزنامه پست های کلیدی دارند و شگفتی
من از این است که چرا با وجود این 3روزنامه نگار
کارکش��ته ،کاربلد و توانمن��د ،چنین عنوانی برای
صفحه نخست روزنامه برگزیده شده است؟
اگر اقازاده عزیز که پ��س از انقالب روزنامه نگار
شد (و خوش درخشید) به یاد ندارد ،ولی بزرگمهر
ارجمند و مینو بدیعی گرامی (که باز می نویسم در
توانمندی های ش��ان جای چون و چرا نیست) باید
به یاد داشته باش��ند که این شعار ،دیرینگی 4/5
دهه ای دارد .یعنی دست کم در نیمه دوم دهه 40
دول��ت ان زمان و وزارتخانه های اقتصادی ان ،این
شعار را برگزیدند و مدت ها روی ان مانور نمایشی
می دادند .گزارش��ی هم که در صفحه 13روزنامه
ب��رای توجیه و تبیین این تیتر چاپ ش��ده ،با این
پرس��ش که چرا با وجود دیرینگی 45س��اله این
فکر درس��ت ،هنوز در مرحله شعار باقی مانده ایم
بهای کافی نداده ،چه رسد که پاسخی (ولو گذرا و
فشرده و کلی) به ان داده شده باشد.
روزی که این ش��عار مطرح شد ،ایران دست کم
«ارج» و «ازمایش» را داشت ،کفش ملی را داشت،
واحدهای بافندگی و تولی��د انواع پارچه باکیفیت
و پردوام را داش��ت ،صنایع کوچ��ک گوناگونی در
رش��ته های تولید وس��ایل خانگی ،صنایع تبدیلی
و ...را داش��ت ،در خیلی از محصوالت کش��اورزی
خودکفا یا نزدیک ب��ه خودکفایی بود و نگاهی به
سیاهه صادرات ان سال ها نشان می دهد بخشی از
این تولیدها صادر هم می شد .اما همان زمان چین
و کره جنوبی هیچ نداشتند ،چه رسد به صادرات!
سوءتفاهم نش��ود که بنای ان را دارم که اوضاع
ان زم��ان را مطلوب بدانیم ...خیر ،همان زمان که
دولت این ش��عار را ورد زبان دولتی ها کرد ،اجرای
برنامه هایی برای تبدیل ایران به یک واردکننده ،با
اشتهایی سیری ناپذیر ،اغاز شده بود .اما این برنامه
بع��د از انقالب متوقف نش��د و پس از پایان جنگ
تحمیلی سرعت سرسام اوری هم گرفت.
نکت��ه کلیدی در وابس��تگی ایران ب��ه واردات و
ناتوانی تولیدکنن��دگان ایرانی از رقابت با کاالهای
خارجی ،همین اس��ت که از زمان اغاز طرح شعار
«ایران��ی ،کاالی ایرانی بخر» تاکنون ،همواره کفه
امتیازدهی به واردات سنگین تر و کفه امتیازدهی
به تولیدکنندگان راس��تین داخلی س��بک تر شده
اس��ت ،چندان که ب��ه این باور رس��یده ام در کفه
تولیدکنندگان غیردولتی دیگر وزنه ای را نمی توان
یافت؛ ولو وزنه ای یک مثقالی!
این نوش��تار جای طرح اندکی از هزاران سند و
دلیل در این زمین��ه را ندارد ،اما بی گمان روزنامه
،با ان دوس��تان باتجربه و کاربلدی که نام
بردم (و بی هیچ گمانی بهترین های نس��ل جوان را
هم به هم��کاری برگزیده اند) می توانند این کتاب
پراندوه را بگشایند ،سطر به سطر ،صفحه به صفحه
و فصل به فصل ان را در برابر دیدگان خوانندگان
خود ،برنامه ریزان و تصمیم گیران کشور قرار دهند.
برای شان در پیمودن این راه دشوار پیروزی ارزو
می کنم.
وقتی زنی بگوید ...
