هفته نامه شنبه شماره 101
هفته نامه شنبه شماره 101
هفته نامه شنبه شماره 101
پونیشا پذیرای
180هزارفریلنسر!
نیمانورمحمدیکه بههمراه همسرش
روشنکعلی طلبدرروستایخاجان
چاردانگ رشت زندگی می کند اعتقاد دارد
پونیشاتقریبا 50درصدازبازارفریلنسینگ
انالین کشور را در دست دارد
6
عکس :علی اسدالهی سوته /شنبه
نی تب ،پلتفرم سفارش
غذایخانگیاست
تاپیکه
گپی با رضا نصرتی ،درباره استار
برای اشتغالزایی زنان خانه دار برنامه جالبی دارد
اولین هفته نامه اختصاصی استارت اپ ها
101
16صفحه 6000 /تومان
شـنبه5 /خرداد /97سـال سـوم /شـماره 101
shanbemag No.101\ Vol.3\ Sat\ May 26th\ 2018
shanbemagazin
shanbemag
SHANBEMAG.ir
9
ریتین؛ ابزاری برای
ارتباط موثر با مشتریان
ســرمــقالــه
E d i t o r i a l
رامین رضازاده ،اشکان نظری و شبنم ارایش
یک پلتفرم پشتیبانی برای سایت ها راه انداخته اند
اکبر هاشمی
سردبیر
لطفاشانه های بغل دستی تان
را تکان بدهید!
حوزه غــذا و ســفارش انالین ان از جملــه حوزه هایی اســت که مــورد عالقه اهالی
اســتارت اپ ها قرار گرفته و اســتارت اپ های مختلفی در این حوزه کار خود را شروع
کرده اند .امــا توجه به حوزه عرضه غذای با کیفیت خانگی و اســتفاده از ظرفیتی که در
خانم های خانه دار وجود دارد ،به نظر می رســد حوزه پر کششــی باشد .نی تب به نشانی
neitab.comیکی از این استارت اپ هاست...
صفحه 9
5
دولت بحرین100میلیون دالر بودجه
برای تقویت اکوسیستم استارت اپی درنظرگرفته است
بلیت بین ،به شرکت ها بلیتمی فروشد
10
اشناییبا استارت اپ علیورضا فوالدی طوسی،دوبرادرمشهدی
تـیـتـرهـای امـروز
To d a y ' s H e a d l i n e s
11
برندی مدرن
ازدلهزاره ها
بولگاری درتبلیغاتش
روی چه ویژگی هایی
دست می گذارد؟
یا دد اشت
رضاجمیلی
تا اطالع ثانوی
ارزش گذاری ممنوع!
صفحه 3
روید اد
Event
تاپی ها بخوانند !
استار
محتوای برند
BrandContent
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
Sponsored by
2
بو کار در اینستاگرام
کس
اریسون سووت ماردن
میزان بزرگی و موفقیت هر فرد بســتگی به این
دارد که تا چه حد می تواند همه نیروهای خود را
در یک کانال بریزد.
و اصــول بازاریابی اینترنتی اگاهی پیدا کنید .به همین
دلیل بدون داشتن اگاهی از هر کدام از این سه مرحله،
بو کار اینترنتی کاهش پیدا
احتمال موفقیت شما در کس
خواهد کرد .این دوره در تالش است مهارت های مرتبط
در این زمینه را اموزش دهد .این رویداد در روز دوشنبه
7خردادماه به صورت انالین در سایت ایوند برگزار خواهد
شد.
بو کار اینترنتی
راه اندازی کس
خرداد
7
بو کار اینترنتی موفق
برای راه اندازی یک کس
بو کار
باید از اصول موفقیت در راه اندازی کس
خرداد سازندگان اینســتاگرام هر روز قابلیت های
8جذابی را به ان اضافــه می کنند و همین امر
باعــث ایجاد بــازاری جذاب بــرای تجارت
الکترونیک ایجاد شده است.
کارگاه «بازاریابی کس
بو کار با اینستاگرام» سعی دارد
مهارت های اینســتاگرامی شــما در راستای موفقیت
بو کار را افزایش دهد .این رویداد در روز سه شنبه
کســ
8خردادماه در مرکز مشــاوره شغلی پانیذ اهواز برگزار
خواهد شد.
مسائل مالیاتی برای استارت اپ ها
بو کارهای مجازی در
خرداد اتحادیه کشوری کس
7راستای افزایش سواد مالیاتی استارت اپ ها
کارگاهی را با عنوان «اشنایی با مسائل مالیاتی
بو کارهای اینترنتی» برگزار می کند.
استارت اپ ها و کس
این کارگاه در روز دوشنبه 7خردادماه برگزار می شود و
عالقه مندان برای کســب اطالعات بیشتر می توانند با
شماره 021-۸۸۲۸۵۵۱۸تماس حاصل کنند.
راهنمای سئو 2018
خرداد روزانه میلیون ها کاربر اینترنت ایران در گوگل
8به دنبال مطالب ،شرکت ها و محصوالت مورد
نظر خودشان جســت وجو می کنند .مسلما
استارت اپ هایی که در صفحه اول گوگل دیده نشوند،
حجم باالیی از مشتری و ترافیک را از دست می دهند .این
وبینار در تالش است مهارت های سئو را مطابق با اخرین
ســرفصل های 2018به عالقه مندان اموزش دهد .این
رویداد در روز سه شنبه 8خردادماه به صورت انالین در
سایت ایوند برگزار خواهد شد.
طراحی سایت با وردپرس
خرداد در دوره اموزش وردپرس شما با نحوه استفاده
12از سیســتم مدیریت محتوای وردپرس برای
ساخت وب سایت ها و وبالگ ها و انتشار مطالب
خود و همچنین نحوه ســاخت فروشگاه روی وب اشنا
خواهید شد .این دوره برای افرادی که تاکنون تجربه کار
با وردپرس را نداشته ان د نیز مناسب بوده و سرفصل های
اساســی را به انها اموزش خواهد داد .این رویداد در روز
شنبه 12خردادماه برگزار می شود و اطالعات بیشتر در
سایت ایوند موجود است.
خبر
روندهایتکنولوژی
دربانکداری
خرداد شــتاب دهنده دیمونــد رویــداد
DMOND Meetups 7را بــا عنوان
«روندهای تکنولوژی در بانکداری»
برگزار می کند .هدف اصلــی این رویداد ،اغاز
فراینــد اجرایــی مرکز بینالمللــی نواوری
دانشــکدههای فنی دانشگاه تهران با حمایت
شتاب دهنده دیموند ،ارتباط استارت اپ ها با
ســرمایه گذاران و معرفی کســب وکار خود،
شبیه ســازی نحــوه ارائــه کســب وکار به
سرمایه گذاران و شــرکت های بزرگ و محلی
برای گسترش شبکه ارتباطی بین فعاالن یک
حوزه خاص اســت .در این رویــداد ،تیم های
اســتارت اپی ،ایــده و محصول خــود را ارائه
می کننــد و توســط داوران (منتورهــا،
ســرمایه گذاران ،کارافرینــان و )...به صورت
حرفه ای داوری می شوند .به استارت اپ برتر
به رســم یادبود جایزه ای اهدا خواهد شد .این
رویداد در روز دوشــنبه 7خردادماه در محل
شــتاب دهنده دیموند واقع در پردیس فنی
دانشگاه تهران برگزار خواهد شد.
بیمه و مالیات
برای استارت اپ ها
خرداد برخی از قوانین مانند قوانین بیمه و
11مالیــات همواره جــزو دغدغه ها و
چالش هــای صاحبان مشــاغل و
بو کار های نوپا ســت که پیش از هرگونه
کس
فعالیتی باید نسبت به اینگونه قوانین اطالعات
کافی داشته باشند .مسئولیت مدیران و اعضای
شــرکت های تجــاری در مقابــل یکدیگر و
ی و مالیاتی
مشتریان ،مســئولیت های بیمه ا
شرکت های تجاری و صاحبان مشاغل از جمله
ملزوماتی اســت کــه پیش از راه انــدازی هر
بو کار می بایســت نسبت به ان اطالعات
کس
کافی به دست اورد .این کارگاه در تالش است
بو کار
سرفصل های مهم در راه اندازی یک کس
و فعالیت تجاری در قالب شرکت های تجاری و
مسئولیت های ان در مقابل دستگاه های دولتی
همچون اداره دارایی و ســازمان بیمه تامین
اجتماعی را بررســی کند .این رویداد در روز
جمعه 11خردادمــاه به صورت انالین برگزار
می شــود و عالقه مندان برای کسب اطالعات
بیشتر می توانند با شماره 021-۶۶۱۲۸۰۶۸
تماس حاصل کنند.
نخستین رویداد
رسانه های دانش بنیان
خرداد نخســتین رویــداد رســانه های
30دانش بنیــان بــه همــت معاونت
علمی وفناوری ریاســت جمهوری
برگزار می شود .جلب توجه اصحاب هنر و رسانه
به حــوزه دانش بنیــان ،نمایش رشــد این
بو کارهای
محصوالت و نحوه شکل گیری کس
نوپا در این عرصه برای اهالی هنر از جمله اهداف
مرحله اول این رویداد است .این رویداد به دنبال
ان اســت که اهدافــی چون اشــتغال زایی و
شــکل گیری اســتارت اپ های هنری ،نحوه
ارتباط گیــری پرســود میان اهل رســانه و
شــرکت های دانش بنیان را محقق سازد .این
رویداد در حوزه ســاخت کلیپ و تیزر برگزار
می شود که عالقه مندان می توانند اثار خود را تا
تاریخ ۳۰خردادماه به دبیرخانه جشــنواره به
ادرس www.rrdb.irارسال کنند.
سار بهار
خرداد «ســار» عنــوان مجموعــه
11کنفرانس هایی است که در هرفصل
ویژه ان فصل برگزار می شوند .ایده
اصلــی راه اندازی ایــن کنفرانس ،بــا الهام از
کنفرانس های ،TEDبرگزاری سخنرانی هایی
است به عنوان بستری برای طرح ایده هایی که
ارزش انتشار دارند .کنفرانس های سار به صورت
فصلی برگزار می شوند و به همین جهت با نام
فصل برگزاری شان «سا ِربهار»« ،سا ِرتابستان»،
«ســا ِرپاییز» و «سا ِر زمســتان» نامگذاری
می شــوند .در هر کنفرانس فصلی سار 7 ،نفر
سخنرانیمی کنندوسخنرانی هاحداکثردر18
دقیقه ،اغلب با زبانی ساده و غیرتخصصی ارائه
می شوند .اولین کنفرانس سار با عنوان «سار
بهار» در ســال 97با محوریت ایده هایی برای
محیطزیستوباحضورچنداستارت اپ وفعال
محیط زیست برگزار می شود .این رویداد در روز
جمعه 11خردادماه در بــاغ موزه قصر تهران
برگــزار خواهد شــد .الزم به ذکر اســت که
تماشا کردنیاشنیدنسخنرانی هایانجام شده
در کنفرانس های پیشین سار از طریق مراجعه
به وب ســایت «کنفرانس سار» به ادرس sar.
inmost.irامکان پذیر است.
اینوتکس؛گردهماییاکوسیستم نواوری وفناوری
برایثبت نامدراینوتکستا 12خردادفرصتدارید
محتوای برند
BrandContent
Sponsored by
این نمایشگاه
فضایی
برای تعامل
استارت اپ ها
و شرکت های
فناوری با
سرمایه گذاران
و فرشتگان
بو کار
کس
است
هفتمیــن دوره نمایشــگاه بین المللی نــواوری و
فناوری ( 14 )INOTEX 2018تا 16تیرماه برگزار
خواهد شد.
در هفتمیــن دوره نمایشــگاه بین المللی نواوری
و فناوری که به INOTEXموســوم اســت ،اجزای
مختلف اکوسیستم نواوری و فناوری کشور از قبیل
اســتارت اپ ها ،شتاب دهنده ها ،ســرمایه گذاران،
بو کار،مخترعان،مراکزرشد،منتورها،
فرشتگانکس
برگزارکنندگانرویدادهایکارافرینی،ارائه کنندگان
بو کار ،رسانه های تخصصی
زیرساخت های کســ
استارت اپی ،شرکت های فناور ،پارک های فناوری
و ...حضور خواهند داشت و ثبت نام برای شرکت در
این رویداد تا تاریخ 12خرداد ادامه دارد .اینوتکس،
بزرگ ترین رویداد نواوری و فناوری در کشور است
که هفتمین دوره خود را در نیمه تیرماه سال جاری
تجربه خواهد کرد و امسال میزبان اجزای مختلف
اکوسیستم نواوری و فناوری کشور و شاهد برگزاری
رویدادهای متنوع تجــاری و ترویجی و بخش های
متنوع و جذاب جانبی خواهد بود.
