روزنامه صمت شماره 75
روزنامه صمت شماره 75
افزایش مشارکت بخش خصوصی
در طرح های توسعه مس
نخستین روزنامه تخصصی صبح ایران
5
قانون جدید استاندارد
اماده ارائه در صحن علنی مجلس
شنبه
10ابان 1393
7محرم 1436
اول نوامبر 2014
سال هفتم دوره جدید شماره 75پیاپی 24 1393صفحه قیمت 1000 :تومان
www.smtonline.ir
3
رییس کمیسیون مدیریت واردات اتاق بازرگانی ایران:
واردات باید مدیریت شود نه محدود
7
www.smtnews.ir -
رییس جمهور از اقدامات وزارت صنعت ،معدن و تجارت قدردانی کرد
ایجاد ۹۷هزار شغل صنعتی تا پایان سال
نظارت سختگیرانه بر واردات قطعات خودرو
مدیریت واردات قطعه
با محوریت حمایت از تولید
4
ایجاد کارگروه سه جانبه
برای تعیین نرخ کیفیت
2
3
صنعتیشدنانرژی هاینو
نگاه نو می خواهد
کام تلخ تولید کننده
شیرین می شود؟
12
سرانجام نقدینگی به بخش
تولید تزریق می شود
7
کالفپیچیدهفوالد
18
6
ورود قطعات نیم ساخته
خودرو با مجوز واردات
مدیریت پیشنهادات
ناصربزرگمهر
مدیرمسئول و سردبیر
رضا رضایی
2
نایب رییس انجمن قطعه سازان
4
بررسی بهره وری
انرژی در صنایع
تولید کننده کارافرین
راهگشای اقتصاد پویا
اردشیر پورشعبان
دکتر ابراهیم رزاقی
عضو انجمن نظام مهندسی معدن
5
اقتصاددان
سپرده های کوچ کرده
به بورس باز می گردد؟
مهدیه انوشه
9
روزنامه نگار
19
یادداشت سردبیر
مدیریت پیشنهادات
ناصربزرگمهر
مدیرمسئول و سردبیر
manegment@smtnews.ir
به نام او که هر چه بخواهد همان می شود
اجرایی کردن نظام پیشنهادات که در همه سازمان ها در
حد شعار و طرح باقی مانده ،راه دیگری برای کارکنانی است
که بهتر از هر کس ،مش��کالت سیس��تم و سازمان خود را
می شناسند .یک دوست بزرگوار در سیستم بانکی می گفت:
«ب��رای ابداع خدمات بهتر به مش��تریان ،هیچکس بهتر از
کارکنان شعب بانک ها نیست ،کارکنان یک شعبه بهترازهر
مدیر وکارشناس��ی می توانند راه ح��ل ارائه کنند ».بدیهی
است همین نگاه می تواند در همه سازمان ها و وزارتخانه ها
و کارخانجات و امثالهم جاری باشد و به نتایج مطلوب برسد.
چه کسی بهتر از کسانی که در یک سازمان کار می کنند و
یا مشتریان و کسانی که به یک سازمان مراجعه می کنند،
می توانند اسیب های موجود را مطرح و به حل ان کمک
کنند و مدیران ارش��د را در رفع ان یاری نمایند .به شرط
انکه نظام پیش��نهادات یک ش��عار تو خالی و یک صندوق
نمایش��ی در بخش ورودی سازمان نباشد ،و مدیر ارشد به
دیدگاه های دیگران اعتقاد داشته و خود را نماینده خدا بر
زمین نداند و تصور پادشاهی برای میز خود و حاکمیت بر
سازمان را برای همیشه ارزو نکرده باشد.
خوش��بختانه عملکرد بعضی ازمدیران درسیس��تم های
دولت��ی و خصوص��ی نش��ان از ای��ن دارد که زبان س��رخ
کارکنان��ی که گاهی انتقادی ازس��ازمان و مدیران ارش��د
دارند،همیشه حقوق س��بزاین کارمندان را برباد نمی دهد،
که باید از اینگونه مدیران که دل به زبان کارکنان و مراجعه
کنندگان می س��پارند تش��کر و قدردانی کرد .هرچند که
متاس��فانه نش��انه های زیادی در دست است که متاسفانه
درصد بیش��تری حقوق سبزش��ان را بر باد داده اند و کسی
هم به پیشنهادات انها توجهی نکرده است ،اما نباید چنین
حکمی ،ما را از گفتن و نوشتن بترساند ،باید باور کنیم که
در درازمدت روسیاهی به زغال می ماند.
مدیرعام��ل یک بان��ک بارها به من گفته ب��ود که نقد و
نقدپذیری تنها نشانه رشد سازمانی است و فقط مشق های
ننوش��ته توسط کم س��وادان ومحافظه کاران است که غلط
ندارد ،و باید کاری کنیم که همه کارکنان برای مشق نوشتن
عالقه مند بشوند ،بدون شک این نگاه بسیار ارزشمند و قابل
تحس��ین است ،هرچند که ممکن است بسیاری از مدیران
فقط این حرف ها را به صورت ش��عاری بگویند ،مثل همان
مدیرعام��ل بانک مورد نظر من،ک��ه درعمل ،خودش هم،
مش��ق های ننوشته را بر مشق های نوشته ترجیح می داد و
فقط شعار پیشنهادات و تحمل مخالف را بر زبان می اورد.
اما اس��تاد عزیزی می گفت :با هر اندیشه ای که هستیم اگر
دل به این سرزمین همیشه سبز بست ه باشیم باید درارتقای
ی مان بسته ایم ،در نقد و
ان بکوشیم،اگر دل به سازمان ها
ص تالش کنیم و بدانیم
اصالح ان با ارائه راهکارهای مشخ
که روزهای اینده ،روزهای پربارتری برای ان سازمانی است
ک��ه اجازه نقد کردن را در درون خودش جاری می س��ازد.
اگر کمی همت کنیم و از نقد کردن و نقد ش��دن توس��ط
همکاران یا اهل قلم و روزنامه نگاران نترس��یم ،با اطمینان
ن ما به قله موفقیت خواهد رس��ید .بارها
بدانیم که س��ازما
نوش��ته ام که از همدلی با س��ازمان هایی که در انها به هر
دلیلی مشغول کار می شویم گریزان نباشیم ،موفقیت های
دیگر همکاران مان را موفقیت خ��ود بدانیم و پیروزی های
بزرگ س��ازمانی را به یکدیگ��ر تبریک بگوییم و باور کنیم
که «موفقیت یک تالش جمعی است» و برای موفقیت های
دیگران پرونده سازی نکنیم.
ان هایی ه��م ک��ه وارد می��دان عمل می ش��وند ،نباید از
بی عدالتی و حتی گاهی تهمت و ناس��زا و اخراج بترسند،
اگر وارد میدان بازی ش��ده ایم ،بای��د تن به قواعد و قوانین
بازی بسپاریم و در چارچوب زمین بدویم و بدانیم که شوت
کردن توپی که از اس��تادیوم خارج می شود ،هرچند ممکن
است نش��انه قدرت بدنی بازیکن باشد ،اما فایده ندارد .اگر
ب��ازی کردن را قبول کرده ایم باید به داوری هم اعتقاد پیدا
کنیم ،باید موض��وع داوری را باور کنیم و بدانیم که گاهی
ممکن اس��ت داور سوت هم بکشد ،کارت زرد نشان بدهد
و ش��اید در بهترین فرصت بازی با کارت قرمز ،ما را اخراج
کند ،مهم نیس��ت،اگر بازیکن ،حرفه ای باشد،عاشق بازی و
تیم محبوب خود باقی خواهد ماند ،به تماشاگران می پیوندد
و همچنان تیم را تشویق می کند.
قض��اوت عادالنه یا ناعادالن��ه «داور» هم در تاریخ ثبت
و ضبط می ش��ود.اگر هنوز کمی اعتقاد در ما باشد ،اخراج
یک بازیکن نباید در موفقیت های بزرگتر تیم یا س��ازمان
موثر افت��د ،دنیا هم انقدر بزرگ اس��ت و برای همه ما در
ان ،جا هست ،ازبرباد رفتن برگ سبزنهراسیم ،نان راهم خدا
می دهد البته با کمی تالش بنده اش.
شما هم حتما این روایت قدیمی را شنیده اید :روزی چند
نفر به یکی از پیامبران خدا درشتی کرده و حرف های ناروا و
زشت زدند ،پیامبر خدا در پاسخ به انان به خوشرویی رفتار
کرد؛ همراهان پیامبر به او معترض شدند که ای پیامبر خدا،
انها به تو بدوبیراه می گویند ،فحش و ناس��زا می دهند و تو
در عوض برای شان دعا می خوانی و به انان نیکی و محبت
می کنی؟
ان حضرت پاس��خ داد :هر کسی از چیزی که دارد خرج
می کند.
مثل همه یادداش��ت های پراکن��ده ،پراکندگی ذهنم را
همچنان با س��خنی از موال و مقتدایم عل��ی(ع) که بارها
نوشته ام ،به سرانجام می رس��انم« :گزید ه ترین همکارانت
می باید کس��انی باشند که با تو سخن تلخ حق را بی پرده تر
می گویند و»....
2
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
خبر
public@smtnews.ir
رییس جمهوری از اقدامات وزارت صنعت ،معدن و تجارت قدردانی کرد
ایجاد ۹۷هزارشغلصنعتیتاپایانسال
حجت االس�لام حس��ن روحانی در جلس��ه هیات
دولت با قدردانی از اقدامات وزارت صنعت ،معدن و
تجارت اظهار کرد :کشور ما به سمت صنعتی شدن
در حال حرکت است و طرح های صنعتی که تا پایان
امس��ال راه اندازی خواهد ش��د ،می تواند در تولید و
اشتغالزایی بسیار موثر باشد.
ب��ه گ��زارش ایرن��ا از پای��گاه اطالع رس��انی
ریاست جمهوری ،رییس جمهوری افزود :با طرح هایی
که در بخش صنعت تا پایان امسال راه اندازی خواهد
شد 97 ،هزار شغل ایجاد می شود که رقم بسیار قابل
مالحظه ای اس��ت و امیدواریم با همین سرعت این
روند ادامه داشته باشد.
روحان��ی با تاکید ب��ر اینک��ه در بخش های تولید
و صنع��ت بای��د همه تالش ه��ا بر مبن��ای تحرک
بخ��ش خصوصی متمرکز باش��د ،اظهار ک��رد :باید
موانع فعالی��ت بخش خصوص��ی را برطرف کرده و
از تح��رکات این بخش ،حمای��ت و عرصه را فراهم
کنیم تا عمدتا بخش خصوصی بتواند در بخش های
صنعتی کشور فعالیت کند.
رییس جمه��وری تصریح کرد :اس��اس حرکت ما
باید به این سمت باش��د که بخش خصوصی بتواند
تحرکات الزم را در کشور به وجود اورد.
وی افزود :براس��اس امار ارائه شده ،بخش صنعت
در زمینه توس��عه صادرات در 6ماه اول س��ال سهم
بس��یار خوبی را به خود اختصاص داده و امیدواریم
در 6ماه دوم هم ش��اهد همین روند البته با شتاب
بیشتری باشیم.
رییس جمهوری با بیان اینکه فضای کس��ب و کار
نسبت به گذشته بسیار بهبود یافته است ،گفت :امار
و ارقام جهانی نیز حاکی از ان است که فضای کسب
و کار رو به بهبود اس��ت و ای��ن روند می تواند برای
بخش های صنعتی ،کش��اورزی و خدماتی و س��ایر
بخش ها مفید باشد.
روحانی با اش��اره به اینکه کش��ور ما از مزیت ها و
شرایط بس��یار خوبی در عرصه های انرژی ،صنعتی
و همچنین توس��عه انس��انی برخوردار است ،گفت:
در بخ��ش صنعتی زمان��ی می توانیم با س��ایر رقبا،
رقابت مناس��بی داشته باش��یم که صنعت ما بتواند
دانش بنی��ان باش��د و این موضوعی اس��ت که مقام
معظ��م رهبری هم ب��ر ان تاکید دارن��د و اقدامات
خوبی در این زمینه انجام شده است.
رییس جمهوری همچنین بر استفاده از ظرفیت های
خال��ی و ارتقای بهره وری تاکی��د کرد و گفت :برای
موفقیت در این زمینه باید بخش خصوصی و بانک ها
فعال ش��وند و امیدواریم الیحه خ��روج از رکود که
به مجلس تقدیم ش��ده به تصویب برس��د و بتوانیم
طرح های نیمه تمام را تکمیل و ظرفیت های خالی را
ویژه
وزیر امور خارجه:
وجود تروریسم و افراط گرایی در منطقه ریشه خارجی دارد
وزیر ام��ور خارج��ه کش��ورمان وجود تروریس��م،
افراط گرای��ی و م��واد مخ��در در منطقه را ناش��ی از
دخالت های سیاسی خارجی عنوان کرد.
«محمدجواد ظریف» که در چهارمین اجالس روند
استانبول برای افغانستان سخن می گفت ،اظهار کرد:
متاس��فانه این تهدیدات که رو به تزاید است ،شرایط
نامناسبی را برای برخی کشورهای منطقه ایجاد کرده
که عمده این مشکالت ریشه خارجی دارد.
وی خاطرنش��ان ک��رد :نباید ملت ه��ای منطقه که
درگیر این مش��کالت هس��تند تنها باش��ند ،حل این
مش��کالت نیازمن��د راه حل جهانی و مش��ارکت همه
کش��ورهای جهان است .رییس دس��تگاه دیپلماسی
کش��ورمان با بی��ان اینکه باید نس��بت ب��ه حل این
مش��کالت نگاه واقع بینانه داش��ت ،تصری��ح کرد که
مس��ائل و مشکالت گذش��ته منطقه می تواند در پیدا
کردن راه حل های مناس��ب راهگشا باشد .وی خطاب
به حاضران در نشست یاداور شد :اجازه دهید امیدوار
باشیم با خروج نیروهای خارجی از افغانستان یکی از
زمینه های واقعی رشد افراط گرایی در منطقه برچیده
می ش��ود ،چراکه بیش��تر مسائل و مش��کالت موجود
منطقه در نتیجه دخالت های اش��کار برخی کشورها
شکل گرفته است.
وی در ادامه س��خنان خود گفت :افغانستان درحال
حاضر بیش از هر چیزی نیازمند صلح و ثبات است و
تحقق این مهم تنها با تالش و کوشش همه کشورهای
منطقه امکانپذیر است.
ظری��ف اظهار ک��رد :همه ما باید ب��ه برقراری صلح
و ثب��ات در افغانس��تان کمک کنیم تا افغانس��تان به
ارزویی که مردم این کش��ور سال ها انتظار تحقق ان
را دارند ،برس��د .وی با تبریک به مردم افغانس��تان به
مناسبت تشکیل دولت وحدت ملی ،برای هر دو عضو
اتحاد مل��ی ارزوی موفقیت ک��رد .چهارمین اجالس
روند اس��تانبول برای افغانستان روز جمعه به میزبانی
کشور چین درپکن برگزار شد.
نمایندگان 46کشور اس��یایی و مجامع بین المللی
در این اجالس ش��رکت کردند ت��ا درباره بهبود ثبات
و صلح امنیت در افغانستان بحث و گفت وگو کنند.
همکاری قوه مجریه و قضاییه برای تشدید مجازات اسیدپاشی
مع��اون امور حقوق��ی رییس جمه��وری گفت که
براس��اس ماده 47قانون مجازات اس�لامی مجازات
اسیدپاش��ی قابل تعلیق نیست و در این زمینه با قوه
قضاییه در حال همکاری هس��تیم تا اسیدپاشی های
ش��دید براس��اس ماده 286قابل مجازات باش��د .به
گزارش ایرنا ،اله��ام امی��ن زاده در برنامه تلویزیونی
دی��روز ،ام��روز ،فردا که موضوع اسیدپاش��ی ش��هر
اصفهان را بررسی می کرد ،افزود :بحث ایجاد امنیت
و ایجاد احساس امنیت دو مقوله مهم هستند ،ما یک
قانون در سال 1337در مورد جرم اسیدپاشی داریم
که بین 2تا 5سال حبس پیش بینی کرده است که
می توان براساس ان مجرم را مجازات کرد .وی ادامه
داد :یک قانون هم در ماده 47قانون مجازات اسالمی
است که گفته است مجازات جرم اسیدپاشی به هیچ
عنوان قابل تعلیق نیست ،یعنی مجرم باید مجازاتش
را تحمل کند .مع��اون امور حقوقی رییس جمهوری
خاطرنش��ان کرد :ام��ا اینکه ایا در قان��ون مجازات
اسالمی این مجازات به صراحت امده است یا خیر؟
ما به روش��نی ان را نداریم .امین زاده اظهار داش��ت:
در م��اده 286در مورد جرایمی ک��ه با تعمد باعث
تش��ویش اذهان عمومی و ضربه به سالمت جسمی
مردم می ش��ود و نظ��م عمومی را بره��م می زند از
جمله اس��تفاده از مواد س��می و خطرناک که اسید
هم شامل ان می شود به عنوان کسی که «مفسد فی
پر کرده و از س��وی دیگر استان های محروم را مورد
توج��ه قرار داده و ش��اهد تعادل و توازن در کش��ور
باشیم.
االرض» اس��ت ،مجازات اعدام پیش بینی شده است.
وی بیان داشت :درماده 614قانون مجازات اسالمی
برای کسانی که صدمات جدی را به مردم وارد کنند
و از این عمل ش��ان هدف خاص��ی را دنبال کنند از
جمله انتقام و تنبیه ،مجازاتی پیش بینی شده است.
معاون حقوق��ی رییس جمهوری تاکی��د کرد :با قوه
قضاییه در حال همکاری هستیم تا اگر بشود به ماده
614تبصره ای بزنیم و در صورتی که اسیدپاش��ی به
صورت ش��دید انجام ش��ود،بتوان ان را با ماده 286
قابل مجازات دانست و اگر قضات تشخیص و صالح
بدانند شاید بتوانند با همان ماده 286ان را بررسی
کنند.
پیش بینی نتیجه ایخاص
برای مذاکرات اتمی با ایران
س��خنگوی وزارت امور خارجه امری��کا روز جمعه
گفت :مذاکرات هس��ته ای گروه 5+1با ایران به نقطه
مهمی رسیده است که به اعتقاد ما می توانیم تا ضرب
االجل تعیین ش��ده در 24نوامب��ر 3 -اذر -نتیجه
خاصی را برای ان پیش بینی کنیم .به گزارش پایگاه
اطالع رسانی وزارت خارجه امریکا« ،جنیفر ساکی» در
جمع خبرنگاران افزود :ما از اغاز مذاکرات هسته ای با
ایران و حتی پیش از ان اعالم کرده ایم که نتیجه گیری
از ای��ن مذاکرات کار چندان اس��انی نخواهد بود ،اما
ام��روز این مذاک��رات به نقطه چنان مهمی رس��یده
است که به اعتقاد ما می توانیم تا ضرب االجل تعیین
ش��ده در 24نوامبر 3 -اذر -نتیج��ه خاصی را برای
ان پیش بینی کنی��م .وی گفت که نمی تواند بیش از
این اطالعات جدیدی در اختیار خبرنگاران قرار دهد.
س��خنگوی وزارت امور خارجه امریکا خبرنگاران را به
س��خنان جدید جان کری ،وزیر ام��ور خارجه امریکا
ارجاع داد و تصریح کرد :تردیدی نیست که پیش بینی
نتیج��ه چند هفته زودت��ر از مذاکراتی که در مرحله
مهمی نیز قرار دارد ،کار چندان اسانی نخواهد بود ،اما
با علم به دشواری کار ،ما روی این موضوع کار می کنیم
و معتقدیم که می تواند تا 24نوامبر نتیجه دهد .ساکی
در پاسخ به خبرنگاری درباره خوشبینی یا بدبینی به
تواف��ق نهایی با ایران ،البته با در نظر گرفتن مخالفت
کنگره امری��کا ،گفت :چنانچه کارها خوب پیش رود،
اعضای کنگره احساس خوبی خواهند داشت.
وی اف��زود :تا ان زمان مذاکراتی با ایرانی ها خواهیم
داش��ت ،چراکه معتقدیم این کار بهترین روش برای
پیگیری مذاکرات تا 24نوامبر ( 3اذر) است.
سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا گفت :بر اساس
اخرین خبری که در اختیار اس��ت ،کارشناسان فنی
کشورهای عضو گروه 5+1برای ارائه گزارش نشست
هفته گذشته با نمایندگان ایران از وین به پایتخت های
خود بازگشته اند.
کوتاه از سراسر جهان
محمدجواد ظریف که پنجشنبه برای شرکت در «اجالس فرایند استانبول
برای افغانس��تان» وارد چین ش��د،در فرودگاه پکن به خبرن��گاران ایرنا و واحد
مرکزی خبر گفت :متاسفانه در گذشته اتخاذ سیاست های غلط در منطقه سبب
گسترش موج افراط گرایی در کشور افغانستان شده که باید متوقف شود.
رژیم صهیونیستی با فشار افکار عمومی بین المللی روز جمعه و پیش از اغاز
ایین نماز جمعه در بیت المقدس ،درهای مسجد االقصی را به روی فلسطینیان
باز کرد.
«نبیل شعث» عضو کمیته مرکزی جنبش فتح و کمیسر روابط بین الملل
این جنبش گفت :به رس��میت شناخته شدن فلسطین توسط سوئد مقدمه ای
برای تشویق دیگر کشورهای اروپایی برای به رسمیت شناختن فلسطین است.
سازمان همکاری اسالمی از تصمیم سوئد برای به رسمیت شناختن کشور
فلسطین استقبال کرد و ان را گامی مهم برای احقاق حقوق ملی و مشروع مردم
فلسطین توصیف کرد.
ویتالی چورکین ،نماینده دائمی روس��یه در س��ازمان ملل خواستار جلب
مشارکت جمهوری اسالمی ایران در روند حل و فصل سیاسی مسئله سوریه شد.
ماهاتیر محمد ،نخست وزیر اس��بق مالزی روز جمعه در دومین جشنواره
فرهنگ و هنر اسالمی ،دانش پایین به همراه اختالفات بین شیعه و اهل سنت
را عامل هجوم بیشتر دشمنان به مسلمانان دانست.
ارتش مصر با حمله به مواضع شبه نظامیان تکفیری در منطقه «العریش»
در شمال صحرای «سینا» 3نفر از انان را کشت و 6تونل را در مرز رفح تخریب
کرد.
برنادت میهان ،سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا در بیانیه ای اعالم کرد
که با اس��رائیل در مورد «تالش های دیپلماتیک گروه 5+1و اتحادیه اروپا برای
دسترسی به توافقی جامع به منظور حل و فصل صلح امیز برنامه هسته ای ایران
به گونه ای که پاس��خگوی نگرانی های جامعه جهانی باش��د» ،بحث و گفت وگو
کردند.
برقراری مقررات منع امد و شد در سامرا ،شکست طرح داعش برای غرق
کردن پایتخت ،برافراشته شدن پرچم عراق در بیجی ،اعالم 3روز عزای عمومی
در االنبار در پی اعدام 200مرد عش��یره س��نی «البونم��ر» ،ورود وزیر دفاع به
«هیت» از جدیدترین تحوالت امنیتی عراق است.
الغنوش��ی ،رهبر جنبش النهضه تونس گفت که این جنبش تاکنون هیچ
نامزدی برای انتخابات ریاست جمهوری اینده معرفی نکرده است و اعتراضی هم
به نامزد های معرفی شده ندارد.
توافق گازی 3جانبه روسیه ،اوکراین و اتحادیه اروپا برای معامله گاز مورد
نیاز در فصل زمستان در بروکسل به امضا رسید.
در س��ال های اخیر مالزی به واسطه افزایش هزینه سوخت و نفت خام ،با
پرداخت یارانه حمایت از شهروندان را اغاز کرد و ساالنه 24میلیارد رینگیت (7
میلیارد و 500میلیون دالر) یارانه برای سوخت در نظر گرفت.
حماس با صدور بیانیه ای ش��روط رژیم صهیونیس��تی برای بازسازی غزه
را موجب فلج ش��دن عملیات بازس��ازی غزه و نقض صریح توافقنامه اتش بس
دانست که شامل گشوده ش��دن گذرگاه ها و فراهم کردن تسهیالت ورود مواد
اولیه ساخت و ساز به غزه است.
س��ید هادی الموسوی مس��ئول بخش «ازادی ها و حقوق بشر» جمعیت
الوفاق بحرین تاکید کرد که منامه در 3ماه گذشته 328نفر را بازداشت و عالوه
بر لغو تابعیت 18تن دیگر ،به 608منزل یورش اورده است.
فرمانده ارتش بورکینافاسو در پی اعتراضات چند روز گذشته در این کشور
در نشست خبری خود اعالم کرد که دولت و پارلمان این کشور را منحل کرد.
نیروهای ارتش لبنان ضمن رد هر گونه مذاکره با افراد مسلح تکفیری در
شمال لبنان ده ها مظنون دس��ت داشته در اقدامات تروریستی اخیر و عامالن
ناامنی ها در منطقه ش��مال لبنان از جمله 2سرکرده مرتبط با گروهک جبهه
النصره را بازداشت کردند.
پای��گاه خبری المانیتور به نقل از منابع لبنان��ی و امریکایی از ابراز نگرانی
کش��ورهای اروپایی از تبعات تحریم های وضع ش��ده توسط کنگره امریکا علیه
حزب اهلل خبر داده است.
به گزارش فارس از اسالم اباد،داعش فعالیت خود را در پاکستان گسترش
داد ه و تبلیغات این گروه عالوه بر کراچی س��ایر مناطق پشتون نشین از جمله
پیش��اور ،مناطق قبایلی و حتی ش��هرک نزدیک پایتخت پاکستان را نیز در بر
گرفته است.
افس��ران بلند پایه رژیم صهیونیس��تی با ابراز نگرانی از هدف قرار گرفتن
مواضع گروهک تروریستی «داعش» توسط ائتالف غربی و عربی ،مدعی شدند
که تضعیف داعش به نفع ایران ،حزب اهلل و سوریه است.
وکالی یک تاجر یونانی متهم به معامله با ایران ،دولت امریکا را در صورت
کارشکنی تهدید به افشاگری در رابطه با پرونده البی ضد ایرانی کردند.
مقامات کره ش��مالی می گویند که در صورت ارجاع قطعنامه ضد کره ای
سازمان ملل به دیوان کیفری بین الملل ،از ورود هیات حقوق بشری ملل متحد به
پیونگ یانگ جلوگیری خواهد شد.
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
industry@smtnews.ir
صنعت
مدیریت واردات قطعه با محوریت حمایت از تولید
صنایع دریایی در گرداب کشتی های دست دوم
3
رئیس سازمان ملی استانداردبر تعیین شاخصی برای اندازه گیری کیفیت تاکید کرد
کارگروه سه جانبه برای تعیین نرخ کیفیت
میترا ممسنی -گروه صنعت:
مبح��ث نرخ کیفیت در کش��ور
حدود 6سال پیش توسط برخی
از کارشناس��ان ام��ور کیفی��ت و بر اس��اس
اطالعاتی که از کشورهای دیگر در این زمینه
موجود بود ،مطرح شد که در ان زمان بسیار
مورد استقبال قرار گرفت ،اما سازوکاری برای
انج��ام ان بهطور کامل تعریف نش��د و تنها
بررسی اولیه و تحقیقاتی در زمینه چگونگی
ان به عمل امد .با توجه به مسئله کیفیت در
کش��ور و اینکه بیکیفیتی محصوالت تولید
داخ��ل به غلط یا درس��ت در اذهان عمومی
مطرح میش��د و بر تولید و مصرف کاالهای
ایرانی در مقابل کاالی خارجی اثر میگذاشت،
بنابراین وزیر صنعت ،معدن و تجارت به این
موضوع توجه خاصی کرده و ایده فعالیتی که
چند سال معلق مانده بود را دوباره برای اجرا
مطرح کرد .نخس��تین اظهار نظر جدید وزیر تجارت و مدیران و کارشناس��انی از سازمان
صنعت ،معدن و تجارت در خصوص راهاندازی ملی اس��تاندارد و انجم��ن مدیریت کیفیت
نظام تعیین نرخ کیفیت در روز ملی استاندارد تش��کیل ش��د که ضم��ن بررس��ی موضوع
مطرح شد .مهندس محمدرضا نعمتزاده در دس��تاوردهایی ب��ه هم��راه داش��ت .در این
این مراسم تاکید کرد که« :به منظور اگاهی جلسه مقرر شد شورای راهبردی در معاونت
عم��وم جامع��ه و
وزارتخان��ه تش��کیل و
نرخکیفیتمی تواندبر
برنامه ری��زان ،بای��د نرخ
هدایت این مس��ئله را
کیفی��ت کاال و خدم��ات
ارتقایکیفیتدرکشوربه برعهدهبگیرد،همچنین
مش��خص ش��ود تا معلوم
خصوصبیداریواگاهی پیشبینیه��ای الزم
شود کشور در هر سال از
برای تشکیل کمیتهای
بیشترمدیرانصنایعو
نظر کیفیت چقدر رش��د
در س��ازمان مل��ی
خدماتکشوروهمچنین
می کند ».وی اظهارکرده
اس��تاندارد ب��ا ه��دف
بود« :متاس��فانه با وجود پایشروندتولید،صادرات اندازهگیری نرخ کیفیت
و واردات و در نهایت
پیشرفت هایی که دنیا در
و اع�لام و دنبال کردن
زمینه استانداردس��ازی و مقایسهجایگاهتولیداتدر اج��رای ان نیز صورت
اوردن
فراه��م
مشابهبانمونهخارجیان گرفت .در همین راستا
زیرس��اخت های کیف��ی
کمیت��های ،جنبههای
تاثیرگذارباشد
ص��ورت داده ،هن��وز
علم��ی موض��وع را
زیرس��اخت کیفی کشور
پیگی��ری خواه��د کرد
بهطور کامل اس��تقرار نیافته اس��ت و به نظر و معیارها ،ش��اخصها و نحوه اندازهگیری و
می رسد در استانه تدوین برنامه ششم توسعه اع�لام نرخ کیفیت را بر عهده خواهد گرفت.
باید اقدامات اساس��ی در اولویت برنامه های قائممقام وزیر صنعت ،معدن و تجارت نیز در
سازمان قرار گیرد .بر این اساس باید شرایطی این نشس��ت با اشاره به ضرورت پرداختن به
فراهم شود که زیرساخت های کیفی کشور با ارتقای سطح کیفی محصوالت و خدمات در
تقس��یم کار بین دس��تگاه ها و س��ازمان ها ،بخش صنعت ،معدن و تج��ارت تاکید کرد:
پیگیری و اس��تقرار یابد و نظام اندازه گیری باید ش��اخص های ارزیابی مش��خص شود تا
نرخ کیفیت محصوالت با تدوین استانداردها بتوان در شناسایی کیفیت یا کیفیت نداشتن
و شاخص های مرتبط هر ساله انجام شود».
محصوالت و خدمات موفق بود.
بررس�ی تعیی�ن ن�رخ کیفی�ت در
مجتبی خسروتاج با اش��اره به اینکه مدل
3کمیته اجرایی
زیرساخت کیفی کش��ور باید مدلی اجرایی
به دنبال تاکید وزیر صنعت ،معدن و تجارت ،و هدفمند باش��د ،اف��زود :در این زمینه باید
در نخستین روزهای ابان ،جلسهای در وزارت اولویتها و ش��اخص ها تعیین ش��ود .بهروز
صنعت ،مع��دن و تجارت با حضور قائم مقام ریاحی مش��اور وزیر صنعت ،معدن و تجارت
وزی��ر در امور بازرگانی ،مدیرعامل س��ازمان نیز با بیان اینکه زیرس��اخت کیفی کشور در
حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان و این بخش ،نیازمند نظام های استانداردسازی،
دکتر ریاحی مش��اور وزی��ر صنعت ،معدن و اعتباردهی ،ارزیابی انطباق و اندازه شناس��ی
تاثی�ر مثبت ن�رخ کیفیت ب�ر پایش
روند تولید
قانون��ی مناس��ب اس��ت این ام��ر را موجب
تسهیل تجاری ،مقرراتزدایی ،رعایت بیشتر
حق��وق مصرفکنن��ده ،س�لامتی ،ایمنی و
بهداشت مصرف کننده دانست.
تعیین شاخصهای ارزیابی کیفیت با
همکاری دستگاههای اجرایی
رییس س��ازمان ملی
استاندارد در گفت وگو
از تعیین نرخ
با
کیفی��ت در این��ده
نزدی��ک خب��ر داد و
گف��ت :در ش��رایط فعلی نمی ت��وان تنها به
استانداردها اکتفا کرد ،بنابراین غیر از اینکه
نس��بت ب��ه نهادینه ک��ردن اس��تاندارد در
واحدهای تولیدی و خدماتی اقدام کرد باید
نس��بت به ارزیابی کیفیت نیز اقدامات الزم
صورت گیرد.
نیره پیروزبخت با تاکی��د بر اینکه ارزیابی
کیفیت باید با توجه به شاخص های مشخصی
باشد ،افزود :بهطور قطع این شاخص ها توسط
خود دستگاه ها از جمله وزارت صنعت ،معدن
و تج��ارت تعیین خواهد ش��د و به دنبال ان
ارزیاب��ی کیفیت به اط�لاع مصرف کنندگان
خواهد رسید که فلسفه ایجاد معاونت ارزیابی
کیفیت نیز با همین هدف در س��ازمان ملی
استاندارد تشکیل شده است.
وی در پاس��خ ب��ه ای��ن س��وال ک��ه ایا
تولیدکنن��ده در ای��ن روند ملزم ب��ه ارائه
گزارش��ی مبنی بر کیفی بودن محصوالت
خود خواهد ش��د یا خیر ،اظهار کرد :یکی
از م��وارد در تعیی��ن این ن��رخ ،ایجاد این
رویکرد اس��ت .همان رویکردی که در روز
ملی کیفیت امسال نیز دنبال خواهد شد و
بر اس��اس ان از این پس شاهد جایزه ملی
کیفیت نخواهیم بود و تنها واحدها نسبت
به ارزیابی کیفی خود اقدام خواهند کرد.
حل مشکل نقدینگی صنایع کوچک در برنامه ششم
ایسنا -مدیرعامل سازمان صنایع کوچک
و شهرک های صنعتی گفت :پیشنهاداتی
مبنی بر حل مشکل نقدینگی شهرک های
صنعتی برای تدوین در برنامه ششم ارائه
کرده ایم.
محمدعلی سیدابریش��می ،معاون وزیر
صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت اظه��ار کرد:
پیشنهادهای مختلفی در راستای حمایت از صنایع
کوچک و ش��هرک های صنعتی برای درج در برنامه
شش��م ارائه شده و تا زمانی که تصویب نشود عنوان
ان صحیح نیست.
وی با اشاره به مشکالت موجود در صنایع کوچک
گفت :در برنامه های پیش��نهادی ،هدف ما حل این
مشکالت از جمله مشکل نقدینگی است.
مدیرعامل س��ازمان صنایع کوچک و شهرک های
صنعت��ی تصریح ک��رد :طبق گزارش��ات اخیر بانک
مرک��زی 140ه��زار میلی��ارد تومان تس��هیالت به
بخش های مختلف داده شده که بخش صنعت حدود
32درصد از این تسهیالت را در اختیار گرفته است.
سیدابریش��می ادامه داد :طبق بررس��ی هایی که
انجام داده ایم ،این تس��هیالت به ص��ورت پول تازه
عرضه نش��ده که انتظار ما از بانک ها و بانک مرکزی
این اس��ت که پول تازه ای ب��رای رفع نیاز واحد های
صنعتی ارائه دهند.
مع��اون وزیر صنعت ،مع��دن و تجارت
گفت :بیش��تر واحد هایی که تس��هیالت
گرفته اند تجهیزات شان را جدید کردند.
وی ب��ا تاکی��د ب��ر مهم ترین مش��کل
واحدهای کوچ��ک یعنی تامین نقدینگی
ص 1200میلیارد
اظهار کرد :در تخصی��
تومان��ی که برای یارانه صنایع در نظر گرفته ش��ده،
اولوی��ت با صنای��ع کوچک بهص��ورت تخفیفهای
تس��هیالتی اس��ت و نمیتوان از این یارانه بهعنوان
سهم مشخصی برای صنایع کوچک یاد کرد.
سیدمحمدعلی سیدابریشمی افزود :با وجودیکه
مسئوالن اقتصادی کشور دریافتهاند که صنعت کلید
خروج از رکود اس��ت اما ای��ن نکته مغفول مانده که
صنای��ع کوچک اغازکنن��ده و تداومدهنده خروج از
رکود و ایجاد اشتغال پایدار در کشور خواهند بود.
با توجه به اینکه کمبود نقدینگی یکی از مهم ترین
مش��کالت صنایع کوچک کشور محسوب می شود و
تاکن��ون نیز صنایع کوچک با این موضوع دس��ت و
پنج��ه نرم کرده اند ،انتظار می رود با توجه به جایگاه
باالی صنعت ،به این بخش بیشتر توجه شود؛ البته
اخیرا تصویب شد 250هزار میلیارد ریال تسهیالت
در اختیار صنایع کوچک قرار گیرد.
رییس انجم��ن ملی
کیفی��ت نی��ز در
گفت وگ��و با صمت با
تاکید بر اینکه بهطور
قط��ع ن��رخ کیفیت
می توان��د کم��ک بزرگی باش��د ،گفت :نرخ
کیفیت می تواند بر ارتقای کیفیت در کشور
به خصوص بیداری و اگاهی بیشتر مدیران
صنایع و خدمات کش��ور و همچنین پایش
روند تولید ،ص��ادرات و واردات و در نهایت
مقایس��ه جایگاه تولیدات در مشابه با نمونه
خارجی ان تاثیرگذار باشد.
فرزین انتصاریان افزود :تعیین شاخص ها
و اندازه گی��ری کیفی��ت ،کاری حس��اس و
همزمان با مش��کالتی به خصوص از جنبه
رییس س��ازمان ملی استاندارد ادامه داد :رعای��ت بی طرفی و بی نظ��ری و همچنین
در م��دل جدید ارزیابی ،یک واحد تولیدی جنبه های حقوقی اس��ت ک��ه به طور قطع
که متقاض��ی ارزیابی کیفی��ت واحد خود کمیت��ه طراحی باید به این مس��ائل توجه
می ش��ود باید در مرحله نخست تا اندازه ای دقیقی داشته باش��د .وی با بیان اینکه این
به خود اطمینان داشته باشد که نسبت به تمام مس��ئله نیست و نباید انتظار داشت با
خوداظه��اری ،خودارزیاب��ی و خودکنترلی اندازهگیری نرخ کیفیت ،استاندارد تولیدات
خ��ود اق��دام کند و پس از ای��ن که اعتقاد به سرعت بهبود یابد ،تصریح کرد :این روند
ب��ه خودارزیابی ه��ا در درون واحدها انجام می توان��د زمینه ای ب��رای اقدامات زیربنایی
شد ،با توجه به ش��اخص هایی که طراحی در س��طح کالن حاکمیتی کشور و تدوین
خواهند ش��د ،ارزیابی کیفی��ت واحدهای و اجرای راهبردی که برای توس��عه کیفیت
تولی��دی انج��ام می ش��ود .پیروزبخت در در کش��ور تنظیم می شود ،باشد .انتصاریان
خص��وص اینکه نرخ کیفیت بهصورت نمره ب��ا تاکید بر اینکه اج��رای صحیح این روند
و درصد باشد نیز گفت :تعیین این شاخص می تواند انگیزه ای برای بنگاه های اقتصادی
در دست مطالعه اس��ت ،اما در هر صورت اعم از تولیدی و خدماتی باشد ،افزود :البته
به طور قطع ش��اخصی
ای��ن موض��وع می تواند
که اعالم می ش��ود باید
اثرات منفی هم داش��ته
زیرساخت کیفی
بهگونه ای باشد که مردم
باش��د .بدین شکل که،
کشور در این بخش،
قادر به مقایسه کیفیت
چنانچ��ه ن��رخ کیفیت
نیازمند نظام های
محصوالت باش��ند .وی
نش��اندهنده پایی��ن
اف��زود :اگ��ر ای��ن نرخ
بودن کیفی��ت کاالهای
استانداردسازی،
بهصورت درصد یا عدد
س��اخت داخل باش��د،
اعتباردهی ،ارزیابی
باشد ،مردم با دیدن ان
بهطور قطع بر بازرگانی
انطباق و اندازه
شاخص متوجه خواهند
اعم از صادرات و فروش
شناسی قانونی
ش��د که ت��ا مرحله ای
داخل تاثیر منفی خواهد
مناسب است
استاندارد بوده و از این
گذاشت که این امر خود
ب��ه بعد ،کیفی��ت و باال
ممکن اس��ت مهری بر
بودن ان مطرح می شود.
بی کیفیت��ی کاالی ایران��ی تلقی ش��ود .به
رییس س��ازمان ملی استاندارد همچنین نظر میرسد در شرایط حال حاضر و تاکید
در خص��وص الزام تولیدکنن��دگان به درج بر موض��وع کیفیت در تولی��دات صنعتی،
نمره کیفی بر روی محصول نیز اظهار کرد :تعیین ن��رخ کیفیت میتواند ضم��ن الزام
برای الزام تولیدکنن��ده به این روند برنامه تولیدکنن��دگان به ارتقای محصوالتش��ان،
هایی ،مدنظر اس��ت که اگ��ر به این نتیجه تولیداتی به مرات��ب باکیفیتتر و مطابق با
برس��یم که ضرورتی در ای��ن زمینه وجود اس��تانداردهای جهانی به بازارهای داخلی و
داشته باشد ،باید نس��بت به اخذ مصوبات صادراتی ارائه دهند تا در نهایت شاهد از بین
قانون��ی از جمل��ه مصوب��ه ش��ورای عالی رفتن تصورات نادرست در زمینه بیکیفیتی
استاندارد در این خصوص اقدام کنیم.
تولیدات ایرانی باشیم.
هشدار برای انحراف پول ازاد شده بانک ها
تس�نیم -رییس مجم��ع واردات ضمن
اس��تقبال از طرح کاهش س��پرده قانونی
بانک ها گف��ت :اگر برنامهریزی درس��تی
برای انتقال پول ازاد ش��ده به بخشهای
مولد اقتصادی انجام نش��ود ،این سیاست
میتواند ب��ه افزایش ت��ورم و رونق داللی
منج��ر ش��ود .محمدحس��ین برخ��وردار
س��پرده قانونی بانک ها نزد بان��ک مرکزی را یکی از
ابزارهای غیرمس��تقیم در اجرای سیاستهای پولی
کشور دانست و تصریح کرد :بانک ها موظفند همواره
نسبتی از بدهیهای ایجاد شده نزد خود را در بانک
مرک��زی نگه��داری کنن��د .بانک مرک��زی از طریق
افزایش نرخ س��پرده قانونی حجم تسهیالت اعطایی
بانک ها را منقبض و از طری��ق کاهش ان ،اعتبارات
بانک ها را منبس��ط می کند .عضو هیات رییسه اتاق
بازرگان��ی تهران ب��ا مثبت ارزیابی کردن سیاس��ت
کاهش نرخ ذخیره قانونی بانک ها در ش��رایط فعلی
اظهار کرد :این سیاس��ت در رفع مش��کل نقدینگی
بنگاهه��ا از طریق افزایش ت��وان اعتباردهی بانک ها
تاثیرگذار اس��ت و بانک ها می توانند منابع بیش��تری
برای کمک به تولید و س��رمایه در گردش اختصاص
دهند .وی تاکید کرد :در واقع سود این سپرده بهطور
غیرمستقیم از جیب سرمایهگذاران پرداخت میشود
و با کاهش نسبت این س��پرده میتوانیم
منتظر کاه��ش قیمت تامین پ��ول برای
بنگاهه��ا و حتی کاهش نرخ س��ود بانکی
باشیم.
ب��ه گفت��ه برخ��وردار؛ طبق م��اده 14
قانون پول��ی و بانکی نرخ س��پرده قانونی
از 10درصد کمتر و از 30درصد بیش��تر
نخواه��د ب��ود .وی در کن��ار مثبت ارزیاب��ی کردن
کاهش س��پرده قانونی ،هشدار داد :مهم ترین دغدغه
خاطری که در خصوص کاهش نرخ س��پرده قانونی
وجود دارد ،ان اس��ت که بانک ها پول ازاد ش��ده را
بهجای اینکه به سیستم تولید و تجارت تزریق کنند،
صرف س��رفصلهای دیگری کنند .اگ��ر برنامهریزی
درس��تی برای انتق��ال پول ازاد ش��ده به بخشهای
مولد اقتصادی انجام نش��ود ،این سیاست میتواند به
افزایش تورم و رونق فعالیتهای غیرمولد نظیر داللی
منجر ش��ود که در نهایت نتیجهای جز فشار مضاعف
بر تولید و تجارت نخواهد داشت.
برخ��وردار تاکید کرد :بنابراین با توجه به ش��رایط
اقتص��ادی فعلی و احتمال گش��ایشهای بیش��تر از
طریق دیپلماس��ی اقتصادی ،بهتر اس��ت راهکارهای
انتق��ال این پ��ول به بخش تولید و تج��ارت پیش از
هرگونه اقدام اجرایی بازتعریف شود.
گپ
معاون برنامهریزی ،تدوین و ترویج
سازمان ملی استاندارد کشور خبر داد
قانون جدید استاندارد
اماده ارائه در صحن علنی مجلس
شکوفه حبیبزاده -استاندارد
و کیفیت محص��والت و خدمات
در دنیای امروز به سبب جایگاه
ویژهای که ب��رای مصرفکننده
در نظر گرفته ش��ده ،بسیار حائز
اهمیت است .فارغ از بحث کیفیت
محصوالت خوراکی که بهطور مس��تقیم با س�لامت و
بهداش��ت عموم ارتباط پیدا میکند ،کیفیت کاالهای
مش��مول اس��تاندارد اجباری که به طور عمده صنعتی
اس��ت توجه ویژهای را به خود جلب کرده اس��ت ،زیرا
بهطور مستقیم و غیرمستقیم ایمنی مصرفکنندگان را
نشانه میرود .بدین سبب وزیر صنعت ،معدن و تجارت
در روز جهانی استاندارد خبر از استقرار زیرساختهای
کیف��ی محصوالت و تعیین نرخ ب��رای اندازهگیری ان
را مط��رح کرد .مهندس نعم��تزاده بر ضرورت توجه
ویژه ب��ه کیفیت محصوالت صنعتی در برنامه شش��م
توس��عه نیز تاکید کرد .از این رو اقداماتی در س��ازمان
ملی اس��تاندارد برای تعیین این شاخص در دستور کار
قرار گرفته اس��ت .در این راس��تا با علی اباذری ،معاون
برنامهریزی ،تدوین و ترویج س��ازمان ملی اس��تاندارد
کش��ور به گفتوگویی کوتاه نشستیم .از سویی اخرین
اخبار مربوط به قانون جدید استاندارد در مجلس را نیز
جویا شدیم .این گفتوگو را در ادامه بخوانید:
ایا میتوان ب�رای اندازهگیری میزان کیفیت
محص�والت همانند نرخ تورم یا رش�د اقتصادی،
شاخصی را تعریف کرد؟
تعیین نرخ کیفیت امکانپذیر است اما باید به تفکیک
محصوالت این نرخ را تعیین کرد زیرا حوزه استاندارد و
کیفیت بسیار گسترده است .در واقع رتبهبندی کیفیت
محص��والت ممکن بوده ،اما اس��تانداردها تا به حال در
کشور بهصورت تامین س��طح حداقلی از کیفیت بوده
اس��ت .در بخشهایی که بحث س�لامت ،بهداش��ت و
ایمنی جامعه مطرح است ،استاندارد را تدوین میکنیم.
از س��ویی افرادی که اق��دام به ارائه خدم��ت یا تولید
محصول کردهان��د میتوانند اس��تاندارد کارخانهای را
مدنظر قرار دهند ،زیرا استانداردهای کارخانهای کیفیت
باالتری را برای کاال و خدمات تعیین میکند.
در این زمینه ایا فعالیتی در سازمان استاندارد
صورت گرفته است؟
در زمینه تعیین نرخ کیفیت اقداماتی در دستور کار
سازمان استاندارد قرار گرفته ،اما باید کاالها یا خدمات
مشخصی در نظر گرفته شود .بهعنوان مثال نرخ کیفیت
خودرو ،نرخ کیفیت لبنیات و ...باید به تفکیک مشخص
ش��ود .اما بهطور کلی بحثهای��ی پیرامون تعیین نرخ
کیفیت در ازمایشگاههای سازمان اغاز شده است.
اگر بخواهی�د نگاهی به کیفی�ت محصوالت
صنعتی داشته باش�ید ،در قیاس با جهان در چه
جایگاهی قرار داریم؟
بای��د در نظر داش��ت که کیفیت کاالهای مش��مول
اس��تاندارد اجباری ،ب��ه طور عمده صنعتی اس��ت .از
طرفی جایگاه ایران در صنایع مختلف متفاوت است ،اما
بهطور کلی میتوان گفت در بسیاری از صنایع جایگاه
بس��یار خوبی داریم .بهطور مث��ال در صنایع هوا فضا،
نانو ،س��لولهای بنیادی ،صنایع نظامی و ...حرفهای
جدی برای گفتن داریم .بهطور مشخص فناوری تولید
موشک ،فناوری بسیار پیشرفتهای است و برای تولید ان
مجموعهای از علوم به خدمت گرفته ش��ده تا تولید ان
به ثمر برس��د .به این خاطر در حال حاضر موشکهای
ایرانی جایگاه ویژهای در جهان دارند .در حالت کلی در
حوزههای مختلف جایگاههای متفاوتی داریم.
بررس�ی قانون اس�تاندارد در مجلس در چه
مرحلهای است؟
بررس��یهای قانون اس��تاندارد در کمیس��یونهای
مختل��ف و همچنین در کمیس��یون ویژه اس��تاندارد
مجلس به پایان رسیده و جمعبندی نهایی نیز صورت
گرفته است .بدین ترتیب این قانون اماده ارائه به صحن
علن��ی مجلس بوده تا در انجا صحهگذاری نهایی انجام
گیرد.
ویژه
مدال طالی مدیریت کیفیت
جهانی به اصفهان رسید
ایرنا -دانشگاه ازاد اسالمی واحد اصفهان (خوراسگان)
مدال طالی مدیریت کیفیت جهانی پاریس را کس��ب
ک��رد .این مدال طال در بیس��ت و هش��تمین همایش
بین المللی برت��ری کیفیت فرانس��ه و در حوزه برتری
کیفیت در زمینه رهبری ،فناوری و نواوری اعطا شد.
کس��ب این مدال طال ،نشان دهنده موفقیت ایران در
کسب وکار جهانی است .در این همایش بین المللی که
به منظور ارزیابی فرایندهای کیفیت در بس��تر فناوری
و نواوری ب��ا حضور نمایندگان 74کش��ور جهان روز
25اکتبر در پاریس برگزار ش��د ،مدال طالی کیفیت
«کیو س��ی یکصد» ( )QC100به دانشگاه ازاد واحد
اصفهان اهدا ش��د .این مدال کیفیت نشان دهنده تعهد
به فرایندهای کیفیت در بستر فناوری و نواوری است.
همایش مدیریت کیفیت جهانی پاریس ،بخش��ی از
برنامه س��االنه جوایز مس��یرهای مبتکرانه کسب وکار
( )BIDو برای تش��خیص اعتبار شرکت ها ،سازمان ها
و بازرگانان در دنیای کسب وکار است.
یادداشت
ورود قطعات
نیم ساخته خودرو
با مجوز واردات
رضا رضایی
نایب رییس انجمن قطعه سازان
درح��ال حاضر تولی��د خودرو افزایش یافت��ه و به همان
میزان فعالیت قطعه س��ازان نیز نس��بت به گذشته بیشتر
شده است .این درحالی است که باوجود مثبت شدن فضای
کسب وکار همچنین برداشته ش��دن برخی مشکالت در
حوزه تولید ،قطعه س��ازان در برخی سطوح از جمله تامین
منابع مالی و تعامل ضعی��ف بانک ها تولیدکنندگان برای
ادامه حیات با مشکالتی از جنس گذشته مواجه هستند .در
این ش��رایط انرژی قطعه سازان بیشتر در کانال تامین مواد
اولیه ،تهیه دس��تمزد برای نیروی کار و تداوم چرخه تولید
صرف می شود و کمتر به بخش واردات و نظارت بر ان ورود
می کنند .در این میان برخی قطعه سازان در کنار تولیدات
داخل��ی مجب��ور ب��ه واردات برخی قطعات نیمه س��اخته
هستند که با اطالع و مجوز وزارت صنعت ،معدن و تجارت
همچنی��ن گمرک ایران صورت می گی��رد .ان هم به دلیل
اینکه این قبیل قطعات در داخل کشور ساخته نمی شوند.
این درحالی اس��ت که ورود قطعات غیراستاندارد و تقلبی
نمی تواند با مجوز و ثبت س��فارش صورت بگیرد ،از این رو
این کاال ها از راه هایی غیرقانونی و خارج از ضوابط گمرکات
وارد کشور می شوند که میزان ان نیز با توجه به گستردگی
عرضه در ب��ازار لوازم و قطعات یدکی خودرو ،رو به افزایش
اس��ت .با این حال ب��ا توجه به افزایش این دس��ت قطعات
بی کیفیت توصیه می ش��ود مصرف کنندگان داخلی که از
خودروهای س��اخت داخل اس��تفاده می کنند برای خرید
قطع��ات خودرو به نمایندگی ه��ای معتبر فروش قطعات
خودرو مراجعه کنن��د.در حال حاضر امار دقیقی از میزان
قطع��ات تقلبی در ب��ازار وجود ندارد با ای��ن حال به جرات
می توان گفت که عمده قطعات غیراس��تاندارد موجود در
بازار وارداتی بوده و قطعه سازان داخلی اقدام به ساخت این
قبیل قطعات نمی کنند .از س��وی دیگر باید گفت به دلیل
اینکه قطعات تقلبی در بسته بندی هایی مشابه با برند اصل
عرضهمی شود،تشخیصقطعهاصلازتقلبیبسیارمشکل
اس��ت .در این خصوص می توان با اموزش بازرس��ان ویژ ه و
نظارت س��ختگیرانه از مراکز عرضه قطعات ،با تشخیص به
موقع از عرضه گسترده این قطعات به بازار جلوگیری کرد.
از طرفی باید توجه داش��ت تحریم ه��ا در افزایش واردات
قطعات بی کیفیت خودرو به کش��ور تاثیر مستقیم داشته
و بس��تری را برای سودجویی به وجود اورد .از این رو به نظر
می رس��د با کاهش تحریم ها این فرایند به روند گذش��ته
خود باز گردد.
خبر خودرو
ایس�نا :براس��اس اع�لام گم��رک ای��ران م��دت تردد
خودروه��ای ورود موقت از امارات به یک ماه کاهش یافت.
بر اس��اس بخشنامه جدید گمرک مدت تردد خودروهای
ورود موق��ت (بص��ورت کارن��ه دو پاس��اژ یا پروانه س��بز
گمرکی ) از کش��ور امارات فقط یک ماه اعالم ش��ده است.
پی��ش از این مدت زمان تردد خودروه��ای ورود موقت از
امارات دو ماه تعیین شده بود که البته در سال های دور این
زمان سه ماه تا یکسال بوده است.
ایس�نا :عباسعلی غیاثی دبیر انجمن صنفی شرکت های
خدم��ات پ��س از فروش خ��ودرو از تدوی��ن پیش نویس
بازنگری در دس��تورالعمل ش��رایط و ضوابط خدمات پس
از ف��روش صنعت خ��ودرو خبر داد .وی اف��زود :در حدود
یک س��ال اخیر تدوین دس��تورالعمل بازنگری در شرایط
ش خودروها در دس��تور کار
و ضواب��ط خدمات پس از فرو
قرار داشت .غیاثی با بیان این که چند روز قبل پیش نویس
این دس��تورالعمل به تدوین نهایی رس��ید ،خاطرنش��ان
ک��رد :این دس��تورالعمل جدی��د چهارمی��ن بازنگری در
دستورالعمل اولیه شرایط و ضوابط خدمات پس از فروش
صنعت خودرو محس��وب می ش��ود .وی تصریح کرد :این
پیش نویس با هم��کاری وزارت صنعت ،معدن و تجارت،
ش��رکت بازرس��ی کیفیت و اس��تاندارد ایران و همچنین
ای��ن انجمن و ش��رکت های ارائه دهن��ده خدمات پس از
فروش خودروس��ازان تدوین شده اس��ت .غیاثی افزود :در
دستورالعمل جدید ،ضوابط خدمات پس از فروش خودرو
س��ختگیرانه تر ش��ده و با اجرای ان افزایش سطح کیفی
خدمات را شاهد خواهیم بود.
تس�نیم :سید مجتبی پورس��یف معاون مدیر کل مرکز
واردات وام��ور مناط��ق ازاد و ویژه گمرک در بخش��نامه
جدیدی اع�لام کرد :خودروهای واردات��ی با حجم موتور
باالی ۲۵۰۰س��ی س��ی به هیچ عنوان قاب��ل ترخیص از
گم��رکات اجرای��ی نبوده و فقط ام��کان مرجوع کردن به
خارج از کش��ور را دارد .در ادامه این بخشنامه امده است:
در ص��ورت پایان مهل��ت قانونی نگه��داری کاال در انبار و
متروکه ش��دن ،قابلیت فروش و عرضه به ب��ازار داخلی را
ندارند ،لذا گمرکات اجرایی می بایس��ت در هنگام تهیه و
ارسال اظهارنامه متروکه بر روی اظهارنامه مربوطه عبارت
«خودروه��ای موصوف به اس��تناد تصویب نامه ش��ماره
/70441ت 51040ه��ـ م��ورخ 93/6/23قابل عرضه به
بازار نمی باش��د»را درج کنن��د .همچنین ورود و ترخیص
هرگونه خودرو س��واری از محل تصویب نامه های شماره
/204408ت41717ه��ـ م��ورخ 87/11/7مرب��وط به
خودروهای وارداتی توس��ط جانبازان و شماره /204419
ت41829هـ م��ورخ 87/11/7و مرب��وط به خودروهای
وارداتی توس��ط معلوالن و شماره /85711ت48176هـ
م��ورخ 92/4/11مربوط به خودروهای وارداتی توس��ط
ورزشکاران برتر کشور و سایر تصویب نامه های مشابه فقط
با حجم موتور 2500سی سی و پایین تر مجاز می باشد.
4
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
خودرو
industry@smtnews.ir
رییس اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو بر نظارت سختگیرانه به ورود قطعات بی کیفیت خودرو تاکید کرد
مدیریتواردات قطعهبامحوریتحمایتازتولید
حسین علیزاده -گروه صنعت:
ل��وازم یدک��ی تقلبی خ��ودرو این
روزه��ا ب��رای خ��ود ج��ای ثابت و
محکمی در بازار دس��ت و پا کرده اس��ت و به نظر
نمی رس��د واردکنندگان این کاالهای پرمصرف
اما بی کیفیت ،دل از سودهای کالن خود بکنند و
براین اس��اس در سایه کاهش نظارت بر واردات و
ب��ازار ،همچن��ان به روند تجارت اس��ان قطعات
ی ادام��ه می دهند .این در حالی اس��ت که
تقلب��
تعرف��ه پایی��ن واردات و نبود نظ��ارت در نحوه
ترخیص قطع��ات خودرو ،در کنار تعویض جعبه
قطع��ات تقلبی و عرضه ان در بس��ته بندی های
ماهرانه قطعات اصلی به اشفتگی این بازار دامن
زده است و مصرف کننده نیز بدون اطالع از اصل
بودن قطعه خریداری ش��ده ،هزین��ه ای معادل
قیمت اصل ان قطع��ه را می پردازد .در این میان
خ��ارج از بحث س��ودهای کالن واردکنندگان و
عرضه کنندگان قطعات تقلبی ،مقوله بی کیفیتی
این محصوالت مطرح است که استفاده از قطعات
تقلبی در کوتاه مدت موجب ایراد در خودرو شده
و گاه��ی خطرات��ی را ب��رای خریدار ب��ه وجود
می اورد .با این حال این مطلب نه برای واردکننده
مهم بوده و نه برای مسئوالن مرتبط به نظارت بر
واردات و ب��ازار که اینچنین گس��ترش و عرضه
بی دردس��ر کاالهای تقلبی مرتب��ط با خودرو در
بازار ریشه دوانده است.
رش�د ۳۵درص�دی واردات قطع�ات
تقلبی
پی��ش از این مدیرعامل
ایس��اکو با بی��ان اینکه
حج��م ورود قطع��ات
تقلبی ب��ه ب��ازار ایران
افزایش پیدا کرده است
با هش��دار به مش��تریان مبنی ب��ر اینکه قطعات
موردنیاز خود را از نمایندگی های مجاز ایس��اکو
خری��داری کنن��د ،گف��ت :ظرف ۲س��ال اخیر
تحریم های بین المللی باعث ش��د تا حجم ورود
قطعات تقلبی به کش��ور افزایش پیدا کند حتی
برخی هولوگرام ایس��اکو را جعل کرده و اقدام به
عرضه قطع��ات به بازار کرده اند .به همین منظور
برای ردیابی اصالت قطعات درصددیم از بهمن ماه
سامانه ای را راه اندازی کنیم تا مشتریان با ارسال
ش��ماره قطع��ه خریداری ش��ده خ��ود از طریق
پیام��ک از اصال��ت ان قطع��ه اگاه ش��وند .علی
نمکی��ن با بیان اینکه بالغ بر ۷۵درصد از قطعات
در داخل کشور تامین می شود ،در رابطه با میزان
ورود قطعات تقلبی به بازار ایران گفت :به واسطه
انکه این قطعات از مراجع غیررسمی وارد کشور
می شوند ،نمی توان درصد قطعی را اعالم کرد اما
در مجموع ،واردات قطعات تقلبی به بازار ظرف ۲
سال گذشته بالغ بر ۲۵تا ۳۰درصد افزایش پیدا
کرده اس��ت .البته امس��ال با اقدامات انجام شده
حجم ورود قطعات تقلبی به کش��ور در مقایسه با
۲سال گذشته کاهش پیدا کرده است .وی اضافه
ک��رد :قیمت ارزان قطعات تقلبی باعث ش��ده تا
ان��ان با قطعات اصلی رقابت داش��ته باش��ند به
همین منظور از ش��هروندان درخواست می کنم
ب��رای تامین قطع��ات ب��ه نمایندگی های مجاز
مراجعه کرده و از فروشگاه ها خرید نکنند .با این
حال میزان رش��د و عرضه قطعات یدکی تقلبی
خودرو در بازارها در حالی روبه افزایش اس��ت که
فع��االن این بخش ب��ا عنوان اینکه ای��ن روند از
س��ال های گذش��ته تا به ح��ال تداوم داش��ته،
معتقدند افزایش لوازم تقلبی تنها مختص به بازار
قطع��ات یدکی خودرو نیس��ت و در بس��یاری از
کاالها وجود داش��ته و نظارت��ی در این خصوص
وجود ندارد.
تش�خیص قطعات اصلی از تقلبی ممکن
نیست
ریی��س اتحادی��ه فروش��ندگان لوازم یدکی
خودرو با بیان اینک��ه قطعات بی کیفیت خودرو
سال هاس��ت که وارد کش��ور می شود به
گفت :این نح��وه واردات سال هاس��ت که اتفاق
می افتد ام��ا نظارت یا کنترلی بر کیفیت قطعات
واردات��ی وجود ندارد .این نظ��ارت باید از همان
ابت��دا و از گم��رکات صورت گی��رد و دولت باید
بر روند ان نظارت داش��ته باش��د ،از سوی دیگر
کنت��رل کیفی��ت قطع��ات در اختی��ار اتحادیه
فروش��ندگان لوازم یدکی خودرو نیست و ما تنها
در زم��ان عرضه ان در مراکز فروش می توانیم در
بحث کنترل کیفیت قطعات ورود کنیم.
علی اکبر بخش��ی با عنوان اینکه بازرسی ها در
این خصوص در حد رضایت مصرف کننده انجام
نمی شود ،افزود :با این حال ما در چارچوب نظام
صنف��ی و اختی��ارات خود بازرس��ی ها و کنترل
کیفیت قطعات را در فروشگاه های عرضه کننده
قطعات انج��ام می دهیم .اما باید توجه داش��ت
کاال و قطعات بی کیفیت تنه��ا در حوزه قطعات
یدکی خودرو نبوده و اصناف دیگر نیز درگیر این
معضل هستند .در حال حاضر به جای اختصاص
ارز به این دست کاالهای بی کیفیت و ورود ان به
بازار داخل ،باید کنترل س��ختگیرانه ای در نحوه
واردات قطع��ات ص��ورت گی��رد و معتقدیم اگر
بخش��ی از ان به خود اصناف و اتحادیه ها سپرده
شود نابس��امانی ها تا حدودی رفع و شرایط بهتر
خواهد شد.
محبی نژاد :مدیریت
واردات خودرو با
محوریت حمایت از تولید
بوده و نه ممنوعیت
واردات که البته باید
به موازات ان از قاچاق
قطعات بی کیفیت نیز
جلوگیری شود
وی با اش��اره به اینک��ه امار دقیق��ی از میزان
قطع��ات یدکی تقلبی موجود در بازار در دس��ت
نیست ،تصریح کرد :ما امکانات سنجش و پایش
قطعات س��الم و ناسالم را در سطح بازار نداریم ،به
دلی��ل انکه اماری از میزان واردات این قطعات از
ابتدای ورود وجود ندارد ،بر این اس��اس اطالعات
واقعی در این حوزه نیز موجود نیست.
بخش��ی ،در خصوص داخلی س��ازی قطعات
تقلب��ی نیز گف��ت :ام��کان اینکه قطعه س��از به
این حوزه ورود کند بس��یار کم اس��ت اما برخی
تولیدکنندگان که تعداد انها اندک است ،کاالی
م��ورد نظر خود را به دلیل کاه��ش هزینه تولید
به تولیدکنندگان دیگر کش��ورها همچون چین
داده و ب��ا نام و برند خ��ود به بازار عرضه می کنند.
وی با عنوان اینکه ب ه نظر می رس��د در گذش��ته
تحریم ه��ای بین المل��ل بهان��ه ای ب��رای ورود
کاالهای بی کیفیت ش��ده اس��ت ،افزود :این در
حالی است که در قالب تحریم ها ،کنترل واردات
قطعات نیز می توانس��ت انجام ش��ود که صورت
نگرفت .از س��ویی واردکننده نیز می توانست به
جای واردات کاالی بی کیفیت ،قطعات باکیفیت
را وارد ب��ازار مص��رف داخل��ی کند ام��ا به دلیل
کنترل و نظارت ضعی��ف ،جذابیت برای واردات
بی کیفیت ها و کسب سودهای کالن ایجاد شد.
ریی��س اتحادیه فروش��ندگان ل��واز م یدکی
خ��ودرو در خصوص شناس��ایی قطع��ات اصل
از تقلبی گف��ت :به دلیل مه��ارت در کپی کاری
قطع��ات ،تش��خیص ای��ن دو از یکدیگر بس��یار
سخت اس��ت اما اگر امکانات ازمایشگاهی برای
انالیز این نوع محصوالت باش��د ،تش��خیص ان
به راحتی انجام می گیرد که این امر در ظاهر برای
مصرف کننده امکان پذیر نیست.
با توجه به این مسئله که خودرو از میزان باالی
قطعات س��اخته شده اس��ت و در زمره کاالهای
پرمصرف ق��رار دارد ،همین امر جذابیت واردات
قطعات بی کیفیت و س��ودجویی در این بخش را
افزایش داده است.
ورود قطعات بی کیفیت در سایه قاچاق
کاال و فرار تعرفه ای
دبی��ر انجم��ن صنایع
همگن قطعه س��ازی با
عن��وان ای��ن مطلب که
یک خ��ودرو از قطعات
متنوع تش��کیل ش��ده
گف��ت :در این می��ان 2معضل
اس��ت به
قاچ��اق کاال و فرار تعرفه ای ،موجب ورود قطعات
بی کیفیت خودرو شده است .در بخش اول یعنی
قاچاق کاال باید گفت که قطعات خودرو کوچک
افزایش شرکت های لیزینگ و سرگردانی مردم در خرید خودرو
درپی افزایش چش��مگیر قیمت خودرو در یکی ،دو س��ال
اخیر و کاهش توان خرید مردم ،تعداد شرکت های فروشنده
خودرو به روش لیزینگی با رش��د بی رویه ای همراه شده و هر
روز بر تعداد انها افزوده می ش��ود .در این میان ،نبود نظارت
دقیق بر عملکرد این نوع ش��رکت ها باعث شده تا خریداران
با توجه به رش��د قارچ گونه ش��رکت های ف��روش لیزینگی
خودرو با س��رگردانی در خرید خ��ودرو و در برخی موارد نیز
با زیان مالی هنگفت روبه رو ش��وند .مسئوالن بانک مرکزی
همواره تاکید دارند که شرکت هایی که نام انها در سایت این
مرکز ثبت ش��ده ،مجاز هس��تند و مردم می توانند در انجام
فعالیت ه��ای اقتصادی به انها اطمینان کنند .در فهرس��ت
مورد قبول بانک مرکزی تنها نام 30شرکت لیزینگ مطرح
شده است که در بین انها حتی نام برخی شرکت های بزرگ
و مطرح لیزینگ خودرو نیز دیده نمی شود ،اما این شرکت ها
بدون هیچ مشکلی به تبلیغات نامحدود و فعالیت خود ادامه
می دهن��د و اگ��ر زمانی دچار تخلف ش��وند ،هی��چ نهادی
مس��ئولیت ان را برعهده نخواهد گرفت .این در ش��رایطی
اس��ت که اگر نظارت دقیقی برعملکرد شرکت های فروش
لیزینگ��ی خودرو وجود داش��ت ،تخلفی در این ش��رکت ها
صورت نمی گرفت یا در صورت بروز تخلف ،خیلی س��ریع تر
به مس��ئله رسیدگی می شد و افراد کمتری در دام ان گرفتار
می شدند.
ش��رکت های لیزینگ با ارائه تس��هیالت مالی نس��بت به
فروش خودرو اقدام می کنن��د و در اکثر موارد بین انچه که
می گوین��د و انچه که اقدام می کنند ،تف��اوت زیادی وجود
دارد.
احم��دزاده ،یک��ی از خری��داران خودرو از یک ش��رکت
لیزین��گ به ف��ارس می گوید :برای خرید یک دس��تگاه پژو
206از طریق لیزینگ اقدام کردم که در ابتدا از من 9میلیون
تومان گرفتند و قرار شد ،بقیه مبلغ را طی پنج سال پرداخت
کنم.
وی ادام��ه می دهد :اما پیش از تحویل خودرو با من تماس
گرفتن��د و از من خواس��تند تا 7میلیون تومان به حس��اب
ش��رکت واریز کنم .وی می گوید :من ب��ه دلیل پایین بودن
ت��وان مالی ام برای خری��د لیزینگی اقدام ک��رده بودم و اگر
قرار ب��ود این مقدار پول نقد بپردازم ،یک خودروی دس��ت
دوم از بازار تهیه می کردم .مرادزاده ،یکی دیگر از مش��تریان
در این خصوص می گوید :برای خرید خودرو از این ش��رکت
ب��ا اطمین��ان به ادعاهای مطرح ش��ده از س��وی مدیرانش،
اق��دام کردم ولی پ��س از انکه از من طلب پول نقد بیش��تر
و اقس��اط باالتر کردند ،خواس��تار انصراف از خرید و دریافت
پیش پرداختم شدم.
وی ادامه می دهد :مدیران شرکت زیر بار نرفتند و پول من
را پ��س ندادند و در نهایت قرار بود برای چند ماه دیگر به من
چ��ک بدهند که فقط بتوانم اصل پول��م را دریافت کنم .این
مش��تری متضرر می گوید :در شرایطی به من وعده پرداخت
چن��د ماه دیگر را می دادند که ه��ر روز چند نفر با چک های
برگش��ت خورده به شرکت مراجعه کرده و مسئوالن شرکت
نیز با بدترین روش با انها برخورد می کردند.
