هفته نامه شنبه شماره 136
هفته نامه شنبه شماره 136
هفته نامه شنبه شماره 136
نوروز98مبارک
بیایید بدیها را ،خشمها و دلگیریها را به اب روان بسپاریم و با
مهربانی به استقبال سال جدید برویم .تیم هفتهنامه شنبه سال جدید
را به خانواده اکوسیستم استارتاپی ایران تبریک میگوید
ســـال
کـمـک
136
اولین هفته نامه اختصاصی استارتاپ ها
16صفحه10000 /تومان
شـنبـه18/اسفندماه /97سـال چـهارم /شماره136
shanbemag1 No.136\ Vol.4\ Sat\ Mar. 9th\ 2019
shanbemagazin
shanbemag
SHANBEMAG.com
با حضور:
رضا زرنوخی
سعید محمدی
حمید محمدی
مجید حسینی نژاد
مهدی نایبی
مجید دهبیدی پور
علیرضا صادقیان
توحید علی اشرفی
فریدون کورنگی
ارزو خسروی
حامد ساجدی
حمیدرضا احمدی
روح الله رحمانی
سعید لطفی
محمدرضا محسنی
علیحاجیمحمدی
سبحان فروغی
امیرحسین مددی
محمد رهی نوروزی
محمد مهدی باریده
موسوی نوروزی
میالد جهاندار
نغمه مصطفوی
نغمه عقیلی
هادی فرنود
یاشار نظمی
همه ما استارتاپی ها با
این پرسش مواجهیم که
در سال سخت 98چه
خواهد شد و چگونه باید
تاب بیاوریم؟
[عکس :مریم سعیدپور /شنبه]
یکپاداشبرایسهنفر
ســرمــقالــه
E d i t o r i a l
سامانه کراودفاندینگ ،کسب وکارها و مردم در
یک معامله هر سه سود می برند
شیپوردرباالترینسطحامنیت
گزارشی اختصاصی از حضور شیپور در ششمین
نمایشگاهامالکومستغالت
To d a y ' s H e a d l i n e s
3
تپ سی
سرمایه جدید گرفت
گره خوردن بازار بورس
با دنیای استارتاپی
اکبر هاشمی
سردبیر
سال کمک
سال کهنه می رود اما اتفاقات تلخ و شیرینش
و همه تصمیــم های درســت و غلط جایی
نمی روند .با ما و در ما زندگی می کنند و با گذر
زمان انقدر بزرگ خواهند شد که جسممان
صفحه 3
تاب نخواهد اورد.
تـیـتـرهـای امـروز
شنبه درسال98
14
3
شمارهبعدی24،فروردین
منتشرخواهدشد
استارتاپی ها بخوانند !
روید اد
Event
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
محتوای برند
B r a n d C o n t e n t
گردایه ششم
Sponsored
2
استارتاپ برای صلح
s
خــبــر
w
e
N
از جملــه مهم تریــن محورهــای رویداد هســتند.
عالقه مندان می توانند طرح ها و ایده های استارتاپی
خود را در این رویداد ارائه کنند .زمان برگزاری رویداد
20اسفندماه و مکان ان هتل بزرگ تهران خواهد بود.
اسفند دفتر فدراسیون صلح جهانی اولین رویداد
20استارتاپی با محوریت صلح را برگزار می کند.
صلح و کارافرینی ،صلح و گردشگری ،صلح
و فناوری اطالعات ،صلح و اقتصاد ،صلح و ســامت،
صلح و فرهنگ وهنر ،صلح و ارتباطات و صلح و جامعه
اسفند ششــمین رویداد از مجموعه رویدادهای
21گردایه قرار است به بررســی رویدادهای
جهانی صنعت بازی های دیجیتال در سال
2018بپردازد .اینکه صنعت بازی های دیجیتال در
سال 2018چه رویدادهایی را از سر گذرانده است و
چه ترندهایی در ســال 2019در انتظار این صنعت
خواهد بود .همچنین در بخش دیگر رویداد به صنعت
بازی های دیجیتال ایران نیز پرداخته خواهد شد .این
رویــداد در روز سه شــنبه 21اســفندماه از طریق
سرویس وبینار ایوند برگزار خواهد شد.
بو کار در فضای دیجیتال
توسعه کس
اسفند هــدف این دوره اشــنایی بــا مهارت ها و
22توانمند سازی شــرکت ها در حوزه فناوری
دیجیتال و فناوری های نوین است .این دوره
اموزشی فرصتی اســت تا با گنجینه ای از مباحث و
رویکرد های تکنولوژی اشنا شده و برای ورود یا توسعه
بازارخود در فضای دیجیتــال ،بهترین تصمیم های
اســتراتژیک را بگیرید .این رویداد در روز چهارشنبه
22اسفندماه در مرکز خدمات فناوری و کسب و کار
کاســپین واقع در شــهرک صنعتی کاسپین قزوین
برگزار خواهد شد.
هاب بوک
اسفند هاب بــوک رویــدادی اســت مرتبــط با
22کتاب های کســب و کارهای نوپــا .در این
رویداد کارافرینانه از مولف یا مترجم کتاب
برای گفت وگویی عمیق درباره محتوای کتاب دعوت
خواهد شــد و به این وســیله کتاب های مهم حوزه
کارافرینی و استارتاپی به عالقه مندان معرفی خواهند
شــد .در این رویداد محتــوای کتــاب «لطفا بهانه
نگیرید» ،نوشــته برایان تریســی مورد بررسی قرار
خواهد گرفت .ایــن رویداد در روز چهارشــنبه 22
اسفندماه در ارگ عظیم جهان نمای اصفهان برگزار
خواهد شد.
تبلیغ نویسی خالقانه
اسفند در عصر حاضر بمباران تبلیغاتی ما را هدف
23گرفته اســت ،امــا چگونــه در تبلیغات
مخاطبان بازار هدفمان را بشناسیم؟ چگونه
متنی بنویســیم که به خرید بینجامد؟ این کارگاه به
این ســواالت پاســخ می دهد .مخاطبان این کارگاه
کاراموزان و کارشناسان محتوا ،تولیدکنندگان محتوا،
مدیران روابط عمومی فروش و بازرگانی ،عالقه مندان
به بازاریابی و محتوانویســی ،مدیران و سرپرســتان
بازاریابی و بازاریابی دیجیتال هستند .این رویداد در
روز پنجشــنبه 23اســفندماه در مجتمع خدمات
فناوری شریف برگزار خواهد شد.
دیجیتالمارکتینگ
چگونه به کمک
برگزارکننده هایرویداد
می اید؟
رهبران عالی
تجارت نوین
اسفند ســومین رویداد رهبــران عالی
20تجارت نویــن بر ان اســت تا با
دعــوت از مدیــران برتــر
کسب و کار های مدرن و موفق و با بهره مندی
از تجــارب انهــا رســالت خود بــه رونق
بنگاه هــای اقتصــادی و همچنیــن ارائه
راهکارهای مناسب به صاحبان کسب و کارها
در راستای توســعه اقتصادی کشور کمک
کند .این رویداد توسط باشگاه موافقان و با
همکاری دانشگاه تهران در روز دوشنبه 20
اســفندماه در مرکز همایش های پردیس
کشــاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
واقع در شهر کرج برگزار خواهد شد.
عکس :کادرو
اسفند وب ســایت «ایوند» با همکاری
20انجمن علمی دانشجویی دانشکده
عمران دانشگاه شریف رویدادی با
موضوع دیجیتــال مارکتینگ و روش های
تاثیرگذاری را برگزار می کند.
مخاطبان ایــن رویــداد ،برگزارکنندگان
رویدادهای دانشجویی (اعضای انجمن های
علمی ،تشکل های دانشجویی ،کانون های
ادبی و فرهنگی و دیگر نهادهای دانشجویی
فعال) هســتند که بــرای اولین بــار قصد
برگــزاری رویداد را دارند یــا عالقه مند به
کسب تجربه در این زمینه هستند .همچنین
افرادی که قبال از «ایوند» استفاده کرده اند
و مایل هســتند تجربیات خود را با دیگران
به اشتراک بگذارند یا به تیم ایوند بازخورد
بدهند نیز از جمله مخاطبان هدف رویداد
محسوب می شوند .در این رویداد ،اعضای
تیم تبلیغات و بازاریابی شــرکت «ایوند» با
برگزارکنندگان رویدادهای دانشجویی در
دانشگاه شــریف از نزدیک دیدار می کنند
و پیرامون وضعیت رویدادهای دانشجویی
صحبــت می کنند .گپ و گفتــی که انجام
می شــود ،با هدف شناســایی دغدغه ها و
مشــکالت برگزارکنندگان رویداد ،توسعه
فردی انها و نیز کمــک به برگزاری موثرتر
و اثربخش تر رویدادهای دانشــجویی این
دانشگاه اســت .برقراری ارتباط دوسویه،
تعامل و شبکه ســازی به شرکت کنندگان
این رویداد کمــک می کند تــا بتوانند در
رویدادهای اتی ،با همــکاری و همفکری
یکدیگــر پیــش بروند و از پتانســیل های
فردی یا گروهی خود بهــره کافی را ببرند.
در این دورهمــی ،برگزارکنندگان رویداد
توسط ســفیر «ایوند» در دانشگاه خود ،با
طــرح مخصوصی که ایوند بــه طور خاص
برای دانشگاه انها در نظر گرفته است ،اشنا
خواهند شد و در مورد مزایای این طرح نیز
صحبت می شود.
حمایت تبلیغاتی ایوند بــرای رویدادهای
دانشــجویی ،به افرادی تعلق می گیرد که
در این رویداد حضور داشته باشند .گفتنی
است ســایت ایوند ،سرویسی انالین برای
معرفی ،اطالع رسانی و فروش بلیت اینترنتی
مخصوص هر رویداد است.
«رویداد» عبارت اســت از برنامه ای با زمان
شــروع و پایان مشــخص و محدود ،مکان
مشــخص و تعریف مشــخص از نحوه اجرا
که توســط فرد یا افرادی برگزار می شود و
عده ای دورهم جمع می شوند و اطالعاتی را
با یکدیگر به اشتراک می گذارند که می تواند
به صورت حضوری و یا انالین (وبینار) برگزار
شود .حضور افراد در رویداد می تواند رایگان
یا در قبال پرداخت مبلغی صورت گیرد.
این رویداد در روز دوشــنبه 20اسفندماه
در دانشــکده عمــران دانشــگاه شــریف
برگزار خواهد شــد و عالقه منــدان برای
کسب اطالعات بیشــتر می توانند به سایت
ایونــد مراجعه کــرده و یا با شــماره تلفن
۰۲۱۴۴۹۶۶۵۷۶تماس حاصل کنند.
دیموند بازوی تحقیق و توسعه برای شرکت ها و بنگاه های اقتصادی
اکسپو ۹۷و جشن اپیان سال دیموند برگزار شد
محتوای برند
B r a n d C o n t e n t
Sponsored By
رویــداد متفاوت دیموند اکســپو ۹۷با حضور
اســتارتاپ های برتر کمپ شــتابدهی دیموند،
اســتارتاپ های منتخــب کمپین ،شــرکت ها
و صندوق های ســرمایه گذاری ،شــرکت های
فعال و همکار و اســتارتاپ های موفق در جذب
سرمایه ،برگزار شد .در این رویداد ،شتاب دهنده
دیمونــد از بخش جدید فعالیت خــود ،دیموند
،۲.۰رونمایــی کــرد .دیموند اکســپو با پخش
تیزری از عملکرد سال گذشته دیموند ،به صورت
خالصه رویدادها ،سرمایه گذاری های انجام شده
و اســتارتاپ های پذیرفته شــده را معرفی کرد.
در ادامــه ،خوشــامدگویی احمدرضا مســرور،
مدیرعامل شتاب دهنده دیموند شامل توضیحاتی
در مورد این رویداد بود .وی در مورد نحوه حمایت
از اســتارتاپ ها در اکوسیســتم صحبت کرد و
عامالنه بودن این حمایــت را نکته مهم و اصلی
دانســت .همچنین از شرکت ها و سرمایه گذاران
حاضر در رویداد خواست تا در جلسات چرخشی
که اخر رویداد برگزار می شــود ،با دید باز سعی
کنند از تیم های استارتاپی حمایت کنند.پس از
این سخنرانی ،مراسم تقدیر از سرمایه گذارانی که
در سال گذشته در کنار استارتاپ ها بودند ،انجام
شد و به هر یک از شرکت ها ،توسط استارتاپی که
جذب سرمایه کرده بود ،لوح یادبودی تقدیم شد.
این شرکت ها به ترتیب صندوق توسعه صادرات
و تبادل فناوری ،شرکت توسعه صنعتی مشفق،
اسمارت اپ ،حرکت اول و ســرمایه گذار فرشته
جناب اقای گرامی بودند.
در ادامه ،ارائــه تیم های منتخــب در ۲دقیقه
انجام شــد ۹ .تیم ،روایتی از ایده استارتاپ خود،
دستاوردهایشان وجه تمایز و مزیت رقابتی شان
به طور خالصه توضیح دادند و با توجه به اطالعاتی
که در بروشور به مهمانان اهدا شد ،صحبت های
تکمیلی را به جلسات دور میز ،موکول کردند.
از این قسمت ،مهم ترین بخش رویداد و جلسات
چرخشی دور میز شروع شد .در ابتدا نیما بهروان،
مدیر توســعه کســب و کار دیموند ،طی ارائه ای
برنامه دیموند ۲.۰را معرفی کرد .در این برنامه،
شتاب دهنده دیموند نقش بازوی تحقیق و توسعه
برای شرکت ها و بنگاه های اقتصادی را در صنایع
مختلف دارد .این همکاری با هدف اســتفاده از
بستر و ظرفیت های شرکت های بزرگ ،با رویکرد
پاسخگویی به خواسته ها و نیازمندی های انان از
طریق اســتارتاپ های مرتبط ،طراحی و دیموند
در راســتای این هــدف ،موفق به همــکاری با
شرکت های بزرگی شده است.در این ارائه ،نیما
بهــروان توضیح داد که دور هر میــز ،ترکیبی از
سرمایه گذار ،شــرکت همکار ،استارتاپ موفق،
منتور و اســتارتاپ اماده برای جذب سرمایه بر
اســاس عالیق و همخوانی فعالیت ها چیده شده
اســت تا به بهترین نحو ،نتیجه عملی از جلسات
حاصل شــود .همچنین برای جلسات پیگیری و
دنباله دار ،کارتــی در اختیار مهمانان قرار گرفت
کــه در ان تیم های مــورد عالقه خــود را برای
جلسات بعدی ،انتخاب کردند.این جلسات در ۳
بخش ۱۵دقیقه ای بین میزها انجام شد و پس از
هر ۱۵دقیقه ،تیم های مذاکره کننده بین میزها
جا به جا می شدند.
اخرین بخش رویداد به تقدیر از منتورهای فعال
دیموند در سال ۹۷اختصاص یافت که با سخاوت،
تیم ها را در مسیر رشــد کسب و کارشان هدایت
کردند .به ۸منتور فعال ،اقایان امین اسماعیلی،
پرهام خلیلی ،روزبه شاهرخی ،هومن هوشیاری،
ایدین ضیاپور ،ســجاد احمدی ،ارمان صفایی
و ایمان بخشــعلی به این منظــور ،لوح یادبودی
اهدا شــد.در انتها ،از تمامــی همراهانی که در
سال گذشــته ما را یاری کردند و با حمایت های
بی دریغشــان در راستای رشــد کسب و کارهای
نوپا گام برداشتند ،مهمانان گرامی که در دیموند
اکسپو ۹۷و جشن پایان ســال دیموند شرکت
کردند ،خبرگزاری های محترم دیجیاتو ،زومیت
و نوپانا که حامی رســانه ای ایــن رویداد بودند و
شرکت ها ،صندوق های سرمایه گذاری و نهادهای
حمایتی دولتی ،سپاسگزاریم.
اکوسیستم استارتاپی فرصتی برای مقابله با تهدیدهای اقتصادی است
اولین رویداد نوروز نواوری با محوریت متنوع ســازی
اکوسیستم استارتاپی و نواوری همزمان با اختتامیه
ششمین دوره جایزه ملی مدیریت فناوری و نواوری در
روز سه شنبه ۱۴اسفندماه ۹۷در سالن همایش های
شهید قندی تهران برگزار شــد .در این رویداد ،دبیر
ســتاد توســعه فناوری های حوزه اقتصاد دیجیتال
و هوشمند ســازی معاونت علمی و فناوری ریاســت
جمهوری و وزیر ارتباطات حضور داشــتند و دقایقی
را برای حضار در رابطه با ضرورت ورود اســتارتاپ ها
به بخــش فعالیت های خدماتی ســخنرانی کردند.
مهدی محمدی (دبیر ســتاد توســعه فناوری های
اقتصاد دیجیتال) به بررسی طرح تحول اکوسیستم
اســتارتاپی و نــواوری اشــاره کــرد و جهت دهی،
تعهد افرینی ،ترویج تجربیــات بین المللی ،یاریگری
و مدل کســب و کار را از جمله اهــداف طرح تحول
اکوسیستم استارتاپی و نواوری در کشور دانست .وی
shanbepress.ir
در ادامه افزود :معرفی بیش از هزار استارتاپ ،بررسی
۱۸حوزه و مسئله و تبیین نقش استارتاپ ها در ان و
بررسی بیش از ۲۵۰۰استارتاپ ،محورهایی بود که
درباره نتایج فعالیــت انها در این گزارش ها تحقیق و
بررسی شــد .در ادامه نیز محمدجواد اذری جهرمی،
وزیر ارتباطات و فناوری اطالعــات ،درباره برگزاری
اینگونه دورهمی های استارتاپی خاطرنشان کرد که
بسیاری از اســتارتاپ ها عالوه بر دغدغه های اصلی
که با ان درگیر هستند ،بر اصل تربیت نیروی انسانی
ماهر و متخصص تاکیــد دارند؛ به طوری که می توان
گفت شرایط اکوسیســتم اســتارتاپی نیازمند این
موضوع اساسی اســت .وی در ادامه تاکید داشت که
از جمله مشکالت اصلی که اکثر فعاالن استارتاپی با
ان مواجه هســتند ،موضوع تربیت نیروی انسانی و
متخصص است .اذری جهرمی با بیان اینکه این یک
نشانه خوب از بلوغ اکوسیستم استارتاپی است ،گفت:
عمده گالیه ها بر این است که کیفیت نیروی انسانی
فارغ التحصیل از دانشــگاه متناســب با ظرفیت های
موردنیاز بازار کار نیســت .هرچند معتقدم ظرفیت
نیروی جوان بسیار خوبی در کشــور وجود دارد که
می تواند مثمر ثمر باشد .ما موظفیم به عنوان حاکمیت
برای تربیت نیروی انسانی در این حوزه سرمایه گذاری
کنیم .اذری جهرمــی تاکید کرد که ســال پیش را
با توجه به ســیگنال هایی که وجــود دارد ،به لحاظ
اقتصادی و تامین منابع در حوزه های مختلف ،کشور
با محدودیت هایی مواجه خواهد بود و در ادامه افزود:
این خبر خوبی نیست و می تواند یک تهدید باشد اما
برای اکوسیســتم نواوری و اکوسیســتم استارتاپی
یک فرصت اســت .بخش دیگری از این رویداد نیز به
پنل بررســی چالش های تنوع بخشی به اکوسیستم
استارتاپی ایران اختصاص داشت که با مدیریت مجید
دهبیدی پــور (رئیس پارک علم و فناوری دانشــگاه
صنعتی شریف) و با حضور رضا زرنوخی (رئیس انجمن
وی سی ایران) ،رضا جمیلی (ســردبیر مدتورپرس،
خبرگزاری گردشگری ســامت و دیجیتال هلث)،
فریدون کورنگی (بنیانگذار مپس ،اولین سرمایه گذار
جســورانه) و حمیدرضا اعتدال مهر (رئیس انجمن
صنفی کســب وکارهای اینترنتی) برگزار شــد و در
ان ،به بحث و بررســی راهکارهای تنوع بخشــی به
این اکوسیستم درجهت رونق کســب و کار نواورانه
شرکت های استارتاپی پرداختند .در پایان این مراسم
از برگزیدگان ششــمین دوره جایــزه ملی مدیریت
فناوری و نواوری با حضور منطقی دبیر ســتاد حوزه
فضایی و حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی ،مهدی
الیاسی معاون سیاستگذاری و توسعه معاونت علمی،
مهدی محمدی دبیر ســتاد حوزه اقتصاد دیجیتال و
هوشمندسازی معاونت علمی و سلطانی رئیس سابق
صندوق نواوری و شکوفایی تقدیر شد.
سال کمک!
خبرنامه
N e w s L e t t e r
ندارد .اما افسوس که سال ۹۸هم پاشنه در به همین منوال
خواهد چرخید .هرکس دیر خبردار شود رفتنی است .نه
عصای موسی دارم و نه قصد صدور ده فرمان ،نه منتورم و
نه پیشگو چرا که براین باورم اینده قابل پیش بینی نیست
اینده ساختنی اســت و نه قصد موعظه دارم .کارافرین،
فعال اســتارتاپی و روزنامه نگاری هستم که تجربیات و
فهمم را برای بقا و گذر از سال ۹۸با شما خوبان به اشتراک
می گذارم.
-۱نقدینگی تان را هوشمند و با برنامه هدفمند خرج کنید.
نمی توان فقط گفت صرفه جویی کنید ،در عین سیاست
انقباض مالی باید به توســعه هم فکر کنید ولی توســعه
متوازن .از دیگر نکات در مورد نقدینگی تاکید بر نظم مالی
و ایجاد ارزش افزوده برای نقدینگی موجود و پیش بینی،
پیش پیش شرایط مالی برای ماه های اینده است.
-۲چاره ای نداریم به تعطیلی بخشــی از محصوالتمان یا
متوقف کردن برخی طرح های توسعه ای جدید تا بارمان
سبکتر شــود .مبنای ما این است،چه محصولی می تواند
در شرایط ســخت اقتصادی برای مانقدینگی ایجاد کند.
از طرفی در ســال ۹۸اقداماتی مثل ادغام یا پارتنر شیب
بسیار راهگشا و حائز اهمیت و حتی انجام ان حیاتی است.
برخوردهای احساسی ،رمانتیک و دلبستگی به کسب و کار
و مقاومت در برابر ادغــام می تواند به نابودی ما ،بیزنس و
تیمم مان بینجامد.
نگذارید انقدر دیر شــود که همه برگ های برنده تان را از
دست داده و تسلیم شرایط شوید.
-۳بیزنس مدل منعطف و چشــم انداز بلند مدت و کوتاه
مدت مبتنی بر واقعیت :شکســت برخی اســتارتاپ ها
نشــان داد که بیزنس مدل های مــا انجمادی و غیر قابل
اصالح است .در زمانه فراوانی سرمایه و مشتری و گشایش
اقتصادی ،کسب و کارها رشد سریعی داشتند اما به وقت
کاهش ســرمایه و مشتری نتوانستند کشــویی به عقب
برگردند یا کوچک سازی کنند .این انجماد و عدم انعطاف
ســرمــقالــه
E d i t o r i a l
اکبر هاشمی
سرد بیر
ســال کهنه می رود اما اتفاقات تلخ و شــیرینش و همه
تصمیم های درســت و غلط جایی نمی روند .با ما و در ما
زندگی می کنند و با گذر زمان انقدر بزرگ خواهند شد که
جسممان تاب نخواهد اورد .اشتباه را با اشتباه نمی شود
درســت کرد دیر یا زود دیوار خوش خوشانی که ساخته
ایم فرو خواهد ریخت و ما بازهم واقعیت مجســم را پیش
رویمان خواهیم دید .نوروز تنها میان فاصله ای است بین
تغییر دو مقطع تاریخی .ما فقط یکسال زندگی می کنیم
از تولد تا مرگ.
سال جدید حال خوب می خواهد وقتی نگارنده ای حال
بد ،بخواهد قلم بزند بهتر اســت از طنــازی چون عبید
زاکانی نمک قرض بگیــرد بماند که زخم و نمک ترکیبی
دردناک است.
عبید می نویسد شخصی با دوستی گفت «پنجاه من گندم
داشتم ،تا مرا خبر شد موشان تمام خورده بودند ».او گفت«
من نیز پنجاه من گندم داشتم.تا موشان خبر دار شوند من
همه را خورده بودم».
این حکایت ما استارتاپی ها در سال ۹۷و ۹۸است .از سال
۹۷و رفتگان چیزی نمی گویم کــه تکرار مکرر حاصلی
باعث شکستگی و نابودی بیزنس ها شد.
در ســال ۹۷با بحران اقتصادی بیزنس های ما لرزیدند یا
تو تحلیل ما
کوچکتر شدند و یا از بین رفتند چرا که شناخ
از بازار ایران ،بنیان های فکری و بیزنس مدل مان اشتباه
بود .ما درک درستی و تجربه ای از سرمایه داری ،شرکت
داری نداشتیم«.تقصر کار افرین بود» « ،تقصیر سرمایه
گذار بود» حتی اگر درست هم باشد.در صورت های مالی
ترجمه و معنایی نــدارد .اصل ماجرا این اســت بیزنس
مدل ،شناخت ما از بازار و بازار سازی و تصمیمات مبتنی
براینده کســب و کار اشــتباه بود لذا همه ما باهم اشتباه
کردیم هرکس به سهم خودش کمی بیشتر یاکمتر .البته
هر تصمیمی در زمانی که اتخاذ می شــود درست ترین
تصمیم است.
-۴رعایت اصول اداری و مالی،شــرکت داری ،ایجاد نظم
و کنار گذاشتن رودربایستی و تعدیل نیروهای غیر موثر
و کسانی که در چارچوب نقشه راه نمی گنجند .سال ۹۸
سال تکنوازی نیســت هرکس با ارکستر کسب و کار شما
ناهماهنگ و ساز ناکوک می زند را کنار بگذارید .حتی اگر
متهم به دیکتاتوری شوید.کشتی دریا زده کاپیتان مقتدر
می خواد نه کاپیتان شاعر مسلک.
-۵تمرکــز بر ُکر بیزنس ( کســب و کار اصلی ودرامد زا)
و پرهیز از ایجاد اکوسیســتم یکپارچه در شرایط بحران
اقتصادی و سیاسی :وقتی کشتی ها را بهم گره بزنیم با اتش
گرفتن اولین کشتی همه کشتی ها در اتشی بزرگ خواهند
سوخت .ساخت اکوسیستم یک پارچه یا اَبَر اپلیکیشن در
شرایطی فعلی کشــورمان در صورتی مصون است که در
هنگام تهدید،پلن بی برای جدا سازی این اکوسیستم از هم
داشته باشیم.انهم به شرط اینکه بعد از جدا سازی کسب
و کار و برند اسیب جدی نبینند.
-۶توســعه فردی و راهبری موثر :بدون توســعه فردی و
راهبری موثرو بدون تحول در یک ایستایی مرگ اور به سر
خواهیم برد .خودمان و تیممان مهمترین عوامل موفقیت
هستیم .برای اموزش ،توســعه فردی خودتان و تیم تان
وقت بگذارید.
-۷یافتن فرصت در دل بحران :در اقتصاد؛ بحران هم نسبی
است هر بحرانی الزاما برای برخی تهدید نیست .بازگردیم به
سخن عبید زاکانی در ابتدای این نوشتار .در شرایط بحرانی
که حس می کنید همه درها به رویتان بسته است احتماال
دری برای برون رفت و حتی موفقیت غیر منتظره شما وجود
دارد.ان را پیدا کنید .این ماموریت شما و تیم تان است.
-۸نیم نگاهی به بازارهای جهانی :فکر می کنم در نیروی
انســانی ،خدمات و همه چیز ،ارزانترین کشور در جهان
باشیم .به اختالف ریال و دالر با نگاه کشف فرصت ها نگاه
کنید .اگر می توانید کســب و کارتان را به سمت بازارهای
جهانی و کشورهای همسایه نزدیک ببرید.
-۹امید و امید و امید:کسی که با شما از امید سخن می گوید
از انتهای نامیدی صدایش را می شــنوید .دعوت به امید در
سال ۹۸موعظه گری و تهییج و فرستادن جوانان به میدان
بیبازگشترزمنیست.امیدیکاستراتژیحیاتیبرایگذراز
اینجنگنابرابراست.بگذاریدصریحسخنبگویماینسرمایه
نیست که ما را نجات خواهد داد ،ناجی «ماییم» سیمرغ قله
موفقیتخودماهستیمنهپول.اگرپولباشدوامیدرنگببازد
همه چیز را باخته ایم .خانه را می شود با پول ساخت ،می توان
با لبخندهای عاریه ای گرم و تزیین کرد .اما امید چیزی است
که باید ته دلتان روشن باشد ،واقعی و اصیل تا شما را سرپا نگه
دارد .امید واقعی را پیدا کنید و نگذارید خاموش شود ،دکمه
را اشتباه نزنید .وگرنه زمانه دست بی رحم خاموش گری دارد.
حرف اخر :ســال ۹۸سال کمک اســت اگر بهم کمک
نکنیم و در کنــار همدیگر قرار نگیریم باخته ایم.هم او که
کمک نکردیمش هم ما .اما کمک خواستن گاهی سخت و
دردناک است زمانی این درد فزونی میابد که درد را پنهان
کنید .اگر توانش را دارید؛ کمک کننده باشید .شما پا پیش
بگذارید ،گاهی ادم ها هم مثل کوســه ها برای خودکشی
به ساحل می زنند.
خطر جدی برای جامعه زنان!
می شوند.
البتــه تاکنون چنیــن حرفی از او نشــنیده ام اما چون
همیشــه به جای اینکــه بچه های اکوسیســتم را در
منگنه های زندگی خراب کن قرار دهد ،تالش می کند که
حمایت شان کند ،ممکن است این حرف را بزند .اما من
می نویسم .به خاطر اینکه یک زنم و نگرانم؛ نگرانم که در
ســال 98هم زنان قدرتمندی را در راس کسب وکارها
یادداشت
طاهره خواجه گیری
این یادداشت را در حالی می نویســم که شاید سردبیر
بگوید چاپش نکنیم بهتر اســت ،چــون بچه ها ناراحت
نبینم و این یک خطر جدی برای جامعه زنان است.
کتاب ( BECOMINGشدن) میشــل اوباما را یک نفس
خوانــدم و تمامش کــردم؛ کتابی که تاکنــون بیش از
3میلیون نسخه اش در امریکا به فروش رسیده و در ایران
به چاپ شانزدهم رسیده است.
فکر نکنم تا عمر دارم ،واژه هــا و جمالت و تاثیرگذاری
این کتاب از یادم برود .دختری سیاه پوســت در جامعه
دهه 60امریکا به دنیا امده ،خانواده و اطرافیانش به دلیل
تبعیض های اشکار از دست یافتن به مناسب باال و حقوق
مکفی محروم بوده اند.
مهم ترین دانشــگاه شــهر شــیکاگو به تعبیر میشل،
دیوارهای سیمانی اش پشت به شهر بود ،اما او به عنوان
یک دختر سیاهپوست عقب نمی نشیند.
ادامه در صفحه 14
گره خوردن بازار بورس با دنیای استارتاپی
تپ سی سرمایه جدید جذب کرد
سرمایه گذاری برای توسعه سریع تر کسب وکار تاکسی
اینترنتی تپ سی و افزایش سهم بازار این شرکت به کار
خواهد امد ،ضمن اینکه این همکاری ،شروعی برای ورود
به حوزه های جدید و مشترک مانند پرداخت خواهد بود.
بو کارهای
گروه مالی سامان نیز که سرمایه گذاری در کس
نوین را در دســتور کار خود قرار داده ،با خرید بخشی از
ســهام شرکت تپ ســی ،اقدام عملیاتی در این حوزه را
اغاز کرده است.
منشی پور افزود« :تپ سی با این سرمایه گذاری همچنان
شرکت تپ سی از جذب سرمایه از گروه مالی سامان به
عنوان نقطه اغاز یک همکاری اســتراتژیک و بلند مدت
خبر داد .میالد منشــی پور ،مدیرعامل تپ ســی گفت:
«طی روزهای اخیر با مجموعه سامان که از خوشنام ترین
مجموعه های مالی خصوصی در کشور است ،به توافقی
برای سرمایه گذاری در تپ سی دست یافته ایم».
منشــی پور گفت« :این ســرمایه گذاری برای دو طرف
اغاز یک همکاری بلند مدت و اســتراتژیک اســت ».به
گفته مدیرعامل تپ سی ،منابع تامین شده از طریق این
با ســهام صددرصد داخلی به رشــد و توسعه در عرصه
تخصصــی حمل و نقل ادامه خواهد داد .بر اســاس این
ســرمایه گذاری ،از این پس گروه مالی سامان در هیات
مدیره شرکت تپ سی حضور خواهد داشت ».این شرکت
که با سرمایه اســمی 180میلیارد تومان در بازار دوم
معامالت بورس حاضر اســت ،با هدف همکاری ،توسعه
بازار و ورود به عرصه کسب و کارهای نواور اقدام به عقد
قرارداد ســرمایه گذاری با شرکت تپ سی در چهاردهم
اسفند ماه کرده و طبق اعالم رسمی این شرکت اثرات
مالی ان پس از بررسی های الزم از طریق کودال به اطالع
تمامی سهامداران خواهد رسید.
تصویر نامــه ای از طرف مدیر عامل ســب با این محتوا
ضمیمه این خبر شده است« :ســرمایه گذاری سب در
تپ سی 8.5درصد است و تمرکز شرکت تپ سی روی
دریافت خدمات از شرکت سب از طریق درگاه مربوط به
این شرکت و همکاری روی کیف پول الکترونیکی خواهد
بود .بخشی از درامد شرکت سب از تراکنش های تپ سی
تامین می شود».
با مشارکت فرهنگسرای فناوری اطالعات و خانه نواوری
استارتاپ های محتوایی فرهنگی و خالق در باغ کتاب رونمایی شدند
t
n
e
t
محتوای برند
n
o
C
d
n
a
r
B
Sponsored
ایین رونمایی استارتاپ های محتوایی خانه نواوری سه شنبه ۱۴اسفندماه
با حضورمحمد حسین ســجادی نیری دبیر ستاد توسعه فناوری های نرم و
هویت ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ،علی کاشفی پور مدیر
حوزه هنری دیجیتال ،پوریا سیم چی رئیس فرهنگسرای فناوری اطالعات،
ی و علی موسوی عضو هیات مدیره موسسه
مهدی صداقت مدیر خانه نواور
دانش بنیان برکت(وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام خمینی(ره)) برگزار
شد.
استارتاپ ها در مسیر توسعه صنایع فرهنگی
محمد حسین سجادی نیری ،دبیر ستاد توسعه فناوری های نرم و هویت ساز
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در مراسم رونمایی استارتاپ ها بیان
کرد :امروز کشورهای توسعه یافته جهان درمسیر صنایع فرهنگی در حرکتند
و بخش فرهنگ نه تنها بودجه طلب نبوده ،بلکه به محوری برای تولید سرمایه
بدل شــد ه و اکنون کشور ما نیز نیازمند توجه به فناوری های فرهنگی است.
نیری افزود :امرو ز شرکت هایی که در زمینه فناوری های نرم فعالیت می کنند،
فرصت تبدیل به اســتارتاپ را دارند درحالی که در گذشــته ،به انها به ا داده
نمی شد .وی تصریح کرد :گاهی اگر دولت کاری انجام ندهد و همین که موانع
را تسهیل کند ،مفیدتر است .تالش ما این است که مانع نباشیم و سعی داریم
تا روند کسب مجوزها را ســاده تر کنیم چراکه هویت بخشی به شرکت های
دانش بنیان ،از حمایت مالی انها انگیزه بخش تر است .نیری یاداور شد :خانه
نواوری فعالیت خود را با کمترین امکانات اغاز کرد اما اکنون به مرحله رونمایی
از استارتاپ هایش رسیده که این بیانگر انگیزه قوی مجموعه است و معاونت
علمی ریاست جمهوری نیز تالش کرده در این مسیر همراهی کند و امیدواریم
با یکپارچه کردن سازوکارهای جزیره ای ،مسیر دشوار استارتاپ ها را هموارتر
کنیم .در بخش بعدی مراسم فعاالن حوزه محتوا و استارتاپ معرفی و اقایان
اصغر محمدی فاضل ،احمد موحدیــان عطار و مصطفی نقی پورفر به عنوان
سفرای بین الملل ،محتوایی و بالکچین خانه نواوری معرفی شدند .ادامه برنامه
به معرفی 4استارتاپ «نقاشیم»« ،اینفوگرامر»« ،جت ویدیو» و «دوزلی بوک»
اختصاص داشت و بنیانگذاران به بیان اهداف و چشم انداز استارتاپ ها پرداخته
و به پرسش های شرکت کنندگان پاسخ دادند.
استفاده از استارتاپ ها در اشتغالزایی مناطق محروم
دراین مراسم موسوی ،عضو هیات مدیره شرکت دانش بنیان برکت(وابسته
به ستاد اجرایی فرمان امام) حمایت از استارتاپ نقاشیم را اعالم کرده و در
تداوم همکاری با استارتاپ ها برای اشتغالزایی در مناطق محروم و استفاده
از ظرفیت استان های کم برخوردار تاکید کرد .پایان بخش ایین رونمایی با
برگزاری پنل بررســی «اینده بازاریابی محتوایی و اشتباهات رایج در ان»
با حضور مهشــاد خاقانی ،تحلیلگر کســب و کار در حوزه بازاریابی؛ مجید
کثیری ،بنیانگذار اخبار رسمی؛ محمدجواد ترابی ،معاون سردبیر روزنامه
هفت صبح؛ حسین گل حسینی ،مدیر مارکتینگ و پریسا جاوید ،بنیانگذار و
پو گفت
مدیر اجرایی اینفوگرام همراه بود و پس از ان استارتاپ ها درقالب گ
دوستانه به شبکه سازی و انتقال تجربیات با یکدیگر پرداختند.
گزارشی اختصاصی از حضور شیپور در ششمین نمایشگاه امالک و مستغالت
شیپور توانسته باالترین سطح امنیت را برای کاربرانش فراهم کند
محتوای برند
B r a n d C o n t e n t
Sponsored
رضا اربابیان ،مدیرعامل شیپور معتقد است با بهره گیری از
ابزارهای انالین و ایجاد فروشگاه های اینترنتی ،وب سایت
و اپلیکیشن مطمئن و امنی را برای کاربران گسترده خود
فراهم کرده است .مدیرعامل شیپور در نشست خبری که
در حاشیه ششمین نمایشگاه امالک و مستغالت د رغرفه
مشترک شیپور و الونک برگزار شد ،با بیان اینکه تعامل بین
سایت های امالک با بنگاه های امالکی نسبت به سال های
گذشته بیشتر شده است ،گفت :وجود سایت های اینترنتی
با نظارت وزارت صمت و ارتباطات و نیز تعامل با اتحادیه های
تخصصی باعث ایجاد شــفافیت در بازار شده است .وی با
اشاره به راه اندازی هزاران فروشــگاه اینترنتی در شیپور
بو کار را در فضای
گفت :با این فرایند ،فرصت رونق کســ
انالین برای هزاران شهروند فراهم کردهایم و تالش کردیم
تا امن ترین و مطمئن ترین بستر خرید و فروش برای عموم
مردم را ایجاد کنیم.
اعتمادسازی بین خریدار و فروشنده
مدیرعامل شــیپور درباره ادغام الونک و شیپور در بخش
مسکن ،افزود :امتیاز الونک در همکاری و تعامل مناسب
با اژانس های مشاوره امالک و گستردگی کاربران شیپور،
میتواندفرصتخانهدارشدنوفراینددسترسیبهاطالعات
امالک ایران را برای گســتردهترین بستر نیازمندی های
انالین کشور یعنی شــیپور فراهم کند .هم اکنون ۱۵۰۰
دفتر انالین مشــاور امالک (فروشگاه مجازی امالک) در
تهران وجود دارد که نقش موثری در اعتمادســازی بین
خریدار و فروشــنده ایفا می کنند و به تازگی برنامه ریزی
کرده ایم تا در سراسر ایران هم این برنامه را ادامه می دهیم.
اربابیان با اشــاره به اهمیت امنیت کاربران در حوزه خرید
و فروش انالین ،ادامــه داد :با توجه به اهمیت باالی حفظ
امنیت و همچنین حساسیت باالی این مجموعه به رعایت
قوانین ابالغی ،همه اگهی ها در شــیپور توســط افراد و
کارشناسان که در ۴شیفت به صورت ۲۴ساعته مشغول
کارند ،تایید می شود و از ابزار های هوش مصنوعی و انالین
در این فرایند اســتفاده نمی شــود .تیم پشتیبانی که به
صورت ۲۴ســاعته اماده پاسخگویی به ســواالت و رفع
مشکالت هســتند ،همچنین تیم حقوقی که در صورت
وجود ســوال درباره امن بودن فضــای معامله ،کاربران را
راهنمایی می کنند.
قوانین شیپور
اربابیان در توضیح بیشتر گزارش اگهی و قوانینی که شیپور
برای امنیت کاربرانش در نظــر می گیرد ،گفت :هریک از
گزارش ه ابه صورت دقیقوکامل بررسی می شوند و اقدامات
الزم در این خصوص توسط تیم کنترل کیفیت و یا حقوقی
انجام میگیرد .استفاده از ابزارهای انالین جهت شناسایی
و مسدود سازی کاربران مشکل ســاز از دیگر فرایندهای
امن ســازی معامله هاست که ما به عنوان تیم شیپور به ان
اهمیت داده و در اولویت قــرارش داده ایم .در ادامه میالد
بازدار ،مدیرعامل الونک و مدیر دپارتمان امالک شــیپور
نیز با اشــاره به ادغام الونک و شــیپور در بخش مسکن،
گفت :زیرساخت های ارزشــمندی که الونک در ارتباط با
مشاوران امالک به عنوان مهمترین مرکز فروش خانه دارد
و حجم باالی بخش مسکن در شیپور ،می تواند یک فرصت
طالیی برای بازار مسکن باشد که به نیاز مردم در این حوزه
در کمترین زمان و با بهترین کیفیت پاســخ بگوید .قبل از
فرایند ادغام الونک و شیپور دسترسی مخاطب با توجه به
مسیر مشترک این دو کســب و کار بازار مسکن ،منسجم
نبود .در عین حال مخاطبان باالی شــیپور این اجازه را به
مشــاوران امالک می دهد تا بتوانند اگهی های خود را به
شکل یکجا به کاربران شــیپور ارائه کنند .بررسی های ما
نشان می دهد در صورتی که همکاری و تعامل میان دفاتر
امالک و بســترهای ارائه اگهی وجود داشته باشد ،امکان
فروش خدمات امالک بیشتر می شود و بازار ملک می تواند
رونق بگیرد .بخش مسکن اهمیت ویژه ای دارد .بنابر همین
دلیل تمام قرارداد های خرید و فروش مسکن در بنگاه های
امالکی منعقد می شــود ،زیرا خرید و فروش انالین بدون
نظارت زمینه ساز عدم شفافیت در بخش مسکن می شود.