این نمایشــگاه فضایی برای تعامل استارت اپ ها و
شرکت های فناوری با ســرمایه گذاران و فرشتگان
بو کار اســت ،مذاکرات اختصاصی B2Bرا
کســ
پشــتیبانی می کند ،نیازهای فناوری کشــور را به
مخترعانوشرکت هاینواورعرضهمی کند،محتوای
جذابی را در زمینه کارافرینی و سرمایه گذاری عرضه
می کند ،جلسات ارائه فناوری و Pitchبرگزار می کند
و در کل تــاش می کند افراد با یکدیگر به مالقات و
مذاکره بپردازند .امســال ،مرکز فن بازار ملی ایران
با همکاری مرکز شــتابدهی نواوری برگزارکننده
نمایشگاههستندوایننمایشگاهطی 30ساعتاز14
تا 16تیرماه در مجتمع نمایشگاهی گفتگو (بوستان
گفتگو) در فضایی به مســاحت 9000مترمربع و با
حضور 1000شــرکت کننده و بیش از 8000نفر
بازدیدکننده با موضوع اصلی «شــهر هوشــمند»
برگزار خواهد شــد .طی سال های گذشته ،بیش از
750شرکت فناور ،استارت اپ ،مخترع و سرمایه گذار
از 24کشور مختلف در نمایشگاه حضور داشته اند و
130سند همکاری میان شرکت ها و سرمایه گذاران
منعقد شــده اســت .رویدادهای متنوعــی نیز در
نمایشگاه پیش بینی شده است:
.1رقابت استارت اپی با عنوان INOTEX Pitchکه
طی هفته پایانی خرداد و تیرماه در 4شهر (تهران،
اهواز ،شیراز و مشهد) برگزار شده و مراحل نیمه نهایی
و فینال ان در نمایشگاه برگزار خواهد شد.
.2برنامــه Stageکــه طــی 30ســاعت میزبان
سخنرانان ،مدیران شرکت ها ،پنل های استارت اپی،
داستان های موفقیت و شکست و رویدادهای جذاب
دیگر خواهد بود.
.3نشست شــهرداری های کالنشــهرهای کشور
که در ان فناوری های مرتبط با شــهر هوشــمند و
مکانیزاسیونوهوشمندسازیشهرهابهشهرداری ها
ارائه خواهد شد.
.4نشســت شبکه ســازی نواوری با موضوع شهر
هوشــمند که میزبان اساتید برجسته بین المللی و
چهره های مطرح داخلی خواهــد بود و طی 2روز،
به بررسی چالش های توسعه شهری و فناوری های
مرتبط در این زمینه خواهد پرداخت.
.5نشست های متعدد تبادل فناوری و تناظریابی از
جمله «ششمین نشست انتقال فناوری ایران-کره
جنوبی»« ،دومین نشست تجاری-فناوری D-8با
موضوع انرژی های تجدیدپذیر» و ...
بخش «تجربــه فنــاوری» نیز به عمــوم مردم و
بازدیدکنندگان امکان لمس و تجربه فناوری های
ایرانی را خواهد داد که از نزدیک با پیشــرفت های
کشور و دســتاوردهای جوانان این مرز و بوم اشنا
شوند .ثبت نام در این گردهمایی بزرگ از تاریخ 23
اردیبهشتماهاغازشدهو 12خردادماهاخرینمهلت
برای ارســال درخواست و ثبت نام است .متقاضیان
می توانند برای حضور در این رویداد به ادرس www.
inotex.comمراجعه کنند.
باحضورمدیراناستارت اپ هابرگزارمی شود
افطاریاستارت اپیباطعمکسب و کاردیجیتال
مجموعه «دفتر شما» با همکاری موسسه اموزش عالی
هادی و حمایت جمعی از فعاالن حوزه اســتارت اپ ها
بو کار
اقدام به برگزاری همایشــی با عنوان «تجربه کس
دیجیتال» کرده است که در ان جمعی از مدیران عامل
استارت اپ های کشــور حضور داشــته و به سخنرانی
می پردازند .در بخش اموزشــی همایش ،مجید کثیری
مدیرعامل اخبار رســمی از بازاریابــی دیجیتال برای
شرکت های فعال در حوزه «خدمت نرم افزاری» می گوید
و سپس دکتر محمد مهاجر در خصوص نورو دیجیتال
مارکتینگ ارائه جذابی خواهد داشــت .در بخش بعدی
بو کارهای «خدمت نرم افزاری» موفق ایرانی به
کســ
اختصار معرفی خواهند شــد تا پس از پاســخگویی به
پرسش های عالقه مندان و استراحتی کوتاه ،بخش دوم
همایش که به انتقال تجربه شرکت های B2Bاختصاص
دارد ،اغاز شود .در بخش دوم میزگردی با حضور مدیران
عامل استارت اپ های «دفترشما»« ،کاموا»« ،زرین پال»،
«تســکولو» و «ایوند» برگزار خواهد شد و چالش های
اســتارت اپ های B2Bمورد بحث قرار خواهند گرفت.
بو کار دیجیتال» با حمایت جمعی
همایش «تجربه کس
بو کار در روز
از اســتارت اپ ها و گروه های فعال کســ
پنجشنبه ۱۰خردادماه از ساعت ۱۷:۳۰الی ۲۰:۳۰در
ی هادی برگزار خواهد شد.
موسسه اموزش عال
داستانپی گاموپازلیدربجنورد
خرداد داستان موفقیت رویدادی استارت اپی است که
6در دانشــگاه بجنورد برگزار می شود .در اولین
رویــداد داســتان موفقیت ،حامــد اکبری از
استارت اپ پی گام و محمد حسین محسنی از استارت اپ
پازلی ،از تجربیات و فراز و نشیب های خود در مسیر کاری
برای عالقه مندان خواهند گفت .رویداد داستان موفقیت
تو گوی صمیمی اســت که صاحبان
در حقیقت یک گف
بو کارهای موفق از تمام تجربه های
استارت اپ ها و کس
موفق و شکست خورده خود صحبت کرده و راهکارهایی
را برای مواجهه بــا چالش های حوزه اســتارت اپ ارائه
اینترنتاشیاءوفرصت هایکارافرینی
خرداد مفهــوم اینترنت اشــیاء نگاه جدیــدی را به
7هوشمندســازی مطرح کرده است که در ان
عالوه بر انسان ها ،اشیاء و دیگر موجودات نظیر
گیاهان و حیوانــات نیز به اینترنت متصل می شــوند.
دریافت اطالعات از طریق سنسورهای نصب شده روی
انها و تحلیل داده ها می تواند باعث افزایش بهره وری و به
تبع ان کاهش هزینه ها شــود .با بهره گیری از اینترنت
اشــیاء می توان محدودیت ها و مشــکالت زیادی را در
صنایع ،سازمان ها ،شرکت ها ،محیط زندگی و پیرامونی
مرتفع کرد .اینترنت اشــیاء فرصت های زیادی را برای
کارافرینــی در این حــوزه فراهم می کنــد و به تبع ان
فرصت های شغلی زیادی از طریق اینترنت اشیاء ایجاد
می دهند .ایجاد ارتباط موثر و پیوسته جامعه با الگوهای
موفق ،اشتراک گذاری تجربیات ارزشمند و الهام گرفتن از
تجــارب زندگی افراد موفق از اهداف این رویداد اســت.
همچنین ارتقای ســطح دانــش و مهارت در کســب
موفقیت هــای فــردی و راهکارهــای ایجــاد نگرش
می شوند .در این ســمینار به معرفی بازارهای عمودی
مختلــف در حــوزه اینترنت اشــیاء پرداخته شــده و
فرصت های کارافرینی در انها تشریح می شود .در ادامه
متولیان و بازیگران اصلی حاکمیتی ،دولتی و خصوصی
در ایــن حــوزه معرفی شــده و نقش انها در توســعه
اکوسیســتم کارافرینی اینترنت اشــیاء در کشور ذکر
مثبت اندیشی ،روحیه نواوری و مثبت گرایی از مهم ترین
موضوعات مورد نظر در داستان موفقیت است .این رویداد
از سوی مرکز شتابدهی و فضای کار اشتراکی رایزاپ در
روز یکشنبه 6خردادماه در خانه فرهنگ دانشگاه بجنورد
برگزار می شود.
می شود .ســپس یک تجربه موفق در ایجاد اکوسیستم
کارافرینی در حوزه اینترنت اشــیاء در کشــور تشریح
می شود و در نهایت الزامات ورود به کارافرینی در حوزه
اینترنت اشیاء بیان خواهد شد .این رویداد در روز دوشنبه
7خردادماه در دانشگاه صنعتی خواجه نصیر تهران برگزار
خواهد شد.
ســرمــقالــه
E d i t o r i a l
اکبر هاشمی
سرد بیر
لطفاشانه هایبغل دستی تان
راتکانبدهید!
می دانید چه می خواهید؟ بارها این تجربه را
داشــته ام که با ادم هایی مواجه و هم صحبت
شــده ام که نمی دانســتند چه می خواهند.
یا نمی دانســتند چه کار می خواهند بکنند.
ادم هایی که گویی مسخ شده اند و تنها چیزی
که می دانند ،این است که باید کاری کنند.
ندانستن ،نقطه اغازین هر تحولی است .همه
ما با یک ندانســتن بزرگ شــروع کرده ایم و
اگر جزو ادم های موفق باشــیم ،بازهم پر از
ندانستن هستیم .انچه ندانستن را خطرناک و
بد جلوه می دهد ،پی ریزی یک بیزینس یا یک
جلسه و مذاکره بر پایه ندانستن است.
نمی دانم برای شما هم پیش امده یا نه ،همیشه
دوست داشته اید با یک شخصیت مهم دیداری
خصوصی داشته باشید و ناگهان و به صورت
اتفاقی در جایی این مالقات اتفاق می افتد که
فکرش را نمی کردید .مثــا در هواپیما یا در
یک میهمانی و ...درســت در لحظه مواجهه
اســت که پی می برید از حرف خالی هستید
و اصال تقاضایی ندارید یــا انقدر تقاضایتان
کوچک اســت که از بیانــش باز می مانید .اما
بعضی ها هم هستند که هیچ فرصتی را برای
حرف زدن از دست نمی دهند .از زاویه نگاه ان
ادم مهم فردی کنار یا روبه رویش نشســته و
یک نفس دار د حــرف می زند و تو نمی دانی
اصال چه می گوید و منظورش چیست! اینجور
مواقع نگارنــده به همه کارهای انجام نداده ام
فکر می کنم ،ذهنم و حواســم جای دیگری
است در حالی که دو لب روبه رویم مدام باز و
بسته می شوند و با این جمله به خودم می ایم
«حاال به نظر شما من چه کنم» .اینجاست که
چاره ای ندارم بگویم نمی دانم یا این موضوع
نیاز به فکر دارد در تماس باشــید بعدا عرض
خواهم کرد .در خواست جلسه پشت جلسه،
اصرار پشت اصرار که من باید شما اقا یا خانم
ایکس را ببینم .وقتی این وقت داده می شود،
حرف ها که شنیده می شود ،با خودت درگیری
که این فرد چه می خواهد یا اصال چه می گوید
و چرا پیش من امده است.
استارت اپ هایی را دیده ام که از عدم موفقیت
می نالند یا از اینکه چرا سرمایه گذاری برای ما
پیدا نمی شود .برای یک بار هم که شده خوب
که گوش می کنم با این پرسش مواجه می شوم
اصال چرا این استارت اپ را راه انداخته با چه
امیدی و چرا بایــد فکر کند که موفق خواهد
شــد و چرا اصال ســرمایه گذاری باید حاضر
باشــد روی این اســتارت اپ و این ادم پر از
خالی سرمایه گذاری کند .مطمئنم اگر خود
فرد بفهمد که اجرهای استارت اپش را روی
ندانستن ها بنا کرده است ،هرگز این غرولندها
را نمی کرد .چرا وقتی نمی دانیم استارت اپمان
قرار اســت چه نیازی را حل یا چه تقاضایی
را برطــرف کند ،انتظار داریم موفق شــویم.
استارت اپ و بیزینس جای عشق بازی و کار دل
کردن نیست .اگر می خواهید برای دلتان کار
کنید ،بروید ساز بزنید؛ هم هزینه اش کم است
و هم خودتان ،تیم و خانواده تان را به دردسر
و مشکل نمی اندازید .هیچ سرمایه گذاری هم
به خاطر دل شــما روی شما اینوست نخواهد
کرد .برای موفقیت در بیزینس باید نیاز بازار
و مردم را مد نظر داشــته باشــید 90 .درصد
کسانی که نمی دانستم چه می گویند ،کسانی
بودند و هســتند که برای دلشان استارت اپ
راه انداخته انــ د یا چون توانایــی کار خاصی
را داشته اند ،استارت اپشــان را به ان سمت
برده اند .بیشتر حرف های کسانی را می فهمم
و درک می کنم که شناخت خوبی از بازار دارند
و با اعداد و ارقام سخن می گویند .ما باید زبان
بازار و ارقام و اعداد را خوب بفهمیم ،بیاموزیم
و با همان زبان هم ســخن بگوییم .اینکه من
از بچگی ارزو داشــتم ،اینکه همیشــه دلم
می خواست ،اینکه زمین و زمان را به هم ببافیم
و توجیه کنیم اســتارت اپمان موفق خواهد
شــد ،این زبان بیزینس نیســت .گوش های
من ســرمایه گذار ،من منتور ،من کارشناس
اینها را نمی فهمد .زبــان بیزینس نیاز تعداد
مخاطبان ،اندازه بازار ،ترمینال ولیو ،خدمات
ما ،تعداد خدمات ،تعداد نیرو و پاسخگویی ما،
مارجین ،درصد اسکیل ،کانال های درامدی،
مقدار منابع مالی به ریــال و دالر و ...هر وقت
نتوانستیم با این زبان استارت اپمان را توضیح
بدهیم ،بدانیم یک جــای کار نه ،همه جای
کارمان می لنگد.