فعالیت 400شرکت لیزینگ بدون مجوز
فعالی��ت ش��رکت های لیزین��گ غیرمج��از در حالی در
فروش خودرو صورت می گیرد که تعداد چش��مگیری از این
شرکت ها بدون هیچ گونه نظارتی به کار خود ادامه می دهند.
عضو انجم��ن ش��رکت های لیزینگ ای��ران در این مورد
ب��ه فارس می گوی��د :بین 400تا 500ش��رکت لیزینگ در
کش��ور وجود دارد که از این تعداد ،تنها 30ش��رکت دارای
مجوز از بانک مرکزی هس��تند .مس��عود روحانی می گوید:
شرکت هایی که نام انها روی سایت بانک مرکزی قرار گرفته
اس��ت ،دارای مجوز رس��می فعالیت از این مرکز هستند ،در
عین حال بسیاری از شرکت های لیزینگ نیز مجوز فعالیت
از بانک مرکزی دریافت نکرده اند که ممکن اس��ت برخی از
انها عضو انجمن لیزینگ باشند.
وی ای��ن مس��ئله را عاملی برای س��ردرگمی مردم عنوان
ک��رده و ب��ا بیان اینکه ی��ک قاعده مندی در م��ورد فعالیت
شرکت های لیزینگ در کشور وجود ندارد ،می گوید :برخی
ش��رکت ها مجوز خود را از بانک مرک��زی دریافت می کنند
ولی برخی دیگر هیچ مجوز خاصی ندارند و فقط در سازمان
ثبت شرکت ها ثبت شده اند.
به گفته وی ،مس��ئوالن بانک مرکزی نیز عنوان می کنند
که فقط بر عملکرد شرکت هایی که از این مرکز مجوز دارند،
نظارت داریم و فعالیت ش��رکت های دیگر در حیطه نظارت
ما قرار نمی گیرد.
وی می گوید :حدود 500شرکت لیزینگ در کشور وجود
دارن��د که درحال حاضر بس��یاری از انها زیر پوش��ش هیچ
ارگانی قرار ندارند.
ب��وده و ب��ه راحتی قاچ��اق می ش��ود و عملکرد
دستگاه های اجرایی در این خصوص راضی کننده
نیست .از س��ویی در بحث فرار تعرفه ای ،کسانی
که از مبادی قانونی قطعات اصل را وارد می کنند
با مشکالت پروسه ثبت سفارش و تحویل کاال از
گمرک مواجه هستند با این حال شاهدیم برخی
واردکنندگان به نام تعرفه های دیگری که تعرفه
قطعات خودرو نبوده و به دلیل پرداخت کم حق
و عوارض گمرکی ،اقدام به واردات قطعه می کنند
که ه��م راه را برای ورود قطع��ات بی کیفیت باز
ک��رده ان��د و هم ب��ه تولید داخل ضرب��ه جبران
ناپذیری وارد می کند.
ارش محبی ن��ژاد در خص��وص افزایش ورود
قطعات بی کیفیت از کشورهایی همچون چین و
هند تصریح کرد :تعرفه واردات قطعه خودرو 12
درصد اس��ت و بر این اساس هیچ حاشیه ای برای
رقابت قطعه ساز داخلی با تولیدکنندگان خارجی
وجود ندارد .از س��وی دیگر قطعه ساز خارجی با
توج��ه به ش��رایط مطل��وب تولید ب��ا پرداخت
بهره های بانکی 3درص��د و پایین ترقطعه تولید
می کنند که قطعه س��از داخلی مجبور است این
میزان را ت��ا 30درصد به بانک بپ��ردازد ،زمینه
امکان رقابت را از تولیدکننده داخلی با قطعه ساز
خارج��ی می گی��رد و ش��رایط واردات قطع��ات
بی کیفیت را از این کشورها فراهم می اورد.
وی در ادامه افزود :در چند س��ال اخیر نظارتی
ب��ر نحوه واردات خودرو ص��ورت نگرفت ،ان هم
به موازات تحریم های س��نگین صنعت خودرو
که ش��اهد بودیم مواد اولیه از س��وی کشورهای
تحریم کنن��ده در اختی��ار قطعه س��از م��ا قرار
نمی گرفت ،اما همین کشورها حاضر به صادرات
خودرو و قطعات یدکی ان به ایران بودند که این
روند در هیچ کجای دنیا متداول نیس��ت .به طور
مثال کشور روسیه در شرایطی که زمزمه تحریم
این کش��ور ش��دت گرفت ،اعالم ک��رد واردات
خودرو از کش��ورهای تحریم کنن��ده را ممنوع
می کنیم.
دبی��ر انجم��ن صنایع همگن قطعه س��ازی با
اش��اره ب��ه ارائ��ه پیش نویس ط��رح مدیریت و
س��اماندهی واردات خ��ودرو و قطعات به وزارت
صنع��ت ،معدن و تجارت عن��وان کرد :این طرح
با محوریت حمایت از تولید بوده و نه ممنوعیت
واردات ک��ه البت��ه باید به م��وازات ان از قاچاق
قطعات بی کیفیت نیز جلوگیری شود.
وی با اش��اره به اینکه استانداردهای حداقلی
ب��رای واردات خودرو وج��ود دارد ،گفت :با این
ح��ال واردات 60درصد خودروهای خارجی از
طریق نمایندگی ها صورت نمی گیرد که همین
می��زان فاقد خدمات پس از ف��روش بوده و هیچ
تضمینی برای ارائه خدمات و قطعات یدکی ان
وج��ود ندارد که تولیدکننده داخلی نیز نقش��ی
خدمات فرایند تولید ایفا نمی کند.
بین الملل
معرفی چند محصول جدید دوج
خبر خودرو :دوج به طور رسمی خودروهای مفهومی
،Viper ACR، Dart R/Tچارج��ر MOPAR
R/Tو چلنج��ر T/Aرا رونمای��ی کرد .همچنین دوج
وایپ��ر ACRمفهومی رس��ما در نمایش��گاه اتومبیل
سما 2014رونمایی خواهد شد .این محصول که یک
خ��ودروی مس��ابقه ای تمام عیار اس��ت دارای طراحی
متفاوتی بوده و قطعات فیبر کربنی متفاوتی به خصوص
در قس��مت هایی نظیر باله های کن��اری و ورودی هوا
دارد .به عالوه محصول فوق دارای ترمزهای سرامیکی،
رینگ ه��ای 19اینچ��ی و س��امانه تعلی��ق مخت��ص
مسیرهای مسابقه ای است.
بهبود نیافتن وضعیت
بازار خودروی روسیه
خبرخ�ودرو :روس��یه که زمانی گم��ان می رفت تنها
بازار اروپایی باش��د که بتواند از المان پیش��ی بگیرد،
س��ال جاری به دلی��ل اوج گیری تنش های سیاس��ی
ناش��ی از مس��ئله اوکراین ،نوس��ان ارزش پول ملی و
بحران اقتصادی دچار مش��کالت عدیده ای شد .فروش
بازار خودرو در س��ال 2013م ،با %5افت در اس��تانه
ضرردهی ق��رار گرفت و به همین دلیل کارشناس��ان
بس��یاری پیش بینی می کنند افت سال جاری از %14
هم فراتر برود .هم اکنون وزیر صنایع و بازرگانی روسیه
اعالم کرده که دولت تصمیم دارد یارانه های خود برای
خودروهای قدیمی را تا س��ال 2015تمدید کند و از
این راه به عبور صنعت خودروسازی از چالش های فرارو
کمک نماید .وی همچنین از تامین بودجه بیشتر برای
ادامه برنامه نوسازی وس��ائل نقلیه فرسوده خبر داد و
مبلغ اختصاص یافته را 244میلیون دالر عنوان کرد.
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
mine@smtnews.ir
معدن
5
کالف پیچیده فوالد
از لزوم تخصیص اعتبارات صندوق توسعه ملی به بخش معدن در برنامه ششم گزارش می دهد
تسهیالت صندوق ،بسترساز رشد اقتصاد معدنی
حامدش�ایگان -گروه معدن :هفته گذش�ته بود که رییس هیات
عامل ایمیدرو در جلس�ه با کمیس�یون صنایع و معادن مجلس
با عنوان اینکه پروژه های این س�ازمان در سال جاری نسبت به
سال گذشته رشد 2/5درصدی داشته است اجرای ان را منوط
به تحقق اخذ تس�هیالت از صندوق توسعه ملی در برنامه ششم
توس�عه دانس�ته بود ،طبق ماده 84قانون برنامه پنجم توس�عه
ای�ن صندوق تنه�ا می تواند به ش�رکت های خصوصی ،تعاونی و
ش�رکت های عمومی غیردولتی اعتبارات پرداخ�ت کند .با این
ح�ال نمایندگان مجلس معتقدند با توجه به نقش مهم معدن در
توسعه اقتصادی کش�ور تامین اعتبارات سازمان های توسعه ای
از اهم برنامه های کش�ور است و از انجایی که درامدهای معدنی
همچون حقوق دولتی ،درامد ناش�ی از واگذاری معادن ،فروش
م�واد معدنی و ...ب�ه بخش های توس�عه ای مع�دن بازنمی گردد
تخصیص اعتبارات صندوق توسعه ملی کمک کننده است که در
حال حاضر ایمیدرو با ارائه برنامه های پیشرو و گزارش عملکرد
س�ال گذشته در مورد چگونگی هزینه 400میلیارد تومانی ،رای
اکثریت نماین�دگان برای تصویب اعتبارات در برنامه شش�م را
کسب خواهد کرد.
مجلس برخوردار ش��ود .در واقع ،این مس��ئله نیازمند
ارتباط ایمیدرو با نمایندگان و تفهیم انها در خصوص
برنامه های اینده سازمان ایمیدرو است.
یک��ی از برنامه ه��ای س��ازمان ایمی��درو در بخش
معدن فراهم کردن بس��ترهای مناس��ب ب��رای ورود
س��رمایه گذاران بخ��ش خصوص��ی در مناطق محروم
اس��ت ،حال در ش��رایطی که بخش��ی از شرکت های
وابس��ته به این سازمان در راستای اصل 44سال های
گذش��ته واگذار ش��ده درامد این ش��رکت نیز کاهش
یافته اس��ت .از این رو ،ایمیدرو برای حضور موفق در
بخش های معدنی نیازمند حمایت های تس��هیالتی از
بخش هایی همچون صندوق توسعه ملی است.
تجدی�د نظر در برنامه پنجم با اعمال تغییرات
در برنامه جدید
افزای�ش اعتب�ارات معدن�ی در پروژه هایی با
20درصد سهم دولتی
مش��اور وزیر صنع��ت ،معدن و
تج��ارت در ام��ور اقتص��ادی در
در رابطه با
گفت و گ��و با
لزوم تخصیص اعتبارات بیش��تر
در برنام��ه شش��م توس��عه ب��ه
سازمان ایمیدرو ،اظهار کرد :با توجه به اینکه در ماده
84قانون برنامه پنجم توس��عه که اساسنامه صندوق
توس��عه ملی اس��ت و بر اج��رای ان نیز تاکید ش��ده،
تس��هیالت این صندوق تنها به شرکت های خصوصی،
تعاونی ها و شرکت های عمومی که متعلق به نهادهای
عمومی غیردولتی هستند اختصاص می یابد از این رو
ش��رکت های دولت��ی تنه��ا در ش��رایطی می توانند از
تس��هیالت این صندوق بهره مند شوند که کمتر از 20
درصد س��هام پ��روژه را در اختیار داش��ته و در هیات
مدیره ان پروژه بیش از یک نفر دولتی حضور نداشته
باشد.
محم��ود دودانگه با اش��اره به اینکه اخذ تس��هیالت
ایمیدرو از صندوق توسعه ملی در پروژه هایی که باالی
20درصد س��هم دارد نیازمند رای اکثریت نمایندگان
مجلس اس��ت ،ادام��ه داد :س��ازمان های توس��عه ای
می توانند با در نظر گرفتن ماده 84قانون برنامه پنجم
توس��عه از تس��هیالت بیش��تری از صندوق برخوردار
شوند اما اگر بخواهند در قانون تغییر ایجاد کنند باید
موافقت دو سوم نمایندگان مجلس را اخذ کنند.
برنامه ه�ای پیش�رو ایمی�درو ،مبن�ای تصویب
تسهیالت
ی��ک عضو کمیس��یون صنایع و
تو گو با
مع��ادن مجل��س در گف
ضم��ن اش��اره ب��ه اینکه
ایمی��درو در مناطقی که بخش
خصوصی تمایلی به حضور ندارد
فعال خواهد شد ،تاکید کرد :ایمیدرو که نقش مهمی
در توسع ه فعالیت های معدنی دارد تنها در صورتی که
اعتبارات الزم را دریافت کند می تواند زیرس��اخت های
الزم برای حضور معدنکاران بخش خصوصی را فراهم
اورد .چراکه درامدهای ناشی از بخش معدن که شامل
حقوق دولتی ،حق االرض و ...اس��ت به زیرساخت های
بخش مع��دن برنمی گردد که باید ای��ن خال از طریق
تس��هیالت صندوق توسعه ملی در یک دوره پنجساله
جبران شود.
داریوش اس��ماعیلی با بیان اینکه ارائ��ه برنامه های
اینده ایمیدرو در تخصیص اعتبارات صندوق توس��عه
ملی از اهمیت ویژه ای برخوردار است ،افزود :نخستین
گام در توس��عه معدن اکتش��اف اس��ت ،گرچه وظیفه
این بخش در مراحل اولیه به س��ازمان زمین شناس��ی
برمی گردد اما س��ازمان توس��عه و نوس��ازی معادن و
صنای��ع معدن��ی می توان��د بس��تر های الزم را فراهم
کند .از این رو ،کمیس��یون صنای��ع و معادن مجلس
از پیشنهاد تخصیص تس��هیالت صندوق توسعه ملی
به ایمیدرو حمایت خواهد کرد اما این مسئله مستلزم
ارائه برنامه های اینده ایمیدرو است تا در شرایطی که
بودجه 94در حال اماده شدن است سهم بیشتری به
بخش معدن داده شود .از طرف دیگر سازمان ایمیدرو
با ارائه گزارش��ی از فعالیت های س��ال گذشته خود در
راس��تای 400میلی��ارد تومان اعتباری ک��ه دریافت
ک��رده اس��ت ،می توان��د از رای اکثری��ت نمایندگان
خبر روز
رییس هیات عامل ایمیدرو خبرداد
افزایش مشارکت بخش خصوصی در طرح های توسعه مس
معاون وزیر و رییس هیات عامل س��ازمان توسعه و نوسازی معادن
و صنای��ع معدنی ایران (ایمیدرو) و رییس هیات مدیره ش��رکت ملی
صنایع مس ایران اعالم کرد :در اجرای سیاست های جدید ،طرح های
توس��عه صنعت مس از امسال با اس��تفاده از توان بخش خصوصی و
دعوت از سرمایه گذاران این بخش پیگیری و اجرا می شود .به گزارش
،مهدی کرباس��یان گفت :به منظور استفاده حداکثری از توان
س��رمایه گذاری داخلی و خارج��ی در بخش تولی��د در صنایع مس،
متقاضی��ان دارای توانمندی فنی و مالی الزم برای س��رمایه گذاری و
اج��رای طرح های مذک��ور دعوت به همکاری و ب��رای اجرای طرح ها
ارزیابی می ش��وند .وی با بیان اینکه یکی از اولویت های سازمان برای
اجرای طرح ها استفاده از مشارکت بخش خصوصی است ،تصریح کرد:
ایمیدرو از یک سال گذشته تاکنون بسیاری از طرح های نیمه تمام یا
متوقف ش��ده اش را از طریق فراخوان و باجلب س��رمایه گذاران بخش
خصوصی وارد مرحله اجرایی کرده اس��ت .در اجرای همین سیاست،
در بخش مس نیز در نظر اس��ت که طرح های توس��عه ای با مشارکت
بخش خصوصی اجرا شود.
کرباسیان در ادامه به برنامه دعوت از سرمایه گذاران برای اجرای دو
طرح صنعت مس در الو و چاه فیروزه در اس��تان کرمان اشاره کرد و
درخصوص ط��رح احداث کارخانه تغلیظ مس در الو گفت :این طرح
مش��تمل بر احداث کارخانه ای با ظرفی��ت تولید 7میلیون تن خاک
س��ولفوری و تولید 100هزار تن کنسانتره مس با عیار 26درصد در
سال است که در جنوب شهر کرمان اجرایی خواهد شد.
وی اف��زود :همچنین هدف از اجرای ط��رح احداث کارخانه تغلیظ
مع��دن چاه فیروزه ،احداث کارخانه ای با ظرفیت 7میلیون تن خاک
س��ولفوری و تولید 100هزارتن کنس��انتره مس با متوس��ط عیار 26
درصد در سال است که در شهرستان شهربابک استان کرمان اجرایی
می ش��ود .رییس هیات مدیره ش��رکت مس ادامه داد :همان گونه که
بسیاری از طرح های ایمیدرو مانند طرح های فوالد استانی با مشارکت
65درص��دی بخش خصوصی و 35درصدی ایمیدرو اجرایی ش��ده
است ،میزان مشارکت سرمایه گذاران در طرح های اشاره شده صنعت
مس نیز با مش��ارکت 65درصدی س��رمایه گذاران بخش غیردولتی
و 35درصدی ش��رکت ملی صنایع مس ایران خواهد بود .براس��اس
براوردهای انجام ش��ده ،ایران حدود 5درصد از ذخایر جهانی مس و
بیش از 4میلیاردتن کانسنگ مس دارد که حدود 1/9میلیاردتن ان
قطعی و بقیه احتمالی است.
همگامی دانشگاه و صنعت برای رشد اقتصادی کشور
همچنین مهدی کرباسیان درهمایش صنعت و دانشگاه که در سالن
اجتماع��ات میالد کرج برگزار ش��د ،گفت :س��ازمان صنعت ،معدن و
تجارت ،اتاق های بازرگانی و خانه های صنعت کشور برای وصل کردن
ارتب��اط بین صنعت و دانش��گاه می توانند نقش موثری ایفا کنند .وی
تصریح کرد :دانش��گاه ها برای ارتقای مالی خ��ود باید از ظرفیت های
بخش خصوصی و غیردولتی اس��تفاده کنند و درمقابل صنعت نیز از
توان علمی مراکز دانشگاهی بهره گیرد.
کرباسیان با بیان اینکه امروز دانشگاه ها به منابع مالی دولتی وابسته
هستند ،افزود :این امر سبب اسیب به حوزه علمی و دانشگاهی کشور
شده است .وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به وجود مراکز
متعدد تولیدی صنعتی و دانش��گاهی دراس��تان الب��رز گفت :انتظار
می رود این مراکز در کنار یکدیگر گام های اساس��ی برای رونق تولید
و صنعت بردارند .وی در ادامه اظهار کرد :دانشگاه علوم پزشکی البرز
از جمله مراکز اموزش عالی اس��ت ک��ه دارای ظرفیت های علمی باال
بوده و بخش خصوصی و صنعت می تواند از ان به خوبی بهره گیرد.
یک عضو کمیس��یون اقتصادی
مجل��س ب��ا نگاهی ب��ه اهمیت
معدن در رشد اقتصادی کشور به
گفت :یکی از بخش هایی
که در اقتصاد به فراموشی سپرده
شده معدن است که نیاز است با بازنگری در برنامه های
پنجم توس��عه برنامه پیش رو را در راستای تقویت این
بخش برای افزایش س��هم ان در رشد اقتصادی کشور
در نظ��ر گرف��ت .چراکه ب��ا توجه به نوس��انات قیمت
نمی ت��وان تنه��ا روی درامده��ای نفتی تکی��ه کرد و
ظرفیت های باالی بخش معدن می تواند دراینده برای
کش��ور ارزاوری کند .از این رو خواس��ته های ایمیدرو
مبن��ی بر اخذ تس��هیالت از صندوق توس��عه ملی در
پروژه ها می تواند گامی در جهت توسعه اقتصادی باشد.
ام��ا این مس��ئله نباید منج��ر به کم توجه��ی به دیگر
بخش ه��ای مهم اقتصادی ش��ود بلکه بای��د به صورت
متوازن همه جنبه ها دیده شود.
ابراهیم نکو با اشاره به اینکه رای اکثریت نمایندگان
برای کس��ب تسهیالت ایمیدرو از صندوق توسعه ملی
تضمینی برای اجرا خواه��د بود ،اضافه کرد :مجلس و
دولت براس��اس اختیارات قانونی ک��ه دارند می توانند
ب��رای اختصاص اعتب��ارات صندوق به ایمی��درو اقدام
کنند و رای اکثری��ت نمایندگان مجلس برای تصویب
ای��ن اعتبارات یک مزیت اس��ت چراک��ه محکم کاری
ب��رای ان مصوب��ه خواهد بود .با این ح��ال با توجه به
دغدغ��ه همه نمایندگان مجل��س در بخش اقتصادی،
پیگی��ری و رایزن��ی ایمیدرو با نماین��دگان و ...زمینه
اخذ رای حداکثری نمایندگان برای تصویب قانون اخذ
تسهیالت ایمیدرو از صندوق توسعه ملی در پروژه هایی
که باالی 20درصد سهام دارند ،فراهم خواهد شد.
یادداشت
بهره وری انرژی
در صنایع نیازمند
مطالعات پروژه ای است
اردشیر پورشعبان
عضو انجمن نظام مهندسی معدن
اگر بهره وری انرژی در صنایع معدنی را بررس��ی
کنیم باید حلقه های تولید را مدنظر قرار دهیم .در
بخش صنایع معدن��ی محصوالت فلزی و غیرفلزی
دو فراین��د متف��اوت را طی می کنن��د که هر کدام
مص��رف انرژی خاص خود را دارد .به گونه ای که در
محصوالت فلزی سنگ اهن برای وارد شدن به حلقه
اخر یعنی تولید فوالد باید از چندین بخش ازجمله
گندله س��ازی ،کنستانتره ،اهن اس��فنجی و ...عبور
کن��د .بنابرای��ن در محصوالت فلزی می��زان انرژی
بیش��تری مصرف خواهد شد .این درحالی است که
در محصوالت غیرفلزی مانند زغال س��نگ عالوه بر
کوتاه بودن فرایند تولی��د ،خود تولید کننده انرژی
اس��ت و همین مس��ئله منجر به افزایش بهره وری
انرژی در تولیدات این محصول خواهد شد.
در افزایش بهره وری محصوالت صنایع غیرفلزی
ابت��دا باید ب��ا ممیزی ان��رژی ،گلوگاه های مصرف
باال را شناس��ایی و با بکارگی��ری روش های جدید
مص��رف ان��رژی را مدیریت کنیم .ای��ن مدیریت
می تواند به ص��ورت کوتاه کردن فراین��د تولید یا
جابه جا کردن ان در پیک مصرف باش��د .از سوی
دیگر با بررس��ی و مطالعه مجزای هر پروژه انرژی
مصرفی بهینه می شود .به عبارت دیگر اگر صنایع
در موقعیت کویری ،دریایی ،کوهستانی و ...هستند
بح��ث تولید انرژی با تکیه ب��ر قابلیت های منطقه
بررسی ش��ود یعنی صنایعی که در کنار دریا قرار
دارند به جای تامین انرژی از طریق مواد فس��یلی
می توانن��د از اب انرژی مورد نیاز خ��ود را تامین
کنند یا صنایعی که در کویر واقع ش��ده اند انرژی
خورش��یدی منبع مناسبی برای افزایش بهره وری
در انهاست.
شناس��ایی روش ه��ای تولید محص��ول و فرایند
انرژی می تواند چش��م انداز روش��نی برای کاهش
مص��رف انرژی ب��ه وجود اورد .اگ��ر فرایند کاهش
ان��رژی مصرف��ی در تولید محصوالت اعمال ش��د
پ��س از ان مقدار نهایی ان��رژی مورد نیاز را تعیین
و اس��تراتژی اس��تقرار یک نیروگاه کوچک در کنار
این صنایع می تواند به بهینه سازی مصرف سوخت
در ای��ن صنایع کم��ک کند که عالوه ب��ر افزایش
رقابت پذی��ری در محص��والت ک��ه به دنبال کاهش
قیم��ت نهایی محص��ول ایجاد می ش��ود منجر به
بکارگی��ری نیروی دانش اموخته این بخش خواهد
ش��د که افزایش اش��تغال و علمی شدن تولید را به
ارمغان خواهد اورد.
سازمان بهینه سازی مصرف سوخت که متولی این
بخش است با تعریف پروژه هایی در صنایع مختلف
می تواند به این مس��ئله جامه عمل بپوشاند .حدود
چندس��ال پیش بود که با کمک این سازمان بحث
بررس��ی بهره وری انرژی در صنایع انرژی بر سیمان
انجام ش��د که حرکتی ب��رای افزایش رقابت پذیری
این محصوالت بود.
دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان:
صادرات سیمان خارج از بورس کاال ممنوع شود
دبیر انجمن کارفرمایان صنعت س��یمان گفت :به زودی طرح انجمن
سیمان مبنی بر اغاز عرضه های صادراتی سیمان در بورس کاال به وزارت
صنعت ارس��ال می شود که در صورت موافقت این وزارتخانه ،صادرات از
بورس شروع خواهد شد.
به گزارش س��نا ،پیش بینی می شود با عرضه سیمان در تاالر صادراتی
و حضور همه شرکت های تولید کننده در تاالر صادراتی کیش ،صادرات
این محصول رونق بگیرد و قیمت ها نیز براساس رقابت ازادانه خریداران
کشف شود.
چند ماهی اس��ت که فعاالن بازار س��رمایه و صنعت سیمان در انتظار
تصمیم گیری نهایی مسئوالن در خصوص عرضه مجدد سیمان در بورس
کاال و به تبع ان ازادسازی قیمت سیمان هستند که براساس تازه ترین
اخبار ،طرح پیشنهادی انجمن سیمان به زودی به وزارت صنعت ،معدن
و تجارت ارسال می شود.
دبیر انجمن کارفرمایان صنعت س��یمان در این باره گفت :براس��اس
هماهنگی های انجام ش��ده با فعاالن و مدیران صنعت سیمان به زودی
ط��رح انجمن س��یمان مبنی بر اغ��از عرضه های صادراتی س��یمان در
بورس کاال به وزارت صنعت ارس��ال می شود که در صورت موافقت این
وزارتخانه ،صادرات از بورس شروع خواهد شد .عبدالرضا شیخان با اشاره
به اینکه یکی از دغدغه های اصلی فعاالن صنعت س��یمان برقراری نظم
و قانونمندش��دن صادرات این محصول است ،افزود :ما معتقدیم بورس
کاالی ایران می تواند به روند صادرات هدفمند س��یمان نظم دهد که از
این رو انجمن سیمان صادرات کل سیمان کشور از طریق بورس کاال را
به وزارت صنعت پیش��نهاد خواهد داد به طوری که صادرات مستقل از
سوی شرکت های سیمانی ممنوع شود تا شاهد فروش یکپارچه سیمان
کش��ور در بازارهای جهانی باشیم .شیخان در خصوص توافق های نهایی
وزارت صنع��ت ،مع��دن و تجارت با ب��ورس کاال در خصوص عرضه این
محصول در رینگ صادراتی اظهار کرد :وزارت صنعت با بررس��ی مجدد
عرضه سیمان در بورس کاال ،موافق ورود این محصول در رینگ صادراتی
اس��ت اما این موافقت تاکنون به طور رس��می اعالم نشده است ،به این
ترتیب با توجه به مزایای معامالت س��یمان در بورس کاال ،مخالفت این
وزارتخانه با اغاز صادرات از بورس کاال دور از انتظار اس��ت .ش��یخان در
پاس��خ به این پرسش که ایا عرضه س��یمان در تاالر داخلی بورس کاال
منتفی شده است؟ گفت :خیر ،اما با توجه به اینکه عرضه داخلی سیمان
به معنای ازادسازی قیمت این محصول است ،باید زمینه رفع مشکالت
و قیمت های دستوری فراهم شود ،به عبارت دیگر باید تمام جوانب برای
اغاز معامالت داخلی مورد بررسی قرار گیرد که به نظر می رسد پس از
رونق صادرات سیمان از بورس کاالی ایران ،زمینه اغاز معامالت داخلی
این محصول در بورس به مراتب اسان تر از برهه فعلی خواهد بود.
کاهش تنوع بازار صادرات به دلیل گرانی حمل ونقل
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت س��یمان همچنین با اش��اره به
افزایش ۶۳درصدی صادرات کلینکر در 6ماه نخست سال جاری گفت:
میزان صادرات س��یمان و کلینکر در این م��دت به ۱۰میلیون و ۲۰۰
هزار تن رسیده است .عبدالرضا شیخان با بیان اینکه صادرات سیمان در
همین مدت 9/5درصد افزایش یافته است ،افزود :به دلیل رکود موجود
در ساخت وس��ازها و نیز نبود امکان انبار کردن سیمان در اماکنی غیر
از س��یلوها ،میزان تولید این محصول در 6ماه نخست سال جاری 5/5
درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است.
وی تصریح کرد :ایران به 21کش��ور جهان سیمان صادر می کند و به
تازگی مقاصد صادراتی سیمان ایران به کشورهای افریقایی به ویژه مصر
نیز افزایش یافته است .شیخان با اشاره به اینکه یکی از مشکالت موجود
در توسعه صادرات سیمان ،گرانی حمل و نقل است اظهار کرد :سیمان
ایرانی به لحاظ کیفیت و قیمت کامال با مشابه خارجی قابل رقابت است،
ول��ی به دلیل نارس��ایی های موجود در حمل ونقل ،نرخ س��یمان تولید
ایران در بازارهای کشورهای غیرهمجوار بیشتر از مشابه خارجی است.
روی خط خبر
کنسرسیوم فروش سنگ اهن
به ضرر تولید فوالد است
ایجاد کنسرس��یوم فروش سنگ اهن اگر با هدف
تجمیع تولیدکنندگان و تعیین انحصاری قیمت ها
باش��د ،با قوانین ش��ورای رقابت مغایرت داش��ته و
قدرت رقابت را از بین می برد.
بهرام س��بحانی ،رییس انجم��ن تولیدکنندگان
فوالد ایران در نشس��ت خبری ای��ن انجمن با بیان
این مطلب گفت :تعیی��ن انحصاری قیمت به ضرر
تولیدکنندگان فوالد خواهد بود.
وی در پاسخ به سوال دیگری درمورد طرح جامع
فوالد نیز افزود :انچه که از ان به اس��م طرح جامع
نیاز کش��ور نامبرده می شود همان چیزی است که
در اف��ق 1404در ان تولی��د 55میلیون تن فوالد
پیش بینی ش��ده ب��ود .س��بحانی ادام��ه داد :تمام
مس��ئولین و تصمیم گیران کش��وری به این نتیجه
رس��یده اند که این میزان تولید بس��یار خوشبینانه
بوده و قابل دسترسی نیست بنابراین درحال حاضر
ایمی��درو برای ارائ��ه طرح جدی��دی درقالب طرح
جامع فوالد اقدام به بکارگیری مشاورینی کرده که
داده های مورد نیاز ان به محض استخراج ،تدوین و
عملیاتی شود .وی با تاکید بر این موضوع که عمال
بخ��ش دولتی در فوالد وجود ن��دارد و گردانندگان
صنعت فوالد «خصوصی ها» هستند گفت :از انجمن
تولیدکنن��دگان فوالد به عنوان بازوی مش��ورتی و
چتر حمایتی انجمن نظرخواهی شده و انجمن نیز
اطالعات مورد نیاز را در اختیار انها قرار داده است.
همچنین ریی��س انجمن تولیدکنن��دگان فوالد
ای��ران گف��ت :واحد ه��ای اه��ن قراضه ب��ه دنبال
جایگزینی با اهن اسفنجی هستند.
بهرام سبحانی در پاسخ به این پرسش که میزان
واردات اهن قراضه در نیمه نخست سال چقدر بوده
است؟ اظهار داش��ت :در ۶ماه نخست سال میزان
واردات قراضه رقم قابل توجهی نبوده است.
وی اف��زود :هم اینک واحد های اهن قراضه نیز به
دنبال س��همیه جایگزینی با اهن اسفنجی هستند
و در صورتی که این موضوع مدیریت ش��ود نیاز به
واردات نیز نخواهیم داشت.
اس��تفاده از اهن اس��فنجی امکان مصرف قراضه
نامرغ��وب به عن��وان بخش��ی از مواد ش��ارژی در
فوالدس��ازی الکتریکی بدون تاثیر بر کیفیت فوالد
را میسر می سازد و دارای سولفور و گوگرد کمتری
است .اهن اس��فنجی عناصر زائد نظیر مس ،روی،
قلع ،کرومیوم ،تنگس��تن و ...ک��ه معموال در قراضه
فوالد موجود است را ندارد.
پلمب ۱۵معدن شن و ماسه
برای حفاظت از رودخانه هراز
ریی��س حفاظت محیط زیس��ت شهرس��تان امل
گف��ت :در حفاظت و اجرای قانون در رودخانه هراز
بسیار جدی هستیم و با وجود تمام نامهربانی هایی
که دیده ایم با جدیت تمام پیش خواهیم رفت.
به گزارش ماین نیوز ،بهمن صادق نژاد افزود :در
5ماه اخیر 15معدن شن و ماسه را پلمپ کردیم.
در معدن نظارت بس��یار کم است و متولیان معادن
باید نظارت خود را بیشتر کنند.
او با بیان اینکه سازمان اب و فاضالب شهرستان
ام��ل روی س��اخت و س��ازهای غیرمج��از اطراف
رودخانه ه��راز نظارت نمی کند ،خاطرنش��ان کرد:
نظارت بر س��اخت و سازهای غیرمجاز که در بستر
رودخان��ه وج��ود دارد از وظای��ف اصل��ی و تکلیف
سازمان اب است که باید در این بحث ورود کند.
وی تصریح کرد :رییس کل دادگس��تری اس��تان
به دعوت اداره حفاظت محیط زیس��ت شهرس��تان
ام��ل از رودخانه هراز بازدید میدانی داش��ت و بعد
از بازدید در جلسه شورای بیت المال استان مصوب
شد که اداره محیط زیست شهرستان امل می تواند
در رابطه با ساخت وسازهای غیرمجاز ورود کند.
ریی��س حفاظت محیط زیس��ت شهرس��تان امل
اضافه کرد :برای 4معدن شهرس��تان دادخواس��ت
ابط��ال پروان��ه را داده ایم چون ای��ن معادن نفس
رودخان��ه هراز را گرفته اند و قصد داریم رودخانه را
ازاد کنیم .روزانه ۴هزار تن سیمان در رودبار تولید
می ش��ود ،فرماندار رودبار با بی��ان اینکه ۷۵درصد
معادن گیالن در این شهرس��تان ق��رار دارد ،گفت:
روزانه 4000تن سیمان در رودبار تولید می شود.
به گزارش ماین نیوز ،س��یدمحمد احمدی اظهار
کرد :گازرس��انی به مناطق روستایی از اولویت های
بودجه ای شهرستان رودبار در سال 93است.
وی ب��ا بیان اینک��ه میانگین برخ��ورداری از گاز
طبیع��ی در گیالن 67درصد اس��ت ،افزود :در این
ح��ال میانگین برخ��ورداری رودب��ار از گاز طبیعی
26/3اس��ت .فرمان��دار رودبار با اش��اره ب��ه افتتاح
گازرسانی دو روس��تای بزرگ این شهرستان با 14
میلیارد ریال اعتبار ،گف��ت 90 :میلیارد ریال برای
گازرسانی روستایی رودبار اختصاص یافته است.
احمدی با تاکید بر اینکه میانگین برخورداری گاز
طبیع��ی رودبار به 40درصد تا پایان امس��ال ارتقا
می یابد ،خاطرنش��ان کرد :گازرسانی به روستاها در
توس��عه رودبار نقش بس��زایی دارد .وی با اشاره به
ظرفیت های اقتصادی رودب��ار ،تصریح کرد :روزانه
4000تن سیمان در این شهرستان تولید می شود
و 75درصد معادن گیالن در رودبار قرار دارد.
6
صنایع معدنی
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
mine@smtnews.ir
کالف پیچیده فوالد
از دغدغه های تولید فوالد در ایران گزارش می دهد
لیال مقدم فر-گروه معدن :یازده سال تا رسیدن به زمان نهایی تحقق سند چشم انداز 1404باقی مانده
است .سندی که بر اساس ان قرار است تولید فوالد ساالنه ایران به 54میلیون تن برسد .فراهم نبودن
زیرساخت های مناسب برای رسیدن به عدد 54میلیون از یک سو و برهم خوردن معادالت بین المللی،
فوالدی ها را واداش�ته است پیش�نهاد کاهش 10میلیون تنی این محصول را بدهند و برای 44میلیون
تن تولید س�االنه فوالد هدف گذاری کنند .از س�وی دیگر ایران طی دو سال گذشته از رتبه 17جهانی
به رتبه 14ارتقا یافته است.
در یک مقایسه دیگر ،در 6ماهه نخست سال جاری
ای��ران با تولید نزدی��ک به 9میلیون تن فوالد ،رش��د
7درصدی را در مقایس��ه با مدت مش��ابه سال گذشته
تجربه کرده اس��ت .اگر تولید 6ماهه دوم امسال را نیز
همی��ن مق��دار در نظر بگیریم ،در واقع ایران در س��ال
1393ب��ه تولید 18تن فوالد در س��ال خواهد رس��ید
که این مقدار تا رقم 54تنی س��ند چش��م انداز فاصله
زی��ادی دارد .به عبارت دیگر تا س��ال جاری در زمینه
تولید فوالد 33درصد از س��ند چشم انداز محقق شده و
تا تحقق 100درصدی س��ند یک بازه زمانی یازده ساله
خواهیم داشت.به طور میانگین ایران در سال های اخیر
هر سال 2میلیون تن تولید فوالد خود را افزایش داده
اس��ت و اگر با همین سرعت طی یازده سال اینده روند
تولید فوالد افزایش یابد و از اس��تهالک زیرس��اخت ها
چشم پوشی شود ،در س��ال 1404ایران به تولیدی در
حدود 40تن خواهد رسید.
عقب نشینی،پیش از وقت
در حالی که چی��ن به عنوان بزرگتری��ن تولید کننده
فوالد جهان با ارزان فروش��ی فوالد خود تالش می کند
بازاره��ای جهان��ی را قبض��ه کند و همچنی��ن یکی از
مهم ترین تقویت کننده های چین ب��رای افزایش تولید
فوالد ،پایین امدن قیمت جهانی سنگ اهن است ،باید
دید کش��ورهایی چون ایران که خود س��نگ اهن دارند
بای��د در قبال فض��ای جهانی پیش ام��ده چه خواهند
کرد؟ تالش برای تولید فوالد بیش��تر به منظور کاهش
صادرات س��نگ اهن و رس��یدن به مقدار مورد نظر در
س��ند چش��م انداز یا تصمیم بر کاه��ش تولید فوالد به
منظور تطبیق با شرایط جهانی تولید محصوالت انرژی
برگرفته اند.
اکنون و در ش��رایطی که تحقق س��ند چشم انداز در
زمینه فوالد یکی از راه های اصلی توسعه کشور محسوب
می شود ،به گفته یکی از اعضای انجمن تولیدکنندگان
فوالد ایران «س��ند چشم انداز 1404دستیابی به تولید
فوالد ب��ه میزان 54میلی��ون ت��ن را پیش بینی کرده
اس��ت ،ام��ا به نظر می رس��د برای تطبیق با ش��رایط و
امکانات تولید ،کاهش 10میلیون تنی رسیدن به رقم
44میلیون تن می تواند زمینه رش��د و توس��عه اقتصاد
چشم انداز
کشور را فراهم کند ».سیدرضا شهرستانی در شرایطی
عقب نش��ینی از سند چش��م انداز را مطرح کرده که به
گفته وی ای��ران یکی از صادرکنندگان س��نگ اهن به
چین است و اکنون بالغ بر 24میلیون تن سنگ اهن به
این کش��ور صادر می شود .این در حالی است که با کم
کردن صادرات س��نگ اهن و افزایش تولید فوالد ،ایران
می تواند از واردات فوالد جلوگیری کرد.
سند چشم انداز مطابق توان داخلی نبود
موضوع دیگری که در بحث تولید
ف��والد ایران و ادام��ه دادن روند
سند چش��م انداز باید به ان توجه
داش��ت ،عمل��ی ک��ردن س��ند
چشم انداز متناس��ب با تغییرات
جهان��ی در حوزه تولیدات اقتصادی اس��ت .اگر به این
مس��ئله توجه داشته باش��یم کاهش تولید برخی مواد
می توان��د منطقی تر باش��د .اما رضا طاه��ری زاده نایب
رییس انجمن فوالد درباره تغییر در میزان تولید فوالد
می گوید :زمانی که
بر اس��اس سند چشم انداز به
س��ند چشم انداز نوشته ش��د و برای میزان تولید فوالد
تصمیم گیری صورت گرفت این میزان خیلی بیش��تر از
توان تولید داخلی کش��ور در نظر گرفته شد ،به نحوی
که احتمال رس��یدن به این میزان کم اس��ت .درادامه
می گوید :به طور میانگین ما در سال 2تن افزایش تولید
فوالد داشته ایم که رشد 7درصدی را دراین زمینه برای
ما رقم زده اس��ت ،این در حالی است که رشد فوالد در
بازارهای جهانی 3درصد بوده است و این نشان می دهد
ما با همین امکانات عملکرد خوبی را داشته ایم.
ممکن است رشد کمتر شود
بس��یاری از کش��ورهای دنیا با توجه به تغییراتی که
در صنعت جهانی اتفاق افت��اده رویکردهای خود را در
زمین��ه تولید م��واد اولیه صنعت تغیی��ر داده اند .حوزه
فوالد نیز از این موضوع مس��تثنا نبوده اس��ت .در واقع
رش��د صنعت فوالد و افزای��ش قراضه های صنعتی و به
وجود امدن فناوری بازیاف��ت این قراضه ها موضوعاتی
هس��تند که بر تولید فوالد اثر گذاش��ته اس��ت .این در
حالی اس��ت که با توجه به افزای��ش قیمت حامل های
انرژی و بحران اب در سطح دنیا تولید فوالد هزینه های
سنگینی دارد ،به طوری که به گفته نایب رییس انجمن
ف��والد اجرای طرح واگذاری 7طرح فوالدی از س��وی
دولت به بخش خصوصی با توجه به بحران اب کش��ور،
بخش خصوصی را دچار مشکل کرده است .طاهری زاده
همچنین می گوید :تولید فوالد در ایران با همین مقدار
کارخانه هایی که داریم رشد خوبی داشته و در صورتی
ک��ه بخواهیم تولید را افزای��ش دهیم باید کارخانه های
جدید تاس��یس کنیم ک��ه این کار ه��م نیازمند ایجاد
زیرس��اخت ها و بس��ترهای دیگری چ��ون حمل و نقل
ریلی و دریایی اس��ت که مق��رون به صرفه نخواهد بود.
ضم��ن اینکه ب��ه گفته وی اگر چنین ش��رایطی را هم
ایجادکنیم به خاطر افزایش قیمت انرژی روند رش��د به
مرور کمتر خواهد شد.
زیرساخت ها توسعه پیدا نکرده
با وجود رسیدن به میزان رشدی باالتر از رشد جهانی
رییس هی��ات مدیره انجمن تولیدکنن��دگان فوالد نیز
با اعالم ناامیدی از تحقق س��ند چش��م انداز گفته است
حدود 8سال از برنامه سند چشم انداز گذشته و با توجه
به اتفاقات ناخوش��ایند صنعت فوالد ،امکان جبران این
عقب ماندگی وجود ندارد .س��بحانی دستیابی به تولید
54میلیون تن فوالد در س��ال را محال دانس��ته است.
چراکه این مقدار تولید نیازمند جابه جایی 200میلیون
تن کاال اس��ت ،ضمن اینکه برای تولید 80میلیون تن
کنس��تانتره باید در حدود 200میلیون تن سنگ اهن
استخراج کرد ،اما هنوز در توسعه معادن و حمل و نقل
برنامه خاصی اجرا نکرده ایم .به طوری که در سال جاری
برخی واحدهای تولید فوالد کمبود برق داشته اند.
هم صادرات رشد کرده هم واردات
گرچ��ه ایران در زمین��ه صادرات فوالد خام رش��د
داش��ته اس��ت ،اما نکت��ه مهم تر در این زمینه رش��د
واردات برخ��ی محصوالت فراوری ش��ده این صنعت
است .رشد 40درصدی صادرات فوالد در نیمه نخست
س��ال جاری ،رش��د 7درصدی تولی��د فوالد،کاهش
74درصدی واردات ش��مش ف��والد و کاهش واردات
میلگ��رد همه در ن��گاه اول و بدون توج��ه به تحریم
اقتصادی ایران ،جزو نقاط مثبت صنعت فوالد کش��ور
محسوب می ش��وند ،اما به همین نس��بت در واردات
ورق فوالدی ایران رش��د 50درصدی داشته است ،با
توجه به نیاز بیش��تر صنایع پایین دس��تی به فوالد و
فراورده های فوالدی در صورت رفع تحریم ها و فراهم
نبودن ش��رایط تولید فوالد تا س��قف سند چشم انداز
باید دید بهترین سیاس��ت ترکیب��ی در صنعت فوالد
کشور چه می تواند باشد .سیاستی که بتواند با در نظر
گرفتن ام��کان صادرات س��نگ اهن و تاثیر بر قیمت
این ماده خام شرایط را برای رقبای تولید کننده فوالد
مس��اعد نکند ،از س��وی دیگر نیاز داخلی را تا سطح
ایجاد نکردن هزینه های باال به دلیل گران شدن انرژی
م��ورد نیاز تولید فوالد تامی��ن کند و در نهایت بتواند
نیاز به محصوالت مورد نیاز صنایع پایین دستی فوالد
را تامین کند.
مروری بر بازار فلزات در هفته ای که گذشت
گروه معدن :به گفته یک�ی از تحلیلگران بازاردر کوتاه مدت ،بازار
فل�زات س�نگین در همه عرصه ها تحت الش�عاع پالس های منفی
اقتص�ادی بازار قرار خواهد گرف�ت و احتماال قیمت مس به 6350
دالر در هر تن خواهد رس�ید که پایین ترین میزان خود در طول
6ماه گذش�ته است .رشد تولید اتومبیل در چین-بزرگترین بازار
جهانی -امس�ال به 7درصد رسیده اس�ت که نسبت به سال های
گذشته کاهشی 50درصدی را نشان می دهد .طبیعی است که این
کاهش حجم تولید به کمک وضعیت ناپایدار بازار فلزات س�نگین
امده و سبب رکود هرچه بیشتر می شود.
فوالد و سنگ اهن
رد پای چین دربازار الومینیوم
مس؛ حرکت در سرازیری،نگاه به باالنشینی
در حالی که روزهای دوشنبه و سه شنبه هفته جاری شاهد ثبات نسبی
قیمت انواع محصوالت فوالدی در بازار ازاد بودیم ،اما روز گذش��ته چهره
کلی بازار حکایت از نوسان قیمت ها داشت نه ثبات .هم اکنون در بازار ازاد
حجم معامالت به ش��دت پایین امده و ج��ز خرید و فروش های محدود،
معامله سنگینی در بازار صورت نمی گیرد.
چهارشنبه در بازار مقاطع ساختمانی برخی نوردکاران بخش خصوصی
در مح��دوده ۵تا ۱۰توم��ان قیمت میلگردهای تولیدی را کاهش دادند،
بهای میلگردهای ذوبی هم در بعضی س��ایزها با کاهش و در س��ایزهای
دیگر با افزایش ناچیز قیمت ها همراه شد ،کما اینکه قیمت تیرهای ذوبی
ش��اخه س��بک و س��نگین نیز در این روز به طور نامحسوس��ی رشد کرد.
هرچند در این ش��رایط ن��رخ دیگر محصوالت فوالدی مانن��د انواع ورق،
ش��مش و کالف وارداتی ،محصوالت مفتولی و… تغییر چندانی را نسبت
به روزه��ای قبل تجربه نکردند .مهم ترین اخباری نی��ز که در بازار میان
خری��داران و معامله گران در و بدل می ش��ود در ارتباط با خرید و فروش
کالف چینی وارداتی اس��ت که حجم زیاد واردات ان در طول هفته های
اخیر موجب به هم ریختن بازار این محصول و کاهش زیاد قیمت داخلی
و وارداتی ان ش��ده است .در این میان البته اخباری هم از وجود میلگرد
چینی اجدار با قیمت پایین در بازار ش��نیده می شود که شائبه دامپینگ
این محصول به کشور را مانند کالف بیش از پیش تقویت کرده است.
با توجه به محدودیت اعمال ش��ده بر صادرات هیدرواکس��ید الومینیوم
صادرات��ی اندون��زی ،احتماال چین از نیمه دوم س��ال این��ده میالدی با
کمب��ودی حدود 10ت��ا 15میلیون تن هیدرواکس��ید الومینیوم روبه رو
خواهد بود.
این کاهش تاثیری جدی بر تولید الومینیوم در چین خواهد گذاشت و
این کاهش اثر خود را در سال 2016م نشان خواهد داد .زمانی که ذخیره
چین تمام شود ،قیمت هیدرواکسید الومینیوم در درازمدت حدود 75تا
80دالر افزایش پیدا خواه��د کرد البته افزایش قیمت ادامه پیدا خواهد
کرد و این کاهش باعث می ش��ود که ساالنه حدود 6میلیون تن از تولید
الومینیوم در چین کاسته شود.
اندونزی س��ال گذش��ته میالدی با تولید 55میلیون تن هیدوراکسید
الومینی��وم حدود 18درص��د از تولید کل جهانی را ب��ه خود اختصاص
داد .چی��ن برای تامی��ن نیاز داخلی خود تا س��ال 2017میالدی به 47
میلیون تن هیدرواکسید الومینیوم نیاز خواهد داشت .چین در عین حال
بزرگ ترین تولیدکننده الومینیوم در جهان است.
تولید الومینیوم در توس��عه صنایع پایین دستی این کشور نقش مهمی
دارد و این مسئله منجر می شود که چین در حفظ میزان تولید الومینیوم
و همچنین تامین مواد اولیه مورد نیاز ان به اقدامات گسترده ای همچون
پیش خرید محصول کند.
در حال��ی که اوایل هفته قیمت مس رون��دی رو به پایین را تجربه
می کرد ،حجم تولید صنایع مس چین با توجه به نزدیکی کریس��مس
و فصل خرید برای س��ال ن��و همچنان رو به افزایش اس��ت .از طرف
دیگرقیمت مس در بازار لندن امروز دوش��نبه نیز دچار تحول قیمت
چندانی نشد.
اعتصاب کارگران بزرگترین معدن مس در پرو نیز نتوانس��ت اعتماد
بازار نس��بت به افزایش عرضه در بازار را خدش��ه دار کند .اما وضعیت
تقاضا در بازار فلزات سنگین به طور کلی شکننده و متزلزل است .علت
اصلی این شکنندگی تقاضای وضعیت ناپایدار اقتصادی در منطقه اروپا
است .کاهش تقاضا به خاطر بحران اقتصادی سبب کاهش فعالیت های
تولیدی و نیز کاهش عرضه توسط چین شده است.
قیمت مس سه ماهه در بازار لندن نیز افزایشی پیدا نکرد و 6/791
در ه��ر تن تثبیت ش��د.احتمال می رود که در نشس��ت بانک مرکزی
امریکا که همین هفته برگزار خواهد ش��د سیاست های مالی انقباضی
در دس��تور کار دولت قرار گی��رد .این امر به اضاف��ه کاهش صادرات
اندون��زی می تواند باع��ث تکان های تازه ای در بازار مس ش��ود .تولید
مع��دن گرس��برگ در اندونزی ک��ه یکی از بزرگ تری��ن معادن تولید
مس در جهان اس��ت به دو س��وم ظرفی��ت این مع��دن کاهش پیدا
کرده است.
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
چهره ها و نظرها
صندوق توسعه ملی
وارد میدان شود
طاهر شه حامد
رییس صندوق ضمانت صادرات
پرداخت پول کاالی صادرشده از سوی بانک های
ایرانی در حالی منوط به گش��ایش اعتبار اس��نادی
و ص��دور بیمه نامه های صندوق اس��ت ،که خطوط
اعتباری خریدار و دیون اسناد اعتباری در حقیقت با
ارتباط دو بانک مقصد و مبدا کاال که گشایش کننده
LCاست ،برقرار ش��ود .در کنار گشایش ال سی با
پوش��ش بیمه نامه ه��ای صندوق ضمان��ت صادارت
زمانی که کاال صادر ش��ده و اس��ناد از سوی بانک
مقصد به بانک مبدا ارس��ال ش��ود بانک ایرانی پول
صادر کنن��ده را با توجه ب��ه بیمه نامه های صندوق
ضمان��ت ص��ادرات در کش��ور تحوی��ل ان خواهد
داد .پ��ول صادرکننده از طریق سیس��تم بانکی در
اختیار صادرکننده قرار می گیرد و صندوق ضمانت
صادرات تنه��ا بیمه نامه ها را صادر ک��رده تا اگر به
هر دلیلی پول از س��وی خریدار پرداخت نشد پول
از س��وی صندوق ضمانت ص��ادارت به بانک ایرانی
پرداخت شود .ضمن اینکه اجرای این طرح در گرو
گشایش ال سی است.
یکی از مش��کالت پیش روی این طرح تحریم ها
بوده و این در حالی اس��ت ک��ه برخی از بانک های
خصوصی توانایی گش��ایش ال س��ی را دارند و نیاز
است صندوق توسعه ملی اعتبار در اختیار بانک های
خصوصی که رفع تحریم شده اند قرار دهد تا بتوانند
گشایش اعتبار خرید را انجام دهند .بر این اساس،
کارمزد متناس��ب با ریس��ک مقصد و ط��ول دوره
بازپرداخت پول کاال از صادرکننده دریافت می شود
که در بدترین ش��رایط ۵/۱درصد کل رقم قرارداد
دریافت می شود.
با توجه به اینکه به تازگی ۸۹درصد پوشش های
صندوق مربوط به کش��ورهای با ریس��ک باال بوده
اس��ت ،باید این را ه��م گفت که هرس��اله حداقل
یک بار وضعیت ریسک کش��ورها مرور می شود که
در ط��ول س��ال چندین نوبت با توج��ه به وضعیت
اقتصادی ،سیاس��ی ،تولیدات ملی ،درامدهای ملی
و میزان صاردات و واردات ریس��ک کشورها بررسی
می ش��ود .این در حالی است که رس��الت صندوق
ضمانت صادرات حمایت و پوشش صادرات کاال به
کشورهای پر ریسک است.
همکاری ایران
و نیوزیلند
در افزایش تراز تجاری
سید رضا نورانی
رییس کنفدراسیون صادرات ایران
چندی پیش جلس��ه ای با س��فیر نیوزیلند برای
افزای��ش م��راودات تجاری ب��ا ایران برگزار ش��د و
ای��ن در حالی اس��ت که ای��ران از ظرفی��ت باالی
تولی��د محص��والت باغ��ی ب��رای صادرات ب��ه این
کش��ور برخوردار است .در جلس��ه ای که با حضور
«او ش��انس» س��فیر نیوزیلند و «اس��میت» مدیر
بازرگان��ی ای��ن کش��ور در محل اتحادیه تش��کیل
ش��د ،همتایان این کش��ور از افزایش روابط تجاری
با ایران ابراز عالقه مندی کردند .س��فیر این کش��ور
معتقد اس��ت که ب��ا توجه به ظرفیت ه��ای باال در
کش��اورزی ایران و نیوزیلن��د و اختالف 6ماهه در
فصول می توان تراز تجاری را باال برد .س��فیر کشور
نیوزیلن��د همچنین امادگی خ��ود را برای برقراری
صادرات در قبال واردات با ایران اعالم کرده است.
در این جلس��ه ب��ه عنوان رییس کنفدراس��یون
صادرات ایران عالقه به توسعه روابط تجاری با این
کشور را عنوان کردم و از سفیر این کشور خواستم
ت��ا در امضای پروتکل تعرفه ترجیحی و قرنطینه ای
با جمهوری اسالمی ایران و وزارت جهاد کشاورزی
پیشنهادی سازنده ارائه کند.
ای��ران از ظرفیت باالی تولی��د محصوالت باغی
همچون کیوی ،سیب درختی ،انگور ،انار و میوه های
فصلی به خصوص در تابستان که زمستان نیوزیلند
اس��ت ،برخ��وردار اس��ت .نیوزیلند ش��اید یکی از
تولیدکننده ه��ای بزرگ کیوی باش��د ،ام��ا ایران با
توجه به زمان 6ماهه در تولید می تواند با همکاری
با نیوزیلن��د برای بازار صادرات��ی نیوزیلند در تمام
سال برنامه ریزی کند .در ایران حدود 120میلیون
تن تولید محصوالت کشاورزی داریم که حدود 40
میلیون تن ان میوه ،تره بار ،س��بزی و صیفی جات
اس��ت .در نهایت ،بعد از مذاکراتی که در این جلسه
ب��رای افزایش مراودات تج��اری و بازرگانی بین دو
کش��ور ایران و نیوزیلند برگزار ش��د ،س��فیر کشور
نیوزیلند هم قول گفت وگو با مسئوالن کشورش را
در رابطه با موضوع جلسه داد.
trade@smtnews.ir
تجارت
سال های دور از زندگی!
جام جهانی ؛تکه پازل انقالب اقتصادی قطر
7
بررسی افزایش قیمت شکر از سوی صنایع
کام تلخ تولید کننده شیرین می شود؟
گروه تجارت :به تازگی بحث افزایش قیمت شکر د ا غ
شده که البته هنوز هم بالتکلیف است .تولید کنندگان
ش��کر با توجه به افزایش هزینه ها درخواس��ت افزایش
قیم��ت نهایی این محصول را داده ان��د و این در حالی
اس��ت که مس��ئوالن تنظیم بازار هنوز موافقتی با این
تغییر قیمت نکرده اند.
وزارت صنع��ت ،مع��دن و تجارت یک عضو در س��تاد
تنظیم بازار محس��وب می ش��ود که فقط حق یک رای 3دلیل برای افزایش قیمت
وی ب��ا بیان اینکه حداقل قیمت منطقی برای ش��کر
دارد و در واق��ع مدیریت تنظیم ب��ازار در حوزه وزارت
جهاد کش��اورزی قرار گرفته است .ضمن اینکه متولی در س��ال جاری حدود 2470تومان است ،اظهار کرد:
امر هم با این سیس��تم نمی تواند تنظیم بازار را ان طور دولت در س��ال جاری نرخ خری��د تضمینی چغندرقند
که باید و شاید مدیریت کند .چندی پیش هم ،مجتبی را که سال گذش��ته 165تومان بود 240تومان اعالم
خس��روتاج ،قائم مق��ام وزیر صنعت ،مع��دن و تجارت کرد ،یعنی 45درصد افزایش داد که این میزان افزایش
قیمت ح��دود 30درصد در قیمت
درباره قیمت ش��کر ک��ه این روزها
نهایی ش��کر اثر گ��ذار اس��ت.دبیر
بحث برانگیز ش��ده و اختالف نظری
خسروتاج :شکر جزو
انجمن صنف��ی کارخانه های قند و
بین تولیدکنندگان ان با مسئوالن
شکر افزود :دومین مسئله ای که در
دولتی صورت گرفته اس��ت ،گفت:
اقالمی است که قیمت
قیمت نهایی ش��کر تاثیر گذار بوده
ش��کر جزو اقالمی است که قیمت
ان در ستاد تدابیر
دستمزد اس��ت که امسال از سوی
ان در س��تاد تدابی��ر وی��ژه تنظیم ویژه تنظیم بازار نهایی
ش��ورای عالی کار 18تا 20درصد
ب��ازار نهایی ش��ده و در م��ورد ان
شده و در مورد ان
افزای��ش یافته و حدود 3درصد در
تصمیم گیری می شود.
در همی��ن راس��تا ،فع��االن این تصمیم گیری می شود
قیمت نهایی ش��کر اث��ر می گذارد.
دانایی ادامه داد :س��ومین پارامتری
صنعت معتقدند با توجه به افزایش
که بیش��ترین تاثی��ر را روی قیمت
هزینه ه��ای تولی��د ،قیم��ت ای��ن
محص��ول باید حداق��ل 30درصد افزای��ش یابد و اگر نهایی ش��کر دارد قیمت س��وخت (گاز) است که با 5
دولت اج��ازه افزایش قیمت نمی دهد ،طبق قانون باید درصد افزایش 2/2درصد قیمت نهایی شکر را افزایش
می دهد.
مابه التفاوت بپردازد.
بهمن دانایی ،دبیر انجمن صنفی کارخانه های قند و ضرورت ایجاد اقتصاد ازاد
امیر فرزعلیان ،کارش��ناس اقتص��ادی در گفت وگو با
ش��کر نیز در این مورد معتقد است :اگر دولت شکر را
با بیان اینکه بعد از بحث انتزاع ،کاالهای تنظیم
جزو محصوالتی می داند که مشمول نرخ گذاری است،
باید ضوابط قیمت گذاری را رعایت کند؛ به گونه ای که ب��ازار در حوزه اختیارات وزارت جهاد کش��اورزی قرار
به همان اندازه که هزینه های تولید برای کارخانه های گرفته اس��ت ،اظهار کرد :باید سیستم مدیریتی رو به
قن��د و ش��کر افزایش یافت��ه باید قیمت نهای��ی را نیز پیشرفت باشد نه قفل شدن،بنابراین مسئوالن امر باید
افزایش دهد .وی افزود :اگر در شرایطی دولت نخواهد با شفافیت بهتر و اطالع رسانی دقیق تری عمل کنند.
وی ادام��ه داد :موضوع ش��کر ،چالش بس��یار بزرگی
قیمت نهایی محصولی را که هزینه تولید ش برای یک
واح��د صنفی افزای��ش یافته ،باال بب��رد تبصره 2ماده است که دولت هم نمی خواهد اجازه قیمت دهد چون
101قانون برنامه توسعه تکلیف را برای دولت مشخص کاالهای بسیاری تاثیر پذیر خواهند شد.
قرار بود مابه التفاوت شکر وارداتی را به صنایع بدهند
کرده ،چرا که در این قانون امده اگر دولت نرخ گذاری
انجام داد و نخواست نرخ افزایش یافته را روی محصول
نهایی اعم��ال کند ،باید مابه التف��اوت ان را به صنایع
مذکور بپردازد .دبیر انجمن صنفی کارخانه های قند و
ش��کر ادامه داد :از سوی دیگر در همین تبصره قانونی
امده است که دولت حق ندارد نرخ دستوری برای کاال
و خدمات غیردولتی در نظر بگیرد ،اما در شرایطی که
ضرورت پیدا کرد باید مابه التفاوت ان را پرداخت کند.
که این مورد هم هنوز به نتیجه نرسیده است .به گفته
وی ،اگر قرار اس��ت اقتصاد ازاد داش��ته باش��یم ،باید
تکلیف بازار مش��خص شود .اگر می خواهیم قیمت گذار
عرض��ه و تقاضا باش��د بای��د اقتصاد ب��ازار ازاد و نظام
تعرفه ای حذف شود .فرزعلیان با اشاره به اینکه شنیده
می ش��ود کارخانه های شکر کش��ور ،فروش را متوقف
کرده اند ،تصریح کرد :این ابزار را دولت به تولید کننده
داده اس��ت .در حالی که بای��د تعرفه را صفر کند ،تا با
واردات شکر تولیدکننده هم بتواند رقابت را یاد بگیرد
و قیمت هم در بازار تعیین شود.
تکلیف بازار مشخص شود
این کارش��ناس اقتصادی اف��زود :تولید کنندگان به
افزایش قیمت عادت کرده اند و فکر می کنند تا همیشه
می توان با این ابزار روی پا بایستند .وی گفت :اگر قرار
است نظام کنترلی اعمال شود چرا نمی گذارند سازمان
حمایت از مصرف کنن��دگان و تولید کنندگان کار خود
را انجام دهد؟ اگر هم قرار است قیمت براساس عرضه
و تقاض��ا تعیین ش��ود پس چ��را تعرف��ه را انقدر باال
بردند؟فرزعلیان تصریح کرد :کاالهای پرمصرف ،چرخه
زندگی مصرف کننده اس��ت و هیچ ک��س حق ندارد با
این سبد بازی کند.
در ابت��دا باید وزارت صنعت ،معدن و تجارت و جهاد
کشاورزی مشخص کنند که قرار است کاالهای تنظیم
ب��ازاری بر چه اساس��ی قیمت گذاری و تنظیم ش��ود؟
عرض��ه و تقاضا ی��ا نظام کنترلی؟ ب��ه گفته وی ،برای
الحاق به WTOباید تولید با قدرتی داش��ته باشیم تا
بتوانند با بازار جهانی و قیمت ها جهانی رقابت کنند.
تولید کنن��ده باید یاد بگی��رد نظام به��ره وری را در
سیس��تم تولید اعمال کند .کارش��ناس اقتصادی ادامه
داد :باالخره تکلیف اقتصاد به خصوص در زمینه عرضه
و تقاضا باید یک روز مش��خص ش��ود و بزرگان اقتصاد
کش��ور این تصمیم را همین امروز بگیرند .تولید کننده
ی��ک ابزاری را به ن��ام افزایش قیمت برای خود تعریف
کرده است که تاوان ان را هم باید مصرف کننده بدهد.
تم��ام ای��ن ابهام��ات در صورتی بیان می ش��ود که
تکلی��ف پرونده قیمت گذاری ش��کر هن��وز در کش و
قوس تصمیمات دولت و مس��ئوالن تنظی��م بازار در
رفت و امد است.
کوتاه از تجارت
پای�گاه اطالع رس�انی دول�ت -با تصوی��ب هیات
وزیران ،واردات کانتینرهای یخچال دار به شرط خرید
یک کانتینر از تولیدکننده داخلی ازاد شد.
تس�نیم -واردات روغن خ��ام ب��دون س��پردن تعهد
محض��ری تحویل کاال توس��ط واردکنن��ده به انجمن
صنفی روغن نباتی در زمان ثبت سفارش ممنوع است.
ایس�نا -ابوالقاسم حسن پور ،مدیرکل دفتر میوه های
گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی اعالم کرد :نه تنها به
واردات پرتق��ال نیازی نداریم بلکه تا ۸۰۰هزار تن از
این محصول را صادر خواهیم کرد .با توجه به ظرفیت
تولید بیش از 2میلیون تنی پرتقال در کشور ،باوجود
بارش برف سنگین در سال گذشته ،خسارت چندانی
به تولید این محصول وارد نشده و تا حدود ۸۰۰هزار
تن از این محصول را می توانیم صادر کنیم.
ایرنا -محمدمهدی مروج الشریعه ،مدیرعامل منطقه
ویژه اقتصادی س��رخس گفت :در 6ماه نخست سال
جاری ،بی��ش از 6ه��زار تن محصول ش��امل مصالح
س��اختمانی ،چای و خش��کبار در این منطقه مبادله
گپ وگفت
رییس کمیسیون مدیریت واردات
اتاق بازرگانی ایران:
واردات باید مدیریت شود
نه محدود
زهرا طهرانی :همیش��ه واردات
در کش��ور م��ا و البت��ه در اقتصاد
سیاس��ی یک��ی از موضوع��ات
چالش برانگی��ز ب��وده ک��ه برخی
س��عی در مذموم نش��ان دادن ان
داش��ته اند ام��ا باید به ای��ن نکته
اش��اره کرد ک��ه اگ��ر واردات در
راس��تای تامین مواد اولیه و ایجاد زیرساخت های ملی
باش��د نه تنها مورد مناقشه نیس��ت ،بلکه به عنوان یکی
از بهترین ابزار های توس��عه تعریف خواهد ش��د .ضمن
اینکه امار فعلی واردات کش��ور حاکی از این اس��ت که
بیش از 92درصد واردات را کاالهای اساسی و مواد اولیه
تش��کیل می دهد .در همین رابطه با مجیدرضا حریری،
رییس کمیس��یون مدیریت واردات اتاق بازرگانی ایران
گفت وگویی داشتیم که در ادامه می خوانید.
ارزیابی شما از امار واردات 7ماهه چیست؟
در ای��ن مدت تغیی��ر خاصی نداش��تیم و همان روند
6ماهه پیش رفته اس��ت به نحوی که 26میلیارد دالر به
30میلیارد دالر افزایش یافته و ش��اهد رشد بیش از 24
درصدی بوده ایم.
مقایس�ه واردات 7ماه نخس�ت سال گذشته
با مدت مش�ابه امس�ال چ�ه تغییراتی را نش�ان
می دهد؟
سال گذشته در بدترین حالت بودیم و تنگناهای مالی
داشتیم .در نظر بگیرید در سال های 91و 92که در اوج
تحریم بودیم و فش��ارهای بین المللی داشتیم ،وضعیت
تج��ارت خوب نبود .عالوه بر این ،نیمه نخس��ت س��ال
گذشته با خداحافظی یک دولت و روی کار امدن دولت
دیگری مواجه بود .درواقع کش��ور در دوران رکود به سر
می برد و در این صورت قاعدتا تجارت فرامرزی هم تحت
تاثیر قرار گرفت .ب��ا وجود تمام اینها روند تجاری ایران
با کاهش مواجه بود اما امس��ال با توجه به کمرنگ شدن
ب��ار تحریم ه��ا و روند رو به جلوی مذاکرات هس��ته ای،
مبادالت تجاری ایران با رشد مواجه شد .به عبارت دیگر
می توان گفت امسال نسبت به پارسال رشد خوبی را هم
در صادرات و هم در واردات داشته ایم.
عمده کاالهای وارداتی کشور چیست؟
بی��ش از 92درصد واردات را کاالهای اساس��ی ،مواد
اولیه و مواد واسطه ای شامل می شود.
اما برخ�ی می گویند بیش�تر واردات به مواد
مصرفی اختصاص یافته است!
خیر ،این گونه نیست چون امار گمرک موجود است.
درواقع اصوال در بدترین حالت هم که کاالهای مصرفی
به وفور وارد کشور می شد مثال در سال 89و ، 90کمتر از
20درصد واردات کاالهای مصرفی و ساخته شده بوده
اس��ت .در حال حاضر هم کمت��ر از 10درصد کاالهای
وارداتی را کاالهای ساخته شده در برمی گیرد .در همین
راس��تا برای افزایش س��هم ایران در تجارت جهانی باید
مواد اولیه و واس��طه ای و کاالهای اساسی بیشتری وارد
شود و سهم 0/4درصدی کشور را افزایش دهیم چراکه
هم از نظر جمعیتی و هم از نظر اس��تعدادهای اقتصادی
ض��رورت دارد تا حجم تجارت فرامرزی س��ه برابر رقم
فعلی شود.
به نظر شما رانت هایی که در سال های گذشته
در روند مبادالت تجاری و مجوزها بسیار مشهود
بود درحال حاضر به چه صورت است؟
هرجای��ی که برای واردات ،یاران��ه به ارز بدهیم محل
فساد شکل می گیرد .هرگاه فاصله ارز دولتی با بازار ازاد
بیشتر ش��ود ،رانت هم بیشتر می شود .درحال حاضر به
س��مت تک نرخی شدن ارز پیش رفتیم ،رانت هم تا حد
بسیاری کم شده است .بهترین راه این است که به سمت
اقتصادی ازاد ،شفاف و رقابتی برویم.
هدفگ�ذاری ب�رای واردات مانن�د صادرات
وجود دارد؟
معتقد هستیم که باید در کوتاه مدت واردات در کشور
مدیریت شود و این به معنای محدودیت نیست .مدیریت
یعنی تشخیص دهیم در چه زمانی و چه کاالهای مورد
نیازی وارد ش��ود .از سوی دیگر ،باید تولیدکنندگان یاد
بگیرند با کاالی وارداتی هم رقابت کنند.
تک خبر
ش��ده که نسبت به س��ال قبل ،رشدی ۲۱۷درصدی
داشته است.
روابط عمومی گمرک -برای نخس��تین بار در کشور
ارس��ال اس��ناد و مجوزها همزمان با اظه��ار از راه دور
کاال های صادراتی در گم��رک غرب تهران الکترونیکی
شد.
ایس�نا -س��فیر اتری��ش در ته��ران گف��ت :ایران
ظرفی��ت باالیی در صادرات دارو ب��ه اتریش دارد و
درحال حاضر دو طرف از صادرات حوزه داروس��ازی
راض��ی هس��تند و امیدواریم این تعام�لات بیش از
پیش پررنگ شود.
