روزنامه صمت شماره 78
روزنامه صمت شماره 78
سالروز شهادت سیدالساجدین و زین العابدین امام سجاد علیه السالم تسلیت باد
نخستین روزنامه تخصصی صبح ایران
سخنگوی دولت خبر داد
امسال کسری بودجه نداریم
2
مدیرکل دفتر امار و فراوری دادههای وزارت صنعت ،معدن و تجارت:
پنجشنبه
15ابان 1393
12محرم 1436
6نوامبر2014
سال هفتم دوره جدید شماره 78پیاپی 24 1396صفحه قیمت 1000 :تومان
3
مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران:
ارزش ۲۰۰هزار میلیارد تومانی راه های ایران
22
www.smtnews.ir -
با حمایت سازمان صنایع کوچک از صادرات بنگاه های کوچک ،صورت می گیرد
پرونده تعیین نرخ شیر خام
روی میز دولت
صادرات چند گام عقب تر
از تولید
www.smtonline.ir
ورود سرمایهگذاران کالن طرحهای استراتژیک
افزایش سهم صنایع کوچک در تولید ناخالص داخلی
8
3
هدفگذاری تولید ۳میلیون دستگاه خودرو در سال،
همچنین صادرات ۱میلیون دس��تگاه خودرو از این
میزان تولید ،به نظر می رسد با تحرکات خودروسازان
در حوزه تولید و رش��د فعلی تولید نس��بت به سال
گذش��ته ،تحقق صادرات این میزان خودرو تا ۱۴۰۴
امکانپذیر باشد.
نجات سیمانی ها در گرو راهسازی است
4
جایگزینی سیمان به جای قیر
اقتصاد ایران
در دام درامد متوسط
زغال سنگ داریم
صادر نمی کنیم
20
اگر تعرفه موبایل صفر شود !
9
19
7
تولید داخلی با هدف
مصرف خارجی
احمد اسماعیلی
قائم مقام معاونت صادرات سایپا
4
بومی سازی قطعات
ماشین االت معدنی
تبلور نتایج سیاست های
خروج از رکود در سال 94
دانش
ثروت می افریند
محمود نوریان
روح اهلل بیگی ئیالنلو
محمود مقدس
مدیر عامل معدن چادرملو
6
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس
9
روزنامه نگار
بهبود خواص سنگین ترین
برش نفتی جهان
احمد رضایی
13
کارشناس امور عمران و راهسازی
22
کوتاه از سراسر جهان
مدیر دفتر نمایندگی سازمان حج و زیارت در عراق،
با اشاره به تسهیالت مربوط به روادید زائران ایرانی در
ایام اربعین ،گفت :متاس��فانه برخی ها این تسهیالت را
به منزله «لغو روادید میان ایران و عراق» دانس��ته اند،
در حالی که این تس��هیالت ویژه دهه اربعین از 12تا
22صفر است.
ی��ک ج��وان فلس��طینی ب��ا خ��ودروی خ��ود 10
صهیونیس��ت از جمله چند نظامی را در محله ش��یخ
جراح شهر قدس زیر گرفت.
بی��ش از 300گ��روه اروپای��ی ش��امل گروه ه��ای
حقوق بش��ری ،اتحادیه های تجاری و احزاب سیاسی،
خواس��تار مواخذه رژیم صهیونیستی به خاطر جنایات
وحشیانه اش در غزه شدند.
نظامیان صهیونیس��ت دیروز (چهارشنبه) با حمله
گسترده به مسجداالقصی و شلیک بمب های صوتی و
گلوله های پالستیکی ،شماری از نمازگزاران و متولیان
این مسجد را زخمی کردند.
« جبران باس��یل» وزیر ام��ور خارجه لبنان و عضو
ح��زب جریان ازاد ملی این کش��ور به ریاس��ت ژنرال
«میش��ل ع��ون» گفت :تمدی��د مج��دد دوره کنونی
مجل��س لبنان غیرقانونی و نقض حق��وق مردم لبنان
برای انتخاب نمایندگان خود است.
امار تازه انتش��ار یافت��ه از اوض��اع اقتصادی مردم
اروپ��ا نش��ان می دهد که خطر فقر و ط��رد اجتماعی،
یک چهارم جمعیت این قاره را در 28کش��ور تهدید
می کند.
تصمیم وزیر فرهنگ و اطالع رسانی عربستان مبنی
بر تعطیلی یک دفتر شبکه ماهواره ای ضد شیعی عزل
وی را در پی داشت.
رهب��ر جنب��ش «انص��اراهلل» ط��ی س��خنانی در
مراس��م روز عاش��ورا در «صعده» یمن ،گفت :دولت و
رییس جمهوری و کمیت��ه امنیتی برای پایان دادن به
تحرکات پلید جریان ه��ای جنایتکاران تکفیری ،فاقد
اراده سیاسی است.
همزمان با انتشار گزارش بانک جهانی درباره یارانه،
یک مقام ارش��د این بانک از پرداخ��ت هنگفت یارانه
س��وخت در خاورمیانه و به ویژه در کش��ورهای عضو
شورای همکاری خلیج فارس انتقاد کرد.
ک��ره جنوبی اعالم کرد که اماده اس��ت به قطر در
ایجاد زیرس��اخت ها ،تاسیس��ات ،اماکن و راه اندازی
پروژه های ورزشی در جام جهانی فوتبال کمک کند.
«نوام چامس��کی» فیلسوف و نظریه پرداز امریکایی
در مقاله ای امریکا را به خاطر عملیات مرگبار سازمان
جاسوس��ی سیا در کشورهای خارجی ،دولت سردمدار
تروریسم در جهان خواند.
سخنگوی وزارت کش��ور افغانستان از کشته شدن
140عضو گروه طالبان طی هفته گذش��ته در استان
ننگرهار واقع در شرق این کشور خبر داد و اعالم کرد
در ای��ن مدت 100عضو دیگر گروه طالبان نیز در این
منطقه بازداشت شدند.
انتخاب��ات می��ان دوره ای کنگ��ره امری��کا ک��ه به
پیروزی جمهوری خواهان منجر ش��د ،دو سال پایانی
ریاس��ت جمهوری «ب��اراک اوباما» را با دش��واری های
زیادی روبه رو خواهد کرد.
ش��یخ علی س��لمان دبیرکل جمعی��ت وفاق ملی
اس�لامی بحرین در س��خنرانی خود در روز عاشورا در
منامه تاکید کرد :ما با امام حسین (ع) عهد می بندیم
که نهضت 14فوریه 2011میالدی در این کش��ور را
ادامه دهیم.
در شرایطی که روابط مسکو و غرب به دلیل مسئله
اوکراین به سردی گراییده و ناتو مواضع ضد روسی در
پیش گرفته اس��ت ،روسیه یک فروند موشک قاره پیما
ازمایش کرد.
ارتش عراق با حمایت عش��ایر این کش��ور ،عملیات
نظامی گس��ترده ای را به منظور ازادس��ازی شهرهای
«االنبار» از چنگ تروریس��ت های تکفیری داعش اغاز
کرد.
روزنامه مستقل سوری الوطن :به نقل از منابع خود
در نیویورک امریکا نوش��ت :نشس��ت ژنو 3برای حل
سیاس��ی بحران س��وریه احتماال در اوایل سال اینده
میالدی(2015 ،نیمه دی ماه) برگزار می شود.
مس��ئوالن فلس��طینی پیش نوی��س قطعنامه پایان
اشغالگری رژیم صهیونیس��تی را تا پایان ماه میالدی
جاری (30نوامبر 9/اذر ماه) تس��لیم ش��ورای امنیت
سازمان ملل می کنند.
نیروی دریایی ارتش پاکس��تان ،با اعزام یک فروند
ن��او جنگی بالگردبَر و یک فروند هواپیما ویژه گش��ت
دریایی و مجهز به تجهیزات ضد زیردریایی به سواحل
ترکیه ،با نیروی دریایی این کش��ور رزمایش مشترک
برگزار می کند.
س��ازمان عف��و بین المل��ل اعالم ک��رد ،ارتش رژیم
صهیونیس��تی در جنگ 50روزه علیه شهروندان غزه
در تیر و مرداد س��ال جاری مرتکب جنایت جنگی در
حق اهالی این منطقه شده است.
لغو سفر «چاک هیگل» وزیر دفاع امریکا به میانمار
و ویتنام به ش��ایعات برکناری او در پی انتخابات میان
دوره ای کنگره امریکا دامن زد.
2
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
خبر
public@smtnews.ir
سخنگوی دولت خبر داد
امسالکسریبودجهنداریم
سخنگوی دولت خاطرنشان کرد :وقتی کسری بودجه
مطرح است که بدون توجه به کاهش درامدها ،هزینه ها
را در همان مسیر ادامه دهیم اما ما هزینه ها را به صورت
هدفمند پیگیری می کنیم بنابراین مش��کلی نخواهیم
داش��ت و هرچه منابع مان کمتر باش��د در حساب کار
هزینه به صورت هوشمند عمل می شود.
ب��ه گزارش ایس��نا ،محمدباق��ر نوبخ��ت تاکید کرد:
معاونت برنامه ریزی و بودجه مثل پارسال بدون کسری
بودجه سال را به پایان خواهد رساند البته تحقق نیافتن
خواهیم داشت اما به میزان درامد ،هزینه ها را هدفمند
خواهیم کرد .س��خنگوی دولت در حاشیه جلسه دیروز
هیات دولت در جمع خبرنگاران با بیان اینکه اعتبار در
نظر گرفته شده برای احیای دریاچه ارومیه در 4حوزه
مورد بهره برداری قرار خواه��د گرفت ،توضیح داد :این
اعتبار برای برنامه های رهاس��ازی سدهایی که اب شان
به دریاچه ارومیه ریخته خواهد ش��د ،استفاده می شود
و حداق��ل 8درص��د کاهش مصرف توس��ط بخش های
مختلف در حوضه ابریز دریاچه ارومیه خواهیم داشت و
از دیگر اقدامات ممنوعیت ،تبدیل الگوی زراعی به باغی
در حوضه ابریز و تبدیل کش��ت چغندر قند به گندم و
پرداخت مابه التفاوت ان به زارعان خواهد بود.
نوبخ��ت با اش��اره به نزوالت ج��وی در روزهای اخیر
گفت :امس��ال با توجه به بارندگی های اخیر 75درصد
نسبت به دوره درازمدت افزایش بارندگی داشته ایم.
س��خنگوی دولت با بیان اینکه حدود نیم متر سطح
اب دریاچه ارومیه افزایش یافته که اخبار بسیار خوبی
اس��ت ،تصریح کرد :یک میلیارد و 450هزار مترمکعب
اب به ورودی سدها افزایش داشته که 10درصد بیشتر
از متوسط 47سال گذشته است.
سخنگوی دولت در ادامه در پاسخ به سوالی در مورد
الیح��ه خروج از رک��ود و اینکه تهی��ه ان بر عهده چه
نهادی بوده است ،گفت :موسس��ه تحقیقاتی دولت در
این رابطه مشارکت داشته و اینکه بخواهیم این موضوع
را مس��ئله غیرمتعارفی بدانیم ،کار درستی نیست چون
دول��ت فقط محدود به وزرا نمی ش��ود بلک��ه نهادهایی
مرتبط با دولت در حال همکاری هستند.
س��خنگوی دولت در رابطه با سوالی در مورد وضعیت
ارز و ت��ک نرخی ش��دن ان گفت :دولت ی��ک نرخ به
صورت رسمی می شناسد و ان نرخ 2هزار و 650تومان
است البته در بس��یاری از کشورها یک بازار غیررسمی
ه��م وج��ود دارد که زیر نظ��ارت بانک مرکزی اس��ت
بنابراین دولت یک نرخ دارد و براساس ان عمل می کند
و اینکه گفته می شود دولت نرخ ارز را با بازار هماهنگ
می کند ،درست نیس��ت؛ بلکه نرخ رسمی دولت 2هزار
و 650تومان اس��ت و بازار نیز نوسانات زیادی ندارد و
تغیی��رات ان ربطی به دریافت های ریالی دولت از بانک
مرکزی ندارد .وی همچنین در رابطه با انتخاب رییس
کل بانک مرکزی و احتمال تغییر ان ،گفت :در مراحل
تدوین قانون برنامه پنجم سازوکاری تهیه شد که مورد
تایید قرار نگرفت و دولت به ان اعتراض کرد بنابراین از
سوی مقام معظم رهبری به مجمع تشخیص ارجاع شد
و جمع بندی این طور بود که رییس کل بانک مرکزی را
وزیر اقتصاد پیش��نهاد و رییس جمهور حکم ان را ابالغ
کند که در مورد اقای س��یف نیز همی��ن اتفاق افتاده
است.
نوبخ��ت همچنین در توضی��ح وضعیت بودجه 93و
اینک��ه ایا این بودجه متمم خواهد داش��ت و همچنین
اقدام��ات دولت در مورد کس��ری بودج��ه توضیح داد:
س��ال 93را می توان ب��ه دو نیمه تقس��یم کرد که در
یک نیمه مق��دار فروش یک میلیون بش��که نفت خام،
300هزار بش��که میعانات گازی و 120هزار بشکه برای
پاالیش��گاه های داخلی بود که از مجموع یک میلیون و
420هزار بش��که به عنوان منبع در اختیار داشتیم که
قیمت هر بش��که نفت خام در بازار جهانی در نیمه اول
امس��ال 104دالر بود و ما ای��ن رقم را در بودجه 100
دالر پیش بینی کرده بودیم اما در نیمه دوم متوسط ان
باید با پرهیز از هرگونه گمانه زنی
منتظر مذاکرات اتی بود
به 82دالر رسید که تاثیرات ان با دو ماه وقفه در بازار
مش��خص خواهد شد بنابراین اگر 82را به اضافه 104
دالر و نتیجه ان را تقس��یم بر دو کنیم ،متوسط قیمت
هر بشکه نفت خام برای ما 93دالر است که 7درصد از
100دالر پیش بینی شده کمتر است و ما این مقدار را
با مکانیزم تخصیص و هماهنگ کردن خرج مان با توجه
به دریافتی ها برطرف خواهیم کرد.
سخنگوی دولت همچنین در رابطه با نقدهای مرکز
پژوهش های مجل��س به الیحه خ��روج از رکود گفت:
طبیعی است مرکز پژوهش های مجلس نسبت به الیحه
خروج از رکود نظرات متفاوتی داش��ته باش��د و ما این
الیحه را تقدیم مجلس کرده ایم که در کمیسیون برنامه
به ان رسیدگی و نظرات مربوط نیز ارائه شده است.
وی همچنی��ن در جواب س��والی در مورد برنامه های
دول��ت برای اجرای اقتصاد مقاومت��ی تصریح کرد :بعد
از اعالم سیاس��ت های اقتصاد مقاومتی از سوی رهبری
در 24بند معاون��ت برنامه ریزی موظف به پیگیری ان
ش��د و مشخص شد هریک از بندها متوجه کدامیک از
دستگاه ها می شود تا انها برنامه های خود را به معاونت
بدهن��د و در کمیس��یون تخصصی ش��ورای اقتصادی
بررس��ی و تصویب شود .نوبخت در جواب سوالی مبنی
بر اینکه گفته می شود در حال حاضر کشور گران اداره
تورم روستایی
کمتر از ۱۹درصد شد
ریی��س کمیس��یون امنیت ملی و سیاس��ت خارجی
مجلس با تاکید براینکه مواضع رسانه های غربی درباره
کاهش تعداد س��انتریفیوژها ش��یطنت سیاسی است و
بای��د با پرهیز از هرگونه گمانه زنی منتظر مذاکرات اتی
بود ،گفت :مذاکرات سه جانبه وزرای جمهوری اسالمی
ایران ،امریکا و مسئول سیاس��ت خارجی اتحادیه اروپا
می توان��د سرنوش��ت مذاکرات اینده و احتمال کس��ب
تواف��ق نهایی را رقم زند .به گزارش ایرنا به نقل از خانه ملت ،عالءالدین بروجردی
در واکنش به برخی موارد مطرح ش��ده مبنی بر قبول کاهش تعداد سانتریفیوژها
ازس��وی تیم مذاکره کننده هس��ته ای درمذاکرات گذشته ،افزود :با توجه به اینکه
یکی از موارد اصلی مورد اختالف میان ایران و 5+1تعداد س��انتریفیوژها اس��ت،
بنابراین اگر توافقی درباره کاهش تعداد سانتریفیوژها صورت گرفته بود ،اقدامات
عملی تاکنون به سرانجام می رسید.
نماین��ده مردم بروج��رد در مجلس ،ادامه داد :علت نب��ود توافق نهایی تاکنون
اختالف نظر برس��ر کاهش تعداد سانتریفیوژها بوده و جمهوری اسالمی ایران بر
این موضوع تاکید دارد که به طور حتم باید ظرفیت ایران در ارتباط با غنی سازی
صنعت��ی با توجه به نیازهای داخلی باقی بماند و این موضوع یکی از موارد اصلی
مورد اختالف اس��ت ،از ای��ن رو مواردی که رس��انه های غربی درخصوص کاهش
تعداد س��انتریفیوژهای ایران مطرح می کنند به طور قطع یک گمانه زنی بی پایه و
اساس است ،البته شاید این موارد یک موضع گیری هدف دار برای ایجاد اختالف
در داخل ایران باش��د .رییس کمیس��یون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس
درباره تمدید مذاکرات هس��ته ای پس از سوم اذر ،گفت :البته مقامات طرف های
مذاکره کنن��ده هیچ گون��ه عالقه ای به تمدی��د مذاکرات ندارن��د ،ازاین رو فرصت
باقیمانده تا مذاکرات اینده زمانی است که اگر 5+1ان را از دست بدهد ،مشخص
نیس��ت که در اینده چه موضوعات��ی پیش می اید ،بنابراین بای��د منتظر ماند تا
سرنوشت مذاکرات مشخص شود.
مرکز امار ایران نرخ تورم روس��تایی در ۱۲ماه منتهی به مهرماه امس��ال را 18/9
درصد اعالم کرد.
مرک��ز ام��ار ایران گزارش ش��اخص قیمت کااله��ا و خدمات مصرف��ی خانوارهای
روستایی کشور در مهر ماه سال 1393را براساس سال پایه 1390منتشر کرد.
براساس این گزارش ،ش��اخص کل (برمبنای ) 1390=100در مهرماه سال 1393
عدد 206/0را نشان می دهد که نسبت به ماه قبل 0/8درصد افزایش داشته است.
افزایش ش��اخص کل نس��بت به ماه مشابه س��ال قبل (تورم نقطه به نقطه) 11/8
درصد می باش��د که نس��بت به همین اطالع در ماه قبل ( )12/3کاهش یافته اس��ت.
درصد تغییرات شاخص کل (نرخ تورم روستایی) در 12ماه منتهی به مهرماه سال 93
نس��بت به دوره مشابه سال قبل 18/9درصد است که نسبت به تورم 12ماه منتهی
به شهریورماه )20/9( 1393کاهش یافته است.
ش��اخص گروه عم��ده «خوراکی ها ،اش��امیدنی ها و دخانیات» در ای��ن ماه به رقم
224/4رس��ید که نسبت به ماه قبل 0/4درصد افزایش نشان می دهد .شاخص گروه
اصلی «خوراکی ها» در ماه مورد بررس��ی به عدد 220/7رسید که نسبت به ماه قبل
0/3درصد افزایش نش��ان می دهد .ش��اخص گروه اصلی «خوراکی ها» نسبت به ماه
مشابه سال قبل 6/2درصد افزایش نشان می دهد و نرخ تورم 12ماه این گروه 17/3
درصد اس��ت .همچنین شاخص گروه عمده «خوراکی ها ،اش��امیدنی ها و دخانیات»
نسبت به ماه مشابه سال قبل 6/2درصد افزایش نشان می دهد و درصد تغییرات این
گروه در 12ماه منتهی به مهرماه 93نس��بت به دوره مش��ابه سال قبل 17/2درصد
اس��ت که نسبت به تورم 12ماه منتهی به ش��هریورماه )20/2( 1393کاهش یافته
است .ش��اخص گروه عمده «کاالهای غیرخوراکی و خدمات» در مهر ماه 93به رقم
193/7رسید که 1/2درصد نسبت به ماه قبل افزایش نشان می دهد .میزان افزایش
شاخص گروه عمده «کاالهای غیرخوراکی و خدمات» نسبت به ماه مشابه سال قبل
16/6درصد بوده و نرخ تورم 12ماه منتهی به مهرماه س��ال 1393نس��بت به دوره
مش��ابه س��ال قبل این گروه 20/4درصد است که نس��بت به تورم 12ماه منتهی به
شهریورماه ) 21/6( 1393کاهش یافته است.
تبدیل کرانه باختری به مرکز مقاومت
واریز قسط چهارم دارایی های مسدود شده ایران
معاون وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد :به زودی کرانه باختری مانند غزه
به مرکز مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی تبدیل خواهد شد.
ب��ه گ��زارش مونیتورین��گ اخب��ار خارجی واح��د مرکزی خبر ،حس��ین
امیرعبداللهیان در مصاحبه با پایگاه اینترنتی العهد افزود :کمک های ایران به
ارتش لبنان برای یاری رساندن به ان در مبارزه با تروریسم است.
وی گفت :مهم ترین س��ازمان اطالعاتی که در ش��کل گیری گروه داعش و
حمایت از ان نقش داش��ت ،موساد رژیم صهیونیس��تی بود و شواهد زیادی
در ای��ن باره وجود دارد .س��ران و اعضای این گروه تروریس��تی از ایدئولوژی
افراط��ی پیروی می کنند که به نام دین اس�لام عم��ل می کند ،اما در واقع با
تعالیم دین حنیف اسالم تناقض دارد و هدف از ان هم مخدوش کردن وجهه
اس�لام است .وی خاطرنشان کرد :بعضی سازمان های اطالعاتی منطقه ای و
بین المللی با مهندسی معکوس به دنبال ویران کردن منطقه هستند.
ط چه��ارم از دور دوم
قس��
ازادسازی دارایی های مسدود شده
ایران به حساب بانک مرکزی واریز
شد .مبلغ 500میلیون دالر امریکا
براس��اس توافق ایران و گروه 5+1
باب��ت بدهی کش��ور هندوس��تان
در قال��ب قس��ط چه��ارم از طریق
بانک مرکزی امارات دریافت و به حس��اب بانک مرکزی ایران واریز ش��د.
با احتس��اب واریز قس��ط چهارم ،مبلغ 1/9میلی��ارد دالر از کل مبلغ 2/8
میلیارد دالر به حس��اب بانک مرکزی واریز شده است .همچنین طبق این
توافق��ات ،در مرحله اول 4/2میلی��ارد دالر دیگر از درامدهای نفتی در 8
قسط دریافت شده بود.
می ش��ود و می توان برای ارزان تر اداره ش��دن کش��ور
برنامه هایی داشت ،گفت :قطعا این حرف درست است و
در این راستا ما باید بهره وری را بیشتر کنیم.
س��خنگوی دولت همچنین در جواب سوالی در حوزه
پزش��کی ،خاطرنشان کرد :در فاز س��وم پرداخت مردم
را ک��ه ح��دود 10درصد بود به 6درص��د و پرداخت در
روس��تاها که حدود 5درصد ب��ود را به 3درصد کاهش
دادیم .همچنین از دریافتی های غیررسمی و غیرقانونی
که در بیمارستان های دولتی اتفاق می افتد ،جلوگیری
کردیم .س��خنگوی دول��ت همچنین در جواب س��وال
دیگ��ری در مورد 32میلیارد تومان��ی که به یک وکیل
برای پیگیری مس��ائل یک��ی از وزارتخانه ه��ا پرداخت
ش��ده است ،گفت :اقدامات قانونی از سوی دستگاه های
نظارتی درون دولت در حال انجام است و همه تالش ما
این است که صرفه جویی هزینه ها و سالم سازی فرایند
ارائه خدمات به مردم را پیگیری کنیم.
نوبخت همچنین در پاسخ به این پرسش که ایا دولت
ب��رای بهره گی��ری از چهره هایی ک��ه در انتخاب دولت
یازدهم موثر بوده اند از جمله اقایان خاتمی و هاش��می
برنامه هایی دارد؟ گفت :دولت از همه ظرفیت هایی که
به عنوان ظرفیت ملی هستند برای پیشبرد اهداف ملی
استفاده خواهد کرد.
ویژه
گزارش تفحص از دانشگاه ازاد
درصحنمجلسقرائتمی شود
سخنگوی هیات تحقیق و تفحص از دانشگاه ازاد
درب��اره اخرین وضعیت این پرونده ،گفت :گزارش
تهیه شده مدیریت 30سال گذشته دانشگاه ازاد را
مورد بررس��ی قرار داده که بخشی از این بررسی ها
دوره مدیریت عبداهلل جاس��بی و ت��ا حدودی نیز
دوره کامران دانشجو را دربر می گیرد.
رض��ا صاب��ری در گفت وگو با خبرگ��زاری خانه
ملت ،با ی��اداوری قرار گرفتن گ��زارش تحقیق و
تفحص از دانش��گاه ازاد در نوبت قرائت در صحن
علنی مجلس ،افزود :ارائه این گزارش هفته اینده
در دس��تور کار صح��ن مجلس ق��رار دارد و قرار
اس��ت نتیجه این تفحص در صحن علنی مجلس
قرائت شود.
نماین��ده مردم ازادش��هر و رامی��ان در مجلس
ش��ورای اس�لامی ،با بیان اینکه موضوع تحقیق و
تفحص از دانشگاه ازاد همیشه موضوعی جنجالی
بوده و مورد استفاده رسانه ها قرار می گرفت ،ادامه
داد :ما تالش داش��تیم تا این تحقیق و تفحص در
قال��ب ایین نام ه داخلی مجلس انجام گیرد و تحت
تاثیر جوسازی روزنامه ها و رسانه ها نباشد.
این نماین��ده مردم در مجلس نهم ،تصریح کرد:
تام��ل ما ش��رایطی ایجاد می کرد تا با حساس��یت
بیش��تری کار را پی��ش ببری��م به گون��ه ای که تا
اخرین لحظات نیز اگر مستندات تازه ای به دست
ما می رس��ید نس��بت به اصالح این گزارش اقدام
می کردیم؛ از س��ویی دیگر زمانی ک��ه گزارش به
دست اعضای کمیسیون اموزش و تحقیقات رسید
درخواست شد تا نمایندگان کمیسیون این گزارش
را مطالعه کرده و اظهارنظر کنند.
وی ب��ا یاداوری رای مثبت کمیس��یون اموزش
و تحقیق��ات مجلس برای قرائت ای��ن گزارش در
صحن علنی مجل��س ،تاکید کرد :بر این اس��اس
ب��ا توجه به اینک��ه در مجلس زم��ان زیادی برای
قرائت گ��زارش تحقیق و تفحص داده نمی ش��ود،
بنابراین بخش هایی از گزارش که برای کمیسیون
حائز اهمیت اس��ت قرائت خواهد ش��د و س��پس
کل گ��زارش به قوه قضائیه ارس��ال خواهد ش��د.
س��خنگوی هیات تحقیق و تفحص از دانشگاه ازاد
اسالمی ،گفت :بر اساس ایین نامه داخلی مجلس،
از سوی هیات رییسه مجلس به قوه قضائیه ارسال
خواهد شد.
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
industry@smtnews.ir
صنعت
3
4
21
22
صادرات چند گام عقب تر از تولید
افزایش ۲۲درصدی درامد ارزی از صادرات پتروشیمی
ارزش ۲۰۰هزار میلیارد تومانی راه های ایران
3
با تدوین مدل حمایتی سازمان صنایع کوچک از صادرات بنگاه های کوچک ،صورت می گیرد
افزایش سهم صنایع کوچک در تولید ناخالص داخلی
گروه صنعت -س��ازمان صنایع کوچک و ش��هرکهای
صنعت��ی کش��ور برای توس��عه ص��ادرات صنایع کوچک
مجموع��ه حمایتیهایی را در قالب مدل حمایتی در نظر
گرفته است .در این مدل به اهمیت صنایع کوچک در رشد
و توسعه اقتصادی توجه و همچنین راهکارهای حمایتی
برای ورود این واحدها به زنجیره جهانی در نظر گرفته شده
است .این سازمان مهمترین هدف خود را حمایت از صنایع
کوچک کش��ور و بهبود ساختار صنایع کوچک و افزایش
توان رقابتی انها به منظور رویارویی با چالش های پیش رو
میداند .ضمن اینکه رقابتی ش��دن این بخش از صنعت،
پاس��خی مناسب برای مشکالت فراوری توسعه اقتصادی
اس��ت .از این رو بسیاری از کشور های توسعه یافته و یا در
حال توسعه برای حل مشکالت صنایع کوچک برنامه های
حمایتی تدوین کرده اند.مطالعات تطبیقی در 20کش��ور
صنعتی و در حال توسعه از جمله فرانسه ،اسپانیا ،اندونزی،
تایوان ،کره جنوبی ،اس��ترالیا ،امریکا ،مجارستان ،ایتالیا،
ژاپن ،کانادا ،بلغارستان ،هند ،روسیه ،سنگاپور ،انگلستان،
مالزی ،ترکیه و سایر کشورهای منتخب مبین این موضوع
اس��ت که در هر یک از این کش��ور ها مدلی برای توس��عه
بازار این صنایع وجود دارد که از طرف حاکمیت حمایت
می شود .در این سازمان نیز افزایش سهم صنایع کوچک
در تولید ناخالص داخلی ( )GDPو ارزش افزوده صنعتی
از طری��ق بهبود رقابت پذیری صنایع کوچک در بازار های
هدف داخلی و خارجی و کمک به بهبود فضای کس��ب و
کار در دس��تور کار اس��ت.در حال حاضر صنایع کوچک
ب��رای ورود به بازار های صادراتی با معضالت و مش��کالت
متعددی روبه رو هس��تند که س��ازمان متولی حمایت از
ای��ن صنایع برای مرتفع کردن ه��ر یک از این معضالت،
برنامه ه��ای خاص��ی را مدنظر قرار داده اس��ت .از این رو
واحد ه��ای صنعتی کوچک در امر صادرات به دو دس��ته
تقسیم می شوند .گروه نخست ،واحد های صنعتی کوچکی
هس��تند که توانایی صادرات مستقیم محصوالت خود را
ندارند و گروه دوم واحد های صنعتی کوچکی هستند که
توانایی صادرات مستقیم را داشته ،اما در انجام این امر با
معضالتی رو به رو هس��تند که س��ازمان صنایع کوچک و
شهرک های صنعتی ایران متناسب با معضالت هر دسته
برنامه حمایتی در دستور کار خود دارد.
طرح اعطای تسهیالت به واحد های صادراتی
بررس��ی های صورت گرفته نش��ان می دهد که یکی از
دالیل موفقیت در بازار های هدف صادراتی ،ثبات و حضور
دائمی در بازار است .در بازار های صادراتی به دلیل شلوغی
و تع��دد رقبا ب��ه محض خروج یکی از صادرکنندگان رقبا
بالفاصله جای خالی ان را پرکرده و س��هم بازار را به خود
اختص��اص می دهند .در این می��ان صنایع کوچک نیز به
دلیل ویژگی های خاص خود با محدودیت بیشتری همراه
هستند .کمبود سرمایه در گردش به عنوان یکی از دالیل
اصل��ی حض��ور نیافتن این صنای��ع در بازار های صادراتی
شناس��ایی ش��ده اس��ت .از طرف دیگر ارائه تسهیالت در
قالب طرح کمک های فنی و اعتباری نیز در دس��تور کار
س��ازمان صنایع کوچک قرار دارد .بنابراین در فرایند ارائه
این تس��هیالت واحد های صنعت��ی صادراتی مورد توجه
جدی هستند .بدین منظور اگر واحدی تولیدات صادراتی
برق��راری ارتباط واحد های تولیدی با بازرگانان خارجی و
بازار ه��ای صادراتی را فراهم می اورد .از س��ویی برگزاری
ت��ور صنعتی خارجی نیز با هدف تعامل تولیدکنندگان با
یکدیگر و اشنایی انها با فناوری روز تولید ،تنوع و کیفیت
مورد پسند محصوالت در بازار های هدف صورت میگیرد.
از س��ویی ،هم��کاری با س��ازمان های ه��م ارز خارجی
برای ورود به بازار های خارجی و توس��عه صادرات نیز در
دس��تور کار قرار دارد .همکاری با سازمان های بین المللی
و پیمان های منطقه ای از قبیل سازمان اکو ،انکتاد ،گروه
،D8س��ازمان ( APOس��ازمان بهره وری اس��یایی) و ...
زمینه ساز توس��عه دیپلماسی تجاری است .هدف توسعه
دیپلماس��ی تجاری بهبود روابط سیاس��ی – تجاری بین
کشور ها است ،تا ورود صنایع کوچک به بازار این کشور ها
تسهیل شود.
معضالت صنایع کوچک در امر صادرات و برنامه حمایتی سازمان
برنامه حمایتی سازمان صنایع کوچک
ردیف
معضل صنایع کوچک در امر صادرات
1
نداشتن توانایی صادرات مستقیم
استقرار شرکت های مدیریت صادرات
2
نبود اشنایی با فرایند صادرات
برگزاری دوره های اموزشی صادرات
حمایت از ایجاد و توسعه شرکت های ارائه دهنده خدمات کسب وکار
3
اشنایی نداشتن با بازار های خارجی
گروه اول
گروه دوم
مطالعات بازارشناسی بازار های صادراتی هدف
بازدید از نمایشگاه های خارجی
تور صنعتی خارجی
4
نبود توانایی مالی
اعطای تسهیالت به واحد های صادراتی
5
کیفیت پایین محصوالت تولیدی
اعطای تسهیالت نوسازی و تجدید ساختار صنایع
6
نداشتن توانایی برقراری ارتباط موثر
باتجار خارجی
همکاری با سازمان های هم ارز خارجی
همکاری با سازمان های بین المللی
ایجاد غرفه عرضه محصوالت صنایع کوچک در بازارچه های مرزی
7
اشنایی نداشتن بازرگانان داخلی و
خارجی با ظرفیت های صادراتی صنایع
کوچک
بانک اطالعات صادرکنندگان صنایع کوچک
تهیه و بروزرسانی کتابچه راهنمای واحد های صنعتی مستقر در شه رک ها و نواحی
صنعتی
داشته باشد برای دریافت تسهیالت در اولویت قرار خواهد
گرفت.
تس�هیالت نوس�ازی و تجدی�د س�اختار صنای�ع
کوچک
هم اکنون سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی
ایران با هدف شناسایی و کمک به رفع عارضه ها ،افزایش
توان رقابتی ،کیفی کردن محصوالت صنایع کوچک برای
حضور قدرتمند در بازار های داخلی و خارجی تسهیالتی
ب��ه واحده��ای صادراتی کوچک برای نوس��ازی و تجدید
س��اختار اعطا میکن��د .این واحد ها با انج��ام پروژه های
عارضه یاب��ی به کمک مش��اوران متخصص م��ورد تایید
س��ازمان ،راهکار های بهبود محصول ،فرایند ،سیس��تم
و روش های خود را مش��خص ک��رده و با ارتقای کیفیت،
کاهش قیمت تمامشده ،بازارپسندی محصوالت تولیدی
خود را در بازار های هدف افزایش می دهند.
بانک اطالعات صادرکنندگان صنایع کوچک
برای شناس��ایی واحد های صنعتی کوچک که صادرات
دارند الزم اس��ت بانک اطالعاتی تهیه ش��ده تا برمبنای
ان بت��وان برنامه ری��زی الزم را انج��ام داد چرا که اهمیت
اطالعات و امار در فرایند برنامه ریزی برکس��ی پوش��یده
نیس��ت .البته این امار ها همه ساله توسط بانک مرکزی و
مرکز امار ایران منتشر می شود ،اما اطالعات منتشر شده
تعیین تکلیف 29قرارداد راکد
در شهرک های صنعتی
مهر -مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی تهران از تعیین تکلیف 29قرارداد راکد و غیرفعال در سطح
ش��هرک های صنعتی استان تهران خبر داد .علی س��لیمانی گفت :در نشست هیات حل اختالف و داوری
که به منظور تعیین تکلیف قراردادهای راکد و غیرفعال در ش��هرک های صنعتی عباس اباد ،ش��مس اباد،
نصیراب��اد ،فیروزکوه و خوارزمی برگزار ش��د 29 ،قرارداد در مجموع به مت��راژ 195هزار و 879مترمربع
تعیین تکلیف شد .مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی تهران افزود :شرکت شهرک های صنعتی تهران
بر اس��اس دستورالعمل س��ازمان صنایع کوچک و ش��هرک های صنعتی ایران و در راستای انجام تعهدات
طرف های قرارداد ،پس از دو مرحله ارس��ال اخطاریه و تجدید وقت ،نس��بت به تعیین تکلیف قراردادهای
راکد و فعال کردن مطلوب اراضی غیرفعال در شهرک ها و نواحی صنعتی در نشست هیات حل اختالف و
داوری اقدام می کند .وی ،دریافت نکردن پروانه ساختمانی ،نبود ساخت وساز ،اخذ نکردن پروانه پایان کار،
بدهی مالی ،بدهی حق شارژ و گاز ،انقضای اعتبار یا ابطال جواز تاسیس و منعقد کردن قرارداد و تحویل را
از جمله موارد تخلف طرف های قرارداد در شهرک ها و نواحی صنعتی اعالم کرد که در جلسات هیات حل
اختالف و داوری مورد بررسی قرار می گیرد .سلیمانی خاطرنشان کرد :فسخ قراردادهای راکد و غیرفعال در
شهرک های صنعتی با جدیت دنبال خواهد شد تا به واسطه ان ،زمین مورد نیاز برای سرمایه گذاران واقعی
برای ایجاد واحدهای تولیدی و فرصت های شغلی در سطح استان تهران فراهم شود.
مربوط به بنگاه های زیر 50نفر اس��ت که ش��امل اصناف
نیز می ش��ود .بنابراین تعمیم و بسط امار بنگاه های خرد
و کوچک به صنایع کوچک خالی از اش��کال نخواهد بود.
در این راس��تا این سازمان از چند سال گذشته با توجه به
اش��راف بر فعالیت های صنایع کوچک ،شروع به تهیه این
بانک اطالعاتی کرده است.
طرح های مطالعه بازار های صادراتی هدف
مش��کالت بازاریابی بنگاه ه��ای کوچک به دلیل فقدان
چارچوب ه��ای بازاریاب��ی مناس��ب و محدودیت ه��ا و
کمبود های ش��دید در منابع بازاریابی است .این در حالی
اس��ت ک��ه ویژگی های بازاریاب��ی در بنگاه های کوچک با
کاستی های کلیدی مانند منابع محدود ،در شکل کمبود
منابع مالی ،فقدان زمان و اطالعات بازار مشخص می شود.
بر این اساس برای مرتفع کردن بخشی از این مشکالت این
سازمان با انجام مطالعات بازار ،بازار های هدف صادراتی را
در سطح رشته صنعت مورد مطالعه قرار می دهد.
همچنی��ن بازرگانان با اس��تفاده از این بانک اطالعاتی
می توانند محصوالت��ی را که مورد نیاز بازار های صادراتی
هدف است شناسایی و با تولیدکنندگان انها ارتباط برقرار
کرده و وارد مذاکره ش��وند .این کتاب راهنما هر س��اله به
روزرسانی می شود .در این میان سازمان صنایع کوچک با
حمایت از برگزاری تور های نمایشگاه های خارجی زمینه
اس�تقرار ش�رکت های مدیری�ت ص�ادرات در
شهرک های صنعتی
شرکت مدیریت صادرات یکی از انواع بنگاه های واسطه
صادراتی اس��ت که برای کمک ب��ه بنگاه های اقتصادی
ب��رای ورود ب��ه بازار ه��ای جهانی ایف��ای نقش می کند.
ش��رکت مدیریت صادرات به عنوان بازوی صادراتی چند
ش��رکت تولی��دی و تجاری عمل کرده و س��عی می کند
صادرات محص��والت و خدمات بنگاه های زیرمجموعه و
عض��و را به صورت تخصصی در باز ار های هدف مدیریت
کند.
همچنین برای گس��ترش فعالیتهای صنایع کوچک
تع��داد 57بازارچ��ه مرزی در کش��ور در ح��ال فعالیت
است .این بازارچه های مرزی قابلیت خوبی برای معرفی
محصوالت صادراتی صنایع کوچک به تجار کش��ور های
همسایه دارند.
از س��وی یک��ی از اثرگذارترین اس��تراتژی ها در حوزه
بازاریابی و حتی تولید و در نهایت فضای کسب وکار ،گذر
از تولیدمحوری به بازارمحوری است .شاید بتوان تاخیر و
تعلل در اتخاذ این استراتژی را یکی از بزرگ ترین دالیل
ناکامی و شکست اغلب بنگاه ها به ویژه بنگاه های کوچک
در ایران دانست.
برخالف ش��رکت های ب��زرگ ،صنایع کوچک به دلیل
ویژگی ه��ا و محدودیت های��ی که دارن��د به طور عمومی
نمی توانند از ش��رکت های بزرگ مش��اوره ای و س��طح
باال بهره مند ش��وند یا حتی در درون س��ازمان خود یک
واحد بازاریابی تخصصی و تمام وقت ایجاد کنند .یکی از
شیوه های حل این مشکل ،استفاده از خدمات مشاوره ای
زبده و کارامدی است که عالوه بر کم هزینه بودن با فضای
کسب وکار در سطح صنایع کوچک کشور اشنا باشند .در
این مورد س��ازمان صنایع کوچک نیز قصد دارد از ایجاد
و توس��عه ش��رکت های ارائه دهنده خدمات کس��ب وکار
حمایت کند.
به نظر میرسد این سازمان برنامههای متنوعی را برای
گس��ترش صادرات صنایع کوچک در بازارهای داخلی و
خارجی بهویژه بازارهای منطقهای در دس��تور کار خود
قرار داده که در صورت به انجام رس��یدن انها ،نقش این
صنایع را در افزایش ارزش افزوده صنعت و تولید ناخالص
داخلی شاهد خواهیم بود.
صنعت نساجی ،نیازمند شبکه فروش
از سوی تولید کنندگان
شاتا -مدیرکل دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت ،معدن و تجارت گفت :صنعت نساجی بهویژه در محصول
نهایی مانند پارچه و لباس ارزش افزوده باالیی دارد که میتواند تامین سرمایه در گردش مناسب برای تولیدکنندگان
داش��ته باشد که مستلزم ایجاد شبکه فروش به وس��یله تولیدکنندگان است .گلناز نصرالهی با تاکید بر نقش مدیریتی
تولیدکنندگان در بازار افزود :تولیدکنندگان در تمام دنیا به شیوههای مختلف محصول خود را به دست مصرفکننده
میرس��انند .وی گف��ت :ایجاد واح��د بازاریابی و فروش در کارخانهها ،اقدام برای ایجاد فروش��گاهها و محلهای عرضه
بهص��ورت مس��تقیم یا در قالب اعط��ای نمایندگی به افراد با تجرب��ه در فروش ،ایجاد واحد تحقیقات ب��ازار و ارتباط با
مصرفکننده نهایی ،بخشی از اقداماتی است که باید تولیدکنندگان برای ان گام بردارند .وی با بیان اینکه کارخانههای
نس��اجی در ایران باید به س��مت روشهای نوین حرکت کنند تا در برابر محصوالت وارداتی توان رقابت داش��ته باشند،
تاکید کرد :انچه اهمیت دارد تغییر رویکرد تولید در ایران اس��ت ،چرا که رقبای بس��یار زیادی در خارج از کشور فعالیت
دارند و انها فرایند فروش و بازاریابی را قبل از تولید اغاز میکنند .مدیرکل دفتر صنایع نس��اجی و پوش��اک همچنین با
بیان اینکه صنعت نس��اجی نزدیک به 9800واحد تولیدی در سراس��ر کشور دارد و در مجموع این تعداد واحد سهمی
11درصدی از کل صنعت کشور و سهمی 12درصدی از کل اشتغال صنعت را به خود اختصاص داده است ،ادامه داد:
صنعت نس��اجی صنعتی اس��ت که سطح اشتغال بسیار باالیی دارد و نیروی انسانی بیشتر ،هزینه این صنعت را افزایش
داده است؛ این در حالی است که حاشیه سود این صنعت برای تولیدکنندگان ناچیز است.
گپ
ورود سرمایهگذاران کالن برای
دریافت طرحهای استراتژیک
بنفش�ه بینش -چندی است
که امارهای 6ماهه ارائه ش��ده
از س��وی وزارت صنعت ،معدن
و تج��ارت مبن��ی ب��ر کاهش
تعداد ص��دور جوازها و ارزیابی
میزان اشتغال انها نگرانیهایی
را به وجود اورده اس��ت .از س��ویی امارهای اعالمی
از س��وی بان��ک جهان��ی مبن��ی ب��ر رش��د منفی
16/4درصدی صنایع در بهار سال جاری این نگرانی
را تش��دید کرد .س��یدمهدی نیازی ،مدیرکل دفتر
امار و ف��راوری دادهه��ای وزارت صنعت ،معدن و
تجارت در گفتوگوی کوتاهی که با
داشت،
ای��ن نگرانی را بیمورد دانس��ت و ضم��ن تاکید به
ورود س��رمایهگذاران کالن برای دریافت طرحهای
اس��تراتژیک گفت« :نمیتوان فقط با ارائه امارهای
مربوط به جواز تاس��یس و پروان��ه بهرهبرداری در
م��ورد وضعیت صنعت ،مع��دن و تجارت اظهارنظر
کرد ».در ادامه گفت وگو ما با وی را می خوانید:
ایا میتوان ارتباطی بین تعداد صدور جواز
تاس�یس و پروانه بهرهبرداری و رشد صنعتی
در نظر گرفت؟
رشد و کاهش صدور جواز و پروانه ارتباطی با رشد
اقتصادی ندارد .نرخ رش��د مربوط به مقایسه حجم
و مقادیر تولیدات صنعتی نس��بت به دوره مش��ابه
سال گذشته اس��ت .نمیتوان فقط با ارائه امارهای
مربوط به جواز تاس��یس و پروان��ه بهرهبرداری در
م��ورد وضعیت صنعت ،مع��دن و تجارت اظهارنظر
کرد .تولی��د ،واردات ،صادرات و پارامترهایی از این
دس��ت در کنار هم معنادار و در ارائه یک وضعیت
واقعی موثر هستند .وقتی یک سرمایهگذار یا فعال
اقتص��ادی اقدام ب��ه س��رمایهگذاریمیکند ،جواز
تاس��یس دریافت میکند .سپس برای خرید زمین
و تملک ان ،س��اخت سوله و خرید ماشیناالت و...
اقدام میکند تا زمانیکه به بهرهبرداری برسد که در
ان زمان اقدام به دریافت مجوز دیگری با نام پروانه
بهرهبرداری میکند .جواز تاسیس را با سه شاخص
ارزیابی میکنند .تعداد ،اش��تغال و س��رمایه .تعداد
جوازها واقعی اس��ت اما اش��تغال و س��رمایه حالت
پیشبینی دارد ،زیرا هنوز محقق نش��ده اس��ت .در
واقع جواز تاسیس به معنی تقاضای سرمایهگذاری
بوده ،که این جواز شامل سه شاخص تعداد ،میزان
سرمایهگذاری و پیشبینی اشتغال است.
ب�ا توجه به امارهایی که اعالم ش�د ،در 6
ماه نخست سال جاری در تعداد جواز تاسیس
9درصد و پیشبینی اش�تغال جواز تاس�یس
حدود 10درصد کاهش داش�تیم ،اما در میزان
پیشبین�ی س�رمایهگذاری ای�ن جوازه�ای
تاسیسی شاهد رشد 26درصدی بودهایم .این
کاهش تعداد جوازها و میزان اش�تغال به چه
بازمیگردد؟
کاهش تعداد و افزایش سرمایه به منزله این است
که در 6ماه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه
سال گذشته ،حجم سرمایهگذاریها بزرگتر شده و
سرمایهگذار به طرحهای بزرگ نسبت به طرحهای
کوچک بیش��تر اقدام کرده است .تحلیل این امارها
نش��ان میدهد که به سمت تقاضای سرمایهگذاری
برای طرحهای بزرگ و اس��تراتژیک پیش رفتیم و
کاه��ش در تعداد جواز و میزان اش��تغال انها جای
نگرانی ندارد.
براساس امارهایی که اعالم شد ،در تعداد
و میزان اش�تغال پروانههای بهره برداری در6
ماه نخست سال جاری به ترتیب 35و 6درصد
رشد داشتیم ،اما در میزان سرمایهگذاری ان
ش�اهد کاهش 11درصدی در م�دت زمان یاد
شده بودیم .این امر نشان دهنده چیست؟
این موضوع نشان میدهد که در تعداد راهاندازی
و ب��ه بهرهبرداری رس��اندن طرحها موفق بوده ایم و
همچنین 6درصد هم به اشتغال کشور اضافه شده،
اما کاهش 11درصدی به این معناست که 35درصد
رش��د تعداد پروانه بهرهبرداری در واحدهای بزرگ
صورت نگرفته ،بلکه این رشد در واحدهای متوسط
و کوچک بوده اس��ت .از نظر وزارت صنعت ،معدن
و تج��ارت تقاضاه��ا برای ص��دور جواز براس��اس
شرایط اقتصادی نوس��اناتی دارد و براساس شرایط
و سیاس��تها اس��ت و اگر در مقطعی تعداد صدور
جوازها منفی یا مثبت باش��د جای نگرانی نیس��ت.
در 6ماه گذشته براساس امارهای موجود ،تقاضای
س��رمایهگذاری در طرحهای ب��زرگ صورت گرفته
است ،یعنی سرمایهگذاران کالن وارد بازار شدند که
این موضوع وجود ثبات در کشور را نشان میدهد.
در بحث پروانههای بهرهب��رداری نیز که 35درصد
رشد در 6ماه گذشته داشتیم نشان میدهد کسانی
که از قبل سرمایهگذاری انجام داده اند ،انگیزه پیدا
کردهاند تا طرحهای خود را به بهرهبرداری رس��انده
و تولید را اغاز کنند.
یادداشت
تولید داخلی با هدف
مصرف خارجی
4
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
بررسی زیرساخت های صادرات یک میلیون دستگاه خودرو در افق 1404نشان داد
صادرات چند گام عقب تر از تولید
احمد اسماعیلی
قائم مقام معاونت روابط بین الملل و
صادرات سایپا
پیش بینی صادرات یک میلیون دس��تگاه خودرو بر
اساس اهداف س��ند چش��م انداز درحالی مطرح شده
که در واقع دس��تیابی به این هدف بسیار دشوار است،
اما برای تحق��ق ان الزاماتی وجود دارد که در صورت
تحقق انها ،رس��یدن ب��ه این هدف دور از دس��ترس
نیس��ت .یکی از این الزامات را می توان توس��عه سبد
محص��والت خودروس��ازان نام برد ک��ه درحال حاضر
در بین دو خودروس��از بزرگ کش��ور درحال رخ دادن
اس��ت .ب��ا نگاهی ب��ه س��ال های ۸۰ال��ی ۸۴به این
نتیجه می رس��یم که توجهی به توس��عه محصول در
میان خودروس��ازان نشد ،اما با توجه به مشکالتی که
پی��ش روی تولیدکننده در س��ال های اخیر به وجود
امد ،میزان تنوع در محصوالت تولیدی خودروس��ازان
افزایش یافت .براین اس��اس افزوده شدن خودروهایی
با برند داخلی به جمع س��بد محصوالت خودروسازان
می تواند روند رو به رش��د ص��ادرات را در کنار تولید،
تضمین کند.
از س��ویی باید در کنار توس��عه محصول ،به قیمت
تمام ش��ده خودروهای س��اخت داخل نیز توجه کرد
تا میزان رقابتی ش��دن خودروهای س��اخت داخل در
بازارهای ه��دف نیز افزایش یابد .این درحالی اس��ت
ک��ه در کنار توج��ه به عوام��ل درون س��ازمانی باید
مس��ائل برون سازمانی و مثبت شدن فضای سیاسی و
کسب وکار در کشور نیز مورد توجه جدی قرار گیرد تا
بر روی کاهش قیمت تمام شده خودرو تاثیر گذاشته
و مزیت صادرات محصوالت تولیدی را افزایش دهد.
با این ح��ال با توجه به امارها اگ��ر میزان صادرات
خودرو در سال ۹۳به ۱۰۰هزار دستگاه برسد ،فاصله
این میزان صادرات با هدفگذاری ۱میلیون دستگاه در
س��ال ،فاصله ای عمیق خواهد ب��ود که البته با کاهش
تولید خودروس��ازان و از دس��ت دادن بازارهای فعال
و موف��ق ای��ران در منطقه به دلیل جن��گ ،این روند
تا حدودی توجیه پذیر اس��ت .از س��ویی با استناد به
امارها در گذشته نمی توان معیاری برای توفیق یافتن
و نیافتن در بحث صادرات در نظر گرفت .این درحالی
اس��ت که میزان ص��ادرات خودروه��ای داخلی در ۲
سال گذش��ته به ۴۲هزار دستگاه رسید اما در مقابل
بازارهای صادراتی عراق و سوریه را نیز از دست دادیم
که خوشبختانه درحال حاضر بازار صادراتی عراق فعال
ش��ده و ظرفیت تولید و صادرات در سایت اسکندریه
نیز به میزان ۵۰هزار دستگاه رسیده است .حال اگر در
این شرایط خرده بازارها را کنار گذاشته و تمرکز خود
را بر روی صادرات به کش��ورهای عراق ،مصر ،الجزایر
و نیجریه که توان فروش باالی ۵۰۰هزار دس��تگاه در
سال دارند ،بگذاریم ،می توانیم در کنار توسعه محصول
و شرایط مساعد کس��ب وکار در کشور امیدوار به بود
تا به هدفگذاری صادرات س��االنه یک میلیون دستگاه
خودرو دست یافت.
در ای��ن خص��وص می ت��وان به تجربیات کش��وری
همچون مکزیک اشاره کرد که میزان تولید خودروی
این کش��ور در سال به ۳میلیون و ۵۰۰هزار دستگاه
در س��ال می رس��د که ۲میلیون دس��تگاه ان صادر
می ش��ود و عمده ص��ادرات ان نیز ب��ه ایاالت متحده
امریکاس��ت ،ان هم در شرایطی که کش��ور امریکا از
قوانین و اس��تانداردهای س��ختگیرانه ای برای واردات
خودرو برخوردار است.
بازار خودرو
بازار خودرو در رکودی نس��بی به س��ر می برد و
قیمت خودروه��ای داخلی در هفته جاری تغییری
نسبت به هفته گذشته نداشته است.
خودرو
حسین علیزاده -گروه صنعت :با نگاهی به روند تولید خودرو در سال های گذشته و مقایسه ان
ب�ا میزان صادرات ،می توان گفت توازنی در این حوزه وجود نداش�ته و اگرچه ش�اه بیت تولید
خودروی ایران در سال ۹۱با تولید ۱میلیون و ۶۴۸هزار دستگاه بود و رتبه سیزدهم جهان را
از ان خود کرد ،اما صادرات خودرو در ۱۰ماه نخست سال ۹۱به ۴۶هزار و ۵۹۱دستگاه رسید که با توجه
به میزان تولید ،صادرات خودرو متوازن نبوده است .در واقع نمی توان رشد تولید را مالک افزایش صادرات
قرار داد که افزایش صادرات به عواملی دیگر همچون کیفیت و قیمت تمام شده خودرو بستگی دارد.
س��ال ۹۳تولید خودرو های س��واری نس��بت به س��ال خودرو در کشور اتفاق افتاده است .براساس امارهای وزارت
گذش��ته افزایش ۷۵درصدی را تجربه کرده ،این درحالی صنعت ،معدن و تجارت در 6ماه نخس��ت سال ۹۲بالغ بر
اس��ت که نس��بت صادرات به تولید معک��وس بوده و در 36/5درصد کاهش پیدا کرده است ،طبق این گزارش در 6
ماه های نخس��ت س��ال جاری صادرات خ��ودرو با کاهش ماه نخست س��ال جاری ۲۹۶هزار دستگاه خودرو در ایران
23/8درصدی به ۶۸۵دس��تگاه در فروردین ماه رس��ید .تولید شده است ،درحالی که در دوره مشابه سال ۹۱تعداد
این درحالی است که سهم خودرو از کل صادرات غیرنفتی خودروه��ای تولیدی ۴۵۹هزار دس��تگاه ب��وده و یک گام
کش��ور در فروردین ماه حتی به 0/2درصد هم نرس��ید .عقب تر در نیمه نخس��ت س��ال ۹۰میزان تولی��د در مرز
روند نزولی صادرات خودرو درحالی در فروردین ماه ادامه ۸۰۰هزار دس��تگاه بوده است .این وضعیت به خوبی نشان
یافت که در س��ال گذشته نیز صادرات خودروهای ایرانی می دهد چرا صادرات خودرو کاهش پیدا کرده است .با این
حال به نظر می رس��د روند روبه رش��د
با افت ش��دید به ح��دود ۷۰میلیون
تولید می تواند بر میزان افزایش تعداد
دالر رسیده بود .با این حال و با توجه
ساخت خودروهایی
خودروه��ای صادراتی تاثیر مس��تقیم
ب��ه افزایش تولید خودرو در امس��ال
با بیش از دو دهه این
داشته باشد .اما با توجه به تنوع اندک
به نظر می رس��د که می��زان صادرات
نگرانی را به وجود
و کیفی��ت پایین خودروه��ای تولید
نیز افزایش خواهد یافت .این درحالی
هنوز
شاید
که
اورد
ی
م
داخل در مقایسه با انچه در بازارهای
است که ایران خودرو و سایپا تا پایان
امس��ال ص��ادرات ۴۳هزار دس��تگاه خودروهای قدیمی «چار جهانی مورد توجه مصرف کننده است،
خ��ودرو ( 30هزار دس��تگاه س��ایپا چنگولی» پنجه در چرخه نمی ت��وان برای صادرات ب��ه بازارهای
جهانی دل بست و با این نگاه تنها باید
و ۱۳ه��زار دس��تگاه ایران خ��ودرو)
تولید صنعت خودرو
به صادرات کشورهای همسایه که در
را در دس��تورکار خود ق��رار داده اند.
فرو کرده اند.
گذشته صورت می گرفت ،بسنده کرد.
درحال حاضر و با توجه به اهداف سند
با این تفاوت که تحرکات و جنگ های
چشم انداز خودرو و هدفگذاری تولید
۳میلیون دس��تگاه خودرو در سال ،همچنین صادرات ۱منطقه ای روی این بازارها تاثیر گذاشته که خودروسازان تا
میلیون دستگاه خودرو از این میزان تولید ،به نظر می رسد تحقق اهداف سند نه تنها میزان تولید بلکه باید برای ایجاد
با تحرکات خودروسازان در حوزه تولید و رشد فعلی تولید بازارهای جدید ،میزان رقابتی شدن محصوالت خود را نیز
نس��بت به سال گذشته ،تحقق صادرات این میزان خودرو افزایش دهند.
در هر حال با توجه به تمرکز دو خودروس��از بزرگ روی
ت��ا ۱۴۰۴امکانپذیر باش��د .اما با توجه به ش��اخص های
صادرات برای رقابت با بزرگان خودرو در بازارهای جهانی دیگر اهداف س��ند یعنی افزایش تولید و طراحی پلتفرم ،با
ک��ه کیفیت و قیم��ت در راس انها ق��رار دارد ،این امر تا نگاهی به عملکرد این دو خودروساز به عنوان تولیدکنندگان
بزرگ ،می توان به تحرکات خودروسازی سایپا برای طراحی
اندازه ای دور از دسترس خواهد بود.
براس��اس امارهای گمرک ایران در 6ماه نخس��ت سال پلتفرم جدید SP100که با مش��ارکت مهندس��ان ایرانی
۹۲میزان صادرات خودروی ایران به حدود ۲۲۱۸دستگاه درحال س��اخت است اشاره کرد؛ از س��وی دیگر استخدام
رسیده است در حالی که در مدت مشابه در سال ۹۱میزان تیم المانی طراح خودرو از سوی ایران خودرو برای طراحی
خودروهای صادر شده از کشور بالغ بر ۲۹هزار دستگاه بوده دو پلتفرم ظرف مدت ۴س��ال که نقطه عطفی در صنعت
اس��ت .این مقایسه نش��ان از کاهش ۹۲درصدی صادرات خودرو ایران اس��ت نیز از دیگر اتفاقات تازه صنعت خودرو
خودرو از کشور دارد .این کاهش البته همزمان با افت تولید است .با این حال تمرکز و ظرفیت تولید این دو خودروساز
افزایش سود بی ام و
از شاسی بلندها
ایس�نا :س��ود عملیاتی خودروس��از لوکس المانی
بی ام و در 3ماه س��وم امس��ال با افزایش تقاضا برای
خودروهای شاس��ی بلند مانند مدل x5که ف��روش پایین خودروهای برقی را
جبران کرد 17 ،درصد افزایش یافت .س��ود ناخالص این شرکت بدون در نظر
گرفتن بهره و مالیات به 2/26میلیارد یورو رسید که باالتر از 2میلیارد یورو
مورد پیش بینی تحلیلگران در نظرسنجی رویترز بود .فروش خودروهای بی ام
و 6/9درصد در 3ماه س��وم رشد کرد و تقاضا برای خودروهای شاسی بلندی
مانند ایکس وان ،ایکس فور و ایکس فایو ،حاشیه سود ناخالص خودروی این
شرکت را به 9/4درصد رساند که باالتر از 8/6درصد برای خودروی مرسدس
بنز یا 9/2درصد برای ائودی بود .فروش خودروی برقی i3تا پایان سپتامبر
به 10هزار و 199دستگاه رسید .بی ام و در فوریه اعالم کرده بود برای مدل
هاچ بک i3برقی ،بیش از 11هزار سفارش دریافت کرده است.
روی خودروهای��ی با مدت س��اخت بی��ش از دو دهه این
نگرانی را به وجود می اورد که شاید هدف از تولید ۳میلیون
دستگاه خودرو در سال تا پایان ۱۴۰۴و صادرات یک سوم
ان با اتکا به این ظرفیت اس��ت و هنوز خودروهای قدیمی
«چهار چنگولی» پنجه در چرخه تولید صنعت خودرو فرو
کرده اند .کمتر از ۱۰س��ال تا ۱۴۰۴و تحقق سند تعریف
شده چش��م انداز خودرو باقی مانده اس��ت تا بر این اساس
صادرات خودرو و قطعات خودرو در کش��ور به ۲۰میلیارد
دالر برسد که این امار درحال حاضر نزدیک به ۴۰۰میلیون
دالر است که فاصله بسیار با سند چشم انداز دارد.
