روزنامه صمت شماره 76
روزنامه صمت شماره 76
ان الحسین مصباح الهدی و سفینه النجاه
سالروز شهادت سید و ساالر شهیدان و یاران با وفایش تسلیت باد
نخستین روزنامه تخصصی صبح ایران
محدودیت منابع ایدرو بهدلیل اجرای
سیاستهای اصل 44
3
یکشنبه
11ابان 1393
8محرم 1436
2نوامبر 2014
سال هفتم دوره جدید شماره 76پیاپی 24 1394صفحه قیمت 1000 :تومان
www.smtonline.ir
صادرات اهن اسفنجی با واردات ان
برابری دارد
5
رئیس اتحادیه طال و جواهر در گفت و گو با
تشریح کرد
شوک قیمتی در بازار طال
20
www.smtnews.ir -
وزیر صنعت ،معدن و تجارت در مجمع عمومی ایمیدرو مطرح کرد
سرمایهگذاری دولت
در صنایع پایین دستی
بازارهای سنتی صادراتی
احیا می شود
تکمیل طرح های معدنی با مشارکت بخش خصوصی
3
5
با روی کارامدن دولت یازدهم ش��اهد تغییر مس��یر
روابط تجاری با کش��ورهای دیگر بودیم به نحوی که
مذاکره برای مراودات ایران با کش��ورهای اروپایی از
سر گرفته شد و روند رو به رشد ان مشهود است
7
«باغ ایرانى ،اب و اینه»
در اکسپو ٢٠١٥میالن
شوالیه المانی
در جاده مخصوص
چرا زنان کمتر از مردان
حقوق می گیرند
13
4
18
ورزش ،مسئولیت
اجتماعی و شرکت ها
سیدامیرحسینی
دبیرکل سابق اکادمی ملی المپیک
2
سیاست هایتشویقی
برای زنان شاغل
افزایش اشتغالزایی
با ایجاد زنجیره فراوری
مزیت های غیرقابل انکار
صنعت سنگ لرستان
مهناز بهمنی
دکتر مهدی کرباسیان
رضا خواجوی
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس
18
رییس هیات عامل ایمیدرو
6
رییس خانه صنعت و معدن لرستان
معرفی خاک های صنعتی
راهی برای افزایش صادرات
محمدرضا بهرامن
14
نایب رییس خانه معدن
16
یادداشت
ورزش و مسئولیت اجتماعی و
شرکت ها و دنیای کسب وکار
سیدامیرحسینی
دبیرکل و رییس سابق اکادمی ملی المپیک و پارالمپیک ایران
مسئولیتاجتماعیشرکت ها )CSR)CorporateSocialResponsibility
موضوع حساسیت برانگیز و رو به توجه در سال های اخیر بوده است تا انجا که
سازمان های بین المللی مانند سازمان ملل و اتحادیه اروپا ،استانداردهایی را در
ای��ن زمینه ارائه کرده اند .بنیاد مدیریت کیفیت اروپا EFQM در مدل الگوی
تعالی خود برای س��ازمان ها ،مسئولیت اجتماعی شرکت ها را به عنوان یکی از
ارزش های هش��ت گانه خود معرفی کرده است .این بنیاد یکی از معیارهای نه
گانه خود را برای ارزیابی شرکت ها به این امر اختصاص داده و 8درصد از امتیار
کل ارزیابی یک سازمان را برای این معیار قائل است .توجه مدل EFQM به
مس��ئولیت اجتماعی شرکت ها و مدل مالکوم بالدریج در امریکا و مدل دمینگ
ژاپن به این امر ،حاکی از حساس��یت های جوامع پیش��رو نس��بت به مسئولیت
بو کار عصر حاضر ،مسئولیت شرکت ها
اجتماعی شرکت هاست .د ر د نیای کس
ود نبود ه
خود محد
تولید و عرضه محصوالت و خد م��ات
و س��ازمان ها تنها ب��ه
و ام��روزه فعالیت د ر حوزه های اجتماعی و فرهنگ��ی نیز د ر قالب اصطالحاتی
چون مسئولیت اجتماعی ش��رکتی ،مسئولیت شرکتی ،پاید اری شرکتی و ...از
وظایف اصلی و روزمره ش��رکت ها به حساب می اید .مسئولیت پذیرش شرکت
(س��ازمان) در قبال عموم عالوه بر دس��تیابی به موقعی��ت برتر در حوزه کاری
سازمان ،باید به مسئولیت های ملی و عمومی خود توجه داشته و اقدامات الزم
را در زمینه هایی چون حفظ اخالقیات کاری ،حفظ س�لامت عمومی ،ایمنی و
محیط زیست و انتقال تجربیات موفق خود به جامعه تجاری مربوطه اجرا کنند
امروزه س��ازمان های سرامد به عنوان س��ازمان هایی پاسخگو ،برای شفافیت و
پاس��خگویی به ذی نفعان خود در قبال عملکردش��ان ،روشی بسیار اخالقی در
پیش می گیرند .این سازمان ها حساسیت و توجهی ویژه به پاسخگویی اجتماعی
و حفظ ثبات زیس��ت بوم سازمان در حال و اینده دارند و این دیدگاه را ترویج
می کنند .مسئولیت اجتماعی در ارزش های این سازمان ها بیان شده است .انها
از طری��ق مراوده باز با ذی نفعان ،انتظارات و مق��ررات محلی و جهانی را درک
و رعای��ت ک��رده و از ان فراتر می روند .این س��ازمان ها ضمن توجه به مدیریت
ریسک ،در پی فرصت هایی برای تعریف پروژه هایی با جامعه هستند که منافع
دوسویه داشته و برانگیزنده و نگهبان اعتماد ذی نفعان به سازمان باشد .انها به
تاثیرات حال و اینده س��ازمان بر جامعه اگاهی دارند و س��عی بر این دارند که
تاثیرات نامطلوب س��ازمان بر جامعه را به حداقل برسانند .در این راستا تجربه
بازی های اس��یایی وپارااس��یایی اینچئون نمونه موفقی از مسئولیت اجتماعی
شرکت ها وسازمان ها تلقی می گردد.
هفدهمین دوره بازی های اس��یایی ۲۰۱۴ Asian Gamesم در ۳۶ رشته
ورزش��ی انجام ش��د .کره جنوبی بع��د از بازی های اسیایی.۱۹۸۶ م ،س��ئول و
.۲۰۰۲م بوسان برای سومین بار میزبانی این بازی ها را بر عهده داشت ۴9 .سالن
مسابقه و 48 محل تمرین 3300،اپارتمان با 9560اتاق ،دهکده ورزشکاران و
خبرنگاران ،زیر ساخت های جدید ش��هری ،جاده ،حمل ونقل عمومی و ...برای
برگزاری موفق بازی ها از سوی بخش عمومی و خصوصی فراهم شد.
از ۳۶رش��ته ورزشی بازی های اس��یایی ۲۸رشته ورزش المپیکی در برنامه
المپیک.۲۰۱۶ م ریودوژانیرو به همراه 8رش��ته دیگر؛ بیسبال (شامل بیسبال
مردان و سافت بال زنان) ،بولینگ ،کریکت ،کبدی ،کاراته ،سپک تاکرا ،اسکواش
و ووشو برگزارشد .این فهرست در ۹ دسامبر۲۰۱۰ م در جلسه کمیته اجرایی
شورای المپیک اسیا در مسقط تصمیم گیری شد .به این ترتیب 6رشته ورزشی
اسکیت ،ورزش های صفحه ای (شطرنج ،شیانگ چی و ویچی) ،بیلیارد ،دراگون
بوت و رقص ورزش��ی که در بازی های اس��یایی قبلی برگزار شدند ،از فهرست
مس��ابقات حذف گردید و رش��ته های تیر و کمان رشته کامپاند ،جودو تیمی و
س��ه گانه مختلط امدادی هم برای نخس��تین بار در این دوره بازی های اسیایی
برگزار شد در این دوره از بازی ها بیش از 14هزار ورزشکار وعوامل فنی از 45
کش��ور اسیایی طی 15روز برای کس��ب 439مدال طال در 36رشته ورزشی
رقابت کردند .جمهوری اس�لامی ایران با ۲۷۶ ورزش��کار در ۲۲ رشته ورزشی
باکس��ب 57مدال بعد از کش��ورهای چین ،کره جنوبی ،ژاپن و قزاقس��تان در
جای��گاه پنجم قرارگرفت .از ویژگی های برجس��ته این دوره از بازی ها کس��ب
مدال های ارزشمند طال و نقره و برنز توسط بانوان در رشته های مختلف ورزشی
و پوش��ش رس��انه ای مطلوب در ایران بود .بعد از برگزاری بازی های اس��یایی
دومین دوره بازی های پارا اس��یایی معلوالن با ورزش��کاران 41کشور اسیایی
برگزار ش��د .کاروان ایران در بازی های پارا اس��یایی اینچئون که با نام کاروان
غدیر در بازی ها حضور یافت با کس��ب 37مدال طال 52 ،نقره و 31مدال برنز
عن��وان چهارم را به خود اختصاص داد .تیم های چین ،کره جنوبی و ژاپن باالتر
از ایران قرار گرفتند و این در حالی اس��ت که ایران در صورت کسب یک مدال
طالی دیگر جای ژاپن را در رده س��وم می گرفت .ایران در پاراسیایی گوانگجو
ب��ا 80مدال ش��امل 27طال 24 ،نق��ره و 29برنز در رده چه��ارم قرار گرفت
ک��ه در این دوره از نظر تعداد و ارزش مدال عملکردی به مراتب بهتر داش��ت.
توسط ورزشکاران ایرانی چندین رکورد جهانی شکسته شد و کیفیت بازی های
پاراسیایی توسط ورزشکاران ایرانی ارتقاء یافت.
مس��ئوالن کمیته برگزاری اهداف اصلی خود را از میزبانی بازی های اسیایی
در ش��هر اینچئون ،روزامد کردن س��طح زندگی مردم و دستیابی به تصویری
مثبت از موقعیت این ش��هر به شهری پیشرفته و جهانی برای زندگی و توسعه
صنعت توریس��م اعالم داشتند .هزینه برگزاری حدود یک میلیارد و 62میلیون
دالر اعالم ش��ده اس��ت ک��ه از این مبلغ تنه��ا 19درصد توس��ط دولت 78/9
درصد و مابقی توس��ط شرکت ها و سازمان های غیردولتی و تجاری در راستای
مس��ئولیت های اجتماعی خود تامین و پرداخت شده است و از این مبلغ 1/39
میلیارددالر برای اماده س��ازی زیرساخت ها ساختمان های ورزشی و 11میلیون
دالر برای بازسازی اماکن ورزشی و 103میلیون دالر برای جاده و حمل و نقل
اختصاص و هزینه شد .اگرچه با پراکندگی برخی از اماکن ورزشی نسبت جهت
برگزاری رش��ته های مختلف با مشکالتی برای ورزشکاران و برخی از گروه های
رس��انه ای روبه رو بود اما به نظر می رس��د اهداف توس��عه ای مقدم برتحمل این
نوع مش��کالت بود .در این دوره از بازی ها بانک ش��هر به عنوان حامی کاروان
اعزامی به بازی هایی اس��یایی و موسس��ه مالی اعتباری ثامن الحجج به عنوان
حامی کمیته پارالمپیک حضور یافتند .همچنین حمایت بانک سامان از حضور
موفقیت امیز والیبال در مسابقات جهانی اخیر والیبال که با موجی از خوشحالی
مردم از عملکرد ورزشکاران توام بود ،در استای مسئولیت اجتماعی شرکت ها و
سازمان های اقتصادی تلقی می شود و ان نوع همکاری ها می تواند افق و فصلی
جدید را در ورزش کشور رقم زند بی شک این نوع همکاری برد ـ برد یا برنده ـ
برنده خواهد داشت .و مزایای دوسویه ای برای توسعه ورزش کشور و سازمان ها
و ش��رکت های اقتصادی رقم خواهد زد .شرکت ها با این نوع حمایت از مزایایی
چون افزایش ارزش تجاری و نشان تجاری ارتقای اعتماد و اطمینان طرف های
ذی نفع و تقویت وجهه عمومی وفاداری مشتری برخوردار خواهند شد.
2
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
خبر
public@smtnews.ir
با دستور معاون اول رییس جمهوری
اجرای سیاست های کلی علم و فناوری کلید خورد
مع��اون اول رییس جمه��وری در نامه های��ی جداگانه به روس��ای 6
دس��تگاه اجرایی ،وظایف و مس��ئولیت هریک از این 6دستگاه برای
اجرای سیاس��ت های کلی علم و فن��اوری ،مصوب مقام معظم رهبری
را به انها ابالغ کرد.
به گزارش ایرنا از پایگاه اطالع رس��انی ریاس��ت جمهوری ،اس��حاق
جهانگی��ری در ای��ن ابالغیه ه��ا خطاب ب��ه وزرای صنع��ت ،معدن و
تج��ارت ،دادگس��تری ،علوم ،تحقیق��ات و فناوری ،ام��ور اقتصادی و
دارای��ی و معاونان برنامه ریزی و نظارت راهب��ردی و علمی و فناوری
رییس جمه��ور ،ضمن احصای تش��ریح وظایف و تکالیف هر دس��تگاه
برای اجرای سیاس��ت های کلی علم و فناوری ،از انها خواست حسب
تشخیص ،سایر دستگاه ها برای همکاری دعوت شوند.
بندهای مرتبط با وزارت صنعت ،معدن و تجارت بدین شرح است:
وزارت صنعت ،معدن و تجارت:
گس��ترش همکاری و تعام��ل فعال ،س��ازنده و الهام بخش در حوزه
علم و فناوری با س��ایر کشورها و مراکز علمی و فنی معتبر منطقه ای
و جهان��ی به ویژه جهان اس�لام همراه با تحکیم اس��تقالل کش��ور با
تاکید بر:
اهتمام بر انتقال فناوری و کسب دانش طراحی و ساخت برای تولید
محصوالت در داخل کش��ور با استفاده از ظرفیت بازار ملی در مصرف
کاالهای وارداتی.
مقام وزارت خارجه در گفت و گو با ایرنا اعالم کرد؛
مذاکرات سه جانبه ظریف ،کری و اشتون در عمان
یک مقام وزارت خارج��ه اعالم کرد :محمدجواد
ظری��ف و جان کری ،وزیران امور خارجه جمهوری
اس�لامی ایران و ای��االت متحده امری��کا و کاترین
اش��تون روزه��ای 18و 19اب��ان ماه در مس��قط
تو گو می کنند.
پایتخت عمان با یکدیگر دیدار و گف
این مقام نزدیک به تیم مذاکره کننده هس��ته ای
تو گو
که خواس��ت نامش بیان نش��ود دیروز در گف
با ایرنا افزود :در این دیدار ،کاترین اشتون به عنوان
نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات هسته ای ایران و
5+1حضور خواهد داشت.
وی تصریح کرد :ظریف ،کری و اشتون در نشست
دوروزه مس��قط درب��اره هم��ه موضوع��ات به ویژه
غنی س��ازی و تحریم ها با یکدیگر مذاکره می کنند.
این مقام وزارت امور خارجه در پاس��خ به پرسشی
مبن��ی بر اینکه ایا قرار اس��ت دور بعدی مذاکرات
ایران و گروه 5+1روز 27ابان ماه و چند روز قبل از
ضرب االجل تعیین شده ( 24نوامبر 3 /اذر ماه) در
وین برگزار شود گفت :نمی توانیم این تاریخ را تایید
کنیم زیرا زمان مذاکرات با 5+1هنوز قطعی نیست.
وی در پاسخ به پرسش دیگر ایرنا مبنی بر اینکه
ایا ظری��ف ،کری و اش��تون تا قب��ل از دور بعدی
مذاک��رات ایران ب��ا 5+1دیدار س��ه جانبه دیگری
خواهند داشت؟ گفت :این امر بستگی به مذاکرات
ایران صاحب 6کرسی انجمن جهانی صنعت
نمایشگاه ها( ) UFIشد
مدیرعامل ش��رکت نمایش��گاه های بین المللی استان گلس��تان گفت :با عضویت این شرکت در
انجم��ن جهانی صنعت نمایش��گاه ها ( )UFIتعداد کرس��ی های ایران به 6کرس��ی افزایش یافت.
کفایی پور در گفت وگو با ایرنا اظهارکرد :نمایش��گاه های بین المللی تهران ،تبریز ،مش��هد ،شیراز و
اصفهان نیز عضو این انجمن هس��تند .وی با بیان اینکه عضویت نمایشگاه بین المللی گلستان در
این انجمن جهانی در ماه اینده رسما ابالغ خواهد شد ،افزود :این انجمن که در بحث ساماندهی
و استانداردسازی نمایش��گاه های بین المللی فعالیت می کند در شهر پاریس کشور فرانسه مستقر
است و در 5قاره جهان شعبه دارد .کفایی پور تصریح کرد :ایران عنوان نایب رییسی انجمن UFI
را در منطقه خاورمیانه برعهده دارد که با پیوس��تن نمایش��گاه بین المللی گلستان به این انجمن،
ریاس��ت منطقه خاورمیانه این انجمن جهانی به ایران می رس��د .مدیرعامل شرکت نمایشگاه های
بین المللی گلس��تان خاطرنشان کرد :کارشناسان انجمن جهانی UFIدر چند مرحله از نمایشگاه
بین المللی این اس��تان بازدید و اس��تانداردهای ان را مطابق با استانداردهای بین المللی ارزیابی و
تایید کرده اند.
مسقط دارد .پیش از این ظریف ،کری و اشتون در
روزهای 22تا 24مهرماه با یکدیگر دیدار سه جانبه
داش��تند و درباره موضوعات اختالفی یعنی میزان
غنی س��ازی اورانیوم ای��ران ،نحوه لغو (برداش��تن)
تحریم ها و مدت زمان توافق مذاکره کردند.
ای��ران و 5+1ب��ه دلی��ل اخت�لاف نظره��ا در
3موضوع یاد ش��ده نتوانستند در 29تیر ماه (20
جوالی) با یکدیگر به توافق جامع دست یابند و بر
این اس��اس برای 4ماه دیگر ،مدت زمان مذاکرات
جامع هسته ای و نیز توافق اولیه ژنو را که سوم اذر
ماه 92به ان دست یافتند ،تمدید کردند.
ب��ر این اس��اس ،ضرب االجل تعیین ش��ده برای
مذاکرات جامع و تمدی��د توافق ژنو تا ( 24نوامبر)
3اذرماه اس��ت که طرفین ت�لاش دارند اختالفات
خود را برای رس��یدن ب��ه توافق جامع حل و فصل
کنن��د .جان کری وزیر امور خارجه امریکا اخیرا در
نشس��تی موس��وم به «مجمع ایده های واشنگتن»
در پاس��خ به اظهارات س��وزان رایس مشاور امنیت
مل��ی کاخ س��فید ک��ه احتم��ال تواف��ق جامع را
50درصد یا کمتر از ان بیان کرده بود ،گفته است
م��ن در حال مذاکرات رو در رو و مس��تقیم با اقای
ظریف هستم و نسبت به توافق با ایران امیدوارم اما
ابراز خوش بینی نمی کنم.
بورس جدید
برای دانشجویان دکترا
مع��اون علم��ی و فناوری رییس جمهوری گفت :درحال بررس��ی طرحی ب��رای اعطای بورس
به دانش��جویان دوره دکتری هس��تیم .به گزارش واحد مرکزی خبر ،س��ورنا س��تاری در جمع
خبرنگاران درحاش��یه نشس��ت با رییس و اعضای هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر افزود:
درحال بررس��ی طرحی برای اعطای بورس به دانش��جویان دوره دکتری هستیم .معاون علمی
و فن��اوری رییس جمهوری گفت :این طرح هنوز نهایی نش��ده و امیدواریم حداکثر تا یک ماه و
نیم اینده نهایی ش��ود .وی گفت :با اجرای این طرح درپی این هس��تیم که دانشجویان دکتری
در کنار 2تا 3س��ال تحصیل در داخل کش��ور ،یک س��ال را نیز در یکی از بهترین دانشگاه های
جهان به تحصیل بپردازند .دکتر ستاری افزود :این موضوع می تواند در افزایش کیفیت دوره های
دکتری و همچنین کاهش خروج دانش��جویان از کش��ور موثر باشد .وی گفت :برای این موضوع
ضوابط و ایین نامه ای در دس��ت تدوین است که در اینده اعالم خواهد شد .دکتر ستاری افزود:
امادگی داریم در برخی از رش��ته های مورد نیاز همچون نانو و زیست فناوری بورس های 4ساله
اعطا کنیم.
ابالغیه جدید دولت برای «خروج غیرتورمی از رکود»
ابالغیه جدید و مهم دول��ت به طیب نیا ،وزیر امور اقتصادی و
دارایی برای «خروج غیرتورمی از رکود» و ۱۲دستور برای رونق
بازار سرمایه و بورس منتشر شد .به گزارش خبرگزاری فارس به
نقل از صبحانه انالین ،مهم ترین بندهای ابالغی توسط دولت را
می توان ش��امل طراحی اوراق بهادار با پشتوانه وام های رهنی و
غیررهنی به منظور استفاده بانک ها و موسسات اعتباری ،تقویت
بازار ثانویه اوراق بهادار از طریق معامالت اختیار معامله بر روی
سهام ،ایجاد سازوکار تعیین نرخ سود شناور مصون از تورم برای
اوراق بهادار دولتی و استفاده از بورس کاال برای فروش امالک و
مستغالت بانک ها دانست.
یک��ی از برنامه ها و تاکی��دات مهم دولت در کن��ار مهار تورم
س��ال های گذش��ته ،رونق اقتصاد کشور با نس��خه های ایرانی و
بدون افزایش تورم عنوان ش��ده که در این راه ،تاکنون مصوبات
مهم و قابل توجهی نیز توس��ط مسئوالن اجرایی به دستگاه های
مربوطه ابالغ شده است و مانیفست فعالیت دولت در این زمینه
نیز قبال توسط مس��ئوالن به طور رسمی رونمایی شده است .در
جدیدترین مصوب��ات در این خصوص ،هی��ات دولت با تصویب
مصوب��ه ای مهم ،وزارت امور اقتص��ادی و دارایی را موظف کرده
اس��ت در راستای اجرای کامل سیاس��ت های دولت برای خروج
غیرتورم��ی از رک��ود ،تکالیفی را با رعایت قوانین و اس��تفاده از
اعتبارات مصوب اجرا کند.
کوتاه از سراسر جهان
فرمانده کل نیروهای مرزبان ایالت بلوچس��تان پاکس��تان گفت:
مرزبان پاکس��تان درپ��ی یافتن مکانیزم موثری ب��رای از بین بردن
عوام��ل بروز حوادث در مناطق مرزی و تقویت امنیت مرزها با ایران
است.
والدیمیر پوتین رییس جمهوری روس��یه برخی کشورهای غربی
را به تالش برای کش��اندن روس��یه به رویارویی متهم کرده و گفت:
روسیه به رویارویی با غرب تن نخواهد داد.
زندان بزرگ مخفی فرانسه در دوران اشغال لبنان از سال 1920تا
1943میالدی که به «عهد قیمومیت» معروف است ،به طور تصادفی
در یکی از مناطق بیروت پایتخت لبنان کشف شد.
«ج��ان کربی» س��خنگوی وزارت دف��اع امریکا گفت ک��ه پرواز
هواپیماهای روس��یه بر ف��راز حریم هوایی اتحادی��ه اروپا تنش ها را
افزایش داده و خطری برای امنیت هواپیماهای غیرنظامی است.
منابع امنیتی اعالم کردند در درگیرهای نیروهای جنبش انصاراهلل
(حوثی ها) و نگهبانان یکی از مراکز حزب اصالح اسالمی در شهر اب
واقع در جنوب غربی یمن 3نفر کشته شدند.
حمله انتحاری با کامیون بمب گذاری ش��ده به یک پاسگاه پلیس
در منطقه لوگر واقع در جنوب افغانس��تان 9کشته و 20زخمی بر
جای گذاشت.
خبرگزاری «ایتارتاس» روسیه دیروز از ازمایش یک فروند موشک
بالستیک (قاره پیما) Topol-Mتوسط این کشور خبر داد.
افزایش خش��ونت های خیابان��ی به بهانه ه��ای گوناگون از جمله
مخالف��ت با داع��ش ،درحالی که دول��ت و ش��هروندان المان برای
برگزاری جش��ن های بیست و پنجمین سالروز فروپاشی دیوار برلین
اماده می ش��وند ،به دغدغ��ه و نگرانی اصلی مس��ئوالن و مقام های
امنیتی این کشور بدل شده است.
ارتش رژیم صهیونیستی دیروز (شنبه) ادعا کرد که یک راکت از
جانب غزه به جنوب سرزمین های اشغالی اصابت کرده است.
ترکیه که در 7س��ال گذش��ته با گرایش به تحوالت خاورمیانه و
افریقا از ادامه تالش در روند عضویت در «اتحادیه» اروپا غافل ش��ده
بود ،دوباره در تکاپوی بهبود مناسبات با این اتحادیه است .
وزیر امور مذهب��ی دولت جدید اندونزی اعالم کرد در حال تهیه
پیش نویس الیحه ای برای حفاظت بی سابقه از اقلیت های دینی است
و تالش می کند به بس��ته ش��دن و حمله به مساجد شیعیان در این
کشور پایان دهد.
س��رکرده گروه تروریستی «بوکوحرام» انعقاد هرگونه توافق اتش
ب��س با دولت نیجریه را تکذی��ب و اعالم کرد که بیش از 200دختر
ربوده شده را به عقد پیکارجویان خود دراورده است.
محمدعلی گوللر روزنامه نگار ترک گفت :تاسیس کردستان بزرگ
در مرکز طرح های خاورمیانه ای امریکا جای دارد.
«محمد حجازی» س��خنگوی ارتش لیبی ،دولت قطر را مس��ئول
تجهیز و تسلیح شبه نظامیان این کشور معرفی کرد .
نیروهای ارتش لبنان بامداد شنبه دو حمله تروریست های تکفیری
برای نفوذ به مناطق وادی حمید و تله الحصن در منطقه عرس��ال در
شمال شرق لبنان را ناکام کردند.
«باراک اوباما» رییس جمهوری امریکا در استانه برگزاری انتخابات
میان دوره ای کنگره این کش��ور ،جمهوری خواه��ان را دلیل افزایش
نیافتن حداقل دس��تمزد کارگران دانس��ت و از انها خواست دست از
کارشکنی بردارند.
بان��ک جهانی 62میلی��ون دالر بودجه برای کمک به بازس��ازی
ویرانه های بر جای مانده از حمالت رژیم صهیونیستی به غزه ،تصویب
کرد.
جمعی از فرهیختگان و اندیش��مندان تاجیکی و ایرانی در محفلی
موس��وم به «بررسی رابطه های فرهنگی و ادبی ایران و تاجیکستان»،
خواستار رفع موانع فرهنگی و تقویت روابط دو کشور شدند.
دفتر هماهنگی امور بش��ر دوستانه س��ازمان ملل اعالم کرد :یک
میلیون و 260ه��زار اواره در داخل عراق به پناهگاه و خدمات امداد
رسانی نیاز دارند.
هزاران نفر از فلسطینیان ساکن غزه به نشانه حمایت از فلسطینیان
بیت المقدس و در محکومیت سیاس��ت های اخیر رژیم صهیونیستی
علیه ان ها و مسجد االقصی به راهپیمایی پرداختند.
امریکا اعالم کرد ،انتخابات روز یکشنبه جدایی طلبان شرق اوکراین
را محکوم می کند و نتایج این انتخابات را به رسمیت نخواهد شناخت.
مجله ژاپنی «دیپلمات» روز ش��نبه نوش��ت :تهران و پکن منافع
مشترکی در برقراری ثبات در افغانستان دارند و می توانند این کار را
بدون نیاز به پشتیبانی واشنگتن به سرانجام برسانند.
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
industry@smtnews.ir
صنعت
3
شوالیه المانی در جاده مخصوص
بهبود صنعت ساخت وساز با سازه های سبک
کارشناسان با مثبت قلمداد کردن عملکرد دولت برای ایجاد حدود 100هزار شغل تا پایان سال ،پیشنهاد کردند
سرمایهگذاری دولت درصنایع پایین دستی
ش�کوفه حبی�بزاده ،گ�روه صنعت -با
ل گذش��ته وضعیت
وج��ودی ک��ه در 8س��ا
اقتصادی کشور روند مطلوبی را به خود ندیده
اس��ت ،س��خنان اخیر رییسجمهوری پیرامون ایجاد ۹۷
هزار ش��غل با راهاندازی طرح های بخ��ش صنعت تا پایان
امسال نشانههای مثبتی از جهتدهی درست دولت رو به
رشد اقتصادی دارد .حسن روحانی با اشاره به اینکه کشور
به س��مت صنعتی شدن در حال حرکت است و طرح های
صنعتی که تا پایان امسال راه اندازی خواهد شد ،می تواند
در تولید و اش��تغالزایی بس��یار موثر باش��د ،گفته بود« :با
طرح هایی که در بخش صنعت تا پایان امس��ال راه اندازی
خواهد ش��د 97 ،هزار ش��غل ایجاد می شود که رقم بسیار
قابل مالحظه ای اس��ت و امیدواریم با همین س��رعت این
روند ادامه داشته باشد».
از دس��ت دادهایم و حتی به شرایط منفی رسیدیم .دولت
یازده��م در این مدت ت�لاش کرد بهبودهای��ی را در این
زمینه صورت دهد که منجر به بهتر شدن شرایط شد ،اما
هنوز ظرفیتهای زیادی وجود دارند که باید برای احیای
انها تالش کرد.
وی خاطرنشان کرد :جدا از این مسئله رشد زمانی اتفاق
میافت��د که رونق در اقتصاد به وقوع پیوس��ته باش��د که
البته این مس��ئله در حال حاضر در بازارها دیده نمیشود.
جز صنایع خودروس��ازی ،فوالد ،پتروشیمی و نفت ،اقدام
خاصی در دیگر صنایع از سوی دولت صورت نگرفته است
که منجر به ایجاد شغل شود.
ظرفی�ت جذب یک میلی�ون کارجو بهصورت
ساالنه
ایجاد اش�تغال در صنایع باالدس�تی گران تمام
میشود
حس��ین راغف��ر ،اس��تاد اقتص��اد
دانش��گاه الزه��را در گفتوگ��و با
ضم��ن اب��راز امی��دواری از
وع��ده ایجاد نزدیک ب��ه 100هزار
ش��غل از س��وی رییسجمه��وری
گفت :جای امیدواری دارد که برای ایجاد اشتغال در کشور
چنین گامهایی هرچند کوچک برداشته شود.
راغف��ر افزود :با توجه به هزینههای ایجاد اش��تغال باید
س��رمایههای الزم برای این منظور در نظر گرفته شود .از
س��ویی باید شغلهایی را مدنظر قرار داد که هزینه باالیی
برای ایجاد انها وجود نداش��ته باش��د ،بهعن��وان مثال در
صنایع باالدس��تی همچون صنعت پتروشیمی ایجاد شغل
بس��یار گران تمام میشود .بدین سبب باید مشخص شود
این طرحهای صنعتی مورد اشاره رییسجمهوری در کدام
بخشهاست.
این استاد دانش��گاه با اشاره به اینکه 5میلیون بیکار در
کش��ور وج��ود دارد و حدود یک میلیون متقاضی ش��غل
س��االنه وارد بازار کار کشور میش��ود ،اظهار کرد :هرچند
ایجاد حدود 100هزار شغل ناکافی است ،اما از انجا که به
هر صورت گامی در راستای ایجاد شغل در کشور برداشته
میشود جای امیدواری دارد و شایسته است که این وعده
عملیاتی شود.
وی تصریح کرد :نباید فراموش کنیم که متوسط اشتغال
در س��الهای 1385ت��ا پایان س��ال 78 ،1391هزار نفر
بیش��تر نبود .این در حالی بود که دولت وقت ،بیش��ترین
درامد را در طول تاریخ کش��ور داش��ت ،اما امروز دورانی
اس��ت که دولت با بدهیهای گس��ترده و مش��کالت مالی
جدی روبه روست .در واقع در طول ربع قرن گذشته ،زمان
حاضر بدترین زمان برای اقتصاد کش��ور به شمار میرود.
بنابرای��ن تالشهای دولت برای ایجاد نزدیک به 100هزار
شغل حرکتی مثبت تلقی میشود.
راغفر با اش��اره به زیرس��اختهای الزم برای تحقق این
ریی��س هیات مدی��ره انجم��ن صنایعنساجی ایران گفت :براساس امارهای بین المللی
کش��ورهای درحال توس��عه به ازای ه��ر نفر ۲۰
متر محصوالت نس��اجی را مص��رف می کنند که
اگ��ر این عدد را مبنا قرار دهی��م به یک میلیارد و
۶۰۰میلیون متر محصوالت نس��اجی نیاز داریم.
محمدعلی مروج اف��زود :تنها دوره ای که صنعت
نساجی ایران توانست بدرخشد ،گران شدن نرخ
ارز بود که سبب شد قاچاقچیان واردات را به صرفه
ندانند درحالی که دوباره با افزایش نرخ مواد اولیه،
وضعی��ت تولید از بین رفت .م��روج با بیان اینکه
97هزار ش��غل اظهار ک��رد :ان گونه ک��ه رییسجمهوری احیای فرصتهای سوخته در صنعت
حمید حاجاس��ماعیلی ،کارشناس
گفتهان��د ،این برنامهری��زی انجام گرفته اس��ت و احتماال
ب��ازار کار نیز در گفتوگو با
فعالیتهایی در این زمینه اغاز ش��ده و این میزان اشتغال
گفت :ایجاد حدود 100هزار شغل
در زمینهه��ای مش��خصی که برای ان برنامهریزی ش��ده
در مقابل ادعای رش��د اقتصادی و
است ،اتفاق خواهد افتاد.
صنعت��ی از س��وی دول��ت چندان
حمایت از صنایع داخلی برای ایجاد اش�تغال
در کشور
کافی به نظر نمیرس��د .اگر روند رشد اقتصادی و صنعتی
اس��تاد اقتصاد دانش��گاه الزهرا با تاکید بر اینکه باید به برای بهبود اقتصادی در پیش گرفته شود100 ،هزار شغل
نیازهای تولید توجه شود و حل مشکالت تولیدکنندگان در در ش��رایط ثب��ات اقتصاد و ب��رای کنترل ب��ازار بهصورت
کشور در اولویت قرار گیرد و از واردات بیرویه در حمایت طبیعی اتفاق میافتد .حاجاسماعیلی افزود :به عقیده من
دول��ت بای��د ای��ن اش��تغالزایی را به
از تولی��د داخ��ل و افزایش اش��تغال
اقدامات خاصی که قصد انجام انها را
جلوگیری به عمل اورد ،خاطرنش��ان
متوسط اشتغال در
سالهای 1385تا پایان دارد ،متکی کند .به این معنا که دولت
کرد :دولت بای��د از نهادهایی که وارد
باید مشخص کند برای بخش صنعت
فعالیتهای اقتصادی هستند بخواهد سال 78 ،1391هزار نفر
که دچار مشکالت متعددی است ،چه
تا بس��یاری از فعالیتهای تولید خود
بیشتر نبود .بنابراین
میزان اعتبارات مال��ی در نظر گرفته
را که در گذش��ته نیز در ایران صورت
تالشهای دولت برای
اس��ت ت��ا فرصته��ا و ظرفیتهای
میگرفته باز هم در کشور انجام دهند
ن��ه اینکه در کش��ورهایی مانند چین ایجاد نزدیک به 100هزار سوخته شغلی در صنایع را احیا کند.
وی اظه��ار ک��رد :دول��ت اقداماتی
تولی��د کنند و با برن��د ایرانی در بازار
شغل حرکتی مثبت
را در صنای��ع خودروس��ازی ،فوالد و
بفروشند .راغفر بیان کرد :در مشاغل
تلقی میشود
نفت و پتروش��یمی انجام داده اس��ت
صنعتی براوردهای متفاوتی از میزان
که براساس این اقدامات شاخصهای
نیاز برای ایجاد اش��تغال در ش��رایط
رونق وجود دارد .در بسیاری از بخشها حتی بیشبراورد صنعت را به علت روند رش��د این صنایع نس��بت به مدت
صورت میگیرد تا دستگاهها منابع بیشتری را جذب کنند ،مشابه در س��ال گذشته مثبت تلقی کردهاند ،اما مهم این
اما میزان اشتغال بسته به صنایع مختلف متفاوت است .در اس��ت که این ام��ر در درازمدت یعنی 6ماه دوم س��ال و
برخی از صنایع باالدس��تی مانند پتروشیمی هزینه ایجاد ماههای نخس��تین سال اینده بهصورت پایدار ادامه داشته
هر ش��غل 900هزار دالر اس��ت ،در حالیکه در مش��اغل باش��د که در این ص��ورت اش��تغالزایی را در این بخشها
پایینتر این رقم میتواند بس��یار کمتر باشد .بدین سبب خواهیم داشت.
این کارشناس بازار کار افزود :در حال حاضر ظرفیتهای
بهتر است دولت در صنایع کوچک و اشتغالزا تا بخشهای
بس��یار زیادی را در بخشهای صنعتی در دوسال گذشته
هزینهبر ،سرمایهگذاری کند.
حاجاس��ماعیلی با تاکید بر اینکه دول��ت باید متکی به
برنامههایی باشد که اقتصاد از پایه به سمت باال رشد کند،
ی در گذش��ته
بی��ان کرد :در حال حاضر تنها ظرفیت منف
مهار ش��ده و این ثبات ایجاد ش��ده در قی��اس با وضعیت
نابسامان گذشته است که بهعنوان رشد تلقی شده است.
وی تصریح کرد :ظرفیت اقتصادی ایران بس��یار فراتر از
ایجاد 100هزار شغل است .به این دلیل به لحاظ جمعیتی
و ش��رایط اقتصادی کشور باید حداقل ساالنه یک میلیون
ش��غل ایجاد کنیم .در غیراینصورت شرایط کشور بسیار
منفی خواهد ش��د .اقتصاد ایران اگر شرایط نرمالی داشته
باش��د ،قدرت جذب بیش از یک میلیون کارجو را خواهد
داشت .راین کارشناس بازار کار تاکید کرد :بنابراین انتظار
داریم بههمت دولت ش��رایط اقتصادی کشور تغییر کند
که البته بخش��ی از ان وابس��ته به مذاکرات هس��تهای و
سیاس��تهای خارجی دولت است .هنوز نشانههای خروج
از رکود در اقتصاد کشور وجود ندارد و قدرت خرید مردم
افزایش نیافته است و از سوی دیگر اشتیاق برای تولید هم
در عرصه صنعت و هم در بخشهای کشاورزی و خدمات
افزایش نیافته اس��ت .ضمن انکه خ��روج از رکود نیازمند
تفاهمات بینالمللی نیس��ت ،بلکه نیازمند این اس��ت که
دولت با منابع و ابزارهای موجود در کش��ور وضعیت بازار
کار را دگرگون کند .حاجاسماعیلی افزود :در حال حاضر
بنگاههای کوچک که تقریبا تمام اساس و برنامهریزی برای
خ��روج از رکود از س��وی انها متصور اس��ت تغییری را در
خود ندیدهاند .انچه مس��لم است دولت باید زمینه اعطای
تس��هیالت ارزانقیمت و س��ریع را برای بنگاههای کوچک
فراه��م کن��د ،زیرا بانک ها ب��ه بنگاههای کوچ��ک اعتماد
نمیکنن��د ب��ه دلیل اینکه انه��ا وثیقهه��ای الزم را برای
دریافت این تسهیالت ندارند.
با توجه به ظرفیت ایجاد ش��غل در کشور و میزان باالی
متقاضیان جویای کار بهصورت س��االنه که به امار بیکاران
در سالهای گذش��ته افزوده میشود ،به نظر میرسد این
اقدام هرچند نشان از عملکرد و سمتوسوی مثبت دولت
دارد اما ناکافی اس��ت و باید در راس��تای ایجاد ش��غل در
اقتصاد ایران تالشهای بیشتری صورت گیرد.
فعالیت واحدهای صنعت نساجی با 50درصد ظرفیت
هنوز یارانه بخش تولید از س��وی دولت پرداخت
نشده اس��ت ،خاطرنش��ان کرد :درحال حاضر ۵
هزار و ۲۰۰ش��رکت مشکل مابه التفاوت نرخ ارز
ک��ه بانک ها طلب می کنن��د را دارند و نمی توانند
پاسخگوی نیاز بانک در بازپرداخت وام های ارزی
باشند.
رییس هی��ات مدیره انجمن صنایع نس��اجی
ایران ب��ا تاکید بر اینکه هنوز صنعت نس��اجی از
رکود خارج نش��ده اس��ت ،افزود :در نیمه نخست
امس��ال ۳۰۱میلی��ون و ۶۰۰ه��زار دالر ان��واع
محص��والت صنایع نس��اجی به خارج از کش��ور
صادر شد که با احتس��اب فرش دستباف ،رنگ و
ماشین االت بیش از ۴۴۷میلیون دالر بوده است.
وی با بیان اینکه ۹۰۰واحد نس��اجی با اش��تغال
مستقیم ۳۸۸هزار نفر در کشور فعالیت می کنند،
گفت :کارخانه های نس��اجی اکنون با حدود ۵۰
درص��د ظرفیت کار می کنند این در حالی اس��ت
که هم اکنون نیاز کش��ور به محصوالت نس��اجی
ح��دود یک میلی��ارد و ۶۰۰میلیون متر اس��ت
که ای��ن صنعت در بهترین ش��رایط ،تنها قادر به
تولید و تامین ۵۰درصد از نیاز کش��ور هس��تند.
دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران نیز در ادامه
صنایع رقابتپذیر ،در اولویت دریافت یارانه
شاتا -معاون وزیر صنعت ،معدن و تجارت با اشاره به
اختصاص 1200میلیارد تومان سهم صنعت از منابع
درام��دی حاصل از اجرای ف��از دوم قانون هدفمندی
یارانه ها گفت :صنای��ع رقابتپذیر در اولویت دریافت
یارانه قرار دارند .محسن صالحی نیا بیان کرد :براساس
اولویتبندی که وزارت صنعت ،معدن و تجارت انجام
داده است ،این منابع در اختیار ان دسته از واحدهایی
ق��رار می گیرد ک��ه رقابت پذیر باش��ند ،چراکه میزان
تسهیالت بسیار اندک است.
مع��اون وزیر صنع��ت ،معدن و تج��ارت افزود :این
تس��هیالت در قالب س��رمایه در گردش اعطا خواهد
ش��د و پیشبینی می شود تا پایان س��ال جاری ،کار
تخصی��ص اعتبار به متقاضیان با تایید وزارت صنعت،
مع��دن و تج��ارت عملیات��ی
ش��ود .وی تصری��ح ک��رد :بر
اساس دس��تور وزیر صنعت،
مع��دن و تج��ارت1200 ،
میلی��ارد توم��ان یاران��ه در
اختیار بانک صنعت و معدن قرار خواهد گرفت و این
بان��ک دو برابر رقم را بهعن��وان اورده بانک اختصاص
داده و ب��ه ص��ورت س��رمایه در گ��ردش ،در اختیار
واحدهای صنعتی و معدنی متقاضی قرار میدهد .به
گفته صالحینیا ،شاخص های رقابتپذیری بنگاه های
اقتصادی اس��تخراج شده و ان دسته از بنگاه هایی که
میتوانند در خروج از رکود موثرتر باشند ،در اولویت
قرار خواهند گرفت.
این نشس��ت از معوقات ۱۳میلیارد دالری ارزی
خب��ر داد و گفت :تنها ۳میلی��ارد دالر از این رقم
مربوط به بخش خصوصی واقعی کش��ور اس��ت.
محمدمهدی رییس زاده گفت :امار ارائه ش��ده در
خصوص معوقات ارزی محرمانه است ،اما انچه در
گزارش های مقامات بانک مرکزی عنوان می شود
۱۲تا ۱۳میلیارد دالر است که براساس براوردها
تنها ۲تا ۳میلیارد دالر مربوط به بخش خصوصی
می شود.
وی تصریح کرد :پیشنهاد ما به تولیدکنندگان
این اس��ت که کاالهای مورد نیاز خود را در بخش
ماشین االت و مواد اولیه از کشورهایی وارد کنند
که ایران از انها طلبکار است که در زمره انها چین
و هن��د قرار می گیرند که مبلغی از پول نفت ایران
نزد انها باقی مانده است.
عباس ش��یبانی ،عض��و هیات مدی��ره انجمن
صنایع نس��اجی نیاز این صنعت به پنبه را در سال
ح��دود 180هزار تن براورد ک��رد و گفت :از این
میزان تنها حدود 60هزار تن پنبه در کشور تولید
می شود و مابقی باید از طریق واردات تامین شود
که هم اکنون ازبکس��تان ،تاجیکستان و به تازگی
هند مقصد کشورهای وارداتی ایران هستند.
افزایش تقاضای سرمایهگذاری در طرحهای استراتژیک
ایرن�ا -مدیرکل دفتر امار و ف��راوری دادههای وزارت
صنعت ،معدن و تجارت با اش��اره به اینکه 2ش��اخص
تعداد ج��واز و پروان��ه بهرهب��رداری ارتباط��ی با نرخ
رش��د ندارند ،گفت :جواز تاس��یس به معنی تقاضای
س��رمایهگذاری است که این جواز ش��امل 3شاخص
تعداد ،میزان سرمایهگذاری و پیشبینی اشتغال است.
س��یدمهدی نیازی افزود :در 6ماه نخس��ت امسال در
تعداد جواز تاس��یس 9درصد و اشتغال جواز تاسیس
ح��دود 10درص��د کاه��ش داش��تیم ،ام��ا در میزان
س��رمایهگذاری این جوازهای تاسیسی شاهد رشد 26
درصدی بودهایم .نیازی ادام��ه داد :تحلیل این امارها
نشان میدهد که به سمت تقاضای سرمایهگذاری برای
طرحه��ای بزرگ و اس��تراتژیک پیش رفتیم .مدیرکل
دفتر ام��ار و فراوری دادههای
وزارت صنعت ،معدن و تجارت
با بیان اینکه همین 3شاخص
ب��رای پروانه بهرهب��رداری نیز
وج��ود دارد ،گفت :در تعداد و
پروا نه های بهره برداری در 6ماه نخست
میزان اشتغال
امس��ال به ترتیب 35و 6درصد رش��د داشتیم ،اما در
میزان س��رمایه گذاری ان ش��اهد کاهش 11درصدی
در م��دت زمان یاد ش��ده بودیم .نی��ازی تصریح کرد:
در 6ماه گذش��ته براس��اس امارهای موجود ،تقاضای
سرمایهگذاری در طرحهای بزرگ صورت گرفته است
یعن��ی س��رمایهگذاران کالن وارد بازار ش��دند که این
موضوع وجود ثبات در کشور را نشان میدهد.
گپ
محدودیت منابع ایدرو بهدلیل
اجرای سیاستهای اصل 44
ب��ا انتخ��اب دکتر ن��وروززاده
به عن��وان ریی��س جدی��د
هیات عامل ایدرو ،سیاس��تهای
جدی��دی در ح��وزه صنای��ع
پیش��رفته ای��ن س��ازمان حاکم
ش��ده اس��ت .دکت��ر رمضانعلی
صادقزاده که اخیرا با حکم دکتر نوروززاده به سمت
معاونت توس��عه فناوری و صنایع پیش��رفته سازمان
گسترش منصوب شده ،خود صاحب ایده های بسیار
بوده و مجری سیاستهای جدید ایدرو در این حوزه
محس��وب میش��ود .با وی در خصوص تغییراتی که
در حوزه توس��عه دانش فنی ،همکاری با دانشگاهها و
تجاریسازی طرحهای صنایع پیشرفته در ایدرو رخ
داده به گفت وگو نشستیم .نتیجه این گفت وگو را در
ادامه میخوانید.
طرحه�ای مه�م صنای�ع پیش�رفته ک�ه با
همکاری مراکز پژوهشی و دانشگاهها به نتیجه
رسیده ،کدامند؟
ازجمل��ه مهم تری��ن این طرحها میت��وان به طرح
تولی��د نیمه صنعت��ی 10ماده اولی��ه دارویی و 11
ماده پیش ساخت اش��اره کرد .این طرح با همکاری
دانش��گاه علوم پزش��کی تبریز در دس��ت اجراست و
مواد اولی��ه تولیدی این طرح تمام��ا وارداتی بوده و
ج��زو اولویته��ای وزارت بهداش��ت در ح��وزه دارو
هس��تند ،ازجمله موادی مانند نابومتون ،ناپروکسن،
گوایافنزی��ن ،ف��روس فوم��ارات ،ترپ��ن هی��درات و
فنوباربیتال در س��اخت ان��واع داروهای داخلی بهکار
گرفته میش��وند .طرح تولید 6کاتالیست مورد نیاز
صنایع پتروشیمی و پاالیشگاهی ،طرح تولید غشای
اس��مز معکوس ویژه فیلترهای اب شیرین کن و نیز
طرح سامانه ارتباطات هوش��مند خودرویی ،از دیگر
طرحهای خاتمه یافته در ایدرو اس��ت که با همکاری
دانش��گاهها و مراکز پژوهش��ی به ثمر رس��یده است.
طرح توسعه روبات انس��اننما یا همان سورنا هم که
با دانش��گاه تهران در دس��ت انجام اس��ت 85درصد
پیشرفت داش��ته و در واقع نس��ل جدیدی از سورنا
را معرف��ی میکن��د ک��ه هوش��مندی و قابلیتهای
تازهای همچون قابلیت تشخیص کلمات ،پاسخگویی
حرکتی ،تش��خیص و پاسخگویی به تصاویر ،چرخش
درجا و باالرفتن از سطح و پله را دارد.
با تغییراتی که در سطوح مدیریتی سازمان
گسترش صنایع و نوسازی صنایع صورت گرفته
است ،سیاستگذاری های مربوط به حوزه صنایع
پیشرفته چه تغییراتی خواهد داشت؟
معاونت توس��عه فناوری و صنایع پیشرفته سازمان
گس��ترش ،یک مس��یر مش��خص از تبدی��ل ایده به
محص��ول نیمهصنعتی و س��پس تجاریس��ازی ان
محص��ول را با مش��ارکت بخش خصوص��ی پیگیری
میکن��د .در پروژهه��ای ن��واوری ت�لاش داری��م
بهرهبردارانی که از خروجی پروژه اس��تفاده میکنند
از همان ابتدا بهعنوان ش��ریک بخش خصوصی وارد
ش��وند تا ما هم نسبت به ضریب استفاده از محصول
خروجی پ��روژه اطمینان حاصل کنیم .بدین ترتیب،
ریسک تجاری نش��دن طرح نواوری کاهش مییابد.
در ح��وزه SBDCهم تالش داری��م ایدههای کامال
کاربردی را مورد حمایت قرار دهیم ،ان هم ایدههایی
که در شرکت های دانش بنیان واقع در پارکهای علم
و فناوری قوام یافتهاند .یعنی فاز مربوط به تحقیقات
و تدوین دانش فنی ش��کل گرفته و حتی به پایلوت
هم رس��یده باش��د .در این صورت میتوانیم به ورود
سریعتر محصول پروژه به فاز نیمهصنعتی و صنعتی
کمک کنیم.
ام�روز بزرگتری�ن چال�ش توس�عه صنایع
پیشرفته در ایدرو چیست؟
چال��ش ب��زرگ ،پیداک��ردن س��رمایهگذار بخش
خصوصی اس��ت که هم اهلیت داش��ته باش��د و هم
فناوریهای نوین را بشناس��د ک��ه بتواند وارد عرصه
س��رمایهگذاری مش��ترک با س��ازمانهای توسعهای
مانند ایدرو ش��ود .دلیلش این اس��ت که ریس��کها
در صنایع و فناوریهای نوین بیش��تر از سایر صنایع
اس��ت .تجربه نش��ان میدهد اگر ی��ک طرح صنعت
پیش��رفته ،توجیه اقتصادی داش��ته باشد ،بهتر است
س��ازمان توس��عهای طرح را بهصورت 100درصدی
اجرا کند .از س��ویی منابع ایدرو بهدلیل اجرای قانون
سیاستهای اصل 44محدود شده است .بنابراین در
برخی حوزهها ولو اینکه پیشرفته و نوین باشد ،ایدرو
دیگر وارد نخواهد ش��د ،زیرا در کش��ور متولی دارد.
مانند صنایع هوافضا.
ش�ما ج�ای چ�ه طرحهای�ی را در صنای�ع
پیش�رفته خال�ی میدانید و از چ�ه طرحهایی
برای سرمایهگذاری مشترک استقبال میکنید؟
در صنای��ع داروی��ی و تجهی��زات پزش��کی،
زیس��تفناوری و م��واد جدید از طرحه��ای خوب و
دارای توجیه اقتصادی اس��تقبال میکنیم .طرحهای
م��ورد نیاز کش��ور در ای��ن حوزهها را شناس��ایی و
فهرس��ت کردهایم .طرح تولید واکس��ن دام و طیور،
تولید انس��ولین ،دس��تگاه س��ونوگرافی ،استنتهای
قلب��ی ،نیروگاه ه��ای CHPو تولی��د پانله��ای
خورشیدی در این فهرست از مهم ترین طرحهاست.
س��رمایهگذاران می توانند برای مش��ارکت در چنین
موضوعاتی پیشنهادهای خود را ارائه کنند.
یادداشت
ضرورت
تغییر رویکرد
در مونتاژکارها
ساسان قربانی
سخنگوی شورای سیاستگذاری خودرو
درحال حاضر هر سیاستی که شرکت های خودروساز
را به جریان توس��عه داخلی سازی س��وق دهد به طور
قطع سیاس��ت موفق��ی در صنعت خودرو اس��ت .در
جلس��ات شورای سیاس��تگذاری خودرو ،وزیر صنعت،
مع��دن و تج��ارت تاکید بس��یاری بر توج��ه جدی به
موضوع س��اخت داخل در ش��رکت های خودروساز به
طور جدی تر مورد داش��تند تا ش��رکت ها در برنامه ای
کوتاه مدت و بر اس��اس توانمندی و تجربیات موجود
در صنعت خودرو و قطعه س��ازی کشور و همچنین به
منظور بهبود ش��رایط در حوزه ه��ای قیمت ،کیفیت،
رقاب��ت و صادرات ب��رای حضور موثرت��ر در بازارهای
منطقه ای تالش کرده و با تثبیت موقعیت خود حرکت
رو به جلویی را داش��ته باشند .با توجه به تعداد باالی
ش��رکت های مونتاژ کننده خ��ودرو در داخل کش��ور،
مونت��اژ خودرو به طور مس��لم حرک��ت و امتیاز خوبی
برای صنعت خودرو محسوب نمی شود ،چراکه در این
جریان دانش و اطالعاتی منتقل نمی ش��ود بنابراین در
راستای سیاس��ت های اخیر به شرکت هایی که مونتاژ
کار هس��تند نباید اجازه داده ش��ود که خودروهایی را
ب��ه صورت CBUوارد کنند .از س��ویی مفهوم واقعی
خودروسازی این است که چه میزان قطعات در داخل
س��اخته می ش��ود ،چراکه مونتاژ خودرو مزیت خاصی
برای یک ش��رکت خودروس��از نخواهد ب��ود .از این رو
برای داخلی س��ازی خودروهای جدیدی که به تازگی
توسط ش��رکت های خودروس��از رونمایی شده به طور
مس��لم به لحاظ عملیاتی مش��کلی وجود ندارد و تنها
این مسئله به توافقی که بین شرکت ها صورت گرفته،
باز می گردد .البته ایران خودرو و سایپا تجربه ساخت
داخ��ل را دارند و با توجه به این روند ،کامال به فرایند
اجرایی و عملیاتی در این حوزه اشناست ،به طوری که
با توجه به سابقه همکاری که با شرکت رنو وجود دارد
در داخلی س��ازی خودروهای جدیدی که اخیرا توسط
این دو ش��رکت در دس��تور کار قرار دارد به طور قطع
با تجربه س��اخت داخل مش��کلی نخواهیم داشت این
در حالیس��ت که تجرب��ه نش��ان داده خودروهایی که
به صورت CBUوارد می ش��وند زمان بیش��تری برای
س��اخت داخل انها الزم است و این به جهت فرایند به
نس��بت طوالنی مطالعات و ساخت قالب ها و تجهیزات
همچنی��ن تایید نمونه ها و تولید انبوهی اس��ت که در
جری��ان تولید صورت می گیرد .بر این اس��اس بهترین
راه برای تولید هر خودرویی در کش��ور ،داخلی س��ازی
حداقل ۴۰تا ۵۰درص��د از قطعات خودرو در ابتدای
همکاری است ،تجربه ای که در خودروی ال ۹۰کسب
ش��د و تجربه نس��بتا خوبی نیز بود .در صورتی که در
همکاری های جدید ،خودروس��ازان در همان مسیری
که در تولید ال ۹۰طی ش��د گام بردارند ،باید در اغاز
همکاری بخش قابل توجهی از قطعات در ایران تولید
ش��ود اما اگر خودرو به صورت CBUوارد شود و پس
از ان بس��ته به شرایط در راس��تای داخلی سازی اقدام
ش��ود ،اما و اگرهای زیادی را به دنبال خواهد داش��ت
و از اهدافی که برای توس��عه ساخت داخل وجود دارد،
دور خواهیم شد.
بین الملل
افت درامدهای هوندا
خبرخودرو :س��ومین خودروساز بزرگ ژاپن از لحاظ
درامد با افت س��ود عملیاتی ۴/۱درصدی در ماه های
جوالی تا سپتامبر مواجه شد و با اختالفی ۲۰میلیارد
ین��ی ب��ه ۱۸۴/۱میلیارد ین رس��ید .هوندا همچنین
تصمیم گرفت پیش بینی خود برای فروش کلی سال را
کاهش دهد .این شرکت دلیل خود برای چنین کاری
را افزای��ش رقابت در بازارهای ژاپن و چین و تاخیر در
عرضه خودروه��ای جدید و انجام فراخوان های متعدد
عن��وان کرد .از دیگر عوامل موثر در کاهش درامدهای
هوندا می توان به نوس��ان ارزش ین و تاثیر سوء ان بر
صادرات اش��اره کرد .البته افت ش��دید به وجود امده
در س��وددهی هوندا ناشی از فراخوان کیسه های هوای
تاکاتا بود که بیش از ۸میلیون دس��تگاه خودرو را در
بر گرفت .این ش��رکت اعالم کرد ف��روش کلی ان در
س��ال جاری با افتی ۴/۳درصدی در مقایس��ه با س��ال
۲۰۱۳م به ۴/۶۲میلیون دستگاه خواهد رسید.
سرمایه گذاری بنز
در بازار موتورسیکلت
ایس�نا :مرس��دس بنز ب��ا تبعیت از رقیب��ش ائودی،
برای ورود به بازار موتورس��یکلت ۲۵درصد از س��هام
ش��رکت ایتالیایی اگوس��تا موتور را خریداری می کند.
مرس��دس که زیرمجموعه دایملر است ،به همراه این
خرید یک ق��رارداد بلندمدت بازاریابی و توزیع را امضا
کرد .مرسدس بنز زمانی با شرکت سازنده موتورسیکلت
دوکاتی توافق بازاریابی داش��ت اما این توافق زمانی که
ائودی این برند ایتالیایی را در سال ۲۰۱۲م خریداری
ک��رد ،به پایان رس��ید .بر اس��اس گ��زارش بلومبرگ،
مرس��دس بنز با این قرارداد همچنین یک کرس��ی در
هیات مدیره اگوس��تا به دس��ت اورد .این دو ش��رکت
انتظار دارند رگوالتوری ت��ا پایان نوامبر این قرارداد را
تایید کند.
4
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
خودرو
industry@smtnews.ir
روند حضور طراحان برجسته در صنعت خودروسازی ایران را بررسی کرد
شوالیه المانی در جاده مخصوص
حسین علیزاده -گروه صنعت:
در سال های گذشته خودروسازان
برای افزایش توان و ارتقای دانش
فنی خود از مشارکت شرکت های خودروسازی
خارجی به��ره می گرفتند که در اصل با مونتاژ
محص��والت س��اخت انه��ا و طی چند س��ال
داخلی س��ازی این خودروها ،ب��ه تقاضای بازار
پاس��خ می گفتند .اما با توجه به نحوه همکاری
محدود شرکای خارجی در بحث متنوع سازی
محص��والت و همچنین کم فروش��ی در حوزه
انتق��ال دان��ش فن��ی ،ب��ه نظر می رس��د که
خودروسازان بزرگ با تغییر رویکرد در ساختار
تولید باید از دانش فنی طراحان مستقل و ازاد
ب��زرگ جهان بهره گیرند تا ب��ا ظرفیت باالی
خود در حوزه تولید در کنار حضور شوالیه های
خودروس��ازی دنیا ،شکل و شمایل این صنعت
را تغیی��ر داده و برای صف ارای��ی در بازارهای
جهان��ی اماده ش��وند .در همین راس��تا وزیر
صنع��ت ،معدن و تجارت در جلس��ه ش��ورای
سیاس��ت گذاری خودرو در اردیبهش��ت ماه بر
ضرورت افزایش رضایت مشتریان از خودروهای
داخلی تاکید کرده بود .در این جلس��ه عنوان
شد که ۸۰درصد نارضایتی مشتریان داخلی از
لحظه تصمیم گیری مشتری برای خرید خودرو
اغاز ش��ده و تا پس از تحوی��ل خودرو و پایان
دوره گارانتی ان ادامه می یابد .بر این اس��اس
قرار ش��د تا دو خودروس��از بزرگ کشور برای
ارتقای فرایند فروش و خدمات پس از فروش
محصوالت خود از مش��اوران خارجی استفاده
کنن��د .در ای��ن زمین��ه مهن��دس محمدرضا
نعم��ت زاده از خودروس��ازان خواس��ت
استانداردهای فعلی ۵۵گانه را به عنوان حداقل
استاندارد محصوالت تولیدی خود تلقی کرده و
اس��تانداردهای کارخانه ای باالتری را نسبت به
اس��تانداردهای اجب��اری اعمال کنن��د .وزیر
صنعت ،معدن و تجارت خطاب به خودروسازان
تاکی��د ک��رده ب��ود که ه��دف ش��رکت های
خودروس��از داخلی بای��د تولی��د خودرویی با
کیفیت برای کسب رضایت مشتریان ایرانی و
همچنین زمینه س��ازی برای افزایش صادرات
باش��د .در این رابطه تصمیم گرفته شد که دو
ش��رکت بزرگ خودروسازی کشور از مشاوران
خارجی ب��رای ارتقای فرایند فروش و خدمات
پس از فروش محصوالت خود بهره بگیرند.
در این میان به نظر می رس��د خودروس��ازان
این تغیی��ر رویک��رد تولید را در دس��تور کار
خود قرار دادند و یکی از دو خودروس��از بزرگ
در تازه تری��ن اق��دام خ��ود پذی��رای تیمی از
متخصصان و طراحان خودرو از کش��ور المان
شده است.
خودروس�از ش�دن ت�ا پای�ان دول�ت
یازدهم
چن��دی پی��ش مدیرعام��ل گ��روه صنعتی
ایران خ��ودرو از ورود یک تیم فرانس��وی فعال
در صنع��ت خ��ودرو ب��ه ای��ران در اینده خبر
داد .هاش��م یک��ه زارع در این ب��اره گفت :این
گروه فرانس��وی نیز پس از حض��ور در ایران و
اش��نایی با بخش های مختلف ایران خودرو به
عنوان مش��اور در کنار ما ق��رار خواهد گرفت
تا به انتقال تجربیات بپردازد .هاش��م یکه زارع
اظهار کرد :هم اکنون یک گروه المانی با تجربه
۳۵س��اله در صنعت خودرو در ح��ال بازدید
از بخش های مختلف ای��ران خودرو برای اغاز
همکاری به عنوان مشاور است .وی با بیان این
مطلب که این گروه المانی تنها مشاور خارجی
ایران خ��ودرو نخواهد بود ،خاطرنش��ان کرد:
طبق برنامه ریزی صورت گرفته ،ظرف دو س��ه
ماه اینده نیز یک گروه فرانسوی فعال در حوزه
صنعت خودرو به ایران خواهد امد .مدیرعامل
گ��روه صنعت��ی ایران خ��ودرو ادام��ه داد :این
گروه خودرویی هیچ ارتباطی با خودروس��ازان
فرانس��وی ندارند و متش��کل از افراد برجسته
فعال در بخش ه��ای مختلف صنعت خودرو از
طراحی تا تولید هستند.