به قول دکتر علی شــریعتی ،کسی که خواب
باشــد را می شــود بیدار کرد ،اما کســی که
خودش را به خواب زده ،سخت می توان بیدار
کرد .و بایــد در نهایت اندوه و دردناکی بگویم
من هر روز جوانان ،ســرمایه گذاران ،مدیران
شتاب دهنده (...به خصوص کسانی که از بخش
سنتی ورود پیدا کرده اند) متعددی را پیرامونم
یا در جلسات مالقات می کنم که خودشان را
به خواب زده اند!
حرف اخر :لطفا شــانه های بغل دستی تان را
تکان بدهید.
پاسخشهرامشاهکاربهیادداشتمحمدرضافرحیدرموردارزش گذاریاسنپ
تخمین۳۵۰تا۷۵۰میلیوندالر
بیانگریکمدلاست،نهارزشقطعیاسنپ
شــهرام شــاهکار در توییترش و در
پاسخ به نقد محمدرضا فرحی درباره
ارزش گذاری اسنپ با خطاب قرار دادن
او و تشکر کردن بابت نقدش چند توییت
کرده که مجموع انها را به شکل پیوسته
منتشر کرده ایم .البته محمدرضا فرحی
مجددا به این مطلب پاســخی داده که
می توانید ان را در شنبه پرس بخوانید.
محمدرضا جان ممنونــم که نقدت را درباره
مدل ارزش گذاری مقایسه ای (analytical
)benchmarkingاسنپ با استدالل همراه
کردی و فقط بــه رد مدل تخمینی م ا یا بیان
این فرض که هدف از ارائه ان گمراه ســازی
مخاطب بوده ،بســنده نکردی ،اما معتقدم
تعدیل هــای مــورد بحثت در مــدل ما هم
لحاظ شدند.
در مورد «مخدوش بودن امار سفرهای رقبا»
حتی با فرض اینکه سفرهای روزانه اوبر کمتر
از ۱۵میلیون اســت ،اوبــر در ارزش گذاری
مقایســه ای ضریب باالتــری می گیرد ،نه
پایین تر .فارغ از این ،مبنای مقایسه ما (تصویر
اسالید) ضریب همتایان منطقه ای کریم و اُال
بوده ،نه همتایان بین المللی .
دو مبنای مقایســه ای مایعنی اُال که در هند
و کریم که در امارات ،پاکستان ،عراق ،مصر،
اردن ،مراکش ،فلسطین و … فعالند) در اکثر
شهرهایشان به لحاظ ساختار هزینه سفرها و
در نتیجه کمیسیون ،شباهت بسیار زیادی
به ۵شهر بزرگ اسنپ در ایران (یعنی بخش
اصلی کسب وکار ما) دارد.
ت مالی همتایان منطقه ای و
از انجا که صور
بین المللی ما بــه دلیل عدم حضور در بورس
در دسترس نیســت ،تعداد سفرها به عنوان
اصلی ترین شــاخص کمی پلتفرم ها در نظر
گرفته شده اســت .دقیقا به همین دلیل هم
مبنای قیاس ما تعداد سفر های روزانه بوده،
نه شــاخص های مالی دقیقی مثل NMVیا
. EBITDA
در مدل ارزش گذاری ما ،نکته کامال شفافی
وجود داشــت که در رسانه ها منعکس نشد:
تخمین ما از ارزش اسنپ ،در قیاس با کریم
و اُال صرفا بر مبنای تعداد سفرهای روزانه (به
دالیلی که در باال اشاره کردم) و لحاظ کردن
تعدیل های مختلف است .به همین دلیل هم
بازه ای از ارزش تخمینی اسنپ ارائه کردیم و نه
یک عدد مطلق برای ارزش گذاری قطعی ان.
در مورد «پتانسیل رشد» و قیاس اسنپ با اُال
نباید فرامــوش کنیم که اُال و کریم هر دو در
بازارشان رقیب جدی و بزرگی مثل اوبر دارند
و این تاثیر مســتقیمی بر Gross Profitو
سهم بازار انها دارد .اُال بعد از ۸سال در ۱۱۰
شهر هند با حدود ۱۳۰میلیون جمعیت فعال
است (یعنی۱۰درصد جمعیت هند) .اُال به
دلیل محدودیت در ضریــب نفوذ اینترنت
همراه و فقدان زیرســاخت جاده ای مناسب
ت پوشش قرار نداده
باقی جمعیت هند را تح
لو نقل ایران را باید با
اســت؛ بازار پویای حم
بازار ۱۳۰میلیونی هند مقایسه کرد.
پتانســیل رشد اســنپ ،به بازار جابه جایی
مسافر با خودرو به صورت دربستی ،محدود
نمی شــود و ســرویس ،ride-sharing
بو کارهای
اسنپ باکس،اسنپ فو دوسایرکس
گروه اینترنت ایران هم جزء پتانســیل های
بالفعل رشد اسنپ هســتند ( نزدیک ترین
مدل ،به چشم انداز اسنپ Go-Jek ،اندونزی
است).
هم ه می دانیم کــه ارزش گذاری قطعی یک
کسب وکار زمانی اتفاق می افتد که با فروش
بخشی از سهام شرکت به سرمایه گذار جدید
در یک معامله واقعی انجام شــود و فقط ان
زمان است که می توانیم مبنای دقیقی برای
مقایسه با ارزش تخمینی خود داشته باشیم.
کالم اخــر :حتی بــا فرض دسترســی به
اطالعات مالــی همتایان ،باز هم دقیق ترین
و پیچیده تریــن مدل هــای ارزش گذاری
مقایسه ای و یا مدل های ارزش گذاری دیگر
مثــل Discounted Cashflowفقط یک
مدل هستند؛ همان طور که تخمین شما از
ارزش اسنپ (۷۵۰-۳۵۰میلیون دالر) بیانگر
یک مدل است و نه ارزش قطعی ان.
پشتیباناستارت اپ هایایرانیدردورانتحریمکیست؟
یاد د اشت
بهزاد زاری
بسیاری از اپلیکیشــن ها و کســب وکارهای اینترنتی از
ســرویس های خارجی بــرای رفع نیاز های زیرســاختی
پیام رســانی انی خود و یــا خدماتی مثل ارســال پوش
نوتیفیکیشــن ،تحلیل رفتار کاربران ،پنل های انالیتیکز
و بازاریابــی یــا فرایند های مدیریت مشــتری به صورت
اتوماتیک استفاده می کنند .اما این روزها که بحران ارزی و
تحریم ها برای همه کسب وکارها مشکالتی را ایجاد کرده،
استارت اپ ها هم از این مشکالت مصون نمانده اند و دچار
دردســرهای مختلفی شــده اند .موانعی مثل جابه جایی
پول توســط صرافی ها یا بانک ها از یک سو و البته احتمال
فیلتر شدن بسیاری از خدمات از سمت سرویس دهنده های
خارجی برای شرکت های ایرانی نگرانی های بسیاری را برای
استارت اپ ها ایجاد کرده است.
به عنوان مثال ،در سال های اخیر بارها گوگل ،سرویس های
مختلف خود مثــل انالیتیکز را برای شــرکت های ایرانی
مسدود کرده است یا حتی خدمات شــرکت اینترکام در
مقاطــع مختلف زمانی برای اپ هــای داخلی محدود یا از
دسترس خارج شد ه است .اخیرا فایربیس ( )Firebaseهم
ارسال پوش نوتیفیکیشن روی گوشی های ایفون را برای
ایران مسدود کرده است .تحریم ها و محدودیت های از این
قبیل در کنار نگرانی بســیاری از استارت اپ ها برای اینکه
اطالعات شــان به خارج از ایران ارسال نشود ،در بلندمدت
باعث افت کارایی و کند شدن مسیر رشد این کسب وکارها
خواهد شــد .قطعا اقدامات فرادســتی برای حل مسئله
جابه جایی ارز می تواند در کوتاه مدت مشکالت استارت اپ ها
را حل کند ،اما در بلندمدت باید دنبال را ه چاره ای اساسی
بود .این در حالی اســت که طی ســال های اخیر توسعه و
ساخت پلتفرم های پشتیبان اپ های موبایل و وب در ایران
چندان مورد توجه قرار نگرفته است ،علی رغم اینکه حتی
نمونه های موفقی هم در ایــران وجود دارند .به طور مثال،
سرویس دهندگانی مثل چابک که ارائه دهنده سرویس های
بک اند ( )Backendبرای اپلیکیشــن ها و ارتباط هوشمند
یکپارچه بــا کاربر از طریق پوش ،پیامــک و ایمیل و پنل
انالتیکز اســت یا چشمک که تمرکز خود را روی ارائه پنل
انالیتیکز گذاشــته است ،یا پنل پوشــه برای ارسال پوش
نوتیفیکیشن های تبلیغاتی ،یا خدمات تخصصی دیگری
مثل بکتوری ،دیتابین و ریکامندر .در ســال های اخیر به
طور فعال ارائه دهنده های بومی برای پشــتیبانی اپ های
موبایل و وب به استارت اپ ها وارد میدان شده اند و عملکرد
قابل قبولی نیز دارند گرچه هنوز به طور مطلوبی جایگزین
سرویس های خارجی نشده اند .البته این عدم اقبال از سوی
اســتارت اپ ها دالیل متعددی دارد که شاید باید به شکل
مستقل به ان پرداخت .اما در شرایط کنونی با بحران هایی
که حاصــل تحریم و عــدم توانایی اســتارت اپ ها برای
جابه جایی ارز است ،شــاید توجه به توسعه بیشتر و ایجاد
مقبولیت برای ســرویس های داخلی یکی از راه حل های
ساده و قانونی باشد .اســتارت اپ ها برای توسعه و تمرکز
روی کســب وکار خود به جای اختراع دوباره چرخ نیازمند
خدمات فنی مطمئن هستند و شاید این تهدیدها فرصتی
برای پا گرفتن و رشــد هر چه بیشتر سرویس دهنده های
ایرانی جوان در این حوزه را فراهم کند.
قطعا ارائه دهندگان خدمات در ایران به اندازه شرکت های
خارجی (که هرکدام بیشتر از ۸سال از عمر انها می گذرد)
باتجربــه نیســتند؛ دلیل ان هــم جوان بــودن صنعت
کســب وکارهای اینترنتی و اپلیکیشــن ها در ایران است.
اما رشد سرویس های بومی در زیرساخت اپلیکیشن های
ایرانی ،مهم ترین و تاثیرگذارترین اتفاق در راستای تولید
بومی و ملی برای شرکت هایی خواهد بود که کسب وکار انها
ن انالین است و می تواند عالوه بر خودکفایی
بر پایه اپلیکیش
در این زمینه به رشد این بخش از صنعت حتی برای ارائه و
فروش ان به دیگر کشورها کمک کند.
دیریندیرینحداکثر 60میلیاردتومانمی ارزد
یادداشت
محمدرضا فرحی
ســریال اعالم عمومی اعداد نجومی برای
ارزش اســتارت اپهای ایرانی ،گویا پایان
ندارد .اول اســنپ و حــاال دیرین دیرین.
دیروز ،اقای دکتر ســتاری ،معاون علمی
و فنــاوری رئیسجمهــور ،از مجموعــه
دیرین دیرین بازدید کرده اند .در حاشــیه
این بازدیــد ،ارزش برنــد دیرین دیرین،
350میلیارد تومان اعالم شــده است .با
توجه به شــناختی که مــن از اقای دکتر
ســتاری و وزانت علمی و دقت نظر ایشان
دارم ،بسیار بعید میدانم که ایشان چنین
عددی را بیان کرده باشــند و قاعدتا ،کار
خود دوســتان دیرین دیرین بوده اســت.
ابتدا این را روشــن کنم کــه از دید من،
مجموعه دیرین دیرین تا االن بسیار موفق
بوده اســت .تیمی جوان و باانگیزه و پر از
خالقیت که توانستهاند اکثر استارت اپها،
برندهای بزرگ و ...را در رقابت برای سفارش
دادن بــه دیرین دیرین و اسپانسر شــدن،
درگیر کنند .خسته نباشید و بیش باد .اما
نباید این موفقیت ،منتهی به ایجاد توهم و
بلندپروازی غیر واقعی و نامنطبق با شرایط
فعلی دیرین دیرین شود .برای ارزش گذاری
ِ
درست دیرین دیرین ،حتی ارزش گذاری
غیر تحلیلی و سرانگشــتی ،باید نکات زیر
را حتما در نظر گرفت:
-1دیرین دیرین یک استارت اپ نیست؛
چون یک عنصر مشترک در تمام تعاریف
موجــود از اســتارت اپ ،مقیاسپذیری
باال ست .در واقع ،وقتی تعداد مشتریان شما
در یک استارت اپ مثال 10برابر میشوند،
هزینه شما برای خدمترسانی باید دو برابر
شــود .در این صورت ،استارت اپ حالوت
بزرگ شدن را به طور کامل خواهد چشید
و روزبه روز با افزایش حاشــیه سودش ،بر
جذابیت ان افزوده میشــود .نکتهای که
در مورد دیرین دیرین وجــود ندارد و هر
ویدئوی جدید ،نیازمند ســاعتها تمرکز
و صرف وقت توســط تیمهــای خالقه،
طراح ،انیماتور ،دوبلور و ...است .در نتیجه
پتانســیل رشــد دیرین دیرین ،برخالف
مجموعههایی مانند دیجیکاال ،اســنپ
و ...محدود است و میتوان گفت هماکنون
به نقطه بلوغ خود رســیده و از این به بعد
رشد ان بر مبنای عوامل فاندامنتال ،مانند
رشــد جمعیت ،رشــد تعداد شرکتها و
برندهای مطرح و ...پیــش خواهد رفت.