سمیرا کرمی -وقتی زنی بگوید «عزیزم من
م��ی رم خری��د» یعنی ق��رار اس��ت چرخ های
مملک��ت بچرخ��د .به معنای اقتص��ادی کلمه
منتظر رونق اقتصادی و عبور از رکود باید باشیم .حاال هر
چ��ه هم که مرد از ات��اق ته خانه به س��مت کیف پول و
کارت هایش ش��یرجه بزند که بگوی��د «به کارت های من
دسسسسس نزن» دیگر دیر ش��ده است و فقط می تواند
صدای بسته شدن در را بش��نود و صدای پاشنه هایی که
پل��ه پله دور می ش��وند .خری��د زن و مرد نمی شناس��د.
قیمت ها اما زن ها را بیش��تر می شناس��ند .زن ها در خرید
2نوع هستند .نوعی وسایل رنگارنگ و نو به نو و به اصطالح
مصرف گرا دوست دارند و عده ای دیگر که دست و دلشان
ب��ه خرید پارچه و پول دادن به جنس بی دوام نمی رود بله
ای��ن گروه همان هایی هس��تند که کلکس��یون جواهرات
متنوعی دارند که هر بار در مهمانی ای نیست که بر سر به
رخ کش��یدن طالهای ش��ان دیگ��ر زوج ها را به دردس��ر
انداخته اند .ام��ا کدام گروه از خانم ها بیش��تر در خدمت
اقتصاد کالن کشور بوده اند؟ جای سوال دارد .ممکن است
در وهله اول س��ریع همه بگویند «خ��ب معلومه اونی که
طال می خره» اما نه ....
وقتی خانم ها پولشان را خرج لباس و خرت و پرت البته
از نوع ایرانی اش می کنند چرخ های مملکت را چرخانده اند
و با خرید هر مانتو کلی اشتغال و ارزش افزوده برای کشور
ایجاد ش��ده اس��ت .در واقع این پولی س��فید است که به
چرخه اقتصاد برگش��ته اس��ت .حاال اما اگ��ر همین پول
صرف خرید طال شود و پس اندازی شود که از گردش پول
ملی برای همیشه خارج می شود .یاد طالهای مادربزرگم
می افتم که نس��ل به نسل چرخیده تابه دست من رسیده
اس��ت .قانون بقای طال می گوید هی��چ طالیی که خریده
شود فروخته نمی شود.
ره نوشت
پرنده
س�ارا اصغ�ری -م��داد میان کش��یدگی
انگشتان باریکت گم می شود .اخرین خط را
که امتداد می دهی نوک بال هایش از صفحه
بیرون می پرد« ،اَه یک طبقه بیش��تر نمانده بود ،اگر ان
خزنده موذی لوم نداده بود»؛ چش��م هایش را سیاه سیاه
می کن��ی« ،هو حاال صد دفعه پریده بودم ،چیزی نمانده
بود که به پشت بام برسم»؛ چنگال هایش را با مدادت برق
می اندازی ،دیگر پرنده ات میان صفحه جا نمی شود« ،اخه
چرا این دکتر لعنتی نمی فهمه که پشت بام ها برای پریدن
ساخته شده اند».