ب��ه اعتق��اد بس��یاری از کارشناس��ان خودروهایی که با
عنوان خ��ودروی ملی تولی��د و وارد بازار می ش��وند صرفا
نوعی کپی برداری و حاصل دس��تکاری در شکل و شمایل
خودروهای خارجی هس��تند و اختالف نظرها در خصوص
مل��ی بودن ی��ا مونتاژکاری و چینی س��ازی در س��ال های
اخیر باوجود تحریم ها تا جایی اس��ت که امروزه سرنوشت
تولید خودروهای ملی با چالش مواجه ش��ده است .از نظر
منتقدان ،خودروی ملی به معنای واقعی در کش��ور تولید
نش��ده زیرا خودرویی را می توان ملی نامید که هم طراحی
و ه م ساخت قطعات ان داخلی باشد و هم اینکه هر تغییر
در ان به درخواست خودروساز ایرانی بستگی داشته باشد.
البته در این بین برخی از کارشناس��ان می گویند س��اخت
خ��ودروی صددرصد ملی و بدون همکاری دیگر کش��ورها
در جه��ان کنون��ی دیگر مفهومی ندارد .از س��وی دیگر به
دلی��ل اینکه بخش��ی از س��هم تولیدات خ��ودرو در میان
رونمایی نسخه جدید پانامرا
پیش از موعد
خبرخ�ودرو :پورش��ه رس��ما از خ��ودروی پانام��را
اکسکلوس��یو ک��ه قرار اس��ت در نمایش��گاه اتومبیل
لس انجل��س 2014رونمایی ش��ود ،پرده برداری کرد .تنها 100دس��تگاه از
ای��ن خودرو تولید ش��ده که هرکدام دارای بدنه دو رنگ مش��کی – قهوه ای
و رینگ های 20اینچی الیاژی اس��پرت است .اتاق این خودرو مجهز به چرم
صندل��ی ،Poltrona Frauصفحات تودری چوبی قهوه ای رنگ و س��امانه
سرگرمی اطالعاتی با صفحه نمایشگر 10/1اینچی لمسی است.
پورشه در این خودرو از یک موتور 4/8لیتری V8به توان کلی 570اسب
بخ��ار و گش��تاور 750نیوتون متر که در کنار ی��ک جعبه دنده PDKنصب
ش��ده استفاده کرده است .پانامرا اکسکلوس��یو قادر است در مدت 3/9ثانیه
سرعتش را از صفر به صد برساند و محصول فوق 249877یورو قیمت گذاری
شده است.
قیمت برخی خودروهای داخلی
پژو GLX 405یورو ،4دو ایربگ ،داشبورد جدید
29میلیون و 500هزار تومان
پژو پارس سال یورو ،4دو ایربگ ،داشبورد جدید
37میلیون و 800هزار تومان
پژو 206تیپ 2
34میلیون و 500هزار تومان
پژو V8 206صندوقدار
36میلیون و 900هزار تومان
رانا LX
32میلیون و 500هزار تومان
رنو تندر E2
41میلیون و 600هزار تومان
سایپا SE 132
19میلیون و 900هزار تومان
سایپا SE 111
20میلیون و 400هزار تومان
تیبا SXیورو4
24میلیون و 100هزار تومان
لیفانX60
62میلیون تومان
مزدا 3تیپ 4صندوقدار
قیمت برخی خودروهای خارجی
134میلیون تومان
هیوندای 2015 i20
88میلیون تومان
هیوندای سوناتا - 2014دو ایربگ
128میلیون تومان
اسپورتیج فول - 2.4مدل 2015
158میلیون تومان
پیکانتو2015 -
71میلیون تومان
industry@smtnews.ir
روی خط خبر
خبرخودرو :مجید منصوری ،عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت :باید
در همایش های خودرو از ایده ها و دیدگاه های افراد صاحبنظر اس��تفاده کرد و پس
از همایش نیز به دنبال بومی کردن دانش و فناوری عرضه ش��ده در این همایش ها
و نمایش��گاه ها بود .مجید منصوری افزود :اگر قرار باشد پس از برگزاری نمایشگاه ها
و همایش ه��ای تخصصی انتقال دانش فن��ی صورت نگیرد و کار به مرحله عملیاتی
وارد نش��ود ،تغییراتی در صنعت خودرو س��ازی به وجود نخواهد امد .وی ادامه داد:
در زمان برگزاری چنین همایش هایی دانش روز دنیا و فناوری های تازه در معرض
دید قرار می گیرد و مس��ئوالن و کارشناس��ان عرصه داخلی صنعت خودرو باید در
جهت تسهیل وارد کردن دانش فنی روز در زمینه تولید خودرو از هم پیشی بگیرند.
ایس�نا :واردات خودروی سواری در ۷ماه نخست امسال به تعداد ۵۷هزار و ۸۱۰
دستگاه به وزن ۸۷هزارتن رسید که ارزش این خودروهای وارداتی به یک میلیارد
و ۱۴۷میلیون و ۵۵۳هزار و ۷۴۹دالر می رس��د .از س��وی دیگر تعداد خودروهای
وارداتی تنها در مهرماه ۱۳۹۳برابر با ۶۳۳۶دستگاه به ارزش ۱۳۵میلیون و ۴۱۹
هزار و ۳۰دالر اس��ت که نسبت به مهرماه سال گذشته که ۸۲۶۶دستگاه خودرو
وارد کش��ور ش��ده بود ،بیش از ۲۳درصد کاهش یافته است .این درحالی است که
با وجود کاهش واردات خودرو در مهرماه امسال تعداد خودروهای وارداتی در 7ماه
نخست امس��ال نسبت به مدت مشابه سال گذش��ته ۸۹درصد رشد داشته است.
براس��اس این گزارش ،در مدت مشابه سال گذشته نیز ۳۰۶۴۸دستگاه خودرو به
ارزش ۶۲۷میلیون و ۹۰۵هزار و ۵۶۲دالر وارد کش��ور ش��ده بود .به این ترتیب
قیمت متوس��ط هر دس��تگاه خودروی وارداتی در ۷ماه نخس��ت امسال حدود ۵۱
میلیون و ۳۱۳هزار تومان است.
ایس�نا :سیدهادی حس��ینی ،عضو کمیس��یون صنایع و معادن مجلس گفت:
خودروس��ازان کشور باید به سمت اس��تفاده از انرژی های گازوئیل و برق در تولید
خودروهای سواری حرکت و بسترهای این کار را فراهم کنند .وی گفت :خودروسازان
کش��ور نباید چش��م انتظار رفع تحریم ها و هجوم برندهای خودروسازان خارجی به
کش��ور باش��ند بلکه باید به فکر تضمین منافع کشور باشند؛ نه اینکه مثل گذشته
منافع را فدای برخی روابط کنند .حس��ینی تاکید کرد :عاقالنه ترین کار در شرایط
فعلی اقتصاد کش��ور این اس��ت که منافع بلندمدت در صنعت خودروسازی کشور
هدف گذاری و در جهت به روز کردن فناوری های تولید خودرو در کش��ور حرکت
ش��ود .بنده هیچ منعی برای استفاده از ظرفیت های مطالعاتی و تحقیقاتی خارجی
در این حوزه نمی بینم ،اما باید توجه داشت که برندهای مطرح خودروسازی جهان
نیز به راحتی فناوری های روز خود را در اختیار خودروسازان ایران قرار نمی دهند.
خودروسازان براساس مشارکت و تولید دیگر خودروسازان
همچون رنو و پژو بوده اس��ت ،باید منتظر بود و دید که در
قراردادهای جدید ان هم اگر دراینده میان خودروسازان ما
و فرانس��وی ها صورت گیرد ،تا چه میزان این خودروسازان
اج��ازه صادرات محصوالت خود را از طریق خودروس��ازان
ب��ه بازارهای هدف خواهن��د داد .از س��وی دیگر به گفته
مدیرعامالن دو خودروسازی بزرگ ایران سهم خودروهای
چینی در س��بد محصوالت ایران خودرو ۱۰درصد و سایپا
۵درصد بوده که البته با هدف گذاری چینی ها برای حضور
بیش��تر در بازار خودروی ایران به نظر می رس��د این س��هم
بیش��تر خواهد بود .بر این اساس بخشی از این ظرفیت نیز
در اختیار خودروسازان چینی قرار خواهد گرفت که با توجه
به کیفیت پایین و نداشتن مزیت برای صادرات ،تنها اب در
چرخ صنعت خودروسازی چین ریختن است .از سوی دیگر
با توجه به افزایش هزینه های تولید در بخش خودروسازی
ایران که می تواند مانع رقابت در بازارهای جهانی شود ،باید
امیدوار بود تا بحث کمیت بتواند این چالش را برطرف کند
و رشد تولید تا حدی بر کاهش قیمت ها تاثی ر بگذارد .با این
حال زمان زیادی برای به بار نشستن انچه مدنظر در سند
راهبردی و چش��م انداز ۱۴۰۴بوده ،نمانده اس��ت؛ اگر چه
خودروس��ازان به دنبال تغییر نگاه و رویکرد در نحوه تولید
خود هستند اما نباید از یاد ببریم که برای به روز شدن باید
فاصله قیمتی و کیفیتی محصوالت صادراتی با خودروهای
روز دنیا کم شود تا ایران نیز ازمحل منفعل صادرات خودرو
منتفع شود.
اطالعات خودرو
ایا خودروی من ایمن است؟
پیام دانش�ور -کارش�ناس خودرو :در بسیاری از
بازارهای دنیا برای اطمینان مشتریان از ایمنی خودرو،
موسس��اتی وجود دارند که وظیفه بررسی و رده بندی
وضعی��ت ایمنی خودروه��ا را برعهده دارن��د .یکی از
معروف ترین انها ،موسس��ه EuroNCapمستقر در
اتحادیه اروپاست.
تمامی خودروه��ای صفرکیلومت��ر در اتحادیه اروپا
موظف به دریافت مجوز ایمنی از این موسسه هستند.
این موسس��ه بر مبنای تس��ت های تص��ادف که انجام
می دهد ،به خودروها س��تاره های ایمن��ی از صفر تا 5
می دهد .برای تردد در بس��یاری از کشورهای اروپایی
اخذ 3س��تاره ایمنی اجباری اس��ت .این س��تاره ها از
مجم��وع نمرات��ی که خ��ودرو در تس��ت های تصادف
از روب��ه رو ،عق��ب ،پهلو ،صندلی ک��ودک و برخورد با
عابرپیاده کسب می کند ،محاسبه می شود .این نمرات
به صورت ریز در سایت این موسسه برای همه مدل های
عرضه شده در اتحادیه اروپا قابل مشاهده است .البته در
مورد هر خودرو ،مش��خصات ان خودرو هم ذکر شده
که در این مشخصات به تعداد ایربگ ها هم اشاره شده
اس��ت .به عنوان مثال ،خودرویی که 3ستاره ایمنی را
با 4ایربگ دریافت کند ،با 2ایربگ ،ایمنی ان بس��یار
پایین تر خواهد بود .بنابراین یکی از راحت ترین راه های
چ��ک ک��ردن ایمنی خ��ودرو ،مراجعه به س��ایت این
موسسه اس��ت و با جست وجوی خودروی مورد نظر با
توجه به سال معرفی ان به بازار می توانید نمره ایمنی
ان خودرو را چک کنید .توجه کنید موسسه مشابهی
در چین وج��ود دارد که از ان با ن��ام CNCAPیاد
می ش��ود .این موسسه عملیات مش��ابهی روی خودرو
انجام می دهد ولی نمره ان از ارزش کمتری برخوردار
اس��ت .معموال خودروها در سیس��تم چینی یک یا 2
س��تاره بیش��تر از سیس��تم اروپایی دریافت می کنند؛
یعنی خودرویی که توسط 5 CNCAPستاره ایمنی
دریافت می کند در 3 ENCAPیا حداکثر 4س��تاره
ایمنی خواهد داشت.
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
mine@smtnews.ir
معدن
5
6
19
20
هزار راه رفتنی
زغال سنگ داریم ،صادر نمی کنیم
جایگزینی سیمان به جای قیر
5
مرتضی علی اکبری
معاون شرکت سرمایه گذاری معادن
کارگران معدن چشم انتظار بیمه مشاغل سخت
شهریار خدیوفرد -گروه معدن :خطرات موجود در معادن فعالیت در این بخش را در ردیف سخت ترین
مشاغل دنیا قرار داده به گونه ای که افراد فعال در این حوزه و کارگران مشغول در معدن از مزایای بیمه
مش�اغل سخت استفاده می کنند .اما بررس�ی این موضوع در واقعیت کمی متفاوت تر از قوانین نوشته
ش�ده بر روی کاغذ اس�ت .کارگران این بخش با فعالیت در شرایط س�خت کاری همچون کارکردن در
عمق زمین ،زندگی در مناطق سخت بیابانی و دوری از خانواده تنها از مزایای ثبت شده در بیمه تامین
اجتماعی اس�تفاده می کنند که یک کارمند در شهر تهران با 8ساعت فعالیت کاری در یک اداره از ان
استفاده می کند .در واقع بیمه یک کارگر فعال در بخش معدن تفاوتی با بیمه یک کارمند ندارد در حالی
که از لحاظ سختی شغل کار کردن در بخش معدن برای هر کسی قابل تحمل نخواهد بود.
فرقی بین کارگر بخش معدن و یک کارمند نیست
به سراغ یکی از فعاالن بخش معدن می رویم که در یکی از
معادن زغال سنگ موجود در کشور فعالیت می کرد .مهدی
همتی که روزی نماینده کارگران معدن معروف «چش��مه
پودنه» بود امروز درخصوص وضعیت بیمه کارگران فعال در
گفت :متاسفانه بیمه کارگران بخش
بخش معدن به
معدن شامل بیمه مشاغل سخت نمی شود .ما برای پیگیری
این موضوع حتی به مجلس ش��ورای اسالمی نیز نامه ارسال
کردیم و مکاتبات انجام دادیم اما دس��ت اخر پاسخ این بود
که اگر کارفرما 4درصد حق بیمه این قانون را به حساب بیمه
مربوطه واریز کند کارگران ان معدن مشمول بیمه مشاغل
سخت خواهند شد.
وی درخصوص برخوردکارفرمایان برای پرداخت این رقم
اظهار کرد :متاس��فانه در بیش��تر مواقع ما شاهد نپرداختن
ای��ن رقم از س��وی کارفرما هس��تیم و در نتیجه یک کارگر
معدن پس از بازنشس��ته ش��دن مزایایی همچون کارگران
دیگر نخواهد داشت.
همتی تصریح کرد :برای حل این مشکل رفت و امدهایی
به مجلس شورای اسالمی داش��تیم .کارگران بخش معدن
به دلی��ل س��ختی موج��ود در کار خود خواس��تار پرداخت
4درصد حق بیمه از س��وی دولت بودند اما پاسخ مسئوالن
وزارت کار در دولت گذش��ته به این درخواس��ت این بود که
اجرای چنین درخواس��تی بار مالی زی��ادی بر دوش دولت
خواهد داشت.
در واقع درهای امید از س��وی دولت برای استفاده از بیمه
مشاغل س��خت بر روی کارگران بخش معدن بسته شد که
این موضوع موجب دلسردی انها و پیگیری نکردن در دولت
جدید ش��د .ش��اید وقت ان رسیده باش��د که دولت جدیت
بیش��تری در اجرای این قانون در بخش معدن نش��ان دهد
زیرا کارگران مش��غول در بخش معدن با فعالیت های سخت
خ��ود مواد معدنی را از دل زمین خارج کرده و با فراوری انها
سرعت چرخش چرخ اقتصاد کشور را بیشتر می کنند.
اما بدون شک مواردی برای برخورد قانونی با کارفرمایانی
که در اجرای این قانون کوتاهی کرده اند وجود دارد.
پرداخ�ت 4درص�دی ح�ق بیمه وظیف�ه کارفرما
است
حمید حاج اس��ماعیلی ،کارشناس بیمه تامین اجتماعی
درباره بیمه مش��اغل سخت اظهار
نیز در گفت وگو با
کرد :بیمه مش��اغل سخت براس��اس قانون کشور مشخص
ش��ده اس��ت و هیچ ارتباطی به توافق میان کارفرما و کارگر
ندارد .پرداخت 4درصدی حق بیمه برای مش��اغل سخت از
سوی قانون از وظایف کارفرما است که از سوی قانون تعیین
شده است .براس��اس این قانون که شباهت زیادی به قانون
نوس��ازی دارد ،افراد می توانند پس از 25س��ال فعالیت و با
پرداخت س��نوات 5ساله از س��وی کارفرما بازنشسته شوند.
ام��ا اینکه امروز برخی کارفرمایان در برخی معادن از اجرای
این قانون س��رپیچی می کنند تخلفی اس��ت ک��ه باید با ان
برخورد شود.
بازنشس�تگان معدن�ی ب�رای ح�ل این مش�کل چه
کنند؟
به گفته حاج اسماعیلی در صورتی که بیمه کارگران فعال
در بخش معدن بیمه مش��اغل س��خت نباش��د می توانند با
ش��کایت از کارفرما سنوات 5ساله خود را دریافت کنندزیرا
اج��رای این قانون در تمام��ی معادن اجباری اس��ت .البته
سازمان تامین اجتماعی نیز در زمان بازنشستگی به صورت
اتوماتیک ای��ن موضوع را پیگیری می کند و حقوق کارگر را
از کارفرما می گیرد.
با این وجود الزم اس��ت دولت یازدهم که با ش��عار تدبیر و
امید بر س��ر کار امد نظارت خود را در بخش خدمات مربوط
داخل پرانتز
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس:
معادن گلی یران به البرز مرکزی بازگردانده می شود
عضو کمیس��یون صنایع و معادن مجل��س از بازگرداندن معادن
گلی یران به البرز مرکزی سوادکوه خبر داد.
به گزارش فارس ،سیدهادی حسینی با اشاره به اینکه حل مشکل
زغال سنگ البرز مرکزی از ارزوهای مردم سوادکوه و از برنامه های
اولوی��ت دار من بود ،گفت :در کمیس��یون صنایع و معادن مجلس
ش��ورای اسالمی و در راستای تاکید مقام معظم رهبری در فراوری
مواد خام ،حل مشکالت البرز مرکزی در دستور کار قرار گرفت.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسالمی با اشاره به
چندین مورد کلنگ زنی در زغال سنگ مرکزی و رکود در ان ،اظهار
کرد :با تالش وزیر و معاونان وزارت صنایع و معادن و پیگیری های
بزرگان منطقه شاهد احیای البرز مرکزی هستیم.
وی با بیان اینکه 4گروه اکتش��افی برای شناس��ایی و بازگشایی
معادن در حال فعالیت هستند ،خاطرنشان کرد :حکم شورای عالی
معادن و دیوان برای بازگرداندن معادن گلی یران که واگذار ش��ده
بود و شاهد سودجویی در ان بودیم صادر شده است و به زودی به
البرز مرکزی بازگردانده می شود.
حس��ینی با بیان اینکه اقدامات اولیه
برای گشایش معدن کرداباد انجام شده
است ،گفت :با همت مدیرعامل شرکت
البرز مرکزی شاهد تالش های مناسب
و قابل تقدیری هستیم و توافق با منابع
طبیعی ب��رای حل مش��کل راه معدن
کرداباد و س��اخت بخش عم��ده ای از
ساختمان زغالشویی انجام شده است.
نماینده سوادکوه و قائمشهر در مجلس شورای اسالمی با بیان
اینکه به زودی عملیات اجرایی کک س��ازی سوادکوه اغاز خواهد
ش��د ،افزود :با وجود مشکل اشتغال از مردم سوادکوه و مازندران
می خواهی��م برای اجرایی ش��دن همه برنامه ه��ای البرز مرکزی
ب��ا مدیرعامل ان همکاری کنند و کک س��ازی و زغالش��ویی کار
اداری و دفت��ری چندانی ندارد و مش��کلی که در گذش��ته برای
البرز مرکزی در نس��بت کارکنان صفی به ستادی به وجود امد،
تکرار نشود.
دبیر انجمن صادرکنندگان و واردکنندگان سنگ اهن خبر داد:
تشکیل کنسرسیوم سنگ اهن برای رقابت با دامپینگ چینی ها
به گفته دبیر انجمن صادرکنندگان و واردکنندگان سنگ اهن،
با توجه به اینکه عمده خرید س��نگ اهن ایران که توسط چین
انجام می شود ،اذر ماه امسال قرار است تصمیماتی برای تشکیل
یک کنسرسیوم سنگ اهن برای رقابت با چینی ها اتخاذ شود.
س��ید علیرضا سیاس��ی راد در گفت وگو با ایس��نا اظهار کرد:
متنوع س��ازی بازاره��ای صادراتی و تالش ب��رای رقابتی کردن
قیمت سنگ اهن داخلی در حال انجام است تا به کشورهای غیر
از چین هم سنگ اهن صادر کنیم.
سیاسی راد گفت :سنگ اهن داخلی خریداران محدودی داشته
و دولت روی قیمت گذاری ان تاثیر غیرمستقیم دارد.
ب��ه گفته وی؛ قیمت س��نگ اهن داخلی پایین اس��ت و با این
حس��اب باید به کمک خریداران این محصول نظیر انجمن فوالد
به یک قیمت تعادلی برس��یم تا تولیدکنندگان بتوانند به راحتی
تولید کنند.
گفتنی اس��ت ،چین ع�لاوه بر اینک��ه بزرگتری��ن تولیدکننده
فوالد جهان اس��ت ،اولین بازار سنگ اهن دنیا را دارد و عالوه بر
کشورمان ،استرالیا ،افریقای جنوبی و
برزیل از جمله تامین کنندگان سنگ
اهن مورد نیاز این کش��ور هس��تند.
امارهای منتشر ش��ده نشان می دهد
چی��ن بیش از 90درصد س��نگ اهن
صادراتی ایران یعنی معادل 2/5درصد
از کل وارداتش را در سال های اخیر از
ان خود کرده است و طبق پیش بینی
مسئوالن این رقم در سال 2018م به 0/5درصد خواهد رسید و
عمال ایران دیگر س��همی از صادرات سنگ اهن به چین نخواهد
داش��ت که اگر این کنسرسیوم تش��کیل شود ،این خال صادرات
سنگ اهن ایران را جبران می کند.
از س��وی دیگر بررس��ی ها نش��ان می دهد؛ چینی ها با حمایت
تولیدکنندگان بزرگ سنگ اهن جهان یعنی استرالیا و برزیل در
تالش است تا با مهجور قرار دادن سنگ اهن تعیین کننده قیمت
سنگ اهن ایران باشند.
یادداشت
مشارکت
برای فعال کردن
معادن غیرفعال
به بخش معدن بیش از گذشته کند.
وی افزود:انچه مسلم اس��ت هم اکنون قوانین بیمه ای در
کشور ما دس��تخوش تصمیمات سلیقه ای کارفرمایان شده
به گونه ای که در برخی از موارد که حتی مش��مول مش��اغل
س��خت هم نمی ش��ود کارفرما ب��ا ترفنده��ای گوناگون و
قراردادهای س��فید امضا قصد دارد تا از زیر بار پرداخت حق
بیمه و س��نوات نیروهای خود شانه خالی کند .وی ادامه داد:
م��ن معتقدم ما در بخش قوانین مش��کلی نداریم و در قانون
کار به تمام این موضوعات پرداخته ش��ده اس��ت اما به نظر
می رس��د اجرای این قوانین نیازمند عزم جدی مسئوالن و
نظارت بیش��تر بر اجرای انهاست .وی افزود :این موضوع که
برخ��ی از کارگران فعال در بخش خصوصی تنها به واس��طه
از دس��ت ندادن ش��غل خود حاضر به پیگی��ری مطالبات و
حقوق قانونی خود نیس��تند ضعفی اس��ت که عزم بیشتری
را طلب می کند .
تکی��ه ب��ر اینکه مع��ادن جزو انفال و ش��رکت های
خصوصی تنها برداش��ت کننده و بهره ب��ردار از معادن
هستند ،موضوعی نیس��ت که بتواند نقش دولت را در
ان نادیده گرفت ،از سوی دیگر محدوده های بزرگ در
اختیار شرکت های دولتی است که از گذشته به وجود
امده اند .البته در بخش سنگ اهن شرکت های بزرگی
با مش��ارکت بخش خصوصی فعال هس��تند که نقش
مهمی در توس��عه فوالد کش��ور دارند؛ چراکه در این
معادن سهام هایی به شرکت های فوالدی و شرکت های
دولتی تعلق دارد که با توافقات به وجود امده می توانند
مواد اولیه مورد نیاز حلقه های پایین دستی که متعلق
به بخش خصوصی هستند را تامین کنند .طبق قانون
محاس��بات کشوری ،معادنی که سهام انها بیش از 51
درصد از ان دولت اس��ت یا از طریق بورس سهام انها
عرضه می ش��ود ،شرکتی دولتی به حساب می ایند .در
چنین ش��رایطی می توان به دو ش��کل به شرکت های
معدنی که دولت در ان س��هام دارد ،نگاه کرد .نخست
اینکه ممکن اس��ت دولت در اداره و مدیریت ش��رکت
ورود می کند یا اینکه اداره ان را به طور کامل به بخش
خصوصی واگذار کند که در چنین ش��رایطی می تواند
نقش بخش خصوصی پررنگ تر شود یا اینکه دولت در
اجرای برنامه های ان نقش تاثیرگذارتری داشته باشد.
با توجه به اینکه ایران ظرفیت باالیی در محدوده های
معدنی دارد ،فراهم شدن زمینه حضور بخش خصوصی،
محرک توس��عه بیش��تر بخش های معدنی و صنعتی
اس��ت .بنابراین مش��ارکت دولت ب��ا بخش خصوصی
فرصت��ی برای فعال ک��ردن معادن اس��ت که تاکنون
چندان روی ان کار نش��ده و در ح��ال حاضر ایمیدرو
به دنبال جذب مش��ارکت خصوصی و س��رمایه گذاران
خارجی اس��ت تا با هدایت انها ب��ه بخش های معدنی
ب��زرگ رونق این محدوده ها را ب��ه ارمغان بیاورد .حال
اگر بخواهیم نقش شرکت های خصوصی را فعال کنیم
می توان از ابزارهای موجود بیش��ترین استفاده را برد.
ش��رکت های معدنی ک��ه هم اکن��ون در اختیار بخش
خصوصی اس��ت هیچ محدودیتی برای ورود به بورس
ندارند و تنها با کسب شرایط مورد نیاز زمینه ورود انها
به بورس فراهم اس��ت تا بتوانند از طریق بازار سرمایه
منابع مالی الزم را تامین کنند.
اگهی مناقصه عمومی شماره 48372003
ش�رکت فوالد مبارکه اصفهان در نظر دارد 5000تن ش��مش روی با ناخالصی حداکثر 300پی پی ام س��رب را براساس
مش��خصات فنی و ابعادی مندرج در اس��ناد از طریق مناقص��ه عمومی خریداری نماید .متقاضی��ان می توانند با واریز مبلغ
500/000ریال به حس��اب جاری 0109030903009بانک ملی بنام ش��رکت فوالد مبارکه اصفهان و همراه با درخواست
کتبی و فیش واریزی تا اخر وقت اداری روز سه شنبه مورخ 1393/8/20به دفتر شرکت فوالد مبارکه واقع در 75کیلومتری
جنوب غربی اصفهان ـ امور خرید ـ واحد خرید مواد اولیه و انرژی مراجعه نموده و یک نسخه از اسناد مناقصه را دریافت و
پیشنهاد خود را حداکثر تا تاریخ قید شده در اسناد (شنبه )1393/08/24به ادرس مذکور تحویل نمایند.
متقاضیان در صورت نیاز به اطالعات بیشتر می توانند از طرق ذیل با امور خرید تماس حاصل فرمایند.
تلفن تماس3325325 :ـ 031داخلی 3887و یا ( 03152733887دهقانی)
تلفن همراه( 09132677093 :دهقانی)
فاکس03152410876 :
ادرس :ش��رکت فوالد مبارکه اصفهان 75 -کیلومتری جنوب غربی اصفهان -صندوق پس��تی -167واحد خرید مواداولیه و
انرژی
ضمنا متن اگهی در سایت زیر نیز درج گردیده است و اسناد مناقصه از طریق سایت ذکر شده قابل دریافت می باشد:
شرکت فوالد مبارکه اصفهان به نشانی اینترنتیwww.msc.ir :
روابط عمومی شرکت فوالد مبارکه اصفهان
(کد اگهی :ر)93112 -
«تجدید فراخوان مناقصه عمومی یک مرحله ای»
س�ازمان توس�عه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در نظر دارد انجام عملیات پروژه اماده سازی سالن تولید رنگ دانه طرح تیتانیوم کهنوج و
محوطه سازی اطراف ان با مشخصات زیر را از طریق مناقصه عمومی یک مرحله ای به اشخاص حقوقی ذی صالح واگذار نماید.
لذا از کلیه اشخاص واجد صالحیت دعوت به عمل می اید برای دریافت اسناد به دبیرخانه کمیسیون سازمان مراجعه نمایند.
1ـ نام و نش�انی کارفرما :س��ازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (طرح تیتانیوم کهنوج) به نشانی :تهران ـ خیابان شهید سپهبدقرنی
ـ نبش کوچه شریف ـ پ 39
2ـ محل اجرای پروژه :استان کرمان ـ شهرستان کهنوج ـ کیلومتر 25جاده کهنوج بندرعباس ـ مجتمع تیتانیوم کهنوج.
3ـ موضوع مناقصه :پروژه اماده سازی سالن تولید رنگ دانه کهنوج و محوطه سازی اطراف ان طبق شرح مندرج در اسناد مناقصه.
4ـ گواهینامه صالحیت :متقاضی می بایست از معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری گواهینامه صالحیت حداقل پایه 5برای زمینه
تخصصی ساختمان داشته باشد.
5ـ س�پرده مناقصه :س��پرده مناقصه باید یک فقره سپرده به مبلغ بیست و سه میلیون ریال ( 23/000/000ریال) به صورت ضمانتنامه بانکی یا چک
تضمین شده بانکی که توسط یکی از بانک های مجاز صادر و امضا شده باشد و برای مدت سه ماه از تاریخ پایان پیشنهادات اعتبار داشته و قابل تمدید
باشد.
لذا از اشخاصی که دارای فعالیت ها و تخصص های مرتبط با امر فوق بوده و مایل به شرکت در مناقصه هستند دعوت می شود برای اگاهی و دریافت اسناد
مربوط به شرایط شرکت در مناقصه پس از واریز مبلغ ( 2/000/000دو میلیون ریال) به شماره حساب 0108257130004در وجه سازمان توسعه و
نوس��ازی معادن و صنایع معدنی ایران نزد بانک ملی ایران ش��عبه میدان فردوسی کد 0137از روز پنجشنبه مورخ 1393/08/15حداکثر تا پایان وقت
اداری (ساعت )16روز سه شنبه مورخ 1393/08/20با ارائه اصل فیش بانکی و معرفی نامه کتبی معتبر در یکی از روز های اداری به دبیرخانه کمیسیون
معامالت واقع در میدان فردوس��ی ،خیابان ش��هید سپهبد قرنی ،نبش کوچه ش��ریف ،پ 39طبقه یازدهم مراجعه نمایند .ضمنا تاریخ تحویل پاکات به
ن وقت اداری روز یکشنبه مورخ ( 1393/9/02ساعت )16و همچنین تاریخ بازگشایی پاکات ساعت 9
دبیرخانه کمیسیون معامالت سازمان توسعه پایا
صبح روز چهارشنبه مورخ 1393/09/05می باشد.
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران
یادداشت
بومی سازی قطعات
ماشین االت معدنی
6
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
صنایع معدنی با کمک تامین کنندگان داخلی ،تحریم را دور می زنند
هزار راه رفتنی
محمود نوریان
مدیر عامل معدن چادرملو
بومی س��ازی تولید قطعات و تجهیزات مورد نیاز
مع��دن چادرملو یکی از سیاس��ت های راهبردی و
اصلی این معدن در س��ال های اخیر اس��ت .درحال
حاض��ر بیش از 70ه��زار قطعه پرکارب��رد در این
معدن ب��ا برنامه ری��زی و تکیه بر توان مهندس��ی
داخل ،در ایران تولید می شود.
این اعتقاد را داریم که در راس��تای سیاست های
این معدن و حفظ منافع این شرکت به عنوان بخش
خصوصی ،به سمت تامین قطعات و تجهیزاتی برویم
ک��ه از نظر کیفیت و قیمت برای ما صرفه داش��ته
باش��د .به همین دلیل تامین کنندگان این قطعات
که خود تولید کننده نیز هس��تند تالش می کنند با
رعایت این دو عامل ،از همکاری بلندمدت با معدن
چادرملو برخوردار باش��ند .ای��ن همکاری ها به طور
قطع برای ما نیز از اهمیت خاصی برخوردار اس��ت
و م��ا نیز در مقابل ،از انها حمایت می کنیم و بنا را
بر یک همکاری مداوم و طوالنی مدت می گذاریم.
در این راس��تا ،تهیه برخی قطعات از س��اده ترین
نمونه ها تا اش��کال پیچیده تر ان را به این شرکت ها
سفارش می دهیم و انها نیز سعی می کنند با ایجاد
یک فض��ای پر اعتماد دو طرف��ه ،هر چه می گذرد
بر کیفی��ت تولیدات خود و همچنین مش��خصات
اقتصادی ان بیفزایند .در این رابطه از نتایج تحقیق
و توسعه کارشناسان خود و در صورت نیاز از نظارت
وتحقیق کارشناس��ان ما استفاده می کنند .در عین
حال سیاس��ت های ما بر این اساس نیست که باید
تمامی ماش��ین االت و قطعات مورد نیاز خود را در
داخ��ل تولید کنیم .البته این امر می تواند به عنوان
یک هدف بلند مدت در سیاست های اقتصادی دولت
لحاظ شود و با مشارکت تمام بخش های اقتصادی
کش��ور به اجرا نیز برسد اما بخش خصوصی موظف
اس��ت منافع اقتصادی خود و ش��رکایش را در نظر
داشته باشد و خود را در مهلکه ضرر و زیان نیندازد،
چنانک��ه برخی تجهی��زات و ماش��ین االت معدنی
توسط چند ش��رکت انگشت شمار تولید می شود و
به واس��طه سال ها تولید و ارتقای کیفیت در تولید،
ب��ه نوعی انحصار در این رابطه دس��ت یافته اند که
امکان رسیدن کشورهای دیگر به ان مرحله وجود
ندارد یا حداقل باید از مرحله صفر کارش��ان را اغاز
کنند .ب��ه همین دلیل برخی تجهی��زات و قطعات
مورد نیاز را باید از منبع اصلی ان تهیه کنیم.
الزم به ذکر اس��ت بس��یاری از ملزومات معدن،
تحریمی نیس��ت و از طرف دیگر برخی شرکت های
بزرگ و ش��ناخته ش��ده نظیر معدن چادرملو برای
این گون��ه ملزومات کمتر دچار مش��کل می ش��وند
ب��ا گرفتن مجوزهای مورد نی��از می توانیم اقدام به
وارد کردن انها بکنیم .ممکن اس��ت مش��کل روی
ارس��ال و انتقال وجوه باش��د که انها را با تدابیری
حل کرده ایم.
داخل پرانتز
نماینده مردم کرمان و راور:
امکان فعالیت های معدنی
در منطقه راورفراهم است
نماین��ده مردم کرمان و راور در مجلس ش��ورای
اس�لامی گفت :وزارت صنعت ،معدن و تجارت باید
پاس��خگوی مشکالت معدن خمرود شهرستان راور
باشد.
به گزارش مای��ن نیوز ،محمدرض��ا پورابراهیمی
در جم��ع م��ردم راور ب��ا تاکید بر اینکه ش��رکت
صنای��ع مس ایران تعهد ک��رده تا در زمینه احداث
اماکن ورزش��ی و خرید تجهیزات و لوازم ورزش��ی
سرمایه گذاری قابل توجهی در شهرستان راور انجام
ده��د ،بیان کرد :در حال حاضر این مس��ئله نهایی
شده است.
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس ش��ورای
اسالمی با بیان اینکه شهرستان راور ظرفیت های
مختلف��ی در حوزه های صنعت��ی و معدنی دارد،
تصری��ح کرد :متاس��فانه در گذش��ته 70درصد
محدوده های معدنی این شهرس��تان ثبت زیست
محیطی ش��ده بودند و عمال ام��کان بهره برداری
از انه��ا وجود نداش��ت که ب��ا پیگیری های انجام
ش��ده و اخ��ذ موافقت مع��اون رییس جمهوری و
رییس س��ازمان محیط زیست کشور امکان انجام
عملیات های اکتش��افی برای کشف ذخایر میسر
شد.
پورابراهیمی گفت :براین اس��اس پس از کش��ف
ذخایر معدنی در محدوده های زیست محیطی ،ان
حوزه از محدوده مذکور خارج و امکان بهره برداری
از ان میسر می شود.
صنایع معدنی
mine@smtnews.ir
محبوب�ه ناطق -گروه معدن :صنایع معدن�ی و معادن برای ادامه حیات
خود نیازمند و وابسته به شرکت هایی هستند که مواد مصرفی و خوراک
و ل�وازم و قطع�ات مورد نیاز ماش�ین االت انها را تامی�ن می کنند این
شرکت ها حکم پش�تیبانی تولید را در عرصه معدن دارند ولی چندان
ش�ناخته شده نیستند .مثال واضح تر از این شرکت ها ،قطعه سازهایی
نظارت سفارش دهنده بر تولیدکننده
مدیرعام��ل ف��والد مبارک��ه در گفت وگو با
می گوی��د :تحریم ها هدف��ی جز راکد ک��ردن چرخ
اقتصاد کش��ور م��ا و فلج ک��ردن تولی��د و درنهایت
ب��ه زانو دراوردن نظام نداش��ته و ن��دارد که با همه
این مش��کالت فوالد مبارکه توانس��ت ب��ا تالش و با
حمایت ها و تالش همه تامین کنندگان ،روزبه روز به
ظرفیت اس��می خود بیفزاید و حت��ی فراتر از ان به
باالترین کیفیت دست یابد.
بهرام سبحانی با بیان اینکه برای گریز از مشکالت
ناشی از تحریم ها ،سیاست بومی سازی قطعات را در
پیش گرفتیم ،می افزاید :با انجام مهندس��ی معکوس
توسط مهندسان دلسوز ایرانی و تهیه دستور العمل ها
و نقشه های ساخت فنی و همچنین سفارش ساخت
و پذیرش ریس��ک در اس��تفاده از قطعات س��اخت
داخل ،این امر میس��ر ش��د و البته بر این باوریم که
تامین کنن��دگان هم باید دائما درحال بهبود کیفیت
باشند تا چنین ریسک هایی را به حداقل برسانند.
وی با اش��اره به بومی س��ازی 80درصد قطعات و
ماش��ین االت موردنیاز شرکت فوالد مبارکه اصفهان
در داخ��ل کش��ور اضافه می کن��د 99 :درصد بخش
مواد مصرفی (انواع روغ��ن و گریس ،رنگ و قطعات
مصرفی) در داخل تامین می شود.
وی ادام��ه می دهد :البته این انتظ��ار را هم داریم
که کیفیت قطعات بومی س��ازی ش��ده و مواد تامین
شده در داخل تا حدی افزایش یابد که قطعه ساخت
داخل 30تا 40درصد بیش از نمونه مشابه خارجی
بهره وری داش��ته باش��د و دس��تیابی به این مهم به
هدف گذاری و برنامه ریزی نیاز دارد.
مدی��ر عامل فوالد مبارکه با بی��ان اینکه در فضای
رقابت��ی باید محص��والت داخلی به لح��اظ قیمت با
نمونه ه��ای خارجی قابلیت رقابت داش��ته باش��ند،
می گوی��د :تامین کنندگان قطع��ات و مواد مورد نیاز
باید ب��ا انجام تعهدات در زمان بن��دی تحویل کاال و
ثب��ات قیمت ها برای جلوگیری از بروز هرگونه توقف
در خط��وط تولی��د جایگاه خ��ود را به عن��وان یک
هستند که قطعات موردنیاز شرکت های خودروسازی را تامین می کنند
اما مسئله تامین و پشتیبانی صنایع معدنی و معادن ،شکل پیچیده تری
به خود می گیرد .برخی از این تامین کنندگان که می توانند در گس�تره
بزرگ�ی از م�واد معدنی مختلف و صنایع معدنی متف�اوت قرار بگیرند،
اق�دام به تامین م�واد اولیه و قطعات موردنی�از کارخانجات و معادن از
تامین کننده داخلی ،اثبات کنند تا در ادامه به عالوه همپوشی دارد ،نمی توانیم از خارج به صورت مستقیم
رقابت پذیر ب��ودن در داخل بتوانند با کاالهای تولید تهیه کنیم و ناچار به تهیه ان بعد از چند بار دس��ت
به دست گشتن و با قیمت باالتری می شویم .اینها را
خارج نیز رقابت کنند.
مطمئن��ا رقابت پذی��ری در کیفی��ت و قیم��ت ،قبل از اینکه قطعه موردنیاز باش��د ،تهیه می کنیم تا
تامین کنندگان داخلی را ب��ه بازارهای جهانی وصل خط تولید نخوابد.
وی می گوید :معموال در تهیه قطعات سیستم های
می کند.
از تولیدات داخلی راضی هستیم
کنترلی زیمنس یا کپچنجر المان ،یا یکسری قطعات
مهندس احم��د مراد علیزاده ،مدیرعامل ش��رکت خاص که در کوره ها مورد اس��تفاده قرار می گیرد یا
ملی م��س در گفت وگو ب��ا
می گوید :بیش از بلوک های کربنی ،جرم های نسوز کوبیدنی کربنی یا
1200شرکت ،واحد تجاری و صنعتی با این شرکت ستون های الکترود و ترانس��فورماتورها است مشکل
هم��کاری دارند و رواب��ط خوبی با انه��ا داریم .وی داریم و با ش��رکت های داخل��ی در زمینه مواد مورد
می افزاید :البته این رضایت نس��بی اس��ت و س��عی نیازی که عمومیت بیش��تری بی��ن صنایع دارد ،کار
می کنی��م فراین��د تولید این ش��رکت ها را با نظارت می کنی��م و س��عی می کنیم تا نمون��ه داخلی وجود
خ��ود کنترل کنی��م چراکه قواع��د تضمین کیفیت دارد ،خرید خارجی انجام ندهیم.
در کش��ور وجود ندارد و این ش��رکت های س��فارش
وی با اش��اره به اینکه کیفیت تولیدات داخلی مواد
دهنده هستند که می توانند کیفیت مواد و تجهیزات عرف در صنای��ع نظیر تجهی��زات الکتریکال ،کابل،
موردنیاز خود را نظارت کنند.
گیربک��س ،الکتروده��ا و ...قابل قبول اس��ت ،گفت:
مدیرفن��ی مجتمع تولید فروک��روم جغتای نیز در تاکنون به مش��کل خاص��ی در این زمین��ه برخورد
می گوید :تامین
گفت وگو ب��ا
نکرده ایم و راضی کننده اس��ت.
کردن نیازهای ه��ر کارخانه صنایع
وی در این خصوص که می توان
معدنی ب��ا صنایع دیگر فرق می کند تحریم ها هدفی جز راکد در ش��رایط تحریم��ی فعل��ی با
و از ط��رف دیگ��ر تامی��ن قطع��ات کردن چرخ اقتصاد و فلج بومی س��ازی برخ��ی قطع��ات،
موردنیاز ای��ن کارخانجات به دلیل کردن تولید ندارند .با این مش��کالت صنایع معدنی را حل
همه تحریم ها قابل
همپوشانی با دیگر صنایع وابسته به
کرد ی��ا خیر ،می گوی��د :فاصله
انرژی اتمی بسیار سخت است و این
فن��اوری تجهی��زات به خصوص
دور زدن هستند
کار ما را دوچندان سخت می کند.
سنس��ورها و کنترل کننده های
مه��دی فیروزف��ر ادام��ه می دهد:
کش��ورهایی مثل المان و ایران
عمده تجهیزات و مواد مصرفی این مجتمع را از بازار در حدی است که فعال روی بومی سازی این قطعات
داخ��ل تامین می کنیم .البته برخ��ی مواد خارجی و نمی توان حس��اب کرد ولی امر غیرممکنی نیست و
تخصصی هس��تند و فعال امکان س��اخت و تولید ان مهندس��ان ایرانی ،همواره نش��ان داده ان��د که انقدر
در داخل کش��ور وجود ندارد لذا به خرید و تهیه ان دارای خالقی��ت و ه��وش هس��تند ک��ه بتوانن��د به
به صورت مس��تقیم یا از طریق واسطه از کشورهای بومی سازی این تجهیزات بپردازند.
تولید کننده می پردازیم.
وی با اش��اره به اینکه نهایت سعی ما این است که
وی می افزای��د :برخی تجهیزات و قطعاتی که برای با برنامه ریزی ،زمان اس��تهالک قطعات را پیش بینی
اورهال س��االنه یا 6ماهه ماشین االت کارخانه الزم کنیم و یدک ان را تهیه کنیم ،درخصوص تاثیر ادامه
داریم ب��ه دلیل اینکه با برخ��ی صنایع مورد تحریم مذاکرات ایران با کش��ورهای 5+1بر سهولت تامین
خبر روز
عضو انجمن فوالد:
نیمه نخست امسال ،نقطه عطف صنعت فوالد بود
عضو هیات مدی��ره انجمن تولیدکنن��دگان فوالد
گفت :اگر س��رمایه گذاران خواه��ان فعالیت در حوزه
فوالد هس��تند ،باید بازارهای صادراتی را مدنظر قرار
دهند.
به گزارش ماین نیوز ،بهادر احرامیان اظهار داشت:
سال ،93نقطه عطفی در صنعت فوالد کشور بود زیرا
ما از یک واردکننده به یک صادرکننده تبدیل شدیم.
عضو هیات مدی��ره انجمن تولیدکنن��دگان فوالد
افزود :در واقع توانس��تیم دیگ��ر بین واردکنندگان با
حج��م باال قرار نگیری��م و از واردات محصوالت نیمه
نهایی به مواد اولیه قراضه و گندله برسیم.
وی تصریح کرد :سرمایه گذاران صنعت فوالد برای
دس��تیابی به موفقیت ،زین پ��س به جای هدف قرار
دادن بازار داخل��ی ،باید بازارهای صادراتی را در نظر
بگیرند.
داخ�ل کرده و برخی نیز با توجه به ش�رایط تحریمی واقع ش�ده علیه
ی چندگانه میان صنایع
ایران ،برای تامین قطعات یا موادی که کاربردها
دارن�د اقدام به ایجاد رابطه با واس�طه هایی می کنند تا این موارد را از
کشورهای تولید کننده وارد کنند و نگذارند چرخه تولید کند بگردد یا
متوقف شود.
وی تاکید ک��رد :در حقیقت ،محصوالتی که تولید
می ش��ود باید با دید جهانی و هدف گرفتن بازارهای
صادارتی باشد.
احرامیان به دامپینگ چینی ها اش��اره کرد و گفت:
تاثیر دامپینگ چین برای همه کشورها بوده است ،از
این رو از دولت خواهش داریم نسبت به این موضوع
جدیت داشته باشد.
مواد اولی��ه موردنیاز صنایع معدن��ی اظهار می کند:
تاکن��ون با تاثیر مش��خص و واضح��ی در این رابطه
برخ��ورد نکرده ایم ولی می توان گفت برخی مواد که
م��ورد تحریم نبوده ولی در زمان تحریم ناچار بودیم
ب��ا قیمت های باالتری ان را تهیه کنیم االن تا حدی
کاهش قیمت داشته است.
دور زدن تحریم با واسطه ها
برخی ش��رکت های تهیه و تامین قطعات در داخل
راه س��ومی برای متوقف نشدن چرخ های صنعت در
پیش گرفته اند .وارد ک��ردن برخی از این قطعات از
خارج همواره راه س��اده ای نیس��ت و در اینجا نقش
ش��رکت های مذکور بیش از پیش مشخص می شود.
مدیر عامل شرکت خدمات صنعتی و بازرگانی ICS
می گوید :معادن ما ب��ا توجه به تعدد
نیز ب��ه
ماش��ین االتی که به کار اس��تخراج م��واد معدنی در
مقیاس های بزرگ و س��نگین مش��غولند با مش��کل
فرس��ودگی و اس��تهالک زود به زود برخ��ی قطعات
روبه رو هستند.
در بخ��ش حمل ونقل م��واد معدنی نی��ز با چنین
مش��کالتی روبه رو هس��تیم از طرف دیگر در معادن
تجهی��زات و ل��وازم معدن��ی خاصی مانن��د تلفن ها،
سنسورهای تشخیص دهنده گازهای سمی ،چراغ ها
و دیگر وس��ایلی که با ایمنی کارگران سروکار دارند،
در داخل کشور تولید نمی شوند.
حنانی می افزاید :یک��ی از وظایف ما تهیه و تامین
این تجهیزات است و در این زمینه شرکت های بسیار
معدودی کار می کنند .از انجا که تولید کننده داخلی
در بخش مع��دن نداریم ،این تجهی��زات را از خارج
وارد می کنیم.
وی ادامه می دهد :ما برای برخی از معادن دولتی
و در ص��ورت نیاز بخش خصوصی برای انها اقدام به
تهیه تجهیزات و مواد موردنیاز می کنیم .البته ممکن
اس��ت به صورت مس��تقیم نتوانیم برخی از این اقالم
را خریداری کنیم و با ش��رکت های واسطه و به طور
غیرمس��تقیم وارد معامله ش��ویم ولی به هرحال این
تجهیزات تهیه می شوند.
صادرات 3هزار تنی مواد معدنی
از استان کهگیلویه و بویراحمد
مدی��رکل س��ازمان صنع��ت ،مع��دن و تجارت
کهگیلوی��ه و بویراحمد گفت 3 :هزار تن انواع مواد
معدنی از ابتدای سال جاری تاکنون از این استان
به خارج از کشور صادر شده است.
داریوش دیودیده در گفت وگو با ایرنا افزود :بخش
عمده صادرات مواد صنعتی و معدنی این اس��تان
شامل سیمان خاکس��تری ،مواد شوینده ،کاشی و
سرامیک ،ورق های فوالدی ،عصاره شیرین بیان و
انواع موکت است.
وی ارزش ای��ن می��زان صادرات را اف��زون بر 4
میلی��ون و 500ه��زار دالر اعالم کرد و گفت :این
مقدار مواد معدنی از معادن فعال س��طح اس��تان
استخراج و به خارج کشور صادر شده است.
دیودیده اظه��ار کرد :مواد صنعتی و معدنی این
استان بیشتر به چین ،عراق و همچنین کشور های
حاشیه خلیج فارس صادر شده است.
مدی��رکل س��ازمان صنع��ت ،مع��دن و تجارت
کهگیلویه و بویراحمد اظهار کرد :حدود 30درصد
از مجموع صادرات کاالهای غیرنفتی این اس��تان،
سیمان است.
وی تصریح کرد 700 :معدن در استان کهگیلویه
و بویراحمد وجود دارد که از این تعداد 500معدن
فعال است.
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
چهره ها و نظرها
صادرات میوه
8برابر نفت
ارزاوری دارد
رضا نورانی
رییس کنفدراسیون صادرات
زیرس��اخت ها و سیاس��ت های کنون��ی در حالی برای
جهش صادرات غیرنفتی مناسب نیست که سیاست های
غیرعلمی همچون ثبات ارزش پول ملی با وجود تورم هم
به تولید داخلی و هم تولیدکننده ضربات جبران ناپذیری
وارد می کند .بخش دولتی باید همیشه پیش قراول بخش
خصوصی باش��د اما نه به صورتی که بخش دولتی کار را به
دست گیرد و بخش خصوصی به حاشیه رانده شود که این
اتفاق باعث می شود شرایط فعلی در راستای عقب ماندگی
در صادرات به روس��یه پیش اید .از 20سال گذشته بارها
اعالم ش��ده برای توسعه صادرات نیاز به کانتینر یخچالی
اس��ت و در کنار ان راه های دریای��ی ،زمینی و هوایی باید
تقویت ش��ود که متاس��فانه به دلیل ان ک��ه تنها قوطی
کانتینر یخچالی در کش��ور تولید می شود از ورود این کاال
جلوگی��ری به عمل می اید .زمانی می توانیم ادعای تولید
داخلی کانتینر یخچالی داش��ته باش��یم که موتور ان نیز
در کش��ور تولید شود .بعد از گذش��ت 20سال توانستیم
کمیس��یون ماده یک را مجاب کنیم که کانتینر یخچالی
به کشور وارد ش��ود اما معاون اول رییس جمهوری بدون
مش��ورت با تشکل ها در اتاق دربس��ته واردات این کاال را
رد کرد .یک��ی از جایگزین های خوب برای نفت ،صادرات
غیرنفتی کش��ور است که با توجه به قیمت نفت و میو ه هر
بشکه میوه 3تا 8برابر یک بشکه نفت برای کشور ارزاوری
دارد به طور نمونه ارزش دالری یک بشکه گیالس 8برابر
ت بر
یک بش��که نفت اس��ت .تعرفه های صادراتی و مالیا
ارزش افزوده نیز ترمز صادرات اس��ت و جای س��وال دارد
چرا تعرفه بانک توس��عه صادرات که بانک همراه صادرات
غیرنفتی کش��ور است ،افزایش قابل توجهی داشته است.
تا زمانی که تفکرهای مالی مس��ئوالن در راستای توسعه
صادرات��ی و افزایش تولید که پش��توانه صادرات اس��ت
تغییر نکند ،ش��اهد توس��عه صادرات نخواهیم بود .دولت
بای��د تدبیر کرده و امید موجود در دل صادرکنندگان را به
یقین تبدیل کند و در کنار ان بس��یار مهم است که بخش
صادرات غیرنفتی به درس��تی درک شود؛ بخشی که هیچ
وابس��تگی به نفت ندارد .دولت باید با کشورهای بیشتری
تعرفه ترجیح��ی به امضا برس��اند و در صورتی که تعرفه
ترجیحی وجود نداشته باشد ،بازارهای صادراتی از دست
می رود .در این زمینه می توان بازار صادراتی سیب به عراق
را مثال زد که در سال گذشته سیب ایران به کویت و از انجا
به عراق صادر می شد.
برای حضور موفق
در روسیه باید دقیق
عمل کنیم
عباس وطن پرور
عضو اتاق بازرگانی تهران
صادرات به روس��یه ،از یک وج��ه می تواند یک موضوع
اقتصادی باش��د ،اما اگر از بعد اقتصادی نتواند منافع ملی
را پوش��ش دهد طبیعتا وزن سیاس��ی ان خواهد چربید.
موضوع صادرات به روس��یه تالطم شدیدی در بازار ایجاد
کرده و به اعتقاد بنده این صادرات باثبات و پایدار نخواهد
بود .چ��ون برنامه ریزی ها در این باره بر پایه ازمون و خطا
بوده و این نوع سیاس��تگذاری های جزی��ره ای ضرر های
جبران ناپذیری برای کش��ور به همراه خواهد داش��ت که
نباید با این موضوع سطحی برخورد کنیم .نداشتن نظارت
کافی بر سیس��تم توزیع محصوالت باغی کشور نیز یکی
دیگر از مشکالت پیش روی ماست .به اعتقاد من امارهای
وزارت جه��اد کش��اورزی قابل اس��تناد نیس��ت و به نظر
نمی رس��د اعداد اعالم شده از سوی این وزارتخانه درست
باشد .اگر با مازاد محصوالت باغی در بازار مواجه هستیم و
می توانیم ان را به روس��یه صادر کنیم ،چرا شاهد این همه
گرانفروش��ی در بازار هستیم و دولت به بهانه های مختلف
در ایام مختلف س��ال اقدام ب��ه واردات میوه می کند؟ در
حالی که سهم کشاورزان از اب را در برخی مناطق به نصف
کاه��ش داده اند و میزان بارندگی ها هم کاهش یافته ،چرا
به موضوع صادرات به صورت علمی تر توجه نمی شود؟ به
عنوان نمونه ،این نکته حائز اهمیت اس��ت که برای تولید
پرتقال ۱۰۰گرمی به ۵۰لیتر اب نیاز اس��ت و برای سیب
و سایر میوه ها نیز همین میزان اب می خواهیم .در نتیجه
این صادرات با چه قیمتی می تواند برای ما س��وداور باشد
وقتی برای بازیابی ابی که ما از زیر زمین امروز کشیده ایم
و این س��یب یا پرتقال را تولید کرده ایم نیاز به ۲۸۰سال
زمان داریم و هر روز شرایط ما سخت تر می شود.
گزارش
trade@smtnews.ir
تجارت
7
8
17
18
پرونده تعیین نرخ شیر خام روی میز دولت
اقتصاد جهان در اقیانوس ارام،ارام می گیرد
نخستین رکوردهای نمایشگاه بیستم مطبوعات
7
از واردات و بازار گوشی تلفن همراه
تعرفه موبایل صفر شود
زهرا طهرانی -گروه تجارت :موبایل یا همان گوش��ی
تلفن هم��راه دیگر جزو کاالهای لوک��س و غیرضروری
محسوب نمی شود بلکه جزئی از سبد خانوار شده است.
درحال حاضر هم هس��تند کس��انی که هرچند ماه یکبار
موبای��ل خ��ود را عوض می کنند و م��دل جدیدتری که
وارد بازار می ش��ود را می خرند .به گفته مس��ئوالن این
ح��وزه ۳هزار مدل موبای��ل در دنیا وجود دارد که هرروز
هم ش��اهد افزایش ارائه مدل های جدید به بازار هستیم.
در این میان ایران جزو ان دس��ته از کشورهایی است که
این کاال را وارد می کند چون تولید کافی و البته مطلوبی
هم ندارد.
،براساس امار گمرک در ۷ماه نخست
به گزارش
امس��ال ۱۴۶میلیون و ۲۰۰هزار دالر موبایل وارد ایران
شد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد ۴/۸۳
درصد از لحاظ وزنی و ۷۴/۰۵درصد رشد ارزشی مواجه
شد .قیمت متوسط هر کیلو موبایل در این مدت ۴۸۶/۳
دالر محاس��به شده است .براساس این گزارش ،در ۷ماه
پارس��ال حدود ۸۴میلیون دالر موبایل وارد کش��ور شد .اس��ت :تعرفه واردات گوش��ی تلفن همراه باید صفر شود
در مهرماه امس��ال ۱۷میلیون و ۵۰۰ه��زار دالر موبایل چرا که می تواند عامل مهمی در کاهش قاچاق محسوب
وارد کش��ور ش��د که این میزان نس��بت به مدت مشابه شود.
گفت :این کاالی کوچک جزو سبد
درس��تی به
س��ال گذشته رش��د ۲۵/۴۱درصدی در ارزش را تجربه
خانوار ش��ده اس��ت و ب��ازار هم نیاز
ک��رد .مهرم��اه ۹۲ه��م ۱۴میلیون
باالیی به ان دارد پس نباید تعرفه ای
دالر موبای��ل وارد کردیم .همچنین
درستی؛رئیس اتحادیه ب��رای ان در نظر گرفته ش��ود چون
پرون��ده ۶ماهه امس��ال نیز حاکی از
صوتی،تصویری
لوازم
تولیدی هم نداریم.
واردات ۳۰۰تن گوشی تلفن همراه
و موبایل:
وی ب��ازار فعلی تلفن همراه را ارام
از مب��ادی قانونی ک��ه از منظر وزنی
مش��ابه سال گذشته بود اما در ارزش مهم ترین عامل نوسانات توصی��ف ک��رد و اف��زود :بارها اعالم
بازار تعرفه باال بود که کردیم هرچه نرخ ارز ثبات بیشتری
واردات رش��دی ۸۴درصدی داشت،
درحال حاضر با تعرفه پی��دا کند وضعیت ب��ازار هم بهتر از
بسته ش��د۱۲۸ .میلیون و ۷۰۰هزار
دالر ارزش موبایل های وارداتی بود۶ .درصدی فعلی وضعیت حاال خواهد شد .رییس اتحادیه لوازم
۸سال قبل ،تعرفه موبایل ۴درصد ارامی داریم اما باید این صوت��ی ،تصویری و موبای��ل با بیان
اینکه نباید اب��زار قاچاق را خودمان
بود که پس از ان ناگهان به ۶۰درصد
تعرفه به صفر برسد.
ایجاد کنی��م ،تصریح کرد :مهم ترین
افزای��ش یافت و حاال هم به ۶درصد
عامل نوس��انات ب��ازار تعرفه باال بود
رسیده است .با توجه به اینکه قاچاق
ک��ه درحال حاضر با تعرفه ۶درصدی
در بازار این محصول نیز نقش باالیی
فعلی وضعیت ارام��ی داریم اما باید
دارد،طبق پیشنهاد فعاالن این صنف
و البت��ه رییس اتحادیه ل��وازم صوتی ،تصویری و موبایل این تعرفه به صفر برس��د .به گفته درس��تی ،با احتساب
باید تعرفه واردات گوش��ی تلفن همراه به صفر برس��د تا ۸درص��د مالیات بر ارزش اف��زوده و ۳درصد هزینه های
ش��اهد کاهش بس��یار حجم قاچاق نیز باشیم .از سویی سربار دیگر به طور کلی تعرفه موثر واردات موبایل حدود
دیگ��ر ،اگر مالیات برارزش اف��زوده و هزینه های در نظر ۱۷درصد می شود که به قاچاق دامن می زند .وی با اشاره
گرفته ش��ده ب��رای واردات از مبادی قانون��ی را در نظر به اینکه تصمیم تعرفه ۱۰درصدی موبایل رد شد ،اظهار
بگیریم ،تعرفه موثر واردات حدود ۱۷درصد می ش��ود .به کرد :اینکه قاچاق در بازار باالس��ت را تکذیب نمی کنیم
گفت��ه عده ای از فعاالن این بازار این تعرفه زمینه قاچاق اما باید علل این پدیده را ریشه یابی کنیم .وقتی مصرف
این کاال باالس��ت و سود سرش��ار و نیاز باالیی هم به ان
را فراهم کرده است که باید اصالح شود.
داریم پس قاچاق ان مقرون به صرفه است.
توان تولید نداریم
ریی��س اتحادی��ه ل��وازم صوت��ی ،تصوی��ری و موبایل
ریی��س اتحادیه لوازم صوتی ،تصویری و موبایل معتقد
ب��ا تاکید بر اینکه باید به س��مت منطق��ی کردن تعرفه
موبایل پیش رویم ،تصریح کرد :تولیدی در داخل نداریم
پس نباید تعرفه ای برای حمایت از تولید وجود داش��ته
باش��د .از دهه 3 ،۷۰بار بح��ث تولید را پیش بردیم ،که
هر 3بار هم شکس��ت خوردیم .به گفته وی ،از زمانی که
بازرس��ی ها و نظارت به اصناف واگذار شده بازار وضعیت
بهتری پیدا کرده اس��ت .ضمن اینکه به خدمات پس از
فروش هم باید توجه بیشتری شود.
