روزنامه صمت شماره 82
روزنامه صمت شماره 82
مطبوعات پل ارتباطی قوی بین مردم و مسئوالن
نخستین روزنامه تخصصی صبح ایران
سه شنبه
20ابان 1393
17محرم 1436
11نوامبر2014
سال هفتم دوره جدید شماره 82پیاپی 24 1400صفحه قیمت 1000 :تومان
www.smtonline.ir
www.smtnews.ir -
سید حسین هاش��می دیروز ضمن
بازدی��د از بخش ه��ای مختل��ف
بیس��تمین نمایش��گاه مطبوع��ات
حاضر ش��د و
درغرفه روزنامه
در گفت وگو با خبرنگار این روزنامه،
نقش اساس��ی و کلی��دی مطبوعات
در بخش ه��ای مختل��ف اقتصادی،
سیاس��ی ،اجتماع��ی و فرهنگ��ی را
مورد تاکید قرارداد و مطبوعات را پل
ارتباطی قوی بین مردم و مسئوالن
دانست.
24
مشاور رییس جمهوری در دومین نشست صنعت خودرو بر ارائه کارشناسی های منطقی در این صنعت تاکید کرد
وزیر صنعت ،معدن و تجارت:
مس 5درصد زیر قیمت
صادراتی عرضه می شود
بانک مرکزی از میرداماد
به استقالل نمی رسد
2
2/1درصد اشتغالزایی با تولید هرخودرو
4
در س��ال های گذشته ،اس��تقالل بانک مرکزی و نحوه
انتخ��اب متصدی صندلی ریاس��ت این بان��ک همواره
مورد بحث و بررس��ی و مجادله ب��وده و با مصوبه اخیر
مجمع تشخیص مصلحت نظام برای تعیین رییس کل
به پیش��نهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی بار دیگر این
موضوع به محل مناقشه مخالفان و موافقان این مصوبه
تبدیل شد.
10
فرصت هایی که در پایتخت
انرژی ایران می سوزد
رییس اتحادیه نان سنگک:
بررسی حضور زنان در حوزه اقتصادی
23
خوب اما کم...
قیمت نان باید به روز شود
7
8
شفاف سازی اطالع رسانی
در صنعت خودرو
سیدرضا مفیدی
مدیر صنایع حمل ونقل ایدرو
4
دائمی شدن احکام در
راستای اقتصاد مقاومتی
مفهوم استقالل
بانک مرکزی
گسترش مبادالت تجاری با
خط اهن ایران و ارمنستان
عباس فالحی باباجان
حیدر مستخدمین حسینی
مسعود خوانساری
عضو کمیسیون عمران مجلس
9
معاون مالی اقتصادی ایدرو
10
رییس کمیسیون حمل ونقل اتاق تهران
ظرفیت های خالی
در صنعت بوشهر
عبدالکریم جمیری
22
نماینده بوشهر ،گناوه و دیلم
23
کوتاه از سراسر جهان
رسانه های مختلف پاکستانی با پرداختن به سفر هفته
جاری رییس جمهوری جدید افغانس��تان به اسالم اباد،
اعالم کردند که وی پیام صلح و دوستی میان دو کشور
همسایه را با خود به اسالم اباد خواهد اورد.
پس از اینکه پلیس صهیونیستی یک جوان فلسطینی
را در منطقه «کفرکنا» به شهادت رساند ،فلسطینی های
س��اکن اراضی اشغالی مش��هور به «اراضی ،»1948در
اعتراض به این وحش��ی گری رژیم صهیونیستی ،دست
به اعتصاب فراگیر زدند.
چین و امریکا در س��ال های اخی��ر راهبرد توجه به
شرق اسیا را در اولویت سیاست های خود قرار داده اند و
روش های حضور در این منطقه برای هر دو کشور ممکن
است به بازی برد -باخت تبدیل شود.
رژیم ال خلیفه با فراخواندن یک مداح جهت بازجویی
و ادامه یافتن بازداشت یک مداح دیگر به اقدامات خود
علیه مراسم ماه محرم در بحرین ادامه می دهد.
«انجمن وفاق ملی اسالمی» بحرین با صدور بیانیه ای
تاکید کرد :ادامه بازداش��ت خانم «ایات الصفار» و دیگر
زنان بحرینی« ،چهره واقع��ی و انتقام جویانه» رژیم ال
خلیفه را برمال کرد.
گزارش دریافتی روز دوشنبه حاکی است نخست وزیر
هند اخیرا با انتصاب وزیر «یوگا» درصدد ترویج بیشتر
این ورزش دیرینه جسمی و ذهنی در کشورش برامده
است.
منابع انگلیسی فاش ساختند که تونی بلر ،نخست وزیر
پیش��ین انگلیس و نماینده گروه چهارجانبه س��ازش
خاورمیانه ،برای یک ش��رکت نفتی عربستان سعودی
داللی می کرده است.
نخس��تین اعتراض به نشس��ت رهبران 20کش��ور
صنعتی جهان موس��وم به «جی »20روز دوش��نبه با
حض��ور ده ها نفر از مدافعان حق��وق بومیان در بریزین
استرالیا برگزار شد.
بولنت بوس��تان اوغلو فرمانده نیروی دریایی ترکیه
گفت :ناوهای ترکی��ه در صورت لزوم با ناوهای یونان و
اسراییل مقابله به مثل خواهند کرد.
مقامات دفاعی کره جنوبی روز دوشنبه اعالم کردند
نیروهای این کشور به سوی سربازان گشتی کره شمالی
ک��ه به مرز بین دو کره نزدیک ش��ده بودند ،تیرهوایی
شلیک کردند.
خشکس��الی و قحطی که نزدیک به 3سال است بر
مناطق کویری جنوب ش��رق پاکستان سایه افکنده ،از
ابتدای سال جاری تاکنون دست کم 275کودک را به
کام مرگ فرستاده است.
نتایج مطالعات محققان انگلیسی نشان می دهد بیش
از 10میلیون شغل در این کشور در 20سال اینده ،به
دلیل کاربرد فناوری های جدید و پیش��رفته در معرض
خطر حذف شدن هستند.
رهبران 10کش��ور عضو اتحادیه جنوب شرق اسیا
(ا.س��ه.ان)« ،تونی ابوت» نخست وزیر استرالیا« ،باراک
اوباما» رییس جمهور امری��کا و چند رهبر دیگر جهان
هفته جاری در میانمار جمع می ش��وند تا در خصوص
خش��ونت های فرق��ه ای ،ازادی رس��انه ها و وضعی��ت
دموکراسی در این کشور به بحث بنشینند.
روزنام��ه «زود دویچ��ه» از برنامه ری��زی س��رویس
اطالعات خارجی المان موسوم به BNDبرای تقویت
عملیات جاسوس��ی برون مرزی ب��ا اختصاص اعتباری
معادل 300میلیون یورو خبر داد.
«باراک اوباما» روز دوش��نبه ب��ار دیگر از معترضان
خیابان��ی در هن��گ کنگ ک��ه او ان��ان را «طرفداران
دموکراسی» نامید ،حمایت کرد.
پای��گاه خبری «عربی »21به نقل از برخی منابع
نزدیک به انقالبی های لیبی نوش��ت :ش��به نظامیان
لیبی یک فرون��د هواپیمای اماراتی حامل مهمات را
در فرودگاه «غات» واق��ع در جنوب لیبی به کنترل
خود دراوردند.
«فرانک والتر اش��تاین مایر» ،وزیر امور خارجه المان
روز دوش��نبه گفت :شرایط در مناطق ش��رق اوکراین
متشنج شده است و همه طرف ها باید به اتش بس مورد
توافق در مینسک احترام بگذارند.
رزمایش س��ازمان پیمان اتالنتیک شمالی (ناتو) در
استونی در منطقه بالتیک اغاز شد.
وزارتخانه های دفاع و کشور افغانستان از کشته شدن
56تن از اعضای گروه طالبان طی 24س��اعت گذشته
در مناطق مختلف این کشور خبر دادند.
« ش��ی جین پین��گ» رییس جمه��وری چین روز
دوش��نبه با «والدیمیر پوتین» همتای روسی خود در
نشست سران سازمان همکاری اقتصادی اسیا -اقیانوس
ارام «اپک» در پکن دیدار کرد.
«ش��ینزو ابه» نخست وزیر ژاپن روز دوشنبه پس از
گفت وگو با «شی جین پینگ» رییس جمهوری چین،
این دیدار را نخستین گام در مسیر بهبود روابط دو کشور
باهدف پایان دادن به تنش های جاری توصیف کرد.
«جمیل خیر باهاروم» مس��ئول دفتر نخس��ت وزیر
مال��زی در امور مذهبی روز دوش��نبه از «تبانی برخی
گروه ها با دشمنان اس�لام» برای طرح قوانین اسالمی
در دادگاه های سکوالر خبر داد و خواستار مقابله با موج
جدید اسالم ستیزی شد.
2
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
تجلیل
رهبرمعظمانقالب
از خدمات بزرگ
مالکیدرحفظ
ثبات،استقالل
وپیشرفتعراق
حضرت ای��ت اهلل خامن��ه ای ،رهبر
معظم انقالب اس�لامی صب��ح دیروز
در دی��دار با اقای نوری مالکی معاون
رییس جمهوری ع��راق ،ضمن تجلیل
از ش��جاعت ،اقت��دار و مدیریت اقای
مالکی در دوران تصدی نخست وزیری
عراق و خدم��ات بزرگی که در جهت
حفظ ثبات و اس��تقالل و پیش��رفت
عراق انجام داده است ،خطاب به وی
گفتن��د :جنابعالی در جری��ان انتقال
خبر
public@smtnews.ir
ق��درت در ع��راق ،کار بزرگی را برای
جلوگی��ری از اش��فتگی و بی ثبات��ی
عراق انج��ام دادید و این کار هیچگاه
در ساحه عراق فراموش نخواهد شد.
رهبر معظم انقالب اسالمی با اشاره
به ش��ناخت خوب اقای نوری مالکی
از مسائل و مش��کالت عراق ،افزودند:
رویه شما برای کمک به دولت جدید
اق��ای حیدر عب��ادی و ت�لاش برای
ایجاد وح��دت میان نیروهای مختلف
عراق ،اقدام بس��یار خوبی اس��ت ،که
باید ادامه یابد.
در این دی��دار ،نوری مالکی ،معاون
رییس جمه��ور ع��راق ضم��ن اب��راز
خرس��ندی ف��راوان از دی��دار با رهبر
معظم انقالب اسالمی گفت :جمهوری
اس�لامی ای��ران هم��واره بیش��ترین
مس��اعدت را به دول��ت و ملت عراق
برای مقابله با تروریس��ت ها و عوامل
بیگانه داشته است.
وزیر صنعت ،معدن و تجارت:
مس 5درصد زیر قیمت صادراتی در بورس عرضه می شود
وزیر صنعت ،معدن و تجارت گفت :بر اساس دستوالعمل جدید ،عرضه مس 5
درص��د زیر قیمت صادراتی و ان هم از طریق بورس صورت می گیرد .به گزارش
ش��اتا ،محمدرضا نعم��ت زاده در بازدید از چهاردهمین نمایش��گاه بین المللی
صنعت ب��رق ایران در جمع خبرن��گاران در خصوص جوای��ز صادراتی گفت :از
اواس��ط س��ال 89تاکنون ردیفی برای جایزه صادراتی در نظر گرفته نشده و در
بودجه س��ال اینده نی��ز به خاطر محدودیت های عموم��ی بودجه ،ردیفی برای
جایزه صادراتی در نظر گرفته نشده است اما پیشنهاد دادیم که این موضوع مورد
توج��ه قرار گیرد .وی تصریح ک��رد در صورت تصویب 100 ،میلیارد تومان برای
دادن جایزه صادراتی تخصیص داده می ش��ود .با توجه به اینکه مبلغ تسهیالت
کم اس��ت و رقمی که در بودجه دیده ش��ده ناچیز اس��ت ،بیشتر تسهیالت برای
صنای��ع صادراتی و با اولویت پرداخت می ش��ود .وی در خصوص س��هم تولید از
هدفمن��دی یارانه ها افزود :برای کمک به بخش صنعت 1200میلیارد تومان در
نظر گرفته ش��ده ،که معاونت برنامه ریزی ریاست جمهوری در تالش است تا این
مبلغ تخصیص داده شود .نعمت زاده همچنین در خصوص واردات سیگار گفت:
ما با هرگونه قاچاق مخالفیم ،چه قاچاق محصوالت صنعتی باش��د و چه سیگار،
برخ��ی می خواهند با قاچاق ،پرداخت مالیات و تعرف��ه را دور بزنند که ما تالش
می کنیم هرگونه واردات ،قانونی باشد .وزیر صنعت ،معدن و تجارت تصریح کرد:
انحصاری در واردات س��یگار نداریم .وی در م��ورد پایین امدن قیمت خودرو تا
پایان سال گفت :خودرو هم بر مبنای تعرفه ها وارد می شود و هم در داخل تولید
می شود و افزود :باید 90درصد مصرف خودرو در کشور در داخل تولید شود.
اهداف جدید کیفی صنعت خودرو تدوین و نهایی شد
شاتا -مدیر کل دفتر صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت،
معدن و تجارت ،ارتقای س��طح ایمن��ی خودرو و تکمیل تجهیزات
مراکز ازمایشگاهی قطعات ومجموعه ها و ایجاد مرکز تست جاده ای
خودرو را از برنامه های در دست اقدام این دفتر برشمرد.
امی��ر حس��ین قناتی گف��ت :بهب��ود و ارتقای بدن��ه محصوالت
ج��اری در حوزه ایمنی فع��ال( )Active safetyو پیگیری انجام
فعالیت های مش��ترک خودروسازان با شرکای خارجی معتبر برای
تامین یا مشارکت در طراحی پلتفرم های جدید از دیگر برنامه ها و رویکردهای جدید
وزارتخانه است.
قناتی با بیان اینکه با توجه به تعیین اهداف جدید کیفی متناسب باسطح توقعات
مش��تریان و اس��تاندارد های جدید ،برنامه ریزی گس��ترده ای را با خودرو س��ازان اغاز
ویژه
کرده ای��م ،تصری��ح کرد :با رفع مش��کالت اجرای��ی تملک زمین،
ش��روع عملیات اجرایی فاز یک طرح ملی ازمون جاده ای خودرو با
همکاری تمامی خودروسازان داخلی اغاز شده است.
قنات��ی افزود :در بحث ایمنی ۳ ،عامل انس��ان ،ج��اده و خودرو
به صورت مش��ترک متضمن ایمنی ترددها خواهند بود ،که به طور
مسلم نقص در هر بخش می تواند باعث بروز حوادث ناگوار شود.
الزام به تغیی��رات کمربند ایمنی با قابلیت تنظی��م ارتفاع ،الزام
نصب سیستم ترمز ضد قفل ( ،)ABSالزام نصب کیسه هوای راننده و سرنشین ،الزام
تجهیز خودروهای س��نگین به گاردهای جلو ،عقب و جانبی ،الزام تس��ت واژگونی و
تعادل برای خودروهای عمومی حمل مسافر ،از جمله اقداماتی بود که به گفته قناتی
برای افزایش سطح ایمنی خودرو های داخلی در حال انجام است.
امکان صادرات 15میلیارد دالری خدمات فنی و مهندسی برق
ریی��س هیات مدیره س��ندیکای برق
گف��ت :اگر حمایت مناس��بی از صنعت
برق توس��ط دولت صورت گیرد امکان
صدور خدمات فنی و مهندس��ی ساالنه
ب��ه می��زان 15میلیارد دالر در کش��ور
فراهم خواهد شد.
ب��ه گ��زارش ایرن��ا ،علیرض��ا کالهی
در حاش��یه چهاردهمی��ن نمایش��گاه
بین الملل��ی ب��رق در جم��ع خبرنگاران
افزود :اش��باع شدن بازار داخل و بدهی
دولت به پیمانکاران صنعت برق توجه به
بازار مناس��ب این صنعت در کشور های
همس��ایه را ضروری می سازد .وی ادامه
داد :ب��رای مث��ال ب��ازار ع��راق قابلیت
ص��ادرات 25میلیارد دالر خدمات فنی
و مهندس��ی را دارد که اگر برنامه ریزی
مناس��بی در این خصوص صورت گیرد
امکان گرفتن 30درصد یا بیشتر از این
بازار وجود دارد.
ریی��س هیات مدیره س��ندیکای برق
اظهار کرد :با توجه به مش��کالت تورمی
که در کش��ور وج��ود دارد توقع نداریم
دولت نرخ س��ود تس��هیالت را کاهش
ده��د ول��ی بانک ها باید ب��ه کمک این
صنع��ت امده و تس��هیالت مل��ی را در
اختی��ار پیمان��کاران و تولید کنن��دگان
ای��ن بخش قرار دهند .کالهی با اش��اره
به اینکه میزان بهره تسهیالت بانکی 4
برابر کش��ورهای همس��ایه است ،گفت:
بحث صدور ضمانتنامه و انتقال پول نیز
با توجه به تحریم ها هزینه باالیی دارد.
وی درخصوص قیمت تورم مواد اولیه
رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس خبر داد
کاهش 1/6تا 1/7درصدی درامدهای نفتی
رییس کمیس��یون برنامه و بودجه مجلس درباره پیش بینی این کمیس��یون از
میزان کس��ری بودجه امسال باتوجه به کاهش قیمت نفت ،گفت :در بودجه 93
قیمت نفت را 100دالر و میزان فروش نفت را یک میلیون و 300هزار بش��که
پیش بین��ی ک��رده بودیم ،تا زمانی ک��ه این کاهش قیمت اتفاق بیفتد متوس��ط
فروش��مان کمی بیش��تر از 104دالر بود و فروش نفت هم همان یک میلیون و
300هزار بشکه بود .وی با بیان اینکه تا مهر ماه مازاد درامدهای نفتی داشتیم،
افزود :معموال 3ماه طول می کشد تا قیمت نفت خودش را در بودجه نشان دهد؛
چراکه درامدها با تاخیر وصول می شود بنابراین براورد ما این است که 3ماه اخر
سال باتوجه به کاهش قیمت نفت کاهش درامد 8تا 10درصدی داشته باشیم.
تاجگردون ضمن اش��اره به اینکه درامد نفتی کش��ور (انچ��ه در بودجه خرج
می شود) 30میلیارد دالر است ،تصریح کرد :اگر این درامد به چهار فصل تقسیم
ش��ود برای 3ماه اخر س��ال رقمی حدود 8میلیارد دالر به دست می اید که 20
درص��د ان یعن��ی 1/6تا 1/7میلیارد دالر با توجه به کاهش قیمت نفت ،کاهش
درامد نفتی خواهیم داشت که این با توجه به میزان درامدهای نفتی رقم زیادی
نیست .رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در ارتباط با اظهارات دولتمردان
مبنی براینکه کس��ری بودجه در سال جاری نخواهیم داشت ،گفت :در سال 93
با تخصیص بهینه می توانیم کس��ری داشته باش��یم ولی در سال 94باید طوری
بودجه بسته شود که کسری پیدا نکنیم.
وی درباره اظهارات دولتی ها مبنی بر اینکه نفت 100دالری پیشنهاد مجلس
بوده اس��ت ،افزود :همیش��ه مجلس عدد را باال می برد ام��ا در این مورد مقاومت
کردیم که مجلس قیمت نفت را باال نبرد و ما همان پیش��نهاد مجلس را تصویب
کردیم.
خاطرنشان کرد :بسیاری از منابع اولیه
مانن��د روی ،مس ،الومینی��وم و مواد
پتروش��یمی که در داخل بهره برداری
می ش��ود ب��ا قیم��ت ب��اال به دس��ت
تولیدکنندگان صنعت برق می رس��د.
رییس هیات مدیره س��ندیکای برق با
بیان انکه از دول��ت می خواهیم جایزه
صادراتی نیز متناس��ب با ارزش افزوده
کاال باش��د ،گفت :ب��رای صادرات مواد
خام نیز ع��وارض وضع و منابع حاصل
از درام��د ان در صندوقی خاص برای
حمایت از تولید متمرکز شود.
علی بخشی ،نایب رییس سندیکای
ب��رق نی��ز اف��زود :متاس��فانه بانک ها
ن��گاه تخصص��ی ب��ه موض��وع ندارند
و تنه��ا براس��اس ایین نامه ه��ا عم��ل
می کنند و فرق��ی میان دریافت کننده
تس��هیالت ب��رای تولید و س��اختمان
قائل نیستند.
وی گف��ت :بخ��ش عمده مش��کالت
ش��رکت ها و پیمان��کاران صنع��ت برق
با بانک ه��ا درخصوص معوق��ات بانکی
و جرای��م تاخی��ری اس��ت زی��را در
قراردادهایی ک��ه با طرف دولتی منعقد
می شود نه خس��ارت تاخیر و نه تعدیل
قیمت دیده نشده است.
نایب رییس س��ندیکای برق خواستار
بازنگ��ری در قراردادهای ش��رکت های
صنعت برق با دولت و پرداخت مطالبات
ش��د و گفت :اگر قانون فعلی به درستی
اجرا ش��ود نیازی به وضع قوانین جدید
نیست.
وزیر خارجه عمان:
مذاکرات هسته ای پیشرفت خوبی داشته است
«یوس��ف بن علوی» وزی��ر خارجه عمان دیروز (دوش��نبه) در ی��ک گفت وگوی
مطبوعات��ی اعالم ک��رد :طرف های ش��رکت کننده در مذاکرات هس��ته ای (ایران و
کشورهای )5+1مسقط در مسیر توافق ،به پیشرفت های خوبی دست یافته اند.
به گزارش ایرنا به نقل از پایگاه اینترنتی عمان دیلی ،وزیر خارجه عمان نسبت به
موفقیت روند مذاکرات ایران و گروه 5+1ابراز خوشبینی کرد.
بن علوی گفت :معتقدم بازگشت از این توافق سخت و دشوار است زیرا طرف های
ش��رکت کننده در مذاکرات بر دستیابی به توافق اصرار دارند و ما این ابراز تمایل را
از سوی انها احساس کرده ایم.
ب اقای مهندس علی یزدانی
جنا
30هزار میلیارد تومان
سهام دولتی واگذار شد
رییس سازمان خصوصی س��ازی گفت 30 :هزار
میلیارد تومان سهام شرکت های دولتی در یک سال
و نیم اخیر به بخش خصوصی واگذار شده است.
به گزارش خبرگزاری مهر ،عبداهلل پوری حسینی
با بیان این مطلب افزود :این واگذاری ها 32درصد
کل ارزش واگذاری های این سازمان از بدو تاسیس
در 12س��ال و نیم گذشته و یک رکورد در فعالیت
سازمان خصوصی سازی است.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه
براس��اس ماده 14اصل 44دولت تا پایان س��ال
جاری باید همه س��هام شرکت های مشمول گروه
یک و 80درصد س��هام شرکت های مشمول گروه
دو را عرضه کند ،گفت :در چند س��ال گذش��ته به
دلیل نبود کش��ش در بازار ،شرکت های گروه های
ی��ک و دو به می��زان کافی واگذار نش��د و اکنون
با حج��م انبوهی از ش��رکت هایی مواجهیم که یا
قیمت گذاری نشده یا پس از قیمت گذاری ،عرضه
نشده است.
پ��وری حس��ینی ادام��ه داد :از نیمه دوم س��ال
گذشته با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی و
س��ازمان خصوصی سازی تالش زیادی برای عرضه
سهام شرکت ها انجام شد و 30هزار میلیارد تومان
واگذاری در این مدت شامل سهام عدالت ،رد دیون
و همچنین واگذاری به بخش خصوصی است.
رییس سازمان خصوصی سازی با اشاره به اینکه
ش��رایط بورس در ابتدای س��ال برای عرضه سهام
شرکت ها مناس��ب نبود ،گفت :معموال در ماه های
تیر و مرداد نیز مجامع ش��رکت ها برای مش��خص
ش��دن صورت مالی برگزار می ش��ود ک��ه ممکن
اس��ت قیمت ه��ا تغییر کن��د اما با بهبود ش��رایط
پیش بینی می شود تا پایان سال سهام چند شرکت
قیمت گذاری و در بازار سرمایه عرضه شود.
وی با اش��اره به اینکه با بهبود شرایط سیاسی و
بازاریابی مناس��ب شاهد رکوردشکنی در واگذاری
ش��رکت های دولتی به بخش خصوص��ی تا پایان
سال خواهیم بود ،گفت :با تصویب هیات واگذاری
سهام شرکت های ماشین سازی تبریز ،ریخته گری
تبریز ،مجتمع صنعتی اسفراین ،مجتمع لوله سازی
اسفراین ،نیروگاه خلیج فارس و شرکت های متعدد
دیگر به زودی عرضه خواهد شد.
جناب اقای مهندس علی یزدانی
معاون�ت محت�رم توس�عه مدیری�ت ،مناب�ع و
امور استان ها
معاون�ت محت�رم توس�عه مدیری�ت ،مناب�ع و
امور استان ها
مصیبت وارده را خدمت جنابعالی و خانواده محترمتان
تسلیت عرض می نمایم.
مصیب��ت وارده را خدمت جنابعالی و خانواده محترمتان
تسلیت عرض نموده و از درگاه الهی علو درجات برای ان
زنده یاد و صبر و شکیبایی برای بازماندگان خواستارم.
حمید میرزاعلی و همکاران
سرپرست روزنامه صمت در استان گلستان
حسینقلی قوانلو
رئی�س س�ازمان صنع�ت ،مع�دن و تج�ارت
استان گلستان
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
industry@smtnews.ir
صنعت
3
4
21
22
2/1درصد اشتغالزایی با تولید هر خودرو
تبدیل نفت کوره پاالیشگاه اصفهان به بنزین
قطار ایران به ارمنستان می رسد
فعاالن کارفرمایی و کارگری کشور در گفتوگو با
3
تاکید کردند
قانون کار مانعی برای تولید نیست
شکوفه حبیبزاده -گروه صنعت :چند
وقتی اس��ت که قانون کار بهعن��وان یکی از
موانع تولید در کش��ور مط��رح و اصالح ان
تبدیل به بحث روز ش��ده اس��ت .طوری که
روز جمعه گذش��ته مناظرهای در س��یمای
جمهوری اس�لامی با محور اصالح قانون کار
برگزار ش��د .برای بررسی اینکه ایا این قانون
س��د راهی برای تولید محس��وب میشود یا
خیر ،با برخی از فعاالن کارفرمایی و کارگری
کش��ور به گفتوگو نشس��تیم .انها به اتفاق
معتقدند نه تنها این قانون مانعی برای تولید
محس��وب نمیش��ود ،بلکه ن��ه کارفرما و نه
نی��روی کار تمایلی به تغیی��ر ان ندارند .این
کارشناسان بهدرستی به موانع پراهمیتتر بر
سر راه بخشهای مولد کشور اشاره میکنند
و پرداخت��ن به این مس��ئله را اولویتی برای
بخش تولید نمیدانند.
قان�ون کار در تض�اد با حقوق فردی
و شرعی
عب��اس وطنپ��رور،
نماین��ده س��ابق
در
کارفرمای��ان
اج�لاس جهانی کار
در گفتوگو با
گفت :قانون کار کش��ور بر مبنای قوانینی
که س��ازمان جهانی کار تعری��ف میکند،
مص��داق انس��انی و مش��روعیت ن��دارد.
نمایندگان سازمان جهانی کار که در زمان
اق��ای کمالی به ایران امدند در گزارش��ی
اعالم کردند که بندهای پرشماری از قانون
کار با حقوق فردی در تضاد است .در واقع
این قانون حامی حقوق فردی افراد نیست.
وطنپرور با ذکر پیشینهای از تصویب این
قان��ون اظهار کرد :این قانون اصال ش��رعی
نیس��ت .قوانین موجود در کشور به سبب
اس�لامی بودن ایران از دید شورای نگهبان
عب��ور میکنند و هر بار ک��ه این قانون به
این شورا ارجاع شده است ،به علت نادیده
گرفته شدن حقوق فردی از نظر شرعی رد
ش��ده است .تا زمانی که امام در قید حیات
بودند ،این قانون تصویب نشد تا اینکه پس
از فوت ایشان در مجلس به تصویب رسید
و سپس مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز
ان را تایید کرد.
وی با انتقاد از مبتنی بر نیاز جامعه نبودن
ای��ن قانون بیان کرد :ای��ن قانون بر مبنای
نیاز جامعه نوشته نشده است .به این دلیل
از اغ��از به اجرا درامدن ان در فروردینماه
،1370بزرگترین ریزش کارگری در طول
تاریخ کشور را شاهد بودیم ،زیرا این قانون
حامی کار نبود و ایجاد ناامنی برای نیروی
کار میکرد.
وطنپرور با اشاره به فلسفه ایجاد سازمان
تامین اجتماعی خاطرنشان کرد :در صورتی
که مش��کلی برای کارفرما و نیروی کار به
وجود بیاید ،از بیمه اس��تفاده میشود ،اما
دول��ت وقت بیمه را به نف��ع خود مصادره
کرد و اینده کارگر را به منافع کارفرما قفل
ک��رد؛ به این معنا ک��ه کارفرما حق اخراج
کارگر را ندارد.
قانون کار باید جامع و پویا باشد
این فعال کارفرمایی کش��ور ادامه داد :در
ی که قانون باید جامع و پویا باش��د و
حال��
شرایط روز را بس��نجد ،بنده مدافع اخراج
بیرویه کارگران نیس��تم ،ام��ا این محیط
کار اس��ت که نیاز به نی��روی کار را تعریف
میکند .ب��ه این معنا که اگ��ر در کارخانه
توس��عه صورت گرفت ،نی��روی کار جذب
ش��ود و اگر امنیت کار ،درام��د و ...وجود
نداشت این نیروی کار تعدیل شود.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران افزود :یکی
از علل مهم افزایش قیمت خودرو در کش��ور
نیز همین بود .شرکت های بزرگ خودروسازی
اجازه تعدیل نیرو نداشتند درحالیکه مدام با
ض��رر مواجه بودند .ب��ه این علت هزینههای
سرس��اماور کارخانه را ب��ر قیمت هر خودرو
سرشکنکردند.
در حال حاضر مشکل
اصلی ،بستر بازار کار
است .اگر سرمایهگذاری
در بازار کار شکل بگیرد
و تصدیگری دولت کم
شود و رونق اقتصادی
شکل بگیرد ،بخشی از
مشکالت حل میشود
وطنپ��رور با انتق��اد از عملکرد برخی از
کارفرمایان در کش��ور اظه��ار کرد :یکی از
ایراداتی که به کارفرمایان وارد اس��ت ،این
مس��ئله اس��ت که به جای اینکه به دولت
فشار بیاورند تا مشکالت اقتصادی و موانع
تولید و فضای کسبوکار را برطرف کنند،
تصمیم به اخراج ی��ا افزایش ندادن حقوق
نی��روی کار میگیرند .این در حالیاس��ت
ک��ه دولتها بهعنوان ش��ریک متاس��فانه
با اینک��ه تنها 9درصد از س��هم س��ازمان
تامی��ن اجتماع��ی را دارا هس��تند اج��ازه
دارند در س��رمایههای این صندوق دس��ت
ببرن��د .این درحالیاس��ت ک��ه کارفرما از
تشکیل سازمان نظام مهندسی صنعت
ش�اتا -مدیرکل دفتر ام��وزش و پژوهش وزارت صنعت ،معدن و
تجارت گفت :الیحه تشکیل سازمان نظام مهندسی صنعت درحال
بازنگری و اصالحات اس��ت ت��ا پس از تایید مهندس نعمتزاده به
هیات دولت ارسال شود .منصور انبیا در دومین نشست تخصصی
هماندیشی مدیران انجمنهای فنی و مهندسی با اشاره به اینکه در
صورتی که این الیحه تصویب و اجرا شود ،میتوان شاهد حل بسیاری از مشکالت و مسائل
واحدهای فنی و مهندس��ی در کش��ور بود ،افزود :درحال حاضر این الیحه در دستور کار
شورای معاونان وزارت صنعت ،معدن و تجارت قرار گرفته است تا با نگاهی کارشناسانه و
توجه به همه جوانب مورد بررسی و اصالح قرار بگیرد .وی یاداور شد :الیحه تشکیل سازمان
نظام مهندسی صنعت از سال 1376اغاز و پس از گذراندن مراحل و پیگیریهای مکرر در
سال 1386توسط وزارت صنایع و معادن وقت با جدیت دنبال و در دولت مطرح شد که
در نهایت در فروردینماه سال 1392مسکوت باقی ماند .مدیرکل دفتراموزش و پژوهش
وزارت صنعت ،معدن و تجارت در ادامه با اشاره به وجود 11هزار واحد فنی و مهندسی که
پروانه بهرهداری دارند ،افزود :در این نشست ها به دنبال ارائه راهکارهای الزم برای تسریع
در امور و انجام اقدامات موثر برای ارتقای این جایگاه هستیم .وی همچنین به نامگذاری روز
24اذرماه بهعنوان روز صنعت خبر داد و گفت :با رایزنیهای انجام ش��ده 24اذر در ایام
هفته پژوهش به عنوان روز صنعت ش��ناخته ش��د که حاکی از نقش پژوهش در توس��عه
اقتصادی و صنعتی کشور است.
س��هم 71درصدی و نیروی کار 20درصد
برخوردارند.
وی ب��ا ضرورت اگاهیبخش��ی به نیروی
کار در واحده��ای تولی��دی گفت :کارگر و
کارفرما هر یک حقوقی دارند و باید نسبت
به حقوق خود اگاهی داش��ته باش��ند .در
فرم اس��تخدامی ک��ه روی س��ایت وزارت
کار وج��ود دارد ،تمامی حق��وق انها درج
شده اس��ت .در صورت اگاهی ،نیروی کار
هرگز قرارداد س��فید را امض��ا نمیکند یا
نمیگوید ق��راردادی نداش��تهام یا چک و
سفته نمیدهد.
در ای��ن قرارداد منفعت و مس��ئولیت دو
طرف در نظر گرفته شده است .تشکلهای
کارگری باید برای اگاهی نیروی کار اقدام
کنند و ب��ه جای کارگ��ران ب��ا کارفرماها
رایزنی کنند.
تامین اجتماعی مشکلی برای امنیت
تولید
نماینده س��ابق کارفرمای��ان در اجالس
جهان��ی کار بی��ان کرد :درح��ال حاضر نه
کارفرم��ا و نه نی��روی کار تمایل ندارند در
قانون کار دس��ت برده ش��ود ،زی��را اکنون
مش��کل همه ،نفس کار است ،به این معنا
که در حال حاضر فضای کسبوکار کشور
با مش��کل روبه روس��ت و موارد دیگری که
مانع تولید و اشتغال در کشور است ،بسیار
پراهمیتتر از اصالح قانون کار هستند.
در واق��ع اکنون تامین اجتماعی بهعنوان
یک��ی از مهم تری��ن موارد ،مش��کلی برای
امنیت تولید محس��وب میش��ود اما قانون
کار با ش��رایط امروز مانعی بر سر راه تولید
نیست.
حمید حاجاسماعیلی،
کارشناس بازار کار نیز
در گفتوگ��و با
گفت :قانون کار یکی از
عواملی است که نقش
اساسی در تولید ،اشتغال و رونق اقتصادی دارد،
اما دلیل اصلی مشکالت بخش تولید محسوب
نمیش��ود .بدین خاطر ضرورت ب��هروز کردن
قانون کار متناسب با شرایط بازار حس میشود.
حاجاس��ماعیلی ادامه داد :کارفرمایان و نیروی
کار بیش از همه با ان درگیرند و در واقع تنظیم
روابط کار بر مبنای قانون کار ش��کل میگیرد.
اگر روابط کار خوب تنظیم نشود مناسبات بین
کارگر و کارفرما در بخش تولید ،بهرهوری و ...
اس��یب میبیند ،بنابراین قانون کار حتما باید
تسهیل و بهروز شود.
مشکل اصلی ،بستر بازار کار است
این کارش��ناس با اش��اره به مشکل اصلی
بازار کار اظهار کرد :در حال حاضر مش��کل
اصلی ،بس��تر بازار کار اس��ت .اکنون شرایط
اقتصادی کشور مناس��ب نیست .این مسئله
به عنوان مسئله و مش��کل اساسی برای هر
دو ط��رف تولیدکنن��ده و کارگر محس��وب
میشود .اگر سرمایهگذاری در بازار کار شکل
بگیرد و تصدیگری دولت کم ش��ود و رونق
اقتصادی ش��کل بگیرد ،بخشی از مشکالت
حل میش��ود .اما این ب ه ان معنا نیست که
ضرورت اصالح قانون کار منتفی اس��ت .این
دو مکمل هم هس��تند و بای��د همزمان این
اصالحات صورت گیرد.
وی افزود :اصالح قان��ون کار ،نظام مالیاتی،
نظ��ام بیمهای و سیاس��تهای پول��ی و مالی
در کش��ور بیش از 60درص��د در رونق تولید
تاثیرگذارند .در واقع این عوامل بسیار ساختاری
هستند و ضرورت در بازنگری تمام انها بهطور
همزمان وجود دارد.
حاجاسماعیلی اظهار کرد :زمانی برای ایجاد
بس��تر مناسب برای اشتغال در کشور ،دولت و
مجل��س وقت ،فکر میکردند ب��ا خارج کردن
کارگاههای زیر 10نفر از ش��مول قانون کار با
توجه به ماده 191این قانون میتوانند تحول
بزرگی در بازار کار ایجاد کنند ،اما تجربه نشان
داد نه تنها این اتفاق نقش مثبتی نداشت بلکه
به بازار کار به س��بب اینک��ه کارگران متضرر
کرد ،لطمه وارد کرد .از س��ویی این امر اسیب
جدی به روابط کار میان کارفرما و کارگر ایجاد
کرد .این کارش��ناس بازار کار تصریح کرد :به
عقیده من قانون کار باید بهصورت جامع دیده
ش��ود مگر در مناطق خاص مانند مناطق ازاد
که از بخشی از قوانین کار مستثنی میشوند.
اس��تانداردها ،ایمنی و بهداشت ،رعایت حقوق
نی��روی کار و ...مواردی اس��ت ک��ه باید حتما
حفظ شود .در کشورهای توسعهیافته و در حال
توسعه اغلب نقش تشکلهای کارگری کمرنگ
میشود تا با این امر دست کارفرما را در بازار کار
باز کند .به عقیده من این قانون باید برای خروج
واحدهای تولیدی در مناطق ازاد و نه واحدهای
تولیدی کوچک در مرکز کشور صورت بگیرد.
این تجربه شکس��تخوردهای اس��ت که نباید
تکرار شود.
با توجه به این اظهارنظرها به نظر میرس��د
قانون کار نمیتواند مشکلی مهم و پررنگ برای
ایجاد رونق اقتصادی در کش��ور باشد و دولت
باید تمرکز خود را برای ایجاد بسترهای مناسب
برای خروج از رکود و ایجاد رونق در بخشهای
مولد کشور بگذارد.
روی خط خبر
ایس�نا -مدیرعام��ل صن��دوق ضمان��ت
سرمایه گذاری صنایع کوچک ایران گفت :از
مجموع 500تا 600ه��زار میلیارد تومان
نقدینگی در کشور در سال جاری 24درصد
مربوط به صنایع کوچک کش��ور است و در
سال جاری نیمی از ان مربوط به باز تقسیط ها و مانده تسهیالت بود
و پول جدیدی نیست که دوباره به شبکه برگردد .علی تعقلی با بیان
اینکه این صندوق به موجب قانون از 8سال پیش در کشور راه اندازی
شد و 100درصد دولتی و زیر نظر وزارت صنعت و معدن و تجارت
اس��ت ،اظهار کرد :از مجموع نقدینگی موج��ود 32درصد مربوط به
بخش صنعت بوده که به طور تقریبی 24درصد ان مربوط به صنایع
کوچک در کش��ور است .وی تصریح کرد :الزم است در کشور توجه
بیشتری به صنایع کوچک شود تا تولید و اشتغال رونق بیشتری پیدا
کن��د و اگر با هر 500تا یک میلی��ارد تومان برای هر نفر در صنایع
بزرگ اش��تغالزایی ایجاد ش��ود در صنایع کوچک با هر 50میلیون
تومان می توان برای هر فرد شغل ایجاد کنیم.
ایسنا -رییس ش��بکه انجمن های صنعتی و معدنی ایران تاکید
کرد :دس��تیابی به رون��ق در بخش تولید و صنع��ت نیازمند تحقق
شاخص هایی همچون نقدینگی است ،چراکه صنعت قبل از هر چیز
به نقدینگی و پس از ان به ارامش و ثبات نیاز دارد .بیژن پناهی زاده
اظهارک��رد :در حال حاضر رونق بخش تولید و صنعت در کش��ور به
بوکار ،پرداخت تسهیالت
عواملی همچون حل مشکالت فضای کس
بانکی با بهره پایین معافیت های مالیاتی و تامین اجتماعی وابس��ته
است.وی تصریح کرد :باید نرخ ارز تا 5سال اینده کامال مشخص باشد
تا صنعتگران بدانند نرخ ارز چقدر اس��ت و می توانند با توجه به این
مسئله برای تولید و ادامه فعالیت خود برنامه ریزی کنند.
ایرنا -یک اس��تاد اقتصاد دانشگاه ضمن حمایت از «کمپین اری
به تولید ملی» گفت :این کمپین میتواند مش��کالت تولید و منافع
جامعه را در این حوزه مطرح کند ،زیرا بازار ایران بدترین وضعیت را
در زنجیره توزیع کاال دارد .غالم عباس نورا ،با بیان انکه برای توجه به
تولیدات داخل چند راه وجود دارد ،تصریح کرد :نخست انکه دولت از
تولید داخل حمایت کند ،دوم انکه تولید داخل منافع مصرفکننده
را در نظر بگیرد و سوم انکه قیمت تولیدات داخلی باید قابل رقابت
با تولیدات خارجی و از اس��تاندارد و کیفیت مناسب برخوردار باشد.
وی با بیان اینکه با مقایسه کیفیت تولیدات داخل و خارج ،مردم در
بهرهگی��ری از تولیدات داخلی دور خواهند ش��د ،گفت :با این وجود
برخی از کاالها چون فوالد و سرامیک به دلیل کیفیت باال و دارا بودن
استانداردهای الزم بهشدت مورد استقبال مردم است.
یادداشت
اصالح قانون کار
اولویت فعلی
صنایع کشور نیست
نصراهلل محمد حسین فالح
عضوکنفدراسیونصنعت
قانون کار همپایه بسیاری دیگر از قوانین در بازدارندگی
بوکار کشور نقش داشته است .ابعاد این تاثیر
محیط کس
گاه بهگونهای بوده که در هنگام تدوین برنامههای چهارم
و پنجم توسعه و پارهای از قوانین دیگر یا هنگام تدوین
سیاستهای اقتصاد مقاومتی از طرف مجلس ،تکالیفی
برای دولت بهمنظور اصالح ان ضروری تش��خیص داده
شده ،اما این تکالیف در دولتهای قبل و در دولت فعلی
عملیاتی نشده است.
اگر نگاهی منصفانه به این قانون داشته باشیم ،میبینیم
با وجود برخی محدودیتافرینیهای ان ،در دولتهای
هفتم و هشتم که همین قانون معتبر بود ،امکان دستیابی
به رش��د صنعتی 12درصدی نیز فراهم بود اما در طول
حاکمیت دولتهای نهم و دهم بر اقتصاد و صنعت کشور
انچنان ش��رایطی حاکم شد که مشکالت ناشی از قانون
کار به مسئلهای فرعی تبدیل شد .اقداماتی چون سوخت
شدن مطالبات بنگاهها از دولت با افزایش نرخ ارز ،افزایش
قیمت نهادههای تولید ناشی از تورم لجامگسیخته ،شدت
یافتن تحریمهای بانکی و تجاری ناشی از تحریک بیثمر
طرفهای خارج��ی ،واردات بیرویه و رانتالود به زیان
صنع��ت و کارگ��ر و کارافرین ایرانی و اجرای نادرس��ت
طرح هدفمندی یارانهها ،انچنان اواری بر س��ر صنعت
فرو ریختند که در نهایت رشد صنعتی به دست امده را
واژگون و به ارقامی منفی در س��ال های 91و 92تبدیل
بوکار مردم
کرد .بهطور طبیعی اینهمه ناهنجاری در کس
این سرزمین ،نتیجهای جز تعطیلی بسیاری از واحدهای
فع��ال و بیکار ش��دن جمع کثیری از نیروهای ش��اغل
نداشت؛ حقیقتی که حتی در پناه امارسازیهای دروغین
هم پنهان کردنی نبود .در این شرایط اثار بازدارنده قانون
کار در اقتصاد کشور انچنان کمرنگ شد که جای خود
را در سیاهه مشکالت مهم صنایع کشور به عواملی دیگر
واگذارد .از سوی دیگر افزایش جمعیت بیکاران که ناشی
از کمفروغی بازار و واردات بیرویه و تعطیلی صنایع کشور
بود ،وضعیتی بسیار ناخواسته و نامطلوب در روابط کار در
کش��ور را رقم زد و ان ،رشد قارچگونه تعداد قراردادهای
موقت کار و متاسفانه ترویج قراردادهای سفید امضا بود.
اصرار بر بیتوجهی به ضرورت اصالح قانون و روانسازی
ان به نفع کار و تولید ،بستری برای افزایش قراردادهای
موقت و سفید فراهم ساخت و امنیت شغلی بسیاری از
کارگران شریف را تهدید کرد .در سال های اخیر به دلیل
تورم شدید در صنعتی چون ریختهگری که کارگربر است
و حاشیه سود پایینی هم دارد ،افزایش قیمت نهادههای
تولید انچنان برجسته بوده که سهم هزینههای انسانی به
8تا 12درصد از بهای تمام ش��ده تقلیل یافته است .در
این ش��رایط ایا موضوع اصالح قانون کار ،اولویت کشور
و بنگاههای تجاری اس��ت؟ ایا این نابجایی در طرح این
موضوع انتخاب نادرست زمان اصالح قیمت حاملهای
انرژی و حذف یارانهها را تداعی نمیکند؟ شاید قویترین
اس��تدالل برای اصالح قانون کار در این زمان که دولت
نیازمند ارامش اجتماعی است ،این باشد که به تبعیت از
تکالیف قانونی معلق در دولتهای پیش��ین و با توجه به
قانونگرایی دولت یازدهم ،موضوع به جریان افتاده است.
شاید بتوان پس گرفتن الیحه اصالحی قانون کار را نیز
نش��انی از هوشیاری سیاسی دانست ،چراکه این زمان را
برای طرح موضوعات شکافبرانگیز مناسب ندیدهاند.
اکنون تولید در کشور با انبوهی از مسائل قدیمی و چند
مس��ئله جدید چون افزایش مالیاتها در ابتدای امسال
ب��ا وجود کاه��ش درامد در س��ال های 91و 92مواجه
اس��ت .کاهش بودجههای عمرانی همچنان صنایع را از
س��فارشگذاری بزرگترین مشتری که همانا خود دولت
اس��ت ،کمنصیب کرده اس��ت .منابع صندوق توسعه به
دلیل تمایل نداش��تن بانک های عامل به پذیرش تعهد،
در رگهای تولید جریان کافی نیافته است .سیاستهای
انقباضی با هدف کاستن از تورم که به هسته سخت ان
رسیدهایم ،سختتر از پیش به زیان صنعت اجرا میشود.
ش��مار چکهای برگش��تی همچنان باالس��ت و مبارزه
با فس��اد اداری هنوز شکلی جدی نیافته و این سرطان
اقتصادی هزینههای پنهان بسیاری را به صنعت تحمیل
توگوهای خارجی با
میکند .به درازا کش��یده شدن گف
هدف برچیده ش��دن تحریمها همچنان دش��واریهای
خاص خ��ود را دارد .در این ش��رایط گرچ��ه قانون کار
موجود مشکالتی برای سرمایهگذاریهای جدید و جلب
سرمایههای خارجی ایجاد میکند ،اما مشکل دست اول
صنایع کشور نیست .تاخیر در پرداخت بدهیهای دولتی
و هزینههای مالی باالی ناشی از تامین سرمایه در گردش
از بازار ازاد همچنان در برخی از بنگاهها از کل هزینههای
پرسنلی بیشتر است بنابراین گرچه میتوان شفاف نبودن
و انعطاف نداشتن قانون کار موجود را در افزایش بیکاری
و کاهش انعطاف ب��رای اصالحات تکنولوژیک و کاهش
ض��روری نی��روی کار و تغییرات الزم در ش��رایط کار و
برچیدن صنایع بیمار مقصر دانست اما اکنون بهتر است
به حل مسائل بنیادیتر صنعت پرداخت.
یادداشت
شفاف سازی
نظام اطالع رسانی
در صنعت خودرو
سیدرضا مفیدی
مدیر صنایع حمل ونقل ایدرو
دومین نشس��ت تخصص��ی صنعت خ��ودرو در حالی
برگزار ش��د که بر اس��اس تصمیم گرفته شده در شورای
سیاس��تگذاری خودرو ،مقرر شده که از این پس سازمان
گس��ترش و نوس��ازی صنایع ایران ( ایدرو ) نقش پررنگی
در تدوین اس��تراتژی صنعت خودرو ایف��ا کند تا کمکی
ب��رای وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت ب��وده و به عنوان
سیاس��تگذار صنعت خودرو شناخته ش��ود .در این راستا
یکی از ماموریت های این سازمان در کنار ماموریت هایی
همچون تش��کیل اتاق فکر صنعت خودرو ،کمیته تدوین
استراتژی و کمیته تدوین برنامه های دوره ای تا ۳( ۱۴۰۴
دوره) که در ایدرو تشکیل شده ،اصالح نظام اطالع رسانی
در صنعت خودرو بود .از انجا که این روزها شاهد متمرکز
و هدفمند نبودن اطالع رسانی در صنعت خودرو هستیم
که البته روند صحیحی اس��ت زیرا همه اقش��ار به نوعی با
صنعت خودرو درگیر هس��تند ،الزم ب��ود تا اظهارنظرها
و تحلیل ه��ای مختلفی که درخصوص صنعت خودرو در
اختیار مصرف کنند گان قرار می گیرد ،مناس��ب باش��د.
که بر این اس��اس ،س��ازمان گس��ترش و نوسازی صنایع
ایران( ایدرو) تصمیم گرفت بانی برگزاری جلس��ات واقعا
حرفه ای و تخصصی در این خصوص باش��د که نخستین
نشس��ت تخصصی صنعت خودرو در راستای این تصمیم
در ۲۶ش��هریور ماه با موضوع س��یر تحول صنعت خودرو
برگزار ش��د تا جایگاه صنعت خودروسازی مشخص شده
و رویکرد های دیگر کش��ورها نیز مورد بررسی قرار گیرد.
هدف از برگزاری این نشس��ت ها شنیدن اظهارنظرهای
کارشناس��ی متخصصان امر خواهد ب��ود و از انجا که این
نشس��ت ها به صورت عام برگزار نمی شود ،عالوه بر اینکه
ش��رکت کنندگان در این نشست به عنوان مشتری حرف
اصل��ی را می زنند ،باید قضاوت و ارائ��ه راهکار حرفه ای را
به متخصصان بس��پارند .دعوت از ۴۰دس��تگاه و شرکت
نظی��ر س��ازمان تاکس��یرانی ،اتوبوس��رانی ،وزارت راه و
شهر س��ازی ،معاونت علمی فناوری ریاس��ت جمهوری،
اس��تاندارد ،پلیس راهنمایی و رانندگی ،سازمان حمایت
مصرف کنن��دگان و تولیدکنندگان ،کمیس��یون مرتبط
مجل��س ،کارگروه تحقیق و تفح��ص از صنعت خودرو و
ش��ورای رقابت نیز با این رویکرد صورت گرفت و س��عی
ش��د تعداد کمتری از صنعت خودرو دعوت ش��وند تا فضا
خودرویی نش��ود و مدعوین احس��اس نکنن��د در حلقه
خودروس��ازان نس��بت به ارائه اظهارنظرهای خود اقدام
می کنند .بر این اساس ،این جلسات در راستای هدفمند
ک��ردن و اصالح نظ��ام انتقاد و نقد ص��ورت گرفته و فضا
به ش��کلی خواهد بود که در ابتدا اطالعاتی که احس��اس
می ش��ود ذی نفعان صنعت خ��ودرو در اختیار ندارند ،در
اختیار انها گذاش��ته شده و سعی می شود حداقل قضاوت
و تبلیغ در این جلسات صورت گیرد.
تک خبر
راه اندازی نخستین مرکز
تست خودروی کشور دربهمن ماه
رییس انجم��ن صنعت تایر ای��ران از راه اندازیبزرگترین مرکز تس��ت خودرو و متعلقات ان در کش��ور
در دهه فجر خبر داد .عباس عباس��ی ابیانه با اشاره به اغاز
طراحی مرکز تس��ت خ��ودرو در کرمان از ۵س��ال پیش
اظه��ار کرد :درحال حاضر این مرکز به صورت ازمایش��ی
برای تس��ت خودرو و تایر فعال است و از ۳ماه پیش که به
بهره برداری رس��یده تاکنون ۶نوبت تس��ت خودرو در ان
انجام شده است .وی از سرمایه گذاری ۱۰میلیارد توماتی
برای س��اخت مرکز تست خودرو خبر داد و اظهار کرد :در
این راس��تا ۳۰درصد از این سرمایه گذاری ،برای تامین و
نصب تجهیزات تس��ت بر روی خودرو بوده است .رییس
انجمن صنعت تایر ایران با تاکید بر اینکه این مرکز تست
خودرو با اس��تفاده از دانش فنی شرکت اروپایی ایدی ادا
که یکی از بزرگترین مراکز تس��ت خودرو دنیا است انجام
شده و اجرای ان توسط پیمانکاران داخلی صورت گرفته
اس��ت ،تصری��ح کرد :طول میدان تس��ت خ��ودرو و تایر
۵کیلومتر است و در این مرکز امکان تست فرمان گیری،
تست ترمزگیری در حالت خیس و خشک ،تست مصرف
سوخت ،تست صدا و تست راحتی سرنشین فراهم است.
عباس��ی ابیانه با بیان اینکه مذاکرات الزم با سازمان ملی
استاندارد و همچنین خودروسازان برای استفاده از مرکز
ازم��ون خودرو کرمان انجام ش��ده اس��ت ،گفت :هزینه
تس��ت خ��ودرو در این مرکز یک چهارم هزینه تس��ت در
مراکز خارج از کش��ور اس��ت و در مورد تست تایر نیز این
هزینه به یک پنجم می رسد .به گفته وی ،پیش از ساخت
این مرکز ،تایرها و خودروها برای بررس��ی به کش��ورهای
اروپایی ارس��ال می ش��د که با ایجاد این مرکز ،در وقت و
هزینه صرفه جویی خواهد ش��د .مدیرعامل گروه صنعتی
ب��ارز مجری اج��رای مرکز تس��ت خ��ودرو تصریح کرد:
ای��ن مرکز در زمینی به مس��احت ۱۳۰هکتار ،در فاصله
۲۰کیلومتری شهر کرمان قرار گرفته است.
4
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
خودرو
industry@smtnews.ir
مشاور رییس جمهوری در دومین نشست صنعت خودرو بر ارائه کارشناسی های منطقی در این صنعت تاکیدکرد
2/1درصد اشتغالزایی با تولید هر خودرو
حسین علیزاده -گروه صنعت :نقدها
این روزه�ا در حوزه صنع�ت خودرو
زیاد بوده و البته این انتقادها بیش�تر
دومین نشس��ت صنعت خودرو با هدف «نقد
تن��وع و کیفی��ت محصوالت صنع��ت خودرو»
ب��ا حضور س��یدرضا ن��وروززاده ریی��س هیات
عام��ل س��ازمان گس��ترش و نوس��ازی صنایع
ای��ران ،اکبر ت��رکان مش��اور رییس جمهوری،
بهروز نعمتی عضو کمیس��یون صنایع و معادن
مجلس و مدیرعامالن دو خودروس��ازی سایپا و
ایران خ��ودرو ،همچنین فعاالن صنعت خودرو و
قطعه س��ازان برگزار شد .این در حالی است که
در این نشس��ت سخنرانان به دفاع و نقد از این
صنع��ت پرداخت��ه و مباحث خ��ود را از زوایایی
متفاوت عنوان کردند .با این حال خودروسازان
به دلیل اینکه معتقد بودند این جلس��ه ماهیتی
انتقادی داش��ته تنها به شنیدن ان بسنده کرده
و فض��ا را برای مدافع��ان و منتقدان این صنعت
بازگذاشتند.
خودروسازی بدون تعرفه توان رقابت
ندارد
در این نشس��ت مشاور
رییس جمهوری با اعالم
اینک��ه خودروس��ازان
ت��وان رقاب��ت در بازار
بدون تعرف��ه را ندارند،
گف��ت :در صنعت خودرو توفیقات مناس��بی را
به دس��ت اورده ای��م به همی��ن دلی��ل نباید با
عصبانیت در مورد این صنعت صحبت کنیم.
اکبر ترکان با اشاره به اینکه در طول ۳۰سال
گذشته کش��ور در رشته های مختلفی از جمله
سیمان ،فوالد ،پتروشیمی ،برق و حتی صنعت
خودرو رتبه های جهانی را کس��ب کرده اس��ت،
اظهار کرد :بگذارید با خود رو راس��ت باشیم ،ما
در هیچ فناوری صنعتی نسبت به جهان برتری
نداریم.
وی با بیان اینکه اگر قرار باش��د به دنبال بازار
بدون تعرفه در صنعت خودرو باشیم باید امکان
رقابت را با محصوالت س��ایر کش��ورها داش��ته
باش��یم ،اف��زود :ای��ا در فن��اوری الکترونیک یا
ب��رق و صنایع دیگ��ر امکان رقابت با محصوالت
کش��ورهای دیگ��ر را داری��م؟ دبی��ر ش��ورای
هماهنگی مناط��ق ازاد تجاری ،صنعتی و ویژه
اقتصادی با اشاره به اینکه در دوره های مختلف
به دلیل ناش��ی گری ها و تصمیمات نامناس��ب
اس��یب های زیادی به صنعت خودرو وارد شده
اس��ت ،افزود :در ش��رایط فعلی کارشناس��ان و
متخصصان باید با تصمیمات مناسب بسترهای
الزم را برای رفع مشکالت صنعت خودرو ایجاد و
از صحبت های غیرکارشناسانه خودداری کنند.
به اعتقاد ترکان ،صنعت خودرو نخستین صنعت
کش��ور است و حجم نیروی اشتغال ان هرساله
در حال افزایش است به نحوی که در مقطعی به
ازای تولید هر خودرو ۱/۱ ،درصد و در ش��رایط
فعلی ۲/۱درصد اشتغال ایجاد می شود به همین
منظور باید از ظرفیت باالی این صنعت استفاده
کرده و پیش��رفت و توسعه ان را در اینده ایجاد
کنی��م .وی افزود :باید صنع��ت خودرو را مورد
حمایت قرار دهیم و اشتباهات گذشته را برطرف
کنیم.
ب��ه اعتقاد بن��ده بدون تعرفه ام��کان رقابت
نخواهیم داش��ت پس نبای��د از روی عصبانیت
اظهارنظرهایی برای این صنعت مطرح شود.
قط�ب س�وم نباید با نگاه به ب�ازار ایران
باشد
ت��رکان در ادام��ه با اعالم اینکه قطب س��وم
خودروس��ازی ایران دولت��ی نخواهد بود ،گفت:
ب��رای ایج��اد این قط��ب در مرحل��ه مذاکرات
مقدماتی هس��تیم و هنوز تصمیم نهایی در این
خصوص گرفته نش��ده و درحال حاضر مشغول
بررسی پیش��نهادهای مختلف برای فعالیت در
قطب سوم خودروسازی هستیم.
وی با تاکید بر اینکه قرار ش��ده تا ۵۱درصد
محصوالت این بخش ساخت داخل و ۳۰درصد
از محصوالت صادراتی باشند ،تصریح کرد :نباید
در قطب س��وم نگاه به بازار ایران باش��د ،چراکه
اگر تمرکز تنها به بازار داخلی باشد شرکت ها هر
محصول دلخواه خود را به بازار عرضه می کنند.
در بخش های کیفیت و تنوع محصول با حاشیه
رفت�ن بح�ث قیم�ت از س�وی کارشناس�ان و
مصرف کنن�دگان خ�ودرو باال گرفته اس�ت .اما
انچه م�د نظر اس�ت ،رویکرد خودروس�ازان و
توجه انها به ایجاد بس�ترهایی برای گردهمایی
منتقدان این صنعت برای پرداختن به نقدهایی
کارشناسی و به دور از جهت گیری ها در راستای
مناف�ع صنعت خ�ودرو و حق�وق مصرف کننده
است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت:
اگر خصوصی س��ازی نش��ود حتی تا ۵۰۰سال
دیگر هم نمی توانیم خودروی ملی تولید کنیم.
نعمتی با بیان اینکه در چند س��ال گذش��ته
هم��ه تقصیرات را به گردن تحریم می انداختیم
اما هم اکنون با وجود ادامه تحریم ،تولید خودرو
نی��ز افزایش یافته اس��ت ،تصریح ک��رد :در این
ش��رایط الزم است قطب جدید خودروسازی در
کشور ایجاد ش��ود تا باعث افزایش رقابت میان
خودروسازان و در این زمینه نباید سراغ چینی ها
رفت چراکه بنده معتقدم شراکت با شرکت های
دس��ته دوم کره ای و ژاپنی بهت��ر از همکاری با
چینی هاست.
نمایندگی فروش خودرو یا
نمایشگاه داری
مدیر کل صنایع فلزی و
معدنی سازمان حمایت
مصرف کنن��دگان و
تولید کنن��دگان نیز در
ادام��ه این نشس��ت با
انتق��اد از خدم��ات پس از فروش ش��رکت های
خودروس��از گفت :در این جلسه قرار است نقاط
ضعف خودروسازی بیان شود و اقدامات موثری
برای رفع ان صورت گیرد.
شهرام میراخرلو با بیان اینکه چرا خودروسازان
هیچ تناس��بی میان فروش اینترنتی محصوالت
خ��ود با تقاضا ایجاد نمی کنند ،افزود :به مدیران
ترکان:در شرایط
فعلی کارشناسان و
متخصصان باید با
تصمیمات مناسب
بسترهای الزم را
برای رفع مشکالت
صنعت خودرو ایجاد
و از صحبت های
غیرکارشناسانه
خودداری کنند
عامل ش��رکت های خودروس��از اع�لام می کنم
نمایندگی های شما بیشتر نمایشگاه دار شده اند
به نحوی که محصوالت خود را با قیمت رسمی
به مش��تریان عرضه نکرده و تمام تالش خود را
می کنند تا خودرو را با قیمت ازاد در سطح بازار
به فروش برسانند.
وی ب��ا تاکید بر اینکه بای��د مانع عرضه امانی
و ف��روش خودرو با قیم��ت ازاد در نمایندگی ها
ش��د ،تصریح کرد :عمل نکردن خودروس��ازان
به تعهدات ش��ان در قبال مشتریان را باید دیگر
مش��کل صنعت خودرو در بحث خدمات پس از
فروش دانست .این در حالی است که هم اکنون
با وجود اینکه خودروساز نتوانسته تعهدات قبلی
خ��ود را انجام دهد ،اق��دام به اغاز فروش فوری
همان محصوالت می کند.
میراخرلو همچنین با تاکید براینکه هم اکنون
خودروس��ازان در تحوی��ل محص��والت و حتی
پرداخت س��ود مش��ارکت تعلل های��ی را انجام
می دهن��د ،گف��ت :پیش ف��روش ش��رکت های
خودروس��از بدون پشتوانه است و حتی مشتری
را ملزم می کنند تا اپشن هایی را خریداری کنند
که اعتقادی به انها ندارند.