اگر با مشارکت ،طراحی
را بومی سازی کنند و در
هنگام طراحی به نیروی
متخصص ایرانی اموزش
دهند ،می توان گفت این
روش ،مسیر خودروسازی
ما را به سمت تعالی پیش
خواهد برد
یک��ه زارع با بی��ان اینکه ه��دف ایران خودرو
رس��یدن به جایگاه خودروساز ش��دن تا پایان
دولت فعلی است ،تصریح کرد :مشاوران المانی
و فرانسوی در کنار مهندسان داخلی به تحقق
این هدف کمک خواهند کرد.
تغییر رویکرد در تولید خودرو ایران
،درح��ا ل حاض��ر گروه
ب��ه گ��زارش
متخص��ص المان��ی طراحی خ��ودرو دو هفته
پی��ش به ای��ران امده و درحال بررس��ی برای
اغ��از همکاری ب��ا ایران خ��ودرو اس��ت تا در
نهای��ت پ��س از بازدی��د از بخش های مختلف
این خودروسازی در جلسه نهایی با مدیرعامل
ایران خ��ودرو به جمع بندی نهایی برس��ند .در
راس ای��ن گروه خودروی��ی المان��ی« ،واورا»
یک��ی از طراحان بزرگ الم��ان و جهان که در
زمینه طراح��ی بدنه ،قوای محرکه ،سیس��تم
اصالح قراردادها در جلسه رنو با قطعه سازان ایرانی بررسی می شود
نتیجه جلسات با خودروسازان خارجی؛ محرمانه
واژه محرمان��ه مدت��ی اس��ت می��ان
قطعه س��ازان و خودروس��ازان باب شده و
هرگاه که رسانه ها به دنبال اطالع از نتایج
مذاکرات انها با خودروسازان خارجی ،برای
اطالع رسانی عمومی پیگیر هستند ،تاکید
بر محرمانه بودن ،تنها پاس��خی است که
از سوی مس��ئوالن عنوان می شود .بعد از
روی کار ام��دن دول��ت جدی��د و بهبود
فضای تعامالت خارجی ،هیات های تجاری
متع��ددی به ای��ران امدند ت��ا در صورت
گشایش قفل تحریم ،از قافله سهم خواهی
در اقتصاد ایران عقب نمانند.
زمانی که رس��انه ها می خواهند از نتایج
مذاکرات خودروسازان خارجی با طرف های
ایرانی اگاهی یابند تا مبادا دوباره قراردادی
منعقد ش��ود که ب��ه ضرر اقتص��اد ایران
باش��د ،واژه ای به نام «محرمانه» از سوی
خودروسازان و قطعه سازان مطرح می شود
ک��ه راه را برای اطالع رس��انی در خصوص
مذاکرات خودروسازان خارجی با ایرانی ها
می بندد.
هفته گذش��ته نیز قرار بود ش��رکت رنو
با جمعی از قطعه س��ازان ایرانی جلسه ای
برگزار کند که در نتیجه ان ،عالوه بر اینکه
ضرر و زیان قطعه س��ازان مبنی بر کاهش
تولید محصوالت رنو از جمله مگان و تندر
۹۰را جبران کند ،از سوی دیگر سفارش
قطع��ات خودروهای جدید خ��ود که قرار
اس��ت با ایران خودرو و سایپا در اینده ای
نزدیک تولید شود ،را به قطعه سازان ایرانی
بدهد.
در همی��ن ح��ال س��خنگوی ش��ورای
سیاس��تگذاری خ��ودرو ،از برگ��زاری این
جلسه خبر می دهد و اما تنها به این جمله
بسنده می کند که رنو اجازه اطالع رسانی
در خص��وص این جلس��ه را نداده اس��ت.
ساس��ان قربانی به مهر می گوید :جزییات
ای��ن جلس��ه محرمان��ه اس��ت و رنو خود
گفت��ه که نتایج را اع�لام می کند و اجازه
اطالع رسانی نداده است.
در جلسه رنو با قطعه سازان ایرانی قرار
بر این ش��ده که برخی از قراردادهای فی
ما بین اصالح شود .انگونه که مدنی هفته
گذش��ته اعالم کرد ،تجدیدنظر در مورد
قرارداده��ای رنو در ای��ران کلید خورده
است.
او در گام اول ،از اص�لاح قرار داد تولید
تن��در ۹۰خب��ر داده و می گوید :قرارداد
تولی��د تندر ۹۰اش��کاالتی داش��ته که
هم اکنون کارشناس��ان ایران��ی با رنو در
حال مذاکره هستند.
این خبر در حالی مطرح شد که هاشم
یک��ه زارع ،مدیرعامل گروه صنعتی ایران
خودرو نیز در حاش��یه نمایش��گاه تبریز،
انتقادات ش��دیدی را بر قرارداد تندر ۹۰
مطرح کرد و گفت :این قرارداد اشکاالت
زی��ادی دارد و اگ��ر قرار باش��د که ایران
خودرو می��ان تولید تندر ۹۰با محصول
جدید خ��ود یعنی دنا ،یک��ی را انتخاب
کند ،حتما تندر ۹۰انتخاب نخواهد شد.
از س��وی دیگر ،کارشناس��ان محرمانه
بودن مذاکرات ش��رکت های خودروس��از
ایرانی به خصوص ،با همتایان فرانس��وی
خ��ود را راهی ب��رای تکمی��ل اطالعات
خودروس��ازان می دانن��د و معتقدند که
از سال گذش��ته که نخس��تین همایش
بین المللی صنعت خودرو در ایران برگزار
ش��د ،همچنان مذاکرات می��ان ایران و
خودروس��ازان خارجی ب��ه خصوص پژو
و رن��و محرمانه باقی مان��ده و هیچگونه
اطالع رسانی یا نتیجه مشخصی به دست
نیامده است.
الکترونیک و تزئینات خودرو تخصص داش��ته،
قرار دارد و به نظر می رسد با توجه به تخصص
این طراح و حضور تیم منس��جمش ،ش��رکت
ایران خ��ودرو تصمی��م به تغیی��ر رویکرد خود
در تولید داش��ته تا به س��مت خودروساز برتر
ش��دن گام بردارد .باید توجه داش��ت که این
اتفاق ،در صنعت خودروس��ازی ایران س��ابقه
نداش��ته و برای نخس��تین بار است که تیمی
مستقل از ش��رکت های خودروسازی با حضور
بزرگان صنعت خودروی جهان ،برای مشاوره و
همراهی یکی از خودروسازان داخلی ما حضور
پیدا کرده است .با توجه به اینکه پیش از این،
طراحان خودروی دیگری نیز برای همکاری با
ما وارد عرصه خودروسازی شدند و این حضور
به همکاری و نتیجه خاصی منتهی نشده است،
به نظر می رس��د همکاری طراحان و مشاوران
فعل��ی خارجی باید به س��متی حرکت کند تا
متخصص��ان داخلی ما نی��ز در فرایند طراحی
و س��اخت خودرو اموزش دیده و بومی س��ازی
کنند.
مش�اوره به بومی س�ازی طراحی ،ختم
شود
در همین راس��تا عضو
هی��ات مدی��ره انجمن
قطعه س��ازی با عنوان
این مطل��ب که حضور
طراحان و س��ازندگان
بزرگ خودرو نشان از بلوغ خودروسازی ما دارد
روی خط خبر
ایسنا :رضا ش��یوا ،رییس شورای رقابت از
افزایش نداشتن قیمت ال ۹۰تا پایان سال
خبرداد و گف��ت :تعیین قیمت دنا ۲۰۶ ،و
ی ام درحال بررسی است .وی در مورد
ا م و
علت به تعویق افت��ادن تعیین قیمت تندر
۹۰اظه��ار کرد :با توج��ه به تمامی دالیلی
که وجود داشت همچنین بررسی هزینه ها
و مسائل پیرامون ان تصمیم گرفتیم که تا
پایان س��ال ۱۳۹۳افزایش قیمتی نداشته
باش��د .شیوا همچنین با اش��اره به تصمیم
دیگر این ش��ورا افزود :مقرر شد که تمامی
ش��رکت ها به خصوص ایران خودرو و سایپا
تمام��ی تعه��دات مع��وق خ��ود را هر چه
س��ریع تر به روزرس��انی کرده و به شورای
ملی رقاب��ت اعالم کنن��د .وی عنوان کرد:
همچنین ش��رکت های خودروس��ازی اگر
فروش غیرنقدی را برای س��ال ۱۳۹۴انجام
داده ان��د ،باید برنامه ری��زی تولید و فروش
غیرنق��دی را مش��خص کنن��د ت��ا مبنای
برنامه ریزی انها تعیین شود .رییس شورای
رقابت تاکید کرد :هیچ یک از ش��رکت های
خودروس��ازی نمی توانند تا قب��ل از انجام
تعهدات معوق خود نسبت به فروش نقدی
اقدام کنند.
مهر :انجمن وارد کنندگان خودرو با حضور
ش��رکت های فعال در عرصه واردات خودرو
و به منظور اس��تیفای حقوق مشترک اعضا
به صورت رس��می تاس��یس و اغ��از به کار
کرد .انجمن وارد کنندگان خودرو با رسالت
دس��تیابی به باالترین س��طح رضایتمندی
مش��تریان از طریق واردات خ��ودرو و ارائه
خدمات درخور مشتریان در حوزه خدمات
پس از فروش و ایجاد ساختار نظام یافته و
به منظور ساماندهی امور مربوط به واردات
خودرو از طریق ایجاد تشکل سازمان یافته،
حمایت از حقوق مص��رف کنندگان ،ایجاد
ارتباط��ات بین الملل��ی و انتق��ال دانش و
به
گفت :در این میان باید توجه داشت
ک��ه حضور این تی��م و فعالیت انه��ا در حوزه
خودروسازی ما به چه نحو خواهد بود .باید دید
طراح��ی و مش��اوره در ایران ص��ورت خواهد
گرف��ت ی��ا اینک��ه قرار اس��ت در ای��ن زمینه
مشارکت صورت گیرد .بهرام شهریاری با اشاره
به اینکه چند س��ال گذشته نیز ما طراحانی را
برای همکاری با خودروس��ازان به کارگرفتیم،
افزود :در ش��رایطی که مشارکت ۶۰درصدی
خودروساز ایرانی و ۴۰درصدی خارجی ها در
این همکاری در نظر گرفته شده بود و در حالی
که ق��رار بود بی��ش از ۱۰۰متخصص داخلی
درگیر این پروژه مشترک باشند ،مدیران وقت
ایران خودرو در گذش��ته اج��ازه این فعالیت را
ندادن��د و درحال حاضر باید دید این ش��رکت
طراح المانی قصد تاس��یس دفتری در ایران و
مشارکت در این حوزه را دارد یا اینکه در قالب
پروژه ای خودرویی را طراحی کرده ،پول ان را
گرفت��ه و در ادام��ه مش��ارکتی در این حوزه
نخواهد داشت .وی با بیان اینکه این همکاری
تنها در قالب طراحی ،اتفاق خاصی را در حوزه
خودروس��ازی کش��ور رقم نخواهد زد ،تصریح
کرد :اگر با مش��ارکت ،طراحی را بومی س��ازی
کنند و در هنگام طراحی به نیروی متخصص
ایران��ی اموزش دهن��د ،همانند ش��رکت های
چینی که به توان طراحی و س��اخت خودرو با
مشارکت طراحان خارجی رسیده اند ،می توان
گفت این روش ،مس��یر خودروس��ازی ما را به
سمت تعالی پیش خواهد برد .شهریاری عنوان
کرد :در شرایط حال حاضر طراحی پلتفرم باید
در اولویت طراحان باشد ان هم با برند ایرانی تا
در پ��ی ان تنوع محصول را نیز در بر داش��ته
باش��د .حال با توجه به ورود بی س��رو صدای
طراح��ان المان��ی و بازدی��د انه��ا از ش��رکت
ایران خ��ودرو ،باید دی��د در نهایت چه توافقی
می��ان المانی ه��ا و ایران خودرویی ه��ا صورت
خواهد گرفت.
ایا ایران خودرو در پی ساخت خودروی جدید
و متن��وع کردن س��بد تولیدات خود اس��ت یا
خیر؟ ایا این خودروس��از در نظر دارد انقالبی
در صنع��ت خودروس��ازی ایران ص��ورت دهد
یا تنها ب��ا ورود طراحان و مش��اوران خارجی
درصدد ارتقای ظرفیت و محصوالت فعلی خود
اس��ت؟ حال باید نشست و در انتظار خبرهای
جدید از نتیجه دیدار «شوالیه های میزگرد» با
خودروسازان داخلی بود.
فن��اوری ،اصالح الگو مصرف و جلوگیری از
الودگی محیط زیست و بهینه سازی مصرف
انرژی در چارچوب قوانین موضوعه کش��ور
پا به عرصه وجود نهاده است.
خب�ر خ�ودرو :دبیرخان��ه مرک��ز تعال��ی
س��ازمانی و جایزه ملی س��ازمان مدیریت
صنعت��ی ،گواهی نامه تعهد ب��ه تعالی را به
ش��رکت خدمات پ��س از ف��روش مدیران
خ��ودرو اعطا کرد .ش��رکت خدمات پس از
فروش مدیران خ��ودرو پس از ارزیابی های
صورت گرفته توس��ط ارزیاب��ان جایزه ملی
تعالی مرکز تعالی س��ازمانی ،در نخس��تین
گام این ش��رکت ،حرکت در مس��یر تعالی
سازمانی با هدف دستیابی به یک چارچوپ
مدیریتی مناس��ب در جهت موفقیت پایدار
این شرکت و بهبود عملکردهای ان ،موفق
به دریاف��ت «گواهی نامه تعهد به تعالی» از
این مرکز در سازمان مدیریت صنعتی شد.
واحد مرکزی خب�ر :علی معقولی ،معاون
دفت��ر واردات گم��رک ای��ران از اج��رای
مصوب��ه دولت در من��ع واردات خودروهای
باالی ۲۵۰۰س��ی س��ی خبر داد و گفت:
امس��ال فقط ۱۳۰دستگاه خودروی باالی
۲۵۰۰س��ی س��ی به کش��ور وارد شد .وی
افزود :این در حالیس��ت که س��ال قبل ۷۸
هزار و ۶۷۳دس��تگاه خودروی خارجی به
کش��ور وارد ش��د که ۵درص��د انها یعنی
۴ه��زار و ۱۶دس��تگاه خ��ودروی ب��االی
۲۵۰۰س��ی سی اس��ت .این مقام مسئول
با بی��ان اینکه اجرای این مصوبه مش��مول
خودروهایی که تش��ریفات گمرکی را طی
کرده اند نمی شود ،گفت :طبق مصوبه هیات
وزی��ران تکلیف خودروه��ای وارداتی در ۳
بند روش��ن شده اس��ت که در بند نخست
خودروهای باالی ۲۵۰۰س��ی سی که باید
متروکه می شد و با این مصوبه امکان فروش
در داخل کشور ندارد و باید مرجوع شود.
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
mine@smtnews.ir
معدن
5
نیاز بخش معدن به استاندارد های تکمیلی
وزیر صنعت ،معدن و تجارت مطرح کرد
تکمیل طرح های نیمه تمام معدنی با مشارکت بخش خصوصی
لیال مقدم فر :وزیر صنعت ،معدن وتجارت گفته است
مشارکت مردم در تکمیل طرحهای نیمه تمام معدنی
و سایر طرحهای جدید معدنی افزایش یافته و باید این
باور در کش��ور ایجاد شود که همه می توانند در انجام
سرمایه گذاری مش��ارکت کنند .محمدرضا نعمت زاده
که در جلس��ه مجم��ع عموم��ی عادی روز گذش��ته
ایمیدرو صحبت کرده اس��ت درب��اره پیش زمینه های
جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی گفته است :باید
همواره به س��رمایه گذار احترام الزم گذاش��ته شود تا
جذب کافی سرمایه در کشور صورت گیرد.
وزیر صنعت ،معدن و تجارت با اشاره به توصیه های
رهب��ری و رییس جمه��ور بر اهمی��ت بخش صنعت و
معدن حرکت به سمت اهداف ترسیم شده را در کنار
همراهی همه دس��تگاه ها ضروری دانست .نعمت زاده
همچنی��ن گف��ت :طرح های معدن��ی و صنایع معدنی
بای��د با حض��ور بخش خصوصی و در قال��ب تعاونی ها
و تش��کل های فنی معدن��ی انجام ش��وند و بانک ها و
صندوق توس��عه ملی در تامین مالی پروژه ها همکاری
کنند .وزیر صنعت ،معدن و تجارت همچنین ایمیدرو
را موظف به انجام پیگیری های الزم درخصوص وصول
مطالب��ات کرده اس��ت.به گفته مهن��دس نعمت زاده؛
ایمی��درو در تالش ه��ای خود باید با اعم��ال این گونه
موارد در پیاده سازی سیاست های اصل 44همت کند
و افکار و نگاه صرف خود را از منابع مالی دولتی تغییر
داده و به سمت مش��ارکت های بخش خصوصی پیش
ببرد.
فراخوان 5میلیارد دالری بخش خصوصی
دکتر مهدی کرباس��یان مع��اون وزیر صنعت ،معدن
و تجارت در این جلس��ه هدفگذاری ایمیدرو را وصول
مطالبات معوقه در راس��تای تکمی��ل طرح های نیمه
تم��ام معدن��ی و صنای��ع معدنی معرفی کرده اس��ت.
کرباس��یان گفته اس��ت در پروژه های جدید ایمیدرو
درصدد هس��تیم تا با مش��ارکت بیش از پیش بخش
خصوص��ی در تکمیل طرح های نیم��ه تمام معدنی به
میزان 20هزار ش��غل مس��تقیم و 100هزار ش��غل
غیرمستقیم ایجاد کنیم .به گفته کرباسیان؛ طرح های
توس��عه ای جدید هم اکنون ب��ه ارزش 5میلیارد دالر
به دنبال فراخوان برای مشارکت بخش خصوصی اماده
اجراست .مهدی کرباسیان همچنین تکمیل پروژه های
نیمه تمام با کمک بخش خصوصی وتوسعه اکتشافات
جدی��د معدنی را از دیگر برنامه ه��ای ایمیدرو خوانده
است.
افزایش 18برابری بودجه پژوهش
رییس هیات عامل ایمیدرو با اش��اره به اینکه بودجه
اختصاص یافته ایمیدرو در بخش پژوهش نس��بت به
سال گذشته 18برابر شده است ،گفت :درصدد هستیم
تا در تکمی��ل زنجیره ارزش تولید،این کار را از معدن
ت��ا محصول نهایی فوالد به طور علمی پیش ببریم و با
افزایش بهره وری ،رعایت نکات زیست محیطی و ایمنی
وهمچنین ایجاد شفافیت های الزم مالی به عنوان بنگاه
توسعه ای همواره پیشقدم باشیم.
چرا طرح ها ناتمام مانده است؟
گرچ��ه وزی��ر صنعت ،مع��دن و تجارت بر توس��عه
طرح های نیمه تم��ام معدنی تاکید کرده و خواس��تار
زمینه سازی بخش خصوصی در این رابطه شده است،
ام��ا فعاالن بخش معدن درباره ش��رایط اجرای چنین
طرحی نظرات دیگری دارند.طاه��ر احمدی نژاد عضو
می گوید :بخش معدن برخالف
خانه معدن ب��ه
بخش صنع��ت قوانین مش��خصی دارد اما متاس��فانه
اجرا نش��دن این قوانین زمینه س��از نیم��ه کاره ماندن
طرح های معدنی ش��ده است .به گفته احمدی نژاد اگر
برای مثال برنامه اکتشاف نیمه کاره مانده باشد حکم
ان در قانون امده اس��ت .این عضو خانه معدن درباره
حضور بخش خصوصی در تکمیل طرح های نیمه تمام
می گوید حضور بخش خصوصی براس��اس قانون است
اما وقتی وارد می شود تکلیف این بخش از نظر حقوق
دولت و نظارت دولت مشخص نیست .موضوع دیگری
که احمدی نژاد به ان اش��اره می کند و ان را از دالیل
نیم��ه کاره مان��دن طرح ه��ای معدنی می دان��د انفال
ش��ناخته شدن معادن اس��ت.به گفته این فعال حوزه
معدن انفال بودن معادن در بخش��ی از پروژه هایی که
بخش دولتی ب��ه بخش خصوصی واگ��ذار کرده روند
کار را پیچی��ده کرده اس��ت .احمدی نژاد با مثال زدن
مس سونگون می گوید هر طرحی باید متولی مستقیم
خود را داش��ته باش��د،در واقع ایراد به وجود امده در
طرح ه��ای معدنی را دس��تگاه اجرایی بای��د رفع کند.
این درحالی اس��ت که پیش از ای��ن نعمت زاده گفته
ب��ود طرح های راک��د یا نیمه تمام معدن��ی باید هرچه
س��ریع تر تعیین تکلیف ش��ده و از ای��ن حالت خارج
ش��وند .نعمت زاده راه حل خ��روج طرح های معدنی از
حال��ت نیمه تم��ام را واگذاری به بخ��ش خصوصی یا
انجام هماهنگی های الزم و مدیریت صحیح برای اتمام
طرح ها معرفی کرده بود.
تعیین محدوده نظارت دولت
ب��ه اعتقاد عزیز میرزایی��ان ،عضو خانه معدن بخش
خصوصی می تواند طرح ه��ای نیمه تمام را کامل کند
ام��ا باید س��ازوکارهای مناس��ب تعیین ش��ود ،گاهی
طرح متعلق به دولت اس��ت و تنه��ا از خدمات بخش
خصوصی اس��تفاده می کند در این حالت باید نحوه و
میزان نظارت دولت تعریف ش��ود.اما در ش��رایطی که
قرار اس��ت طرح به صورت مشارکتی انجام شود بهتر
اس��ت نظارت دولت کمتر ش��ود .به اعتق��اد این فعال
ح��وزه معدن در ش��رایطی ک��ه طرح ها واگذار ش��ود
خبر روز
مدیرکل دفتر امور صنایع معدنی وزارت صنعت ،معدن و تجارت :
صادرات اهن اسفنجی با واردات ان برابری دارد
مدی��رکل دفتر امور صنایع معدنی وزارت صنعت ،معدن و تجارت
گفت :س��ال گذش��ته به میزان 350تا 360هزار تن اهن اسفنجی
از کش��ور صادر شد و بی توجهی به نیاز داخلی ،پیامد واردات ان به
میزان صادرات را در برداشت.
سیدمحمد فاطمیان در گفت و گو با ایرنا ،اظهار کرد :صادرات در
زمینه های مختلف نش��انه توانمندی کش��ور است ،اما منابع حاصل
از ص��ادرات م��واد معدنی و صنای��ع مربوطه باید در کش��ور صرف
زیرساخت ها شود.
اهن اسفنجی با بهره گیری از احیای مستقیم سنگ اهن به دست
می اید و عیار ان بین 84تا 95درصد است .اهن اسفنجی جایگزین
بهتری برای استفاده از اهن قراضه در واحدهای فوالد سازی است.
ظرفیت فعلی اهن اس��فنجی کش��ور در هفت واح��د تولیدی 18
میلی��ون تن اس��ت و بالغ ب��ر 19میلیون تن نیز ب��ا بهره برداری از
طرح های در دست اجرا ،به ظرفیت کشور افزوده می شود.
وی با بیان اینکه کاهش حجم س��اخت و ساز واحدهای مسکونی
در کشور ،پیامد افت استفاده از کاالهای فوالدی در بخش ساختمان
را به دنبال داشته ،گفت :امروز صادرات محصوالت فوالدی با راهبرد
تعادل بخشی به بازار داخل باید تحقق یابد.
به اعتقاد این مقام مس��ئول ،عوارض صادراتی به منظور صیانت از
تولیدات کشور وضع می ش��ود و برنامه ریزی ها باید به گونه ای باشد
که بین صادرات و مصرف داخلی موازنه برقرار باشد.
فاطمیان خاطرنشان کرد :موضوع مهمی که وزارت صنعت ،معدن
و تجارت بران تاکید دارد ،تکمیل زنجیره مواد اولیه فوالد اس��ت و
تامین مواد مورد نیاز صنعت فوالدسازی در برنامه های صادراتی باید
مورد توجه قرار گیرد.
وی تاکید کرد :برنامه های فوالد حول محور سند چشم انداز 1404
برای ظرفیت 55میلیون تن فوالد خام طراحی شده است.
مدیرکل دفت��ر امورصنایع معدنی وزارتخانه یادش��ده ،تهیه طرح
جامع فوالد کش��ور را اطالع رس��انی کرد و گفت :طرح یادش��ده در
مراحل ویرایش نهایی است و در تهیه ان از سازمان ایمیدرو ،شرکت
ملی فوالد ،صاحب نظران و صنعتگران نقطه نظرات الزم جمع اوری
شد و در تدوین طرح مورد استفاده قرار گرفت.
وی اظه��ار امیدواری کرد :طرح وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت
برای تولید 10میلیون تن فوالد در منطقه اقتصادی جنوب کش��ور
(خلیج فارس) باید به س��رعت عملیاتی شود زیرا دسترسی به ابهای
ازاد ،کری��دور صادراتی و دیگر مزایایی که در ان منطقه برای تولید
ای��ن فلز راهبردی وجود دارد ،می تواند نق��ش مهمی در این زمینه
ایفا کند.
سال گذشته مجموع تولید فوالد خام کشور به رقم 15/6میلیون
تن رس��ید که 8/8درصد بیش از عملکرد سال 91و از سوی دیگر
تولی��دات فوالدی نیز افزون ب��ر 16/5میلیون تن بود که کاهش 5
درصدی در مقایسه با سال 91داشت.
براس��اس سند چشم انداز 1404که ظرفیت 55میلیون تن فوالد
پیش بینی شده ،تولید 140میلیون تن سنگ اهن مورد نیاز است.
براس��اس امار وزارت صنعت ،معدن و تجارت میزان س��نگ اهن
تولیدی در س��ال گذشته بیش از 33/6میلیون تن بود که نسبت به
سال 91افزایش 4/8درصدی داشت.
میزان ذخیره اکتش��افی سنگ اهن کش��ور 5/1میلیارد تن اعالم
ش��ده که از این رقم 2/8میلی��ارد تن ذخیره قطعی و بقیه احتمالی
است.
بازدهی بیشتر خواهد شد.
فعالیت تعاونی ها باید تعریف شود
با توجه به پیش��نهاد وزیر صنعت ،معدن و تجارت
برحض��ور بخ��ش خصوص��ی در قال��ب تعاونی ه��ا و
تش��کل های معدن��ی میرزاییان می گوی��د از انجا که
تعاون��ی بزرگ��ی که ق��ادر ب��ه س��رمایه گذاری روی
طرح های دولتی باش��د نداریم و برخی تشکل ها بنابر
اساسنامه خود مجاز به سرمایه گذاری نیستند باید به
شکل دقیقی نحوه همکاری تشکل های فنی معدنی و
ش��رکت های تعاونی تعریف شود .در واقع باید بدانیم
طرح های ناتمام چ��ه منابع مالی را می طلبند ،دارای
چه ابعادی هس��تند و به کدام ش��کل قرار اس��ت در
اج��رای طرح های نیمه تمام ب��ه کمک دولت بیایند.
هم��ه این م��وارد باید شناس��ایی ش��وند و برای ان
برنامه ری��زی ص��ورت بگیرد .ب��ه اعتق��اد میرزاییان
اس��تفاده از قابلیت های نظام مهندس��ی و قوانین در
نظر گرفته ش��ده در این رابطه باعث می ش��ود کارها
قانونی پیش برود و قائم به شخص نباشد.
حضور تعاونی ها در راستای اصل 44
الی��اس طاهری ،عض��و کمیس��یون صنایع مجلس
ش��ورای اس�لامی درباره حضور بخ��ش خصوصی در
قالب تعاونی ها در اج��رای طرح های معدنی به
می گوی��د :در برنامه پنجم ،توس��عه تعاونی ها در نظر
گرفته شده است .به گفته این نماینده مجلس قوانین
مربوط به تعاونی ها ،بیمه کارگری و تش��کل های فنی
معدنی وجود دارد اما باید شرایط شکل گیری تعاونی ها
و تش��کل های فن��ی معدنی نیز فراهم ش��ود تا بخش
خصوصی بتواند حضور راحت تری در اجرای طرح های
معدنی داشته باشد .اما به نظر می رسد تاکنون اجرایی
نشدن قوانین موجود باعث شکل گیری چنین فضایی
شده است.
رییس سازمان ملی بهره وری ایران:
بیشترین نرخ رشد بهره وری
انرژی مربوط به زغال سنگ است
رییس س��ازمان ملی بهره وری ایران
اعالم کرد :بیشترین نرخ رشد بهره وری
انرژی در سال های 83تا 90مربوط به
صنایع تولید زغال ،پاالیشگاه های نفت
و سوخت های هسته ای بود.
روی��ا طباطبایی
به گ��زارش
یزدی از ابالغ برنام��ه جامع بهره وری
کشور در اینده نزدیک خبرداد و گفت:
برنامه جامع بهره وری نقشه راهی برای
تمام س��ازمان ها و دس��تگاه ها اس��ت
که بتوانند در ارتقای بهره وری کوش��ا
باشند.
وی اف��زود :درحال بررس��ی هس��تیم
تا چند بن��گاه را از گروه ه��ای مختلف
انتخ��اب و ب��ر روی انه��ا ب��ه هم��راه
متخصص��ان داخلی و خارجی کار کنیم
و به عنوان نمونه در اختیار سایر بنگاه ها
قرار دهیم تا همه بتوانند از تجارب یک
بنگاه بهره ور استفاده کنند.
طباطبایی با بیان اینکه رقابت پذیری
یک��ی از مولفه ه��ای تاثیرگ��ذار ب��ر
بهره وری اس��ت ،این رابطه را دوسویه
خوان��د و گفت :هرچ��ه رقابت پذیری
افزای��ش یابد ،امکان به��ره وری در ان
کش��ور وجود دارد ضم��ن اینکه پس
از ارتق��ای بهره وری ،کش��ور از رش��د
اقتصادی هم برخوردار خواهد شد.
وی تصریح کرد :هدف سازمان ملی
بهره وری ،کمک و ارتقای بهره وری در
سازمان ها و بنگاه ها است .این سازمان
روش های جدید برای ارتقای بهره وری
را می دان��د و می تواند انها را به راحتی
اجرا کند .در وقت مناس��ب روش های
جدید بهره وری را برای بنگاه ها تشریح
خواهیم کرد.
طباطبایی افزود :در تیرماه امس��ال
گزارش��ی باعنوان «بررس��ی وضعیت
انرژی در بخش صنعت» نهایی ش��د.
بازه زمانی این گزارش از س��ال 83تا
90است .در این گزارش شاخص های
به��ره وری را در طبقه بندی «»ISIC
قرار گرفته و محاس��باتی انجام ش��ده
است.
وی ادام��ه داد :در س��ال های م��ورد
گزارش یاد ش��ده ،بیشترین نرخ رشد
به��ره وری ان��رژی مربوط ب��ه صنایع
تولید زغال کک ،پاالیش��گاه های نفت
و س��وخت های هس��ته ای و بیشترین
میزان افت بهره وری در انتشار ،چاپ و
تکثیر رسانه ها ،بازیافت و تولید مبلمان
بود.
یادداشت
افغانستان
سرزمین معادن
ناصر عابدیان
معاون سابق اکتشاف سازمان
زمین شناسی
افغانستان به عنوان کشور دیوار به دیوار ایران
از چن��د جهت می توان��د برای ای��ران در زمینه
معادن مهم باش��د .قرابت فرهنگ��ی ،مذهبی و
زبانی این کشور با ایران و قرار گرفتن افغانستان
روی فالت ایران باعث ش��ده اس��ت این کش��ور
نی��ز همانند ایران صاحب معادن بزرگی باش��د.
افغانستان کشوری بکر با توانایی معدنی باالست
ام��ا با توج��ه به توق��ف فعالیت های اکتش��افی
افغانس��تان در س��ال های بی ثباتی این کش��ور،
معادن این کش��ور ذخیره های دس��ت نخورده ای
از انواع م��واد معدنی دارند .نکت��ه دیگر در این
رابطه این اس��ت که متخصص��ان ایرانی تجربه،
امکان��ات و پیش��ینه گس��ترده تری در زمین��ه
معدن دارن��د و این موضوع بای��د به عنوان یکی
از برنامه ه��ای راهبردی معدن در کش��ور ما مد
نظ��ر قرار گی��رد .درواقع اینده نگ��ری در حوزه
مع��ادن باید م��ا را وادارد تا به س��رمایه گذاری
در کش��ورهای همجوار هم��ت گماریم .موضوع
دیگری که در خصوص سرمایه گذاری در معادن
افغانس��تان باید بدان توجه داشت ،وجود نیروی
کار فراوان و ارزانقیمت درکنار تجربه متخصصان
داخلی اس��ت ک��ه می تواند ترکی��ب بهینه ای را
برای س��رمایه گذاری در این کشور فراهم کند و
درواقع س��رمایه گذاری در یک کشور خارجی را
ب��رای ما به صرفه کن��د .ضمن اینکه ما در نقاط
مرزی کشورهایی چون افغانستان می توانیم مواد
کشف شده را در داخل فراوری کنیم.
در دولت گذش��ته به منظور توجه به ظرفیت
کشور افغانستان در زمینه معادن ،تفاهمنامه ای
بین ایران و افغانس��تان امضا ش��د .براساس این
تفاهمنام��ه قرار بود نقش��ه های زمین شناس��ی،
ژئوش��یمی و اکتش��افات مواد معدن��ی در نقاط
مختلف از افغانس��تان طراحی ش��ود .با وجودی
که جلسات کارشناسی بین دو کشور برگزار شد
و متخصصان انها در برخی دوره های اموزش��ی
اکتش��اف مواد معدنی در ایران شرکت کردند اما
درنهایت متاس��فانه چنین تفاهمنامه ای اجرایی
نش��د .با هم��ه این اوص��اف در ص��ورت وجود
اینده گ��ری در رابط��ه با سیاس��ت های معدنی
بای��د به خارج از مرزهای کش��ور نیز توجه ویژه
داشته باشیم تا توسعه معادن در کشور بر اساس
ظرفیت ها و تخصص های داخلی امکانپذیر شود.
کش��ورهایی چون عراق و افغانس��تان به خاطر
داش��تن مرزهای مش��ترک در دس��ترس ترین
گزینه ها برای س��رمایه گذاری ای��ران در معادن
خارج از کشور هستند.
(نگاه روز)
مدیرعامل فوالد مبارکه:
استفاده از قطعه بومی سازی
ریسک باالیی دارد
اس��تفاده از قطعه ای که نخستین بار در کشور
بومی سازی می شود ریس��ک باالیی دارد ولی ما
بر این باوریم که در چنی��ن فضای ناجوانمردانه
تحریم ه��ا ناگزیر به پیمودن چنین مس��یرهایی
هستیم.
به گزارش ماین نیوز ،بهرام سبحانی ،مدیرعامل
ف��والد مبارکه اصفه��ان در نخس��تین همایش
تامین کنندگان منتخب این شرکت گفت :ازجمع
13هزار و 702قطعه که در قالب ماش��ین االت
و تجهیزات در این کارخانه مصرف دارد ،بیش از
10هزار قطعه بومی سازی شده است.
وی افزود :از 19هزار و 884مورد مواد مصرفی
خط��وط تولید (ان��واع روغن و گری��س ،رنگ و
قطع��ات مصرفی) در این ش��رکت 99درصد ان
در داخل کشور بومی سازی و تولید شده است.
س��بحانی ادامه داد :همچنی��ن در بخش مواد
اولیه یا کمک ذوب ه��ا از 938مورد 87 ،درصد
در داخل کشور تامین می شود.
مدیرعامل فوالد مبارکه اظهار کرد :درصدهای
باقیمانده ش��اید به علت به صرف��ه نبودن تولید
انها یا همان ریس��ک پذیری ب��اال از خارج تامین
می شود.
وی تصریح کرد که بومی سازی از سیاست های
فوالد مبارکه اصفهان اس��ت و با انجام مهندسی
معک��وس توس��ط مهندس��ان ایران��ی و تهی��ه
دس��تورالعمل ها و نقش��ه های س��اخت فن��ی و
همچنین سفارش س��اخت و پذیرش ریسک در
استفاده از قطعات ساخت داخل ،انجام می شود.
س��بحانی با قدردانی از تمام تامین کنندگان،
س��ازندگان و کس��انی که فوالد مبارک��ه را برای
تولی��د 50درصد فوالد کش��ور ی��اری می کنند،
افزود :همه این پیمانکاران و ش��رکای تجاری در
این افتخار سهیم هستند.
وی بی��ان کرد :درحال حاض��ر افزون بر 2هزار
و 876ش��رکت تامین کنن��ده با ف��والد مبارکه
همکاری خوب و فعال دارند.
یادداشت
افزایش اشتغالزایی
با ایجاد زنجیره
فراوری
دکتر مهدی کرباسیان
رییس هیات عامل ایمیدرو
در کش��ور ما ب��ا وجود اینک��ه تنه��ا ۷درصد از
وسعت کش��ور مورد اکتش��اف قرار گرفته بیش از
۷۰۰میلی��ارد دالر منابع معدنی وجود دارد که اگر
میزان شناسایی ذخایر ادامه یابد این مقدار تا ۲برابر
قابلیت افزایش خواهند داش��ت.این همان ظرفیتی
است که اگر به خوبی به ان توجه شود می تواند به
بازوان قدرتمندی برای اقتصاد کش��ور مبدل شود.
برای نمونه 5/2میلیارد تن ذخیره قطعی سنگ اهن
در کش��ور وجود دارد که اگر توس��عه یابد می تواند
در اش��تغالزایی و درامدزایی موثر واقع ش��ود زیرا
یک معدن به تنهایی ممکن اس��ت چندان اشتغالزا
نباشد اما وقتی به تمام چرخه نگاه می کنیم و اینکه
این س��نگ اهن در فراین��د تکمیل چرخه تولید به
کنسانتره ،گندله ،اهن اسفنجی ،شمش و ...تبدیل
می ش��ود ،می تواند ارزش افزوده و اشتغال باالیی را
برای کش��ور به همراه داشته باشد .در همین راستا
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی با
تعریف 200هزار کیلومتر مربع ،اقدامات اکتش��افی
را اغ��از کرده ،که با اضافه ش��دن حوزه های جدید
اکتش��افی نزدیک ب��ه 120میلیارد توم��ان بودجه
اختصاص یافته اس��ت .این در حالی است که نگاه
مثبت دولت به بخش معدن و صنایع معدنی باعث
شده تا امس��ال 50میلیارد تومان بودجه اضافی در
جهت گسترش اکتش��افات معدنی به این سازمان
اختصاص داده شود که همه این اقدامات نویدبخش
بهبود نقش معادن در درامدهای اقتصادی کش��ور
خواه��د بود .همچنین اس��تفاده از کارشناس��ان و
مهندسان محلی در حوزه اکتشاف و استخراج های
معدنی موضوع دیگری اس��ت که در راستای جلب
مش��ارکت بخش خصوصی در حوزه معدن صورت
گرفته و در واقع ایمیدرو و به طور کلی سازمان های
توس��عه ای قصد دارند با ورود به مناطقی که بخش
خصوصی تمایلی برای س��رمایه گذاری در ان ندارد
و اماده سازی منطقه زمینه حضور بخش خصوصی
را فراهم کنند .از شهریور گذشته که دولت یازدهم
ش��روع به کار ک��رد نزدیک به 30ط��رح معدنی به
دلیل واگ��ذاری بیش از 20میلیارد تومان از اموال
ایمی��درو از س��وی دولت قب��ل و در نتیجه کمبود
نقدینگی یا متوقف ش��ده بودند یا با کندی ساخت
مواجه بودند که ب��رای جلوگیری از ادامه این روند
با همکاری بخش خصوصی این طرح ها فعال ش��ده
اس��ت .البته باید توجه داش��ت که واگذاری اموال
ایمیدرو به صورت ش��فاف صورت نگرفته و این در
حالی است که مش��خص نیست ایا در شرکت های
واگذار ش��ده رشد وجود داشته یا چرا سازمان هایی
که مالک جدید این ش��رکت ها هستند از تخصص
الزم برخوردار نیستند.
روی خط خبر
ظرفیت باالی ایران
در صادرات سیمان به اتریش
س��فیر اتری��ش در ته��ران گفت :رواب��ط تجاری
داروس��ازی و صنایع س��یمان بین اتریش و استان
لرستان برقرار میشود.
به گزارش دنیای معدن ،فردریش اشتیفت افزود:
ایران کشوری با دانش باال در زمینه داروسازی است
و بیشتر صادرات ما به ایران در حوزه دارو است.
اش��تیفت اضافه کرد :لرس��تان ظرفیت باالیی در
زمین��ه گیاهان دارویی داش��ته و امیدواریم در این
حوزه بین اتریش و این استان روابط تجاری برقرار
ش��ود .وی با اشاره به صنایع سیمان و صادرات ان،
اظهار کرد :سیمان محصولی بسیار اساسی در حوزه
س��اخت و ساز است و صادر نشدن ان به اتریش به
هزینههای باالی حمل و نقل برمیگردد.
س��فیر اتریش در تهران ادامه داد :بیشتر سیمان
ایران ب��ه خاطر هزینه حمل و نقل به کش��ورهای
همس��ایه صادر میش��ود و اتریش نیز میتواند در
ای��ن زمینه با ایران روابط تجاری برقرار کند چراکه
کش��ور ما دان��ش باال و ماش��یناالت مرتبط با این
صنعت را دارد.
تشکیلتیمنظارتیبرداشت
غیرمجاز شن و ماسه در رودبار
یک تیم نظارت بر ش��ن و ماس��ه برای جلوگیری
از برداش��ت های غیرمج��از در شهرس��تان رودب��ار
تشکیل ر شد.
به دلیل تعدد واحدهای برداش��ت شن و ماسه در
رودبار و پایش و جلوگیری از برداشت های غیرمجاز
پیش��نهاد اداره حفاظت محیط زیس��ت شهرستان
رودبار به ریاست دادگستری و رییس حفظ حقوق
بیت المال و حفاظت از امور اراضی مبنی بر تشکیل
تیم نظارت بر برداشت شن و ماسه با حضور اعضای
مذکور مطرح و مورد موافقت واقع شد.
ای��ن تیم ب��ا حض��ور نماین��دگان ادارات حداقل
یک بار در هفته بازدید از برداش��ت های شن و ماسه
رودخانه ای و کوهی را انجام خواهد داد.
6
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
صنایع معدنی
mine@smtnews.ir
نیاز بخش معدن به استاندارد های تکمیلی
تاکنون 13استاندارد توسط نظام مهندسی معدن تهیه و به این سازمان ابالغ شده ولی این تعداد تکافوی نیاز بخش معادن و صنایع معدنی را نمی دهد
محبوبه ناطق-گروه معدن :استانداردسازی فعالیت های معدنکاری اصطالحی است که چندان به گوش
اشنا نمی اید در عین حال وقتی معادن ایران در اکتشاف ،استخراج و فراوری با اما و اگرهایی روبه رو
اس�ت و س�خن از بی کیفیتی کار در این بخش ها و باطله برداری و ضایعات فراوان یا تکمیل نشدن خط
تولید ارزش افزوده می ش�ود نگاه ها به این س�و می رود که مگر برداش�ت مواد معدنی و فراوری ان از
ضواب�ط فنی خاصی پیروی نمی کند که کیفیت کار چندان مطلوب نیس�ت؟ این درجه مطلوبیت از کار
را ب�ه اس�تاندارد بودن کار در معدن یا داش�تن حداقل کیفیت مورد قبول نی�ز تعبیر می کنند .ولی ایا
در صنایع معدنی و معادن اس�تانداردهایی داریم؟ ایا اجرا می ش�ود و اس�تفاده درس�تی از ان صورت
می گیرد؟
اس��تاندارد ی��ک پروس��ه و فرایند م��ورد قبول در داده ش��ده به این امر انتظار بیش��تری هم نمی رود با
تمام کش��ورها اس��ت که در مورد ه��ر تولید و فرایند این حال تاکنون 13اس��تاندارد توسط نظام مهندسی
مالی ،اجرایی ،س��اخت و ...استفاده از استاندارد مطرح معدن تهیه ش��ده و به این سازمان ابالغ شده ولی این
می شود .استاندارد رعایت یک سری باید و نباید ها در تع��داد تکافوی نیاز بخش مع��ادن و صنایع معدنی را
جهت حفظ کیفیت م��ورد قبول برای انجام هر کاری نمی دهد .امس��ال نیز تدوین 20استاندارد را پیشنهاد
است که در جهان پذیرفته شده است و همگان از اجرا کردی��م که اگر چ��ه وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت
اصرار دارد بیش��تر از این باش��د اما با بودجه ای که در
و رعایت ان ،نتیجه گرفته اند.
ب��رای معدنی ها ،س��ازمان نظام اختی��ار ما قرار می گیرد در روند تهیه همین تعداد نیز
مهندس��ی مع��دن می توان��د به مشکل بر می خوریم.
ناصرنی��ا اضافه می کن��د :لزوم تهیه اس��تانداردهای
استاندارد مورد نیاز انها را تعریف
کند .هرمز ناص��ر نیا رییس این صنایع معدنی و معادن انجا بیش��تر احساس می شود
سازمان در خصوص لزوم تعریف که به دلیل ش��رایط تحریم��ی ،نمی توانیم تجهیزات
می گوید :در پیش��رفته و معتبری از کش��ورهای اروپایی خریداری
اس��تاندارد برای بخش معدن ب��ه
زمین��ه مع��ادن و صنای��ع معدن��ی ،رعایت یکس��ری کنیم لذا اکثر این تجهیزات از چین وارد می ش��ود که
چارچوب ه��ا الزم االجراس��ت .در ایران نیز موسس��ه به طور معمول ش��ناخته شده نیس��ت و نمی دانیم در
استاندارد و تحقیقات صنعتی سال هاست در این زمینه ساخت تجهیزات از چه لوازم و تجهیزات ریزی استفاده
فعالی��ت می کن��د .ب��ا ای��ن ح��ال در بخ��ش معدن ،ش��ده مثال پیچ و مهره های به کار رفته ش��ده در این
اس��تانداردهایی با هدف اجرا در معادن تدوین نشده؛ تجهیزات باید از الیاژ خاصی استفاده شود تا مقاومت
البته به اسم مواد معدنی یا مصالح ساختمانی ،تدوین الزم برای کار در معادن را داشته باشد .اگر یک پیچ یا
سیم بکسل یا قاب تونلی بشکند باید
اس��تانداردهایی را شاهد بوده ایم
تا مدت ها بازار را بگردیم .جالب اینکه
که به طور غیرمستقیم به معادن
در بخش معدن،
این اتفاق در نیم��ی از قطعات مورد
نیز مربوط می شود.
استانداردهایی با هدف نیاز تجهیزات معدنی رخ می دهد.
وی ب��ا اش��اره ب��ه اینک��ه در
ناصرنیا با اشاره به اینکه استاندارد
م��ورد تجهی��زات وی��ژه مع��دن
اجرا در معادن تدوین
تجهی��زات معدنی ،ان هم به ش��کل
شاهد کمبود اس��تاندارد هستیم
نشده؛ البته به اسم
فوری و با س��رعت بیش��تر ،ضروری
می افزای��د :البته اس��تانداردهایی مواد معدنی یا مصالح
اس��ت ،اظه��ار م��ی دارد :در حال��ی
ک��ه در مواردی جزو صنایع دیگر
ساختمانی ،تدوین
که اس��تانداردهای تعریف ش��ده در
تهیه ش��ده گاه به کار معدن هم
می اید اما این کافی نیست و الزم استانداردهایی را شاهد بخش معدن کشورهایی مانند چک،
لهس��تان یا المان بال��غ بر چند هزار
اس��ت به طور خاص برای تمامی
بوده ایم
س��ند استاندارد اس��ت این تعداد در
تجهیزات معدن اس��تانداردهایی
ایران به چند عدد می رسد.
نوشته شود.
وی یک راه حل عملی برای سرعت
او ادام��ه می ده��د :نی��از ب��ه
تعریف اس��تاندارد در بخش تجهیزات معدنی وارداتی بخش��یدن به تدوین اس��تانداردهای مورد نیاز بخش
بیشتر احساس می ش��ود چرا که این تجهیزات دارای معدن را ،استفاده از استانداردهای نوشته شده و قابل
مش��خصات کیفی م��ورد نی��از کار در مع��ادن ایران اجرا در کشورهای توسعه یافته معدنی می داند و اضافه
نیستند.کارخانجات بزرگ امریکایی ،انگلیسی ،المانی می کند :این راه حل را چندین بار به سازمان استاندارد
و اس��ترالیایی به تولید تجهیزات معدنی می پردازند و اع�لام کردیم اما انها معتقدند باید از اس��تانداردهای
ما باید بدانیم چه کاالیی با چه مش��خصاتی برای این ملی تدوین ش��ده در داخل کشور که خودانها ترجمه
کردیم اس��تفاده ش��ود .در حالی که کشورهای دیگر
کشور مورد قبول است.
وی با اش��اره ب��ه اینکه در بخش معادن اس��تاندارد از کارشناس��ان باتجربه باال در صنای��ع و معادن بهره
خاص��ی نداریم ،می افزاید :متاس��فانه کاری از س��وی می برند و هم از ابزار خاص سنجش و تعیین استاندارد
موسسه ملی اس��تاندارد در این زمینه صورت نگرفته برخوردارند و الزم نیس��ت راه رفت��ه دیگران را دوباره
اس��ت 3 .س��ال پیش مذاکرات و مکاتب��ات زیادی با بپیماییم.
وی ادامه می دهد :دسترسی دیرتر به استانداردهای
این موسسه داش��تیم و تفاهمنامه ای امضا کردیم که
استاندارد سازی برای فعالیت های معدنی و تجهیزات مورد نیاز به خصوص در معادن باعث می ش��ود رشد و
معدن��ی را به عه��ده بگیرند ولی روند انج��ام این کار توس��عه این بخش کاهش پیدا کند ،به منابع طبیعی
بسیار کند بوده است .البته با توجه به بودجه اختصاص اسیب برس��د ،ایمنی کارگران معدن مورد تهدید قرار
بگیرد و باعث گردد قیمت تمام ش��ده مواد معدنی باال
برود.
استاندارد :ما امادگی داریم
وظیفه موسس��ه استاندارد تهیه،
تدوین و نوشتن استاندارد برای
تم��ام مواردی اس��ت ک��ه لزوم
رعایت یک سری چارچوب های
فنی در ان احساس می شود اما
به دلیل رش��د و توسعه در تمام بخش ها ،این سازمان
بای��د بتواند خود را به روز کرده و به نیازهای روزافزون
بخش های مختلف پاسخ دهند.
معاون برنامه ریزی و تدوین س��ازمان ملی استاندارد
در باره لزوم اس��تاندارد در صنای��ع معدنی و معادن به
می گوی��د :زمانی این تصور بود که اس��تاندارد
در ح��وزه تولی��د کاال موضوعی��ت دارد در حالی که
اس��تانداردها در تمام بخش های اقتصادی ،فرهنگی و
اجتماعی کاربرد دارند.
علی اباذری می افزاید :سازمان ملی استاندارد تاکنون
26هزار س��ند را نهایی کرده و در اختیار کاربران قرار
داده است که بخشی از این استانداردها به دلیل اینکه
به طور مس��تقیم با سالمت انسان ها س��ر و کار دارند
اجباری هس��تند به همین دلیل ب��ه طور مرتب مورد
پایش اس��تاندارد قرار می گیرند ول��ی در حوزه معدن
هیچ استاندارد اجباری نداریم.
وی ادام��ه می دهد :معدنی ها خود دارای اس��تاندارد
یا ضوابط فنی خاصی که خودش��ان نوشته اند هستند
و ای��ن اس��تاندارد ها توس��ط وزارت صنع��ت ،معدن
و تج��ارت م��ورد پایش ق��رار می گیرد و بخش��ی نیز
درس��ازمان اس��تاندارد نوشته می ش��ود .البته تاکنون
اقدام مستقیمی در مورد معدن نداشتیم و معدنکاران
می توانند اس��تانداردهای ما را به عنوان استانداردهای
تشویقی استفاده کنند که می تواند به افزایش کارایی
و راندمان تولید منجر شود.
وی با اشاره به اینکه استانداردهای اجباری در صنایع
معدنی موضوعیت بیش��تری دارد اضافه می کند :البته
این اس��تانداردها به صورت غیرمستقیم در این بخش
اس��تفاده می ش��ود و برای قطعاتی است که در صنایع
دیگر نیز کاربرد دارد با این حال این س��ازمان تعدادی
استاندارد در زمینه معدن در دستور تهیه دارد و البته
مواردی هم از قبل تدوین شده که در کمیته های ملی
تدوین اس��تانداردهای کشور ،صحه گذاری شده است.
در ای��ن زمینه م��ا امادگی این را داری��م که چنانچه
وزارت صنع��ت ،مع��دن و تجارت یا ایمی��درو و حتی
معدنکاران به اس��تاندارد در زمینه خاصی نیاز داشته
باشند ان را در اولویت بگذاریم.
اباذری با بیان اینکه برای نخس��تین بار با س��ازمان
نظام مهندس��ی مع��دن تفاهمنام��ه ای منعقد کردیم
ت��ا زمینه همکاری بیش��تری بین هم��کاران ما و این
سازمان در زمینه تدوین استانداردهای معدن صورت
بگیرد ،می گوید :پیش��نهاداتی نظام مهندس��ی معدن
در کمیته ه��ای فنی و برنامه ریزی مورد بررس��ی قرار
گرفته و تعدادی نیز تصویب شده و در یک بازه زمانی
مشخص ،عملیاتی می شود با این حال معتقدیم زمینه
همکاری های بیشتر نیز وجود دارد.
او درب��اره مخالف��ت س��ازمان مل��ی اس��تاندارد با
اس��تفاده از اس��تانداردهای کشورهای توس��عه یافته
ب��رای بخش مع��دن ،می گوید :چنین چیزی نیس��ت
و هیچ منع��ی وجود ندارد چ��ون همانطور که گفتم،
مع��دن ،دارای اس��تاندارد اجباری نیس��ت و ما فقط
در بخش اس��تانداردهای اجباری ،قائل به اس��تفاده از
استانداردهای تدوین شده در داخل هستیم.
وی اضاف��ه می کن��د :بخ��ش مع��دن می توان��د از
اس��تانداردهای ملی ،منطقه ای و بین المللی اس��تفاده
کن��د همانطور که س��ازمان ما نی��ز در تدوین برخی
اس��تانداردها ،از مراجع بین المللی اس��تفاده می کند.
دلیل ای��ن امر هم این اس��ت که حوزه اس��تانداردها
بس��یار وسیع است و به خصوص در معادن ،هر معدنی
مختصات خاص خودش��ان را دارد و امکان تدوین یک
اس��تاندارد خاص برای معادن روباز ی��ا زیر زمینی به
طور کلی نیست.
اس��تانداردهای اجب��اری در زمینه قطعات حاش��یه
تجهیزات مانند الس��تیک به کار رفته شده در برخی
ماش��ین االت کاربرد دارد که استفاده چند گانه ای در
بخش های دیگر صنعت نیز داراس��ت ،ول��ی اینکه ما
استانداردی را اجباری اعالم کرده باشیم چنین چیزی
نیست.
گپ و گفت
بهروز برنا ،معاون اکتشاف سازمان زمین شناسی:
بخش خصوصی باید با سازمان زمین شناسی هماهنگ باشد
گروه معدن :ورود بخش خصوصی به عرصه اکتش��اف
محدوده های معدنی ،سیاس��تی است که دولت در دور
ت��ازه رویکرد خود به بخش معدن پیش گرفته اس��ت.
از طرف دیگر بخ��ش خصوصی تاکنون تمایل چندانی
ب��ه ورود ب��ه این عرصه از خود نش��ان نداده اس��ت یا
تاکنون شواهد بر این امر داللت داشتند .ورود به بخش
اکتش��اف ،مدعی دیگری به نام س��ازمان زمین شناسی
دارد ک��ه باید دید با بخش خصوص��ی که وارد این فاز
شده ،چه برخوردی خواهد داش��ت .بهروز برنا ،معاون
اکتش��افات س��ازمان زمین شناس��ی در این خصوص و
همچنین در مورد 18هزار محدوده معدنی در دس��ت
گفت وگو کرده که در زیر می خوانید.
دولت با
این ورود را چگونه تعبیر می کنید؟
اص��وال اعتق��اد دارم کاره��ای شناس��ایی پهنه های
معدنی باید توس��ط بخش حاکمیت��ی صورت بگیرد و
بخ��ش خصوصی از اکتش��اف به بعد درگیر کار ش��ود
منتها اگر بخش خصوصی مایل به حضور در اکتش��اف
و پی جویی اس��ت باید بر اساس معیارهایی که سازمان
زمین شناسی مش��خص کرده ورود پیدا کند تا با نظر
این سازمان و دستورالعمل ها و شرح خدماتی که داده
است کار اکتش��اف انجام گیرد .به این دلیل که کار به
درستی انجام شود و س��ازمان زمین شناسی مجبور به
دوباره کاری نشود.
بخش خصوصی توانایی ورود به این عرصه را
دارد؟
م��ن فکر می کن��م بخش خصوص��ی توانمندی ورود
ب��ه این عرصه را ندارد یا حداقل در بخش اکتش��اف و
پی جویی و شناسایی نیاز دارد حاکمیت به ویژه سازمان
زمین شناس��ی به انه��ا کمک کنند .با ای��ن حال اگر
بخش خصوصی توانمند ایرانی و خارجی شریک شوند،
می توانند به ش��کل مناس��بی با معیاره��ای حاکمیتی
منطبق گردند ،در غیرای��ن صورت خودش همین طور
نمی تواند به س��راغ پهنه های معدنی برود و موفق باشد
چراکه اکتش��اف به ابزار و دس��تگاه ها و ماش��ین االت
خاصی مانن��د هلی کوپتر های مخصوص دس��تگاه های
ژئوش��یمی ،ژئوفیزیک هوایی ،زمین شناسی اقتصادی،
دورسنجی نقشه های زمین شناسی با ان مقیاس مد نظر
سازمان زمین شناسی و ازمایشگاه های مرجع نیاز دارد،
به گونه ای که بخش خصوصی برای ورود به این بخش
بای��د از توانمندی باالیی برخوردار باش��د ،ضمن اینکه
ممکن اس��ت بخش خصوصی کار را به ش��کل اصولی
انجام ندهد یا واگذاری اکتش��اف به این بخش می تواند
زمینه س��از بروز برخی سوءاستفاده ها نیز شود در این
صورت باید عملکرد بخش خصوصی به صورت کامل از
سوی سیستم های نظارتی دولتی کنترل شود.
درحال حاضر اکتش�اف محدوده های معدنی
در چه مرحله ای قرار دارد؟
س��ازمان ب��رای نخس��تین بار کش��ور را ب��ه مناطق
اولویت دار تقس��یم کرده و 5الی��ه اطالعاتی برای ان
در نظر گرفته اس��ت .ولی زون اول ک��ه قرار بود در 5
الی��ه مورد مطالعه قرار بگی��رد در حین کار در 8الیه
اطالعاتی مورد بررسی قرار گرفت .اکتشاف در پهنه های
کش��ور در دو مرحله انجام شده ،زون های 20گانه اول
به مس��احت 400کیلومتر و زون های 20گانه دوم به
مساحت 430هزار کیلومتر مربع را در بخش هایی انجام
داده ودر کل می توان گفت 40درصد کار زون ها انجام
شده است.
در خص�وص 18ه�زار مح�دوده معدن�ی که
در دس�ت دولت اس�ت و مورد بهره ب�رداری قرار
نمی گیرد ،توضیح دهید؟
س��ازمان زمین شناس��ی و اکتش��افات کش��ور را در
الیه ه��ای اطالعاتی چندالی��ه مدنظر ق��رار داده ،این
الیه های اطالعاتی اس��ت که برای اکتش��اف می توانند
مورد اس��تفاده قرار بگیرند .بر همین اس��اس 12هزار
محدوده امیدبخش تا س��ال 79کشف شد که تا پایان
س��ال 92به 15هزار محدوده امید بخش رسید .شاید
اش��اره ش��ما به 18هزار محدوده معدن��ی غیرفعال در
دس��ت دولت به همی��ن محدوده ها اس��ت .اگر چنین
چیزی مدنظر اس��ت که باید بگویی��م اطالعات ان در
دسترس همگان است و در انحصار دولت قرار ندارد ،هر
گزارش ژئوشیمی در پایگاه داده های زمین شناسی قرار
دارد ولی این را در نظر داشته باشید که این محدوده ها،
امید بخش هس��تند یعنی کار اکتشافی روی ان انجام
نشده است و باید پس از بررسی و اطمینان از اقتصادی
بودن مورد استفاده قرار گیرند.
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
گپ و گفت
اخذ ضمانتنامه بانکی
برای عوارض کاال
حسن علیدوستی
مدیرکل صادرات گمرک
یکی از مش��وق ها اخ��ذ ضمانتنام��ه بانکی برای
عوارض کاال در گمرک اس��ت .تش��ریفات صادرات
در گم��رک بیش از یک روز طول نمی کش��د ،مگر
اینک��ه نیاز به اخذ مجوز از دیگر دس��تگاه داش��ته
باشد و این دستگاه ها نیز اکنون همکاری خوبی با
گمرک داش��ته و مجوزها را سریع صادر می کنند.
بحث فراورده های نفتی و مش��تقات ان برای احراز
تعل��ق گرفتن یا نگرفتن یاران��ه باید در کارگروهی
ش��رایط انه��ا مص��وب و اع�لام نظر ش��ود .عمده
کااله��ا و خدمات که نیاز به توق��ف دارند ،مربوط
به فراورده های نفتی و مشتقات ان می شود ،البته
اگر مجوز و ضمانت بانکی داشته باشند ،می توانند
هم��ان روز کاالی خود را ص��ادر کنند .در صورتی
که ش��رکت سوء س��ابقه در پرونده داش��ته باشد،
معموال نیاز به بررسی بیش��تر برای صادرات دارد.
ب��ه عالوه اکنون مجوز س��ایر دس��تگاه ها از طریق
س��امانه جامع یا به صورت کاغذی ارائه می ش��ود،
روش الکترونیک��ی برای اخذ مجوزه��ا و فرایندها
وجود دارد و به دنبال کاه��ش پرونده های کاغذی
هس��تیم تا بتوان به صورت یک سامانه الکترونیکی
این مجوزها از طریق همه دس��تگاه های همکار به
گمرک ارائه کرد .مش��وق های صادراتی نیز یکی از
مباحث مربوط به ضمانتنامه ها و عوارض اس��ت و
انچه در بس��ته مش��وق های صادراتی تصویب شد،
برای کاالهای مشمول عوارض است که به جای ان
ضمانتنامه بانکی اخذ ش��ود .برای ورود موقت کاال
نیز ضمانتنامه و بیمه نامه اخذ می شود.
تعرفه پایین واردات روغن
مانعی برای تولید
مسعود وجدانی فرد
مدیرکل پنبه و دانه های روغنی وزارت جهاد
ایران در تامین روغن نباتی وابس��تگی ۹۰درصدی
دارد ک��ه این امر می تواند به دلیل تعرفه ۴درصدی
و پایی��ن واردات دانه های روغنی باش��د چون تمایل
صنایع را به خرید تولید داخل کاهش داده است .در
س��ال ۹۲سطح زیر کش��ت دانه های روغنی حدود
۳۲۳هزار هکتار و تولید ان ۴۹۵هزار تن بوده است.
اما س��ال ۱۳۹۱سطح زیر کش��ت دانه های روغنی
۲۷۹ه��زار هکتار و میزان تولید ۴۵۷هزار تن بوده
که از نظر س��طح ۴۴هزارهکت��ار و از نظر تولید ۳۸
هزار تن سال ۹۲نسبت به سال ۹۱افزایش داشته و
به عبارتی سطح ۱۶درصد و تولید ۸درصد افزایش
داشته است.
