هفته نامه شنبه شماره 153
هفته نامه شنبه شماره 153
هفته نامه شنبه شماره 153
اولـین هـفته نامه اخـتصاصی اسـتارتاپ ها
شنبه23 /شهریـورمـاه /98سـال پـنجم /شـماره153
153
No.153\ Vol.5\ Sat\ Sep. 14th\ 2019
16صفحه
12000تومان
SHANBEMAG.com
shanbemag
shanbemagazin
shanbemag1
shop.shanbemag
.com
انهاراتیم؛
سفارش غذای
رشکیت اب دو کلیک
سرویسی که دغدغه تامین
غذای شرکت ها را رفع می کند
9
ابزار دست دوم
فرصت دست اول
بازار ۹میلیارد دالری کاالهای دست دوم ،فرصت بزرگی
برای جوانان استارتاپی است تا با نواوری به سمت گرفتن
سهم بیشتر از این بازار بروند
6
ســرمــقالــه
E d i t o r i a l
پارک ماشین
با سنسورهای هوشمند
عکس :مریم سعیدپور /شنبه
کالسند؛ بستری برای معرفی
مشاوران تحصیلی
اکبر هاشمی
سردبیر
ما این اطالعات را
می خواهیم
5
5
تـیـتـرهـای امـروز
To d a y ' s H e a d l i n e s
4
اینده شگفت انگیز
استاراتپ ها در
اندونزی
اندونزی بعد از سنگاپور،
دومین دریافت کننده
سرمایه گذاری خطرپذیر در
جنوب شرقی اسیاست
روید اد
Event
استارتاپی ها بخوانند !
محتوای برند
B r a n d C o n t e n t
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
Sponsored
2
البرت الیس
بهترین سال های عمر شما ،زمانی است که قبول
کنید مشکالت تان به خود شما مربوط است.
محتوای برند
روش بهتــر اســت .کارگاه «تکنیک هــای قطعــی
لینک سازی خارجی» قصد دارد نکات مفیدی را درباره
لینک سازی خارجی به شما اموزش دهد .این کارگاه از
سوی اکادمی دوسنت در روز یکشنبه 24شهریورماه
برگزار خواهد شد و عالقه مندان برای اطالعات بیشتر
می توانند با شماره ۰۲۱۸۸۴۹۰۴۰۹تماس بگیرند.
سمینار ایده پردازی و تجاری سازی ایده
یور
شهر اولین گام برای راه اندازی یک کســب وکار،
2
6داشــتن یک ایده مناسب است .کارافرینان
برای اغاز فعالیت های کارافرینانه خود ،نیاز
به یک ایــده جــذاب و نواورانه دارند تــا بتوانند یک
کسب وکار جدید را رشد و توسعه دهند .در این سمینار
شرکت کنندگان با چگونگی پرورش ایده و عملی سازی
ایده در مســیر تولید اشنا و توانمند خواهند شد .زمان
برگزاری سمینار سه شــنبه 26شهریورماه و مکان ان
شرکت مدزیست تهران خواهد بود.
کارگاه لینک سازی خارجی
یور
شهر مقــاالت فراوانی در مــورد انواع و اقســام
2
4اموزش های لینک سازی خارجی وجود دارد
که هر کدام در مورد جنبه های متفاوتی از ان
صحبت می کنند .اما بایــد دید که درحال حاضر کدام
کهن الگوهای برند
یور
شهر این رویداد به دنبال شناسایی و اعمال نفوذ
2
بو کار است .کهن
7کهن الگوهای برند در کس
الگوهای برند این امــکان را می دهد که به
عمیق ترین و اصلی ترین حقیقت برندتان اشاره کنید
و داستان برند خود را طوری احیا کنید که مشتریان
ایده ال را جذب کند که این امر در نهایت به تعامل و
خریــد می انجامد .ایــن رویداد در روز چهارشــنبه
27شهریورماه برگزار می شــود و عالقه مندان برای
کســب اطالعــات بیشــتر می تواننــد با شــماره
۰۲۱۲۲۲۷۷۱۱۱تماس بگیرند.
پرورش مدیر ارشد بازاریابی استارتاپ
یور
شهر هدف از برگزاری این دوره پرورش مدیران
2
8توانمندی اســت که بتوانند با اشــنایی با
استراتژی های بازاریابی موفقیت استارتاپ
را تضمین کنند.
شــناخت نیازهای مشــتری ،تبلیغــات صحیح و
بو کار و
برنامه ریزی شــده ،انالیز بازار و رقبای کســ
استراتژی های فروش در جایگاه مدیر ارشد بازاریابی
استارتاپ از جمله این استراتژی ها هستند .این رویداد
در روز پنجشــنبه 28شــهریورماه در شتاب دهنده
سالمت الکترونیک کارا واقع در کارخانه نواوری تهران
برگزار خواهد شد.
کارگاه کارافرینی و استارتاپ
شهریور
در این کارگاه مفاهیم بنیادی کارافرینی و
2
8استارتاپ ها ،باید ها و نباید های کارافرینی،
اصول ،چگونگــی و مراحل راه اندازی یک
کســب و کار دانش بنیان ،انــواع پلتفرم های متن باز
نرم افزاری و ســخت افزاری توسعه اســتارتاپ ها و
محصوالت ،با بیان نمونه های واقعی تشریح می شوند.
زمان برگزاری رویداد پنجشــنبه 28شــهریورماه و
مکان ان دانشگاه ازاد شاهین شهر خواهد بود.
B r a n d C o n t e n t
پانزدهمینرویداد
«طلوع برکت»
اذر طلوع برکت یک رویداد کارافرینی
19در حوزه اسالمی -قرانی با محوریت
بــازار جهان اســام اســت که در
کامل ترین شکل اجرای ان ،شرکت کنندگان به
وسیله بسته های اموزشی فشرده با فضای کاری
صنایع فرهنگی در کشــور و جهــان و مبانی
راه اندازی کس
بو کار بر اساس ارزش های قرانی
و اسالمی اشنا شده و از فرصت ها و تهدیدهای
موجود در این بخش از زبان اساتید و فعاالن این
حوزه مطلع می شوند .در بخش دیگر این رویداد
بو کارهای قرانی برای
فضای واقعی ایجاد کس
شرکت کنندگانشبیه سازیمی شود؛بهطوری
که شــرکت کنندگان در محیطی پویا و خالق
تیم های کاری خود را تشــکیل داده و مراحل
بو کار اسالمی -قرانی را از
راه اندازی یک کس
ابتدا تا انتها به صورت فشرده تجربه می کنند .در
پایان کسانی که تیم های کاری مناسب تشکیل
داده اند و از انگیزه مناســب برای پیگیری ایده
خود برخوردارند ،می توانند جهت اســتفاده از
خدمات تخصصی مرکز رشد درخواست خود را
ارائه کنند .ثبت نام در رویداد به صورت تیم های
۲تا ۵نفره است .اموزش تجربه محور در راستای
بو کار اسالمی -قرانی ،کارگاههای
ایجاد کس
تخصصی متنوع با بهره گیری از اساتید مجرب
و ایجاد فرصت همکاری و بهره گیری از تجربیات
کارافرینان برتر از جملــه مزیت های رویداد
عنوان شده اند .این رویداد در روزهای 19تا 21
اذرماه در محل صندوق نواوری و شــکوفایی
تهران برگزار خواهد شد.
رویداد استارتاپی پاتوق
شهریور استفاده از فناوری های مدرن راهی
28نویــن بــرای حمایــت از
دست ساخته های روســتاییان در
کشور است و برگزاری رویداد های استارتاپی
می تواند یکی از بهترین و کاربردی ترین راه ها
برای توسعه این صنعت اصیل و دیرینه کشور
باشد .پنجمین رویداد اســتارتاپی پاتوق در
زمینه هــای میراث فرهنگی ،گردشــگری و
هنر های ســنتی و ملی و صنایع دستی نیز با
همین هدف برگزار می شود .این رویداد فناورانه
ویژه عمــوم اســتارتاپ ها و عالقه مندان به
بو کارهای نوین اســت و شناسایی افراد
کس
مستعد و خالق به منظور کمک و همکاری در
حوزه میراث فرهنگی و گردشگری و هنر های
سنتی و ملی و صنایع دستی و ایجاد روش های
نواورانه به منظور پیشــگیری از اسیب های
موجود در این حوزه از جمله اهداف رویداد به
شمار می روند .رویداد پنجم پاتوق در روزهای
۲۸و ۲۹شهریورماه سال جاری توسط معاونت
فناوری و کاربردی ســازی پژوهشگاه میراث
فرهنگی و گردشگری و با حمایت ستاد توسعه
فناوری های نرم و هویت ساز معاونت علمی و
فناوری ریاست جمهوری برگزار خواهد شد.
استارتاپویکندمعلمان
مهر اولین استارتاپ ویکند ویژه معلمان
2همزمان با اغاز سال تحصیلی جدید
از ســوی کانون نواوران و فناوران
برگزار می شود .به گفته روانشناسان ،کودک در
مسیر رشد طبیعی ،روند اجتماعی شدن را از
طریق همانند کردن خود با والدین و بزرگساالن
طی کرده و از طریق مشاهده رفتار دیگران سعی
می کند الگوهای رفتاری جدیدی داشته باشد و
می خواهد از افراد مهمی همچون معلم تقلید
کند .صدای رفتار بلندتر از گفتار است و سهم
معلم در تربیت دانش اموزان بســیار اثرگذار
است؛ در واقع هر کلمه و رفتار در کالس توسط
معلم می تواند یک الگو برای شاگردانش باشد.
رویداد استارتاپ ویکند معلمان سعی دارد با
تقویت خالقیت و ایده پردازی در زمینه تدریس
و اموزش ،باعث توانمندســازی هرچه بیشتر
معلمان شــود .این رویداد در روز سه شــنبه
2مهرماه در پارک علم و فناوری استان سمنان
واقع در شهر شاهرود برگزار خواهد شد.
توسعهکارافرینی
روستایی در
«روستایی شو»
کانون توســعه کارافرینی روستایی اندیشه
پویا ( ســازمان مردم نهاد تکــرا) با همکاری
سازمان دانشجویان جهاددانشگاهی با هدف
شناسایی ،معرفی و بسترسازی جهت رشد
و توســعه نواوری های روســتایی با رویکرد
اقتصادی و اجتماعی رویــدادی را با عنوان
«روستایی شــو» برگزار می کند .این رویداد
در 3بخش روســتایی نواور ،روستای نواور و
دهیار نواور ابان ماه سال جاری و در برنامه ای
یک روزه برگزار خواهد شــد .در این رویداد
عالوه بر شــرکت کنندگان از سراسر کشور،
ذینفعان اصلی نیــز از بخش دولتی ،جامعه
محلی ،غیردولتی ،دانشگاهی و رسانه حضور
پیدا خواهند کرد.
متنکامل خبررا
درشنبه مگ بخوانید
وزیرنفتدردیداربانمایندگانشتاب دهنده هاوشرکت هایدانش بنیانعنوانکرد
صنعت نفت به فکر ،تعقل و خالقیت نیاز دارد
t
گــزارش
o
r
p
e
R
علی کاکا د زفولی
وزیر نفت در نشســتی مشــترک بــا نمایندگان
شرکت های دانش بنیان و شتاب دهنده ها ،بخشی
از نیازمندی های صنعت نفت در بخش های مختلف
را که امکان رفع ان بــا ارائه ایده های خالقانه وجود
دارد ،مطــرح کرد و با دعــوت از صاحبان فکر برای
همراهی با وزارت نفت در ایــن زمینه ،تاکید کرد:
«صنعت نفت به فکر ،تعقــل و خالقیت نیاز دارد».
بیژن زنگنه عصر روز چهارشنبه ۱۳شهریورماه در
نشستیمشترکبانمایندگانتعدادیازشرکت های
دانش بنیان و شتاب دهنده عنوان کرد« :از مدت ها
پیش در این فکر بودیم که چگونه امکانات صنعت
نفت را در مســیر تقویت شرکت های شتاب دهنده
و دانش بنیان به کار بگیریم و در همین راســتا ،در
چند ماه اخیر نشســت هایی را با حضور نمایندگان
این شرکت ها برگزار کرده ایم ».زنگنه با بیان اینکه
هیچ چیــز مانند «تقاضا» در حیات شــرکت های
دانش بنیان تعیین کننده نیست ،ادامه داد« :با توجه
به نقش اثرگــذار عامل «تقاضا» ،تصمیم گرفته ایم
نیازها و چالش های صنعت نفت را با شــما در میان
بگذاریــم و در مقابل ،از ایده های شــما اســتفاده
کنیم .طبیعتا بخشــی از این ایده هــا می توانند به
پروژه و ســپس به قرارداد تبدیل شوند ».وزیر نفت
با بیان اینکه برای برگزاری نشســت های مستمر
با نمایندگان دانش بنیان ها امادگــی دارد ،گفت:
«بدون تعارف بگوی م ما بیش از هر چیز ،به فکر ،تعقل
و خالقیت نیاز داریم .فکــر و خالقیت وجود دارد و
تنها الزم اســت راه ارتباطی بهینه برای بهره مندی
از ان برقرار شــود ».زنگنه پیش از اعالم بخشی از
این نیازمندی ها در حضور نمایندگان شرکت های
دانش بنیان و شــتاب دهنده ،این موضوع را یاداور
شــد که همه نیازهای صنعت نفت ،لزوما نیازهای
فنــی و مهندســی و دارای پیچیدگی های خاص
نیستند ،اما بعضا رفع بســیاری از انها می تواند در
بهبود عملکرد و کاهش هزینه های سیستم نقشی
بسزا داشته باشد .وزیر نفت ،این نیازمندی ها را در
حوزه های مختلف از جملــه حمل ونقل و ترابری،
مدیریت نظام مند جایگاه های عرضه سوخت ،مقابله
با قاچاق ســوخت ،بحث منابع انسانی و بهره مندی
از سامانه به روز پرداخت حقوق و دستمزد ،کنترل
پروژه ،رفع تنگناهای خطوط تولید ،بهبود بهره وری
نظام بهداشــت و درمان صنعت نفت ،ذخیره سازی
زیرزمینی نفت ،فراورده های نفتی و گاز ،اســتفاده
از سامانه CHPو ،CCHPتوسعه استفاده از سوخت
گاز طبیعی فشــرده ( ،)CNGتوجــه به مختصات
اقتصاد مقیاس ،تکمیل زنجیره ارزش پایین دستی
و کاهش خام فروشی و مهندسی ارزش مورد اشاره
قرار داد و افزود« :اغلب این نیازها ،مباحثی است که
عواید حاصل از رفع و چاره اندیشی برای ان به راحتی
پاسخگوی هزینه های انجام شده خواهد شد ».زنگنه
با بیان اینکه سیستم های سنتی به سختی پذیرای
حرف های جدید و ایده های خالقانه می شود و هر چه
ساختار سیستم ،ســنتی تر و قدیمی تر باشد ،این
مقاومت ها هم بیشتر خواهد بود ،خطاب به حاضران
تاکید کرد« :بنابراین اگر گاهی سیســتم در مقابل
حرف و ایده شما ایستاد ،مایوس نشوید و مقاومت
کنید تا به تدریج ایده شما در سیستم جذب شود».
وی همچنین با اشــاره به زمیــن ۱۷هکتاری انبار
نفت ری که وزارت نفت برای اســتقرار شرکت های
دانش بنیان و شتاب دهنده در نظر گرفته است ،ابراز
امیدواری کرد که با رونق این کســب وکارها ،امکان
بهره مندی بیشتر صنعت نفت از ایده ها و افکار نوین
و خالقانه فراهم شود .پس از سخنان وزیر تعدادی
از مدیران شــرکت های دانش بنیان و شتاب دهنده
حاضر در جلســه نظرات خود را بیــان کردند و در
پایان هم مقرر شد این نشست ها برای تبادل نظر و
هموار کردنمسیرحمایتوهمکاریبااینشرکت ها
ادامه یابد.
چالش های بانکداری باز در ایران
دردهمینرویدادفیناپبررسیخواهدشد
مهر دهمین رویداد فیناپ با موضوع بانکداری باز
4در مهرماه ســال جاری و همزمان با جشــن
دو سالگی این رویداد برگزار خواهد شد .فیناپ
بر اساس این ضرورت طرح ریزی شده که بستر توسعه و
رشــد نرم افزارها و شــرکت های فین تک ،فراهم شدن
زیرساخت نواوری بانکی و بانکداری باز در کشور است.
بانکداری بــاز ( )Open Bankingیکی از گرایش های
جدید بانکداری در جهان اســت که توجه بســیاری از
بانک های بــزرگ را به خــود جلب کــرده و در برخی
بانک های دنیا پیاده شده و رو به گسترش است .براساس
بررسی کارشناســان ،این سرویس تا پایان سال ۲۰۱۹
توسط نیمی از بانک های بزرگ دنیا ارائه خواهد شد که
نشان از اهمیت ان دارد .بانکداری باز می تواند پاسخگوی
نیازهــای معقول و کارشناســانه بازار و مشــتریان در
کوتاه ترین زمان با کمترین هزینه از طریق مشارکت بانک
و سایر ذی نفعان برای ارتقای خدمات بانکی در گستره ای
از نواوری باز باشد .در ایران نیز به گفته فعاالن این حوزه
و کارشناسان ،بانکداری باز همگام با دنیا درحال حرکت
اســت .با توجه به ضرورت این موضوع ،دهمین رویداد
فیناپ یک قدم فراتر از فین تک گذاشــته و قرار اســت
مدیــران و متخصصــان صنعــت بانکــی ،فین تک و
قانونگذاری حضور پیدا کرده و درخصوص بانکداری باز
و چالش های ان در کشــور با یکدیگــر گفت وگو کنند.
همچنیــن بخشــی دیگر بــه ارائه تجربیــات جهانی
درخصوص بانکداری باز توسط مهمانانی از کشورهای
دیگر اختصاص داده شده است« .راویان فیناپ» با بیان
تجربیاتی در حوزه های مختلــف کارافرینی و «فیناپ
پالس» که گفت وگویی داغ با یک مدیر یا مسئول است،
دو بخش دیگر رویداد دهم فیناپ را تشکیل می دهند.
ایــن دو بخش رویــداد از بخش هــای قابل توجه برای
مخاطبــان در تمــام حوزه های کارافرینی محســوب
می شــود .هدف فیناپ ،اموزش ،شبکه سازی و توسعه
فین تک در سراسر کشــور و نیز بیان چالش ها و بررسی
مسائل روز مرتبط با فین تک ،استارتاپ های فین تک و
کارافرینی استارتاپی است و از انجایی که اموزش ،بخش
جدایی ناپذیر این سلسله رویدادها ست ،در این رویداد
نیــز موضوع اقتصاد رفتــاری و بانکداری بــاز از منظر
اموزشی تشریح شده و مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
مدیران ،متخصصان و کارشناســان شبکه مالی ،بانکی،
بیمه و فناوری تا استارتاپ ها ،کارافرینان و دانشجویان
جزو مهم ترین مخاطبان و مهمانان فیناپ هستند .البته
حضور برای کلیه عالقه مندان ازاد اعالم شــده اســت.
دهمین رویداد فیناپ با عنوان فیناپ ۲در روز پنجشنبه
4مهرماه در محل پژوهشکده فرهنگ ،هنر و معماری و
با حضور ۳۰۰شرکت کننده و مهمان برگزار خواهد شد.
عالقه مندان می توانند از طریق سایت ایوند ثبت نام کرده
و برای کسب اطالعات بیشتر و اخبار رویداد ،شبکه های
اجتماعی فیناپ با شناسه Finupeventرا دنبال کنند.
سفر استارتاپی روسیه مهر ماه۹۸
محتوای برند
B r a n d C o n t e n t
Sponsored By
: round_pushpinامــکان عقــد تفاهمنامه همکاری با
شرکت های روسیه !
: round_pushpinاشنایی با استارتاپ های خارجی !
: round_pushpinجذب سرمایه گذاری خارجی !
: round_pushpinکسب تجارب و ایده های نو !
!…: round_pushpin
سفر اســتارتاپی روســیه در نوع خود رویدادی بی نظیر و
فرصتی اســت برای اســتارتاپ های ایرانی ،کارافرینان و
فعاالن اقتصادی تا با مراکز و جامعه کارافرینی روسیه اشنا
شوند .این سفر با هدف اشنایی با برترین شرکت های نواور و
نوپای موجود در کشور روسیه و همچنین تسهیل ارتباطات
جهانی ،دسترســی اســان تر به تجربیات موفق در سطح
بین المللی و جذب ســرمایه خارجی طراحی شــده است.
* روسیه پهناورترین کشور جهان است که در شمال اوراسیا
قرار دارد .این کشــور در اسیای شــمالی و اروپای خاوری
واقع اســت و با اقیانوس ارام شــمالی و اقیانوس منجمد
شــمالی و نیز با دریای خزر ،دریای ســیاه و دریای بالتیک
مرز ابی دارد .روســیه تا پیش از قرن هجدهم یک حکومت
نه چنــدان نیرومند در خاور اروپا بود و وســعت ان چندان
زیاد نبود .تا اینکه در اغاز قــرن ۱۸میالدی و با اصالحاتی
که تزار پتر بزرگ انجام داد ،این کشــور به یک امپراتوری
پهناور و نیرومند تبدیل شد .در سال ۱۲۹۶هجری شمسی
(۱۹۱۷میالدی) انقالب کمونیستی در این کشور به وقوع
پیوست و نام کشور به «اتحاد جماهیر شوروی» تغییر یافت.
در سال )۱۹۹۱( ۱۳۷۰شوروی پس از جنگ سرد طوالنی
با غرب ،فروپاشید و فدراسیون روسیه به جای ان نشست .
روســیه دارای یکی از بزرگ ترین اقتصادهای جهان است
که از منابع طبیعی گسترده خود استفاده می کند .صنایع
باال شامل تولید نفت و گاز طبیعی و کشاورزی ،جنگلداری،
ماهیگیری و تولید می شود که به عنوان رانندگان اقتصادی
دیگر نیز شناخته می شود .نفت و گاز طبیعی به ویژه شامل
بخش های بزرگی از اقتصاد کشور است.
شهرهای مورد بازدید :مسکو* با پرداخــت ۲۰۰دالر هزینه بیشــتر می توانید شــهر
سنت پترزبورگ را به برنامه سفر خود اضافه کنید ۳( .شب
هتل ۳ســتاره ،قطار سریع الســیر رفت و برگشت و گشت
شهری)
تاریخ سفر ۱۷ :مهر ۹۸الی ۲۰مهر ۹۸مدت سفر ۴ :روز و ۳شبظرفیت سفر ۳۰ :نفر-هزینه سفر ۳۰۰۰۰۰۰ :تومان ۴۹۰ +دالر
خدمات سفر:
پرواز رفت و برگشت تهران -مسکو
بیمهمسافرتی
صبحانه
هزینه تمامی ورودیه بازدید ها طبق برنامه سفر
3شب اقامت در هتل 3ستاره در مرکز شهر
لیدرتخصصی
مترجم همراه
بازدید از پارک علم و فناوری مسکو Skolkovo
بازدید از شهر مسکو و منطقه Mercury City
بازدیــد از Skolkovo Institute of Science and
Technology
بازدید از فضاهای خالق ( Art playیا )Krasnaya Roza
بازدید از انکوباتور ()MSU
بازدید از میدان ســرخ ،کاخ کرملین ،خیابــان ارابات ،تپه
گنجشک ها ،ایستگاه های مترو مسکو
امکان بازدید از مراکز کارگروهی و مراکز شتاب دهنده
سیم کارت
کتابچه تخصصی راهنمای سفر
ویزای توریستی روسیه
پرداخت ها:
پرداخت اول (موقع ثبت نام) ۳۰۰۰۰۰۰ :تومان
پرداخت دوم ( مرداد ماه) ۱۴۰ :دالر
پرداخت سوم ( شهریور ماه) ۲۰۰ :دالر
پرداخت چهارم ( مهرماه) ۱۵۰ :دالر
مدارک الزم:
پاسپورت با حداقل ۷ماه اعتبار ۲ ،قطعه عکس .۳x۴
ارک-ترول
اهمیتبنگاه هایدانش بنیان
در اقتصاد میل
خبرنامه
N e w s L e t t e r
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
3
بازخوانی فرمایشات رهبر معظم انقالب اسالمی درخصوص ضرورت حمایت از بنگاه های کوچک
و متوسط و توجه به شرکت های دانش بنیان
یکی از الزم ترین کارها این است که از بنگاه های تولیدی متوسط و کوچک حمایت
بشــود؛ یکی از کارها این است که فعالیت های بنگاه های دانش بنیان تقویت بشود.
اینکه ما روی علم و فناوری تکیه می کنیم ،فقط به خاطر این نیست که می خواهیم
نصاب علمی خودمان را باال ببریم؛ پیشرفت علم و فناوری به پیشرفت اقتصاد کمک
می کند؛ بنگاه هایی که دانش بنیان هستند ،می توانند به اقتصاد ملی کمک کنند.
جایگاه نخبه در سیستم «بچه پولداری ملی»
حرف بسیار درستی را اقای ستاری عزیزمان اینجا االن گفت« :در کشوری و اقتصادی
که متکی به منابع زیرزمینی است و ثروت باداورده در ان کشور حاکم است ،نخبه،
نه شناسایی می شود ،نه جذب می شود ،نه اصال احتیاج به نخبه احساس می شود».
مقام معظم رهبری
وقتی قرار شد که ما این ثروت ذخیره تاریخی خودمان را از زیر زمین بکشیم بیرون،
مدام خام فروشــی کنیم ،به حالت «بچه پولداری ملی» -این جوری بگوییم؛ مثل
بچه پولدارها که قدر پول را نمی دانند ،هرجور دستشان بیاید خرج می کنند -کشور
را بخواهیم اداره کنیم ،انجا نه نخبه شناسایی می شود ،نه به نخبه احساس احتیاج
می شود ،نه نخبه می تواند نقش ایفا کند.
نتیجه هم همین می شود که سرنوشت کشور می افتد دست کسانی که سیاستگذاران
کالن دنیای نفت و منابع زیرزمینی اند .امروز این جور است :سیاست انها این است
که یک روز قیمت نفت تنزل پیدا کند؛ ناگهان شــما می بینید 20دالر قیمت نفت
تنزل پیدا کرد؛ تا دیروز مثال 105دالر می فروختند ،حاال باید 85دالر بفروشــند؛
اینها سیاست های جهانی است.
باید علم و پژوهش را به عنوان یک باور
عمومى دربیاوریم تا یک همت همگانى بر
این کار گماشته شود.
s
علی سمســاریلر پــس از برگــزاری مجمع
عمومی سالیانه و انتخاب هیات مدیره توسط
سهامداران ،به عنوان مدیرعامل جدید سراوا
انتخاب شده است.
ما این اطالعات را می خواهیم
ســرمــقالــه
E d i t o r i a l
اکبر هاشمی
سرد بیر
ن وزارتخانه ها و
هر بار کــه از کنار ســاختما
شرکت های بزرگ دولتی ،عمومی و خصوصی
می گذرم ،در بلندای شهر تهران ساختمان ها
برایم در قالــب دکل های نفتــی نمود پیدا
می کنند .بعــد ان را تعمیم می دهم به همه
استان ها و شهرهای ایران با هزاران دکل نفتی
وسرمایه هایبی پایانکشف نشدهکهزیرتفکر
جزم اندیشانه مان دفن شده اند.
زندان نادانی و بی کفایتی خودمان نشــویم و
همه تقصیرها را برگردن یکدیگر و شــرایط
بیندازیم ،هرانچه کشف کنیم ،افیونی است
تلنبار شده روی دیگری.
وقتی به ســاختمان ها و برج هــای اداری و
خصوصی و عمومی نگاه می کنم ،انچه پیش
رویم قرار دارد و می بینم ،گورستان و مدفن
اطالعات است؛ دیتاهایی با میلیاردها داده که
اگر هر وزارتخانه ،هر صنعت ،هر سازمان ،هر
شــهرداری و ...با رعایت طبقه بندی و حفظ
محرمانگــی حریم خصوصی شــهروندان،
موظف یا تشــویق به انتشــار انها شوند ،در
کنار تغییرات گســترده در جامعه که منجر
به برنامه ریزی ،توســعه ،افزایش بهره وری
و کارایی ،حل معضالت و مشــکالت مردم،
صنایع و شرکت ها ،مشخص شدن اسیب ها و
نقاط قوت و ...می شود ،برای کشور خلق ثروت
می کند و منجر بــه باال رفتن کیفیت زندگی
احاد شهروندان خواهد شد.
ما (ما و مســئوالن) هنوز به قــدرت و ثروت
بیکران اطالعات و داده ها پــی نبرده ایم؛ به
اینکهاگراینداده هاتوسطهرسازمانیمنتشر
بو کارهای
شــود ،منجر به بوجود امدن کس
متعدد و همه محســناتی که بر شــمردیم،
خواهد شد.
در اینده پیش رو نه نفت قدرت است ،نه سالح،
انچه قدرتمند و ثروت افرین است ،اطالعات
و داده های کالنی است که ما انها را در ادارات
دولتی و حتی خصوصی مان دفن می کنیم.
منشــا بی نیازی ما به داده ها و روی اوری به
نو اوری ،فقط نفت نیست.
به یاد دارم زمانی که در۱۱سپتامبر هواپیماها
با برج های دوقلو در امریکا برخورد کردند ،با
روی دادن این فاجعه جهانی و بزرگ ،بازارهای
بورس جهان فرو ریخــت .مدیرعامل بورس
مصاحبه کرد و گفت همــه بورس های دنیا
ســقوط کردند اال بورس ایران .ظریفی گفت
به خاطر اینکه سیم بورس ایران اصال به جهان
وصل نیست!
ذهن ما درکی از داده ها و نقش تاثیرگذار ان بر
اقتصاد کشور ندارد ،چراکه داده ،نفت نیست؛
چیزی که روشن شود یا در بشکه ریخته شود،
نه صادرکردنی است که بشود بسته بندی و بار
کشتی کرد تا در امار صادرات و واردات ان را
گزارش داد و ...چون از هیچ جنس معمول و
مرسومیکهمی شناسیم،نیست،پسبرایمان
وجود خارجی ندارد.
حرف اخر :وقت ان رسیده تا همه سازمان ها
و وزارتخانه های دولتــی و صاحبان صنایع،
شــهرداری ها و ...از مدفون کردن اطالعات و
داده ها دســت بردارند و نه به صورت رانتی،
بلکه با اســتفاده از تجربه جهانــی انها را در
اختیار عمــوم جامعــه و در معرض همگان
قرار دهند تا جوانان خالق به خصوص فعاالن
اکوسیستم اســتارتاپی و دانش بنیان کشور
بتوانند از ان اســتفاده کنند برای راه اندازی
بو کارهای جدید و در جهت تحقق منافع
کس
ملی کشور و باال بردن رفاه مردم از طریق خلق
دانش و ثروت.
انچه امروز زیــر خروارها نادانــی در ادارات
دولتی و خصوصی مدفون شده ،گنجی است
به نام اطالعات و دانایی .مــا این اطالعات را
می خواهیم.
مدرسه اتبستانه فناوری اطالعات به ایستگاه اخر رسید
اختتامیه مدرســه تابســتانه فناوری اطالعات در صندوق
نواوری و شــکوفایی بــا دانش اموزان ،مربیــان و مدیران
خصوصی و دولتی برگزار شد .مدرسه تابستانه از ۹شهریور
ماه کار خود را با هدف برنامه نویسی پروژه محور و با رویکرد
ورود به بازارکار اغاز کرد .در این مدرسه دانش اموزان مدارس
تهران ،ایده های خود را با مربی ها به چالش کشــیدند و در
نهایت پرو ژه های خود را ارائه کردند .تیم های حاضر در این
مدرسه تابستانه ایده های خود را با کمک مربیان به مرحله
عمل رساندند و توانستند با تکیه بر برنامه نویسی ،خود را برای
ورود به بازار کار محک بزنند.
صائبه سلوکی ،مدیر پروژه توانمند سازی نوجوانان در این
نشست گفت :بیش از ۹۰۰دانش اموز در استان های تهران،
سیستانوبلوچستانوبرخیمناطقمحرومخراسانرضوی
با فرایند کارافرینی اشنا شدند .بچه ها در این دوره مشکالت
کسب وکارها را شناسایی کرد ه و سایت هایی را برای رفع این
مشکالت توسعه داده اند .در این رویدادها ۷۰منتور و مربی به
شکل داوطلبانه کنار ما بودند و همراهی مان کردند.
امیر ناظمی ،معاون وزیر ارتباطات در این نشســت با اشاره
به دو ابزار مهم کارافرینی و تفکر انتقادی ،گفت :امیر کبیر
سال ها پیش گفت «اگر نیت یک ساله داری گندم بکار ،اگر
نیت ده ســاله داری درخت و اگر نیت صد ساله داری انسان
تربیت کن» تنها راه حلی که برای توسعه وجود دارد ،تربیت
انسان ها ست .ناظمی افزود :انسان هایی که قرار است اینده را
بسازند ،باید به دو ابزار کارافرینی و تفکر انتقادی برای زیستن
مجهز باشند .من فکر می کنم هردوی اینها را ما در سر فصل
این برنامه داشــتیم .علی وحدت ،رئیس صندوق نواوری و
شکوفایی در این نشست با اشاره به ظرفیت های موجود در
کشور ،گفت :در دور ه ما درس می خواندند برای درس ،اما در
این دوره شــما درس می خوانید برای هدف هایی که دارید.
وی ادامه داد :کشور ما از نظر نیروی انسانی ،کشور ثروتمندی
است .ورود شما از االن به این حوزه ،ورود هوشمندانه ای است.
وحدت در پایان گفت :شــما در جایی ایستاده اید که جای
دانش بنیان است .اگر کشور کمی عقب مانده ،برای این است
که به دانش بنیان توجهی نشــده است .پانته ا دری ،معاون
اموزش متوسطه اموزش و پرورش شهر تهران در اختتامیه
تینوتک ،گفت :معلمان نیز باید اموزش های فناورانه ببینند،
زیرا برای تربیت دانش اموزان کارافرین به مربیان کارافرین
نیز نیاز است .صائبه سلوکی ،مدیره پروژه ملی توانمندسازی
نوجوانان به شنبه پرس گفت :پروژه ایده کار افرینی بر بستر
فناوری اطالعات از اسفند ۹۷کلید خورده است .هدف این
w
e
علیسمساریلر
مدیرعامل سراوا شد
بیانات مقام معظم رهبری درحرم مطهر رضوی 1394/01/01 ،و دیدار با شرکت کنندگان در هشتمین همایش ملی نخبگان جوان1393/07/30 ،
برگرفته از کتاب راهبرد تولید دانش بنیان ،جایگاه شرکت های دانش بنیان در اقتصاد مقاومتی.
روزگاری روزنامه نــگار شــهیری گفته بود
شوربختی ملت ما از زمانی شروع شد که نفت
در ایران کشف شد .نفتی که می توانست مایه
حیات و نجات کشورمان شود ،تبدیل شد به
رانت و تفکر رانتی که بر اقتصاد ایران مستولی
شــد و چنبره زد؛ تفکری که حاال تبدیل به
فرهنگ و بخشی از وجود هریک از ما ایرانیان
شده است .نفتی که قرار بود منشا خلق یک
ایندهدرخشانشود،افیونیشدبرایذینفعان
اقتصاد کالن و خرد کشور.
وقتی نتوانیم نفت صادر کنیم ،چهار ستون
اقتصادکشورمی لرزد؛صنایعواردبحرانشده،
دولت ه ا عاجز از پرداخت حقوق کارکنانش
شده و در یک کالم ممات و حیات ما با نفتی
رو به پایان گره خورده که بودنش خالقیت و
نواوری یک ملت را کشت.
البته ما قربانی نفت ،این نعمت و موهبت الهی
نیستیم .انچه جان ما را گرفته و کشورمان را
بی رمق کرده ،نادانی و ندانستن است که در ان
گرفتاریم (نمی دانیم که نمی دانیم).
تا زمانی که متوجه حبس شــدن و میله های
خــبــر
N
پروژه این اســت که بتوانیم فناوری های نوین را به مدارس
دولتی وارد کنیم تا دانش اموزان با این فرایند اشــنا شوند.
سلوکی افزود :تا کنون این پروژه توانسته به ۹۰۰دانش اموز
اموزش دهد .این پروژه موفق شده کارافرینی ،مهارت های
زندگی ،تفکر نقاد و کار های تیمی را به دانش اموزان بیاموزد.
مدیره پروژه ملی توانمندسازی ادامه داد :این پروژه مختص
تهران نیست و در مناطق کم برخورداری مثل چابهار انجام
شده است .ما این پروژه را در مناطق کم برخوردار خراسان
رضوی نیز پیاده کردیم که قرار است این پروژه ادامه داشته
باشد .و ی درباره مدرسه تابستانه ای تیکه در صندوقنواوری
برگزار شد ،به شنبه پرس گفت :این اولین مدرسه تابستانه
بو کار بود .وی تصریح
ای تی با رویکرد ورود به بازار کســ
بو کار را یاد گرفتند
کرد :بچه ها در این مدرسه فرایند کس
و با رویداد های کارافرینی اشنا شدند .دانش اموزان در این
دوره ۸روزه سایتشان را خودشان ساختند؛ یعنی خودشان
بو کارشان را راه اندازی کردند و در حضور
وب سایت های کس
ســرمایه گذاران به نمایش گذاشتند .صائبه سلوکی گفت:
اتفاق خوبی که افتاده این است که این بچه ها کالس یازدهم
ودوازدهم اندوبعد از فارغ التحصیلی می تواننددر شرکت های
فناوری اطالعات به عنوان کاراموز شــروع به کار کنند .وی
تاکید کرد :تا کنون ۸شرکت حاضر شده اند که از ظرفیت های
این بچه ها استفاده کنند زیرا بچه ها پشتکار خوبی داشتند
و خوب توانســته بودند کد بزنند و این امید را داشــتند که
به صورت پایدار از این ظرفیت ها اســتفاده شود .اختتامیه
این مراســم نمایش تالش های چند روزه دانش اموزان بود.