ایرنا -مهدی خلج ،رییس سازمان دامپزشکی کشور
گفت :ش��رکت های مج��از صادرکننده گوش��ت مرغ
به فدراس��یون بهداشت دام روس��یه به زودی معرفی
می شوند.
تسنیم -ماکسیم بارانوف ،سرکنسول روسیه در رشت
گفت :با توجه به ارتباط های برقرارش��ده و تفاهم های
صورت گرفت��ه تبادالت تج��اری ،بازرگانی و اقتصادی
ایران و روسیه به ۱۰میلیارد دالر افزایش می یابد.
روابط عمومی گمرک -نخستین نمایشگاه تخصصی
دس��تاوردهای پیش��گیری و مقابله با جعل اس��ناد با
حضور گمرک جمهوری اسالمی ایران برگزار شد.
تس�نیم -مقامات محلی هند با اشاره به اقدام ایران
در افزایش تعرفه واردات برنج از هند ،خواستار رایزنی
دولت فدرال هند با ایران در این زمینه شدند.
ایرنا -بازارچه مرزی س��ومار درکرمانش��اه به صورت
رسمی بازگشایی شد.
تس�نیم -واردکننده متخلف شیرخش��ک و کره که
اقدام به دریاف��ت ارز دولتی کرده بود اما هیچ کاالیی
را وارد کش��ور نکرد ،از س��وی تعزی��رات حکومتی به
پرداخت جریمه ۳۶میلیارد تومانی محکوم شد.
تسنیم -س��یدحمید حس��ینی ،عضو هیات رییسه
ات��اق بازرگانی تهران گفت :کش��وری که س��االنه تا
۱۵۰میلیارد دالر گردش تجاری دارد ،باید بازرگانان
بین المللی داشته باشد ،اما شمار انها در ایران اندک و
کمتر از انگشتان دست است.
الحاق یک کشتی جدید به
ناوگان کشتیرانی
مدیرعامل کش��تیرانی دریای خ��زر از الحاق یک
فروند کش��تی کانتینربر به ناوگان این شرکت خبر
داد .ب��ه گزارش مه��ر ،علی اکبر غنج��ی گفت :با
الح��اق کش��تی کانتینرب��ر ۲۲۳۰تنی ب��ه ناوگان
کش��تیرانی دریای خزر ،تعداد این کشتی ها به ۲۳
فروند افزایش یافت .وی ادامه داد :این کش��تی در
بندر انزلی به طور رس��می تحویل کشتیرانی دریای
خزر ش��د .مدیرعامل کشتیرانی دریای خزر با بیان
اینکه کش��تی مذکور قابلیت بارگیری و حمل ۸۰
دس��تگاه کانتینر و انواع محموالت عمومی و فله را
دارد ،اف��زود :با الحاق کش��تی جدید به ناوگان این
شرکت ظرفیت حمل به حدود ۹۶هزارتن افزایش
یافت .وی تصریح کرد :این کشتی به منظور پوشش
کامل خطوط منظم حمل محم��والت صادراتی از
بنادر شمالی کش��ور به بنادر خارجی حوزه دریای
خزر در سرویس بازرگانی قرار خواهد گرفت.
یادداشت
بررسی ناکارامدی
تعاونی ها
فریدون امیریان
کارشناس بازرگانی
کار جمعی کردن و دس��تیابی به اجماع نظر در یک
کار گروهی یا تعاونی هنری عظیم است که تحقق ان
ش��رایط و صفاتی از جمله هدف جمعی ،عقل جمعی،
کار مرحله بن��دی و فازبندی ش��ده ،تخصص گرایی و...
را می طلب��د .به تعبیر دیگر اجماع نظ��ر وقتی صورت
می گی��رد که افراد در یک جم��ع خود را محور ندانند.
ماهیت اجماع نظر ایجاب می کند که کسی یا گروهی
خ��ود را نزدیک به حقیقت نداند و اس��تدالل جمع بر
اس��تدالل فرد اولویت داشته باش��د .یکی از افت هایی
که کارهای گروه��ی و جمعی و به ویژه بخش تعاونی
با ان مواجه اند،ان اس��ت که افراد و اعضا برای رسیدن
به اجماع نظر و توافق فکری به ش��دت مش��کل دارند.
مش��کل عمیقی ک��ه در تاریخ چند 100س��اله اخیر
کش��ور در کار جمعی به وضوح مشاهده می شود .یکی
از این مصادیق بخش تعاونی اس��ت .شاید 3دهه است
که همواره کارشناس��ان به عنوان خ��واص و نخبگان
جامع��ه و عامه مردم به ط��ور فراگیر ب��ه ناکارامدی
تعاونی ه��ا انتقاد دارند به طوری ک��ه بهره وری و پویایی
و تولی��د و خدمت رس��انی تعاونی ه��ا را ب��ه حرک��ت
الک پشتی و قطره چکانی تعمیم می دهند و هرکس
به تناسب ایستادن بر فراز تپه و سکو و افقی که به این
ناکارامدی و بیماری مزمن نگریس��ته ،تفسیری از ان
استخراج کرده است اما دریچه ورود راقم سطور به این
بحث و روش استنباط و استنتاج ان مقداری متفاوت
اس��ت و باید ها و نبایدهای موجود و بالقوه اینده ان از
یک جهان بینی توس��عه ای سرچشمه می گیرد و کلید
گشایش و نس��خه درمان ان نیز در باورهای فرهنگی
تفکر اس��ت .در یک ش��رکت تعاونی با فرض وجود 5
عضو هیات مدیره روش فکر کردن ،استنباط و استنتاج
هری��ک از اعضا ش��اید به گونه ای خ��اص و متفاوت از
دیگ��ری باش��د روش فکر کردن ه��ر جمعی می تواند
پیامدهای مهمی در سرنوش��ت اجتماعی و اقتصادی
ان گروه پدیدار س��ازد و فه��م و درک این روش تفکر
می تواند زمینه های اصالح و توسعه را به ارمغان اورد .در
این گروه 5نفره یکی حساسیت خاصی به اینده دارد
اما تفکر دیگری در گذشته غوطه ور می باشد ،فردی به
فکر تحول و ابداع و خالقیت است ،ان یکی ژن تکروی
و خودبزرگ بینی دارد و این یکی دارای حس رقابتی و
ریسک پذیر می باشد که خمیر مایه ان در طول سال ها
و بلکه دهه ها و قرن ها شکل گرفته است .این واقعیتی
انکار ناپذیر اس��ت که تنوع قومی کشور ،تاریخ طوالنی
اس��تبداد و نظام پادش��اهی و پدر س��االرانه ،نهادینه
نش��دن اصل امنیت و اقتصاد غیرقاعده مند و استبداد
ابی افت های تفکری را به وجود اورد که مهم ترین ان
عبارتند از :س��لیقه ای و تخیل��ی بودن تفکر ،ضعف در
دستیابی به اجماع و عدم جمع گرایی ،ضعف در مواجهه
فکری و ش��عله ور شدن اختالفات شخصی ،ضعف در
برخورد با ابهام و ش��کل گیری قضاوت ها و داوری های
تعجیلی و تهاجمی ،ضعف در توجه به زمان و ضعف در
انتخاب میان کنترل اندیشه و مدیریت اندیشه در حالی
که مدیریت فکر در یک خانواده ،جامعه و یک شرکت
تعاونی کاری هنری ،دوراندیشانه و برگرفته از اعتماد،
اطمینان ،قدرت و توانایی است.
اگر این شبکه 7کانونی ذکر شده در اسیب شناسی
ناکارامدی کار تعاونی و جمعی و هیات مدیره ای در نظر
گرفته ش��ود یک نوع منطق و نسخه درمان از البه الی
ان به صورت افقی می توان استخراج کرد که منجر به
غبارزدای��ی فکری از فرهنگ کارجمع��ی و تعاونی در
ایران می شود.این فرهنگ شناور می تواند پل ارتباطی و
شبکه ای در ذهن افراد یک تعاونی بوجود اورد و دامنه
سلیقه نگری را کاهش دهد .اندیشه های اعضای هیات
مدیره را به هم دیگر پیوند دهد و جمع گرایی را حاکم
نماید با ان می توان به نظم اجتماعی رس��ید و به هنر
اجماع مجهز شد .وقتی تفکر فردی شود تشکل تعطیل
می گردد .اگر در خصوص این شبکه 7کانونی و رنگین
کمان زیبا به اجماع برسیم و انرا به عنوان یک پارادایم
تبدیل کنیم در عرصه عمل ،س��کوی دستیابی به هر
معرفتی در راس��تای کارامدس��ازی تعاون و تعاونی ها
خواهد شد.
8
بازار و اصناف
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
نگار خس�روی – گروه تجارت« :سال های به دور
از زندگی» بهترین صفتی اس��ت که می شود به 365
روزهای��ی داد که مردم از س��ال 88تا 92تجربه اش
کردن��د .روزهای��ی که فقط یاداور تلخ��ی درامد های
ناکاف��ی اس��ت ک��ه حداکثر تا بیس��تم ب��رج کفاف
می دادند و خروارها بدهی که نه تنها صاف نمی ش��د
بلکه هر م��اه به مبلغ انها افزوده می ش��د .قبض های
پرداخت نش��ده و یارانه هایی که به تعبیر بس��یاری از
شهرنشین ها نگرفتن ش��ان بهتر از گرفتن شان است...
خداحافظی از روزهایی که پنجشنبه یا جمعه شان پر
بود از «خوش��حالی و مهمانی و تفریحات!» 3واژه ای
که تقریبا فراموش ش��ده اند و گرفتاری های بی شمار
جایشان را گرفته اند.
از اخرین س��الی که در این شماره بررسی می شود
تنها 8ماه گذشته است و تداخل حضور 2دولت دهم
و یازدهم در س��ال 92سبب شده که عملکرد دولت
احمدی نژاد در طول س��ال های 89تا اوایل سال 92
مورد بررسی قرار بگیرد .انچه امروز می خوانید نگاهی
به میانگین درامدهای مردم ،قدرت خرید و نوسانات
بی س��ابقه قیمت خانه است و نتیجه گیری بر عملکرد
اقتصادی دولت دهم است.
سال 90؛ گرانی پشت گرانی
حداقل دستمزد ها به 375هزار تومان رسیده است.
70هزار تومان بیشتر از حقوق سال قبل؛ افزایشی که
حتی ب��ا در نظر گرفتن یارانه های نقدی که همچنان
45هزار و 500تومان است ،بازهم دردی از مردم دوا
نمی کند چرا که موج س��نگین گرانی ها هر لحظه به
س��احل بازار می خورد .نرخ ارز به یک بار 3برابر شده
است و همه اقالم بازار ( چه مصرفی و چه خدماتی )
3تا 4برابر به قیمت هایشان افزوده شده است .بحران
بازار ت��ا جایی پیش رفته که دولت هم نمی تواند نرخ
تورم را به گونه ای اعالم کند که دوست دارد؛ « 21/5؛
رقمی که بار دیگر به ش��بیه نرخ تورم سال 87شده
است» البته کارشناسان باز هم معتقدند که نرخ تورم
21/5درصدی خالف واقع اس��ت و در حقیقت کاالها
با تورم بیش از 25درصد به مردم عرضه می شوند.
قیمت مسکن سیر صعودی عجیبی را طی می کند
ت��ا جایی که در عرض 3ماه ه��ر متر خانه با افزایش
500هزار تومانی ( به طور میانگین) روبه رو ش��ده و
ب��رای خرید هر متر مربعش باید 2میلیون 250هزار
تومان هزینه کرد.
ب��ا در نظر گرفت��ن هزینه های کف س��بد کاال ،هر
خانواده ب��رای امرار معاش در ماه به 408587تومان
نیازمند اس��ت که عمال باز هم چنین اتفاقی نمی افتد
و در خوش��بینانه ترین حالت هر خانواده در پایان ماه
فق��ط برای خرید س��بد کاال 33هزار تومان کس��ری
دارد.
سال 91؛ جیب های خالی...
دس��تمزد ها تکان نخ��ورده و تنها 15ه��زار تومان
تحریم ها را در معیش��ت سال گذشته خود به وضوح
احساس کرده اند.
مسکن؛ هیوالی خاموش شده
قدرت خرید مردم در دولت دهم را بررسی می کند
سال های دور از زندگی!
سال 89؛ تورمی که پایانی ندارد
حداقل دس��تمزد س��ال 303 ،89هزار تومان ثبت
ش��ده ؛ رقمی که نسبت به س��ال گذشته حدود 40
هزار تومان افزایش داشته و تقریبا 15درصد باال رفته
اس��ت .این به اصطالح افزای��ش در قیاس با نرخ تورم
ش��بیه کاهی اس��ت کنار کوه ،چرا که به گفته دولت
نرخ تورم در س��ال 89به بیش از 20درصد رس��یده
است .هر چند این رقم به زعم بسیاری از کارشناسان
غیرواقعی است و نرخ واقعی تورم نزدیک به 40درصد
بوده اس��ت اما با استناد به همین امار باز هم شرایط
بازار وخیم است.
ریس��مان افزایش قیمت خانه هم از دس��ت دولت
خارج ش��ده و مسکن بار دیگر به روزهای اوج خودش
برگش��ته اس��ت .به طور میانگین قیمت هر متر مربع
یک میلیون و 800هزار تومان شده که نسبت به سال
88نزدیک به 300هزار تومان افزایش نشان می دهد.
هر چند امار و ارقام این س��ال ها زیر س��وال اس��ت و
مش��خص نیست که معیار سنجیده ش��دن این ارقام
بر چه اساس��ی بوده اس��ت اما با جمع بندی نیازهای
ماهان��ه خانواده ه��ا در طول یک ماه و احتس��اب نرخ
تورمی که از س��وی دولت اعالم ش��ده ،هر خانواده 4
نفری در کمترین حال��ت به 363هزار و 511تومان
برای گذران مایحتاج ماهانه شان نیازمند هستند که با
کسر از درامد پایه ،هر خانواده در پایان ماه نزدیک به
60هزار تومان کمبود بودجه دارد.
trade@smtnews.ir
باال رفته اس��ت ،این تفاوت انقدر ناچیز اس��ت که در ،90ه��ر خان��وار 4نفره باید یک میلی��ون و 450هزار
مراح��ل ثبت و صدور فیش حقوقی دیده نمی ش��ود ،تومان در ماه درامد داش��ته تا بتواند از عهده مخارج
تورم در خوش��بینانه ترین حالت (ب��ه گفته دولت) به خود براید .اما این رشد در حالی در طول این سال ها
31/5درصد رس��یده است .در این سال شکاف بزرگ رخ داده که محاس��به دستمزد کارکنان بخش دولتی
بی��ن افزایش خرج و درامد خالص خانواده ها تا جایی و غیردولتی براس��اس نرخ تورم و هزینه خانوار مورد
شدت می گیرد که بر اساس محاسبات مراکز امار هر محاس��به قرار نگرفته است .کم ش��دن سهم پوشاک،
خانواده در پایان ماه بیشتر از 100هزار تومان کسری تفریح و امور فرهنگی ،بهداشت و درمان ،لوازم و اثاث
بودجه دارد .برای خرید هر متر مربع 4میلیون تومان خانه و از سوی دیگر افزوده شدن به سهم مسکن ،اب،
ب��رق و گاز و همچنی��ن حمل و نقل در س��بد هزینه
نیاز است و برای اجاره 17هزار تومان.
سال 92؛ نانی باشد برای خوردن
خانوار از پیامدهای سیاست های اقتصادی در 2سال
همه امار مبهم اس��ت .حداقل دستمزد 487/200گذشته بوده است .موضوع حائز اهمیت ان است که بر
منبع:بانک مرکزی
مقایسه رشد حداقل دستمزد و نرخ تورم )1390=100( 1385-1392
سال
درصد
اختالف نرخ رشد
حداقل حقوق
نرخ تورم نرخ دالر
افزایش
حداقل حقوق
حداقل حقوق ماهانه
ماهانه
در بازار
ساالنه
حداقل حقوق
کارگران به دالر
با نرخ تورم (درصد)
به تومان
ازاد
(درصد)
ماهانه
1385
11/9
922
162/6
1387
25/4
966
277/3
1389
12/4
1386
1388
1390
1391
1392
18/4
10/8
21/5
30/5
34/7
935
1000
195/7
263/5
150/000
22
10/5
219/600
20
-5/4
183/000
263/520
22
20
1100
275/4
303/000
15
3500
111/3
389/700
18
1900
3000
173/8
162/3
330/300
487/124
9
25
3/6
9/2
2/6
-12/5
-12/5
-9/7
میلیون تومان
تومان
4/5
4
3/5
3
2/5
2
1/5
سال
سال
روند شاخصی بهای کاال ها و خدمات مصرفی
تومان در ش��رایطی عنوان شده که با احتساب هزینه
س��بد کاال ،هر خانواده 4نفره بای��د 652809تومان
درامد داش��ته باش��ند .بازار مس��کن در رکود اس��ت
و هیچ ک��دام از بازاره��ای دیگر اوض��اع خوبی ندارند.
« بررسی این سال تا 3ماه اول صورت گرفته است».
از ان سال تا این سال...
بررس��ی سبد کاالی خانوار نش��ان می دهد درحالی
که در سال 1386هزینه متوسط خانواده ها در سال،
معادل 98میلیون و 816ه��زار ریال بوده ،اما این رقم
نو
با 76درصد افزایش در س��ال 1390به 173میلیو
925هزار ریال رس��یده است .به عبارت دیگر در سال
1
0/5
روند مستقیم قیمت یک متر مربع واحد مسکونی در تهران
اساس اعالم بانک مرکزی ،دستمزد واقعی تعیین شده
از س��وی وزارت کار در س��ال 1390نسبت به سال
1386چهار درصد کمتر شده که بیانگر خالی تر شدن
سبد کاالس��ت .به این مسئله هم باید توجه کرد که
اخرین امار منتشرش��ده در خصوص سهم کاالهای
خوراک��ی و غیرخوراکی در هزینه خان��وار مربوط به
س��ال 1390و دوره پیش از افزای��ش نرخ ارز و اغاز
تحریم هاس��ت و تنها اثرات اجرای قانون هدفمندی
یارانه ها در معیش��ت خانوار را نشان می دهد .اگرچه
امارها هنوز از س��وی دس��تگاه های ذی ربط منتشر
نش��ده اما مردم اثرات سیاست های اقتصادی دولت و
ش��اخص بهای کاالهای مصرفی (مبنای محاس��به
نرخ تورم) در مقایسه با شاخص قیمت مسکن نشان
می دهد که روند افزایش قیمت مس��کن در سال های
70تا 84متناس��ب با شیب رشد قیمت دیگر کاالها
بوده ،ولی رش��د غیرطبیعی قیمت مس��کن در شهر
ته��ران دقیقا از س��ال 85اغاز و یک ش��کاف بزرگ
قیمت��ی بین کااله��ای مصرفی و قیمت مس��کن در
طول س��ال های 85تا 91ایجاد شده است .بنابر این
ش��اخص می توانیم کامال افزایش قیمت مس��کن در
تهران را غیرطبیعی و بس��یار فراتر از قیمت کاالهای
مصرف��ی خانوارها بدانیم .براس��اس این گزارش ها به
نس��بت هزینه ناخال��ص خانوارهای تهران��ی ،درامد
پایتخت نش��ینان در طول سال های 80تا 89معادل
310درصد رش��د کرده ولی در همی��ن دوره زمانی،
قیمت مس��کن 500درص��د و اجاره ماهان��ه معادل
570درصد رشد داشته است.
بررس��ی امار س��ال های 85تا 92نش��ان می دهد
میانگین حداقل دس��تمزد ها 326هزار و 128تومان
اس��ت .در طول این 9س��ال حداقل دس��تمزد های
دریافتی ،روندی تقریبا یکنواخت داشته اما نرخ تورم
به دالیل اقتصادی نوس��انات بس��یار زیادی را تجربه
کرده است و نمی توان رابطه ای بین این دو متغیر در
طول این سال ها در نظر گرفت .براساس امار در سال
88افت شدیدی در نرخ تورم به وقوع پیوسته است.
از نظر صاحبنظران اقتصادی ،کاهش تورم ریش��ه در
عواملی همچون سیاس��ت های انقباض��ی ،رکود بازار
مس��کن در ایران و نیز ثبات نرخ ارز ثابت داشت که
در کنار کاس��تن از تورم به رکود اقتصادی دامن زد.
پس از ان از س��ال 89تا 92با افزایش مستمر تورم
همراه بوده ایم.
در بازه زمانی 1385-1392کمترین میزان افزایش
حداق��ل حق��وق ماهانه مربوط به س��ال 1390بوده
اس��ت .در فاصله س��ال های 1389تا 1390حداقل
حقوق ماهانه کارگران تنه��ا 27هزار تومان افزایش
داش��ته در حالی که در فاصله 2س��ال مورد بررسی،
نرخ تورم از 12/5درصد به 21/5درصد افزایش یافته
است .اقتصاد دانان افزایش تورم در سال 90را ناشی از
جهش قابل توجه قیمت انرژی ،درامدهای نفتی باال،
رشد پایه پولی و اثرات غیر مستقیم اعمال تحریم های
بانکی ،اشکار شدن اثرات فاز اول هدفمندی یارانه ها
بر قیمت تولیدات و ...می دانند.
در س��ال 91ه��م تورم ب��ه 30/5درص��د افزایش
یافت در حالی که نرخ حداقل حقوق ماهانه تنها 18
درصد افزایش پیدا کرد .صاحبنظران اقتصادی دالیل
تورم در س��ال 91را عوامل برون��زا و درونزایی مانند
تشدید تحریم های بانکی و نفتی ،نقدینگی سرگردان،
باال بودن نرخ س��ود تس��هیالت بانکی ،سیاست های
نادرست پولی و بانکی ،ضعف مدیریتی ،نگرانی مردم
از افزایش قیمت روزبه روز کاالها و ...می دانند.
در س��ال های 90و 91دس��تمزد کارگ��ران ب��ه
گونه ای تعیین ش��د که هیچ گونه تطابقی با معیشت
و هزینه های کارگران نداش��ت و همین مسئله سبب
ش��کاف هزین��ه -درامد زیاد بین کارگران ش��د .در
س��ال 92در حالی که افزایش حداقل حقوق ماهانه
براب��ر 25درصد ب��ود ،تورم باالتری��ن میزانش را در
ط��ول ای��ن دوره و برابر 35درصد داش��ت .پیش از
این در س��ال 74ن��رخ ت��ورم 49/5را تجربه کردیم
ک��ه باالترین نرخ پ��س از پیروزی انقالب اس�لامی
بوده است.
در س��ال های 91و 92ت��ورم در جامعه برای تمام
اقشار ملموس بود .سیاست های پولی و مالی ای که در
کشور حاکم شد افزایش قیمت ها را در تمام بخش ها
به همراه داش��ت .در سال 92پس از روی کار امدن
دولت یازدهم در راس��تای مدیریت تورمی از ابتدای
فعالیت ،اه��داف 35و 25درصدی ب��رای نرخ تورم
میانگین س��االنه به ترتیب برای پایان سال های 92و
93اعالم شد .نرخ تورم در نیمه دوم سال 92کنترل
و در پایان س��ال 92حدودا 35درصد شد که تقریبا
معادل نرخی است که دولت هدفگذاری کرده بود .با
توجه به امار رس��می ،دولت موفق به مهار تورم در 2
ماه اخیر شده است.
گشتی در بازار
هزینه مرغداران باالست
ایلنا :محمد یوسفی ،عضو انجمن مرغداران کشور گفت :تولیدکنندگان
مرغ با مش��کالت بسیاری روبه رو هستند که قیمت ذرت و سویا یکی از
این مش��کالت اس��ت .ذرت در کش��وری مثل برزیل کیلویی ۱۵۰دالر
است؛ اما در ایران کیلویی ۲۳۰دالر به فروش می رسد که یکی از دالیل
این اختالف قیمت را می توان هزینه باالی حمل و نقل این محصول به
ایران و پس از ان از بنادر به مراکز فروش ذکر کرد .هزینه حمل و نقل
ه��ر کیلو ذرت ۷۰دالر اس��ت که رقم مناس��بی برای واردکنندگان نیس��ت .واردات ذرت از
کشورهای برزیل ،روسیه و اوکراین صورت می گیرد که هزینه حمل ونقل ،قیمت تمام شده را
برای مرغداران باال می برد.
قیمت میوه ها در سراشیبی
فارس :گزارش های میدانی از س��طح ش��هر نشان می دهد که در فصل پاییز قیمت میوه تا حدی
پایین امده که اغلب میوه فروشان سطح شهر علت کاهش ان را افزایش عرضه ،تنوع میوه و کاهش
خرید مردم عنوان می کنند .همچنین در میادین میوه تره بار ش��هرداری تهران که به طور معمول
میوه درجه دو عرضه می شود ،قیمت ها بین 2هزار تا 3هزار و 500تومان تعیین شده است.
بازار مملو از موز
تس�نیم :موز که به اعتقاد اکثر مصرف کنندگان میوه مورد توجهی
است و نس��بت به دیگر میوه ها از قیمت مناسب تری در کنار راحتی
مص��رف ،برخوردار اس��ت در 6ماه نخس��ت س��ال جاری ب��ه میزان
190میلیون و 427هزار و 396دالر به کشور وارد شده است.واردات
موز ایران از کش��ورهای چی��ن ،اکوادور ،الس��الوادور ،امارات ،ترکیه،
فیلیپین ،موزامبیک و هند صورت گرفته که بیش��ترین حجم واردات
از کش��ور ترکیه به ارزش 92میلیون و 601هزا رو 829دالر و کمترین حجم واردات از
کش��ور السالوادور به ارزش 17هزار و 846دالر به ثبت رسیده است .مجموع واردات موز
ایران در 6ماه نخس��ت س��ال 189 ،1393میلیون و 306هزار و 746کیلو گرم به ارزش
190میلیون و 427هزار و 396دالر است که در مدت مشابه در سال گذشته واردات موز
ای��ران 83میلی��ون و 553هزار و 995کیلوگرم به ارزش 77میلیون و 362هزار و 658
دالر بوده است.
مصوبه مهم دولت برای تنظیم بازار
مهر:براس��اس مصوبه هیات وزیران ،وزارتخانه های دفاع ،بهداش��ت ،علوم و سایر دستگاه ها
مکلف ش��دند اقالم روغن ،برنج ،ش��کر ،گوشت مرغ و گوشت قرمز و سایر کاالهای حساس و
ضروری را از طریق مباشرین دولتی به قیمت بازار تامین کنند.
هیات وزیران در جلسه بیست و هفتم مهرماه تصویب کرد :برای تنظیم بازار اقالم اساسی،
حساس و ضروری ،وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح برای تامین جیره غذایی نیروهای
مس��لح و وزارتخانه های بهداش��ت ،درمان و اموزش پزشکی و علوم ،تحقیقات و فناوری برای
تامین نیاز مراکز اموزش��ی و دیگر دس��تگاه ها از جمله س��ازمان زندان ها و اقدامات تامینی و
تربیتی کش��ور مکلف هس��تند اقالم روغن ،برنج ،ش��کر ،گوشت مرغ و گوش��ت قرمز و سایر
کاالهای حس��اس و ضروری (به تشخیص ستاد هدفمندسازی یارانه ها) را از طریق مباشرین
دولتی(ش��رکت بازرگانی دولتی ایران و ش��رکت پش��تیبانی امور دام کش��ور) به قیمت بازار
تامین کنند .تعیین قیمت بازار برای فروش کاالهای مورد نظر با پیش��نهاد س��ازمان حمایت
مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و تصویب ستاد هدفمندسازی یارانه ها(کارگروه تنظیم بازار)
خواهد بود.
اسحاق جهانگیری ،معاون اول رییس جمهوری این مصوبه را در ششم ماه جاری برای اجرا
به وزارتخانه های دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ،بهداشت ،درمان و اموزش پزشکی ،صنعت،
معدن و تجارت ،دادگستری و جهادکشاورزی ابالغ کرده است.
public@smtnews.ir
گزارش ،استان ها ،بازار ،نمایشگاه ،توسعه و اینه
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره -75پیاپی 1393
تغییر ماهیت اصل «مشتری مداری» به «مشتری نداری»
صادرات گل و گیاه ،افتان و خیزان روبه جلو
چه چیزهایی الومینیوم را در ایران گران می کند؟
9
گفت وگو با دکتر ابراهیم رزاقی اقتصاددان
تولید کننده کارافرین ،راهگشای اقتصاد پویا
گ�روه گزارش-مین�و بدیع�ی :ابراهی�م رزاقی ،اس�تاد بازنشس�ته
اقتصاد دانش�گاه تهران که سال های طوالنی در عرصه سیاست ها و
ب�ه نظر ش�ما اساس�ا کارافرین�ی به چ�ه معنا و
مفهومی است؟
در تعریف کارافرینی باید گفت که کارافرین کس��ی است
که یا س��رمایه دارد یا اینکه دارای تخصص خاصی اس��ت که
می توان��د کارافرینی کند .اما در این زمینه یک نکته بس��یار
مهم اس��ت و ان هم تاکید بر نقش بخش خصوصی است .به
بیان دیگر این بخش خصوصی اس��ت که با داش��تن سرمایه
و س��رمایه گذاری در بخش ه��ای مولد اقتص��ادی می تواند
کارافرینی کند .اما برای تاکید روی این موضوع باید به نقش
بس��یار مهم دولت در این زمینه اش��اره کرد .براس��اس اصل
44قانون اساس��ی که یکی از اصول مهم این قانون به ش��مار
می رود ،دولت مسئول اصلی اقتصاد کشور محسوب می شود
و در کنار ان تعاونی اس��ت که مکمل بخش دولتی بوده و در
جوار ان بخش خصوصی مطرح می شود.
با تکیه بر اینکه بخ�ش خصوصی یکی از 3بخش
مه�م اقتص�ادی در قان�ون اساس�ی اس�ت ،درمورد
کارافرینی این بخش توضیح دهید.
بخ��ش خصوصی متاس��فانه در طول 25س��ال گذش��ته
ک��ه نظام لیبرالیس��م ن��و ب��ازار ازاد مطرح ب��وده و موضوع
خصوصی س��ازی در کش��ور ما دنبال شده اس��ت ،حداکثر
س��ود را در زمینه س��رمایه گذاری نه در بخش تولید بلکه در
بخش ه��ای غیرمولد دنبال کرده و تا حد زیادی منافع ملی را
به خطر انداخته اس��ت .البته منظورم این نیس��ت که خدای
ناکرده بخش خصوصی طرفدار اقتصاد مستحکم ملی نیست
بلکه این بخش به طور قطع ایراندوست و کارگردوست است
اما به هرصورت به دنبال حداکثر س��ود خود حرکت می کند
که در نظ��ام تولیدی به ویژه در بخش ه��ای صنعت و معدن
حداکثر سود وجود ندارد.
چ�را حداکث�ر س�ود در بخ�ش تولی�د صنعت�ی
نیس�ت که کارافرین بخش خصوص�ی بخواهد در ان
سرمایه گذاری کند؟
من منظورم این نیس��ت که تولید صنعتی سود ندارد ،بلکه
تولی��د در مفهوم عام ان چه تولید صنعتی و چه کش��اورزی
متضمن حداکثر س��ود نیس��ت و این جزو ویژگ��ی اقتصاد
ماست .هم اکنون بیش از 620هزار میلیارد تومان نقدینگی
در دس��ت بخش خصوصی وجود دارد که به هیچ وجه حاضر
نیس��ت این نقدینگی کالن را بیاورد در بخش تولید صنعتی
سرمایه گذاری کند زیرا بخش خصوصی همان طور که اشاره
کردم خواهان حداکثر س��ود است و به ویژه در شرایط اقتصاد
ایران به کس��ب س��ود راحت عادت کرده اس��ت .نکته بعدی
هم این اس��ت که دولت ب��ه هیچ وجه مایل نیس��ت نظارت
ج��دی روی درامد های بخش خصوصی داش��ته باش��د وبه
طور اساس��ی بخش خصوص��ی را در واردات انواع و اقس��ام
کاالها ازاد گذاش��ته است (براساس سیاست لیبرالیسم نو).
هم اکنون سیس��تم داللی کاالها ب��ه هیچ وجه تحت کنترل
دولت نیست و به نظر می رسد که سیستم داللی هر کاالیی را
که بخواهد می تواند وارد کند و به طور اساس��ی رغبتی هم به
سرمایه گذاری در بخش صنعت و تولید ندارد.
به اعتقاد ش�ما واردات بیش از حد و س�ود بیش از
حد فروش و واس�طه گری کاالها مان�ع کارافرینی یا
سرمایه گذاری بخش خصوصی در صنعت است؟
دقت کنید ک��ه در ایران میلیارده��ا دالر واردات کاالها و
خدمات به کش��ور انجام می ش��ودبه عنوان مثال که در اوایل
س��ال 90واردات کاال و خدم��ات 12میلی��ارد دالر بوده که
این حج��م واردات اساس��ا در برابر تولید کنن��ده داخلی قد
عل��م کرده اس��ت .عالوه ب��ر ان تولید داخلی قطع��ه و وام و
س��رمایه گذاری می خواهد .ممکن اس��ت که مثال دولت وام
بده��د و در این زمینه ب��ه تولید کننده کمک کند اما در نبرد
تولید ،بن بس��ت های زیادی به وجود امده اس��ت .به عبارت
دیگر پولس��ازی جای دیگری است و بخش خصوصی رغبت
ندارد که در زمینه تولید صنعتی سرمایه گذاری یا کارافرینی
کند .از ان گذش��ته حجم زیادی از سرمایه گذاری در ارتباط
با صنعت باید زیربنایی باش��د .بیشتر صنایع دولتی هستند
و ب��ه ط��ور طبیعی دولت متول��ی اداره این صنایع اس��ت و
بخش خصوص��ی اگر بخواهد وارد صنعت ش��ود همان نگاه
کاسب کارانه را خواهد داشت...
ام�ا درحال حاضر بخش خصوص�ی و کارافرینان
زیادی به س�مت صنعت امده ان�د و خوب هم فعالیت
می کنند .در این مورد نظرتان چیست؟
در این مورد باز هم نگاه کاس��ب کارانه غالب اس��ت یعنی
بخ��ش خصوصی می اید و کارخان��ه ای را تحویل می گیرد و
ب��ا این نگاه (کاس��ب کارانه) در صدد ای��ن برمی اید که مثال
در زمین ه��ای این کارخانه ،خانه س��ازی کند و در حقیقت
نظ��ارت و کنترلی ه��م در این کار ص��ورت نمی گیرد که به
ط��ور فرض کارافرینی که یک کار تولیدی را ش��روع کرده یا
بخش خصوصی ای که س��رمایه ای گذاشته یا کارخانه ای را
دیدگاه های اقتص�ادی در جامعه نظرات درخور توجهی را ارائه داده
اس�ت و در بحث اقتصاد ملی یکی از نظریه پردازان این موضوع مهم
سیستم داللی هر کاالیی را
که بخواهد می تواند وارد کند
و به طور اساسی رغبتی هم
به سرمایه گذاری در بخش
صنعت و تولید ندارد
در اختیار گرفته اس��ت همان کار تولیدی خود را ادامه دهد.
فضا چون فضای لیبرالی است ،روند تولید صنعتی ادامه پیدا
نمی کن��د و باید گف��ت قضیه فقط گرفتن وام نیس��ت؛ باید
دانست این وام واقعا کجا مصرف می شود؟!
یعنی ش�ما معتقد هس�تید با وام دادن ب�ه افراد
عالقه من�د ب�ه کارافرینی در بخ�ش صنعت یا بخش
خصوصی ،مش�کل ایجاد انگیزه و اش�تغال در بخش
مولد اقتصادی کشور حل نمی شود؛ این طور نیست؟
بدیهی اس��ت برای توس��عه و گس��ترش صنایع در کشور
نیاز به قطعه س��ازی و ماشین سازی و تامین مواد اولیه است
و اینها همه گره های کار ش��مرده می ش��وند .گفته می شود
ه��رگاه دولت در اقتصاد و صنعت حضور داش��ته ،ضرر داده
درحالی که این گونه نیس��ت .شما صنایع دفاع را ببینید که
چقدر پیش��رفت کرده اند و همه ادم هایی که در این صنایع
کار می کنن��د ملی بوده و به ارزش های اس�لامی معتقدند و
مدیران نیز مدیران جهادی هس��تند .به اعتقاد من مدیران
جهادی باید واحدهای تولیدی را اداره و ایجاد اشتغال کنند؛
مدیرانی که فکر س��ود شخصی خویش نباشند و به استقالل
اقتصادی و همه مس��ائل زیربنایی کش��ور اهمیت بدهند و
اینجاست که بحث درونی کردن اقتصاد مطرح می شود.
ممک�ن اس�ت درب�اره درون�ی ک�ردن اقتص�اد
توضیح بدهید؟
ما در چند س��ال گذشته با ش��رایط تحریم روبه رو بوده ایم
و اقتص��اد ما با حجم زی��ادی از کاالهای وارداتی به ش��دت
وابسته شده است .درونی کردن اقتصاد هم راهش وام دادن
نیس��ت ،درونی ک��ردن اقتصاد معنایش این اس��ت که نیاز
خودم��ان را خودمان تولید کنی��م .تولید کننده کاالها باید
خودمان باشیم و با کارگر خودمان و از طریق ایجاد و طراحی
برنامه ریزی های اشتغال سعی کنیم ارزش افزوده را با تولید
صنعتی بیش��تر باال ببریم .درحال حاضر صادرات مواد خام
نظی��ر نفت برای ما ارزش افزوده باالیی ندارد .صادرات ما در
حیطه مواد معدنی ،نفت و برخی از مواد پتروش��یمی اس��ت
که همان گونه که اشاره کردم ارزش افزوده ایجاد نمی کند.
با تکی�ه بر نکاتی که اش�اره کردی�د ،کارافرینی
چگون�ه باید باش�د؟ منظورم در بخش ه�ای تولیدی
است.
درباره ویژگی های کارافرینی و نقش ان
اس�ت ،در گفت وگو با
در اقتصاد مولد سخن می گوید.
بخش خصوصی و تعاونی ها باید در روس��تاها و ش��هرهای
کوچ��ک س��رمایه گذاری کنن��د .مث�لا در روس��تاها باید
کارخانه هایی برای فراوری مواد خام کش��اورزی ایجاد شود.
اگر یک کارافرین و یک سرمایه گذار بیاید در روستا کارخانه
بس��ته بندی خرما به ش��کل علمی و اصولی دایر کند ،دیگر
خرما را هیچ کس فله ای نمی فروش��د .در روس��تا هم کارگر
وج��ود دارد ،ه��م تولید کننده و هم صادر کنن��ده؛ کاری که
در کش��ور چین انجام شد .به عبارت دیگر با این برنامه ریزی،
اوقات بیکاری کش��اورزان نیز صرف کار صنعتی می ش��ود و
محصوالت کشاورزی را تبدیل به صنعت غذایی می کنند.
پس نقش شهرها چه می شود؟
به تعبیری باید بگویم ما درمورد نقش ش��هرها ،متاسفانه
فریب غربی ها را خوردیم .ش��هرهای ما ش��هرهای مصرفی
هستند .مثال یک شهر 12میلیون نفری که باید اب مصرفی
ان تامین و هوای الوده ان هم پاکس��ازی شود که این مسئله
ب��رای خود غربی ها ه��م امکان پذیر نیس��ت .عالوه بر ان در
ش��هرها ،کس��انی پرورش یافته اند که بس��یار طلبکارند ،نه
می گوییم همه ،متاس��فانه باید بگویم که ما پدران و مادران،
فرزندان شاهزاده پرورش داده ایم .همه می خواهند در انجام
کار رییس و مدیرکل و ...باش��ند و فرزندان به طور عمومی به
پ��در و مادرها دس��تور خرج کردن می دهن��د و همه اینها به
خاطر درامد نفت اس��ت .ای��ن اقتصاد و این فرهنگ مصرفی
به طور کامل باید در شهرها دگرگون شود و تغییر یابد.
یعنی ش�ما اعتق�اد ندارید در نظ�ام اقتصادی ما
جوانان�ی هس�تند ک�ه
کارافری�ن ش�ده اند و
همین ط�ور صنایع�ی که
نیاز ب�ه کارافرینی برای
رشد و پیشرفت دارند؟
به هیچ وجه من این موارد
را منتف��ی نمی دان��م؛ ه��م
مهارت های الزم در کش��ور
ما وج��ود دارد و ه��م اینکه
س��رمایه های الزم ب��رای
ای��ن مهارت ه��ا هس��ت .اما
هم اکن��ون صنایع م��ا تا 50
درص��د بیکار هس��تند و زیر
ظرفیت اقتص��ادی خود کار
می کنند .متاس��فانه فضایی
درکشور ایجاد شده که حتی
کارافریناننیزتبدیلبهدالل
شده اند! مثال هم اکنون بحث
ش��رکت های دانش بنی��ان
مط��رح می ش��ود ای��ن
ش��رکت ها باید قطعه سازی
کنن��د و قطع��ات موردنیاز
صنای��ع را تولید کنن��د .اما
تولید کنن��دگان هنگام��ی
می خواهند قطعه ای را برای
صنای��ع خری��داری کنند به
قیمت ارزان از طریق واردات
می خرند به عبارت دیگر ما به دالر صد درصد یارانه می دهیم.
مثال قطعه تولید داخل بسیار گران تمام می شود اما از خارج
که می اید ارزان اس��ت ،مثال در م��ورد علوفه و تامین غذای
دام ه��ا چرا از خارج وارد می ش��ود برای اینک��ه علوفه ای که
وارد می ش��ود بسیار ارزان اس��ت .دادن یارانه به دالر به نفع
تولید کننده و صنعتگر نیست .به جای اینکه یارانه به واردات
یا به دالر داده شود یارانه را به تولید کننده بدهید که برفرض
40درص��د مواد غذایی از خارج نیاید و بتوانیم خودمان مواد
غذای��ی موردنیاز خود را تولید کنیم .هم اکنون دالر ارزان به
وارد کننده تعلق می گیرد و در داخل قیمت دالر باال اس��ت.
باید گفت که برای انتقال سرمایه به خارج از کشور نباید دالر
ارزان داد و باید دالر برای وارد کننده گران شود.
یعن�ی ش�ما اعتق�اد داری�د ک�ه سیاس�ت کالن
اقتص�ادی جامعه به س�مت حمایت از واس�طه گری
و واردات کاالهاس�ت و حتی کارافرین�ان هم به این
سمت سوق پیدا می کنند؟
ب��رای زمانی ک��ه میلیارده��ا دالر در فعالیت های داللی و
واردات و ...به شکل نقدینگی وجود داشته باشد سود واردات
بس��یار باال می رود اما در تولید صنعتی چنین خبری نیست.
هر کار تولیدی و به طور اساس��ی هر فعالیتی باید برای افراد
سود بخش باشد ،در فعالیت های داللی و همچنین واردات،
میزان س��ود بس��یار باالس��ت یعنی تا 500درصد سود در
واردات وج��ود دارد .در تولید میزان س��ود 5درصد بیش��تر
نیس��ت .زمانی که بازگشت سرمایه در خریدوفروش تا 100
درصد باش��د بنابرای��ن یک نفر که وارد تولید کاال می ش��ود
می بیند که اصال این کار س��ود ندارد یا س��ودش بس��یارکم
اس��ت ،طبیعی است سرمایه خود را در امور غیرتولیدی بکار
بیندازد .به طور اساسی در سیستم سرمایه داری هم باالترین
سود به فعالیت های غیرتولیدی اختصاص پیدا می کند.
بنابرای�ن با توج�ه به نکت�ه ای که اش�اره کردید
یارانه ه�ای بیش�تری باید به تولید اختص�اص یابد یا
راهکار دیگری به نظر شما می رسد؟
باید گفت در نظام س��رمایه داری هم باالترین سود مربوط
به مش��اغل غیرتولیدی اس��ت به عنوان مثال درخود غرب
قمارخانه ها صاحب بیشترین درامدها و سودها هستند .و به
همین دلیل امریکا به عنوان اینکه دارای یک نظام پیشرفته
اقتصادی است در برابر تولیداتی که صنعت فوالد چین انجام
داده بود درعمل داش��ت ورشکسته می شد که مبلغ 500تا
600میلی��ارد دالر در زمینه صنعت فوالد به تولیدکنندگان
داخلی خ��ود یارانه داد و این صنایع از ورشکس��تگی نجات
یافتن��د .درجامعه ما و نظ��ام اقتصادی کش��ورمان نیز باید
فضاس��ازی به سمت تولید برود و باالترین سود نصیب دالل
نش��ود .باید درچارچوب حفظ منافع ملی از تولید کنندگان
داخلی به ش��دت حمایت ش��ود و ب��دون تردید دولت نقش
مهم��ی در دفاع از تولید ملی دارد .یاران��ه دادن به واردات از
طریق نرخ پایین ارز در این مس��ئله بسیار غیراصولی است و
ضربات اصلی در این میان به تولید کنندگان داخلی است و در
حقیقت این یارانه به تولید کنندگان خارجی تعلق می گیرد.
ب�ه اعتق�اد ش�ما اقتصاد چی�ن چه روش�ی را در
پیش گرفته ک�ه هم اکنون
ب�ه دومی�ن اقتص�اد برت�ر
دنیا تبدیل ش�ده است ،ایا
ب�ر نی�روی کار ارزان خ�ود
تکیه کرده یا سیاس�ت های
اش�تغالزایی ی�ا سیاس�ت
دیگری؟
چی��ن کش��وری اس��ت که
اقتصاد و جامع��ه ان وضعیتی
خ��اص دارد .ای��ن کش��ور
نی��روی کار بس��یار قانعی دارد
ک��ه در عی��ن حال هم بس��یار
تحصیلک��رده هس��تند .چین
روش ژاپ��ن را در س��ال های
گذش��ته در م��ورد باالب��ردن
قیمت دالر درخ��ارج از چین و
ارزانی قیم��ت ان در داخل در
پیش گرفته اس��ت ،به گونه ای
که تولید درداخل کش��ور چین
بس��یار ارزان در می ای��د و ب��ه
تولید کننده اجازه داده می شود
که خ��ود صادر کننده باش��د.
عالوه ب��ر ان نی��روی ارزان کار
در کشور چین و حمایت بسیار
زیاد دولت چین از تولیدکننده
و در کن��ارش صادر کنن��ده که
هم��ان تولیدکنن��ده اس��ت،
که اقتص��اد چین پیش��رفت کند.
موجب ش��ده
عالوه بر ان سیس��تم بانکی به ه��ر صادر کننده چینی جایزه
می دهد و با اینکه اقتصاد چین نوعی س��رمایه داری است اما
نظام سیاسی اش سوسیالیستی است و به شدت جلوی فساد
مس��ئوالن در این کشور گرفته می ش��ود وبا هر نوع فعالیت
غیرتولیدی مبارزه می شود .در این ارتباط باید گفت کاالیی
که بر فرض 245دالر قیمت دارد و چین ان را صادر می کند
5دالر از ان فقط به صادر کننده می رسد.
نگاه روز
کارافرینان ،پیشتازان صنعت
کار و خالقیت
مهری س�احلی -گروه گزارش :س��ال ها پیش،
در ی��ک خانه قدیم��ی و با زیر بنای فرس��وده و کهنه
ب��ا خانواده ام زندگ��ی می کردم .کن��ار خانه یک حمام
عمومی قرار داش��ت ،این حمام که ساختمان ان بسیار
فرس��وده و راه اب ها و لوله های فاضالب هایش بس��یار
درهم ریخته و شکس��ته بود پر از سوسک های موذی و
مزاحم ،که همیشه به خانه ما رفت وامد می کردند .این
موجودات زیان اور که همه از محیط های غیربهداشتی
امده و حامل بیماری های حاد بودند در تمامی وس��ائل
اش��پزخانه ش��امل ظروف و بس��ته های غذایی رخنه
و هم��ه این م��واد و لوازم را ال��وده می کردند .من یک
زن خان��ه دار بودم و از اینکه می دیدم که این بند پایان
موذی زندگی مرا ویران س��اخته اند بسیار رنج می بردم.
تا اینکه با بررسی ها ،تحقیق و پژوهش بسیار با استفاده
از مواد گوناگونی که ادم های مختلف معرفی می کردند
توانستم به ترکیبی دست پیدا کنم که یک فرق اساسی
با حشره کش های سمی داشت این ترکیب اصال سمی
نبود .این ماده ترکیبی را برای نابودی سوسک ها به کار
گرفتم و بعد از مدتی همه انها نابود شدند و ...
این گون��ه بود که درص��دد معرفی و ش��ناخت این
ماده غیرس��می به جامعه بر ام��دم و با تمامی تالش و
کوش��ش فردی خود به س��ازمان های مختلف ذی ربط
مراجعه کردم تا اینکه توانستم پس از 18ماه دوندگی
گواهی نواوری پژوهشکده شیمی را دریافت و از انجا به
سمت ثبت شرکت و ثبت عالمت تجاری خرید کارخانه
حرکت و با کس��ب جواز از سوی وزارت صنعت ،معدن
و تج��ارت ،این ماده ترکیب��ی را تولید و ایجاد کنم که
بدون هیچ گونه س��رمایه ای و با فروش دست به دست
محص��ول ،البته گام های اولیه برای ایجادکارخانه ای در
ناحیه صنعتی فیروزکوه برداشته شد و ...
هم��ه حرف ه��ای ب��اال را شکوه الس��ادات هاش��می
مدیرعامل یک شرکت تولید کننده حشره کش غیرسمی
عن��وان می کند که ی��ک کارافرین برت��ر در جامعه ما
ش��ناخته می شود .او در سال 1384به عنوان کارافرین
برتر در جشنواره شیخ بهایی شناخته شده است و عالوه
بر ان در جش��نواره کارافرینی برتر استانی نیز در سال
1386ش��رکت کرده و رتبه ممتاز را به دس��ت اورده
اس��ت .او یکی از موسسان خانه کارافرینان ایران است
که در عرصه دانش��گاهی -پژوهشی به عنوان یک فرد
ممتاز و برتر شناخته می شود .نمونه ای که به ان اشاره
شد بیانگر حضور کارافرینان صاحب تخصص و باذوق و
خالقی است که ابتکارات بسیار در زمینه های گوناگون
از جمله در بخش صنعت و معدن از خود نشان داده اند.
افزایش کارافرینی تثبیت شده
بررس��ی ها حاکی از ان اس��ت که کارافرینی تثبیت
شده از 5/9درصد درسال 91به 6/10درصد در سال 92
افزایش یافته است .به گزارش شاتا ،مهندس محمدرضا
نعمت زاده ،وزیر صنعت ،معدن و تجارت در نخس��تین
کنفرانس ملی کارافرینی و نواوری اس��تراتژیک ضمن
اع�لام این مطلب به این نکته اش��اره ک��رد حمایت از
کارافرینی و کارافرینان برای دولت بس��یارمهم است و
در این زمینه دانشگاه ها و مراکز اموزش فنی و حرفه ای
باید همراهی های الزم را داشته باشند .باتوجه به اینکه
امروز مسئله کارافرینی برای دولت بسیار مهم است با
تکیه بر حمایت های انجام شده از سوی دولت به گفته
وزیر صنعت ،معدن و تج��ارت از تعداد افراد ۶۴تا ۱۸
ساله ای که در س��ال ۱۳۹۱به دلیل ترس از شکست
از ای��ن قبیل فعالیت ه��ا اجتناب می کردند ،در س��ال
۱۳۹۲کاسته شده اس��ت ،به طوری که شاهد کاهش
از ۴۱درصد در س��ال ۱۳۹۱به ۴/۳۶درصد در س��ال
۱۳۹۲بودیم .نعمت زاده همچنین گفته است ،افزایش
کارافرینی تثبیت ش��ده در دوره مشابه از ۵/۹درصد به
۶/۱۰درصد ،نشان از بهبود جزئی در پایداری کسب وکار
در کشور دارد.
معنای کارافرینی
کارافرین��ی چه معنا و مفهوم��ی دارد و این موضوع
چگون��ه در س��اختار اقتصادی -صنعتی کش��ور قابل
تبیی��ن اس��ت .به طور کل��ی می توان گف��ت ،در مورد
تعری��ف کارافرین��ی دیدگاه های مختلف��ی وجود دارد
و درک کامل مفهوم و موض��وع «کارافرینی» نیازمند
اطالع از دیدگاه های بین رش��ته ای اس��ت .بررس��ی ها
نش��ان می دهد که واژه کارافرینی از کلمه فرانس��وی
« »Entrepreneursب��ه معن��ای «متعهد ش��دن»
نش��ات گرفته اس��ت و تمامی مکاتب اقتصادی از قرن
16میالدی تاکنون به نحوی کارافرینی را در نظریه های
اقتصادی خویش تشریح کرده اند .یک اقتصاددان ایرانی
می گوید« :سرمایه هرگز ایده را به حرکت در نمی اورد
بلکه این ایده است که محرک سرمایه به شمار می اید
و موفقی��ت در کس��ب و کار ،با ای��ده نواورانه و خالق
که به همراه س��رمایه منجر به ارائه محصول جدید در
بازار می ش��ود رقم می خورد و این موضوع را کارافرینی
می گویند».
نگاهی به متون اقتصادی بیانگر ان است که «ریچارد
کانتیلون» اقتصاددان و جامعه ش��ناس نخستین کسی
بود که این واژه را در علم اقتصاد ابداع کرد او در تعریف
این واژه گفت :کارافرین فردی اس��ت که ابزار تولید را
ب��ه منظور ترکیب به صورت محصوالتی قابل عرضه به
بازار خریداری می کند« .جان باپتیست سی» نیز متفکر
دیگری اس��ت وی کار افرین را فردی می دانس��ت که
مس��ئولیت تولید و توزیع فعالی��ت اقتصادی خود را بر
عهده دارد.
چشم انداز
6گام تا رسیدن به اعتبار جهانی
گ�روه گ�زارش :تجربه های زندگی هر ی��ک از ما جزو با
ارزش ترین داشته های ما است که تا پایان عمر با ما خواهد
بود .این محفوظ��ات با ارزش از انجا که حاصل مواجهه ما
با مش��کالت و چالش های دش��وار زندگی بوده و به راحتی
به دست مان نرس��یده ،همواره در مقابل دید گان مان حی
و حاضر بوده و در بس��یاری از لحظات مشابه و در مقاطعی
که موانع و سختی های روزگار سد راه مان شده به یاری مان
امده اند و از سوی دیگر چون این تجارب اموزنده ماحاصل
لحظات پرمخاطره حیات مان بوده و گاهی هزینه سنگینی
هم بابت انها پرداخته ایم به راحتی در اختیار هر کس قرار
نمی دهیم .مطلبی که در ادامه از نظرتان می گذرد حاصل
یک��ی از همین اوق��ات و در این م��ورد بخصوص ماحصل
تجرب��ه همکاری نگارن��ده با یکی از ش��رکت های معتبر
و در کالس جهان��ی فع��ال در حوزه خدمات مش��تریان و
ارائه دهنده بین المللی س��رویس های قبل ،حین و پس از
فروش بس��یاری از برندهای ش��ناخته شده دنیا در زمینه
لوازم خانگی و س��ایر محصوالت پرکاربرد مردم است و در
قالب 6گام اساسی «برای جهانی شدن» ،به عموم کسانی
که فعالیت ش��غلی مشابه داش��ته و اهداف بزرگتر ،در سر
دارند یا حتی به کسب و کار دیگری مشغولند و هوشمندی
اس��تفاده از این قبیل تجربه ها را دارند ،ارائه شده است.در
ادامه اصل مقاله از نظرتان می گذرد:
اصوال مهم ترین حس��ن همکاری با برترین شرکت های
ارائه دهن��ده خدمات پس از ف��روش در جهان و در کالس
جهان��ی این اس��ت که با تجارب کلی��دی و رموز موفقیت
انها اشنا ش��ده و این نکات ارزشمند را بدون اینکه هزینه
و وقت زی��ادی صرف انها کنید به دس��ت می اورید و این
دقیقا اتفاقی بود که برای من افتاد و مس��یر طوالنی تبدیل
ش��دن یک ش��رکت ناش��ناس و در نقطه صفر به شرکتی
معتبر و در کالس جهانی را (به طور عمده از زبان روس��ا و
کارکنان قدیمی این ش��رکت) دریافتم و اکنون به عنوان
6گام جادویی در مس��یر جهانی ش��دن ،این تجارب را به
عالقه مندان عرضه می کنم.
گام نخس�ت :مبان�ی بنیادین و اص�ول تعهدات
حوزه کاری خود را بشناسید
مح��دوده تعه��دات ش��ما ب��ه مش��تریان فعل��ی و
مصرف کنندگان بالقوه اتی در چه س��طحی است؟ و قصد
داری��د چه خدمات (و کاالیی) را به مش��تریان ارائه کنید؟
شرکت های بین المللی خدمات پس از فروش با پژوهش و
کسب اگاهی از نیازهای مشتریان ،همواره مجموعه ای با
کیفیت از خدمات و تعهدات مورد قبول مصرف کنندگان را
در قالب «استانداردها و میثاق نامه کاری» برای خودشان
تعری��ف و تعیین کرده اند .این اصول در چند بخش تدوین
می شود که ش��امل مبانی معارفه با مشتری ،نحوه رفتار و
روش اشناسازی مش��تری با خدمات شرکت ،روش های
گوناگون عرضه خدمات ،اصول رفتار با کارکنان و اعضای
شرکت و موارد مشابه دیگر می شود.
گام دوم :ترسیم نقشه راه مشتریان
مس��یرهای مختلف و قابل دسترس��ی برای گزاره های
پرشمار خدمات قابل ارائه شرکت خود را بشناسید .با این
نقش��ه راه قادر خواهید بود تا کانال های متعددی را برای
برقراری ارتباط با مش��تریان و انجام مراوده کاری دوسویه
کشف کرده و به کار ببندید.
گام سوم :لحظات اشکارسازی وکشف حقیقت
اشناس��ازی مش��تریان با «موارد کلیدی و ملموس در
دسترس مش��تری» یکی از حیاتی ترین عناصر مدیریت
و اداره کردن ش��رکت های خدمات مش��تریان در کالس
جهانی است .مشتریان عالقه ای به مقدمه چینی و حاشیه
روی در گفت وگوهای کاری ندارند .با هوشمندی و احترام
و ب��دون زیاده گویی های بی مورد ،خدم��ات قابل لمس و
کاربردی را به انها معرفی و عرضه کنید.
گام چه�ارم :دوب�ار اندازه گی�ری کنی�د،
یک بار برش دهید
معیارهای اندازه گیری ش��ما در ارایه خدمات چیست؟
کیفی��ت خدماتی که عرضه می کنید در چه حدی اس��ت
و چگون��ه انها را می س��نجید .برای خودت��ان خط کش و
معیارهایی منطقی طراحی کنید که در راستای سنجش
بهای خدمات و فعالیت های کاری شما به کمک تان بیاید.
تولیدکنندگان برتر پوش��اک در جهان ش��عاری دارند که
می گوی��د :دوب��ار اندازه گیری کن تا ب��ا اطمینان ،یک بار
برش دهی».
گام پنج�م :چارچ�وب خدم�ات و تعهدات�ی
با کالس جهانی
ای��ن بخش البت��ه خود ش��امل چندی��ن زیرمجموعه
وتقسیم بندی های متعدد است که شاید کاربردی خاص
برای افراد غیرش��اغل در حوزه خدمات پس از فروش نیابد
اما خالصه و چکیده ان ،ش��امل دستورالعمل های متعدد
ب��رای طراحی معیارها و چارچ��وب ،کاری از مرحله پایه و
ابتدا تا مراحل پیش��رفته و در نهای��ت اوج کار در محدوده
فرام��رزی و هم��کاری و ارائ��ه خدمات در س��طح تمامی
کشورهای جهان می شود.
گام ششم :اموزش و مربیگری
بای��د این امر مهم و اصل کلیدی را کامال بشناس��ید که
اصوال مردم و مشتریان از مارک و برندهای شناخته شده و
قابل اطمینان که مورد قبول شان است چه انتظاری دارند.
اس��تانداردهای کاری و درون س��ازمانی روشن ومشخص
با اینکه بس��یار ضروری اس��ت اما به تنهایی کاربرد زیادی
نخواهند داشت چون جوامع و زندگی شهری دائما در حال
تغییر و دگرگونی است بنابر این راهکارهای جدید و بدیع
و رفتارهای نواورانه در رویارویی با مش��تری بسیار حیاتی
و الزامی است.
منبعwww.performancein people.co.uk:
10
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره -75پیاپی 1393
گزارش
public@smtnews.ir
بررسی نقش گارانتی در تولید و عرضه کاالها
تغییر ماهیت اصل «مشتری مداری» به «مشتری نداری»
قاسم دهقان ـ گروه گزارش :همه ما بدون تردید بارها این
مفهوم را از زبان اقتصادخوانده های اکادمیک و صاحبنظران
اقتصادی و مالی شنیده یا در کتاب ها و نشریات حوزه اقتصادی
خوانده ایم که «حوزه تولید در هر کشوری شاخص ترین عامل
موثر در ارزیابی وضعیت اقتصاد ان کشور محسوب شده و در
حقیقت ،حوزه تولیدات داخلی و فعالیت های تولیدی کشورها،
نقش موتور محرک را برای ساختار اقتصاد ایفا می کند».
بر مبنای همین قاعده نیز می توان حال و روز خوش یا ناخوش
هر مملکتی را با نگاهی به بخش تولید ان ،ارزیابی و براورد کرد.
بدیهی است که اگر نتیجه محاسبات کارشناسان در تعیین
نرخ رشد اقتصادی یک کشور ،به یک نسبت عددی ناچیز
مثبت و یا بدتر از ان ،به یک نسبت و درصد منفی ختم شود،
بدون کمترین تردید می توان نتیجه گیری کرد که حوزه تولیدات
داخلی ان سرزمین دچار مشکالت اساسی بوده و رخوت و رکود
مزمن جایگزین پویایی و تالش و تحرک در بخش تولید و کل
بدنه اقتصاد ان کشور شده است.
اما با وجود انک��ه روابط علت و معلولی یاد
ش��ده در سطور پیشین و نحوه اثرگذاری این
شاخص های کالن بر هم و تاثیرپذیری انها از
یکدیگر ،به عنوان اصول و قواعد خدشه ناپذیر
دانش اقتصاد مورد تایید همه دست اندرکاران
این حیطه بوده و هست ،دقیقا در همین نقطه
می توان همه ای��ن تعاریف و درجه بندی های
مربوط به انها را به چالش کش��ید .دلیل این
مدعا نیز کامال روش��ن و واضح اس��ت چراکه
با وج��ود نقش افرینی بی بدیل ح��وزه تولید
بر مجموعه افراد و س��اختار اقتصاد کشورها،
شاکله فعالیت های تولیدی و نتایج حاصل از
این فعالیت ها که قاعدتا به صورت محصوالت
و کاالهای تولید ش��ده ب��ا ارزش و همچنین
خدم��ات قابل عرض��ه در این حیط��ه ،نمود
عین��ی پیدا ک��رده ،روانه بازار مصرف ش��ده
و درنهای��ت موجب خلق ارزش اف��زوده و به
حرکت دراوردن چرخه حرکتی اقتصاد و نرخ
رشد مثبت اقتصادی جوامع می شود ،می تواند
تغیی��ر ماهیت داده و کامال بی ارزش ش��ود و
تمامی هزینه هایی که ص��رف تولید کاالها و
محصوالت ش��ده بود نیز تا اخرین ریال ان،
تبدیل به ض��رر و زیان صددرصدی ش��ده و
کمر ب��ازار تولیدات داخل��ی و تولیدکننده را
خرد کند .عامل موثر اصلی در این س��ناریوی
اخیر ،همان گونه که اغلب حدس زده اید ،صد
البته «شخص شخیص مصرف کننده محترم
بینوای داخلی» و به بیان ساده تر ،همین بنده
و شما و کل جمعیت رسمی کشورمان است.
پرواضح است که کل هزینه های انسانی و مالی
هنگفتی که در حوزه تولید صرف می ش��ود تا
ثم��ره ان در قالب انواع محصوالت و کاالهای
بادوام و مصرفی تولید داخل روانه بازار تقاصا
ش��ود ،به باد فنا خواهد رفت اگر بازار تقاضا و
مصرف کننده ای وجود نداشته باشد .پس با این
ص حیاتی و تاثیرگذاری
زاویه نگاه ،اگر ش��اخ
همچون «مصرف کنندگان نهایی» را ـ اعم از
انواع داخل��ی و خارجی ان ـ موثرترین عامل
حرکت روبه جلوی پیکره اقتصاد کشور بدانیم،
بخش ارزش افرین «تولیدات داخلی» دیگر در
جایگاه پیشین خود که باالترین رتبه بود قرار
نمی گیرد و حیات و حضورش تنها در صورت
ص «مصرف کننده نهایی» و شکل
وجود شاخ
گرفتن بازار تقاضا و مصرف اس��ت که موجه
جلوه خواهد کرد.
نادی�ده گرفت�ن مصرف کنن�ده،
جفا به تولید و اقتصاد
جامع��ه مصرف کنندگان داخلی متاس��فانه
س��ال های س��ال اس��ت که مورد بی مهری و
کم توجه��ی س��ایر بخش ها و طبق��ات فعال
و تصمیم س��از کش��ورمان ب��وده و هنوز هم
هستند .بخش دولتی ،بخش عمومی و بخش
خصوصی به عنوان 3گروه سرنوشت س��از در
اقتصاد ایران با انکه اساسا فلسفه وجودی شان
در گروی حضور جمعیت عام و مجموعه افراد
ایرانی بوده و هس��ت ،اما متاسفانه ان طور که
باید و شاید مورد توجه قرار نمی گیرد و اساسا
تولیدکنندگان داخلی نیازی نمی بینند که در
این اش��فته بازار انحصاری ،خودشان را خیلی
درگیر بحث مصرف کننده ها و مقوله نامتعارف
(البته برای انها) مشتری مداری کنند و حتی
حقوق اولی��ه انها هم به راحتی نادیده گرفته
می ش��ود .کاالهای تولیدی ب��ادوام و مصرفی
داخل��ی که محصوالتی مانن��د لوازم خانگی،
اتومبیل و سایر وسایل نقلیه و دیگر تولیدات
مورد اس��تفاده عامه مردم را شامل می شوند،
با وجود انکه از ضروری��ات زندگی در روزگار
کنونی ماس��ت و با توجه به س��ابقه طوالنی
تولی��د انواع لوازم خانگی در ایران و لزوم نگاه
ویژه به شان و جایگاه شایسته تک تک مردم
این سرزمین ،باید از باالترین کیفیت ساخت
برخوردار باش��ند اما با تاسف فراوان ،امروزه با
گذر از ه��ر خیابان اصلی و فرع��ی و عبور از
مقابل فروش��گاه های لوازم خانگی ،مش��اهده
می کنیم که اغلب محصوالت عرضه شده جزو
برندهای خارجی هستند و جدای از کیفیت،
عامل بس��یار مه��م و تاثیرگ��ذاری همچون
ضمانتنامه ه��ای بلندب��اال و مفص��ل ک��ه بر
پیشانی شان خودنمایی می کند ،تبدیل به دو
شاخصه تعیین کننده در هنگام تصمیم گیری
و انتخ��اب خانواده ه��ا ش��ده اس��ت .اهمیت
وجود ضمانتنامه های معتبر و همچنین ارائه
خدمات پ��س از فروش حقیقی و گس��ترده
در اغلب کش��ورهای جهان از حدود 15سال
پیش به ش��دت جدی گرفته شده و در طول
این س��ال ها هر چه به زمان ح��ال نزدیک تر
می ش��ویم ،میزان اهمیت انها چه از س��وی
فروش��ندگان محص��والت و عرضه کنندگان
خدم��ات و چه از ن��گاه ریزبین خری��داران و
مصرف کنندگان ،روزبه روز بیش��تر و بیش��تر
می ش��ود .این نگاه ویژه ب��ه تضمین نامه ها و
حیطه خدمات پس از فروش مخصوصا در این
چند سال اخیر در برخی کشورها به درجه ای
از اهمیت و اعتبار رس��یده اس��ت که در حال
حاضر جامعه مصرف کنندگان در کشورهایی
نظی��ر اس��ترالیا ،کان��ادا ،نیوزیلن��د ،امریکا و
انگلیس هنگام خرید هر نوع محصول و کاالی
مورد نیازش��ان ـ به ویژه لوازم خانگی بادوام ـ
عمدتا محصوالت��ی را انتخاب می کنند که از
گارانتی و خدمات پس از فروش با کیفیت تری
برخوردار باشند .البته در حوزه خدمات پس از
فروش و گارانتی محصوالتی همچون کاالهای
ب��ادوام خانگی ،کیفیت باالتر ب��ه معنی ارائه
تضمین های متنوع تر و دوره زمانی طوالنی تر
ضمانتنامه ه��ا و خدم��ات و س��رویس های
چندالیه و گسترده تر است که حتما در برخی
م��وارد و محصوالت خ��اص ،امکان طراحی و
ارائه خدمات پس از فروش ویژه همان کاالی
خاص نیز وجود خواهد داشت؛ ان هم در تمام
24ساعت شبانه روز و 7روز هفته!
رقاب�ت ش�رکت های ب�زرگ ب�ه نفع
مشتری
اهمی��ت و کیفیت خدمات پ��س از فروش
و گارانت��ی (و تا ح��دودی وارانتی ها) در حال
حاضر به مرحله ای رس��یده ک��ه در بین چند
شرکت (اَبَرشرکت) برتر بین المللی که انحصارا
در زمین��ه ان��واع خدمات پس از ف��روش در
گس��تره ای فراملیتی فعالیت می کنند ،رقابت
ش��دیدی ش��کل گرفته اس��ت .ب��رای جلب
اعتماد هرچه بیش��تر طبقات مختلف مردم و
گروه های درامدی گوناگون جامعه ،این رقابت
بین ش��رکت های یاد شده ،درنهایت جدای از
افزایش درامدها و س��وداوری ک��ه برای انها
دارد ،موجب ارتقای میزان رضایتمندی مردم
ت نامه های
از خدم��ات پس از فروش و ضمان
خرید کاال ش��ده و به طور پیوسته بیشتر هم
می ش��ود .ذک��ر نمونه ای کوچ��ک از این بازار
رقابتی پرجنب وجوش ش��اید مقایسه ای گذرا
با حیطه مورد نظر در داخل کش��ور باشد که
در این صورت ممکن است نتیجه این مقایسه
ذهنی به ش��کل دریغ و حسرت نمایان شود.
به هر صورت ،مثال قاب��ل بیان در این زمینه
مرب��وط به کش��ور استرالیاس��ت .در گزارش
س��االنه بازار خدمات پس از فروش اس��ترالیا
ک��ه مربوط به تحوالت و اخب��ار این حوزه در
سال 2011میالدی است ،تیتری با این عنوان
جلب نظر می کند« :کاالی شما معیوب است
یا نقص فنی دارد ولی اعتبار ضمانتنامه ش��ما
هم به پایان رسیده است؟ (نگران نباشید) شما
هنوز هم اعتبار دارید ».پس متن این گزارش
موضوع را روش��ن تر می کند چراکه براس��اس
توضیح��ات ان ،درپی تصوی��ب قانون جدید
حمایت از مصرف کنندگان استرالیایی ،اجرای
ان از ابتدای س��ال 2011میالدی اغاز شد و
در یکی از م��واد قانونی جدید ان به صراحت
اعالم ش��ده است که اگر پس از خریداری هر
ن��وع کاال و محصول��ی ک��ه دارای ضمانتنامه
رس��می و معتبر هم بوده و مدت��ی هم از ان
استفاده کرده اید ،ان کاال دچار نقص فنی شده
و معیوب و از کار افتاده شود و همزمان متوجه
شوید که مدت زمان اعتبار ضمانتنامه شما به
پایان رسیده است ،شما همچنان قادر خواهید
بود که کاالی خود را به فروش��نده ان عودت
دهید و فروش��نده موظف است که نسبت به
رفع عیب ان اقدام کرده و یا حتی در صورت
ل��زوم ،محصول معیوب ش��ما را پس گرفته و
نمونه اکبند ان را به شما تحویل دهد.