-2به خاطر تکیه بسیار کم دیرین دیرین
به زیرســاخت و لجســتیک و نبــود اثر
شــبکه ای در ان ،مانع طبیعی برای ورود
بو کاری کم است .در نتیجه،
به چنین کس
چنانچه رقیــب بهتری به بازار بیاید ،تمام
مشــتریان بدون پرداخت هزینه خاصی
میتوانند به بازیگر جدیــد روی بیاورند.
-3با توجه به این پتانســیل محدود رشد
و همچنین نبود مانع طبیعی برای ورود،
حتی اعمــال ضرایب درامدی مرســوم
در بازار بورس ایران بــرای ارزش گذاری
دیرین دیرین ،کاری غیر محتاطانه است
و منتهــی به ارزش گذاری باال میشــود.
اما بیایید همین ضرایــب را به کار ببریم.
اگر قرار باشد دیرین دیرین 350میلیارد
تومان بی ارزد ،باید در سال درامدی برابر
با 120میلیارد تومان خلق کند .با در نظر
گرفتن مبلغ حــدود 20میلیون تومانی
که دیرین دیرین بــرای هر ویدئو دریافت
میکند و با در نظر گرفتن روزهای کاری
موجود در هر ســال ،عمال شرکت باید در
هر روز به طور میانگین 30سفارش تولید
دریافت کند!
در حالی که با بررسی شبکههای اجتماعی
دیرین دیرین و تولیــدات فعلی ان ،تولید
روزانه دیرین دیرین بین 1تا 2عدد در روز
است .در نتیجه ،ارزش گذاری ان نیز باید
در چارچوب همین واقعیت انجام شــود.
بر مبنای نــکات فوق ،ارزش دیرین دیرین
بسته به جزئیات فروش و درامد و حاشیه
سود و ، ...بین 25الی حداکثر 60میلیارد
تومان است.
تپ سی ،تپ سی الین را ازمایش می کند
تپ سی الینموجبکاهشکرایه،ترافیکوالودگیمی شود
محتوای برند
BrandContent
Sponsored by
تیم تکنولوژی تپ ســی موفق شده اســت پس از ماه ها
برنامه ریزی و تالش ،خدمت جدیــدی به بازار ارائه کند
که هزینه های ســفر را برای مســافران تپ سی بیش از
پیش کاهش می دهــد .این خدمت ،که تپ ســی ال ین
نــام گرفتــه ،فعال در چنــد نقطــه محدود در شــهر
تهــران راه اندازی شــده ولــی بــه زودی در همه نقاط
پایتخت در دســترس مســافران قرار خواهــد گرفت.
shanbepress.ir
تپ سی الین مناســب حال مسافری است که می خواهد
سفر خود را با یک مسافر دیگر ،که نزدیک به او و هم مسیر
اوست ،به اشتراک بگذارد .از مزایای این سرویس ان است
که کرایه هر مســافر تا حدود 30درصد کاهش می یابد و
برای راننده نیز فرصتی فراهــم می اید که درامد خود را
با جابه جا کردن چند مســافر در یک مسیر افزایش دهد.
در سرویس جدید ،برای جابه جایی مسافرانی که مسیری
مشابه دارند ،از یک خودرو اســتفاده می شود .بنابراین،
انتظار می رود با پاگرفتن این خدمت ،تردد خودروها کمتر
شود و در نتیجه مصرف سرانه سوخت کاهش یابد .از همه
مهم تر ،فراگیرشدن سـ�روی س اشتراک سفر (�carpool
)ingکمک خواهد کرد تا در نهایت از میزان االینده های
هوا ،در کالنشهری مانند تهران که سال هاست با معضل
ترافیک و الودگی دست به گریبان است ،نیز کاسته شود.
این سرویس شبیه تاکسی های «خطی» سنتی است که
در ان چند مسافر از یک مبدا مشخص با استفاده از یک
خودروبهیکمقصدمشخصمنتقلمی شوند؛بااینتفاوت
که تپ سی الین فقط 2درخواست را در هر سفر می پذیرید.
در ضمن ،مبداها و مقصدهای مسافران نیز دقیقا منطبق
بر هم نیســتند ،بلکه فقط در یک مســیر قــرار دارند.
طی دوره ازمایشی ،کاربران تپ سی می توانند بعد
پس از ِ
از به روزرسانی اپلیکیشن خود گزینه «تپ سی الین» را در
کنار گزینه «کالسیک» مشاهده کرده و در صورت تمایل
از ان استفاده کنند.
خبرنامه
N e w s L e t t e r
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
3
ماری کی اش
الزامــا افراد بااســتعداد با انبوهــی از ایده های ناب
بهترین ها نیســتند .بهترین ها کسانی هستند که
حتی اگر فقط یک ایده دارند رسیدن به ان را دنبال
می کنند.
یاد د اشت
رضاجمیلی
تا اطالع ثانوی
ارزش گذاری ممنوع!
دیرین دیرین 350میلیارد تومان؟! چه خبر
است مگر؟ اصال در بازار این روزها ،این عددها
را برای چه کسی منتشر می کنیم؟ ...دوست
داشتم بنویسم تا اطال ع ثانوی یک توافقنامه در
اکوسیستم امضا شود و اتش بس اعالم کنیم
و از همه زعمــای قوم خواهش و تمنا کرده و
بخواهیم که فعال کسی ارزش خودش را اعالم
نکند! حداقل اگر می خواهیــد ارزش تان را
اعالم کنید ،با حضور رســانه ها باشد و اجازه
بدهید پرسش و پاسخی شکل بگیرد و کمی
امار بدهید و بگوییــد به این دالیل ما ،یعنی
اســتارت اپ شــما اینقدر می ارزد .در مورد
امارهای فــروش و بازدید و تراکنش و حجم
بازار و غیره هم همینطور ...اما فکر کردم گفتن
و شنیدن این عدد و رقم ها به هیچ کجای این
اکوسیستم اسیبی نخواهد زد .اتفاقا تجربه
این چند روز نشان می دهد که فتح بابی شده
برای بحث و گفت وگو .یکی عددی می گوید،
عد ه زیادی وارد میدان می شــوند و ان را نقد
می کنند ،مثال های خارجی به میان می اید،
فرمول ها و محاســبات ریاضــی خودنمایی
می کنند ،اصــول و چارچوب های مفهومی
بحث مرور می شود و ...حاال این وسط لشکر
ســلم وتوری هم هســت که مزه می پراند و
تخطئه و استهزا می کند .چه باک؟! در کل،
فضایپساپسابرجامیاکوسیستماستارت اپی
کشــور حال وهوای همین روزهای بهاری-
منچســتری را گرفته .صبح که پا می شوید
افتاب است و روشنی ،دم ظهر طوفان می شود
و بعد از ظهر یک باران نم خُ رد عاشقانه می بارد!
اکوسیستم اســتارت اپی هم این روزها یک
حال عجیــب این چنینــی دارد .صبح اش با
خبر ارزش گذاری اسنپ شروع می شود ،ظهر
طوفان ضدارزش گذاری با توپ وترکش به راه
می افتد و شــب همه باهم رفیق و دست در
گردن ،از نگرانی های دالری شان می گویند.
به نظرم به این تنظیمات اکوسیستم تا اطالع
ثانــوی نباید دســت زد .بگذارید این فضای
نقادی کــه اتفاقا به نظر می رســد روزبه روز
منطقی تر و اصولی تر می شود با همین ریتم
و همین ضعف هایی که دارد به پیش برود.
راســتش ادم های پــای کار اکوسیســتم
اســتارت اپی ایــران انقدر نیســتند که ما
بخواهیم تیغ نقد به روی انها بکشیم و سرشان
کمی غر بزنیم که چرا این راه خطا را می روید
یا چرا فالن کار را که نباید ،انجام داده اید .اما
به قول یکی از دوستان عزیزم که از قضا دست
به غر زدنش حرف ندارد ،گهگاهی باید خطاها
را متذکر شد و نگذاشت چیزهایی که بسامان
و روی اصول نیستند ،تبدیل به قاعده شوند.
روی سخنم با معاون محترم علمی و فناوری
رئیس جمهور اســت .راستش دیدوبازدید از
استارت اپ ها خیلی کار پسندیده ای است.
دیدن و شــنیدن دغدغه های جوان هایی که
از چپ و راســت و از زمین و اسمان هی بال
بر سر خودشــان و کسب وکارشان می بارد،
کار بجا و قابل تقدیری اســت .اما خب در این
فضای KPIمحور اســتارت اپی ،همه چشم
به خروجی کارهــا دوخته انــد .از این رو در
روزهایی که همه از اختالل اینترنت در رزق
و روزی استارت اپی شــان به ستوه امده اند،
انتظــار می رود در کنار ایــن دیدوبازدیدها،
فشارهایی هم بر هیات دولت و دیگر مراجع
مســئول وارد اید تا زودتر این شرایطی که
طاقت اســتارت اپ ها را طــاق کرده عوض
شود .اگر نتیجه این بازدیدها در حد قدردانی
و دلگرمی باشد شــاید کم کم شکل و هیبت
همان ســفرهای استانی دولتی را به خودش
بگیرد که کارکردشــان در حد کوبیدن چند
کلنگ وســط چند دایره گچی وســط یک
برهوت ،تقلیل پیدا کنــد .انتظار می رود که
معاون استارت اپی رئیس جمهور در کنار وزیر
جوان استارت اپ ها ،کمی بیش از دیدوبازدید
و توییت کردن ،در این روزهای سخت به یاری
استارت اپ ها بیایند و گره های بزرگ تری از
کار انهــا باز کنند .حاال کــه رویمان به روی
مقامات دولتی حوزه اســتارت اپ ها باز شده
بد نیست این نقد را هم که نقد تعداد زیادی
از فعاالن اکوسیســتم استارت اپی است هم
مطرح کنم کــه در انتخاب اســتارت اپ ها
برای اینگونــه بازدیدها ،باید کمی بیشــتر
تنوع و تکثر این اکوسیســتم را مدنظر قرار
داد و مهم تر اینکه یک کسب وکار انالین را با
یک استارت اپ اشتباه نگرفت .کسب وکاری
که از چند فرسخی مشخص است هیچ وقت
نمی تواند مقیاس پذیر باشــد وقتی از سوی
معــاون رئیس جمهور اســتارت اپ خوانده
می شــود ،شــاید بیش از اینکــه تقدیر از
تالش های اتفاقا موفق ان کسب وکار باشد،
نادیده گرفتن اصول و بدیهیات اکوسیستم
استارت اپی کشور و بنا نهادن یک چارچوب
تعریفی خیلی فراخ اســت که هر کسب وکار
سنتی می تواند از ان رد شود و با پا گذاشتن به
این اکوسیستم طلب حق وحقوق و تسهیالت
و حمایت و چیزهایی را بکند که مستحق ان
نیست .مخلص کالم اینکه این روزها اگرچه
روزهای ســختی است و شــرایطی و مبهم
و ترس برانگیز بر ســر اســتارت اپ ها سایه
انداخته ،اما فضای نقادی اکوسیستم در حال
جان گرفتن و اصولی تر شدن است و این یکی
از همان بهانه های ساده دلخوشی برای انهایی
است که حتی یادشان نیست پاسپورتشان ته
کدام گنجه خاک می خورد!
برداشتن گامی تازه
x
مردم از چه چیزهایی وحشت دارند؟ از چیزهایی که یا از انها
تلنگر
دوری می کنند یا سعی می کنند از بروز انها جلوگیری کنند.
اتفاقات تازه و راه ها و روش های جدید یکی از همان چیزهایی
است که مردم یا بهتر بگوییم غالب مردم همیشه در برابر انها در الک دفاعی
می روند و سعی می کنند تا انجا که ممکن است به انها روی خوش نشان
ندهند .این یکی از مشکالت همیشگی ادم های نواور است؛ ادم های
خالق و اهل مکاشفه .داستایوفسکی نویسنده بی همتای روس به
زیبایی این وحشت را توضیح می دهد« .برداشتن گامی تازه و گفتن
سخنی نو ،این چیزی است که مردم از ان وحشت دارند».