تبلت زیرمجموعه کجاست؟
از س��ویی دیگر ،به تازگی ریی��س اتحادیه فناوران
رایان��ه اظه��ار کرد :قاچاق در بازار گوش��ی های تلفن
همراه سرس��ام اور شده و با واگذاری تبلت به اتحادیه
لوازم صوتی و تصویری ،سرنوش��ت موبایل برای تبلت
نیز رقم می خورد .س��یدمهدی میرمهدی افزود :بحث
تبلت و ترخیص ان هنوز زیرمجموعه اتحادیه فناوران
رایانه محس��وب می ش��ود و واگ��ذاری ان به اتحادیه
ل��وازم صوتی و تصویری کذب اس��ت.در همین حال،
درستی با قطعیت کامل اعالم کرد که ترخیص تبلت
از ح��دود 3ماه گذش��ته به این اتحادیه واگذار ش��ده
اس��ت .وی ادامه داد :ای��ن موضوع مورد تایید گمرک
اس��ت و گمرک نیز پذیرفته که واردات تبلت باید زیر
نظ��ر اتحادیه ل��وازم صوتی و تصویری باش��د و تبلت
نیز همانند گوش��ی تلفن همراه ،سیم کارت خور است.
ریی��س اتحادی��ه ل��وازم صوتی و تصوی��ری و موبایل
گف��ت :پیش از این واردات تبلت زیرمجموعه اتحادیه
فن��اوران رایانه بود و کس��انی که ران��ت ایجاد کرده و
به صورت قاچاق کار واردات تبلت را انجام می دهند از
این موضوع ناراضی هس��تند چون درحال حاضر بحث
واردات تبلت قانون مند شده است.
تسهیالت با نرخ ۳۳درصدی به صادرات
افزایش روابط تجاری ایران و المان
بانک ه��ای سراس��ر دنی��ا در حال��ی ص��ادرات را با
ن��رخ الیب��ور و همچنین س��ود 2درص��د تامین مالی
می کنند ،که در ایران نرخ س��ود تسهیالت بانکی برای
صادرکنندگان۳۳ ،درصد اس��ت .این در حالی اس��ت
که صادرات ،موتور رش��د اقتصادی در دنیا است و اگر
صادرات بر اقتصاد یک کشور حکومت کند ،به طور قطع ،تولید پایدار و رقابتی
در کشور صورت می گیرد.
طاهر ش��ه حامد ،مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران ضمن بیان این
مطلب اظهار کرد :اگرچه دولت ها در دنیا به این نتیجه رس��یده اند که باید به
بخش ص��ادرات خود بیش از هر بخش دیگری اهمیت دهند ،اما متاس��فانه
در ای��ران ،هن��وز هم صادرات با نرخ باالیی تامین مالی می ش��ود .ش��ه حامد
در گفت وگ��و با مهر افزود :کش��ورهای دنیا در بودجه ه��ای دولتی خود ،نرخ
ترجیحی برای تس��هیالت صادراتی قائل ش��ده اند؛ درحالی که در ایران ،نرخ
تسهیالت صادراتی۳۳ ،درصد است و بنابراین صادرکننده ایرانی در بازارهای
جهانی نمی تواند رقابت کند .وی تصریح کرد :بر همین اساس به نظر می رسد
که اگر دولت قرار اس��ت که خروج غیرتورم��ی از رکود را تجربه کند ،باید بر
ص��ادرات تمرکز کن��د و تنها راه کمک به صادرات نیز ،تامین مالی مناس��ب
این بخش اس��ت ،به نحوی که بانک ها با دریافت ضمانت نامه هایی از صندوق
ضمانت صادرات ایران ،ش��رایط را برای تامین مالی ارزان با بازگشت تضمین
شده تس��هیالت برای صادرکنندگان ایرانی ،فراهم کنند .مدیرعامل صندوق
ضمان��ت صادرات ایران ادامه داد :زمانی که برای تامین مالی بخش صادرات،
صحب��ت از این روش ها می ش��ود همه تایید می کنن��د؛ در حالی که در عمل،
کمتر به این نکات توجه شده و دولت برنامه جدی برای ان دارد.
پایگاه اینترنت��ی صدای المان(دویچه وله) نوش��ت:
حجم صادرات المان به ایران جهشی چشمگیر داشته
و در 8ماه امس��ال میالدی ح��دود ۳۳درصد افزایش
یافته اس��ت .به گزارش ایرنا ،این پایگاه خبری افزود:
کارشناسان اقتصادی کاهش تحریم ها علیه جمهوری
اس�لامی را از دالیل اصلی این روند ارزیابی کرده اند .میزان صادرات المان به
ایران از ماه ژانویه تا اوت س��ال جاری میالدی 32/7درصد در مقایسه با مدت
زمان مش��ابه در س��ال ۲۰۱۳م افزایش یافته است .طبق اعالم اداره کل امار
المان حجم صادرات این کشور به ایران در 8ماه نخست امسال میالدی بیش
از یک میلیارد و ۶۰۰میلیون یورو اس��ت« .ینس ناگل» کارشناس اقتصادی
در اتحادیه سراس��ری عمده فروشی ،تجارت خارجی و سرویس های خدماتی
الم��ان ،کاهش ابعاد تحریم ها علیه ایران از اغاز س��ال را از جمله دالیل این
روند دانس��ت و گفت :گام های کوچکی که در راستای کاهش تحریم ها علیه
این کشور برداشته ش��ده ،اهرمی بزرگ را به حرکت دراورده اند .وی تصریح
کرد :برخی کشتی های اروپایی بار دیگر دست به حمل نفت ایران زده و افزون
بر این تراکنش های بانکی نیز کمی اس��ان تر شده است.ناگل افزود :المان از
دیر باز مهم ترین ش��ریک تجاری ایران در اروپا بوده و اقتصاد ان نیز می تواند
از تنش زدایی در بحث تحریم ها س��ود ویژه ای ببرد .به گفته وی بخش اعظم
صادرات المان به ایران ماشین االت ،خودرو و مواد شیمیایی ساخت المان را
در برمی گرفت که از ایران هم بیش از همه مواد خام ،محصوالت کش��اورزی
و س��وخت وارد کرده اس��ت .دویچه وله افزود :با نزدیک شدن به ضرب االجل
۲۴نوامبر ( ۳اذر) برای دس��تیابی به تواف��ق نهایی 6قدرت جهانی با ایران،
اظهارنظرها و تالش های دیپلماتیک افزایش یافته است.
گپ وگفت
رییس اتحادیه چایکاران مطرح کرد
چای سنواتی
بالی تولید داخلی
زهرا اراسته -گروه تجارت:
چای سنواتی چند سالی است
ک��ه به بحث��ی داغ و البته یک
نگرانی ب��رای فعاالن این حوزه
تبدیل ش��ده اس��ت که برخی
هم از صادرات این محصول به
خارج از کشور و واردات مجدد
ان به داخل خبر داده اند.
چای س��نواتی به گونه ای است که مصرف انسانی
ندارد و باید یا از رده خارج یا به کمپوس��ت تبدیل
ش��ود .در همین رابط��ه با ایرج هوس��می ،رییس
اتحادیه چایکاران گفت وگویی داشتیم که در ادامه
می خوانید.
اینک�ه می گوین�د چ�ای س�نواتی ب�ه
کش�ورهای دیگر صادر می ش�ود و دوباره به
ایران بازمی گردد را تایید می کنید؟
بل��ه متاس��فانه این محصول ک��ه نباید در داخل
مصرف ش��ود را به خارج از کش��ور می فرس��تند و
دوباره در بس��ته بندی متفاوت و شکیل وارد کشور
می کنند.
برای جلوگیری از این امر چه باید کرد؟
طب��ق مصوب��ه دول��ت ،چ��ای س��نواتی باید به
کمپوس��ت تبدیل شود اما متاس��فانه این اتفاق به
طور کامل اجرا نش��د چون اعتب��اری برای ان در
نظر گرفته نشد.
اگر دولت توان تبدیل چای سنواتی به کمپوست
را ن��دارد بای��د ان را تح��ت نظارت کام��ل خود و
تش��کل های بخش خصوص��ی به عن��وان مصارف
صنعتی و غیرانس��انی به کشورهای دیگر صادرکند
ت��ا لطمه ای ب��ه اعتبار چ��ای ایران��ی در بازارهای
داخلی و خارجی وارد نش��ود .به شرطی که دوباره
به کشور وارد نشود.
نیاز داخل به چای چه مقدار است؟
ساالنه به حدود بیش از ۱۰۰هزار تن چای نیاز
داریم که از این میان فقط ۱۰هزار تن تولید داریم
و بخش اعظمی از ان وارد می شود و این در حالی
است که چای ایرانی در دنیا نظیر ندارد .قبال حدود
۷۰هزار تن تولید داشتیم.
ریشه مشکل در بازار چای کشور را در چه
چیزی می دانید؟
اینکه به وزارت جهاد کش��اورزی واگذار شد .در
یک دور ه چای کشور زیرنظر سازمان چای کشور و
وزارت بازرگان��ی بود و در ان زمان وزارت بازرگانی
قاعده ای داش��ت مبنی بر اینکه اگر هر کارخانه ای
ی��ک کیلو از چای تولی��د داخلی را بخرد ،می تواند
ح��دود 1/5کیلوگرم چای خارج��ی وارد کند .در
ان دوران چ��ای به 3ش��کل چ��ای داخلی ،چای
مخل��وط خارجی و داخلی و چ��ای خارجی عرضه
می ش��د و به مصرف می رسید و از این وضعیت هم
مصرف کننده ،هم واردکننده و هم صنعت گر چای
رضایت داشتند.
سازمان چای تش��کیالت وسیعی داشت و بدون
اس��تفاده از بودجه و اعتبارات دولت این فرایند را
مدیریت می کرد و به فعالیتش ادامه می داد ،اما بعد
از مدتی مس��ئولیت کاشت ،داشت و برداشت چای
از وزارت بازرگانی به وزارت کش��اورزی واگذار شد
که همه مشکالت از ان زمان اغاز شد.
کوتاه از تجارت
تس�نیم -موافقتنامه ایجاد ی��ک منطقه ازاد
تجاری در مرز اقلیم کردس��تان ع��راق و ایران به
امضای دو طرف رس��یده اس��ت و ای��ن پروژه به
زودی در پنج��ون ،یکی از ش��هرهای مرزی اغاز
خواهد شد.
باش�گاه خبرنگاران -بر اساس امار گمرک در
7ماه نخست امسال 3میلیون و ۷۵۳هزار تن دانه
گندم س��خت به ارزش یک میلیارد و ۲۹۹میلیون
دالر به کش��ور وارد ش��د .این میزان واردات از نظر
وزن��ی ۱۲۴/۴۱درص��د و از نظر ارزش��ی ۹۴/۹۸
درصد افزایش را نسبت به مدت مشابه سال گذشته
نشان می دهد.
ف�ارس -عب��اس رجای��ی ،رییس کمیس��یون
کش��اورزی با بیان اینکه نرخ خرید تضمینی گندم
مطاب��ق ب��ا هزینه های تمام ش��ده نیس��ت ،گفت:
در ن��رخ مناس��ب خرید تضمینی گن��دم ۱۴۰۰تا
۱۵۰۰تومان است اما دولت به جای اصالح قیمت
می خواهد بخشی از گندم را از طریق واردات تامین
کند.
فارس -در حالی که هند حدود یک س��وم برنج
باس��ماتی خود را به ای��ران صادر می کن��د ،پایگاه
خبری اوریزا نوش��ت :با منع واردات برنج از س��وی
ایران ،کش��ورهای هن��د و تایلند ک��ه صادرکننده
عمده برنج به ایران هستند ،شرایط سختی خواهند
داشت.
گفت وگو
«مالیات بر ارزش افزوده»
در کشور ما مفهومی ندارد
چند سالی است که دولت اخذ
مالی��ات ب��ر ارزش اف��زوده را در
دس��تور کار خود قرار داده است.
این در حالی اس��ت که برخی از
اصن��اف از جمله اهن فروش��ان
نسبت به نحوه اجرای این قانون
انتق��ادات جدی دارن��د .محمد ازاد ،ریی��س اتحادیه
اهن فروشان ،معتقد است که این قانون به درستی اجرا
نمی ش��ود و برخی از ماموران مالیاتی س��لیقه ای عمل
می کنن��د .او در گفت وگویی که با خبرگزاری تس��نیم
داش��ته است به بررس��ی این مشکالت پرداخته که در
ادامه می خوانید.
نح�وه عملکرد س�ازمان مالیاتی کش�ور در
اجرای قان�ون مالیات بر ارزش اف�زوده را چگونه
ارزیابی می کنید؟
متاسفانه س��ازمان مالیاتی مطابق قانون عمل نکرده
اس��ت و نارضایتی م��ردم را از این س��ازمان به دنبال
داشت .متاسفانه هنوز کلمه ارزش افزوده به طور روشن
معنا نشده است و ما در اصناف تاکنون متوجه نشدیم
که منظور سازمان مالیاتی از ارزش افزوده چیست؟
همانط��ور که می دانی��د مالیات ب��ر ارزش افزوده بر
تمامی کاالهای موجود تعلق نمی گیرد.
ایا مشکل از قانون است یا اجرای ان؟
مش��کل قانون نیست .دستورالعمل هایی که سازمان
ام��ور مالیاتی نوش��ته اش��تباه اس��ت .از ی��ک طرف
اجرا کنندگان قان��ون اموزش ندیده اند و از طرف دیگر
فرهنگ مالیات هنوز بین مردم جا نیفتاده است .حتی
بین کارکنان س��ازمان ام��ور مالیاتی نیز فرهنگ نحوه
محاسبه و چگونگی اخذ مالیات جا نیفتاده است.
ایا این مشکالت را به رییس سازمان مالیاتی
انتقال داده اید؟
بل��ه خیلی زیاد .من بیش از 50بار با رییس مالیاتی
کش��ور جلسه داشتم و با اینکه حق را به ما دادند ولی
می گویند دس��ت و بال ما را بس��ته اند .نکته دیگر این
اس��ت که به م��ا می گویند دفتر و فاکت��ور ارائه کنید،
وقتی می اوریم انها را رد می کنند .از برخورد س��ازمان
مالیات��ی این گونه نتیجه می گیرم همه این کارها بهانه
اس��ت .چنان که می دانید ،در بورس 8درصد مالیات از
م��ا دریافت می کنند و بعد از ان باید نس��بت خرید و
فروش در نظر گرفته شود و از سود به دست امده از ما
مالیات بگیرند ولی بالعکس دوباره از کاالیی که مالیات
دریافت شده مالیات دریافت می کنند ،به نظر شما این
انصاف است؟
نتیجه مذاکرات شما با سازمان به کجا رسید؟
انها با بهانه های مختلف می گویند شما درست عمل
نمی کنید .ب��ه ما می گویند اصال ش��ما دفتر و فاکتور
ندارید و خرید و فروش تان را ثبت نمی کنید .در حالی
که اگر ش��ما وارد بورس شوید خیلی از کسانی که در
بورس هس��تند اهن فروش نیستند ،باید انها شناسایی
و معرفی شوند.
ایا نحوه دریاف�ت مالیات بر ارزش افزوده در
ایران شباهت به کشورهای دیگر دارد؟
نه ،در دنیا نرخ مالیات ثابت است و بیشتر از یک بار
از افراد مالیات اخذ نمی شود .حتی درخصوص مالیات
کاالی��ی که بخواهند صادر کنن��د ،مالیات ان را به نفر
اخر که خرید کرده برمی گردانند .اما در کش��ور ما این
عمل حتی قابل تصور هم نیست.
در ح�ال حاضر وضعی�ت بازار اه�ن چگونه
است؟
با مش��کالت موجود و همچنی��ن رکودی که در کل
اقتص��اد وجود دارد ،بس��یاری از واحدهای صنفی بازار
تعطیل شده اند که در حال حاضر بیش از 1600واحد
اهن فروش تعطیل هستند که علت ان به نحوه وصول
مالیات برمی گردد .در شهرستان ها نیز وضع به همین
منوال اس��ت .یا واحدها تعطیل هس��تند یا شغل خود
حتی پروانه کس��ب خود را از اهن فروشی به اهنگری
تغییر دادند تا ارزش افزوده نپردازند.
خبر
احتمال کاهش قیمت
برخی از مواد غذایی
محمداقاطاهر ،رییس اتحادیه بنکداران موادغذایی از
احتم��ال کاهش قیمت مواد غذای��ی از چند روز اینده
خبر داد و گفت :به دلیل اغاز محرم به ویژه در دهه اول،
افزایش تقاضا را ش��اهد بودیم که همین موضوع گاهی
منجر به افزایش قیمت برخی کاالها می شود که با توجه
به پایان رسیدن تاسوعا و عاشورای حسینی ،تقاضا نیز
کاه��ش یافته و به احتمال زیاد قیم��ت برخی اقالم از
روز شنبه روال کاهشی به خود می گیرد .محمداقاطاهر
تو گو با ایسنا اظهار کرد :سود خرده فروشان 12
در گف
تا 15درصد اس��ت ولی گاهی ش��اهدیم که س��ودهای
بیش��تر از این میزان حتی تا 50تا 60درصد برای خود
منظور می کنند که این افراد مجوزدار نیستند و با انها
برخوردهای قانونی الزم انجام می شود.
8
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
بازار و اصناف
trade@smtnews.ir
شرایط روز دامداران را بررسی می کند
پرونده تعیین نرخ شیر خام روی میز دولت
نگار خس�روی -گروه تجارت :اوضاع نابسامانی دارند؛
این حال و روز بازارش��ان هم مربوط به امس��ال و س��ال
گذشته نیست .مدت هاس��ت که صنایع لبنی بحران زده
اس��ت .از ماجرای وایتکسی بودن شیرها تا داستان روغن
پالم و گرانی هایی که در انتظار است .مشکالتی که برای
حل کردن هر کدام شان هم چند هفته ای باید وقت صرف
کرد اما دود اصلی این مشکالت به چشم دامداران می رود.
فعاالنی که ماده خام اولیه را که در این صنعت حکم طال
دارد تهیه می کنند و هر اتفاقی که در بازار می افتد ،تاثیر
مستقیم بر بازار انها دارد.
نگاه اول -باید به روزهایی برگردیم که داس��تان روغن
پال��م قوت گرفته بود .ان قدر ک��ه خرید محصوالت لبنی
به کمترین حد خود در طول 2س��ال گذش��ته رس��ید؛
تولیدکننده های این محصوالت تمام تالش ش��ان را برای
اش��تی دادن مردم و لبنیات بکار گرفتند اما انچه حداقل
در ط��ول 1هفته اول بعد از انتش��ار این خبر اتفاق افتاد
کاهش ش��دید ف��روش این محصوالت بود .کاهش��ی که
در مرحل��ه اول گریب��ان دامداران را گرفت .تولید ش��یر
ب��ه روال قب��ل صورت می گرف��ت و پایین ام��دن میزان
ف��روش کارخانه های لبنی در رون��د تولیدات انها تفاوتی
ایج��اد نمی کرد اما عاملی که تغییر کرده بود ،کم ش��دن
قیمت خرید این مایع از س��وی کارخانه های تولید کننده
محصوالت لبنی بود.
ن��گاه دوم« -قیمت ه��ا بای��د افزایش پیدا کن��د ».این
خواس��ته چند س��اله تولید کننده های محص��والت لبنی
اس��ت .به گفته انها هزینه های تمام شده ش��ان با قیمت
محصوالتی که می فروش��ند تقریبا براب��ری می کند و هر
س��ال که بر میزان هزینه های اولیه افزوده می ش��ود ،انها
چاره ای ندارند جز اینکه منتظر مس��اعدت دولت بمانند.
اما نه دول��ت احمدی نژاد و نه دول��ت یازدهم ،هیچکدام
اج��ازه افزایش قیمت محصوالت لبنی را ندادند و هرکدام
افزای��ش قیمت ها را به زمانی دیگر موکول کردند .حاصل
این مناقش��ه هم تنها یک چیز است و ان کاهش قیمت
خرید شیر خام از دامداری ها.
1440تومان های مورد نیاز
«تعیین نرخ ش��یرخام»؛ این راه حلی اس��ت که دولت
یازده��م هم برای کم��ک به دامداران بکار گرفته اس��ت.
تعیین قیمتی ثابت برای فروش ش��یر به تولید کننده های
محص��والت لبنی ،براس��اس این قانون ،دول��ت نرخی را
برای خرید هر کیلو ش��یرخام اع�لام می کند و خریداران
موظف هس��تند براس��اس همین قیمت از دامداران شیر
تهیه کنند .حاال اما تصویب نرخ اصلی هر کیلو شیر خام،
دغدغ��ه اصلی فعاالن این صنف اس��ت .اینکه دولت با در
نظر گرفتن هزینه های اولیه و تمام ش��ده ،برای هر کیلو
شیرخام چند تومان در نظر می گیرد.
« 1400تومان» این نرخی است که نزدیک به یک سال
اس��ت زمزمه تصویب شدنش به گوش می رسد .نرخی که
به گفته فعاالن این صنف منطقی است و حتی باید بیش
از این رقم باشد .سیداحمد مقدسی ،رییس انجمن صنفی
گاوداران دیروز در گفت وگو با تسنیم اعالم کرد که دولت
گپ و گفت
اما س��لطانی رییس اتحادیه دامداران می گوید« :مش��کل
با مش��خص شدن تکلیف یارانه حل می ش��ود .از تولید تا
مص��رف حلقه های زنجیر واری وج��ود دارد که همگی به
هم مربوط هس��تند .یعنی تولید فراوری می ش��ود ،توزیع
می شود در فروشگاه ها به فروش می رسد و در نهایت مردم
مصرف می کنند .اگر حلقه نخس��ت که همان تولید است
دول��ت حمایت کند چرخ همه حلقه های زنجیر به حرکت
در می اید».
شیر روی دست نمی ماند!
حال و روز دامداران وخیم است
اهلل یار ولیزاده میر
مدیر عامل اتحادیه سراسری دامپروری
س��ازمان حمای��ت از تولیدکنن��ده و مصرف کننده
باید قانون مصوب را اج��را کند ،نباید فراموش کنیم
که اج��ازه افزایش قیمت لبنیات توس��ط کارخانه ها
در صورتی امکانپذیر اس��ت که ش��یر را هم به قیمت
جدی��د از دام��داران خریداری کنند ،نه اینکه ش��یر
باهمان قیمت س��ابق خریداری شود تا سود بیشتری
ب��ه جیب تولیدکنندگان لبنیات ب��رود .کارخانه های
قول مس��اعد داده که نرخ 1440تومانی را تصویب کند و
س��پس اجرایی .او گفت « :قرار اس��ت برای اجرایی شدن
مصوبه ستاد تنظیم بازار شیرخام ،شنبه هفته اینده (17
ابان ماه) جلسه ای با حضور معاون اجرایی رییس جمهوری،
وزرای جهادکش��اورزی و صنعت ،مع��دن و تجارت ،دبیر
س��تاد تنظیم بازار و س��ازمان حمایت از مصرف کنندگان
و تولیدکنندگان برگزار ش��ود و ای��ن مهم به طور جدی
م��ورد پیگیری قرار گیرد ».صحبت های او درحالی مطرح
می شود که دولت دهم برای تعیین نرخ هر کیلو شیرخام،
هیچ نظر کارشناس��ی ش��ده از س��وی فعاالن این صنف
خواسته نمی ش��د و حتی دولت پشت درهای بسته برای
این تعیین نرخ شیر جلسه می گذاشت و در نهایت رقم را
اعالم می کرد.
مقدسی در ادامه می گوید « :در حال حاضر قیمت تمام
شده هر کیلوگرم شیرخام حداقل 1400تومان است که
براساس مصوبه س��تاد تنظیم بازار با اندکی سود نرخ ان
1440تومان تعیین ش��ده اما متاسفانه از زمان اعالم نرخ
مصوب 1440تومانی برای هر کیلوگرم شیر خام از سوی
ستاد تنظیم بازار ،صنایع هر کیلوگرم شیر خام را با نرخی
کمتر از 1200تومان خریداری کرده اند که این امر سبب
زیان تولیدکنندگان خرد شده است».
تولید فراورده های لبنی قیمت محصوالت را افزایش
داده اند؛ اما شیر را به قیمت سابق ازدامداران خریداری
می کنند .از س��ویی دیگر خرید شیر ۱۴۴۰تومان بر
مبنای افزایش ۱۵تا ۲۰درصدی لبنیات تعیین شده
است؛ اما در حال حاضر شیر را کیلویی ۱۲۰۰تومان از
دامدار خریداری می کنند و حتی در روستا ها این مبلغ
بسیار کمتراز ۱۲۰۰تومان است که این یعنی ظلم به
دامدار .مسئوالن باید به این مشکالت رسیدگی کنند
چراکه وضعیت دامداران مناسب نیست.
مهدی س��لطانی ،رییس اتحادیه دامداران نیز در گفت
با تایید این خب��ر می گوید که نرخ واقعی
و گ��و با
هرکیلو ش��یر خام 1520تومان اس��ت ام��ا وزارت جهاد
کش��اورزی برای تنظیم بازار و ثابت نگه داشتن قیمت ها
این رقم را به 1440تومان رس��انده اس��ت .وی می گوید:
«تعیین این نرخ ،حاشیه س��ود را کم می کند و دامداران
مجبور هس��تند با رقم پایین محصول شان را بفروشند اما
ب��از هم با توجه به ش��رایط فعلی اعالم این نرخ به س��ود
دامداران است».
یارانه ؛ طرح شکست خورده؟
س��ردرگمی چند ماهه دامداران تا روشن شدن تکلیف
یارانه ه��ا و تعیین نرخ هر کیلو ش��یر خام ،باعث ش��د که
گمانه زنی ه��ای بس��یاری ب��ه راه بیفتد اما خ�لاف تصور
بس��یاری از کارشناس��ان ،فع��االن این صن��ف معتقدند
تخصیص یارانه مشکل انها را حل نمی کند .مقدسی رییس
انجمن صنفی گاوداران می گوید« :تولیدکنندگان شیرخام
به هیچ عنوان با پرداخت یارانه به این بخش موافق نیستند
زیرا یارانه با وقفه زمانی به دس��ت تولیدکنندگان می رسد
ک��ه این امر برای دولت بار مالی به همراه دارد اجرای این
مصوبه ،نه تنها به نفع تولیدکنندگان شیرخام بلکه به نفع
دولت خواهد ب��ود چراکه بار مالی دولت کاهش می یابد».
فس��ادپذیری ،خصل��ت اصلی ش��یر اس��ت .صفتی که
دردس��رهای زیادی ب��رای تولید کننده ها به همراه دارد تا
جای��ی که در بس��یاری از مواقع مجبور ب��ه فروش ان به
هر قیمتی ش��ده اند .س��لطانی ،رییس اتحادی��ه دامداران
می گوید « :ش��یر یک کاالی اس��تراتژیک اس��ت .دامدار
مجبور اس��ت که محصولش را به هر قیمتی بفروشد .هر
تولی��دی ی��ک ورودی دارد و یک خروج��ی .تولید کننده
در ابتدا هزینه های تولیدی اش از جمله قیمت دس��تمزد
کارگر ،هزینه های برق و اب و ...را محاسبه می کند و یک
مقدار دیگر را به عنوان سود به محصولش اضافه می کند و
ان را وارد بازار می کند .اگر بتواند این کاال را با این شرایط
به فروش برس��اند که هیچ در غیراینصورت کاالیش را در
انبار ذخیره می کند تا ب��ازار را تنظیم و عرضه و تقاضا را
کنترل کند .اما کاالی صنف ما ش��یر است که اگر ظرف
یک روز به فروش نرسد ،فاسد شده و به طور عملی از بین
می رود .بر همین اساس اگر دامدار قبول می کند که شیر
را با این قیمت بفروشد ،از روی رضایت نیست در حقیقت
مجبور است و گرنه از گردونه حذف می شود».
مقدسی ،رییس انجمن صنفی گاوداران هم معقتد است
ش��رایط خاص ش��یر اینطور ایجاب می کند که دولت به
هر قیمتی بای��د از این صنف حمایت کن��د .او می گوید:
« محصوالت کش��اورزی فس��ادپذیر هس��تند بنابراین به
هیچ عنوان به دنبال رهاس��ازی از س��وی دولت نیستیم
بلکه انتظ��ار داریم دولت با حمایت خود در ازاد س��ازی
قیمت تولیدات کش��اورزی به ما کم��ک کند .در صورتی
که صنایع لبنی ،ش��یر خام را از تولیدکنندگان خریداری
نکنند باید تولیدکننده این محصول را دور بریزد ،بنابراین
در تمام کش��ورهای دنیا مرسوم اس��ت که نرخ تولیدات
کشاورزی براساس قیمت تمام شده با سود متعارف برای
تولیدکنندگان تعیین ش��ود و صنایع نیز مکلف به اجرای
ان هستند».
در انتظار شنبه موعود
طبق گفته های مس��ئوالن ش��نبه هفته اینده قرار است
نشستی برای بررسی این مسئله برگزار شود تا هم تکلیف
یارانه ها و هم تکلیف نرخ هر کیلو شیر خام مشخص شود.
افزایش چند درصدی سال های اخیر محصوالت لبنی تنها
به سود تولیدکننده های این محصوالت بوده و دامداران در
طول این مدت با خسارات بی شماری روبه رو شده اند .حاال
باید دید که ایا دولت با در نظر گرفتن س��ال های س��خت
این صنف ،نرخ 1440تومان را تصویب می کند یا بار دیگر
پروسه این قیمت گذاری به زمان دیگری موکول می شود.
با شرایط موجود امکان افزایش قیمت نیست
افزای��ش قیم��ت محصوالت لبنی در طول س��ال های گذش��ته یکی از
جنجالی تری��ن پرونده های بازار ایران بوده اس��ت .افزایش نرخ دس��تمزد،
بیم��ه ،هزینه های اب و برق تنها چن��د دلیل تولید کننده های محصوالت
لبنی برای درخواس��ت افزایش قیمت است .انها معتقدند که دولت بدون
در نظر گرفتن هزینه تمام ش��ده ،اجازه افزای��ش قیمت ها را نمی دهد .از
سویی بحث تعیین نرخ هر کیلو شیر خام یکی دیگر از مشکالتی است که
فع��االن این صنف با ان درگیرن��د .در طول چند روز اخیر زمزمه تصویب
نهایی قیمت ش��یر خام باعث ش��ده تا بار دیگر هزینه محصوالت صنایع
لبنی ایران در استانه افزایش قرار بگیرد.
اتفاق��ی ک��ه به طور قطع بار دیگر م��وج تازه ای ب��ه راه خواهد انداخت.
رض��ا باکری ،دبیر انجمن صنایع لبنی در گفت و گو با
به بررس��ی
شرایط فعلی بازار لبنیات و افزایش قیمت هایی که تا چند ماه دیگر صورت
می گیرد ،پرداخته است که در ادامه می خوانید.
براساس اخباری که منتشر ش�ده ،گویا قرار بر افزایش قیمت
لبنیات است .این را تایید می کنید؟
من خبر ندارم .ش��ما بهتر می دانید که قرار است افزایش داشته باشد یا
نه .من هیچ اطالعی ندارم.
ایا در برنامه ها هم افزایش قیمت در دستور کار نیست؟
نه .چه افزایشی؟ همین االن هم در بازار مشکل وجود دارد.
مشکل بابت خرید مصرف کننده است؟
بله.
اما به هر حال هزینه های تولید افزایش داش�ته اس�ت و با این
شرایط هر روز دامداران متضرر می شوند.
هزینه ها چه افزایش داشته باشد و چه نداشته باشد هیچ فرقی به حال
ما نمی کند .وقتی در بازار هیچ خرید و فروش��ی صورت نمی گیرد ،باال یا
پایین رفتن قیمت ها هیچ تفاوتی ندارد .مگر می ش��ود با این ش��رایط در
بازار حرکت کرد؟
منظورتان از پایین بودن فروش محصوالت چیست؟
یعنی قدرت خرید مردم پایین امده است و کسی خرید نمی کند.
ام�ا در طول یک س�ال اخیر به قیمت لبنیات افزوده نش�ده و
مردم با همان قدرت خرید قبلی محصوالت لبنی را می خرند.
به هر حال مصرف کننده خرید و فروش بازار را تعیین می کند.
ب�ا این اوصاف باید می�زان زیادی از محص�والت به کارخانه ها
برگشت داشته باشند.
پالم فقط 10درصد در کاهش فروش محصوالت پرچرب تاثیر داشت.
با احتس�اب این رقم باز هم نمی توان گفت که بازار راکد است.
اما شما می گویید مصرف کننده خرید نمی کند.
مصرف کنن��ده گاهی مجبور به خرید اس��ت .اما به چ��ه قیمتی؟ یک
ماشین پژو 50میلیون می شود در نتیجه در بازار فروش ندارد حاال همان
را 30تومان کنید همه می خرند .باالخره قیمت ها با فروش نسبت دارند.
ش�ما عنوان می کنید که در بازار خرید صورت نمی گیرد ،حاال
می خواهد قیمت ها باال برود یا پایین در عین حال می گویید هنوز
محصوالت کم چرب فروش روزانه شان را دارند!
بله .اگر هزینه تولید 100برابر هم بش��ود وقتی بازار نداش��ته باشد هیچ
تفاوتی ندارد.
دولت در این زمینه چه برنامه حمایتی داشته است؟
دولت در حال بررس��ی اس��ت که مش��خص کند که یارانه را به دامدار
اختصاص دهد یا مصرف کننده.
از نظر شما کدام بهتر است؟
ه��ر دو .به ه��ر حال اختص��اص یارانه هم
ب��رای دام��دار اثر بخش اس��ت و ه��م برای
مصرف کننده.
با توج�ه به ب�اال رفت�ن هزینه های
تولید چق�در باید ب�ه قیمت های فعلی
افزود تا دامدار و تولید کننده هم متضرر نشوند؟
صفر درصد .مهم نیست که چقدر هزینه باال یا پایین است با این شرایط
زمینه ای برای افزایش قیمت نیست.
از نظر کارشناسی چقدر باید به قیمت ها افزوده شود؟
کارشناس��ی مهم نیست .کارش��ناس هرچقدر که دلش می خواهد نظر
بده��د .حرف اول را بازار می زند .کارش��ناس نمی توان��د حرفی بزند باید
گوشه ای بنش��یند تا موقع نظر دادنش شود .ان زمان هم روزی است که
دولت تکلیف یارانه را مشخص کند.
این زمان مشخص نیست؟
من نمی دانم .مگر مقام دولتی هستم؟ شما باید یکسری سواالت را از ما
بپرسید و یکسری دیگر را از دولتی ها.
شما به عنوان دبیر اتحادیه ....
مگر من تصمیم گیر هس��تم؟ در واقع تصمیمات را سازمان ها و اداره ها
باید بگیرند.
پس چه کسی پیگیر این مسائل است؟
س��ازمان های اداری و دولتی .انجمن ها مکلف هستند که گزارش اوضاع
بازار را بدهند .مسئوالن دولتی هم باید رسیدگی کنند .با شرایطی هم که
هست دیگر نیازی به توضیح نیست.
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
economy@smtnews.ir
اقتصاد
9
10
15
16
9
افول روزهای طالیی فلز زرد
چگونه از بورس سود کسب کنیم؟
کارشناسان از تعادل در سطح پایین می گویند
اقتصاد ایران در دام درامد متوسط
س�مانه گالب -گروه اقتصاد :صندوق بین المللی پول
در یک��ی از گزارش های فصلی اخیر خود که به بررس��ی
وضعیت اقتصادی منطقه اس��یا می پ��ردازد« ،دام درامد
متوسط ( »)Middle Income Trapرا به عنوان یکی
از 5چال��ش جدی ایند ه این قاره ذکر کرده اس��ت .تاریخ
اقتصادی 200س��ال گذشته نیز نش��ان می دهد ،اگرچه
بس��یاری از کشورها موفق شده اند از سطح درامد ناچیز و
پایین به سطوح درامد متوسط ارتقا یابند ،اما شمار اندکی
از انها به س��طح درامد باال دس��ت یافتند .به طور دقیق تر
مطابق گ��زارش بانک جهانی ،در طول س��ال های 1960
تا 2008م تنها 13کش��ور جه��ان موفق به گذار از درامد
متوسط به درامد باال شده اند و مابقی انها هنوز در کشاکش
عبور از این مرحله به س��ر می برند .ب��ه عبارتی دیگر این
کشورها در دام درامد متوسط اسیر شده اند.
ب��ه گفته جعف��ر خیرخواه��ان ،کارش��ناس اقتصادی،
پژوهشگران مس��ائل اقتصاد توسعه ،دام درامد متوسط را
این گونه تعریف می کنند که وقتی درامد سرانه کشوری به
سطح متوسط جهانی می رسد ،راهبرد توسعه ان کشور با
چالش هایی مواجه می شود و دیگر با اجرای همان راهبرد
گذش��ته نمی توان به کشوری پیشرفته مبدل شد .در این
مرحله این کشور با تضادهای جدیدی روبه رو خواهد شد.
یکی از این تضادها وجود نداش��تن نیروی جدید محرکه
اقتصادی است که رکود اقتصادی را حادث می شود.
به دیگر س��خن در طول مراحل اولیه رش��د و توس��عه
اقتصادی ،کشورها با تکیه بر عرضه نامحدود نیروی کار و
تولید محصوالت و صنایع به شدت کاربر قادر خواهند بود به
سرعت به سطح درامد متوسط برسند اما در ادامه به دلیل
افزایش سطح دستمزدها ،مزیت نسبی شان را در تولید این
نوع محصوالت از دس��ت می دهند و رقابت پذیری شان به
ش��دت کاهش می یابد .در عین حال این کشورها به علت
ضعف یا حتی فقدان لوازم و پیش نیازهای مورد نیاز برای
ورود ب��ه بازارهای تولید محصوالت پیچی��ده و نواورانه از
ملحق ش��دن به گروه کشورهای پردرامد نیز بازمی مانند.
بر اس��اس این گزارش ،ایران نیز از جمله کشورهایی است
که بیش از 50س��ال است در سطح درامد متوسط باقی
مانده و خطر قرار گرفتن در این دام ،کشور ما را به صورت
ج��دی تهدید می کند .با توجه ب��ه اهمیت این موضوع به
سراغ کارشناسان اقتصادی رفتیم تا نظر انها را در مورد این
نظریه و راه های خروج از این دام جویا شویم.
اقتصاد دولتی ،عامل بهره وری پایین
در همین راستا عضو هیات علمی دانشگاه ازاد اسالمی
با اشاره به اینکه ما مفهوم دام تعادل در سطح پایین را در
اقتصاد داریم ،اظهار کرد :یکی از عوامل قرار گرفتن در این
دام ،پایین بودن بهره وری نیروی کار است.
عباس��علی ابونوری در گفت وگو با
با تاکید بر اینکه گام نخست
ب��رای حل ای��ن مش��کل ،افزایش
بهره وری نیروی کار است ،گفت :تا
زمانی که بهره وری افزایش نیابد ،هر
میزان سرمایه گذاری هم در اقتصاد
انجام ش��ود ،منجر به رهایی از دام تعادل در سطح پایین
نخواهد شد.
وی این مش��کل را مربوط به ه��ر دو نوع صنایع کاربر و
سرمایه بر دانست و اظهار کرد :کشورهایی مثل چین و هند،
از طریق س��رمایه گذاری روی صنایع کاربر رشد اقتصادی
خود را محقق کرده اند و اکنون به یک غول اقتصادی تبدیل
ش��ده اند اما در این کشورها ،س��رمایه گذاری روی صنایع
کاربر ب��ا افزایش بهره وری نیروی کار همراه بوده در حالی
که درمورد برخی کشورهای دیگر این اتفاق نیفتاده است.
ابونوری اقتصاد ایران را نیز دچار مشکل بهره وری پایین
نیروی کار دانست و در مورد علت ان توضیح داد :در قانون
اساس��ی ما ،اقتصاد کشور یک اقتصاد دولتی تعریف شده
اس��ت و در عین حال فعالیت های اقتصادی به درامدهای
نفتی هم وابس��تگی دارد که هر دو این موارد باعث ش��ده
بهره وری در کشور پایین باشد.
وی با تاکید دوباره بر اینکه تا وقتی بهره وری نیروی کار
در کشور باال نرود ،ما نمی توانیم به رشد بلندمدت و پایدار
برسیم ،افزود :پس هر سیاس��تی برای خروج از تعادل در
سطح پایین باید همراه با افزایش بهره وری در کشور باشد.
انگیزه سرمایه گذاری کم است
این اس��تاد اقتصاد ،دلیل دیگر تعادل در س��طح پایین
را عم��ل نکردن ضریب تکاثر س��رمایه گذاری در کش��ور
دانس��ت و اظهار کرد :در اقتصاد متعارف گفته می ش��ود
هرگاه س��رمایه گذاری در اقتصاد ب��اال برود ،درامد ملی به
نسبتی بیش از ان افزایش می یابد ،اما باید توجه کرد این
اتفاق زمانی می افتد که در کشور فضا برای سرمایه گذاری
مناسب بوده و س��رمایه گذاران انگیزه باالیی برای این کار
داش��ته باشند .وی با اش��اره به اینکه در کشور ما بیشتر
تمایل به مصرف کاالی خارجی وجود دارد ،اضافه کرد :این
موضوع باعث شده ضریب تکاثری از کار بیفتد و انگیزه برای
سرمایه گذاری پایین باشد.
ابونوری افزود :درنتیجه همه این موارد ،بهره وری سرمایه
نیز در کشور پایین امده است که در کنار بهره وری پایین
نیروی کار به صورت فزاینده ،رشد اقتصادی کشور را تحت
اقتصاد محاوره ای
ضریب تکاثر سرمایه گذاری چیست؟
اگ��ر یک اقتصاد کوچک و بس��ته را در نظر بگیریم،
تولید کش��ور بین چند جزء اصلی تقسیم می شود که
عبارتند از :مصرف ،س��رمایه گذاری و مخارج دولت .در
این حالت هر افزایش در تولید ملی می تواند یک یا همه
اجزای فوق را افزایش دهد و اگر به هر دلیلی هریک از
این س��ه جزء نیز افزایش داشته باشد ،درنهایت تولید
مل��ی باال می رود .نکت��ه ای که در اینج��ا اهمیت دارد،
این اس��ت که اگر ما مصرف ،س��رمایه گذاری یا مخارج
دول��ت را یک واحد افزایش دهی��م ،تولید بیش از یک
واحد افزایش می یاب��د که در قالب ادبیات اقتصادی به
ان «ضریب فزاینده» می گویند .در مورد سرمایه گذاری
نیز گفته می ش��ود یک واحد سرمایه گذاری در کشور،
درام��دی بیش از یک واحد عاید جامعه می کند .دلیل
این موضوع نیز در پیوس��تگی اجزای اقتصادی اس��ت.
وقتی تولید کنندگان اقدام به سرمایه گذاری می کنند در
واقع ابزار کار ،ماشین االت و نیروی کار بیشتری تقاضا
می کنند و از این طریق درامد سازندگان ماشین االت
و درامد کارگران افزایش می یابد .انها نیز به نوبه
ی که به دست می اورند،
خود با درامدهای اضاف
به می��زان مصرف و پس انداز خ��ود می افزایند.
در نتیجه ای��ن بار برای تولید کنندگان کاالهای
مصرفی ،درامد بیش��تری ایجاد می شود ک ه انها
نیز ای��ن درام��د اضافی را به ش��کل مصرف یا
پس انداز وارد اقتصاد می کنند .این روند به همین
شکل ادامه می یابد و درنتیجه تولید کل در اقتصاد
بیشتر از میزان سرمایه گذاری ابتدایی ،افزایش می یابد.
در اقتصاد برای به دس��ت اوردن ضریب تکاثر ،معادالت
چندگانه ای وجود دارد اما در حالت ساده گفته می شود
این ضریب با میزان سهمی از درامد که مصرف می شود،
ارتباط مستقیم دارد یعنی هرچه میل به مصرف جامعه
بیشتر باش��د ،ضریب سرمایه گذاری (ضریب تکاثری یا
ضریب فزاینده س��رمایه گذاری) بیشتر است و مخارج
س��رمایه گذاری افزایش نسبی بیش��تری در درامد کل
ایجاد می کند درنتیجه در جامعه های فقیر یا در جوامعی
که میل به مصرف زیاد اس��ت ،ضریب س��رمایه گذاری
ارزش بیشتری خواهد داشت.
این رابطه از نظر سیاستگذاری اقتصادی نیز پیام های
بسیاری برای دولتمردان دارد .گفته می شود برای مبارزه
با بحران اقتصادی ،می توان سرمایه گذاری را افزایش داد
و با توجه به ضریب فزاینده سرمایه گذاری ،درامد جامعه
را بیش از میزان سرمایه گذاری باال برد و جلوی بحران
را گرفت اما باید توجه کرد این رابطه زمانی برقرار
است که مردم یک کشور میل به مصرف کاالهای
داخلی داش��ته باش��ند اما زمانی که تمایل به
مصرف کااله��ای خارجی وج��ود دارد،
تحلیل ها به گون��ه ای دیگر خواهد
بود و حتی ممکن اس��ت ضریب
فزاینده از کار بیفتد.
تاثیر قرار داده و ان را کاهش می دهند .باید توجه داشت در
صورت ادامه همین روند قادر نخواهیم بود از دام تعادل در
سطح پایین خارج شویم.
کاهش فاصله طبقاتی ،مهم تر از رشد
این اظهار نظر در حالی اس��ت که دیگر اس��تاد اقتصاد،
موضوع دام درامد متوسط را یک نظریه اثبات شده ندانست
و گفت :زمانی که یک اتومبیل روش��ن می شود از سرعت
صفر به یک (سرعت استاندارد) را خیلی سریع طی می کند
و نرخ رش��د باالیی دارد ،اما درنهایت نرخ رشد ان به یک
حد ماکزیمم می رسد و سپس نرخ رشد ان کم می شود که
همین شرایط برای اقتصاد نیز وجود دارد.
محمدقلی یوس��فی در گفت وگو با
ب��ا اش��اره به اینک��ه تالش
جوامع بیش��تر روی ب��زرگ کردن
طبقه متوس��ط در جامعه اس��ت،
افزود :طبقه متوس��ط یک پل بین
فقیر و غنی است و بزرگ شدن این
طبقه باعث می ش��ود ش��کاف طبقاتی کاه��ش یابد و از
تنش های اجتماعی نیز کاس��ته شود که این موضوع یک
سیاست مثبت ارزیابی می شود.
وی با تاکید بر اینکه این وضعیت در س��طح بین المللی
نیز وجود دارد ،اضافه کرد :اگر دنیا نیز به س��متی حرکت
کند که بیشتر کشورها در دامنه درامد متوسط قرار داشته
باشند ،این موضوع باعث می شود مشکالت فقر و نابرابری
بین المللی کاهش یابد و امنیت بیش��تری در جهان ایجاد
ش��ود که درنتیجه ان یک ثبات و پایداری در فعالیت های
اقتصادی به وجود می اید.
یوسفی با اشاره به اینکه تعادل در دام درامد متوسط یک
تئوری اثبات شده نیست ،اظهار کرد :به طور کلی تعادل در
اقتصاد ،امری بی معنی اس��ت و اقتصاد هیچ گاه در تعادل
قرار نخواهد گرفت ،چراکه تعادل به معنی نداشتن تمایل
برای تغییر است و این موضوع در اقتصاد که یک سیستم
پویاست ،محقق نمی شود.
ب��ه گفته وی انچه در اقتصاد وجود دارد ،قرار گرفتن در
نقاط ش��به تعادلی اس��ت که اقتصاد در ان ثبات دارد اما
هیچ گاه درجا نمی زند چراکه زمان را نمی توان متوقف کرد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد :جوامع تالش می کنند که
نابرابری را کم کنند و این موضوع حتی در دستور کار بانک
جهانی نیز قرار گرفته است .در دیدگاه های جدید اقتصادی
هم هدف از توسعه ،باال بردن جایگاه انسان ها و افزایش توجه
به نقش و اهمیت انسان است .در این دیدگاه ان چیزی که
بیش از رشد درامد اهمیت دارد ،ایجاد فرصت های مساوی
برای مردم و کاهش فاصله طبقاتی است .یوسفی در پایان
گفت :اگر از این دید به موضوع درامد متوسط نگاه کنیم،
می توان گفت اگر کش��وری در سطح درامد متوسط قرار
بگیرد اما همزمان در کاهش فاصله طبقاتی موفق ش��ود،
بهتر از وضعیتی است که درامد سرانه متوسط افزایش یابد
اما فاصله طبقاتی افزایش داشته باشد.
حضور 8برابری سرمایه گذاران خارجی در ایران
مدیرکل سرمایه گذاری خارجی سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی ایران از 8برابر شدن
حضور هیات های کش��ورهای مختلف برای سرمایه گذاری در ایران خبر داد و گفت :با رفع محدودیت های
بین المللی شاهد حضور سرمایه گذاران خارجی در کشور خواهیم بود.
ابوالفضل کوده ئی در پاس��خ به این پرس��ش که در صورت مثبت بودن نتایج مذاکرات هس��ته ای ایران،
این امر چه تاثیری بر روند س��رمایه گذاری خارجی کش��ور دارد ،افزود :سرمایه گذاری خارجی یک تعامل
بین المللی است و در هر تعامل بین المللی فاکتورهای داخلی و خارجی بر ان تاثیر خواهند گذاشت.
وی با اشاره به انکه به لحاظ مباحث داخلی ظرفیت ها و ظرفیت سازی های مناسبی صورت گرفته و قانون
تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی می تواند عامل تشویق خوبی برای جذب سرمایه گذاران خارجی
باشد ،از پوشش ریسک ها و رفع دغدغه های امنیت سرمایه گذاری خارجی خبر داد.
کوده ئی با اش��اره به نهادس��ازی ها به عنوان مراکز خدمات س��رمایه گذاری در اس��تان ها گفت :تاکنون
ظرفیت سازی استانی مناسبی در کشور انجام شده است.
افت ارزش ریال کمتر از یورو
بان��ک جهانی از اف��ت 1/6درصدی ارزش پول های ملی کش��ورهای صنعتی در برابر دالر در س��پتامبر
۲۰۱۴م خب��ر داد و اعالم کرد :ارزش ری��ال ایران نیز در این ماه 0/8درصد کاهش یافته که کمتر از افت
ارزش یورو ،ین ژاپن و پوند انگلیس بوده است .بانک جهانی در گزارشی از روند تغییر ارزش پول های ملی
کش��ورها در برابر دالر اعالم کرد :از ماه می(اردیبهش��ت) تا سپتامبر ارزش ریال ایران روندی نزولی را طی
ی نسبت به ماه قبل از ان 1/7درصد کاهش
کرده است .بر اساس این گزارش ،ارزش ریال ایران در ماه م
یافته و در ماه ژوئن نیز 0/3درصد از ارزش ریال ایران نسبت به ماه قبل از ان کاسته شده است .ریال ایران
در ماه جوالی نیز 0/2درصد و در ماه اگوست 2/8درصد افت ارزش داشته است .در ماه سپتامبر برابر با
ش��هریور نیز ریال ایران با افت 0/8درصدی ارزش نس��بت به ماه قبل از ان مواجه شده است .میزان افت
ارزش ریال ایران کمتر از بسیاری از ارزش های مهم دیگر از جمله یورو ،ین ژاپن و پوند انگلیس بوده است.
متوس��ط ارزش پول های ملی کشورهای صنعتی در ماه س��پتامبر 1/6درصد کاهش داشته که دو برابر
کاهش ارزش ریال ایران بوده است.
گفت وگو
تبلور نتایج سیاست های
خروج از رکود در سال 94
الیحه «رف��ع موانع تولید
رقابت پذی��ر و ارتق��ای نظام
مالی کش��ور» ک��ه در اواخر
مرداد ب��ه مجلس ش��ورای
اس�لامی ارائ��ه ش��د پس از
2ماه بررس��ی در کمیسیون
مش��ترک ،به تصویب اعضا
رس��ید و تقدیم هیات رییس��ه ش��د .در طول دوران
بررس��ی این الیحه ،تغییراتی نیز در این بسته اعمال
ش��د که به گفته نمایندگان ،در جهت تسهیل تولید
داخلی کش��ور ب��وده اس��ت .در همین رابط��ه و در
مورد جزئیات تغییرات انجام ش��ده در الیحه دولت،
گفت وگویی داشتیم با روح اهلل بیگی ئیالنلو ،نایب رییس
اول کمیسیون اقتصادی که مش��روح ان را در ادامه
می خوانید.
ب�ا توج�ه ب�ه اتم�ام بررس�ی ای�ن الیحه
در کمیس�یون مش�ترک ،تغیی�رات اساس�ی
انجام شده در این الیحه در چه مواردی است و
این تغییرات چه مزایایی را برای اجرایی شدن
بسته فراهم می کند؟
کمیسیون مشترک رسیدگی به الیحه رفع موانع
تولید رقابتی (الیحه خروج از رکود) با بررسی نهایی
م��واد الیح��ه و مواد الحاقی ،رس��یدگی خ��ود را به
اتمام رس��اند و گزارش این الیحه را به هیات رییسه
مجل��س تقدیم کرد .کمیس��یون مش��ترک که کار
خ��ود را به صورت منظ��م و از هفته تعطیلی مجلس
در شهریورماه س��ال جاری و از مشهد مقدس شروع
کرده بود ،در دو ماه گذشته با بررسی بدون وقفه و با
حضور نمایندگان مرکز پژوهش ها ،دیوان محاسبات،
نماینده دول��ت ،نمایندگان ات��اق بازرگانی ،صنایع،
معادن و کش��اورزی و اتاق تع��اون ایران وقت زیادی
را برای بررسی و اتمام این الیحه گذاشت و در مدت
بررسی از مشورت های متخصصان و متولیان دولتی
هم بهره برد .هرچند دولت در الیحه خود تسهیالت
مناس��بی برای حمایت از تولید پیش بینی کرده بود
ولی کمیس��یون در تعمیق این تس��هیالت و توسعه
ان گام های مناس��بی برداشته و با توجه به تعجیلی
ک��ه برای اتمام بررس��ی و ارائه گزارش داش��ت ،کار
ارزش��مندی در کمیس��یون انجام شد و به طور قطع
بخش��ی از انتظارات فعاالن اقتصادی را پاسخ داده و
در جهت بهبود فضای کسب وکار و رونق تولید موثر
خواهد ب��ود .در این الیحه ش��یوه های متنوع تری از
تامین منابع مالی برای بنگاه های اقتصادی مورد توجه
قرارگرفته وبه موضوع تهاتر بدهی ها و مطالبات دولت
با بخش های غیردولتی پرداخته اس��ت .معافیت های
مالیاتی برای سرمایه گذاری خارجی در کشور ،معافیت
سرمایه گذاری در مناطق محروم ،شهرک های صنعتی
و مناطق ویژه اقتصادی در این الیحه دیده شده است.
افتتاح حس��اب ویژه برای تامین نقدینگی واحدهای
تولی��دی یکی از تس��هیالت منظور ش��ده برای این
واحدها است .برای استمهال بدهی اشخاص حقیقی
و حقوقی به سیستم بانکی و وصول مطالبات بانک ها
ه��م احکام��ی در این الیحه دیده ش��ده که اهمیت
زیادی دارند .کمیسیون در نتیجه بررسی ها با کاهش
س��هم صندوق توس��عه ملی از درامدهای حاصل از
صادرات نفت ،گاز ،میعانات گازی و فراورده های نفتی
مخالفت کرده و استفاده از تسعیر دارایی های خارجی
بانک مرکزی را کامال محدود و به انجام تعهدات بانک
مرکزی در مقابل وارد کنندگان کاالهای اساس��ی که
کامال کنترل و حسابرس��ی می شود ،خالصه کرده و
اجازه تسویه بدهی های دولت به بانک مرکزی و سایر
بانک ها را نداده است.
به نظر ش�ما ایا الیحه فوق در زمان بررسی
نهایی در مجلس نیز تغییراتی خواهد داشت؟
در ط��ول 2م��اه تغییراتی ب��ر روی الیحه صورت
گرفت و اگر کمیسیون مشترک وقت بیشتری داشت
بی ش��ک مطالب و بندها پخته تر و کامل تر می ش��د.
بنابراین در صحن علنی نیز در الیحه فوق تغییراتی
ایجاد می ش��ود و به مرور شاهد تصویب بزرگترین و
مدون ترین طرح خروج از رکود خواهیم بود.
پیش بینی ش�ما از زمان اجرایی شدن این
طرح چیست؟
در این طرح برای اماده ش��دن بعضی از بخش ها و
بندها فرص��ت 6ماهه پس از تصویب در نظر گرفته
ش��ده ،بنابراین پس از تصویب به م��رور و بخش به
بخش ش��اهد اجرایی شدن طرح خواهیم بود .خروج
از رکود با حداقل اسیب و عوارض همین دقت نظر را
هم می خواهد بنابراین طبیعی است که با مالحظات
خ��اص ضمن کنترل تورم و حمای��ت از تولید ،رونق
اقتص��ادی رقم بخورد .با این توصیف باید گفت طرح
در س��ال 94به ص��ورت کامل اجرا می ش��ود و نتایج
ان در نیمه دوم 94مش��هود خواهد بود .البته نتایج
مذاکرات هسته ای و موفقیت کشورمان در دیپلماسی
نیز سرعت خروج از رکود را تحت تاثیر قرار می دهد.
یادداشت
حفظ بقای اقتصاد
با رفع موانع تولید
سیاوش غیبی
کارشناس اقتصادی
در سال های اخیر مشکل نقدینگی تولید ،به عنوان
یکی از مهم ترین موانع پیش روی فعاالن این بخش در
کنار مشکالت دیگری که با ان مواجه هستند ،مطرح
بوده است .مشکلی که می تواند به واسطه حمایت های
مالی بانک ها باتوجه به نقش اثرگذارش��ان در بخش
اقتصاد مرتفع ش��ود اما به دلیل برخی از مش��کالت و
محدودیت ها در نظام بانکی ،این نقش به شکل کامل
عملیاتی نشده است.
یکی از این موانع ،محدودیت منابعی اس��ت که در
س��ال های اخیر بانک ها با ان مواجه ش��ده اند و باعث
ش��ده نتوانند به شکل مناسبی به تعهدات شان عمل
کنند .بنابراین در شرایط حساس فعلی اقتصاد ،برای
رفع مشکالت بخش مولد کش��ور منابع بانک ها باید
طوری اولویت بندی و به سمت بنگاه ها و بخش هایی
حرکت کن��د که نیاز حیاتی کش��ور را تامین کنند،
هرچند این بخش ها س��ود کمتری برای بانک داشته
باش��د اما چون این امر در بلندم��دت به حفظ بقای
اقتصاد کش��ور منجر می شود ،باید مورد حمایت قرار
گیرند .دراین راستا برای این که بخش واقعی اقتصاد
از منابع الزم برخوردار شود و بانک هم بتواند نیاز این
بخش ها را براورده س��ازد ،به نظر می رسد که در گام
نخس��ت ،بانک ها باید با شناسایی بخش های پیشران
اقتصاد و بنگاه هایی که فعال و دارای توجیه اقتصادی
هس��تند و انهایی که با فناوری های جدید س��روکار
دارند ،انها را در اولویت پرداختی های شان قراردهند،
با مالک قرار دادن این موضوع که حمایت از این گونه
بخش ها می تواند گامی در جهت رونق تولید و خروج
اقتصاد از رکود باشد.
اما مانع��ی که درای��ن بین وج��ود دارد ،چگونگی
شناسایی بنگاه ها و بخش های تولیدی واقعی و نیازمند
به منابع ب��ا توجه به اطالعات ناچی��ز موجود دراین
زمینه اس��ت .متاس��فانه از انجا که کشور ما از لحاظ
اماری و دسترسی به اطالعات دقیق در این زمینه با
ضعف مواجه است ،و مکانیزم درستی برای شناسایی
واحدهای تولیدی ،تعداد پرسنل این واحدها و میزان
تولید ان در دس��ترس نیست ،همین امر دستیابی به
این امارها را س��خت می کند ،این در حالی است که
وجود اطالعات درست و دقیق می تواند بانک ها را در
هدایت منابع به بخش های دارای اولویت کمک کند.
عام��ل دیگری که باعث تش��دید کمبود نقدینگی
بخش تولید در سال های گذشته شده است ،دسترسی
س��خت بنگاه های اقتصادی ب��ه منابع بانکی به دلیل
فرایند طوالنی تسهیالت دهی بانک هاست .بنابراین
اگر نظ��ام بانکی م��ا از پویایی الزم برخوردار باش��د
و همی��ن منابع محدود در زمان مناس��ب به دس��ت
تولید کننده واقعی برسد ،به طور حتم بخش زیادی از
مشکالت و موانع پیش روی فعاالن این بخش مرتفع
خواهد شد.
البت��ه ناگفته نمان��د که تولیدکنندگان کش��ور ما
مشکالت دیگری دارند که اگر این موانع برطرف نشود،
با وجود حمایت از تولید و پرداخت تسهیالت بانکی،
باز هم کاال در انبارها بدون مشتری می ماند که در این
راستا ضروری است ،حمایت های همه جانبه از بخش
تولید صورت گیرد تا مشکالت این بخش با توجه به
اهمیت ان در توسعه اقتصاد به حداقل ممکن برسد.
دریچه
بنگاهداری بانک ها
برای اقتصاد سم است
بو کار در کشور رونق
اگر دولت بخواهد بازار کس
بگی��رد و موضوع بیکاری نیز کاهش یابد ،باید رویه
بنگاهداری و س��ودطلبی بانک ها را به سمت تولید،
اشتغال و توسعه پایدار تغییر دهد.
علی محمد احمدی ،نایب رییس کمیسیون برنامه،
بودجه و محاسبات مجلس شورای اسالمی با اعالم
این مطل��ب ،بنگاه��داری بانک ها را همانند س��م
مهلکی برای اقتصاد کش��ور ارزیابی کرد و با تاکید
براینکه این موضوع اس��یب های غیرقابل جبرانی را
ب��ه این حوزه وارد می کن��د ،گفت :بانک ها در تمام
دنی��ا با گردش مالی س��الم و توس��عه محور ،نقش
ارزنده ای در پویایی اقتصاد جوامع دارند.
وی اف��زود :اگ��ر بانک ه��ا ب��رای تامی��ن س��ود
س��پرده های مردم با رعایت صرفه و صالح کشور و
برابر با یک سیاست س��ازنده و تکیه بر یک خرد و
اصول علمی س��رمایه های خود را در راستای تولید
و ایجاد اش��تغال در جامعه بکار گیرند ،نه تنها توان
پرداخت سود س��پرده های مردم را خواهند داشت،
بلکه به تولید و توس��عه کشور هم کمک می کنند و
در ای��ن صورت ورود انها ب��ه امور اقتصادی نه تنها
مضر نیست ،بلکه مفید خواهد بود.
10
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
بانک و بیمه
economy@smtnews.ir
طال از نفس افتاد
افولروزهایطالییفلززرد
گروه اقتصاد-زهره محس�نی شاد -بازار طال بعد از
روزهای طالیی دهه گذش��ته ،مدتی اس��ت که از نفس
افتاده و زیر سایه کاهش رکود اقتصادی در جهان و در
نتیجه تقویت ارزش دالر ،هر روز به طور معمول بخشی
از ارزش خود را از دست می دهد و این روزها هم به طور
کم سابقه ای با افت قیمت مواجه شده است.