برای تولید دانه های روغنی در کشور باوجود اینکه
از س��ال شروع کش��ت کلزا (سال ،)۱۳۷۸طرح های
متع��ددی تهیه و ارائه ش��ده اس��ت ،ام��ا هیچ کدام
تصوی��ب و اه��داف و برنامه های ان عملیاتی نش��ده
اس��ت ،بنابراین تولید ای��ن محصول به روال عادی و
مشابه س��ایر محصوالت و به نسبت توجه اقتصادی
ان در مناط��ق مختل��ف با فراز و نش��یب های جزئی
تداوم دارد .در تولید دانه های روغنی خوش��بختانه با
سرمایه گذاری های انجام شده در صنعت روغن کشی،
ظرفیت ایجاد شده بیش از نیاز کشور است ،بنابراین
ب��ا توجه به اینک��ه تولید داخلی ح��دود ۱۰درصد
نیاز کش��ور را تامین می کن��د ،برای دانه های روغنی
محدودیت بازار وجود ن��دارد .در مورد فراورده های
حاصل از ان نیز با توجه به نیاز صنعت دام و طیور و
روغن مورد نیاز ،مشکلی برای فروش وجود ندارد .با
وج��ود این واردات روغن و کنجاله با تعرفه ۴درصد
و پایین بودن قیمت محصول وارداتی ،تمایل صنایع
را ب��ه خرید دانه های روغنی کاه��ش داده و فروش
فراورده ه��ای تولید داخل را در بعضی از س��ال ها با
مشکالتی مواجه می کند .مشکالت خرید و بازرگانی،
نوسانات بازارهای جهانی ،اقتصادی نبودن تولید در
مقایس��ه با برخی محص��والت پردرامد ،پایین بودن
دانش فنی تولید و فناوری ضرورت س��رمایه گذاری
الزم در این خصوص ،نبود تشکل های قوی و کارامد
را می ت��وان از محدودیت ه��ای عمده تولید دانه های
روغنی در کش��ور برشمرد .در راستای سیاست های
اقتص��ادی دولت ،طرح افزایش خوداتکایی در تولید
دانه های روغنی با تکیه بر اقتصاد مقاومتی تدوین و
ارائه ش��ده است و براساس این طرح ،تولید دانه های
روغنی از حدود ۴۹۲هزار تن در سال جاری به ۶/۳
میلیون تن در س��ال ۱۴۰۴خواهد رس��ید .براساس
پیش بین��ی به عم��ل امده در س��ال پایان��ی درصد
خوداتکای��ی در روغن از ح��دود ۱۰درصد فعلی به
بیش از ۷۰درصد خواهد رسید.
trade@smtnews.ir
تجارت
ثبات بازار در انتظار رشد اقتصادی
اقتصاد زیر چتر مناطق ازاد تجاری رونق می گیرد
7
لزوم نگاه راهبردی و هدفمند به تجارت خارجی در ایران
بازارهای سنتی صادراتی احیا می شود
زه�را طهرانی -گروه تجارت :ایران در سال های نه چندان
دور ،کش��ورهای اروپایی و بعضا امریکایی را در صدر فهرست
ش��رکای تجاری خود داشت که متاسفانه تقریبا از دولت دهم
حضور کش��ورهایی مانند المان ،ایتالیا و ...در این فهرس��ت
تجاری کمرنگ ش��د .این روند تا جایی پیش رفت که در سایه
سیاس��ت های نادرست دولت دهم ،ش��رکای بازرگانی ایران
به خص��وص در بخش صادرات به 5کش��ور اس��یایی محدود
گ خطری جدی ب��ود برای اقتص��اد و تجارت؛ اما
ش��د که زن
خوشبختانه با روی کارامدن دولت یازدهم شاهد تغییر مسیر
روابط تجاری با کش��ورهای دیگ��ر بودیم به نحوی که مذاکره
برای مراودات ایران با کش��ورهای اروپایی از س��ر گرفته ش��د
و روند رو به رش��د ان مش��هود اس��ت .هرچند هنوز بازارهای
صادراتی ایران محدود به کش��ورهای ع��راق ،امارات ،ترکیه
و ...اس��ت اما روند تدریجی بهبود روابط دیپلماس��ی با دنیا و
ی به ای��ران ،مهر تاییدی
رفت وام��د هیات های تجاری اروپای
اس��ت بر احیای بازارهای س��نتی و قدیمی ه��دف صادراتی.
در همی��ن رابط��ه ،مدیرکل دفتر توس��عه ص��ادرات کاالی
س��ازمان توسعه تجارت تنوع نداش��تن در بازارهای صادراتی
را چالش اصلی کش��ور دانس��ت و گفت :با توجه به اینکه هنوز
ترکیب بازارهای هدف ما به 5کش��ور خالصه می شود ،یکی از
سیاست های ما احیای بازارهای سنتی اقالم صادراتی ازجمله
در اروپا ،امریکا ،هند ،چین ،روسیه و اندونزی است که ترکیب
جمعیت��ی زیادی هم دارند و در این راس��تا بای��د نگاه دولت و
صادرکنندگان به این بازارها راهبردی تر و هدفمندتر شود.
زیرساخت های الزم را نداریم
اما خوشبختانه امسال براساس امارهای موجود شاهد رشد
بیش از ۲۰درصدی م��راودات تجاری ایران و اروپا بوده ایم.
به گفته الهوتی ،این امر نش��انگر حضور بیش��تر خریداران
خارج��ی از کااله��ای ای��ران در بازارهای جدید اس��ت که
امیدواری��م توافق��ات پیش رو با موفقیت به نتیجه برس��د و
با تسهیل تحریم ها شاهد رشد صادرات به بازارهای اروپایی
و بازارهای جدید باش��یم .وی اظهار امیدواری کرد در مدت
یک س��ال بتوانیم درصد باالیی از بازارهای جدید و بازارهای
قدیم را به دس��ت اوری��م و گفت :بخش اصل��ی موفقیت بر
عهده سازمان توس��عه تجارت است که با استفاده از رایزنان
بازرگانی بتوان��د بازارهای جدیدی مانند امریکای جنوبی و
حت��ی افریقا را برای ایران ایجاد کند ضمن اینکه تحقق این
مهم مستلزم حمایت های الزم از سوی دولت است.
از س��ویی دیگ��ر ،وجود زیرس��اخت های الزم در مس��یر
صادرات کش��ور باید به گونه ای فراهم ش��ود که بازرگانان با
کمترین دغدغه داخل��ی بتوانند به پویایی اقتصاد و تجارت
کشور کمک کنند .محمد الهوتی ،نایب رییس کنفدراسیون ۸۳درصد صادرات ایران به ۱۰کشور
ص��ادرات با تاکید بر اینکه سیاس��ت تجارت خارجی دولت
محدود بودن بازارهای صادراتی کشور نیز یکی از انتقادات
یازدهم مثبت بوده اس��ت ،اظهار ک��رد :تنش زدایی و بهبود مطرح شده اس��ت که محمود بازاری ،مدیرکل دفتر توسعه
روابط سیاسی از مهم ترین مولفه های اجرایی دولت است که صادرات کاالی س��ازمان توس��عه تجارت در این باره معتقد
می توان به اینده روشن تجارت ایران امیدوار بود.
است :با وجود رش��د ۲۰درصدی صادرات غیرنفتی نسبت
محمد الهوتی در گفت وگو با
به سال قبل ،مقاصد صادراتی محدود
در
هنوز
تصریح کرد :از نگاه��ی دیگر،
به کش��ورهای چین ،ع��راق ،امارات،
موفقیت
اصلی
بخش
داریم
مش��کالتی
بحث زیرس��اخت ها
افغانستان ،هند ،ترکیه ،ترکمنستان،
توسعه
سازمان
برعهده
رفع
به
نسبت
تر
ع
س��ری
که باید هرچه
پاکس��تان ،مصر و اذربایجان بوده که
بحث
در
نمونه
عنوان
به
کرد.
انها اقدام
تجارت است که با
۸۳درصد از صادرات کش��ور به ارزش
ایران
طالی��ی
فرصت
و
روس��یه
ب��ازار
۱۴میلی��ارد دالر را به خود اختصاص
استفاده از رایزنان
بخش
ضعف
،
بازار
این
در
حض��ور
برای
داده اند .وی با اشاره به سند راهبرد ملی
بازرگانی بتواند
نبودن
فراه��م
نش��انگر
ما
ونقل
ل
حم
صادرات غیرنفتی که در س��ال ۱۳۹۰
مانند
جدیدی
بازارهای
بود.
الزم
های
ت
زیرساخ
به تصویب هیات وزیران رسیده است،
وی ب��ا بی��ان اینکه این ام��ر وظیفه
امریکای جنوبی و حتی گفت :در س��ال 1393ص��ادرات ۴۷
حاکمیتی است ،افزود :سازمان توسعه افریقا را برای ایران ایجاد میلیارد دالری کاال هدفگذاری ش��ده
تج��ارت بای��د رف��ع موانع ص��ادرات و کند ضمن اینکه تحقق این ک��ه به تفکی��ک ۱۶/۶میلیارد دالر در
تج��ارت خارجی را در دس��تور کار قرار مهم مستلزم حمایت های بخش پتروشیمی۱۹/۵ ،میلیارد دالر
ده��د و با رصد و اسیب شناس��ی نقاط
در بخ��ش صنع��ت ۳/۱ ،میلیارد دالر
است
دولت
سوی
از
الزم
ضعف و کمبودها به صورت یک برنامه
در بخش مع��دن ۶/۶ ،میلیارد دالر در
بلند مدت و هدفگذاری شده ،مشکالت
بخش کش��اورزی و ۱/۲میلیارد دالر
را برطرف سازد.
در بخش فرش و صنایع دس��تی است.
صادرات
۴۷میلیاردی
هدفگذاری
تحقق
بازاری در ادامه به تشریح صادرات کاال در بخش های مختلف
رشد
ش��اهد
امس��ال،
نخس��ت
۷ماه
در
الهوتی،
به گفته
پرداخت و گفت :در بخش پتروش��یمی ،کاالهای پایه نفتی
ایم
ه
بود
پارس��ال
به
نس��بت
صادرات
درصدی
۲۰
ح��دود
و صنایع تبدیلی در ۶ماه نخس��ت س��ال حدود ۷/۶میلیارد
اگر
گذشته،
س��ال
صادرات
میزان
احتس��اب
با
همچنین
و
دالر صادرات صورت گرفته که نس��بت به مدت مشابه سال
دالری
۴۷میلیارد
هدفگذاری
به
،
دهیم
ادامه
را
روند
همین
گذشته رشد ۲۳/۵درصدی داش��ته است .به گفته بازاری،
صادرات تا پایان سال ۹۳دست خواهیم یافت.
انواع محصوالت پالستیکی ،متانول ،اتیلن ،قیر ،شوینده ها،
از
کرد:
تصریح
وی با اش��اره به بازارهای صادراتی محدود
رنگ و صنایع دارویی در این گروه جای می گیرند.
شد،
اغاز
مرکزی
زمانی که تحریم ها به خصوص تحریم بانک
کاهش خام فروشی مواد معدنی
دلیل
که
شد
بیشتر
محدودیت های ما در بازارهای صادراتی
مدی��رکل دفتر توس��عه صادرات کاال به ص��ادرات ۲/۹
بین
پول
رسمی
انتقال
ان هم وجود نداش��تن مکانیزم نقل و
میلیارد دالری در بخش صنایع معدنی اشاره کرد و گفت:
کشورها و مراودات بانکی بود.
در این بخش نس��بت به مدت مشابه سال گذشته ۵درصد
هرچند
کرد:
اظهار
ص��ادرات
کنفدراس��یون
نایب رییس
رشد ارزشی داشته ایم و این درحالی است که خام فروشی
یافت
کاهش
بسیاری
حد
تا
ایران
س��نتی
بازارهای
ارتباط با
به ویژه صادرات س��نگ اهن و س��نگ تزئین��ی خام از نظر
کاالهای مورد نیاز هیات ها تامین شد
سرپرس��ت دفتر برنامه ری��زی تامین ،توزیع و تنظیم ب��ازار وزارت صنعت،
معدن و تجارت از توزیع اقالم اساس��ی شامل برنج ،شکر ،گوشت قرمز و مرغ
در راستای تامین کاالهای موردنیاز هیات های مذهبی در ماه محرم خبرداد.
به گزارش ش��اتا ،اصغر فغفوری تصریح کرد :همزمان با ایام سوگواری سید و
س��االر شهیدان حضرت اباعبداهلل الحسین(ع) و افزایش تقاضای اقالم اساسی
از جمله برنج ،گوشت قرمز و گوشت مرغ برای استفاده در هیات های عزاداری
و تکریم عزاداران حسینی ،کارگروه تنظیم بازار همانند سنوات گذشته نسبت
به تخصیص برنج ،ش��کر ،گوشت مرغ و گوش��ت قرمز برای تامین بخشی از
نیاز مس��اجد ،حس��ینیه ها ،تکایا و هیات های عزاداری با قیمت های مناسب
اقدام کرده اس��ت .وی تصریح کرد :براین اساس سهمیه های استانی از طریق
شرکت های بازرگانی دولتی و پشتیبانی امور دام کشور در اختیار سازمان های
صنعت ،معدن و تجارت اس��تان ها قرار گرفته تا نس��بت ب��ه توزیع در قالب
درخواست متقاضیان اقدام شود.
وزنی و ارزش��ی در این بخش کاهش محسوس��ی داش��ته
اس��ت .بازاری افزود :با توجه ب��ه جهت گیری دولت برای
ایجاد ارزش افزوده در بخش صنایع پایین دستی و صنایع
معدن��ی امیدواریم که صادرات مصنوعات معدنی افزایش
یابد.
لزوم هماهنگی تولید و صادرات
مدیر کل دفتر توس��عه ص��ادرات کاال ،ص��ادرات اقالم
کش��اورزی در نیمه نخست س��ال را نیز ۱/۵میلیارد دالر
براورد کرد و افزود :پس��ته ،انواع میوه ،کشمش ،شیالت و
ابزیان ،گیاهان دارویی ،چای و گل و گیاه در این گروه جای
می گیرد که میزان صادرات این محصوالت نسبت به مدت
مشابه سال گذشته از نظر ارزشی ۱۲درصد و از نظر وزنی
۳۰درصد رشد داش��ته است .وی با تاکید بر ظرفیت های
کشور در بخش کش��اورزی تصریح کرد :بخش کشاورزی
نیازمند هماهنگی سیاس��ت های تولیدی با سیاست های
صادراتی اس��ت و امیدواریم با راه اندازی زیرس��اخت های
مورد نی��از و تنوع محصوالت کش��اورزی در این بخش به
ظرفیت های پیش بینی ش��ده برس��یم .بازاری از صادرات
۹۲۰میلی��ون دالری صادرات صنایع غذای��ی خبر داد و
گف��ت :با وجود اینکه این میزان صادرات نس��بت به مدت
مشابه سال گذش��ته ۴/۴درصد رشد داشته اما با توجه به
ظرفیت ها و توانمندی های کشور رقم قابل قبولی نیست.
وی با اش��اره به هدفگذاری ص��ادرات ۲/۳میلیارد دالری
در این بخش در س��ند راهبرد مل��ی صادرات تصریح کرد:
معموال صادرات محصوالت کش��اورزی در نیمه دوم سال
بیش از نیمه اول است و انتظار داریم در مدت باقیمانده از
سال جاری این رقم را افزایش دهیم.
دستگاه دیپلماسی قوی عمل کرد
دبیر کمیس��یون اقتصادی مجلس با بیان اینکه به دلیل
فش��ارهای غرب و به خصوص امریکا ،بازار برخی کشورها
را از دس��ت دادیم ،اظهار کرد :عالوه بر به نتیجه رس��یدن
مذاک��رات ۵+۱باید نگاه صادراتی کش��ور تغییر کند تا در
کنار بازارهای همس��ایه ،کش��ورهای جدید را در فهرست
ش��رکای تجاری خود ق��رار دهیم .ابراهی��م نکو به
گف��ت :به عنوان نمونه کش��ور قطر به برخ��ی از کاالهای
ایران نیاز دارد که کش��ورمان نیز ظرفیت تامین نیازهای
انها را دارد و برهمین اس��اس به تازگی با مذاکرات صورت
گرفت��ه بین طرفی��ن افزایش حجم تج��اری و نوع ارتباط
هدفگذاری ش��ده است .وی با اش��اره به اینکه می توان با
فرصت های به دس��ت امده روابط تجاری کش��ور را بهبود
بخش��ید و بازارهای جدی��دی ایجاد ک��رد ،تصریح کرد:
می توانی��م ب��ا رایزنی های قوی و اگاه ،بازارهای س��نتی و
قدیم��ی را دوباره به دس��ت اوریم .البته ای��ن امر نیازمند
دیپلماس��ی قوی خواهد بود که خوش��بختانه تا به امروز
دس��تگاه دیپلماسی کش��ور با مدیریت قوی ،موفق عمل
کرده است .به گفته نکو ،ش��رایط مذاکرات ۵+۱می تواند
در اینده تاثیر گذار باشد تا بتوانیم به سمت بازارهای غرب
و بازارهای جدید پیش برویم.
راه اندازی بانک اصناف در دست بررسی است
مجتبی خس��روتاج ،معاون وزیر صنعت ،معدن و تجارت از بررس��ی راه اندازی بانک
اصن��اف خبرداد و گفت :در صورتی که اتاق اصن��اف ،اعضا و تمامی واحد های صنفی
معتقد به شکل دهی و راه اندازی این بانک بودن و اراده قوی در این زمینه باشد ما نیز از
این موضوع حمایت خواهیم کرد .اظهارات خسروتاج درحالی بیان می شود که پیش
از این علی فاضلی ،رییس اتاق اصناف ایران از تش��کیل کمیته ویژه ای برای بررس��ی
و فراهم کردن زیرس��اخت های تشکیل بانک اصناف در اتاق اصناف خبرداده و گفته
بود ،طبق قانون ایجاد این بانک ۴۰۰میلیارد تومان س��رمایه می خواهد .خسروتاج،
در گفت وگ��و با ایلنا ،با بیان اینکه راه اندازی بانک اصناف جزو اهداف کمی وزارتخانه
اس��ت ،گفت :در هر بخش��ی که نقش ما ضروری باشد این موضوع را پیگیری خواهیم
کرد .خس��روتاج با بیان اینکه به منظور شفاف سازی و روان سازی نظام تولید و توزیع
توسعه فروش��گاه های زنجیره ای بزرگ را برای اینده بازرگانی کشور متصور هستیم
تصریح کرد :امروز مردم برای وقت و انرژی خود ارزش قائلند و ما نیز باید راحتی مردم
را در نظر بگیریم تا حداقل هزینه را با حداکثر بهره وری به همراه داشته باشد.
نگاه روز
بانک جهانی اعالم کرد
صعود ۷پله ای ایران
در تجارت
نهادهای بین المللی از س��هولت اغاز کسب و کار و
بهبود کیفیت تج��ارت کاال در ایران خبر می دهند.
براس��اس گزارش جدید بانک جهانی ،ایران در بین
۱۸۹کش��ور جهان به لحاظ رده بندی جهانی فضای
کسب و کار با دو پله صعود در رده ۱۳۰قرار گرفته
اس��ت .به گزارش خبرنگار ایسنا ،برپایه این گزارش
که بر مبنای امار مربوط به یک ساله منتهی به ژوئن
.۲۰۱۴م (خردادماه )۹۳تهیه ش��ده ،فضای کسب و
کار در ایران در این مدت بهبود نس��بی داشته است.
برخی کارشناسان و مسئوالن دولتی انتظار دارند که
با توجه به تغییر دولت و اتخاذ سیاس��ت های جدید،
جایگاه ایران در رده بندی جهانی س��هولت کسب و
کار بهب��ود قابل توجهی از خود نش��ان بدهد؛ صعود
دو پله ای رتبه کسب و کار ایران در رده بندی جهانی
موجب ش��ده تا ایران از رتبه ۱۳۲در س��ال گذشته
ب��ه رتبه ۱۳۰در س��ال جاری ارتقا یاب��د .در حوزه
تجارت ،کیفیت تجارت کاال در ایران بهبود داش��ته
و رتب��ه جهانی ایران از این نظ��ر 7پله صعود کرده
اس��ت .در حالی که ایران از نظر کیفیت تجارت کاال
در سال گذش��ته رتبه ۱۵۵را به دست اورده بود در
سال جاری به رتبه ۱۴۸ارتقا پیدا کرده است .زمان
ص��ادرات در ای��ران ۲۵روز و ب��رای واردات کاال به
ایران نیز ۳۷روز براورد شده است .در بحث سهولت
اجرای قراردادها ،مدت زمان الزم برای نهایی شدن
قراردادهای تجاری در ایران بیش از ۵۰۵روز بوده و
رتبه ایران از نظر سهولت اجرای قراردادهای تجاری
با یک پله صعود از ۶۷در س��ال گذش��ته به ۶۶در
س��ال جاری رسیده است.شاخص کلی فضای کسب
و کار بر پایه ۱۰ش��اخص کوچکتر نظیر اغاز کسب
وکار ،مجوز ساخت وساز ،کسب اعتبارات ،حمایت از
س��رمایه گذاری ،مالیات ،تجارت و اجرای قراردادها
محاس��به می ش��ود که در واقع نشان دهنده سهولت
و مناس��ب بودن هر کش��ور برای انجام فعالیت های
اقتصادی و تجاری اس��ت .در همین حال اغاز کسب
و کار در ایران در یکسال گذشته اسان تر شده است
و گ��زارش بانک جهانی حاکی از ان اس��ت که ایران
از لحاظ ش��اخص اغاز کسب و کار در رتبه ۶۲قرار
گرفته که نس��بت به س��ال گذشته 8 ،رتبه صعود را
نشان می دهد در صورتی که در گزارش سال گذشته
ایران در رتبه ۷۰جهان قرار گرفته بود.
کوتاه از تجارت
تس�نیم -محم��د یوس��فی ،ریی��س انجم��ن
پرورش دهندگان مرغ گوش��تی ب��ا اعالم اینکه توان
صادرات ۵۰هزار تن مرغ به روس��یه را داریم ،گفت:
تعل��ل بخش خصوصی و به ویژه دولت در دس��تیابی
ب��ه بازار روس��یه تجربه تل��خ بازارهای کش��ورهای
استقالل یافته شوروی سابق را تکرار خواهد کرد.
ایسنا -عباس کشاورز ،معاون زراعت وزیر جهاد
کشاورزی گفت :س��ال گذشته حدود 2میلیون تن
برنج به کش��ور وارد ش��د و در 6ماه نخست امسال
نی��ز حدود ۷۰۰هزار تن واردات برنج صورت گرفته
اس��ت .در حالی که نیاز واردات کشور در طول سال
ح��دود یک میلیون و ۲۰۰هزار تن اس��ت؛ بنابراین
درحال حاض��ر به ان��دازه کل نیاز ب��ازار واردات برنج
صورت گرفته و محصول داخلی و وارداتی در انبارها
باقی مانده است.
ایرنا – تامین مال��ی طرح های کالن مناطق ازاد
توس��ط بورس انجام می ش��ود .این توافق بر اساس
تفاهمنامه همکاری ش��ورای عالی مناطق ازاد که با
ش��رکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه منعقد
شده ،انجام می گیرد .این تفاهمنامه به امضای محمد
معزالدین ،قائم مقام دبیر شورای عالی مناطق ازاد و
حسینی ،مدیرعامل این شرکت رسیده است.
باش�گاه خبرن�گاران -محمدرضا اس��ماعیلی،
مدیرعامل اتحادیه فراورده های لبنی گفت :سازمان
استاندار د بابت ازمایش های اضافه و همچنین تمدید
پروانه کارخانه ها از تولیدکنندگان فراورده های لبنی
هزینه اضافه دریافت می کند که این هزینه اضافه از
کارخان��ه بر مردم تحمیل ش��ده و انها فراورده های
لبنی را گران تر خریداری می کنند.
ایسنا -سهراب ش��رفی ،نایب رییس کمیسیون
سرمایه گذاری اتاق بازرگانی ایران سرمایه های خرد
در دس��ت مردم را حدود 650میلیارد تومان عنوان
کرد و گفت :بازار س��رمایه و جذب سرمایه های خرد
مردم در برنامه پنجم مغفول مانده است در حالی که
این بازار ظرفیت باالیی برای صادرات غیرنفتی دارد.
ایلنا -حس��ن قش��قاوی ،معاون کنس��ولی ،امور
مجل��س و ایرانی��ان وزارت ام��ور خارج��ه گفت :با
توجه ب��ه اینکه حجم م��راودات بازرگانی بین ایران
و افغانس��تان 4 ،میلیارد دالر اس��ت ،سهم خراسان
جنوبی به واس��طه داشتن 460کیلومتر مرز مشترک
با کشور افغانستان می تواند بسیار چشمگیر باشد.
ایس�نا -علی قنبری ،معاون وزیر صنعت ،معدن
و تجارت اظهار کرد :انتقال ش��رکت بازرگانی دولتی
ب��ه تصویب هیات دولت رس��یده و امور ان در حال
انجام است .این انتقال منوط به توافق نهایی دو وزیر
صنع��ت ،معدن و تجارت و جهاد کش��اورزی اس��ت
چون باوجود تصوی��ب در هیات دولت وزیر صنعت،
مع��دن و تجارت اعتراضاتی نس��بت ب��ه این انتقال
داشته که درحال بررسی نهایی است.
بازار کارت های
گارانتی تقلبی
هنوز داغ است
نظرگاه
8
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
وضعیت معیشت مردم در دولت یازدهم را بررسی می کند
ثبات بازاردر انتظار رشد اقتصادی
محمد طحانپور
رییس اتحادیه لوازم خانگی
خدمات پس از فروش رکورد دار شکایت
ب��ه ع�لاوه درباره ش��کایت هایی که ب��ه اتحادیه
می ش��ود ،نیز باید گفت؛ دردو سال اخیر شکایت از
گرانفروش��ی بسیار کاهش یافته و بیشتر شکایت ها
مرب��وط به نحوه خدمات پس از فروش اس��ت ،چرا
که در بازار بورس کاال انقدر جنس زیاد اس��ت که
فروشنده مجبور است برای رقابت حتی پایین نرخ
س��ود مصوب را بگی��رد .به عنوان مث��ال برای یک
تلویزیون 3میلیون تومانی که فروش��نده می تواند
3میلی��ون و 300ه��زار تومان بفروش��د ،این کاال
3میلی��ون و 40ه��زار تومان قیم��ت می خورد تا
فروشنده با حاشیه سود کمتر بتواند کاالی بیشتری
را عرضه کند.
کاهش 8درصدی قیمت از ابتدای سال
گشتی در بازار
ثبات قیمت گوشت گوساله
مهر -عل��ی خندان روی ،رییس اتحادیه گوش��ت
گاوی از ثبات قیمت گوشت گوساله در استانه ایام
تاسوعا و عاش��ورای حس��ینی خبر داد و گفت :به
مناسبت این ایام ،گوش��ت گوساله داخلی منجمد
کارتون��ی کیلویی 16هزار توم��ان در 21مرکز در
سطح تهران به مصرف کنندگان عرضه می شود .علی
خندان روی با بیان اینکه قیمت گوشت گوساله در
اس��تانه ایام تاسوعا و عاش��ورای حسینی تغییری
نداشته است اظهار کرد :به مناسبت این ایام گوشت
گوس��اله داخلی منجمد کارتونی کیلویی 16هزار
تومان در مغازه های بنکداری ،فروش��گاه های سپه،
سردخانه تهرانپارس ،تعاونی پشتیبانی امور دام و...
(در 21مرکز) به مردم عرضه می شود .جوان افزود:
برنج ،مرغ ،روغن و ش��کر دیگر اقالم غذایی هستند
که به مناس��بت این ایام در فروشگاه های مذکور به
مصرف کنندگان عرضه می شوند.
واردات قانون مند تبلت
ایسنا -ابراهیم درستی ،رییس اتحادیه لوازم صوتی
و تصویری گفت :ترخیص تبلت از حدود 3ماه پیش
به این اتحادیه واگذار ش��ده و کسانی که به صورت
قاچ��اق ،تبلت وارد می کردند از این موضوع ناراضی
هستند چون در حال حاضر واردات تبلت قانون مند
شده اس��ت .ابراهیم درس��تی با بیان اینکه گوشی
تلفن همراه یکی از رس��ته های ما محسوب می شود
و تبلت نیز زیرنظر کمیس��یون تلفن همراه اس��ت،
اظه��ار کرد :کمیس��یون تلفن هم��راه زیرمجموعه
اتحادیه ما محسوب می شود و حدود 3ماه است که
بحث ترخیص تبلت زیر نظ��ر اتحادیه لوازم صوتی
و تصوی��ری انجام می ش��ود .وی با بی��ان اینکه این
موضوع مورد تایید گمرک اس��ت ،گفت :گمرک نیز
پذیرفته که واردات تبلت باید زیر نظر اتحادیه لوازم
صوتی و تصویری باش��د و تبلت نیز همانند گوشی
تلفن همراه ،سیمکارت خور است.
رشد حداقل دستمزد و نرخ تورم در سال93
()100 = 1390
نرخ تورم ساالنه ( درصد)
20
نرخ دالر در بازار ازاد
3200
حداقل حقوق کارگران به دالر
190
حداقل حقوق ماهانه به تومان
608 ,906
درصد افزایش حداقل حقوق
ماهانه
25
اختالف نرخ رشد حداقل حقوق
ماهانه با نرخ تورم (درصد)
5
و اتفاقات ریز و درش��ت 8س��ال گذشته بررسی شود،
همین بس که امار س��االنه بان��ک مرکزی و مرکز امار
خبر از رش��د تورم و افزایش ناچیز حق��وق کارگران و
گرانی های ب��ازار می دهد .اینکه درامدهای مردم کفاف
نمی دهد و هر روز به تعداد دو شغله ها افزوده می شود.
حاصل این بررس��ی ها یک پایان دارد و ان ریش��ه دار
بودن این معضل اس��ت .دولت دهم از س��ال 88تا 92
ب��ه دلیل کمبود بودجه و باال رفتن نرخ ارز ،بیش��ترین
افزایش حقوق را در س��ال 92با اضافه کردن 98هزار
تومان در کارنامه اش ثبت کرده است .افزایشی که با در
نظر گرفتن نرخ ت��ورم 34/7درصدی ،هیچ تاثیری در
ام��رار معاش و تامین هزینه نداش��ته و حتی با افزودن
یارانه های ماهانه هم معیشت مردم را بهبود نبخشید.
چن��دی پیش رقم م��ورد نیاز برای تامین معیش��ت
خانوار در 93اعالم ش��د؛ رقمی که از سوی مرکز امار
ایران 1میلیون و 800هزار تومان براورد شد و از سوی
کارشناس��ان اقتص��ادی 2میلیون و 500ه��زار تومان.
رقمی ک��ه با حداقل دس��تمزد کارگ��ران ( 608هزار
تومان) تفاوت فاحش��ی دارد .ادامه ش��کاف جدی بین
هزینه ها و درامد خانوارهای کارگری کشور که سالیان
متم��ادی باقی مانده و ش��ورای عال��ی کار قادر به حل
ان نیست ،باعث افت شدید قدرت خرید کارگران شده
تا جایی که بر اس��اس اعالم مقام��ات کارگری حداقل
دستمزد فعلی مش��موالن قانون کار در بهترین شرایط
تنها قدرت تامین هزینه های خانوار کارگران را به میزان
10روز دارد و ب��رای مابقی م��اه کارگران در تنگناهای
مالی قرار دارند و احتماال مش��اغل دیگری را نیز دنبال
خواهند کرد.
مسکن ،قصه پر غصه
یک��ی از بزرگترین دغدغه های ای��ن روزهای مردم
«مس��کن» اس��ت .هزینه ای اصلی و اجتن��اب ناپذیر
که هر ماه ملزم به پرداخت اجاره بهای ان هس��تند...
خوراک ،پوش��اک ،درمان ،تحصیل و مس��ائلی از این
دس��ت هم باری اس��ت بر دوش انها که متاسفانه در
سال های گذش��ته با اجرای نادرس��ت و شتابزده فاز
اول هدفمندی یارانه ها ،فش��ار معیش��تی شدیدی بر
خانوارهای کارگری وارد ش��د و در جب��ران ان تنها
45ه��زار و 500توم��ان ب��ه هر فرد تعل��ق گرفت.
هم اکنون نیز با اینکه ارقام اعالم ش��ده درباره میزان
هزینه های ماهانه خانوار کارگری متفاوت اس��ت ،اما
نکت��ه حائز اهمیت تفاوت فاحش بین 1/8میلیون تا
2/5میلیون تومان و 609هزار تومان حداقل دستمزد
امسال مشموالن قانون کار است.
دولت یازدهم ،سیبل انتقادات
حاال اما انگش��ت اتهام به سوی همین دولتی نشانه
رفته که یک سال و نیم است بر سر کارامده .باال بودن
خرج و دس��تمزد های کم ،گله اصلی منتقدان دولت
است و حساب هر روز سبد اقالم اساسی و قیاس ان با
درامد کارگران ،یکی از سوژه های هفتگی شان .اینکه
دول��ت یازدهم برای اولین ب��ار حقوق ها را 121هزار
توم��ان باال برده و نرخ تورم را بعد از س��ال ها کاهش
داده ،نکته ای نیست که منتقدان به انها توجه کنند.
محاسبه هزینه سبد کاالی اقالم اساسی و مقایسه ان
با س��ال گذشته نشان می دهد به جز چند قلم و افزوده
شدن چند هزار تومان به این کاال ها تغییری در هزینه ها
ص��ورت نگرفته و ای��ن موفقیت دولت روحانی اس��ت.
برنامه هایی که او اعالم می کند ،بدون ش��ک زمینه ساز
اقتصادی رو به رش��د است که در طول 8سال گذشته
تنها یک ارزو بود.
ای��ن در حال��ی اس��ت که بس��یاری از کارشناس��ان،
مش��کالت امرار معاش و بی��کاری در جامعه را معطوف
ب��ه دولت نمی دانند و اعتقاد دارند بس��یاری از نهاد ها و
ارگان های کشور در این معضل مسئول هستند .حسین
راغفر می گوید« :این دس��ت از مس��ائل و مش��کالت به
عوام��ل متعددی بس��تگی دارد و اغلب ای��ن عوامل به
تنهایی در کنترل دولت نیستند .در کنار دولت ،ارگان ها
و نهادهای مس��ئول دیگری حاضر هس��تند که باید به
دولت برای بهبود این ش��رایط کم��ک کنند .با در نظر
گرفتن مش��کالت متعدد به ارث رس��یده دولت یازدهم
ک��ه از جمله انها باید به منابع مح��دود مالی ،بدهی ها
و ..اش��اره کنم ،از انجایی که دولت به تنهایی مس��ئول
مش��کالت اقتصادی نیس��ت به تنهایی هم توانایی حل
این مس��ئله را ندارد اما اینکه دول��ت در حد توانایی ها
و ظرفیت های خودش چقدر توانس��ته موفق باشد باید
بگویم که تالش هایی صورت گرفته است و باید باز هم
منتظر ماند».
چش�م انداز روش�ن دول�ت برای حقوق س�ال
اینده
علی ربیع��ی ،وزیر تعاون ،کار و رف��اه اجتماعی چندی
پیش نحوه محاس��به حداقل دستمزد سال اینده را اعالم
ک��رد .او گفت که دولت تورم را مهار کرده اس��ت و اکنون
تورم 35درصدی وجود ندارد « :برخی مهار تورم را به این
معنا می دانند که باید قیمت ها پایین بیاید .البته در اینکه
برخ��ی اقالم افزایش قیمت یافته ،تردیدی نداریم ولی اگر
قرار بود افزایش قیمت ه��ا با همان خطی که در تورم 35
درصدی ش��اهد بودیم رخ بدهد ،وضعیت اسفبار می شد».
به هر حال انچه مسلم است تالش دولت برای مهار است؛
مهار تورم ،افزایش نرخ بیکاری ،قیمت انرژی و ...
دول��ت یازده��م زمان��ی ب��ر س��ر کار امد ک��ه تورم
نقطه به نقطه به 44درصد رس��یده ب��ود و حاال این عدد
تا 14درصد کاهش یافته اس��ت .میانگین تورم 12ماهه
نیز در این دوره تا نزدیکی های 40درصد هم پیش��روی
کرده بود اما حاال به 20/6درصد رسیده است .مذاکرات
هس��ته ای و امید به نتیجه بخش ب��ودن ان هم از دیگر
عواملی اس��ت که باید برای نش��ان داده شدن تاثیراتش
به دولت فرصت داد.
مقدار مصرف ساالنه اقالم خوراکی و اشامیدنی یک خانوار در 10سال
واحد کیلوگرم
منبع :بانک مرکزی
مصرف
در مورد وضعیت قیمت لوازم خانگی و اینکه گفته
می ش��ود رکود بر بازار حاکم اس��ت نیز باید به چند
نکت��ه اش��اره کرد.برخی عنوان می کنن��د که قیمت
لوازم خانگی افزایش چش��م گیری داش��ته در حالی
ک��ه از ابت��دای امس��ال تنها قیمت ای��ن محصوالت
8درصد افزایش داشته و اگر بیش از این گران شود،
مردم قدرت خرید نخواهند داش��ت .به عالوه در حال
حاضر عرضه لوازم خانگی در بازار بیش از تقاضا است
و این س��بب شده تا برخی برندهای خارجی اقدام به
پایین اوردن قیمت ها کنن��د .به طوری که یک برند
خارجی که 60درصد بازار خارجی ایران را در اختیار
ت با برندهای دیگر قیمت محصوالت
دارد ،ب��رای رقاب
خود را 8تا 10درصد کاهش داده است.
ن�گار خس�روی -گ�روه تج�ارت :ام��ار و ارق��ام
خوش��حال کنند ه نیس��تند .حتی با وجود ب��اال رفتن و
بهبود پیدا کردن شان ...ردپای سختی های گذشته هنوز
وجود دارد و تنگنای اقتصادی همچنان پابرجا .حداقل
دستمزد ماهانه امسال به 609هزار تومان رسیده است؛
با صرف نظر از اعش��ار و خرده های تک تومانی ،نس��بت
به سال گذش��ته 121هزار تومان افزایش داشته است
و ب��ا در نظر گرفتن کاه��ش نرخ تورم ( از 34/7به 20
درصد) باید گفت؛ پولی به دست می اید و نانی خورده...
از روی کار ام��دن دولت یازده��م نزدیک به 15ماه
می گذرد .تعیین نرخ حداقل دس��تمزدهای امس��ال به
دس��تور کابینه روحانی صورت گرفته اس��ت و کنترل
تورم هم حاصل موفقیت سیاست های اقتصادی اوست.
اما ضربه های س��نگین اقتصادی ای که در طول 8سال
گذشته به خانواده ها وارد شده ،هنوز هم نفس می گیرد.
بر اس��اس امار ،متوس��ط مقدار مصرف ساالنه اقالم
خوراک��ی و اش��امیدنی خانوار طی 10س��ال گذش��ته
30درصد کم شده ...
این واقعیت جامعه ای اس��ت که دولت گذش��ته تنها
راه حل اش برای بهتر شدن ش��رایط رفاه خانوار ،توزیع
یارانه نقدی بود .راهکاری که تنها به فقیرتر شدن مردم
انجامید.
انچه امارها می گوید سبک تر شدن سبد غذایی خانوار
اس��ت .میزان فشار اقتصادی واردش��ده به اغلب اقشار
مردم در طول س��ال های گذشته میزان مصرف ساالنه
اقالم خوراکی و اشامیدنی خانوارها را از 1392کیلوگرم
در س��ال 82به 981کیلوگرم در س��ال 91رسانده که
نش��ان می دهد غذای مصرفی مردم 29/5درصد کمتر
شده است .وقتی خوراک خانوار کم می شود یعنی توان
خرید انها کاهش یافته و س��بد غ��ذای انها کوچک تر
شده است.
در دو شماره گذشته به بررسی حداقل دستمزدهای
س��االنه کارگ��ران ،وضعی��ت معیش��ت م��ردم و موج
گرانی های��ی پرداختیم ک��ه روزهای تلخ ب��ازار را رقم
زده اس��ت .برای رس��یدن به نقطه « کم ش��دن قدرت
خرید مردم» الزم نیس��ت که دوباره پرونده های خاص
* -تورم در سال 93؛ متوسط نرخ تورم تا شهریور ماه است
ش��باهت کارت های گارانتی تقلبی به کارت های
اصل��ی به حدی اس��ت که فقط می ت��وان از طریق
ارائه ش��ماره سریال به ش��رکت ارائه دهنده خدمت
از اصل یا تقلبی بودن ان مطمئن شد .اما متاسفانه
میت��وان اذعان کرد که کارت ه��ای گارانتی تقلبی
در بازار به چاپ می رس��د .چاپ کارت های گارانتی
تقلبی به یکی از مش��کالت مه��م در ارائه خدمات
پ��س از فروش تبدیل ش��ده اس��ت .ای��ن کارت ها
کام ً
ال ش��بیه کارت های اصلی اس��ت ،با این تفاوت
ک��ه وقتی خریدار با مش��کلی مواجه می ش��ود و با
ش��رکت تماس می گیرد ،شماره س��ریال مندرج بر
روی کارت با سیس��تم ش��رکت همخوانی ندارد و
همین مس��ئله سبب شده تا بخشی از شکایت ها را
به خود اختصاص دهد و جالب اینجاست که حتی
فروشنده هم از این موضوع اطالعی ندارد.اگر دولت
واقعا اراده برخورد ب��ا متخلفان را دارد ،باید جلوی
قاچ��اق و چاپ کارت ه��ای گارانتی تقلبی را بگیرد
ک��ه الزمه ان این اس��ت که قب��ل از واردات لوازم
خانگی این اتحادیه هم جزو مراحلی قرار گیرد که
صالحیت وارد کننده را تایید کند که چه کاالیی از
چه کشوری قرار است وارد شود تا رد پایی از قاچاق
کاال برای پیگیری داشته باشیم.
بازار و اصناف
trade@smtnews.ir
سال
دریچه
ابهام زدایی از ابهام رشد اقتصادی قابل دفاع
اعالم رش��د4/6درصدی توس��ط بانک مرکزی به
عنوان براورد اولیه و مقدماتی از نرخ رشد اقتصادی
فصل نخس��ت س��ال ، 1393طیفی از واکنش ها و
انتقاد ها را به دنبال داش��ت .برخی از افراد این نرخ
را بیش ب��راورد و غلط ان��داز می دانند ،برخی چنین
نرخ رش��دی را محس��وس نمی دانند و برخی دیگر
از صاحب نظ��ران با مرور تح��والت صورت گرفته و
مشکالت بنیادی تولید ،نسبت به این عملکرد ابراز
تردید می کنند .بنابراین ،این س��وال در ذهن مردم
و کارشناس��ان وجود دارد که این امار به چه میزان
صحیح و قرین به واقع است.
نکته اول که باید توجه ش��ود این است که اقتصاد
ایران در سال های اخیر همواره خارج از ظرفیت های
اس��می و بالقوه خود عمل کرده اس��ت .مش��کالت
فض��ای کس��ب و کار ،بی ثباتی ه��ای اقتص��ادی،
نارس��ایی های قوانی��ن و مق��ررات ،سیاس��ت های
نادرست ،بی انضباطی های پولی و مالی ،تحریم های
خارج��ی و نب��ود دسترس��ی مطلوب ب��ه بازارهای
جهان��ی در اس��تفاده نک��ردن از ظرفیت های بالقوه
دخیل بوده اند .این عوامل س��بب خروج بخش قابل
توجهی از منابع از تولید و جذب انها به فعالیت های
سوداگرانه شد .با اغاز به کار دولت یازدهم بخشی از
این موانع برطرف ش��د و از جذابیت های سفته بازی
کاسته شده است ،بنابراین رشد اقتصادی به معنای
افزایش ظرفیت های تولیدی در کش��ور نیست .این
اس��تدالل که چون اشتغال در کشور افزایش نیافته
پس رشد اعالم شده نادرست است قابل قبول نیست.
با توجه به ظرفیت های ف��راوان بیکار ،اقتصاد ایران
تنها با اس��تفاده از این ظرفیت ه��ا و بدون افزایش
اشتغال نیروی کار می تواند رشد اقتصادی باالیی را
در کوتاه مدت تجربه کند.
نکته مهمی که مورد غفلت قرار گرفته ان اس��ت
که این رشد ،در فصلی روی داده که مقیاس پایه در
حداقل و کمترین مقدار خود بوده اس��ت .با نگاهی
به امارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی مشخص
می ش��ود که وضعیت اقتصاد در بهار س��ال گذشته
به دلیل ش��رایط خاص ان مانند برگزاری انتخابات،
بس��یار نامناسب بوده اس��ت .به گواه نرخ های رشد
اعالم شده برای فصول سال ،1392بدترین وضعیت
مربوط به فصل نخس��ت ان بوده اس��ت ،به طوری
که رش��د اقتصادی در فصل اول سال 1392معادل
منفی 1/4درصد بوده و کمترین نرخ رشد را نسبت
به سایر فصول سال دارا بوده است .لذا یکی از دالیل
رش��د 4/6درصدی اقتصاد در فصل نخس��ت سال
جاری ،نازل بودن سطح تولید در بهار سال گذشته
است .به عبارت س��اده تر دلیل اصلی این رشد باال،
عملکرد موفق اقتصاد در بهار امس��ال نبوده بلکه به
دلیل عملکرد نامناسب اقتصاد در بهار سال گذشته
بوده است.
نکته بعدی این است که این رشد نسبت به فصل
اول س��ال گذشته رخ داده است و نه نسبت به اغاز
رکود .برخی اس��تدالل می کنند که چون ش��رایط
اقتصاد کشور به صورت محسوسی بهبود نیافته پس
این رشد نادرست است.
بای��د توجه کرد که ما همچنان با وضعیت قبل از
رکود فاصله چشمگیری داریم و تنها نسبت به سال
گذشته کمی وضعیت اقتصاد بهبود یافته است.
برای مش��خص ش��دن صحت ارقام تولید در بهار
و نیز پاس��خ به این س��وال که چرا افزایش تولید در
زندگی مردم مش��هود نیس��ت ،باید به بررسی ارقام
مصرف در بهار 93بپردازیم .طبق امار اعالم ش��ده،
تنه��ا نیمی از مصرف صورت گرفته در بهار توس��ط
بخش خصوصی بوده اس��ت و نیمی دیگر از مصرف
دولتی و سرمایه گذاری ثابت و ...بوده است.
ل��ذا نباید انتظار داش��ت که به هم��ان اندازه که
تولید ملی رشد یافته است مصرف بخش خصوصی
نیز رش��د یابد .بنابراین بررس��ی می��زان مصرف و
تغییر در معیش��ت مردم برای پی بردن صحت رشد
صورت گرفته چندان درس��ت نیست .از سوی دیگر
رش��د مصرف بخش خصوصی در بهار امس��ال 6/1
درص��د ،رش��د مصرف دولت��ی 8/3درصد و رش��د
سرمایه گذاری 5/7درصد بوده است.
یعنی بیش��ترین رش��د در مصرف دولتی رخ داده
اس��ت نه بخ��ش خصوص��ی .دولت به ش��کل های
مختلف��ی مص��رف خ��ود را افزایش داده اس��ت و
بیش��ترین افزایش مص��رف را در بی��ن بخش های
مختلف تجربه کرده است.
ای��ن نکت��ه می تواند دلیلی بر محس��وس نبودن
رش��د صورت گرفت��ه و افزایش نداش��تن اش��تغال
باش��د .در پایان قضاوت پیرامون صحت داش��تن یا
صحت نداش��تن نرخ رشد اعالم ش��ده را به مردم و
کارشناس��ان محترم اقتصادی می سپاریم و تنها به
این نکته بسنده می کنیم که جای مباحث علمی و
کارشناسانه در کشور ما بسیار خالی است.
نقده��ای غیرمنصفانه و غیرعلم��ی چه در دولت
گذش��ته و چه در دولت اخی��ر جای نقدهای علمی
و کارشناسی را گرفته اند.
منبع :خبرانالین
public@smtnews.ir
گزارش ،استان ها ،بازار ،نمایشگاه ،توسعه و اینه
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
شال و کاله کردن برای زمستان
گردش مالی ساالنه 340میلیارد تومانی بازار شیرخشک
نیاز بخش معدن به ازمایشگاه تعیین نرخ کیفیت محصوالت
9
تعاونی ها ،فرصت شکوفایی صنعت
سارا اصغری -گروه گزارش :یکی از مهم ترین موانع توسعه اقتصادی در کشورهای
در حال توسعه کمبود سرمایه است .همین سرمایه کم نیز به دلیل نبود فرهنگ
س�رمایه گذاری صرف فعالیت های غیراقتصادی می شود .شرکت های تعاونی از
طریق اموزش اعضا و ایجاد زمینه های س�الم اقتصادی قادرند در کاهش میزان
مصرف افراد و در نتیجه افزایش پس انداز دخالت کرده و این س�رمایه ها را برای
سرمایه گذاری در تولید هدایت کنند .تعاونی ها می توانند این وجوه متمرکز شده
را در یک صندوق تجمیع کرده و با انجام عملیات بانکی موجب بکار افتادن ان
در جریان س�رمایه گذاری شوند .توجه به تعاونی ها و توسعه این بخش می تواند
در ایجاد ثبات در تولید و اشتغال نقش موثری داشته باشد.
اهمی��ت بخش تعاون و تاثیر ان در توس��عه
و تح��ول اقتص��ادی در جهان ،روزب��ه روز در
حال افزایش اس��ت؛ چنان که از نظر کمی نیز
پیشرفت چشمگیری داشته است و دارد .علت
این امر ان اس��ت که بخش تعاون توانمندی و
امکان و اس��تعداد تبدیل ش��دن به یک بخش
مس��لط و غالب در اقتصاد را به صورت راه سوم
و بینابی��ن که اثار س��وء 2راه دیگر (دولتی و
خصوصی) را یا اصال ندارد یا بس��یار کم دارد،
دارا اس��ت .امارها نش��ان می دهن��د که تعداد
اعض��ای تعاونی ه��ا در دهه ه��ای اخیر رش��د
قابل توجهی در جهان داش��ته است .براساس
ای��ن امارها در طول ح��دود 3دهه ،جمعیت
عضو تعاونی ه��ا در کل جهان تقریب��ا 4برابر
ش��ده اس��ت؛ یعنی از 224میلی��ون عضو در
س��ال 1968م به 800میلیون عضو در س��ال
2000م افزایش یافته و این امر بیانگر استقبال
گسترده و رو به افزایش مردم از تعاونی هاست،
به طوری ک��ه امروزه نهضت تع��اون با عضویت
بیش از 800میلیون نف��ر از مردم جهان برای
بیش از 100میلیون نفر ایجاد اش��تغال کرده
اس��ت .در اروپا ۲۵۰هزار تعاونی وجود دارد که
5/5میلیون نفر در انها شاغل هستند .گاهی به
این شرکت ها عنوان «شرکت اجتماعی» داده
می شود ،با این حال بسیاری از انها واقعا فعال،
نواور و رقابتی هستند.
رشد تعاونی ها در ایران
اقتص��اد تعاون��ی در ای��ران در چن��د ده��ه
گذش��ته برخالف انتظار رشد نکرده و تاکنون
کارکردهای ان اش��کار نشده اس��ت؛ به واقع
س��اختار کل��ی اقتصاد ای��ران متاث��ر از رفتار
اقتص��ادی بخ��ش دولت��ی و عمومی اس��ت و
بخش خصوصی و تعاونی در عمده فعالیت های
اقتصادی ،نقش حاشیه ای داشته و دارد.
حاشیه نش��ینی اقتصاد تعاونی در حالی رخ
داده که هم براساس اموزه های اقتصاد اسالمی
و ه��م مس��تند به اس��ناد باالدس��تی ازجمله
سیاس��ت های کلی اصل 44قانون اساس��ی بر
ضرورت نقش افرینی اقتصاد تعاونی و افزایش
سهم ان در اقتصاد تاکید شده است .براساس
نظر کارشناسان این حوزه واقعیت این است که
دولت های ایران پس از جنگ تحمیلی هرکدام
به اندازه ای که انتظار می رفت ،به اقتصاد تعاونی
توجه نش��ان نداده اند و افزون بر اینها ذهنیت
عمومی به کارکرد تعاونی ها اعم از تعاونی های
مصرف و توزیع چندان مثبت نیس��ت و بعید
اس��ت بخش تعاون بتواند بدون حمایت دولت
و دیگر تس��هیالت قانونی و تمهیدات نظارتی
روی پای خود بایس��تد و س��همی در اقتصاد
کشور برای خود ایفا کند؛ به ویژه اینکه اقتصاد
بخش تعاون ایران حتی از امکانات ،تسهیالت و
حمایت ها و حتی انحصارات بخش های عمومی
هم برخوردار نیس��ت و شبکه بانکی کشور هم
که باالی 90درص��د کل بازار پولی ایران را در
اختی��ار دارد ،حاض��ر به اعطای تس��هیالت به
بخش تعاون نیست و غالب تسهیالت اعطایی
به تعاونی های کشور به یک بانک با عنوان بانک
تعاون محدود شده که کافی به نظر نمی رسد.
در این تنگنای س��اختاری و تعادل نداشتن
در قلمرو فعالیت بخش های مختلف اقتصادی
و ضع��ف اراده مدیری��ت سیاس��ی دولت ها در
حمای��ت از اقتص��اد تعاونی ،بدیهی اس��ت که
انتظار رش��د و بالندگی اقتصاد تعاونی محقق
نخواهد شد.
به گ��زارش خبرگزاری تس��نیم ،تعداد کل
تعاونی های ثبت شده تا پایان سال 92در کشور
حدود ۱۹۱هزار و ۷۷ش��رکت تعاونی بوده که
تعداد 81هزار و 715تعاونی معادل 43درصد
کل تعاونی ها به بهره برداری رس��یده است که
دارای عملکرد مالی ساالنه هستند و به نحوی
تولید داشته یا خدمات ارائه می دهند24 .هزار
و 599تعاونی معادل 13درصد کل تعاونی های
در دست اجرا دارای عملکرد مالی هستند ،ولی
هنوز به بهره برداری نرسیده اند .تعداد 74هزار و
740تعاونی معادل 23درصد کل تعاونی های
غیرفعال بیش از یک سال عملکرد مالی ندارند
و مجمع عمومی خود را برگزار نکرده اند .تعداد
29ه��زار و 455تعاونی معادل 15درصد کل
تعاونی های راکد تعاونی های غیرفعال هستند
که بیش از یک سال نتوانسته اند فعالیت خود را
اغاز کنند .از این تعداد 517تعاونی در بخش
کشاورزی 630 ،تعاونی در بخش خدمات35 ،
تعاونی معدنی 58 ،تعاون��ی چندمنظوره19 ،
تعاون��ی حمل ونقل 50 ،تعاونی مس��کن و 45
تعاونی فعالیت های عمرانی بوده اند.
سهم بخش تعاون
کارشناس��ان این حوزه معتقدن��د که یکی
از جدی تری��ن مطالب��ات از دول��ت و دیگ��ر
تصمیم س��ازان این اس��ت که برای اثربخشی
و کارای��ی اقتص��اد تعاون��ی از کارشناس��ان و
اقتصاددانان بخواهند تا نسخه ای عملی و قابل
دفاع برای حمایت واقعی از اقتصاد تعاونی تهیه
کنند و براساس ان مسیر پیشرفت و بالندگی
اقتصاد تعاونی هموارتر شود ،در غیر این صورت
نباید انتظار تحول داشت.
س��هم بخش تعاون در تولی��د ناخالص ملی
حدود 5درصد اس��ت؛ اما به س��بب بهره وری
خوب نیروی انسانی و سرمایه یعنی تقریبا 2/5
برابر بهره وری س��رمایه در اقتصاد ملی در این
بخ��ش ،این بخش قادر اس��ت از امکانات خود
در مقایسه با بخش های دیگر بهتر بهره برداری
کند .به همین دلیل ،باوجود سهم ناچیز بخش
تعاون در تولید ناخالص مل��ی ( 5درصد) این
بخ��ش 20درصد صادرات غیرنفتی کش��ور به
ارزش ساالنه بیش از 600میلیون دالر را تامین
می کند ،این در حالی اس��ت که سایر بخش ها
ک��ه 95درص��د ارزش تولید ناخال��ص ملی را
تامین می کنند ،فق��ط قادرند به ارزش 2/4تا
2/5میلی��ارد دالر محص��والت غیرنفتی صادر
کنند .به ه��ر حال ،اطالعات پیش��ین ،بیانگر
اس��تعداد و توانایی بالق��وه تعاونی برای اصالح
اقتصاد کشور است.
به گزارش تس��نیم معاون تعاون وزیر تعاون،
کار و رفاه اجتماعی ،حمید کالنتری اعالم کرد
که طبق برنامه پنجم توس��عه سهم تعاون در
اقتصاد تا پایان سال ۹۳باید حدود ۴برابر شود
تعاونی های موفق جهان
در این نوش��تار ک��ه برگرفته از «نگاهی ب��ه تعاونی های
موفق 5قاره جهان (نوش��ته مصطفی ذباحیان)» است ،با
نگرش به برخی از تعاونی های موفق در جهان سعی برایجاد
چشم اندازی جدید برگستره نهضت تعاون شده است.
بزرگ تاس��یس ش��د .این ش��رکت درح��ال حاضر 4800
عضو و 123فروش��گاه خرده فروشی در اختیار دارد و مواد
غذای��ی 49/4درصد ف��روش ان را تش��کیل می دهد .این
تعاون��ی با حضور 4مدیر ارش��د زن از مجموع 7نفر مدیر
ارش��د هیات مدیره به عنوان یکی از تعاونی بانوان محسوب
می شود .امروزه ش��رکت تعاونی های مصرف استاپینسکی
20درصد از حجم فروش منطقه بزرگ استاپینسکی مسکو
را در اختیار دارد و همچنین موقعیت مالی خود را به طرز
چش��مگیری تقویت کرده و سهم منابع عملیاتی خود را به
47درصد افزایش داده است.
قاره امریکا – ایاالت متحده امریکا
نخس��تین تعاونی مخابراتی در سال 1912م و نخستین
مهدکودک تعاونی در سال 1916م در ایاالت متحد ه امریکا
تاسیس ش��د .براس��اس اخرین براورد در س��ال 2002م
ت متحده
تعاونی ها 27درصد کل تولیدات روستایی در ایاال
را بازاریاب��ی کردند و ارزش خالص تولی��دات انها افزون بر
69/6میلیارد شده اس��ت .همچنین تعاونی ها تقریبا همه
نوع میوه؛ سبزی ها و خشکبار را در ایاالت متحده بازاریابی
می کنند.
بان��ک تعاون ( )co Bankبانک ملی تامین کننده اعتبار
برای تعاونی ها است و بخش��ی از سیستم اعتبار روستایی
محسوب می شود که در س��ال 1989م به دنبال ادغام 11
بانک از 13بانک اولیه تعاونی تشکیل شد .سرانجام در سال
1999م بانک تعاون با بانک تعاون س��نت پل ادغام شد و
ب��ه بزرگترین بانک ملی وام دهنده ب��ه تعاونی ها در امریکا
تبدیل شده است.
اروپا – لهستان:
منش��ا پیدایش تعاونی ها در لهس��تان به نیمه دوم قرن
نوزده��م برمی گردد؛ یعنی زمانی که لهس��تان به وس��یله
روس��یه ،پروس و اتریش اش��غال ش��ده بود .در این میان
شرکت های تعاونی یکی از معدود انواع شرکت هایی بودند
که توانس��تند به طور قانونی با نظارت قانون تجارت خارجی
تاس��یس ش��وند و اتحادیه ه��ای اعتبار نه تنه��ا نهادهای
ارائه دهنده خدمات اعتباری بودند ،بلکه به عنوان ابزار حفظ
هویت ملی و محافظ میراث کش��اورزی در خطر لهس��تان
به شمار می رفتند .پس از سال 1918م که لهستان استقالل
خود را دوباره به دس��ت اورد و تا زمان اش��غال ان کش��ور
به وس��یله المان و ش��وروی در خ�لال جنگ جهانی دوم،
اتحادیه های اعتبار رشد یافتند.
اتحادی��ه تعاونی های اعتبار اس��تفچک در س��ال 1995
م در نتیجه یکس��ری ادغام ها ازجمل��ه ادغام بین اتحادیه
و به ۲۵درصد برسد.
مطابق با برنامه پنجم توس��عه ،سهم بخش
تعاون تا پایان س��ال جاری بای��د به 25درصد
افزایش یابد ،این در حالی است که به شهادت
امارهای مس��ئوالن در حال حاضر س��هم این
بخش 6درصد است ،اما واقعیت اینجاست که
رسیدن به س��هم 25درصدی و پر کردن خال
19تا 20درصدی در این بخش با برنامه ریزی
روی کاغ��ذ و بدون نظارت محقق نمی ش��ود،
بلک��ه این فاصله باید با ایجاد زیرس��اخت های
مناسب پوشش داده شود.
برخ��ی کارشناس��ان اقتص��ادی مانن��د
مصباحی مق��دم ،رییس کمیس��یون برنامه و
بودجه مجلس یکی از دالیل نرسیدن به سهم
25درصدی را فرهنگ سازی نکردن در بخش
تعاون می داند و می گوید ،بخش تعاون از جمله
بخش هایی اس��ت که فرهن��گ ان باید از دل
تعاون اس��تخراج ش��ود و تا زمانی که فرهنگ
تعاون در جامعه وجود نداش��ته باش��د ارتقای
این بخش دش��وار است .در قانون اساسی و در
برنامه پنجم توسعه س��هم 25درصدی بخش
تعاون در اقتصاد ملی تعیین ش��ده اس��ت که
بی توجهی به اجرای این قانون موجب ش��ده
درصد بسیار کمی از این سهم تحقق یابد .این
در حالی است که کارشناسان ،تعاون را فرصت
شکوفایی صنعت می دانند.
اسیا – چین:
تعاونی های اعتبار استاسزیک و اتحادیه تعاونی اعتبار اصلی
استفچک تاسیس شد.
اتحادیه اعتبار استفچک ،نخستین اتحادیه اعتبار لهستان
است که مبتنی بر پیوند مشترک سیستم تعاونی است ،ابتدا
این سیس��تم برای اعضای تعاونی ها و برای توزیع اطالعات
مالی ایجاد شده بود اما به تدریج توسعه بیشتری یافت.
اعضای هیات مدیره اتحادیه تعاونی های اعتبار استفچک
ش��رایط احراز شایس��تگی را که به وس��یله NACSCU
تدوین ش��ده ،براورد کرده و حتی فراتر از ان هستند .بین
سال های 2000تا 1996م دارایی های اتحادیه تعاونی های
اعتبار استفچک 24برابر رشد یافته و سرمایه ان 38برابر
ش��ده اس��ت و تعداد اعض��ای ان از 5500نفر به 60هزار
نف��ر افزایش یافته به طوری که بین 130تا 140نفر روزانه
تقاضای عضویت می کنند.
اوراسیا -روسیه:
شرکت های تعاونی روس��یه تحت کنترل شدید دولت و
به طور عمده ب ه عنوان ابزارهای توزیع مواد غذایی استفاده
می ش��دند .پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال
1992م و ش��روع فرایند تحول در جهت اقتصاد بازار ازاد،
تعاونی ه��ا از فرصت رش��د ب��ه عنوان واحدهای مس��تقل
برخوردار ش��دند .قوانینی که با هدف تسریع فرایند تحول
تصویب ش��ده بود به ایجاد یک محیط قانونی مساعد برای
تعاونی ها کمک کرد.
در س��ال 1925م زمانی که توزیع اجب��اری موادغذایی
از س��وی دولت الزامی نشده بود ،ش��رکت تعاونی مصرف
کلینس��کی تاس��یس ش��د؛ با این وجود تعاونی کلینسکی
وابستگی زیادی به دولت داشت.
ش��رکت تعاونی مصرف کلینس��کی با 1848نفر عضو و
س��رمایه ای بیش از 308درصد کل منابع عملیاتی ش��روع
به کار کرد که باقیمانده س��رمایه ان از طریق استقراض و
وام های دولتی تامین شد.
در دهه1930م شرکت تعاونی کلینسکی به یک اتحادیه
تعاونی منطقه ای تغییر شکل داد و تا سال 1991م اتحادیه
منطقه ای کلینس��کی مالک 139فروش��گاه خرده فروشی
بودند که مواد غذایی 56/3درصد اقالم فروش را تش��کیل
می داد.
شرکت تعاونی مصرف استاپینسکی در سال 1930م در
منطقه استاپینس��کی مس��کو در جوار یک انبار منطقه ای
نخس��تین تعاونی ه��ا در چی��ن در اوایل ده��ه 1950م
به وجود امدند؛ گرچه تحت سیس��تم برنامه ریزی متمرکز
به زودی زیرکنترل دول��ت درامدند .اصالحات اجتماعی و
اقتصادی درس��ال 1978م اغاز ش��د ام��ا تعاونی ها مجبور
بودند برای بازیابی استقالل خود تا سال 1992م که اقتصاد
بازار سوسیالیستی اغاز شد ،صبر کنند.