شـنـاسـنـامـه
e
d
n
i
مد یرمسئول وسرد بیر :اکبر هاشمی
معاون سرد بیر :رضا جمیلی
سید علیرضا میرزامصطفی
مد یرهنری :
حامد رسولی،
تحریریه :طاهره خواجه گیری ،نگار مفید ،فهیمه خراسانی،
لی لی اسالمی ،بهاره بد یعی ،مریم تجلی ،علی د زفولی ،رسول و رضا قربانی
مینا والی ،ازاد ه خیراباد ی
حمید ابراهیمی
صفحه ارا:
ویرایش متن :امیرهوشنگ توکلی
تامین عکس :رنگیتر
مجید خضری پور
ویرایش عکس:
مشاور مد یرمسئول :ابراهیم هاشمی
اد رس نشریه :مطهری ،علی اکبری ،صحاف زاد ه ،پالک 15طبقه اول
تلفن تحریریه و بازرگانی021-86031306-7 :
نشانی اینترنتیshanbemag.ir :
ایمیلsardabir.shanbe@gmail.com:
چاپ :هنر سرزمین سبز توزیع :شرکت اسپید
101
اولین هفته نام ه اختصاصی استارت اپ ها
شــنبه 5 /خرداد /ســال سوم /شـمــاره 101
No.101 \ Vol.3 \ Sat \ May 26 th \ 2018
16صفحه 6000 /تومان
shanbemag
shanbemag
shanbemag
SHANBEMAG.ir
اقتصاد د انش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری
ستاد توسعه فرهنگ علم ،فناوری و
با تشکر از
اینترنت اشیاء
I nternetO fThings
5خرداد .1397سال سوم .شماره صدویک
4
غولنرم افزاریدنیاقصددارد 5میلیارددالررویاینترنتاشیاءسرمایه گذاریکند
جنب وجوشمایکروسافتدروادیاینترنتاشیاء
معرفی
I n t r o d u c t i o n
ماشینلباسشویی
پاناسونیکلباسراتامی زند
دستگاه جالبی که لباس های تمیز شما را تا
کرده و برای قرار دادن در کمد لباس ها اماده
می کند .این ماشــین لباسشویی روباتیک
نمونه اولیه ای اســت که به زودی از ســوی
شرکت پاناســونیک به اشپزخانه های شما
هدیه داده می شود .این دستگاه بزرگ تنها
گوشه ای از مصارف فناوری در امور روزمره
را نشان می دهد.
طرز کار این ماشین به شرح زیر است :یک
محفظه کشویی باز می شــود و لباس های
کثیف در ان قرار می گیرنــد .یک دوربین
برچســب لباس هــا را اســکن می کند تا
دستورالعمل تولیدکننده در خصوص دمای
اب و سایر جزئیات را بررسی کند و لکه های
روی لباس را تشخیص می دهد.
سپس دســتگاه لباس ها را شسته و خشک
می کنــد .پــس از ان بازوهــای روباتیک
لباس های تمیز را برمــی دارد ،تا می کند و
روی هم قرار می دهد .این ماشین ساستینبل
مینتینر ( )Sustainable Maintainerنام
دارد و شرکت پاناسونیک ان را در نمایشگاه
لــوازم الکترونیکــی در برلین بــه نمایش
گذاشته است.
توبیاس وبی ،یکی از کارمندان پاناسونیک،
می گوید« :کار با این دســتگاه بسیار ساده
اســت .تنظیمات بهینه و ســاده ای دارد.
الزم نیســت دیگر نگران تنظیمات یا ماده
شوینده این ماشین لباسشــویی باشید».
نوئمی بســدس ،یکی دیگــر از کارمندان
شرکت ،می گوید« :این دستگاه همه کارها
را به طور خودکار انجام می دهد؛ از شستن
لباس ها گرفته تا خشــک کردن و تا کردن
انها .شــما می توانید اینگونه در وقت خود
صرفه جویی کنید .این دستگاه هر لباس را
مطابق با تنظیمات مناســب ان می شوید و
در نتیجه لباس های شما دوام بیشتری پیدا
خواهند کرد».
این شــرکت همچنین یک نمونــه اولیه از
یخچال را معرفی کرده که با فشار دادن یک
دکمه در اپلیکیشــن ،مواد غذایی را به طور
مستقیم به شــما می دهد .یخچال مو ِوبل
حسگرهایی دارد که اتاق را اسکن می کند تا
شما را پیدا کند.
سرمایه گذاری 21میلیارد
دالری هیوندای روی
خودروهایهوشمند
هیوندای اعالم کرده اســت که قصد دارد
حدود 21.56میلیــارد دالر روی اخرین
فناوری خودروی متصل ســرمایه گذاری
کند.
ایــن بودجه هزینه های مربوط به 5ســال
تحقیقات و توســعه در حــوزه خودروهای
برقــی ،وســایل نقلیه خــودکار و فناوری
خودروی متصل را پوشــش خواهد داد .با
افزایش تمایل افراد به این فناوری در حال
ظهور ،خودروسازان کره جنوبی می خواهند
از ســایر رقبای خود جا نماننــد .در حال
بو کار خود
حاضر هیوندای با رکود در کس
مواجه اســت .این شــرکت خودروسازی
به همراه شــرکت کیا موتورز جزء 5گروه
خودروســاز بزرگ در دنیا ست .با این حال،
فروش هیوندای در ســال 2017انطور که
پیش بینی شده بود ،پیش نرفته است.
امســال نیز شــرایط بهتر نخواهد شد .این
گروه پیش بینی می کنند که به دلیل کاهش
تقاضا از ســوی چین ،هیونــدای کمترین
میزان افزایش فروش را داشته باشد .چانگ
اوی -ســان ،معاون هیونــدای ،می گوید:
«دنیا به سرعت در حال تغییر است .ما روی
فناوری های جدید سرمایه گذاری خواهیم
کرد و استعدادهای بیشــتری را استخدام
می کنیم تا یک چرخه زنده و جوان داشته
باشیم».
با افزایش این بودجــه ،هیوندای قصد دارد
حدود 45هزار نفر را در طول 5سال اینده
اســتخدام کند .این افزایش نیروی کار به
هیوندای کمک خواهد کــرد تا انتقادهای
اخیــر برخی منتقــدان را پاســخ دهد که
می گویند این تولیدکننده در حوزه فناوری
رقابت نمی کند .هیوندای با شراکت با ارورا،
قصــد دارد تا ســال 2021وســایل نقلیه
خودران خود را وارد بازار کند.
اینترنت اشیاء
موجب خواهد
شد تا سال
2020حدود
177میلیارد
دالر از هزینه ها
کاسته شود
شرکت مایکروسافت اعالم کرده که در طی 4سال
اینده مبلغی معادل با 5میلیارد دالر روی اینترنت
اشیاء سرمایه گذاری خواهد کرد.
طبق گفته این شرکت ،هدف از این سرمایه گذاری
ن و در
ان است که «این امکان به هر یک از مشتریا
مقیاس بزرگ تر به دنیا داده شود تا با راهکارهای
بو کار خود را متحول سازند».
متصل ،کس
قطعا می دانید که اینترنت اشیاء تاثیر چشمگیری
بر هر یــک از جنبه های زندگی انســان خواهد
گذاشت .انچه که مایکروســافت درباره اینترنت
اشیاء در سر دارد ،خیلی شبیه به هدف بیل گیتس
است که قصد داشت «روی هر میز و در هر خانه ای
یک کامپیوتر وجود داشته باشد».
تی.کرنی
ی.
شــرکت مشــاوره مدیریت جهانی ا
( )A.T. Kearneyپیش بینی می کند که اینترنت
اشــیاء موجب خواهد شد تا ســال 2020حدود
177میلیارد دالر از هزینه های مردم دنیا کاسته
شود و به اندازه 1900میلیارد دالر بازدهی افزایش
یابد .این امر نتیجه استفاده از دستگاه های متصل
و اینترنت اشیاء در شهرها ،خانه ها ،وسایل نقلیه،
تولی د و هر جنبه دیگری از زندگی انسان خواهد
بود .از ســوی دیگر ،این سرمایه گذاری 5میلیارد
دالری به شرکت مایکروسافت کمک خواهد کرد
تا نیازهای مشتریان خود را به شیو ه مناسب تری
تامین کند .در حال حاضر مایکروسافت برخی از
راهکار های اینترنت اشیاء را ارائه داده است ،برای
مثال یک نسخه از سیستم عامل خود که می توان
از ان در دستگاه هایی با توان پایین استفاده کرد
به نام .Windows 10 IoT
عالوه بر این سیســتم عامل ،مایکروســافت یک
محصول فضای ابری برای کنترل ،ایمن ســازی
و مدیریت دســتگاه های اینترنت اشــیاء دارد.
همچنین این شرکت تحلیل ها و اپلیکیشن های
بو کارهایی قرار می دهد
ویژه ای را در اختیار کس
که به دنبال اقدامات هوشمند بر مبنای داده های
اینترنت اشیاء هستند.
جولیا وایت ،یکی از مدیران شرکت مایکروسافت
ازور ،می گوید« :ما متعهد هستیم که به مشتریان
خــود کمک کنیم تا انها بتواننــد دیدگاه خود را
در هر صنعتی اعمال کنند .این ســرمایه گذاری
مایکروسافت برای اینده شرکت و اینده اینترنت
اشیاء از اهمیت زیادی برخوردار است .به ما امکان
می دهد تا از مشــتریانی که راهکارهای اینترنت
اشــیاء جدید و پیچیده ارائــه می دهند ،حمایت
کنیم » ...شــایان ذکر است شــرکت هایی مانند
ی و جانسون
استیل کیس ،کوهلر ،یونایتد تکنولوژ
کنترلز در حال حاضر از پلتفرم اینترنت اشــیاء
مایکروسافت استفاده می کنند.
شراکتسامسونگ وهارمنبرایتوسعهاکوسیستماشیاءهوشمند
هارمن اینترنشنال اعالم کرده که با شرکت سامسونگ
اســمارت تینگز شــراکت خواهد کرد و هدف از این
شراکت توسعه دامنه اکوسیستم اشیاء هوشمند است.
به عنوان بخشــی از این شراکت ،گروهی از مهندسان
ل هارمن با تیمی از شرکت سامسونگ
خدمات متص
اســمارت تینگز همکاری خواهند کرد تا اپلیکیشن
اسمارت تینگز را طراحی کنند .به عالوه ،تیم هارمن از
حسگرهای شخص ثالث در اکوسیستم اسمارت تینگز
اســتفاده خواهد کرد؛ روی توســعه اتی فضای ابری
اســمارت تینگز کار کرده و طرح هایــی را برای مرکز
پلتفرم اینترنت اشــیاء ارائه خواهــد داد .از زمانی که
ت هارمن را خریداری کرد ،هر دو در
سامسونگ شرک
کنار هم به تولید و اســتفاده از فناوری های پیشرفته
برای صنایع و مشتریان مختلف پرداخته اند .این اتحاد
جدید بین این دو شــرکت تصویری از یک همکاری
موفق برای نمایش روحیه انقالبــی در فضای ابری و
پاولوک:مچ بندیکهاگربیشازحدخرجکنید
بهشماشوکالکتریکیمی دهد!
این روزهــا خرج کردن زیــاد یکی از دردســرهای هر
شهروندی است.یک شرکت نرم افزاری انگلیسی از نظریه
شرطی کردن رفتاری اســتفاده کرده تا روشی را ایجاد
کند که از طریق ان افراد بتوانند حساب های بانکی خود
را به یک مچ بند متصل کنند و وقتی فرد بیش از حد خرج
می کند ،به او شوک الکتریکی دهد.
ایــن مچ بنــد را می تــوان به گونــه ای تنظیــم کرد تا
عــادات کاربر را بررســی کــرده و وقتی کاربر
قوانین را زیــر پا می گــذارد از طریق
مچ دســت به او شــوک الکتریکی
دهد .اینتلیجنت اینوایرمنتس
(،)Intelligent Environments
کــه نرم افزارهایــی را بــه
بانک هایی ماننــد HSBC
و بانک ایرلند می فروشــد،
راهــی را بــرای اتصال ان
به حســاب های بانکی پیدا
کرده اســت .دیوید وبر ،مدیر
این شــرکت ،درباره این فناوری
می گوید« :تلفن هوشمند ،سفارش
از راه دور ،فناوری بــدون تماس :پول در
دنیای مجازی و نامرئی ».پلتفرم اینترنت اشــیاء این
شرکت ،به نام اینتراکت ای او تی ،به کاربران امکان می دهد
تا حساب بانکی و کارت های اعتباری خود را به هر دستگاه
اینترنتی ،مانند مچ بند پاولوک ،وصل کنند .سپس کاربران
می توانند یک محدودیت برای مخارج خود تعیین کنند.
وقتی انها به این محدوده نزدیک می شوند ،یک هشدار
متنی دریافت کرده یا لرزشــی را روی مچ بند خود حس
می کنند .امــا اگر از این محدوده مخــارج تجاوز کنند،
می توانند مچ بند را طوری تنظیم کنند که یک شــوک
الکتریکی حداکثر 340ولتی ارســال کند .اینتلیجنت
اینوایرمنتس این خدمات را در اختیار بانک ها
قرار داده است اما هنوز هیچ یک از انها
این فناوری را خریداری نکرده اند.
از ســوی دیگر بانک ها و ســایر
خدمات مالی در حال ازمایش
روش هــای جدیــد ورود
مشــتریان به حساب بانکی
خود و پرداخــت هزینه ها
هســتند .در مــاه فوریــه،
مســترکارت اعالم کرد که
بــرای شناســایی کاربری که
می خواهد پرداخت انالین انجام
دهد ،اســتفاده از سلفی و اثر انگشت
را جایگزین رمز عبور می کند .این شرکت
نرم افزار ســلفی را در امریکا و هلنــد ازمایش کرده و
دریافتهاستکه 92درصدازسوژه هایازمایشاینسیستم
جدید را به رمز عبور ترجیح می دهند.