ب��ا نگاهی به تغییرات قیمتی ط�لای جهانی در دهه
گذش��ته ،داده ها نش��ان می دهد که دوره رونق این فلز
گرانبه��ا از س��ال 2002م اغاز ش��ده و در همان دوره
رش��د 25درصدی را طی یک س��ال تجربه کرده است.
این موضوع که روزهای خوش��ی را ب��رای این فلز زرد
نوید می داد ،سبب شد س��رمایه های بسیاری به سمت
این بازار سرازیر ش��وند و موجبات افزایش قیمت را به
صورت تدریجی و نوس��انی در این بازار طی س��ال های
2002م ت��ا 2008م را رقم زند .اما از س��ال 2009م با
اغاز بحران جهانی که از بازارهای مالی ش��روع شد طال
بار دیگر مورد اقبال سرمایه گذاران قرار گرفت و این بار
رکوردهای بی سابقه ای را به نام خود ثبت کرد .این روند
که تا س��ال 2012م ادامه یافته بود ،در نهایت در سال
2013م ،به جز یک مقطع کوتاه ،قیمت طال همواره در
مدار نزول قرار داش��ت و در نهایت در پایان این سال با
27درص��د کاهش بر نرخ 1207دالر جاخوش کرد .این
موضوع باعث ش��د بسیاری از کسانی که روی این کاال
س��رمایه گذاری کرده بودند از این بازار خارج ش��وند و
روند این س��ال را پایانی برای روزه��ای خوش فلز زرد
بدانند.
س��رمایه گذاران از بازار طال و همچنی��ن نبود تقاضای
فیزیکی ب��رای تقویت قیمت طال ،برای شش��مین روز
متوالی با کاهش روبه رو شد و با 22دالر کاهش در یک
روز ،دیروز به پایین ترین سطح خود در چندسال اخیر،
یعنی 1147دالر رسید.
ان طور که تحلیلگران ب��ازار می گویند :کاهش ذخائر
گلدتراس��ت ،بزرگ ترین صندوق سرمایه گذاری طال در
جهان به کمترین رقم در ۶سال گذشته ،بر نبود تمایل
به بازار طال از سوی سرمایه گذاران تاکید دارد .به گفته
تحلیگران؛ در حال حاضر س��رمایه گذاران به سوی دالر
که در اوایل این هفته به باالترین رقم در ۴سال گذشته
رسید ،تمایل دارند.
رکورد زنی سکه در 8ماه
در واکنش به ش��وک قیمتی بازار جهانی و همزمانی
ای��ن اتفاق جهانی ب��ا ایام محرم که به ش��کل معمول
کاهش نرخ ها را با خود به همراه دارد ،طال و س��که در
ایران نیز با افت ش��دید قیمت مواجه شد و مشتریان و
همه بازارهای وابسته را غافلگیر کرد.
به این ترتیب همزمان با ش��روع رکوردزنی های اونس
جهانی در ایام پایانی هفته گذشته ،در اولین روز هفته
جاری ،نرخ س��که در بازار داخل ه��م به تبعیت از این
جری��ان ب��ه ارزانترین قیمت در س��ال ،93یعنی 911
هزارتومان رس��ید و هر گرم طالی ۱۸عیار هم رکورد
93هزار تومان را زد تا به واسطه افت غافلگیرکننده نرخ
طال در بازارهای جهانی ،وارد مدار نزول ش��ود .در ادامه
این رون��د نیز ،روز یکش��نبه بهای
س��که برای دومی��ن روز متوالی در
کاهش بی سابقه اونس جهانی
طالی جهانی که در
کان��ال 910هزارتومان قرار گرفت،
برای
هرچند که اغاز سال 2014م
روزهایپایانیهفته
ام��ا ب��ه دلی��ل تعطیل��ی بازارهای
فلز زرد تا حدودی طالیی ش��د و در
گذشتهسقوطیقابل
جهان��ی و س��کون قیمت��ی اونس،
ی��ک دوره کوتاه افزایش قیمت برای توجه را پشت سرگذاشته
بهای سکه تحت تاثیر افزایش جزئی
ان رقم خورد ک��ه البته این موضوع
بودباتقویتبیشتر
دالر در بازاره��ای داخلی یک هزار
باعث ش��د برخی تحلیلگران به روند
نوس��انی و با افزایش ان��دک قیمت ارزش دالر برای ششمین
تومان باال رفت و روی قیمت 915
روز متوالی با کاهش
هزار تومان ایستاد .در این روز بهای
طال در این س��ال امیدوار ش��وند اما
دالر
ای��ن امی��دواری ادامه نیاف��ت و بار روبه رو شد و با 22
شاخص بازار ارز نیز به باالی 3250
دیگر ط�لا کاهش قیم��ت را تجربه کاهش در یک روز ،دیروز تومان رس��ید .به ه��ر ترتیب بهای
کرد ،به طوری که این فلز ارزش��مند بهپایین ترینسطحخود س��که که چهارش��نبه گذش��ته در
درچندسالاخیر،یعنی
کانال 930هزار تومان قرار داش��ت
در روزه��ای اخیر به رک��ورد پایین
در انتهای هفته پیش 7هزار تومان
1147دالر در هر اونس سقوط کرد
1147دالر رسید
و در ابتدای هفت��ه جاری 11هزار
که پایین ترین قیمت از ژوئیه س��ال
تومان افت کرد .به این ترتیب طی
2010م ب��ود ،یعنی کمترین رقم در
دو روز کاری به��ای این فلز گرانبها در دو کانال قیمتی
4سال گذشته.
ب��ه هر ترتیب ط�لای جهانی ک��ه در روزهای پایانی ریزش کرد و وارد کانال 900هزار تومان شد که طی 8
هفته گذش��ته سقوطی قابل توجه را پشت سر گذاشته ماهه گذشته برای سکه رکورد بوده است .به این ترتیب
ب��ود با تقوی��ت بیش��تر ارزش دالر و دور نگه داش��تن دی��روز هم در ادامه این روند ،پ��س از دو روز تعطیلی،
قیمت هر قطعه س��که بهار ازادی با 10هزارتومان افت
به نرخ 904هزارتومان رس��ید و هر نیم سکه با 3هزار
توم��ان افت ۴۵۸هزار تومان و هر ربع س��که با 3هزار
تومان کاهش ۲۴۸هزار تومان قیمت خورد.
هر سکه یک گرمی نیز با 2هزار تومان افت ۱۶۶هزار
تومان خرید و فروش ش��د و هر گ��رم طالی ۱۸عیار،
۹۲هزار تومان قیمت خورد.
ای��ن رون��د کاهش��ی درحالی اس��ت که ب��ه اذعان
کارشناسان در صورتی که روند افت قیمت طال در بازار
جهانی ادامه پیدا کند ،بهای س��که در ب��ازار ایران نیز
همچنان تنزل می یابد.
طال به کدام سو می رود ؟
محم��د کش��تی ارای ،رییس اتحادی��ه طال و جواهر
با توجه به روند کاهش��ی قیمت
در گفت وگو با
ط�لای جهانی و داخلی و با در نظر گرفتن این موضوع
ک��ه عوامل مختلف��ی در روند قیمتی طال موثر اس��ت
ام��ا تاکید کرد ک��ه با توجه به ش��رایط فعال نمی توان
انتظ��ار افزایش قیمت طال چه در بازار داخل و جهانی
را داشت.
به گفته او ،بهبود وضعیت اقتصادی و بازار کار امریکا،
ثابت مان��دن نرخ بهره در امریکا و متوقف ش��دن خرید
اوراق قرض��ه طی روزهای اخی��ر باعث باال رفتن ارزش
دالر و در نتیجه کاهش شدید قیمت طال شده است که
با ادامه این روند ،کاهش قیمت طال محتمل خواهد بود.
وی در ادامه با اش��اره به وضعیت بازار داخلی طالدر
چند روز گذشته ،به کاهش تقاضا در بازار به دلیل ایام
محرم و افت چش��مگیر قیمت ها به تبع کاهش قیمت
اونس جهانی اش��اره کرد و گفت :با توجه به روندی که
در بازار داخل حاکم اس��ت ،کاهش قیمت طال و سکه
هرچند ب��ه صورت قطعی با همین رون��د ادامه خواهد
داش��ت و انتظ��ار غیراین فع�لا برای این ب��ازار متصور
نیس��ت .وی با بی��ان اینکه بازار س��که در حال حاضر
بسیار کم رمق است و کمتر کسی ریسک خرید و فروش
را می پذی��رد ،اظهار کرد :اما ب��ا این حال برخی از افراد
رشد 35/8درصدی حق بیمه های تولیدی
ابالغ وام ۵۰میلیونی مسکن زوج های جوان
گزارش عملکرد بازار بیمه کش��ور در 6ماه نخس��ت سال 1393نسبت به
مدت مش��ابه سال قبل از رش��د 35/8درصدی حق بیمه های تولیدی و رشد
19/3درصدی پرداخت خسارت حکایت دارد.
براس��اس اماره��ای موجود از فعالیت ش��رکت های بیمه در 6ماه نخس��ت
سال جاری ،حجم حق بیمه های تولیدی بازار بیمه با 35/8درصد رشد نسبت
به نیمه اول س��ال گذش��ته به 97/8هزار میلیارد ریال رسید .همچنین سهم
بخش غیردولتی از این مقدار به 53/5درصد رسید و 46/5درصد دیگر توسط
بیمه ایران در نقش تنها ش��رکت بیمه دولتی تولید شد .تعداد بیمه نامه های
صادره نیز در این مدت با 25/3درصد رش��د نسبت به مدت مشابه سال قبل
در ح��دود 21/7میلی��ون فقره بود که س��هم بخش غیردولت��ی از این تعداد
38/9درصد است.
41/4درص��د حق بیمه های تولیدی به رش��ته بیمه ش��خص ثالث و مازاد
و 25/4درص��د ب��ه بیم��ه درمان اختصاص داش��ت .همچنی��ن در این دوره
ش��رکت های بیمه نزدیک به 47/1هزار میلیارد ریال خسارت به بیمه گذاران
پرداخت کردند که در مقایسه با نیمه اول سال قبل 19 /3درصد رشد نشان
می دهد50/6 .درصد از خسارت های بازار بیمه توسط بخش غیردولتی جبران
ش��ده است .شرکت های بیمه همچنین در این مدت حدود 8/7میلیون مورد
خس��ارت به بیمه گذاران پرداخت کردند که در مقایس��ه با 6ماه نخست سال
قبل 19درصد رش��د داشته اس��ت39/8 .درصد از خسارت های بازار بیمه در
رشته بیمه شخص ثالث و مازاد و 32/9درصد در رشته بیمه درمان پرداخت
شده است .در این مدت ،نسبت خسارت بازار بیمه معادل 48/2درصد بود و
در مقایسه با سال قبل 6/7واحد کاهش نشان داد .از میان 7شرکت بیمه ای
که در این مدت س��هم عمده ای از بازار بیمه داشتند (ایران ،اسیا ،دانا ،البرز،
پارس��یان ،معلم و کوثر؛ هر یک دارای س��هم باالتر از 3درصد و در مجموع
82/9درصد س��هم از بازار) ،نسبت خسارت دو ش��رکت بیمه دانا و ایران (به
ترتیب با 52و 51/2درصد) باالتر از این نسبت در بازار بیمه است.
نس��بت خسارت 4شرکت بیمه س��ینا ،ارمان ،نوین و دی نیز باالتر از این
میزان در بازار بیمه اس��ت (به ترتیب با 70/9 ،94/6 ،111/2و 62/3درصد).
رشته بیمه حوادث ،درمان و بدنه اتومبیل ،نسبت خسارتی باالتر از بازار بیمه
داشتند که به ترتیب با 62/5 ،82/8و 56/9درصد بود.
مع��اون اول رییس جمه��وری با ابالغ مصوبه ای میزان س��قف تس��هیالت
مس��کن و ودیعه اسکان موقت ساکنان در بافت های فرسوده و سکونتگاه های
غیررس��می در کالن ش��هرها را اعالم کرد .به گزارش تس��نیم ،براساس این
مصوب��ه ،دولت به گروه های کم درامد و زوج های جوان در کالنش��هرها برای
خرید مسکن ۵۰میلیون تومان تسهیالت می دهد.
هیات وزیران در جلسه ۲۳مهر 93به پیشنهاد مشترک معاونت برنامه ریزی
و نظ��ارت راهبردی رییس جمهوری و وزارت راه و شهرس��ازی و به اس��تناد
اصل یکصد و سی وهشتم قانون اساسی جمهوری اسالمی ایران تصویب کرد
که میزان س��ـقف تس��هیالت تامین مسـکن در کالن ش��هرها 500 ،میلیون
ریال ،مراکز استان ها و شهرهای باالی 200هزار نفر جمعیت 400 ،میلیون
ریال و س��ایر ش��هرها 300میلیون ریال باش��د .همچنین طبق این مصوبه
میزان سقف تس��هیالت ودیعه اسکان موقت ساکنان در بافت های فرسوده و
س��کونتگاه های غیررسمی در کالنشهرها 200 ،میلیون ریال ،مراکز استان ها
و ش��هرهای باالی 200هزار نفر 150 ،میلیون ریال و س��ایر ش��هرها100 ،
میلیون ریال تعیین می ش��ود.گفتنی اس��ت که 10درصد از سود تسهیالت
موض��وع این بند برعهده متقاضی می باش��د و تعداد تس��هیالت موردنیاز در
هر س��ال 60ه��زار واحد و در مجموع تا پایان برنامه شش��م توس��عه360 ،
هزار واحد تعیین می شود .براساس این مصوبه ،معاونت برنامه ریزی و نظارت
راهبردی رییس جمهوری موظف اس��ت به میزان 9درصد س��ود تس��هیالت
مسکن موضوع بند ( )۱و مابه التفاوت سود 10درصد سهم متقاضی در ودیعه
اس��کان موقت موضوع بند ( )۲تا سقف سود مصوب تسهیالت بخش مسکن
در س��ال ۱۳۹۳را از محل اعتبارات قانون هدفمندکردن یارانه ها و در س��ال
۱۳۹۴پس از پیش بینی در الیحه بودجه س��نواتی و تصویب نهایی ان برای
پرداخت ب��ه بانک های عامل منظور و تضمین نام��ه موردقبول بانک مرکزی
جمهوری اسالمی ایران را صادرنماید .یارانه سود تسهیالت سهم دولت برای
سال های بعد توسط هیات وزیران تعیین خواهد شد .همچنین بانک مرکزی
جمهوری اس�لامی ایران مکلف اس��ت برای پرداخت تسهیالت موضوع این
تصویب نامه نسبت به تعیین بانک های عامل و سهمیه هر یک در هر سال به
تعداد 300هزار واحد و در مجموع یک میلیون و 800هزار واحد مس��کونی
تا پایان برنامه ششم توسعه اقدام کند.
هستند با شوک قیمتی که در بازار به وجود امده است
با داش��تن اندوخته های طالیی ،برای جلوگیری از ضرر
و زیان بیش��تر اقدام به فروش ط�لا در بازار می کنند و
برخ��ی اقدام ب��ه خرید طال با افت چش��مگیر قیمت ها
خواهند کرد ،اما در کل خرید و فروش در بازار بی رونق
است.
میثم رادپور ،کارشناس بازار طال هم در این رابطه در
با بیان اینک��ه تغییر قیمت اونس
گف��ت و گو با
طال وابس��ته به اتفاقات جهانی اس��ت و ای��ن روزها به
دلی��ل تقویت وضعیت اقتصادی امری��کا ،اونس جهانی
تغییرات قیمتی چشمگیری را برای خود رقم زده است،
گفت :چند روزی اس��ت که بازاره��ای جهانی و داخلی
طال شاهد افت چش��مگیر قیمت هاست که دلیل ان را
می ت��وان به عواملی نس��بت داد که باعث تقویت ارزش
دالر شده است.
او ب��ا تاکید بر افزای��ش ارزش دالر ک��ه روند طال را
معکوس کرده اس��ت ،این انتظار وج��ود دارد که اونس
جهانی ط�لا با همین روند فعال ادامه یابد و بازار داخل
ه��م متاثر از این جریان با کاهش نرخ ها مواجه ش��ود،
افزود :در ح��ال حاضر ظرفیت برای ریزش قیمت ها در
این بازار وجود دارد.
این کارش��ناس بازار طال ،با بیان اینکه قیمت طالی
جهان��ی در اینده نزدیک باال نخواهد رفت و اگر قیمت
دالر با همین روند پیش رود ،همین روند غیرافزایش��ی
قیمت ط�لای جهانی در بازار ایران نی��ز وجود خواهد
داشت ،یاداورشد :در حال حاضر سرمایه گذاران به این
نتیجه رسیده اند که طال بازار خوبی برای سرمایه گذاری
نیس��ت و به دلیل ریس��کی که در این بازار وجود دارد
کمتر کس��ی اق��دام به خرید طال برای س��رمایه گذاری
می کند .وی با اش��اره به اینک��ه کاهش تقاضا در جهان
نیز موید همین امر است ،افزود :در شرایط فعلی تنها در
صورتی تقاضا برای طال افزایش می یابد که جهان دچار
یک بحران سیاسی یا اقتصادی شود ،در غیراین صورت
تقاضا برای این کاال نزولی خواهد بود.
باجه خبر
مدی��ر اداره نظ��ام ه��ای پرداخت بانک
مرکزی از راه اندازی سامانه های جدید
این بانک در جهت به حداقل رس��اندن
جعل چک و اوراق بهادار در ش��بکه بانکی خبر داد.
داود محمد بیگی افزود :ایجاد س��امانه های کاشف و
نماد با هدف توس��عه بانکداری الکترونیک به منظور
کاهش جعل اس��ناد در حوزه مب��ادالت فیزیکی در
شبکه بانکی صورت گرفته است و به جای اینکه کاغذ
به ش��کل فیزیک��ی منتقل ش��ود از ان یک س��ند
الکترونیکی با امضای فرد تهیه می شود.
براساس توافق با بانک مرکزی مقرر شده
پس از پذیره نویس��ی ،اساسنامه جدید
موسس��ه ارمان که مورد تایید ش��ورای
پول و اعتب��ار قرار گرفته در مجمع س��هامداران به
تصویب برسد و مجوز نهایی صادر شود.
رواب��ط عمومی بانک ص��ادرات ایران از
س��وی دهمین س��مپوزیوم بین المللی
روابط عمومی به عن��وان برترین روابط
عمومی در رش��ته ارتباطات رس��انه ای معرفی شد.
مهندس صفری رییس روابط عمومی بانک صادرات
ای��ران و رییس ش��ورای هماهنگ��ی روابط عمومی
بانک ها در پیامی این افتخار را ثمره تعامل مناسب با
رسانه ها دانست.
ب��ا پایان اولی��ن دوره دو ماهه از اجرای
ط��رح کارش��ا ،امتی��ازات مرب��وط در
وب سایت باشگاه مشتریان بانک ملت به
روزرس��انی شد .اعضای باشگاه مش��تریان این بانک
می توانند با مراجعه به منوی «طرح کارشا» ،امتیازات
کارش��ای خود را به تفکیک کارشاهای «عضویت»،
«فعالس��ازی خدمات» و «تراکنش ها» مشاهده و از
رتبه خود در سطوح سه گانه اگاهی کسب کنند.
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
report@smtnews.ir
گزارش
11
12
13
14
همه نامداران در تهران بزرگ
تبدیل اندیشه به ثروت
جایگاه فروش انیمیشن در جدول اقتصاد هنر
11
از توسعه روستایی تا توسعه پایدار
سارا اصغری – گروه گزارش :اصطالح توسعه
پایداریاپایا()Sustainabledevelopment
در اوایل س��ال های دهه ۱۹۷۰میالدی درباره
محیط و توس��عه به کار رفت .معموال توس��عه را
فراین��دی می دانن��د که هدفش بهبود ش��رایط
زندگی و رفاه انس��ان اس��ت .در واقع توسعه باید
در خدمت انس��ان باش��د و نه انس��ان در خدمت
ان .از سویی این توسعه باید مداوم باشد و تنها
محدود به یک مقطع زمانی خاص نباشد ،عالوه
بر اینکه باید با خواس��ت و اراده انس��ان صورت
بگی��رد و در ایج��اد ان خ��ود فرد نقش داش��ته
باشد .توسعه پایدار فرایندی است که فرصت ها
و امکان انتخاب انسان را گسترش و قابلیت های
او را افزایش می دهد .انسان ها بازیگران اصلی و
مجریان توسعه پایدارند .هدف از توسعه پایدار،
توسعه دائمی قابلیت های انسانی است ،بنابراین
با توسعه انسانی می توان کمبود قابلیت های مورد
نی��از دیگر توس��عه پایدار را جب��ران کرد .هدف
اصلی توس��عه بهره مند کردن انس��ان و مفهوم
واقع��ی بهره مندی بهبود بخش��یدن به کیفیت
زندگ��ی افراد اس��ت .افزایش درام��د و افزایش
اش��تغال دو ابزار ضروری برای توس��عه است و نه
اهداف ان؛ هدف توسعه پرورش قابلیت انسان و
گسترش امکان های اوست .یکی از شاخص های
توسعه پایدار در هر جامعه ای توجه به «توسعه
روستایی» در ان جامعه است.
توسعه روستایی چیست؟
از چند س��ده اخیر و با رش��د پرشتاب صنعت
و فن��اوری در جه��ان ،عقب ماندگ��ی مناط��ق
روس��تایی بیشتر عیان شده است .از انجایی که
عموما روس��تاییان نسبت به شهرنشینان دارای
درام��د کمتری هس��تند و از خدمات اجتماعی
کمتری برخوردارند ،اقش��ار روس��تایی فقیرتر و
اس��یب پذیرتر به ش��مار می روند که اغلب منجر
به مهاجرت انها به س��مت ش��هرها نیز می شود.
علت این امر پراکندگی جغرافیایی روستاها ،نبود
صرف��ه اقتصادی ب��رای ارائه خدمات اجتماعی،
حرف��ه ای و تخصص��ی نب��ودن کار کش��اورزی
(ک�� م بودن به��ره وری) ،محدودیت منابع ارضی
(در مقابل رش��د جمعیت) و مدیریت نداش��تن
مملو از فرصت های جدید و کشف نشده هستند
که کشف و بهره برداری به موقع از این فرصت ها
و ایجاد کس��ب وکارهای جدید و رقابت پذیر بر
مبنای ان ،می تواند مزایای اقتصادی چشمگیری
برای روستاییان به همراه اورد.
سهم توسعه روستایی در ایران
صحیح مسئوالن بوده است .به همین دلیل برای
رفع فقر ش��دید مناطق روستایی ،ارتقای سطح
و کیفیت زندگی روس��تاییان ،ایجاد اش��تغال و
افزایش بهره وری انها تمهید «توسعه روستایی»
شکل گرفته است .بنا بر تعریف برنامه های توسعه
روس��تایی جزئی از برنامه های توسعه هر کشور
محس��وب می ش��وند که برای دگرگون س��ازی
ساخت اجتماعی -اقتصادی جامعه روستایی به
کار می رون��د .این گونه برنامه ها را که دولت ها یا
عامالن انان در مناطق روستایی پیاده می کنند،
دگرگونی اجتماعی براس��اس طرح و نقش��ه نیز
می گویند.
این امر در میان کش��ورهای جهان س��وم که
دولت ها نقش اساسی در تجدید ساختار جامعه
به منظور هماهنگی با اهداف سیاسی و اقتصادی
خاصی به عهده دارند ،نمود پیدا می کند .از سوی
دیگر توسعه روستایی را می توان عاملی در بهبود
ش��رایط زندگی افراد متعلق به قش��ر کم درامد
ساکن روستا و خودکفاسازی انان در روند توسعه
کالن کشور دانست .در گذشته سیاست گذاران
امر توسعه به طور صرف بر «توسعه کشاورزی»
متمرکز بودند که امروز نتایج نشان داده است که
توسعه روستایی به طور صرف از این طریق محقق
نمی ش��ود ،چراکه با توسعه کشاورزی موفق نیز
الزاما توس��عه روس��تایی محقق نمی شود .چون
در نگاه اول ،فواید توس��عه کش��اورزی عاید همه
روستاییان نمی شود و از سویی افزایش بهره وری
کشاورزی باعث کاهش نیاز به نیروی انسانی در
بلندمدتمی شودواینخودباعثکاهشاشتغال
روستاییان و فقر روزافزون انها و مهاجرت بیشتر
به س��مت شهرها می شود .از این رو برنامه ریزان
و سیاست گذاران به دنبال استراتژی های توسعه
اقتصادی غیر از کشاورزی در روستاها هستند.
اس�تراتژی های توس�عه اقتص�ادی در
روستاها
دست اندرکاران توسعه اقتصادی در رویارویی
با چالش های موجود در روستاها چند سیاست
عمده را برگزیده اند که عبارتند از:
تاکی�د بر ج�ذب و توس�عه فناوری های
جدید
فناوری باید به عنوان نیروی محرکه مهمی در
اقتصاد روستاها مورد تاکید قرار گیرد .استفاده
از فناوری های جدید ،عالوه بر افزایش تولیدات
کشاورزی ،عملکرد شرکت های روستایی را نیز
بهبود می بخشد .در این میان گسترش و توسعه
فن��اوری اطالعات و ارتباطات می تواند زمینه را
ب��رای ارتباط��ات موثرتر فراه��م اورد و موجب
رش��د و ش��کوفایی اقتصاد روستاها شود .توسعه
این فناوری ،توانایی شرکت های روستایی را در
ایجاد ارتباط با مراکز مختلف شهری و روستایی،
مشتریان و تامین کنندگان افزایش می دهد.
ام�وزش و تربیت نیروی انس�انی ماهر و
کارامد
گسترش فعالیت های غیرکشاورزی و مبتنی
ب��ر فناوری های جدید ،نیازمند نیروی انس��انی
ماه��ر و کارام��د اس��ت ،این در حالی اس��ت که
در اث��ر پدی��ده مهاجرت ،تعداد زیادی از جوانان
مستعد از روستا به شهر مهاجرت می کنند .یکی
از سیاست های عمده در روستا می تواند افزایش
سطح استانداردهای اموزشی در مدارس باشد.
عالوه بر این برگزاری دوره های اموزشی ،جذب
نیروی انسانی ماهر و ایجاد محیط مناسبی برای
کار و زندگی روستاییان ،تاثیر زیادی در تربیت
روستاییان ماهر و کارامد دارد.
نق�ش کارافرینی در توس�عه اقتصادی
روستاها
توس��عه کارافرینی تنها اس��تراتژی مناس��ب
ب��رای توس��عه اقتصادی روس��تاها نیس��ت ،اما
نس��بت به س��ایر اس��تراتژی ها هزینه کمتری
دارد و برای محیط روستایی مناسب تر است .با
توس��عه کارافرینی و ایجاد شرکت های کوچک
کارافرین ،روس��تاییان به کاالها و خدمات مورد
نیاز خود دست می یابند و این امر تاثیر زیادی در
رشد اقتصادی روستاها و کاهش پدیده مهاجرت
به ش��هرها دارد .روس��تاها نیز همچون شهرها،
این روستاهای سرشار از زندگی
روستای اق اولر :عروسی پشت ابرها
روستای کندوان :زندگی جاری است
روس��تای باس��تانی و ییالق��ی «اق اول��ر» در 35
کیلومتری غرب شهرستان تالش و در ارتفاع 1100
متری از س��طح دریا با طبیعتی بکر و دس��ت نخورده،
دره های عمیق ،مراتع وسیع و سرسبز ،کوه های بلند
برافراشته و چشمه های زالل و پر اب معدنی از جایگاه
ممتازی برخوردار اس��ت .این روستا به عنوان یکی از
روس��تاهای هدف گردش��گری ثبت ملی شده است.
در اصطالح محلی «اق» به معنی سفید و «اولر» به
معن��ی خانه هاس��ت و از انج��ا که این محل در قدیم
متعلق به حاکمان و نجیب زادگان بوده و خانه هایی
ب��ه رنگ س��فید در انجا س��اخته بودن��د ،به همین
نام یعنی «محل خانه های س��فید» نامیده می ش��د.
بقای��ای خانه های قدیمی ک��ه در زمان خان خانیان
یعنی نزدیک به 100سال پیش ساخته شده است،
هنوز هم در این محل دیده می شود .اما قدمت این
روستای توریستی فقط محدود به دوره خان خانیان
نیست ،بلکه اثار تاریخی به دست امده در این نواحی،
قدمت ان را به دوران قبل از میالد نش��ان می دهد.
باستان شناسان معتقدند که ابزاراالت و ادوات جنگی
به دس��ت امده در این ناحیه نش��ان می دهد که سپاه
عظیمی از دوران هخامنش��ی در این ناحیه مس��تقر
بوده ان��د ک��ه وظیفه حفاظت از مرز های ش��مالی را
برعهده داشته اند.
معماری بومی روستای کندوان معماری صخره ای
است .این روستا به سبب ویژگی معماری صخره ای و
بافت مخصوص ان در فهرست اثار ملی کشور به ثبت
رس��یده اس��ت .کندوان یکی از 3روستای صخره ای
جهان اس��ت که همین امر موجب جذابیت بی نظیر
ان ش��ده اس��ت .معماری روس��تای کندوان و جاری
ب��ودن زندگ��ی مردم در قال��ب بافت قدیمی ان یک
استثنا در دنیا به حساب می اید ،چراکه دو روستای
دیگ��ر در «کاپادوکی��ه» ترکیه و «داکوتا» در امریکا
که هر دو دارای معماری صخره ای هستند ،خالی از
سکنه می باشند .در حقیقت انچه به کندوان هویت
باستانی و تاریخی داده است ،وجود خانواده ها و منزل
مس��کونی درون توده های مخروطی و هرمی ش��کل
صخره هاست.
کندوان یکی از روستاهای استان اذربایجان شرقی
است که در دهستان سهند ،بخش مرکزی شهرستان
اس��کو واقع ش��ده اس��ت .این روس��تا به دلیل شکل
خانه های ان که مانند کندوی عسل در دل کوه کنده
ش��ده اند ،دارای جاذبه های گردشگری فراوانی است.
قدمت برخی خانه ها در این روستای شگفت انگیز به
700س��ال می رس��د و به عقیده محققان احداث این
خانه ه��ا ب��ه قرن 7هجری همزمان با یورش مغول ها
برمی گردد.
روستای هجیج :خودکفایی اینجاست
روستای هجیج از جمله پرجاذبه ترین نقاط استان کرمانشاه
و از مناط��ق دیدن��ی اورامانات اس��ت ک��ه در 25کیلومتری
شهرستان پاوه قرار دارد .این روستا یکی از روستاهای پلکانی
است با کوه های سنگی ،مناظر سرسبز ،چشمه های خروشان
و مسیر پرپیچ و خم که چشم هر بیننده ای را به خود معطوف
می کند ،به طوری که عالوه بر گردشگران ،همواره هنرمندان
خوش ذوق را به سمت خود می کشاند .به علت کمبود زمین،
پش��ت بام هر منزلی حیاط منزل پش��تی محسوب می شود و
طبعا محل بازی بچه ها و تفرجگاه والدین است.
مجموع��ه روس��تای هجی��ج یک��ی از ش��گفت انگیزترین
روستاهای جهان است با مجموعه ای از خیابان های نیم دایره
و ردیف ساختمان های یک رو به دره عمیق و رودخانه زیبای
سیروان .خانه های هجیج همگی از سنگ و اغلب به صورت
خشکه چین و پلکانی ساخته شده ،به گونه ای که پشت بام
هر خانه ،حیاط خانه دیگری است .تمام پنجره خانه ها هجیج
ابی رنگ شده اند .یکی از ویژگی های منحصر به فرد مردمان
این روس��تا خودکفایی در تمامی مایحتاج روزانه اس��ت ،به
گونه ای که از گیوه بافی که پایپوش مردمان مناطق کردنشین
است گرفته تا لباس های سنتی بافته شده تا تهیه خوراک با
تالش و ذوق اهالی تهیه و تدارک دیده می شود .در نزدیکی
روستا چشمه خروشانی وجود دارد که در هیچ فصلی از سال
اب ان کم نمی ش��ود و متخصصان اب ان را به عنوان یکی
از بهترین اب معدنی های دنیا شناخته اند.
به گزارش فارس به نقل از مرکز پژوهش های
مجلس ش��ورای اس�لامی ،در س��ال 93س��هم
اعتبارات مدیریت و توسعه روستایی و عشایری
از کل مص��ارف بودج��ه عمومی دولت در الیحه
1/5درصد است و این میزان در مقایسه با سهم
حدود 30درصدی روس��تاها از جمعیت کش��ور
بسیار نامتناسب است.
ای��ن س��هم نامتناس��ب در کن��ار کاه��ش
73درصدی اعتبارات اب اشامیدنی روستایی و
64درصدی اعتبارات راه های روستایی نسبت به
قانون بودجه سال 1392می تواند زنگ خطری
را برای عدالت اجتماعی و توس��عه روس��تایی به
صدا دراورد .بررسی برنامه پنجم توسعه حاکی
از ان اس��ت ک��ه رویک��رد این برنامه نس��بت به
توس��عه روستایی ،به طور صرف عمرانی نبوده و
مهم تر از ان توجه خاصی نس��بت به اش��تغال و
اقتصاد روستایی داشته است .با وجود این تحلیل
اجزای اعتبارات مدیریت و توس��عه روس��تایی و
عش��ایری در الیحه بودجه س��ال 1393نش��ان
می ده��د که رویکرد اساس��ی ای��ن الیحه از نوع
خدماتی ،عمرانی و کالبدی است ،به گونه ای که
دو گروه «خدمات سالمت» و «اب و فاضالب»
در مجموع 66درصد از کل اعتبارات مدیریت و
توسعه روستایی و عشایری را از ان خود کرده اند
و اشتغال و کسب و کارهای روستایی فاقد ردیف
مشخص است ،در حالی که در شرایط بین المللی
موجود استفاده از منابع باید به نحوی باشد که
حداکثر بازدهی و دس��تاوردها در زمینه رش��د و
عدالت را به ارمغان اورد .از انجایی که توس��عه
روس��تایی یکی از ش��اخص های توس��عه پایدار
است ،پس در ایران سهم گردشگری روستایی،
صنایع دس��تی ،کسب وکارهای خانگی ،فراوری
پس��ماندهای خانگی و کشاورزی و تولید انرژی
پاک کجاست؟
روستای سیرچ :ییالقی در دل کویر
در نزدیک��ی یک��ی از گرم ترین نقاط کره زمین ،روس��تایی
سردس��یر و ییالقی قرار دارد به نام «س��یرچ» .سیرچ یکی از
روستا های شهداد در استان کرمان است که به علت داشتن
اب و هوای خنک و کوهستانی از زمان های خیلی دور ییالق
کرمان ،بخش کویری و گرمسیری شهداد و ابادی های تابعه
ان بوده است .این روستا در دره ای با شیب مالیم قرار دارد
و از دامنه های بلندی های پلوار (قله جفتان) اغاز می ش��ود
و به س��مت کویر ش��هداد ادامه پیدا می کند .روستای سیرچ
در ارتفاعات قرار گرفته است و به دلیل اب و هوای معتدل
سردسیری و رودخانه دائمی پر اب و فراوانی اب های جاری
دارای طبیعتی کامال سرس��بز اس��ت و کوه های اطراف ان با
پوش��ش انبوه درختان چش��م اندازی وصف ناپذیر دارد .شغل
اصلی مردم س��یرچ دامداری و کش��اورزی است و محصوالت
سردسیری بسیار مرغوبی در ان کشت می شود .باغ هایی با
درختان انگور ،انجیر ،گیالس ،البالو ،انار و ...در این روستای
کوهستانی به وفور دیده می شود.
س��یرچ در 4فصل س��ال تماش��ایی اس��ت .چش��م انداز
ارتفاعات پر از برف و پیس��ت اس��کی ان در زمس��تان تنها
گوشه ای از زیبایی های این روستای دیدنی است .همچنین
قرارگیری س��یرچ در مجاورت ش��هداد و منطقه کلوت ها و
همج��واری دو ن��وع اب ه��وای متضاد ،این روس��تا را به یک
نمونه جذاب تفریحی وگردش��گری در مس��یر کویر تبدیل
کرده است.
چشم انداز
از صنایع روستایی تا
صنعتی ترینروستایایران
صنایع در مجموع زمینه س��از توس��عه اقتصادى هر
کش��ور است ،حال صنایع به هر شکلى که باشد اعم از
سنگین ،سبک ،صنایع کوچک و صنایع دستى مى تواند
در توسعه هر کشورى دخالت کند و این تاثیر زمانى به
چشم دیده مى شود که صنعت مراحل تعالى را پیموده
و به تولید برس��د .صنایع روس��تایى به دو گروه صنایع
کوچک و صنایع دستى تقسیم مى شود.
صنایع کوچک ازجمله صنایعى هس��تند که ش��کل
کارگاهى داش��ته و در محیط هاى روس��تایى اس��تقرار
یافته اند .معموال در این شاخه از صنعت ،قسمتى از کار
تولید توسط ماشین و قسمت هاى دیگر توسط نیروى
انس��انى انجام مى شود ،صنایع روستایى در محیط هاى
روس��تا اغلب به منظور تبدیل مواد اولیه تولیدشده در
روس��تاها ش��کل مى گیرد و اگر صنایع روس��تایى در
روس��تاها به منظور ذکر ش��ده به وجود ای��د ،این عمل
مى تواند نقش موثرى در توسعه روستا داشته باشد.
اما صنایع دستى که اصوال متکى بر تکنیک هاى بومى
و س��نتى اس��ت ،مى تواند هم در محیط شهر و هم در
محیط روستا شکل گیرد .اصوال در گذشته و تا حدودى
نیز در زمان کنونى صنایع دس��تى ک��ه در محیط هاى
روستایى متداول بوده اند ،قسمت اعظم مواد اولیه انها
از محیط روستا یا فضاهاى جنبى روستا تولید مى شده
و مصرف این کاالها نیز بیش��تر در محیط روس��تا بوده
اس��ت ،زیرا در گذش��ته روس��تاها بر این باور بودند که
تمامی نیازهاى خود را از درون محیط زیست شان باید
تامین کنند .به طور کلى از صنایع دستى شناخته شده در
روستاهاى ایران مى توان قالی بافی ،گلیم بافی ،زیلوبافی،
حصیرباف��ی ،گیوه باف��ی ،پوس��تین دوزی ،چپق بافی،
نمدمالی ،س��فالکاری ،سنگ تراش��ی و ...را نام برد .این
صنایع در گذشته اغلب جنبه خودمصرفى داشته ولى
اکنون ضمن تامین نیازهاى روستاییان ،مازاد ان یا در
مواردى تمامی مصنوعات دس��تى تولیدش��ده به بازار
فروش ارائه مى ش��ود .در این صنایع اغلب ذوق ،اندیشه
و فرهنگ تولیدکنندگان و همچنین تاثیرات محیطى
در ش��یوه هاى تولید و نقش ه��ا و الگوهاى تولیدات به
چش��م مى خورد .گروه دیگر از صنایع دس��تى روس��تا
در رابط��ه با نیازهاى غذایى روس��تاییان قرار مى گیرد،
بدیهى اس��ت که مازاد این نیازها به ب��ازار فروش ارائه
مى شود که مهم ترین انها عبارت است از تولیدات لبنى
(ماس��ت ،پنیر ،کره ،روغن حیوانی ،کش��ک ،قره قروت
و ،)...روغن کش��ى (روغ��ن زیتون ،بادام ،من��داب و،)....
برنج کوبی ،چاى خشک کنی ،ابریشم کشى و...
صنعتی ترین روستای ایران
روس��تایی در 15کیلومتری ش��هر جلفا در اس��تان
اذربایجان شرقی به نام «ارسی» معروف به صنعتی ترین
روس��تا در ایران است؛ انچه این روستا را به این عنوان
ملق��ب کرده ،وجود بیش از 60کارگاه بزرگ و کوچک
در این روستاس��ت .کارگاه ه��ای مختلفی چون صنایع
چوب��ی ،خیاطی و مبلمان در این روس��تا دایر اس��ت.
البته مردمان این روستا عالوه بر فعالیت در حوزه های
صنعت��ی و تولیدی ،مش��غول به فعالیت کش��اورزی و
باغداری نیز هس��تند .در این روستا 350خانوار وجود
دارد که همگی مشغول به کار و تالش هستند.
این روس��تای مرزی در دره ای پهن قرار گرفته و این
موضوع باعث به وجود امدن اب و هوایی منحصر به فرد
در این روستا شده اس��ت .وضعیت تولید و اشتغال در
این روستا به اندازه ای باالست که اهالی ان هرگز قصد
مهاجرت را در س��ر نمی پرورانن��د و همه مردان و زنان
مش��غول به کار و تالش در این روس��تا هستند .در این
روستا کارگاه های MDFسازی و در های ضدسرقت و
تولیدی های پوشاک وجود دارد که این روستا را به یک
روس��تای منحصر به فرد تبدیل کرده اس��ت؛ تا جایی
که محصوالت چوبی تولیدش��ده ارس��ی به کشورهای
همسایه همچون ارمنس��تان و نخجوان صادر می شود.
یکی دیگر از نکات جالب این روس��تا وضعیت عمران و
ابادانی ان است که کوچه ها و خیابان های روستا همگی
اسفالت هس��تند و بیش��تر امکانات رفاهی و اموزشی
همچون مدرسه ،بانک ،برق ،اب اشامیدنی ،گاز ،تلفن،
خان ه بهداشت و پست بانک در این روستا وجود دارد.
مردم این روس��تا عالوه بر تولید و کار ،توجه ویژه ای
به عمران و ابادانی روستایشان دارند تا حدی که طرح
ویژه مقاوم س��ازی در این روستا انجام شده است170.
واحد روس��تایی در این روستا مقاوم س��ازی شده و به
200واحد نیز س��ند رسمی داده ش��ده که همه اینها
نش��انگر وجود ظرفیت ها و زیرس��اخت های عظیم در
این روستاس��ت .این روستا همچنین یکی از قطب های
گردشگری شهرستان جلفا محسوب می شود.
نگاه ویژه
اقتصاد شهر و روستا
وس��عت گیری ته��ران از طری��ق غرب ش��هر با
مهاج��ران اذری زب��ان ش��کل گرفت ک��ه مربوط
می ش��ود به حداقل 5دهه قبل ،منطقه معروف به
سلس��بیل با حضور اذری ها و اذری زبان ها به وجود
امد ،در این منطقه که در معنی نام سلسبیل امده
چشمه ای است در بهشت و همچنین اب گوارا هم
گفته اند ،از همه شهرهای اذربایجان یک مهاجرت
دنباله دار صورت گرفت و جالب اینکه در هر بخش
اف��راد و خانواده ه��ای مربوط به یکی از ش��هرهای
اذری زبان س��کونت کردند ،اما این مهاجرت تقریبا
بزرگ عامل خیلی اتفاق های خوب هم بود ،از جمله
اینکه بس��یاری از افراد مهاجر با جیب پر امدند و
سرمایه هایش��ان را در ش��هر تهران ب��کار گرفتند
که معروف ترین گ��روه اذری «دریانی ها» بودند و
هستند ،دلیل گسترش نام دریانی ها در تهران قصه
و واقعی��ت مربوط به این روس��تای بخش مرکزی
شهرستان شبستر در استان اذربایجان شرقی است
که در 70کیلومتری شمال غربی شهرستان تبریز
و در دامنه کوه «میشو» واقع است.
ام��ا اینکه خانواده های مهاجر دریان در مهاجرت
به تهران چه مراحلی را پش��ت س��ر گذاشتند که
ام��روزه از پرکارتری��ن و ثروتمندتری��ن مهاجران
به ش��مار می ایند موضوعی است که در صحبت با
«دریانی» اصلی و عامل ش��کل گیری و پایه گذاری
فروشگاه های دریانی به دست امده است.
این نخستین دریانی که با خانواده بزرگش راهی
تهران شد تا به کسب و کار بپردازد ،تعریف می کرد:
تصمیم گرفتم با راه اندازی یک دکان دو دهنه و
به قولی دونبش نسبت به فروش اقالم مختلف مواد
غذایی و نیز لبنیات وی��ژه تبریز و دریان و لیقوان
اقدام کنم ،ت��ا ان روز ،در ته��ران فقط مغازه های
بقالی و عطاری و ماس��ت بندی وجود داش��ت و ما
نخس��تین فروشگاه مواد غذایی متنوع را راه اندازی
کردیم ،در این فروش��گاه بیشترین اقالم مربوط به
مواد غذای��ی را که افراد خان��واده و فامیل نزدیک
خودم در س��فرهای پی درپی خریداری کرده و به
ته��ران می اوردند ،مورد فروش قرار می دادیم .پس
از مدت��ی «دریانی ش��ماره یک» دیگ��ر جوابگوی
مراجعان نبود و بنابراین دومین ش��عبه هم توسط
یکی از نزدیکان بازگشایی شد.
نکته مهم این است که این مجموعه فروشگاه ها
درس��ت به مانند سوپرمارکت ها طبقه بندی شده و
براس��اس نوع موارد موردنظر در این طبقه اجناس
را قرار می دادند ،به طوری که مشتری پس از چند
بار ام��د و رفت ،محل قرار گرفت��ن اجناس را یاد
می گرف��ت .بعد از این الاق��ل هر هفته یک دریانی
جدید در تهران و بخش های ش��مالی و ش��رقی به
صورت محله ای راه اندازی شد ،جالب تر هم این بود
ک��ه خانواده اصلی و نخس��تین به اصطالح مخترع
تهی��ه و توزیع م��واد غذایی و لبنی��ات ،در یکی از
خیابان های مربوط به می��دان ونک خانه اش را بنا
کرد که این خانواده هنوز نزدیک به ساختمان های
«پارک پرنس» اقامت دارند.
دریانی ،لیقوان و ...دو نبش
شغل راه اندازی فروش��گاه های دونبش صرفا از
سوی دریانی ها شکل گرفت و سپس افراد دیگری
از بخش های غیر از دریان به تاسی از گروه نخست
اقدام به خرید و اج��اره مغازه های دونبش کردند،
در حالی که روستای دریان در اخرین سرشماری
س��ال 90تنها 1200خانوار را در خود جای داده
و تعداد افرادش طبق همین سرشماری 3864نفر
می ش��د ،اما تعداد دریانی های امروز که در تهران
و ش��هرهای دیگر ایران با این نام مش��غول به کار
هس��تند ،فراتر از 1200باب ش��ده است .به گفته
دریانی این روستا در ناحیه کوهستانی شمال غربی
کش��ور قرار گرفت��ه و دارای زمس��تان های تقریبا
طوالنی و تابس��تان های با اب و ه��وای معتدل و
مالیم است که به همین دلیل دریان تبدیل به یک
منطقه ییالقی ش��ده است .وجود چشمه سارهای
زیب��ا و ف��راوان در میان کوه ه��ا و دامنه های ان و
باالت��ر از همه اس��تفاده از قنات ه��ای قدیمی که
هن��وز هم اب دهی می کند ،نش��ان می دهد مردم
ای��ن منطقه ،ب��رای تبدیل روس��تای خود به یک
منطق��ه گردش��ی ب��ا اب و هوای خ��وب از هیچ
کوشش��ی فروگذار نکرده اند .ب��ه همین دلیل هم
بیش��تر خانه های قدیمی در حال حاضر تبدیل به
ویاله��ای متعلق به مردم ثروتمن��د تبریز و دیگر
شهرهای اطراف مثل شبستر و به طور کلی استان
اذربایجان شرقی شده است.
12
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
گزارش
report@smtnews.ir
از پنیر لیقوانی و دریانی اذری ،میوه فروش های سبزواری و نانواهای مشهدی تا بزازهای شیرازی تا چلوکباب تهرانی
همه نامداران در تهران بزرگ
قبول کنیم تهران را مهاجران روستایی و شهرستانی بزرگ کردند
محمدعل�ی عرفی ن�ژاد ـ گ�روه گزارش:
تهران با درخشش نامش به عنوان پایتخت این
س��رزمین بزرگ بیش��ترین پذیرایی را از همه
مردم روستاها و شهرهای کوچک دور از مرکز
داش��ته است ،ش��هری که معروف است روزها
حدود 15میلیون جمعیت دارد و شب ها به 11
میلی��ون تقلیل می یابد و این حدود 4میلیون
نفر به شهرهای اطراف غربی و شرقی و جنوبی
سرریز می شوند و حداقل برای این سفر حدود
یک تا 2ساعت وقت می گذارند .البته با توجه
به نوع وس��یله نقلیه ای ک��ه انتخاب می کنند،
کردن��د که در گذر ایام بر وس��عت این منطقه
چنان افزوده ش��د که غیر از عرب زبان ها را در
انجا نمی شد دید.
سوپرمارکت یا دریانی
تهران گ��ردی محل��ه ای در گ��ذر از کوچ�� ه
پس کوچه ها و گذرهایش به عنوان ش��هری که
بیشتر از خود اهالی تهران ،مهاجران شهرهای
دیگر در ش��کل گیری امروزش نقش داشته اند،
مطرح اس��ت .ای��ن در حالی اس��ت که بخش
دیگری از این ابرشهر توسط اهالی و مهاجرین
ش��مال ایران س��اخته و پرداخته ش��ده است،
بیشترین شاطرهای نانوایی ها که بهترین نان را از هر
خمیری به دست می اورند ،افرادی از مشهد و شهرهای
اطراف ان هستند ،مثال نانواهای ویژه نان سنگک
اکثریت شان مشهدی هستند و جالب تر اینکه صاحبان
نانوایی های سنگکی که سال هاست نسل اندرنسل در
تولید و فراوری نان سنگک فعالیت دارند ،ترجیح می دهند
شاطرهای مشهدی را استخدام کنند
در ح��ال حاضر ،مترو به خاطر س��رعت باالی
زیرزمینی و نداش��تن توقف زی��اد نصف زمان
گذش��ته را از افراد خروجی و ورودی می گیرد،
در کنار مترو هم دیگر وس��ایل مثل اتوبوس و
تاکسی سرویس��ی و دربستی و گروه اکثری با
نام «راهی» ،برای درامدزایی بیشتر در اختیار
مسافران حومه ش��هری قرار دارد .سال ها قبل
از این بس��یاری از مس��افران اطراف ش��هرها
برای بهره ب��رداری از نوع تفریحات و گذراندن
وقت و زمان به تهران و دیگر ش��هرهای بزرگ
می امدند ،اما در وضعیت فعلی بیشتر برای کار
و حرکت اقتصادی دس��ت به سفرهای درون و
بین شهری می زنند.
اقتصاد روستایی و شهری
هم��ه این ام��د و رفت ه��ا و باالت��ر از همه
مهاجرت ه��ای مقطعی و نیز ادامه دار بیش��تر
به خاطر مس��ائل مربوط به اقتصاد انجام شده
اس��ت .نکته قابل توجه این است که هر گروه
و تباری از روس��تاها و شهرهای دوردست که
راهی ش��هرهای بزرگ و به ویژه تهران شده اند،
برای استفاده بیشتر از موقعیت ،حفظ اداب و
رسوم و حتی نوع غذاهای مصرفی به کار برده
شده در مراس��م عزا و عروسی ،سعی کرده اند،
در یک محدوده مش��خصی از نظر مس��کونی
زندگی کنند ،ب��رای مثال در یک دوره قبل از
انقالب اسالمی که شهر تهران رو به گسترش
گذاش��ته ،در بخش های غربی و شرقی و البته
جنوب تهران اقامتگاه های عمومی و زیس��تی
راه ان��دازی ش��د ،مثل همی��ن منطقه معروف
به کوچه عرب ها منش��عب از ب��ازار تهران ،که
محل تجمع و سکونتگاه مهاجرانی است که از
جنوب و از مناط��ق تقریبا عرب زبان به تهران
امدند و جدا از خان��ه و زندگی ،حتی مغازه ها
و فروش��گاه هایی مخصوص به خود راه اندازی
بخش��ی در منطقه اط��راف چیذر در ش��مال
تهران را بیش��تر مهاجران س��بزواری تشکیل
می دهند ،این مهاجران نیز برای دس��تیابی به
زندگی بهتر و درامدس��ازی شغل میوه فروشی
را پیش��ه کرده و با این به اصطالح سخت ترین
فعالی��ت اقتصادی بیش��ترین درامد ممکن را
کسب می کنند ،بیشتر میوه فروشی های مناطق
شمالی تهران دست فعاالن سبزواری است ،در
گفت وگو با یکی از میوه فروشان منطقه قلهک
که با اغاز انقالب اس�لامی در یک منطقه بلند
بین خیابان ظفر تا اتوبان صدر مورد اس��تفاده
گروه��ی ق��رار گرفت��ه و به س��رعت تبدیل به
خیابانی ش��د با خانه های بزرگ و کوچک که
در ان زمان مشهور بود هر کس به اندازه مقدار
اجری که تهیه کرده ،خانه ای را ساخته است.
ای��ن هموطن میوه ف��روش در م��ورد کار و
فعالیتش می گوید :ش��غل ما یک شغل تقریبا
24ساعته است ،از یک طرف حداکثر تا ساعت
2بعداز نیمه شب باید به میدان برویم ،بعد هم
انتخاب و خرید کردن و حمل به مغازه و چیدن
و جداسازی و یکی دو ساعت خواب و باز اماده
پذیرفتن مش��تری ،یکی دو س��اعت ناهاری و
تموم شدن صیفی جات و دوباره چینی میوه های
لوکس و منتظر ش��دن برای مشتری هایی که
ی گردن و توقع دارن میوه ها
شب به خونه برم
رو ارزون تر بخرن...
می گویم :با این وصف چند درصد س��ود
می برین؟
می خندد و ادامه می دهد ...میوه باید فروش
بره ،اما اگر رو دستمون بمونه...
می گویم ...خوب همش ضرره دیگه...
س��ری به اطراف می چرخان��د و می گوید...
ض��رر که ن��ه ...ما دو ت��ا ظرف ت��ر و تمیز پر
از س��رکه داری��م ،ه��ر چی می��وه زی��اد بیاد
می ریزیم اون تو بعد که تبدیل به ترشی شد3 ،
ماه دیگه می ریزیم تو شیشه های یک کیلویی
و نیم کیلویی تو هر شیشه چند تایی هم فلفل
سبز می اندازیم و خدمت مشتریان عزیز تقدیم
می کنیم...
و تمام ....
اما ماجرای لیقوان و پنیر لیقوان
البد می دانی��د اوازه و ش��هرت پنیر لیقوان
که جزو روس��تاهای اذربایجان ش��رقی است،
هم اکنون به دلیل وجود ایرانی ها و شناساندن
پنی��ر لیقوان به دیگر افراد اروپایی و امریکایی،
در حد پنیر پارمیزان فرانسوی و دیگر پنیرهای
مشهور روستاهای فرانسه و ایتالیا ،در همه دنیا
پیچیده اس��ت .این روس��تای تاریخی که جدا
از پنی��ر معروفش ،اب و ه��وای بی نظیری هم
دارد ،با عمارت و شیرس��نگی های معروفش و
همچنین تولید و عرضه بهترین سیب زمینی که
به خارج از مرزها نیز راه پیدا کرده ،بیش��ترین
درامد اقتص��ادی اش از س��اخت و تولید پنیر
ویژه اش است ،اما مهم ترین ماجرا در مورد این
پنیر بسیار س��ودمند و خوشمزه این است که
مقدار پنیر تولیدی لیقوان به سختی می تواند به
منطقه تبریز هم برسد ،اما در هر لبنیاتی تهران
و شهرهای ش��مالی و اصفهان و شیراز هم که
بروید به سرعت این پنیر را در بسته بندی های
مختل��ف در اختیارتان قرار می دهند ،یعنی به
قول خود اهالی لیقوان ،اگر هر دامداری حاضر
در لیقوان روزانه صدها کیلو پنیر هم تولید کند
ب��ه اندازه مورد نظر و نیاز مش��تاقان تنها یک
شهر ایران هم نمی شود ،اما به هر حال اگر پنیر
لیقوان به دست من و شما نمی رسد در عوض
همه پنیرهای مربوط به دیگر شهرهای اطراف
تبریز ،با نام لیقوان به فروش رسیده و بیشترین
سود الزم را فراهم می کند.
ماج��رای تع��داد اف��راد روس��تای دریان و
دریانی هایی که اینک در همه شهرهای بزرگ و
کوچک کشورمان فعالیت دارند ،همین واقعیت
را ب��ه اثبات می رس��اند که بس��یاری از مردم
یز بان
شبس��تر و تبریز و دیگر ش��هرهای اذر
در حال حاضر بیش��ترین اشتیاق ش��ان یافتن
مغازه های دونبشی اس��ت که یک مینی سوپر
با نام برادران دریانی و دریانی های ش��ماره دار
اجاره کنند و با همان برنامه ریزی دریانی اصل
مشتری های الزم را فراهم اورند.
نانوایی ها
فک��ر نکنی��د اقلیم ه��ای مختلف در ش��هر
تهران برای خود بی جهت نام و نش��انی به هم
زده ان��د ،هر کدام از گروه هایی که درباره ش��ان
بررس��ی هایی را انجام دادیم به دلیل پش��تکار
و اس��تفاده از واقعیت های موج��ود در مناطق
مربوط به خود به ش��هرت رسیده اند ،مثال این
را هم حتما شنیده اید که بیشترین شاطرهای
نانوایی ها که بهترین ن��ان را از هر خمیری به
دس��ت می اورند ،افرادی از مشهد و شهرهای
اط��راف ان هس��تند ،مثال نانواه��ای ویژه نان
س��نگک اکثریت ش��ان مش��هدی هس��تند و
جالب تر اینکه صاحبان نانوایی های سنگکی که
سال هاست نسل اندرنس��ل در تولید و فراوری
نان س��نگک فعالیت دارن��د ،ترجیح می دهند
شاطرهای مش��هدی را استخدام کنند باوجود
اینکه دستمزدش��ان نیز نس��بت به شاطرهای
شهرهای دیگر بیشتر است .همانطور که بیشتر
بربری پزه��ای ماه��ر اهل گی�لان و مازندران
هس��تند و ب��ه همی��ن خاطر هم بیش��ترین
نانوایی های بربری در این دو استان قرار دارند،
در حالی که طبق عادت بیشترین مصرف کننده
نان بربری باید اهالی اذربایجان باشند.
برای قب��ول واقعی��ت چگونگ��ی پرداختن
ب��ه بخ��ش نانوایی های س��نگکی ،نظ��ری به
نانوایی های ته��ران بیندازید ،هر جا که تبلیغ
ف��روش بهترین زعف��ران به دی��وار و مقداری
زعف��ران بس��ته بندی ام��اده ف��روش دیدید،
مطمئن باش��ید ،ش��اطر نانوایی و خمیرگیر و
حتی ریگ جمع کن نانوایی سنگکی ،از اهالی
تربت حیدریه ،تربت جام و خود مشهد هستند.
بزاز و پارچه فروش
تا قبل از اینکه مس��ئله برن��د و مارک چین
و ایتالیا و فرانس��ه در مغازه های پارچه فروشی
ی تبدیل به یک «مد» بش��ود،
و لباس فروش��
معمول بود بیش��ترین تعداد پارچه فروش��ی ها
ای��ن ش��هر ه��م رخ می ده��د ،از طرف��ی هم
می گویند ،بیش��ترین احترام را فروش��نده ها و
صاحبان فروشگاه های شیرازی برای شما قائل
هستند البته بعد از اینکه خریدتان را انجام داده
باش��ید و در حال خروج از مغازه هستید .به هر
حال زمانی که هر کس ب��ا خرید پارچه مورد
عالقه اش به یک دوزندگی لباس می رفت ،دیگر
گذشته ،اما بهترین دوزنده ها هم اول تهرانی ها
هس��تند و بعد ش��یرازی ها ،اما فعال که کمتر
کسی برای دوخت لباس و پیراهن به خیاطی
می رود ،چون در سایزهای مختلف لباس هایی
با برند ارزان و گران در فروشگاه ها وجود دارد،
به نوعی ماجرای بپوش و بخر رایج است ،دیگر
به جز لباس های فرم و ویژه کس��ی منتظر پرو
اول و دوم و سوم و خرید واقعی نمی ماند.
اما ...چلوکباب
ای��ن را حتما نیک می دانید که هیچ کدام از
ش��هرهای ایران ،در چرخ��ه چلوکبابی به پای
ته��ران و تهرانی ها نمی رس��د ،به عبارتی هیچ
چلوکبابی صاحب نامی را در دیگر ش��هرها به
جز تهران نمی یابید ،غذای اشپزهای تهرانی از
دوره قاجار و قاجاریه رو دس��ت نداشته است و
برای همین هم هست که «نایب» نامی ماندگار
در پخت چلوکباب ش��ده ،به ط��وری که برای
خرید ی��ا اجاره نامش چیزی حدود دویس��ت
تا سیصد میلیون تومان پرداخت می شود ،ان
هم در صورتی که ن��وع برنج ،پخت برنج ،نوع
گوشت و پخت کباب ،و حتی اشپز ،مورد نظر
و تایید نوادگان شخص نایب باشد ،مثل دیگر
برندهای غذایی (شمش��یری ،اسالمی و .)...در
مورد این خوش��مزه ترین غذای ایرانی ،همین
بس که همه گردشگران و حتی دعوت شدگان
سیاسی و مهم تر از همه اعراب ثروتمند ،وقتی
به تهران می ایند ،بیشترین غذای مصرفی شان
چلوکباب است ،البته کباب ویژه شاندیز مشهد
نیز در حال حاضر هم س��طح چلوکباب نایب و
شمشیری جایگاه و مقام کسب کرده.
هر گروه و تباری از روستاها و شهرهای دوردست که
راهی شهرهای بزرگ و به ویژه تهران شده اند ،برای
استفاده بیشتر از موقعیت ،حفظ اداب و رسوم و حتی
نوع غذاهای مصرفی به کار برده شده در مراسم عزا و
عروسی ،سعی کرده اند ،در یک محدوده مشخصی از نظر
مسکونی زندگی کنند
و لباس دوزی ه��ای الل��ه زار و خیاب��ان انقالب
ام��روزی را ش��یرازی ها تش��کیل می دادند ،به
طوری که معروف بود و از س��ر طنز می گفتند،
در ی��ک فروش��گاه لب��اس وقتی جنس��ی را
خواستید و فروشنده با ارامش تمام این سوال
را مطرح کرد که «حتما می خواهید؟» مطمئن
باش��ید این فروشنده محترم ش��یرازی است،
چون همین اتفاق در مغازه ها و فروش��گاه های
با توجه به از راه رس��یدگان مهاجر شهرها و
روستاهای مختلف به تهران که هر گروه بخش
مهم��ی را در زمین��ه تولید و اقتص��اد به خود
اختص��اص داده اند ،این گزارش ش��کل گرفت
و کم��ی و کاس��تی های موجود را ب��ه بزرگی
انهای��ی که نام و تولیداتش��ان در اینجا نیامده
می بخشید...
و ...تمام.