ش��رکت تعاونی عرضه و بازاریابی ژیانگ چنگ ()SMC
در سال1950م در منطقه ای به همین نام در چین تاسیس
ش��د .ش��رکت تعاونی مذک��ور دارای 14730نفر عضو با
ن دالر امریکا و سرمایه در
س��رمایه ای معادل 1/19میلیو
ن دالر است.
گردش معادل 1/63ملیو
منطق��ه پیرام��ون تعاون��ی ژیان��گ چن��گ مزای��ای
منحصر به فردی از نظر دارا بودن منابع کشاورزی ،معدنی و
گردشگری داش��ته و این مزایا از زمان اصالحات اجتماعی
و اقتص��ادی بهبود یافته اند .شهرس��تانی که تعاونی ژیانگ
چن��گ در ان واقع ش��ده 54هزار نفر و 88روس��تا دارد.
محص��والت کش��اورزی ان بیش��تر گن��دم ،بادام زمینی،
س��یب زمینی ،ذرت و محصوالت باغی بوده و درامد فردی
س��االنه کشاورزان در این منطقه حدود 2409یوان است.
یکی از نخستین اقدامات صورت گرفته به وسیله تعاونی بعد
از 1997م انتخ��اب یک هیات مدی��ره جدید بود که برای
انطباق با تغییر و پویایی بازار و رقابت فشرده در حال رشد
منعطف تر بود؛ تیم جدید از رهبران جوان ،مبتکر و متعهد
تشکیل می شد.
در گذر تاریخ
پیشینه تعاون در ایران
در ایران تعاون به مفهوم واقعی کلمه از سابقه ای
طوالنی برخوردار اس��ت .برخ��ی از محققان غربی
عقیده دارند که اوضاع خاص جغرافیایی و ش��رایط
کل��ی حاکم بر محیط در ش��رق به وی��ژه در ایران
موجب ش��د ه که مردم برای مقابله با مش��کالت و
غلبه بر طبیعت با یکدیگر متحد شوند.
وی��ل دوران��ت در کت��اب تاریخ تم��دن راجع به
زمینه های مشارکت اقتصادی و اجتماعی در ایران
چنین می نویسد« :کتاب اوستا کشاورزی را ستوده
و ان را مهم ترین و واالترین کار بش��ر دانس��ته که
خدای ب��زرگ «اهورام��زدا» از ان بیش از کارهای
دیگر خشنود می شود .قسمتی از اراضی ملک مردم
بود و خود ب��ه زراع��ت ان می پرداخته اند و گاهی
خرده مالکان جمعیت های تعاونی کش��اورزی چند
خانوار تش��کیل می دادن��د و به ص��ورت جمعی به
کاشتن زمین های وسیع می پرداخته اند».
تعاون با س��نت های غنی مردمان این س��رزمین
امیخته ش��ده و به منظور اس��ان ک��ردن معضالت
زندگ��ی همواره رایج بوده اس��ت ،ول��ی اغاز تعاون
رسمی در ایران را می توان به تصویب قانون تجارت
در سال ۱۳۰۳شمسی نسبت داد که موادی از این
قان��ون به بحث در مورد تعاونی های تولید و مصرف
پرداخته بود.
اما از لحاظ تش��کیل و ثب��ت فعالیت تعاونی های
رسمی می توان سال ۱۳۱۴را اغاز فعالیت تعاونی ها
در ایران دانس��ت ،زیرا در این س��ال توس��ط دولت
اقدام به تشکیل نخستین شرکت تعاونی روستایی
در منطقه داوراباد گرمسار شد.
مبنای تش��کیل این ش��رکت ،قانون تجارت سال
۱۳۱۱ب��ود که در چند ماده بحثی از ش��رکت های
تعاون��ی اورده ب��ود .براس��اس این م��واد در زمان
جن��گ جهان��ی دوم حکومت وقت ،وزیر کش��ور را
مامور می کن��د در راس هیاتی برای تعلیم ماموران
و اش��نا س��اختن مردم با مفهوم قوانین تعاونی به
شهرها و روستاهای دور و نزدیک سفر کرده و حس
مسئولیت جمعی مردم به ویژه طبقات تولید کننده
را برانگیزند.
در ان س��ال ها تعدادی تعاونی در نقاط شهری به
منظور توزیع ارزاق عمومی تاسیس شد.
سپس در س��ال ۱۳۳۲نخس��تین قانون تعاونی
ایران ک��ه با اله��ام گرفتن از قوانی��ن خاص دیگر
کش��ورها تهیه شده بود ،به صورت الیحه قانونی به
تصویب رسید.
در سال ۱۳۳۴الیحه مزبور با اصالحاتی از تصویب
مجلس وقت گذشت و نخستین قانون تعاون ایران
تصویب ش��د که پایه و اس��اس تعاونی های زیادی
به خصوص پس از سال ۱۳۴۱قرار گرفت .در سال
۱۳۴۱براساس تبصره ۲ماده ۱۶۵قانون مربوط به
اصالحات ارضی رژیم گذشته ،کشاورزانی که زمین
دریاف��ت می کردن��د ناچار بودن��د ،از قبل عضویت
شرکت تعاونی روس��تایی را بپذیرند .به این ترتیب
در م��دت کوتاهی بیش از ۸هزار ش��رکت تعاونی
روستایی تشکیل شد که بعدها در هم ادغام شده و
حدود 3هزار شرکت را به وجود اوردند.
در سال ۱۳۴۲برای حمایت از تعاونی ها ،سازمان
مرکزی تعاون روس��تایی ایران به تصویب رسید که
هدف اصلی این س��ازمان کمک به پیشرفت نهضت
تع��اون در مناطق روس��تایی و کم��ک اعتباری به
اج��رای برنامه هایی بود که اتحادیه و ش��رکت های
تعاونی روس��تایی مستقیما با کمک سازمان عمران
منطق��ه ای مربوطه به منظور بهره ب��رداری کامل از
عوامل کشاورزی داشتند.
در 23اردیبهشت ماه سال ۱۳۴۶سازمان مرکزی
تعاون کشور به منظور تفهیم اصول تعاون و تعمیم
ان در سراسر کشور و نیز تهیه قوانین الزم و ایجاد
امکانات مناسب برای تعاونی ها به وجود امده و زیر
نظر نخس��ت وزیری قرار گرفت .نخستین اقدام این
سازمان مطالعه و تحقیق تطبیقی در قوانین تعاونی
سایر کشورهای جهان و تنظیم قانون جامعی برای
شرکت های تعاونی بود.
در 23اس��فندماه ۱۳۴۹به منظور توس��عه امور
تعاونی کش��ور و بس��ط مفاهیم ان اش��نایی مردم
ب��ا اصول و قواعد و تعلیم��ات تعاونی ،فراهم کردن
تدریج��ی موجبات همکاری افراد و تجمع و تمرکز
سرمایه های کوچک و توسعه منابع اعتباری و بسط
سازمان های تعاونی کشور ،قوه مقننه وزارت تعاون
و امور روستاها را تاسیس کرد.
پ��س از مطالعه و تحقی��ق تطبیق��ی در قوانین
تعاونی س��ایر کش��ورهای جهان ،س��رانجام در 16
خردادماه ۱۳۵۰قانون ش��رکت های تعاونی در ۲۵
فص��ل و ۱۴۹ماده به تصویب رس��ید و مقرر ش��د
که این قانون به مدت 5س��ال به صورت ازمایشی
اجرا شود.
اما پس از پیروزی انقالب و خواس��ت ملت ایران
درخصوص تحقق عدال��ت اجتماعی ،بخش تعاونی
جای��گاه مهم��ی را در قان��ون اساس��ی جمهوری
اسالمی به خود اختصاص داد .در سال ۱۳۷۰پس
از تصوی��ب قوانین مربوط ب��ه بخش تعاونی تمامی
سازمان ها و اداراتی که به طور موازی در این زمینه
فعالیت داش��تند ،در یکدیگر ادغام شدند و تمامی
وظای��ف و اختیارات انها ب��ه وزارتخانه جدیدی به
نام وزارت تعاون واگذار شد .این وزارتخانه در سال
۱۳۷۱به طور رسمی اغاز به کار کرد.
دریچه
شال های ابریشمی
10
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
گزارش
public@smtnews.ir
نگاهی به چگونگی پیدایش شال و رونق هنر شالبافی
شال و کاله کردن برای زمستان
با اغاز پرورش کرم ابریش��م درگی�لان بانوان
منطقه برای دست یافتن به منسوجات ظریف تر
و زیبات��ر ،ابریش��م را جانش��ین پش��م کردند و
پارچه ه��ای ابریش��می برای مص��ارف تزیینی و
بافت انواع لباس های مخصوص اعیاد و جش��ن ها
و مراس��م س��نتی با نقش و نگارهایی اس��لیمی،
نباتی ،حیوانی به رنگ های سبز ،ابی ،زرد ،قرمز،
جگری ،گلی ،اجری ،سورمه ای ،قهوه ای و ...تهیه
می کردند .البته طرح های ش��طرنجی ،پیچازی و
م��واج را گاه با ابریش��م ب��رای افراد فرودس��ت
می بافتند.
زنان پس از ابریشم کش��ی ابریشم های مرغوب
را می فروختن��د و ب��ا تبدی��ل ک��ردن نخال��ه یا
ضایعات ابریش��م ان را برای مصارف داخلی خود
می ریسیدند و به شکل نوارهای باریکی می بافتند.
این نوارها پس از رنگ امیزی با رنگ های طبیعی
با اراس��ته ش��دن به گل و بوته و نقوش دلخواه
بافن��دگان و تقاضای ب��ازار ،درکناره��م دوخته
می ش��د .نقوش رایج در چادرش��ب ها عبارتند از
انواع درختان (چنار ،س��رو ،کاج و )...اسب سوار،
گوزن با ش��اخ های بلند ،زن تاجدار ،گل دریایی،
پروانه ،گلیم گل ،گل چلچ��راغ ،صندوقچه گل،
گنجش��ک ،بلبل ،شانه گل ،شطرنجی ،خورجین
و ...
اواخر دهه 50با گران و نایاب ش��دن ابریش��م
و به صرفه نبودن پرورش کرم ابریش��م ،بافندگان
ناگزیر ش��دند پنبه و ابریش��م های مصنوعی و یا
کامواه��ای رنگی موج��ود در بازار را جانش��ین
ابریشم کرده و کار ارزان تری به بازار عرضه کنند.
شال امیری چیست؟
مولف اقرب الموارد می نویسد :جامه ای است که
در کشمیر و الهور س��ازند و به کشورهای دیگر
حمل کنند .گویند که ان را از پشم شتر بافند و
ش��ال گویند .پارچه ای که به کمر یا گردن بسته
می ش��ود بیش��تر از پشم باش��د و گاه از پنبه یا
ابریشم .در «فرهنگ نظام» و در فرهنگ فارسی
معین درباره ش��ال امده است :نوعی پارچه ساده
یا گلدار که از پشم یا کرک بافند.
در گذشته ش��ال به صورت خلعتی بوده که در
مناسبت های مختلف س�لاطین ،وزرا و بزرگان،
برای قدردانی از زحمات افراد زیردس��ت به انان
می داده اند.
شال از چه زمانی اهمیت پیدا کرد؟
اگرچه شال از زمان های بسیار دور وجود داشته
ام��ا در ایران از زم��ان صدارت می��رزا تقی خان
امیرکبیر معروف تر شد .نقل کرده اند که در زمان
صدارت امیرکبیر سردوش��ی هایی که به افسران
و نظامیان ایرانی می دادند س��اخت کشور اتریش
بود .امیرکبیر که ب��ا مصرف محصوالت خارجی
در کشور مخالف بود ،به دنبال راه حلی می گشت.
در همین ایام شالی می بیند که با ظرافت بسیار
خاصی توسط یک بانوی ایرانی به نام «خورشید»
بافته شده است .برای حمایت از تولیدات داخلی
دس��تور می دهد این کار با حجم بیشتری دنبال
شود .مدت زیادی نمی گذرد که شال های ایرانی
به خص��وص ش��ال های س��اخت کرم��ان از نظر
کیفیت از ش��ال های کش��میری پیشی گرفته و
به «ش��ال امیری» معروف می ش��وند .در جوغان
مازندران نیز شالی بافته می شد که از ان به جای
ماهوت خارجی (نوعی پارچه ضخیم پرزدار) روی
لباس سربازان استفاده می شد.
به روای��ت بزرگان طایفه گرگی��چ دردهه اخر
س��لطنت قاجاریه ،پس��ندخان گرگیچ به خاطر
تالش هایی که در مرزداری از سیس��تان از خود
نش��ان داده بود نخستین ش��ال امیری طایفه را
از طرف مسئوالن دولتی ان زمان دریافت کرده
است.
امروزه نیز ستره؛ روپوش بلند مردان لر ،دارای
طرحی س��اده اس��ت .بلندی ان تا وسط ساق پا
می رس��د .جلوی ان باز است و در دو پهلو جیب
دارد .بدون یقه برگردان و دکمه است و به وسیله
ش��ال کمر ،دامن های ان برروی هم نگه داشته
می شوند.
م��ردان لر ای�لام همانند کردان ،ش��ال کمری
گل��دار و کم عرض ام��ا طویل روی «س��تره» به
دور کم��ر می پیچند .انان کالهی از نمد برس��ر
می گذارن��د که هرچه بلندی ان بیش��تر باش��د،
هیبت ان بیش��تر می شود .به این کاله «گیرک»
می گوین��د .ای��ن کاله ش��بیه کاله داری��وش
هخامنش��ی در نقوش تخت جمشید است .رنگ
ان اغلب مش��کی یا قهوه ای است .گاه دور ان را
با دس��تمالی می بندند .کفش انان همانند گیوه
بافت محل یا کرمانشاه است.
گروه گزارش :هرچه به زمس�تان نزدیک می شویم ،نیازمان به وسایل
گرمایش�ی و پوشش�ی بیش�تر می ش�ود و هر روز که می خواهیم از
خانه بیرون بیاییم بیش�تر می پوش�یم و بیشتر شال و کاله می کنیم،
بیش�تر دس�ت های مان در جیب های مان فرو م�ی رود و جمع وجورتر
و ش�مرده تر و کزکرده ت�ر در پیاده رو ها حرک�ت می کنیم و در همین
حال از دستکش ها و شال و کاله خود انتظار گرمای بیشتری داریم و
هر جایی که افتاب بی رمق پاییزی و زمس�تانی را می یابیم ،به همان
سمت می رویم .در این میان «شال» اما نقش جالبی دارد و کمک مان
می کند تا بخش هایی را که کاله پوش�ش نمی دهد از گزند س�رما دور
بداریم ،گرچه در فرهنگ ما ایرانی ها اس�تفاده از کاله و ش�ال به طور
همزمان ،معنایی دیگر هم دارد که به ان شال و کاله کردن می گویند
که نش�ان از عزم و اراده رفتن کسی به مقصدی است .حال ما شال و
کاله کرده ایم که به سمت زمستان برویم؛ زمستانی که به گفته برخی
کارشناس�ان هواشناسی ،چندان سوزوس�رمای کشنده ای هم در ان
نیست و به قول قدیمی ها «بخاری از ان بلند نمی شود».
با این حال زمس��تان ،زمس��تان است و
باید ام��اده همه ویژگی ه��ا و رخداد های
طبیعی و غیرطبیعی اش باش��یم و از انچه
برای فصل زمس��تان فراهم شده است ،به
گرم ترین شیوه ها استقبال کنیم اما پیش
از ان خوب است سری هم به گذشته های
دور و ام��روز و ف��ردای «ش��ال» بزنیم و
اینکه چگونه «ش��ال ها» که نقش کمربند
و حفاظ های کمری داشتند ،تبدیل به یک
ابزار گرمایشی برای سر و گردن شدند...
ش��ال ها نیز سرنوشت جالب ،شنیدنی و
خواندنی دارند که شما را با گوشه هایی از
ان اشنا می کنیم:
پیشینه شال یا «چوخا»
در تحقیقاتی که از سوی اعضای انجمن
تولید و صادرات صنایع دس��تی و هنر های
س��نتی در ای��ن زمینه انجام ش��ده ،امده
است:
از انجا که مردم تالش در اس��تان گیالن
در گذش��ته مردمی کوچ نش��ین بوده اند،
بیشترین نیازشان را خود تهیه می کردند.
بافت ش��ال نیز یک��ی از نیاز های انها بوده
است چراکه زندگی شبانی و عشایری انها
در فصل های سرد سال ایجاب می کرد که
از پشم گوسفندان خود برای تهیه پوشاک
اس��تفاده کنند .انها برای بیشتر نیاز های
خود از پشم اس��تفاده می کرده اند و حتی
طناب ه��ای تالش��یان نیز از جنس پش��م
گوسفند بوده است.
ش��ال نیز بافته ای ضخیم از جنس پشم
بوده که با دس��تگاه بافته می ش��ده است.
شال یا همان «چوخا» عالوه بر اینکه لباس
ملی مردم تالش محس��وب می شود ،لباس
اصلی شبانان و دامداران نیز است.
مواد اولیه ش��ال بافی فقط پش��م است.
بیشتر پش��م مورد مصرف در شال از پشم
گوسفندان محلی است و کمتر خریداری
می شود ،چون اکثر بافندگان شال افرادی
هس��تند که خود گله دارند .تاروپود ش��ال
که ب��ه صورت پارچ��ه بافته می ش��ود ،از
پشم است و از پنبه یا مواد دیگری در ان
استفاده نمی شود ،مگر در بافت سیاه چادر
که مقداری موی بز به ان اضافه می کنند.
وسایل بافت شال
«دوک» ک��ه برای ریس��یدن
نخ پش��م بکار م��ی رود .از
جنس چوب ،س��بک و
در اندازه های ۴۰×۳۰
س��انتی متر است که
قابل جابه جایی
اس��ت .ش��انه
یا «شونه س��رخود» برای
حالجی پش��م ب��کار می رود .این وس��یله
به ش��کل ش��انه ای با دندانه های فلزی به
ط��ول ۱۵الی ۲۰س��انتی متر اس��ت که
به ش��کل عمودی ب��ر روی یک پایه چوبی
یا فلزی افقی س��وار می شود و «چرخ» که
از یک دوک و یک چرخ و تسمه گرداننده
چرخ تشکیل ش��ده است و برای ریسیدن
نخ پش��م بکار می رود .در اصطالح به چرخ
«جه��ره» می گوین��د ب��ه ع�لاوه دفه که
ش��انه ای فلزی یا چوبی و نس��بتا سنگین
اس��ت که بعد از رد کردن هر پود ان را با
دف��ه می کوبند تا پودها به طور مرتب روی
هم قرار گیرند.
دستگاه شال بافی
دس��تگاه شال بافی دس��تگاهی چوبی و
ش��امل دو ردیف نورد و دو پدال است که
در داخل گودال کنده شده قرار می گیرد.
.دس��تگاه ش��ال بافی هم اکنون بیشتر در
روستاهای «ارده» تالش��دوالب ،پره سر و
مناطق کوهس��تانی تالش به تعداد بسیار
مح��دود وجود دارد ک��ه مناطق اطراف را
پوشش می دهد و ماکو که تخته ای چوب
س��بک که در یک س��ر ان سوراخی برای
درگیر کردن پود تعبیه ش��ده و برای عبور
دادن نخ یا همان پود از میان دو ردیف تار
بکار می رود.
انواع شال
امروزه ش��ال به صورت پارچه ای ضخیم
اس��ت که از ان محصوالت دیگری تهیه
می کنن��د ،اما انواع دیگر ان نیز توس��ط
تالش��ی ها بافته می ش��ود وسایلی
مثل ش��رف یا ش��ال گردن
ک��ه همان ش��ال گردن
معمولی اس��ت ب��ا این
تف��اوت ک��ه جنس ان
کام�لا از پش��م مرغوب
است و توس��ط زنان و
دخت��ران تال��ش بافته
می ش��ود و نیز شال
کمر که نوعی روسری
بزرگ اس��ت که زنان
تالشی به هنگام کار در
مزارع برنج ان را به کمر
می بندند.
بناب��ر تحقیق��ات
دیگری که در این
زمینه انجام شده
در می��ان ان��واع
صنای��ع دس��تی
رای��ج در گی�لان
ش��ال بافی با قدمت بیش
از 150س��ال ازجمله دس��ت
بافت های بومی و س��نتی است که
با اس��تفاده از پش��م و بیشتر توسط زنان
تولید می شود و به دلیل نفوذناپذیر بودن
ان در براب��ر س��رما و رطوب��ت همچنان
مورد توجه و اس��تفاده م��ردم در مناطق
س��رد و کوهس��تانی ق��رار دارد ،درحال
حاضر با وج��ود رواج گس��ترده این هنر
در روس��تاهایی مانند ویسرود و خرمکش
شهرس��تان ش��فت گیالن به دلیل گران
بودن م��واد اولیه ،محدود بودن خریدار و
بهای اندک شال های تولیدی ،این صنعت
درحال منسوخ شدن است.
براس��اس همی��ن پژوه��ش ش��ال از
قدیمی ترین و اصیل ترین دست بافت های
پش��می رایج در ایران اس��ت که بافت ان
بیش��تر در ش��هرهایی چون یزد ،کاشان،
کرمان (روس��تای هوتک) متداول است و
البته نوشته اند که برخی از شال ها پارچه
پش��می توری مانندی هستند که عرض
ان 40ت��ا 120س��انتی متر و طول ان با
توجه به نوع کاربرد متغیر است.
شال در تاریخ
ش��ال ازجمله هنرهای خانگی است که
توس��ط زنان تولید می ش��ود هر چند که
اخیرا مردان نیز ب��ا راه اندازی کارگاه های
ش��ال بافی در تولی��د و نم��دی کردن ان
دخیل هستند.
ش��رایط خ��اص اب وهوای��ی ،رطوب��ت
زیاد ،اس��یب پذیر بودن دست بافته و در
نتیجه کش��ف تعداد محدودی از این گونه
اث��ار در حفاری های علم��ی و غیرعلمی
عواملی هستند که موجب دست نیافتن به
اطالعات جامع و دقیق در مورد شال بافی
شده اند.
با توجه به نظر برخی از پژوهشگران که
اغاز صنعت بافت پوشاک را از زمان اهلی
کردن بز ،گوس��فند و ش��تر و استفاده از
پش��م انها می دانند ،عمر دست بافته های
پش��می در نواحی ش��مال ایران ازجمله
گیالن به 8هزار سال قبل می رسد.
مردم ای��ن نواح��ی در ان روزگاران به
پرورش بز ،گوس��فند و کشت غله اشتغال
داش��تند و از پش��م بز و گوسفند پوشش
کاله و پای افزار می بافتند و کار دوختن را
نیز با سوزن های شاخ دار انجام می دادند.
رابینو (ایران شناس ،جهانگرد فرانسوی
و پژوهش��گر تاریخ و جغرافی��ای گیالن،
مازن��دران و گ��رگان) ک��ه در س��ال های
1281ت��ا 1287شمس��ی ( 1906ت��ا
1912م) درگیالن به س��ر ب��رده ،در مورد
بازرگان��ی و صنع��ت اس��الم شهرس��تان
تال��ش ب��ه ش��ال بافی هم اش��اره کرده و
می نویس��د« :محصولی که در این منطقه
تهی��ه می ش��ود ،پارچه ای به نام ش��ال و
جوراب های کوتاه پشمی ،جاجیم و مقدار
کمی طناب است».
با این ح��ال امروزه با وجود پیش��رفت
صنعت نساجی ،متداول شدن پارچه های
متنوع و کاس��ته ش��دن تمایل جوانان به
فراگیری شال بافی ،استفاده از لباس های
تهی��ه ش��ده با ش��ال در بی��ن چوپانان و
مردم��ان س��اکن در مناطق کوهس��تانی
و سردس��یر همچنان از جای��گاه ویژه ای
برخوردار اس��ت و در برخی از روستاهای
شهرستان شفت از قبیل روستای خرفکل،
لپوندان ،علیس��را و س��یاه مزگی به دلیل
گ��ران بودن مواد اولی��ه و ناچیز بودن بها
از رونق افتاده و در حال فراموشی است.
شال بافی سیستان
براس��اس انچه در تاریخ امده اس��ت ،با
امدن قوم «س��کاها» به سیستان تحولی
بزرگ در این منطقه صورت گرفت.
کمتری��ن چیزی ک��ه ام��روز می توانیم
بگوییم این اس��ت که بافت ه��ای منطقه
تحت تاثیر هنر سکاها تحولی عظیم یافت
زیرا این قوم درق��رن پنجم قبل از میالد
قالی ،ش��ال و نمد تولید می کرده اند و در
نخس��تین نوشته های اس�لامی ،سیستان
مکان تولید بهترین بافت های ابریشمی و
پشمی توصیف شده است.
شال از قدیمی ترین و
اصیل ترین
دست بافت های پشمی
رایج در ایران است
که بافت ان بیشتر
در شهرهایی چون
یزد ،کاشان ،کرمان
(روستای هوتک)
متداول است که برخی
از شال ها پارچه پشمی
توری مانندی هستند
اثار باس��تان شناس��ی ،نش��ان از رونق
سیستان در دوره اشکانی و ساسانی دارد
ک��ه در این دو دوره یکی از باالترین ارقام
مالی��ات را می پرداخته ،یعنی از اباد ترین
و پرتولی��د ترین نقاط ای��ران بوده اگرچه
از این دو دوره بافته سیس��تانی به دست
نیامده اما ش��هرت بافته های سیستان در
دوره اسالمی نش��ان از یک هنر پر سابقه
و کهن دارد و از نظر ش��هرت از ش��ال و
قالی سیس��تان در کنار بافت های فارس و
طبرستان یاد می شود.
ش��ال سیس��تان دارای نقوش هندسی
جادویی و اعجاب انگیز اس��ت که به انها
مهر گفته می ش��ود ،نقوش��ی بیانگر تفکر
کام�لا خ�لاق وانتزاعی با نگاه��ی کامال
مدرن و خاص به طبیعت و قدرت اجرایی
مافوق تصور.
از هن��ر ش��ال بافی در تولی��د زیرانداز،
پش��تی ،س��فره های ارد و نان ،خورجین
و ...اس��تفاده می ش��ده و برای تزیین ان
از صدف ،منگوله و س��نگ های زینتی نیز
بهره می برده اند.
شال چادر ،شال دندانی
بنابه نوش��ته یکی از محققان گیالنی به
نام «عاکف معزز لس��کو» نوع دیگر شال
که درگیالن بافته می ش��د «شال چادر»
نام داش��ت که بیش��تر مطلوب دامداران
و عش��ایر کوه نش��ین بود و برای ساختن
کلبه های کوهس��تانی چ��ون کومه (نیمه
اس��توانه ای و یا تخم مرغی) ،پرگا ،گوال،
پ��رو یا پری (نام کلبه های ییالقی به زبان
محلی) به کار می رفت .این چادرش��ال ها
برای انکه اس��تحکام و مقاومت بیشتری
داشته باش��ند از موی بز بافته می شدند.
پش��م ای��ن ش��ال ها در عرض ک��م بافته
می شدند و همانند شال های دیگر پس از
اتمام بافت ،ب��ا مهارت درکنار هم دوخته
و س��پس روی اس��کلت اقامت��گاه موقت
کوهس��تانی کشیده می شدند .این شال ها
به تدریج به دلیل رنگ س��یاه خود با نام
«سیاه چادر» ش��هرت یافتند که درحال
حاض��ر نیز م��ورد کاربرد ییالق نش��ینان
اس��ت .دراین میان ،زنان هنرمند گیالنی
به غیر از اس��تفاده به صورت چادر ،از این
ش��ال برای دوختن شلوار و خورجین نیز
بهره می برند .شال چادرها بادستگاه افقی
در شهرس��تان های ماسال ،تالش ،رضوان
شهر ،شفت و ...بافته می شدند.
شال پشمی دندانی یا گل خورده شالی
است که عالوه بر پشم از ابریشم نیز بافته
می ش��د که امروزه اثری از ان باقی نمانده
و تنها تصویر نمونه ای از ان درکنار مقاله
فیلی��س اکرم��ن درکت��اب «س��یری در
صنایع دستی ایران» به چاپ رسیده است.
شال های صادراتی!
در ه��ر ح��ال ،ش��ال دندان��ی همانند
ش��ال های دیگری چون کورشاق با رواج
ابریش��م تکام��ل یاف��ت و عالقه مندان��ی
پی��دا کرد .ش��ال کورش��اق را در گیالن
زن��ان لشت نش��ا می بافتن��د و مخصوص
منطقه ش��رق گیالن بود .ش��ال مزبور در
ابتدا از پش��م نرم و لطیف تهیه می شد و
بازرگان��ان و تاجران فراوانی را به س��وی
خود می کش��اند .انان در رقابتی تنگاتنگ
ب��ا یکدیگ��ر ،ت�لاش می کردن��د ت��ا این
ش��ال ها را به چنگ اورن��د و صادر کنند.
در این میان ،بازرگانان تفلیس��ی بهترین
صادر کنندگان این ش��ال ها به کشورهای
اروپایی به خص��وص قفقاز ،ارمنس��تان و
ترکس��تان ،به ش��مار می رفتند .گرجی ها
نی��ز پس از خری��داری ،ان را روی لباس
های سنتی شان به کمر می بستند.
انچ��ه این ش��ال را از ش��ال های دیگر
متمای��ز می ک��رد ،مرغوبی��ت پش��م،
رنگ بندی های شاد و زنده و وجود نقوش
متنوع��ی چ��ون گل و بوت��ه ،پرندگان و
حیوان��ات و طرح ه��ای اس��لیمی ان بود.
در س��ال های اخی��ر نیز س��ازمان میراث
فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری برای
احیای مجدد صنعت شال بافی تالش کرد
تا ب��ا فراهم کردن تس��هیالت و امکانات،
این صنعت را در تالش با کمک بافندگان
بومی منطقه اشاعه داده و ان را به جوانان
عالقه من��د به عنوان یک حرف��ه درامدزا
اموزش دهد که متاسفانه نتیجه نداد.
چادرش��ب ی��ا به گویش محلی چاش��و
در اغاز از پش��م های لطیف و سبک تهیه
می شد که به الوبند شهرت داشت .اهالی
الهیجان به این نوع پارچه ها «کمر َدبَد»
می گفتن��د .الوبند به زب��ان محلی یعنی
بس��تن و گره زدن و به پارچه هایی اطالق
می ش��ود که بتوان ان را ب��ه چیزی گره
زد و بس��ت .این پارچه حتی می توانست
بقچه ای کوچک برای گره زدن جامه های
پیچیده در ان و یا بقچه ای برای گره زدن
دیگ غذا باش��د .این نکته قابل ذکر است
که الوبندها عالوه بر بس��ته شدن به کمر،
در شب های تابس��تان ملحفه و یا روانداز
برای اعضای خانواده بودند.
با گذشت زمان از حدود 50یا 60سال
پیش ،الوبندها در بین مردمان شهرنشین
به چادرش��ب تغییر نام یاف��ت و در میان
خود اهالی «چاشو» خوانده شد.
گزارش
report@smtnews.ir
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
11
نقش قنات های ایران در ابرسانی شهری و روستایی از هزاران سال قبل تا امروز
«قنات» رشته ای که در زیرزمین سر دراز دارد
محمدعل�ی عرفی ن�ژاد :همان گونه که در گ�زارش اب و تاریخ ،گره خوردن س�رزمین ایران با بحث
خش�کی و فصول کم ابی تا بی ابی مطرح ش�د ،ما قوم بزرگ ایران زمین در زمینه دستیابی به اب و
راه های نگهداری از ان برای فصول خشک بیشترین ابداعات را بکار گرفته و در اختیار جهانیان قرار
داده ایم.
با یک گردش حتی از سر تفنن در بخش های کویری ایران می بینیم بسیار مردمانی که با این ماجرا
ب��رای تامین اب ش��رب و نگه��داری از ان
بزرگترین کار ایرانی ها ،یافتن راهکار هایی برای
عبور اب از زیرزمین و رساندنش به بخش های
پرجمعیت مسکونی است ،ابی به زاللی طلوع
صب��ح و ریزش ب��اران که بدون هی��چ هرز و
هدررفتن دور از نور خورشید که باعث تبخیر
حلقه چاه در دوره هخامنش��یان ساخته شده
که با یک محاس��به س��اده در امر تونل زنی و
خارج کردن سنگ و خاک می توان به این ارقام
رس��ید .حدود 56هزارتن سنگ و خاک برای
حفر مادر چاه و دیگر چاه های عمودی متصل
به کانال های افقی سراسر قنات به وسیله گروه
اب در همه جهان می ش��ود و با عبور از میان
دشت و بیابان و از روی شن و ماسه و سنگ که
خود تصفیه کننده اصلی به شمار می رود ،بیشتر
از انک��ه به تصور ای��د ،در جریان حرکت خود
تبدیل به اب شرب قابل مصرف با امالح معدنی
و سوداور می شود.
کارگران و مقنی ها برداش��ته شده که به گفته
تاریخ شناسان و کارشناسان بخش های مربوطه
عظمت چنی��ن کار ی را در هم��ان حد اهرام
مصر می ش��ود ش��ناخت .به همین جهت هم
هس��ت که قنات قصبه گناباد به عنوان یکی از
عمیق ترین قنات و شاید هم تنها قنات بعد از
دیگر قنات های ایران و از عجایب تمدن بشری
به ش��مار می اید ،که از نظر طول « 6کیلومتر»
و بعد از قنات «زارج» یزد محسوب می شود و
این هم به دلیل مطرح بودن نیرو ازنظر بزرگی و
تعداد جمعیت در مقابل گناباد قرار دارد.
کنار امده و با فراهم اوری اب انبار هایی حتی در قس�مت های کامال خشک انها را پاکسازی و به طور
دائ�م مرمت و نگهداری کرده ان�د .قصه اب و کویر در ایران جایگاه ویژه خ�ودش را دارد و به همین
دلیل هم هس�ت که در این مناطق به اب احت�رام می گذارند و از لحاظ مذهبی می گویند ،اب مهریه
حضرت فاطمه (ع) است ،مهریه دختر پیامبر (ص) و تا همیشه تاریخ به اب و گندم و البته نان احترام
فوق العاده ای می گذارند.
س��ابقه در دو طبقه س��اخته ش��ده که دارای
چاه های مشترک است که با مادر چاه و مظهر
متفاوت ش��کل گرفته ،اما قنات بزرگ تهران و
ری ،تا دشت ورامین می رفته که دشت ورامین
را ابیاری می کرده و تا حدود 30س��ال قبل از
پراب ترین قنات های موجود به ش��مار می امده
اس��ت .اما به مجرد لوله کش��ی این ش��هر ها،
مثل دیگر اثار قدیمی و موثر ش��هری به خاطر
الیروبی نکردن و مرمت نش��دن و رس��یدگی
معمول ،خودبه خود تخریب شد و از رونق افتاد،
چ��ون هیچگاه فکر نکردی��م همین قنات های
پرارزش تاریخی می تواند مش��کالت بعدی ما
را ازنظر خشکسالی و کمبود اب برطرف کند.
نمونه ای از شهر زیرزمینی از مناطق توریستی
و گردشگری شناخته شده است .درحال حاضر
هن��وز مادر چاه ه��ا و چاه ها روزبه روز وس��عت
بیش��تری می یابد ،به طوری که ت��ا به حال به
300حلقه شناخته شده رسیده.
که با فاصله های 14تا 16متری قرار گرفته
را می ت��وان مثال زد .ام��ا در تهران هنوز 300
رش��ته قنات شناسایی شده که در حال خواب
ق��رار دارد که طول بعض��ی از انها به 18000
مت��ر هم می رس��د .و قابل ذکر این اس��ت که
زحم��ت تهیه بخش��ی از ای��ن محاس��به ها و
ش��ناخت واقعی قنات ها در ایران ،توسط یکی
قنات هایی با تاریخ س�اخت در دوران
صفویه و قاجاریه
شهر هایی روی قنات
باتوجه به اینکه شهر تهران ،پرجمعیت ترین
ش��هر ایران به عنوان پایتخت بین ش��هر های
ش��مالی و جنوبی ق��رار دارد ،اینکه چگونه در
زیر این شهر قنات های بزرگی در جریان بوده
و هنوز هم هس��ت قابل بررسی است .شهری
که با این جمعیت بیش��تر از دویس��ت و اندی
سال از شکل گیری اش نمی گذرد .اما به همت
معم��اران و مقنی های کارش��ناس که از نقاط
دیگر به این شهر امدند ،مثل کاشان ،سمنان و
اصفهان ،برای دستیابی به اب شرب و ابیاری
مزارع و باغ ها یکی از راهکار های موفق ساخت
و اس��تفاده از معابر جی مانند زیرزمینی بوده
است و اینک پس از دویست سال در بسیاری
از مناط��ق تهران به ویژه از ش��مال به جنوب
ش��هر این کانال های قدیمی هنوز وجود دارد
که بس��یاری از اب های هرز و حتی فاضالب ها
باعث الودگی قنات های قدیمی ش��ده اس��ت.
قابل توجه اینکه به هنگام ساخت پل دو طبقه
صدر در ش��مال ته��ران که باید ب��رای ایجاد
س��تون های بزرگ زمین را تا بیشتر از 10متر
می کندند ،این قنات ها ،چاه های ویژه پل سازی
را از اب مناطق باال تر و زیرکوه ،پرمی کرد و گاه
کار را روز ها عق��ب می انداخت .بنابراین طبق
نظر بعض��ی از کارشناس��ان و متخصصان فن
تولید و توزیع ان ،پاکسازی مسیر این قنات ها
می تواند بخشی از نگرانی کمبود اب را برطرف
کند .قنات های معروف
عمیق ترین قنات ایران در قصبه گناباد که با
نام قنات گناباد معروف اس��ت 340 ،متر عمق
مادر چاه ان است و ضمنا به عنوان طوالنی ترین
قن��ات در منطقه یزد هم قنات زارج اس��ت با
طول 100کیلومتر و پیش��ینه تاریخی 2500
س��اله که بی��ش از 2ه��زار هکت��ار از اراضی
کش��اورزی س��نتی این شهرس��تان را ابیاری
می کند .بد نیس��ت این را هم بدانیم این قنات
ب��ا 33133متر طول و 340متر عمق و 470
پراب ترین قنات
قنات اکبراباد فسا نیز به عنوان قدیمی ترین
و پراب ترین قنات ایران ش��ناخته شده است.
در این زمینه قن��ات معروف ابراهیم اباد را هم
می توان نامبرد که در اراک قرار دارد.
یکی از معروف ترین قنات ه��ای ایران نیز با
نام «مون» در اردس��تان است که با 800سال
این را هم بدانیم تهران بیش��تر از 30قنات
داش��ته که بعضی از انه��ا یکدیگر را به صورت
ضربدری قطع می کردند و هنوز هم بسیاری از
انها در حال فعالیت هستند ،برای نمونه یکی
از قنات ها که در 3متری زمین وجود داش��ته
به علت خاک برداری کوره ها و کور ه پزخانه های
ویژه اجرپ��زی درحال حاضر به ص��ورت روباز
ابرس��انی خود را دارد که ت��ا ورامین می رود.
در همین زمینه ش��ناخت قنات ه��ا ،به قنات
بخشی از درامد حاصل
از گردشگری می تواند در
گرو بازسازی قنوات در
شهر های ایران باشد و
باز سازی این بزرگترین
ابداعات مردم سرزمین
ما ضروری است
جالب و قدیمی ش��هر قدیمی کیش می توان
اش��اره کرد که حدود 12سال قبل به هنگام
ساخت وس��از رونمایی شد که درحال حاضر با
ک��ه س��قف قنات ه��ا را الیه ه��ای مرجانی به
ضخام��ت تا 15متر تش��کیل داده و الیه های
زیرین قن��ات هم از خاکی نفوذناپذیر ش��کل
گرفته که همین امر باعث شده تا پس از نفوذ
اب ب��اران ،س��فره های اب زیرزمینی به وجود
اید ،به همی��ن دلیل و نیز به خاطر اس��تفاده
از اب قن��ات ب��رای گردش��گران و تماش��ای
زیبایی های ان تا به حال بیشتر از 4کیلومتر از
مسیر الیروبی و حفاری شده و به همین خاطر
نیز شهر زیرزمینی با عمق 15متری این قنات
با کاربری سیاحتی و تجاری در حال ساخت و
تکمیل است.
تعداد قنات ها
طب��ق محاس��به درح��ال حاض��ر در ایران
40/000قنات به ط��ول تقریبی ()272000
کیلومتر قرار داردکه تنها در اس��تان خراسان
( )7230رش��ته قن��ات ب��ا مق��دار اب دهی 6
برابر ذخیره س��دکرج و 140برابر سد (طرق)
از محقق��ان این زمینه فعالیت ها به نام اس��تاد
(ان��وش راوید) صورت گرفته که در زمینه ابزار
و وس��ایل حفر قنات و نیز ویژگی اداب ورسوم
و عقاید گذشتگان نیز تحقیقاتی را انجام داده
که خ��ود را جزو زحمتکش��ان و کاوش��گران
بی نام ونش��ان این سرزمین با کم ترین امکانات
و بیش��ترین خطرات حفر دانس��ته است .و در
خاتمه این بخش در زمینه ش��ناخت قنات ها
در ایران که در س��فر نامه ها و کتب سیاحان و
جغرافی نویس��ان نیز امده ب��ه این نکته ها باید
اشاره ش��ود که :ش��یرین کردن اب اراضی با
س��اخت قنوات نه تنها باعث استخراج اب های
زیرزمینی می ش��ود بلکه اب های شور نیز در
حرکت از بخش ه��ای اولیه تا به مادر چاه و تا
بخش خروجی ،تبدیل به اب شیرین می شود.
نگاه ویژه
نگاه به قنات
به عنوان میراث
ساخت قنات ها در ایران سابقه طوالنی دارد و طبق
نظر بعضی از محققان در بخش اب و ابیاری در ایران
تاریخ حفر قنات به دوره هخامنشیان هم می رسد.
گ نبشته ای تاریخی ،این یک
به هر حال طبق سن
واقعی��ت مربوط به تاریخ اجداد ما اس��ت که در همه
شهر های کویری دیده شده است.
قبل از ادامه مطلب در زمینه قنات و حفر قنات در
ایران باز ناچار به بررسی چرایی خشکسالی ها در ایران
هستیم ،به طوری که اینک طبق همین بررسی اعالم
ش��ده 75درصد مناطق کش��ور در منطقه خشک و
نیمه خشک قرار دارد و تنها 25درصد کشور از هوای
مرطوب و باران به اندازه برخوردار است.
معاون دفتر برنامه ری��زی کالن اب و ابفای وزارت
نیرو در همین زمینه به خاطر قرار گرفتن کش��ور در
بحرانی ترین خشکس��الی ها گفته اس��ت :برای تامین
اب ش��رب مورد نیاز در کش��ور ،راهکار هایی در نظر
گرفته شده عبارت اس��ت از باروری ابر ها ،استفاده از
اب دری��ا پس از شیرین س��ازی و نی��ز بهره برداری از
اب ه��ای نامتعارف ،که منظ��ور از اب های نامتعارف
اعالم نش��ده طبق بررسی های مربوط به تامین اب و
استفاده از قنات ها مهم ترین و قدیمی ترین ان اول در
ایران و س��پس در نواحی عمان ،یمن تا ش��اخ افریقا
مورد اس��تفاده قرار گرفته و بعد ها توس��ط مسلمانان
به اسپانیا نیز برده شده ،اما مهم ترین و قدیمی ترین
قنات ها از نظر تعداد و طول در ایران ،تاجیکس��تان و
افغانستان وجود دارد و باتوجه به استفاده از 40هزار
قن��ات در ایران که در حال حاضر ابرس��انی می کند،
کشور ما دارای بیشترین قنات در حال کار است.
ب��ه ه��ر حال قن��ات ی��ا کاری��ز به عن��وان یکی از
ش��گفت انگیزترین کار های عمرانی ب��رای ماندگاری
مردم هر ناحیه در روستا ها و شهر ها به شمار می رود،
چراکه این برنامه ریزی ابرس��انی در ایران ،هم زراعت
را توس��عه داده و هم انس��ان و دیگر موجودات از ان
اس��تفاده کرده اند و هزاران س��ال س��اخت و مرمت
قنات ه��ا باع��ث ابادان��ی و زندگی توام ب��ا ارامش و
اینده سازی مردم ایران زمین بوده و حتی می توان این
حرکت را به دیگر کشور های دور و نزدیک تسری داد
چون نقش کلیدی و موثر س��اخت قنات ها در نظام
اقتص��ادی و حیات اجتماعی و نیز ش��کوفایی اقتصاد
کشاورزی اثر داشته است.
این ابتکار بزرگ ایرانی��ان ،عامل مهمی در ابادانی
س��ایر مناطق جهانی که توانس��تند از قنات استفاده
کنند بوده اس��ت ک��ه اث��ار ان را در منطقه هایی از
اروپای غربی ،ش��مال افریقا ،چین و حتی بخش هایی
از امریکای جنوبی چون کشور شیلی به واقع می توان
دید.
تعریف اصلی قنات
تامین اب شرب و شیرین
اضاف ه بر این ،تغذیه مصنوعی الیه های ابدار
زیرزمینی به روش مهار قنوات صورت می گیرد
و همچنین این قنات ها بسیاری از بخش های
کوی��ری را اباد می کند ،تعادل زیس��تی فراهم
می اورد و بس��یاری از اس��یاب ها با اب همین
قنات ها به حرکت درمی اید.
راه ان��دازی همیار ه��ا و تعاونی های س��نتی
ایج��اد ش��ده به وس��یله قنات ه��ا را نمی توان
فراموش کرد که در ص��ورت نبود قنات هرگز
به انجام نمی رسید و جلوگیری از سیالب های
درون ش��هری توسط سیس��تم قنات به عنوان
ی��ک عامل اصلی معرفی ش��ده و همچنین به
همه اینها بیفزاییم صنع��ت پرورش ماهی در
قنات ها و نیز باالبردن ارزش زمین ها و امالک
مزروعی در شهرس��تان ها و روستا ها و ...برای
ش��ناخت بیشتر اثار ساخت وس��از قنات ها در
سرزمین ایران بدون نگاه به وسایل موردنیاز از
حرکت افقی زیرزمین و رسیدن به مادر چاه ها
و بهره برداری هایی که می توان برای بازس��ازی
قنوات و استفاده های فراوان ابرسانی و ابدهی
زمین��ی بدون نیاز به ان��رژی برقی و ابی بکار
برد کافی به نظر نمی رس��د و ب��ه همین دلیل
در زمینه تهیه یک گزارش مس��تدل و مستند
ب��ه همه اثار تاریخی و امروزی درباره قنات به
اخرین قس��مت و مهم تری��ن بخش مربوط به
گردش��گری و س��اخت خنگ گاه ها در مناطق
کویری توجه کنیم.
طب��ق تعاریفی ک��ه از مجم��وع فعالیت های
مربوط به س��اخت و پرداخ��ت و بهره برداری از
قنات به دس��ت امده ،قنات عبارت است از چند
میل��ه و یک کوره یا کوره ه��ای زیرزمینی که با
شیبی ارام و به نوعی کمتر از شیب سطح زمین
اب موجود در الیه ه��ای مختلف مناطق مرتفع
زمی��ن یا رودخانه ها را همراه مرداب ها و برکه ها
با اس��تفاده از نیروی ثقل و ب��دون کاربرد هیچ
وس��یله فنی و نیروی کشش��ی و یا حرارتی در
ی��ک جریان طبیعی جم��ع اوری کرده و به نقاط
پست تر هدایت می کند و این اب فراهم امده را
توس��ط زه کشی در کار ساخت و کندن زمین در
یک مسیر مشخص با همان شیب ارام به سطح
زمین می اورند و سپس از این اب تقریبا تصفیه
ش��ده برای ابیاری مزارع و نیز ش��رب استفاده
می کنند.
پیشخوان
روابط تجاری ایران و اروپا اوج می گیرد
12
در اینه مطبوعات
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
«با اجازه»...
صفحه «با اجازه» منتخب مطالبی است که به
نظر مفید می ایند و شایس�ته نشر دوباره اند.
زحمت تهیه و تولید مطالب با همکاران شاغل
به
در دیگر مطبوعات اس�ت و ما اهالی
بازنشر انها همت گمارده ایم.
«زکاه العلم نشره» ،زکات دانش انتشار ان است.
انعکاس
اسقف های امریکا :کاخ سفید فتوای تحریم
سالح هسته ای را در مذاکرات مبنا قرار دهد
محمدرض��ا باهنر نایب ریی��س دوم مجلس با
بیان اینکه موضوع رای نیاوردن وزیر پیشنهادی
عل��وم را روز قب��ل از جلس��ه رای اعتم��اد ب��ه
اط�لاع مقامات دولتی رس��انده بودی��م ،گفت:
سیاس��ت مدار عص��ا ق��ورت داده نمی تواند کار
سیاسی انجام دهد.
پاس��خ انان این بود که دیگر نمی توان کاری
کرد ،عده ای از نمایندگان پیش��نهاد داده بودند
اقای نیلی احمدابادی پیش از برگزاری جلس��ه
رای اعتماد انصراف دهد ،اما دولت شاید نظرش
این بود که این روش ،راه خوبی نباش��د و بهتر
باشد جلسه رای اعتماد به وزیر پیشنهادی علوم
در صحن علنی برگزار شود.
سقوط ازاد طالی جهانی
راه اندازی نخستین قطار حومه ای
در تابستان 94
تالش برای تامین مواد اولیه صنایع
پایین دستی
3هفته طالیی تا توافق نهایی
عزم پارازیتی دولت روحانی
ایرانیان؛ پای سفره 50میلیارد دالری
فدراسیون جهانی والیبال
طلبکار جدید «حق پخش»
ایران باید تصمیمات سختی اتخاذ کند
اسیدپاشی به طور قطع یک توطئه است
شکایت 50سینماگر از شبکه های ماهواره
فعالیت 400شرکت
لیزینگ خودرویی بدون مجوز
«استاندارد خودرو» استاندارد نیست
اغاز انتفاضه سوم فلسطین
8سناریوتعیینرییسکلبانکمرکزی
بیمه های تکمیلی پاپس کشیدند
جمعه سیاه طال و نقره
مانورگرانی و زورگویی در بازار شیر
توافقسه جانبهبرایگاززمستانیاروپا
پیچیدگی سیاست همزمان کاهش تورم و افزایش تولید
بس��ته خ��روج از رک��ود دول��ت درحالی از س��وی
مجلس بررس��ی می ش��ود که فی نفس��ه بسته خوبی
اس��ت اما نمی توان ان را برای ایجاد تحوالت س��ریع
و وس��یع در اقتصاد کشور کافی دانس��ت .نگاه بسته
خ��روج از رکود بیش از انکه به س��مت عرضه باش��د
به س��مت تقاضاست ،در صورتی که باید این بسته بر
اصالحات س��اختاری در بخش های مختلف اقتصادی
و غیراقتصادی کش��ور متمرکز می ش��د .برای مثال تا
وقت��ی قوه قضاییه نتواند حقوق ذی حق��ان را مطالبه
کند ،نمی توان توقع داش��ت ریسک س��رمایه گذاری
کاه��ش یابد .از طرفی سیاس��تگذاری توامان کاهش
ت��ورم و افزایش تولید پیچیدگی ه��ای نظری فراوانی
دارد .در شرایط س��اختار فعلی اقتصاد کشور که نرخ
بهره به صورت دس��توری تعیین می ش��ود ،نمی توان
جایگاه علمی وزرای علوم دولت روحانی و دولت قبل
ادعا ها درباره پایین بودن جایگاه علمی وزرای پیش��نهادی دولت یازدهم
برای وزارت علوم باعث بازخوانی جایگاه علمی وزرای دولت روحانی و دولت
قبل ش��د .به گزارش عصر ایران ،مطابق س��ایت مرجع «اسکوپوس» پایگاه
اطالعاتی چکیده و استنادی دنیا« ،محمد مهدی زاهدی» وزیر علوم دولت
اول احمدی ن��ژاد نمره اچ ایندکس ندارد و از «کامران دانش��جو» وزیر علوم
در دول��ت دوم او هم اطالعات ثبت ش��ده ای در س��ایت مرجع اس��کوپوس
دیده نمی ش��ود .این در حالی اس��ت که اچ ایندکس رضا فرجی دانا (وزیر علوم
در دولت روحانی که با اس��تیضاح کنار رف��ت) 12از 50و اچ ایندکس محمود
نیلی احمداب��ادی (گزینه وزارت علوم که موفق به اخ��ذ رای اعتماد از مجلس
نش��د) 13از 50است« .اچ ایندکس» یک شاخص عددی است که بهره وری و
تاثیر گذاری علمی دانش��مندان را به ص��ورت کمی نمایش می دهد و با در نظر
گرفتن «تعدادمقاالت پُر استناد» تعیین می شود.
زمین خواری 500میلیاردتومانیدرپایتخت
سونامی دیابت در راه است
رییس سازمان بازرسی خبرداد:
بررسی پرونده 5000میلیارد ریالی
به گونه ای دو سیاس��ت متضاد اخیر را همزمان به ثمر
رس��اند .در کنت��رل تورم باید برخالف ش��رایط رکود
تورمی (رش��د تولید پایین و نرخ تورم باال) عمل کرد
و این به ان معناس��ت که دو سیاست متضاد افزایش
رش��د تولید و کاهش نرخ ت��ورم در کوتاه مدت اتخاذ
ش��ود .بنابراین برای حصول بس��ته سیاستی دولت،
روش هدف گذاری توام نرخ تورم و بهره ضرورت دارد.
فدراسیون جهانی والیبال طلبکار جدید «حق پخش»
این روزها؛ بیش��تر نشانی ها در ورزش به «جام جم» ختم می شود .انگشت اشاره
فوتبالی ها در پاسخ به این سوال که چرا بازی های لیگ پخش نمی شود «جام جم»
را نشان می دهد و حاال هم داغ دل والیبالی ها تازه شده است .بلندقامتان ایران که در
بازی های لیگ جهانی ،رقابت های جهانی و بازی های اسیایی به ترتیب رکوردهای
بی نظیری را جابه جا کرده اند تازه ترین قربانی «جام جم» و مسئله «حق پخش» ان
هس��تند .در واقع تیم ملی ایران که بعد از درخشش در سه عرصه مذکور ،چشم انتظار
پاداش فدراسیون جهانی والیبال مانده است با بدقولی «سیما» روبه رو شده و مبلغی که
برای پاداش انها در نظر گرفته شده ،بلوکه مانده است .دلیل این موضوع هم این است
که «جام جم» هنوز حق پخش بازی های لیگ جهانی را نپرداخته؛ مبلغ 350هزار دالر
که با در نظر گرفتن هر دالر به ارزش 3هزار تومان چیزی نزدیک به یک میلیارد و 500
میلیون تومان می ش��ود« .جام جم» در حالی 4ماه از پرداختن حق پخش این بازی ها
طفره می رود که ش��نیده ها حاکی از ان اس��ت که در طول برگزاری این بازی ها مبلغی
معادل 40تا 50میلیارد تومان از محل پخش اگهی ها درامد داشته است.
ارتباط بین دانشگاه و صنعت
قطع است!
در س��ال های گذش��ته دولت برای حمایت از
پژوهش و کارهای پژوهشی در کشور و برقراری
ارتباط صنعت و دانش��گاه تمامی وزارتخانه ها و
نهادهای خود را ملزم به اختصاص نیم تا 3درصد
از اعتبارات به بخش های پژوهش��ی و دانشگاهی
کرده اس��ت اما در این بین کارشناسان معتقدند
ای��ن اعتب��ارات بیش از ان ک��ه در جاهای الزم
و ضروری هزینه ش��ود بر اساس روابط فردی و
شخصی به افرادی خاص تخصیص داده می شود
و در عم��ل دس��ت بس��یاری از پژوهش��گران و
پژوهشکده های کشور به این اعتبارات نمی رسد.
ع�لاوه بر اص�لاح ای��ن موضوع کارشناس��ان
معتقدند باید در برنامه های درس��ی و اموزش��ی
کنونی کشور نیز تجدیدنظر اساسی صورت گیرد
و مهندسان و کارشناسان کشور بیشتر از ان که
اف��رادی با دیدگاه های تئوری و نظری بار بیایند
افرادی تکنسین و متخصص باشند .در این بین
همچنین بای��د زمینه های الزم برای تولید انبوه
محصوالت دانش بنیان تولید داخل فراهم شود.
علل رشد نابرابری ثروت
رشد نابرابری ثروت در ایران را می توان به عوامل
زیر مرتبط دانست:
قوانین مالیاتی نامناس��ب موجب ش��ده مالکیت
زمین موج��ب خلق ثروت گس��ترده ای برای افراد
شود ،بدون انکه کاری روی ان صورت گرفته باشد.
روند رش��د ش��هر و روس��تا و اجرای برنامه های
زیرس��اختی کش��ور ،قیمت زمین های مرتبط را با
افزای��ش گاهی چن��د صدبرابری مواج��ه کرده که
هی��چ گاه این افزایش از طریق مالیات نصیب دولت
نشده اس��ت .تورم باالی کشور نیز به تجمع ثروت
ب��رای برخ��ی گروه ها کم��ک ک��رده ،در حالی که
تورم ،مالیات غیرمس��تقیمی برای طبقه متوس��ط
بوده اس��ت .از نخستین سال برنامه ریزی در کشور
( )1327بخش��ی از درامده��ای حاص��ل از فروش
نفت به پروژه های عمرانی اختصاص یافته که روند
توسعه را س��ریع تر کرده و همزمان قیمت زمین و
مس��تغالت اطراف ان پروژه ها را به سرعت افزایش
داده است(.رانت غیرمستقیم)
به ع�لاوه از برنامه چهارم قب��ل از انقالب ،دولت
مبادرت ب��ه ایجاد صنایع بزرگی کرد که در حیطه
جهت اطالع
ش��یعیان پاکس��تان هم گرفت��ار مداحان ت��ازه به
دوران رس��یده ش��ده اند و مداحی های بی حس��اب و
کت��اب انها باعث اعتراض علمای این کش��ور ش��ده
اس��ت .شیخ محس��ن علی نجفی ،رییس حوزه علمیه
«جامع ه الکوثر» ش��هر اس�لام اباد پاکستان می گوید:
متاسفانه در پاکستان مداحان و ذاکران که تابع هیچ
قانون و قاعده ای نیس��تند ،صحنه گ��ردان مجالس و
محافل مذهبی شده اند .وی می افزاید :مردم به خاطر
انها در مساجد و حسینیه ها جمع می شوند و مطالب
محتوایی در حاش��یه قرار گرفته اند و به طور قطع این
وضعیت نگران کننده ع��وارض زیانباری برای جامعه
شیعیان پاکستان خواهد داشت.
یرقابتکرد شکست خورد
هرکسبا هاشم
مجلس از هیات رییسه اتاق تعاون
تفحص خواهد کرد
public@smtnews.ir
نیلی :سرپرستی ام در
دانشگاه تهران قانونی است
ی احمدابادی ،سرپرست دانشگاه تهران
محمود نیل
که روز چهارشنبه نتوانست رای اعتماد نمایندگان
برای تصدی کرس��ی وزارت علوم را کسب کند ،در
حاش��یه ایین افتتاح دو طرح عمرانی دانشگاهی در
گفت وگو با خبرنگاران گفت :ادامه پیدا کردن حکم
سرپرستی ام در این دانشگاه غیرقانونی نیست.
ب��ه گ��زارش ایرنا ،وی اف��زود :مرج��ع اظهارنظر
در م��ورد نحوه اجرا و ادامه پی��دا کردن حکم های
سرپرستی یا ریاس��ت دانشگاه ها ،وزارت علوم است
و در قانون مدت محدودی برای سرپرستی دانشگاه
تعیین نشده است.
وی خاطرنش��ان کرد :برخی ایراداتی که نس��بت
به وضع سرپرس��تی بنده در دانش��گاه تهران بیان
می ش��ود مس��تند قانونی ندارد .این در حالی است
ک��ه منصور کبکانی��ان ،عضو ش��ورای عالی انقالب
فرهنگی به تس��نیم گفته اس��ت :مهلت سرپرست
دانشگاه تهران پایان یافته است.
ق��درت بخش خصوص��ی نبود (البته ق��رار بود این
صنای��ع به تدریج به بخش خصوصی منتقل ش��ود،
ولی نشد).
این صنایع به قطب های توسعه تبدیل شدند و در
جوار انان فعالیت های اقتصادی بس��یاری با مجوز
سازمان های دولتی به وجود امد.
اعط��ای مجوز در فضای غیررقابتی ،رانتی بود که
در برخی موارد زمینه گسترش فساد را فراهم کرد؛
بنابرای��ن مدیران دولتی که صنای��ع بزرگ را اداره
می کردند و مسئوالن دولتی که قدرت اعطای مجوز
فردی مدعی مالکیت یک اتوبان
تهران شد
رییس سازمان بازرس��ی کل کشور اظهار کرد :در
یکی از زمین خواری ها فردی درباره یکی از اتوبان های
تهران که ۱۰س��ال است اتوبان شده با تهیه گزارش
و ادع��ای ش��کایت مبنی بر اینکه مال��ک اتوبان بوده
خواستار دریافت هزار و ۴۷۰میلیارد ریال در مرحله
اول ش��ده است .س��راج گفت :فردی در سال ۱۳۳۳
در دفت��ر ثب��ت اس��ناد ش��ماره ای زده و حاال وکیل
معلوم الحالی وراث ان فرد را برای گرفتن خسارت به
این رقم تحریک کرده و حتی در کارشناسی رسمی
دادگس��تری که ب��ا تقاضای انها انجام ش��ده ۵هزار
میلیارد ریال براورد قیمت شده است .رییس سازمان
بازرسی کل کشور افزود :اینگونه افراد باند هستند و
به یک مورد اکتفا نمی کنند .وی گفت :کار بازرس��ی
این نیست که س��راغ قالپاق دزدها برود و به مدیران
س��ازمان بازرسی تاکید ش��ده که به دنبال گلوگاه ها
و سرچش��مه های فساد باشند .س��راج افزود :وظیفه
س��ازمان بازرس��ی در این گونه موارد این اس��ت که
دولت را اگاه کن��د عده ای ازخدا بی خبر می خواهند
با این ش��یوه ها اراضی دولتی را ب��ه یغما ببرند .وی
از ورود س��ازمان بازرسی به مسئله برگزاری مناقصه
و مزایده های دولتی در فضای س��ایبر هم خبرداد و
گفت :پارس��ال با کنترل ۲۰ه��زار مناقصه ومزایده
دولتی بیش از 7هزار مورد اشکال کشف و باعث شد
معامله ابطال یا تصحیح شود.
برای دیگر فعالیت ها را در دس��ت داشتند ،بعضا به
فس��اد الوده ش��دند؛ زیرا اجرای قوانین نظارتی به
دالیلی چون جنگ یا تحریم ها متزلزل شد.
ش��اید نف��وذ همی��ن اف��راد بوده اس��ت ک��ه از
شفاف س��ازی یا شناس��ایی ثروت اف��راد جلوگیری
می کن��د .در فضای غیررقابتی هر فرد یا ش��رکتی
ت ش��ود ،از نوعی رانت برخوردار
که مجاز به فعالی
می ش��ود .طبیع��ی اس��ت در چنی��ن فضای��ی
خصوصی سازی هم تبدیل به اعطای امتیاز به گروه
یا افراد خاص می شود.
صدور حکم پرونده بزرگ
«شیرخشک»
?
ش��نیده ش��د که فرد متخلفی که به ج��ای واردات
شیرخش��ک ارز دولت��ی را به ریال تبدی��ل کرده بود
دستگیر و ملزم به پرداخت 36میلیارد تومان جریمه در
حق دولت شد .مرتضی خدایی ،رییس شعبه ( )51ویژه
رسیدگی به امور پزشکی و اموزشی تعزیرات حکومتی
اس��تان تهران در بررس��ی این پرونده ها از شناسایی و
دستگیری متخلف بزرگ شیرخشک خبر داد و گفت:
این فرد با گرفتن ارز دولتی قرار بود شیرخشک و کره
وارد کن��د اما پول ها را تبدیل ب��ه ریال کرده و خبری
هم از شیرخشک نیس��ت .وی افزود :با شکایت وزارت
بهداش��ت پرونده تشکیل ش��د و پس از احراز تخلفات
فرد متخلف به پرداخت مبلغ 36میلیارد تومان جریمه
نقدی در حق دولت محکوم شد.