اینترنت اشیاء را نشــان داده و دامنه را برای همکاری
شرکت ها توسعه می دهد .ساندیپ کارال ،مدیرکل تیم
هارمن ،می گوید« :خیلی خوشحال هستیم که شریک
مهندسی سامسونگ شــده ایم و می خواهیم به رشد
اکوسیستم اشیاء هوشمند کمک کنیم .خدمات متصل
هارمن ســعی دارد تجربیات خود در زمینه طراحی،
داده و دستگاه ها را با سامسونگ به اشتراک بگذارد .ما
با همکاری سامسونگ نسل بعدی راهکارهای مبتنی
بر فضای ابری و اینترنت اشــیاء را برای مشتریان خود
به ارمغال خواهیم اورد ».رابرت پارکر ،مدیر فنی ارشد
سامسونگ اسمارت تینگز ،می گوید« :امروز مهم ترین
مســئله ان اســت که ما نقش کلیدی را در تحوالت
دیجیتالی و دستگاه های متصل ایفا کنیم .با شراکت با
لهارمن،مامی توانیماخرینوجدیدترین
خدماتمتص
نواوری های دستگاه هوشــمند را به طور مستقیم در
اختیار مشتریان قرار دهیم».
ایاهوشمصنوعیمی تواند
پروازپهپادهادرشهررابی دردسرکند؟
گروهی از محققان از هوش مصنوعی استفاده کرده اند تا
پهپادها را به طور ایمن و ناشناس در محیط های شهری
به پرواز دراورند.
پهپادهــا اغلب در ارتفاعات باال ازمایش می شــوند تا
قدرت سیگنال مسیریابی انها بررسی شده و از تصادف
با افراد ،وسایل نقلیه و ســایر اشیاء در محیط شهری
جلوگیری شود .با این حال ،اســمان نیز چالش های
خاص خــود را دارد .بســیاری از کشــورها
قوانینی را وضع کرده اند که بر اساس
ان مشخص شــده پهپادها تا چه
ارتفاعی می توانند پرواز کنند تا
از تصادف پهپادها با هواپیما
جلوگیری شــده یا از این
پهپادها برای جاسوســی
استفاده نشود.
بــرای اینکــه پهپادها به
وسایل مفیدی برای انسان
تبدیل شــوند ،باید بتوانند
به طور ایمن و در یک ســطح
پایین تر شهر را بپیمایند.
محققان دانشگاه زوریخ و دانشگاه فنی
مادرید در اسپانیا با استفاده از بیش از 70هزار تصویر
از یک مجموعــه داده منبع باز ،یک هوش مصنوعی را
اموزش داده اند .تمام تصاویر موجود در مجموعه داده
توســط دوربینی گرفته شده اســت که از ان در یک
خودروی خودران استفاده می شود .از این داده ها برای
اموزش هوش مصنوعی و اشنا کردن ان با تعدادی از
سناریوهای مختلف استفاده شده است.
مجموعه داده دوم شامل 32هزار تصویر گرفته شده از
یک دوربین اســت که روی دسته های دوچرخه نصب
شده اند .از این تصاویر نیز برای اموزش وقوع تصادف به
هوش مصنوعی استفاده شد.
با این حال ،سیستم فعلی راه طوالنی
را در پیش دارد تا به یک سیستم
کامل تبدیل شــود .به دلیل
استفاده از داده های به دست
امده از اشیایی که در یک
ارتفاع مشخص قرار دارند
مانند دوچرخه و خودرو،
این پهپاد فقــط می تواند
در همیــن ســطح به طور
ایمن عمل کنــد و نمی تواند
در ســطحی باالتر یــا پایین تر
پرواز کند.
با اینکه در حال حاضر هیچ کس از پرواز
پهپادها باالی سر خود خوشحال نمی شود ،اما محققان
امیدوار هســتند که روزی پهپادها با ساکنان شهرها
همزیستی خوبی داشته باشند.
اغاز راه
S t r a t L i n e
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
5
بلیت بین،بهشرکت هابلیتمی فروشد
بنیانگذاران :علی فوالدی طوسی و رضا
فوالدی طوسی
شروع فعالیت95 :
اشتغالزایی 11 :نفر
سرمایه اولیه 10 :میلیون تومان
محل استقرار :تهران
نام استارت اپ:
علیورضافوالدی طوسی،دوبرادرمشهدی،راه حلیکنیازشخصیرابهیکاستارت اپتبدیلکردند
مصاحبه
I n t e r v i e w
ازا د ه خیرابا د ی
اســتارت اپ بلیت بین ( ) blitbin.comاستارت اپی
است که توســط علی و رضا فوالدی طوسی ،دو برادر
مشهدی در حوزه فروش انالین بلیت هواپیما و قطار
بنیانگذاریشدهاست.علی27سالهاستوکارشناسی
ارشد مهندســی انرژی از دانشگاه تهران و لیسانس
مهندسی شیمی دانشگاه فردوسی مشهد دارد .رضا
نیز 22ســال دارد و در رشــته مهندسی نرم افزار در
دانشگاهتهرانتحصیلکردهاست.علیمی گوید «:من
بههمراهچندتنازهمکالسی هاودوستانمشرکتیدر
حوزهشبیه سازیسیاالتداشتیمودررشتهتخصصی
خودم کار می کردم .کارهای مرتبطی که می توانستم
با تحصیالت اکادمیکی که داشتم انجام بدهم ،بیشتر
در قالب فرایندهای ســنتی دنبال می شد و یا اینکه
اگر مدرن هم بود در ایران هنوز کارکرد و استفاده ای
نداشت .از طرف دیگر من به حوزه مدیریت عالقه مند
بو کارهایی
بودم و تمایل داشتم فضای مدیریتی کس
را که مستقیم با مشــتری نهایی در ارتباط هستند،
تجربه کنم .ایده بلیت بین از دوران دانشــجویی به
ذهن من و برادرم رضا رسید .با توجه به اینکه اصالتا
مشهدی بودیم ،در حین تحصیل بین تهران و مشهد
تو امدها
تو امد می کردیم .مشکلی که در این رف
رف
داشــتیم ،این بود که در زمان هایی که می خواستیم
به مشــهد بیاییم یا به تهران برگردیم ،اکثرا قطارها
پر بودند .این بــود که برادرم روباتی را طراحی کرد تا
زمانی که قطاری ظرفیت خالی داشت ،ما مطلع شویم.
این کار مورد استقبال دوستان و اشنایان قرار گرفت
و تصمیم گرفتیم ان را گسترش دهیم و اپلیکیشن
ان را طراحی کردیــم .در مرحله بعد کار را به فروش
بلیت هواپیما گسترش دادیم و استارت اپ بلیت بین
را راه انداختیم».
شما در بلیت بین چه خدماتی ارائه می دهید؟
ما چند نوع کاربر و مشتری برای خود تعریف کرده ایم.
یک دسته کاربران معمولی هستند که می توانند بلیت
هواپیمــا و قطار را برای مقاصدی کــه در نظر دارند،
از بلیت بیــن تهیه کنند ،ولی عمــده تمرکز ما روی
مشتریان سازمانی و شــرکت ها قرار دارد و خدمات
ویژه ای را به این نوع مشــتریان ارائــه می دهیم .ما
برای شــرکت ها در بلیت بین پنلی را طراحی کردیم
که شــرکت ها می توانند از طریق پنــل خریدهای
ســازمانی خود را برای ســفرهای کارمندان انجام
دهند .عالوه بر این ،تورهای مختلفی برای پرســنل
ســازمان ها می توانیم ترتیب دهیــم .در حال حاضر
حدود 50ســازمان از خدمات ما استفاده می کنند.
اپلیکیشــن بلیت بین نیز تا کنون حدود 10هزار بار
نصب شده است.
چه شــد که تصمیم گرفتید سازمان ها را به
عنوان بازار هدف خود انتخاب کنید .ایا رقابت
با سایت هایی مانند علی بابا که در فروش انالین
بلیت به مشتریان نهایی موفق هستند ،در این
تصمیم گیری تاثیر داشت؟
بله ،از یک طــرف می دیدیم که رقابت در ان حوزه
ســنگین اســت و از طرف دیگر این نیاز را در بازار
شناسایی کردیم که سازمان ها به این نوع خدمات
نیــاز دارند و تصمیم گرفتیم این بخــش از بازار را
پوشــش دهیم .در حوزه ای که فعالیت می کنیم،
بیشتر اژانس های مســافرتی رقیب ما به حساب
می ایند تا سایت های فروش انالین بلیت.
گفتید که اژانس های مسافرتی رقیب اصلی
شما هستند .شــما چه مزیتی نسبت به انها
دارید؟
مزیتی که ما نسبت به اژانس های مسافرتی داریم،
این است که پشــتیبانی ما 24ساعته است و بهای
بلیت برای مشتریان کمتر از اژانس ها تمام می شود و
این امکان در پنل شرکت ها وجود دارد که بلیت های
چارتر خود را کنسل کنند .این در صورتی است که
معموال اژانس های مســافرتی بلیت های چارتر را
کنسل نمی کنند ولی ما با در نظر گرفتن شرایطی،
این امکان را برای شرکت ها فراهم کرده ایم.
شــیوه درامدزایی شما در بلیت بین چگونه
است؟
درصدی از مبلغ بلیت که معموال بین 3تا 4درصد
می شود ،به ما تعلق می گیرد.
در حال حاضر در چه مرحله ای هســتید .ایا
نقطه سر به سر را رد کرده اید؟
بله نقطه سر به سر را رد کرده ایم و دخل و خرجمان
به هم می خورد ولی همواره به فکر توسعه هستیم و از
درامدی که حاصل می شود ،در کار هزینه می کنیم.
با چه ســرمایه اولیه ای کار خود را شروع
کردید؟
ما کار را در شــتاب دهنده تک و با سرمایه اولیه
10میلیون تومان شــروع کردیم و در فاز توسعه
موفق به جذب سرمایه شدیم و اژانس جمیل سیر
در مشــهد روی کار مــا ســرمایه گذاری کرده
اســت .اژانس جمیل ســیر یکی از اژانس های
شناخته شده در زمینه فروش بلیت انالین است و
وقتی ما ایده را با انها مطرح کردیم ،از کار استقبال
و روی استارت اپ ما سرمایه گذاری کردند.
حجم بازار فروش بلیــت هواپیما را چطور
ارزیابی می کنید؟ شما قصد دارید چند درصد
از این بازار را از ان خود کنید؟
در حال حاضر به صــورت روزانه در ایران حدود
40هزار بلیت داخلی هواپیمــا فروش می رود و
متوسط قیمت هر بلیت نیز حدود 160هزار تومان
اســت .با این اعداد و ارقام می توان به این نتیجه
رسید که بازار ،بازار بزرگی است و فضا برای اینکه
چندین شرکت با هم در کنار هم خدمات رسانی
کننــد ،وجود دارد .هدف ما این اســت در حوزه
فروش بلیت ســازمانی بتوانیم بــه 10درصد از
حجم بازار برسیم.
بیشتر از چه شیوه هایی استفاده می کنید تا
خودتان را به سازمان ها معرفی کنید؟
درنمایشگاه هایتخصصیشرکتمی کنیموبیشتر
تالش می کنیم مجموعه های پر سفر را شناسایی
کنیم و با انها در خصوص ارائه خدمات مذاکره کنیم.
بلیت بین
یک دسته
کاربران
معمولی
هستند که
می توانند
بلیت هواپیما
و قطار را برای
مقاصدی که
در نظر دارند،
از بلیت بین
تهیه کنند،
ولی عمده
تمرکز ما روی
مشتریان
سازمانی و
شرکت ها
قرار دارد
و خدمات
ویژه ای را
به این نوع
مشتریان ارائه
می دهیم
اشکانباباییوصدراشکرییکاستارت اپمبتنیبراینترنتاشیاءراهانداخته اند
انینومحصوالتدوستدارمحیط زیستارائهمی دهد
مصاحبه
I n t e r v i e w
مهتاب نوری
در دورانی به ســر می بریم که هر چند وقت
یک بار هشدارهای زیست محیطی از طرف
ســازمان های مربوطه در مورد خطری که
اینــده زمین را تهدید می کنــد ،به گوش
می رســد .در ایــن میان به نظر می رســد
جامعــه اســتارت اپی نیز این هشــدار ها
را باید بیشــتر جــدی بگیــرد و در اینده
شاهد فعالیت اســتارت اپ های دوستدار
محیط زیست بیشتری باشیم .استارت اپ
انینو به نشــانی e nino.irیک استارت اپ
دوســتدار محیط زیست است که در زمینه
تولید محصــوالت در حــوزه انرژی های
تجدید پذیر فعالیت می کند .اشکان بابایی
و صدرا شکری این استارت اپ را راه اندازی
کرده اند .اشــکان 30ســال دارد و متولد
قائمشــهر است .او کارشناســی خود را در
رشــته مدیریت صنعتی گرفت ه و در حال
حاضر دانشجوی ارشد مدیریت تکنولوژی
در واحد علوم و تحقیقات تهران است .صدرا
نیز 25ساله است و کاردانی رشته مکانیک
دارد .اشــکان می گوید تا قبل از راه اندازی
این استارت اپ به واسطه اینکه شغل پدرش
در حوزه تاسیســات بــود ،در همین حوزه
مشغول به کار می شــود و عالقه مند بوده
در این حوزه نیز تجربه ای کسب کند « من
در بخش کولرهای گازی شرکت ال جی به
عنوان حســابدار فعالیت می کردم و مدتی
هم در شرکت دایکین مشغول به کار بودم.