مث�ال از خدم�ات پ�س از ف�روش به
سبک ایرانی
ح��ال اگر خودتان م��وردی مانند این را در
گارانتی بهتر است یا وارانتی؟
گ�روه گزارش :ب��رای همه افرادی که به ه��ر دلیلی با دو کلمه
مش��ابه هم ،گارانتی و وارانتی مواجه شده باشند یک یا دو سوال
مش��ترک ،نقش بند ذهن شان شده است .نخست اینکه :دو کلمه
گارانت��ی ( )Guarrantyو وارانتی ( )warrantyبه چه معنی
هستند؟
و بع��د اینکه :چه تفاوت بارز و وی��ژه ای بین دو نوع ضمانتنامه
«گارانت��ی» و «وارانتی» وجود دارد؟ و ای��ن گزارش کوتاه با این
هدف تهیه ش��ده که پاس��خی موج��ز اما حتی االمکان روش��ن
و واض��ح به این دو س��وال قدیمی ارائه دهد .براس��اس قوانین و
تعاریف رس��می ،این دو شیوه تضمین کننده کاال ها و خدمات از
ی��ک جنبه کلی ،دو نقطه متضاد و در مقابل یکدیگرند .اصطالح
«وارانتی» در زبان انگلیس��ی ،عموما همراه با کلمه «اجباری» و
به صورت عبارت ترکیبی « »Mandatory Warrantyبیان
می شود .ضمانتنامه وارانتی اینچنین تعریف شده است« :وارانتی،
ضمانتنامه اجباری کاال و محصوالتی اس��ت که با حکم تضمین
شده دولتی و به اعتبار این حکم صادر و همراه با کاالی خریداری
شده توسط مشتری (مصرف کننده) به وی تحویل داده می شود.
مشخصه اصلی وارانتی ها این است که در صورت بروز اشکال یا هر
نوع نقص و ایراد در محصول خریداری شده و مراجعه مشتری به
شرکت ارائه دهنده خدمات پس از فروش ،اثبات وقوع اشکال و یا
نقص فنی در کاال یا محصول الزاما برعهده خود مشتری یا همان
مصرف کننده ان محصول خواهد بود و مش��تری باید اثبات کند
که مشکل یا نقص فنی فعلی در محصول خریداری شده او پیش
از انجام معامله خرید میان وی و فروشنده ،وجود داشته و احیانا
پس از خرید و اس��تفاده مشتری دچار نقص و ایرادنشده باشد.
بنابراین ،در این نوع از تضمین نامه های اجباری (وارانتی ها) میزان
هزینه های الزم برای انجام سرویس ها و تعمیرات احتمالی و حتی
تعویض اصل کاال و محصول ارجاع داده شده به سازمان خدمات
پس از فروش ،بستگی تمام و کمال خواهد داشت به روش اثبات
مدعای مش��تری (مصرف کننده) درخصوص وجود اشکال و ایراد
فنی در کاالی ابتیاع ش��ده وی پس از زمان خرید ان کاال توسط
او .در رابطه گارانتی ها اما الزم است اشاره به رهنمود های مدون
در قوانین اتحادیه اروپا ش��ود .در بخش��ی از رهنمود های رسمی
(رهنم��ود )9991/44/ECچنین تصریح ش��ده ک��ه :برای قابل
اس��تفاده ش��دن گارانتی های رس��می در بازار ه��ای گوناگون و
بین المللی و ازجمله بازار عرضه و فروش انواع لوازم خانگی (به طور
مشخص در بازار های مشترک کشور های عضو اتحادیه اروپا) یک
محدوده زمانی حداقل تعیین و اعالم شده است.
(در م��ورد بازار مورد نظ��ر فوق یک دوره 6ماه��ه) که باید از
سوی تمامی اعضای اتحادیه اروپا و در تمامی کشور ها و شهر های
این حوزه به رس��میت ش��ناخته شده و رعایت ش��ود .در عرضه
گارانتی ها دولت دخالت و نقش نداش��ته و مسئولیت ها به بخش
خصوصی واگذار ش��ده است .به عنوان جمله اخر باید اشاره کنیم
که نظرس��نجی های انجام ش��ده حاکی از اقبال عمومی بیش��تر
وارانتی ه��ای اجباری در مقایس��ه با گارانتی ه��ای اختصاصی در
سال های اخیر بوده است.
کنار خدمات پس از فروش داخلی قرار دهید
و به نظاره بنشینید ،بعید است که این نوشته
نی��از به توضیح خاصی داش��ته باش��د .با این
حال ی��ک نمونه خیلی مختصر که در همین
لحظه از بایگانی خاطرات ذهنم بیرون جست،
سرگرم کننده اس��ت .یکی از دوستان قدیمی
و نزدی��ک حدود دو ماه پی��ش ،پس از خرید
یک دس��تگاه پکیج ش��وفاژ دیواری اکبند به
م��ارک « »...با مرکز خدم��ات پس از فروش
مربوطه تم��اس گرفت تا نس��بت به نصب و
راه اندازی رای��گان ان اقدام کنند و در ضمن
خدم��ات پس از فروش این ش��رکت همانند
بس��یاری دیگ��ر از نمونه های مش��ابه داخلی
تنها در صورت نصب دس��تگاه توسط عوامل
همان شرکت معتبر خواهد بود .باالخره پس
از 3روز تم��اس م��داوم ،جن��اب اقای نصاب
تش��ریف اوردن��د و پ��س از پاره پ��اره کردن
کارت��ن و بیرون اوردن دس��تگاه پکیج ،چند
باری دس��تگاه را به این پهل��و و ان پهلو و به
پشت و رو چرخاند و داخل کارتن دریده شده
را هم وارس��ی کرد و سرانجام از دوست بنده
درخواس��ت قلم و کاغذ کرد .بنده حیران در
ادامه ش��اهد بودم که فهرستی شامل 12قلم
از ل��وازم جانبی مورد نیاز جهت راه اندازی ان
پکیج شوفاژ دیواری تحویل دوست حیران تر
از خ��ودم داد تا نس��بت به خری��د انها اقدام
کند .موض��وع جالب تر هم می ش��ود؛ جناب
اقای نصاب رسمی ش��رکت پیش از هرگونه
س��وال از طرف ما دو نف��ر ،در کمال راحتی و
بی هیچ نوع احس��اس ناراحت��ی گفت :تو این
فهرست خرید که دادم بهتون ،شیش ـ هفت
قلم��ش باید همراه خود پکیج و داخل کارتن
اکبندش باشه که نیست ،نمی دونم چرا؟ شاید
یادشون رفته یا اون روز که این پکیج رو بسته
بندیل(!) (همان بس��ته بندی خودمان است،
نگران نشوید) می کردند ،لوازم شون ته کشیده
بوده و بنده خدا ها نداشتن که بخوان اونا رو تو
ب نداره ،شما ناراحت
کارتون ش��ون بذارن .عی
نشین ،خودم ردیفش می کنم که راحت کار
کنه ،فقط ش��ما زحمت بکشین اینا رو سریع
بقیه اش با خودم!؟
بخرین و بیارین ،
نگاهی به امار تولیدات
اخری��ن ام��ار مرب��وط به تولی��دات داخل
کش��ورمان در گروه لوازم و مصنوعات باداوم
خانگ��ی حکایت از ان دارد که در حال حاضر
از مجموع تقریبا 2میلیون دس��تگاه یخچال،
فری��زر و یخچ��ال فریزر که نیاز س��االنه بازار
داخلی اس��ت ،ح��دود 1/5میلیون دس��تگاه
تولی��د داخل کش��ور ب��وده و بقی��ه از طریق
واردات کاال های خارجی تامین می ش��ود .نیاز
ساالنه فعلی کشور به ماشین های لباسشویی
اتوماتیک هم چیزی حدود 600هزار دستگاه
و تع��دادی در همی��ن حدود ه��م مربوط به
ماشین های لباسش��ویی غیراتوماتیک است.
ارزش ریال��ی مجموع موارد ب��اال (یخچال +
ماش��ین لباسش��ویی) نیز رقمی بین 800تا
900میلیارد تومان براورد ش��ده است .سوژه
ای��ن گزارش ک��ه در خص��وص گارانتی های
داخل��ی و خارج��ی و اوض��اع خدم��ات پس
از ف��روش و س��ایر موارد مرتبط با انهاس��ت،
مقوله ای به ش��دت مهجور مانده در کشورمان
به شمار می رود و نیاز به واکاوی و پرداختن به
ان الزامی است که در شماره های اتی محقق
می شود.
اقتصاد هنر
report@smtnews.ir
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
گفت وگو با جواد رمضانی ،مشاور اجرایی مدیر عامل موسسه رسانه های تصویری
وقتی سینما مهمان خانه ها می شود
مری�م ابراهیمی -گ�روه گ�زارش :بحث
اماده س�ازی و توزیع محصوالت فرهنگی
در کش�ور در میان فعالیت های اقتصادی
دیگر ،بحث قابل توجهی اس�ت که با اقبال مخاطبان
بس�یار می تواند بر بدنه اقتصاد هنر موثر واقع شود.
یکی از موسس�اتی که خدمات فرهنگ�ی خود را در
بخ�ش توزی�ع محص�والت فرهنگی ارائ�ه می دهد،
موسس�ه رس�انه های تصوی�ری اس�ت .ب�ا یک�ی از
مس�ئوالن درب�اره موقعیت ای�ن کاالی فرهنگی در
ته�ران گ�پ و گف�ت کوتاهی داش�تیم ک�ه از نظر
می گذرد.
این موسس�ه از چه سالی تاسیس شد و زیر نظر
کدام نهاد دولتی فعالیت می کند؟
در پاس��خ ب��ه نیازه��ای
فرهنگ��ی و در جه��ت
ارتق��ا و تعال��ی س��لیقه و
ذائق��ه عموم��ی جامعه در
زمینه رس��انه های دیداری
و ش��نیداری ،براس��اس
دویس��ت و نود و هشتمین
جلس��ه مورخ 22دی ماه
۱۳۷۱شورای عالی انقالب
فرهنگی ،به وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی ماموریت داده
شد تا برای مقابله با تهاجم فرهنگی و ارتقای سطح فرهنگ
عمومی ضم��ن رفع محدودیت فعالیت های ویدئویی ،نظام
اجرایی فعالیت های س��معی و بصری ازجمله تولید ،تکثیر
برنامه ه��ای ویدئوی��ی و فروش و اج��اره نوارهای تصویری
و ویدئوی��ی را طراح��ی کن��د .متعاقب همی��ن مصوبه در
کوتاه ترین زمان ممکن ،موسس��ه رس��انه های تصویری از
سال ۱۳۷۲کار خود را اغازکرد.
این موسسه تا سال ۱۳۷۹به عنوان تنها مرکز مجاز فعال
در این عرصه به ش��مار می رف��ت و در حال حاضر در کنار
س��ایر موسسات خصوصی ،بزرگترین موسسه فعال در این
حوزه به شمار می رود.
ایا در موسس�ه رس�انه تصویری ،تولید و اماده
سازی دی وی دی نیز انجام می شود؟
خیر .در این موسس��ه ،از محص��والت فرهنگی حمایت
می شود و اماده س��ازی و توزیع محصول به سفارش ما در
بخش خصوصی صورت می پذیرد.
وضعیت خرید و اس�تقبال مردم نس�بت به سال
گذشته چه نوسانی را طی کرده است؟
اس��تقبال مردم در این حوزه بیشتر از سال های گذشته
اس��ت ،اما متاس��فانه بح��ث قاچاق محص��والت فرهنگی
همچنان به قوت خود باقی است به طوری که بخش اعظم
درامد کسب شده در این حوزه به جیب سودجویان می رود.
با این حال ،این موسس�ه (رس�انه های تصویری)
چند عنوان دی وی دی و با چه تیراژی امسال به بازار
عرضه کرده است؟
س�هیال احمدی -گروه گزارش :یکی از مواردی که
در دنیای رسانه های مختلف به ویژه رسانه تصویری
اقتص�اد ،فرهن�گ و هنر را تحت تاثیر ق�رار داده،
رسانه های تصویری اس�ت .بررسی عوامل موثر در
افزایش مصرف این نوع رسانه در میان شهروندان
به موضوع مهمی اش�اره دارد و ان این است که ما
درکشور تلویزیون خصوصی نداریم اما رقیبی چون
س�ینمای خانگی در مقابل این رسانه عمومی قرار
دارد .عرض�ه و تقاضای مردم برای تماش�ای انواع
فیلم و انیمیشن به وسیله نمایش خانگی ،نسبت به
سال هایی که به تازگی تولیدات محصوالت فرهنگی
رونق گرفته بود ،افزایش�ی چشمگیر داشته است.
به نظر می رس�د در نظر گرفتن س�لیقه تماشاگران
در م�ورد فیلم ها و اثار مربوط به س�ینمای خانگی
توانس�ته از س�قوط امار مخاطبان جلوگیری کند.
بنابراین پر بیراه نیس�ت اگر بگوییم که برای توجه
به مخاطب نوع تولیدات نیز دچار تغییر شده است.
بدیه�ی اس�ت در نظر گرفت�ن ج�ذب و نگهداری
بینندگان در کنار س�بد محصوالت نمایش خانگی،
به موفقیت این رسانه کمک می کند .به همین دلیل
عرضه محصول مبتنی بر فرمت های متنوع از اصول
مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
در ای�ن بررس�ی می خوانی�م ک�ه مخاطب�ان برای
تماش�ای برنامه م�ورد عالقه خ�ود هزینه هایی را
تقبل می کنند تا بتوانند فیلم و انواع انیمیش�ن را
در ش�بکه نمایش خانگی ببینند و ب�ه این ترتیب
از تح�والت فناوری در این عرصه برای دسترس�ی
راحت ت�ر ب�ه فراورده ه�ای تصوی�ری اس�تقبال
می کنند.
استقبال مردم و افزایش حجم سرمایه گذاری
بدیهی است وقتی در عرصه فرهنگی و هنری ،به جمعیت مخاطبان
و عالقه مندان افزوده می ش��ود ،در مقابل تولیدات و عرضه محصوالت
فرهنگی نیز باید افزایش چش��مگیری داشته باشد وگرنه معادله عرضه
و تقاض��ای محصوالت فرهنگی بر هم می ری��زد و نتیجه اقتصادی ان
با شکس��ت مواجه خواهد ش��د .در این ارتباط به چن��د مثال موردی
اشاره می کنیم .بنا بر گزارشی که پیش تر به چاپ رسیده است ،حجم
س��رمایه گذاری مجموعه ه��ای
تلویزیون��ی همچون «قهوه تلخ»،
«س��اخت ای��ران»« ،قلب یخی»
و «وی�لای م��ن» ک��ه ح��دود
200میلی��ارد ری��ال تخمین زده
می ش��ود و ارزش س��رمایه ای که
مص��روف تولی��د صده��ا عنوان
فیل��م داس��تانی ویدیویی ش��ده
است ،عالوه بر انکه باعث احیای
ظرفیت های رس��انه تصویری در
ایران و شکست فضای انحصاری
تلویزیون ش��ده ،ه��زاران فرصت
ش��غلی از زنجیره تولید تا توزیع
را فراهم کرده اس��ت .سرمایه ای
که اگر در مناس��بات غیرتولیدی
11
است به طوری که سود حاصل از قاچاق فیلم را حدود 700
میلیارد تومان در سال تخمین می زنند .
در مورد اس�یب اقتصادی به بدنه توزیع فیلم از
طریق دانلود فیلم ها بگویید؟
بله .زمانی که تعدادی از فیلم ها به تازگی اکران ش��ده اند
یا هنوز روی پرده هستند ،از اینترنت دانلود می شوند و در
دسترس قرار می گیرند.
بحث مخاطب شناس�ی تا چه حد در انتخاب شما
برای توزیع فیلم ها موثر است؟
ب��ه هر حال ،می توان از اس��تقبال تماش��اگران در مورد
فیلم ه��ا پی برد که ایا این فیلم در ش��بکه نمایش خانگی
موفق خواهد بود یا خیر .ولی یکی از اهداف مهم موسس��ه
رس��انه های تصوی��ری ،حمایت از فیلم های��ی با موضوعات
اجتماع��ی همچون تحکیم خانواده ،حفظ ارزش ها و توجه
به اس��یب های اجتماعی و ...اس��ت که اهمیت مخاطب در
فعالیت های این حوزه را نیز نشان می دهد.
اگر بخواهی�م از منظر اقتصادی ب�ه فعالیت های
موسس�ه رس�انه تصویری ن�گاه کنیم ،ای�ا در زمره
سوددهندگان قرار دارد؟
خی��ر .هدف موسس��ه کس��ب درامد و رقاب��ت با بخش
خصوصی در این حوزه نیس��ت و بیش��تر نقش حمایتی از
فیلم های هنری و فرهنگی را دارد .
این موضوع قطعا در بقیه موسسات ویدئو رسانه
صدق نمی کند...
واضح است که بخش خصوصی بنا به سرمایه گذاری هایی
که انجام می دهد ،خواهان کس��ب درامد است و به همین
دلیل ،نسبت به موضوعاتی که دغدغه بخش دولتی است،
بخش خصوصی توجه چندان��ی نمی کند اما باید گفت در
بخ��ش دولتی و در ای��ن دوره مدیریت در وزارت ارش��اد،
س��عی بر باال بردن کلی کیفیت اث��ار در اولویت فعالیت ها
قرار دارد.
به ط��ور قطع تا پایان س��ال 93ح��دود 50عنوان و با
تیراژی ح��دود 3میلیون عدد از محص��والت فرهنگی به
صورت دی وی دی و س��ی دی به بازار محصوالت فرهنگی
خواهد رفت.
فکر می کنید دلیل کاه�ش فروش محصوالت به
طور کلی چه بوده است ؟
دلیل عمده ای که برای کاهش فروش می توان ذکر کرد،
قاچاق وسیع ان است به طوری که حدود 95درصد از این
محصوالت به صورت قاچاق توزیع می شود.
قاچاق انها به چه شکلی انجام می شود؟
به شکل های مختلفی مانند کپی غیرقانونی دی وی دی،
پخش فیلم ها از ش��بکه های ماهواره ای و دانلود غیرمجاز از
اینترنت تهیه و توزیع می شود.
به نظر می رس��د این جریان در دست شخص یا گروهی
کوچک نیست...
کامال واضح است که یک باند این وضعیت را اداره می کند
و البته سودی که از این راه نصیب انها می شود ،بسیار زیاد
گزارشی درباره تیراژ محصوالت فرهنگی
بخش اول
یک دنیا فیلم با یک بلیت
صرف می شد ،وضعیت نقدینگی را به شدت سرگردان می کرد .بنابراین،
ورود سرمایه گذاران و فیلم سازان به سوی مقوله رسانه تصویری معنایی
جز این ندارد که رس��انه های تصویری به مثابه رس��انه ای پویاست که
گرایش مخاطبان به استفاده از ان کامال مشهود است.
عالوه بر ان در س��ال های گذش��ته بیش��تر محصوالت فرهنگی تنها در
فروشگاه های عرضه محصوالت فرهنگی به فروش می رسید ،اما با گذشت
زمان س��ی دی های فیلم و انیمیش��ن در بیش از 30هزار فروشگاه محلی
توزیع ش��د و بی اغراق اس��باب توس��عه بازار محصوالت نمایش خانگی را
فراهم اورد و زمینه بازگشت سرمایه بهتر از گذشته ایجاد شد.
رسانه تصویری
تولیدات محصوالت فرهنگی به هر روی ،مستقل و به طور خصوصی
عمل می کنند .با اینکه پیش می اید که اثار فراوانی مرجوع و در انبارها
تلنبار می ش��وند ،اما بعد از هر ضرر و زیان ،دوره های سوداوری نیز از
راه رسیده است.
ش��بکه نمایش خانگ��ی این ام��کان را دارد که از دای��ره موضوعات
تکرارش��ونده در تلویزی��ون فاصل��ه بگی��رد و منظری ت��ازه را به روی
مخاطب��ان خود بگش��اید و نمونه س��ریال هایی که در ش��بکه نمایش
خانگی عرضه شده اند ،به خوبی گویای این موضوع هستند که عالوه بر
بداع��ت موضوع ،نوع پرداخت و خالقیت در اجرا هم می تواند نگاه های
بسیاری را به سوی این شبکه فرابخواند.
همچنین پیش بینی می شود با تغییر شکل مصرف رسانه ای در کشور
و استفاده بیش��تر مخاطبان از فضای اینترنت ،بس��یاری از کاربران با
دانل��ود فیلم و برنامه ،نیاز تصویری خ��ود را تامین کنند و با هزینه ای
کمتر ،نقاط تماس خود را با س��ینمای ای��ران و جهان حفظ کنند .در
کشورهای توسعه یافته اغلب س��ازمان های رسانه ای به سمت استفاده
از اینترنت میل کرده اند و با کاهش چش��مگیر نسخه های ویدیویی به
سمت حذف ان حرکت می کنند.
مردم و هزینه برای خرید فیلم
در یک بررسی اماری ،درصد افرادی که هزینه ای برای تماشای فیلم
نمی کنند و از طریق س��ی دی فیلم تماشا می کنند و درصد کسانی که
به هیچ وجه سی دی نمی بینند ،در جدولی امده است.
همان طور که در جدول (یک) امده است 40/1درصد از افراد شرکت کننده،
اص�لا هزین��ه ای در م��اه ب��رای خری��د دی وی دی نمی کنن��د درحالی که
59/6درصد افراد ماهانه برای خرید فیلم سی دی هزینه می کنند.
نظرس�نجی تلفن�ی درب�اره
شبکه نمایش خانگی
مرک��ز افکارس��نجی و رص��د
فرهنگ��ی وابس��ته به پژوهش��گاه
فرهن��گ ،هنر و ارتباط��ات اخیرا
به نظر سنجی از شهروندان تهرانی
پرداخت و به طور مش��خص کم و
کیف س��ریال های ایرانی ش��بکه
نمای��ش خانگی را موضوع تحقیق
قرار داد .براساس یافته های اماری
41/7درصد پاس��خگویان در حد
بس��یار و 48/7درص��د در حد کم
فیلم ه��ا و س��ریال های ایران��ی یا
خارجی را از شبکه های تلویزیونی
و به صورت س��ی دی و دی وی دی
تماش��ا می کنند .همچنین زن��ان و مردان تقریبا به یک نس��بت بیننده
فیلم ها و س��ریال های ایرانی و خارجی از تلویزیون و رسانه های تصویری
هستند.
یافته ها نش��ان می دهد که بین می��زان بیننده فیلم ها و س��ریال های
ایران��ی و خارجی از تلویزی��ون داخلی و تحصیالت پاس��خگویان رابطه
معن��اداری در س��طح اطمین��ان 95درصد وج��ود دارد؛ ب��ه نحوی که
اف��راد ب��ا تحصیالت دبیرس��تان بیش��تر از س��ایر گروه ه��ای تحصیلی
(51/9درص��د) و افراد با تحصی�لات کارشناسی ارش��د ( )20/6کمتر از
س��ایرین در حد بسیار بیننده فیلم ها و س��ریال های ایرانی و خارجی از
تلویزیون هستند .این امار گویای ان است که بین میزان بیننده سریال
«قلب یخی» در شبکه نمایش خانگی و سن پاسخگویان رابطه معناداری
در سطح اطمینان 95درصد وجود دارد؛ به طوری که افراد گروه های سنی
15تا 18س��ال (43/1درصد) بیشتر و افراد 56سال و باالتر(6/4درصد)
کمتر از س��ایر گروه های سنی بیننده سریال قلب یخی در شبکه نمایش
خانگ��ی هس��تند .همان طور که در جدول ( )2امده اس��ت 19/2درصد
از ش��رکت کنندگان ،اصال فیلمی را از طریق س��ی دی در طول یک ماه
تماش��ا نمی کنند .از بین کس��انی که فیلم را از طریق س��ی دی در یک
ماه تماش��ا می کنند ،تقریبا فراوانی گروه 2تا 3عنوان با 6تا 10عنوان
برابر است.
جدول ()2
جدول (یک)
سوال
تعداد
درصد
نمی بینم
55
19/2
1عنوان
48
16/7
2تا 3عنوان
64
22/3
4تا 5عنوان
53
18/5
6تا 10عنوان
62
21/6
5
1/7
287
100/0
سوال
تعداد
درصد
هزینه نمی کنم
115
40/1
کمتر از 10هزار تومان
82
28/6
بیش از 10هزار تومان و بیشتر
52
18/1
بیش از 20هزارتومان و بیشتر
37
12/9
پاسخ نداده
1
3
پاسخ نداده
کل
287
100/0
کل
رسانه تصویری
تازه های شبکه خانگی
سپیده سحر:
زندگی مشترک اقای محمودی و بانو
کارگردان :روح اهلل حجازی
بازیگران :حمید فرخ نژاد ،هنگامه قاضیانی ،پیمان
قاسم خانی ،ترالن پروانه ... ،و ترانه علیدوستی
خالصه داستان :حضور مهمانان اقای محمودی
و بان��و ،زندگی مش��ترک انه��ا را تحت تاثیر قرار
می دهد.
«زندگی مش��ترک اقای محم��ودی و بانو» پس
از فیلم «در می��ان ابرها» و «زندگی خصوصی اقا
و خانم میم» س��ومین س��اخته سینمایی روح اهلل
حجازی در مقام کارگردان ست.
صبح روز هفتم
کارگردان :مسعود اطیابی
بازیگران :شهرام حقیقت دوست ،علی اوسیوند،
رویا میرعلمی ،خسرو فرخ زادی ،داریوش اسدزاده،
کیومرث ملک مطیعی ،محمد پورس��تار ،حشمت
ارمیده ،مهدی درخشان ،عطیه غبیشاوی ،سیامک
اش��عریون ،مریم یاوری ،ارزو پوروصال و کیانوش
گرامی
خالصه داس��تان :داس��تان فیلم درب��اره جوانی
است به نام س��یروس (شهرام حقیقت دوست) که
به تازگی از زندان ازاد شده است .خانواده سیروس
دیگر او را نمی پذیرند و قهرمان داس��تان به ناچار
در یک مسافرخانه اقامت می کند .این مسافرخانه،
ادم های��ش و اتفاقات عجی��ب و غریبی که بیرون
و داخل ان برای س��یروس می افتد ،محمل س��فر
درونی سیروس اس��ت که در طول 7روز اتفاقاتی
برای او تکرار می شود.
«صبح روز هفتم» پس از «مصائب دوش��یزه» و
«خروس جنگی» سومین ساخته سینمایی مسعود
اطیابی اس��ت .وی پس از این ،فیلم «شرط اول»
را ساخت.
طبقه حساس
کارگردان :کمال تبریزی
بازیگران :رضا عطاران ،پانت ها بهرام ،ازاده صمدی،
س��وگل قالتیان ،ناصر عرفانی ،هوتن شکیبا ،بهاره
رهنما ،پیمان قاس��م خانی ،به��ادر مالکی ،محمد
بحرانی ،کاظم سیاحی و لیلی فرهادپور و با حضور
محمدرضا فروتن
خالصه داستان« :طبقه حساس» فیلمی کمدی
اس��ت که فیلمنامه ان توس��ط پیمان قاسم خانی
نوش��ته ش��ده و داس��تان مردی را روایت می کند
ک��ه بعد از مرگ همس��رش او را در ی��ک قبر دو
طبق��ه دفن می کند اما پس از مدتی که س��ر مزار
همسرش می رود ،متوجه می شود به اشتباه مردی
غریبه در ان مکان (قبر دیگر) دفن شده است.
«طبقه حس��اس» با نام قبلی «قب��ر دو طبقه»
جدیدترین فیلم کم��ال تبریزی پس از فیلم هایی
چون «لیلی با من اس��ت»« ،گاهی به اسمان نگاه
ک��ن»« ،مارمولک»« ،همیش��ه پای ی��ک زن در
میان اس��ت» و فیلم های توقیف شده «پاداش» و
«خیابان های ارام» است که پس از 6بار بازنویسی
فیلمنامه جلو دوربین رفته است.
بوی گندم
کارگردان :محمدرضا خاکی
بازیگران :مصطف��ی زمانی ،الناز شاکردوس��ت،
پ��والد کیمیای��ی ،رض��ا یزدان��ی ،رض��ا توکل��ی،
نگین س��لطانی جم ،علی اوس��یوند ،اصغر طبسی
کس��ری خدیور ،نیما کاظمی ،حسین غیابی ،سینا
حس��نی ،مهدی میرفخرایی ،عسل تهرانی ،شهاب
کازرونی ،امید میراعالیی
محمدرض��ا خاک��ی پی��ش از ای��ن کارگردانی
س��ریال ها و تل��ه فیلم های��ی از جمل��ه «هفت»،
«س��رایدار» و «قلبم می تپد» و تعدادی فیلم نیمه
بلن��د و بلند ازجمله «این یک س��راب نیس��ت»،
«سکوت فریاد می زند»« ،ناتمام»« ،تنهایی دیگر»
و ...را در کارنامه دارد.
12
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
گفت وگوی اختصاصی
گفت و گو
public@smtnews.ir
با مهندس مصطفی ربیعی ،مدیر اگاه سازی و امور بین الملل سازمان انرژی های نو ایران
صنعتی شدن انرژی های نو نگاه نو می خواهد
محم�ود مقدس -س�ازمان انرژی های نو ایران متعاقب سیاس�ت گذاری های معاونت این سازمان موظف به خرید و فروش تضمینی برق تجدیدپذیر برای جلب مشارکت
ام�ور ان�رژی وزارت نی�رو از س�ال 1374عه�ده دار پرداخت�ن ب�ه ام�ور انرژی های بخش خصوصی به منظور طرح جامع توس�عه انرژی های تجدیدپذیر در کش�ور و نیز
تجدید پذیر بوده اس�ت .این سازمان متولی امر دس�تیابی به اطالعات و فناوری های اگاه سازی و اموزش های ترویجی در این زمینه است.
روز دنیا درخصوص استفاده از منابع انرژی های تجدید پذیر ،ظرفیت سنجی و اجرای به دنبال این تالش ها در س�ال ،1384این مس�ئولیت خطیر به ش�رکت سانا وابسته
پروژه های متعدد خورشیدی ،بادی ،زمین گرمایی ،هیدروژن و بیوماس است.همچنین به وزارت نیرو واگذار ش�د و تا سال 86این س�ازمان به طور کامل متولی امر توسعه
اق�ای ربیعی چ�را با داش�تن حجم وس�یعی از
انرژی های فسیلی ،انرژی های نو مطرح شد؟
چون کارشناس��ان به این نتیجه رسیدند که انرژی های
فس��یلی نفت و گاز قاب��ل اتکا و پایان ناپذی��ر نخواهد بود.
بنابر این در سبد تولید انرژی در کشور ،انرژی های متفاوتی
را قرار دادند ،تا از وابستگی به انرژی های فسیلی بکاهند.
بحث هایی که در دنیا مطرح ش��ده استفاده از انرژی های
تجدیدپذیر بود انرژی هایی که منبع انها پایان ناپذیر است
یعنی مثل نفت و گاز نیست که میلیون ها سال طول بکشد
ی اتمی
تا تجدید ش��وند بلکه مانند خورش��ید ،باد و یاانرژ
اس��ت که جزو مقوله انرژی های تجدید ش��ونده محسوب
می ش��ود یعنی هر منبعی که فس��یلی نباشد تجدید پذیر
اس��ت که شامل؛ انرژی های باد ،زمین گرمایی ،خورشیدی،
هیدروژنی و زیست بوم ها (استفاده از زباله ) می باشد.
چندین س��ال اس��ت که برای ایجاد و تش��ویق گرایش
ب��ه انرژی های پاک ،س��ازمان م��ا از حال��ت تصدی گری
ب��ه تولی گری تبدیل ش��ده یعنی دولت بای��د فقط نقش
قانون گذاری و حمایتی از بخش خصوصی داش��ته باشد و
به بخش تولید وارد نشود.
وظیفه ما این اس��ت که پس از اجرای پروژه های پایلوت
و کاره��ای تحقیقاتی در زمینه انرژی های تجدید ش��ونده
پروژه های��ی را به بخش صنعت و یا بخش خصوصی واگذار
کنیم و کار تصدی گری را به انجام برسانیم.
انرژی های تجدیدپذیر از نوع انرژی های حاصل از
وزش باد در سازمان شما چقدر مطرح است؟
در زمین��ه انرژی ب��اد ،ما دوتا نیروگاه ب��زرگ منجیل و
بینالود در کش��ور داریم ،خودمان می توانیم نیروگاه بادی
تولید کنیم ،پنل تولید کنیم و حتی به کشورهای حاشیه ای
بفروشیم.
نیروگاه منجیل دارای توربین های 660کیلووات اس��ت
که 85درصد قطعات ان در کش��ور س��اخته می شود ،هر
واح��د ان 660کیلووات در س��اعت برق که تولید می کند
هر کیلووات یعن��ی 1000وات پس 600کیلو وات یعنی
600/000وات ب��رق معادل بیش از 6هزار المپ می توان
روشن کرد.
نیروگاه دیگر برق منطقه ای خراس��ان «بینالود» اس��ت
که ظرفیت ان 30مگاوات اس��ت ک��ه بخش خصوصی با
توج��ه به «قانون خرید تضمینی» تولی��د انرژی خود را به
ما می فروشد یعنی بخش خصوصی کیلووات ساعتی 440
تومان برق خودش را به دولت می فروشد .در صورتی که االن
برق فسیلی به قیمت هر کیلو وات ساعت 70تومان است.
ه��دف ما از اختالف قیمت این اس��ت که بخش خصوصی
تضمینی برای فروش و سود خود داشته باشد .تا سرمایه ها
در جهت تولید انرژی های تجدیدپذیر حرکت کند .پس به
عبارتی پرداخت یارانه به تولیدکننده پرداخت می ش��ود نه
مصرف کننده.
در بحث انرژی های بادی یک پروژه مهم انجام دادیم که
اطلس بادی کشور را ترسیم کردیم .یعنی ما در حال حاضر
اطلس دیجیتالی کشور را داریم که به تفکیک ساعت و روز
و ماه و س��ال ،مناطق ظرفیت باد مشخص شده اند .این به
کمک دکل های بادس��نجی بود که بیش از 100نقطه در
کشور با تجهیزات الزم نصب کردیم و دیتاهای جمع اوری
ش��ده این نقش��ه می گوید که مثال در فالن منطقه جهت
باد کدام س��و است .یا شدت باد و ظرفیت باد چقدر است ،
ظرفیتی که از انالیز دکل ها به دس��ت اوردیم حدود 40تا
50هزار مگاوات نیروگا ه بادی می توان نصب کرد که تقریبا
با ظرفیت نیروگاه های حرارتی که فس��یلی اس��ت برابری
می کند .درکل کش��ور مع��ادل 70هزار م��گاوات نیروگاه
فس��یلی داریم که با براوردی که کردیم می توانیم 50هزار
مگاوات ان نیروگاه بادی داشته باشیم ،البته وقتی با دقت
بیشتری بررس��ی کردیم ،متوجه شدیم که در حال حاضر
بدون دردس��ر یعنی بر روی زمین های هموار و بدون مانع
می توانیم 15 ،هزار مگاوات نیروگاه بادی بزنیم و نیازی به
هموار کردن کوه ،تپه و دامنه ها و فراز و نش��یب ها نیست.
این مقدار دقیق و براساس دکل سنجی ها مشخص کردیم.
در ضمن برای تش��ویق و اشنایی مردم مناطق مختلف
در هر منطقه مناسب که جریان باد وجود دارد یک توربین
بادی نصب کردیم.
االن از قب��وض ب��رق از هر کیلووات س��اعت 30ریال با
حمای��ت از انرژی های تجدیدپذی��ر جمع اوری می کنیم تا
بتوانیم بر توان انرژی های تجدیدپذیر اضافه کنیم.
ب��ا وزارت نفت توافق ش��د که به مدت دو س��ال میزان
صرفه جویی گازوئیلی که نیروگاه بادی در مقایسه با نیروگاه
حرارت��ی دارد ،مبل��غ صرفه جویی ش��ده را ب��ه تولید برق
تجدیدپذیر اختصاص دهند.
االن 3قان�ون تش�ویقی ارزش�مند در رابط�ه با
نیروگاه های تجدیدپذیر وضع ش�ده ام�ا چرا بازهم
تمایل به نیروگاه های غیرفسیلی نیست؟
اول مس��ئله مال��ی و بع��د موض��وع صنعت��ی اس��ت.
بانک ه��ای ما در ش��رایط فعل��ی خیلی انگی��زه ندارند که
سرمایه گذاری های شان را به این سمت هدایت کنند ،وقتی
بخش خصوصی می تواند ورود کند که گش��ایش اعتبار از
سوی بانک ها انجام شود.
بخش خصوصی با مکافات ف��راوان زمین گرفته قرارداد
خارجی بسته ،با سازمان ما قرار دارد بعد باید برود ال سی
باز کند ت��ا خریدهایش را انجام بده��د .اما هیچ گاه بانک،
نی��روگاه را ب��ه عنوان تعهد و ضمان��ت وام به منظور رهن
برنمی دارد ،می گوید به اندازه وام ،ضمانت می خواهم ،سند
معتب��ر برای این کار می خواهم .ی��ک نیروگاه 50مگاواتی
بادی ،حدود 150میلیارد تومان هزینه دارد ،چطور یک نفر
بتواند بابت 150میلیارد تومان در بانک سند بگذارد؟ االن
چیزی نزدیک به 5700مگاوات با بخش خصوصی قرارداد
بسته ایم ،بیش از 30تا 40شرکت خصوصی امدند ،زمین
گرفتن��د ،مطالعات انجام دادند ولی کاری انجام نش��ده در
حالی که شما اگر کارخانه سیمان بزنید یا ساختمان سازی
کنید ،بانک شریک می شود چرا که این سوداورد است ،این
موضوع یک دردس��ر کالن است .ما نمی دانیم چه باید کرد
این را سیس��تم بانکی باید حل کند .ما نمی دانیم راه چاره
چیست .سیستم بانکی باید ورود کند و بخش خصوصی را
حمایت کند ،که نیروگاه های غیرفسیلی فعال شود.
بحث دوم نقش صنعت اس��ت ،توربین هایی که ما تولید
می کنی��م توربین های نس��ل قدی��م اس��ت .توربین 660
کیلووات به طور عملی منسوخ شده و دیگر تولید نمی شود.
ان شرکت هایی هم که فعال کردیم شرایط خوبی ندارند .اما
اگر صنعت تقویت می شد به طور قطع بانک برایش راحت تر
ن بس��ازیم یا
بود این صنع��ت را حمایت کند که ما توربی
مونتاژ کنیم اما به جای حمایت از صنایع تجدیدپذیر روی
مسکن و ساختمان سرمایه گذاری می کنند.
اگ��ر بانک ه��ا بخش خصوص��ی را برای خری��د فناوری
توربین ه��ا حمای��ت کنند و ی��ا س��همی از ان را به خود
اختصاص دهند و فناوری را وارد کنیم ،هم صنعت رش��د
می کن��د و هم بخش خصوصی و هم بانک ها به سودش��ان
می رسند.
ایا این صنعت را می توانیم بومی کنیم؟
این صنعت می تواند بومی ش��ود .اصال باید بومی ش��ود
یکی از اهداف اصلی که این س��ازمان دنبال می کند انتقال
فناوری بومی سازی است .یک نمونه با هدف انتقال فناوری
نیروگاهی در شیراز داریم .کاری که نیروگاه گازی می کند.
نیروگاه خورش��یدی انجام می دهد .این فناوری بومی شده
که تمام ساخت داخل اس��ت .نیروگاه حرارتی خورشیدی
که از گرمای ان االن یک نیروگاه 250کیلووات در ش��یراز
انجام دادیم می توانیم ان را به 25مگاوات ارتقا دهیم ،بعد
به 250مگاوات تبدیل کنیم .این پایلوت (نیروگاه کوچک
تحقیقاتی) را انجام دادیم که بتوانیم این فناوری را در داخل
تولید کنیم ،نیروگاهی که در شیراز داریم تمام داخلی است.
شما برای این کارها هم مشکل بانکی دارید؟
اق��ای چیت چیان(،وزیر نیرو)زمانی ک��ه وزیر نبودند در
اینجا بودند ،ایش��ان مدیر پروژه ساخت توربین 2مگاواتی
خورشیدی بودند ،هدف این بود که توربین انها را در داخل
بسازیم ،اما این توربین ها را می توان تحقیقاتی معرفی کرد،
اما نمی شود گفت صنعتی هستند.
برای صنعتی کردن انها باید صنعت کمک کند .اگر از ما
حمایت نکند زحمات تحقیقاتی ما هم بیهوده اس��ت ،مثل
نیروگاه شیراز ،کار نیروگاه انجام شده ،تمام اطالعات فنی
موجود است اما نمی ش��ود تولید کرد چون صنعت درگیر
نمی شود .ما وظیفه خودمان را انجام دادیم ،وظیفه داشتیم
انرژی های تجدیدپذیر در کش�ور شد .از انجا که توجه به انرژی های تجدید شونده
(انرژی های نو) امروزه مورد توجه بس�یاری از مردم ،مس�ئوالن و دس�ت اندرکاران و
دوستداران محیط زیست اس�ت ما نیز همگام و هم نظر ،اقدام به گفت وگو با مهندس
مصطفی ربیعی مدیر اگاه سازی و امور بین الملل ا نرژی های نو کردیم تا سهمی در این
اطالع رسانی داشته باشیم.
که فناوری نیروگاه حرارتی را به دس��ت اوریم که سیستم
پایلوت را درس��ت کردیم ،خب بعد چی؟ حاال باید صنعت
وارد میدان شود و ان را توسعه بدهد ،شرکت شیشه سازی
و سایر صنایع مربوطه ،این مشکل ماست.
به نظر شما مقصر کیست؟
ما نمی توانیم موش��کافی کنیم که تقصیر کیس��ت .باید
بخش خصوصی مش��کل خودش را با وزارت نیرو ی ا وزارت
نف��ت حل کند .ما نمی توانیم مش��کل را حل کنیم .ما باید
مشکل خودمان را حل کنیم .وزارت نیرو دنبال این است که
بدهی های گذشته خودش را جبران کند .هر سال ما رشد
مصرف داریم .وزارت نیرو بای��د برود بدهی های خودش را
بدهد ،باید بتواند بودجه را صرف نیروگاه های خودش بکند
در غیر این صورت باید به سراسر کشور خاموشی بدهد.
یعنی برای ما هم مشخص نیست چه کسی باید بودجه
صنعتی ش��دن را بدهد ،ما قوانی��ن حمایتی وضع کردیم،
اس��ناد راهبردی وضع کردیم ،تمام دس��تگاه ها مجبورند
بیعت کنند .شاید دغدغه وزارت صنایع ،یا وزارت نفت این
نباشد .این سیاست های کالنی است که باید از باال مشخص
ش��ود .اما سازوکار اساس��ی و حیاتی سیستم بانکی است ،
بان��ک مرک��زی،
و ز ا ر ت
در طول روز از خورش��ید نی��رو می گیرد ذخیره می کند
و مصرف می ش��ود این نوع فناوری از چین وارد بازار ایران
شده اما جواب خوبی نگرفته و دچار مشکل شده ،سیستم
انرژی خورشیدی کشورهای اروپایی هم گران است.
س�اخت سیس�تم ان�رژی خورش�یدی در ایران
امکان پذیر است؟
ماده اولیه شیش��ه های خورش��یدی ،س��یلیس است .در
ایران ازمایشگاه ها ،دانشگاهی است و صنعتی نیست ،هنوز
نتوانسته ایم شیش��ه های این صفحات خورشیدی را تولید
کنیم اما چند ش��رکت اس��ت که مواد اولیه را وارد کرده و
اینها را به پنل خورشیدی تبدیل کرده اند و به شهرداری ها
می فروشند و ما هم به کمک این سیستم ها به مناطق دور
افتاده مثل برخی روستاها که برای برق رسانی خیلی مشکل
دارند و هزینه بر است ،فرستادیم ،در هر ساختمان یک پنل
خورشیدی گذاشتیم ،برق 220دادیم و گفتیم فقط هرچند
وق��ت یکبار باطری را تعویض کنند .این تالش ،موفقی بود
که بعد از نصب انها به برق منطقه ای سپرده شد.
یک پارک سمبلیک هم درست کردیم که انواع سیستم
انرژی های تجدیدپذیر را گرداوری کردیم .هدف بیشتر در
این پارک انرژی خورش��یدی اس��ت .این پارک در منطقه
طالقان واقع اس��ت که دائما از دانش��گاه ها ومراکز مختلف
برای بازدید از ان مراجعه می کنند.
ایا در م�ورد نوع دیگ�ری از انرژی های
تجدید شونده کار کرده اید؟
بله ،پ��روژه زمین گرمایی اس��ت.
م��ا در منطقه مشکین ش��هر
اردبی��ل یک
صنعت،مع��دن ،و تج��ارت س��ازمان س��رمایه گذاری های
خارج��ی همه می باید حمایت کنن��د ،من مدیر بین الملل
هستم .مرتب میهمان خارجی برای سرمایه گذاری می اید.
حتی به مدت 5س��ال می خواهد س��رمایه گذاری کند اما
نمی دانیم که باید انها را چگونه و به کجا هدایت کنیم .ما
متقاضی را به سازمان سرمایه گذاری خارجی می فرستیم،
انجا جواب درس��تی نمی گیرد ،ما نمی توانیم کاری کنیم،
یک تعداد فرم می دهیم یک سری اطالعات پرمی کنند بعد
بالتکلیف می مانند بعد رها می کنند و می روند.
هر روز چال��ش و درگیری داریم بخ��ش خصوصی ناله
می کند که 5س��ال زندگی اش را گذاش��ته ،ما نمی توانیم
یک سیس��تم بانکی را فعال کنیم که ال سی باز کنیم .ما
یک نامه می نویس��یم به وزارت نیرو که کارش انجام شود.
وزارت نیرو می گوید من نمی توانم ضمانتش کنم ،خودش
باید ضمانت خودش را تامین کند.
پ��روژ ه نیروگاه ه��ای خورش��یدی را هم انج��ام دادیم.
یک بحثی که ب��رای ما ارزش دارد سیس��تم فتوولتائیک
اس��ت چراکه هر جایی می ش��ود ان را وصل کرد .یکی از
متنوع ترین و پرکاربردترین انرژی های تجدیدپذیر اس��ت
ش��ما هرکجا اراده کنید می توانید برق بگیرید .شارژرهایی
امد .که روی کوله پشتی نصب می شود.
نیروگاه زمین گرمایی زدیم ،چاه های عمیق به عمق 3هزار
متر حفر می ش��ود که دارای بخاری مع��ادل 300تا 400
درجه است که با فشار زیادی که دارد می تواند یک نیروگاه
را حرکت دهد و از ابش برای گرمایش در گرمابه ها ،گلخانه
و ...اس��تفاده می کنند .ما االن 20حلقه چاه 3هزار متری
در دامنه کوه س��بالن حفر کرده ایم که برای 3حلقه انها
نیروگاه نصب کرده ایم و مرحله تس��ت تمام شده و منتظر
نصب نیروگاه ان هستیم.
یک مورد دیگر هیدروپمپ های زمین گرمایی است ،همه
می دانیم که در تابس��تان زیرزمین خنک تر و در زمس��تان
گرم تر است .با لوله های اب که داخل چند چاه زده می شود
ان لوله پایین می رود خنک یا گرم می ش��ود .لوله به داخل
زمین و چاه می رود و اب سرد می شود و باال می اید معادل
یک کول��ر گازی خنکی دارید و مع��ادل 30درصد حالت
عادی برق مصرف می کند که اگر این سیستم صنعتی شود
بازار خوبی ایجاد می کند اما مش��کل این است که باید در
خانه 5تا 6چاه ،نس��بت به فضایی ک��ه دارید حفر کنید.
اکثر کش��ورهای اروپایی خانه های ش��ان را به این سیستم
مجه��ز کرده اند .یعنی چند چاه ب��ه عمق تقریبی 10متر
حفر می کنند و وقتی لوله ه��ا ورود و خروج می کنند ،اب
گرم یا سرد می شود.
اس�تفاده از انرژی ه�ای بیوم�اس در ای�ران چه
جایگاهی دارد؟
روی سیس��تم زباله ها خیلی کار کردیم ،در کل کش��ور
برای ش��هرداری ها اموزش گذاش��تیم و روش اصولی دفن
زباله «بیوماس» ،یا زیست تود ه را به انها یاد دادیم.
گاز تولید ش��ده از زباله ها می توان��د نیروگاه ها را حرکت
بدهد یا در مصارف دیگر ،از انرژی های ان اس��تفاده کنیم.
برای مثال ،اکنون دو تا از قراردادهای خرید برق تضمینی
ما ،از س��ازمان بازیافتی شهرداری است و االن اکثر شهرها
زباله های��ش مصرف می ش��ود ،ب��رق انه��ا از خرید «برق
تضمین��ی» تامین می ش��وند .پس این مورد زیس��ت توده
از همه روش های یاد ش��ده بهتر است ،سیستم ساده تری
دارد و ه��م تولید برق می کند وهم زباله هایی که محیط را
الوده می کند مصرف بهینه می ش��ود .سرمایه انچنان هم
نمی خواهد ،چون ماده اولیه مال شهرداری است .البته باید
بخش خصوصی ورود کند.
االن برزی��ل بیش از 20درصد از ب��رق خود را از زباله ها
می گیرد .المان هم حدود 15درصد از برق خود را از تبدیل
زباله ها استفاده می کند .المان برای تولید برق از این شیوه
از همس��ایگان خود واردات زبال��ه دارد ،کامیون ها در صف
نیروگاه می ایستند زباله می دهند ،پول می گیرند .اما ما هم
محیط زیست را خراب می کنیم هم انرژی و برق را از دست
می دهیم .تمام مواد فس��ادپذیر که پای��ه کربنی دارد قابل
بازیافت برای انرژی است.
توضی�ح مختصری هم درباره ان�رژی هیدروژنی
می دهید؟
امروزه هیدروژن به عنوان عامل انرژی قلمداد می ش��ود.
ب��رق را به اب وص��ل می کنن��د اب الکترولیز می ش��ود ،
و به هیدروژن و اکس��یژن تبدیل می ش��ود .در این حالت
هیدروژن ذخیره می شود که گاز بسیار فعالی است چراکه
هم با فلزات و هم با نا فلزات واکنش نشان می دهد .از این
فعل و انفعاالت یک منبع برق ،داخل اتم ذخیره می ش��ود
و در ساعت پیک نیروگاه های پیله سوختی هیدروژنی وارد
مدار می شود و نیاز برق شبکه را به کمک هیدروژن تامین
می کند؛ البته می تواند پیل س��وختنی داخل ماش��ین هم
قرار بگیرد و ماش��ین با گاز هی��دروژن حرکت کند و بخار
به جای دود از اگزوز ماش��ین خارج می شود .االن خیلی از
خودروسازهای بزرگ دنیا از این سیستم استفاده می کنند
ما هم چند تا پروژه بزرگ تحقیقاتی انجام دادیم که بعضی
از انواع پیل های سوختی را بومی کردیم.
در کشورهایی که انرژی فسیلی دارند تالش برای
به دس�ت اوردن انرژی های تجدید شونده مقرون به
صرفه است یا نه؟
در دنی��ا قیمت گاز و نفت این نیس��ت که ما اس��تفاده
می کنیم .برای انها که نیروگاه های فس��یلی نصب می شود
چ��ون قیمت گاز با قیمت ازاد محاس��به می ش��ود در این
حالت قیمت انها با انرژی های بادی سربه سر می شود.
در حال حاضر ش��رایط اقتصادی طوری اس��ت که برای
س��رمایه گذار مقرون به صرفه نیست ،به همین خاطر ما با
قیمت 440تومان برق حاصله از انرژی های تجدیدشونده را
می خریم تا مقرون به صرفه شود .این راه حل اساسی نیست
بلکه تشویقی است تا مادامی که معضل ضمانت نامه سیستم
بانکی حل نشود صنعت تجدیدپذیرها نمی تواند موفق شود.
6یا 7س��ال پیش که به ترکیه رفتیم ،انها فقط 3هزار
مگاوات سیس��تم بادی نصب ک��رده بودند که امروز خیلی
توسعه یافته اس��ت ،چرا؟ برای اینکه با این موضوع جدی
برخ��ورد کردن��د .انها بانک هایی دارند ک��ه مخصوص این
فعالیت است ،در جلسه ای که داشتیم اقایی خود را معرفی
کرد ،گفتند ایشان مسئول بانکی است که به طور تخصصی
تضمین کننده وام وتس��هیالت برای تولید توربین و نصب
انرژی های بادی اس��ت و تس��هیالت بانک��ی را فقط برای
سیستم انرژی های تجدیدپذیر می دهند.
یعنی قسمت به قسمت که پروژه پیش می رود تسهیالت
به صاحب پروژه تعلق می گیرد .حتی برق را در نهایت همان
سیستم بانکی از او می خرد تا بدهی اش تمام شود اما نظام
بانکی ما سود 20درصد دارد و دنبال این کارها نمی اید.
ما ظرفیت باالیی داریم ،متقاضی داخلی و خارجی داریم،
ش��رکت های داخلی داری��م که فعال ان��د و نیازمند کمک
هستند ،چه کسی باید کمک کند؟ متاسفانه تعریفی برای
این کار مشخص نشده است.
از سال 83تا 90نیروگاه های کشور 224 ،میلیون بشکه
گازوئیل عالوه بر سوخت های فسیلی دیگر برای تولید برق
مصرف کردیم که ارزش ان بیش از 25میلیارد دالر است
یعنی در طول س��ال 25میلیارد دالر سوخت مصرف شده
است.
اگر در طول این 8سال ،نیروگاه های بادی ایجاد می کردیم
با این 25میلیارد دالر همان تولید برق نیروگاه های فسیلی
را داشتیم ،به عالوه اینکه نیروگاه های بادی برای مان باقی
مانده بود.
نمایشگاه
trade@smtnews.ir
در گفت وگوی
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
13
با کارشناس و مدرس امور نمایشگاهی مطرح شد
جای خالی شایسته ساالری در صنعت نمایشگاهی
میلاد محم�دی – گروه تج�ارت :در هفته های گذش�ته ابع�اد مختلف
صنعت نمایش�گاهی مطلوب در ایران را سوژه قرار دادیم و در این زمینه
موضوعات تاثیرگذار بر صنعت نمایش�گاهی ازجمله ش�رایط و امکانات
س�ایت های نمایش�گاهی در ش�هرهای مختلف ،موضوعات و تجربیات
مورد نیاز برای برگزاری نمایش�گاه ها ،نقش مجریان نمایشگاهی در یک
نمایشگاه مس�تقل و معرفی صنعت نمایشگاهی دیگر کشورها در مقام
مقایس�ه با وضعیت ایران مورد نقد و بررسی قرار گرفت .اما در این مسیر
نباید از اصل اساس�ی مدیریت بر همه امور نمایشگاهی غافل شد .در هر
ش�رایطی یک مقام اصلی ب�رای نظارت بر همه چی�ز و همه کس در طول
برگزاری تمام نمایش�گاه وجود دارد .مقامی باعنوان مدیرعامل س�ایت
تعریف مدیریت یک س�ایت نمایشگاهی از نظر مربوط به برگزاری فستیوال مورد نظرش را تدوین کند .در
واقع مجریان هرقدر هم که توانا باشند ،در نهایت با توسل به
شما چیست؟
با نگاهی کوتاه و گذرا به گذش��ته و تاریخ نمایش��گاهی روابطی که در بازارهای مختلف دارند ،می توانند سالن های
کشور ،متوجه خواهیم شد در 30سال گذشته ،سیر صنعت خود را با ظرفیتی که مش��خص شده از مشارکت کنندگان
نمایشگاهی و رشد نمایشگاه ها در ایران از فقط بین المللی پر کنند تا وقتی مخاطبان وارد نمایشگاه می شوند ،انجا را
بودن به تدریج تغییر کرده و به سمت هم بین المللی و هم شلوغ ببیند .اما پرداختن به مسائل مربوط به زیرساخت ها
تخصصی بودن پیش رفته اس��ت .این حرکت نقطه عطفی و ساختارهای صنعتی نمایشگاه از عهده انها خارج است.
برای صنعت نمایش��گاهی کشور به ش��مار رفت و قرار شد یعنی نقش مدیرعامل س�ایت حتی در زمانی که
جهت باال بردن س��طح کیفی نمایش��گاه ها و رضایتمندی یک نمایش�گاه برگزار می شود ،سنگین تر از مجری
نمایشگاهی است؟
مخاطبان ،نمایشگاه ها به صورت تخصصی برگزار شوند.
دقیقا! این مدیران سایت ها هستند که باید تمام تمرکز
برای تخصصی برگزار شدن نمایشگاه ها همواره
نی�از ب�ود ت�ا روی هم�ه فعالیت ه�ا نظ�ارت دقیق و توج��ه خود را ب��ه موضوعات س��خت افزاری معطوف و
صورت گیرد .در این ش�رایط نق�ش مدیر یک مرکز در جه��ت ارتقای ان تالش کنند .این درس��ت اس��ت که
نمایشگاهی مشخص ش�د و معنی پیداکرد .مدیری برون س��پاری فعالیت های نمایشگاهی از سیستم دولتی با
ک�ه باید برنامه ری�زی و اینده نگری را ت�وام با توان هدف اثربخشی ،از ملزومات رشد صنعت نمایشگاهی است
مدیری�ت و ش�ناخت نیازه�ای اقتص�ادی و تجاری ولی نه به شرط اینکه مدیران سایت های نمایشگاهی حتی
کش�ور بکار گی�رد تا صنع�ت نمایش�گاهی را معنا از وظیفه حاکمیتی خود دور شوند.
هنوز هم مدیریت صنعت نمایش��گاهی کش��ور از تهیه
بخشد.
اما متاسفانه باید به این نکته اعتراف کنم که به تدریج و تدوین اس��تانداردها و معیاره��ای حداقلی برای ایجاد یا
این ه��دف مغفول ماند و برخی از مدیران س��ایت ها نگاه توس��عه سایت های نمایشگاهی دور است! هنوز هم توجیه
تخصصی الزم را به صنعت نمایشگاهی نداشته و از فلسفه و اموزش مجریان و ارزیابی عملکردها در چارچوب ضوابط
وجودی چنی��ن تجارتی غافل ش��دند .درواقع هدفمندی بین الملل��ی مغف��ول مانده و حواس هیچ ک��س هم به این
موضوع بس��یار مهم نیس��ت .هنوز هم
فعالیت های نمایش��گاهی در رابطه
رش��د و توس��عه صنعت نمایشگاهی در
با اهداف توس��عه ص��ادرات به ویژه
داخل و خارج ،متناسب با سیاست های
صادرات غیرنفتی کشور از مهم ترین
کالن توس��عه ص��ادرات و منطب��ق ب��ا
وظیفه یک مدیر نمایش��گاه اس��ت
سیاس��ت های اس��تراتژیک ملی نیست
که متاس��فانه تا ام��روز تقریبا تمام
و این وظیفه ای اس��ت ک��ه باید مدیران
مدیران نمایشگاهی ما به طور کامل
س��ایت های نمایشگاهی کشور به دنبال
در ان موف��ق نبوده ان��د .این ضعف
ان باشند نه هیچ کس دیگر .در مجموع
بعد از این همه سال
ادامه پی��دا کرد و به امروز رس��ید.
می توانم بگویم که مدیران س��ایت های
هنوز هم برخی مدیران سایت های
تازه توانسته ایم تقویم
نمایشگاهی وظیفه خطیر و سنگینی را
نمایش��گاهی در ارائ��ه راهکارهای
نمایشگاهی یک ساله
به دوش می کشند.
مناس��ب که می تواند نقش موثری
ترسیم کنیم که ان هم
در می�ان صحبت ها به بحث
بر توسعه صنایع نمایشگاهی چه از
در طول سال دچار
ص�دور مجوز ان هم از نوع پرماجرا
نظ��ر کیفی و چه از نظر کمی تاثیر
تغییرات مختلف می شود .اش�اره کردی�د و تمرک�ز مدی�ران
داشته باشد ،ناتوان هستند.
نمایش�گاهی را تنه�ا روی ای�ن
فک�ر می کنی�د مش�کالت
موض�وع ارزیابی کردی�د .در زمینه
مدیریت�ی از کجاس�ت؟ چطور
صدور مجوزهای نمایشگاهی ،نکته
با گذش�ت این س�ال ها از عمر
صنعت نمایش�گاهی هن�وز در مدیری�ت ان ضعف خاصی وجود دارد؟
در بحث صدور مجوزها همواره ش��بهاتی وجود داش��ته
داریم؟
مشکل اصلی اینجاست که متاسفانه بسیاری از مسئوالن اس��ت که کس��ی دقیقا از انها خبر ندارد .شنیده می شود
یک مرکز نمایش��گاهی با دید کامال تجاری ان هم از نوع برخ��ی مجری��ان بدون طی ک��ردن مراح��ل اصلی مجوز
برد و باخت به موضوع نگاه می کنند .این بدان معناس��ت می گیرن��د و برخی دیگر باید روزه��ا و ماه ها برای گرفتن
که کس��ی ن��گاه تجاری ب��رد – برد ندارد .هم��ه به دنبال مجوز تالش کنند .به هرحال حد مطلوب در صدور مجوز،
س��هم خواهی صد درصد هستند و توقع دارند تنها برنده این است که شایسته ساالری صورت بگیرد.
در این زمینه نیز الزم است تمام تالش و توجه مدیران و
از صنعت نمایش��گاهی یک شهر فقط خودشان باشند .در
این ش��رایط هم تنها وظیفه ای که برای خودشان در قبال هیاتی که کار انتخاب مجری نمایشگاهی را برعهده دارند
برگزاری یک نمایشگاه قائلند صدور مجوزهای پرماجرا به روی انتخاب مجری شایسته متمرکز شده و سکان صنعت
شرکت های نمایشگاهی بدون در اختیار گذاشتن امکانات نمایش��گاهی را به دست او بسپارند ،نه اینکه فالن شخص
حاال پس از بازنشستگی از سمتی که در مرکز نمایشگاهی
اساسی و ب ه روز است.
من فکر می کنم وظایف مدیران سایت های نمایشگاهی داشته ،برود یک شرکتی را تاسیس کند و با تکیه بر روابط
فرات��ر از صدور یک مجوز خش��ک و خال��ی برای مجریان س��ابقش در میان کادر سایت نمایشگاهی ،مجوز برگزاری
است .یک مجری نمایشگاهی به تنهایی و بدون کمک های بگیرد بدون انکه در موضوع نمایش��گاهی مهارت ،تجربه و
همه جانبه مدیران س��ایت ،قادر نخواهد بود امور زیربنایی دانش الزم را داشته باشد و بخواهد نمایشگاه برگزار کند.
نمایش�گاهی که بسته به موقعیت س�ایتی که بر مسند ریاست ان تکیه
زده در طول س�ال باید تقاضاه�ای مختلف را برای برگزاری نمایش�گاه
بررس�ی و ترتی�ب اثر بده�د .در همین زمینه به س�راغ به�رام بهرامی،
کارش�ناس و مدرس امور نمایش�گاهی رفتیم ت�ا مهم ترین وظایف یک
توصیف و تبیین کند.
مدیر سایت نمایشگاهی را برای مخاطبان
از طرفی الزم اس��ت تمامی فعالیت های مجریان از سوی
س��ایت های نمایش��گاهی مورد توجه ،دقت و ارزیابی قرار
گیرد تا هرجا که الزم ش��د ،مدیر سایت به مجریان تذکر
بدهد .چنانچه مس��ئولیت برگزاری نمایش��گاه ها به دست
افراد کاردان و مدیران شایس��ته س��پرده ش��ود،
چشم انداز توام با موفقیت در روند فعالیت های
اقتصادی و بازرگانی در پی خواهد داشت.
کدام شهرهای ایران از نظر مدیریت
س�ایت های نمایش�گاهی ش�رایط
مطلوب تری دارند؟
نمی توان نظر مشخصی داد! به طور
کلی صنعت نمایشگاهی در کشور
م��ا چه به لحاظ امکانات و چه
به لحاظ مدیریت همه جانبه
از ش��رایط یکس��انی
برخ��وردار اس��ت که از
دید من فعال ش��رایط
مطلوبی نیست و الزم
اس��ت از همین
ام��روز مدی��ران
س��ا یت ها ی
نما یش��گا هی
تدابی��ر الزم را
در جه��ت تقوی��ت و
ارتقای س��طح نمایشگاه ها
بیندیش��ند .متاس��فانه دس��ت اندرکاران و برنامه ری��زان
س��ایت های نمایشگاهی کش��ور نگاهی منفعالنه و تعریف
نش��ده به صنعت نمایش��گاهی دارند و تا زمانی که چنین
وضعیت��ی وج��ود دارد ،پویای��ی در صنعت نمایش��گاهی
دست نیافتنی خواهد بود.
برای حل مشکالت در همه شهرها و استان ها بهتر است
مدیران در نگاه ش��ان به مقوله اهداف مرتبط با نمایش��گاه
تحول اساسی ایجاد کنند کمااینکه در برخی از سایت های
نمایشگاهی کشور این مهم تاحدی مشهود است و باید ان
را به فال نیک گرفت ولی تا رس��یدن به سرمنزل مقصود
هنوز راه بسیاری داریم.
کش�ورهای دیگر در زمین�ه مدیریت یک مرکز
نمایشگاهی ،چه ش�رایطی را رعایت می کنند که ما
در ایران از انها غافل هستیم؟
ببینید مقایس��ه ایران با کش��ورهای دیگر جایز نیست
چراکه به لحاظ مدیریتی فاصله بس��یار زیادی با غول های
نمایش��گاهی دنی��ا داری��م .روش هایی که م��ا در صنعت
نمایشگاهی خودمان پیش گرفته ایم ،دستورالعملی ساده
و خطی اس��ت که سال هاس��ت در حال تکرارش هستیم.
ما از س��ال ها قبل به صنعت نمایش��گاهی تنها به چش��م
یک بیزینس س��وداور نگاه کردی��م و بی توجهی به دیگر
موضوعات باعث ش��ده که دست اخر به همین نگاه یعنی
سوداوری هم دست پیدا نکنیم.
کش��ورهای دیگر به خصوص در اروپا با مدیریت متمرکز
دس��ت به برپایی نمایشگاه های مختلف می زنند .مدیریت
متمرک��ز یعنی تعریف یک چش��م انداز کلی برای چندین
س��ال این��ده و برنامه ریزی روی نقش��ه از پی��ش تعیین
ش��ده ای که به انها اج��ازه می ده��د ،روز و زمان و مکان
دقیق برگزاری نمایشگاه های مختلف خودشان را مثال در
یک بازه زمانی 10س��اله مشخص کنند .در درجه دوم در
راس��تای تامین امکانات موردنیاز خود برای نمایشگاه های
این��ده براورد بودجه می کنن��د و از ماه ها قبل از برگزاری
هر نمایشگاه زیرس��اخت های ان را فراهم می کنند .اینکه
به عنوان مثال کدام نمایش��گاه با توجه به موضوع و جامعه
مخاطبی ک��ه دارد ،در کدام ش��هر و در کدام فصل از
سال برگزار شود.
اینه��ا هم��ه برعه��ده مدی��ران س��ایت های
نمایشگاهی اس��ت .اما در ایران بعد از این همه
س��ال تازه توانس��ته ایم تقویم نمایشگاهی
یک س��اله ترس��یم کنیم .ک��ه ان هم
ب��دون در نظر گرفتن زیرس��اخت های
م��ورد نیاز و تمرک��ز روی نیاز هر
نمایش��گاه بوده و معموال هم
در طول سال دچار تغییرات
مختلف می شود.
م��ن فک��ر می کنم
قوانی��ن و ضواب��ط
نمایش��گاهی در
کشور ما نیازمند
بازنگری اس��ت
ت��ا ب��ا تعری��ف
اس��تانداردهای
بین المللی فصل
نوینی در این صنعت
ب��از ش��ود .همان ق��در که س��الن های
برگ��زاری یک نمایش��گاه نیازمند به روز ش��دن و تجهیز
ش��دن به فناوری های مطلوب تری هستند،سطح مدیران
نمایشگاهی و اطالعات حرفه ای انها نیز باید افزایش پیدا
کند.
نگاه�ی کل�ی ب�ه صنع�ت نمایش�گاهی جهان
س�واالت زی�ادی را در ذه�ن ما به وج�ود می ارود.
اینکه چرا در زمان برگزاری هر نمایش�گاه مخطبان
و مشتریان باید روی موکت های پاره راه بروند؟ چرا
هنوز نمایش�گاه دام و طیور باید در کنار نمایش�گاه
حمل ونق�ل و نمایش�گاه دارو در کن�ار نمایش�گاه
ش�کالت برگزار ش�ود؟ چ�را هنوز که هنوز اس�ت
دسترس�ی به اینترنت محیطی در نمایشگاه های ما
کارامد و جدی نشده است؟ واقعا توسعه چه زمانی
قرار است معنا پیدا کند؟
م��ا حتی به لحاظ ابعاد و متراژ صنایع نمایش��گاهی هم
در 10س��ال اخیر رشد خاصی نداش��تیم .قطر در همین
مدت زمان ظرفیت های نمایش��گاهی خ��ودش را دوبرابر
ت عمران��ی خود را
ک��رده ،چی��ن و هند و روس��یه عملیا
به نح��وی طراحی می کنن��د که همیش��ه در محیط های
اطراف نمایش��گاه های انها فضایی برای توس��عه و افزایش
متراژ س��ایت ها وجود داشته باش��د .المان در دو سه سال
اخیر 23درصد فضای نمایش��گاهی اش را ارتقا داده است.
اینها به چه معناس��ت؟ به این معنا که مدیران سایت های
نمایشگاهی در کش��ورهای دیگر برنامه ریزی های اساسی
برای خودشان دارند و راز سوداوری را در پویایی و توسعه
می دانند.
تا زمانی که توسعه را در اموزش مجریان ،در بکارگیری
فناوری و از همه مهم تر تربیت مدیران نمایشگاهی مدنظر
قرار ندهیم ،نمی توان به پیش��رفت های نمایشگاهی ایران
امیدوار بود.
اخبار نمایشگاهی
نقشه جانمایی غرفه های
نمایشگاه مطبوعات منتشر شد
:نقش��ه جانمای��ی غرفه ها ب��رای حضور در
بیس��تمین نمایش��گاه مطبوعات ،خبرگزاری ها و
پایگاه های اطالع رس��انی منتش��ر ش��د .این نقشه
هوش��مند بوده و روی ان وضعیت انالین غرفه ها
قابل مشاهده است.
تاکن��ون تقریب��ا 80درص��د فض��ای مص�لای
ام��ام خمینی(ره) با اس��تقبال خ��وب روزنامه ها،
خبرگزاری ها ،مجله ها و سایت های خبری پر شده
و حدود 20درص��د دیگر برای ثبت نام متقاضیان
باقی مانده است.
متقاضی��ان می توانن��د همزم��ان ب��ا ثبت نام و
جانمایی ،محل غرفه خود را روی نقشه نمایشگاه
مش��اهده کنند .همچنین رواب��ط عمومی معاونت
مطبوعاتی یاداور ش��ده که این نقش��ه به صورت
ساعتی به روز رسانی می شود.
در نخس��تین روز ثبت نام 320رس��انه ثبت نام
قطعی غرف ه خود را از طریق س��امان ه الکترونیکی
انج��ام دادند .ع�لاوه بر 9واحد رواب��ط عمومی و
18واحد مرتبط با کس��ب و کار مطبوعات ،حدود
300رس��انه کشور اعم از خبرگزاری ها ،روزنامه ها
و موسس��ه های مطبوعاتی ،نشریه ها و پایگاه های
اطالع رس��انی ،ثبت نام خود را در نمایشگاه قطعی
کردند تا جشن بزرگ خانواده مطبوعات و رسانه ها
با روش��ی متفاوت نس��بت به دوره های قبل اغاز
شود.
بیستمین نمایش��گاه مطبوعات ،خبرگزاری ها
و پایگاه ه��ای اطالع رس��انی 17ت��ا 23ابان ماه
93در مص�لای بزرگ امام خمین��ی(ره) برگزار
می شود.