تقدیر از شیپور
در ادامه این نشست ،مصطفی قلی خسروی ،رئیس اتحادیه
امالک با تقدیر از تالش های شــیپور بــرای هماهنگی با
مشاوران امالک برای ایجاد فضای امنی برای مردم ،گفت:
مشارکت مشاوران امالک در حوزه ای تی باید افزایش یابد
تا بتوانند به عنوان یک رابط نیاز های اصلی مردم را در بخش
مســکن براورده کنند .ارتباط بین سایت های اینترنتی و
مشاوران امالک باعث ایجاد امنیت در معامله می شود و با
نظارت جدی از سوی وزارت صمت باید امنیت در این بخش
افزایش یابد .در ادامه نیما اشرف زاده ،مدیر اجرایی شیپور
با بیان اینکه فروشگاه های انالین ،شیپور ،ویترینی برای
معرفی بیشتر کسب و کارها به مردمند ،افزود :با راه اندازی
این فروشگاهها در شیپور ،این امکان را به صاحبان مشاغل
بو کارهایشان،
داده ایم تا بتوانند ضمن معرفی خود و کس
اعتبار و اعتماد بیشتری را نزد مخاطبان و کاربران به دست
اورند .اشــرف زاده در رابطه با تعامل شــیپور با برخی از
خیریه ها گفت :در تعاملی که با برخی خیریه ها انجام دادیم،
اعالم امادگی کردیم که برای بخش های اسیب پذیر جامعه،
امکان راه اندازی فروشگاه انالین را ایجاد کنیم .از طرفی با
تفاهمی که با مدیر اشتغال شهرداری تهران داشتیم ،زمینه
بو کارهای خانگی اماده کردیم تا تاثیر
فعالیت را برای کس
مستقیمی را در بازار و رشد فعالیت خود ببینند.
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
3
خبر
براینخستینباردرعرصهتاکسی
اینترنتیایران
تپ سیامکانتسویه
حساب در لحظه را برای
رانندگانخودفراهمکرد
تاکســی انالین تپ ســی ،امکان جدیدی
به اپلیکیشــن راننــدگان اضافــه کرده که
امکان تسویه حســاب در لحظه را برای انها
فراهم اورده اســت .این امکان جدید شامل
دکمه ای روی اپلیکیشــن رانندگان اســت
که « تسویه حســاب در لحظه » نــام دارد و
رانندگان می توانند در هر زمان با اســتفاده
از ان بالفاصله ســهم خود از هزینه ســفر یا
سفرهای انجام شده را به حساب خود منتقل
کنند .طی ماه های گذشته ،تمایل رانندگان
به دریافت نقدی هزینه سفر و ترجیح مسافر
به پرداخت انالین ،مشکالت و نارضایتی هایی
را برای هر دو طرف ایجاد کرده بود .تپ سی با
حل پیچیدگی های فنی و مالی این موضوع و
در جهت رفاه رانندگان و مسافران ،این امکان
را برای نخستین بار در تاکسی های اینترنتی
ایران فعال کرده است .به این ترتیب رانندگان
می توانند در هر لحظه که مایل باشند ،حتی
در ساعات نیمه شب و روزهای تعطیل ،سهم
خود از هزینه سفر را به حساب خودشان واریز
کنند .این امکان جدید ،از امروز به اپلیکیشن
رانندگان تپ سی اضافه شده و انتظار می رود
بــه تدریج توســط تمامی راننــدگان مورد
اســتفاده قرار بگیرد .رانندگان تپ سی برای
اســتفاده از این امکان باید نســخه جدید را
دانلود کرده و شــماره شــبای خود در یکی
از بانک های طرف قرارداد را در اپلیکیشــن
راننده تپ ســی وارد کننــد .در حال حاضر،
این امکان با یک بانک شروع شده و در اینده
بسیار نزدیک ،بانک های جدید به این قابلیت
اضافه خواهند شد.
یادداشت
پرویز کرمی
بیانیهگامدومانقالب
چراغ راه است
اسفند ،ماه غریبی است؛ نه زمستان است و نه
بهار .هم بوی نفت می دهد و هم ُهرم اتش دارد.
در این روزهایی که به سر می بریم« ،گام دوم»
انقالب اسالمی ایران ،در حال برداشته شدن
است ،ان هم در دشوارترین تک و پاتک های
جنگ اقتصادی میان جمهوری اسالمی ایران
و نامردهای روزگار .چند نکته الزم که در اینجا
باید گفته شود:
نخست« :یک سال اگر کار ما دوام پیدا می کرد
و اصالحاتِ شروع شــده ،به جایی می رسید و
اقتصاد بی نفت طبق برنامه ای که شروع شده
بود ،به طور کامل اجرا می شد و بودجه متعادلی
که داده بودیم جریان پیــدا می کرد ،قهرا ً به
واسطه اصالحات و حصول پیشرفت در زندگی
مردم از تعداد توده ای ها کاسته می شد( ».دکتر
محمد مصدق ،تقریرات زندان ،صفحه )134
دوم« :یک روزی مصدق به امریکایی ها اعتماد
کرد ،به انها تکیه کرد ،انها را دوست خود فرض
کرد ،ماجرای 28مــرداد پیش امد که محل
کودتا در اختیار امریکایی ها قرار گرفت و عامل
کودتا با چمدان پُر پول امد تهران و پول قسمت
کرد بین اراذل و اوباش که کودتا را راه بیندازد؛
امریکایی بود .تدبیر کار را خودشان هم اعتراف
کردند ،اقرار کردند .بعد هم حکومت ظالمانه
پهلوی را سال های متمادی بر این کشور مسلط
کردند ...امروز ملت ایران بیدار اســت .چهره
امریکا نه فقط در ایران ،در منطقه شــناخته
شده است ...هم ه مسئولین موظفند منافع ملی
را رعایت کنند؛ استقالل ملی را رعایت کنند؛
ابروی ملت ایران را حفظ کنند(.مقام معظم
رهبری ،بیانات 19 ،بهمن )1391
ســوم :چرا ما تحریم شــده ایم؟ پاسخ های
غیرواقعی زیادی به این سوال داده شده است.
خیلی ها می گویند کــه چون «دم کدخدا» را
درست ندیده ایم ،اوضاع مان اینطوری است.
خب ،اوضــاع نهضت ملی و دکتــر مصدق را
همه دیدند .بعــد از ان ،قضیه های مختلفی
به وجود امد که معلوم شد ،انها ناراست ترین
سیاست ها را در پیش دارند .دوست و دشمن
برایشــان فرق ندارد .همــه را می چاپند .اگر
نتوانســتند ،می تارانند .رسم قدرت باداورده
همین اســت ،اما یک جواب درست به سوال
باال :برای این تحریم هستیم که یاد گرفته ایم
روی پای خودمان بایســتیم .متاســفانه این
موضوع ،دچار تبلیغ های احساساتی و گاهی
بد شده است و نتیجه اش ،بی تمایلی خیلی ها
به این ماجراست .برای اثبات این ادعا ،جالب
است بدانید که بزرگ ترین تحریم های ایاالت
متحده امریکا بر جمهوری اســامی ایران،
در حال حاضر است؛ درســت در دوره ای که
بیشــترین پیشــرفت های علمی و تحرکات
گسترده فناورانه ،در کشورمان به وقوع پیوسته
است .در هیچ دوره از انقالب اسالمی 40ساله
مردم ایران ،تا ایــن حد بالندگی های علمی و
فناوری را تجربه نکــرده بودی م و تا این حد به
اینده خوش بین نبوده ایم.
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
در حال انجام چه کاری هستید؟
سه مرد در حال روی هم گذاشتن اجر بودند .از
تلنگر
اولی پرسیدند چه کار می کنی؟ گفت تعدادی اجر
را روی هم می چینم .از دومی پرسیدند تو چه
می کنی؟ گفت روزی 5دالر پول درمی اورم .سومین نفر در
جواب این سوال پاسخ داد« :در حال ساختن یک ساختمان
باشکوه هستم!» این حکایت کوتاه از زبان چارلز شواب ،پایه گذار
بزرگ ترین کارخانه فوالد امریکا ،حاکی از تفاوت زاویه دید
ادم هاست به کاری که می کنند و تاثیر ان در انجام کارشان.
اینکه چه ارزش و چه تعریفی برای کاری که می کنید در نظر
گرفته اید می تواند نتیجه کار شما را مشخص کند .پس
کاری که می کنید را دست کم نگیرید!
x
شـنـاسـنـامـه
e
d
n
i
مد یرمسئول وسرد بیر :اکبر هاشمی
معاون سرد بیر :حامد رسولی
سید علیرضا میرزامصطفی
مد یرهنری :
حامد رسولی ،مریم تجلی،
تحریریه :طاهره خواجه گیری ،فهیمه خراسانی،
علی د زفولی،ازاده خیرابادی
حمید ابراهیمی
صفحه ارا:
مشاور مدیرمسئول :ابراهیم هاشمی
ویرایش متن :امیرهوشنگ توکلی
ناظر چاپ :عبداهلل محمدی
مجید خضری پور
ویرایش عکس:
اد رس نشریه :مطهری ،علی اکبری ،صحاف زاد ه ،پالک 15طبقه اول
تلفن بازرگانی و اشتراک021-86031306-7 :
نشانی اینترنتیshanbemag.com :
ایمیلsardabir.shanbe@gmail.com:
اسپید اشتراک:فاطمهحاجی نسب
چاپ:هنرسرزمینسبز توزیع:شرکت
136
اولین هفته نامه اختصاصی استارتاپ ها
شــنبه 18 /اسفند /ســال چهارم /شـمــاره 136
shanbemag1 No.136\ Vol.4\ Sat \ Mar 9 th \ 2019
16صفحه 10000 /تومان
shanbemagazin
shanbemag
SHANBEMAG.com
اقتصاد د انش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری
ستاد توسعه فرهنگ علم ،فناوری و
با تشکر از
برنداستوری
B r a n d s t o r y
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
4
تومن متعلق به تالش است نه هیچ جای دیگر
سید هادیعلوی ،مدیرعامل تومن از حرکت چراغ خاموش و شروع طوفانی در بیلبوردها می گوید
فرضمان بر
این بود که
این انحصار
غیر قانونی
است .تصمیم
گرفتیم بعد
از راه اندازی،
برای ادامه
فعالیت سراغ
شکایت و
اعتراض برویم.
ما این مارکت
را محدود به
تاکسی ها
نمی دانستیم
و اگر حتی
اجازه فعالیت
نمی گرفتیم
سراغ
تاکسی های
شخصی و
اپ های
لو نقل
حم
انالین تاکسی
می رفتیم
تومن یکی از درگاه های پرداخت الکترونیک
موبایل است که ورودش با حواشی هایی همراه
بود .در شــرایطی که استارتاپ های این حوزه
توسط تاکسیرانی با موانع بسیاری برای فعالیت
روبرو بودند ناگهان شــاهد تبلیغات تومن در
بیلبوردهای سطح شهر بودیم .به همین بهانه به
سراغ سید هادی علوی مدیرعامل تومن رفتیم.
این گفتگو را بخوانید .
از تومن بگویید ،چراغ خاموش بودید و ناگهان
ســر از بیلبوردها در اوردید چه زمانی شروع
کردید؟
بیزینس دولوپمنت تومن را از ســال 1397شروع
کردیــم و در نهایت 6مــرداد 97به بهــره برداری
رســید .فکر اصلی این بود که وارد بازار ای ســی تی
شــویم که از ســال 86وارد ایران شــده بود .برای
شــروع به بررســی فین تک کل دنیا پرداختیم .در
ایران نیز تمام زمینه های فین تک را بررسی کردیم
و باالخــره برای نقطه اغاز به پیمنت رســیدیم .در
جمع بندی بررســی هایمان به این نتیجه رسیدیم
که اپلیکیشــن های ایرانی در پنج شش سال اخیر
نتوانسته اند ارزش افزوده جدیدی برای جذب کاربر
خلق کنند .البته نباید اپلیکیشن اپ را که سال های
92و 93یک ولیو جدی خلق کرد ،فاکتور بگیریم .تا
ان زمان اگر کسی می خواست مبلغی کارت به کارت
کند ،باید حتما به عابر بانک مراجعه می کرد تا مبلغ
را جابه جا کند .یا حتما باید اپ بانک خودش را داشت.
اپ اولین اپلیکیشنی بود که توانست ارزش افزوده
جدید خلق کند ،اما بعــد از ان هیچ اتفاق جدیدی
شکل نگرفت.
ولی اســتارتاپ های دیگری مثل زرین پال
اتفاقات جدید رقم زدند.
زرین پال در بازار یکســری ارزش افزوده خلق کرد
که قابل تحســین بود ،اما واقعیت این است که هیچ
اپلیکیشنی نتوانســت ارزش افزوده جدی به وجود
بیاورد .در تحقیقاتمان به این نکته رســیدیم که در
میکروپیمنت ایران ،خال زیادی وجود دارد .در ساختار
پیمنت ایران ،خصوصا نظام کارمزد وضعیت خوبی
برقرار نیست .کال سیســتم ایران برای پیمنت های
میکرو طراحی شــده نه برای پیمنت های خرد .در
بررسی ها برای خلق ولیوی جدید ،تمام نشانه ها ما
را به سمت بازار پیمنت تاکسی هدایت کرد .با اینکه
اســتفاده از دســتگاه پوز در ایران رشد به اصطالح
افراطی داشته ،اما در مورد پیمنت تاکسی به نتیجه
نرسیده بود .اگر واقعا برای پی اس پی ها جا داشت ،پوز
داخل تاکسی ها هم قرار می گرفت! ولی چون قیمت
پوز باال رفت و در مقابل ارزش ریالی پایین امد ،واقعا
مقرون به صرفه نبود .در ایــن میان جای محصولی
خالی بود.
همین تحقیقات مسیر ما را ساخت .در تاکسی هیچ
ابزار پیمنتی جوابگو نیســت و نقطه شروع جذابی
برای تومن بود.
یعنی بی رقیب بودید؟
نه کامال .چند مجموعه خوب دیگر هم در بازار بودند
که بررسی شــان کردیم .از این بررســی ها ،به این
جمع بندی رسیدیم که یک بازار خیلی بزرگ و ولیوی
جدی وجود دارد .تجربیات کلی جهانی راهم مدنظر
قرار دادیم و مطمئن شدیم در صورتی که درست و
خوب کار کنیم ،احتمال موفقیت وجود دارد.
چرا االن النچ کردید؟
باتوجه به شرایط انحصاری که در سال 96ایجاد شده
بود ،فکر می کردیم بازار تمام شده است .اتفاقی که
افتاد این بود که مارکت ریسرچ های ما در 7کالنشهر
نشان داد که راه حل کیو ارکد شکست نخورده است.
واقعیت این بود کــه مارکت بزرگ تــر از تمام این
صحبت هاست و بازیگرانی که وارد بازار شد ه بودند،
مسیر درستی را انتخاب نکرده بودند و سرویس خوبی
ارائه نمی دادند .همین پنجره طالیی بزرگی برای ورود
ما به بازار بود .اگر سریع می توانستیم وارد بازار شویم،
نتیجه خوبی به دست می اوردیم .زمان بندی 6ماهه
ای برای لیدر شدن در بازار تهران و شیراز گذاشتیم و
1بهمن ماه به این هدف رسیدیم .در نتیجه در بهترین
زمانی که می شد ،وارد بازار شدیم.
سال ها بود که استارتاپ ها می خواستند به
این حوزه ورود کنند اما سازمان تاکسیرانی و
شــهرداری مانع این کار بود و حتی وقتی ورود
کردند ،جلوی انها را گرفت و نگذاشت (فقط به
صورت محدود به یکی از استارتاپ ها اجازه داد)
یا ندازیم.
و گفت داریم یک پلتفرم جامع راه م
شما همان پلتفرم جامع تاکسیرانی هستید؟
خیر .ما نیستیم .دقیقا زمانی که کلید کارمان را زدیم،
می دانســتیم که ماجراهایی گریبانمــان را خواهد
گرفت .فرضمان بر این بود که این انحصار غیر قانونی
اســت .تصمیم گرفتیم بعد از راه اندازی ،برای ادامه
فعالیت سراغ شکایت و اعتراض برویم .ما این مارکت
را محدود به تاکسی ها نمی دانستیم و اگر حتی اجازه
فعالیت نمی گرفتیم ســراغ تاکسی های شخصی و
لو نقل انالین تاکسی می رفتیم .از طرفی
اپ های حم
بازار محدود به تهــران نبود و نهایتا بــا فعالیت در
شهرستان ها استارت می زدیم و همزمان به پیگیری
مباحث حقوقی در تهران می پرداختیم تا ســدهای
راهمان را بشــکنیم .تازه تمام این موارد جزو بحث
پرداخت الکترونیک تاکسی بود که تنها 20درصد از
محصوالت تومن را شامل می شــوند و برنامه های
دیگری نیز داشتیم.
زمانی که تاکسیرانی محدودیت ایجاد کرد،
بعضی از استارتاپ های این حوزه از بین رفتند.
ایا این انحصار تمام شــده و همه استارتاپ ها
می توانند وارد این حوزه بشوند؟
زمانی که محصول را وارد بازار کردیم ،به تاکسیرانی
اعــام کردیم که قصــد ورود به بــازار را داریم و با
مخالفتشان مواجه شــدیم .ما هم تمام قد در مقابل
مخالف ها ایســتادیم .در هیچ کدام از 7کالنشهر که
مذاکره ،دعوا ،شــکایت و صحبــت کردیم ،حرف از
انحصــار «تومن» نزدیم .به همین دلیل اســت که
«تومن» را انحصار جدید نمی دانند و انحصار شکن
تلقی می کنند .نزدیک 3ماه فرایند شکایت و دعوا
ت که تفاهمنامه تهران برای «تومن» و
ادامه داشــ
دیگربازیگران صادر شد.
یعنی از شما اصرار و از تاکسیرانی انکار؟!
ما کوتاه نمی امدیم! شدیدا پیگیر بودیم و به هرجایی
که دستمان می رسید ،حتی وزارت کشور موضوع را
ارائه دادیم .در کنار تمام این مباحث به ارائه بهترین
سرویس نیز فکر می کردیم .در نهایت تاکسیرانی به
این نتیجه رسید که به هیچ عنوان نمی شود جلوی
فعالیــت تومن را گرفت! پس مجــوز فعالیتمان را
صادر کردند.
ان زمان تاکسیرانی می گفت تعدد استارتاپ ها
باعث بی نظمی در تاکسی ها می شود (به خاطر
بارکدهای متعدد در تاکسی) االن این مشکل
چطو ر حل شد که به شما مجوز دادند؟
بحث ما این بود که بازار ازاد اســت .در نهایت راننده
تاکسی ،گزینه ای که سرویس بهتری ارائه می کند
را انتخاب و اســتفاده کند .نکته ای که تاکسیرانی بر
ان تاکید داشت ،این بود که نمی خواستند تاکسی
شبیه مغازه ها شود و 10تا پوز داشته باشد .در مقابل
انها ،استدالل ما این بود که دستگاه پوز به این دلیل
داخل مغازه ها زیاد می شود که سیستم کارمزدی ما
مشکل دارد .انتخاب صاحب مغازه ها هم دستگاهی
است که بهترین ســرویس را ارائه می دهد و اکثرا از
بین 5پوز به یک یا دو دستگاه اهمیت بیشتری داده
و استفاده می کند.
به غیر از شما چه استارتاپ هایی اجازه فعالیت
دارند؟
دقیقا نمی دانم کدام مجموعه ها با تاکســیرانی وارد
قرارداد شده اند .تعداد زیادی از شرکت ها بعد از اینکه
تاکسیرانی فراخوان داد که انحصار شکسته شده و هر
مجموعه ای بخواهد می تواند در بازار فعالیت کند ،وارد
میدان شدند و با تاکسیرانی قرارداد بستند.
در مورد تبلیغات تان چرا از بیلبورد های شهری
استفاده کردید؟
واحــد مارکتینگ ما تشــخیص داد در این نقطه از
زمان ،به یک کمپین تبلیغات محیطی احتیاج داریم.
اکثر متخصصان این حوزه از مکان های منتخب ،بازه
زمانی که از6ماه پیش تعیین شده بود ،تعریف کردند.
حرکت مثبتی برای تبلیغات تومن بود.
چه مقدار جذب ســرمایه داشــتید و پول
بیلبوردها و دیگر تبلیغات از کجا فراهم شد؟
ما راند اول جذب ســرمایه را انجــام دادیم .طبیعتا
هزینه بیلبوردها گفتنی نیست؛ یعنی هیچ شرکتی
اعالم هزینه نمی کند و جزو سیاست هایش نیست.
حجم این بازار چقدر است و تارگت تومن برای
چه مقدار سهم از این بازار تاکسی است؟
پیمنت تاکسی فقط یک پله کوچک بود99 ،درصد
مسیر مجموعه «تومن» باقی مانده است ،ما در بخش
تاکسی اپلیکیشن پرداخت انالین هستیم .در واقع
هدفی که برای خودمان در نظر داریم ،این است که
موبایل تبدیل به ابزار اصلی پرداخت انالین شود .نقطه
لو نقلاستولیدراصل،مارکت
ورودبیزینسمانحم
فروشگاهی ،اپلیکیشن های دیگر و تمام جاهایی که
پیمنت دارد ،جزو مارکت ما محســوب می شــوند.
در پله ابتدایی ما میکرو پیمنت را نشــانه گرفتیم.
علی الخصوص پیمنت های زیر 50-40هزار تومان.
هرجایی که این پیمنت هست ،در اصل مارکتی برای
ما هم مهیاست.
در مــورد تیم خودتان بگوییــد ،تومن مال
کیست؟
تومــن یک شــرکت صددرصد خصوصی اســت و
موسسان ان هم اکثرا فارغ التحصیل دانشگاه شریف
و تهران هستند که هرکدام در چند استارتاپ فعالیت
کرده یا موسس بوده اند.
مدیران اصلی مجموعه عبارتند از :احمدرضا ارمانی
مدیربازاریابی ،بهزاد معماری مدیر محصول ،امین
شیخی مدیر دیزاین ،فرنود مسعودی مدیر فنی ،رضا
شورکایی مدیر ارشد نرم افزار.
تومن چه تفاوتی با دیگر اپلکیشن های این
حوزه دارد؟
اپلیکیشن «تومن» یک کیف پول موبایلی است که
با سولوشــن کیو ارکــود طراحی شده ،اگر زمانی به
هر دلیلی بــا اینکه ما پیش بینی نمی کنیم ،بتواند با
این شــرایط اقتصادی و ارزش ریالی NFCبه زودی
پا بگیرد NFC ،را هم به اپلیکیشن اضافه می کنیم.
ولی درحالت فعلی ما دو سناریو پیمنت داریم:
بــرای پیمنت های خرد که هســته اصلی بیزینس
ماست ،کیف پول را پیشنهاد می دهیم ،زیرا تجربه
کاربریبسیارخوبیبرایکاربرانایجاد می کند.هربار
به درگاه بانکی نمی رونــد و می توانند در مکان های
مختلف از اپلیکیشــن خود استفاده کنند .از طرفی
دغدغه بانــک مرکزی را رفع کرده و بار تراکنشــی
سیستم های بانکی را کاهش می دهیم.
برای پرداخت های بزرگ تر هم درگاه دو عاملی در
نظر گرفتیم؛ بدین شکل که شماره کارت و رمز دوم را
وارد می کنند تا از دستگاه پوز کمتر استفاده شود .هم
اکنون در حال طراحی این مورد هستیم.
اینده تومن را چگونه می بیند؟
صنعــت پرداخت موبایلی در ایــران و حتی در دنیا
راه بســیار طوالنی برای به بلوغ رسیدن دارد .تمام
مسائل حوزه شهرهوشمند ،بالکچین و مواردی که
اینده صنعت پرداخت را می سازد ،از چشم انداز های
تیم ماست.
اولین هفته نا
شـنبـه18/ا مه اختصاصی استارتا
پها
سف
ندماه
/97
سـال چـهارم /شماره136
19
t\ Mar. 9th\ 20
.136\ Vol.4\ Sa
shanbemag1 No
shanbemagazin
shanbemag
136
16صفحه10000 /تومان
m
SHANBEMAG.co
اکوسیسمت
امیدوار
پیش بینی ها حکایت ا ز ان دارد که سال
98سخت تر از سال پیشین باشد اما
فعاالن استارتاپی در گفت و گوهایشان
با شنبه نه تنها ناامید نبودند می گویند
حتی به اینده خوشبین و امیدوارند و
استوار به پیش خواهند رفت
محصوالت فرهنگی شنبه را از فروشگاه
اینترنتی شنبه خریداری کنید
ویژه نوروز
S p e c i a l
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
سعید لطفی ،مدیرعامل اسنپ فود:
استاراتپهابرایموفقیتواردحوزههایجدیدشوند
6
n
m
ستون
u
l
w
o
نغمهعقیلی
بنیانگذاراستادسالم:
در سال 98با ایده های
نو می توانیم موفق
شویم
شکست استارتاپ ها متاثر از شرایط
اقتصادی
در سال 97بیشتر کسب وکارهایی شکست
خوردنــد که بــه نوعی فروشــنده انالین
کاال بودند .بــه نظر من مشــکالت برخی
کســب و کارها بیشــتر به خاطــر کمبود
موجودی اجناس بــود .خرید اعتباری هم
خیلی کم رونق شده و خرید نقدی در توان
فروشگاه های کوچک انالین نیست.
در مورد انواع دیگر هم شاید خرج کردن زیاد
یا پرداخت حقوق های باال کســب و کار را با
اصطکاک زیاد جلو می برد .به نظر من هسته
کسب وکار انالین باید با گذشت زمان و ارام
ارام باید بزرگ شــود .بنابراین هزینه های
سرسام اور و به ســرعت ،در شرایط سخت
دیگــر ادامه نمی یابد و همیــن امر موجب
شکست کسب وکارهای مبتنی بر هزینه زایی
زیاد می شود.
v
r
e
اگــر از گروه ای ای جــی اخبار خوبــی به گوش
نمی رسد ،دلیل نمی شود که صدای سعید لطفی،
بنیانگذار اســنپ فود براق و ّبرا نباشــد .او سفت و
سخت کنار کســب وکارش ایستاده و می گوید در
سالی که گذشت ،صبر کرده ایم و استقامت داشتیم.
500نفر نیروی کار دارد هر چند می گوید هدفش
استخدام هر چه بیشتر نیروی کار نبوده بلکه نیازها
موجب این استخدام ها شده اند .در ابتدای گفت وگو
به شوخی و شاید هم جدی می گوید از حرف زدن با
شنبهمی ترسدچونحسابیسین جیمشمی کنیم.
در ادامه از ســال 97گفته و امیدواری هایش برای
ســال .98اینکه می خواهند با راهکارهایی تیراژ
فروش رستوران ها را افزایش بدهند تا هم کاسبی
انها بچرخد و هم کسب وکار اسنپ فود ،به حیاتش
ادامه دهد.
C
در سال ،97برای ماندن در بازار چند اقدام را
در دستور کارمان قرار دادیم .در گام نخست
تیم را کوچک تر کردیم ،یک نفر باز امسال
از تیم مهاجرت کرد و به المان رفت اما کار
ما ارائه خدمات اموزشــی است و نه مشکل
کمبود کاال داشــتیم و نه عــدم همکاری
استادها را.
سال ۹۷قطعا سال پررونقی برای کسب وکار
نبود اما ســالی کال همراه با رکود هم نبود،
بلکه با همــکاری اعضای تیم توانســتیم
بخش های جدید درامــدی ایجاد کنیم و
با تغییراتــی که ایجاد کردیم ،مشــتریان
جدیدی به تیم مان اضافه شد .همه استادها
هم برای کسب درامد بیشــتر ،با کوشش
بیشتر پیگیر کارها بودند.
بخــش کالس انالین را هم توانســتیم به
صورت اتوماتیک به ســایت متصل کنیم و
درخواست های جدید و بیشتر از ایرانی های
مقیم خارج از ایران داشتیم .تفاوت قیمت
اموزش بــرای ایرانی های خارج از کشــور
جذاب اســت و به اصطالح یکدیگر را خبر
می کنند و گویا دهان به دهان در گروه های
مختلف به صورت خوبــی در حال معرفی
هســتیم .بنابراین می بینید کــه ما در این
شرایط ســخت ،فرصت های دیگری برای
درامدزایی پیدا کردیم و همین امر موجب
شد که بتوانیم کسب وکارمان را حفظ کنیم
و حتی ان را در روند رشد قرار بدهیم.
e
i
مصاحبه
t
n
I
سوال اولم این است که سعید لطفی چگونه
کسب وکارش را از گردنه های سخت سالی که
گذشــت عبور داده و چه تجربیاتی دارد که به
دیگر اعضای اکوسیستم منتقل کند؟
امیدوارم که
استارتاپ ها
یک مقدار
از حوزه
خدماتی
دور شوند،
چون فقط
استارتاپ های
ما در
حوزه های
خدماتی
هستند و در
حوزه های
ای تی،
فناوری،
اطالعات،
تکنولوژی،
نانو،
استارتاپ های
هوشمند و ...
خیلی ضعیف
هستیم
صبر کردیم و استقامت داشتیم و اینها نکات کلیدی
هســتند اما این نکته را هم باید در نظر بگیریم که
مقایسه شــرایط ما با دیگران چندان هم درست
نیست ،چراکه ما ســرمایه گذار داریم؛ البته باید به
این نکته هم توجه داشــته باشیم که سرمایه گذار
ما دالر را با 3هــزار تومان وارد می کرد و االن با 15
هزار تومان وارد می کند .پــس می توان گفت که
از یک طرف شــرایط برای ما سخت شده و از یک
طرف هم می توان گفت بهتر شــده است ،یعنی از
دید سرمایه گذار پولی که وارد می کند چندین برابر
شده است؛ از طرفی هزینه ها هم چندین برابر شده
است .شاید هزینه ها برای کسب وکار ما کمتر شده
باشد ،ولی ان دوستانی که ســرمایه گذار ندارند و
همان چیزی را که به عنوان درامد حاصل می کنند
باید خرج کنند ،شرایط سخت تری دارند.
شــما به بحث دوستانی اشــاره کردید که
سرمایه گذار ندارند ،نکته ای که معموال در این
زمینه وجود دارد ،این است که به نظر می اید
داشتن ســرمایه یک بخش کار است و دانش
مدیریت کسب وکار هم یک بخش مهم دیگر
کار؛ نظر شما در این باره چیست؟
صددرصد همینطور است و این دو مقوله جدا از هم
هستند .شرکت های زیادی بودند که با سرمایه های
هنگفتی امدند ،ولی چون دانش مدیریتی الزم را
نداشتندبه راحتیسرمایه هاراسوختکردندوحتی
این سوزاندن پول و سرمایه ،یک سری تعادل ها را هم
به هم ریخت! چه از نظر هزینه های مارکتینگ ،چه
از نظر هزینه های جذب نیرو ،چه از نظر توقعاتی که
برای مشتری ایجاد می کنند .بنابراین با روش های
اشتباه خود به بقیه اسیب رساندند.
به عنوان مثال ،مشتری که به راحتی غذا را سفارش
می داد و بــه دنبال خدمات خوب بود ،از این به بعد
به دنبال 50درصد تخفیف است! یا ان دیگری که
محصولی را اینترنتی خریداری می کرد ،االن باید
منتظر باشد که یک پیشنهاد 50درصدی برایش
فرستاده شــود! ضمن اینکه عدم دانش مدیریتی
تغییررفتارمشتریراهمایجادمی کندکهحتیدود
ان بیشتر در چشم همان بیزینس ها می رود ،چون
چنینمشتریانیبازگشتنخواهندداشت،وقتیهم
مشتریبازگشتنداشتهباشند،انبیزینسمحکوم
به شکست می شود.
پس می توان گفت برخــی فضایی را برای
مشتری درست کردند و توقعاتی را دامن زدند،
بدون اینکه علم این کار را داشته باشند!
ببینید! شــما می توانید برای مارکتینگ و جذب
مشتری هزینه کنید ،اما اگر علم ان را نداشته باشید
که کجا ،کی ،در چه زمانــی ،به چه مقداری ،برای
چه کســی و با چه شرایطی ،از طریق چه کمپینی
و با چه جمله ای این کار را انجام دهید ،هزینه ها را
می سوزانید و به بقیه هم اسیب می رسانید .در اینجا
فقط بحث مارکتینگ مطرح نیست ،حتی در جذب
نیرو نیز ممکن است این اشتباه رخ دهد و یک تعادل
در بازار بر هم زده شــود! مثال جایی که باید به یک
نیرو دو تومان حقوق داده شود ،چهار تومان هزینه
شــود ،به این صورت که شما یک نیرو را از شرکت
می گیرید و خرابش می کنید و حتی توقعات بازار
را نیز باال می برید ،در نهایت نیز این اسیب به همه
وارد می شود و اول از همه نیز به خود ان نیرو لطمه
می خورد ،زیرا ان نیرو در صورت بیکاری ،به راحتی
نمی تواند با حقوق ثابت خود کار کند.
کسب وکارشمایکیازکسب وکارهایباسابقه
است که من دقیقا تعداد نیروی ان در خاطرم
نیست ،االن در اسنپ فود چند نفر هستید؟
ما االن نزدیک به 500نفر استخدام رسمی داریم،
500نفری که بیمه ،مالیات ،عیدی و ســنوات به
صورت کامل برای انها پرداخت می شــود .یکی از
ویژن هایی که ما همیشــه از اغاز کار تاکنون برای
خودمان ترسیم کرده ایم ،کارافرینی است که این
اتفاق به لطف خدا افتاده اســت ،بنده قبال هم در
مصاحبه هایی که با شما داشــتم ،گفتم که لزوما
تعداد نیروی خیلی زیاد ،تارگت ما نبوده است ،بلکه
ما دوست داریم رشد نیروهای مان همزمان با رشد
ما و خیلی بهینه تر از قبل اتفاق بیفتد ،نه اینکه صرفا
یک تناسب با تعداد سفارش هایمان داشته باشد و
به همان تعداد هم نیرو اضافه بشود .یعنی همزمان
با رشد سفارشات باید تکنولوژی ،سیستم و مدیریت
نیز در سیستم ما رشد کند تا ما مجبور نباشیم به
همان تعداد نیرو اضافه کنیــم ،چون خود چنین
روندی باعث مرگ بیزینس می شود؛ یعنی اگر شما
نتوانید هزینه ها را کنترل کرده و نواوری داشــته
باشید،خودبحثنیرواضافهکردنهمباعثمی شود
به جایی برسید که نتوانید حقوق همه را بدهید.
خدا را شکر در این 9سالی که کار کردیم ،هنوز این
اتفاق برای ما نیفتاده است و من می توانم با افتخار
بگویم که اسنپ فود یکی از معدود بیزینس هایی
است که تاکنون تعدیل نیرو نداشته و دچار چنین
بحران هایی نشده اســت .کنترل هزینه ها و حتی
کنترل عملکرد ،بهینه کردن عملکرد سیستم ها و
اتوماسیون و ...باعث شده است رشد سالمی داشته
باشیم ،رشد سالم در بیزینس های اینترنتی خیلی
مســئله مهمی اســت ،من خیلی از بیزینس ها را
می بینیم که رشد می کنند و بعد یک دفعه به جای
اینکه به سمت باال رفته باشند ،یک چاه برای خود
کنده اند!
به نظر می رسد برای سال 98باید به بحث صبر
واستقامتبیشترتوجهشودومدیریتهزینه ها
و نیروها نیز باید چند برابر شوند.
با توجه به اینکه در ســال ،98شرایط سخت تری
از سال 97خواهیم داشت ،قطعا باید چنین باشد،
ولی باز هم می توانیم خدا را شــکر کنیم که مقوله
غذا مقوله ای نیست که بخواهد از زنجیره نیازها و
زندگیحذفشود،هرچندممکناستتعدیلشده،
یا کمتر شده یا حتی مقداری عوض شود .اتفاقا ما به
دنبال راهکارهایی هستیم که بتوانیم در این شرایط
اقتصادی سخت وضعیت را برای مردم بهتر کنیم،
اگر شما هم یکی از مشتری های اسنپ فود باشید
که امیدوارم همینطور باشد! اگر به منوها دقت کرده
باشید،متوجهمی شویدکهبه راحتینسبتبهدوسه
ماه قبل 30 ،درصد ،تا 40و حتی 50درصد گران تر
شده اند! درحالی که دریافتی مردم افزایشی نداشته
و این فقط قدرت خرید مردم را پایین اورده است.
ما در این شرایط سخت همیشه به این فکر بوده ایم
که شرایطی را برای رســتوران ها ،کترینگ ها و
تولیدکننده ها فراهم کنیم که با تعداد و تیراژ باال
بتوانند هزینه های شــان را کمتر کنند و بتوانند
غذا را با قیمت خیلی مناســب تر از ان چیزی که
در منوهای رستوران ها می بینید ،به دست مردم
برســانند ،یعنی در رنج قیمتی 14هزار تومان یا
15هزار تومان .البته ایــن غذاها باید اقتصادی
و باکیفیت باشــند ،نه اینکه مثال شــما یک غذا
سفارش دهید و سه نفر بتوانند برنجش را بخورند
و برای ان 35هزار تومان هم پول بدهید؛ درحالی
که می شود ان غذا را با 15هزار تومان و با کیفیت
خوب تهیه کرد ،غذایی که یک مقدار کوچک تر
و یک نفره باشــد که قطعا برای سالمتی هم بهتر
است .در حقیقت ما وظیفه خودمان می دانیم که
بتوانیم با فراهم کردن فرایندی این قضیه را برای
رســتوران ها بهتر کنیم تا بتوانند با باالتر بردن
تیراژ ،قیمت را پایین بیاورند.
من از بین صحبت های شــما چندین نکته را
متوجه شدم؛ یکی اینکه باید به دنبال نواوری
بود که من اســم ان را می گذارم خلق ارزش.
با توجه به اینکه هزینه ها باالتر رفته اســت،
مشتریان به سمت این روند حرکت می کنند که
پول خود را هوشمندانه تر هزینه کنند و احتماال
شما در این زمینه برنامه هایی دارید .در حقیقت
به نظر می رســد که برخالف برخی ها که فکر
می کنند نمی شود دوام اورد ،شما سال 98را با
امید شروع می کنید.
ما خیلی امیدواریم .جدا از شرایط سخت اقتصادی،
ما امیدواریم فضایی را فراهم کنیم که حتی شاید
برای مردم راحت تر باشــد که غذا را با ان کیفیت،
از ما ســفارش دهنــد و انتخاب شــان هم خیلی
هوشــمندانه تر باشــد .من فکر می کنم سال ،98
سالی است که همه باید کار کنند ،زن و شوهر و...
به طوری که شاید خیلی نتوانند در خانه بمانند و
اشپزی کنند ،ما امیدواریم بتوانیم شرایطی را فراهم
کنیم که از بیرون به راحتی غذا را سفارش بدهند.
فکر می کنید ســال ،98ســالی باشــد که
استارتاپ هاییراه اندازیشوندوچهحوزه هایی
این پتانسیل را دارند؟
قطعا اینطــور خواهد بود و من فکــر می کنم این
روند متوقف نخواهد شــد و با شرایط فعلی ،حتی
سرمایه گذار خارجی خیلی راغب به این کار باشد.
ولی در زمینه حوزه های استارتاپی باید بگویم که ما
در زمینه خدمات تا دلتان بخواهد استارتاپ داریم!
امیدوارم هر کس ،در هر زمینه ای که می اید ،واقعا
یاد گرفته باشــد؛ االن حدود چهار پنج سال است
که یک موج جدیدی امده اســت و همه شروع به
راه اندازی اســتارتاپ کرده اند بدون اینکه علم ان
را داشته باشــند .من فکر می کنم یک مقداری از
ترندهای جهانی فاصله گرفته ایم و استارتاپ های ما
باید از حوزه خدماتی به سمت هوشمند سازی ،که
در دنیا در حال رشد است ،بروند.
اشاره کردی که سرمایه گذار خارجی اگر یک
زمانی با دالر 3هزار تومان هزینه می کرد ،االن
این مبلغ 15هزار تومان شــده است ،از طرفی
شرایط دیپلماســی فعلی ما طوری است که
گویی جذب سرمایه خارجی سخت شده است،
به نظرت می توان کماکان روی جذب سرمایه
خارجی فکر کرد ،یا روش های دیگری را باید
برای جذب ســرمایه و راه اندازی کار در پیش
گرفت؟
به نظر من هنوز خیلی پتانسیل وجود دارد ،درست
است که شرایط سخت تر شده و شاید ریسک برای
سرمایه گذار باالتر رفته است ،اما اخیرا شما شاهد
بوده اید که ســرمایه گذارهای خارجی امده اند
و پول هــای خیلی خوبی را هــم در اینجا هزینه
کردند .من فکر می کنم این پتانســیل همچنان
هســت ،البته ما پیش بینی می کنیم که شرایط
سخت می شــود ،ولی امیدواریم که شرایط بهتر
هم بشود و نباید خیلی هم ناامید بود .فکر می کنم
برای سرمایه گذار خارجی ایران هنوز جایی هست
که پتانسیل سرمایه گذاری داشته باشد
بچه ها بایــد بتوانند ایده هــای جذابی را
ارائه کنند و بتوانند از تحریم ها عبور کرده و
سرمایه گذار خارجی را مجاب کنند.