گزارش
trade@smtnews.ir
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
تبدیل اندیشه به ثروت
اقتصاد دانش بنیان
گروه گفت وگو :امروزه دانش به عنوان یکی
از نیروهای بس��یار موثر در تحوالت اقتصادی
نقش ایف��ا می کند و به ی��ک کاالی عمومی
تبدیل شده است ،زیرا می توان دانش را بدون
کاهش و اس��تهالک ،با دیگران به اش��تراک
گذاش��ت و این از کمی��ت دانش نمی کاهد و
می توان از ان بارها استفاده کرد.
دانش یکی از موثرترین عوامل در بهره وری
و رش��د اقتصادی اس��ت که تاثیر بسزایی در
افزای��ش تولید ،کاه��ش نابراب��ری در توزیع
درامد و در عین حال ،اصالح کیفیت محیط
زیس��ت دارد .براساس تعریف سازمان توسعه
هم��کاری اقتص��ادی ،اقتص��اد دانش بنیان،
اقتصادی اس��ت که تولی��د ،توزیع و مصرف
ان بر دانش و اطالعات استوار است .بسیاری
از اقتصاددان��ان ب��ر ای��ن باورند ک��ه امروزه
دیگر حجم س��رمایه و انداز ه بازار در توس��عه
اقتصادی ملل نقش اساس��ی ندارد ،بلکه این
نقش را دانش و فناوری ایفا می کند.
در حقیقت اقتصاد دانش بنیان با بهره وری
بیشتر عوامل تولید و رفتار بهینه اقتصادی از
نظر تخصیص منابع کار می کند و در نتیجه،
دارای نرخ رشد باالتری خواهد بود.
ب��ا توجه به تغییر مس��یر تولیدات صنعتی
به س��وی اقتص��اد دانش بنی��ان رقابت جدی
در میان کشورهای توس��عه یافته صنعتی در
گرفته اس��ت تا هرچه سریع تر از شیوه تولید
اقتصاد صنعتی بر مس��یر اقتصاد دانش بنیان
قرار گیرند.
اگ��ر نگاهی به منابع قدرت های اقتصادی و
صنعتی جهان در دو دهه اخیر بیندازیم این
تحوالت به خوبی قابل مالحظه است.
ثروت افرینی دانش ژنتیک
به نوشته سایت انجمن اقتصاددانان ایران،
با مطالعه شرکت های دانش بنیان مثل IBM
که کار خ��ود را در این عصر اغاز کرده اند در
سال 2012م مبلغی معادل 104میلیارد دالر
درامد داشته است یا شرکت مونسانتو که یک
شرکت تازه تش��کیل با موضوع بیوتکنولوژی
که در زمینه صنایع کشاورزی فعال است ،در
طول یک سال توانسته 12میلیارد دالر درامد
کسب کند؛ اگر به شرکت «میریاد ژنتیکس»
مراجعه کنید ،میبینید که فقط از شناسایی
ژنه��ای انس��ان 600میلی��ون دالر درامد
داشته اس��ت .این ش��رکت یک ژن انسان را
شناسایی و ثبت کرده است .حاال هر شرکتی
که در دنیا میخواهد روی ژن انسان کار کند،
باید به حساب این شرکت پول واریز کند.
قرن 21شاهد ،انقالب ژنتیک است و اکنون
نبرد بر س��ر مالکیت خزانه ژنی کره زمین در
گرفت��ه اس��ت .بنابراین عصر پی��ش رو عصر
اقتصاد زیس��ت پایه و انقالب ژنتیک و عصر
فناوری ،اطالعات ،ارتباطات ،هوشمندسازی
و تراشههاست.
اروپاییه��ا در بح��ث فن��اوری در 2014م
فناوریهای پوش��یدنی را ش��روع کردهاند و
احتماال در دو س��ه س��ال اینده ،فناوریهای
پوش��یدنی ب��ه کل دنیا عرض��ه خواهد کرد.
مثال لباس��ی که پوش��یده میش��ود ،دارای
حسگرهایی است که کل عالئم حیاتی بدن را
روی گوشی فرد اعالم میکند.
س��هم دانش به عنوان یکی از منابع تولید
ب��ه ش��دت در ح��ال افزایش اس��ت .اکنون
تراشههای ظریفی در کره جنوبی کار میکنند
که هن��گام تولد فرزندان ،تراش��هها را که در
حد نانو هس��تند ،در انگش��تان ن��وزادان فرو
می کنند .این تراشه ،هویت و کارت شناسایی
انها محسوب میش��ود .البته شبه پولها هم
مهم اس��ت؛ یعنی ش��ما با ان شبه پولها که
احتماال ما در س��ه چهار سال اینده خواهیم
دید ،میتوانید برای فرزندان خود برنامهریزی
کنید .مث�لا میخواهید خواهر ی��ا برادرتان
چاق نشود ،هنگام خرید موادی را که کالری
زیادی دارن��د کارت نمیخوان��د و ان کارت
نقش ضد چاقی را ایفا میکند.
انق�لاب ژنتی��ک به س��رعت کش��ورها را
درخواه��د نوردید .ظهور ش��رکت های چند
ملیتی ک��ه دارای حق انحصاری صدهزار ژن
13
در حال س��رعت گرفتن اس��ت و ب��ه زودی
یکی از منابع انرژی جهان خواهد ش��د .طبق
گزارش بانک جهانی و به نقل از سایت ایران
و اقتصاد دانش بنیان؛ در سال 2010م جزایر
س��لیمان با ش��اخص 72درصد و فیلیپین و
س��نگاپور بهترین عملکرد را ب��ا بیش از 50
درصد صادرات فناوری داشته اند و ایران تنها
4درصد صادرات خ��ود را به این نوع کاالها
اختصاص داده است ،البته در میان کشورهای
رقیب ،ترکیه با 2درصد و عربستان و مصر با
یک درصد رتبه کمتری داشته اند.
تالش برای ارتقا
برای طراحی ش��اکله ژنتیک انس��ان و سایر
موجودات هس��تند ،در حوزه درمان ،زیست
درمان��ی ظهور پیدا کرده و به ش��دت تالش
می کنند؛ به عنوان مثال ،س��عی دارند دوران
بارداری از 9ماه به 6ماه کاهش یابد.
ژن ها ،اندوخته های مالی
شرکت های بزرگ
یک محقق دانش��گاه تگزاس اظهار می دارد
ک��ه ما توانس��تهایم ریه انس��ان را در محیط
ازمایش��گاه به مرحله تولید رسانده و در 10
س��ال اینده ان را به طور انبوه تولید خواهیم
کرد .پیامد این اتفاق ،افزایش امید به زندگی
خواهد ش��د و در 20س��ال اینده شاید عمر
قرن 21شاهد ،انقالب
ژنتیک است و اکنون نبرد
بر سر مالکیت خزانه
ژنی کره زمین در گرفته
است .بنابراین عصر
پیش رو عصر اقتصاد
زیست پایه و انقالب
ژنتیک و عصر فناوری،
اطالعات ،ارتباطات،
هوشمندسازی و
تراشههاست
انسان به 150س��ال برسد .تحوالت ژنتیکی
بدون تردید کس��ب دهها میلی��ارد دالر را به
دنب��ال خواهد داش��ت و در کن��ار ان ،بحث
اس��تثمار مناب��ع ژنتیکی هم مطرح اس��ت.
گیاهی در ماداگاس��کار کشف شده که رفتار
ژنتیکی منحصربه فرد دارد؛ انواع سرطان ها را
درمان می کند ،گیاه را به ازمایشگاه بردهاند
و ان را ذخیره کرده اند .حال ،س��هم کش��ور
ماداگاسکار از گیاهی که جزو منابع کشورش
محسوب میشود و ثروت زیستی بومی است،
در این میان هیچ است.
امروزه بیش از 4000بذر از سراس��ر جهان
در ازمایش��گاه ملی بذر امریکا ذخیره شده تا
زمان��ی که از بین رفتن��د ،بتوانند دوباره انها
را پرورش دهند .اکنون نزاع بین کش��ورهای
جنوب و شمال بر س��ر همین منابع ژنتیکی
اس��ت .خیلی از ش��رکت ها ای��ن عملکرد را
در خیل��ی از نقاط دوردس��ت دارند .مثال اگر
منطقه ای ویژگی ضد وبا داشته باشد ،ژن ان
منطقه را با تغییرات الزم به جای دیگر انتقال
می دهند .یک ش��رکت امریکایی توانسته در
غ��رب افریق��ا گیاهی را پیدا کن��د که دارای
پروتئین��ی اس��ت ک��ه 100هزار برابر ش��کر
شیرینی دارد.
فناوری «حس��گر» نیز صنع��ت مهم عصر
دانایی اس��ت .حس��گر در خودروها ،پوشاک،
زمین ،محصوالت کشاورزی و ...به کار میرود.
همچنین دوخت و دوز ژنی به عنوان یکی از
پیامدهای عصر دانایی است و تمام صنایع ما
در دنیا در حال ترکیب شدن با زیست فناوری
هستند؛ مثل صنایع دامداری و زیستی .برای
نمون��ه ،در امری��کا بحث خوک ه��ای ارنولد
است؛ تولید حیواناتی با رشد سریعتر و اندازه
طبیع��ی بزرگتر؛ یا حیواناتی ب��ا ژن پیوندی
در بحث تقویت ژنتیک بس��یار مطرح است.
تزریق هورمون رش��د در دوران بارداری یکی
از پرفروشتری��ن داروه��ای امریکا در س��ال
1998م ب��ا ارزش 500میلیون دالر اس��ت.
در اینده ب��رای این حوزه ،ب��ازار 10میلیارد
دالری تصور کردهاند .در همین راستا ،جمله
نخس��ت وزیر چی��ن خیلی جالب اس��ت که
میگوید :ما با مهندس��ی ژنتیک مردم چین
را تغیی��ر میدهیم تا هزینههای بهداش��تی
و مراقبت��ی انها را کاهش دهی��م .انها دیگر
نمیتوانن��د جمعیت 1/5میلیارد نفری چین
را ک��ه در حال پیری هس��تند ،درمان کنند
بنابراین به ناچ��ار باید تغییرات الزم را انجام
دهند .در س��ال 1992م ،ش��رکتی در امریکا
یک نظرس��نجی انج��ام داده ب��ود که در ان
43درص��د امریکایی ها پذی��رای ژن درمانی
ب��رای بهب��ود خصوصیات فیزیک��ی کودکان
خودش��ان بودند .در س��ال 1996م پایههای
ژنتیک ،شادی جویی ،تحریک پذیری ،تشویش
و اضطراب کشف ش��د .امروزه بحث ساختار
بیمهای هم پیش امده است یعنی وقتی شما
برای بیم��ه کردن خودتان به ش��رکت بیمه
میروید ،انها میگویند شناس��نامه ژن تان را
بیاورید تا بفهمند با چه عددی باید ش��ما را
بیمه کنند.
دنیا مینویس��د ،نه یک شرکت خاص .مثل
سیس��تم عامل لینوکس که مربوط به همه
دنیا بوده است».
ایران ،پیگیر اقتصاد دانش بنیان
در کشور ما نیز نه تنها نباید با اتکا به فروش
نفت ،امی��د به اقتصادی پویا و توس��عه یافته
داش��ت بلکه س��یر تحوالت اقتصادی جهان
حاکی از ان اس��ت ک��ه به ص��دور کاالهای
غیرنفتی چون محصوالت کشاورزی ،صنعتی،
معدن��ی و صدور خدمات نباید اکتفا کرد زیرا
اکنون تکی��ه بر تولید کااله��ای دانش بنیان
اس��ت که اقتصادی پویا و جامعه ای س��الم را
هدایت خواهد کرد.
البت��ه در ش��رایط فعلی که هن��وز نفت در
ش��ریان های اقتصادی کش��ور جریان دارد به
خام فروش��ی وابس��ته ایم .تولید فراورده های
نفت��ی و محص��والت ب��ا ارزش اف��زوده باال،
برای م��ان هنوز جذابی��ت ارزی و ریالی دارد،
انتظار به س��وی محصوالت دانش بنیان و در
یکی دیگر از ش��اخص های ارزیابی اقتصاد
مبتنی بر دانش ،نسبت هزینه های تحقیق و
توس��عه به محصول ناخالص داخلی است که
این س��هم برای کشورمان بیش از یک درصد
نب��وده و در دوره ه��ای مختلف بی��ن 0/1تا
0/6درصد در نوس��ان بوده است ،در حالی که
متوسط جهانی این شاخص عدد بزرگتر از 2
بوده و رژیم صهیونیس��تی حدود 4درصد از
محصول ناخالص داخلی خود را به تحقیق و
توسعه اختصاص داده است.
بعد از س��ال2010م در ایران نیز توجهات
قاب��ل مالحظه ای به محص��والت دانش بنیان
ش��د؛ ازجمله موفقی��ت در تولید محصوالت
نانو ،محصوالت دارویی هس��ته ای ،تحقیقات
و پژوهش های دانش��گاهی .در همین راستا،
در س��ال 1393س��هم بودج��ه فعالیت های
دانش بنیان بیش از گذش��ته شد .معاون اول
رییس جمهوری در نشست فعاالن حوزه علم
و فناوری در مهر 93گفت :اگر ش��رکت های
دانش بنیان بخواهن��د فعالیت های اقتصادی
انجام دهن��د ،محدودیتی وجود ن��دارد .وی
گفت :در س��ال 93س��رمایه صندوق توسعه
ملی 25برابر افزای��ش یافته که این ظرفیت
بسیار خوبی است ؛ ما منابع زیادی در صندوق
توس��عه ملی داریم که یکی از انها حمایت از
کارافرینان است .وی افزود :قرار است هیات
امنای صندوق توس��عه ملی برای شرکت های
دانش بنیان سیاست های ترجیحی اتخاذ کند
فرار مجازی مغزها
بس��یاری از شرکت ها در س��ایت های خود
از مردم دنیا خواس��ته اند تا اید ه خود را برای
فناوریهای هوش��مند ارائه کنن��د .میتوان
دید که چگونه مرزه��ا از بین میرود؛ زمانی
میتوانستند بگویند که متخصصان در داخل
کشور بمانند تا فرار مغز صورت نگیرد اما االن
فرار مجازی مغزها در حال شکل گیری است.
متخصص��ان در ایران زندگی میکنند اما
مثال عض��و مرکز تحقیق و توس��عه جنرال
موتورز یا مش��اور ف��ورد هس��تند بنابراین
مرزها برای تح��والت اینده از بین میرود.
س��وال این اس��ت که ما چگونه جلوی فرار
مج��ازی مغزهایمان را در این��ده خواهیم
گرفت؟ اگر دانش پشتوانه پول دنیا و ثروت
باش��د ،چگونه از ف��رار نیروه��ای خود که
دارای دانش فنی و ایده هستند ،میتوانیم
جلوگیری کنیم؟ اینها ابهامات دنیای اینده
است .در این میان ،انفجار اطالعات هم مهم
است؛ نقل قولی از مدیر عامل وقت شرکت
گوگل در س��ال 2007م است که میگوید:
«در حال حاضر ،هر دو روز میزان اطالعاتی
ک��ه تولید میش��ود مع��ادل کل اطالعات
تولید ش��ده از زم��ان اغاز تمدن تا س��ال
2003اس��ت ».این روزها بحث گس��ترش
روزافزون فناوری ها و نرم افزارهای کاربردی
مطرح اس��ت« .امروز خیلی از نرم افزارها را
سطح کالن ،کاری اس��ت بس دشوار .در هر
ح��ال دنیای مج��ازی و ارتباطات گس��ترده
جهان��ی مجال رس��یدن ب��ه ای��ن مرحله را
تا ح��دودی برای نخب��گان هم��وار می کند
بنابراین در س��ال های اخیر دستیابی به این
مهم نیز میسر شده است و برخی کشورهای
توس��عه نیافته توانس��ته اند در این زمینه گام
بردارن��د .ازجمل��ه در هن��د میوه هایی تولید
می ش��ود که عالوه بر ویتامین ه��ای موجود
ن میوه های دیگر نیز
در س��یب ،دارای ویتامی
بوده یا تولید واکسن هایی که دارای ترکیبات
متفاوتی شده اند ،تولید انرژی از پاالیشگاهی
زیس��تی در کنار برخی ش��هرها و روس��تاها
ش��کل گرفته که با اس��تفاده از بازیافت زباله
و فض��والت حیوان��ی تولید ب��رق می کند .به
طور کلی بهره برداری از محیط زیس��ت پایدار
از محصوالت کش��اورزی و بافت های گیاهی
و نرخ س��ود ان 4درصد کمتر گذاشته شود.
جهانگی��ری اظهار امیدواری ک��رد در برنامه
شش��م توس��عه بتوانیم به معنای واقعی علم
و فن��اوری از طریق ش��رکت های دانش بنیان
عرضه کنیم .وی در افتتاح مجتمع پژوهشکده
علوم ش��ناختی مورخ 25مهر گفت :ایران در
زمینه برخی فناوری های نوین کارهای خوبی
انجام داده است به خصوص در زیست فناوری
(بیوتکنولوژی) در جهان رتبه هفتم را داریم.
همچنی��ن در راس��تای ارتق��ای س��طح
ش��رکت های دانش بنی��ان ،معاون توس��عه و
فناوری رییس جمهور ،دکتر وطنی در اخرین
اظهاراتش گفت :تاکنون حدود 800شرکت
دانش بنیان ثبت تایید صالحیت ش��ده اند که
امیدواریم تا پایان س��ال به 1500ش��رکت
افزایش یاب��د که به لح��اظ تخصیص اعتبار
مشکلی نداریم.
یادداشت
دانش ثروت
می افریند
محمود مقدس
روزنامه نگار
با نگاهی گ��ذرا به تاریخ عل��م و اقتصاد می توان
دریافت که انس��ان همواره در گذر تاریخ سه دوره
را پشت سر گذاشته است؛ عصر کشاورزی ،صنعت
و تسلط دانش.
در عصر کش��اورزی زمین و نیروی انسانی ،محور
تالش و ثروت بوده است .با اغاز رنسانس و پیدایش
ماشین بخار ،چرخ های صنعت با تکیه بر مواد اولیه
و نیروی کار به چرخ��ش درامد و این گونه بود که
صنعت محور اقتصاد و بازرگانی ش��د .در نیمه دوم
قرن 19بود که رش��د علمی اغاز و «دانش» ،محور
اقتصاد شد.
در اقتصاد کالس��یک ،نظریه اس��تفاده از «منابع،
مح��دود و کمی��اب» نق��ش مهم��ی در تحلیل و
عملکردهای اقتصادی ایفا کرد ،به طوری که با توجه
ب��ه محدود بودن ،زمین ،کار و س��رمایه ،باید منابع
اقتصادی «تخصیص بهینه» می یافتند.
در اندیش��ه اقتص��اد «دانش مح��ور» دغدغ��ه
محدودیت برای منابع وجود ندارد چرا که اس��اس
دان��ش ،ن��واوری و س��یری ناپذیری ان اس��ت که
می توان گف��ت پایه این تفکر ب��ه نظریه «هربرت
س��ایمون» برنده جای��زه نوبل اقتصادی در س��ال
1978م بازمی گ��ردد .وی معتقد بود« :محدودیتی
برای تولی��د اطالعات وجود ن��دارد ».درحقیقت با
دس��تیابی به تحوالتی که می ت��وان در منابع ایجاد
نمود ،انها را از محدود به نامحدود دگرگون کرد.
اکن��ون در بح��ث نظام زیس��تی ،جای��گاه دانش
ژنتی��ک ،نان��و و بیوانفورماتیک س��هم مهمی دارد.
علم ژنتیک تحوالت بزرگی به لحاظ کمی و کیفی
در مناب��ع اقتصادی مانند انواع محصوالت صنعتی،
کش��اورزی ،دامی و موج��ودات زن��ده ایجاد کرده
اس��ت ،به طوری که پیش بینی می ش��ود تا اواسط
قرن 21معادل 25درصد س��وخت وس��ائط نقلیه
موت��وری از اتانول حاصله از ش��کر غالت ،با عنوان
نیشکر جایگزین نفت وگاز خواهد شد که نویدبخش
جایگزینی س��وخت زیستی به جای سوخت فسیلی
است.
این تحوالت نه تنها محیط زیس��ت را احیا خواهد
کرد ،بلکه با تولید و سود بیشتر و بهره برداری بهتر،
در اینده ای نه چندان دور« ،ثروت متکی بردانش»،
نظام اقتصادی جهان را هدایت خواهد کرد.
نیم نگاه
حمایت از شرکت های
دانش بنیان
معاون توس��عه فناوری معاون��ت علمی و فناوری
ریاس��ت جمهوری گفت :با توجه به تایید صالحیت
800ش��رکت دانش بنیان و اختص��اص 40میلیارد
توم��ان اعتب��ار هیچ گون��ه محدودی��ت بودج��ه ای
وجود ندارد .به گزارش ایس��نا ،دکت��ر علی وطنی،
معاون توس��عه فن��اوری معاونت علم��ی و فناوری
ریاست جمهوری با بیان اینکه از طرح های کاربردی
و همچنی��ن طرح ه��ای تحقیقات��ی ک��ه مربوط به
زمینه های گس��ترش مرزهای دانش اس��ت حمایت
می ش��ود ،اظه��ار ک��رد :یک��ی از مس��ائلی که در
سیاس��ت های کلی ابالغی وج��ود دارد ،بحث ثبت
پتنت اس��ت ک��ه معاونت علمی و فن��اوری از تمام
فناوری های مدون ش��ده در قال��ب مالکیت فکری
و معن��وی حمای��ت می کند .وی اف��زود :در همین
راس��تا ،صندوق حمایت از پژوهش��گران و فناوران
معاون��ت علمی تا مبلغ 30میلی��ون تومان از ثبت
پتن��ت بین المللی حمایت مال��ی می کند .وطنی به
پیش بینی یک هزار میلیارد تومان اعتبار در صندوق
نواوری و ش��کوفایی اش��اره کرد و گفت :تاکنون از
بین شرکت های دانش بنیانی که تشخیص صالحیت
ش��دند ،حدود 40میلیارد توم��ان اعتبار تخصیص
داده ش��ده و به شرکت هایی که تشخیص صالحیت
ش��ده ،برای سال اینده هم یک هزار میلیارد تومان
دیگ��ر به این صندوق واریز می ش��ود ،بنابراین برای
توسعه فناوری و تجاری سازی هیچ گونه محدودیت
بودجه ای وجود ندارد و تنها نیاز است که شرکت ها در
سایت مربوط ثبت نام کنند .معاونت توسعه فناوری
معاونت علمی ،همچنین بی��ان کرد :تاکنون حدود
800ش��رکت دانش بنیان تائید صالحیت شدند و
امیدواریم تا پایان س��ال یک هزار و 500ش��رکت
دانش بنیان تش��خیص صالحیت داده ش��وند .وی
درب��اره حمای��ت از تجاری ک��ردن پتنت های ثبت
ش��ده ،ابراز کرد :اگر پتنت ها در حوزه تجاری سازی
فناوری قرار گرفته باش��د ،امکان ارائه تسهیالت وام
از طریق صندوق نواوری و ش��کوفایی وجود دارد و
در صورتی که در حوزه گسترش مرزهای دانش قرار
گیرد ،حمایت به صورت گرنت تامین می شود.
رسانه های تصویری
تازه های انیمیشن در بازار
تهران 1500
داستان فیلم درباره گذشته و حال پیرمردی ۱۶۰
س��اله به نام اکبراقا (با بازی مهران مدیری) است و
زمان داس��تان ۱۵روز قبل از تحویل س��ال ۱۵۰۰
هجری شمسی اس��ت .در سال ۱۵۰۰روبات ها در
کن��ار مردم زندگ��ی می کنند و ادم ه��ای ثروتمند
می توانند با امکانات پیشرفته پزشکی تا ۱۶۰سال
زندگی کنند.
14
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
شکرستان
مینی بوس
گروه فیلمبرداری به خارج از ش��هر رفته اند نیکو
سوار ماش��ین فیلمبرداری می شود و عروسک های
داخل ماشین ناگهان شروع به حرف زدن می کنند
عمو پورنگ
مجموعه عمو پورنگ در دسترس همه کودکان و
نوجوانان قرار دارد و نیازی به معرفی بیشتر ندارد.
گزارشی درباره تیراژ محصوالت فرهنگی
ب
خش پایانی
جایگاه فروش انیمیشن در جدول اقتصاد هنر
مریم ابراهیمی -گروه گزارش :در بررسی تولید و پخش انیمیشن ،نکته قابل توجه اینکه انیمیشن
سال های سال است که در اختیار بخش خصوصی قراردارد و در میان سایر صنایع فرهنگی یکی از
3صنعت پول ساز دنیاست و این هنر تنها یک تولید بصری به شمار نمی رود .هر انیمیشنی که در
کشورهای پیشرفته ساخته می شود از 3ماه قبل شهرکی متناسب با ان ساخته می شود .در ایران اما وضعیت
به گونه ای دیگر است .سال هاست که در فروشگاه ها و پاساژ های تجاری ،انواع لوازم التحریر و اسباب بازی هایی
را دیده ایم که برچسب های قهرمانان انیمیشن های مشهور و مختلف را به همراه دارند .بدیهی است خریداران
ای�ن کاالها و محصوالت فرهنگی یعنی کودکان ،دانش اموزان و گاه حتی دانش�جویان کس�انی هس�تند که
قهرمان�ان این قصه ها را دوس�ت دارند ...و این اتفاق زمانی رخ می دهد که یک انیمیش�ن در میان مخاطبان
موفقیتی چش�مگیر به دست می اورد .در این میان ،عده ای در بحث تجاری -فرهنگی مطرح کرده بودند که
ضروری است برای حفظ ارزش های فرهنگی ،کاالهای فرهنگی بومی به جای محصوالت خارجی تولید و وارد
بازار شود اما به گفته کارشناسان ،در کشور ما سیکل صنایع فرهنگی روند طبیعی خود را طی نکرده است و
به همین منظور اثاری که به عنوان اثار بومی مطرح می شود ،به اندازه کافی مطرح نشده است.
تاثیر انیمیشن های خارجی بر کودکان
شکرس��تان یک مجموعه پویانمای��ی تلویزیونی
ایرانی است که ساخته شرکت RPCAاست و تا
به اکنون ۱۰۸قس��مت ان تولید و از برنامه کودک
و نوجوان ش��بکه ۲س��یمای ایران پخش می شود.
این مجموع��ه با روش «کات اوت» ی��ا بریده مقوا
س��اخته ش��ده و اس��تقبال زیادی از ان شده است.
قس��مت هایی از ای��ن مجموعه در جش��نواره های
خارجی از جمله جشنواره چانگوی چین ،جشنواره
جیفونی ایتالیا و جشنواره فیلم کودک هند نمایش
یافته است .شکرس��تان در سال ۱۳۸۷برنده جایزه
بهترین پویانمایی س��ال در جشن خانه سینما شد.
در جش��نواره جام جم س��ال ۱۳۹۰هم شکرستان
در ۸بخ��ش نامزد دریافت جای��زه و برنده بهترین
کارگردانی پویانمایی شد.
اقتصاد هنر
report@smtnews.ir
بیشتری قرار می گیرند و به همین دلیل ،رونق بیشتری
هم دارند ،درحالی که انیمیش��ن چنی��ن فضایی ندارد.
جاهدنیا ،مسئول انیمیشن حوزه هنری خراسان رضوی
در گفت وگ��وی اخیر خود گفته ب��ود ،کل بودجه ای که
برای اداره فرهنگ و ارشاد اسالمی به طور ساالنه درنظر
گرفته می ش��ود ،رقمی حدود 300میلیون تومان است
ک��ه برای تخصیص ان به حوزه انیمیش��ن رقم بس��یار
پایینی است.
با توجه به گفته کارشناس��ان این هنر ،انیمیش��ن در
ایران هنری نو پاست و از سوی دیگر ،جذب استعدادهای
جدید در زمینه انیمیش��ن مستلزم هزینه های سنگینی
است .انیمیشن در ایران با کانون پرورش فکری کودکان
متول��د ش��د و انها در ان زمان به دنب��ال این بودند که
اموزش انیمیشن را از سن پایین اغاز کنند.
مرکز افکارسنجی و رصد فرهنگی وابسته به پژوهشگاه
فرهنگ ،هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی،
در دو سال اخیر تحقیقی را براساس یک جامعه اماری
۵۰۴نفره انجام داده و تاثیرات انیمیشن های خارجی را
برروی کودکان این جامعه اماری تحلیل کرده است .در
این تحقیق به میزان تماش��ای کارتون های عرضه شده
در شبکه نمایش خانگی اشاره شده است.
می پردازند و تمامی انها کسانی بودند که کار خود را در
از:
عبارتند
بخشی از نتایج یافته های این تحقیق
ایران شروع کرده اند و بعد از ایران رفته اند.
انها
فرزند
که
اند
۷/32درصد پاسخگویان اذعان کرده
مسئول انیمیشن حوزه هنری خراسان رضوی با اشاره
تماشا
کارتون
بیشتر
روزانه به طور متوس��ط ۳ساعت و
به اینکه از نظر تکنیکی چیزی کم نداریم ،گفت :کاهش
می کند.
فزاینده بودجه صدا و سیما از سال 92سبب شده است تا
های
ن
کارتو
به
بیشتر
فرزندشان
اند
ه
گفت
درصد
۶/39
بسیاری از شرکت های خصوصی تولید انیمیشن تعطیل
است.
مند
ه
عالق
خارجی
شوند و امروز وضعیت این هنر به مراتب پیچیده تر شود.
۲/51درصد پاسخگویان گفته انداز طریق سی دی های تف�اوت ام�وزش انیمیش�ن در ای�ران و دیگ�ر هزینه های سنگین ساخت انیمیشن
کشورها
شبکه نمایش خانگی کارتون تهیه می کنند.
معموال در مورد هزینه های سنگین ساخت فیلم های
مدارس
در
یافت��ه
توس��عه
کش��ورهای
در
انیمیش��ن
وجری
م
تا
را
7/39درصد کارت��ون مورد عالقه ش��ان
سینمایی بس��یار می ش��نویم و می خوانیم ،اما بسیاری
شود
ی
م
تدریس
س��اله
6
ه
دور
در
متوس��طه
دوره
در
و
درص��د،
21/2
دانس��ته اند و پ��س از ان بن ت��ن ب��ا
ازاثار کارتون و انیمیشن نیز وجود دارند که ازنظر هزینه
های
ی
کمپان
ب��ه
را
رش��ته
این
هنرجویان
ان
از
پ��س
و
قرار
و...
س��یندرال
پلنگ صورتی 16/7درصد 9/1 ،درصد
و حت��ی بودج��ه ای که برای س��اخت ان در نظر گرفته
معرفی
انیمیشن
کننده
د
تولی
بزرگ
دارد.
می شود ،چیزی کمتر از فیلم های سینمایی ندارند.
کنند.
ی
م
شان
ی
ها
ه
بچ
با
والدین
۲/32درصد
انیماتورها
دستمزد
انیمیش��ن ب��ه دلیل هزینه ه��ای اس��تودیویی (برق،
کارتن می بینند.
فقط کمی از دستمزدهای
ش��اید پربیراه نباش��د اگر بگوییم تس��هیالت تولی��دی و ،)...فش��ردگی کاره��ا (برخالف
کشور،
در
انیمیشن
تولید
بخش
در
برای
خودشان
والدین
۳/63درصد
فیلم های س��ینمایی که یک بازیگر معموال یک نقش را
کارگری باالتر است
که
کسانی
از
اندک
چندان
نه
تعداد
بچه های شان کارتون می خرند.
بازی می کند ولی در انیمیشن ها چندنفر روی یک نقش
درحالی که این فعالیت به
کنند
ی
م
فعالیت
انیمیشن
حوزه
در
در
اند
۷/43درص��د والدی��ن گفته
کار می کنند) و برنامه نویس��ی ها در مورد کار انیمیشن
مواردی مانع تماشای کارتون توسط طور مداوم به 14ساعت
خود
کار
اموزش��ی
های
ی
د
ی
س��
با
همیش��ه درحال تغییروتحول اس��ت .ب��رای مثال برای
فرزندشان شده اند .این عده متناسب نشستن پشت سیستم
را در ای��ن زمینه اغ��از کرده اند .در انکه یک انیمیشن ،باورپذیر و واقعی به نظر برسد ،پول
نب��ودن کارت��ون با س��ن ک��ودک ،نیاز دارد و کار دشواری
صورت��ی ک��ه ای��ن روش نمی تواند زیادی صرف برنامه ها و نرم افزارهای ان می ش��ود تا در
نداش��تن وقت ،متناس��ب نبودن با است که از صبح زود و
چندان موثر باش��د .زی��را وقتی به نهایت تصویر نهایی به بهترین ش��کل تهیه ش��ود .برای
غالبا
رس��ند
ی
م
کار
اجرایی
مرحله
در
فرهنگ و خش��ونت را دالیل اصلی گاهی تا نیمه های شب
مثال ساخت شبیه ساز راپونزل در انیمیشن Tangled
مانند.
ی
م
باز
خ��ود
طرح
تکمیل
از
این کار ذکر کرده اند.
یک محیط بسته
چندین سال طول کشید.
در
انیمیشن
متنوع
های
ه
رشت
ظاهرا
41درصد معتقدند شخصیت های
به درازا می کشد
شاهد مثال اثار خارجی
این
و
شود
ی
نم
تدریس
کش��ور
این
کارتون��ی بر نحوه گفت��ار و صحبت
عالوه بر اینها ،اس��تودیوهای دریم وورکز ،پیکس��ار و
ما
دانشگاهی
فضای
از
یکس��ره
کار
کردن فرزندشان تاثیر داشته است.
والت دیزن��ی ت�لاش می کنند تا بازیگران و س��تاره های
انیمیشن
ارشد
کارشناسی
دوره
اینکه
ضمن
است.
خارج
اس��تفاده
به
فرزندش��ان
۲/58درصد ابراز داش��ته اند
درجه یک را برای صداپیشگی نقش های انیمیشن های
شود.
ی
م
تدریس
بار
ن
نخستی
برای
و
تازگی
ه
ب
از کی��ف و لیوان و ...وس��ایلی از این دس��ت که تصویر
خود اس��تخدام کنند .در گذشته صداهای هنرمندان نا
اقتص�اد
ب�ا
ان
ارتب�اط
و
انیماتوره�ا
درام�د
شخصیت های کارتونی دارند ،عالقه نشان داده اند.
اشنا را در انیمیشن ها می شنیدیم ،ولی امروز چهره های
فرهنگ
انجام
۱۴/۸درصد عنوان کرده اند که کودکان شان به
شناخته شده ای برای انیمیشن ها به کار گرفته می شوند،
انیماتورها
دستمزد
است،
ه
امد
خبرها
در
که
طوری
به
انجام
کارهای خارق العاده ای که شخصیت های کارتونی
س��تاره هایی همچون تام هنکس ،بیلی کریستال ،ریس
درحالی
است
باالتر
کارگری
دستمزدهای
از
کمی
فقط
می دهندتمایل دارند.
ویثراسپون ،مایک مایرز ،کامرون دیاز و ادی مورفی و ...
پشت
نشستن
ساعت
14
به
مداوم
طور
به
فعالیت
این
که
تاثی��ر
ت
تح
فرزندش��ان
معتقدن��د
۳/43درص��د
در پروژه های انیمیشنی همکاری کرده اند .مثال بازیگری
و
زود
ح
صب
از
که
است
دشواری
کار
و
دارد
نیاز
سیس��تم
گذارند.
ی
م
احترام
والدین
به
کارتونی
شخصیت های
به نام تام هنکس برای انیمیشن «داستان اسباب بازی»
درازا
به
بس��ته
محیط
یک
در
ش��ب
های
ه
نیم
تا
گاهی
خوردن
غ��ذا
نح��وه
تحقی��ق
جامع��ه
درص��د
۱۹/۷
50هزار دالر دس��تمزد گرفت .با موفقیت این انیمیشن
ما
انیماتورهای
بیش��تر
درامد
حاضر
درحال
کش��د.
ی
م
فرزندشان را متاثر از کارتون ها می دانند.
در گیش��ه ،اس��تودیوی پیکس��ار برای «داستان اسباب
خصوصی
های
ت
ش��رک
های
ش
س��فار
برای
تولید
راه
از
ها
ن
کارتو
تاثی��ر
47درص��د اظه��ار داش��ته اند تحت
بازی 5 »2میلیون دالر و برای «داستان اسباب بازی »3
اقتصاد
که
هستند
ها
ت
شرک
این
تنها
و
ش��ود
ی
م
تامین
خانگی
حیوان��ات
فرزندش��ان عالقه من��د به نگه��داری
15میلی��ون دالر دس��تمزد ب��ه تام هنک��س داد .اوون
اند.
ه
داشت
ه
نگ
را
انیمیشن
شد ه است.
ویلسون برای «ماشین ها »2دستمزد 2/5میلیون دالری
تجهیزات
و
امکانات
که
صورتی
در
اس��ت
مسلم
انچه
۶/31درص��د پدره��ا و مادره��ا اذع��ان کرده اند که
از پیکس��ار گرفت .دری��م وورکز نیز برای «ش��رک» و
به
توان
ی
م
ش��ود،
فراهم
انیمیش��ن
تولی��د
ب��رای
الزم
فرزندشان با تماشای کارتون خیال پرداز شده است.
«ش��رک 3 »2میلیون دالر و 10میلیون دالر دستمزد
بود.
امیدوار
انیمیشن
تولید
و
فناوری
پیشرفت
فرزن��د
۸/53درص��د پاس��خگویان می گوین��د
به مایک مایرز داد.
در
و
گیرد
ی
م
مخاطب
انیمیشن
اینکه
بر
تاکید
با
وی
و
موسیقی
دخترش��ان با تماشای کارتون ش��ایق به
ب��ه این ترتیب می توان تصور کرد که هزینه س��اخت
از
بس��یاری
کرد:
تصریح
ش��ود،
ی
م
دیده
عمومی
فضای
نوازندگی شده است.
یک انیمیشن جذاب کمتر از ساخت یک فیلم سینمایی
فعالیت
به
کشور
از
خارج
در
امروز
ایرانی
اس��تعدادهای
با
ش��ان
ی
ها
ه
بچ
ان��د
ه
گفت
درص��د
و باالخ��ره ۵۰/۲
نیست.
شده
اضافه
ش��ان
ی
عموم
اطالعات
به
تماش��ای کارتون
پنج��اه و س��ومین فیلم انیمیش��ن دیزن��ی باعنوان
است.
«منجم��د» Frozenدر س��ال 2013م اک��ران ش��د
انچه در این تحقیق حائز اهمیت است ،توجه خانواده
و بودج��ه س��اخت ان 150میلیون دالر ب��ود .این رقم
به سلیقه فرزندان شان در انتخاب اثار انیمیشن است که
در مقایس��ه با فروش میلیارد دالری در گیش��ه اصال به
خرید ها و انتخاب هایی که بر این اس��اس برای فرزندان
چشم نمی امد .این فیلم به طور تقریبی براساس داستان
صورت می گیرد ،خود براقتص��اد این محصول فرهنگی
«ملکه برفی» هانس کریس��تین اندرسن ساخته شد که
اثری مستقیم دارد.
دو جایزه اس��کار بهترین انیمیش��ن و بهترین موسیقی
تئاتر
و
سینما
به
نسبت
انیمیشن
کمتر
فراوری
اوریجینال را از ان خود کرد.
کشور
در
تئاتر
و
س��ینما
چون
هنرهایی
است
مس��لم
مهم ترین انیمیشن ایرانی
عمومی
اقبال
از
و
هس��تند
انیمیش��ن
از
تر
ه
زودبازد
ما
به��رام عظیم��ی ،یک��ی از فعال تری��ن س��ینماگران
بیش��تری هم برخوردار هستند و به همین دلیل به طور
عرصه انیمیشن در این س��ال ها محسوب می شود .این
معم��ول بیش��تر م��ورد تاکید ب��وده و مورد اس��تقبال
کارگردان در انیمیشن سینمایی «تهران »1500گامی
فراتر از اندازه های معمول انیمیشن های ایرانی برداشته
اس��ت .انیمیش��نی که چهره هایی چون مهران مدیری،
هدیه تهران��ی ،بهرا م رادان ،حبی��ب رضایی ،محمدرضا
ش��ریفی نیا ،حس��ام نواب صف��وی و ...در ان به عنوان
صداپیش��ه همکاری کرده اند .ضمن اینکه کاراکتر های
ای��ن انیمیش��ن نی��ز بر اس��اس چه��ره ای��ن بازیگران
شبیه سازی شده اند.
انیمیش��ن س��ینمایی «تهران »1500به کارگردانی
به��رام عظیم��ی ،در ته��ران 650, 970و در کل یک
میلیارد و 630میلیون تومان فروش داش��ته است .این
امار در حالی اس��ت که هزینه س��اخت این انیمیش��ن
حدود 2میلیارد تومان بوده که نسبت به هزینه ساخت
انیمیشن های خارجی رقم بسیاری به شمار نمی رود.
پویانمایی ،نیازمند حمایت سرمایه گذاران
علیرضا گلپایگانی ،یکی از اس��تادان حوزه انیمیش��ن
اس��ت که با تمام تالش خ��ود توانس��ته عالوه بر انتقال
اطالع��ات علم��ی خ��ود در زمین��ه هنر انیمیش��ن به
شاگردان ،تجربیات ارزشمند خود را نیز با فراهم اوردن
محیطی پژوهش��ی در فضای کاری ،به خوبی در اختیار
انها قراردهد.
حض��ور انیمیش��ن «اقای مهرب��ان» ب��ه کارگردانی
علیرضا گلپایگانی و بهنام دلداده در هشتمین جشنواره
بین الملل��ی پویانمایی تهران از موفقیت انیمیش��ن های
ارزش��مند خبر دارد .موسسه حرکت کلیدی حدود 12
سال اس��ت که توانسته با تولید بیش از ده ها انیمیشن،
فیلم و تیزرهای تبلیغاتی و میان پرده های انیمیشنی در
تلویزیون مخاطب بسیاری را جذب خود کند .مجموعه
انیمیش��ن پهلوانان ،ش��جاعان و می��ان پرده های زبر و
زرنگ از اثار تولید شده این موسسه است.
در هش��تمین جش��نواره بین المللی پویانمایی تهران،
یک��ی از س��اخته های موسس��ه حرک��ت کلی��دی ب��ه
کارگردان��ی علیرض��ا گلپایگانی و بهنام دل��داده به نام
«اقای مهربان» ،با نگاهی به داس��تان ضامن اهو (امام
رضا) با شرکت در بخش فیلم های با موضو ع دینی موفق
شد تندیس بهترین فیلم جشنواره بین المللی پویانمایی
هش��تم در این بخش را نیز از ان خود کند .در صورتی
که سرمایه گذاری های مناسبی برای تولید (اماده سازی)
و پخش این اثار ارزش��مند انجام شود ،موقعیت ساخت
انیمیش��ن در ایران نیز به رشد و شکوفایی قابل توجهی
دست می یابد.
بورس
economy@smtnews.ir
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
بازار سرمایه ،بهترین گزینه برای جذب پس اندازهای مردمی
15
چگونه از بورس سود کسب کنیم؟
مهدیه انوشه :س�رانجام حال و احوال بورس بهتر از قبل شد .رشد
ش�اخص ها در مدت کوتاه چند هفته اخیر در کنار خبرهای خوشی
که از چش�م انداز بازار سهام منتشر می شود باعث شده تا عالوه بر
س�رمایه گذاران و اهالی قدیمی تاالر حاف�ظ گروهی از مردم عادی
نیز تصمیم بگیرند سرمایه های خود را وارد بازار کنند .البته زمزمه
در ای��ن رابط��ه س��یدمحمد
هاشمی نژاد ،مدیر اموزش شرکت
بورس ته��ران در گفت وگویی با
ب��ه تش��ریح
خبرن��گار
روش های ورود ب��ه بورس اوراق
بهادار و شناسایی سود در این بازار پرداخته است.
وی ب��ا اش��اره به اینکه در ق��دم اول چ��ه باید کرد،
می گوید :در یک تقس��یم بندی س��اده ،افراد جامعه را
می توان به دو گروه تقس��یم کرد؛ یک گروه افرادی که
پول ،س��رمایه یا پس انداز دارند اما نمی توانند با ان کار
کنن��د و گروه دوم افرادی که توانایی انجام فعالیت های
اقتصادی دارند اما س��رمایه و پول کافی ندارند .این دو
گروه عالوه بر این که یکدیگر را نمی شناس��ند و تعداد
انها نیز کم نیس��ت دارای ویژگی های مختلفی هستند.
یکی از کارهای اساس��ی بورس همین است که با ایجاد
یک فضای مناسب و قانونمند زمینه ای را فراهم اورد تا
از طریق ان براوردن تمامی خواسته های قانونی طرفین
با حفظ حقوق انها میسر شود .بورس یک مشکل بسیار
بزرگ دیگر را نیز حل کرده ،به طوری که می توان ادعا
کرد حل این مش��کل باعث گس��ترش سرمایه گذاری و
در نتیجه توسعه یافتگی و پیشرفت سریعتر کشورهای
جهان ش��ده اس��ت .ان مش��کل این اس��ت ک��ه افراد
مختلفی که با س��رمایه های متفاوت وارد بورس ش��ده
و در فعالیت های اقتصادی بزرگ ش��ریک می شوند ،در
هر زمان که تصمیم بگیرند ،س��هم و سرمایه خود را به
قیمت مناسب می فروشند.
هاش��می نژاد در پاسخ به سوال بعدی و اینکه چگونه
می ت��وان در بورس س��رمایه گذاری کرد؟ نی��ز اینگونه
می گوید :نخس��تین کاری که برای س��رمایه گذاری در
بورس باید انجام داد گرفتن «کد معامالتی» است .این
کد به منظور راحت تر شدن و سرعت یافتن بیشتر کار
به افراد داده می ش��ود؛ همان طور که بانک به مشتری
خود شماره حس��ابی می دهد که مشتری با ان شماره
شناخته می شود.
کاهش س�ود سپرده های بانکی در کنار تثبیت و کاهش قیمت ها در
بازار ارز و طال باعث شده تا گزینه ای برای سرمایه گذاری به جز بازار
س�هام وجود نداشته باشد .در ماه های اخیر مدت هاست بسیاری از
مردم عادی در حال رصد بازار س�هام هس�تند تا با بهبود ش�رایط
بتوانند پس اندازهای خ�ود را راهی این بازار کنند .هرچند افزایش
محم��د حس��ین صدرای��ی در
کنت��رل
تو گ��و ب��ا
گف
ریس��ک های سیس��تماتیک و به
حداقل رساندن اثار این ریسک ها
را یک��ی از مهم تری��ن عوام��ل
نگهداری سرمایه ها در بازار سهام می داند.
منظور از ریسک های سیستماتیک چیست؟
ب��ه وضعیت ش��رکت و صورت های مالی ان و بررس��ی
وضعیت اقتصادی و حوزه فعالیت شرکت با خریدسهام
شرکت در یک دوره کوتاه مدت یا بلند مدت از نوسانات
قیمت ان به سود می رسد.
برای مثال یک سرمایه گذار سهامی را در قیمت ۳۰۰
تومان خری��داری می کند و پس از گذش��ت مدتی که
پیش بینی کرده به فروش س��هام در قیمت ۹۰۰تومان
می پردازد.
در واق��ع در این مدت او توانس��ته اس��ت با خرید و
فروش یک س��هام در ی��ک دوره (به طور معمول کمتر
از یک س��ال) به 600تومان به ازاری هرسهم و معادل
200درصد س��ود برس��د .البته ممکن اس��ت که این
پیش بینی ها هم اش��تباه باشد و سهام با کاهش روبه رو
شود که در این حالت سهامدار ضرر می کند.
سود نقدی سالیانه
اما مهم ترین مس��ئله روش های کسب سود در بورس
اس��ت .مدیر اموزش بورس که خود نیز به این موضوع
اذعان دارد ،در این رابطه نیز توضیح می دهد .در بورس،
س��رمایه گذاران بازار اغلب از راه های متعدد به کس��ب
سود می پردازند.
راه دیگ��ری که با اس��تفاده از ان می توان به کس��ب
س��ود در بورس پرداخت ،استفاده از سود سالیانه سهام
است.کسانی که تنها از این روش در بازار سهام استفاده
می کنند با توجه به وضعیت مالی شرکت و نحوه تقسیم
سود ان و سرمایه گذاری بلندمدت اقدام به خرید سهام
می کنند و در دوره ای که س��هامدار ش��رکت هستند از
سودهای نقدی شرکت بهره می برند.
استفاده از نوسانات قیمت سهام برای کسب سود در
بازار روشی است که اغلب سرمایه گذاران در بازار از ان
اس��تفاده می کنند .در این روش س��رمایه گذار با توجه
در بورس ،س��رمایه گذاران به طور معمول از مجموع
هر دو روش برای کسب سود در بازار استفاده می کنند.
س��هام را خری��داری می کنند ت��ا از نوس��انات کوتاه و
روش های کسب سود
نوسانات قیمت سهام
انگیزه مردم برای ورود به بازار س�هام اتفاق مثبتی اس�ت و نش�ان
می دهد که تالش های مس�ئوالن بازار سرمایه برای اشاعه فرهنگ
س�هامداری تا حدودی به ثمر نشس�ته اس�ت .اما در این ش�رایط
سرمایه گذاران عالقه مند اما غیرحرفه ای بازار چگونه می توانند در
بازار سرمایه سود را شناسایی کنند.
روش ترکیبی
بلند مدت ان کس��ب س��ود کنن��د و در نزدیک مجمع
تقس��یم س��ود اگر وضعیت شرکت رامناس��ب ارزیابی
کردند سهام را نگه می دارند تا از سود تقسیمی سالیانه
ان نیز استفاده کنند.
هاشمی نژاد در ادامه یک ابزار را برای شناسایی سود
بدون دغدغه معرفی می کند.
کسب سود از یک راه مطمئن
یک��ی از رایج تری��ن روش ه��ای س��رمایه گذاری ک��ه
مطمئن تر و راحت تر است خرید واحدهای صندوق های
س��رمایه گذاری اس��ت ای��ن صندوق ه��ا با جم��ع اوری
سرمایه های مردم ش��کل می گیرد وبا بهره گیری از یک
ساختار قانونمند در بورس و بازار های دیگر سرمایه گذاری
می کند و به جای اینکه فرد به طور مستقیم درگیر تحلیل
وضعیت شرکت ها و خرید وفروش سهام باشد مدیران این
صندوق ها این فعالیت را انجام می دهند و سرمایه گذار از
افزایش نرخ واحدهای صندوق ها سود کسب می کند این
صندوق ها هم به شکل درامد ثابت و هم متغیر در بورس
فعالیت می کنند.
دو راه برای نگهداری سرمایه ها در بورس
هرچند در قدم اول راه ه��ای ورود به بورس و تزریق
س��رمایه ها در این بازار و روش های کس��ب سود مطرح
است امادر سوی دیگر انچه مهم است راه حلی است تا
بتوان این سرمایه ها را ماندگار کرد.
نگه��داری س��رمایه های خرد در ب��ورس از نگاه یک
کارشناس و مدرس بازار سرمایه به دو روش امکان پذیر
است.
به گفته صدرایی تصمیم های خلق الساعه و لحظه ای
در عرصه سیاس��ت و اقتصاد کشور توسط دولتمردان و
مجلس نشینان از عمده ترین ریسک های سیستماتیکی
است که بازار را متاثر می کند .این گونه ریسک ها باعث
بهم ریختن فضای بازار ،منفی ش��دن ش��اخص ها،افت
قیمت ها و فرار سرمایه ها می شود.
در ای��ن ش��رایط صدرایی مس��ئول کنت��رل چنین
ریس��ک هایی را سیاست گذاران بازار س��هام می داند و
معقتد اس��ت این گروه باید اث��ر چنین خبرهایی را در
بازار به حداقل برسانند.
در 10ماه گذش��ته اثر ریس��ک های سیستماتیک را
دیدیم که سرمایه گذاران زیادی منابع پس اندازی خود
را باختن��د .پس در قدم اول باید مکانیزمی تهیه ش��ود
که اثر ریس��ک های سیس��تماتیک در ب��ازار به حداقل
برس��د .این موضوع وظیفه سیاست گذار است تا پس از
کنترل ریسک های بازار به سمت فرهنگ سازی حرکت
کن��د .منتهی چون بخش اول ضعیف اس��ت در مرحله
فرهنگ سازی نیز نمی توان انچنان که باید موفق عمل
کرد.
ای��ن م��درس ب��ازار س��رمایه ق��دم دوم را در حالی
فرهنگ س��ازی می داند که معتقد است این دو راهکار
باید یکدیگر را پوش��ش دهند و ضعف یکی ،دیگری را
بی اثر می کند.
صدرای��ی در خصوص ل��زوم فرهنگ س��ازی در کنار
کنترل ریس��ک های سیس��تماتیک می گوید :در حوزه
فرهن��گ س��ازی ب��رای خان��وار باید تالش ک��رد فهم
ب��ازار س��رمایه را افزایش داد .خیلی ه��ا در بورس نگاه
کوتاه م��دت دارندای��ن گ��روه باید به ن��گاه بلند مدت
ترغیب ش��وند .در هر صورت نگاه کوتاه مدت در میان
سرمایه گذاران موضوعی نیست که فقط مربوط به بازار
س��هام باشد ،این موضوع ناشی از فرهنگ رفتاری است
ک��ه در میان عامه مردم ما وج��ود دارد که می خواهند
یک شبه ره صد ساله بروند و سریع به انچه می خواهند
برسند .اما وقتی در بازار سرمایه به این هدف نمی رسند
تبلی��غ منفی برای بازار را اغاز می کنند .باید در جریان
فرهنگ سازی بازار سرمایه ادبیات فهم بازار سرمایه را با
نگاه بلند مدت رواج داد.
زیر ذره بین
کیمی�ا بامدادی�ان -گ�روه اقتصاد :بازار س��رمایه
این روزها س��بزپوش اس��ت .کارشناس��ان پیش بینی
می کردند ،در هفت��ه ای که 2روزکاری ان تعطیل بود،
با بازاری نیمه تعطیل روبه رو باشیم اما برخالف انتظار
حجم معامالت بس��یار خوب بود .دیروز ش��اخص کل
رش��د قابل قبول 798واحدی را تجربه کرد و در مدار
76هزار قرار گرفت.
در همین رابطه محمدرضا صفری ،کارش��ناس بازار
اظه��ار کرد :در ابتدای
س��رمایه در گفت وگو با
ب��ازار دیروز عرضه های بس��یاری روی نمادهای بانکی
ش��کل گرفت .به این ترتیب بسیاری از افرادی که در
ماه های گذشته سهام خریداری کرد ه بودند و بازار در
رکود بود نیز تصمیم به شناس��ایی س��ود گرفتند .اما
تقاضا ب��رای نمادهای بانکی به ان��دازه ای زیاد بود که
برای انه��ا صف های خرید طوالنی با حجم مناس��بی
تشکیل شد.
وی به رشد گروه سیمان در بازار دیروز اشاره کرد و
گفت :گروه سیمان که پیش از این به دلیل ناارامی ها
در ع��راق و کاهش ص��ادرات محصول به این کش��ور
اوضاع و احوال خوبی نداش��ت ،دیروز تحت تاثیر رشد
کلی بازار قرار گرفتند و توانس��تند خود را تا اندازه ای
باال بکش��د؛ اگرچ��ه این رش��د با کمی تاخی��ر انجام
ش��د .به طور کلی در نیمه دوم س��ال به دلیل کاهش
بازار سهام ،مرکز توجه سرمایه گذاران
ساخت وسازها تقاضای محصوالت سیمانی نیز کاهش
می یابد .براین اس��اس ،شرکت های س��یمانی باید در
نیمه نخست هرسال حداقل 60درصد پیش بینی های
س��ود خود را پوش��ش دهند اما امس��ال شرکت های
سیمانی توانستند حدود 50درصد پیش بینی های خود
را پوشش دهند.
صفری با اشاره به اقبال سرمایه گذاران در گروه های
دارویی اظهار کرد :اخبار ضد و نقیضی در مورد فروش
نرفتن اقالم دارویی خارجی که شرکت های داخلی ان
را تولید می کنند به گوش رس��یده که ممکن است در
صورت تحقق چنین موضوعی ،قیمت داروهای داخلی
افزایش یاب��د .به این ترتیب این گروه مورد توجه قرار
گرف��ت و صف های خرید با حجم معامالت قابل قبول
برای ش��رکت های دارویی تشکیل ش��د .وی در ادامه
بیان کرد :هیچ ش��کی نیس��ت که نقدینگی جدید به
بازار س��رمایه وارد شده است .به عبارتی پول هوشمند
و هدفمندی به بازار ورود پیدا کرده اس��ت .اما به نظر
می رس��د این پول توس��ط افرادی به بازار وارد ش��ده
که ماهیت س��رمایه گذاری و بورس را می شناس��ند و
باتوجه به تحلیل هایی که دارند یا چش��م انداز مناسبی
که برای مذاکرات هس��ته ای ترسیم کرده اند ،زودتر به
بازار س��رمایه وارد ش��ده اند و هنوز افراد عوام وارد این
بازار نش��ده اند .صفری گروه بانک��ی را دارای نمادهای
ارزش��مند دانس��ت و بیان کرد :به دلیل ارزش��ی که
گروه های بانکی دارند بس��یار مورد توجه قرار گرفتند
و صف های خرید طوالنی برای انها تشکیل شده است.
نگاهی به امار
از ت��االر حاف��ظ ،در
ب��ه گ��زارش خبرن��گار
معامالت روز چهارشنبه ،س��رمایه گذاران بیش از یک
ه��زار و 139میلیون برگه و حق تقدم در بازار دس��ت
به دست کردند که ارزش این مبادالت بیش از 2هزار و
805میلی��ارد ریال بود و در ۱۰1هزار نوبت معامالتی
انجام شد .در میان ۳۹صنعت حاضر در بورس تهران،
گروه های مالی توانس��تند با بیش��ترین حجم و ارزش
معامالت در صدر برترین گروه های صنعت قرار گیرند
و پس از ان گروه های بانک ها و خودرو در جایگاه های
بعدی قرار گرفتند.
در بازار دیروز نیز ش��اخص کل توانست 798واحد
افزایش یابد و به عدد ۷6هزار و 166رسید .در این روز
نماده��ای مخابرات ایران ،گروه مپنا ،بانک ملت ،بانک
پاس��ارگاد ،گسترش نفت و گاز پارسیان ،بانک تجارت
و بانک صادرات ایران توانس��تند بیشترین تاثیر مثبت
را بر ش��اخص کل بگذارند .همچنین روز چهارش��نبه
نمادهای کابل البرز ،توریستی و رفاهی ابادگران ایران،
ایران یاساتایرورابر ،س��یمان قائن ،خوراک دام پارس،
س��یمان هگمتان و س��یمان ارومیه بیشترین افزایش
قیم��ت را تجرب��ه کردند .در مقابل نمادهای س��یمان
مازندران ،کاش��ی س��عدی ،کارخانجات قن��د قزوین،
گس��ترش صنایع و خدمات کشاورزی ،قند مرودشت،
کاش��ی نیلو و تولیدی گرانیت بهس��رام با بیش��ترین
کاهش قیمت ،در انتهای جدول معامالت قرار گرفتند.
همچنی��ن در این روز س��رمایه گذاران طوالنی ترین
صف ه��ای خری��د را برای نماده��ای ایران ترانس��فو،
بانک تجارت ،س��رمایه گذاری سایپا ،س��رمایه گذاری
خوارزمی ،زامیاد ،بانک انصار و گسترش سرمایه گذاری
ایران خودرو ثبت کردند.
در مقاب��ل نمادهای تولید مواد اولیه و الیاف مصنوعی،
سیمان مازندران ،سیمان دورود ،فوالد امیرکبیر کاشان،
پ��ارس پامچال ،پارس الکتریک و پتروش��یمی فناوران با
س��نگین ترین صف های فروش به کار خ��ود پایان دادند.
گفتنی اس��ت دیروز گروه بانک ها دارای بیشترین حجم
بود و بانک تجارت با معامله 207میلیون س��هم در صدر
ق��رار گرفت و پ��س از ان بانک صادرات ای��ران با معامله
143میلیون س��هم و بانک ملت ب��ا معامله 101میلیون
س��هم در جایگاه های بعدی قرار گرفتند .همچنین بانک
ملت ب��ا انجام معامالتی ب��ه ارزش 235میلی��ارد ریال،
بانک تج��ارت به ارزش 234میلیارد ری��ال و گروه مپنا
با معامله ای به ارزش 197میلیارد ریال ،بیشترین ارزش
معامالت را در روز گذشته ثبت کردند.
نظرگاه
دالیل مثبت شدن
شاخص بورس
ش��اخص کل ب��ورس در
یک م��اه گذش��ته بازدهی
۶درص��د مثب��ت را نصیب
س��رمایه گذاران خود کرده
و با افزایش ارزش معامالت،
ایج��اد اطمینان و اعتم��اد در کلیت بازار جریان
نقدینگی جدیدی هم وارد بازار شده است.
ای��ن رون��د مثبت از ن��گاه تمام فع��االن بازار،
ب��ا ایجاد چش��م انداز مثبت در این��ده مذاکرات
بین المللی و کاهش بس��یار زیاد قیمت سهام در
بازار عنوان می شود اما عده ای از کارشناسان هم
معتقدند که باید به ریس��ک های سیس��تماتیک
ناش��ی از تصمیمات دولت و مجل��س هم توجه
داش��ت .به گزارش فارس عسگری مارانی معتقد
است که عامه مردم نس��بت به تفاهمنامه عمان
خوش بین هستند و چشم انداز مذاکرات را مثبت
می بینند .وی با اش��اره به اینکه گروه بانکی هم
ب��ه دلیل اعالم معاون اول رییس جمهوری مبنی
بر الزام برای کاهش س��پرده قانونی و نرخ س��ود
متناس��ب با تورم در وضعیت س��بز قرار گرفته،
گفت :ای��ن انتظار در گ��روه بانکی وج��ود دارد
ک��ه با این دو اقدام سوداوری ش��ان افزایش یابد.
مارانی با اش��اره به دالیل اقبال به صنعت خودرو
تاکید کرد :خودرو به دلی��ل گردش عملیات باال
و دارا ب��ودن حداق��ل ۵درص��د از تولید ناخالص
مل��ی ظرفیت های باالیی برای س��وداوری دارد.
ای��ن فعال حقوق��ی تاکید ک��رد :ایران خودرو به
راحتی می تواند در امسال ۲۰هزار میلیارد تومان
و س��ایپا هم بین ۱۲تا ۱۵ه��زار میلیارد تومان
فروش داشته باشد که در صورت محاسبه چیزی
ح��دود ۵درصد تولید ناخالص مل��ی را به همراه
س��ایر گروه ه��ای خودرویی به خ��ود اختصاص
می دهند.