وی افزود :به عنوان نمونه ،مش��تری با تالش
بس��یار موفق به ثبت نام برای خرید خودروی ال
۹۰می شود اما خودروسازان نبود قطعات را بهانه
کرده و پس از گذشت ماه ها به او اعالم می کنند
به جای خ��ودروی ثبت نامی ،خودروی دیگری
را تحویل بگیرد .مگر مش��تریان کیلویی خرید
می کنن��د که اینگونه با انها رفتار می کنید .مگر
می ش��ود مش��تری خودرویی را خریداری کند
ام��ا در نهایت با رنج بس��یار خودروی دیگری را
دریافت کند.
مدی��ر کل صنای��ع فلزی و معدنی س��ازمان
حمای��ت مصرف کنن��دگان و تولید کنندگان با
بین اینکه حتی ش��رکت های خودروساز خواب
خ��ودرو را نی��ز پرداخت نمی کنن��د ،گفت :اگر
کس��ری قطعه دارید با مشتریان خود به صورت
شفاف در میان بگذارید چرا مشتری پس از ماه ها
انتظار خودرویی را دریافت می کند که فاقد رادیو
پخش است .به او صد تومان می دهید ،می گویید
دو م��اه بعد ب��رود از نمایندگی ها رادیو پخش را
تهی��ه کند .چرا از روز اول اینها را به مش��تریان
نمی گویید تا حجم نارضایتی انها از شرکت های
خودروساز افزایش پیدا نکند؟
اظهارات غیرواقعی خودروسازان
در مورد قیمت
میراخرل��و اظه��ارات غیرواقعی مس��ئوالن
ش��رکت های خودروس��از ب��ه وی��ژه در بخش
محصوالت جدید را دیگر موضوع مش��کل زا در
صنعت خودرو دانس��ت و اظهار ک��رد :یک روز
مس��ئولی می گوید این خودروی جدید را با ۱۳
میلیون تومان در اینده عرضه می کنیم؛ این امر
باعث می ش��ود تا تقاضا در س��طح جامعه برای
خری��د این خ��ودرو افزایش پی��دا کند اما پس
از بررس��ی قیمت تمام ش��ده همی��ن محصول
جدید متوجه می ش��وید ک��ه قیمت ان زیر ۲۲
میلیون نخواهد بود .این موضوع باعث می ش��ود
مشتریانی که اقدام به خرید این خودرو کرده اند
از عملکرد شرکت های خودروساز ناراضی باشند.
چرا از روز اول نمی گویید قیمت تمام ش��ده این
محصول جدید ۲۲میلیون تومان است تا تکلیف
مشتریان برای خرید ان مشخص باشد؟
وی اضافه کرد :در فروش اینترنتی ،مش��تری
بعد از تالش بس��یار ام��کان ثبت نام برای خرید
خودرو را پیدا می کند اما بعد از ۲۰روز که قرارداد
خود را با شرکت های خودروساز می بیند ،متوجه
می شود که این قرارداد یکطرفه بوده و حتی اگر
پش��یمان هم شود ،خودروساز پس از ماه ها پول
او را با مکافات بس��یار به او برمی گرداند .این امر
باید اصالح شود تا مشتریان با اطمینان بیشتری
اقدام به خرید اینترنتی محصوالت کنند.
توجه به تجربه سایر کشورها در صنعت
خودرو
ریی��س کمیس��یون
اقتص��اد کالن ات��اق
بازرگان��ی و صنای��ع و
مع��ادن ای��ران نیز در
ادامه دومین نشس��ت
صنعتی خودرو با اشاره به تزریق منابع مالی باال
ب��ه صنعت خ��ودروی کره که میزان ان به ۵۳۰
میلیارد دالر تاکنون می رسد ،گفت :از ابتدا تا به
حال منابع��ی که به این صنعت در ایران تزریق
شده در کل به ۶۵۰۰میلیارد دالر رسیده و این
در حالی است که در ایران دولت های توسعه نگر
وجود نداشته است .سیدمحمد بحرینیان افزود:
در تولید یک محصول ۱۶۷واحد ایجاد می شود
ک��ه ۲/۲براب��ر کش��ورهای ترکیه ،عربس��تان،
پاکس��تان ،هندوس��تان ،چین ،اندونزی و کره
جنوبی است که این فرایند نشان می دهد درک
درس��تی از مفهوم توسعه نداریم .وی در ادامه با
طرح این پرس��ش که اگر صنعت خودرو کارامد
نیست ،ایا قانونگذاری کارامد است؟ گفت :برای
رون��د صنعت خودرو در کش��ور بهتر اس��ت به
عملکرد صنعت خودروسازی دیگر کشورها نیز
توجه ش��ود .به طور مثال کشور المان به صنعت
خود گرند می دهد؛ این در حالی است که کشور
ترکیه در بخش صنعت با ایران مقایسه می شود
و به دلیل انکه تراز تجاری ان در صنعت منفی
است و وام های خارجی باالیی دارد و بزک شده
اس��ت ،دولت ترکیه ب��رای تولید تفکر می کند.
یعنی می داند تولید در کش��ور هزینه بر است ،به
همین دلیل مابه ازای این بخش را پرداخت کرده
و از همی��ن محل بودجه خود را تامین می کند.
بحرینی��ان افزود :در کش��ور ما به ج��ز دو دوره،
دولت های ما فقط از صنعت اس��تفاده کردند که
درحال حاضر مجلس و دولت باید بررسی کنند
ک��ه چ��را صنعت تا به حال مطل��وب نبوده و در
نمودار تش��کیل سرمایه ناخالص خدمات در باال
بوده و در پایین این نمودارکش��اورزی و صنعت
قرار دارد که به نظر می رسد دلیل ان نبود برنامه
برای این بخش بوده است.
ض�رورت خصوصی س�ازی در صنع�ت
خودرو
در ادامه عضو کمیسیون
صنایع و معادن مجلس
با بیان اینکه از مدیران
عام��ل ش��رکت های
ب��زرگ خودروس��ازی
می خواه��م که باک خودروهای تولیدی خود را
پر کرده و میزان مصرف سوخت این خودروها را
شخصا تس��ت کنند ،خاطرنشان کرد :خواهش
می کنم مدیران عامل شرکت های خودروسازی
چند نفر را به س��طح ش��هرهای مختلف کشور
بفرس��تند و ببینن��د می��زان رضایت م��ردم از
ن داخلی چقدر است .بهروز نعمتی
خودروس��ازا
افزود :می گویند مصرف سوخت خودروهای داخلی
کمتر از ۹لیتر است اما روی این موضوع بحث وجود
دارد و گذش��ته از پراید بیشتر خودروهای داخلی
مانند سمند و پژو مصرف شان بیشتر از ۱۱لیتر در
هر 100کیلومتر اس��ت .وی با بیان این که ساالنه
میراخرلو:عملنکردن
خودروسازان به
تعهدات شان در قبال
مشتریان را باید دیگر
مشکل صنعت خودرو در
بحث خدمات پس از فروش
دانست .این در حالی است
که هم اکنون با وجود اینکه
خودروسازنتوانسته
تعهدات قبلی خود را انجام
دهد ،اقدام به اغاز فروش
فوری همان محصوالت
می کند
۱۸هزار نفر در تلفات جاده ای کش��ته می ش��وند و
خودروسازان باید بپذیرند که در بخشی از این تلفات
مقصرن��د ،تصریح کرد :صنعت خودرو تا چه زمانی
باید دولتی اداره شود؟ باید خصوصی سازی از جایی
ش��روع شود و من این پرسش را مطرح می کنم که
ایا این تفکر در مجموعه مدیران دولتی وجود دارد
ک��ه تصدی گ��ری را ب��ه بخ��ش خصوص��ی
واگذار کنند؟
زنجی�ره تامین قطعات خودرو خالی از
اشکال نیست
در ادامه این نشس��ت
نیز علی عال��ی نهاری
مدیر مهندسی بازرسی
خ��ودرو با بی��ان اینکه
کاهش هزینه ،افزایش
بهره وری و س��هم بازار و نی��ز ارتقای اعتبار از
اثرات کیفیت برای فروش��نده است ،گفت :در
خودرو مرحله طراحی ،تامین قطعات ،ساخت،
مونتاژ و خدمات پس از فروش از جمله مراحل
کیفی��ت ب��ه ش��مار می رون��د .ضم��ن اینکه
درحال حاضر استانداردهای مناسب در اختیار
صنعت خ��ودرو مطابق با اس��تانداردهای روز
اروپاست.
وی تصریح کرد :به نظر می رسد مرکز ازمون
جاده ای خودرو باید هر چه س��ریع تر ایجاد شود
و برای طراحی اس��تانداردهای جدید ورود پیدا
کند .ضم��ن اینکه در مرحله تامین قطعات نیز
زنجی��ره تامین قطعات خودرو خالی از اش��کال
نیس��ت و گاه خودروس��ازان به سمت دو یا سه
منبع برای تامین مایحتاج خود می روند.
طراح�ی پلتف�رم صندلی دن�ا با قابلیت
نصب ایربگ
همچنین نظری یکی
از مدیران ایران خودرو
رضایت مشتری را تنها
ارتق��ای کیفی��ت
ندانس��ت و گف��ت :در
نظرس��نجی های انجام ش��ده طراح��ی و تولید
محصوالت جدید نی��ز از جمله مراحل رضایت
مشتری به شمار می رود.
وی خاطرنش��ان ک��رد :درحال حاضر پلتفرم
صندلی خودروی دنا با قابلیت نصب ایربگ های
جانب��ی بر روی صندلی در ایران خودرو طراحی
شده است.
با حقوق دو سال پراید بخرید
همچنین محمدی یکی
از مدی��ران س��ایپا نیز
گف��ت :در س��ال ۷۴با
پس ان��داز ۱۷س��ال
حقوق مع��ادل حداقل
وزارت کار از س��وی یک کارمند یک مش��تری
می توانس��ت خودرو بخرد در حالی که هم اکنون
ام��کان خرید پراید در س��ال ۹۲با پس انداز دو
س��اله یک مش��تری فراهم اس��ت .اسماعیلیان
مع��اون پش��تیبانی و مدیر تحقیقات مش��تری
شرکت بازرسی کیفیت خودرو گفت 0/1 :درصد
از مش��تریان خ��ودرو در ایران از کیفیت خودرو
ناراضی هس��تند ضمن اینکه رگالژ نبودن درب
خودروه��ا ۶۳/۹درصد نارضایتی مش��تریان را
تش��کیل می دهد .همچنین در ادامه رضا دانش
مارنان��ی ،معاون اس��بق وزیر صنع��ت معدن و
تجارت خاطرنشان کرد :قوی ترین وزیر صنعت،
معدن و تجارت هم سکان دار اداره صنعت کشور
شود هیچ گاه به نتیجه نخواهیم رسید ،بلکه باید
وزیر اقتصاد پاسخگوی صنعت باشد چراکه همه
مس��ائل صنعت به اقتصاد و بانک ها گره خورده
است .وی از راه اندازی قطب سوم خودروسازی
به شدت انتقاد کرد و گفت :باید از ظرفیت های
موج��ود اس��تفاده ک��رد و کار را به دس��ت افراد
متخصص سپرد.
معدن
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
mine@smtnews.ir
5
6
19
20
سهامی که نه مردم مالک انند ،نه دولت
قراضه اهن نیاز داریم ،اما صادر می کنیم
گازهای گلخانه ای معادن در نتیجه سوخت های فسیلی است
5
از روش های موثر کردن برنامه اکتشاف در کشور گزارش می دهد
بلوک بندی پهنه ها براساس ساختار کانی
حامدش�ایگان-گروه معدن :اختصاص 120میلیارد تومان اعتبار برای توسعه اکتشافات معدنی کشور،
خبری بود که چند روز پیش توس�ط رییس هیات عامل ایمیدور مطرح ش�د .موضوع اکتش�اف یکی از
نقاط ضعف بخش معدن است به طوری که تاکنون کمتر از 10درصد از وسعت کشور مورد شناسایی قرار
گرفته است با این حال کارشناسان معتقدند این میزان بودجه برای شناسایی موثر سراسر کشور کافی
نیس�ت اما اگر اکتش�افات در مقیاس پهنه که وسعت باالتری نسبت به محدو ده های معدنی دارد انجام
ش�ود ،میزان دس�تیابی به تمام ذخایر یک ماده معدنی بیشتر خواهد بود و از سوی دیگر شرکت هایی
که تخصص باالتری دارند ،وارد عرصه معدنکاری خواهند ش�د .درواقع در اکتش�اف موثر باید از طرح
کاداستر استفاده و بلوک بندی ها براساس ماده معدنی انجام شود تا بخش خصوصی بداند برای ورود به
ان محدوده به چه تخصص و چه میزان سرمایه نیاز دارد.
بهره ب��رداری از ذخایر معدنی ابت��دا نیازمند انجام 4
مرحله اکتش��اف است که ش��امل شناسایی ،پی جویی،
اکتش��اف عمومی و اکتش��اف تفصیلی است که پس از
ان ،گواهی کشف برای اس��تخراج صادر می شود .حال
پیش از اغاز فعالیت های اکتش��افی دولت گستره های
م��ورد نظر به دو بخش محدوده ها که وس��عتی نزدیک
به 250هزار کیلومتر مربع دارند و پهنه ها که وس��عت
انها میلیون ها کیلومتر مربع اس��ت تقس��یم می ش��ود
که در دل این پهنه ها چندی��ن محدوده معدنی وجود
دارد .در ش��رایطی که دولت و س��ازمان ایمیدرو برنامه
وس��یعی برای افزایش اکتشافات معدنی دارند ،استفاده
از روش های کم هزین��ه و موثر می تواند بهره برداری از
این بخش را بهبود بخشد.
کاداستر ،زمینه ساز اشنایی با قوانین
مع��اون اکتش��اف س��ازمان
زمین شناسی کش��ور در رابطه با
روند اکتش��افات ایران به
گف��ت :س��ازمان زمین شناس��ی
متولی بحث اکتش��اف در کشور
اس��ت بنابراین در برنامه ریزی ها بای��د به گونه ای عمل
ش��ود که س��ازمان ها به صورت موازی عم��ل نکنند .از
س��وی دیگر پهنه بندی معادن توس��ط حاکمیت انجام
می شود که در مراحل اولیه شروع اکتشاف با استفاده از
کاداستر ،معرضان ،مرز محدوده ها و ...مشخص می شود
و این موضع ایده فنی الزم را به س��رمایه گذاران خواهد
تا با قوانین شفاف تر وارد عرصه اکتشاف شوند.
بهروز برنا با نگاهی به نقش بخش خصوصی در توسعه
اکتش��افات کش��ور افزود :بخش خصوص��ی در مرحله
س��وم اکتش��افات که میزان ذخایر ان مش��خص شده
اس��ت می تواند ورود کند ،زیرا در این مرحله ریس��ک
سرمایه گذاری در اکتشاف کاهش می یابد .حال در این
بخش سازمان زمین شناسی می تواند با نظارت معاونت
معدنی وزارت صنعت ،معدن و تجارت پهنه بندی زمین
را براساس اولویت های تعیین ش��ده انجام دهد ،چراکه
در شرایط کنونی معادن غیرفلزی و مصالح ساختمانی
در کشور زیاد هس��تند و نیاز است در بخش کانی های
فلزی و اس��تراتژیک برنامه ریزی وسیع تری انجام شود.
کش��ورهای پیش��رفته در ای��ن بخش ب��ا بلوک بندی
براس��اس مواد معدن��ی س��رمایه گذاری و رونق بخش
معدن را تسهیل کرده اند ،یعنی هر بلوک ذخیره اصلی
در یک ماده معدنی دارد و در تبادل نظری که با بخش
خصوصی ب��ه وجود می اورند ،اطالعات الزم را کس��ب
می کنند که اگر س��رمایه گذار تخص��ص و توان الزم را
داشته باشد بلوک را به او واگذار کنند .در مقابل بخش
خصوص��ی نیز براس��اس ماده معدنی ک��ه در ان بلوک
وجود دارد برنامه ریزی الزم را انجام و در صورت تمایل
ورود می کند.
او با اشاره به اینکه برای بلوک بندی باید زیرساخت های
الزم توسط دولت ایجاد شود ،ادامه داد :در دنیا بلوک ها
با وسعت 10هزار کیلومتر مربع است چراکه در مراحل
ابتدایی اکتشاف وسعت بیشتری برای اکتشاف نیاز است
و هر چقدر به مراحل پایانی نزدیک می شود ،این وسعت
کاه��ش می باید به گون��ه ای که در مرحل��ه ژئوفیزیک
هوایی وسعت محدوده بیشتر خواهد بود.
اکتشاف اقتصادی با پهنه بندی ساختاری
رییس کمیته اکتشاف خانه معدن
با اش��اره به اینکه اکتشاف معدنی
باید براساس پهنه ها انجام شود به
اظه��ار ک��رد :اگ��ر پهنه ها
براس��اس ساختار طبیعت یا سنگ
کانی ساز تقسیم بندی شوند ذخایر به طور کامل شناسایی
خواهند ش��د زیرا ممکن است با اکتشاف وسعتی کوچک،
بخشی از ذخایر در محدوده مجاور ان باقی بماند که منجر
به ناقص شدن اکتشاف ان ذخایر خواهد شد .بنابراین در
نظ��ر گرفتن وس��عت هایی زمینه پیگیری تم��ام ذخایر را
فراهم خواهد کرد.
وحی��د صائب فر با بیان اینکه سیاس��ت دولت در رابطه
ب��ا حق االرض و حقوق دولتی برخ��ی محدوده های داخل
پهنه ه��ا را غیرفع��ال ک��رده اس��ت ،افزود :وقت��ی برخی
محدوده ها که در درون ی��ک پهنه قرار گرفته اند به دلیل
ناتوانی در پرداخت حقوق دولتی فعالیت خیلی محدودی
دارند و برخی دیگر از ان محدوده های بلوکه هستند ،پس
از گذشت مدت زمانی این محدوده ها بلوکه ازاد می شوند
که منجر به خالی شدن پهنه ها می شود .حال در شرایطی
که اکتش��اف در پهنه ها هزینه ب��ر و نیازمند زمان طوالنی
اس��ت اس��تفاده از ژئوفیزیک هوایی که در ایران مختص
سازمان زمین شناسی است با تجهیز و ورود فناوری روز در
این بخش اکتشاف پهنه ها با سرعت بیشتری انجام خواهد
شد .از س��وی دیگر ش��رکت های بزرگ به سرمایه گذاری
در ای��ن بخ��ش ورود خواهند کرد ،هرچند ش��رکت های
ب��زرگ معدن��ی در ایران محدود و وابس��ته ب��ه بانک ها و
موسس��ات مالی است اما با فراهم کردن شرایط الزم بستر
سرمایه گذاری انها در اکتشاف پهنه ای فراهم خواهد شد.
او ب��ا نگاهی به اکتش��اف مواد معدنی خ��اص همچون
فلز ه��ای پایه و عناصر نادر خاکی ،ادام��ه داد :برای اینکه
ایران در بخش اکتشاف بتواند به طور کامل سراسر ایران را
مورد اکتشاف قرار دهد ،نیازمند نزدیک به 10میلیارد دالر
است که باید در یک بازه زمانی 5ساله ان را در این بخش
تزری��ق کند ،بنابراین 120میلیارد تومان خیلی نمی تواند
کمک کنن��ده باش��د .در بخش مواد معدن��ی خاص مانند
فلزات پایه مولیبدوف ،الونیوم و ...و همچنین عناصر نادر
خاکی ،ایران تاکنون فعال نبوده و در این بخش مشکالتی
دارد که با مشاوره شرکت های بزرگ خارجی می توان این
خال را پر کرد.
گزارش روز
رییس هیات عامل ایمیدرو:
ذوب اهن برای فروش ریل به قرارداد بلندمدت با دولت نیاز دارد
مهدی کرباس��یان ،ریی��س هیات عامل
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع
معدنی ایران در بازدید از شرکت ذوب اهن
اصفهان ،از طرح های توسعه ای و چگونگی
پیشرفت عملیات اجرایی خط تولید ریل
راه اهن در این شرکت بازدید کرد.
از اصفه��ان ،در این
به گ��زارش
دیدار اردشیر س��عدمحمدی ،مدیر عامل
ذوب اهن در ابتدا در گزارشی فعالیت های
این شرکت را در زمینه کاهش هزینه های
تولی��د و افزایش به��ره وری م��واد اولیه،
انرژی ،اب و منابع انس��انی تش��ریح کرد
و افزود :باوجود همه مش��کالت اقتصادی،
طرح ه��ای توس��عه ش��رکت ذوب اه��ن
همچنان ادامه دارد به گونه ای که افزایش
42درص��دی در تولید ف��والد خام و19
درص��دی را در تولی��د محص��ول ش��اهد
بوده ایم.
س��عد محم��دی تصریح ک��رد :یکی از
طرح های توس��عه ای ش��رکت ،تولید ریل
راه اهن اس��ت که عملی��ات اجرایی ان با
سرعت ادامه دارد و ماشین االت مورد نیاز
خریداری و وارد کش��ور شده و اکنون در
مرحله ساخت س��ازه های مورد نیاز برای
نصب هستیم.
وی ادام��ه داد :س��ود خالص ش��رکت
ذوب اه��ن هم در 6ماه نخس��ت امس��ال،
137میلی��ارد توم��ان بوده ک��ه با وجود
افزای��ش حقوق و دس��تمزد و گرانی مواد
اولیه و رش��د هزینه های اب ،برق و انرژی
محق��ق ش��ده اس��ت .همچنی��ن مهدی
کرباس��یان ،رییس هیات عام��ل ایمیدرو
نیز ضمن قدردانی از اقدامات انجام ش��ده
در ذوب اهن گفت :با توجه به تاثیر گذاری
ش��رایط محیطی در وضعیت کسب و کار
بنگاه های بزرگ اقتص��ادی ،نباید تنها به
بازارهای داخلی متکی بود بلکه باید سبد
فروش خ��ود را متنوع کنیم و به صادرات
هم توجه داشته باشیم.
وی اقدامات انجام ش��ده ب��رای کاهش
بدهی های ذوب اهن و رسیدن به سوددهی
را مثب��ت ارزیاب��ی ک��رد و گف��ت :بهبود
وضعی��ت مالی ش��رکت و بهبود س��ود هر
س��هم به نفع سهامداران است ،ضمن انکه
با کاهش مشکالت ،شرکت قادر به استفاده
از منابع مالی مختلف مانند صندوق ذخیره
ارزی و س��ایر منابع خواهد بود .کرباسیان
تولی��د ری��ل راه اه��ن را از اقدامات مثبت
ش��رکت ذوب اهن دانس��ت و افزود :بابت
ف��روش محصوالت تولیدی این خط ،جای
نگرانی نیس��ت چون کش��ور از نظر شبکه
حمل و نقل ریلی دچار گلوگاه های زیادی
اس��ت و برای توسعه این ش��بکه کشور به
خری��د ریل ،نی��از زی��ادی دارد .وی نقش
شرکت ذوب اهن را در توسعه منطقه و به
ویژه رش��د صنایع جانبی ،بس��یار با ارزش
دانست و گفت :با ورود ذوب اهن به استان
اصفه��ان ،این منطقه وارد چرخه توس��عه
افزایش ظرفیت تولی�د مس به 400
هزار تن
صنعتی شد و درحال حاضر صنایع جانبی
زیادی در استان مستقر شده اند .کرباسیان
تکلی��ف س��ازمان ایمی��درو را حمایت از
ذوب اه��ن و صنایع معدن��ی عنوان کرد و
افزود :خود را موظف می دانیم که مشکالت
این ش��رکت و دیگر شرکت ها را پیگیری و
حل و فصل کنیم.
تکمی�ل طرح ه�ای نیمه تم�ام در
مس
مع��اون وزی��ر و ریی��س هی��ات عامل
ایمیدرو گفت :فعالیت شرکت ملی صنایع
مس به صورت هلدین��گ ،موجب خروج
ان از انحصارگرایی ش��ده و توس��عه این
صنعت را به همراه دارد.
همچنین مهدی کرباسیان ،در بازدید از
شرکت مس سرچش��مه نیز گفت :تبدیل
ش��رکت مل��ی صنایع مس به دوش��رکت
زیرمجموع��ه م��س سرچش��مه و م��س
اذربایج��ان و فعالیت به صورت هلدینگ،
سیاس��تی کامال منطقی و درس��ت است
که با ه��دف افزایش کارایی و بهره وری و
نیز جلوگی��ری از هزینه های مازاد ،اتخاذ
شده است؛ روش��ی که اغلب شرکت های
ب��زرگ بین المللی برای ماندگاری خود به
کار می برند .ریی��س هیات عامل ایمیدرو
تکمی��ل طرح های نیمه تم��ام در مس با
بهره گی��ری از توانمندی ه��ا و تجربه های
موج��ود را ب��ه عن��وان یک��ی دیگ��ر از
برنامه های دولت بر ش��مرد و تصریح کرد:
با توجه به محدودی��ت منابع مالی دولت
در کنار پروژه های وس��یع م��س ،نیاز به
س��رمایه گذاران جدید داری��م و معتقدیم
که بهره برداری س��ریع تر پروژه های مس
به دلیل نقش مه��م ان در اقتصاد ،ایجاد
اشتغال و رش��د تولید ناخالص ملی ،یک
وظیفه ملی است.
در این جلس��ه ،احمد
م��راد علی��زاده ،مدیر
عام��ل ش��رکت مل��ی
صنایع مس نیز درباره
طرح ه��ای توس��عه
ش��رکت مس کرمان توضیح داد :این ش��رکت
متشکل از 2شرکت مس سرچشمه و شهر بابک
است و در اینده واحدهایی همچون معادن دره
زار ،چاه فیروزه و درالو که صد درصد در مالکیت
شرکت ملی مس ایران هستند ،به زیرمجموعه
ش��رکت مس کرمان در می این��د و چنانچه به
«شرکت پروژه» تبدیل شوند ،در قالب شخصیت
حقوقی مستقل اداره خواهند شد .وی ادامه داد:
اکنون باطله برداری معادن درالو ،دره زار و چاه
فیروزه به اتمام رس��یده و ماشین االت بخش
خردای��ش این معادن خریداری ش��ده و طرح
احداث کارخانه معادن درالو و دره زار تا 15روز
اینده به مناقصه می رود و مناقصه معدن چاه
فیروزه نی��ز حداکثر ت��ا 3ماه این��ده برگزار
می شود .مراد علیزاده با اشاره به طرح افزایش
ظرفیت کارخانه ذوب خاتون اباد از 80به 120
هزار تن ،گفت :در جوار این کارخانه ،کارخانه
اس��ید برای جلوگی��ری از االیندگ��ی احداث
می ش��ود .همچنین اکنون ،پاالیش��گاهی به
ظرفیت 200هزار تن در حال احداث است که
فاز نخس��ت ان به ظرفی��ت 100هزار تن در
اوایل سال اینده به بهره برداری می رسد.
یادداشت
لزوم خروج دولت
از قیمت گذاری
مواد معدنی
جعفر صادقی پناه
عضو هیات مدیره خانه معدن
اگر بخواهیم سیاست های معدنی دولت در رابطه
ب��ا تامین نیاز داخلی را بررس��ی کنیم ،باید 3نکته
را مد نظر قرار دهیم ،نخست اینکه ممکن است در
برخ��ی مواد معدنی نیاز داخلی تامین ش��ود اما در
اینده ممکن است با توسعه صنایع با کمبود مواجه
ش��ویم به همین دلیل باید در کنار توسعه صنایع،
بحث اکتش��اف و اس��تخراج محدوده ه��ای معدنی
افزای��ش یابد .نکت��ه دیگر اینک��ه حلقه های میانی
فراوری که واسطه بین استخراج مواد اولیه معدنی
محصوالت نهایی هس��تند در صورتی که با کمبود
مواجه باش��ند صنایع پایین دستی بازهم با مشکل
مواج��ه خواهند ب��ود ،به همین دلیل باید توس��عه
واحد های میانی نیز هم جهت با توس��عه استخراج
افزایش یابد.
موضوع دیگ��ری که تامین مواد اولیه را به ویژه از
تولیدات بخش خصوص��ی تحت تاثیر قرار می دهد
قیمت گ��ذاری دول��ت در م��واد معدنی اس��ت که
پایین تر از س��طح جهانی است .در چنین شرایطی
س��رمایه گذار بخ��ش خصوصی تمای��ل چندانی به
س��رمایه گذاری نخواهد داشت ،به همین دلیل نیاز
اس��ت دولت بحث ازادس��ازی قیمت ها را در پیش
بگی��رد تا عالوه بر ایج��اد رقابت پذی��ری در تولید
محص��والت تامین کننده نیاز صنایع پایین دس��تی،
انگیزه الزم برای سرمایه گذاری های جدید را ایجاد
کند .اعمال تعرفه بر واردات محصوالت معدنی در
داخل کش��وری که رقابت پذیری ان پایین اس��ت
ب��ه رونق این بخش کم��ک خواهد کرد .به گونه ای
که در بخش زغال س��نگ معادن ایران در استخراج
ب��ا هزینه های روبه رو هس��تند و همی��ن منجر به
افزای��ش قیم��ت نهای��ی محصول می ش��ود که در
چنین شرایطی ش��رکت های فوالدساز و ذوب اهن
برای تامین زغ��ال خود اقدام به واردات می کنند و
همین منجر به کاهش حاشیه سود تولیدکنندگان
ایرانی می شود و در نهایت فعالیت در این محصول
کاهش می یابد .با این حال افزایش قیمت استخراج
س��نگ اهن در ایران به این شرایط بر می گردد زیرا
این ماده در ایران در عمق های باالس��ت و از طرف
دیگر به صورت الیه های ن��ازک وجود دارد این در
حالی اس��ت که در اس��ترالیا در الیه ه��ای رویی با
ضخامت باال یافت می شود و همین منجر به کاهش
قیمت استخراج و در نهایت قیمت پایانی محصول
می ش��ود که ش��رکت های ایرانی نمی توانند رقابت
کنند ،به همین دلیل اعمال تعرفه واردات نیاز است
تا ضمن افزایش س��ود بیشتر به معادن زغال سنگ
ایران زمینه سرمایه گذاری های جدید به وجود اید.
داخل پرانتز
قرائت گزارش خام فروشی
مواد معدنی در صحن مجلس
عضو کمیس��یون صنایع و معادن مجلس با تاکید بر
اینکه گزارش خام فروش��ی م��واد معدنی به زودی در
صحن علنی مجلس قرائت خواهد شد ،گفت :سیاست
ممنوعیت از خام فروشی منابع معدنی باید در دستور
کار قانونگذاران و دولتمردان قرار گیرد.
به گزارش خانه ملت ،ن��ادر قاضی پور در واکنش به
صادرات مواد خام معدنی گفت :باید برای خام فروشی
م��واد معدنی عوارض وضع ش��ود ،چرا که این ش��یوه
تولی��د و صادرات ،اش��تغالزایی ناچی��زی را به همراه
دارد .نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسالمی
افزود :یکی از مش��کالت اصلی کنونی ،تعریف نشدن
زنجیره تولید از س��وی وزارت صنعت ،معدن و تجارت
بوده و این زنجیره شامل مطالعه ،اکتشاف ،استخراج،
تولید کنس��انتره و گندله است که در نهایت به تولید
فوالد منتهی می ش��ود .وی تصریح کرد :اکنون فوالد
مبارکه از هندوستان گندله وارد می کند ،اما متاسفانه
تعدادی از صادرکنندگان همین مواد معدنی را دوباره
با ن��رخ پایین تر به امارات صادر می کنند و این چرخه
همچن��ان ادامه دارد .قاضی پ��ور ادامه داد :جلوگیری
از خام فروش��ی منابع معدنی ،زنجیره تولید بس��یاری
از محص��والت را رق��م می زن��د و می توان��د تحوالت
چشم گیری را در عرصه اقتصاد و صنعت به وجود اورد
و ما را از واردات بس��یاری از محصوالت بی کیفیت که
دس��ت مایه تولید ان مواد اولیه مرغوب معادن ایران
است بی نیاز کند ،از این رو هر چه زودتر باید سیاست
ممنوعیت خام فروش��ی منابع معدنی در دس��تور کار
قانون گذاران و دولتمردان قرار بگیرد .عضو کمیسیون
صنای��ع و معادن مجلس ادام��ه داد :انتظار ما از وزیر
صنعت ،معدن و تجارت ،جلوگیری از خام فروشی مواد
معدنی اس��ت ،چرا که در غیراین صورت ،دیر یا زود با
کمبود مواد اولیه مواجه خواهیم ش��د و نیاز است که
جلوی ان گرفته شود.
روی خط خبر
تعطیلی کارخانه فوالد استارا
پس از یک هفته تولید
کارخانه فوالد اس��تارا پس از ی��ک هفته تولید
میلگ��رد اس��تاندارد ش��ماره 14به ب��اال تعطیل
شد .فرهاد ش��فقتی ،مدیر کارخانه فوالد استارا،
با تایید خبر فوق خاطرنش��ان ک��رد :این کارخانه
پ��س از گذراندن همه مراحل ازمایش��ی ،از هفته
گذش��ته عملیات تولید میلگرد با اس��تاندارد ملی
ب��رای عرضه به بازار را اغاز کرد که به علت کمبود
نقدینگی ب��رای تامین مواد اولی��ه از 19ابان ماه
تعطیل شد.
وی با اشاره به خرید مقدار مشخصی شمش اهن
از مناب��ع داخلی کارخانه و تبدی��ل انها به میلگرد
در یک هفته گذشته ،ادامه داد :برای ادامه فعالیت
نیازمن��د خری��د مجدد ش��مش اهن هس��تیم که
متاسفانه عمل نکردن مسئوالن به تعهدات شان در
پرداخت الباقی تسهیالت ،مشکالت اساسی را برای
این واحد بزرگ تولیدی به وجود اورده است .مدیر
کارخان��ه فوالد اس��تارا با انتق��اد از مراجعه نکردن
مسئوالن استانی و شهرس��تانی برای بازدید از این
کارخانه و نحوه راه اندازی خط تولید ان اظهار کرد:
ب��ا تعطیلی این کارخانه 25نف��ر از کارگران که به
شکل مس��تقیم در ان مش��غول به فعالیت بودند،
بیکار ش��دند .ش��فقتی در ادامه عمل کردن واقعی
مس��ئوالن به وعده های شان در خصوص حمایت از
بخش خصوصی را خواستار شد و خاطرنشان کرد:
در ص��ورت اختصاص 20میلیارد ریال تس��هیالت
دیگر که جزو تعهدات بانک اس��ت و تکمیل س��ایر
بخش ها و افزایش ش��یفت کاری ،قابلیت بکارگیری
نی��روی کاری بی��ش از 100نفر کارگر به ش��کل
مستقیم و غیرمستقیم وجود دارد.
6هزار پروانه اکتشافی
در فهرست مزایده
رییس سازمان نظام مهندسی معدن استان کرمان
گفت :استان کرمان حدود 370پروانه بهره برداری
معدن دارد و قریب به 6هزار مورد پروانه اکتشافی
و درخواس��ت های اکتشافی وجود دارد که بسیاری
از این موارد کار نکرده اند ،باطل شده و در فهرست
مزایده قرار گرفته اند .به گزارش ماین نیوز ،منوچهر
رخ اظهار کرد :س��ازمان نظام مهندسی معدن برای
تنس��یخ معادن ،معدنکاری و انجام عملیات معادن
به روش مهندس��ی تشکیل ش��ده و در حال حاضر
80درص��د کار مع��ادن از واگ��ذاری ت��ا نظارت بر
بهره برداری ،توسط این سازمان انجام می شود.
وی اف��زود :ایمنی مع��ادن ،جلوگیری از تضییع
م��واد معدنی و انج��ام عملیات ب��ه روش صحیح
سیس��تماتیک و اصول��ی زیر نظر س��ازمان نظام
مهندسی معدن انجام می ش��ود .رخ تصریح کرد:
ط��رح بهره برداری معادن توس��ط س��ازمان نظام
مهندس��ی تهیه و بررسی می ش��ود که با تصویب
این طرح ،مس��ئول فنی بهره برداری و اس��تخراج
از س��ازمان معرف��ی خواه��د ش��د ک��ه عملیات
بهره برداری از 5تا 25سال زیر نظر مسئول فنی
صورت می گیرد.
6
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
صنایع معدنی
mine@smtnews.ir
سهامی که نه مردم مالک انند ،نه دولت
محبوبه ناطق -گروه معدن :بعد از ابالغ
بند ج اصل 44قانون اساسی 56 ،شرکت
بورسی و غیربورسی متعلق به 9وزارتخانه
در سبد سهام عدالت قرار گرفتند که 40
میلیون و 514هزار نفر از مردم س��هامدار
نهایی شناخته شدند.
ارزش ه��ر س��هم در زم��ان واگ��ذاری
افزون بر یک میلی��ون تومان بود که گفته
می شود تاکنون حدود 2/5تا 3برابر شده
و در نتیجه پیش بینی می ش��ود با افزایش
قیمت سهام ،ارزش ان از 45هزار میلیارد
تومان به بیش از 100هزار میلیارد تومان
رسیده است.
واگذاری ش��رکت های یادشده به سهام
عدال��ت با دو ش��رکت مس و ف��والد اغاز
ش��د و ب��ا واگ��ذاری 50درصد از س��هام
سیمان داراب 34 ،درصد از سهام سیمان
دشتس��تان 39 ،درص��د از س��هام فوالد
الیاژی ای��ران 30،درصد از س��هام فوالد
مبارکه 36/9 ،درصد از س��هام ملی مس،
20/7درص��د از س��هام چادرمل��و10/9 ،
درصد از سهام گل گهر 30 ،درصد از سهام
ایرالکو 30،درصد از سهام فوالد خوزستان
از زیرمجموع��ه وزارت صنایع و س��ازمان
توس��عه و نوسازی معادن و صنایع معدنی
ایران ادامه یافت .بیشترین سهام واگذاری
از سوی حوزه شرکت نفت صورت گرفت و
در حوزه وزارت نیرو و صنایع خودروسازی
نیز بخشی به سهام عدالت اختصاص یافت.
با این اق��دام که در زمان دولت س��ابق
انجام ش��د ،وضعیت بخش��ی از سهام این
ش��رکت ها در پرده ای از ابهام قرار گرفت
در حال��ی ک��ه بخش��ی از دارایی های این
صنای��ع در اختیار تعاونی هایی که زیرنظر
کانون ش��رکت های س��رمایه گذاری سهام
عدال��ت قرار دارد ،عمال و رس��ما جز یک
برگ��ه چیزی در دس��ترس و اختیار مردم
نیس��ت .از طرف دیگر این سهام در دست
دولت هم نیست و به این شکل دسترسی
به این س��هام و سود ان که البته بخشی از
ان به دولت باز می گردد ،وضعیت شفاف و
مشخصی ندارد.
از س��وی دیگر صحبت از ازادس��ازی
خرید و فروش این س��هام مطرح بود که
به خص��وص اواخر س��ال 91اوج گرفت
ولی عمال این اتفاق هیچ گاه نیفتاد شاید
به ای��ن دلیل که در صورت ازادس��ازی
خرید و فروش س��هام ،ارزش ش��رکت ها
و صنای��ع یادش��ده ب��ا چال��ش ج��دی
روبه رو می شد.
تردی�د در لغو یا ازادس�ازی خرید
و فروش سهام
در ای��ن رابط��ه یک
کارش��ناس ب��ورس
می گوید :این س��هام
عمال در دست مردم
نیس��ت و جز برگه ای
انها نمی توانند در مورد س��هام خود اعمال
مدیریت کنند چ��ون اجازه خرید و فروش
ان هنوز صادر نشده است.
محمدحس��ین بابالو می افزاید :در صورت
ازاد ش��دن خرید و فروش ان نیز به دلیل
هجوم تعداد زیادی از دارندگان سهام برای
ف��روش ،عرضه از تقاضا پیش��ی می گیرد و
ارزش س��هام این شرکت ها نزول می کند و
تاثیر خود را بر بازار می گذارد.
وی تصری��ح ک��رد :از انجایی که س��هام
عدالت ،س��هامی اس��ت که مردم برای ان
پول��ی نپرداخته ان��د ،نمی توانن��د در مورد
ان ادع��ای مالکیت کنند .وی با اش��اره به
اینکه لغو س��هام عدالت برای دولت تبعات
روانی دارد ،می گوید :اگر واگذاری سهام به
صورت کامل اجرا ش��ود باید ب��ه هر نفر از
ان 40میلی��ون نفر ،ک��د معامالتی بدهند
تا اج��ازه خرید و فروش پی��دا کنند .البته
به دلیل اینکه دول��ت اطالعات این دیتا را
دارد برایش ای��ن اقدام کاری ندارد اما قبل
از ان باید کارگزاری هایی در سطح تمامی
شهرستان ها و روس��تاهای کشور برای این
کار ایجاد کند که به نظر عقالنی نمی اید.
وی ادامه می دهد :به نظر می رسد اوردن
فرهنگ س��هامداری به این شکل در میان
عام��ه مردم ،به دلیل نبود زیرس��اخت های
الزم به رویا شبیه باشد.
معاون معدنی وزیر صنعت ،معدن و تجارت تاکید کرد
معدن مهدی اباد باید هرچه سریع تر فعال شود
صنعت س��رب و روی کشور در سال های اخیر نیاز خود را تنها
از طری��ق معدن س��رب و روی انگوران تامین می ک��رد تا بتواند
مانند س��ایر صنایع معدنی نقش��ی در اقتصاد کشور ایفا کند ،اما
با گذش��ت زمان و افزای��ش واحدهای تولید نیاز ب��ه ماده اولیه
افزایش یافت در حالی که مسئوالن همچنان به ذخایر موجود در
مع��دن انگوران اکتفا می کردند ،در نتیجه میزان عرضه در مقابل
تقاضا کاهش یافت و همین موضوع باعث ش��د تولیدکنندگان به
خصوص در بخش تولیدات ش��مش روی به واردات خاک روی از
ترکیه توجه کنند.
این موضوع در حالی رو به گس��ترش می رفت که معدن بزرگ
مهدی اباد بدون استفاده باقی مانده بود.
البت��ه در این میان فعاالن صنعت س��رب و روی معتقدند در
صورت فعال س��ازی مهدی اب��اد ،دولت باید این مع��دن را برای
افزای��ش بهره وری ب��ه بخش خصوصی واگذار کن��د .زمزمه های
اتم��ام ذخایر موجود در معدن انگوران ،بهره برداری از مهدی اباد
را مهم ت��ر از پیش می کند ،در نتیجه مس��ئوالن باید با س��رعت
بیشتری نسبت به گذشته این معدن را فعال کنند.
ام��روز بحران کمبود مواد اولیه در صنعت س��رب و روی رو به
افزایش است که فعال سازی معدن مهدی اباد می تواند راه گشای
این مشکل باشد.
معاون امور مع��ادن و صنایع معدن��ی وزارت صنعت ،معدن و
تجارت معتقد است اصلی ترین دلیل کمبود مواد اولیه در صنعت
س��رب و روی ،توسعه نامناسب واحدهای تولیدی است .در واقع
واحدهای تولیدی بدون توجه ب��ه میزان ذخایر موجود اقدام به
توسعه کرده اند.
اما از س��وی دیگر فعاالن این ح��وزه معتقدند نمی توان کمبود
مواد اولیه را به گردن توس��عه واحده��ای تولیدی انداخت ،زیرا
افزایش ظرفیت تولید جزو خصوصیات ذاتی هر صنعتی به شمار
می رود.
جعفر س��رقینی در گفت وگو با ماین نیوز اظهار کرد :درس��ت
در زمان��ی که خوراک واحدهای تولیدی س��رب و روی از معدن
انگ��وران و ب��ه صورت س��همیه بندی تامین می ش��د ،واحدهای
تولیدی با توسعه چشمگیری مواجه شدند .متاسفانه این توسعه،
نامت��وازن بوده و امروز واحده��ای تولیدی را با کمبود مواد اولیه
مواجه کرده است.
وی معتقد اس��ت :برای حل این مش��کل ،معدن مهدی اباد و
بخش زیرزمینی معدن انگوران باید هرچه سریع تر فعال شود.
س��رقینی در پاس��خ ب��ه این س��وال ک��ه برنامه دول��ت برای
بهره ب��رداری از معدن مهدی اباد چیس��ت ،تصریح کرد :قرار بر
این اس��ت دولت در کنار فروش کنسانتره به واحدهای تولیدی،
کارخان��ه ای در منطقه احداث کرده تا از خاک اس��تخراج ش��ده
استفاده کند.
س�هام را به بخ�ش خصوصی واقعی
بدهید
محم��د جامس��از،
اقتصاددان و نماینده
خصوصی سازی خانه
صنع��ت و معدن نیز
در این ب��اره به
می گوید :با اعالم سیاست های اصل 44در
مورد واگذاری سهام کارخانجات و بنگاه های
اقتصادی به بخش خصوصی ،در 4بند ،در
بند «ج» ان مقرر شد 20درصد سهام این
ش��رکت ها در اختی��ار دولت باق��ی بماند،
محمود نوریان:
خرید و فروش سهام
عدالت درحال حاضر
در اختیار مردم نیست
و در دست 24تعاونی
قرار دارد که در تمامی
استان ها به همین منظور
ایجاد شده اند
5درص��د به عنوان س��هام مدیریتی درنظر
گرفت��ه ش��ود 35 ،درصد مج��وز فروش به
بخش خصوصی متقاضی تعیین و 60درصد
بقیه در قالب سهام عدالت بین مردم توزیع
شود .وی می افزاید :اگرچه مردم دارنده این
سهام هستند اما عمال مالکیت سهام به انها
منتقل نشده است تا مردم مالکیت ان را در
اختیار گیرند و ان را بفروشند.
این سیاس��ت از ان دس��ته سیاس��ت های
مردم گرایان��ه ای ب��ود ک��ه ب��ه منظ��ور
رضایت بخش��ی های ناپایدار اح��اد جامعه
صورت گرفت.
جامس��از ادامه می دهد :در ادامه مس��یر
نی��ز ای��ن سیاس��تگذاری در مورد س��هام
عدالت محقق نش��د و س��ازوکار مشخصی
برای مالکیت دارندگان معلوم نش��د و حتی
س��ود سهام نیز به انها جز یک بار پرداخت
نگردید .به نظر می رسید هدف دولت قبلی،
س��هامدار کردن مردم نیس��ت زی��را عمال
در میان��ه کار چنین اتفاق��ی نیفتاد و این
سیاس��ت به جای راضی نگه داشتن مردم،
به نارضایتی انها منتهی شد.
وی ب��ا اش��اره ب��ه اینکه درح��ال حاضر
مش��خص نیست س��ود این سهام در دست
کیس��ت ،می افزاید :به نظر می رس��د دولت
یازده��م باید هرچه س��ریع تر ب��ه وضعیت
مبه��م س��هام عدالت رس��یدگی ک��رده تا
دارندگان این س��هام تکلیف خود را بدانند
و از طرف دیگر وضعیت س��هام شرکت های
واگذاری شده مشخص شود تا چنانچه این
س��هام روزی برگشت داده ش��د همه چیز
شفاف شود .دراین صورت بخش خصوصی
با تمایل واقعی برای خرید سهام شرکت ها
و موسسات بند «ج» اصل 44اقدام خواهد
کرد.
اقدام مجلس برای مش�خص کردن
وضعیت سهام عدالت
هادی حسینی ،عضو
کمیس��یون صنای��ع
نی��ز
مجل��س
،
درگفت وگو با
از اخری��ن وضعی��ت
سهام عدالت خبر می دهد و می گوید :هنوز
این س��هام اج��ازه خری��د و ف��روش پیدا
اگهی ارزیابی کیفی
مناقصه شماره 9317
«احداث بندر پارسیان»
نکرده ان��د ،چون موضوع س��هام عدالت در
پ��رده ای از ابهام ق��رار دارد ،وی می افزاید:
کسی نمی داند این سهام در دست کیست،
چگونه اداره می ش��ود و وضعیت سود ان به
چه شکل اس��ت .متاسفانه سهام عدالت در
حال حاضر دارای وضعیت بسامانی نیست.
این نماینده مجلس ادامه می دهد :درحال
حاض��ر مجلس اقداماتی را برای مش��خص
ش��دن وضعی��ت س��هام عدالت در دس��ت
اقدام دارد که به محض نهایی شدن ،اعالم
می شود؛ در ان صورت وضعیت برای کشور
بهتر خواهد ش��د و ما فقط منافع معادن و
صنای��ع معدنی را فقط لحاظ نخواهیم کرد
و شرایط به نفع همه حتی صنایع و معادن
خواهد بود.
وی اظه��ار می دارد :این اقدامات همزمان
از سوی چند کمیس��یون مجلس از جمله
کمیس��یون صنایع ،کمیس��یون اقتصادی
و کمیس��یون مربوط��ه در حال بررس��ی و
پیگیری است ،ولی مشخص نیست اقدامات
نهایی و اجرای ان کی خواهد بود.
سهام در دست تعاونی هاست
یکی از ش��رکت های
معدنی که بخش��ی از
سهام ش��ان به عنوان
س��هام عدالت واگذار
مع��دن
ش��ده
سنگ اهن چادرملو است که افزون بر 20/7
درصد سهام ان می ش��ود .محمود نوریان،
می گوید:
مدیرعام��ل این معدن ب��ه
صحبتی مطرح شد مبنی بر واگذاری سهام
عدالت ب��ه دولت که تاکنون خبر جدی در
این مورد شنیده نشده است.
وی در خص��وص وضعی��ت ش��رکت ها و
صنایع معدنی در صورت ازادسازی خرید
و فروش س��هام عدالت تصری��ح می کند:
خری��د و فروش س��هام به این ش��رکت ها
ارتباطی پیدا نمی کند ،چرا که این س��هام
درحال حاضر در اختیار مردم نیست و در
دس��ت 24تعاونی قرار دارد که در تمامی
استان ها به همین منظور ایجاد شده اند و
مردم سهام این تعاونی ها را خرید و فروش
می کنند.
او ب��ا اش��اره به اینک��ه س��هام عدالت از
ابتدا سیاست درس��تی نبوده و نباید انجام
می شده ،می گوید :بهترین راه این است که
دول��ت پول تعاونی ها را بدهد و این س��هام
را ب��ه صورت واقعی ب��ه بخش خصوصی و
شرکت های حقوقی بفروشد تا وضعیت این
بخش از سهام ها نیز مشخص شود.
(نوبت اول)
م الف 3026
طرح ایجاد مناطق ویژه استقرار صنایع انرژی بر در سواحل جنوبی کشور وابسته به سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در نظر دارد انجام
کلیه خدمات طراحی ،تهیه مصالح و احداث فاز راه اندازی بندر پارسیان واقع در استان هرمزگان ـ شهرستان پارسیان ـ منطقه ویژه اقتصادی صنایع انرژی بر پارسیان ،شامل
4پس��ت اس��کله ،موج ش��کن به طول 1500متر و س��اختمان های مربوطه را از طریق مناقصه عمومی دو مرحله ای به روش طرح ،تامین ،ساخت واجرا ( )EPCبه پیمانکار
واجد شرایط واگذار نماید.
از ش�رکت های واجد ش�رایط در رشته اب با رتبه یک معتبر دعوت به عمل می اید جهت دریافت اطالعات و فرم های ارزیابی ،با ارائه معرفی نامه کتبی ،حداکثر تا پایان
وقت اداری روز چهارشنبه تاریخ 1393/08/28به دفتر مهندس مشاور پروژه (شرکت سازه پردازی ایران) به نشانی ذیل مراجعه و یا تا تاریخ مقرر شده فوق از طریق پایگاه
ملی اطالع رسانی مناقصات IETS.MPORG.IRاقدام نمایند.
نوع و مبلغ تضمین شرکت در مناقصه :شامل ضمانتنامه بانکی می باشد و مبلغ ضمانتنامه شرکت در مناقصه 8/546/500/000ریال می باشد.
نش�انی و مش�خصات مناقصه گزار :تهران ،باالتر از میدان ولی عصر ،ش��رکت ملی فوالد ایران ،برج ش��مالی ،طبقه ،3واحد ،313طرح ایجاد مناطق ویژه صنایع انرژی بر ـ
تلفن021-88899985 :
نش�انی مش�اور طرح و محل دریافت اس�ناد :تهران ،بزرگراه کردس��تان ،خیابان ش��هید ابطحی (بیس��تم) ،پالک 6دفتر مهندسین مشاور س��ازه پردازی ایران ـ تلفن:
021-88635850
محل و مهلت تسلیم اسناد و مدارک و کاربرگ های تکمیل شده ارزیابی کیفی :دفتر مهندسین مشاور سازه پردازی ایران و تا پایان وقت اداری روز چهارشنبه تاریخ
1393/09/12می باشد.
اگهی مناقصه عمومی یک مرحله ای
مناقصه شماره 9318
(نوبت اول)
م الف 3025
طرح ایجاد مناطق ویژه استقرار صنایع انرژی بر در سواحل جنوبی کشور وابسته به سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در نظر دارد عملیات
احداث برقرسانی منطقه ویژه صنایع انرژی بر سایت پارسیان واقع در استان هرمزگان ،شهرستان پارسیان به طول تقریبی 19کیلومتر را از طریق مناقصه عمومی اقدام نماید.
لذا از واجدین ش�رایط در رش�ته برق (نیرو) با حداقل رتبه 4معتبر دعوت به عمل می اید جهت دریافت CDحاوی فایل فرم های ارزیابی ،با ارائه معرفی نامه کتبی،
حداکثر تا روز پنج ش��نبه تاریخ 1393/8/29به دبیرخانه دفتر مش��اور پروژه (مهندس��ین مشاور ماب) به نشانی ذیل مراجعه و یا تا تاریخ مقررشده فوق از طریق پایگاه ملی
اطالع رسانی مناقصات IETS.MPORG.IRاقدام نمایند.
نوع تضمین ش�رکت در مناقصه :ش��امل ضمانتنامه بانکی و ضمانت نامه های صادر شده از موسس��ات اعتباری غیربانکی دارای مجوز الزم از طرف بانک مرکزی جمهوری
اسالمی ایران می باشد و مبلغ ضمانتنامه شرکت در مناقصه 78/000/000ریال می باشد.
نش�انی مناقصه گ�زار :ته��ران ،باالتر از میدان ولی عصر ،ش��رکت مل��ی فوالد ایران ،برج ش��مالی ،طبقه ،3واحد ،313ط��رح ایجاد مناطق ویژه صنای��ع انرژی بر – تلفن:
021-88899985
نشانی محل دریافت اسناد :تهران ،خیابان ولیعصر ،باالتر از خیابان دستگردی (ظفر) ،کوچه شهید ناصری ،پالک 29دفتر مهندسین مشاور ماب –
تلفن021-88677820-4 :
محل و مهلت تسلیم اسناد و مدارک و کاربرگ های تکمیل شده ارزیابی کیفی :دفتر مهندسین مشاور ماب و تا پایان وقت اداری دوشنبه تاریخ 1393/9/10می باشد.
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
چهره ها و نظرها
پیوستن ایران به
،WTOامری محال
محمدرضا سبزعلی پور
رییس مرکز تجارت جهانی ایران
پیوس��تن ایران به ،WTOامری محال اس��ت،
هر چند که در س��ال ۸۳درخواست عضویت ما به
عن��وان عضو ناظر در WTOپذیرفته ش��د اما در
دوران دول��ت نهم و دهم همه چیز به یکباره خراب
ش��د .درحال حاضر با توجه ب��ه جایگاهی که دران
قرار داریم و با این وضع اقتصادی کشور ،حضور در
WTOبرای ما از سم هم مهلک تر است .صادرات
ایران به س��طحی نرس��یده که صادرات مواد خامی
نظیر نفت و مواد معدنی حذف شود و این در حالی
است که باید فراتر از شعار دادن در خصوص اقتصاد
و صادرات غیرنفتی فکر کرد .عضویت در س��ازمان
تجارت جهانی منوط به موافقت ۱۵۲کشور جهان
است و ایران باید بتواند مشکالت اصولی عقایدی و
ریشه ای خود را با سایر کشورها حل کند و تا زمانی
که این اختالفات وجود داشته باشد ایران نمی تواند
موفقیت��ی در این زمینه به دس��ت اورد .از س��ویی
دیگر نباید به مذاکرات هسته ای با دید خوش بینانه
نگریس��ت ،بلک��ه باید در ای��ن ام��ر محتاط تر بود.
مس��ئوالن نیز بای��د به این موضوع بیندیش��ند که
احتمال انکه به نتایج دلخواه دست پیدا نکنیم ،زیاد
است .البته این موضوع را نیز سال گذشته بنده در
مصاحبه ای مطرح کردم که توافقنامه ژنو شکننده و
نیم بند است ،البته خیلی ها بسیار خوش بین هستند
که توافقنامه حاصل شود اما باید به این توافقنامه به
صورت قراردادی بلندمدت توجه کرد نه کوتاه مدت.
هرچند ممکن اس��ت تمدید مذاکرات دوباره تکرار
شود و در صورتی هم که مذاکرات سرانجام موفقی
نداش��ته باشد ،فشارهای سیاسی و اقتصادی بیشتر
خواهد شد .به اعتقاد بنده گزارش اخیر اقای امانو
هم بدون برنامه نیست و با خط مشی مشخصی این
گزارش ها در استانه نشست مطرح شده است.
ای��ن را هم باید بدانیم که بیش از ما ،امریکایی ها
به این توافق نیاز دارند .دولت اوباما تمام اعتبار خود
را روی این توافق گذاش��ته اس��ت و در صورتی که
توافقنامه ژنو به صورت دائمی صورت گیرد ،پیروزی
دموکرات ها هم محتمل است.
تامین امنیت غذایی
مهم ترین سرفصل
برنامه ششم
اسکندر زند
معاون وزیر جهادکشاورزی
تامی��ن امنیت غذایی کش��ور یک��ی از مهم ترین
س��رفصل های برنامه شش��م توسعه اس��ت و ایران
ت��وان ان را دارد ک��ه تا حد قاب��ل توجهی در این
زمینه خوداتکا ش��ود .با توجه به اینکه ورود بخش
خصوصی به بخ��ش صنعت راحت ت��ر از ورود این
بخش به حوزه کشاورزی است ،در بخش کشاورزی
هم این مس��ئله به دلیل فراهم نبودن زیرساخت ها
مش��کل اس��ت ،که ما در این راس��تا تالش هایی را
انجام می دهی��م .ایران از نظر تولید کالری بین ۵۲
تا ۵۳درصد خودکفاس��ت که این میزان در برنامه
شش��م به ۸۰درصد می رسد؛ اما محقق شدن این
موضوع فقط با کمک بخش دولتی امکانپذیر نیست
و ما نیازمند کم��ک بخش خصوصی در این زمینه
هستیم.
از ابت��دای س��ال جاری تاکن��ون ۱۰دس��تاورد
کاربردی به بخش خصوصی واگذاری ش��ده که این
تعداد تا پایان س��ال دو برابر می ش��ود ،ضمن اینکه
سازمان تحقیقات ،اموزش و ترویج کشاورزی در ۴
سال گذشته امتیاز حدود ۸۰دستاورد تحقیقاتی را
ب��ه بخش خصوصی واگذار ک��رده ،که ۱۵مورد ان
مربوط به یک سال اخیر است.
همچنی��ن به تازگ��ی هم توافقنام��ه همکاری به
منظور تولید خوراک ویژه ماهیان خاویاری و قرارداد
واگذاری حق بهره برداری موقت از دانش فنی تولید
مای��ه تلقیح (کود زیس��تی) مربوط ب��ه 3محصول
سویا ،لوبیا و نخود بین موسسه تحقیقات بین المللی
تاس��ماهیان دریای خزر ،موسسه تحقیقات خاک و
اب وزارت جهادکش��اورزی و بخ��ش خصوصی به
امضا رسید.
trade@smtnews.ir
تجارت
7
8
17
18
خوب اما کم...
سیاهی نیویورک به نفع اقتصاد چین شد
شهری با یک سر و هزار سودا
7
وضعیت اقتصاد پنهان در کشور بررسی شد
4عامل مهم در بروز قاچاق
زهرا اراسته -گروه تجارت« :تعرفه باال ،پیچ وخم های
تجارت رسمی ،نبود کنترل و نظارت دقیق در بازارچه های
م��رزی ،محدودیت در ورود رس��می کاالها» همه و همه از
مجموعه عواملی هستند که در اقتصاد ایران پدیده شومی
به ن��ام قاچاق را ایج��اد کرده اند .هنوز هم ام��ار دقیقی از
قاچاق وجود ندارد اما انچه به تازگی عنوان ش��د ،حاکی از
ورود 20میلیارد دالر کاال از مبادی غیر رس��می به کش��ور
اس��ت .به گفته کارشناسان و مس��ئوالن مربوطه قاچاق را
می توان کنترل کرد و کاهش داد اما به طور قطع نمی توان
ان را به صفر رس��اند .گذش��ته از ان ،برای کم کردن حجم
قاچاق که به دولت و تولیدکنندگان داخل ضرر بس��یاری
می زند ،باید زیرس��اخت های کافی ایجاد شود و اقتصاد هم
از شفافیت الزم برخوردار باشد.
چین همواره از کش��ورهایی بوده ک��ه امار باالی واردات
کاال ،چ��ه ب��ه صورت قانون��ی و چه به ص��ورت قاچاق را به
ایران داش��ته است .درهمین راس��تا ،نماینده گروه کنترل
و بازرس��ی دولت چین در ای��ران از واردات غیرقانونی ۲۰
میلیارد دالری کاال در س��ال گذش��ته خبر داد و گفت :این
درحالی است که کل واردات کشور حدود ۵۰میلیارد دالر
ب��وده و این یعنی ح��دود ۴۰درص��د از واردات به ایران از
مبادی غیرقانونی صورت گرفت ه اس��ت .حسین حسینیان
در گفت وگو با ایس��نا ،اظهار کرد :درحال حاضر س��ازمان
اس��تاندارد ایران قدرت کافی برای جلوگیری از ورود تمام
کاالهای بی کیفیت را ندارد .همچنین موازی کاری س��ایر
دس��تگاه ها نیز مش��کالت مختلفی را برای این سازمان به
وجود اورده است.
استاندارد اجباری بیش از ۳۰۰۰رقم کاال
حس��ینیان بیان کرد :چنانچه تحریم ها برداش��ته شود،
دست س��ازمان اس��تاندارد برای کنترل کیفیت کاالهای
وارداتی و صادراتی بازتر خواهد ش��د ،چراکه در حال حاضر
تحریم ها باعث می شود کاالهای وارداتی از برخی کشورها
از طریق کش��ور س��وم به ایران برس��د که در نتیجه امکان
ارتباط با کش��ور صادرکننده مش��کل خواه��د بود.وی به
اس��تاندارد اجب��اری بی��ش از ۳۰۰۰رقم کاال در 3س��ال
گذش��ته اشاره کرد و افزود :پس از تحریم ها این تعداد کاال
به هزار رقم رسید و چنانچه دوباره تحریم ها برداشته شود،
حدود ۴۰۰۰رقم کاال استاندارد اجباری خواهند شد.
نماین��ده گروه کنترل و بازرس��ی دولت چی��ن در ایران
مباحث گمرکی را از دیگر مش��کالت س��ازمان استاندارد
ایران دانس��ت و گفت :درحال حاضر روند وارداتی بس��یار
مش��کل و پیچیده اس��ت و باید ب ه منظور تسهیل این امر،
تس��هیالتی ب��رای تج��ار و بازرگانان درنظر گرفته ش��ود،
اما مش��کالت حال حاضر باعث می ش��ود برخ��ی از تجار و
بازرگانان ترجیح دهن��د کاالهای خود را به صورت قاچاق
جابه جا کنند.حس��ینیان حجم واردات کاال از مبادی های
غیرقانونی در س��ال گذشته را حدود ۲۰میلیارد دالر اعالم
کرد و گفت :این درحالی است که کل واردات کشور حدود
۵۰میلیارد دالر بوده و این یعنی حدود ۴۰درصد از واردات
به کشور ایران از مبادی غیرقانونی صورت گرفته است.