نمایشگاهی
به یاد قیصر امین پور
ایرنا:همزمان با سالروز درگذشت قیصر امین پور،
ب��ا حضور جمعی از ش��اعران صاحب نام کش��ور،
نمایشگاه خوشنویس��ی هنرمندان خوزستانی روز
پنجش��نبه در ش��هر گتوند زادگاه این شاعر نامی
اغاز شد.
در این نمایش��گاه که با عنوان «در مس��یر باد»
برپا شده ،اش��عار زنده یاد قیصر امین پور به خطی
خوش و زیبا در 75تابلو خط به نمایش گذاش��ته
شده است.
به گفته مدیر این نمایش��گاه ،اثار خوشنویس��ی
25هنرمند خوزستانی از ش��هرهای اهواز ،ابادان،
مسجدسلیمان ،خرمشهر ،شوشتر و گتوند در این
نمایش��گاه برای بازدید عالقه مندان عرضه ش��ده
است.
سکینه ظهراب زاده افزود :با توجه به اینکه اشعار
قیصر ع�لاوه بر بار معنوی ،ترکی��ب زیبایی برای
خوشنویس��ی دارد اقدام به برپایی این نمایش��گاه
همزمان با سالروز درگذشت وی شده است.
وی اظهار کرد :نمایشگاه یاد شده که همزمان با
برگزاری همایش ملی ـ ادبی «در کوچه افتاب» با
حضور جمعی از شاعران کشور در گتوند برپا شده
به مدت یک هفته در محل اداره فرهنگ و ارش��اد
اسالمی این شهر دایر است.
در این گردهمایی تعدادی از ش��اعران از جمله
مصطفی رحماندوس��ت ،فریدون عموزاده خلیلی،
بیوک ملکی ،اس��ماعیل امینی و فاطمه راکعی به
شعر خوانی پرداختند.
قیص��ر امین پ��ور در هش��تم ابان م��اه 1386
درگذشت.
نمایش اثار نقاشی
11هنرمند ایرانی در مالزی
ایرنا :نمایش��گاه گروهی از اثار 11هنرمند ایرانی
ش��رکت کننده در نخستین دوس��االنه هنر مالزی
(بینال لنکاوی) روز جمعه در کواالالمپور پایتخت
اقتصادی مالزی برپا شد.
این نمایش��گاه با همکاری گالری مکعب و رایزن
فرهنگی ایران در مالزی برگزار شده است .در این
نمایش��گاه اثار نقاش��ی اصغر یعقوبی ،امیرحسین
ذکرگو ،به��ادر معیر ،حجت رنجبر ،محمد تیرانی،
فت��ح اهلل مرزبان ،فاطمه مفرح��ی ،نرگس چاالک،
زهرا حس��ینی ،هادی محیط و مریم رش��یدی به
نمایش درامده است.
33اثر از این هنرمندان ایرانی از 12تا 21اکتبر
در نخستین دوساالنه هنر مالزی در جزیره لنکاوی
در مع��رض دید عموم قرار گرفته بود و هرکدام از
هنرمن��دان ایرانی در کارگاه��ی اثاری را نیز خلق
کردند.
در این دوس��االنه هنرمندانی از 30کشور جهان
حضور داشتند و بیش از 250اثر هنری خود را در
معرض نمایش گذاشتند.
اث��اری از هنرمن��دان ایران��ی حاض��ر در ای��ن
دوساالنه از امروز در کواالالمپور به نمایش درامده
است.
این اثار بیشتر در قالب رنگ روغن و خط نقاشی
است.
این نمایشگاه تا 13نوامبر برپاست.
خبرخوان
اراضی صنعتی راکد بوشهر
پس گرفته می شود
:مدیرعام��ل ش��رکت ش��هرک های صنعتی
اس��تان بوش��هر گفت :بازپس گیری اراضی صنعتی
راکد در ش��هرک ها و نواحی صنعتی اس��تان ،جزو
اولویت های ش��رکت ش��هرک های صنعتی بوش��هر
است .به گزارش روابط عمومی شرکت شهرک های
صنعتی اس��تان بوش��هر ،مهندس مهدی صفوی در
پایان جلس��ه هی��ات حل اخت�لاف و داوری تعیین
تکلی��ف قرارداد ه��ای راک��د گفت :در این جلس��ه
11ق��رارداد راک��د مرب��وط به ش��هرک ها و نواحی
صنعتی بوش��هر ،2کنگان و دشتی باحضور مجریان
قرارداد و نماینده حقوقی س��ازمان صنایع کوچک و
ش��هرک های صنعتی ایران داوری شد که در پایان
به میزان 7هزار متر مربع از اراضی ازادس��ازی و به
4قرارداد به میزان 22هزارمتر مربع مهلت اعطا شد.
او اف��زود :متقاضیانی که در ش��هرک ها و نواحی
صنعت��ی اس��تان بوش��هر زمی��ن دریافت ک��رده و
هیچ گون��ه اقدامی روی زمین خ��ود انجام نداده اند،
پس از گذش��ت تاریخ تعهد ساخت و دریافت چند
مرحل��ه اخط��ار و اعطای مهل��ت در صورتی که در
مدت تعیین ش��ده اقدامی در زمینه ساخت وس��از
انجام ندهند ما اقدام به فسخ قرارداد و بازپس گیری
زمین برای واگذاری به سایر متقاضیان می کنیم.
بهره برداری
از 20واحد صنعتی در خوزستان
:مدیرعام��ل ش��رکت ش��هرک های صنعتی
خوزس��تان از بهره ب��رداری 20واح��د صنعت��ی در
ش��هرک های صنعتی اس��تان خبرداد .ب��ه گزارش
شرکت شهرک های صنعتی استان خوزستان اخالق
محمدیان با اش��اره به اینک��ه 20واحد صنعتی در
مجم��وع ب��ا س��رمایه گذاری 709میلیاردریال به
بهره برداری رسیده اند ،گفت :صنایع به بهره برداری
رسیده در بخش ش��یمیایی ،فلزی ،کانی غیرفلزی
و س��لولزی مش��غول به فعالی��ت بوده و اش��تغالی
بال��غ بر 176نف��ر را به همراه داش��ته اند .وی بیان
ک��رد :واحدهای صنعتی به بهره برداری رس��یده در
ش��هرک های صنعتی اه��واز ،2اه��واز ،3اهواز ،4
ابادان ،بندر ماهش��هر ،بهبهان ،دزفول 1و رامهرمز
مس��تقر هس��تند .در اس��تان خوزس��تان بی��ش از
18هزارنفر در شهرک ها و نواحی صنعتی مشغول
به فعالیت هستند .گفتنی است تاکنون در شهرک ها
و نواحی صنعتی اس��تان خوزستان یک هزار و 57
واح��د صنعت��ی به بهره ب��رداری رس��یده و بیش از
18هزار نفر اشتغالزایی به همراه داشته اند.
تکمیل زیرساخت شهرک
صنعتی مرزی قصرشیرین
:مدیرعام��ل ش��رکت ش��هرک های صنعتی
کرمانش��اه گفت :تکمیل زیرس��اخت های ش��هرک
صنعتی مرزی قصرشیرین با سرعت مطلوبی درحال
اجراست و درنیمه نخست سال اینده این شهرک به
بهره برداری می رسد .به گزارش شرکت شهرک های
صنعتی استان کرمانشاه شاهپور قنبری ضمن اشاره
به پیش��رفت های زیربنایی در سنوات گذشته افزود:
راهس��ازی معابر ،اجرای شبکه داخلی و خط انتقال
اب ،احداث ش��بکه توزیع برق ،اسفالت بلوار اصلی
از جمل��ه اقدام��ات عمرانی صورت گرفته در س��ال
گذشته است .قنبری تصریح کرد :عالوه بر مورد یاد
شده در سال جاری نیز ایجاد سایر امکانات زیربنایی
از قبیل ش��بکه مخابرات ،اجرای شبکه داخلی گاز،
احداث مخزن ابی 500مترمکعبی و سر در ورودی
و نگهبانی ش��هرک مورد اش��اره درحال پیگیری و
اجراست.
البرز بیشترین شهرک صنعتی
خصوصی را داراست
:معاون صنایع کوچک ش��رکت شهرک های
صنعتی اس��تان البرز گفت :البرز دارای بیشترین
ش��هرک های خصوصی در کش��ور است و به دلیل
نزدیکی ب��ه تهران معی��ن صنعت��ی پایتخت نیز
محس��وب می ش��ود .بختیار رازانی با بی��ان اینکه
ش��رکت ش��هرک های صنعتی ع�لاوه ب��ر ایجاد
زیرس��اخت ها ،از صنای��ع کوچ��ک از ابتدای اخذ
جواز تا انتهای تولید حمایت می کند ،گفت :ساالنه
حدود 2ه��زار نفر از ش��اغالن واحدهای صنعتی
ام��وزش داده م��ی ش��وند و ح��دود 50درصد از
هزینه ها را شرکت شهرک های صنعتی به صورت
یاران��ه پرداخت می کند .وی تصریح کرد :در طول
دهه های گذش��ته حمایت از صنعتگران به صورت
بنگاهی و مستقیم بود اما با دستیابی به مدل های
توس��عه جدید ،به صورت خوش��ه ای از گروه های
مختلف صنایع حمایت شد.
14
استانها
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
public@smtnews.ir
نبود زیرساخت ها مانعی برای توسعه صادرات خراسان رضوی است
صادرات گل و گیاه ،افتان و خیزان روبه جلو
مهدی�ه قمری -گ�روه اس�تان ها :اگرچه
تنوع اب و هوایی خراس��ان رضوی عاملی در
عمل اوردن محصوالت کش��اورزی اس��ت اما
این س��که روی دیگری هم دارد .همین تنوع
و مح��دود بودن اب وهوا به منطقه ای محدود،
دس��ت ها را برای گس��ترش سطح زیرکشت و
افزایش تولید به منظور ص��ادرات ،می بندد .با
ن همه خراسان رضوی با دارابودن کمترین
ای
سطح زیرکش��ت در تولید گل های شاخه ای و
گیاهان تزئینی توانس��ته رتبه نخس��ت میزان
تولید گل و گیاه کش��ور را کسب کند .از سال
،87این اس��تان در تولید گل های رز هلندی
و ص��ادرات ان به ارمنس��تان فعالیت داش��ته
اس��ت ،اما ب��ه گفته محمدرضا قدس��ی مدیر
امور باغبانی س��ازمان جهاد کشاورزی استان
خراس��ان رضوی نه تنها صادرات این نوع گل
زینتی در سال 93همچنان ادامه دارد بلکه در
س��ال جاری به همراه گل السترومریا عالوه بر
ارمنستان ،به ترکمنس��تان نیز صادر می شود
زیرا این کش��ور تمایل زیادی ب��ه واردات این
دو ن��وع گل زینت��ی از ای��ران دارد .همچنین
قزاقستان و تاجیکستان نیز از بازارهای هدف
صادراتی هس��تند .اما کاه��ش صادرات گل و
گیاه از خراسان رضوی خبری است که رییس
اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت ،معدن
داده
و تجارت استان خراسان رضوی به
است .به گفته غالمرضا کامالن میزان صادرات
گل و گیاه زینتی در 6ماه نخس��ت سال 93
در مقایسه با 6ماه سال گذشته کاهش داشته
است .او میزان صادرات استان خراسان رضوی
در خصوص گل و گیاه زینتی در 6ماه نخست
س��ال 93را از نظ��ر وزن��ی 41ت��ن و از نظر
ارزش��ی 32000دالر اعالم ک��رد و ادامه داد:
سهم استان در صادرات از سهم کل کشور در
این 6ماه بسیار ناچیز بوده است.
ریی��س اداره بازرگان��ی خارج��ی س��ازمان
صنعت ،معدن و تجارت استان خراسان رضوی
امار صادرات گل و گیاه زینتی در 6ماه نخست
سال گذشته در اس��تان خراسان را 449تن
و به ارزش 1/2میلیون دالر دانس��ته و تاکید
می کن��د :بر اس��اس این امار،تغییر کاهش��ی
نسبت به امار صادرات استان خراسان رضوی
در سال گذشته 2/6 ،درصد از نظر ارزشی و 4
درصد از نظر وزنی است.
دالیل کاهش صادرات گل و گیاه
کامالن ،حمل ونقل هوایی ،وجود نداش��تن
س��ردخانه مناس��ب ،توجه نداش��تن به زمان
نمی توانیم هر لحظ��ه که بخواهیم گل و گیاه
زینتی را به مقصد کشورهایی که در یک زمان
خاص طالب ان هس��تند ،ص��ادر کنیم و باید
به تهران ارس��ال و از انجا به کشور مورد نظر
فرستاده شود که به علت حجم باالی استفاده
از زمان ،ممکن اس��ت گل ه��ا خراب و پژمرده
شوند.
وی در پایان بر لزوم برداش��تن بوروکراسی
اداری در برخ��ی اقالم صادراتی و دس��ت در
دست قرار دادن همه س��ازمان های مرتبط با
صادرات در خراس��ان رضوی و کش��ور تاکید
می کند.
رضایت از تولید گل و گیاه
برداشت مناسب ،دسترس��ی نداشتن به مواد
افزایش دهن��ده عم��ر گل های ش��اخه بریده،
بس��ته بندی نامناس��ب ،نبود پایان��ه صادراتی
مناس��ب و وجود قرنطین��ه طوالنی مدت را از
مهم ترین مش��کالت صادرات استان خراسان
رضوی عنوان کرده و می گوید :با اینکه ممکن
است این مشکالت برای همه استان های کشور
در حوزه صادرات یکس��ان باش��د اما برخی از
انها مانند پایانه صادرات ،قرنطینه های طوالنی
م��دت و ...از مواردی اس��ت که ب��ا رفع انها
می توان میزان صادرات را افزایش داد .کامالن
می گوی��د :به عن��وان مثال وقت��ی قرنطینه ها
طوالنی شود ،کش��ور مورد نظر صادرات برای
دریاف��ت بهتر و زودتر گل های خود با کش��ور
دیگری وارد مذاکره می شود.
ایجاد زیرس�اخت ها نیازمند همکاری
بخش خصوصی و بانک ها با دولت است
ریی��س اداره بازرگان��ی خارج��ی س��ازمان
صنع��ت ،مع��دن و تجارت اس��تان خراس��ان
رضوی می گوید :با عنایت به مش��کالت اشاره
ش��ده ،وضعیت ص��ادرات گل و گی��اه زینتی
به کش��ور های مختلف از جمله اسیای میانه
مطل��وب نیس��ت و بای��د در ای��ن خصوص با
تشویق س��رمایه گذاری و ایجاد بستر مناسب
چاره اندیشی کرد.
وی مهم ترین عام��ل در صادرات خارجی را
توجه به بسترس��ازی و ایجاد زیرس��اخت های
مناسب عنوان کرده و می گوید :به عنوان مثال
یکی از مهم ترین بس��ترها در صادرات ،ایجاد
پایانه های صادراتی اس��ت که دارای سردخانه
مجه��ز و ش��رایط مناس��ب ب��رای بارگیری و
حمل ونقل راحت باشد .این امر ،خود نیازمند
امکانات مختلفی مانند در اختیار داشتن زمین،
میزان صادرات گل و
گیاه زینتی در مقایسه
با سال گذشته کاهش
داشته ،حمل ونقل هوایی،
وجود نداشتن سردخانه
مناسب ،از مهم ترین
مشکالت صادرات استان
خراسان رضوی است
اخذ مجوزهای الزم ،بودجه مش��خص ش��ده
ب��رای ان و همکاری بخش خصوصی همراه با
بانک ها با دولت است و استان خراسان رضوی
نیز در ص��ادرات اقالم خاص خود به ویژه گل
و گیاه زینتی که نیازمند مراقبت های خاصی
است از این قاعده مستثنا نیست.
کامالن می افزاید :به نظر می رسد وقتی این
موارد انجام ش��ود در مرحله بعد ،صادرات گل
و گیاه زینتی نیازمند امکانات خاص از س��وی
دولت و بخ��ش خصوصی در کن��ار همکاری
بانک ه��ای مختلف در قال��ب ارائه وام های کم
بهره و بدون انجام بوروکراس��ی اداری اس��ت
ک��ه به عنوان مث��ال دولت برای ه��ر کدام از
اس��تان های کش��ور که ظرفیت خوبی در یک
شاخه صادراتی دارند ،شرایط خاصی را در نظر
بگیرد.
ریی��س اداره بازرگان��ی خارج��ی س��ازمان
صنع��ت ،مع��دن و تجارت اس��تان خراس��ان
رضوی اضافه می کند :به عنوان مثال اگر استان
خراس��ان رضوی قطب صادرات زعفران است
می توان با ایجاد شهرک های فناوری و تحقیق
زعفران از طریق امکانات خاص اش��اره ش��ده،
زیرس��اخت های مناس��ب برای افزایش میزان
صادرات ان را فراهم کرد.
حمل ونقل ،مشکل اصلی
کام�لان ،از جمله مش��کالت را حمل ونقل
دانس��ته و ادام��ه می ده��د :گل و گیاه زینتی
از جمله محص��والت صادراتی اس��ت که اگر
ب��ه موقع به دس��ت کش��ور مورد نظر نرس��د
پالس��یده و خشک می ش��ود و قابلیت فروش
خود را از دس��ت می دهد بنابراین اگر مس��یر
صادرات نزدیک باشد الزم است از طریق جاده
و با کامیون های یخچال دار مجهز ،حمل ونقل
انها را انجام داد اما اگر از سوی ناوگان هوایی
باش��د به ای��ن علت که بس��یاری از پروازهای
خارجی از مش��هد یک یا دو بار در هفته انجام
می ش��ود و فرودگاه بین المللی مش��هد نیز از
محدودیت های��ی برخوردار اس��ت بنابراین ما
پی��ش از این ق��رار بود تا س��ال 93دهکده
گل و گیاه ایرانیان در ش��رق کش��ور در شهر
مش��هد احداث ش��ود؛ دهکده ای که به عنوان
نخستین نمایشگاه دائمی گل و گیاه و صنایع
وابس��ته در شرق کشور با سازه های گلخانه ای
معرفی ش��ده و احداث کنندگان ان در بخش
خصوص��ی اعالم کرده بودن��د این امر را بدون
مشارکت دولت به سرانجام می رسانند اما هنوز
خبری از تکمیل این پروژه در دس��ت نیست.
با این همه اقدامات انجام ش��ده در یک س��ال
اخیر از س��وی دولت و برقراری ارتباط تجاری
با کشورهای همسایه ،س��بب شده است تا با
وج��ود محدودیت های��ی ک��ه تحریم ها برای
تج��ار ایرانی به وجود اورده اند ،همچنان چرخ
صادرات گل و گیاه بچرخد .محمدرضا قدسی،
مدیر امور باغبانی س��ازمان جهاد کش��اورزی
استان خراس��ان رضوی در گفت وگو با
با ابراز خرس��ندی از بیش��ترین سرعت رشد
گلخانه در اس��تان خراس��ان رضوی در سطح
کشور می گوید :درحال حاضر گل های زینتی
مانند رز هلندی ،ژربرا ،انتوریوم و السترومریا
در استان خراس��ان رضوی تولید می شود که
از نظر صادرات نی��ز ارزش زیادی دارد .وی از
12/2هکتار سطح زیر کشت گل شاخه بریده
در استان خراسان رضوی خبر داد و افزود :اگر
قیمت هر ش��اخه بریده گل ه��ای زینتی را به
صورت میانگین 10هزار ریال در نظر بگیریم
هر هکت��ار 12میلیارد توم��ان در بازار گل و
گیاه زینتی فروش خواهد داش��ت .مدیر امور
باغبانی جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی
تاکید کرد :گلخانه های فعال در این استان ،در
مش��هد ،چناران ،فریمان و طرقبه شاندیز قرار
دارد که 1/26هکت��ار از ان به تولید گل های
اپارتمانی مربوط می شود.
سفر هیات تجاری روس به گلستان
روس ها در پتروشیمی گلستان سرمایه گذاری می کنند
گ�روه اس�تان ها :تمایل��ی که روس ه��ا ب��رای واردات از
ایران نش��ان داده اند س��بب ش��د که با دعوت گلستانی ها،
سرکنسول روس��یه و هیات تجارت روس که به ایران سفر
کرده بودند ،گرگان را نیز در برنامه س��فر خود قراردهند و
جلس��ه ای را با مسئوالن استان گلستان در راستای توسعه
تجاری برگزار کنند .احداث کارخانه س��یمان در روس��یه،
س��رمایه گذاری روس ها در پتروش��یمی گلستان ،توافقاتی
برای توس��عه گردش��گری و صادرات محصوالت کشاورزی
و فراورده ه��ای دامی به این کش��ور ،از دس��تاوردهای این
جلس��ه بوده اس��ت .رییس ات��اق بازرگانی گ��رگان در این
جلسه گفت :گلس��تان برای صادرات مواد غذایی به روسیه
نیازمند توسعه حمل ونقل است .حمید دامغانی افزود :نقل
و انتقاالت پول برای تجارت بین دو کشور بسیار مهم است
و ما ب��رای نقل وانتقاالت فراورده های دامی به روس��یه هم
نیازمند کانتینرهای یخچال دار هستیم ،این امکان در استان
ما وجود ندارد و در این زمینه نیازمند یاری روسیه هستیم.
دامغانی افزود :اس��تان ما در زمینه گوشت مرغ و تخم مرغ
و فراورده ه��ای دامی و میوه و س��بزی امادگی دارد تا بازار
روسیه را تامین کند ،ولی باید در زمینه حمل ونقل روسیه به
ما یاری برساند .وی با بیان اینکه یک ماه اینده نمایشگاهی
در استراخان روسیه برگزار می شود و استان گلستان هم در
این نمایشگاه شرکت می کند ،گفت :هیات تجاری از استان
گلس��تان هم در این برنامه راهی اس��تراخان می شود تا در
زمینه توس��عه روابط تجاری بین دو اس��تان تبادل نظر بین
تجار صورت گیرد.
گفت :هیات روس��ی از پروژه پتروش��یمی بازدید داشتند و
تمایلی هم برای سرمایه گذاری در این زمینه نشان داده اند.
امامی در این جلسه همچنین با اشاره به پروژه پتروشیمی
گفت :بانک ملی در این پروژه قرارداد عاملیت خود را تمدید
کرده اس��ت و به زودی با این اقدام خرید ماشین االت برای
پتروشیمی گلستان اغاز می شود.
نماین��ده مردم گرگان در مجلس با تاکید برظرفیت های
صادراتی استان گلستان گفت :تحریم ها فصل مشترک ایران
و روس��یه برای توسعه صادرات است .عیسی امامی گفت :با
توجه به این که روسیه درحال حاضر بحث تحریم از جانب
غ��رب و اروپا را دارد ،می توانیم از این فرصت برای توس��عه
صادرات به روس��یه استفاده کنیم .روس��یه برای واردات از
ایران تمایل نش��ان داده اس��ت و در فضای مجلس و دولت
هم این تمایل وجود دارد و ما تا چند ماه اینده هم ش��اهد
افتتاح خط ابریشم نوین هستیم و از این خط تجاری که از
سابقه دیرینه ای برخوردار است کمتر استفاده کرده ایم .وی
با بیان این که گلس��تان با توجه به کرویدر بودن شمالی –
جنوبی به اسیای میانه باید سهم خود را از این موضوع ببرد
همچنین علی اف ،وابس��ته اقتصادی س��فارت روسیه در
ایران گفت :داغس��تان ،دروازه جنوبی روس��یه است و بندر
مهاجکاال که در این اس��تان ق��رار دارد ،بهترین موقعیت را
در دریای خزر در بین بنادر داغس��تان دارد .علی اف افزود:
این استان از نظر صنعت و کشاورزی بسیار پیشرفته است و
ماهانه ۵۰هزارتن سیمان از ایران و استان گلستان به بنادر
داغس��تان صادر می ش��ود .وی با بیان این که با تفاهمنامه
بین دو کشور کارخانه س��یمانی در مرکز داغستان درحال
احداث است ،گفت :بیش از ۶میلیارد تومان سرمایه گذاران
داغس��تانی در بن��ادر ای��ران س��رمایه گذاری کرده ان��د و
ب��رای کانتینرهای حمل بار عالقه مند هس��تیم تا مش��ابه
تفاهمنامه ای که با استان گیالن امضا شده است با گلستان
تحریم ها فصل مشترک ایران و روسیه
مصوبه منطقه ازاد بوشهر پابرجاست
مهر :مدیرکل امور اقتصادی استانداری بوشهر گفت :مصوبه تاسیس
منطقه ازاد بوشهر توسط دولت پابرجاست .علی درویشی اظهار کرد:
دولت از مصوبه خود مبنی بر تاس��یس منطقه ازاد در بوش��هر دفاع
می کند و منتظر ارس��ال ان از س��وی دولت به مجلس هستیم .وی
اضافه کرد :مراحل درخواست تاسیس منطقه ازاد بوشهر در کارگروه
تخصصی و همچنین شورای عالی مناطق ازاد که باحضور معاون اول
رییس جمه��وری و 14نفر از وزرای عضو کابینه ،به طور کارشناس��ی
بررس��ی ش��د و پس از موافقت ،به هیات دولت ارس��ال که در انجا
نیز مورد تصویب قرار گرفت ،بنابراین تاس��یس منطقه ازد بوشهر ،با
پشتوانه کارشناس��ی و مطالعات جامع مورد موافقت مجموعه دولت
واقع شده است.
احداث کارخانه سیمان در روسیه
توسعه صنعتی محور برنامه های زنجان
:برنام��ه دس��تگاه های اجرایی اس��تان زنجان بای��د برمبنای
محور توس��عه صنعتی و معدنی باش��د .به گ��زارش روابط عمومی
س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت اس��تان زنج��ان ،ناصر فغفوری،
سرپرست این سازمان در جلسه رفع مخاطرات تولید در شهرستان
ابهر گفت با رهنمودهای اس��تاندار زنجان ،محور توس��عه اس��تان
از بالتکلیف��ی ره��ا ش��ده و راهبرده��ای دهگانه ب��رای حرکت در
مسیر توس��عه استان ارائه شده اس��ت .فغفوری اظهار کرد :توسعه
صنعت و معدن در شهرس��تان ابهر به نح��و مطلوبی صورت گرفته
و این شهرس��تان پیشران توس��عه صنعتی استان زنجان است .وی
جایگاه صنعت و معدن شهرس��تان ابهر را در اس��تان زنجان ممتاز
اعالم کرد.
ه��م منعقد کنیم .علی اف افزود :برنامه اینده ما این اس��ت
تا بتوانیم مرکز اموزش��ی را برای سنگ تراش��ی سنگ های
قیمتی و نیمه قیمتی و بحث اموزش��ی در اس��تان گلستان
فعال کنیم و یکی از دیگر برنامه های ما این اس��ت تا برای
کسانی که در این مراکز اموزش می بینند دستگاه های الزم
برای کار را به طور مستقل در اختیار انان قرار دهیم.
تولید 4هزار تن سیمان در رودبار
تس�نیم :فرمان��دار رودب��ار ب��ا بیان اینک��ه ۷۵درص��د معادن
گی�لان در این شهرس��تان ق��راردارد ،گف��ت :روزان��ه ۴هزارتن
س��یمان در رودبار تولید می ش��ود .س��یدمحمد احم��دی اظهار
ک��رد :گازرس��انی به مناطق روس��تایی از اولویت ه��ای بودجه ای
شهرس��تان رودبار در سال 93اس��ت .وی با بیان اینکه میانگین
برخ��ورداری از گاز طبیع��ی در گی�لان 67درصد اس��ت ،افزود:
در ای��ن حال میانگی��ن برخورداری رودب��ار از گاز طبیعی 26/3
درص��د اس��ت .فرماندار رودبار با اش��اره به افتتاح گازرس��انی دو
روس��تای بزرگ این شهرس��تان با 14میلیارد ریال اعتبار گفت:
90میلی��ارد ریال برای گازرس��انی روس��تایی رودب��ار اختصاص
یافتهاس��ت.
public@smtnews.ir
بازارهای صنعتی و خدماتی
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم 1 -1436نوامبر -2014شماره -75پیاپی 1393
رتبه دوم منطقه در فرهنگسازی برای محصوالت ارگانیک متعلق به ایران است
15
ایران،رتب هپنجماسیاوپنجاهمجهاندرمحصوالتارگانیک
رامی�ن نعمت�ی :حجم گ��ردش مال��ی بازار
محصوالت ارگانیک در دنیا حدود 50میلیارد
یورو است که در این میان ،حدود ۲۲میلیارد
یورو به اتحادی��ه اروپا و امریکا اختصاص دارد.
همچنین اس��یای ش��رقی یک میلیارد یورو و
عربس��تان و کشورهای حاش��یه خلیج فارس
نی��ز در بازار این محصوالت حدود نیم میلیارد
یورو ف��روش دارند .هم اکنون در 164کش��ور
جهان تولید محصوالت ارگانیک در ۶۸میلیون
هکت��ار از اراضی صورت می گی��رد که حدود
۳۵میلیون هکت��ار ان به صورت برداش��ت از
عرصه طبیعی بوده و مابق��ی ان از مزرعه ها و
باغ های با مدیریت و کنترل کشاورزان است .در
این میان ،کشور استرالیا با 12میلیون هکتار
سطح زیر کشت این محصوالت ،رتبه نخست
جهان را دارد.
رییس هیات مدیره انجم��ن ارگانیک ایران
در گفت وگوی اختصاصی ب��ا
در مورد
وضعیت تولید محصوالت ارگانی��ک در ایران
می گوی��د :تولید این محصوالت در کش��ور از
س��ال 1385اغاز ش��د و هم اکن��ون 82هزار
هکت��ار از مزرعه ها ،باغ ها و عرصه های طبیعی
در کش��ور( 43هزار هکتار مخصوص مزرعه ها
و باغ ها و 39ه��زار هکتار عرصه های طبیعی)
به کش��ت ای��ن ن��وع محص��والت اختصاص
دارد .بر این اس��اس ،ایران در سطح زیرکشت
محصوالت ارگانیک در اس��یا رتب ه پنجم و در
جهان رتبه پنجاه��م را دارد .همچنین از نظر
فرهنگسازی در زمینه محصوالت ارگانیک رتبه
دوم منطقه متعلق به ایران اس��ت و اینهمه در
شرایطی است که سازمان خواربار و کشاورزی
ملل متح��د (فائو) نیز ای��ران را به عنوان یک
سرزمین کشاورزی ثبت کرده است چون از 17
اقلیم کشاورزی جهان ،ایران میزبان 11اقلیم
است که بر این اساس بیشترین مزیت را برای
توسعه محصوالت کشاورزی در منطقه داشته
و به دلیل توانمندی ه��ای باالی جغرافیایی و
اب وهوایی می تواند با افزایش تولید محصوالت
ارگانیک به جایگاه باالتری دست یابد.
سیدرضا نورانی با بیان
اینک��ه در س��ند
چش��م انداز 20س��اله
کش��ور ب��ر مس��ئله
برخ��ورداری جامعه از
سالمت تاکید شده است ،می افزاید :در این سند
تاکید شده که در افق ،1404جامع ه ایرانی باید
جامعه ای باش��د ک��ه از مولفه های��ی از جمله
س�لامت برخوردار ب��وده و این تاکید می تواند
اس��اس فعالیت ها و تصمیم گیری های مفید و
ماندگار در تولید محصوالت ارگانیک باشد .وی
می گوید :اگر توس��عه محص��والت ارگانیک با
حمایت ها و بسترسازی های دولتی و حمایت از
بخش خصوصی با برنامه جامع صورت پذیرد،
سطح زیرکشت این محصوالت در پایان برنامه
پنجم توس��عه به یک میلی��ون هکتار خواهد
ویژه
رسید.
وی تاکی��د می کند :در م��اده « 61بند ب»
قانون برنام ه پنجم توس��عه نی��ز ،دولت مکلف
ش��ده به منظور جلوگی��ری از مصرف بی روی ه
س��موم دفع افات نباتی و کودهای شیمیایی،
روش��ی اتخاذ کند که امکان استفاد ه بیشتر از
کود کمپوس��ت و مبارز ه بیولوژیک را به تدریج
فراهم اورد .متاسفانه هم ه اینها درحالی است
که دول��ت در انتخاب کش��اورزان نمونه ،تنها
معی��اری که مورد توجه ق��رار می دهد ،حجم
برداشت محصول است و چگونگی حاصل شدن
ان را مورد توجه قرار نمی دهد؛ مقدار س��موم
مورد اس��تفاده و نحو ه زیر کشت بردن زمین و
استفاده از اب ،از جمله مسائل مهمی است که
در این روند دیده نمی شود.
محصوالت ارگانیک ،یک دهم درصد
از کل تولیدات زیر کشت ایران
دبیر انجمن ارگانیک ایران با بیان اینکه تولید
محص��والت ارگانی��ک یک دهم درص��د از کل
تولیدات زیر کش��ت ایران را شامل می شود به
می گوید :انجمن ارگانیک ایران در تالش
است تا این میزان را به یک درصد افزایش دهد.
مه��دی مهدی پ��ور با
اش��اره به اینکه تولید
محصوالت ارگانیک در
کش��ور به تازگ��ی اغاز
شده ،می افزاید :پوشاک
ارگانی��ک ،محصوالت
ارایش��ی و بهداشتی ارگانیک و حتی هتل ها و
رستوران های ارگانیک نیز از جمله محصوالت و
صنایعی است که در بازار محصوالت ارگانیک
مورد توجه قرار گرفته اند.
دبیر انجمن ارگانیک ایران در ادامه می گوید:
در حال حاضر در کش��ور محصوالت ارگانیک
متنوعی مانند پس��ته وحشی ،پسته معمولی،
عس��ل ،برنج ،گوجه فرنگی ،انار ،انگور ،اب انار
و اب انگور ،کشمش ،گالب ،سیب زمینی ،پیاز،
چای ،زعفران ،خرما ،رب گوجه فرنگی ،اسانس
گل ،کیوی و ...تولید می شود .ضمن اینکه مواد
اولیه برای تولید برخی از محصوالت مانند گز،
مربا و ...برای ورود به کشور در حال برنامه ریزی
است.
وی می افزاید :پس��ته ،مغز پس��ته وحشی،
اسانس گل ،گل محمدی ،گالب ،زعفران ،اب
انگ��ور ،اب انار ،گل رز ،غنچه رز ،انجیر ،خرما،
برگ حنا و ب��ادام ،مهم ترین صادرات ارگانیک
ایران را تشکیل می دهد که به کشورهایی مانند
هم اکنون در 164کشور
جهانتولیدمحصوالت
ارگانیکدر۶۸میلیون
هکتار از اراضی صورت
می گیردکهحدود۳۵میلیون
هکتار برداشت از عرصه
طبیعیبودهومابقیاز
مزارعوباغ هایتحتکنترل
کشاورزاناست
هلند ،انگلس��تان ،امریکا ،ژاپن ،المان ،فرانسه،
کره جنوبی و کش��ورهای حاشیه خلیج فارس
صادر می شوند .باوجود این ،هنوز در گمرکات
کشور سرفصلی به عنوان ارگانیک وجود ندارد.
بنا بر این به طور دقیق نمی توان میزان صادرات
ایران را تخمین زد.
مهدی پور ب��ا تاکید بر اینکه س��هم مصرف
محص��والت ارگانیک کش��اورزی در ای��ران با
توجه به اینکه این محصوالت به طور متوسط
30درصد از محصوالت عادی گران تر هستند،
ناچیز است ،می افزاید :هزینه تولید محصوالت
ارگانیک کش��اورزی باال تر از محصوالت سالم
است .این محصوالت به دلیل هزینه های تولید
باال ت��ر و ویژگی ها و مزایایی که برای س�لامت
اب ،خ��اک ،محیط زیس��ت و انس��ان دارن��د،
نس��بت به محصوالت س��الم گران تر هستند
اما دول��ت می تواند ب��ا پرداخت یارانه هدفمند
و مدیریت ش��ده به تولیدکنندگان محصوالت
ارگانیک ،ام��وزش و ترغیب کش��اورزان برای
تولید و فراهم کردن بستر مناسب برای عرضه
مستقیم این محصوالت ،سطح زیر کشت ،تولید
و مصرف داخلی محصوالت ارگانیک را افزایش
دهد .دبیر انجمن ارگانیک ایران با بیان اینکه
دفتر « »IFOAMاز اردیبهش��ت امس��ال در
تهران فعال شده است ،می گوید :از سال 1390
برندسازی محصوالت ارگانیک اغاز و با حضور
نماینده فدراسیون بین المللی ارگانیک از برند
ارگانیک ایران رونمایی شد و پس از ان ،این برند
بر اساس دستورالعمل تعریف شده به واحدهای
متقاضی که به مرحله ارگانیک رسیده اند ،پس از
تایید کمیسیون استاندارد انجمن ارگانیک اعطا
ش��د .مهدی پور با اشاره به اینکه اتحادیه اروپا
اییننامه اس��تاندارد 2092را در سال 1991م
تصویب کرد و در س��ال 2007م این استاندارد
مورد بازنگ��ری قرار گرفت و با عنوان اییننامه
834به تصویب رسید ،می گوید :صدور گواهی
برای صادرات محصوالت ارگانیک کشور عموما
براساس استاندارد ارگانیک اتحادیه اروپا صورت
میگی��رد .وی می افزاید :انجمن ارگانیک ایران
در سال 86پیشنهادی را برای تدوین استاندارد
ارائ��ه داد و در س��ال 87اییننامه اس��تاندارد
تولید محصول ،فراوری ،برچسبگذاری با کد
11000تصویب شد .دارندگان گواهی ارگانیک
معتبر براس��اس اس��تاندارد ملی و اس��تاندارد
اتحادی��ه اروپا برای دریافت برند ارگانیک ایران
که در راستای افزایش اعتماد مصرف کنندگان
و به منظور هماهنگ سازی استاندارد ها براساس
دس��تور العمل خاص اعطا می شود می توانند به
اهمیت تولید و مصرف محصوالت ارگانیک
در چند س��ال گذشته بیماری س��رطان در بین مردم رشد صعودی داشته
اس��ت ک��ه وقوع این ام��ر دالیل بس��یاری دارد که مصرف نک��ردن میوه ها و
سبزی های س��الم می تواند از جمله علت های ان باشد .محققان در تحقیقات
خود دریافته اند که مصرف میوه ها و س��بزی های ارگانیک س�لامت انسان را
افزایش و بیماری های س��رطانی را به ش��دت کاهش می دهد .بر این اس��اس
مس��ئوالن مربوط��ه مصمم ش��دند برای تحق��ق این هدف ،تولی��د میوه ها و
سبزی های سالم و همچنین ارگانیک را در کشور شروع کنند تا سالمت مردم
را با مصرف این نوع مواد غذایی ارتقا دهند و برای انجام این امر حمایت های
خوبی را از کش��اورزان و تولیدکنندگان محصوالت سالم و ارگانیک می کنند.
ارتق��ای طعم و مز ه میو ه و س��بزی ،حفظ محیط زیس��ت و تهیه مواد غذایی
سالم ،کاهش الودگی خاک و پیشگیری از بیماری ها ازجمله اهداف مسئوالن
کش��ور برای تولید میوه ها و س��بزی های ارگانیک است که امیدوارند با تالش
و هم��ت کش��اورزان و تولیدکنن��دگان ،تولید این محص��ول افزایش یابد و با
فرهنگس��ازی مطلوب بین مردم مصرف انه��ا را از این نوع مواد غذایی بتوان
ارتقا داد .طبق تاریخچه تولید میوه های ارگانیک ،در دنیا برای نخس��تین بار
فردی به نام اش��تاینر ،اقتصاددان المانی با عنوان اقتصاد کشاورزی ،غذاهای
ارگانی��ک را مطرح کرد و قوانین مربوط به این غذاها نخس��تین بار در س��ال
1980میالدی در کش��ورهای اروپایی وضع ش��د و فرانسه نخستین کشوری
بود که برای میوه ها و س��بزی ها و غله ها ،برچس��ب دولتی با عنوان کشاورزی
ارگانیک ارائه کرد .از سوی دیگر ،سازمان WTOکه با هدف ایجاد تجارت
و بازرگانی پایدار و به منظور یکسانسازی در بحث تجارت شکل گرفته است،
ازاد بودن تجارت را فقط در دو مسیر محدود یا ممنوع کرده که ان دو مسیر
شامل استاندارد ها برای کیفیت محصوالت که به منظور تامین سالمت جامعه
و براس��اس ضوابط علمی و تحقیقاتی وضع شده اس��ت و دیگری ممانعت از
بروز و توس��عه بیماری و یا مشکلی خاص در جهان مانند بیماری های خاص
اعم از انفلوانزای مرغی اس��ت .اتحادیه اروپا اییننامه استاندارد 2092را در
س��ال 1991م تصویب کرد و در سال 2007م این اس��تاندارد مورد بازنگری
ق��رار گرفت و با عنوان اییننامه 834به تصویب رس��ید .صدور گواهی برای
صادرات محصوالت ارگانیک کشور عموما براساس استاندارد ارگانیک اتحادیه
اروپ��ا ص��ورت می گی��رد .در اتحادیه اروپا به منظور س��هولت ،س��اماندهی و
افزایش اعتماد کش��اورزان به نهاده های کش��اورزی ارگانیک فهرست تجاری
ک مجاز (کود و تقویت کننده و بهساز های خاک و
ش��امل دوهزار نهاده ارگانی
افت کش ها و )...توسط موسسه تحقیقات ارگانیک FIBLهر ساله تهیه شده
و در اختیار عموم قرار می گیرد .در کشور ما نیز به منظور توسعه باغ ها و مزارع
ارگانیک این فهرست در انجمن ارگانیک ایران تهیه شده است.
مفاهیم و اصول کشاورزی ارگانیک
کش��اورزی ارگانیک در ساده ترین تعریف به عنوان «کشاورزی بدون افزودن
مواد شیمیایی صنعتی» تعریف شده است .ماده شیمیایی صنعتی ،ماده ای است
که طی فرایندهای شیمیایی غیرطبیعی تهیه شده است .این تعریف ،ناقص و
حتی نادرست اس��ت .واژه ارگانیک مانند بسیاری از واژگان انگلیسی ،چندین
معنا دارد .معنایی که در کش��اورزی ارگانیک مدنظر است ،برای مدیریت تمام
مزرعه به کار می رود و براساس ان ،مزرعه به عنوان موجود زنده درنظر گرفته
می شود .مواد ش��یمیایی صنعتی (مصنوعی) چون علف کش ها ،حشره کش ها،
قارچ کش ها ،داروهای دامی ،سوپرفس��فات و اوره در کشاورزی ارگانیک به کار
نم��ی رود .به طور کلی در مزارع ارگانیک ،هیچ گونه ماده ش��یمیایی مصنوعی
ب��ه کار برده نمی ش��ود .این مواد در اماده س��ازی خاک ،روی��ش گیاه یا تولید
نهاده هایی که در تغذیه گیاه ،ذخیره سازی ،فراوری یا فروش ان دخالت دارند،
ب��ه کار نمی روند .به عالوه ،دام ها تا حد ام��کان اجازه حرکت ازادانه در مراتع
را دارند .کشاورزی ارگانیک ،حرکت رو به عقب نیست .دراین سامانه ،بهترین
دانش س��نتی با علم جدید ترکیب می ش��ود و در عین حال با سایر روش های
نوین مدیریت ،س��ازگار اس��ت .مزرعه های ارگانیک همچ��ون دیگر زمین های
زراعتی به خوبی اماده ش��ده و نیازمند مدیریت قوی ،به ویژه درمورد خاک و
دبیرخانه انجمن مراجعه کنند.
دبیر انجمن ارگانیک ایران با تاکید بر اینکه
حفظ س�لامت مردم و حفظ محیط زیس��ت
مهم تر از صادرات محصوالت ارگانیک اس��ت،
ت محصوالت ارگانیک
می گوید :برای اینکه قیم
بیش از ح��د افزایش نیاب��د ،هماهنگی هایی
ب��ا ش��هرداری ها و س��ازمان میادی��ن میوه و
تره بار صورت گرفته ت��ا تولیدکنندگان بزرگ
محصوالت ارگانیک بتوانن��د محصول خود را
ب��ه صورت مس��تقیم در غرفه های اختصاصی
خ��ود در میادین تره بار عرض��ه کنند .در حال
حاضر بیش از 30فروش��گاه م��واد غذایی به
عرضه محصوالت ارگانیک در کش��ور مشغول
هستند .در تهران هم حدود 10فروشگاه داریم.
عالوه بر فروشگاه های یاد شده ،تقاضای زیادی
نیز برای دایر کردن فروشگاه های جدید عرضه
محصوالت ارگانیک وج��ود دارد .مهدی پور با
بیان اینکه حجم باالی مبادالت س��االنه مواد
غذایی ارگانیک در س��طح جهان به این دلیل
ک هزینه های
است که مصرف محصوالت ارگانی
پنهان ن��دارد ،تصری��ح می کن��د :درحقیقت
افزای��ش بکارگی��ری س��موم در کش��اورزی
رای��ج ،هزینه های پنه��ان و گ��زاف درمانی را
ب��ه مصرف کننده تحمیل می کن��د ،به همین
دلیل اس��ت که امروز کشاورزان در کشورهای
توس��عه یافته مزارع خود را ب��ه مزارع ارگانیک
تبدیل می کنن��د و تقاضا برای این محصوالت
هم هر روز بیش��تر می ش��ود .ب��رای نمونه در
کش��وری مانند امری��کا مصرف م��واد غذایی
ارگانیک در س��ال های اخیر 17درصد افزایش
داشته است.
مجوزها و هزینه ها
اجرای روش کشاورزی ارگانیک در مزرعه ها
نیازمند مدیریت درست و گذراندن دور ه گذار
الزم است .اس��تاندارد دوره گذار برای مزارع 2
س��ال قبل از کاشت و برای باغ ها 3سال پیش
از اولین برداش��ت باعنوان ارگانیک اس��ت که
براساس عملیات ارگانیک و با نظارت مدیریت
ارگانیک طی میشود .پس از گذراندن دوره گذار
و ازمایش محصول توسط سازمانهای کنترل
کنن��ده ،تولی��دات به دس��ت ام��ده به عنوان
محص��ول ارگانیک در بازار عرضه میش��ود و
در اختی��ار مصرفکننده قرار میگیرد .در این
روند ،هرگونه دستکاری ژنتیکی در کشاورزی
ارگانیک ممنوع اس��ت و بای��د از بذر ارگانیک
اس��تفاده ش��ود .در طول روند تولید محصول
نیز بازرسیها توسط سازمانهای کنترل کننده
انجام میپذی��رد .مطابق گفته های فعاالن این
بازار ،ش��رکت های تایید صالحیت در ایران و
اروپا مجوزهای الزم را برای ش��روع کشاورزی
ارگانیک در اختیار افراد قرار می دهند که البته
هر س��ال برای تمدید مجوزها بسته به هکتار
زمین ،مبالغی را دریافت می کنند ،که براساس
حجم پ��روژه و فعالیت صورت گرفته هزینه ها
تعریف می شود.
افات است .با توجه به افزایش مصرف کود و افت کش هایی که پیامد انها زوال
باروری خاک ،از بین رفتن س�لامتی ،الودگی هوا و اب و غذاست ،نگرانی های
روزافزونی درباره محیط زیست جهانی ایجاد شده و مفهوم کشاورزی ارگانیک
اهمیت فزاینده ای در راستای توسعه کشاورزی پایدار و بوم سازگار در سرتاسر
جهان پیدا کرده است .کشاورزی ارگانیک برپایه استفاده از نهاده های ارگانیک
و طبیعی و درون مزرعه ای چون کود دامی تازه ،کمپوست ،کودسبز ،کنجاله و
ضایعات فراوری مواد غذایی و همچنین کنترل زیستی افات همراه با کمترین
اس��تفاده ازمواد معدنی طبیع��ی برای تقویت نظام زراع��ی ـ اقتصادی مزرعه
و بهبود فعالیت های زیس��تی خاک استوار اس��ت .برچسب گذاری محصوالت
ارگانیک باید توسط یک س��ازمان بی طرف صورت بگیرد که محصول ،مطابق
اس��تانداردهایی که در سراس��ر جهان توس��ط صدها س��ازمان گواهی کننده،
کش��اورزان مختلف ،شرکت های تجاری ،سازمان های غیردولتی و اخیرا دولتی
شکل گرفته اند ،تولید شده است .گواهی محصوالت ارگانیک ،فرایندی پیچیده
اس��ت اما تالش هایی در راستای هماهنگ کردن اس��تانداردهای گوناگون به
منظور توس��عه بازار محصوالت ارگانیک در جریان اس��ت .چالش فعلی در این
راه ،هماهنگ س��ازی هرچه بیشتر اس��تانداردها ،ضمن رعایت محدودیت ها و
مالحظات منطقه ای و کاهش هزینه های مراحل چند گانه گواهی و اعتباردهی
تنگناهای ورود به بازار این محصوالت اس��ت .کش��ورهای در حال توس��عه
در حال افزایش اگاهی جامعه و اش��نایی بیش��تر مردم با مس��ائل و مشکالت
زیست محیطی و بهداشتی ناشی از تخریب خاک هستند .توجه به این موضوع
عالوه بر کاهش مش��کالت مطرح ش��ده ،می تواند یک مجموعه کش��اورزی را
از نظ��ر اقتصادی دگرگون کند .هرچند برای مقایس��ه پیش��رفت های صنعت
کش��اورزی نمی توان به کش��ورهای پیش��رفته و مدرن توجه کرد ،ولی در این
میان هس��تند کش��ورهای در حال توس��عه که با جدیت مراحل تحقیقات را
پشت سر گذاشته و با توجه به ضرورت امر ،اقدام به تغییرات اساسی در رشد و
توسعه پایدار در صنعت کشاورزی کرده اند.
دانستنی
بررسی وضعیت کشاورزی
ارگانیک در ایران
براساس امارهای موجود در سال 2009م کل سطح
زیرپوش��ش ارگانیک در جه��ان 62/9میلیون هکتار
بوده ک��ه 32/2میلیون هکتار ان مختص محصوالت
کش��اورزی و مراتع برای تولید دام ارگانیک بوده است
که این سطح معادل یک درصد از کل کشاورزی جهان
به شمار می رود .با این روند پیش بینی می شود تا سال
2030میالدی حدود 25درصد از کش��اورزی جهان
زیرپوشش نظام کشاورزی ارگانیک قرار گیرد.
کشور ایران نیز به عنوان یکی از ظرفیت های موجود
تولید محصوالت ارگانیک در چند سال اخیر پا به این
عرصه گذاش��ته و تولید محصوالت سالم و در گام بعد
ارگانیک را پیگیری می کند .وجود اقلیم های مختلف از
یک س��و و تنوع ذخایر ژنتیک از سوی دیگر ،فرصتی
مناسب برای گسترش سطح زیرکشت و افزایش تولید
محصوالت ارگانیک در کش��ور اس��ت .بر اساس اعالم
رس��می موسسه FIBLدر س��ال 2007م حدود 15
هزار هکتار و بر اساس اخرین اطالعات حدود 82هزار
هکتار اراضی زیرپوش��ش ارگانیک در ایران ثبت شده
است.
دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش های مجلس
ش��ورای اس�لامی نیز در بررس��ی وضعیت کشاورزی
ارگانی��ک در ایران با بیان اینکه کش��اورزی ارگانیک
یک سامانه مدیریت تولیدی جامع نگر است که موجب
بهبود سالمت کشت بوم از طریق حفظ و تقویت تنوع
زیستی ،چرخه های زیس��تی و فعالیت زیستی خاک
می ش��ود ،افزود :در این سامانه بر استفاده از عملیات
مدیریتی به جای نهاده های خارجی و در نظر گرفتن
شرایط اقلیمی منطقه ای و کاربرد روش های سازگار با
محیط تاکید می ش��ود و کاربرد مواد شیمیایی در ان
جایی ندارد ،بنابراین با توجه به ظرفیت ها (اقلیم های
مختلف اب و هوای��ی و تنوع باالی محصوالت زراعی
و دامی) و توانمندی های فراوان موجود ،امکان کشت
محصوالت ارگانیک به صورت گسترده در کشور وجود
دارد.
در ادام��ه گ��زارش مذک��ور چنین امده اس��ت :در
کش��اورزی غیرارگانیک باقیمانده س��موم و کودهای
ش��یمیایی ،اثار و تبعات ناگواری برای سالمت جامعه
به همراه دارد؛ بروز نقص های مادرزادی ،تولد نوزادان با
وزن کم ،اختالل در سیکل ماهانه زنان ،سقط جنین،
شر س ،کاهش
بلوغ زودرس یا دیررس ،یائس��گی پی
باروری یا ناباروری ،تغییر در سرعت متابولسم ،اختالل
در سیستم غدد داخلی ،ضعف عضالنی ،کاهش حافظه،
اسیب به سیستم عصبی و مغز ،کاهش کارایی سیستم
ایمنی بدن و سرطانزایی را می توان ازجمله اثار منفی
اس��تفاده از این گونه مواد شیمیایی دانست .کشاورزی
ارگانیک ش��یوه نوینی اس��ت که مص��رف نهاده های
شیمیایی را حذف کرده و کیفیت محصوالت تولیدی
را افزای��ش می دهد و باوجود قیم��ت 2تا 10برابری
محصوالت ارگانیک نسبت به محصوالت غیرارگانیک،
ب��ه دلیل افزایش کیفیت محص��والت تولیدی ،ارزش
غذای��ی باال و س�لامت ای��ن محصوالت از یکس��و و
فرصت های اقتصادی مناسب در بازارهای محصوالت
ارگانیک از سوی دیگر ،بس��یاری از کشورها از جمله
کشورهای درحال توسعه در این عرصه فعال شده اند.
این گزارش افزود :براس��اس اعالم رس��می موسسه
تحقیقات کشاورزی ارگانیک در سال 2007م حدود
15هزار هکتار از اراضی ایران زیرپوش��ش کش��اورزی
ارگانی��ک ب��وده و از مجموع 66محصول کش��اورزی
کشور نیز تعدادی به صورت ارگانیک تولید می شوند
ک��ه از مهم ترین انها می توان به انجیر ،خرما ،پس��ته،
بادام ،گیاه��ان دارویی ،ان��ار و فراورده های حاصله از
جمله روغن دانه انار ،کنسانتره انار ،گالب ،روغن گل،
گل خشک ،شیرین بیان و زعفران اشاره کرد .همچنین
برخی از تولیدات عشایری و تعدادی از گیاهان دارویی
و گیاه��ان غیرزراعی در عرصه های طبیعی با مصرف
خوراکی مانند زرشک ،زغال اخته و پسته وحشی را نیز
باید جزو این گروه محصوالت به حساب اورد .هرچند
در سال های اخیر اقداماتی در راستای حمایت و تولید
محصوالت ارگانیک صورت گرفته ولی سرعت پیشرفت
انها چش��مگیر نب��وده و باوجود ظرفیت ه��ای بالقوه
موجود در کشور ،رش��د چندانی در سطح زیرکشت،
عملکرد ،تولید و حتی مصرف این محصوالت به چشم
نمی خورد.
ای��ن گ��زارش اف��زود :از دالیل مه��م بی توجهی به
کشاورزی ارگانیک در ایران ،افزایش جمعیت و تصمیم
سیاستگذاران بر تولید هرچه بیشتر برای دستیابی به
امنی��ت غذایی و فدا کردن کیفیت برای رس��یدن به
کمیت است ،از سوی دیگر استقبال نکردن کشاورزان
از تولید محصوالت ارگانیک به دلیل نگرانی از کاهش
احتمالی عملکرد محصول در واحد سطح و در نتیجه
کاهش درامد بوده اس��ت .بررس��ی ها نشان می دهد
برای رسیدن به وضعیت مطلوب در زمینه تامین مواد
غذایی الزم در کش��ور باید 300ت��ا 400هزار هکتار
زمین کش��اورزی را زیرکشت محصوالت ارگانیک برد
و در برنامه پنجم توس��عه نیز پیش بینی شده که 25
درصد (معادل 4میلیون هکتار) از اراضی زراعی و باغی
زیرپوشش تولید محصوالت ارگانیک قرار گیرند .در هر
صورت باید امیدوار بود ک��ه با برنامه ریزی و مدیریت
صحیح توسعه کش��ت ارگانیک ،سهم قابل توجهی از
محصوالت کشاورزی کشور به صورت ارگانیک تولید
و به بازارهای ایران و جهان عرضه شود.
یادداشت
کشور نیازمند
اکتشاف یک میلیون
متر مربع در سال
بهروز برنا
معاون اکتشاف سازمان زمین شناسی
برای دستیابی به سهم 3برابری معدن در تولید
ناخالص داخلی نیازمند تداوم ضرباهنگ اکتش��اف
با ش��تاب الزمه هستیم تا در ایران بتوانیم همچون
دیگ��ر کش��ورها به س��طح اس��تانداردی از اقتصاد
معدنی دس��ت یابیم ب��ه گونه ای ک��ه در کانادا که
ذخایر معدنی باالیی دارد ،به طور متوس��ط در هر
کیلومتر مربع 6متر حفاری انجام می ش��ود که در
ایران به حدود یک متر می رس��د .حال در شرایطی
ک��ه ایران از لحاظ وس��عت و گس��تردگی در رتبه
شانزدهمین کشور جهان قرار دارد باید برنامه های
اکتش��افی را فع��ال کنیم به طوری که نقش��ه های
ژئوفیزیک��ی در مقیاس های دقیق تر تعیین ش��ود.
در 52س��ال گذشته سازمان زمین شناسی نواقص
موجود در زیرساخت ها را تا حدودی برطرف کرده
اس��ت و نقش��ه هایی را از 1میلیونیوم اماده کرده
و س��پس 250هزارم 100 ،ه��زارم و در نهایت در
حال اماده سازی نقشه 25هزارم است که می تواند
ایده خوبی به معدنکاران بخش خصوصی در توسعه
معدنکاری بده��د ،زیرا در تمام دنیا س��ازمان های
حاکمیتی وظیفه اکتش��اف و تهیه زیرساخت ها را
بر عهده دارند.
سازمان زمین شناسی اگر بخواهد نقشه ژئوفیزیک
را با فاصله مناسب تهیه کند به طور قطع در برنامه
شش��م توس��عه نیازمند هزار میلیارد تومان بودجه
اس��ت .در گذش��ته بودجه س��ازمان زمین شناسی
تنها ب��رای هزینه های جاری این س��ازمان بوده به
همین دلیل تنها 20درصد از وس��عت کشور تحت
اکتشافات ژئوفیزیکی قرار گرفته است از سوی دیگر
فاصله الین های پرواز 7/5کیلومتر بوده اس��ت که
خیلی در بخش اکتشافات معدنی مناسب نیست.
برای رون��ق بخش مع��دن نیازمند فعال س��ازی
اکتش��اف در الیه ه��ای عمقی زمین هس��تیم که
ب��ر پایه روش ها و تجهیزات خاص اس��توار اس��ت.
همچنین س��طح اکتشاف س��االنه در ایران باید به
یک میلیون متر مربع برسد تا شرایط معدنکاری در
ایران مساعد شود.
برخی مس��ئوالن به اکتش��اف همچون یک بنگاه
زودب��ازده نگاه می کنن��د ،این در حالی اس��ت که
در دنیا به اکتش��اف در س��طح وس��یع ب��ه عنوان
ی��ک ظرفیت برای اینده نگاه می ش��ود به گونه ای
که نس��لی اکتشاف را توس��عه می دهد تا نسل های
اینده با رونق بخش معدن از ان بهره برداری کنند.
بنابراین اگر بخواهیم به فواید بخش اکتش��اف نگاه
کنیم نباید خود را محدود کنیم بلکه باید در بحث
مخاطرات ،شناس��ایی الیه های درون��ی زمین و ...
س��ازمان زمین شناس��ی گام های بلندی بر دارد که
منافع زیادی برای کشور خواهد داشت.
تازه های معدنی
افزایش واردات فوالد
به امریکا
16
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
معدن و توسعه
mine@smtnews.ir
چه چیزهایی الومینیوم را در ایران گران می کند؟
لیلا مقدم فر-گروه معدن :ش�مش الومینیوم در ای�ران گاه تا 300
دالر بیش�تر از قیم�ت جهانی مبادله می ش�ود .موضوعی که گرچه
در نگاه اول غیرعادی به نظر می رس�د اما اختالفات وسیعی را بین
کارشناس�ان و فعاالن این ح�وزه به وجود اورده اس�ت به گونه ای
که برخی از کارشناس�ان معتقدند ای�ن اختالف قیمت طبیعی بوده
و از س�وی دیگر برخی از س�رمایه گذاران در حوزه معادن و فلزات
این اختلاف قیمت را توجیه ناپذیر می دانند .به اعتقاد این دس�ته
از کارشناس�ان اگ�ر کاالیی قیمت�ی بیش از قیمت جهانی داش�ته
باش�د ،باید به دنبال یافتن سوءاس�تفاده کنندگانی ب�ود که از این
اختالف قیمت به دنبال سودهای باال هستند .ایران به عنوان یکی از
کشورهایی که تاکنون نتوانسته میزان شمش الومینیوم مورد نیاز
صنایع داخلی خود را تامین کند ،در طول سال های گذشته همواره
از قیمت باالی الومینیوم داخل کش�ور نس�بت به بازارهای جهانی
متضرر ش�ده اس�ت؛ موضوعی که باعث ش�ده صنایع پایین دستی
الومینیوم در ایران گاه تا تعطیلی صنایع خود پیش بروند .از سوی
دیگ�ر تولیدکنندگان ش�مش الومینیوم در ایران ب�ه دلیل نیاز به
ارز مبادل�ه ای مجبور به صادرات تولیدات خ�ود به جای تامین نیاز
داخلی هستند.
برنده نهایی کس��ی است که قیمت باالتری
را پیشنهاد بدهد .کشش بازار یکی دیگر از
متغیرهایی است که در بورس باعث افزایش
قیمت الومینیوم می شود .به گفته کیانوش
حش��متی این فرمول را س��تاد تنظیم بازار
مشخص کرده است.
تفاوت قیمت ،طبیعی است
کیان��وش حش��متی ،دبی��ر س��ندیکای
الومینی��وم درب��اره اخت�لاف 300دالری
قیم��ت الومینی��وم در ای��ران نس��بت به
می گوید :ما
بازاره��ای جهان��ی ب��ه
زمان��ی می توانیم قیم��ت الومینیوم داخل
ایران را با قیمت جهانی مقایس��ه کنیم که
فرمول کل��ی تعیین قیم��ت الومینیوم در
داخل و خارج را داش��ته باش��یم .به اعتقاد
حش��متی درح��ال حاضر قیمت ش��مش
تفاوت چندان��ی با قیمت جهان��ی ندارد و
ممکن است این تفاوت در بیلت الومینیوم
باشد .حش��متی درباره دیگر دالیل تفاوت
قیمت معتقد اس��ت،کارخانجات سازنده ما
مسائل و مشکالت خودشان را دارند .وجود
تحریم ه��ا و ت��ورم داخل��ی از دیگر دالیلی
اس��ت که حش��متی به عن��وان دالیل این
تفاوت قیمت اعالم می کند .به نظر حشمتی
تفاوت قیمت اعالم ش��ده در رسانه ها نظری
غیرکارشناسانه است.
به داللی اعتقاد ندارم
وقتی از دبیر سندیکای الومینیوم درباره
تاریخچه وجود واس��طه ها در بورس کاال و
اثرگ��ذاری انها بر افزایش قیمت الومینیوم
می پرس��یم ،می گوی��د :ب��ه وج��ود دالل
اعتقادی ندارم ،ضمن اینکه دالل در فارسی
بد معنی ش��ده در حالی ک��ه معنای ان به
مفه��وم داللت کنن��ده اس��ت و درواقع این
افراد ،کس��انی هستند که شما را راهنمایی
می کنند در بورس چه چیزی را و چه زمانی
بخرید .این در حالی است که دوسال پیش و
زمانی که علی صباغ ثانی ،رییس سندیکای
الومینی��وم کش��ور ب��ود در مصاحبه ای به
اثرگذاری این واس��طه ها در افزایش قیمت
الومینیوم اش��اره کرده ب��ود .صباغ ثانی در
این ب��اره گفته بود « :ش��رکت های ایرالکو،
المهدی یا هرمزال به طور مثال 1000تن
الومینیوم را در بورس کاال عرضه می کنند،
یکی از واسطه ها که اصال کارخانه هم ندارد،
ای��ن کاال را به قیمت مث�لا 5000تومان از
بورس کاال خریداری می کند .فردای ان روز
200ت��ن از ان را روی تابل��وی بورس کاال
م��ی اورد و قیمت را انقدر باال می برد که به
الومینیوم انحصاری شده است
کیلویی 6500تومان می رسد (قیمت بازار)
و درنهایت ،ان 1000تن دیروزی را هم با
همین قیمت می فروش��د یا به قول ایرالکو
صادر می کند .این وسط 1500تومان رانت
ایجاد می شود .متاسفانه هیچ نظارتی بر این
مسئله وجود ندارد».
حشمتی در این باره می گوید :این شرایط
مرب��وط به س��ال 92و زمانی که کش��ور
ب��ه لحاظ اقتصادی در ش��رایط بحران قرار
داش��ت ،بوده اس��ت و اکنون چنین چیزی
وجود ن��دارد .ضم��ن اینکه س��رمایه گذار
مختار اس��ت در هر زمین��ه ای که بخواهد
سرمایه گذاری کند و کسی نمی تواند جلوی
او را بگیرد.
کمک 500میلیون دالری دولت به
تولیدکنندگان
ص��ادرات الومینیوم تولی��د داخل ،یکی
دیگر از دالیل افزایش قیمت الومینیوم در
ایران است .به گفته حشمتی تولیدکنندگان
داخلی ب��رای تامی��ن ارز مورد نی��از خود
به منظ��ور وارد ک��ردن م��واد اولی��ه تولید
الومینیوم مجبور به صادرات تولیدات خود
هستند .دبیر س��ندیکای الومینیوم با بیان
اینکه ما در این زمینه راهکار اعالم کرده ایم
گفت :مصوب شد دولت مبلغ 300میلیون
دالر برای تامین ارز مبادله ای در اختیار دو
کارخانه اصلی تولیدکننده شمش الومینیوم
قرار بدهد اما تاکنون این مبلغ تامین نشده
است .به گفته حشمتی در جلسه ای که به
تازگ��ی با وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت
داشت ه خبر نامه 500میلیون دالری دولت
ب��ه بانک مرکزی را دریاف��ت کرده که قرار
است تامین کننده ارز مبادله ای کارخانجات
تولید کننده الومینیوم کشور باشد.
الومینی�وم در ب�ورس لن�دن ی�ک
متغیر دارد ،در بورس ایران 3متغیر
از دبی��ر س��ندیکای الومینی��وم درب��اره
فرمول اثرگذار بر قیم��ت الومینیوم داخل
ایران می پرسیم که می گوید :قیمت جهانی
الومینیوم توسط بورس لندن روزانه تعیین
می ش��ود .این قیمت براس��اس یک قیمت
پایه که قیمت خود فلز اس��ت و به صورت
نقدی محاس��به می ش��ود به عالوه قیمتی
که از س��وی دالالن به عنوان ارزش افزوده
ب��ر قیمت پای��ه افزوده می ش��ود که به ان
«پریمیوم» گفته می شود و برای الومینیوم
270دالر اس��ت .مجم��وع ای��ن دو ع��دد
مبنای قیمت الومینیوم در کل دنیاس��ت.
حشمتی می گوید :ما بر قیمت بورس لندن
نمی توانیم اثر داش��ته باشیم .ممکن است
امروز قیمت هر تن 1000دالر باش��د و روز
بع��د 1050دالر ،این موضوع به نوس��انات
بین المللی مرتبط اس��ت که نتیجه قیمت
هرچه شد بر قیمت الومینیوم در ایران نیز
اثرگذار است.
نحوه محاس�به قیمت الومینیوم در
بورس ایران
حش��متی درباره نحوه محاس��به قیمت
الومینیوم در ب��ورس کاال می گوید :در این
محاسبه قیمت بورس لندن به اضافه قیمت
پریمیوم می ش��ود که برای محاسبه قیمت
داخلی این مق��دار در 90درصد قیمت ارز
ازاد نیز ضرب می ش��ود .متغیر س��ومی که
بورس به قیم��ت الومینیوم اضافه می کند،
نرخ رقابت پذیری است ،حشمتی در توضیح
این نرخ می گوید :اگر برای مثال 10نفر در
بورس شرکت کنند ،اینها می توانند از صفر
تا هر قدر که دلش��ان بخواهد روی قیمت
تمام ش��ده اضافه کنند و پیش��نهاد بدهند.
چی��زی که به عنوان قیمت الومینیوم در
ب��ورس کاال تعیین می ش��ود ،انقدر متغیر
دارد ک��ه در نهای��ت منج��ر به ب��اال رفتن
قیمت الومینیوم داخلی نس��بت به قیمت
جهانی می ش��ود .موضوعی که از یکس��و
رقابت پذیری در س��طح جهان��ی را منحل
می کند و از سوی دیگر این قیمت باال کمر
مصرف کنندگان الومینیوم به عنوان کاالی
اولیه را می شکند.
در شرایطی که دولت تالش کرده است
باقیمان��ده 300هزار تن نیاز به الومینیوم
را از راه واردات تامی��ن کند و با قرار دادن
تعرفه باال برای این ماده معدنی ،ش��رایط
تولیدکنندگان داخلی را س��خت نکند اما
به نظر می رسد تولیدکنندگان نیز تالشی
برای تامین نی��از داخلی انجام نمی دهند،
حاال ه��م کار ب��ه جایی رس��یده که این
تفاوت قیمت ،طبیعی تلقی ش��ده اس��ت؛
موضوعی که به گفته مرتضی علی اکبری،
مدیرعامل شرکت س��رمایه گذاری معادن
و فلزات اصال طبیعی نیس��ت .علی اکبری
می گوید :هر ماده ای
در این ب��اره به
که قیمت ان بیش از قیمت جهانی باشد،
توجیه ندارد.
به اعتقاد وی ممکن است در زمان هایی
از س��ال تولی��د داخل��ی کم باش��د که در
چنین ش��رایطی ش��رکت ها و انجمن های
تولیدکنن��ده بای��د هماهنگی هایی را انجام
دهند ت��ا اگر وقف��ه ای در تولید ش��رکتی
افتاد و باعث کاهش تولید ش��د ،قیمت در
بازار دچار نوس��ان شدید نش��ود .به اعتقاد
علی اکب��ری به نظ��ر می رس��د در افزایش
قیم��ت الومینی��وم و تف��اوت ان با قیمت
جهانی ،برخی افراد وجود دارند که شرایط
را به این س��مت می کشانند چراکه اینها به
چیزی بیش از سود متعارف نظر دارند.
دریچه
ویژگی منحصر معدن سرب و روی کوشک از اکتشاف تا فراوری
در ماه س��پتامبر س��ال جاری می�لادی واردات
فوالد به امریکا ٥درصد رشد داشته و واردات ورق
گرم ،ورق س��رد و مفتول بهبود چشمگیری داشت.
واردات محصوالت فوالدی در س��پتامبر ٣میلیون
و ٥٣٠هزار تن ثبت ش��د که نس��بت به اگوس��ت
١٧٠هزار تن بهبود داشته است .واردات ورق گرم
٢٨درصد بهبود و ورق سرد نیز رشد ٣٧درصدی
را به همراه داش��ت .واردات مفتول نیز با رش��د ٣٩
درصدی ح��دود ١٢٩ه��زار تن بود ول��ی واردات
میلگ��رد ١٨درصد پایین امده و ب��ه ٩٨٣٩١تن
رس��ید .ورق تخت نیز رشد ٢٨درصدی در واردات
به این کش��ور داشت و لوله نیز رشد ٢٢درصدی را
در واردات ماه سپتامبر تجربه کرد.
بازار کم جان ورق
در جنوب اروپا
قیمت ورق تخت در جن��وب اروپا دو هفته اخیر
نزولی بوده چرا که تقاضا ضعیف است و قیمت های
چی��ن همچنان رقابتی اس��ت .قیم��ت فعلی ورق
تخ��ت در ب��ازار داخل��ی ٥٠٠یورو ه��ر تن درب
کارخان��ه اس��ت و معامالتی در ٤٩٠ی��ورو نهایی
شده است.