بله دقیقا همینطور است ،من فکر می کنم می تواند
این اتفاق بیفتد .امیدوارم که یک مقدار از حوزه
خدماتی دور شوند ،چون فقط استارتاپ های ما در
حوزه های خدماتی هستند و در حوزه های ای تی،
فناوری ،اطالعات ،تکنولوژی ،نانو ،استارتاپ های
هوشمند و ...خیلی ضعیف هستیم.
این حوزه ها برای سرمایه گذار خارجی هم
جذاب هستند؟
من فکــر می کنم جذاب هســتند ،وقتی در دنیا
روی این ایده ها سرمایه گذاری می شود ،چرا در
ایران نشــود! ولی یک مقدار نسبت به حوزه های
خدماتی که بیشــتر عملیاتی هستند ،سخت تر
خواهد بــود؛ چراکه بــه افــراد تحصیل کرده ،
هوشــمندتر و نخبه نیاز دارد که در این قسمت
جذب نیرو سخت تر خواهد بود .امیدوارم فضایی
فراهم شــود که نخبه ها از ایــن ممکلت نروند و
بمانند و برای کشورمان کار کنند.
برنامه هایی بــرای ایرانیان خارج از
کشور
رشــد استاد ســام در ســال 98متوقف
نمی شــود و تالش می کنیم که در سال ۹۸
برنامه های بیشتری برای ایرانی های خارج از
کشور داریم و سعی می کنیم بازار ان سمت
را بزرگ تر کنیم .همچنین باز بیشتر و بیشتر
سعی می کنم کارها را با تعداد نیروی انسانی
کمتری یا روال های سیستمی و اتوماتیک
پیش ببرم تا با همین تعداد نیروی انســانی
و با خالقیت اوضــاع را جلو ببرم و متحمل
هزینه های سرسام اور نشوم .برنامه دیگری
هم برای سال 98داریم و ان اینکه براساس
نیاز بازار ،در حال کار روی یک سایت جانبی
دیگر هستیم که مطمئنم گسترشش به رشد
کسب وکارمان کمک خواهد کرد.
اگر جدی باشید ،سرمایه گذار پیش قدم
می شود
به نظر مــن با جدیت روی کار و پیشــبرد
کار با پول کــم و درامدزایــی اولیه ،خود
ســرمایه گذارها خواهنــد امــد و بــرای
ســرمایه گذاری روی کســب وکار شــما
پیش قدم می شوند.
اتفاقا با توجه به شــرایط اقتصادی من فکر
می کنم برای کسی که پول نقد دارد ،هر نوع
ســرمایه گذاری می تواند بهتر از نگهداری
همان پول باشد .حتی سرمایه گذاری روی
ایده های بچه های پرتالش از سپرده گذاری
امن تر است .نقطه امیدبخش سال 98برای
من این اســت که ما ۸۰میلیون جمعیت
داریــم و این تعــداد ادم احتیــاج به انواع
خدمــات دارند و با ایده هــای نو می توانیم
نیازهای شــان را بــا ارائــه کاال و خدمات
بــراورده کنیم .مــن حتی امیــدوارم که
بچه های استارتاپی بتوانند در مسیر تولید
هم حرکت کنند و شرایط حضور در بخش
تولید اسان تر شود.
علیرضا صادقیان ،بنیانگذار نت برگ از سال 98می گوید:
شرکت ها مجبور هستند عاقالنه رفتار کنند و کنار هم قرار بگیرند
ســال 97برای علیرضــا صادقیان ســال پرکاری
بوده و تغییرات خیلی زیادی را هم در این ســال در
کســب وکارش تجربه کرده .می گویــد که کارهای
خیلی زیادی انجام دادیم« .از مدت ها قبل برنامه های
پایه ای و بلندمدتــی را تدارک دیــده بودیم و انها
را اجرا کردیم ،ضمن اینکه تغییرات بســیار عمیق
و گســترده ای را در ســازمان ایجاد کرده و خود را
برای پیشرفت های خوبی در ســال 98اماده کرده
بودیم .البته این روند همزمان شد با شیوع مشکالت
اقتصادی که در کشــور پیش امــد که مجموع این
مشــکالت ،کار ما را در ســالی که برای مان پرکار و
شــلوغ هم بود ،خیلی ســخت تر کرد ».صادقیان با
بیان این جمالت به تغییراتی اشــاره می کند که در
مسیر برنامه ریزی های شان رخ داده است؛ تغییراتی
که موجب شــده خیلی از برنامه ها اجرایی نشوند یا
به تعویق بیفتند .علیرضا می گوید ســال 97بسیار
سخت تر و پراســترس تر از ان چیزی بوده که سال
گذشــته همین موقع ان را تصور می کرده اســت.
بنیانگذار نت برگ ســال 98را هم ســالی سخت و
پرفشار توصیف می کند.
برای عبور از سختی های سال 97چه کردید؟
گفتی که برنامه هایی داشتید؛ این برنامه چه بود
که زیرساخت های رشــدتان را هم فراهم کرد و
با چه شیوه مدیریتی از این سال عبور کردید؟
در سال جاری ،مدیریت مالی خیلی مهم بوده است،
به همیــن دلیل نیز برنامه ریزی هــای ما با توجه به
تغییــرات نرخی و تغییر قدرت خرید مردم شــکل
می گرفت .یک اثر کوچک از این تغییرات این است
که مثال در چیلیوری ،متاسفانه ،ماهی صد رستوران
تعطیل می کنند ،یا مثال در هفته گذشته یا دو هفته
پیش بود که تقریبا یک چهارم رستوران ها در منوی
خود تغییر قیمت دادند که این تغییر ،فشار فوق العاده
زیادی را به بچه های ما وارد کرد که ســریعا بتوانند
قیمت های شــان را تغییر دهند ،طبیعی اســت که
چنین نوساناتی باعث تغییر برنامه های ما می شد.
یکی از اقداماتی که در مقابل این مشــکالت انجام
دادیم ،این بود که از اواخر بهار که قیمت دالر خیلی
اذیت می کرد ،برنامه ریزی کردیم که تمام هزینه های
ی را ،هزینه های ســرور یــا خدماتی که از
ثابت ارز
شــرکت های خارجی می گرفتیم ،به صفر نزدیک
کنیم و هر کدام از انها را که جایگزین داخلی داشت،
به داخل بیاوریم و در نهایت تمام ســرورهای سایت
و ایمیل ها را به داخل اوردیم .مثال ما بررسی کردیم
که اگر یک سرور داخلی بخریم و خودمان راه اندازی
کنیم و در عوض پول اشــتراک ایمیل به خارجی ها
ندهیم ،طی 4مــاه این هزینه برمی گردد؛ لذا بچه ها
سریعا ایمیل ها را منتقل کردند و این اتفاق افتاد .در
حقیقت اقدامات ما برای انطباق با این شــرایط ،به
نوعی بود که خودمان را با شــرایط اقتصادی جدید
وفق داده ،اولویت های مان را عوض کنیم تا در نهایت
به مدیریت درست دست یابیم.
در حال حاضر هلدینگ شما چقدر نیرو دارد؟
حدود 400نفر.
رقم باالیی اســت! و قطعا هزینه ها و مدیریت
و نگهداری باالیــی نیز می طلبــد .فرمودید
این مشــکالت منجــر بــه خودکفایی ها و
بومی سازی هایی شد ،از طرفی ،به نظر می رسد
سال 98نیز این مشکالت کماکان خواهند بود
و چه بسا ســخت تر هم بشوند ،برنامه های اقای
علیرضا صادقیان برای سال بعد چیست؟ و چه
امیدهایی در سال بعد دارید؟
ی خود را
فکر می کنم ما در ســال جدید باید پرکار
حفظ کنیم و در نهایت نیز کسی که از این بحران ها
بیرون می ایــد ،قوی تر خواهد بود و طبعا شــرک
ت
قوی تری نیز خواهد داشــت؛ یعنی شرکت هایی که
در این شرایط باقی بمانند ،قطعا برنده طوالنی مدت
بیزینس خود خواهند بود و با یک تیم قوی و ابدیده
از این شــرایط بیرون می ایند .من هم معتقدم که
ممکن است در سال 98شرایط سخت تر هم بشود و
ما تورم هایی را داشته باشیم که حتی شرایط روزمره
زندگی تک تک ما را ســخت کرده و در کارمان تاثیر
بگــذارد ،اما به نظر بنده تاثیری که این شــرایط در
بحث کسب وکار داشته و من فکر می کنم در سال 98
خودش را بیشتر نشان بدهد ،این است که باعث شده
شرکت هایی که بعضا با هم رقیب بودند ،بیشتر به هم
نزدیک شوند ،تا اینکه بتوانند به جای رقابت ،در کنار
هم از این بازار زنده بیرون بیایند .حتی همین امسال
هم بحث های زیادی راجع به ادغام های احتمالی شد
که متاسفانه هیچ کدام عملی نشدند.
بحث ادغام بین شما و تخفیفان هم همیشه داغ
است و هیچ گاه هم انگار عملی نمی شود!
قسمت نیست حتما! من فکر می کنم ،حاال جدای از
ما و تخفیفان ،به هرحال همه شرکت ها در سال98
مجبور هستند که تا حدی عاقالنه رفتار کنند و کنار
هم قرار بگیرنــد ،تا اینکه ب
بیزینس انالین مملکت را ح
کمک کنیم.
نگاه شــما به ســال
حداقل برداشــت من این
همکاری بیشتر کسب وکا
گرفتن شان ،تاکید دارید.
بله همینطور است.
با توجه به این موج ناامی
و تازه کارها نیز اینده را
می کنید سال بعد ،ســا
خواهد بود؟ و چه حوزه ه
می دانید؟
اگر به تاریخ هم نگاه کنید ،م
شرایط ســخت یا حتی شـ
ی
یا ایده پردازی ها بیشتر م
اختراعات معموال در شرایط
اگر به جنگ های تاریخ توج
خیلی از اختراعات مهم قرن ب
که کشورها در ان دوران دا
مهدینایبی،هم بنیانگذارالوپیک:
ویژه نوروز
استاراتپ به مست ادغام خواهند رفت
w
e
i
مصاحبه
v
r
e
t
n
I
سال 97تقریبا تمام شده و سال دیگری برای
اکوسیستم ایران اغاز می شود .سختی های این
سال برای الوپیک چه بود؟
شاید جواب های من در این زمینه تا حدی تکراری
باشــند ،ولی اگر بخواهم یــک خالصه از وضعیت
الوپیک را در ســال 97بگویم ،این است که سال
خیلی سختی را پشت ســر گذاشتیم؛ سالی که با
تحریم شروع شد ،بازگشت تحریم ها را داشتیم و
نرخ ارز باال رفت و . ...طبیعتا در چنین شــرایطی
کار برای ما سخت تر شد ،سرویس هایی که از خارج
استفاده می کردیم ،متوقف شدند و مسائلی از این
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
دست برای ما پیش امد .همچنین اپ استورهایی
که باید به صورت انالین از انها استفاده می کردیم،
از دسترس خارج شدند؛ ضمن اینکه افرادی از خارج
از کشــور که به عنوان مشاور با ما کار می کردند ،از
ما جدا شدند که چنین اتفاقی طبیعی بود ،طبیعتا
کسی که شــاید بتواند ماهانه 3هزار دالر دریافتی
داشته باشد ،به دنبال همکاری های دیگری می رود.
از ســویی بازگشــت تحریم ها نیز تاثیر بدی روی
محیط سرمایه گذاری گذاشت ،سرمایه گذاری های
خارجی در اکوسیســتم اســتارتاپی ایران تقریبا
متوقف شــدند ،شــاید همه نرفتند ،ولی بیش از
99درصد سرمایه گذارها و افرادی که حداقل قصد
سرمایه گذاری در بخش استارتاپی ایران را داشتند،
بازگشتند.
نهایتا نیز برای بیزینس الوپیک شــرایط سخت تر
شد .ما یک بیزینس B2Bهستیم ،بنابراین کسی
که نتواند جنسش را بفروشد ،چه فروشگاه باشد،
چه مغازه یا سایت اینترنتی ،دیگر ارسالی ندارد و
بنابراین مستقیما روی حجم بیزینس الوپیک تاثیر
دارد ،البته نمی توانم بگویم که رشدی نداشتیم ،ولی
رشد ما شدیدا کم شده است.
در حال حاضر این مســائل کسب وکار شما
را متاثر کرد ه اســت که البته مسائل کمی هم
نیستند! ولی من می خواهم بدانم ،شما به عنوان
کســی که در راس یک کسب وکار قرار دارید،
چگونه انرژی را در تیمت برای ادامه کسب وکار
نگاه داشتید و شــیوه های مدیریتی ات چطور
بوده است؟
به هرحال ما در مواجهه با این مسائل با چند مشکل
و طبعا چند راهکار مواجه بودیم ،یکی در استفاده
از سرویس ها و برنامه های خارجی ،دیگری کاربرد
نقشه ها ،دیگری عدم دسترسی به نیروهای خارجی.
در زمینه برنامه ه ا و سرویس های خارجی ما دو راه
داشتیم؛ یا باید یک برنامه را از اغاز تهیه می کردیم یا
از نمونه های داخلی استفاده می کردیم .مثال وقتی از
یک برنامه یا سرویس خارجی برای ارسال اسم ام اس
یا ایمیل اســتفاده کنید ،چنین سیستم هایی هم
کیفیت باالتری دارند و هم هزینه کمتری را شامل
می شوند ،ما نیز یا باید برگردیم به خودمان و از صفر
چنین چیزی را اختراع کرده یا باز از سیستم های
داخلی استفاده کنیم.
شــاید یک مثال واضح تر در مورد الوپیک موضوع
نقشه باشد ،ما دیگر نمی توانیم گوگل مپ را به ان
صورتی که قبال اســتفاده می کردیم ،به کار ببریم،
بنابراین باید به راه حل های داخلی روی بیاوریم که
7
هم از نظر کیفیت پایین تر هستند و هم تجربه کاری
انها کمتر است و در نهایت نیز هزینه نسبتا باالتری
دارند .در حقیقت دو گزینه پیش روی ماســت ،یا
خودمان بایــد از صفر ایجاد کنیم و یا از نمونه های
ت پایین تر و هزینه بیشتری
داخلی که بعضا کیفی
دارند ،استفاده کنیم.
درباره ایجاد یک برنامه جدید ،باید بگویم که اگرچه
چنین کاری از دست ما ساخته است ،اما اصال هدف
استارتاپ الوپیک برنامه نویسی یا ایجاد کردن یک
برنامه اس ام اســی نیســت! مثال در رابطه با چت
داخلی ،الوپیک می توانست از یک سرویس خارجی
استفاده کند ،ولی مجبور شدیم ان را توسعه بدهیم.
در نهایت نیز چنین روندی هزینه را باال برده و تمرکز
را پایین می اورد؛ از طرف دیگر نیروی شرکت نیز
به جای اینکه روی موضوع و هدف الوپیک متمرکز
شود ،روی کارهای جانبی که مشخصا ربطی به ان
هدف ندارند ،تمرکز می کند.
در رابطه با دسترسی نداشتن به نیروهای باتجربه و
سبحان فروغی ،بنیانگذار تپسل:
خارجی نیز اگرچه این کمبود احساس می شود ،اما
الوپیک توانسته بود در همان مقطع زمانی قبل ،یک
انتقال دانش را در سیستم خود رقم بزند و تخصص
نیروهای داخلی خود را باال ببــرد .ضمن اینکه با
ازمون و خطا نیز کارمان را جلو بردیم .خوشبختانه
تا وقوع چنین مشــکالتی ،شرکت انقدر جلو رفته
بود که در شرایطی که غیرقابل ادامه باشد ،بتواند
زنده بماند.
در مورد ســرمایه گذاری و محدودیت هایی که با
ان روبه رو بودیم نیز ســعی کردیــم با یک الگوی
تــازه زندگی کنیم .ما فکر نمی کنیــم که بتوانیم
روی ســرمایه گذارهایی که واقعا ارزش الو پیک را
می فهمند ،حساب کنیم؛ بنابراین هزینه ها را پایین
اوردیم و مثل خیلی از شــرکت های دیگر مجبور
شدیم سیاست استخدا م را تنظیم کنیم و تعدیل
داشته باشیم ،به طوری که در نهایت خیلی از تیم ها
را کوچک کرده و بعضی از تیم ها را بزرگ کردیم.
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
مجید حسینی نژاد ،بنیانگذار علی بابا:
از تک تک اعضای سازمان کمک
بگیرید
بایدداستانموفقیت
خلق کنیم
فکر می کنم نیازی به گفتن نباشد که امسال یعنی
سال ،97همه افراد فعال در حوزه استارتاپ ها ،درد
مشترکی را تجربه کردند .مجموعه ما خدا را شکر
توانست با پیش بینی های به موقع ،از پس مشکالت
به وجود امده بربیاید ،اما اتفاقات ناخوشایندی هم
داشتیم.
مثال از انجایی که بیزینس ما B2B ،و وابسته به سایر
کسب وکارهاست ،کاهش فعالیت سایرین هم روی
کار ما تاثیر زیادی داشــت .مدیریت بودجه ،منابع
انســانی و برقراری تعادل بین درامد و هزینه ها از
جمله سختی های امسال بود .ما در سال 96رشد
خیلی باالیی داشتیم و همین روند رو به رشد باعث
جذب نیروهای بیشــتر به مجموعه ما شــده بود.
تعدیل تعدادی از نیروها ،یکی از اتفاقات ناخوشایند
امسال برای ما بود .نامنظمی در پرداخت ها از سوی
برخی از تبلیغ دهندگان هم کار ما را سخت تر کرد؛
به طوری که زمان پرداخت حقوق به کارمندان هم
با تاخیر مواجه شــد ،اما شاید مهم ترین نکته برای
ادامه دادن ،همدلی بین بچه ها بود .ما شرایط را به
صورت شفاف برای تیم های مختلف توضیح دادیم
و از انها خواستیم که با تالش و امید بیشتری به کار
ادامه بدهند و نتیجه اش هم راضی کننده بود.
«فهم من این است که» وقتی با مجید حسینی نژاد
صحبــت می کنیــم ،نه تنهــا با یــک بنیانگذار
استارتاپی مواجه هستیم ،بلکه فردی خودساخته،
خوداندیشــیده و خودنقدکــن را روبه روی مان
می بینیم که از تجارب زیسته اش در مسیر رشد
شخصی می گوید .کلمات را با دقت زیادی به کار
می برد ،روی هر کلمه فکر کرده و بار معنایی اش
را می داند .مجید نمونه تمام عیار ادمی است که
به طــرزی عالی اهمیت راهبــری را درک کرده
و با یادگیری و تالش برای رشــد در این زمینه،
حاال تجربیاتش را به دیگران هم منتقل می کند.
وقتی در رویداد یلداسامیت میکروفون را دستش
گرفت و بــه میان جمعیت امد ،بــا خودم گفتم
که یک رهبر متولد شــد .نه از ان دست رهبران
تئوری خوانــده و تئوری حفظ کرده ،نه؛ مجید از
ان دســت ادم هایی اســت که هر انچه را تجربه
کرده و ازموده ،به دیگران می اموزد .حسینی نژاد
دوست داشتنی حاال ادبیات ویژه خودش را دارد،
صراحت بیانش مثال زدنی است و بمبی از انرژی
است که «نشــدن و نتوانستن» را حبس های ابد
اذهان ما می داند .حاال مجید خویشکاری ویژه ای
برای خودش متصور شــده .خویشکاری اش این
اســت که روح تالش ،تسلیم نشدن و گذشتن از
عادات قدیمی را در دیگران زنده می کند .مجید
می گوید واکنش ها به مســائل مهم ترین اهمیت
را دارد .با توجه به حرف های حســینی نژاد ،این
ذهن ادم ها و شیوه کارکردش است که در نهایت
موفقیت یا شکست شان را رقم می زند .گفت وگوی
انگیزشــی مجید با «شنبه» را در ادامه بخوانید و
سال 98را براساس ان پیش بروید.
از قدیم گفته اند که ادمی به امید زنده است
باز هم تاکید می کنم که در سخت بودن چالش های
امسال که شکی نیست ،اما مدیریت بحران هم نقش
خیلی مهمی را ایفا می کند .شرایط ایجاد شده واقعا
قابل پیش بینی نبود که بشود با برنامه ریزی قبلی
با ان روبه رو شد .اینجاســت که مدیریت بحران و
هدایت کسب وکار به سمت و سوی درست ،حرف
اول را می زنــد .در واقع ،اتفاقات امســال ،برخی
کســب وکارهایی را که برای اینده امادگی الزم را
نداشتند ،غربال کرد.
به نظر من با همدلی بیشــتر می توان شرایط را به
نوعی فراهم کرد که حیات کسب وکارها ادامه پیدا
کند .از قدیم گفته اند که ادمی به امید زنده است،
بنابراین ،خوب است که ما هم با امیدواری بیشتری
به اینده نگاه کنیم .به طور کلی می توانم بگویم که
ما ایرانی ها ،ادم روزهای سختیم .ما و نسل های قبل
از ما هم با وجود مشکالت زیاد ،به زندگی و کارشان
ادامه داده اند .قبل از راه اندازی یک استارتاپ ،باید
موارد زیادی را بررسی کنید و اقدام به سرمایه گذاری
هرچند کوچک بکنید .ایده کسب وکار ،وجود یا عدم
وجودتقاضابرایایده،وضعیتمالیبادرنظرگرفتن
شــرایط بحرانی ،تعریف اهداف و بیزینس مدل و
گرداوری یک تیم حرفه ای و مهم تر از همه ،همدلی
شاید مهم ترین نکاتی باشند که باید به شان توجه
داشت.
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
SHANBEMAG.com
«ما امسال را به عنوان یک سال تنظیم می دانیم،
اگر بخواهم یک کلمه استفاده کنم ،باید بگویم
تنظیم! ما امســال خودمان را تنظیم کردیم،
تعدیلکردیم،یعنیهزینه هاونیروهایاضافهرا
از بین بردیم ،خیلی از نیروها را جابه جا کردیم و
افراد تازه را وارد سیستم کردیم ،کسب وکارمان
را خیلی بهتر فراگرفتیم و روی زیرساخت مان
کار کردیم؛ شــاید این نکته برای کاربران زیاد
مشخص نباشــد ،ولی ما در پشت پرده روی
برنامه ها ،اپلیکیشن ها ،کدها و سرورهای مان
تمرکــز زیادی داشــتیم ».حرف های مهدی
نایبی نشان می دهد که کمربندش را برای سال
98حسابی سفت بسته و اماده پرواز است .به
صراحت از دلیل شکست دیگران می گوید و به
مشکالت الوپیک و کلیت اکوسیستم در سال
97هم اشاره های زیادی دارد .مهدی همچنین
می گوید« :در سالی که گذشت سرمایه گذارهای
خارجی زیادی از امدن به ایران منصرف شدند.
سرویس هایی چون گوگل مپ و مشاوره های
خارجی زیادی از دسترس ایرانی ها دور شد و
کسب وکاری مانند الوپیک هم که کسب وکاری
B2Bاست ،از این سختی ها اسیب دیده است
چون مشــتریان قدرت مالی شــان به شدت
کاهش یافــت ».اما او و تیمــش راه حل هایی
کرده و تالش کرده اند
برای ادامه حیات پیــدا
که ســال 97را تمام کرده و با روحیه و تالشی
دیگر به سال جدید بروند .در این گفت وگو از
اتفاقات اکوسیســتم ،دلیل تعطیلی بعضی از
کســب وکارها ،الوپیک در سالی که گذشت و
برنامه هایش برای سال جدید گفته است.
S p e c i a l
اقای حسینی نژاد ،شــما را با صحبت های
انگیزه بخش تان می شناســیم و صحبت های
خوب تان در رویداد یلداسامیت را به یاد داریم.
االن می خواهم بدانم که مجید حسینی نژاد
در مقابل مشکالت سال گذشته چه واکنشی
داشته و چگونه کســب وکارش را مدیریت
کرده است؟
ببینید! من ســهم خودم را می گویم ،ســهم من
این است که اســتارتاپ کوچکی را شکل دادم که
همچنان هم دارد کوچک تر می شود ،از باب ارزشی
که دارد خلق می کند ،حاال بــه دلیل تحریم ها یا
هر چیز دیگری که هســت .افزایش نرخ دالر یک
واقعیت است ،اما اینکه این واقعیت چطور تفسیر
می شــود ،مربوط به نوع واکنش من نسبت به ان
برای من هم یک
اســت .به این معنا که می تواند
حامد
می گو فردو
س
ا
ی
نسبت
چطور
اینکه
فرصت باشد و هم یک تهدید!
را
باشم ،د من کارا ،مدی
ر جوا
از
فر
کندرتا ینم و نم ن «چ
به ان قدم بردارم ،این را مشخص می استا
ی
ب
پ
پ
یخوا
وشم
های
س
ــرمــ
دوغولتاک یا ک
سیانالی ریم ی
بنهمدرخاشتورمیانهچه ا اوبر
No.1
قالــه
شنبه مگ بخوانید
مرا استا
ق
رتاپی
ال بت از وق برای
تا
واژ؛ خ
در دمات ه دمه
[عک
اکبر ها
س شمی
ردبیر
5
تلد
منزل
ارائه می اری را
دهد
س:
مریم
سع
یدپور /
سورنا
ستار
ی در ا
ختتا
میه ج
شن
واره و
بوم
شنبه]
ا
متوجه می شــوید که در
ــرایط جنگی ،اختراعات
ی شــوند ،یعنی بیشترین
ط جنگی خلق می شوند،
جــه کنید ،می بینید که
بیستم به خاطر نیازی بود
اشتند ،حاال چه نیازهای
طی این یکــی دو ماه اخیر ،حتــی یکی دو
هفته اخیر ،بعضــی از کســب وکارها و حتی
کسب وکارهایی مثل بامیلو از بازار کنار رفتند،
خیلی ها شرایط ســخت اقتصادی را دلیل این
کنار رفتن ها می دانند و خیلی ها هم معتقدند که
کسب وکارهایی بودند که شاید یک سال پیش
باید شکست می خوردند و نیازی به انها در بازار
ل بعد امیدوارانه است یا
ن است! همینطور روی
ارها و در کنار هم قرار
.
یدی که راه افتاده است
تیــره می بینند ،فکر
ال راه اندازی استارتاپ
هایی را مستعد این کار
8
8راه
برای سری
ا
عوا
محی عتمادسا سان
ز
ط کار
ی در
9
بازا
ربکر 0
برازیلیا 20می
12
اک
وسی
استار ستم
فر دا تاپی
برزی
غ
لیونی
ل در
این شکست خوردن ها را شــما متاثر از چه
عواملی می دانید؟
شنبه را در شنبه مگ
انالین ورق بزنید
و در
دانلود
کنید و بخوانید
BE
SHAN
d l i n e sـا
یامـر
ea
'ay
وز
To d
10
چه ک
ت
سی با
ماس گرف شما
ت
ال
بب
تال
ازت ین ف
قط ن
خ
ریدکنم خواه
من قطعا نظر خــودم را دارم ،اما ترجیح می دهم که
بدون اینکه اطالعات کاملی داشــته باشم ،قضاوت
نکنم!
ایــن عوامل ممکن اســت متفاوت باشــند و باید
شرایط ان را بررســی کنیم ،قطعا ترکیبی از همه
اینها خواهد بود ،چراکه یــک فاکتور اصال دخیل
نیست ،برای مثال اگر مدیریت تان بد باشد ،با پول،
مدیریت بد را پوشــش می دهید یــا اگر مدیریت
متوسط داشته باشید ولی پول نداشته باشید ،ممکن
است شکســت بخورید؛ به هرحال نسبی است و به
نظر من نمی شود تنها بر اساس یک عامل قضاوت
کرد ،قطعا مجموعه ای از عوامل است ،ولی شما باید
با ان استارتاپ زندگی کرده و جزو پرسنل و هیات
مدیره ان باشید تا بتوانید تحلیل درستی نسبت به
ان ارائه دهید.
16
صفحه/
10000
.com
تومان
MAG
تـ
یـتـره
sH
ییرن
درتبلی گرش
غات
دیجی
منو
13
چرا
مخا
محتوای طبان
نمیبی ش
ما
نند؟ را
12
م
هاجر
به ا ت 000
اس ستونی با 1نفر
تا
و
رتاپی
یزای
ag
bem
shan
4
ا
ینترن
ص ت اش
نعت نف یاء در
ت
11و گاز
تغ
10
ب
هتری
کوچ ن کس
ک سال!بوکار
س
بتوانیــم در کنار هم این
حفظ کرده و به رشــد ان
وب
14
ایل:
ی
سورنا
ازدهمین ستار
ی ،مع
ج
تمرکز شنواره و اون ع
ب
ب
لمی و
خش خ جدی روی ای و موبایل فناور
اع
صو
ی رئی
ج
فنا صی داشته اد شتابد الم کرد :ای س ج
مهور
وری میش و بهزودی هندهها و ک ن معاونت ی در
اخ
تت
همچنین ود که
این ب
ارخانهها در یک سا امیه
توسط دول خش
ل
ی
گف
ها
ن
اخ
وا
جا
ت :ب
یر
ت تش
وری به
یگزین
زرگت
رین افتخ کیل شده پارکهای کمک
است.
ار اکو
سیستم ا ستاری 3
ستار
تاپی ک
شور...
بو
کارها
نظامی و چه ســایر نیازها .به عقیده من انسان ها در
شرایط سخت سعی می کنند که روش های جدیدی
اختراع کنند ،چراکه وقتی که شــرایط اسان است،
ممکن است که انســان انقدر تحت فشار نباشد که
بتواند یک اختراع جدید ارائه دهد .تصور من این است
که در سال بعد قطعا افرادی با ایده های جدید حضور
خواهند داشت ،اما ایا می توانند پول مورد نیازشان
را جذب کرده و ایده را پیاده کنند یا خیر! به نظر من
ایده هایی که بتوانند با حداقل سرمایه به ثمر برسند
و نیاز روز جامعه باشند ،می توانند خیلی موفق عمل
کنند .نیاز روز جامعه هم از این جنس است که چه از
نظر شخصی و چه از نظر بیزینسی ،مردم بتوانند با این
شــرایط جدید کنار بیایند ،مثال صرفه جویی داشته
باشند و خود را با شرایط جدید وفق بدهند.
in
agaz
bem
shan
133
نمام
تروکال دی،
بنیان
300ر به دنبا گذار
ل
می
لیون کا رکورد
ربر
بخش کارخ
انهه
اپرکهاخصویص،ای نو
ا
و
ر
ی دول جایگ ی
یت یم زین
شوند
در
بحرا
ا
ستارتا ن اقت
گز پهارش صادی
ار
د
کرد
از ش «ای
تغییراتک رانتلنت» هاند
نبود! شما دلیل این شکست ها را چه می دانید؟
شرایط ســخت یا عدم دانش مدیریتی یا اینکه
اصال اینها به زور پول و تبلیغ مانده بودند و حاال
دیگر توجیه اقتصادی نداشتند؟
ag1
bem
shan
ری
خد
انشانمی ماتی
دهند
»
ب
ه
م کار
زرگ
هم نم مند
یترسم سرمای
ه
گ
ذار
نسخه کامل را در
ران
ت پنج
و
ی .روز
زریندس
به منظره زی ره رو به باغ ی را توصیف ــت،
م
خا
ر حالش خوب با و باصفای نهاش ایس یکرد
ب
تا
نب
م وز بدی است ود و با خــ اغ مینگری ده بود
س
یخورد و یک » .همین لح ودش گفت :ت اما
فی
ی
«ا
ظه
از
ت
لفن خا مروز
از لمی که بهتا پش
ت تلف
معتبرترین زگی فیلمبر ن خبر می نه زنگ
د
ج
شنوارهها داری کرده ،هد که
ی
جهانی ...در یکی
صف
حه 3
همن صاص
2019
ماه /97یاستا
\th
t\ Feb. 16سـالچهارم /رتاپها
شم
Sa
\ \ Vol.4اره133
33
وق
بف یتنت
و
ا
ین
رو
یش
،
ی
شکست عین
خور
دهای
l
i a
o r
i t
E d
ا
روز خ مروز
خاطرهای م وبی نی
کهفیپلمشبردارشهییرخایواندم از علیرضا ست!
اولین
ش هفتهنا
ـنبـه27/ب مهاخت
ویژه نوروز
S p e c i a l
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
ارزو خسروی ،بنیانگذار فرش انالین:
ازنقدینیگهایمانابیدمراقبتکنیم
گفتگوی نوروزی
8
n
m
ستون
u
l
o
C
دکتر حامد ساجدی ،مدیرعامل
شرکت سرمایه گذاری شناسا:
سال 98می تواند بهار
کسب وکارهای نواورانه
باشد
«بهار روش ندارد ،منش دارد .نگاه نمی کند
که چه کار کند برای دنیا بهتر است .می داند
عملگرایی بی فکر
بایــد کاری کند؛ و ایــن
ِ
بهار است که جهان را تغییر می دهد .گاهی
برنامه ریزی و تصمیم های سخت گرفتن و
فهرســت کردن کارها هیچ فایده ای ندارد.
گاهــی هیچ چیــزی فایده ای نــدارد؛ جز
بلند شــدن و کاری کردن؛ کاری که حتی
شاید نتیجه اش روشــن نیست .منش بهار
همین اســت .تصمیم می گیرد همه چیز را
1
سبز کند .به همه چیز زندگی بدهد».
حاال ما همه در اســتانه بهار هستیم .سال
رفته ،رو به پایان است؛ سالی که برای همه
فعاالن اقتصادی کشــور ،از جمله اعضای
اکوسیســتم کارافرینی دانش بنیان ایران،
ســالی اکنده از ابهام و برای برخی شــروع
سیاست های انقباضی اقتصادی بود .برخی
تعدیل کردند .برخی متوقف کردند .برخی
تغییر دادنــد .برخی هم دارنــد به تعدیل
یا توقــف یا تغییر فکر می کنند .ســال 97
سال متالطم شدن بازار بود؛ سال تردید در
چگونگی صرف منابع ،هم از سوی صاحبان
کسب و کار و هم از سوی مشتریان.
بنابراین با این همه تردید و تعدیل ،ســال
1398چه خواهد شد؟ سال پیش رو ،سال
واقع بینی اســت .اگرچه تورم قابل توجهی
در پیــش خواهــد بود و کســب وکارهای
ســنتی تر ،تن به رکود خواهنــد داد ،اما با
شرط و شروطی متصور است که اکوسیستم
کارافرینی دانش بنیان کشــور یک راه حل
واقع بینانه برای عطــش موجود در اقتصاد
کشور باشد .اگر کارافرین های جوان کشور
و شــرکای انها شامل شــتاب دهنده ها و
نهادهای سرمایه گذاری حقوقی و حقیقی،
پیشــگامان واقع بینی کسب وکاری باشند،
می توانند راه های بهینه را پیش پای اقتصاد
نیازمند کشور بگذارند .اگر زحمت بکشند
و در ایجاد و تحقق مدل های کسب وکاری
به معنای دقیق کلمه خلق ارزش کنند ،اگر
خود را مقید به ســوداوری و ارزش افرینی
بداننــد ،ســال پیــش رو حتی اگــر برای
کسب وکارهای سنتی تر سال تلخی باشد،
اما می توانــد برای کســب وکارهای نواور
سال اثبات توانمندی شــان باشد .در سال
پیش رو سال زحمتکشی بیشتر و امیدواری
واقع بینانه تر است .من تصور می کنم ،بهار
بهتریــن الگــوی همه ماســت« .بهار فکر
نمی کند که این شاخه پارسال بار نداد .ان
زنبورها پارسال عسل ساختند که غارتگری
برد .ان کشتزار را صاعقه زد .به نتیجه های
قبلی فکر نمی کند .حساب و کتاب نمی کند
که کدام روییدن ها به صرفه تــر بود؛ کدام
زایش ها پر بارتر .همه چیز را به همان منش
گشاده دســتانه ،دوبــاره می رویاند .دوباره
برمی خیزاند 2».اما ما با بهار فرق می کنیم.
«بهار که می شــود اما ما حساب می کنیم.
پارســال را چرتکه می اندازیم .ســال های
قبل ترش را حتی .فکر می کنیم راه رشــد
همانی اســت که تا به حاال بوده است .روی
سودها ســرمایه می گذاریم و روی ضررها
ســرپوش .خیال می کنیم ایــن تنها روش
زندگی اســت .تنها راهی که ما را می رساند
به جایی کــه باید .جــرات نمی کنیم یک
کارهایی را دوباره تکرار کنیم ...این چرخه
حذف ها ،کنار گذاشتن ها ،محدود کردنمان
به عادت ها ،این ترســیدن از چیزی شدن،
روش ماست ،روش بهار نیست .اگر قرار بود
بو کتاب کند ،به جایی
دنیا همین جور حسا
3
نمی رسید».
پی نوشت:
-1برگرفته از مقدمه ویژه نامه «داســتان
همراه» مجله همشــهری داستان ،نوشته
مینا فرشیدبیک -شماره – 6نوروز 1395
-2همان
-3همان
کسب وکارهایی
که به سال 98
قدم می گذارند،
باید شرایط
تیم شان را هر
چه بیشتر بهتر
کنند و تیمی
منسجم ایجاد
کنند که بتواند
از پس مشکالت
بربیاید
فرش انالین یک فروشگاه انالین است و از جمله
کســب وکارهایی اســت که از افزایش قیمت ها
متاثر شد .در واقع افزایش قیمت ها به نوعی شک
پیش بینی نشــده ای بود که نه تنهــا ما بلکه همه
کسب وکارها با ان مواجه شدند .اما فروشگاه های
انالین بسیار تحت تاثیر این مسئله قرار گرفتند.
تجربه شخصی ما نشان می دهد که کمبود کاالها
نزد تامین کننده ها بیداد می کند .مشتری ها هم
قدرت خرید نداشتند و در واقع اوضاع نابسامانی
ایجاد شده بود.
اما ما در فــرش انالین تا حــدودی این افزایش
قیمت ها را پیش بینی کرده بودیــم .بنابراین در
سال قبل سعی کرده بودیم که تا انجا که می توانیم
کاالها را تامین کنیم و در بخشی از کاالها با کمبود
کاال مواجه نشدیم .از طرفی تالش کردیم که کارها
را بین اعضای فعلی تیم تقسیم کنیم تا نیازی به
اضافه کــردن نیروی جدیــد و هزینه کرد جدید
نباشد .البته قدمت کسب وکار ما و اینکه سال های
سخت مشابهی را هم قبال پشت سر گذاشته بود،
موجب شــد تا تجربه هایی در این زمینه داشته
باشیم و مانع از این شدیم که سختی های سال 97
خیلی ما را اذیت کند .اما باید اعتراف کنم که دیگر
به فروش و رشد چشــمگیر هم توجهی نداشتیم
و ســعی کردیم با شیب مناسبی رشــد کنیم و
کسب وکارمان را در بازار نگه داریم.
انالین ها در شرایط ســخت هم می توانند
بفروشند
نکته مثبت دیگر این بود که فرش انالین در این
همین شرایط سخت هم فروش داشت .بنابراین
کهنه کارهای بازار فرش کــه قبل از این به فرش
انالین اعتماد و اعتقادی نداشتند ،وقتی متوجه
شدند که ما فروش مان داریم ،به سمت همکاری
با فرش انالین ســوق داده شدند .در واقع شرایط
سخت اقتصادی در بازارهای سنتی ،موجب شد
که به انالین ها اعتماد کننــد .این برای ما هدیه
بحران سال 97بود.
وقتی شرایط برای اقتصاد کلی یک کشور سخت
می شود ،این سختی به کسب وکار ریزی و درشت
هم می رسد .برای فرش انالین این تجربه ثبت شد
که بسیاری از مشــتریان خارجی اش را از دست
داد .تفاوت قیمت ریال و دالر هم موجب شده بود
که بســیاری از تولیدکننده های فرش ماشینی و
دستباف ،محصول شان را مثال به عراق بفرستند.
در این صورت بازار خالی شــد ،چون کارخانه ها
همه محصوالت شان را به صورت یک جا به عراق
می دادند که همین امر هم توازن بازار را به هم زده
بود .این مسئله هم به کسب وکار ما فشار می اورد
چون مشتریان داخلی کاال می خواستند و کاالیی
نبود که در اختیارشان قرار بدهیم.
در واقــع در کنار مســائل اقتصــادی ،باید این
مســئله را هم مدیریت می کردیم و ارائه متوازن
کاال به مشــتری نه انبار خــود را خالی کنیم و نه
مشتریان را از دســت بدهیم .ما این مسائل را به
امید اغازشدن سالی دیگر و شرایط بهتری پشت
سر گذاشتیم .روزهایی که با ساعت ها فکرکردن و
راه حل پیداکردن گذشت ،اما خدا را شکر گذشت
و امیدوارم در سال بعد بتوانیم روندهای بهتری را
تجربه کنیم .سال بعد را با این امید اغاز می کنیم
که بحران ها را پشــت سر گذاشــته ایم یا حداقل
تجربه بحران های ســخت را داریم و دیگر کمتر
شوکه می شویم.
احتیاط سرمایه گذار و اهمیت حفظ نقدینگی
در سال 98ســرمایه گذارها با احتیار بیشتر جلو
می ایند و بنابراین بایــد از نقدینگی ها به خوبی
محافظ شــود .اگر هم کسی ایده تازه ای دارد باید
ان را بســنجد تا به پختگی الزم برس د وگرنه در
ســال بعد ،برای هر ایده ای به راحتی سرمایه به
دست نمی اید .کســب وکارهایی که به سال 98
قدم می گذارند ،باید شــرایط تیم شان را هر چه
بیشتر بهتر کنند و تیمی منسجم ایجاد کنند که
بتواند از پس مشکالت بربیاید .سال بعد سال افت
کارخانه ها و بنکداران بازارهای سنتی است و در
این زمینه احتماال از استارت اپ ها عقب می مانند.
در این میان اســتارتاپ ها به دلیل دسترسی به
جمعیت باالیی از مشــتریان ،این شانس را دارند
که سهم ســنتی ها را هم تصاحب کنند .بنابراین
با برنامــه دقیق می توانند به فروش بیشــتر فکر
کنند .به نظر من در ســال اینده کسب وکارهایی
که به صورت بنیادین قوی تر شده اند و لجستیک
قوی تری دارند ،دوام اوری بیشتری خواهند داشت.