روند طوالنی بوروکراسی عامل افزایش قاچاق
نماین��ده گروه کنترل و بازرس��ی دولت چین در ایران به
مکانیز ه شدن گمرک کشور از طریق خدمات الکترونیکی
به عن��وان یک راهکار موثر در کاهش قاچاق اش��اره کرد و
ی را برای
گف��ت :درحال حاضر بوروکراس��ی روند طوالن��
تجارت در کش��ور به وجود اورد ه است و این روند طوالنی،
خود عامل موثری در افزایش قاچاق است.
وی از کف��ش ،پوش��اک و قطعات الکترونی��ک به عنوان
بیش��ترین کاالهای قاچاق شده یاد کرد و گفت :این کاالها
در گروه ۱۰قرار دارند و به دلیل اینکه به انها ارز مرجع تعلق
نمی گیرد ،قاچاق این دسته از کاالها زیاد است ،البته گروه
کاالیی ۱۰طرح بس��یار موثری اس��ت اما باید نظام مندتر
ایجاد شود.
استفاده تجار خرد و کالن از مبادی غیرقانونی
حس��ینیان تاجران را به 3دس��ته کالن ،متوسط و خرد
تقسیم کرد و گفت :تجار کالن کسانی هستند که واردات و
صادرات یک کاالی خاص را به صورت انحصاری در اختیار
دارند .همچنین تجار متوس��ط به کسانی گفته می شود که
س��طح واردات انها معموال بیش از ۱۰کانتینر است ،تجار
خرد نیز معموال بین 2تا 5کانتینر واردات می کنند.
این کارش��ناس ارش��د کارافرینی ادامه داد :در این بین
معموال تجار کالن و خرد بیش��تر از مبادی غیرقانونی برای
واردات و صادرات کاالهای خود اس��تفاده می کنند و ضعف
قانون و اجرای ان در این زمینه نیز انان را ب ه س��مت قاچاق
س��وق می دهد اما می توان با سیاستگذاری درست ،از ورود
۸۰درصد کاالهای بی کیفیت کشور جلوگیری کرد.
قاچاق را نمی توان صفر کرد
برخی از مس��ئوالن و فعاالن اقتصادی هم هستند که به
دشواری کنترل قاچاق در کشور تاکید دارند ،چرا که خاک
ایران وس��عت زی��ادی دارد و مقابله با ای��ن پدیده نیازمند
زیرساخت های بسیاری است.
رییس کمیس��یون تجارت ات��اق بازرگانی ایران گفت :با
توج��ه به ۴هزار کیلومتر م��رز خاکی و ۳هزار کیلومتر مرز
ابی در کش��ور توقف کامل قاچاق غیرممکن است اما باید
پیچ وخم ها و هزارتوی تجارت رس��می رفع ش��ود .محسن
اظه��ار کرد:
بهرام��ی ارض اق��دس در گفت وگو با
مقابله با قاچاق و کاهش این امر ،نیازمند سیاس��تگذاری و
مجموعه بسترسازی ها و اقدامات همه دستگاه های دولتی
و خصوصی اس��ت .به گفته وی ،نمی توان قاچاق را به صفر
رس��اند و در این صورت باید مرزها حذف ش��ود و ش��رایط
این س��وی مرز و ان سو را یکس��ان کنیم تا انگیزه ای برای
قاچاقچی وجود نداش��ته باش��د .در واق��ع اختالف قیمت
کاال در داخل و خارج از کش��ور انقدر کش��ش پذیر اس��ت
که ش��اهد ورود روز افزون قاچاق به کشور هستیم .بهرامی
ارض اق��دس افزود :تالش ب��رای محرومیت زدایی در نقاط
مرزی ،حمای��ت منطقی از تولید داخ��ل و کاهش اصولی
تعرفه ها به نحوی که تفاوت قیمت واردات رسمی با قاچاق
کاال معنا دار نباش��د ،تس��هیل قوانین و مق��ررات تجاری،
کاهش زمان فرایند واردات کاال ،تقویت نیروی انتظامی و
سرعت عمل در رسیدگی به تخلفات نیز جزو عواملی است
که به کاهش قاچاق کمک شایانی خواهد کرد.
تعرفه باالی کاالها
در این میان تعرفه باال نیز یکی از عوامل مهمی اس��ت که
می تواند قاچاق را بیش از پیش توسعه دهد .در واقع میزان
تعرفه گمرکی کاالها رابطه معناداری با میزان قاچاق دارد و
هرکجا که تعرفه افزایش یابد میزان قاچاق نیز به دنبال ان
افزایش خواهد یافت.
در این رابطه علیرضا بیات ،معاون س��تاد مبارزه با قاچاق
کاال و ارز افزای��ش میزان تعرفه را منجر به رش��د قارچ گونه
قاچاقچیان می داند و معتقد است :با منطقی تر شدن تعرفه
می��زان قاچاق نیز کاهش می یاب��د .وی ادامه داد :به عنوان
نمونه در پوشاک که حجم بسیاری از قاچاق را در این بخش
شاهد هستیم ،تعرفه 100این محصوالت دلیل اصلی این
ام��ر تلقی می ش��ود .در حالی که نباید هم��ه بار حمایت از
تولید داخلی را بر دوش تعرفه بگذاریم بلکه باید به افزایش
کیفیت ،پیشرفت فناوری ،تغییر سلیقه ها و تنوع طلبی در
مخاطبان در س��نین مختلف توجه و برنامه ریزی داش��ته
باش��یم .بیات ادام��ه داد :افزایش تعرف��ه گمرکی اقدامی
ناکارامد اس��ت که نه تنها تبع��ات مثبتی را به همراه ندارد
بلکه موجبات افزایش قاچاق را نیز به همراه دارد.
نقش مهم بازارچه های مرزی
در همین حال ،عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس،
رون��ق بازارچه های م��رزی را عاملی مه��م و تاثیرگذار در
مقابله با پدیده ش��وم قاچاق دانست و گفت :به عنوان نمونه
اذربایجان غربی که در ح��وزه بازارچه های مرزی ظرفیت
قاب��ل توجه��ی دارد ،می تواند روند مب��ادالت اقتصادی با
کش��ورهای همس��ایه را تس��هیل کند .نادرقاض��ی پور به
تصری��ح کرد :هرقدر بازارچه های مرزی رونق یابند،
به همان اندازه بسترهای مناس��ب برای توسعه ،اشتغال و
ناب��ودی باندهای قاچاق هم فراهم می ش��ود .ضمن اینکه
نباید اجازه دهیم در استان های مرزی با سرمایه های کالن
در حوزه های مختلف ،پدیده قاچاق ایجاد و رش��د یابد .به
گفته وی ،انسداد نوار مرزی در استان ها نیز منجر به فعالیت
س��ودجویان برای افزایش قاچاق کاال می ش��ود که باید با
فرهنگسازی در مناطق مرزی از این امر جلوگیری کرد.
معطلی کامیون ها در مرز شلمچه
بزرگترین صادرکنندگان کاال به ایران
ریی��س اتاق بازرگانی و صنایع و معادن خرمش��هر گفت :ب��ه تجار توصیه می کنیم که با
صداقت و تعهد کاری و همراه با عرضه کاالی با کیفیت و با نرخ رقابتی وارد بازار عراق شوند.
س��یداحمد حس��ینی فر در گفت وگو با ایس��نا ،اظهار کرد :روزانه ۱۰۰۰تا ۱۱۰۰دستگاه
کامیون جهت صادرات از خرمش��هر به عراق روانه می ش��وند که این حجم تردد جدای از
صادرات به عراق از طریق بندر خرمش��هر صورت می گیرد .وی افزود :ما در بخش صادرات
کاال از طریق بندر خرمشهر مشکل خاصی نداریم اما برای تردد و خروج کامیون ها به سمت
عراق مشکالت جدی وجود دارد .کامیون ها با تاخیر و معطلی از مرز شلمچه تردد می کنند
و اگ��ر فرض کنیم هر کامیون یک دقیقه تاخیر و معطلی داش��ته باش��د در روند صادرات
مش��کل ایجاد می ش��ود .وی تصریح کرد :اگرچه هنگ مرزی در شلمچه نهایت همکاری
را ب��ا ما دارند اما وقتی این مرکز ۲نیروی انس��انی و کانکس کوچک دارد ،چگونه می تواند
پاسخگوی حجم باالی تردد کامیون ها باشد .حسینی فر ادامه داد :تجارت براساس عرضه و
تقاضا است ،اگر ما نتوانیم پاسخگوی مشتری و طرف عراقی باشیم به طور قطع طرف عراقی
منتظر ما نمی ماند و کاالی مورد نیاز خود را از کشوری دیگر تهیه خواهد کرد.
واردات ای��ران از کش��ورهای مختلفی صورت می گیرد اما برخی از این کش��ورها س��هم
بیش��تری از صادرات کاال به ایران را در اختیار دارند .در ۷ماه نخس��ت امس��ال بیش��ترین
کاالهای وارداتی ایران از امارات متحده عربی به کش��ور وارد شده اند که بر اساس امار اعالم
شده از سوی گمرک ایران در این مدت 5میلیون و ۱۰۵هزار تن کاال از این کشور به ایران
وارد شده است .به گزارش ایسنا ،همچنین در این مدت پس از امارات ،چین بیشترین سهم
را در کاالهای وارداتی ایران با صادرات 3میلیون و ۳۲هزار تن کاال به ارزش 6میلیارد و ۹۷۹
میلیون دالر به کش��ورمان به خود اختصاص داده اس��ت .ایران همچنین ۷۷۹هزار تن کاال
در ۷ماه نخس��ت امس��ال از جمهوری کره وارد کرده است که ارزش این معامالت به حدود
2میلیارد و ۳۶۳میلیون دالر می رس��د و بر همین اس��اس جمهوری کره نیز 81/7درصد
از کل واردات ایران را به خود اختصاص داده اس��ت .واردات از این کش��ور نیز نسبت به مدت
مشابه سال گذشته ۱۰درصد افزایش یافته است .به این ترتیب امارات ،چین و کره 3کشور
مهمی هستند که عمده واردات ایران از انها انجام می شود و پس از این 3کشور هند ،ترکیه،
المان ،سوئیس ،ایتالیا و هلند بیشترین سهم را از کاالهای وارداتی ایران در اختیار دارند.
گپ
رییس اتحادیه نان سنگک در گفت وگو با
قیمت نان باید به روز شود
:
گروه تج�ارت۲۹ :ماه اس��ت که قیمت ن��ان تغییر
نکرده اس��ت و هرروز هم گله و شکایت مصرف کننده
ب��ه دلیل کیفیت پایین محصول و نانوا به دلیل ضرری
که متحمل می شود ،بیشتر می شود .درحال حاضر نان
را با کیفیت مطلوبی عرضه نمی کنند ،چرا که قیمت ها
نسبت به دو سال و اندی پیش تغییری نکرده است .در
همین رابطه محمدرض��ا نظرنژاد ،رییس اتحادیه نان
بر لزوم ازاد سازی قیمت
سنگک در گفت وگو با
ارد تاکید کرد و گفت :قیمت نان باید به روز شود .این
گفت وگو را در ادامه می خوانید.
درحال حاض�ر مهم تری�ن مش�کل نانواه�ا
چیست؟
به روز نشدن قیمت ها درحال حاضر اسیب بسیاری
را به مصرف کننده و نانوا وارد می کند .براس��اس قانون
باید هر س��ال قیمت های جدید مصوب ش��ود اما ۲۹
ماه اس��ت که قیمت ها را تغییر نداده اند .چطور ممکن
اس��ت تمام کاالها افزایش قیمت داشته باشند و فقط
نان ثابت بماند.
این تغییر نیافتن قیمت نان کیفیت را تحت
تاثیر قرار داده است؟
بله کیفیت نان درحال حاضر پایین اس��ت ،دو سال
اس��ت که نرخ مصوب به نانوایی ها اعالم نش��ده و این
موضوع ه��م کاهش وزن چانه و کیفی��ت را به همراه
داش��ته اس��ت .در واقع وزن چانه از س��وی مسئوالن
تحمیلی ب��وده و برای این که نان س��نگک با کیفیت
تولید ش��ود باید وزن ارد در حدود نیم کیلو باش��د اما
این وزن درحال حاضر ۴۱۰گرم است.
اینکه می گویند اس�تفاده از کنجد برای نان
تخلف محسوب می شود ،درست است؟
ب��ه هیچ عن��وان چنی��ن مطلب��ی صحت ن��دارد.
مصرف کننده نان س��نگک دو رو خاشخاش را به دلیل
ان تهی��ه می کند که کامال پخت��ه و خوش خوراک تر
اس��ت و نانوایی ها هم بنا به درخواس��ت مش��تری از
کنجد اس��تفاده می کنند .ضمن اینکه این ماده دارای
خواص بس��یاری است و در مناطق شمالی شهر بیشتر
مشتریان از نان کنجددار استفاده می کنند.
پیشنهاد دیگری برای بهبود وضعیت فعلی
دارید؟
عالوه بر افزایش قیمت نان باید قیمت ارد را هم ازاد
کنند .تحقق این امر به خصوص در بخش نان س��نگک
می تواند به افزایش کیفیت نان کمک بس��یاری کند.
در واقع درخواس��ت ما از دولت این است که ارد ازاد را
جایگزین ارد دولتی کند.
کوتاه از تجارت
تس�نیم -حمید کارگر ،سرپرس��ت مرکز ملی
فرش ایران گفت :مش��کل ورود فرش ایرانی به بازار
روس��یه ،قانون ترخیص دائم فرش از گمرکات این
کش��ور اس��ت به ان معنا که گمرک روسیه مالیات
کل میزان فرش��ی که به این کش��ور وارد می شود را
دریاف��ت می کند اما در ترخیص موقت تنها عوارض
و مالیات فرشی دریافت می شود که در خاک کشور
مقصد به فروش رسیده است.
ایلنا -هیات دول��ت با اختصاص ۸۸میلیارد ریال
به سازمان دامپزشکی برای کنترل و مبارزه با بیماری
ویروسی VHSدر ماهیان سردابی موافقت کرد.
باش�گاه خبرنگاران -احم��د ازادمرد ،رییس
س��ندیکا صنایع کنسروس��ازی با بی��ان اینکه روز
گذش��ته وزارت صنعت میزبان تش��کل های صنایع
غذایی برای طرح انتزاع بود ،گفت :این تصمیم بدون
کار کارشناس��ی بوده و تبعات زیادی دارد از این رو
افرادی که در صنایع غذایی مشغول فعالیت هستند
از این موضوع ابراز نگرانی کرده اند.
مه�ر -نادر قاضی پور ،عضو کمیس��یون صنایع و
مع��ادن مجلس گفت :باید با تبلیغات صحیح مانع از
افزایش مصرف سیگار در داخل کشور شویم.
ایلن�ا -مع��اون بهب��ود تولی��دات گیاهی جهاد
کشاورزی گیالن گفت :تاکنون ۲۳کیلو زعفران در
گیالن برداش��ت ش��ده و این مقدار زعف��ران از 8/5
هکتار زمین های کش��اورزی گیالن به دس��ت امده
اس��ت ۳۵۰ .خانوار زعفران کار گیالنی با برداش��ت
۲۳کیلو زعفران ،ی��ک میلیارد و ۳۸۰میلیون ریال
درامد کسب کردند.
مه�ر -محمد یوس��فی ،ریی��س انجمن صنفی
پرورش دهن��دگان مرغ��داران گوش��تی کش��ور با
بی��ان اینکه تولید کنندگان م��رغ همچنان در حال
زیاندهی هس��تند ،گفت :تولید مازاد مرغ در کشور
ماهانه بین ۲۰تا ۳۰هزار تن اس��ت درحالی که ما از
ابتدای س��ال تاکنون حدود ۲۰هزار تن مرغ صادر
کرده ایم.
ایرن�ا -از ابتدای امس��ال تاکنون ان��واع کاال به
ارزش ۶۴۷میلی��ون و ۵۶۷ه��زار و ۸۴دالر از مرز
بین المللی مهران به کش��ور عراق صادر شده است.
ای��ن میزان کاال از نظ��ر ارزش دالری ۲۰درصد در
مقایسه با مدت مشابه پارسال رشد داشته است.
زیر ذره بین
بانک مرکزی گزارش داد
کاهش 15/4درصدی
قیمت مرغ در طول یک سال
تس�نیم -طبق اعالم بانک مرک��زی قیمت لبنیات
نس��بت به هفته مشابه س��ال قبل ،13/7برنج ،5/8
میوه های تازه ،18/1گوش��ت قرمز ،4/7قند و شکر
،6/4چ��ای 10/9و روغ��ن نبات��ی نی��ز 3/8درصد
افزایش یافته اس��ت .بانک مرکزی متوس��ط قیمت
خرده فروشی برخی از مواد خوراکی در تهران را در
هفته منتهی به 16ابان ماه 93منتشر و اعالم کرد:
ن��رخ 5گروه کاالیی افزایش و دو گروه کاهش یافت
البته 4گروه نیز ثابت ماند .بر همین اساس،نرخ برنج،
حبوب ،میوه های تازه ،سبزی های تازه و گوشت مرغ
در هفته مورد بررسی افزایش ،قیمت تخم مرغ و قند
و ش��کر کاهش و نرخ لبنیات ،گوش��ت مرغ ،چای و
روغن نباتی ثابت ماند.
گفتنی است ،قیمت لبنیات نسبت به هفته مشابه
س��ال قبل ،7/7برن��ج ،5/8میوه های ت��ازه ،18/1
گوش��ت قرمز ،4/7قند و ش��کر ،6/4چای 10/9و
روغن نباتی نیز 3/8درصد افزایش یافته است .البته
قیم��ت تخم مرغ 2/4درص��د ،حبوبات 8/5درصد،
س��بزی های تازه 2/1درصد و گوشت مرغ نیز 15/4
درصد کاهش یافته است.
لبنیات و تخم مرغ
در هفته مورد گزارش ،در گروه لبنیات بهای پنیر
غیرپاستوریزه معادل 1/1درصد افزایش ولی قیمت
کره پاس��توریزه 0/4درصد کاهش یافت .بهای سایر
اقالم این گروه نسبت به هفته قبل بدون تغییر بود.
قیمت تخم مرغ معادل 0.7درصد کاهش داش��ت و
شانه ای 80هزار تا 105هزار ریال فروش می رفت.
برنج و حبوب
در این هفته در گروه برنج ،بهای برنج داخله درجه
یک و درج��ه دو به ترتیب معادل 2/3و 1/4درصد
افزای��ش یافت .در گروه حب��وب قیمت لوبیا چیتی
معادل 0/3درصد کاهش ولی بهای س��ایر اقالم این
گروه بین 0/1تا 3/6درصد افزایش داشت.
گوشت قرمز و گوشت مرغ
در هفت��ه مورد گزارش بهای گوش��ت گوس��فند
معادل 0.1درصد افزایش یافت و قیمت گوشت تازه
گاو و گوساله و گوشت مرغ بدون تغییر بود.
گشتی در بازار
ب عامل گرانی تخمه ژاپنی
تجار عر
ایس�نا -مصطفی احمدی ،رییس اتحادیه خشکبار و
اجیل فروشان ،تجار عرب را عامل گرانی تخمه ژاپنی
و مخالفت وزارت جهاد کش��اورزی برای کاهش تعرفه
واردات بادام هندی را عامل گرانی این محصول عنوان
ک��رد .او گفت :وزارت صنعت ،معدن و تجارت با دادن
مجوز ورود قانونی بادام هندی موافقت کرده اما وزارت
جهاد کشاورزی همچنان با این موضوع مخالف است.
وزارت جهاد معتقد اس��ت بر اس��اس قوانین موجود،
محصوالت کش��اورزی نباید وارد ش��ود و بادام هندی
نیز جزو محصوالت کشاورزی است؛ بنابراین ورود ان
ممنوع اس��ت که چندین بار درخواست هایی مبنی بر
واردات قانونی بادام هندی داده ایم و هنوز با ان موافقت
نشده اس��ت .رییس اتحادیه خشکبار و اجیل فروشان
در پاس��خ به اینکه بادام زمینی نی��ز جزو محصوالت
کش��اورزی اس��ت ،ولی واردات قانونی ان وجود دارد،
گف��ت :بادام زمین��ی محصول کش��اورزی محس��وب
می ش��ود و اج��ازه ورود ان از همان ابتدا داده ش��ده
ب��ود که اگر تعرفه ان کاهش یابد قیمتش نیز کاهش
می یاب��د .رییس اتحادیه خش��کبار و اجیل فروش��ان
ته��ران در رابطه با گرانی تخم��ه ژاپنی در هفته های
اخی��ر توضیح داد :محل اصل��ی تولید تخمه ژاپنی در
س��بزوار و روس��تاهای اط��راف ان اس��ت و عرب ها و
بیشتر عراقی ها تمایل به استفاده از ان دارند .به دلیل
اینکه در س��ال جاری بخش اعظمی از این محصول از
بازارچه های مرزی خارج شده و همچنین تولیدش در
س��ال جاری کاهش یافته ،قیمت این محصول حدود
30تا 40درصد افزایش یافته است.
تولیدات باالی مرغ
زیانده شده است
محم��د یوس��فی ،ریی��س انجم��ن صنف��ی
پرورش دهندگان مرغ گوش��تی کش��ور با بیان اینکه
تولید کنن��دگان م��رغ همچن��ان در ح��ال زیاندهی
هس��تند ،گفت :تولید مازاد مرغ در کشور ماهانه بین
20تا 30هزار تن است در حالی که ما از ابتدای سال
تاکنون حدود 20هزار تن مرغ صادر کرده ایم .نتیجه
این امر عقب نش��ینی تولیدکنندگان و اس��یب دیدن
صنعت در اینده اس��ت .قیمت تمام ش��ده تولید مرغ
زن��ده حداقل بین 4500تا 4600تومان اس��ت .این
در حالی اس��ت که هم اکنون قیمت فروش ان 3600
تومان است و مرغداران در هر کیلوگرم تولید 1000
تومان زیان می کنند.
8
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
ن�گار خس�روی -گ�روه
تج�ارت« :زن��ان تاج��ر»؛
بی ش��ک تا چند س��ال پیش
این عبارت «غریب ترین» عبارت در بین
زنان ایران بوده اس��ت .زنانی که سال ها
برای حضورشان در عرصه های اقتصادی
و اجتماع��ی ت�لاش کردند و متاس��فانه
نتوانس��تند خود ش��ان را ثابت کنند .اما
حاال و بعد از س��ال ها ،ب��ار دیگر حضور
زن��ان در اقتص��اد کش��ور به خص��وص
بخش های خصوصی قوت گرفته اس��ت.
حضور نمایندگان مجلس در خانه ملت،
کابینه دول��ت و حاال حضور در اتاق های
بازرگانی و فعالیت های تجاری.
نگاه��ی به کارنام��ه فعالی��ت زنان در
عرص��ه اقتص��ادی نش��ان می ده��د که
بس��تر های الزم برای درخشش این قشر
سال هاس��ت که کلنگ زنی ش��ده اما بر
اساس سیاس��ت های دولت ها به خصوص
دو دول��ت نهم و دهم ،هیچگاه ش��رایط
انط��ور که انتظ��ار می رفت مهیا نش��د.
ب��ا روی کار ام��دن دول��ت یازده��م بار
دیگ��ر زمینه حضورزن��ان در بخش های
خصوصی اماده ش��د و درحال حاضر دو
درصد از اعض��ای اتاق را زنان تش��کیل
می دهند.
در نگاه اول س��هم کم این فعاالن برای
هر مخاطبی تاسف برانگیز است اما با در
نظر گرفتن راهی که زنان برای رس��یدن
به این نقط��ه گذرانده اند ،رضایت بخش
است.س��هیال جل��ودارزاده ،عض��و هیات
نمایندگان اتاق بازرگانی تهران دیروز در
گفت وگو با ایس��نا از نقش زنان در حوزه
اقتص��اد و بخش ه��ای خصوص��ی گفته
اس��ت و به بررس��ی روند رو به رشد این
قش��ر پرداخته اس��ت .هر چند به اعتقاد
او هن��وز زنان نتوانس��ته اند ب��ه جایگاه
اصلی ش��ان در عرصه اقتصادی برسند و
او از این شرایط گله مند است « :فقط دو
درصد از اعضای ات��اق بازرگانی را بانوان
تشکیل می دهند و در برنامه پنجم زنان
در بس��یاری از بخش ها حذف ش��دند و
جایگاه رقت انگیزی پیدا کرده اند .توسعه
تش��کل های بازرگانی زنان در کش��ور و
اصالح باورهای زنان در بخش خصوصی
ب��ه کم��ک ات��اق بازرگانی در راس��تای
اه��داف تعری��ف ش��ده وزرات صنع��ت،
مع��دن و تج��ارت می تواند راه��ی برای
پیش��برد اهداف حمایت از اش��تغالزایی
زنان باشد».
او معتقد اس��ت ک��ه حض��ور زنان در
بخش های بازرگانی حائز اهمیت اس��ت:
«اهمیت حمایت از بخش بازرگانی زنان
از ان جهت اس��ت ک��ه تولید محصوالت
ارگانیک و س��نتی توسط زنان نمی تواند
با تولیدات صنعت��ی کارخانه های بزرگ
رقاب��ت کند .در حالی ک��ه این تولیدات،
زمان��ی ک��ه جنب��ه ص��ادرات ب��ه خود
می گیرن��د ،درامدزای��ی الزم را ب��رای
تولیدکنن��ده به همراه دارد ت��ا بتواند به
توس��عه تولی��د و صادرات فک��ر کند در
نتیجه مش��ارکت اقتصادی زنان افزایش
می یابد».
سهم کم زنان در تجارت
به گفته مشاور وزیر
صنع��ت ،مع��دن و
تج��ارت در ام��ور
بانوان امار خاصی از
این که چند درصد
بان��وان تحصیلک��رده ای��ن رش��ته در
موقعیت ه��ای کاری مربوط��ه هس��تند،
موجود نیست و بیشتر زنان تاجر به دلیل
فعالیت خانوادگی ش��ان پا به این عرصه
گذاش��ته اند .او می گوی��د« :اکث��ر زنان
تاج��ری که وارد این کار ش��دند فعالیت
خانوادگی داش��تند یا از نوادر هستند که
ب��ه این مرحله رس��یدند .به همین علت
ش��اهد هس��تیم که از 400نف��ر هیات
نماین��دگان اتاق بازرگان��ی ایران فقط 9
نفر خانم هس��تند که حدود دو درصد را
شامل می شود».
اش�تغال زنان مطابق دین اسلام
است
خ�لاف انچه ک��ه در ط��ول هفته های
گذشته ،اعالم شد ،جلودار زاده می گوید
بازار و اصناف
trade@smtnews.ir
حضور زنان در حوزه اقتصادی و تجاری را بررسی می کند
خوب امـا کم...
حضور زن��ان در فعالیت ه��ای اقتصادی
و اجتماع��ی مطابق دین اس�لام اس��ت:
« ب��رای اش��تغال زن��ان دو ن��وع تفک��ر
وج��ود دارد .تفکری که بی��ن زن و مرد
در عرصه ه��ای فرهنگ��ی ،اجتماع��ی،
اقتص��ادی و سیاس��ی تفاوت��ی قائ��ل
به گفته مشاور وزیر
صنعت ،معدن و
تجارت در امور بانوان
امار خاصی از این که
چند درصد بانوان
تحصیلکرده این
رشته در موقعیت های
کاری مربوطه هستند،
موجود نیست و بیشتر
زنان تاجر به دلیل
فعالیت خانوادگی شان
پا به این عرصه
گذاشته اند
نمی شود .اما تفکر دوم به کار کردن زنان
اعتق��اد ندارد و می گوی��د هر فرصتی که
یک خانم اس��تفاده می کند ،ضایع کردن
حق یک مرد است.
اگر فکر کنیم جامعه در وضعیتی است
که هر دختری با رس��یدن به س��ن بلوغ
همس��ر ای��ده ال دارد و نفق��ه می گیرد،
می توانیم در ذهن م��ان اجازه دهیم این
تفکر وجود داشته باشد.
ام��ا در جامعه ای که زنان و مردان باید
برای گذران معیش��ت پا به پای هم کار
کنن��د ،این تفک��ر غلط اس��ت .در هیچ
کجای اس�لام هم نیامده ک��ه زنان نباید
کار کنند .همیشه زنان با توجه به شرایط
زمانی ،استقالل اقتصادی داشتند و حتی
ش��خص پیامبر(ص) با یک خانم ازدواج
کردند که تاجر بود.
پس ای��ن نوع تفک��ر ،نوع��ی عقبگرد
است».
عضو هیات نماین��دگان اتاق بازرگانی
در ادام��ه گفت« :انچه مش��هود اس��ت
در مش��اغلی که حداقل دس��تمزد وجود
دارد کس��ی ب��ا حض��ور زن��ان مخال��ف
نیس��ت اما وقتی بحث حض��ور زنان در
سیاست گذاری ها پیش می اید ،مخالفان
قدعلم می کنند که نادرست است.
زیرا فس��اد در جامعه بی��کار به وجود
می ای��د .در حال��ی ک��ه زن و مردی که
کار می کنند ،فرصتی برای فس��اد و گناه
نخواهند داشت».
به اعتقاد مش��اور وزی��ر صنعت ،معدن
و تج��ارت در امور بانوان ح��ذف زنان از
اجرای برنامه پنجم توسعه اشتباه بزرگی
ب��وده و جایگاه این قش��ر از جامعه را به
شدت تحت تاثیر قرار داده است.
جل��ودارزاده ضمن ابراز تاس��ف از این
اتفاق گفت « :اتفاق ب��دی که در برنامه
پنج��م رخ داد ،باع��ث ش��د زن��ان در
بس��یاری از بخش ها حذف ش��وند .طبق
برنام��ه دول��ت نهم و دهم حض��ور زنان
در برنامه ریزی ه��ای دول��ت در بخ��ش
خصوص��ی و دولت��ی کاه��ش یاف��ت به
همی��ن دلیل در برنامه پنجس��اله پنجم
توس��عه بانوان تا حد زیادی از بخش های
برنامه ریزی و اجرا حذف شدند».
به گفته این عضو هیات نمایندگان اتاق
بازرگانی تهران مهم ترین جایی که حذف
زنان ضربه کاری به نقش اجتماعی زنان
وارد کرد ،ش��وراهای عالی تصمیم گیری
بوده اس��ت؛ به این صورت که بهره وری
زن��ان از بودجه ه��ا به پایی��ن ترین حد
خودش رسیده بود تا حدی که به مشاور
زنان اس��تانداری در حد برگزاری مراسم
روز زن بودجه داده می شد.
جل��ودارزاده خاط��ر نش��ان ک��رد:
طب��ق م��اده 230برنامه پنجم توس��عه
ب��رای زن��ان سرپرس��ت خان��وار بای��د
برنامه ریزی ش��ود .همچنی��ن نقش زنان
در عرصه ه��ای حکومت��ی مش��خص و
تثبی��ت ش��ود ام��ا با اج��را نش��دن این
بند ،زن��ان جای��گاه رقت انگی��زی پیدا
کرده اند.
ب��ه اعتقاد او ورزش بان��وان که مقدمه
س�لامت بانوان اس��ت ،جایگاه نامطلوبی
دارد و ب��ه توجه ویژه نیاز دارد .همچنین
اشتغال بانوان در این شرایط بد اجتماعی
که دهک های فقیر جامعه زیاد شده اند و
تمام اعضای خانواده مجبورند کار کنند،
حائ��ز اهمیت اس��ت .در حال حاضر 2.5
میلیون زن سرپرس��ت خان��وار داریم که
باید سریعا برای شان فکری شود.
فقر این اف��راد به دلی��ل نابرابری های
اجتماعی و اقتصادی پیش امده است.
مش��اور وزیر صنعت ،مع��دن و تجارت
در ام��ور بان��وان معتق��د اس��ت اگر در
س��رمایه گذاری های کش��ور به رش��د و
اش��تغالزایی توجه ش��ود ،تولی��د ثروت
صورت می گی��رد اما هنگام اس��تفاده از
س��رمایه های ب��زرگ ب��رای تولید ثروت
نباید از س��رمایه های کوچک غافل ماند.
اگ��ر به ه��ر دو مورد توجه کافی ش��ود،
بهره وری زنان افزایش می یابد .همچنین
برنامه ریزی ه��ای کالن اقتصادی باید به
سوی افزایش استفاده از صنایع کوچک،
رشد اقتصادی و خروج از رکود باشد.
رش�د زنان به اقتصاد کشور کمک
می کند
س��یده فاطم��ه
مقیم��ی ،ریی��س
کانون زنان بازرگان
ای��ران و عضو هیات
نماین��دگان ات��اق
به
بازرگان��ی تهران در گفت و گو با
جایگاه مهم زن��ان در عرصه اقتصادی و
تجاری کشور اش��اره می کند و می گوید:
«رش��د اقتصادی کشور به احاد جامعه و
سرمایه انسانی برمی گردد.
ای��ن موضوع ن��ه تنها در ای��ران بلکه در
کشورهای توسعه یافته یا درحال توسعه
مقیمی :اگر یک مرد
قابلیت حضور در جایگاه
اجتماعی را دارد پس
به طور قطع بانوان هم
توانایی بودن در ان
جایگاه را دارند .اگر به
رشد قابل توجه زنان
تحصیلکرده نگاه کنیم،
بی شک این موضوع را
می پذیریم که بانوان
برای رسیدن به سطوح
باالی جایگاه ها به شدت
مصمم هستند
هم صدق می کند .در کش��ورهایی که در
ان زن��ان از جای��گاه اقتصادی مناس��بی
برخ��وردار هس��تند ،به یک دلیل اس��ت
و ان درک تف��اوت نداش��تن زن و م��رد
موفقیت زنان تنها در صنایع غذایی است
جل��ودار زاده می گوید ب��ا وجودی که زنان توانس��ته اند در
بخش های اقتصادی از جمله تولیدات صنایع غذایی به خوبی
رشد کنند اما متاسفانه هنوز در صادرات تولیدات و رسیدن به
چنین جایگاهی عقب هستند .او گفت« :درحال حاضر بانوان
در حوزه تولید صنایع غذایی و مواد مصرفی در داخل کش��ور
توانس��ته مش��تری خود را پیدا کند اما در بخش صادرات به
دلیل نداش��تن ارتب��اط و نبودن صادرکنن��ده ،جایگاه خود را
پی��دا نکرده اند .جایگاه مردان در ای��ن بخش ،فاصله زیادی با
زن��ان دارد .در نتیجه تجار ب��زرگ عموما ترجیح می دهند که
ب��ه واردات و ص��ادرات کاالهایی بپردازند ک��ه رانت به همراه
داش��ته باش��د .تجار متوس��ط هم ترجیح می دهند رو به جلو
حرک��ت کنن��د و جنبه وظیف��ه اجتماعی که ن��گاه کردن به
ملتی اس��ت که با منابع محدود توانس��ته این قدرت تولیدی
را به دس��ت اورد ،دیده نمی شود .به همین دلیل شکل گیری
و ام��وزش زن��ان ب��ازرگان به توس��عه نقش اجتماع��ی زنان
کمک می کند».
اس��ت ».او در ادامه با اشاره به توانمندی
زن��ان می گوی��د« :اگر یک م��رد قابلیت
حضور در جای��گاه اجتماعی را دارد پس
به طور قطع بانوان ه��م توانایی بودن در
ان جای��گاه را دارن��د .اگر به رش��د قابل
توج��ه زن��ان تحصیلک��رده ن��گاه کنیم،
بی ش��ک این موض��وع را می پذیریم که
بان��وان برای رس��یدن به س��طوح باالی
جایگاه ها به ش��دت مصمم هستند .انها
ب��ا تحصیالت ش��ان ثاب��ت کرده ان��د که
می توانند در بخش های مختلف کش��ور
و در عرصه ه��ای اقتص��ادی از جمل��ه
اقتصاد کالن مش��ارکت داش��ته باشند.
ای��ن امر ن��ه تنه��ا می توان��د در اقتصاد
کش��ور تاثیر گذار باش��د بلک��ه تاثیرات
مثبتی در اقتص��اد خانواده ها هم خواهد
داشت».
او می گوی��د ک��ه رش��د زن��ان در
جایگاه ب��االی اقتص��ادی و اجتماعی ،به
ارتق��ای فرهن��گ اجتماع��ی می افزاید:
«اهمیت به رشد حضور زنان در اقتصاد،
می تواند کمکی باشد به ارتقای فرهنگ و
جامعه کشور .این امر در تمام کشورهای
توس��عه یافت��ه و درحال توس��عه کامال
قابل مش��اهده اس��ت و به وض��وح دیده
می شود».
مقیمی با اش��اره به کارنامه درخش��ان
زن��ان در اقتص��اد خانواده ه��ا می گوید:
«اگر به صورت بخش بخش به اقتصاد و
تجارت ای��ران نگاه کنیم متوجه خواهیم
ش��د ،زن��ان در دنی��ا بیش��تر در بخش
خدم��ات فعالیت دارند ام��ا به طور حتم
اگر بس��تر مناسب باش��د زنان بیشتر از
همیشه می درخشند».
مقیمی هم معتقد است قانون از حضور
بان��وان در عرصه های اقتصادی و تجاری
به شدت دفاع کرده است و حامی بانوان
بوده است».
ریی��س کان��ون زن��ان ب��ازرگان ایران
با اش��اره ب��ه ح��ذف بان��وان از مراحل
اجرایی قان��ون پنجم توس��عه می گوید:
«ما به عن��وان بخش خصوصی و فعاالن
اقتصادی امیدواریم که به زنان و جایگاه
حضورش��ان در بخ��ش تجارت و س��ایر
بخش ه��ای دیگر اقتصادی توجه ش��ود.
اعتقاد ما این اس��ت ک��ه اعتماد بنفس
و خودب��اوری در زن��ان ما بوج��ود بیاید
و ممنوعیت رش��د زن��ان در عرصه های
اقتصادی و تجاری از بین برود».
او می گوی��د« :در ط��ول س��ال های
اخیر بح��ث دور کاری یا حتی مرخصی
زایمان مشکالت زیادی برای زنان فعال
اقتصادی به وجود اورد.
چ��را ک��ه کارفرمای��ان ب��ا در نظ��ر
گرفت��ن این مس��ائل ترجی��ح می دهند
کس��انی را برای کار اس��تخدام کنند که
محدودیت های اینچنینی نداشته باشند.
بر همین اساس همواره تعداد کارمندان
و حتی روس��ای اقتص��ادی زن کمتر از
مردان بوده است».
زن�ان فرصت�ی ب�رای حض�ور
نداشته اند
سیده فاطمه مقیمی در پاسخ به اینکه
چرا همواره تع��داد بانوان تاجر از مردان
کمت��ر بوده اس��ت می گوی��د« :در طول
س��ال های اخیر ،زنان فرص��ت کمتری
برای حضور در جامع��ه پیدا کرده اند .از
س��ویی دیگر س��رمایه اولیه برای شروع
کسب وکار هم در اختیار ندارند».
او می گوی��د« :باید برای رش��د جایگاه
زن��ان و حضور بان��وان در اقتصاد تمرین
کنیم .خوش��بختانه تا ح��دودی در این
مس��ئله موفق بوده ایم چراکه کارت های
بازرگانی صادر ش��ده برای بانوان نسبت
به س��ال های گذشته رش��د چشمگیری
داش��ته است اما با حمایت دولت از زنان
در این��ده می توانیم ش��اهد درخش��ش
بیشتر انها باشیم».
درپایان باید این نکته را اضافه کرد که
ب��ا توجه به نگاه دولت به حضور زنان در
عرص��ه تجارت و اقتصاد می توان امیدوار
بود ک��ه جایگاه حضور این قش��ر بهبود
پی��دا کند تا جایی ک��ه حداقل به تعداد
انه��ا در بخش ه��ای خصوص��ی افزوده
شود.
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
economy@smtnews.ir
اقتصاد
9
10
15
16
9
بانک مرکزی از میرداماد به استقالل نمی رسد
راهکارهای افزایش جذابیت بازار سرمایه
بهارستان نشینان از نکات مثبت و منفی یک مصوبه می گویند
اما و اگرهای دائمی شدن احکام بودجه
سمانه گالب -گروه اقتصاد :اگر نگاهی به الیحه های
بودجه کل کشور در سال های مختلف بیندازیم یکی از
مواردی که جلب توجه می کند ،تکراری بودن بسیاری
از این احکام است به طوری که برخی نمایندگان اعتقاد
دارند در بررسی های س��االنه بودجه بررسی این موارد
زمان زیادی را از انها می گیرد و هر س��ال همان احکام
گذشته تکرار می شود .به همین دلیل بهارستان نشینان
روز یکش��نبه در قالب طرحی به دائمی ش��دن برخی
اح��کام بودجه در قوانین س��االنه رای دادند .البته این
نخس��تین بار نیست که چنین طرحی مطرح می شود.
در دوره اخی��ر ،طی دو س��ال پیاپی ش��ورای نگهبان
تعدادی از احکام غیربودجه ای مصوب مجلس در قانون
بودج��ه را حذف کرد و هش��دار داد از این پس نیز در
قوانین بودجه چنین احکامی را حذف خواهدکرد .این
موضوعی بود که اکثری��ت نمایندگان مجلس و دولت
نی��ز از ان حمای��ت کردند و قرار ش��د هم��ه احکامی
ک��ه ماهیت دائمی دارن��د در دو مجموعه متفاوت و با
عنوان «س��ابق الذکر» ،یکبار به امضای نمایندگان به
ش��کل طرح قانونی و یکبار با تصویب دولت به ش��کل
الیحه قانونی تقدیم مجلس ش��ود .ای��ن موضوع البته
ب��ا تغییرات��ی در نهایت در قالب ط��رح «الحاق برخی
م��واد به قانون تنظیم بخش��ی از مقررات مالی دولت»
ب��ا 151رای موافق 55 ،رای مخالف و 10رای ممتنع
از مجموع 231نماینده در مجلس به تصویب رسید.
مخالفان چه می گویند؟
با این وجود برخی از نمایندگان مخالف دائمی کردن
این احکام در بودجه در قالب یک طرح بودند.
احمد توکلی نماینده تهران یکی
از این مخالفان بود .وی در مورد
دالیل مخالفت خ��ود چند مورد
عمده را مطرح می کند .مس��ئله
نخس��ت اش��کاالت قانونی است.
توکل��ی اعتقاد دارد که این ط��رح به دنبال اصالح 50
قان��ون دائمی کش��ور در حوزه های مختلف اس��ت .از
اساسنامه شرکت نفت تا چگونگی مرخصی زندانیان؛ از
مق��ررات درج طرح عمرانی در بودجه تا چگونگی ابالغ
اجراییه دادگس��تری؛ ازتغییرات در قانون حفاظت در
برابر اشعه تا اصالحات در قانون برگزاری مناقصات؛ از
اصالح قانون ایین دادرس��ی کیف��ری تا قانون افزایش
بهره وری بخش کش��اورزی و چن��د ده عنوان دیگر در
این طرح ذکر شده که در نتیجه ان تعیین کمیسیون
اصلی برای بررس��ی ای��ن الیحه امکان پذیر نیس��ت و
کمیسیون برنامه و بودجه نیز صالحیت تعیین تکلیف
در مورد همه این مواد را ندارد.
اش��کال دیگری که توکلی به این طرح وارد می داند،
در مورد رابطه بین شرکت نفت و دولت است .به اعتقاد
وی ،ازجمله موارد بس��یار نگران کننده ای که در دائمی
ش��دن احکام الیحه بودجه وجود دارد ،تعیین عجوالنه
مناسبات دولت و شرکت نفت است .بخش نفت هرساله
ده ها میلیارد دالر و هزاران میلیارد تومان گردش مالی
دارد و بیش از همه بخش ها از حیث س�لامت گردش
مالی و جنبه های سیاس��ی اقتصاد خارجی مورد تردید
اس��ت و به همین دلیل دائمی کردن احکام بودجه در
مورد ارتباط مالی دولت و ش��رکت نفت مشکالت فوق
را برطرف نمی کند .با این حال عضو کمیس��یون انرژی
مجلس ،این اشکال را به طرح فوق وارد نمی داند.
طرحی در حمایت از سرمایه گذاری
س��ید هاش��م بنی هاش��می در
،تصویب این
گفت وگو ب��ا
الیحه را به نفع سرمایه گذاری در
کشور دانست و اظهار کرد :یکی
از نتایج مهم این طرح ،جلوگیری
از تغییرات دائمی در قوانین و اعتماد به اینده است که
این موضوع روی سرمایه گذاری در بخش های مختلف
اثر مثبتی دارد.
وی با بیان اینکه ثبات در قوانین در بخش نفت بسیار
مهم اس��ت ،اظهار کرد :از انجایی که س��رمایه گذاری
در بخ��ش ان��رژی به برنام��ه بلندمدت احتی��اج دارد،
سرمایه گذار باید نسبت به تغییر نکردن قانون اطمینان
داش��ته باش��د ،که ای��ن الیح��ه اطمین��ان الزم را به
سرمایه گذار می دهد.
بنی هاش��می با اش��اره به اینکه بعض��ی مواد الیحه
بودجه در 10سال گذشته همواره تکرار شده اند ،اظهار
کرد :این موضوع نش��ان می دهد دائمی شدن این مواد
نه تنها اثری منفی ندارد ،بلکه یک نیاز بودجه ای است.
دولت و مجلس هم نظر هستند
تاکید عضو کمیس��یون انرژی بر مفید بودن تصویب
این طرح در حالی اس��ت که عضو کمیسیون برنامه و
بودجه نیز نس��بت به دائمی ش��دن احکام ،نظر مثبت
دارد.
س��ید عبدالکری��م هاش��می در
،تصویب این
گفت وگو ب��ا
ط��رح را ی��ک تصمی��م مثب��ت
دانست و اظهار کرد :احکام فوق
هر سال در بودجه تکرار می شد و
این موضوع وقت زی��ادی از مجلس می گرفت و بخش
مهمی از زمان کمیسیون برنامه و بودجه و کمیسیون
تلفی��ق را به خود اختصاص م��ی داد و به همین دلیل
کمیس��یون از بررس��ی دقی��ق ردیف ه��ای بودجه ای
باز می ماند.
وی با اشاره به اینکه این احکام از بحث های بودجه ای
جدا است ،تصریح کرد :بیش��تر این مواد مصداق حکم
دارن��د و وظایف دس��تگاه ها و ارتباط انه��ا با دولت را
تعیین می کنند و ماهی��ت انها از ردیف های بودجه ای
جداست.
به گفته هاش��می ،دولت و مجلس ه��ر دو با دائمی
ش��دن این احکام در بودجه موافق هس��تند و تصویب
این طرح ،ب��ه طور قابل مالحظ��ه ای در وقت مجلس
صرفه جویی می کند.
یک��ی از انتقاداتی که به موضوع دائمی کردن احکام
بودجه وارد می ش��ود ،این است که در این حالت تغییر
قوانین فرایندی پیچیده پیدا می کند و در صورتی که
در یکی از این احکام اش��کاالتی باش��د (که به اعتقاد
بس��یاری از نمایندگان این اش��کاالت کم هم نیستند)
نمی توان در بررسی بودجه در ان تغییرات ایجاد کرد.
ب��ا این وجود هاش��می این انتقاد را ه��م به موضوع
دائمی کردن برخی احکام بودجه وارد نمی داند و معتقد
اس��ت :در صورتی که نمایندگان یا دولت به این نتیجه
برسند که برخی احکام در این مواد دچار اشکال است،
می توانند در قالب تبصره یا اصالحیه ،ان را تغییر دهند
و اشکالی در این زمینه به این قانون وارد نیست.
به گفته وی ،در مورد اعداد و ارقام ذکر شده در این
مواد نیز در بررسی فرایند بودجه می توان تغییرات الزم
را ایجاد کرد.
مجلس روی ردیف ها نظارت کند
از هاش��می پرس��یدیم که ایا تمام م��وارد مورد نظر
دولت و مجلس در این قانون اعمال ش��ده اس��ت ،که
وی در پاس��خ گفت :ممکن است یک سری مسائل در
این طرح نیامده باش��د که می توان انها را در چارچوب
ایین نامه مجل��س در هنگام بررس��ی بودجه حذف یا
اضاف��ه کرد .اما به طور قطع این تغییرات و بررس��ی ها
زمان کمتری را نس��بت به گذش��ته از مجلس خواهد
گرفت.
این نماینده مجلس وظیفه اصلی کمیس��یون برنامه
و بودج��ه و کمیس��یون تلفیق را بررس��ی ردیف های
بودجه ای دانس��ت و اظهار کرد :در بودجه ذیل عنوان
ردیف های مختلف مبالغ کالنی به دستگاه ها و پروژه ها
اختصاص می یابد که مجلس موظف است بررسی کند
ایا این مخارج ضرورت دارد یا خیر و برای هر ردیف بر
همین اساس تعدیالتی را انجام می دهد ،اما این وظیفه
مهم به دلیل اینکه در گذش��ته زمان بس��یاری صرف
بررسی احکام دائمی می شد ،مغفول مانده بود.
هاش��می ب��ا بی��ان اینکه بودجه کش��ور برش��ی از
برنامه های 5س��اله توس��عه و برنامه های بلندمدت تر
اس��ت ،اضافه کرد :به همین دلیل مجلس باید بررسی
کند که ایا اهداف توس��عه ای دولت در بودجه متبلور
ش��ده یا خیر .به ط��ور مثال اگر دولت هدف توس��عه
روستا را دنبال می کند این موضوع باید در ردیف های
بودجه ه��ای مربوط به روس��تا نمود داش��ته باش��د و
مجلس نیز باید در بررس��ی بودجه به این هماهنگی ها
دقت کند.
وی در نهای��ت تصویب این طرح را یک اتفاق مثبت
در فرایند بودجه ریزی دانست که می تواند گام مثبتی
برای حل مشکالت کشور در این حوزه باشد.
اقتصاد محاوره
تحلیل هزینه-فایده چیست؟
هر ب��ار ک��ه ش��ما برای
انج��ام کاره��ا فوای��د ان را
با خس��ارت هایش مقایسه
می کنی��د ،تحلی��ل هزینه
فایده را اساس تصمیم گیری
خود قرار داده اید .در عرصه
عموم��ی ،تحلی��ل هزینه-
فای��ده ب��رای ارزیابی کامل
فواید و هزینه های مرتبط با تغییرات سیاس��تی به کار
می رود .مفهوم هزینه -فایده بیش از ۱۵۰س��ال پیش
توسط مهندس فرانس��وی به نام ژول دوپویی( (Jule s
)Dupuitارائه ش��د ،اما اولین استفاده گسترده از ان،
به ارزیابی پروژه های اب فدرال در ایاالت متحده امریکا
در اواخر ده��ه ۱۹۳۰میالدی باز می گردد .از ان زمان
به بع��د ،این روش برای تحلیل سیاس��ت های موثر بر
حمل و نقل ،بهداش��ت عمومی ،دادرسی جنایی ،دفاع،
اموزش و محیط زیس��ت نیز مورد استفاده قرار گرفته
است .در حال حاضر برخی از مهم ترین و پرمناقشه ترین
کاربردهای تحلیل هزینه ـ فایده در رابطه با سیاست های
زیست محیطی است.
اما هزینه ها و فایده ها ،چگونه تخمین زده می شوند؟
اگرچ��ه به طور عمومی تصور می ش��ود ک��ه این دو به
صورت های مختلفی اندازه گیری می شوند ،اما هزینه ها
و فایده ه��ا ،در واقع دو روی
یک س��که هس��تند .فواید
یک ط��رح یا پروژه با تمایل
اف��راد ب��رای پرداخت بابت
تولی��دات ان اندازه گی��ری
می شوند .هزینه های ان نیز
برابر اس��ت با مخ��ارج طرح
به عالوه میزان خسارتی که
اج��رای طرح به جامع��ه وارد می کند .مثال فرض کنید
که می خواهی��م هزینه ها و فواید ط��رح کنترل میزان
انتش��ار گازهای االینده توس��ط یک کارخانه بزرگ را
ارزیاب��ی کنیم .اث��ر مثبت کاهش الودگ��ی به صورت
کاهش خسارت به سرمایه ها ،کاهش خطرات مربوط به
س�لامتی افرادی که در ان محدوده زندگی می کنند ،و
حتی ایجاد مشاغل جدید برای تولیدکنندگان تجهیزات
کنترل الودگی هوا محاسبه می شود .در سمت هزینه هم
سرمایه گذاری الزم در کنترل الودگی هوا سبب خواهد
شد که کارخانه مخارجی را صرف این کار کند و حتی
ممکن است قیمت تولیدات خود را باال ببرد .در نهایت
ب��رای تعیین اینکه ایا این عمل از نظر اقتصادی بهینه
است یا خیر ،هزینه را با فایده طرح مقایسه می کنند و
اگر فواید ان بیشتر بود ،طرح از نظر اقتصادی مورد قبول
واقع خواهد شد.
راهکارهایی برای برون رفت از شرایط رکود تورمی
مرکز پژوهش های مجلس ش��ورای اسالمی در
تحلیلی از وضعیت اقتصادی کش��ور چند راهکار
برای برون رفت از رکود تورمی پیشنهاد کرد.
دفتر مطالع��ات اقتصادی مرک��ز پژوهش های
مجلس ش��ورای اس�لامی در تحلیلی با بررسی
وضعی��ت اقتصادی کش��ور و راهکاره��ای برون
رفت از رکود تورمی اع�لام کرد :تصحیح نگاه ها
ب��ه مس��ائل اقتص��اد کالن ،لح��اظ واقعیت های
س��اختاری و در نظر گرفتن متغیرهای مربوط به
حوزه اقتصاد سیاس��ی به عنوان سه رکن اساسی
برای سیاس��تگذاری های موث��ر و تحقق اهداف
سیاس��ی باید مورد توجه و تاکید قرار گیرد ،در
همین راس��تا ب��رای برون رفت از ش��رایط رکود
تورمی موجود انجام اقدامات زیر ضرورت دارند:
1ـ جهت ده��ی منابع پول��ی و مالی و ارزی به
س��مت فعالیت های مولد با نظارت کامل دولت،
نظام بانکی و صنوف مربوطه و به صورت مشروط
و در ازای افزای��ش تولی��د و ارتق��ای کیفی��ت و
فن��اوری ،در ح��ال حاض��ر ،منابع پول��ی و مالی
به ط��ور عمده ص��رف فعالیت های س��وداگرانه و
نامولد می شود.
2ـ اعم��ال کنت��رل قیمت نهاده ه��ای تولید و
حذف واس��طه گری های چند الیه در تامین مواد
اولیه و کاالهای واسطه ای.
3ـ تنظی��م و اص�لاح مقی��اس بنگاه ه��ا ،اگر
تع��داد زیادی بن��گاه بدون تنظی��م و هماهنگی
مبادرت ب��ه تولید یک محصول ب��ا بازار محدود
کنند قیمت تمام ش��ده انها ب��اال خواهد بود ،از
این رو رقابت پذیری الزم برای صادرات را تامین
نمی کند و با کاالهای وارداتی هم رقابت نخواهند
کرد.
4ـ تنظیم سیاست های تجاری در جهت حمایت
از تولی��د داخلی و رفع انحصار در واردات نهاده ها
و کاالهای واس��طه ای و سرمایه ای و جلوگیری از
واردات کااله��ای رقیب تولید داخ��ل و حمایت
مشروط از تولیدکننده داخلی از این مجرا.
5ـ مه��ار محدود کردن بخ��ش نامولد ،به طور
کلی در اقتصاد باید تولید محور باش��د و تجارت
و خدمات نقش مکمل داش��ته باشند ،نمی توان
تج��ارت و خدمات را متن ق��رارداد و تولید را در
حاشیه جای داد.
6ـ رک��ود بخش مس��کن برای اقتصاد بس��یار
مشکل زاست ولی باید دید که این مشکل از چه
عواملی نشات می گیرد.
7ـ بای��د فنر مارپیچی قیمت های کلیدی تورم
را متوقف کرد.
یادداشت
دائمی شدن احکام
در راستای
اقتصاد مقاومتی
عباس فالحی باباجان
عضو کمیسیون عمران مجلس
مجلس ش��ورای اس�لامی در تدوین بودجه کل
کشور برای س��ال ،1394رویکرد جدیدی دارد که
پایه این نگرش نو ،تحقق اقتصاد مقاومتی است .در
حال حاضر هم دول��ت و هم مجلس به این نتیجه
رس��یده اند که برای دستیابی به یک رشد اقتصادی
پای��دار و برون رفت از رکود تورم��ی ،باید به منابع
داخلی خود اتکا داشته باشیم .در این حالت اقتصاد
کش��ور چش��م انتظار رفع تحریم نخواه��د ماند و
می تواند حتی در فش��ارهای بین المللی نیز اهداف
خ��ود را محقق کند .برای دس��تیابی به این هدف
نیز راهی جز اجرای سیاس��ت های اقتصاد مقاومتی
در کش��ور وج��ود ندارد .تنها در این صورت اس��ت
که می توانیم برنامه بلندمدتی برای اقتصاد داش��ته
باش��یم و قدرت های بین المللی ه��م نمی توانند با
اعمال تحریم روی سیاس��ت های اقتصادی کش��ور
تاثیر منفی بگذارند.
یک��ی از موارد مهمی ک��ه در اقتص��اد مقاومتی
وجود دارد ،اس��تفاده از س��رمایه های داخلی برای
توس��عه امور مولد در کش��ور اس��ت .بدیهی است
سرمایه گذاران تنها زمانی سرمایه های خود را صرف
گسترش تولید و صنعت در کشور خواهند کرد که
نس��بت به اینده اقتصادی کش��ور اطمینان داشته
باشند .از انجایی که ریسک های باال ناشی از تغییر
دائمی قوانین اثر منفی در سرمایه گذاری دارد ثبات
اقتصادی و دائمی ش��دن احکام بودجه تاثیر مهمی
بر جذب سرمایه ها در کشور خواهد داشت.
ط��رح اخی��ر مجلس و دول��ت مبنی ب��ر دائمی
ش��دن برخی اح��کام در بودجه کل کش��ور هم با
توجه به همین رویکرد اقتصاد مقاومتی و تش��ویق
س��رمایه گذاری های داخلی به تصویب رس��ید .این
طرح در گام نخس��ت که به مجلس رفت ،نتوانست
نظر مثب��ت نمایندگان را جلب کن��د .اما در هفته
گذش��ته نکات مثب��ت این طرح ب��رای نمایندگان
تش��ریح شد و از همین رو در روز یکشنبه اکثر انها
به این طرح رای مثبت دادند .از نظر نمایندگان این
طرح تقویت کننده دیدگاه کالنی اس��ت که توسعه
اقتصادی را بر مبن��ای نگاه به درون رقم می زند .با
توجه به همه این مس��ائل اعتقاد داریم این مصوبه
در راس��تای تقویت سیاس��ت های اقتصاد مقاومتی
اس��ت و یک اتفاق مثبت در فرایند بودجه ریزی و
سیاستگذاری ما به شمار می اید.
خبر
ابالغ برنامه جامع ملی بهره وری
تا پایان اذر
رییس سازمان ملی بهره وری گفت :برنامه جامع ملی
بهره وری تا پایان اذر ابالغ می شود.
روی��ا طباطبایی ،رییس س��ازمان ملی بهره وری در
حاشیه بازدید از نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری ها با
اشاره به وضعیت بهره وری در کشور اظهارکرد :تدوین
برنامه جامع بهره وری کشور در دستور کار قرار گرفت
و البته در گذش��ته نیز کارهای��ی صورت گرفته بود و
براین اساس تیم کارشناسی برای تهیه ان تشکیل و
درحال حاضر این برنامه به دولت رفته و در کمیسیون
تخصصی نیز نظراتی در ان اعمال ش��د و اصالحاتی
صورت گرفت .رییس س��ازمان ملی بهره وری ایران با
تاکید براینکه این برنامه جامع با هماهنگی و همکاری
دس��تگاه های اجرایی انجام ش��ده است ،تصریح کرد:
اگر دس��تگاه های اجرایی در جریان این برنامه جامع
نباش��ند ،زمینه اجرای ان فراهم نمی ش��ود و از 21
دستگاه اجرایی 16دستگاه در جلسات حضور داشته
و ان را تایید کردند .طباطبایی افزود :این برنامه جامع
مجددا به هیات وزیران رفته و به نظر می رسد ،قبل از
پایان اذرماه سال جاری توسط رییس جمهوری ابالغ
شود.
نابرابری درامدی بزرگ ترین
چالش اقتصادی سال ۲۰۱۵
فاصل��ه بین اقش��ار ثروتمند و فقیر در کش��ورهای
مختلف جه��ان به ق��دری افزایش یافت��ه که مجمع
جهانی اقتص��اد در گزارش اخیر خ��ود از این معضل
اقتصادی به عنوان بزرگ ترین مس��ئله اقتصادی سال
۲۰۱۵م یاد کرده اس��ت .به گزارش ف��ارس ،نابرابری
درام��دی بی��ن اقش��ار ثروتمن��د و فقی��ر در جوامع
مختل��ف به وی��ژه ای��االت متحده به ش��دت افزایش
یافت��ه اس��ت .مجم��ع جهان��ی اقتص��اد در گزارش
خ��ود پ��س از نابراب��ری درام��دی ،از فق��ر ،بیکاری
طوالن��ی م��دت ،تخریب محی��ط زیس��ت ،بی ثباتی
سیاسی ،خشونت و مناقشات منطقه ای به عنوان دیگر
معضالت اقتصادی در سال 2015م یاد کرده است.
یادداشت
مفهوم استقالل
بانک مرکزی
حیدر مستخدمین حسینی
معاون مالی اقتصادی ایدرو
معنایی که از استقالل در گام نخست به ذهن انسان
خط��ور می کند ،عبارت اس��ت از ازاد ب��ودن از تاثیرات،
راهنمایی ،کنترل یا نظارت دیگران و در اینجا استقالل
بانک مرکزی یعنی رها ب��ودن بانک مرکزی از تاثیرات،
هدایت ،کنترل و نظارت بخش های دیگر دولت .در حالی
که معنای استقالل بانک مرکزی در ادبیات اقتصادی به
معنای ازادی این بانک در پیگیری هدف ثبات قیمت ها
به دور از هرگونه اعمال فشارهای سیاسی است .استقالل
به معنی تفکیک از دولت نیس��ت ،به دلیل اینکه بانک
مرکزی تقریبا همیشه بخشی از دولت بوده و هماهنگی
بین سیاس��ت های اقتصادی و نقش مهم بانک مرکزی
در اقتصاد کش��ور و تفکیک ان از دولت نه مقدور است
و ن��ه بهینه .انگیزه اعطای اس��تقالل به بانک مرکزی به
این امر مربوط می شود که این استراتژی ،راهکاری برای
جلوگیری از اعمال نفوذ سیاسی بر اهداف اقتصادی است.