در بازار واردات ،محصول چین برای تحویل اواخر
فصل نخست سال اینده میالدی ٤٢٥تا ٤٣٠یورو
هر تن سی ای اف جنوب اروپاست .از طرفی قیمت
پیش��نهادی اوکراین ٤٥٠یورو هر تن سی ای اف
ش��نیده ش��ده ولی زمان تحویل ان تا پایان س��ال
جاری است.
اثار قدیمی موجود در معدن س��رب و روی کوشک
از استخراج کلوخه های پر عیار سرب از همان کوشک
قدیمی حکایت دارد .در این مدت اس��تخراج بس��یار
ساده و با ابزار ساده و بدون استفاده از هرگونه چالزنی
و اتش��باری بوده و بعد از ان دوره مکانیزاسیون شروع
شده و اس��تفاده از روش های چالزنی و انفجاری انجام
گرفت و میزان کل کنسانتره روی تولید شده در دوره
مکانیزاس��یون 553هزار تن و کنسانتره سرب تولید
شده حدود 99هزار تن است .استخراج سنگ معدنی
روی ب��ا عیار 10-12درصد و س��رب با عیار 2/5-3/5
درصد از مع��دن روباز و زیرزمینی اس��ت .این معدن
یکی از بزرگترین ذخایر س��رب و روی ایران است که
دارای ویژگی ها و قابلیت های منحصر به فردی است.
معدن رو باز
مع��دن روب��از هم اکن��ون بیش از دو س��وم خوراک
س��االنه کارخانه را تامین می کن��د .معموال در معادن
روباز اس��تخراج به صورت پله ای انجام می ش��ود و هر
پله ارتفاع مش��خص و س��طح نس��بتا صاف و مسطح
دارد که اس��تخراج ماده معدنی ی��ا باطله از دامنه پله
انجام شده و تعداد پله بستگی به عمق معدن و ارتفاع
ماشین بارگیری و شرایط ژئومکانیکی معدن و عوامل
دیگ��ری دارد که ممکن اس��ت هر پل��ه به طور کامل
استخراج شده و سپس با ایجاد پله بعدی شرایط برای
انجام عملیات اس��تخراجی فراهم ش��ده و یا اینکه از
پله به قدری اس��تخراج ش��ود که از نظ��ر ایمنی برای
ماشین االت حفاری و بارگیری و حمل مشکلی نباشد.
در معدن روباز به علت پایین بودن س��طح ایستابی
در فصل های خشک مشکل زیادی وجود ندارد ولی در
نزدیکی ه��ای کف معدن می توان اث��ر اب را به وضوح
دی��د .اخی��را برای رفع ای��ن مش��کل از طریق معدن
زیرزمینی یک تونل تا کف معدن اورده ش��ده اس��ت
و اب معدن روباز از طریق این تونل و پمپ به س��طح
انتقال داده می شود.
معدن زیر زمینی
معدن زیرزمینی کوش��ک یکی از بزرگترین معادن
زیرزمینی در ایران محس��وب می ش��ود ک��ه در حال
حاضر استخراج سنگ معدنی از ان به صورت مکانیزه
صورت می گیرد .روش اس��تخراج کنونی sub level
stoppingمی باشد.
همان طور که گفته شد درحال حاضر روش استخراج
س��نگ معدنی ساب لول اس��تاپینگ (احداث طبقات
فرعی) اس��ت در این روش ماده معدنی خرد شده و از
کارگاه خارج می شود در این حالت ابعاد کارگاه خیلی
بزرگ بوده و بزرگترین بعد ان در جهت شیب الیه ها
می باش��د .به منظور جلوگیری از ریزش دیواره و سقف
کارگاه ها بین انها س��تون هایی از ماده معدنی بر جای
گذاش��ته و در زمان مناسب بازیابی می شوند .طبقات
فرع��ی را بین طبق��ات اصلی اماده س��ازی می کنند،
به منظ��ور اس��تخراج از طبقات فرعی ب��ه داخل ماده
معدن��ی وارد ش��ده و عملیات چالزنی و اتش��باری را
انج��ام می دهند ک��ه در نتیجه تکه ه��ای ماده معدنی
کنده ش��ده و به ت��ه کارگاه روی قیف ها می ریزند و از
زیر این قیف ها موادمعدنی تخلیه می شوند.
پر عیار کردن مواد معدنی در کارخانه تغلیظ
خوراک کارخانه از دو ناحیه معدن زیرزمینی و روباز
تامین می ش��ود .س��نگ قبل از وارد شدن به کارخانه
وارد بنکر اصلی سنگ ش��کن ش��ده و توسط یک فیدر
زنجیری ارام ارام روی نوار نقاله حمل شده و به وسیله
این نوار وارد سنگ شکن فکی شده در این سنگ شکن
ابعاد سنگ تا حدود 3اینچ کاهش می یابد و خروجی
ان پس از عبوراز زیر اهن ربا وارد سرند لرزان می شود.
ابعاد س��وراخ های س��رند در حدود یک اینچ اس��ت و
باعث می ش��ود س��نگهای درشت جدا ش��ده و دوباره
به سنگ ش��کن مخروطی فرس��تاده ش��ود و خروجی
سنگ ش��کن مخروطی دوباره به س��رند فرستاده و به
این ترتیب در یک مس��یر بس��ته مرتبا طی می شود.
س��نگ جدا شده توسط س��رند نوار نقاله به سیلو های
ذخیره فرستاده می شود که ظرفیت هر کدام در حدود
500تن است.
از زیر س��یلوها س��نگ به وس��یله نوار نقاله به طرف
اس��یاب های میله ای هدایت می ش��ود .قبل از اسیاب
میله ای یک باس��کول اس��ت که میزان سنگ ورودی
شیفت را ثبت می کند.
به طور کلی فلوتاسیون مواد معدنی در این کارخانه
در 3مرحله صورت می گیرد .ابتدا شیل های کربن دار
ب��ه عن��وان باطله جدا می ش��وند و از سیس��تم خارج
می ش��وند سپس به ترتیب س��ولفورهای سرب و روی
پرعیار می ش��وند ،پس از اسیاب سنگ در اسیاب های
میله ای که ابعاد سنگ در حدود 0/8تا 1/5میلی متر
یا 10مش است به سیکلون فرستاده می شوند تا ذرات
دارای اندازه 200مش جدا و برای قسمت شیل گیری
فرس��تاده شوند و ذرات درش��ت تر برای خردشدن به
اسیاب گلوله ای فرستاده می شوند.
روش اکتشاف در معدن کوشک
اکتش��افات معدن کوشک با اس��تفاده از کاوش های
ژئوش��یمیایی و ژئوفیزیکی ش��روع و ب��ا حفاری های
مغزه گی��ری پیگیری ش��ده اس��ت .کار اصل��ی واحد
زمین شناسی و اکتش��افات تعیین ذخیره معدن است
به این صورت که یک سری کارهای اولیه و نقشه های
س��طحی تعیی��ن و در مرحل��ه اکتش��افات مقدماتی
نقش��ه هایی با مقیاس 1:10000و در مرحله تکمیلی
نقشه ها با مقیاس 1:100و 1:250تهیه می شود و این
نقش��ه ها بیرون زدگی س��نگ ها و جنس انها را نشان
می دهند ،همچنی��ن ارتباط الیه ه��ا و بیرون زدگی و
محل تماس انها را مشخص می کند .کانسار کوشک در
شیل های س��یاه قرار دارد و ما می توانیم با نقشه هایی
که تهیه ش��ده با مقی��اس 1:100000و 1:200000
کارهای اکتشافی را روی این مناطق حاوی شیل های
س��یاه رنگ معطوف کنیم .کاره��ای ژئوفیزیکی انجام
شده در سال 1377توسط سازمان زمین شناسی کشور
ش��امل؛ روش ه��ای ژئوفیزیکی ،IPمقاومت س��نجی،
مغناطیس و ...است.
در روش ه��ای ژئوفیزیکی ولتاژ مناس��بی از برق را
به زمین تزریق و سپس توس��ط گیرنده های حساس
س��نگ هایی که مغناطیس ش��ده اند مش��خص و حد
ماده معدنی مشخص و ش��روع به کارهای گمانه زنی
و اکتشاف می کنند.
هدف از نقش��ه برداری الکترومگنتیک تعیین محل
انتهای شیل و ارائه روشی برای دستیابی به بخش هایی
از این افق هاس��ت که قابلیت هدایت بیشتری را نشان
می دهن��د که مناب��ع بالقوه را در بر دارن��د .در معدن
کوش��ک برای تکمیل یافته ها و براورد ذخیره کانسار
و محدوده کانس��ار از روش های ژئوشیمیایی استفاده
ش��ده اس��ت به این صورت که از ابراهه های منطقه و
ابرفت ه��ای رودخانه ای نمونه برداری کرده و با تعقیب
نشانه های کانسار به محدوده مورد نظر دست یافتند.
تجارت بین الملل
trade@smtnews.ir
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
17
نظرگاه
نگذاریم خاطره جمهوری
اذربایجان تکرار شود
احمد پورفالح
رییس کمیسیون فضای کسب و کار
اتاق تهران
تجارت بازی های فوتبال را بررسی می کند
جام جهانی ؛تکه پازل انقالب اقتصادی قطر
مینا دایی -گروه تجارت :برای تماشای افتتاحیه اش دست کم 100میلیون
نفر پای تلویزیون می نش�ینند .برای رزرو بلیت هایش از 6ماه قبل دس�ت
به کار می ش�وند .برای سفر به کش�ور برگزار کننده ،چند 10میلیون تومان
خ�رج می کنن�د تا ...همین 90دقیقه ه�ای پر از هیجان را تماش�ا کنند که
المان ،افریقای جنوبی ،برزیل و حاال قطر...
میزبان ش��دن قطر ب��رای جام جهانی 2022میالدی،
یکی از پرحاش��یه ترین اتفاق��ات فوتبالی در طول 10
س��ال اخیر است که همچنان ادامه دارد .کشور کوچک
و حاش��یه ای خلیج فارس در دس��امبر 2010م با کنار
گذاشتن انگلستان به عنوان میزبان جام جهانی .2022م
انتخاب ش��د و جنگ تازه ای را به راه انداخت .کشوری
که در تمام ماه های س��ال گرم اس��ت و هی��چ کدام از
زیرساخت ها الزم برای برگزاری این مسابقات را نداشت.
میزبانی با رشوه؟
سپ بالتر ،کاغذی را از داخل پاکت بیرون کشید که
رویش نوشته شده بود Qatar .برای بسیاری از کسانی
که در فوتبال فعالیت می کنند باور اینکه قطر به عنوان
میزبان بازی های 2022م انتخاب شده است بهت انگیز
بود و از همان لحظه زمزمه های رشوه گرفتن FIFAو
AFCبه راه افتاد و تنها چند هفته بعد محمد بن همام،
عضو سابق کمیت ه اجرایی فیفا به همین دلیل محکوم و
اسنادش هم منتشر شد.
بر اس��اس اعالم نشریه س��اندی تایمز او در مجموع
3.6میلیون یورو به خاطر حمایت از کش��ور قطر برای
دریافت میزبان��ی جام جهانی 2022م رش��وه پرداخت
کرده اس��ت .قطعی شدن میزبانی قطر دیگر راهی برای
پش��یمانی نگذاش��ته و فیفا تنها در فکر چاره ای است
برای اینکه مش��کالت این کشور برای برگزاری بازی ها
را مرتف��ع کند .بالت��ر که البته خودش بارها از س��وی
مس��ئوالن متهم به دریافت رشوه شده می گوید؛ دادن
میزبانی به این کش��ور اش��تباه است« :مردم در زندگی
خود اش��تباه های زی��ادی می کنند و نمی ت��وان انتظار
داش��ت که فیف��ا اصال اش��تباه نکند .ما نی��ز در دادن
میزبانی به قطر اش��تباه کردیم .گزارش کمیته فنی ما
از این کش��ور نشان داد که قطر در طول تابستان بسیار
گرم است اما کمیته اجرایی فیفا همگی تایید کردند که
جام جهانی در این کشور برگزار شود».
چرا جام جهانی؟
بررس��ی تاثی��رات برگ��زاری جام جهانی ب��ر اقتصاد
میزبان ،تمام حواشی را توجیه می کند .ایجاد شغل دائم
نخس��تین و اصلی ترین اتفاقی است که اقتصاد کشور
برگزار کنن��ده را تحت تاثیر قرار می دهد .برای مثال در
میزبانی افریقای جنوبی ( جام جهانی 2010م) بین 65
الی 100هزار ش��غل دائم ایجاد شد .این رقم با در نظر
گرفتن نرخ بسیار باالی بیکاری در این کشور که حدود
23/5درصد است (یعنی ربع جمعیت بیکارند و حدود
رب��ع کاردارها نیز با حقوق کمت��ر از 1/25دالر در روز
کار می کنند) عددی قابل توجه است .این عدد با عددی
مشابه برای مش��اغلی که در طول مدت اماده سازی و
میزبانی جام ش��اغل می شوند تقریبا می شود 150هزار
نفر که حتی برای 2تا 3س��ال هم گره گش��ای دولت ها
خواهد بود.
بحث مهم دیگر رونق در صنعت گردش��گری کش��ور
میزبان اس��ت ک��ه از مدت ها قبل از ش��روع بازی ها با
هزینه های حامیان مالی کش��ور خود را تبلیغ و ترویج
می کند.
این تبلیغات بی شک سیلی از توجه و سپس توریست
و در نهایت دالر و یورو را به س��وی کش��ور مقصد روانه
می کنن��د .در طول برگزاری بازی ها هم بدیهی اس��ت
سیل تماشاگرانی که هر روز حداقل چند صد دالری در
هتل ها ،بارها ،رستوران ها ،استادیوم و سایر مکان های
توریستی خرج می کنند ،روانه کشور میزبان شود.
این روزها جای همه ورزش ها را پر کرده اس�ت.همین جذابیت و محبوبیت
فوتبال اس�ت که این روزها ان را به تجارت شیرین تلخ تبدیل کرده است.
تجارتی فراتر از مستطیل سبز و سکو های استادیوم ها ...تجارتی هم تراز
ب�ا خ�ودرو و تا چندی دیگر نفت ...حاال تصور کنی�د که در طول چند هفته
قطر می تواند؟
ساخت و ساز استادیوم ،هتل ،خوابگاه و بسیاری دیگر
از اماکن ،پله اولی است که دولت قطر برای اجرایی شدن
این پروژه باید بسازد .ساخت و سازهایی که هزینه هایی
زیادی دارد و سر به فلک می زند .حتی با در نظر گرفتن
وضعیت عالی شیخ های ثروتمند عرب باز هم باید گفت
که این کش��ور نیازمند ب��ه س��رمایه گذاری بخش های
خصوصی و کشورهای خارجی است.
موسسه تحقیقات مالی و تجاری دلویت ()Deloitte
گ��زارش داده دول��ت قط��ر قص��د دارد ب��رای میزبانی
بازی های جام جهانی 2022م 200 ،میلیارد دالر در این
زمینه هزینه کند.
این خبر به نقل از اسوش��یتدپرس منتش��ر ش��ده که
بر اس��اس ان 140میلی��ارد دالر از این مبلغ در بخش
زیرساخت های حمل و نقل از جمله ساخت یک فرودگاه
جدید ،جاده ها و یک سامانه حمل و نقل شهری (مترو)
ب��رای ارائه خدمات به 400ه��زار طرفدار فوتبال،هزینه
خواهد ش��د 20 .میلیارد دالر نیز در بخش گردش��گری
هزینه خواهد ش��د .انتظار می رود تعداد گردش��گران تا
سال 2022م در این کشور به 3میلیون و 700هزار نفر
برسد .قطر دسامبر 2010م در رقابت با امریکا ،استرالیا،
ژاپن و کره جنوبی توانس��ت به عنوان میزبان رقابت های
جام جهانی سال 2022م انتخاب شود.
ترکیه نخستین مهمان سرمایه گذار
با نزدیک شدن به سال برگزاری این مسابقات ،کم کم
سیل سرمایه گذاران خارجی به قطر سرازیر می شود .اما
تمام جذابیت های فوتبالی جهان در یک کش�ورجمع می شوند و حاصلش
می ش�ود جام جهانی؛ مس�ابقاتی که به عنوان بزرگترین رویداد فوتبالی
جه�ان ،در تم�ام دنیا مخاط�ب دارد و همین چند هفته ،س�یل عظیمی از
دالرهای جهانی را به کشوری سرازیر می کند که میزبان ان شده است.
سختی کار برای قطری ها به جایی رسیده که حمدالعطیه،
معاون نخس��ت وزیر قطر خواستار سرمایه گذاری ترکیه
در طرح های این کشور برای برگزاری رقابت های فوتبال
جام جهانی 2022م شد.
او با اشاره به اینکه در برنامه های اماده سازی این کشور
برای برگزاری مس��ابقات ،احداث هتلی ب��ا 9هزار اتاق
پیش بینی شده ،افزود :سرمایه گذاران ترکیه ای می توانند
در این بخش سرمایه گذاری کنند.
ایران و دالرهای در انتظار
در ش��رایطی که کمتر از 8سال به افتتاح جام جهانی
قطر باقی مانده و این کشور در این سال ها برای امادگی
میزبانی به یک کارگاه بزرگ عمرانی ،صنعتی و خدماتی
تبدیل خواهد ش��د؛ س��وال اصلی فعاالن اقتصادی این
است که ایران تا چه اندازه می تواند از این فرصت مناسب
اس��تفاده کند و در پروژه های گرفتن پروژه های عمرانی،
پیمانکاری و ...نقش داشته باشد؟
چند س��الی می شود که قطر اعالم کرده که قصد دارد
تا س��ال 2030م اقتصاد کشورش را منقلب کند که اگر
این ادعا به واقعیت تبدیل ش��ود ،قطر قطب بین المللی
خواهد ش��د .به اعتقاد بس��یاری از اقتصاددانان برگزاری
جام جهان��ی 2022م هم بر همین هدف اس��توار اس��ت
یعنی یک��ی از دس��تاوردهای قطر در این راه به دس��ت
گرفتن میزبانی جام جهانی است.
پیش بینی می شود که دولت قطر حدود 100میلیارد
دالر برای مجهزکردن زیرساخت های الزم برای میزبانی
جام جهانی 2022م س��رمایه گذاری کند .این کشور باید
نگاهی به اقتصاد های منقلب شده میزبان ها!
نقش و تاثیر برگ��زاری بازی های جام جهانی در
کشورها غیرقابل کتمان اس��ت .این را می شود از
کارنامه اقتصادی کش��ورهایی دانس��ت که از این
نعمت بهره مند ش��ده اند و همچنان از محاس��ن
ان اس��تفاده می کنن��د .در ادام��ه نگاهی مختصر
داش��ته ایم به چند کش��وری که پی��ش از برزیل
میزبان بازی ها بوده اند:
جام جهان�ی 1994م پایان�ی ب�ر فوتب�ال
اماتوری امریکا
ای��ن جام جهان��ی در 9ش��هر ای��االت متح��ده
برگزارشد ،در کشوری که مردم ان چیزی از فوتبال
نمی دانستند و ورزش های مورد عالقه انها بیسبال،
هاکی روی ی��خ ،راگبی و از این قبیل موارد بود .اما
برگزاری جام جهانی سبب شد که مردم این کشور به
فوتبال نیز عالقه مند شوند .زیر ساخت های فوتبال
این کش��ور نیز تقویت ش��د و لیگ حرفه ای فوتبال
امریکا موسوم به ام ال اس فعالیت خود را اغاز کرد.
ای��ن جام جهانی تاثی��رات مثبتی نی��ز بر روی
شهرهای میزبان این بازی ها داشت مثال شهرداری
لس انجلس اعالم ک��رد ،در طول مدت کوتاه 20
روزه در ح��دود 2100ش��غل پاره وق��ت فقط از
طریق شهرداری ایجاد شده است .همچنین درامد
هتل ها ورس��توران های زنجیره ای نسبت به سال
قبل 17درصد افزایش پیدا کرده بودند.
ویژگی های اقتصادی جام جهانی 2002م
کره و ژاپن
در جام جهان��ی 2002م ک��ره و ژاپ��ن 32تیم
حضور داش��تند که این 32کشور در مجموع 84
درصد اقتصاد جهان را تشکیل می دادند.
این رقابت ها را 2705000تماش��اگر از نزدیک
تماش��ا کردند .این دو کشور توانستند هریک 10
استادیوم مجهز را برای این مسابقات اماده کنند.
الم�ان و افریقای جنوب�ی؛ پیامده�ای
اقتصادی فراتر از انتظار
جام جهان��ی 2006م المان از نظ��ر اقتصادی با
جام جهانی امریکا مقایس��ه می شود انها در مدت
یک ماه برگزاری این مس��ابقات 400میلیون دالر
درامد از صنعت گردشگری و 3میلیارد دالر نیز از
طریق خرده فروشی (نظیر فروش مغازه ها) کسب
کردند 15 .شرکت معتبر رسمی از سراسر المان و
جهان حامیان مالی این جام جهانی بودند.
هچنین در ای��ن جام جهانی 3,100,000بلیط
فروخت��ه ش��د و در نهای��ت 6میلی��ارد و یکصد
میلیون دالر سود خالص نصیب کشور المان کرد
که برابر با 6ماه صادرات غیرنفتی ایران در همین
سال بود.
در جام جهان��ی افریق��ای جنوبی نی��م میلیون
گردش��گر از این کش��ور بازدید کردند و 160هزار
فرصت شغلی نیمه وقت و پاره وقت در این کشور
ایجاد شد .این کش��ور همچنین توانست امکانات
فوتبال خ��ود را ارتقا بخش��د و 3میلیارد و 500
میلیون دالر سود کسب کرد.
بر اس��اس براورد تحلیلگران اقتصادی برگزاری
رقابت ه��ای جام جهان��ی در افریقای جنوبی باعث
تزری��ق 1.7میلی��ارد دالر دارایی های خارجی به
اقتصاد این کشور شده است.
خط راه اهنی به ارزش 25میلیارد دالر احداث کند و به
دنبال ساخت راه های جدید باشد که دست کم برای شان
20میلی��ارد دالر خ��رج دارد .تحلیلگ��ران پیش بین��ی
کرده ان��د ک��ه ارزش کل هزینه های دولت��ی برای مجهز
کردن کامل زیرس��اخت ها 100میلیارد دالر خواهد بود
که در اثر ان هزاران ش��غل نی��ز ایجاد و صدها طرح در
زمینه های مختلف به ش��رکت های داخلی و بین المللی
واگذار خواهد شد.
اما قط��ر در این راه ب��ا چالش هایی روبه رو ش��ده که
مهم تری��ن ان نی��روی انس��انی متخصص اس��ت .ایران
نیز به عنوان کش��وری مهم و تاثیرگ��ذار در ژئوپولیتیک
منطقه مطرح است .کشور ایران به عنوان یکی از معدود
کشورهای منطقه که از نظر اب و هوا برتری های زیادی
نسبت به س��ایر همس��ایگان قطر دارد ،می تواند درامد
زیادی از این رهگذر کسب کند.
ایران دست به کار می شود
چندی پیش س��فیر ایران در قطر اعالم کرد که ایران
برای بودج ه 100میلی��ارد دالری که قطر برای اجرایی
ش��دن و تکمی��ل پروژه های جام جهانی نیازمند اس��ت،
کمک می کند.
او گف��ت «:قطری ه��ا امس��ال 17میلی��ارد دالر برای
ایج��اد زیرس��اخت ها و اغاز پروژه ه��ای عمرانی در نظر
گرفته اند؛ ضمن اینکه قصد دارند با ساخت شهری مدرن
که برج های س��ر به فلک کش��یده و ورزشگاه های بزرگ
در ان چش��م نوازی می کند ،ش��رایط مورد نظر فیفا را
تامین تا در زمان برگزاری جام جهانی مش��کلی نداشته
باشند و این می تواند فرصتی مناسب برای حضور فعاالن
اقتصادی کشورمان باشد».
تقویت و گس��ترش زیرس��اخت ها ،احداث شهری مدرن
با برج های س��ر ب��ه فلک کش��یده ،ورزش��گاه های پیش
س��اخته 60ت��ا 80هزار نفری ،خنک کردن ش��هر دوحه
در زم��ان برگ��زاری ج��ام ،توس��عه حمل و نقل ش��هری
تنه��ا بخش کوچکی از اقداماتی اس��ت که قطری ها برای
میزبانی جام جهانی باید انجام بدهند و همه اینها می تواند
هرک��دام ظرفیتی وی��ژه در اختی��ار ش��رکت های ایرانی
قرار ده��د .موضوعی که در دیدار نعم��ت زاده و طیب نیا
وزی��ران صنعت ،معدن و تج��ارت و اقتصاد و دارایی ایران
ب��ا وزیر تجارت و اقتصاد قطر مورد تاکید قرار گرفت .علی
طیب نیا با اشاره به ظرفیت های موجود در قطر و برگزاری
جام جهانی در این کش��ور گفت« :شرکت ها و پیمانکاران
بخش های خدمات فنی مهندس��ی می توانن��د در اجرای
طرح های برگزاری این جام در کشور قطر همکاری کنند».
همچنین نعمت زاده در دیدار خود با تاکید بر فرصت
جام جهان��ی به وزیر اقتصاد و تجارت قطر گفت« :بخش
خصوصی توانمندی در ایران وجود دارد که می تواند در
تمامی بخش های صنعت همچون فوالد ،سیمان ،مس،
پتروش��یمی ،صنای��ع غذایی و صنعت خ��ودرو با بخش
خصوص��ی قطر همکاری هم��کاری کنند ».ایران و قطر
در س��ال های گذشته روابط سیاس��ی به نسبت خوب و
کم تنشی داش��ته اند که به اعتقاد کارشناسان می تواند
زمینه س��از همکاری های بیشتر سیاس��ی و تجاری بین
دو کش��ور باش��د .در این بین کارشناسان ایجاد خطوط
مس��تقیم کش��تیرانی و خطوط هوایی ،ایج��اد مناطق
ازاد تجاری ،تس��هیل در ام��ور گمرکی و صدور روادید،
برگزاری نمایش��گاه های مش��ترک ،گس��ترش توریسم،
ایجاد بانک و شرکت های مشترک را مهم ترین اقدامات
اولیه برای توس��عه روابط تجاری و اقتصادی بین ایران
و قطر می دانند.
قطری ها ای��ران را به عنوان یکی از کش��ورهایی
که می توان��د در زمینه تامین نیازها به انها کمک
کند انتخاب کرده اند که یکی از دالیل ان ،نزدیکی
مسافت و توان فنی و مهندسی است که در کشور
وجود دارد .در س��ال های اخی��ر به دلیل تحریم ها
ش��انس زیادی برای ص��ادرات کاال و خدمات فنی
و مهندس��ی در کش��ور وجود نداش��ته و برخی از
فرصت ها نیز از دس��ت رفته اس��ت .روابط ایران و
قطر در س��ال های اخیر مناس��ب نبوده ،اما نباید
مباحث اقتصادی فدای بحث های سیاس��ی ش��ود
و برگزاری مس��ابقات جام جهانی .2022م در قطر،
فرصت��ی برای ای��ران خواهد بود ت��ا ضمن ترمیم
روابط دیپلماتیک مناس��ب ،صادرات مناسبی را به
این کشور داشته باشد .همزمان با فرصتی که برای
بازار روسیه به وجود امده قطر نیز به فرصتی بالقوه
برای بخش های صنعت ،معدن و تجارت ایران بدل
ش��ده تا بتوان صادرات مناسبی از خدمات فنی و
مهندسی و کاال داشت.
از نظر کیفی و کمی ،تجهیزات صنعتی وابس��ته
به صنعت س��اختمان رشد قابل مالحظه ای در دو
دهه اخیر داش��ته و با توجه به اینکه مراکز رفاهی
و تفریحی بس��یاری در ش��هرها و حاشیه شهرها
در قطر احداث می ش��ود بای��د از این فرصت برای
معرفی توانمندی های داخلی استفاده کرد.
ش��یراالت صنعت��ی و س��اختمانی ،تجهی��زات
بهداش��تی س��اختمانی ،ظرفیت های مهندسی در
طراحی داخلی ،تامین اهن و فوالد و بس��یاری از
72صنعت وابس��ته به ساخت و ساز ،تنها بخشی
از ظرفیت های بالقوه همکاری ایران و قطر اس��ت.
وضعیت مالی قطر بس��یار مناس��ب است و اگرچه
برگزاری مس��ابقات ج��ام جهان��ی 2022در این
کش��ور هنوز نهایی نش��ده اما مقام��ات عالی این
کشور به ظرفیت های کمی و کیفی خدمات فنی،
مهندس��ی و تجاری در کش��ور واقفن��د .صادرات
گل و گی��اه نیز از موضوعاتی اس��ت که در جریان
مذاکرات مطرح شده و با تجهیز پایانه صادراتی به
این منظور می توان صادرات مناسبی از گل وگیاه
به قطر در طول زمان برگزاری مسابقات ارائه داد.
ای��ن تجربه تلخ درباره بازار جمهوری اذربایجان
وجود دارد که به درستی از ظرفیت ها استفاده نشد
اما امروز باید کنسرسیومی ایجاد شود تا به صورت
هماهنگ عمل شده و در یک حرکت تیمی و ملی
از بروز تجربه های تلخ گذشته جلوگیری کرد.
قطری ها از نظر زمانی فرصت چندانی برای ایجاد
زیرس��اخت های الزم ندارند و ای��ن نگرانی وجود
دارد ک��ه مدیران دولتی از فرصت زمانی مناس��ب
به��ره نگیرن��د به همی��ن دلیل باید کنسرس��یوم
س��رمایه گذاری در کن��ار بخش ه��ای دولت��ی و
نهادهای مسئول ،کاری تیمی و ملی انجام دهند.
وی تاکیدک��رد :نباید عده ای از ش��رکت هایی که
صالحی��ت فنی و کیف��ی الزم را ندارن��د به دلیل
ارتباطاتی که با دس��تگاه های دولتی دارند فرصت
حضور در کش��ور قطر را پیدا کنن��د به این دلیل
که حضور غیرموثر این ش��رکت ها می تواند عالوه
براینکه درامدزایی برای کش��ور به همراه نداشته
باش��د تبع��ات منفی بس��یاری به هم��راه اورد و
ش��رکت های ایرانی را با جرای��م بین المللی مواجه
کند.
ش��رکت های مطرح و معتب��ر و برندهای دارای
گواهینامه ها و تاییدیه های بین المللی باید فرصت
حضور در قطر را مغتنم شمارند و دولت نیز فرصت
حضور انها را فراهم کند.
روی خط بین الملل
خرید اوراق قرضه امریکا
متوقف شد
ف�ارس -ریی��س جدید بان��ک مرک��زی امریکا پس
از نشس��ت دو روزه خری��د اوراق قرض��ه را ب��ا توجیه
بهتر ش��دن اوضاع اقتصادی متوقف کرد اما مخالفان
می گویند نابرابری باالس��ت ،حقوق مشاغل کم و رشد
اقتصادی نامنظم است ،طبقه متوسط جامعه همچنان
زیر فش��ارند .بدین ترتیب جانت یلن ،رییس این نهاد
اجرای تدابیر حمایت اقتصادی بانک مرکزی از طریق
خرید ماهان��ه اوراق قرضه را که در س��ال .2008م و
در زمان ریاس��ت بن برنانکی اغاز ش��ده بود ،متوقف
می کن��د .اقتصاد ایاالت متح��ده امریکا که از اغاز کار
باراک اوباما به عنوان رییس جمهوری این کشور متاثر
از بحران جهانی اقتصادی بود 3 ،دوره تزریق نقدینگی
به پیکره خود را تجربه کرد .میزان خرید اوراق قرضه
بان��ک مرکزی امریکا جمع��ا به رقم 4ه��زار و 500
میلیارد دالر رسیده است .مقامات بانک مرکزی امریکا
معتقدند به دنب��ال اجرای برنامه خری��د ماهانه اوراق
قرضه میزان اش��تغالزایی در کشور افزایش یافته ،نرخ
بی��کاری کاهش پیدا کرده و بخش امالک و مس��کن
رونق به خود دیده اس��ت .بنابرای��ن محلی برای ادامه
اجرای این برنامه باقی نمی ماند .پیش از این نیز بانک
مرکزی میزان خرید ماهانه این اوراق را از 85میلیارد
دالر به 15میلیارد دالر کاهش داده بود.
مصطفی قلی خسروی
اقتصاد
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
کارشناس حوزه مسکن
مذاک��رات ای��ران با گ��روه 5+1در س��وم اذر و
مشخص شدن نتایج ان اگر با لغو یا حداقل کاهش
تحریم ها همراه باش��د اثار مهمی در اقتصاد کشور
به ویژه در حوزه سرمایه گذاری دارد .باید توجه کرد
که وضعیت اقتصادی هر کشور با وضعیت سیاسی
ان در تناس��ب اس��ت و هر کشمکش��ی در سطح
سیاسی می تواند روی وضعیت اقتصادی تاثیر منفی
داشته باشد .در مقابل اگر وضعیت سیاسی در یک
کش��ور ثبات داشته باش��د ،اقتصاد نیز می تواند در
مس��یر تعادل و ارامش قدم بردارد .همچنین نتایج
مثبت از این مذاکرات رابطه ما را با دیگر کش��ورها
بهتر می کن��د و این موضوع نی��ز در حوزه تجارت
خارج��ی به نفع اقتصاد ما اس��ت .با این مقدمه اگر
بخواهیم به س��راغ بازار مسکن برویم و تاثیر توافق
احتمالی هسته ای را بر این حوزه بررسی کنیم ،باید
تاثیر کل اقتصاد را از این مذاکرات در نظر بگیریم.
در حال حاضر بازار مس��کن در شرایط خاصی قرار
گرفت��ه به طوری ک��ه تقاضا در بازار پایین اس��ت و
با وجود تخصیص اعتب��ار 45میلیونی برای خرید
مس��کن هنوز تقاض��ا ان طور که انتظ��ار می رفت،
تقوی��ت نش��ده اس��ت .در بخ��ش عرضه ام��ا بازار
نیازمند تزریق نقدینگی اس��ت ک��ه در این صورت
ممکن اس��ت با رشد بخش مس��کن شاهد تحرک
بازار مسکن باش��یم .شواهد نیز نشان می دهد بازار
مسکن می تواند از نتایج مثبت مذاکرات تاثیر خوبی
بگیرد و تا اندازه ای از رکود خارج ش��ود .در همین
زمینه احتمال کاهش قیمت ها نیز وجود دارد و در
نتیجه تقاضا می تواند تحریک ش��ود و به دنبال ان
عرضه نی��ز افزایش می یابد و ب��ه همین دلیل این
کاه��ش قیمت را نمی توان همراه با رکود دانس��ت.
از این رو با توجه به همه این موارد بازار مس��کن نیز
می تواند گزینه مطلوبی برای س��رمایه گذاری باشد.
با این وجود نباید تاثیر توافق هس��ته ای را بس��یار
بزرگت��ر از واقعیت در نظر گرفت .در حال حاضر در
برخی حوزه ها چنین تصوری به وجود امده که اثر
این توافق می تواند مانند قبول قطعنامه 598باشد.
بای��د این اخطار را به بازار دارد که این خوش��بینی
دور از واقعیت اس��ت و ممکن است حتی اثر منفی
ب��ر بازار بگذارد .اثر مذاکرات هس��ته ای در صورتی
ک��ه با کاهش یا لغو تحریم ها همراه باش��د ،بر بازار
مس��کن به صورت کاهش قیمت ظاهر خواهد شد
اما این کاهش قیمت ،اهس��ته و ارام است و شیب
تندی نخواهد داشت.
خبر
حرکت رو به جلوی بخش صنعت
گروه اقتصاد :امار های بانک جهانی که در گزارش
جدید این س��ازمان منعکس شده ،از حرکت مثبت
بخش صنعت در کش��ور در ماه های اخیر خبر داده
است.
؛ بان��ک جهان��ی در جدیدترین
ب��ه گزارش
گزارش خود از مثبت ش��دن رشد بخش اقتصادی
کش��ور در ماه ژوئن خب��ر داده که این روند تاکنون
ادامه داشته است.
بر این اس��اس ،در 3ماهه نخس��ت 2014م برابر
با فصل زمس��تان 92بخش صنعت پیش��رفت قابل
توجهی را از خود نش��ان داده و توانس��ته رقم رشد
9/4درصدی را ثبت کند .تولیدات صنعتی ایران در
س��ال های 2012و 2013م به ترتیب با رشد منفی
20/2درصد و رشد منفی 10درصدی مواجه شده
بود.
این گزارش امار رشد ماهانه تولیدات صنعتی ایران
نس��بت به ماه قبل را نیز اعالم کرده که براساس ان
رش��د تولیدات صنعتی ایران از م��اه ژوئن 2014م
مثبت شده و این روند ادامه پیدا کرده است.
بر اساس امار؛ درحالی که تولیدات صنعتی ایران
در اوریل 2014م رشد منفی 1/4و در ماه می رشد
منفی 4/5نس��بت به ماه قبل را تجربه کرده در ماه
ژوئن رش��د تولیدات صنعتی ایران به 3/2درصد ،در
ماه جوالی به 1/9درصد و در ماه اگوس��ت به 2/3
درصد رسیده اس��ت .این گزارش تاکید می کند که
رش��د مثبت اقتصادی در بخش صنعت از ماه ژوئن
به بعد در حالی رقم خورد که در 3ماه نخست سال
3( 93ماه دوم از سال 2014م) این بخش از تولید
کشور با کاهش 16/4درصدی مواجه شده است.
بر این اس��اس ،رشد تولیدات صنعتی جهان در 3
ماهه دوم 2014م افزون بر 1/8درصد بوده در حالی
که تولیدات صنعتی کشورهای صنعتی در این دوره
رش��د منفی 0/7درصد داش��ته و تولیدات صنعتی
کشورهای در حال توس��عه 4/9درصد رشد داشته
است.
میزان رش��د تولیدات صنعتی برخی کش��ورهای
جهان در 3ماهه دوم 2014م عبارت است از :امریکا
5/3درصد ،ژاپن منف��ی 13/5درصد ،منطقه یورو
0/5درص��د ،انگلیس 1/2درصد ،چین 7/8درصد،
روس��یه 4/2درص��د ،ترکیه 0/5درص��د ،هند 4/3
درصد و عربستان منفی 7/3درصد.
economy@smtnews.ir
یادداشت
بازار مسکن
برای سرمایه گذاری
مناسب است
بازار سرمایه ،چشم انتظار رونقی پایدار
زمانی برای الکترونیکی شدن مبادالت پولی
18
بازارهای مالی ،گزینه مطلوب سرمایه گذاری پس از توافق هسته ای
سرانجامنقدینگیبهبخشتولیدتزریقمی شود
سمانه گالب ـ گروه اقتصاد :با نزدیک شدن به تاریخ سوم اذر و پیش بینی بیشتر کارشناسان مبنی بر
مثب�ت ب�ودن نتایج مذاک�رات ،گمانه زنی ها در مورد وضعیت اقتصادی کش�ور بعد از ای�ن توافق اغاز
شده اس�ت .دولت یازدهم نیز در برنامه هایی که برای اقتصاد کش�ور تا پایان س�ال و س�ال بعد درنظر
گرفته بیش�تر تمرکز خود را ب�ر وضعیتی قرار داده که این مذاکرات به نتایج مطلوبی دس�ت می یابد و
گزینه افزایش تحریم ها و حتی ادامه وضعیت فعلی در دستور کار نیست .در این میان یکی از مواردی
که قابلیت بررس�ی و دقت بیش�تری دارد ،فرصت های سرمایه گذاری در کش�ور بعد از مشخص شدن
نتیجه مذاکرات است.
زمانی که دولت یازدهم سکان هدایت اقتصادی را به
دس��ت گرفت یکی از اهداف خود را کنترل نقدینگی
با ه��دف کنترل تورم قرار داد .این سیاس��ت درحالی
بود که بس��یاری از واحده��ای تولیدی در همان دوره
از کمبود نقدینگی رنج می بردند و اعتقاد داشتند این
سیاست دولت یک مشکل اضافه برای انها خواهد بود.
با این وجود دولتمردان این اطمینان را به بخش تولید
دادند که با به ثبات رسیدن اقتصاد ،شرایطی را فراهم
می کنن��د که این حج��م نقدینگی ب��االی موجود ،به
سمت بخش های حقیقی اقتصاد سرازیر شود تا مشکل
نقدینگی واحدهای تولی��دی نیز از این طریق کاهش
یابد .در زمان حاضر و با گذشت بیش از 14ماه از روی
کار امدن دولت و چش��م انداز روشن مذاکرات ،به نظر
می رسد شرایط اقتصادی به ثبات رسیده است و امروز
می توان با دقت بیشتری فرصت های سرمایه گذاری را
در کشور بررسی کرد .به همین منظور در این گزارش
بر ان ش��دیم تا نظر کارشناس��ان را در مورد بهترین
فرصت ه��ای س��رمایه گذاری در بازارهای طال ،بانک و
بورس جویا شویم.
طال از درخشش افتاد
فل��ز زرد ک��ه زمانی در اقتصاد میان��داری می کرد و
بخش قابل توجهی از س��رمایه های کش��ور را به سمت
خود کش��یده بود ،این روزها از تب و تاب افتاده است
و دیگر کس��ی با هدف س��وداگری و کسب سودهای
کالن به این بازار رو نمی اورد .همین شرایط برای بازار
دالر نیز وجود دارد و با پایدار ش��دن نرخ ارز ،تقاضای
س��وداگری از این بازار رخت بربس��ته است .در همین
رابطه یک کارش��ناس حوزه ارز و طال ،قیمت فلز زرد
در بازار را متاثر از قیمت اونس جهانی و دالر دانست و
اظهار کرد :در مورد قیمت دالر به نظر می رسد که در
صورت موفق بودن مذاکرات ،این نرخ تمایل به کاهش
داش��ته باش��د اما میزان این کاهش بستگی به عوامل
مختلفی دارد.
میث��م رادپ��ور در گفت وگ��و با
تصریح ک��رد :اگ��ر تاثیر
روانی ای��ن توافق بر ب��ازار غلبه
داشته باشد ،قیمت دالر بیش از
میزان��ی که به لح��اظ اقتصادی
معقول است ،کاهش می یابد اما
این کاهش بلندمدت نخواهد بود.
وی دلی��ل کوتاه مدت بودن کاه��ش قیمت دالر را
کمبود عرضه در بازار دانس��ت و اظه��ار کرد :درحال
حاضر ذخیره س��فته بازی دالر به شدت کاهش یافته
و این موض��وع یک مانع در مقابل کاهش چش��مگیر
قیمت دالر است.
رادپ��ور ارامش حاکم بر ب��ازار دالر را پس از توافق
احتمالی در س��وم اذر ادامه دار خوان��د و توضیح داد:
در حال حاضر نیز اخب��ار خوبی که از توافق به گوش
می رس��د نتوانس��ته در بازار تحول قابل توجهی ایجاد
کن��د که این موضوع می تواند ناش��ی از کاهش عرضه
سفته بازی در بازار باشد.
این کارش��ناس حوزه طال ،قیم��ت اونس جهانی را
ه��م رو به نزول دانس��ت و در مورد دالی��ل این اتفاق
گفت :تقویت اقتصاد امریکا باعث ش��ده شاخص دالر
در بازاره��ای جهانی نس��بت به س��ایر ارزه��ا تقویت
ش��ود که ای��ن روند در کاهش قیمت ط�لا موثر بوده
اس��ت .عالوه بر این اتحادیه اروپا و بانک مرکزی ژاپن
تصمیم دارند به سیاست های پولی انبساطی خود ادامه
دهن��د درصورتی که فدرال رزرو ،تصمیم به توقف این
سیاس��ت ها و افزایش نرخ س��ود بانک ها گرفته است
ک��ه این موضوع نیز بازار مالی را به نس��بت طال قوی
می کند.
رادپور البته حد ریزش طال در بازار جهانی را تا مرز
1180دالر دانس��ت و اضافه کرد :ای��ن میزان کاهش
قیم��ت نمی تواند بازار داخلی طالی کش��ور را با نزول
زی��ادی همراه کند و قیمت ط�لا در داخل در همین
محدوده باقی خواهد ماند.
وی در مجم��وع ب��ا توجه ب��ه قیم��ت دالر و اونس
جهان��ی ،بازار طال را بعد از توافق ی��ک بازار باثبات با
تمایل به کاهش قیمت دانس��ت که این کاهش بیشتر
در کوتاه مدت اتفاق می افتد.
بانک؛ کم ریسک با بازده مطلوب
س��پرده گذاری در بان��ک ب��ه عن��وان یک��ی از
کم ریسک ترین نوع سرمایه گذاری در اقتصاد شناخته
می ش��ود که در ان س��رمایه گذار عالوه بر انکه ارزش
پ��ول خود را حفظ می کند ،یک میزان س��ود حداقلی
را نیز به دست می اورد .در ایران اما به دلیل تورم های
فزاین��ده در اقتصاد گاهی ش��رایط س��پرده گذاری در
بانک به گونه ای شده که حتی امکان حفظ ارزش پول
نیز وجود نداش��ته اس��ت .با این وجود ب��از هم تمایل
به س��پرده گذاری در بانک بین مردم ایران وجود دارد
و این موضوع ش��اید به دلیل ریس��ک باال در بازارهای
موازی باش��د .با توجه به همه این موارد ،از کارشناس
بانکی پرس��یدیم که ایا پس از مش��خص شدن نتایج
اقتصاد محاوره ای
احتماال زمانی که برای دریافت خس��ارت به بیمه مراجع��ه کرده اید ،اصطالح
فرانش��یز به گوش ش��ما خورده اس��ت .اما این واژه به چه معناست و در صنعت
بیمه چه کاربردی دارد .فرانشیز تلفظ فرانسوی franchiseاست و به این کلمه
در انگلیسی فرانچایز گفته می شود .ریشه این واژه التین است و معنی معافیت و
اغماض می دهد .در اصطالح فنی ،فرانش��یز بخشی از خسارت است که در رابطه
بین بیمه گر و بیمه گذار از ان چشم پوشی می شود .در عمل منظور از این کلمه
در رابطه بین بیمه گر و بیمه گذار ،میزانی از خسارت است که به هرحال به عهده
بیمه گذار قرار دارد .به طور مثال اگر در یک بیمه نامه رقم تعیین شده برای فرانشیز
مذاکرات در س��وم اذر بازهم بانک گزینه جذابی برای
سرمایه گذاری به شمار می اید یا خیر.
،
س��ید علیرضا ناجی در پاس��خ به این پرسش
اظهار کرد :بانک همیش��ه به عنوان یکی از گزینه های
مطرح برای سرمایه گذاری بوده است و پس از مشخص
ش��دن نتیجه مذاکرات نیز باز هم این ویژگی خود را
حف��ظ خواهد کرد .وی در پاس��خ به این پرس��ش که
دولت اعالم کرده هم راس��تا ب��ا کاهش نرخ تورم نرخ
سود بانکی را نیز کاهش می دهد ایا این سیاست تاثیر
منفی بر جذب سپرده در بانک ندارد ،گفت :حتی اگر
نرخ سود سپرده کاهش نیز داشته باشد ،بازهم بانک ها
ابزار الزم برای جذاب کردن س��رمایه گذاری را دارند و
در این زمینه مشکلی وجود ندارد.
ناجی ب��ازار پول و بازار س��رمایه را دو بازوی جذب
سرمایه عنوان کرد و افزود :در این میان بانک ها بیشتر
ه��دف تامین مالی در کوتاه مدت را پیگیری می کنند
و بازار س��رمایه بیش��تر روی تامین مالی در بلندمدت
فعالیت دارد و هر ک��دام از این دو نهاد در حوزه خود
فعالی��ت می کنن��د و رونق یکی باعث رک��ود دیگری
نخواهد شد.
ب��ه اعتق��اد وی ،بانک ه��ا در اینده نیز ی��ک پایگاه
مناس��ب برای جذب نقدینگی های خرد خانواده ها به
شمار می روند و این موقعیت تضعیف نمی شود.
اینده خوش بازار سرمایه
ب��ورس اوراق به��ادار ک��ه در س��ال 92رکوردهای
بی نظیری به جای گذاش��ت توانست خود را به عنوان
یکی از گزینه های مطلوب سرمایه گذاری معرفی کند.
ب��ا این وجود این بازار موفقیت خود را در س��ال جاری
نتوانس��ته ادامه دهد و تا اینجای کار ش��اخص کل با
افت های چش��مگیر روبه رو بوده اس��ت؛ افت هایی که
کارشناس��ان اعتقاد دارند در صورت به نتیجه رسیدن
مذاکرات ،متوقف خواهد شد.
فرانشیز چیست
100هزار ریال باش��د این مبلغ از خس��ارت قابل پرداخت کس��ر خواهد شد .اگر
خسارت 300هزار ریال باشد بیمه گر 200هزار ریال پرداخت خواهد کرد و اگر
خسارت 100هزار ریال یا کمتر باشد پرداختی صورت نخواهد گرفت .در بسیاری
موارد فرانش��یز رقمی معین و ثابتی اس��ت که از خسارت کسر می شود .البته در
بعضی موارد فرانشیز درصدی از مبلغ بیمه است و هر قدر مبلغ بیمه بیشتر باشد
فرانشیز به همان نسبت باالتر خواهد بود .در مواردی دیگر فرانشیز به درصدی
ثابت از خسارت گفته می شود .به عبارت دیگر بیمه گذار براساس درصدی معین
که به طور معمول کوچک است با بیمه گر در تحمل خسارت سهیم می شود.
مراقب افراد سودجو باشید
سازمان خصوصی سازی با انتشار اطالعیه ای از دارندگان سهام عدالت خواست
مراقب وعده های افراد سودجو و فرصت طلب باشند .به گزارش تسنیم ،سازمان
خصوصی سازی اعالم کرد :بنابر گزارش��ات واصله ،اخیرا برخی افراد سودجو و
فرصت طلب به بهانه تکمیل اطالعات ،ثبت نام نهایی ،امکان معامله ،توزیع لوح
فشرده (سی دی) و سایر خدمات از طریق مراجعه حضوری به درب منازل ،تماس تلفنی یا ارسال پیامک ،وجوهی
را به صورت نقدی یا واریز به حساب بانکی از مشموالن سهام عدالت دریافت می کنند .براین اساس توجه عموم
هموطنان را به این نکات جلب می کند که درحال حاضر هیچ گونه ثبت نام جدیدی از افراد فاقد سهام عدالت
در دس��تورکار طرح توزیع سهام عدالت نیس��ت .همچنین مرجع ثبت نام نهایی دعوتنامه سهام عدالت ،فقط
شرکت های تعاونی سهام عدالت شهرستان ها بوده و دریافت هرگونه وجه اجباری ،توسط این شرکت ها نیز به
بهانه توزیع لوح فشرده یا ارائه سایر خدمات غیرقانونی است .در این اطالعیه تاکید شده است که برگه عضویت و
سهامداری قابل خرید و فروش نبوده و انتقال ان به غیر ،حتی از طریق دفاتر ثبت اسناد رسمی نیز ممنوع است.
در همین راس��تا حسین خزلی
خرازی ،کارش��ناس ارش��د بازار
س��رمایه در گفت وگ��و با
تاثیر به نتیجه رسیدن مذاکرات
را ب��ر ب��ورس ،مثبت دانس��ت و
تصری��ح ک��رد :در صورت��ی که
خبرهای خوش��ی از مذاکرات س��وم اذر برس��د ،بازار
س��رمایه نس��بت به بازارهای موازی یعن��ی ارز ،طال،
مسکن و بانک مزیت های بیشتری برای سرمایه گذاری
خواهد داشت .وی تاثیر روحی و روانی این اتفاق را بر
بازار سرمایه چشمگیر خواند و توضیح داد :این موضوع
کل ب��ازار را تحت تاثیر قرار خواهد داد و ان را مثبت
خواهد کرد .البته بدیهی اس��ت ای��ن تاثیر به صورت
مقطعی خواهد بود و بلندمدت نیست.
خزلی خرازی مجرای دوم تاثیرپذیری بورس از نتایج
مذاکرات را مربوط به وضعیت مالی شرکت های بزرگ
حاضر در بورس دانست و اظهار کرد :شرکت های بزرگ
از کاه��ش و حذف تحریم ها تاثی��ر مثبت می گیرند و
مبادالت خارجی انها تس��هیل می ش��ود که این موارد
در ترازنام��ه انه��ا برای س��ال 93و 94لحاظ خواهد
ش��د و از این طریق هم ،بازار بورس می تواند یک رشد
بلندمدت و واقعی را تجربه کند .وی با توجه به هر دو
این موارد ،تاثی��ر رضایتبخش بودن نتایج مذاکرات بر
بازار س��رمایه را هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت،
مثبت خوان��د و به همین دلیل این بازار را یک گزینه
مطلوب برای سرمایه گذاری عنوان کرد.
با توجه به همه این موارد به نظر می رسد در صورت
مثبت بودن نتیجه مذاکرات بازارهای س��فته بازی که
از زم��ان روی کار امدن دولت یازدهم جذابیت ش��ان
کاه��ش یافته بود بازهم در محرومی��ت قرار بگیرند و
بیشتر نقدینگی ها به سمت بانک و بورس سرازیر شود
که این موضوع نوید خوشی برای بخش تولید است.
چرا فرانشیز مهم است
وج��ود فرانش��یز در همه بیمه نامه ها مقدار قابل مالحظ��ه ای از تعهد بیمه گر
می کاهد و همین می تواند موجب تخفیف و ارزان تر شدن حق بیمه شود .عالوه بر
این در بسیاری موارد فرانشیز باعث می شود بیمه گذار به رعایت تدابیر احتیاطی
و از جمله مقررات رانندگی و ضوابط حرف های بیش��تر توجه کند و این موضوع
به سود جامعه است .همچنین وجود فرانشیز موجب کاهش استفاده بیمه گذار
از پوش��ش ببیمه ای خواهد شد .به طور مثال در بیمه درمان وجود فرانشیز مانع
از مراجعات بیش از حد و صرفاً احتیاطی به مراکز درمانی و پزشک خواهد شد.
یارانه بگیران 76میلیونی شدند
مجموع منابع واریزی به حس��اب سرپرستان خانوار در 6ماه اجرای قانون
هدفمندی یارانه ها در س��ال جاری حاکی از دریافت حدود 76میلیون یارانه
45هزار و 500تومانی در هر ماه اس��ت .به گزارش ایسنا ،درحالی که برای
اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها باوجود تمامی موانع موجود برای غربالگری
یارانه بگیران باز هم دولت بنا را بر اعتماد به مردم گذاشته و با درخواست انصراف از کسانی که یارانه نقدی
دریافتی تاثیری در زندگی انها نداشت ثبت نام دوباره را از متقاضیان دریافت یارانه در دهه پایانی فروردین
ماه سال جاری انجام داد امار و ارقام هزینه کرد برای پرداخت یارانه نقدی نشانی از تغییر قابل مالحظه هزینه
انجام ش��ده در سال جاری نسبت به س��ال گذشته ندارد .این درحالی است که بنابر گزارش عملکرد اجرای
قانون هدفمندی یارانه ها که از سوی سازمان هدفمندی در مجلس ارائه و مورد بررسی قرار گرفته است ،در
نیمه ابتدایی سال جاری ،حدود 20هزار و 700میلیارد تومان از منابع حاصل از اجرای فاز دوم به حساب
سرپرستان خانوارها واریز شده است.
بورس
economy@smtnews.ir
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
بورس پس از توافق هسته ای
19
بازار سرمایه ،چشم انتظار رونقی پایدار
اریانا امامی-گروه اقتصاد :نشانه های بازگشت رونق
به بازار س��رمایه با تزریق نقدینگی های جدید به بازار و
افزای��ش حجم و ارزش معامالت روزانه ،س��هامداران را
پ��س از ماه ها به بازگش��ت روند مثب��ت در تاالر حافظ
امیدوار کرده اس��ت .خروج ش��اخص کل از چله نشینی
در هفته پایانی مهر ماه نیز گواهی بر این مدعاست که
می توان کم کم به این بازار دلگرم شد.
البته هفته گذش��ته بازهم گ��ردش معامالت در بازار
سهام تا حدودی کند ش��د که مهم ترین دلیل ان اغاز
م��اه محرم اس��ت .این ماه به طور س��نتی همیش��ه بر
معامالت این بازار تاثیر می گذارد .عالوه بر این موضوع
در هفته جاری نیز با دو روز تعطیلی تاسوعا و عاشورای
حس��ینی به طور قط��ع با بازاری نیم��ه تعطیل مواجه
خواهیم بود.
با این وجود کاشناس��ان و اکثر اهالی بازار سهام بوی
خوش روزهای رونق را در بازار استشمام می کنند .
در هفت��ه اخیر حجم معامالت نس��بت به هفته های عوامل بازگشت رونق به بازار
گذش��ته حدود دو برابر افزایش را نش��ان می داد و این محمدامین قهرمانی ،مدیر سرمایه گذاری صندوق صبا
یعنی نقدینگی ان هم به طور عمده از جانب حقیقی ها نیز در این رابطه معتقد اس��ت دو عامل منجر شده که
در حال ورود به بازار س��رمایه است .در حالی که کمتر روند قیمت س��هام در بازار س��رمایه در دو هفته اخیر
از یک ماه تا سه اذر زمان باقی است ،این مسئله بیانگر تغییر کند؛ به عنوان عامل اول ،می توان به صحبت های
اخیر رییس جمهور و خوشبینی وی
این اس��ت که جریان خوشبینی به
نس��بت به حصول نتیجه نهایی در
حصول نتیجه در مذاکرات هسته ای
حصول توافقات
مذاکرات هسته ای اشاره کرد.
بر جریان بدبینی غلبه کرده است.
هسته ای اتفاق بیفتد،
وی تصری��ح ک��رد :همچنی��ن
اینجاس��ت ک��ه تصمی��م صحیح
گزارش ه��ای مثب��ت 6ماه��ه اکثر
س��رمایه گذاران می تواند افق روشن
قطعاً بازدهی بازار
صنای��ع به خصوص صنای��ع خودرو،
به
اینده مالی انها را رقم بزند .الزم
سرمایه به مراتب از
لیزین��گ ،بان��ک ،حم��ل و نق��ل و
ذکر نیست که در صورت دستیابی
سایر بازارها باالتر
کش��تیرانی را می ت��وان به عن��وان
به توافق هس��ته ای چه اتفاقی برای
بازدهی
خواهد بود و
عامل دیگری نام برد که باعث شده
بازار سرمایه خواهد افتاد .بسیاری از
س��هم ها در قیمت های فعلی تبدیل 6ماه دوم سال در بورس قیمت سهام در بازار سرمایه حرکت
صعودی خود را اغاز کند.
به خاط��ره ای حس��رت امیز خواهد
می تواند ضمن جبران
مدیر سرمایه گذاری صندوق صبا
شکل
ش��د ،اما در صورتی که توافق
ضرر سهامداران در 6ماه
بیان ک��رد :پیش بینی می ش��ود که
نگیرد در بدترین شرایط شاهد افت
نخست سال ،سوداوری
قیمت سهام در بازار سرمایه با توجه
20درص��دی قیمت ها از س��طوح
مطلوبی را برای انها به به دالیل مذکور و همچنین حصول
فعلی ان هم در برخی از س��هم های
ارمغان اورد
توافق��ات در مذاک��رات هس��ته ای،
بدون حامی خواهیم بود.
رون��دی صع��ودی همراه با ش��یبی
خروج کوتاه مدت ها از بازار
متعادل داشته باشد .عالوه بر این به
در همی��ن ارتب��اط مصطف��ی
امیدقائم��ی ،مدی��ر عام��ل ش��رکت س��رمایه گذاری نظر می رس��د که نقدینگی جدید و مناسبی وارد بورس
ب��ا تاکید بر اینکه ش��ده چراکه ارزش معامالت در بورس ،حدود 50الی
تو گو با
مهراین��دگان در گف
بزرگترین مشکل امروز بازار رواج نگاه کوتاه مدت است 60 ،میلی��ارد تومان در طول چند هفت��ه اخیر افزایش
گفت :البته این نگاه به دلیل نبود اطمینان در بازار ایجاد یافت��ه به طوری که متوس��ط ارزش معامالت در مقطع
شده بود که کم کم و با رفع ابهام ها برطرف خواهد شد .فعلی 150میلیارد تومان است.
وی در تاکید بر وضعیت بنیادی مناس��ب بازار سرمایه
گفت :قیمت ها به نقاط جذابی رس��یده اند و شرایط به
گونه ای است که فروش��نده جدی در بازار وجود ندارد
که گواه این مدعا نبود صف های فروش سنگین در بازار
است .این کارشناس بازار سرمایه معتقد است بازار فعال
در فاز اس��تراحت کوتاه مدت اس��ت و باتوجه به اخبار
خوب اقتصادی و سیاس��ی که در راه اس��ت پیش بینی
می کند بازار به روند مثبت باثباتی وارد خواهد شد.
امید قائمی با اش��اره به اینکه بازار این روزها بیش��تر
درجا می زند درباره این اتفاق گفت :با عرضه های جدید
می ت��وان رونق را به بازار برگردان��د و موجی از تحرک
را ایج��اد کرد .وی که اعتق��اد دارد بازار منتظر محرک
جدید است ،ادامه داد :با عرضه سهام جدید و خبرهای
امیدوار کننده از اقتصاد کش��ور ،دوره رونق بازار سرمایه
اغاز خواهد شد البته صعود بازار شدت کمتری خواهد
داشت و مثل سال گذشته نخواهد بود.
مدیرعامل شرکت بورس خبر داد
سرمایه گذارانخارجیپشتدرهایبازارسهام
مدیرعامل ش��رکت بورس و اوراق بهادار از دریافت دو تا س��ه درخواست
صدور کد سرمایه گذاری خارجی در هر هفته خبر داد و گفت :هرچند میزان
درخواس��ت ها باالست اما از انجا که مشکل نقل و انتقاالت پولی رفع نشده
هنوز این سرمایه گذاران در بازار فعال نشده اند.
تو گو با ایرنا ،با بیان اینکه اگر محدودیت ها رفع ش��وند بازار سرمایه ظرفیت
حس��ن قالیباف اصل در گف
جذب س��رمایه گذاری خارجی را دارد ،افزود :یک درصد از کل سهام شناور ازادی که در بازار سرمایه وجود
دارد در اختیار سرمایه گذاران خارجی است .به گفته وی ،از انجا که محدودیت های بانکی هنوز رفع نشده،
سرمایه گذاران عالقه مند به سرمایه گذاری در بورس هنوز مشکل نقل و انتقال پول دارند که اگر این مشکل
رفع شود ،میزان سرمایه گذاری خارجی در کشور افزایش می یابد.
وی ادامه داد :ورود س��رمایه های ایرانیان مقیم خارج و س��رمایه گذاران خارجی به بورس کمک زیادی به
افزایش نقدینگی این بازار خواهد کرد .قالیباف اصل با بیان اینکه ،ایرانیان خارج از کشور که دارای شناسنامه
ایرانی هستند ،می توانند همانند سایر ایرانیان کد معامالتی دریافت کنند ،گفت :افرادی که کد سرمایه گذار
خارجی دریافت می کنند و پاسپورت ایرانی ندارند برای انها کد سرمایه گذار خارجی صادر خواهد شد .وی
درباره وضعیت کنونی بازار سرمایه و جمع اوری نقدینگی در این بازار ،تصریح کرد :اساس بازار سرمایه انتظار
است و قیمت ها براساس ان تعیین می شود .مدیرعامل شرکت بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه ،قیمت ها
در بازار س��رمایه بسیار پایین بوده و گزارش های 6ماهه ش��رکت ها به بازار ارائه شده است ،اظهار کرد :این
گزارش ها نشان دهنده عملکرد مطلوب شرکت هاست و این خبر مثبتی از سمت صنایع به بازار است.
وی با اش��اره به انتش��ار اخبار خوب اقتصادی و سیاسی و تاثیر ان بر بازار سرمایه ،گفت :هرچند این امر
انتظارات مثبتی را نسبت به اینده ایجاد کرده اما ادامه این روند نیاز به تایید این اخبار نیز دارد.
مدیرعامل شرکت بورس و اوراق بهادار اظهار امیدواری کرد :اخبار اینده نیز باید مثبت باشد تا روند مطلوب
بازار سرمایه ادامه یابد .مدیرعامل شرکت بورس و اوراق بهادار توصیه کرد :افرادی که در بازار سرمایه معامله
می کنند باید به متغیرهای اساسی شرکت ها توجه کرده و با مطالعه خرید و فروش کنند.
وی با تاکید بر اینکه ش��رکت های حاضر در بازار سرمایه مناس��ب هستند و خارج از بازار سرمایه چنین
ظرفیت هایی وجود ندارد ،گفت :در صورتی که محدودیت های بین المللی رفع شود افرادی که پول های انها
خارج از کش��ور باش��د ان را به بازار س��رمایه داخل وارد خواهند کرد .وی در پاسخ به پرسشی در خصوص
تاثیر مصوبه اخیر شورای پول و اعتبار مبنی بر خروج بانک ها از بنگاهداری و تاثیر ان بر بازار سرمایه ،افزود:
براس��اس مصوبه شورای پول و اعتبار ،بانک ها 3س��ال فرصت دارند تا از بنگاهداری خارج شوند .این مقام
مسئول در شرکت بورس با بیان انکه بازار سرمایه تجربه عرضه های عمده را دارد ،اظهار کرد :خصوصی سازی
از عرضه کنندگان عمده در بازار سرمایه بود و در شرایط مناسب سهام را به صورت مدیریتی و بلوکی یا خرد
در بازار عرضه کرده است .وی ادامه داد :هرچند براساس مصوبه شورای پول و اعتبار بانک ها باید از بنگاهداری
خارج شوند و سهام خود را در بورس عرضه کنند اما از انجا که فرصتی 3ساله برای این امر در نظر گرفته
ش��ده ،عرضه ها انی نخواهد بود .قالیباف اصل با بیان اینکه 3س��ال زمانبندی برای عرضه ها مناسب است،
تصریح کرد :اگر بانک ها بخواهند س��هام خود را عرضه کنند ،وضعیت بازار را در نظر می گیرند ضمن انکه
بانک ها نیز حاضر نیستند دارایی خود را در هر شرایطی عرضه کنند.
وی عن��وان کرد :پیش بینی می ش��ود ب��رای اجرایی
ش��دن خ��روج از رکود ،نرخ س��ود س��پرده های بانکی
کاهش یابد زیرا یکی از الزمه های اجرایی شدن خروج
از رکود اقتصادی ،کاهش نرخ س��پرده های قانونی است
ت��ا بدین طریق ،قدرت وام دهی بانک ه��ا افزایش یابد و
درنتیج��ه بنگاه ه��ای تولیدی بتوانن��د از رکورد خارج
ش��وند .عالوه بر ای��ن ،کاهش نرخ ت��ورم عامل دیگری
اس��ت که منجر به کاهش نرخ سود سپرده های بانکی
خواهد شد.
صنایع پر بازده
قهرمان��ی اظهار ک��رد :ازجمله صنایع��ی که بازدهی
بیش��تری را تا پایان سال نصیب س��هامداران خواهند
ک��رد ،می توان ب��ه صنایعی از قبیل خ��ودرو و قطعات،
لیزینگ ،حمل و نقل و الستیک و پالستیک اشاره کرد.
گفتنی اس��ت صنعت خودرو با توجه به رفع تحریم ها،
ورود س��رمایه گذاران خارجی ،بهبود مدیریت در انها و
همچنین تامین مالی س��رمایه در گردش انها از محل
فروش دارایی های این ش��رکت ها با افق روشنی همراه
است .صنعت لیزینگ و قطعاتی ها نیز به دلیل وابستگی
به صنع��ت خودرو ،می توانند بازدهی مطلوبی را نصیب
سهامداران کنند ،صنعت الستیک و پالستیک با توجه
به افزایش نرخ هایی که داشتند و کاهش قیمت کائوچو،
با چشم انداز مثبتی برای سرمایه گذاری همراه هستند.
وی در ادام��ه افزود :بازار س��رمایه با توجه به اتفاقات
پی��ش رو و رکود در س��ایر بازارهای م��وازی ،می تواند
بازدهی باالتری داش��ته باش��د .به اعتقاد بنده چنانچه
حصول توافقات هس��ته ای اتفاق بیفت��د ،قطعاً بازدهی
بازار سرمایه به مراتب از سایر بازارها باالتر خواهد بود و
بازدهی 6ماه دوم سال در بورس می تواند ضمن جبران
ضرر س��هامداران در 6ماه نخس��ت س��ال ،سوداوری
مطلوبی را برای انها به ارمغان اورد.
دوره استراحت بازار تمام شد
در ادامه کارش��ناس دیگر بازار سرمایه نیز با اشاره به
اینکه قیمت ها به کف رسیده و در مقطع کنونی بسیار
گفت :با توجه به افت قیمت
کم ریسک است به
س��هام در چند ماه اخیر ،اصالح قیمتی در اکثر نمادها
ایجاد شده است.
مدیر سرمایه گذاری صندوق بانک صادرات با اشاره به
اینکه درحال حاضر عوام��ل غیربازاری ازجمله اخبار و
شایعات بر روند بازار تاثیر می گذارد ،گفت :این درحالی
است که روند شاخص از لحاظ بنیادی هیچ گونه مانعی
برای رش��د ندارد .حمید تق��ی زاده در خصوص فعالیت
ضعیف حقوقی ها در بازار گفت :این روزها بیشتر شاهد
حض��ور حقیقی ها در بازار س��هم هس��تیم .وی معتقد
اس��ت ،روند کلی بازار رو به رشد است البته نه با شیب
صعودی س��ال گذشته ،همچنین با توجه به اینکه اکثر
سهام شرکت ها اصالح قیمتی مناسبی داشتند و اینکه
بازار س��رمایه با سیاس��ت های اجرایی دول��ت منافاتی
ن��دارد ،بازار س��رمایه می تواند ب��ازاری مطمئن از نظر
میزان بازدهی مناسب باشد.
معامالت برق رونق می گیرد
ورود نیروگاه ها به بورس انرژی
گروه اقتصاد :رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی ایران اعالم کرد :بسیاری
ل اینده برای انجام معامالت برق به بورس انرژی ایران خواهند
از نیروگاه ها سا
امد و این امادگی در بورس انرژی وجود دارد که تمام برق تولیدی کش��ور
مورد معامله قرار گیرد .محمدحسین عسگری رییس اداره عملیات بازار بورس
انرژی ایران با اشاره به نحوه معامالت برق و برنامه های در دست اجرای این بورس ،اظهار کرد :بازار برق ایران
از ابتدای ابان 82در مدیریت شبکه برق ایران راه اندازی شد و پس از گذشت 10سال فعالیت ،معامالت برق
در بورس انرژی ایران به طور رسمی در قالب قراردادهای سلف موازی استاندارد اغاز بکار کرد.
وی افزود :این قراردادها با توجه به دوره مصرف (کم باری ،میان باری ،بارپایه و پیک) در دوره های تحویل
روزانه ،هفتگی ،ماهانه ،فصلی ،ساالنه که مجموعا 20نوع قرارداد را شامل می شود ،طراحی شده است.
رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی ایران با بیان اینکه در حال حاضر قراردادها با دوره تحویل روزانه انجام
می شود ،توضیح داد :اکنون نیروگاه ها با کد معامالتی خاص قادر به فروش ظرفیت مجاز به عرضه در بورس
انرژی ایران هستند و شرکت های توزیع هم به عنوان خریداران با کد خاص تنها قابلیت خرید قراردادهای
سلف موازی را دارند .عسگری بر همین اساس ادامه داد :در حال حاضر قراردادهای با دوره تحویل روزانه از
30روز قبل از تاریخ تحویل ،گشایش پیدا می کنند و همچنان تا 3روز قبل از شروع دوره تحویل قابلیت
داد و ستد دارند که پس از ان نماد متوقف شده و اطالعات خریداران و فروشندگان برای تحویل فیزیکی به
شرکت مدیریت شبکه برق ایران ارسال می شود .وی با بیان اینکه هم اکنون 21نیروگاه خصوصی با مجموع
ظرفیت 2هزار و 868مگاوات در هر ساعت سهم عرضه برق را تشکیل می دهند ،تصریح کرد 39 :شرکت
توزیع هم با اعتبار ماهانه 50میلیارد تومان طرف تقاضای برق در بورس انرژی هستند.
رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی ایران تاکید کرد :از 29تیر امس��ال با اجرای طرح تخصیص منابع
مالی شرکت های تولید و توزیع نیروی برق از طریق بورس انرژی ،اعتبار شرکت های توزیع افزایش پیدا کرد
و شرکت های توزیع متناسب با حجم خرید از بورس انرژی هزینه خدمات توزیع هم دریافت می کنند که به
نوعی بخشی از هزینه های جاری از این طریق تامین می شود.
عسگری با اعالم این خبر که با هماهنگی های انجام شده کد دوم معامالتی (کد عام) به شرکت های تولید
و توزیع نیروی برق بنا به درخواست صادر می شود ،تاکید کرد :بر این اساس شرکت های توزیع با استفاده از
منابع داخلی نسبت به خرید یا فروش قراردادهای خریداری شده در دوره معامالتی با تحویل برق قراردادها
اقدام می کنند .وی ادامه داد :ش��رکت های تولیدی (نیروگاه ها) نیز با استفاده از کد معامالتی ان ،می توانند
نسبت به خرید و سپس بازفروش قراردادهای سلف موازی در دوره های معامالتی اقدام کنند و موقعیت های
تعهدی ایجاد شده توسط کد معامالتی خاص را با کد معامالتی عام جبران کنند.
رییس اداره عملیات بازار بورس انرژی ایران در ادامه از راه اندازی بازار گواهی ظرفیت و فراهم شدن تامین
مالی نیروگاه ها از طریق انتشار ابزارهای نوین مالی خبر داد و یاداور شد :صندوق پروژه و قراردادهای سلف
موازی با نام گواهی ظرفیت ،فراهم شدن حضور مصرف کنندگان بزرگ و حضور شرکت های خرده فروشی
ل اینده برای
برق از جمله دیگر دستورکاراست .عسگری در ادامه با تاکید بر اینکه بسیاری از نیروگاه ها در سا
انجام معامالت برق به بورس انرژی ایران خواهند امد ،متذکر شد :این امادگی در بورس انرژی وجود دارد که
تمام برق تولیدی کشور مورد معامله قرار گیرد.
یادداشت
سرمایه های
کوچ کرده به بورس
باز می گردد؟
مهدیه انوشه
دبیر گروه اقتصاد
بازار س��رمایه پس از ماه ها رکود و افت ادامه دار،
دو هفته ای اس��ت ک��ه در مدار رش��د و رونق قرار
گرفته اس��ت .هرچند این رشد تا حدودی با تردید
برای گروهی از س��رمایه گذاران و سهامداران همراه
است اما افزایش قابل توجه حجم و ارزش معامالت
ک��ه نش��ان از ورود پول های جدید به بازار اس��ت،
بخشی از نگرانی ها را از بین می برد.
ب��ا افزای��ش نزدیک به دو براب��ری حجم و ارزش
معامالت فرضیه بازگش��ت پول ها به بازار سهام نیز
قوت می گیرد.
اما در کنار خبرهای خوش از مذاکرات هسته ای،
انچه رش��د پرقدرت بازار را رقم زد ،خبر بررس��ی
کاهش نرخ س��ود سپرده هاس��ت که در دستور کار
ش��ورای پول و اعتب��ار قرار گرفت��ه و رییس بانک
مرکزی از عزم جدی ش��ورا ب��رای کاهش این نرخ
خبر داده است .این موضوع شاید یکی از مهم ترین
عواملی اس��ت که می تواند نقدینگی های کوچ کرده
از بازار را به سوی تاالر حافظ روانه کند.
در کنار خبر احتمال کاهش نرخ سود سپرده های
بانکی ،خوش بینی به نتایج مذاکرات هسته ای در 3
اذر ماه ،کاهش نرخ سپرده قانونی بانک ها نزد بانک
مرکزی جمهوری اسالمی ایران از 13به 10درصد
و همچنی��ن اج��ازه بانک مرکزی به ش��رکت های
صادراتی مبنی بر امکان عرضه ارز حاصل از فروش
محص��والت خود با ن��رخ ازاد در بانک ه��ا از دیگر
مواردی اس��ت که چش��م ها را به سمت بازار سهام
متمرکز کرده است.
امیدواری ها به بازگش��ت سرمایه ها به بازار سهام
در حال��ی قوت گرفته اس��ت ک��ه نگرانی هایی نیز
در ای��ن بین وج��ود دارد .مهم ترین ای��ن نگرانی ها
نگاه هیجانی س��هامدارانی اس��ت که پس از ماه ها
قرمز پوش��ی بازار س��هام ،این روزها چش��م انها به
سبزپوشی شاخص ها روشن شده است.
ای��ن در حالی اس��ت ک��ه به قول مع��روف نباید
فراموش مان شود که با «یک غوره سردی مان نکند
و با یک مویز گرمی مان نشود».
رش��د پرس��رعت بازار در روزهای اخیر در حالی
ثبت شده اس��ت که هنوز اطمینانی از این موضوع
وجود ندارد که ایا ان صعود باشیب مالیم ،ادامه دار
و باثباتی که مدتهاس��ت س��هامداران در انتظار ان
هستند،اغاز شده اس��ت یا خیر؟! که اگر اغاز شده
است باید حواس مان باشد که از ابتدای سال جاری
تا ام��روز بارها و بارها کارشناس��ان و نخبگان بازار
تاکی��د کرده اند بازگش��ت روند بازار ب��ه طور قطع
پرسرعت نخواهدبود ،بلکه قرار است رشدی اهسته
و پیوسته داشته باشیم.
در این ش��رایط که بازار ش��اهد خبرهای مثبتی
اس��ت که می تواند بازدهی س��هامداران را متحول
کند باید به دور از هیجان های کاذب و غیرمنطقی
س��هامداری کرد تا سرمایه های پارک شده و خارج
ش��ده از بازار نیز در فضایی ارام و با تکیه بر تحلیل
وارد بازار شده و ماندگار شوند.
خبر
تامین مالی 20هزار میلیارد
تومانی در بازار سرمایه
ریی��س س��ازمان بورس
و اوراق به��ادار ب��ا اع�لام
جزئیات مذاک��رات بورس
ب��ا وزارت نف��ت در م��ورد
پاالیش��گاه ها ،رق��م تامین
مال��ی ب��ورس در 7م��اه
ابتدای امس��ال را 20هزار
میلی��ارد تومان اعالم و به س��هامداران توصیه کرد
که با دید بلندمدت به بازار سرمایه نگاه کنند .علی
صالح ابادی در مورد مذاکرات اخرین جلسه بورس
با وزارتخانه ها گفت :در روزهای گذش��ته جلسه ای
در مورد وضعیت پاالیش��گاه های بورس��ی با وزارت
نفت برگزار و دغدغه های بورس��ی ها در ان جلس��ه
مطرح ش��د ،اما هنوز به جمع بندی در مورد فرمول
کیفی س��ازی پاالیش��گاه ها نرس��یده ایم .سخنگوی
س��ازمان بورس و اوراق بهادار همچنین در پاس��خ
به س��وال دیگری رقم تامین مالی بورس در 7ماه
ابتدای سال جاری را بالغ بر 20هزار میلیارد تومان
ذکر و اعالم کرد که گزارش بورس در این زمینه به
وزیر اقتصاد ارائه شده است .وی در مورد روند مثبت
ش��دن ش��اخص کل بورس در روزهای اخیر عنوان
کرد :عالوه بر افزایش شاخص های بورسی و مثبت
شدن انها ،حجم معامالت در بورس و فرابورس نیز
افزایش پیدا کرده اس��ت .به هر حال بازارها صعود
و نزول دارند .رییس س��ازمان بورس و اوراق بهادار
ضمن توصیه به سهامداران و سرمایه گذاران بورس
که با دی��د بلندمدت به بازارهای مالی توجه کنند،
بیان کرد :در یک ماه اخیر بازار سرمایه روند باثباتی
داش��ته و نوس��انات در این بازار بسیار کم بوده که
نشان دهنده این است که بازار به ثبات رسیده و به
افق های باالتری فکر می کند.
نبض حیات اقتصاد
محدود به شبکه
بانکی نباشد
نظرگاه
وهاب قلیچ
کارشناسپژوهشکدهپولیوبانکی
بانکمرکزی
تع��دد نامتعارف ش��عب بانکی در ای��ران پدیده ای
اس��ت که در س��ال های اخیر بس��یار به ان پرداخته
شده و کارشناس��ان و صاحبنظران این حوزه دالیل و
راهکارهای متفاوتی برای ان قائل شده اند اما به اعتقاد
بنده برای این وضعیت ،دو علت اصلی را می توان ذکر
کرد ،نخس��ت اینکه منابعی که توسط بانک ها جذب
می ش��ود ،منابعی ارزانقیمت و به صرفه است و بانک ه ا
مایل هس��تند این منابع را بیشتر جذب کنند که در
این راس��تا یکی از راه های جذب مشتریان ،این است
که تعداد شعب باال باشد ،چراکه از حیث نرخ ها عمال
امکان رقابت صحیح بین بانک ها وجود ندارد و نرخ ها
به صورت دس��توری تعیین می شود و بانک ها در این
زمینه قدرت مانور چندانی ندارند و از این حیث مجبور
می ش��وند برای اینکه منابع بیشتری جذب کنند ،به
سمت تعدد شعب بروند و کمیت خود را افزایش دهند.
دلیل دوم ،تبدیل منابع به دارایی های باارزش همانند
زمین و مس��کن است و همان طور که می دانیم سنت
اقتصادی کش��ور ما افزایش قیمت زمین و مسکن به
مرور زمان اس��ت و تجرب ه نش��ان داده است که خرید
زمی��ن و مس��کن همیش��ه به صرفه بوده اس��ت و در
ش��رایطی که اقتصاد در رکود اس��ت و تولید به صرفه
نیست و س��ودهای هنگفت در بخش زمین و مسکن
اس��ت ،بانک ها ترجیح می دهند س��رمایه های خود را
تبدی��ل به زمین کرده و در گذر زمان به س��ود باالیی
دست پیدا کنند .اما اگر بخواهیم مقایسه ای از وضعیت
تعداد شعب بانک ها در ایران در مقایسه با سایر کشورها
داشته باشیم ،این طور به نظر می رسد که نسبت شعب
به سرانه جمعیت کش��ور در مقایسه با سایر کشورها
باالس��ت و اگر تعداد شعب در کش��ورهای اروپایی را
تقس��یم بر تعداد جمعیت کنیم ،س��رانه بانک های ما
بس��یار بیش��تر اس��ت و این را هم باید اضافه کرد که
م��ا نه تنها از لحاظ کمیت مازاد بر س��رانه دنیا دارای
بانک هستیم بلکه توزیع این شعب بانک ها هم عادالنه
نیست .به طوری که در بسیاری از شهرهای محروم و
مناطق روس��تایی ،گاهی مردم برای دسترسی به یک
شعبه بانکی مجبورند مسافت های طوالنی را طی کنند
اما در شهری همانند تهران شعب بسیار زیادی وجود
دارد که نشان می دهد ما نیازمند توزیع شبکه بانکی در
مناطق روستایی هم هستیم ،هرچند که ممکن است
بانک ها در چنین موقعیت هایی نتوانند س��پرده های
زیادی را جذب کنند ام��ا خدمات دهی بانک ها نباید
منوط به جذب سپرده های بیشتر باشد.
به هرحال اگر بخواهیم اشاره ای به نقاط مشکل ساز
چنین روندی برای اقتصاد داش��ته باش��یم ،نخستین
مشکلی که وجود شعب با تعداد باالتر از حد متعارف به
وجود می اورد ،از جریان افتادن بخشی از منابع بانکی
اس��ت که این منابع می توانند به عنوان تسهیالت در
زمینه قرض الحسنه ،ازدواج ،مسکن ،درمان ،تولید و...
در اختی��ار افراد قرار گیرند اما حبس این س��رمایه ها
در قالب زمین و س��اختمان هایی که در اختیار بانک
می باشند ،باعث کمبود منابع می شود.
دومین مورد این است که گسترش روزافزون شعب
بانکی تقاضای کل برای زمین و مسکن را هم افزایش
می دهد .مسلما اگر بانک ها تقاضای خود را برای خرید
شعب بیش��تر افزایش دهند ،قیمت مسکن از ناحیه
فش��ار تقاضا دچار افزایش می ش��ود و افراد حقیقی با
س��رمایه های خرد امید چندانی به صاحبخانه ش��دن
پیدا نخواهند کرد .سومین عارضه ای که از گذر تعدد
شعب بانکی پدید می اید ،رقابت و چشم و همچشمی
در بین بانک هاس��ت و بانک ها برای اینک��ه در ب َِرند و
اعتبار انها مشکلی پیش نیاید ،به سمت رقابت در این
زمینه می رون��د ،هرچند که توزیع این بانک ها ،توزیع
عادالنه ای نیست .برای برون رفت از این شرایط هم به
نظر می رس��د که نباید صرفا با زور قانون و روش های
تنبیهی مانع گسترش شعب بانکی شد ،بلکه باید فضا
را ب��ه نحوی تغییر دهیم که بانک ها به اختیار خود به
سمت منطقی سازی تعداد شعب حرکت کنند .در نگاه
اول شاید چنین به نظر برسد که با کاهش بوروکراسی
و فش��ار به بانک ها ی��ا افزایش بانک��داری الکترونیک
می توانیم تعداد ش��عب بانکی را منطقی تر کنیم اما
باکمی دقت مشاهده خواهیم کرد که در سال های اخیر
با وجود گسترش وسیع خدمات بانکداری الکترونیک،
بر تعداد شعب بانکی افزوده شده است .معتقدم راه حل
صحیح ،ان اس��ت که اوال به نحوی اقتصاد کش��ور را
ساماندهی کنیم که سود در بخش تولید متمرکز باشد،
نه در بخش خرید و فروش مس��کن .از این رو بانک ها
خود متمایل می شوند به جای سرمایه گذاری در بخش
مسکن و تعدد شعب ،به سرمایه گذاری در بخش تولید
و ایجاد ارزش افزوده اقتصادی روی بیاورند.
موضوع دوم اصالح مقررات بانکی و ازادسازی است؛
به این معنی که دس��ت بانک ها باز باشد تا در کیفیت
خدمات و ارائه نرخ س��ود بانکی (و نه صرفاً در کمیت)
رقابت سالم با یکدیگر داشته باشند.
راهکار دیگر هم توجه بیش��تر به مقوله تامین مالی
از بازار س��رمایه اس��ت و اینکه اقتصاد خود را به جای
بانک محوری به سمت س��رمایه محوری سوق دهد تا
نبض حیاتی اقتصاد کش��ور محدود و منوط به شبکه
بانکی نباشد.
20
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
بانک و بیمه
economy@smtnews.ir
مزایای اقتصادی کنار رفتن اسکناس از دید کارشناسان
زمانیبرایالکترونیکیشدنمبادالتپولی
گروه اقتصاد-زهره محسنی شاد :عمر اسکناس ها چ��اپ و امح��ا و نگهداری اس��کناس کاه��ش یابد،
درایران به دلیل فرهنگ نادرس��ت نگهداری ،بسیار بهترین راهکار ،حرکت به س��مت الکترونیکی کردن
کوت��اه اس��ت و همین امر باعث ش��ده که س��االنه مبادالت پولی در کش��ور است گفت :هرچند که در
میلیون ها تومان صرف چاپ و امحای اس��کناس در س��ال های اخیر با توسعه ابزارهای الکترونیک بانکی،
کشور شود ،مبالغ هنگفتی که می تواند برای پیشبرد عابر بانک ها ،دستگاه های کارت خوان ،اینترنت بانک،
اقتصاد و توس��عه کش��ور به کار گرفته ش��ود .با این موبای��ل بانکینگ و ...اس��تفاده از پ��ول در مبادالت
حال ش��اهد هس��تیم که همه س��اله تعداد باالیی از کاهش یافته و نش��انه های مثبتی مبنی بر حرکت به
اس��کناس های فرسوده توس��ط بانک مرکزی امحا و سمت استفاده از خدمات الکترونیک بانکی به وجود
اس��کناس های جدی��د جایگزین ان می ش��ود و این امده ،اما به نظر می رسد هنوز در این بخش از قافله
داس��تان به همین ش��کل ادامه می یابد .کارشناسان عقب هستیم و نیاز به کار بیشتری داریم.
وی با بیان اینکه الکترونیکی
دالی��ل مختلفی برای کوت��اه بودن
کردن مبادالت پولی در کش��ور
عم��ر اس��کناس در ای��ران عن��وان
با توجه به مزایایی
مزایای بس��یاری را برای اقتصاد
می کنن��د و ب��ا توجه به ب��اال بودن
که الکترونیکی شدن
کش��وربه همراه خواه��د اورد،
س��رانه استفاده از اسکناس در ایران
و فرس��وده ش��دن زودهنگام انها به مبادالت پولی به همراه اف��زود :از انج��ا ک��ه ای��ن امر
باعث کاهش هزینه اس��تهالک
دلیل اس��تفاده نادرست از این کاغذ
خواهد اورد ،باید
و چ��اپ اس��کناس در کش��ور
قیمت��ی ک��ه هزینه باالی��ی را
برای شرایطی را ایجاد کرد
می ش��ود دراین راس��تا می توان
امح��ا و چاپ دوب��اره انها به اقتصاد
کش��ور تحمیل می کند ،الکترونیکی که استفاده از ابزارهای ب��ا صرفه جویی که دراین بخش
می شود ،ساالنه میلیون ها تومان
ش��دن مبادالت پول��ی را راهکاری
الکترونیک افزایش
به اقتصاد کشور کمک کرد و این
برای کاهش فرس��ودگی اسکناس ها
یافته تا استفاده از
مبالغ را برای صنعت و توس��عه
در کشور می دانند و براین باورند که
اسکناس در مبادالت
ای��ن بخش ب��کار گرفت .ضمن
باید به س��متی حرکت کنیم که به
کاهش یابد
این ک��ه این امر منج��ر به باال
تدریج ،اس��کناس از مبادالت روزانه
رفت��ن امنی��ت و پایی��ن امدن
افراد خارج شود تا تبعات مثبت ان
انتقال بیمارهای��ی که از طریق
شامل کل بخش اقتصاد شود.
دست به دست شدن اس��کناس ها به وجود می اید،
صرفه جویی در هزینه ها
محمد عل��ی دهق��ان دهنوی ،خواهد شد.
دهق��ان دهنوی با بیان این که با توجه به مزایایی
معاون اموزش��ی موسسه عالی
بانکداری ایران در گفت و گو با که الکترونیکی شدن مبادالت پولی به همراه خواهد
با تاکید ب��ر اینکه هزینه اورد ،بای��د ش��رایطی را ایجاد کرد که اس��تفاده از
چاپ و امحا اس��کناس در ایران ابزاره��ای الکترونی��ک افزایش یافته تا اس��تفاده از
بس��یار باالس��ت و در ش��رایط اس��کناس در مبادالت کاهش یاب��د ،گفت :در حال
کنونی می توان با بکارگیری جایگزین های مناس��ب ،حاضر ش��اهد هس��تیم که برخی از افراد با توجه به
ای��ن هزینه ها را بس��یار کاهش داد ،اف��زود :در حال مزیت هایی ک��ه ابزارهای الکترونیک بانکی دارند اما
حاضر به دلیل ریز و کوچک بودن قطع اس��کناس ها باز در مبادالت ش��ان از اس��کناس استفاده می کنند
درای��ران ،هزینه چاپ برخی از اس��کناس ها ،معادل که دراین راستا با فرهنگ سازی ،اطالع رسانی ،اشنا
نصف ارزش پولی ان اس��کناس اس��ت که این اصال کردن افراد به اس��تفاده از این گونه ابزارها و مطمئن
کردن انها به اینکه این ابزارها از امنیت باالتری نسبت
منطقی نیست.
به گفته عضو هیات علمی موسس��ه عالی بانکداری به استفاده از اس��کناس برخوردار هستند ،می تواند
ایران ،برای اینکه بتوانیم س��رانه استفاده از اسکناس باعث توسعه و استفاده بیشتر از ابزارهای الکترونیک
را در کش��ور کاهش دهیم ،ت��ا به تبع ان هزینه های بانکی شود.
کاهش خطرات جابه جایی پول
علیرضا ش��اهرخ ،معاون عملی��ات صنایع اطالعات
بانک اقتص��اد نوین هم دراین ب��اره در گفت و گو
به ض��رورت الکترونیکی ک��ردن مبادالت
با
پولی اش��اره ک��رد و گفت :در ش��رایطی که هزینه
چاپ و نگهداری اس��کناس در کش��ور باالس��ت و
جابه جایی پول خطرات و ریس��ک بسیاری با خود
ب��ه همراه دارد ،بنابراین باید در جهتی حرکت کرد
که اس��کناس و سکه از چرخه اقتصادی تا حد قابل
توجه��ی کاهش یابد و ابزاره��ای الکترونیک بانکی
جایگزین مبادالت سنتی شود.
وی ب��ا تاکید براین که در حال حاضر ش��رایط بس��یار
خوبی ب��رای الکترونیکی کردن مب��ادالت پولی فراهم
اس��ت و با تالش هایی که در این سال ها صورت گرفته
می توان حرکت به این س��مت را تس��ریع ک��رد ،افزود:
هرچند که هنوز دراین بخش ،چه در توس��عه ابزارهای
الکترونیک و استفاده از این ابزارها با معیارهای جهانی
فاصله داریم اما بااین حال با توجه به رش��د مطلوبی که
در س��ال های اخیر دراین راستا صورت گرفته می توان
امی��دوار بود که به جایگاه بهتری دراین بخش دس��ت
یابیم .او اطالع رسانی بیشتر و فرهنگ سازی درست در
توسعه بخش بانکداری الکترونیک را مورد توجه قرارداد
و براین موضوع تاکید کرد.
کاهش تقاضای طال در بازار
گ�روه اقتصاد :به طور معمول قیمت طال و س��که در بازار
داخل ،همه ساله با نزدیک شدن به مناسبت ها و ایام محرم
با تغییرات قیمتی روبه رو می ش��ود و خرید و فروش سکه و
طال رواج و رونق خود را از دس��ت می دهد .براساس همین
روال ه��م هفته گذش��ته به دلیل ورود به ای��ام محرم و در
کنار ان نوس��انات قیمت جهانی طال که مزید برعلت شده
اس��ت ،میزان تقاضا و دادوستد طال در بازار داخلی کاهش
چشمگیری داشته که به گفته رییس اتحادیه کشوری طال
و جواهر ،به نظر می رسد در هفته جاری نیز این روند ادامه
داشته باشد .محمد کشتی ارای با اشاره به اینکه در هفته
گذشته نوسان یا تغییری در شاخص های اقتصادی نداشتیم
و بازار جهانی طال هفته کم نوس��انی را پش��ت سرگذاشت
افزود :با توجه به نوس��ان 4تا 6دالری قیمت ارز در هفته
گذش��ته ،نوسانی را در قیمت س��که داشتیم که بسیار کم
بود .رییس اتحادیه طال و جواهر خاطرنشان کرد :روز شنبه
منابعصندوقتوسعهملیبهتعاونی هانمی رسد
معاون امور اعتباری و س��رمایه گذاری بانک توس��عه تعاون از صندوق توسعه
ملی خواست تا در راستای تخصیص منابع خود به تعاونی ها ،شرایط پرداخت
تس��هیالت بخش تعاون را همانند مناطق کمتر توس��عه یافت��ه لحاظ کند.
س��یدباقر فتاحی اظهار کرد :در قرارداد عاملیت سال ۱۳۹۳صندوق توسعه
ملی ،بندی لحاظ شده است که براساس ان برای بخش صنعت و معدن کف
تسهیالت در مناطق برخوردار و توسعه یافته ۵۰میلیارد ریال است و چنانچه
متقاضی بخواهد از تس��هیالت بخش صنعت و معدن اس��تفاده کند پروژ ه او
باید حداقل بیش از ۵۰میلیارد ریال سرمایه گذاری یا نیاز به تسهیالت داشته
باش��د .وی ادامه داد :در بخش تعاون که بخش مردمی اقتصاد اس��ت معموال
افرادی که دارای توانایی فکری و علمی هستند ولی از نظر مالی مشکل دارند
در کنار هم جمع می ش��وند و تعاونی تشکیل می دهند ،اما پروژه های بخش
تعاون عمدتا خرد و متوسط ،بین یک میلیارد تومان تا ۵میلیارد تومان است
که با کف تسهیالتی که در بخش صنعت و معدن به این میزان گذاشته شده
است بسیاری از متقاضیان ما در مناطق توسعه یافته نمی توانند از تسهیالت
صندوق توسعه ملی استفاده کنند .معاون امور اعتباری و سرمایه گذاری بانک
توس��عه تعاون گفت :بر اس��اس بخش��نامه هیات وزیران برای مناطق کمتر
توسعه یافت ه و کمتر برخوردار ،این کف تا ۱۰میلیارد ریال است که مشکلی
در این مناطق نداریم و می توانند از این تسهیالت استفاده کنند .به گفته وی
در مناطق کمتر توسعه یافته عالوه بر اینکه کف تسهیالت پایین تر از مناطق
توسعه یافته است ،مدت بازپرداخت تسهیالت هم بیشتر است و تا ۱۰سال
می توان ان را لحاظ کرد.
هفته گذش��ته قیمت اونس جهان��ی ۱۲۳۲دالر بود که در
روزهای پایانی هفته به قیمت ۱۲۲۷دالر رس��ید و به طور
کلی می توان گفت در طول هفته گذشته نوسان 5دالری را
تجربه کرد .اما دیروز طالی جهانی در ادامه روند کاهش��ی
خود بار دیگر به کمتر از 1200دالر در هر اونس رس��ید تا
در مسیر ثبت بدترین عملکرد هفتگی خود در ۷هفته اخیر
قرار بگیرد .انطور که تحلیگران می گویند :انتش��ار امارهای
مثب��ت اقتص��ادی در امریکا موجب افزای��ش ارزش دالر و
افت تقاضا و قیمت طال ش��ده است .وزارت بازرگانی امریکا
روز گذش��ته در تازه ترین گزارش خود اعالم کرد که رش��د
اقتصادی این کش��ور در 3ماه س��وم سال جاری به بیش از
3/5درصد رسیده است.
صرافی ها ملزم به رعایت ضرب االجل بانک مرکزی
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با مثبت ارزیابی کردن ضرب االجل بانک
مرکزی به صرافی ها برای اخذ مجوز ،ساماندهی وضعیت فعالیت صرافی ها در
کش��ور را یک ضرورت دانس��ت و گفت :در هیچ کجای دنیا وضعیت سیستم
ارزی مانند ایران ازاد نیست .محمد حسن نژاد درباره مهلت سه ساله شورای
پ��ول و اعتبار به بانک ها برای خروج از فعالیت بنگاهداری گفت :بانک ها یک
شبه نمی توانند به تمامی فعالیت های گسترده خود در زمینه بنگاهداری پایان
دهند بنابراین باید یک مهلت زمانی منطقی به انها برای انجام این مهم داده
شود .وی ادامه داد :باید توجه داشت در برخی مواقع بانک ها به صورت قهری
مالک یک ش��رکت ش��ده اند به طور مثال برخی شرکت ها از بانکی تسهیالت
دریافت کرده اند اما به دلیل تسویه نکردن بدهی ،بانک مجبور شده با استفاده
از وثیقه های قانونی مانند س��ند مالکیت ش��رکت که به عن��وان ضمانت در
اختیار دارد ،مالک شرکت مذکور شود بنابراین باید این موضوعات در خروج
بانک ها از فعالیت های بنگاهداری لحاظ ش��ود .این نماینده مردم در مجلس
نه��م افزود :با توجه به ش��رایط موجود می توان مکانیزم��ی طراحی کرد که
بانک ها در طول یک سال از ادامه انجام فعالیت های بنگاهداری خارج شوند.
حسن نژاد با مثبت ارزیابی کردن ضرب االجل بانک مرکزی به صرافی ها برای
اخذ مجوز گفت :ساماندهی وضعیت فعالیت صرافی ها در کشور یک ضرورت
اس��ت به دلیل اینکه در هیچ کجای دنیا وضعیت سیس��تم ارزی مانند ایران
ازاد نیس��ت ،در کشورهای دیگر بر اساس مکانیزم های طراحی شده به صورت
ش��فاف مشخص می شود که به طور نمونه چه ش��خصی از کجا به چه میزان
دالر خریداری کرده است.
جلوگیری از فرسایش اسکناس
محمد ربیع زاده ،یکی از کارشناسان
بانکی هم دراین خصوص در گفت وگو
ب��ا بی��ان اینکه توس��عه
ب��ا
بانک��داری مجازی یک��ی از راه های
کاهش استفاده از اسکناس در کشور
اس��ت ،گفت :با ورود ابزارهای نوین
بانکی به کشور این امید به وجود امد که استفاده از پول نقد
در جامعه کاهش و بهره گیری از ابزارهای الکترونیک و کارت
بانک ها افزایش یابد که البته این امر تا حد زیادی محقق شد،
چرا که افزایش صدور تع��داد کارت ها و تراکنش های بانکی
نشان از اقبال مردم دارد .وی با بیان اینکه همچنان افرادی
هستند که استفاده از پول نقد را به کارت های بانکی ترجیح
می دهن��د و با تاکید ب��ر این موضوع ک��ه خودپردازها برای
اس��تفاده های ضروری و مبالغ کم است ،نه برای گرفتن کل
مبلغ از حساب ،تصریح کرد :مردم باید در نظر داشته باشند
که سیستم های خودپرداز برای احتیاج های روزمره و درحد
محدود است و استفاده بیش از حد مجاز ،منجر به فرسودگی
دستگاه ها ،افزایش گردش اسکناس بین مردم و در نهایت به
فرسوده شدن سریع تر اسکناس ها منجر می شود .به گفته وی،
افرادی ک��ه از کارت های اعتباری اس��تفاده می کنند ضمن
کاهش مخاط��ره حمل پول نقد ،با جلوگیری از فرس��ایش
اسکناس ،کمک بسیاری به اقتصاد کشور می کنند.
باجه خبر
باجه مستقل پست بانک ایران در اداره کل
پست استان البرز ،در مراسمی و باحضور
مدیرعام��ل و عضو هیات مدیره ش��رکت
پست افتتاح شد .حسین مهری مدیرعامل و عضو هیات
مدیره شرکت پست در مراسم افتتاح دفترپست بانک
گفت :اس��تان البرز دارای ظرفیت های بالقوه و بالفعل
زیادی در زمینه های گردشگری ،کشاورزی و صنعتی
اس��ت که حضور پست بانک ایران در واحدهای پستی
این امکان را برای افراد فراهم می کند تا خدمات متنوع
خود را بهتر به افراد ارائه کند.
مجم��ع فوق الع��اده بان��ک گردش��گری،
به منظور تصویب اساسنامه جدید برگزار
شد.مجمع فوق العاده بانک ملت ،با حضور
بیش از ۸۱درصد صاحبان سهام و به ریاست علیرضا
لگزایی رییس هیات مدیره این بانک و نظارت موحدنژاد
نماینده دولت و سهام عدالت و باطنی نماینده تعاونی
معی��ن اتیه خواهان و منش��ی گری به��اری مدیر امور
حقوقی بانک ملت برگزار شد ،سهامداران به اتفاق ارا به
تغییر اساسنامه این بانک رای دادند.
با صدور احکام جداگانه ای از سوی رییس
کل بیمه مرک��زی ،کارگروه تدوین احکام
قانونی مرتبط با صنع��ت بیمه در برنامه
ششم توسعه تشکیل ش��د .براساس این احکام معاون
طرح و توس��عه به عنوان عضو و رییس این کارگروه و
مدیرکل دفتر برنامه ریزی و توسعه به عنوان عضو و دبیر
کارگروه منصوب ش��دند و اعضای دیگر این کارگروه را
نماینده سندیکای بیمه گران و تنی چند از کارشناسان
و صاحب نظران صنعت بیمه تشکیل می دهند.
شعبه زنجان موسسه اعتباری توسعه به
منظ��ور ارائ��ه هرچ��ه بهتر خدم��ات به
مش��تریان به مکان جدید واقع در خیابان
امام خمینی (سبزه میدان) شهر زنجان انتقال یافت.
تفاهمنامه مش��ارکت مال��ی برای احداث پاالیش��گاه
گاز بید بلند ۲توس��ط ش��رکت هلدینگ خلیج فارس
و کنسرس��یومی متش��کل از ۶بانک ایرانی امضا شد.
تفاهمنامه مش��ارکت مالی برای احداث پاالیشگاه گاز
بیدبلند 2توس��ط شرکت هلدینگ صنایع پتروشیمی
خلیج فارس و کنسرسیومی متشکل از 6بانک ایرانی
ش��امل بانک های ملی ،سپه ،تجارت ،ملت ،پارسیان و
صنعت و معدن امضا شد.
انرژی
industry@smtnews.ir
اداره اطالعات ان��رژی امریکا از افزایش ۱۰۰هزار
بشکه ای تولید روزانه نفت ایران در دو ماه سپتامبر و
اکتبر ۲۰۱۴خبر داد و ایران را سومین تولید کننده
اوپک در این دوره معرفی کرد.
به گ��زارش خبرگ��زاری تس��نیم ،اداره اطالعات
انرژی امریکا وابس��ته به وزارت انرژی این کشور در
جدیدترین گزارش خود با عنوان «دسترسی پذیری
و قیم��ت نف��ت و فراورده های نفتی تولیدش��ده در
کش��ورها به جز ایران» از افزایش 100هزار بشکه ای
تولید روزانه نفت ایران در دو ماه س��پتامبر و اکتبر
2014خبر داد.
بر اس��اس این گ��زارش ،تولید نفت ای��ران که در
دو ماه س��پتامبر و اکتبر 2013بالغ بر 2/7میلیون
بشکه در روز بوده در مدت مشابه سال جاری به 2/8
میلیون بشکه در روز افزایش یافته است.
بر این اس��اس در ماه های سپتامبر و اکتبر 2014
ای��ران س��ومین تولید کننده اوپک ش��ناخته ش��ده
اس��ت .عربس��تان با تولید روزانه 9/6میلیون بشکه
نف��ت خ��ام در رتبه نخس��ت و عراق ب��ا تولید 3/5
میلیون بش��که در روز در رتب��ه دوم از این نظر قرار
گرفته اند.
اداره اطالع��ات انرژی امریکا ،کل تولید س��وخت
مایع ایران ش��امل نفت خ��ام و میعانات گازی را در
دو ماه س��پتامبر و اکتبر 2014بالغ بر 3/4میلیون
بش��که در روز اع�لام کرده و از افزای��ش 200هزار
بش��که ای این رقم نس��بت به مدت مشابه سال قبل
خبر داده است .تولید سوخت مایع ایران در ماه های
سپتامبر و اکتبر 2013بالغ بر 3/2میلیون بشکه در
روز اعالم شده بود .بر اساس قانون تحریم نفت ایران
که در کنگره امریکا به تصویب رسیده اداره اطالعات
انرژی امریکا موظف است هر دو ماه یک بار گزارشی
در م��ورد وضعیت بازار جهانی نف��ت و تاثیر تحریم
ایران بر این بازار منتشر کند.
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
اداره اطالعات انرژی امریکا خبر داد
ایران ،سوم اوپک
تولید نفت اوپک افزایش یافت
تازه ترین نظرس��نجی بلومبرگ نشان می دهد که
کش��ورهای عضو اوپک در ماه اکتب��ر ٢٠١٤تولید
نفت خود را افزایش دادند و به بیش��ترین سطح در
١٤ماه گذشته رساندند.
به گزارش پایگاه اینترنتی بیزنس ویک ،بر اس��اس
تازه ترین نظرس��نجی ش��بکه خب��ری بلومبرگ که
پنجشنبه ( ٨ابان) منتشر شد ،تولید نفت ١٢عضو
سازمان کش��ورهای صادرکننده نفت (اوپک) به ٥٣
بش��که در روز در ماه اکتبر سال جاری افزایش یافت
و مجموع تولید نفت این س��ازمان نفتی را به روزانه
٣٠میلیون و ٩٧٤هزار بشکه رساند.
براس��اس این نظرس��نجی که از شرکت های نفتی
انجام شد ،افزایش تولید نفت اوپک بیشتر به دنبال
افزایش تولید در کش��ورهای عربستان ،عراق و لیبی
بوده است.
در همین حال ،در نتیجه تغییر ارزیابی کشورهای
عراق ،کویت ،نیجریه و قطر ،مجموع تولید نفت ماه
21
گذش��ته اوپک ١٤هزار بشکه اصالح شد و به روزانه
٣٠میلیون و ٩٢١هزار بشکه کاهش داده شد.
افزایش تولید نفت اوپ��ک در حالی اتفاق می افتد
ک��ه قیمت نفت برن��ت دریای ش��مال در بازارهای
جهانی درپی افزایش عرضه نفت و کاهش تقاضا ،به
کمترین سطح خود در 4سال گذشته رسیده است.
بزرگتری��ن تولیدکننده ه��ای نف��ت اوپ��ک یعنی
عربس��تان ،عراق ،ای��ران و کویت قیمت فروش نفت
خود را پایین اوردند و گمانه زنی ها را در مورد اینکه
به جای ترمیم قیمت ها قصد حفظ س��هم بازار خود
را دارند ،گسترش دادند.
ج��ان کیلدوف ،تحلیلگر موسس��ه اگی��ن کپیتال
گفت :داده ها نش��ان می دهد که جنگ بر س��ر سهم
بازار وجود دارد ،اعضای اوپک در این شرایط بازار با
هم رقابت می کنند.
از س��وی دیگر مارک ویتنر ،مدی��ر تحقیقات بازار
نفت در موسسه سوسیته ژنرال گفت :اعضای اوپک
در شرایط سختی هستند ،انجام ندادن هیچ اقدامی
از طرف عربستان تاکنون به خوبی نشان می دهد که
س��عودی ها معتقدند سایر اعضا باید نقش خود را به
خوبی ایفا کنند.
این نظرسنجی نشان می دهد که تولید نفت عراق
در ماه اکتبر س��ال جاری ١٥٠هزار بش��که افزایش
یافته و ب��ه روزانه 3میلیون و ٣٠٠هزار بش��که در
روز رسیده است.
از س��وی دیگ��ر ،تولید نف��ت عربس��تان نیز برای
تامی��ن خ��وراک دو پاالیش��گاه جدید این کش��ور
١٠٠هزار بش��که افزای��ش یافت تا مجم��وع تولید
نف��ت عربس��تان به روزان��ه ٩میلی��ون و ٧٥٠هزار
بشکه برسد.
کیل��دوف گف��ت :عربس��تان بیش از انک��ه نگران
کاهش قیمت ها باش��د ،نگران افت تولید نفت خود
است.
بر اساس استراتژی جدید انجام می شود
توسعه مستقل بخش دریایی فاز ١١پارس جنوبی
مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس اظهار
کرد :براس��اس اخرین تصمیم گیری های
صورت گرفت��ه در هیات مدیره ش��رکت
ملی نفت ای��ران عملیات حفاری و بخش
دریایی ف��از ١١پارس جنوبی زودتر و به
صورت مس��تقل از بخش خش��کی برای
توس��عه به پیمان��کار داخلی ی��ا خارجی
سپرده می شود.
علی اکبر شعبانپور تاکید کرد :هم اکنون
با توجه ب��ه زمان بر بودن توس��عه بخش
حف��اری و دریایی ف��از ١١میدان گازی
پارس جنوبی در س��طح مدیریتی شرکت
ملی نفت تصمیم به توس��عه این بخش به
صورت مس��تقل و زودتر از بخش خشکی
گرفته شده است.
وی گف��ت :در ص��ورت تحقق توس��عه
بخ��ش دریای��ی ف��از ١١می��دان پارس
جنوبی پیش از توسعه بخش خشکی ،گاز
تولیدی این فاز با استفاده از ظرفیت های
خالی پاالیش��گاه های موج��ود در منطقه
ویژه اقتصادی پارس فراورش می شود.
مدیرعامل ش��رکت نف��ت و گاز پارس
تاکید کرد :تاکنون پیمانکار خاصی برای
توس��عه بخش دریایی فاز ١١مش��خص
نشده و ش��رکت ملی نفت ایران روی این
موضوع در حال بررسی و تحقیق است.
به گزارش شانا ،در سال ٢٠٠٠میالدی
ش��رکت ملی نفت ایران و ش��رکت توتال
فرانسه برای توس��عه بخش باالدستی فاز
١١پارس جنوبی و س��اخت یک کارخانه
حدود ١٠میلیون تن��ی تولید LNGبه
توافق رسیدند و در نهایت در سال ١٣٧٩
تفاهمنامه ای بین دو طرف امضا شد.
پس از امضای این تفاهمنامه ،ش��رکت
پترون��اس مالزی ه��م برای توس��عه فاز
١١پ��ارس جنوب��ی پیش قدم ش��د و با
توافقی س��ه جانبه شرکت ملی نفت ایران
٥٠درص��د ،ش��رکت توتال فرانس��ه ٤٠
درص��د و پترون��اس مال��زی ١٠درصد از
درامدزایی یک میلیارد دالری با افزایش تولید گوگرد و میعانات گازی
ش��رکت مجتمع پارس جنوبی با افزایش تولید گوگرد
و میعانات گازی در نیمه نخس��ت امسال ،یک میلیارد و
٩٢میلیون دالر درامدزایی کرده است .به گزارش شانا،
مدیرعامل مجتمع گازی پارس جنوبی در حاشیه بازدید
مع��اون وزیر نفت در امور گاز از این مجتمع گفت :تولید
میعانات گازی این شرکت در نیمه نخست امسال نسبت
به مدت مش��ابه پارسال ١٢ ،درصد افزایش داشته است.
مسعود حسنی افزود :در تولید گوگرد نیز در این شرکت افزایش ٦
درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته شاهد بودیم .وی با
بیان اینکه ارزش افزوده حاصل از افزایش تولید محصوالت گوگرد
و میعان��ات گازی ،منج��ر به افزایش بیش از ی��ک میلیارد دالری
درامدزایی برای این ش��رکت ش��ده است ،خاطرنش��ان کرد :این
ش��رکت با برنامه ریزی های انجام شده تا سند چشم انداز
١٤٠٤ب��ه بزرگترین ش��رکت پاالیش��ی منطقه تبدیل
می ش��ود .به گفته مدیرعامل مجتم��ع گاز پارس جنوبی
در ح��ال حاضر این مجتمع ٤٥درص��د از گاز موردنظر
کش��ور را تامین می کند و این میزان تا پایان س��ال ٩٦
به ٧٠درصد افزایش می یابد .حسنی تاکید کرد :شرکت
مجتمع پارس جنوبی از جمله ش��رکت های فعال صنعت
نفت در همه مراحل س��اخت و راه اندازی اس��ت .وی یاداور ش��د:
فراورش س��بز ،بهینه و پایدار گاز ،همچنین تولید میعانات گازی،
گوگرد ،بوت��ان ،متان و ،...از جمله ماموریت های این ش��رکت به
ش��مار می رود و با توجه به امار این شرکت تاکنون توانسته است
این ماموریت ها را به بهترین نحو انجام دهد.
مدیرعامل شرکت ملی گاز خبر داد
رشد ۲برابری تولید گاز تا ۳سال دیگر
مدیرعامل ش��رکت ملی گاز از رش��د ۲برابری تولید
گاز ت��ا ۳س��ال دیگر خب��ر داد و گفت :با ارس��ال 5/7
میلیارد مترمکعب گاز به نیروگاه ها در 6ماه امسال بالغ
بر ۵میلیارد دالر از طریق صرفه جویی به اقتصاد کش��ور
کمک کرده ایم .به گزارش تس��نیم ،حمیدرضا عراقی با
اعالم این خبر تصریح کرد :همه ما بایستی با صرفه جویی
کمک کنیم ،با ارس��ال گاز بیشتر به نیروگاه ها و کاهش
استفاده از سوخت های فسیلی در نیروگاه ها عالوه بر حفظ محیط
زیست ،ارزش افزوده ایجاد کنیم.وی با بیان اینکه نگهداری از گاز
خطرناک اس��ت ،گفت :شرکت ملی گاز ایران یکی از حساس ترین
ش��رکت های کشور اس��ت که به پدافند غیرعامل نیاز دارد .عراقی
با بیان اینکه تمامی هجمه ها علیه ش��رکت ملی گاز ایران از سوی
دش��من نیست ،ادامه داد :ش��بکه های ما هر روز و هر لحظه دچار
حمل��ه زنگ زدگی می ش��ود که اگر ما پوش��ش عایق��ی و کنترل
استاندارد نداشته باشیم ،خطر افرین است.
وی ،مدیریت گاز کشور در 10سال اینده را از جمله برنامه های
این شرکت برشمرد و افزود :موضوع خصوصی سازی نیز بایستی با
برنامه ریزی و در نظر گرفتن تمامی جوانب دنبال شود.
مدیرعامل ش��رکت مل��ی گاز ایران با اش��اره به اینکه
در 3س��ال اینده 13 ،پاالیش��گاه به 19پاالیشگاه71 ،
ایستگاه تقویت فشار به 90ایستگاه و 35هزار کیلومتر
خطوط انتقال به 40هزار کیلومتر خطوط انتقال افزایش
می یابد ،ادام��ه داد :این فعالیت ها بای��د با رعایت کامل
اس��تانداردهای پدافند غیرعامل انجام ش��ود .وی ضمن
تاکی��د بر رعای��ت اصول پدافند غیرعامل ب��ه خصوص در خطوط
لول��ه انتق��ال گاز ،گفت :خوش��بختانه در حال حاض��ر این موارد
رعایت می ش��ود و با لوپ نمودن خط��وط در صورت وقوع حادثه
در یک خط انتقال گاز س��عی می کنیم با استفاده از خطوط دیگر
از قط��ع گاز جلوگیری نماییم همان طور که در س��ال گذش��ته با
انفجار همزمان در 3خط لوله انتقال گاز ،خوش��بختانه گاز کشور
قطع نش��د .عراقی در خاتم��ه با بیان اینکه ظرف 3س��ال اینده
ظرفی��ت تولید گاز در کش��ور به دو برابر افزای��ش می یابد ،تاکید
کرد :امیدواریم بتوانیم با مدیریت تامین گاز گام های موثری را در
راستای توسعه کشور برداریم.
سهام توس��عه بخش باالدستی و تا پایین
دستی فاز ١١پارس جنوبی را در اختیار
گرفتند.
در سال ١٣٨٥و پس از انجام دنباله دار
مطالعات مهندس��ی ،پ��اکات مالی و فنی
توس��عه این مگا پروژه گازی بازگش��ایی
ش��د و همزم��ان ب��ا بازگش��ایی پ��اکات
حساس��یت های بین الملل��ی نس��بت ب��ه
فعالیت ه��ای صلح امی��ز هس��ته ای ایران
افزایش یافت.
در حدفاص��ل س��ال ١٣٨٥ت��ا ١٣٨٧
توتال فرانسه به دلیل افزایش قیمت های
جهانی فوالد و باالرفتن هزینه اجرای این
شرکت ملی نفت ایران
شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب
پروژه مشترک گازی ،دست به وقت کشی
زد و یکسری مذاکرات دنباله دار در تهران
و اروپا بین دوطرف اغاز ش��د و در نهایت
شرکت ملی نفت ایران با پیشنهاد حدود
١٠ت��ا ١١میلی��ارد دالری فرانس��وی ها
مخالف��ت و در نهای��ت پ��ای توت��ال از
پارس جنوبی بریده شد.
روی خط خبر
ایرنا -پنجش��نبه پیک مصرف برق کش��ور 31
هزار و 312مگاوات به ثبت رسید درحالی که پیک
مصرف برق کشور در روز مشابه پارسال 29هزار و
50مگاوات گزارش ش��ده بود که در مقایسه با روز
مشابه سال گذشته 2262مگاوات افزایش یافت.
خبرگزاری رویترز گزارش داد که میانگین واردات
نفت چین ،هند ژاپن و کره جنوبی از ایران در 9ماه
نخست سال 2014میالدی 19/6 ،درصد بیشتر از
همین دوره زمانی در سال قبل است.
ایرن�ا -ریی��س مرکز انتقال نف��ت و فراورده های
نفتی ش��ازند گفت :روزان��ه 13میلیون لیتر بنزین
پاک تولیدی پاالیش��گاه امام خمین��ی(ره) اراک از
طریق مرکز انتقال ش��ازند به کالنش��هرهای تهران
و کرج منتقل می شود .محمد سلیمی پناه با تشریح
عملک��رد مرکز انتقال نفت ش��ازند اظهار کرد :این
مرکز پس از مرکز ری به عنوان مهم ترین مرکز خط
انتقال خطوط لوله نفت و فراورده کش��ور به شمار
می رود.
ایسنا -پایگاه گلوبال ریسرچ جزییات توافق جدید
«محرمان��ه و کام�لا احمقانه» امریکا و عربس��تان
درباره س��وریه و داع��ش را رو ک��رد .جزئیات این
توافق در دیدار جان کری ،وزیر امور خارجه امریکا
و پادشاه عربستان در ماه سپتامبر نهایی شد .یکی
از عواقب ناخواس��ته این توافق ،س��وق دادن هرچه
س��ریع تر روس��یه به سمت ش��رق به طرف چین و
اوراسیا خواهد بود.
ایلن�ا – ناطق��ی ،مع��اون مخاب��رات خط��وط
لول��ه و مخاب��رات نف��ت منطق��ه مرک��زی گفت:
درصورتی ک��ه 10دقیقه ارتب��اط مراکز مخابراتی
خط��وط انتق��ال نفت قطع ش��ود این اج��ازه داده
ش��ده که عملی��ات انتقال نف��ت و ف��راورده قطع
ش��ود ت��ا مش��کل و صدم��ات جبران ناپذی��ری
پیش نیاید.
مه�ر -بزرگتری��ن رزمایش صنعت ب��رق ایران در
پایتخت به منظور امادگی ب��رای مقابله با هرگونه
بح��ران و ح��وادث طبیعی همچون س��یل ،بارش
ش��دید برف و طوفان برگزار شد و مسئوالن توانیر
از اغاز جمع اوری شبکه سیمی برق در تهران برای
افزایش پایداری شبکه برق پایتخت خبر دادند.
فارس -هوش��نگ فالحتی��ان ،مع��اون وزیر نیرو
در ام��ور ب��رق و انرژی با تاکید ب��ر اینکه ایین نامه
صادرات برق بخش خصوصی تدوین ش��ده ،گفت:
صادرات برق برای کش��ور ضروری اس��ت و تاکنون
چندین مکاتبه با جهانگیری ،نوبخت و زنگنه برای
تامین سوخت نیروگاه ها با هدف صادرات برق انجام
داده ایم.
ش�انا -با هدف تامی��ن منابع مالی و تس��ریع در
اجرای طرح بزرگ پاالیشگاه گاز بید بلند ٢توسط
ش��رکت هلدینگ صنایع پتروشیمی خلیج فارس،
کنسرسیومی متشکل از ٦بانک ملی ،سپه ،تجارت،
ملت ،پارسیان و صنعت و معدن تشکیل شد.
ب��ر اس��اس اع�لام رواب��ط عموم��ی هلدین��گ
خلیج فارس ،تفاهمنامه مشارکت مالی برای اجرای
این طرح روز دوشنبه ٥ابان سال جاری در شرکت
صنایع پتروشیمی خلیج فارس امضا شد.
اگهی مزایده عمومی شماره ( 93/6اغاجاری)
نوبت دوم
شماره مجوز367324:
شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب در نظر دارد مقادیری از اجناس مستعمل و خارج از رده خود موجود در انبار کاالی مازاد
اغاجاری (مستقر در امیدیه) را در 5گروه مجزا به شرح زیر به فروش رساند.
گروه
مشخصات و شرح کاال
اول
مقدار حدود 320تن اهن االت اسقاط و ذوبی و همچنین 9عدد شاسی کاروان 4 ،عدد کانتینر 3 ،عدد کانکس،
2عدد کاروان (قیمت پایه )2/560/000/000
دوم
مقدار حدود 22تن اقالم ضایعاتی شامل :کابل مخابراتی و برق فشار قوی ،پنل و رادیو مخابراتی ،دستگاه های ابزار
دقیق ،نورافکن ،ضایعات الومینیوم و مس و باطری مستعمل خودرو (قیمت پایه )207/040/000
سوم
تعداد 4000عدد بشکه فلزی خالی 220لیتری مستعمل (قیمت پایه )840/000/000
چهارم
تعداد 1357عدد انواع دستگاه ها و لوازم تهویه و تبرید مستعمل و خارج از رده شامل 355 :دستگاه کولر گازی
پنجره ای 2 ،عدد کولر ابی 2 ،عدد ایرکاندیشن کوچک 16 ،دستگاه یخچال 9 ،عدد فریزر صندوقی 28 ،دستگاه
ابسردکن 161 ،عدد پنکه سقفی 2 ،دستگاه یخساز 445 ،عدد انواع فن 300 ،عدد کمپرسور کولر و یخچال،
27عدد فن کویل چیلر 8 ،عدد کمپرسور ایرکاندیشن بزرگ 2 ،عدد کمپرسور ایرکاندیشن کوچک (قیمت پایه
)522/400/000
پنجم
تعداد 365عدد انواع دستگاه های صنعتی مستعمل و خارج از رده شامل 12 :عدد چرخ گوشت صنعتی،
36عدد مانتیور کامپیوتر36 ،عدد ساعت دیواری 3 ،عدد جاروبرقی 44 ،عدد سنگ جت 21 ،عدد دریل 15 ،عدد
الکتروموتور با پمپ کوچک 162 ،عدد الکتروموتور بدون پمپ کوچک 34 ،عدد الکتروموتور بدون پمپ بزرگ2 ،
عدد الکتروموتور با پمپ بزرگ(قیمت پایه )57/520/000
عالقه مندان به شرکت در مزایده می توانند از تاریخ 93/8/10تا تاریخ ( 93/8/18به جز ایام تعطیل شرکت) جهت ثبت نام و دریافت
و تایید اسناد و مدارک مزایده (شرایط شرکت در مزایده) به واحد ارزیابی و فروش تدارکات و امور کاالی شرکت ملی مناطق
نفت خیز جنوب (که منبعد فروشنده نامیده می شود) مراجعه و سپس طی همین مدت به ادرس :امیدیه -شرکت بهره برداری نفت
و گاز اغاجاری عملیات کاال انبار کاالی مازاد از ساعت 9الی 14بازدید به عمل اورده و پیشنهادات نرخ را نهایتا تا ساعت 15:30
روز سه شنبه مورخ 93/8/20به کمیسیون مناقصات این شرکت واقع در اهواز -کوی فداییان اسالم ساختمان پنج طبقه -بلوک یک
طبقه دو -راهرو (ج) اطاق 251تحویل نمایند.
همچنین گشایش پاکات مالی ساعت 8صبح روز چهارشنبه مورخ 93/8/21در محل کمیسیون مناقصات انجام خواهد پذیرفت و
حضور مزایده گران در جلسه گشایش پاکات بالمانع خواهد بود.
(تلفن های تماس)0611-34177027 ،0611-34167706 ،0611-34167705 ،0611-34444810 :
روابط عمومی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب
WWW.NISOC.IR
WWW.SHANA.IR
یادداشت
مشکالت تغییر سیاست
«تعمیر به ساخت»
22
محمد سوری
اسیب های ناشی از خرید شناورهای فرسوده را بررسی می کند
صنایع دریایی در گرداب کشتی های دست دوم
مدیر عامل سابق
شرکت ملی نفتکش ایران
بحث تعمیر و ساخت کشتی در ایران به 4دهه قبل
باز می گردد 4 .یا 5سال قبل از انقالب ،کشتی سازی
بندرعب��اس ک��ه امروز ب��ه مجتمع کشتی س��ازی و
خدمات فراس��احلی ای��ران (ایزوایکو) تبدیل ش��ده،
اغاز به کار کرد .ایران در حال حاضر 3کشتی سازی
ب��زرگ دارد؛ ایزوایک��و ،کشتی س��ازی بوش��هر ی��ا
کشتی سازی بندرعباس و کشتی سازی صنایع نظامی
که به کش��تی های تجاری نیز خدمات می دهد .بقیه
کشتی سازی ها کوچک هس��تند .فلسفه ابتدایی این
کشتی س��ازی ها از جمله ایزوایک��و ،تعمیرات بود ،نه
ساخت .سایر کش��ور های منطقه نظیر کشتی سازی
دوبی ،کشتی س��ازی کوی��ت و بحرین نیز همزمان با
ج فارس ایجاد
ایران با هدف تعمیر کش��تی های خلی
ش��دند .این 4ش��رکت کار را با هم شروع کردند ،اما
بعد از انقالب در ایزوایکو تغییراتی ایجاد ش��د که از
حوزه «تعمیرات» به «ساخت» ورود پیدا کرد .تغییر
سیاست از «تعمیر به ساخت» هزینه های سنگینی را
متوجه کشور کرد و این صنعت را غیراقتصادی جلوه
داد .این موضوع از چند دیدگاه قابل بررسی است.
نخست اینکه جنوب ایران منطقه ای گرم و شرجی
اس��ت .به دلیل اینکه کار روی کشتی در هوای ازاد
صورت می گی��رد ،در زیر دمای ۵۰یا ۶۰درجه چه
داخل بدنه کش��تی و چه روی ان کار بسیار سختی
اس��ت .همچنین جوش��کاری و لوله کشی در چنین
ش��رایطی ساده نیست و طبیعی اس��ت که راندمان
کار پایی��ن می ای��د .دوم اینکه جن��وب ایران از نظر
کارشناس��ی و دانش مهندس��ی چن��دان قدرتمند
نیس��ت .کارشناس��ان و مهندس��ان ایران بیشتر به
صورت موقت یا «پروازی» از ش��هرهایی می ایند که
خوش اب و هوا هستند.
ته��ران ،مش��هد ،تبری��ز ،اصفهان و ش��یراز اب و
هوایی غیرقابل مقایس��ه با جنوب دارند .مهندس��ان
این ش��هرهای برخوردار از امکانات رفاهی و درمانی
در اث��ر ناچاری یا ماموریت ب��ه منطقه می ایند و به
ط��ور طبیع��ی از هم��ان اول به خان��واده خود قول
می دهند ک��ه این «امدن» موقت اس��ت .در نتیجه
تجربه ای که به دست می اورند بعد از دو یا سه سال
با خود می برند ،اما چرا این اتفاق در بحرین ،امارات
ت و ساز
و کویت نیفتاد؟ بی شک انها به دنبال ساخ
نرفتند ع�لاوه بر این که از مردم کش��ورهای با اب
و ه��وای ش��رجی و گرم با زندگی س��خت که اتفاقا
دانش مهندس��ی خوب��ی دارند اس��تفاده می کنند.
پرسنل هندی که از بمبئی ،بنگلور و کلکته می ایند
یا مهندس��ان فیلیپینی ،بنگالدشی و پاکستانی که
می توانن��د ب��ا این ش��رایط کنار بیایند .مهندس��ان
رده ب��االی اروپای��ی و امریکایی نی��ز در دفاتر اداری
طراح و نقش��ه کش هس��تند ،پس س��ال های سال
می مانند .در ایران قوانی��ن کار چنین اجازه ای را به
کارفرم��ا نمی دهد که از نیروهای خارجی اس��تفاده
کن��د .ویزا و مج��وز کار که ب��رای کارگر خارجی به
این س��ادگی در ایران نمی دهند .از س��وی دیگر در
کنار هر کشتی س��ازی باید یک سیستم بانکی باشد
که برای س��ازنده تس��هیالت راحت و اسانی فراهم
کند .ما در ایران چنین تس��هیالتی نداریم ،از طرفی
چون ساخت کشتی در ایران طوالنی می شود هزینه
بهره و تس��هیالت نیز افزایش می یابد .در کنار همه
این موارد باید گفت که کشتی س��ازی در کشوری به
صرفه است که ماشین االت ،ورق فوالدی و تجهیزات
نرم افزاری را خودش تولید کند .اگر قرار باش��د ورق
فوالدی که باید متناس��ب با ش��رایط دریایی باشد و
ماش��ین االت ان را از خ��ارج وارد کنی��م و در ایران
تنها پوس��ته کشتی را بسازیم این روش نه به صرفه
است و نه مفید.
در نهایت باید گفت در کش��ور ما 2ناوگان بزرگ
کش��تیرانی وجود دارد که جزو نخستین های جهان
هس��تند .اگر مانع توسعه انها شویم به تدریج انها را
در برابر رقبا ضعیف کرده ایم .بنابراین باید کوش��ید
ه��دف اصلی در این صنع��ت را به خوبی بیابیم و به
دنب��ال ان برویم ن��ه این که تنها به خاطر داش��تن
ن��ام صنعت کشتی س��ازی ،بیه��وده در ای��ن حوزه
سرمایه گذاری کنیم.
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
زیربنایی
industry@smtnews.ir
زه�را فری�دزادگان -گ�روه صنع�ت:
برخ��ورداری از 3ه��زار کیلومتر م��ر ز ابی در
کش��ور ،فرصت ه��ای وی��ژه ای را در اختی��ار
فعاالن حوزه دری��ا می گذارد تا با بهره برداری
از این فرصت ها ،زمینه های پیشرفت و توسعه
حمل ونقل دریایی بیش از پیش فراهم ش��ود.
با توجه به اینکه صنعت کشتی سازی در ایران
به عنوان یک صنعت مادر ش��ناخته می ش��ود
که می تواند عامل توسعه صنعتی و اقتصادی
هر کش��ور و زمینه ای برای رشد دیگر صنایع
به ویژه صنایع باالدستی خود باشد در یکی دو
سال گذش��ته افزون بر 2/2میلیارد تومان در
این صنعت سرمایه گذاری شده است.
با توج��ه به توان و ظرفیت ه��ای این صنعت
در داخل کش��ور این تصور ب��ه وجود می اید
ک��ه رفع نیازهای ن��اوگان دریایی کش��ور به
ط��ور کل��ی در ت��وان صنعت کشتی س��ازی
ای��ران اس��ت ،اما انتش��ار اخب��اری مبنی بر
اینکه خرید کش��تی های دس��ت دوم موجب
ت کشتی س��ازی داخل می ش��ود،
زوال صنع
این س��وال را در ذهن ایج��اد می کند که چه
عواملی زمین ه خرید کش��تی های دست دوم را
ب��رای فعاالن این ح��وزه فراهم می کند و این
عم��ل تا چه ان��دازه صنعت کشتی س��ازی را
تحت الش��عاع خود قرار می دهد .بدون شک،
خرید کشتی های دست دوم برای صاحبان ان
صرفه ه��ای اقتصادی خاص خ��ود را دارد ،در
غیراین صورت با توجه ب��ه برخورداری ایران
از ش��رکت های بزرگ کشتی س��ازی و وجود
س��رمایه گذاران داخلی در کن��ار توجه دولت
یازدهم به توس��عه ناوگان حمل ونقل دریایی،
این اتفاق توجیه دیگری نخواهد داشت.
وجود شناورهای دست دوم
مهن��دس پیم��ان
مس��عود زاده ،رییس
کمیته کشتی سازی
انجم��ن مهندس��ی
دریایی ای��ران با تایید
ورود ش��ناورهای دست دوم به کش��ور در این
توضیح می دهد :این شناورها با
زمینه به
پرچم ایران فعالی��ت نمی کنند ،بلکه به دلیل
موانع قانونی که در سال های گذشته به واسطه
تحریم ها در ایران وجود داش��ت ،ش��ناورهای
دس��ت دوم خارج��ی ب��ا پرچم همان کش��ور
خریداری و در ایران فعالیت می کنند.
ی دس��ت دوم را بی تشابه
وی خرید کش��ت
ب��ه یک خ��ودروی دس��ت دوم نمی داند و در
این م��ورد می گوید :به طور معمول نرخ کرایه
یک خودرو به نو و کهنه بودن خودرو بستگی
ندارد .در واقع در یک مسیر مشخص ،خودروی
کهنه و دست دوم و خودروی نو به یک اندازه
کرایه دریاف��ت می کنند؛ بنابراین در ظاهر به
نظر می رسد که هر چقدر سرمایه گذاری برای
تهیه خودرو کمتر باش��د ،میزان سوددهی ان
با میزان س��وددهی یک خودروی گران قیمت
یکسان است .در حوزه حمل ونقل دریایی نیز
جریان به همین منوال است.
در واقع اگرچه درامد یک کشتی ارزان تر در
مقایس��ه با یک شناور نو و گران قیمت تفاوت
محس��وس ن��دارد ،اما همین موض��وع خرید
ش��ناورهای مدل پایین و ارزان را در کش��ور
توجیه می کند.
هزینه ه�ای س�نگین کش�تی های
دست دوم
اما مس��عودزاده معتقد اس��ت که این گونه
ن��گاه ک��ردن به موض��وع در طوالن��ی مدت
جوابگو نیس��ت؛ چرا که بی ش��ک شناورهای
دس��ت دوم خرابی ه��ای بیش��تر و در نتیجه
هزینه های گزاف تری بابت تعمیر و نگهداری
به خود اختص��اص می دهد .ع�لاوه بر اینکه
به دلیل فرس��ودگی از مصرف سوخت باالیی
نی��ز برخوردارند ،از این رو نمی توان گفت که
شناورهای دست دوم همواره از نظر اقتصادی
برای مالک ان صرف��ه اقتصادی دارند .خرید
ش��ناور دس��ت دوم اگرچه در نگاه اول با این
عن��وان که در مقایس��ه با کش��تی ن��و صرفه
اقتصادی بیشتری دارد و فعاالن این حوزه را
بر ان می دارد تا به خرید ان روی بیاورند ،اما
در کنار ای��ن موضوع باید دید چرا توان مالی
خریداران ش��ناورهای دس��ت دوم به اندازه ای
نیست که بتوانند به جای خرید این کشتی ها
از خارج از کشور به سمت خرید از سازندگان
داخلی روی بیاورند.
ناتوانی در خرید شناورهای داخلی
رییس کمیته کشتی سازی انجمن مهندسی
خرید کشتی های دست دوم که
عمر بسیار کوتاهی دارند ،تنها
موجب رونق هرچه بیشتر
صنایعکشورهایفروشنده
می شود و بخش عمده ای از
ارز کشور را خارج می کند
دریای��ی ایران در این م��ورد توضیح می دهد:
یکی از عوامل دیگری که موجب روی اوردن
خری��داران به خرید ش��ناورهای دس��ت دوم
می ش��ود ،پایین بودن توان خری��د انها برای
سرمایه گذاری شناورهای نو است .وی معتقد
اس��ت که باید از طریق ارائه وام های کم بهره
و ارائه تس��هیالت به متقاضیان ،مش��وق های
الزم را برای خرید کش��تی های نوساز ساخت
داخل باال ببریم .برای مثال اگر دولت طرحی
را ارائه دهد که متقاضی بتواند به ازای خرید
از کشتی س��ازان داخلی 30درصد ش��ناور را
به صورت وام کم بهره پرداخت کند ،بی ش��ک
متقاضیان به جای خرید شناورهای دست دوم
که هزینه ه��ای نگه��داری و تعمیری زیادی
را بر مالک تحمیل می کند ،به س��مت خرید
شناورهای نوس��از می روند و از درامد حاصل
از فعالیت ش��ناور ،اقس��اط وام خری��د را نیز
پرداخت می کنن��د .به گفت��ه وی؛ این اقدام
عالوه بر توسعه صنعت کشتی سازی داخلی و
حمایت از تولیدکنندگان ،از هزینه های گزافی
ک��ه بابت نگه��داری و تعمیرات کش��تی های
دس��ت دوم پرداخت��ه می ش��ود ،جلوگی��ری
می کند.
شناورهای ارزان قیمت
مس��عود پل م��ه ،دبیر
انجم��ن کش��تیرانی
خلیج ف��ارس در ای��ن
زمینه معتقد است که
نب��ود حمای��ت هم��ه
جانب��ه در صنایع دریایی ،موجب افزایش نرخ
تمام شده ساخت کشتی در کشور می شود که
بر اساس براوردهای انجام شده درحال حاضر
این قیم��ت در ایران 2 ،براب��ر قیمت جهانی
براورد می ش��ود .از س��وی دیگر ،کش��ورهای
خارجی ،کش��تی های دس��ت دوم خود با عمر
باالی ۱۵س��ال را به دلی��ل هزینه نگهداری
بس��یار ب��اال و پایین امدن امنیت ان بس��یار
پایین تر از قیمت می فروش��ند ،بنابراین بازار
خ��وش قیمت��ی را ب��رای متقاضی��ان فراهم
می کنند .ب��ه گفته وی؛ یکی از عوامل مهمی
که این صنعت را با معضل ورود کش��تی های
دس��ت دوم روب��ه رو کرده انتظ��ار غیرمنطقی
برخ��ی ش��رکت های خصوص��ی ب��رای
س��رمایه گذاری بخش دولتی اس��ت ،این در
حالی است که س��رمایه گذاری دولت در این
ح��وزه به واق��ع کم��ی غیرمنطقی ب��ه نظر
می رسد؛ چراکه بی شک هر سرمایه گذار برای
س��رمایه گذاری خ��ود باید توجی��ه اقتصادی
داشته باش��د و از این رو برای ساخت کشتی
نی��ز بای��د همه جوانب کار س��نجیده ش��ود.
ش��رکت ها به عن��وان بخش خصوص��ی نباید
انتظار داشته باشند که بخشی از کار را انجام
داده و منتظر باشند تا دولت برای انجام مابقی
زیرس��ازی ها وارد عمل ش��ود .در اصل انتظار
مش��ارکت دول��ت در هم��ه بخش ه��ا انتظار
نابه جایی اس��ت .پل م��ه در ادام��ه می افزاید:
تداوم این روند و خرید کشتی های دست دوم
که عمر بس��یار کوتاهی دارن��د ،تنها موجب
رونق هرچه بیشتر صنایع کشورهای فروشنده
می شود و بخش عمده ای از ارز کشور را خارج
می کند و با توجه به اینکه صنعت کشتی سازی
به دلیل الزام در رعایت قوانین و استانداردهای
جهان��ی ،از جمل��ه صنای��ع مدرن و بس��یار
پیشرفته ایران است ،اعتماد خریداران داخلی
عالوه ب��ر جلوگی��ری از خ��روج ارز می توان��د
موجب رونق هرچه بیشتر این صنعت و ایجاد
فرصت های اشتغال برای جوانان باشد.
ارائه تسهیالت به تعمیر شناورها
روز گذش��ته حس��ین فاض��ل ،مدیر عامل
صندوق توس��عه صنایع دریای��ی از پرداخت
تسهیالت ۵۰۰میلیون تومانی تعمیر کشتی
ب��ه مالکان خبر داده و گفت��ه بود :یاردهایی
که مورد تایید صندوق توسعه صنایع دریایی
ق��رار گرفته اند و ش��رایط الزم ب��رای تعمیر
ش��ناور را دارن��د ،می توانند مالکان ش��ناور
را ب��رای دریاف��ت تس��هیالت 500میلیون
تومانی جه��ت تعمیرات ش��ناور به صندوق
معرف��ی کنند.وی با بیان اینک��ه بازپرداخت
این تس��هیالت 2س��اله و با نرخ 14درصد
اس��ت ،ه��دف از پرداخ��ت این تس��هیالت
را ایج��اد تدریج��ی فرایند های��ی در جهت
شکل گیری بازارهایی دانس��ت که یاردهای
تعمیراتی کش��ور بتوانن��د از نظر زمان انجام
تعمی��رات ،قیمت و کیفی��ت ،بهتر از رقبای
منطقه ای خود شوند .فاضل تسهیالت منابع
پیش بینی ش��ده برای این طرح را به میزان
400میلی��ون دالر در 4س��ال عنوان کرده و
گفته که نرخ این تسهیالت در بخش ارزی 6
درصد و از محل منابع صندوق توس��عه ملی
اس��ت که برای ساخت شناورهای فراساحلی
درنظر گرفته ش��ده اس��ت .به نظر می رسد
انتش��ار این خب��ر و امید به اجرایی ش��دن
این طرح می تواند صنعت دریایی کش��ور را
با تحول روبه رو کن��د .باید گفت که صنعت
کشتی سازی ایران همانند بسیاری از صنایع
دیگر درح��ال ازمون و خطاس��ت ،بنابراین
باید به گونه ای برنامه ریزی ش��ود که درکنار
توسعه این صنعت ،در زمان و هزینه های این
بخش نیز صرفه جویی شود.