وی اظه��ار ک��رد :ای��ن صنع��ت ظرفیت هایی
هرچند با سود مختصر خواهد داشت و مشکالت
خ��ود را ح��ل خواهد ک��رد .عس��گری مارانی با
اش��اره به دالیل ورود جری��ان نقدینگی به بازار،
خاطرنش��ان کرد :اگر در برخ��ی صنایع از جمله
سیمان و پتروشیمی نقدینگی جدید وارد شده به
دلیل کاهش قیمت س��هام و ارزندگی انان است
وی گفت :برخی س��هام شرکت ها انقدر سنگین
کاهش قیمت داش��تند که عرضه کننده هم برای
ان وجود نداشت .عسگری مارانی گفت :بسیاری
از فعاالن حقیقی و حقوقی بازار در شرایط فعلی
ماندگاری و پایداری بیشتری در سهام دارند.
بورس کاال
عرضه ۲۰نوع ماده شیمیایی
در معامالت بورس کاال
دی��روز در ت��االر فراورده های نفتی و پتروش��یمی
بورس کاالی ایران ،انواع ماده ش��یمیایی مجتمع های
پتروشیمی بوعلی سینا ،بیستون ،تندگویان ،خراسان،
رازی ،ش��ازند ،ش��یراز ،فن اوران ،کرمانشاه و مارون و
شرکت سرمایه صنایع شیمیایی ایران عرضه شد که از
جمله این مواد ش��یمیایی می توان به بنزن ،ارتوزایلن،
الکیل بنزن خطی ،اسید ترفتالیک ،کریستال مالمین،
اسید سولفوریک ،دی اتانول امین ،منواتیلن گالیکول،
ایزوبوتان��ول ،کربنات س��دیم ،اوره صنعتی ،منواتیلن
گالیکول ،جوش ش��یرین ،گوگرد و دی اتیلن گالیکول
اشاره کرد .به گزارش بورس کاال ،عالوه بر این ،حدود
۴۹ه��زار تن انواع قیر و 3هزار تن لوب کات س��نگین
دیروز روی تابلوی عرضه رفت و در تاالر صادراتی نیز
۱۴ه��زار و ۸۵۰ت��ن انواع قیر ش��رکت های معماران
تجارت افتاب ،قیر پخش س��تاره ایرانیان ،فراش��یمی
روز ،ش��یمی تجارت نقش جهان ،تولیدی بشکه و قیر
صنعتی و اسفالت راه دژپا ،پشم شیشه بام گستر سفیر
۲۰۰۰و نگی��ن گام پارس عرضه ش��د .همچنین ۶۰
تن مس مفتول ش��رکت صنایع م��س کاوه به قیمت
پای��ه ۲۲۱ه��زار و ۵۱۲ریال راهی ت��االر محصوالت
صنعتی و معدنی شد و تاالر محصوالت کشاورزی نیز
ش��اهد عرضه ۶۰۰تن گندم دروم خوزستان ،یکهزار
ت��ن گندم دروم کهگیلویه و بویراحمد و ۲۵۰تن قند
کارخانه قند بردسیر کرمان بود.
براساس این گزارش ،در اخرین روز معامالتی هفته
در مجم��وع ،بیش از ۱۳۲هزار تن ان��واع کاال در بازار
فیزیکی بورس کاالی ایران عرضه شد.
نرخ سکه و ارز
عنوان
خرید (ریال)
فروش(ریال)
سکه یک گرمی
1,630,000
1,680,000
سکه ربع
2,440,000
2,520,000
16
بورس و بازار
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
معادن در اینه بورس
نام شرکت
(ریال)
اخرین قیمت
درصد تغییر
حجم معامالت
(ریال)
ارزش معامله
سکه نیم
4,440,000
4,500,000
ذغالسنگ نگین طبس
3944
0.13
205,478
810460572
سکه امامی
8,945,000
8,985,000
صنعتی و معدنی شمال شرق شاهرود
9627
-1.02
89,506
861630342
43
سکه بهار ازادی
8,870,000
8,960,000
1گرم طال
897,400
916,800
استخراج کانه های فلزی
1مثقال طال
3,940,000
3,970,000
استخراج سایر معادن
-2.13
8173
192,861
67
1576253966
توسعهمعادنوفلزات
2909
-0.14
3,390,655
9860022020
403
زامیاد
1538
معدنیوصنعتیچادرملو
4606
-0.24
979,565
4484027104
262
الکتریک خودرو شرق
2183
2.01
معادن بافق
4286
-1.65
334,230
1432392341
117
نیرو محرکه
2725
0.66
2,218,231
6044748567
296
باما
9522
0.51
132,296
1261036585
104
کمکفنرایندامین
2116
0.52
1,197,399
2534210509
291
معدنی و صنعتی گل گهر
5739
-0.09
229,846
1292498730
91
سرمایه گذاری اعتبار ایران
2020
0.90
1,305,264
2636576953
285
ح .معدنیوصنعتیچادرملو
3320
-1.34
527,037
1749527789
83
6002
1.57
72,798
437687091
73
ح .الکتریک خودرو شرق
5054
-0.20
38,693
190773938
33
یورو
40930
پوند انگلیس
51830
52000
معادنمنگنزایران
فرانک سوئیس
33850
34200
توسعه معدنی و صنعتی صبانور
لیر ترکیه
14600
14730
سیمان ،اهک و گچ
ریال عربستان
8400
8600
سیمان شرق
2185
3.75
5,281,767
1.1538E +10
492
سیمان فارس و خوزستان
2802
3.97
6,859,033
1.9219E +10
233
رینگت مالزی
9950
10100
سیمان تهران
4189
3.92
2,640,756
1.1062E +10
176
سیمان شمال
3172
3.97
663,987
2106355398
126
شاخص های بورس
ذغال سنگ10-
استخراجنفتجزکشف11
882.2
0.811335847
کانه فلزی13-
17280.5
-0.1398464
سایر معادن14-
5144
-2.13276003
منسوجات17-
1130.3
-0.01769129
محصوالت چرمی19-
656.8
-0.01522302
محصوالت چوبی20-
23794.9
1.447427884
محورسازانایرانخودرو
2598
0.00
فنرسازیزر
1952
3.23
مهرکامپارس
2502
1.01
582,736
1458209093
101
تولیدمحورخودرو
2090
-0.19
594,894
1243101503
100
سیمانسپاهان
1845
3.83
1,740,864
3211467243
114
صنایعریختهگریایران
3328
2.53
329,405
1096147577
96
سیمان کارون
7211
3.90
812,284
5857274325
106
ایرکا پارت صنعت
5044
0.00
533,376
2690590488
96
سیمان خزر
5811
3.99
1,123,912
6531052632
91
موتورسازانتراکتورسازیایران
2910
3.56
644,511
1875713142
86
سیمان داراب
2421
3.95
836,230
2024317519
87
قطعات اتومبیل ایران
3711
-2.37
331,688
1231046269
68
سیمانشاهرود
5034
3.82
588,816
2963976134
85
فنرسازیخاور
3663
3.97
335,000
1227053932
63
سیمانهگمتان
5366
3.99
619,659
3325090194
74
سیمانفارس
10254
3.25
181,225
1859872280
72
سیمانغرب
5761
3.93
513,999
2961139457
64
سیمانارومیه
6747
3.99
1,058,596
7142202987
56
سیمان ایالم
7854
0.72
153,586
1216210999
47
سیمان کردستان
4041
2.36
161,076
659909455
41
40168
3.99
73,952
2970530840
35
-3.95
284,306
5403403087
35
77,849
889191278
27
انتشار و چاپ22-
فراورده نفتی23-
298249.3
-0.12065922
الستیک25-
18928.3
0.226098191
سیمانمازندران
19006
فلزات اساسی27-
35964
0.07373913
سیماناصفهان
11666
-1.94
محصوالت فلزی28-
19591.6
1.174332015
سیمان کرمان
10390
3.90
171,765
1786356000
24
ماشین االت29-
11813.6
0.126285099
سیمان صوفیان
4429
0.05
22,791
101888790
24
دستگاههای برقی31-
242971.2
1.722538358
سیمانهرمزگان
13804
1.66
91,560
1292110566
23
وسایل ارتباطی32-
2607.5
0
صنایع سیمان دشتستان
2998
-0.13
35,441
104697672
20
ابزار پزشکی33-
2419.2
-0.59580063
سیمان بهبهان
37006
3.99
56,160
2078249000
16
خودرو34-
13461.9
2.200104767
سیمان بجنورد
5218
-0.10
20,580
106001060
15
حمل و نقل35-
1125.2
0
سیمان ارتا اردبیل
15336
0.08
2,215
35254500
4
مبلمان36-
272.7
0
سیمان سفیدنیریز
19758
-0.24
2,453
46683000
4
قند و شکر38-
4529.5
-0.70370046
فلزات اساسی
چند رشته ای ص39-
7158.6
0.356081422
کالسیمین
3825
-1.26
غذایی بجز قند42-
2643.3
0.395001709
ملی صنایع مس ایران
2989
0.67
7,104,614
مواد دارویی43-
5026.7
1.732407763
فوالد مبارکه اصفهان
2612
-0.23
4,046,102
شیمیایی44-
5072.2
0.612937139
لولهوماشینسازیایران
1739
-2.30
3,183,445
5536885780
3,871,582
1.481E +10
830
2.1307E +10
767
1.0528E +10
525
491
پیمانکاری45-
919.7
0
مس شهیدباهنر
2720
3.70
3,451,057
9387110193
464
کاشی و سرامیک49-
2425.6
-1.05649602
شرکت اهن و فوالد ارفع
3913
2.84
1,142,425
4470309836
396
سیمان53-
824.3
2.321251241
سهامی ذوب اهن اصفهان
3042
0.63
2,377,927
7232668423
339
کانی غیرفلزی54-
2062.3
0.029102197
فوالد خوزستان
6614
-0.26
709,258
4647766809
181
سرمایه گذاریها56-
1724.7
2.204444444
هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه
4485
0.16
711,757
3191958957
141
بانکها57-
740.4
3.177257525
صنعت روی زنگان
3143
-0.41
303,699
954447223
140
سایرمالی58-
1970.2
2.438517132
نورد الومینیوم
6424
3.90
269,336
1730124047
116
حمل و نقل60-
3383.8
-0.00591017
صنایع فوالد الیاژی یزد
2951
1.17
230,091
678929424
111
رادیویی64-
576.3
1.963906582
زرین معدن اسیا
4297
-0.42
205,604
883572856
101
مالی65-
152720.1
2.890110712
فراوریموادمعدنیایران
5244
0.25
141,371
741294257
94
بیمه و بازنشسته66
3781
0.066163822
سرمایهگذاریتوکافوالد(هلدینگ
4793
3.97
820,647
3933369120
83
انبوه سازی70-
912.9
2.896753832
فوالد الیاژی ایران
3480
0.37
377,275
1320343952
32
رایانه72-
4375.7
1.039092987
فوالد خراسان
7012
-0.17
70,058
472479942
29
فنی مهندسی74-
740.7
3.928721762
گروهصنعتیسپاهان
5093
-0.70
71,364
351429336
22
شاخص ازاد شناور
88018.6
سپنتا
13528
0.08
9,867
شاخص بازار دوم
شاخص 30شرکت بزرگ
سبحان
شاخص 50ت
داروسازی3155
فعالترشرکت
63401
شاخص صنعت
مازندران
سیمان
شاخص بازار اول
56739.5
شاخص کل
76166.8
بیمه سامان
0.943848984
0.732123508
1.249660952
1.059061731
0.474204918
قیمت 50شرکت
143590.6بجنورد
شیروان ،قوچان و
شاخصقند
شاخص کل فرابورس
865.5
بازار اول فرابورس
223.7
0.592747559
کارخانجات کاشی و سرامیک سعدی
قزوین
کارخانجات قند
408.7
بازار دوم فرابورس
مرجان کار
0.629779577
0.59069653
سایپااذین
2498
0.12
802,803
2005199754
173
542,106
سیمان قائن
نام شرکت
رینگسازیمشهد
2868
1.99
1,051,802
3016586696
1,732,585
محصوالت کاغذ21-
3552.3
رادیاتور ایران
5952
0.13
793,759
4724549652
204
189
1408468757
10189.8
145665.2
900
0.00
6,348,303
5715726869
215
3381372371
59207.4
0.573690072
ریختهگری تراکتورسازی ایران
2468
-0.28
1,738,002
4290201575
141
1.035159736
1.378424658
مهندسینصیرماشین
5515
3.90
1,345,669
7421692332
284
258
142
2.433884769
1.350789621
کاهش قیمت
بیشترین
گسترشسرمایهگذاریایرانخودرو
4434
3.72
7,266,975
32220595827
548
3.71
41080
1067.1
سایپا دیزل
882
3.28
13,531,760
11941138381
2,428,172
دالر امریکا
0.140765766
گروهبهمن
1910
1.06
9,986,076
19073571265
1009
873
13,805,284
32460
زراعت01-
سرمایهگذاری رنا(هلدینگ
1329
3.34
18,600,555
24726250831
1136
5300622334
32560
نام شاخص
ایران خودرو
3224
2.32
25,785,657
83129095077
21235462797
نوع ارز
7649.5
سایپا
1404
3.39
34,080,570
47853014740
3269
2582
518
خرید(ریال)
مقدار شاخص
درصد تغییر
حجم معامالت
ارزش معامله
تعداد دفعات معامله
396
فروش(ریال)
درصد تغییر
اخرین قیمت
(ریال)
(ریال)
خودرو و ساخت قطعات
75
-2.59880819
خودرو در اینه بورس
نام شرکت
تعداد دفعات معامله
استخراج ذغال سنگ
تامین ماسه ریختهگری
economy@smtnews.ir
(ریال) فروسیلیس ایران
قیمت پایانی
درصد تغییر
نوردوقطعات فوالدی
3066
0.13
26,961
5930
-0.02
347
133854130
افزایش قیمت
بیشترین
نام شرکت
85370274
1975818
لنت ترمزایران
3621
-0.71
126,009
456336302
58
چرخشگر
2617
-0.53
185,277
484794241
57
سازه پویش
22270
0.73
14,548
334502164
7
بیشترین حجم معامالت
نام شرکت
بانک تجارت
207750354
1129
بانک صادرات ایران
143936226
979
بانک ملت
101313763
سرمایه گذاری خوارزمی
37288848
سایپا
34080570
2325
1632
1404
بانک دی
30818595
2081
ایران خودرو
25785657
3224
بیشترین ارزش معامالت
نام شرکت
قیمت پایانی(ریال)
ارزش معامله
بانک ملت
2325
235589905322
بانک تجارت
1129
234455540293
مدیریت پروژه های نیروگاهی ایران
8365
197807560613
بانک صادرات ایران
979
140913797360
گسترش نفت و گاز پارسیان
7423
104431884840
ایران خودرو
3224
83129095077
گروه پتروشیمی سرمایه گذاری ایرانیان-بورسی
2705
66316360243
14
12
حجم معامالت
قیمت پایانی
(ریال)
(ریال)
قیمت پایانی درصد تغییر
1
5854
-21.76
ت-گلوکوزان
19501
680.04
19006
-3.95
ت-الکتریک خودرو شرق
902
56.87
2105
-3.93
کابل البرز
2641
15.73
5975
-3.71
سرمایه گذاری توسعه و عمران استان کرمان
9254
4.98
4404
-3.65
شهرسازی وخانه سازی باغمیشه
2807
4.97
3350
-3.54
ت-سبحان دارو
13677
4.94
6445
-3.5
صندوق سرمایهگذاری اساس
8324
4.93
تجارت بین الملل
trade@smtnews.ir
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
«تجارت ازاد»پاشنه اشیل تشکیل اپک
17
اقتصاد جهان در اقیانوس ارام،ارام می گیرد
عاطفه خس�روی گروه تجارت – سران اقتصادی کش�ورهای حوزه اقیانوس ارام
سالی یکبار مطابق با رسوم ملی کشور میزبان ،لباس بر تن می کنند و در اجالسی
حاضر می شوند که هدف ان توسعه و تقویت سیستم تجارت ازاد و کاهش موانع
تجاری است .این سنت دیرینه ،مهمترین نقطه متمایز کننده سازمان همکاری های
اقتصادی اسیا -اقیانوسیه ( )APECبا سایر اجالس های بین المللی است و دلیل
مشهور شدن اپک.
دالیل تشکیل سازمان مشترک اسیا
و اقیانوسیه
اواخر دهه 1980می�لادی اتحادیه اروپا
ب��ه دنبال تش��کیل «اتحادی��ه گمرکی»و
«ب��ازار واحد اروپایی» ب��ود .کانادا و ایاالت
متح��ده امری��کا ه��م در مورد گس��ترش
منطقه ازاد تجاری به ش��کل نفتا با یکدیگر
مذاکره می کردند و همزمان مذاکرات «دور
اروگوئه» هم اغاز به کار کرده بود .مجموع
برنامه ریزی ه��ا و تالش های اتحادیه اروپا و
امریکا در راس��تای گسترش روابط تجاری،
اقتصادهای کش��ورهای اس��یایی را بر ان
داش��ت تا به این فکر بیفتن��د که از وجود
پیم��ان تج��اری منطق��ه ای دور مانده اند.
بر همین اس��اس در ژانوی��ه 1989م «بای
هاوک» نخست وزیر وقت استرالیا خواستار
گسترش همکاری اقتصادی موثرتر منطقه
اسیا-اقیانوس��یه (اقیان��وس ارام) ش��د.
به دنب��ال ان ،در کانبرا (اس��ترالیا) وزرای
خارجه کشورهای اس��ترالیا ،کانادا ،ایاالت
متحده امریکا ،ژاپن ،کره جنوبی ،فیلیپین،
اندونزی ،مالزی ،تایلند ،س��نگاپور ،برونئی
و زالندنو جمع ش��ده و س��ازمان همکاری
اقتصادی اسیا اقیانوسیه (Asia–Pacific
)Economic Cooperationرا
تاس��یس کردند.نخس��تین اجالس اپک با
12عضو ،در سال 1993م در جزیره بلیک
سیاتل برگزار ش��د .حاال مجموع جمعیت
21کش��ور عض��و س��ازمان همکاری های
اقتص��ادی اس��یا و اقیانوس��یه معادل 41
درص��د ازکل جمعی��ت جه��ان را در خود
جای داده اند .این کشورها 56درصد از کل
تولی��د ناخالص داخلی جه��ان و 49درصد
از تجارت جهان��ی را نیز به خود اختصاص
داده اند .سهم کشورهای عضو این سازمان
در تولید ناخالص داخلی جهان همان نقطه
تاثیرگذار تجاری این س��ازمان در مبادالت
بازرگانی جهان به شمار می رود.
تجارت ازاد ،توسعه می افریند
اپک ()APECیکی از عمده سازمان های
منطقه ای است که تجارت ازاد را ترویج می
کند و دارای س��ریع ترین رشد اقتصادی در
بین تمام پیمان های منطقه ای جهان است.
به عبارتی ،قدرتمندترین از لحاظ اقتصادی
و وسیع ترین از لحاظ جغرافیایی .کشورهای
عض��و س��ازمان همکاری ه��ای اقتص��ادی
اس��یا -اقیانوسیه در تالش��ند تا بستر الزم
برای تجارت ازاد وس��رمایه گذاری را برای
می شود.درمقابل بسته بودن اقتصاد موجب
افزای��ش قیمت ه��ا و همچنی��ن افزایش نا
کارام��دی در بخش ه��ای مختلف صنعتی
و اقتص��ادی می
اس��ترالیا ،برونئ��ی ،کان��ادا ،اندونزی،
ژاپن ،ک��ره جنوبی ،مال��زی ،نیوزیلند،
فیلیپین ،سنگاپور ،تایلند ،امریکا ،چین
تایپ��ه ،هن��گ کنگ ،جمه��وری خلق
چی��ن ،مکزیک ،گینه نو ،ش��یلی ،پرو،
روس��یه و ویتن��ام 21عض��و اقتصادی
س��ازمان همکاری های اقتصادی اس��یا
اقیانوس��یه هس��تند 3 .معی��ار تاییدپذی��رش عضویت در اپ��ک وجود دارد
که عبارتند از :کشور متقاضی در کنار
اقیانوس ارام باش��د .ارتباطات نزدیکی
با اعضای پذیرفته ش��ده اتحادیه داشته
باش��د و مهم ت��ر از هم��ه اینک��ه هدف
ازادسازی
تج��اری ت��ا س��ال .2020م را بپذیرد.
توس��عه و تقویت سیس��تم تجارت ازاد
چندجانب��ه به نف��ع اقتص��اد منطق��ه و
کاه��ش موانع تج��اری ب��رای کاالها و
خدمات و س��رمایه گذاری بین اعضا نیز
از مهم ترین اهداف تشکیل این سازمان
است.
کشورهای توس��عه یافته و در حال توسعه
فراهم کنند .مدافعان و موافقان برنامه های
این س��ازمان بر این نکت��ه تاکید دارند که
ازادی اقتص��اد و فض��ای س��رمایه گذاری
موج��ب تن��زل هزینه های تولی��د و حفظ
قیمت کاالها و خدمات در سطح پایین تری
ش��ود .به عالوه توس��عه زیر س��اخت های
تج��اری و صنعت��ی کش��ورها ب��ه منظور
تحقق تج��ارت الکترونیک (ب��دون کاغذ)
درکشورهای توس��عه یافته از دیگر اهداف
این س��ازمان است که با رواج کارت تجاری
مس��افرتی اپ��ک در می��ان بازرگان��ان این
کشورها اغاز شد و بعد از چند سال تحولی
بزرگ در تجارت این منطقه ایجاد کرد.
بین الملل ،تحقق این موارد نیازمند رهبری
توامان چین و امریکا است.
در چند س��ال اخیر ،کند ش��دن رش��د
اقتص��ادی جهان و نبود اطمینان اقتصادی
در بس��یاری از نق��اط جهان ،ب��ر اهمیت
نشس��ت های اینده اقتصادهای اس��یا مهر
تایی��د گذاش��ت .حاال ب��ه نظر می رس��د
ب��ا ضعی��ف ش��دن اقتصاده��ای اروپایی،
ق��درت اقتص��ادی از کش��ورهای نزدیک
ب��ه اقیان��وس اتالنتیک در ح��ال رفتن به
سمت کش��ورهای نزدیک به اقیانوس ارام
اس��ت .همین اتفاقات است که انتظار ها را
نس��بت به تصمیمات اقتصادی کشورهای
اس��یا -اقیانوس��یه باال برده اس��ت .برخی
از تحلیلگ��ران اقتص��اد بین المل��ل براین
باورند که س��ازمان همکاری های اقتصادی
اسیا -اقیانوس��یه ( )APECمی توان��د
رهب��ری جهان را با روش��ی کامل و عملی
در دست خود بگیرد .موفقیت اعضای این
سازمان در اس��تراتژی های رشد اقتصادی
هم دلیل این مدعا عنوان ش��ده اس��ت .اما
همه به عقیده بسیاری از تحلیلگران اقتصاد
کمت��ر از 10روز دیگر،چین بعد از 13
سال دوباره میزبان سران کشورهای عضو
همکاری های اقتصادی اس��یا -اقیانوسیه
می ش��ود تاپ��س از برگ��زاری اجالس��ی
که در ش��انگهای برگزار ش��د ،اینبارپکن
محلی برای تبادل نظربزرگان اپک باش��د.
ق��رار اس��ت چی��ن 10و 11م��اه جاری
میالدی میزبان کش��ورهای عضو سازمان
همکاری های اقتصادی اس��یا -اقیانوسیه
باش��د .یکی از حواشی قابل توجه اجالس
اپ��ک در پکن ،اعالمی��ه دولت چین برای
تعطیل��ی 6روزه نهادهای اداری ،دولتی و
سازمان های شهر پکن است که در فضای
مجازی کش��ور چین با بازتاب گسترده ای
مواجه شده اس��ت .به عقیده کارشناسان
مسائل اقتصادی ،اجالس یاد شده فرصتی
را ب��رای چین مهیا میکند تا این کش��ور
بتواند ضمن ارتباط بیش��تر با اعضای این
نهاد اقتص��ادی ،تالش ه��ای امریکا برای
س��لطه اقتصادی در منطقه را تحت تاثیر
قرار دهد.
اپ�ک ب�ه دنب�ال رهب�ری اقتص�اد
جهان
چین میزبان اعضای سازمان اپک
دریچه
«نقشه راه» تنها سازمان کامال ازاد جهان در یک نگاه
اپک تنها گردهمایی بین دولتی در جهان اس��ت
ک��ه ش��رکت کنندگان و اعضای ان هی��چ تعهدی
ندارند و تمامی انها در بیان نظرات ش��ان کامال ازاد
هستند و همگی از احترامی برابر در مقابل یکدیگر
برخوردارند .برخالف دیگر س��ازمان ها و مجمع های
جهانی از قبیل س��ازمان تجارت جهان��ی و ،...اپک
هیچ چارچوبی برای عملک��رد اعضا در نظر نگرفته
است.
بنابرای��ن تصمیماتی که دراجالس این س��ازمان
اتخاذ می ش��ود توس��ط اعضا به صورت اختیاری به
اج��را درمی اید ن��ه اینکه همه ملزم ب��ه اجرای ان
باشند .این سازمان در سال 1989میالدی تاسیس
ش��د و کار خود را به عنوان یک گروه مذاکره کننده
غیررس��می در سطح وزارتی 12کش��ور جهان در
کانبرای استرالیا اغاز کرد.
در ان زمان هدف اصلی سازمان کمک به ارتقای
رشد اقتصادی کشورهای منطقه و تامین رفاه نسبی
مردم اسیا و اقیانوسیه بود.
البته هنوز هم فراهم کردن بستر توسعه اقتصادی
کشورهای اس��یا و اقیانوس��یه در زمره اصلی ترین
برنامه های سازمان اس��ت و در اجالس دوره ای این
سازمان پیگیری می شود.
س��ایت اینترنت��ی اپک اه��داف این س��ازمان را
این ط��ور تعریف می کند« :کاه��ش تعرفه ها و دیگر
موان��ع تجاری در تمامی کش��ورهای منطقه اس��یا
و اقیانوس��یه ،ایج��اد اقتصاده��ای پوی��ا و کارامد
در کش��ورهای منطق��ه ،افزای��ش حج��م صادرات
کشورهای منطقه ،کمک به رشد اقتصادی کشورها،
ایجاد فضایی ایمن و کارامد برای جابه جایی کاالها،
خدمات و نیروی کار بین مرزهای کش��ورهای عضو
س��ازمان از طریق امض��ای تعهدنامه های اقتصادی
و تکنولوژیک��ی مختلف ».ای��ن اهداف که با عنوان
«اه��داف بوگور» ازان یاد می ش��ود اهدافی اس��ت
که اعض��ای اپک در اجالس برگزارش��ده درس��ال
1994م (دومین اجالس سازمان) دربوگور اندونزی
وضع و خاطرنش��ان کردند که بس��تر ازاد تجاری و
س��رمایه گذاری که زمینه ساز توسعه اقتصاد است تا
سال 2010م برای کشورهای صنعتی و توسعه یافته
عضو اپک و تا سال 2020م برای کشورهای درحال
توسعه این سازمان فراهم خواهد شد.
نخس��تین اج�لاس در س��ال 1993م در بلی��ک
سیاتل برگزار ش��د که رهبران اقتصادی کشورهای
عضو به منظور بحث پیرامون موضوع «ثبات ،امنیت
و رفاه برای تمامی مردم کش��ورهای عضو» گردهم
امده بودند .از این سال به بعد هر سال اجالسی بین
رهبران کش��ورهای عضو اپک در یکی از کشورهای
عضو این سازمان برگزار می شود.
س��ومین اج�لاس در س��ال 1995می�لادی در
اوس��اکای ژاپن برگزارش��د و ه��دف از برگزاری ان
تعیی��ن چارچوب مناس��ب از طریق لیبرال ش��دن
تجارت و سرمایه گذاری ،همکاری اقتصادی و فنی،
توسعه زیرساخت های تجاری و صنعتی کشورها به
منظور تحقق اهداف اجالس بوگور بود.
پ��س از ان در س��ال 1996می�لادی درمانی��ل
فیلیپین و دوباره با هدف بسترسازی برای رسیدن به
اهداف اجالس بوگور ،روسای اقتصادی اعضا گردهم
امدند.
درس��ال 1997می�لادی ای��ن اج�لاس در
ونکوورکانادا ،درسال 1998م در کواالالمپور مالزی
و در سال 1999م دراوکلند نیوزیلند برگزار شد.
در اجالس س��ال 1999میالدی که در اس��تانه
قرن��ی تازه ب��ود ،اعضای اپک تعهد کردند تا س��ال
2005می�لادی تج��ارت بدون کاغ��ذ Paperles
را درکشورهای توس��عه یافته این سازمان و تا سال
2010میالدی در کش��ورهای درحال توسعه رواج
دهند.
ای��ن نقط��ه اغ��از رواج کارت تجاری مس��افرتی
اپ��ک در می��ان بازرگان��ان ای��ن کش��ورها ب��ود
ک��ه تحول��ی ب��زرگ در تج��ارت ای��ن منطق��ه
ایجاد کرد.
در س��ال 2000میالدی اجالس اپک در برونئی،
در س��ال 2001م در شانگ های و در سال 2002م
در مکزیک برگزار شد و همگی هدف توسعه تجارت
الکترونیک یا بدون کاغذ را دنبال می کرد.
در س��ال 2003اجالس اپک در تایلند ،در سال
2004م در ش��یلی ،در س��ال 2005م در کره و در
سال 2006م در ویتنام برگزار شد و در همگی انها
علم محور کردن اقتصاد و توس��عه زیرس��اخت های
صنع��ت الکترونی��ک در اقتصاد این کش��ورها و در
نهای��ت الکترونیکی کردن تجارت موضوع بحث بود
و همگی در راس��تای تحقق اه��داف اجالس بوگور
انجام می گرفت.
در س��ال های بح��ران مال��ی جهان��ی ،در س��ال
2008گردهمایی این س��ازمان در لیما کشور پرو،
برگزارشد .در س��ال 2011م وزرای بازرگانی حوزه
اس��یا و اقیانوس ارام اعالم کردند که نمی توانند با
برنامه پیشنهادی امریکا برای کاهش تعرفه کاالها و
خدمات زیست محیطی موافقت کنند.
امسال هم پکن میزبان سران کشورهای عضو این
سازمان است.
نظرگاه
سیاست خارجی و
اقتصاد ایران
مسعود دانشمند
رییس اتاق بازرگانی ایران و امارات
تاثیر سیاست خارجی بر اقتصاد کشور ما امری
قابل بحث و بررسی است .ما از قدیم یا دست کم
از س��الهای بعد از انقالب ،اقتصاد کشورمان را
به نوعی متاثر از سیاس��ت خارج��ی قرار دادیم
در نتیجه هر تحول سیاس��ی بر اقتصاد کشور ما
اثر گذار است .در چنین شرایطی وقتی با کشوری
رابطه سیاس��ی برقرار کنیم یا رابطه سیاسیمان
را قطع می کنیم ،اقتصاد ما دچار نوسان می شود.
سیاس��ت خارجی باید در خدمت اقتصاد باش��د
و برای ان کار کند .بر همین اس��اس اس��ت که
عملکرد دولت در سیاس��ت خارجی در ورود ما
به سازمان های بین المللی اقتصادی تاثیر خواهد
داش��ت .اگر درح��ال حاضر بگویید ک��ه اقتصاد
کشور ما چیزی جدای از دنیاست من ان را کامال
تایید نمی کنم .ما بدون سازوکارهای جهانی در
بخش ه��ای مختلف ق��ادر به زندگی نیس��تیم.
متاسفانه ما درشرایطی خواستیم که ازاین نظام ها
خارج باش��یم .زمانی که دوره اروگوئه در قراداد
عمومی تعرفه و تجارت یا گات بود می توانستیم
وارد WTOشویم اما لج کردیم و گفتیم داخل
این سیس��تم نخواهیم ش��د .بعد ک��ه فهمیدیم
این به زیان اقتصاد کش��ورمان هس��ت بیشتر از
20بار درخواس��ت عضویت دادیم و بار بیست و
دوم به عنوان عضو ناظر وارد شدیم .االن هم باید
تالش کنیم تا بحران تحریم ها را از سر بگذرانیم
و عضو ش��ویم چون اگر نباش��یم تجارت مان با
دنیا دچار مخاطره خواهد شد چرا که کشورهای
عضو بین خودشان تعرفه ترجیحی دارند که در
تجارت با کشورهای غیرعضو این تعرفه افزایش
پیدا می کن��د .اگ��ر میخواهیم ض��رر نکنیم و
اقتصاد زیانده نداش��ته باش��یم باید در مبادالت
جهانی در ترازی متعادل با کشورهای دیگر قرار
بگیریم .من با ای��ن نظر که ما تولید معطوف به
صادرات نداریم موافق نیس��تم .ما در محصوالت
پتروش��یمی س��رمایه گذاری علم��ی کردی��م و
درحال حاضر از بزرگترین تولیدکنندگان اتیلن
در جهان هس��تیم و این خام فروشی هم نیست
و تولی��د صنعتی کش��ور ماس��ت .در زمینه های
مختل��ف ما تولیداتی برای ص��ادرات داریم و در
ضم��ن اگر عضو WTOش��ویم امکانات بالقوه
را ب��ه بالفع��ل تبدیل می کنیم .پ��س باید فصل
تحریم ها را پشت سر بگذاریم و از فضای جدایی
از س��ازوکارهای جهانی خارج ش��ویم .اگر وارد
فضای جهانی اقتصاد شویم زمینه برای صادرات
هس��ت ،تولید بهتر خواهد ش��د و شاخص های
اقتصادی کالن در کش��ور رشد می کنند .ما باید
با س��ازوکارهای بین المللی وارد تعامل ش��ویم و
از فض��ای جهانی برای توس��عه بیمه و بانکداری
اس��تفاده کنیم و این هم برای فعاالن اقتصادی
کش��ور در تولید کاال فرصت استثنایی است ،هم
برای صادرکنندگان و افراد مش��غول در خدمات
تجاری مثل حمل و نقل و بیمه و بازرسی.ما برای
داشتن یک ایران قدرتمند باید بحران بیکاری و
اشتغال را هرچه سریعتر مرتفع کنیم .چیزی که
اقتصاد و سیاست بیشتر کشورها را در دنیا تحت
تاثیر منفی قرار می دهد بیکاری است و متاسفانه
امار بیکاری در کش��ور ما باالست و جوانهای
فارغ التحصیل از دانش��گاهها و یا موسسات فنی
و حرفهای بیکار هس��تند .االن سطح بیکاری در
ایران به لیسانس رس��یده .زمانی سطح بیکاری
دیپل��م بود و االن دو مقطع پیش��رفت داش��ته.
تجربه المان و ژاپ��ن بعد از جنگ را ببینید .در
جنگ در ی��ک روز دو ه��زار هواپیما هامبورگ
را بمباران کردند .خ��ود المانی ها می گویند که
ی��ک همبرگ��ر را 80م��ارک می خریدند چون
ارزش پول ملی کشورش��ان ش��دیدا پایین امده
بود .حاال الم��ان امروز را نگاه کنید که چطور با
تعامل با جهان اقتصادی خارج از خودش توسعه
اقتصادی را س��رعت داده و از برترین کشورهای
اقتصادی جهان است .چین کمونیستی تا زمانی
که درهای کش��ورش را بس��ته بود ،ناموفق بود
اما همین قدری که خودش را در س��ازوکارهای
جهان��ی قرار داد تبدیل به چین قدرتمند ش��د.
کره ش��مالی و جنوبی را با هم مقایسه کنید که
مش��ابه اند با این تفاوت که یکی به سازوکارهای
جهانی پیوس��ته و دیگری نه و حاال کره جنوبی
چگونه است و کره شمالی چگونه .ما اگر درست
برنامه ریزی کنیم پیروز خواهیم ش��د.باید برای
10س��ال اینده برنامه داش��ته باشیم تا ایران را
از نظر اقتصادی قوی کنیم .یک ایران اقتصادی
قوی در عرصه سیاست هم قوی است.
خبرخوان
چرا رسانه ها به نمایشگاه
مطبوعات بی میلند؟
ایس�نا -رییس انجمن صنفی مدیران مس��ئول
روزنامه های غیردولتی با اعتقاد بر بی میلی رسانه ها
به شرکت در نمایشگاه مطبوعات ،علت را این گونه
عنوان می کند :اگر اس��تقبالی وجود ندارد به خاطر
بی اعتمادی به سیاس��ت های امروز رسانه ها نیست،
بلکه به خاطر جایگاهی اس��ت که برای نمایش��گاه
مطبوعات قائل شده اند.
محمدعل��ی وکیلی در عین ح��ال تاکید می کند :
بخش��ی از این بی میلی به فلس��فه خود نمایشگاه
برمی گردد؛ یعنی هنوز بخش��ی از رسانه ها کارکرد
زیادی برای نمایشگاه مطبوعات قائل نیستند .شاید
هم این اتفاق محصول اجرای نمایشگاه در سال های
گذشته بوده که کارکرد سطح پایینی برای ان قائل
بوده اند.
وی در ادامه تاکید کرد :اگر اس��تقبالی از س��وی
رس��انه ها ب��رای نمایش��گاه وجود ن��دارد به خاطر
بی اعتمادی به سیاست های امروز مطبوعات نیست
بلکه به خاطر جایگاه نمایشگاه است.
وکیل��ی درباره میزان مش��ارکت بخش خصوصی
در برگ��زاری بیس��تمین نمایش��گاه مطبوع��ات و
خبرگزاری ه��ا ،گفت :امس��ال به عن��وان گام اول،
بخش خصوصی در حوزه سیاس��ت گذاری حضوری
فعال داش��ت اما ب��ه دلیل اینک��ه بخش خصوصی
امادگی الزم را برای اجرا نداشت ،اجرا مطابق روال
سابق است.
او در عین ح��ال افزود :بخش خصوصی در حوزه
سیاس��ت گذاری نقش خوبی را ایفا ک��رد؛ البته در
حوزه اجرا تالش ش��ده است بخشی از فعالیت ها به
بخش خصوصی واگذار شود.
وی عنوان کرد :یکی از فعالیت هایی که به بخش
خصوصی واگذارش��ده اس��ت ،ویژه نامه های روزانه
نمایشگاه است که پیش از این توسط ستاد اجرایی
تهیه می شد اما امسال به روزنامه ها واگذار شد.
وکیلی همچنین دربار ه اینکه نمایش��گاه بیس��تم
مطبوعات و خبرگزاری ها نخس��تین نمایش��گاهی
اس��ت که در دولت یازدهم برگزار می شود ،تفاوت
ان با س��ال های قبل چیست؟ اظهار کرد :به عنوان
قدم اول برای س��ال اول دولت که رویکرد ان توجه
به بخش خصوصی است ،زمینه خوب همگرایی بین
بخش خصوصی و دولت فراهم ش��ده است و بخش
خصوصی نقش خوبی را ایفا کرده اس��ت .بر همین
اساس تغییراتی هم داشتیم از جمله اینکه انتخاب
جانمایی نمایش��گاه به صورت مجازی بود و دست
دخالت انس��انی در جانمایی نمایش��گاه به حداقل
رسید و این به نوعی به عدالت نزدیک تر بود.
وی در عین حال عن��وان می کند :البته برگزاری
نمایشگاه تا ان ارمانی که عنوان می شود نمایشگاه
به طور کلی به بخش خصوصی واگذار شود ،فاصله
دارد .اما امس��ال به عنوان سال اول اقدامات خوبی
شکل گرفت.
رییس انجمن صنفی مدیران مسئول روزنامه های
غیردولتی همچنین در پاس��خ به پرسش��ی مبنی
براینک��ه بی میل��ی برخ��ی رس��انه ها در برگزاری
نمایش��گاه چیست؟ گفت :بخش��ی از این بی میلی
مربوط به فلس��فه خود نمایش��گاه اس��ت که هنوز
بخ��ش زی��ادی از رس��انه ها کارکرد زی��ادی برای
نمایش��گاه قائل نیس��تند .ش��اید این هم محصول
اجرای نمایش��گاه در س��ال های گذش��ته باشد که
کارکرد س��طح پایینی برای نمایشگاه قائل بودند و
به نظر می رس��د تاثیر کمتری در جذب مخاطب و
تعامل اهالی مطبوعات قائل اند.
18
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
نمایشگاه
trade@smtnews.ir
بررسی می کند
نخستین رکوردهای نمایشگاه بیستم مطبوعات
گ�روه تجارت :بیس�تمین نمایش�گاه مطبوع�ات درحالی کار
خ�ودش را اغاز خواهد کرد که ثبت نام از رس�انه های مختلف
با تاخیر قابل توجهی انجام ش�د .از روز چهارش�نبه 7ابان ماه
رس�انه های مختلف امادگی خود را ب�رای حضور در بزرگترین
مارات�ن مطبوعات�ی اعالم کردن�د و بنابراین کمت�ر از 10روز،
در نمایش��گاه امس��ال تمام رسانه ها و
نهادهای وابس��ته به رسانه ها در 16قالب
کلی دس��ته بندی ش��ده اند که تخصیص
فض��ای غرفه ها نیز ب��ر مبنای ن��وع انها
صورت گرفته اس��ت .در این تقسیم بندی
موسس��ات رس��انه ای ،خبرگزاری ه��ا و
نش��ریات دانشجویی تا س��قف 200متر،
روزنامه های سراسری ،نهادهای کسب وکار
تا س��قف 120مت��ر ،نش��ریات مربوط به
حوزه ه��ای دی��ن و اندیش��ه ،ام��وزش و
مجالت تخصصی تا 84متر و باقی غرفه ها
با تقسیم بندی 48متر 36 ،متر و 24متر
حق تقاضای متراژ داشتند.
نکته اساس��ی در مورد نمایشگاه امسال
این اس��ت که برای نخس��تین بار ،تمامی
مراح��ل پیش ثبت نام ،ثب��ت نام قطعی،
انتخاب محل غرفه ،پرداخت وجه ،دریافت
اطالع��ات غرفه داران برای ص��دور کارت،
اعالم سیاست ها و ضوابط و اطالع رسانی
رویداده��ا و برنامه های جنبی نمایش��گاه؛
صرفا از طریق سایت نمایشگاه مطبوعات
انج��ام ش��د و در مرحله ثبت ن��ام قطعی،
متقاضی��ان متراژ و محل غرفه را از طریق
س��ایت نمایش��گاه روی نقش��ه مشخص
و به ص��ورت برخ��ط ،هزینه واگ��ذاری را
پرداخت کردند.
تقریب��ا از اواس��ط هفت�� ه ج��اری کار
تو س��از در شبس��تان اغاز ش��ده و
ساخ
بیش��تر رس��انه ها کار مربوط ب��ه برپایی
داربس��ت ها و اقدامات اولیه غرفه سازی را
انج��ام داده اند .در میان ثبت نام های انجام
شده ،بیشترین حضور مربوط به ماهنامه ها
و پایگاه های خبری است به طوری که 50
روزنامه 40 ،دوهفته نام��ه 40 ،هفته نامه،
100ماه نامه 15 ،دوماه نامه40 ،فصل نامه،
32خبرگ��زاری 96 ،پای��گاه خب��ری32 ،
موسس��ه مطبوعات��ی و 50متقاض��ی در
بخ��ش «صنای��ع ،خدم��ات و تجهی��زات
مرتب��ط ب��ا مطبوع��ات و رواب��ط عمومی
وابس��ته به س��ازمان های دولتی» ثبت نام
اولیه را انجام دادند.
در تصوی��ر زیر که نمون��ه انالین ان در
س��ایت نمایش��گاه وجود دارد ،می توانید
ش��کل کلی نمایش��گاه مطبوعات و محل
را با فضایی
قرارگیری غرفه روزنامه
ب�رای انجام کارهای مربوط به حضور س�ایت ها ،خبرگزاری ها ،
موسس�ه ها ،روزنامه ه�ا و مجله ه�ا در مصالی ته�ران ،زمان
باق�ی بود .ب�ا توجه به اینکه بس�یاری از ش�رکت کنندگان در
این فس�تیوال فرهنگی قصد ساخت وس�از غرفه های مختلف
را دارن�د و از طرف�ی تعطیالت تاس�وعا و عاش�ورا نیز در این
مدت زمان 10روزه قرار داشت ،به نظر می رسد این بازه زمانی
محدود برای طراحی و س�اخت غرفه و انجام دیگر امور جانبی
کافی نبود .بنابراین پیش بینی می ش�ود که در روز افتتاحیه با
حجم عظیمی از ساخت وس�ازهای نیمه کاره در مصالی تهران
روبه رو شویم.
نخستین تجربه دولت یازدهم
دوره بیستم اولین تجربه دولت یازدهم
در برگ��زاری یک��ی از حس��اس ترین ،
دشوارترین و در عین حال پرمخاطب ترین
نمایش��گاه های کش��ور اس��ت .اتفاقی که
تقریبا تمام رس��انه های کشور چشم امید
به ان بس��ته و س��عی دارند در یک هفته
حضور در این گردهمایی فرهنگی ،بهترین
عملکرد را از خودشان و اهدافی که دنبال
می کنند به مخاطب ارائه دهند.
امس��ال برای نخس��تین بار ثبت نام در
نمایشگاه به صورت الکترونیکی انجام شد
و نش��ریات پس از انجام مرحله نخس��ت،
ثبت ن��ام و اعالم مت��راژ درخواس��تی ،در
مرحل��ه دوم باز هم به صورت الکترونیکی
ثبت ن��ام قطعی انج��ام دادند و جای غرفه
خود را نیز در پالن نمایش��گاه مش��خص
ساختند.
در صف بزرگترین غرفه ها
48متری مشاهده کنید .طبق توضیحات
درج شده در پایگاه اطالع رسانی نمایشگاه،
غرفه های سبز رنگ مربوط به رسانه هایی
اس��ت که روند ثبت نام خود را طی کرده
و هزینه های مربوط ب��ه جانمایی غرفه ها
را نیز پرداخت کرده اند .غرفه های س��فید
رنگ هنوز ثبت ن��ام خود را تکمیل نکرده
و تس��ویه حس��اب نهایی انها باقی مانده
است .امس��ال مسئوالن برگزاری موفق به
پر کردن تمام فضای مصالی تهران نشدند
و حدود 10درصد ان تا لحظه تنظیم این
گزارش خالی باقی مانده است.
عالوه بر 9واحد روابط عمومی و 18واحد
مرتبط با کس��ب وکار مطبوع��ات ،حدود
300رس��انه کش��ور اعم از خبرگزاری ها،
روزنامه ها و موسسات مطبوعاتی ،نشریات
و پایگاه های اطالع رسانی ثبت نام خود را
در نمایشگاه قطعی کردند تا جشن بزرگ
خان��واده مطبوعات و رس��انه ها با روش��ی
متف��اوت از دوره های قبل اغاز ش��ود .بر
اس��اس گزارش س��امانه ثبت ن��ام قطعی
نمایشگاه ،افزون بر 70درصد ثبت نام ها در
ساعت ابتدایی بازشدن سامانه (11تا )12
غرفه ها تف��اوت خاصی با س��ال های قبل
انجام شده است.
ب��ا توجه به نقش��ه ای ک��ه هم اکنون در نداش��ته باش��د .البته باید صبر کرد و دید
س��ایت مربوط به ستاد برگزاری نمایشگاه کدام یک از رس��انه ها موفق خواهند ش��د
وج��ود دارد و چین��ش غرفه ها را نش��ان غرفه خ��ود را در کوتاه ترین زمان ممکن
می دهد ،پیش بینی می شود نحوه طراحی اماده بهره برداری کنند.
در این میان 10رسانه به عنوان نخستین متقاضیان برای ثبت نام در بازه زمانی
زیر 3دقیقه انتخاب شده اند.
زمان ثبت نام
متراژ
گروه
نام رسانه
موسسه همشهری
موسسه
132
11:00:26
جهان سینما
فرهنگی
12
11:02:26
روزنامه تخصصی
48
11:02:28
تندرستی
عمومی و خانواده
24
11:02:29
ابتکار -ابتکار جنوب
موسسه
24
11:02:38
پایگاه ایران اکونومیست
سیاسی ،اقتصادی
24
11:02:39
شما
سیاسی ،اقتصادی
12
11:02:41
ایران پاک
عمومی و خانواده
12
11:02:44
صحنه
فرهنگی
12
11:02:45
شبکه هنر
فرهنگی
18
11:02:48
گسترش
بزرگتری��ن غرف��ه را در می��ان تم��ام
رس��انه ها ،خبرگ��زاری ف��ارس در اختیار
گرفته که متراژ ان حدود 194متر است.
پس از خبرگزاری فارس ،موسسه جام جم
ب��ا انتخاب غرفه 143مت��ری در رده دوم
قرار دارد .موسسه کیهان نیز در نمایشگاه
س��ال جاری فضای 137متری برای غرفه
خودش دارد که ان را در رتبه س��وم قرار
می دهد.
در رتبه چهارم بزرگترین ها روزنامه اسیا
ب��ا غرفه 134متری ق��رار دارد .همچنین
در ردیف پنجم موسس��ه های همشهری،
خراس��ان و اطالع��ات ب��ا غرفه های 132
متری ب��ه طور مش��ترک حض��ور دارند.
خبرگزاری ایسنا هم با 118متر غرفه در
رتبه شش��م ،روزنامه فرهیختگان با 114
مت��ر غرفه در رتبه هفت��م و ماهنامه علم
برتر با غرفه 97متری در رتبه هشتم قرار
دارند .باقی رسانه ها غرفه های کوچکتر از
80متر اجاره کرده اند.
مخاطبان بیس��تمین دوره از نمایشگاه
مطبوعات می توانند از شنبه ( 17مهرماه)
به مدت 7روز از س��اعت 9ت��ا 20برای
بازدید از بخش های مختلف این جشنواره
در مصالی امام خمینی حضور پیدا کنند.
نمایشگاه کتاب شارجه
کلید خورد
ایس�نا -سی وسومین دوره نمایش��گاه بین المللی
کتاب شارجه امارات متحده عربی که امسال حضور
افتخاری «دن براون» نویسنده صاحب نام رمان های
«رمز داوینچی» و «فرش��تگان و ش��یاطین» را به
همراه دارد ،چهارش��نبه 14 ،ابان کار خود را شروع
کرد.
امسال 141ناش��ر از امارات متحده عربی140 ،
ناش��ر از مصر و 105خانه نش��ر از لبن��ان در این
رویداد فرهنگی حضور دارند .روس��یه ( 75ناش��ر)،
س��وریه ( 68ناش��ر) ،هند ( 56ناش��ر) و اردن (51
ناش��ر) دیگر کش��ورهای فع��ال در این نمایش��گاه
هستند 51 .ناشر انگلیسی 27 ،ناشر امریکایی و 13
ناش��ر از ایتالیا هم محصوالت خود را در نمایشگاه
کتاب شارجه عرضه می کنند.
به گزارش حریت دیلی نیوز ،امس��ال یک میلیون
و 400هزار جلد کتاب در معرض نمایش و فروش
قرار می گیرد و صدها ورک شاپ ،فعالیت فرهنگی،
نمایش های اقتباس��ی و برنامه های ویژه گروه های
س��نی مختلف در این نمایش��گاه ترتیب داده شده
است.
اخبار نمایشگاهی
نمایشگاه کتاب تهران تغییر می کند؟
ایس�نا -مدیرعامل موسس��ه نمایش��گاه های فرهنگی ایران با اش��اره به
برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در مصال ،از ایجاد تغییراتی در برپایی این
تو هشتمین
دوره از نمایش��گاه خبر داد .امیرمسعود شهرام نیا ،درباره بیس
دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گفت :نمایشگاه کتاب اتی در مصال
می ماند و در دهه دوم اردیبهش��ت ماه برگزار می شود .مدیرعامل موسسه
نمایش��گاه های فرهنگی ایران همچنین تاکید کرد :البته اکنون دبیرخانه
و ش��ورای راهبردی نمایشگاه فعال است و جلسه های ان برگزار می شود،
اما با ش��روع به کار شورای سیاستگذاری این کار جدی تر دنبال می شود.
او درباره تغییرات احتمالی نمایشگاه کتاب بیست وهشتم هم گفت :تالش
ما برای جابه جایی نمایش��گاه عملی نش��د و در پایان تصمیم به برگزاری
نمایش��گاه در مصال گرفته شد ،اما ایده های مختلفی برای ایجاد تغییرات
در فضای نمایشگاه وجود دارد.
نمایشگاه کتاب گیالن با حضور ناشران
سراسر کشور برگزار می شود
ایرنا -دویست و هفتادمین نمایشگاه کتاب استانی 17ابان ماه با حضور 200
ناشر از سراسر کشور در شهر رشت اغاز به کار می کند .به گزارش روز سه شنبه
گروه فرهنگی ایرنا ،در این نمایش��گاه 200ناش��ر از سراس��ر کشور 45هزار
عنوان کتاب را در 210غرفه در معرض دید عالقه مندان قرار می دهند .برای
این نمایشگاه مبلغ 450میلیون تومان بن کارت الکترونیکی خرید کتاب در
نظر گرفته شده که در محل نمایشگاه به عالقه مندان عرضه می شود .دهمین
نمایش��گاه کتاب گیالن از تاریخ 17تا 23ابان به مدت یک هفته از ساعت
10تا 20پذیرای عالقه مندان به کتاب و کتابخوانی است .نمایشگاه های کتاب
اس��تانی به همت موسسه نمایشگاه های فرهنگی ایران و اداره کل فرهنگ و
ارشاد اسالمی اس��تان ها و با حمایت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و
ارشاد اسالمی در مراکز استان ها برگزارمی شود.
معدن بین الملل
mine@smtnews.ir
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
ایران ،دارنده بزرگترین ذخایر زغال سنگ خاورمیانه
19
زغال سنگ داریم ،صادر نمی کنیم
لیلا مقدم فر – گروه مع�دن :با اینکه ایران به تازگ�ی به عنوان بزرگترین دارنده ذخایر زغال س�نگ
خاورمیانه شناخته شده است اما در میان تولید کنندگان و برنامه ریزان حوزه زغال سنگ تمایل چندانی
ب�ه صادرات این منبع گس�ترده و ارزان انرژی فس�یلی وجود ن�دارد .به اعتقاد برخی از کارشناس�ان
اس�تراتژی ایران در زمینه زغال سنگ ،صادرات به شکل خام نیست و ایران باید از زغال سنگ خود با
ایجاد ارزش افزوده در صنعت تولید فوالد و همچنین تولید برق اس�تفاده کند .اما داس�تان زغال سنگ
ایران به همینجا ختم نمی شود و تا عملی شدن استراتژی مطلوب فاصله داریم.
گرچه ایران به عنوان بزرگترین دارنده زغال س��نگ
خاورمیان��ه ش��ناخته ش��ده ام��ا در میان کش��ورهای
همسایه تنها ترکیه از زغال سنگ به عنوان منبع تولید
انرژی اس��تفاده می کند .ایران در س��ال های گذش��ته
به ترکیه زغال س��نگ صادر می ک��رده اما اکنون میزان
تولید ساالنه زغال س��نگ ترکیه از ایران پیشی گرفته
اس��ت .موضوع دیگری که باید درباره زغال سنگ ایران
به ان توجه کرد این اس��ت که امارهای منتش��ر شده
درفاصل��ه س��ال های 83تا 89نش��ان می دهد میزان
واردات زغال س��نگ ای��ران بی��ش از می��زان صادرات
این ماده بوده اس��ت .از س��وی دیگرکش��ورهای حوزه
خلیج ف��ارس زغال س��نگ ندارند اما به دلیل داش��تن
ذخایر غنی نفت و گاز به این منبع انرژی نیازی ندارند.
این در حالی اس��ت که هندوس��تان ب��ه عنوان یکی از
کشورهای استفاده کننده بزرگ زغال سنگ و نزدیک به
ایران می تواند کش��ور مقصد برای صادرات زغال سنگ
باش��د ،چراکه هند خود جزو کش��ورهای تولید کننده
زغال س��نگ اس��ت اما قادر به تامین نیاز داخلی خود
نیست ،بنابراین به نظر می رسد ایران با حجم گسترده
زغال سنگ خود می تواند در این راستا هدفگذاری کند.
زغال س�نگ ،ان�رژی 70درصدی کش�ورهای
کمتر توسعه یافته
با وجودی که اس��تفاده از منابعی چون زغال س��نگ
به عنوان تامین کننده انرژی در بس��یاری از کشورهای
توس��عه یافته محدود یا به دلی��ل االیندگی این منبع
انرژی ممنوع ش��ده اس��ت ام��ا هنوز هم بس��یاری از
کشورهای جهان به دلیل نداشتن سایر منابع انرژی از
این منبع استفاده می کنند .بنابر امارها در کشورهایی
چ��ون هند و چی��ن و همچنین کش��ورهای اس��یای
جنوب شرقی زغال سنگ 65تا 70درصد منابع انرژی
را تامین می کند.
این درحالی اس��ت که برخی از کارشناسان معتقدند
رکود مالی اروپا و امریکا باعث ش��ده این کش��ورها از
س��رمایه گذاری برای توس��عه انرژی های پاک دس��ت
بردارند و همچنان به منابع س��وخت فس��یلی احتیاج
داشته باشند .این موضوع باعث شده واردات زغال سنگ
به این کشورها ادامه داشته باشد.
وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت اع�لام کرد :ارزش
صادرات��ی س��نگ اهن ،محص��والت اهن ی��ا فوالد و
س��یمان س��فید به عنوان 3قلم کاالی بخش معدن و
صنایع معدنی از فهرس��ت 10قلم عمده صادراتی در
6ماه نخست امسال به بیش از 1/2میلیارد دالر رسید.
براساس این گزارش در 6ماه نخست سال جاری ارزش
س��نگ اهن هماتیت دانه بندی با خلوص اهن کمتر از
40درصد به رقم 497میلیون دالر رس��ید که 3درصد
از ارزش کل ص��ادرات ای��ن دوره را به خود اختصاص
ظرفیت صادرات نداریم
گرچه بس��یاری دیگر از کشورها
اس��تفاده از منابع فسیلی را رها
کرده ان��د و در زمین��ه ان��رژی
هسته ای سرمایه گذاری می کنند،
ام��ا ای��ران به عن��وان یک��ی از
کش��ورهای بزرگ دارنده نف��ت و گاز همچنین صاحب
بزرگترین معادن زغال سنگ است که تاکنون در زمینه
بهره برداری از این معادن نیازی احس��اس نکرده است.
رضا اشرف س��منانی ،عضو خانه معدن درباره صادرات
می گوید :زغال متالوژی ما
زغال س��نگ ایران به
برای مصارف داخلی اس��تفاده می ش��ود و این در حالی
اس��ت که زغال حرارتی تولید ای��ران ظرفیت صادرات
ندارد .اشرف س��منانی دلیل این موضوع را توانا نبودن
ایران برای رسیدن به قیمت رقابتی مناسب می داند .به
اعتقاد این عضو خانه معدن عیار زغال س��نگ ایران باال
نیس��ت و برای مثال زغال طب��س گوگرد باالیی دارد و
زغ��ال کرمان دارای خاکس��تر اس��ت که ای��ن موضوع
ص��ادرات زغال س��نگ ای��ران را فاقد صرف��ه اقتصادی
می کند .باال بودن حجم صادرات کشورهای صادرکننده
زغال س��نگ و پایین بودن حجم تولید ایران یکی دیگر
ازدالیل��ی اس��ت ک��ه باعث می ش��ود ایران ب��ه عنوان
صادر کننده بزرگ زغال س��نگ شناخته نشود و تنها به
صادرات به ترکیه اکتفا کند.
استراتژی ما صدور ماده خام نیست
با توجه به اینکه 4/8میلیارد تن ذخایر زغال سنگ در
کشور وجود دارد که از این مقدار ،میزان ذخایر مکشوفه
زغال سنگ 1/8میلیارد تن ذخیره احتمالی زغال سنگ
کک ش��و و 3میلیارد تن ذخیره احتمالی زغال س��نگ
حرارتی بوده است .اما با وجود بیشتر بودن میزان ذخایر
احتمالی زغال سنگ حرارتی ،این مقدار به گفته اشرف
سمنانی به دلیل مرغوب نبودن قابلیت صادرات ندارد.
نکته دیگری ک��ه در بحث صادرات زغال س��نگ ایران
به ان اش��اره می کند ،تمایل نداشتن ایران به صادرات
ماده خام اس��ت .بنابر این اس��تراتژی ایران می تواند با
تبدیل زغال سنگ خود به زغال متالوژی از ان در تولید
فوالد و درمراحل باالتر در تولید ماش��ین االت استفاده
کن��د .تبدیل زغال حرارتی به ب��رق و صادرات برق نیز
از جمله روش هایی اس��ت که ایران می تواند با استفاده
از ان عالوه بر تامین ب��رق نیروگاه های محلی از منابع
زغال سنگ خود استفاده کند.
چرا تولید نداریم؟
هر اندازه که زغال س��نگ ایران نامرغوب باش��د ،این
حجم زیاد ذخایر زغال سنگ تا به حال باید زمینه ای را
برای صادرات این محصول ایجاد کرده باشد اما تاکنون
تنها گزارش��ی که از صادرات زغال سنگ داده شده در
س��ال 1380بوده که میزان 820تن صادرات را اعالم
کرده است .در این سال میزان ذخایر قطعی زغال سنگ
در کش��ور 310میلیون تن براورد شده است .این رقم
در س��ال 1376برابر 103میلیون تن بوده که نش��ان
از اکتش��اف ذخایر جدید تا مرز 37درصد رشد دارد،
همچنین در س��ال 80تعداد معادن فعال زغال س��نگ
در کشور که اغلب خصوصی بوده اند 83معدن گزارش
ش��ده است .اما با وجود این امار و ارقام ایران از ذخایر
زغال سنگ خود استفاده چندانی نمی کند.
معادن زغال سنگ متروکه شده
ع�لا میرمحمدصادق��ی ،رییس
خان��ه مع��دن درباره ص��ادرات
زغال س��نگ ای��ران ب��ه
می گوی��د :از انجا که در دوره ای
صادرات زغال س��نگ ب��ه خاطر
حجم باالی صادرات برخی کش��ورها محدود شده بود،
فعالیت در حوزه اس��تخراج زغال سنگ کم شد که این
باعث متروکه شدن معادن زغال سنگ شد.
میرمحم��د صادقی ب��ا بیان اینکه حج��م پایین تولید،
ص��ادرات ک��م را رق��م زد و صادرات کم نیز از س��وی
دیگر موجب ش��د زغال س��نگ ایران مقرون به صرفه
نباشد ،ضمن اینکه هم اکنون در دنیا زغال سنگ بازهم
در مرک��ز توجه قرار گرفته ،گف��ت :به این دلیل دولت
باید به معادن زغال س��نگ توجه ویژه ای داشته باشد و
تس��هیالت بدهد تا بتوانیم ازاین ذخایر عظیم استفاده
بهتری داش��ته باش��یم .هم اکنون زغال سنگ ایران به
عنوان سوخت کوره های تولید فوالد استفاده می شود.
این درحالی اس��ت که برخی از معدنداران زغال سنگ
معتقدند در اختیار نداش��تن تجهیزات مورد نیاز ،نبود
زیرساخت های مناسب و همچنین ایمن نبودن معادن
زغال س��نگ ،باعث کاهش میزان استخراج زغال سنگ
شده است.