دانش اموزانی که از اینده ،از تالش و از شکست می گفتند.
تالش های ۸روزه دانش اموزان در اختتامیه خود را نشان داد
بو کار هایشانرادرحضور
وباتالش هایخودوب سایتوکس
خانواده ،مربیان و سرمایه گذاران ارائه کردند .دانش اموزانی
که از ارزوها و ایده های خود برای تغییر کشــور می گفتند.
تیم هــای مختلفی که در این رویداد حضور داشــتند ،این
مدرسه را اغاز کار می دانستند و عقیده داشتند باید ارتباط با
مدارس دیگر و مربیان ادامه داشته باشد تا باتکیه بر ان بتوانند
کسب وکارخودراتوسعهدهند.ارئهاینتیم هابیشتردرزمینه
بازی ،صنایع دستی ،کتاب ،غذا و رستوران و خودرو بود.
به گفته مسئوالن این مدارس قرار است ادامه داشته باشد
تا با تکیه بر تفکر نقادانه و مهارت ،دانش اموزان بتوانند با
طی کردن مسیر های فناورانه وارد بازار کار شوند .تمرکز
ایــن دوره ها بیشــتر روی مناطق حاشــیه ای و مدارس
دولتی است.
ایدکا؛ رویداد
مهارت افزایی صادرات به
افغانستان برگزار شد
اولینرویدادمهارت افزاییصادراتبهافغانستان
(ایدکا) با حضور صاحب نظران و کارشناسان و
عالقه مندان صادرات به افغانســتان و اساتید
کارافرینی توســط مرکز نواوری و کارافرینی
صادرات در محل پژوهشــکده انرژی دانشگاه
شریف (تیوان) برگزار شد.
تقدیر ابراروان از
برندگانمسابقهجهانی
مهارت
مســابقات ( Worldskillsمسابقات جهانی
مهارت) بزرگ ترین رویــداد اموزش حرفه ای
اســت و هر دو ســال یک بار در کشــورهای
مختلف برگزار می شود .چهل و پنجمین دوره
این مســابقات در کازان روسیه برگزار شد .در
این مسابقات پارسا یوسفی در رشته مدیریت
سیستم های تحت شــبکه مدال نقره ،مهیار
جابری در رشــته راهکارهای نرم افزاری برای
تجارت مدال برنز و حسین مکتوبیان در رشته
فناوری های وب دیپلم افتخار کسب کردند.
بو کار
۳۸۰هزار کس
بدون اخذ ای نماد
الکترونیکیفعالیت
می کنند
علــی هبری ،رئیــس مرکز توســعه تجارت
الکترونیکــی گفــت :در حــال حاضر حدود
بو کار اینترنتــی دارای نماد
۵۴هزار کســ
اعتماد الکترونیکی هستند و حدود ۳۸۰هزار
بو کار هم بدون اخذ ایــن نماد درحال
کســ
فعالیتند.
همکاریمشترک
ملک رادار و ای هوم
«ملک رادار»بهعنوانتنهاموتورجست وجوی
امالک ایــران در تفاهمنامــه ای با ای هوم،
همکاری های خود با این سایت انتشاردهنده
اگهی های ملکی را افزایش داد .براساس این
تفاهمنامه ،ملک رادار با در اختیار گرفتن API
سایت ای هوم از این پس اگهی های این سایت
را به صورت مستقیم منتشر می کند.
دیوار ،ای هوم را خرید
مدیران عامل سایت های دیوار و ای هوم ،در
یک نشســت خبری مشترک از خرید کامل
سهام شــرکت «ای هوم» توســط «دیوار»
خبر دادند.
عبور ازمایش انالین
از مانع
محمد مجددی ،هم بنیانگذار ازمایش انالین
تو گو با شنبه پرس گفت :دانشگاه علوم
در گف
پزشکی شهید بهشــتی از ازمایش انالین به
دلیل مداخله در امور پزشــکی شکایت کرد،
درحالی که ازمایش انالین یک پلتفرم ای تی
اســت و از نظام صنفی مجــوز دارد و در امور
پزشــکی دخالت نمی کند .ازمایش انالین
پس از نزدیک به یک سال درگیری با شکایت
دانشگاه علوم پزشکی ،از این چالش با موفقیت
عبور کرد.
تــیــمشــنــبــه
شناسنامه
صاحب امتیاز،مد یرمسئول وسرد بیر :اکبر هاشمی
153
اولین هفته نامه اختصاصی استارتاپ ها
شـنبه 23 /شهریور /ســال پنجم /شـمـاره 153
shanbemag1 No.153 \ Vol.5\ Sat \ Sep 14 th \ 2019
سید علیرضا میرزامصطفی
مد یرهنری :
تحریریه :طاهره خواجه گیری ،فهیمه خراسانی
حامد رسولی ،مهران امیری،علی د زفولی
ازاده خیرابادی ،فریبا عوض زاده ،پروانه حسین زاده
حمید ابراهیمی
صفحه ارا:
ویرایش متن :امیرهوشنگ توکلی
ویرایش عکس :پریسا هاجری
مشاور مدیرمسئول :ابراهیم هاشمی
خبرنگار شنبه پرس:شقایق صفی خانی
16صفحه 12000 /تومان
shanbemagazin
shanbemag
SHANBEMAG.com
مدیرارشد اجرایی :مونا صارمی
کارشناس ارشد مارکتینگ :غزل حسینی
مسئول فروشگاه اینترنتی شنبه :فاطمه حاجی نسب
اشتراک :شادی بیگدلی
همایش ها :فرناز رضانیا
اکادمی :مهدی رجبلو
کارشناس شبکه های اجتماعی :تهمینه سلیمیان
سرپرست بخش دیجیتال :فریماه فراهانی
شنبه تی وی :علی شهبازی
شنبه مگ انگلیسی :احسان کاوه ئیان
امور مالی :حسین قربانپور
خدمات و پشتیبانی :علی اسفندیاری
ناظر چاپ :عبداهلل محمدی
لو نقل :مهدی جلمبادانی
حم
چاپ :سالم
توزیع :شرکت اسپید
تلفن مارکتینگ و اشتراک021-86031306-7 :
نشانی اینترنتیshanbemag.com :
نشانی فروشگاه اینترنتیshop.shanbemag.com :
ایمیل سردبیری sardabir.shanbe@gmail.com:
اد رس نشریه :مطهری ،صحاف زاد ه ،پالک ،15طبقه اول
با تشکر از همه انهایی که با عشق از ما حمایت می کنند؛
انهایی که شنبه را می خوانند و در روزهای سخت با امیدواری دادن
هوای ما را دارند.
اکوسیستم جهان
World'sEcosystem
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
4
البرت انیشتین
دو راه برای زندگی دارید؛ یا همه چیز را معجزه
ببینیــد و یا هیچ معجــزه ای را در اطراف خود
نبینید.
n
m
ستـــون
u
l
o
C
۵دلیل قدرتمند شدن
اکوسیستماستارتاپی
سنگاپور
در سال های اخیر چشم انداز جهانی استارتاپ
تغییرات زیادی کرده اســت و استارتاپ ها در
سراســر دنیا به فعالیت در حــوزه تکنولوژی
عالقه مند شده اند .در همین راستا اکوسیستم
استارتاپی کشور های مختلف رقابت تنگاتنگی
را با یکدیگر اغاز کرده اند .با این حال ،تکنولوژی
عمیق همچنان دست نخورده باقی مانده و باید
سرمایه گذاری بیشــتری روی ان انجام شود.
تکنولوژی عمیق که مبتنی بر پیشرفت های
علمی و مهندسی اســت ،به عنوان تکنولوژی
برتر برای حل مشکالت دنیای واقعی شناخته
می شود .شرکت های استارتاپی فناوری عمیق
به موضوعاتی چون هوش مصنوعی ،کشاورزی،
ی می پردازند .یکی از
علوم زیستی ،شیمی و انرژ
بهترین مقاصد توسعه دهنده نواوری ها در دنیا،
سنگاپور است .ســنگاپور که به قطب فناوری
اسیا تبدیل شده ،موقعیتی استراتژیک دارد و
تحقیقات بسیاری در زمینه سرمایه گذاری در
این کشــور انجام شده است .در این گزارش به
5دلیل موفقیت سنگاپور و تبدیل ان به عنوان
قطب فناوری عمیق در اسیا اشاره می کنیم.
اینده شگفت انگیز استاراتپ ها در اندونزی
اندونزی بعد از سنگاپور ،دومین دریافت کننده سرمایه گذاری خطرپذیر در جنوب شرقی اسیاست
رونق اکوسیســتم تکنولوژی عمیق با
پروتکل قوی
در سال ،2018سنگاپور به عنوان نواورترین
کشور اسیایی انتخاب شد .سنگاپور پروتکل
قوی ای دارد که به کارافرین کمک می کند
تا با استفاده از شاخص جهانی نواوری یک
اکوسیستم تکنولوژیکی با ارزش ساخته و ان
را حفظ کنند .اکوسیستم فناوری عمیق در
سنگاپور با همکاری شرکت های استارتاپی
این کشور و SGInnovateهدایت می شود.
SGInnovateشرکتی است که توسط دولت
ســنگاپور اداره می شــود و به استارتاپ ها
کمک می کنــد تا پروژه هایشــان را عملی
کننــد .از زمان راه انــدازی SGInnovate
در ســال ،2016این شرکت در بیش از 45
استارتاپ تکنولوژی عمیق سرمایه گذاری
کرده و یک جامعه پیشرفته فناوری عمیق
در سنگاپور به وجود امده است.
رشد استعدادهای فناوری عمیق
بلومبرگ( )Bloombergدر ســال ،2018
اعالم کرد که رتبه ســنگاپور در بخش های
علوم ،فناوری ،مهندســی و ریاضیات ،یک
است .ســنگاپور رشد اســتارتاپی زیادی را
با توجه به نیروی با اســتعداد و متخصصان
این کشــور ،همچنین تمرکز روی پرورش
اســتعدادهای نــو تجربه کرده اســت .به
عنوان مثال دانشگاه ملی سنگاپور برای هر
دانشجوی فارغ التحصیل شده 1.5میلیون
دالر ســرمایه گذاری می کند تا دانشجویان
تحصیالت تکمیلی پــس از دریافت دکترا
بتوانند اســتارتاپ خود را راه اندازی کنند.
تعدا د دانشمندان و مهندسان تحقیقاتی که
اکنون در ســنگاپور کار می کنند بسیار زیاد
است ،با این وجود ســنگاپور هنوز به دنبال
کشف استعدادهای بیشــتری است .دولت
ســنگاپور نه تنها به انجام کارهای نواورانه
اهمیت می دهد بلکه در جست وجوی افرادی
اســت که دارای مهارت هایی نظیر ترجمه
ایده های فناوری عمیق باشند تا محصوالت
و خدمات قابل فروشی را تولید کنند.
نسخهکامل را
درشنبه مگ بخوانید
با وجود چالش هایی که بــرای اندونزی به عنوان
پرجمعیت ترین کشــور جنوب شــرقی اســیا
با جمعیتــی در حدود ۲۶۹میلیــون نفر وجود
دارد ،در ۲۰سال گذشــته شاهد رشد چشمگیر
و انعطاف پذیــ ر اقتصــادی این کشــور بوده ایم.
جمعیت اندونزی در 15هزار جزیره این کشــور
که مجمع الجزایر را تشــکیل می دهند ،پراکنده
شده است .میانگین رشــد تولید ناخالص داخلی
در اندونزی ســاالنه ۵درصد بوده که توانســته
اقتصاد این کشور را به بزرگ ترین اقتصاد جنوب
شرقی اسیا تبدیل کند .در حال حاضر ،اندونزی
پس از هند و چین ســومین کشور در حال رشد
منطقه است.
ایا اندونزی بازار مناسبی برای کارافرینی
است؟
برتریــن اســتارتاپ های اندونزی در چه
زمینه هایی هستند؟
t
پشتیبانی قوی دولت از فناوری عمیق
در ســال ،2017دولت ســنگاپور اعالم کرد
بودجــه ای 19میلیــارد دالری برای بخش
تحقیقوتوسعهاختصاصدادهتااستارتاپ های
تکنولوژی این کشور تا 5سال اینده پیشرفت
شگرفی داشــته باشــند .بودجه اختصاصی
سنگاپور بسیار بیشــتر از بودجه ای است که
انگلیس برای استارتاپ ها هزینه کرده و قابل
مقایســه با بودجه اختصاصی به استارتاپ ها
توسط دولت امریکا ست.
ســرمایه گذاری های بــزرگ در بخش هایی
مانند تولید پیشــرفته ،مهندســی به اندازه
سرمایه گذاری در بخش های تکنولوژی های
نوظهــوری چــون فین تــک ،اگری تــک(
فناوری هــای کشــاورزی) و هوش مصنوعی
ارزشمند است .به همین دلیل دولت سنگاپور
برنامه ای برای ســرمایه گذاری در بخش های
خصوصی تنظیم کرده اســت .براساس طرح
ســرمایه گذاری دولت برای هر اســتارتاپ
تکنولوژی عمیق 4میلیون دالر سرمای ه در نظر
گرفته شده است.
یونیکورن اندونزیایی روز به روز بیشــتر می شود.
مثال استارتاپ گو-جِ ک ( ) GO-JEKکه استارتاپ
حمل و نقل درون شهری است و عملکردی همانند
اسنپ و تپسی در ایران دارد ،به تازگی 9.5میلیارد
دالر ارزش گذاری شده و استارتاپ تراولوکا( (�Trav
) elokaکه نمونه ای مشابه استارتاپ علی بابا در
ایران است ،ارزشی بیش از 2میلیارد دالر دارد؛ این
استارتاپ یونیکورن در حوزه رزرو هواپیما ،هتل
و دیگر خدمات مســافرتی فعالیت می کند .بازار
انالین توکوپدیــا ( ) Tokopediaنیز به ارزش ۷
میلیارد دالری اش می بالد .با این اوصاف ،اندونزی
به روشــنی یک بازار بزرگ کارافرینی است .در
حقیقت ،طبــق گــزارش ، Google-Temasek
پیش بینی می شــود تــا ســال ،۲۰۲۵اقتصاد
اینترنتــی اندونزی به ۱۰۰میلیارد دالر برســد.
با توجه به ترافیک های شــدیدی که در اندونزی
وجود دارد ،راه اندازی اســتارتاپ در این کشــور
کار راحتی نیست .با این وجود ،جاکارتا ،پایتخت
اندونزی یکی از هیجان انگیزترین شهرهای جنوب
شرق اســیا برای استارتاپ هاست .این کالنشهر
شلوغ در فهرست ۵۰۰شهر برتر برای شرکت های
نوپا قرار گرفته است .شهرهای دیگر اندونزی نیز
پیشــرفت زیادی در نواوری و فعالیت کارافرینی
داشته اند .همانند بسیاری از اقتصادهای در حال
توســعه ،اکثر فعالیت های استارتاپی اندونزی به
منظور حل مشــکالت محلی به وجود امده است.
استارتاپ های اندونزیایی توجه زیادی به فین تک
و اســتارتاپ های حوزه مالی کرده اند .به همین
دلیل اســتارتاپ های کشور اندونزی بیشتر از هر
چیزی مربوط به کیف پول همراه ،پلتفرم تجارت
الکترونیک و پلتفرم اعطای وام دیجیتال هستند.
r
گزارش
o
p
e
R
پروانه حسین زاده
کمتر کسی اندونزی را به عنوان مرکز نواوری های
اســتارتاپی در نظر می گیرد ،زیرا اندونزی از نظر
جغرافیایی در نزدیکی ســنگاپور واقع شده که به
«سیلیکون ولی جنوب شرقی اسیا» معروف است.
با این حال ،اندونزی اقتصاد متنوع و ر و به رشدی
دارد که برای سرمایه گذاران هیجان انگیز است .در
نتیجه جای تعجب نیست که این کشور در گروه
کاومتــا (کلمبیا ،اندونزی ،ویتنــام ،مصر ،ترکیه
و افریقای جنوبی) قرار بگیــرد .کاومتا یا همان
(6 ،)CIVETSکشوری هستند که بازار نوظهور و
امیدبخشی دارند.
رشد اقتصادی در اندونزی چگونه بوده است؟
نرخ رشد
استارتاپ های
اندونزی در
سال اینده
۲۰تا ۳۰
درصد افزایش
خواهد یافت.
از طرفی تعداد
استارتاپ های
یونیکورن
اندونزیایی روز
به روز بیشتر
می شود
اندونزی پتانســیل زیادی برای کارافرینان دارد،
بنا بر اعالم اژانس اقتصاد خالقانه ،اکوسیســتم
اســتارتاپی اندونزی در داخل این کشــور رشد
فوق العاده ای داشته است .نرخ رشد استارتاپ های
اندونزی در ســال اینده ۲۰تا ۳۰درصد افزایش
خواهــد یافــت .از طرفی تعداد اســتارتاپ های
از انجا که کمک به حل مشــکالت مردم کشــور
دغدغه شــرکت های نوپا در سراسر دنیاست ،در
اندونزی نیز اســتارتاپ ها در جست وجوی راهی
برای برطرف کردن نیازهای مردم شــان هستند.
اندونزی کشوری با موقعیت عالی کشاورزی است،
به همین دلیل استارتاپ تانیگروپ () Tanigroup
تاسیس شد تا به کشاورزان اندونزیایی کمک کند
نرخ های عادالنه تری برای محصوالتشان دریافت
کنند .استارتاپ تانیگروپ در ابتدای سال 2019
توانست سرمایه خود را افزایش دهد و ۱۰میلیون
دالر جذب سرمایه داشت .دیگر استارتاپ شناخته
شده اندونزیایی در زمینه کشاورزی کدای سایور
( ) Kedai Sayurاســت .کدای ســایور به معنی
کیوسک سبزیجات اســت که امکان معامله بهتر
ســبزیجات را برای کشــاورزان و فروشندگان
خیابانی فراهم می کند .کدای ســایور اپلیکیشن
موبایلی با نام میترا ســایور دارد که با استفاده از
ان درخواست مشــتریان برای خرید سبزیجات
به فروشنده ارسال می شود و فروشنده نیز موظف
است ســبزیجات را تمیز کند .اســتارتاپ کدای
سایور که تنها 10ماه از راه اندازیاش میگذرد ،در
اگوست 2019سرمایهای 4میلیون دالری جذب
کرد .نباید از یاد ببریم کــه فین تک در اندونزی
پیشرفت فراوانی داشته است .سال گذشته مرکز
بالکچین اندونزی در جنــوب جاکارتا به عنوان
پلتفرم بالکچین صنعــت داخلی و بین المللی به
منظور شبکهسازی و به اشتراک گذاشتن دانش
راه اندازی شــد .مرکز بالکچین اندونزی امیدوار
است چالش های موجود در اجرای بالکچین را در
این کشــور برطرف و اموزش های الزم در زمینه
فناوری بالکچین را به مردم جامعه بدهد.
وضعیت سرمایه گذاری در اندونزی چگونه
است؟
اندونزی بعد از ســنگاپور ،دومین دریافت کننده
ســرمایه گذاری خطرپذیر در جنوب شرقی اسیا
است .ایست ونچرز ( )East Venturesفعال ترین
شــرکت ســرمایه گذاری خطر پذیر در اندونزی
اســت .ایســت ونچرز به همراه ان اس ای ونچرز
( ،)NSI Venturesگری ونچرز ()Gree Ventures
و سگویا کپیتال ( )Sequoia Capitalمهم ترین
شرکت های سرمایه گذاری خطرپذیر در اندونزی
هســتند که توانســته اند روی اســتارتاپ های
یونیکورن ســرمایه گذاری کننــد .در واقع این
چند شــرکت ســرمایه گذاری خطر پذیر نسل
اول استارتاپ های یونیکورن اندونزی را حمایت
کرده اند .داده های سایت ، EMPEAنشان می دهد
که ســرمایه گذاری های خطرپذیر در اندونزی از
۲.۳میلیون دالر در ســال ۲۰۱۴به ۱۳۶میلیون
دالر در ســال ۲۰۱۷افزایش یافته و متوسط نرخ
رشد ساالنه ۲۹۰درصد بوده است.
ایا اندونزی به نواوری توجهی کرده است؟
دولــت اندونزی نقش تعیین کننــده ای در تبدیل
این کشــور به بزرگ ترین اقتصاد دیجیتال منطقه
ایفا کرده اســت .جوکو ویدودو (،)Joko Widodo
رئیس جمهور اندونزی ،که در ماه مه ســال جاری
دوره دوم ریاست جمهوری خود را اغاز کرده ،چندین
پروژه برای حمایت از نــواوری و کارافرینی محلی
راه اندازی کرده است .جوکو ویدودو ،از طرحی برای
پرورش ۱۰۰۰شــرکت نوپا تا سال ۲۰۲۰با ارزش
تقریبی ۱۰میلیارد دالر حمایــت می کند .دولت
وی همچنین به وزارتخانه های مربوطه دستور داده
تا از شرکت های استارتاپی پشــتیبانی و به مراکز
اموزش اســتارتاپ کمک های مالــی کنند زیرا با
حمایت های دولت مراکز فناوری و نواوری کشــور
پیشرفت میکند .رئیس جمهور اندونزی به وضوح
از تکنولوژی و استارتاپ ها برای حل مشکالت کشور
استفاده می کند .به تازگی نقل قولی از او منتشر شده
است که می گوید «:تمام غیر ممکن ها را می توان با
علم ،فناوری و نواوری ممکن کرد».
جزیره بالی و استارتاپ ها
جزیره بالی یکی از بزرگ ترین مناطق دیجیتالی
در جنــوب شــرقی اسیاســت .این اســتان که
جمعیتش در ســال های اخیر به ۴.۲میلیون نفر
رســیده ،قطب اقتصادی استارتاپ ها در اندونزی
شده و استارتاپ های فعال ان بسیار زیاد شده اند.
بالی تعداد رو به رشدی از فضاهای اشتراکی بزرگ
و رویدادهــای منظم را ثبــت می کند که تمرکز
اصلی شان بر کارافرینی ،فناوری ،نواوری و رهبری
در صنعت اســت .این جزیــره همچنین میزبان
بزرگ ترین کنفرانس کار از راه دور دنیا بوده است.
نسخهکامل را
درشنبه مگ بخوانید
تحول در بازار خرده فروشی با جست وجوی تصویری وی سنز
هوش مصنوعی در خرده فروشــی نقش مهمی را ایفا کرده اســت .با رشد
تجارت ماشــینی ،ورود موتورهای پیشــنهادی و داده کاوی رفتار مشتری،
انتظار می رود تا سال 2024روی شرکت های تحقیقاتی و خدمات بازرگانی
مبتنی بر هوش مصنوعی ،سرمایه گذاری های زیادی شود .با توجه به گزارش
موسســه جهانی مکنزی ( )McKinseyخدمات هوش مصنوعی بین 3.2تا
5.7درصد به درامد خرده فروشی جهانی تاثیر خواهند گذاشت .استارتاپ
سنگاپوری وی سنز یکی از اســتارتاپ هایی است که به خرده فروشی کمک
بسیاری کرده است .وی سنز یک پلتفرم شناسایی تصاویر است که از طریق
ان مشتریان قادرند به جای کلمه کلیدی از تصاویر برای یافتن محصوالتشان
استفاده کنند .استارتاپ هوش مصنوعی وی سنز ( )visenzeدر سال 2012
توسط چو تَت سِ نگ ( ، )Chua Tat-Sengلی گوانگدا ( ،)Li Guangdaاولیور
تان ( )Oliver Tanو روگر یوان ( )Roger Yuenراه اندازی شــد .اســتارتاپ
وی سنز به کسب وکارهای مختلف کمک می کند تا تجارت خود را به سمت
تجارت الکترونیک ،تجارت موبایلی و تبلیغــات انالین ببرند .با بهره گیری
از تحقیق و توســعه در یادگیری ماشین ،وی ســنز می تواند توصیه هایی به
فروشــندگان انالین کند .وی سنز در ابتدا با 14میلیون دالر کار خود را اغاز
کرد .سال ،2019اســتارتاپ هوش مصنوعی وی سنز توانست در مقایسه با
ابزارهای مشــابه هوش مصنوعی 20میلیون دالر توسعه داشته باشد .این
جذب ســرمایه 20میلیون دالری در راند سوم جذب ســرمایه استارتاپ
وی سنز انجام گرفت؛ سرمایه ورودی توســط شرکت سرمایه گذاری گوبی
ت بزرگ سرمایه گذاری در حوزه فناوری
( )Gobi Partnersو چندین شرک
اطالعات به استارتاپ وی سنز منتقل شــد .الزم به ذکر است ،شرکت های
سرمایه گذار وی سنز ،هدف خود را از این سرمایه گذاری ساده سازی عملیات
خرید و جذب سریع مشــتری با استفاده از تصاویر اعالم کرده اند .استارتاپ
ن خود را اینگونه معرفی
هوش مصنوعی وی سنز در شبکه اجتماعی لینکدی
می کند «:وی ســنز در مقیاس خرده فروشــان ،برندها و ناشران با استفاده
از هوش مصنوعی بــه تجارت های بصری قدرت می بخشــد ».اولیور تان،
هم بنیانگذار وی سنز درباره کار این اســتارتاپ توضیحات جالبی می دهد.
او می گوید« :تصاویر قدرت خارق العاده ای دارند و بر تصمیمات شما هنگام
خرید تاثیرات فراوانی می گذارند .به همین دلیل زمانی که شما قابلیت سرچ
تصویری از طریق دستگاه های موبایلی داشته باشید ،می توانید به شیوه ای
مدرن و هوشمندانه مشتریان تان را کشف کنید ».فناوری استارتاپ وی سنز
عملکردی مشابه « گوگل لنز» دارد که تصاویر گوگل را در ابزارهای اندروید
تحلیل می کند و بیش از یک میلیارد کاال را در فروشگاه های گوگل می فروشد.
رویکرد مشابه دیگر اســتارتاپ وی سنز ،بیکسبی ویژن ( )Bixby Visionدر
گوشی های سامسونگ است که شما می توانید کتاب ،کفش ،فیلم یا هر چیزی
را در ان اســکن کنید تا فروشگاهی که این محصول را برای فروش گذاشته،
ببینید .با این وجود تفاوت وی سنز با دیگر ابزارهای مشابه ،شناسایی رفتار
مشتریان و سبک خرید انهاست .به گفته مدیر گوبی پارتنرز ،دن چونگ (Dan
«، )Chongبازار تجارت الکترونیک به مشتریان در سراسر دنیا این امکان را
می دهد تا خرید های خود را بیش از هر چیزی با موبایل شــان انجام دهند.
وی سنز به عنوان یکی از خالقانه ترین استارتاپ های جست وجوی تصویری
است که به رشد سریع بازار تجارت الکترونیک کمک می کند ».این شرکت
براساس یادگیری عمیق و دید کامپیوتری ،راه حل های هوشمندانه ای را ارائه
می کند تا فرایند جست وجوی محصوالت به جای استفاده از کلمات کلیدی و
با تصاویر برای مصرف کننده ها ساده شود.
خرده فروشــانی نظیر ASOS ، Zalora ، Uniqloو Rakutenاز وی سنز برای
تبدیل مدل کسب وکارشان به مدل جست وجوی تصاویری از وی سنز استفاده
می کنند .وی سنز عالوه بر به وجود اوردن موقعیت های جست وجوی سریع
محصوالت ،به برندها و ناشران کمک می کند تا بتوانند از هر تصویر فرصتی
تعاملی بسازند .در حال حاضر بیش از 3۰۰میلیون خریدار از تجارت بصری
هیجان انگیزی که وی ســنز ارائه می کند ،بهره مندند .وی ســنز با همکاری
شرکت های یادگیری عمیق ،شرکت های هوشمند الکترونیک ،کارافرینان
وب ،شرکت های سرمایه گذاری خطرپذیر و با پشتیبانی دانشگاه ملی سنگاپور
ساخته شد .استارتاپ وی سنز با 80کارمند در دفاتر سانفرانسیسکو ،دوبلین،
پکن ،دهلی نو و ســنگاپور پیشتاز اســتارتاپ های جست وجوی تصویری با
بهره گیری از هوش مصنوعی است.
اغاز راه
S t a r t L i n e
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
5
فناوری هایهزارهسومسیستمپارکینگهوشمندوسیستمابیاریهوشمندرامعرفیمی کند
اپرک ماشین اب سنسورهای هومشند
w
e
i
مصاحبه
v
r
e
که چه عملکردی و کاربری دارند؟
t
n
I
ازاد ه خیراباد ی
دستیابیبهشهرهوشمندخیلیازذهن هادورنیست
و استارتاپ های مختلفی در پی یافتن راه حل هایی
برایاجرایی کردنانهستند.استارتاپفناوری های
هزاره سوم یا 3mtechیکی از استارتاپ های فعال در
این حوزه است که با دنبال کردن دو راه حل سیستم
پارکینگ هوشــمند و سیستم کشاورزی و ابیاری
هوشــمند به دنبال دســتیابی به این هدف است.
فناوری های هزاره سوم توسط سیددانیال صید به
همراه محمد نوری و سیدمسعود عربی بنیانگذاری
شده است .با سیددانیال صید هم صحبت شدیم تا
بیشتر در مورد کسب وکارشان بدانیم« .ما همگی در
رشته الکترونیک تحصیل کردیم و حدود 7سال در
صنایعمختلففعالیتداشتیموبعدازمدتیتصمیم
گرفتیم کسب وکاری راه بیندازیم .از بین ایده های
مختلفی که در سر داشتیم ،با توجه به تجربه ای که
در حوزه اینترنت اشیا داشتیم ،تصمیم گرفتیم روی
این حوزه متمرکز شویم و ایده استارتاپ فناوری های
هزاره سوم یا 3mtechشکل گرفت و روی دو راه حل
سیستم پارکینگ هوشمند و سیستم کشاورزی و
ابیاری هوشمند کار خود را شروع کردیم».
از چه زمانی کار خود را شروع کردید؟
ما تقریبا از یک ســال پیــش کار تحقیقاتی روی
پروژه ها را شروع کردیم و از ابتدای امسال محصوالت
اماده ورود به بازار شده است و در حال حاضر برای
ادامــه راه و اجرای طرح ها به دنبال ســرمایه گذار
می گردیم.
در مورد محصوالت خود بیشتر توضیح دهید
سیستم پارکینگ هوشــمند در دو بخش پارک در
حاشیه خیابان و پارکینگ های سرپوشیده کاربرد
دارد که می تواند یکی از اصلی ترین معضالت مدیریت
شهری را که همان مدیریت پارکینگ های حاشیه
خیابان است ،برطرف کند .در این سال ها راه حل های
ن معضل پیشنهاد شده ولی ماندگار
مختلفی برای ای
نبودند .بر همین اساس ما به دنبال محصولی بودیم
که عالوه بر اینکه برای شهرداری منبع درامد پایداری
ایجاد کند ،بلکه برای کاربران نیز ارزشی ایجاد کند و
خدمات ارائه شود .کاربری محصول ما به این شکل
است که زمانی که کاربر نزدیک مقصد است ،می تواند
از طریق اپلیکیشن فضاهایپارک خالی راجست وجو
کند و جای پارک مورد نظر خود را بیابد.
در حال حاضر چه مناطقی را پوشش داده اید؟
بو کاری ما B2G2Cاست
از انجایی که مدل کســ
و قبل از اینکه با مشــتریان نهایی سر و کار داشته
باشیمباشهرداری هاطرفهستیم،باپیچیدگی های
خاصی روبه رو هستیم و هنوز در سطح گسترده وارد
کار نشده ایم .استارتاپ ما از نوع استارتاپ های موج
سوم یعنی ترکیبی از سخت افزار و نرم افزار است و
برای گســترش کار نیاز به سرمایه و از طرفی دیگر
نیاز به هماهنگی با شهرداری ها داریم.
درموردبخشسخت افزاریسیستمپارکینگ
هوشمند بیشــتر توضیح دهید ،عملکرد ان
چگونه است؟
منظور از سخت افزار سنسورهایی است که در کف
خیابان و در محل پارک های خودرو نصب می شود و
به صورت مگنتی کار می کند و تشخیص می دهد که
ماشین در محل پارک شده است یا نه .ما از تکنولوژی
به روزی در این ســخت افزار استفاده کرده ایم که با
باتری حدود 5سال کار می کند و به صورت بی سیم
می تواند تا شعاع زیادی اطالعات را مخابره کند.
اجرایی شدن محصول شــما نیازمند حجم
باالیی از زیر ســاخت است .برای اجرایی شدن
چنین پروژه ای چه میزان سرمایه احتیاج است؟
ما کار را فازبندی کردیم و قصد داریم فاز به فاز کار
را پیش ببریم .در حــال حاضر نمونه های چینی تا
دو برابر و نمونه های اروپایی تا چندین برابر محصول
ما قیمت دارنــد .این در حالی اســت که ما موفق
شده ایم سنسوری را طراحی کنیم که از طرفی قابل
رقابت با نمونه های خارجی اســت و از طرف دیگر،
قیمت بسیار پایین تری دارد .طبق براوردهایی که
داشته ایم ،برای تولید 2000سنسور به چیزی حدود
کو نیم میلیارد تومان سرمایه نیاز داریم .ما
یک تا ی
کرده و تقریبا
تاکنون حدود 20سنســور را تولید
حدود100میلیون برای فاز تحقیقاتی و تولید هر دو
محصول هزینه کرده ایم.
برایشهریمانندتهرانچهتعدادسنسورباید
تولید شود تا تمام پارکینگ های حاشیه خیابان
پوشش داده شود؟
طبق اطالعاتی که از شــهرداری دریافت کرده ایم،
حدود یک میلیون جای پارک حاشــیه خیابان در
تهران وجود دارد .ما از انجایی که در شهر کرج ساکن
هستیم ،قصد داریم پروژه را از کرج شروع کنیم و در
تهران نیز فاز به فاز جلو برویم .ما روی زیر ساخت شهر
هوشمند کار را گسترش می دهیم و جالب اینجاست
که شهرستان ها نیز بسترهایی را برای گسترش این
شبکه فراهم کرده اند و در واقع این سنسورها همگی
به یک شبکه وصل می شوند که بستری برای ایجاد
یک شهر هوشمند خواهد بود.
تا کنون روند تعامالت با شهرداری ها و تامین
سرمایه برای گســترش کار را چگونه ارزیابی
کرده اید؟
همان طور که گفتیم ،بــا پیچیدگی هایی روبه رو
هســتیم به این صورت که کار توسط شهرداری در
اکثرمواقعمورداستقبالقرارمی گیردولیشهرداری
جایی نیست که روی کار ســرمایه گذاری کند .از
طرف دیگر ،برخی سرمایه گذاران تمایل ندارند روی
اینترنت اشیا سرمایه گذاری کنند ،چون نسبت به
فرایند کار اشنایی ندارند و با مشکالت اینچنینی
روبه رو هستیم که شاید استارتاپ هایی که فقط در
حوزه نرم افزار فعالیت می کنند ،با ان روبه رو نباشند.
در مورد محصول دوم خود سیســتم ابیاری
هوشمند نیز توضیح دهید؟
این محصول نیز روی زیر ساخت شهر هوشمند پیاده
می شود و سنســورهایی که در این بخش استفاده
می شود ،برد باالیی تا 10کیلومتر را می تواند داشته
باشد .عملکرد حســگر نیز به این صورت است که
رطوبــت و گرمای خــاک را در عمق های مختلف
اندازه گیری می کند و برای سیستم مدیریت ابیاری
ارســال می کند و طبق سناریویی که تعریف شده،
ابیاری زمین کشــاورزی را می توان از این طریق
مدیریت کرد .این کار تا کنون انجام نشده بود و فقط
درسطحگلخانه هاقابلاجرابودهاست.درحالحاضر
مذاکراتی با جهاد کشاورزی داشته ایم.
برای اجرایی شدن این پروژه چقدر سرمایه
احتیاج دارید؟
این پروژه از انجایی که B2Cاست ،سرمایه کمتری
نیازداردوعالوهبربحثسرمایهمادنبالاسمارت مانی
هستیم و ســرمایه گذارانی که می خواهند وارد کار
شوند ،با بازار کشاورزی اشنایی داشته باشند.
نسخهکامل را
درشنبه مگ بخوانید
۱۰۰هزاردانشاموزازخدماتایناستارتاپاستفادهکردهاند
کالسند؛ بستری برای معرفی مشاوران تحصیلی
w
e
i
مصاحبه
v
r
e
t
n
I
علی جباری
استارتاپ کالسند توسط مجید جلیلیان 23ساله و
پریسا اکبرزاده 22ساله بنیانگذاری شده است .مجید
جلیلیان در رشته حسابداری دانشگاه تهران تحصیل
کرده و پریســا اکبرزاده دانشــجوی رشته عربی در
همین دانشگاه است .مجید جلیلیان می گوید « :من
حدود 3سال در موسسات اموزشی کار می کردم و با
شیوه کار این موسسات اشنایی داشتم .ایده استارتاپ
کالسند از انجایی شــکل گرفت که نیاز مشاوران را
در این موسسات شناسایی کردیم .نیازی که وجود
داشــت ،این بود که اکثر مشــاوره هایی که صورت
می گرفت ،در قالب موسسات انجام می شد و مشاوران
گمنامباقیمی مانند.برهمیناساستصمیمگرفتیم
بستری را راه بیندازیم تا از ان طریق مشاوران بتوانند
خودشان را معرفی کنند و دانش اموزان نیز بتوانند با
بررسی کار مشاروان مشاور مورد نظر خود را انتخاب
کنند».