حوزه سالمت و گردشگری سالمت نیز می تواند
حوزه ای ارزاور در ســال اینده باشــد و جوانان
می توانند روی این زمینه ایده پردازی کنند.
روح الله رحمانی ،مدیر مرکز نواوری دیجی کاال:
باید اعتماد ایجاد کنیم تا پول ها به سمت کسب وکارها بیایند
در ســال 97دیجی کاال چند تحول مهم داشت؛ یکی
مربــوط به بکند دیجی کاال و النچ کــردن محصولی به
نام سوپرنوا بود .این محصول موجب شد که دیجی کاال
ظرفیت خدمات دهی به چندین میلیون نفر به صورت
همزمان را داشــته باشــد .در واقع دیجی کاال توانست
اخرین تکنولوژی ها را در پشت صحنه اش پیاده سازی
کنــد .همچنین حرکت جدیــدی ایجاد کــرد به نام
دیجی کاالنکست .روح اهلل رحمانی ،مدیر مرکز نواوری
دیجی کاال می گوید در واقع دیجی کاالنکست را ایجاد
کردیم که بتواند اینده دیجی کاال را بسازیم .دیجی کاال
االن بــه عنــوان یک شــرکت برتر در حــوزه تجارت
الکترونیک شناخته شده اما با وجود دیجی کاالنکست،
می خواهیم طی سال های اینده دیجی کاال را به عنوان
یکی از شرکت های برتر حوزه تکنولوژی کشور بشناسند.
رحمانی در گفت وگو با «شنبه» از برنام ه دیجی کاال برای
سرمایه گذاری روی اســتارتاپ های تکنولوژی محور
گفته است و اینکه پیامدهای مثبت این سرمایه گذاری
چیست؟
ضرورت راه اندازی پروژه دیجی کاالنکست چه
بوده است؟
در دیجی کاالنکســت یکی از کارها این است که روی
ایجادکــردن تکنولوژی هــای جدید تمرکــز کنیم.
دیجی کاال تاکنون مصرف کننده تکنولوژی بوده و از این
به بعد می خواهد تولیدکننده تکنولوژی باشد .از طریق
اینکه روی استارتاپ های مورد نظرمان سرمایه گذاری
می کنیم .مانند اســتارتاپ های حوزه هوش مصنوعی،
رایانــش ابری ،داده های حجیم و حتــی در حوزه های
روباتیک .همچنین وارد حوزه های دیگری چون تجارت
الکترونیک و حوزه کشاورزی کشور .مثال اینکه چگونه
ابیاری بهینه تری داشــته باشــیم یا کشت و محصول
بهینه تری داشته باشیم.
در همایش یلدا از فعاالن اکوسیستم دعوت کردید
که ایده های شان را برای پروژه دیجی کاالنکست به
شما معرفی کنند؛ چقدر استقبال شد؟
استقبال خیلی زیادی شد .بیش از 100ایده به دست ما
رسیده و انها را بررسی کرده ایم و امیدواریم که در سال
،98نخستینسرمایه گذاری هایمانرویایناستارتاپ ها
را شروع کنیم.
االن انتظــارات از دیجی کاال این اســت که در
بهینه کردن و راستی ســازی قیمت ها کمک کند؛
مردم چقدر می توانند به اینکه کاالیی را با قیمت
واقعی و جنس اصل و باکیفیت از دیجی کاال بخرند،
امیدوار باشند؟
در سال ،97سه چالش اصلی داشتیم و تغییرات پایه ای و
استراتژیک برای حل این چالش ها در پیش گرفتیم .یکی
از چالش ها مربوط به قیمت ها بود .مثال یک گلدان واقعا
باید چه قیمتی داشته باشد و دیجی کاال باید چه قیمتی
را اعالم کند؟ از حدود ابان ماه روی چند تکنولوژی کار
کردیم که بتوانیم از ترکیب هوش مصنوعی و انســان،
بفهمیم قیمت چقدر باید باشد؟ با این روش چند هزار
قیمت را که واقعی نبود ،با هشــدار به فروشــنده ها یا
واقعی کردیم یا اگر فروشنده ها مشکل را حل نکردند ،از
مارکت پلیس دیجی کاال حذف شدند.
موضوعدیگرجنس های تقلبی استکهدر فضای افالین
هم این اجناس وجــود دارد .دیجی کاال وقتی خودش
بفروشــد ،طبق قواعدش کار می کنــد؛ یعنی تضمین
اصل بودن جنس و کیفیت را گارانتی می کند .اما وقتی
فرشنده ها کاال را می فروشند ،چون تعداد چندهزار تایی
دارند ،کنترل روی قیمت و کیفیت کاال سخت است .ما
روی تکنولوژی هایی کار کنیم که به صورت انبوه به این
مشکلهمرسیدگیکردیم.سیستم هاییاضافهکرده ایم
تا تقلب ها را متوجه شویم .هوش مصنوعی به ما کمک
کرد که قیمت ها را با بازار مقایسه کنیم و کاالهای تقلبی
را شناسایی کنیم .با این روش چند هزار محصول تقلبی
از دیجی کاال حذف شــد .ما این روش را ادامه می دهیم
تا کاربــران دیجی کاال اگر کاالیی را با برچســب اصل
می خرند ،از خریدش مطمئن باشند.
االن رقیب شــما هم از بازار بیرون رفته است.
فکر می کنید چه دالیلی موجــب این کناررفتن
شده است؟
اول این نکته را بگویم که ما اصال دوســت نداریم که در
بازار بدون رقیب باشیم ،بلکه از رقیب قدرتمند استقبال
هم می کنیم ،چون وجــود رقیب به نفع کلیت بازار هم
هست .البته اینبازار هنوز هم رقابتی است ،چون بسیاری
از فروش های انالین از طریق شبکه های اجتماعی مانند
اینســتاگرام و کانال های تلگرامی انجام می شود .پس
تجارت الکترونیک از طریق های غیررســمی گسترش
یافته و دیجی کاال بدون رقیب نیست.
از طرفی ما نمی دانیم دقیقا بامیلــو به چه دلیل از بازار
کنار رفته است .البته دالیل متعددی می توان بیان کرد؛
شایددرتامینکاالدچارمشکلشدند،شایددرنقدینگی
مسئله داشــته اند و ...اما باید بگویم که بامیلو هیچگاه
رقیب دیجی کاال نبوده اســت .رقیب دیجی کاال حوزه
سنتی است .درست است که دیجی کاال حرف هایی برای
گفتن در حوزه تجارت الکترونیک دارد .اما کلیت تجارت
الکترونیک بین یک تا 2درصد از کل تجارت کشور است.
بنابراین رقیب اصلی دیجی کاال حوزه سنتی است و ما
باید بتوانیم بخش های بیشتری از حوزه های افالین را به
سمت انالین شدن سوق بدهیم.
بــا توجه به تجربــه ای کــه از کار در خارج از
کشــور دارید ،می خواهم بگویی که برای عبور از
بحران هایی که االن اقتصاد ایران به ان دچار است
و اکوسیستم را هم متاثر کرده ،چه باید کرد؟
وقتی ما از اصطالح اکوسیســتم حرف می زنیم ،از چند
رکن صحبت می کنیم؛ سرمایه گذاران ،نخبه های زن و
مرد و نیازها .اگر نیاز وجود دارد ،بازار هم وجود دارد .اگر
نیازی وجود نداشته باشد ،سرمایه و نخبه به کار نمی اید.
در شرایط فعلی ایران ،نیاز فراوان است.
در چه حوزه هایی بیشــترین نیازها احساس
می شود؟
ما االن در ابتدای موج ســوم اســتارتاپ ها در ایران
هســتیم .مــوج اول به نوعــی کپی پیســت کردن
استارتاپ های خارجی بود ،موج دوم ،موج ما می توانیم
بود .مثال انالین کردن حوزه های سنتی ،اما هیچ کدام
از موج های اول و دوم ،تکنولــوژی ایجاد نمی کردند
بلکه از بهترین تکنولوژی های موجود در سطح جهان
استفاده می کردند و هیچگاه مبدع تکنولوژی نبودند
و به این گونه نبود که در ایران تکنولوژی ای تولید شود
که کسب وکارها در سایر کشورها به ان نیازی داشته
باشند .اما موج ســوم ،موج راه اندازی استارتاپ هایی
اســت که مبتنی بــر تکنولــوژی هســتند .االن ما
استارتاپ ها را تشویق می کنیم که به سمتی بروند که
حتما در محصول شان هوش مصنوعی و رایانش ابری
استفاده شده باشد.
راه اندازی اســتارتاپ های تکنولوژی محور چه
پیامدهای مثبتی برای کلیت اقتصاد ایران دارد؟
این مســئله موجب می شــود که ایــران از این خال
اقتصــادی که در ان گرفتار شــده ،بیــرون بیاید و
به ســمت صادرات حرکت کند .ما به اســتارتاپ ها
می گوییــم باید محصولی تولید کننــد که نه تنها در
ایران که در ســطح جهان از ان اســتفاده شود .االن
این فرصــت عظیم در ایران وجــود دارد برای اینکه
سیستم های کارامدتری ارائه شود .مثال برای مصرف
بهینه تر اب و کود در کشــاورزی ایــران که االن در
این حوزه به شــدت دچار مصرف نادرست هستیم.
در کنار ان حمل و نقل ضعیف هم موجب می شــود
که مقــدار زیــادی از محصوالت کشــاورزی دچار
پوسیدگی شــود .همه این عوامل دست به دست هم
می دهد تا محصوالت کشاورزی بسیار گران به دست
مصرف کننده برســد .اگر این روندها بهینه شــود،
قیمت ها هم کاهش می یابد .ما می خواهیم از طریق
سیســتم های هوش مصنوعی ایــن روندها را بهبود
ببخشیم .در ســال 97بذر چنین استارتاپ هایی را
کاشته ایم و در سال ،98محصول را برداشت می کنیم.
همچنین برنامه هایی هم برای حمایت از پروژه های
دانشــگاهی داریــم .می خواهیم بیــن دیجی کاال و
دانشــگاه ها پلی بزنیم و نیازهای مــان را بگوییم تا
پروژه های دانشجویی به سمت رفع این نیازها برود.
این امر هم کار دانشــجو را ارزشــمند می کند و هم
دیجی کاال را صاحب تکنولوژی های روز می کند .االن
اکوسیستم برخالف انچه به نظر می اید ،پول دارد اما
شرکت هایی که پول ها را در اختیار دارند ،ترسیده اند
و پول ها را نگه داشــته اند .ما باید اعتماد ایجاد کنیم
تا پول ها به سمت کسب وکارها بیایند .اعتماد به این
صورت ایجاد می شود که نتیجه دادن استارتاپ های
تکنولوژی محور را ببینند .بعــد از ان همگی به این
ســمت سرازیر می شــوند و ســرمایه گذاری ها اغاز
می شود.
رضا زرنوخی ،رئیس انجمن وی سی از سال 98می گوید:
ویژه نوروز
S p e c i a l
تداوم رسمایه گذاری در اکوسیسمت استاراتیپ
گفتگوی نوروزی
رئیس انجمن وی ســی ایران برای ســال 98
پیش بینی های قابل تاملی دارد؛ در شــرایطی
که بسیاری از افراد نسبت به جذب سرمایه در
سال اینده بدبین هستند ،او ارگان ها و نهادها و
مجموعه های دیگری را برمی شمارد که به عنوان
سرمایه گذار وارد اکوسیستم می شوند .زرنوخی
معتقد اســت که در ســال اینده اکوسیستم
بازیگران جدیدی را در قامت سرمایه گذار به خود
می بیند .بازیگرانی که با هوشــمندی بیشتری
روی اســتارتاپ هایی که به معنای واقعی کلمه
ارزش خلق کرده اند ،سرمایه گذاری می کنند.
رضا زرنوخی معتقد است که اکوسیستم ایران
تاکنون در دوران خوش نامزدی به سر می برده
و در شرایط سخت کنونی روی واقعی و روزهای
سخت زندگی فرارسیده اند .بنابراین حاال وقت
این است که استارتاپ ها عیار خود را نشان دهند
و با تکیه بر فناوری به جنگ مشــکالت مردم
بروند .زرنوخی نه تنها به تداوم سرمایه گذاری در
سال اینده معتقد است بلکه حتی حرف از ورود
سرمایه خارجی به ایران نیز به میان می اورد .او
ورود استارتاپ ها به اتاق بازرگانی را برگ زرینی
می داند که تعامل اکوسیستم را با دیگر نهادهای
اقتصادی تقویت می کند و حتی می تواند کانالی
برای جذب ســرمایه باشــد .در ادامه تفصیل
حرف های مدیرعامل صندوق توسعه تکنولوژی
ایران را می خوانید.
جناب زرنوخی! چشم امید بسیاری از بچه هایی
که می خواهند استارتاپ راه اندازی کنند یا االن
استارتاپ دارند ،به شما و سایر سرمایه گذاران
اکوسیستم است و خیلی ها هم به نوعی ناامید
هستند،بهنظرشمادرسال،97انتظاراتبهلحاظ
سرمایه گذاری تا چه حد براورده شد؟
سال 97چند نکته امیدوارکننده هم با خود داشت؛
یکی اینکه بازیگران جدیدی در بخش سرمایه گذاری
وارد شدند ،یعنی علی رغم اینکه چند بازیگر بزرگ از
سال های قبل وجود داشتند ،ولی به دلیل وابستگی
بهسرمایه گذاریخارجیتوقفپیداکردندودرنتیجه
بازیگران جدیدی وارد این عرصه شــدند .همچنین
تعداد کسانی که عالقه مند به وی سی بودند نیز زیاد
شد ،البته تفاوت هایی با همتایان قبلی خود داشتند،
مانند اینکه در قراردادها و دیل های کوچک تری وارد
شدند .به نظر من در تعداد قراردادهای سرمایه گذاری
و سرمایه گذاری هایی که امسال در زمینه استارتاپ ها
در راندهای مختلف داشتیم ،روند ما کاهشی نبوده،
ولــی حجم ان کاهشــی بوده اســت؛ یعنی تعداد
سرمایه گذاری هایی که سرمایه گذاران در راند سید
و راند یک وارد کردند ،تقریبا تعداد سرمایه گذاری ها
تا یک حدی کماکان رو به رشد بوده ،ولی حجم ان
کم بوده است.
انگارسرمایه گذارهاهمتحتتاثیرهمینفضای
بیم و امیدی که شما گفتی ،بودند.
بله! ســرمایه گذارها به جای اینکه کال از وی ســی
پ و سرمایه گذاری کنار بکشند ،روی تعداد
استارتا
قرارداد بیشتر با عددهای کمتر وارد شدند و به نوعی
خودشــان را در بازی نگه داشتند ،به طوری که من
کمتر وی سی را می بینم که کال خارج شده باشد ،انها
فقط استراتژی شان را تغییر دادند.
چند اتفاق دیگر هم در سال 97در بخش استارتاپ ها
رخ داد ،یکــی اینکه عدد اســتارتاپ ها نســبت به
ارزش گذاری هایی که در دوره قبل داشــتند ،تقریبا
منطقی تر شــد و ان نگرانی که همه نســبت به این
حباب افزایش قیمت داشتند ،مبنی بر اینکه ممکن
است باعث گریز ســرمایه گذارها باشد ،از بین رفت.
بنابراین اســتارتاپ ها با پیشنهادهای منطقی تری
وارد می شوند و امیدواریم که این شرایط به سال بعد
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
9
هم کشیده شــده و این فضا را جذاب تر کند ،از این
جهت که پیشــنهادهایی که به سرمایه گذارها داده
می شود ،پیشنهادهای غیرواقعی نیست ،به طوری
که عدد سرمای ه مورد نیاز ،عدد خیلی پرتی نیست.
همه می دانند که شــرایط چقدر مشــکل است و از
طرفی ،نیروی انسانی هم که وارد این حوزه می شود،
شرایط بازار را فهمیده و بنابراین خودش را با شرایط
خیلی پیچیده ای معرفــی نمی کند؛ از طرفی دیگر
وقتی این هزینه ها منطقی باشد ،ارزش گذاری ها هم
منطقی می شود.
n
یعنی شرایط سخت سال 97موجب شد که به
سمت منطقی تر شدن و واقعی ترشدن رویه های
اکوسیستم حرکت کردیم؟
بلــه دقیقا! اتفاقــا نکته خیلی خوبــی گفتید ،این
منطقی ترشدنبهاینمعناستکههمه،محدود یت ها
را پذیرفتیم و این روند ،فضا را دوســتانه تر می کند
و از ان فضــای بی اعتمادی که اطالعــات را از هم
پنهان می کنند ،دور می کند .به طوری که االن همه
سرمایه گذارها با هم می نشینیم و می بینیم که چه
تعداد پروژه خوب هستند ،بنابراین کسی نمی تواند
بگوید من ارزش گذاری Aزدم و دیگری بگوید من دو
Aزدم ،چراکه االن همه چیز مشخص و شفاف است.
پ هم می داند که سرمایه گذار درگیر
از طرفی استارتا
این مذاکرات فرسایشی نمی شود و شرایط را شفاف تر
می کند،درنتیجهمذاکراتبیناستارتاپ ها،مذاکرات
فرسایشی نخواهد بود ،کمااینکه االن نیز نبوده است.
در واقع هر کس نمی توانســت سرمایه گذاری کند،
می گفت من در این عدد نمی توانم اینوســت کنم و
اســتارتاپ هم علی رغم اینکه محدودیت داشت که
سراغ کس دیگری برود ،این را بهتر می دید ،تا اینکه
کسی چهار ماه یا پنج ماه درگیر ارزیابی فرایند بشود
و بعد به او نه بگوید! این امر نکته مثبتی محســوب
می شود که همه پذیرفتند در یک شرایط منطقی و
معقول با هم مذاکره کنند.
اگر بخواهیم ادامه روند را در سال 98ببینیم ،نباید
توقع زیادی داشته باشیم ،ولی به نظر من ،این فضای
بیم و امید کمتر نشده و اتفاقا فضای امید بیشتر نیز
می شود ،چون هم افزایی بین استارتاپ ها برای حضور
در حوزه هایی که بخشی از هزینه توسعه شان را کم
کند ،بیشتر خواهد شد؛ یعنی فضای همکاری های
مشترک در سال 98بیشتر خواهد شد و این به نفع
سرمایه گذار است ،یعنی سرمایه گذار مثال به جای
اینکه در دو پلتفرم مشابه ،دو عدد سرمایه را وارد کند،
وقتیببینداینپلتفرم هامشابههستند،نقدینگی اش
کمک خواهد کرد که هم سرمایه اش بهره ورتر بشود
و هم هزینه رقابت بین دو استارتاپ به حداقل برسد.
ایــن نکتــه مثبتی اســت که بــا باال بــردن امید
ســرمایه گذارهای جدیدتــر ،به ایــن فضا کمک
خواهد کرد؛ کما اینکه االن ،در اسفند 97می توانیم
بگوییم که خرید استارتاپ رشــد خوبی دارد ،زیرا
استارتاپ هایی که تا االن پایدار بوده و باقی ماندند،
حتما در سال بعد نیز رشد خوبی خواهند داشت و در
حال حاضر به قیمتی مناسب قابل خریداری هستند.
این شرایط قاعدتا به سال بعد هم سرایت می کند.
این هم افزایی باعث رشــد میزان ســرمایه گذاری
مشترک یا کواینوست بین سرمایه گذارها می شود،
به طوری که در ســه ماهه چهارم ســال 97تعداد
بیشتری کواینوست صورت پذیرفته است .به عنوان
مثال ،ما در مجموعه خودمان ،با صندوق های بورسی
که داشتیم ،وقتی می بینیم که ریسک سرمایه گذاری
رویاستارتاپزیاداست،سه تاییباهمسرمایه گذاری
می کنیــم که این روند برای ســهامدارهای ما قابل
پذیرش تر است که با ریسک معقول تری کار کنیم؛
چراکه با شــرایطی که کواینوست دارد ،نگرانی ها و
پیچیدگی هاییکهمعموالازایندهیکسرمایه گذاری
روی یک استارتاپ وجود دارد ،به حداقل می رسد.
چون به نوعی ریسک ،تقسیم می شود!
احسنت! مثال امروز بعدازظهر برای سرمایه گذاری
روی یک استارتاپی در جلسه ای بودم که اگر قرار بود
باید به محصوالت
جهانیبیندیشیم
به صورت تکی سرمایه گذاری کنیم ،قولی نمی دادیم؛
ولی قول ســرمایه گذاری در راند بعدی را هم دادیم،
چون ما سه بازیگر هستیم و چنین روندی منطقی
به نظر می رســد .بنابراین روش های سرمایه گذاری
و کواینوست هم در سال بعد افزایش خواهد داشت.
پس می توانیم بگوییم که به نوعی سال 98سال
تقسیم ریسک ها و ماندگاری بیشتر هم از جانب
استارتاپ ها و هم از جانب سرمایه گذارهاست.
بله! همکاری و هم افزایی با یک روش تکنیکی است
و کواینوســت هم در حال افزایش اســت .بعضی از
تعطیلی هایی که در استارتاپ ها داریم ،ناشی از این
نیست که الزاما شرایط امسال بد است ،بلکه انها در
یک شرایط غیربهره ور با هزینه سرمایه گذار حرکت
کردند و نتوانستند ادامه دهند .تقریبا مشخص شده
است که چه استارتاپ هایی توان ادامه ندارند و این
نشان می دهد که استارتاپ هایی که باقی می مانند،
استارتاپ هایی هستند که خود را با شرایط اقتصادی
را وفق داده و اگر سرمایه گذار روی انها سرمایه گذاری
کند ،ریسک شکست به حداقل خواهد رسید.
به نظر می رسد که خیلی از کسب وکارها کمتر
از اینکه از شرایط اســیب ببینند ،از روندهای
غیراصولی خودشان اســیب دیدند و مجبور
شدند کنار بروند.
بلکه! تا موقعی که پول بوده کار می کردند ،در صورتی
که کی پی ای بــرای ســرمایه گذار نمی زدند .چند
اســتارتاپی که اخیرا تعطیل شدند ،از دید من ،یک
سال قبل باید تعطیل می شــدند .این اتفاق ،یعنی
اکوسیســتم در روند ارگانیک بهتری قرار گرفت ه و
کســانی که می خواهند وارد این بازی شــوند ،چه
استارتاپ و چه ســرمایه گذار ،با شرایط واقعی تری
درگیر هســتند و در نتیجه رقابت ها واقعی تر بوده و
فرسایشینیستند.
با توجه بــه اینکه کشــور ما را بــه لحاظ
سیاســی طوری جلوه می دهند که خیلی برای
ســرمایه گذاری امن نیســت و از طرفی هم
جذابیت کاهش ارزش ریال در مقابل دالر برای
خارجی های وجود دارد ،خود شما به عنوان یک
ســرمایه گذار فکر می کنید در سال 98شاهد
حضورسرمایه گذارخارجیدرایرانخواهیمبود؟
تبعات سیاسی سال 98نسبت به سال 97قطعا کمتر
نخواهد بود! اما نکته ای که وجود دارد این اســت که
اکوسیستمایرانکماکانجذاباستواستارتاپ های
ایران عددهای معقولی برای سرمایه گذاری دارند .اما
مســئله ای که انها را محتاط می کند ،این است که
ممکن است به خاطر شرایط بین المللی و جابه جایی
ن انها را که عدد بزرگ تری
پول ،پول های خارج از ایرا
هستند ،به خاطر معامله با ایران تهدید کند ،مثال به
خاطر50میلیون دالر یا 10میلیون دالر ممکن است
ل انها در خارج از کشور مشمول
چند صد میلیون پو
جریمه شود .این نکته ای است اکه اگر ابهام ان برطرف
شود ،کماکان فضای سرمایه گذاری ایران برای انها
جذاب خواهد بود.
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
تبعات
سیاسی سال
98نسبت به
سال 97قطعا
کمتر نخواهد
بود! اما نکته ای
که وجود دارد
این است که
اکوسیستم
ایران کماکان
جذاب است و
استارتاپ های
ایران
عددهای
معقولی برای
سرمایه گذاری
دارند
بنیانگذاران دیجی کاال از پروژه ای می گویند که یک پرسش دارد
چطور می توانیم کسب و کارمان را به یک سازمان ماندگار تبدیل کنیم
اســت و همه از جمله دیجی کاال از چنین شــرایطی
اســیب می بینند .شــرایط هم برای مردم و هم برای
کسب وکارها دشــوار اســت و همانطور که مالحظه
می کنید ،بعضی از کســب وکارها یا تعطیل کرده اند
و یا فعالیت های خود را بســیار محدود کرده اند .برای
اینکه دیجی کاال را برای این شرایط سخت مهیا کنیم،
مجبور به تصمیمات دشواری از جمله تعدیل 175نفر
از نیروها شــدیم و پروژه Build to Lastیا «ســاختن
برای ماندگاری» را اغاز کردیم .در سال گذشته زنجیره
تامین پرفروش ترین گروه محصولی دیجی کاال ،یعنی
گوشی های همراه ،دچار اختالل شد و چندین ماه هیچ
فروشی در این گروه محصولی نداشتیم و این اواخر هم
بسیار محدود بود .دیجی کاال به عنوان یک خرده فروش
( )Retailerو پلتفرمی مارکت پلیس ()Marketplace
که در ان 15هزار فروشــنده از سراسر کشور کاالهای
خود را عرضه می کنند ،بیشتر ایینه ای از وضعیت بازار
و اقتصاد کشور اســت .واقعیت این است که وضعیت
قیمت در دیجــی کاال هم مانند ســایر بخش ها تابع
وضعیت اقتصاد کالن کشور است .در تالطم ها قیمت ها
در دیجی کاال هم متالطم می شود .وقتی عرضه کاالیی
در کشور با مشــکل مواجه می شــود و یا واردات ان
محدود یا متوقف می شود ،طبعا در دیجی کاال هم ان
کاال موجود نخواهد بود.
تولیدکننده کاال نیست
اگرچه ،دیجی کاال واردکننده یا
و نقشــی در قیمت گذاری کاالها ندارد ،اما در راستای
مهم تریــن ارزش خود ،مشــتری محوری ،نظارت بر
قیمت گذاری فروشــندگان مارکت پلیــس را یکی از
وظایف اصلی خود می داند .ابزارهای مختلفی را برای
نظارت بر قیمت یک میلیون و 200هزار تنوع کاالیی
توسعه دادیم و جزئیات ان را در بیانیه ای مطبوعاتی به
u
l
امیرحسینمددی
هم بنیانگذارشنوتو
ساختن برای ماندگاری
فشار شرایط ســخت اقتصادی هر روز بر مردم
بیشتر می شود؛ مدیران دیجی کاال چه برنامه هایی
برای رســاندن کاال با قیمت متعادل به دســت
مشــتریان دارند و اصوال چقــدر در این زمینه
می توانند دخیل باشند؟
حمید محمدی :شرایط ســخت اقتصادی قابل درک
m
ستون
o
C
مردم گزارش دادیم .عالوه بر اینها ماهیت مارکت پلیس
ضدانحصار اســت و باعث کاهش واسطه و دسترسی
مستقیم تولیدکننده به مصرف کننده نهایی می شود.
این امر هــم متعاقبا منجر به رقابتی شــدن قیمت ها
می شود .امروز در پلتفرم مارکت پلیس محصوالتی در
دیجی کاال موجود است که بیشتر از 20فروشنده ان
را عرضه می کنند و فروشــنده ای که کمترین قیمت و
بهترین خدمات را عرضه می کند به عنوان فروشــنده
اول پیشنهاد می شود .چنین سازوکاری به طور طبیعی
منجر به تعادل قیمت می شــود و نکته مهم دیگر ان
اســت که مردم دورترین نقاط کشور به همان قیمتی
دسترسی دارند که در تهران و دیگر شهرهای بزرگ در
دسترس است و چنین سازوکار عادالنه ای شاید فقط
در بستر انالین ممکن باشد.
بامیلو را رقیب شــما می دانستند .االن از بازار
کنار رفته است؛ بازار بدون رقیب موجب یکه تازی
دیجی کاال خواهد شد یا چهره محجوب و مردمی
بیشتری به خود خواهد گرفت؟
ســعید محمــدی :از این خبر متاســف شــدیم.
تعطیل شدن کسب وکارها خبر خوبی برای هیچ کس
نشــانه خوبی برای اقتصاد و
نیســت و این موضوع را
به خصوص اکوسیستم اســتارتاپی کشور نمی دانیم.
نتیجه ان
رقابــت موجب رشــد کســب وکارها و در
توسعه اقتصادی کشــورها خواهد شد .تجربه جهانی
به ما می گوید که برای رشــد ،هیــچ راهی جز رقابت
وجود ندارد.
توســعه مارکت پلیس دیجی کاال
تالش کردیم که با
را بیشتر از همیشــه مردمی کنیم 15 .هزار فروشنده
دیجی کاال از سراسر کشور ،شرکای تجاری دیجی کاال
هســتند .از بزرگ ترین تولیدکننــدگان و برندهای
ایرانی تا هنرمندی که در جنوب بلوچســتان حصیر
می بافــد و در مارکت پلیس دیجی کاال مســتقیم ان
را به دســت مصرف کننده نهایی می رســاند ،امروز
شریک دیجی کاالســت .در اســفندماه 97میزبان
برترین برندهای ایرانی حوزه FMCGکشــور بودیم و
رســما اعالم کردیم که تمام ظرفیت های ایجاد شده
در اختیار انها برای تقویت برندهای ایرانی قرار دارد.
در تمامی بخش ها همین سیاست را دنبال می کنیم و
تالش می کنیم دیجی کاال یک برند ملی قابل افتخار
به معنای واقعی ان باشد.
حمیــد محمــدی :مشــتری محوری اصــل اول
دیجی کاالســت .تجربه خوشایند از خرید ،که شامل
قیمت عادالنه ،کیفیت محصول ،خدمات پس از فروش
مناسب و ...می شود ،هدف شکل گیری دیجی کاال بود و
در طول 12سال گذشته تمام تالش مان برای ارتقای
این تجربه بود .پروژه های بزرگی برای رقابتی تر شدن
قیمت ها ،مقابله با کاالی غیر اصل ،بهبود فرایندهای
ارسال و تحویل ،پاســخگو بودن به مشتری و ...انجام
شده و همین حاال در دست انجام است .برای بسیاری
از انها به دانش و تجارب روز دنیا نیاز داشتیم که انها را
وارد کشور کردیم و بسیاری از تکنولوژی های روز دنیا
را در کشور توسعه دادیم 2500 .نفر از پرتالش ترین
و با اســتعدادترین جوانان این کشور در بخش های
مختلف ،هــر روز با همین هدف مشــغول فعالیتند.
همه اینها برای این است که به قول شما مردم با خیال
راحت از دیجی کاال خرید کنند .به عنوان بنیانگذاران
دیجی کاال این تضمین را می دهیــم که تا زمانی که
دیجی کاال وجود دارد ،به این اصول پایبندیم.
ایا مردم می توانند مطمئن باشند که در سال ،98
قیمت های ارائه شده روی دیجی کاال واقعی است و
کیفیت کاالها هم تضمین شده است؟ مردم با خیال
راحت از دیجی کاال خرید کنند؟
به عنوان انتقال تجربه بفرمایید که شــرکت ها
و استارتاپ ها در شــرایط بحرانی چه تدبیری را
در پیش بگیرند که از ایــن مراحل عبور کنند؟
به لحاظ مدیریت هزینه ،مدیریت تیم ،مدیریت
منابع انســانی ،مدیریت بحران هایی مانند انچه
دیجی کاال از سمت مشتری با ان مواجه شد و ...
تجربه دیجی کاال در این بخش پروژه
سعید محمدی:
Build to Lastیا «ساختن برای ماندگاری» بود .در
واقع سوال اصلی این پروژه این بود که چطور می توانیم
دیجی کاال را به یک سازمان ماندگار تبدیل کنیم که
حتی در شرایط بحرانی هم ارزش افرین باشد و عالوه
بر ماندگاری خود ،به حــل بحران ها هم کمک کند.
محورهای اصلی این پروژه شامل تمرکز بر مشتری،
تمرکز بر بهره وری ،تمرکز بر پروژه های مهم و اساسی
بو کار و پرهیز از عدم تمرکز تیم ها ،انسجام تیمی،
کس
کشــف فرصت های هم افزایی و پرهیز از دوباره کاری
و اتالف منابع کسب وکار در رقابت های بی مورد بود.
همانطور که در اواخر سال ۹۶و اوایل سال ۹۷
پیش بینی می شد ،سال ۹۷ســالی سخت و
نگران کننده برای اکوسیســتم استارتاپ ها
بود .غیرفعال شدن ســرمایه گذاران داخلی،
خروج ســرمایه گذاران خارجــی ،رکود بازار،
به هم خوردن نســبت عرضه و تقاضا در خیلی
بخش های بازار ،تحریم های مختلف از طرف
سرویس دهندگان خارجی و ...اتفاقاتی بودند
که از هر طرف به این اکوسیستم نوپا حمله ور
شد .قطعا شــنوتو هم از این مشکالت بی بهره
نبود ،اما ســعی کردیم تا حد امکان اتفاقات را
کنترل کنیم و رشد خود را حفظ کنیم.
البته در این سال فرصت ها هم کم نبودند یا به
عبارت دیگر استارتاپ هایی که بازار خودشان را
به درستی می شناختند (این شناخت به معنی
دستیابی به ان نیست) بعضا توانستند با سرعت
به بخش های دیگری از بازار خودشان وارد شوند
و بخشی از کسری درامد خود را جبران کنند.
اما یک نکته مهم را در مورد مشکالت سال۹۷
نباید فراموش کرد .منشــا بخــش بزرگی از
مشکالت جدید ما عوامل خارجی دارند (منظور
از خارجی به معنــای عواملی که در کنترل ما
نیستند) اما مستقیم و غیرمستقیم بر مسائل
داخلی تاثیر می گذاشتند .به طور مثال ،افزایش
حقوق پرسنل ناشــی از افزایش قیمت دالر یا
کاهش ارزش ریال .اگر این شــرایط اقتصادی
را در تاریخ معاصر خودمان در ســازمان های
شاخص یا در سایر سازمان های بزرگ و ریشه دار
جهانیپیگیریمی کردیم،متوجهمی شدیمکه
عنصر تعامل و سازگاری تیم اصلی سازمان ها
به خصــوص در بخش مالــی موجب پیروزی
انها در گذرگاه های سخت شده یا الاقل زمان
ماندگاری انها را افزایش داده است.
بادبان ها را میزان کردیم
ما در ســال ۹۷در وهله اول ســعی کردیم
مدیریــت خیلی زیادی در بخــش هزینه ها
داشته باشــیم و برای این بخش یک فرمول
مشــخص داشــتیم .به طور مثال ،اگر هر n
ریال هزینه کــرد در یک بخش (حتی حقوق
پرسنل) یک سنجه مشخص را پاس نمی کرد
پــس ان کار مقرون به صرفه نبــود یا با مدل
مقرون به صرفه ای انجام نشــده بود .لذا الزم
بود در ماهیــت یا نوع اجــرای ان بازنگری
شود .این مدل ،هزینه های سازمان را بعضا تا
۵۰درصد کاهش می دهد .قدم بعدی کنترل
سرعت حرکت تیم بود ،دقیقا مانند کشتی که
وارد دریای طوفانی می شود ،نسخه مشخصی
از افزایش سرعت با برافراشــتن بادبان ها یا
کاهش سرعت با جمع کردن بادبان ها وجود
ندارد .لذا نقش مدیر اجرایی یا تیم اجرایی در
این گذرگاه خیلی مهم است .همزمان با ورود
به بازارهای جدید سعی کردیم با هزینه کم،
کیفیت محصول خود را هم باال بردیم .ضمن
اینکه از لحاظ روحی و روانی ســعی کردیم
اطالعات و منبع ورودی اخبار را در داشبورد
بو کار شنوتو قرار دهیم و با تمرکز بر ان با
کس
هر شرایطی سعی در بهبود ان داشته باشیم.
به نظر من هر چند شــرایط ســخت باشد و ما
تجربه کمی هم در مدیریت داشته باشیم ،باز
عاملمهمدیگریوجودداردکهموجبمی شود
کسب وکار ســر پا بماند .عاملی به نام «عشق و
اعتقاد» به کاری کــه انجام می دهیم .بنابراین
ســال ۹۸را من سخت تر از ۹۷نمی دانم .به هر
حال علی رغم همه سختی ها ،انسان خودش را با
شرایط سازگار می کند و این مسئله همانقدر که
بعضا ازاردهنده است ،در بخش اقتصاد می تواند
منشا خیر باشــد .لذا بخشی از سرمایه گذاران
قبلی و حتی بخش های جدیدی فعالیت خود را
اغاز می کنند .فرصت خلق محصوالت جهانی و
تفکر جهانی که الزامات خاص خودش را دارد،
می تواند یکی از راهکارهای ســال ۹۸باشــد.
همچنینافزایشسرعتعملکردتیم هامی تواند
خیلی تاثیرگذار باشد.
محرکیککارافرین،ندایدرونشاست
با سوال شما کمی زاویه دارم .من فکر می کنم
کســانی که ذات کارافریــن دارند ،قضاوت
چندانی به اتفاقات اطــراف یا بیرونی ندارند
بلکه محرک انها ندای درون شــان اســت.
پس بین کارافرینان واقعــی و عالقه مندان
به کارافرین شــدن تفاوت وجود دارد .گروه
دوم شغل خود را به عنوان کارافرین انتخاب
می کنند .امید هم شرط زنده بودن انسان در
هر شرایطی اســت ،مطمئنا در حال حاضر
شــرایط ما از شــرایط ســال های ۶۵ – ۶۴
کشور خیلی بهتر است .مطالعه زندگی نامه یا
گفت وگو با صاحبان کسب و کار موفق که در
ان برهه زمانی فعالیتی را اغاز کردند ،می تواند
برای خیلی از ما مفید و الهام بخش باشد.
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
ویژه نوروز
S p e c i a l
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
10
n
m
ستون
u
l
o
C
میالد جهاندار ،بنیانگذار باهمتا:
ارزش ایجاد کنید و
سرمایهبگیرید
نکته ای که سال 97را برای ما کمی متفاوت
کرد ،ایــن بود که باهمتا به عنــوان یکی از
پرداخت یارهــای حوزه فین تک توانســت
توافقنامه همکاری با شاپرک و بانک مرکزی
امضا کند و فعالیتش توسط بانک مرکزی به
رسمیت شناخته شود.
این مســئله نقطه عطفی در حوزه کاری ما
بود و سال ها برایش تالش کرده بودیم ،اما
در هر صورت سال 97با همه سختی هایش
در حال اتمام اســت .ما در این سال خیلی
تالش کردیم که رشدمان را ادامه بدهیم و
به اهداف مان برسیم و از این به بعد به تالش
به شدت بیشتری نیاز داریم.
هدف مان عبور از این شــرایط سخت
است
ســختی های ســال 97بــه چنــد مورد
برمی گردد؛ یکی ناپایداری شرایط اقتصادی
به ویژه مســائل مربوط به دالر بود که ما را
هم متاثر کرد ،چون تصمیم گیری و تعیین
اهداف بلندمدت را بســیار سخت می کرد.
راهکار ما این بود که تمام تالش مان را بکنیم
که در این شرایط زنده بمانیم و با کم کردن
هزینه ها ،نزدیک تر شدن به مشتری و تعامل
جدی تر با مشــتری و رسیدگی به نیازهای
اساسی مشــتری تا درامدمان حفظ شود
و رشــد هم بکند .هنوز این شرایط سخت
وجود دارد امــا ما هدف مان عبــور از این
شرایط است.
کناررفتن استارتاپ ها در این سال ،بستگی
به عوامــل مختلفی دارد؛ شــرایط زیادی
وجود دارد و شرایط سخت همیشه احتمال
کناررفتن تیم ها را بــاال می برد .من عوامل
محیطی را هم دخیل می بینم .اما مســئله
جدی تر این اســت که سال 98سال خیلی
سخت تری خواهد بود ،اما راهکاری که من
فکر می کنم می تواند به کسب وکارها کمک
کند ،این است که به بازار بین المللی نگاهی
داشته باشــند؛ هر چند خیلی سخت است.
تیم هــا باید اعتماد به نفــس حضور در این
بازارها را به دســت بیاورند و این تجربه را با
بقیه به اشتراک بگذارند.
شــرایط ســخت اســت و نیازی به انکار و
نادیده گرفتــن ندارد اما امیــد تنها چیزی
است که برای یک کارافرین باقی می ماند.
در شرایط خوب هم باید با امید و انگیزه کار
کرد .در شــرایط ســخت نیاز به این امید و
انگیزه چند برابر می شــود .تیم هایی هم که
در این شرایط باقی می مانند و کار می کنند
و از این شــرایط عبور می کنند ،می توانند
امیدوار باشــند که کســب وکار ماندگاری
داشته باشند.
هادی فرنود ،بنیانگذار کاموا:
سال 98اوضاع هبرتی خواهیم داشت
سال 98
بایدسال
صادرات
باشد باید
به بازار
کشورهای
دیگر ورود
کنیم .نه
بازار امریکا و
کانادا و اروپا،
بلکه باید به
بازارهای
کشورهای
اطراف مان
وارد شویم.
کشورهایی
مع با ما
مشکل
سیاسی
ندارند و ما
می توانیم
خدمات مان
را به انجا
صادر کنیم
و درامدزایی
کنیم
گفتگوی نوروزی
سال ،97سال اسانی نبود و روزگار سختی را پشت
سر گذاشتیم اما همین سال سخت ،حاوی نکات
و اتفاقات مثبتی هم بود که یکی از انها بزرگ شدن
اکوسیستم است .مثال رویدادهای خیلی خوبی در
این سال برگزار شــد و به نوعی می توانیم بگوییم
که اکوسیستم در این سال به بلوغ نزدیک تر شد،
چون قرارگیری در شرایط سخت موجب می شود
که به دنبــال راهکارهایی بــرای برون رفت از ان
شرایط باشی و خودت را با شــرایط وفق بدهی و
از حالت های هیجانی خارج شــوی و همین نکته
موجب بلوغ می شود.