ذوب اهن نمی خرد
با توج��ه به اینکه عم��ده مصرف داخلی زغال س��نگ
درای��ران در تولی��د فوالد اس��تفاده می ش��ود ،کیفیت
نامناس��ب زغال س��نگ داخلی برای استفاده در صنایع
تولید ف��والد باعث ش��ده زغال س��نگ داخل کش��ور
بدون اس��تفاده بماند .محمدجعفر برادران کارش��ناس
می گوی��د :چون
زغال س��نگ درای��ن ب��اره ب��ه
کیفیت زغال س��نگ داخلی خوب نیست ما واردکننده
زغال س��نگ هس��تیم و کارخانه هایی چون ذوب اهن
حاض��ر به خرید زغال س��نگ ایران نیس��تند .به گفته
ب��رادران هزینه حمل و نقل ب��االی این محصول یکی
دیگر از دالیلی اس��ت که باعث شده زغال سنگ ایران
مهجور بماند و مورد استفاده قرار نگیرد.
در 6ماه نخست امسال
ارزش 1/2میلیارد دالری صادرات سنگ اهن ،فوالد و سیمان سفید
داد .قیمت پایه هرتن سنگ اهن یادشده به ارزش 66
دالر ثبت ش��د که یک درصد رشد را نسبت به قیمت
پایه مدت مشابه س��ال گذشته نشان می دهد .گفتنی
اس��ت ارزش محصول فوق نسبت به 6ماه نخست سال
گذش��ته 23درصد کاهش داش��ته که موجبات تنزل
جای��گاه را از رتب��ه دوم اقالم صادراتی به رتبه شش��م
فراهم اورده اس��ت .همچنین محصوالت اهن یا فوالد
در این مدت به ارزش 411میلیون دالر صادر ش��د که
2/5درص��د از ارزش کل صادرات را به خود اختصاص
داده اس��ت .قیمت پایه هرتن محصوالت نامبرده 705
دالر ثبت ش��ده که 61درصد نس��بت به 6ماه نخست
س��ال 92افزایش داشت و عالوه براین 115درصد نیز
از نظر ارزش نسبت به نیمه نخست سال گذشته رشد
داشته است .الزم به ذکر است محصوالت اهن یا فوالد
که در س��ال گذشته رتبه 17اقالم صادراتی را به خود
اختصاص داده بود با جهش��ی چشمگیر به رتبه هفتم
ارتقا یافته اس��ت .همچنین ارزش صادراتی س��یمان
س��فید پرتلند(بجز رنگ شده به ش��کل مصنوعی) در
یادداشت
استراتژی وام دهی
داشته باشیم
سید احمد مشکانی -کارشناس معدن :صندوق
توسعه فعالیت های معدنی یکی از صندوق هایی است
که در راس��تای کمک به توس��عه فعالیت های معدنی
کش��ور ایجاد ش��د .ای��ن صندوق نقش واس��طه بین
بانک ه��ا و فع��االن حوزه معدن را ب��ر عهده گرفت تا
در نتیجه فعالیت این صندوق ،معدنداران بتوانند وام
بانکی بگیرند ،اما در نهایت به مشکالتی برخورد که نه
تنها دیگر شرایط کمک به فعاالن معدن را ندارد ،بلکه
خود نیز به بانک ها مقروض شده است .چرا که بسیاری
از وام گیرندگان نتوانس��تند در نتیجه سرمایه گذاری
خود در معادن وام بانکی را پس بدهند .حال با توجه
به توصیه وزیر محترم صنعت ،معدن و تجارت مبنی
بر کمک صندوق توسعه فعالیت های معدنی و بانک ها
به فعاالن بخ��ش معدن و اهتمام وی��ژه در خصوص
فعالیت ه��ای معدنی باید برخی اقدامات انجام ش��ود
تا فعالیت های اینده صندوق با مش��کل مواجه نشود.
متاسفانه تاکنون در ایران سیستم وام دهی فردمحور
بوده اس��ت ،ب��ه این معنا که هم ش��خص ناظر و هم
فرد وام دهن��ده نقش مس��تقیمی در پرداخت وام و
تعیین میزان ان داش��ته اند .این در حالی اس��ت که
باید در زمینه وام معادن چند قدم اساس��ی برداشته
شود.نخس��ت مش��خص کردن اس��تانداردهایی برای
معادن تا بر اس��اس ان ،می��زان وام به نوع معدنی که
تقاضای وام کرده وابس��ته باش��د .به این شکل ناظر
ب��ه راحتی می توان��د میزان وام را براس��اس رنکینگ
معدن مش��خص کند ،در این روش ش��خص محوری
از بین م��ی رود و اگر ناظر دیگ��ری در زمان دیگری
بخواه��د برای می��زان وام تصمیم گیری کند ،تصمیم
وی تغییر فاحش��ی نخواهد داشت .نکته دیگر اعمال
اموزش ه��ای تخصصی به ناظران اس��ت که می تواند
قاعده کار را برای انها مش��خص کند ،براین اس��اس
اگر قاعده درس��ت بود ناظر وام می دهد و اگر نبود از
دادن وام خ��ودداری می کند .وج��ود قانون مدون در
زمین��ه دادن وام و اجرای این قانون در طوالنی مدت
باعث می شود نتایج ،معایب و محاسن قانون مشخص
شود .مسئله ای که ما اکنون در زمینه وام معادن پیدا
کرده ایم تنها گریبان بانک وام دهنده را نگرفته است،
چرا که نداشتن کارشناسان خبره در این زمینه باعث
ش��ده که نظر کارشناسی درس��ت هم به مامور بانک
و هم به معدندار داده نش��ود و به این ش��یوه عالوه بر
اینکه نظرها گاه نادرس��ت و از روی رانت داده ش��ده،
از س��وی دیگر معدن��دار را با مش��کل مواجه کرده و
مسئله دیگری که نقص سیستم وام دهی ایجاد کرده؛
ورود افرادی اس��ت ک��ه با فضاس��ازی وام های کالن
گرفته اند اما هیچ گاه وام را پس نداده اند ،شکل گیری
چنین افرادی هم به خاطر نبودن قانون مش��خص در
زمینه وام دهی است.در واقع استانداردسازی ،اموزش
نیروهای متخصص و متعهد و الگوگیری از کشورهای
پیش��رفته می تواند راهکارهای مناسبی برای فعالیت
درس��ت و بی دغدغه صن��دوق توس��عه فعالیت های
معدنی باشد.
6ماه نخست امس��ال به رقم 330میلیون دالر رسیده
ک��ه 2درصد از س��هم ارزش کل ص��ادرات را به خود
اختصاص داده اس��ت .قیمت پایه هرتن سیمان سفید
پرتلند صادراتی 60دالر ذکر ش��ده که قیمت پایه ان
نس��بت به 6ماه نخست سال گذشته 92درصد کاهش
داش��ته اس��ت .عالوه بر این ارزش این ماده نسبت به
نیمه نخست سال گذش��ته کاهش 35درصدی داشته
که باعث ش��ده رتبه پنجم س��یمان س��فید پرتلند در
فهرست اقالم عمده صادراتی به جایگاه نهم تنزل یابد.
نقش شگفت انگیز معدن در اقتصاد امریکا
اینفوگرافی منتشر شده در سایت مینرالز مارکت الیف امریکا نشان می دهد بخش معدن در این کشور تاکنون چقدر کارساز بوده است .این درحالی است که امریکا به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان شناخته می شود .اعداد و ارقام این اینفوگرافی تعجب برانگیز است.
با وجود رسیدن نرخ بیکاری امریکا به
9/1درصد ،امریکایی ها توانستند مشاغلی را در
بخش معدنکاری پیدا کنند.
هر سال ارزش صادرات امریکا در بخش
مواد معدنی و محصوالت فراوری شده
از مواد معدنی بالغ بر 122میلیارد دالر
می شود.
معدنکاری بیش از 1/1میلیون شغل را در
امریکا پشتیبانی می کند410 .هزار امریکایی به
صورت مستقیم در بخش معدنکاری در حال
کارند.
در سال .2011م معادن امریکا در مجموع 74میلیارد دالر مواد خام
تولید کردند ،فراوری این مواد ارزش ان را به 633میلیارد دالر رساند.
در 10سال گذشته مشاغل
معدنکاری سنگ های فلزی
رشد 10درصدی داشته است.
ارزش ذخایر معدنی توسعه نیافته امریکا بیش
از 6/2تریلیون دالر تخمین زده می شود.
صنایعی مانند خودروسازی ،نفت و گاز ،لوازم خانگی و ...مواد
معدنی را به محصوالت با فناوری باالتر تبدیل کردند که ارزش
انها به بیش از 2تریلیون دالر رسید.
نگاه روز
بهبود در بازار فوالد
ضدزنگ در جهان
بازارهای جهانی فوالد ضدزنگ رو به بهبود است
گرچ��ه بازار ف��والد ضدزنگ این روزه��ا در برخی
از مناط��ق هنوز به ثبات الزم نرس��یده اس��ت اما
بررس��ی ها از روند افزایش��ی تقاضای جهانی فوالد
ضدزنگ و همچنین گرم شدن بازار مواد اولیه نشان
می ده��د دوران رکود در بازار این محصول فوالدی
به پایان خود نزدیک شده و فوالد ضدزنگ می رود
تا بازار پر رونقی را تجربه کند.
جاس��ون کاپالن ،تحلیلگر ب��ازار IHSمی گوید
پیش بینی می کنیم بهب��ود به صورت یکنواختی در
بازار جهانی فوالد ضدزنگ تداوم داشته باشد و بازار
امریکا در خط مقدم قرار خواهد داشت .کریستوفر
پلوم��ر ،مدیرعامل دفتر اس��تراتژی فل��زات امریکا
پیش بینی می کند که تولید فوالد ضدزنگ امس��ال
6/8درصد افزایش خواهد داش��ت که 15درصد ان
مربوط به افزای��ش در امریکا 11/1 ،درصد افزایش
در چین و 0/2درصد افزایش در اروپای غربی است.
در این رابطه تحلیلگران معتقدند که تولیدکنندگان
محصوالت تخت و طویل ضدزنگ به دلیل طوالنی
بودن زمان س��فارش یا دریافت کاال تا پایان سال از
بهبود شرایط منتفع خواهند شد.
فاصله زمانی طوالنی عرضه و تقاضا
در حالی که در ش��روع سال زمان های سفارش تا
دریافت فوالد ضدزنگ داخلی کامال کوتاه و فقط 4
ت��ا 6هفته بود اما در حال حاضر فاصله زمانی بین
تقاض��ا و عرضه برای دریافت ورق فوالدی ضدزنگ
از اتوکمپو در امریکا به دوره بی س��ابقه طوالنی 4تا
5ماه رسیده است.
دست اندرکاران بازار می گویند اگر چه این فاصله
زمان��ی برای محصوالت طویل ضدزنگ هم افزایش
یافته است اما در حد محصوالت تخت نیست چون
ب��ا افزایش تقاضا ب��رای محصوالتی چون میلگرد و
مفتول ضدزن��گ در صنایع هوافضا ،صنایع حفاری
و صنایع برق تولی��دات این محصوالت نیز افزایش
یافته است.
رابرت کاتمن ،تحلیلگر ارشد متال بولتن می گوید
فروش مراکز خدماتی فوالد ضدزنگ امریکا در ماه
ژوئن امسال نسبت به مدت مشابه ان در سال قبل
14/6درص��د افزایش پیدا کرده اس��ت .اما حتی با
وجود ای��ن تقاضای باال ،مراک��ز خدماتی همچنان
نس��بت به خریدهای شان محتاطانه عمل می کنند.
ای��ن نگرانی وج��ود دارد که اگر تحری��م اندونزی
برداشته ش��ود ،قیمت های فوالد ضدزنگ می تواند
به س��رعت کاهش پیدا کند چ��ون اندونزی از ماه
ژانویه امسال صادرات س��نگ نیکل خود را تحریم
کرده اس��ت که در نتیجه قیمت نیکل افزایش پیدا
کرده و به دنب��ال ان قیمت های فوالد ضدزنگ هم
باال رفته است.
اشباع بازار چین و ناامیدی اروپا
تحلیلگران پیش بینی می کنند که احتماال تولید
ف��والد خام ضدزنگ چین امس��ال حدود 11درصد
افزایش داش��ته باش��د .با وجود اینکه این رقم قابل
توجه اس��ت اما در 15س��ال گذش��ته به جز سال
2008م در پایین ترین سطح قرار دارد.
البته باید توجه داش��ت که اقتصاد چین از لحاظ
عرض��ه با زیان مواجه ش��ده اس��ت .چون حاش��یه
س��ود تولیدکنندگان فوالد ضدزنگ در حال حاضر
به ش��دت تحت تاثیر منفی عرضه مازاد قرار گرفته
و با افزایش میزان تولید از 19میلیون تن در س��ال
2013م ب��ه 21/1میلی��ون تن در س��ال جاری این
موضوع تش��دید خواهد شد .اس��تفاده از فرونیکل
کم عی��ار ای��ن مزیت را ب��ه تولیدکنن��دگان فوالد
ضدزنگ چین داده اس��ت که هزینه های تولید انان
نسبت به رقبا کمتر شود و اگر انان مجبور شوند که
به جای ان از نیکل اولیه یا ضایعات نیکل استفاده
کنند ،متضرر خواهند شد .تحلیلگران می گویند در
برخی از موارد گریده��ای خاص فرونیکل کم عیار،
تحری��م اندونزی را نادیده گرفته اند اما این س��وال
مطرح است که تا چه حد می توان از این سنگ های
کم ارزش یا کم عیار نیکل استخراج کرد .همچنین
در خصوص بازار فوالد ضدزنگ در اروپا تحلیلگران
معتقدند گرچه ب��ازار فوالد ضدزن��گ اروپا اندکی
بهب��ود پیدا کرده اس��ت ام��ا ان گونه ک��ه انتظار
می رفت این بهب��ود تقاضا چندان قابل توجه نبوده
اس��ت؛ چون همزمان با اغاز پالس هایی از افزایش
تقاض��ا ،عرضه مازاد و رش��د واردات رون��ق بازار را
متوقف کرده اس��ت .بررس��ی های صورت گرفته از
بازار اروپا نشان می دهد خودروسازان بر خالف چند
سال گذشته با رش��د تولید همراه بوده و همچنین
بخش ساختمانی از بیش��ترین رشد برخوردار بوده
است.
منبع :متال بولتن
مترجم :احسان نوریان زاده
20
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
چشم انداز معدنی
نجات سیمانی ها در گرو راهسازی است
جایگزینی سیمان به جای قیر
نرگس قیصری-گروه معدن :سیمان جایگزین قیر در
جاده سازی می شود .جایگزین شدن سیمان در جاده ها
موضوعی است که در چند ماه گذشته به کرات از سوی
مس��ئوالن و متولیان سیاس��ت های اقتصادی و صنعتی
کش��ور مورد تاکی��د قرار گرفته به ط��وری که مهندس
محم��د رضا نعمت زاده وزیر صنعت ،معدن و تجارت نیز
در این باره گفته راهسازی در کشور باید به صورت بتنی
انجام گیرد تا مصرف س��یمان جایگزین قیر در اسفالت
جاده ها ش��ود .وی همچنین در این رابطه یکی از دالیل
کند بودن پروژه های راهس��ازی را کمبود قیر دانسته و
گفته بوده که افزایش 15درصدی قیمت قیر مشکالت
فراوان��ی را ب��رای پیمان��کاران این بخ��ش فراهم اورده
بنابراین درحالی که در کشور با مازاد تولید سیمان مواجه
هس��تیم باید سیمان را جایگزین قیر در احداث جاده ها
کنیم .البته موضوع س��یمانی شدن جاده ها به همین جا
ختم نش��ده و به نظر می رس��د دولت در این زمینه عزم
جدی دارد چراکه در چند روز گذش��ته نیز وزارت راه و
شهرسازی نیز از بتنی شدن 10درصدی جاده ها تا سال
اینده و جانشینی کامل سیمان به جای قیر در راهسازی
تا پایان سال 1400خبر داده است .در واقع انچه مسلم
اس��ت ایران به عنوان سومین تولید کننده بزرگ سیمان
در جهان محسوب شده و این امر می تواند به عنوان یکی
از مزیت های اقتصادی مورد توجه قرارگیرد .این درحالی
است که به دلیل حاکم شدن شرایط رکودی و تحریمی
نه تنها مصرف س��یمان در داخل کش��ور کاهش یافته
بلکه بازارهای صادراتی این محصول نیز تحت شعاع قرار
گرفته اس��ت به طوریکه هم اکنون س��یمانی ها با مازاد
تولید مواجه هستند .بنابراین درحالی که استفاده از قیر
در جاده سازی به مراتب هزینه های باالتری را نسبت به
مصرف سیمان به کشور تحمیل می کند و همچنین این
محصوالت به مراتب از بازار صادراتی بهتری نس��بت به
سیمان برخوردارند .بنابراین جایگزین شدن سیمان در
جاده سازی به جای قیر به طور قطع ضمن خروج صنایع
س��یمانی از رکود حاکم افزایش درامدهای ارزی را نیز
برای کشور به همراه خواهد داشت.
نادر غفاری معاون فنی و تولید انجمن سیمان در رابطه
با اجرای این طرح و جایگزینی س��یمان به جای قیر به
می گوید :استفاده از س��یمان در ساخت جاده ها
حاک��م بر صنع��ت س��یمان را فراهم می کن��د از ورود
محص��والت فوالدی به کش��ور نیز جلوگی��ری کرد .در
واق��ع یکی از نکاتی که در این خصوص وجود دارد عمر
طوالن��ی بتن نس��بت به فوالد بوده و همی��ن امر باعث
افزایش اس��تحکام ساختمان ها خواهد شد .درواقع یکی
از مس��ائلی که باعث شده تا پیمانکاران تمایل بیشتری
برای اس��تفاده از فوالد در ساخت وس��از داشته باشند از
پیش س��اخته بودن این محصول اس��ت که انجام کار را
برای انها اسان تر خواهد کرد.
اجرای ازمایشی طرح در روستاهای کشور
قدمتی 50س��اله در دنیا داشته و هم اکنون در بسیاری
از کش��ورها ش��اهد اس��تفاده از این محصول در صنعت
عمران و راه سازی هستیم .با این وجود با توجه به اینکه
در ای��ران ظرفیت باالیی برای تولید این محصول وجود
دارد و می ت��وان ان را در صنایع مختلف مورد اس��تفاده
قرار داد اما توجه الزم و کافی به ان نش��ده و بسیاری از
محصوالت سیمانی بدون استفاده باقی مانده اند .یکی از
اقداماتی که هم اکنون انجمن سیمان بر روی ان تمرکز
کرده این اس��ت که با همکاری با وزارت راه و ترابری راه
را برای توسعه و استفاده از سیمان در امور ساخت جاده
هموار کند.
نادر غفاری همچنین به مزیت های اس��تفاده از سیمان
اش��اره کرد و گفت :اس��تفاده از سیمان در صنعت راه و
س��اختمان احتیاج به فرهنگ س��ازی و اموزش داشته
ت��ا بت��وان ان را به مرحله اجرا در اورد و در این راس��تا
فعالیت هایی از س��وی انجمن س��یمان اغاز شده است.
اس��تفاده از سیمان مزایای بس��یاری داشته که از جمله
مهم تری��ن انها م��ی توان به میزان مقاوم��ت باالی این
محصول اش��اره کرد چراکه عمر جاده های بتنی حداقل
دو برابر جاده هایی اس��ت که با قیر س��اخته شده اند به
گونه ای که عمر انها به 50س��ال رس��یده اما جاده های
فعلی که از قیر س��اخته ش��ده تنها 15تا 20سال عمر
می کنند و در صورت قرار گرفتن در شرایط های مختلف
دانشگاه باهنر کرمان
میزبان سومین کنفرانس معادن روباز
س��ومین کنفرانس ملی معادن روب��از به میزبانی
بخش مهندسی معدن دانشگاه شهید باهنر کرمان با
مشارکت دیگر دانشگاه ها ،پژوهشگران و صنعتگران،
سازمان نظام مهندسی معدن و با حمایت مدیران و
کارشناسان معادن روباز کشور 29تا 31اردیبهشت
94در دانشگاه شهید باهنر کرمان برگزار می شود.
با توجه ب��ه جایگاه ویژه معادن روباز در توس��عه
اقتصادی کش��ور ،گس��ترش دان��ش در حوزه های
تخصصی این رش��ته ،از اهمیت خاص��ی برخوردار
است.
س��عید کریمی نسب ،رییس و دبیر این همایش با
اش��اره به این مطلب به معدن 24گفت :در برگزاری
و انتخاب مقاالتی که پذیرش خواهد ش��د ،کیفیت
بیشتر از کمیت از اهمیت برخوردار است.
وی اف��زود :هدف از برگ��زاری این کنفرانس ،ارائه
مس��ائلی از معدنکاری در معادن روباز اس��ت که در
مقایس��ه با معادن زیرزمینی از حجم تولید باالتری
برخ��وردار ب��وده و با توجه به توس��عه این معادن و
گسترش ان به عمق ،مشکالتی گریبانگیر ان شده
اس��ت و با برگزاری این کنفرانس درصدد هستیم تا
با همفکری و هم اندیشی دست اندرکاران این بخش،
خبر روز
mine@smtnews.ir
مشکالت را هموار کنیم.
وی ادام��ه داد :اولی��ن کنفرانس مع��ادن روباز در
مهرماه س��ال 80برگزار ش��د و با وج��ود انکه قرار
بر دو س��االنه بودن این همایش ب��ود ،دومین دوره
ان با تاخیر 4س��اله در س��ال 84برگزار شد اما به
دلیل تغییرات مدیریتی در سیستم دانشگاهی و نیز
مدیران همایش ،مجددا وقفه 10ساله دیگری ایجاد
شد.
گفتنی اس��ت ،اخرین مهلت ارس��ال مقاالت 15
بهم��ن ماه و اعالم نتایج داوری 20اس��فند خواهد
بود.
عالقه من��دان ب��ه ش��رکت در ای��ن کنفران��س
می توانند برای دریافت اطالعات بیش��تر به س��ایت
uk.ac.ir.iopmc3مراجعه کنند.
جوی ش��اهد از بین رفتن و ت��رک خوردن انها خواهیم
ب��ود .از دیگر مزیت های اجرای این طرح این اس��ت که
می تواند ش��رایط را ب��رای صادرات قی��ر فراهم کرده و
ارزش اف��زوده فراوانی را برای اقتصاد کش��ور به ارمغان
بیاورد.
معاون انجمن فنی و تولید سیمان افزود :هم اکنون در
ساخت برخی از بزرگراه ها و تونل های کشور سیمان های
فراوری ش��ده یا همان بتن مورد استفاده قرار می گیرد
اما هنوز ش��کل عمومی به خود نگرفته و انجمن سیمان
قص��د دارد که با همکاری وزارت راه و ترابری و معاونت
برنامه ریزی ریاس��ت جمهوری زمینه را برای توسعه این
امر فراهم کند.
وی ادام��ه داد :در واق��ع انجمن س��یمان امید دارد تا
با اطالع رس��انی و ارائه گزار ش��ات جامع از چگونگی و
نتایج جایگزینی سیمان در جاده ها بتواند زمینه سیمانی
شدن 10تا 15درصدی جاده ها را در سال اینده فراهم
کند.
وی به اس��تفاده از س��یمان در صنعت ساخت وساز و
اهمیت ان در منافع ملی اش��اره ک��رد و گفت :با توجه
به اینکه هم اکنون در کش��ور با فراوانی س��یمان روبه رو
هس��تیم می توان با تغییر رویکرد در صنعت س��اخت و
ساز و همچنین جایگزین کردن بتن به جای محصوالت
فوالدی ع�لاوه بر اینکه موجبات خارج ش��دن از رکود
یکی از کارشناس��ان متخصص در صنعت سیمان سازی
نیز درخصوص مزیت های اس��تفاده از س��یمان به جای
می گوید :در سال های گذشته
قیر در راه سازی به
اس��تفاده از س��یمان در برخی از جاده های روس��تایی
انج��ام ش��د و نتیجه مثبتی را درپی داش��ت که اجرای
این طرح به صورت هلدینگ توسط چند شرکت بزرگ
تولید کننده سیمان انجام گرفت .اما نکته حائز اهمیتی
که در این خصوص وجود دارد این اس��ت که اجرای این
طرح به صورت قطعی نیازمند برنامه ریزی و محاس��بات
دقی��ق بوده تا بتوان زمینه را برای س��اخت روکش های
جاده ای فراهم کرد.
محسن صالحی با بیان اینکه هم اکنون ایران به عنوان
س��ومین تولید کننده س��یمان در دنیا شناخته شده اما
وضعیت نامناس��بی در بازار س��یمان حاکم است افزود:
س��یمان ایرانی از کیفیت بس��یار باالیی برخوردار بوده
و قابلیت رقابت با برخی کش��ورهای بزرگ تولید کننده
همچون امریکا را دارد .اما هم اکنون به دلیل نبود تقاضا
در کشور سبب شد تا وضعیت نامناسبی بر بازار سیمان
حاکم ش��ود .به این ترتیب که فع��االن این عرصه برای
ادام��ه فعالیت خود با دادن تخفیف ه��ای قابل توجه به
خریداران باعث ش��دند ت��ا قیمت ف��روش ان کمتر از
قیمت تمام ش��ده تولی��د این محصول ش��ود .به عنوان
مثال در برخی از شهرها میزان تقاضا به گونه ای کاهش
یافته که برای فروش س��یمان ان را به استان هایی که
خود تولید کننده س��یمان هس��تند وارد کرده و همین
امر مش��کالت فراوانی را برای فعاالن این حوزه به وجود
اورده است .از این رو اجرای این طرح سبب خواهد شد
تا میزان عرضه و تقاضا در بازار به تعادل برسد.
استخراج ازمعادن ماه
برنامه اینده روسیه
روس��یه در نظر دارد از اوایل س��ال 2016م به ماه
برگردد و بر همین اساس نخستین سفینه ان در سال
2018م به فضا پرتاب می شود.
به گزارش ماینینگ ،قرار اس��ت برای سال 2030م
یک سفینه سرنش��ین دار با هدف اکتشاف خاک های
نادر که در بس��یاری از صنایع ازجمله فناوری س��بز،
دفاع��ی و ل��وازم الکترونیک��ی کارب��رد دارد ،به این
ماموریت اعزام شود.
در ماه اگوس��ت خبر منتش��ر شده نش��ان داد که
اکادمی علوم ،موسسه نجوم اشترنبرگ دانشگاه مسکو
و اژانس فضایی دولت فدرال روسیه برخی از حامیان
بزرگ این پروژه اکتشافی 2/5میلیارد دالری در فضا یا
کره ماه هستند .بنا به گزارش نشریه روسی RBTH
ماموری��ت «لونا »25جمع اوری قطعات س��تاره های
دنباله دار و انتقال ان به زمین است که می تواند منتج
به دستاوردهای عظیمی شود چون ترکیب شیمیایی
این اجسام اسمانی همچنان برای دانشمندان مرموز
باقی مانده اس��ت .سرپرس��ت بخش ماه و تحقیقات
سیاره ای موسسه اش��ترنبرگ ،والدیسالو شوچنکوف
معتقد است که سطح ماه سرشار از فلزات خاک های
نادر اس��ت و انجام اکتش��افات در م��اه ،راه حلی برای
کمبود کنونی فلزات خاک های نادر بوده که تولید ان
در اختیار چین است.
او اضافه می کند :اس��تخراج این م��واد از ماه بالقوه
بس��یار اقتصادی ت��ر از اس��تخراج ان در روی زمین
خواهد بود اما ممکن اس��ت طرح های م��اه نتواند به
موقع انتظارات را برطرف کند .
برای استمرار و تداوم این تحوالت ،نشریه RBTH
در ماه س��پتامبر گزارش داد ک��ه دولت 7/8میلیون
دالر صرف دانش��گاه دولتی اورال کرده و 9/3میلیون
دالر دیگر توسط شرکت پروژه های انرژی CJSCبه
این پروژه کمک خواهد شد .با ورود روسیه به مسابقه
«می��دان خاک های نادر» ،س��هم چین که زمانی 97
درصد تجارت این عناصر را در جهان در اختیار داشت
به 65درصد تنزل یافته است.
عواید حاصل از معدن انگوران ،صرف زنجان نمی شود
نماینده ماه نش��ان در شورای اسالمی اس��تان زنجان ،معدن انگوران را
بزرگترین معدن س��رب و روی خاورمیانه برش��مرد که متاسفانه قسمت
اعظم عواید ان صرف استان به خصوص بخش انگوران نمی شود.
به گزارش ایس��نا ،حسین فرامرزلو با بیان این مطلب اظهار کرد :معدن
انگوران با 550نفر نیرو و اس��تحصال س��االنه بیش از 700هزارتن مواد
معدنی با عیار س��رب باال ،حدود 40س��ال است که به صورت روباز مورد
بهرهبرداری قرار میگیرد و این درحالی است که بررسی ها حاکی از اتمام
ذخایر این معدن تا 10سال اینده است.
این مس��ئول افزود :متاسفانه هنوز هم بخش اعظمی از عواید حاصل از
فعالیت معدن انگوران صرف س��ایر استانها می شود که وجود مشکالتی
ازجمله تعریض نش��دن جاده متصل از زنجان به دندی و مسکوت ماندن
پروژه درمانگاه درمان -بستر بخش انگوران نشانههای تایید این امر است؛
چراکه از کلنگزنی این درمانگاه که مقرر بود از عواید معدن تکمیل شود،
حدود 3سال میگذرد.
وی با اش��اره به تخریب جاده مواصالتی زنجان -دندی و خسارات مالی
و جانی اهالی این بخش تصریح کرد :بر اس��اس تبصره 6ماده 12قانون
مع��ادن ،حقوق دولتی مع��ادن باید به خزانه معین اس��تان برای افزایش
سطح رفاه و توس��عه زیرساخت ها واریز شود و اولویت هم با بخشی است
که معدن در ان قرار دارد اما متاس��فانه این امر در اس��تان زنجان به طور
کامل اجرا نمی شود.
فرامرزلو تصریح کرد :خوشبختانه در جلسات تشکیل شده و پیگیری های
نماینده عالی دولت در اس��تان و هم چنین براساس قانون بودجه 92-93
درامد حاصل از این معدن مورد بررسی قرار گرفته تا با اهتمام مسئوالن
استانی ،تمام این عواید صرف استان به خصوص بخش انگوران شود.
وی گف��ت :همچنین اس��تفاده از پیمانکاران غیربومی و اس��تفاده این
ش��رکت ها از نیروه��ای غیربومی باعث ش��ده تا با وج��ودی که در بخش
انگ��وران و ش��هرهای اطراف با مش��کل بیکاری مواجه هس��تیم ،بیش از
60درصد از نیروها شاغل در معدن را افراد غیربومی تشکیل دهند بنابراین
الزم اس��ت مس��ئوالن وزارت صنعت ،معدن و تجارت در این زمینه توجه
بیشتری را معطوف کنند.
انرژی
industry@smtnews.ir
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
در نیمه نخست سال جاری صورت گرفت
21
افزایش ۲۲درصدی درامد ارزی از صادرات پتروشیمی
ابتدای اذر سال ۹۲بود که ایران و گروه ۵+۱در ژنو توافقنامه ای امضا کردند تا براساس ان دو طرف،
اقدامات داوطلبانه ای را در بازه زمانی ۶ماهه اجرایی کنند .بر این اساس ،امریکا و اتحادیه اروپا موظف
به لغو تحریم های صادرات پتروش�یمی ایران و تعلیق تحریم خدمات مرتبط شده بودند .خزانه داری
امریکا که مرجع رس�می اعالم لغو این تحریم ها ش�ناخته می شود با صدور اطالعیه ای اعالم کرد که
۱۴شرکت پتروشیمی بندرامام ،پتروشیمی بوعلی سینا ،پتروشیمی قائد بصیر ،بازرگانی پتروشیمی
ایران ،پتروش�یمی جم ،پتروشیمی مرجان ،پتروش�یمی مبین ،ملی صنایع پتروشیمی ،پتروشیمی
نوری ،پتروشیمی پارس ،پتروشیمی صدف عسلویه ،پتروشیمی شهید تندگویان ،پتروشیمی شازند
و پتروشیمی تبریز پیرو توافقنامه ژنو به صورت برگشت پذیر ،لغو تحریم می شوند اما لغو تحریم های
انها به ش�رط معامله نکردن این شرکت های پتروش�یمی با افرادی است که در فهرست تحریم های
امریکا قرار دارند .حال با گذشت حدود یک سال از لغو تحریم صنعت پتروشیمی ،امارها گویای رشد
صادرات در این بخش و به تبع ان درامدزایی برای کش�ور اس�ت .براس�اس امارهای ارائه شده ،در
نیمه نخست سال جاری ،صادرات محصوالت پتروشیمی ایران با افزایش ۲۲درصدی نسبت به مدت
مشابه سال گذشته به ۶میلیارد و ۷۲۱میلیون دالر رسید.
بر این اس��اس در نیمه نخست سال جاری در مجموع
۸میلیون و ۵۵۳هزار ت��ن محصول تولیدی واحدهای
پتروشیمی ایران به دیگر کشورها صادر شد .ارزش این
حج��م از صادرات برابر با ۶میلیارد و ۷۲۱میلیون دالر
است که معادل ۱۷۳هزار و ۶۱۸میلیارد ریال می شود.
در نیمه نخس��ت س��ال گذش��ته مجم��وع صادرات
محصوالت پتروشیمی ایران ۷میلیون و ۷۰۳هزار تن
به ارزش ۵میلیارد و ۵۰۸میلیون دالر بود که مقایسه
این رقم با میزان صادرات در نیمه نخس��ت سال جاری
نشان می دهد که صادرات محصوالت پتروشیمی ایران
در نیمه نخس��ت سال ۹۳نس��بت به مدت مشابه سال
گذش��ته از نظ��ر حجم��ی ۱۱درصد و از نظر ارزش��ی
۲۲درصد افزایش داشته است.
در 6ماه نخس��ت سال جاری صادرات غیرنفتی کشور
در مجموع از نظ��ر وزنی ۴۷میلیون و ۸۹۶هزار تن و
از نظر ارزش��ی ۲۳میلیارد و ۱۹۹میلیون دالر بود که
سهم صادرات پتروش��یمی در صادرات غیرنفتی کشور
در ای��ن م��دت ،از نظر وزن��ی ۱۷/۸۶درص��د و از نظر
ارزشی ۲۸/۹۷درصد بود.
مدی��ر تولید ش��رکت ملی صنایع پتروش��یمی ایران
نیز در این خصوص گفت :در نیمه نخس��ت سال جاری
صادرات محصوالت پتروش��یمی کش��ور به لحاظ وزنی
١٤درصد و به لحاظ ارزشی ٧درصد نسبت به پارسال
بیشتر بوده است.
علی محمد بس��اق زاده با بیان اینکه تولید محصوالت
پتروش��یمی ایران در نیمه نخست س��ال جاری نسبت
به س��ال گذش��ته ۴درصد افزایش داشته است ،افزود:
افزایش میزان خوراک ،برداش��ته شدن محدودیت های
صادرات��ی از روی برخ��ی محص��والت مانند ال پی جی،
متانول ،ام ای جی و اقد ام های تعمیراتی در مجتمع های
پتروش��یمی از عمده دالیل افزایش تولی��د و صادرات
محصوالت پتروشیمی کشور بوده است.
مدیر تولید ش��رکت ملی صنایع پتروشیمی ایران با
بیان این که هم اکنون ظرفیت تولید محصوالت کش��ور
از مرز ٦٠میلیون تن در س��ال گذشته است ،گفت :بر
اس��اس برنامه ریزی صورت گرفته تا پایان سال ١٤٠٤
این میزان دوبرابر می شود.
بس��اق زاده با اش��اره به مزیت تامین خ��وراک ارزان
و زیاد در ایران نس��بت به دیگر کش��ورهای دنیا برای
سرمایه گذاران ،گفت :از سال ١٣٨٩تا امسال به تدریج
افت تولید محصوالت پتروشیمی در ایران روند کاهشی
داش��ته است ،اما در سال جاری با توجه به ورود فازهای
گازی پارس جنوبی وضع کاهش تولید بهتر می ش��ود؛
از طرفی با توجه به گش��ایش های سیاس��ی و افزایش
محس��وس صادرات محصوالت پتروشیمی خوشبختانه
باال بودن موجودی انبارها رو به پایین است.
در ٢٥س��ال گذش��ته ارزش کل ف��روش محصوالت
٣٦برابر شده اس��ت که بخش عمده ای از این دستاورد
ب��ا اس��تفاده از پیش��رفت های علمی داخل��ی و همت
متخصصان ایرانی در طراحی و اجرا و ساخت تجهیزات
به دس��ت امده که قابل توجه است همه این دستاوردها
در شرایطی به دست امده که کشور و صنعت پتروشیمی
با تحریم تحمیلی برخی کشورها روبه رو بوده است.
در پای��ان س��ال ٢٠١٣م صنای��ع پتروش��یمی ایران
توانسته است در مجموع ۱۲/۸میلیون تن به ارزش 9/9
میلیارد دالر به بازاره��ای جهانی صادر و ۱۴/۵میلیون
تن نیز در بازار داخلی عرضه کند.
هم اکن��ون ۴۵واح��د تولیدی با ظرفی��ت حدود ۶۰
میلیون تن س��هم ۳۶درصدی از کل صادرات غیرنفتی
و ۴۵درصدی صنعتی کش��ور را به خود تخصیص داده
است به طوری که صادرات محصوالت پتروشیمی ایران
در سال ۱۳۹۱به ارزش ۱۲میلیارد دالر بوده است.
بنابر امارهای جهانی ۲۴درصد ظرفیت پتروش��یمی
موج��ود در منطق��ه خاورمیان��ه و ۲/۴درصد ظرفیت
جهانی پتروشیمی متعلق به کشور ایران است.
پیش بین��ی می ش��ود ظرفی��ت تولی��د محص��والت
پتروش��یمی کشور تا س��ال ۱۳۹۵به ۱۰۰میلیون تن
و ارزش صادرات ای��ن محصوالت افزون بر ۲۰میلیارد
دالر باشد.
این رقم معادل درامد س��االنه نفتی کشور در بیشتر
س��ال های دهه ٧٠اس��ت که نش��ان دهنده اهمیت و
جایگاه ویژه صنعت پتروش��یمی در رش��د و شکوفایی
کشور و همچنین موقعیت منحصربه فرد ان در بازارهای
جهانی است.
با نگاهی به کارنامه صادراتی صنعت پتروشیمی کشور
در س��ال های اخیر ،موقعیت خاص ای��ران در صادرات
محصوالتی چون متانول ،اوره ،پلی اتیلن ،اروماتیک ها
و ...مشخص است.
تجار کهنه کار نفتی مدعی شدند
کاهش تولید اوپک در نشست اتی
تج��ار نفتی کهنه کار که مالک برخی از ش��رکت های ب��زرگ تجاری جهان
هستند ،با محتمل دانس��تن اقدام اوپک در کاهش تولید خود گفتند :خود را
برای کاهش تولید نفت اوپک در ماه نوامبر اماده کنید ،زیرا این اقدامی اس��ت
که انها به ان نیاز دارند.
تج��ار نفتی کهنه کار که مالک برخی از ش��رکت های ب��زرگ تجاری جهان
هستند ،در نشستی گفتند :تئوری های توطئه را فراموش کنید و خود را برای
کاهش تولید نفت اوپک در ماه نوامبر اماده کنید ،زیرا این اقدامی است که انها
به ان نیاز دارند و در گذشته نیز انجام داده اند .نظرات مدیران ارشد شرکت های
ویتول ،گانوور و مرکوریا در تضاد با این پیش بینی ها قرار دارد که کش��ورهای
عضو اوپک بعید است در بازار دخالت کرده و از قیمت ها حمایت کنند.
ایران و کویت از کش��ورهای عضو اوپک پیش تر اعالم کرده اند که بعید است
کاهش تولیدی در نشست ۲۷نوامبر اوپک مصوب شود .هرچند که عربستان
هنوز در این باره اظهار نظر رسمی نکرده است.
ایان تیلور ،رییس شرکت ویتول در این باره گفت :احساس من این است که
ما در حال دس��ت کم گرفتن احتمال کاهش تولید نفت اوپک هس��تیم .همه
می گوین��د انها قرار نیس��ت تولید خود را کاهش دهن��د و من هم صد درصد
ی در نشست اتی اوپک در
مطمئن نیس��تم .من فکر می کنم تصمیماتی جد
مورد کاهش تولید اتخاذ خواهد شد.
من متقاعد نشده ام که ما یک کاهش قیمت بزرگ دیگر در پیش داریم.
تاکنون تنها لیبی به صورت مشخص پیشنهاد کاهش تولید را مطرح کرده
است ،ان هم به این شرط که این کشور خود از کاهش تولید معاف باشد .ونزوئال
نیز اعالم کرده که با همراهی اکوادور در حال کار بر روی یک پیشنهاد مشترک
جهت حمایت از قیمت نفت است .توربجورن تورنکویست ،مدیرعامل شرکت
سوئیسی گانوور نیز احتمال اقدام اوپک را دور از ذهن نمی داند .وی دراین باره
گفت :من فکر می کنم انها در کوتاه مدت از قیمت نفت در برابر کاهش بیشتر
دفاع خواهند کرد ...من فکر می کنم سعودی ها مشکلی با کاهش ۴۰۰تا ۵۰۰
هزار بش��که ای تولید خود ندارند و شاید ما شاهد برخی کاهش های سمبلیک
از س��وی دیگر اعضا نیز باشیم .کویت و امارات ممکن است نیم میلیون بشکه
یا بیشتر تولید را کاهش دهند .اما تورنکویست بعید می داند که هرگونه اقدام
اوپک بتواند قیمت نفت را به سطح ۱۰۰دالر برساند و افزود :به نظر من ما در
میان مدت و در سال اینده شاهد قیمت ۸۰تا ۹۰دالری برای نفت خواهیم بود.
در همین حال وزیر انرژی امارات متحده عربی گفت :س��ازمان کش��ورهای
صادرکنن��ده نفت(اوپک) نگران قیمت نفت خام اس��ت که بیش از یک چهارم
ارزش خود را از ماه ژوئن از دست داده اما مضطرب نشده است.
نب��ود عالئم مبنی بر اینکه اوپک تولید خود را کاهش خواهد داد ،همچنان
باعث روند نزولی بازار اس��ت زیرا عرضه کافی نفت با کیفیتی نظیر نفت شیل
امریکا در بسیاری از بازارها روی تقاضا تاثیر گذاشته است.
گم��ان می رود نشس��ت وزرای نف��ت اوپک یکی از مهم ترین نشس��ت های
این س��ازمان در سال های اخیر باش��د .وزیر انرژی امارات متحده عربی گفت:
ما به عنوان گروه تولیدکنندگان نفت تنها تولیدکننده نفت در دنیا نیس��تیم.
تولیدکنندگان دیگری نیز وجود دارند .نقش ما متعادل کردن بازار به وس��یله
عرضه است و این کاری است که ما همیشه انجام خواهیم داد.
اگرچه برخی اعضای اوپک نسبت به کاهش نفت ابراز نگرانی کرده اند ،شواهد
نش��ان می دهد بعید است این سازمان س��قف تولید خود را در نشست نوامبر
کاهش دهد .عبداهلل البدری ،دبیرکل اوپک هفته گذشته اعالم کرد :بعید است
تولید نفت این سازمان در سال ۲۰۱۵م تغییر چندانی داشته باشد.
ایران و کویت اعالم کرده اند که کاهش تولید در نشس��ت بعدی این سازمان
بعید است و عربستان نیز در این زمینه اظهار نظر علنی نداشته است.
انجام پیش بینی های الزم
برای تامین سوخت نیروگاهی
هلدینگ خلیج فارس
دومین شرکت پتروشیمی خاورمیانه
ش�انا -مدیرعام��ل ش��رکت مل��ی پخ��ش فراورده ه��ای نفت��ی از انجام
پیش بینی ه��ای الزم ب��رای تامین س��وخت مورد نیاز بخش ه��ای مختلف
مص��رف در ماه های س��رد س��ال به خصوص بخ��ش نیروگاه��ی خبر داد.
س��یدناصر س��جادی با بیان اینکه برای پاسخگویی به نیاز س��وختی بخش های مختلف از جمله نیروگاه ها،
پیش بینی های الزم انجام ش��ده اس��ت ،افزود :در سال جاری نسبت به سال گذش��ته ،زمستان زودرسی در
پیش داریم و امادگی در همه زمان ها وظیفه ذاتی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی است ،بنابراین برای
گذر از زمس��تان اماده ایم .وی با بیان اینکه ذخیره سازی سوخت نیروگاهی از نیمه نخست سال جاری اغاز
ش��ده اس��ت ،گفت :با برنامه ریزی جامع برای تامین سوخت کشور ،سوخت رسانی به همه بخش ها از جمله
نیروگاه ها به طور مطلوب انجام می ش��ود و نگرانی در این زمینه وجود ندارد .س��جادی با اعالم اینکه موازنه
ذخیره سازی و تحویل سوخت مایع به نیروگاه ها بر پایه مقدار گاز تحویلی به انها صورت می گیرد ،تصریح
کرد :هر چقدر س��هم تحویل گاز افزایش یابد ،س��وخت مایع تحویلی نیز کاهش خواهد یافت .مدیرشرکت
ملی پخش فراورده های نفتی ایران گفت :با تالش بخش باالدس��تی در افزایش ظرفیت تولید گاز کش��ور،
در س��ال جاری س��وخت مایع کمتری در بخش نیروگاهی مصرف شده است .بر این اساس در نیمه نخست
سال جاری مصرف سوخت نیروگاه ها در مقایسه با سال گذشته بیش از ٧میلیارد لیتر کاهش یافت.
ایرنا -مدیرعامل هلدینگ خلیج فارس گفت :بیش از ١١درصد از بورس
در اختی��ار هلدین��گ خلیج فارس اس��ت و این ش��رکت به عنوان دومین
ش��رکت بزرگ پتروش��یمی در خاورمیانه و دارا بودن رتبه ٥٣در سطح
جهان دارای ٣٥٠هزار میلیارد تومان ارزش اس��ت .عادل نژادسلیم اظهار کرد :با برنامه ریزی های انجام
ش��ده ۴ ،شرکت پتروش��یمی اروند ،تندگویان ،پازارگاد و ره اوران فنون پتروشیمی که سال گذشته در
میان ش��رکت های ضررده قرار داش��تند ،در سال جاری به سوددهی رس��یده اند و در وضع مطلوبی قرار
دارند .وی با بیان اینکه متاسفانه دو شرکت هنوز زیان ده هستند که به زودی در مورد نحوه فعالیت انها
تصمیم گیری خواهد شد ،تصریح کرد :افزایش سود و بهینه سازی دارایی ها اولویت نخست شرکت است
و به دنبال تقویت برند هلدینگ خلیج فارس با هدف ارتقای جذابیت سهام هستیم .مدیرعامل هلدینگ
خلیج فارس با بیان اینکه سهام این شرکت به عنوان بزرگترین هلدینگ حاضر در بورس از اهمیت بسیار
باالیی برخوردار اس��ت ،گفت :سبد س��هام ما در بورس تهران با توجه به قدرت شرکت های پتروشیمی
عضو بس��یار ارزشمند اس��ت .نژادسلیم با بیان اینکه در بازار س��رمایه باید نگاه همه بلندمدت باشد نه
کوتاه مدت ،افزود :برنامه های توسعه ای زیادی در دست اجرا داریم که منجر به توسعه شرکت هلدینگ
خلیج فارس و صنعت پتروشیمی ایران در اینده نزدیک می شود.
روی خط خبر
ایس�نا -قیمت هر بشکه نفت ایران به ۸۶دالر و
۴سنت رسید .بنا بر اعالم شرکت ملی نفت ایران هر
بشکه نفت س��بک ایران در ماه اکتبر به طور متوسط
ب��ا قیمت��ی معادل ۸۶دالر و ۴س��نت معامله ش��ده
است .همچنین قیمت هر بش��که نفت سنگین ایران
در ای��ن ماه ۸۴دالر و ۱۰س��نت بوده اس��ت .بنا به
اعالم وال استریت ژورنال ،شرکت ملی نفت ایران بهای
فروش نفت خام سبک خود به مشتریان اسیایی برای
تحویل در ماه نوامبر را ۸۲سنت در هر بشکه پایین تر
از متوسط قیمت نفت عمان و دوبی می فروشد .ایران
برای ماه اکتبر نیز قیمت نفت خود را ۱۸سنت کاهش
داده ب��ود که به طور دقیق مش��ابه کاهش یک دالری
قیمت نفت عربستان در هفته گذشته برای مشتریان
اسیایی است.
مه�ر -تقی عبادی ،مدیرکل دفتر اس��تانداردهای
فن��ی ،مهندس��ی ،اجتماعی ،زیس��ت محیطی اب و
ابف��ای وزارت نی��رو از اختص��اص ۵۰۰میلیاردتومان
برای اجرای طرح تعادل بخش��ی منابع اب زیرزمینی
در بودج��ه ۹۴خب��ر داد و درخصوص بودجه س��ال
۱۳۹۴بخ��ش اب و ابفا اظه��ار کرد :با تصویب هیات
وزی��ران و پیگیری های انجام ش��ده با مجلس ،بودجه
س��ال ۹۴یک بودجه تحولی در بخش اب خواهد بود
که از مباحث س��ازه ای به سمت تحول در بخش های
غیرسازه ای سوق داده شده است .وی گفت :در بودجه
سال اینده ۵۰۰میلیارد تومان برای اجرای طرح تعادل
بخشی منابع اب زیرزمینی اختصاص خواهد یافت.
ش�انا -با استقبال مس��ئوالن گرجستانی از انتقال
گاز ایران به این کش��ور ،مع��اون وزیر انرژی گرجی ها
با س��فر به تهران ،زمینه های تحقق این امر را بررسی
خواه��د کرد.روح اهلل بیگی ئیالنلو ،عضو هیات رییس��ه
گروه دوستی و پارلمانی ایران و گرجستان با اشاره به
دستاوردهای سفر هیات پارلمانی ایران به گرجستان،
گفت :پیش��نهادهای حوزه انرژی هی��ات ایرانی مانند
پتروش��یمی ،پاالیش��گاه و انتقال گاز برای مسئوالن
گرجستانی بیش از مسائل دیگر جذابیت داشت.
تسنیم -محمدعلی عمادی ،مدیر پژوهش شرکت
ملی نفت در تشریح قرارداد این شرکت با دانشگاه ازاد
گفت :بر اس��اس این قرارداد دانشگاه ازاد ملزم به ارائه
متدلوژی های فناورانه ای اس��ت که با استفاده از انها،
حداقل یک درصد افزای��ش ضریب بازیافت از مخازن
مورد نظر داش��ته باش��یم .وی افزود :در قراردادی که
بین ش��رکت ملی نفت ایران و دانش��گاه ازاد به امضا
رس��یده مشخص شده تا سال ۱۴۰۴خورشیدی ،این
دانشگاه با اس��تفاده از ظرفیت های علمی و پژوهشی
خود ،انجام مطالعات پژوهش��ی مخزن��ی را به منظور
توس��عه فناوری ها در جهت بهینه س��ازی فرایندهای
تولی��د و افزایش ضریب برداش��ت از مخ��ازن میادین
کرنج و سلمان به انجام برساند.
ش�انا -غالمحس��ین گرامی ،رییس اداره صادرات
ش��رکت پایانه های نفتی ایران با بیان اینکه هم اکنون
4مخزن یک میلیون بشکه ای ذخیره سازی نفت خام
در خارگ اماده و در اس��تانه بهره برداری است ،گفت:
٤٨مخ��زن با ظرفی��ت ٢٨میلیون بش��که نفت برای
ذخیره س��ازی نفت سبک و س��نگین در خارگ وجود
دارد.
ایسنا -کمیسیون انرژی مجلس تحقیق و تفحص
از عملکرد وزارت نفت و س��ازمان های مرتبط از جمله
سازمان محیط زیس��ت و سازمان ملی استاندارد ایران
درخص��وص بنزی��ن وارداتی یورو ۴و مس��ائل مربوط
ب��ه تولید بنزی��ن را با حضور مس��ئوالن وزارت نفت،
روس��ای سازمان های محیط زیست و استاندارد ،دیوان
محاس��بات ،مرکز پژوهش ها و نمایندگان متقاضی در
این تحقیق و تفحص را بررسی می کند.
پای�گاه اطالع رس�انی وزارت نی�رو -حج��م
روان اب های کش��ور در پایان نخس��تین ماه س��ال
اب��ی ج��اری ( 30مهرم��اه )93درمقایس��ه با زمان
مش��ابه س��ال گذش��ته 9درصد کاهش یافته است.
حجم روان اب های س��طحی کش��ور در پایان مهرماه
امس��ال با حدود 9درصد کاهش در مقایس��ه با زمان
مشابه س��ال گذش��ته ،به یک میلیارد و 218میلیون
مترمکعب رس��یده اس��ت .همچنین حجم کل روان
اب های س��طحی در متوس��ط درازمدت ،دومیلیارد
و 351میلی��ون مترمکعب بوده که با احتس��اب این
رقم ،حجم روان اب های کشور در مقایسه با متوسط
درازمدت 48درصد کاهش یافته است .بر این اساس،
حجم جریان های سطحی در پایان مهرماه سال جاری
رتبه 46را در 47س��ال گذش��ته به خود اختصاص
داده است.
ایس�نا -بهای نفت برن��ت در بازارهای جهانی به
مرز 84دالر سقوط کرد که چهارمین کاهش پی درپی
بهای نفت پس از کاهش قیمت نفت عربس��تان برای
امریکاست .این کاهش قیمت از سوی عربستان باعث
س��قوط بهای نفت در روز دوش��نبه شد زیرا تاکیدی
بر تالش عربس��تان برای حفظ س��هم ب��ازار خود در
برزگترین کش��ور مصرف کننده نفت جهان است .این
در حالی است که عربستان قیمت فروش نفت خود را
برای اسیا و اروپا باال برده است.
یادداشت
بهبود خواص
سنگین ترین برش
نفتی جهان
احمد رضایی
کارشناس امور عمران و راهسازی
راه ها به عنوان شریان های اصلی اقتصادی کشورها
همیشه دارای جایگاه ویژه ای بوده اند .به واقع توجه
به راه ها به معنای توجه به زیرس��اخت های کش��ور
اس��ت به همین دلیل ب��ا توجه به اینکه هرس��اله
س��رمایه زیادی به منظور تعمی��ر و نگهداری راه ها
در بودج��ه س��االنه تمام کش��ورها در نظ��ر گرفته
می ش��ود ،ولی این جایگاه هیچ گاه بی اهمیت نشده
اس��ت .درواقع راه ها به عنوان سرمایه های اصلی هر
کشوری مورد توجه دولتمردان بوده است.
ام��روزه با توجه به میزان رش��د ترافیک س��االنه
و همچنی��ن افزای��ش بارهای ترافیک��ی عبوری از
محورهای مختلف ،روسازی راه ها معموال سریع تر از
زمان پیش بینی شده دچار خرابی می شود به همین
دلیل روش های گوناگونی به منظور افزایش عمر و
عملکرد اسفالت مطرح شده است که از جمله این
روش ها می توان به استفاده از اسفالت های پلیمری
و الیافی یا روکش های خاص اشاره کرد.
قیرهای به دس��ت امده از نفت خام یا قیر طبیعی
که سالیان دراز به عنوان ماده چسباننده در ساخت
جاده ه��ا یا دیگر مصارف عایق کاری و پوشش��ی به
کار می رف��ت ،هیچ گاه از یکس��ری خواص فیزیکی
و مکانیک��ی کام�لا رضایتبخش برخ��وردار نبوده
و با توج��ه به خواص فیزیک��ی و مکانیکی محدود
از قابلی��ت کاربردی محدود و زمان س��رویس دهی
مش��خصی برخوردار است از این رو محققان همواره
تالش کرده اند که به نحوی ،خواص س��نگین ترین
برش نفتی را در جهت مطلوب تغییر دهند.
اصالح خ��واص قیر باعث باالرفت��ن کیفیت ان
و افزایش عمر س��رویس دهی پوش��ش می ش��ود و
درنتیج��ه از هزینه های نگهداری و تکرار پوش��ش
به نحو چش��مگیری کاس��ته خواهد ش��د .قیرهای
متعارف تولید در پاالیش��گاه ها ،پاسخگوی قسمت
اعظم کارهای اس��فالتی در ش��رایط معمولی است
و اگ��ر این قیرها به طور مناس��ب برای کاربرد مورد
نظ��ر انتخ��اب و با رعایت کامل اص��ول مربوطه در
تهیه مخلوط های اس��فالتی مصرف شود از خواص
مکانیکی کافی برای بسیاری از شرایط امد و شد و
اب و هوایی برخوردار خواهد بود اما توجه مهندسان
و طراح��ان به مس��ائلی مانند جلوگی��ری از تغییر
شکل های دائم رویه های اس��فالتی در دمای باال و
قیرزدگی ،افزایش مقاومت مخلوط اسفالتی در برابر
خس��تگی ،افزایش مقاومت در برابر مصالح سنگی
و حساس��یت های رطوبتی و داشتن انعطاف پذیری
مناس��ب در دماهای پایین ،جلوگیری از ترک های
دم��ای پایین ،افزای��ش مقاومت در برابر س��ایش،
افزایش عمر خدمات دهی ،اس��تفاده از مخلوط های
اسفالتی ویژه برای مقاصد خاص و کاهش ضخامت
الیه های اسفالتی باعث شده است قیرهای معمولی
تولید پاالیش��گاه ها محدودیت های قابلیتی خود را
در بییشتر زمینه ها نشان دهند .این محدودیت های
قیر معمولی باعث ش��ده در زمینه اصالح رفتار قیر
و درنتیج��ه اصالح عملکرد مخلوط های اس��فالتی
گام هایی برداش��ته ش��ود .در دهه های اخیر در این
زمینه روش های مختلف و طیف گسترده ای از مواد
اصالح کننده و افزودنی ب��ه منظور بهبود خواص و
رفتار قی��ر و درنتیجه بهب��ود عملکرد مخلوط های
اس��فالتی مورد بررسی و اس��تفاده قرار گرفته که
می��زان و ن��وع تاثیر این م��واد در تغییرات رفتاری
اسفالت کامال متفاوت است.
ویژه
لزوم تزریق بودجه
برای بهبود وضعیت راه ها
خانه ملت :محمدابراهیم محبی ،عضو کمیس��یون
عمران مجلس گفت :ضعف مدیریت ،کمبود اعتبار
و نبود فناوری های روز ۳ ،عامل اصلی فاصله بسیار
زیاد ایمنی راه ها و جاده های کشور با استانداردهای
جهانی است .وی با تاکید بر ضرورت ارتقای ایمنی
راه ها و جاده ها گفت :درحال حاضر ایمنی جاده های
کشور با اس��تانداردها و ش��رایط مطلوبی که مورد
نظر است ،بس��یار فاصله دارد .محبی افزود :اگرچه
س��ازمان راه��داری تالش های بس��یاری در حوزه
تبدیل راه های اصلی به راه های ش��ریانی انجام داده
اس��ت ،اما هنوز در بسیاری از نقاط ارتباطی کشور
با استانداردها فاصله زیادی داریم .وی تصریح کرد:
ب��ا توجه به اینکه با تبدیل راه های اصلی به راه های
ش��ریانی در طول س��ال چند نوبت تزریق اعتبار و
بودجه ب��ه منظور بهبود وضعیت ای��ن راه ها انجام
می گی��رد در افزای��ش ایمنی تاثیر بس��زایی دارد و
راه ه��ا از موقعیت مطلوب به س��مت ش��رایطی که
استاندارد است پیش می روند.
22
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
بررسی
زیربنایی
industry@smtnews.ir
از روند مرمت و نگهداری جاده های کشور نشان می دهد
ارزش ۲۰۰هزار میلیارد تومانی راه های ایران
زه�را فریدزادگان -گروه صنع�ت :ایمنی و کیفیت
راه های زمینی کش�ور برای ان دسته از افرادی که
س�فر کردن با خودروی ش�خصی را بر اس�تفاده از
وسایل دیگر حمل ونقل مانند هواپیما و قطار ترجیح
موض�وع نگه�داری جاده ه�ا در
طول س�ال بر اس�اس چه فرمولی انجام
می ش�ود؟ ایا ش�یوه مرمت و بازسازی
راه ها در فصول س�ال با یکدیگر تفاوت
دارد؟
موض��وع مرم��ت و
نگه��داری جاده ه��ا،
مجموع��ه عملیات��ی
است که به ۳صورت
انج��ام می ش��ود؛
عملیات نگه��داری جاری ،عملیات نگهداری
فصلی و عملیات نگهداری اجرایی و اضطراری
ک��ه این 3مورد هم در حوزه مرمت و هم در
حوزه نگهداری جاده ها اس��تفاده می شود .با
توج��ه به اینکه ایران یک کش��ور چهارفصل
اس��ت بنابراین بح��ث مرمت راه ه��ا باید در
فصولی از س��ال انجام ش��ود ک��ه عمر مفید
مرمت را کاهش ندهد .راهداری ،وزارت را ه و
شهرسازی و شهرداری ها به عنوان مسئوالن
این حوزه ،با دو رویکرد پیشگیری و واکنشی،
در زمینه مرمت و نگهداری جاده ها ورود پیدا
می کنن��د .معم��وال رویک��رد پیش��گیری
زمان هایی از س��ال اتفاق می افتد که فرصت
کاف��ی در اختیار ماموران بازس��ازی جاده ها
باشد؛ عالوه بر اینکه منابع و مصالح و بودجه
پ��روژه تعمی��ر و مرم��ت جاده ه��ا در کنار
برنامه ری��زی زمانی و اجرایی وجود داش��ته
باش��د .در واقع رویکرد پیشگیری بستگی به
ش��رایط جوی دارد .دمای م��ورد نیاز اجرای
اس��فالت باید در حدود ۱۰درجه باش��د تا
مان��دگاری و کیفی��ت الزم را پیداکن��د؛ در
غیراین صورت اسفالت پس از مدت کوتاهی
دچار ترک خوردگی و خرابی می شود .اما در
رویکرد واکنش��ی ش��یوه کار متفاوت است.
معموال اگر اسفالت در رویکرد نخست به هر
دلیلی از جمله کمب��ود بودجه و منابع یا بد
بودن ش��رایط جوی درست و استاندارد اجرا
نشده باشد ،ماموران نگهداری راه ها با رویکرد
واکنشی وارد عمل می شوند.