در مورد کالسند بیشتر توضیح دهید که چه
خدماتی ارائه می دهید؟
مــا در ابتدا ســایتی را راه انداختیم تــا از ان طریق
دانش اموزان بتوانند با مشاوران مختلف اشنا شوند.
سپس قابلیتی را ایجاد کردیم تا دانش اموزان بتوانند
مشاوره انالین دریافت کنند و دانش اموز نیاز نداشته
باشد برای مشاوره به صورت حضوری در محل حاضر
شــود .دانش اموزان می توانند اپلیکیشن ما را نصب
کنندوپسازانبراساسمقطعتحصیلیکههستند،
یک سری مشــاور به انها پیشــنهاد داده می شود.
همچنین دانش اموزان می توانند رزومه مشاوران را
مشاهده کنند .هر مشاور در دو قسمت بسته مشاوره
متفاوت دارد به این ترتیب که یکی بسته بلند مدت به
عنوان مثال یک ماه و دیگری بسته کوتاه مدت مانند
یک روز .دانش اموز می تواند براساس نیازی که دارد،
بسته مورد نظر خود را تهیه کن د که قیمت بسته ها
براساس سطح مشاور متفاوت است .پس از انتخاب
بسته هزینه به صورت انالین پرداخت می شود و از
طریق اپلیکیشن در بستر چت می توانند با مشاور در
ارتباط باشد و ارسال فایل ،عکس و یا صدا داشته باشد.
همچنین از طریق روبات تلگرام نیز این امکان وجود
دارد که دانش اموز بتواند با مشاور در ارتباط باشد.
مشاوران چطور می توانند با کالسند همکاری
داشته باشند؟
مشاوران در ابتدا باید در خواست همکاری را در سایت
پر کنند و پس از تایید مدارک تحصیلی و سوابق کاری
و رزومه توسط تیم ما پروفایل برای مشاوران ساخته
می شود.سپسمشاورانمی توانندازطریقاپلیکیشن
اختصاصی خود با دانش اموزان در ارتباط باشند و انها
را مدیریت کنند.
در حال حاضر چه تعداد مشــاور در کالسند
حضور دارند؟
در حال حاضر حدود 50مشاور داریم که تعداد این
مشــاوران در مقاطع مختلف متفاوت است .یکی از
تفاوت های ما با ســایر رقبا این است که مشاوره به
صورت تخصصی به مقطعی که در ان تخصص داریم،
اختصاص داده ایم .در حالی که برخی موسسات یک
مشــاور را برای چندین مقطع استفاده می کنند .به
عنوان مثال ،برای انتخاب رشــته فقط مشاورانی را
معرفی می کنیم که در این زمینه تجربه دارند.
متوسط هزینه استفاده از خدمات مشاوره برای
دانش اموزان چقدر است؟
برای مشاوره ساعتی هزینه هر نیم ساعت مشاوره بین
20تا 30هزار تومان و برای مشاوره ماهیانه میانگین
هزینه بین 130تا 150هزار تومان است.
تا کنون چه تعــداد دانش اموز از این خدمات
استفاده کرده اند؟
حــدود 2000دانش اموز اپلیکیشــن را برای یک
بار امتحان کرده اند و حــدود 100دانش اموز نیز از
خدمات استفاده کرده اند.
با توجه به اینکه تا پیش از این خدمات مشاوره
در قالب موسســات و به صورت ســنتی ارائه
می شده ،روند پیشرفت خود را در این چند ماه
چطورارزیابیمی کنید.فکرمی کنیدچقدراقبال
برای استفاده از خدمات مشاوره به صورت انالین
وجود دارد؟
بیشترین مشکل ما با قانع کردن اولیه دانش اموزان
و اولیا ســت و معموال وقتی قانع می شــوند که
چندین بار از خدمات استفاده کنند و نکته ای که
در مورد بازار سنتی اشاره کردید ،هزینه بازاریابی
ما را زیاد کرده اســت و مجبور هستیم که بیشتر
برای معرفی خود هزینه کنیم ،ولی هر چه بیشتر
جلو می رویم ،تعداد دانش اموزانی که به واسطه
معرفی دوستانشــان از اپلیکیشــن ما استفاده
می کنند ،رو به افزایش است.
بیشتر از چه شــیوه هایی برای معرفی خود
استفادهمی کنید؟
ما در معرفی کالسند ،بیشتر روی کیفیت مشاوره ها
تاکید داریم تا دانش اموزان با خیال راحت اپلیکیشن
را نصب کنن د و با کارکرد ان اشــنا شــون د و حتی
اعــام می کنیم در صورت عدم رضایت از مشــاوره
مبلغ را برمی گردانیم و از این طریق سعی می کنیم
دانش اموزان را با خدمات اشنا کنیم.
به صورت کلی حجم بــازار را چقدر ارزیابی
می کنید و فکر می کنیــد چه زمانی به اهداف از
پیش تعیین شده خود برسید؟
از بازار مشاوره کنکور اعداد و ارقام دقیقی در دسترس
نیست ،چون موسســات معموال گزارش نمی کنند
ولی به طور کلی ما با بازار میلیاردی روبه رو هستیم
و پیش بینی می کنیم تا 2ســال اینده نیم درصد تا
یک درصد از این بازار را به دست بیاوریم.
ایا رقیبی در حوزه مشــاوره انالین تحصیلی
شناسایی کرده اید و به طور کلی وجود رقیب را
فرصت تلقی می کنید یا تهدید؟
در حــوزه مشــاوره انالیــن به خصوص مشــاوره
روانشناسی اســتارتاپ های زیادی هستند ولی در
زمینهمشاورهانالینتحصیلیاستارتاپ هاکمترورود
کرده اند ،ولی به طور کلی رقیب برای ما فرصت است
چرا که افرادی که یک بار از مشــاوره انالین استفاده
کرده باشند ،راحت تر به این بازار اعتماد می کنند.
مهم ترینچالشیکهتا کنونباانروبه روبودید،
چه بوده است؟
مهم ترین چالشی که داشــتیم ،این بود که به دلیل
اعتمادبهیکشتاب دهندهسرعترشدماکاهشپیدا
کرد ،زیرا شتاب دهنده با استارتاپ های قبلی مشکل
پیدا کرده بود و ایــن در روند کار ما نیز اخالل ایجاد
کرده و ما از شتاب دهنده خارج شدیم.
بنیانگذاران:
سید دانیال صید ،محمد
نوری و سی دمسعود عربی
سالشروعفعالیت98 :
محل استقرار :کرج
اشتغالزایی 3 :نفر
سرمای ه اولیه:
100میلیون تومان
نشانی:
3mtech.ir
ناماستارتاپ:
فناور
یهای
هزاره سوم
استارتاپ
فناوری های
هزاره سوم یا
3mtechیکی از
استارتاپ های
فعال در حوزه شهر
هوشمنداست
که با دنبال کردن
دو راه حل
سیستمپارکینگ
هوشمندوسیستم
کشاورزی و ابیاری
هوشمندبهدنبال
دستیابی به این
هدف است
بنیانگذار:
مجیدجلیلیان
و پریسا اکبرزاده
سالشروعفعالیت97 :
محل استقرار :تهران
اشتغالزایی 7 :نفر
سرمای ه اولیه:
5میلیون تومان
نشانی:
kelasend.com
ناماستارتاپ:
کال سند
n
m
ستون
u
l
o
C
اموزشاستارتاپ های
حوزه سالمت در اوسن
استارتاپ اوسن به نشانی avecen.irتوسط
ایدین پرنیا که فارغ التحصیل رشته پزشکی
از دانشــگاه علوم پزشــکی اصفهان است،
بنیانگذاری شده .او شرکت اوسن را 3سال
پیش با هدف تجاری سازی یک مدل اموزشی
که چند سال قبل از ان با تیمی روی ان کار
می کردند ،راه اندازی کرده است« .من از اوایل
دوران دانشجویی دغدغه اموزشی داشتم و
می دیدم که در حوزه اموزش پزشکی جای
کار زیــادی وجــود دارد و در برخی جاها
اموزش کیفیت مناسبی ندارد .کم کم وارد
حوزه اموزش شــدم و تجربیات مختلفی را
کســب کردم .یکی از مهم ترین تجربیاتی
که در این مدت کسب کردم ،برگزاری دوره
تابستانه مدرسه سالمت عمومی ایران بود
که ما با موسسان فعلی اوسن دوره را برگزار
کردیم .در ایــن دوره در مدت یک هفته به
مدت 54ساعت گیم حضوری برگزار کردیم.
به طــور کلی دوره برای دانشــجویان علوم
پزشکی برگزار شــده بود که در ان مباحث
اموزشی در قالب بازی به انها اموزش داده
می شــد .این دوره با موفقیت خوبی روبه رو
شد و ما تصمیم گرفتیم با راه اندازی شرکت
اوسن ،کار را به صورت جدی تر دنبال کنیم
ولی متاسفانه به نتیجه نرسیدیم و دوره بعد
از 5سال که ان را برگزار می کردیم ،متوقف
شد .بر همین اساس تصمیم گرفتیم با اهداف
دیگری شرکت اوسن را اداره کنیم».
در حال حاضر روی دو حوزه در اوســن کار
می شــود؛ یکی یک کار اموزشی است که
در قالب اســتارتاپی با عنوان رد اکسیر در
زمینه اموزش ایدز برای دانشــجویان علوم
پزشکی کار می کنند .در این استارتاپ هم
از مدل های گیمیفیکیشن استفاده می شود
ولی در ان بیزینس مدلی را تعریف کرده اند
که قابلیت گسترش دارد و موفق شده اند برای
ان گرند بین المللی از بخش ایدز سازمان ملل
دریافت کنند .حوزه دیگری که اوسن روی
ان کار می کند ،مربوط می شــود به اموزش
و مشــاوره اختصاصی در زمینه راه اندازی
کسب وکارهای ســامت« .ما کارگاه های
مختلفی در ایــن زمینه برگــزار می کنیم
که ایــن کارگاه ها در حوزه هــای عمومی
کسب وکار است با این تفاوت که مثال هایی
که در ان مطرح می شود ،اختصاصی مربوط
بو کارهای حوزه سالمت می شود.
به کســ
از طــرف دیگــر از ابتدای مهر ماه امســال
رویدادی را بــا عنوان مدلین ریوو شــروع
کرده ای م که این رویداد به صورت اختصاصی
برای استارتاپ های سالمت طراحی شده و
تا کنون به صورت ماهانه برگزار شده و هر ماه
یک اپیزود از ان ارائه شده است که هر اپیزود
بین 2تا 3ســاعت زمان می برد .ما در این
رویداد از متخصصان حوزه کسب وکارهای
ســامت دعوت می کنیم و فقــط در مورد
مســائل تخصصی این حوزه در این رویداد
صحبت می شــود .تا کنون 4رویداد برگزار
کردیم و حدود 80شرکت کننده هم در هر
رویداد شــرکت کرده اند .عالوه بر این ،یک
کانال تلگرامی هم داریم که در ان به تولید
محتوا در حوزه کســب وکارهای ســامت
می پردازیــم و اســتارتاپ های خارجی را
معرفی می کنی م و نکات اموزشی این حوزه
را ارائه می دهیم .حدود 8ماه اســت که این
کانال را راه انداخته ایم که حدود 1000نفر
نیز عضو ان هستند .اموزش هایی برای ورود
به بازار ،شناخت بازار سالمت ،ارتباطات ان
و غیــر ه هم به انها ارائه می شــود .به عنوان
مثال ،ما با دانشگاه ها ارتباطات خوبی داریم
و اســتارتاپ ها را به انها معرفی می کنیم».
به طور میانگین هفته ای 2اســتارتاپ برای
مشــاوره مراجعه می کنن د و تا کنون حدود
60نفــر بوده اند که در این مــدت مراجعه
کرده اند که یا یک ایده خام و یا اســتارتاپ
شکل گرفته ای داشته اند .مشاوره فعال رایگان
ارائه می شود تا کمک شود این اکوسیستم
زودتر شکل بگیرد.
فرصت هایکسب وکار
Opportunity
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
6
ابزار دست دوم ،فرصت دست اول
بازار ۹میلیارد دالری کاالهای دست دوم ،فرصت بزرگی برای جوانان استارتاپی است تا
با نواوری به سمت گرفتن سهم بیشتر از این بازار بروند
جرج الیوت
t
هیچ وقت برای رســیدن به چیزی که دوســت
دارید باشید ،دیر نیست.
n
m
ستـــون
u
l
o
اکوسیستم استارتاپی ایران به تکرار افتاده ،ایده ها شبیه هم و خالقیت
کم شده و در موفقیت بســیاری از این کسب وکارهایی که ایده های
یکدیگر را به اصطالح کپی کرده اند ،جای شک و تردید بسیاری ایجاد
شده است .کسب وکارهای زیادی دائما در حال قاپیدن مشتریان از
دست یکدیگر هستند و بارها کارشان به مراجع قانونی ختم می شود.
با وجود چنین شرایطی باز هم هستند افرادی که می خواهند ایده های
همان کسب وکارها را تکرار کنند .این مسئله در حالی است که بازارهای
دست نخورده بی شماری در ایران وجود دارد که کماکان بخش های
زیادی شان به حوزه انالین نیامده اند.
اما در کنار راه اندازی کســب وکارهای کپی برابراصل زیادی که این
روزها شــاهدش هســتیم و تکرار حوزه های مشــخصی که به نظر
می رسد دیگر جایی برای نفس کشیدن ندارند ،حوزه ها و زمینه هایی
وجود دارد که در کشــورهای دیگر مورد توجه قرار گرفته اند .یکی از
انالین ها بازار
دست دومی ها را
مدعی کرده اند
بازار انالین خودرو کارکرده
در زمینه فروش انالین ماشــین دست دوم
باید به Truebilاشــاره کرد کــه به عنوان
یک خرده فروشــی انالین در زمینه خرید
و فروش اتومبیل های دســت دوم در هند
فعالیت می کند و از نمونه های شاخص این
بازار محسوب می شود.
همینطــور می توان به وب ســایت فروش
اتومبیــل کارکرده چینی به نــام Uxinنیز
اشاره کرد که رشــد قابل توجهی را در بازار
فروش انالین این کشــور رقم زده و ســود
باالیی را دریافت کرده است.
:eBayغــول تجــارت الکترونیک
دست دوم
تنوع و گســتردگی بازار الکترونیک کاالی
دست دوم ،باعث پدیدامدن بازیگران زیادی
در این صنعت شده است ،اما اگر بخواهیم از
یک غول تجاری در این بازار نام ببریم ،قطعا
به نام eBayخواهیم رسید که بزرگ ترین
وب سایت خرید و فروش کاالی دست دوم
جهان محسوب می شود و جالب است بدانید
که موسس ان نیز یک ایرانی تبار به نام پیر
امیدیار است.
ایــن شــرکت کــه از بــازار حراجی ها و
کلکسیونرها شروع کرده بود ،در حال حاضر
به یکی از خرده فروشــی های بزرگ جهان
تبدیل شده که حجم بازار ناخالص کاالی ان
چیزی حدود ۹۴میلیارد دالر در سال است.
استانداردهایی که eBayدر فرایند خرید و
فروش برای کاربران خود تعریف کرده است،
علت رشــد این مجموعه را نشان می دهد.
حداکثر میزان نقص معامالت در این شرکت
۲درصد بوده و حداکثــر میزان دیرکرد در
تحویل کاال نیز به ۷درصد رســیده که این
امار نشان دهنده پیگیری قابل قبولی است
که در بدنه این شرکت انجام می شودeBay .
با دارا بودن ۲۳ســایت بین المللی جداگانه
در بیش از ۱۰۰کشور جهان مورد استفاده
قرار می گیرد.
در پایــان طبــق امــاری که در ســایت
statista.comارائه شــده و ســهم بازار
تجــارت الکترونیک را در ایــاالت متحده
امریکا نشان می دهد eBay ،بعد از امازون
رتبه دوم را دارد.
این بررسی که در ســال ۲۰۱۸انجام شد
به قرار زیر اســت :امــازون ۵۶.۱ :درصد؛
ای بی ۱۹.۷ :درصد ،والمارات ۱۰.۷ :درصد
و تارگت ۴.۵ :درصد .این امار نشان می دهد
که بازار کاالی دســت دوم رفته رفته جای
خود را در معادالت تجاری جهان باز کرده و
کامال جدی پیش می اید.
بازار دست دوم مد تا سال ۲۰۲۲
خرید و فروش پوشاک دســت دوم پدیده
جدیدی نیست ،اما به لطف ظهور اینترنت،
ســرعت رشــد قابل توجهی یافته است .با
درنظر گرفتن بازار فروش کاالی دست دوم
در زمینه فشن و مد ،این بازار در سطح جهان
تا ســال ۲۰۱۷مبلغی معادل ۳۶۰میلیارد
دالر تولید کرده؛ یعنی رشدی ۳۵درصدی
برای فروش انالین کاالی دست دوم از حوزه
فشــن و مد اتفاق افتاده است .ضمن اینکه
پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۲این بازار
به حدود ۴۰۰میلیــارد دالر فقط در زمینه
مد و فشــن مانند پوشــاک ،کفش و لوازم
ی برسد.
جانب
غول هــای لوکس جهــان به کیک
دست دوم ناخنک می زنند
همچنین پیش بینی شــده اســت که بازار
خرده فروشی کاالی الکچری تا سال ۲۰۲۲
به مبلغی حدود ۳۰۵میلیارد دالر برسد که
در مقابل فروش انالین کاالی دســت دوم
مد و فشن ،مبلغ کمتری را نشان می دهد،
بنابراین بسیاری از بازیگران برجسته بازار
الکچری جهان به سمت فروش دست دوم
ترغیب شده اند.
همچنین بــا توجه به اینکــه ۶۱درصد از
مصرف کنندگان کنونی جهان نیز مشتری
فعال در بازارهای انالین دست دوم هستند،
طبیعی اســت که حتــی برندهای لوکس
جهان نیز به سمت و سوی این بازار چرخش
نشان دهند.
o
طاهره خواجه گیری
C
با توجه به رشد فزاینده تجارت الکترونیک
در سطح جهان ،فروش کاالی دست دوم در
بازارهای انالین موقعیت قابل توجهی پیدا
کرده است.
در این میان می توان از وب سایت های فروش
معتبری نام برد که بازار گسترده ای را در این
زمینه ایجاد کرده اند .همچنین کشورهایی
مانند امریکا ،چین و هند نیز قدم های بزرگی
را در این زمینه برداشــته و وب سایت های
اختصاصی پراهمیتــی راه اندازی کرده اند.
مد و فشن ،اتومبیل ،گوشی های هوشمند،
محصــوالت الکترونیک و حتــی کاالهای
لوکس مهم ترین حوزه هایی هستند که در
زمینه فروش انالین کاالی دست دوم نقش
پررنگی دارند و بــه تعبیری می توان گفت
موتــور محرکه بازار کاالهای دســت دوم،
کسب وکارهای انالین بوده اند که عرضه و
تقاضا و دسترســی به کاالهای دست دوم را
تسهیل کرده اند.
r
گزارش
p
e
R
براساس اماری
که بانک مرکزی
در سال 96
منتشرکرده
است ،گردش
مالی بازار کاالی
دست دوم در
ایران ،به بیش از
20هزار میلیارد
تومان می رسد.
درست یک سال
بعد از انتشار
گزارش بانک
مرکزییعنی
در سال ،97
وب سایت دیوار
طی گزارشی
ارزش «صنعت
دست دوم»
در ایران را ۶تا
۹میلیارد دالر
براورد کرد .این
امار و ارقام از
بزرگی این بازار
حکایت می کند و
زمانی که به تعداد
کسب وکارهای
انالین این حوزه
توجهمی کنیم،
می بینیمکهجا
برای راه اندازی
کسب وکاری
زیادی وجود
دارد
20هزار میلیارد تومان؛ گردش مالی بازار دست دوم ایران
براســاس اماری که بانک مرکزی در ســال 96منتشر کرده است،
گردش مالی بازار کاالی دســت دوم در ایران ،بــه بیش از 20هزار
میلیارد تومان می رسد .درست یک سال بعد از انتشار گزارش بانک
مرکزی یعنی در ســال ،97وب ســایت دیوار طی گزارشی ارزش
«صنعت دست دوم» در ایران را ۶تا ۹میلیارد دالر براورد کرد .این
امار و ارقــام از بزرگی این بازار حکایت می کند و زمانی که به تعداد
کســب وکارهای انالین این حوزه توجه می کنیم ،می بینیم که جا
برای راه اندازی کسب وکاری زیادی وجود دارد .تنوع باالی این بازار
قابل توجه است؛ از خودرو و کاالی الکترونیک گرفته تا لوازم منزل
و کاالی دیجیتال.
کسب وکارهای انالین موجب رونق بازار دست دوم ها شدند
از ســال های گذشته تاکنون بازار کاالی دســت دوم در ایران رواج
داشــته و سمســاری ها نســخه افالین این حوزه بودند که بیشتر
کاالهایی چون لــوازم الکترونیک و لوازم منــزل را خرید و فروش
می کردند .بــا راه اندازی وب ســایت های انالین و شــروع به کار
کسب وکارهایی چون ایسام ،دیوار و شیپور ،تنوع این بازار افزایش
یافــت و االن تقریبا هر کاالیی را می توان دســت دومش را در این
فروشگاه ها به دست اورد؛ از سنجاق و ُگ ِل سر گرفته تا لباس عروس
و انواع پوشاک و . ...در کنار این وب سایت های بزرگ ،کسب وکارهای
انالین کوچکی نیز شــکل گرفته اند که بــه صورت تخصصی روی
حوزه های مشخصی تمرکز کرده اند .به عنوان مثال ،کسب وکارهایی
چون کمدا و وینک در حوزه پوشاک فعالیت می کنند و امار و ارقام
قابل توجهی را هم در مدت زمان اندکی که از روی کارامدن شــان
می گذرد ،ایجاد کرده اند.
نکته دیگر این است که گرانی ها و فشارهای اقتصادی موجب شده
تا بازار کاالهای دســت دوم داغ شود .هر چند از گذشته تاکنون نیز
خرید و فروش خــودرو ،کاالی دیجیتال ،کتاب ،کاالی الکترونیک
و لوازمی مانند فرش و مبلمان به صورت دست دوم در جامعه ایران
و از طریق سمساری ها رواج داشته اســت ،اما االن کاالهایی چون
لباس ،ســی دی و دی وی دی ،کتب درسی ،بازی های کامپیوتری،
اســباب بازی ،جواهرات و ...هم به لیســت کاالهایی که به صورت
دست دوم در بازار ایران خرید و فروش می شوند ،اضافه شده است.
عالوه بر گرانی ها و فشارهای اقتصادی ،دالیل دیگری را هم می توان
برای رونق بازار کاالی دســت دوم در ایران ذکر کرد .یکی از دالیل
برمی گردد به کاهش موانع فرهنگی و از بین رفتن حساسیت استفاده
از کاالی دست دوم .این امر به لطف راه اندازی کسب وکارهای انالین
ایجاد شده است .در واقع بازار خرید و فروش کاالهای دست دوم در
ایران با روی کارامدن کســب وکارهای انالین رونق چشمگیری به
خود دیده و این وب سایت ها توانســته اند امار و ارقام قابل توجهی
ثبت کنند ،چون کاربرانی از اقشار مختلف جامعه ،کاالهای متنوع
و مختلفی را روی این وب ســایت ها عرضه می کنند .طی یک دهه
گذشته و به ویژه 5ســال اخیر ،با ظهور کسب وکارهای انالینی که
بستر خرید و فروش کاالهای دست دوم را فراهم کردند ،این بازارها
رونق گرفت و به نوعی تابوها شکست و جوانان به صف اول خریداران
این کاالها امدند.
زنان نیز از مهم ترین خریداران کاالهایی از این دســت به شــمار
می روند .اماری وجود دارد که نشان می دهد زنان سهم ٦٥درصدی
این حوزه ها ،بازار کاالهای دست دوم است .در ایران دو سه کسب وکار
قابل توجه در این زمینه ایجاد شــده است ،اما به نظر می رسد که این
بازار ،نیش مارکت های متعدد و متنوعــی دارد که هر کدام می تواند
زمینه ساز شکل گیری یک استارتاپ باشند.
بانک مرکزی ایــران گردش مالی بازار کاالهای دســت دوم ایران را
20هزار میلیارد تومان می داند .وب سایت دیوار در سال 97گزارش
کــرده که این بازار بین 6تا 9میلیــارد دالر گردش مالی دارد .امار و
ارقام کسب وکارهایی چون شیپور ،ایسام ،دیوار ،کمدا ،وینک و ...نشان
می دهد که در این بازار فرصت های زیادی وجود دارد .مدیران دیوار
معتقد ند که در ســال ،97حدود یک میلیون و ۴۰۰هزار کاال شامل
مبلمان ،فرش ،لوازم اشپزخانه و ...به ارزش ۷۰۰میلیارد تومان و حدود
یک میلیون و ۳۰۰هزار کاالی الکترونیکی مانند موبایل ،تبلت ،رایانه
و ...به ارزش ۱۴۰۰میلیارد تومان در این وب سایت معامله شده است.
نکته ای که باید به توجه کنیم این است که دیوار تنها امار مربوط به دو
دسته بندی خود را ارائه کرده است.
همچنین اماری که ارائه شده مربوط به خرید و فروش و معامله نهایی
است و نه مربوط به ارزش اگهی های ثبت شده روی دیوار .رضا اربابیان،
مدیرعامل شیپور می گوید که در سال گذشته ارزش اولیه اگهی های
مربوط به کاالهای دســت دوم در شــیپور بدون احتساب خودرو و
امالک10 ،هزار میلیارد تومان بوده است .البته باید توجه داشت که
این امار شیپور صرفا مربوط به ارزش اولیه کاالهای دست دوم است و
نه ارزش خرید و فروش این کاالها در شیپور .سام مدن پور ،مدیرعامل
ایسام هم معتقد است که تاکنون بیش از یک میلیون و 800هزار کاال
روی ایسام معامله شده که 40درصد از این میزان مربوط به کاالهای
دست دوم است.
در ایــن بازار کســب وکارهایی نیز راه اندازی شــده اند که به صورت
اختصاصی روی حــوزه خاصی کار می کنند؛ کمــدا و وینک از این
دسته اند و روی حوزه پوشــاک کار می کنند .کمدا به صورت خاص
روی پوشاک بانوان تمرکز کرده اســت .ثنا خالصی می گوید از سال
گذشته تاکنون بیش از 800هزار ایتم با ارزش بیش از 217میلیارد
تومان ،روی کمدا خرید و فروش شده است .سارا هاشمی ،بنیانگذار
وینک نیز می گوید که طی یک ســالی که از فعالیت این کسب وکار
می گذرد 2 ،میلیارد و 700میلیون تومان پوشــاک دست دوم در ان
خرید و فروش شده است .در اینجا گزارشی از بازار کاالی دست دوم
در ایران ارائه می شود و در ادامه گفت وگوهای «شنبه» با رضا اربابیان،
سام مدن پور ،ثنا خالصی و سارا هاشمی را می خوانید.
و مردان ســهم ٢٥درصدی از خرید کاالهای دســت دوم را در دنیا
دارند .در ایران نیز رفته رفته ،وب ســایت هایی چون ایسام ،دیوار و
شیپور به محلی برای حضور مردم از همه اقشار تبدیل شدند و اعداد
و ارقام معامالت شان هر روز افزایش یافت .ایسام که قرار بوده نسخه
وطنی ebayباشد ،بعد از چندین سال فعالیت ،تاکنون بیش از یک
میلیون و 800هزار کاال روی بســتر این وب سایت مارکت پلیس به
فروش رسانده که به گفته سام مدن پور ،بنیانگذار و مدیرعامل این
کسب وکار40 ،درصد از کاالهایی که تاکنون روی ایسام معامله شده،
کاالی دست دوم بوده اند.
دیوار ،یکی دیگر از کسب وکارهای شاخص بازار کاالهای دست دوم
ایران است؛ طبق گزارشــی که وب سایت دیوار در سال 97منتشر
کرده ،در این سال حدود یک میلیون و ۴۰۰هزار کاال شامل مبلمان،
فرش ،لوازم اشپزخانه و ...به ارزش ۷۰۰میلیارد تومان و حدود یک
میلیون و ۳۰۰هزار کاالی الکترونیکی مانند موبایل ،تبلت ،رایانه و...
به ارزش ۱۴۰۰میلیارد تومان در این وب سایت معامله شده است.
همچنین در سال 97در بخش خودرو ۷میلیون و ۴۰۰هزار اگهی
در دیوار ثبت شده که حدود ۶میلیارد و ۸۰۰میلیون بازدید داشته
است .تعداد کل اگهی هایی که تاکنون روی دیوار قرار گرفته ،بیش
از 72میلیون اگهی بوده است.
شــیپور ،دیگر بازیگر مهم بازار کاالی دست دوم در ایران است .رضا
اربابیان ،مدیرعامل شیپور به «شنبه» می گوید که طی سال گذشته،
کاالهای دست دوم به ارزش بیش از 10هزار میلیارد تومان در شیپور
اگهی شده است.
و بسیاری از کاالهای دیگر ،با فراغ بال زیادی خرید می کنند ،چون
مطمئن هســتند که بعد از مدتی می توانند همین کاال را با قیمت
مناسبی بفروشند .گزارش دیگری از المان نشان می دهد که میزان
کل کاالهای فروخته شده در فروشگاه های دست دوم این کشور در
سال ،2012تا ۱/۹۰۲میلیون یورو بوده و انتظار می رود که این رقم
به ۲/۱۹۸میلیون یورو در سال ۲۰۲۰افزایش پیدا کند.
نمونه های جهانی
مشهورترین کسب وکار خرید و فروش کاالی دست دوم ،بنیانگذاری
ایرانی دارد اما در کشــور امریکا راه اندازی شــده است؛ کسب وکار
موفقی به نام .ebayوب سایت ebayدر امریکا در دهه 90میالدی
کارش را با فروش یک دستگاه فتوکپی شکسته به مردی که می گفت
کلکســیونر دستگاه های فتوکپی شکسته اســت ،اغاز کرد .سایت
امازون هم که به فروش کتاب الکترونیکی و کتاب دست دوم شهرت
دارد ،حدود همان سال ها پا به این بازار گذاشت .سایت Craigslist
در سال ۱۹۹۵میالدی پایه گذاری شد و کم کم کشورهای دیگری را
هم زیرمجموعه خود اضافه کرد letgo.هم از دیگر سایت هایی است
که االن کاالهای زیادی در ان خرید و فروش می شود؛ مانند لباس،
کتاب ،وسایل خانه ،فیلم ،وسایل ورزشی وOfferUp ،sell.com ...
و poshmarkسه وب سایت مشــهور دیگر در این زمینه هستند.
وب ســایت دیگری مانند Goneتنها لوازم الکتریکی در ان خرید و
فروش می شود و پوشمارک ویژه پوشاک بانوان است.
mudahدر مالزی و kijijiدر کانــادا و قالب های حرفه ای انالینی
نظیر یوباپ ( )Ubupتغییرات اساســی در بازار کاالهای دست دوم
ایجاد کرده اند .مثال ubupمی خواهد تجربه ای مشابه خرید جنس
نو را برای مشتریانش بسازد .به همین دلیل لباس های دست دوم را
خریداری کرده و با تهیه عکس این کاالها ،به صورت انالین روی شان
قیمت می زند تا تجربه خرید لباس نو را برای مشتریانش ایجاد کند.
قابل ذکر است که kijijiبا انتشار گزارشی از بازار کاالی دست دوم در
کانادا نشان داده که هر کانادایی ساالنه ۲۵۰۰دالر از فروش کاال های
دست دومش درامد دارد .خریداران کاالی برندهای معتبر پوشاک
دستاوردهای استفاده از کاالی دست دوم
خرید و فروش کاالی دست دوم همیشــه به خاطر نیازهای مادی
نیســت ،بلکه وجود بــازاری فعال برای کاالی دســت دوم مزایای
اقتصادی ،فرهنگی ،اجتماعی و زیســت محیطی متعددی دارد .در
واقع ماندن کاالها در چرخه مصــرف و در نتیجه عدم نیاز به تولید
دوباره یعنی کمــک به حفاظت از محیط زیســت .به عنوان مثال،
پوشاک دست دوم در حال حاضر از پرطرفدارترین کاالهای جهان
به شمار می رود و این بازار توانسته بازار کسب وکارهایی چون برند
خرده فروشی زارا را با چالش های جدی مواجه کند .صنعت پوشاک،
دومین صنعت االینده جهان محســوب می شود .در نقاط مختلف
جهان ،بازار کاالی دست دوم دوستدار محیط زیست است ،چون مانع
از تولید بی رویه می شود و به این ترتیب مانعی برای تخریب محیط
زیست به شمار می رود .امار ها در سوئد نشان می دهد که ۳/۴میلیون
دست مبلمان دست دوم در سال ۲۰۱۷خرید و فروش شده که مانع
از تولید ۸۰۰هزار تن گاز گلخانه ای شده است .در فرانسه نیز خرید
و فروش ۳۰میلیون مبلمان دست دوم ،از تولید ۳/۵میلیون تن گاز
گلخانه ای جلوگیری کرده است.
همچنین اهمیت این صنعت زمانی مشــخص می شود که بدانیم
در تمام دنیا ،کاالی دســت دوم بخش عمده ای از کاالهای مصرفی
بو کارها را تشکیل می دهد؛ تا جایی که ارزش صنعت
خانوارها و کس
دست دوم در کشورهای استرالیا و کانادا به ترتیب برابر با ۳۴میلیارد
دالر استرالیا و ۲۸٫۵میلیارد دالر کانادا تخمین زده شده و سهمی
بین ۱٫۵تا ۲درصدی از تولید ناخالص ملی این کشورها را داراست.
دست دوم ها منبعی برای درامدزایی
بانک مرکزی ایران در ســال 94طی گزارشی اعالم کرد که خرید
و فروش کاالی دســت دوم٩٤٩ ،هزارتومان برای هر خانوار ایرانی
درامد ایجاد کرده است؛ یعنی درامدی معادل ٢,٧درصد کل درامد
خانوار ایرانی در ان سال .براســاس این امار می توان گردش مالی
بازار کاالی دســت دوم در ایران را محاسبه کرد .طبق امارها بیش
از ٢٢میلیون و 200هزار خانوار در ایــران داریم که اگر همان رقم
درامدی سال 94را هم در نظر بگیریم ،یعنی 949هزار تومان ،رقمی
حدود ٢١هزار میلیارد تومان به دست می اید؛ عددی که تنها مختص
خرید و فروش از سمساری هاســت و اگر خریدهای اینترنتی را نیز
به ان اضافه کنیم ،بدون شک با رقم بزرگ تری مواجه خواهیم بود.
البته بانک مرکزی در سال ،96گردش مالی بازار کاالی دست دوم
در ایران را 20هزار میلیارد تومان براورد کرد .در هر صورت با عدد
بزرگی مواجه هستیم که کماکان درصد بسیار اندکی از ان انالین
شده است .البته دیگر قرار نیســت که ایده دیوار یا شیپور و ایسام
تکرار شود؛ بلکه بهترین کار ،تمرکز روی بخش های نیش این بازار
و راه اندازی کسب وکار است.
رضااربابیان،بنیانگذارومدیرعاملشیپورمی گویددرسال 97اتفاقافتادهاست
اگهی کاالی دست دوم روی شیپور به ارزش10هزار میلیارد تومان
االن اوضاع
متفاوت
شده است.
فشارهای مالی
که مردم با ان
دست و پنجه
نرم می کنند
و در نتیجه
مشکالت
اقتصادی
که خانوارها
را گرفتار
کرده است،
موجب شده
تا بازار کاالی
دست دوم
رونق بگیرد و
مردم به سراغ
انباری های
خود بروند
و وسایلی را
که استفاده
نمی کنند،
برای فروش
عرضه کنند
نقاط مختلف ایران می توانند با یکدیگر در ارتباط
باشند و کاال خرید و فروش کنند.
این بازار می تواند تنوع بسیاری داشته باشد؛ شاید
وقتی از بــازار کاالی دســت دوم حرف می زنیم،
معموال پوشاک و مبلمان و لوازم خانه به ذهن مان
خطور کند اما در واقــع هر چیزی که زمانی مورد
اســتفاده بوده و االن دیگر نیست و کارا یی ندارد،
می تواند مورد اســتفاده دیگران باشد .حتی لوازم
و تجهیزات پزشکی که بعضا به علل مختلف دیگر
مورد نیاز یک پزشک نیست ،به پزشکی دیگر در
شهری دیگر فروخته می شود».
شکست تابوی خرید لباس دست دوم
شیپور ،به عنوان یکی از بازیگران شاخص بازار کاالی
دست دوم ،امار جالب توجهی ثبت کرده است10.هزار
میلیارد تومان ارزش کاالهای دست دومی بوده که در
سال گذشــته از طرف کاربران در شیپور اگهی شده
است .رضا اربابیان ،بنیانگذار و مدیرعامل شیپور در
گفت وگو با «شــنبه» ضمن ارائه این امار ،می گوید:
«همچنین در سال ،97میزان کاالهایی که کاربران
برای خریــد و فروش روی شــیپور عرضه کرده اند،
بیش از 10میلیون کاال بوده اســت .البته باید توجه
داشت که خودرو و مسکن در این امار لحاظ نشده اند
و این اگهی ها مربوط به کاالهایی چون پوشاک ،لوازم
ورزشــی ،لوازم الکترونیک ،لوازم دیجیتال ،مبلمان
و ...اســت ».اربابیان از امار دیگری هم حرف می زند؛
اماری که مربوط به تعداد کل اگهی هایی اســت که
سال گذشته در شیپور عرضه شده است .این میزان به
35میلیون اگهی می رسد .صحبت های رضا اربابیان،
بنیانگذار شیپور را در ادامه می خوانید.