در کنار این کارها همواره به کارافرینی نیز
فکر می کردم و همیشه عالقه مند بودم در
حوزه ایکارکنمکهبهوضعیتمحیط زیست
در کشور کمک شود .ایده های مختلفی در
سر داشــتم مانند تولید خودرو الکتریکی،
ساخت ســاختمان های ســبز و گسترش
اســتفاده از انرژی های تجدید پذیر و غیره.
من با صدرا در شــرکت دایکین اشنا شدم
و ایده هایی را که داشــتم با او مطرح کردم
و تصمیم گرفتیم از شــرکت جدا شویم و
یک کسب وکار دوستدار محیط زیست راه
بینداریم .در ابتدا قصد داشــتیم روی ایده
خودروهای الکتریکی کار کنیم و تیمی هم
در این زمینه تشکیل دادیم ولی بعد از مدتی
متوجه شدیم هم تیمی ها دغدغ ه این کار را
ندارند و تیم موفقــی نبودیم و از طرفی هم
این حوزه بســیار سرمایه بر است .بر همین
اســاس تصمیم گرفتیم محصولی را ارائه
دهیم تا راحت تــر اهدافی که داریم ،دنبال
کنی م و حوزه انــرژی را انتخاب کردیم و در
این حوزه نیز به صورت اختصاصی مبلمان
شهری هوشــمند را انتخاب و کار را شروع
کردیم تا در ادامه بتوانیم به سایر حوزه های
انرژی تجدید پذیر بپردازیم و کار را گسترش
دهیم».
در حال حاضر در انینو چه کار می کنید
و چه خدماتی ارائه می دهید؟
اولویت اول ما در انینو ارائه مبلمان شــهری
ت که شامل
هوشــمند خورشــیدی اســ
محصوالتی مانند نیمکت ،االچیق ،درخت،
اســتند و اتاقک ها می شــود که به صورت
خورشــیدی انرژی خود را تامین می کنند.
ایــن محصــوالت دارای خروجــی USB
هستند و امکان شارژ موبایل و لپ تاپ را برای
استفاده کنندگانفراهممی کنندومانیتوری
روی انها قابل نصب است که هر نوع اطالعاتی
مانند اطالعات شهرها ،الودگی هوا ،ترافیک،
فیلم های تبلیغاتی و غیره در ان قابل نمایش
است .این مانیتورها قابلیت اتصال به اینترنت
را دارند و ســازمان ها و ارگان هایی که این
محصوالت را خریداری می کنند ،می توانند
به صورت انالین اطالعاتی که می خواهند
برای مخاطبان ارسال کنند.
این محصــوالت را خودتــان تولید
می کنید؟
ایده و طراحی تمام محصوالت از خودمان
است ولی قصد داریم فعال وارد بخش تولید
نشــویم و تولید محصوالت را برون سپاری
کنیم و از ظرفیت کارگاه های موجود برای
تولید ایــن محصوالت اســتفاده کنیم .ما
قصد داریم پلتفرمی بین تامین کنندگان و
تولید کنندگان مختلف و مشــتریان ایجاد
کنیم و بخش طراحی و R&Dمحصوالت را
خودمان انجام دهیم.
در این حوزه چه تعداد تولید کننده کار
می کردندودرحالحاضرچهتعدادباشما
همکاری دارند؟
در این حوزه تولید کننده ای که تولید انبوه
داشته باشد ،در ایران وجود ندارد و ما جزو
اولین تیم هایی هســتیم که در این حوزه
کار می کنیم .ما هم هنوز به فاز تولید انبوه
نرســیده ایم و از طرفی در حــال مذاکره با
سازمان ها و ارگان ها برای فروش محصوالت
هستیم و از طرف دیگر با کارگاه های مختلف
در حال رایزنی هستیم که این محصوالت را
در بخش ظرفیت خالی کارگاه خود تولید
کننــد .در حال حاضر بــا 3کارگاه مذاکره
کرده ایم که تمایل به همکاری با ما در تولید
محصوالت دارند.
بازارهدفاینمحصوالتچهسازمان ها
و مراکزی می توانند باشند؟
این محصــوالت جزو محصــوالت اینده
هستند و در اینده بسیاری از این محصوالت
در سطح شــهر استفاده می شــوند چون
معضل بزرگی به نام هدر رفت انرژی را حل
می کنند .ولی در حال حاضر اولویت اول ما
برای فروش محصوالت مراکز تجاری بزرگ
که دارای محوطه ازاد هستند یا دانشگاه ها،
بیمارستان ها ،استراحتگاه های بین راهی
و جاهایی که امنیت نسبی مناسبی دارند،
هستند .شهرداری ها جزو مشتریان بزرگ
ما به حساب می ایند ولی همواره با مشکل
بودجه روبه رو هســتند .ما برای اینکه این
مشکل را حل کنیم ،به راه حلی رسیدیم که
شهرداری ها بتوانند از فضای تبلیغاتی که
روی محصوالت قرار دادیم ،استفاده کنند
و هزینه ای کــه باید بابت خرید محصوالت
متحمل شوند را طی چند سال برگردانند.
مدلی که داریم این اســت که شرکت های
خصوصی محصوالت ما را خریداری کنند
و در اماکن عمومی نصــب کنند و از عواید
تبلیغات ان استفاده کنند و تنها شهرداری
مجوزهای الزم را صادر کند.
متوسط قیمتی که برای محصوالت در
نظر گرفتید ،چقدر است؟
بنیانگذار :اشکان بابایی و صدرا شکری
شروع فعالیت95 :
اشتغالزایی 7 :نفر
سرمایه اولیه 60 :میلیون تومان
محل استقرار :مرکز رشد پارک علم و
فناروی پردیس
نام استارت اپ:
انینو
طراحی همــه محصوالت هنــوز به اتمام
نرسیده و در حال حاضر یک نمونه نیمکت را
ساخته ایم که در پارک علم و فناوری پردیس
نصب شده و در حال حاضر در حال ساخت
ورژن دوم نیمکــت هســتیم و چون هنوز
محصوالت نهایی نشده است ،قیمت دقیقی
نمی توانــم بگویم ولــی امیدواریم بتوانیم
محصوالتباحداکثرقیمت 8میلیونتومان
به دست مصرف کننده برسانیم.
چه شیوه درامدزایی را برای انینو در
نظرگرفتید؟
اصل درامد ما از فروش محصوالت اســت
و همان طور که گفتم شــرکت ها می توانند
محصــوالت را خریــداری کننــد و بعد از
بهره برداری ان را بعد از چند سال به متولی
مکانی که محصوالت در ان نصب شده است،
انتقال دهند.
با چه ســرمایه اولیه ای کار را شروع
کردید؟
مــا تقریبا با هیچ کار را شــروع کردیم و در
نمایشــگاه اینوتکس پارســال در رویداد
شتاب دهنده شزان شرکت کردیم و موفق
شدیم پذیرش بگیریم و وارد شتاب دهنده
شدیم و 6 0میلیون تومان را دریافت کردیم
و در حــال حاضر در حال جــذب فاز دوم
سرمایه گذاری هستیم.
فکر می کنید چه زمانی به مرحله ای از
درامدزایی برسید که درامدها ،هزینه ها
را پوشش دهد؟
ما تالش می کنیم بــرای این محصول بازار
باز کنیم ،چون قیمت ان تا حدی باالست و
جزو محصوالت الکچری به حساب می اید،
در ابتدا جا انداختن ان در بین مخاطبان کار
توفکرمی کنیمکهاگرباموفقیت
سختیاس
این مرحله را پشت ســر بگذاریم ،در مدت
زمان کمی می توانیم به درامدزایی برسیم.
بازار اینمحصوالتدردنیا چگونه است
و ارزیابی از بازار این نوع محصوالت در
ایران دارید؟
در بازار جهانی اکثرا شــرکت هایی که در
این حوزه فعالیــت می کنند ،مانند ما نوپا و
استارت اپهستندوبهتولیدانبوهنرسیده اند
ولی در انجا به دلیل حمایت هایی که صورت
می گیــرد ،کارها با ســرعت بهتری پیش
می رود .از انجایی که این محصوالت قابلیت
نصب در مکان هــای مختلفی را دارند ،نیاز
اســت در ایران بازار به صورت جامع مورد
ارزیابی قرار گیــرد و در حال حاضر ارزیابی
دقیقــی از نظر امــار و ارقــام نداریم ولی
امیدواریم بتوانیم 70درصد بازار را در ایران
به دست بیاوریم.
مهم ترینچالشتانازشروعکارتا کنون
چه چیزی بوده است؟
مهم ترین مشــکلی که هنوز بــا ان درگیر
هســتیم ،کمبود سرمایه اســت ،چون ما
قدم های بعدی کار را می دانیم و نبود سرمایه
تا حدی باعث ترمز ما در کار شده است.
معرفی
Introduction
جادوبی
یک داشبورد ساز هوشمند
اســتارت اپ جادوبی به نشــانی jadoobi.
comاســتارت اپی اســت که توسط احمد
خلیلــی ،امیرمحســن کریمی مجد و هادی
گندمی بنیانگذاری شــده اســت .احمد 30
ســاله و دکتری مدیریت فناوری اطالعات را
در دانشــگاه تهران به تازگی تمام کرده است.
امیرمحسن 31ساله اســت و او هم دکتری
خود را در دانشــگاه علم و صنعت در رشــته
مهندســی صنایع گرفته است .هادی نیز 27
ساله است و کارشناســی مهندسی نرم افزار
از دانشــگاه خواجه نصیــر دارد .انها قبل از
راه اندازی جادوبی در یک دوره 3ســاله با هم
همکار بودنــد و بعد از ان هر کــدام در یک
شرکت مشغول می شــون د و همه به نوعی در
حوزه هوش تجاری فعالیت هایی را انجام داده
بودند و فهم مشترکشــان این بــود که با این
روندی که در پیاده ســازی پروژه های هوش
تجاری وجود دارد ،عمال شرکت های کوچک
و متوسط نمی توانند از ان استفاده کنند .ایده
جادوبی در حدود 2سال پیش زمانی که انها
روی تحلیل شبکه های اجتماعی خو د متمرکز
بودند ،شکل می گیرد .بعد از مدتی کار کردن
و ارائه برخی تحلیل ها در ایــن حوزه به این
نتیجه می رســند که انجام پروژه های هوش
تجاری و داده کاوی انها را به هدفی که دارند
نمی رســان د و به دنبال روشــی برای ساخت
داشبوردهای ســریع و اسان برای شرکت ها
بودند .نکته اساســی این بود که انها به دنبال
روشی بودند که شرکت ها خودشان و به صورت
مستقل بتوانند تحلیل های مورد نیاز خود را
انجام دهنــد و در قالب مجموعه گزارش ه ا یا
داشبوردهای مدیریتی از ان استفاده کنند.
نتیجه طراحی اولیه این داشــبورد در قالب
استارت اپ جادوبی شــکل گرفت .جادوبی
یک سیســتم هوش تجاری و داشبوردســاز
است که با استفاده از ان ،مدیران قادر به تهیه
گزارش های بصری (نمودار) از نرم افزارهای
مختلــف در یک قاب (داشــبورد مدیریتی)
هستند؛ البته تا حد ممکن بدون نیاز به دانش
فنی .در جادوبی فرقی نمی کند کاربر بخواهد
به اطالعات کانال های خود در شــبکه های
اجتماعی وصل شو د یا اطالعات از روی فایل
اکســل یا بانک اطالعاتی نرم افــزار تجاری
خوانده شود .مهم این است که با چند کلیک
ساده کاربران می توانند گزارش های موردنیاز
خود را تهیــه کنند .نکته اصلی که جادوبی را
از رقبا متمایز می کند ،سهولت در استفاده از
ان است .در جادوبی کاربر می تواند در حدود
یک دقیقه صاحب یک داشــبورد حرفه ای از
منابع داده ای متنوعی مثل تلگرام ،وب سایت،
اکسل و غیره شود .سامانه جادوبی دارای چهار
بخش کلی است که هر بخش به تناسب نیاز
مشتری و با در نظر گرفتن سهولت حداکثری
استفاده طراحی شــده است .اتصال به منابع
داده ای مورد نیاز سازمان که یکی از بخش های
مهم در هر سامانه هوش تجاری است ،اولین
بخش در جادوبی را تشکیل می دهد .ساخت
گزارش های مورد نیاز بخش دیگری از جادوبی
است که دارای دو حالت تعاملی و SQLاست
و امکان ســاخت گزارش را به صورت سریع
و بدون دانــش فنی فراهم می کند .همچنین
امکاناتی ماننــد برنامه ریزی بــرای اجرای
منظم و ساخت گزارش های دوره ای از دیگر
ویژگی های این ســامانه اســت .این سامانه
از دوره هــای 30ثانیــه تا 1ماهــه را برای
به روزرسانی پشتیبانی می کند .بصری سازی
جادوبی بخش دیگری است که امکان ساخت
نمودارهای بسیار پیچیده را در اختیار کاربران
قرار می دهد و بخش اخر داشبوردساز جادوبی
است که دارای انواع قابلیت های مورد نیاز برای
ساخت داشبورد است .قابلیت های متعدد این
داشبوردساز باعث می شود هر سازمانی بتواند
بر اساس نیاز خود داشبورد منحصر به فرد خود
را طراحی کند .اولین نسخه رسمی جادوبی
از نیمــه بهمن ماه 96با ســرمایه حدود 15
میلیون تومان منتشــر شده و تا کنون حدود
1100کاربر از خدمات استفاده کرده اند .شیوه
درامد زایی اصلی جادوبی از طریق فروش حق
عضویت اســت و البته یک نسخه رایگان هم
برای کاربران شخصی ارائه می شود.