بدین نحو که با اعطای استقالل بیشتر به بانک مرکزی
می ت��وان از تحرکات اقتصاد به خصوص هنگام انتخابات
برای دس��تیابی به اهداف کوتاه مدت در قبال هزینه های
بلندمدت جلوگیری به عمل اورد و با دیدی بلندمدت تر
به سیاست پولی و اهداف ان نگاه کرد .اعطای استقالل
بیشتر به بانک مرکزی برای پیگیری هدف ثبات قیمت ها
در واق��ع نش��ان دهنده عزم دولت و انتخ��اب ملی برای
کنترل و کاهش تورم در کشور است .تعریفی که تاکرو
از استقالل بانک مرکزی در این ارتباط دارد عبارت است
از اینکه هنگامی که بانک مرکزی سیاست پولی را بدون
دخالت دولت یا مجلس تعیی��ن می کند ،بانک مرکزی
مس��تقل نامیده می ش��ود .از ای��ن رو ،وی بانک مرکزی
مس��تقل را به عنوان نهادی تعریف می کند که می تواند
سیاست پولی را پیش از اینکه دولت سطح کسری های
مالی را معین کند ،تعیین کند .اگر بانک مرکزی سیاست
پولی را پس از اینکه دولت سیاست مالی را مشخص کرد
تعیین کند؛ بانک مرکزی تنها می تواند در مورد س��طح
پولی کردن کسری های مالی دولت تصمیم گیری کند،
بنابراین در این موقعیت بانک مرکزی از دولت مس��تقل
نیست .کوکرمن مفهوم استقالل بانک مرکزی را این گونه
تعریف کرده است :اعطای اختیار و تعهد به بانک مرکزی
ب��رای دنبال کردن هدف ثب��ات قیمت ها به عنوان هدف
اصلی؛ به عبارت دیگر ،بانک مرکزی وقتی مستقل به شمار
می اید که بتواند وظایف خود را مس��تقل از هرگونه فشار
سیاس��ی یا روابط ویژه دولت و براساس ضوابط و قوانین
اقتصادی و نه سیاسی انجام دهد .در نهایت می توان گفت؛
استقالل بانک مرکزی یک عبارت و مفهوم کلی است که
به کش��ور مورد بررسی ،س��نت های اقتصادی ان کشور،
گذشته کشور در مورد تورم ،نوع حکومت ،روابط سازمانی
بخش ه��ای مختلف کش��ور و همچنین نق��ش و میزان
گسترش بازارهای پولی و مالی بستگی دارد.استقالل بانک
مرک��زی در واقع عبارت اس��ت از ازادی بانک مرکزی در
پیگیری هدف ثبات قیمت ها که به عنوان راهکاری برای
مبارزه با تورم و کاهش ان معرفی ش��ده است .در ادبیات
اقتصادی به انواع مختلفی از استقالل بانک مرکزی اشاره
شده است :استقالل سیاسی و اقتصادی در تئوری و عمل،
استقالل مطابق قانون اساسی و استقالل قانونی ،استقالل
از دولت ،اس��تقالل اس��تراتژیک (در تدوین سیاس��ت) و
اس��تقالل عملیاتی (عملی��ات روزانه) ،اس��تقالل ابزاری،
استقالل در هدف و استقالل اجرایی ،قضایی و قانونگذاری.
از جمله مهم ترین این موارد که در ادبیات اقتصادی به انها
اشاره شده است می توان موارد زیر را نام برد:
•استقالل در هدف :به معنی استقالل و ازادی بانک
مرک��زی در تعیی��ن اهداف خود و سیاس��تگذاری برای
رسیدن به ان اهداف است.
•اس�تقالل ابزاری :به معنی کنترل بانک مرکزی بر
روی ابزارهای سیاست پولی و نحوه استفاده از انها برای
رسیدن به اهداف تعیین شده است.
•استقالل پرسنلی :به استقالل در تعیین ،انتصاب
و برکن��اری اعضای بلندپایه و اعضای هیات مدیره بانک
مرکزی مربوط است.
•اس�تقالل مالی :به معن��ی ازادی بانک مرکزی در
دسترسی به منابع مالی برای خود ،کنترل کامل بودجه
بان��ک مرکزی و همچنین تعیین میزان حقوق و پاداش
کارکنان است.
•استقالل سیاسی :به صورت توانایی بانک مرکزی
برای مقابله با اعمال فش��ارهای سیاسی از جانب دولت
تعریف شده است.
•استقالل اقتصادی :به معنی توانایی بانک مرکزی
در عدم تامین مالی کسری بودجه و کنترل بانک مرکزی
در شرایط استقراض دولت از ان است.
•اس�تقالل قانونی :به میزانی از اس��تقالل که قانونگذار
طبق قانون به بانک مرکزی اعطا کرده است ،مربوط می شود.
•اس�تقالل واقعی :به ازادی بانک مرکزی در تعیین
و انتخ��اب اه��داف و ابزارهای سیاس��ت پولی در عمل
اشاره دارد.
10
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
بانک و بیمه
economy@smtnews.ir
مصوبه اخیر مجمع تشخیص مصلحت نظام چالش برانگیز شد
بانک مرکزی از میرداماد به استقالل نمی رسد
گروه اقتصاد :در سال های گذشته ،استقالل بانک مرکزی
و نحوه انتخاب متصدی صندلی ریاس��ت این بانک همواره
مورد بحث و بررسی و مجادله بوده و با مصوبه اخیر مجمع
تشخیص مصلحت نظام برای تعیین رییس کل به پیشنهاد
وزی��ر امور اقتصادی و دارایی بار دیگر این موضوع به محل
مناقشه مخالفان و موافقان این مصوبه تبدیل شد.
داس��تان از جایی شروع ش��د که مجمع تشخیص
مصلحت نظام ،مصوبه ای را در خصوص نحوه انتصاب
رییس کل بانک مرکزی تصویب کرد که براس��اس ان
رییس کل بانک مرکزی عالوه بر داشتن حسن شهرت
و نداش��تن س��ابقه کیفری موثر ،باید 7س��ال سابقه
مدیریتی در حوزه های اقتصادی ،پولی و مالی داش��ته
و حداقل 5س��ال س��ابقه مدیریت تخصصی در بانک
مرکزی را دارا باشد.
براس��اس این مصوبه ،مقرر ش��ده اس��ت که رییس کل
به پیش��نهاد وزی��ر اقتصاد و تایید هی��ات دولت و با حکم
رییس جمهوری منصوب ش��ود ،طول دوره خدمت رییس
کل بان��ک مرکزی 5س��ال خواهد بود و ع��زل و پذیرش
استعفای وی نیز مستقیما توس��ط رییس جمهوری انجام
خواهد شد.
اما فارغ از نکات مثبتی که این مصوبه برای تعیین رییس
کل داش��ت برخی از کارشناس��ان اقتصادی معتقدند که
شیوه انتخاب رییس کل بانک مرکزی ارتباط مستقیمی با
استقالل این بانک دارد و از انجا که رییس کل با معرفی و
پیشنهاد وزیر امور اقتصادی ودارایی تعیین می شود ،بانک
مرکزی به دولت بیشتر وابسته می شود و این امر در جایگاه
بانک مرکزی تبعات منفی در پی خواهد داشت.
معضل نحوه اداره بانک مرکزی ،حل نشد
غالمرضا تاجگردون ،رییس کمیس��یون برنامه و بودجه
درباره مصوبه اخیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و نحوه
انتخاب ریاس��ت بانک مرکزی و تاثیر ان بر اس��تقالل این
بان��ک ،اظهار ک��رد :به طور معمول انچه مدنظر ماس��ت را
نمی توان در سیستم قانون اساسی و اجرایی جاری کرد ،به
همین خاطر چند سال شاهد این رفت و برگشت ها در روند
قانونگذاریهستیم.
وی با بی��ان اینکه دو موضوع در انتخاب ریاس��ت بانک
مرکزی باید مد نظر قرار گیرد ،افزود :نخس��ت زمان حکم
رییس کل بانک مرکزی است که باید مورد توجه قرار گیرد
و دوره قابل توجهی ( 5تا 7س��ال و بیش��تر) برای ریاست
بانک مرکزی به تصویب برسد.
رییس کمیس��یون برنامه و بودجه مجل��س مورد دوم را
نحوه عزل و نصب ریی��س کل بانک مرکزی عنوان کرد و
گفت :وزیر و دولت نباید به تنهایی در عزل رییس کل بانک
مرکزی دخیل باشند و اگر بتوان افراد دیگری را نیز به این
فرایند اضافه کرد شاید به هدف مورد نظر نزدیک شویم.
تاجگردون با بیان اینکه برخی مواقع در روند قانونگذاری
به قوانین کشورهایی مانند امریکا توجه می کنند درحالی که
نظام و قوای ما با ان کشورها تفاوت دارد ،تصریح کرد :مقام
معظم رهبری مصلحتی را دیدند و روشی را برگزیدند تا این
موضوع از نظر مجمع تشخیص مصلحت نظام حل و فصل
شود و باید منتظر سرانجام کار ماند.
ل�زوم اس�تقالل بان�ک مرک�زی در کن�ار
پاسخگو بودن
ابراهی��م نکو ،عضو کمیس��یون اقتص��ادی مجلس هم
در خص��وص تصمیم اخیر مجمع
تو گ��و با
در گف
تشخیص مصلحت ،استقالل نداش��تن بانک مرکزی را به
عنوان یک معضل در عرصه اقتصاد دانس��ت و تاکید کرد؛
انتظار می رفت در بررسی های مجمع موضوع استقالل بانک
مرکزی مورد توجه بیشتری قرار گیرد که البته ان طور که
از این مصوبه اخیر مجمع برمی اید به ان توجه نشده است.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی به عنوان نهادی که در عرصه
اقتصاد و سیستم پولی کشور بس��یار اثر گذار است ،باید از
استقالل الزم در مقابل دولت برای اعمال نظارت کارشناسی
خود ،در حوزه پولی و مالی کشور برخوردار باشد یاداورشد:
یکی از مش��کالت دیگر این حوزه نیز این است که مجلس
هیچ ابزار قانونی برای فراخواندن و مورد س��وال قرار دادن
رییس کل بانک مرکزی در اختیار ندارد.
به گفته نکو ،به این مس��ائل مه��م در این مصوبه توجه
نشده است و مجلس باید به فکر راه های قانونی دیگر برای
پاس��خگو کردن بانک مرکزی در مقابل مجلس ش��ورای
اسالمی باشد.
او ب��ا تاکید براین موض��وع که اس��تقالل بانک مرکزی
می تواند رسیدن به رونق اقتصادی را در کشور فراهم کند
یاداور شد :در سال های اخیر ،استقراض های بی رویه دولت
قبل��ی از بانک مرکزی ،پرداخت وام های تکلیفی از س��وی
بانک ها ،رش��د نقدینگی و تورم در جامعه از جمله مواردی
ب��وده که می توان ادعا کرد بانک مرکزی در این س��ال ها از
استقالل کافی برخوردار نبوده است.
نکو با بی��ان اینکه اعتبار بانک مرک��زی در دولت قبلی
خدش��ه دار شده اس��ت ،تصریح کرد :یکی از اهداف دولت
یازدهم حفظ استقالل بانک مرکزی است و از همان ابتدای
ام��ر ،این موضوع را در دس��تور کار قرار داد ،بنابراین دولت
باید شرایطی را فراهم کند که مدیریت بانک مرکزی بتواند
سیاست های پولی و مالی را متناسب با چار چوب و اصول
قانونی به سمت جلو پیش ببرد.
نکو با تاکید بر این موضوع یاداورش��د :اس��تقالل بانک
مرکزی ،الزمه تحقق اقتصاد غیردس��توری است گفت :در
صورت حفظ اس��تقالل بانک مرکزی ،زمینه ای برای برون
رف��ت از اقتصاد دس��توری فراهم خواهد ش��د و این بانک
می تواند اعتبار خود را باز یابد.
مجموع�ه ای مس�تقل از دول�ت ،ریی�س کل را
تاییدکند
عباس��علی نورا ،یکی دیگر از کارشناس��ان اقتصادی نیز
با بیان اینکه در کشورهای
تو گو با
دراین باره در گف
توسعه یافته جهان ،بانک های مرکزی مستقل از نظام های
اجرایی اس��ت ،ب��ه این صورت که نظام ه��ای اجرایی فقط
پیشنهاددهنده هستند و نقش��ی در مصوبات ندارد ،افزود:
بای��د ش��رایطی را ایجاد کنیم که مدیری��ت بانک مرکزی
مستقل از دولت باشد.
به گفته او ،نظام بانکی ما در سال های اخیر با چالش های
بس��یاری روبه رو بوده که این مش��کالت ناش��ی از همین
مستقل نبودن بانک مرکزی بوده است .در سال های گذشته
ش��اهد این بودیم ک��ه دولت قبل در ه��ر زمانی که دچار
کسری می ش��د بانک مرکزی را ابزاری برای رفع نیازهای
خود می کرد که پیامدهای ان هنوز در اقتصاد نمایان است.
نورا معتقد اس��ت باید تالش دولت براین باشد که بانک
مرکزی به س��مت استقالل حرکت کند تا اثرات مثبت ان
در اقتصاد کش��ور دیده شود .اینکه وزیر اقتصاد یا دولت در
برنامه ریزیگستردهبرایبهترشدنایندهبیمه
۳۰۰۰میلیارد تومان دارایی بانک ملی ،اماده فروش
مدیرعامل بیمه ایران از برنامه ریزی گسترده برای بهترشدن اینده بیمه ای
خبر داد .محمود امراللهی به مناس��بت هش��تادمین سال تاسیس بیمه ایران
ضمن بیان این مطلب گفت :این شرکت در طرح های بزرگ اقتصادی همراه
اقتصاد ملی بوده است و همچنان به همراهی خود ادامه می دهد.
ریی��س هیات مدیره و مدیرعامل بیمه ایران از برنامه ریزی گس��ترده برای
بهت��ر ش��دن اینده بیمه ای خب��ر داد و افزود :بیمه ایران ام��روز در کنار 29
ش��رکت بیمه غیردولتی حضوری سرفرازانه در بازار بیمه دارد و سهم ان به
حدود 50درصد میرس��د که افزایش خواهی��م داد .وی همچنین از امضای
قرارداد همکاری با بنیاد ش��هید به عن��وان بزرگترین قرارداد خبرداد و گفت :
خدمت ب��ه خانواده های معظم ش��اهد و جانبازان را با توان بیش��تری ادامه
خواهیم داد.
مدیرعام��ل بانک ملی گفت :برای اصالح ش��اخص های بان��ک ملی نیاز به
سرمایه نقدی ۱۰هزار میلیارد تومانی داریم.
عبدالناصر همتی با اش��اره به حجم باالی منابع بانک ملی ،اظهارکرد :برای
بهبود و اصالح شاخص های بانک ملی نیاز به سرمایه نقدی 10هزار میلیارد
تومانی داریم .وی با بیان اینکه س��رمایه فعلی کافی نیس��ت ،افزود :افزایش
سرمایه بانک در چند سال اخیر از ناحیه تجدید ارزیابی دارایی ها بوده است.
همتی با بیان اینکه سرمایه نقدی بانک ملی در دو حالت قابل تامین است،
گفت :بخش��ی از س��رمایه نقدی مورد نیاز با فروش دارایی ها مانند امالک و
س��هام زیرمجموعه بانک تامین خواهد شد و در همین راستا 3000میلیارد
توم��ان از امالک مازاد را به مزایده گذاش��ته ایم و بخش دیگر با کمک دولت
قابل تامین است.
کاهش مجدد بهای جهانی طال
گ�روه اقتص�اد :قیمت طال ک��ه روز جمعه به مرز
1180دالر در ه��ر اونس رس��یده بود ،در معامالت
دی��روز بازارهای جهانی بار دیگر با 6دالر کاهش به
نرخ ۱۱۷۲دالر در هر اونس رسید.
ب��ه رغم افزای��ش ۳درصدی قیمت ط�لا در روز
جمع��ه به دلی��ل کاهش ارزش دالر پس از انتش��ار
گ��زارش ب��ازار کار امری��کا و افزای��ش ۲۱۴ه��زار
فرصت ش��غلی در ماه اکتبر ک��ه کمتر از پیش بینی
افزایش ۲۳۱هزار فرصت ش��غلی ب��ود ،اما فلز زرد
از قیمت��ی که در پایان هفته گذش��ته به ان صعود
کرده بود ،عقب نش��ینی کرد و بار دیگر بر مدار نزول
قرار گرفت .براین اس��اس ،قیم��ت هر اونس طال در
ابتدای معامالت دیروز بازارهای جهانی با 0/9درصد
کاهش به ۱۱۶۸دالر و ۱۰س��نت رس��ید ،اما پس
از ان ،اندکی ترمیم ش��د و ب��ا حدود ۶دالر کاهش
نس��بت به روز قبل ،بر نرخ ۱۱۷۲دالر و ۹۹سنت
جا خوش کرد .در ادامه روند کاهشی اونس جهانی،
ب��ازار داخل ه��م متاثر از این جری��ان با افت قیمت
مواجه و باعث ش��د در معامالت دی��روز بازار تهران
ه��ر گرم طالی 18عیار ب��ه قیمت 92هزار و 600
تومان برسد و نرخ سکه تمام با 3هزارتومان کاهش
903هزارتومان داد و ستد شود.
بر این اس��اس ،نیم س��که و ربع س��که ه��م با 2
هزارتوم��ان افت ب��ه ترتیب به قیم��ت 456و 264
هزارتومان به فروش رس��ید .دی��روز هر دالر امریکا
نی��ز در بازار ازاد 3250تومان توس��ط صرافان بازار
قیمت خورد.
انتصاب رییس کل بانک مرکزی پیش��نهاددهنده باشند،
مشکلی ایجاد نمی کند اما به نظر می رسد که مصوب کننده
و تایید کننده مدیریت این نهاد ،باید مجموعه ای مستقل از
دولت باشد .به گفته این کارشناس اقتصادی ،تا زمانی که
بانک مرکزی از اس��تقالل الزم برخوردار نباشد ،مشکالت
عمده ای ک��ه در اقتصاد وجود دارد ،از جمله کاهش ارزش
پول ملی ،ناکارامدی نظام پولی کشور ،دور شدن بانک ها از
فعالیت بانکداری و حرکت به سمت فعالیت های غیرمولد،
به قوت خود باقی خواهد ماند.
او ب��ا بیان اینک��ه در حال حاضر با توج��ه به اقدامات
مثبت��ی که دولت برای بهبود وضعیت اقتصادی کش��ور
درحال انجام اس��ت ،به نظر می رس��د که ش��رایط برای
مس��تقل ش��دن بانک مرک��زی بس��یار ایده ال اس��ت
یاداور ش��د :حال ک��ه موضوع اس��تقالل بانک مرکزی
باردیگ��ر به این ش��کل مح��ور موضوعات ق��رار گرفته
اس��ت ،به نظر می رس��د که ش��رایط ب��رای حرکت به
س��مت اس��تقالل بانک مرکزی می تواند بیش از پیش
فراهم باشد.
حرکت معکوس جایگاه بانک مرکزی در استقالل
س��یدبهاءالدین حسینی هاش��می ،از دیگر کارشناسان
اقتص��ادی هم دراین ب��اره ،با اش��اره به مصوب��ات مجمع
تشخیص مصلحت نظام درباره نحوه انتصاب و عزل رییس
کل بانک مرکزی اظهار کرد :در شرایطی که بخش زیادی
از فعالیت های اقتصادی کشور دولتی اداره می شود ،به نظر
می رسد صحبت از استقالل بانک مرکزی چندان منطقی
نیست.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی نمی تواند در این چارچوب،
اس��تقالل واقعی داشته باشد ،افزود:ما در سال های گذشته
ش��اهد این بودیم که وقتی دولت با کسری بودجه مواجه
می شد ،در نخستین گام برای جبران این کسری به سراغ
بانک مرکزی می رفت که در چنین شرایطی بانک مرکزی
مجبور به پرداخت منابع به دولت بود.
او با اشاره به اینکه با ساختار موجود اقتصاد ایران امکان
استقالل بانک مرکزی وجود ندارد ،تصریح کرد :در صورتی
که ساختارهای اقتصادی اصالح شود و امکان خدشه وارد
کردن به سیاست های پولی وجود نداشته باشد ،زمینه برای
استقالل بانک مرکزی ایجاد خواهد شد.
حس��ینی هاشمی یاداور ش��د :تا زمانی که شرایط برای
استقالل بانک مرکزی به وجود نیامده بهتر است این نهاد
زیر نظر دولت قرار گیرد تا در برابر مجلس پاس��خگو باشد.
وی با بیان اینکه یک نوع عقبگرد در مسیر ارتقای جایگاه
بانک مرکزی به وجود می اید ،افزود :بهتر بود این پیشنهاد
تصویب می ش��د که رییس کل بانک مرکزی به پیشنهاد
شورای پول و اعتبار و تایید هیات دولت و رییس جمهوری
تعیین ش��ود .به گفته حسینی هاشمی ،تعیین رییس کل
به پیشنهاد شورای پول و اعتبار یا رییس جمهوری ،جایگاه
بانک مرکزی و سیاس��تگذار پولی را ارتقا داده و در مجامع
بین المللی اعتبار باالیی داشت.
باجه خبر
ب��ا مصوبه مجم��ع عمومی ف��وق العاده
صاحبان سهام بانک پاسارگاد (سهامی عام)
مبنی بر افزایش س��رمایه بانک ،مقرر شد
س��رمایه بانک از مبلغ 30.000میلی��ارد ریال به مبلغ
42.000میلیارد ریال منقسم به 42.000میلیون سهم
با نام عادی یک هزار ریالی افزایش یابد.
بانک مرکزی به منظور تسهیل در پرداخت
تسهیالت ازدواج به مزدوجین از روز شنبه
هفدهم ابان ماه بانک ه��ای ایران زمین و
توسعه تعاون را به سامانه قرض الحسنه ازدواج متصل کرد.
متقاضیان دریافت تس��هیالت مزبور می توانند نسبت به
انتخاب بانک های یاد شده در سامانه ازدواج اقدام کنند.
با راه اندازی سرویس کارپوشه در اینترنت
بانک ،امکان انتقال وجه داخلی و بین بانکی
برای دارندگان حس��اب مشترک در بانک
سینا و همچنین مشتریان حقوقی این بانک فراهم شد.
معاون فناوری اطالعات بانک شهر با بیان
اینکه کیف پول الکترونیکی مکملی برای
پروژه های کارت بلیت اس��ت ،تصریح کرد :
کارت ش��هروندی با کیف پ��ول الکترونیکی قدرتمند و
منعطف خود می تواند امکانات متنوع و مناس��ب تری را
برای شهروندان فراهم اورد.
باالتری��ن ن��رخ س��ود س��رمایه گذاری در
بیمه ه��ای زندگ��ی در صنع��ت بیمه ،به
بیمه گذاران بیمه ملت ارائه ش��د .پرداخت
سود مشارکت در منافع بیمه گذاران بیمه های زندگی ،به
صورت قطعی در س��ال مالی ،92بر مبنای نرخ 30/75
درصد در شرکت بیمه ملت ،مورد تصویب قرار گرفت.
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
report@smtnews.ir
گزارش
11
12
13
14
اهداف پسندیده سهام عدالت اسیر تضاد های درونی
ریخت تاریخی ریخته گری ها
تیراژی که برای جمعیت ما کافی نیست
11
دیروز و امروز ،روزنامه و روزنامه نگاری درنمایشگاه مطبوعات
محمدعلی عرفی نژاد -گروه گزارش:
ما همه اندیشه ایم
به سالمتی همه قلم به دست های حرفه ای
که نان از عمل خویش می خورند و شال گردن
هیچ تنابنده ای را اتو نمی کشند و صورت سرخ
می دارند به سرمای زمس��تان و هوای اتشین
تابس��تان بار دیگر چشم مان به جمال یکی از
هفته های مربوط به روزنام��ه و روزنامه نگاری
روشن شده است.
توجه داش��ته باش��یم ک��ه از هم��ان روزها
و س��ال های انتش��ار «کاغذ خب��ر» و «وقایع
اتفاقیه» تا جان گرفتن تدریجی روزنامه نگاران
ایران زمین ،مردم این بانیان اصلی شکل گیری
روزنامه و روزنامه نگار در این سرزمین در یک
هم��کاری و تعامل مثال زدن��ی از روزنامه های
ی��ک قران��ی را خریدن��د و به خان��ه بردند تا
رس��یدیم به روزنامه ه��ای 1000تومانی .در
این س��ال های بلند فرهنگی چه نویس��نده ها
و روزنامه نویس های��ی که با عش��ق به کاغذ و
قلم و باالتر از همه «اندیش��ه» سربراوردند و
عشق به نوشتن و درک خبر و گزارش نویسی
را دنبال کردند تا به امروزی برس��یم که شکر
خدا همه جور خبرنگار و همه نوع روزنامه نگار
فراهم است .دراین چند دهه امدن روزنامه به
خانه ه��ا و محل های کار چه بس��یار نهادهایی
که ب��ا بودجه های دولت��ی یا فراه��م امده از
اگهی و اگاهی و تبلیغ .رییس ش��دند و پشت
میز نشس��تند و بررس��ی کردن��د ،و درعوض
بس��یاری به کنج اتاق و انب��اری و حداکثر به
یمن شکل گیری بوس��تان ها و پارک ها توسط
شهرداری ها ،نیمکتی یافتند برای نوشتن و به
صندوق خاطرات سپردن ،بی انکه دستی دراز
کنند برای دریاف��ت وجوهات از صندوق هایی
که با نام انان کلید خورد ،مدیرکل و رییس و
معاون وکارمندانی به وجود امدند تا به خیلی
از نویسندگان و روزنامه نگاران بگویند:
نخیر ...به شما تعلق نمی گیرد ،باید هفتادس��ال به باال باش��ید ،باید درد ناعالج داش��ته
باشید ،یا به کتاب نویس ها گفتند ،باید حداقل
7اثر چاپ ش��ده داشته باش��ید.و ...به عبارت
دیگر همان زمان ها ،خیلی ها توانس��تند به وام
خود ناشری دس��ت یابند و کتاب های شان به
سفارش بعضی های دیگر جزو سفارشی ها قرار
گرفت ت��ا مثال فالن نهاد 500نس��خه ابتیاع
کندو ف�لان تولیدکنن��ده به تع��داد افرادش
کتاب !...بخرد و هدیه کند.
می بینید باز نوبت به قلم رسید ،روی ما زیاد
ش��د و ش��دیم یک پا طلبکار ،اما وقتی یادمان
می افتد فالن مدیر مس��ئول با یک اش��اره به
پادوی مطبوعاتی اش ،یک نویسنده قدیمی را
فرمان داد:
بهتر است حضور فیزیکی نداشته باشید.این یعنی چی؟ یعنی اینکه فاتحه دستمزد
و 10س��ال کار در روزنامه خوانده ش��ده .هی
می خواهم به قول معروف قلم را س��اکت کنم،
اما نمی ش��ود ...اما حاال ک��ه بار دیگر در هفته
مقدس نمایش��گاه مطبوعات قرار گرفته ایم...
سالم می کنیم به همه انهایی که با صفای دل
و روی خوش این غرفه ها را شکل دادند و همه
مردم مش��تاق روزنامه نگاری و روزنامه نگاران
جوان و نیمه جوان و سالمند را در یک منطقه
وسیع فرهنگی و زیر یک سقف فرهنگی جمع
کردند ...سود و بهره اش بماند به بعد...
روزگار روزنامه و مجله
خ��دا رحتمش کند عبدالرحم��ن فرامرزی،
روزنامه نگار همیشه استاد را که خیلی شاگرد
پ��رورش داد .یا همین محمد بل��وری عزیز را
خدا عمر بدهد که مس��یر خبرنویس��ی برای
حوادث را در کیهان ش��کل داد و امروزه یکی
از ثروتمندترین ویالنشینان و دلشدگان دایره
قلم اس��ت .دکتر سمس��ار که با نوشتن به ما
بروبچه های همیشه در حال دویدن ان روزگار
ام��وزش داد و یادم��ان داد کار روزنامه نگاری
س��خت تر و مش��کل تر از ان اس��ت که تصور
می شود و افتخار امیزتر از ان است که تصورش
می رود.
ژورنالیست و ژورنالیسم
در یک سفر 9روزه برای دیدار از موسسات
فرهنگی و روزنامه نگاری یکی از کشورهای به
اصطالح پیش��رفته که تیراژ روزنامه های شان
در روز کمتر از 5میلیون نس��خه نیست ،روز
یکشنبه تعطیلی با چند نفری تصمیم گرفتیم
با اس��تفاده از مترو به یک منطقه دور از شهر
بروی��م ،در این ش��هر ،کارت ورودیه به مترو و
اتوبوس مقوایی و یک اندازه اس��ت فقط برای
اتوب��وس بلیت ها به رنگ س��فید و برای مترو
به رنگ نارنجی انتخاب شده بود .دوستان هر
کدام با زدن کارت رد ش��دند تا رس��ید به من
که درحال راه رفتن داشتم یک نشریه تبلیغی
رای��گان را ورق می زدم ،ب��ا خیال راحت رفتم
میان دو س��تون ورودی و بلیت را به دستگاه
زدم اما عمل نکرد ،یکبار ش��د دوبار و شد سه
بار دیگر عصبانی شده بودم ،دوست مطبوعاتی
همراهم گفت:
بابا خب دس��تگاه اط��وار دراورده ،از زیرباتومی رد شو.
داره دیر می ش��ه .نگاهی به اطراف انداختم
و خس��ته از نپذیرفتن بلیت دو فرانکی از زیر
باتوم مربوطه رد ش��دم که در یک ان ،دست
ماموری م��را به طرف دفت��ر مدیریت هدایت
کرد ،حاال نه زبان شان را بلد بودم و نه حوصله
برخورد داش��تم .رفیقم که خرده س��وادی در
مورد زبان انجا داش��ت ماج��را را تعریف کرد،
مدیر مت��رو با احترام یاداور ش��د این حرکت
مس��توجب پرداخت جریمه است و در صورت
تکرار در گذرنامه درج می شود ،روزمان خراب
ش��ده بود ،کس��ی نمی پذیرفت ک��ه گناهکار
نیستم ،داش��ت برگ جریمه را می نوشت که
به انگلیسی گفتم :ما به عنوان یک روزنامه نگار
و به دعوت یک نهاد بزرگ فرهنگی به کش��ور
شما امده ایم ،وقتی با ما اینطور رفتار می کنید
وای به دیگران.
مدیر مربوطه لحظه ای مثل برق گرفته ها ما
را نگاه کرد و بعد با احترام از جایش برخاست
و گفت:
ش��ما همان لحظه نخست اگر می گفتیدژورنالیست هستید ما کلی هم برای تان احترام
قائل می ش��دیم ،حاال یک اش��تباهی ش��ده و
اتفاقی اس��ت که افتاده .بعد با احترام ما را به
طرف بیرون هدایت کرد ،موقع رفتن کارت ها
را از جیب��م بیرون اوردم و ان بلیت را نش��ان
دادم و گفتم ،م��ن بلیت تهیه ک��ردم ،گناه از
دستگاه شما بوده...
جناب مدیر بهت زده به من و بلیت دس��تم
خیره ماند و گفت:
اق��ا .این که بلیت اتوبوس��ه ،می بینید کهت ابی را بیرون
عک��س اتوبوس هم دارد .بلی��
اوردم و نشان دادم ،زد توی دستگاه و باتوم از
جایش حرکت کرد.
هم��ه زدند زیرخنده و ماجرا ختم ش��د ،اما
اق��ای مدیر ایس��تگاه مترو به س��رعت رفت
داخل اتاقش و یک س��ری بلیت یکماهه را به
م��ن داد و گفت ،این کارت برای یک ماه قابل
اعتبار اس��ت ،البته این را به خاطر ژورنالیست
بودن ت��ان تقدی��م می کنم و از جان��ب مامور
مربوطه هم معذرت می خواهم...
داخل قط��ار بهت زده به هم ن��گاه کردیم و
رفیق مان زد زیرخنده و گفت:
حتم��ا باید از این جور اتفاق ها بیفتد تا مابفهمیم برای خودمان کسی هستیم و همه جا
به روزنامه نویس و گزارشگر احترام می گذارند...
اسم به جای دستمزد
دوس��تی زن��گ زد از ی��ک روزنامه مطرح و
مش��هور ،از علت زنگ زدن پرسیدم ...با خنده
گفت:
فالن��ی ...می ش��ه خواهش کن��م هفته ایچندتا گزارش و یادداشت به ما بدهید،
به هر حال یک گزارش فرس��تادم که سریع
به زینت چاپ اراس��ت ه شد .دومی را فرستادم،
فردایش چاپ ش��د ،خوشحال از این دعوت و
م��راوده و به چاپ رس��یدن مطلب به رفیق یا
دوس��ت مطبوعاتی زنگ زدم که تش��کر کنم،
گفت ....راس��تش من دیگه این س��رویس رو
ندارم .دبیر س��رویس خانم جوانی است که به
هرکس هم که سرش به تنش بیارزد مصاحبه
کنی��د ،می گوید چق��در می پردازید؟ حق هم
دارن��د ،به هر ح��ال اوهم وقت می گ��ذارد ،از
نامش اس��تفاده می کنید ...به این نمی گویند
بی وفایی کردن...
خانم دبیر سرویس این بار طلبکارانه جواب
داد...
ما اینجا به نویس��نده های خ��ارج از کادرتحریری��ه حق التحریر نمی دهی��م .اما درمورد
افرادی مثل ش��ما که احترام تان واجب است
اسم تان را باالی گزارش می اوریم.
احساس کردم به شعور جمعی روزنامه نگار و
قلم به دست توسط ادم های تازه از راه رسیده
بی احترامی می شود .تنها کاری که کردم دیگر
مطلب نفرستادم ،ولی به یاد داشتم که بعضی
از اقایان روس��ای ارش��ادی را خبردار کنم که
بدانند چه خبر اس��ت ،بدانند ادم نویسنده که
گرفتار رودربایس��تی هم هست با این ماجراها
هم روبه روس��ت ک��ه بعد از 40س��ال حضور
درهمه زمینه های مطبوعاتی به جای دستمزد،
«قاقالی لی» اسم را نشانش می دهند و تمام.
ناص��ر بزرگمهر مدیر مس��ئول و س��ردبیر
خودمان یک تکیه کالم ویژه دارد که اینجاها
به کار می اید ،او می گوید:
روزنام�� ه صب��ح متولد می ش��ود و ش��بمی میرد:
حاال ان خانم دبیر سرویس! هم البد معتقد
است:
یک روزنامه نگار مطلبش چاپ می ش��ود وبعد از چاپ البد دستمزدش می میرد!
ما جدا ،دیگران جدا
روز دعوت کردیم ،ام��ا دیگر افراد را که نباید
ش��ما معرفی کنید یا توقع داشته باشید یک
هواپیم��ا دراختیار نویس��ندگان و عکاس های
تنها یک نش��ریه باشد ،به هرحال اگر تشریف
می اورید قدم روی چش��م ،تشریف نمی اورید
اعالم کنید تا نویسندگان روزنامه های دیگر را
دعوت کنیم.
فردا عص��ر ،همه افراد روزنام��ه مزبور امده
بودند و حتی یکی دو میهمان هم داش��تند و
قضیه هم به هرحال به پایان امد اما س��وال را
کماکان در ذهنم کنکاش می کنم.
او س��فارش کردم تا رقم دس��تمزد را باالتر از
معمول بپردازن��د ...چند دقیقه بعد خود دبیر
س��رویس روزنام��ه زنگ زد که اق��ا ،در هفته
چن��د تا گزارش ب��ه ما می رس��انید ،با احترام
گفت��م :به هر تعداد ک��ه بفرمایید در خدمتم،
اما برای ماجرای مربوط به حق التحریر ماهانه
می پردازید یا فصلی؟
لحظه ای س��کوت ش��د .گفت��م :روی خط
هستید؟
گفت :بله اس��تاد ...ول��ی بی وفایی نفرمایید.
گفتم :متوجه منظورتان نشدم! گفت :منظورم
اینه که وقتی اس��م ش��ما را درشت تر از بقیه
می زنیم .توقع نداش��تیم از پ��ول حرف بزنید!
تعجب زده گفتم مس��ئله توقع نیس��ت ،شما
مطلب می خواهید روی چشم ،اما ما دوره اسم
داش��تن و نداشتن مان گذش��ته ،این روزها با
روزنامه هایایستگاهی
وقتی الزم باش��د روزنامه ای چ��اپ و توزیع عمومی
بشود ،راه های مختلفی وجود دارد .بعضی از روزنامه ها
که در گرفتن اگهی بس��یار حرف��ه ای عمل می کنند،
ب��رای توزیع حتی رایگان با اس��تفاده س��اعتی از یک
پیک موتوری ،برنامه خاص��ی دارند ،مثال روزنامه های
بی مشتری ش��ان را در س��اختمان های مس��کونی
بلندمترتبه ،در جشنواره های سینمایی و مطبوعاتی و
به طور کلی رس��انه ای دراختیار م��ردم قرار می دهند،
درست مثل توزیع کتاب های معروف به «پیک محله»
که با استفاده از کاغذ مرغوب ،چاپ خوب ،صفحه بندی
چشمگیر و تصاویر جذاب ،کاری می کنند که مردم راغب
ومشتاق به دریافت این پیک ها بشوند .از دیگر مکان ها،
توزیع در س��الن های ورودی مترو اس��ت .هیچ مسافر
درون ش��هری ب��دش نمی ای��د از اغاز تا پایان س��فر
روزنامه ای دراختیار داش��ته باشد .مهم دریافت تبلیغ
و اگه��ی اس��ت و پولی که خ��رج اج��اره اپارتمان و
دس��تمزدها و امد و رفت افراد رده باال بش��ود و مقدار
اندکی مطابق 50درصد هم به جیب سرمایه گذار اصلی
برود...
انتخاب کردن ...مسئله این است
ب��ا هم��ه این مس��ائل جلوی پ��رده و پش��ت پرده،
دیگ��ر روزنامه ها که هر روز چاپ و توزیع می ش��ود ،با
اس��تقبالی که از س��وی روزنامه خوان های حرفه ای به
عمل می اید با همان دریافت بهای تک ش��ماره دخل
و خرج می کنند .خبرنگاران و نویس��ندگان کارکرده و
کارش��ناس و صاحب س��بک دارند و برای هر صفحه
گزارش و مصاحبه و گفت وگو کلی زحمت می کش��ند
و مطالب شان را به زیبایی انتخاب و عرضه می کنند.
تحریریه و اشپزخانه!
همان ط��ور ک��ه می دانی��د و می دانیم ،جدا
از بح��ث روزنامه ن��گاری و مس��ائل مربوط به
درامدس��ازی ،چند نفری غیر روزنامه نگار اما
تاجر مس��لک ،با اجار ه نام روزنامه هایی که به
دالیل مختلف منتشر نمی شوند ،چند روزنامه
را ب��ا یک گروه نویس��نده و خبرنگار و عکاس
منتشر می کنند ،اما در گرفتن اگهی و تبلیغات
ب��ا تخفیف باال یک موضوع را در چند روزنامه
به چاپ می رس��انند ،این در حالی اس��ت که
درمیان نام ه��ا ،هم روزنامه هایی با راهکارهای
مش��خص ورزشی هنری ،سیاسی وحتی ادبی
و به قول خودشان ش��عری با تیراژهای اندک
تولید و چاپ و توزی��ع می کنند و از صاحبان
اگهی بابت همه شمارگان روزنامه ها حق چاپ
دریافت می کنند .این یعنی نوعی نفوذ در کار
چ��اپ روزنامه و اس��تفاده از تبلیغات ،کاغذ و
زینک و ش��اید یارانه و اس��تفاده چند برابر به
تعداد روزنامه های اجاره شده از مطلبی که تنها
باید در یک روزنامه چاپ ش��ود .اما این اتفاق
می توان با یک پکیج
دستگاه کامپیوتر
«رایانه» ،یک نیروی
تایپیست و دستگاه کپی،
در یک اشپزخانه ،چند
روزنامه را تولید و به
چاپ و توزیع رساند
در برنام��ه دع��وت از نویس��ندگان و
روزنامه ن��گاران برای یک س��فر 24س��اعته و
دی��دار از یک مجتمع مهم صنعتی ،مس��ئول
مربوطه تعدادی عکاس و روزنامه نگار را دعوت
کرده بود برای سفر به منطقه ....ساعت 5/30
بامداد در فرودگاه حاضر ش��وند ،همراه با یک
گروه از نویسندگان و خبرنگاران یک روزنامه.
تعداد دیگ��ری هم از روزنامه های دیگر دعوت
ش��ده بودند .یک��روز قبل از حرک��ت یکی از
دوستان دبیرسرویس روزنامه اولی ،به مسئول
روابط عمومی ا ن س��ازمان دعوت کننده زنگ
زده و گفت��ه ب��ود لطفا ،همراه گ��روه روزنامه
مع��روف ما روزنامه نگاران و عکاس��ان دیگر را
دع��وت نکنید ،یعنی گروه دعوت ش��ده فقط
از روزنامه ما باشد ...مسئول دعوت هم جواب
داده ب��ود :ما به احترام ش��ما هم��ه را در یک
نگاه ویژه
متاسفانه افتاده و شاید هم بیفتد ،در صحبت
ب��ا یکی از این بندگان خ��دای مهربان ،گفتم:
اگر بچه های تحریریه بفهمند و مطلب ندهند
چ��ه می کنید! راهش را بلد ب��ود ،چون گفت:
م��ن می توانم با یک پکیج دس��تگاه کامپیوتر
«رایانه» ،یک نیروی تایپیست و دستگاه کپی،
در یک اشپزخانه ،این چند روزنامه را تولید و
به چاپ و توزیع برسانم.
گرچ��ه ب��رای مدت��ی همی��ن کار را کردم،
ام��ا ب��ه خاطر بعض��ی از صاحب��ان اگهی که
باالخ��ره در رف��ت و امد هس��تند ناچ��ار به
اج��اره اپارتمان��ی کوچ��ک هس��تم ب��ا چند
نی��روی زب��ده در زمین��ه انتخ��اب مطال��ب
ورزش��ی و هن��ری و ادب��ی و همچنی��ن
خبرهای سیاس��ی برای صفحه اول ،که لنگی
نداشته باشم.
و ان دو روزنامه قدیمی!
قصه تولید خب��ر و مطلب و گزارش برای روزنامه ها،
ب��ه ویژه ک��ه زمینه های پ��رکار و پرمطل��ب را دنبال
می کنند ،هنوز ادام��ه دارد .برای نمونه روزنامه
ک��ه همه مطالبش در زمین��ه صنعت ،معدن و تجارت
است و چش��م انداز مطالبش با همین دیدگاه ها شکل
می گی��رد .ی��ک نمون��ه از روزنامه ه��ای تخصصی به
ش��مار می رود که البته با همه تولی��دات مختلفش و
احترام به خواس��ته های ب��ه حق مخاطبان��ش ،هنوز
گام های نخس��تین را برمی دارد؛ به خاطر اس��تفاده از
نیروهای متبح��ر و کار ازموده و کارش��ناس در حرفه
دوست داش��تنی مطلب ،خبر و گزارش ،خیلی زود در
راس هرم شکل گیری یک روزنامه حرفه ای قرار گرفت
و در حالی که در دوران تجربه به س��ر می برد ،از ازمون
عبور کرده و کارش را به انجام رسانیده است.
ام��ا دو روزنامه ای که قدمت تاریخ��ی پیدا کرده اند،
روزنامه ه��ای اطالعات و کیهان هس��تند که هنوز در
رقابت تنگاتنگ تهیه خبر و خبر نخوردن بسر می برندو
جالب اینکه هر دو هم مشتریان خاص و قدیمی خود را
حفظ کرده اند ،البته با کمی باالو پایین شدن از لحاظ
تی��راژ و تهیه مطلب و خبر.و این نمایش پیروزی کار و
اندیشه در مطبوعات ایران است و دیگر اینکه به خاطر
حضور و حرکت چند دالل حرفه ای و اگهی بگیر صرف
در روزنامه ها و مجله هایی که به «زرد» شهرت یافته اند،
نمی توان توس��عه روزنامه و روزنامه خوانی را زیر سوال
برد .برای همین هم فراموش نمی کنیم که بیس��تمین
نمایش��گاه مطبوع��ات ب��ا هم��ه دیدگاه ه��ا و حضور
حداکثری روزنامه نگاران حرف��ه ای دیروزی و امروزی
گامی بلند و ارزش��مند در جهت ارتق��ای روزنامه ها و
روزنامه نگارها به شمار می رود.
این نمایش��گاه با همه ویژگی های��ش در دوره ای که
به خاطر مسائل و حادثه ها و واقعیت های روز ،احتیاج
به خب��ر و درک خبر داریم ،یک��ی از برنامه ریزی های
حرفه ای و عملی درباره وضعیت فرهنگی جامعه است.
و ...شاید که در نمایشگاه بعدی به واقع یک جشنواره
موف��ق هن��ری و فرهنگ��ی را به تحقیق و شناس��ایی
بپردازیم .مبارک همه مخاطبان روزنامه ها باشد و...
مب��ارک همه انهایی که از ج��ان و دل برای اعتالی
روزنامه نگاری ایران هیچ گاه از پای ننشسته اند.
نگاه روز
باالخره جوجه «سهام عدالت»
را اخر زمستان! می شمارند؟
گروه گزارش ـ هش��ت س��ال و چند م��اه پیش که
اجرای پروژه بزرگ «س��هام عدالت» برای تحقق چند
هدف پسندیده و حتی ایده ال کلید خورد کمتر کسی
گمان می ب��رد که پس از این همه س��ال ،حال و روز
این طرح بنیادین و پرهزینه تفاوت چندانی با روزهای
اول عملیاتی ش��دن ان نداشته و بلکه اوضاع نامساعد
پیرامون طرح یاد شده بغرنج تر از مقطع زمانی شروع
ان باشد.
در این چند ساله البته ان طور که ظاهر ماجرا نشان
می دهد کارهایی انجام شده است؛ برگه هایی با عنوان
سهام عدالت بین بیشتر از نصف جمعیت ایران توزیع
شده اس��ت ،چندین و چند شرکت و نهاد و تعاونی با
عناوینی مختلف و با صرف هزینه هایی گزاف تاسیس
شده اند ،چندین قانون ،دستورالعمل و اساسنامه برای
پیشبرد و تس��هیل امور و سرعت بخشیدن به فرایند
اجرای کامل طرح برای دستیابی به اهداف پیش بینی
ش��ده تدوین و ابالغ شده است ولی با این همه تفاوت
انچه که هم اکنون وجود دارد و ما مش��اهده می کنیم
در مقایسه با انچه که در میانه های سال 1385وجود
نداش��ته و طبعا مش��اهده هم نمی ش��د ،تنه��ا و تنها
انبوهی از مش��کالت ریز و درشت و بیشتر حاشیه ای
اس��ت به عالوه انبوه��ی از عالمت س��وال ها به تعداد
جمعیت 40و چند میلیون نفری از هموطنان مان که
ج��زو دهک های پایین تر درامدی و با بنیه اقتصادی و
مالی ضعیف تر و به عنوان اولویت های نخست دریافت
س��هام عدالت و به نام سهام عدالت برگه هایی دریافت
ک��رده اند و از خود می پرس��ند که ای��ن تکه کاغذها
چیست؟ و ...که از قضا رییس سازمان خصوصی سازی
همی��ن چند روز قبل اعالم کرده که این برگه های در
دس��ت مردم ،برگه های س��هام عدالت نیست و نوعی
برگه معرفی اس��ت که هنگام توزیع اصل س��هام باید
ارائه ش��وند و ای��ن به معنای دلخوش ک��ردن بیهوده
مردم به تکه کاغذهایی بی ارزش اس��ت که 8سال به
چشم سهامی بهادار احتماال هر شب نگاهشان کرده و
در صندوق خانه ها یا زیر فرش و الی رختخواب پنهان
کرده اند.
ی س��هام عدالت هم که دیگر
ش��رکت های کارگزار
خودش��ان تبدیل به معضلی شده اند الینحل و قدرتی
شده اند بی رقیب تا انجا که حتی دولت هم از مقابله با
انها شانه خالی کرده و به بهانه پرهیز از ورود به حیطه
امور غیردولتی و نص صریح قانون و اساس��نامه سهام
عدالت مبنی بر ممنوعیت ورود دولت به امور مرتبط با
این طرح ،از اعمال نظر و ورود به دایره مشکالت ناشی
از شرکت کارگزاری سهام عدالت و تعاونی های استانی
و سایر زیرمجموعه های این نهادها خودداری می کند.
این در حالی اس��ت که شکل گیری و راه اندازی این
مجموعه ش��رکت ها ب��دون حضور عوام��ل و امکانات
دولتی قابل تصور نبوده و خبرهایی در مورد احتمال
ورود دولت به بطن ماجرا و در دس��ت گرفتن موقت
امور تا رسیدن به سرانجام منتشر شده است.
ویژه
رییس سازمان خصوصی سازی:
ازادسازی سهام عدالت
در گروی تصویب مجلس است
رییس س��ازمان خصوصی س��ازی درباره اخرین
وضعیت ازادس��ازی س��هام عدال��ت تصریح کرد:
اگر اقدامات الزم انجام ش��ود ،ممکن است امسال
ازادسازی سهام عدالت کلید بخورد.
میرعل��ی اش��رف عبداهلل پ��وری حس��ینی در
گفت وگ��و با ایس��نا ،با بی��ان اینکه بررس��ی های
الزم درم��ورد نحوه ازاد س��ازی س��هام عدالت و
ابهامات موجود انجام شده است ،خاطرنشان کرد:
پیش نویس الیحه ازادس��ازی سهام عدالت تقدیم
دولت ش��ده اما هنوز به تصویب نرس��یده اس��ت.
برای ازادس��ازی سهام عدالت باید الیحه دردولت
و بعد در مجلس تصویب شده و درنهایت به تایید
ش��ورای نگهبان نیز برس��د تا مقدمات کارفراهم
شود.
رییس سازمان خصوصی سازی تاکید کرد :همه
چیز س��هام عدالت از اول تا اخ��ر ان ابهام دارد،
به طوری که مشموالن شرکت های سرمایه گذاری
اس��تانی ،مدیریت س��هامی که واگذار شده ،نحوه
محاس��به دارای ابهامات زیادی است .دلیل اصلی
این مشکل نیز این است که 9سال پیش طرحی
نوش��ته و اجرا شده اس��ت که از روز اول ابهامات
زیادی داشته و تا به امروز برطرف نشده است.
پوری حس��ینی با تاکید بر اینکه پروژه س��هام
عدالت طرح بس��یار بزرگی اس��ت که 50میلیون
نفر از جمعیت کش��ور و 62شرکت و نهاد بزرگ
دولتی را در برمی گیرد ،افزود :طرح سهام عدالت
حدود 90هزار میلیارد تومان ارزش و دارایی دارد
وچون همه جزئیات ان دارای ابهام و اشکال است
باید مورد بررسی قرار گیرد.
12
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
گزارش
کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفت وگو با «
report@smtnews.ir
» هشدار داد:
بخ
ش پا
ی
ا
ن
ی
اهداف پسندیده سهام عدالت اسیر تضاد های درونی
گ�روه گزارش ـ قاس�م دهقان :تجربه
نش��ان داده ک��ه در هم��ه موضوعاتی که
نوع��ی چال��ش محس��وب ش��ده و محل
اخت�لاف نظ��ر و دیدگاه ه��ای متضادی
بوده اند همواره ،اصول کارشناسی و علمی
و ن��گاه منطقی ح��رف اول و اخر را زده
است .ماهیت چالش هم در اصل موضوع
اثری ن��دارد .اعم از اینکه چالش در مورد
ارای متضاد و مختلف درباره یک دیدگاه
و اعتقاد نظری باش��د ی��ا مربوط به طرح
و پ��روژه ای فیزیکی و ملموس یا در مورد
اهدافی باش��د که در صورت انجام مراحل
و کنار هم قرارگرفتن اجزای ان قرار است
به ان اهداف دست پیدا کنیم.
اص��ول علم��ی و منطق��ی از انج��ا که
دی��دگاه و نگرش��ی غیرعقالن��ی و حتی
ارمان��ی نداش��ته و ب��ا درنظ��ر گرفت��ن
مجموعه امکانات موجود ،اقدام به تعیین
اهدافی واضح و مش��خص و مهم تر از ان
قابل دسترس��ی می کنند ،همیش��ه طرف
پیروز عرصه مجادالت و مباحث گوناگون
در طول تاریخ بش��ر بوده اند حتی اگر به
دالیلی در برخی زمان ها به گوشه ای رانده
شوند.
طرح س��هام عدالت نیز ب��ه دلیل انکه
پ��س از هش��ت س��ال و اندی هن��وز به
هیچ سرانجامی نرس��یده است تبدیل به
چالشی پیچیده شده که از جهات مختلف
مشکل افرین و در بن بس��ت مانده است.
بنابراین پسندیده تر ان دیدیم که از جنبه
کارشناسی نیز به ان نگریسته شود .از این
رو به سراغ یکی از کارشناسان خبره بازار
سرمایه دکتر شاهین شایان ارانی رفته و
سواالت موجود را با وی در میان گذاشتیم
که ماحصل ان را در ادامه می خوانید:
اشکال اساسی اینجاست
که چون این سهام از
طریق شرکت های
تعاونی سهام عدالت
به مردم واگذار شده و
مدیریت سهام عدالت
با این شرکت ها است و
سود و زیان انها در اصل
سود و زیان مردم است،
خود مردم چه نقشی در
مدیریت این شرکت ها
خواهند داشت؟
برای شروع این گفت وگو در مورد
طرح سهام عدالت ،اگر نمونه ای شبیه
ب�ه این ط�رح ـ و نه الزام�ا باعنوانی
مانند س�هام عدالت ـ س�راغ دارید
که در کش�وری پیاده شده باشد تا با
استفاده از ان هدف ،خصوصی سازی
و کاه�ش تصدی گ�ری دولت محقق
شود ،در این مورد توضیح دهید.
نمونه ای که مش��ابه طرح سهام عدالت
ب��وده و از طریق واگذاری انبوه س��هام به
اقش��ار جامعه اقدام ب��ه کم کردن وظایف
تصدی گرایان��ه دولت ه��ا و کاهش حجم
انه��ا ش��ده باش��د در دوران معاص��ر که
وج��ود ندارد .فق��ط تا انجا ک��ه به خاطر
دارم مدل هایی مش��ابه ای��ن طرح پس از
فروپاشی شوروی سابق و نظام کمونیستی
(پس از س��ال 1989میالدی) در برخی
کش��ور های اروپای ش��رقی به کار بس��ته
ش��د اما هیچ خبر موثقی در مورد به ثمر
رس��یدن چنین طرح هایی منتش��ر نشده
اس��ت و به طور کلی هیچ نمونه مشابهی
ک��ه مانن��د س��هام عدالت قص��د کاهش
تصدی گ��ری دول��ت و افزای��ش درامد و
ثروت عمومی جامعه را داشته باشد سراغ
ن��دارم و تنه��ا نمونه همین طرح س��هام
عدالت در کشورمان ایران است.
دلی�ل و هدف اجرای طرحی نظیر
س�هام عدال�ت در ای�ران چ�ه بوده
اس�ت ،چراکه در ظاهر ام�ر ،اقدام به
واگذاری حجم بسیار زیادی از سهام
ش�رکت های دولت�ی به عم�وم مردم
توسط دولت مشاهده می شود؟
باید دق��ت کنیم که نی��ت اجرایی این
طرح و اهدافی که در پس اجرای ان قرار
دارد کامال درس��ت و بجا و منطقی است
و نمی توان به انه��ا ایرادی وارد کرد .زیرا
اهداف اصلی از اجرای طرح سهام عدالت
در درج��ه اول کوچک کردن حجم دولت
و واگذاشتن وظایف و امور تصدی گرایانه
دولت به بخش خصوص��ی و تعاونی بوده
و حت��ی بدون درنظر گرفتن روش اجرای
این هدف ،اصل موض��وع برمبنای اصول
پذیرفت��ه ش��ده دانش اقتص��اد و تجارت
موج��ود از اقدام ه��ای مش��ابه در س��ایر
کش��ور ها ،اقدام��ی درس��ت و قابل قبول
به شمار می رود.
مس�لما به ه�دف نهای�ی درنظر
گرفته ش�ده در طرح س�هام عدالت
ایراد و اش�کالی وارد نیست و اهداف
درستی مدنظر بوده اما مسئله اصلی
این اس�ت ک�ه اصل ط�رح و مراحل
مختل�ف اج�رای ان ت�ا رس�یدن به
مقص�د و ه�دف نهایی بای�د پیاده و
اجرایی ش�ود یا خیر؟ زی�را اگر خود
موضوع سهام عدالت که با مجموعه
جزئی�ات و ش�اخ و ب�رگ ان در یک
کادر و چارچ�وب م�دون با عن�وان
«طرح س�هام عدالت» طراحی شده،
به ط�ور کام�ل اجرایی نش�ود .نباید
انتظار داش�ته باش�یم که ب�ه اهداف
درنظ�ر گرفته ش�ده ان دس�ت پیدا
کنیم؟
این طرح با وجود اه��داف خیرخواهانه
ت مثبت طراحان و مجریان
اجتماعی و نی
ان در ذات خ��ود مواردی متضاد و ناپیدا
را ب��ه همراه دارد .مح��ور اصلی این طرح
کوچک کردن دولت بوده و این استراتژی
اصلی حاکمیت بوده که کامال پسندیده و
قابل قبول است اما مشخصا در مورد طرح
س��هام عدالت معتقدم این طرح در درون
خ��ود چند پارادایم فک��ری دارد .اولین و
مهم ترین انها که ه��دف اصلی طرح هم
قاعدتا باید همین باشد ،کوچک کردن (و
در نتیجه چابک تر ش��دن) دولت است و
در همین زمینه محول کردن بخش��ی از
مس��ئولیت های خود به بخش خصوصی
کشور که قانون اساسی مجاز شمرده و به
انها اشاره شده و جزو همان سیاست های
چشم انداز سال 1404ابالغی مقام معظم
رهبری اس��ت در این سیاست ها گروهی
از مس��ئولیت ها که به نوعی اس��تراتژیک
محس��وب می ش��وند و باعنوان اس��ناد و
سیاست های باالدستی شناخته می شوند
بای��د در اختیار دولت بمان��د ،مثل حوزه
نفت کش��ور ولی برخی دیگ��ر از انها که
ب��ا عنوان سیاس��ت های اجرایی اصل 44
قانون اساس��ی معرفی و مشخص شده اند
الزام��ا باید از اختیار دولت خارج ش��ده و
به بخش های خصوص��ی و تعاونی واگذار
ش��وند ،مث��ل بس��یاری از کارخانه ه��ا و
ش��رکت های دولتی و همچنین بانک های
دولتی.
اما مس��ئله دیگر این ب��ود که دولت که
این نهاد ها و بانک ها را در اختیار دارد در
حقیق��ت باید انها را به فروش برس��اند و
درامد ها و منافع حاصل از فروش انها هم
در اص��ل متعلق به مردم اس��ت و باید به
مردم بازگرداند ه شود .بحث سهام عدالت
هم از همین جا شروع شد و این هم هدف
خوبی اس��ت .اما اشکال اساسی اینجاست
که چون این س��هام از طریق شرکت های
تعاونی سهام عدالت به مردم واگذار شده
و مدیریت س��هام عدالت با این شرکت ها
اس��ت و س��ود و زیان انها در اصل سود و
زیان مردم اس��ت ،خود مردم چه نقش��ی
در مدیریت این شرکت ها خواهند داشت؟
اتفاقا سوال بنده هم در این رابطه
اس�ت؛ البته به این صورت که سهام
عدالت و این شرکت ها تاکنون نقشی
در زندگی مردم داشته اند؟
طب��ق مف��اد اساس��نامه ش��رکت ها
کارگزاری سهام عدالت ،مردم هیچ نقشی
در نح��وه فعالیت و عملک��رد این نهاد ها
ندارن��د و مدیری��ت اجرایی انه��ا برعهده
عده معدودی از افراد اس��ت که منصوب
نهاد های دولتی باالدستی هستند .عالوه بر
این مردم و اقش��ار ی که س��هام عدالت را
دریاف��ت کرده ان��د هیچ گون��ه اختی��اری
هم در مورد س��هام واگذار ش��ده به خود
ندارن��د ،یعنی نه قادر ب��ه خرید و فروش
انها هستند و نه حتی می توانند مدیریت
س��هام خودش��ان را به فردی از نزدیکان
خود و به عنوان وکیل بسپارند .همچنین
دارندگان این سهام به جز دو سه گروهی
که چند س��ال قبل مبالغی به عنوان سود
س��هام دریاف��ت کردند تا به ام��روز هیچ
سودی دریافت نکرده و کمترین درامدی
از محل س��هام عدالت نداشته اند .بنابراین
مردم می بینند که تاکنون س��هام عدالت
نه هیچ عایدی برای دارندگان شان داشته،
نه امکان مدیریت و نقش افرینی بر نحوه
کارکرد و بازدهی سهام خود را دارند و در
عمل ،تبدیل به تکه کاغذ هایی بی حاصل و
فاقد هیچ گونه ارزش و بها در دست مردم
ش��ده اس��ت و خالصه اینکه ،تا به امروز
همه منابع و سرمایه های کالن اختصاص
یافته به س��هام عدالت و تمامی شرکت ها
و تعاونی های تاسیس شده جهت تسهیل
ام��ور این طرح نه تنها هیچ س��ودی برای
مردم نداش��ته بلکه این ساختار های تازه
تاس��یس خود تبدیل به معضلی اساس��ی
شده اند.
در یک�ی از گزارش ه�ای مرک�ز
پژوهش های مجلس ،اش�اره ای گذرا
ش�ده ب�ود ب�ه اینک�ه در س�ال های
گذشته در بعضی کشور ها نمونه هایی
نظیر س�هام عدالت پیاده ش�ده بود.
ولی هیچ اش�اره ای ب�ه نتایج حاصل
ش�ده و به ط�ور اساس�ی موفقیت یا
شکس�ت ان نمونه های مشابه نشده
بود .ایا ش�ما هم طرحی مشابه که به
نتیجه رسیده باشد را سراغ ندارید؟
در ای��ن رابطه تنها نمونه ای که ش��اید
بت��وان گفت تا حدودی مش��ابه این طرح
در مورد طرح سهام
عدالت معتقدم دولت باید
با یکی از شرکت های
مشاوره بین المللی و
معتبر در زمینه بازار
سرمایه قرارداد بسته
و یکی از این شرکت ها
را مامور انجام تحقیق و
یافتن راهکار کرده و از
مشاوره های تخصصی
انها استفاده کند .هنوز
هم برای به ثمر رسیدن
طرح سهام عدالت دیر
نشده است اگر منطقی
فکر و سنجیده عمل کنیم
است ،موردی اس��ت که در کشور مالزی
و در حدود بیس��ت و چند س��ال قبل در
دولت ماهاتیر محمد به اجرا درامد .البته
تشابه ان شاید محدود به اهداف ان شود.