ارزش باالی بازار کاالی دست دوم ایران
بازار کاالی دســت دوم در ایران ،بازار بزرگی اســت.
امارهایی که رضا اربابیان ارائه می کند ،مربوط به بازار
بالفعل کنونی است ،اما این بازار وجوه بالقوه بسیاری
دارد که کماکان بدون اســتفاده مانده است .اربابیان
می گوید« :طبــق اماری که ما داریم ،در بســیاری
از کشــورهای جهان ،از هر 10نفــر 7 ،نفر از کاالی
دست دوم استفاده می کنند و چنین کاالهایی را خرید
و فروش می کنند اما در ایران از هر 10نفر تنها یک نفر
از این کاالها استفاده می کند».
اربابیان معتقد است که ارزش کاالی دست دوم برای
بسیاری از ایرانی ها اشکار نشده و هنوز عالقه مند به
خرید کاالی نو هســتند .در حالی که خرید و فروش
کاالی دست دوم ،کمک زیادی به اقتصاد خانواده ها
می کند .البته بعد از گرانی ها و تحریم ها و عدم ثبات
قیمت ها ،بازار نیازمندی ها رونق گرفته چون مردم
قدرت خریدشان کاهش یافته است .استفاده از کاالی
دســت دوم ،می تواند جایگزین کاالهای بی کیفیت
وارداتی شود .این کاالها اگر به چرخه بازار برگردند،
از هدررفت سرمایه ها جلوگیری می کند .در جامعه
ما فرهنگ اســتفاده از کاالی دست دوم باید بیش از
اینها نهادینه شود.
فرهنگ استفاده از دست دوم ها نهادینه نشده
بنیانگذار شیپور می گوید« :ما7سال پیش شیپور را
راه اندازی کردیم .در ان زمان دید مثبت و فراگیری
نسبت به کاالی دست دوم وجود نداشت .به همین
دلیل ما باید در ابتدا فرهنگ ســازی می کردیم و
تابوهای استفاده از این کاالها را می شکستیم .به
همین دلیل هــم هزینه های زیادی در این زمینه
متحمل شــدیم و حتی خیلی دیر به ســوددهی
رســیدیم چون در حوزه ای وارد شدیم که هنوز
دیدگاه مثبتی نسبت به ان وجود نداشت.
اما االن اوضاع متفاوت شده است .فشارهای مالی
که مردم با ان دســت و پنجه نــرم می کنند و در
نتیجه مشــکالت اقتصادی که خانوارها را گرفتار
کرده اســت ،موجب شده تا بازار کاالی دست دوم
رونق بگیرد و مــردم به ســراغ انباری های خود
بروند و وســایلی را که اســتفاده نمی کنند ،برای
فروش عرضه کنند ».اربابیان همچنین می گوید:
«کســب وکارهای انالین و رونق خرید و فروش
کاالهای دســت دوم روی درگاه اینترنت ،موجب
رونق هر چه بیشتر این بازار شده است .االن افراد از
ایرانی ها هنوز به خرید لباس دســت دوم حساس
هستند ،اما این حساســیت ها هم کم کم در حال
از بین رفتن است .مدیرعامل شیپور معتقد است
که کاالیی مانند پوشــاک باید در وب سایت های
تخصصی کار شــود .همین االن کسب وکارهایی
که به صورت تخصصــی روی لباس کار می کنند،
توانســته اند موفقیت هایی را به دست بیاورند ،اما
در حال حاضر کاالهایی چون موبایل ،تلویزیون،
مبل و خودرو به راحتی به صورت دست دوم خرید و
فروش می شوند .در بازار نیازمندی های ایران جای
کار بسیاری خالی مانده است .اربابیان با بیان این
جمله ادامه می دهد« :بازار بزرگی پیش روی ماست
و بنابراین باید گروه بندی شود و هر کسب وکاری
به صورت تخصصی روی بخشی از بازار کار کند .هر
چند در حال حاضر تعداد وب سایت های تخصصی
کم اســت اما جا برای کار بسیاری از کسب وکارها
وجود دارد .گروه بندی ها بازار نیازمندی ها بسیار
زیاد است و روی همه این بازارها می توان کار کرد».
بنیانگــذار شــیپور و همکارانش 7ســال روی
فرهنگ سازی اســتفاده از کاالی دست دوم کار
کرده اند چون اعتقاد دارند که در ابتد ا مردم باید با
این بازار و این فرهنگ اشنا می شدند تا بتوانند از ان
استفاده کنند .اربابیان می گوید« :باید رفته رفته به
این درک برسیم که توجه به کاالی دست دومی که
هنوز کارایی و کارکرد دارد ،یعنی ما ارزش پول مان
را می دانیم .وقتی می توان کاالیی را با قیمت کمتر
خریداری کرد ،چرا باید چندین برابر بابت کاالی
نو پول بپردازیم؟!»
ثناخالصی،بنیانگذارکمدا
فرصت هایکسب وکار
800هزار ایتم؛217میلیارد تومان گردش مالی کمدا
در مــورد کمدا طی دو ســه ســال اخیــر زیاد
شنیده ایم؛ کسب وکاری که ثنا خالصی راه اندازی
کــرده و در حوزه پوشــاک زنانه دســت دوم کار
می کند .این کســب وکار از سال 95شروع به کار
کرد .نخستین راند ســرمایه اش را از اسمارت اپ
دریافت کرده و قبل از ان به صورت بوت اســترپ
جلو امده است .االن این کسب وکار راه خودش را
پیدا کرده و با جذب ســرمایه ،فعالیتش را ادامه
می دهد800 .هزار ایتم به ارزش اولیه 217میلیارد
تومــان روی کمــدا خرید و فروش شــده و این
کســب وکار که به صورت تخصصی روی پوشاک
زنانه دســت دوم کار می کنــد ،امیدهای زیادی
برای اینده و برای محیط زیست دارد .ثنا خالصی،
بنیانگذار کمدا به «شنبه» می گوید که راه شان را
پیدا کرده اند و به رغم چالش ها و عدم اعتمادی که
سرمایه گذاران به ایده شان داشته اند ،انها با تالش
و پیگیری توانسته اند خودشان را ثابت کنند.
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
تا سال ،2023به ارزشــی بیش 51میلیارد دالر
برسد .به نظر می رسد که بازار پوشاک دست دوم
در حــال مقابله و حتی پشــت ســر گذاشــتن
خرده فروشــی های پوشاک نو اســت .دلیل این
رشــد جهانی ،دغدغه محیط زیستی بسیاری از
افراد است».
7
می گفتند شکست می خوری
االن که اکوسیســتم در حال تکرار خودش است
و انگار ایده ها تمام شــده و اکثر افراد می خواهند
تاکســی انالین راه اندازی کنند یا غذا را انالین
بفروشند ،بهتر است ایده های دیگر را هم امتحان
کنند .البتــه ایده هایی مانند کمدا خواســتاران
زیادی نــدارد .ثنا می گویــد« :وقتــی کمدا را
راه اندازی کــردم ،مخالفان زیادی داشــتم .انها
اســتدالل می کردند که باید روی نیازهای اولیه
و نیازهایــی که در کــف هرم مازلو قــرار دارند،
کسب وکار راه اندازی می کردی .انها ایده کمدا را
در بخش های باالیی این هرم می دیدند و نسبت به
موفقیت و سوداوری اش مشکوک بودند».
مخالفان ایده کمدا شــامل ســرمایه گذاران هم
می شــد .کما اینکه ثنا ســال گذشــته توانسته
ســرمایه ای مطابق با مرحله بذری دریافت کند و
قبل از ان یعنی از سال ،95به صورت بوت استرپ
کمــدا را هدایــت و اداره کرده اســت .بنیانگذار
کمدا در این رابطه می گوید« :ســرمایه گذاران به
ایده من باور نداشــتند و نسبت به سوداوری ان
مطمئن نبودند .به همین دلیل کمدا نتوانســت
برنامه هایش را به موقع پیاده سازی کند .ما بیش
از 2سال روی کمدا کار کردیم تا به ثبات رسیدیم
و وقتی سرمایه گذار به ســمت کمدا امد که این
کسب وکار خودش را ثابت کرده بود .وگرنه امکان
نداشت که سرمایه گذاران از همان ابتدا روی این
کسب وکار سرمایه گذاری کنند».
یوزربیس باید به سبد خرید بیاید
خالصی می گویــد حتی اگر ایــده ای مربوط به
نیازهای اولیه نیست و بازار هدف محدود و کوچکی
هم دارد ،ارزش کارکردن دارد ،چون قرار نیست
همه کســب وکارها در اندازه هــای خیلی بزرگ
باشند .ممکن است یک ایده ای با بازار خیلی نیش،
موفقیت هایی را به دست بیاورد؛ موفقیت هایی که
صرفا اورده مالی و پولی ندارند بلکه دغدغه هایی
چون حفاظت از محیط زیست و حمایت از طبیعت
و نیازهــای انســان ها هم بخشــی از موفقیت ها
محسوب می شوند.
ضمنا نکته مهم دیگر این اســت که صرفا وجود
یوزربیس و کاربران بالقــوه دلیلی برای موفقیت
یک کســب وکار نیســت .ایرادی که بــه من و
کمدا گرفته می شــد ،این بود کــه مگر چند نفر
چنین دغدغه هایی دارنــد یا عالقه مند به چنین
کمک هایی هستند .در حالی که یوزربیس اگر به
سبد خرید نرسد ،وجودش کمکی به کسب وکار
نمی کند .بنابراین گاه حتی در بازارهای کوچک
هم می توان موفقیت های بزرگی به دست اورد.
مدل ذهنی تان را عوض کنید
در اکوسیستم استارتاپی ایران ،هر از گاهی بعضی
از موضوعــات به اصطالح ترند می شــوند و همه
می خواهند کسب وکارشان را روی همین ایده ها و
موضوعات بنا بکنند .همین امر هم موجب شده که
اکوسیستم به تکرار خودش دچار شود .البته باید
نو سالی اکوسیســتم را هم در نظر بگیریم.
کم س
اکوسیستم هنوز پخته نیست و بنیانگذاران معلوم
نیســت به چه دلیلی ،در بدو شــروع به کارشان،
بیشــتر به بازارهای بزرگ با کاربران بی شــمار
فکر می کنند .ثنــا می گوید« :به نظر من باید این
مسئله علت یابی شــود که چرا چنین داده ای در
ذهن بچه ها شــکل گرفته که برای راه اندازی یک
کســب وکار حتما باید بازاری با میلیون ها کاربر
پیش روی مان باشد .این تفکر محدودکننده است
و منجر به راه اندازی کســب وکارهایی با ایده های
تکراری می شود که موفقیتی را برای صاحبان شان
به ارمغان نمی اورنــد .این مدل ذهنی باید عوض
SHANBEMAG.com
بازار هدف کمدا
ثنا می گوید« :ســهم لباس دســت دوم در سبد
خانوارهای ایرانی مشــخص نیست .بنابراین امار
دقیقی نمی توان ارائــه کرد و در این زمینه پایش
ویژه ای انجام نشده است .اما کمدا طی یک سال
اخیر امار ویژه خــود را ثبت کرده که می توانم به
ان اشــاره کنم .از سال گذشــته تاکنون بیش از
800هزار ایتم در کمدا قرار گرفته که ارزشــی
تا 217میلیارد تومان داشــته اند .این رقم ارزش
اولیه ایتم های قرارگرفته روی کمدا بوده اســت.
اما هر ایتم معموال با تخفیفی بین 50تا 70درصد
به فروش می رسد».
بازار هدف کسب وکاری مانند کمدا از چه قشری
هســتند؟ ثنا در جــواب این ســوال می گوید:
«مشتریان متنوعی داریم ،اما کمدا با دغدغه های
محیط زیســتی کارش را شــروع کرد .بنابراین
مشــتریان و کاربران کمدا به خاطر فلسفه ای که
پشــت کمدا وجود دارد ،از ان استفاده می کنند.
بنابراین دهک اجتماعی این افراد در خرید کاالی
دســت دوم دخیل نیســت .ضمــن اینکه طبقه
اجتماعی خریدار و فروشنده یکی نیست».
اما کمدا در چه بازاری با چه اندازه ای حضور دارد؟
بنیانگذار کمدا معتقد اســت که «برای سنجش
بــازار هدف مان بر دو اســاس کار کرده ایم؛ یکی
براساس بازار جهانی پوشــاک و فشن دست دوم
بوده که در سال 2018میالدی گردش مالی اش
تا 24میلیارد دالر بوده که تا پایان ســال جاری
میالدی بــه 33میلیــارد دالر می رســد .حتی
پیش بینی شده که بازار پوشاک و فشن دست دوم
Opportunity
شود تا ایده های نو مورد توجه بچه ها قرار بگیرند» .
کمدا را با سماجت نگه داشتیم
پافشاری و ســماجت ثنا و بچه های تیم ،کمدا را
نگه داشته است.
بنیانگذار کمدا می گوید« :ما تســلیم نشــدیم.
موانع زیادی پیش روی ما بــود .اید ه ما را جدی
نمی گرفتند و مفهومی چون کمدا ،بدون ســود
معنا می شــد .کمدا خیلی قضاوت شــد .ما سال
گذشته بیش از هزار درصد رشد را تجربه کردیم و
االن اپلیکیشن کمدا بیش از 400هزار نصب دارد.
انگار همیشه همه چیز باید در متریک قرار بگیرد
تا باورپذیر باشد .در حالی که 2سال پیش که من
این ایده را با سرمایه گذاران مطرح می کردم ،هیچ
باوری به این ایده نداشتند .سرمایه گذاران متوجه
جنس کســب وکار نمی شدند و بیشــتر ان را با
شــیپور و دیوار مقایسه می کردند .انها می گفتند
که این کســب وکار شکســت می خورد و به من
می گفتند که در نهایت ما تو را در کسب وکارهای
دیگرمان استخدام خواهیم کرد .این برخوردهای
غیرحرفه ای را زیــاد دیدیم .همان طور که گفتم،
برخــورد حرفه ای را هم زمانــی دیدیم که کمدا
خــودش را ثابت کرده بود .باید بــه این نکته هم
اشاره کنم که کسب وکار ما ،یک کسب وکار H2H
اســت؛ یعنی هیومن تو هیومن به معنای انسان
به انســان؛ چنین کســب وکاری نگاه انسانی به
کاربرانش دارد» .
از سال گذشته
تاکنونبیش
از 800هزار
ایتم در کمدا
قرار گرفته که
ارزشی تا 217
میلیاردتومان
داشته اند .این
رقم ارزش
اولیه ایتم های
قرارگرفته روی
کمدا بوده
است .اما هر
ایتم معموال با
تخفیفیبین
50تا 70درصد
به فروش
می رسد
ساممدن پور،بنیانگذارومدیرعاملایسام
40درصد کاالهای ایسام دست دوم است
ایسام قرار بود ebayایران باشد .شروع کارش هم
مانند ebayبا کاالهای دســت دوم و کلکسیونی
بوده و تاکنون بیش از یــک میلیون و 800هزار
کاال روی وب ســایت این کسب وکار اینترنتی به
فروش رسیده است .ســام مدن پور در گفت وگو
با «شــنبه» می گوید که 40درصــد از کاالهای
فروخته شــده روی ایســام ،مربوط به کاالهای
دست دوم اســت .بنیانگذار ایسام در این گزارش
کوتاه نظرش را در مورد بازار کاالی دست دوم در
ایران بیان کرده است.
با توجه به افزایش شــدید قیمت کاالهای نو در
ایران ،مردم به بازار دســت دوم ها روی اورده اند.
ضمن اینکه ایســام هم تالش کــرده که امنیت
خریــد را افزایش دهد تا خیــال کاربران راحت
باشــد .ســام مدن پور تاکید می کند کــه بازار
دست دوم ایران ،بازار بزرگی است و می گوید« :در
ایسام کاالی دیجیتال به واسطه گرانی و افزایش
قیمت کاالهای نو این دسته ،مشتریان بسیاری
دارد .کاالهایی مثل موبایل ،لپ تاپ ،ساعت و»...
مدیرعامل ایسام در ادامه تاکید می کند که تاکنون
حدود 1میلیون و 800هزار کاال روی ایســام به
فروش رفته که از این میزان 40درصدش کاالی
دست دوم بوده است.
عبور از تابوهای فرهنگی با لباس عروس
خریداران کاالی دست دوم طبقه متوسط جامعه
هســتند .طی یکی دو ســال اخیر که گرانی ها
افزایش داشــته و خرید کاالهای نو بسیار سخت
شده اســت ،بخش زیادی از جمعیت کشور ،به
خرید کاالی دست دوم متمایل شده اند .مدن پور
بر کاالی دست دوم نیســتیم؟ مدن پور در پاسخ
به این پرسش می گوید« :چنین وب سایتی باید
مارکت پلیس باشــد .راه اندازی یک وب ســایت
مارکت پلیس هزینه هنگفتی را طلب می کند که
از عهده جوانانی که معموال سرمایه اندکی دارند،
خارج اســت .در فروش کاال ،رقابت زیاد است و
هزینه رقابت باالســت .بنابرایــن بچه ها ترجیح
می دهند که وارد حوزه هایی بشــوند که هزینه
کمتری را متحمل بشوند».
دست دوم های باکیفیت جایگزین کاالی نو
بی کیفیت
با بیان این جمالت ادامه می دهد« :طی این مدت
ش ما در ایسام ،دو تا ســه برابر شده است».
فرو
سام معتقد است که بعضی از کاالها مانند گوشی
موبایل به علت گرانی ،دست دومش خریدار پیدا
کرده اســت .بعضی از کاالهای دیجیتال هم به
علت تحریم ها و گرانی وارد نمی شــوند .بنابراین
نوع دســت دوم این کاالها ،خریدار زیادی دارد .
سام همچنین اشاره می کند که در ایسام پوشاک
متنوعی عرضه می شود؛ از لباس عروس و لباس
شــب گرفته تا لباس اســکی .چون نمونه نو این
اجناس خیلی گران اســت و مثال لباس اسکی نو
تا 6میلیون تومان اســت اما دست دوم ان تقریبا
600هزار تومان قیمت گذاری می شود.
هزینه باالی رقابت در بازار فروش کاال
با وجود بازار بزرگ کاالی دســت دوم در ایران،
سایت و کسب وکاری که مشــخصا و صرفا روی
این موضوع متمرکز باشــد ،به صــورت پررنگ
نداریم .روی وب ســایت های موجــود هم تنها
کاالی دســت دوم خریــد و فروش نمی شــود و
کاالهای نو هم به کاربران این وب سایت ها عرضه
می شود .چرا شاهد چنین کسب وکار متمرکزی
مطابق گفته های بنیانگذار ایسام ،طیف قیمتی
کاالهای عرضه شــده در ایسام از 2هزار تومان تا
50میلیون تومان اســت .اما میانگین قیمت ها
بــه 500هزار تومان می رســد .ایــران از جمله
کشورهایی است که بازار کاالی دست دوم در ان
رونق دارد ،چون هزینه کاالی نو خیلی باالست.
ضمن اینکه کاالی نو باکیفیت هم تعدادشــان
کم شده اســت .به همین دلیل کاالی دیجیتال
در ایران بازار دســت دوم خیلی خوبی دارد و در
بسیاری از کشورها ،این کاالهای دیجیتال نیستند
که دست دوم شان خریدار زیادی دارد بلکه بازار
کاالهایی چون پوشــاک دســت دوم طرفداران
بیشــتری دارند ،چون این پوشاک معموال نمونه
برند و اصل شان ارزش باالیی دارد و قیمت زیادی
هم بایــد بابتش پرداخت شــود .بنابراین خرید
پوشاک دست دوم در کشــورهایی که برندهای
پوشاک بابت کاالی نو خود بعضا چند ده هزار دالر
دریافت می کنند ،بسیار به صرفه است.
سام معتقد
است که بعضی
از کاالها مانند
گوشیموبایل
به علت گرانی،
دست دومش
خریدار پیدا
کرده است.
بعضی از
کاالهای
دیجیتال هم به
علتتحریم ها
و گرانی وارد
نمی شوند.
بنابراین نوع
دست دوم این
کاالها ،خریدار
زیادی دارد .سام
همچنیناشاره
می کند که در
ایسام پوشاک
متنوعیعرضه
می شود
اولـینهـفتهنامه
شـنـبـه15/تـیـرمـاهاخـتصاصیاسـتارتاپها
رشد به
روش جاجیگا
/98
سـالپـنجـم /شـماره146
2019
\Sat\ Jul. 6th
\No.146\ Vol.5
16
صفحه
12000تومان
SHANBEMAG.com
shanbemag
146
بهزعم کا
رشناسان ،جاجیگا در
حال حاضر
یکی از 3استارتاپ
برتر ر
زرواسیون اقامتگاههای
مردمی است
shanbemagazin
shanbemag1
shop.shanbemag
.com
10
ما را جدی نگرفتند!
علیرضا ناظمزاده و
پیمان فخاریان ،بنیان
توسط با
گذاران یکتانت می
زیگران اصلی بازار
گویند علی رغم اینکه
نادیده گرفتهشده
60درصد
بودند ،توانسته اند در
از بازار تبلیغات د
مدت زمان۲سال
یجیتال در فضای
وب را تصاحب کنند
ســرمــقالــه
اولـینهـفتهنامه
شـنـبـه12 /مـردادمـاهاخـتصاصیاسـتارتاپها
راهی که باید رفت!
i a l
E d i t o r
/98
سـالپـنجم /شـماره149
هیس،ماشین
هافریادنمیزنند
2019
\Sat\ Aug. 3th
\No.149\ Vol.5
16
یادداشتیاز
مدیرعاملمجموعهمشورپ
صفحه
12000تومان
149
اکبر هاشمی
سردبیر
shanbemaga
shanbemag1
تجربههای
من «قسمتاول»
وقتی که
پول ندارید!
4
shop.shanbemag
.com
بیاموز یک
اپلیکیشندقیق
دراموزشفعال
ترین
زابن
107میلیون صفحه
ابزدید ماهانهدر
ینینسایت
سرمایهگذاران
خ
صوصی سال ۲۰۱۹
8
مشتریان وینک
برای درج رپورتاژ در ویژه
نامه الکامپ فقط تا18
این ویژهنامه
تیر ،میتونید از تخفیف
عالوه بر توزیع در تمامی
20درصدی استفاده کنید.
مراکز استارتاپی و سرمایه
6گذاری کشور به صورت
ویژههـفتهدرنامهنمایشگاه
برای
اولـین
ســرمــقالــه
رزرو و هماهنگی با این
الکامپ توزیع میشه
شـنـبـه2 /شهریورمـاهاخـتصاصیاسـتارتاپها
شمارهها تماس بگیرید
و
/98سـالپـنجم/
ینداد و
حل مسائل حقوقی
استارتاپها
i a l
E d i t o r
شـماره151
مگلند
جویگو
یششاپ
موتورفجستو151
تـیـتـرهـای امـروز
یع
مطبوعات در ضای ان
الینپلتفرمین با گویش خرید کن!
2019
\Sat\ Aug. 24th
\No.151\ Vol.5
16
صفحه
12000تومان
SHANBEMAG.com
dlines
shanbemagazin
shanbemag1
چالش های این بازار
میزان استقبال از وینک
ایده های دیگری برای راه اندازی استارتاپ
کرد ،این اســت که این بازار خیلی بزرگ است و
جا برای کار زیاد هســت .هنوز کسی سهم قابل
توجهی از این بازار را در اختیار نگرفته است .سارا
چند ایده را برای راه اندازی استارتاپ در این بازار
مطرح می کند« :یکی از ایده هایی که کاری رویش
انجام نشده ،اجاره لباس است؛ اجاره لباس هایی
مانند لباس های مجلسی و لباس عروس ،لباس
س برندهای مختلف
مناسب جلســات مهم و لبا
که به راحتی در دسترس همه نیستند .در خارج
از کشــور از این کسب وکارها اســتقبال زیادی
شده است .اگر کســی روی این ایده کار کند و با
انبارداری و شست و شوی به موقع بتواند لباس ها
را به مشــتریان تحویل بدهد ،کسب وکار خوبی
خواهد داشــت .ایــده دیگری کــه می توانم به
ان اشــاره کنم ،راه اندازی اســتارتاپی است که
لباس های مارک دار را اجاره بدهد».
To d a y ' s H e a
shop.shanbemag
.com
ا
تریوم ،مسئله این
است
4
یم خواهند
رسمان را بربند!
12
گزارشی از اکوسیستم
اس
تارتاپی نوظهورغزه
سیدهادی
علیرغم علوی ،مدیرعامل اس
مو
تارتاپ تومن میگوید
انها را از فقیت این استارتاپ
بین
عدهای میخواهند
کرایه خرد ببرند .تومن ماهیانه
یک میلیارد تومان
تاکسی
جمع میکند .او از
بازار چند ه
شروع یک جنگ در
زارمیل
یاردی پول
خردخبر میدهد!
طی 10ماهی که
فعالیت کرده
ایم ،کیف پول تومن10 ،
یعنی هر ماه یک
میلیارد تومان توسط
500هزار نفر میلیارد تومان .در تهران و
مردم یعنی کاربران
شهرستانها حدود
تومن شارژ شده است؛
تومن را
35هزار تاکسیران از
امتحان کردهاند و 300
تومن استفاده کردهاند.
هزار نفر کاربر ،دائما از
تاکنون 2میلیون و
تومن استفاده میکنند.
500هزار بار بوده است.
میزان استفاده مردم
ایا وقتی
من کرایه تاکسی را
پرداخت میکنم ،در
حقوق راننده تاکسی را
حال پرداخت پول به
شهرداری هستم و
پرداخت میکند؟ نه ،به
نیمهباز
هیچ عنوان .من به
شهرداری از این پول،
است که خود افراد
راننده تاکسی پول می
مالک محسوب می
وجود
دهم و این سیستم
شوند اما هماهنگی و
دارد .بانک مرکزی
نظارتهایی هم از طرف
اعالم کرده که در مورد
یک سازمان یا ارگان
مرکزی رگوالتور است
سیستم باز و سیستم
نیمهباز ،کسی حق
چون بحث پول مردم
مطرح است ،اما مثال
تصمیمگیرنده اما در
ورود ندارد و تنها بانک
شهرداری در مورد
مورد تاکسی ،مالک
نیست و تاکسی مال تاکسیرانهاست ...اتوبوسرانی مالک است و
ســرمــقالــه
i a l
E d i t o r
۵عنصرمهم در
قانون ح
مایت از ورشکستگی
اکبر هاشمی
سردبیر
9
ک زندگی
ی که سب بیت
کوین یا
دیجیتال را کامل می کند
صفحه3
عدم باور به انجام این کار یعنی وجود تابوی فرهنگی
موجب شده تا سرعت رشد کسب وکارها در این حوزه
بسیار کند باشــد .عدم بیان واقعیت در مورد لباس
از طرف فروشــنده هم از چالش های بازار پوشاک
دست دوم به صورت کلی است که در بازار انالین و به
ویژه وقتی بحث دست دوم در میان باشد ،از مشکالتی
اســت که سارا و هم تیمی هایش ســعی کرده اند با
امکان ارسال ویدئو و عکس و ...ان حل کنند .اما در
هر صورت چنین مشکالتی کمابیش وجود دارد.
مریم سعیدپور /شنبه
15
5
طی یک
سال گذشته،
2میلیارد و
700میلیون
تومان لباس
روی وینک
خرید و فروش
شده است.
البته اگر
حساب های
ای او اس ما
بسته نمی شد،
این رقم رشد
بیشتری هم
می کرد ،چون
50درصد از
کاربران ما
ای او اس دارند
عکس:
shanbemag
اکبر هاشمی
سردبیر
وینک عرضه می شــود ،بین 90هزار تا 100هزار
تومان قیمت دارند».
انچه از حرف های سارا هاشمی می توان برداشت
۱۲روش استفاده
بهینه از لینکدین
11
من مقصر هستم!
«مشتریان ما بیش از 85درصد از خانم ها هستند».
بنیانگذار وینک ضمن ادای ایــن جمله می گوید:
«پوشــاک مردانه هم داریم اما عمده پوشاکی که
روی وینک خریــد و فروش می شــود ،مربوط به
پوشاک زنانه است .همچنین این افراد دارای طیف
سنی 25تا 35سالهستند.طبقهمتوسطروبهباالی
جامعه اکثریت مشتریان ما را تشکیل می دهند .این
مشــتریان اغلب دغدغه محیط زیستی دارند و به
این دلیل اســت که لباس های خود را می فروشند
یا لباســی را خریداری می کنند .لباس هایی که در
9
محمدرضا رحمانی
مدیر ا
جرایی نینیسایت
از دالیل مو
فقیت بزرگترین
شبکه اجتماعی زنانه
در
ایران میگوید
2میلیارد و 700میلیون تومان؛ فروش وینک
ســارا در مورد امارهای خرید و فروش روی وینک
می گوید« :طی یک سال گذشته 2 ،میلیارد و 700
میلیون تومان لباس روی وینک خرید و فروش شده
است .البته اگر حساب های ای او اس ما بسته نمی شد،
این رقم رشد بیشتری هم می کرد ،چون 50درصد
از کاربران مــا ای او اس دارند .اگر کاربران بخواهند
می توانند وینک را هم در معامله خود شریک کنند
ولی در غیر ایــن صورت ما اجبــاری نداریم و انها
می توانند خودشان کاال را خرید و فروش کنند ،اما
اگر ما شریک باشیم7 ،درصد می گیریم».
تـیـتـرهـای
امـروز
چارچرخ:نگهداریه
داستان شکل
nes
گیری l iو' s H e a d
SHANBEMAG.com
رشدTo d a y
بیاموز
درکنار
وشمندانهازخودروشخصی
فراهم کردنبهترین
shanbemag
14
خدماتاضطراریخودرو
zin
ساراهاشمی،بنیانگذاراستارتاپوینک
انچه به بازار پوشــاک دســت دوم رونق داده ،یکی
دغدغه زیســت محیطی و دیگــری گرانی اجناس
باکیفیت اســت ،اما گــردش مالی بازار پوشــاک
دست دوم در ایران چقدر اســت؟ با توجه به اینکه
امار دقیق و ثبت شده ای در این زمینه وجود ندارد،
هاشمی و همکارانش براساس یافته ها و مستنداتی
که به دست اورده اند ،حجم بازار این کاالها را تخمین
زده اند .سارا هاشمی ،بنیانگذار وینک در این رابطه به
«شنبه» می گوید« :عددی که ما تخمین می زنیم،
حدود 90میلیون دالر برای گردش مالی ساالنه بازار
لباس دست دوم در ایران است .ضمن اینکه باید به
این نکته نیز اشاره کنم که گردش مالی بازار انالین
پوشــاک در ایران تا 202میلیون دالر است؛ یعنی
تنها دو برابر بازار پوشاک دست دوم است و این نشان
می دهد که بازار پوشاک دست دوم در ایران ،بازاری
جدی و قابل توجه است».
عکس:
مریم سعیدپور /شنبه
ویسرویس
خدمات
پس ازفروشانالین
دعوت به نهضت
استارتاپ چیست
15
5
عکس:
مریم سعیدپور /شنبه
تـیـتـرهـای امـروز
dlines
To d a y ' s H e a
14
اعتبار اجمتاعی
مشا چنده؟
هرشهروند
می تواند براساس امتیازش
از
خدمات اجتماعی
استفاده و زندگیکند!
سیستم امیتاز دهی به
انسان ها اگر چه در حد
یک تخیل بود اما حاال
دولت چین و استرالیا
در حال اجرای این
طرح مخوف هستند...
نسخه دیجیتال
شنبه را با تخفیف
از شاپ شنبه تهیه
کنید
منابع انسانی
HumanResources
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
8
مهاتما گاندی
اول شــما را نادیــده می گیرند ،بعد به شــما
می خندند ،بعد با شــما مبارزه می کنند ...و بعد
شما پیروز می شوید.
n
m
ستـــون
u
l
o
C
نقش منابع انسانی
در استارتاپ
اگــر کســب وکار در جهان موتور باشــد،
استارتاپ ها سوخت ان هستند و اگر صنعت
کسب وکار با نســل توانای تجارت کار کند،
سریع تر و موفق تر خواهد بود.
دنیای تجارت در ســال های اخیر متحول
شده و مهم ترین ســوالی که هر استارتاپی
باید از خود بپرسد ،این است که ایا استارتاپ
شــما برای تغییرات دنباله دار اماده است؟
شرکت های نوظهور در مواجهه با چالش ها
تغییر کرده اند.
امروز ،بزرگ ترین چالشــی که استارتاپ ها
بــا ان روبه رو هســتند ،توجه بــه بهترین
استعداد است.
ســرمایه ،چالش بزرگ دیگری اســت که
شرکت ها ،مخصوصا شــرکت های در حال
توسعه و اســتارتاپ های توســعه یافته با
ان مواجــه هســتند .درواقع ،ایــن روزها
اســتارتاپ ها در جنگ استعداد ها محاصره
شــده اند .برای اســتارتاپ ها منابع انسانی
نقشی حیاتی را بازی می کند ،اما متاسفانه
کارافرینان بســیاری از ان غفلت می کنند.
بســیاری از اســتارتاپها نمیداننــد که
منابــع انســانی در اســتارتاپ ها نیازمند
ســرمایه گذاری مناسب اســت .زمانی که
استارتاپی وارد دنیای رقابت می شود ،باید
بهترین اســتعداد را در صنعت کسب وکار
خــود پیداکنــد ،اســتارتاپ ها بایــد به
تکنیک های خــاق اســتخدام توجه و از
طریق ان بهترین اســتعداد در استارتاپ را
انتخاب کنند .به عنوان مثال ،اســتارتاپ
نمی تواند در رقابت با ســازمان های بزرگ
تنها از یک روش اســتفاده کند ،این مسئله
در مورد انتخــاب بهترین کارمند نیز صدق
می کند ،شــما باید به دنبــال روش هایی
برای توجه و انگیزه کارمندان باشید و انها
را به چالش بکشید .در بســیاری از مواقع،
کارمندان اســتارتاپ ها احساس می کنند
مسیرشان فاقد جهت مشخص بوده و فرایند
تجاری انها به درستی تعریف نشده است.
کارمندان برای حفظ مسائل اخالقی تالش
می کننــد زیرا توجه به مســائل اخالقی به
بهبود کار انها منتهی شده و درگیری های
محیط کار را کاهش می دهد .کلید موفقیت
استارتاپ ها استخدام و اموزش افراد برای
حضور در جایگاه مناسب است.
در همین راســتا موافقتنامه هــای کاری
شــکل گرفته اند .بخش منابع انسانی باید
به موافقتنامه هــا توجه کــرده و از انها به
خوبی مراقبــت کنند .اســتارتاپ ها باید
هویت مشــخصی را برای کار خود درنظر
بگیرند .به جــز موافقتنامه هــا که وظیفه
تنظیم ان مربوط به بخش منابع انســانی
اســت ،راهنمای کارمندان وجود دارد .هر
اســتارتاپی به دفترچه راهنمای حرفه ای
کارمندان نیاز دارد ،مهم نیســت استارتاپ
شــما چقدر جدید یا کوچک است .اگر هر
شــخصی از رفتار کارمندان یک استارتاپ
شــکایت کند ،امکان نابودی اســتارتاپ را
حتی قبل از رسیدن به ســوداوری فراهم
می کند .این دقیقا همان چیزی است که به
ان تجارت می گویند.
منابع انســانی قدرت نابودی هر کسب وکار
کوچکی را ســریع تر از هــر چیزی به چند
دلیل عمده دارد .هر نوع نقض قانون یا روش
نادرست خدمات رســانی ،همچنین ازار یا
هر شکل از تبعیض به پایان استارتاپ شما
می انجامد.
هــر اســتارتاپی باید هدف تجــارت خود
را مشــخص کنــد ،ارتباطــات در صنعت
کسب وکار نیازمند سازماندهی و شناخت
ارزش ها ســت .در کمــال تعجــب اکثــر
استارتاپ ها با کمبود بخش نیروی انسانی
روبه رو هستند.
برای استارتاپ ها نوشتن برنامه ای مناسب
و حداقل لیســت کار به استخدام کارمندان
جدید بســتگی دارد .فرایند قــدم به قدم
اســتخدام برای عملکردی مناسب اهمیت
دارد.
استارتاپ ها باید پلتفرمی را ایجاد کنند که
در ان دانش افراد به اشتراک گذاشته شود
و کارمندان اطالعات کار خود را با دیگران
در میــان بگذارند .از طرفی اســتارتاپ ها
می تواننــد از هزینــه سیســتم های موثر
اســتفاده کنند زیرا سیستم های تاثیرگذار
کار انها را مدیریت کرده و سود کارمندان را
در نظر می گیرد.
جذب استعدادها و استراتژی استخدام یکی
از چالش هایی اســت که استارتاپ ها با ان
مواجه هستند.
دلیل ایــن چالــش ممکن اســت تفاوت
در گزینه هــای اســتخدام اســتارتاپ ها
باشد .امروز اســتارتاپ ها نه تنها چگونگی
عملکردشان را براساس اهداف تجاری خود
بررسی می کنند ،بلکه بازخورد کسب وکار
را در نظر می گیرند.
صنعت منابع انســانی در ســال های اخیر
هوشمندانه شده زیرا فرصت های مناسبی
برای اســتخدام افراد مناسب فراهم کرده
اســت .با این وجود ،بسیاری از استارتاپ ها
با وجود جذب و اســتخدام اســتعدادهای
خوب شکســت خورده اند .ناوال راویکانت
( )Naval Ravikantهم بنیانگذار وب سایت
انجل لیســت ( )AngelListمعتقد اســت
امروز استخدام برای استارتاپ ها از افزایش
سرمایه دشوارتر است.