دکتر پرون��ده ات را ورق می زند ،زیر زیرکی به حرکات
انگشتانت خیره می شود و می گوید« :پرنده هات روز به روز
دارن بزرگتر می شن» نفس بلندی می کشی و می گویی:
«می شه پنجره پشت سرتون رو باز بذارین ...راستش من
از فضای بس��ته می ترس��م ».باز دکتر پرونده ات را ورق
می زن��د این بار دقیق تر پرنده هایت را وارس��ی می کند و
کاغ��ذ زیر دس��تت را از دور دید می زند« ،تو می تونی یه
هنرمند واقعی بشی ،یه نقاشی که تمام پرنده های دنیا رو
می شناسه و می کشه» .تو به ارامی می خندی و می گویی:
«اره یه جورایی تو کار پریدنم» .دکتر حرف هایش را مزه
مزه می کند ،ابروهایش را باال می اندازد و می گوید« :راست
می گی ادمام می تونن بپرن گاهی س��وار هواپیما می شی
و از این س��ر دنیا می ری اون س��ر دنیا ،می شه سوار بالن
ش��د و سالنه سالنه تو اسمون چرخید ،البته بعضی وقتام
می تونی با فکرت بپری کافیه چشماتو ببندی و با خیالت
هر جای دنیا که خواس��تی سرک بکشی» دست هایت را
باال و پایین می بری و به شدت تکان می دهی« ،اما من با
جسمم می تونم بپرم» حاال دکتر فیلسوفانه سرش را تکان
می دهد« ،خوب جغدم با جسمش می تونه بپره حتی یه
نوع سوس��ک بالدار هم »...دفت��رت را محکم می بندی و
پای��ت را به زمین می کوب��ی « ،چرا نمی فهمین من چی
می گم؟ اخه پریدن من به کی اس��یب می رسونه که منو
بس��تین به یه تخت لعنتی؟» دکتر مکثش طوالنی تر از
قبل می ش��ود« ،بعدش کجا می خوای بری؟ بعد از اینکه
پریدی؟» اشک توی چشمانت حلقه می زند اما بغضت را
به زحمت نگه می داری« ،بعدی وجود نداره ،همه چیز تو
پریدنه ...من اگه نپرم که می میرم درست مثل گنجشکی
که امروز افتاده بود تو اتاق ما ...واس��ه پریدن توی فضای
ازاد اینقد خودشو به در و دیوار اتاق زد که افتاد کف اتاق
و مرد »...دکتر پرونده ات را می بندد ،پنجره پشت سرش را
باز می کند ،باد مالیمی خودش را مصرانه داخل می کشد...
روی صندلی ات جابه جا می شوی هوای تازه را تا ته نفس
س امروز
عک
می کشی ...چیزی زیر پوستت وول وول می خورد یک جا
تاب نمی اوری ...دکتر از پشت میزش بلند می شود ،اتاق
را دور می زند به طرف در می رود و از گوش��ه در س��رش
را بیرون می برد و پرس��تار بخش را صدا می زند ،چندین
ب��ار ...دوب��اره در را می بندد برای دیدن ت��و دور خودش
چرخی می زند ،اما جای خال��ی ات روی صندلی دلش را
می لرزاند باز تمام اتاق را با یک نگاه دور می زند و با دیدن
دمپایی هایت کنار پنجره هول برش می دارد ،فاصله در تا
پنجره را با گامی بزرگ طی می کند و سرش را از پنجره
بیرون می برد و به دنبال تو اسمان بی ابر را تا دوردست ها
نگاه می کند.
قابی از شهر
60سال عاشقی
برداشت برنج
علیرضا عزتی
مری�م نظ�ری -چیزهای��ی در زندگی هس��ت که با هی��چ معیاری
ارزش گذاری نمی ش��ود .چیزهایی ش��بیه عاطفه ،عش��ق ،دلدادگی و
محبت .چیزهایی که اگر در زندگی حضورشان کمرنگ شد بدون شک
باید مطمئن ش��د که یک پای قضیه می لنگد .اقا رضا و زنش 60س��ال است کنار
هم زندگی می کنند و هنوز جانشان برای هم درمی رود .اقا رضا هنوز کارگر کفاش
است .هنوز صبح خروسخوان از خانه بیرون می زند و شب برمی گردد ،اما انها هنوز
مس��تاجرند .صفیه خانم بعد از 60س��ال ،برایش مهم نیس��ت که هر س��ال باید