اکسپو
trade@smtnews.ir
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
در گفت وگو با رییس و دبیر کمیته فرهنگ و هنر ستاد اکسپو عنوان شد
13
«باغ ایرانى ،اب واینه» دراکسپو ٢٠١٥میالن
میلاد محمدی -گروه تجارت :براس�اس برنامه ریزی های صورت گرفته،
ایران در اکس�پو 2015میالن حضور خواهد داشت .ستادبرگزاری اکسپو
هم برای حضور ایران در این نمایشگاه بزرگ بین المللی که در بهار سال
اینده افتتاح و تا 6ماه ادامه خواهد داشت با تشکیل 7کمیته به برنامه ریزی برای
حض�ور هر چه بهتر پرداخته اس�ت .یکی از کمیته های فعال در این س�تاد ،کمیته
گو هن�ر یکی از 7کمیته ای اس�ت
کمیت�ه فرهن
ک�ه برای حض�ور ایران در اکس�پو ،از زمان تش�کیل
س�تاد اکسپو میالن فعالیت خود را اغاز کرد .کمیته و
فعالیت های زیرمجموعه ان را معرفی کنید.
مهدی افضلی :با تش��کیل شورای س��تاد اکسپو میالن
٢٠١٥اق��ای عل��ی مرادخان��ی ،مع��اون امور هن��ری وزیر
گو هنر
فرهنگ و ارشاد اسالمی به عنوان مدیر کمیته فرهن
منصوب ش��د .ایشان هم در حکمی بنده را به عنوان نماینده
تام االختیار خودش��ان ،برای ش��رکت در جلس��ات اکسپو و
پیگیری برنامه های کمیته مذکور انتخاب کرد.
ش��ورای سیاس��تگذاری اکس��پو ک��ه اق��ای محمدرضا
نعمت زاده ،وزیر صنعت ،معدن ،تجارت مس��ئولیت تشکیل
و ریاس��ت ان را برعهده دارند ،از چند ماه قبل کار خود را اغاز
ک��رده و در واقع ما از طرف وزارت ارش��اد ماموریت داریم که
گو هنر تامین کنیم.
نیازهای این شورا را در حوزه فرهن
براى نائل امدن به کمیته اى خالق و نواور که هم ایده های
بکر براى خلق رویداد هنرى ارائه دهد هم تجربه کار اجرایى
و عملیاتى داش��ته باش��د ،از جمع��ى پرش��مار از نخبگان،
کارشناس��ان و هنرمن��دان صاح��ب نظر به عنوان مش��اور
بهره مند هس��تیم که با توجه به اهداف جمهورى اس�لامى
ایران در اکسپو حضورى فعاالنه ایفا نماییم؛ این خرد جمعى
در پى ان خواهد بود تا بر پایه اموزه ها و ارزش های اعتقادى،
رویداده��اى هنرى جذابى طراحى و اجرا کند که مقتضیات
محیط��ى و س�لایق مخاطبان چند ملیتى اکس��پو را تامین
کند؛ اکنون این ش��وراى بس��یار متکثر در پ��ى جمع اورى
پیشنهادات هستند؛ در واقع ما حتى در مرحله ایده و طراحى
نیز مبناى مان خرد جمعى اس��ت و اهتمام داریم در س��ایه
همفکرى و تش��ریک مساعى به خلق رویدادهاى هنرى نائل
شویم که هم بوى اصالت های ایران دهد و هم با زبان جهانى
و مخاطبانى که از سراس��ر دنیا در ایتالی��ا ان را مى بینند به
خوبى ارتباط برقرار کند.
در مجموع در تالش��یم برنامه های مدونى را طراحى کنیم
و نقش��ه راه داشته باش��یم؛ در درجه اول مطالعه و تجسس
دقیقی در مورد اکس��پو میالن انجام گرفت و این اکسپو را با
اکس��پوهای دیگری که قبال برگزار شده مقایسه کردیم تا به
درک دقیقی در این زمینه برس��یم .مهم ترین نکته درمورد
این دوره ،حضور متفاوت ایران نس��بت به اکس��پوهای قبلی
است که با توجه به اینکه این رویداد در کشورى توسعه یافته
بر پا مى ش��ود ،چهره ایران نیز باید متناسب ،موقر ،پیشرفته
و حرف��ه اى جلوه کند؛ نکته ای که در م��ورد فعالیت کمیته
گو هنر حائز اهمیت است ،بحث تاثیرگذاری فرهنگی
فرهن
ایران در این اکس��پو است .ش��اید کمیته های دیگر در میان
کشورهای ابرقدرت و توسعه یافته دچار نقصان هایى باشند،
ام��ا در موضوعات فرهنگی ما هنوز هم قادر هس��تیم حرف
اول را بزنیم.
چقدر س�عی کردید در انتخاب ها ،بحث فرهنگ
اصیل ایرانی مطرح باشد؟
سونیا پوریامین :ش��عار اصلی اکسپو میالن انرژی برای
حیات و تغذیه زمین است .انچه ایران به عنوان شعار اصلی
خود انتخ��اب کرده «بخش فرهنگ و غذا» اس��ت.
بنابراین شعار اصلی ما در پاویون خودمان
باید ارتباط مس��تقیم با فرهنگ و غذا
داشته باشد .همه کشورها برای شعار
مربوط به خودشان باید طرح و افکار
جدی��دی را ارائه بده��د .افکاری
ک��ه بتواند ب��ه نوعی
روش��نگر این��ده
گو هنر ایرانی به مخاطبان و
گو هنر اس�ت که با توجه به اهمیت معرفی فرهن
فرهن
بازدید کنندگان اکسپو ،این کمیته از اهمیت ویژه ای برخوردار است و برنامه های ان
در این شماره از سلسله
بی ش�ک با حساسیت و دقت باالتری دنبال می شود.
گزارش ه�ای اکس�پو با مه�دی افضلی و س�ونیا پوریامی�ن؛ رییس و دبی�ر کمیته
گو هنر ستاد اکسپو به گفت وگو نشسته است.
فرهن
جهان باشد و نقشه راه ان کشور برای ادامه حیات قرار بگیرد.
گو هنر س��عی کرده که با رعایت این ش��عار
کمیته فرهن
برنامه ریزی کند .تا امروز حدود 16جلس��ه برگزار و س��عی
کردی��م به صورت کامال تخصصی به این مس��ائل بپردازیم .
ما ش��عار «باغ ایرانی ،اب و این��ه» را انتخاب کردیم و دالیل
انتخابمان این بود:
اول اینکه یک اصطالح کامال شناخته شده از فرهنگ ایران
اس��ت و همه مردم این المان ها را از فرهنگ ما می شناسند.
دوم این که باغ ریش��ه در زمین دارد و انس��ان با محصوالت
باغ زندگی می کند و دلیل سوم اینکه اب در فرهنگ جهانی
سرچش��مه حیات است و در فرهنگ ایرانی اسالمی عالوه بر
حیات نش��انه طهارت است .این دقیقا مرحله دوم کار ما بود.
بعد از انتخاب ش��عار محورهای اصلی و پنجگانه خودمان را
در حضور وزیر محترم صنعت ،معدن و تجارت مطرح کردیم
و منتظر هستیم تا در کمیته تلفیق از میان طرح های مطرح
شده مهم ترین انها را انتخاب کنند.
بنابرای�ن هنوز از میان طرح های ش�ما هیچکدام
نهایی نشده است.
مهدی افضلی :درس��ت اس��ت .همه چیز فعال در مرحله
پیش��نهاد اس��ت .البته همه 7کمیته تا امروز پیشنهادهای
خودش��ان را نهای��ی کرده اند و منتظر دس��تور برای اجرای
طرح ها هس��تند؛ اما همچنان ما اماده پذیرش طرح های نو
هس��تیم و به دلیل گروه خبره اجرایى که در کنارمان داریم
امکان تحقق ایده های خالقه را داریم.
در ه�ر ک�دام از ای�ن 5حوزه ک�ه ن�ام بردید چه
فعالیت هایی تاکنون صورت گرفته است؟
سونیا پوریامین :در گام اول و در بخش هنرهای تجسمی
انچه که ما فکر کردیم می توانیم در زمینه معرفی مجس��مه ،
کاریکاتور ،عکس و مینیاتور داش��ته باش��یم ،این اس��ت که
طراح��ی داخلی غرفه ایران را برعهده بگیریم و ظرفیت های
هنری خود را در قالب فضای داخلی پاویون نشان بدهیم .به
هر حال ما دسترس��ی خوبی به موزه هنرهای معاصر داریم و
در کنار ان مش��اوران خبره ای در زمینه طرح های گرافیکی
و معم��اری با ما همکاری می کنن��د .همه اینها توان طراحی
یک پاویون متناسب با فضای فرهنگ ایرانی را برای ما فراهم
می کند.
در همی��ن زمینه س��عی داریم فیلم مس��تندی از صنعت
بافندگی و ریس��ندگی در ایران تهیه کنیم .با توجه به اینکه
دیگ��ر کارهای عملیاتی در غرفه ها انج��ام نمی گیرد و همه
برای معرفی کش��ور خودش��ان از فیلم و مستند و فایل های
گو هنر
چند رسانه ای بهره می گیرند ،پیشنهاد کمیته فرهن
این است که به جای بردن بافندگان سعی کنیم با فیلم های
جذاب به معرفی مراحل مختل��ف این هنرهای کهن ایرانی
بپردازی��م .به هر ح��ال در دنی��ای فناورانه امروز ب��ا اتکا به
دستاوردهای چندرس��انه ای می توان بیشترین اطالعات را
در کمترین زمان ممکن به مخاطب منتقل کرد .در گام دوم
بحث موسیقی را داریم .برای معرفی موسیقی اصیل ایران به
شناس��ایی گروه هایی پرداخته ایم که برای معرفی موسیقی
نواحی مناسب باشند .مثال اگر قرار است به معرفی موسیقی
جنوب��ی بپردازیم ،گروهی برای عرضه این نوع موس��یقی به
اکس��پو بروند که حتما اهل جنوب باش��ند .ب��ه عنوان مثال
یک گروه س��نتی در بندرعباس کار می کند به نام جهله که
سازهای خودش��ان را با گل درست می کنند و کارشان پر از
ذوق و سلیقه است .با این دیدگاه برای 6ماه حضور در میالن
گروه های مختلفی از سراس��ر ایران انتخاب ش��ده اند که در
فواصل زمانی مشخص برنامه های خود را اجرا کنند.
همین طور سعی کردیم موسیقی و اهنگ هایی که انتخاب
می کنیم ،با کار و زراعت و کش��اورزی ارتباط مستقیم داشته
باشد .مثال موس��یقی مردم ش��مال را در مورد شالی کاری و
کش��ت برنج و محصوالت مختل��ف در نظ��ر گرفتیم .یعنی
اینها با صدا و اوازش��ان قرار اس��ت پیام کشت و کار و زراعت
بدهند .یکی از پیش��نهاد های ما در این زمینه این بود که در
کنار موس��یقی ائینی کشورمان موسیقی علمی کشور را هم
نش��ان بدهیم پیشنهاد این بود که بر
منبای خانواده بزرگ موس��یقی ای��ران ،با موضوعات مرتبط
با نمایش��گاه در روز ملی ایران بیاییم در فضای اکس��پو یک
اهنگس��ازی جدید با گروه های ارکسترال کشورمان داشته
باش��یم .یکی دیگر از پیش��نهادات گروه ای��ن خواهد بود که
در غالب شاعران کالس��یک ایران ،شاعران نامدار ایرانی را با
لباس خاص دوره خودش��ان ،در قالب اجرای اشعارشان به دو
زبان فارس��ی و انگلیسی به تصویر بکشیم .انجا فضای بسیار
خوبی برای اجرای موس��یقی در نظر گرفته ش��ده و اگر تایید
نهایی را بگیریم می توانیم برنامه های بسیار خوبی اجرا کنیم.
مه�دی افضلی :در همین رابطه ما با یک ارکس��تر زهی
از ایتالی��ا وارد مذاکرات اولیه ش��دیم که تمایل بس��یارى به
همکاری با ارکس��تر و نوازنده های ایرانی دارند .برنامه ای که
قرار است رقم بخورد این است که در روز ملی ایران یک گروه
ارکس��تر حرفه ای و خواننده ای شناخته شده از ایران با یک
گروه ارکس��تر و خواننده ایتالیایی به صورت مشترک دست
به اجرای ی��ک موزیک زیبای ایرانی – غربی بزنند .خواننده
ایتالیایی موردنظر ما از عالقه مندان به موسیقی شرقی است
که بسیار هم برای این همکاری مشتاق است.
س�ونیا پوریامین :درگام س��وم بخش هنرهای نمایشی
داریم .س��عی داریم پرفورمنس و اج��رای هنری تصویری و
بدون دخالت کالم را داش��ته باشیم .اس��تفاده از المان های
هنری مثل س��فره ،زیلو ،جاجی��م ،مراحل مختلف کارهای
س��نتی مثل س��فالگری با بهره گیری از ح��رکات موزون و
اقدامات��ی از این قبیل را در نظر داری��م .همچنین نقالی دو
زبانه را در برنامه ها داریم .یک گروه نقالی مسلط به زبان های
ایتالیایی و انگلیس��ی را شناسایی کردیم که در صورت تایید
کمیته تلفیق می توانند در این زمینه نمایش جذابی داشته
باش��ند .همچنین اجرای تئاتر برای کودکان و بزرگساالن و
اجرای برنامه های خیمه ش��ب بازی برای کودکان را داریم.
نکت��ه مهم در مورد 6ماه حضور م��ا در میالن همزمانی این
حضور با ماه مبارک رمضان و ماه محرم اس��ت .بنابراین باید
حتم��ا فرهنگ مربوط به ای��ن دو اتفاق ب��زرگ دینی را در
برنامه های خودم��ان بگنجانیم .قصد داری��م در این زمینه
طرح ویژه افطاری را داش��ته باشیم و هر شب در زمان افطار
برای مسلمانان سفره افطاری پهن شود .همچنین برای ایام
مح��رم ،اجرای تعزیه را در نظر گرفته ایم که همه بخش های
ان طرح ریزی ش��ده و شب های اجرای ان نیز مشخص شده
است .همچنین طرح ش��ب های نیایش با محوریت زمین و
پرده خوانی را هم در دست برنامه داریم.
گام چهارم مربوط به مد و لباس است .در بحث مد و لباس
اگر چه میالن حرف اول را در دنیا می زند و بزرگترین طراحان
و کمپانی ه��ای مد در ایتالیا فعال هس��تند و ما نمی توانیم با
انه��ا رقابت کنیم اما برنامه ای که برای حضور در اکس��پو و
معرفی طرح های ایرانی داریم قابل توجه اس��ت .مس��ئوالن
ایتالیا اع�لام کرده اند که از فرهنگ برهنگی به ش��دت رنج
می برن��د و با برخ��ی طراحان به نام ایران��ی تماس گرفته اند
ت��ا در صورت امکان با بهره گیری از فرهنگ پوش��ش ایرانی
اسالمی برای انها شوهای مختلف
مه�دی افضلی که ب�ه عنوان نماین�ده تام االختیار معاون هن�رى وزارت فرهنگ و
گو هنر ستاد اکسپو
ارشاد اسلامی در این کمیته حضور دارد ؛رییس کمیته فرهن
2015میالن و مدیرعامل موسسه توسعه هنرهای معاصر است .سونیا پوریامین نیز
،
گو هنر س�تاد اکس�پو 2015میالن است که در گفت وگو با
دبیر کمیته فرهن
فعالیت ها و برنامه های این کمیته را به تفصیل تشریح کرده اند.
برگزار کنند .اگر ما بتوانیم در کنار این اکس��پو هفته های مد
ایرانی را در انجا برپا کنیم و ایران را به عنوان مرکز مد اسالمی
معرفی کنیم ،بس��یاری از طراحان و برندهای ایرانی هستند
که اع�لام امادگی کرده اند که در ای��ن راه ما را کمک کنند.
طرح های انها هم انصافا بس��یار زیبا و در عین حال پوش��یده
اس��ت که اگر فرصتی برای نمایش انها پیدا کنیم قطعا مورد
استقبال قرار می گیرند.
طراحی لباس ف�رم افراد حاضر در نمایش�گاه هم
با شماس�ت؟ در این زمینه هم ط�رح خاصی برای ارائه
دارید؟
س�ونیا پوریامین :بله .خوش��بختانه ما موفق ش��دیم با
کمک طراح��ان توانایی که داریم چند طرح زیبا برای لباس
پرس��نل اماده کنیم .بعضی از این لباس ها هم اکنون دوخته
ش��ده و در دفتر اکس��پو میالن واقع در نمایشگاه بین المللی
نگهداری می ش��وند .با توجه به این که طرح های ما در زمینه
لباس بسیار متنوع است ،پیشنهاد ما این است که در روز ملی
ای��ران در کن��ار تمام برنامه هایی که داریم ،یک ش��وی زنده
لباس ایرانی هم در حضور نماینده کش��ورهای جهان داشته
باش��یم .بحث اخر در مورد کتاب ها و فیلم هایی است که در
انها به خوبی فرهنگ ایرانی و اسالمی به تصویر کشیده شده
اس��ت .س��عی داریم یک مجموعه جذاب و پرمخاطب از اثار
تصوی��ری و مکتوب ایرانی را به هم��راه خودمان ببریم .باید
مراقب این موضوع باش��یم که محصوالت فرهنگی ما ضمن
دارا بودن ایتم های کیفی مناسب و منطبق با استانداردهای
روز ،تصویر روش��نی از ایران ارائه بدهد .در حوزه کتاب :ایران
شناسی ،گردش��گری و تاریخ مکتوب ایران را انتخاب کردیم
که امیدوارم همه این برنامه ها در صورت تایید کمیته تلفیق
مورد توجه قرار بگیرند.
مه�دی افضلی :این نکت��ه را هم باید یاداور ش��وم که
در همه این 5زیرش��اخه نشس��ت های تخصصی مرتبط را
داریم که با حضور اس��تادان برجس��ته در هر حوزه برگزار
مى ش��وند؛ در ای��ن بین دقت کرده ای��م از اراى چهره های
هن��رى بهره مند باش��یم که تجربه ارائه اث��ر موفق در اروپا
را دارن��د و بنا به اتمس��فر محیط به م��ا ایده های نو دهند؛
ساعت ها بر روى هر طرح بحث و تبادل نظر مى شود.
همه کش�ورهایی ک�ه پاویون مس�تقل دریافت
کرده اند ،یک روز ملی دارند؟
س�ونیا پوریامی�ن :بل��ه .روز ملی ب��رای نمایش
توانمن��دی کشورهاس��ت ک��ه برای هر کش��ور یک
روز مش��خص درنظ��ر گرفته ش��ده و همه
مس��ئوالن و مقام��ات حاضر در
اکسپو در ان روز مشخص برای
تماش��ای دستاوردهای
ان کش��ور در فض��ای
مشخص شده گرد هم
می ایند.
مه�دی افضلی :در عین حال تالش اصلی ما در کمیته
فرهنگ و هنر کش��ف اس��تعدادهای مختلف است .مسلما
همگ��ی صاحب نظران و چهره های ب��زرگ را نمی توان به
میالن برد .شاید اصال فضای جالبی هم نباشد که بخواهیم
ب��ه انها زحمت بدهیم .اما جوانان گمنامی که در سراس��ر
ای��ران که زیباترین کارهای هن��ری را مى افرینند ،لیاقت
ای��ن را دارند که همراه ما به ای��ن برنامه بیایند و تاثیر خود
ب��ر هنر و فرهنگ را ب��ه تمام جهان نش��ان بدهند .یا مثال
اگر قرار باش��د ورک ش��اپ برگزار کنیم دلمان می خواهد
دانش��جویان فع��ال در حوزه های مختل��ف در ان حضور
داش��ته باش��ند .به نظرم از این طری��ق مخاطب خوبی هم
جذب خواهیم کرد .بدیهى اس��ت در این راس��تا با تلفیق
تجربه و نوجویى ،اینه اى تمام قد از اس��تمرار نس��ل های
هن��رى ایران خواهیم بود تا بر فرهنگ مدارى و هنر پرورى
این سرزمین و ارزش های واالیش بگوییم.
طبق قوانین مربوط به اکسپو 20درصد از فضای
ه�ر پاویون را برای فروش محصوالت ان کش�ور در
گو هنر چه محصوالتی
نظر می گیرند .کمیته فرهن
را ب�رای معرفی و ف�روش در پاویون ای�ران در نظر
دارد؟
مهدیافضلی:دراینزمینهفکرمی کنمفیلم هاوکتاب ها
ش��رایط فروش دارند و س��عی می کنیم در ای��ن زمینه فعال
گو هنر خودمان
باش��یم .بیشتر سعی ما بر این است که فرهن
را همان گونه که در ش��ان کش��ور ما هست معرفی کنیم .باید
بس��تری فراهم ش��ود که مخاطب��ان پاویون ای��ران از طریق
فعالیت های فرهنگی و هنری ما ایران را به خوبی بشناس��ند.
این به نظرم بزرگترین دس��تاوردی است که می توانیم داشته
باشیم .اگر هنرنمایی ما خوب باشد ،بحث گردشگری تقویت
ش��ده و ما به س��هم خودمان قدم خوبی در زمینه گردشگری
برداش��ته ایم .به هر حال ب��ا توجه به هجمه فرهنگی عظیمی
که علیه کش��ور ما وجود دارد باید بتوانیم تصویر درس��تی از
ایران ارائه بدهیم تا از ادامه تبلیغات س��وء در مورد کشورمان
جلوگیریشود.
جلسات اصلی کمیته ها در ستاد اکسپو به قوت
خود برگزار می ش�ود؟ حض�ور کمیته فرهنگ و هنر
و برنامه ه�ای ای�ن کمیته در کمیت�ه تلفیق چگونه
است؟
مهدی افضلی :ش��اید روزنامه ش��ما بتواند در مس��یر
انتقال این دغدغه ها به مس��ئوالن اکس��پو موثر عمل کند
تا حرف ما به انها برس��د .فک��ر می کنم حضور مقام محترم
وزارت در تمام جلس��ات اکس��پو بس��یار قابل توجه بود و
ب��رای همه جالب بود که وزی��ر صنعت ،معدن و تجارت در
این جلس��ات ش��رکت می کنند .این نشان می دهد که این
نمایش��گاه برای وزارتخانه موضوعیت داشته و مهم است.
امیدوارم با پیگیری مجدد اق��ای مهندس نعمت زاده این
جلس��ات پربارتر ش��ود تا باز
ه��م بتوانیم مث��ل ماه های
گذشته با تب و تاب بیشتر
کار را پیش ببریم.
یادداشت
مزیت های
غیرقابل انکار
صنعت سنگ لرستان
رضا خواجوی
رییس خانه صنعت و معدن لرستان
هرچند امارها متفاوت اس��ت ام��ا با تجمیع ان
می توان گفت که لرس��تان به لحاظ ذخیره سنگ
20ت��ا 25درص��د از ذخیره س��نگ کش��ور را در
معادن خود جای داده اس��ت .این اس��تان از نظر
تعداد واحدهای فناوری هم بعد از اصفهان در رتبه
دوم قرار دارد .درکل کش��ور دو نوع واحد تولیدی
س��نگ درحال فعالیت اس��ت یک گروه از واحدها
دارای سیس��تم پیش��رفته تولید هستند و خطوط
تولید صادراتی را برپا کرده اند و گروه دوم بیش��تر
به ش��یوه س��نتی تولید س��نگ را انجام می دهند.
اما این اس��تان از نظر دارا ب��ودن تعداد واحدهای
پیش��رفته تولید س��نگ ،نخستین اس��تان کشور
اس��ت .به این معنی که نس��بت تع��داد واحدهای
دارای خط تولید پیش��رفته به تعداد کل واحدها،
بیش از 5درصد اس��ت .حتی اس��تان اصفهان که
در این امر موفقیت هایی را کس��ب کرده است نیز
در این نس��بت ،در جایگاهی پایین تر از لرس��تان
ایستاده است.
ب��ه ای��ن ترتی��ب لرس��تان در صنعت س��نگ،
مزیت های��ی دارد ک��ه قابل انکار نیس��ت .با این
همه فش��ارهایی که صنعت سنگ استان در دهه
اخیر تحمل کرده ،پش��ت این صنعت را خم کرده
اس��ت .سیاس��ت های انقباضی بانکی در 10سال
گذشته سبب شده تا نقدینگی از دست واحدهای
تولی��دی که در کار تولید و پخت هس��تند ،گرفته
ش��ود .همچنین افزایش تحریم ها در 8سال اخیر
به عاملی تبدیل ش��ده اس��ت که ام��کان صادرات
را کاه��ش دهد و میزان دسترس��ی ب��ه بازارهای
صادرات��ی را کم کند .گذش��ته از ان پایین بودن
بودج��ه اختصاص یافته به مباح��ث عمرانی در 8
س��ال گذش��ته دلیلی دیگر برای خم کردن پشت
این صنعت ب��ود ،چراکه وقتی بودجه کم باش��د،
اقدامات عمرانی و ساخت وس��از صورت نمی گیرد
و ب��ازار داخلی برای فروش س��نگ از بین می رود.
بنابراین مصرف پایین س��نگ را در سال های اخیر
ش��اهد بوده ایم .همه این ها سبب شد که با وجود
مزیت های نسبی لرستان نتواند از همه ظرفیت ها
برای ارتقای این صنعت استفاده کند.
ب��ا روی کار امدن دولت یازدهم به دلیل تغییر
در رویه روابط دیپلماتیک و تغییر شرایط تحریم ها
امکان بازگشت به برخی بازارها فراهم شده است.
به ط��وری که برخ��ی موانع که ناش��ی از اقدامات
سلبی بوده ،برطرف شده است .اما نقدینگی پایین
هنوز یکی از مش��کالت اساس��ی این واحدهاست.
بس��یاری از صاحبان این صنعت در لرس��تان که
در گذش��ته بروبیایی داش��تند ،در 8سال گذشته
و در ش��رایط س��خت ،هرچه پس انداز کرده بودند
را خ��رج کرده اند و امروز برای پرداخت فیش برق
یا پرداخت حق بیمه کارگران خود دچار مش��کل
شده اند .اقداماتی نیز برای حل مشکالتی که رابطه
ب��ا بانک ها به وجود امده ،انجام ش��ده اس��ت .اما
بانک ها تابع شرایطی هستند که احراز این شرایط
برای صاحبان صنایع مش��کل است .برای مثال در
ابتدا گفته ش��د که بدهی را تقسیط می کنیم .بعد
گفتند تس��هیالت می دهیم اما برای برخورداری از
تسهیالت نباید بدهی معوق داشته باشید.
به ج��رات می توانم ادعا کنم ک��ه از میان 480
واحد بزرگ تولیدی س��نگ که در لرس��تان فعال
هس��تند ،هیچ کدام ش��رایط احراز را دارا نیستند
و به طور عمومی در این 10س��ال چک برگش��تی
داشته اند .این علم در میان صاحبان صنایع وجود
دارد که دولت با وجود همه مش��کالت به جامانده
از س��ال های گذشته ،در یک سال اخیر همه تالش
خ��ود را کرده اس��ت .بنابراین بای��د واقع بینانه به
مش��کالت اقتص��ادی موجود که خاصی��ت تکثیر
باینری پیدا کرده اند ،نگاه کرد.
بدون تیتر
:رییس س��ازمان صنع��ت ،معدن و تجارت
اس��تان اردبیل با اش��اره به امار بی��کاری در این
اس��تان گفت :اردبیل دارای نیروی انسانی کارامد
و جوانان مس��تعدی است که می توانند در ارتقای
بهره وری و باال بردن میزان تولید موثر باش��ند .به
گ��زارش روابط عمومی س��ازمان صنعت ،معدن و
تجارت این اس��تان ،س��ید حامد عاملی در بازدید
از گروه صنعتی ارتاپالس��ت با اش��اره به مشکالت
واحده��ای تولیدی اس��تان گفت :مش��کل واحد
تولیدی مذکور درخرید مواد اولیه از طریق بورس
و اس��تفاده از تسهیالت صندوق توسعه ملی است،
چراک��ه اکثر واحدهای تولی��دی در مناطق کمتر
برخوردار نتوانس��تند از تسهیالت صندوق توسعه
ملی استفاده کنند.
ف�ارس :مدیرعامل ش��رکت گاز اذربایجان غربی
گفت 637 :واح��د صنعتی اذربایجان غربی از گاز
طبیعی بهره مند هس��تند .منصور صادقیان افزود:
تع��داد صنایع��ی که به طور کام��ل از گاز طبیعی
بهره من��د و درحال اس��تفاده هس��تند 240واحد
گزارش شده است.
14
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
استانها
public@smtnews.ir
همه چالش های پیش روی صنعت سنگ لرستان
صنعت سنگ ،ظرفیت اشتغال 18هزار نفری دارد
زینب عب�دی -گ�روه اس�تان ها :وقتی
لرس��تانی ها می گوین��د ک��ه این اس��تان در
صنعت س��نگ حرفی برای گفتن دارد ،بیراه
نمی گویند .برخورداری از منابع غنی س��نگ
به ویژه س��نگ های تزئینی و نم��ا انها را در
منطقه ،ب��ه لحاظ میزان اس��تخراج در رتبه
دوم پ��س از اصفهان قرار داده اس��ت .امارها
نش��ان می دهد 22درصد تولیدات کش��ور و
3درصد تولید جهانی سنگ تزئینی و نما به
لرستان اختصاص دارد .کارشناسان می گویند
که صنعت س��نگ ،نخس��تین صنعت در این
استان اس��ت اما با وجود حمایت هایی که از
سرمایه گذاران حوزه معادن و صنایع سنگ به
عمل می اید ،جذب سرمایه گذار در این زمینه
با مشکل مواجه شده اس��ت .این حمایت ها،
معافی��ت مالیات��ی از زم��ان بهره ب��رداری به
م��دت 10س��ال ،تس��هیالت ارزی و ریالی،
واگذاری زمین ،واگذاری انش��عاب برق و گاز
به صورت اقساط و در نهایت عزم ملی تمامی
دستگاه های اجرایی استان برای تسهیل روند
س��رمایه گذاری صنعت��ی را دربرمی گیرد .با
همه این حمایت ها هنوز نتوانسته اند درتقابل
با فرس��ودگی ماشین االت و کمبود نقدینگی
و مش��کالت پایانه های فروش ،صنعت سنگ
استان را به جایگاهی بازگردانند که 10سال
پیش در ان قرار داش��ت .همه این ها درحالی
اس��ت که چن��دی پی��ش در بازدی��د هیات
تج��اری عراقی از واحدهای صنعتی س��نگ،
انها ش��گفتی خود را از وجود کارخانه هایی با
ای��ن عظمت و فناوری م��درن و روز دنیا در
استان لرستان به وضوح بیان کردند .درحال
حاضر 28درصد اش��تغال صنعتی لرس��تان
مرب��وط به صنعت س��نگ اس��ت که حدود
9ه��زار نف��ر در این بخش مش��غول فعالیت
هستند و چنانچه مشکالت بازاریابی و فروش
سنگ لرس��تان برطرف شود این میزان تا دو
برابر افزایش خواهد یافت .در کنار مش��کالت
طرح شده ،صنعت س��نگ لرستان محاسنی
نیز دارد .نزدیکی معادن استان نسبت به شهر
و راه اصلی ،ویژگی ممتازی اس��ت .نگاهی به
نقشه نشان می دهد که متوسط فاصله معادن
اس��تان تا جاده و شهر اصلی به ترتیب 10و
15کیلومتر اس��ت .این ویژگی سبب کاهش
هزینه های حمل ونقل ،دسترس��ی اس��ان به
انرژی ،ارتباطات ،امکانات بهداش��تی و تامین
بهتر امنیت شده است.
کمبود نقدینگی در صنایع سنگ
ب��ه گفت��ه ق��درت اهلل
ولدی رییس س��ازمان
صنع��ت ،مع��دن و
تجارت استان لرستان،
با وجود اینکه لرستان
قطب تولید سنگ در
کش��ور اس��ت ،نبود توازن میان اس��تخراج و
فراوری لرس��تان ،فرس��ودگی دس��تگاه ها و
تجهیزات ،پدید ه خام فروشی و نبود پایانه های
صادراتی س��نگ موجب شده تا از این فرصت
مناسب طی دهه گذشته بهره برداری مناسبی
با تاکید
انجام نش��ود .او در گفت وگو با
بر اینکه این استان واردات سنگ ندارد و اغلب
سنگ تولیدی استان گوهره ،چینی و گرانیت
درحال حاضر 28درصد
اشتغال صنعتی لرستان
مربوط به صنعت سنگ است
که حدود 9هزار نفر در این
بخش مشغول فعالیت هستند
و چنانچه مشکالت بازاریابی
و فروش سنگ لرستان
برطرف شود این میزان تا
دو برابر افزایش خواهد یافت
اس��ت ،افزود :ظرفیت استخراج معادن سنگ
به علت فرسودگی ماش��ین االت با حد پروانه
بهره ب��رداری همخوانی ن��دارد و همین عامل
باعث شده سنگ خام مورد نیاز کارخانه ها را از
استان های همجوار تامین کنیم.
به گفت��ه این مقام مس��ئول کارخانه های
سنگ سازی لرس��تان در سال به 12میلیون
مترمکعب س��نگ خام نیاز دارند درحالی که
ظرفیت فعلی برداشت س��نگ خام مرمریت
وچین��ی مع��ادن س��نگ اس��تان ب��ه علت
فرس��ودگی ماش��ین االت و کمبود نقدینگی
تنه��ا 8میلی��ون مترمکعب اس��ت و کمبود
نیاز کارخانه ها از اس��تان های همجوار تامین
می ش��ود .ولدی افزود :در واقع ذخیره معادن
مناسب اس��ت ولی وضعیت تولید کم است.
بای��د برنامه ریزی ه��ا به صورتی انجام ش��ود
که اس��تخراج س��نگ خام به منظ��ور تامین
کارخانه ه��ای سنگ س��ازی اس��تان انجام تا
اشتغال پایدار ایجاد شود .ضمن انکه با کمک
تس��هیالت بانکی و نوس��ازی ماش��ین االت،
کیفیت تولید را به س��مت تولید محصوالت
صادراتی سوق دهیم.
ایرج عب��دی نماینده
م��ردم خ��رم اب��اد و
چگن��ی و عضو مجمع
نماین��دگان اس��تان
لرستان در این باره به
گفت :بسیاری
از معادن اس��تان در استفاده از فناوری دچار
کمبود نقدینگی مهم ترین مشکل تولید کنندگان زعفران
مهر :زعف��ران ازجمله محصوالتی اس��ت که در تمام
کش��ورهای دنیا مورد اس��تفاده غذایی و دارویی قرار
می گیرد ،البته کش��ت زعف��ران تنها در ای��ران انجام
می شود و س��االنه این محصول به اکثر کشورها صادر
می شود .چند سالی است که پای چینی ها نیز در این
محصول باز ش��ده اس��ت و زعفران در چین برداشت
می شود ،در این میان کشور همسایه یعنی افغانستان
ه��م به تازگی به کش��ت زعفران روی اورده اس��ت و
نباید غافل ش��د از اینکه زعفران خاص خراسان است.
ایران با وجود تولید ۳۰۰تن زعفران در س��ال و تولید
۹۲درصد زعفران دنیا به دلیل مشکالت موجود هنوز
نتوانسته در صادرات ان به نام خود موفق باشد.
این روزها اکثر کش��اورزان اس��تان در حال برداشت
گل های اب��ی و بنفش رنگ زعفران هس��تند .در این
میان نیز افرادی به عنوان واسطه یا بهتر بگوییم دالل
گل های زعفران را یکجا خریداری کرده و این گل ها را
برای پاک کردن زعفران محله به محله و خانه به خانه
در میان زنان خانه دار توزیع می کنند اما زعفران تازه
را وارد ب��ازار نمی کنند تا بتوانند در فصلی که زعفران
کمتر است ان را به قیمت باالتری به فروش برسانند.
ریی��س اتحادی��ه صادرکنن��دگان و تولید کنندگان
زعف��ران خراس��ان رض��وی نی��ز می گوی��د :در حوزه
صادرات خوشبختانه موانعی که در گذشته بود برطرف
شده اس��ت به طوری که در ۶ماه اول سال در مقایسه
با س��ال ۳۶ ،۹۲درصد رشد داشته است و امیدواریم
در ۶ماه دوم س��ال این ام��ر تداوم پیدا کند .غالمرضا
میری تصریح می کند؛ کش��ورهای زی��ادی در بخش
تولید زعفران فعال هس��تند که اس��پانیا قدیمی ترین
تولید کنن��ده زعفران در جه��ان در 3دهه پیش بوده
اس��ت ،به طوری که ۱۰۰تن تولید داش��ته اس��ت اما
امروز به مرز یک تن رس��یده است .اما در مقابل ایران
ک��ه زمانی ۱۰تن تولید داش��ته اس��ت در حال حاضر
۳۰۰ت��ن تولید دارد و ۹۲درصد تولید زعفران دنیا را
ایران تامین می کند و در مقابل کش��میر هندوستان،
ایتالیا ،فرانس��ه و چین تنه��ا ۸درصد تولید دنیا را به
خ��ود اختصاص داده اند .وی ادام��ه می دهد :در حالی
حمایت از تولید تنها راه کمک به کشور
ایس�نا :رییس خان��ه صنع��ت و معدن خوزس��تان
بر ل��زوم حمای��ت از تولیدکنن��دگان و صنعتگران
اس��تان تاکید کرد و گف��ت :در واقع تنها راه کمک
به کش��ور حمایت از بخش تولید اس��ت که اگر به
این بخش توجه ش��ود به طور قطع بیشتر مشکالت
حل خواهد ش��د .فرامرز احمدی نژاد اظهارکرد :در
جلس��ه ای که با فرماندار اهواز و جمعی از صنعتگران استان برگزار شد ،تشکیل
کمیته حمایت از تولیدات خوزس��تان به تصویب رس��ید و قرار اس��ت از طریق
این کمیته مش��کالت و دغدغه های صنعتگران و تولید کنندگان اس��تان بررسی
و پیگیری ش��ود .وی اف��زود :دغدغه ما برای صنعت و تولید این اس��ت که باید
س��خت گیری ها و بوروکراسی های اداری و س��ازمانی برای بخش تولید تسهیل
ش��ود .در شرایطی که تولید با مشکالتی دست و پنجه نرم می کند ،به طور قطع
این مسئله و سختگیری های اداری مشکالت و روند فعالیت انها را کندتر خواهد
کرد .رییس خانه صنعت و معدن خوزس��تان گفت :نگرش مدیران و مس��ئوالن
استانی نگاهی تولید محور و در جهت تسهیل امور برای تولیدکننده باشد.
که ایران تنها تولید کننده اس��ت اما بازار جهانی برای
صادرات نداریم و متاس��فانه هنوز نتوانس��تیم اقدامی
انجام دهیم که با نام ایران زعفران در جهان ش��ناخته
شود .میری تصریح کرد :کیفیت زعفرانی که در ایران
تولید می ش��ود به مراتب باالتر از دیگر کش��ورها ست
چرا که ۸۰درصد زعفران ایران در مناطق روس��تایی
تولید می ش��ود و به صورت ارگانیک است به طوری که
هیچ گونه کود ش��یمیایی در ان اس��تفاده نمی شود و
اس��تاندارد زعفران ایران ۲۰درصد باالتر از اس��تاندارد
اروپاست.
ریی��س اتحادی��ه صادرکنن��دگان و تولید کنندگان
زعف��ران خراس��ان رض��وی ب��ا بی��ان اینک��ه حذف
نقدینگ��ی یکی از مهم ترین مش��کالت ح��ال حاضر
تولید کنندگان اس��ت ،بیان کرد :ه��ر تولید کننده ای
باید برای برداش��ت محصول خود یک میلیون تومان
هزین��ه کند اما نقدینگی ندارد و به محض برداش��ت
در بازار به فروش می رس��اند ،به همین دلیل به دنبال
این موضوع هس��تیم تا قیمت توافقی برای زعفران در
نظر گرفته ش��ود چرا که اتحادیه ابزاری برای مبارزه
با گران فروش��ی و خرید ارزان زعفران از تولید کننده
را ندارد و تمامی ارگان ه��ای مربوطه باید در این امر
اتحادی��ه صادر کنندگان و تولید کنن��دگان زعفران را
یاری کنند.
صادرات 138میلیون دالری زنجان
فارس :مدیر گمرک اس��تان زنجان گفت :ارزش
دالری ص��ادرات گم��رک ای��ن اس��تان در 7ماه
گذش��ته 138میلیون و 155ه��زار و 892دالر
اس��ت .احمد برکابیان با اش��اره به عملکرد 7ماه
گذشته گمرک استان زنجان اظهار کرد :عملکرد
گمرک اس��تان زنجان در این مدت در زمینه های
مختل��ف امور گمرکی صادرات ،واردات ،ورود موقت ،درامد و امانات پس��تی
بوده است .وی به انوع کاالهای صادراتی گمرک استان زنجان طی این مدت
اشاره و بیان کرد :شمش روی ،شمش سرب ،ترانسفورماتور و متعلقات ،مقره
سرامیکی و سوزنی ،کابل ،رول تیشو ،خرما ،کشمش ،رب گوجه فرنگی ،دوغ،
ش��یر ،ماست ،خامه ،الیاف پلی پروپیلن ،پارچه صنعتی ،ضایعات نخ ،منسوج
نبافته اس��پان لس ،منس��وج پلی استر ،اکس��ید خاک روی ،بنتونیت و بلوک
سیلیس��ی از صادرات گمرک اس��تان زنجان است .این مسئول به کشورهای
مقصد همچون ترکیه ،عراق ،پاکس��تان ،هند ،المان ،افغانستان ،ترکمنستان
و ...به ترتیب ارزش در این مدت اشاره کرد.
مش��کل هس��تند .همچنین به دلیل کمبود
منابع مالی و فرسودگی دستگاه ها ،استخراج
به س��ختی انجام می شود .همین عامل باعث
شده که میزان س��نگ استخراج شده ،کمتر
ازحد اس��تخراجی باشد که در پروانه ها دیده
ش��ده اس��ت .درحالی که باید با برنامه ریزی
صحیح و تامین زیرساخت ها ،فرایند استخراج
تا تولید سنگ در استان انجام شود .به گفته
عبدی ،س��نگ گوهره که یکی از اصلی ترین
انواع سنگ استان است ،در خرم اباد و اطراف
این ش��هر ،همچنی��ن در معادن س��نگ ازنا
اس��تخراج می ش��ود .س��نگ مرمریت نیز در
ش��رق بروجرد و س��نگ چین��ی در بروجرد
استخراج می ش��ود .او تاکید می کند :یکی از
عوامل��ی که موجب ناش��ناخته ماندن برخی
محصوالت معدنی لرس��تان از جمله س��نگ
شده ،که البته در س��ال های اخیر میزان ان
کاهش یافته ،این اس��ت که لرستان باوجود
داش��تن منابع غنی سنگ ،این محصول را به
ص��ورت خام وارد بازاره��ای داخلی و جهانی
می کند و همواره از ارزش افزوده این محصول
خود را بی نصیب گذاشته است.
وی به بازدید خود از معادن سنگ و مشکل
تامین سرمایه در گردش به عنوان یک چالش
در بخش معدن اس��تان اش��اره کرد و گفت:
کارخانه هایی با فناوری روز تش��کیل ش��ده
ول��ی برای تکمیل فعالیت مش��کل نقدینگی
دارند ضمن انکه س��نگ تولیدی استان برای
بازار ناشناخته اس��ت .وی ادامه داد :تشکیل
شرکت هایی که به عنوان واسطه به بازارسازی
و فروش بپردازند و نیز طراحی شهرک سنگ
مش��ترک در اس��تان می تواند صنعت سنگ
را س��اماندهی کند .وی در تش��ریح وضعیت
شهرک سنگ ،نمایشگاهی که در اصفهان به
شهرک سنگ معروف است را مثال زد.
کارشناسان می گویند صنعت سنگ یکی از
صنایعی اس��ت که در صورت رفع مش��کالت
پی��ش روی ان می تواند اس��تان لرس��تان و
ب��ه دنبال ان جمهوری اس�لامی ایران را در
بازارهای جهانی سنگ پیشتاز و نام اور کند.
خبر ویژه
صنعت ،قربانی اصلی
در حوزه اقتصاد
:دبی��ر خانه صنعت ،معدن و تجارت اس��تان
خراس��ان رض��وی گفت :تولی��د و تج��ارت دو بال
تکمیل کننده حوزه اقتصاد هستند که هر یک را رها
کنیم دیگری اسیب می بیند .فیروز ابراهیمی با اشاره
ب��ه افزایش احتمالی مالیات ب��ر ارزش افزوده به ۱۰
درص��د و ناگزیری بخش تولید به پرداخت ان 3بار
در س��ال ،افزود :خیلی از مواقع با روکش حمایت از
تولید حق تولیدکننده و مصرف کننده ضایع می شود.
وی با مقایسه بخش کشاورزی و صنعت اظهار کرد:
بخش عم��ده ای از منابع کش��ور در اختی��ار حوزه
کشاورزی قرار داده می شود در حالی که برون داد ان
با بخش صنعت قابل مقایس��ه نیست؛ به عنوان مثال
۹۲درصد اب کش��ور به مصرف بخش کش��اورزی
می رسد درحالی که سهم صنعت از مصرف اب تنها
۲درصد اس��ت اما هنگامی که بح��ث الودگی اب،
کمبود اب و مش��کالت اب مطرح می ش��ود ،متهم
اصلی بخش صنعت است.
ابراهیم��ی ادام��ه داد :وقت��ی قرار اس��ت که به
بخش ه��ای مول��د جامع��ه تس��هیالت داده ش��ود
ارزان تری��ن تس��هیالت از 7ت��ا ۱۴درصد به بخش
کش��اورزی اختصاص داده می شود درحالی که کف
تسهیالت پرداختی به بخش صنعت ۲۵درصد است
اما انچه ک��ه در این میان خودنمای��ی می کند این
است که حوزه کشاورزی با این همه نعمات دریافتی
در اش��تغال کش��ور ۱۷درصد نقش دارد اما صنعت
مظلوم ک��ه گران ترین خدم��ات را دریافت می کند
۳۴درصد اش��تغال کش��ور را تامین می کند .وی با
اش��اره به اینکه همواره بخش تولید قربانی اصلی در
حوزه های مختلف اقتصادی است ،خاطرنشان کرد :با
اینکه اولین ماه فصل پاییز را پشت سر گذاشتیم بحث
مدیریت کردن گاز بخش صنعت مطرح ش��ده است
به این معنا که تعیین کنند گاز صنعت از کدام حوزه
قطع شود ،در حالی که معدل مصرف گاز صنعت در
طول سال زیر ۱۰درصد گاز کشور است.
دبیر خانه صنعت ،معدن و تجارت اس��تان با اشاره
ب��ه مصرف ۳تا ۴درصدی صنعت از گاز اس��تان در
فصل زمس��تان یاداور ش��د :در سایر فصول بین ۱۰
ت��ا ۱۲درصد از گاز اس��تان به مصرف بخش صنعت
می رس��د اما وقتی بح��ث صرفه جوی��ی و قطع گاز
مطرح می ش��ود ،صنعت اولین گزینه قطع گاز است
که براس��اس ماده ۲۵قانون کس��ب و کار این عمل
خالف قانون است.
public@smtnews.ir
بازارهای صنعتی و خدماتی
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
نوزادان ایرانی ساالنه 25میلیون قوطی شیر خشک مصرف می کنند
15
گردش مالی ساالنه 340میلیارد تومانی بازار شیرخشک
صنعت ش��یر رقابتی ترین صنعت کش��ور
اس��ت ،به ط��وری که در 75ش��هر کش��ور،
یک ه��زار و 70برند لبنی فعال شناس��ایی
ش��ده اس��ت .هم اکنون تولید ش��یر خام در
ای��ران حدود 8میلیون تن اس��ت و گردش
مالی این صنعت در کش��ور 24هزار میلیارد
تومان و اشتغال موقتی و دائم ان نیز حدود
4میلی��ون نفر تخمی��ن زده می ش��ود .در
چنین شرایطی بس��یاری از شیرخشک های
مصرف��ی نوزادان ب��ا برنده��ای خارجی در
بازار کش��ور وج��ود دارد که اغلب توس��ط
ش��رکت های داخلی و با سرمایه گذاری های
مش��ترک داخلی و خارجی تولید می ش��ود.
این وضعیت باعث ش��ده تا گاهی مشکالتی
در مس��یر تامین و توزیع شیرخش��ک های
ن��وزادان در داخل کش��ور به وج��ود بیاید.
،
براساس تحقیقات میدانی خبرنگار
متوس��ط قیمت هر قوطی شیرخشک نوزاد
در بازارهای مصرف کش��ور از س��ال 1390
تاکنون با رش��دی 600درصدی (7برابر) از
متوس��ط 2400تومانی در س��ال 1390به
17هزار تومان در حال حاضر رس��یده است
که به طور عمده این رش��د قیمت ها تا نیمه
سال گذشته رخ داده است.
همچنین با درنظر گرفتن متوس��ط قیمت
17هزار تومانی هر قوطی شیرخش��ک نوزاد
و نیاز س��االنه 20میلیون قوطی شیرخشک
(بعالوه 5میلیون بسته شیرخشک یارانه ای)
حداق��ل گردش مالی این بازار س��االنه 340
میلی��ارد تومان ارزیابی می ش��ود .هم اکنون
در می��ان تولیدکنندگان شیرخش��ک نوزاد
در کش��ور ،فقط نام یک کارخانه به چش��م
می خورد که صددرصد ایرانی بوده و به گفته
مدیر عامل این کارخانه ،تمامی مراحل تولید
شیرخش��ک ن��وزاد در ای��ن کارخانه صورت
می پذیرد .در واقع شیرخش��ک «الکتومیل»
تنها شیرخش��ک صددرصد ایرانی اس��ت که
مواد و منابع تولید ان در داخل تامین می شود
و پروان��ه وزارت بهداش��ت را دارد .همچنین
شرکت نس��تله (صددرصد با سرمایه گذاری
خارجی) ،دنان ( 60درصد فرانسه 40،درصد
ایران) و بهداشت کار ( 60درصد بلژیک40 ،
درصد ایران) ازجمله شرکت هایی هستند که
مواد اولیه شیرخش��ک ن��وزاد را وارد کرده و
در کارخانه های داخلی بسته بندی و به بازار
عرضه می کنند.
چرخ�ه واردات شیرخش�ک معکوس
می شود؟
در نیمه ش��هریور ماه امس��ال ،معاون امور
تولیدات دامی وزارت جهاد کش��اورزی اعالم
ک��رد که ب��ا هدف گ��ذاری موث��ر در تقویت
زیرس��اخت های ح��وزه کش��اورزی ،چرخه
واردات شیر خشک به کشور در حال معکوس
،حسن رکنی
شدن است .به گزارش
تاکید کرد :تولید ش��یر در کش��ور براساس
برنامه به س��متی پیش م��ی رود که عالوه بر
تامی��ن نیاز محص��والت لبنی ،م��ازاد ان به
شیرخش��ک تبدیل یا در قالب فراورده های
متنوع لبنی به کش��ورهای همس��ایه صادر
ش��ود .این س��خنان در ش��رایطی از س��وی
این مقام مس��ئول بیان ش��ده ک��ه در بازار
شیرخشک کشور همچنان نابه سامانی هایی
به چشم می خورد.
محم��د ص��راف زاده،
مدیر روابط عمومی و
امور بین الملل شرکت
صنایع ش��یر ایران در
گفت وگ��و ب��ا
اظهار کرد :شیرخش��ک صددرصد ایرانی در
شرکت شیرخش��ک نوزاد پگاه در شهر کرد
واقع در اس��تان چهارمحال و بختیاری تولید
می شود.
وی ،وجود محیط��ی کامال طبیعی و پاک
همراه با اب و هوای سالم را از دالیل انتخاب
شهرکرد برای تولید این محصول عنوان کرد
و افزود :برند «الکتومی��ل» تاکنون در هیچ
جای دنیا استفاده نشده و برای نخستین بار
به نام ایران ثبت شده است.
ص��راف زاده ه��دف از انتخ��اب اس��م
«الکتومیل» ب��رای شیرخش��ک ایرانی را
صادرات این محص��ول عنوان کرد و گفت:
ظرفیت تولید این شیرخش��ک در شرکت
شیرخش��ک نوزاد پگاه شهرکرد ،نزدیک به
22میلیون قوطی در س��ال ( 10هزار تن)
اس��ت ،در ش��رایطی که نیاز داخلی کشور
س��االنه 25میلیون قوطی شیرخشک نوزاد
اس��ت .وی ب��ا تاکید ب��ر برنامه ریزی برای
صادرات این محصول ،افزود :شیرخش��ک
الکتومی��ل در 4ن��وع محص��ول ب��ه بازار
عرضه می شود.
ظرفیت س�ازی ب�رای تولی�د 3 ،برابر
نیاز
معاونت تولید صنایع شیر ایران نیز با اشاره
به اینکه نیاز س��االنه کش��ور به شیرخشک
اطف��ال حداکث��ر 25میلیون قوطی اس��ت،
افزود :از این مق��دار حدود 5میلیون قوطی
شیرخش��ک یاران��ه ای و 20میلیون قوطی
شیرخشک ازاد اس��ت و حداقل یک سوم از
شیرخشک ازاد موجود در بازار وارداتی است.
وحی��د مفی��د در
با
تو گ��و با
گف
تقس��یم بندی ان��واع
شیرخش��ک ن��وزاد
موج��ود در بازارهای
کشور ،تصریح کرد :شیرخشک شامل 3نوع
1برای نوزادان تا 6ماه ،نوع 2برای نوزادان
6ماه تا یک س��ال و نوع 3برای نوزادان یک
سال به باالست.
وی افزود :شیرخش��ک یاران��ه ای از طریق
مراکز بهداشت بین مادرانی که قادر به شیر
دادن به نوزادان خود نیستند ،توزیع می شود.
وی گف��ت :در حال حاض��ر 4کارخانه تولید
و بس��ته بندی شیرخش��ک اطفال در کشور
وجود دارد و مواد اولیه تولید شیرخشک نیز
وارد می ش��ود اما در تالش هستیم تا واردات
این مواد در اینده نزدیک به حداقل برس��د؛
به طوری که هم اکنون امکان داخلی س��ازی
90درص��د از م��واد اولیه تولید شیرخش��ک
وجود دارد.
رییس هیات مدیره ش��رکت شیرخش��ک
ن��وزاد پ��گاه (ش��هرکرد) ،ب��ا بی��ان اینک��ه
شیرخش��ک وارداتی از چی��ن نداریم ،اظهار
کرد :ایران به طور عمده از اروپا شیرخش��ک
وارد می کن��د و واردات شیرخش��ک ه��م
مش��مول حداق��ل تعرفه واردات اس��ت .این
در حال��ی اس��ت ک��ه 3براب��ر نیاز کش��ور
ظرفیت س��ازی برای تولید وجود دارد .مفید
با بیان اینکه ش��رکت شیرخشک نوزاد پگاه
سال گذشته یک میلیون قوطی شیرخشک
تولی��د کرد ،افزود :ای��ن محصوالت در قالب
شیرخشک یارانه ای توزیع شدند.
بزرگتری�ن کارخان�ه تولیدکنن�ده
شیرخشک نوزاد در کشور و خاورمیانه
همواره واردات ش��یر خشک و ارزبری این
ح��وزه در کل صنای��ع از دغدغه ه��ای مهم
کشور بوده است که در همین راستا با همت
مجموعه صنایع ش��یر ای��ران با برند پگاه که
متعلق به صندوق بازنشستگان کشور است،
کارخانه بزرگ تولید ش��یر خش��ک نوزاد و
صنعتی پگاه (شهر کرد) در استان چهارمحال
و بختیاری در شهریور سال 1392کار خود
را به طور رسمی اغاز کرد.
مدی��ر عامل کارخانه شیرخش��ک نوزاد پگاه
با بیان اینکه
(شهرکرد) در گفت وگو با
این کارخان��ه بزرگترین کارخانه تولیدکننده
شیرخشک نوزاد در کشور و خاورمیانه است،
افزود :این کارخانه از لحاظ وس��عت و حجم
س��رمایه گذاری ،عظیم ترین پروژه ش��رکت
صنایع شیر ایران (پگاه) و یکی از بزرگترین
کارخانجات تولید کننده محصول شیرخشک
نوزاد در خاورمیانه است.
پیام ص��ادق زاده در ادامه گف��ت :کارخانه
شیرخش��ک ن��وزاد پ��گاه ب��ر پای��ه تجارب
گوناگون به دس��ت امده و ب��ا اتکا به قابلیت
و توانایی های داخلی و در راستای توجه ویژه
به س�لامت و ایمنی جامعه و وابسته نبودن
کش��ور به واردات محصول شیرخشک نوزاد
و با توجه به اس��تراتژیک بودن این محصول
و مش��کالت تهیه ان در موقعیت های خاص
تاسیس شده است.
مدیرعام��ل کارخان��ه شیرخش��ک ن��وزاد
پ��گاه ،در معرف��ی تولی��دات ای��ن کارخانه
گفت :تولیدات این کارخانه ش��امل محصول
الکتومیل ،1الکتومیل ،2الکتومیل ( 3برای
ن��وزادان باالی یک س��ال) و الکتومیل گلد،
شیرخشک مخصوص مادران باردار و شیرده،
ش��یر تغلیظ ش��ده بدون چربی ،شیر تغلیظ
ساالنه 5میلیون قوطی شیرخشک یارانه ای درکشور توزیع می شود
یارانه 80میلیارد تومانی دولت به شیرخشک
دولت برای برخی نوزادانی که مادر ندارند ،بی سرپرس��ت هس��تند
یا مادرش��ان بیمار اس��ت و ش��یر ناکافی برای تغذیه ن��وزاد دارد یا
چندقلوزایی داش��ته ،یارانه ای در نظر گرفته اس��ت ،به این شکل که
شیرخشک معمولی با قیمت پایین در اختیار این افراد قرار می گیرد.
به گفته رسول دیناروند ،رییس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت،
درم��ان و اموزش پزش��کی ،ح��دود 5میلیون قوطی شیرخش��ک
یارانه ای س��االنه در کشور توزیع می شود که 30میلیارد تومان هزینه
ب��رای دولت دارد .همچنین دولت برای تامین شیرخش��ک معمولی
خانواده های نیازمند ،س��االنه 50میلیارد توم��ان یارانه می پردازد که
بر این اس��اس در مجموع هر س��ال دولت ح��دود 80میلیارد تومان
یارانه شیرخشک می پردازد .در این رابطه
مادران ب��ا مراجعه به مراکز بهداش��ت در
صورت داشتن ش��رایط الزم می توانند به
مقدار هفته ای یک قوطی ،از شیرخش��ک
یارانه ای برای فرزندشان استفاده کنند.
هم اکن��ون ح��دود یک و نی��م میلیون
کودک زیر 2س��ال ایرانی با شیرخش��ک
تغذیه می شوند .یعنی بیش از 25میلیون
قوطی شیرخشک در سال توسط فرزندان
نوزاد و ش��یرخوار ایرانی مصرف می شود .این امر در شرایطی صورت
می گیرد که براس��اس امار وزارت بهداشت ،درمان و اموزش پزشکی
97درص��د ک��ودکان برای خوردن ش��یر مادر مش��کلی ندارند اما با
وجود تش��ریح و اعالم مکرر برتری های شیر مادر نسبت به شیرهای
مصنوعی و نیز ممنوع ش��دن تبلیغات شیرخش��ک در ایران ،امارها
حاکی از اس��تفاده حدود نیمی از ش��یرخواران زیر دوس��ال ایرانی از
شیرخش��ک اس��ت .طبق امارهای جهانی ،کمتر از 40درصد مادران
به نوزادان خود ش��یر می دهند و مطابق با امار وزارت بهداشت ،امار
مصرف شیرخش��ک در کش��ور ما نیز روند افزایش��ی داشته است .بر
اساس امارهای اعالم شده وزارت بهداشت ،در ایران 53درصد نوزادان
در ش��هرها و 38درصد در روستاها از تغذیه انحصاری با شیر مادر تا
6ماهگی محروم هس��تند .همچنین فقط 51درصد از ش��یرخواران
تا 2سالگی با ش��یر مادر تغذیه می شوند .والدین ایرانی می توانند در
صورت نیاز از شیرخشک های یارانه ای که دولت به شیرخواران محروم
از ش��یر مادر اختصاص می دهد ،استفاده کنند یا اینکه شیرخشک را
به صورت ازاد از داروخانه ها تهیه کنند .شیرخش��ک های معمولی در
3شماره برای سنین نوزادی تا 6ماهگی 6 ،ماهگی تا یک سالگی و
یک تا 2سالگی تولید می شود.
رشد نجومی قیمت شیر خشک نوزاد
قیمت شیرخش��ک نوزاد در س��ال های اخیر به سرعت رشد کرده
اس��ت .در حال حاضر شیرخش��ک های معمولی ایران��ی موجود در
بازارهای کشور با قیمت ازاد از حدود 13هزارتومان تا 17هزارتومان
در هر قوطی به فروش می رس��د و شیرخواران معموال هر هفته یک
و نیم تا دوقوطی شیرخش��ک را مصرف می کنند .شیرخش��ک های
خارج��ی ه��م از 21تا50هزار تومان برای ه��ر قوطی خرید و فروش
می ش��ود .در بهار سال ،1390شیر خش��ک نوزاد هر کیلو به قیمت
4هزار و 200تومان به فروش می رس��ید که در تابستان همان سال
به قیمت 5هزار تومان رس��ید .در ان زمان ش��یر خش��ک هایی که
تحت لیسانس شرکت های خارجی بودند
قیمت ه��ای بس��یار باالی��ی داش��تند .در
تابستان ،90شیر خشک bebalacسری
ARدر داروخانه ه��ا به قیم��ت 9هزار و
350تومان به فروش می رسید .سری های
دیگر این برند از ش��یر خش��ک از 5هزار
تومان ش��روع و تا 8ه��زار و 800تومان
هم به فروش می رس��یدند .همچنین شیر
خشک SMAسری Goldو Progress
ه��م در داروخانه ه��ا به قیمت هر بس��ته 10هزار توم��ان به فروش
می رسید که نسبت به بهار ،90رشد قیمت 300تومانی داشته است.
در ان زمان هر قوطی ش��یر خش��ک Aptomilنیز 6هزار و 600
تومان قیمت داش��ت .در ان دوره ارزان ترین شیرخش��ک موجود در
ب��ازار برند نان بود که به قیمت 5هزار تومان در هر قوطی به فروش
می رسید.
در پاییز س��ال ،1391شیرخشک نان ( 2 ،1و )3که قیمت انها در
تابس��تان همان س��ال 5400 ،5200و 5800تومان بود به ،7300
7100و 7000توم��ان افزای��ش یافت و در زمس��تان هم در برخی
داروخانه ها نوع نایاب ان به 9هزار تومان برای هر قوطی رس��ید .هر
قوطی شیرخشک پرمان هم از 9900تومان در تابستان 91به 12هزار
تومان در پاییز همان سال رسید ،قیمت شیرخشک ب.ب.الک .بدون
الکتوز ه��م در همین بازه زمانی از 9هزارتوم��ان به 22هزار و 500
تومان افزایش یافت و فقط در یک ماه ابتدای زمس��تان س��ال 91با
توزیع دوباره در بازار با قیمت 15هزارتومان برای هر قوطی به فروش
رس��ید .به طور کلی در نیمه اول سال ،91شیرخشک های داخلی با
افزایش قیمت بین 10تا 20درصد و شیرخش��ک های خارجی از 50
تا 80درصد افزایش قیمت داشته اند.
شده کامل ،ش��یر تغلیظ شده شیرین بدون
چربی ،ش��یر تغلیظ شده شیرین کامل ،شیر
تغلیظ شده شیرین با طعم های مختلف ،انواع
غذای ک��ودک ،انواع پودینگ ،شیرخش��ک
پرچ��رب (کام��ل) ،شیرخش��ک کم چ��رب،
شیرخشک فوری ویتامینه ،شیرخشک بدون
چربی ،شیرخشک بدون چربی با پروتئین 6
تا 34درصد ،پ��ودر اب پنیر ،انواع پودرهای
مکم��ل ورزش��ی و رژیم��ی ،پ��ودر خامه و
همچنین تحقیقات و توسعه در زمینه تولید
محصوالت متنوع شیرخش��ک ب��ا برندهای
جدی��د و باالخ��ره مدیریت این ش��اخه در
صنعت شیر از مرحله شیرخام تا شیرخشک
نوزاد و شیرخشک صنعتی و فراورده های ان
است.