صاحبان کسبوکار برای استخدام کارمندان عجله میکنند
ایااستخدامکارمندانمتام وقتالزماست؟
t
r
گزارش
o
p
e
R
پریا هاشمی
رشدموفق
کسب وکارها
بهساختیک
تیمبزرگپراز
کارمندانماهر
وابستهنیست.
باپیدا کردن
پیمانکاران
با کیفیت،کهدر
هرکسب وکاری
می توانندسازگار
باشندودر
دسترسقرار
بگیرند،مشکل
کمبودکارمندان
حلمیشود
گســترش گــروه کاری یکــی از مهم تریــن و
تهدیدامیزترین قدم هایی اســت که استارتاپ ها
برمی دارند .اوضاع زمانی خطرناک می شــود که
شما سرمایه کمی دارید ،کمبود منابع مالی شما
را تحت فشــار می گذارد تا تنها افراد مناسبی را
استخدام کنید.
ری دالیــو ( ،)RAY DALIOبنیانگــذار بریج واتر
اسوســیتز ( )Bridgewater Associates
اســت .بریج واتر اسوســیتز یکی از شرکت های
سرمایهگذاری در امریکا ســت که سال 1975
تاســیس شــد .ری دالیو مدیرعامــل بریج واتر
اسوســیتز را بیش از هر چیز با جمله معروفی که
درباره استخدام گفته ،می شناسند .به گفته دالیو
«درســت اســتخدام کنید ،زیرا تاوان استخدام
اشتباه سنگین است ».این جمله ای است که هر
فرد باهوشــی به ان خواهد رسید و دالیو نابغه ای
است که این کلمات را به زبان اورده است .وقتی
اســتارتاپ راه اندازی می کنید ،هیچ سناریویی
برای استخدام درست نخواهید داشت .نیازهای
استارتاپی به قدری متفاوت است که شما به افراد
مختلفی با مهارتهای خاص نیاز دارید .متاسفانه
استارتاپ ها قدرت اســتخدام اشخاص زیادی را
ندارند؛ انها با در دست داشتن بودجه ای محدود
تعداد کمی متخصص را استخدام می کنند .پس
به خود رحم کرده و توقعات تان را کم کنید ،نیازی
به استخدام افراد در وهله اول نیست .تنها کاری
که شــما به ان نیاز دارید ،پر کردن فضاهای مهم
کاری است .از ســوی دیگر ،شخصیت مورد نیاز
برای کار شما چه کسی است؟ به خود فکر کنید،
نقاط قوت و ضعفتان چیست؟ پاشنه اشیل شما
چیست و چه چیزی می تواند تاثیری فلج کننده بر
رشد زودرس کسبوکار شما داشته باشد؟ زمانی
که پاســخ این سواالت را پیدا کردید ،از ابتکارات
اســتخدامی خود اگاه خواهید شد .بنیانگذاران
اســتارتاپی تمایــل زیادی بــه ضعیف بودن در
داستانسرایی ،تخصص صنعت و توسعه محصوالت
دارند .اگر این موضوع برای شما نیز صادق باشد،
شما به دنبال اســتخدام افرادی هستید که تنها
رویای بزرگی دارند ،به عنوان مثال ،شــما فردی
را اســتخدام خواهید کرد که بلندپرواز باشــد و
بتواند بازاریابی را به درســتی هدایت کند ،یا فرد
استخدامی از سوی شما یک رهبر صنعتی است
که دانش ان به شــما کمک کرده و سرعت تان را
افزایش میدهد .همچنیــن در بین گزینههای
شما یک متخصص فنی حضور دارد که می تواند
محصول شــما را تغییر دهد .در مورد نقش ها و
مســئولیت ها نگران نباشید؛ در این مرحله ،شما
باید بر ایجاد یک تیم خــوب تمرکز کنید ،حتی
اگر گروه کاری شــما متشکل از خودتان و یک یا
دو نفر دیگر باشد .حاال که نوع افرادی را که برای
استخدام به انها نیاز دارید مشخص کردید ،باید
فیلترهای مناسبی برای انتخاب ان افراد تعیین
کنید تا اشخاص انتخابی شما بهترین تناسب را با
کار شما داشته باشند .به خاطر داشته باشید که
بقا و رشــد نهایی کسب وکار شما بیش از مهارت
به ارزش ها بستگی دارد .شرکت های نوپا به یک
دیدگاه ،ماموریت و هدف مشترک نیاز دارند .الزم
نیســت همه با هم توافق کنند ،با این حال شما
به اعتماد و هم ترازی نیــاز دارید .از کاندیداهای
اولیه اســتخدام بپرســید که چرا به کسب وکار
شــما و موقعیت استخدامی دلخواهشان اهمیت
می دهند و مهم تر از همه اینکه چطور می توانند
به فرهنگ تجارت شما کمک کرده و ان را بهبود
بخشــند .به این ترتیب ،شــما می توانید از افکار
عمومی و یا یکدســتی زیادی اجتناب کنید که
هر دو مانع رشد شــرکت های نوپا می شوند .اگر
نمی توانید تمام شــکاف ها را با اســتخدام افراد
خبره پر کنید ،می توانید با استفاده از منابعی که
در اختیار دارید ،کارهــای خالقانه انجام دهید.
علی رغم انچه بســیاری از مردم باور دارند ،رشد
موفق کســب وکارها به ساخت یک تیم بزرگ پر
از کارمندان ماهر وابســته نیســت .با پیدا کردن
پیمانــکاران با کیفیت ،که در هر کســب وکاری
می توانند سازگار باشند و در دسترس قرار بگیرند،
مشــکل کمبود کارمندان حل میشود .حضور
پیمانکاران مزیتی اســت که در اســتارتاپ های
مختلف قابل مشاهده است .همراهی با پیمانکاران
مناســب با ترکیب اســتراتژی ،محتوای تجزیه
و تحلیل شــده ،تجربه کاربر و داده ها برای رشد
کسب وکارهای مشتریان خود عامل مهمی برای
گسترش تجارت شما ست .به گفته ادام برنستین
( )Adam Bornsteinبنیانگذار شرکت مشاوره
پن نیــم ( )Pen Nameدر ایــن روش به کمک
همراه با تجزیه و تحلیل ،همچنین بهینه ســازی
کاربر در بخش تجاری نیاز است .برنستین زمانی
که کار خود را اغاز کــرده بود ،از تجزیه و تحلیل
غافل بود .او معتقد اســت این مسئله بزرگ ترین
نقطه ضعف اش بود .اولین کسی که ادام برنستین
استخدام کرد ،برادرش جردن بود .ادام برنستین
تصور میکرد جردن یکی از بهترین گزینهها برای
کسبوکارش است ،زیرا جردن برنستین سابقه
کار در شــرکت دیلویت ( )Deloitteرا داشت .به
نظر ادام برنستین ،برادرش مهارت هایی داشت
که خود فاقد انها بود ،به همین دلیل به او اعتماد
کرد تا دیدگاه هایش را به اشتراک بگذارد .به مدت
2سال ،برادران برنستین تنها کارکنان تمام وقت
شرکت پن نیم بودند ،انها هر کاری را که مایل به
انجامش نبودند ،برون سپاری کردند.
بعد از مدتی به اندازه ای رشد کردند که توانستند
تیم کاری خــود را افزایش دهند .اگر اکنون قادر
بــه افزایش گــروه کاری خود نیســتید ،نگران
نباشید .شما میتوانید برای استخدام تمام وقت
کارمندانتان تا 5سال صبر کنید .بهترین کاری که
صاحبان کسبوکار انجام میدهند ،برنامهریزی
بلند مدت اســت .با ایــن حال ،بایــد بدانید که
برای پیشــرفت در تجارت تان تمرکز کوتاه مدت
ضروری است.
5روش همکاری اچ ار و ای تی
خلق تجربه خوب کارمندان از راه همکاری منابع انسانی و فناوری اطالعات
مدیران منابــع انســانی می دانند که ارائــه تجربیات
فوق العاده کارمندان در فضای تهی امکان پذیر نیست،
بلکه این کار نیازمند تالش مشترک بین شرکت است.
همانطور که هلن کلر ( )Helen Kellerگفت« :به تنهایی
میتوانیم کارهای کوچکی را انجام دهیم در حالی که با
هم میتوانیم کارهای بیشتری انجام دهیم ».چون بدون
پشــتیبانی و همکاری فناوری اطالعات ،منابع انسانی
به ســادگی نمی توانند تعهد دیجیتالی و نســل بعدی
منابع انسانی را ارائه دهد؛ به همین دلیل مدیران منابع
انسانی سرویس نو (5 ،)ServiceNowروشی را شناسایی
کرده انــد که لزوم همــکاری منابع انســانی و فناوری
اطالعات برای داشتن زندگی کاری بهتر را بیان میکند.
در این گزارش کارهایی را که شــما باید انجام دهید تا
تجربه کارمندانتان دچار تحول شود ،مرور میکنیم.
ساختار جدیدی برای گروههای کاری تان بسازید
طراحی یک استراتژی کاری موفق نیاز به تغییر فرهنگی
در رابطه بین منابع انســانی و فناوری اطالعات دارد و
این تغییر نیازمند مهارت های جدید و اســتعداد است.
همچنین سازماندهی گروههای کاری به روشی است که
اجازه کار و ایده هــا برای جریان بین گروه ها را می دهد.
در نتیجه گروهکاری هماهنگتری خواهید داشــت که
قادر به ایجاد تجربیاتی هستند که تاثیر مثبتی بر درک
کارکنان از محل کار داشته باشد .به همین دلیل است که
سازمان ها ،مدل های تحویل خدمات غیرمتمرکز خود را
تحت عملکرد تجربه جهانی برای منابع انسانی ،فناوری
اطالعات ،حقوق و خدمات دیگر دوباره طراحی می کنند.
در فناوری سرمایهگذاری کنید
براســاس گزارش گارتنر( )Gartnerتا ســال ،۲۰۲۲
۷۵درصد از سازمان ها به دنبال بهبود تجربه کارمندان
با استفاده از گروه های منابع انسانی و فناوری اطالعات
خواهند بود که این بدان معناســت که منابع انسانی و
فناوری اطالعات در حال حاضر اولویت رو به رشد برای
کار با یکدیگر هستند.
همکاری فنــاوری اطالعــات و منابع انســانی نه تنها
تضمینی برای تکنولوژی های جدید است ،بلکه مسائل
پیچیده تجاری را دارا بوده و انتظــارات کاربران انها را
نیز براورده می کند .به منظور افزایش تجربههای خوب
کارمندان ،ســازمان ها گروههای منابع انســانی جدید
را اضافه می کننــد که به طور منظم بــا همتایان خود
در فناوری اطالعات ارتباط دارنــد ،به طوری که با هم
می توانند روی استفاده مجدد و راه اندازی نرم افزار منابع
انســانی ،کاربردها و سیستم های منابع انسانی تمرکز و
فعالیت کنند .
تجربه کاربران را روی یک پلتفرم واحد بهینه سازی
کنید
تجربه کارمند روی یک پلتفرم کارمند محور ،جایگزین
وب ســایت ها و پســت الکترونیکی با خدمات خودکار
میشود که از طریق یک مرکز خدمات کارکنان به صورت
دیجیتالی تحویل داده می شــد .با ایجاد فروشگاه های
one-stopکه به نیازهای کارمندان متعددی رسیدگی
می کنند ،منابع انســانی و فناوری اطالعات می توانند با
یکدیگــر کار کنند تا تجربه کارمند را تســهیل کرده و
پیچیدگی را حذف کنند .این مقوله زمانی اتفاق میافتد
که با فرایندها و سیستم های متعدد سر و کار داشته باشد.
پلتفرم تجربه دیجیتال به مرکز نیروی کار تبدیل می شود
و بخش هایی مانند منابع انســانی و فناوری اطالعات را
قادر می ســازد تا تجربه خدماتی سازگار را ارائه کرده و
الزامات دپارتمانی و منحصر به فرد خود را حفظ کنند .
تجربه دیجیتالــی را طراحی کنید که الهام بخش
ارتباط و همکاری هستند
تحول در تجربه کارمندان تنها مربوط به کارهای اتوماتیک
با فردی نمیشود .در مورد شناسایی و تصورات لحظاتی
است که کارمندان در ســفر هستند که میتواند تاثیری
بسیار مثبت یا منفی روی کاربر نهایی داشته باشد .در سفر
هر کارمندی لحظات اوجی وجود دارد که فرصتی برای
یادگیری و بازخورد شــغلی کارمندان را فراهم میکند.
منابع انسانی و فناوری اطالعات قادر به ایجاد تجربه های
همکاری بــا یکدیگرند که الهام بخــش و پرورش دهنده
هستند و حس تعلقی را در افراد ایجاد میکنند.
بشنوید ،طراحی و ازمایش کنید و دوباره کارتان
را از سر بگیرید
چیزی که مدیران منابع انسانی درباره خواسته کارمندان
فکر می کنند ،با چیزی کــه کارکنان واقعا می خواهند،
تفاوت زیادی دارد.
شرکت هایی که به دنبال قرار دادن مردم در مرکز سازمان
خود هســتند ،از کانال های بازخورد برای ایجاد اعتماد
و ثبت صدای مشــتری استفاده میکنند .انها با ساخت
کانال هــای بازخورد به راحتی نظــرات کارمندان را در
قســمتهای مختلف بررسی میکنند .گروههای منابع
انســانی و فناوری اطالعات با اولویت بندی اقداماتی که
باید انجــام بدهند ،تجربه خوب کارمنــدان را متحول
میکنند .با این وجود این مسئله در حال حاضر ابتدای
راه خود را طی میکند.
رپورتاژ
R E P O R TA G E
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
9
جان وودن
اجازه ندهید زندگی کردن و زنده ماندن ،شما را
از ساختن یک زندگی بازدارد.
n
m
ستــــون
u
l
o
C
ناهارتایم؛ یک سرویس
جدید در استارتاپ دلینو
علیالیاسی،مدیرعاملدلینوکهسابقهحضوردر
هیات مدیره این مجموعه را هم دارد ،از راه حلی
برای تغییر زمین بازی سخن می گوید که امکان
ارائه یک ســرویس جدید را به دلینو داده و انها
را در فضای رقابتی موجــود حفظ می کند .در
ادامه گفت وگوی شــنبه را با مدیرعامل دلینو
می خوانیم.
اقایالیاسی،باتوجهبهاینکهمدلسرویس
ناهارتایم B2Bاست ،چه شد که به فکر این
تغییر افتادید و ایا مدل های مشــابه هم در
دلینودارید؟
دلینو از همان اغاز شکل گیری ،در کنار تمرکز
بر بازار ســفارش انالین غذا ،در سایر حوزه های
بو کارانالینرستوران هاهمفعالیت
مرتبطباکس
بو کار B2Bمحسوب
می کرد که به نوعی کســ
می شد .در حدود یک ســال قبل ،تیم اجرایی
دلینو فرصت جدیدی را در بازار سفارش انالین
غذا در شرکت ها شناسایی کرد و با در نظر گرفتن
نیازها و دغدغه های مشتریان این قسمت از بازار
متوجه شدیم که مدل فعلی سفارش انالین غذا
که توسط دلینو و سایر رقبای فعال در بازار ارائه
می شــود ،نمی تواند این نیاز را براورده کند و در
نتیجه ســرویس ارائه غذای ویژه شرکت ها را با
نام «ناهارتایم» طراحی و ارائه کردیم .ضمن انکه
بو کار شرکتی
حضور سرمایه گذار اشنا به کس
به ما برای طراحی محصــول ،تنظیم فرایندها
و فعالیت های بازاریابی کمــک زیادی کرد .در
حال حاضر این سرویس ،علی رغم جوان بودن،
زیرساخت فنی یکپارچه ای دار د و استقبالی که
از جانب شرکت ها و رستوران ها از ان شده است،
نشانمی دهدکهنیازهایمشتریانبه درستیدر
این سرویس شناسایی شده است.
سرویسی که دغدغه تامین غذای شرکت ها را رفع می کند
انهاراتیم؛سفارشغذایرشکیتابدوکلیک
محتوای برند
B r a n d C o n t e n t
Sponsored By
فرزین فدامین ۳۱ ،ساله ،لیسانس ای تی و مدیر
محصول دلینــو و ناهارتایم؛ حمیدرضا رحیمی،
۳۳ساله ،لیسانس کامپیوتر مسئول فنی دلینو؛
ســامان غالمی ۲۸ ،ســاله ،مهندس کامپیوتر،
مدیر بخش backendدلینــو و ناهارتایم؛ البرز
شیرانی ۳۱ ،ساله ،مهندس نرم افزار ،مدیر فروش
امور رســتوران های دلینو .ایــن 4نفر به عنوان
کوفاندرهــای دلینو ،در کنار حســان اعتمادی،
۳۲ســاله ،فوق لیســانس اقتصاد رفتاری ،مدیر
توسعه کســب وکار دلینو و ناهارتایم جوان هایی
پرانــرژی ،باانگیــزه و متخصــص هســتند که
توانسته اند استارتاپ ناهارتایم را از دل مجموعه
دلینو و در قالب یک ســرویس جدید راه اندازی
کنند.
اقای فدامین ،ایده ناهارتایم چگونه شکل
گرفت؟
ایده ناهارتایم با توجه به چالش هایی که در دلینو
با انهــا روبه رو بودیم ،شــکل گرفت .بخش قابل
توجهی از مشــتریان ما قشــر کارمند و پرسنل
شــرکت ها بودند و بنابراین متوجه دغدغه های
متفاوت انها شدیم .در واقع به این نکته رسیدیم
که چیزی که بازار سفارش انالین پاسخگوی ان
است ،ان چیزی نیســت که دغدغه این گروه از
مشــتریان را حل کند .دغدغه هایی مانند حقوق
کارمندی که شاید پرداخت در لحظه را برای انها
سخت کرده باشــد ،کیفیت غذا ،مسئله انتخاب
غذا و زمانی که برای ان صرف می شــود ،مسائلی
بودند که ما را به ســوی یک تعریــف جامع تر از
نیازهای مشتریان سوق دادند تا در نهایت به این
نتیجه رسیدیم که ناهارتایم با تمام خصوصیاتی
که برای ان در نظر گرفته ایم ،می تواند پاسخگوی
این نیازها باشد.
ناهارتایم در چه سالی راه اندازی شد؟
فدامین :نسخه اولیه ناهارتایم ،در بهمن ماه سال
گذشته شروع شد و بعد از کامل کردن تحقیقات
و ری فایمنت ها و فیدبک هایی که از بازار گرفتیم،
اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت ماه به صورت
گسترده شروع به کار در شرکت ها کردیم.
چه تعداد پرسنل دارید؟
فدامین :ما سعی کردیم از طریق اپتیمایزکردن
و اتومات کــردن خیلی از مســیرها ،به ســوی
اضافه کردن پرسنل جدید نرویم و عموما از همان
پرسنل دلینو در ناهارتایم استفاده کنیم ،مگر در
مواردی که نیاز به فعالیت هــای منفک بود و به
نیروی جدید نیاز داشتیم.
اقای شــیرانی ،ناهارتایم به عنوان حلقه
اتصال بین شــرکت ها و رستوران ها چگونه
عمل می کند؟
در کسب وکار ناهارتایم به نحوی عمل می کنیم
که منافــع 3گــروه ذینفــع را تامیــن کنیم؛
شرکت ها ،پرسنل شــرکت ها و رستوران ها .در
سمت رســتوران ها ،با توجه به ماهیت سرویس
به شرکت ها ،رســتوران های خوب و باکیفیتی
وجود دارند که امکان اتصال و ارائه ســرویس به
شــرکت ها را ندارند و عمده تجربــه انها به ارائه
سرویس به مشــتریان نهایی محدود می شود .ما
این فرصــت را برای انها به وجــود می اوریم که
مجموعه شرکت ها را هم به جامعه مخاطب خود
اضافه کنند .از سوی دیگر رستوران هایی که برند
نبوده و اســکیل کوچک تری دارند نیز می توانند
از طریــق همکاری با ما ذینفع باشــند .ما به این
رستوران های متوسط و در حال رشد ،بها داده و
با نظارت بر انهــا و اذعان به این نکته که المان ها
و ســاختارهای مد نظر ما مانند کیفیت ،قیمت
مناسب و بســته بندی خوب را رعایت می کنند،
حلقه اتصال انها با شرکت ها شدیم.
ذینفعان بعدی در این موضوع خود شــرکت ها
و پرســنل انها هســتند و هم شــرکت ها و هم
کارمنــد ان دغدغه زیادی در این حــوزه دارند.
ناهارتایم تالش می کند با اســتفاده از شناخت
درست از نیازهای اصلی این دسته از مخاطبان،
این دغدغه ها را مرتفع ســازد .بــه عنوان مثال،
اطمینــان از کیفیــت غذایی که برای پرســنل
تهیه می شود ،تنوع و گســتردگی منوها ،امکان
برنامه ریزی و اســتفاده از رژیم های سالم غذایی
برای پرســنل ،نحوه تسویه حساب و موضوعات
مالی با رســتوران ها ،نحوه محاسبه هزینه سهم
پرســنل و شــرکت و مراقبت و پشــتیبانی از
نارضایتی ها در خصوص کیفیت غذا ،ارســال و
توزیع ان از مهم ترین دغدغه هایی هســتند که
از زاویه شــرکت ها و پرسنل انها مورد توجه قرار
گرفته است.
سازوکار ناهارتایم چگونه است؟
فدامین :بعد از ثبت نام یک شرکت ،ما بر اساس
المان هایی که داریم ،منوی غذا را برای انها تهیه
می کنیم .یک المان خیلی مهم برای ما ،ســلیقه
ان شرکت است ،به این معنا که بر اساس سلیقه و
نیازی که دارند ،منوی انها را مدیریت کنیم؛ یعنی
ما به ازای هر شرکت ،یک منوی خاص ان شرکت
را برای ســفارش دهی اماده می کنیم .برای این
منظور هم از یک فرایند منظم برای نظرسنجی
از پرسنل و مدیران شرکت ها استفاده می کنیم.
ضمن انکه با اتصال این سرویس به سیستم های
حقوق و دستمزد ،امکان محاسبه کسورات مربوط
به هزینه غذای پرسنل و سهم شرکت ،به صورت
اتوماتیک قابل انجام است.
اقای رحیمی ،چه نکاتی را برای تهیه منوی
یک شرکت در نظر می گیرید؟
ما شــاخص های مختلفی داریــم مانند قیمت،
کیفیت و تنوع .ممکن است یک مجموعه صرفا
غذای ایرانی بخواهد ،دیگری فســت فود و . ...از
انجایی که فاکتور قیمت خیلی تاثیرگذار است،
توسط تیم ارتباطی ما در ثبت نام اولیه کارشناسی
شده و منویی مطابق با ان شرکت ایجاد می شود.
اقای غالمی ،از شکل گیری دلینو بگویید.
اوایل ســال ۹۳بود که من به همراه حمیدرضا،
فرزین و البرز کاری را به اســم فودایران شــروع
کردیم و به واســطه البرز ،که در شرکت سپیدز
فعالیت می کرد ،توانســتیم یک سرویس انالین
راه اندازی کنیم .در ادامه فعالیت مان در فود ایران،
در شهریور ماه ســال ۹۵یک ری برندینگ انجام
دادیم و با نام دلینــو کار خودمان را ادامه دادیم.
نکته ای که درباره ســازوکار دلینــو و مزیت ان
می توانــم به حرف های بچه هــا اضافه کنم ،نظر
مشترکی بود که کاربرهایی که از دلینو استفاده
می کردنــد ،درباره ما داشــتند و ان هم توجه به
جزئیات بود.
توجه کردن به جزئیات مزیتی اســت که ما سعی
کردیم این نکته را در ناهارتایم نیز رعایت کنیم .به
عنوان مثال ،پک های غذایی که ما به رستوران ها
برای بســته بندی غذا می دهیــم ،خصوصیات
ویژه ای دارنــد که کیفیــت را تضمین می کند؛
یعنی ســامت کاربرها انقدر برای ما مهم است
که به چنین جزئیاتی هم توجه می کنیم .به نظر
من این نکتــه می تواند از مزیت هایی باشــد که
یک بیزینــس را در بلندمدت موفق می کند ،زیرا
کاربرهای فضای انالین ،کاربران باهوشی هستند
که متوجه تفاوت ها می شوند.
اقای اعتمادی ،ناهارتایم چه خدماتی را در
سمت شرکت ها ارائه می دهد؟
اصل کاری که ناهارتایم در ســمت شرکت انجام
می دهد ،حل مسئله تامین غذا برای انهاست و در
سمت رستوران نیز مســئله فروش و موضوعات
مالی رستوران را حل می کند.
نکتــه دیگری که در ســفارش انالین غذا وجود
دارد ،بحــث انتخــاب غــذا و زمانی اســت که
صرف ان می شــود .عموما پرسنل ،زمان زیادی
را به جســت وجوی غذا می پردازنــد و در نهایت
هم نمی دانند چه ســفارش دهنــد .اتالف وقت
کارمندان در مرحله دیگری نیز نمود پیدا می کند؛
اینکه غذای سفارشــی انها همزمان نمی رسد،
غذای یک نفر ســرد شــده و غذای دوســتش
نرسیده است!
مثال های فــوق نمونه هایی از تجربه پرســنل و
کارمندان است که سرویس ناهارتایم با ارائه یک
منوی مشخص و مطابق سلیقه افراد یک شرکت،
در یک زمان مشــخص ،امکان ســرو یک غذای
دورهمــی را با کمترین میــزان هدر رفتن وقت،
امکان پذیر می کند.
شیرانی :نکته ای را که باید به حرف های حسان
اضافه کنم ،این اســت که مســئله اتالف وقت
کارمندان ،یکی از دغدغه های مدیران شرکت ها
هم هســت که زمان زیادی از وقــت کارمندان
برای انتخاب ،ســفارش ،هماهنگی و صرف غذا
هدر می رود.
اعتمادی :از سوی دیگر ،ارائه غذای سالم در سبد
غذایی ناهارتایم می تواند برای شــرکت هایی که
سازوکار صحیح تری داشته و سالمت پرسنل برای
انها مهم است ،یک مزیت به شمار رود.
مزیت ناهارتایم برای رستوران ها چیست؟
اعتمــادی :مشــکل عمــده رســتوران ها و
تامین کننده ها این اســت که ســازوکار مالی و
بازاریابی ندارند و در نتیجه هزینه های پیدا کردن
مشــتریان جدید از میان شرکت ها باالتر می رود
و انجام درســت موضوعــات مالی کــه مد نظر
شرکت ها ســت هم بار مضاعفی برای رستوران
ایجــاد می کند .پیگیــری وصــول مطالبات از
شرکت ها هم که جای خودش را دارد.
به صورت خالصه ناهارتایم با سازوکار خود ،امکان
اســتفاده از منوهای رســتوران ها را برای تعداد
زیادی از شرکت های مختلف با حداقل پیچیدگی
فراهم می اورد.
جناب اعتمادی ،درباره تضمین کیفیت غذا
به چه صورت عمل می کنید؟
در اینجا دو بحث مطرح می شــود؛ از یک ســو
بحث تامین کننده هاســت که در این قســمت
ما رستوران ها را شناســایی می کنیم و زیر نظر
کارشناس بهداشــت و کارشناس صنایع غذایی
بررسی می شــوند ،در نهایت مثال 10رستوران
را انتخاب می کنیم و با غربــال انها 3 ،یا 5مورد
را برمی گزینیم .از ســوی دیگر ،بحث شرکت ها
مطرح می شــود که در این بخــش هم چند کار
متفــاوت انجام می دهیم؛ بعــد از تحویل غذا به
شرکت ،به صورت منظم نظرسنجی انجام می شود
که پرسنل می توانند در صفحه خود امتیاز دهند
و نظرشان را بنویسد .نکته مهم این مدل اصالح
حین فرایند است که با توجه به نتایج نظر سنجی
و مکانیسم منظم فیدبک قابل انجام است.
اندازهاینبازاروسهمناهارتایمچقدراست؟
ایــن بازار به اندازه شــرکت های متوســط و
بزرگی اســت که دغدغه تامین غذای پرسنل
را دارند .همانطور که می بینید ،پتانسیل قابل
توجهــی در این بازار وجود دارد ،به شــرطی
که بتوانیم ســرویس متناسب با نیازهای این
بخش از بازار را طراحــی و اجرا کنیم .ضمنا
بو کارهای سفارش انالین غذا،
عالوه بر کس
ساختارهای تولید و توزیع غذا در شرکت ها نیز
بو کار هستند.
رقیب این کس
سرویس
ناهارتایم با
ارائه یک منوی
اختصاصی
و مطابق
سلیقه جمعی
کارکنان یک
شرکت ،در
یک زمان
مشخص،
امکان سرو
یک غذای
دورهمی را با
کمترین میزان
هدر رفتن وقت
و بیشترین
تنوع غذایی،
امکان پذیر
کرده و از سوی
دیگر ،خیال
رستوران ها را
نیز از نظر مالی
و بازاریابی برای
فروش ،راحت
می کند
چهچشم اندازیرابرایناهارتایممی بینید؟
از انجایی که این بیزینس تازه النچ شده ،تارگت
ما این است که ظرف 2سال اینده ،بازیگر اصلی
در این بازار باشیم.
درباره گسترش این مدل در شهرستان ها
هم برنامه ای دارید؟
فعال با توجه به اندازه بازار در تهران ،تمرکز اصلی
این سرویس تهران است اما موضوع گسترش در
استان ها حتما در برنامه اتی ناهار تایم قرار دارد.
نظر شــما درباره این بازار در اکوسیستم
ایرانچیست؟
نکته ای که فکــر می کنم دغدغه افراد زیادی
در اکوسیستم باشد ،بحث انحصاری است که
برخی از رقبای ما در بازار به وجود اورده اند .به
هرحال رقیب مــا بخش عمده ای از بازار را در
اختیار دارد و متاسفانه رفتار انحصاری که در
پیش گرفته است ،نمی تواند به این اکوسیستم
کمک کند .رفتار رقابتی می تواند دو قسمت را
مورد هدف قرار دهد؛ یکــی تقاضا و دیگری
عرضه .به نظر من رقابــت در ایجاد تقاضا به
صورت کلی به نفع کل اکوسیســتم است و
مسئله پذیرفته شــده ای در رقابت است ،اما
زمانی که انحصار در عرضه اتفاق می افتد ،یعنی
رستوران ها منحصر می شــوند ،اکوسیستم
اسیب می بیند .تصور من این است که در حال
حاضر شرایط بســیاری از استارتاپ ها به هم
شبیه است ،سرمایه گذار خارجی وجود ندارد
و سرمایه گذار داخلی هم خیلی عالقه مند به
ســرمایه گذاری نیست .در چنین شرایطی یا
باید روی سرویسی که داریم پافشاری کنیم،
یا اینکه تعطیل کنیم! اما یک راه دیگر هم وجود
دارد؛ راهی که مــا در ناهارتایم ان را در پیش
گرفته ایم ،یعنی یک سرویس جدید طراحی
کنیم و با این ســرویس جدید ،زمین بازی را
عوض کنیم و در ایــن زمین جدید ،خودمان
بازیگر اصلی بشویم.
برندی که رویای یک سیاره هوشمند را در سر دارد
ییب ام؛ فاتح ابزارهای دیجیتال
ا
t
r
گزارش
o
p
e
R
فهیمه خراسانی
ای بی ام که مخفف شرکت ماشین االت بین المللی
کسب وکار است ،با قدمتی بیش از 100سال ،برندی
شناخته شــده در زمینه تولید و فــروش نرم افزار و
سخت افزار رایانه ای به شمار می رود و در سال۱۹۱۱
در امریکا راه اندازی شده است .کارکنان این شرکت با
کسب چندین جایزه نوبل و مدال های ملی و فناوری،
این برنــد را در ردیف برندهای شــاخص در زمینه
نواوری جهــان قرار داده اند .با توجــه به رقابتی که
در دهه های اخیر در بازار فناوری جهان ایجاد شده،
استراتژی ها و تاکتیک های برند ای بی ام نشان دهنده
اجرای موفقیت امیز یک برنامه بازاریابی اســت که
منجر به ماندگاری و حفظ موقعیت این نام تجاری در
کنار سایر رقبا شده است.
قابل توجهی نخواهند داشت؛ ضمن اینکه پرهزینه تر
نیز بوده و بر همین اســاس مشتریانی قادر به خرید
انها هســتند که فرایند تولید پرهزینه انها را درک
کرده باشند.
مشتری و کارمند؛ 2ضلع ارتقای برند
گروه تجاری ای بی ام که تا دهه ۲۰میالدی با نام CTR
شناخته می شد ،ساختار فرهنگی منحصربه فردی
دارد که میراث یکی از روســای موفق این شــرکت
است .توماس واتســون که در سال ۱۹۱۵میالدی
به عنوان رئیس کل این مجموعه انتخاب شــد ،در
ارتقای فرهنگ سازمانی ان نقشی بسزا داشته است؛
به طوری که اموزه های این فرد ،بعد از گذشت نزدیک
به یک قرن کماکان در بدنه سازمان پایدار ماند ه است.
برای فرهنگ سازمانی ریشه دار برند ای بی ام می توان
2شاخه در نظر گرفت؛ در یک سوی ان مشتری قرار
دارد و در سوی دیگر ،کارمند .ان چیزی که واتسون
به ذهنیــت برند خود تزریق کــرد ،اهمیت دادن به
مشتریان بود .شــکل گیری چنین فرهنگی در بدنه
این شرکت ،باعث تمرکز بر مشتریان شد ،به طوری
که شناخت نیازها و خواسته های مخاطبان در راس
تحقیقات قرار گرفت و این شرکت توانست از طریق
گسترش نمایندگی های خود در کشورهای مختلف،
مصرف کنندگان خود را بهتر بشناســد و در نتیجه
ی تولید کند و خدمات مورد
محصوالت کاربردی تر
نیاز مشتریان را به صورت بهینه تر ارائه دهد.
همانگونه که ذکر شــد ،در ســمت دیگر ساختار
فرهنگی این شرکت ،کارمندان قرار دارند که نوع
نگرش به انها نیز مرهون تالشی است که واتسون
داشته است .شرکت ای بی ام در کنار اهمیت دادن
به مشتریان و در نظر گرفتن خواسته ها و نیازهای
انها ،ارتقای فرهنگ درون ســازمانی خود را نیز با
برند و تبلیغات
Brands&Ads
تمرکز بر کارمندان شــکل داده است .جالب است
بدانید واتسون در ســال های مدیریت خود اولین
کارمند معلول را به استخدام شرکت در اورد و نوع
نگاه دیگران را نســبت به توانایی های افراد تغییر
داد؛ ضمن اینکه تاســیس یک دپارتمان اموزشی
مختص کارمندان نیز از دیگر ابتکارات این کمپانی
به شمار می رود.
به بیان بهتر ،اگر رفتار مناســبی نســبت به 2گروه
مشــتریان و کارمندان در پیش گرفته شود2 ،ضلع
پیشرفت یک برند محسوب خواهند شد .مشتریان
باید به یــک نام تجاری اعتماد کننــد و این اعتماد
نیز حاصل تالشی اســت که برند مذکور در راستای
استراتژی های بازاریابی خود پی می گیرد.
نسخهکامل را
درشنبه مگ بخوانید
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
11
یکیاز
کمپین های
قابلتوجه
برندای بی ام،
کمپینیموسم
به Smarter
است
m
ستـــــون
u
o
l
o
C
راهکارهای بازاریابی
یک اژانس ارتباط محور
ارائه خدمــات کامل و یکپارچــه بازاریابی
که مبتنی بــر ارتباطــات اســت ،اژانس
Promoplanرا در ردیــف گروه های موفق
تبلیغاتی قرار داده اســت .ترکیب ابزارهای
بازاریابــی ،در کنار تجربــه روابط عمومی و
دانش رسانه های اجتماعی مهم ترین رویکرد
این اژانس در زمینــه فعالیت های ارتباط با
مشتری ،اگاهی از برند و سهم بازار به شمار
می رود.
بازاریابی مستقیم به شیوه ای بی ام
تبلیغات به عنوان یک هســته مرکزی در معرفی و
شناســاندن محصوالت برند ای بی ام عمل می کند
و بر همین اساس نیز این شــرکت از تمام امکانات
تبلیغاتی که می تواند در اختیار داشته باشد ،استفاده
می کند .طراحی پوسترهای چاپی در کنار تبلیغات
انالین ،نشان دهنده انعطافی است که این برند در روند
بازاریابی خود دارد .از انجایی که تبلیغات ســنتی و
مدرن تقریبا برای همه شناخته شده هستند ،در اینجا
به یکی از شیوه های بازاریابی این برند که به گونه ای
متمایز ترعملمی کند،می پردازیم؛بازاریابیمستقیم
که در قالب یک ارتباط مســتقیم بین فروشــنده و
مصرف کننده شکل می گیرد.