اسباب کش��ی کنند .صفیه خانم اص�لا به جان اقا رضا غ��ر نمی زند که چرا هنوز
مستاجرند .هنوز وقت امدن اقا رضا که می شود پشت پنجره انتظار می کشد تا اقا
رضا هنوز کلید را از جیبش درنیاورده در را برایش باز کند .انگار هنوز وقت امدن
مردش که می شود تپش های قلبش تند می شود .رفته بودم پامنار برای نوشتن یک
گ��زارش ک��ه توی یکی از کوچه ه��ا پیرزنی را دیدم که نایلون های توی دس��تش
س��نگین بود .ب��رای بردن نایلون ها تا در خانه کمکش ک��ردم .نمی دانم چرا وقتی
پیرزن به یک اس��تکان چای دعوتم کرد ،بی انک��ه دودوتا چهارتا کنم و از چیزی
بترس��م پا به خانه اش گذاشتم .انهایی که مرا می شناسند می دانند کمتر به ادم ها
خوش��بینم .پیرزن برایم از زندگی اش گفت .از سختی های زندگی و از شریکی که
هنوز وقت حرف زدن از او چشمان کدرش برق می زد .به خودم که امدم شب شده
ب��ود .نمی دان��م چرا ام��ا پاگیر ان خانه کوچک ش��ده بودم .پاگی��ر صفیه خانم و
مهربانی اش و دلم می خواس��ت مرد این زن را ببینم .مردی که ش��بیه هیچ یک از
مردهایی که می شناختم نبود .اقا رضا که امد صفیه خانم چند دقیقه ای بود پشت
پنجره انتظارش را می کش��ید .حتی حضور من باعث نش��د اقا رضا نگاه پر محبت
کش��دارش به صفیه خانم را فراموش کند .حاال چند روزی اس��ت که به ان خانه
کوچ��ک فکر می کن��م و به نگاه عمیقی که هنوز عش��ق در ان زبانه می کش��د و
تپش های قلب صفیه خانم را تند می کند...
نش�انی :تهران ،خیابان قائم مقام فراهان�ی ،کوچه ازادگان
شماره 26کد پستی 1586733811
وب سایتwww.smtnews.ir :
پست الکترونیکیinfo@smtnews.ir :
روابط عمومیPR@smtnews.ir:
اگهیads@smtnews.ir :
پیامک300082190 :
نقطه چین
خواب ،بیداری و کابوس!
محمدعل�ی عرفی نژاد -خواب دیدم،
یک صبح قشنگ روز های اخر تابستان
است ،بعد میلیون ها پرنده وحشت زده را
روی اسمان ،لبه بام خانه ها ،روی زمین و اسفالت و
س��نگ ،پرنده های قشنگی که از شب قبل برای شان
خرده های نان و دانه های خوراکی ریخته بودم .بدون
ذره ای توج��ه به خرده نان ها و دانه ها ،زیرکولر را که
همیش��ه خیس بود .اما حاال خش��ک و بدون ذره ای
غم نوک می زدند ،درون کاس��ه اب ش��ان خالی بود.
زیرافتاب ،احساس کردم دانه های عرق روی پیشانی
و زیرمو ه��ا و گردن��م درح��ال فروریختن هس��تند،
بی حوصل��ه از این اتفاق کاس��ه را برداش��تم و رفتم
طرف ش��یراب دستش��ویی با اطمینان ب��از کردم و
دریغ از قطره های اب ،خش��ک خشک برخالف هر
روز هیچ اش��تیاقی برای خوردن صبحانه نداش��تم،
سریع رفتم طرف یخچال ،جز یک شیشه که فقط تا
نیمه اش اب داشت و یک نوشابه پرتقالی ،چیز دیگر
نبود .هراسان رادیو را باز کردم که گوینده ناشناسی
بدون قطع کالم یکریز حرف می زد ،مسئوالن دولتی
درحال گفتگو با کشور های دیگر هستند تا در مقابل
هر بشکه اب ،ده بشکه نفت بدهند.
فری��اد زدم ،مگه ممکن��ه نفت بدی��م اب بگیریم،
پانزده میلیون ادم فقط در شهر من ،پانزده میلیون
لیوان اب ،مردم شیلنگ هایی را که هر روز به طرف
ماشین ش��ان می گرفتند و الاقل 50سطل اب 500
لیتر اب یا بیشتر را روی ماشین و زمین زیرپای شان
می ریختن��د انداخت��ه بودند توی خیاب��ان ،پرنده ها
داشتند برگ و شاخه های درخت ها را سوراخ سوراخ
می کردند ،صدای گریه بچه ها شهر را پر کرده بود.