ص��ادق زاده اف��زود :این ش��رکت ب��ا دارا
ب��ودن 15پروانه س��اخت برای تولی��د انواع
محص��والت از وزارت بهداش��ت و همچنین
اخ��ذ گواهینامه های ایمن��ی غذا ()haccp
از ش��رکت «توف» المان و پروانه استاندارد
از «س��ازمان اس��تاندارد ای��ران» ،با ظرفیت
تولیدی س��االنه مع��ادل 18هزار ت��ن انواع
محص��والت پ��ودری که ش��امل 22میلیون
قوطی و 18میلیون ساش��ه ب��رای مصارف
داخل��ی و همچنین ص��ادرات ب��ه بازارهای
بین المللی اس��ت ،به دلیل حساس��یت ویژه
محصول شیرخش��ک نوزاد و اس��یب پذیری
مصرف کنن��دگان محصول از نظ��ر ایمنی و
س�لامت ،در طراحی و س��اخت ابنیه ،اصول
GMPرا به صورت کامل رعایت و همچنین
از ماش��ین االت و تجهیزات ازمایش��گاهی،
خطوط تولید و تاسیس��ات مطابق با اخرین
اس��تانداردها و فناوری های نوین جهانی در
این صنعت استفاده کرده است.
وی در مورد میزان اش��تغال ایجاد ش��ده
در این کارخانه گف��ت :در دوره بهره برداری
از کارخان��ه شیرخش��ک نوزاد پ��گاه که در
س��ال 92صورت گرفت ،بی��ش از 100نفر
نیروی کار به طور مس��تقیم که اکثریت انها
نیروی بومی اس��تان بوده و 250نفر به طور
غیرمس��تقیم مش��غول ب��ه کار ش��دند و در
حال حاض��ر 150نفر به صورت مس��تقیم و
400نفر به صورت غیرمس��تقیم مش��غول به
کار هس��تند که در صورت تامین سرمایه در
گردش ،به طور بالق��وه این تعداد می تواند به
250نفر به طور مس��تقیم و800نفر به صورت
غیرمستقیم افزایش یابد.
۶۰درصد ظرفیت تولید شیرخش�ک
نوزاد در کشور خالی است
از سوی دیگر ،به گفته مدیر روابط عمومی
کارخانه تولید کننده شیرخش��ک نوزاد ،نیاز
س��االنه کش��ور به این محصول 25میلیون
قوطی اس��ت و ش��رکت های تولید و بس��ته
بندی کننده شیرخش��ک در کش��ور ظرفیت
تولی��د و بس��ته بندی 90میلی��ون قوط��ی
شیرخشک را دارند.
محمدمه��دی نورمحمدی با بی��ان اینکه در
حال حاض��ر فقط از 10درصد ظرفیت تولید
شیرخشک نوزاد در کارخان ه تولید کننده این
محصول اس��تفاده می ش��ود ،افزود :پیشنهاد
دادیم به جای شیرخشک ،مواد اولیه ان وارد
کشور شود.
وی ادامه داد :اکنون صادرات شیر خشک
ای��ران به کش��ورهای عربس��تان ،ام��ارات،
افغانس��تان و عراق س��االنه به می��زان قابل
توجهی انجام می شود.
وی در پاس��خ ب��ه دلی��ل س��رمایه گذاری
ش��رکت های خارجی در بخش شیرخشک،
گف��ت :ای��ران منطق��ه ای اس��تراتژیک در
خاورمیانه اس��ت ،اما به دلیل ش��رایط اب و
هوایی خش��ک معموال م��ادران این منطقه
ش��یر کافی برای نوزاد ندارند .از سوی دیگر
وضعیت اقتصادی منطقه ایجاب کرده است،
تا کشورهای خارجی برای تولید شیرخشک
به این منطقه سرازیر شوند.
وی افزود :در س��ال های اخیر کارخانه های
تولید کننده پیش��نهاد کرده ان��د که به جای
واردات ش��یر خش��ک ،واردات م��واد اولی��ه
ش��یر خش��ک انجام ش��ود و ظرفیت خالی
کارخانه های داخل تکمیل شود.
وی تصری��ح ک��رد :در صورتی ک��ه دولت
از ای��ن بخش حمایت کند و به جای ش��یر
خشک ،مواداولیه ان وارد و در داخل ساخته
ش��ود ،عالوه ب��ر تامین 3برابر نی��از داخل،
ام��کان تحصیل ارز بیش��تری ه��م از محل
صادرات شیر خشک وجود خواهد داشت.
دانستنی ها
رابطه عجیب شیر مادر
و اعتماد به نفس
به گفت��ه برخی از متخصصان تغذیه ،ش��یر مادر تا
2س��الگی برای نوزاد کافی بوده و ادامه این روند بیش
از 2س��ال موجب می ش��ود تا نوزادان در بزرگس��الی
شخصیتی وابسته پیدا کرده و اعتماد به نفس پایینی
داشته باش��ند .همچنین بسیاری از متخصصان تغذیه
ش��یر مادر را بهترین غذا برای نوزادان دانسته و اعتقاد
دارند که ش��یر مادر بهترین ترکیب را از نظر تغذیه ای
برای ن��وزادان دارد و تمامی مواد مغذی را با توجه به
نسبت های مورد نیاز نوزاد برای او فراهم می کند .شیر
مادر هوش��مند بوده و به صورت اتوماتیک ،همزمان با
رش��د نوزاد درصد ترکیبات خ��ود را تغییر می دهد تا
بتوان��د به نح��و مطلوب نیازهای ن��وزاد را تامین کند.
ش��یر مادر تا س��ن 6ماهگی تمامی مواد مغذی مورد
نی��از نوزاد به جز اه��ن و ویتامی��ن Aو Dرا فراهم
می کند .بنابراین الزامی اس��ت تا در کنار شیر مادر تا
6ماهگ��ی ،قطره اه��ن و مولتی ویتامین به نوزاد داده
شود .همچنین باید از همان ابتدا به نوزاد در کنار شیر
مادر اب نیز داده ش��ود .پس از 6ماهگی باید در کنار
شیر مادر از غذاهای کمکی مانند حریره بادام ،فرنی و
شیر برنج استفاده شود و به تدریج به سمت استفاده از
غذاهای پیچیده تر رفت .حساسیت زایی گوشت و میوه
در نوزادان بیش��تر اس��ت و این دو فشار بسیاری را به
کبد و کلیه وارد می کند ،بنابراین والدین باید استفاده
از این مواد غذایی برای نوزادان خود را از یک س��الگی
به بعد ش��روع کنند .تغذیه نوزاد تا 2س��الگی باید به
گونه ای باش��د که در یک س��ال اول ش��یر مادر غذای
اصلی باش��د و در س��ال دوم غذای سفره غذای اصلی
نوزاد را تشکیل دهد و شیر مادر به عنوان غذای کمکی
کودک باشد .بعد از 2سالگی سیستم گوارش نوزادان
تکمیل شده و انها قادر به استفاده از تمام مواد غذایی
هس��تند و همچنین ش��یر خوردن نوزادان بیش از 2
س��الگی ،اعتماد به نفس انها را در بزرگس��الی کاهش
داده و انها را بسیار وابسته به مادر می کند.
از س��وی دیگر ،درص��د باالی پروتئی��ن و چربی از
جمله مضرات شیرخش��ک عنوان می ش��ود .پروتئین
زیاد می تواند به کلیه های نوزاد که هنوز انچنان توسعه
نیافته اسیب برس��اند و از طرف دیگر ،شیرینی و قند
باالی شیرخشک موجب افزایش وزن نوزاد شده و انها
را در سنین باالتر مستعد بیماری های دیگری می کند.
همچنین احتم��ال افزایش قند و چربی خون و چاقی
در س��نین بزرگس��الی در نوزادانی که با شیر خشک
تغذیه شده اند ،بیشتر است.
تولید شیرخشک
بر اساس جنسیت نوزاد
محققان امریکایی دریافته اند ،بدن برخی حیوانات از
جمله میمون به طور شگفت انگیزی بر اساس جنسیت
نوزاد ،اقدام به تولید سفارشی شیر می کند که این نکته
می تواند در تهیه فرمول شیرخش��ک برای نوزاد انسان
نیز در نظر گرفته ش��ود .شیر مادر از ترکیب استاندارد
و مناس��بی برای کودک برخوردار است و نوزادانی که
با ش��یر مادر تغذیه می شوند ،س��الم تر بوده و در سال
نخست زندگی کمتر به مشکالتی مانند اسهال ،گوش
درد ،پنومی (ذات الریه) دچار شده و در سال های بعد
نیز به اس��م یا چاقی مبتال نمی شوند اما کیفیت شیر
مادران با تغذیه نامناسب یا نوزادانی که با شیرخشک
تغذیه می شوند ،چندان مطلوب نیست و باید تغییراتی
در فرمول شیرخشک ایجاد شود.
محققان دانش��گاه هاروارد ،کیفیت شیر میمون های
ن��ژاد رزوس ( )rhesusرا م��ورد بررس��ی ق��رار داده
و دریافتن��د ،ارتباط مس��تقیمی بین جنس��یت نوزاد
و کیفیت ش��یر مادر وجود دارد .ب��دن میمون به طور
ش��گفت انگیزی بر اس��اس جنس��یت ن��وزاد ،اقدام به
تولید سفارشی ش��یر می کند و زمانی که بچه میمون
نر باش��د ،ش��یر غنی از چربی و پروتئین در بدن مادر
تولید می ش��ود ام��ا در زمان تولد بچ��ه میمون ماده،
حجم ش��یر مادر به ط��ور قابل توجه��ی افزایش پیدا
می کند که این ش��یر حاوی کلس��یم بیشتری بوده و
برای استخوان سازی حیوان بسیار مفید است .در ادامه
تحقیقات ،محققان دانش��گاه ایالتی کانزاس ،وضعیت
تولید شیر در 1/5میلیون راس گاو هولشتاین را مورد
بررسی قرار دادند .برخالف میمون ،گوساله به سرعت از
گاو مادر جدا می شود ،با این حال میزان شیر گاوهایی
که گوس��اله ماده به دنی��ا اورده اند ح��دود 1/6درصد
افزایش پیدا می کند .دکت��ر «کتی هیند» از محققان
دانش��گاه هاروارد تاکید می کند که تفاوت در کیفیت
ش��یر این حیوانات ،نشانگر تفاوت در نیازهای متفاوت
2جن��س نر و ماده اس��ت .به گفت��ه «هیند» ،باتوجه
به کیفیت پایین ش��یر برخی م��ادران (به دلیل تغذیه
نامناسب) و برای تامین اصلی ترین نیاز نوزادانی که با
شیرخشک تغذیه می شوند ،فرمول شیر خشک باید بر
اساس جنسیت نوزاد متفاوت باشد.
یادداشت
معرفی خاک های
صنعتی راهی برای
افزایش صادرات
محمدرضا بهرامن
نایب رییس خانه معدن
خاک های صنعتی به عنوان یکی از عناصر مهم
در صنایع مختلف ش��ناخته ش��ده و براساس نوع
کاربرد تقسیم بندی می ش��وند .ازجمله مهم ترین
خاک ه��ای صنعتی می توان ب��ه بنتونیت ،باریت،
خاک نسوز و کائولن اشاره کرد که به دلیل وجود
خاصیت پرکنندگ��ی در صنایع مختلف همچون
کاشی و سرامیک سازی و چینی های بهداشتی و...
مورد استفاده قرار می گیرند.
ب��ا توجه به اینکه این کانی ه��ا از ارزش باالیی
برخ��وردار بوده و ای��ران نیز از ذخای��ر غنی این
کان��ی بهره می برد ب��ه همین دلیل م��ورد توجه
فعاالن معدنی قرار گرفته و هم اکنون با تش��کیل
کمیته ه��ای تخصص��ی در این ح��وزه و فعالیت
انها در سراس��ر کش��ور شاهد رش��د چشمگیری
در این حوزه هس��تیم و مباحثی همچون کیفیت
خاک های صنعتی ،نوع برداش��ت انها از معادن و
همچنین فراوری انها مورد بررسی قرار گرفته اند
ت��ا با افزایش کیفیت محصوالت تولید ش��ده نیاز
صنای��ع داخلی را فراهم کرده و روند توس��عه در
ای��ن صنعت را تس��ریع کنند .ام��ا نکته ای که در
ای��ن خصوص وجود دارد نبود اطالع کش��ورهای
صنعتی و پیشرفته از خاک های صنعتی موجود در
پهنه های معدنی ایران اس��ت .از این رو می توان با
معرفی این خاک های صنعتی راه را برای صادرات
هموار و همچنین با دس��تیابی به فناوری های روز
دنی��ا زمینه را برای ف��راوری و تولید هرچه بهتر
خاک های مورد نیاز در صنایع پایین دستی فراهم
کرد.
ام��ا برای رس��یدن ب��ه ای��ن ام��ر نیازمند یک
برنامه ریزی دقیق و رایزنی با کشورهای صنعتی و
پیشرفته در صنایع معدنی هستیم .درواقع انها هر
ساله با برگزاری نمایشگاه های تخصصی فراورده ها
و محص��والت معدنی خود را به دنیا معرفی کرده
و ب��ه این طریق زمینه ص��ادرات محصوالت خود
را فراه��م می کنن��د و از انجای��ی ک��ه هم اکنون
صنای��ع معدنی ایران از ظرفی��ت باالیی برخوردار
اس��ت می توان زمینه حضور در این نمایشگاه ها را
فراهم کرده و ب��ا معرفی خاک های صنعتی ایران
که از کیفیت و عیار باالیی برخوردارند راه را برای
صادرات انها هموار کرد.
تازه های معدنی
کاهش تولید
قلع اندونزی
16
معدن و توسعه
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
mine@smtnews.ir
از لزوم اندازه گیری نرخ کیفیت محصوالت معدنی گزارش می دهد
نیاز بخش معدن به ازمایشگاه تعیین نرخ کیفیت محصوالت
نرگس قیصری-گروه معدن :در هفته گذشته جلسه ای با حضور قائم مقام وزیر صنعت ،معدن و تجارت،
مدیران ،اس�تادان دانشگاه ،مش�اوران و نمایندگان بخش خصوصی به منظور طراحی مدل اندازه گیری
نرخ کیفیت محصوالت تش�کیل ش�د .در این نشس�ت ارتقای س�طح کیفی محصوالت و خدمات در 3
بخش صنعت ،معدن و تجارت مورد بررس�ی قرار گرفت .همچنین در این جلسه زیر ساخت های کیفی
موجود در کشور مورد بررسی قرار گرفت زیرساخت هایی که برای بهبود بخشیدن انها نیازمند تشکیل
نظام های مختلفی از جمله اس�تانداردها ،اعتباردهی و ارزیابی هس�تیم ت�ا از این طریق زمینه ارتقای
کیفیت محصوالت معدنی فراهم شود.
کیفی��ت محص��والت تولیدی از اهمی��ت باالیی در
صنایع مختلف به ویژه صنایع معدنی برخوردار اس��ت
ای��ن در حالی اس��ت ک��ه توجه ناکافی ب��ه این بخش
باعث ش��ده تا در برخی از موارد شاهد بروز مشکالتی
در تولید باش��یم در واقع تعیی��ن کیفیت مواد معدنی
نیازمند وجود مراکز تحقیقاتی و ازمایشگاه هایی است
ک��ه بتوان با تکیه بر دانش کارشناس��ان و متخصصان
این بخش زمین��ه را برای ارتقای کیفیت انها باال برده
و ب��ه این ترتیب موجب��ات افزایش کیفیت محصوالت
تولیدی در صنایع پایین دستی را فراهم کرده و از ورود
محصوالت خارجی به کشور جلوگیری کرد.
شاخصه های کیفی متفاوت مواد معدنی
عبدالعلی حقیقی ،رییس کمیته
فراوری مواد معدنی در خصوص
کیفی��ت محص��والت معدنی به
می گوی��د :هر ماده معدنی
شاخصه کیفی خاص خود را دارد
و در طول انجام عملیات فراوری با توجه به نیاز صنایع
پایین دس��تی میزان کیفیت انها مش��خص شده و در
برخی موارد نیز بر اس��اس نیاز مشتری میزان کیفیت
مواد اولیه درخواس��تی تعیی��ن و در اختیار خریداران
قرار می گیرد.
وی ب��ا بیان اینکه ش��اخص های فراوانی برای تعیین
کیفیت محصوالت معدن��ی وجود دارد ،گفت :در حال
حاض��ر بی��ش از 15فاکتور برای تعیی��ن نرخ کیفیت
م��واد معدن��ی وجود دارد ک��ه می توان ب��ه مهم ترین
انها همچون عیار ،ابعاد م��اده معدنی ،رطوبت ،عناصر
مزاحم ،رنگ ،شکل ،خواص فیزیکی و شیمیایی اشاره
کرد که نقش مهم و بس��زایی در تعیین میزان کیفیت
م��واد معدنی دارند .از س��وی دیگر نحوه بس��ته بندی
برنامه های اندونزی برای محدود
کردن تولید و صادرات قلع ممکن
اس��ت تولید این فلز را تا اواس��ط
س��ال اینده کاهش ده��د .دولت
کنون��ی اندونزی ب��ه تازگی اعالم
کرده است قصد دارد محدودیت هایی را برای تولید و سهمیه های
صادرات��ی تعیین کند ت��ا از قیمت های این فلز که به پایین ترین
س��طح در 14ماه گذشته رسیده است ،پش��تیبانی کند .تالش
دول��ت اندونزی ب��رای اعمال نفوذ در قیمت های قلع بی س��ابقه
نیس��ت و محدودیت های دولت جدید به طور احتمال قیمت های
جهانی ان را تقویت می کند .منابع صنعتی کاهش بیشتر قیمت
را به دلیل سفارشات ضعیف لحیم کاران عنوان می کنند.
م��واد معدنی هم به عنوان یک��ی از فاکتورهای تعیین
ن��رخ کیفیت محصول به ش��مارمی ای��د و می توان با
توجه بیش��تر به این بخش و به روز کردن بسته بندی
محصوالت زمین��ه را برای ورود خریداران مواد معدنی
به ب��ازار فراهم کرده و با افزای��ش ارزش افزوده راه را
برای توس��عه و پیش��رفت صنایع معدن��ی فراهم کرد.
ریی��س کمیته فراوری مواد معدن��ی اضافه کرد :یکی
دیگر از مواردی که تاثیر بس��زایی روی تعیین کیفیت
م��واد معدنی دارد تجهیزات و فناوری هایی اس��ت که
در بخش فراوری مورد استفاده قرار می گیرد .در واقع
نوع ف��راوری مواد معدنی با توجه به ن��وع کاربرد انها
متفاوت بوده و بر اس��اس نیاز صنایع تعیین می شود.
به عنوان مثال برخی مواد معدنی تنها با انجام عملیات روی کیفی��ت محصوالت معدنی اش��اره کرد .به عنوان
خردایش در اختیار صنایع قرار می گیرد و اما در برخی مثال س��نگ اهن به عنوان یک��ی از کانی های معدنی
دیگ��ر خردایش پای��ان کار نبوده و
ک��ه مص��رف فراوان��ی در صنای��ع
معدن��ی دارد اخت�لاف نظره��ای
الزم اس��ت فراوری انه��ا تا مرحله هر ماده معدنی شاخصه
تغلیظ پیش رود ت��ا زمینه را برای
فراوان��ی در م��ورد می��زان عناصر
کیفی خاص خود را دارد
استفاده انها در سایر صنایع معدنی
مزاح��م و رطوب��ت موج��ود در ان
و در طول انجام عملیات
فراهم شود.
بین تولیدکننده و خریدار به وجود
فراوری با توجه به نیاز
نب�ود نظارت کاف�ی بر روی
اورده و این اختالف ها به دلیل نبود
تولید محصوالت معدنی
صنایع پایین دستی میزان یک ازمایش��گاه معتبر برای تعیین
وی نیاز به ازمایش��گاه های مجهز
کیفیت انها مشخص شده کیفی��ت محص��ول معدنی اس��ت.
ب��رای انجام تحقیقات و مش��خص
ای��ن در حالی اس��ت ک��ه امکانات
و در برخی موارد نیز بر
ک��ردن ن��رخ کیفی��ت محصوالت
الزم ب��رای تش��کیل ازمایش��گاه
معدنی را ضروری دانس��ت و افزود :اساس نیاز مشتری تعیین
مجهز وجود داش��ته و سازمان هایی
می گردد
در واق��ع هم اکنون ب��ه دلیل نبود
همچ��ون ایمیدرو و س��ازمان نظام
نظارت کافی ب��ر روی کیفیت مواد
مهندسی معدن می توانند با تعریف
معدنی مش��کالتی را برای فعاالن ای��ن حوزه به وجود یک نظام نامه مشخص و تعیین کردن ویژگی های این
اورده ک��ه از جمله مهم ترین انه��ا می توان به اختالف ازمایش��گاه ها از لحاظ فیزیک��ی و تجهیزات فنی مورد
بین خری��داران و تولیدکنندگان محصوالت معدنی بر نیاز زمینه برپایی انها فراهم کنند.
قرارداد یک میلیارد دالری انگلیس
با غول مس شیلی
انگلی��س ی��ک ق��رارداد ی��ک
میلی��ارد دالری برای پش��تیبانی از
سرمایه گذاری این کشور در شرکت
م��س دولتی کودلکو ک��ه بزرگترین
تولیدکننده این فلز س��رخ در جهان
اس��ت ،امضا کرد .طبق این قرارداد شرکت های انگلیسی با کودلکو
روی زیرس��اخت ،ف��روش تجهیزات یا انجام س��رمایه گذاری مالی
همکاری خواهند کرد .وزیر معدن ش��یلی ی��ک میلیارد دالر نامه
اعتب��ار را ب��ه نمایندگی از کودلک��و از صن��دوق ضمانت صادرات
انگلیس دریافت خواهد کرد .براس��اس گزارش رویترز ،شرکت های
انگلیسی می توانند از پشتیبانی مالی دولت برای فروش زیرساخت
مانند خط راه اهن ،نیروگاه برق یا تجهیزات معدنی استفاده کنند.
تولید سنگ اهن واله
رکوردشکنی کرد
شرکت برزیلی واله که بزرگترین
تولیدکنن��ده س��نگ اه��ن جهان
اس��ت ،با اج��رای پروژه های جدید
موفق ش��د تولید باالتری از میزان
م��ورد پیش بین��ی تحلیلگ��ران
را در 3ماهه س��وم داش��ته باشد .تولید س��نگ اهن این شرکت
به جز س��امارکو مینراکائو 3/1 ،درص��د افزایش یافت و به 85/7
میلیون تن در مقایس��ه با 83/1میلیون تن در مدت مشابه سال
گذشته رسید درحالی که تحلیلگران تولید این شرکت را 83/3
میلیون تن پیش بینی کرده بودند .توسعه تولید این شرکت و دو
رقیب اصلی اش شامل بی اچ پی بیلیتون و ریوتینتو مازاد جهانی
را در بازار سنگ اهن دریابرد به وجود اورده است.
انج�ام ازمایش ه�ا ب�ر اس�اس چارچوب های
بین المللی
حقیقی همچنین با بیان اینکه هم اکنون در واحدهای
تولید کنن��ده محص��والت معدنی مراک��ز تحقیقاتی و
ازمایش��گاهی در اختیار دارن��د ،گفت :یکی از مواردی
که می تواند روند تعیین نرخ کیفیت محصوالت معدنی
را تسریع بخشد ،اس��تاندارد کردن مراکز ازمایشگاهی
موجود در واحدهای تولید کننده اس��ت .به این ترتیب
که براس��اس چارچوب های تعریف ش��ده در نظام نامه
بین المللی این واحدها را به روز کرده و با به کارگیری
کارشناس��ان متخصص به عنوان ناظر بر روی کیفیت،
محص��والت تولی��دی دربخش های مختل��ف را کنترل
کنند.
وی ب��ه تاثیرات مثبت تعیین نرخ کیفیت محصوالت
معدنی اش��اره کرد و گفت :افزایش کیفیت محصوالت
معدن��ی و تعیین ن��رخ کیفیت ب��ر روی قیمت نهایی
محصوالت نیز تاثیر گذار ب��وده و در صورت بهبود ان،
شاهد افزایش قیمت و بهبود بازار رقابت خواهیم بود.
افزایش تولید سنگ اهن
بی اچ پی بیلیتون
تولی��د س��نگ اهن ب��ی اچ پی
بیلیت��ون ک��ه بزرگترین ش��رکت
معدن��ی جه��ان اس��ت با ت��داوم
توس��عه فعالیت های��ش 17درصد
در 3ماه سوم سال جاری میالدی
افزای��ش یاف��ت .این ش��رکت در مدت 3م��اه منتهی به 30
س��پتامبر 57/1میلیون تن س��نگ اهن تولید کرد که باالتر از
49میلیون تن تولید مدت مش��ابه سال گذشته بود و با 56/5
میلیون ت��ن مورد براورد تحلیلگران در نظرس��نجی بلومبرگ
همخوانی داشت .این در حالی است که تولید زغال سنگ کک
ش��وی ش��رکت بی اچ پی بیلتون نیز با 25درصد افزایش رو
به رو شده است.
دریچه
انواع روش های حفاری تونل
ام��روزه روش های مختلف��ی برای حفر ان��واع تونل
وجود دارد .برحس��ب شرایط اعم از زمین شناسی ،نوع
کارب��ری تونل ،س��طح مقطع تونل ،میزان پیش��روی،
میزان س��رمایه مورد نیاز ،م��دت انجام پروژه و مهم تر
ازهمه نوع س��نگ در انتخاب روش موثر اس��ت .انواع
روش حفر تونل عبارتند از:حفر تونل به روش سنتی یا
اتشباری،حفر تونل به کمک ماشین های تمام مقطع،
حفر تونل به کمک ماش��ین های بازویی ،حفر تونل به
کمک س��پر ،حفر تونل به کمک کندوپ��وش .در این
مقاله انواع روش های حفر تونل توضیح داده می شود.
حفرتونل به روش سنتی
در ای��ن روش برای اینکه راندم��ان حفر تونل را باال
ببرند ،در قس��مت های میانی جبهه کار تعدادی چال
نزدیک ب��ه هم وبا زوایای مخص��وص حفر می کنند و
نقش��ه انفجار را طوری در نظ��ر می گیرند که ابتدا این
چال ها منفجر ش��ود و یک جبهه کار ازاد برای س��ایر
چال ه��ا فراهم کند .مجموعه ای��ن قبیل چال ها به نام
برش نامیده می ش��ود ،این برش ها انواع مختلفی دارند
که درزیر به شرح انها می پردازیم.
حفرتونل به روش موازی
برش های موازی اغلب برای تونل های کوچک مقطع
ب��ه کار می روند ،اما می ت��وان از این ن��وع برش برای
حفر تونل های بزرگ مقطع نیزاس��تفاده کرد .در برش
م��وازی یک یا چند چال خالی به صورت افقی وبا قطر
زیاد(65تا175میلی متر)موازی یکدیگروعمود برسینه
کارحفرکرده ودراطراف انها وبه فاصله10تا20س��انتی
مت��ری چال هایی با قطر کم ونزدی��ک به یکدیگر و با
خرج گذاری مناس��ب به وج��ود می اورن��د .چال های
قطور که خرج گذاری نمی ش��وند ،نقش س��طح ازاد را
برای چال ه��ای کوچک دارند و چال ه��ای کوچک با
تاخیرهای 20تا30میلی ثانیه اتش می شوند برش های
موازی به اش��کال مختلفی ب��ا نام های متفاوت صورت
می گیرن��د که دارای ویژگی های مش��ترکی به ش��رح
زیر هس��تند:چال ها باهم موازی ،افقی وعمود برسینه
کارهستند و چال ها به نوبت منفجر می شوند .برخی از
چال ها خرج گذاری نمی شوند
حفرتونل به روش غیرموازی
درب��رش غیرموازی حفره ای که درابت��دای انفجار و
مرکز تونل بوجود می اید ش��کل مخروط دارد و نتیجه
انفجارچال هایی اس��ت ک��ه افقی اند ،ب��ا امتداد تونل
موازی نیس��تند و برسینه کار تونل عمود نیستند .این
برش را در جایی به کارمی برندکه س��طح مقطع تونل
زیاد باشد زیرا حفر چال در امتدادی غیرموازی با محور
تونل مستلزم وجود فضای کافی برای استقرار دستگاه
چالزنی هستند.
-1برش گوه ای :برای س��نگ های متورق و شکاف دار
مناس��ب اس��ت .چال ها افقی ومایل با محورتونل حفر
می ش��وند و در اثر انفجار ش��کل گ��وه ای مانند ایجاد
می شود.
-2برش باد بزنی :برای سنگ های متورق مانند شیل
مناس��ب بوده و بیش��ترین موارد اس��تعمال این روش
درحفظ تاسیس��ات مثل چوب بس��ت ازاصابت سنگ
درنزدیک سینه کاراست.
-3برش هرمی(مرک�زی) :این نوع برش برای حفر
تونل درس��نگ های سخت به کار می رود .ازمعایب این
روش می توان به مصرف زیاد ماده منفجره ،لرزش زیاد
هوا و گرد و خاک و نیاز داش��تن ب��ه مهارت باال برای
حفر چاه نام برد.
مزای�ا و معای�ب ب�رش م�وازی وزاوی�ه ای
درحفرتونل
حفر چال موازی س��اده تر از چال غیرموازی اس��ت.
میزان خردشدن سنگ درچال موازی بیش اززاویه ای
است.
درموازی،چال های برش حتما باید موازی یکدیگر و
عمود بر سینه کار باشد در غیراین صورت پیشروی کم
وطول ته چال زیاد خواهد بود.
دربرش زاویه ای باید انتهای چال به هم نزدیک باشد.
در غیراین صورت پیشروی کم است.
حفر تونل به کمک ماشین های تمام مقطع
با توجه به تنوع ش��رایط زمین شناس��ی و ترکیبات
خاک و س��نگ موجود در مس��یر یک تونل بس��ته به
ش��رایط انواع مختلفی از ماش��ین حفاری تمام مقطع
ساخته ش��ده است.ماشین های حفر تونل در سه گروه
عمده دس��ته بندی می شوند دس��تگاه های حفر تمام
مقطع باز ،دس��تگاه های حفر تمام مقطع تک سپری،
دستگاه های حفر تمام مقطع سپر تلسکوپی.
دستگاه های حفر تمام مقطع
ماش��ین های مقطع باز در مواردی که توده س��نگ
درون گی��ر تون��ل مقاومت کافی برای تحمل ریزش��ی
نداشته باش��د ،بهترین گزینه هس��تند .این ماشین ها
طراح��ی متفاوت��ی دارن��د ول��ی در کل دو سیس��تم
دوکفشکه و تک کفشکه ،دارای عمومیت بیشتری در
میان سازندگان این نوع ماشین ها است.
-1دستگاه های حفر تمام مقطع تک سپری
این ماش��ین ها در شرایطی به کار می روند که توسط
س��نگ درون گیر تونل به قدری سست باشد که امکان
اس��تفاده از کفشک برای تامین نیروی پیشروی وجود
نداش��ته باش��د .نصب قطعات بتنی در داخل س��پر از
ری��زش دیواره ها جلوگی��ری کرده و محیط مناس��ب
برای فعالیت کارگران فراهم می کند .سرعت پیشروی
این ماش��ین ها در زمین های سس��ت و احیانا ریزشی،
محدود به سرعت نصب قطعات بتنی است .ماشین های
تک سپری به صورت اس��توانه دارای پوشش بوده که
در قس��مت جلوی ان کله حفاری و در قس��مت عقب
دس��تگاه نص��ب س��گمنت و جک های پیش��ران قرار
گرفته اند.
-2دستگاه های حفر تمام مقطع سپر تلسکوپی
برای نخس��تین بار این نوع ماش��ین با هدف کار در
زمین های با ش��رایط مناسب به عرصه مهندسی تونل
معرفی ش��د .این ماش��ین عالوه بر دوسر جلو و عقب
مجهز به جک های پیشران همانند ماشین تک سپری
و کفشک ،همانند ماش��ین های باز است .بنابراین این
ماش��ین توانایی کار در زمین های با مقاومت مناسب و
همچنین شرایط ضعیف را داراست در حالتی که زمین
مقاومت مناسب برای حفاری به کمک کفشک را دارد.
ماشین می تواند به حفاری و سگمنت گذاری مستقل از
هم و همزمان با هم بپردازد و به همین دلیل س��رعت
حفاری ماش��ین های سپر تلس��کوپی به طورتئوریک
دو برابر ماش��ین های تک س��پری و در عمل 30تا40
درصدبیشتر از ان است.
حفرتونل به کمک سپرها
حفرتون��ل در زمین های سس��ت وریزش��ی ،به طور
معمول با اس��تفاده ازسپرهای فوالدی انجام می گیرد.
این س��پرها اغلب مقطع دای��ره ای دارند و فضای تونل
ممکن اس��ت در شرایط هوای ازاد یا تحت تاثیر هوای
فشرده باشد .وجود سپر سبب می شود که بتوان حفاری
را در ش��رایط ایمن انجام داد و سیستم نگهداری اولیه
را بر پا ساخت ونشست زمین راکنترل کرد.
حفر تونل به وسیله ماشین های بازویی
در ماشین های بازویی ،یک یا چند بازوی حفاروجود
دارد که سطح مقطع ان به مراتب کمترازسطح مقطع
تونل اس��ت و ب��ا جابجا ک��ردن ان درنق��اط مختلف
مقطع،تونل راحفاری می کنند .حفر س��نگ به وسیله
ماش��ین بازویی در یک��ی ازدومکانیس��م پودرکردن و
وتراشه کردن انجام می گیرد.
احداث تونل به روش کند و پوش
ای��ن روش در مواردی امکانپذیر اس��ت که در محل
مورد نظر ،س��ازه های س��طحی وجود نداشته باشد ویا
تخریب انها امکانپذیر باش��د .مهم تری��ن موارد کاربرد
روش کندن وپوش در تونل های زیر س��طح ایس��تابی
به منظور احداث ناحیه حد واس��ط بین ترانش��ه اولیه
وتونل اصلی،دهانه تونل هایی که در نواحی کوهستانی
احداث می شوند و مناطق شهری است.
تجارت بین الملل
trade@smtnews.ir
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
ایران در حلقه مناطق ازاد همسایگان
17
اقتصاد زیر چتر مناطق ازاد تجاری رونق میگیرد
عاطفه خس�روی -گروه تجارت« :منطقه ازاد تجاری» نام اشنایی
اس�ت که بخش قابل توجهی از اقتصاد کالن کشورهای جهان را به
خ�ود اختصاص می ده�د .در دنیای امروز که تج�ارت و مبادله کاال
به ش�کل س�ازمان یافته ای در حال گس�ترش اس�ت ،مناطق ازاد
می توانند پل ارتباطی مهمی بین یک کش�ور با همس�ایگان باشند.
به علاوه مزیت هایی مانند ایجاد اش�تغال ،تامین درامدهاى ارزى
از طریق ایجاد ارزش افزوده ،ارتقا و توس�عه فعالیت هاى تولیدى با
جهت گیرى صادراتى و دس�تیابى به دان�ش فنى و فناوری از جمله
مزیت هایی اس�ت که از وجود مناطق ازاد تجاری نصیب کش�ورها
می شود .در میان همس�ایگان ایران ،ترکیه و امارات عربی متحده
در دو منطقه شمال غرب و جنوب ایران از جمله کشورهایی هستند
که دالرهای ناشی از تجارت در مناطق ازادشان ،به تحول اقتصادی
این کش�ورها کمک ش�ایانی کرده اس�ت .بنابرای�ن می توان گفت؛
ترکیه و امارات از جمله کش�ورهای موف�ق منطقه از نظر بهره وری
مناطق ازاد تجاری به شمار می روند.
اولویت تجارت در امارات
جایگاه سوق الجیش��ی و اس��تراتژیک
ام��ارات به لحاظ جغرافیایی باعث ش��ده
تا تج��ارت نقش مهم��ی در فعالیت های
اقتص��ادی ای��ن کش��ور داش��ته باش��د.
دالرهای نفت��ی منطقه هم مزید بر علت
شد تا با اعمال قوانین این بندر به یکی از
مناطق تجاری مهم تبدیل شود .واگذاری
بخش عمده این بندر به بخش خصوصی
و اج��ازه مالکیت صددرصد به خارجی ها
از جمله مزایای این منطقه ازاد است.
از س��ال های جن��گ تحمیل��ی ع��راق
علیه ایران ،این همس��ایه کوچک جنوب
خلیج ف��ارس از ای��ران پیش��ی گرفت و
بس��یاری از پول های��ی که می توانس��ت
جذب منطقه ازاد ایران ش��ود ،به منطقه
ازاد جب��ل علی و ام��ارات رفت .در تمام
این س��ال ها تج��ار دوبی ب��ا وارد کردن
ان��واع کااله��ا از نق��اط دور و نزدیک به
ای��ن منطقه ازاد و س��پس توزیع ان در
منطقه نقش موثری در تجارت منطقه ای
به دس��ت اوردند .در همین راس��تا بود
که صادرات مجدد واردات کاال و س��پس
صدور ان به کشورهای منطقه در تجارت
خارج��ی امارات متح��ده عربی حضوری
پررنگ یافت.
پ��س از ایران کش��ورهای عربس��تان،
کوی��ت و ع��راق بیش��ترین س��هم را در
ص��ادرات مج��دد دوب��ی و جب��ل علی
داشته اند .قطر ،عمان ،یمن ،مصر ،هند و
اردن نی��ز از دیگر مقاصد صادرات مجدد
جبل علی هس��تند .هر چن��د که امارات
متحده عربی از 7امیرنش��ین تش��کیل
ش��ده است اما دوبی با ایجاد منطقه ازاد
تجاری جبل علی ،تجارت با دنیای خارج
را متحول کرد،به طوری که رونق تجارت
در دوبی س��بب رونق اقتصادی و توسعه
این منطقه ش��د .هزاران شغل از تخلیه و
بارگیری کش��تی ها گرفته تا فعالیت های
گردش��گری و انواع س��اخت و س��ازهای
اداری ،تجاری ،اقامت��گاه ،غذاخوری و...
بر اثر رونق فعالیت های تجاری دوبی که
بخش عمده ان بر دوش جبل علی است،
ایجاد شده.
به ع�لاوه فعالیت بانک ه��ای داخلی و
خارجی و امنیت س��رمایه گذاری موجب
ش��د که میلیاردها دالر س��رمایه جذب
امور اقتص��ادی و تجاری در دبی و جبل
علی ش��ود.به گفته کارشناسان و فعاالن
اقتص��ادی ،مناطق ازاد تج��اری امارات
انق��در پررونق اس��ت ک��ه 31درصد از
کل حجم تجارت این کش��ور را به خود
اختصاص می دهد.
ترکی�ه و کس�ب موفقی�ت در
خاورمیانه
مدیران اقتصادی ترکیه در اواسط دهه
1980م ب��ه فکر تاس��یس مناط��ق ازاد
افتادند و قوانین ان را نوش��تند .مرس��ین
و انتالیا ،به عنوان نخس��تین مناطق ازاد
ترکیه در 1988م شکل گرفتند و پس از
ان دیگر مناطق ازاد؛ ترابزون ،منطقه ازاد
چرم – استانبول ،ماردین ،اناتولی ،بورسا
و ...تاس��یس ش��دند .برگزاری هفدهمین
کنفران��س «مناط��ق ازاد و ف��راوری
صادرات» در س��ال 1997م در استانبول،
نقطه جهش تج��ارت ازاد ترکیه و زمینه
سازی برای رش��د ان در سال های اینده
ب��ود که همین طور هم ش��د .مناطق ازاد
تج��اری ترکیه در س��ال های اخیر به ویژه
از 2007م تاکن��ون نقش قابل توجهی در
اقتصاد این کش��ور ایف��ا کرده اند .در این
مناطق دفاتر شرکت ها ،واحدهای تولیدی
و حت��ی امکان��ات توریس��تی راه ان��دازی
ش��ده اند ،حاال دول��ت ترکی��ه در تالش
اس��ت تا مناطق ازاد تجاری این کش��ور
را با برنامه های جدی��د متحول کند .این
اقدام��ات در حال��ی در برنامه های دولت
ترکیه جای گرفت که این کش��ور در چند
سال گذش��ته از نظر فعالیت مناطق ازاد
س��ردمدار اس��یایی ها بوده است .به طور
کل��ی در ترکیه 20منطق��ه ازاد تجاری
دولتمردان دولت یازدهم
بارها به این نکته تاکید
داشته اند که مناطق ازاد
تجاری -صنعتی به
عنوان یکی از محرک های
اقتصادیکشورها
به خصوص در زمینه
صادرات محسوب
می شوند
وجود دارد که عمده این مناطق به دنبال
برنامه های تحول اقتصادی دولت ترکیه از
س��ال 2007م تاکنون راه اندازی شده اند.
تالش های ترکیه برای بکارگیری مناطق
ازاد تجاری در رش��د اقتصاد این کش��ور
هم��واره موفقیت امیز بوده اس��ت؛ چراکه
اماره��ای منتش��ر ش��ده در رس��انه های
داخلی این کش��ور نش��ان از رش��د حجم
تجارت در این مناطق دارد.
منطقه ازاد تج��اری انتالیا در ترکیه که
یکی از مهم تری��ن مناطق ازاد تجاری این
کش��ور است در س��ال ۱۹۸۷میالدی کار
خود را اغ��از کرد .این منطق��ه هم اکنون
نق��ش مهم��ی را در اقتص��اد کش��ور ۶۵
میلیون نفری ترکی��ه ایفا می کند .منطقه
ازاد تج��اری انتالیا اولویت مبادله و خرید
و فروش کاال را به محصوالت الکترونیکی،
اپتیکی و پوشاک داده است .البته امکانات
نگه��داری هر نوع کاالی��ی در انجا منظور
شده و حداکثر زمان اعطای مجوز فعالیت
در منطقه تجاری انتالیا ۹۹سال است .در
سال های اخیر فعالیت منطقه ازاد تجاری
انتالیا ش��هرت زیادی یافته و بدون ش��ک
هم اکنون می تواند یکی از چند منطقه مهم
تجارت ازاد در خاورمیانه محس��وب شود.
منطقه ازاد تج��اری ازمیر از دیگر مناطق
ازاد تجاری مهم ترکیه اس��ت .این منطقه
در س��ال ۱۹۸۴م و ب��ا ن��ام «منمن لتر»
تاسیس شد .عمده فعالیت های خارجی ها
در این منطقه ش��امل شرکت های اتحادیه
اروپا ،روس��یه و خاورمیانه است .نقش اول
را هم تج��ارت چرم برعهده دارد .ش��دت
این امر به حدی اس��ت که گفته می ش��ود
ای��ن منطقه خود ب��ه تنهای��ی در قیمت
محصوالت چرم��ی در اروپ��ا و خاورمیانه
تاثیرگذار اس��ت .این منطقه تجاری اولین
منطق��ه ازاد تجاری اس��ت که ب��ا اتکا به
تج��ارت چرم ش��کل گرفت��ه و اصال نقطه
اتکای خود را این رشته قرار داده است.
مناط�ق ازاد در چرخ�ه اقتص�اد
ایران
ایج��اد مناطق ازاد تج��اری -صنعتی و
تصوی��ب فعالی��ت ان در چرخه اقتصادی
ای��ران ،موضوع��ی اس��ت که ب��ه دوران
سازندگی در کشور باز می گردد .در اواخر
ده��ه 60و اوایل دهه 70شمس��ی ،دولت
هاش��می رفس��نجانی با دیدگاه توسعه3 ،
منطقه ازاد قشم ،کیش و چابهار را ایجاد
نم��ود و این مناطق ش��روع به کار کردند.
م��وج دوم ایجاد این مناطق ،به دهه 80و
س��ال های پایانی دولت سیدمحمدخاتمی
ب��از می گردد ک��ه در ان دوران3 ،منطقه
ازاد دیگ��ر ب��ه نام ه��ای ارون��د ،ارس و
بندرانزل��ی ایجاد ش��د و در دولت محمود
احمدی ن��ژاد ،با ایجاد منطق��ه ازاد ماکو،
تع��داد این مناطق به رقم 7رس��ید .حاال
ای��ران ۷منطقه ازاد تجاری-صنعتی دارد
که عبارتند از :کیش ،قشم ،چابهار ،ارس،
انزلی ،اروند و ماکو.
تحلیلگران معتقدند ،رش��د امار تجارت
مناطق ازاد تجاری نش��ان دهنده موفقیت
کش��ورها در ج��ذب س��رمایه گذاری های
خارج��ی و ارتب��اط اقتص��ادی ب��ا دیگر
کشورها است.
بدون ش��ک برای دس��تیابی به توسعه
همه جانب��ه در مناط��ق ازاد ،نیازمن��د
گس��ترش همکاری ه��ای اقتص��ادی و
تجاری دوجانبه ،منطق��ه ای و بین المللی
و بهره مندی از تجربیات و پیش��رفت های
علمی و فناورانه دیگر کش��ورها هس��تیم.
این نکته ای غیرقابل انکار است که اقتصاد
ملی از مجرای سرمایه گذاری و تجارت به
اقتص��اد جهانی پیوند می خ��ورد .این در
حالی اس��ت که ایجاد اقتص��اد مبتنی بر
بازار امری پذیرفته ش��ده در اکثر کشورها
اس��ت .بر همین اس��اس مناطق ازاد قادر
هس��تند مشکالت ناش��ی از جهانی شدن
فن��اوری را ک��ه موج��ب به وج��ود امدن
تغیی��ر در بازاریاب��ی و نظ��ام عرض��ه در
بازار ش��ده اس��ت از طریق تهیه اطالعات
و برقراری ارتباط��ات جهانی و با توجه به
تسهیالت در نظر گرفته شده برای جذب
سرمایه گذاران خارجی ،مدیریت کنند .به
همین علت است که مناطق ازاد به عنوان
بازیگ��ران فعال در عرص��ه متغیر جهانی،
قادر به هدایت کش��ورها ب ه سوی جهانی
شدن هستند.
دولتم��ردان دول��ت یازده��م باره��ا به
این نکت��ه تاکید داش��ته اند ک��ه مناطق
ازاد تج��اری -صنعتی ب��ه عنوان یکی از
محرک های اقتصادی کشورها به خصوص
در زمین��ه صادرات محس��وب می ش��وند.
بنابراین ن��گاه ویژه دولت به این مناطق و
گس��ترش انها نکته ای است که با جدیت
دنب��ال می ش��ود و برنامه ه��ای دولت نیز
اثبات کننده این مدعاست.
چهره ها و نظرها
مناطق ازاد الگوی
توسعه می شود
اکبر ترکان
دبیرشورای عالی مناطق ازاد
مناطق ازاد در افق ایران 1400باید الگوی توسعه
کش��ور باشند تا توسعه س��ایر مناطق براساس این
مناطق الگوس��ازی ش��وند .در طرح جامع توس��عه
مناطق ازاد کش��ور منطق��ه ازاد کیش با محوریت
گردشگری ،قش��م با محوریت ایجاد صنایع فوالد و
نفت ،چابهار با محوریت ترانزیت ،اروند با محوریت
بازسازی خرمشهر و ابادان ،انزلی با محوریت رونق
کس��ب و کار در حوزه خزر ،ارس بامحوریت توسعه
صنعت و تجارت با کشورهای حوزه قفقاز و منطقه
ازاد ماکو با محوریت جذب س��رمایه گذاران ترکیه
سازماندهی و برنامه ریزی شده اند.
فصل جدیدی اغاز ش��ده است و باید روند توسعه
ای��ن منطقه س��رعت یابد .معرفی کی��ش به عنوان
پای��گاه همایش ه��ای داخ��ل و بین المللی ،کاهش
زم��ان اجرای طرح های عمران��ی درتمام حوزه ها با
نصب روز شمار س��اخت ،بازنگری در سیاست های
توس��عه ش��هری ،ایجاد نهادهای نظارتی ،گسترش
تاسیسات زیرساختی در حوزه انرژی ،اب ،فاضالب
و مخابرات ،حمایت از بخش خصوصی در توس��عه
بن��درگاه و طرح ه��ای فرودگاه��ی و راه ان��دازی
صنعت گردش��گری س�لامت و ورزش با س��اخت
بیمارس��تان های فوق تخصصی و م��داوای بیماران
کش��ورهای دیگر از جمله اولویت های کاری در این
زمینه است.
انزلی؛ هاب دادوستد
کاالهای استراتژیک
رضا مسرور
مدیر عامل منطقه ازاد انزلی
اگر مس��ئوالن می خواهن��د منطق��ه ازاد انزلی به
هاب دادوس��تد کاالهای اس��تراتژیک کش��ورهای
س��ی ای اس خاورمیانه تبدیل ش��ود ،باید با تکمیل
زیرساخت های حمل و نقل بندری و ریلی ،عملیاتی
کردن کریدورهای تجاری بین المللی و شروع به کار
بورس کاال ،س��ه حلقه درهم تنیده سازمان منطقه
ازاد انزلی برای رونق فضای کسب و کار در محدوده
منطقه ،استان و کشور را مورد توجه قرار بدهند.
اهتمام ب��ه تکمیل زیرس��اخت های بن��دری که
در قالب ایجاد مجتمع بندری کاس��پین و توس��عه
بندرانزل��ی نمود پیدا می کند به همراه تس��ریع در
روند س��اخت پروژه هایی چون اتص��ال منطقه ازاد
انزلی به مس��یر ریلی کشور از مهم ترین برنامه های
زیرساختی اس��ت که می توان انجام داد .باید توجه
داش��ت که عزم ملی برای توس��عه زیرساخت های
ترانزیتی استان و منطقه ازاد انزلی نیاز است.
هم اکنون کشورهای حاشیه دریای خزر به سرعت
در حال افزایش ظرفیت ه��ای خود در حوزه حمل
و نقل هس��تند .الزمه حضور س��رمایه گذار و ایجاد
جه��ش اقتصادی در کش��ور تکمیل و توس��عه در
زیرساخت های بندری و ریلی استان و کشور است.
همچنین عملیاتی کردن کریدور ش��مال -جنوب
و کری��دور چین -بندراکتائ��و و بندرانزلی از دیگر
حلق��ه های تکمیل کننده رویکرد اصلی منطقه ازاد
انزلی خواهد بود.
باید توجه داش��ت که این دو کریدور زمینه س��از
کاه��ش هزینه و زمان در مبادل��ه کاال در مبادالت
کش��ورهای اروپایی و اسیایی اس��ت .ایجاد بورس
کاالی منطقه ازاد انزلی هم حلقه دیگر این اندیشه
است که باعث توسعه اقتصادی این منطقه و به تبع
ان استان و کشور خواهیم بود.
منطقه ازاد ،راهی برای
صنعتی شدن
علی اصغر مونسان
رییس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان
منطقه ازاد کیش
توس��عه مناطق ازاد اقتص��ادی قابلیت های فراوانی
را برای کش��ورهای میزبان ایجاد کرده و قادر است
کشورهای درحال توسعه را در پیمودن فرایندهای
صنعت��ی ش��دن هدایت کن��د .امروزه کش��ورهای
درحال توس��عه س��عی دارند با اعطای امتیازاتی بر
تعرفه ه��ای موجود تنظیم معافیت ه��ای مالیاتی و
تس��هیل رویه های اداری به حمایت از فعالیت های
اقتص��ادی در این منطقه مب��ادرت ورزند .در حال
حاضر تع��داد کثیری از مناط��ق ازاد اقتصادی در
سراس��ر جهان به بهره برداری رس��یده ی��ا فرایند
برنامه ریزی بهره برداری از انها انجام یافته است.
دریچه
گشتی در دنیای
مناطق ازاد تجاری جهان
مناط��ق ازاد تجاری جهان با توجه به نقش��ی
ک��ه در تج��ارت و بازرگان��ی و اقتصاد کش��ورها
دارن��د از اهمیت وی��ژه ای برخوردارن��د .اهمیت
مناطق ازاد در اقتصاد کش��ورها تا انجاس��ت که
دولت ها برای تش��کیل این مناط��ق به همکاری
با س��ایر کشورهای منطقه و تشکیل مناطق ازاد
تجاری مش��ترک می پردازند .از جمله این موارد
منطق��ه ازاد تج��اری اروپا ،منطق��ه ازاد تجاری
امری��کا و منطقه ازاد تجاری مش��ترک چین و
ش��ورای همکاری خلیج فارس است که هر یک با
مسائل حاشیه ای و سیاس��ی مواجه اند .انچه در
ادامه می خوانید نگاهی به چند بحث روز دنیا در
خصوص این مناطق ازاد تجاری است:
ـ منطق�ه ازاد تجاری اروپا که اتحادیه اروپا
اص��رار زی��ادی به تش��کیل ان دارد ی��ک پروژه
بس��یار بزرگ در تاریخ مناطق ازاد دنیا محسوب
می شود .اتحادیه اروپا درصدد است تا این منطقه
ازاد تج��اری بزرگ را میان اعض��ای خود و ۱۰
ش��ریک تجاری خویش ایجاد کند .ایده تشکیل
این منطقه تجاری در س��ال ۱۹۹۵م و در شهر
بارس��لون اسپانیا در جریان نشست اتحادیه اروپا
با شرکای تجاری ان پدید امد .منظور از شرکای
تج��اری اتحادیه اروپا ان دس��ته از کش��ورهایی
هس��تند که اقدام به مذاکره ب��رای تجارت ازاد
با این اتحادیه کرده اند .این کش��ورها عبارتند از:
الجزایر ،تونس ،ترکیه ،مصر ،رژیم صهیونیستی،
لبنان ،مغرب(مراکش) ،سوریه ،اردن و تشکیالت
خودگردان فلسطین.
ـ منطق�ه ازاد تج�اری مش�ترک چین و
شورای همکاری خلیج فارس موضوعی است
که در چند س��ال اخی��ر در گفت وگوهای میان
چین و کش��ورهای حوزه خلیج فارس مورد توجه
جدی قرار گرفته اس��ت .کویت ،عربستان ،قطر،
عمان ،بحرین و امارات متحده عربی به واس��طه
رشد درامدهای نفتی خویش مورد توجه فزاینده
چین و اقتصاد به ش��دت در حال رش��د ان قرار
گرفته اند .سرمایه گذاری چین در این کشورها هم
از یک میلیارد دالر فراتر رفته اس��ت .برای ایجاد
منطق��ه ازاد تجاری مش��ترک توافقاتی پیرامون
تشریفات بازرس��ی گمرکی ،موانع تجاری فنی و
تدابیر قرنطینه اخیرا میان دو طرف حاصل شده
است .در مورد زمان دقیق تشکیل چنین منطقه
ازادی خبری اعالم نشده است.
ـ طرح منطقه ازاد تجاری امریکا همچنان
در بالتکلیفی به سر می برد .چند سال پیش سفر
بوش به ارژانتین برای مذاکره با سران قاره امریکا
در این زمینه چنان س��روصدا به پا کرد و چنان
ب��ا مخالفت مردم و اغلب رهبران دولت های قاره
امریکا روبه رو ش��د که عمال همه چیز مسکوت
اس��ت .قاره امریکا که به تدریج تعداد دولت های
مخال��ف با سیاس��ت های ایاالت متح��ده در ان
زیاد می شود ،در بس��یاری از نقاط خویش رفتار
اقتصادی واشنگتن را برنمی تابد .دولت هایی نظیر
ونزوئال به رهبری هوگو چاوس تش��کیل منطقه
ازاد تج��اری امریکا را گامی در راس��تای اهداف
اس��تعماری دولت جورج ب��وش می دانند .پیمان
نفت��ا هم اینک بین امریکا ،کانادا و مکزیک برقرار
اس��ت ولی امریکا قصد داش��ت ان را به کل قاره
امریکا گسترش دهد.
5کش��ور مخالف ای��ن پیمان در ق��اره امریکا
عبارتند از :برزی��ل ،ارژانتین ،اروگوئه ،پاراگوئه و
ونزوئال .این 5کش��ور همگی عضو گروه تجاری
مرکوس��ور که بازار مش��ترک جن��وب امریکا را
تش��کیل می دهد ،هس��تند .به اعتق��اد مخالفان
منطقه ازاد تج��اری مذکور ثمری جز طوالنی تر
کردن گرسنگی ،فقر و مرگ برای امریکای التین
ندارد.
ب��اور عموم��ی بر این اس��ت که اح��داث مناطق
ازاد اقتص��ادی منج��ر به ج��ذب س��رمایه گذاری
خارجی ،ارتق��ای صادرات ،افزایش عایدات ناش��ی
از س��رمایه گذاری های خارجی و ایجاد فرصت های
ش��غلی مناسب برای نیروی کار خواهد شد .بدیهی
اس��ت که براورده ش��دن م��وارد یادش��ده تاثیرات
مثبتی بر اقتصاد کش��ور میزبان ب��ر جای گذارده و
به بهبود استاندارد زندگی مردم خواهد انجامید.
به ع�لاوه مناط��ق ازاد اقتصادی بای��د در نزدیکی
بازارهای عمده بین المللی راه اندازی ش��وند .در واقع
موفقیت یک منطق��ه ازاد اقتصادی تا حدود زیادی
وابسته به موقعیت جعرافیایی و استراتژیک ان است.
به عنوان مثال موقعیت استراتژیک دوبی به عنوان پل
ارتباطی غرب و شرق دور و مجاورت با خلیج فارس،
دریای س��رخ ،افریقا و شبه قاره هند شرایط ممتازی
را ب��رای موقعی��ت مناط��ق ازاد اقتص��ادی واقع در
منطق��ه «جبل عل��ی» فراهم اورده اس��ت .در طول
تاری��خ نظریه های گوناگونی در م��ورد موقعیت یابی
فعالیت های صنعتی ،توسعه یافته است .هزینه پایین
نیروی کار و تسهیالت و زیرساخت های مناسب نیز
از دیگر عوامل موثر در توفیق مناطق ازاد در اقتصاد
کشورهای جهان به شمار می رود.
مهناز بهمنی
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس
اقتصاد
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
ه��ر کس براى دیگرى کار مى کند باید مزد عادالنه
دریاف��ت کن��د و میزان دس��تمزد نبای��د تحت تاثیر
جنسیت افراد باش��د .در اسالم در خصوص دستمزد
می��ان زن و م��رد تفاوتى وجود ن��دارد ،در حالى که
در برخى از کش��ورهاى صنعتى ،زن را ،که دس��تمزد
کمترى از مرد مى طلبد ،بکار مى گیرند و در کارهاى
یکس��ان بی��ن زن و م��رد تبعی��ض روا مى دارند .اما
از نظر اس�لام ،اگر زن در خانه ی��ا در هر جاى دیگر
کار مى کن��د همان حقوق��ى را دارد که به مرد تعلق
مى گیرد .منظور از «حقوق عادالنه» حقوق مس��اوى
نیس��ت ،بلکه هر کس باید به ان��دازه ارزش کار خود
مزد بگیرد .یک کارگر زن ممکن اس��ت به اندازه یک
کارگ��ر مرد یا حتى بی��ش از او هم کار کند بنابراین،
باید به همین نس��بت حقوق بگی��رد؛ یعنى زن بودن
نباید معیار باش��د ،کار و ش��رایط ان مالک اس��ت .با
توج��ه به همین موضوع تفاوت های دس��تمزدی بین
زنان و مردان امری غیرقابل قبول و مذموم است و از
هی��چ منطق اقتصادی و دینی پیروی نمی کند .عالوه
بر این باید توجه کرد که زنان به طور طبیعی ،فطری
و ذاتی به گونه ای خلق شده اند که ظرافت دارند و باید
محدودیت های انها بیشتر در قوانین کار لحاظ شود.
این موضوع باعث می ش��ود انگیزه ،امنیت ش��غلی و
اشتیاق برای فعالیت های اجتماعی و اقتصادی در بین
زنان افزایش یابد .اگر ش��رایط در بازار کار برای زنان
س��خت شود انها ممکن است از انجام وظایف خود به
عن��وان یک زن و یک م��ادر در خانواده باز بمانند در
نتیجه باید ش��رایطی را ایجاد کرد که محیط کار هم
برای زنان مساعد باش��د و هم انها را از وظایف دیگر
خود محروم نکند .این موضوع با سیاس��ت مورد نظر
مق��ام معظم رهبری در م��ورد طرح افزایش جمعیت
نیز همخوانی دارد .به عبارت دیگر در حال حاضر که
زن��ان در محیط های کار مختلف مش��غول به فعالیت
هستند باید سیاس��ت های تشویقی برای انها در نظر
گرفت تا کار بیرون انها در تضاد با وظایف داخل منزل
قرار نداش��ته باشد و در کنار اینکه اشتیاق زنان برای
حضور درجامعه حفظ می شود ،نیروی انها برای انجام
فعالیت های مادرانه نیز به کار گرفته شود.
نظرگاه
دستاوردهای اقتصادی
مستقل از مذاکرات هسته ای
با وجودی ک��ه عملکرد دولت یازده��م در 14ماه
فعالیت نش��ان از رش��د اقتصادی ،کاهش نرخ تورم،
افت نرخ بیکاری ،ثبات نرخ ارز و ارامش در بازارهای
اقتص��ادی دارد ام��ا برخ��ی از منتقدی��ن معتقدن��د
برنامه ه��ای اقتصادی دولت هم��واره متمرکز بر حل
موضوع هسته ای است که اگر این مذاکرات به نتیجه
مطلوبی نرسد ،برنامه های اقتصادی دولت با شکست
مواجه خواهد شد.
این منتقدی��ن می گویند :اگر دولت در یک س��ال
اخیر توجه خود را بیش از توافقات هس��ته ای به حل
کمبودها ،اجرای اقتصاد مقاومتی و رفع موانع موجود
در بخش ه��ای مختل��ف اقتصادی معط��وف می کرد
اکنون ش��اهد موفقیت های بیش��تری بودیم ،اگرچه
دولت برای تحقق برنامه های خود باید منتظر تعیین
تکلیف مذاکرات هسته ای بماند .این در حالی است که
برخی از کارشناسان اقتصادی دیگر معتقدند :بررسی
امار ماه های گذش��ته حاکی از ان اس��ت که با وجود
تداوم تحریم ها و تغییر نیافتن شرایط ،روند اقتصادی
کشور تا حدودی بهبود یافته است.
یک کارشناس ارشد مسائل اقتصادی در گفت وگو
با ایرنا در پاس��خ به این پرس��ش که ای��ا برنامه های
اقتصادی دولت بر حل موضوع هسته ای متمرکز شده
یا خیر ،گفت :نادرس��ت بودن این ادعا از انجا ناش��ی
می ش��ود که تمام دس��تاوردهای 14ماهه در اقتصاد
کشور ،بدون به دست اوردن نتیجه روشن در مذاکرات
هس��ته ای تحقق یافته است .سعید لیالز با بیان انکه
دولت زمان زیادی برای خروج اقتصاد از رکود گذاشته
اس��ت ،اظهار کرد :انضباط پولی و مالی کلیدی ترین
وجهه موفقیت دولت است ضمن انکه دولت یازدهم
در پی تصدی گری نیست.
لیالز ادامه داد :رش��د سرمایه گذاری در سال 91و
پ��س از تحریم ها ،منفی 22درصد بود اما در س��ال
جاری بدون تغییر در وضعیت تحریم ها ،این شاخص
مثبت 6درصد ش��ده اس��ت .وی ،کاه��ش تنش های
سیاس��ی در بع��د داخل��ی و بین الملل��ی و پرهیز از
دس��تورالعمل های ناگهان��ی در سیاس��تگذاری های
اقتص��ادی را از اقدام��ات دول��ت ذکر ک��رد و افزود:
مهم تری��ن اث��ر مذاکرات هس��ته ای تخلیه ش��دن بار
تنش ه��ای روانی اس��ت ،به گونه ای ک��ه دیگر مردم
رغبتی برای خرید دالر و نگهداری از ان ندارند.
وی با بیان انک��ه میزان فروش نفت در دولت دهم
حدود 700هزار بشکه و در دولت یازدهم یک میلیون
و 200هزار تا یک میلیون و 300هزار بشکه در روز
است ،گفت :این به معنای ان است که تحریم برخی
از شرکت ها نظیر ش��رکت ملی نفتکش و تعدادی از
بانک های کشور رفع شده است.
economy@smtnews.ir
یادداشت
سیاست های
تشویقی برای
زنان شاغل
بی ثباتی تولید ،نتیجه یکباره تغییرات قیمتی
شوک قیمتی در بازار طال
18
نگاهی به تفاوت های جنسیتی در تعیین دستمزد
چرا زنان کمتر از مردان
حقوق می گیرند
س�مان ه گالب -گ�رو ه اقتصاد :موضوع نابرابری های جنس�یتی در فرایند توس�عه از اهمیت
خاصی برخوردار است .از انجایی که 50درصد نیروی کار جامعه را زنان تشکیل می دهند ،هر
عاملی که باعث ش�ود زنان از بازار کار دور ش�وند ،به این معنی است که جامعه از نیروی کار
50درصد جمعیت خود محروم مانده است .اهمیت این موضوع زمانی بیشتر مشخص می شود که توجه
داشته باشیم در حال حاضر کفه ترازوی تحصیالت عالی در کشور ما به نفع زنان سنگین شده است و
در صورتی که این افراد وارد بازار کار نش�وند به این معناس�ت که جامعه هزینه گزافی را برای اموزش
این افراد متحمل شده اما خود را از دریافت مزایای ان محروم کرده است.