اما ب��ه هر صورت اصل موض��وع از این
ق��رار بود که در کش��ور مالزی 70درصد
جمعی��ت را اف��رادی بوم��ی (ماالیایی) و
30درصد مابقی را اغلب افراد چینی تبار
تش��کیل می دهند و در ان س��ال ها اکثر
قدرت اقتصادی در اختیار این 30درصد
غیرمالزیایی بود .همچنین براس��اس یک
طرح پژوهش��ی بزرگ در همان دوره که
دولت مال��زی در مورد اوض��اع اقتصادی
جمعیت این کش��ور اجرا ک��رده بود این
نتیج��ه نهایی اعالم ش��د ک��ه حدود 60
درص��د از مالزیایی ها جزو طبقات محروم
و کم درامد و فقیر هس��تند .دولت مالزی
هم با هدف تقویت بنی ه مالی مردم اقدام
به تاس��یس یک شرکت س��رمایه گذاری
غیردولتی با عنوان «شرکت سرمایه گذاری
خزان��ه ملی» کرده و ی��ک تیم مدیریتی
حرف��ه ای و متخصص در بازار س��رمایه را
از بخ��ش خصوص��ی انتخاب ک��رده و در
راس اداره این شرکت قرار داد .همچنین
مجموعه ای از قوانین کامال واضح و روشن
و مدون ویژه این ش��رکت وضع شده و در
این مرحله ،دولت تمامی اموال و دارایی ها
و شرکت ها و سازمان هایی که قصد واگذار
ک��ردن به مردم را داش��ت در اختیار این
ش��رکت قرار داد و شرکت سرمایه گذاری
یاد شده با اختیار تام شروع به کار کرده و
موظف ش��د تا با استفاده از این دارایی ها
بیش��ترین بهره ممک��ن را حاصل کرده و
از محل دارایی های در اختیارش ،باالترین
بهره وری را کس��ب کن��د .در این مرحله
بود که س��هام این شرکت سرمایه گذاری
مل��ی بین طبقات محروم مالزی تقس��یم
شده و مردم این کشور سهامی را دریافت
کردند که فعال بوده و در بازار به رسمیت
ش��ناخته می ش��د .عالوه بر اینها یک بازار
فرع��ی و ثانویه معامالت س��هام ویژه این
سهام واگذار ش��ده به مردم نیز راه اندازی
ش��د و مردم می توانستند در صورت لزوم
و هر وقت که بخواهند نسبت به واگذاری
س��هام خود اق��دام کنن��د .در نهایت به
فاصل��ه چند س��ال بعد دول��ت مالزی در
اخب��ار خود اعالم کرد که با اجرای چنین
طرحی موفق ش��ده بود تا نزدیک به 40
درصد از فق��ر در جامعه مالزی را کاهش
دهد.
شما در طرح سهام عدالت قابلیت
حص�ول نتیج� ه نهای�ی را مش�اهده
می کنید یا پیشنهاد اصالحات و حتی
طرحی دیگر را دارید .به طور خالصه
دورنم�ای ات�ی این ط�رح را چگونه
ارزیابی می کنید؟
شاید دیدگاه من در این رابطه با دیگران
متفاوت باش��د .بنده معتقدم این طرح با
این وضعیت و با س��از و کار های فعلی به
نتیجه ای که باید برسد نخواهد رسید.
اگ��ر به ج��ای هم��ه این ش��رکت های
کارگ��زاری و اس��تانی و زیرمجموعه های
انها ،تنها یک ش��رکت مث�لا تحت عنوان
«شرکت سرمایه گذاری ملی سهام عدالت»
تاسیس می ش��د و برای اداره امور ان هم
یک تیم مدیریتی کامال حرفه ای براساس
استاندارد های بین المللی انتخاب و منصوب
می شدند که دارای قدرت تصمیم گیری با
اختیار تام و استقالل رای بوده و با قوانین
و دس��تورالعمل های ش��فاف و مدون ویژه
این ش��رکت مجموعه اموال قابل واگذاری
دولت را در اختیار گرفته و س��پس سهام
این ش��رکت ب��ه گروه های انتخاب ش��ده
از م��ردم جامعه ک��ه به طور قاع��ده جزو
دهک های درامدی پایین کش��ور هستند
واگذار می ش��د ،امکان به ثمر رسیدن ان
بیش��تر بود ،ضمن اینکه به طور قطع یک
سیس��تم نظارتی ش��فاف ه��م برعملکرد
شرکت موردنظر اشراف و نظارت می کرد.
برای بخ��ش پایانی س��وال و دورنمای
طرح س��هام عدالت و البته برای پرهیز از
صحبت درباره کار هایی که می ش��د کرد،
در م��ورد همین طرح س��هام عدالت هم
معتقدم دولت باید با یکی از ش��رکت های
مش��اوره بین الملل��ی و معتب��ر در زمینه
بازار س��رمایه قرارداد بسته و یکی از این
ش��رکت ها را مامور انجام تحقیق و یافتن
راه��کار کرده و از مش��اوره های تخصصی
انها اس��تفاده کند .هنوز هم برای به ثمر
رسیدن طرح سهام عدالت دیر نشده است
اگر منطقی فکر و سنجیده عمل کنیم.
گزارش
report@smtnews.ir
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
13
دریچه
مزیت های ریخته گری
انتخاب روش ریخته گری ب��رای تهیه قطعات به
علت مزایا و برتری هایی اس��ت که روش مورد نظر
در بسیاری موارد بر دیگر روش ها دارد.
مزای��ای روش ریخته گری را می توان به دو بخش
مزای��ای تکنیکی و مزایای اقتصادی تقس��یم بندی
کرد:
مزایای تکنیکی
گروه گ�زارش -خبر چن�دان تازه ای
نیس�ت و هرازگاهی برخی از مدیران
محیط زیس�ت استان تهران یا شرکت
س�اماندهی مش�اغل و صنایع مزاحم
ش�هرداری ته�ران خب�ر از انتق�ال
صنف ه�ا و صنایعی مثل اوراقچی های
اتومبی�ل و ریخته گری ه�ا ب�ه نقاطی
خ�ارج از تهران را می دهن�د ،این بار
هم مدیر ش�رکت س�اماندهی صنایع
و مش�اغل مزاحم گفته که حدود 900
واح�د صنف�ی اوراق کنن�ده اتومبیل
در محور ش�وش در جن�وب تهران به
قطعه زمین�ی در اطراف تهران منتقل
می ش�وند و ح�دود 800واحد صنفی
ریخته گری از س�طح ش�هر تهران به
ش�هرکی صنعت�ی در اط�راف تهران
منتقل خواهند شد.
و گاه�ی که ای�ن خبر در رس�انه ها
منتشر می ش�ود تصاویر پلمب کردن
دو س�ه واح�د ریخته گری ک�ه ظاهرا
با دود و الودگ�ی مزاحمت هایی برای
اطرافی�ان خ�ود ایج�اد کرده اند چند
روزی تعطیل می شوند و بعدها معلوم
نیس�ت ک�ه چگونه پلمب ها گش�وده
می ش�ود و انها کار و کاسبی گذشته
را با همان ش�یوه ها و هم�ان الودگی
دوباره از سر می گیرند!
خرداد امسال نیز مسئوالن شهرداری تهران
از یک حرک��ت و برنامه ریزی های جدید برای
انتقال صن��ف ریخته گری ها به خارج از تهران
خب��ر دادند اما از ان موقع تاکنون گویا اتفاقی
نیفت��اده و واحدهای ریخته گری در جاده های
اطراف تهران مثل مالرد ،شهریار ،کرج ،قزوین،
رباط کریم ،علیشاه عوض ،ورامین ،پاکدشت و
رودهن همچنان با اس��تفاده از نفت سیاه و با
همان س��بک و سیاق سنتی به کار خود ادامه
می دهند و خبری از ساماندهی انها نیست.
البته این تنها مش��کل ش��هر تهران نیست
در ش��هرهای بزرگ دیگری چون اصفهان نیز
فعالی��ت کارگاه های ریخته گ��ری و واحدهای
صنف��ی مش��کالتی ب��رای محیط زیس��ت و
همس��ایگان ایجاد کرده اند تا انج��ا که اواخر
خرداد امس��ال بود که س��یدرضا حکیم فعال،
مدیرعام��ل س��ازمان میادی��ن و س��اماندهی
مش��اغل ش��هری ش��هرداری اصفه��ان ب��ه
خبرنگاران گفت این صنایع و واحدهای الوده
به زودی به محدوده ای در 50کیلومتری خارج
از ش��هر اصفهان انتقال می یابند .او همچنین
از انتقال 170واحد س��نگبری ،کارخانه های
موزاییک س��ازی در سطح ش��هر اصفهان خبر
داده بودند عالوه بر ان در ش��هرهای دیگری
مث��ل تبریز ،مش��هد ،اه��واز ،ش��یراز ،اراک،
س��نندج ،س��اری و گرگان نیز ش��مار زیادی
از همی��ن واحدها فعال هس��تند ک��ه گاهی
نگاهی به دیروز و امروز صنایع ریخته گری در جهان و ایران
ریخت تاریخی ریخته گری ها
مس��ئوالن محلی با انها درگیر می شوند .ولی
گوی��ا ان ع��زم و اراده کل��ی و ان توان الزم و
کافی برای انتقال انها به مکان مناس��ب و دور
از شهرها هنوز بعد از این سال ها فراهم نشده
به ویژه صحبت ها در مورد انتقال ریخته گری ها
و اوراقچی های منطقه شوش که شهردار تهران
در بهار سال 1347خبر از ضرورت انتقال انها
ب��ه اطراف جاده خ��اوران داده بود و گفته بود
این طرح قرار است به صورت ضربتی اجرا شود!
اما این صن��ف صنعتی همچنان و کماکان در
محدوده های ش��هری فعالند زیرا هر قدر این
واحدها را به نقاط دور تر از تهران انتقال دهند
انها به گونه ای هنوز در داخل شهر هستند زیرا
(ابر ش��هر) تهران به ش��کل گسترده ای بزرگ
و بزرگتر می ش��ود .انچنانکه هنوز 380واحد
ریخته گری در اصفهان فعال هستند و خبری
از انتقال انها به واحدهای 500 ،300و 1000
مترمربعی که در شهرک صنعتی شاهین شهر
تدارک دیده شده ،به گوش نمی رسد .اما اینکه
صن��ف اوراقچی اتومبیل و صنعت ریخته گری
خرده پا چگونه در ش��هرهای ای��ران به ویژه در
تهران شکل گرفت خود حکایت های شنیدنی
و جداگانه دارد ک��ه در گزارش هایی جداگانه
بدان خواهیم پرداخت .در این مجال اما سری
به پیش��ینه ریخته گری می زنیم تا ش��ما را با
چگونگی ش��کل گیری ای��ن صنعت پرزحمت
اشنا س��ازیم ،صنعتی که به زعم گزارش های
وزارت کار و ام��ور اجتماعی ش��اغالن در این
ش��اخه صنعتی و صنف��ی از زحمت کش ترین
قشرهای کارگری قلمداد شده اند و باید ساعات
زیادی از عمر خود را در کنار کوره های اتش و
ریخته گری بگذرانند.
گذری به ریخته گری در تاریخ
ان طور ک��ه مورخان نوش��ته اند پیدایش و
تولی��د چدن با گرافیت کروی که در اواس��ط
قرن حاضر در اروپا و امریکا به عنوان مهم ترین
پدیده ریخته گری قرن حاضر معرفی شده ،در
حقیقت در حدود 2000س��ال پیش از ان در
چین تولید ش��ده است .کشف اخیر کوره های
بلند احیای سنگ های معدنی در افریقا ،متعلق
به 3000سال پیش نمایانگر توجه گذشتگان ما
به جنبه های متالوژیکی تولید قطعات صنعتی
اس��ت5000 .سال پیش ،همان زمانی که تازه
عصر نوس��نگی در بریتانیا ،المان و سپس در
اس��ترالیا اغاز ش��ده بود ،مصر و بین النهرین
1000س��ال ب��ود ک��ه س��فالگری می کردند
و در عص��ر مف��رغ ( الیاژ مس و قل��ع) بودند.
می گویند میل ب��ه جمع اوری طال ،جواهرات،
مرمر سبز ،فیروزه ،فسفات الومینیوم امیخته
با مس و شهاب سنگ ها به علت داشتن رنگی
ش��فاف و به دلیل داشتن خواص جادویی (که
گمان می رفت در انها نهفته باش��د) ،انس��ان
اولیه را به نواحی فلزدار کش��انید و نخس��تین
حرف��ه تخصصی را بعد از جادوگری که پدیده
صنعت بود برای بش��ر اولیه ب��ه وجود اورد و
در واقع باید گف��ت صنعت ریخته گری بعد از
جادوگری دومین ش��غلی است که بشر برای
خود برگزید .اش��یای کوچک مسی ،سنجاق،
نیزه و قطعات اهن حاصل از ش��هاب سنگ ها
مربوط به بیش از 3000سال قبل از میالد که
در گور مصریان یافت شده ،بیانگر این مطلب
است که فلزگری در 4000سال قبل از میالد
در خاور باس��تان به خوبی شناخته شده بود.
ولی در حدود 3000سال قبل از میالد تمدن
مف��رغ کاری در قفق��از ،فلس��طین ،س��وریه،
بلوچس��تان ای��ران ب��ا ویژگی ه��ای خ��اص
خود به وجود امد .مردم س��ومر و دره س��ند
پیش از 3000س��ال قب��ل از میالد «قلع» را
می ش��ناختند و برای تسهیل کار ریخته گری
به عنوان الی��اژ مس به کار می بردند .ش��اید
نخس��تین خصوصیت یک فلزکه مورد توجه
بشر قرار گرفت ،خاصیت کارپذیری مکانیکی
بدون از دست دادن قابلیت چسبندگی ذرات
ان بوده اس��ت .ش��اهد این مدعا تغییر شکل
تکه ای فلز به ورقه ای پرنقش و نگار است که از
اسیای شرقی به دست امده و متعلق به حدود
3000سال پیش است .مهم تر از ان استفاده
از اشیای کار شده طال توسط انسان های اولیه
در حدود 8000س��ال پیش از میالد مس��یح
اس��ت و تمام ش��واهد به دس��ت امده نشان
می دهد که نخستین فلزی که ذوب شد ،مس
بوده گرچه زمان معینی را نمی توان برای اغاز
عصر مس بیان کرد.
عصر برنز و اهن
برنز که در حالت ریختگی سیاه تاب ،دارای
اس��تحکام بیش��تری از مس اس��ت در حدود
در حدود ۶۰۰س��ال قبل از میالد ذوب اهن
انجام می گرفته و قطعات ریخته شده از اهن
در خرابه های ان کش��ف ش��ده است .برای
گداخت��ن ،قالب گی��ری و ریخته گری نوعی
دس��تگاه دمیدن هوا ( َدم) ضروری است زیرا
فقط س��نگ های مس به ش��کل مس��تقیم به
کمک ح��رارت زغال به م��س خالص تبدیل
می ش��وند .س��نگ های دیگر عموما سولفید
بوده و باید قبل از گداختن ابتدا در مجاورت
َدمش هوا سوخته و اکسیده شوند.
ای��ن عوام��ل باع��ث در تنگنا ق��رار دادن
ریخته گ��ران ان روز ش��د تا جای��ی که باعث
اخت��راع و تکمیل فن��ون ابتدایی ریخته گری
ک��ه ت��ا س��ال 1300قب��ل از می�لاد طول
کش��یده شد و بعد از ان در حدود سال 500
میالدی نخس��تین کوره ریخته گری اهن در
هندوس��تان به وجود امد ک��ه روش تهیه و
نوع ریخته گری ان تقریبا نامش��خص اس��ت.
اس��ناد و مدارک تاریخی نش��ان می دهد که
در اروپ��ا ریخته گری اهن ت��ا قرن چهاردهم
میالدی مرسوم نش��د .در این قرن نخستین
ناقوس کلیس��ا از برنز ریخته شد و بیشتر در
زمینه های هنری مثل ساختن مجسمه هایی
از برنز یا طال از قدیسان مسیحی ادامه یافت
نخستین کوره ریخته گری
نخس��تین کوره ذوب با سوخت ُکک (که
موس��وم به کوره بلند است) در سال ۱۷۳۰
میالدی توس��ط ش��خصی به ن��ام «ابراهام
داربی» به کار افتاد.
ای��ن کوره قادر به تولی��د چدن مذاب به
مق��دار زیاد ب��ود و همین عام��ل به تدریج
یکی از عوامل انقالب صنعتی در اروپا شد.
نخس��تین کوره کوپل نیز در س��ال ۱۷۹۴
میالدی توس��ط «ج��ان ویل کینس��ون»
ساخته ش��د و کمک زیادی به کارگاه های
ریخته گری چدن ک��رد .موقعیت چدن در
صنعت با پیدا شدن روش تولید فوالد ارزان
از طری��ق روش��ی به نام «بس��مر» (1856
می�لادی ) کمی تن��زل پیدا ک��رد و بعدا با
س��اخته ش��دن انواع کنورتورها ،کوره های
نفت سوز و شعله ای ،مشکل ذوب فلزات با
درجه حرارت باال اهمیت خود را تا حدودی
از دس��ت داد و ان��واع فوالده��ا و الیاژهای
امروزه ریخته گری پیش��رفت شایانی کرده
که پیشرفت س��ریع و اساسی تکنولوژیکی
این رش��ته در قرون اخیر مش��هود اس��ت.
امروزه ب��دون تردید ریخته گ��ری در تهیه
ح��دود 90درص��د از قطع��ات صنعت��ی
شواهد نشان می دهد
چینی ها حدود 700
سال قبل از میالد به
ریخته گری اهن مبادرت
ورزیدند.چین یکی از
کشورهایی است که فن
ریخته گری و گداختن
فلز را از زمان های قدیم
شروع کرده است
)1روش ریخته گ��ری س��اده ترین راه در صنعت
برای تبدیل س��ریع یک طرح ب��ه قطعه مورد نظر
است.
)2ام��کان تهیه قطع��ات کوچک و بزرگ از چند
گرم تا چند تن در ان وجود دارد.
)3ام��کان تهیه قطعات از جن��س الیاژهایی که
به دلی��ل خصوصیات فلزی ،تولید انها با روش های
دیگر امکانپذیر نیست ،فراهم است.
مهم ترین مثال در این مورد تهیه چدن هاست که
به طور گس��ترده ای مورد اس��تفاده قرار می گیرد و
برخ��ی انواع ان مثل چدن با گرافیت ُکروی (چدن
داکتیل یا نرم) در بعضی موارد حتی جانشین فوالد
شده است.
)4امکان انتخاب و کنترل ترکیب شیمیایی ماده
مذاب ،طرح قطعه و نحوه س��رد ک��ردن ان وجود
دارد .در نتیجه می توان قطعه ای با خواص مکانیکی
مطلوب تولید کرد.
)۵امکان تولید قطعات به تعداد زیاد وجود دارد.
تولید انبوه ریخته گری بس��یار مناس��ب است و در
اس��رع وقت می توان ب��ه تعداد زی��اد از یک قطعه
تولید کرد .به کار بردن قطعات ریخته گری شده در
صنایع ماشینی موید این واقعیت است.
) 6امکان ساخت و تولید اجسام و قطعات پیچیده
وجود دارد.
قطعات پیچیده ای در صنعت مورد نیاز هس��تند
که تولید انها اساس��ا با روش ه��ای دیگر امکانپذیر
نیس��ت ،یا با صرف هزینه ای بسیار زیاد و مشکالت
ف��راوان روبه روس��ت .این مطلب به وی��ژه در مورد
قطعاتی ک��ه دارای طرح های پیچی��ده در داخل و
خارج هس��تند ،مثل پروانه ه��ای پمپ و توربین ها،
صدق می کند.
)۷امکان س��اخت چند قطعه متش��کل یکپارچه
وجود دارد.
با اس��تفاده از روش ریخته گری می توان قطعاتی
تولید کرد که قس��مت های مختلف ان از الیاژهای
متفاوت تش��کیل شده باش��د .مث ً
ال قالب تولید یک
چ��رخ دنده حلزونی از جن��س الیاژ برنز را می توان
تهی��ه کرد در حالی که توپی داخل ان یعنی محل
تماس ان با محور مربوطه از جنس فوالد باشد.
مزایای اقتصادی
3000س��ال قبل از می�لاد جایگزین بعضی
از اش��یای مس��ی ش��د .این ایام که تا ۱۲۰۰
سال قبل از میالد به طول انجامید ،عصر برنز
نامیده می ش��ود و بعد از عصر برنز عصر اهن
اغاز می شود.ش��روع ذوب چدن حدود 2000
س��ال قبل از میالد رخ داده و قطعات تولیدی
عموما به مصرف اش��یای تزئینی رسیده است
و متال��وژی فوالدهای ریختگی به حدود 500
س��ال قبل از میالد نس��بت داده می شود و در
حدود 3000سال قبل از میالد روش ابداعی
قالبسازی با موم در بین النهرین به کار می رفت
ولی قالب های اولیه از نوعی ماس��ه بود و بعدا
با تعبیه ش��کل قالب در س��نگ ب��ه یک نوع
قالب نیمه دائمی دسترسی پیدا شد و کم کم
مردمان چین با ابداع تکنیک قالب های دو تکه
و روش مدل های مومی پیشرفت وسیعی را در
این صنعت پدید اوردند.
ریخته گری چینی ها و ایرانی ها
ش��واهد نش��ان می ده��د چینی ه��ا حدود
700س��ال قبل از میالد به ریخته گری اهن
مب��ادرت ورزیدند چین یکی از کش��ورهایی
اس��ت که فن ریخته گ��ری و گداختن فلز را
از زمان های قدیم ش��روع کرده است .چنانکه
در منطقه «حس��ن لو» (اذربایجان ش��رقی)
که منجر به پیش��رفت قابل مالحظه صنعت
ریخته گری شد.
نخستین ریخته گر جهان
نخستین ش��خصی که به تالیف و تدوین
مطال��ب ریخته گری مبادرت ورزید «انریکو
برینکوگر» متولد 1480و در گذشته 1539
میالدی است .این شخص که اروپاییان او را
پدر صنع��ت ریخته گری می نامند به تحریر
جزئیات حرفه ای ریخته گری در ان زمان با
ذکر تجربیات خود و سایرین همت گماشت
و 3اص��ل عمده ای که مط��رح کرد و هنوز
هم در این صنعت به قوت خود باقی اس��ت
عبارتند از :قالب خ��وب ،ذوب خوب ،الیاژ
و ترکیب مناس��ب که هر ریخته گری ملزم
به رعایت این 3اصل اس��ت .شخصی به نام
«رام��ور» ( 1683-1758می�لادی) ضمن
فعالیت ه��ای خود ب��ه ریخته گ��ری چدن
توجه خاص کرد و موفق به ساختن «چدن
مالیب��ل» ش��د و تاثیر عوام��ل گوناگون بر
روی س��اختمان چدن ها و تهیه چدن های
سفید ،خاکستری و خالدار را نشان داد که
درنتیج��ه چدن به عنوان ی��ک فلز صنعتی
مورد قبول قرار گرفت و ازدیاد مصرف ان،
تولید وسیع ان را به دنبال داشت.
به طور مس��تقیم یا غیرمستقیم نقش دارد.
ماشین ،موتور ،هواپیما ،قطعات کشاورزی،
قطعات صنعتی و حمل ونقل فقط قس��مت
کوچکی از اجس��امی اند که از طریق روش
ریخته گری ،ش��کل می گیرن��د و امروزه در
جه��ان هزاران کارخان��ه ریخته گری وجود
دارن��د که در خدمت صنایع س��نگین مثل
ماشین س��ازی ،صنای��ع متوس��ط و صنایع
سبک قرار دارند.
از س��وی دیگر پیشرفت س��ریع و وسیع
ای��ن صنع��ت و اب��داع روش ه��ای جدید،
مصرف روزاف��زون تولی��دات و تقاضا برای
س��اخت هر چه بیشتر قطعات ،کارخانجات
و صنای��ع ریخته گ��ری را ب��ه تولی��د انبوه
وادار س��اخت و در جوار ان ،تقس��یم بندی
روش ه��ا و درنتیجه تخصص ها انجام ش��د
به طوری ک��ه تمامی کارهایی که در س��ابق
توس��ط یک کارگاه و احتم��اال یک گروه از
افراد انجام می گرفت ،امروزه توسط گروه ها
و متخصصان مشخص و مجزا انجام می شود
و فرایندهای ریخته گری س��ریع و بس��یار
دقیقی توس��عه یافته اند که به وس��یله انها
می توان قطعات را با میزان دقت بسیار باال
تولید کرد.
)1صرفه جوی��ی در تهیه ی��ک قطعه ریخته گری
شده:
ه��رگاه یک قطعه جانش��ین قطع��ات کوچک تر
ش��ود ،مخارج مونت��اژ ،حمل و نقل ،انب��ار و اتالف
صرفه جویی خواهد شد .
)2صرفه جویی در مصالح از نظر وزن قطعه:
ط��راح می تواند ضخامت نقاطی از جس��م را که
زیرنیرو یا فشار قرار نمی گیرد توسط ماهیچه گذاری
و راه های دیگر کاهش داده و از نظر فلز به کار رفته
صرفه جویی هایی صورت گیرد .
مواد مذاب در انجا که الزم باش��د مورد استفاده
قرار گرفته اس��ت و در قسمت هایی که الزم نباشد
توس��ط ماهیچ��ه از ورود ان ب��ه قال��ب جلوگیری
می ش��ود و بدین ترتیب در وزن مذاب صرفه جویی
می شود.
برای ساخت موتور دیزل ،روش ریخته گری از نظر
وزن ۱۴درصد و از نظر مخارج ۵۳درصد با صرفه تر
از طرق دیگر بوده است.
) 3صرفه جوی��ی در مخارج تهیه جس��م از طریق
حذف عملیات تکمیلی.
)۴زم��ان طراح��ی ب��رای تهی��ه قطع��ه از راه
ریخته گری کوتاه ت��ر از زمان مربوطه در روش های
دیگر اس��ت .زی��را مدلی که س��اخته و قالب گیری
می ش��ود برای تولید تمام محصول مورد اس��تفاده
قرار می گیرد.
تاریخچه
روزنامه نگاری در تاریخ معاصر
چاپ نشریات در دوران معاصر از ۱۹۰سال پیش
به وسیله میرزا صالح شیرازی کازرونی که خود دوره
اموزش روزنامه نگاری را در انگلس��تان گذرانده بود،
اغاز می ش��ود .روزنامه های دوره اول با الگوبرداری از
روزنامه های خارجی ایرانیزه ش��ده شروع به فعالیت
کردند .از نظر ش��کل روزنامه های نخس��ت به نوعی
ادامه صفحه ارایی نسخه های خطی و کتاب های چاپ
سنگی بودند تا اینکه ایرانیان فرنگ رفته به ویژه انها
که در عثمانی تجربه کار روزنامه نگاری داشتند پس
از بازگشت به خدمت «دستگاه انطباعات» درامدند
و ت��ا حدودی محتوا و ش��کل روزنامه ها را دگرگون
کردند .ب��ا پای��ان دوره ناصری پای��ه روزنامه نگاری
دولتی لق ش��د اما روزنامه نگاری خصوصی حرفه ای
به وجود نیامد .اولی��ن روزنامه چاپی ایران ،در دوره
س��لطنت «محمدشاه قاجار» به وسیله «میرزا صالح
ش��یرازی کازرونی» در تهران تاس��یس ش��د .اولین
تو پنجم
شماره این نشریه ماهانه که در دوشنبه بیس
ماه محرم ۱۲۵۳قمری منتش��ر ش��د نام بخصوصی
نداش��ت و به ترجمه از واژه فرنگی،Newspaper
(کاغ��ذ اخبار) نامیده می ش��د .از ای��ن روزنامه یک
نسخه در موزه بریتانیا وجود دارد.
صفحه اول یکی از شماره های وقایع اتفاقیه
روزنامه وقایع اتفاقیه نام دومین نشریه فارسی زبان
و روی ه��م رفته ،پس از «کاغذ اخبار» و «روزنامه»
س��ومین نشریه ایران است .این هفته نامه به دستور
می��رزا تق��ی خ��ان امیرکبی��ر در ته��ران در دوران
ناصرالدین ش��اه منتشر می ش��د .نسخه های نفیس
خطی «وقایع اتفاقیه» نخستین روزنامه رسمی ایران
در ارش��یو مطبوعات استان قدس رضوی نگهداری
می شود.
در س��ال ۱۲۷۷قمری که میرزا ابوالحس��ن خان
نقاش باشی ملقب به صنیع الدوله بر انتشارات دولتی
و طب��ع روزنامه نگاری نظارت داش��ت روزنامه وقایع
اتفاقیه پس از ۳س��ال انتش��ار با نام جدید «دولت
علیه ایران» ش��روع به فعالیت ک��رد .روزنامه جدید،
روزنام��ه ای مص��ور بود ک��ه در ان تصاوی��ر بزرگان
مملک��ت ،درباریان و ش��اهزادگان با دق��ت زیاد به
چاپ می رس��ید .این نش��ریه بعد از مدتی انتشار به
روزنامه دولتی تغییر نام داد .انتش��ار این روزنامه تا
س��ال ۱۳۲۴هجری قمری با عن��وان «ایران» ادامه
داش��ت و بعد از مدتی وقفه در سال ۱۳۲۹قمری با
نام «روزنامه رسمی دولت ایران» منتشر شد.
روزنامه ه��ای «وط��ن» و «طل��وع» نی��ز از دیگر
روزنامه های مهم منتشر شده تا پیش از مشروطیت
هس��تند .روزنامه وطن که در س��ال ۱۲۹۳انتش��ار
یافت ،اولین روزنامه ایرانی دوزبانه (فارسی و فرانسه
)La Patriته��ران ب��وده و همچنی��ن نخس��تین
روزنامه ای بود که در تاریخ کش��ور توقیف ش��د .بعد
از اس��تقرار مشروطیت 4روزنامه به نام های مجلس،
ح صادق ،هر روز در
ندای وطن ،حبل المتی��ن و صب
ایران منتشر می شد .روزنامه «مجلس» اخبار مجلس
ش��ورای ملی را بازمی تاباند و زی��ر نظر میرزا محمد
ص��ادق طباطبایی اداره می ش��د .در پی خلع محمد
علی شاه از سلطنت ،روزنامه های متعدد دیگری نیز
در ایران منتشر شد.
در دوره مشروطیت بیداری افکار عمومی به سرعت
و شدت اوج گرفت و روزنامه ها نفوذی عظیم و سهم
مهمی در تجدید حیات اندیش��ه های مردم داشتند.
از روزنامه های مهم دوره مشروطیت که تاثیر زیادی
ی داش��تند می توان به صور اس��رافیل
بر افکار عموم
و ایران نو اش��اره کرد .در این بره��ه از تاریخ ایران،
مطبوع��ات به عنوان نمادهای دموکراس��ی و ازادی
نقش بزرگی در گس��ترش مش��روطیت داشتند .در
پی اعالم فرمان مشروطیت تعداد و تیراژ مطبوعات
افزایش زیادی یافت همان طور که شمارگان روزنامه
مس��اوات که از جراید مهم و موثر انقالب مش��روطه
ش��مرده می ش��د به ۳هزار ،روزنامه صوراسرافیل به
۵ه��زار ،روزنامه مجلس ب��ه تدریج از ۷هزار به ۱۰
هزار و روزنامه انجمن ملی به ۵هزار نس��خه رسید.
به هنگام صدور فرمان مش��روطیت تنها ۲۰روزنامه
و نشریه در ایران منتشر می شد اما در پی اعالم این
فرمان و در مدت زمان مانده از س��ال ۱۳۲۴قمری،
۹۲نشریه ش��امل ۶۴عنوان در تهران ۹ ،عنوان در
اصفهان ۶ ،عن��وان در تبریز ۴ ،عن��وان در همدان،
الهیج��ان و ارومیه هر کدام 2عنوان و کرمانش��اه،
ش��یراز ،مشهد ،بندر انزلی و ش��هرری هر کدام یک
عنوان ،منتشر می شد.
در دوره دوم مش��روطیت قطع نشریه های روزانه
بزرگتر شد ولی شمارگان انها کاهش پیدا کرد .مثال
روزنامه استقالل ایران از 800تا 1000نسخه و ایران
نو که در ان زمان کثیراالنتش��ارترین روزنامه ایران
محس��وب می شد ،بین ۲۵۰۰تا ۳۰۰۰نسخه چاپ
می ش��د ،این کاهش را می توان به دلیل توسعه فقر
عمومی به علت حوادث ناگوار در ان مقطع دانس��ت
در این دوره معموال چندین نفر یک شماره از روزنامه
را به شراکت می خرید و با هم مطالعه می کردند.
14
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
اقتصاد فرهنگ
report@smtnews.ir
تیراژی که برای جمعیت ما کافی نیست
گروه گزارش -مریم ابراهیمی :انچه در بحث اقتصاد فرهنگ در مورد
مطبوع�ات توجه ویژه ای را می طلبد ،این اس�ت ک�ه بی تردید ،قیمت
کاغذ در تعیین قیمت نش�ریه تاثیری مس�تقیم دارد و اس�اس ارزش
مادی و قیمت واقعی نش�ریه بر ان (البته نه فقط بران) اس�توار اس�ت .بررس�ی
هزینه های اصلی و جانبی برای چاپ نشریه موضوع گزارش تحلیلی زیر است.
دش�واری های تهی�ه اب�زار ب�رای
چاپ نشریات
تهی��ه کاغ��ذ مرغوب ب��رای هر مجله
ان هم به قیمت مناس��ب دش��واری های
فراوان��ی به هم��راه دارد .کاغذ به قیمت
روز در ب��ازار موجود اس��ت و البته ثابت
ه��م نمی ماند .ناگفته نماند که کاغذهای
ارزانقیمت در بازار هم موجود اس��ت ،اما
از انج��ا ک��ه ارزش و جایگاه مخاطب در
مورد مجله ه��ای مختلف اهمیت فراوانی
دارد ،باید کیفیت و زمینه مطالب چاپی
نیز درنظر گرفته شود.
هزینه ه��ای جانبی مانن��د حمل ونقل،
ش��یرینگ (بسته بندی با نایلون) و توزیع
ه��م ممکن اس��ت در هر ش��ماره تغییر
داشته باش��د و همین موضوع در تعیین
قیمت نشریه بسیار موثر است.
هزینه ه��ای بخش فن��ی و تحریریه و
کسان دیگری که دس��ت اندر کار چاپ
هستند نیز مشخص است.
ب��ا توجه به اینکه نش��ریه ه��ا پس از
توزیع ،تعدادی برگش��تی دارد ،بخش��ی
از س��رمایه گذاری به ش��مار م��ی رود که
ممکن اس��ت ماه ها و سال ها طول بکشد
که بازگردد .ب��ا در نظر گرفتن همه این
موارد ،قیمت تمام شده تعیین می شود.
گرانی کاغذ
در س��الی که گذش��ت ،گران��ی کاغذ،
قیم��ت روزنامه ه��ا را ب��اال ب��رد .بعضی
از روزنامه ه��ا مانن��د همش��هری مجبور
50درصد افزایش
شدند در میانه س��ال
قیمت داش��ته باش��ند و بعض��ی دیگر،
مثل اطالعات با ح��ذف صفحات الیی و
ضمیمه اگهی ها ،ای��ن افزایش قیمت را
جبران کردند.
روزنام��ه کیهان با افزای��ش قیمت 60
درصدی اش ،اولین روزنامه ای اس��ت که
قیمت فروش را باال برده و از 300تومان
به 500تومان رس��انده است .رقمی که
حاال در بین روزنامه های عمومی کشور،
«میانه» به ش��مار م��ی رود ،اما تا پیش از
حذف یاران��ه کاغذ ،می توانس��ت قیمت
فروش یک مجله 64صفحه ای باشد.
یاران��ه کاغذ از س��ال 87قطع ش��د و
بع��د از ان نش��ریات مجب��ور ب��ه خرید
کاغذ با ارز ازاد شدند .معاون مطبوعاتی
وزارت ارش��اد در ان زم��ان دلی��ل قطع
یاران��ه کاغ��ذ را بن��د «ز» م��اده 104
قان��ون برنامه چهارم توس��عه اقتصادی،
اجتماع��ی و فرهنگ��ی دانس��ت و گفت
ک��ه بر اس��اس این ماده قانونی ش��ورای
اقتصاد ،دیگر کاغذ دولتی وارد نمی شود.
تا پیش از جهش بلند قیمت دالر در سال
،90تامی��ن هزینه های کاغ��ذ با ارز ازاد
وضعیت نشریات را بحرانی نکرده بود ،اما
حاال در ش��رایطی که نشریات مجبور به
معامله کاغذ با ارز 3هزار تومانی هستند،
باال بردن قیمت و کم کردن صفحات تنها
گزینه پیش روی انها است.
در حال حاضر ،حداقل قیمتی که برای
ی��ک روزنامه پرداخت می ش��ود از 200
تومان تا 1000تومان است .در این بین،
روزنامه ه��ای 500 ،400 ،300و 700
تومانی هم هستند.
در حال حاضر ،برای خرید یک روزنامه
300تومانی باید از می��ان روزنامه هایی
که نزدیک ای��ن قیمت را دارن��د ،مانند
اطالعات ،ایران ،جمهوری اسالمی ،ابرار
و اسیا یک کدام را انتخاب کنید که البته
ایران با 32صفحه حجیم ترین انهاس��ت
و بقیه روزنامه ه��ای این رده قیمتی 16
صفحه دارند.
در بی��ن روزنامه ه��ای 500تومان��ی،
انتخ��اب ش��ما یک��ی از روزنامه ه��ای
همش��هری ،جام ج��م ،کیه��ان ،دنی��ای
اقتص��اد ،هف��ت صب��ح ،تهران ام��روز و
خراسان خواهد بود .در میان روزنامه های
1000تومان��ی نیز گزینه ه��ای فراوانی
وج��ود دارد که مخاطبان باز هم از میان
انه��ا گزینه ی��ا گزینه ه��ای محدودی را
انتخاب می کنند.
افزای�ش قیم�ت روزنام�ه و بن�گاه
خصوصی
درحال��ی قیم��ت روزنام��ه ای��ران هم
افزای��ش پی��دا کرد ک��ه از نظ��ر مالی و
اقتص��ادی به صورت یک بنگاه خصوصی
اداره می ش��ود و درامد ان حاصل چاپ
اگهی های بازرگانی اس��ت و هیچ ردیف
بودجه و کمک دولتی ندارد.
ب��ه ط��ور کل��ی می ت��وان گف��ت؛ اغلب
روزنامه ه��ا به ناچار برای تامین بخش��ی از
هزینه های خود به حمایت خوانندگان نیاز
دارند.
سقوط نسبت سرانه
انتشار مطبوعات دالیل
متعددی دارد .بخش
قابل توجهی از علل بروز
این وضعیت ،بی توجهی
سرمایه گذاران و مالکان
رسانه نسبت به ایجاد
زیرساخت های ضروری
برای تاسیس یک
سازمان رسانه ای ،قبل از
انتشار است
نظر قرار داد .ج��ای خالی خرید روزنامه
در س��بد کاالهای خانواده باعث شده که
تعداد انتش��ار روزنامه در سقف حداقلی
بماند و روزنامه خوانی در س��طح نازلی از
ان قرار گیرد.
نقش نشریات عامه پسند
مخاطبان نش��ریات عامه پسند معموال
از اکثریتی هستند که از ثروت اقتصادی
و موقعی��ت فرهنگی ،س��همی نه چندان
قاب��ل توجه به انها رس��یده اس��ت .این
قش��ر فرهنگی عموما از نظر اقتصادی در
س��طحی متوس��ط و ضعیف قرار دارند و
بنا بر موقعیت ش��ان ،هم��واره خود را در
برابر منابع و نهاده��ای فرهنگی ،مهم و
قوی می دانند.
در می��ان فعالیت ه��ای نش��ریات ب��ه
اصطالح زرد ،توانای��ی مقابله با نهادهای
نخبه گ��رای فرهنگی وج��ود ندارد و این
مقابل��ه را نیز به نفع خ��ود نمی داند .به
همین دلیل ،روزنامه های نخبه گرا عمدتا
از چش��م مردم از عوامل نهادهای قدرت
فرهنگی و حتی ثروت اجتماعی به شمار
می روند و باعث رش��د اقتص��اد فرهنگ
به گزارش ایسنا ،یک مدرس دانشگاه با
نگارش متنی با عنوان «اقتصاد مطبوعات
در گ��رداب تورم و رک��ود» گفته بود که
ورشکس��تگی مطبوعات مانند شکس��ت
تج��اری س��ازمان ها و بنگاه ه��ای بزرگ
نیس��ت که پرس��روصدا و پرهیاهو باشد،
بلکه خاموش است و خزنده ،اما فراگیر.
اگرچ��ه ام��ارو ارق��ام دقیق��ی از
ش��اخص های کمی اقتصادی مطبوعات
کش��ور دراختیار نیس��ت ،اما گفتار اخیر
معاونت امور مطبوعاتی و اطالع رس��انی
فرهنگ و ارش��اد اس�لامی درباره «تیراژ
ی��ک میلیونی روزنامه ه��ا» ،گویای وضع
اقتصاد مطبوعات کشور است.
سقوط نسبت س��رانه انتشار مطبوعات
دالیل متعددی دارد .بخش قابل توجهی
از عل��ل ب��روز این وضعی��ت ،بی توجهی
س��رمایه گذاران و مالکان رس��انه نسبت
به ایجاد زیرس��اخت های ض��روری برای
تاس��یس یک سازمان رس��انه ای ،قبل از
انتش��ار اس��ت .در بحث اقتصادی دیگر،
تحریریه قلب روزنامه نیس��ت و پیش از
انتشار ،تدابیر اساسی برای سرمایه گذاری
در بخ��ش زنجی��ره تامین انتش��ار یعنی
بخش های لجستیک ،حسابداری ،حقوق
و دستمزد ،روش ها و تشکیالت منسجم،
مدیریت توزیع ،چاپ ،اگهی ها ،مدیریت
بازاریابی ،مدیریت رواب��ط عمومی(ویژه
روزنامه ) و س��ایر بخش ه��ا نیز اهمیت
دارند.
مهم تری�ن ث�روت و دارای�ی یک
روزنامه
روغنی ها ،سرپرست موسسه مطبوعاتی
ایران در پایان ستون «اول دفتر» روزنامه
ای��ران ابراز امیدواری کرده که با حمایت
خوانن��دگان روزنام��ه و بهره گی��ری از
پیش��نهادها ،ایران در مس��یری حرفه ای
گام ب��ردارد .می��زان نش��ر ی��ا «تیراژ»
روزنامه ها ش��اخص دیگری است که در
ش��ناخت جای��گاه مطبوعات م��ورد نقد
و بررس��ی ق��رار می گیرد .اگر ب��ه تعداد
مخاطبان روزنامه ها واقع گرایانه بنگریم،
تی��راژ روزنامه های��ی ک��ه در کش��ور ما
منتشر می شود ،نس��بت به روزنامه های
کشورهای پیشرفته و درحال توسعه قابل
مقایسه نیست .مثال درکشوری تیراژ یک
روزنامه درحدی است که هر 3نفر ،یک
روزنامه دارند و این تیراژ در مورد کشور
م��ا حداقل برای ش��اید صد س��ال دیگر
(بدون احتس��اب رسانه های الکترونیکی)
شدنی باش��د .بنابر گفته اقتصاددانان در
سنجش سبد نیازهای خانواده ها یکی از
معیارهای مهم ،خرید کاال های فرهنگی
اس��ت و یکی از مهم ترین ه��ای ان باید
تهیه روزنامه باشد .البته مشکالت درامد
و هزینه ه��ا در خانواده ه��ا را نیز باید مد
نیز هس��تند .در صورتی که روزنامه های
عامه پسند ،به دلیل استقالل مالی نسبی
ک��ه از طریق وابستگی ش��ان ب��ه قدرت
خرید مردم ،به دست می اورند ،می توانند
تصوی��ری از وقایع ارائه دهند که چندان
با روایت م��ورد نظر نهاده��ای فرهنگی
نخبه گرا همخوانی ندارد .به همین دلیل،
نش��ریات عامه پس��ند گرفتارکارک��ردی
نادرست اند و عبارت از ان است که برای
مطالب خود ،نیازی به ارائه دلیل منطقی
و علمی احس��اس نمی کنن��د .به همین
دلیل هم می توانند به گسترش و توسعه
شایعات بی پایه دامن بزنند.
تعدادی از کارشناسان در حوزه مطبوعات
ب��ر این عقیده اند که تا زمانی که مطبوعات
از یارانه اس��تفاده می کنن��د ،روزنامه ای به
معنای واقعی وجود نخواهد داشت.
دلی�ل اقتص�ادی ورشکس�تگی
تعدادی از روزنامه ها
یک کارش��ناس اقتصاد رس��انه ،دلیل
ورشکس��تگی و تعطیل ش��دن ش��ماری
ی چه
از مطبوع��ات کش��ور (چ��ه محل��
سراس��ری) را به وضعیت رکود تورمی و
انگاه بروز رکود اقتصادی مربوط می داند.
مهم تری��ن دارایی ی��ک روزنامه پس از
خوانندگانش« ،مجوز انتش��ار» به شمار
م��ی رود و ناشر(مدیرمس��ئول ،صاح��ب
امتی��از ،مالک یا هر عن��وان دیگری) به
جای س��رمایه گذاری در زیرساخت های
روزنام��ه داری ،در نهایت هنگام انتش��ار،
در فک��ر تامی��ن هزینه ه��ای روز اقالمی
نظی��ر چاپ ،کاغ��ذ ،دس��تمزد کارکنان
(س��رفصل هزینه های عملیاتی) اس��ت،
بنابراین انحراف در برنامه های میان مدت
و کاهش می��زان موفقی��ت روزنامه ها یا
س��ایر نشریات ،امری کامال طبیعی است
چراکه س��ازمان ی��ک روزنام��ه همانند
س��ایر واحدهای خدمات��ی و صنعتی ،به
زیر ساخت های اساسی نیاز دارد.
واقعی��ت این اس��ت ک��ه روزنامه داران
براس��اس الگوهای سنتی کس��ب و کار
مطبوعاتی اق��دام به راه ان��دازی روزنامه
می کنند و غالبا به این نکته توجه ندارند
که فعالیت موسسات مطبوعاتی نیازمند
خل��ق یک بن��گاه رس��انه ای ب��ا اهداف
اقتصادی اس��ت .متاس��فانه ی��ک تفکر
نادرس��ت در میان مطبوعات کشور ما از
گذشته وجود داشته و دارد که روزنامه ها
نبای��د فعالی��ت اقتص��ادی در زمین��ه
کارکردهای خودش��ان داش��ته باش��ند.
بی انکه بدانیم در عصر توسعه شبکه های
اجتماعی و رس��انه های اجتماعی ،دیگر
ام��کان کس��ب درام��د کاف��ی از محل
تک فروش��ی برای موسس��ات مطبوعاتی
میسر نیست.
تاکنون هی��چ براورد ،تحقیق و ارزیابی
دقیقی از ان��دازه اقتصاد مطبوعات انجام
نش��ده اس��ت یا اطالعات جامعی درباره
ارزش س��رمایه گذاری ،میانگی��ن ن��رخ
بازگش��ت س��رمایه گذاری ،درامدزای��ی
و س��وداوری ،گ��ردش مال��ی س��االنه،
ارزش خال��ص دارایی(دفتری و جاری)،
نس��بت درامد یا س��ود به دارایی ،درامد
حاصل از ف��روش عملیاتی(فروش فضای
اگهی،ضمایم تبلیغی،انتشار ویژه نامه ها،
تک فروش��ی ،فروش محتوای��ی ،اجرای
مدیری��ت رویداد ،واگذاری برند یا لوگو)،
صورت نگرفته اس��ت .فقط گزارش های
ادواری درباره پرداخت یارانه ها از س��وی
وزارت ارشاد و ارزش توزیع اگهی دولتی
در نشریات ان هم با تاخیر دیده می شود.
براس��اس اماری که از س��وی معاونت
مطبوعاتی و اطالع رسانی وزارت فرهنگ
و ارش��اد اسالمی در سال گذشته منتشر
ش��د ،تعداد 5ه��زارو 679مج��وز صادر
ش��ده بود که از این تع��داد فقط 2هزار
و 635نش��ریه فعالی��ت داش��تند .یعنی
چیزی حدود 46درصد مجوزها فعالیت
داش��ته و 56درصد در سراس��ر کش��ور
به دالیل متعدد درگ��ردش فعالیت قرار
نداش��ته اند .جالب اینکه تمرکز فعالیت و
س��رمایه گذاری بخش خصوصی و دولتی
در مطبوعات در اس��تان تهران قراردارد.
از کل مجوزهای ص��ادره ،معادل 2هزار
و 986فقره متعلق به استان تهران بوده
که از ای��ن تعداد معادل 1349نش��ریه
یعن��ی میزانی نزدیک ب��ه 45درصد در
مرکز فعالیت داشته اند.
بورس
economy@smtnews.ir
کارشناسان در گفت و گو با
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
پیشنهاد کردند
15
راهکارهای افزایش جذابیت بازار سرمایه
کیمیا بامدادیان -گروه اقتصاد :اقتصاد کشور از سال گذشته در
رک�ودی عمیق فرو رفته و این رکود نه تنها بازار س�رمایه ،بلکه
همه بازارهای کش�ور را دامن گیر کرده بود .در سال های گذشته
نوسانات پی درپی قیمت دالر و سکه ،باعث افزایش جذابیت این
بازارها شد و نقدینگی های مردمی را به سمت بازارهای غیرمولد
هدای�ت کرد .ام�ا ازانجایی که ای�ن بازارها در تولی�د و اقتصاد
کش�ور کاربردی ندارند ،نتوانس�تند چرخه اقتصاد را به حرکت
دراورن�د .ام�روزه بازار طال و س�که در رکود عمیق�ی فرورفته
و س�رمایه گذاران دیگ�ر به فکر کس�ب س�ود از ای�ن بازارهای
غیرتولی�دی نخواهند بود .اما بورس بع�د از رکود چند ماهه به
دلیل مثبت شدن رشد اقتصادی و همچنین چشم انداز روشن از
مذاکرات هسته ای روزهای بهتری را سپری می کند.
بنابراین باید راهکاری اندیش�ید تا در چنین ش�رایطی که دیگر
بازارهای رقیب بازار س�رمایه از رکود نسبی برخوردار هستند،
ب�ورس را ج�ذاب ک�رده و اف�راد را از مزایای ان مطل�ع کنیم.
چراک�ه کارشناس�ان معتقدند ک�ه افراد بس�یاری از مزیت های
س�رمایه گذاری در ب�ازار س�رمایه اگاه�ی ندارن�د و ان را تنها
معامل�ه ای س�فته بازی قلم�داد می کنند ،بنابراین ب�رای جذاب
ک�ردن این بازار بای�د عموم م�ردم را با جذابیت ه�ای بورس و
همچنی�ن نقش ان در افزایش تولید و درنتیجه میزان اش�تغال
در کشور اشنا کرد.
بورس نیازمند توجه دولت
در همی��ن رابط��ه مصطفی امید
قائم��ی ،مدیرعام��ل ش��رکت
س��رمایه گذاری مهر ایندگان در
در م��ورد
گفت وگ��و ب��ا
راهکاره��ای جذاب ک��ردن بازار
س��رمایه ،اظهار کرد :برای انکه بتوان افراد را به س��وی
بازار سرمایه ترغیب کرد ،باید اطمینان و ارامش را برای
سرمایه گذاران در بلندمدت فراهم کرد.
وی ب��ا اش��اره ب��ه اینک��ه در س��ال های گذش��ته با
ش��رکت های س��وداور به صورتی برخورد شده تا میزان
س��ود انها کاهش یابد ،گفت :برای نمونه در س��ال های
گذشته هنگامی که شرکت های بیمه ای سوداور شدند،
برایش��ان عوارض��ی مانند ع��وارض نی��روی انتظامی و
عوارضی از محل وزارت بهداشت تعیین شد یا هنگامی
که بانک ها سوداور شدند ،میزان حق الوکاله انها کاهش
یافت و همچنین هنگامی که پتروشیمی ها به سوداوری
رسیدند ،نرخ گازشان را افزایش دادند .اما درحال حاضر
نباید با شرکت هایی که در بورس به سوداوری می رسند
چنین برخوردهایی را داش��ته باش��ند ،زیرا این موضوع
باعث خواهد شد تا بنگاه هایی که در بورس حضور دارند
و اطالعات شان را به صورت شفاف بیان می کنند ،از بازار
سرمایه خارج شوند و به س��مت اقتصادهای غیرشفاف
یا بازارهایی که از ش��فافیت کمتری برخوردار هستند،
حرکت کنند.
امیدقائمی تغییر دائمی قوانی��ن و تصمیم گیری های
لحظه ای را برای سرنوشت شرکت ها به نفع بازار سرمایه
و اقتصاد کش��ور ندانس��ت و بیان کرد :هنگامی که قرار
اس��ت تصمیماتی در حوزه اقتصاد کش��ور گرفته شود،
باید وضعیت س��رمایه گذاران در بلندم��دت نیز مدنظر
ق��رار گیرد .ب��ه عبارت دیگر اه��داف کالن اقتصادی به
گونه ای طراحی شود تا سرمایه گذاران بتوانند به صورت
بلندم��دت در بازار حضور پیدا کنند .به این ترتیب باید
دولت و مجلس ش��ورای اس�لامی مناف��ع طوالنی مدت
سرمایه گذاران را در سیاست های شان در نظر بگیرند.
زیر ذره بین
امید قائمی ب��رای جذاب کردن بازار س��رمایه اعمال
سیاست های تخفیف و معافیت مالیاتی را چندان مناسب
ندانس��ت و بیان کرد :شرکت های فعال در بازار سرمایه
هرکدام به انواع مختلف از معافیت های مالیاتی استفاده
می کنند که از ان جمله می توان به معافیت های مالیاتی
فعالی��ت در مناط��ق محروم و همچنی��ن معافیت هایی
مالیاتی ناش��ی از صادرات کاال اشاره کرد .در نتیجه باید
امتیازهای بیش��تری را برای بنگاه ه��ای فعال در بورس
لحاظ کرد.
وی یکی دیگر از راهکارهای جذاب کردن بازار سرمایه
را سوداوری بهتر شرکت های حاضر در این بازار دانست
و اظهار کرد :باید راهکارهایی فراهم شود تا شرکت های
بورس��ی بتوانند به سودهای باالتری دست یابند .به این
ترتیب افرادی که به دنبال کسب منافع بیشتر هستند،
با قبول ریسک مناسب ،جذب بازار سرمایه خواهند شد.
ابزارهای متفاوت
در همین خصوص احس��ان رضاپ��ور نیکرو ،عضو هیات
مدیره ش��رکت مشاور س��رمایه گذاری اگاه در گفت وگو
با
در مورد جذاب کردن بازار س��رمایه ،بیان کرد :
بازار س��رمایه باید بتواند ابزارهای متفاوتی را براس��اس
میزان ریس��ک پذیری افراد ارائه کن��د و به عبارتی این
ابزارها به صورت مناس��بی ریس��ک های بازار را پوشش
دهند.
وی جذابیت بورس را نیازمند ثبات اقتصادی و کاهش
نوس��ان های نرخ ارزی کشور دانس��ت و اظهار کرد :باید
س��ازمان بورس با طراحی ابزارهای مناسب ،ارزش پول
س��هامداران را در مقابل نرخ ارز بیمه کند .زیرا بسیاری
از افرادی از ترس بی ارزش ش��دن پول ش��ان انها را در
بورس سرمایه گذاری نمی کنند .برای نمونه هنگامی که
سرمایه گذاران خارجی به بورس تهران وارد می شوند ،با
وجود کس��ب س��ود به دلیل افزایش ارزش دالر در بازار
داخل ،اگرچه در ظاهر س��ود از س��رمایه گذاری کسب
ی انها هیچ تغییری
کرده است ،ولی در عمل میزان دارای
نکرده است.
رضاپور نیکرو به فرهنگ س��ازی و شناساندن ابزارهای
بازار س��رمایه برای جذاب کردن ان اشاره کرد و گفت:
ب��ه دلیل انک��ه اکثر اف��راد جامعه به موضوع س��هام و
س��هامداری و همچنی��ن معامالت این بازار به چش��م
معامله ه��ای س��فته بازی ن��گاه می کنند ،از ای��ن بازار
استقبال چندانی نمی شود.
وی ب��ه ضرورت اصالح نگاه عم��وم جامعه با فرهنگ
س��رمایه گذاری و س��هامداری اش��اره کرد و اف��زود :با
اس��تفاده از تبلیغ��ات گس��ترده و همچنی��ن از طریق
رس��انه های گروهی باید اموزش های الزم صورت گیرد
تا افراد جامعه متقاعد شوند که با سرمایه گذاری در این
ب��ازار می توانند به تولید و به حرک��ت در اوردن چرخه
اقتصادی و در نهایت افزایش اش��تغال در کش��ور کمک
کنند.
رضاپ��ور نیکرو با اش��اره به وجود
فضای بی اعتمادی نسبت به بازار
س��رمایه ،اظهار ک��رد :اکثر افراد
جامعه ب��ه گزارش ه��ای مالی و
عملکرد ش��رکت ها که ازس��وی
مدیران انها ارائه می ش��ود اطمینان کاف��ی ندارند .اگر
مدی��ران ش��رکت ها و بنگاه ه��ای اقتص��ادی ارتباطات
بیش��تری را با سهامدارن برقرار کنند ،افراد بیشتری نیز
به انها اعتماد خواهند کرد .همچنین شرکت ها می توانند
با اطالع رس��انی و ش��فاف سازی مناس��ب برای جذاب
کردن بازار سرمایه گام بردارند.
وی ب��ه تبیین مزای��ای س��رمایه گذاری در بورس در
مقایسه با دیگر بازارهای موازی اشاره کرد و گفت :فرایند
انجام معامله در بازار س��رمایه بسیار امن است و ریسک
انجام معامالت در بورس بسیار پایین تر از دیگر بازارهای
موازی مانند مس��کن و سکه است .برای نمونه هنگامی
که افراد به س��رمایه گذاری در مس��کن می پردازند ،باید
میزان ریس��ک معامالتی باالیی را بپذیرند که مهم ترین
ان نقدش��وندگی در این بازار است .یا هنگامی که افراد
به خرید س��که می پردازند برای نگ��ه داری از ان دچار
مشکالتی خواهند شد اما در بازار سرمایه پول به راحتی
از حس��اب افراد انتقال می یابد و به س��رعت سهام مورد
نظر به نام سرمایه گذار صادر خواهد شد.
دودستگی سهامداران در بورس
محمدمهدی عاش�ور خانی -گروه اقتصاد :روز
گذش��ته بازار س��هام در حالی فعالیت خ��ود را اغاز
کرد که از نشس��ت سه جانبه ایران ،امریکا و اتحادیه
اروپا خبر خاصی منتش��ر نشده اس��ت .اظهار نظر ها
در خصوص مذاکرات هس��ته ای بیانگر ان اس��ت که
طرفین در تالش حداکثری برای رس��یدن به توافق
هستند اما هنوز اختالف ها رفع نشده و امکان تمدید
زمان مذاکرات وجود دارد.
بازار سهام روز گذشته منطقی رفتار کرد و با وجود
انکه س��رمایه گذاران انتظار روز پر عرضه ای داشتند،
اما حضور برخی خریداران س��بب شد تا بازار با رشد
همراه ش��ود .در حال حاضر دو دسته در تاالر حافظ
حضور دارند .گروهی از سرمایه گذاران که تا مشخص
ش��دن نتیجه مذاکرات نظاره گر خواهند بود و تعداد
زیاد دیگری نیز نسبت به مذاکرات خوشبین هستند.
در این ش��رایط کارشناس��ان به سهامداران توصیه
می کنند منطقی رفتار کنن��د و برای خرید به دنبال
س��هامی با ش��رایط بنیادی مناسب باش��ند و صرفا
به دلیل خوشبینی به مذاکرات ،اقدام به خرید نکنند.
در خبره��ای اقتص��ادی قرار اس��ت موض��وع نرخ
خوراک پتروشیمی ها در مجلس تعیین تکلیف شود
و ب��ا ثبت قرارداد 10س��اله برای خوراک ،ریس��ک
نوس��ان قیمت خوراک و ابهامات مربوط به ان را به
حداقل برسانند.
این روزها انتظار نوسانات شدیدی از بازار نمی رود
بر همین اساس هم روز گذشته بازار با نوسانی اندک
ب��ه کار خود پایان داد .روز گذش��ته ب��ازار در مقابل
سطح مقاومت خود ایس��تادگی خوبی از خود نشان
داد که ما را به ادامه مس��یر صعودی به شیب بسیار
کم امیدوار می کند.
اما در می��ان صنایع بازار ،گروه خ��ودرو همچنان
پر توجه اس��ت .این گروه با خوش��بینی به مذاکرات
هسته ای و نیز تمایل خارجی ها برای سرمایه گذاری
در این بخش بیشتر از سایر گروه ها مورد اقبال بازار
قرار گرفته است.
در نگاهی کلی به معامالت روز گذش��ته ،نمادهای
مثبت گ��روه پتروش��یمی و ش��یمیایی ،خودرویی،
س��رمایه گذاری و بیمه در حمایت از شاخص ها تاثیر
شایانی داش��تند .در مقابل فشار محسوسی از سوی
نمادهای رو به افول گروه هایی همچون چندرشته ای
صنعتی ،فنی مهندس��ی ،بانکی ،مخاب��رات ،فلزی و
معدنی بر این نماگر وارد امد .روز گذش��ته شاخص
کل بورس با رش��دی 7واحدی ب��ه 76هزار و 560
واحد رسید .ش��اخص صنعت نیز 20واحد صعودی
شد .همچنین در این روز شاخص بازار اول در حالی
88واحد افت کرد که ش��اخص بازار دوم 634واحد
نزول را ثبت کرد.
گفتنی است ،امروز نمادهای هلدینگ خلیج فارس،
سایپا و پتروشیمی خارک با بیشترین تاثیر مثبت بر
ش��اخص رشد این متغیر را رقم زدند و این در حالی
بود که س��رمایه گذاری صندوق بازنشس��تگی ،مپنا،
بانک پاس��ارگاد و ملی مس با بیش��ترین تاثیر منفی
بر شاخص مانع رشد بیشتر ان شدند.
در معامالت روز گذش��ته بورس ،سهامداران بیش
از 993میلیون برگه س��هم و حق تقدم را به ارزش
2ه��زار و 672میلی��ارد ری��ال در 87ه��زار نوب��ت
معامالتی دس��ت به دس��ت کردند که درنتیجه ان،
حجم و ارزش معامالت نس��بت به روز گذشته رشد
کرد .به این ترتیب حجم معامالت 13درصد و ارزش
معامالت 10درصد رشد کرد.
در ب��ازار دیروز خودرویی ها ،گ��روه مالی و بانک ها
با بیش��ترین حجم و ارزش معامالت در صدر برترین
گروه های صنعتی قرار گرفتند.
همچنین شاخص صنایع سایر معادن ،ماشین االت
و ابزار پزشکی بیشترین رشد را داشتند.
س��هامداران نماده��ای بیم��ه اس��یا ،بین المللی
محصوالت پارس ،کاش��ی و س��رامیک ساوه ،المپ
پارس ش��هاب ،تامین ماسه ریخته گری ،توریستی و
رفاهی ابادگران و نوس��ازی و ساختمان تهران شاهد
رشد قیمت حداکثری در این نمادها بودند.
ای��ن در حالی بود ک��ه الومراد ،کاب��ل البرز ،نورد
الومینیوم ،سایپا شیشه ،قند مرودشت ،توسعه شهری
توس گستر و سیمان دورود با بیشترین کاهش قیمت
در انتهای جدول معامالت قرار گرفتند.
طوالنی ترین صف های خرید نیز متعلق به نمادهای
س��رمایه گذاری صنایع پتروشیمی ،س��رمایه گذاری
سایپا ،ایران ترانسفو ،ایران خودرو دیزل ،کربن ایران،
تامین ماسه ریخته گری و ایران یاسا تایر بود.
سهامداران فوالد امیرکبیر کاشان ،پارس پامچال،
پارس الکتری��ک ،بانک تجارت ،داروس��ازی اکس��یر،
س��یمان دورود و صندوق سرمایه گذاری صنوین نیز
با س��نگین ترین صف های فروش ب��ه کار خود پایان
دادند .گفتنی است ،س��ایپا بیشترین حجم و ارزش
معامالت را داش��ت .پ��س از ان بان��ک کارافرین با
معامله ای بلوکی بیش��ترین حجم و ارزش معامالت
را ثبت کرد.