برخورد با ناظران متخلف ساختمان سازی
با توجه به افزایش بی رویه ساخت وسازهای غیراستاندارد و رعایت نکردن
ضواب��ط و قوانی��ن مربوط به ساختمان س��ازی لزوم نظارت هرچه بیش��تر
ساخت وس��ازها از س��وی ناظران سازمان نظام مهندس��ی بیش از پیش به
چش��م می خورد .انچه در قانون س��ازمان نظام مهندس��ی مدنظر است ،در
نهایت به هدف ارتقای ساخت وساز منجر می شود؛ از این رو رییس سازمان
نظام مهندسی استان تهران اعالم کرده است که ساخت وسازها را به صورت
تصادفی چک می کند.
ب��ه گ��زارش مهر س��عید غفران��ی ،درب��اره ض��رورت نظارت ج��دی بر
تو س��ازهای ش��هری می گوید :اعمال نظارت یک امکان و یک مجوز
ساخ
قانونی اس��ت که وزارت راه و شهرس��ازی از طریق ادارات کل نظارت عالی
این نظارت را عملیاتی می کند .وی افزود :در قانون سازمان نظام مهندسی
ماده ۳۳بخشی مربوط به فرایند نظارت است و در فرایند ساخت که شامل
طراحی در 4رش��ته اس��ت نیز ادامه دارد .رییس س��ازمان نظام مهندسی
اس��تان تهران با اش��اره به انتخاب یک س��ازنده ذی ص�لاح و گواهی که از
وزارت راه و شهرس��ازی به سازنده داده می ش��ود ،تصریح کرد :ناظرانی که
صالحیت ش��ان در رشته های مرتبط تایید شده باشد در اولویت قرار دارند.
غفرانی خاطرنش��ان کرد :طبیعی اس��ت که نظارت ،بحث کنترلی است که
س��ازنده براساس نقش��ه های پیش بینی ش��ده پیش می رود و ناظر انها را
کنترل می کند .وی با اشاره به اینکه ممکن است بعضی ناظران کارشان را
به درس��تی انجام ندهند ،تصریح کرد :قانون گذاران باید کنترل مضاعفی را
روی ناظرین فراهم کنند که این مسئله در ماده ۳۵وجود دارد.
رییس س��ازمان نظام مهندسی استان تهران در ادامه گفت :سازمان نظام
مهندس��ی استان تهران ساخت وس��ازها را به صورت اتفاقی چک می کند و
اگر خطایی وجود داش��ته باش��د و در فرایند ساخت ان ساختمان وظایف
قانونی انجام نش��ده باش��د با انها برخورد می ش��ود .غفرانی ب��ا بیان اینکه
ض��رورت اجرای ماده ۳۵و تاثیر ان در روند کار س��ازمان نظام مهندس��ی
ان اس��ت که ناظران دقت بیش��تری داشته باشند ،ادامه داد :ان چیزی که
در قانون س��ازمان نظام مهندسی مدنظر اس��ت در نهایت به هدف ارتقای
ساخت وساز ختم می شود .وی با اشاره به اینکه ابزاری که در اختیار وزارت
راه و شهرسازی است هم در این مسیر حرکت می کند ،تاکید کرد :همگی
مقصدمان یکی است و در یک مسیر همسو حرکت می کنیم که امیدواریم
در نهایت بتوانیم به نتیجه مثبتی برس��یم .وی در پای��ان درباره روند بازار
مسکن اظهار کرد :این بازار درحال حاضر در رکود است و پیش بینی می شود
که این رکود تا پایان سال ادامه یابد.
خبرخوان
تسنیم :احمد اصغری ،قائم مقام وزیر را ه با تاکید بر اینکه وزارت راه
و شهرس��ازی با تحویل واحدهای مسکن مهر بدون امکانات زیربنایی
مخالف اس��ت و اجازه ای��ن کار را نمی دهد ،گفت :متاس��فانه برخی
تعاونی ها با تحویل مس��کن بدون امکانات برای دولت و مردم مشکل
ایجاد کرده اند .به گفته وی؛ نازک کاری حدود 300هزار واحد مسکن
مهر به پایان رسیده ،اما به دلیل اینکه خدمات زیربنایی ،اماده سازی
و محوطه س��ازی این تعداد اماده نش��ده ،امکان اسکان مردم در انجا
فراهم نیست.
:عب��اس اخوندی ،وزیر راه و شهرس��ازی از عملیاتی ش��دن
نخستین قطار حومه ای در تابستان 94خبرداد و گفت :هیات وزیران
اجازه داد برای اجرای ازادراه 6خطه کنارگذر جنوبی تهران حدفاصل
ابیک تا چرمشهر نسبت به انعقاد قرارداد مشارکت با شرکت احداث،
نگهداری و بهره ب��رداری از ازادراه کنارگذر جنوبی تهران اقدام کند.
ب��ه گفته وی؛ هی��ات وزیران به ای��ن وزارتخانه اجازه داده اس��ت تا
ب��رای اجرای ازادراه 6خطه کنارگذر جنوب��ی تهران حدفاصل ابیک
تا چرم ش��هر (اتص��ال به ازادراه قم – گرمس��ار) به طول حدود 156
کیلومتر ش��امل طراحی ،مطالعات ،ازادسازی مسیر ،احداث ازادراه و
ایجاد تاسیس��ات جانبی خاص و نگهداری و بهره برداری از ان نسبت
به انعقاد قرارداد مش��ارکت با شرکت احداث ،نگهداری و بهره برداری
از ازادراه کنارگ��ذر جنوب��ی ته��ران ب��ا رعای��ت ضواب��ط و مقررات
زیست محیطی اقدام کند.
مه�ر :ابراهی��م شوش��تری ،مع��اون عملی��ات هوان��وردی ش��رکت
فرودگاه های کشور از انجام 47هزار و 940پرواز داخلی ،بین المللی و
عبوری در مهرماه س��ال جاری خبرداد و گفت :این تعداد پرواز نسبت
به مدت مشابه سال گذشته 35/3درصد رشد داشته است .وی تعداد
پروازه��ای داخل��ی در مهر ماه را 13ه��زار و 494پرواز اعالم کرد و
گفت :در این بخش نسبت به مهر ماه سال گذشته3/9 ،درصد کاهش
داشته ایم .شوشتری بیشترین سهم پروازهای انجام شده را متعلق به
پروازهای عبوری دانس��ت و گفت :در این بخ��ش با انجام 26هزار و
935پرواز شاهد رشد 79/1درصدی بوده ایم.
تسنیم :محمد شریعتمداری ،معاون اجرایی رییس جمهوری به همراه
معاون س��اخت و توس��عه راه اهن شرکت س��اخت و توسعه زیربناهای
حمل ونقل کشور و شماری از مسئوالن استان گلستان در بازدید از روند
اجرای طرح راه اهن ایران -ترکمنستان -قزاقستان در مرز اینچه برون
و بازدید از ایستگاه های مسیر و مراحل ساخت تقاطع های غیرهمسطح
و پل مش��ترک دو کشور ایران و ترکمنستان روند ساخت این پروژه را
بررس��ی کردند .در این س��فر همچنین پل تقاطع غیر همسطح شهر
گمیش��ان استان گلستان هم برای عبور خط اهن گرگان -اینچه برون
در کیلومتر 40طرح با 130میلیارد تومان اعتبار به بهره برداری رسید.
شریعتمداری در این بازدید از افتتاح خط اهن ایران ــ ترکمنستان ــ
قزاقستان تا یک ماه اینده خبرداد و گفت :توسعه خطوط ریلی یکی از
سیاست ها و اولویت های اصلی دولت یازدهم است.
:اسماعیل خاکفرجی ،مدیر اتحادیه سراسری شرکت های تعاونی
مس��کن کارکنان دولت گفت :براساس سند چش��م انداز ،1404بخش
تعاون باید 50درصد مس��کن کشور را تامین کند و این مهم با حمایت
وزارت راه و شهرس��ازی دراجرای این پروژه ها ،تحقق می یابد .به گفته
وی؛ تعاونی های مس��کن 37درصد مس��کن کشور را تامین می کنند و
تا مرحله دس��تیابی به هدف سند چش��م انداز ،تالش جدی باید صورت
گی��رد .وی افزود :اقدامات حمایت��ی وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی
در قالب واگذاری ها و برون س��پاری ها از حالت شعار خارج شده و شکل
اجرایی به خود گرفته است .خاکفرجی در خصوص نحوه عملکرد وزارت
تع��اون ،کار و رفاه اجتماعی نس��بت به بخش تعاون ،گفت :حمایت های
این وزارتخانه از بخش تعاون انجام ش��ده ،ام��ا نتایج مورد نظر تاکنون
حاصل نش��ده اس��ت .وی تاکید کرد :ش��خص وزیر نباید به تنهایی به
بخ��ش تعاون توجه کن��د ،بلکه عوامل زیرمجموع��ه وزارتخانه نیز باید
نیروها و فرصت های خود را برای توجه به این بخش به کار گیرند.
حجم معاملت نرمال -میلیون سهم
شرکت بورس اوراق بهادار تهران
سهامی عام
گزارش دوره ای بازار اوراق بهادار
economy@smtnews.ir
از 1393/08/03
دوره جاری
ارزش کل معاملت سهام و حق تقدم -میلیارد ریال
8,513
حجم سهام و حق تقدم معامله شده -میلیون سهم
دوره گذشته
11,197
درصد تغییر
از ابتدای سال تا کنون
-24.0
366,206
کل
شرح
دوره جاری
74,151.1
301,687.0
84,832.8
54,881.8
144,155.2
139,121.1
62,446.9
میزان تغییر دوره
18
74
521
175
)(1,024
1,114
)(66
)(4
1,502
3
درصد تغییر دوره
0.02
0.02
0.62
0.32
)(0.71
0.81
)(0.11
)(0.13
1.07
0.10
74,132.8
301,613.0
84,311.6
54,707.3
145,179.3
138,006.8
62,513.2
3,087.9
140,013.1
3,414.8
79,015.4
321,478.0
90,978.0
)(4,864
)(19,791
)(6,145
درصد تغییر از ابتدای سال
-6.2
-6.2
-6.8
3,118
3,890
332,077
362,789
ارزش معاملت نرمال -میلیارد ریال
8,492
10,855
-21.8
224,482
حجم معاملت نرمال -میلیون سهم
3,105
3,845
-19.2
78,636
دوره گذشته
دفعات معامله -نرمال
332,039
362,767
-8.5
7,695,206
ابتدای سال
تعداد خریداران
90,788
96,704
-6.1
2,300,690
میزان تغییر از ابتدای سال
روزهای فعالیت
5
5
0.0
147
شرح
74,151.1
301,687.0
18
74
521
0.02
0.02
62,431.7 0.62
0.32
301,613.0
54,707.3
140,900.3 84,311.6
321,478.0
58,606.8
میزان تغییر دوره
4
مالی
7
میانگین موزون 50شرکت برتر
درصد تغییرصنعت
5
دوره
دوره گذشته
74,132.8
8
برتر
میانگین ساده 50شرکت
بازده نقدی و قیمت
9
ابتدای سال
10
79,015.4
شناور ازاد
اخرین
73,967.8
54,881.8
54,649.4 84,832.8
144,435.9
شرکتسال
30ابتدای
11تغییر از
میزان
بزرگتر )(4,864
ردیفتغییر از ابتدای سال
درصد
90,978.0
1
3
فراورده های نفتی ،کک و سوخت هسته ای
4
296,875.2
شــــرح
دوره جاری
35,435.6
11,133.7 168
استخراج سایر معادن
6حجم معاملت -برگه
15
18,483.4
296,001.1
گذشته
دوره
34,819.3
18,697.1
294
10,710.6
-42.8
10,717.6
3,298.8
3,280.1
4,996.0
294,198
5,048.0
-42.8
کاشی و سرامیک
2,433.2
2,420.6
2,415.4
ساخت دستگاهها و وسایل ارتباطی
2,607.5
مبلمان و مصنوعات دیگر
272.7
مخابرات
562.9
محصولت غذایی و اشامیدنی به جز قند و شکر
2,549.0
سرمایه گذاریها
1,585.5
3,271.3
3,215.6
4,240.6
4,243.0
778.1
783.2
2,535.9
2,492.6
301,687.0
84,856.0
3,424.8
)(252
-7.6
بیشترین
35,443.7
11,133.7
8,480
423.1
3,472.9
174.1
5,401.9
263.7
8,468,636
10,597.6
3,382.8
119.1
تاریخ تهیه گزارش
18,713.2
4,318.7
860.5
839.3
2,077.8
2,550.5
2,442.7
111.5
87.5
75.1
46.7
31.9
13.1
12.6
سایر تجهیزات حمل و نقل
1,125.2
1,125.2
1,125.2
پیمانکاری صنعتی
919.7
919.7
919.7
سیمان ،اهک و گچ
780.4
783.9
780.4
دباغی ،پرداخت چرم و ساخت انواع پاپوش
662.6
خدمات فنی و مهندسی
645.2
محصولت شیمیایی
5,067.7
منسوجات
26
27
272.7
272.7
565.9
562.9
1,133.8
1,138.7
1,133.8
بانکها و موسسات اعتباری
659.4
667.7
659.4
667.6
667.0
662.6
645.2
2,607.5
272.7
919.7
565.9
783.9
1,138.2
667.4
671.2
674.3
استخراج زغال سنگ
1,101.1
1,132.0
1,097.3
ابزارپزشکی ،اپتیکی و اندازهگیری
2,361.4
2,408.0
2,361.4
2,416.9
استخراج کانه های فلزی
17,231.2
17,299.7
17,093.6
17,298.7
شرکتهای چند رشته ای صنعتی
7,198.9
7,283.0
7,178.2
خودرو و ساخت قطعات
28
31
32
سایر واسطه گریهای مالی
1,800.5
مواد و محصولت دارویی
4,950.6
قند و شکر
35
36
4,642.3
زراعت و خدمات وابسته
محصولت چوبی
39
معاملت سهام از
امار
تا تاریخ
1393/08/03
1,855.2
5,029.8
4,755.1
1,778.0
4,950.6
4,628.0
داروسازی امین
بیمه اسیا
سرمایه گذاری پردیس
مس شهیدباهنر
سرمایهگذاریبوعلی
بیمه دانا
نفر
بیمه ملت
0.0
0.0
-3.0
-3.5
-4.9
-5.0
-8.3
-30.9
-46.6
-54.7
-68.5
-79.2
-84.1
-112.8
0.00
-0.45
25,071.7
23,141.2
تعداد دفعات
تعداد سهام
معامله شده
جمع معاملت
به ریال
25,071.7
-1,798.1
پایین ترین
-0.75
قیمت
قیمت
خدماتانفورماتیک
گروه دارویی سبحان
کیمیدارو
خوزستان
فولد
بانک کارافرین
-1.15
-2.37
428
209
544,922
235
2,047,534
416
1,044
2,408
9,713,252
18,371,096
2,844
48,813,272
رمپنا1
925
3,921
29,456,690
220,356,754,005
اخابر1
237
1,264
11,752,405
31,429,680,904
655
486
104
160
545
1,557
464
2,880
2,810
1393/07/30
7,213
7,675
7,493
7,532
1393/07/30
2,640
2,715
2,684
2,700
2,446
5,879
5,680
6,179
5,653
1393/07/30
70
1393/07/30
-39
1393/08/07
تاریخ تهیه
گزارش -16
1393/07/30
بموتو1
64
212
395,450
2,852,483,719
7,011
7,300
7,269
7,331
1393/07/30
-62
ثمسکن1
373
1,570
18,246,067
31,504,722,609
1,659
1,774
1,718
1,644
1393/07/30
74
1,185
5,297
171,907,549,895
1393/07/30
300
-9,989
فملی1
62,882,291
2,580
شبهرن1
596
1,461
4,149,611
49,859,356,115
سرمایهگذاری ملیایران
ونیکی1
334
1,076
16,282,978
32,328,525,556
1,821
1393/07/30
بانکاقتصادنوین
ونوین1
653
1,258
11,046,855
28,265,330,300
2,389
2,593
2,592
2,501
1393/07/30
91
نفت پارس
شنفت1
77
124
164,670
1,932,117,384
11,550
12,199
11,921
12,229
1393/07/30
-308
گروه مدیریت سرمایه گذاری امید
وامید1
138
384
2,841,964
7,661,163,760
2,644
2,785
2,736
2,765
1393/07/30
-29
شاراک1
347
928
2,053,328
14,959,045,252
7,011
7,491
7,347
7,488
1393/07/30
-141
11,657,236
87,033,874,126
7,350
7,584
7,401
7,583
1393/07/30
-182
2,207
1393/08/07 919
پارسان1تاریخ
1393/08/03تا
ازپارسیان
سهامگاز
گسترش نفت و
معاملت
شفن1
پتروشیمی فناوران
توسعه معادن روی ایران
سرمایه گذاری شاهد
47
283
1,105,913
32,690,308,815
28,203
29,395
کرماشا1
118
428
1,753,104
12,627,773,095
6,911
7,299
7,213
7,134
1393/07/30
3
صفحه
1393/07/30
از 16 79
شخارک1
نماد
شیراز1
246
تعداد خریدار
45نفر
745
3,065,715
تعداد سهام
1,473,464
معامله شده
59,325,217,069
معاملت
جمع
18,500
پایین ترین
19,960
بالترین
19,593
قیمت پایانی
7,830
21,862,308,335
19,048
قیمت معامله
7,714
قبلی
1393/07/30
معامله
تاریخ
545قیمت
تغییر
2,261
2,338
2,272
2,320
90,474,541,354
2,342
2,530
2,474
2,523
کروی1
552
ولساپا1
513
ثشاهد1
تعداد دفعات
295
1,591
9,604,047
2,852
37,278,779
به ریال
11,581,673,645
30,200
7,406قیمت
7,999قیمت
29,576
1393/07/30
قبلی
1393/07/30
736
2,275
35,606,665
49,823,926,310
1,334
1,459
1,433
1,890
1393/07/27
1,246
4,545
47,186,643
193,392,239,308
3,655
4,338
4,177
3,731
1393/07/30
242
1,044
20,696,529
80,208,888,460
3,800
3,980
3,806
3,965
1393/07/30
-159
وبهمن1
16
68
133,983
218,072,274
1,571
1,659
1,633
1,634
1393/07/30
-1
سفارس1
317
890
6,187,176
15,520,528,751
2,456
2,568
2,524
2,530
1393/07/30
-6
سکرما1
104
278
884,849
8,494,496,017
9,301
9,800
9,623
9,546
1393/07/30
77
وصنعت1
271
957
7,271,224
17,403,189,178
2,320
2,440
2,392
2,350
1393/07/30
42
سرمایهگذاری سپه
وسپه1
142
862
7,442,513
19,101,040,737
2,512
2,679
2,565
2,606
1393/07/30
-41
سیمانشاهرود
سرود1
80
155
467,119
2,244,998,128
4,734
4,900
4,844
5,103
1393/07/30
-259
-10
سیمانسپاهان
سپاها1
218
792
4,664,218
8,094,488,529
1,690
1,765
1,733
1,743
1393/07/30
سیمان تهران
ستران1
229
582
3,367,124
12,982,708,123
3,800
3,967
3,819
3,933
1393/07/30
-114
ساروم1
24
48
144,704
922,395,850
6,200
6,665
6,411
6,443
1393/07/29
-32
وتوکا1
232
699
3,743,738
16,219,610,699
4,202
4,515
4,350
4,429
1393/07/30
-79
ایران ترانسفو
بترانس1
666
1,919
12,621,445
58,286,554,648
4,420
4,779
4,662
4,651
1393/07/30
11
توسعه صنایع بهشهر(هلدینگ
وبشهر1
591
2,133
18,884,941
62,933,299,710
3,250
3,418
3,366
3,358
1393/07/30
8
سرمایه گذاری پارس توشه
وتوشه1
517
1,440
5,978,813
23,449,420,619
3,782
4,099
4,017
3,891
1393/07/30
126
ح .معدنیوصنعتیچادرملو
کچادح1
109
593
2,747,472
9,322,559,407
3,261
3,637
3,354
8,400
1392/08/28
-5,046
274
3,919
21,535,704
51,527,298,628
2,320
1390/09/29
-830
وغدیرح1
کگلح1
شخارکح1
تاریخ معامله
قبلی
1
12
1,131,989
5,093,950,500
4,500
4,500
4,500
4,096
76
405
2,177,283
38,487,347,106
17,200
18,000
17,804
17,460
1393/07/30
344
25,252سهام از
امار معاملت
103,639
مدیریت
بورس تهران16
4
فناوری از
شرکتصفحه
دامین1
20
40
اسیا1
138
553
7,107,413
8,538,483,500
1,140
1,290
1,254
1,177
1393/07/30
77
پردیس1
209
943
7,073,659
8,101,902,832
1,111
1,170
1,160
1,115
1393/07/30
45
فباهنر1
511
1,921
13,936,888
33,809,871,684
2,250
2,544
2,519
2,380
1393/07/30
139
وبوعلی1
61
231
1,484,830
3,436,122,962
2,205
2,382
2,346
2,292
1393/07/30
54
تاریخ
1393/08/03تا
1,108,023,766
2,963,537,195,740
تعداد خریدار
نماد
صنایع کاشی و سرامیک سینا
کساوه1
71
سایپا
خساپا1
2,108
نفر
تعداد دفعات
تعداد سهام
معامله شده
182
382,608
6,853
70,870,636
جمع معاملت
به ریال
34200
14600
ریال عربستان
14700
8400
رینگت مالزی
8600
9950
10100
6
صفحه
تاریخ تهیه گزارش 1393/08/07
نام شرکت -سهامی عام
به ریال
177,031
1393/08/07
بازار اول
تغییر قیمت
920,079,411
2,453
2,380
3,210
1393/05/22
404
51900
33850
لیر ترکیه
تاریخ تهیه
1393/08/07
گزارش -49
1393/07/30
41130
51650
فرانکسوئیس
-48
32390
40900
پوند انگلیس
116ریال
به
446
وصندوق1
فروش(ریال)
32290
یورو
181
-457
وساخت1
پایین ترین
قیمت
4,252,373,907
10,805
بالترین
قیمت
11,863
قیمت پایانی
10,970
قیمت معامله
قبلی
11,425
91,727,757,924
1,252
1,380
1,305
1,376
16
از
تاریخ معامله تغییر قیمت
به ریال
قبلی
-455
1393/07/30
1393/07/30
-71
سیمان خزر
سخزر1
25
72
286,821
1,548,500,159
5,233
5,500
5,418
5,454
1393/07/30
-36
سیمان کردستان
سکرد1
101
206
403,964
1,559,106,586
3,761
4,060
3,854
3,967
1393/07/30
-113
342
1,225
14,649,107
21,368,386,302
1,362
1,563
1,551
1,408
1393/07/30
143
سرمایهگذارینیرو
1,035
3,873
34,281,630
51,844,189,905
1,465
1,589
1,527
1,557
1393/07/30
-30
سیمان شرق
82
260
2,627,236
5,617,511,045
1,981
2,194
2,192
2,038
1393/07/30
154
106
387
2,453,602
7,731,526,564
3,030
3,210
3,149
3,071
1393/07/30
78
سیمان صوفیان
پست بانک ایران
وپست1
343
819
4,567,109
6,511,116,599
1,406
کنتورسازیایران
اکنتور1
621
1,494
2,576,693
28,290,928,746
سرمایهگذاریتوسعهملی
وتوسم1
565
2,798
24,609,278
83,950,505,503
3,260
3,490
3,360
3,308
1393/07/30
تولیدمحورخودرو
خمحور1
147
382
2,907,400
5,704,802,017
1,893
2,004
1,985
2,052
1393/07/30
-67
سرمایه گذاری توسعه صنعتی ایران
البرزدارو
دالبر1
45
113
329,127
3,634,112,999
10,801
11,380
11,038
11,045
1393/07/30
داروسازی فارابی
دفارا1
90
257
900,271
10,313,779,396
11,006
12,179
11,314
12,266
1393/07/30
دکوثر1
318
1,033
5,549,101
30,535,910,825
5,400
5,799
5,648
5,737
1393/07/30
-89
بانک سینا
تجارت الکترونیک پارسیان
رتاپ1
423
763
6,734,777
57,035,761,417
8,350
8,700
8,513
8,522
1393/07/30
-9
فولد الیاژی ایران
فولژ1
151
522
7,530,330
25,465,146,783
3,300
3,525
3,352
3,390
1393/07/30
-38
ح .نیرو محرکه
فخاس1
17
62
195,999
1,325,874,719
6,756
6,775
7,024
7,057
1393/07/30
-33
34
314,231
955,059,973
2,970
3,179
3,068
3,086
1393/07/30
-18
2,569,203,938
4,825
5,100
4,989
5,027
1393/07/30
15,299,535,239
2,340
2,469
2,435
2,428
1393/07/30
3,560
3,774
3,751
3,558
1393/07/30
بالترین
3,966
3,350قیمت
3,964
3,619معامله
قیمت
345قیمت
معامله تغییر
1393/07/30
تاریخ
3,287
3,080
3,044
فراور1
151
285
517,698
وصنا1
109
397
6,381,316
ختوقا1
81
378
3,331,525
12,347,716,837
خگستر1
864
تعداد خریدار
3,448
35,236,563
سهام
تعداد
معاملت
جمع
134,721,530,654
پایین ترین
3,621
خودرو1
3,541
488,708,896,863
2,907
76
نفر
تعداد دفعات
654
1,682,062شده
معامله
ریال
به
5,527,567,936
14,555
162,077,544
وخارزم1
2,335
10,723
139,802,528
208,833,982,622
پارسیان1
44
166
2,146,638
5,302,323,737
376
1,466
18,533,511
35,500,098,158
پارس خزر
لخزر1
104
279
965,778
7,753,305,185
لولهوماشینسازیایران
فلوله1
298
986
8,076,520
14,026,213,450
پارس مینو
3,241قیمت
قیمت پایانی
صفحه
5
جمع تابلو فرعی
-38
از
7
16
193
قبلی
1393/07/30
-34ریال
به
2,968
1393/07/30
76
1,431
1,528
1,490
1,461
2,320
2,561
2,539
2,389
1393/07/30
150
1,765
1,981
1,980
1,822
1393/07/30
158
7,390
8,355
8,318
7,240
1393/07/30
1,078
1,695
1,795
1,754
1,765
1393/07/30
-11
3,321قبلی
.ایران تایر
امار ح
سهام از
معاملت
وتوصا1
445
1,507
18,887,163
37,466,255,640
1,869
2,043
2,012
1,868
1393/07/30
144
تایرا1
295
1,100
10,116,173
47,996,039,146
4,692
4,860
4,744
4,462
1393/07/29
282
وسینا1
552
2,902
56,710,681
105,160,312,601
1,806
1,896
1,892
1,774
1393/07/30
118
92
817
8,419,489
10,685,134,237
1,171
1,350
1,290
1,168
1393/07/30
122
114
401
3,855,968
1,758,941,313
428
510
443
495
1393/07/30
-52
2,765
2,920
2,802
2,841
1393/07/30
-39
خمحرکهح1
ح .سرمایهگذارینیرو
ونیروح1
798
112
1393/08/07
پتایرح1تاریخ
1393/08/03تا
جمع بازار اول
بازار دوم
نام شرکت -سهامی عام
بازار دوم
توریستی ورفاهی ابادگران ایران
بازار دوم
فروس1
تا تاریخ
سصوفی1
4
10
15,905
67,679,680
4,250
4,256
4,427
4,433
1393/07/29
-7
18
سشرق1
685
2,096
12,750,246
26,453,383,220
2,034
2,150
2,060
2,111
1393/07/30
-6
-952
1393/08/07
ونیرو1
38
132
447,638
630,652,081
1,375
1,454
1,414
1,383
1393/07/30
31
-51
52
تراکتورسازیایران
ایرانارقام
2,295
1393/07/30
89
5,605
4,060,000
خرید(ریال)
دالر امریکا
144
11,200
10,699
ایران خودرو
2,313
3,452
2,296
3,597
1393/07/30
1393/07/30
5,742
937,600
4,040,000
نوع ارز
17
-145
2,903
1,477
نام شرکت -سهامی عام
46,585,248,891
2,630
3,808
2,664
3,873
6,159
9,100,000
-34
-65
554
5,601
159,346,094,808
6,766
1393/07/30
2,078
5,182
نماد
137,410,054,747
2,306
1393/07/30
1393/07/30
1393/07/30
2,439
9,150,000
-100
80
12,211
5,201
مرقام1
2,241
2,740
2,939
7,472
1393/07/30
-107
2,856
11,350
بازار اول
قطعات اتومبیل ایران
15,286,935,720
2,182
3,388
2,349
3,620
6,698
10,206
2,018
1,425
گسترشسرمایهگذاریایرانخودرو
2,590
3,775
2,675
3,944
قبلی
8,543
1393/07/16
12,205
11,007
گروهصنایعبهشهرایران
6,778
6,666
قبلی
1393/07/30
1393/07/30
242
2,556
1,479
فراوریموادمعدنیایران
6,866,767,630
13,444,739,391
10,378,477,186
22,148,473,882
63,939,861,739
6,459,222
8,137,658
2,234
2,393
6,506
1,504
1,816
26,905,443
7,180
7,579
7,365
2,386
6,352
6,900
9,150,000
920,200
1مثقال طال
-188
1,875
11,124
فولد خراسان
3,536,215,211
10,074
10,881
6,510
1گرم طال
-100
22,194
1393/07/30
فروسیلیس ایران
926,042
4,371,161
15,150,042,265
8,648
8,443
10,448
9,110,000
سکه بهار ازادی
به ریال
1393/07/27
1393/07/30
امار معاملت سهام از
1,436,394
9,349,959,865
قیمت
قیمت پایانی
143
-54
1393/08/03
1,109,422
قیمت
8,351
11,707,809
5,881,868
حفاری1
-117
داروسازی کوثر
معامله شده
به ریال
30,686,631,269
22,449,511,169
کگل1
5,060
لبوتان1
167
56
ولیز1
4,983
ملت1
دکیمی1
128
401
دجابر1
87
ومعادن1
جمع تابلو اصلی
قبلی
رانفور1
148نفر
200
گذاریومعدن
سرمایهصنعت
لیزینگ
غدیر(هلدینگ
ح .پتروشیمی خارک
قیمت معامله
تعداد دفعات
425
ولصنم1
وغدیر1
ح .معدنی و صنعتی گل گهر
-7.17
28تعداد خریدار
42
48,044
تعداد سهام
761,515,311
معاملت
جمع
15,613
پایین ترین
16,640
بالترین
16,226
16,268
معامله
قیمت
1393/07/29
معامله
تاریخ
-42قیمت
تغییر
184
984
ح .سرمایهگذاریغدیر(هلدینگ
-4.74
510
1,583
12,639,773
59,280,619,310
4,520
4,866
4,610
4,794
2
صفحه
1393/07/30
مبارکه اصفهان
فولد
کالسیمین
سرمایهگذاریتوکافولد(هلدینگ
-1.57
999
1,025
1,006
1,016
1393/07/30
-10
فولد1
فاسمین1
سیمانارومیه
-0.40
1393/08/07
2,107
2,080
تهیه گزارش
تاریخ
4,610,000
-27 1393/08/07
1393/07/30
16
از -184
425
756
سرمایه گذاری صنعت ومعدن
-2.95
نماد
فخوز1
سیمان کرمان
-1.94
وپخش1
وکار1
سیمان فارس و خوزستان
-2.73
تا تاریخ
دسبحا1
سرمایهگذاریبهمن
-1.24
قیمت پایانی
کچاد1
1393/08/03
سرمایهگذاریصندوقبازنشستگی
1393/08/07ساعت تهیه گزارش 15:33:23
بالترین
وتجارت1
611
7,328
82,602,785
82,873,444,286
سرمایه گذاری ساختمانایران
-0.43
232,143.4
8,067.6
بانک صادرات ایران
وبصادر1
1,838
10,712
194,366,728
167,793,084,479
835
884
876
854
1393/07/30
رایان
لیزینگ
سایپا بورس تهران
فناوری
مدیریت
شرکت
-0.53
232,683.3
بانک پاسارگاد
وپاسار1
466
1,627
18,651,170
30,890,793,036
1,599
1,710
1,652
1,645
1393/07/30
7
22
پتروشیمی خارک
نام شرکت -سهامی عام
پتروشیمیشیراز
0.00
227,511.6
وپارس1
374
873
11,116,495
30,446,181,811
2,661
2,848
صنایع پتروشیمی کرمانشاه
بازار اول
0.00
232,668.2
7,406.8
امار
0.00
-539.9
-382.5
بانک ملت شرکت مدیریت فناوری بورسوبملت1
690
5,149
66,123,562
138,509,033,296
2,051
2,147
2,751
2,845
1393/07/30
پتروشیمی شازند
0.46
-0.23
بانکپارسیان
168,278
294,198
-42.8
8,468,636
-94
نفت بهران
0.52
12,353.3
گروهبهمن
خبهمن1
1,315
6,022
83,431,661
148,571,061,142
1,703
1,822
1,818
1,768
1393/07/30
50
سرمایه گذاری گروه توسعه ملی
ملی صنایع مس ایران
0.52
-32.9
بانک انصار
وانصار1
436
1,595
14,612,266
37,282,386,156
2,456
2,630
2,576
2,589
1393/07/30
-13
حجم معاملت -برگه
موتوژن
1.58
-0.65
وبانک1
304
1,803
15,975,343
78,903,913,749
4,787
سرمایهگذاری مسکن
6.00
-21.8
البرز1
475
2,218
31,463,194
37,975,448,503
1,121
5,050
)گروه مپنا (سهامی عام
6.44
4,431
4,485
1393/07/30 8,4804,720
2,520,000
4,560,000
سکه امامی
-235
1,286
فناوری بورس تهران
شرکت
مدیریتایران
مخابرات
1.77
294
11,291,261,968
5,018
حفاری شمال
0.47
-3.27
بیمه البرز
747
به ریال
-42.8
4,760
1,286
توسعهمعادنوفلزات
3.41
نماد
نفر
2,482,951 168
جمع معاملت
گذشته
دوره
قیمت
4,921
لیزینگایران
صنعتی گل گهر
معدنی و
1.14
تعداد خریدار
دوره
تعداد دفعات
جاریتعداد سهام
معامله شده
پایین ترین
درصد
قیمت
بالترین
تغییر
1,650,000
2,450,000
سکه نیم
کنون
از
معامله تغییر قیمت
سال تاتاریخ
ابتدای معامله
قیمت
قیمت پایانی
به ریال
قبلی
قبلی
1,142
داروسازی جابرابنحیان
5.28
1از
1,700,000
16
1393/07/30
نام شرکت -سهامی عام
5.28
12,687.1
8,067.6
-5.1
1393/07/30
1393/07/30
وبیمه1
گروهصنعتیبوتان
4,749.2
-11.7
-7.6
-1.1
سکه ربع
-9.1
97
77
دانا1
سرمایه گذاری صنعت بیمه
7,280.8
-6.4
)سهامی عام( -5.4
144
داروپخش (هلدینگ
3.95
12,338.8
شرکت مدیریت فناوری بورس
نام شرکت -سهامی عام
5,026.2
0.0
شــــرح
معدنیوصنعتیچادرملو
بازار اول
1.77
12,736.8
تاریخ تهیه گزارش
نماد
1,855.2
)(3,725
)(8,286
شرکت بورس اوراق بهادار تهران
صفحه
337
بانک تجارت
7.88
-333.8
23,273.6
1393/08/07
تعداد خریدار
1,135.5
5,099.7
)(18,507
)(3,390
)(252
)(1,556
)(342
سکه یک گرمی
تا تاریخ 1393/08/07
معاملت -میلیارد ریال
ارزش
والبر1
کلالبرز(هلدینگ
گذاری
سرمایه
امار معاملت سهام از
2.62
-2.63
7,685.1
ماشین الت و دستگاههای برقی
5,100.6
5,067.5
0.02
0.62
(342)0.10
1393/08/07
51.8
1,125.2
22
38
616.3
0.0
2,607.5
-0.27
874.1تا کنون0.30
296,899.9ابتدای سال
از
1,578.2
23
37
1,457.1
1,583.9
21
34
1,480.5
1,605.1
2,607.5
نام شرکت -سهامی عام
-9.1
تغییر
-1.1تغییر درصد
مقدار
7.3
20
33
74.0
521.2
3.3
)(1,556
19,940.5
295,751.7تغییر
درصد
34,928.6
-8.4
58,279.6
56,252.3
2,052.0
19
29
56,498.5
کمترین
2,020.1
16
30
-5.4
قبلی
شاخص
-11.7
-5.1
2,028.7
استخراج نفت گاز و خدمات جنبی جز اکتشاف
25
152,441.6
84,311.6
3,414.8
)(8,286
157,627.9
84,167.6
)(3,390)3,403.7(18,507
855.7
824.8
24
301,613.0
300,832.0
803.9
رایانه و فعالیتهای وابسته به ان
18
65,836.9
3,335.8
143,071.1
3,760.4
805.6
4,315.7
17
3,094.1
3,087.9
140,901.1
140,013.1
887.2
3,414.8
0.63
18,707.5
3,382.8
مقدار تغییر درصد تغییر
بیشترین
موزون میانگین ساده بزرگ
میانگین
-0.22
-165.0
74,282.6
3,083.9
141,514.9
3,418.1
-0.11
-57.9
54,935.2
-743.4
145,248.4
3
1,502
)(4
-0.77 -1,068.1
138,801.2
-0.13
62,609.2
)(0.13
-81.5
0.10
1.07
136,938.7
138,006.8
62,373.9 0.81
62,513.2
)(0.11
)(0.71
3,079.1
3,087.9
62,513.2
145,179.3
138,006.8
139,942.1
140,013.1
18,620.0
سایر محصولت کانی غیرفلزی
14
1,114
18,497.6
انبوه سازی ،املک و مستغلت
12
)(1,024
)(66
10,581.8
لستیک و پلستیک
13
73,940.8
74,132.8
62,446.9
139,121.1 54,707.3
144,155.2
54,609.3
144,155.2
145,179.3
10,462.7
شرکت مدیریت فناوری بورس
11
کمترین
10,385.1
حمل ونقل ،انبارداری و ارتباطات
9
بازار اول
5,259.7
168,278
3,472.9
محصولت کاغذی
10
اخرین
19,940.5
بیمه وصندوق بازنشستگی به جزتامین اجتماعی
7
-6.4
-6.8
میلیارد ریالمعاملت
5ارزش کل
تجهیزات
ماشین الت و
8
84,832.8
57,979.0
مشارکت
ساختاوراق
2معاملت
محصولت فلزی
فلزات اساسی
301,687.0
)3,418.10 (6,145
)(3,725
-6.2
انتشار ،چاپ و تکثیر
136,938.7
3,079.5
)(19,791
-6.2
صنعت
175
صنعت
شرکت 30
تابلو اصلی
کلعنوان
نقدی
شناور ازاد بازار اول
بازار دوم
قبلی
شاخص
مالی
1393/08/07
شرکت فعالتر 50
بازار اول
تابلو اصلی
قیمت و سود
تا تاریخ
157,627.9
65,836.9
3,335.8
143,071.1
3,760.4
معاملت اوراق مشارکت
تابلو اصلی
شاخصها
1393/08/03
گزارش وضعیت شاخص های بورس از تاریخ
ردیف
امار معاملت سهام از
1393/08/03
58,606.8
152,441.6
عنوان
بزرگ
3,083.9
-8.5
سهامی عام
مالی
میانگین موزون میانگین ساده
خرید (ریال)
فروش(ریال)
شرکت 30
141,514.9
-19.9
شرکت بورس اوراق بهادار تهران
نقدی
شناور ازاد بازار اول
بازار دوم
صنعت
شرکت فعالتر 50
3,418.1
90,257
دفعات معامله
قیمت و سود
نرخ سکه و ارز
147
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
7,697,078
1
کل
دوره جاری
بازار اول
2
بازار دوم
3
23
شاخصها
شرح
تابلو فرعی
5
5
0.0
روزهای فعالیت
تا 1393/07/30
معاملت سهام و حق تقدم
تابلو فرعی
تعداد خریداران
90,788
96,704
-6.1
2,300,690
تابلو فرعی
دوره جاری
تا 1393/08/07
دفعات معامله -نرمال
332,039
362,767
-8.5
7,695,206
بورس و بازار
از 1393/07/26
دوره گذشته
3,105
3,845
-19.2
78,636
نام شرکت -سهامی عام
نماد
ثاباد1
نماد
4,805,955
13,540,745,570
24,754
95,497
969,007,273
2,384,226,219,936
50,006
199,136
2,077,031,039
5,347,763,415,676
تعداد خریدار
نفر
296
تعداد خریدار
تعداد دفعات
999
تعداد دفعات
تعداد سهام
معامله شده
7,073,984
تعداد سهام
صفحه
جمع معاملت
پایین ترین
بالترین
18,199,003,784
معاملت
جمع
2,400
پایین ترین
2,704
بالترین
به ریال
قیمت
قیمت
قیمت پایانی
2,703
قیمت پایانی
7
16
از
قیمت معامله
تاریخ معامله تغییر قیمت
قیمت معامله
1393/07/30
207قیمت
معامله تغییر
تاریخ
قبلی
2,496
صفحه قبلی 6
از به 16
ریال
کلوند1
55
462,102
معامله شده
ریال
به
1,140,484,922
قبلی
1393/07/30
-4ریال
به
معدنی املح ایران
شامل1
68
189
539,856
6,490,163,220
11,300
12,537
12,490
11,695
1393/07/30
795
ابسال
لبسا1
453
1,023
2,373,986
11,986,937,866
4,910
5,169
5,066
5,037
1393/07/30
29
واتی1
554
2,048
17,109,912
75,491,856,664
4,148
4,560
4,545
4,313
1393/07/30
232
خاهن1
622
2,849
36,453,777
94,611,914,320
2,450
2,619
2,618
2,482
1393/07/30
136
غپینو1
435
1,087
3,582,547
20,465,552,354
5,450
5,949
5,826
5,742
1393/07/30
84
صنایع اذراب
فاذر1
2,646
10,015
88,539,998
242,306,461,600
2,560
2,928
2,808
2,599
غمارگ1
191
486
1393/07/30
209
1,354,638
4,777,605,003
3,437
3,648
3,580
3,609
1393/07/30
-29
سایپااذین
خاذین1
315
807
خموتور1
291
893
3,977,285
9,914,907,397
6,001,962
15,295,804,636
2,421
2,423
2,657
2,653
2,510
1393/07/30
143
2,558
2,516
2,605
1393/07/30
-89
ونفت1
2,729
11,674
132,148,054
372,608,801,382
معادن بافق
کبافق1
2,634
2,965
2,893
2,679
1393/07/30
214
170
409
1,213,143
5,206,979,572
4,200
4,413
4,377
4,238
1393/07/30
139
بنیرو1
150
369
1,156,494
6,606,314,265
5,463
5,855
5,826
5,779
1393/07/30
47
باما
143
285
551,585
5,232,018,073
9,368
9,760
9,458
-114
خمحرکه1
383
1,683
12,629,198
33,690,134,155
2,512
2,795
2,673
2,558
1393/07/30
115
88
298
874,515
شپترو1
64
248
632,128
2,313,637,688
3,521
3,770
3,728
3,563
1393/07/30
165
پاکسان
شپاکسا1
81
303
894,823
4,499,812,948
4,851
5,190
5,061
4,998
1393/07/30
63
پتروشیمی پردیس
شپدیس1
349
1,419
3,675,254
56,424,863,012
14,356
16,005
15,624
14,662
1393/07/30
962
بورس تهران
فناوری
مدیریت
شرکت
خوارزمی
گذاری
سرمایه
بیمه پارسیان
کارخانجات تولیدی شهید قندی
مارگارین
موتورسازانتراکتورسازیایران
سرمایهگذاری صنعت نفت
نیروترانس
نیرو محرکه
پتروشیمی ابادان
سرمایهگذاری رنا(هلدینگ
بکام1
تاریخ تهیه
1393/08/07
گزارش 29
1393/07/30
ورنا1
1,113
5,721
83,354,555
100,697,883,681
1,159
1,245
1,225
1,201
1393/07/30
24
فاما1
16
111
606,114
3,556,761,471
5,720
6,105
5,907
5,500
1393/07/30
407
691
2,313
11,906,908
79,894,533,040
5,984
6,945
6,891
6,253
1393/07/30
638
سیمان داراب
ساراب1
166
470
2,525,309
5,815,068,840
2,230
2,440
2,267
2,394
1393/07/30
-127
سیمان فارس نو
سفانو1
24
69
229,213
1,415,758,170
5,850
6,390
6,125
6,039
1393/07/29
86
سغرب1
51
153
549,341
2,905,671,827
5,200
5,450
5,289
5,301
1393/07/30
-12
سیمانهگمتان
سهگمت1
107
291
809,800
4,020,456,526
4,801
5,110
4,977
4,917
1393/07/30
60
سیمان شمال
سشمال1
50
84
240,293
709,231,073
2,904
3,022
3,019
3,050
1393/07/30
-31
صنعتی اما
صنعتی بهشهر
سیمانغرب
غبشهر1
کاشی الوند
سرمایه گذاری اتیه دماوند
شرکت مدیریت فناوری بورس تهران
اهنگری تراکتورسازی ایران
تاریخ تهیه گزارش 1393/08/07
9,572
1393/07/30
7,617,132,340
7,951
9,150
8,958
8,244
1393/07/30
714
104
327
1,777,864
4,123,288,163
2,051
2,381
2,380
2,126
1393/07/30
254
شپارس1
67
258
753,688
3,343,465,413
4,200
4,725
4,713
4,358
1393/07/30
355
نساجی بروجرد
بینالمللیتوسعهساختمان
بهنوش ایران
تولیدیگرانیتبهسرام
بین المللی محصولت پارس
غبهنوش1
کهرام1
نبروج1
1
1
2,000
5,148,000
2,574
ثاخت1
2,574
2,477
2,475
1393/07/29
2
599
1,887
15,354,116
26,518,775,339
1,667
1,805
1,723
1,743
1393/07/30
-20
خچرخش1
76
309
1,909,637
4,688,448,995
2,301
2,560
2,483
2,730
1393/07/30
-247
کشت و صنعت چین چین
غچین1
77
186
110,832
2,311,288,337
19,647
21,586
19,692
20,032
1393/07/30
-340
کمباین سازی ایران
تکمبا1
1,217
8,818
58,935,446
50,617,642,362
780
916
901
779
1393/07/30
122
شکربن1
564
2,095
17,403,820
58,064,963,467
2,971
3,556
3,540
3,409
1393/07/29
131
چرخشگر
کربن ایران
داروسازی ابوریحان
داملران
شیمی داروئی داروپخش
دارویی لقمان
شرکت مدیریت فناوری بورس تهران
کاما1
نفر
130
2,372قیمت
2,540قیمت
2,460
2,464
قبلی
دابور1
29
71
60,783
1,215,890,603
19,372
20,815
19,941
20,015
1393/07/30
-74
ددام1
77
135
220,122
2,069,567,422
9,287
9,799
9,342
10,002
1393/07/30
-660
50
94
131,670
1,037,461,826
7,841
8,005
7,848
8,337
1393/07/30
-489
191
475
1,160,527
4,892,155,661
4,097
4,389
4,201
4,431
1393/07/30
-230
دشیمی1
دلقما1
تاریخ تهیه گزارش 1393/08/07
شرکت مدیریت فناوری بورس تهران
تاریخ تهیه گزارش 1393/08/07
شنبه 10ابان 7 - 1393محرم -1436اول نوامبر -2014شماره - 75پیاپی 1393
88105304
الو وزیر
در کش��ور ما خدمات پ��س از فروش کاالها به
یک کابوس برای خریداران تبدیل شده است .با توجه
به اینکه این موضوع تاکنون از جانب مسئوالن مغفول
مانده ،مش��خص کنی��د تا چه زمانی قرار اس��ت مردم
بع��د از پرداخت هزینه های مرب��وط به گارانتی ،نگران
خرابی ه��ای احتمال��ی کاال بوده و امی��دی به دریافت
خدمات مناسب نداشته باشند؟
پرسه در شب
محرم ان سال ...
مینو بدیعی -محرم ان س��ال چه
غوغای��ی بود انگار نین��وای کربال در
تمامی ش��هرها و روس��تاهای ایران
دامن گسترده بود .محرم 57را می گویم...
از کوچه باریک نزدیک خانه مان می گذش��تم
و از انجا دوان دوان به س��وی روزنامه ،همیش��ه
خیابان ه��ا ب��ه گونه ای بس��ته ب��ود و تظاهرات
دانش اموزان و دانش��جویان و قش��رهای دیگر،
در خیابان ه��ا ج��اری ب��ود .گاردی ه��ا دیگر از
برابر دانش��گاه تهران به س��ایر خیابان های شهر
امده بودند و گس��تره وسیعی از تهران بزرگ از
تظاهرات اکنده بود ،تمامی کارکنان سازمان ها،
وزارتخانه ه��ا ،بانک ه��ا و ...در ح��ال اعتص��اب
بودن��د .زمانی که به س��ختی خ��ود را به میدان
بهارستان رساندم بوی دود باروت و گاز اشک اور
در ه��وا پیچی��ده ب��ود .پایین ت��ر از بهارس��تان
صدای ش��عارهای پراکن��ده و فریادهای جوانان
تظاهر کننده می امد .شعارهایی به وضوح شنیده
می شد:
زیربار ستم نمی کنیم زندگی
سر فدا می کنیم در ره ازادگی
س��وار اتوبوس که شد و استارت را که زد بوی
گازوئیل که در خودرو پیچید برایش ازاردهنده
نیامد ،ب��ه خود گفت :انگار بوی گل س��رخ توی
اتوبوس پیچیده! از ای��ن فکر خنده اش گرفت و
با مس��رتی که در وج��ودش حس می کرد به راه
افتاد.
در خیاب��ان که حرکت می کرد ب��ه در و دیوار
و مغازه ها و فروش��گاه ها می نگریس��ت و به خود
می گفت :چقدر ش��هرم را دوس��ت دارم و چقدر
مردمش را اما امروز چه خبره!!!
از محل ایس��تگاه به سمت خیابان های اصلی
بچه ه��ای م��دارس را می دید که با مش��ت های
گره کرده ش��عار می دادند و تظاهرات می کردند.
با دیدن انها اندک از مس��رتش کاسته شد و به
خود گفت :خدا بخیر بگذرونه امروز چی میشه؟!!
ایس��تگاه های اتوبوس هم اغلب خلوت بوده و
تک و توک مس��افران س��وار و به س��رعت پیاده
می شدند .به نزدیکی میدان بهارستان که رسید
هیچ مس��افری در اتوبوس نبود و او ماش��ین را
به ارامی در ش��لوغی میدان به سمت سرچشمه
حرکت می داد که...
ب��ا دی��دن گاردی ه��ا و نیروهای نظام��ی که با
اخرین تجهیزات در میدان بهارس��تان یله بودند
و بچه های��ی که ش��عار می دادن��د و می گریختند
یکه خورد! ان روز هم مثل روزهای دیگر حکومت
نظامی بود اما چرا ش��هر بزرگ بیشتر از روزهای
دیگر بی قرار بی نظر می امد.
کمی پایین تر از بهارس��تان به سمت سرچشمه
گ��روه زی��ادی از بچه ه��ای دانش اموز مش��غول
راهپیمایی و تظاهرات و تمامی خیابان سرچشمه
را پوشانده بودند ،او ارام ارام پشت سر انها حرکت
می ک��رد و بعد از دقایقی متوجه ش��د که حرکت
اتوب��وس معنا ن��دارد و پای��ش را روی پدال ترمز
گذاشت و توقف کرد.
در همین زمان ،فریاد های بلند تظاهرکنندگان
جوان بلندتر از قبل طنین انداز ش��د .ناگاه راننده
اتوب��وس دید که گروهی از نظامی ها با تفنگ ها و
سالح های اماده به سمت تظاهر کنندگان می روند
و ام��اده تیراندازی هس��تند .در یک لحظه قلبش
فروریخت ،اندیشید که این جوان ها و نوجوان ها در
برابر چشمانش پرپر خواهند شد .بعد بدون اینکه
ثانیه ای را هم هدر بدهد اتوبوس را روش��ن کرده
و ان را در می��ان گاردی ها و جوانان تظاهر کننده
قرار داد و با اتوبوس راه ماموران را بست!
زمانی که راه بسته شد صدای سهمگین و غرنده
فرمانده گروه نظامی را ش��نید که با بیرحمی داد
م��ی زد :اهای راننده ،اتوبوس رو بکش کنار وگرنه
دستور شلیک می دم.
ای��ن حرف هنوز درهوا معلق بود که اتوبوس در
چند ثانیه گلوله باران ش��د و گلوله ای مس��تقیما
به س��ر او ،مغزش را از هم پاشید ...دقایقی بعد که
مام��وران به اتوبوس هجوم برده بودند لبخندی بر
لبانش نشسته بود...
انگار اوایی از ابدیت به گوش می رسید :مردگان
ان سال ،عاشق ترین زندگان بودند.
صاحب امتیاز :سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
مدیرمسئول و سردبیر :ناصر بزرگمهر
معاون سردبیر :مسعود دهشور
قائم مقام اداری ،مالی و بازرگانی :خلیل محمودی
مدیر تحریریه :مهدی اسحاقیان
مدیر فنی و هنری :مهدی نجفی
مدیر فناوری :علی رضا فخرابادی
مدیر چاپ :بیژن بهادری
دبیر گروه گزارش :مینو بدیعی
دبیر گروه صنعت :میترا ممسنی
دبیر گروه معدن :شهریار خدیوفرد
دبیر گروه تجارت :عاطفه خسروی
دبیر گروه اقتصاد :مهدیه انوشه
دبیر گروه گفتگو :محمود مقدسی
دبیر گروه استان ها :مریم نظری
دبیر گروه عکاسی :شیرین برناستی
پیامگیر صوتی88105304 :
نش�انی :تهران ،خیابان قائم مقام فراهان�ی ،کوچه ازادگان
شماره 26کد پستی 1586733811
وب سایتwww.smtnews.ir :
پست الکترونیکیinfo@smtnews.ir :
روابط عمومیPR@smtnews.ir:
اگهیads@smtnews.ir :
پیامک300082190 :
دبیر ویرایش و تصحیح :حسین شیرازی
تلفن82190 :
فکس88713730 :
سازمان اگهی ها88722732-3 :
امور مشترکین88722735 :
روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88724211 :
چاپ :انتخاب رسانه44905300-2 :
ایران در انتظار سفر 80
قطار از اروپا
رییس جامع��ه تورگردانان ایران از ثبت
تقاضای 12هزار گردش��گر خارجی برای
سفر با قطار از اروپا به ایران خبر داد ،قطار
لوکسی که با 13واگن فقط برای 150نفر
ج��ا دارد و اگر بخواه��د ان جمعیت را به
ایران بیاورد باید نزدیک به 80بار دیگر به
ایران تردد داشته باشد.
به گ��زارش ایس��نا ،امارهای س��ازمان
جهان��ی جهانگردی نش��ان می دهد فقط
حدود 2درصد از حمل ونقل گردش��گران
جهان به صورت ریلی انجام می ش��ود ،اما
ظاهرا ای��ن معادله قرار اس��ت در ایران با
س��فر قطار اکس��پرس «عقاب طالیی» به
هم زده ش��ود .امدن قطار لوکس اروپایی
به کش��ورمان سروصدای زیادی به پا کرد،
تا انجا که به گفت ه رییس مجاری ش��رکت
ریلی عق��اب طالی��ی ،تاکن��ون 12هزار
تقاضا برای س��فر با این قطار به ایران ثبت
شده اس��ت .این قطار تا پایان سال 2014
میالدی دو برنامه به ایران داشت که یکی
از انها تمام شده و دیگری همچنان درحال
اجرا است .س��ال 2015م نیز قرار است 9
برنامه دیگر به صورت رفت و برگش��ت به
مبدا و مقصد مجارستان و ایران اجرا شود
که بلیت انها نیز فروخته شده است.
طب��ق گفته ه��ای «تیم لی��در» ،رییس
شرکت عقاب طالیی ،این قطار با 13واگن
که کوپه ه��ای 2نف��ر ه ان در بخش ویژه
به سرویس بهداش��تی و حمام اختصاصی
مجهز اس��ت ،فقط ظرفیت 67مس��افر را
دارد که هر بار با ح��دود 35خدمه راهی
ای��ران می ش��ود .اکنون باتوج��ه به حجم
تقاضا برای س��فر با ای��ن قطار جدیدترین
مسئل ه این ش��رکت و اژانس همکارش در
ایران ان است که 12هزار مسافر را چگونه
به ایران بیاورند؟
ابراهی��م پورف��رج ،مج��ری ای��ن پروژه
گردش��گری در ای��ران پ��س از اخری��ن
مذاکرات��ی ک��ه ب��ا رییس ش��رکت عقاب
طالیی داشت به ایسنا گفت :ما می توانیم
ب��ه تعداد واگن های این قطار اضافه کنیم؛
اما پیش از انجام هر کاری قرار شده است
شرایط دو سفری را که این قطار تاکنون به
ایران داشته ،بررسی و پیشنهادهای جدید
خود را در دیدار دیگر ارائه کنیم.
وی ادام��ه داد :ریی��س ش��رکت عقاب
نقطه چین
سالم بر حسین(ع) و...
پشت درهای بسته
طالیی به اس��تناد امارهای ثبت ش��ده در
س��ایت این ش��رکت اعالم کرده 12 ،هزار
نف��ر برای س��فر با عقاب طالی��ی به ایران
درخواست داده اند که بیشترین متقاضیان
از میان گردش��گران امریکایی ،انگلیس��ی،
استرالیایی ،المانی و فرانسوی بوده اند.
او با اعتقاد بر اینکه نخس��تین سفر این
قطار به ایران تاثیر زیادی روی گردشگران
عالقه مند به کش��ور ما داشته است ،اظهار
ک��رد :برخی گردش��گران اروپای��ی هنگام
رسیدن قطار به تهران از این فرصت برای
رایزن��ی و مذاکره با رییس قطار اس��تفاده
کردند تا س��فر بعدی خود و تورهای شان
را با این وسیله انجام دهند .پورفرج اضافه
کرد :از دیدگاه رییس این ش��رکت ریلی،
اجرای نخس��تین س��فر و هماهنگی های
ص��ورت گرفت��ه به وی��ژه در م��رز بس��یار
رضایت بخش ب��ود تاحدی که برای اجرای
برنامه های بیشتر مصرتر شد.
او در پاس��خ به این س��وال ک��ه با توجه
به قطعی ش��دن 9س��فر این قطار تا پایان
س��ال 2015می�لادی ،ان 12هزار نفری
که درخواست داده اند ،چگونه قرار است به
ایران اورده ش��وند؟ گفت :ظرفیت موجود
این قطار برای مس��افران و خدمه اش 150
نفر اس��ت .ما می توانیم تع��داد واگن ها را
افزای��ش دهیم ،اکن��ون درحال بررس��ی
و برنامه ریزی هس��تیم تا در س��ال اینده
(2015م) به نتیجه برس��یم .پاسخ به این
موضوع به بررس��ی های بیش��تری احتیاج
دارد .او اضاف��ه ک��رد :م��ا ب��رای ورود هر
قطار ب��ه ایران و خدماتی ک��ه از راه اهن
دریاف��ت می ش��ود ،ح��دود 180میلیون
تومان پرداخت می کنیم که این هم نوعی
درامدزایی برای راه اهن جمهوری اسالمی
ایران است.
یادداشت روز
اب هم تشنه است ،رگبار مبارک کجاست؟
مریم ابراهیمی -همه اگر نه ،اما بیش��تر
دوس��تداران ادب س��روده مرحوم سهراب
سپهری را خوب به خاطر دارند که در ان
به زیبایی از اب گفته است:
اب را گل نکنی��م ،در ف��رو دس��ت ان��گار کفت��ری
می خورد اب
...یا در ابادی کوزه ای پر می گردد...
...دست درویشی شاید نان خشکیده فرو برده در اب
...اب را گل نکنی��م ...م��ردم باال دس��ت چه صفایی
دارند...
این ش��عر مربوط ب��ه همین دوره اس��ت نه قرون و
اعصار دور دس��ت و غریب .ام��ا زیرپای مان را که نگاه
می کنیم ،انگار به صد سال دورتر سر خورده ایم....
امروز کبوتران قانع که بماند ،مردم باالدست و پایین
دس��ت هم با همه صفایی که دارن��د ،اب گل الود هم
ندارن��د ...انها نمی دانند (یا نمی خواهند که بدانند) در
چندمی��ن همایش ملی بحران اب ،ماجرای روش های
اج��رای طرح های انتق��ال اب بین حوض��ه ای به کجا
می رس��د ...اما خوب می دانند ذخیره ابی سدهای الر
و لتی��ان به مهرماه نرس��ید ...حاال هم که ابان اس��ت.
و ه��م باز می دانند که پیش از این ،مردم باالدس��ت و
پایین دست فقط چند انگش��ت دست ،نواحی بیابانی
را می ش��مردند،حاال اما مجموع انگشتان دست هاشان
هم کفایت نمی کند که خش��کی های مناطق و شهر ها
را بش��مرند ...ان��گار همین دیروز بود ک��ه مادر زمین
جویباران و رودهای خود را برای تولید انرژی به مردم
مثل همیش��ه هدیه داده ب��ود و امروز همین مردم در
تکاپوی تولید انرژی اند که از اب محافظت کنند برای
اینکه زمین بیش از این تفتیده نباشد .مردم باالدست
با همان صف��ای بی غرض همیشگی ش��ان می خوانند:
امروز اب هم تشنه است....
...ش��اعرانی که نگران تش��نگی «یک» کبوترند اگر
ام��روز با ما بودند بی تردید برای باران ش��عر نیایش را
می سرودند :خداوندا ! بارانى بباران ک ه زمین هاى مرده
ر ا زنده و زیان هاى پیش��ین ر ا جبران کند و بدین سان
انچ ه باید ب ه دس��ت اید ،مرحم��ت فرمای و د ر روزى
مردم گش��ایش را کرام��ت کن .ابرى ر ا س��وق د ه که
فش��رده باشد و ابى گوارا و س�لامت افزای ببارد؛ ابرى
ک ه طبقات��ش روی ه م قرار گیرد و رگبارى مبارک ب ه
ن ب ه گوش
هم��راه اورد .ابرى ک ه صداى غرش رعد ا ز ا
رسد و بارانش دایم و برقش بى باران نباشد( .برگرفته
از صحیفه سجادیه)
.....رادیو خبری از فرهنگ س��ازی و حفاظت کمی و
کیفی منابع اب پخش می کن��د و بی درنگ و گزارش
ش��رکت ابفای ته��ران مثل زیرنوی��س فیلم ها جلوی
چش��م ها ی راوی رژه می رود :ذخیره ابی سدهای الر
و لتی��ان به مهرماه هم نمی رس��د ...ب��ا خودش زمزمه
می کند کجاست رگباری مبارک!
قابی از زندگی
هواپیما
مری�م نظ�ری -پس��رک هواپیم��ای
پالس��تیکی س��فید رنگ را بلن��د کرد و
گف��ت« :کمربنداتونو ببندی��ن!» دختر
کمربندش را بس��ت و خیره به مهمان��دار نگاه کرد.
پسرک دستش را طوری در هوا چرخاند که هواپیما
دور بگیرد .هواپیما را باالتر برد .انقدر باالتر که دیگر
قدش اجازه نمی داد هواپیما را باالتر ببرد .از لحظه ای
که س��وار هواپیما ش��ده بودند پس��رک مدام تکرار
می کرد«:کمربنداتونو ببندی��ن» .هواپیما اوج گرفته
ب��ود .دختر از پنجره به بیرون نگاه کرد .همه ش��هر
زیرپاهای��ش بود .همه خیابان هایی که روزانه از انها
می گذش��ت ،همه س��اختمان هایی که در انها تردد
می ک��رد ،هم��ه ادم هایی ک��ه می ش��ناخت .همه را
همانجا جاگذاشته بود .یاد پوزخند شوهرخاله افتاده
بود وقتی فهمیده بود که دختر دانشگاه تهران قبول
ش��ده اس��ت .ی��اد پچ پچ های خال��ه افت��اده بود که
می خواس��ت مادر را متقاعد کند تا با دانشگاه رفتن
دختر مخالفت کند .یاد دخترخاله که اخرش از بس
نمره قبولی نگرفت قید درس و دیپلم را زد .انگار که
س��یبی در گلویش گیر کرده باش��د ،احس��اس کرد
قورت دادن اب دهانش سخت شده است .یادش امد
چقدر برای کنکور زحمت کشیده بود .یاد دست های
مادر افتاد که از بس سوزن زده بود ،زبر شده بود .یاد
10سال پیش افتاد ،روزی که پدر را در قبر گذاشتند
و رویش خاک ریختند .یاد قبل ترش حتی .روزی که
پدر از او خواس��ته ب��ود درس بخواند و گفته بود که
درس را ج��دی بگی��رد .فکر کرد چه س��ختی هایی
کش��یده است تا باالخره توانس��ته روی این صندلی
بنش��یند و از ش��هر فاصله بگی��رد .پس��رک دوباره
هواپیمای س��فید رنگ را باال برده ب��ود .دختر باز از
پنج��ره به بیرون نگاه کرد .چی��زی که می دید هیچ
ش��باهتی به شهری که هر روز دیده بود نداشت .لکه
خاک��ی رنگ��ی بود ب��ه ان��دازه یک کف دس��ت .یاد
گریه ه��ای ش��بانه اش افت��اد .ی��اد غصه ه��ای ریز و
درش��تش .یاد روزی که همه بچه ها در جش��ن تولد
مهس��ا همکالسی اش ش��رکت کردند و او نتوانست.
نتوانس��ت چون لباس مناسب نداشت .احساس کرد
تمام شهر در نظرش کوچک شده است .احساس کرد
ادم ها و بدی های ش��ان کوچک شده اند .از غصه هایی
که خورده بود ،از اش��ک هایی که ریخته بود شرمنده
شد .حاال همه ان چیزهایی که برای شان گریه کرده
بود ،به نظرش دور و بی ارزش می امدند .دلش پرشده
بود از محبت به مادر .محبت به خاله و ش��وهرخاله.
حتی محبت به دخترخاله .احس��اس کرد سیبی که
در گلوی��ش گی��ر کرده ب��ود کوچ��ک و کوچک تر
می شود .بازهم اشک ها روی گونه هایش جاری شدند.
پس��رک باز هواپیما را باال برد و گفت« :کمربنداتونو
ببندین!»
محمدعلی عرفی نژاد -همه درها به روی
مردی از گروه پاکان بسته شده بود .او پر بود
از حیرت و تعجب و باید فریاد می کرد که ای
م��ردم دورو ،چطور پس از این اب خ��وش از گلوهای تان
پایین می رود؟ ش��ما امروزتان را در لجن ماندید و مرعوب
از وضعیت ش��هر و مردم ش��هر کوفه ،برای لقمه ای نان و
جرعه ای اب ،فردای تان را فدا کردید .من با شما چه کردم
جز اینکه به عنوان س��فیر امام بر حق به دعوت خودتان با
دو فرزندم قدم به ش��هرتان گذاش��تم؟ شما منع شدید از
اینک��ه با من باش��ید و وفای تان را ادا کنی��د ،مگر جز پول
اندک و حرام چیز دیگری وس��ط این س��فره بود که تغییر
عقیده دادید؟!
لعنت به شما و قبیله های تان که ترس و پول احاطه تان
کرده و به حس��ین (ع ) که بی خبر از نقش��ه مزورانه تان به
دعوت شما در راه است ،خیانت می کنید .حسین که تنها
نیس��ت ،او با خانواده امده ،نه برای جنگ ،نه برای مبارزه
که اگر این گونه بود می دیدید با شما چه می کرد!
تاریخ اس�لام در ان ش��ب ورق دیگ��ری از خدعه مردم
یک شهر را در بیرون نگه داشتن مسلم ابن عقیل و گرفتار
ک��ردن تنها یار وف��ادارش «هانی» ب��زرگ قبیله با خون
نوش��ت که چگونه جاسوس��ی در نقش میهمان در منزل
هانی حض��ور پیدا کرد و خبر به خونخ��واران که اینده را
برای ریاس��ت خود می خواستند ،رس��انید وکیسه ای زر
گرفت و اخرتش را فروخت.
در همی��ن تاریخ امده که چگونه تنها یار مس��لم را از او
دور کردند و مس��لم خسته و درمانده ،از دم صبح تا نیمروز
در خان ه هانی ماندگار ش��د و می دانس��ت چ��ه برنامه ای
ریخته ان��د برای دیدار نکردن او و پس��رعمویش ،مس��افر
بی خب��ر از اتفاقی که افتاده اس��ت .چند س��اعت بعد بود
ک��ه نزدیک به 4هزار نفر م��ردم کوفه که هنوز بین کمک
و نامردی و تنها گذاش��تن مس��لم مانده بودند ،در حرکت
او برای روبه رویی با س��پاه خصم اعالم امادگی کردند ،اما
چه س��ود که یک به یک از پشت مسلم گریختند و مسلم با
ح��دود 300نفر قصر ابن زیاد را محاصره کردند .از س��وی
دیگر س��ران ترس��و و پول پرس��ت کوفه از دری مخفی به
قصر امدند و ابن زیاد را خوش��حال کردند و هرکدام پولی
وسط گذاش��تند و دیگران را فریفتند .داراالماره اینک به
ط��ور کام��ل در خدمت خصم قرار گرفته ب��ود ،این واقعه
نشان می دهد مس��لم در شجاعت برای مقابله با «زیاد» و
همراهانش چیزی کم نداش��ت ،اما این مردم بی حمیت و
نامرد کوفه بودند که سفیر حسین(ع) را با سست عنصری
خود تنها گذاش��تند .در غروب افتاب مس��لم تنها ماند و
برعکس مردم کوفه به امید دریافت ثروت و مس��ند ،گروه
گروه ،در خانه ها جمع ش��دند .مسلم نماز مغرب را همراه
فق��ط 30نفر که هنوز مانده بودن��د به جا اورد و درخروج
از مس��جد بود ک��ه دریافت هیچ کدام از این س��ی نفر نیز
نمانده اند .س��فیر حس��ین(ع) را وقتی که دیگر هیچ یار و
همدمی نداش��ت ،همان کوفیان دعوت کننده دس��تگیر
کردند و به عنوان یکی از پیش قراوالن شهادت از باالی بام
داراالم��اره به پایین افکندند و به خنده اعالم کردند که :نه
خفه اش کردیم و نه شمشیری بر پیکرش زدیم...
و از اینج��ا ب��ود که قص��ه واقعی محرم ش��کل گرفت تا
کوفیان برای همیش��ه در تاریخ بدنام شوند و این زنجیره
را ت��ا حضور یزی��د و یزیدیان به هم پیوس��تند تا نوبت به
کوچک ترین و عزیزترین فرد خانواده حس��ین(ع) برسد و
به تاس��وعا خون در شتاب اتش خورشید به غلیان بیاید و
تا همیشه تاریخ هیچ گاه از جوشش نیفتد...
و در هنگام��ه خ��ون و عط��ش و افت��اب داغ ،بی ابی و
تش��نگی زیر چادر خانواده حس��ین(ع) بی��داد می کرد و
یزیدیان چنان بی خبر از خود و خدا شدند که حتی به نماز
ظهر خانواده اش هجوم بردن��د ،در حالی که دیگر عباس،
علمدار س��رزمین کربال نبود تا در غم حس��ین(ع) و زنان
و بیم��اران ب��ه اب حمله کند و باز تش��نه لب یکی دیگر از
قربانیان نامدار تاریخ ماندگار اسالم نام گیرد.
از ان روز هر جرعه ابی که نوشیده شد ،سالم بر حسین
و لعنت بر یزید به دنبال دارد...
که این است عاقبت پاکان و ناپاکان...
پناه برخدا!
عکس نوشت
جناب اقای مهندس عباسعلی اقبالی زارچ
انتص��اب حضرتعالی را به عن��وان مدیرکل
دفت��ر بهره ب��رداری مع��ادن وزارت صنعت،
معدن و تجارت تبری��ک عرض نموده ،برای
شما موفقیت روزافزون و توفیق خدمتگزاری
مستمر از درگاه ایزد منان مسالت می نمایم.
همایش شیرخوارگان حسینی
محمد مهدی موذن
شرکت کان زرپژوه -مهدی محسنین