امــا در ســال جدیــد چــه مســائلی در انتظار
کسب وکارهاســت؟ به نظر من جذب سرمایه در
سال 98سخت می شود و قطعا سرمایه گذاران در
سال های پیش رو برای سرمایه گذاری دو بار فکر
می کنند؛ اینکه تصمیم به سرمایه گذاری بگیرند و
اینکه کسب وکاری را به دقت انتخاب کنند ،اما نکته
خوب این است که وقتی ارزش پول پایین می اید
و هنوز بازار و حقوق ها به حد الزم نرسیده ،فرصت
خوبی برای سرمایه گذاری اســت چون با همان
هزینه قبلی ،می توان ســرمایه گذاری کرد؛ یعنی
به خاطر کاهش ارزش پول ،زمان مناســبی برای
اوردن سرمایه به بخش انالین و استارتاپ هاست،
چون حقوق ها هنوز با تورم یکی نشده و این فرصت
خوبی برای سرمایه گذاری است.
اگر به نیاز اصلی پاســخ ندهید ،تحت فشار
قرار می گیرید
قدرت خرید ادم ها کم شــده و وقتــی خدمات و
محصوالت اســتارتاپ ها از نیازهای اصلی نباشد،
تحت فشــار قرار می گیرند و باید خالقانه به سراغ
راهکار بروند .افزایش قیمت هم کار پرریســکی
است .بنابراین اســتارتاپ ها باید به گردش مالی
شرکت شان توجه ویژه داشــته باشند و هزینه ها
را به درســتی مدیریــت کننــد .مدیریت خیلی
دقیق هزینه و میــزان درامد و برقــراری تعادل
در هزینه کردهــا از مهم تریــن نکاتی اســت که
اســتارتاپ ها باید برای ســال بعد در نظر داشته
باشــند .دالیل کناررفتن بعضی از استارتاپ ها،
متعدد اســت ،اما یکی از مهم ترین دالیل این بود
که فروش را بلد نیســتند .منابع با تبلیغات هدر
می رود و به جایی می رسید که پول تمام می شود اما
درامدی ایجاد نشده است .ارزان فروختن خدمات و
عدم مدیریت حسابداری و گردش مالی هم موجب
شکست می شود .همچنین بعضی از استارتاپ ها
در شرایط رکود ،فروش اختصاصی خدمات شان
سخت تر می شود.
اقتصاد با سیاست گره خورده است
البته این نکته را هم نباید نادیده گرفت که تا حدو د
زیادی بازار و اقتصاد به سیاست گره خورده و برای
حل این موضوع باید چالش های سیاســی را حل
کنیم تا بتوانیم اقتصادمان را مدیریت کنیم .برای
ماندن در این بازار بایــد هزینه ها را مدیریت کرد.
شاید انتظار رشد در سال ،98انتظار زیادی باشد و
بنابراین باید به دنبال راهکارهایی باشیم که زنده
بمانیم و جلو برویم تا اینکه بخواهیم ریسک زیادی
بکنیم و حیات مان را به خطر بیندازیم .بنابراین در
استخدام نیروها باید دقت کرد .من خوشبین هستم
که مسائل سیاسی را حل کنیم و این اتفاق می افتد
و فکر می کنم ســال ،98سال بهتری خواهد بود.
شاید برای طی کردن سال ،98باید همکاری های
بیشتری بین استارتاپ ها صورت بگیرد.
کم شدن ارزش پول ،چالش هایی را ایجاد کرده اما
فرصت هایی را هم پیش روی ما قرار داده اســت.
مثال ســرویس هایی که کســب وکارهای ایرانی
ارائه می کنند ،در کشــورهای دیگر کامال رقابتی
است؛ یعنی می توان سرویسی را در کشور دیگری
ارائه داد و این یک مزیت رقابتی بزرگ اســت که
به جذب مشــتری هم کمک می کنــد .صادرات
خدمات بنابراین خیلی نکته مثبتی اســت .البته
تحریم ها وجود دارد اما می شود راه هایی پیدا کرد.
شرایط بهتر می شود و در همیشه روی یک پاشنه
نمی چرخــد .انهایی که در بــازار باقی می مانند،
بــازار جذابی را پیش رو خواهند داشــت .انهایی
که می مانند ،پوست کلفت می شوند و راهکارهای
زیادی را یاد می گیرند .بنابراین انها به ماندگاری
زیادی خواهند داشت.
تا االن بوت استرپ کرده ایم
ما در کاموا تا االن با بوت استرپ جلو امده ایم .البته
در ابتدا رقم پایینی جذب سرمایه داشتیم و بعد از
ان نداشتیم .بوت اســترپ سخت است و همیشه
خطر از بین رفتن باالی سر چنین کسب وکارهایی
است اما روش خوبی است چون صاحب کسب وکار
می فهمد که با منابع کم ،خالقیت داشــته باشد
و از پارتنرشــیپ و ســایر روش ها برای پیشبرد
کسب وکارش اســتفاده کند .شرایط بوت استرپ
ادم ها را مجبور می کند که فروش را یاد بگیرند.
نیروی انسانی گران شده و اگر تورم به حقوق برسد،
در ان صورت ،جذب نیروی کار ســخت می شود.
بنابراین من فکر می کنم که باید براساس نیاز نیروی
انسانی اســتخدام کنیم .وقتی زیر فشار نباشید،
چرا باید نیروی اضافه اســتخدام کنید؟ اینکه هر
کســب وکاری در بدو راه اندازی بــه اضافه کردن
نیروها فکر می کند ،اشــتباه است .برای کم کردن
هزینه ها باید از دفترهای کار اشــتراکی استفاده
کنیم .فیگور و غرورهای کاذب را باید کنار بگذاریم
چون مهم این است که کسب وکار زنده بماند.
سال بعد اوضاع بهتر می شود
برداشــت من این است که سال بعد اوضاع بهتری
خواهیم داشــت ،چون هر چقدر که توانسته ایم
سقوط کرده ایم و از این بابت تنها چاره ،باالرفتن
اســت .من امیدوارم که وضعیت سیاســی کشور
بهتر شــود تا بازارها و اقتصاد هم بهتر شود .باید
حواسمان به استراتژی کسب وکارمان در بلندمدت
باشد ،چون کسب وکارهای اقتصادی از زمینه های
سیاسی متاثر هستند.
ضمن اینکه مــا کارافرینان 70درصد بدن مان از
امید و چاره ای جــز جلورفتن نداریم .پس جایی
برای غــرزدن و ناله کردن باقــی نمی ماند .باید
حرکت کرد و به جلو رفت .به عنوان کسی که در
خارج از ایران استارتاپ داشته ،باید بگویم که ان
طرف اب مدینه فاضله نیست و انجا هزینه های
بسیار زیادی دارد.
همچنین فرهنگ حمایــت از فرزندان و خانواده
در ایران وجود دارد که در روزهای سخت می توان
رویش حساب کرد .بنابراین ایران بهترین جا برای
کارافرینی است .بازار بکر است البته سختی هایی
دارد که خیلی ها بــه ان ورود نمی کنند و رقابت
شــدیدی در ان وجود ندارد .بنابراین خودمان
می توانیم کسب وکارهای خوبی راه اندازی کنیم.
برای راه اندازی استارتاپ ،بهترین جا ایران است.
در کشورهای دیگر راه اندازی استارتاپ به اسانی
ایران نیست.
،98سال صادرات باید باشد
سال ،98سال صادرات باید باشد و ما باید به بازار
کشورهای دیگر ورود کنیم .نه بازار امریکا و کانادا
و اروپا ،بلکه باید به بازارهای کشورهای اطراف مان
وارد شــویم .مثال پاکســتان ،هند ،چین و ...با ما
مشکل سیاسی ندارند و ما می توانیم خدمات مان
را به انجا صادر کنیــم و درامدزایی کنیم .حتی
جذب تعداد کمی مشــتری از ان کشــورها ،به
لحاظ ریالی قابل توجه است .کار سختی است ،اما
چاره ای نداریم و باید به این جنبه از کار فکر کنیم.
سال ،98ســال پارتنرشــیپ هم اســت .باید
کمپین های مشترک برگزار کنیم و سالی نیست
که به بزرگی کسب وکارت نگاه کنی و با دیگران
کار نکنــی و بگویی من بزرگ تــرم .اگر به عنوان
یک استارتاپ به کسی کمک نکنی ،نمی توانی از
دیگران هم انتظار کمک داشته باشید .به نظر من
ســال 98باید سال صادرات ،کمک به همدیگر و
کنار هم قرارگرفتن باشد.
ارزش ایجاد کنید و سرمایه بگیرید
به طور کلی جذب ســرمایه فرایند سختی
است ،اما اگر کسب وکاری ارزشی ایجاد کند
و این ارزش را به خوبی به سرمایه گذار نشان
دهد ،می تواند امیدوار باشــد .وقتی شرایط
سخت باشد ،ســرمایه گذار هم دوست دارد
که سرمایه اش را به جایی بیاورد که انگیزه
کارکردن وجود داشته باشد .اگر تیمی بتواند
ارزش ایجاد کند ،می تواند به جذب سرمایه
امیدوار باشد.
چه در ســال های گذشــته و چه در سال
پیش رو ،نیــروی انســانی متخصص یک
چالش جدی برای کســب وکارهای ایرانی
است ،اما یک نکته هم وجود دارد و ان این
است که وقتی سختی ها زیاد می شود ،عیار
همه چیز خیلی بهتر مشــخص می شــود.
این چالش هــا ،فرصت هایــی را هم ایجاد
می کنــد .کســب وکارها به دنبــال ارزش
واقعی و شناســایی ارزش واقعی هستند و
یاد می گیرند که چه ارزشی ایجاد کنند که
مشتری در همین شرایط سخت هم به انها
کمک کند.
تصویر خوشــایند من از ســال ،98حضور
کســب وکارها در بازارهــای بین المللی و
یادگرفتن شیوه حضور در این بازارهاست.
به نظر من این محدودیت ها و این فشــارها
می تواند به موفقیت کسب وکارهای ایرانی
کمک کند ،چون احتماال تجارب بیشتری
کســب می کننــد و تجربــه از مهم ترین
ابزارهای موفقیت است.
حمیدرضا احمدی ،هم بنیانگذار ایوند:
علی حاجی محمدی ،بنیانگذار همیاروردپرس:
حمیدرضا احمدی در ســال 97نه تنها سختی های
کم شدن مشــتریان و فضای کلی اقتصاد ایران را به
جان خرید ،بلکه هم بنیانگذارش هم در این ســال
ترکش کرد ،اتفاق دیگر اینکه دزد به دفترشان زد و
مجبور شد در این شرایط دفتر را عوض کند ،می گوید
حسابدارش متقلب از اب درامد و از این نظر هم ضرر
کرد .حاال این سختی ها را بگذارید کنار شرایط سخت
اقتصادی که در این ســال همگی دیدیم و شاهدش
بودیم .حمیدرضا می گوید با وجود این ســختی ها،
درس های زیادی گرفتیم .اینکه ما شرکت های نوپا
هم باید وســواس های الزم در استخدام مستخدم،
حسابدار و ...را داشته باشیم و باید به چنین مسائلی
اهمیت بدهیم .با وجود همه این مسائل ،حمیدرضا
اهداف زیادی برای سال بعد دارد و می گوید سال ،98
برایایوندسالهیجان انگیزیخواهدبود.گفت وگوی
ما با هم بنیانگذار ایوند را از دســت ندهید که نکات
اموزنده زیادی برای تان دارد.
اگر بخواهیــم به جوانــان موفق اکوسیســتم
اســتارتاپی ایــران اشــاره کنیم ،بایــد از علی
حاجی محمــدی اســم ببریــم؛ جوانــی کــه
کســب وکارش در ســالی که برای همه سخت
بوده ،رشد کرد و چند بخشش به کسب وکارهایی
مجزا و مســتقل تبدیــل شــده اند .االن نه تنها
همیاروردپــرس برای خودش اســم و رســمی
دارد ،بلکه ژاکت هم یــال و کوپالی به هم زده و
علی برنامه های بزرگی برایــش دارد .اما علی در
ســال ســخت 97چه کرده و برای سال 98چه
برنامه هایی دارد .در گفت وگو با «شــنبه» به این
سواالت پاسخ داده که در ادامه می خوانید.
،98سال استارتاپ های
مدیوم سایز است
شنیده بودم که سال ،97سال سختی برایت
بوده و البته این ســختی ها برای خیلی ها بود .با
جزئیات بیشــتری بگو که سختی های 97برای
ایوند چه بود؟
سال 97از دو جنبه برای ما سال سختی بود؛ اول اینکه
هم بنیانگذارم از ما جدا شد و این امر طبیعتا تبعاتی
را در پی داشت ،چراکه به هرحال سیستم مدیریتی
ما نصف شد ،دیگر اینکه مشکالت درون سازمانی نیز
پیش امد که باعث جابه جایی ما از دفتر اول مان شد،
به طوری که حتی مجبور شدیم تا پیداکردن افیس
دوم ،مدتی هم در کارخانه نواوری مســتقر شویم.
داستان هم از این قرار بود که یکی از نیروهای خدماتی
که به شــرکت می امد با یکی از بچه های مجموعه
مشکل پیدا کرد و زد و خوردی ایجاد شد و در نهایت
نیز بعد از فرار دستگیر هم نشد! بنابراین ،این ما بودیم
که باید از دفتر کارمان فرار می کردیم!
پس حسابی اوضاع سختی داشتید؟
به طور خالصــه باید بگویم که ایــن اتفاق به نوعی
به همه مجموعه شــوک وارد کــرد .در ضمن یکی
از مشــکالت دیگری که در ســال جاری پشت سر
مردم دیگر پول شان را در
تبلیغاتقمارنمی کنند
گذاشتیم ،این بود که متوجه خیانت حسابدار شدیم
که به نوعی در امانــت ،خیانت می کرد .عالوه بر این
دو مشکل ،یک حسابرسی را نیز پشت سر گذاشتیم.
در حقیقت حسابرسی خودمان بود که حدود 2ماه
کامل درگیر ان بودیم ،خالصه اینکه سال 97از همه
جهات ،سال ســختی برای ما بود .از نظر کسب وکار
هم متاسفانه ،نرخ رشــد ما کاهش یافت و مثال اگر
200درصد بود ،به 150درصد رسید.
از جمله اتفاقات خوبی که در اواخر سال 97برای
ما رخ داد ،این بود که از ســوی ادونچر و صندوق
بهمن ،سرمایه جذب کردیم که البته مبلغ چندان
زیادی نبود .به طور کلی با همه اتفاقات سختی که
پشت سر گذاشتیم ،سال 97از این نظر هم برای ما
خوب بود که در این سال ،ایوند روی پای خودش
ایستاد .ســرمایه در بهمن ماه به ما رسید و این در
حالی است که واقعا می توانستیم امسال را بدون ان
سرمایه هم به اتمام برسانیم و این یعنی ما توانستیم
روی پای خودمان بایســتیم و بعد از 3سال تالش
بتوانیم درامد خود را درســت کنیم ،به طوری که
دیگر بقای ما مستلزم حضور سرمایه گذار نباشد.
در حــال حاضر نیز برنامه هایی را برای ســال 98
داریم مبنی بر اینکــه وارد جریان های درامدی
بیشتری شــویم و چیزهای دیگری را نیز امتحان
کنیــم کــه از این نظر ،ســال 98برای ما ســال
هیجان انگیــزی خواهد بود .امید من این اســت
که ســال 97برای ما به یک درس تبدیل شــده
باشد؛ درســی که ما را به سوی نکاتی که لزوما هم
استارتاپی نیستند ،متوجه کند.
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
تو در ســال 97چند بخش از کسب وکارت
را جدا کردی و برای شــان دفترهای مستقل
هم گرفتی؛ در واقع اوایل سال این تغییرات
را دادی؛ در ادامــه رونــد کار به چه صورت
پیش رفت؟
اگر اوایل ســال این کار را نمی کــردم و دفاتر را
اجاره نمی کردم ،قطعا در میانه سال و در ماه های
پایانی توان مالی این کار را نداشتم چون هزینه ها
چند برابر شد ،اما ما با یک زمان سنجی و سرعت
عمل ،این موفقیت را به دســت اوردیم .در واقع
دست دست نکردیم و سریع برای گرفتن دفترها
اقدام کردیم.
بودنــد افرادی که می گفتنــد علی را تب
هلدینــگ داری گرفتــه و بخش هایــی از
کسب وکارش را جداکرده صرفه به این دلیل
که در ظاهر صاحب چند کســب وکار باشد.
جوابت به این شائبه ها چیست؟
شــاید کســی فکر کند کــه مــن بخش های
کســب وکارم را تنها به این دلیل جدا می کردم
که به ظاهر شــرکت بزرگی با چند کســب وکار
ایجاد کنم ،اما در واقع حقیقت چیز دیگری بود.
من هر بخشی را که جدا کردم ،نتیجه مثبتش را
هم گرفتم.
مثال ژاکت با جداشدن و جدی ترشدن ،توانست در
سال سخت ،97جذب سرمایه داشته باشد و االن
کســب وکاری با اینده روشن و امیدبخش است.
حتی نگاه جدی به بازار جهانی دارد و من در حال
انجام اقدامات الزم برای این کار هستم.
در ادامه شــرایط سخت شــد و احتماال
شیوه هایی برای مدیریت تیمت در نظر گرفتی؛
از این شیوه های مدیریتی برای مان بگو.
تقریبا اواسط ســال بود که تصمیم گرفتم کمی
خودم را از تیم جدا کنم و به نوعی فاصله گذاری
کنم ،اما با سخت شدن اوضاع متوجه شدم که االن
تیمم برای دوام اوری و حفظ روحیه ،بیشــترین
نیاز را به من دارد .بنابراین ســعی کردم به تیمم
نزدیک تر بشــوم و خودم را از انهــا جدا نکردم،
بنابراین قرارهای مالقات و جلسات روحیه بخشی
برای تیم برپا کــردم .به اعضای تیم هلدینگ که
تا 42نفر هســتند ،گفتم که کنارشان هستم و
می دانم که انها هم کنــارم خواهند ماند ،چون
اعتقــاد دارم که حفظ تیم و حفــظ روحیه تیم،
مهم ترین رکن موفقیت است.
باید به تیم این روحیه را تزریق می کردم که نباید
جا زد و نباید ترســید .ما جوانان ایرانی نباید به
دنبال راهی برای رفتن از ایران باشیم.
باید راه های مانــدگاری و روش های موفقیت را
پیدا کنیم .مــن حاضرم به همه قول بدهم که در
ایران بهترین روش هــا برای پول دراوردن وجود
دارد .بهترین فرصت ها پیش ماســت و تنها باید
نیازهای مردم را در این شرایط بسنجیم و براساس
انها عمل کنیم.
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
ویژه نوروز
S p e c i a l
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
11
n
m
ستون
u
l
o
C
محمدرضا محسنی ،موسس
مجموعه پیک برتر:
یاد بگیریم که پشت
هم بایستیم
امید ،همه دارایی ماست
سخت است که در راس یک مجموعه با چندین
کسب وکار قرار داشته باشی ،طوفان را تجربه
کنی ،اما به جای اینکه بگویی دیگر تمام شد و
چار ه ای نیست ،سرت را باال بگیری ،گیوه هایت
را برکشی و به میان تیمت بیایی و بگویی :خب!
داستان همین اســت که هست .حاال باید چه
کنیم؟! و از همــه بخواهی که به راه حل ها فکر
کنند .وقتی مدیر و رهبر یک کسب وکار باشی،
نخستین کسی که باید امیدش چندبرابر شود،
تویی .محمدرضا محســنی که در راس یک
مجموعه قرار دارد ،می گوید هر چند در سال
97همگی غافلگیر شدیم ،درامدمان کم شد
و هزار مسئله دیگر اما در دل این بحران ها هم
فرصت هایی برای رشــد و برای پایداری پیدا
کردیم .محســنی می گوید در ســال 98باید
همگی ما یعنی همه اجزای اکوسیســتم هر
چه بیشتر در کنار همدیگر باشیم و مشکالت
دیگران را مسائل خودمان بدانیم .باید پشت هم
باشــیم و از همدیگر حمایت کنیم .شاید این
اخرین سنگر باشد؛ بنابراین باید با همه توان از
ان حفاظت بکنیم چون هنوز امیدهای زیادی
برای کارکردن و تالش کردن وجود دارد.
مجید دهبیدی پور ،رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی شریف
گفتگوی نوروزی
«وقتی بــه کل اکوسیســتم ،علی الخصوص
اســتارتاپ ها نگاه کنیم ،می بینیم که ســال
خیلی ســختی بود و تاثیرات خــود را در این
سسیتم به جا گذاشت ،اما من فکر می کنم این
ســختی ها ،اتفاقاتی را هم رقم زدند ،اول اینکه
به واقعی ترشدن فضا کمک کردند ،به هرحال هر
چیزی که شکل می گیرد ،ممکن است به ایجاد
حباب هایی هم منجر بشود ،به همین دلیل من
فکر می کنم سختی و گرفتگی ایجاد شده ،این
مسائل را تعدیل کرده و لذا می شود گفت که یکی
ازاثراتمثبتاینشرایط،کمکبهواقعی ترشدن
فضا بوده است ».این جمالت بخشی از حرف های
مجید دهبیدی پور بود که در ادامه گفت وگوی
مفصل «شنبه» با او را می خوانید.
نظرات مختلفی در مورد ســالی که گذشت و
سختی هایش وجود دارد .شما هم معتقد هستید
کهاینسختی هابهواقعی ترشدنفضاکمککرده
است؛ واقعی ترشدن فضا به چه معناست؟ و چه
کسب وکارهایی با چه ویژگی هایی کنار رفتند؟
اجازه دهید بــا یک مثال توضیــح بدهم ،مثال من
اســتارتاپی دارم که در ســال 96ادعــا می کردم a
ارزش دارد ،اما وقتی این جریان به سمت پایداری و
کمتر شدن برود ،طبیعتا ممکن است که ان aحباب
داشته باشد و در فضایی که میزان سرمایه کمتر بوده و
سرمایه هادقیق ترشده اند،ممکناست توهموحبابی
که در این aوجود داشــت ،تعدیل شود .بنابراین در
کنار اینکه ممکن اســت بعضی اســتارتاپ ها نابود
بشــوند ،ولی این اثر مثبت را هم می توانیم در نظر
بگیریم که حباب ها از بین می روند.
وقتی می گوییم شرایط سخت ،چه چیزهایی
سخت است؟ ایا عدم امادگی استارتاپ ها برای
اینشرایطوخوابیدندرحباب،باعث اسیب انها
شد یا اینکه مسائل دیگری نیز دخیل بوده است؟
به هرحال وقتی شرایط اقتصادی تغییر کرده و سخت
شود ،روی کسب وکارهای واقعی هم تاثیر می گذارد.
در حال حاضر ما استارتاپ های واقعی را می بینیم که
کار می کنند ،ولی سال سختی را از سر گذرانده اند.
مثال تامینی را باید انجام می دادند که هزینه دالری
داشته و به همین دلیل نیز یک هزینه خیلی زیاد را
برای پیشبرد امور جاری متحمل شدند.
در اینجا ممکن اســت این ســوال پیــش بیاید که
استارتاپی داخل کشــور کار می کند چه مشکالت
بیرونی می تواند داشته باشد! شــما بهتر می دانید
که استارتاپ هایی که بخش فنی دارند ،باید بعضی
از نیازهای خود را از بیــرون تامین کنن د و از طرفی
هم نمی توانند هزینه یک نیروی انسانی متخصص و
توانمند را که پیشنهادهای کاری جذابی در خارج از
کشور دارد ،با عددهای محدودتر تقبل کنند .بنابراین
بسیاری از کسب وکارهای واقعی با مشکالت جدی
روبه رو شدند.
از طرف دیگر ،در زمینه ســرمایه و ان خوش بینی
که نســبت به ان وجود داشــت نیز رکودهایی به
وجود امد ،طبیعتا وقتی گرفتگی ایجاد شود ،میزان
سرمایه نیز کمتر شده و روی امیدواری استارتاپ ها
و کسانی که می خواستند در این فضا حرکت کنند،
تاثیر می گذارد .بنابراین این نکته هم می تواند نمود
دومی باشد از تاثیرات سختی های سال 97بر روند
استارتاپی .به هرحال مصادیق سختی زیاد هستند،
اما یک دسته بندی کلی را می شود در دو عنوان ارائه
داد؛ یکی تاثیری که بر کسب وکار عادی استارتاپ ها
گذاشته و دیگر اینکه در روند حجم سرمایه گذاری
بیشتر نیز تاثیر گذاشت.
اقای دکتر ،شما چندین بار بین صحبت های تان
بهاستارتاپواقعیاشارهکردید،استارتاپواقعی
چیست؟ ایا در مقابل ان ،استارتاپ غیرواقعی
داریم؟
واژه استارتاپ واقعی شاید واژه درستی نباشد ،چون
استارتاپ اگر استارتاپ باشــد ،حتما واقعی است.
به عنوان مثال ،ممکن است من تیم و ایده مشخصی
داشته باشم ،ولی یک چیز در ذهن من با ابعاد و ارزش
و اینده خــود وجود دارد و یک چیز هم در عالم واقع
هست! و به نظر من این دو ممکن است گاهی از هم
فاصله داشته باشــند .وقتی شرایط سخت می شود،
کســانی که مقاوم و امیدوار بوده ،به کار خود ایمان
داشته و یقین دارند که حتما به نتیجه می رسند ،صبر
و تحمل بیشتری داشته و می توانند شرایط سخت
را تحمل کنند؛ ولی اگر فردی روی هر کدام از اینها
مسئله داشته باشد ،یعنی به کارش ایمان و یقین الزم
را نداشــته ،خودش را تجهیز نکرده و چشم اندازش
محدود باشد ،همه این عوامل منفی در نهایت باعث
برکناری او خواهد شد.
پس می توانیم از این منظر به موضوع نگاه کنیم که
کسانی که نسبت به کسب وکار و ایده خود اطمینان
کامل دارند و خود را برای رســیدن به نتیجه ،مجهز
کرده اند و در مقابل سختی های این مسیر ،هیچ گاه
تسلیم نشده و همیشه به قله نگاه کرد ه و چندان به
ان پســتی و بلندی های مسیر توجه نکردند ،موفق
خواهند بود .به عقیده من ،امسال ،تیم ها و افرادی را
داشتیم که یا قله نداشتند یا قل ه را فراموش کرده بودند
و در این فراز و نشیب ،تسلیم شدند.
چه کنیم که سال 98را با یک امید واقعی شروع
کنیم و واقعیت ها را ببینیم؟
امید با خوش بینی متفاوت است! اگرچه هر دو کلمات
مثبتی هستند .وقتی روندها و ترندها را بررسی کنیم
متوجه می شــویم که در هر شرایطی و همیشه باید
امیدوار بود ،امید من بشخصه ،نسبت به 6ماه پیش یا
یک سال و دو سال پیش کمتر نشده است ،از طرفی
نسبت به فضا امیدوارم و از طرف دیگر کامال قبول دارم
که باید واقعیت ها را دید .اما چرا باید امیدوار بود؟ شاید
بتوان سه پاسخ را برای این سوال مهم ارائه داد:
نکتهاول این است که ما در همین شرایط نیز الحمدهلل
استارتاپ موفقکمنداریم ،تیم هاییکهعلی رغمهمه
سختی ها چرخ شــان می چرخد و کسب وکارشان
وجود دارد و نیروی انسانی خود را دارند ،به طوری که
وقتی به این مجموعه ها می رویم ،به طور کامال واقعی
انرژی و نشاط می گیریم ،لذا نمونه های بسیار زیادی
را می توانیم ذکر کنیم که در همین شرایط کارشان را
پیش می برند .از این نظر ،یک دلیل برای امیدواربودن،
پایداری استارتاپ هایی است که شدیدا کار می کنند و
با امیدواری و خوش بینی به جلو می روند.
نکتهدوممربوطبهتاریخچنینتجربیاتیاست،وقتی
تجربیات دنیا را نگاه می کنیم ،می بینیم در زمان های
خاصی مشکالت و گرفتاری هایی ایجاد شده و بعد با
گذرزمانحلشده اند؛یعنیاینطورنیستکهمشکلی
بیاید و بخواهد بیست سال ،پنج سال یا ده سال پایدار
بماند ،بلکه با گذشت زمان ،گشایش اتفاق می افتد.
اگر تجربیات اکثر شرکت های دنیا و روندهای توسعه
فناروی را نگاه کنیم ،متوجه می شویم که بعد از هر
عسری ،یک یسر ایجاد شده است.
در حقیقت همیشه باید این یاداوری تاریخی
را داشته باشیم.
بله! همیشــه مشــکالت پیش امدند و از انها عبور
کردیــم .برداشــت من این اســت که بعــد از این
گرفتگی ها و عسرها ،گشایش و یسر بوده و این روند
تاریخی در اینده هم تفاوتی نخواهد داشت و حتما
به سمت گشایش خواهد رفت .نکته سومی هم که
وجود دارد و ما حتما باید به ان توجه کنیم ،این است
که حوزه های جدیدی به روی ما گشــوده شده اند.
اگر به چهار یا پنج سال اخیر در حوزه استارتاپ های
موفق های نگاه کنیم ،شاید بیشتر در حوزه فناوری
اطالعات و خدمات بوده باشــند ،اما تصور من این
است که وقتی شرایط سخت می شود ،افراد ،فکرهای
واقعی تری داشته ،بیشتر تالش می کنند تا خود را
مقاوم تر کرده و به دنبال نواوری هستند؛ لذا به عقیده
بنده احتماال طی دو سال اینده حوزه های جدیدی
به روی این اکوسیستم باز می شود؛ حوزه هایی که
دغدغه ها و نیازهای جدی مردم هستند.
به نظر شما چه حوزه هایی این شانس را دارند؟
فکر می کنم حوزه سالمت با همه بزرگی که دارد،
از ان مسائلی باشد که راه به سمت ان باز می شود،
همینطور مواردی که در حیطه محیط زیست قرار
می گیرند مثل اب ،انرژی ،الودگی هوا و ...نیز در این
دسته قرار خواهند گرفت .بنابراین به این سه دلیلی
که عرض کردم ،یعنی گشایش حوزه های جدید،
تجربه روند تاریخی که همیشه بوده و ما نظاره گر
بودیم و همچنین شواهدی که می توانیم به انها نگاه
کنیم ،جای امیدواری وجود دارد؛ امیدواری هایی
که دلخوش کنک هم نیســتند و به صورت واقعی
وجود دارند.
شما در راس یک مرکز خیلی مهم قرار دارید،
به نظر شــما از چه کســی باید انتظار داشته
باشــیم که بچه های نخبه ایرانــی را از حوزه
فروش خدمات که اشباع شده است ،به سمت
حوزه هایی که خالی مانــده و به انها توجهی
نشده ،بکشاند؟
برای این پاسخ می توانیم سه الیه را در نظر بگیریم؛
یکالیهمربوطبهامثالمامی شود،یعنیکسانیکه
در پارک ها و دانشگاه ها فعالیت می کنند ،الیه دیگر
نهادهایحامیوتوسعه دهندهمثلشتاب دهنده ها،
وی ســی ها و سرمایه گذارها را شــامل شده و الیه
سوم نیز به سیاســتگذارها و نهادهای حاکمیتی
مربوط است.
تصور من این اســت که خط مقدم این سه الیه ما
هســتیم ،یعنی اگر به برخی حوزه ها توجه جدی
نمی شود ،به دلیل کم کاری من و امثال من است و
ما باید در دانشگاه ها و نهادهایی که تجمیع نیروهای
دانشی و فناوری است ،این نکته را گوشزد کرده و با
نشان دادن نمونه های موفق ثابت کنیم که در همه
حوزه ها می توان اســتارتاپ راه اندازی کرد نه فقط
در یک زمینه خاص! در الیه دوم که شتاب دهنده ها
هســتند ،این اتفاق احتماال رخ خواهــد داد ،زیرا
شتاب دهنده ها ،شرکت های خصوصی هستند که
دنبال انتفاع بوده و باید سود کسب کنند و بنابراین
در صورت اشباع حوزه های قبلی ،طبیعی است که
به این سمت خواهند رفت .برداشت من این است
که این اتفاق به صورت طبیعی رخ خواهد داد ،زیرا
شتاب دهنده ها نهادهای اسمارت ما بوده و در این
زمینه رو به جلو حرکت خواهند کرد.
نهادهای حاکمیتی نیز به عنوان الیه ســوم ،باید
انگیزه ها و جذابیت ها را ایجــاد کرده و تا حدودی
ریســک ابتدایی این حوزه های جدید را پوشش
دهند .این اتفاق نیز در حال شــکل گیری است و
نهادهای مختلفــی از جمله معاونت علمی وزارت
علــوم ،جذابیت هایی را برای ســال اینده در نظر
گرفته است که همه افراد ،چه شتاب دهنده ها و چه
استارتاپ ها ،بخواهند در این فضا حضور پیدا کنند.
خالصه کالم اینکه این رسالت ،باری نیست که یک
نفر به تنهایی به دوش بکشد ،بلکه باید مشارکتی بوده
و من نیز بیشترین سهم را برای دانشگاه ها و کسانی
که با نیروهای دانشجو ارتباط دارند ،در نظر می گیرم؛
ف خود
از طرفی ،شتاب دهنده ها این روند را جزو وظای
دانسته و ان را طی خواهند کرد؛ نهادهای حاکمیتی
نیز باید انگیزه ورود شتاب دهنده ها و سرمایه گذارها
را شــکل دهند تا افرادی که وارد این فضا می شوند،
حداقل در گام های ابتدایی متضرر نشوند.
در نهایت نیز باید توجه کنیم که متوســط امید این
فضا ،از متوســط امید جامعه بیشتر اســت! و این
مهم ترین امتیازی اســت که ما داریم و باید ان را به
عنوان مهم ترین دارایی ارزشــمندمان حفظ کنیم.
متوسط امید در اکوسیستم کارافرینی و استارتاپی
باال ست و این دارایی ماست که باید به ان تکیه کرده
و ان شاءاهلل پیش برویم.
جناب محسنی ،شــما یک هلدینگ را
اداره می کنید و طبیعتا باید ســختی های
چندبرابــری را تجربه کرده باشــید؛ از
تجارب تاندرسالیکهگذشتبهخوانندگان
«شنبه»بگویید.
همیشه
مشکالتپیش
امدندوازانها
عبورکردیم.
برداشتمناین
استکهبعداز
اینگرفتگی ها
وعسرها،
گشایشو
یسربودهواین
روندتاریخی
درایندههم
تفاوتینخواهد
داشتوحتمابه
سمتگشایش
خواهدرفت
حمیدرضا اعتدال مهر ،رئیس هیات مدیره انجمن صنفی کسب وکارهای اینترنتی:
سیاستریاضتیدراکوسیستمجوابگوست
حمیدرضا اعتدال مهر ،رئیس هیات مدیره انجمن صنفی
بو کارهای اینترنتی است و صحبت های جذابی در
کس
رابطه با جمع بندی اکوسیستم استارتاپی در سال ۹۷و
بو کارهای نوپایی که
راهنمایی های ویژه ای برای کســ
قصد ورود به اکوسیستم استارتاپی دارند ،دارد .اعتدال مهر
معتقد است سیاست ریاضتی در سال ۹۷پاسخگو بود و به
نظرش تا یکی دو سال اینده این سیاست بهترین نتیجه
را در اکوسیستم استارتاپی دارد .صحبت های اعتدال مهر
«شنبه» را در ادامه می خوانید.
ســال 97برای اکوسیســتم چگونه سالی بود؟
اســتارتاپ ها چه روزگاری را در این سال پشت سر
گذاشتند؟
متاســفانه فضای مایوس کنند ه و خطرناکی در فضای
اکوسیســتم حکمفرما بود .همین فضای تنگ و سخت
بو کارهای انالین را گرفت .به اعتقاد
دامن خیلی از کس
من کســانی که توانستند از سال 97به سالمت بگذرند،
باید شکرانه بدهند.
سختی ها و فرصت های این سال چه بود؟ به نظر شما
بو کارهای موفق برای
مهم ترین راهکارهایی که کس
ماندگاری در این بازار پیش گرفتند ،چه بود؟
متاسفانه نمی شــود از فرصت باال رفتن «قیمت ارز» با
عنوان فرصتی قابل احترام نام برد .بیشتر می توان عنوان
فرصتی مقطعی و زودگذر برای کسانی که دنبال موفقیت
زودگذرند ،بر ان گذاشت .تشدید تحریم ها و شرایط بد
بو کارها را از پای در اورد .اغلب
اقتصادی خیلی از کســ
کسانی در بازار ماندند و توانستند دوام بیاورند که رویه ای
با اصول حجم تراکنــش کم ،جمعیت کم ،هزینه کم در
پیش گرفتند .سیاست ریاضتی در ۹۷جوابگو بود و شاید
تا یکی دو سال اینده هم همین سیاست بهترین نتیجه
بو کاری به فکر ماندگاری است
را داشته باشــد .اگر کس
باید بنا بر همین سیاست و با اکتفا به حداقل ها سرپا بماند.
مهم ترین دالیل کنار رفتن بعضی از استارتاپ ها
در سال ،97ناشی از ســختی های این سال بود یا
عدم مجهزبودن به دانش مدیریت کســب وکار در
زمان بحران؟
مخاطب استارتاپی ما از قشــر جوان تشکیل شده و این
بی انصافی است از انها انتظار تســلط به تمام تجارب را
داشته باشی م و انگشت اتهام مان را به عنوان عدم تجهیز به
دانش مدیریتی به سمت شان گرفته و متهم شان کنیم.
در هر کشوری در هر قرنی چنین مشکالتی پیش امده و
بحران هایی وجود داشته است .در این میان نکته واحد یا
قانون خاصی وجود ندارند که بگوییم اگر استارتاپی از این
نکته فاکتور نمی گرفت یا در انجامش تعلل نمی کرد ،این
اتفاق نمی افتاد .شرایط ،شرایط پیچیده و دشواری بود.
نباید عنوان عدم تجهیز به دانش یا هر عنوانی را اپیدمی
کرده و تعمیم بدهیم به تمام استارتاپ ها .به اعتقاد من
مسئولیت این موضوع بر عهده حاکمیت است و مسئوالن
باید ان را بپذیرند.
سال 98در راه اســت .می گویند سالی به مراتب
ســخت تر از ســال 97خواهد بود .به نظر شما چه
راهکارهایی برای ماندگاری در بازار وجود دارد؟
هرچه که بگوییم روایتی بر اساس حدس و گمانه زنی است
بو کارها باید
و کسی از اینده خبر ندارد .به اعتقاد من کس
به صورت مداوم تراز مالی بازارشــان را ارزیابی کنند .اگر
از منابع هزینه می کنند ،باید در تصمیم ادامه راهشــان
تجدید نظر کنند یا حداقل بــه صورت مقطعی تعطیل
کنند تا منابع شــان را از دســت نداده و اینده شان را به
خطر نیندازند.
ما بدون اینکه بخواهیم امید واهی به جوانان ایرانی
بدهیم ،می خواهیم روی داشتن امید برای اغاز سال
نو تاکید کنیم .می خواهیم شما به نکاتی اشاره کنید
که می تواند منشــا امیدبخشی باشد .اینکه چگونه
می توان در چنین شرایطی استارتاپ راه اندازی کرد؟
در موضوعاتی از این دست ،امید یا ناامیدی مطرح نیست.
با استناد به واقعیات موجود ،بازار دچار تالطم است .توجه
به نیاز مردم و با توجه به این نکته که در وانفسای شرایط
اقتصادی موجود محصوالت خارجی کارامدی چندانی
ندارند ،اســتارتاپ ها باید به فکر مدیریت بحران باشند.
همیشه نه تنها در ایران که در کل دنیا در شرایط مدیریت
بحران برند ها و محصوالت جدید وارد میدان می شوند.
سطح توقع مردم در این شرایط پایین است .استارتاپ ها
باید با زاویه دیدی اســتثنایی به این فرصت نگاه کنند و
با یک سری حداقل ها شرایط افســانه ای رقم بزنند .این
شــرایط نه تنها برای امروز که برای 20ســال اینده نیز
کارساز خواهد بود.
سال،98سالسختدستیابیبهسرمایههمخواهد
بود؛ چه راه هایی برای رسیدن به سرمایه مورد نیاز
وجود دارد؟ ایا روش بوت استرب ،روشی موفق برای
سال 98خواهد بود؟
بو کارهاییکهبیزینس پلنشان
کلسیستم وفرایندکس
با توجه به تالطم ها ،تغییر نکرده زیر ســوال اســت ،اما
بو کاری با توجه به این شــرایط محصولی ارائه
اگرکس
کند که در این وضعیت نابسامان کارامد باشد ،صد درصد
ســرمایه گذار دنبال فرصتی برای جذب است .بشخصه
معتقدم شاید با بحران ارزی و دالری مواجهیم ،اما بحران
ریالی نداریم.
سال ،98ســال راه اندازی چه اســتارتاپ ها و
دوام اوری چه کسب وکارهایی خواهد بود؟
بو کارهایی که بتوانند هزینه ای از سبد هزینه خانوار
کس
کم کنند و به بــاال رفتن قدرت خرید مردم کمک کنند.
همچنین استارتاپ هایی که در زمینه تعمیرات فعالیت
می کننــد .واقعیت این اســت که قــدرت خرید مردم
پایین امده است .شــرکت هایی که فضایی برای تعمیر
لوازم خانگی ایجاد کنند ،برد و ماندگاری بیشتری برای
خودشان مهیا می کنند .استارتاپ هایی که راهکاری برای
ت تمام شده نهایی کمتر،
محصوالت و مواد غذایی با قیم
می تواند تداوم بهتری داشته باشند.
تصویر خوشایندی که شما از سال 98می توانید
ارائه کنید ،چه جزئیاتی دارد و حاوی چه جنبه های
مثبتیاست؟
استارتاپ ها باید نتورک خودشان را بسازند و دو مولفه مهم
را در نظر داشته باشند؛ اولی اثبات توانمندی های شان در
بقا به خودشــان و بقیه .دوم ماندگاری در این شرایط و
ساخت مســیر موفقیتی مختص خودشان .این شرایط
بحرانی می تواند زیرســاخت موفقیت دائمی بسیاری از
استارتاپ ها را برای همیشه مهیا کند.