روش اســتفاده برند ای بی ام از این رویکرد ازطریق
ابزارهای دیجیتال بوده و به صورت بازاریابی ایمیلی
انجام می شود .هدف ایمیل ها ،شرکت هایی هستند
که قبال از محصوالت این برند اســتفاده کرده اند و
محتوای ایمیل نیز بیشتر درباره محصوالت جدیدی
اســت که مزایای انها را توضیح می دهــد .در واقع
مشتریانی که از محصوالت یک نام تجاری استفاده
کرده اند ،خصوصا شرکت هایی که به تعداد بیشتری از
محصوالت مذکور نیاز دارند ،هدف بازاریابی مستقیم
قرار گرفته اند؛ چراکه اگر این ایمیل به کاربرانی ارسال
شود که اشنایی چندانی با محصوالت برند ای بی ام
ن نســبت به زمانی که
ندارند ،امکان تاثیرگذاری ا
مصرف کنندگان سابق یک برند مخاطب ان باشند،
بسیار کمتر خواهد بود .بر همین اساس نیز شرکت
ای بی ام در بســیاری از کمپین های تبلیغاتی خود،
شرکت ها و ســازمان ها را هدف قرار داده و از طریق
ابزار دیجیتال و خصوصا ارسال ایمیل ،این شرکت ها
را در جریان روند توسعه محصوالت خود قرار می دهد.
بر محور ارتباطات انالین
عباراتــی مانند قــدرت از ان مصرف کننده
اســت ،مصرف کننده تعیین کننده اســت
و ،...نمونه ای از جمالت مشــهور بازاریابی به
شمار می رود که نقش مخاطبان را در چرخه
فعالیت های یک برند برجسته تر می کند ،بر
همین اساس نیز گروه بازاریابی Promoplan
به نقشی که مصرف کنندگان در موفقیت یک
برند دارند ،توجه ویژه ای نشــان داده است.
نکته ای که این گــروه به ان پرداخته ،توجه
به امکانات تبلیغاتی بی پایانی اســت که در
دنیای امروز برای برندها ایجاد شــده است.
سیستم عامل های ارتباطی در حال افزایش
هستند و در نتیجه رقابت در چنین فضایی
بسیار مشکل تر از دهه های قبل خواهد بود.
این اژانس در مقابل حجم عظیم رسانه های
ارتباطی ،بر تعریف و اجرای موثر بازاریابی و
ارتباطات تکیه دارد ،به این معنا که از طریق
اســتخدام متخصصان این حوزه ،به دنبال
طراحی و ارائه برنامه هایی اســت که بتوانند
ارتباط عمیق تری با مخاطبان برقرار کنند.
می توان گفــت رویکرد کلی این شــرکت،
ارتباط محور اســت؛ یعنی روند شــناخت
مخاطبان و برقراری تعامل با انها را از طریق
رســانه هایی که برای هر گروه از مخاطبان
متفاوت است ،پی گرفته و در نهایت یک رابطه
تعاملی موثر را ایجاد خواهد کرد.
از نظر این گروه ،هر چیزی که انالین نیست،
وجود ندارد! بر همین اســاس نیز منظور از
محــور ارتباطی در اژانــس ،Promoplan
بدون شک ارتباطات دیجیتال است .حضور
گسترده در رسانه های اجتماعی ،شناخت
دقیق مخاطبان و انتخاب رســانه تعاملی
مناســب ،از جملــه رویکردهــای مهمی
محسوب می شوند که این شرکت در فرایند
ارتباطی خود با مشــتریان هر برند در نظر
گرفته است.
2رویکرد در قیمت گذاری
ای بی ام با توجه به سود شرکت و جذابیت محصوالت،
2اســتراتژی عمــده را در رابطه بــا قیمت گذاری
محصوالت خود در نظر گرفته است و بر اساس انها
عمل می کند؛ استراتژی قیمت گذاری بازارمحور و
اســتراتژی قیمت گذاری ارزش محور .در هر یک از
2رویکرد فوق جنبه هــا و مزایای متفاوتی را در نظر
گرفته که در نهایت منجر به پیشــرفت شــرکت و
سوداوری بیشتر می شوند.
هدف اصلی شــرکت در قیمت گــذاری بازارمحور،
تعیین قیمت هایی است که با قیمت های محصوالتی
که در بازار فناوری مطرح می شــوند ،قابل مقایسه
باشــند .این رویکرد خصوصا در خدمــات انالین
این شــرکت مانند خدمات سیستم عامل های ابری
موفق بوده اســت ،چراکه می تواند در فضای رقابتی
این خدمات ،قیمت های معقول تــری را ارائه دهد،
اما رویکرد قیمت گذاری مبتنی بــر ارزش ،مربوط
به خط تولید شرکت بوده و نسبت به برخی خطوط
تولیدی که شاخص تر هستند ،اعمال می شود .هدف
اصلی در این رویکرد ،نوعی از قیمت گذاری است که
بر اساس درک و نیاز مشتریان به محصوالت ای بی ام
شــکل گرفته باشد .یک مشتری در عین حال که به
یک محصول نیاز دارد ،باید ارزش ان را نیز درک کند
تا بتواند قیمت ارائه شده از سوی کمپانی را بپذیرد.
در واقع محصوالتی در این فرایند قیمت گذاری قرار
می گیرند کــه خدمات شــاخص تری را ارائه داده و
خاص برند ای بی ام باشند ،زیرا در این صورت رقیب
تقویت روابط عمومی
انتخاب با خودت!
تبلیغ خالقانه یک مزرعه ارگانیک
تغذیه مردم جهان بــه روش بهتر و ســالم تر ،رویایی
اســت که مزرعه Benverdeبه دنبال دستیابی به ان
اســت .این مزرعه که میوه و سبزیجات ارگانیک تولید
می کند ،ســعی دارد از طریق کمپین هــای تبلیغاتی،
مصرف کنندگان را به ســوی تغذیه ارگانیک سوق داده
و اهمیت غذای ســالم را در زندگی هر فرد نشان دهد.
بر همین اســاس در یکی از کمپین های چاپی خود در
برزیل به این موضوع پرداخته و ضرورت تغذیه سالم را
در قالب 3تصویر نشان داده اســت .رنگ ها ،تقابل ها و
شــباهت هایی که در 3تصویر مذکور دیده می شوند،
همگــی در خدمت بیان یــک مفهوم قــرار گرفته اند؛
طول عمر.
در این کمپین تبلیغاتی یک موضــوع عمده به عنوان
هدف اصلی انتخاب شده و باقی موارد در خدمت بیان ان
قرار گرفته اند .برند « Benverdeطول عمر» را به عنوان
اصلی ترین مفهوم انتخاب کرده و در یک رابطه متقابل،
کوتاهــی و بلندی ان را در ارتباط با تغذیه نشــان داده
است .در یک طرف ،مفهوم طول عمر قرار دارد و در طرف
دیگر تصاویری که این مفهوم را در قالب 3استعاره نشان
می دهند که ما اسم هر یک از این استعاره ها را به ترتیب
برگر و گوجه ،پیتزا و کاهو ،هات داگ و موز می گذاریم!
در مورد اول ،ســاندویچ همبرگر و گوجــه در تقابل با
یکدیگــر قرار گرفته انــد و در مقابل انهــا خط ضربان
قلب دیده می شــود :هر دو خط با یک ریتم واحد شروع
به حرکــت می کنند ،اما در ادامه خطــی که در مقابل
گوجه ( بــه عنوان نماینده غــذای ارگانیک ) قرار دارد،
ریتم همیشــگی خود را ادامه می دهد ،اما خطی که در
مقابل ساندویچ اســت ،در میانه راه تبدیل به یک خط
صاف می شــود و ناخوداگاه صدای بوق ممتدی که در
نتیجه از کار افتادن قلب است ،به گوش بیننده خواهد
رســید! تصویر به اندازه ای قوی است که صدایی را که
وجود ندارد ،در گوش بیننــدگان تداعی می کند و این
یعنــی بزرگنمایی و اغراقی کــه به خوبی در جای خود
جان راسکین
بزرگ تریــن پاداش کار کردن بــرای هرکس،
چیزی نیست که به دست می اورد بلکه تغییری
است که در خودش رخ می دهد.
نشسته اســت 2 .تصویر بعدی نیز همین روند را دارند؛
در یک سو پیتزا و هات داگ قرار دارند که در مقابل کاهو
و موز قرار گرفته اند و همان فرایند تکرار می شود؛ یعنی
خط ضربان قلب در مقابــل پیتزا و هات داگ از حرکت
می ایســتد ،در حالی که در مقابل کاهو و موز به حرکت
سالم خود ادامه می دهد.
عبارت «این انتخاب شماســت که سرعت را مشخص
می کند!» در وســط هر یک از این تصاویر قرار داشته و
به خوبی نقش انســان را در طول عمر و سالمتی نشان
می دهــد .طبق ضرب المثــل معروف «شــنیدن کی
بود مانند دیدن» ،مشــاهده ایــن تصاویر تاثیرگذاری
عمیق تری روی مخاطبان خواهد داشــت .شــاید هر
یک از ما درباره اهمیت غذای سالم و ارگانیک ،مطالب
اموزنده زیادی را دیده و خوانده باشــیم ،اما همه انها را
خیلی زود فراموش می کنیم ،چراکه در قالب شــعار و
مطالب پنداموز مطرح شده بودند؛ در حالی که اگر این
شــعارها در قالب یک استعاره تصویری به ما نشان داده
شــوند ،مطمئنا مدت زمان بیشتری در ذهن مان باقی
خواهند ماند ،زیرا به طور مســتقیم طول عمر را نتیجه
انتخاب های غذایی نشــان داده انــد و این نکته چیزی
نیست که به راحتی از ذهن یک بیننده پاک شود.
فروختن محصولــی که کســی درباره ان
صحبت نمی کند ،ســخت است! این جمله
به خوبی اهمیت روابــط عمومی را در روند
برنامه های اژانــس Promoplanنشــان
می دهد؛ به طوری که در کنار اهمیت برقراری
ارتباط دیجیتال بــا مخاطبان ،بحث روابط
عمومی نیز برای دست اندرکاران این شرکت
گ است .روند این گروه در رابطه با
بسیار پررن
ارائه خدمات روابط عمومی به برندها در قالب
چندین رویکرد مالحظه می شود که شامل
موارد زیر هستند :مشاوره و ایجاد کمپین های
مبتنی بر روابط عمومی ،ارزیابی کمپین های
مذکور ،شکل دادن به روابط رسانه ای داخلی
و بیرونی ،برگزاری کنفرانس های مطبوعاتی
و رویدادهای مرتبط با رسانه.
از انجایی که شناســاندن یک برند و تثبیت
جایگاه ان از اهداف عمده هر فعالیت بازاریابی
محســوب می شــود ،گروه Promoplanبا
تقویت بخش روابط عمومی ،به دنبال تثبیت
جایگاه برندها در بین مخاطبان اســت تا در
نهایت درباره محصول انها حرف زده شــود،
زیرا اگر چنین روندی اتفــاق نیفتد ،گویی
محصولی وجود نداشته است!
بازاریابی دیجیتال از نمای نزدیک
اهمیت ارتباطات دیجیتــال در این گروه
بازاریابــی ،نکته ای اســت کــه پیش تر به
ان پرداختیــم ،اکنــون می خواهیم نگاه
نزدیک تری به این موضوع داشــته باشیم
و به این نکته برسیم که رویکرد این اژانس
جهت برقراری ارتباط تعاملی مناســب با
کاربران چگونه اســت .نکته اول ،مدیریت
رســانه های اجتماعی است ،به این معنا که
از طریق بررســی مخاطبان ،مناسب ترین
رسانه ها جهت ارتباط با انها انتخاب شده و
فرایند مدیریتی انها اغاز می شود.
رســیدن به این نتایج نیز قطعا ثمره تالش
گروه تحقیقاتی اســت کــه مخاطبان را از
طریق رســانه های مختلف رصد کرده و در
نهایت به یک توافــق کلی مبنی بر انتخاب
رسانه مناسب می رســد .گام بعدی در یک
تعامــل دیجیتــال ،تولید محتوا ســت که
در 2گــروه محتوای متنــی و بصری باید
به ان پرداخته شــود .طراحــی و مدیریت
کمپین های مختلف که از طریق رسانه های
انتخابی معرفی می شــوند نیز می تواند در
جلب توجه کاربران موثر باشد .همچنین از
دیگر نکاتی که در فرایند بازاریابی دیجیتال
اژانس Promoplanبه ان توجه می شــود،
نقش اینفلوئنسرهاســت که با شناســایی
دقیق این افــراد و تاثیری کــه می توانند
روی مخاطبان یک برند داشته باشند ،روند
بازاریابی را ادامه می دهد.
نسخهکامل را
درشنبه مگ بخوانید
اینکارهاروبکنشکستنخور
تجربه شکست
Fa i l E x p e r i e n ce
۵دلیلکهزمینه سازشکستاستارتاپ هایحوزهفناوریهستند!
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
12
t
پیشــرفت فناوری در ســال های اخیــر ،تحول
عظیمی را در راه اندازی کســب وکارهای حوزه
تکنولوژی ایجاد کرده اســت ،بــه طوری که در
اقصی نقاط جهان شــاهد ظهور اســتارتاپ های
زیادی در حــوزه فناوری هســتیم ،اما نکته ای
که مطرح می شــود ،این اســت که ایا تمام این
کســب وکارهای نوپا راه به جایی خواهند برد و
یک نیروی جوان کارافرین که ایده ای را در بازار
بر اساس تکنولوژی های جدید پیاده سازی کند،
موفق خواهد شد؟! قطعا تمام استارتاپ های حوزه
فناوری موفق نشده اند و اصطالح شکست خوردن
را برای بســیاری از انها شنیده ایم ،حتی چه بسا
کســب وکارهایی بــزرگ که شــروع خوبی نیز
داشتند ،اما تجربه شکست را از سر گذرانده اند .در
این گزارش به دنبال مشخص کردن برخی دالیل
مهمی هســتیم که زمینه ســاز شکست خوردن
کسب وکارهای نوین در حوزه فناوری می شوند.
برشــمردن دالیل شکســت در کسب وکارهای
حوزه فناوری ،قطعا همه این مســئله را پوشش
نمی دهد ،چراکه هر کسب وکاری شرایط خاص
خود را داشته و فراز و فرودهایی را از سر گذرانده
که برای همان کســب وکار اتفاق افتاده اســت؛
بنابراین مــا در اینجا مدعی نیســتیم که دالیل
شکست کســب وکارهای نوین را ارائه می دهیم،
اما بر اساس بررســی هایی که در سال های اخیر
انجام شده اســت ،دالیل زیر می توانند به عنوان
دالیل اصلی و مهمی قلمداد شوند که در صورت
عدم توجه به انها ،بســتر شکست یک استارتاپ
در حوزه فناوری رقم خواهد خورد.
وقتی دری بسته می شود ،در دیگری باز می شود
اما ما معموال وقت خود را پشــت درهای بسته
تلف می کنیم.
n
m
u
l
o
p
پریا هاشمی
گراهام بل
ستـــون
r
گزارش
e
R
o
c
شروع طوفانی یک استارتاپ و
خاموش شدن ناگهانی ان
شکست در اوج
اســتارتاپ Ankiکه در حوزه هوش مصنوعی
فعالیــت می کرد ،بعد از حدود ۹ســال ،بازار
را ترک کرد .این شــرکت کــه در اغاز ،تولید
اسباب بازی های روباتیک را در دستور کار خود
قرار داده و فعالیت خود را در سانفرانسیسکو
اغاز کرده بود ،در نهایت نتوانســت موقعیت
خود را در ســال جاری حفظ کند و مجبور به
قبول شکست شد .مدیرعامل این استارتاپ،
مهم ترین دلیل در شکست خود را مسائل مالی
اذعان کرد و از یک دوره شکست مالی نام برد؛
به این معنا که انها موفق نشدند قراردادهای
مد نظر خود را به موقع به انجام برسانند ،ضمن
اینکه در جلب توجه ســرمایه گذاران بزرگی
مانند مایکرســافت و امازون نیز نتوانستند
موفقیتی حاصل کنند .از ســوی دیگر Anki
که در سال ۲۰۱۰تاسیس شد ،موفقیت های
قابل توجهی را نیــز به دســت اورده بود ،به
طوری که این شرکت مدعی است که معادل
6.5میلیون دستگاه روباتیک ،فروش داشته
که رقــم قابل توجهی اســت و نکته جالب تر
اینجاست که فروش 1.5میلیون روبات را تنها
در ماه اگوست گذشته داشته است که چنین
فروشــی در ظاهر نمی تواند از شکســت یک
استارتاپ خبر دهد؛ اما در کمال تعجب بعد از
تجربه چنین فروشی ،اعالم ورشکستگی این
شرکت به گوش می رسد .دالیل متعددی که
برای شکست این استارتاپ بیان شده اند ،در دو
زمینهقابلبررسیهستند؛یکیمشکالتمالی
که بیشتر از ســوی صاحبان این شرکت بیان
شده اند و دیگری مســائل مربوط به مدیریت
قیمت گذاری و بازارهای رقابتی اســت که در
ادامه به انها پرداخته خواهد شد.
ضعف مدیریت مالی
مهم ترین عاملــی که دســت اندرکاران این
اســتارتاپ در رابطه با مقدمات شکست خود
اعالم می کنند ،مســائل مالی اســت؛ چراکه
به زعم انها توسعه محصول و خصوصا گسترش
سیستم عامل ها ،نیاز به منابع مالی گسترده ای
داشت؛ ضمن اینکه بخش های سخت افزاری
و نرم افزاری این سیستم نیز به حمایت مالی
نیاز داشت و بنابراین می توان گفت مهم ترین
عامل در روند شکست ،Ankiضعف در جذب
سرمایه و مدیریت مالی بوده است .در نهایت نیز
علی رغم افزایش بیش از 200میلیون دالر در
میزان سرمایه ،این شرکت نتوانست دوام بیاورد
و شکست خود را اعالم کرد.
ضعف در زمینه قیمت گذاری
خارج از مسائل مالی که مدیران این شرکت به
اناشارهکردهوانراعاملشکستخودمعرفی
می کنند،محققان،مسائلدیگریرانیزدرعدم
موفقیت Ankiدخیلمی دانندکهمهم تریناین
مسائل نحوه قیمت گذاری است و خصوصا این
عامل را در معرفی یکی از روبات های هوشمند
این شرکت بســیار حائز اهمیت می دانند .به
عنوان مثال ،روبات زیبا و هوشــمند Cozmo
که در ســال 2016رونمایی شــد ،با وجود
ظرافت ها و پیچیدگی های برجســته ای که
داشت ،چندان در جلب نظر مصرف کنندگان
موفق نشــد ،چراکه قیمــت 180دالری این
روبات و همچنین رقم249دالری روباتی به نام
Vectorنتوانستند در فضای مصرف کنندگان
محصوالت روباتیک تاثیــری ایجاد کنند .به
همین دلیل سیاســت های اشــتباه در نحوه
قیمت گذاری به عنوان یکی از دالیل عدم اقبال
بازار مصرف کنندگان نسبت به این روبات ها
اعالم شد.
گوشی های هوشمند؛ رقبای قدرتمند
شکســت Ankiبــه عنــوان یــک نمونه از
تولیدکننده های روباتیک کــه مخاطب ان
کودکان هســتند ،چالش هــای تکنولوژی
را در رابطــه با صنعت اســباب بازی کودکان
نشــان می دهد .بر این اســاس ،اگرچه این
شرکت شکســت خورده اســت ،اما می توان
گفت در میان شــرکت های دیگــری که در
زمینه اســباب بازی های روباتیک ورود پیدا
کرده انــد ،برنده بوده اســت؛ چراکه موفق به
ســاخت یک روبات مصرفی شد که اگرچه به
قدرت گوشــی های هوشمند نبوده ،اما از انها
سرگرم کننده تربوده است؛ازاینمنظرمی توان
گفتوجودرقبایقدرتمندیمانندگوشی های
هوشمند که قدرت فناوری باالتری داشتند نیز
در عدم موفقیت این اســتارتاپ دخیل بوده
است .در واقع ،با وجود اینکه بازی های رایانه ای
گوشی های هوشمند جایگاه قابل توجهی را
بین کودکان پیدا کرده بودند Anki ،در حوزه
بازی های کودکان وارد شد و با ارائه روبات های
سرگرم کننده خود توانست در این بازار حضور
برجسته ای داشته باشد .این استارتاپ در گام
اول ،محصوالت سرگرم کننده تری تولید کرد
که موفق به جلب نظر مصرف کنندگان شــد،
اما به دلیل هزینه های باالیی که نرم افزارها و
ســخت افزارهای خط تولید داشتند ،مجبور
به باالتر بردن قیمت های خود شد و در نتیجه
نتوانست مصرف کنندگانی را که با قیمت های
معقول تری از طریق گوشــی های هوشمند
بازی می کردند ،برای خود نگه دارد؛ در پایان
نیز به عنوان اخرین راه حل ،جذب سرمایه را
در دستور کار خود قرار داد ،اما با وجود افزایش
200میلیوندالریبودجهخود،موفقبهتامین
هزینه های الزم نشده و در نهایت مجبور شد به
شکست خود اذعان کند.
نبود وحدت در تیم
ناتوانی در اجرا،
عدم یگانگی
بین اعضای تیم،
مدل های اشتباه
کسب وکار،
سوءتفاهم
در شناخت
خواسته های
مشتریان و
اشتیاق کور
نسبت به خود
کسب وکار ،از
جمله مهم ترین
دالیلی هستند
که زمینه ساز
شکست یک
استارتاپ نوین
خواهند شد
استارتاپ ها در بیشتر مواقع با پول و منابع محدود،
کار خــود را اغاز می کنند و بــه همین دلیل نیز
فضای کمتری را تهیه کرده و احتماال تیم خود را
در شرایطی فشرده و سخت نگاه خواهند داشت؛
از سوی دیگر احساسات انسان ها متفاوت بوده و
قطعا ایجاد همکاری بین نیروهای انسانی مختلف
که هر یک احساسات گوناگونی نیز دارند ،سخت
خواهد بود .از این رو ایجــاد وحدت و یکدلی در
یک تیم استارتاپی کار بسیار مهمی تلقی می شود
که نیاز به مدیریت داشته و ظرایف خاص خود را
می طلبد و بر خالف انچه تصور می شــود ،فاکتور
بســیار مهمی در نگهــداری و موفقیت یک تیم
محسوب می شود.
شکی نیست که اختالف و ناهمسانی در هر تیمی
وجود خواهد داشت ،اما ایا راه حلی هم برای زمانی
که بحث ها داغ می شود ،وجود دارد؟ شاید در وهله
اول اینطور به نظر بیاید که ســازش ،یک راه حل
عمده به شمار رود ،بحثی در تیم باال گرفته و شما
برای مدیریت و کنترل چالش ممکن است حرف
مقابل را تایید کرده و بــا گفتن جمله بله ،حق با
شماست! به بحث خاتمه دهید؛ در پیش گرفتن
چنین راهکاری شــاید در نگاه نخست ،ابی روی
اتش به نظر بیاید و در همان لحظه نیز چالش را
از بین ببرد ،اما اختالف نظر همچنان باقی خواهد
ماند؛ بنابراین پیشنهاد می شود صراحت و صداقت
در دستور کار یک تیم قرار گرفته و از همان ابتدا
مدیران این نکته را برای اعضای تیم خود مشخص
کنند که احساســات ،راهی به سازوکار حرفه ای
نداشته و افراد باید بتوانند در مواضع کاری ،خیلی
راحت نظرات خود را ابراز کرده و ترسی از چالش
نداشته باشند .انها در خارج از فضای بحث کار با
یکدیگر دوست هستند و مخالفت در زمینه کاری
به معنای مخالفت با شخص نیست.
ناتوانی در اجرا
راه اندازی یک استارتاپ و به اجرا در اوردن ان ،یک
مسابقه است؛ مسابقه ای که کسب وکارهای نوین
با زمان دارند و باید بتوانند از طریق منابع محدود
مالی ،انسانی و ...که دارند ،در این مسابقه نفسگیر،
اجرایی را ارائه دهند که قادر به جابه جایی کوه ها
باشد! اجرای درســت به معنای یک زمان بندی
دقیق است .در یک پروسه استارتاپی ،مجموعه ای
از صفحــات مختلــف پیش روی شماســت که
باید به درستی تشــخیص دهید چه زمانی نوبت
چرخاندن هر یک از ان صفحات است .برای تعیین
اولویت هــا و زمان بندی اجــرای انها ،مهم ترین
کار تشــخیص میزان تاثیرگــذاری انها در روند
کســب وکار اســت ،به این صورت که مشخص
کنید کــدام مورد می تواند یــک تاثیر معنی دار
را در کســب وکار شــما ایجاد کرده و کدام مورد
می تواند در مراحل پایانی تر قرار بگیرد؛ سپس با
توجه به میزان تاثیرگذاری موارد مورد نظر ،یک
برنامه دقیق و زمان بندی شــده را ارائه دهید که
هم اولویت ها را پوشش داده و هم فاکتور زمان را
مدنظر داشته باشد.
به عنوان مثال ،کســب وکاری را در نظر بگیرید
که در زمینه تولید محصوالت نرم افزاری فعالیت
می کند ،شاید این کسب وکار در مرحله ای از روند
خود ،تولید یک نرم افزار را ضروری ببیند ،اما برای
تولید نرم افزار مذکور ،عالوه بر صرف زمان بیشتر،
باید جریان نقــدی خود را نیــز متحول کرده و
سرمایه بیشــتری را صرف کند! در این مقطع از
روند یک استارتاپ اســت که می توان به توانایی
یــا عدم توانایی ان در اجرا پی بــرد ،به این معنا
که ایا این کســب وکار قادر خواهد بود هم زمان
و هم بودجــه را مدیریت کــرده و نرم افزار مورد
نظر را تولید کند ،یا اینکه تشــخیص خواهد داد
که تولید محصول جدیــد نیاز به صرف بودجه و
سرمایه فراوانی دارد که در صورت جذب سرمایه
مورد نظر ،روند اجرایی استارتاپ با چالش مواجه
خواهد شد.
در واقع می توان گفت برای مدیریت روند اجرایی
یک استارتاپ ،مهم ترین مسئله شناخت اولویت ها
و بخش های معنی دار ان است که در نحوه حرکت
کسب وکار تاثیرگذار خواهند بود ،ضمن اینکه بعد
از تعیین ارزش های معنی دار و تاثیرگذار ،باید یک
زمان بندی مناسب و دقیق را در مسابقه ای که با
زمان دارد ،ارائه دهد.
اشتیاق کور
وجود شور و شــوق در هر کسب وکاری ضروری
است ،زیرا داشتن اشتیاق نسبت به کسب وکار به
معنای ایمانی است که صاحبان ان کسب وکار به
استارتاپ خود دارند و بنابراین می تواند یک انگیزه
قوی در پیشــبرد اهداف انها به شمار رود؛ اما اگر
همین شــور و اشــتیاق تبدیل به یک عشق کور
نسبت به کسب وکار مورد نظر شود ،می توان گفت
قاتل اصلی ان بوده و در نهایت منجر به شکست
این کسب وکار خواهد شد؛ چراکه داشتن انگیزه
خوب است ،اما اگر منجر به نادیده گرفتن مسائل
دیگر شــود ،خطری جدی محســوب می شود.
اشتیاق کور به این معناست که تمام نگاه مدیران
یک اســتارتاپ به محصولی که تولید می کنند یا
کانال های مشــتری انها معطوف شده و از دیگر
عناصــری که باید در فراینــد کاری خود در نظر
بگیرند ،غافل می شوند.
کشــاورزی را در نظر بگیرید که در مزرعه خود
مشغول کندن علف های هرز است و انقدر در کار
خود مشغول شده که از اطراف خود غافل شده و
متوجه تغییرات اب و هوایی نمی شود ،هر لحظه
ممکن اســت یک بارش بی موقع و یا یک افتاب
سوزان ،روند مزرعه او را تغییر دهد و این در حالی
است که کشاورز تنها به فکر وجین مزرعه بوده و به
نوعی نسبت به کار خود اشتیاق فراوانی هم دارد!
در کســب وکارهای فناوری نیز به همین شکل
است ،ممکن است در یک استارتاپ ،شور و شوق
زیادی نسبت به تولید یک محصول وجود داشته
باشــد و تمام همت و انرژی افراد صرف ساختن
محصول مذکور شود ،اما در نظر نداشتن شرایط
متغیری که خارج از استارتاپ وجود دارند ،همان
بو هوایی
اشتباهی اســت که مانند یک شرایط ا
نابهنگام و غافلگیرانه ،کسب وکار مذکور را احاطه
کرده و نتایج جبران ناپذیری را به بار خواهد اورد.
در نهایت محصولی ساخته می شود که نیاز بازار
را پوشــش نداده و هیچ کس ان را نمی خواهد و
چنین روندی می تواند مقدمه ای برای شکســت
کسب وکار باشد.
مدل های اشتباهی کسب وکار
تقریبا همه بنیانگذاران کسب وکارهای فناوری
در جســت وجوی یک مدل مناســب برای بازار
محصول خود هستند و این در حالی است که تنها
تعداد کمی از مدل های کســب وکار وجود دارند
که بتوانند برای یک اســتارتاپ مناسب باشند و
در نتیجه یک انتخاب اشــتباه در تشخیص مدل
کسب وکار ،می تواند مقدمات شکست ان را فراهم
بیــاورد؛ چراکه مدل های کســب وکاری وظیفه
اصلی هدایت محصوالت به سمت بازار مشتریان را
بر عهده دارند و بنابراین اشتباه در روند شناسایی
بازار مصرف کنندگان ،مدل کسب وکار را بی ثمر
خواهد کرد.
از طرفی ممکن است بسیاری از کسب وکارهای
حوزه تکنولوژی تمرکز خود را روی جذب سرمایه
و بودجه قرار داده و از راه ســرمایه های به دست
امده کســب وکار خود را مدیریــت کنند ،البته
تمرکز بر جذب بودجه نیاز به صرف وقت و انرژی
زیادی دارد ،به طوری که یک کســب وکار باید 3
تا 4روز را در هفته به این کار اختصاص دهد تا در
جلب نظر سرمایه گذاران موفق شود؛ اما در کنار
ادامه دادن بــه چنین روندی ،می توان به انتخاب
یک مدل کســب وکار نیز فکر کــرد؛ مدلی که از
طریق ان می توان به مشتریان سوداور خود دست
یافت .در واقع اگر یک کسب وکار موفق شود به یک
مدل دقیق در بازار هدف خود دست یابد ،سرمایه
الزم را از فروش محصوالت و خدمات خود به دست
اورده و دیگر نیازی به صرف وقت و انرژی خود در
جلب نظر سرمایه گذاران نخواهد داشت؛ اما سوال
اصلی اینجاســت که چطور یک مدل کسب وکار
درست را انتخاب کنیم!
قبــل از تعیین مــدل بیاییم از خودمان ســوال
بپرسیم :مخاطبان هدف در ازای پرداخت خود،
چه محصولی از مــا می خواهند؟ ،ایا محصول ما
ارزش قابــل توجهی را در خــود دارد؟ ،مقیاس
بازار ما چیســت؟ ،ایا می توانیــم یک بازار واحد
برای کســب وکار خود رقم بزنیم؟ حتی با وجود
سوداور نبودن مشــتریان اولیه ،ایا کسب وکار ما
می تواند در دور بعدی مشتریان سوداور شود؟
سواالتی از این دســت می توانند در تعیین یک
مدل کســب وکار مناســب تاثیرگذار باشند ،در
واقع برای انتخاب مدل کســب وکار ،باید در دو
جهت بازار و ارزش ها فعالیت کنید؛ یعنی در قدم
اول بفهمید بازار از شــما چه می خواهد و در قدم
بعدی ارزش هایی را که می توانید به بازار خود ارائه
دهید ،برجسته کنید؛ در غیر این صورت و انتخاب
یک مدل کسب وکاری بی ثبات که نکات فوق در
ان رعایت نشده باشــد ،امکان شکست خوردن
استارتاپ باال خواهد رفت.
سوءتفاهم در خواسته بازار
شــناخت ان چیزی که جامعه هــدف به دنبال
ان است و دســت یافتن به نیاز مشتریان ،یکی از
مهم ترین اهداف در روند اجرایی یک کسب وکار
محســوب می شود .یک اســتارتاپ تا چه اندازه
مخاطبان هدف خود را می شناسد؟ ،چه تحقیقاتی
در ایــن زمینه انجام داده و به چــه درکی از این
موضوع رسیده است؟! پاسخ دادن به این سواالت
به معنای نزدیک شدن به صدای مشتریان بوده و
از شکل گیری سوءتفاهم در این زمینه جلوگیری
می کند؛ اما چه اتفاقی می افتد که کســب وکارها
در شناخت خواســته های بازار هدف خود دچار
اشتباه می شوند؟
شــاید بتوان گفت مهم ترین اشتباه گوش دادن
صرف به صدای مشتریان است ،چراکه مشتریان
اغلب در بیان انچه می خواهند ،افتضاح هستند!
انها کارشناســان محصول نیســتند ،بلکه تیم
تولیدکننده یک کســب وکار ،بهترین کارشناس
محصول است.
به این مثــال توجه کنید :طراحی را اســتخدام
کرده اید تا لوگوی برند شما را طراحی کند ،شاید
بیش از 10بار طرح شــما را زده باشد و هر بار نیز
شــما این طراح را ناامید کرده باشید که لوگوی
مورد نظر شما را ارائه نداده است ،دلیل پیش امدن
چنین چیزی ،اشتباه طراح نیست ،بلکه این خود
شما هستید که نمی دانید چه می خواهید؟! شما
زمانی به لوگوی مورد نظر خود خواهید رسید که
به صورت اماده در مقابل شما به نمایش دربیاید!
مشــتریان نیز در مقابل محصــوالت و خدمات
یک اســتارتاپ چنین حالتی دارنــد؛ یعنی انها
نمی تواننــد بگویند چه می خواهنــد و بنابراین
گوش دادن به صدای انها نمی تواند خواسته دقیق
مخاطبان و بازار هدف را تعیین کند.
برای دست یافتن به خواســته بازار باید به جای
مشــتریان تصمیم گرفــت ،زیــرا در نهایت که
محصول اماده می شود ،این مشتریان هستند که
به طور دقیق می توانند محصول خوب و مناسب
خود را انتخاب کنند؛ بنابراین کسب وکاری موفق
خواهد بود که به جای شــنیدن صدای مستقیم
مشتریان ،به طور غیرمســتقیم نیازهای انها را
شناسایی کند .درست مانند ان لوگویی که وقتی
با توجه به خصوصیات یک برند شــکل می گیرد،
می تواند اعتماد صاحب برند را فراهم کند.
به عنــوان مثال ،اگر کســب وکاری تولیدکننده
نرم افزار است ،نباید مستقیما به دنبال این پاسخ
باشد که مشــتری به دنبال چه نرم افزاری است،
زیرا خود مشتری نیز این را نمی داند! مشتریان به
دنبال یک نرم افزار خاص نیستند ،بلکه به دنبال
خدماتی هستند که به انها ارائه می شود .بنابراین
در وهله اول باید نیازهای مخاطبان را شناسایی
کرده و با توجه به نیــازی که در بازار وجود دارد،
محصول را طراحی کرد .یک کســب وکار نوین
نباید در شناخت خواســته های بازار خود دچار
سوءتفاهم شود ،برای رفع چنین سوءتفاهمی نیز
به جای تمرکز بر گفته ها و خواسته های ظاهری
مخاطبان ،باید نیازهای انها را شناسایی کرد.
رپورتاژ
R E P O R TA G E
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
13
پشتیباینضعیف،تیرخالصاستاراتپ ها
کیفیت خدمات پشتیبانی از مشتری چه نقشی در موفقیت استارتاپ ها دارد؟
محتوای برند
B r a n d C o n t e n t
Sponsored By
در ســال های اخیــر شــاهد رشــد و توســعه
استارتاپ های بسیاری در حوزه کسب وکارهای
نوپا هستیم؛ استارتاپ هایی که یا به دلیل نواوری
در نحوه ارائه محصولی خاص و یا با محقق کردن
هدف تسهیل روند خرید و ارائه محصول و خدمات
مختلف برای مشتری موفق بوده اند.
اما در این زمینه استارتاپ هایی هم هستند که یک
قدم فراتر گذاشته و عالوه بر موارد فوق به موضوع
خدمات پشتیبانی نیز نگاهی جدی داشته اند .این
دسته از کسب وکارها به خوبی به اهمیت مشتری
به عنوان مولفه ای مهم که موفقیت و شکســت
کسب وکارشان به انها وابسته است ،واقف هستند
و رضایت مشــتری را با ســرویس های مختلف
خدماتی کسب می کنند .اما چه چیزی باعث شده
که برخی اســتارتاپ ها چنین نگاهی به موضوع
خدمات پشــتیبانی از مشتری داشــته باشند؟
این موضوع تا چه حد بر موفقیت اســتارتاپ ها
موثر است؟
اهمیت خدمات پشتیبانی از مشتری
این یک حقیقت اســت که خدمــات ضعیف به
مشــتری مانند تیر خالصی بر تجارت است که
مشتری ها را دور می کند ،سود را کاهش می دهد
و انگیزه همه را از بین خواهد برد .به همین دلیل
است که پشتیبانی از مشتری از مباحث مهم در
دنیای امروز کســب وکار اســت؛ البته در دنیای
امروز ،موضوع کســب رضایت مشتری ،فراتر از
در نظر گرفتن یک سیستم ثبت نظرات مشتری
به صورت اتوماتیک اســت و مشتری نیز با اطالع
از حقوق خود ،امــروز انتظاری بیش از ثبت نظر
مثبت یا منفی خود نســبت به یــک محصول یا
خدمت دارد.
با درک ایــن نیاز ،برخی اســتارتاپ ها ،خدمات
پشــتیبانی مطابق با اســتانداردهای جهانی به
مشــتری ارائه می دهند و همین موضوع موجب
شده است که مشتری با اعتماد کامل از انها خرید
کند .همین مشتری راضی در نهایت به مشتری
وفاداری تبدیل می شود که به قدرت کسب وکار
مورد نظــرش از طرق مختلفی که توصیه برند به
دیگران یا تبلیغات دهان بــه دهان از رایج ترین
انهاست ،کمک می کند.