روی خط خبر
نهایی شدن پذیرش 15شرکت
در فرابورس
مدیرعام��ل فراب��ورس
ای��ران با اعالم ای��ن خبر که
رون��د پذیرش ش��رکت ها در
فراب��ورس ب��ا س��رعت انجام
می ش��ود ،ب��ه نهایی ش��دن
پذیرش 15ش��رکت اشاره کرد و گفت 11 :شرکت
جدی��د از جمله یک نی��روگاه زیرمجموع ه مپنا هم
درخواست پذیرش ارائه کرد ه است.
به گزارش سنا ،امیر هامونی در پاسخ به این سوال
که با وجود وارد نشدن شرکت های جدید در طول
ماه های گذش��ته در فرابورس ،پذیرش ش��رکت ها
در چه وضعیت��ی قرار دارد ،گف��ت :برخالف اینکه
ش��رکت ها به دلیل رکود وارد بازار عرضه نش��دند،
پذیرش انها به س��رعت انجام می ش��د .وی با اشاره
به اینکه تاکنون 15شرکت جدید پذیرش شده اند،
گفت 11 :شرکت هم در دستور کار بررسی پذیرش
در بازارهای مختلف فرابورس هس��تند .مدیرعامل
فرابورس ایران همچنین از ورود یک نیروگاه جدید
به فرابورس خبر داد و گفت :یکی از زیرمجموعه های
گروه مپنا یعنی نیروگاه برق س��نندج ،درخواس��ت
ورود به فرابورس را ارسال کرده که در حال بررسی
ان هس��تیم .یاداور می ش��ود ،اخرین عرض ه اولیه
سهام در فرابورس مربوط به یک شرکت ساختمانی
نزدی��ک به 3ماه پیش ب��ود و طبق اطالعیه جدید
قرار اس��ت فردا تعداد 60میلیون سهم معادل 10
درصد از سهام شرکت بهمن لیزینگ (سهامی عام)
برای اولین بار پس از پذیرش در بازار اول فرابورس
ایران در نماد ولبهمن 1عرضه شود.
محصوالت پتروشیمی
خارج از بورس عرضه نمی شود
محص��والت پتروش��یمی براس��اس مصوبه ه��ای
موجود همچنان در بورس کاال عرضه می شود.
به گزارش سنا ،رییس دفتر توسعه صنایع پایین
دس��تی پتروش��یمی اظهار کرد :خبر منتشر شده
مبنی بر خروج ۲۰درصد محصوالت پتروش��یمی از
بورس کاالی ایران نادرست است.
رض��ا محتش��می پور اف��زود :همزمان ب��ا اجرای
دس��تورالعمل وزارت صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت
مبنی بر ازادس��ازی قیمت محصوالت پتروش��یمی
اکنون معامله ها در بورس کاال به تعادل رس��یده و
ش��فاف است .وی ادامه داد :نحوه عرضه محصوالت
پتروش��یمی هیچ گون��ه تغییری نک��رده و کماکان
عرضه ها براس��اس مصوب��ه وزارت صنعت ،معدن و
تجارت در حال انجام اس��ت .بر اساس این گزارش،
معامله های پلیمری و شیمیایی در بورس کاال روند
قاب��ل قبولی دارد که در این مس��یر ،افزایش حجم
عرضه ها ،منطقی تر و ش��فاف تر ش��دن بازار ،حذف
واسطه گری و ازادی عمل بیشتر برای مصرف کننده
واقع��ی در ب��ورس کاال مهم تری��ن دس��تاوردهای
دستورالعمل وزارت صنعت ،معدن و تجارت است.
رونق در رینگ کشاورزی
دی��روز 100 ،ت��ن کنجاله کل��زا پلیت نیش��ابور به
قیم��ت پایه 12ه��زار و 350ریال در هر کیلو در تاالر
محصوالت کشاورزی بورس کاالی ایران عرضه شد .به
گزارش بورس کاال ،تاالر مذکور همچنین شاهد عرضه
150تن کنجاله سویا پلیت ارژانتین به قیمت پایه 17
هزار و 190ریال بود .جودامی قزاقس��تان نیز با حجم
400تن و به قیمت پایه 9210ریال در هر کیلو راهی
تاالر معامالت شد .از دیگر محصوالت کشاورزی عرضه
ش��ده در ای��ن روز می توان به یکهزار ت��ن گندم دروم
کهگیلویه و بویراحمد 250 ،تن قند کارخانه بردس��یر
کرمان 500 ،تن گندم دروم خوزس��تان و 65تن ذرت
دانه ای کرمانش��اه اش��اره کرد .بر اس��اس این گزارش،
ش��رکت فوالد مبارکه اصفهان با ورق گرم ،Cبا قیمت
پایه 17هزار و 77ریال در هر کیلو در تاالر محصوالت
صنعتی و معدنی حاضر شد .این شرکت همچنین 28
هزار و 600تن ورق گرم Bرا راهی تاالر معامالت کرد.
از دیگر محصوالت عرضه ش��ده ش��رکت فوالد مبارکه
اصفهان در این روز می توان به 6هزار تن ورق سرد Bو
چهار هزار تن ورق گالوانیزه Gاشاره کرد .شرکت فوالد
خوزستان نیز با 10هزار تن شمش بلوم به قیمت پایه
15ه��زار و 290ری��ال در هر کیلو در تاالر محصوالت
صنعتی و معدنی حضور یافت.
نرخ سکه و ارز
عنوان
خرید (ریال)
فروش(ریال)
سکه یک گرمی
1,620,000
1,690,000
سکه ربع
2,570,000
2,640,000
سکه نیم
4,500,000
4,560,000
سکه امامی
8,995,000
9,035,000
سکه بهار ازادی
8,980,000
9,030,000
1گرم طال
908,800
926,000
1مثقال طال
3,990,000
4,010,000
نوع ارز
خرید(ریال)
فروش(ریال)
دالر امریکا
32350
32450
یورو
40650
40800
پوند انگلیس
51700
51850
فرانکسوئیس
33850
34200
لیر ترکیه
14440
14560
ریال عربستان
8400
8600
رینگت مالزی
9900
9990
16
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
معادن در اینه بورس
نام شرکت
(ریال)
اخرین قیمت
درصد تغییر حجم معامالت
مقدار شاخص
زراعت01-
7520.7
0.996441281
ذغال سنگ10-
1084.3
1.783535154
استخراجنفتجزکشف11
864.9
-0.299711816
کانه فلزی13-
17087.2
-0.447448147
سایر معادن14-
5784.5
3.994750373
منسوجات17-
1132.9
0.035320088
محصوالت چرمی19-
654.9
0
ذغالسنگ نگین طبس
4008
1.78
275,306
1103443776
108
صنعتی و معدنی شمال شرق شاهرود
9354
-1.75
69,561
650703694
41
زامیاد
1661
1.03
ایران خودرودیزل
868
3.95
گروهبهمن
1902
1.06
12,598,636
23957480863
1345
توسعه معادن روی ایران
2314
-0.26
3,055,217
7070302146
360
سایپا دیزل
949
2.82
13,550,727
12856153056
991
ح .الکتریک خودرو شرق
810
-4.26
11,187,777
9065503293
745
توسعهمعادنوفلزات
2841
-0.87
2,012,643
5649508766
344
گسترشسرمایهگذاریایرانخودرو
4416
-0.52
2,702,759
11935533307
419
معدنیوصنعتیچادرملو
4545
-0.55
1,112,236
4991137151
328
نیرو محرکه
2591
-0.04
2,367,022
6132545570
371
باما
9369
-0.89
411,951
3859680523
180
مهرکامپارس
2505
1.13
1,497,557
3751808108
308
معادن بافق
4262
-0.93
545,711
2325565336
139
رینگسازیمشهد
2886
2.78
1,286,014
3710897453
296
رادیاتور ایران
5986
0.25
930,288
5568347865
210
معدنی و صنعتی گل گهر
5719
-0.19
429,359
2401736724
114
چرخشگر
2708
3.64
1,094,984
2965290716
201
ح .معدنیوصنعتیچادرملو
3325
0.18
170,859
568048878
110
کمکفنرایندامین
2181
-0.77
1,069,625
2333219251
199
معادنمنگنزایران
5913
-2.43
87,951
520090164
56
توسعه معدنی و صنعتی صبانور
4956
-0.22
37,553
180826970
26
توسعهمعادنوفلزات
2866
0.00
0
0
1
استخراج سایر معادن
تامین ماسه ریختهگری
9191
343,009
3.99
سیمان فارس و خوزستان
2881
-2.27
4,157,897
11979288555
431
سیمانسپاهان
1959
-1.51
2,931,156
5742042006
399
سیمان تهران
4208
-2.25
2,288,549
9630600133
288
سرمایه گذاری اعتبار ایران
1998
-0.20
ایرکا پارت صنعت
5098
0.93
سیمان کردستان
4367
3.53
922,783
4029530232
196
قطعات اتومبیل ایران
3698
2.67
649,635
2402524554
127
فنرسازیخاور
3745
-3.35
258,738
969053753
95
سیمان کارون
7271
-0.74
287,427
2089919559
157
موتورسازانتراکتورسازیایران
3107
3.88
356,373
1107138018
74
سیمان خزر
6168
3.30
905,135
5583311159
139
فنرسازیزر
2134
3.24
451,935
964438739
71
سیمانهگمتان
5483
0.13
262,489
1440379387
103
تولیدمحورخودرو
2167
0.79
228,357
496532996
59
سیمان شمال
3135
-2.67
510,904
1588661096
98
سیمانغرب
5818
-3.08
212,805
1233166082
96
سیمان داراب
2430
-1.50
495,363
1203915112
87
سیمان کرمان
10563
0.03
146,424
1546843744
75
سیماناصفهان
11889
3.94
378,391
4498509564
63
سیمان قائن
41073
-0.67
14,353
581737830
43
سیمانشاهرود
5048
-0.24
80,223
401644000
16
سیمان دورود
13200
-3.48
55,707
731377203
14
14073
0.09
21,323
302511651
12
-0.28
17,140
304592900
12
61,788
263055098
12
133381150
10
35509500
8
فراورده نفتی23-
الستیک25-
فلزات اساسی27-
35558.4
-0.298612922
سیمانمازندران
18387
محصوالت فلزی28-
سیمان صوفیان
4408
-0.56
سیمان ایالم
7815
-0.04
17,205
37374
-0.03
963
سیمان بهبهان
وسایل ارتباطی32-
2607.5
ابزار پزشکی33-
خودرو34-
13905
1.580877519
حمل و نقل35-
1125.2
0
مبلمان36-
272.7
0
قند و شکر38-
4638.2
-0.901632339
چند رشته ای ص39-
7102.2
-0.547519359
غذایی بجز قند42-
2653
0.477200424
مواد دارویی43-
5028.3
-0.131085027
شیمیایی44-
5168.5
0.640626217
پیمانکاری45-
919.7
0
کاشی و سرامیک49-
2526.1
1.67028898
سیمان53-
836.2
-0.700629379
نام شاخص
مقدار شاخص
درصد تغییر
زراعت01-
7520.7
0.996441281
ذغال سنگ10-
1084.3
1.783535154
استخراجنفتجزکشف11
864.9
-0.299711816
کانه فلزی13-
17087.2
-0.447448147
سایر معادن14-
5784.5
3.994750373
منسوجات17-
1132.9
0.035320088
محصوالت چرمی19-
654.9
0
محصوالت چوبی20-
24509
1.91827077
محصوالت کاغذ21-
10107.5
0.55012833
انتشار و چاپ22-
58807.9
-2.946210047
فراورده نفتی23-
297462.4
-0.075817609
الستیک25-
19310
0.600686648
فلزات اساسی27-
35558.4
-0.298612922
محصوالت فلزی28-
19475.3
-0.103101244
ماشین االت29-
12745
2.113578823
دستگاههای برقی31-
253239.4
-0.504745916
وسایل ارتباطی32-
2607.5
0
ابزار پزشکی33-
2635.4
1.961542926
مبلمان36-نام شرکت
قند و شکر38-
سیمانخاش
7676
1.35
33,893
266941268
8
سیمان بجنورد
5204
-0.17
13,584
67989920
6
سیمانفارس
10387
0.01
578
6242978
4
صنایع سیمان دشتستان
2976
-0.17
19,100
54721500
3
سیمانارومیه
7279
0.00
675
4950100
2
1811
2.43
4,563,771
8263390848
675
لولهوماشینسازیایران
کالسیمین
3882
-1.90
2,485,314
9647873613
557
ملی سربوروی ایران
1720
-3.04
2,472,730
4252595737
390
ملی صنایع مس ایران
2901
-0.51
2,812,280
8041062528
385
فوالد مبارکه اصفهان
2592
-0.31
3,409,539
8779568113
375
سهامی ذوب اهن اصفهان
2981
2.40
2,188,228
6524113294
311
مس شهیدباهنر
2592
-1.37
1,771,905
4592362663
284
صنعت روی زنگان
3429
0.79
506,303
1736196173
237
سرمایهگذاریتوکافوالد(هلدینگ
4812
-0.27
583,035
2805484880
182
شرکت اهن و فوالد ارفع
3785
-0.11
568,746
2152966350
181
فوالد خوزستان
6646
272.7
7102.2
382,555
0.23
2583262330
زرین معدن اسیا
4271
-0.67
296,548
1266692344
هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه
4513
-0.20
884,688
3992355916
146
صنایع فوالد الیاژی یزد
3245
0.15
293,460
952160988
132
فوالد الیاژی ایران
3353
-0.50
1,428,011
4788538638
68
فراوریموادمعدنیایران
5075
-2.48
132,082
670373057
54
نورد الومینیوم
6055
-3.81
41,397
250644796
23
گروهصنعتیسپاهان
5079
-0.16
15,812
77225808
13
سازه پویش
(ریال)
درصد تغییر
نام شرکت
نام شرکت
بیمه اسیا
12451150
نام شرکت
قیمت پایانی
(ریال)
1565
868
1376
1416
2540
1464
943
سایپا
گروه سرمایه گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران
12007
62454293239
گروه صنعتی پاکشو
قیمت پایانی
(ریال)
1565
سرمایه گذاری سایپا
(ریال)
قیمت پایانی
ارزش معامله
86339808041
درصد تغییر
5028.3
-0.131085027
13302
-4.92
ت-گلوکوزان
5168.5
0.640626217
919.7
0
3023
-3.54
سرمایه گذاری توسعه و عمران استان کرمان
10656
5
2526.1
1.67028898
836.2
-0.700629379
9854
-3.39
ت-بانک گردشگری
789
4.92
ملی سرب و روی ایران
1717
-3.21
گروه سرمایه گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران
12007
4.86
سرمایه گذاری اعتالء البرز
2313
-3.14
بانک گردشگری
2089
4.09
افست
15785
-3.12
بین المللی محصوالت پارس
4968
4
کاشی و سرامیک49-
28
بیشترین ارزش معامالت
24564
تولیدی مهرام
سیمان53-
13625183
13228390
بانک صادرات ایران
8
شیمیایی44-
20819488
سرمایه گذاری پتروشیمی
-0.547519359
سایپا شیشه
پیمانکاری45-
32889096
گروه صنعتی رنا
7723
غذایی بجز قند42-
41393688
سرمایه گذاری سایپا
-10.89
2653
12,699
55162755
ایران خودرو دیزل
بیمه اسیا
دارویی43-سبحان دارو
مواد ت-
298324908
حجم معامالت
سایپا
1464
0.477200424
73,972
0.63
263221965
35
بیشترین حجم معامالت
12.1
چند رشته ای ص39-الومراد
-1.50
22732
بیشترین افزایش قیمت
قیمت پایانی
4638.2
لنت ترمزایران
163
159
بیشترین کاهش قیمت
0
0
3558
فلزات اساسی
1.580877519
-0.901632339
مهندسینصیرماشین
5591
2.17
844,640
4722019944
147
512,594
19310
2635.4
ریختهگری تراکتورسازی ایران
2508
1.62
1,282,965
3217618550
150
320,487
0.600686648
0
محورسازانایرانخودرو
2640
2.84
899,261
2374414104
1633851511
سیمانهرمزگان
1.961542926
سایپااذین
2631
3.54
1,134,996
2986104817
169
165
1024337491
انتشار و چاپ22-
ماشین االت29-
الکتریک خودرو شرق
2163
0.60
1,075,353
2325689710
171
130
297462.4
دستگاههای برقی31-
صنایعریختهگریایران
3585
3.97
1,854,039
6646679511
180
127
-0.075817609
خودرو34-
3152595719
39
استخراج کانه های فلزی
محصوالت کاغذ21-
253239.4
62593441441
18,205,066
58807.9
حمل و نقل35-
سرمایهگذاری رنا(هلدینگ
1419
3.50
44,101,116
1982
41,629,134
-2.946210047
-0.504745916
ایران خودرو
3193
0.50
36,008,235
1.14973E +11
3132
30243431808
محصوالت چوبی20-
12745
سایپا
1570
3.77
155,532,622
2.44199E +11
7063
36129968057
24509
19475.3
درصد تغییر
حجم معامالت
ارزش معامله
1496
10107.5
-0.103101244
اخرین قیمت
تعداد دفعات معامله
1477
1.91827077
2.113578823
(ریال)
(ریال)
خودرو و ساخت قطعات
0.55012833
1125.2
ارزش معامله
تعداد دفعات معامله
خودرو در اینه بورس
نام شرکت
سیمان ،اهک و گچ
درصد تغییر
13905
(ریال)
استخراج ذغال سنگ
شاخص های بورس
نام شاخص
بورس و بازار
economy@smtnews.ir
1376
9448
45264003694
38706949843
ایران خودرو دیزل
868
35925600929
سرمایه گذاری پتروشیمی
2540
34606307722
گروه صنعتی رنا
1416
29477507214
تجارت بین الملل
trade@smtnews.ir
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
به مناسبت افتتاح دوباره برج تجارت جهانی بعد از 13سال
17
زیر ذره بین
نگاهی به ساختمان تازه
تجارت جهانی
سیاهی نیویورک به نفع اقتصاد چین شد
گروه تجارت – مینا دایی :قبل از نوشتن گزارش ،یک بار دیگر تمام 18
دقیقه ای که سرنوش�ت امریکا و افغانستان را تغییر داد تماشا کردیم.
18دقیقه ای که جدا از تمام مس�ائل سیاسی ،هر مخاطبی را به شدت
تحت تاثیر قرار می دهد .حمله به 2برج تجارت جهان توس�ط گروهی
تروریس�تی که در نهایت منجربه حمله امریکا به کش�ور افغانستان
ش�د .هر 2س�اختمان ،پس از 2س�اعت به طور کامل ویران ش�دند و
اسیب های زیادی به ساختمان های اطراف زدند .از بین رفتن بیش از
300ش�رکت تجاری واقع در این 2ساختمان ،تعطیل شدن 2هفته ای
تمام ش�رکت های تجاری اطراف ،توق�ف پروازهای داخلی و خارجی،
کاهش ش�دید ش�اخص بورس تنها چند مورد از هزاران دالیلی است
ک�ه اقتصاد امریکا را در ط�ول 10روز به بدترین وضعیت اش رس�اند.
جالب اینجاس�ت که حتی پس از بازگشایی دوباره بنگاه های تجاری،
۲۰۰۳می�لادی تا به حال نرخ رش��د اقتصاد جهانی بیش��تر
روزهای سیاه امریکا
همیش��ه حمالت تروریستی با اسیب های اقتصادی و روانی از ۳/۵درصد بوده و این رش��د تنها در س��ال های دهه ۱۹۷۰
بس��یاری همراه اس��ت .مردمی که از نزدی��ک این صحنه ها را س��ابقه داشته است .ولی ش��مار این افراد درمقایسه با افرادی
دیده اند و کس��انی که پس از وقوع این حمالت تروریس��تی در که به زیان های 11س��پتامبر تاکید دارند بس��یار اندک است.
ان محیط زندگی کردند کس��انی هستند که بیشترین اسیب یک��ی از تحلیلگران بانک فدرال امری��کا در مصاحبه ای که در
را متحمل ش��دند .ش��اید بتوان به جرات یک��ی از بزرگترین و س��ال گذش��ته با بلومبرگ داش��ت گفت که تاثیرات انسانی
مخرب ترین حمالت تروریس��تی جه��ان را حمله به برج های و اقتص��ادی 11س��پتامبر بس��یار درداور اس��ت .این حادثه
تجارت جهانی امریکا دانس��ت زیرا از یک سو امریکا بزرگترین تروریس��تی هزینه هایی را به امریکا تحمی��ل کرد که رهایی
از انها سال ها زمان خواهد برد .تحلیلگرانی
و تاثیر گذارترین اقتصاد جهان است و
که به مخرب بودن حادثه 11سپتامبر روی
از ط��رف دیگر این برج ها از بزرگترین
مراک��ز تجارت��ی جه��ان و ب��ه نوعی اقتصاددانان ایاالت متحده
اقتص��اد امریکا و جهان اعتقاد دارند در این
قط��ب ب��زرگ تجارت جه��ان بودند .امریکا هزینه تحمیل شده مورد می گویند این حمله در نخستین گام
پ��س از حمله به برج ه��ای نیویورک به امریکا برای بازسازی یا سبب بسته شدن مرزهای امریکا شد و این
درامریکا و انتش��ار اخبار مربوط به ان جایگزینی زیرساخت های مس��ئله حجم س��فرهای بین المللی را به
اسیب دیده یا بازار
نصف کاه��ش داد .در این زمان هزینه های
تحلیل ه��ای مختلفی در مورد تبعات
سهام شرکت ها و صنایع مصرفی خانواده های امریکایی سقوط کرد
این حمله تروریستی ارائه شد و بدون
و همه برای ممانع��ت از ایجاد بحران مالی
تردید مهم ترین انها تاثیر مخرب این
مختلف را بیشتر از ۲۱
حمله تروریس��تی روی اقتصاد امریکا میلیارد دالر براورد کرده در اث��ر احتمال تداوم حمالت تروریس��تی
اقدام به نگهداری پول در منازل ش��خصی
و اقتصاد جهان ب��ود .طبق اماری که
بودند
خ��ود کردند.خارج کردن پول ه��ا از بانک
چن��د روز بع��د از این حادثه توس��ط
برای اقتصاد سرمایه داری امریکا به معنای
مراج��ع اطالعاتی امریکا اعالم ش��د
حدود 3هزار کارگر جان خود را از دست دادند و این به معنای یک فاجعه بزرگ بود .این روندادامه پیدا کرد 3ماه س��وم سال
کاه��ش ۸/۷میلیارد دالر درامد ای��االت متحده امریکا در هر ۲۰۰۱بحرانی ترین 3ماه امریکا از نظر اقتصادی بود.
سایه حمله 11سپتامبر برخاورمیانه
سال است.
حمله تروریس��تی ب��ه بزرگترین مرکز تجارت��ی جهان به
از طرف دیگر بخش هایی از قبیل بخش مالی ،صنعت حمل
و نقل هوایی ،هتل داری و رس��توران های این کش��ور با اسیب هم��گان اموخت که دنیای امروزی ما پر ریس��ک تر از چیزی
مالی زیادی روبه رو شدند .بسیاری براین باورند که زیان حاصل اس��ت که تصورش را داشته باشیم .همه متوجه شدند که باید
از حمله 11س��پتامبر به بخش های ذکر شده از اقتصاد ایاالت ریس��ک گریز باش��ند و این ضریب را در س��رمایه گذاری های
متحده امریکا بین ۳/۶تا ۶/۴میلیارد دالر اس��ت .اقتصاددانان خودبیش��تر لحاظ کنند .این مس��ئله هم به دنبال خود سبب
ای��االت متح��ده امریکا هزینه تحمیل ش��ده ب��ه امریکا برای رش��د قیمت دارایی هایی ش��د که کمتر ریسک پذیر هستند
بازس��ازی و یا جایگزینی زیرساخت های اسیب دیده و یا بازار و درمقابل دارایی های پرریس��ک ارزش اندکی پیدا کرد واین
سهام ش��رکت ها و صنایع مختلف را بیشتر از ۲۱میلیارد دالر زمان نقط��ه اغاز افزایش قیمت ط�لا و اوراق قرضه دولتی به
براورد کرده بودند .بانک فدرال امریکا هزینه تحمیل ش��ده به خص��وص دولت امریکا در جهان بود .این موارد موجب رش��د
اقتصاددر فاصله حمله تروریس��تی یازده سپتامبر سال ۲۰۰۱اقتصادی امریکا و به تبع ان رشداقتصاد جهانی شد و البته نرخ
تا سال ۲۰۰۲میالدی را بین ۳۳تا ۳۶میلیارد دالر اعالم کرد ت��ورم را نیز افزایش داد .یکی از تبعات مهم حمله تروریس��تی
ک��ه این رقم قابل توجهی اس��ت .البته اینها تنها اس��یب های 11س��پتامبر را می ت��وان اثر ان روی کش��ورهای خاورمیانه
حاصل از حادثه 11سپتامبر نبود .زیان های اقتصادی در کنار دانس��ت .البته این تاثیر بیش��تر از اینکه اقتصادی باشد ،اثری
اسیب های وارد ش��ده به اقتصاد در اثر بیماری روانی و عصبی سیاس��ی بود .پس از حمله 11س��پتامبر برخی از کشورهای
عده زیادی از ش��اهدان این حادثه و روی اوردن انها به مصرف خاورمیانه درزمره کش��ورهایی قرارگرفتند که از نظر سیاسی
کمترین ازادی را داش��تند .خان��ه ازادی جهانی که یک مرکز
مداوم الکل و یا مواد مخدر عمق فاجعه رابیشتر نشان داد.
برخ��ی از تحلیلگ��ران و اقتصاددان��ان بر ای��ن باورند رکود پژوهش��ی بین المللی اس��ت در یک مطالعه کشورها را از نظر
اقتصادی امریکا در س��ال های اغازین ق��رن حاضر نه به دلیل ازادی سیاس��ی و مدن��ی به 7گروه تقس��یم ک��رد .گروه یک
حمل��ه 11س��پتامبر بلکه ب��ه دلیل ضعف های زیرس��اختی نماینده کش��ورهایی بود که بیشترین ازادی و گروه 7نماینده
اقتص��ادی این کش��ور بود .انها با اس��تناد به برخ��ی کارهای کش��ورهایی بودند ک��ه کمتری��ن ازادی را داش��تند .در این
پژوهش��ی انجام شده در دانش��گاه های امریکا اعالم کردند که طبقه بندی برخی از کشورهای خاورمیانه درزمره کشورهایی
پیش از ۱۱س��پتامبر اقتصاد امریکا در رکودی بزرگ دس��ت قرار گرفتند که رتبه 7را داشتند .این وضعیت برای کشورهای
و پا می زد و همین مس��ئله س��بب شد تا س��یر رکودی اقتصاد عربستان س��عودی و سوریه از دیگر کش��ورهای منطقه بدتر
جهانی نیز تسریع شود .برخی دیگر پا را از این فراتر می گذارند بود ولی دیگر کش��ورها نیز حداکثر رتبه 6را به خود اختصاص
و می گویند این حمالت تروریس��تی نه تنها به ضرر امریکا نبود داده بودند.
بلکه منافعی نیز برای امریکا به همراه داش��ت .منافعی از قبیل 11سپتامبر نقطه عطف اقتصاد جهان بود
فرانس��یس فوکویاما یکی از پژوهش��گران علوم سیاسی در
هجوم سرمایه های خارجی به این کشور پس از گذشت بیشتر
از یک س��ال از این حادثه که سبب ش��د نه تنها اقتصاد امریکا امریکا معتقد است که این اتفاق نقطه عطفی در اقتصاد جهان
ب��ود و زمین��ه را برای ایجاد جهانی چندقطب��ی فراهم کرد .او
بلکه اقتصاد جهان نیز رشد کند.
انه��ا برای تایی��د این نظریه به امار رش��د اقتصادی جهان قدرتمند ش��دن کشورهای در حال توس��عه دنیا و اثر گذاری
انها در عرصه اقتصادی
در س��ال های اخیر اش��اره می کنند و می گویند از س��ال
جه��ان را ب��ه دلی��ل
تضعی��ف ش��رایط
اقتص��ادی ایاالت
امار و گزارشات منتشر ش�ده نشان می دهد که در طول همان 10روز
خس�ارات بی س�ابقه ای را تجربه کرده اند .حاال و در شرایطی که از ان
روز بیش از 13س�ال گذش�ته ،ساختمان تازه ای س�اخته شده و قرار
اس�ت از این پس فعالیت تجاری جهان در این برج از س�ر گرفته شود.
ب�ه همین بهانه به تاثیرات اقتصادی امری�کا و جهان پس از این واقعه
پرداخته ایم.
تو گو هایش س��ال 2001م اتفاق افتاد و هم اکن��ون ارزش تولید ناخالص
متحده امریکا بعد از 11سپتامبر می داند و در گف
بارها در این مورد صحبت کرده اس��ت .او می گوید 13« :سال داخلی این کش��ور بع��د از امریکا در جایگاه دوم دنیاس��ت.
از ان تاریخ گذش��ته و اقتصاد دنیا و حتی فضای سیاسی جهان همچنین در عرصه سیاس��ی دنیا هم کشورهای برزیل و هند
تغیی��رات بزرگی را تجربه کرده اس��ت 11 .س��پتامبر یکی از و روسیه و افریقای جنوبی به همراه چین وارد میدان شدند و
بزرگ ترین حادثه های تروریس��تی قرن اخیر اس��ت که هنوز زمینه را برای ایجاد یک فضای چندقطبی اقتصادی و سیاسی
هم در خاطر مردم باقی مانده ولی به نظر من در دراز مدت این فراهم کردند .حال سیاس��ت های اقتص��ادی و عملکرد مالی
خاطره هم مانند حوادث تروریس��تی دیگری که در سال های یک کش��ور خاص نیس��ت که بازارهای جهانی را تحت تاثیر
گذش��ته اتفاق افتاد و شاید کمتر کس��ی در مورد ان صحبت قرار می دهد بلکه تمامی کش��ورهای مذکور بس��ته به حجم
کند به گذش��ته می پیوندد .البته این حادثه تاثیر زیادی روی تجارت ش��ان در دنیا و سهم شان در اقتصاد جهانی در اقتصاد
اقتصاد و سیاست های اقتصادی دنیا گذاشت .مثال باعث شد تا و سیاس��ت دنیا ایفای نقش می کنند .هم اکنون اهمیت این
سرمایه گذاری در کاالهایی از قبیل نفت و طال بیشتر شود زیرا کش��ورها در عرصه اقتصادی دنیا بیش��تر از دیگر کشورهای
ایمنی س��رمایه گذاری در انها بیش��تر از بازارهای دیگر است و دنیاس��ت و حادثه 11سپتامبر سبب ش��د تا گذار اقتصادی
در مواقع بحرانی قیمت انها بیشتر از دیگر کاالها رشد می کند .این کشورها از کش��ورهای رده دوم به کشورهای اثر گذار در
شاید همین مسئله زمینه س��از رشد قیمت این دو قلم کاالی فضای اقتصادی با س��رعت بیشتری اتفاق بیفتد .البته بحران
س��رمایه ای ش��د .از طرف دیگر هزینه های زیادی را به دولت مالی جهان در سال 2007میالدی که ریشه در سیاست های
تحمیل کرد ک��ه از جمله انها ایجاد فرصت ش��غلی تازه برای اقتصادی نادرس��ت امریکا داشت و از همین کشور هم شروع
بازماندگان حادثه و یا بازس��ازی برج ه��ا و یا هزینه های کالن شد در قدرتمند تر شدن این کشورها در سال های اخیر تاثیر
تامین امنیت در فرودگاه ها و در س��طح کشور
زیادی داش��ت .در سال های اخیر
بود .این حادثه زمینه ساز دو جنگ طوالنی در
دو کش��ور چین و روسیه در زمره
خاورمیانه شد که این دو جنگ نیز هزینه های وقوع حادثه 11سپتامبر وزنه های اثرگذار در پهنه سیاسی
اقتص��ادی و انس��انی زیادی را برای کش��ور به سبب شد تا کشورهای
و اقتص��ادی دنی��ا بوده ان��د و اگر
عمده
هم��راه داش��ت .در جریان جن��گ پیش بینی دیگری که به طور
بح��ران مالی و اقتص��ادی امریکا
در زمره کشورهای
می کردن��د مجموع هزینه جنگ در دو کش��ور
و نا توانی دولتمردانش در کنترل
عراق و افغانستان برابر با 1/3هزار میلیارد دالر
فضای اقتص��ادی ادامه پیدا کند
در حال توسعه دنیا
باشد ولی هم اکنون امارها از هزینه ای بیشتر از
تا چند س��ال اینده نقش شان در
بودند فرصت ظهور و
و
3ه��زار میلیار دالر برای جنگ امریکا با عراق
اقتصاد دنیا از امریکا هم بیش��تر
قدرت نمایی پیدا کنند
افغانستان و هزینه بیشتر از 700میلیارد دالر
می شود.بدون ش��ک تمامی این
برای جنگ در کشور پاکس��تان حکایت دارد.
کش��ورها در اقتصاد دنیا اثرگذار
اینها را می توان در زمره هزینه های اصلی حادثه 11س��پتامبر هستند ولی نمی توان تاثیر اقتصادی چین را با دیگر کشورها
دانست».
مقایس��ه کرد .در طول 10س��ال گذش��ته چین شاهد رشد
دو رقم��ی اقتصاد ،جذب میلیاردها دالر س��رمایه خارجی در
اقتصاد چین مدیون بن الدن!
فرانس��یس فوکویاما معتقد است که چین رونق اقتصادش بخش های مختلف صنعتی و اقتصادی و تبدیل شدن به یک
را مدیون واقعه 11س��پتامبر اس��ت .او در مقاله ای که س��ال صادر کننده ب��زرگ فوالد به جای وارد کننده این فلز اس��ت
گذش��ته ( 2013م) منتشر کرد ،نوش��ته« :بعد از فروپاشی این موفقیت های اقتصادی و سیاس��ی سبب می شود تا رشد
ش��وروی س��ابق امریکا از نظر اقتصادی و سیاس��ی و نظامی اقتصادی این کشور بیش��تر از دیگر کشورهای جهان شود و
استفاده بهینه از این سرمایه ها نیز زمینه را برای بیشتر کردن
بر دنیا مس��لط ش��ده بود ولی وقوع حادثه 11سپتامبر
فرصت های ش��غلی و ارتقای اس��تانداردهای زندگی فراهم
سبب ش��د تا کش��ورهای دیگری که به طور عمده در
خواهد کرد .در طول 5سال گذشته طبقه متوسط اقتصادی
زمره کش��ورهای در حال توس��عه دنی��ا بودند فرصت
در چین رش��د کرده اس��ت و س��هم انها در اقتصاد بیش��تر و
ظهور و قدرت نمایی پیدا کنند .رش��د اقتصادی کشور
بیشتر شد در حالی که طبقه متوسط امریکا در حال کوچک
چین و افزایش تعامالت اقتصادی این کش��ور با امریکا
شدن اس��ت .در این س��ال ها طبقه فقیر امریکا افزایش پیدا
صنعتی دنیا بعد از
و دیگر کشورهای
کرد و ثروتمندان هم برای بهره گیری از فرصت های
اقتصادی کش��ورهای در حال توسعه به خصوص
چین و هند سرمایه های ش��ان را از کش��ور خارج
کرده اند .بررس��ی این اطالعات به راحتی می تواند
نش��ان دهنده اینده اقتصاد دنیا باشد .اینده ای که
در ان نق��ش امریکا کمتر و نقش اس��یا به رهبری
چین بیشتر خواهد شد».
جنگ امریکا را فلج کرد
ش��عار دولت اوباما اتمام جن��گ بود .او در همان
روزهای ابتدایی که بر مس��ند کار امد به مردم قول
داد مس��بب اصلی این حادثه را دستگیر می کند و
به جنگ افغانستان پایان می دهد .اتفاقی که سال
پایان��ی دولت اول او رخ داد .به اعتقاد بس��یاری از
کارشناس��ان دلیل پایان دادن ب��ه جنگ و خارج
شدن تعداد زیادی از س��ربازان امریکایی ،فشار
اقتصادی بر دولت اوباما ست.
پس از حمله تروریس��تی ۱۱س��پتامبر ،تصور
چنی��ن روزی بس��یار دش��وار ب��ود؛ روزی ک��ه
س��اختمانی جدید درس��ت در هم��ان مکان که
برج ه��ای تجارت جهانی زمانی س��ر به اس��مان
برافراش��ته بودند ،قد علم کند .ساختمان جدید
مرتفع ترین ساختمان امریکاست.
۱۳سال پس از حمالت تروریستی 11سپتامبر
در شهر نیویورک ،ساختمان جدید مرکز تجارت
جهانی افتتاح شده و کارمندان کارشان را در این
س��اختمان ش��روع کرده اند .حدود ۱۷۵کارمند
انتش��ارات «کانده ناست» که ناش��ر مجله هایی
نظیر «ووگ» و «ونیتی فر» است ،به دفاتر جدید
نقل مکان کرده اند.
افتتاح این ساختمان با ارتفاع ۵۴۱متر و ۱۰۴
طبقه که بلندترین اسمان خراش امریکا به شمار
می رود ،به دلیل همزمان��ی با برگزاری انتخابات
میان دوره ای کنگره امریکا ،ارام و بی س��ر و صدا
و ب��ه دور از هیاه��وی برگزاری جش��ن رس��می
صورت گرفت .این برج تازه تاس��یس که «One
»World Trade Centerنام دارد ،درست در
مرکز قطع��ه زمینی که پیش تر برج های دوقلوی
تجارت جهانی از ان س��ر بلند ک��رده بودند ،بنا
شده است .برخی بخش های این ساختمان نظیر
جایگاه عمومی برای تماش��ای شهر نیویورک که
در طبقه های ۱۰۰و ۱۰۱پیش بینی ش��ده ،قرار
است اواخر سال ۲۰۱۵م به بهره برداری برسند.
انتش��ارات «کانده ناس��ت» در نظر دارد تا ماه
ژانویه س��ال ۲۰۱۵در مجم��وع ۳۴۰۰کارمند
خ��ود را در طبق��ات ۲۰تا ۴۴ج��ای دهد .طبق
گفته شرکت «درست» که مدیریت ساختمان را
برعهده دارد ۶۰ ،درصد این ساختمان اجاره داده
شده است.
ترس از سقوط!
یک مسئول انتشارات «کانده ناست» گفته است
که ش��ماری از کارمندان این شرکت از انتقال به
س��اختمان جدید واهمه داش��ته و از این نگران
بوده اند که این س��اختمان نی��ز همانند برج های
تجارت جهانی هدف حمله تروریستی قرار گیرد.
به گفته مسئوالن این ساختمان اکنون باالترین
میزان امنیت در امریکا را دارد.
3/8میلیارد دالر هزینه و 8سال زمان
هزینه س��اخت این اس��مان خراش که اکنون
بلندترین ساختمان در امریکا محسوب می شود،
3/8میلیارد دالر براورد شده و ساخت ان ۸سال
به طول انجامیده است.
برج جدید؛ امن ترین ساختمان جهان!
پاتری��ک فوی��ه ،مدیرعام��ل ش��رکت «پورت
اتاریت��ی» ،مال��ک قطعه زمینی که س��اختمان
جدید بر ان بنا ش��ده است ،می گوید« :خط افق
نیویورک دوباره کامل شد ».اسمان خراش ۵۴۱
متری درس��ت در مرکز این قطعه زمین است و
س��اختمان یادبود و موزه ای نی��ز که به حمالت
11س��پتامبر اختصاص داده شده در محل سابق
س��اختمان تجارت جهانی قرار دارد .قرار اس��ت
جایگاهی نیز در باالی ساختمان ساخته شود که
م��ردم بتوانند از انجا منظره نیویورک را زیر پای
خود تماشا کنند.
فویه اضافه کرد که س��اختمان تجارت جهانی
نیوی��ورک اکن��ون از باالترین می��زان امنیت در
امری��کا برخوردار اس��ت .این درحالی اس��ت که
چن��د روز پیش از افتتاح ،یک نوجوان توانس��ته
اس��ت تم��ام 541مت��ر را در س��اعت 3بامداد
ب��دون مزاحمت نیروه��ای امنیتی ب��اال برود و
از پش��ت بام این س��اختمان با چتر بپرد .حدود
۱۷۰نفر از کارمندان «کانده ناس��ت» 5طبقه از
این ساختمان را اشغال می کنند و حدود ۳۰۰۰
کارمن��د دیگر ت��ا اوایل ۲۰۱۵م ب��ه انها ملحق
خواهن��د ش��د .بخش هایی از این س��اختمان به
ش��رکت تبلیغاتی ( )Kids Creativeو بخش
بزرگ��ی از ان به مرکزی ب��رای ترویج فرهنگ و
هنر چین اختصاص داده شده است.
اخبار نمایشگاهی
پنجمین نمایشگاه کتاب البرز
اغاز به کار کرد
مهر -پنجمین نمایش��گاه کتاب اس��تان البرز با
حضور ۲۶۰ناش��ر اس��تانی و کش��وری اغاز به کار
کرده اس��ت .همزمان با این نمایش��گاه ،نمایشگاه
رس��انه های دیجیت��ال و مد و لباس نی��ز به عنوان
بخش ه��ای تکمیل کننده نمایش��گاه کت��اب البرز،
به روی عالقه مندان گشوده ش��د .نمایشگاه کتاب
امس��ال به نسبت نمایش��گاه های سال های گذشته
از ویژگی ه��ای متفاوتی برخوردار اس��ت که از بین
انه��ا می توان به برگزاری بخش های مختلف جنبی
از جمله نشست های سبک زندگی ایرانی و اسالمی،
مش��اوره خانواده و جلس��ات الگوپذیری انقالب از
نهضت عاشورا اشاره کرد .عالوه بر این امسال شاهد
همزمانی در برگزاری اولین نمایش��گاه رس��انه های
دیجیتال اس��تان با این رویداد فرهنگی هستیم که
بدون شک نقش بس��زایی در پربارتر شدن کیفیت
پنجمین نمایش��گاه کتاب اس��تان دارد .همچنین
نمایش��گاه مد و لباس ایرانی – اس�لامی به عنوان
یکی دیگر از بخش های جنبی نمایش��گاه کتاب در
سال جاری دایر است.
امسال ناش��رانی به این نمایشگاه دعوت شده اند
که کتب انها از لحاظ کیفی مورد پسند عامه مردم
باشد و بتواند به نیاز کتاب دوستان در رده های سنی
مختلف پاسخ دهد ۴۸ .غرفه از مجموع ۱۴۳غرفه
این نمایشگاه به رسانه های دیجیتال و ۵۲غرفه نیز
به موضوع مد و لباس ایرانی اختصاص یافته است.
در پنجمین نمایش��گاه کتاب استان شاهد عرضه
بیش از ۴۰هزار عنوان کتاب در ۱۴۳غرفه هستیم
که امکان س��رچ موضوعی همه این کتاب ها فراهم
شده است .استان البرز جمعیت کتابخوان زیادی را
در خود جای داده و برپایی این نمایش��گاه می تواند
بخشی از نیازهای این افراد را تامین و باعث توسعه
فرهنگ مطالعه در بین شهروندان البرزی شود.
نمایشگاه فناوری اطالعات
و رسانه های دیجیتال در کرج
تس�نیم -رییس اداره فرهنگ و ارش��اد اسالمی
شهرستان کرج گفت :برای نخستین بار در استان
البرز ،نمایش��گاه فن��اوری اطالعات و رس��انه های
دیجیتال برگزار شد .مهدی ابدالی اظهار کرد :برای
نخستین بار در کرج نمایشگاه فناوری اطالعات و
رسانه های دیجیتال برگزار شد .وی افزود :فعاالن
ح��وزه فناوری اطالع��ات و رس��انه های دیجیتال
سراسرکش��ور در 48غرف��ه برای توزی��ع و ایجاد
جایگاه برای عرضه و ارزیابی محصوالت خود اقدام
می کنند .رییس اداره فرهنگ و ارش��اد اس�لامی
کرج تصریح کرد :با توجه به اهمیت مقوله عفاف،
حجاب و پوش��ش ایرانی – اسالمی ،نمایشگاه مد
و لباس ایرانی از دیگر برنامه های جنبی نمایشگاه
کتاب البرز اس��ت که ب��رای اولین ب��ار به منظور
ارائ��ه و معرفی محصوالت طراح��ان و فعاالن این
حوزه در 36غرفه برگزار می ش��ود .ابدالی با اشاره
به رونمای��ی از نرم افزار توزی��ع اگهی های دولتی،
خاطرنش��ان کرد :رس��یدگی به توزیع اگهی های
دولتی ب��رای ادای حق و حق��وق خبرگزاری ها و
روزنامه ها صورت گرفته است.
18
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
نمایشگاه
trade@smtnews.ir
شهری با یک سر و هزار سودا
صنعت نمایشگاهی برزیل را بررسی می کند
میالد محم�دی – گروه تجارت :کش�ور برزی�ل را در همه جای
دنیا به عنوان س�رزمین فوتبال می شناس�ند .اما شاید برایتان
جالب باش�د اگر بدانید 4 ،نمایش�گاه بزرگ و عظیم دنیا در این
کش�ور وجود دارد .البته بهتر اس�ت بگویم 4نمایش�گاه عظیم
این کشور همگی در یک شهر یعنی سائوپائولو مستقر هستند.
نمایش�گاه هایی که با توجه به مس�احت و امکانات�ی که در انها
تعبیه شده می توان حدس زد نقش موثری در تجارت این کشور
ایفا می کنند .کارشناسان صنعت نمایشگاهی معتقد هستند که
س�ایت های مختلف باید در تمام نقاط یک کشور پراکنده باشند
و ب�ه صورت یکپارچه رش�د کنن�د تا تاثیر مس�تقیم بر اقتصاد
داشته باشند اما برزیلی ها ظاهرا به این قانون اعتنا نکرده و همه
توان خود را صرف ساخت وساز نمایشگاه های خود در یک شهر
کرده ان�د .نکته مه�م دیگر در مورد صنعت نمایش�گاهی برزیل
جوان و نوپا بودنش اس�ت .به طور میانگین 15س�ال اس�ت که
سالن مخصوص تئاتر و کنسرت های مختلف نیز وجود
دارد بنابراین ش��ما ب��ا ورود به این فض��ای 100هزار
متری عمال به یک ش��هر توریستی و زیبا وارد خواهید
شد .شایان ذکر است که این مرکز نمایشگاهی از سال
2011م به بهره برداری رسید.
مرکز اکسپو شمالی؛ جشنواره رنگ ها
نخس��تین ب��ار س��ال 1993م در س��ائوپائولو ب��ه
بهره برداری رس��ید .امروز مس��احت این نمایشگاه 98
هزار مترمربع اس��ت که 40هزار مترمربع از ان مربوط
به فضای سرپوشیده و س��الن های نمایشگاه است .این
نمایشگاه در واقع شبیه به یک رنگین کمان عظیم است
که ورود به ان می تواند ش��ما را به دنیای رنگ ها ببرد.
مرکز اکس��پو شمال دارای 5س��الن اصلی است که هر
ک��دام از انها یک رنگ خاص دارد .س��الن ها به ترتیب
بزرگی ابی ،قرمز ،سبز ،زرد و سفید هستند.
اینج��ا مجهزتری��ن نمایش��گاه برزی��ل هم هس��ت!
سیس��تم های فناورانه به روز و کارامدی برای س��اخت
این مجموعه به کار رفته اس��ت .خدمات مولتی لینک
برای استفاده همزمان از صدا و نور و تصویر در سالن ها،
اینترنت وای فای پرس��رعت حت��ی در محیط های باز،
عایق ه��ای قدرتمند صدا ب��رای س��الن های نمایش و
همایش ه��ا و همچنی��ن خدم��ات VANکه ش��امل
امکانات رفاهی از جمله مرکز خرید ،سینما ،استخر و...
برای مخاطبان می شود.
برای رس��یدن به این نمایشگاه ش��گفت انگیز به غیر
از مس��یرهای اتوبوس ،تاکس��ی و مت��رو می توان از دو
ف��رودگاه کرول��وس و گونگونهاس هم ب��ا میانگین 20
دقیقه صرف زمان استفاده کرد.
مرکز نمایشگاهی ترانزمریکا؛ یک شهر مدرن
ای��ن یک��ی ه��م در بزرگ ترین ش��هر برزی��ل یعنی
سائوپائولو واقع شده اس��ت .یک نمایشگاه مدرن است
مراکز نمایش�گاهی با س�رعتی خوب و قابل قبول در این کشور
رش�د کرده و برای برزیلی ها اس�م و رسمی به همراه اوردند .در
گزارش های قبلی ،صنعت نمایشگاهی کشورهایی نظیر اسپانیا،
ژاپ�ن ،المان و امارات متحده عربی را مورد نقد و بررس�ی قرار
دادی�م .ای�ن بار نوبت کش�وری اس�ت در امری�کای جنوبی که
حرف های خوبی در صنعت نمایشگاهی برای گفتن دارد .با
همراه باشید:
سایت نمایشگاهی هانوفر؛ کپی برابر اصل
ک��ه از ان به عنوان یک��ی از 5ش��اهراه اصلی تجارت
یاد می ش��ود .ترانزمری��کا غیر از اینکه ن��ام یک مرکز
نمایشگاهی اس��ت ،عنوان هتلی مشهور هم هست که
در دل این نمایش��گاه واقع شده و همین موضوع ان را
به یک نمایشگاه ویژه با بزرگ ترین وجه تمایز در میان
کشورهای صاحب نام تبدیل کرده است.
این مرکز نمایشگاهی حدود 100هزار مترمربع متراژ
مفی��د دارد که 40هزار متر ان را س��الن های برگزاری
تش��کیل می دهند .کافی شاپ ،س��ینما ،رستوران های
مجل��ل ،مراک��ز خرید و مراک��ز ارائه یا اج��اره خدمات
نمایش��گاهی در این س��ایت وجود دارند تا نیازی برای
خروج مخاطب از مجموعه نباشد.
این تمام ماجرا نیس��ت! در این فضای بزرگ و مجلل
س��ومین نمایشگاه پربازدید در مهم ترین شهر برزیل.
بعد از باز کردن پایگاه اطالع رس��انی این س��ایت گمان
کردیم وارد نمایشگاه های المان شده ایم ،اما در قسمت
توضیحات این سایت نوشته شده که این مجموعه یک
کپی ب��رداری فوق حرف��ه ای از طرح نمایش��گاه هانوفر
المان اس��ت ک��ه البته با نظارت مس��ئوالن المانی هم
احداث شده است.
این مرکز دو س��الن اصلی دارد .اولی سالن ماتریکس
به مس��احت 6هزار مترمربع و دومی س��الن برانچز به
مس��احت 11هزار مترمربع که به طور میانگین در این
دو سالن ساالنه 30عنوان نمایشگاه پررونق و شناخته
شده برگزار می شود.
طبق اعالم مسئوالن برگزاری نمایشگاه ،در برگزاری
نمایش��گاه های اصلی این س��ایت ،بیش از 62کش��ور
هم��کاری می کنن��د بنابرای��ن می ت��وان ان را یکی از
مهم تری��ن و در عین ح��ال تاثیرگذارترین های صنعت
نمایشگاهی جهان دانست.
مرکز نمایش�گاهی س�ائوپائولو؛ جوان ترین اما
گران ترین
در س��ال 2013م س��اخت ای��ن مجموع��ه ح��دود
300میلیون رئال برزیلی هزینه در بر داش��ته اس��ت.
مرکز نمایش��گاهی س��ائوپائولو جوان ترین و نوساز ترین
نمایشگاه برزیل است که مدیریت ان به مدت 30سال
به شرکت بزرگ جی ال واگذار شد.
130هزار متر زیربنای این نمایش��گاه عظیم اس��ت
ک��ه 37س��الن با ان��دازه و ابعاد مختلف ب��رای برپایی
نمایش��گاه ها ،س��مینارها ،جش��نواره ها ،یادبوده��ا و
سالن های مختلف برای فعالیت های فرهنگی و هنری با
نام گذاری های خاص در ان تعبیه شده تا تبدیل به یک
شهر عظیم و مجهز بشود .معماری این نمایشگاه اولین
و مهم ترین ب��رگ برنده در رقابت با دیگر س��ایت های
نمایش��گاهی به حس��اب می اید .این نمایشگاه با طرح
س��اده و در عین حال جذاب باعث شده که خیلی زود
ب��ه بهره برداری کالن برس��د و با وج��ود اینکه تنها دو
سال فعالیت داش��ته اما امروز به صورت میانگین 250
نمایشگاه ساالنه را در دل ان برگزار می کنند.
در پای��ان می ت��وان گفت تصمیم دولتم��ردان برزیل
برای توس��عه صنایع نمایش��گاهی به ش��کلی که فقط
یک ش��هر را تغذیه کنند ،عجیب و غیرمنطقی اس��ت
اما حجم و عنوان نمایشگاه هایی که در این 4نمایشگاه
برگزار می ش��ود ،گ��واه ب��ر موفقیت این ط��رح دولت
برزیل اس��ت .نکت��ه اخر اینک��ه ،برزیل غی��راز این 4
س��ایت نمایش��گاهی 3 ،س��ایت دیگر به نام های مرکز
اکس��پو ابیماک ،س��ایت نمایش��گاهی ایمی گرانتس و
پرکوارمب��ی دارد که البته در رده ه��ای بعدی اهمیت
قرار می گیرند.
گفت و گو
گفت وگوی
با مدیر برگزاری نمایشگاه بین المللی برق
نمایشگاهی که پای دانشجوها را به صنعت باز کرد
گ�روه تجارت :هی��چ تفاوتی ندارد ک��ه در مورد تجارت
سیس��تم های صوت��ی و تصوی��ری صحب��ت می کنیم یا
واردات دارو .فرق��ی ندارد که موض��وع مورد بحث صنایع
چوب اس��ت یا وضعیت صید شیالت .درباره هرچیزی که
به صورت تخصصی بحث می ش��ود باید به مسئله اموزش
توجه کرد .ح��اال که چندین ماه اس��ت صحبت در مورد
صنایع نمایشگاهی را به صورت تخصصی دنبال می کنیم،
احس��اس کردیم که در میان تم��ام موضوعاتی که به انها
پرداختیم ،جای اموزش خالی بوده و بهتر اس��ت بیش از
این نسبت به ان غافل نباشیم.
برپای��ی چهاردهمی��ن دوره از نمایش��گاه صنع��ت برق
و اش��نایی با علی ابراهی��م زاده به عن��وان مدیر برگزاری
نمایشگاه برق ایران که چندین سال است به شکل دائمی
این مس��ئولیت را بر عهده دارد ،فرصت و بهانه ای را برای
م��ا فراهم کرد تا در م��ورد جای خالی ام��وزش در کنار
بحث های نمایشگاهی با وی صحبت کنیم.
نشس�ت های متعددی در طول این 4روز برگزار
شد .در مورد این نشست ها توضیح بدهید که با چه
هدفی انها را طرح ریزی کردید؟
اگر بخواهیم بحث های نمایشگاهی را به صورت حرفه ای
دنب��ال کنیم باید بدانیم که نمایش��گاه های بین المللی در
هم��ه جای دنیا با دو رویکرد اصلی برگزار می ش��وند .اول
بحث فیزیکی اس��ت که ش��رکت ها در قالب یک غرفه یا
پاویون دس��تاوردها و خدمات خود را ارائه می دهند .دوم
بحث های محتوایی است که متاسفانه در کشور ما مغفول
مانده و برگزار کنندگان به ان توجه نمی کنند .در واقع در
کنار برپایی هر نمایش��گاهی باید موضوع اموزش و توجیه
مشارکت کنندگان مدنظر برگزار کننده باشد که معموال در
نمایشگاه های ایران شاهد ان نیستیم.
در این زمینه برپایی نشس��ت های تخصصی و مرتبط با
موضوع نمایش��گاه می تواند یکی از راه ه��ای کارامد برای
تغذیه محتوایی مخاطبان و البته مشارکت کنندگان باشد.
در این نشس��ت ها از مدیران ارش��د صنعت برق در وزارت
نیرو و بخش خصوصی دعوت کردیم تا در برابر صنعتگران
و فعاالن قرار بگیرند تا در یک فضای حرفه ای مشکالت و
چالش های پیش روی این صنعت مورد بررسی قرار بگیرد.
این نشس��ت ها کمک خواهد کرد که ارتباط دوسویه بین
مس��ئوالن و صنعتگران رخ بدهد و در نهایت به تولید یک
محصول خوب ختم شود.
امس��ال چندین نشست اصلی را پیش بینی کرده بودیم.
یکی از انها با موضوع کاهش تلفات در صنعت برق بود که
چند وقتی است بس��یار مورد تاکید وزیر نیرو قرار گرفته
و ما هم س��عی کردیم به ان توجه کنیم .در این نشس��ت
گو میر
تالش کردیم طرح های مختلف را برای کاهش مر
و حوادث احتمالی در محیط تخصصی مورد بررس��ی قرار
بدهیم که خوش��بختانه طرح های خوبی هم در این زمینه
ارائه شد.
نشست دوم در زمینه بررس��ی بازار کشورهای خارجی
برای س��رمایه گذاری بود که طی ان در مورد بازار کش��ور
عراق صحبت شد .کشور عراق یکی از مناطق کلیدی برای
صادرات اس��ت که همواره مورد توجه بوده اس��ت .در این
نشست از مس��ئوالن مهم داخلی و مسئوالن کشور عراق
دع��وت کردیم تا رو در روی ه��م برای اتخاذ یک تصمیم
سازنده بحث و گفتمان کنند.
نشس��ت سوم در مورد حمایت از تولیدات داخل بود که
در این س��ال ها بس��یار مورد توجه بوده و همه مسئوالن
مملکت بر ان تاکید دارند .باید همواره مراقب باش��یم که
از تولید داخلی حمایت بش��ود .این نشست هم در همین
راس��تا و با هدف توجیه تولید کنندگان برای ارتقای سطح
کیفی و کمی محصوالت شان بود.
پی�ش از این دبیر برگزاری جش�نواره درباره
دعوت نمایندگان مجلس هم صحبت کرده بودند
بله .نشس��ت چهارم و مهم ترین نشس��ت ما در زمینه
کس��ب و کار صنعت ب��رق بود که ط��ی ان از نمایندگان
محت��رم مجل��س دعوت کردی��م تا در نشس��ت های این
نمایشگاه حضور پیدا کنند 80 .درصد از اعضای کمیسیون
ان��رژی مجلس و رییس کمیس��یون اص��ل 44به همراه
جمعی از کارشناس��ان ،نمایندگان تش��کل ها و سندکیای
صنعت برق در فضای��ی کامال تخصصی حضور یافتند که
واقعا در تاریخ نمایش��گاه ها بی نظیر بود .در این نشست ها
چگونگ��ی صادرات برق و حمایت از تولید داخل مورد نقد
و بررس��ی قرار گرفته و به زودی کتابچه ای از متن جلسه
چاپ و منتشر خواهد شد.
یک�ی از مه�م تری�ن برنامه ه�ای ش�ما در این
نمایش�گاه دع�وت از دانش�جویان و اس�اتید
دانشگاه های مرتبط با صنعت برق بود .در این زمینه
توضیح دهید که دقیقا چه هدفی را دنبال می کنید؟
در ابت��دا ما کمیته ای را تش��کیل دادیم با عنوان کمیته
ارتب��اط صنع��ت و دانش��گاه .هدفم��ان هم ای��ن بود که
صاحبنظ��ران ،اس��تادان و دانش��جویان فع��ال در عرصه
صنع��ت برق را به نمایش��گاه دعوت کنیم ت��ا موضوعاتی
ک��ه قبال تئوریک به س��مع و نظر مخاط��ب تخصصی ما
رس��یده ،به صورت عملی و در ابعاد واقع��ی هم برای انها
قاب��ل لمس باش��د .در جری��ان این صنعت ق��رار گرفتن،
می تواند ب��رای این افراد جالب توجه باش��د .ضمن اینکه
صنعتگران نیز می توانند محققان و اس��تادان را در جریان
اخرین دس��تاوردهای خود قرار بدهند تا با هم فکری در
جهت ارتقای انها گام بردارند .امیدوارم رابطه دانش��گاه و
صنعت بیش از پیش تقویت ش��ود تا بت��وان همه چیز را
اصولی تر پایه ریزی کرد .در نهایت فکر می کنم با برگزاری
نشس��ت های تخصصی و دعوت از دانش��جویان و استادان
دانشگاهی نمایشگاه متفاوتی برگزار کردیم که به استقبال
خوب مخاطبان تخصصی ختم شد.
در ای�ن نمایش�گاه ش�اهد تن�وع خ�وب
ش�رکت کنندگان و محصوالت ش�ان بودی�م .ای�ن
موضوع از نظر ش�ما چق�در در جذب مخاطب تاثیر
دارد؟
ب��ه طور کلی تنوع در هر صنعتی ب��ه پویایی و بازار ان
صنعت بس��تگی دارد .صنعت ب��رق ظرفیت باالیی در این
حوزه دارد .در ایران ما حدود 100سال تجربه صنعت برق
داریم که باعث ش��ده خودمان را در این زمینه متخصص
بدانی��م و در تولید ،انتقال و توزی��ع کارهای خوبی انجام
دادی��م .بنابراین طبیعی اس��ت که وقتی یک نمایش��گاه
برگ��زار می کنیم ب��ا خیل عظیمی از مش��ارکت کنندگان
مجرب و حرفه ای داخلی روبه رو می شویم که برای حضور
و همراهی ما مش��تاق هستند .در پایان به جرات می توانم
بگوی��م که عم��ده نیازهای م��ا در صنعت ب��رق از طریق
تخصص صنعتگران داخلی تامین می ش��ود و نیاز خاصی
به خارجی ها نداریم.
معدن بین الملل
mine@smtnews.ir
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
قراضه اهن نیاز داریم ،اما صادر می کنیم
لیلا مقدم فر-گروه معدن :قراضه اهن این روزها بیش از گذش�ته اهمیت
خود را در صنایع فوالدسازی کشور نشان داده است .ماجرا از زمانی شروع
ش�د ک�ه وزارت بازرگانی صادرات ای�ن محصول را ازاد کرد و بس�یاری از
کس�انی که در کار خری�د و فروش قراضه اهن بودند ،ص�ادرات این ماده را
به صرفه تر از فروش به مصرف کنندگان داخلی دیدند .در ش�رایطی که هر
تن قراضه اهن در کش�ور قیمت�ی حدود 400تومان داش�ت ،بازار جهانی
این ماده را ح�دود 400دالر می خرید .گرچه اکنون تفاوت قیمت داخلی و
بازارهای جهانی کمتر ش�ده است اما تاکنون قرار دادن تعرفه های مختلف
بر قراضه اهن تاثیری بر روند صادرات ان نداشته است ،چرا که با احتساب
مجم�وع قیم�ت داخلی قراض�ه اهن و ع�وارض ان همچن�ان قیمت این
محصول در بازارهای جهانی انگیزه الزم را به فروشندگان برای صادرات و
البته برخی گروه های ذی نفع برای قاچاق قراضه اهن می دهد.
قراضه اهن اس��ت .اما به دلیل اماده نبودن ش��رایط
حم��ل و نقل و ب��ه خصوص بندرهای م��ا برای وارد
ک��ردن ای��ن ماده معضالت��ی وج��ود دارد .دو نرخی
ب��ودن قیمت قراضه وارداتی مس��ئله دیگری اس��ت
ک��ه تجارت قراضه اهن را پیچی��ده می کند .در واقع
اگرمصرف کنن��دگان قراضه اهن بخواهند این ماده را
با ارز ازاد وارد کنند قیمت قراضه وارداتی نس��بت به
قراض��ه داخلی به صرفه نخواهد ب��ود ،اما از انجا که
دولت برای واردات این محصول ارز مبادله ای در نظر
گرفته در چنین ش��رایطی توجیه اقتصادی به وجود
خواه��د امد .درواقع از یک س��و دولت ب��ا قرار دادن
عوارض بر صادرات قراض��ه اهن جلوی صادرات این
ماده را می گیرد و از سوی دیگر برای رفع نیاز داخلی
ب��ا در نظر گرفتن ارز مبادل��ه ای واردات قراضه را به
لحاظ اقتصادی مناسب کرده است.