در ســال ،97همگی به نوعی غافلگیر شدیم.
سالگذشتههمینموقعهیچکسیپیش بینی
نمی کرد که شرایط به این صورت بشود .برای ما
هم سخت شد ،زیرا بیشترین درامد ما از طریق
تبلیغات بود ،ولی حجم تبلیغات بسیار کم شد
و برندها تبلیغات ندادند و بسیاری از شرکت ها از
بازارحذفشدندوبنابراینبخشیازمشتریانما
از بین رفت .در نهایت نیز مجبور شدیم در حوزه
تبلیغات تغییر استراتژی اعمال کنیم .از طرف
دیگر چالش بزرگ تری نیز در سال 97داشتیم
که مربوط به نیروهای فنی بود ،چراکه براساس
شرایط خارج از کشور ،نیروهای ما درخواست
خروج از شرکت را داشتند یا به دنبال رفتن به
موسساتی بودند که به دالر حقوق می دادند.
اگرچــه چالش هــای عظیمــی بــود ،ولی
خوشبختانه بعد از پذیرش این شرایط و فشارها
و درک این نکته که ممکن است بدتر هم بشود،
حدود چهار پنج ماه است که امادگی بیشتری
پیدا کرده ایم؛ هرچند در هشت یا نه ماه ابتدایی
سال حتی مجبور شدیم ســرمایه گذاری در
موضوعات ،رسانه ها و استارتاپ های جدید را
متوقف کنیم ،ولی خوشبختانه دوباره شروع
کرده و مطمئن شــدیم که در همین شرایط
ســخت هم فرصت هایی وجــود دارد .البته
چالش های بسیار عظیم و بزرگی به خصوص
در حوزه نیرو داشــتیم .همچنین در ارتباط با
بحث های حمایتی نیز با مشکل مواجه شدیم،
چراکه متاسفانه دست ما به هیچ کدام از ادارات
و نهادهای دولتی وصل نیست و چالش هایی را
هم در زمینه عدم حمایت پشت سر گذاشتیم.
هیچ گونه حمایتی از ما نشده است ،در صورتی
که رقبای ما حمایت هایی را دریافت می کردند.
چالش دیگر ما که در انجا نیز حمایت نشدیم،
مربوط به بحث قوانین بــود .در زمینه قوانین
مشــکل اداری نیز مــا با چالش های بســیار
جدی روبه رو بودیم ،از طرفی دولت از موضوع
کســب وکارهای نوپا و خانگی اعالم حمایت
می کند ،در حالی که یکی از ابزارهایی که باید
حمایت کند ،زیرساخت ها و ابزار تبلیغ برای این
کسب وکارهاســت! و این درحالی است که در
ایران چیزی به نام لوکیشن وجود ندارد و شما
برای تبلیغ تمامی کسب وکارها مجبور هستید
60درصد بودجه انهــا را نادیده بگیرید ،چون
امکان تبلیغات لوکیشنی وجود ندارد و خیلی
ازتبلیغاتهدرمی رود،حتیبرایبیزینس های
کوچک هم اینطور اســت .از طرفی امسال در
زمینه چاپ هم مشکالتی داشتیم ،قیمت کاغذ
خیلی بیشتر شد و در نهایت یک فاجعه عظیم
اتفاق افتاد .طبیعتا برای بسیاری از رسانه ها که
از کاغذ برای چاپ محلی استفاده می کردند،
اصال به صرفه نبــود با ان کاغذ تبلیغ کنند و از
طرف دیگر هم در فضای مجازی بحث لوکال و
لوکیشن وجود ندارد و باز خیلی از هزینه ها به
اصطالحپرتمی شود؛خالصهاینکهخیلیقول
کمک و حمایت می دهند ،اما عمال هیچ اتفاقی
نمی افتد و هیچ امیدی هم در این حوزه نداریم.
کسانی که گفت وگوی شما را می خوانند،
می خواهند بداننــد ان روحیه ،ان روح
امیدواری و ان نوع شیوه مدیریتی که برای
از بین بردن این چالش ها در پیش گرفتید،
چه بود؟
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
ویژه نوروز
S p e c i a l
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
محمدمهدیباریده،هم بنیانگذارپی پینگ:
اهنایی یم مانند که نیازهای اولیه را برطرف کنند
گفتگوی نوروزی
12
مصاحبه
I n t e r v i e w
علی موسوی ،عضو هیات مدیره
موسسه دانش بنیان برکت:
۹۸سال جذب سرمایه
خرد از سرمایه گذاران
خارجی است
علی موســوی ،عضو هیات مدیره موسســه
دانش بنیان برکت ،در جمع بندی ســال ۹۷و
اتفاقاتی که در ســال نو ،در انتظار اکوسیستم
استارتاپی است ،صحبت های جالبی دارد .بنا
به توصیه موسوی ،سرمایه گذارها در سال ۹۸
سراغ اســتارتاپ هایی خواهند رفت که با ارائه
راهکار سعی در کم کردن مشکالت مردم دارند.
صحبت های نوروزی عضو هیات مدیره برکت
را در ادامه می خوانید.
همگی می دانیم که سال ،97سال سختی
بو د برای همه ارکان اقتصادی کشور .به نظر
شما چه فرصت هایی از دل این سختی ها
بیرون امد؟
ســال ۹۷در عین ســختی های زیــادی که
برای اکوسیســتم داشت ،ســال فرصت های
جدیــدی بود .بــا توجه بــه نوســانات بازار،
ســرمایه گذاری های جدید کمتری شــکل
گرفــت .اکثــر ســرمایه گذاری ها در ادامه
سرمایه گذاری های قبلی بود .خیلی ها ریسک
سرمایه گذاری را نمی پذیرفتند .به همین دلیل
استارتاپ ها بیشتر از ســال های قبل ناچار به
توجیه سرمایه گذاران بودند.
به نظر شــما مهم ترین راهکارهایی که
کسب وکارها برای ماندگاری در این بازار در
پیش گرفتند ،چه بود؟
رشــد ناگهانی قیمت ها یکــی از بزرگ ترین
چالش ها بود .به یک بــاره هزینه ها چند برابر
شــد و الزم بود بیزینس پلن ها بازنگری شود و
پذیرش این موضوع بعضا برای سرمایه گذاران
ســخت بود .از طرفــی فرصــت خوبی برای
اســتارتاپ هایی که می توانند سرمایه گذار یا
مشــتری خارجی پیدا کنند ،ایجاد شد .چون
میزان سرمایه گذاری یا قیمت تمام شده ارزی
کمتری داشــتند و برایشان فرصت محسوب
می شــد .دراین میان مهم ترین راهکار برای
ماندگاری در بازار تمرکز بر مدیریت پروژه انی،
تغییرات الزم سریع و رسیدن سریع تر به بازار
بود .استارتاپ هایی که توانستند این سه مورد را
بهبهتریننحواجراکنند،توانستندماندگارشده
و از ریسک شکست در امان باشند.
عدم تحمل
و تاب اوری
کسب وکار
نسبت به
فشارهای
موجود نظیر
نداشتن راه حل
جایگزین برای
سرویس های
مختلف ،عدم
برنامه ریزی
برای مدیریت
هزینه ها و
به طور کلی
عدم اشنایی
با مدیریت
بو کار در
کس
زمان بحران
دلیل اصلی
تعطیلی
یا شکست
استارتاپ هاست
شرایط سرمایه گذاری و جذب سرمایه در
سال 98را چگونه ارزیابی می کنید؟
به اعتقاد من سال ۹۸سال جذب سرمایه خرد
از سرمایه گذاران خارجی است .پس باید به
ســراغ محصوالتی رفت که بازار خارجی را
هدف قرار دهد و شــاید راهــکار بهتر جذب
سرمایه از طریق کراودفاندینگ ها باشد.
مدیریت هزینه ها و منابع انسانی از دیگر
مسائلی است که در سال 97استارتاپ ها
را اذیت کرد؛ چه باید کرد که سال 98از
این نظر مشکالت کمتری به همراه داشته
باشد؟
بهترین راهــکار برای اســتارتاپ های نوپا
استفاده از فضاهای کاری اشتراکی و ظرفیت
فریلنسرهاست.
بزرگ ترین نقطه امیدبخش سال ،98چه
مورد خاص یا نکته ای است؟
ظرفیتسرمایه هایخرد،جاییاستکهخیلی
جدی گرفته نشده
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
بهنظرمی رسدکهعدمتحملوتاب اوریکسب وکار
نسبت به فشــارهای موجود نظیر نداشتن راه حل
جایگزیــن برای ســرویس های مختلــف ،عدم
برنامه ریزی بــرای مدیریت هزینه ها و به طور کلی
بو کار در زمان بحران
عدم اشنایی با مدیریت کس
دلیل اصلی تعطیلی یا شکست استارتاپ هاست.
بو کاری نتواند نیاز اصلی بازار را درست
اگر کســ
تشخیص داده و راه حلی متناسب با تغییر بازار ارائه
بو کارش را در بازارهای جدید گسترش
کند و کس
ندهد ،نمی تواند کســب وکارش را در سال جدید
هم تثبیت کند .ما در پی پینگ با اســتفاده از این
ســه اصل ،روش های بازاریابی و فراینده ای مان را
برنامه ریزی می کنیم.
بشــخصه خودم در سال گذشته شــاید با بیش از
70کسب وکار مختلف در بازه های زمانی مختلف
جلسات مشــاوره داشــتم .حتی به راه اندازی دو
کســب وکار کوچک در بازار اقدام کردم .نکته مهم
و اساسی شــناخت درست از فضای راه اندازی یک
بو کار با تمرکز بر نیاز اصلی مشتریان است.
کســ
به نظــرم بازار داخلی ایران ،فضای بســیار زیادی
برای فعالیت ایده های خالقانه دارد .استارتاپ های
موجود هنوز راه زیادی برای در اختیارگرفتن بازار
هدف خودشان دارند .تیم های جدید می توانند با
بو کارهای
بهبود خدمات موجود ،حتی بازار کس
جدیدتر را تحت تاثیر خود قرار دهند.
با توجه به شــرایط ویژه اقتصادی شاهد تغییرات
عمده ای در مدل زندگی افراد شاهد خواهیم بود.
این تغییــرات به طور خــاص در مدل هایی مانند
تفریحات افراد نیز حتی رخ خواهد داد .توجه به این
سبک زندگی در حال تغییر بسیار می تواند به ایجاد
فضاهای جدید برای کسب وکارها کمک می کند که
به طور معمول غافل هستند.
اســتارتاپ هایی که توانایی تغییر و همسان سازی
در بیزینس مدل خود با شــرایط جدیــد را دارند،
قطعــا می توانند در بازار فعلــی ادامه دهند .نکته
بسیار اساسی انجاست که اگر رقبای کسب وکارها
به هر دلیلی نتوانند به مســیر خــود ادامه دهند و
شکست بخورند ،بازار ایجاد شــده را مستقیما به
رقبای خود واگذار می کنند .به نظر من در سال ،98
بو کارهایی که روی خدمات احتیاجات پایه ای
کس
همچون اموزش ،غذا و ...فعالیت می کنند ،بازار خود
را به راحتی مدیریت خواهند کرد.
،98سالی اســت که برای پی پینگ و مشتریانش
پر از خدمــات با امکانات جدید اســت و خیلی از
کسب وکارهارا قراراستتحت الشعاعخدماتشقرار
بدهد .رقابت جنبه مثبتی است که معموال مغفول
می ماند .هر چقدر فضا رقابتی تر باشــد ،مشتریان
ما مشــتاق دریافت خدمات جدیدتر و پشتیبانی
با کیفیت ترهستندواینفضابهخودیخودمی تواند
جو مثبتی را در فضای جامعه ایجاد کند.
به امید اینکه روزبه روز شاهد رونق فضای استارتاپی
باشیم.
گزینه ادغام با استارتاپ های هم صنف مان را پیشنهاد می دهم
به نظرم هر دو؛ ولی اگر دانش مدیریت بحران
و مدیریت انی در تیم اجرایی یا سرمایه گذاران
باشد ،مشکل کمتری ایجاد می شود .سال98
هم سال سختی برای اســتارتاپ هایی است
که تــوان مقابله با بحران را ندارنــد! به نظرم
با منتورینگ درســت و راهنمایــی به موقع
سرمایه گذاران ،مشکالت به راحتی پشت سر
گذاشته خواهد شــد .پس بهتر است عینک
بد بینی را از چشم هایمان برداشته و با تحلیلی
درست وارد ۹۸شویم.
سال ۹۸سال پشتکار بیشتر خواهد بود؛ سال
استارتاپ هایی که بتوانند در حوزه ای فعالیت
کنند که مشکالت ســاده مردم عادی را رفع
کننــد .مجموعه هایی که با ارائــه راهکارها و
راه اندازی اســتارتاپ هایی هزینه ای را از سبد
هزینه خانوار کم کنند و قدرت خرید را افزایش
دهند ،قطعا با موفقیت روبه رو خواهند بود.
چرا خیلی ها تاب نیاوردند؟
نقطه شــروع هر کســب وکار ،به نظر من مبتنی
بر فعالیت خود افراد بدون جذب ســرمایه است.
اینکه کســب وکاری با هدف جذب سرمایه شروع
به فعالیت کند ،از بزرگ ترین اشــتباهات ذهنی
افراد در شــروع کار است .شخصا معتقد هستم که
استارتاپ ها بعد از ساخت MVPو validateکردن
ایده های خودشــان باید به دنبال جذب سرمایه
باشند .به نظرم فعالیت کسب وکارها در ابتدای کار،
باید به صورت بوت استرپ باشد .نکته دیگر اینکه
بو کار در مرحله اول
بهترین روند استقرار یک کس
به صورت ریموت ،در مرحله بعد حضور در فضاهای
کار اشــتراکی و در صورتی که یک کسب وکار به
میزان حد رشد معینی رســید ،می تواند مستقال
جهت دفترکار مستقل اقدام کند .این روند با توجه
به استیج یک اســتارتاپ عالوه بر صرفه جویی در
هزینه ها ،باعث می شود کسب وکارها مراحل رشد
خود را اوال به صورت مستقل و در مراحل بعدی در
فضایی همراه با دیگر استارتاپ ها طی کنند.
هر کسب وکار با جذب نیروهای توانمند در ابتدای
مســیر ،می تواند در راســتای کاهــش هزینه ها
تمرکز داشته باشد .متاسفانه بسیار دیده شده که
استارتاپ ها ،مخصوصا کس
بو کارهایی که جذب
ســرمایه داشــته اند ،برای هر وظیفه ،یک نفر یا
چندین نفر را اســتخدام کرده اند .به نظر من هنر
بو کار در شکستن تســک ها و سپردن
یک کســ
ان به افراد مختلف اســت .تجربه سه ســاله ما در
پی پینگ که 2سال ان به صورت بوت استرپ جلو
رفت ثابت کرد که تا زمانی که امکان دارد تسک ها
شکسته شده و با مشخص کردن KPIها ،سایر کارها
فضاهای جدیدی برای ایجاد کسب وکار ایجاد
می شود
محمد رهی ،بنیانگذار زودشور:
شما به راهکارهای ماندگاری در بازار اشاره
کردید .به نظر شما دلیل کناررفتن بعضی از
کسب وکار از بازار سال 97چه بود؟ ایا متاثر
از شرایط ســخت بودند یا دانش مدیریت
بحران را نداشتند؟
استارتاپ ها برای اغاز سال 98باید به چه
مواردی مجهز باشند؟
ســال 97را می توان یکی از ســخت ترین دوران
فضای اقتصادی کشــور دانســت .در این ســال
تحریم های مختلف ،سنگ اندازی در فضای توسعه
کســب وکار و تالش برای اشــنایی بیشتر فضای
کشــور با محصوالت دانش بنیان و استارتاپی بود.
ما در پی پینگ سال بسیار دشواری را طی کردیم.
تجربه فیلترینگ برای نوبت سوم با وجود فعالیت
پلتفرمی پرداخت ،تحریم ســرویس های خارجی
جهت دریافت زیرســاخت های مختلف هم دیگر
واقعیت سال 97بود .در نهایت رونمایی از پلتفرم
کامال توسعه یافته پی پینگ با حجم امکانات وسیع
برای بازارهــای مختلف از جمله اقدامات ما در این
سال سخت بود .از بزرگ ترین مشکالت ما درگیری
با نهادهای قانونگذار در سال گذشته بود که پس از
تالش3ساله فین تک های حوزه پرداخت و مذاکرات
متعدد توانســتیم چارچوب پرداخت یــاری را به
صورت عملیاتی با شاپرک و بانک مرکزی تصویب
کرده و پیاده سازی کنیم و االن پی پینگ به عنوان
یکی از نخستین مجموعه های پرداخت یار در حال
فعالیت اســت .این مســتند با همکاری نهادهای
قضایی ،دولت و پلیس فتا به سرانجام رسیده است.
مشــکل تحریم و زیرســاخت های داخلی فضای
بســیار سختی را برای توســعه و حتی رونمایی از
سرویس جدید برای ما ایجاد کرد که همین مورد
باعث شد رونمایی از محصول جدید پی پینگ 3،ماه
عقب بیفتد اما با اســتفاده از ترکیب سرویس های
جدید خارجــی و توانمندی های ســرویس های
داخلی رونمایی از پلتفرم جدید پی پینگ به همراه
معماری استاندارد و به روز انجام پذیرفت که قابلیت
مقیاس پذیری گسترده به همراه ورود به بازارهای
جدید را برای ما فراهم می اورد.
خود افراد نقطه شــروع کسب وکار هستند
نه سرمایه
برون سپاری شود.
این روزها
حداقل این
موضوع
برای مان حل
شده است.
متوجه شدیم
که قرار نیست
کسی کاری
برایمان انجام
دهد و خبری
از بهتر شدن
اوضاع در
کار نیست!
باید خودمان
فکری به حال
خودمان بکنیم
زودشور جزو ان دسته از استارتاپ هاست که
برای پیشرفت کسب و کارهای سنتی ،پا پیش
گذاشته و با وجود مخالفت هایی که از سمت
قشر سنتی مواجه شده ،موضعش را همچنان
حفظ کرده و ادامه داده اســت .گفت وگوی
نوروزی فاندر زودشــور با شنبه ،تحلیل او از
سال ۹۷و برنامه هایی که در انتظار اکوسیستم
در سال ۹۸است و ...را در ادامه می خوانید.
امیــدوار بودیم .این روزها حداقــل این موضوع
برای مان حل شده اســت .متوجه شدیم که قرار
نیست کســی کاری برایمان انجام دهد و خبری
از بهتر شــدن اوضاع در کار نیست! باید خودمان
فکری به حال خودمان بکنیم .البته این مورد در
خصوص کسب و کارهای افالین نیز صادق بود و
بسیاری از کارخانه ها و تولیدی ها و ...با مشکالت
مالی و در نهایت تعدیل نیرو مواجه شدند.
می خواهم یک ســوال تکراری بپرســم؛
اینکه سال 97بر شما و بر اکوسیستم چگونه
گذشت؟
مهم ترین راهکارهایی که کسب وکار شما
برای مانــدگاری در این بازار در پیش گرفت،
چه بود؟
97برای همه ما اســتارتاپی ها ،از بزرگ گرفته تا
کوچک ،سال به مراتب سختی بود .شرایط سخت
اقتصادی سبب شده بود در تمام طول سال همه
منتظر باشــیم! برای ســرپا ماندن استارتاپ ها
همه جوره تالش کرده و پیوســته در تمام طول
سال با عالمت ســواالت متعددی روبه رو بودیم.
با دالر ۴هزار تومانی اســتارت سال ۹۷را زدیم.
در حالی که در میانه های ســال ســقف دالر به
۲۰هزار تومان هم رسید .در نهایت با دالر ۱۵هزار
تومانی به جمع بندی 97رســیدیم .در تمام این
مدت منتظر رسیدن به ثباتی اقتصادی بودیم تا
ابهامات مسیرمان برطرف شود .در تمام این مدت
دائما با یک سوال روبه رو بودیم :اینکه قرار است
چه اتفاقی بیفتد؟
ســختی ها و فرصت های ســال ۹۷برای
کسب وکارها چه بود؟
از ســختی ها می توان به شــرایط سخت حفظ و
باال اوردن اســتارتاپ ها اشــاره کنیم .به برجام
امید زیادی داشــتیم که همین کورســوی امید
هم از بین رفت .در 97دائما به بهتر شدن اوضاع
تالش کردیم با کم کردن ســود کار کم نیاورده،
ســرپا بمانیم و با ارائه خدمات بــه ماندگاری در
بازار برسیم .سبد خرید مشــتریان ما نسبت به
پارســال با ۳۰درصد افزایش مواجه شد .با اینکه
هزینه های خشکشویی دوبرابر شده و همه چیز
رشد قیمت داشته اما برای تداوم و ماندگاری در
بازار سعی کردیم سود خودمان را فاکتور بگیریم؛
در حالی که اگر واقعا می خواســتیم با رشد مالی
مواجه شویم ،باید با ۵۰درصد افزایش قیمتی به
راهمان ادامه می دادیم.
می گویند سالی که از راه می رسد به مراتب
سخت تر از سال 97خواهد بود .به نظرت چه
راهکارهایی برای مانــدگاری در بازار وجود
دارد؟
بله کامال با جمله به مراتب ســخت تر بودن ۹۸
موافقــم .حداقل در ۹۸در بازار به ثبات نســبی
دست خواهیم یافت و می توانیم دورنمایی کلی،
براوردی از هزینه ها و در نهایت درامد در اختیار
اینوســتور و ســرمایه گذارها قرار دهیم .با ثبات
نسبی بازار ارز با سوال «قرار است در ماه اینده با
چه تفاوت هایی در قیمت روبه رو شویم» مواجه
نیستیم و بهتر می توانیم روی بیزینس پلن کنیم.
به نظرت بــرای جذب نیروی انســانی و
هزینه های مربوط به این بخش ،دفتر کار و...
چه باید کرد؟
در ایــن مورد من گزینه ادغام با اســتارتاپ های
هم صنف مان را پیشــنهاد می دهم .بــه نظرم با
ادغــام ،هزینه های دفتری ،کال ســنتر و ...کم و
کمتر می شــود .بنابراین بهتر و راحت تر از پس
هزینه ها و حفظ نیــروی خودمان برمی اییم .به
هرحال زمانی که مثل بســیاری از کسب و کارها
ســرمایه گذار خارجی نداریم و نوع بیزینسمان
جوری نیست که باال رفتن دالر ،معادل با باال رفتن
درامدمان و حتی ۴برابر شــدنش باشد! لذا بهتر
است با ادغام چندین استارتاپ ،در کنار باال رفتن
کیفیت کار ،تعداد مشتریانمان نیز باال رفته و در
نهایت به درامد بهتری دست یابیم.
بزرگ ترین نقطه امیدبخش ســال ،98چه
مورد خاص یا نکته ای اســت که به نظر شما
دیگران از ان غافل هستند؟
امیدوارم با توجه به شــرایط پیش امده و بحرانی
که در زمینــه صادرات و واردات پیش امده ،با در
نظر گرفتن این مورد که نمی توان مثل سابق در
حوزه پتروشیمی پول تزریق کرد ،هزینه ها را وارد
جریانات استارتاپی کنند.
به اعتقادم به جــای ســرمایه گذاری در بخش
پتروشیمی می توانند روی اســتارتاپ ها هزینه
کنند .حتی نیروی کاری بخش پتروشــیمی را
به جای تعدیل ،وارد حوزه اســتارتاپی کنند .این
روند می تواند در اینده مالی و اقتصادی کشــور
تاثیر بسزاتری داشته باشد.
فکر می کنی در ســال 98بــا چه نکات
امیدبخشی مواجه خواهیم بود؟
به اعتقاد من بهادادن به مســئولیت اجتماعی،
می توانــد جنبه های مثبتی ضمیمه ســال 98
کرده و سال نو را برای اکوسیستم جذاب تر کند.
وضعیت اقتصادی فعلی کشــور طوری شده که
مردم بار دیگر بیشتر به فکر قیمت و نرخ هستند
تا کیفیت و این موضوع تا حدی برای کسب وکار ما
چالش افرین است .در کنار ارائه خدمات به عنوان
یک انسان مسئولیت های اجتماعی مان را نباید
فراموش کنیم .زودشور امســال برای دومین بار
طــرح لبخند را اجرا می کنــد .در این برنامه اگر
فردی لباس های ســالمی دارد که نمی پوشد ،اما
می تواند کمکی برای دیگران باشــد؛ می تواند با
زودشــور تماس گرفته و هماهنــگ کنند تا در
زمان مناسب انها را تحویل بگیرند .در این طرح
لباس های بدون استفاده را از کاربران و شهروندان
تهرانی جمع اوری کرده و بعد از شست وشــو به
دست افراد نیازمند می رسانیم.
این جریان قرار است تا ۲۵اسفند ماه ادامه داشته
باشد .امســال پس از انکه متوجه شدیم اتحادیه
کسب و کارهای اینترنتی به حوزه مسئولیت های
اجتماعی وارد شده است و قصد دارد مدرسه ای
بســازد ،ما هم طرح خود را بــه اتحادیه و «رضا
الفت نسب» ،ســخنگوی اتحادیه اعالم کردیم.
اتحادیه بسیار استقبال کرد و پیشنهاد داد تا این
موضوع را با سایر اســتارتاپ ها در میان بگذاریم
تا هر کدام به نحوی از ان حمایت کنند و همین
اتفاق هم افتاد .تا امروز اســتقبال مردم بســیار
خوب بود .همین اتفاقات و حمایت های کوچک
با بهانه های مسئولیت اجتماعی می تواند ارام ارام
مسیر پیشرفتمان را هموار کند.
ویژه نوروز
S p e c i a l
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
13
n
m
ستون
u
l
o
C
یاشار نظمی ،بنیانگذار
کیک خونه
صرفه جویی هم اره
هم نه!
کیک خونه حاصل یک فکــر بزرگ و حرکتی
کوچک اســت .اســتارتاپ کیک خونه از دل
منزل شکل گرفته و امروز یکی از استارتاپ های
شناخته شده است .یاشــار نظمی ،بنیانگذار
کیک خونــه صحبت های مفصلــی در رابطه
با ســالی که گذشت ،ســالی که در راه است و
چگونگی بــازار اســتارتاپ هایی که درحوزه
خدمات انالین غذا فعالند ،دارند.
اپسخگویی به نیازها اب حاشیه سود مناسب
کیک خونه االن در چه شرایطی قرار دارد
و بحران های فضای اقتصاد ایران را چگونه
مدیریت کرده است؟
سال ۹۷به لحاظ شرایط اقتصادی و اجتماعی
ســخت و پیچیده ای که بر ان حکمفرما بود،
سال سختی بود .کسانی که رسیدن به مقصد
را در برنامه داشتند ،باید خیلی مدبرانه تصمیم
می گرفتند .اکوسیستم استارتاپی ایران یک
سال بزرگ تر شــد و بیزینس ها از خامی اولیه
در امده و به سمت پختگی پیش رفتند .در کل
می توان گفت سال سخت ،در عین حال پربار و
سرشار از تجربه ای در اکوسیستم بود.
بالطبع شرایط و محیطی توام با ناامیدی و یاس
بر جامعه حکمفرما بود .در عین حال شرایطی
بو کارها
بودکهمی شدفضاییمناسببرایکس
ساخت؛ راهکاری که ما برای توسعه خودمان در
نظر گرفتیم قدم برداشتن به سمت موفقیت و
اجرایی کردن پلنمان بود .در بحبوحه بازار دو راه
پیش روی ما قرار داشت؛ یا می توانستیم ریسک
کنیم و بنا به پلن قبلی قدم برداری م یا حرکت
و گامی رو به جلو بر می داشتیم .ما راهکار دوم
را انتخاب کردیم .با تمام ه مو غم مان مســیر
حرکت مان را هموار کردیم.
فریدون کورنگی ،می گوید استارتاپ ها در چه شرایطی می توانند دوام بیاورند
گفتگوی نوروزی
فریدون کورنگی می گوید مسئله امیدبخشی
و اینکه نوید یک اینده روشن را بدهیم ،خیلی
فرق دارد با اینکه بخواهیم یک حباب به وجود
بیاوریم .کما اینکه طی 3سال اخیر براساس
خوش بینی هایی ،حباب هایی ایجاد شــد که
با شرایط سخت اقتصادی این حباب به نوعی
از بین رفت .این امر مایــه نگرانی و ناامیدی
نیست ،بلکه نکته بســیار مثبتی است که به
استارتاپ های ایرانی نشان می دهد که انها
از سایر نقاط جهان استثنا نیستند .کما اینکه
شرایط بد اقتصادی در سایر کشورهای جهان
هم اتفاق می افتد و پیامدش کنار رفتن عده ای
از کسب وکارها از بازار است.
به نظر می رسد که شرایط سال 97درس های
زیادی به اســتارتاپ ها داده است و با اینکه
همگی سال ســختی را طی کرده اند اما طی
صحبت های شــان از امید برای اغاز ســال
نو حرف می زنند؛ به نظر شــما سال ،97چه
درس هایی به استارتاپ های ایران داد؟
این شــرایط به اســتارتاپ ها درس های زیادی
می دهد؛ اینکه یاد بگیرند در شــرایط سخت چه
بکنند .شرایط بازار تحت کنترل هیچ کسی نیست
که اگر بود ،اسمش بازار نبود .ساختار بازار ازاد این
است که کنترلش دست کسی نباشد .کسانی که
بتوانند خودشان را وفق بدهند ،باقی می مانند و
اگر نتوانند ،از بازار کنار می روند.
وفق دادن با شرایط یعنی چه؟
یعنی بدانند که ایا در حال پاسخگویی به نیازی
با حاشیه سود مناسب هستند یا نه؟ در حالی که
طی سال های اخیر در زیست بوم ایران ،بسیاری
از استارتاپ ها صرفا با کپی کردن کسب وکارهای
خارجی و داخلی ،سعی کردند که سهمی از بازار
بگیرند .این وفق دادن با بازار یعنی اینکه ایا یک
کســب وکار در حال ایجاد یک ارزش فوق العاده
است یا نه؟ اگر ارزش فوق العاده ای ایجاد نمی کند،
شایستگی پایدارماندن در بازار را ندارد.
دیگر باید از ایــن تفکر بیــرون بیاییم که چون
جوانان ما که عزیز هم هستند ،تصمیم گرفته اند
کاری انجام بدهند ،پــس باید برقرار بمانند .این
شرایط دســتوری در بازار اســت که بازار ان را
تحمل نمی کند .استارتاپ اگر راهکار مناسبی ارائه
داده باشد ،در بازار می ماند .اما در شرایط حباب،
کسب وکاری که ارزشی ایجاد نکرده است ،جو بازار
ازاد و شرایط رقابت ،ان را کنار می زند و راهی برای
ماندگارشدنش وجود ندارد .در هیچ جنگلی هم
همه درختان به یک اندازه رشد نمی کنند و حتی
همه درختان توان رشــد ندارند و بسیاری از انها
از بین می روند .در مورد شرکت های نوپا هم این
مثال صدق می کند .انها چون درختانی هستند که
در نهایت همه شان پایدار نخواهند بود.
در ســال 97و حتی یکــی دو هفته اخیر
کسب وکارهای اسم و رسم داری از بازار بیرون
رفتند .این امر را هم شما ناشی از این می دانید
که ارزشی خلق نکرده بودند؟
من باز هم تاکید می کنم که باید ارزشی خلق شود
و حاشیه سود مناسبی هم به دست بیاید .حاال اگر
برندی ساخته شده به این دلیل که سرمایه گذاری
بسیار زیادی رویش انجام شده و االن چون اوضاع
اقتصادی پیچیده و سخت شده ،این برند از بازار
کنار می رود ،این به دلیل نقطه ضعف بازار نیست
بلکه اتفاقا نقطه قوت بازار ماســت که می گوید با
پول نمی توان ســهم بازار خرید ،بلکه باید ارزش
واقعی ایجاد کنید.
به نظر شما شکست ها و کناررفتن ها چقدر
ناشــی از عدم مجهزبودن به دانش مدیریت
کسب وکارها بوده است؟
ما معموال بــرای همه اســتارتاپ ها این مثال را
می زنیم کــه قله های رفیع را جلوی خودشــان
قرار می دهند و حاضر هســتند برای رسیدن به
ان قله روزانه تا 15ســاعت هم کار کنند .اما این
به معنای ان نیست که اماده شدن برای صعود را
فراموش کنند .باید بدن سازی کنند .بخش مهمی
از این بدن سازی این است که جوانان خودشان را
بشناسند و روی نقاط ضعف و قوت شخصی شان
کار کنند ،چون همیشه شرایط یکسان نمی ماند و
باید برای شرایط مختلف اماده سازی الزم را انجام
بدهیم .خوشبختانه بازار ما فعاالن این زیست بوم
را مجبور کرده که اماده سازی الزم را انجام بدهیم.
حتی می توانم بگویم که برای نخستین بار است که
ما به نقطه ای رسیده ایم که دیگر پول تعیین کننده
موفقیت نیست و پول به تنهایی موجب موفقیت
یک استارتاپ نیست .شرکت ها و استارتاپ هایی
که تالش کرده بودند با پول برند بســازند ،خدا را
شکر در حال خروج از بازار ایران هستند.
خیلی هــا معتقدند که اکوسیســتم در
حال تکرار خودش اســت و بخش زیادی از
اســتارتاپ هایی هم که از بازار کنار رفتند،
ایده هــای تکــراری بودند .از ایــن به بعد
سمت وسوی اکوسیســتم باید به چه سمتی
باشد و سراغ چه حوزه هایی برای راه اندازی
استارتاپ برود؟
ما اگر بخواهیم این زیســت بوم توسعه یابد ،باید
روی کســب وکارهایی تمرکز کنیم که با نواوری
خاص و استثنایی وارد بازار می شوند و بر مبنای
مزیت های شــان رقابت می کنند نــه بر مبنای
برداشتی که از یک بازار داخلی و خارجی دارند و
راهکارهای تکراری ارائه می کنند.
در حال حاضر بیش از 14هزار وب سایت ایکامرس
در ایران ایجــاد کرده ایم! ایا مــا در بازار چنین
نیازی داریم؟ در بازار فعلی ایران 14هزار سایت
ایکامرس چگونــه می خواهنــد ارزش به وجود
بیاورند .هیچ جای دنیا به این صورت نیست .این
امر به این دلیل اســت که تمرکز ما روی مسائل
تعریف شــده نبوده بلکه تمرکز این بوده که مثال
یک کســب وکار یک واســطه را کنار بزند ،پس
ارزش ایجاد کرده است بدون اینکه حاشیه سود
ایجاد شده باشد و محاسبه دقیقی در این زمینه
صورت نگرفته است .فکر می کنیم با داشتن یک
سایت و یک نماد الکترونیک و خرج پول می توانیم
کسب وکار دیجیتال داشته باشیم.
ایــن را معادلــه ســاده ای می بیننــد و همین
ســاده پنداری خیلی ها را به این ســمت کشیده
بدون ایجــاد ارزش افزوده .همین امر هم موجب
شده که کســب وکارهایی که به ضرب و زور پول
در بازار مانده بودنــد ،از بازار کنار بروند .چون نه
ارزش افزوده ای داشتند و نه خدمات و سرویس
بهینه تری داشتند و نه می توانستند قیمت بهتری
به مشتری ارائه کنند .اما میلیاردها تومان هزینه
شد و برندی ساخته شــد و وقتی شرایط سخت
شد ،از بازار رفتند.
حتــی در امریکا که االن محل رجــوع ایرانی ها
هم به شمار می رود ،می بینید که امازون رقبای
زیادی ندارد .اگر هم کســب وکارهایی باشــند،
روی حوزه های خیلی کوچــک یا تخصصی کار
می کنند که امازون در انجا نخواســته وارد شود.
بنابراین کسب وکارها نمی گویند که باید در تمام
صحنه هایی که امازون حضــور دارد ،ما هم باید
باشیم .بازار هم چنین نیازی ندارد .نتیجه چنین
کاری را در بازار ایران دیدیم که چیزی جز شکست
نبوده است .شــاید در چین کسب وکاری مانند
علی بابا وارد بازار می شود اما مدل ارائه محصول
و فروش و خیلی از مســائلش متفاوت از امازون
اســت و با همین تفاوت ها وارد بازار بین المللی
شده اســت .اما در ایران این تصور وجود دارد که
اگر در بازار ایران اول باشــند ،مثال 80درصد از
سهم بازار را می گیرند و بعد سرمایه گذار خارجی
پیدا می شود و انها را می خرد! شاید این حرف از
نظر اقتصاد مالی صحیح باشد اما به لحاظ اجرا و
به لحاظ شرایطی که ما در ان قرار داریم ،از منطق
پیروی نمی کند و یک دیدگاه گمراه کننده است.
بعضا می گویند که در سال ،98استارتاپ ها
می توانند به بازارهای بین المللی فکر کنند؛ ایا
استارتاپ های ایران چنین ظرفیتی دارند؟ در
چه حوزه هایی می توانیم به حضور در بازارهای
خارجی فکر کنیم؟
اگر حیطه فعالیت استارتاپ ها را صرفا ایکامرس
فرض کنیم ،مــا در بازار منطقه و بازار بین المللی
نقشی نخواهیم داشت .مثال دیجی کاال می تواند در
خاورمیانه با سوق رقابت کند؟ چه ارزش بیشتری
می خواهد ارائــه کند؟ چه کاالیــی می خواهد
بفروشــد؟ ایا می خواهد ایفونــی را که از خارج
وارد کرده ،برگرداند و دوباره به خارج از کشــور
بفروشد؟ ایا شــرایط پخش بهتری دارد؟ البته
شاید دیجی کاال یا هر کسب وکار حوزه ایکامرس
بتواند روی حوزه محصــوالت ایرانی تمرکز کند
که در سایر نقاط دنیا خواهان و خریدار دارند .از
طرفی اگر منظورمان از استارتاپ ها شرکت های
فناور باشد که با فناوری های مختلف کار می کنند
و راهکارهای نوینی خلق می کنند ،ما می توانیم
حرف هایی برای گفتن داشته باشیم .مانند نانو،
شیمی ،بیولوژی ،مهندسی و ...که در این زمینه ها
متخصصان برجســته ای داریم کــه می توانند
راهکارهای نو به همه دنیا ارائه کنند.
گفتید که 14هزار سایت در حوزه ایکامرس
راه اندازی کرده ایم؛ بی انکــه نیازی به این
سایت ها وجود داشته باشد .فکر می کنید چه
حوزه هایی را خالی گذاشته ایم و از انها غافل
بوده ایم؟
فکر می کنیــم که ما در علوم پایــه مانند هوش
مصنوعی ،داده هــای کالن و ...کاری نکرده ایم.
در حالی که در این زمینه دانشــمند و متخصص
داریم و در این حوزه ها دانش بنیانی داریم .جوانان
ایرانی ریاضیات شــان بســیار قوی است اما چرا
از این ریاضیات برای نوشــتن الگوریتم هایی که
بقیه دنیا به ان نیاز دارند ،یک سوال اساسی است
که پاسخش معلوم نیست .هیچ معلوم نیست که
چرا روی نقاط قوتی کــه در ایران داریم ،تمرکز
نمی کنیم! براساس اماری که وجود دارد ،ساالنه
تا 10هزار مهندس شــیمی و بیولوژیســت در
ایران فارغ التحصیل می شوند .چرا از این ظرفیت
استفاده نمی شود؟!
سرمایه چرا به این سمت نرفته و بیشترین
ســرمایه گذاری روی بخش هایی است که به
تعبیر شما کمتر توانسته اند ارزش افزوده ای
ایجاد کنند؟
چــون ســرمایه گذاری روی بخش هایی مانند
شیمی و بیولوژی و ...زمانی 4تا 8ساله نیاز دارد
و ارزش بنیانی را باید با حوصله ای خاص به وجود
اورد .امــا االن همه عجوالنه بــه دنبال پیمودن
یک شبه ره صد ساله هســتیم .اگر امروز در بازار
بحرانی وجود دارد ،بحران در ندیدن ظرفیت های
اســتثنایی اســت که در ایران وجود دارد .ما در
اســتفاده بهینه از اب ،خاک و ...با بحران مواجه
هستیم .برای روبه روشدن با پسماندهای صنعتی
و مسائل تولید هنوز راهکاری ارائه نداده ایم .باید
جوانان به این ســمت و سو تمرکز کنند و در این
زمینه ها نواوری کنند .این نواوری ها اگر صورت
بگیرد ،ابتدا در ایران خواهان دارد ،بعد در منطقه
و سپس در سطح جهان .مشخصا حس می کنم که
می توانیم در این صحنه ها وارد شویم و تاثیرگذار
باشیم .ما و همه شرکت های فعال در زیست بوم
استارتاپی ایران باید به این اجماع فکر برسیم که
مثال از بخش خدمات فاصله بگیریم و به ســمت
تولید ارزش حرکت کنیم .همه عالقه مندان به این
زیست بوم از بخش خصوصی و دانشگاه ها گرفته
ن به این سمت و سو حرکت
تا دولتی ها باید جوانا
کنند .همه باید به راهکارها فکر کنند.
اگربخواهیم
اینزیست بوم
توسعهیابد،
بایدروی
کسب وکارهایی
تمرکزکنیمکه
بانواوریخاص
واستثناییوارد
بازارمی شوند
وبرمبنای
مزیت های شان
رقابتمی کنند
نهبرمبنای
برداشتیکهاز
یکبازارداخلی
وخارجیدارند
وراهکارهای
تکراریارائه
می کنند.
درحالحاضر
بیشاز14هزار
وب سایت
ایکامرسدر
ایرانایجاد
کرده ایم!ایاما
دربازارچنین
نیازیداریم؟
نغمه مصطفوی هم بنیانگذار کاربانک:
کاهش قیمت ساده ترین اما اشتباهی مهلک است
اگر چه سال گذشته اکوسیستم استارتاپی سال سختی
را گذراند و بسیاری از استارتاپ ها نتوانستند به فعالیت
خودشان ادامه بدهند و برخی سرمایه گذاران ترجیح
دادند برای ســرمایه گذاری فعال اقدامی نکنند ،اما از
نیمه دوم سال شرایط بهتر شــد .کاربانک هم از این
قاعده مستثنی نبود .کاربانک چون از ابتدا بدون جذب
سرمای ه کارش را شروع کرده بود ،امادگی الزم برای
شرایط سخت را داشت.