بیش�ترین عوامل�ی ک�ه موج�ب
اسیب دیدگی اسفالت جاده ها می شود
تا نیاز ب�ه مرمت و بازس�ازی پیدا کند،
چیست؟
میزان تردد وسایل نقلیه به عنوان نخستین
می دهند ،اهمیت ویژه ای دارد .داش�تن جاده هایی
ایم�ن و اس�تاندارد در ناوگان حمل ونق�ل جاده ای
که س�هم قابل توجهی از اقتصاد کش�ور را به خود
اختصاص داده است ،بی شک نشان دهنده رسیدگی
عامل اس��یب دیدگی محس��وب می شود ،اما
دشمن سرس��خت اس��فالت جاده ها را باید
اب و یخ زدگی دانس��ت .در فصل زمس��تان
که میزان بارش ها به حداکثر خود می رس��د،
اس��یب دیدگی و خراب��ی اس��فالت ها نیز به
هم��ان میزان افزایش می یابد؛ چرا که اب به
الیه های زیرین اسفالت نفود پیدا می کند و
پ��س از انجماد باعث تضعیف و از بین رفتن
الیه های رویی می ش��ود که به صورت چاله،
فرورفتگ��ی و ترک بروز می کند و در صورت
تاخیر در مرمت ان ،میزان جم ع ش��دن اب
بیشتر و در نتیجه خرابی نیز بیشتر می شود.
در ای�ن مواقع و در صورتی که حجم
تردد وس�ایل نقلیه در این مسیرها زیاد
باش�د ،چگونه می توان برای بازس�ازی
اسفالت اقدام کرد؟
در چنین شرایطی باید از رویکرد واکنشی
استفاده کرد .به دلیل نبود زمان کافی به ویژه
در فصول س��رد س��ال و به دلیل کاهش دما
و نبود دمای مناس��ب برای انجام اسفالت و
مرمت جاده باید قس��مت های اس��یب دیده
ب��ه صورت لکه گی��ری مرمت ش��ود .با ورود
فناوری ه��ای جدید در صنع��ت تولید قیر و
اسفالت ،شیوه های سنتی کنار گذاشته شد
و درحال حاضر لکه گیری به وس��یله قیر های
کیسه ای و بسته بندی انجام می شود .به این
صورت ک��ه تیم های راهداری با شناس��ایی
بخش های اس��یب دیده جاده را با این قیرها
پر می کنند.
مستمر ،نگهداری و مرمت ان به دست متخصصان
و کارشناسان حوزه راهداری است .این موضوع ،به
یقین در فصول مختلف س�ال با ر وش های متفاوتی
انجام می ش�ود .ب�رای بررس�ی روند نگه�داری و
عم�ر مفید ای�ن مرمت تا چ�ه اندازه
اس�ت؟ ایا قیرهای بس�ته بندی در داخل
کشور تولید می شود؟
قیرهای بس��ته بندی و کیس��ه ای از کیفیت
نس��بی برخوردارند و به خوبی ش��رایط ایمنی
عب��ور و مرور را فراهم می کنن��د .عمر انها نیز
کمی بیشتر از شیوه های س��نتی است ،اما باز
میزان تردد وسایل نقلیه
به عنوان نخستین عامل
اسیب دیدگی محسوب
می شود ،اما دشمن
سرسخت اسفالت جاده ها را
باید اب و یخ زدگی دانست
هم این موضوع بستگی به میزان تردد و شرایط
اقلیم��ی منطقه دارد .معم��وال از ابتدای فصل
س��رما تا پایان ان برحس��ب میزان تردد ،چند
بار نیاز به مرمت پیدا می کند .درحال حاضر این
قیر ها در داخل کش��ور تولید می شود و هزینه
ان نیز یک پنجم هزینه خرید ان از کشورهای
خارجی با همان کیفیت است.
بنابرای�ن می ت�وان نتیج�ه گرفت که
میزان اسیب دیدگی جاده ها در فصل سرد
بیش از فصل تابستان است؟
این موضوع نسبی است .تابستان نیز مشکالت
خاص خود را دارد با این تفاوت که مش��کالتی
که به واس��طه خرابی جاده ها برای کاربران ان
در این فصل به وجود می اید به مراتب کمتر از
فصل زمستان است .برای مثال راننده می تواند
در مواجهه با مش��کل یا چاله و فرورفتگی های
جاده به موقع و با خطر کمتری واکنش نش��ان
دهد.
بودج�ه م�ورد نیاز ب�رای نگه�داری
جاده ه�ا معم�وال بر چه اساس�ی تعیین و
تخصیص داده می شود؟
بودجه الزم ب��رای نگهداری و مرمت جاده ها
طبق یک فرمول جهانی محاس��به می شود .بر
اساس این فرمول ،برای نگهداری جاده ها ارزشی
مابین ۲تا ۶درصد ارزش جاده ها اختصاص داده
می شود که در کشورهای صنعتی و توسعه یافته
این میزان ۶درصد اس��ت و در کشورهای فقیر
این میزان کمتر از ۲درصد است و در کشورهای
در حال توسعه مانند کشور ما باید میانگین این
میزان یعنی ۴درصد ارزش راه ها بابت نگهداری
هزینه شود.
در کش��ور ما ساخت هر کیلومتر راه جاده ای
هزینه ای 2تا 8میلیارد تومان نیاز دارد.ساخت
ی��ک کیلومتر ازادراه ب��ه 3تا 5میلیارد تومان
و در صورتی ک��ه جاده در مناطق کوهس��تانی
احداث ش��ود این هزینه بیشتر و در حدود 7تا
8میلیارد تومان براورد می ش��ود .این در حالی
است که هزینه یک ساخت یک کیلومتر ازادراه
در مناطق کویری یک تا 2میلیارد است .با توجه
به اینکه در حدود 200هزار کیلومتر راه اعم از
ازادراه ،بزرگراه ،راه روس��تایی ،راه های اصلی و
فرعی در کشور وجود دارد میانگین هزینه الزم
با وجود صدور بخشنامه جدید وزارت خزانه داری امریکا در مورد تحریم ایران
تجهیزات فرودگاهی برای افزایش تردد ایرالین ها توسعه می یابد
وزارت خزانه داری امریکا با صدور بخشنامه جدیدی اعالم
کرد؛ ایرالین های غیرامریکایی نمی توانند از طریق موسسات
مال��ی امریکایی پولی بابت عبور از اس��مان ای��ران یا فرود
اضطراری در خاک ایران به این کشور پرداخت کنند.
اداره کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری امریکا
اعالم کرد ،براس��اس این بخش��نامه جدی��د ،پرداخت های
شرکت های هواپیمایی خارجی نمی تواند از طریق سیستم
مال��ی امریکا صورت پذیرد .یعنی تنها ش��رکت های هوایی
امریکایی می توانند از سیس��تم مال��ی امریکا برای پرداخت
پول بابت پرواز بر فراز اس��مان ای��ران یا فرود اضطراری در
این کش��ور اس��تفاده کنند .این تغییر سیاس��ت پس از ان
صورت گرفته است که گزارش های جدید حکایت از افزایش
حجم پروازهای بین المللی بر فراز اس��مان ایران دارد ،زیرا
شرکت های هوایی کمتر از اسمان کشورهای عراق و اوکراین
استفاده می کنند .دو شرکت ایرفرانس و ویرجین اتالنتیک،
پروازهای خود از اسمان عراق را به حالت تعلیق در اورده اند.
طبیعتا این بخش��نامه فضا را برای اس��تفاده ش��رکت های
غیرامریکایی از موسسات مالی غیرامریکایی برای پرداخت
پول به ایران باز گذاش��ته اس��ت .اما با توجه به جریمه های
هنگفت اعمال شده از سوی امریکا علیه بانک های خارجی
به دلیل همکاری با ایران ،احتماال بانک های خارجی تمایلی
به تن دادن به این پرداخت های پر ریسک نخواهند داشت،
به خصوص اینکه رقم این پرداخت ها نیز ناچیز است.
در همین حال یک مقام ارش��د صنعت حمل ونقل هوایی
در مورد کارش��کنی های امریکا برای جلوگیری از پرداخت
پول عبور ایرالین های خارجی از فضای ایران به فارس گفت:
ما از کانال های مختلف این پول ها را دریافت می کنیم و این
اقدامات بی تاثیر اس��ت و این عملکرد های امریکا نمی تواند
مانع رشد پرواز های عبوری از فضای ایران شود.
درحال حاضر براس��اس اماره��ای س��ازمان هواپیمایی،
پروازه��ای عبوری ای��ران در ۲۰مهرم��اه در حالی به رقم
بی س��ابقه ۱۰۱۵پرواز در روز رس��یده که این رقم در سال
گذش��ته و در همی��ن تاریخ ۵۵۹پرواز ب��ود .پس از تمایل
ش��رکت های هوایی برای عبور از فضای ام��ن ایران در پی
درگیری های رخ��داده در عراق و لبنان ۵را ه هوایی جدید
در فضای کش��ور توس��ط ش��رکت فرودگاه ها ایجاد شد و
درحال حاض��ر با اص�لاح مس��یرهای ورودی و خروجی به
امارات و بحرین تعداد راه های هوایی به ۹۶مسیر رسید.
بازسازی جاده ها و شیوه های مرمت و تعمیر راه های
ارتباطی کش�ور ب�ا فریبرز واحدی ،مدی�رکل راه و
شهرسازی استان تهران گفت وگو کردیم که در ادامه
می خوانید.
ی��ک مقام صنع��ت حمل ونقل هوایی کش��ور در این باره
گفت :پس از رکوردزنی پرواز های عبوری از فضای کش��ور
ک�� ه ۱۰۱۵پ��رواز در روز ب��ود ،همین چن��د روز پیش نیز
ش��اهد عب��ور ۱۰۱۱پرواز از فضای کش��ور بودی��م .وی با
تاکی��د بر اینکه همچنان اس��تقبال از فضای ایران به دلیل
امنیت ب��اال برای ایرالین ه��ای خارجی ادام��ه دارد ،اظهار
ک��رد :در حال رایزنی جهانی برای جذب بیش��تر پرواز های
عبوری از فضای کشور هستیم البته این امر نیازمند توسعه
تجهیزات فرودگاهی است که در حال انجام است .این مقام
مسئول بیان کرد :در این راستا هماهنگی و همکاری سایر
ارگان های کش��ور نیز الزم است تا با نشان دادن امن بودن
فض��ای ایران ،ایرالین های بیش��تری برای عب��ور از فضای
کش��ور جذب شود و درامد حاصل از این محل برای کشور
افزای��ش یابد و این خود یک��ی از روش های تکیه نکردن به
پول نفت اس��ت .براس��اس این گزارش ،خدمات نشستن و
برخاستن هواپیماها شامل خدماتی است که به وسیله برج
کنترل ،منطقه تقرب ،خدمات مرتبط با باند پرواز ،ارتباطات
رادیویی ،خدمات اتش نشانی و امبوالنس ،خدمات امنیتی
قابل انتساب به مناطق پرواز هواپیما و ...ارائه می شود .تعرفه
این خدمات هم به عنوان تعرفه نشست هواپیما در فرودگاه
بین المللی مثال مهراباد طبق ماده ۶۳قانون مربوطه تعیین
می شود .تعرفه نشستن هواپیما در مورد هر هواپیمایی که از
تسهیالت فرودگاه بین المللی مهراباد هم در حالت نشستن
و هم در حالت برخاستن استفاده می کند ،محاسب ه می شود.
برای س��اخت این میزان راه 200هزار میلیارد
تومان براورد می ش��ود .اما انچه درحال حاضر
از منابع مالی و اس��تانی در ای��ن حوزه هزینه
می ش��ود کمتر از یک درصد اس��ت و این یک
چالش جدی برای راه های کش��ور محس��وب
می ش��ود .در واقع عالوه بر اینکه میزان بودجه
تخصیص یافته به این حوزه از میانگین جهانی
نیز کمتر است ،محدودیت منابع در چند سال
گذشته فشارهای زیادی را به این بخش از حوزه
حمل ونقل وارد کرده است.
چ�را در این بخش از توان و س�رمایه
بخش خصوصی استفاده نمی شود؟
بخش خصوصی بیش��تر برای سرمایه گذاری
در ازادراه ه��ا ورود پیدا می کن��د چراکه قانون
مش��ارکت بخش خصوصی در بخش س��اخت
ازادراه ها تدوین ش��ده است و نمی توانیم برای
نگه��داری راه ها از ان اس��تفاده کنیم .در واقع
هن��وز مکانیزمی در این حوزه برای بازگش��ت
سرمایه بخش خصوصی وجود ندارد .حتی ان
تعداد سرمایه گذاری هم که در حوزه ازادراه ها
س��رمایه گذاری کرده ان��د ب��ه دلیل بازگش��ت
سرمایه هایش��ان در بلندم��دت ،انگیزه ای برای
ورود به بخش های دیگر این حوزه ندارند.
ب�ه نظر ش�ما راه ح�ل این مش�کل و
راه�کار تش�ویق بخش خصوص�ی برای
سرمایه گذاری در این حوزه چیست؟
بهترین راه حل همان راهکاری اس��ت که در
کش��ورهای پیشرفته و توسعه یافته به کار برده
می ش��ود؛ یعنی دریاف��ت هزینه های نگهداری
و مرم��ت جاده از اس��تفاده کنندگان و کاربران
همیش��گی ان .برای مث��ال از کارخان��ه داران،
ش��هرک های صنعتی ،جایگاه های س��وخت و
تمامی صنایع و کاربرانی که در اطراف جاده ها
مقیم هس��تند هزینه ای بابت نگه��داری جاده
دریافت ش��ود چرا که این بخش ها بیش��ترین
اس��تفاده را از جاده ه��ا دارن��د .اما متاس��فانه
درحال حاض��ر حتی عوارضی ک��ه در ازاد راه ها
دریافت می ش��ود ب��رای س��رمایه گذار توجیه
اقتصادی ندارد تا اینکه بتواند بخش��ی از ان را
در بخ��ش نگهداری و مرمت جاده ها اس��تفاده
کن��د .این موضوع یک چال��ش بزرگ در حوزه
حمل ونقل ایجاد کرده اس��ت ک��ه امیدواریم با
تدابی��ر وزارت را ه و شهرس��ازی و بازنگری در
قوانین این حوزه این مشکل حل و فصل شود.
خبرخوان
ف�ارس :اس��حاق جهانگی��ری ،مع��اون اول
رییس جمه��ور با بی��ان اینکه مع��اون برنامه ریزی و
نظارت راهبردی رییس جمهور به زودی س��هم ۷۰۰
میلی��ارد تومان��ی خ��ود را برای س��رعت در تکمیل
خدم��ات زیربنای��ی پرداخت می کن��د ،گفت :دولت
پیش��رفت کار و تامین خدم��ات زیربنایی واحدهای
مسکن مهر را به صورت دائم رصد می کند.
صم�ا :عل��ی صالحی ع�لا ،بنیانگذار صنع��ت لوله
و اتص��االت پی.وی.س��ی ای��ران بهره من��دی تم��ام
تولیدکنن��دگان از اخ�لاق حرفه ای پاس��خگو بودن را
یک اصل دانس��ت و اذعان داش��ت :نهادینه کردن این
امر مهم در بین تمام تولیدکنندگان صنعت ساختمان
نیازمند اموزش و فرهنگس��ازی اس��ت .ب��ه گفته وی،
مس��ئولیت پذیری تولیدکنن��دگان در قب��ال انچه به
بهره برداران عرضه می کنند از موارد مهمی است که باید
تمام تولیدکنندگان ان را در خود بیابند و تقویت کنند.
باش�گاه خبرنگاران :فریب��رز واحدی ،مدیر کل
راه و شهرس��ازی استان تهران گفت :راه و شهرسازی
اجازه شروع ساخت وس��از غیرمجاز را در حریم راه ها
نمی دهد ،ام��ا برخورد با س��اخت در اراضی طبیعی
نیازمن��د گذراندن مراحل قانونی اس��ت .وی با بیان
اینکه قیمت زمین و امالک در کالنش��هرها از جمله
تهران بسیار باال است ،گفت :ارزش افزوده باالی زمین
و مل��ک در تهران افزایش انگی��زه را در زمین خواران
فراهم می کند ،اما اداره کل راه و شهرس��ازی استان
تهران اجازه ش��روع ساخت وس��از را در حوزه حریم
راه ها نمی دهد و همکاران این حوزه به ش��دت با این
موضوع برخورد می کنند.
استان ها
economy@smtnews.ir
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
پیش بینی ترافیک تجاری در مرز مهران هنوز تحقق نیافته است
23
مرز مهران؛ تهدید گذشته ،فرصت امروز
زینب عبدی -گروه اس�تان ها :تردد روزانه
هزار کامی��ون از مرز مه��ران ،هرچند هنوز تا
تصویری که برای این ناحیه مرزی متصور شده
است ،فاصله دارد اما در وضعیت اشتغال جوانان
این اس��تان ،تغییرات چش��مگیری ب��ه وجود
اورده اس��ت .مرز مهران پس از فروپاشی رژیم
بعث عراق به منظور انجام م��راودات تجاری و
سفری دو کشور ایران و عراق در سال 82به طور
رسمی بازگشایی شد اما با گذشت بیش از 10
سال برخالف انتظار عمومی با وجود عبور روزانه
کامیون های��ی که اجن��اس صادراتی را حمل
می کنن��د و 5هزار زائری که برای رس��یدن به
عتبات عالیات از این م��رز می گذرند ،هنوز این
مرز به جای��گاه واقعی خود در افزایش مراودات
تجاری دس��ت نیافته است .کارشناسان بر این
باورهستند با وجود پیوند های قومی و مذهبی
ک��ه عاملی بر وج��ود امنیت در مح��دوده این
خروجی بین المللی است ،تجار ایرانی و عراقی
توجه ویژه ای به این مرز دارند .اما کاستی هایی
نیز در مهیا کردن زیرساخت ها در این محدوده
به چشم می خورد که سبب شده پای توسعه و
رونق تجاری ایالم لنگ بزند.
با این همه ناامنی های
به وجود امده از فعالیت
داعش در عراق س��بب
ش��ده تا ج�لال الدین
محم��دی ،عضو هیات
رییس��ه ات��اق بازرگانی ایالم در گف��ت و گو با
از رونق بیش��تر مرز مه��ران در ماه های
می گوید:
اخی��ر س��خن بگوید .وی ب��ه
بازارچه مرزی که در مرز مهران دایر است تنها
امید جوانان در سال های اخیر برای شاغل شدن
بوده است.
م��رز مهران در ۸۵کیلومت��ری جنوب غرب
اس��تان ای�لام ب��ا بی��ش از 220کیلومتر مرز
مشترک با عراق به عنوان نزدیکترین مرز کشور
با عتبات عالیات به اعتقاد کارشناس��ان ،یکی از
مهم ترین کانون های تردد زوار و صدور کاالهای
ایرانی به کشور عراق است .پایانه بازرگانی مهران
نیز یکی از مهم تری��ن مبادی صادرات کاالها و
خدمات از جمهوری اس�لامی ایران به کش��ور
عراق است .این مرز یکی از ظرفیت های استان
ایالم برای س��رمایه گذاری است که متقاضیان
بسیاری نیز در این رابطه اعالم امادگی کرده اند،
ضمن انکه ایجاد منطقه ازاد اقتصادی ،تجاری و
صنعتی به همراه تامین منابع مالی برای نوسازی
و توس��عه زیرس��اخت ها راهکاری است که به
شتاب بخشی روند صادرات ،اشتغالزایی و رونق
اقتصادی اس��تان کمک می کن��د .این درحالی
اس��ت که در س��ال 92نزدیک به یک میلیارد
دالر کاالی ساخت ایران از راه این پایانه مرزی
به عراق صادر شد .با توجه به مرزهای مشترک
طوالنی استان ایالم و کش��ور عراق ،مسئوالن
ارشد استان برای توسعه و گسترش همکاری ها
ل شده اند.
با کشور همسایه اهمیت فراوانی قائ
به گفت��ه رضا محمد
رحیمی ،مع��اون امور
صنایع و معادن سازمان
صنعت ،معدن و تجارت
استا ن ایالم ،مرز رسمی
این شهرستان به س��بب نزدیکی به شهرهای
زیارت��ی و پایتخت ع��راق ،حضور و س��کونت
شیعیان در استان های ان س��وی مرز در کنار
پیونده��ای مذهب��ی ،قوم��ی و فرهنگی مردم
مناطق مرزی و بخشی از بغداد با جامعه استان
ایالم ،امن ترین مسیر رفت و امد و مرز جمهوری
اسالمی ایران در همسایگی عراق ب ه شمارمی رود.
محم��د رحیمی با تاکید بر اینک��ه مرز مهران
مس��افرتی و تج��اری اس��ت ،افزود :ص��ادرات
محصوالت غذایی و ساختمانی از استان در واقع
فرصتی برای رونق تجارت اس��ت ،زیرا در حال
حاضر از نیش��ابور و مشهد کامیون های حامل
س��یمان ،از اصفهان و مالیر کامیون های حامل
اجر و از اردبیل کامیون های حامل اب معدنی
برای صادرات به اس��تان وارد می شود .براساس
اخرین امارهای مسئوالن صادرات محصوالت
کش��اورزی از طریق بازارچه م��رزی مهران به
کشور عراق در مهرماه س��ال جاری که گواهی
روی خط خبر
صنعت ،قربانی اصلی در اقتصاد
:دبیرخان��ه صنعت ،معدن
و تجارت اس��تان خراسان رضوی
گفت :تولی��د و تج��ارت ،دو بال
تکمیل کننده حوزه اقتصاد هستند
که هریک را ره��ا کنیم ،دیگری
اسیب می بیند .فیروز ابراهیمی با
اشاره به افزایش احتمالی مالیات
بر ارزش افزوده به ۱۰درصد و ناگزیری بخش تولید به
پرداخت ان 3بار در سال افزود :خیلی از مواقع با روکش
حمایت از تولید ،حق تولیدکننده و مصرف کننده ضایع
می ش��ود .وی با مقایس��ه بخش کش��اورزی و صنعت
اظه��ار کرد :بخش عمده ای از منابع کش��ور در اختیار
حوزه کشاورزی قرار داده می شود در حالی که برون داد
ان با بخش صنعت قابل مقایس��ه نیس��ت اما هنگامی
که بح��ث الودگی ،کمبود اب و مش��کالت اب مطرح
می ش��ود ،متهم اصلی بخش صنعت اس��ت .ابراهیمی
ادامه داد :وقتی قرار اس��ت ب��ه بخش های مولد جامعه
تسهیالت داده ش��ود ،ارزان ترین تسهیالت از 7تا ۱۴
درصد به بخش کش��اورزی اختصاص داده می شود در
حالی که کف تس��هیالت پرداختی به بخش صنعت ۲۵
درصد اس��ت ،اما انچه در این میان خودنمایی می کند
این است که حوزه کشاورزی با این همه نعمات دریافتی
در اشتغال کشور ۱۷درصد نقش دارد اما صنعت مظلوم
ک��ه گران ترین خدمات را دریاف��ت می کند ۳۴درصد
اشتغال کشور را تامین می کند.
وی با اش��اره به اینکه هم��واره بخش تولید ،قربانی
اصل��ی در حوزه ه��ای مختل��ف اقتص��ادی اس��ت،
خاطرنش��ان کرد :با اینکه نخستین ماه فصل پاییز را
پش��ت سر گذاشتیم ،بحث مدیریت کردن گاز بخش
صنعت مطرح ش��ده است به این معنا که تعیین شود
گاز صنع��ت از کدام حوزه تامین ش��ود ،در حالی که
معدل مصرف گاز صنعت در طول سال زیر ۱۰درصد
گاز کش��ور اس��ت .وی با انتقاد از قطع برق واحدهای
صنعتی در تابستان نیز اظهار کرد ۲۰ :سال این رویه
ادامه داش��ته اس��ت با اینکه دومین منبع بزرگ گاز
جهان هستیم.
بهداشت انها توسط کارشناسان قرنطینه صادر
ش��ده 79ه��زار و 451تن بوده اس��ت .ارزش
اقتصادی این مقدار محصول صادر ش��ده 400
میلی��ارد ریال بوده اس��ت که نس��بت به مدت
مشابه سال گذش��ته 66درصد افزایش داشته
است.
او در گفت وگ��و ب��ا
می گوید :در مورد
م��رز مهران باید به این نکته توجه داش��ت که
با وجود موقعیت استراتژیک منطقه تهدیدهای
قبلی به فرصت تجاری و گردشگری تبدیل شده
چراکه نزدیک ترین مرز کشور به عتبات عالیات
است و در صورت خروج از بن بست تجاری ،باید
زیرس��اخت های الزم با رفع مش��کالت موجود
بخصوص در زمینه راه برای ورود سرمایه گذاران
رفع شود که این امر نیازمند تامین سریع منابع
برای نوسازی است .محمد رحیمی معتقد است:
با توجه به نقش بی بدیل و جایگاه مهم شهرستان
مرزی مهران در ص��ادرات کاال و خدمات و نیز
تردد گسترده زوار و مسافران ایرانی و عراقی از
این منطقه به دو کش��ور ،راه اندازی منطقه ازاد
اقتص��ادی ،تجاری و صنعتی مه��ران در دولت
یازدهم به ویژه در س��فر اس��تانی (اردیبهشت
)93رییس جمهوری به ایالم در دستورکار قرار
گرفت و سرانجام پس از بررسی های کارشناسی،
دولت تیرماه گذشته با این مطالبه مهم مردم و
مسئوالن ایالم موافقت کرد.
گذش��ته از اهمیت پایانه بازرگان��ی مهران،
محم��د رحیمی طرح ورق های ف��والدی را نیز
از پروژه های مهم سرمایه گذاری در استان ذکر
ک��رد که در حال اجراس��ت اما به دلیل کمبود
نقدینگی هنوز تکمیل نش��ده است .این مقام
مس��ئول در س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت
مرز مهران را نقطه طالیی برای تجارت با عراق
دانست و گفت :پیشنهاد تبدیل مهران به منطقه
ازاد تجاری تا پایان سال تصویب می شود اما از
همه مهم تر منطقه ویژه اقتصادی مهران است
که طبق مصوبه دولت به مساحت 800هکتار
ایجاد شد.
وی ادامه داد :عبور روزانه تا یک هزار کامیون
کاالی صادراتی از طریق مرز بین المللی مهران
به کشور عراق همچنین بیش از 5هزار نفر زوار
عتبات عالیات در روز از راه این مرز بین المللی
در 100کیلومتری ایالم به ش��هرهای مذهبی
عراق و ایران سفر می کنند اما متاسفانه بیشتر
ام��ور گمرک��ی در اداره گمرک اس��تان انجام
می شود و طرف عراقی نیز در این امر کم کاری
می کند .محمد رحیمی همچنین فقدان امکانات
زیربنایی در زمینه هایی مانند محصوالت غذایی
که ازمایش��گاه ها در دو طرف مرز ایجاد نشده،
نبود هتل ها ،سردخانه ها و بارانداز ،زمانبر بودن
امور گمرکی و تعطیالت چند روزه گمرک عراق
را از مش��کالت اصلی تاجران برشمرد .به گفته
وی در ای��ن رابطه باید ب��رای افزایش صادرات
و ش��تاب بخش��ی روند صادرات در مرز مهران
تمهیدهای الزم اندیشیده شود که این مهم در
دیدار با اس��تاندار واسط عراق مورد بررسی قرار
گرفت و تفاهمنامه ای نیز در این خصوص امضا
شده است.
بنابراین راه اندازی شعبه های بانک های ایرانی
و تردد کامیون های ایرانی حامل کاال در استان
واس��ط و تخلیه بار انه��ا در درون خاک عراق
از مواردی اس��ت که می تواند در ش��تاب دادن
صادرات به این کشور تاثیرگذار باشد .
اینده روشن صنعت پرورش میگو در هرمزگان
گروه اس�تان ها :پ��رورش میگو در اس��تان هرمزگان
نوید روزهای بهتری را به ساکنان این استان می دهند.
روزهایی که کاهش امار بیکاری جوانان را با فعال کردن
صنایع بسته بندی ،جانبی و صادرات این محصول ،درپی
خواهد داش��ت .تعداد صنایع تبدیل��ی ابزیان هرمزگان
108واحد با 3000نفر شاغل اعالم شده که 10واحد
ان در زمینه فراوری و بس��ته بندی میگو فعالیت دارند.
کارشناس��ان می گویند مدیران این گونه مراکز براساس
تقاضای مش��تری خارجی و پس از بستن قرارداد؛ کار
خرید ،جمع اوری ،فراوری و حتی بس��ته بندی میگوی
پرورشی را انجام می دهند.
حمی��د امانی زاده رییس گروه بهبود کیفیت ،فراوری
و توسعه بازار ابزیان ش��یالت هرمزگان در گفت وگو با
ایرن��ا از وجود 5س��ایت پرورش میگ��وی فعال و نیمه
فعال و 4س��ایت درحال اح��داث و تکمیل در مجموع
به وس��عت بی��ش از 4000هکتار (س��طح مفید قابل
برداشت) به عنوان مهم ترین ظرفیت های شیالتی این
اس��تان در زمینه صنعت پرورش میگو ن��ام می برد .او
س��طح زیرکشت مزارع میگوی این اس��تان را در سال
گذش��ته یک هزار و 413هکتار با تولید 3هزار و 135
تن عنوان کرد و گفت :با عملیاتی ش��دن سایت های در
دس��ت احداث و استفاده از ظرفیت های اسمی می توان
این رقم را به بیش از 10هزار تن در سال افزایش داد.
وی با بیان اینکه حدود 80درصد میگوی پرورش��ی
هرم��زگان جنبه صادراتی دارد اظهار کرد :با محاس��به
میانگی��ن قیمت یعنی ه��ر کیلوگ��رم 5دالر می توان
میزان ارزاوری این محصول را در س��ال به 50میلیون
دالر افزای��ش داد .می��زان صادرات میگوی پرورش��ی
هرمزگان اکنون نزدیک به 10میلیون دالر اعالم ش��ده
ک��ه با توجه ب��ه وجود بازارهای جدید به ویژه روس��یه
چش��م انداز مناس��بی در پیش روی پرورش دهندگان و
صادرکنن��دگان این ابزی در هرمزگان ق��رار دارد .این
مس��ئول در اداره کل ش��یالت هرمزگان خاطرنش��ان
کرد :توس��عه صادرات و کسب بازارهای جدید نیازمند
امکان��ات و راهکاره��ای متع��ددی ازجمل��ه حضور در
نمایش��گاه های مطرح بین المللی و حتی جهانی ابزیان
است .رییس گروه بهبود کیفیت ،فراوری و توسعه بازار
ابزیان ش��یالت هرمزگان یاداور شد :هرچند رتبه دوم
صادرات میگو بعد از بوش��هر به این اس��تان اختصاص
دارد ام��ا مدیران واحدهای فراوری و بس��ته بندی توان
مالی الزم را به منظور ش��رکت در نمایشگاه های ابزیان
ندارن��د .به گفته امانی زاده حضور نداش��تن هیات های
تجاری با محوریت میگوی پرورشی در این نمایشگاه ها
نه تنها موجب از دست رفتن بازارهای صادراتی می شود
بلکه دور ماندن صنایع فراوری از جدیدترین روش های
متداول و مش��تری پس��ند در زمینه بس��ته بندی این
محص��ول را به دنب��ال دارد .براس��اس اطالعات برخی
از کش��ورها از جمله امارات متحده عربی و اس��پانیا با
واردات میگوی پرورشی ایران و بسته بندی های کیفی تر
و بازار پسند مجددا انها را با قیمت های گزاف تر به دیگر
کشورها صادر می کنند.
رییس گروه بهب��ود کیفیت ،فراوری و توس��عه بازار
ابزیان ش��یالت هرمزگان می گوید :در صورت پرداخت
حداقل نیمی از هزینه های الزم به خصوص حق ورودی
از سوی دولت ،هر س��اله تعداد بیشتری از شرکت های
فراوری ،بسته بندی و صادراتی میگو می توانند با حضور
در نمایشگاه های بین المللی ابزیان در زمینه شناسایی
مش��تریان جدیدت��ر اق��دام و از تجرب��ه ش��رکت های
بس��ته بندی و ف��راوری نی��ز در ایران اس��تفاده کنند.
ارزش گمرک��ی هر کیلوگرم میگوی صادراتی هرمزگان
هم اکنون 5دالر و قیمت میگوی فراوری و بسته بندی
ش��ده نیز در داخل بین 150تا 230هزار ریال متفاوت
است.
این درحالی اس��ت که سال گذشته هر یک کیلوگرم
محصول میگوی پرورشی هرمزگان با توجه به سایزهای
مختل��ف بین 5تا 8دالر به ف��روش رفت ،درحالی که
کش��ورهای واردکنن��ده میگ��وی ای��ران با ف��راوری و
بسته بندی های بازار پس��ند و افزایش قیمت بیشترین
سود را به جیب زدند.
امانی زاده تعداد واحدهای فراوری و بسته بندی میگو
در هرم��زگان را 10واحد عنوان کرد که 20درصد انها
از توان به نس��بت الزم برای ش��رکت در نمایشگاه های
بین الملل��ی ابزی��ان برخوردارند که ان��ان نیز از طریق
اتاق بازرگانی ،صنایع و معاون و کش��اورزی پشتیبانی
می شوند.
حض��ور نیافت��ن اتحادی��ه صادرکنن��دگان ابزی��ان
به خصوص میگوی پرورشی در نمایشگاه های بین المللی
ابزی��ان موجب بیگانی انان ب��ا جدیدترین فناوری های
روز در زمین��ه فراوری و بس��ته بندی میگو و همچنین
دوری از بازارهای هدف شده که در نتیجه اکنون بیشتر
واحدهای فراوری و بس��ته بندی این اس��تان به صورت
درصدی با شرکت های خارجی کار می کنند.
اخبار
صادرات میلیون دالری از تبریز
:رییس س��ازمان صنعت،
معدن و تجارت استان اذربایجان
ش��رقی گفت :در 6ماه نخس��ت
امس��ال 429 ،میلیون دالر کاالی
صنعتی از اس��تان به کش��ورهای
ه��دف ص��ادر ش��د .به گ��زارش
روابط عمومی س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت استان
اذربایجان شرقی ،حسین نجاتی با اعالم این خبر افزود:
میزان صادرات کاالهای صنعتی استان نسبت به مدت
مشابه سال گذشه 7/2درصد رشد را نشان می دهد .وی
ادام��ه داد :این میزان ص��ادرات ،بیش از 45درصد کل
صادرات اس��تان در مدت یاد شده را به خود اختصاص
داده اس��ت .وی همچنین با اش��اره به 92میلیون دالر
صادرات کاالی فلزی از اس��تان اظهار داش��ت :از میان
کاالهای صادراتی ،گروه کاالیی فلزات با 4درصد رشد
نسبت به ماه های ابتدایی سال گذشته کمترین میزان
رش��د در صادرات را داراس��ت .رییس سازمان صنعت،
معدن و تجارت استان تصریح کرد :مقایسه امار ماهیانه
نسبت به ماه های ابتدایی سال گذشته حاکی از ان است
که روند ص��ادرات رو به بهبود بوده و با تالش مضاعف
امیدواریم برنامه ریزی ها نسبت به هدف 2میلیارد دالری
صادرات استان تا پایان سال 93محقق شود.
صادرات 41هزار تن کاال
از گمرک مهاباد
ف�ارس :رییس گمرک مهاب��اد از صادرات 41هزار تن
کاال از طریق گمرک مهاباد به خارج از کش��ور در طول
7ماه امسال خبر داد .علی اشرفی اظهار داشت :در 7ماه
امسال 41هزار و 245تن کاال از طریق گمرک مهاباد
به خارج از کشور صادر شده است .وی به ارزش دالری
این کاالهای صادراتی اش��اره کرد و افزود :ارزش دالری
کااله��ای صادراتی از طریق این گمرک در طول 7ماه
امسال 9میلیون و 152هزار دالر بوده است .اشرفی با
اش��اره به امار صادرات کاال از طریق این گمرک در این
مدت ،گفت :در 7ماه س��ال گذش��ته 13هزار و 625
ت��ن کاال به ارزش 21میلیون و 879هزار و 990دالر
از طریق گمرک مهاباد به خارج از کش��ور صادر ش��ده
بود .این مقام مس��ئول با مقایس��ه این امارها به درصد
تغییرات اش��اره کرد و افزود :بر این اس��اس در طول 7
ماه امس��ال می��زان کاالهای صادراتی ب��ه لحاظ وزنی
203درصد رش��د داش��ته و به لحاظ ارزش دالری 58
درصد کاهش یافته است .رییس گمرک مهاباد با اشاره
ب��ه ارزش دالری هر ت��ن کاالی صادراتی از طریق این
گمرک در طول 7ماه امس��ال ،گفت :ارزش دالری هر
تن کاالی صادراتی از طریق گمرک مهاباد در این مدت
222دالر بوده است.
تخصیص زمین برای ساخت
شهرک های صنعتی در البرز
فارس :مدیرکل منابع طبیعی البرز از تخصیص زمین
مناسب برای ساخت شهرک های صنعتی در این استان
خبر داد .حس��ین میررجبی اظهار کرد :استان البرز در
حوزه صنعتی از توانمندی های بس��یار خوبی برخوردار
است که از جمله انها می توان به فعالیت چندین شهرک
بزرگ صنعتی ،نزدیکی با پایتخت و بهره مندی از چند
محور و ازادراه اصلی در کش��ور اشاره کرد .وی تصریح
کرد :از سوی دیگر این استان از نظر موقعیت جغرافیایی
در منطقه ای قرار گرفته است که در حوزه منابع طبیعی
نیز ظرفیت های بسیار خوبی داشته و اگر به درستی از
این ظرفیت ها و ظرفیت ها استفاده کنیم ،این استان در
اینده نزدیک رشد و توسعه قابل توجهی خواهد داشت.
صدور محموله دام سبک زنده
از سیریک
ایس�نا :مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سیریک در
اس��تان هرمزگان گفت :دومین محموله صادرات دام
سبک زنده به تعداد 500راس گوسفند با یک فروند
لنج از اس��کله چندمنظوره این شهرس��تان به کشور
عمان (بندرخصب) صادر شد .سیدرضا امیرزاده افزود:
محموله صادراتی از شهرستان بیش از 100هزار دالر
برای کشور ارزاوری داشته است .وی خاطرنشان کرد:
با توجه به هماهنگی ها برای توس��عه و رونق صادرات
احشام در هفته های اینده پیش بینی می شود ،بیش از
1000راس گوس��فند از اسکله چند منظوره سیریک
به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر شود .امیرزاده
خاطرنشان کرد :با توجه به اینکه دومین اسکله بزرگ
اس��تان به لحاظ وسعت در شهرس��تان سیریک قرار
دارد ،در ص��ورت تکمیل ان در اینده نزدیک ش��اهد
رونق و توس��عه صادرات و واردات و اشتغالزایی بسیار
خوبی در شهرس��تان و استان می ش��ویم .شهرستان
س��یریک با 40هزار نفر جمعیت در 170کیلومتری
ش��رق بندرعباس مرکز هرمزگان واقع ش��ده و یکی
از بندرهای صادراتی اس��تان به کش��ورهای حاش��یه
خلیج فارس است.
پنجشنبه 15ابان 12 - 1393محرم 6 -1436نوامبر -2014شماره -78پیاپی 1396
پرسه درشب
گمشده ای از اسمان
مینو بدیعی – پنج روز بود که ،رستوران
بزرگ هتل��ش را به پذیرای��ی از عزاداران
حس��ینی اختصاص داده بود ،هر روز انبوه
س��وگواران به اضافه دیگر مردم شهر به رستوران هتل
می امدن��د و نذری هایی که او ت��دارک دیده بود صرف
می کردند.
روزه��ای تاس��وعا و عاش��ورا نیز دیگر جای س��وزن
انداخت��ن نبود ،ان روزها در عین اینکه عزادار س��ید و
ساالر شهیدان و 72تن از یارانش بود ،اما شور و شعف
خاص��ی در وجود خ��ود حس می کرد .ی��ادش می امد
زمان��ی که پدرش تمامی ث��روت کالن خود را به او که
تنها فرزندش بود می بخش��ید ،در بستر احتضار وصیت
کرد :ببین پسرم مبادا از این کشور خارج شوی خیلی ها
رفته اند ،اما تو بمان و به همین شغل هتلداری که بسیار
مهم است ادامه بده !
او ب��ه پدرش گفته بود :اما پ��در این هتل معروف در
اهواز که مال شماست که موشک خورده و به طورکلی
ان را بای��د واگذار کنم و در ای��ن دوران جنگ هم چه
کس��انی به اه��واز می ایند .پدر با هم��ان صدای لرزان
گفت��ه بود :مبادا این م��ردم را فراموش کنی این ثروت
م��را و اینک که مال توس��ت ببر و در یک ش��هر دیگر
این س��رزمین مادری سرمایه گذاری کن ،انجا هم هتل
بساز ،پسر بعد از مرگ پدر که بسیار وطنش را دوست
می داشت با اندوه بسیار گریسته بود و پدر به او وصیت
کرده بود ،در هر ش��هری که می خواهی هتل بس��ازی
به جز اهواز ،جس��د مرا در قبرس��تان ان شهر از وطنم
دفن کن!
و پس��ر این کار را ک��رده بود و بعد از چند س��ال از
درگذش��ت پدر و اینکه جنگ هم تمام ش��ده بود هتل
بزرگ او در ان نقطه از س��رزمینش ه��م رونق گرفته
بود هرچند توریست های خارجی زیادی نمی امدند اما
او بسیار خرس��ند بود که به وصیت پدرش عمل کرده
اس��ت ،اینک دربرابر چش��م های او عزاداران حسینی و
فقرای شهر اطعام می شدند و او زمانی که به دفتر کارش
برمی گش��ت عکس قاب گرفته بزرگ پدرش را بر دیوار
اتاقش می دید که گویی لبخند به لب داش��ت و همواره
ب��ه ان تصویر می گفت :پدر خ��دا تو را بیامرزد که روح
وطن دوس��تی را درمن دمیدی ،به من یاد دادی که در
هرشرایطی به فکر مردم سرزمینم باشم.
ان��گار روح پدر جواب م��ی داد و بار دیگر لبخندی از
رضایت بر لبانش می درخشید .عزاداران حسینی بعد از
صرف غذا با دعا کردن به روح و روان پدر س��ازنده این
هتل و رس��توران از انجا خارج می شدند و او می ماند با
انبوهی ظروف نشس��ته و ...که خودش هم استین باال
می زد و به همراه کارگرانش مش��غول شستن ظرف ها
می شد و ...او دیگر در ان شهر غریب ،اسم و نام اشنایی
داشت و حتی همه ارامگاه پدر مرحوم او را می شناختند
و گاهی به زیارت این مزار می رفتند.
ان ش��ب ش��ام غریبان بود و عده زیادی هم در هتل
بودند و اندک اندک س��اعت از نیمه شب گذشته بود که
همه عزاداران حس��ینی با برپا کردن شام غریبان رفته
بودند و او کارکنان هتل و رستوران را نیز مرخص کرده
بود و بعد از تمیز کردن رس��توران به خانه خودش که
جنب هتل قرار داشت رفته و دیده بود که همسر و دو
فرزند نوجوانش خفته اند و ناگاه انگار سایه روشنی را در
سرس��رای هتل دید و قلبش فروریخت :بر سر ارامگاه
پدر نرفته ام !
دقایق��ی قبل ک��ه پرده های البی هت��ل را که کنار
کشیده می دید که برف سنگینی می بارد و ...
دقایقی بعد او ب��دون اینکه کوچک ترین تردیدی به
خ��ود راه ده��د در پارکینگ خانه اش بود و با روش��ن
کردن خودرو به سمت ارامگاه به راه افتاد و ...گورستان
ش��هر در تاریکی مطلق فرورفته بود و درختان بلند بر
وهم انگیزی این مکان می افزود و او ماشین را در کناری
پارک کرد و رفت به سمت ارامگاه که هرچه می جست
نمی یافت و برف سنگین تر از قبل می بارید ،دستهایش
در جی��ب پالتو یخ زده بود ،با خود زمزمه کرد ... :خدایا
ارامگاه پدر کجاس��ت؟ در میان مقبره ها سرگردان بود
که ناگاه س��ایه بلند و روشنی که نشانه اندام بلند یک
انس��ان بود در برابرش ظاهر شد .مرد برای چند لحظه
درجایش میخکوب و ترس��ان ایستاد .انسان بلند قامت
با ش��عاع های نورانی اطرافش گویی با صدایی اسمانی
پرسید :به دنبال مزار پدرت هستی ؟
مرد باصدایی لرزان گفت :بله.
ان سایه نورانی گفت :همین جاست زیر پایت .
مرد حس کرد مهتاب در ان نیمه شب برفی ظاهرشده
نوری بسیار بر مزار پدرش می تابد اما تا سرش را از روی
مزار پدرش برداشت تنابنده ای در انجا نبود ...
صاحب امتیاز :سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
مدیرمسئول و سردبیر :ناصر بزرگمهر
معاون سردبیر :مسعود دهشور
قائم مقام اداری ،مالی و بازرگانی :خلیل محمودی
مدیر تحریریه :مهدی اسحاقیان
مدیر فنی و هنری :مهدی نجفی
مدیر فناوری :علی رضا فخرابادی
مدیر چاپ :بیژن بهادری
دبیر ویرایش و تصحیح :حسین شیرازی
تلفن82190 :
فکس88713730 :
سازمان اگهی ها88722732-3 :
امور مشترکین88722735 :
روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88724211 :
چاپ :انتخاب رسانه44905300-2 :
دبیر گروه گزارش :مینو بدیعی
دبیر گروه صنعت :میترا ممسنی
دبیر گروه معدن :شهریار خدیوفرد
دبیر گروه تجارت :عاطفه خسروی
دبیر گروه اقتصاد :مهدیه انوشه
دبیر گروه گفتگو :محمود مقدسی
دبیر گروه استان ها :مریم نظری
دبیر گروه عکاسی :شیرین برناستی
تاکید توئیتری معاون مطبوعاتی ارشاد
رسانه های «درست نویس» تقدیر می شوند
معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد با انتشار
متنی در صفحه شخصی خود در توئیتر،
باردیگر بر تجلیل از «درست نویس��ان»
در نمایش��گاه بیس��تم مطبوعات تاکید
کرد.
به گزارش مهر ،حس��ین انتظامی که
پیش��تر و در نشس��ت خبری جشنواره
بیس��تم مطبوع��ات ب��ه هم��کاری
فرهنگس��تان زب��ان و ادب فارس��ی
به منظ��ور تجلیل از درست نویس��ی در
این دوره از نمایش��گاه خبر داده بود با
انتشار متن کوتاهی در صفحه شخصی
خود باردیگر بر این موضوع تاکید کرد.
تاکی��د دوباره انتظام��ی بر این بخش
وی��ژه نمایش��گاه بیس��تم را می ت��وان
در راس��تای بخشی از بس��ته حمایتی
معاونت مطبوعاتی دانس��ت که ابتدای
سال 93منتشر و در ان «توجه به زبان
فارس��ی» به عنوان یک��ی از اولویت های
هفت گانه این معاونت اعالم شده بود.
حس��ین انتظام��ی ح��اال در صفحه
ش��خصی خ��ود در توئیت��ر اع�لام
کرده اس��ت« :یک��ی از برنامه های ویژه
بیس��تمین نمایش��گاه مطبوع��ات و با
محوری��ت فرهنگس��تان زب��ان و ادب
فراخوان مقاله نخستین همایش
«اقتصاد هنر در ایران» منتشر شد
نخس��تین همایش «اقتصاد هنر در ایران» به میزبانی فرهنگس��تان هنر برگزار
می ش��ود .ب��ه گزارش ایرن��ا ،در فراخوان همای��ش اقتصاد هن��ر موضوعاتی چون
«سیاس��ت های فرهنگ��ی و نظ��ام مدیریتی مطلوب در رونق بخش��ی ب��ه اقتصاد
هنر»« ،قوانین و نظام حقوقی تس��هیل کننده ب��ازار هنر ،بودجه ها»« ،حمایت ها و
یارانه های هنری»« ،نظام بانکی و سیاس��ت های وام برای گردش س��رمایه در بازار
هن��ر»« ،درامدزایی بنگاه های کوچک هنری»« ،بازار کارافرینان و تولیدکنندگان
هن��ر»« ،قیمت گذاری اثار هنری و ارزش گزاری اث��ار»« ،مخاطبان ،خریداران و
مصرف کنندگان هنر»« ،واسطه فروش نمایشگاه گردان ها و مجموعه داران هنر در
بازار»« ،صنایع خ�لاق و اقتصاد هنر بنیان»« ،کپی رایت و الزامات تجارت جهانی
هن��ر»« ،حراجی ها و بازارهای بین المللی هنر» به عن��وان محورهای همایش یاد
شده است .همچنین در این همایش به موقعیت اقتصاد هنر ایران و چالش های ان
پرداخته خواهد شد و از پژوهشگران برای توسعه مباحث نظری و مطالعات میدانی
در اقتصاد هنر ایران در حوزه های مختلف به ویژه اقتصاد هنرهای تجسمی با تاکید
بر محورهای مورد نظر دعوت به ارائه مقاله می شود .اخرین فرصت ارسال چکیده
مقاالت به همایش 30اذر و زمان برگزاری همایش ،اسفند ماه 93خواهد بود.
پژوهشگران برای ارسال اصل مقاالت تا 10بهمن ماه فرصت دارند.
عالقه مندان می توانند برای دریافت اطالعات بیش��تر به پایگاه اینترنتی همایش:
www.arteconomics.irمراجعه کنند.
قابی از زندگی
قول مردانه
مریم نظری -ق��ول داده بود به کمد برادر
دست نزند .قول داده بود وسوسه برداشتن
مداد رنگ��ی 36رنگ را به ج��ان بخرد اما
ب��دون حضور برادر ،کلید را در قفل نچرخاند .دفعه قبل
ب��رادرش را رنجانده بود .برادری را که از وقتی مادر قهر
کرده و رفته بود ،یک لحظه هم تنهایش نگذاش��ته بود.
م��ادر می گفت از دس��ت پدر به تنگ امده اس��ت .مادر
می گفت پدر سرحرفش نمانده و باز هم سراغ مواد رفته
است .هنوز انقدر بزرگ نشده بود که مواد را بشناسد اما
در نظ��رش م��واد انقدر بد ب��ود که م��ادر را روانه خانه
پدربزرگ کرده بود.
ظهرها وقتی با برادر از مدرس��ه برمی گشتند ،برادرش
فارسی ،تجلیل از روزنامه هایی است که
درست نویسی را جدی می گیرند ».بنابر
اعالم معاونت مطبوعاتی ،در بیستمین
نمایشگاه مطبوعات ،کمیته ای از سوی
فرهنگس��تان زب��ان و ادب فارس��ی با
حضور در نمایش��گاه ،اسامی رسانه های
«درست نویس» را پس از داوری معرفی
پرستوییبهترینبازیگر
جشنوارهمراکششد
پرویز پرستویی که اخیرا به عنوان بهترین بازیگر
جش��نواره فیلم «رباط» مراکش انتخاب شده است،
ضمن تقدیر از پی��ام تبریک انجمن بازیگران اظهار
امی��دواری کرد ،نااهل های س��ینما با برخی فیلم ها
صادقانه ت��ر برخورد کنند .ای��ن بازیگر در گفت وگو
با ایس��نا ،ضمن تبریک موفقیت فیل��م «امروز» در
جش��نواره رباط به رضا میرکریمی ،گفت« :امروز» در این جشنواره به عنوان بهترین
فیلم و اثر برگزیده تماش��اگران انتخاب ش��د و جایزه بازیگری را نیز دریافت کرد و
خوشحالم که انجمن بازیگران سینما پیام تبریکی دادند و مرا شرمنده کردند که این
برایم بسیار ارزشمند است .من معتقدم اگر موفقیتی برای من رقم زده شده حاصل
کار س��یدرضا میرکریمی بوده است .وی با اشاره به جشنواره فیلم فجر با بیان اینکه
قصد ندارد اتش بیار معرکه شود ،اظهار کرد :متاسفانه «امروز» قربانی رضا میرکریمی
ش��د و حاشیه ایجاد کرد .بحث نخ نمای اینکه این ها رانت خوار هستند ،مطرح شد و
هنوز هم تمام نشده است .پرستویی با اظهار امیدواری از اینکه فضای جشنواره فجر
پیش رو این گونه نباش��د ،گفت :متاسفانه جشنواره از خاصیت خودش بیرون امده و
درگیر حاش��یه شده و حب و بغض جای بسیاری از چیزها را گرفته است .بحث من
جایزه نگرفتن یا بازی ام در «امروز» نیس��ت و هیچ وقت هم برای جایزه حس��اب باز
نکردم .اما معتقدم فیلم مورد بی مهری قرار گرفت و در جشنواره فجر دیده نشد.
همان طور که دس��ت خواهر را سفت چس��بیده بود2 ،
تا س��اندویچ فالفل می خرید .اکبراقا ساندویچی محله،
ب��ا فالفل ،س��س اضافه نم��ی داد اما برادرش همیش��ه
س��اندویچش را ب��دون س��س می خ��ورد ت��ا او بتواند
فالفل هایش را در س��س غرق کند .برادرش کس��ی بود
که حتی وقتی امتحان داشت ،قید کتاب هایش را می زد
ت��ا به او دیکته بگوید .برنام��ه فردایش را حاضر می کرد
و وقت��ی زن همس��ایه از الی در نیمه ب��از توی حیاط
سرک می کش��ید؛ وانمود می کرد مادر در خانه است تا
دخترهای همس��ایه فردا در بازی بعدازظهر به او طعنه
نزنن��د .همه این ها در برابر یک ق��ول! قول داده بود که
به مداد رنگی ها دس��ت نزند .یک لحظه به چش��م های
ب��رادرش فکر ک��رد .چش��م هایی که وقت��ی بفهمند او
مدادرنگی هایش را برداشته ،چقدر غصه دار می شوند .اما
عکس روز
ن
بارش برف در مازندرا
خواه��د کرد .فرهنگس��تان زبان و ادب
فارسی کمیته ای برای شاخص سازی در
این زمینه تعیین کرده اس��ت که طبق
اعالم این کمیته ،رعایت درست نویسی
در دو ح��وزه ویرایش فنی که ش��امل
نش��انه گذاری ،دس��تور خط ،امالء و...
اس��ت و همچنین حوزه ویرایش زبانی
که دارای ش��اخص هایی چ��ون کاربرد
برابرهای فارس��ی مصوب فرهنگستان،
کاربرد درس��ت زب��ان فارس��ی معیار،
رعای��ت کوتاه��ی جمله ها و رس��ایی،
س��ادگی و انس��جام جمله ه��ا م��ورد
داوری قرارگرفته و درنهایت رس��انه ای
که بیش��ترین امتیاز را کس��ب کند در
مراس��می اع�لام و تجلیل می ش��وند.
سال گذشته و برای نخستین بار ،بخش
«درست نویسی» به جشنواره مطبوعات
اضافه شد.
جعب��ه مدادرنگی قرمز ب��ود و روی ان تصویری بود که
فرش��ته ای را با چوب جادو را نشان می داد .لذت دست
کش��یدن روی بال های فرشته کم از نقاشی با مدادهای
رنگارنگ نداش��ت .اصال شاید فرش��ته جان می گرفت و
توی اتاق به پرواز در می امد .چش��م های غصه دار برادر،
بال های فرشته و چوب جادو ،در ذهنش بزرگ و کوچک
می ش��دند .کلید را که در قفل کمد چرخاند انگشتانش
را به سرعت روی بال های فرشته کشید .همان وقت بود
که برادرش از راه رس��ید .صدای برادر توی اتاق پیچید:
«خیلی نامردی قول داده بودی دس��ت نزنی ».یاد مادر
افت��اد که به پدر می گفت« :خیل��ی نامردی صدبار قول
دادی دوباره نری س��راغ مواد .دیگه خسته شدم ».مادر
بعد از این جمله بود که رفت و انها را تنها گذاشت .دلش
هری پایین ریخت .دنبال برادر تا حیاط دوید...
روستاهای باالی 1500نفر
کتابخانه دار می شوند
تسنیم فرج اهلل صالحی
نه��اد کتابخانه ه��ای عموم��ی کش��ور ،توس��عه
کتابخانه های روس��تایی و س��اخت کتابخانه در تمام
روس��تاهای با جمعیت باالی 1500نفر را در دس��تور
کار قرار داده اس��ت .علیرض��ا مختارپور(دبیرکل نهاد
کتابخانه های عمومی کشور) گفت :نهاد کتابخانه های
عمومی کشور همواره توسعه کتابخانه های روستایی را
در راس برنامه های خود قرار داده اس��ت .مطابق نقشه
راه توسعه کتابخانه های عمومی کشور ،نهاد کتابخانه ها
برای روستاهایی با جمعیت کمتر از 500نفر جمعیت،
صرفا مجوز کتابخانه عمومی مستقل ،برای روستاهایی
ب��ا جمعیت بی��ن 500تا 1500نف��ر جمعیت ،مجوز
کتابخانه مش��ارکتی یا مس��تقل و برای روستاهایی با
جمعیت بی��ش از 1500نفر جمعیت مجوز کتابخانه
نهادی ،مشارکتی یا مستقل صادر می کند.
پیامگیر صوتی88105304 :
نش�انی :تهران ،خیابان قائم مقام فراهان�ی ،کوچه ازادگان
شماره 26کد پستی 1586733811
وب سایتwww.smtnews.ir :
پست الکترونیکیinfo@smtnews.ir :
روابط عمومیPR@smtnews.ir:
اگهیads@smtnews.ir :
پیامک300082190 :
نقطه چین
زندگی در باور و اندیش ه ما
محمدعلی عرفی نژاد -داش��تم با خودم
فک��ر می ک��ردم؛ فکر به اینک��ه در اینده ای
نه چندان دور سفرهای تفریحی انسان روی
این کره خاکی به کرات دیگر اغاز می شود .مثال دریافته اند
بش��قاب های پرن��ده با س��رعتی غیرقابل ب��اور امروز در
اسمان ها و بر فراز هواپیماهای غول پیکر در پروازند ،حاال
معلوم شده به منظور یافتن راهکاری برای توجیه حرکت
«یوفو»ها (مینی بشقاب های پرنده) براساس دیدگاه ها و
عکس های مربوط و فیلم های کامال سری ،دقیقا یکی از
این «یوفو»ها را نمونه سازی کرده و با استفاده از نیروهای
دگرگون ش��ده ان را چن��د مت��ری باالی زمین معلق نگه
داشته اند ،حتی معلوم شده دستگاه های ویژه ای را درون
ای��ن بش��قاب ها جاس��ازی کرده ان��د که ق��درت تحمل
س��رعت های باالتر از تصور امروزی را میس��ر سازد بدون
اینکه سرنش��ینان «یوفو»ها ،دچار فش��ارهای وارده بر اثر
حرکت با سرعت نور (که باعث خالی شدن مغز از اکسیژن
و خون و پاره شدن رگ های درون چشم می شود) شوند.
اینشتین این سرعت ها را محاسبه کرده بود .داوینچی در
چند طراحی ،این سرعت و وسایل مورد نیاز را پیش بینی
کرده بود .برخی از دانش��مندان به این باور رس��یده اند که
خالق تابلوی لبخند «ژوکوند» به نوعی با فرازمینی ها در
ارتب��اط بوده اس��ت ...هم��ه اینها می تواند خیال باش��د؛
همان طورکهدانشمندانگذشتهپروازهواپیماوتلفن های
امروزی و نیروی الکتریسیته را غیرقابل باور می دانستند...
ح��اال مث��ل خیلی ها باید رنج بکش��یم از اینکه عمر ما
ب��ا عم��ر مناس��ب با فض��ا و زمین و اینده جهان هس��تی
برابری نمی کند؛ عمری که باتوجه به حرکت و س��رعت
نور خورش��ید ،باید چندهزار س��ال باش��د .ما در شرایطی
ق��رار گرفته ای��م که ب��ه خاطر جنگ های بزرگ و کوچک
و همچنی��ن ب��ه خاطر پیش��رفت بیماری ه��ا و باال رفتن
ضریب دس��تیابی به درمان انها ،به یک س��رگیجه عظیم
بین جهانی دچار شده ایم .چگونه است که در بسیاری از
کرات دیگر در این فضای بی انتها تصور اینکه موجوداتی
مثل ما وقتی پیشرفته تر زندگی می کنند و ما خبری از انها
نداریم ،ان هم با سرعت تعیین شده از سوی دانشمندان
فضاشناس ناسا و ...و چگونه است که ما به خاطر درگیری
با بیماری های قدیمی و نوظهور ،پیوسته در خطر درد و
بیماری و به طور طبیعی مرگ هستیم؟ چگونه است که
بین ما معروف به اش��رف مخلوقات رفاقت و همزیس��تی
مس��المت امیز وج��ود ندارد و ه��ر چه بر تعداد اختراعات
افزوده می شود ،تعداد منازعات بشری هم افزایش می یابد؟
می گویند از همان روزی که هابیل و قابیل در مقابل هم
قرار گرفتند ،انسان یاد گرفت با جنگ و خونریزی قدرت
خود را به نمایش بگذارد و در این میان چه خونخوارانی پای
به عرصه وجود گذاشتند و با انواع جنگ افزار انسان های
دیگر را به مرگ و نیس��تی کش��انیدند ،تاریخ پر اس��ت از
ای��ن خونخ��واران ک��ه با یک حمله ه��زاران نفر را از میان
برمی داشتند ،تا امروز که به دست بسیاری از دانشمندان
طرق ایجاد مرگ های دس��ته جمعی برنامه ریزی ش��د تا
جایی که اینک جنگ های هسته ای کل جهان را تهدید
می کند.
در خبرها امده اس��ت که گروه خونخوار تازه تاس��یس
داع��ش ب��ا ف��روش نفت به غنیمت گرفت��ه از مناطق زیر
س��لطه اش روزانه حداقل یک میلیون دالر درامد کس��ب
می کند و در عوض مردم همان شهرها را قتل عام کرده و
در زیر خاک دفن می کند...
باز در خبر دیگری امده بود یک خانم امریکایی که
گرفتار تومور مغزی شده و درد امانش را بریده بود برای
رهایی از این درد کش��نده و دریافت ارامش به یکی
از ایالت های امریکایی که اجازه مرگ خودخواس��ته
را به بیماران جواب ش��ده از جانب پزش��ک می دهد
رفته و با اجازه پزش��ک و دریافت داروی ارام بخش
و کش��نده در حض��ور و میان خان��واده مرگ را برای
همیشه تجربه کرد.
حاال حس��اب کنیم در جهانی چنین گس��ترده که عقل
عامل اصلی زندگی است و انواع ادم های عجیب و غریب
در می��ان جمعیتی غیرقابل باور در کوچه پس کوچه های
ش��هرهای کوچک و بزرگ زندگی می کنند و همان طور
که اثر انگشت و نگاه غیرمتمرکز هر کس فقط به خودش
تعلق دارد ،زیستن می تواند هم عاشقانه باشد ،هم غم انگیز
و نیز پر از عبرت .زندگی در باور همگان یکس��ان نیس��ت،
ربطی به روس��تایی و ش��هری هم ندارد ،فرهنگ و ش��عور
فردی ش��اید تا اندازه ای حضورش را ثابت و برقرار کند،
اما همه ما برای زندگی احتیاج به تنفس داریم ،اکسیژن
می خواهیم و برای ماندگاری در جامعه و رفاه احتیاج به
همکاری و تعامل با یکدیگر داریم.
فقط راه ها یکی نیست.
انتخاب کنیم!