در ه��ر خانه ده ها قوطی شیرخش��ک بود ،اما اب
نب��ود ،ته مانده اب های درون کتری ها و س��ماور ها
را مصرف کرده بودند ،اس��تخرهای میادین توس��ط
ادم های بطری به دس��ت داش��ت خال��ی و خالی تر
می شد ،بعضی پرنده ها از سروکول بطری به دست ها
ب��اال می رفتند و به دس��ت و صورت های ش��ان نوک
می زدن��د ،انگار لعنت می کردن��د ،نفرین می کردند،
چراکه س��هم انها را خورده بودند ،خیلی ها هم مثل
من ،بطری ه��ای اب درون یخچال ها را پنهان کرده
بودند ،در اسمان حتی یک تکه ابر هم نبود ،گوینده
رادیو می گفت.
ـ در خیلی از ش��هر های نزدیک به س��بزه زار ها و
کوچه ها ،مردم درخانه ها پنهان ش��ده اند ،چون همه
حیوانات ریخته اند داخل شهر.
و ب��از فری��اد ک��ردم و از ص��دای فریاد خ��ودم از
خواب پریدم ،قلبم داش��ت از سینه ام بیرون می زد،
وحش��ت زده دویدم طرف شیراب ،باز کردم .اب به
ش��دت بیرون زد ،چش��مم به یک خبر که به باالی
اینه چسبانده بودم افتاد:
ـ سد الر که بخشی از اب تهران را تامین می کرد،
خش��ک ش��ده ،این دیگر دروغ نبود .با مش��تی اب
صورت��م را شس��تم ،کیفم را برداش��تم و امدم توی
خیابان ،دکان ها همه شیلنگ به دست داشتند زمین
جلوی مغازه ش��ان را می شس��تند .مغازه دار عروسک
فروش با اب و صابون داشت عروسک های پالستیکی
را می شست ،ش��اگرد مغازه لباس فروشی که جفت
بازویش زیر خالکوبی های مسخره گم شده بود حتی
س��طح خیابان را با اب می شس��ت و س��یگار به لب
ب��ا رفقا می خندی��د ،از کوره در رفت��م فکر کردم به
مجرد حرف و حدیث من کوتاه می اید و اب را قطع
می کند ،گفتم:
ـ اقای محترم ،میدونی داری چیکار می کنی؟
خن��ده اش به ی��ک حالت عصبانیت گ��ره خورد و
گفت:
ـ اره ،دارم جلوی مغازه ام رو می شورم ،امری بود؟
دیدم حاال هم حرف می زند هم اب را هدر می دهد
کنار گرفتم و با احترام گفتم :ش��ما ببخش��ید ،البد
چون پولش را می دهید حق دارید اب را هدر بدهید.
با خنده به رفقایش گفت:
ـ از همین بدم میاد ،ادم که سنش باال میره فضول
هم می شه .گفتم:
ـ قبض اب هم زیاد بیاد همینو می گی؟ گفت:
ـ ب��ه من چه ،باب��ام پول اب رو می��ده ...هر چی
بیشتر بهتر.
وقتی به طرف خیابان باال می رفتم تا وسیله ای گیر
بیاورم بغض گلویم را فشرد .چه کسی می توانست به
او و امث��ال او بفهماند دنیا ان طور هم که تصور کرده
بی در و دروازه نیس��ت ،ممکن است بهای یک بشکه
اب 10برابر نفت باش��د .این قیمتی اس��ت که برای
زندگی می پردازیم ...البته با همه س��عی و کوش��ش
برای تماس با اداره اب ،حرف های ضبط شده تحویل
دادند و دیگر هیچ.
با خودم گفتم:
ـ وقتی هیچ کس دلش نمی س��وزد ...رها کن این
پیگیری کردن رو ...