تعدیل نیرو در خیلی از شــرکت ها به دلیل مســائل
اقتصادی از مشکالت اصلی سال 97بود .خبر تعدیل
نیروی دیجی کاال تاثیر عمیقی روی اکوسیستم داشت.
ما ســعی کردیم در این شرایط کنار شرکت ها باشیم
و کمک کنیم نیروهایی که از این شــرکت ها تعدیل
شده اند ،بتوانند کار بعدی خودشان را پیدا کنند.
کنار نیروهای تعدیل شده بودیم
در کاربانک ما ســعی کردیم در ابتدا شرایط را بررسی
کنیــم و البته کارکنان شــرکت را به عنــوان یکی از
ذی نفعان مهــم شــرکت در جریان امــور بگذاریم.
همچنین بررسی و تحقیق از بازار جهت یافتن بهترین و
کم هزینه ترین مسیر در راستای فروش بیشتر ،همکاری
با برخی شــرکت های همکار جهت هم افزایی از عمده
فعالیت مجموعه ما بــود .از کارهای دیگر می توانم به
کاهش هزینه هــای غیرضروری اشــاره کنم .به نظر
من شکست استارتاپ ها در سال ،97بیشتر به جهت
نبود دانش کسب وکار بود .اگرچه نمی توان منکر این
قضیه شد که سختی امسال ،سرعت کنار رفتن و البته
تعداد استارتاپ ها را نیز بیشتر کرد .یک بنگاه اقتصادی
برای رســیدن به اهداف خود نیازمند مشتریان است.
تمام اهداف خود را باید حول مشتری مداری و جذب
مشتریان وفادار مشــخص کرده و بر همان اساس نیز
استراتژی های شــرکت تعیین شــود .در شرایط بد
اقتصادی باید برای مشــتری خلق ارزش کرد .کاهش
قیمت برای ایجاد ارزش ساده ترین و البته بیشتر مواقع
اشتباهی مهلک اســت .این مدل شرایط بد اقتصادی
خاص کشور ما نیست .باید سعی کنیم اتفاق های سایر
کشورها و استراتژی های شرکت های موفق و غیرموفق
را مطالعه کنیم .این روش کمک می کند تا اشتباهات
دیگران را تکرار نکنیم.
خبرهای خوبی هم بود
در ماه هــای پایانــی ســال 97خبرهــای خوبی از
استارتاپ هایی هم از بازار کنار رفتند .شما
ماندگار شده اید .به نظرت چرا کسب وکارها
شکست خوردند؟
یکی از اتفاقات ناراحت کننده استارتاپی نه تنها
در ایران کــه کل جهان کنار رفتن بســیاری
از استارتاپ ها از بازار اســت .سال قبل شاهد
شکســت و از بین رفتن استارتاپ هایی بودیم
که شخصا دنبال شــان می کردم .بزرگ ترین
علت از بین رفتن ،ناشی از این است که انرژی
بو کاری اغاز می شود.
و اشتیاقی در قالب کس
در ادامه شــرایط اقتصادی ،اجتماعی و ...رد
پای خود را بر جــای می گذارند .از طرفی عدم
تجهیز به دیدگاه مدیریتی اثرات خود را بر جای
می گذارد؛یعنیدقیقانمی داننددقیقابایدباچه
سیاستی وارد بازار شوند؟ به چه شکلی با رقبا
تعامل کنند؟ با چه روش هایی مسائل داخلی
لو فصل کنند؟ همین دو عامل در
خودشان را ح
کنار هم دست به دست هم می دهند و در نهایت
به شکست ختم می شود.
به عنــوان بنیانگذار یک کســب وکار
می خواهــم بگویی که چــه دالیلی برای
امیدوار بودنبهفضایکسب وکاردرسال98
خواهیم داشت؟
ما انســان ها همیشــه دنبال دالیلــی برای
ســنگین کردن کفه مثبت ترازو مثل امیدیم.
همیشه در شــرایط پیچیده و دشوار ،اتفاقات
عجیــب و غریبــی در حوزه هــای علمی رخ
می دهد .کسانی این موفقیت ها را رقم می زنند
که به کفه مثبــت زندگی بها داده و واقع بینانه
تعریفی برای امیــد و موفقیت دارنــد .ایران
کشوری اســت که ریتم اقتصادی اش در حال
توســعه اســت .در بخش فناوری بازار بکر و
دست نخورده ای دارد .قطعا می تواند مسیرهای
جدیدی بســازد .پتانسیل های مختلفی برای
پیشرفت دارد و احتماال در محور توسعه پیش
خواهد رفت .به طور قطعی نمی توان در مورد
اینده صحبت کرد ،اما بی شــک از دوسه سال
اینده انتظار شــکوفایی و توســعه بیشتری
داریــم .چیدن محصول نهایی این توســعه و
بازار هم ،نصیب کســانی می شــود که در این
مدت نهال شان را درســت کاشتند .اگر تمام
این سختی ها را با شــعار بی گدار به اب نزنیم،
پیش ببریم قطعا اتفــاق جبران ناپذیری برای
بو کارمان پیش نخواهد امد.
کس
سال 98در راه اســت .می گویند سالی
به مراتب سخت تر از سال 97خواهد بود .به
نظر شما چه راهکارهایی برای ماندگاری در
بازار وجود دارد؟
بنابر پیش بینی های جهانی و حتی اقتصاد خرد
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
ســرمایه گذاری روی برخی اســتارتاپ ها شنیدیم.
این موضوع موید این مطلب است که سرمایه گذاران
جســور همچنان قصــد دارند در این اکوسیســتم
سرمایه گذاری کنند.
اما ما باید یادمان باشــد که چــرخ را از ابتدا اختراع
نکنیم.
ایده هایی برای ســرمایه گذاران جذاب هســتند که
ایده های نو باشــند و البته مشــکلی از زندگی مردم
کم کنند.
قبل از شــروع کسب و کار حتما مدتی در یک شرکت
کار کنید .کســب تجربه و امــوزش مهارت های نرم
کمک می کند که سریع تر به اهداف تان برسید.
برنداستوری
Brand stor y
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
یک اپداش برای سه نفر
سامانه کراودفاندینگ ،کسب وکارها و مردم در یک معامله هر سه سود می برند
محتوای برند
14
ادامه از صفحه 3
خطر جدی
برای جامعه زنان!
تالشــش را می کند .از خانواده ای با سطح
متوســط و حتی پایین تر به دانشگاه های
برتر کشــور راه پیدا می کنــد و در هاروارد
حقوق می خوانــد و در نهایــت بانوی اول
امریکا می شــود و بسیاری از نخستین ها را
فتح می کند.
وقتی این کتاب را می خواندم ،با خودم فکر
می کردم که ایا جامعه سفیدپوستان امریکا
تغییر کردند و به این نتیجه رسیدند که باید
حقوق سیاه پوســتان و توانایی شــان را به
رسمیت بشناسند یا این سیاه پوستان بودند
که همه راه های جلوامدن و تسلیم نشدن را
امتحان کردند ،تاوان دادند ،تحقیرشدن و
هزار و یک ریسک دیگر را متحمل شدند تا
جایی که جامعه انها را پذیرفت.
اما چرا از کتاب میشــل اوباما شروع کردم؟
جواب این اســت :او یک زن است .یک زن
سیاه پوست و با بسیاری حقوق پایمال شده.
زنی که بســیاری از نشــدن ها را به شدن
تبدیل کرد .با مبارزه و با کوشش و با تحمل
هم جنس خــودش .در کتابــش می گوید
همیشه گروه های دوستی زنانه داشته و دارد
و نکاتی که از این جمع دوستانش می اموزد،
بســیار زیاد است چون دغدغه های یکسان
و امید و ارزوهای یکســان بیشتری دارند.
همین یکــی دو روز پیش بود که در صفحه
اینستاگرامش اعالم کرد که زنان در سراسر
امریکا بعد از خواندن این کتاب ،به او نامه ها
و پیام هایی داده اند که چگونه می توانند به
قدرت افزایی و هم افزایی بیشتر کمک کنند
و او حاال تورهایی را در سراسر امریکا برگزار
می کند که به زنان برای توانمندشدن هر چه
بیشتر کمک کند.
در ایران از زنانی کــه در بدنه دولت حضور
دارند ،هیچگاه چنین انتظاری نمی رود چون
نه جایگاهی بین مردم دارند و نه در روندی
ارگانیک برای چنین پســت هایی انتخاب
شده اند بلکه بیشتر جای شایستگانی را پر
کرده اند که به ناحق بیرون گود مانده اند .اما
در اکوسیستم اســتارتاپی ایران ،زنان چه
جایگاهی دارند؟ چند بنیانگذار زن داریم؟
چند مدیر محصول یا مدیر مارکتینگ زن
داریم؟ البته االن بحث سر عدد و رقم نیست.
می خواهم در مورد کیفیت حضور خانم ها
در اکوسیســتم اســتارتاپی صحبت کنم.
برای ویژه نامه پایان سال «شنبه» فهرستی
تهیه کردم و به سردبیر دادم .در ان فهرست
تعداد زیادی از خانم ها هم حضور داشتند،
اما همانطور که می بینید در نسخه چاپ شده
تنها نام سه نفر از انها دیده می شود .سوال
اساسی این است؛ چرا؟ ایا زنان اکوسیستم
روایتــی برای بازگوکــردن ندارند؟ چرا در
پایان یک ســال پرتالطم ،حرفی ،حدیثی،
سخنی و نکته ای برای دیگران و برای دیگر
زنان بازگو نمی کنند؟ ایا هنوز اعتماد به نفس
رفتن روی ســن ســخنرانی را به دســت
نیاورده اند؟
در دفتــر کار یکــی از خانم ها وقتــی از او
پرســیدم ،بنیانگــذار فالن اســتارتاپ را
می شناســی یا نه؟ با افتخار می گفت نه .در
حالی که ان بنیانگذار یک زن موفق است.
روی جلد شنبه هم رفته است ،اما همکارش
که یک زن اســت ،او را نمی شناسد و به این
نشناختن افتخار هم می کند! او حتی وقتی
واژه زن را می شــنود ،انگار کــه ُگر بگیرد،
می گوید من نمی خواهم فمینیست باشم.
این جمله را می گویــد بی انکه بداند اصال
فمینیســت یعنی چه؟ ایا مــا باید از ترس
متهم شــدن ،از زن بودن مان فرار کنیم؟ ایا
نباید کنار زنــان دیگر قرار بگیریم که مبادا
همکاران مــرد بگویند او یک فمینیســت
اســت؟ اصال چه کســی تعریف درستی از
فمینیست دارد؟
چرا زنان ســرزمین من روایت های موفقیت
یا حتی شکست شــان را برای دیگر دختران
کشورشــان بیــان نمی کنند؟ چرا منشــا
اثر نیســتند؟ چــرا افســار کار را در اختیار
نمی گیرنــد؟ در حالی که فضــای انالین از
بهترین فرصت هایی اســت که می تواند به
زنان و دختران این کشــور برای رشد کمک
کند .زنان سرزمین من ،در هیچ برهه تاریخی،
تریبونی به شــان تعارف نشــده ،اما االن که
رویکردها تغییر کرده و یک زن فهرستی تهیه
می کند و نام زنان را در ان قرار می دهد ،حتی
اگر کسب وکار ان زن شکست خورده و از بازار
کنار رفته باشــد ،انها چنین تریبونی را پس
می زنند؟ ایا درکش نمی کنند؟ ایا نمی دانند
چقدر می توانند منشا اثر باشند؟ ایا نمی دانند
زنان سرزمین من تشــنه شنیدن روایت ها
و شــور و امیدها هســتند؟ امیدوارم زنان
اکوسیســتم برای این پرسش ها پاسخ هایی
داشته باشند .امیدوارم سال ،98سال ظهور
کسب وکارهایی با بنیانگذار زن باشد .اما زنانی
قوی که صدایی دارند و روایت هایی برای دیگر
زنان بازگو می کنند.
B r a n d C o n t e n t
Sponsored By
در دو سالی
که از فعالیت
نیک استارتر در
حوزه فین تک
می گذرد.
تاکنون بیش
از 10میلیارد
ریال سرمایه
مردمی جذب
کرده و در
مجموع 32
پروژه برای
تامین مالی
جمعی روی
وب سایت خود
قرار داده که
از این تعداد
87درصد انها
موفقیت امیز
بوده و بودجه
مورد نظر به
صورت کامل
یا بیش از
حد انتظار
جمع اوری شده
است
شاید بتوانیم بگوییم از بین همه مدل های مختلف
کراودفاندینگ ،مدل پاداش یا ریوارد از ســایر انها
اگر نه محبوب تر ،رایج تر باشــد .نمونه معروف ان
هم سامانه هایی مانند کیک استارتر و ایندیگوگو و
امثال انها هستند که در سطح بین المللی فعالیت
می کنند و شعبه های متعددی در شهرهای مختلف
جهان دارند.
از مزایای کراودفاندینگ بــه روش ریوارد می توان
به این نکته اشــاره کرد که نتیجــه نهایی خرید و
فروش به نفع هر سه طرف ماجراست .جدا از سامانه
تامین مالی جمعی که درامــد خود را از کارمزد به
دست می اورد ،کسب وکارها می توانند محصول یا
سرویسی را که هنوز اماده نیست با مبلغ کمتر روی
سایت سامانه تامین مالی جمعی بگذارند .صاحبان
کســب وکار تنها نمونه اولیه محصول سرویس را
در اختیار دارند .اگر انچه ارائه می دهند محصولی
تولیدی است ،هنوز ان را به تولید انبوه نرسانده اند
و هیچ ایده ای هم درباره بازارشــان ندارند .اگر هم
سرویس است ،مشغول توســعه ان هستند و نه از
حجم بازار خود اطالع دقیقی دارند و نه از خواسته
کاربران احتمالی شــان .تامین مالی جمعی به انها
کمک می کند به این اطالعات دســت پیدا کنند.
پیش از انکه موعد ارائه محصول و عرضه سرویس
برسد ،می توانند به درک درستی از انچه مخاطبان،
خریداران و کاربران دارند دست پیدا کنند و پیش
از انکه اعمال تغییرات سخت و هزینه بر باشد ،ان را
انجام دهند .کمپین چند ماهه تامین مالی جمعی
به انها این فرصت را می دهد که پیش از عرضه کار
خود ،بازارشان را بشناسند ،با ان ارتباط برقرار کنند
و در صورت لزوم محصول یا ســرویس را در جهت
خواسته های کاربران تغییر دهند .اصلی ترین بخش
روش ریوارد را فراموش نکنیم! کسب وکارها دیگر
نیازی به بودجه اولیه برای تولید محصولش ندارد.
در نهایت نیز با حمایت های جمع اوری شده از مردم
و پیش خرید محصوالت می تواند سرمایه ای را که
از ابتدا برای تولید ان نیاز داشت فراهم کند؛ ان در
هم در شرایطی که دقیقا پیش از تولید بازارش را به
دست اورده است.
از ســوی دیگر عموم مردم هــم می توانند در روند
بهبود محصول سهیم باشند .می توانند انچه را که 6
ماه اینده می خواهند با دو برابر قیمت خرید کنند،
امروز به نصف قیمت پیش خرید کنند و در این بین با
سازندگان و ارائه دهندگان در ارتباط باشند و نظرات
و پیشنهادهای خود را به انها منتقل کنند .با این کار
انها در عین حال که به مشتریان دائمی کسب وکار
بدل می شوند ،از سرویس یا محصولی که استفاده
می کنند رضایت کافی خواهند داشت ،چرا که در
جریان تولید و توســعه ان قرار داشتند و توانستند
ان را تا حــد امکان به انچه که در ذهن داشــتند،
نزدیک کنند .در کنار مفهوم کراودفاندینگ و مدل
ریوارد ،می توان گفت این مــدل از کراودفاندینگ
برخالف جامعه جهانی ،کمتر در ایران مورد توجه
قرار گرفته یا دقیق تر اســت بگوییم به اندازه مدل
خیریه یا دونیشن توسعه نداشته اند .دالیل زیادی
می توان برای این مســئله در نظر گرفت که یکی از
انهارامی تواناماده بودنزمینهفرهنگیجامعهبرای
وقف در نظر گرفت .رسم گلریزان از رسم های دیرینه
ایرانی هاســت و می توان ان را به راحتی با تغییرات
اندکی به صــورت انالین ارائه کرد .اخیرا مدل های
دیگر کراودفاندینگ که شــامل ســرمایه گذاری
می شود نیز در جامعه گســترش پیدا کرده اند که
شروع خوبی هم داشــته اند اما هنوز جوان هستند
و انقدری از عمر فعالیت انها نمی گذرد که بتوانیم
میزانموفقیتانهارابهصورتشفافودقیقبررسی
کنیم .در این میان گروه های کمتری هم بودند که
کراودفاندینگ را به شکل ریوارد ان راه اندازی کردند
و از اســتارت اپ های تازه کار و پروژه های کوچک
حمایت کردند تا بتوانند در مسیر خود رشد بهتر و
هدفمندتری را تجربه کنند.
نیک استارتر یکی از این سامانه های کراودفاندینگ
است که دو سالی از مدت زمان فعالیتش در حوزه
فین تک می گذرد .تاکنون بیش از 10میلیارد ریال
سرمایه مردمی جذب کرده و در مجموع 32پروژه
برای تامین مالی جمعی روی وب سایت خود قرار
داده که از این تعــداد 87درصد انها موفقیت امیز
بــوده و بودجه مورد نظر به صــورت کامل یا بیش
از حد انتظار جمع اوری شــده است .نیک استارتر
در این میان برای جلب اعتمــاد و حمایت مردم و
کسب وکارها با سه صندوق سرمایه گذاری تعاون،
صنــدوق توســعه فناوری های نویــن و صندوق
ســرمایه گذاری ایرانیان همکاری می کند و از انها
ضمانت نامه بانکی دریافت کرده است.
در نیک اســتارتر به دو صورت منعطــف و ثابت با
کسب وکارها و پروژه ها قرارداد بسته می شود .ثابت
به این معنی است که اگر پروژه ای بودجه مورد نیاز
خــود را در مدت زمان کمپین جمــع اوری نکرد،
نمی تواند محصول را به کاربران خود ارائه کند و مبالغ
جمع اوری شده به کاربران نیک استارتر بازگردانده
می شود .منعطف اما به این صورت است که هرمیزان
که افراد محصول یا سرویسی را پیش خرید کردند،
صاحبان پروژه و کسب وکار می توانند کار نهایی را به
دستانهابرسانند.دراینحالتدیگرفرقینمی کند
پروژه به بودجه مورد خود دست پیدا کرده یا نه ،کاربر
حامی در هر صورت می تواند انچه را که پیش خرید
کرده تحویل بگیرد.
در ابتــدای شــروع کار نیک اســتارتر ،اولویت با
پروژه های سخت افزاری بود چرا که این نیاز احساس
می شد این کســب وکارها به حمایت بیشتری نیاز
دارند؛ اما در ادامه فعالیت این ســامانه تامین مالی
جمعی از کسب وکارهای فعال در زمینه های دیگر
مانند هنری ،ادبی ،اموزشی و خصوصا بازی از دسته
بازی های رومیزی استقبال بیشتری شد و انها نیز
روی سایت قرار گرفتند و برای جذب حمایت مردم
برای پیش خریــد محصوالت تالش کردند و موفق
هم شدند .نیک استارتر در کنار کمک به تامین مالی
جمعی برای استارتاپ ها تالش می کند با مشاوره
در زمینه های گوناگون کسب وکار ،معرفی انها به
ســرمایه گذاران متعدد و کمک به تیم سازی برای
انها نقش یک شــتاب دهنده را نیز به صورت کامل
ایفا کند .برخی از تیم هایی که طرح پروپوزال خود را
برای این سامانه تامین مالی جمعی می فرستند ،از
استحکام کافی برای شروع یک کسب وکار برخوردار
نیستند و نیاز به کمک و مشــاوره باالیی دارند .در
این پروژه ها ایده به خوبی مطرح شــده است ،اما یا
اعضای گروه کافی نیست یا شناخت درستی از بازار
ندارند .به همین علت نیک استارتر بیشتر زمان خود
را روی راهنمایی و همکاری با پروژه ها می گذارد تا
از موفقیت انها مطمئن شود .در کنار این گروه ها،
تیم های دیگری هم بودند که از شهرهای کوچک
ایران طرح خود را برای نیک استارتر ارسال می کردند
کهپتانسیلاجرایی شدنباالییهمداشتند.افزایش
دریافت این طرح ها به مرور باعث شکل گیری «طرح
رویش» شد که با همکاری پارک های عل م و فناوری
در هر استان پایه ریزی شدند .طرح رویش با هدف
حمایت از کسب وکارهای اســتانی ابتدا در استان
خوزستان و بعد سیســتان و بلوچستان راه اندازی
شد و در ادامه به اســتان های ایالم و چهارمحال و
بختیاری نیز خواهد رفــت .ثبت نام ها از بهمن ماه
اغاز شده و به علت اســتقبال تا اواخر فروردین ماه
سال اینده تمدید شده است .نیک استارتر امیدوار
اســت با انجام این طرح بتواند از کسب وکارهایی
که پتانسیل خوبی برای رشد دارند ولی از امکانات
اموزشی و مشاوره های تخصصی برخوردار نبودند،
حمایت کرده باشد.
مشاوره انالین پزشکی با دکتر ساینا
چشم انداز دکتر ساینا کمک به بشریت برای داشتن زندگی سالم ،شاد و طوالنی است
محتوای برند
B r a n d C o n t e n t
Sponsored By
همیشــه دغدغه ها و نگرانی های لحظه ای سالمت
موجبایجاد چالش برای مردم می شود .در عصر ما با
الودگی ها،روغن هایپالم دار،محصوالتجهش یافته
و نیافته ،فســت فود ها و ...شــدت و سرعت افزایش
بیماری و نگرانی نیز رشد چشمگیری داشته است.
بعضی از این موارد موجب ایجاد ســوال در ذهن ما
می شود و مدتی ما را در گیر به خطر افتادن یا نیفتادن
سالمتمان می کند.
حاال اگر یک سوال پزشــکی ساده داشته
باشید ،برای به دســت اوردن جواب چه کار
می کنید؟
صفحه
«دانستنی های
سالمت»
دکترساینا
در راستای
اگاه سازی
مردم در
حوزه سالمت
و مسئولیت
اجتماعی
که متوجه
خود می داند
اقدام به تولید
محتوا در قالب
(پادکست
صوتی ،مقاله،
ویدئو) توسط
پزشکان
متخصص
کرده است
که به صورت
رایگان در
اختیار کاربران
قرار داده
می شود
یک راه این است که کلی هزینه کنید و به مطب دکتر
بروید یا توی بیمارستان های دولتی نوبت بگیرید و
مدت زمان زیادی منتظر دیدن پزشک بمانید! یک راه
دیگر هم هست که توی تلگرام و ...دنبال یک پزشک
متخصص باشید که معلوم نیست واقعا پزشک هست
یا نه !!! اما به هیچ کدام از این کار ها نیازی نیست .شما
می توانید در زمان سفر ،استراحت ،محل کار ،داخل
خانه و یا هر جای دیگر که هستید به صورت اینترنتی
و با صرف هزینه بســیار کم از پزشــکان متخصص
سوال پزشــکی خودتان را بپرسید و مشاوره انالین
دریافت کنید .ســامانه دکترســاینا با بیش از 300
پزشک متخصص در زمینه های مختلفی همچون
زنان و زایمان ،پوست و مو ،تغذیه ،اورولوژی ،سالمت
جنسی ،غدد ،قلب و عروق ،کلیه ،گوش و حلق و بینی،
کودکان ،دندانپزشکی ،چشم پزشکی و تخصص های
دیگر اماده پاســخگویی به سواالت تخصصی شما
هستند .مشاوره انالین دکترساینا چند مزیت اصلی
به همراه دارد.
هزینه کم
در اوضاع فعلی شاید برای ما سخت باشد که به خاطر
پرسیدن یک ســوال کوچک و ناقابل 50تا 80هزار
تومــان هزینه کنیم و به مطب دکتــر برویم( .البته
هزینه های حمل و نقل را فاکتور می گیرم)
حاال فرض کنید در خانه نشسته اید و تنها با پرداخت
هزینه ای بیــن 12تا 15هزار تومــان با یک دکتر
متخصص یا فوق تخصص ارتباط برقرار می کنید! به
همینراحتیمی توانیمدرهزینه هایمانصرفه جویی
کنیم.
ارسال عکس
گاهی برایمان پیش امده که ازمایشی می دهیم و قرار
است برای دریافت جواب ان به پزشک مراجعه کنیم.
باز باید مراحلی مانند نوبت گرفتن ،پرداخت هزینه
زیاد ،صرف وقت و هزینه های حمل و نقل را از پیش
رو برداریم .الزم به این کار ها نیست ،پزشک متخصص
خود را از سامانه مشاوره انالین دکتر ساینا انتخاب
کنید و از جــواب ازمایش یک عکس بگیرید و برای
پزشک خود ارسال کنید .پزشک هم در کوتاه ترین
زمان ممکن پاسخ شــما را خواهد داد .البته نه تنها
جواب ازمایش بلکه هر عکســی مانند رادیولوژی،
ســونوگرافی ،نوار قلب و مغز و تمامــی تصاویر که
بخواهید را می توانید برای پزشک ارسال کنید.
ارسال صدا
شاید بپرسید که ســوال های حوزه پزشکی معموال
نیاز به توضیح مفصل دارد .از حوصله ما خارج است
که بخواهیم بنشینیم و زمان صرف تایپ کردن متن
برای پزشک کنیم .در ضمن رساندن مفهوم از طریق
تایپ کردن یک جور منتقل می شود و شفاهی گفتن
همان موضوع جور دیگری !
اگر از ما بپرسید می گوییم نیاز به تایپ کردن
نیست !
سامانه دکتر ســاینا امکانی را ایجاد کرده است که
کاربران می توانند همانند تلگرام پیام خود را به صورت
صوتی ارسال کنند و دیگر وقت زیادی را برای تایپ
کردن متن اختصاص ندهند و همچنین در بهترین
حالت ممکن منظور خود را به پزشک برسانند.
ارتباط مستقیم با پزشک
اپلیکیشن اختصاصی که به پزشکان داده شده است
این امکان را می دهد که کاربران مستقیما با پزشک
در ارتباط باشند و با انان گفت وگو کنند.
پزشکان نیز در اپلیکیشــن اختصاصی خود ،امکان
ارسال عکس ،صوت و متن را برای کاربران دارند.
پزشکان تایید شده
پزشکان مشاوره دکترساینا طی یک فرایند پزشکی-
مدیریتی و پس از پشت سر گذاشتن مراحل انعقاد
قرارداد ،تایید مدارک حقوقی -هویتی و ایجاد پرونده
پزشکی در واحد حقوقی سامانه دکترساینا ثبت نام
خودراتکمیلمی کنند .پسازتکمیلفرایندثبت نام
و ارائه توضیح برای اســتفاده از اپلیکیشــن سامانه
دکترساینا ،متخصصان محترم اماده پاسخگویی به
کاربران می شوند.
رضایتمندی کاربران
در سامانه دکترساینا کاربران حرف اول را می زنند .اگر
کاربری از فرایند مشاوره خود ناراضی باشد با گذشتن
از 4فیلترجلبرضایتبهرضایتمندیکاملمی رسد.
در حال حاضر رضایتمندی کاربران از سامانه دکتر
ساینا 9.2از 10است که این بزرگ ترین دستاورد و
سرمایه مجموعه محســوب می شود .در مجموع در
بخش مشاوره انالین پزشکی دکتر ساینا تماما تالش
شده اســت که با خلق ارزش های باال رضایتمندی
حداکثری کاربران را به دســت اوریــم تا از دریافت
خدمات با کیفیت سالمت لذت ببرند.
دیگر خدمات دکترساینا
دیگر خدمات دکترســاینا عبارتنــد از :نوبت دهی
انالین ،بانک جامع سالمت و دانستنی های سالمت
که هر کدام از انها بخشــی از نیاز های کاربران را در
مواجهه با چالش های سالمت بر طرف می کند.
نوبت دهی انالین
ســاعت 3صبح هم می شــود نوبت انالین گرفت،
به شرطی که از دکترســاینا استفاده کنی .سیستم
نوبت دهی انالین دکترساینا به شما کمک می کند
تا در هر زمان و مکانی که هســتید به صورت انالین
از پزشکان ،کلینیک ها و بیمارستان ها نوبت انالین
اخذ کنید و دیگر از شر تماس های تلفنی و مراجعه
حضوری خالص شوید .البته در حال حاضر پزشکان
و مراکز محدودی در سامانه دکترساینا فعال هستند
که این مقدار تا پایان ســال افزایش چشــمگیری
خواهد داشت.
بانک سالمت
دکتر ساینا مجموعه ای کامل از اطالعات و داده های
حوزه بهداشت و درمان شــامل معرفی بیماری ها،
داروها ،پزشــکان ،مراکز درمانــی و داروخانه ها را
جمع اوری کرده اســت .کاربران می توانند ادرس
تمامی مراکز درمان در کشــور اعــم از داروخانه ها،
بیمارستان ها ،ازمایشــگاه ها و مراکز تصویربرداری
را از طریق سامانه به دست اورند و دسترسی سریع
به اطالعات را به راحتی تجربه کنند .همچنین گاهی
پیش می اید که دارویی می خواهیم مصرف کنیم اما
از عوارض و معایب ان مطلع نیستیم .می توانیم با یک
جست وجوی ساده در بخش «داروهای» سامانه از
اطالعات مرتبط با ان به راحتی با خبر شویم.
محتوای سالمت
صفحه «دانســتنی های ســامت» دکترساینا در
راســتای اگاه ســازی مــردم در حوزه ســامت و
مســئولیت اجتماعی که متوجه خود می داند اقدام
به تولید محتوا در قالب (پادکســت صوتی ،مقاله،
ویدئو) توســط پزشکان متخصص کرده است که به
صورت رایگان در اختیار کاربران قرار داده می شود.
تیم رسانه ای دکترساینا از پزشکانی که رضایتمندی
باالیی در ســامانه دارنــد ،اقدام به تولیــد ویدئو و
پادکست های صوتی به طور اختصاصی جهت انتشار
در سایت و شبکه های اجتماعی می کند .این ویدئو ها
و پادکســت ها به طور رایگان در اختیار کاربران قرار
می گیرد .امید است که محتوای با کیفیت سالمت به
کاربرانجهتپیشگیریازابتالبهبیماریوهمچنین
ارتقای سالمت انان کمک کند.
افتخارات و جوایز دکترساینا
در نهمین جشــنواره وب و موبایل ایران از مجموع
۹۰۸نرم افزار ثبت شــده ،تعداد ۲۰نرم افزار از دید
داوری و ۲۰نرم افزار دیگر از دید مردمی در گروه های
مختلف موفق به کسب مقام برترین نرم افزارهای این
دوره شــدند .در این دوره بهترین اپلیکیشن حوزه
سالمت ایران به انتخاب مردم اپلیکیشن دکترساینا
معرفی شد .همچنین در سال 1395دکتر ساینا به
انتخابوب سایتدیجیاتوبهعنوانبهتریناپلیکیشن
حوزه پزشکی شناخته شد .به نقل از سایت دیجیاتو:
«اعتراف می کنیم که اســتقبال پر شور ایرانی ها از
مطلب معرفی دکتر ساینا به شدت غافلگیرمان کرد؛
اپلیکیشنیکهروحتازهایبهبازارراکداپلیکیشن های
پزشکی دمید و پتانسیل بسیار باالی این حوزه برای
سرمایه گذاری و توســعه اپ های بیشتر را برایمان
اشکار کرد .تمام این عوامل دست به دست هم دادند تا
بتوانیمدکترساینارابهعنوانبهتریناپلیکیشنحوزه
پزشکی و سالمت ایرانی انتخاب کنیم ».دیگر افتخار
دکتر ساینا در سال 1397و در اولین دوره از جشنواره
رسانه های دیجیتال سالمت که در تهران برگزار شد،
رقم خورد .دکتر ســاینا در این جشــنواره به عنوان
اولین استارتاپی نام گرفت که موفق به کسب 2مقام
شد .دکترساینا در این جشنواره موفق به کسب مقام
در بخش وب سایت های برتر و کسب مقام در بخش
تلفن همراه از دید هیات داوران شد ،اما اصلی ترین و
مهم ترین افتخار دکترساینا که از ابتدا تا به امروز به
رقم خورده است ،رضایتمندی 9.2درصدی کاربران
در استفاده از سامانه است .بی شک این بزرگ ترین
دستاورد و افتخار ماست که هر روزه برای باال بردن و
رساندن ان به عدد 10تمام تالش خود را می کنیم.
سخن پایانی
دکترســاینا تالش می کند تا دسترسی به خدمات
سالمت برای مردم ،با کیفیت ،راحت ،قابل دسترس
و با قیمت مناسب باشد .چشم انداز دکتر ساینا کمک
به بشریت برای داشتن زندگی سالم ،شاد و طوالنی
است .هر روزه میلیون ها نفر در جهان برای دستیابی
به خدمات پزشکی مناسب در حال چالش و تالش
هستند و دکتر ساینا به دنبال تغییر این مسیر است.
دکتر ســاینا تالش دارد تا نعمت ســامتی را که از
مهم ترین نعمات است ،از طریق افزایش اگاهی های
بهداشتی و سالمتی در میان انسان ها گسترش دهد.
دکتر ســاینا اعتقاد دارد در عصر فناوری اطالعات و
ارتباطات ،دسترســی به اطالعات شفاف و صحیح
حق همه انسان هاست.
دکتر ساینا معتقد است که ارزش ها مهم تر از قوانین
(بایدها و نبایدها) هســتند و ایــن ارزش ها نه تنها
راهنمای عمل برای ارائه خدمات بهتر اســت بلکه
اصولی عام برای انسانی خوب بودن است.
رپورتاژ
R e p o r t a g e
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
15
n
m
ستون
u
l
o
C
پیشی گرفتناپلیکیشن
از وب سایت
در حال حاضر عکس پرینت بیش از ۳۰۰هزار
کاربر روی نســخه وب و حــدود ۱۴۰هزار
کاربر اپلیکیشــن موبایل دارد .همانطور که
پیش بینی می شــد ،در حــال حاضر میزان
سفارشاتی که از طریق اپلیکیشن های موبایل
عکس پرینت ثبت می شود ،از نسخه وب سایت
پیشی گرفته و انتظار می رود با توسعه بیشتر
سرویس ها و محصوالت تحت اپلیکیشن های
موبایل این روند با شــتاب بیشــتری ادامه
پیدا کند.
حس خوب یم فروشیم!
مرز بین تکنولوژی و هنر
سیاوشمیرخانی،مدیرعاملگروهعکسپرینتازدستاوردهایکسب وکارانالینشمی گوید؛
۳۰۰هزارسفارش،ارسالبهبیشاز ۴۰۰شهروروستاوچاپانالینبیشاز ۱۰میلیونعکس
محتوای برند
B r a n d C o n t e n t
Sponsored By
بو کارهای انالین
عکس پرینت از قدیمی ترین کس
در ایران اســت که در ۱۳۸۶کارش را به شکل جدی
اغاز کرد .محمد محقــق و پویا محمودیان به عنوان
بنیانگذاران اولیه با الگو گرفتن از ســرویس های رو
به رشد مشــابه در خارج از کشور این ایده را در قالب
وب سایت عکس پرینت پیاده کرده بودند .ایده اصلی
امکان چــاپ اختصاصی و خالقانــه عکس در قالب
محصوالت مختلف و به صورت انالین بود.این اتفاق
زمانی افتاد که اســتفاده از دوربین های دیجیتال در
بین عموم مردم در حال جا افتادن بود و تولید عکس
با فرمت دیجیتال جایگزین شیوه های سنتی عکاسی
انالوگ و چاپ عکس ها از روی نگاتیو می شــد .برای
اشنایی بیشتر به سراغ سیاوش میرخانی مدیرعامل
گروه عکــس پریبنت رفتیم تا بیشــتر در مورد این
مجموعه بزرگ بدانیم.
لطفا خودتان را معرفی کنید و از سوابق کاری
خودتان بگویید.
سیاوش میرخانی هستم ۳۳ .ســال دارم و در حال
حاضر مدیرعامــل گروه عکس پرینــت ،بنیانگذار
سرویس «اپلیکیشــن عکس پرینت» ،سایت های
«تابلو» و « ویتامین» و همچنین سرویس «عکس
باکس» ،فارغ التحصیل مدیریت بازرگانی دانشــگاه
تهرانهستموتحصیالتمراباتمرکزبر حوز هدیجیتال
مارکتینگ و تجارت الکترونیک در انگلستان و کانادا
ادامــه داده ام .تا ســال ۱۳۸۹در حوزه های مختلف
کسب و کار در حال کسب تجربه بودم و از ان سال به
بو کار های انالین شدم.
طور جدی وارد فضای کس
در پروژه هــای متعددی در داخل و خارج از کشــور
بو کار ،برندینگ و بازاریابی
مسئولیت توسعه کســ
را بر عهده داشته ام و با بازگشت به ایران در سال ۹۵
مسئولیت گروه عکس پرینت را به عهده گرفته ام.
چند وقت است که سرویس عکس پرینت در
قالب اپلیکیشن موبایل وارد بازار شده؟ تا اینجا
چه پیشرفت هایی داشته اید؟
ایده اصلی من ســرویس چاپ عکس و محصوالت
وابسته از طریق گوشــی های موبایل بود .با توجه به
اینکه دیگر اکثر تصاویر ثبت شده توسط گوشی های
تلفن همراه ذخیره می شــد و همچنین گســترش
پوشش اتصال اینترنت 3Gو 4Gدر داخل ایران ،ارائه
سرویس روی موبایل کامال ضروری به نظر می رسید.
ضمن اینکه بازار جهانی هم در همین مسیر به شدت
در حال رشد بود و سرویس های متنوع چاپ عکس به
صورت انالین در حال فعالیت بودند.محصول جدید
باید کامال برای ارائ ه بهترین تجربه کاربری از طریق
اپلیکیشن موبایل طراحی و پیاده سازی می شد که با
در نظر گرفتن پیچیدگی های اماده سازی محصوالت
با قابلیت طراحی اختصاصی توســط خــود کاربر،
با چالش هــای فنی زیادی مواجه بود .نســخه اولیه
اپلیکیــش در دی ماه ۹۵به صــورت محدود عرضه
شــد و در حال حاضر بیش از ۱۴۰هــزار کاربر روی
هر دو سیســتم عامل اندروید و iOSدارد .همچنین
عکس پرینت به عنوان تنها اپلیکیشن فارسی زبان
که قابلیت طراحی و چــاپ محصوالت اختصاصی
(طراحی توســط خود کاربر) مثل فتوبوک ،تقویم،
تابلو شاسی و … شناخته می شود .ما در عکس پرینت
دستاورد هایی داریم که بسیار به انها افتخار می کنیم.
اماده سازی و ارســال بیش از ۳۰۰هزار سفارش به
بیش از ۴۰۰شهر و روســتا در سرتاسر ایران ،چاپ
بیش از ۱۰میلیون عکس ،پیاده سازی و بهره گیری
از تنها پلتفرم اتوماسیون چاپ عکس در خاورمیانه
(کلیه مراحل ســفارش گیری و چــاپ عکس بدون
دخالت نیروی انسانی و از طریق سیستم اتوماسیون
منحصربه فرد عکس پرینت انجام می شود) و از همه
اینهامهم ترجلباعتمادهزارانهموطنبرایسفارش
چاپ با ارزش ترین خاطراتشــان از طریق سرویس
عکس پرینت از مهم ترین دســتاورد های سرویس
عکس پرینت هستند.
شرکت تا امروز ،چقدر بزرگ شده؟
خوشــبختانه موفق شــده ایم جایگاه عکس پرینت
به عنــوان مرجع چاپ انالین عکــس و محصوالت
وابســته در داخل کشــور را تثبیت کنیم .در طول
۲سال گذشــته موفق به رشد دادن شرکت از جهات
مختلف شده ایم .در حال حاضر نزدیک به ۳۰نفر از
بااستعداد ترین نیروهای جوان و با انگیزه در واحد های
فنی ،مارکتینگ ،طراحی ،تولید ،پشتیبانی و فروش
مجموعه مشــغول به کار هستند .همچنین با توجه
به تقاضای موجود در بازار و پتانســیل و توانمندی
زیرســاخت های موجود در مجموعه برندهای تابلو،
ویتامین و عکس باکس را به بازار معرفی کرده ایم.
کمی بیشــتر درباره این سرویس های جدید
توضیح می دهید؟
سابق ه طوالنی ارتباط با کاربران عکس پرینت و مطالعه
رفتار مشتریان و همچنین نظرسنجی های منظمی
که انجــام می دهیم ،ما را بــا نیازمندی های موجود
در بازار به طور مستقیم اشنا می کند .ایده اولیه سه
محصول یا برند جدیدی که عنوان شد ،به نوعی از دل
عکس پرینت و تجربیات حاصل از ان متولد شده اند.
« تابلو» بزرگ ترین فروشگاه انالین اثار هنری است
که به طور تخصصی در صنعت دکوراسیون و تزئینات
داخلی فعالیت می کند .شما می توانید از بین هزاران
تابلوی نقاشــی ،عکس و نقاشی خط بهترین گزینه
ممکن را برای خانه یا محل کار خود سفارش بدهید
و در هر مکانی که مایل بودید ،ان را تحویل بگیرید.
سایت«ویتامین»فروشگاهاینترنتیمحصوالتمتنوع
بر اساس سبک های مختلف زندگی با تمرکز بر بازار
هدف نوجوانان و جوانان است .ما می توانیم به شیوه
خودمان زندگی کنیم و چه خوب است که دیگران هم
ایده اولیه ای
ما را با همان سبک زندگی بشناسند! این
بود که ویتامین بر اســاس ان شکل گرفت .ویتامین
می خواهد به شما انتخاب های زیادی بدهد تا انطور
که دوست دارید بپوشــید ،خانه یا محل کار خود را
نهدیه هارابرایادم های
تزیینکنیدوحتیخاص تری
خاص زندگی تان سفارش بدهید .به طور مثال اگر به
یک سبک یا گروه خاص موسیقی عالقه مند هستید
بتوانید تی شرت ،ماگ ،قاب موبایل ،پوستر و … با طرح
ان سبک یا گروه داشته باشید.