ای��ن در حالی اس��ت که در اخرین اق��دام ،مدیرکل
دفت��ر ص��ادرات گمرک اعالم کرده اس��ت ع��وارض بر
صادرات قراضه 80درصد ش��ده است .در شرایطی که
کارخانه های تولید فوالد داخل کشور به قراضه اهن به
عن��وان ماده اولیه نیاز دارند و قیمت داخلی این ماده با
قیمت جهانی فاصله دارد ،بای��د دید چه اقداماتی فضا
را هم برای فروش��ندگان قراضه اه��ن و هم فوالدی ها
مس��اعد می کند .از سوی دیگر برخی از تولید کنندگان
و مصرف کنن��دگان قراض��ه اهن در نام��ه ای به وزارت
بازرگانی خواس��تار توقف صادرات این ماده شده اند .در
این نامه امده اس��ت امار موج��ودی قراضه اهن برخی
از واحدهای تولید فوالد به صفر رس��یده و این موضوع
باعث توقف تولید و در ادامه بروز مش��کالت مدیریتی،
کارگری ،مالی و نیز اجتماعی خواهد شد.
به قراضه اهن داخلی نیاز داریم
براس��اس اماره��ا تولید کنندگان ف��والد و همچنین
صنایع ریخته گری داخلی س��االنه تا مرز 3میلیون تن
قراضه اهن نیاز دارند .اما قراضه اهن قابل دستیابی در
کش��ور کمتر از 1/3میلیون تن در سال است .از سوی
دیگر باید توجه داش��ت به گفته فوالدی ها اس��تفاده از
قراض��ه اهن به عنوان پاش��نه ذوب در کوره های تولید
فوالد اجتناب ناپذیر اس��ت ،چرا که 20درصد شارژ این
کوره ها را اهن قراضه تش��کیل می دهد .در ش��رایطی
ایران دس��ت ب��ه صادرات اه��ن قراضه زده اس��ت که
هم اکنون بیش از 50درصد کسری این ماده را داریم و
باید به نحوی وارد کننده قراضه اهن باشیم .ضمن اینکه
بخشی از قراضه اهن که تاکنون صادر شده است از نوع
مرغوب بوده و براین اس��اس قراضه ه��ای درجه چندم
در داخل مانده و با قیمت باالتر به فروش می رس��د.در
همین راس��تا امارها نش��ان می دهد ،تاکنون 30تا 40
درصد از قراضه های داخلی صادر شده است.
عوارض 80درصدی اثر گذار است
با قرار دادن عوارض 80درصدی بر صادرات قراضه اهن
دولت ت�لاش کرد جلوی صادرات این م��اده را بگیرد،
رضا شهرستانی ،عضو انجمن فوالد ایران در گفت وگو با
با اشاره به موثر بودن عوارض صادرات می گوید:
گذشت زمان قیمت قراضه را متعادل می کند
البته در بحث صادرات قراضه اهن مس��ئله ای که وجود
دارد ،اجرایی شدن این طرح است .به اعتقاد شهرستانی
اگر این طرح اجرا شود یک کیلوگرم اهن هم به خارج
صادر نمی شود.
قاچاق قراضه ،برهم زننده معادالت
نکته دیگری که شهرس��تانی به
عنوان عامل برهم زننده این اقدام
مط��رح می کند ،قاچ��اق قراضه
اهن به کشورهای همسایه است.
موضوعی ک��ه به دلی��ل کمبود
عرضه اهن قراضه در داخل کش��ور ب��ه لحاظ روانی بر
ب��ازار اثر گذار اس��ت و 2تا 3درصد قاچ��اق این ماده
می تواند بازار را متش��نج کند .از سوی دیگر با توجه به
اینکه به گفته شهرستانی اکنون قیمت هر کیلو قراضه
در داخل کش��ور 1200توم��ان و قیمت جهانی هر تن
قراضه اهن حدود 320دالر است در نتیجه در صورت
اعم��ال عوارض 80درصدی و حتی کمتر از ان ،قیمت
نگاه روز
فاصله 22درصدی سرانه مصرف فوالد ایران با کشورهای صنعتی
براس��اس امار انجم��ن جهانی فوالد ،متوس��ط
مصرف س��رانه فوالد در کشورهای صنعتی جهان
در س��ال 2013م افزون ب��ر 300کیلوگرم بود که
فاصله ایران با این میزان 66کیلوگرم ،معادل 22
درصد است.
بر اس��اس ای��ن گ��زارش اکنون مصرف س��رانه
فوالد کش��ور 234کیلوگرم اس��ت و دستیابی به
رق��م 500کیلوگرم به عنوان یک انتظار از س��وی
تولیدکنندگان این بخش مطرح شده است.
مجموع تولید فوالد خام کشورمان در پایان سال
گذش��ته به رقم بیش از 15/6میلیون تن رسید و
تولی��دات فوالدی نیز افزون ب��ر 16/5میلیون تن
ثبت شد.
سرانه مصرف فوالد چین با جمعیت 1/4میلیارد
نفری در سال 2013م افزون بر 545کیلوگرم بود.
انجم��ن جهانی ف��والد در گزارش خ��ود به نقل
از س��النامه ام��ار فوالد اعالم کرد ،س��رانه مصرف
محص��والت ف��والدی س��ال گذش��ته می�لادی
219/3کیلوگرم ثبت ش��د در حالی که در 2012
این رقم 207/9کیلوگرم بود.
امارها نش��ان می دهد در س��ال 2013م مصرف
جهانی فوالد به رقم ی��ک میلیارد و 532میلیون
و 200رس��ید ،در حالی که در س��ال ماقبل یک
میلیارد و 437میلیون و 300هزار تن ثبت ش��ده
بود.
کره جنوبی در حالی که در جدول تولیدکنندگان
عم��ده ف��والد در جهان در س��ال 2013م جایگاه
شش��م را به خود اختصاص داده بود ،از نظر سرانه
مصرف این فلز راهبردی رتبه اول را کس��ب کرد.
س��رانه مصرف فوالد کره جنوبی در سال گذشته
میالدی رقم 1061/2کیلوگرم بود.
همچنین کش��ور قطر در حاش��یه خلیج فارس با
جمعیت براورد شده کمتر از 2میلیون نفری خود
به عنوان دومین کشور جهان از نظر سرانه مصرف
19
ف��والد با رقم 993/5کیلوگ��رم در جدول مربوطه
جای گرفته است.
عالوه بر این کش��ورهای ام��ارات متحده عربی،
س��نگاپور ،تایوان و جمهوری چ��ک در رتبه های
بعدی از نظر س��رانه باالی مصرف فوالد در س��ال
2013م قرار دارند.
براس��اس بررسی های صورت گرفته ،کوچکترین
مصرف کنن��دگان ف��والد جه��ان در کش��ورهای
افریقای��ی جای دارند ک��ه از جمله انه��ا کنگو با
1/6کیلوگرم سرانه مصرف ،اوگاندا ،ماداگاسکار و
س��ودان به ترتیب 4/3 ،3/3و 5/6کیلوگرم سرانه
مصرف فوالد داشتند.
واحدهای عمده تولیدکننده فوالد ایران ش��امل
ف��والد مبارکه و ذوب اهن اصفهان به همراه فوالد
خوزستان (اهواز) هستند.
پی��ش از این دس��تیابی به ظرفی��ت تولید 55
میلی��ون تن فوالد در چارچوب س��ند چش��م انداز
1404هدفگ��ذاری ش��ده ب��ود اما بررس��ی ها از
وضعی��ت تولی��د فوالد کش��ور نش��ان م��ی دهد
فوالدس��ازان ایرانی تمایلی به تولی��د 55میلیون
تنی ف��والد در افق 1404ندارن��د و برنامه ریزی
های این گروه حاکی از ان اس��ت که روند کنونی
رشد فوالد امکان تولید 44میلیون تنی را در افق
1404امکان پذیر می کند.
قراضه اهن داخلی با خارج��ی تفاوت چندانی نخواهد
داشت .از سوی دیگر در حالی که دارندگان قراضه اهن
ت�لاش می کنند با صادرات این ماده به س��ود برس��ند.
همتراز ش��دن قیمت قراضه اهن با قیمت جهانی برای
مصرف کنن��دگان به صرفه نیس��ت ،چراکه چنین کاری
باعث افزایش قیمت قراضه داخلی می شود.نکته دیگری
که باعث ش��ده نظارت بر قاچاق قراضه اهن در کش��ور
درس��ت انجام نش��ود ،فعالیت در این حوزه به ش��کل
قومی -قبیله ای است .این موضوع بحث نظارت دولتی
را ب��ر میزان تولید قراض��ه اهن داخلی و نحوه فروش و
استفاده ان سخت کرده است.
به واردات نیاز داریم
ب��ا وجود نی��از داخلی ب��ه قراضه اهن ص��ادرات و
قاچاق این ماده باعث ش��ده اس��ت ،کمب��ود قراضه
بیش از پیش احس��اس ش��ود .نیاز به واردات قراضه
اهن در چنین ش��رایطی و به دلیل تامین نشدن نیاز
داخل��ی ،یکی دیگر از چالش های اس��تفاده کنندگان
از انجا که تفاوت قیمت قراضه با
قیمت جهانی معضالتی را ایجاد
کرده اس��ت ب��ه اعتق��اد محمد
حس��ین بصی��ری ،عض��و هیات
علم��ی دانش��گاه ای��ن قیمت با
گذشت زمان به تعادل می رس��د .در واقع چون نسبت
عرض��ه به تقاضای قراضه اه��ن در ایران و جهان کمتر
است این ماده کمیاب است اما با توجه به اهمیت قراضه
در صنایع فوالد با گذشت زمان قیمت ها متعادل خواهد
ش��د و دیگر صادرات یا حتی قاچاق چندانی نخواهیم
داشت .به گفته بصیری؛ چون قراضه ماده اثرگذاری در
تولید فوالد است و با داش��تن این ماده می توان ارزش
افزوده زیادی ایجاد کرد قراضه اهن برای ما بسیار مهم
اس��ت و بای��د جلوی ص��ادرات این ماده گرفته ش��ود.
بصیری با اش��اره به اینکه قراضه اهن موجود در کشور
کفاف نی��از داخلی را نمی دهد ،می گوی��د :واردات این
ماده نیز برای کش��ور ما مهم است ،چراکه صنایع فوالد
ما ظرفیت تولید 70الی 80میلیون تن نورد را دارد که
با س��رمایه گذاری در این بخش می ت��وان ارزش افزوده
زیادی ایجاد کرد.
کاهش ۲۶درصدی صادرات الومینیوم
ص��ادرات الومینیوم ایران در 7ماهه س��ال 1393
نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از 26درصد
کاهش یافته است.
در 7ماهه س��ال جاری 86/4ه��زار تن الومینیوم
به صورت کار نشده غیرممزوج به کشورهای خارجی
صادر شده است ،که ارزش ان به 155/1میلیون دالر
می رسد .براس��اس این گزارش صادرات الومینیوم در
این مدت 0/8درصد از کل صادرات کشور را تشکیل
می دهد .در مدت مش��ابه سال گذش��ته 116/8هزار
تن از این فلز ب��ه ارزش 211/3میلیون دالر از ایران
صادر ش��ده بود که 1/18درصد از کل صادرات کشور
را ش��امل می شد .به این ترتیب مقایسه امار امسال و
س��ال گذش��ته حاکی از کاهش 26درصدی صادرات
الومینیوم است.
بازار صادرات ورق سی ای اس ،نزولی
عرضه کنندگان ورق سی ای اس قیمت پیشنهادی
ورق گ��رم صادرات��ی را به کمت��ر از ٥٠٠دالر هر تن
فوب دریای س��یاه پایین اورده اند ت��ا قدرت رقابت با
قیمت های چین را که از این پایین تر اس��ت ،داش��ته
باش��ند .پی��ش از این ب��ازار مقاطع س��ی ای اس به
قیمت های پایین چین واکنش نش��ان داده و به ناچار
ارزان تر ش��ده بود ،ولی ب��ازار ورق مقاومت کرده بود.
اخرین قیم��ت ورق گرم صادراتی س��ی ای اس ١٠
دالر ه��ر ت��ن ارزان تر ش��ده و ب��رای ان ٤٩٧دالر و
٥٠س��نت هر تن فوب ثبت ش��د که از سال ٢٠٠٩م
تاکنون پایین ترین قیمت بوده است .قیمت ورق سرد
صادرات��ی نیز ٥دالر افت داش��ته و ٥٨٠دالر هر تن
فوب شده است.
عضو هیات رییسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس اعالم کرد
راهکارهای جلوگیری از خام فروشی معادن
عضو هیات رییس��ه کمیس��یون صنای��ع و معادن
مجل��س ،حضور س��رمایه داران خارج��ی در بخش
معدن را منتهی به کاهش صادرات مواد خام دانست
و گف��ت :برای توس��عه صادرات مواد فراوری ش��ده
باید در کن��ار اجبار به فکر ارائه مش��وق ها هم بود،
در این صورت معدن داران با توان بیشتری به فعالیت
می پردازند.
س��یدمحمد بیاتی��ان در رابط��ه ب��ا راهکاره��ای
جلوگیری از صادرات س��نگ اهن خام گفت :اکنون
دول��ت و مجل��س قصد دارند ت��ا با وض��ع تعرفه و
قوانین س��ختگیرانه ،معدن داران را به س��مت تولید
فراورده های معدنی سوق دهند.
نماینده مردم بیجار در مجلس ش��ورای اس�لامی
افزود :افزایش تعرفه ،عالوه بر پیشگیری از صادرات
مواد خ��ام معدن��ی ،باعث ایج��اد ارزش اف��زوده و
اش��تغالزایی می ش��ود و ما هم به دنب��ال انیم که از
صادرات مواد خام پیشگیری شود.
دبیر اول کمیسیون صنایع و معادن مجلس ادامه
داد :البته در کنار مشوق های قانونی ،باید مشوق های
تسهیالتی و مالیاتی هم در نظر گرفته شود و دولت
می تواند از طریق بخش��ی از درامده��ای حاصل از
هدفمندی یا منابع صندوق توسعه ملی ،تسهیالتی
با نرخ های پایین در اختیار معدن داران قرار دهد.
نماین��ده م��ردم بیج��ار در مجل��س حض��ور
س��رمایه گذاران خارجی را نیز ب��ه کاهش صادرات
مواد خام منتهی دانس��ت و گف��ت :در این صورت،
ع�لاوه بر ایج��اد اش��تغال ب��رای جوانان کش��ور،
درامدهای مالیاتی دولت هم افزایش می یابد ،از این
رو تالش ه��ا باید در راس��تای جلوگیری از صادرات
مواد خام معدنی باشد.
یادداشت
نتایج کاهش عوارض
کمرگی مواد اولیه
سید نوراهلل حسن زاده
رییس خانه صنعت ،معدن وتجارت
خوزستان
عوارض گمرکی یکی از راه های کنترل تجارت
با کش��ورهای خارجی اس��ت تا با ای��ن روش به
تولی��دات داخلی اس��یب وارد نش��ود.قرار دادن
این تعرفه ب��ر روی مواد اولی��ه ای که در صنایع
پایین دس��تی مورد اس��تفاده قرار می گیرند گاه
ب��ا چالش هایی مواجه می ش��ود چراک��ه برخی
معتقدند قرار دادن چنین تعرفه ای بر مواد اولیه
مورد استفاده صنایع پایین دستی یکی از راه های
کاهش رشد این صنایع است .این در حالی است
که در برخی کشورهای بزرگ به لحاظ اقتصادی،
حذف ع��وارض بر مواد اولیه جزو سیاس��ت های
تشویقی تولید کنندگان در صنایع مختلف در نظر
گرفته می شود .اما باید در نظر داشت ،پیچیدگی
ب��ازار جهانی از یک س��و و متفاوت بودن ماهیت
م��واد مختلفی که در صنای��ع مختلف مورد نیاز
است باعث می شود نتوان قانون یکسانی را برای
مواد گوناگون در نظر گرفت.
ش��اید مهم ترین موضوعی که باعث می ش��ود
حذف ع��وارض گمرکی مواد اولی��ه مورد توجه
ویژه باش��د،تاثیری اس��ت که در دسترس بودن
این مواد بر اش��تغال زایی در کش��ور می گذارد.
عالوه بر این با کاه��ش یا حذف عوارض گمرکی
مواد اولی��ه می توان ش��رایطی را فراهم کرد که
تولی��دات داخلی مق��رون به صرفه تر باش��ند و
قدرت رقابت پذیری با محصوالت س��ایر کشورها
را داش��ته باش��ند.در نظر گرفتن شرایط تولید و
استفاده از مواد اولیه ای که قرار است وارد شوند،
راه را برای تصمیم گیری درباره اینکه چه موادی
باید ش��امل عوارض گمرکی بشوند و چه موادی
باید از این عوارض مبرا باش��ند روش��ن خواهد
ک��رد .در واقع در نظر گرفت��ن یک قانون کلی و
همیش��گی عالوه بر اینکه در مسیر افزایش تولید
ما را دچار رکود می کند ،از توجه به ش��رایط روز
بازاره��ای جهانی نی��ز منع می کن��د .امروزه در
اقتصاد جهان اطالعات گاه به صورت لحظه ای بر
نوع تصمیم گیری ها اثر گذار خواهد بود .غفلت در
این زمینه و نداش��تن قوانین حمایت کننده برای
تغییر مق��دار عوارض در زمان های مختلف باعث
می شود از بازارهای جهانی عقب بمانیم و نتوانیم
تولیداتی متناس��ب با ش��رایط روز داشته باشیم.
مواد اولیه مورد اس��تفاده صنایع پایین دستی به
عنوان حلق��ه اول تولی��دات می توانند اثرگذاری
باالیی را در رشد اقتصادی کشور داشته باشند.
داخل پرانتز
در 7ماهه امسال صورت گرفت
تولید بیش از
41میلیون تنی سیمان
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان
ایران گفت :تولید س��یمان در 7ماهه منتهی به
مهرماه س��ال جاری به 41میلی��ون و 643هزار
تن رسید.
ب��ه گ��زارش ش��اتا ،عبدالرضا ش��یخان اظهار
کرد :تولید س��یمان در مهر سال جاری افزون بر
5میلیون و 761هزار تن بود و در 7ماهه امسال
تولی��د کلینکر به 45میلیون و 24هزار و 204
تن رسید .به گفته شیخان تولید کلینکر در مهر
ماه س��ال جاری به میزان 6میلیون و 193هزار
و 210تن بوده اس��ت .وی خاطر نشان کرد :در
7ماهه نخست سال جاری افزون بر 32میلیون
و 252هزار تن س��یمان در کش��ور توزیع شده
است.
پیشنهاد سرمایه گذاری
اذربایجان درایران
خبرگزاری ترند جمه��وری اذربایجان به نقل
از عل��ی علیل��و ،از اعضای کمیس��یون صنایع و
معادن مجلس نوش��ت؛ ظرفی��ت عظیمی برای
س��رمایه گذاری اذربایجان در معادن مس و روی
استان های واقع در مرزهای دو کشور وجود دارد.
علیل��و اظهار ک��رد ش��رایط مس��اعدی برای
س��رمایه گذاری جمهوری اذربایجان در چشمه
کنان شبستر و س��ونگون در ورزقان اذربایجان
ش��رقی وجود دارد .ترکیه و روسیه پیش از این
سرمایه گذاری هایی در معادن مذکور داشته اند.
وی با اشاره به اینکه ایران اخیرا توجه زیادی به
حوزه معادن داشته است ،اظهار کرد؛ فرصت های
س��رمایه گذاری در بخش ذخایر س��نگ اهن در
اس��تان های یزد ،کرمان ،کردس��تان و همچنین
معادن زغال س��نگ در اس��تان خراسان رضوی
وجود دارد.
داخل پرانتز
معرفیبزرگترینمصرف کنندگان
طال و جواهرجهان
ش��رکت کنندگان در همای��ش ط�لا و جواه��رات
خاورمیانه اعالم کردند که چین ،هند ،امریکا ،روس��یه
و امارات متحده عربی 5 ،کشور بزرگ از لحاظ مصرف
جواهرات طال در جهان به ش��مار می روند .به گزارش
عربین بیزین��س ،ارزش بازار جواهرات و طالی امارات
ب��ه بی��ش از 2/5میلی��ارد دالر رس��یده و ای��ن برای
نخستین بار است که این کشور در بین 5کشور بزرگ
مصرف کننده جواهرات طالی جهان قرار گرفته است.
دوبی به عنوان یک��ی از بزرگترین مراکز مبادالت طال
و جواهر در منطقه بی��ش از 30درصد بازار جواهرات
لوک��س خاورمیانه و 60درصد بازار جواهرات و طالی
امارات را تشکیل می دهد .تحلیلگران اقتصادی بر این
باورن��د که دوبی هم اکنون یکی از 3مرکز مهم تجاری
در زمینه مبادالت طال و الماس جهان به شمار می رود.
امارات همچنین بزرگترین مصرف کننده جواهرات در
خاورمیانه به شمار می رود.
گفتنی اس��ت ،مقام های اماراتی در سال های اخیر
تالش زیادی را انجام داده اند ،تا دوبی به مرکز مهمی
برای انجام مبادالت طال و جواهرات در جهان تبدیل
شود.
تحقق اهداف فوالدی
متکی به تامین مواد اولیه است
مدیرعامل ش��رکت ف��والد هرم��زگان گفت :تحقق
وعده ه��ای رییس جمهوری در خص��وص معرفی این
اس��تان به عنوان قطب فوالد کشور با تولید ١٠میلیون
تن فوالد ،مس��تلزم تامین م��واد اولیه کافی و به موقع
اس��ت .به گ��زارش ایرنا ،مرتضی اقاجان��ی اظهار کرد:
هرچند رییس جمهوری در سفر اسفند ماه سال گذشته
به هرمزگان از تولید ١٠میلیون تن فوالد به عنوان یکی
از اهداف برنامه ریزی شده و در دست اقدام دولت خود
ن��ام برد اما کمبود و تامین نش��دن به موقع مواد اولیه
از موانع عملی شدن ان است .مدیرعامل شرکت فوالد
هرمزگان خاطرنش��ان س��اخت :منطقه ویژه اقتصادی
صنایع معدنی وفلزی خلیج فارس به دلیل قرارگرفتن
در مجاورت اب های ازاد ،دارابودن اس��کله اختصاصی
مجهز به سیس��تم تخلیه و بارگیری مواد فله معدنی،
خطوط ریلی ،دریایی ،ج��اده ای ،منابع گازی ،نیروگاه
ب��رق و پاالیش��گاه بندرعب��اس و همچنی��ن نزدیکی
به مع��ادن س��نگ اهن گل گهر س��یرجان از موقعیت
مناسب تری نسبت به دیگر استان ها برای تولید مقرون
به صرفه فوالد برخوردار است.
وی اضافه کرد :سخنان سال گذشته رییس جمهوری
در خص��وص حمایت از تولید ١٠میلیون تن فوالد در
هرمزگان ،موجب جذب عالقه مندان به سرمایه گذاری
در این زمینه ش��د اما مشکالت مواد اولیه نگرانی هایی
را در بی��ن ان��ان ایجاد کرده اس��ت .مدیرعامل فوالد
هرم��زگان با تاکید بر توس��عه اس��تان ها ب��ا توجه به
مزیت های نسبی ابراز کرد :گل گهر سیرجان در استان
کرمان بهتر اس��ت به جای ایجاد صنایع فوالد به فکر
توس��عه معادن و تامین مواد اولی��ه الزم برای صنایع
برنامه ریزی ش��ده فوالد در هرمزگان باش��د .این مدیر
ب ا سابقه فوالدی اظهار کرد :اگر قرار باشد استان کرمان
که معادن غنی دارد به جای توس��عه معادن و افزایش
بهره وری و ایجاد صنایع باالدس��تی ،خودش هم تولید
فوالد انجام دهد ،توسعه و ابادانی پایدار انجام نمی شود .
اقاجانی در ادام��ه از اختصاص نیافتن ارز مبادالتی به
ش��رکت فوالد هرمزگان به دلیل قرار داشتن درمنطقه
ویژه خلیج فارس به عنوان یکی دیگر ازمشکالت تولید
ف��والد در رقابت با دیگر رقبایی ن��ام برد که هم اکنون
از ان اس��تفاده می کنند .وی یاداورشد :امسال حداقل
س��همیه گندله به فوالد هرمزگان اختصاص یافته و از
طرفی ارز مبادالتی نیز تعلق نگرفته است و این درحالی
اس��ت که دیگر فوالدسازها هم از س��همیه مناسب تر
گندله و ه��م ارز مبادالتی برخوردارند که این موضوع
با سیاست های دولت تدبیر و امید در خصوص تقویت
و حمایت از تولید فوالد در هرمزگان برای دستیابی به
١٠میلیون تن محصول فوالدی مغایرت دارد.
20
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
چشم انداز معدنی
mine@smtnews.ir
گازهای گلخانه ای معادن در نتیجه سوخت های فسیلی است
نرگس قیصری-گروه معدن :صنایع االینده و مش�کالت ناش�ی از
ان برای منابع زیس�ت محیطی و در برخی موارد حتی خود صنایع
مولد مسئله ای است که امروزه مورد توجه قرار گرفته و با پیشرفت
مدی��ر کیفی ش��رکت تهیه و تولید م��واد معدنی در
خص��وص نوع االینده ه��ای موج��ود در صنایع معدنی
می گوی��د :فراوری م��واد معدنی هم��واره با
به
الودگی های��ی همراه ب��وده و به بخش ه��ای مختلفی
تقس��یم می ش��ود که از جمله مهم تری��ن انها می توان
به م��واردی همچون الودگی خ��اک ،اب ،هوا ،الودگی
بصری و الودگی های صوتی اش��اره کرد .از االینده های
اصل��ی در فراوری م��واد معدنی ،گازهای منواکس��ید
کربن ،دی اکسید کربن ،اتان و گازهای گلخانه ای است
که انتشار انها در فضا مشکالت فراوانی را برای محیط
زیست به همراه خواهد داشت.
پرهام خواجه پور در ادامه به نتایج
تولی��د گازها و ایج��اد باران های
اس��یدی اش��اره کرد و گفت :گاز
دی اکس��ید کربن یکی از عوامل
اصلی به وجود ام��دن باران های
اس��یدی است .چراکه به دلیل سنگین بودن این گازها
در یک نقطه جمع ش��ده و در هنگام بارش ترکیب این
گاز با اب باران زمینه ایجاد باران های اسیدی را فراهم
می کند که خس��ارات جبران ناپذی��ری را برای محیط
زیست و پوشش های گیاهی به همراه دارد.
وی همچنین ب��ه الودگی هایی که مع��ادن و صنایع
معدن��ی برای مناب��ع ابی و خاکی دارند ،اش��اره کرد و
گف��ت :از انجایی که کانی های فلزی همچون س��رب و
روی و اکس��ید فسفر که از انها با نام فلزات سنگین یاد
می ش��ود ،برای فراوری نیازمند ب��ه اب بوده و به دلیل
نزدیکی منابع ابی کارخانه ها به اب ش��رب ش��هری و
همچنین منابع ابی که مورد استفاده بومیان محلی قرار
روزافزون صنایع روند روبه رش�دی به خود گرفته اس�ت .کانی های
فل�زی از جمله م�واد معدنی هس�تند که بیش�ترین الودگی را در
هن�گام فراوری به همراه دارند .از این رو کارشناس�ان معتقدند که
می گیرند ،ب��ا ورود پس اب های کارخانه موجبات الوده
شدن انها را به دنبال خواهد داشت.
مدیر کیفی ش��رکت تهیه و تولید مواد معدنی با بیان
اینکه جلوگیری از ورود این الودگی ها به محیط زیست
نیازمند برنامه ریزی و بررس��ی های دقیق و کارشناسانه
است ،گفت :در حال حاضر برخی از صنایع تولیدکننده
همچون س��یمان با به کارگی��ری روش های مختلف و
علمی میزان تولید الودگی را تا حدودی کاهش داده اند
به این ترتیب که با اس��تفاده از فیلت��ر از خروج گرد و
غبار حاصل از تولید شامل موادی همچون سنگ اهک
و کربنات کلسیم جلوگیری می کنند.
وی در ادام��ه به مواد س��می که در هن��گام تولید و
فراوری فلزاتی همچون طال و مس وجود دارند ،اش��اره
کرد و گفت :س��یانور که جزو مواد سمی و خطرناک به
ش��مار می اید ،در این فلزات موج��ود بوده و در انتهای
عملیات ف��راوری در پس��ماندهای ای��ن کانی ها باقی
می ماند از این رو ش��رکت های تولید کننده با س��اخت
س��دهای باطله و ایزوله کردن انها در فضای مناس��ب
می توانند زمینه از بین بردن انها را فراهم کنند چراکه
این ماده در مجاورت با نور خورشید تجزیه خواهد شد.
وی الودگی های صوتی ک��ه در برخی از کارخانه های
تولیدی وج��ود دارد را یکی دیگر از االینده های معدنی
دانس��ت و افزود :اس��تفاده از تجهیزات و ماش��ین االت
مس��تعمل در کارخانه سبب شده تا سر و صدای فراوانی
در هن��گام انجام کار به وجود ای��د .از این رو می توان با
انجام سرمایه گذاری زمینه را برای استفاده از فناوری های
روز دنی��ا فراهم کرد و عالوه بر کاهش الودگی صوتی به
بهبود کیفیت مواد معدنی نیز کمک رساند.
می ت�وان با اس�تفاده از انرژی های جدید و جایگزی�ن کردن انها با
س�وخت های فسیلی تا میزان زیادی از ش�دت الودگی ها کاست و
کاهش هزینه های تولید را به همراه داشت.
کاهش الودگی با تجهیزات مدرن
ت��ورج فتحی در خصوص میزان
االیندگی صنایع معدنی و تاثیر
ان روی محیط زیست به
می گوی��د :در ح��وزه فعالی��ت
معدن��ی عموم��ا مجموع��ه
فعالیت هایی که زنجیره تولید انها در یک جا متمرکز
باشند ،االیندگی بیشتری را به همراه خواهند داشت.
این کارش��ناس محیط زیست معدنی با بیان اینکه
مع��ادن فل��زی از ظرفی��ت باالتری نس��بت به دیگر
کانی ها برای تولید الودگی برخوردار هس��تند ،گفت:
صنایع معدنی همچون فوالدس��ازی و فراوری سرب
و روی از مواردی اس��ت که در تم��ام دنیا االیندگی
فراوانی را برای محیط زیست به همراه خواهد داشت.
همچنی��ن مع��ادن طال و م��س نیز از ای��ن قاعده
مس��تثنا نب��وده و در هن��گام اس��تحصال ای��ن مواد
الودگی های��ی را به همراه دارند .البته در برخی موارد
نیز این صنایع در لیس��ت صنایع االینده قرار گرفته
و با انجام اقدامات مورد نیاز از لیس��ت صنایع االینده
خارج شدند.
وی در ادام��ه افزود :فراوری کانی های فلزی عمدتا
در کن��ار معادن انجام می ش��ود چراکه اس��تخراج و
انتقال انها به مکان دیگر برای فراوری و اس��تحصال
با صرفه اقتص��ادی همراه نبوده و افزایش هزینه های
جانبی همچون حمل ونقل را در پی خواهد داشت.
وی همچنین ب��ه راهکارهایی ک��ه می تواند زمینه
کاهش الودگی ها را فراهم کند ،اش��اره کرد و افزود:
یکی از دالیلی که هم اکنون مشکالت فراوانی را برای
صنایع به وجود اورده و اثار ان روی محیط زیس��ت
مشهود بوده ،س��د هایی است که برای انباشته کردن
باطله ها مورد اس��تفاده قرار می گیرد .چراکه به دلیل
رعایت نکردن اصول علمی برای ساخت انها ،تغییرات
جوی و بارش باران باعث شکس��ته شدن سد و ورود
انها به رودخانه ها و منابع اب زیرزمینی خواهد ش��د
اما این پایان کار نیست.
چراکه در برخی موارد باطله ها به محیط زیست نیز
وارد شده و فعاالن ناچار به جمع اوری این مواد شده
که خود هزینه های بسیاری را در پی خواهد داشت.
همچنین از س��وی دیگر ترمیم و بازسازی سد های
باطله هزینه های هنگفتی را برای معدنکاران و فعاالن
به همراه خواهد داشت.
وی به یکی دیگر از راهکارهای کاهش االیندگی در
صنایع فوالدی اش��اره کرد و گفت :یکی از مهم ترین
مواردی که باعث ب��ه وجود امدن الودگی در صنایع
فوالدی شده نوع سوخت های مصرفی است.
چراک��ه هم اکنون زغال س��نگ به عنوان س��وخت
اصلی در تولید فوالد مورد اس��تفاده قرار می گیرد که
بیش��ترین میزان تولید الودگی را داش��ته و می توان
ب��ا جایگزین ک��ردن انرژی مصرف��ی دیگر به کاهش
الودگی در این صنعت کمک کرد.
این کارش��ناس محیط زیس��ت در خصوص اینکه
تجهیزات مورد اس��تفاده در صنایع تاثیر بسزایی در
تولید الودگی دارند ،گفت :در کنفرانس جهانی کیوتو
کاهش میزان انتش��ار گازهای کربن��ی مورد توجه و
بحث قرار گرفت تا کش��ورهای صنعتی با استفاده از
تجهیزات مدرن زمینه کاهش الودگی را فراهم کنند.
گپ و گفت
تنبیه صنایع فوالد برای کاهش گازهای گلخانه ای در اروپا
گروه معدن :از زمان انقالب صنعتی که سراغاز مصرف چشمگیر سوخت های
فسیلی بوده تا به امروز ،انسان نقشی کلیدی در روند تغییرات اب و هوایی و
گرمایش جهانی به واس��طه انتشار گازهای گلخانه ای داشته است .به گونه ای
که امروزه ،تقریبا هر چیزی که ما تولید و مصرف می کنیم یا دور می اندازیم به
معنای انتشار گازهای گلخانه ای است .اخیرا ً کشورهای اروپایی و کشورهای
توسعه یافته جهان ،به دنبال کاهش اثار زیانبار زیست محیطی صنایع فوالدی
هستند و در این راه نه تنها از این صنایع حمایت نمی کنند بلکه سیاست های
خود را به سمت و سویی می برند که با جریمه و وضع مالیات های جدید انها
را وادار به کاهش تولید گازهای گلخانه ای کنند .در همین رابطه گفت وگویی
با رضا شهرستانی ،عضو انجمن فوالد داشتیم که می خوانید:
صنایع فوالدی چه تاثیراتی بر محیط زیست می گذارند؟
مصرف فوالد در دنیا 1500میلیون تن در سال است و براورد شده تا سال
2025به 2هزار تن برس��د یعنی تا 11س��ال دیگر 500میلیون تن دیگر به
تولید فوالد افزوده ش��ود .اما در اجرای این برنامه چند مش��کل وجود دارد.
اولین مش��کل اثار س��وء تولید فوالد بر محیط زیست دنیاست .این صنایع به
دلیل انرژی بسیار زیادی که مصرف می کنند ،گازهای گلخانه ای زیادی تولید
می کنند به طوری که س��هم انتشار جهانی گازهای گلخانه ای توسط صنایع
اهن و فوالد 3/2درصد است.
در حقیق��ت صنعت اهن و فوالد یکی از بزرگترین ردپاهای کربن نس��بت
به دیگر بخش های صنعتی را به خود اختصاص داده اس��ت .اندازه عظیم این
صنع��ت و فرایندهای معدن��کاری ،حمل و نق��ل ،ذوب و تولید که به انرژی
فوق العاده زیادی نیازمند هستند ،عامل کلیدی در این زمینه است.
کشورهای توسعه یافته ،با چه روش هایی به دنبال کاهش این اثار
هستند؟
کش��ورهای توسعه یافته اروپایی و امریکایی به دنبال وضع قوانینی هستند
که اثار زیانبار تولید فوالد را کاهش دهند .یکی از این راه ها وضع مالیات های
جدید بر روی صنایع اس��ت که به ازای مصرف س��وخت بیشتر ،باید مالیات
باالتری پرداخت کنند .این انرژی ممکن اس��ت برق ،گاز یا زغ ال سنگ باشد.
بدی��ن ترتیب صنایع ناچار به اس��تفاده از فناوری های جدید خواهند بود که
مص��رف انرژی و در نهایت تولید گازه��ای گلخانه ای و تولید کربن را کاهش
بدهد .با گذش��ت زمان تولید به ش��کل فعلی برای انها به ش��دت از توجیه
می افت��د و هزینه در فناوری جدید برایش��ان اقتصادی تر خواهد بود .ممکن
اس��ت فناوری های جدید به سمت اس��تفاده کوره های ذوب از سیستم های
الکترولیتی یا سیستم برقی به جای استفاده از زغ ال سنگ پیش برود.
در فناوری های فعلی با اس��تفاده از زغال س��نگ ،اهن از اکسیدکربن جدا
می ش��ود و نتیجه کار تولید اکس��ید کربن اس��ت ولی با فناوری های جدید
اهن از اکس��یژن جدا می ش��ود و نتیجه حاصله اکس��یژنی خواهد بود که به
محیط زیست بازگردانده می ش��ود .البته فناوری های دیگری نیز وجود دارند
که اس��تفاده از انرژی خورش��یدی یا انرژی حاصل از باد را مد نظر قرار داده
ولی در حال حاضر استفاده از این انرژی به حدی گران در می اید که صنایع
به ان راغب نیستند.
در فاصل�ه اس�تقرار فناوری ه�ای نوی�ن ،در راس�تای کاه�ش
االینده های محیط زیست چه بایدکرد؟
در فاصله استقرار فناوری های نوین و تا زمانی که استفاده از ان اقتصادی تر
ش��ود به جای تولید فوالد با اس��تقامت معمولی ،از فوالدهای پر اس��تقامت
اس��تفاده می کنند تا میزان مصرف فوالد کاهش پیدا کند به این ترتیب نیاز
جوامع بشری به فوالد تا 11سال دیگر ،افزایش نخواهد یافت .البته این روش
نیاز به ملزوماتی دارد .از انجا که بیش��ترین مصرف فوالد ساختمان س��ازی،
پل ها و صنایع خودروس��ازی و دیگر صنایع اس��ت تغییر نوع فوالد تولیدی،
نیازمن��د تغییر در خ��ط تولید صنایع فوالدس��ازی ،تغیی��ر در طراحی های
مهندس��ی س��اختمان و پل ه��ا و
نیازمند اموزش کس��انی اس��ت که
قرار است از این فوالد استفاده کنند.
به طور مثال برای ساختمان سازی به
ازای ه��ر مترمرب��ع 30کیلو فوالد
معمولی نیاز است ولی با استفاده از
فوالد پر استقامت ،این مقدار به 20
کیلو کاهش می یابد .جالب این است
که قب��ل از اینکه این روش در اروپا
اس��تفاده شود 40 ،سال پیش ما در
احداث یک سوله برای سیمان ابیک
به کار بردیم و به جای اس��تفاده از
فوالد معمولی 37از فوالد SD52اس��تفاده کردیم و ضمن اینکه 20درصد
در وزن س��اختمان کاهش داشتیم هزینه تولید و نصب فقط 2درصد باالتر
رفته بود.
ای�ا صنایع ف�والدی ما با همان س�رعتی که توس�عه می یابند از
فناوری های نوین جهانی اس�تفاده می کنند تا نیازی برای اصالح ان
نباشد؟
به ان ش��دت و نحوه ای که غرب و کشورهای توسعه یافته برای اصالح اثار
زیانبار زیس��ت محیطی عمل می کنند ،در ایران حرکتی را ش��اهد نیس��تیم.
برای ما مالحظات زیس��ت محیطی ،مسئله حادی نیس��ت و حداقل انکه در
دولت های گذش��ته در درجه دوم اهمیت قرار داش��ته اس��ت البته با رویکرد
دولت جدید و تغییر تفکری که در راس وزارت صنعت ،معدن و تجارت شاهد
هس��تیم به نظر می رسد شاهد حرکت صنایع فوالدی کشور به سمت رعایت
استانداردهای زیست محیطی باشیم.
انرژی
industry@smtnews.ir
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران از برنامه ریزی این شرکت برای 60درصد محصوالت خبر داد
21
تبدیل نفت کوره پاالیشگاه اصفهان به بنزین
مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان
نفت ایران از اجرایی شدن تبدیل ٦٠درصد از
نفت کوره پاالیشگاه اصفهان به بنزین مرغوب
با احداث واح��د مربوطه خبر داد و گفت :قرار
است یک واحد مشابه واحدی که در پاالیشگاه
ش��ازند است در این پاالیشگاه ساخته شود که
می تواند ٦٠درصد از نفت کوره این شرکت را
به بنزین مرغوب تبدیل کند.
میرعل��ی اصغ��ر س��اجدی در نشس��ت ب��ا
خبرنگاران با بیان اینکه هزینه انجام این طرح
بی��ش از ٢میلیارد دالر براورد ش��ده اس��ت،
تصری��ح ک��رد :درحال حاضر منتظ��ر تصمیم
هیات مدیره این شرکت خصوصی برای تامین
مالی طرح هستیم .وی با بیان اینکه با ساخت
واحدهایی چون RFCCو ،...ته مانده خوراک
س��نگین در این پاالیشگاه شکس��ته و بجای
نفت کوره به بنزین و محصوالت س��بک دیگر
تبدیل می ش��ود ،اظهار کرد :بخش کوچکی از
اقدام های اولیه این پروژه در سال های گذشته
انجام شده بود که به علت مشکالتی در بخش
خصوصی و تامین مالی ان متوقف مانده است.
ط�رح تثبی�ت ظرفی�ت پاالیش�گاه
ابادان
مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان
نف��ت ایران با تاکید بر اینکه برای اجرای طرح
تثبیت ظرفیت پاالیشگاه ابادان ،منتظر منابع
مالی طرح نشدیم و اقدام های اولیه طرح را اغاز
کرده ایم ،تصریح کرد :مهندسی تفصیلی طرح
تثبیت ظرفیت پاالیشگاه ابادان در حال انجام
است و به محض رفع مشکالت تامین مالی ان
از خط اعتباری چین ،وارد مرحله خرید و اجرا
می ش��ود .ساجدی با بیان اینکه تامین مالی از
خط اعتباری چین ی��ک فرایند طوالنی مدت
اس��ت ،افزود :درحال حاض��ر ٢٠طرح منتظر
نهایی شدن این فاینانس است.
وی ب��ا بی��ان اینک��ه در اخری��ن مذاکره با
ط��رف چینی به نتایج خوبی دس��ت یافته ایم،
اظهار کرد :شرکت ملی مهندسی و ساختمان
نفت ،مهندس��ی زودهنگام خود را برای اجرای
ای��ن طرح ملی اغ��از کرده و در ق��راردادی با
ش��رکت های داخلی ب��ه مهندس��ی تفصیلی
ان اق��دام کرده ایم و به محض برطرف ش��دن
تامی��ن مالی ان انجام ش��ود .وی تصریح کرد:
بر اساس این تبصره ،منابع مالی برخی طرح ها
می توان��د از طری��ق ٥درص��د افزایش قیمت
فراورده ها تامین ش��ود .ساجدی با بیان اینکه
هم اکن��ون مجوز اج��رای ط��رح از این طریق
اخذ و پیمان��کاران مربوطه انتخاب ش��ده اند،
گف��ت :اوایل اذرماه امس��ال کار اجرای این دو
پروژه اغاز خواهد شد .مدیرعامل شرکت ملی
مهندسی و س��اختمان نفت ایران در ادامه به
طرح های در دس��ت اقدام این ش��رکت اشاره
و بی��ان کرد :هم اکنون این ش��رکت در بخش
پاالیش��گاهی ،اجرای طرح های افزایش کمی،
کیفی و زیست محیطی در ٥پاالیشگاه کشور
را بر عهده دارد.
مشکل تامین مالی از خط اعتباری چین ،کامال
امادگی داریم تا پروژه را اجرایی کنیم.
وقف�ه در اج�رای ۳پ�روژه در
پاالیشگاه اصفهان
مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان
نف��ت گفت :اج��رای ۳طرح مهم پاالیش��گاه
اصفه��ان ب��ه علت هم��کاری نک��ردن بخش
خصوصی در ٤سال گذشته کامال متوقف شده
بود .س��اجدی با بیان اینکه بخش نخست این
طرح جامع ش��امل ساخت یک واحد ٨٠هزار
بشکه ای CDU، LPGو واحدهای جنبی ان
می ش��ود ،افزود :این طرح باید در داخل خود
پاالیشگاه انجام می شد که به علت وجود برخی
مش��کالت متوقف مانده ب��ود و هم اکنون این
طرح در حال اجراست.
او از طرح دوم که کامال زیست محیطی است
در پاالیشگاه اصفهان نام برد و تصریح کرد :در
این طرح قرار اس��ت استاندارد نفتگاز تولیدی
این پاالیشگاه به یورو ٥ارتقا یابد که پیش بینی
مال��ی اجرای این طرح ٦٥٠میلیون یورو بوده
و قرار است در منتهی الیه پاالیشگاه این طرح
اجرایی شود.
ساجدی از تکمیل ساخت برخی مخازن این
طرح خب��ر داد و گفت :ظرف ٨ماه اینده کل
٦٥مخزن مورد نیاز پروژه س��اخته ش��ده و به
بهره برداری خواهد رسید.
مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان
ویژه
اغاز رفت و امد
غول های برق اروپا به تهران
مه�ر -مع��اون وزیر نیرو با اش��اره ب��ه رفت و امد
گسترده شرکت های معتبر اروپایی به وزارت نیرو به
منظور امضای قراردادهای جدید برقی ،اعالم کرد:
پیش بینی می ش��ود در صورت توافق نهایی ایران با
گروه ۵+۱ح��دود ۲۰میلیارد دالر قرارداد برقی با
شرکت های خارجی امضا شود.
هوش��نگ فالحتی��ان درب��اره اخری��ن وضعیت
مذاکرات انجام شده با ش��رکت های معتبر اروپایی
ب��ه منظ��ور مش��ارکت در طرح ه��ا و پروژه ه��ای
صنع��ت برق ایران ،گفت :بر این اس��اس هم اکنون
مذاکرات گسترده ای با طرف های اروپایی و به ویژه
شرکت های صاحب فناوری انجام گرفته است.
ای��ن مق��ام مس��ئول در تبیی��ن مهم تری��ن
پیش��نهادهای مطرح ش��ده از س��وی شرکت های
اروپای��ی به وزارت نیرو برای مش��ارکت در صنعت
ب��رق ایران ،توضی��ح داد :مهم ترین پیش��نهادهای
مطرح ش��ده مربوط به احداث نیروگاه ها و ش��بکه
انتقال برق در کشور است.
وی ب��ا ی��اداوری اینک��ه تاکنون پیش��نهادهای
مختلفی از سوی شرکت های اروپایی برای طراحی،
س��اخت و راه ان��دازی نیروگاه ه��ای ب��رق بادی و
خورش��یدی ارائه شده است ،بیان کرد :شرکت های
اروپایی منتظر توافق نهای��ی ایران با گروه ۵+۱به
منظور امض��ای قراردادهای جدی��د برقی با وزارت
نیرو هستند.
مع��اون وزیر نی��رو در امور برق و ان��رژی با بیان
اینک��ه برخی از پیش��نهادهای مطرح ش��ده هم از
سوی ش��رکت های خارجی درخواس��ت حضور در
مناقصات افزایش راندمان در ش��بکه تولید و انتقال
برق است ،تاکید کرد :ایران قصد دارد تا پایان سال
اینده می��زان اتالف انرژی را ب��ه حدود ۱۰درصد
کاهش دهد.
نفت با بیان اینکه بخش واحدهای اصلی طرح
و واحدهای پش��تیبانی این ط��رح کامال باقی
مانده است ،ادامه داد :امیدواریم با ابالغ جدید
هیات مدیره و رفع مشکالت مالی ،اجرای این
پروژه زیس��ت محیطی به زودی اغاز ش��ود .او
درباره اجرای فاز سوم این طرح جامع که همان
تولید بنزین و فراورده های س��بک از نفتکوره
است نیز گفت :این پروژه بزرگتر است و فعالیت
بیشتری را می طلبد.
در این طرح قرار است
استاندارد نفتگاز تولیدی
این پاالیشگاه به یورو ٥
ارتقا یابد که پیش بینی
مالی اجرای این طرح
٦٥٠میلیون یورو بوده
و قرار است در منتهی الیه
پاالیشگاه این طرح
اجرایی شود
تولی�د نفت�گاز یورو ٥در پاالیش�گاه
شازند
مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان
نفت ای��ران گفت ٩٦ :هزار بش��که نفت کوره
پاالیش��گاه ش��ازند به بنزین مرغوب و س��ایر
محصوالت س��بک تبدیل می شود .ساجدی با
کمک بورس برای فروش بیشتر نفت
فارس -معاون س��رمایه گذاری ش��رکت ملی نفت با
تش��ریح چالش های عرضه محموله ه��ای بزرگ نفت
خام در بورس گفت :قصد ما برای عرضه محموله های
ب��زرگ نفت در بورس جدی اس��ت .علی کاردر اظهار
کرد :قرار بود یکی از شرکت های تامین سرمایه و خود
س��ازمان بورس یک گزارش ابتدایی درباره عرض��ه محموله های بزرگ نفت
خام در بورس برای ما تهیه کنند ،درباره محورهای مورد بحث یک کار اولیه
انجام دهند و به ما ارائه کنند اما ان گزارش هنوز اماده نش��ده اس��ت .کاردر
در تش��ریح چالش های اصلی عرضه محموله های بزرگ نفت در بورس گفت:
یکی از مس��ائل اصلی درحال حاضر تضامین اس��ت و مسائل مهم دیگری نیز
وج��ود دارد ،از جمله اینکه ما قیمتی را برای نف��ت ارائه می کنیم و خریدار
می خرد اما برای فروش ان به خصوص در شرایط فعلی که قیمت نفت رو به
کاهش است ممکن است دچار مشکل شود؛ چنان که در ایران هم خریداری
وجود ندارد و فروشنده باید در بازار جهانی نفتی را که از ما خریده بفروشد.
تبادالت علمی ایران و اتریش در صنعت نفت
شانا -رییس دانشگاه صنعت نفت با اشاره به امضای تفاهمنامه میان دانشگاه
صنعت نفت و مونتان اتریش گفت :دانشگاه تکنیک مونتان اتریش می تواند در
مطالعه 5مخزن نفتی همکاری کند .عبدالنبی هاشمی در نشست مشترک با
مس��ئوالن دانش��گاه تکنیک مونتان اتریش که با حضور سفیر اتریش در مرکز
تحقیقات دانش��کده نفت تهران برگزار ش��د ،اظهار کرد :یکی از ماموریت های
ابالغ��ی بیژن زنگن��ه ،وزیر نفت به دانش��گاه صنعت نفت ،توس��عه ارتباطات
بین المللی است و به این منظور ،در توافقنامه اخیر این دانشگاه با شرکت ملی
نفت ایران ،اس��تفاده از ش��ریک خارجی برای انجام مطالعات مخازن نفتی به
عنوان تکلیف در مفاد قرارداد گنجانده شده است .وی دانشگاه صنعت نفت را
قدیمی ترین دانشگاه کشور عنوان کرد که در حوزه صنعت نفت فعالیت می کند
و ادامه داد :بر مبنای این توافقنامه ،شرکت ملی نفت ایران ،مسئولیت مطالعات
5مخزن نفتی را به دانشگاه صنعت نفت واگذار کرده است و دانشگاه تکنیک
مونتان اتریش می تواند در زمینه مطالعات ازمایش��گاهی و مهندسی نفت ،در
این طرح مشارکت داشته باشد.
بیان اینکه با اجرای پروژه ٣٥واحدی در قالب
فاز دوم پاالیشگاه شازند ،هم اکنون این شرکت
یکی از پاالیش��گاه های مدرن دنیا محس��وب
می شود ،افزود :واحدها از سال ١٣٨٩به تدریج
وارد مدار بهره برداری ش��ده اند و هم اکنون نیز
در حال رفع برخی مشکالت واحدها هستیم.
او ب��ا بیان اینکه واحد تولی��د نفتگاز یورو ٥
این شرکت سال گذشته به بهره برداری رسید،
تصریح کرد :هم اکنون معادل ٥٠هزار بش��که
نفت گاز در این شرکت تولید می شود.
واگذاری ۲پروژه به ملی مهندسی
و ساختمان نفت
س��اجدی با اش��اره به قرارداد ش��رکت ملی
پاالیش و پخش با قرارگاه خاتم االنبیا در سال
١٣٨٩گفت :طی ان قرار بود دو طرح ساخت
خط لوله س��بزاب -ری و خ��ط لوله فراورده
ابادان -ری از سوی قرارگاه خاتم اجرا شود.
وی ب��ا بیان اینکه نوع ای��ن قرارداد EPCF
تعریف ش��ده بود ،افزود :این بدان معنا بود که
تامین مالی طرح نیز باید توسط قرارگاه انجام
می ش��د که ب��ه دلیل وجود برخی مش��کالت
بانکی و ،...این پروژه متوقف ماند.
مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان
نفت ایران خاطرنشان کرد :به همین دلیل دو
طرح مذکور از س��وی ش��رکت ملی پاالیش و
پخش به این شرکت واگذار و قرار شد از طریق
اجرای بند «ک» قانون برنامه پنجم توس��عه،
اجرای پروژه ه�ای بخش دولتی و
خصوصی
مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان
نفت با بیان اینکه در این ش��رکت یک ساختار
فرایندی مش��خص ب��رای انجام ام��ور تعریف
شده است ،گفت :به علت وجود این فرایندها،
اجرای وظایف منوط به شخص خاصی نیست
و ب��ا تغیی��ر کارکنان و مدیران نی��ز وظایف و
مسئولیت ها انجام می شود.
وی از وجود اس��تانداردهای قوی و به روز در
این شرکت خبر داد و تصریح کرد :تمام کارکنان
این ش��رکت ملزم ب��ه رعایت اس��تانداردهای
موجود در تمام عملکردها هس��تند .ساجدی
با بیان اینکه تغییراتی در اساس��نامه ش��رکت
انجام شده است ،گفت :شرکت ملی مهندسی
و س��اختمان نفت می تواند همزمان پروژه های
دولتی ،بخش خصوصی و حتی سایر شرکت ها
همانند پتروشیمی را اجرا کند.
وی از تامی��ن مالی طرح ه��ا به عنوان یک
عام��ل مهم در اج��رای مطلوب ی��ک پروژه
نام برد و گفت :تامین مالی به موقع نش��دن،
خس��ارات زی��ادی ب��ه پ��روژه وارد می کند
بنابرای��ن ما بای��د از چگونگ��ی تامین منابع
مالی اطمینان داشته باشیم .ساجدی به لزوم
کس��ب مجوز کالن زیست محیطی برای تمام
طرح ها نیز اش��اره و تصریح کرد :تازمانی که
مصوبه زیست محیطی طرح را اخذ نکرده ایم،
امکان اغاز پروژه وجود ندارد.
روی خط خبر
در پ��ی امض��ای تفاهمنامه فرهنگی بینوزارت نفت و وزارت فرهنگ و ارش��اد اسالمی مبنی
بر توس��عه همکاری های دو طرف در خصوص فراهم
کردن امکانات فرهنگی و احداث مراکز و مجتمع های
فرهنگی در گس��تره صنعت نفت کش��ور ،وزیر نفت
با پیش��نهاد روابط عمومی ای��ن وزارتخانه با احداث
پردیس فرهنگی در منطقه عسلویه موافقت کرد.این
گزارش حاکی اس��ت س��ازمان منطقه ویژه اقتصادی
انرژی پارس و اداره کل روابط عمومی در همکاری با
سایر واحدهای مربوط مطالعات و اقدامات الزم را در
خصوص تحقق این طرح انجام خواهند داد.
فارس -میرفتاح فتاح قره باغ ،مدیرعامل ش��رکت
مدیریت ش��بکه برق ایران از تالش وزارت نیرو برای
دریاف��ت مابه التف��اوت فروش تکلیفی ب��رق و قیمت
واقع��ی ان از س��ال اینده خبر داد و گفت :براس��اس
دستور وزیر نیرو ،شرکت های توزیع برق باید از حالت
اداره کل خ��ارج ش��ده و به صورت بن��گاه مالی واقعی
فعالیت کنند.
تسنیم -عباس علی ابادی ،مدیرعامل شرکت مپنا
با تاکید بر اینکه با وجود اینکه یک دکل حفاری برای
توس��عه میدان گازی فروز Bخریداری کردیم و ۱۱
ماه است این دکل در محل این میدان بدون استفاده
باقی مان��ده ،وزارت نفت برنامه ای برای توس��عه این
میدان ندارد ،گفت :توس��عه می��دان گازی فروز Bبه
شرکت مپنا واگذار شده و قرار بود تا پایان شهریورماه
امسال طرح نهایی توسعه این میدان تهیه شود اما با
دستور وزیر نفت ،توسعه میدان فروز Bمتوقف شد و
تا امروز هم متوقف مانده است.
شانا -مجید بوجارزاده ،سخنگوی شرکت ملی گاز
ایران حجم مصرف گاز کش��ور در ٢٤ساعت گذشته
را با افزایش ١٠٠میلیون متر مکعبی نسبت به مدت
مش��ابه پارسال ٥٢٠میلیون متر مکعب در روز اعالم
ک��رد و گفت :در این م��دت ٣٦٢میلیون متر مکعب
گاز در بخش خانگی کش��ور مصرف ش��ده است.وی
افزود :در بازه زمانی یاد ش��ده ،بی��ش از ٨٦میلیون
مترمکع��ب گاز به صنایع عمده و بیش از ٧٠میلیون
مترمکعب نیز به نیروگاه های کشور تحویل شده است
که در مجموع ٥٢٠ ،میلیون متر مکعب گاز در کشور
مصرف شده است.
ش�انا -هم اکن��ون تزریق گاز نیتروژن به س��کوی
فاز ١٦با موفقیت انجام ش��ده و بر اساس برنامه ریزی
به زودی این س��کو ب��ه صورت کام��ل وارد مدار تولید
می ش��ود.همزمان با فعالیت گسترده در بخش دریایی
فازه��ای ١٥و ١٦پ��ارس جنوبی توس��ط پیمانکاران
داخلی ،ردیف (ترین) سوم پاالیشگاه این فاز هم اکنون
به صورت کامل با گاز نیتروژن و گاز طبیعی (شیرین)
تس��ت و بر اساس برنامه ارائه شده این ترین تا پیش از
رس��یدن به حداکثر تولید از سکوی فاز ،١٦به زودی با
گاز ترش و خشک فازهای ٧ ،٦و ٨و ١٨تست خواهد
شد تا زمینه برای ورود گاز ترش از دریا فراهم شود.
نوبت دوم
قابل توجه اهالی محترم روستای بلوبین از توابع شهرستان ایجرود استان زنجان
موضوع :اخطاریه ماده 8الیحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و...
با سالم
احتراما پیرو اگهی منتشره در روزنامه های دنیای اقتصاد و مردم نو در مورخ،1393/07/ 19با عنایت به اتمام امر ارزیابی و تقویم
قسمتی از امالک شما واقع در روستای بلوبین تحت پوشش سد بلوبین توسط هیات کارشناسی منتخب و براساس مفاد صریح ماده8
الیحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و امالک برای اجرای برنامه های عمومی ،عمرانی و نظامی دولت مصوب 1358شورای انقالب
اسالمی ایران ،بدینوسیله به شما اعالم می گردد ظرف مدت 15روز از تاریخ انتشار این اگهی با در دست داشتن مدارک هویتی و
مالکیت در محل شرکت اب منطقه ای زنجان واحد خرید اراضی جهت انجام معامله طبق نظریه هیات مذکور حضور به هم رسانید.
بدیهی است پس از انقضاء مهلت مقرر فوق طبق مفاد ماده صدراالشاره اقدام قانونی به عمل خواهد امد) .م الف(
روابط عمومی شرکت اب منطقه زنجان
شرکت ملی نفت ایران
شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب
شرکت بهره برداری نفت و گاز اغاجاری( سهامی خاص)
اگهی مناقصه عمومی دو مرحله ای شماره
/048ت ک ا ج93/
نوبت دوم
شماره مجوز363303
شرکت بهره برداری نفت و گاز اغاجاری در نظر دارد تعداد 27دستگاه تهویه7/5تن مورد نیاز خود را از طریق
مناقصه عمومی تامین نماید.
لذا از کلیه شرکت ها یا فروشندگانی که مایل به شرکت در مناقصه فوق می باشند و توان تامین کاال و تهیه ضمانت نامه
بانکی شرکت در مناقصه به مبلغ675 /000/ 000ریال را دارند دعوت می شود تقاضای کتبی به همراه رزومه ،تصویر اگهی
تاسیس ،اساسنامه و اخرین تغییرات شرکت خود در روزنامه رسمی را حداکثر ظرف مدت ده روز پس از انتشار اگهی به
این شرکت ارسال نمایند.
بدیهی است این شرکت پس از بررسی تقاضاهای واصله ،اوراق مناقصه را جهت متقاضیان واجدالشرایط ارسال خواهد نمود.
مشخصات کاال:
دستگاه تهویه7 / 5تن کندانسینگ یونیت VQFبا ظرفیت9000 BTU
»اطالعات تکمیلی به همراه مدارک مناقصه تحویل خواهد شد«
استان خوزستان ـ امیدیه ـ بلوار نفت ـ شرکت بهره برداری نفت و گاز اغازجاری ،اداره تدارکات و امور کاال
فکس06152622683 :
تلفن06152639042 :
روابط عمومی شرکت بهره برداری نفت و گاز اغاجاری
یادداشت
گسترش مبادالت
تجاری با خط اهن
ایران و ارمنستان
مسعود خوانساری
رییس کمیسیون حمل ونقل اتاق تهران
تهران و ایروان از دیرباز دارای روابط گس��ترده
و پیونده��ای عمیق تاریخی و فرهنگی با یکدیگر
بوده ان��د .در س��ال های پ��س از فروپاش��ی اتحاد
جماهیر ش��وروی و اس��تقالل ارمنس��تان نیز دو
کش��ور به برقراری روابط سیاس��ی و اقتصادی در
س��طوح باال مبادرت ورزیده ان��د ،به نحوی که در
سال های گذشته ،دیدارها و مالقات های متعددی
میان مقامات دو کشور و از جمله در سطح سران
انجام ش��ده اس��ت .در این میان ،هرچند برخی با
اش��اره به روابط تخاصمی ارمنستان با اذربایجان
(به تبع ان س��ردی رواب��ط با ترکی��ه) ،روابط با
ای��ران را گزینه ناگزی��ر ایروان برای ف��رار از انزوا
می دانند ،اما همان طور که اش��اره ش��د ،روابط دو
کشور ریش��ه در تاریخ دارد و نمی توان مشکالت
سیاست خارجی ارمنس��تان را علت اصلی تمایل
این کش��ور به روابط گس��ترده با ایران دانس��ت.