موضوع نابرابری جنسیتی از جمله مباحثی است که در که چرا چنین تفاوتی در دستمزد وجود دارد ،گفت :زنان
حوزه های مختلف اقتصادی و اجتماعی مورد بررسی قرار در بخش غیررسمی بیشتر از روی اجبار وارد بازار کار
می گیرد .مرور امار موجود در این زمینه نش��ان می دهد می شوند و به همین دلیل به دستمزدهای پایین نیز
که مش��کل تفاوت های جنسیتی در دستمزد تنها مربوط ت��ن می دهند اما مردان حاضر به قبول این ش��رایط
به کش��ورهای در حال توس��عه نیس��ت ،بلکه کشورهای نیستند.
اقای حسینی با بیان اینکه زنان بیشتر به دنبال محیط
توسع ه یافته نیز تا حد زیادی درگیر این معضل هستند .به
عبارت دیگر ،تفاوت دستمزدی بین زنان و مردان مشکلی امن برای کار هستند ،افزود :این در حالی است که مردان
نیست که تنها با اتکا به افزایش درامد کشورها و رسیدن اولویت خود را میزان حقوق و مزایا قرار می دهند و شرایط
به س��طح مناسبی از توسعه ،حل ش��ود .در همین راستا کاری برای انها در درجه دوم اهمیت قرار دارد.
گزارش مجمع جهانی اقتصاد می تواند تا اندازه ای گویای
وی مح��دود بودن تع��داد کارگاه هایی ک��ه از زنان به
این مشکل باشد .بررسی های این نهاد بین المللی در 131عنوان نیروی کار اس��تفاده می کنند را عامل دیگر پایین
کش��ور جهان نش��ان می دهد در همه این کشورها زن ها بودن دس��تمزد انها دانس��ت و اضافه کرد :از انجایی که
دس��تمزد کمتری نس��بت به مردها برای شغلی یکسان فرصت های ش��غلی پیش روی زن��ان در این حوزه کاری
می گیرند .بر اس��اس این امار دستمزد زنان در ایران ۴۱محدود است ،این قشر از جامعه می پذیرند که در شرایط
درصد کمتر از مردان است و این در حالی است که ایران از پایین ت��ر از مردان نیز کار کنند و بخش��ی از مش��کالت
این نظر باالتر از برخی کشورهای اروپایی قرار دارد و رتبه خان��واده را از ای��ن روش کاهش دهند .ای��ن اظهار نظر
۹۸را به خود اختصاص داده اس��ت .نابرابری دستمزدی در حالی اس��ت که یکی دیگر از فعاالن تولیدی کش��ور
بین زن و مرد در اس��پانیا ،اتریش ،فرانسه و ایتالیا بیشتر که در یک کارگاه کوچک اطراف پاکدش��ت کار می کند
از ایران است و این در حالی است که
و بیشتر از نیروی کار زنان در کارگاه
در کش��ور افریقایی بروندی ،کمترین
خود استفاده می کند ،موضوع تفاوت
مدیرانوکارفرمایان
نابرابری بین زن و مرد از نظر دستمزد
ماهی��ت کار زنان و م��ردان را دلیل
نیروی کار مردان را یک
دیده می شود .نسبت دستمزد زنان به
تفاوت دستمزد می داند.
دس��تمزد مردان در این کشور 0/83نیرویدائمیمی دانداما
اقای علوی با اش��اره به اینکه زنان
زنان به دلیل بارداری
اعالم شده است.
بیش��تر در حوزه مشاغل سبک مانند
تبعی�ض دس�تمزد در بخ�ش
کارهای مونت��اژکاری فعالیت دارند،
و تربیت فرزند مدتی از
غیررسمی حادتر است
اظهار کرد :ب��رای کارگران این حوزه
عمر خود را از بازار کار
پژوهش های انجام ش��ده در کشور
به طور کلی دس��تمزد پایین است و
دورهستندودر نتیجه
ما نش��ان می دهد تف��اوت و تبعیض
این موضوع ارتباطی با جنسیت ندارد.
دس��تمزد زن��ان و م��ردان در ایران انهاترجیحمی دهندروی
ای��ن فعال ح��وزه تولید نی��ز البته
در بخ��ش دولت��ی و خصوصی فرق نیرویزنانسرمایه گذاری تفاوت ه��ای دس��تمزد بی��ن زنان و
می کند .در بخش دولتی بخش هایی
مردان را منکر نش��د و اضافه کرد :در
کمتریداشتهباشند
از دس��تمزد مثل ح��ق عائله مندی،
ته��ران و شهرس��تان های اطراف این
حق الج��ذب ،اضاف��ه کاری و ح��ق
تفاوت ها کمتر است .به طور مثال در
ماموری��ت و ...دریافتی زنان کمتر از مردان اس��ت اما در کارگاه ه��ای اطراف تهران زن��ان حداقل 70درصد مردان
بخش خصوصی به ویژه مش��اغل غیررس��می دس��تمزد حقوق دارند اما اطالعات من از شهرستان های دیگر نشان
مردان به طور قابل توجهی بیشتر از زنان است.
می دهد این تفاوت برای انها به مراتب بیشتر است.
گزارش های میدانی نیز این موضوع را تایید می کند .در مشاغل خانگی در راستای توانمندی باشد
در کنار مش��کل تفاوت های دس��تمزدی ،تفاوت های
همین راستا یکی از مدیران واحدهای صنعتی اطراف قم
در پاس��خ به این پرسش که ایا در شغلی برای زنان و مردان نیز قابل بررسی است .در کشور
در گفت وگو با
پرداخت دستمزد در این کارگاه های صنعتی ،تفاوتی بین ما برخی شغل ها به دلیل اینکه محدود به خانه می شوند،
زنان و مردان وجود دارد ،گفت :در بسیاری از کارگاه هایی تنها ش��غل های زنانه محس��وب ش��ده که درامد انها نیز
که من با انها اش��نایی دارم ،زنان حداقل 40درصد کمتر بسیار پایین اس��ت .در همین راستا گفت وگویی داشتیم
از مردان دس��تمزد می گیرند .وی در پاسخ به این پرسش با زینب اژیراک مددکار اجتماعی و از وی درمورد مشاغل
اقتصاد محاوره ای
خانگی زنان سوال کردیم .وی در
مبنی بر
پاسخ به پرسش
اینک��ه ایا در مش��اغل خانگی نیز
نابرابری در دس��تمزد وجود دارد ،گفت :در این مش��اغل
چون مردان فعالیتی ندارند ،نمی توان از نابرابری صحبت
کرد ،اما س��طح پایین دس��تمزد ،موضوعی اس��ت که در
مورد این شغل ها قابل بررسی است .وی با ذکر مثالی به
توضیح این مشکل پرداخت و گفت :یکی از شغل هایی که
در حال حاضر توسط زنان به ویژه در جنوب تهران انجام
می ش��ود ،تزئینات دس��تی روی بلوزهای زنانه است .حد
دس��تمزد برای این کار بین 700تا 1000تومان برای هر
کار است که این میزان درامد حتی پاسخگوی استهالک
جسمی این افراد هم نیست.
این م��ددکار اجتماعی ب��ا تاکید بر اینک��ه منطق کار
خانگی توانمندس��ازی زنان است ،افزود :این شیوه کار نه
تنها توانمندی برای زن��ان ایجاد نمی کند بلکه انها را در
اینده نیز دچار مشکل می سازد.
اشتغال کشاورزی ،نقطه عطف تقسیم کار
اما ریشه این تفاوت های شغلی و دستمزدی کجاست و
چگونه می توان در راس��تای حل این مشکل قدم برداشت.
این پرسشی بود که ان را با کارشناس ارشد مطالعات زنان
در میان گذاش��تیم .زینب احمدی در گفت وگو با
اظهار کرد :این مش��کل یک ریش��ه تاریخی دارد و ان را
باید با مرور س��یر تحول فعالیت زن��ان و مردان در فرایند
اجتماعی ش��دن درک ک��رد .وی با بیان اینکه مش��کل
تبعیض در ش��غل ها درجوامع ابتدایی وجود نداشته است،
گفت :در دوره زندگی قبیله ای تقس��یم کار وجود نداشته
و زنان وظیفه گرداوری غذا از جنگل را داش��تند و مردان
نیز به شکار می پرداختند .احمدی نقطه عطف تقسیم کار
را اش��تغال به کار کش��اورزی دانست و توضیح داد :بشر با
یادگیری کش��اورزی به فعالیت هایی مانند شخم زدن و...
پرداخت که این فعالیت ها قدرت جس��می بیش��تری نیاز
داش��تند و باعث شد مردان بیش��تر در این فعالیت ها بکار
گرفته ش��وند .اما از انجایی ک��ه در این دوره هنوز وظیفه
گرداوری غذا به عهده زنان است ،به همین دلیل گسست
جدی بین فعالیت زنان و مردان وجود ندارد اما زمینه هایی
برای به وجود امدن این تفاوت فراهم شده است.
خبر
اقتصاد خرد چیست؟
عل��م اقتصاد به ط��ور کلی به
دو ح��وزه اقتصاد خرد و اقتصاد
کالن تقس��یم می ش��ود .از نظر
زمان��ی ،بیش��تر مطالعات انجام
ش��ده در مباح��ث ابتدایی علم
اقتصاد ،در ح��وزه اقتصاد خرد
ق��رار دارد .مطالع��ات در حوزه
اقتصاد خرد ب��ر پایه مدل های
ریاضی اس��ت و بر اس��اس این
مدل ه��ا رفتار واحده��ای اقتصادی در س��طح کوچک
موردبررسی قرار می گیرد.
نخس��تین مبحثی ک��ه در حوزه اقتص��اد خرد مطرح
می ش��ود ،مطالعه رفتار خانوارهاست .در این چارچوب
بررس��ی می شود که خانواده با چه منطقی زمان خود را
در یک 24س��اعت به کار و فراغت اختصاص می دهد و
درام��د حاصل از کار را به چ��ه ترتیبی بین خرید انواع
کاالها تقسیم می کند.
در س��طح بنگاه نیز منطق استفاده از نهاده های تولید
یعنی کار و س��رمایه بررس��ی و بر اساس حداکثر کردن
سود چگونگی رفتار یک بنگاه اقتصادی برای تولید کاال
توضیح داده می شود.
موضوع سومی که در مباحث
اقتص��اد خ��رد ب��ه ان پرداخته
می ش��ود ،موضوع بازارهاس��ت.
در این بخش شکل های مختلف
بازاره��ا به لح��اظ انحصاری یا
رقابتی بودن مورد بررس��ی قرار
می گیرد و شرایط تعیین قیمت
و میزان محصول تولید شده در
هر کدام از این بازارها بر اساس
مدل های ریاضی استخراج می شود.
البته با گس��ترش علم اقتصاد مباحث اقتصاد خرد نیز
گس��ترده تر و پیچیده تر ش��ده اند و موضوعاتی از قبیل
ریس��ک و نااطمینانی ،نحوه انعق��اد قراردادها و موضوع
اقتصاد اطالعات نیز در حوزه مطالعات این شاخه از علم
اقتصاد قرار گرفته اس��ت .نظریه بازی ها و کاربرد انها در
حوزه علم اقتصاد نیز در مباحث اقتصاد خرد مطرح شده
و تاکنون بسیار پیش��رفت داشته اند .در نتیجه تحوالت
مختلفی که در حوزه علم اقتصاد به وجود امده اس��ت ،
امروزه اقتصاد خرد و اقتصاد کالن بس��یار به هم نزدیک
ش��ده اند و مدل های ریاضی در اقتص��اد خرد به عنوان
مدل های پایه در اقتصاد کالن نیز به کار می روند.
این کارشناس مطالعات زنان با بیان
اینک��ه تا این زمان هنوز مفهومی به
نام کار خانگی ش��کل نگرفته است ،
گفت :از زمانی که کشورها به سمت
صنعت��ی ش��دن حرک��ت کردند و
کارخانه از کار بیرون جدا شد ،زنان به دلیل
فرزن��داوری و پرورش کودک در خانه ماندند و مردان نیز
بیشتر به کار بیرون از منزل و در کارخانه مشغول شدند؛
از این زمان مفهوم کار خانگی شکل می گیرد و تفاوت های
ریشه ای به وجود می اید.
قانون حمایت کند
احمدی با اش��اره ب��ه اینکه این تفاوت بعدها در س��یر
اجتماعی ش��دن افراد نیز خود را نش��ان می دهد ،اظهار
کرد :هرچه س��یر اجتماعی ش��دن فرد بیشتر شود ،نگاه
جنس��یتی به کار نیز قوی تر می ش��ود .به طور مثال یک
دختر 15س��اله در انتخاب شغل بیشتر به سطح دستمزد
و اینده کاری نگاه می کند اما به تدریج که بیشتر با جامعه
تعامل می یابد ،معنی کار زنانه و مردانه بیش��تر نمود پیدا
می کند.
وی ب��ا بی��ان اینکه تفاوت های جنس��یتی در ش��غل و
دس��تمزد هم در فرهنگ و هم در قوانین کشورها وجود
دارد ،ادامه داد :در بیشتر کشورهای توسعه یافته مشکل
موانع قانونی رفع ش��ده است اما فرهنگ جامعه هنوز این
تفاوت دیدگاه را با خود حمل می کند و مانع از پیشرفت
کاری زنان می ش��ود که در متون اجتماعی به ان س��قف
شیشه ای می گویند.
احمدی همین نگاه را در مورد دس��تمزد نیز بر جوامع
حاکم دانست و توضیح داد :از انجایی که در تعیین سطح
دس��تمزد کارفرما نقش مهمی دارد و بیش��تر کارفرماها
مردان هس��تند ،نگاه مردانه بر تعیین دس��تمزدها حاکم
است .عالوه بر این مدیران و کارفرمایان نیروی کار مردان
را ی��ک نیروی دائمی می دانند اما زنان به دلیل بارداری و
تربیت فرزند مدتی از عمر خود را از بازار کار دور هستند
و در نتیج��ه ترجی��ح می دهند روی انها س��رمایه گذاری
کمتری داشته باشند.
وی راه حل کاهش این تبعیض ها را نخس��ت برداشتن
موان��ع قانونی که ش��غل ها را برای زن��ان محدود می کند
دانست و اضافه کرد :همزمان باید کار فرهنگی بلندمدتی
انجام ش��ود تا به تدریج نگرش ه��ای ذهنیتی موجود در
جامعه نیز تغییر کند.
نرخ تورم نزولی شد
بان��ک جهانی از ن��رخ تورم
2/3درصدی جه��ان در اوت
۲۰۱۴می�لادی خب��ر داد و
اع�لام ک��رد نرخ ت��ورم ایران
در ای��ن م��اه 14/8درص��د
بوده است.
ب��ه گ��زارش تس��نیم،
بان��ک جهانی در بخش��ی از
جدیدتری��ن گزارش خود به
بررسی وضعیت تورم در جهان پرداخته و متوسط
نرخ تورم جهان در ماه اوت 2014م را نس��بت به
مدت مش��ابه س��ال قبل 2/3درص��د اعالم کرده
است.
این نه��اد بین المللی نرخ تورم ایران در ماه اوت
2014م براب��ر با م��رداد امس��ال را 14/8درصد
براورد کرده است.
نرخ ت��ورم ایران که در س��ال 2013م به 39/3
درصد رس��یده بود در سال 2014م روندی نزولی
را طی کرده اس��ت .در ماه اوریل برابر با فروردین
93ن��رخ تورم ایران از س��وی بانک جهانی 17/4
درصد اعالم شده و این رقم در ماه های می ،ژوئن،
ج��والی و اوت به ترتیب به
16/6درص��د 14/6 ،درصد،
14/6درصد و 14/8درصد
رسیده است.
ای��ران در م��اه اوت در
می��ان اقتصاده��ای مه��م
جه��ان رتب��ه دوم ت��ورم را
داش��ته اس��ت .ارژانتی��ن با
نرخ ت��ورم 22/1درصدی در
رتبه نخس��ت از این نظر قرار داش��ته است .ایران
و ارژانتی��ن تنها کش��ورهایی بوده اند که تورم دو
رقمی در این ماه داشته اند.
بانک جهانی نرخ تورم کشورهای صنعتی در ماه
اوت را 0/5درصد و این رقم برای کش��ورهای در
حال توسعه را 3/4درصد اعالم کرده است.
ن��رخ تورم برخی کش��ورهای دیگ��ر در این ماه
عبارت است از :امریکا 1/7درصد ،ژاپن 3/3درصد ،
منطقه یورو 0/4درصد ،انگلیس 1/5درصد ،چین
2/1درصد ،روسیه 7/5درصد ،ترکیه 9/5درصد،
عربس��تان 2/8درصد ،هند 7/7درصد و پاکستان
7درصد.
بورس
economy@smtnews.ir
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
به دنبال شوک های وارد شده به پتروشیمی ها اتفاق می افتد
19
بی ثباتی تولید ،نتیجه یکباره تغییرات قیمتی
کیمی�ا بامدادیان-گ�روه اقتص�اد :قص�ه طوالنی تغیی�ر قیم
ت
محصوالت پتروشیمی گویی تمامی ندارد و فعاالن این حوزه باید
ه�ر روز منتظر خبر جدیدی باش�ند .در تازه ترین این رویدادها
در حال�ی که قیمت های جهانی محصوالت پتروش�یمی به دنبال
کاهش قیمت نفت ،پایین امده بود ،دفتر توسعه صنایع تکمیلی
ش�وک جدیدی را به بازار وارد اورد و قیمت محصوالت ر ا باالتر
از قب�ل تعیین کرد .این سیاس�ت که با منطق ازاد س�ازی قیمت
محصوالت پتروشیمی (که از اواس�ط تیر ماه بر طبل ان کوبیده
می ش�د) تناقض اش�کار دارد ،واکن�ش منفی ب�ازار را به دنبال
داش�ته اس�ت .پی�ش از این و در اوای�ل تیر ماه ک�ه بحث تغییر
قیمت محصوالت پتروش�یمی مطرح بود ،مسئوالن امر استدالل
می کردند که اختالف قیمت بین بازار و بورس کاال باعث شده پای
دالالن به بازار باز ش�ود و این موضوع به زیان تولیدکننده است.
به همین دلیل دس�تور داده ش�د ش�یوه جدیدی برای محاسبه
قیمت محصوالت پتروش�یمی در نظر گرفته شود و بر این اساس
قیمت این محصوالت برابر ب�ا ۹۵درصد قیمت فوب خلیج فارس
و با محاس�به ارز ازاد تعیین ش�د .این روش محاس�به قیمت در
همان ابتدا یک ش�وک به بازار وارد کرد ام�ا در ادامه و به دنبال
کاهش چشمگیر تقاضا برخی قیمت ها کاهش یافت و برخی دیگر
از کاالها نیز در همان قیمت نیمه تیر (نخس�تین افزایش قیمت)
معامله ش�دند .با این حال سیاس�ت جدید مس�ئوالن در تعیین
قیمت محصوالت پتروش�یمی گویی به این معناست که قیمت ها
تنها در حالت افزایشی با نرخ های جهانی همراه می شوند و زمانی
که در س�طح بین الملل قیمت ها کاهشی هستند معامله به شکل
دیگری حل خواهد شد .این تغییرات دائمی قیمت ها که از منطق
خاصی نیز پیروی نمی کند از دید کارشناس�ان نیز امری ناپسند
اس�ت که از یک س�و تقاضا را از بازار دور می کند و از سوی دیگر
عرضه کنندگان را با ضرر مواجه می کند .به معنای س�اده این بار
افزای�ش قیمت معامله ای اس�ت ک�ه هر دو س�مت از ان متضرر
خواهند شد.
نا امیدی تولیدکنندگان
در همی��ن خص��وص ،رحم��ان
پورقربان،دبیرانجمنصادرکنندگان
صنعتی ،معدنی و خدمات مهندسی
اظه��ار کرد:
در گفت وگ��و با
دالالن همیشه در بورس کاال حضور
داش��ته اند و هر روندی که برای حذف این گروه در نظر گرفته
شود ،باز هم واسطه ها به هر شکل ممکن وارد بورس خواهند
شد و از این طریق منافع خود را حفظ می کنند.
وی با اشاره به کاهش قیمت جهانی محصوالت پتروشیمی
و به دنبال ان دس��تکاری قیمت ها ،بیان کرد :افزایش قیمت
دالر و همچنین تغییر قیمت های پتروشیمی در داخل کشور
لطمه بزرگی به تولید وار د کرده و بر این اس��اس تولید داخلی
کشور نیز گران تمام شود.
پورقربان ،گران تمام شدن تولید در کشور را به سود برخی
گروه ها دانس��ت و بیان کرد :اگر تولید در داخل کش��ور گران
ش��ود ،قیمت واردات��ی این محصوالت کاه��ش می یابد و در
نتیجه واردات این محصول منطقی خواهد شد .به این ترتیب
ع��ده ای که در کار واردات هس��تند ب ه دنبال این سیاس��ت از
س��ودهای بسیاری بهره مند خواهند ش��د .بنابراین مشاهده
می کنیم که این گروه از افراد همواره به دنبال ان هس��تند تا
به صورت عمدی به افزایش قیمت تولیدات داخلی بپردازند.
وی با اش��اره ب��ه اینکه باید تالش کنیم ت��ا تولید در داخل
کش��ور ارزان تمام شود ،اظهار کرد :کشور ما در مورد صنایعی
ک��ه به نوعی نهاده ه��ای اولیه خود را از پتروش��یمی ها تهیه
می کنن��د مزیت دارد و به همین دلیل قیمت های محصوالت
پتروشیمی باید به گونه ای باش��د که تولیدکنندگان داخلی
ی خارجی ش��ان را نیز از
ع�لاوه بر بازارهای داخل��ی ،بازارها
دس��ت ندهند و بتوانند محصوالت خود را به خارج از کش��ور
صادر کنند .پورقربان با اشاره به اینکه در دوره ای قیمت ها در
بورس کاال تثبیت شده بود ،گفت :این سیاست کمک بزرگی
به تولیدکنن��دگان کرده بود تا بتوانند برای اینده کاری خود
برنامه ریزی داشته باشند اما ایجاد این شوک های قیمتی بار
دیگر وضعیت تولید داخلی را بر هم خواهد زد .وی با اشاره به
فروش مواد اولیه به تولیدکنندگان در بورس ،گفت :بسیاری
از خریداران معترض هستند که مواد اولیه را گران خریداری
می کنن��د .در صورت��ی که باید گفت ک��ه قیمت های کنونی
اصال گران نیس��ت .پورقربان در ادامه بیان کرد :درحال حاضر
جلسه هایی را با بورس کاال و سازمان بورس برگزار کردیم که
منطقی نبودن تغییر قیمت ها
در ان هم منافع تولیدکنندگان و هم پتروشیمی ها حفظ شود.
زیرا هنگامی که یک محصول پتروش��یمی تولید می ش��ود،
کارخانه ه��ا نیز ب��ه دلیل انکه به عن��وان زیرمجموعه از مواد
اولیه اس��تفاده می کنند ،به تولی��د ارزش افزوده می پردازند.
وی با اش��اره به میزان ارزش اف��زوده در کارخانجات تولیدی،
بی��ان کرد :اگ��ر ارزش افزوده به دس��ت امده ب��ا قیمت های
مناس��بی تعیی��ن ش��ود ،می توان��د بازارهای جهان��ی را نیز
به دست اورد.
پورقرب��ان تغیی��ر قیمت ه��ا را ب��ه عنوان عاملی دانس��ت
ک��ه تولیدکنندگان را به س��وی واردات می کش��اند و گفت:
امیدواری��م که بورس کاال و همچنین ش��رکت های خدمات
مهندسی بتوانند به توافق هایی دست یابند تا تولیدکنندگان
زیرمجموع��ه بتوانند با اطمینان بیش��تری به تولید بپردازند
و ن��ا امید نش��وند زیرا اکن��ون فضایی بی��ن تولیدکنندگان
پتروش��یمی به وج��ود امده که برخی از انه��ا از تولید نا امید
شده اند و به سوی واردات روی اورده اند.
در همی��ن خص��وص مدی��ر کاالیی
کارگزاریبانکصنعتومعدندرمورد
تاثیر ای��ن افزایش قیمت بر بازار گفت:
این تغییر در قیمت ها منطقی نیست و
به همی��ن دلیل حتی عرضه کنندگان
محصوالتپتروشیمی همباانهمراهنشده اند.رضامناجاتی،در
کاهشقیمت ه��ایجهان��یومنطقه ای
گفت وگ��وب��ا
محصوالتپتروشیمیوهمراهنشدننرخ هایداخلیبااینتغییر
را امری نامطلوب دانس��ت و اظهار کرد :بس��یاری از شرکت های
پتروش��یمی با یکدیگر هماهنگ کرده اند که قیمت های خود را
افزایش ندهند و براس��اس قیمت های گذشته معامالت خود را
انجام دهند .وی با اشاره به اینکه شرکت های پتروشیمی عقیده
دارند در صورت افزایش نرخ ،مش��تریان خود را از دست خواهند
داد ،افزود :این ش��رکت ها تصمیم دارند محصوالت خود را با نرخ
گذش��ته عرضه کنند ،چراکه به اعتقاد انها این سیاس��ت باعث
می شودبازارداخلیمحصوالتپتروشیمیبارکودمواجهشود.با
توجه به این اظهار نظر ،از مناجاتی پرسیدیم که چرا دفتر توسعه
صنایعتکمیلیچنینسیاستیرادردستورکارقراردادهاستکه
وی در پاسخ گفت :هیچ منطقی پشت این افزایش قیمت وجود
ندارد و تولیدکنندگان و پتروشیمی ها هر دو از این موضوع زیان
خواهنددید.
اعالم قیمت های مواد اولیه پتروشیمی به صورت هفتگی
قیمت پایه محصوالت پتروش��یمی برای ابان ماه که هفته گذش��ته از س��وی دفتر
توس��عه صنایع تکمیلی پتروش��یمی منتشر ش��د با گالیه های زیادی از سوی فعاالن
صنعت پتروشیمی روبه رو شد ،به طوری که مصرف کنندگان مواد اولیه ،افزایش قیمت
برخی محصوالت پلیمری با وجود س��قوط قیمت نف��ت و همچنین نزول قیمت های
جهانی مواد اولیه پتروش��یمی را به هیچ عنوان منطقی نمی دانستند .از این رو رییس
دفتر توس��عه صنایع پایین دستی اعالم کرد به زودی قیمت محصوالت پتروشیمی به
صورت هفتگی اعالم می ش��ود تا دیگر مش��کالتی برای فعاالن این بازار ایجاد نش��ود.
هفته گذشته نشستی با حضور مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران ،رییس
دفتر توس��عه صنایع پایین دس��تی پتروش��یمی و برخی از مدیران انجمن های صنایع
تکمیلی و اتحادیه ها برگزار ش��د که در این جلسه مشکالت در خصوص قیمت گذاری
محصوالت پتروش��یمی مطرح و در پایان اعالم ش��د با موافقت عباس شعری مقدم ،از
این پس قیمت های مواد اولیه پتروشیمی به صورت هفتگی منتشر می شود .مدیرعامل
شرکت ملی صنایع پتروشیمی در نشست با اتحادیه ها ،انجمن ها و تشکل های صنایع
پایین دستی پتروشیمی بر همکاری شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای رفع مشکالت
تامین خوراک و مواد اولیه این صنایع تاکید کرد.
عباس ش��عری مقدم با بیان اینکه گرچه کلید حل همه مش��کالت در دست شرکت
ملی صنایع پتروش��یمی نیس��ت ،افزود :اتحادیه ها و تش��کل ها نبای��د تصور کنند ما
همه مش��کالت را می دانیم و برای این مش��کالت هم راه حل داری��م .همه باید با هم
کمک کنیم و این تشکل ها بهترین مشاور برای ما هستند .رضا محتشمی پور ،رییس
دفتر توس��عه صنایع پایین دستی هم در این نشس��ت با بیان اینکه نداشتن اطالعات
تولیدکنندگان از نرخ جهانی در برنامه ریزی اقتصادی انها برای تولید محصوالت خلل
ایجاد می کند ،افزود :با کس��ب مجوزهای الزم به زودی و به صورت هفتگی نرخ همه
محصوالت پتروش��یمی را در س��ایتی مشخص افشا می کنیم تا همه به صورت ازاد به
این اطالعات دسترس��ی داش��ته باش��ند .همچنین مهدی پورقاضی ،نایب رییس اول
هی��ات مدی��ره انجمن ملی صنایع پالس��تیک و پلیمر به مش��کالت در قیمت گذاری
محصوالت اش��اره کرد و گفت :یکی از موارد نگرانی فعاالن بازار پتروشیمی ،تغییرات
قیمت در ابان ماه بود که به زعم من اگر به موقع و واضح تر در این زمینه اطالع رسانی
می شد ،تحمل تغییر قیمت ها در بورس برای واحدها اسان تر بود.
زیر ذره بین
به دنبال سبزپوشی بازار سرمایه اتفاق افتاد
شاخص کل مرز 75هزار را شکست
گروه اقتصاد :بازار سرمایه دیروز نیز سبزپوش شد و
برخالف پیش بینی کارشناسان در هفته گذشته عمل
کرد .به این ترتیب در نخستین روز هفته شاخص کل
876واحد افزایش یافت و مرز 75هزار را شکست.
همچنان خبرهای خوش هس��ته ای ش��نیده شده
از گوش��ه و کن��ار از جمله مهم تری��ن عوامل افزایش
مهم ترین متغیر بورس��ی عنوان می ش��ود .دیروز نیز
اخباری مبنی بر نشس��ت مش��ترک میان وزیر امور
خارج��ه ایران و وزی��ر امور خارجه امری��کا در عمان
مخابره ش��د و ب��ه دنب��ال ان ،بازار س��رمایه صعود
چشمگیری را پشت سر گذاشت.
در همی��ن خصوص محمدرضا صفری ،کارش��ناس
اظهار کرد :بعد
بازار س��رمایه در گفت وگو ب��ا
از انکه ش��اخص ب��ورس اصالح قیمت��ی انجام داد و
در محدوده 70هزار واحدی ق��رار گرفت ،هم از نظر
زمانی و هم از نظر قیمتی مدتی ثابت ماند .این ثبات
ش��اخص کل در بازار سرمایه نشان دهنده ان بود که
قیمت ها در بازار س��رمایه به کف خود رسیده و دیگر
نمی تواند از این میزان پایین تر بیاید.
وی با اش��اره به اینکه فش��ار فروش از بازار سرمایه
کم کم برداشته شده است؛ گفت :روند مثبت با شیب
مالیم بازار سرمایه نشان می دهد که خریداران به بازار
سرمایه اعتماد کرده اند و فروشندگان نیز بی محابا به
فروش سهم های شان نمی پردازند.
صف��ری کاهش س��ودهای بانکی را یک��ی دیگر از
عوامل رونق بازار سرمایه دانست و بیان کرد :کاهش
سودهای بانکی موجب شد تا نقدینگی های جدید به
سوی بورس روانه شود.
وی به تغییر رفتار س��هامداران در دو هفته گذشته
اش��اره کرد و افزود :تا دوهفته قبل ش��اهد رفتارهای
نوسانی سهامداران در بازار سرمایه بودیم اما در حال
حاضر مش��اهده می کنیم که روند نزولی بس��یاری از
صنایع شکس��ته شده و حتی در بسیاری از انها روند
مثبتی در حال شکل گیری اس��ت اما این روند برای
برخی صنایع پرش��تاب اس��ت و در برخی دیگر روند
مالیم تری دارد.
صف��ری گزارش ه��ای 6ماهه را در رون��د صعودی
چندان دخیل ندانس��ت و گفت :بس��یاری از صنایع
نتوانس��تند 50درصد از پیش بینی س��ودهای خود را
پوشش دهند.
وی در ادامه بیان کرد :در سال های گذشته که بازار
سرمایه روند مثبتی را طی می کرد ،در ایام سوگواری
امام حس��ین(ع) ،بسیاری از افراد ریسک گریز قبل از
ایام عاش��ورا و تاس��وعا برای جلوگیری از زیان خود،
از بازار سرمایه خارج می ش��دند تا دچار ریسک های
احتمالی سیس��تماتیک در بازار نش��ود اما با توجه به
ش��رایط کنونی و اخبار رسیده از مذاکرات هسته ای،
س��هامداران ترجیح می دهن��د که در بازار س��رمایه
بمانند.
درمعامالت نخستین روز هفته سرمایه گذاران تاالر
حاف��ظ بیش از ی��ک میلیارد و 58میلیون س��هم را
در بازار دست به دست کردند که ارزش این مبادالت
بیش از 2هزار و ۶۱6میلیارد ریال بود که در 80هزار
نوبت معامالتی انجام شد.
در معامالت دیروز ش��اخص کل 876واحد افزایش
یاف��ت و به عدد ۷5هزارو 28واحد رس��ید .نمادهای
بانک ملت ،مل��ی صنایع مس ایران ،گروه مپنا ،بانک
پاس��ارگاد ،بانک صادرات ایران ،بانک تجارت و بانک
پارسیان بیشترین تاثیر مثبت را بر این متغیر داشتند.
س��رمایه گذاران در این روز بیشترین حجم و ارزش
معامالت را در گروه مالی ثبت کردند که باعث ش��د
این گ��روه در ص��در برترین گروه ه��ای صنعت قرار
بگی��رد .گروه خودرو و بانک ها نیز در رتبه های بعدی
نشس��تند .همچنین خوراک دام پارس ،توریس��تی و
رفاه��ی ابادگران ای��ران ،تولیدی گرانیت بهس��رام،
بانک ملت ،چرخش��گر ،نورد الومینیوم و گس��ترش
س��رمایه گذاری ایران خودرو با بیشترین رشد قیمت،
صدرنشینان بازار دیروز بودند.
در مقابل نمادهای صنایع کاغذس��ازی کاوه ،دشت
مرغاب ،توس��عه ش��هری توس گس��تر ،پارس خزر،
س��المین ،فنرس��ازی خاور و س��رمایه گذاری توسعه
اذربایجان با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول
معامالت قرار گرفتند.
گفتنی است در پایان بازار دیروز تشکیل صف های
خرید س��نگین در نمادهای بانک ملت ،زامیاد ،بیمه
اس��یا ،بانک تجارت ،گسترش س��رمایه گذاری ایران
خودرو ،بانک انصار و بانک سینا برترین تقاضا را ثبت
کردند .نمادهای تولی��د مواد اولیه و الیاف مصنوعی،
صنای��ع کاغذس��ازی کاوه ،ح.گلوک��وزان ،س��یمان
اصفهان ،پ��ارس پامچال ،پارس الکتریک و س��یمان
مازندران بیشترین صف های فروش را داشتند.
همچنین ایران خودرو ،بان��ک تجارت و گروه مپنا
بیش��ترین ارزش معامالت دیروز را به خود اختصاص
دادن��د .بانک تجارت ب��ا معامله 250میلیون س��هم
بیش��ترین حجم معامالت را داشت و پس از ان ایران
خودرو با معامله 110میلیون س��هم و بانک صادرات
ایران با معامله 90میلیون س��هم بیش��ترین حجم را
داشتند.
مناظره
بازار سرمایه
پیشخوان اقتصاد
دالی��ل نوس��انات ۱۰ماهه اخیر ش��اخص ب��ورس در
مناظ��ره ای ک��ه با همین عن��وان با حض��ور نمایندگان
س��ازمان بورس و اوراق بهادار ،مجلس شورای اسالمی و
برخی از اقتصاددانان در شبکه یک سیما برگزار شد ،مورد
بررس��ی قرار گرفت .محمد حس��ن نژاد ،عضو کمیسیون
اقتص��ادی مجل��س در این مناظ��ره ،با بی��ان این که ۸۰
درصد ذی نفعان بازار سرمایه مردم عادی هستند ،افزود:
تصمیمات نادرس��ت دولت و مجلس باعث شد تا شاخص
بورس کاهش پیدا کند در حالی که موفق ترین بازار در ۱۰
سال گذشته بورس ایران بوده است .به گفته وی ،این که
همه تقصیرها و اشکاالت نزول بورس را به گردن افزایش
نرخ خوراک و مجلس بیندازیم کار اش��تباهی است؛ چرا
که ب��ا افزایش نرخ خوراک به ۱۳س��نت ۲ ،هزار میلیارد
تومان از ارزش ب��ازار تحت تاثیر قرار گرفت و این عدد در
مقابل کاهش ۱۰۴هزار میلیارد تومانی ارزش بورس رقم
ناچیز و کم اثری است .عضو کمیسیون اقتصادی مجلس
درخص��وص علت های افت ش��اخص ب��ورس در ماه های
گذشته تصریح کرد :جدا از تصمیمات دولت درخصوص
ازادس��ازی ن��رخ ارز و در ادامه پایین ام��دن قیمت ارز،
خوش بین��ی از روی کار ام��دن دولت جدید و کاهش و از
بین رفتن تحریم ها نیز باعث رشد سرسام اور و حبابی در
کنار عوامل دیگر شاخص بورس شد .وی در خصوص نرخ
خوراک پتروش��یمی ها تصریح کرد :ما در مجلس صرف
نظر از قیمت ۱۵ ،۱۳و ۲۰س��نتی پیش��نهادی با تعیین
قیمت برای خوراک پتروشیمی ها مخالف بودیم و اعتقاد
داری��م که نباید قیمت خوراک هرس��اله تغییر کند و باید
تابعی از یک فرمول منطقی باشد .بعالوه این که مجلس با
تعیین نرخ خوراک جایگاه خود را پایین اورد.
نوسان ذات بازار سرمایه است
مدیرعام��ل ب��ورس انرژی و نماینده س��ازمان بورس و
اوراق به��ادار هم در این برنامه با بیان این که اگر بخواهیم
درباره بازار س��رمایه صحبت کنیم بای��د به اقتصاد توجه
کنی��م زیرا به��ره وری در اقتصاد س��الم ب��ا بهره گیری از
بازاره��ای اوراق به��ادار ایجاد می ش��ود ،گف��ت :بورس
تخصیص بهینه منابع را امکان پذیر می کند .وی با اش��اره
به این که بورس ایران در چند س��ال گذشته نه تنها از نظر
ش��اخص ها ،بلکه از ابعاد مختلف تحوالت خوبی داش��ته
که البته منش��ا ان تصویب قانون اوراق بهادار بوده است،
گفت :نوسان ذات بازار سرمایه است اما نوسان های خارج
از عرف باید عارضه یابی شود .سیدعلی حسینی همچنین
با تاکید براین که س��ود ش��رکت ها در سال ۹۲حدود ۷۰
هزار میلیارد تومان و امس��ال نیز ۷۵هزار میلیارد تومان
بوده است ،افزود :معامالت بورس در سال ۹۲حدود ۴۰۰
میلیارد تومان بود که این رقم نس��بت به س��ال های قبل
قابل مقایس��ه نیست .وی با اشاره به ایجاد صندوق توسعه
بازار س��رمایه و راه اندازی بازار بلوک گفت :حضور دولت و
مجلس در بازار س��رمایه نباید به گونه ای باش��د که نظم
طبیعی بازار را بر هم بزند .وی با بیان این که به افرادی که
در ماه های گذشته سرمایه های خود را در بورس از دست
داده ان��د ،حق می دهی��م ،گفت :مدیران ب��ورس دغدغه
س��هامداران را دارن��د و همواره چه در دوران اوج رش��د و
چه در روزهای رکود به س��رمایه گذاران توصیه های الزم
را داشته اند و تاکید همه مدیران و مسئوالن این است که
سرمایه گذاران منابع ازاد خود را وارد بورس کنند.
حمایت از سرمایه گذاران
مدیرعامل ش��رکت ملی س��رمایه گذاری ایران نیز در
این برنامه گفت :دلیل اصلی نارضایتی مردم ریسک های
سیس��تماتیکی بود که به بازار س��رمایه وارد ش��د و این
بازار را تحت تاثیر قرار داد .علیرضا عس��گری مارانی ،هم
درای��ن مناظره با تاکید بر اینک��ه باید قوانین دائمی برای
حمایت از س��رمایه گذاری داش��ته باشیم تا ریسک وارده
در بازار کم ش��ود ،عنوان کرد :ارزش ب��ازار باید همگام با
تولید ناخالص ملی حرکت کند ،همچنین صنعت خودرو
نیز یکی از بخش هایی بود که توانس��ت رش��د اقتصادی
کش��ور را مثبت کند .وی با بیان این که سود شرکت های
بورسی و فرابورسی امسال بالغ بر ۷۵هزار میلیارد تومان
بوده اس��ت ،افزود :بازار سرمایه ظرفیت های زیادی برای
رش��د دارد و می تواند نقدینگی مورد نظر صنعت و اقتصاد
را تامی��ن کند و تا زمانی که نابرابری و ش��رایط نامتعادل
در بازار پول وجود داش��ته باشد ،مش��کالت بازار سرمایه
برطرف نخواهد شد.
عسگری مارانی با تاکید بر رفع نابرابری های میان بازار
س��رمایه و پول افزود :بازار س��رمایه قبل از کسب هرگونه
سودی موظف اس��ت ۲۵درصد مالیات پرداخت کند در
حالی که در بازار پول اینگونه نیست.
ضرورت سیاس�تگذاری و نظارت دولت بر بازار
سرمایه
همچنین رضا راعی ،استاد دانشگاه و اقتصاددان در این
برنامه با تاکید بر این موضوع که بازار س��رمایه پیش��خوان
اقتصاد کش��ور اس��ت ،لذا باید علت افت و خیز ها را در این
زمینه بررسی کنیم ،افزود :البته بازار سرمایه تنها از اقتصاد
سرمنشا نمی گیرد بلکه مس��ائلی مانند سیاست ،قانون و
فرهنگ کش��ور بر ان اثر می گذارد .وی با اش��اره به اینکه
در بیش��تر مواقع معلول ها در بازار سرمایه مورد توجه قرار
می گیرند ،به ارتباط بازار سرمایه با سایر بازارها اشاره کرد
و گف��ت :بس��یاری از تصمیمات در بازار پ��ول ،ارز و مانند
ان تاثیرگذار اس��ت ،از این رو نرخ س��ود بانکی اثرات قابل
مالحظه ای در این بازار می گذارد که باید به ان توجه کرد.
راعی خواس��تار سیاس��ت گذاری و نظارت دولت در بازار
س��رمایه شد و گفت :در چنین ش��رایطی اثار مثبت را در
اقتصاد کشور می توان مالحظه کرد.
نگاه روز
تداوم افت قیمت طال
در روزهای اینده
بازار جهان��ی طال که روز
جمعه با سقوط ازاد قیمت
این فلز زرد رنگ همراه شد
و ب��ا 35دالر اف��ت به نرخ
1173دالر در ه��ر اون��س
رس��ید ،باعث ش��د که قیمت بازار داخل در روز
ش��نبه به این رخداد واکنش نشان دهد و با افت
چشمگیری در قیمت ها مواجه شود.
در رابطه با روند کاهشی قیمت طال در بازار های
جهانی و داخلی ،شاهین شایان ارانی ،اقتصاددان
ضمن تش��ریح دالیل اصلی کاهش دیروز قیمت
جهانی طال گفت :به دلیل ثبات نرخ ارز در کشور،
قیمت طال و س��که نیز کاهش ش��دیدی در بازار
داخلی خواهد داشت.
وی با تاکید بر ادامه روند نزولی قیمت طال در
بازارهای جهانی تصریح کرد 3 :عامل تقاضا برای
پش��توانه اقتصادی کشورها ،تقاضا برای صنایع و
تقاضا برای تزئین��ات از عوامل مهم تاثیرگذار بر
قیمت ط�لا در بازارهای جهانی اس��ت که تقاضا
برای پشتوانه اقتصادی مهم ترین انهاست.
ش��ایان ارانی در ادام��ه ب��ه بح��ران اقتصادی
س��ال های 2008تا 2010م کشورهای اروپایی
و امریکا اش��اره کرد و افزود :بسیاری از کشورها
از ط�لا به عن��وان پش��توان ه اقتصادی اس��تفاده
می کنن��د تا در ش��رایط بحرانی اقتص��اد انها را
ب��ه نوعی بیمه کند؛ به همین س��بب قیمت طال
در س��ال های اخیر در اوج خود قرار داش��ت زیرا
اقتصاد کش��ورهای بزرگ دنیا در ش��رایط خوبی
قرار نداشت اما اکنون اقتصاد امریکا و کشورهای
اروپای��ی از وضعی��ت باثباتی برخوردار اس��ت و
همی��ن امر ،تقاضا برای خرید طال از س��وی این
کش��ورها را کاهش داده اس��ت؛ در نتیجه قیمت
طال روند کاهش��ی را در پی��ش گرفته و با توجه
به ظواهر موجود ،این روند ادامه خواهد داشت.
وی ب��ه تاثی��ر کاه��ش قیمت جهان��ی طال بر
بازارهای داخلی نیز اش��اره کرد و به نسیم گفت:
ع�لاوه بر عوامل بین المللی در تعیین قیمت طال
در بازارهای داخلی ،نرخ ارز نیز بر قیمت طال در
داخل کشور موثر اس��ت .یعنی حتی اگر قیمت
جهانی طال بدون تغییر باش��د ،در صورت تغییر
ن��رخ ارز قیم��ت طال نیز در داخل کش��ور تغییر
می یابد.
ب��ر این اس��اس و با توجه به ثب��ات نرخ ارز در
ماه های اخی��ر و باتوجه به کاهش قیمت جهانی
ط�لا ،بازار داخلی نیز به ش��دت تحت تاثیر قرار
خواه��د گرف��ت و به دلیل کاهش تقاض��ا در ماه
محرم ،این کاهش قیمت می تواند تاثیر بیشتری
بر بازار ایران بگذارد.
دریچه
روش های شناسایی
اسکناس های تقلبی
رییس کارخان��ه تولید کاغذ اس��ناد بهادار بانک
مرک��زی (ت��کاب) با اع�لام خودکفایی کش��ور در
تولید کاغذ امنیتی به تش��ریح ویژگی های امنیتی
اسکناس و راه های تشخیص موارد جعلی پرداخت.
علی کرامتی در همایش س��تاد پیشگیری جعل
اس��ناد و مدارک با بی��ان ویژگی های امنیتی تولید
کاغ��ذ در کارخان��ه تکاب به س��ه ویژگ��ی امنیتی
اس��کناس اش��اره کرد و گف��ت :مواردی با چش��م
غیرمسلح قابل دیدن اس��ت ،شماری تنها با چشم
مسلح امکان شناسایی دارند و برخی دیگر هم فقط
با ماشین مخصوص امکان شناسایی دارند.
او گف��ت :واترمارک و تصوی��ر پرتره حضرت امام
خمینی (ره) که در نور قابل رویت است ،از بارزترین
ویژگی های امنیتی است که با چشم غیرمسلح قابل
ی باالی ایران
دیدن است .کرامتی با اشاره به توانای
در زمین��ه تولید کاغ��ذ امنیتی گف��ت :واترمارک
تصویری س��ه بعدی روی اس��کناس اس��ت که تنها
در کارخانه ه��ای تولید کاغذ امنیت��ی مانند تکاب
قابل تولید اس��ت .او نخ امنیتی را دومین ش��اخصه
ویژگی های امنیتی قابل مشاهده با چشم غیرمسلح
دانس��ت و گفت :ش��یوه قرار دادن ن��خ امنیتی به
ص��ورت پنه��ان یا پنجره ای مس��تلزم اس��تفاده از
سخت افزارهای خاصی است که دسترسی جاعالن
ب��ه ان را غیرممک��ن می کن��د .در ح��ال حاض��ر،
تغییرات��ی در نخ امنیتی به وجود اورده ایم و عرض
ان را ب��ه 1/5میل��ی متر رس��انده ایم به طوری که
امکان خواندن مشخصات روی ان وجود دارد.
رییس کارخان��ه تولید کاغذ اس��ناد بهادار بانک
مرکزی ،ویژگی امنیتی الکتروتایپ در اسکناس های
50و 100هزار ریالی و ایران چک ها را ویژگی های
دیگ��ری دانس��ت که ب��ا چش��م غیرمس��لح قابل
دیدن اس��ت .کرامتی گفت :الی��اف امنیتی ازجمله
ویژگی های امنیتی قابل مشاهده است که در حین
فراین��د تولید به کاغذ اضافه می ش��ود .او در ادامه
به تش��ریح ویژگی ه��ای امنیتی اس��کناس ها که با
چشم مسلح قابل دیدن است پرداخت و ادامه داد:
الیاف امنیتی نامرئی در س��طح یا درون کاغذ تنها
پ��س از قرار دادن کاغذ در زیر اش��عه UVامکان
مشاهده دارد.
20
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
زهره محس�نی ش�اد -هفته گذشته به
خص��وص روزه��ای پایانی ان ب��رای بازار
جهانی طال با افت ش��دید و کم س��ابقه ای
هم��راه بود .همزمانی ای��ن اتفاق جهانی با
ایام ماه محرم که به صورت سنتی کاهش
نرخ ها را به بازار می اورد نتیجه ای نداش��ت
جز س��قوط قابل توجه و چش��مگیر نرخ ها
که به این ترتیب ارامش حاکم بر این بازار
بعد از مدت ها از بین رفت .درنهایت اینکه
قیمت سکه با افت 18هزارتومانی به 912
هزار تومان رسید و هر گرم طالی ۱۸عیار
هم رکورد 93هزار تومان را زد تا به واسطه
اف��ت غافلگیرکننده نرخ ط�لا در بازارهای
جهانی ،وارد مدار نزول شود.
در بازارجهان��ی هم وضع بر همین منوال
اس��ت و نمودار جهانی قیمت ها چیزی جز
نزول یکباره قیمت ها را به تصویر نمی کشد؛
به طوری که ه��ر اونس طال که افت خود را
از اوایل هفته گذش��ته اغ��از کرده ،در روز
جمع��ه بیش از 35دالر کاه��ش یافت ،تا
ب��ه رک��ورد 1173دالری برس��د که این
پایین ترین رقم در 4سال اخیر بوده است.
در خصوص این روند و احتمال تداوم ان
رییس اتحادیه ط�لا و جواهر در گفت وگو
با
گفت :انتش��ار اماره��ای مثبت از
وضعیت اقتصادی و بازار کار امریکا موجب
ش��د تا ارزش دالر افزایش یابد و افت بهای
طال اغاز شود.
ب��ا محمد
مش��روح گفت وگ��وی
کشتی ارای را در ادامه می خوانید:
روند قیمت جهانی طال در هفته ای
که گذشت به چه صورت بوده و شوک
قیمتی در بازار را ناشی از چه عواملی
می دانید؟
در هفته گذش��ته تاکنون بازار طال شاهد
تغیی��رات قیمتی بس��یاری بوده اس��ت به
ط��وری ک��ه در ابت��دای معام�لات هفته
گذش��ته بازارهای جهانی هر اونس طال با
نرخ 1225دالر معامله می ش��د که در روز
جمع��ه این فلز زرد رنگ با افت 35دالری
مواجه ش��د و به نرخ 1173دالر رسید .با
توج��ه به روند قیمت جهانی طال از ابتدای
هفته گذشته تا روز جمعه ،نرخ این فلز زرد
رن��گ حکایت از اف��ت 54دالری دارد که
به نظر می رس��د به پایین ترین حد خود در
بانک و بیمه
رئیس اتحادیه طال و جواهر در گفت و گو با
economy@smtnews.ir
تشریح کرد
شوک قیمتی در بازار طال
4سال اخیر رس��یده باشد اما در خصوص
دالیل ایجاد ش��وک کاهش قیمت طال در
بازاره��ای جهانی باید ب��ه 3عامل اثر گذار
اشاره کرد که باال رفتن ارزش دالر را باعث
شد ،یعنی :بهبود وضعیت اقتصادی و بازار
کار امریکا ،ثابت ماندن نرخ بهره در امریکا و
موکول شدن افزایش ان به سال 2015م و
متوقف شدن خرید اوراق قرضه .از انجا که
به طور معمول ،رشد ارزش دالر همزمان با
کاهش نرخ طال است ،همین امر سبب شد
که نرخ جهانی طال با شوک کاهش قیمت
مواجه ش��ود .به ه��ر حال ان ط��ور که به
نظر می رسد اظهارنظرهای مقامات فدرال
رزرو و اماره��ای اقتص��ادی قوی ،جذابیت
ب��ازار طال را کاه��ش داده و موجب تقویت
شاخص های بورس و ارزش دالر شده است.
تاثیر این افت قیمت بر بازار داخل
چگونه بوده است ؟
این تن��زل بهای طال در بازارهای جهانی
همزمان ب��ا تعطیلی بازار داخل بود ،اما در
روز ش��نبه در واکنش ب��ه این افت قیمت،
ارزش طال و س��که در ب��ازار ایران کاهش
یافت و س��که نس��بت به اخرین روز هفته
قبل یعنی پنجشنبه ،بیش از 10هزارتومان
با وجود تعطیلی روز
یکشنبهبازارهایجهانی
و تعطیلی بازار داخل
به مناسبت تاسوعا و
عاشورای حسینی ،باید
منتظر بمانیم تا معلوم
شود که قیمت ها تا پایان
هفته چه سمت و سویی به
خود خواهند گرفت
افت قیمت را تجربه کرد .هرچند همزمان
ب��ا کاهش نرخ جهانی طال ،بازار اصلی طال
به دلیل ایام محرم از روز ش��نبه به ش��کل
نیمه تعطیل است اما معامالت تحت تاثیر
قیمت های جهانی خواهد بود.
طال و س�که در بازار روز ش�نبه با چه
نرخ هایی معامله شد؟
نرخ س��که تمام به��ار ازادی دیروز به 912
هزار تومان ،نیم سکه به 460هزار تومان ،ربع
س��که به 249هزار تومان ،سکه یک گرمی به
168ه��زار تومان و هر گرم طالی 18عیار به
93ه��زار و 300تومان س��قوط کرد که نرخ
سکه تمام بهار ازادی نسبت به روز پنجشنبه
10هزارتومان و نسبت به اوایل هفته گذشته،
بیش از 18هزارتومان کاهش قیمت را نشان
می ده��د که ب��ا توجه به رون��د فعلی ،کاهش
بیش��تر نرخ ها در ب��ازار داخل محتمل خواهد
بود.
با توجه به نیم�ه تعطیلی بازار داخل،
وضعیت خرید و فروش را چگونه ارزیابی
می کنید؟
به شکل معمول ،همواره با کاهش نرخ طال،
تمایل سرمایه گذاران به سرمایه گذاری در طال
کاه��ش می یاب��د و به تبع ان ه��م با کاهش
معام�لات ،نرخ ها بیش از پی��ش در بازار افت
می کند ،ش��رایطی که در ح��ال حاضر نیز در
ب��ازار وج��ود دارد .البته ب��ازار داخل در هفته
ج��اری دارای ش��رایط خاصی اس��ت چون از
دیروز بازار اصلی به مدت یک هفته به مناسبت
ایام محرم تعطیل است و دادوستد در بازارهای
فرعی و چهارراه استانبول انجام می شود که ان
هم رونقی نخواهد داش��ت و خریداری به بازار
نمی اید .البته این افت تقاضا هفته گذشته هم
وجودداشت.
از س��وی دیگ��ر ه��م زمان��ی که ش��وک
این چنین��ی (کاه��ش ش��دید قیم��ت اونس
جهانی) ایجاد می ش��ود ،یک التهاب کاهشی
نی��ز به همراه ان می اید چون ترس از کاهش
بیش��تر قیمت موجب افزایش عرضه به بازار
می ش��ود که ای��ن موضوع به کاهش بیش��تر
نرخ ها می انجامد.
به ط��ور حتم هنوز افرادی هس��تند که در
همان دوره التهابات بازار طال و س��که که در
دو ،س��ه س��ال گذش��ته اتفاق افتاد ،اقدام به
خری��د طال کردند و با کاه��ش یکباره قیمت
طال ،ب��رای جلوگیری از ضرر و زیان بیش��تر
همچنان منتظر هس��تند که بازار مثبت شود
تا بتوانن��د اقدام به فروش ذخایر طالیی خود
کنند اما ش��وک های این چنینی به طور حتم
واحدهای تولیدی بدهکار را نمی توان
زیر فشار قرار داد
تصویب ویژگی ها و صالحیت های
رییس کل بانک مرکزی
رییس کمیس��یون اقتصادی مجلس با بیان اینکه در حال حاضر واحدهای
تولی��دی تنها با 30درصد ظرفیت خ��ود کار می کنند ،گفت :با این وضعیت
واحده��ای تولیدی که وام از بانک دریاف��ت کرده اند نمی توانند وام های خود
را پس دهند و ما هم نمی توانیم به انها فش��ار اوریم .ارس�لان فتحی پور در
تو گ��و با فارس اظهار کرد :وام های کالنی که بانک ها ارائه می دهند به دو
گف
دس��ته طبقه بندی می شوند؛ دسته اول صرف تولید می شود و دسته دوم هم
به نام تولید گرفته ش��ده ولی در جاهای دیگری خرج شده است .وی افزود:
بحث تعیین تکلیف بدهی های واحدهای تولیدی هم در قوه قضاییه و هم در
مجلس مطرح بوده و در الیحه خروج از رکود دولت نیز گنجانده شده است.
فتحی پور تصریح کرد :مقرر ش��ده این موضوع به اس��تان ها واگذار شود تا در
هر استانی کمیته ای به ریاست استاندار و با حضور دستگاه های نظارتی مثل
مجلس ،قوه قضاییه ،اطالعات و بازرسی و اتاق های بازرگانی و تعاون تشکیل
شود و وضعیت واحدها و شرایط هزینه و درامد انها بررسی شده و نسبت به
استمهال و نحوه باز پس گیری بدهی انان تصمیم گیری شود .نماینده کلیبر
در مجلس ش��ورای اسالمی ادامه داد :باالخره کشور ما از سال ۹۰به بعد در
رکود قرار گرفته و در حال حاضر واحدهای تولیدی تنها با ۳۰درصد ظرفیت
خ��ود کار می کنند که با این وضعیت نمی توانند وام های خود را پس دهند و
ما نیز نمی توانیم فشار مضاعفی بر انها وارد کنیم .رییس کمیسیون اقتصادی
مجلس یاداور ش��د :افرادی که تسهیالت کالن گرفته و ۵۰۰میلیارد تومان
بدهکارند ۱۰هزار نفر هم کارگر دارند که به کار و تولید مشغول هستند حال
اگر هرگونه فش��اری متوجه انها کنیم به کار و تولید ضربه زده ایم در نتیجه
مجبور هستیم فعال مدارا کنیم.
پیگیری بررس��ی موضوع حل معضل عزل و نصب رییس کل بانک مرکزی
جمهوری اس�لامی ایران که کلیات ان در مجمع تشخیص مصلحت نظام به
تصویب رس��یده بود ،در جلس��ه دیروز ادامه یافت و جزئی��ات ان به تصویب
رس��ید .در ادامه جلس��ه دیروز مجمع تش��خیص مصلحت نظام که عالوه بر
اکثریت اعضا ،سران قوای مقننه و قضائیه ،معاون اول رییس جمهوری ،رییس
کل بانک مرکزی و معاون حقوقی رییس جمهوری نیز حضور داشتند ،موضوع
بررس��ی جزئیات حل معضل عزل و نصب رییس کل بانک مرکزی جمهوری
اس�لامی پیگیری ش��د و پس از بحث و بررسی جامع اعضا ،مواردی به عنوان
ویژگی ها و صالحیت های رییس کل بانک مرکزی به تصویب رسید.
کفایت علمی (داش��تن دکترا در یکی از رشته های اقتصادی ،پولی و مالی)،
کفایت تجربی (داش��تن ۷سال تجربه در سطوح سیاستگذاری و مدیریتی در
حوزه ه��ای اقتصادی ،پولی و مالی یا ۵س��ال تجرب��ه مدیریتی در حوزه های
تخصصی بانک مرکزی ،مدیرکل به باال) ،داشتن حسن شهرت و توانایی انجام
وظایف ،نداشتن سابقه محکومیت موثر کیفری و نداشتن تخلف مالی گسترده
ازجمله ویژگی هایی است که برای رییس کل بانک مرکزی به تصویب رسید.
در بخش بررس��ی و تش��خیص نصب و شرایط عزل مقرر ش��د با پیشنهاد
وزی��ر امور اقتصادی و دارایی و تایید هیات دولت ،رییس جمهور پس از تایید
در م��ورد صدور حکم رییس کل بانک مرکزی اقدام کند .دوره زمانی تصدی
رییس کل بانک مرکزی ۵سال خواهد بود و انتخاب دوباره وی بالمانع است.
البته براساس تبصره ،رییس جمهور جدید در ابتدای دوره می تواند طبق روال
این قانون ،رییس کل بانک مرکزی را که بیش از یک س��ال دوره تصدی وی
باقی مانده باشد ،تغییر دهد.
تدوین ایین نامه حاکمیت
شرکتی در صنعت بیمه
بیمه مرکزی جمهوری اس�لامی ایران با هدف ایجاد
ساختاری مناس��ب برای افزایش کارایی هیات مدیره و
مدیران ارشد ش��رکت های بیمه و احصای اهداف انها،
ایین نامه حاکمیت شرکتی را تهیه و تدوین کرد.
مع��اون اداره کل برنامه ریزی و توس��عه بیمه مرکزی
در خص��وص جزئی��ات این ایین نامه گف��ت :حاکمیت
(راهب��ری) ش��رکتی ،مجموعه ای از رواب��ط بین هیات
مدی��ره ،مدی��ران ارش��د و ذی نفع��ان ش��رکت بیم��ه
(بیمه گذاران ،زیاندیدگان ،سهامداران و سایر ذی نفعان)
اس��ت که بر این اساس راهبری شرکتی ،در صدد ایجاد
س��اختاری اس��ت که از طریق ان اهداف شرکت احصا
ش��ده و ابزارهای دس��تیابی به این اهداف و همچنین
نحوه نظ��ارت بر عملکرد مدیران ارش��د معلوم ش��ود.
عباسیان فر افزود :نظام راهبری شرکتی بیمه گران به دو
بخش کلی تقسیم می شود؛ بخش اول مربوط به ضوابط
عام حاکمیت ش��رکتی فعالیت های تج��اری (در قالب
قانون تجارت و مقررات عام حاکمیت ش��رکتی) اس��ت
که ش��اکله اصلی نظام راهبری شرکتی در هر فعالیتی
ازجمله عملیات بیمه را تش��کیل می دهد و بخش دوم
به الزامات خاص عملیات بیمه می پردازد که موضوعاتی
از قبیل سیستم های حسابرسی داخلی ،کنترل داخلی،
اکچوئری داخلی و مدیریت ریس��ک موسسات بیمه را
در بر می گیرد و مبانی حقوقی این بخش ،مقررات بیمه
حاکم بر حوزه های مختلف عملیات بیمه گری است.
باعث خواهد ش��د که نگرانی این افراد بیشتر
ش��ود و طالی خود را برای ف��روش وارد بازار
کنند.
پیش بینی ش�ما از روند قیمتی بازار
طال و سکه چگونه است؟ به نظر شما این
روند ادامه خواهد داشت؟
از انج��ا ک��ه تغییرات قیمتی طال و س��که
وابس��ته به عوامل مختلفی اس��ت ،از این رو
نمی ت��وان پیش بینی دقیقی ب��رای این بازار
قائل شد اما موضوعی که وجود دارد ،شرایطی
است که در حال حاضر شاهد ان هستیم.
بنابراین ،با توجه به اینکه س��طح تقاضا در
ب��ازار داخل به دلیل ایام محرم کاهش یافته و
احتماال تغییر مهم��ی در بازار ارز رخ نخواهد
داد ،کاه��ش قیم��ت طال و س��که هرچند به
ص��ورت قطعی با همین رون��د خواهد بود اما
ب��ا این حال ب��ا وجود تعطیلی روز یکش��نبه
بازاره��ای جهان��ی و تعطیلی ب��ازار داخل به
مناسبت تاس��وعا و عاش��ورای حسینی ،باید
منتظ��ر بمانیم تا معلوم ش��ود که قیمت ها تا
پایان هفته چه سمت و سویی به خود خواهند
گرفت ،و ایا باز هم شاهد کاهش قیمت ها در
بازارهای جهانی و داخلی خواهیم بود یا خیر.