این اســتارتاپ های جدید چه مدت است که
شروع به فعالیت کرده اند؟
هر دو برند « تابلو» و «ویتامین» در سال ۹۶کار خود
را اغاز کرده اند و در این مدت کوتاه موفق شــده اند
مشتریان قابل توجهی را جذب کنند .البته استفاده
از ظرفیت های مشتریان فعلی عکس پرینت جهت
معرفی این سرویس های جدید هم نقش مهمی در
موفقیت ابتدایی این سرویس ها داشته است.
و اما « عکس باکس»! اسم این سرویس خیلی ما
راکنجکاومی کند.اینسرویسدقیقاچهخدماتی
ارائه می دهد؟
اگر بخواهم به طــور خالصه بگویــم می توانید ان
را معــادل «دراپ باکس» ایرانــی در نظر بگیرید!
«عکس باکس» سرویس ذخیره سازی ابری فایل و
اشــتراک گذاری خصوص انها ست که اخیرا ان را به
بازار معرفی کرده ایم .در واقع عکس باکس یک حافظه
ابری قدرتمند و یک شبکه اجتماعی کامال خصوصی
اســت که به کمک ان می توانید بدون نیاز به هر نوع
حافظــه جانبی و یا ســخت افزاری تمام عکس های
خود را ذخیره کنید و در هر زمانی و در هرکجایی که
هستید از طریق کامپیوتر ،تبلت و موبایل ،از طریق
وب و یا به وسیله اپلیکیشــن اندروید و iOSبه همه
عکس هایتان دسترسی داشته باشید .اشتراک گذاری
اســان و خصوصی عکس ها با امنیت باال ،یک گیگ
فضایذخیره سازیرایگانباعضویتدرعکسباکس،
دسته بندیعکس هاوایجادپوشه هایمختلف،امکان
الیک و ثبت نظر برای هر عکس ،دعوت از دوستان و
دریافت حجم ذخیره سازی رایگان و همچنین چاپ
عکس ها به کمک سرویس عکس پرینت بدون نیاز به
اپلود مجدد از مهم ترین ویژگی ها و خدمات «عکس
باکس» به شمار می روند.
خب،بااینتوضیحاتکنجکاوترهمشدیم!ایده
«عکس باکس» چطور شکل گرفت؟ اشاره کردید
از تجربیات عکس پرینت به این ایده رســیدید.
ممکن است بیشتر توضیح بدهید؟
یکی از مشــکالتی که همیشــه از طــرف کاربران
عکس پرینت با ما مطرح می شد ،این بود که متاسفانه
به عکس هایشان دسترسی ندارند یا اینکه حتی انها
را گم کرده اند ،در حالی که خیلی تمایل داشتند انها
را چاپ کنند .یک مشــکل دیگــر کیفیت عکس ها
بود .ایــن روزها اکثر مردم از پیام رســان هایی مثل
تلگرام و واتســاپ برای انتقال عکس هایشــان یا به
اشتراک گذاری انها اســتفاده می کنند که کیفیت
عکس ها را به شدت از بین می برد .وقتی این بازخورد ها
را در این مدت از طرف کاربران عکس پرینت دیدیم،
به این فکر افتادیم که می توانیم سرویسی ارائه کنیم
که اوال عکس های مردم به عنوان یکی از با ارزش ترین
دارایی های معنوی شان در جایی امن نگهداری شود و
ثانیا همیشه و همه جا به انها دسترسی داشته باشند
و حتی بتواننــد به صورت خصوصی انها را در امنیت
کامل با خانواده ،دوســتان و همکاران خودشــان به
اشتراک بگذارند .به همه این موارد اضافه کنید گرانی
و خطرپذیر بودن حافظه های جانبی را.
پس می شود گفت شما از سرویس های خارجی
مثل دراپ باکس الگو گرفته اید؟
دراپ باکس بــه عنوان یک حافظــه ابری قدرتمند
و شناخته شــده در کنار ســرویس های تخصصی
ذخیره و اشتراک عکس ،امازون ،گوگل و اپل همگی
سرویس های بســیار خوبی برای ذخیره سازی ابری
عکس ها به کاربران خود می دهند .ما این سرویس ها
را به طــور کامل مطالعه کرده ایم و ســعی کردیم از
تجربیات انها نهایت استفاه را ببریم.
ایا این سرویس هایی که نام بردید ،خودشان
رقیبی برای عکس باکس نیستند؟ با وجود چنین
سرویس های معتبری ،چطور تصمیم به ورود به
این بازار گرفته اید؟
نکته مهمی است .استفاده از این سرویس ها به دالیل
متعددی در ایران قابل اســتفاده بــرای عموم مردم
نیســت .اول از همه مشــکل پرداخت ارزی است.
هزینه پهنای باند برای اپلود و دانلود عکس با توجه
به خارجی بودن این سرویس ها بسیار باالست .تجربه
کاربری هم بــا توجه به بازارهــدف داخلی نیازمند
طراحی مجدد بود .در کنار همه اینها ،هدف ما در کنار
ارائه یک شبکه اجتماعی
ذخیره سازی امن عکس ها ،
خصوصی برای اشــتراک عکس ها بوده که نیازمند
طراحی و پیش بینی های فنی و زیر ساختی اساسی
در داخل کشور بود که خوشبختانه تیم فنی «عکس
باکس» از عهده ان برامده اند.
اگر اجــازه بدهیــد ،دوبــاره برگردیم به
موضوع«عکس پرینت»! شما با خاطره ها و ثبت
لحظات زیبای کاربران ســر و کار دارید .این کار
نیازمند خالقیت بی انتهاست .چطور این خالقیت
را در کارتان حفظ می کنید؟
به نکته بسیار مهمی اشار ه کردید .ما در عکس پرینت
یک حس خوب می فروشــیم! این موضوع همیشه
به عنــوان مهم تریــن فاکتــور تصمیم گیری ها و
سیاستگذاری های ما در مجموعه بوده است .به عنوان
یک الگوی جهانی ،دوره چاپ تک عکس و نگهداری
ان در البوم های قدیمی دیگر به ســرامده .کارکرد
عکس و محصوالت وابسته به ان هم به نوعی تغییر
پیدا کرده است .تکنولوژی جدید این امکان را فراهم
کرده است تا عکس های خود را در قالب محصوالتی
خالقانه باز تولید کنیم .این محصوالت را به عزیزانمان
هدیه بدهیم ،در دکوراســیون و فضای داخلی منزل
با محل کار از انها اســتفاه کنیم و البته به وسیله انها
خاطرات مان را ماندگار کنیم .به همین دلیل طراحی
و پیشنهاد چاپ عکس ها در قالب محصوالت خالقانه
جدیــد همواره از اولویت های ما بــوده و خواهد بود.
ما در داخل مجموعه عکس پرینت یک تیم تحقیق
و توســعه داریم که با همکاری واحد طراحی به طور
مســتمر در حال ایده پردازی و مطالعــه و طراحی
محصوالت و تم های خالقانه هستند .احساس خوب
و ماندگار طراحی و ساخت محصولی منحصر به فرد از
خاطره انگیز ترینلحظاتزندگی،مهم ترینبازخوردی
استکهماازمشتری هایوفادارعکسپرینتهمیشه
می گیریم.
بزرگ ترین مشکالت شما در مسیر پیشرفت
چیست و چطور این مشکالت را حل کرده اید یا
قابل حل است؟
عکس پرینت شاید جزو معدود استارتاپ های فعال
در داخل کشور است که فرایند کامل سفارش گیری،
تامیــن ،تولید ،توزیع و خدمات پــس از فروش را به
صورت متمرکز انجام می دهد .فرایند تامین و تولید
پیچیدگی ها و دشــواری های خاص خودش را دارد.
خصوصا با نوسانات نرخ ارز و محدودیت هایی که در
تامین مواد اولیه مورد نیاز جهت تولید و بسته بندی با
ان مواجه می شویم ،کنترل کیفیت و پاسخگویی به
سفارشات نیازمند برنامه ریزی و عملیات بسیار دقیق
و منظم است .خوشــبختانه با همت تمامی اعضای
خانواده عکس پرینت در واحد های مختلف ،از عهده
این مهم به خوبی برامده ایم.
تیم کارازموده و خالق
میانگین ســنی اعضای تیــم عکس پرینت
زیر ۳۰ســال اســت .تیمی جوان متشکل
از برنامه نویســان ،هنرمندان ،کارشناســان
صنعت چاپ ،مارکتینــگ و خدمات پس از
فروش که همگی به طور مستمر با چالش های
متعددی برای ارائه راه حل های عملی و عرضه
محصوالت و امکانات جدید بــرای کاربران
عکس پرینــت مواجه هســتند .همچنین
خدمات پس از فروش و ارتباط با مشــتریان
همواره از نقاط قوت این مجموعه بوده است.
عکس پرینت چه خدمات و ویژگی هایی دارد که
ان را از رقبا متمایز می کند؟
همانطــور که عرض کــردم ،جلب اعتمــاد مردم
بدون شــک بزرگ ترین دســتاورد عکس پرینت
اســت .امنیت عکس ها و حفظ حریم خصوصی از
مهم ترین دغدغه های هم ه ما ســت .پیاده ســازی
اتوماسیون پیچیده ســفارش گیری و چاپ عکس،
بهره گیری از سرور های اختصاصی جهت نگهداری
و پردازش سفارشات ،اســتفاده از نیروهای خبره و
اموزش دیده خانم در واحد تولید (تمامی نیروهای
شاغل در بخش تولید خانم هســتند و اصوال ورود
اقایان به واحد تولید عکس پرینت ممنوع است) و
بسته بندی هایاختصاصیوارسالمطمئنباقابلیت
ردگیری سفارشات از جمله اقداماتی است که برای
جلب این اعتمــاد انجام داده ایم .عکس پرینت تنها
سرویسی اســت که امکان طراحی و سفارش اسان
یک محصول اختصاصی از طریق گوش های موبایل
را به شــما می دهد .اکثر سفارشات در داخل تهران
ظرف ۲۴ساعت و در شهرســتان ها بین ۴۸تا ۷۲
ساعت به دست مشــتریان عکس پرینت می رسد.
واحد ارتباط با مشتریان عکس پرینت از لحظه ثبت
سفارش تا زمان تحویل و حتیبعد از انبه طور انالین
و از طریق تماس تلفنی با کاربران در ارتباط است .به
مواردی که اشاره شد کیفیت باالی تولید محصوالت
و نواوری مستمر در معرفی محصوالت جدید را هم
می توانید اضافه کنید.
به طور خالصه ،طراحی و پیاده ســازی زیرســاخت
سخت افزاری و نرم افزاری تولید متمرکز را می توان
بزرگ ترین دســتاورد و مزیــت رقابتی گروه عکس
پرینت دانســت .عکس پرینت مرز بین هنر ،فناوری
اطالعات و صنعت چاپ است و ما این افتخار را داریم
که توانســته ایم ضمن اسان ســاختن چاپ عکس
برای عموم هموطنان ،پروسه طراحی و سفارش یک
محصول اختصاصی را تبدیل به تفریحی خالقانه برای
تولید یک اثر هنری و منحصر به فرد از بهترین لحظات
زندگی کنیم.
چه تصویری از اینده عکس پرینت در ذهنتان
دارید؟
عکس پرینت ایند ه صنعت چاپ عکس و محصوالت
وابسته در ایران اســت .مطابق الگوی جهانی که در
بو کارهای سنتی اتفاق افتاده است و کشور
اکثر کس
ما هم از ان مستثنی نیســت ،پلتفرم های انالین و
سرویس های اینترنتی به سرعت جایگزین روال های
قدیمــی فروش محصــول و عرضه ســرویس های
س عکس پرینت
مختلف می شوند .همچنین سروی
امکان بهره گیری از اخرین دستاورد های تکنولوژی
در صنعت چاپ و تولید محصوالت خالقانه را حتی
برای دور ترین شــهر ها و روســتا ها فراهم می کند.
همانطور که اشــاره شــد ما به بیش از ۴۰۰شهر و
روستا محصوالتمان را ارسال کرده ایم .بعضی از این
شهرها در نواحی دور افتاده مرزی هستند که طبیعتا
دسترسی به چنین امکاناتی را حتی تا شعاع چند صد
کیلومتریندارند.سرویس دهیبهاینهموطنانقطعا
از افتخارات سرویس هایی نظیر عکس پرینت است.
ما به روزهایی فکر می کنیم که عکس پرینت
اولین ،راحت ترین و شناخته شده ترین راه چاپ
عکس و سفارشــات محصوالت وابسته و از ان
گذشته یکی از باارزش ترین گزینه های انتخاب
و سفارش یک هدیه منحصر به فرد و ماندگار برای
هر ایرانی باشد.
جالب اســت بدانید با توجه بــه امکانات اختصاصی
ســرویس عکس پرینت برای زبان های راســت به
چپ ،عکس پرینت کاربرانی خارج از کشور هم دارد.
کردستان عراق ،افغانستان و تاجیکستان و کشور های
عرب زبان بازارهای هدفی هستند که همین حاال با
وجود اینکه سرویس ارسال اختصاصی برای خارج از
کشور نداریم ،از انها سفارش می گیریم .توسعه بازار
منطقه ای قطعا از اولویت های اینده مجموعه عکس
پرینت خواهد بود.
همانطور که خود شما اشــاره کردید ،عکس پرینت
نیازمند خالقیت و ارائه سرویس های جدید به طور
مداوم است .خوشــبختانه برای معرفی محصوالت
جدید برنامه ریزی دقیق و بلند مدتی داریم تا به مرور
محصــوالت جدیدی را به ســرویس عکس پرینت
اضافه کنیم.
عکس پرینــت در واقع یک تیــم تکنولوژی
و دیزاین اســت .بــا بهره گیــری از اخرین
پیشــرفت ها و فناوری روز دنیــا و طراحی
هنرمندان و کارشناسان خبره صنعت چاپ
امــکان طراحی خالقانــه محصوالت عکس
توسط خود کاربرها فراهم شده است .تمامی
فرایند های ســفارش گیری (شــامل اپلود
عکس ها ،انتخاب تم هــای متنوع و طراحی
اختصاصی محصوالت) ،چاپ ،بســته بندی،
ارســال و پیگیری سفارشــات با بهره گیری
از اتوماســیون اختصاصــی و منحصر به فرد
مجموعه عکس پرینت صورت می گیرد.
محصوالت عکس ،هدیه ای ماندگار
یکی از کارکردهای چاپ عکس و محصوالت
مرتبط با ان ،سفارش یک محصول خاص به
عنوان هدیه ای ارزنده و منحصر به فرد اســت
که روز به روز بیشتر مورد توجه کاربران قرار
می گیرد .از انجایی که هر فرد با صرف وقت
و با ذوق و ســلیقه خــودش یک محصول را
طراحــی و تولید می کند ،می تــوان ان را به
عنوان یک یادگاری با ارزش،خاص و ماندگار
به عزیزان خود هدیه داد.
در حال حاضــر کاربران عکس پرینت امکان
طراحــی اختصاصی و ســفارش محصوالت
متنوعــی از قبیــل فتوبوک هــای ظریف و
نفیس ،انواع تقویم هــای رومیزی و دیواری،
مگنت با قابلیت چســبندگی روی ســطوح
فلزی ،انواع تابلو و شاسی ،پوستر ،ماگ ،عکس
در ســایزهای متنوع و … را دارند .تیم خالق
عکس پرینت همــواره درحال ارائه و معرفی
محصوالت جذاب جدید است.
مطمئن چاپ کنید
عکس پرینت
ایند ه صنعت
چاپ عکس
و محصوالت
وابسته در
ایران است.
عکس پرینت
امکان
بهره گیری
از اخرین
دستاورد های
تکنولوژی
در صنعت
چاپ و تولید
محصوالت
خالقانه را حتی
برای دور ترین
شهر ها و
روستا ها فراهم
می کند .بعضی
از این شهرها
در نواحی
دور افتاده
مرزی هستند
که طبیعتا
دسترسی به
چنین امکاناتی
را حتی تا
شعاع چند
صد کیلومتری
ندارند
عکس پرینت اولین و بزرگ ترین مرکز چاپ
انالین عکس و محصــوالت مرتبط در ایران
است .تمامی سفارشات شما با بهره گیری از
سیستم اتوماسیون یکپارچه عکس پرینت،
بدون دخالت نیروی انسانی و توسط اخرین
فنــاوری چاپ و صحافی صــورت می گیرد.
اعتماد و وفــاداری مشــتریان بزرگ ترین
دســتاورد این مجموعه در بیش از ۱۵سال
گذشته است ،از این رو به جهت حفظ حریم
خصوصــی کاربران ،تمامــی مراحل چاپ و
بسته بندی فقط زیر نظر نیروی های مجرب و
متخصص خانم در واحد تولید عکس پرینت
انجام می پذیرد.پس از پردازش ســفارش و
تحویل بسته به پست ،زمان تقریبی تحویل
سفارش ارسالی بنا به محدوده جغرافیایی و
مقصد ســفارش ،از طریق پیام کوتاه به شما
اطالع داده خواهد شد .برای اطالع از وضعیت
سفارش هم ،می توانید وارد حساب کاربریتان
بشــوید و با کلیک روی گزینــه «پیگیری
ســفارش ها» ،از وضعیت سفارش تان مطلع
بشوید.
وفاداری مشتری ها
تجربــه خوشــایند مــا در عکس پرینــت
نشان داده اســت چنانچه کسی تنها یک بار
از عکس پرینت ســفارش بدهد ،به احتمال
بسیار زیاد سفارشات جدیدی را ثبت خواهد
کرد .احساس خوب و تجربه خوشایند چاپ
عکس و یا ســفارش یک محصول با استفاده
از عکس های خاطره انگیــز همراه با کیفیت
باالی محصوالت و خدمــات پس از فروش،
مهم ترین دلیل وفاداری کــم نظیر کاربران
سرویس عکس پرینت هستند.
رپورتاژ
R e p o r t a g e
18اسفند .1397سال چهارم .شماره 136
16
n
m
ستون
u
l
o
C
بازاری پرسود برای
متخصصان وردپرس و
PHP
به طور کلی انســان ها در هر کســب و کاری
سعی دارند بهره وری خود را افزایش دهند تا
بتوانند با صرف زمان کمتر ،درامد بیشتری را
کسب کنند .از این رو با افزایش دانش خود یا
قبول مســئولیت های بیشتر تا حدودی این
افزایش بهره وری را برای خود ایجاد می کنند.
بو کارهای اینترنتی فرصت
این روزها کســ
مناسبی شده است که با یک سیستم سازی
هوشــندانه ،بتوانید در هر زمانی از شبانه روز
محصول و یا خدمات خود را به جامعه اماری
خیلی بزرگ تــری ارائه کنید .مشــتریانی
که پیش تــر محدود به یک منطقه یا شــهر
می شــدند ،اکنون به کل کشور تعمیم داده
می شوند .عمده کسب وکارهای اینترنتی در
ایران را فروشــگاه های محصوالت فیزیکی
تشــکیل می دهند و حضور فروشــگاه های
تخصصی کمتر دیــده می شــود ،از این رو
متخصصان وردپرس و PHPبیشتر محدود به
کار در حوزه فریلنسرینگ شده اند.
مزایا و معایب فریلنسرینگ
فریلنســرها نیازی به حضــور دائم در هیچ
بو کاری را ندارد و ساعت و محل کارشان
کس
راخودتعیینمی کنند.قیمت گذاریهرپروژه
را خود تعیین می کنند از این رو می دانند که
افزایش مهارتشان موجب افزایش درامدشان
می شود .باید در نظر داشته باشیم که این نوع
کارکردن در ایران مشــکالتی را برای انها به
همراه دارد .عدم ثبات کاری و فقدان امنیت
مالی را می توان مهم ترین مشکل فریلنسرها
دانســت .از طرفی ،چون خودشان همه کاره
عهده شخص
هســتند ،تمام مسئولیت ها بر
فریلنسر خواهد بود و باید به تنهایی به دنبال
مشتری ،ناشر و پروژه بگردند.
سیستم ســازی یــک PHPکار یا
وردپرس کار حرفه ای
اینترنتی شــدن کســب وکار این دســت
متخصصان بیشــتر محدود به داشتن یک
سایت پر بازدید برای فروش خدمات فردی
یا تیمی انها خواهد بود .اما باید در نظر داشت
که به این شیوه کار نمی توان سیستم سازی
گفت به طــوری که بتواند در هر ســاعت از
شبانه روز موجب کسب درامد یک فریلنسر
شــود .از طرفی هرچند که مشــتریان این
بو کارها یک جامعه اماری بزرگی
دست کس
هم باشــد ،ولی بزرگ ترین مشکل ان عدم
مقایس پذیری این نوع از خدمات خواهد بود.
بدین معنی که ظرفیت انجام پروژه توســط
یک فریلنسر یا یک تیم متشکل از متخصصان
وردپرس و phpمحدود خواهد بود.
تحولی در بازار فریلنسری در جهان
بارشدسیستم هایمدیریتمحتوایوبمثل
وردپرس در جهان ،محصوالت مختلفی برای
بو کارهای مرتبط
این گروه از کاربران و کس
با انها توسط فریلنسرها ایجاده شده است که
انها یک قالب یا افزونه وردپــرس را یک بار
توســعه می دهند ولی به گروه گسترده ای از
مخاطبان عرضه می کنند .از این رو می توانند
با نیاز سنجی درست نیاز مشتریان بیشتری را
براورده کنند.
یک بار یک محصول با کیفیت تولید
کنید ،فروشــی ۲۹میلیون دالری را
تجربهکنید
در مارکت تم فارســت که بســتری مناسب
برای عرضه محصوالت نرم افزاری فریلنسر ها
باالخص وردپرس کاران و متخصصان phpدر
جهان به شمار می رود ،محصوالت همچون
قالب Avadaدیده می شود که توانسته اند در
دوره فروش خود ،فروش ۲۹میلیون دالری
را تجربه کنند.
رمزموفقیتفروشقالبوافزونهاماده
کلیدی تریــن پارامتــری کــه بایــد یک
توســعه دهنده در فروش قالب و افزونه اماده
وردپرس در نظر داشــته باشد ،به روز رسانی
و بهبود منظم محصول خود اســت ،چرا که
این موضوع یک حس رشــد و بهبود بالقوه
را بــه خریدار ان محصــول منتقل می کند
و در چنین شــرایطی با اطمینان بیشــتر از
محصوالت ان توسعه دهنده استفاده خواهد
کرد.
بازار پرســودی که توسعه دهندگان
ایرانی نباید از دست دهند
متاســفانه تحریم بودن ایران امکان حضور
توسعه دهندگانومتخصصانوردپرسوPHP
را در مارکت هــای جهانی تقریبا غیر ممکن
کرده اســت ولی با تدبیر تیم مدیریت سایت
ژاکت این امکان برای این متخصصان فراهم
شده است تا بتوانند دستاوردهای وردپرسی
تّهای phpخود را به هموطنان
و اســکریپ
ایرانی ارائه کنند .با توجه به جایگاه وب سایت
ژاکــت در گوگل و رتبه ۱۵۰الکســا در بین
وب سایت های ایرانی ،توسعه دهندگان دیگر
دغدغه فروش محصــوالت خود را نخواهند
داشت و می توانند با تمرکز بر کیفیت و توسعه
محصوالت خود ،فروش بهتری را تجربه کنند.
در وب ســایت ژاکــت محصوالتی همچون
یواست سئو پرمیوم را می بینیم که در کمتر
از ۲سال عرضه خود در ژاکت توانست ه است
فروشــی بیش از ۱۵۰هــزار میلیون تومان
را تجربه کند .به عنوان یک توســعه دهنده
برای ورود به بازار بزرگ و پر سود ژاکت ،نباید
فراموش کنید که رضایت مشتری ،پشتیبانی
و کیفیت رو به رشد محصوالت ،پارامترهای
کلیدی هستند که توجه به ان فروش شما را
بسیار افزایش خواهند داد.
اب ژاکت فروشنده شوید
پشتوانه ای مطمئن برای راه اندازی وب سایت استارتاپ ها
محتوای برند
B r a n d C o n t e n t
Sponsored By
چنانچه نیاز
داشته باشید
وب سایت
حرفه ای تر با
امکانات بیشتر
راه اندازی
کنید و همگام
با توسعه
وردپرس
به روز رسانی و
پشتیبانی قالب
خود را دریافت
کنید ،باید
از قالب های
حرفه ای و
پولی وردپرس
استفاده کنید
که مارکت هایی
همچون
تم فارست در
خارج از ایران و
ژاکت در داخل
ایران ،این
محصوالت را
در اختیار شما
قرار می دهند
این روزها شــاهد شــکل گیری و رشــد روزافزون
کسب وکارهای استارتاپی هستیم؛ کسب وکارهای
نوپایی که عمدتــا مبتنی بــر فناوری های جدید
شکل می گیرند و خدماتی را به کاربران و مخاطبان
خود ارائــه می کنند .مــدل اســتارتاپی اکثر این
کســب وکارها انالین اســت .از همین روست که
کسب وکارهای استارتاپی را با کسب وکارهای بزرگ
اینترنتی چون دیجی کاال ،بامیلو و ...می شناســند.
همان قــدر که ایده و محصول یک اســتارتاپ حائز
اهمیت اســت ،بســتر ارائه ان ایده و محصول نیز
دارای اهمیت اســت .از این رو هر اســتارتاپ برای
معرفی یا ارائه خدمات خود نیاز به یک وب ســایت
حرفه ای و کاربر پســند دارد تا بتواند به بهترین نحو
ممکن با مخاطبان خود ارتباط دو سویه برقرار کند.
علی رغم اهمیت و ضرورت دارا بودن یک وب سایت
حرفــه ای ،با توجه به رشــد و پیشــرفت روز افزون
تکنولوژی های طراحی ســایت و تخصصی تر شدن
موضوعــات مرتبط با ایــن حــوزه ،راه اندازی یک
وب ســایت حرفه ای و کاربر پسند برای استارتاپ ها
تبدیل به یک چالش و معضل اساســی شده است.
این موضوع مخصوصا برای اســتارتاپ های نوپایی
که در اغاز و ابتــدای فعالیت خود به ســر می برند
و نمی تواننــد هزینه هــای الزم بــرای راه اندازی
یــک وب ســایت حرفــه ای را تامیــن و پرداخت
کننــد ،از اهمیــت بیشــتری برخوردار اســت.
با در نظر گرفتن هزینه های برنامه نویسی در ایران،
توسعه فنی یک وب ســایت شرکتی اختصاصی که
امکانات ان صرفا معرفی خدمات باشد را می توان در
حدود 6الی 10میلیون تومان براورد کرد .این مبلغ
در نمونه های تخصصی تر که امکانات و ویژگی های
فروشگاهی را نیز شامل می شود تا حدود 30میلیون
تومان نیز می رسد که تامین چنین هزینه هایی برای
یک اســتارتاپ نوپا که در اغاز فعالیت خود به ســر
می برد ،بسیار دشوار و دور از انتظار است.
سیستم های مدیریت محتوا ؛ راه حلی بهینه
و اقتصادی برای طراحی سایت
به جای توســعه فنی و اختصاصی یک وب ســایت
و پرداخــت هزینه های گزاف بــرای ان ،می توان از
اماده استفاده کرد که
سیستم های مدیریت محتوای
این سیستم ها علی رغم رایگان بودن ،از تکنولوژی ها و
ساختارهای روز دنیا نیز برخوردار هستند .در انتخاب
بهترین سیستم مدیریت محتوا از بین ده ها سیستم
محتوای وب موجود در جهان ،باید موارد زیر را مدنظر
داشته باشید:
به روزرسانی منظم هسته سیستم مدیریت
محتوا
با توجه به رشد روزافزون تکنولوژی های تحت وب،
الزم است از سیستم مدیریت محتوایی استفاده کنید
کههستهاصلیانهمگامبادانشجهانیبه روزرسانی
شــود .در این به روزرســانی ها علی رغم ایجاد این
هماهنگی بین هســته اصلی و تکنولوژی های روز
دانش وب ،بهبــود پارامترهــای امنیتی نیز لحاظ
خواهد شد.
متن باز بودن سیستم مدیریت محتوا
وقتی یک سیســتم مدیریت محتــوای تحت وب،
در ســاختار متن باز کدنویسی شــده باشد ،شما به
راحتی می توانید بخشی از ان را متناسب به نیاز خود
تغییر دهید و با پیچیدگی های بسیار کمتری روبه رو
خواهید شد.
ماژول بودن هسته سیستم مدیریت محتوا
این مهم کمک می کند تا ســایر توســعه دهندگان
بتوانند انچه را ان سیســتم مدیریــت محتوا ندارد
به راحتی برای ان توســعه دهند .از این رو بسیاری
از ماژول های مورد نیاز هر کســب وکار قبال توسط
سایرین توسعه داده شــده و توسعه های بعدی نیز
بسیار کم هزینه تر خواهد شد .لذا در بسیاری از موارد
نیاز شما به جای پرداخت هزینه های توسعه ،صرفا
با اســتفاده از یک ماژول که از قبل اماده شده رفع
می شود و هم در زمان و هم در هزینه شما صرفه جویی
خواهد شد.
میزان استفاده جهانی از سیستم مدیریت
محتوا
هرچه یک سیســتم مدیریت محتــوا در جهان از
محبوبیت بیشتری برخوردار باشد ،توسعه دهندگان
بیشــتری نیز روی طراحی ماژول های ان فعالیت
می کنند و این مهم نیز موجب می شود ماژول های
متنوع تری را برای توســعه سیستم خود در اختیار
داشــته باشــید .از طرفی بــا توجه به تعــداد زیاد
توسعه دهنده برای ان سیستم مدیریت محتوا ،در
صورت نیاز به توســعه اختصاصی یک ماژول برای
کسب وکار خود ،هزینه های ثانویه شما برای طراحی
یک ماژول نســبت به سایر سیســتم های مدیریت
محتوا نیز به شدت کاهش خواهد داشت؛ چرا که هم
دسترسی به این توسعه دهندگان راحت تر خواهد
بود و هم با پیشنهادهای اقتصادی تری از جانب ایشان
مواجه خواهید شد.
تنها سیســتم مدیریت محتوایی که می توان گفت
هر ۴ویژگی باال را دارد ،سیســتم مدیریت محتوای
وردپرس اســت که طبق امارهــای جهانی بیش از
۶۰درصد از ســایت هایی که از سیســتم مدیریت
محتوای اماده استفاده می کنند ،وردپرسی هستند.
به روزرسانی های مداوم هسته اصلی وردپرس ،تعدد
توســعه دهندگان این حوزه و وجود هزاران ماژول
کاربردی ،وردپرس را از ســایر رقبای خود پیشتاز
کرده است .طراحی ســایت با وردپرس امروز بخش
اعظمی از اکوسیستم استارتاپی در ایران و جهان را
شامل می شود .از بین سایت ها و استارتاپ های ایرانی
نیز می توان به دیجی کاال مگ ،شاتل ،زودشور ،ایران
استخدام ،چطور ،دکتر سالم ،مدیر سبز و ازمایش
انالین اشــاره کرد که مانند هزاران استارتاپ موفق
دیگر از وردپرس برای طراحی سایت خود استفاده
کرده اند .ســایت ژاکت نیز که خود ارائه دهنده ابزار
طراحی سایت با وردپرس است ،به عنوان بزرگ ترین
مارکت محصوالت وردپرســی خود نیز از وردپرس
استفاده می کند.
یک وب ســایت حرفه ای چه ویژگی هایی
دارد؟
عالوه بر ظاهر یک وب ســایت ،پارامترهای دیگری
نیز دخیل هســتند که با در نظــر گرفتن مجموع
انها می توان یک وب ســایت را حرفه ای تلقی کرد.
استفاده از رنگ های متریال ،طراحی فلت و رعایت
اصول UI/UXپارامترهایی هستند که در ظاهر یک
وب سایت به چشــم می ایند .اما پارامترهایی مانند
امنیت ،ســرعت لود و بهینه بودن برای موتورهای
جســت وجو (رعایت اصول ســئو در کدنویســی )
مواردی هســتند که شــاید کمتر به ان توجه شود
ولی در دســته بندی پارامترهایی قــرار می گیرند
که مالک تعیین یک وب ســایت حرفه ای هستند.
در هسته اصلی سیستم مدیریت محتوای وردپرس به
جهتاینکهسال هایمتمادیتوسطتوسعه دهندگان
بین المللی به روز رسانی و اشکال زدایی صورت گرفته،
تمامی این پارامترها لحاظ شــده اســت .در مورد
پارامترهای ظاهری نیز وجود ده ها هزار قالب اماده
که برای نیازهای مختلف طراحی سایت با وردپرس
اعم از پزشکی ،مهندسی ،امور خدماتی ،فروشگاهی
و ...و براســاس اســتاندارهای روز و رعایــت اصول
UI/UXطراحی شــده اند ،خیال کاربران را از اینکه
با وردپرس یک وب سایت حرفه ای راه اندازی کنند
را راحــت می کند .ژاکت به عنوان تنها مرجع معتبر
قالب و افزونه اورجینال فارسی در ایران است که در ان
مجموعه ای کامل از انواع قالب های فارسی وردپرس
جهت استفاده استارتاپ ها عرضه شده است.
از چه نوع قالب وردپرسی استفاده کنیم؟
همان طور که خود هســته وردپرس رایگان است،
قالب ها و افزونه های رایگانی نیز برای ان وجود دارد
که اصطالحا در مخزن وردپرس در دسترس کاربران
اســت .عالوه بر ان ،توســعه دهندگان مختلفی در
سرتاسر جهان برای این سیستم مدیریت محتوای
محبوب،قالب هاوافزونه هایرایگانیطراحیومنتشر
می کنند .هرچند این قالب های رایگان در بسیاری از
موارد کاربرد دارند ولی می توان بزرگ ترین معایب
انها را نداشتن تضمین پشــتیبانی و به روز رسانی،
عدم امکان سفارشی سازی و نداشتن پنل تنظیمات
حرفه ای دانست.
چنانچه نیاز داشته باشــید وب سایت حرفه ای تر با
امکانات بیشــتر راه اندازی کنید و همگام با توسعه
وردپرس به روز رســانی و پشــتیبانی قالب خود را
دریافت کنیــد ،باید از قالب های حرفــه ای و پولی
وردپرس اســتفاده کنید که مارکت هایی همچون
تم فارست در خارج از ایران و ژاکت در داخل ایران ،این
محصوالترادراختیارشماقرارمی دهند.متاسفانهبه
ل تحریم هایی که علیه ایران در جوامع بین الملل
دلی
صورت گرفته است ،امکان خرید مستقیم کاربران
ایرانیازسایتتم فارستوجودنداردولیخوشبختانه
وب ســایت ژاکت در کنار ارائه طیف گسترده ای از
قالب های ایرانی ،محصوالت موجود در تم فارست
را با قیمت بسیار مناسب ،کامال فارسی شده و همراه
با پشتیبانی تضمین شــده در اختیار کاربران خود
می گذارد .قالب های خارجی توسط توسعه دهندگان
ژاکت از ســایت مرجع یعنی تم فارســت به صورت
دالری خریداری می شــوند و پس از بومی سازی و
کنترلکیفیتتوسطکارشناسانژاکتبرایاستفاده
مخاطبان عرضه می شوند.
پشتیبانی و به روزرسانی قالب های وردپرس
تا چه میزان اهمیت دارد؟
همانطورکهاشارهشدصرفاقالب هایپولیوردپرس
دارای اپدیت و به روزرسانی منظم هستند .حال سوال
این است که در طراحی سایت با وردپرس این موضوع
چقدر حائز اهمیت است؟ در نظر داشته باشید دنیای
کامپیوتر و اینترنت پیوسته در حال پیشرفت و تغییر
است و هر بستری اعم از وردپرس نیاز به سازگاری و
هماهنگی با این تغییرات را دارد .این به روزرسانی ها
اغلب در راستای رفع باگ ها و موارد امنیتی ،افزودن
امکانات جدید به قالب و سازگاری و هماهنگی بیشتر
انها با نسخه های جدید وردپرس است.
نکته بســیار مهمی که باید توجه داشت ،این است
که رایگان نبودن قالب هــا و افزونه های حرفه ای ،به
این معنا نیســت که هر قالبی که برای تهیه ان پول
پرداخت کنید ،قالب حرفه ای و بی عیب و نقص است.
متاسفانه در ایران وب سایت های زیادی هستند که
قالب های وردپرســی را از منابع نامعتبر تهیه کرده
و برای فروش بــه کاربران ایرانی عرضه می کنند که
اغلب این محصوالت دارای باگ های امنیتی هستند
و وب سایت و کسب وکار شما را به خطر می اندازند.
یکی از اصول مارکت ژاکت در ارائه قالب های حرفه ای
وردپرس ،اورجینال بودن انها و تهیه نســخه اصلی
صرفا از ســایت تم فارست اســت و این مهم امنیت
وب ســایت شــما را تا حد زیادی تامین می کند .از
این رو ســت که اکثر شرکت ها و اســتارتاپ ها برای
طراحی سایت با وردپرس به ژاکت اطمینان کرده اند
و قالب ها و افزونه های اورجینال ان را برای طراحی
سایت خود مورد استفاده قرار داده اند.
چرا قالب وردپرس اورجینال دارای اهمیت
است
اورجینال بــودن قالب یا افزونــه وردپرس عمال به
اصالت و مرجع ارائه ان اشــاره دارد .در نظر داشته
استارت اپی برایاستارت اپ ها
دنیته؛ طراح اختصاصی فضاهایاستارت اپی
باشید یک تیم توســعه دهنده ،یک قالب استاندارد
و بهینه را طراحی کــرده و با هزینه تقریبی 70دالر
در یک مارکت جهانی برای فروش قرار داده اســت.
برخی سایت های واسط هستند که این محصوالت
را تهیه می کنند و با هزینه های بسیار کمتر و یا حتی
رایگان در اختیار کاربران وردپرســی قرار می دهند.
نکته ای که در اینجا مغفول می ماند ،این اســت که
این سایت های واســط که اصطالحا به سایت های
نال فروش معروف هستند ،در کدهای قالب ها دخل و
تصرف کرده و گاهی بک لینک ها و یا کدهای مخرب
جای گذاری می کنند که هر کــدام از این دو به نوبه
خود اثار جبران ناپذیری در سایت شما در پی خواهد
داشــت .وجود بک لینک های مخفی اثار منفی بر
سئوی سایت شــما خواهد داشت و کدهای مخرب
نیز هم از لحاظ امنیتی و دسترسی به اطالعات و هم
از لحاظ از دسترس خارج شدن وب سایت می توانند
خسارات جبران ناپذیری به سایت شما وارد کنند .لذا
در بحث طراحی ســایت با وردپرس ،قالب وردپرس
اورجینال از اهمیت باالیی برخوردار اســت .یکی از
معیارهای اصلی کارشناسان ژاکت در تایید و انتشار
قالب ها احراز اورجینال بودن انهاســت که با نهایت
دقت و حساســیت این موضوع بررســی می شود.
به جهت اهمیت این موضوع تنها قالب هایی در ژاکت
امکان فروش دارند که صرفا از توســعه دهنده اصلی
خریداری شــده باشند و نشــان اصالت محصوالت
در ژاکــت نیز خــود گویای این موضوع اســت که
اورجینال بودن ان توســط کارشناسان ژاکت تایید
شده است .روزانه محصوالت زیادی جهت انتشار در
ژاکتبه ثبتمی رسندکهبهدلیلاورجینالنبودن رد
می شوند.جایتاسفاینجاستکههمینمحصوالت
غیر اورجینال در سایر مارکت ها به راحتی قابل انتشار
هستند و به فروش می رسند.
هت تریک ژاکت ؛ معتبرترین مارکت قالب و
افزونه وردپرس
با در نظر گرفتن کلیه مواردی که مطرح شــد ،بحث
اعتبار یک مارکت به عوامل مختلفی بستگی دارد.
اینکــه یک مارکت صرفا دید مالی و کســب درامد
نداشته باشــد و حقوق کاربران را اولویت کاری خود
قرار دهد ،ســبب اعتبار ان مارکت و اعتماد کاربران
به ان می شود .از جمله حقوق کاربران این است که
محصوالت با کیفیت در اختیار ایشــان قرار گیرد و
تضمینی وجود داشته باشد که اگر کیفیت محصول
با انچه قبل از خرید مشــاهده شده است ،مغایر بود
موضوع قابل پیگیری باشــد .رعایت همین اصول
باعث شده است که طی 3دوره متوالی ،ژاکت برگزیده
جشنواره وب و موبایل ایران باشد و این افتخار که از ان
به هت تریک ژاکت یاد می شود ،باعث شده است که
به عنوان معتبرترین مارکت قالب و افزونه وردپرس
نیز شناخته شود.
تحقق رویای کســب درامد در خواب برای
توسعه دهندگان
وب سایت ژاکت با بیش از ۵سال فعالیت تخصصی در
حوزه محصوالت مبتنی بر وب ،اکنون توانسته است
جایگاه معتبرترین مارکت وردپرس در ایران را از ان
خود کند .با توجه به ماهیت چندفروشندگی بودن
ژاکت ،محصوالت در ان توســط توسعه دهندگان
و برنامه نویسان مختلف عرضه می شود که تاکنون
بیش از ۲۵۰توســعه دهنده فعال در ان محصوالت
و دستاوردهای وردپرســی خود را عرضه کرده اند.
برخی از توســعه دهندگان فعال در ژاکت ماهیانه
بیش از ۲۰میلیون تومان درامد دارند .پس اگر شما
هم برنامه نویسی می کنید و یا عالقه مند به فعالیت و
کسب در امد از این طریق هستید ،توصیه می کنیم
با ارائه محصوالت با کیفیــت در این مارکت ،رویای
کسب درامد حتی در خواب را نیز برای خود محقق
کنید .جهت اطالعات بیشتر در این زمینه می توانید
به صفحه «فروشنده شوید» در سایت ژاکت مراجعه
کنید.