جمه��وری ارمنس��تان ب��ا ۲۹۸۰۰کیلومتر مربع
مس��احت ،کوچک ترین جمهوری اتحاد جماهیر
ش��وروی محسوب می ش��ود .در میان همسایگان
ارمنس��تان ،ایران بهترین گزین��ه و مطمئن ترین
ش��ریک ب��رای ای��روان اس��ت .زی��را ارمنی ها با
اذربایج��ان در خصوص مس��ئله ناگورنو ـ قره باغ
مش��کل دارند و این امر به بزرگ ترین مس��ئل ه و
چالش سیاس��ت خارجی ارمنس��تان در سال های
پس از اس��تقالل مبدل شده اس��ت به نحوی که
امروزه ش��ناخت سیاست خارجی ارمنستان بدون
شناخت دقیق بحران قره باغ امکان پذیر نیست .اما
در این میان مناسبات ایران و ارمنستان بی تردید
کم حاشیه ترین رابطه ارمنستان با همسایگان خود
است .ارمنستان در شرایطی به توسعه همکاری ها
با ایران عالقه مند اس��ت که موضوع انرژی همواره
یکی از مسائل مهم در روابط دو کشور بوده است.
در واقع ارمنی ها توس��عه همکاری ه��ا با ایران در
عرص��ه ان��رژی را فرصتی ب��رای تقویت و تحکیم
روابط دو کشور در زمینه های دیگر می دانند.
ع�لاوه بر انرژی ،توس��عه رواب��ط در حوزه های
دیگر همچون بخش های کش��اورزی ،دامپروری و
گردشگری نیز همواره مد نظر ارمنی ها بوده است.
از این رو با توجه به زمینه های اقتصادی توس��عه
روابط ،بهره برداری بهت��ر از این زمینه ها نیازمند
دقت بیشتر در عرصه های مختلفی است که امکان
تبادل وجود دارد .در این راستا یکی از طرح هایی
که می تواند موجب گس��ترش مب��ادالت تجاری
میان ایران و ارمنس��تان شود ،پروژه راه اهن میان
دو کشور است.
اگر چه منابع مالی و همچنین کوهستانی بودن
مس��یر خط اهن از جمله مهم ترین مشکالت این
طرح اس��ت ،با این حال با احداث راه اهن بین دو
کشور ،منافع هر دو طرف تامین می شود .در واقع
با این اقدامات ش��بکه بزرگی برای ترانزیت ایران
و کش��ورهای همسایه به وجود می اید و ارمنستان
نیز می تواند از طریق ایران به س��ایر کش��ورهای
همسایه متصل شود .در مجموع اجرای پروژه های
راهبردی میان دو کشور در زمینه راه اهن ،خطوط
انرژی ،احداث نیروگاه ها و افزایش مبادالت تجاری
می تواند روابط ایران و ارمنستان را گسترش دهد.
به واق��ع باید گفت که دو کش��ور در چارچوب
خط مشی تعریف شده و با لحاظ منافع متقابل ،از
کمترین تنش و نشیب و فراز در مناسبات دوجانبه
برخ��وردار بوده اند .درواقع برخالف برخی از موارد
که کش��ورهای همسایه از مشکالت به ارث مانده
از گذش��ته رنج می برند ،مرز ایران و ارمنستان در
سال های پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی،
عمال به ممر حیات ایروان مبدل شده است.
در مجم��وع بای��د عنوان کرد که در س��ال های
گذش��ته ،سیاس��ت خارج��ی ای��ران در قب��ال
ارمنس��تان ،پیوسته سیاس��ت مصالحه ،تعادل و
اش��تی جویی بوده است و تهران تالش کرده تا در
سیاس��ت گذاری های خود ،سیاست متوازن سازی
و خط و مش��ی حل و فصل اختالفات کشورهای
همج��وار را دنبال کند که موضوع قره باغ از جمله
انها است .بر این اس��اس ،تحکیم مناسبات ایران
و ارمنستان عالوه بر اینکه در چارچوب هماوردی
قدرت های بین المللی و منطقه ای در قفقاز جنوبی
قابل ارزیابی اس��ت ،مسبوق به س��وابق تاریخی،
فرهنگ��ی و مناف��ع دوجانبه اقتصادی نیز اس��ت.
به همین دلیل همکاری های ایران و ارمنس��تان،
نه تنها رش��ته های تقویت دوستی بین دو ملت را
مستحکم تر می س��ازد ،بلکه توسعه همکاری های
دوجانب��ه به برق��راری صلح و امنی��ت منطقه نیز
یاری خواهد رساند.
22
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
زیربنایی
industry@smtnews.ir
با عزم دولت برای افزایش 4برابری سهم ناوگان ریلی در حمل و نقل
قطار ایران به ارمنستان می رسد
زهرافریدزادگان-گروه صنعت :مزیت های چشمگیر حمل ونقل ریلی از نظر مالحظات اقتصادی ،ایمنی،
زیس�ت محیطی و ...در کنار ویژگی های جغرافیایی خاص کش�ورمان موجب ش�ده است که این شیوه
نس�بت به سایر شیوه ها درحوزه های حمل ونقل از بیش�ترین تاکید و باالترین اولویت در سیاست های
کلی و برنامه های توس�عه کش�ور برخوردار ش�ود .موقعیت ممتاز بین المللی برای حمل ونقل ترانزیتی،
حجم باالی ترافیک در بس�یاری از محورهای برون ش�هری و حومه ای کشور ،وضعیت ناهنجار سوانح
جاده ای ،شدت مصرف انرژی در بخش حمل ونقل و مصرف یارانه برای اتالف سوخت و جایگاه راه اهن
در بهبود یکپارچگی ملی و توس�عه متوازن مناطق مختلف کش�ور ،نقش حمل ونقل ریلی را به عنوان
یکی از عناصر کلیدی در زنجیره حمل ونقل مشخص می کند.
به گفته ن��ورزاد ،ایران درحال حاض��ر دارای بیش از ۱۰
سابقه روابط ایران و ارمنستان
اهمی��ت خطوط ریل��ی در بخش بین المل��ل و تاثیر ان هزار کیلومتر راه اهن در دس��ت بهره برداری است و تمایل
بر گس��ترش روابط تج��اری و اقتصادی میان کش��ورهای دارد تا مناسبات خود در این زمینه را با کشورهای همسایه
همس��ایه بیش از بخش های دیگر اس��ت .ارمنستان یکی گس��ترش دهد .وی از توجه ویژه دولت و حمایت مجلس
از کشورهای همس��ایه ایران است که همواره روابط خوب ایران در موضوع گس��ترش خطوط ریلی خبر داده و گفته
است که با توجه به گستردگی خاک ایران
تجاری ،فرهنگی و اقتصادی میان
هم اکنون سهم مسافر در حمل ونقل ریلی
این دو کشور برقرار بوده است .در
بودجه عمرانی کشور
۳/۶و سهم بار در این حوزه ۵/۲است ،که
واقع پیشینه خوب تاریخی روابط
فرهنگی دو کش��ور ب��ا یکدیگر و در سال های گذشته کفاف تالش می شود این اعداد در ۱۰سال اینده
در زمینه س��هم مسافر به ۱۶/۴و سهم بار
روابط تی��ره و انزوای سیاس��ی و
چنین طرحی را
به ۲۱/۸است.
اقتص��ادی ارمنس��تان از جان��ب
نداده است عالوه
ع�زم دول�ت ب�رای توس�عه
کش��ورهای جمه��وری اذربایجان
بر اینکه با توجه به
ناوگان ریلی
به دلیل جنگ قره باغ ،گرجستان شرایطی که در سال های
این اعداد نشان دهنده عزم دولت برای
ب��ه دلیل رواب��ط نزدیک تجاری و
گذشته در کشور حاکم
افزایش ۴برابری س��هم ن��اوگان ریلی در
ترابری ب��ا ترکی��ه و اذربایجان و
بوده است ،دولت
شبکه حمل و نقل کش��ور است .رخدادی
ترکیه به دلیل ادعای نسل کش��ی
ارامنه که تنها راه زمینی باقیمانده ارمنستان از ورود به این که ب��رای اجرای ان به گفت��ه نورزاد۱۰ ،
برای ارمنستان را خاک ایران قرار طرح ابراز نگرانی می کند میلیارد یورو سرمایه نیاز است و در صورت
عملی ش��دن این رویداد و ارتباط ریلی با
داده اس��ت نی��ز موج��ب نزدیکی
ارمنس��تان به گس��ترش ارتباطات این دو
بیش از پیش دو کشور شده است.
کش��ور و توس��عه ترانزیت کاال و خدمات
عمده روابط تجاری بین دو کشور
را می توان صادرات گاز ایران به ارمنستان و واردات برق از میان این دو همسایه منجر می شود.
س��فر ارتور اراکلی��ان ،مع��اون اول وزی��ر حمل ونقل و
ان کشور دانست.
ارتباطات ارمنس��تان ،با هدف فراه��م کردن مقدمات الزم
ایجاد خط اهن ایران و ارمنستان
روز گذشته ،علی نورزاد ،معاون وزیر برای ارتباط ریلی دو کش��ور همس��ایه انجام ش��ده است.
راه و شهرس��ازی در جلس��ه ای ب��ا وی اجرایی ش��دن این امر را نیازمند س��اخت حدود ۳۰۰
مع��اون اول وزی��ر حمل ونق��ل و کیلومتر راه اهن می داند ،که ۱۰۰کیلومتر ان به تونل ها و
ارتباطات ارمنس��تان که به منظور پل ها اختصاص می یابد.
انعقاد تفاهمنامه در خصوص ارتباط لزوم فراهم بودن زیرساخت ها
واروژ س��ورنیان ،نایب رییس اتاق
ریلی ایران و ارمنس��تان تشکیل ش��ده بود ،از برنامه ویژه
مشترک ایران و ارمنستان با مثبت
ایران برای توسعه ارتباطات ریلی با کشورهای همسایه خبر
خوان��دن این اتف��اق و نتایج قابل
داده و گفته بود که بر اساس چشم انداز ترسیم شده در ۱۰
توج��ه ای��ن پ��روژه ،ب��ه
سال اینده ،ایران ۱۰هزار کیلومتر خط ریلی به شبکه راه
می گوید :اهمیت احداث این خط
اه��ن خود اضافه خواهد کرد ،که این امر در افزایش میزان
اه��ن در ابع��اد اقتص��ادی ،تجاری و فرهنگی بر کس��ی
حمل ونقل ریلی در منطقه بسیار موثر خواهد بود.
پوشیده نیس��ت ،اما نباید فراموش کرد که بدون در نظر
گرفت��ن بودجه الزم برای اجرای این ط��رح ،ورود به ان
اقدام درس��تی نیس��ت؛ چرا که در صورت فراهم نبودن
زیرساخت های الزم و بودجه مورد نیاز ،این طرح همانند
طرح های عمرانی دیگر نیمه تمام رها خواهد شد.
ب��ه گفته وی ،موضوع احداث ای��ن خط اهن در دولت
قب��ل نیز مطرح ش��د و حتی دولت ای��ران تقبل کرد که
هزین��ه احداث این خط اهن در خاک ارمنس��تان را نیز
تامین می کند ،اما از انجایی که بیشتر طرح های عمرانی
دولت گذش��ته ،بدون برنامه ریزی و کار کارشناسی انجام
می ش��د ،این ایده نیز به سرانجام نرسید ،چرا که احداث
خط اهنی که ایران و ارمنستان را به یکدیگر متصل کند،
از طرح هایی است که نیاز به بودجه سنگینی دارد.
ضرورت بازسازی خط اهن ایران
سورنیان معتقد است اگرچه خط اهن ایران و ارمنستان
مس��یر اتصال ایران به مسکو را بس��یار کوتاه می کند اما
احداث این خط اهن با دش��واری های خاص خود مواجه
اس��ت ،چرا که منطقه مورد نظر این طرح ،کوهستانی و
صعب العبور اس��ت و در نتیجه هزینه مضاعفی نیاز دارد.
وی در کنار این موارد بازس��ازی خ��ط اهن ایران تا مرز
جلفا را برای اتصال به ایروان ضروری می داند و می گوید:
اگر قرار باش��د در این مس��یر ترانزیت کاال انجام ش��ود
ن��اوگان ریلی در بخش حمل ونقل ،ترانزیت و باربری کاال
فعال باشد ،بخش هایی از این خط اهن نیازمند بازسازی
و تعمیر است.
درحال حاض��ر حمل ونق��ل و ترانزی��ت کاال میان ایران
1/5میلیون تومان؛ قیمت هر متر مربع ساخت مسکن
نس��بت هزینه س��اخت در هر متر
مربع به قیمت تمام ش��ده مس��کن یا
همان قیم��ت روز ف��روش واحدهای
مسکونی در نقاط مختلف شهر تهران
عدد ثابتی نیس��ت ،بلکه یک منحنی
صع��ودی از مناطق ش��مالی ش��هر تا
نقاط جنوبی است.
رابط��ه هزین��ه س��اخت در هر متر
مرب��ع به قیم��ت روز مس��کن به این
شکل اس��ت که در منطقه ای از شهر
که قیمت هر متر مربع روز ان حدود
یک میلی��ون تومان تعیین می ش��ود
هزینه س��اخت برای ه��ر متر مربع از
این س��اختمان به حدود ۵۰۰تا ۶۰۰
هزار می رسد ،اما در منطقه ای از شهر
که در نقطه اوج منحنی قرار دارد اگر
قیمت روز ه��ر متر مربع از یک واحد
مس��کونی حدود ۱۰میلی��ون تومان
تعیین می ش��ود هزینه ساخت هر متر
مرب��ع از این واحد ح��دود ۲میلیون
تومان تعیین شده است و در مناطقی
از ش��هر که قیمت تمام شده پایین تر
اس��ت ،بخش زی��ادی از ان را هزینه
ساخت در برمی گیرد که ممکن است
تا ۶۰درصد از قیمت روز ساختمان را
تش��کیل دهد ،اما در مناطقی از شهر
ک��ه قیمت روز باالتر م��ی رود ،هزینه
ساخت ممکن است تنها ۲۰درصد از
ان را در برگیرد.
وی ب��ا بی��ان اینک��ه بای��د تدبیری
اندیش��یده ش��ود تا هزینه تحمیلی بر
صنعت کاهش پی��دا کند ،تاکید کرد:
درحال حاضر قیمت مسکن در تهران
پایین تر از نرخ واقعی اس��ت؛ به دلیل
اینکه سازندگان می خواهند واحدها را
بفروشند تا سودهای بانکی را بپردازند
بنابراین ب��ا هر قیمتی در حال فروش
هستند.
رییس کانون سراس��ری انبوه سازان
ب��ا تاکی��د ب��ر اینک��ه درحال حاض��ر
بهتری��ن زمان ب��رای خرید مس��کن
اس��ت ،زیرا قیم��ت پایین ت��ر از نرخ
واقعی اس��ت ،افزود :تمام س��ازندگان
هزینه ه��ای تورم��ی که ش��امل حال
تاثیر ناچیز تحریم ها
وی در مورد تاثی��ر تحریم ها در حوزه حمل ونقل ریلی
میان ایران و ارمنس��تان می گوید :میزان واردات کشور از
ارمنس��تان به اندازه ای نبوده که تحریم ها تاثیر زیادی بر
ان گذاش��ته باشد ،اما با توجه به این که ارمنستان عضو
ش��ورای اروپا اس��ت ،تحریم ها بر روند صادرات و واردات
میان ایران و اروپا بی تاثیر هم نبوده است.
بی ش��ک پروژه ای به این گس��تردگی که ب��رای ایران
اهمیت قابل توجهی در حوزه روابط خارجی دارد ،نیازمند
بودجه کالنی است .سورنیان با بیان این موضوع می گوید:
بودجه عمرانی کش��ور در سال های گذشته کفاف چنین
طرحی را نداده اس��ت عالوه بر اینکه با توجه به شرایطی
که در سال های گذشته در کشور حاکم بوده است ،دولت
ارمنس��تان از ورود به این ط��رح ابراز نگرانی می کند و تا
قطعی��ت نیافتن میزان بودجه در نظر گرفته ش��ده برای
این طرح ،اقدامی دراین زمینه انجام نمی دهد .به هر حال
اظهار خرسندی و خوشبینی معاون اول وزیر حمل ونقل
و ارتباطات ارمنس��تان در سفرش به ایران ،برای امضای
توافقنام��ه اتصال ایران و ارمنس��تان از طریق خط اهن،
می تواند نقطه عطفی در ناوگان حمل ونقل ریلی کشور و
همچنین روابط ایران درحوزه بین المللی باشد.
خبرخوان
رییس کانون سراسری انبوه سازان تهران اعالم کرد
بنابراین در شرایطی که همه عوامل
تاثیرگذار در قیمت تمام شده مسکن
ثاب��ت باش��د و تنه��ا عام��ل افزایش
قیمت تمام ش��ده س��اختمان هزینه
ساخت باشد ،میزان رشد قیمت برای
س��اختمانی ک��ه هزینه ساخت وس��از
در ه��ر متر مرب��ع ان درصد کمتری
از قیم��ت روز س��اختمان را تش��کیل
می دهد ،پایین تر از س��اختمانی است
ک��ه هزین��ه ساخت وس��از در هر متر
مربع درص��د بیش��تری از قیمت کل
ساختمان را تشکیل می دهد.
رییس کانون سراس��ری انبوه سازان
ب��ا تاکید بر اینکه قیمت س��اخت هر
مت��ر مرب��ع مس��کن در ش��هر تهران
حداقل یک میلیون و ۵۰۰هزار تومان
تمام می شود ،گفت :در صورت اجرای
اصول شهرس��ازی در مراکز ش��هرها
نیازی به ساخت شهرهای جدید نبود.
به گ��زارش مهر؛ جمش��ید برزگر با
اش��اره به اینکه برای تولید کننده هر
مترمربع احداث س��اختمان به اضافه
قیم��ت زمین ب��االی ی��ک میلیون و
۵۰۰هزار تومان تمام می شود ،گفت:
البته این نرخ برای مناطق ارزانقیمت
و س��اختمان های معمولی است که با
افزودن هزینه های مربوط به عوارض و
انش��عاب و خواب سرمایه ،این رقم به
۴میلیون تومان هم می رسد.
و روس��یه از طری��ق حمل ونقل جاده ای انجام می ش��ود،
موضوع��ی ک��ه س��ورنیان با بی��ان ان می گوی��د :هزینه
حمل ونقل جاده ای در این مس��یر بسیار سنگین است و
راه اندازی این خط اهن بی ش��ک موجب صرفه جویی در
میزان قابل توجهی از هزینه و سوخت می شود.
مسکن می شود ،مانند قیمت زمین را
محاس��به می کنند ،بنابراین می گویند
ک��ه اگ��ر با ن��رخ فعل��ی بفروش��ند،
بهت��ر اس��ت ت��ا هزینه ه��ای خواب
س��رمایه و جریمه های س��ودبانکی را
بپردازند.
برزگر با تاکید ب��ر اینکه دولت باید
از توسعه شهرها و از بین بردن زمین
و مناب��ع زمین��ی پرهیز کن��د ،گفت:
دول��ت بای��د قابلیت تمام ش��هرها را
درنظ��ر بگیرد و فقط بر ش��هر تهران
تاکید نداشته باش��د و معتقدم که در
ش��هر تهران هم اگر اصول معماری و
شهرسازی مراکز شهر احیا می شد نیاز
به شهرهای جدید نداشتیم.
:هیات دولت با اختصاص ۲هزار میلیارد
ریال به س��ازمان راه��داری و حمل ونقل جاده ای
برای تامین ماش��ین االت ناوگان راهداری کشور
ب��رای مقابله با ح��وادث غیرمترقبه و بازس��ازی
راه ها و زیرس��اخت های خسارت دیده حمل ونقل
موافقت کرد.
ایرن�ا :عب��اس اخوندی ،وزیر راه و شهرس��ازی
گفت :روکش اس��فالت بر روی جاده های کشور در
نیمه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال
گذشته ۱۱۰درصد رشد داشته است.
ایسنا :ابوالحسن میرعمادی ،کارشناس مسکن
گفت :جریان در بازار مس��کن همیش��ه یک س��یر
صعودی و نزولی داش��ته اس��ت .اما در چند س��ال
اخیر رک��ودی در این حوزه پیش امده که می توان
گفت براس��اس نیا ز باید از این رکود فاصله بگیریم.
میرعمادی با بیان این که درحال حاضر قیمت ها در
بازار متعادل است ،تصریح کرد :پیش بینی می شود
در یکس��ال اینده قیمت ها افزای��ش یابد واگر یک
روال مدیریت��ی صحیح در این ح��وزه ایجاد کنیم،
می توانی��م امیدوار باش��یم ک��ه رونق به ای��ن بازار
بر می گردد.
ایس�نا :چی��ن تصمی��م دارد ۴۰میلیارد دالر
به تاس��یس بنیاد جاده ابریش��م اختصاص دهد تا
از ای��ن طریق ارتباط بین کش��ورهای اس��یایی را
توسعه دهد .رویترز در این زمینه نوشت؛ شی جین
پین��گ ،رییس جمهوری چین در جریان نشس��ت
گفت وگوی تقویت ش��رکای ارتباط��ی گفت :چین
پیش تر تالش هایی برای احیای جاده ابریشم انجام
داده بود و بیش��تر این تالش ها در منطقه اس��یای
میانه متمرکز ش��ده بود .ب��ه گفته رییس جمهوری
چین ،هدف از تاسیس این بنیاد سرمایه گذاری در
پروژه های مختلف مربوط به بخش های ساختارهای
زیربنایی ،منابع و صنایع اعالم شده است.
استان ها
economy@smtnews.ir
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
چالش جذب سرمایه گذار در صنعت بوشهر
23
فرصت هایی که در پایتخت انرژی ایران می سوزد
زینب عبدی -گروه اس�تان ها :رونق فعالیت های اقتصادی و تجاری در بندر عس�لویه و نقش مهم ان
در اش�تغالزایی موجب شد تا همه استان بوش�هر را با نام عسلویه بیشتر بشناسند ،اما این همه ماجرا
نیس�ت .اس�تان بوش�هر به لحاظ قرار گرفتن در س�احل اس�تراتژیک خلیج فارس ،صادرات و واردات
دریایی ،صنعت صیادی ،وجود ذخایر نفت و گاز (پارس جنوبی و شمالی) ،کشاورزی و نخلداری و وجود
نیروگاه هس�ته ای از اهمیت راهبردی و اقتصادی ویژه ای برخوردار است ،به گونه ای که پایتخت انرژی
ایران لقب گرفته است اما هنوز چرخ جذب سرمایه گذار در این استان ،به سهولت نمی چرخد.
هم اکنون استان بوشهر با توجه به موقعیت استراتژیک
خود و داش��تن منابع و صنای��ع مختلفی نظیر نفت و گاز
به عنوان بزرگ ترین منبع مس��تقل گازی در جهان و نیز
مهم ترین ترمینال صادرات نفت خام ش��ناخته شده است
اما این تنها یکی از ظرفیت های استان با وجود منابع غنی
صنعتی و معدنی مختلف است که متاسفانه به دلیل نبود
مدیری��ت صحیح در جذب س��رمایه های نقدی انطور که
باید نتوانس��ته از ظرفیت های واقعی خود در رونق صنعت
و اش��تغالزایی بهره بب��رد .درحالی که می تواند س��یمای
خ��ود را به عنوان یکی از مناطق مهم صنعتی و اقتصادی
جهان تغییر دهد .بوش��هر ،پیش از بس��یاری از شهرهای
مهم ای��ران دارای صنای��ع جدیدی از قبیل یخ س��ازی و
برق بوده اس��ت .مردم بوش��هر از اولین ایرانیانی بودند که
با مجله و روزنامه اشنا شدند .یکی از نخستین شهرهایی
که کارخانه چاپ س��نگی را وارد کرد ،بوشهر بود .استان
بوش��هر با وجود 707کیلومتر مرز دریایی و تاسیس��ات
عظیم نف��ت و گاز ،ظرفیت های بی نظیری برای توس��عه
فعالیت ه��ای اقتص��ادی و بازرگان��ی دارد .هم اکنون 12
شهرک صنعتی با اشتغال بیش از 7هزار نفر و در مجموع
345واح��د فعالیت می کنند که البته مانند بس��یاری از
ش��هرک های صنعتی سایر اس��تان ها از نبود نقدینگی و
سرمایه در گردش اس��یب دیده است .صنایع این استان
نیز به دو بخش صنایع دستی و ماشینی تقسیم می شوند
و مهم ترین انها را صنایع کش��تی و لنج س��ازی ،توربافی،
کوزه ،س��فال و ...تش��کیل می دهند .به جز ش��رکت ملی
صنای��ع دریایی و نی��روگاه اتمی مالکیت صنایع اس��تان
عمدتا به بخش خصوصی تعلق دارد .بنابراین قابلیت ها و
ظرفیت های فراوانی برای سرمایه گذاری در استان بوشهر
وجود دارد که نیاز به اسیب شناسی شهرک های صنعتی و
برنامه ریزی برای مدیریت جذب سرمایه گذار است.
با وجود اینکه بوشهر یکی از استان های نوظهور صنعتی
کش��ور اس��ت ولی این صنعت بی��ش از اینکه در خدمت
اش��تغال نی��روی کار بومی باش��د در قبض��ه غیربومی ها
است .بوشهر از چنان ظرفیتی در شاخه های کشاورزی و
صنعتی برخوردار است که نه تنها می تواند زمینه اشتغال
جوانان و نیروهای بومی خود را فراهم کند ،بلکه می تواند
این امکان را برای دیگر استان ها نیز مهیا نماید .به عبارت
دیگر ظرفیت های اس��تان بوشهر باالتر از جمعیت حاضر
در اس��تان اس��ت و مدیریت صحیح می تواند نرخ بیکاری
را ب��ه مق��دار زیادی کاهش دهد .نزدی��ک به یک دهه از
اس��تقرار واحدهای تولی��دی و صنعت��ی در منطقه ویژه
اقتصادی بوشهر می گذرد .فلسفه شکل گیری مناطق ویژه
اقتصادی ،پش��تیبانی از فعالیت های اقتصادی و برقراری
ارتباط تجاری بین الملل��ی و تحرک در اقتصاد منطقه ای
و تولی��د و پردازش کاال ،انتقال فناوری ،توس��عه صادرات
غیرنفتی ،ایجاد اش��تغال مولد ،تش��ویق س��رمایه گذاری
داخل��ی و خارجی و صادرات مجدد اس��ت .تامین انرژی
مورد نیاز واحدهای تولیدی در ش��هرک صنعتی بوش��هر
یک��ی از مطالبات س��رمایه گذاران اس��ت به ط��وری که
مصطفی س��االری استاندار بوش��هر باتوجه به نقش موثر
ش��هرک های صنعتی در توسعه سرمایه گذاری حوزه های
تولیدی با تخصیص 15میلیارد ریال نسبت به راه اندازی
پس��ت برق این ش��هرک موافقت کرد و قرار ش��د مشکل
برق ش��هرک های صنعتی تا هفته دولت برطرف شود اما
همچنان پابرجاست.
حمای�ت از س�رمایه گذاران ب�ا دس�تورالعمل
جدید بانکی
افزایش 6ماهه زمان بازپرداخت اقساط تسهیالت بانکی
متقاضی��ان زمین در ش��هرک های صنعتی حمایتی دیگر
از سرمایه گذاران اس��ت .ضمن انکه شرایط ویژه ای برای
الغدیرنخستینشهرکصنعتیمشترکایرانوچین
:هیات تجاری چینی به همراه رییس اتاق بازرگانی صنایع و معادن اس��تان قم
جهت رایزنی برای استقرار در شهرک های صنعتی استان قم با مدیرعامل و کارشناسان
شرکت شهرک های صنعتی قم دیدار و مذاکره کردند .به گزارش روابط عمومی شرکت
شهرک های صنعتی استان قم ،مهندس روح اهلل ابراهیمی با اعالم این خبر گفت :ظرفیت
اس��تان قم و موقعیت اس��تراتژیک این استان در جذب سرمایه گذاری بس��یار مستعد بوده و این منطقه همواره
به عنوان یک موقعیت مناس��ب مد نظر س��رمایه گذاران قرار داشته است .مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی
اس��تان قم ،موقعیت شهرک های صنعتی استان را به جهت نزدیکی به پایتخت و قرارگیری انها در کنار ازادراه
قم ـ تهران بس��یار مناس��ب ارزیابی کرده و افزود :تردد ساالنه میلیون ها مسافر از مسیرهای استان قم به شمال
و جنوب کش��ور موقعیت س��رمایه گذاری بی بدیل را فراهم کرده اس��ت .وی در ادامه گفت :هیات تجاری چینی
هم بالطبع با ارزیابی منطقه و موقعیت اس��تان قم خواهان احداث ش��هرک صنعتی مشترک با همکاری ایران و
چین هستند .مهندس روح اهلل ابراهیمی شهرک صنعتی الغدیر را شهرکی مناسب جهت حضور و سرمایه گذاری
چینی ها دانس��ت و گفت :ش��هرک صنعتی الغدیر با مس��احت 2000هکتار در کیلومتر 45ازادراه قم به تهران
به عنوان شهرک نمونه کشوری طراحی شده و هم اکنون در مرحله اجرای زیرساخت ها و اماده سازی بوده و این
ش��هرک می تواند به عنوان شهرک صنعتی مشترک بین ایران و چین قرار بگیرد .وی خاطرنشان کرد :مجموعه
ش��رکت ش��هرک های صنعتی استان قم با همکاری و حمایت مسئوالن استانی در تالش است تا زیرساخت های
الزم در خصوص جذب سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی استان قم را فراهم کند.
نخب��گان ،مخترعین و ایثارگران در دس��تورالعمل جدید
لحاظ ش��ده اس��ت و در مناطق توس��عه یافت��ه تنها 10
درصد و در مناطق کمتر توس��عه یافته 5درصد از هزینه
دریافت زمین به صورت نقدی و مابقی در 14قسط 3ماهه
پرداخت می شود.
بنابراین با توجه به نقش و جایگاه س��رمایه گذاری های
اقتصادی و بازرگانی در استان ،صنعتگران و تولیدکنندگان
و نخب��گان این دو بخ��ش باید با برگزاری نشس��ت های
کارشناس��انه با مسئوالن بسته پیش��رفت صنعت بوشهر
را طراحی و برای رفع مش��کالت ان چاره اندیش��ی کنند.
بحران های اقتصادی را می توان با دانش اقتصادی ،تولید و
مدیریت کارامد از بین برد.
باید در ایران به ویژه استان بوشهر سامانه حمایت علمی
ب��ا اخرین سیس��تم های حمایتی از تولید مل��ی و کار و
سرمایه داخلی طراحی شود.
بازپس گی��ری اراض��ی راک��دی که هی��چ اراده ای برای
رس��یدن به تولی��د در ان دی��ده نمی ش��ود ،به خصوص
در مناطقی ک��ه تقاضا برای س��رمایه گذاری وجود دارد،
راهکاری دیگر برای جذب سرمایه گذاران جدید است.
صنعت شناورسازی ،مزیتی دور از چشم
ایجاد صنعت شناورس��ازی می تواند بوش��هر را به قطب
تولی��د برای تامین ب��ازار منطقه تبدیل کن��د چراکه این
استان برای س��رمایه گذاری در صنعت شناورسازی دارای
امکانات و ظرفیت های مناسب و مقرون به صرفه ای است
که ب��ا قابلیت های مه��م در بخش دریای��ی زمینه جذب
س��رمایه گذاری در این اس��تان را فراهم می کند .داش��تن
م��رز طوالنی در خلیج فارس از قابلیت های دیگر اس��تان
بوشهر برای سرمایه گذاری است به طوری که از مجموع 3
هزار و 400کیلومتر مرز دریایی در کشور 30درصد ان در
بوش��هر قرار دارد که همین امر زمینه توسعه این استان را
از جنبه های مختلف فراهم کرده است .ساخت کشتی های
هتلی ،قایق های تفریحی ،شناورهای ویژه برپایی جشن ها
و ایین ه��ا از جمل��ه ظرفیت های س��رمایه گذاری اس��ت
که خوش��بختانه بازار ه��دف این صنعت در کش��ورهای
همسایه نیز وجود دارد .بنابراین باید نیازهای زیرساختی
منطقه ویژه اقتصادی بوش��هر و نیز مشاوره ویژه در عرصه
سرمایه گذاری در ان تعریف شود و این امر کمک بزرگی به
سرمایه گذاران و شرکت های مستقر در منطقه خواهد کرد.
استان تهران در جذب سرمایه گذار پیشتاز است
فرانک میرزایی-گروه استان ها :از توزیع 6هزار میلیارد تومان اعتبار توسط صندوق
توسعه کش��ور بین 31استان ،پایتخت نیز بی نصیب نمانده است .به گفته سید حسین
هاشمی استاندار تهران پس از انکه دولت 22میلیارد دالر منابع ارزی از صندوق توسعه
ملی برای بخش صنعت اختصاص داد ،خبرهای خوبی از بهبود وضعیت در استان تهران
در بیستمین نمایشگاه مطبوعات بود ،در این
به گوش می رس��د .او که روز گذش��ته دقایقی مهمان غرفه
باره گفت :وقتی درخواس��تی بر مبنای چارچوب های تعیین شده توسط بانک ارائه شود ،صندوق توسعه ملی در
مباحث کارشناسی وارد نشده و تسهیالت مورد نظر را مصوب می کند .به این ترتیب کار کارشناسی به هیچ عنوان
در ای��ن صندوق انجام نمی گیرد و تنها مطابق چارچوب های بانک اقدام می ش��ود .او ادامه داد :گاهی گالیه هایی
وجود دارد که به دالیل مختلفی اس��ت .برای مثال ممکن اس��ت این دالیل به صنعتگر و ارائه اطالعات نادرست
به بانک برگردد .یا اینکه درخواس��ت مورد نظر بر اس��اس اولویت بندی های انجام ش��ده نباشد .چون منابع ریالی
محدود است و امکانات انقدر گسترده نیست که بتوان همه مشکالت را پاسخ داد .به گفته او در حالی که یکی از
دالیل به س��رانجام نرسیدن جذب سرمایه گذار در برخی استان ها هماهنگ نبودن دستگاه های مختلف است ،در
استان تهران ،مرکز جذب سرمایه گذاری تشکیل شده است .او ادامه داد :در استان این مرکز تشکیل شده و برای
رسیدن به بهره وری 6ماه زمان تعیین کرده ایم تا در این مدت به سرمایه گذاری در تهران برسیم .کارشناسانی
از اس��تان های مختلف هم برای الگوبرداری از این مرکز به تهران امده اند .وزارت کش��ور نیز تیمی را برای بررسی
فرستاده است.
استان مرکزی ،پل دسترسی به استان ها
تولید ،کلید خروج از رکود است
مهر :استاندار استان مرکزی با تاکید بر اینکه اقتصاد نیازمند عبور از رکود
است ،گفت :عبور از رکود نیازمند تولید است.
محمدحس��ین مقیمی با اشاره به اینکه در صورت موفقیت و حل مشکل
تولید و فعالیت واحدهای اقتصادی در بخش های مختلف صنعت ،کشاورزی
و گردش��گری اقتصاد به حالت عادی بازمی گ��ردد ،افزود :یکی از مهم ترین
عوامل مقابله با تولید کاال ،قاچاق اس��ت .وی با بیان اینکه اقتصاد کش��ور
تحت تاثیر این پدیده شوم است ،گفت :باید با این پدیده مقابله شود و انچه
مربوط به ماس��ت ،نظارت و کنترل مبادی ورود قاچاق به اس��تان مرکزی
اس��ت .استاندار اس��تان مرکزی با تاکید بر اینکه ساختمان اداری و فضای
انبار برای س��ازمان جمع اوری و فروش اموال تملیکی استان ضروری است،
اضافه کرد :اموال تملیکی نباید در س��اختمان استیجاری و موقت نگهداری
ش��ود .مقیمی با اش��اره به اینکه اس��تان مرکزی در اعتبارات قوی نیست،
تصریح کرد :برای ساخت انبار نیازمند اعتبارات از سازمان هستیم و بخشی
از اعتبارات را استان تامین می کند.
ساخت انبار نگهداری کاالی قاچاق ،نیازمند تامین اعتبار
مدیرکل جمع اوری و فروش اموال تملیکی اس��تان های مرکزی و لرستان
در ه��ر جای ایران که هس��تید رویدادهای ش��هر و اس��تان تان در
حوزه های صنعت ،معدن و تجارت را رصد کرده و با انعکاس ان در روزنامه و
پیشنهاد ها و راهکارها را مطرح کنید.
سایت انالین گسترش
با تاکید بر اینکه س��اخت فضای انبار نگهداری کاالی قاچاق نیازمند تامین
اعتبار اس��ت ،گفت :س��ازمان اموال تملیکی استان در سال ۸۱با تولیت دو
اس��تان مرکزی و لرستان تشکیل ش��د .حمید رحیمی پور با اشاره به اینکه
این اداره از ابتدای امر با مشکالتی چون نیروی انسانی ،امکانات و تجهیزات
مناس��ب مواجه بود ،افزود :یکی دیگر از مشکالت در این بخش ،نبود انبار و
انبارهای مملو از کاالس��ت که اگر ادامه یابد مشکالت دو چندان خواهد شد.
وی با بیان اینکه مشکل تنها کمبود فضای نگهداری نیست و کاالهای دپو،
هنوز تعیین تکلیف نشده است ،بیان کرد :این مشکالت به دلیل نبود شعبه
تجدید نظر در استان ایجادشده و ادامه این روند سبب پر شدن انبار گمرک
و به وجود امدن مشکالت بعدی می شود .متناسب نبودن ورودی و خروجی
از مشکالت سازمان جمع اوری است.
خبرنگار افتخاری روزنامه ما شوید
نگاه
ظرفیت های خالی
در صنعت بوشهر
عبدالکریم جمیری
نماینده بوشهر ،گناوه و دیلم
اس��تان بوش��هر از همه نعمات الهی برخوردار است
اما از ای��ن ظرفیت ها درصنعت نفت و گاز ،ش��یالت،
کشاورزی ،صیادی ،گردشگری و ...بهره برداری صحیح
در اش��تغال و به دست اوردن ارزش افزوده ان طور که
باید و شاید ،استفاده نمی شود .به همین دلیل وضعیت
فعلی صنعت اس��تان با وجود ظرفیت ه��ا مورد قبول
نیس��ت و در واقع توقعات باالتر از ان اس��ت که مردم
در حال حاضر ش��اهد ان هس��تند .یکی از مشکالت
صنع��ت در این اس��تان فقدان زیرساخت هاس��ت .به
همین دلیل اس��ت که صنایع از رونق کافی برخوردار
نیس��تند .حل این مشکل هماهنگی بین دستگاهی را
می طلبد .وضعیت ش��هرک های صنعتی در دشتستان
و بوش��هر خوب اس��ت اما در گناوه ،دیل��م و ریگ در
بحث شهرک های صنعتی کار اساسی و سرمایه گذاری
مطلوب در بحث زیرساخت ها صورت نگرفته است.
ب��ا توجه ب��ه قابلیت ه��ای اس��تان ،مدی��ران باید
اس��تقبال کننده و حامی خوبی برای س��رمایه گذاران
باش��ند اما در حوزه ج��ذب س��رمایه گذاران به رونق
تولید و اشتغالزایی و صنعت توجه کافی نشده و ایجاد
اشتغال با توسعه شهرک های صنعتی با رویکرد صنایع
تبدیلی کش��اورزی و پتروشیمی انچنان که باید رونق
یافته نیس��ت .در صنعت ش��یالت نیز الزم اس��ت که
برنامه ریزی دقیق تر و جامع تر با دعوت از سرمایه گذاران
موف��ق و هماهنگی برای دریافت تس��هیالت صندوق
توس��عه ملی در راستای تولید اش��تغال محور و انجام
کارهای شایس��ته صورت بگیرد .بنابراین به کارگیری
تمام ظرفیت های تولیدی و صنعتی اس��تان عالوه بر
جذب و حمایت سرمایه گذاران ،ایجاد زیرساخت های
اب ،برق ،گاز و انرژی نیز ضروری است که دولت باید
انها را فراهم کند؛ چراکه توفیق نیافتن انها موجب کم
انگیزگی برای ورود دیگران می شود.
مدیران اس��تان باید نگاهشان را به سمتی معطوف
کنند که رونق صنعت در ان دیده ش��ود؛ ضمن انکه
توج��ه و ایجاد انگیزه برای س��رمایه گذاران و حمایت
از انها توس��ط مدی��ران به هم��راه برنامه ریزی تامین
زیرساخت ها الزمه رونق سرمایه گذاری و بهره برداری
از تمام قابلیت های استان است.
خبر
گردهماییمدیرانصنعت،
معدن و تجارت در سنندج
:رییس س��ازمان صنعت،
معدن و تجارت استان کردستان
از برگزاری گردهمایی سراس��ری
مدی��ران وزارت صنعت ،معدن و
تجارت ب��ا حضور وزی��ر صنعت،
مع��دن و تج��ارت در س��نندج
خب��رداد .به گ��زارش روابط عمومی س��ازمان صنعت،
معدن و تجارت اس��تان کردس��تان ،محم��د دره وزمی
اف��زود :این گردهمای��ی با حضور وزی��ر ،معاونان وزیر،
روس��ای س��ازمان های صنعت ،معدن و تجارت سراسر
کشور ،روزهای 21و 22ابان سال جاری برگزار خواهد
ش��د .به گفته وی در ای��ن گردهمایی دو روزه عالوه بر
بحث های ستادی وزارتخانه ،سیاست های جدید حوزه
تجارت خارجی و داخلی برای مدیران سازمان صنعت،
معدن و تجارت سراسر کشور تبیین می شود.
نوسان تورم
عامل مشکالت واحدهای تولیدی
فارس :رییس اتاق بازرگانی ،صنایع ،معادن و کشاورزی
اصفهان گفت :براس��اس ش��واهد و اطالعاتی که وجود
دارد ،تنها حدود 10درصد واحدهای صنعتی و تولیدی
اصفهان با ظرفیت اسمی خود مشغول فعالیت هستند
و س��ایر واحدها زیر ظرفیت اسمی خود کار می کنند.
خسرو کس��اییان با اش��اره به وضعیت تولید در سطح
استان اصفهان اظهار کرد :همواره میزان تولیدات استان
اصفهان در مقایس��ه با سایر اس��تان ها رتبه نخست تا
س��وم را به خود اختصاص می دهد .وی افزود :ضرورت
دارد که مس��ئوالن استانی پیگیر مش��کالت صنایع و
تولید کنندگان استان باشند تا مشکالت انها یا برطرف
ش��ود و یا به حداقل ممکن برس��د .وی گفت :یکی از
مهم ترین عوام��ل تعطیلی واحد ها و یا کاهش ظرفیت
انها نداشتن ثبات اقتصادی است ،زمانی که مولفه های
اقتصادی همچون تورم پیوس��ته درحال نوسان باشد،
نمی توان انتظار فعالیت مستمر و مطمئن از واحد های
صنعتی و تولیدی داشت.
برای ارتباط با گروه استان ها
با شماره تلفن 021-88714224تماس بگیرید
یا به states@smtnews.irایمیل بزنید
صاحب امتیاز:
سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
مدیرمسئول و سردبیر:
ناصر بزرگمهر
معاون سردبیر :مسعود دهشور
قائم مقام اداری ،مالی :خلیل محمودی
دبیر گروه گزارش :مینو بدیعی
دبیر گروه صنعت :میترا ممسنی
دبیر گروه معدن :شهریار خدیوفرد
دبیر گروه تجارت :عاطفه خسروی
دبیر گروه اقتصاد :مهدیه انوشه
دبیر گروه گفتگو :محمود مقدسی
دبیر گروه استان ها :مریم نظری
دبیر گروه عکاسی :شیرین برناستی
دبیر ویرایش و تصحیح :حسین شیرازی
مدیر تحریریه :مهدی اسحاقیان
مدیر فنی و هنری :مهدی نجفی
مدیر فناوری :علی رضا فخرابادی
مدیر روابط عمومی :فاطمه پیرانی
مدیر سازمان اگهی ها :مهرداد بیات
مدیر چاپ :بیژن بهادری
سه شنبه 20ابان 17 - 1393محرم 11 -1436نوامبر -2014شماره - 82پیاپی 1400
پرسه درشب
ان روزها که روزنامه یک میلیون
و200هزار تیراژ داشت!
مینو بدیعی -روزه��ای باور نکردنی در
مطبوعات ،برای نسل من و نسل جوان تری
که بعد از س��ال 57به روزنامه ها پیوستند
بسیار زیاد است .روزهایی که دیگر از استثنا خارج شده
و به ش��کل قاعده درامده است ،روزهایی پر از حرکت،
پویای��ی و ت�لاش ،به ق��ول ی��ک هم��کار قدیمی ما
خوشبخت ترین نس��ل روزنامه نگار در کشورمان بودیم
ک��ه در بس��یاری از رویدادهای تاریخی این س��رزمین
حضور داش��تیم .خوش��بخت هایی که همواره تلواسه و
دغدغه ازادی را داش��ته و همراه با فریادهای بلند این
ملت در راه استقالل ،ازادی ،عدالت و ...همراه و همقدم
بوده ای��م ...بامداد یکی از روزهای بعد از 17ش��هریور
س��ال 57بود که بعد از کش��تار خونینی که درمیدان
شهدا تهران اتفاق افتاده بود و بعد از انکه دولت اشتی
ملی ش��ریف امامی دیگر کاری از دستش ساخته نبود!
دوان دوان به س��مت روزنامه می رفتم ،اینکه می گویم
دوان دوان برای این است که همیشه ان روزهای پرشور
را با دویدن های بسیار همه همکاران و دوستانم و خودم
به یاد دارم.
س��رکوچه کیهان در س��عدی جنوب��ی ،هنگامی که
اخرین قدم ها را برمی داش��تم که به مقصد برسم یکی
از همکاران جوان من با س��یمایی پریده رنگ در حالی
ک��ه انگار منتظر ایس��تاده بود که دیگ��ر خبرنگاران و
گزارشگران تحریریه از راه برسند با کلماتی بریده بریده
گفت :بدیعی نرو ،به روزنامه نرو.
چه خبر شده؟ این کالم را من تقریبا باصدای بلندپرسیدم .همکارم با همان صدای پایین و بم جواب داد:
ماموران حکومت نظامی وارد تحریریه شدند و 3نفر
از افراد برجس��ته تحریریه را دستگیر کردند و هر فرد
دیگری که وارد روزنامه ش��ود مورد سوال و جواب قرار
می گیرد و احتماال دستگیر می شود.
م��ن گفتم :خب چه کار کنم؟ ان��گار ان روزها به جز
بودن در روزنام��ه و کار در تحریریه هیچ کالم دیگری
معنا و مفهوم خود را نداش��ت! زندگ��ی یعنی انقالب،
زندگی یعنی کار در روزنامه ،زندگی یعنی در هیاهوی
مردم غرق ش��دن ،زندگ��ی بدون خبر ،ب��دون رویداد
واگاهی در ان روزها اصال معنا نداشت!
همکارم نوعی نگاه عاقل اندر س��فیه درمن انداخت و
گفت :خانم برو خونه استراحت کن!
ان روز ب��ه خانه نرفتم برای اینکه ش��هر در هیاهو و
جنبش مردم روح تازه ای یافته بود و...
* **
یک روز بعد از گذشت 64روز از اعتصاب مطبوعات
زنگ تلفن خانه مان به ص��دا درامد :مینو زود باش بیا
روزنامه نظامی ها رفته اند واعتصاب تمام شده!
صدای گرم و دوست داشتنی شادروان ثریا صدر دانش
بود که اوج مهربانی و خوشحالی از نجوایش می بارید!
در تحریریه ،کار با شور و شوق بسیار اغاز شده بود و
همه بچه های خبرنگار با همه جوش و خروش خویش
مش��غول تهیه و تنظیم خبر بودند :س��اعت حدود یک
بعداز ظهر بود که نخس��تین نسخه روزنامه از زیر چاپ
خارج شد و ناگاه ...تمام مردمی که ان روز در برابر در
کیه��ان توقف کرده بودند با باز ش��دن درهای حیاط و
ساختمان اصلی به داخل حیاط روزنامه ریختند ،انقدر
تعداد انان زیاد بود که اصال جای س��وزن انداختن هم
نبود .همه فریاد می کش��یدند که روزنامه می خواهیم و
روزنامه کجاست؟
در همین لحظه س��ردبیر وقت روزنامه که ش��ادی و
نشاط از سیمایش می بارید با چندین نسخه روزنامه به
داخ��ل تحریریه امد و گفت :این روزنامه ثمره رنج این
مردم است و نخستین خوانندگانش هم همین مردم ...
او با ش��ادی بس��یار چندین نس��خه را از پنجره های
تحریریه به س��مت مردمی که در حیاط موسسه بودند
فرو ریخ��ت و ...همه مردم روزنامه ها را از دس��ت هم
می قاپیدند ...بعد از بازگشت ارامش نسبی و فردای ان
روز سردبیر اعالم کرد که چاپخانه بدون وقفه از ساعت
12ظهر تا 12شب کار می کند و تیراژ ما به یک میلیون
و 200ه��زار و گاهی هم به ی��ک میلیون و 500هزار
رسیده است!
تلفن82190 :
فکس88713730 :
پیامک300082190 :
پیامگیر صوتی88105304 :
سازمان اگهی ها88722732-3 :
امور مشترکین88722735 :
روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88724211 :
چاپ :انتخاب رسانه44905300-2 :
استاندار تهران:
فرانک میرزایی :استاندار تهران با بیان
اینکه رس��الت مطبوع��ات انعکاس اخبار
کالن کشور است ،افزود :مطبوعات اکنون
تبدیل به اطالع رسانی شده و این امر در
دولت یازدهم محقق شده است.
س��ید حس��ین هاش��می دیروز ضمن
بازدی��د از بخش های مختلف بیس��تمین
نمایش��گاه مطبوع��ات در غرف��ه روزنامه
حاض��ر ش��د و در گفت وگ��و ب��ا
خبرن��گار ای��ن روزنامه ،نقش اساس��ی و
کلیدی مطبوعات در بخش های مختلف
اقتصادی ،سیاس��ی ،اجتماعی و فرهنگی
را م��ورد تاکی��د ق��رارداد و مطبوعات را
پل ارتباطی قوی بین مردم و مس��ئوالن
دانس��ت .وی مطبوعات را انعکاس دهنده
واقعی��ات جامعه عن��وان و اظه��ار کرد:
مطبوع��ات در هم��ه کارها نق��ش اول را
برعهده دارند .هاش��می خواستار رعایت
برخ��ی موارد توس��ط مطبوعات ش��د و
غرفه ای که شما را به مطبوعات
دوران مشروطه می برد
توج��ه کن��د .در واق��ع به خ��ود خدمت
کرده اس��ت ،تصریح کرد :دولت یازدهم
که یک��ی از سیاس��ت های محوری خود
را حمای��ت از مطبوع��ات ق��رارداده ،در
این یک س��ال و اندی ک��ه از تصدی امور
می گذرد توج��ه به مطبوع��ات را اثبات
کرده است.
رییس جمهوری :صدا و سیما باید فراجناحی
و مدافع عزت و منافع همه مردم باشد
رییس جمهوری اس�لامی ایران با تبریک انتصاب دکتر محمد سرافراز به عنوان
رییس رسانه ملی گفت :صدا و سیما باید ازادی بیان و افکار را تضمین کند زیرا
یک رسانه فراجناحی و فراقومی و در یک کلمه رسانه ملی و متعلق به عموم ملت
ایران است که باید از منافع و عزت همه ملت دفاع کند.
وی با بیان اینکه از یک رسانه که صرفا
به پوشش اخبار دولت می پرداخت ،خارج
شده ،بیان کرد :مطبوعات اکنون تبدیل
به رس��انه ملی ش��ده این ام��ر در دولت
یازدهم محقق شده است.
هاش��می با تاکید بر اینک��ه مطبوعات
اکن��ون اخب��ار کالن کش��ور را منعکس
می کنند ان را نش��انه برگش��ت رسانه ها
به وظیف��ه ذاتی خود که پوش��ش اخبار
کالن کشور و اخبار خارجی و بخش های
مختلف است ،دانست.
اس��تاندار تهران این رویک��رد را مورد
تقدیر ق��رارداد و تاکید ک��رد :مطبوعات
باید به انع��کاس اخبار به صورت ثانیه ای
بپردازد.
نمایشگاهی متفاوت با گذشته
رییس کمیس��یون فرهنگی مجلس ش��ورای اسالمی با
حضور در بیستمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری ها ،از
غرفه خبرگزاری جمهوری اسالمی (ایرنا) در این نمایشگاه
بازدید کرد.
به گزارش ایرنا ،حجت االس�لام احمد س��الک همزمان
با س��ومین روز برپایی بیس��تمین نمایش��گاه مطبوعات
و خبرگزاری ه��ا ب��ه همراه جمعی از اعضای کمیس��یون
فرهنگی مجلس ش��ورای اس�لامی از بخش های مختلف
غرفه ایرنا در این نمایش��گاه بازدید ک��رد و از نزدیک در
جریان روند تولید اخبار و عکس قرار گرفت.
اسمان شهر
مریم ابراهیم�ی -تا نام
فیلم را در نوشته می بیند،
می پرس��د «بهشت بر فراز
برلی��ن» چ��کار دارد ب��ه بیس��تمین
نمایشگاه مطبوعات؟ صبور که نیست...
اما ادامه مطلب را می خواند...
فیلم درباره دو فرش��ته اس��ت که به
زمین می ایند تا انس��ان و زندگی او را
از نزدیک تماش��ا کنن��د و بدانند چرا
خداوند درباره انها گفته اس��ت« ،من
چیزی را می دانم که شما نمی دانید»...
نماهای س��یال گونه فیل��م ،حس پرواز
ی��ک فرش��ته را ب��ه بینن��ده منتقل
می کن��د .حرک��ت دوربین ب��ا تصویر
گوشه ای از سقف کتابخانه ملی برلین
وی بیس��تمین نمایش��گاه مطبوع��ات و خبرگزاری ها
را متفاوت با نمایش��گاه های گذش��ته عنوان کرد و گفت:
مذهب��ی اس��ت ،گ��وش فرامی دهد...
همان همنوایی زیبایی که تنها از تفکر
انس��ان به اس��مان می رود(و ما نیز ان
را در فیلم می شنویم) ...داستان فیلم
می گوید که فرشتگان همه جا هستند،
ام��ا وقتی به اندیش��ه های ادم نزدیک
می ش��وند ،می ایس��تند و اهنگ ان را
گوش می کنند ...و این یعنی س��تایش
از انسان...
ب��ا این توضی��ح دیگر نمی ت��وان به
همهمه نمایش��گاه مطبوع��ات خیلی
عادی و تکراری نگاه ک��رد ..اگر امروز
تع��دادی از انها در نمایش��گاه و میان
مردم باش��ند ...حتما از راهروی اصلی
و کنار غرفه 26هم می گذرند ...ش��اید
برنامه حضور مسئوالن روزنامه گسترش
ایام هفته
9تا 12
ه��م کنار اس��تانه قرمز رن��گ روزنامه
نوشته ها و صفحه ارایی دوستان
را می بینند ...مگر نمی ش��ود کس��ی با
پالتوی��ی بلند به چارچوب س��رخ رنگ
غرفه روزنامه تکیه دهد و در حالی که
چشمانش را بس��ته است ،به سمفونی
زیبای افکار دوستان و بازدیدکنندگان
گوش فرا دهد؟....
دیگر از نام فیلم در نوشته نپرسید...
و ب��ا خود گفت ،حتی ش��وخی ان هم
خوب اس��ت اگر نوشته های دوستان را
فرش��تگان بخوانند ...بعد نشانی غرفه
را گرفت و به س��رعت راهی اتاق
قرم��ز رنگ ش��د ...راس��تی! اگر قصه
شوخی نباشد ،شاید او را هم دید...
در نمایشگاه
12تا 16
16تا 20
ناصر بزرگمهر ،مدیرمسئول
میترا ممسنی ،دبیر گروه صنعت
یکشنبه 18ابان
مهدیه انوشه دبیر گروه اقتصاد کالن
مهدی نجفی ،مدیر فنی
عاطفه خسروی ،دبیرگروه تجارت
دوشنبه 19ابان
مریم نظری ،دبیرگروه استان ها
مینو بدیعی ،دبیر گروه گزارش
ناصر بزرگمهر ،مدیرمسئول
سه شنبه 20ابان
میترا ممسنی ،دبیرگروه صنعت
محمود مقدس ،دبیر گروه گفت وگو
مینو بدیعی ،دبیر گروه گزارش
چهارشنبه 21ابان
عاطفه خسروی ،دبیر گروه تجارت
شهریار خدیوفرد ،دبیر گروه معدن
دهشور:معاون سردبیر
میترا ممسنی ،دبیر گروه صنعت
ناصر بزرگمهر ،مدیرمسئول
مهدیه انوشه ،دبیرگروه اقتصاد کالن
شنبه 17ابان
پنجشنبه 22ابان
جمعه 23ابان
همه اهالی
مینو بدیعی ،دبیر گروه گزارش
همه اهالی
همه اهالی
محمود مقدس ،دبیر گروه گفت وگو
در میان غرفه های بیش��مار بیس��تمین نمایش��گاه
مطبوع��ات ،غرف��ه «اتحادیه مطبوعات اس��تانی» با
نصب برخی از روزنامه های مربوط به دوران مشروطه
و حت��ی قب��ل از ان از بازدیدکنن��دگان اس��تقبال
می کند .به گزارش ایرنا ،مطبوعات اس��تانی ،یکی از
اتحادیه هایی است که برای نخستین بار از زمان ثبت
و مجوز گرفتن در نمایش��گاه مطبوعات شرکت کرده
است .بیس��تمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری ها
در مص�لای ته��ران تا 23اب��ان ماه پذی��رای عموم
عالقه مندان است.
اتحادیه مطبوعات اس��تانی سال گذشته و با هدف
ارتقای س��طح کیف��ی و کمی مطبوعات اس��تانی و
اشنایی انها با حقوق صنفی و اجتماعی این رسانه ها
در اواخر س��ال گذش��ته به ثبت رس��ید و فعالیتش
را اغ��از ک��رد .دبیر اتحادی��ه مطبوعات اس��تانی در
ت وگو با خبرنگار ایرن��ا گفت که هدف از نمایش
گف
دادن مطبوعات دوران مش��روطه و قبل از ان در این
غرفه اش��نایی بیش��تر مردم با نحوه نگارش و تولید
خبر و گزارش در دوران گذش��ته است و تالش شده
تا از نشریات استانی تمام استان ها در دوران گذشته
استفاده کنیم .مصطفی اشتری افزود :تا قبل از انتشار
روزنامه اطالعات کنون��ی ،بیش از 10روزنامه با این
عنوان در کشور به چاپ رسیده است.
رییس خبرگزاری اسپانیا در تهران:
حضور فعال رس��انه های مجازی و مکتوب در این رویداد
بزرگ رسانه ای مشهود و چشمگیر است.
رییس کمیس��یون فرهنگی مجلس ش��ورای اسالمی،
خبرگزاری جمهوری اس�لامی (ایرنا) را رس��انه ای قوی و
توانمند توصیف کرد و گفت :این رس��انه بدون جانبداری
از احزاب ،جناح ها و گروه های مختلف ،با رعایت قوانین به
رسالت حرفه ای خود می پردازد.
بیس��تمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری ها از 17تا
23ابان ماه 93همه روزه از س��اعت 9تا 20در مصالی
امام خمینی (ره) برپاست.
بر فراز غرفه های مطبوعات
اغاز می ش��ود ...انگاه فضای کتابخانه
و بعد اعم��اق تصویر ،ردیف کتاب ها و
ادم های��ی که مطالع��ه می کنند ،دیده
می ش��ود .فرش��ته ای به نام کاسیل با
پالتوی��ی بلند در تنهایی می ایس��تد و
صدای افکار و اذهان انسان ها را با نوای
موس��یقایی که در فضا طنین انداخته،
گ��وش می ده��د .در می��ان مردم��ی
ک��ه در کتابخانه مش��غول مطالعه اند،
فرش��ته های دیگری بودن��د که انها را
در س��کوت نگاه می کردند ...اوج فیلم
در سکانسی اس��ت که فرشته ای دیگر
کنار نرده ای تکیه داده ،چش��مانش را
بس��ته و به صدای خوانن��دگان کتاب
که برای او ش��بیه همنوایی یک اپرای
کد پستی 1586733811
وب سایتwww.smtnews.ir :
پست الکترونیکیinfo@smtnews.ir :
روابط عمومیPR@smtnews.ir:
اگهیads@smtnews.ir :
رویداد
مطبوعاتپلارتباطیقوی
بینمردمومسئوالن
حرفه ای و تخصصی عمل کردن را اساس
کار در مطبوعات خواند.
اس��تاندار تهران امانت داری در انعکاس
مطالب و خبرها را مهم ارزیابی و از برخی
مطبوعات ک��ه تیترهای انها با متن خبر
مغایرت دارد ،انتقاد کرد.
وی اف��زود :نبای��د تیتر را ب��ه گونه ای
انتخاب کرد که جذاب باشد در حالی که
محتوای خبر ارزش چندانی ندارد.
اس��تاندار ته��ران ب��ا بی��ان اینکه هر
کش��ور و ه��ر دولت��ی که ب��ه مطبوعات
نشانی:
ته�ران ،خیاب�ان قائم مق�ام فراهانی
کوچه ازادگان شماره 26
ناصر بزرگمهر ،مدیرمسئول
تبادل اطالعات بین خبرنگاران
مهم است
«انا کاردنس الونس��و» رییس دفت��ر خبرگزاری
«اف��ه» EFEاس��پانیا در ته��ران ،برگ��زاری
نمایش��گاه هایی همچون مطبوعات و خبرگزاری ها
را از لحاظ تبادل فناوری و اطالعات بین خبرنگاران
داخلی و خارجی مهم خواند.
الونسو روز دوشنبه در حاشیه بیستمین نمایشگاه
مطبوع��ات و خبرگزاری ه��ا در مصاحبه اختصاصی
با ایرنا گفت :روزنامه ن��گاری و خبرنگاری یک بازار
کاری در حال تغییر است چراکه هر دقیقه فناوری
ای��ن حرفه در حال تحول ب��وده و خبرنگاران مایل
هس��تند با حضور در چنین نمایش��گاه هایی با ان
اشنا شوند.
وی اف��زود :در عی��ن حال ،مخاطب��ان این حرفه
نیز خواهان دسترس��ی به اطالعات رایگان و انالین
هستند.
رییس «افه» در تهران درمورد اطالع رسانی درباره
ایران در میان کشورهای غربی گفت« :درمورد ایران
در خ��ارج از اینجا اخبار کم اس��ت و درمورد اخبار
و اطالعات اجتماع��ی و فرهنگی ایران کمبود خبر
وجود دارد .به این دلیل است که افه در ایران تالش
می کند این وجه را برای مخاطبان خارجی توضیح
دهد و خود را صرفا به خبرهای سیاسی درباره ایران
محدود نکند».
الونسو تصریح کرد :افه چهارمین خبرگزاری مهم
اروپایی به شمار می رود که با حضور در 160کشور
جهان و با کارکنانی از 60ملیت ،در سراس��ر جهان
در عرصه خبر فعال است.
جناب اقای دکتر علی یزدانی
معاونت محترم توس�عه مدیریت ،منابع و امور استان ها
وزارت صنعت ،معدن و تجارت
با نهایت تاس��ف ،درگذش��ت برادر گرامیتان مرحوم محس��ن
یزدانی را صمیمانه تس��لیت عرض نموده ،از خداوند متعال برای
ان مرح��وم رحمت واس��عه الهی و برای حضرتعال��ی و خانواده
محترمتان صبر و شکیبایی مسالت داریم.
هیات مدیره و مدیرعامل
شرکت فوالد مبارکه اصفهان
88722732-3