باجه خبر
خزانه زیر کلید بانک مرکزی جمهوری
اس�لامی ایران در بانک ص��ادرات ایران
ایجاد شد .با توجه به لزوم مدیریت وجوه
نقد از ١٥اردیبهش��ت ماه س��ال ١٣٩٢و در اجرای
دس��تور مدیرعام��ل بانک صادرات مبنی بر توس��عه
تعام��ل ب��ا بانک مرک��زی جمهوری اس�لامی ایران،
کارگزاری بانک مرکزی در توزیع نیکل و جمع اوری
وجوه فرس��وده در سطح شبکه بانکی (کل کشور) از
سال قبل به بانک صادرات ایران واگذار شد.
با انعقاد قرارداد رسمی بین بانک تجارت
و شرکت کارت اعتباری ایران کیش ،این
شرکت به عنوان مجری بازاریابی ،نصب،
پش��تیبانی و حف��ظ حس��اب متصل ب��ه ۲۰۰هزار
دستگاه پایانه فروش بانک تجارت معرفی شد.
دانش ام��وزان زیرپوش��ش بیمه حوادث
بیمه ایران قرارگرفت��ه و ازخدمات این
بیم��ه درصورت بروز حادثه تا ش��هریور
سال اینده می توانند ،استفاده کنند .به گفته محمد
حی��دری ،عضو هیات مدیره و معاون فنی بیمه ایران
این قرارداد درراستای ایجاد پوشش بیمه های حوادث
و هزینه های پزشکی ناش��ی ازان با وزارت اموزش و
پرورش منعقد شده است
ص��دور و توزیع 10ه��زار «من کارت»
مشترک شهرداری مشهد مقدس و بانک
پاسارگاد از چهارشنبه مورخ 7ابان ماه،
اغاز ش��د .من کارت با هدف تجمیع خدمات پرداخت
خرد و خدمات کارت نقدی بانک پاس��ارگاد در سطح
شهر مشهد به شهروندان عرضه می شود.
ای��ن کارت دو منظوره با قابلیت ه��ای فناوری کارت
هوش��مند غیرتماسی و مغناطیسی است که خدمات
م��ن کارت و کارت بانکی را پش��تیبانی می کند و در
تمام نقاط پذیرش کارت های بانکی و من کارت قابل
استفاده است.
بانک تجارت به منظور گسترش همکاری
خود با صنعت س��یمان کشور با شرکت
هلدین��گ س��یمان ته��ران تفاهمنامه
ارتقای سطح همکاری امضا کرد.
یادداشت
صنعتی سازی
و افزایش عمر مفید
ساختمان
زهرافریدزادگان
روزنامه نگار
امروزه میزان س��رمایه گذاری در بخش های مختلف
صنعت س��اختمان ،یکی از ش��اخص های اصلی تعیین
نق��ش و جای��گاه ان در سیاس��ت های کالن اقتصادی
هر کشور اس��ت .بنابراین با استفاده از اهمیت دادن به
صنعت س��اختمان و تاکید بر ان ،می توان به نیاز تولید
مس��کن و س��رمایه گذاری مورد نیاز ان پاس��خ داد .در
واقع حرکت به س��مت صنعتی س��ازی ساخت وساز در
کش��ور مزایای بس��یاری را به هم��راه دارد که با وجود
اینکه هنوز در کش��ور به صورت فراگیر نهادینه نش��ده
است ،اما استفاده از فن اوری های نوین در ساخت وساز،
پیاده سازی الگوهای علمی ،بهبود و تسریع فرایندهای
انبوه سازی ،کاهش هزینه های ساخت وساز از ویژگی های
مهم صنعتی سازی اس��ت که مشکالت متعددی مانند
زم��ان طوالنی اجرا ،عمر مفید کم و هزینه زیاد اجرای
پروژه ه��ا را برطرف می کند .بنابراین برای رس��یدن به
این مقصود در صنعت ساخت وساز نیازمند راه کارهایی
برای اس��تفاده علمی و عملی از سیس��تم های نوین و
صنعتی سازی ،در این حوزه هستیم .حوزه ساخت وساز
سومین بخش اقتصاد کشور است بخشی که ۳۰درصد
از مناب��ع انرژی به هدر می دهد ،به همین دلیل اس��ت
که کارشناس��ان حوزه ساخت وس��از بر ل��زوم همه گیر
شدن ساخت وساز صنعتی تاکید می کنند تا با استفاده
از فناوری ه��ای نوین در ای��ن صنعت ر به نظام مصرف
صحیح انرژی در کشورمان برس��یم .اما نباید فراموش
کرد که هدف نهایی از صنعتی س��ازی در کشور حذف
موضوع ه��در رفت انرژی از طریق این صنعت اس��ت.
بی ش��ک با گذش��ت زمان ،به تدریج ویژگی ها و کارایی
ساختمان بر اثر استفاده دائمی و سکونت در ان کاسته
می ش��ود ،عالوه بر این که ایمنی ساختمان نیز کاهش
می یابد و زمانی ساختمان به مرحله پیری و فرسودگی
رسید ،عمر مفید ان نیز به پایان می رسد .درحال حاضر
بر اساس براوردهای به عمل امده عمر مفید ساختمان
در ایران ۲۵سال است.موضوعی که ارتباط مستقیم با
شیوه ساخت وساز ،نوع و کیفیت مصالح ساختمانی دارد.
سال هاست که در کشور از ضرورت استفاده از مصالح
استاندارد در ساخت وسازها صحبت می شود ،اینکه عمر
مفید ساختمان ها در کشور پایین تر از استاندارد جهانی
است موضوعی اس��ت که باید بیش از هر موضوعی در
این بخش موردتوجه قرار گیرد .بی شک صنعتی سازی
و استفاده از مصالح ساختمانی پیش ساخته و استاندارد
کمک ش��ایانی به این صنعت خواهد کرد .در کنار این
موارد ،ارائه تس��هیالت ویژه به فعاالن و تولیدکنندگان
مصالح س��اختمانی صنعتی گام موث��ر دیگری در این
حوزه اس��ت تا ب��ا افزایش ساخت وس��ازهای صنعتی،
فرهنگ این ش��یوه ساخت وساز در کشور نهادینه شود.
از انجایی که در کشور ما بسیاری از مصالح ساختمانی
دارای اس��تاندارد مناس��ب نبوده و از کیفیت الزم برای
ساخت وساز برخوردار نیستند و عمر مفید ساختمان در
بخش عمومی در کش��ور ما بین ۲۵تا ۳۰سال است،
ولی در مقام مقایس��ه کشورهای اروپایی هم با استفاده
از همین میزان از مصالح ،عمرساختمان های خود را به
۱۵۰سال نیز رس��انده اند این موضوع نشان دهنده ان
است که بسیاری از سرمایه های ملی در کشور در حال
هدر رفت است.
تک خبر
تالش ترکیه برای دور زدن مسیر
ترانزیتیایران
تسنیم :رییس اتحادیه حمل ونقل بین المللی ترکیه با
اش��اره به تالش این کشور برای یافتن مسیر جایگزین
ایران برای صادرات کاال به اسیای مرکزی گفت :مسیر
اذربایجان ـ دریای خزر ـ ترکمنستان در 3ماه نخست
۲۰۱۵م راه ان��دازی می ش��ود .در همی��ن زمینه منابع
خبری ترکیه اعالم کردند درپی اختالف ایران و ترکیه
بر سر اخذ تعرفه ترانزیت از کامیون ها ،دولت ترکیه در
نظر دارد مسیر جایگزینی را برای دسترسی به اسیای
مرک��زی بیابد که از جمه��وری اذربایج��ان می گذرد.
براساس طرح جدید ،کامیون های ترک بعد از گذشتن
از خ��اک جمه��وری اذربایجان از طریق کش��تی روی
اب های دریای خزر انتقال داده می ش��وند تا به اسیای
مرکزی برسند .انتظار می رود در 3ماه نخست ۲۰۱۵م
این مسیر راه اندازی شود .دولت ترکیه اصرار دارد تعرفه
ترانزیت کامیون ها در دو س��وی مرزهای دو کشور برابر
باش��د این درحالی اس��ت که قیمت سوخت در ترکیه
۲۰برابر ایران است .درحال حاضر ایران از کامیون های
ترک ۱۵۰۰دالر به عنوان تعرفه ترانزیت دریافت می کند
و دولت ترکیه نیز چنین رقمی را از کامیون های ایرانی
دریاف��ت می کند .بنا به ادع��ای منابع ترک ،ایران برای
جب��ران این تصمیم به تازگی قیمت س��وخت را برای
کامیون ه��ای ترکیه دو برابر کرده و از یک دالر در لیتر
به ۲دالر افزایش داده است .رییس اتحادیه حمل ونقل
بین المللی ترکیه ب��ا تاکید بر تالش های صورت گرفته
برای یافتن مس��یر جایگزین ایران گفت :نشست هایی
با مقامات ترکمنس��تانی و اذربایجانی انجام ش��ده که
موفقیت امی��ز بوده و قرار اس��ت از مس��یر اذربایجان
دریای خزر -ترکمنستان برای ارسال کاالهای ترکیهبه اسیای مرکزی استفاده شود.
22
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
زیربنایی
industry@smtnews.ir
کارشناسان بر استفاده از شیوه نوین اسکلت سازی در صنعتی سازی ساختمان تاکید کردند
بهبود صنعت ساخت وساز با سازه های سبک
بهروز فتاحی -گ�روه صنعت :صنعت
س��اختمان و پروژه های عمرانی به گواهی
ام��ار و ارق��ام ،از لحاظ س��رمایه و حجم
نیروی انس��انی درگیر ،در زمره بزرگ ترین
صنایع کش��ور قرار می گیرد .رش��د سریع
جمعیت و افزایش تقاض��ا ،نیاز به کاهش
زمان تحوی��ل پروژه های عمرانی و کاهش
زمان برگش��ت س��رمایه س��رمایه گذاران
و عوامل��ی از ای��ن قبی��ل باعث ش��ده اند
تا ض��رورت ایج��اد تحول در ش��یوه های
سنتی صنعت س��اختمان روزبه روز بیشتر
شود .صنعتی س��ازی ساختمان در جهان
در حدود ۱۰۰تا ۱۱۰س��ال قدمت دارد
و ش��روع ان ب��ه زمانی باز می گ��ردد که
نخس��تین تیره��ای بتونی ب��ه صورت T
شکل ،تولید صنعتی شده و قطعات بتونی
با اشکال مختلف در مقیاس صنعتی تولید
شد .اگر فناوری ساختمان را به معنی وارد
ش��دن صنعت در ساختمان سازی بگیریم،
از حدود س��ال ۱۳۴۷فناوری س��اختمان
وارد ای��ران ش��د و اوج ان زمان��ی بود که
ساختمان س��ازی به صورت شهرک سازی
در بعضی از ش��هرهای بزرگ مثل اصفهان
(مجتمع ذوب اهن) ،اهواز ،تبریز ،تهران و
برخی دیگر از شهرها اغاز شد .این صنعت
بیشتر از کش��ورهای اروپایی مانند المان،
هلند ،انگلیس و فنالند به ایران وارد شد.
سازه های فلزی توخالی
تنوع فناوری های س��اختمان بسیار زیاد
است و هر کدام ویژگی ها و محدودیت های
خ��اص خود را دارن��د .از انجایی که بنیان
یک ساختمان بر اسکلت ان استوار است،
در ط��ول س��ال های متمادی و براس��اس
تجربیات به دس��ت امده ،متخصصان سعی
کرده ان��د تا با اخت��راع روش های متنوع و
کارامد ،به مقاومت و عمر مفید ساختمان
بیافزایند و هزینه های ان را کاهش دهند.
زمان��ی ک��ه از فل��ز ب��ه عن��وان یکی از
مصالح ساختمانی مهم در ساخت اسکلت
ساختمان استفاده ش��د ،اتصال تیراهن ها
توس��ط جوش��کار ،جوش داده می ش��د تا
انجام می شود.
امکان چکاب قطعات سازه
در ی��ک زم��ان بس��یار طوالنی ،اس��کلت
س��اختمان اماده برای دیوارکشی و دیگر
موارد الزم ش��ود .با گذر زمان کارشناسان
به این نتیجه رس��یدند که جوش��کاری در
اس��کلت فلزی ساختمان عالوه بر زمان بر و
هزینه بر بودن ،مقاوم��ت چندانی در برابر
زلزل��ه ندارد و از این رو سیس��تم جدیدی
به نام سازه های فلزی توخالی وارد صنعت
ساخت وساز شد.
ساختمان سازی به شیوه جدید
محمدرضا بهادرانی،
مدیرعام��ل گ��روه
ساختمانی رایکاشار
که یک��ی از مجریان
س��ازه های فلزی در
کشور اس��ت در توضیح این شیوه ساخت
می گوید:
اس��کلت س��اختمان ب��ه
مهم تری��ن اس��تفاده مقاط��ع توخالی در
ساختمان سازی و استفاده از ان به عنوان
اسکلت فلزی است .این مقاطع فلزی پس
از نصب در محل ،با بتن پر می ش��ود .این
مقاطع به وسیله پیچ و مهره به هم متصل
در اسکلت فلزی ،تمامی
قطعات قبل و بعد از نصب
قابل رویت و کنترل است
که می توان در تمامی
مراحل کار ،عیوب اسکلت
را برطرف کرد این در حالی
است که در اسکلت بتنی
این امکان وجود ندارد.
می ش��ود .این ش��یوه اتصال ،باعث کاهش
۳۰درص��دی وزن کل��ی س��اختمان و
درنتیج��ه افزایش ۳۰درص��دی مقاومت
س��اختمان می ش��ود .به گفته وی یکی از
مزایای ش��یوه های جدید اجرای اس��کلت
ساختمان ،کاهش ۱۵درصدی قیمت تمام
شده ساختمان اس��ت ،این در حالی است
که به ازای افزایش طبقات یک ساختمان
ب��ه بیش از ۵طبقه این هزینه ها نیز کمتر
می شود.
ساخت ساختمان های سبک
بهادرانی این ش��یوه ساخت وس��از را در
ای��ران ی��ک روش نوپا می دان��د و با بیان
اینکه سازه های توخالی هنوز جایگاه خود
را در صنعت ساخت وساز کشور پیدا نکرده
است ،می گوید :پرشدن سازه های توخالی
به وس��یله بتن ،مقاومت س��اختمان را در
برابر اتش س��وزی باال می ب��رد .این بتن از
نوع بتن معمولی بدون ارماتور و غیرمسلح
اس��ت ،عالوه بر این که به دلیل س��بک تر
شدن وزن س��اختمان و سرعت در نصب
این سازه ،امکان افزایش طبقات بیشتر نیز
به اسانی امکان پذیر است.
از انجایی که این ش��یوه ساخت اسکلت
در ایران یک ش��یو ه جدید است ،بنابراین
به نظر می رسد س��ازه های توخالی فلزی،
در داخل کشور تولید نمی شود؛ موضوعی
که بهادری بر ان صحه می گذارد و توضیح
می دهد :س��ازه های فلزی به صورت باکس
بس��ته بندی ش��ده از کش��ورهای المان و
ژاپن خریداری می شود ،اما نحوه طراحی،
محاس��بات و اجرای ان در داخل کش��ور
با وجود کاهش عمر مفید ساختمان ها در کشور صورت می گیرد
کاربرد کمتر از 5درصدی در صنعتی سازی مسکن
رییس مرکز تحقیقات راه ،مس��کن و شهرس��ازی گفت:
عمر مفید س��اختمان ها درحالی در کشور بین ۲۰تا ۳۰
س��ال اس��ت که این میزان در کش��ورهای پیشرفته بیش
از ۵۰س��ال است .به گزارش ایس��نا ،محمد شکرچی زاده
رییس مرکز تحقیقات راه ،مس��کن و شهرس��ازی در این
زمینه گف��ت :درحال راه اندازی پژوهش��کده اقتصاد مالی
مس��کن و حمل ونقل هستیم بر این اس��اس می توانیم از
ظرفیت های مرکز تحقیقات مسکن در صنعت راه و ترابری
اس��تفاده کنیم .وی با بیان اینک��ه تامین مالی پروژه ها در
حوزه حمل ونقل و مس��کن از طریق تشکیل صندوق های
پس انداز مورد بررسی قرار می گیرد ،تصریح کرد :امیدواریم
با راه اندازی پژوهش��کده اقتصاد مالی مسکن و حمل ونقل
بتوانیم تحقیقات و بررس��ی ها را با عمق بیش��تری انجام
دهیم .ش��کرچی زاده افزود :با ادغ��ام وزارت راه و ترابری و
مسکن و شهرسازی مجموعه های ازمایشگاهی در خدمت
صنعت حمل ونقل کشور قرار گرفته و با توجه به این ادغام
نشس��ت هایی برای هماهنگی و شناخت بیشتر اغاز شده
که بخش ه��ای مختلف تحقیقاتی مرکز اقدامات ش��ان را
ارائه کردند.وی در ادامه با اش��اره به اینکه در پژوهش��کده
حمل ونقل یک بخش مطالعات اقتصادی داش��تیم که در
ان به مقوله مس��کن رس��یدیم ،افزود :مراح��ل راه اندازی
پژوهش��کده حمل ونق��ل به ص��ورت کامل انجام ش��ده و
موضوعات مدنظر قرار گرفته است.
ش��کرچی زاده در ادامه درباره مس��کن مهر و پروژه های
مدنظر ان در مرکز تحقیقات راه ،مس��کن و شهرس��ازی
گف��ت :مستندس��ازی مس��کن مهر ب��ا در نظ��ر گرفتن
موضوع��ات فنی و اجتماع��ی درحال پیگیری اس��ت که
امیدواریم این برنامه تا پایان سال به اتمام برسد .شکرچی
زاده تاکی��د کرد :باید با تالش و همگرایی از س��وی تمام
نهاده��ا به باال بردن عمر مفید س��اختمان ها کمک کنیم
به گونه ای که س��ازندگان ،انبوه سازان ،انجمن های صنفی
و همچنین مراجع حاکمیتی مثل وزارت راه و شهرسازی،
سازمان نظام مهندسی و شهرداری در باال بردن عمر مفید
ساختمان ها یک صدا شوند.
رییس مرکز تحقیقات راه ،مس��کن و شهرسازی با بیان
اینکه در حوزه ساخت وس��از با انبوه نخاله های ساختمانی
روبه رو هستیم ،گفت :جلوگیری از تخریب ساختمان هایی
که هنوز عم��ر مفید انها به اتمام نرس��یده ،از برنامه های
مرک��ز تحقیقات ارتقای کیفیت ساخت وس��از اس��ت که
در ای��ن زمین��ه برای ارائه بروش��ورها ،تدوی��ن مقررات و
دستورالعمل ها اقدام خواهیم کرد .وی بیان کرد:وزارت راه
و شهرسازی در شورای عالی شهرسازی و معماری در نظر
دارد از تخریب واحدهای مس��کونی قبل از به س��ر امدن
عمر مفید انها جلوگیری کند که این امر نیازمند خواست
عموم��ی و مصوبات اس��ت .ش��کرچی زاده در ادامه درباره
صنعتی سازی مس��کن در کشور ما اظهار کرد :سیاست ما
تش��ویق به انبوه سازی است که عدد صنعتی سازی مسکن
در کش��ور ب��ه ۱۰درصد برس��د اما با سیس��تم هایی که
عملیاتی می ش��ود این عدد کمتر از ۵درصد است .رییس
مرکز تحقیقات راه ،مس��کن و شهرسازی درباره مطالعاتی
که درباره طرح مس��کن اجتماعی در مرکز تحقیقات راه،
مسکن و شهرسازی صورت گرفته ،گفت :مطالعات درباره
این طرح در حال انجام است و تعاریف مشخص برای این
طرح در نظر گرفته شده است.
خبرخوان
:محم��د خداکرم��ی ،مع��اون هوان��وردی و
اموربین الملل س��ازمان هواپیمایی کش��وری از فعالیت
ن خارج��ی در ایران خب��رداد و گف��ت :این
۳۳ایرالی��
شرکت ها سال گذشته ۳میلیون مسافر را جابه جا کردند.
به گفته وی ،براس��اس پیش بینی ه��ای ایکائو پروازهای
منطقه ای دارای بیش��ترین رش��د در سال های اینده در
مقایس��ه با پروازه��ای داخلی و بین المللی اس��ت و در
ای��ران عالوه ب��ر افزایش پروازهای عبوری ،درخواس��ت
ش��رکت های هواپیمایی خارجی برای جابه جایی مسافر
در کشور ،بیشتر از گذشته شده است.
:نمایش��گاه بین الملل��ی س��ازه ها و نماه��ای
س��اختمانی از ۱۷ت��ا ۲۰اب��ان در مح��ل دائم��ی
نمایش��گاه های بین المللی تهران برگزار می شود .در این
نمایش��گاه نوین ترین و پیش��رفته ترین طرح ها ،سازه ها،
نماه��ای س��اختمانی و صنای��ع و تجهی��زات مربوط به
این ح��وزه ارائه و به نمایش عموم گذاش��ته می ش��ود.
عالوه بر ش��رکت های داخلی تاکنون حضور شرکت ها و
نمایندگی هایی از کشورهای کره جنوبی ،فنالند ،تایلند،
س��وئد ،برزیل و امریکا قطعی شده و پیش بینی می شود
در روزهای اینده حضورکشورهای خارجی افزایش یابد.
دومین نمایشگاه بین المللی و تخصصی سازه ها و نماهای
س��اختمانی در ۶گ��روه کاالیی اصلی ش��امل نماهای
ساختمانی در معماری سنتی ،نماهای ساختمانی نوین،
سازه های فلزی ،س��ازه های بتنی ،فناوری های نوین در
سازه ها و صنایع و تجهیزات وابسته برگزار می شود.
ایرنا :س��یدحمید کالنتری ،معاون امور تعاون وزارت
تعاون ،کار و رفاه اجتماعی گفت :از هر ۶نفر ایرانی یک
نف��ر در بخش تعاون فعال اس��ت ،ضمن انکه ۶۰درصد
از حمل ونقل مسافری در اختیار تعاونی های حمل ونقل
مس��افری اس��ت .وی افزود ۲۳۰۰ :تعاونی حمل ونقل با
۷۷۰۰عض��و و ۵۶هزار ش��اغل به صورت مس��تقیم در
این تعاونی ها با ۲۰هزار دس��تگاه اتوبوس فعال هستند.
کالنتری با اش��اره ب��ه اینکه برخی مس��ائل موجود در
تعاونی ه��ا و به وی��ژه در تعاونی ه��ای حمل ونقل نیاز به
تحلیل موضوع��ی دارد ،افزود :بای��د تحلیل کرد به چه
دلی��ل س��اختار مینی بوس های موج��ود در تعاونی ها از
کیفیت پایین تری نسبت به اتوبوس ها برخوردار است.
تس�نیم :پلیس هند یک کش��تی ایرانی را به اتهام
تص��ادف با ی��ک قایق ماهیگی��ری که منج��ر به مرگ
۲ماهیگیر هندی شد ،توقیف کرد .در اثر این حادثه که
در بندر هاجیرای اس��ار اتف��اق افتاده ۲ماهیگیر هندی
کش��ته و ۳نفر دیگر ناپدید شده اند .بازرس پلیس هند،
وی جی بهاروارد در این باره گفت :ما کشتی ایرانی ام وی
باتی��س را در بندر هاجیرا توقیف کرده ایم ،چراکه متهم
به یک تصادف شده است.
عراق��ی،
حس��ن
کارش��ناس ارشد سازه
در م��ورد ش��یوه های
جدید س��اخت اسکلت
س��اختمان به وس��یله
سازه های فلزی توخالی
می گوید :در اس��کلت فلزی ،تمامی
ب��ه
قطعات قبل و بعد از نصب قابل رویت و کنترل
است که می توان در تمامی مراحل کار ،عیوب
اس��کلت را برطرف کرد این در حالی اس��ت که
در اسکلت بتنی این امکان وجود ندارد .به گفته
وی این شیوه را می توان در انواع ساخت وسازها
پیاده کرد و به طور معمول مهندسان این بخش،
س��اخت س��اختمان های بیش از ۵طبقه را با
اجرای این روش توصیه می کنند .عراقی در این
زمینه می گوید :وقتی بتن توسط مقطع فوالدی
احاطه می ش��ود ،در لحظه رس��یدن به مقاومت
نهایی دچار گسیختگی کامل نمی شود .در واقع
ازمایش ه��ای بس��یاری نش��ان می ده��د که
مقاومت ،شکل پذیری و جذب انرژی با پر کردن
مقاطع توخالی با بتن افزایش می یابد.
سازه های توخالی در انبوه سازی
عراق��ی می افزاید :این مقاط��ع در امریکا با نام
HSSش��ناخته می ش��ود و از نظر هندسی جزو
مقاطع بسته به حساب می اید که به شکل معمول
به ص��ورت لوله (مقطع دای��ره) و قوطی (مقطع
چهارگ��وش) تولید می ش��وند ،مزایای س��ازه ای
ویژه ای در مقایس��ه با مقاط��ع باز نظیر مقاطعI
شکل دارند .این کارشناس سازه معتقد است :با
توجه به اینکه مقاطع تو خالی فوالدی پرشده با
بتن یکی از انواع ستون های کامپوزیت به شمار
می رود که از بهترین رفتارهای سا زه ای در مقایسه
با انواع ستون های شناخته شده زیربارهای لرزه ای
خود نش��ان می دهد بنابراین در صورت استفاده
انبوه در کش��ور ،نگرانی از خطرات ناشی از زلزله
و فرسودگی ساختمان کاهش می یابد .از این رو
نیاز است که این شیوه ساخت وساز کمی بیشتر
مورد توجه مس��ئوالن و فعاالن ای��ن حوزه قرار
گیرد.
ویژه
بازپرداختبدهیبانکی
همچنانمشکلواحدهایتولیدی
تس�نیم :ریی��س هیات مدی��ره انجم��ن صنف��ی
تولیدکنندگان کاش��ی و س��رامیک با بی��ان اینکه
کارخانه ه��ا به هی��چ عنوان ق��ادر ب��ه بازپرداخت
بدهی ه��ای بانکی خود با نرخ های جدید نیس��تند،
گفت :هم اکنون کارخانه های کاش��ی و سرامیک با
کمتر از ۴۰درصد ظرفیت خود فعالیت می کنند.
محمد روشن فکر به جلس��ه اخیر اعضای انجمن
صنف��ی تولیدکنن��دگان کاش��ی و س��رامیک ب��ا
نمایندگان کمیسیون صنایع مجلس اشاره و اظهار
کرد :در این جلس��ه بس��یاری از مش��کالت فعاالن
صنعت کاشی و س��رامیک مطرح شد و نمایندگان
مجلس هم با تایید این مشکالت از تالش خود برای
رفع انها در مجلس سخن گفتند.
ل حاض��ر کارخانه های
وی ب��ا بیان اینک��ه درحا
کاش��ی و س��رامیک با کمتر از ۴۰درصد ظرفیت
خود فعالیت می کنند ،اف��زود :اگر رکود در صنعت
ساختمان افزایش پیدا کند ،در اینده شاهد تعطیلی
بسیاری از صنایعی که با حوزه ساختمان در ارتباط
هستند ،خواهیم بود.
روش��نفکر اضاف��ه ک��رد :هم اکنون بس��یاری از
کارخانه ه��ا به دلیل کاهش ارزش پول ملی قادر به
بازپرداخ��ت معوقات بانکی خود به سیس��تم بانکی
نیس��تند در این رابطه قرار است با برگزاری جلسه
دیگ��ری با حضور نمایندگان بانک مرکزی و وزارت
صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت در کمیس��یون صنایع
مجلس تصمیمات مناسبی گرفته شود.
چ عنوان قادر به
وی با اعالم اینکه کارخانه ها به هی
بازپرداخت بدهی های بانکی خود با نرخ های جدید
نیستند ،گفت :با وجود اینکه در شرایط تحریم قرار
داریم تالش خ��ود را برای حفظ بازارهای صادراتی
محص��والت خود انج��ام می دهیم اما بای��د در این
رابطه مس��ئوالن هم با تس��هیل فضای کسب و کار
ش��رایط را برای فعالیت تولیدکنندگان در کشور به
وجود اورند.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی تولیدکنندگان
کاش��ی و س��رامیک اضاف��ه ک��رد :هم اکن��ون
سخت گیری های زیادی برای فعالیت تولیدکنندگان
وجود دارد که باید با حذف ان حمایت های الزم از
تولیدکنندگان انجام شود.
بورس و بازار
economy@smtnews.ir
معادن در اینه بورس
نام شرکت
(ریال)
اخرین قیمت
درصد تغییر
حجم معامالت
ارزش معامله
(ریال)
خودرو در اینه بورس
(ریال)
نام شرکت
تعداد دفعات معامله
استخراج ذغال سنگ
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
اخرین قیمت درصد تغییر
ارزش معامله
حجم معامالت
(ریال)
23
تعداد دفعات معامله
خودرو و ساخت قطعات
ذغالسنگ نگین طبس
4023
-0.69
223,925
900852618
86
ایران خودرو
3162
3.88
110,222,142
348500650215
5438
صنعتی و معدنی شمال شرق شاهرود
9861
-2.18
28,409
280152110
16
گروهبهمن
1889
3.91
31,682,161
59852656663
1239
سایپا
1356
3.91
22,924,551
31084845317
1211
سرمایهگذاری رنا(هلدینگ
1273
3.92
33,464,168
42593837501
1123
رادیاتور ایران
6146
0.90
1,018,464
6259317022
367
الکتریک خودرو شرق
2195
0.97
1,705,601
3742952620
292
نیرو محرکه
2774
3.78
2,532,031
7024734066
289
سایپا دیزل
844
3.81
4,701,760
3966973501
267
سرمایه گذاری اعتبار ایران
2057
2.70
1,436,342
2955184589
232
صنایعریختهگریایران
3370
-0.41
1,268,348
4274503435
212
رینگسازیمشهد
2897
3.65
991,076
2871253124
177
مهندسینصیرماشین
5120
3.50
628,739
3219160102
176
مهرکامپارس
2541
0.47
836,075
2124112460
162
گسترشسرمایهگذاریایرانخودرو
4122
3.99
5,643,055
23260672710
160
کمکفنرایندامین
2152
2.92
874,677
1882688149
156
سیمان شرق
2125
3.16
8,262,619
17561547044
1596
قطعات اتومبیل ایران
3833
2.19
474,044
1817021533
135
سیمان فارس و خوزستان
2613
3.53
3,634,673
9498202182
485
فنرسازیزر
1836
3.73
1,031,834
1894924271
125
سیمان تهران
3926
2.80
2,424,145
9516109431
326
موتورسازانتراکتورسازیایران
2749
3.62
837,030
2301063377
119
استخراج سایر معادن
8567
تامین ماسه ریختهگری
-0.87
921,918
7897736197
369
استخراج کانه های فلزی
توسعه معادن روی ایران
2343
3.13
6,802,370
15940717822
667
توسعهمعادنوفلزات
2940
2.08
3,349,062
9934173270
462
معدنیوصنعتیچادرملو
4622
0.26
765,008
3568221685
247
باما
9484
0.27
230,450
2185591443
130
معادن بافق
4476
2.26
459,072
2054812930
127
ح .معدنیوصنعتیچادرملو
3428
2.21
166,699
571526269
108
معدنی و صنعتی گل گهر
5742
0.00
231,224
1327535781
56
معادنمنگنزایران
6061
0.55
29,667
181497540
33
نرخ سکه و ارز
عنوان
خرید (ریال)
فروش(ریال)
سکه یک گرمی
1,650,000
1,680,000
سکه ربع
2,450,000
2,490,000
سکه نیم
4,540,000
4,590,000
سکه امامی
9,090,000
9,120,000
سکه بهار ازادی
9,070,000
9,120,000
1گرم طال
917,900
935,300
1مثقال طال
4,030,000
4,050,000
نوع ارز
خرید(ریال)
فروش(ریال)
دالر امریکا
32400
32500
یورو
40870
41070
پوند انگلیس
51850
52040
فرانکسوئیس
33850
34200
لیر ترکیه
14730
14850
سیمانسپاهان
1762
1.67
1,543,002
2719377037
265
ایرکا پارت صنعت
5249
2.02
497,612
2612145569
114
سیمان کرمان
9854
2.40
526,678
5189934559
113
محورسازانایرانخودرو
2678
3.88
768,495
2058158822
102
ریال عربستان
8400
8600
سیمان داراب
2308
1.81
464,227
1071862149
108
زامیاد
1426
3.94
1,881,526
2683056076
87
رینگت مالزی
9950
10100
سیمان کارون
6879
3.60
166,246
1143872882
98
سایپااذین
2576
2.38
518,775
1336445252
81
سیمانهگمتان
5059
1.65
206,085
1058773712
82
سیمانغرب
5352
1.19
123,914
670557207
69
سیمان قائن
37251
3.95
53,551
1994853078
66
سیمان کردستان
3907
1.38
127,569
505283996
46
سیمان خزر
5511
1.72
175,217
966518596
41
اصفهان
سیمان شمال
11902
3024
-0.37
0.17
14,761
150,644
169293909
458002580
14
40
سیمان ،اهک و گچ
شاخص های بورس
ریختهگری تراکتورسازی ایران
2489
3.67
926,425
2305699315
78
نام شاخص
مقدار شاخص
درصد تغییر
چرخشگر
2582
3.99
375,009
968212711
41
زراعت01-
8119.5
3.727787217
فنرسازیخاور
3418
-2.57
150,980
515986801
33
ذغال سنگ10-
1088.5
-0.693367393
تولیدمحورخودرو
2042
2.87
244,550
504751200
26
استخراجنفتجزکشف11
887.9
3.847953216
1.63
32,585
کانه فلزی13-
17357.6
0.549157726
سایر معادن14-
5391.9
-0.871435663
منسوجات17-
1130.5
-0.282261621
محصوالت چرمی19-
659.8
-0.437603742
بیشترین حجم معامالت
شرکت
نام
21943
سازه پویش
قیمت پایانی
معامالت
حجم
19
731663590
بانک تجارت
250211914
1046
بهبهاندشتستان
سیمان سیمان
صنایع
35446
3017
0.01
-0.43
14,700
50,238
521144745
146168342
26
13
ایران خودرو
110222142
3162
شاهرود
سیمانفارس
سیمان
4841
9933
-0.06
0.26
43,547
12,357
209711344
127314171
21
7
ارومیه
سیمان
سیمان ایالم
6414
7817
0.05
-0.18
135,232
14,348
867877758
107868264
15
6
بانک صادرات ایران
90755328
910
سیمان ارتا اردبیل
15324
0.07
2,000
31815975
5
سرمایه گذاری خوارزمی
41316593
1547
سیمانمازندران
19788
-0.02
1,200
22801200
4
گروه صنعتی رنا
33464168
1273
سیمانخاش
7121
0.04
1,036
7668472
3
گروه بهمن
31682161
1889
سیمان صوفیان
4427
0.00
651
2767550
3
سیمان بجنورد
5223
-0.11
8,307
41709447
2
گروه پتروشیمی سرمایه گذاری ایرانیان-بورسی
27732592
2507
سیمان دورود
14637
-0.01
173
2431342
2
(ریال)
بیشترین ارزش معامالت
نام شرکت
قیمت پایانی
ایران خودرو
3162
348500650215
بانک تجارت
1046
261678899542
مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران
7772
83484612107
بانک صادرات ایران
910
82598389579
3482
73985586793
71363559298
69538013687
فلزات اساسی
(ریال)
ارزش معامله
(ریال)
محصوالت چوبی20-
24223.8
1.961031909
محصوالت کاغذ21-
10294.2
-4.447105344
انتشار و چاپ22-
59054.9
3.640179921
فراورده نفتی23-
298614.5
0.254888867
الستیک25-
18889.2
0.261146497
فلزات اساسی27-
35935.9
1.014760407
محصوالت فلزی28-
19707
-0.617265273
ماشین االت29-
11699.3
2.20853536
دستگاههای برقی31-
236495.4
1.07980117
وسایل ارتباطی32-
2607.5
0
ابزار پزشکی33-
2467.5
3.563334173
خودرو34-
13148.8
3.336948492
حمل و نقل35-
1125.2
0
مبلمان36-
272.7
0
قند و شکر38-
4588
0.879507476
چند رشته ای ص39-
7146
0.696107995
غذایی بجز قند42-
2647.7
1.94832698
مواد دارویی43-
4945
-0.014153709
شیمیایی44-
سرامیک49-
کاشی و
5052.8
2453.2
0.383431012
1.35933562
پیمانکاری45-
سیمان53-
919.7
796.7
0
1.284007119
کانی غیرفلزی54-
2080.9
0.575157081
سرمایه گذاریها56-
1664.6
3.263027295
بانکها57-
694
3.736920777
سایرمالی58-
1933.1
3.657032549
حمل و نقل60-
3384.9
0.035464137
رادیویی64-
564.9
0.516014235
مالی65-
144180.7
3.636831509
3697.7
3.198347799
874.9
1.367164871
رایانه72-
4320.5
0.266883268
فنی مهندسی74-
688.5
3.689759036
شاخص ازاد شناور
86232.1
1.649479918
فوالد مبارکه اصفهان
2627
-0.11
5,404,540
14177920075
605
لولهوماشینسازیایران
1741
-0.74
3,428,897
5969111442
551
ملی صنایع مس ایران
2950
3.29
8,981,771
26639488475
535
سهامی ذوب اهن اصفهان
2916
4.40
6,277,216
18304307219
483
کالسیمین
3894
2.26
1,753,152
6826318113
417
شرکت اهن و فوالد ارفع
3900
3.97
1,401,910
5467697407
404
سرمایه گذاری توسعه ملی
سرمایهگذاریتوکافوالد(هلدینگ
4512
3.72
3,038,816
13710436517
396
حفاری شمال
6396
مس شهیدباهنر
2613
3.73
2,284,903
5969659152
302
گروه پتروشیمی سرمایه گذاری ایرانیان-بورسی
2507
صنعت روی زنگان
3185
1.85
410,115
1306173751
197
صنایع فوالد الیاژی یزد
2988
3.21
391,665
1170101037
156
فوالد الیاژی ایران
3476
3.70
1,663,080
5781541241
146
بیمه و بازنشسته66
زرین معدن اسیا
4394
-0.27
221,507
973225901
108
انبوه سازی70-
هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه
4464
0.36
455,321
2032367345
105
فوالد خوزستان
6662
-0.06
333,108
2209059721
101
435,085
2599197790
99
ایران شرکت
فراوریموادمعدنی نام
5181
1421935474
3.85
قیمت پایانی 274,468درصد تغییر
86
سپنتا
13490
0.52
5,919
82483452
13
فوالد خراسان
7024
0.00
2,983
20143572
فروسیلیس ایران
3062
-0.20
90,000
271800000
5129
-0.04
4,632
22817232
8667
-0.15
776
6466408
11
خدمات مهندسی ساختمان و تاسیسات راه اهن
4
بانک گردشگری
4
بیمه سامان
1
3.99
5974
قیمت
بیشترین کاهش
نورد الومینیوم
ت-سرمایه گذاری امید
صنایع کاغذ سازی کاوه
امتیاز مسکن خرداد 91
گروهصنعتیسپاهان
الومراد
دشت مرغاب
سرمایه گذاری توس گستر
(ریال)
1608
25195
817275
11638
3218
-51.43
-11.68
-5
-3.87
بیشترین افزایش قیمت
نام شرکت
قیمت پایانی
ت-ایران دارو
5605
7.62
10489
4.99
1769
4.99
2118
4.96
(ریال)
درصد تغییر
-3.83
بانک ایران زمین
1718
4.95
امتیاز مسکن اذر90
802485
-3.68
ت-بانک گردشگری
620
4.91
صنعتی پارس خزر
8045
-3.28
گسترش سرمایه گذاری ایرانیان
1848
4.88
شاخص بازار دوم
144888.3
0.508549119
شاخص 30شرکت بزرگ
3476.4
1.705625933
شاخص50شرکت فعالتر
3116.1
1.04413243
شاخص صنعت
62926.6
0.768172639
شاخص بازار اول
55678.5
1.451665215
شاخص کل
75028
1.182585289
شاخص قیمت 50شرکت
142725.7
0.855598951
شاخص کل فرابورس
857.6
0.775558167
بازار اول فرابورس
221.7
0.589836661
بازار دوم فرابورس
404.9
0.796614389
یکشنبه 11ابان 8 - 1393محرم 2 -1436نوامبر -2014شماره - 76پیاپی 1394
پرسه در شب
یا امام حسین (ع)
به دادمان برس
مین�و بدیعی ـ زنجیره��ای کوچک در
اندازه ه��ای بچگان��ه در مغ��ازه کنار هم
چیده شده بود هر دو کودک 3و 4ساله
که ش��یره به شیره بودند ،با شوق زیادی به مادرشان
می گفتند :مامان این زنجیرو برامون بخر!
و برادر بزرگتر می گفت :نه اون یکی
و مادرشان جواب می داد :بچه ها ،زنجیرهای بچگانه
که با هم فرقی نداره...
در خانه ،پدرش��ان در بس��تر بیم��اری بود در عین
جوانی و از تب می س��وخت و هنگام��ی که دو فرزند
کوچک��ش را دید ک��ه با زنجیر به خان��ه امده بودند،
لبخن��د کمرنگی زد و گفت :بچه ه��ا می خواین برین
سینه زنی ،با یک بزرگتر برین و از صف دور نشین!
مادر گفت :نه نمی رن س��ینه زنی و زنجیرزنی ،قراره
تو خونه عزاداری کنن!
ه��ر دو ک��ودک باه��وش نگاه��ی به هم ک��رده و
س��کوت کردند .صب��ح خیلی زود که مادر مش��غول
کار در اش��پزخانه و پدر در بس��تر بیماری خفته بود،
دو ک��ودک بدون اینکه س��ر و صدایی بکنند ،از خانه
بیرون امده و یکراس��ت به سمت مسجد و دسته های
عزاداری رفتند ،در مس��جد به دنبال یک دسته بزرگ
ایستاده و هرکه انها را می دید ،فکر می کرد که با پدر
یا برادر بزرگترشان امده اند .انها مستقیما دنبال یک
فرد بزرگسال را گرفته و حرکت می کردند.
دست های کوچک شان زنجیرهای کوچک را در هم
می فش��رد و مانند بزرگ ها پیوسته اشک می ریختند.
گفت��ن کلم��ات و واژه هایی که دس��ته جات عزاداری
می خواندند و نوحه هایی که از س��وز دل در گروه های
عزاداری س��ر داده می شد ،برای ان دو کودک سخت
بود:
امشبی را شه دین در حرمش مهمان است
صبح فردا بدنش زیر سم اسبان است
نکن ای صبح طلوع!
نکن ای صبح طلوع ...
دس��ته های عزاداری در محله می چرخیدند؛ از این
هیات به ان هیات ،از این دسته به ان دسته و...
دو کودک هم همراه انها...
زمانی که دسته بزرگ عزاداری اندکی از محله دور
ش��د کودک بزرگتر رو به برادرش کرد و گفت :اینجا
رو دیگه بلد نیستم بابک!
بچه کوچکتر در حالی ک��ه اثار ترس در چهره اش
نمایان می ش��د ،گفت :اگه گم ش��یم چ��ی؟! اگه گم
شیم!!
ک��ودک بزرگتر حرفی نزد و هر دو به دنبال دس��ته
بزرگ وارد بزرگترین مس��جد محل ش��دند ،پیوسته
دس��ته ها می امدن��د و ب��ا علم ها و کتل های ش��ان و
عالمت ها به هم سالم می دادند! و دیگران صلوات بلند
ختم می کردند و در داخل مس��جد مردان و جوانان با
اندوه و گریان سینه می زدند و ان دو کودک هم سعی
داشتند از بزرگترها تقلید کنند.
ه��ر کودک با دیدن دس��ته های ت��ازه ،موضوع گم
شدن شان یادشان می رفت و...
م��ادر در خانه غذای پ��در را داده بود و نذری های
بس��یاری را که برای او رس��یده بود ،در یخچال قرار
می داد که ناگاه با همه وجودش یاد دو کودکش افتاد
و چ��ون روحیه فرزندان باهوش خود را می دانس��ت،
چادر س��ر کرد و به سمت کوچه رفت و هر جا را که
می شناخت به دنبال فرزندانش گشت و...
ای خدا یا امام حسین ،ای خدا ،بچه هام گم نشدهباش��ن ،یا امام حس��ین تو رو به حق ان س��ر نورانی
بریده ات ،تو رو به حق سقای کربال ،تو رو قسم می دم
به زین��ب کبری (س) ،تو رو به ح��ق گلوی بریده 6
ماهه اصغرت!! یا امام حسین (ع) به فریادمان برس...
مادر این را می گفت و در کوچه می دوید و تا دم در
کالنتری :جناب س��روان به دادم برسید دو بچه ام گم
شدن ،اگه پدرشون بفهمه ،پدر مریض شون...
افس��ر نگهبان کالنتری در عین دل��داری دادن به
مادر گفت :تو روزهای محرم و تاسوعا و عاشورا ،هیچ
بچه ای گم نمی شه مادر!
ظهر بود که بع��د از به جا اوردن نماز جماعت ظهر
و عصر ،برای عزاداران و دس��ته های س��ینه زنی ناهار
اوردن��د و هر دو کودک بعد از خ��وردن ناهار نذری،
یاد گم شدن خودش��ان افتادند که برادر بزرگتر (ان
کودک 4ساله) از جای خود بلند شد و به سمت مرد
میانسال مهربانی که مشغول توزیع غذا بود رفت و به
او گفت :اقا ما گم ش��دیم ،من و برادرم! مرد با حیرت
به دو کودک نگریس��ت و از کودک بزرگتر پرس��ید:
افرین پسرم ادرس خونه تونو می دونی!
کودک با قاطعیت گفت :بله
و ادرس را داد.
زمانی که مادر اش��فته از کالنت��ری به دم در خانه
امده بود ،مردی موتور سوار را دید که دو کودکش را
سوار بر ترک موتور به خانه اورده بود!
صاحب امتیاز :سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
مدیرمسئول و سردبیر :ناصر بزرگمهر
معاون سردبیر :مسعود دهشور
قائم مقام اداری ،مالی و بازرگانی :خلیل محمودی
مدیر تحریریه :مهدی اسحاقیان
مدیر فنی و هنری :مهدی نجفی
مدیر فناوری :علی رضا فخرابادی
مدیر چاپ :بیژن بهادری
دبیر ویرایش و تصحیح :حسین شیرازی
تلفن82190 :
فکس88713730 :
سازمان اگهی ها88722732-3 :
امور مشترکین88722735 :
روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88724211 :
چاپ :انتخاب رسانه44905300-2 :
دبیر گروه گزارش :مینو بدیعی
دبیر گروه صنعت :میترا ممسنی
دبیر گروه معدن :شهریار خدیوفرد
دبیر گروه تجارت :عاطفه خسروی
دبیر گروه اقتصاد :مهدیه انوشه
دبیر گروه گفتگو :محمود مقدسی
دبیر گروه استان ها :مریم نظری
دبیر گروه عکاسی :شیرین برناستی
ویژگی هایهیات هایمذهبی
درکالمرهبرمعظمانقالب
رهب��ر معظم انقالب اس�لامی
درب��اره ویژگی ه��ا و عملک��رد
هیات های مذهب��ی توصیه هایی
داش��ته اند که پایگاه اطالع رسانی
دفت��ر حفظ و نش��ر اثار حضرت
ای��ت اهلل العظمی خامن��ه ای در
قالب گفتاری از مس��ئول س��تاد
مرکزی هیات رزمندگان اس�لام
منتشر کرده است.
به گزارش ایرنا ،متن این گفتار
به شرح زیر است:
هیات ه��ای مذهب��ی دارای
چن��د ویژگی هس��تند ک��ه انها
را از س��ایر تش��کل ها و جمع ه��ا
جدا می س��ازد :اولین ویژگی شان
این اس��ت ک��ه توس��ط مردمی
که عالقه من��د به اس�لام و ائمه
طاهرین علیهم الس�لام هس��تند
اداره می شوند و بر محور عشق به
ائمه طاهرین علیهم السالم تشکیل
شده اند.
ویژگ��ی دوم ای��ن اس��ت ک��ه
هزینه ه��ای این هیات ها توس��ط
خ��ود مردم تامین می ش��ود و نه
دستگاه های دولتی و حکومتی.
ویژگی س��وم هم این است که
س��ه عنصر «مردم»« ،روحانیت»
و «م��داح» در این هیات ها جمع
شده اند« .مردم» هیات را تشکیل
می دهند و هزینه هایش را تامین
بازخوانی
ملودی های
قدیمی زنجیرزنی
شهر نوشت
مری�م ابراهیمی ـ گفته اند
به س��ران هر قبیله 30دینار
طال دادند تا با پادش��اه صلح
جهان بجنگن��د ...و نه بجنگند فقط ...که
س��ر بر سر دار کنند و با نمایش و هلهله،
ویرانی و شب درازشان را جشن بگیرند...
و بازی شکست وترس خود از حقیقت را
با نقاب پی��روزی به خورد م��ردم دهند.
س��ران قبیله 30دینار طال را گرفتند و در
ازای ان فرزن��د حقیقت را تکفیر کردند و
فروختند...فروختند با اینکه می دانستند،
حس��ین (ع) فرزند پیامبر اس��ت...خوب
قابی از زندگی
رویداد
رییس مجلس اعالم کرد
امین پور ،نمونه پیوند ادبیات
سنتی و مدرن
می کنن��د« ،روحان��ی» به عنوان
کسی که معرفت و محبت به ائمه
علیهم السالم را گسترش می دهد
و «مداح» هم به عنوان هنرمندی
که می تواند این محتوا را به دل و
ج��ان مردم منتقل کند در هیات
حض��ور دارد .هیات های مذهبی
در ط��ول تاریخ ب��ه خصوص در
طول تاریخ تشیع در ایران ،عامل
اصلی گس��ترش فرهنگ اسالمی
در بی��ن م��ردم و نهادینه کردن
ان بوده اند .رهب��ر معظم انقالب
راجع به این موض��وع فرموده اند:
«ما مس��لمان ها و به خصوص ما
شیعیان ،امتیازی داریم که دیگر
ملیت ها و ادی��ان این امتیاز را به
قدر ما ندارند و ان عبارت اس��ت
از اجتماعات دینی که به ش��کل
روبه رو ،چهره به چهره ،نفس به
نفس تش��کیل می شود که این را
برای نخس��تین بار نس��خ ه صوتی کتاب «گنجینه االس��رار» که
مثنوی عرفانی -حماس��ی عاشورایی از عمان سامانی است ،پس
از تصحیح توس��ط سیدمصطفی موسوی منتش��ر شد .به گزارش
ایسنا ،این اثر که با نظارت فنی محسن جلیلی و انتخاب موسیقی
مرضیه خواجه محمود تهیه ش��ده اس��ت ،توس��ط موسس ه هنر و
ادبیات «هالل» وابس��ته به س��ازمان تبلیغات اسالمی راهی بازار
می ش��ود .اس��تاد حبیب اهلل فضائلی در توصیف «گنجینه االسرار»
می شکست خب .نوای ساز و بی صدایی به
هم درامیخت ...و عاشورا به ظهر رسید.
راستی ...اگر حاال ان زمان بود ...و معادل
30دین��ار کمتر یا بیش��تر ،چندمیلیارد
تومان به ما می رس��ید ،چ��ه می کردیم؟
رقمی وسوسه کننده است................نه؟
صدای طبال اوج گرفت و س��نج با نوای
ان امیخ��ت ...دیگر ظهر رس��یده بود....
مردم بیش��تر کوبیدند ...بیش��تر کوبیدند
...و سر س��ردار را بر سر دار نگریستند....
فاطمه(س) برهمه شاهد بود و ایستاده و
دست بر دیوار فرزندان خود را پای برهنه
یک روز خوب
مریم نظری -من با انهایی که می گویند
نتیج��ه مهم اس��ت و ت�لاش ادمی تنها
زمانی ماندگار می شود که به نتیجه برسد
اصال موافق نیستم .من با انهایی که می گویند زندگی
مثل ب��ازی فوتبال نمی ماند که فقط تعداد توپ هایی
مهم باش��د که خط دروازه را طی کرده اند و بس من
اصال موافق نیس��تم .با این هم��ه اگر بخواهم به زبان
ان ها سخن بگویم خواهم گفت که برای هر کسی این
دروازه ط��وری معنا می ش��ود .یکی با حس��اب بانکی
چاق ت��ر موفقیت را معنا می کند و یکی با به دس��ت
اوردن دوس��تان بیش��تر .اصال چرا صغ��ری و کبری
بچینیم .یک راس��ت می رویم س��ر اص��ل مطلب .ما
ساکنان این شهر ماشینی و دودزده ،هر روز صبح به
مح��ل کارم��ان می روی��م و کار روزانه م��ان را اغ��از
می کنی��م .یکی بیم��اران را معاینه می کن��د ،یکی با
سرمایه گذار صحبت می کند ،یکی اندازه های مشتری
را می گیرد و دیگری ایستگاه به ایستگاه ترمز می کند
ت��ا مس��افران را پیاده کن��د .فرق��ی نمی کند صفحه
روزنامه را ببندیم یا مس��افری را به مقصد برس��انیم.
همه در یک چیز مشترکیم .احساس رضایت از نتیجه
کار .راننده ای که مسافرش وقت پیاده شدن ،در را به
هم می کوبد و اس��کناس را پ��رت می کند ،همان قدر
ضربان قلبش تند می شود که کارمندی وقت ناراضی
بیرون رفتن ارباب رجوع .من لحظه ای را که مسافری
وقت پیاده شدن از راننده اتوبوس تشکر می کند بارها
به چش��م دیده ام .من به چش��م دی��ده ام که کارمند
اداره ای با وجود تمام شدن ساعت کاری ،با اینکه کت
و کی��ف در دس��ت پله ه��ا را ب��رای ت��رک اداره طی
می کرده ،برای انجام کار یک ارباب رجوع بدون انکه
منتی بگذارد ،پشت میزش برگشته است .وقت تشکر
عکس روز
اجتماع بزرگ عزاداران حسینی در تبری ز
در جاهای دیگ��ر دنیا و در ادیان
دیگر کمتر می ش��ود پی��دا کرد.
هس��ت؛ نه به این قوت ،نه به این
وس��عت ،نه به این تاثیرگذاری و
محتواهای راقی.
پیش تر گفته بود« :گنجینه االس��رار» اس��راری از ظهور عش��ق و
جمال ،راز و نیاز ،عاشق و جذبه های معشوق ،سیر و سلوک ،سوز
و گداز و هجران و وصال را نشان می دهد« .تکیه خیابان فرات» از
تازه های دیگر این موسس ه انتشاراتی است که 33نوح ه زنجیرزنی
در سبک و سیاق کهن را شامل می شود .محسن جلیلی ،اهنگساز
دربار ه ای��ن کار گفت :این مجموعه بازخوانی 33نوحه زنجیرزنی
در دو بخش بزرگسال و نوجوان است.
در روایت نیامده بود که ظهر وقت قیامت است
می دانستند...
رق��م وسوس��ه انگی��زی هم ب��ود ...به
احتس��اب امروزی ه��ا 30 ...دین��ار ط�لا
...معادل میلیاردها تومان در امروزاست....
...از خیابان ،نوای دمام و طبالی جنوبی
با ساز بادکو به و جیرینگ جیرینگ سازی
دیگر امد ...چه حزین بود و زیبا .ش��عری
را می مانس��ت ک��ه خ��ود را می س��رود...
حقیقت را .جمعیت��ی می رفتند و عجب
که همه ش��ان بر طب�لا می کوبیدند ...اما
بی صدا ...و در سکوت.
...ب��ر جان می کوبیدن��د انگار و دل هم
پیامگیر صوتی88105304 :
نش�انی :تهران ،خیابان قائم مقام فراهان�ی ،کوچه ازادگان
شماره 26کد پستی 1586733811
وب سایتwww.smtnews.ir :
پست الکترونیکیinfo@smtnews.ir :
روابط عمومیPR@smtnews.ir:
اگهیads@smtnews.ir :
پیامک300082190 :
در بیابان و پسرش را سر در اسمان و برسر
نی می دید ...اخر چطور می شود برای انها
گفت که شاه جهان شان تنهاست....
........ول��ی میلیارده��ا تومان ش��وخی
نیست ها؟ وسوسه کننده است......................
نه؟
عاش��ورا ظهرش رس��یده بود ...صدایی
گفت... :در روایت نیامده بود که ظهر وقت
قیامت است ...و صدای بانویی زمزمه کرد:
و تجلی خدا بر زمین چه رنجی می کشد
زی��ر رفت و برگش��ت تیغ بر قف��ا ،از درد
جهل و حرص و طمع...
ارباب رجوع ،به چشمان کارمند نگاه کرده ام .یک جور
رضایت مندی همراه با پی��روزی ،پیچیده در برقی از
نوعدوس��تی توی چشم هایش می درخش��یده است.
درست همان طوری که چشمان راننده می درخشید.
در زندگ��ی م��ا روزنام��ه نگاره��ا هم همی��ن قاعده
حکمفرماست .ما هم روزهایی داریم که چشمان مان
ب��رق می زن��د .نتیجه خوب کار ب��رای من زنگ زدن
فردی از کیلومترها ان طرف تر است .نتیجه کار برای
من بازخوردی اس��ت از یک خواننده روزنامه که زنگ
می زند و می گوید دوست دارد فالن موضوع را هم در
صفح��ه بخوان��د .ادم ه��ا هرچق��در ب��زرگ ش��وند،
کودکانه هایشان در دل های شان باقی می ماند .گاهی
مشکالت بزرگس��الی مثل ابرهای تیره ،کودکانه ها را
می پوش��اند و گاهی کودکانه ها مث��ل روزهای افتابی
س��ربرمی اورند .ب��دون تعارف بگوی��م روزهایی که از
مطالب صفحه ام تعری��ف می کنند ،توی دلم قند اب
می شود و چشمانم برق می زند.
کمیسیون دائمی بنیاد سعدی
تشکیل شد
ایرنا
کمیس��یون دائمی بنیاد س��عدی با حضور رییس بنیاد
س��عدی و تمامی اعضا ،به منظور بررسی موادی همچون
نظ��ام پرداخت ،اس��تخدام و پیش بینی بودجه س��ال 94
تش��کیل شد .به گزارش ایسنا ،بر اس��اس خبر رسیده ،در
ابتدای جلسه غالمعلی حدادعادل -رییس بنیاد سعدی -
با تاکید بر ضرورت انجام فعالیت مستقل برای اموزش زبان
فارس��ی در خارج از کشور اظهار کرد :اموزش زبان فارسی
در جهان را نباید صرفا مفید فایده فرهنگی دانست ،بلکه به
همراه خود فواید اقتصادی زیادی خواهد داش��ت .او افزود:
همان ط��ور که اگر فردی زبان انگلیس��ی یا المانی را بهتر
بداند برای تجارت به س��مت کشورهای این زبان ها خواهد
رفت ،درباره زبان فارسی نیز همین اتفاق می افتد؛ بنابراین
هرچه مردم جهان بیش��تر زبان فارسی را بیاموزند ،ضمن
تاثیرات مثبت سیاسی و فرهنگی و شناخت واقعی از ایران،
به سمت تجارت با کشور ما روی خواهند اورد.
رییس مجلس شورای اسالمی ،قیصر امین پور
را نمونه کامل از ش��اعر متعهد به انقالب و ملت
ایران دانس��ت و تاکید کرد :این شاعر با توصیف
فضای معنوی س��ال های انقالب و حماسه دفاع
مق��دس جلوه های ن��اب و ارادات الهی مردم را
نمایان ساخت.
به گ��زارش ایرنا از خان��ه ملت،علی الریجانی
در پیام��ی به همایش نکوداش��ت مرحوم قیصر
امین پ��ور تصریح کرد :س��خن از قیصر امین پور
به عنوان ش��اعر تاثیرگذار در طی��ف هنرمندان
و فرهیخت��گان پیش��رو انقالب ک��ه موجودیت
شاعران نس��ل جدید را به رس��میت رساند ،در
واقع معرفی و تبیین ش��عر و ادبیات موفق نسل
انقالب است که توانست با الهام گیری از اموزه ها
و مبانی قیام ملت علیه اس��تبداد و خودکامگی،
فض��ای با ط��راوت و مطهر انق�لاب را در دل ها
ی سازد.
جار
در پیام رییس مجلس همچنین امده است :او
در شعرهایش بسیار زالل و شفاف بود و نوگرایی
در مضامین ،معانی و اندیش��ه را در نهایت ذوق
و س��لیقه به کار می گی��رد که اثار وی در زمینه
دفاع مق��دس از نمونه های ش��اخص این بخش
است.
الریجان��ی در ای��ن پی��ام خاطرنش��ان ک��رد:
ش��عرهای امین پ��ور ای��ن ویژگی را داش��ت که
مضامین با تازگی و طراوت بیان می ش��د و این
امر بیانگر نبوغ ذهنی و هنری سرشارش بود.
وی یاداور ش��د :صدای دلنشین و ضرباهنگ
کلم��ات وی ب��ه هن��گام ش��عرخوانی در طول
سال های دفاع مقدس در بین رزمندگان ،شور و
هیجان وصف ناشدنی را در دل ها به وجود اورد.
ریی��س مجلس در ادامه این پیام تصریح کرد:
قیصر امین پور همچنی��ن در قامت یک معلم با
نگاه و روح لطیف شاعرانه و بهره گرفتن از ذوق
و اس��تعداد ،اول به نشر و گسترش ادبیات زمان
خویش پرداخت و پراحس��اس و متعهد نظریات
ارزشمندش را به شاگردان اموزش داد.
الریجان��ی در این پی��ام تاکید ک��رد :مرحوم
امین پ��ور تالش فراوانی در پیون��د دادن ادبیات
س��نتی و مدرن داش��ت و همواره تاکید می کرد
که عالوه بر ش��ناخت باید ریش��ه ها و سنت ها را
ب��ا جدیدترین رویکردها و نظریات ادبی اموخت
و فراگرفت.
وی یاداور ش��د :اینک اگرچ��ه به ظاهر قیصر
امین پور در میان ما و عالقه مندان خود نیس��ت
ام��ا به یقین نگاه نافذ و اث��ار پرارزش او همواره
بر پیش��انی ادبیات انقالب جلوه گر بوده و منبع
بهره مندی دوستداران و اهالی فرهنگ و ادبیات
و اندیشه است.
ریی��س مجل��س ضم��ن تقدی��ر از ت�لاش
برگزارکنندگان مراس��م نکوداشت مرحوم قیصر
امین پور اظهار امیدواری کرد :حاصل و دستاورد
این همایش اشنایی نسل جدید به ویژه جوانان
این مرز و بوم با اثار این شاعر گرانقدر باشد.
سومینجشنوارهکتابخانه های
خانگیکلیدخورد
نایب ریی��س انجم��ن نویس��ندگان ک��ودک و
نوجوان گفت :س��ومین جش��نواره کتابخانه های
خانگی و مجتمع های مسکونی با هدف ترغیب و
تشویق به خواندن برگزار می شود.
به گزارش ایس��نا ،محمود برابادی در نشست
س��ومین دوره جش��نواره کتابخانه ه��ای خانگی
و مجتمع های مس��کونی ک��ه 10ابان در محل
انجمن نویسندگان کودک و نوجوان برگزار شد ،
با اش��اره به برگزاری اولی��ن و دومین دوره این
جش��نواره در س��ال های 81و 86اف��زود :بحث
جش��نوار ه کتابخانه های خانگی در ابتدا موضوع
ملموسی نبود و برای برخی مبهم می نمود اما در
ی��ک تعریف می توان گفت؛ کتابخانه های خانگی
کتابخانه هایی هستند که از سوی مردم به صورت
خودجوش تاس��یس ش��ده و وابس��تگی اداری و
نهادی به هیچ س��ازمان و نهاد رسمی ندارد .این
کتابخانه ها می توانند در خانه ،اپارتمان ،مغازه و
حتی در کارخانه ها شکل گرفته باشند.
او اظه��ار ک��رد :در س��ال های اخی��ر بح��ث
کتابخانه ه��ای خانگی به دالیل مختلفی کم رنگ
شده و به دنبال ان تیراژ کتاب ها هم پایین امده
اس��ت و نش��ر کتاب های تالیفی اع��م از علمی،
اموزشی و ادبیات خالقه با مشکالت مواجه شده
بود و اغلب س��رمایه ناش��ران برگش��ت مناسبی
نداشت.