پس واضح است که جلب رضایت مشتری ،جلب
اعتمــاد و وفــاداری ان به برنــد را در پی دارد و
نتیجه این اتفاق نیز قدرت گرفتن برند است .اما
برخی اســتارتاپ ها خدمات پشتیبانی را در حد
همان ثبت نظرات مشتری یا نهایتا ایجاد باشگاه
مشتریان محدود می کنند و این درحالی است که
نواوری در ارائه این خدمات به روش های مختلفی
چون راه اندازی سرویس های جدید و متمایز برای
پشتیبانی از مشــتری موضوع مهمی است که از
نظر بسیاری از استارتاپ ها دور مانده است .خبر
خوب این اســت که تعدادی از اســتارتاپ های
ایرانی در این زمینه بســیار خوب عمل کرده اند
و ارائه خدمات پشــتیبانی مطلــوب و همچنین
ارائه ســرویس های متمایز برای پشــتیبانی از
مشتری ،نه تنها به جلب رضایت مشتری از برند
انها منجر شده است ،بلکه سطح انتظار مشتری
را افزایش داده و حاال دیگر مشتری می داند بابت
هزینه ای که پرداخت می کند ،چه انتظاری باید از
ارائه دهنده خدمت یا محصول مورد نظرش داشته
باشد .در ادامه با برخی از این استارتاپ ها در سطح
جهان و ایران اشنا می شوید.
رشــد؛ هم در فروش و هم در پشتیبانی از
مشتری
نمونه بارز اســتارتاپ های خارجی که در زمینه
ارائه خدمات پشــتیبانی به مشتری موفق عمل
کرده ،بوکینگ دات کام اســت .این استارتاپ به
عنوان یکی از بزرگ ترین شــرکت های خدمات
انالین گردشگری جهان شناخته شده و ساالنه
میلیون ها رزرو انالین هتل در سراســر جهان را
تسهیل می کند و یکی از زیربناهای ایجاد تمایز
برای برند خود را تکیه بر کیفیت خدمات مشتریان
خود قرار داده است .این استارتاپ به خوبی دریافته
که جلب رضایت ،کسب اعتماد مشتری را در پی
دارد و بــه همین دلیل در کنار اســتراتژی های
ویژه خود در زمینــه تبلیغات و فــروش با ارائه
سرویس هایی متمایز ،اعتماد مشتریانش را جلب
کرده است .این برند معتبر حوزه رزرو انالین هتل
و مراکــز اقامتی جهان با طراحی یک ســرویس
انالین هوشمند برای پاسخگویی به پرسش های
احتمالــی کاربران خود کــه از تکنولوژی هوش
مصنوعی و روباتیک اســتفاده می کند ،توانسته
اســت تجربه یک پشــتیبانی شایســته را برای
کاربران خود فراهم اورد.
Expedia.comهــم یکــی از قوی تریــن
وب سایت های جهانی رزرواســیون بلیت ،هتل
و کشتی های تفریحی اســت که در حال حاضر
بزرگ ترین رقیب بوکینگ دات کام اســت .این
اســتارتاپ هم مانند رقیب قدرتمندش خدمات
پشــتیبانی مطلوبی از برقراری ارتباط مشتری با
بخش پشتیبانی از طریق اپلیکیشن و وب سایت
گرفته تا سیســتم پاسخگویی هوشــمند و ...به
مشتریانش ارائه می دهد.
در ایران نیز علی بابا به عنوان یک برند با تفکرات
جدید در حوزه کســب وکار گردشــگری تالش
کرده از طریق ارائه خدمات مشتریان باکیفیت،
بین رقبای جدید و ســنتی بــازار ،برند خود را
متمایز کند.
به نظر می رســد کــه این شــرکت وطنی ،لزوم
برندســازی از طریق تمایز در خدمات مشتریان
را به خوبی تشخیص داده ،چرا که در گذشته نیز
ط عمومی خود« ،خلق
همواره در کمپین های رواب
شایسته سفر» را به عنوان ماموریت خود در
تجربه
صنعت گردشگری ایران مطرح کرده بود .
این روزها علی بابا در کمپین محیطی و دیجیتال
خدماتضعیف
بهمشتریمانند
تیرخالصیبر
تجارتاستکه
مشتری هارادور
می کند،سودرا
کاهشمی دهد
وانگیزههمهرااز
بینخواهدبرد.به
همیندلیلاست
کهپشتیبانیاز
مشتریازمباحث
مهمدردنیای
امروزکسب وکار
است
اخیر خــود هم با تکیــه بر خدمات مشــتریان
247نفر ه خــودش ،تالش کرده کــه با نمایش
بزرگی تیم خدمات مشــتریان در کســب وکار
خودش ،بــه ایجاد تمایــز بپــردازد .البته اینها
در کنار ســرویس های متمایزی اســت که تیم
پشتیبانی علی بابا به مشــتریانش ارائه می دهد.
ســرویسهایی چون کال بک ،ایجنت کال بک،
سرویس جدید اطالع رسانی اتوماتیک تغییرات
زمان پروازی و ...که همه و همه با هدف تســهیل
خرید و سفر مســافران و کسب رضایت و اعتماد
انها ارائه شده است.
ختم کالم
کسب رضایت و اعتماد مشتری یکی از مولفه های
مهم رشد و بقای استارتاپ هاست و اتفاقی نیست
که به راحتی محقق شــود و یک اســتارتاپ باید
خدمات پشتیبانی شایسته مشتری ارائه دهد تا
به این مهم دست یابد.
البته موضوعی که مطرح اســت ،این است که بد
نیست در فضای اقتصادی امروز که استارتاپ های
کوچک از کشور و شــهرهای کوچک ،خدماتی
جهانی ارائه می دهند و با غول های بزرگ رقابت
می کنند ،یــک ایتم به نحــوه ارزیابی موفقیت
استارتاپ های ایرانی اضافه شــود و ان هم نگاه
بین المللی خدماتشان باشد؛ کاری که علی بابا به
ان ورود کرده و امیدواریم در اینده نزدیک شاهد
ارائه خدمات پشــتیبانی شایسته به مشتری در
تمام حوزه ها توسط استارتاپ ها باشیم.
برنداستوری
B r a n d s t o r y
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
14
وینس لومباردی
تنها جایی که می توانید معنی موفقیت را بدون
تالش به دست اورید ،دیکشنری است!
تجربه شکست
Fa i l E x p e r i e n ce
درامدمان با هزینه ها
سازگاری نداشت
همه چیز تمام شــد! و من هر چه بیشــتر
تالش می کنــم ،موفقیتی در یافتن کلمات
مناسب برای ابراز حســی که از ناکامی در
کسب وکار دارم ،به دست نمی اورم .واقعیت
ان است که ما تالش و اشتیاق فراوانی را در
4سال گذشته در این مسیر به خرج دادیم،
دشوار است که کلمات مناسبی را برای بیان
موقعیت غیرقابل باوری که در ان هستیم،
پیدا کنم.
اینهــا حــس و حــال کلوئــه رز ،یکی از
بنیانگذاران کســب و کار تحویل غذا ســت
که در ســال 2016ناگزیــر از خاتمه دادن
به کار ان شــدند .کســب و کار انهــا به نام
Take Eat Easyدر واقع خدمت ارسال غذا
برای مشــتریان بود که موفق شد در طول
فعالیتش از تعــداد 10نفر به 160کارمند
برســد .انچه که یافتن کلمات و ادای انها
برای بیان احساس در روز اعالم بسته شدن
این کسب وکار را دشوارتر می کرد ،ان است
که به گفته کلوئه ،انها کارشــان را به خوبی
انجام می دادند.
خانم کلوئه در این بــاره می گوید :وقتی که
کارمان را شروع کردیم ،چیزی نمی دانستیم
و تقریبا هر اشتباهی را که ممکن بود مرتکب
شــدیم ،به این ترتیب هر انچه را که برای
مشتریان مان اهمیت داشــت ،اموختیم و
هر انچه را که برای رســتوران های همکار
ضروری بود ،فراگرفتیم .ما یاد گرفتیم چه
کارهایی نباید انجام شود و در چه مواردی
خوب هســتیم و باید همان کارها را بیشتر
دنبال کنیم .ما 4سال قبل وقتی که کارمان
را شروع کردیم ،درباره موضوعاتی همچون
امور فنی ،تجاری سازی ،فروش ،پشتیبانی،
مدیریت مالی ،جذب ســرمایه و ...چیزی
نمی دانستیم.
کلوئه ادامه می دهد :ما در طول چند ســال
تبدیل به برترین کسب وکار تحویل غذا در
فرانسه و بلژیک شــدیم .همچنین پیشتاز
تحویل غذا با دوچرخه در اروپا بودیم .در این
مدت با رستوران های موفق و شناخته شده
در شــهرهای اروپــا همکاری داشــتیم و
توانستیم غذای این رستوران ها را در زمان
ثبت شده مناسب در شــهرهای بروکسل،
پاریس ،مادرید ،لندن و بیش از 20شــهر
در سراسر اروپا به مشتریان تحویل دهیم.
کســب وکار Take Eat Easyدر طول سال
پیش از تعطیلی رشــد ماهیانه 30درصد را
تجربه کر د و توانســت از مــرز یک میلیون
ســفارش بگــذرد و تعداد رســتوران های
همــکار را از 450بــه 3200برســاند .در
همین مدت تعداد کاربــران از 30هزار به
350هزار رســید ،اما انها در نهایت ناگزیر
شدند کسب وکارشان را تعطیل کنند .کلوئه
دربــاره دالیل ناکامی در پیشــبرد و حفظ
کسب وکارشــان می گوید :درامد ناشی از
ارائه خدمات با هزینه ها سازگاری نداشت،
از طرفی ما نتوانســتیم در سومین مرحله
از تالش برای جذب ســرمایه موفقیتی به
دست بیاوریم.
این کســب وکار از انجا شــروع شــد که
بنیانگذارانش احســاس کردنــد در حوزه
تحویل غذا بایــد چیزهایی مورد توجه قرار
گیرد .انها باور داشــتند که با هر بار انجام
درست کارشــان ،زندگی را برای کاربران
راحت تر می کنند و تالش کردند که غذای
عالی را با خدمات عالی ارائه کنند .اما تجربه
عملی انها نشــان داد که داشــتن انگیزه و
اشتیاق برای پیشــبرد کار کافی نیست .در
همین حال گرچه طرح انها به دلیل تاکید
روی استفاده از دوچرخه مورد توجه کاربران
قرار گرفته و اهدافی فراتر از کسب وکار را هم
دنبال می کرد ،امــا ادامه کار نیازمند حفظ
شرایط و کسب امکانات دیگری هم هست.
نداشتن تجربه کافی در برنامه ریزی کارها و
پیشــبرد کار بر مبنای سعی وخطا از نکاتی
است که در ناکامی انها نقش بزرگی داشت.
بزرگ ترین چالشی که این کسب وکار با ان
مواجه شد ،درامد ناکافی بود .روشن است که
طراحی راهبرد مناسب برای قیمت گذاری و
مدیریت هزینه ها می توانست به انها کمک
کند که درگیر چنین مشکلی نشوند.
در حالی که این کســب وکار به دلیل تالش
زیاد کارکنان و شور و عالقه ای که داشتند
موفق به جذب تعــداد قابل توجهی همکار
تجاری ش د و از طرفی با تاکید بر استفاده از
دوچرخه و حفظ محیط زیست مورد توجه
کاربران قرار گرفت ،اما قادر به ایجاد توازن
بین هزینه و درامد نبود .اشــتیاق کارکنان
نسبت به کاری که انجام می دادند ،در جلب
و حفظ مشتری تاثیر بسیاری داشت اما انها
نتوانستند این شوق را به سرمایه گذاران هم
منتقل کرده و انها را برای تزریق ســرمایه
قانع کنند و در انتها راهی جز پایان دادن به
کارشان نداشتند.
شکست خورد بلند شد
چگونهمامنماپیالیازبیخانمانیبه ۱۴درصدازسهمبازارجهانیتایردستیافت
t
گزارش
o
r
p
e
R
مهران امیری
برخالف بسیاری از کشــورهای در حال توسعه،
انچه که باعث شــد کشــوری چون هندوستان
در حوزه های راهبردی همچون فوالد ،ســیمان،
ل و الستیک سازی تحت
لو نق
صنایع سنگین ،حم
سلطه شرکت های بزرگ خارجی نباشند ،تالش
و رنجی بود که برخی صنعتگران در این کشــور
تحمل کردند تا در دوران قبل و بعد از اســتقالل
کشورشان خودکفا شوند .اینها در دوره ای انجام
شد که هیچ همراهی از جانب شرکت های خارجی
با انها انجام نمی شــد .یکی از پیشتازان این دوره
K M Mammen Mapillaiاست.
شرکت موفق تولید تایر MRFزاییده اندیشه های
ماپیالی است .مامن ماپیالی فرزند یک خانواده
اهل سوریه است که در شهر کراالی هندوستان به
دنیا امد و با 8برادر بزرگ تر و یک خواهرش در این
خانواده بزرگ شد .او تحصیالتش را در دانشگاه
معتبر مدرس انجام داد و بعدتر در سال 1992به
دلیل خدماتی که در حوزه صنعت انجام داده بود،
موفق به دریافت برترین جایزه شهروندی به نام
Padma Shriشد.
شرکتی که مامن ماپیالی تاســیس کرد ،به نام
کارخانه الســتیک مدرس اســت که به اختصار
MRFنامیده می شود .این شرکت امروز تبدیل به
بزرگ ترین تولیدکننده تایر خودرو در هندوستان
شده و گروه بزرگی از محصوالت الستیکی را تولید
می کند که شــامل تایر ،تیوپ ،تسمه نقاله ،رنگ
و حتی اسباب بازی است .شرکت در سال 2016
بیش از 16هزار کارمند و در سال 2017مبلغی
حدود 3.3میلیارد دالر درامد داشته.
24MRFدرصد
از سهم بازار
هندوستانو
12درصد از
بازار جهانی را
در اختیار دارد
ومحصوالت
خود را به بیش
از 65کشور دنیا
صادرمی کند
و رتبه 15از
شرکت های
بزرگ
تولید کننده
تایر دنیا را به
خوداختصاص
داده .در همین
حالفوربس
اینشرکت
را در فهرست
50شرکتبرتر
هندوستاندر
سال2015
رده بندی کرده
داستان MRFاز کجا شروع شد
شکل گیری شــرکت به دوران استعمار و زمانی
برمی گردد که مامن ماپیالی در دانشگاه تحصیل
می کــرد .در ان دوران پدر او زندگی خانواده را از
طریق روزنامه و یک بانک که در اختیار داشــت،
اداره می کرد ،امــا دولت وقت ایالــت تراوانکور
پدرش را به مدت 2ســال زندانی کرده و از ادامه
کار بانک و روزنامه جلوگیری کرد .به این ترتیب
خانواده همه دارایی خود را از دست داد و پس از
ان ماپیالی ناگزیر شد در کف سالن سنت توماس
دانشکده محل تحصیلش بخوابد .پس از خاتمه
تحصیالت او و همســرش که شیمیدان بود ،یک
کارگاه تولیــد بادکنک را در کلبه ای تاســیس
کردند و ماپیالی خودش محصوالت را بسته بندی
کرده و در بازار محلــی می فروخت .در این دوره
مهارت ماپیالی در جلب توجه مشتریان موجب
موفقیتش شد ،اما پس از مدتی او تصمیم گرفت
گامی به جلو بردارد.
یکــی از عموزاده های ماپیالی به کار ســاخت
روکش بــرای تایر خودرو مشــغول بــود .این
روکش ها توســط شــرکت های خارجی تامین
می شد .ماپیالی تصمیم گرفت وارد دنیای ساخت
روکش تایر شود .اندکی پس از وارد شدن در این
حوزه بود که روکش های تولید شده توسط او که
می توانســت عمر تایرهای کارکــرده را افزایش
دهد ،مــورد توجه شــدید قرار گرفــت .به این
ترتیب او تبدیل به تنها تولید کننده هندی شــد
که این نوع از روکش هــای تایر را تولید می کرد.
این موفقیت او را در چرخه رقابت با شرکت های
چند ملیتی خارجی قرار داد که در هندوســتان
فعالیت می کردند و شرکت او به دلیل استاندارد
باال در کیفیت محصوالت با کسب سهمی بیش از
50درصد بازار ،نقش رهبری این حوزه را تصاحب
کرد .همــه اینهــا در دوره ای رخ داد که صنعت
تایر خودرو در کشــور به شکل گسترده ای تحت
سلطه 3شرکت دانلوپ ،فایرستون و گودیر قرار
داشت .در همین دوره و پس از انجام بررسی های
کمیسیون تعرفه ها دولت دریافت که شرکت های
خارجی تا چه اندازه بر این صنعت تسلط یافته اند
و همه جریان بازی به شکلی انحصاری در دست
انها قرار دارد .بازشــدن چشم دولتمردان باعث
شد که متوجه شــوند حتی در صورت بروز یک
جنگ قادر به استفاده از امکانات حمل و نقل خود
نیستند و شرکت ها می توانند از کشور بهره کشی
کنند .بــه این ترتیب دولت به شــکلی تهاجمی
درگیر ماجرا شد و از شرکت های هندی خواست
که وارد این صنعت شوند.
بیتز 3میلیارد دالری
یونیکورنی که اپل قورتش داد
t
r
گزارش
o
p
e
R
فریبا عوض زاده
شرکت Beatsیکی از پیشتازان عرصه محصوالت صوتی است که
از سال 2006پایه گذاری شد .این شرکت که گروهی از محصوالت
صوتی از گوشی گرفته تا بلندگو را تولید می کرد ،عرضه کننده نسل
جدیدی از محصوالتی با کیفیت ممتــاز در این حوزه بود که حس
و انرژی تازه ای وارد این محصــوالت کرد .موفقیت محصوالت این
شرکت باعث شد که در سال 2014توسط اپل خریداری شود.
بهایی که اپل برای بیتز پرداخت کرد 3میلیارد دالر بود و در همین
حال 2بنیانگذار شــرکت هم به اپل ملحق شــدند .شرکت حدود
5سال پس از شروع به کار با نشان bبه نمادی برای کیفیت در تولید
و پخش صدا تبدیل ش د و رهبری بازار را در اختیار گرفت .شرکت را
یک تهیه کننده موسیقی ،جیمیالوین و یک خواننده ،دیوید گوئتا
بنیانگذاری کردند .جیم در ان زمان در کار خودش درگیر 2مشکل
بود؛ نخســت انکه اثار موســیقی بدون رعایت حق نشر به سرقت
می رفت و دیگر انکه اپل هدفون هایی پالستیکی تولید کرده بود که
روی کیفیت صدا تاثیر می گذاشت .جیم در این باره می گوید :دیوید
ســراغ من امد و گفت اینکه اثار موسیقی ما به سرقت می رود ،یک
موضوع اســت اما حس موجود در اثاری که ما تولید کرده ایم نیز در
حال نابودی است .جیم تاکید می کند که این در واقع دیدگاه بسیاری
از هنرمندان بود .به این ترتیب بود که انها حمایت و انگیزه اولیه برای
پایه گذاریشرکتیکهمحصوالتصوتیخوبیعرضهکندراداشتند.
شــرکت بیتز در ابتدا با Monster cableبرای تولید محصوالتش
مشارکت کرد .نخستین محصول که یک هدفون مخصوص استودیو
بود ،در ســال 2008عرضه شد .شرکت در این مرحله برای معرفی
و تبلیغ محصوالتش ســراغ خوانندگان رفت و از انها خواســت در
کلیپ هایی که تهیه می کنند ،از این هدفون استفاده شود .همچنین
با برخی تهیه کنندگان قراردادهای همکاری امضا کرد تا محصوالتی
با نشان مشترک تولید کند .موفقیت شرکت در این مرحله و ستایش
هنرمندان از محصوالت باعث توجه جوانان به تولیدات شرکت شد.
در ســال 2010شــرکت 50.1درصــد از ســهامش را به HTC
تولید کننده معروف گوشی هوشــمند به بهای 309میلیون دالر
ی امکان رقابت با سایر تولیدکنندگان
فروخت .این معامله به اچ تی س
گوشی هوشــمند را می داد .در ادامه این مسیر قرارداد همکاری با
Monster Cableدر سال 2012خاتمه یافت و2شرکت تمایلی برای
تمدید ان نشان ندادند .در این زمان بنیانگذاران اقدام به بازنگری در
ساختار شرکت کرده و ان را از یک تولید کننده به یک واحد تحقیق و
توسعه تغییر داده و تعداد کارکنان را به 300نفر رساندند .انها در سال
2012دو محصول جدید که توسط خودشان توسعه داده شده بود را
ی نیمی از سهام خود را به بهای
عرضه کردند .در همین سال اچ تی س
150میلیون دالر فروخت و در سال 2013مابقی سهامش در بیتز
را به بهای 256میلیون دالر عرضه کرد .در ادامه همین سال شرکت
موفق شد 500میلیون دالر سرمایه از گروه کارالیل جذب کند .به
این ترتیب ارزش بیتز به حدود 1میلیارد دالر رسید .در ادامه همین
مسیر بود که اپل در سال 2014موفق به خرید شرکت بیتز به بهای
3میلیارد دالر شد .به این ترتیب دیوید گوئتا نخستین کسی شد که
در صنعت موسیقی هیپ هاپ میلیاردر شد و طبق گزارش فوربس در
سال 2014ارزشی معادل 550میلیون دالر به دست اورد .همچنین
گزارش ها نشان می دهد که گروه کارالیل در نتیجه سرمایه گذاری
خود در بیتز موفق شد پس از واگذاری ان به اپل حدود 1میلیارد دالر
سود کسب کند .شرکت بیتز از سال 2012با قرار گرفتن در مسیر
موفقیت های پی در پی تصمیم به ایجاد بخشی به نام موسیقی بیتز را
اعالم و در سال 2014این تصمیم را عملی کرد .این بخش خدمات
ارائه موسیقی بر مبنای پرداخت حق عضویت را ارائه می کرد .شرکت
پیش از ان اعالم کرده بود که در نظر دارد خدماتی متفاوت از سایر
بازیگران عرضه کند .بخش موســیقی بیتز پس از فروش شرکت به
اپل ،در سال 2015با بخش موسیقی اپل جایگزین شد.
چالش هایی که MRFبا انها درگیر بود
شــرکت بــرای ورود در این صنعت خــود را با
چالش های بزرگی روبه رو می دید .از همه مهم تر
اینکه با نداشــتن ســرمایه و فناوری در رقابت با
3غول چند ملیتی مبارزه بزرگی در پیش بود .اما
ماپیالی راهی را انتخاب کرد که بر این چالش غلبه
کند .او سراغ یک شرکت کوچک امریکایی به نام
الستیک و تایر منســفیلد رفت و همکاری با انها
را در برنامه قرار داد .به این ترتیب انها نخستین
کارخانه را در ســال 1961با حضور نخست وزیر
وقت پندیت نهرو افتتاح کردند و در ادامه همان
سال توانستند شــرکت را به صورت سهامی عام
دراورده و سهام ان را عرضه کنند.
انچه که ماپیالی پیش بینی کــرده بود البته در
مدت یک سال خود را نشــان داد ،فناوری تولید
الستیک شــرکت همکار امریکایی با جاده های
لو نقل
هندوستان و میزان باری که به وسایل حم
هندی تحمیل می شد ،تناسب نداشت .در ادامه
معایب تایرهای تولیدی بیشــتر و بیشــتر شد و
در کنار ان رقبای خارجی هم شــروع به انتشار
مطالبــی کردند که شــرکت های هندی قادر به
تولید محصول مناسب نیستند .این در حالی است
که 18سال پس از استقالل سفارش های دولتی
هنوز به طور انحصاری به ســمت شرکت دانلوپ
می رفت و شرکت های خارجی سهم قابل عرضه
به شرکت های هندی را تعیین می کردند.
راهبرد شرکت برای حضور موثر در بازار
شــرکت برای افزایش ســهم خود از بازار سراغ
ســرمایه گذاری روی نشان تجاری خود رفت .به
همین دلیل فردی به نام الیقو پادماســی را که
پدر تبلیغات در هندوســتان اســت ،به خدمت
گرفت .الیقو سراغ رانندگان کامیون رفت و پس
از مصاحبه با انان دریافت کــه از دید رانندگان
الستیک باید قوی و نماد قدرت باشد .بنابراین در
سال 1964شخصیتی به عنوان «مرد عضالنی»
را خلق کردند و این شــخصیت نماد محصوالت
شرکت شد .استفاده از این شخصیت در اگهی های
تجاری و تلویزیونی تا دهه 80هم ادامه داشت و
توانست به سرعت بیانگر تصویری شود که همه
قادر به برقراری ارتباط با ان بودند .در ادامه همین
مسیر بود که شرکت روی تعدادی برنامه تبلیغاتی
شامل برخی مسابقات و رویدادهای ورزشی هم
سرمایه گذاری کرد.
از طرفی ماپیــای با درک اهمیت برخورداری از
یک شبکه توزیع مناســب ،برنامه ای برای ایجاد
شبکه فروشندگان وفادار به خود را ایجاد کرده و
الگوهای مختلف همکاری را به انها پیشنهاد داد.
برای همین منظور بود که ماپیالی به همه نقاط
دوردست هندوستان ســفر کرد تا فروشندگان
محلی را به همکاری با شــرکت متقاعد کند .در
کنار این ،او تالش کرد تــا کیفیت محصوالت را
مطابق با نیاز و وضعیت جاده های کشــور تنظیم
کند تا محصوالت شــرکت نخستین گزینه برای
خرید باشد.
شرکت پس از عبور از این مرحله شروع به توسعه
بازار خود کرده و نخستین شرکت هندی بود که
توانســت به امریکا تایر صادر کند در حالی که به
طور عمومی امریکا زادگاه تایر خودرو ست .انها
همچنین نخستین شرکتی هستند که توانستند
تایرهای نایلونی را در هندوستان تولید کنند .در
ادامه همین مســیر بود که همکاری ،مشارکت،
سرمایه گذاری مشــترک و برنامه های مشابه را
با تعدادی از شــرکت های دیگر در سراســر دنیا
شــروع کردند که در نتیجه ان شــرکت در حال
حاضر تولید کننده برتر تایر در هندوستان است.
درکنار همــه روش های مختلف حضور در بازار و
راهبردهایی که شرکت دنبال کرده ،انچه موجب
موفقیت انها شــده توانایی های فنی و استفاده از
فناوری هــای متعلق به خودش اســت که باعث
شــده درمیان برگزیدگان این صنعت قرار گیرد.
به همین دلیل است که شــرکت در حال حاضر
24درصد از سهم بازار هندوستان و 12درصد از
بازار جهانــی را در اختیار دارد و محصوالت خود
را به بیش از 65کشــور دنیا صادر می کند و رتبه
15از شرکت های بزرگ تولید کننده تایر دنیا را
به خود اختصاص داده.
در همین حال فوربس این شرکت را در فهرست
50شــرکت برتر هندوســتان در ســال 2015
رده بنــدی کرده .شــرکت همچنین بر اســاس
گزارش ســال 2014رتبــه 48را در بین مورد
اعتمادترین شرکت های هندی کسب کرده است.
رپورتاژ
R E P O R TA G E
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
15
جواهرات کسب وکارت رو کجا یم ذاری؟!
ماژول ،HSMیک دستگاه فیزیکی برای تولید و نگهداری امن کلیدهای رمزنگاری
محتوای برند
B r a n d C o n t e n t
Sponsored By
نویسنده :زینب علی پناهلو
کارشناس ارشد امنیت شرکت رادین
امروز کسب وکارهای کوچک و استارتاپ ها در دنیا
از جمله کشــور خودمان ایران ،روند روبه رشــدی
را در پیــش گرفته اند .در این میان اســتارتاپ های
حوزه تکنولوژی و فین تک ،از دیگر زمینه ها پیشی
گرفته انــد .به گــزارش ســایت EMBROKERدر
سه چهارم ابتدایی سال 2018استارتاپ های متمرکز
بر رمزارزهــا و بالکچین نزدیک به 3.9میلیارد دالر
سرمایه جذب کرده اند که چیزی بیشتر از280درصد
در مقایسه با ســال 2017اســت .در سال 2018
سرمایه گذاری جهانی روی استارتاپ های فین تک
به 30.8میلیارد دالر رسید که نسبت به سال ،2011
افزایش 1.8میلیارد دالری داشته است.
ظهور استارتاپ های تکنولوژی به ویژه در حوزه مالی
و افزایش روزبه روز کاربران انها ،نیاز به حفظ امنیت
داده کاربران را دوچندان کرده است.
ماژول امنیت ســخت افزاری HSMیکی از راه های
برقراری امنیت در حوزه تکنولوژی و حفظ اطالعات
کاربران است .ماژول ،HSMیک دستگاه فیزیکی برای
تولیدونگهداریامنکلیدهایرمزنگاریاست.بهاین
معنی که کلیدها مستقیما روی دستگاه ساخته شده
و به صورت رمزشده با کلید اصلی دستگاه نگهداری
می شوند .هرگونه درخواست عملیات مانند رمزکردن
داده ها و یا امضای دیجیتال به دستگاه ارسال می شود.
تمام عملیات رمزنگاری به صورت سخت افزاری و با
کمک یک برد FPGAانجام می شود .برای حفاظت
فیزیکی از دستگاه نیز مکانیسم های tamperوجود
دارد و در صورتی که دســتگاه به صــورت فیزیکی
مورد حمله قرار گیرد ،کلید اصلی دستگاه که تمام
کلیدهای کاربران با ان رمز شده است ،به طور خودکار
از بین می رود .استفاده از این دستگاه با وجود امنیت
باالیی که فراهم می کند ،به دلیل قیمت باال و هزینه
نگهداری برای شــرکت های کوچک و استارتاپ ها
صرفه اقتصــادی نــدارد .در ادامه ایــن متن برای
بهره مندی ساده تر و کم هزینه از دستگاه ،HSMروش
جایگزینیپیشنهادمی کنیم.
محاسبات ابری چیست؟
محاســبات ابری در یــک معنای عــام ،به معنای
اشتراک گذاری منابع تحت بستر اینترنت با قابلیت
توسعه پذیری باالست .محاســبات ابری در معنای
تخصصی به موارد زیر اشاره دارد:
-1برنامه های کاربردی که تحت اینترنت به صورت
سرویس ارائه می شوند.
-2سخت افزارها و سیستم های نرم افزاری در مراکز
داده که این سرویس ها را تامین می کنند.
به سخت افزارها و سیستم های نرم افزاری مراکز داده،
اب ر گفته می شــود .به برنامه های کاربردی که تحت
سرویس ارائه می شوند اصطالحا SaaSگفته می شود.
بهسرویسیاخدماتیکهفروختهمی شود،محاسبات
کاربردی گفت ه می شود و در نهایت به مجموع SaaSو
محاسبات کاربردی «محاسبات ابری» گفت ه می شود.
طبق تعریف موسسه ملی اســتاندارد و تکنولوژی
امریکا سرویس ابری دارای 5ویژگی است:
-1مصرف کنندهبایدبتواندبهصورتیکجانبهوبدون
ارتباط انسانی با تامین کننده سرویس ابری ،عملیات
خود را انجام دهد .جایگاه منابع و سرویس ها از لحاظ
مکان جغرافیایی از دید کاربر پنهان باشد.
-2از طریق شبکه اینترنت در دسترس باشد.
-3از طریق تمام ابزارهای دسترســی به وب مانند
موبایل ،لپ تاپ و ...در دسترس باشد.
-4از دید کاربر ،منابع نامحدود هستند و کاربر باید
بتواند به هر میزان که مجاز اســت و در هر زمانی از
منابع استفاده کند.
-5میزان اســتفاده از منابع ،قابل نظارت و کنترل،
برای کاربر نهایی و تامین کننده سرویس ابری باشد.
مدل های سرویس ابری
سرویس های ابری در 3مدل دسته بندی می شود:
س ()IaaS
-1زیرساخت به عنوان سروی
-2بستر به عنوان سرویس ()PaaS
-3نرم افزار به عنوان سرویس ()SaaS
برای درک بهتر مسئله فرض کنید که به شهری نقل
مکان کرده اید و به دنبال مکانی برای زندگی هستید.
انتخاب شما چیست؟ ساخت یک خانه جدید ،خرید
یک خانه خالی و یا زندگی در یک هتل؟
در صورتی که بخواهید خانه جدیدی بسازید ،اختیار
کامل برای ساخت یک خانه به دلخواه خود را دارید
ولی ساخت خانه جدید ،کار زمان بر و سختی است.
در صورتی که یک خانه خالی بخرید ،شما می توانید
داخل خانه را به دلخواه چیدمان کنید ولی ساختار
اصلی خانه را نمی توانید تغییر دهید .در صورتی که
بخواهید در یک هتل زندگــی کنید ،اختیار کافی
برای تغییر خانه و محتویات ان را ندارید ولی حداقل
نیازهای شــما را تامین می کند و می توانید در ان
زندگی کنید.
در واقع مدل «زیرساخت به عنوان سرویس» همانند
ســاخت یک خانه جدید ،مدل «بســتر به عنوان
سرویس»مانندخریدیکخانهخالیومدل«نرم افزار
به عنوان سرویس» شبیه زندگی در یک هتل است.
Cloud HSMیا امنیت سرویس محور
با توجه به گسترش و پیشرفت روزافزون فناوری و نیاز
شرکت هاونهادهایدولتیبهتجهیزاتسخت افزاری
و بســترهای نرم افزاری مختلف بــرای نگهداری،
پردازش ،تحلیل و برقراری امنیت داده ها ،نگهداری
و مدیریت این تجهیــزات و نیز فراهم کردن نیروی
فنی متخصص برای کار با این تجهیزات و فناوری ها
به تدریج برای سازمان ها و شرکت های بزرگ به یک
چالش بزرگ بدل شده است.
از سوی دیگر ،شرکت های کوچک و استارتاپ ها که
نیازمند این تجهیزات هستند ،توانایی مالی تامین
این تجهیــزات را ندارند .بنابراین بــا توجه به بروز
چنین مشکالتی ،امرو ز روند پیشرفت تکنولوژی به
سمت معماری مبتنی بر سرویس در جریان است.
به این معنی که ســازمان ها و شرکت ها به جای در
اختیارداشتن سخت افزارها و بسترهای نرم افزاری که
هزینه های تامین و نگهداری زیادی را به همراه دارد،
از شــرکت های ارائه دهنده سرویس ابری ،خدمات
دریافت می کنند.
HSMیــا ماژول امنیت ســخت افزار ،یکــی از این
تجهیزات پرهزینه اســت که به دلیل نگهداری امن
کلیدهای مورد استفاده در عملیات رمزنگاری ،مورد
نیاز اغلب سازمان ها ،بانک ها و شرکت های فعال در
حوزه پرداخت برای برقراری امن ارتباط ،احراز هویت،
صدور گواهی های دیجیتال و بسیاری از کاربردهای
دیگر قرار می گیرد.
با توجه به ویژگی هایی که در مورد سیستم های ابری
گفتهشد،استفادهاز HSMتحتسرویسابری،مشابه
سایر سیستم های ابری ،شامل ایجاد یک بستر برای
ارائه خدمات مربوط به رمزنگاری ،ذخیره کلید و داده
است؛ به گونه ای کهHSMهای سخت افزاری در مراکز
داده تامین کننده سرویس ابری نگهداری می شوند و
از دید کاربر پنهان هستند .کلیدهای ساخته شده بر
بستر HSMبه هیچ عنوان از بین نمی روند.
کاربر نهایی ،تنها نیاز به یک سرویس تحت وب برای
برقراری ارتباط دارد که توسط تامین کننده سرویس
ابری در اختیار قرار می گیرد.
اهمیت برقــراری ارتباط امن از طریــق اینترنت و
محافظت از کلیدهای رمزنگاری و همچنین افزایش
نیاز کاربران عادی به یک سیســتم امن ،همچنین
گســترش فناوری بالکچین سبب شــده است تا
بسیاری از شــرکت های بزرگ ارائه دهنده خدمات
ابری به ســمت افزودن ســرویس HSMروی بستر
خود پیش بروند.
AWS Cloud HSM ، HSM Google Cloudو
Safenet Data Protection On Demand
نمونه هایی از سرویس های ابری تجاری هستند که
تمام امکانات یک HSMرا بر بســتر سرویس ابری،
فراهم می کنند.
کلیدهای رمزنگاری ،توســط HSMهای مقاوم در
برابر نفوذ نگهداری می شوند که دارای استانداردهای
مربوط به دولــت ایاالت متحده و اســتانداردهای
بین المللی مانند NIST FIPS 140-2 level 3هستند.
هرکــدام از CloudHSMهــا ،دارای یک ادرس ،IP
در یک فضای ابری خصوصی مجازی هســتند .یک
گواهی اعتبار در سطح مدی ر برای ساخت و مدیریت
کلیدها ،ساخت حساب های کاربری و اجرای عملیات
رمزنگاری توسط این حساب ها در اختیار کاربر قرار
می گیرد.
نکته قابل توجه این است که حتی خود تامین کننده
سرویس ابری نیز به کلید های کاربر دسترسی ندارد.
همچنین برای افزایش دسترس پذیری ،به کمک یک
واسط کاربری خط فرمان می توان در هنگام خرابی
سخت افزاری ،یک CloudHSMدیگر تنظیم کرد و
کلیدها را روی HSMجدید کپی کرد.
تصویر 1ســاختار مربوط به .AWS CloudHSM
دسترسی اختصاصی به سخت افزارHSM،HSMها در
ن مدیریت
داخل مراکز داده AWSقرار دارند و توسط ا
و کنترل می شوند .تنها کاربر نهایی ،اجازه دسترسی
به کلیدها و انجام عملیات رمزنگاری را داردHSM .ها
در داخل VPCقرار دارنــد و در فضایی مجزا از باقی
شبکه قرار دارند.
تصویر 2سرویس HSMبر بستر ابری
Cluster HSM
هدف از به کارگیری HSMبه صورت توزیع شده و در
حالت ،clusterکاهش بــار روی یک HSMو توزیع
درخواست های ارسالی به یک ،HSMروی HSMهای
حتیخود
تامین کننده
سرویسابری
نیزبهکلید های
کاربردسترسی
ندارد.همچنین
برایافزایش
دسترس پذیری،
بهکمکیک
واسطکاربری
خطفرمان
می تواندر
هنگامخرابی
سخت افزاری،
یک CloudHSM
دیگرتنظیم
کردوکلیدها
را روی HSM
جدیدکپیکرد
مختلف و جلوگیری از مختل شدن ارائه سرویس در
زمان توقف یک دستگاه است.
درمورد ،HSMبرخالف سیســتم های توزیع شده
رایج ،دلیــل اصلی توزیع بار ،تعــداد زیاد کاربران
نیست ،زیرا کاربران HSMمعموال محدود هستند
ولی تعداد درخواســت های کاربــران معموال در
عملیات مربــوط بــه رمزکــردن داده ،صدور و
اعتبارســنجی گواهی دیجیتال بسیار قابل توجه
است .به همین خاطر ،مدیریت توزیع درخواست،
معموال در مورد HSMهای توزیع شــده ،در سمت
کاربر انجام می شود .الگوریتم هایی که در این زمینه
استفاده می شــود ،مانند حالتی است که مدیریت
توزیع ،در سمت سرور انجام شود با این تفاوت که
هر کاربر فقط مدیریت درخواســت های مربوط به
خود را برعهده دارد.
برای نمونه ،به ازای هر درخواســت برای بازکردن
نشست ،یکی از ســرورها به طور تصادفی انتخاب
می شود و یا سروری انتخاب می شود که کمترین
میزان نشســت باز را روی خود داشــته باشــد.
الگوریتم های دیگــری هم بــرای اولویت بندی
سرورها برای پاسخگویی به درخواست ها وجود دارد
مانند Round Robinکه براساس لیست سرورها
درخواست کاربران را به ترتیب برای سرورها ارسال
می کند و هنگامی که به انتهای لیست رسید ،دوباره
از ابتدا اغاز می کند .مزیت اصلــی این الگوریتم،
سادگی پیاده سازی ان است .نسخه های متفاوتی
از این الگوریتم وجود دارد مانندWeighted Round
Robinکه براساس ظرفیت ترافیکی که هر سرور
دارد ،وزنی به ان اختصاص داد ه می شود.
درصورتیکهبخواهیمیک clusterهمراهباسیستم
توزیع کننده بار داشته باشــیم ،سرورهای داخل
مجموعه باید از لحاظ داده و اطالعات و کاربرها در
وضعیت یکسانی باشند و اصطالحا سازگار باشند
تا ارســال درخواست برای هریک از سرورها از دید
کاربر پنهان باشد.
همچنین برای ایجاد ســازگاری در یک مجموعه
توزیع شده ،به یک سیستم یکسان سازی اطالعات
روی سرورها نیاز است تا در صورتی که تغییری در
یکی از سرورها رخ داد ،سایر سرورها نیز به روزرسانی
شــوند .برای نحوه انتقال داده هــا به گونه ای که
با حداکثر ســرعت ممکن و قابل اعتماد باشــد،
الگوریم های مختلفی وجود دارد که اخرینشــان
الگوریتم های gossipاست که براساس ایده سرایت
یک بیماری واگیردار درجامعه شکل گرفته است.
چالشــی که در مورد یکسان ســازی داده ها روی
دستگاه های HSMواقع در یک clusterوجود دارد،
در واقع همان نحوه انتقال داده ها از یک دستگاه به
دستگاه دیگر است .همان طور که پیش تر گفته شد،
مزیت و قابلیت اصلی HSMنگهداری امن کلیدهای
رمزنگاریاستبهگونه ایکهکلیدهایخصوصیبه
هیچ وجه نمی توانند از دستگاه خارج شوند.
نسخهکامل را
درشنبه مگ بخوانید
بازاریابی محتوا
ContentMarketing
23شهریور .1398سال پنجم .شماره 153
16
هلن کلر
زیباترین چیزهای جهــان قابل دیدن و لمس
کــردن نیســت ،بلکه بایــد با قلب تــان ان را
حس کنید.
اول این قسمت را بخوانید
n
m
u
l
o
C
در پژوهش
بازاریابی محتوا
شاید این سوال بسیاری از شما باشد که چرا
وب ســایتی با انکه پول چندانی برای تولید
محتوای خود خرج نکرده ،به این حد موفق
شده و وب سایتی دیگر با هزینه های هنگفت
هیچ نتیجه ای از بازاریابی محتوا نگرفته است؛
این سوالی اســت که به یک ترس مزمن در
بسیاری از افراد تبدیل و باعث شده هرکجا که
نامی از بازاریابی محتوا می شنوند ،ترس انها را
فرا بگیرد؛ ترس از هزینه زیاد و نتیجه نگرفتن.
این موضوع باعث شده تا ترجیح بدهند برای
شــروع با هزینه ای کم پا به دنیای بازاریابی
محتــوا بگذارند و این مســئله قطعا چیزی
جز شکست را برایشان به ارمغان نمی اورد،
چون ساختمانی که بدون هزینه اولیه برای
پی ریزی ســاخته می شــود ،عمر چندانی
گزارش
نخواهد کرد .اما راه حل چیست؟!
R
e
p
o
r
t
برای یافتن پاســخ این سوال بهتر است این
مقاله پژوهشی را تا انتها دنبال کنید.
تهیه و تنظیم :فرامحتوا
راه حل مقایســه اســت؛ عادتی که در همه
روزاﻧﻪ ﭼﻘﺪر زﻣﺎن ﺑﺮای
٪۱۰٫۱۲
٪۱۶٫۰۱
زﯾــﺮ ۱۰دﻗﯿﻘـﻪ
مقایسه
است!
ما کم و بیش قابل مشــاهده
ﻣﺤﺘﻮای ﻣﻮرد
ﺧﻮاﻧﺪن
۳۰دﻗﯿـــﻘــﻪ
٪۲۴٫۸۶
٪۲۶٫۴۰
ﺧﻮد ﺑﺼﻮرت
خود با دیگران ،مقایسه خود باﻋﻼﻗﻪ
مقایسه
خود،
اﻧﻼﯾﻦ ﺻﺮف ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ؟
٪۳۶٫۷۱
٪۳۲٫۵۸
۱ﺗﺎ ۲ﺳــــﺎﻋﺖ
بو کارها با هم و مقایسه وب سایت ها!
کســ
موفقیت
٪۲۸٫۳۲ ٪۲۵٫۰۰بخش اول نظرسنجی شناســایی عوامل
ﻣﻮﺿﻮع ﭘﮋوﻫﺶ :ﻣﺤﺘﻮای ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻣﺨﺎﻃﺐ اﯾﺮاﻧﯽ
ﺑﯿﺶ از ۲ﺳﺎﻋﺖ
در بســیاری از موارد مقایسه مورد نهی واقع
ایــراناﯾﺮاﻧﯽ
اﻣﺎری :ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن
بازاریابــی ﺟﺎﻣـــﻌﻪ
بــا هــدف انتخاب
در
محتــوا
ﺣــﺠﻢ ﻧﻤـــﻮﻧﻪ ۱۲۷۳ :ﻧﻔﺮ
می شــود اما قرار است به شــما بگوییم در
ﭘﮋوﻫـــﺶ ۶ :اﻟﯽ ۹ﻣﺮداد
ســایت زﻣﺎن
۱۳۹۷محتــوای انها
اﻟﮑﺎﻣﭗاز
مخاطبــان
هایی که
وب
ﻣﮑـــــــــــﺎن :ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎه
بعضی موارد مقایسه نه تنها مضر نیست ،بلکه
بیشترین اســتفاده را می کنند و به نظرشان در این
می تواند بسیار اثربخش باشد.
راستا به موفقیت رســیده اند ،انجام پذیرفت .برای
باشد،
گرفتن
و
مقایسه ای که در ادامه ان الگ
این کار ،یک نظرســنجی تک ســوالی با استفاده از
مقایسه ای که به انتخاب راه مناسب بینجامد.
ابزارهای نظرســنجی تلگرام طراحی و در گروه ها و
برای مقایســه شــما ابتدا باید بهترین های
کانال های مختلف منتشر شــد .در این نظرسنجی
صنعــت و نمونه های موفق را بشناســید و
از پاســخ دهندگان خواســته شــده بود که از بین
کاری انجام
سپس بررسی کنیدﭼﻪکه انها
چهﺑﺮای
ﻣﺤﺘﻮاﯾﯽ را
٪۴۲٫۷۱
٪۴۳٫۵۰
اﻣﻮزﺷـــــﯽ
12وب سایتی که کســب وکارهای با بهره گیری از
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ؟
شما
و
شده
موفقیتشان
داده اند که منجر به
اﻧﮕــــﯿﺰﺷﯽ
٪۱۳٫۷۶
٪۱۸٫۹۱
بازاریابــی محتوا هســتند ،وب ســایتی را انتخاب
به
پا
رد
موفقیت
زیرا
کنید
نیز راه انها را طی
٪۲۱٫۴۱
٪۱۸٫۴۴
ﺧـــــــــﺒﺮ
کنند که تولید محتوای موفق تری داشــته اســت .
جا می گذارد!
ﺳـــــﺮﮔﺮﻣﯽ
٪۲۲٫۱۲
٪۱۹٫۱۵
در مجموع شــرکت کنندگان از بین 12وب سایت
به همین دلیل الکامپ برای ما فرصتی پدید
شــامل دیجی کاال ،نی نی ســایت ،زومیت ،چطور،
اورد که این نمونه های موفق را شناســایی
دیجیاتو ،علی بابا ،لست ســکند ،اسنپ فود ،کجارو،
ﭼﻪ ﻣﺤﺘﻮاﯾﯽ را ﺑﺮای
٪۴۸٫۶۳
٪۴۶٫۹۸
وﯾــــــﺪﺋـــﻮ
کنیم و دلیل موفقیت انها را بیابیم .اما قطعا
همگردی ،متمم و الی گشــت ،وب سایت مورد نظر
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ؟
ﻣﺘــــﻦ وﺑﻼگ
٪۱۸٫۰۸
٪۱۹٫۸۵
نظر ما در رابطــه با موفقیت انها در بازاریابی
خــود را انتخاب کردند .در ایــن پژوهش که در بازه
٪۱۱٫۸۳
٪۱۳٫۰۷
ﭘﺎدﮐـﺴـــــﺖ
شما
دﻫﯿﺪلذا از
نباشد،
محتوا ممکن اســت کافی
7روزه از 24تا 31تیرماه انجام شد 1033 ،نفر 710-
ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽ
٪۱۴٫۱۹
٪۱۸٫۴۴
۸ﺗﺎ ۱۲
اﯾﻨﻔـــﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ
٪۲۱٫۴۶
٪۲۰٫۱۰
پژوهشــی از ﺷﺒﺎﻧﻪروز
کمک گرفته و در ﭼﻪ ﺳﺎﻋﺘﯽ
کردیم،
طراحی
نفر از طریق تلگرام و 323نفر از طریق وب ســایت
۱۲ﺗﺎ ۱۸
٪۱۱٫۱۶
٪۹٫۵۱
وﻗﺖ ﺧﻮد را
افالین! انالین
پژوهشی در دو فاز؛ انالین و
فرامحتوا -شــرکت کردند و به ترتیب دیجی کاال با
ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺤﺘﻮا
٪۱۸٫۳۴
٪۲۱٫۳۳
۱۸ﺗﺎ ۲۱
افالین
و
برتر
های
برای انتخاب وب ســایت
دﻫﯿﺪ؟
اﺧﺘﺼﺎص
31درصد ،متمم با 15درصد ،زومیت با 14درصد،
۲۱ﺗﺎ ۲
٪۵۶٫۳۰
٪۵۰٫۷۲
برای مشخص کردن برتری وب سایت ها در
چطور با 8درصد و دیجیاتو با 8درصد رتبه های 1تا 5
معیارهای موفقیت بازاریابی محتوا .با مطالعه
را کسب کردند و وب سایت های نی نی سایت ،علی بابا،
این مقاله ابتدا بهترین وب سایت های ایران را
الی گشت ،لست سکند ،اسنپ فود ،کجارو و همگردی
از حیث اجرای موفق بازاریابی محتوا خواهید
رتبه 6تا 12را به دست اوردند.
ﮐﺪام ﭘﻠﺘﻔﺮم را
٪۶۱٫۵۸
٪۷۱٫۲۶
ﺷﺒﮑﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ
این
موفقیت
معیارهای
ت و در ادامه با
شناخ
نتایج این نظرسنجی نشــان می دهد که از دیدگاه
ﺑﺮای درﯾﺎﻓﺖ
وﺑـــــــﻼگ
٪۲۱٫۱۵
٪۱۱٫۹۸
ها اشنا ﻣﺤﺘﻮای
خواهید شد؛ معیارهایی که
وب سایت
مخاطبان در مجموع وب ســایت های دیجی کاال،
ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ ﺧﻮد
٪۷٫۱۹
٪۴٫۷۹
اﯾـــــــﻤﯿﻞ
دادید!
شما به ان رای
ما مشخص کردیم و
متمم ،زومیت ،چطور و دیجیاتو به ترتیب 5وب سایت
ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﯽداﻧﯿﺪ؟
ﻣﺤﺘﻮای ﭼﺎﭘﯽ
٪۱۰٫۰۷
٪۱۱٫۹۸
برتر ایرانی هســتند که از بازاریابی محتوا به شکل
انتخاب وب سایت ها
شرکت ٪۴۹٫۵۴
٪۵۹٫۸۰
اﺟﺘﻤﺎﻋـــﯽ
ﺷﺒﮑﻪ
کنندگان
ﺑﺮﻧﺪ 75درصد از
کردند.
استفاده
ﺑﻪ ﮐﺪام ﻣﻨﺒﻊموفقی
ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﻋﺘﻤﺎد را
عملکرد
که
هایی
ت
برای انتخاب وب ســای
ﺷﺨﺼﯽ
اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ
ﺷﺒﮑﻪ
٪۱۵٫۳۶تولید ٪۱۴٫۱۱
محتوای
دارﯾﺪ؟این5وب سایت رابه عنوانوب سایتیبا
باشند،
داشته
محتوا
بازاریابی
موفقی در حوزه
٪۲۷٫۳۰
٪۱۸٫۳۰
ﺑﺮﻧﺪ
وﺑـــــــــــﻼگ
موفق انتخاب کردند .الزم به ذکر است که بین نظرات
مراجعه
ایران
در
الکسا
بندی
ه
رتب
ابتدا به معیار
ﺷــــــــﺨﺼﯽ
وﺑﻼگ
٪۹٫۰۵
٪۶٫۵۴
پژوهش
این
در
شرکت کنندگان در کانال های تلگرامی و وب سایت
شد .در این راستا از بین 300وب سایت برتر
فرامحتوا در مجموع اختــاف قابل توجهی وجود
که در بازه
ایرانی ،کسب وکارهایی که از بازاریابی محتوا
نداشت .به طور کلی می توان گفت:
7روزه از 24
اســتفاده کرده اند ،انتخاب شدند .به عبارت
دیجی کاال :در هر دو پلتفرمی که نظرسنجی صورت
داشــتن
دیگر دو معیار کســب وکار بودن و
گرفت ،این وب سایت به عنوان موفق ترین وب سایتی
تا 31تیرماه
به
منجر
محتوا
محتوایی در حوزه بازاریابی وﯾــــــﺪﺋـــﻮ
که به تولید محتوا پرداخته است ،ارزیابی شد .حدود
شد،
انجام
انتخاب 12وب سایت شد که به نوعی از روش
32درصد از شرکت کنندگان در این نظرسنجی به
اﻣﻮزﺷـــــــﯽ
سرشماری استفاده شده است .در ادامه لیست
نفر
1033
این وب سایت رای داده اند.
وب سایت ها و معرفی شان را از زبان خودشان
متمم :نتایج به دســت امده در مورد این وب سایت
۱ﺗﺎ ۲
ﺳــــﺎﻋﺖ 710-نفر از
می خوانید:
نشــان داد که متمم انتخاب اول حدود 15درصد از
اینترنتی دیجی
دیجی کاال :فروشــگاه
کاالﺑﺮﻧﺪ طریق تلگرام
شرکت کنندگان در این نظرسنجی بوده و در رتبه دوم
اﺟﺘﻤﺎﻋـــﯽ
ﺷﺒﮑﻪ
مرجع تخصصی نقــد و بررســی و فروش
تولید محتوای موفق قرار گرفته است .ماهیت فعالیت
و 323نفر
اینترنتی کاال در ایران است که اساس کار ان،
این وب سایت و نوع محصولش که به خودی خود یک
طریق
از
تولید و ارائه محتوای فنی مورد نیاز کاربران
محتوا به حســاب می اید ،باعث شده افراد بیشتری
برای تسهیل در فرایند پیش از خرید انهاست.
وب سایت
نسبت به سایر وب سایت ها ،به متمم رای بدهند.
نی نی سایت :وب ســایتی که برای خانم ها
زومیت :این وب ســایت در رقابت بسیار نزدیک با
فرامحتوا-
راهنمای بارداری و بچه داری است.
وب ســایت متمم با حدود 14درصد رای ،سومین
زومیت :کلیه اخبار فناوری اطالعات شامل
شرکت کردند
وب ســایت موفق در حوزه بهره گیــری از بازاریابی
عکاســی ،معماری ،ابزارهای تازه ،موبایل،
محتوا شــد .ارزشــی که این وب ســایت به فرایند
و به ترتیب
سیســتم
اینترنت و شــبکه ،امنیت ،نجوم،
تولید محتوای تخصصی ،کاربردی و به روز می دهد
کاال
ی
دیج
را
غیره
و
لینوکس
عامل های وینــدوز ،مک،
را می تــوان از مهم ترین دالیل موفقیت ان در حوزه
در این وب سایت می توانید مشاهده کنید.
بازاریابی محتوا دانست.
با 31درصد،
چطور :رســانه و مرجعی نواور برای انتقال
چطور :چهارمین وب ســایتی که از دیدگاه حدود
متمم با
دانــش روز دنیا بــه منظور رشــد فردی و
9درصد شــرکت کنندگان در نظرســنجی تولید
ی که دارای گنجینه ای
افزایش دانش عموم
15درصد،
محتوای موفقی داشته است ،وب سایت چطور بود.
در
ارزشمند
مقاالت
و
از فیلم های اموزشی
این وب ســایت با ارائه محتوای جامــع ،کاربردی،
زومیت با 14
است.
ثروت
حوزه موفقیت و
خوش قلم با تیترهای مناسب و جذاب توانسته است
چطور
درصد،
رویدادهای
و
فناوری
اخبار
مرجع
دیجیاتو:
مخاطبان زیادی را جذب کند.
حوزه تکنولوژی؛ رسانه ای برای توسعه سبک
دیجیاتو :این وب سایت نیز در حوزه تولید و انتشار
با 8درصد و
زندگی دیجیتالی از گوشی و لپ تاپ و دوربین
اخبار فناوری و رویدادهای حوزه تکنولوژی به عنوان
دیجیاتو
گرفته تا پهپاد ،ماشین ،کسب وکار و. ...
یکی از وب سایت های موفق در حوزه بازاریابی محتوا
سامانه
علی بابا :باسابقه ترین و معتبرترین
8درصد
با
به شمار می اید .نتایج این نظرسنجی نشان داد که
چارتر
بلیت
خرید اینترنتی بلیــت هواپیما،
حدود 8درصد از شــرکت کنندگان این وب سایت
رتبه های 1
خرید
و
هواپیما
و بلیت قطار رجا ،رزرو بلیت
را برترین وب ســایت در حوزه تولید محتوای موفق
تا 5را کسب
بلیت هواپیمای خارجی و داخلی.
دانسته اند.
الی گشت :این وب سایت با سابقه ،با فروش
نی نی سایت :این وب سایت با جذب حدود 6درصد
کردند و
خدمات مســافرتی انالین بلیت هواپیمای
نظرها به عنوان ششمین وب ســایت برتر از دیدگاه
وب سایت های
داخلی و خارجی ،رزرو هتل ،تور مسافرتی،
بازاریابیمحتوا درایننظرسنجیبودهاست.تاالرهای
بیمه مسافرتی با پشتیبانی 24ساعته در حال
سایت،
ی
ن
ی
ن
متعدد گفتمان ،وجود کارشناسان و متخصصان برای
فعالیت است.
پرسشوپاسخدرکلینیکمشاوره،مسابقاتعکاسی
علی بابا،
برای
مرجعی
ســکند
ت
لس
سکند:
لست
و استفاده از ابزارهای کاربردی در حوزه خود از بهترین
الی گشت،
مقایســه و انتخــاب تور های مســافرتی،
فعالیت هایحوزهبازاریابیمحتواینی نی سایتاست
تور های لحظه اخری ،نقد و بررسی هتل ها و
که رضایت باالیی را در میان کاربران خود به دســت
لست سکند،
اژانس های مسافرتی و مطالعه سفرنامه های
اورده است.
اسنپ فود،
بسیار کامل و کاربردی است.
سایر وب ســایت ها :وب ســایت های علی بابا،
انالین
سفارش
سایت
اسنپ فود :اسنپ فود
و
کجارو
الی گشت ،لست سکند ،کجارو و همگردی هر کدام
سفارش
تهران،
های
ن
غذا از بهترین رستورا
با کسب حدود 2تا 4درصد نظرات شرکت کنندگان
همگردی
انالین
سوپرمارکت
شیرینی،
انالین کیک و
در این نظرســنجی که در مجموع 16درصد رای ها
رتبه 6تا 12
و سفارش انالین از کافی شاپ است.
می شود ،نشــان دادند محتوای گردشگری از لحاظ
موفقیت بعد از محتوای تکنولوژی ،رشــد فردی و
را به دست
نسخهکامل را
سالمت قرار دارد.
درشنبه مگ بخوانید
شناساییوارزیابیوب سایت هاییکهبازاریابیمحتوایموفقیدارند
عوامل موفقیت ابزاریایب محتوا در ایران
اﯾـﻦ ﭘﮋوﻫـﺶ از ﻧـﻮع ﻣﯿﺪاﻧـﯽ و ﺑـﺎ ﻫـﺪف
ﺷﻨﺎﺳـﺎﯾﯽ ﻣﻮﺿﻮﻋـﺎت ﻣـﻮرد ﻋﻼﻗـﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒـﺎن،
ﻗﺎﻟﺐﻫـﺎ و ﭘﻠﺘﻔﺮمﻫـﺎی اﻧﺘﺸـﺎری ﮐـﻪ ﺑﯿﺶﺗﺮﯾﻦ
ﺑﺎزدﯾـﺪ را دارﻧﺪ ،ﺳـﺎﻋﺎت ﻣﺸـﺨﺼﯽ از ﺷـﺒﺎﻧﻪروز
و ﻣـﺪت زﻣﺎﻧـﯽ ﮐـﻪ ﻣﺨﺎﻃـﺐ وﻗـﺖ ﺻـﺮف
ﻣﺤﺘـﻮا ﻣﯽﮐﻨـﺪ و ﻣﻨﺎﺑـﻊ ﻣـﻮرد اﻋﺘﻤـﺎد انﻫـﺎ
اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه اﺳـﺖ .اﯾـﻦ ﭘﮋوﻫـﺶ ﺗﻮﺳـﻂ ﺗﯿﻢ
ﭘﮋوﻫﺸـﯽ ﻓﺮاﻣﺤﺘـﻮا در ﻧﻤﺎﯾﺸـﮕﺎه اﻟﮑﺎﻣـﭗ اﺟﺮا
ﺷـﺪ ﮐـﻪ در ﻣﺠﻤـﻮع ﭼﻬـﺎر روز ﻣﺘﻮاﻟـﯽ ۱۲۷۳ﻧﻔﺮ
ﺑﻪ ﺳـﺆاﻻت ﭘﺎﺳـﺦ دادﻧﺪ .ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸـﺎن
داد ﮐـﻪ ﺗﺮﺟﯿﺤﺎت ﻣﺤﺘﻮاﯾﯽ ﻣـﺮدان و زﻧﺎن اﯾﺮاﻧﯽ
وﯾﺪﯾﻮﻫـﺎی اﻣﻮزﺷـﯽ در ﺷـﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋـﯽ
ﺑﺮﻧﺪﻫﺎﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺑﯿﻦ ۱ﺗـﺎ ۲ﺳـﺎﻋﺖ از زﻣﺎن ﺧﻮد
را در ﺑـﺎزه زﻣﺎﻧـﯽ ۲۱اﻟـﯽ ۲ﺑﺎﻣـﺪاد ﺻـﺮف دﯾـﺪن
اﻧﻬـﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨـﺪ.
اوردند
نظرسنجینمایشگاه
در این مرحله 5وب سایت برتر از دیدگاه مخاطبان
در مرحله قبل بر اساس معیارهای ارزیابی عملکرد در
بازاریابی محتوا به نظرسنجی گذاشته شدند .محتوا
و عملکرد ان فارغ از اینکه در چه صنعتی کار می کند
و با چه مدل کسب وکاری از ان بهره گرفته می شود،
هدف مشــابهی را دنبال می کنــد .بنابراین امکان
مقایسه عملکرد بازاریابی محتوا بین این وب سایت ها
که هرکدام در حوزه بخصوصی کار می کنند ،از لحاظ
علمی وجود دارد.
در راســتای ارزیابی عملکرد وب سایت ها با توجه به
محدودیت تعداد سواالت پژوهش اقدام به طراحی
مدلی سه وجهی با پارامترهای زیر شد:
کاربردی بودن :احساس مخاطب نسبت به اینکه
ایا این محتوا ارزشــش را داشته است برای مشاهده
ان زمانی صرف کند یا نه ،در مجموع حســی در او
ایجــاد می کند که محتوا بــرای او کاربردی و مفید
بوده اســت .بنابراین یکی از ســواالتی کــه در این
مرحله از نظرســنجی از مخاطبان پرسیده شد ،این
بود ک ه «محتوای کدام وب ســایت برای شما مفید و
کاربردی است؟».
جامعیت موضوعی :یکی از عوامــل تاثیرگذار از
ســمت مخاطب برای اینکه محتوای وب سایتی را
موفق بداند این اســت که اگر در ان حوزه سوالی در
ذهنش مطرح می شود و او به دنبال سوال خود اقدام به
جست وجو در گوگل می کند ،ان وب سایت بخصوص
به عنوان یکی از وب سایت هایی که پاسخ سوال او را
می دهد ،در میان پیشنهادهای گوگل به او نمایش
داده شــود .هر چقدر این اتفاق بیشتر بیفتد ،از نظر
مخاطب این وب ســایت جامع تر کار کرده و به همه
سواالت او در ان زمینه پاسخی داده است .بنابراین
یکی از سواالت این نظرســنجی این بود ک ه «کدام
وب سایت ،پاسخ تمام ســوال های مرتبط شما را در
سرچ گوگل می دهد؟»
محتوای کاربر :گاهی اوقات وب سایت ها به دلیل
محتوای کاربران خود به محلی برای بازدید مستمر
توسط کاربران تبدیل می شود .برای مثال ،وقتی شما
برای خرید یک محصول ،سفارش غذا ،تماشای یک
فیلم و یا خرید یک کتــاب به دنبال نظرات کاربران
دیگر می گردید و از نظرات انها برای تصمیم گیری
خود استفاده می کنید ،بنابراین یکی از سواالت این
نظرسنجی این بود ک ه «کامنت های مخاطبان کدام
وب سایت برای شما ارزشمندتر است؟»
تو پنجمین نمایشگاه
این نظرســنجی در بیســ
بین المللی الکترونیک ،کامپیوتر و تجارت الکترونیک
(نمایشگاه الکامپ) در غرفه فرامحتوا که از تاریخ ۲۷
تا ۳۰تیر ماه ۱۳۹۸در محل دائمی نمایشــگاه های
بین المللی تهران برگزار شد ،انجام پذیرفت .در این
نظرســنجی عملکرد وب ســایت های دیجی کاال،
چطور ،زومیــت ،دیجیاتو و متمم در حوزه بازاریابی
محتوا با معیارهای کاربردی بودن ،جامعیت موضوعی
و محتوای کاربر ارزیابی شدند.
برای شــرکت در این نظرســنجی پاسخ دهندگان
می توانســتند به یک یــا هر 3ســوال رای دهند و
همین طور برای پاســخ به هر ســوال یــک یا چند
وب سایت را انتخاب کنند .در این نظرسنجی در طی
4روز برپایی نمایشگاه 7661رای ثبت شد که طبق
مشــاهدات و پیش بینی های تیم برگزارکننده این
پژوهش بیش از 3000نفر در این مرحله از پژوهش
شــرکت کرده اند .از انجایی که افراد ممکن است از
محتوای چندین وب سایت استفاده کنند و نظرشان
را در موردبیشاز یک وب سایتبدهند،بنابراین تعداد
رای ها مهم تر از تعداد نفرات شرکت کننده است .از
این رو ،در تحلیل نتایج این پژوهش از تعداد رای های
ثبت شده استفاده شده است.
تجزیه و تحلیل نتایج پژوهش
مقایسهعملکردبازاریابیمحتوایوب سایت ها
نسبتبهیکدیگر
ارزیابیعملکردبازاریابیمحتوایوب سایت ها
بر اساس مدل سه گانه
اگر بــا رویکرد کل نگر بخواهیم عملکــرد بازاریابی
محتوای این وب سایت ها را با یکدیگر مقایسه کنیم،
می توان مجموع کل امتیازهای معیارها را برای هر
وب سایت محاسبه و نسبت به کل شرکت کنندگان
در پژوهش این وب سایت ها را با یکدیگر مقایسه کرد.
به طور کلــی موفق ترین بازاریابی محتوا در بین این
وب سایت هابهترتیبمربوطبهدیجی کاالبا 37درصد
امتیاز از کل شــرکت کنندگان در این نظرسنجی،
زومیت با 26درصــد امتیاز در رتبــه دوم ،متمم با
14درصد و دیجیاتو با 13درصد با اختالف کمی در
رتبه های سوم و چهارم و چطور با 10درصد امتیاز در
رتبه پنجم قرار دارند .همانطور که مشاهده می کنید
76درصد پاسخ دهندگان به حوز ه تکنولوژی (یعنی
حداقل یکی از وب ســایت های دیجی کاال ،زومیت
و دیجیاتــو) رای دادند و 24درصد به حوزه رشــد
فردی (یعنی حداقل یکی از وب سایت های متمم و
چطور) رای دادند .از لحاظ شرایط سنی ،تحصیلی
و سایر اطالعات جمعیت شناختی صرفا مشاهدات
حین اجرای پژوهش موجود است که نشان داد افراد
پایین تر از 20ســال حتما به یکی از وب سایت های
تکنولوژی شــامل زومیت و دیجی کاال رای دادند.
افرادی که با مباحث مدیریت و بازاریابی اشنا بوده و
یا رشته دانشگاهی انها مدیریت و شاخه های نزدیک
به ان بود ،اکثرا از مخاطبان متمم بودند .دیجی کاال و
متمم تنوع باالیی از مخاطبان با سن ،جنسیت و سایر
اطالعات جمعیت شناختی متفاوت داشتند.
ارزیابی عملکرد بازاریابی محتو ا بر اساس
معیار کاربردی بودن
در مورد معیــار کاربردی بودن محتوا می توان گفت
وب سایت زومیت با 38درصد نظرات ،کاربردی ترین
محتوا را از دیدگاه شرکت کنندگان در این نظرسنجی
تولید کرده است .در رتبه دوم دیجی کاال با 26درصد
در دومین رتبه محتوای کاربردی ،متمم و دیجیاتو
با 14و 13درصد در ســومین و چهارمین رتبه و در
نهایت چطور با 9درصد در رتبه پنجم قرار دارد .در
مجموع بیش از 4هزار رای نسبت به این معیار ثبت
شده که بالغ بر 77درصد ان مربوط به وب سایت های
حوزه تکنولوژی و مابقی مربوط به رشد فردی است.
نکته حائز اهمیت این اســت که بیشــترین میزان
رای ثبت شــده در کل این نظرســنجی مربوط به
کاربردی بودن محتوای زومیت با 1536رای است.
ارزیابی عملکرد بازاریابی محتو ا بر اساس
معیارجامعیتموضوعی
دومیــن معیار موفقیــت بازاریابی محتــوا در این
پژوهش جامعیت موضوعی بــوده که دیجی کاال با
42درصد نظــرات و چطور با 19درصد در رتبه های
اول و دوم در حوزه جامعیــت موضوعی محتوا قرار
دارند .بعــد از ان دیجیاتو و متمم با اختالف کمی با
16و 15درصد نظرات در رتبه های ســوم و چهارم و
زومیت با 8درصد نظرات در رتبه پنجم قرار دارد .در
مجموع 1583نفر در مورد این معیار نظر دادند که به
نسبت معیارهای دیگر کمترین درصد پاسخگویی را
این سوال داشته است.
بخش زیادی از شرکت کنندگان در این نظرسنجی در
مورد اینکه وب سایتی توانسته باشد به تمامی سواالت
انها در ان حوزه به خوبی پاسخ دهد ،تردید داشتند و
به این سوال پاسخ ندادند .به طور کلی وب سایت های
حوزه رشــد فردی یعنی چطور و متمم با 34درصد
ارا بیشترین امتیاز را در بین معیارهای دیگر گرفته
و شرکت کنندگان در این نظرسنجی در مورد معیار
جامعیت نظر مساعدتری نسبت به معیارهای دیگر
عملکرد محتوای وب سایت های رشد فردی داشتند.
زومیت با وجود اینکه کاربردی ترین محتوا را دارد اما
ازنظرجامعیتنسبتبهوب سایت هایدیگرکمترین
میزان عملکرد را داشته است.
ارزیابی عملکرد بازاریابی محتو ا بر اساس
معیار محتوای کاربر
در مورد ســومین معیار ارزیابــی عملکرد بازاریابی
محتوای وب ســایت ها می توان گفت دیجی کاال با
اختالف زیادی نسبت به سایر وب سایت ها با کسب
56درصد نظرات ،بهترین محتوای کاربر را داشــته
و شــرکت کنندگان در این نظرســنجی اثربخشی
کامنت های این وب ســایت را بســیار باالتر از سایر
وب سایت ها ارزیابی کردند .بعد از ان زومیت ،متمم و
دیجیاتو با 13 ،18و 10درصد نظرات رتبه های دوم
تا سوم را کسب کردند.
ضعیف ترین امتیازی که در این نظرسنجی ثبت شده
است ،مربوط به کامنت ها یا همان محتوای کاربران
وب ســایت چطور بوده که با 3درصد در رتبه پنجم
قرار گرفته و در کل 2000رای ثبت شــده در مورد
این ســوال فقط 60رای را به خود اختصاص داده
است .مشاهدات حین اجرای این پژوهش نشان داد
که نیمی از شــرکت کنندگان در این نظرسنجی با
مشاهده این سوال بدون مکث وب سایت دیجی کاال
را با اطمینان انتخاب می کردند و بیشتر انها به دلیل
تفاوت در ارزشــی که کامنت های این وب ســایت
نسبت به سایر وب سایت ها برایشان دارد ،از انتخاب
یک وب ســایت دیگر به عنوان پاسخ دوم این سوال
امتناع می ورزیدند.
بحث و نتیجه گیری
پژوهش انجام شده با وجود تمام محدودیت هایی که
داشت ،یک پژوهش گسترده با حدود 8700رای و
4000شرکت کننده در دو بخش پژوهشی در حوزه
بازاریابیمحتوا بودکهنتایجانبیشازارائهرتبهبهاین
وب سایت ها به دنبال یافتن الگوی موفقیت بازاریابی
محتوا در ایران بود .این پژوهش به عنوان گام کوچکی
در این راه نشان داد که مهم ترین معیارهای موفقیت
از دیدگاه مخاطب کاربردی بودن محتواست .برای
بررســی دقیق تر عملکرد بازاریابی محتوا پیشنهاد
می شود معیارهای دقیق ت ر و بیشتری برای ارزیابی
انتخاب شــوند ،به گونه ای که نظــرات دقیق تری از
مخاطبان به دست اید.
همچنین پیشنهاد می شود این پژوهش را در صنایع
مختلف به صــورت جداگانه انجــام داد تا وضعیت
محتوای هر صنعت و نیاز مخاطبان ان به صورت مجزا
بررسی شود .همچنین از همه کسب وکارهایی که در
حوزه بازاریابی محتوا به نتایج موفقی رسیدند ،دعوت
می شود در فرایند اجرای پژوهش هایی در این حوزه
با محققان همکاری کنند تا گامی در راستای تعالی
بازاریابیمحتوادرایرانبرداشتهشودوبنچمارک های
این حوزه در ایــران منجر به تدوین الگوی اثربخش
بازاریابی محتوا شود تا کسب وکارهای دیگر بتوانند با
استفاده از این الگو نتایج بهتری را از طریق بهره گیری
از بازاریابی محتوا در ایران به دست اورند.
مطالب فــوق خالصه ای از نتایــج پژوهش انتخاب
بهترین وب ســایت ایرانی بود که گــزارش کامل را
می توانید از طریق اسکن کردن QRمطالعه کنید.
ارزﯾﺎﺑﻰ ﻣﺮﺣﻠﻪ اول
راهﯾﺎﻓﺘﮕﺎن ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻬﺎﯾﻰ
2833
2033
1048
1011
736