سلبریتی
C e l e b r i t y
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
6
اریسون سووت ماردن
میزان بزرگی و موفقیت هر فرد بســتگی به این
دارد که تا چه حد می تواند همه نیروهای خود را
در یک کانال بریزد.
شرح حال
رشت ،شور زندگی دارد
صحبــت از پونیشــا ،تنهــا صحبــت از یک
استارت اپ نیست؛ پونیشــا حاال یک سبک
زندگی است؛ سبک زندگی متفاوتی خارج از
تهران .اینکه با رو بندیل زندگی ات را به دوش
بگیریوازسیلیکون ولیتهرانبهروستاییدر5
کیلومتریرشتبروی،ریسکبزرگیمحسوب
می شود .اما نیما نورمحمدی یعنی بنیانگذار
ای هوم و پونیشا این کار را کرده .متولد سال 58
در تهران است و االن چند سالی می شود که به
حومه رشت مهاجرت کرده تا نفسی تازه کند
و در هوای روستا استارت اپش را هدایت کند.
حــاال نــوک نشــاها کــه تــوک می زند و
شــلیته پوش های رنگی رنگی در شالیزارهای
گیالن بــه نشاکاشــتن می اینــد ،نیما هم
کوله پشتی اش را دوشش می اندازد و به سراغ
قو فتــق پروژه های
پونیشــا می رود تا به رت
کارفرماها و فریلنسرها بپردازد .البته راه اسانی
را طی نکرده و همیشه دردسرهایی داشته اما
ی بوده اند که نیما حاضر
انگار دردسرهای شیرین
نیست دیگر به تهران برگردد.
پونیشاپذیرای180هزارفریلنسر!
نیمانورمحمدیکهبههمراههمسرشروشنکعلی طلبدرروستایخاجانچاردانگرشتزندگیمی کند،اعتقادد
برای رسیدن به پونیشا الزم نیست بزرگراه های صدر ،مدرس یا هر
بزرگراه رو به شمال دیگری در تهران را در پیش بگیریم ،بلکه باید به
«خاجان چاردانگ» برویم؛ روستایی در 5کیلومتری رشت؛ جایی که
یکی از بازارهای کار فریلنسینگ ایران با مزارع برنج و با بوی نشا و
رنگارنگی شلیته های زنان گیالن هم نفس است و به سبکی از زندگی
تبدیل شده .در عالم ادبیات دیدگاهی وجود دارد که معتقد است برای
لذت بردن از ادبیات باید ان را تصورا بخوانید و حاال انگار پونیشا را هم
به عنوان یک سبک شاعرانه ،باید تصورا بخوانیم.
کسب وکاری که با بیش از 6ســال فعالیت توانسته منبع درامدی
باشد برای هزاران نفر و هســتند افرادی که در پونیشا تا 6میلیون
تومان درامد ماهانه دارنــد .تفاوتی هم نمی کند که در کجای ایران
زندگی می کنند یا چه جنسیتی دارند؛ بلکه مهم این است که مهارتی
داشته باشند و بتوانند پروژه ای را انجام دهند .تاکنون 180هزار نفر
در پونیشــا ثبت نام کرده اند و 5هزار پروژه در ان انجام شده است؛
پروژه هایی که بین 30هزار تا 6میلیون تومان ارزش داشته اند.
نیما نورمحمدی ،از نخستین های زیست بوم کارافرینی ایران است.
سال 87وارد این حوزه شده و چندین تجربه شکست و موفقیت را در
کارنامه اش دارد .ای هوم نخستین پروژه اش بوده که ان را می فروشد
و پروژه راه اندازی امازون ایرانی اش هم شکست می خورد .در ادامه
پونیشــا را به عنوان یک مرجع انجام انالیــن پروژه ها راه اندازی
می کند؛ پونیشــایی که تا به امروز روی پای خودش ایســتاده اما
بنیانگذار این کســب وکار در ارزوی بزرگ ترکردن هر چه بیشتر
پونیشاست و می گوید برای بزرگ تر شدن به 10تا 15میلیارد تومان
سرمایه نیاز دارد.
بنیانگذار پونیشا می گوید براساس تخمینی که زده اند ،اندازه ساالنه
بازار کار فریلنســینگ در ایران تا یک میلیارد دالر امریکاست اما
تاکنون تنها 10تا 15درصدش انالین شــده است .نورمحمدی در
گفت وگو با «شــنبه» از بازار کار فریلنسینگ در ایران ،چالش های
این حوزه ،امار و ارقام کســب وکارش و پیش بینی اش از اینده بازار
گفته است.
زبان می خواندم و مسافرکشی می کردم
که از ایران بروم
نیما دیپلم کامپیوتر دارد و در دانشــگاه ازاد
کرج هم کامپیوتر می خوانده اما همان ترم یک،
دانشگاه را رها می کند .این داستان برمی گردد
به زمانی کــه امکان خرید خدمت ســربازی
وجود داشت .نیما هم سریع از دانشگاه انصراف
می دهد و سربازی اش را می خرد و به بازار کار
می رود .اما کاری وجود نداشت و به همین دلیل
ماشــین پدرش را می گیــرد و در یک اژانس
ثبت نامکردهوکارمسافرکشیراشروعمی کند.
انطور که خودش می گوید ،از صبح تا بعد از ظهر
به صورت فشــرده زبان انگلیسی می خوانده و
بعد از ظهرها هــم در اژانس کار می کرده« .ان
موقع هیچ برنامه و هدفی در زندگی نداشتم و
می خواستم زبانم را قوی کنم و از ایران بروم .به
همین دلیل هم وقت زیادی را روی یادگیری
زبان صرف می کردم ».نیما به واســطه کار در
اژانس ،با چند مشتری خارجی اشنا می شود
و انها از او برای همکاری دعوت می کنند .این
افراد از بنیانگذاران شرکت مواد غذایی نستله
در ایران بوده اند .در همین شرکت به بازاریابی
عالقه مند می شود .با اینکه به عنوان راننده با انها
همکاری می کرده ،اما کم کم به بخش فروش
راه پیدا می کند ،1999 .سالی است که نیما در
نستله کار می کرده .به دلیل عالقه مندی اش به
کار بازاریابی و مارکتینگ ،مسئوالن شرکت او
را برای انجام معامالت تجاری به ترکیه و دوبی
می فرســتند .حتی نیما را برای طی یک دوره
هفت ماهه در زمینه امــوزش فروش به دوبی
می فرســتند .به ایران کــه برمی گردد به تیم
فروش نستله اضافه می شود و حتی سمت مدیر
فروش اب معدنی نستله را هم به دست می اورد.
امازون ایرانی شکست خورد و ای هوم
را هم فروختم
مصاحبه
I n t e r v i e w
طاهره خواجه گیری
دل کندناز
ای هومبرای
منهمسخت
بود.وقتزیادی
برایشصرف
کردموشیوه های
درامدزایی
متنوعیرا
پیاده سازی
کردمتادرنهایت
یکیجوابداد
تاای هومبه
درامدزاییبرسد.
اما ادامه دادن ان
پروژهممکننبود،
چونهزینه هایش
سنگینبودو
درامدزایی اش
اندک.بنابراینبا
همهعالقه ایکه
بهکسب وکارم
داشتم،بایدپروژه
دیگریراازمایش
می کردم
همزمان با کار در نســتله ،ای هوم را راه اندازی
کرده و بعد از اینکه 3ســال روی ان کار کرده،
چون هزینه های بســیاری داشــته و سرمایه
زیادی الزم بوده ،ای هوم را به چند نفر خارجی
می فروشــد .می گوید «همیــن االن ای هوم
140نفــر نیرو دارد و باید خیلــی بیش از این
هم باشد که رشد باالیی را تجربه کند .بنابراین
ســرمایه هنگفتی نیاز است که من نداشتم».
پروژ ه دیگری هم داشــته که بــا این ایده که
یک امازون ایرانی راه اندازی کند اما این پروژه
هم شکســت می خورد .همزمــان با ای هوم،
پونیشا را هم ازمایش می کنند و چون جواب
مثبت می گیرند ،تمرکزشــان را روی پونیشا
قرار می دهند .از نســتله هم اخراج می شود و
ای هوم را هم می فروشــد و همه تمرکزش را
می گذارد روی پونیشا که مرجع انجام انالین
پروژه های مختلف از جمله طراحی ،ترجمه و
برنامه نویسی است.
حدودا سال .87
می خواهم کمی توضیح بدهی که از کجا شروع
کردی و چه شد که پونیشا راه اندازی شد؟
در بخش فروش و بازاریابی شــرکت نســتله کار
می کردم .شــغل خوبــی بود و در همــه ان مدت
تجربه کسب می کردم اما همیشه به فکر راه اندازی
کســب وکار شــخصی ام بودم .در ان زمان یعنی
سال ،87هیچ صحبتی از استارت اپ و اکوسیستم
اســتارت اپی نبود و ادبیات این حوزه هنوز شکل
نگرفته بود .به دلیل سروکاری که با اینترنت داشتم
و زبان انگلیســی ام هم قوی بود ،با کسب وکارهای
انالین اشنا شدم .پروژ ه مد نظرم ،مربوط به حوزه
مســکن بود؛ پروژه و ایده ای به نام ای هوم .دامین
خریدم و به دنبال توســعه دهنده بــودم 2 .نفر را
پیدا کردم کــه از بچه های کتاب اول بودند و پروژه
ای هوم را به انها معرفی کردم .البته در همین دوره
یعنی همزمان با ای هوم ،پونیشــا را هم راه اندازی
کرده بودم.
همین ای هوم که االن در بازار مســکن فعال
است؟
بله و حدودا سال 94بود که به دالیلی ای هوم را به
یک تیم خارجی فروختم.
چرا استارت اپت را فروختی؟
چون همزمان با ای هــوم ،کار قبلی ام را هم انجام
می دادم و هیچ زمانی نداشتم که برای ای هوم صرف
کنم و تقریبا در حال از بین رفتن و رو به افول بود .در
واقع برای نجات دادنش ،فروختمش تا استارت اپی
که وقت زیادی برایش صرف کرد ه بودم ،از بین نرود،
چون بعد از یک ســال به دلیل مشکلی که با مدیر
شرکت پیدا کردم ،اخراج شــدم و تمام وقت روی
ای هوم کار کرده بودم.
می گویی ای هوم رو به افول بود؛ دلیل این افول
به نظرت چه بود؟
اســتارت اپی مانند ای هوم به سرمایه زیادی برای
ادامه حیات نیاز داشت و من این سرمایه را نداشتم.
از طرفی پونیشــا را راه اندازی کــرده بودیم که به
تمرکز زیادی نیاز داشت و وقتی برای ای هوم باقی
نمی ماند.
دلیلی که همزمان با ای هوم ،اســتارت اپ
دیگری را هم راه انــدازی کرده بودی ،چه بود؟
پونیشا هزینه و ســرمایه کمتری نیاز داشت یا
اینکه ایند ه درخشــانی برای ای هوم متصور
نبودی؟
سبک زندگی پونیشایی
حاال نیما همراه با روشــنک یعنی همسرش
خوشحال هســتند از تصمیمی که گرفته اند
و از تهــران رفته انــد« .حدود 5ســال پیش
تیم مان را برداشــتیم و از تهران بیرون امدیم.
الودگی هوا زیاد شــده بود و از صبح تا شب در
دفتر می نشستیم و کار می کردیم .با خودمان
گفتیــم که همین زمان را در ســاختمانی در
شــهر دیگری که اب و هوای بهتــری دارد،
تجربه کنیم ».پولش به خرید خانه در رشــت
نمی رسیدهوبنابراینبهروستاهایاطرافرشت
می رود و بعد از جســت وجوهای زیاد ،زمینی
خریده و خانه ای ســاخته؛ خانــه ای که همه
همسایه هایش برنج می کارند .باغچه ای دارد
پر از سبزی و زیتون و ...نیما می گوید اینها را در
شهر و در اپارتمان نمی توانستیم داشته باشیم.
قبال تجربه یک سال زندگی در رشت را داشته.
شــیراز هم جزو گزینه هایش بوده و به خاطر
دوری از تهران ،انتخابش نکرده .اصفهان را هم
همینطور .می گوید «مردم رشت را دوست دارم
چون سطح فرهنگی باالیی دارند و غریبه ها را
به راحتی در شهرشان قبول می کنند».
حضور نیمــا نورمحمدی در زیســت بوم
کارافرینی ایران به چه سالی برمی گردد؟
مترجمی در
پونیشا داریم
که ماهانه تا
6میلیونتومان
درامدزایی دارد.
امامترجمی
هم داریم که
شاید تنها300
هزار تومان
درامدزایی
داشته باشد.
افرادی که به
صورتفریلنسر
کارمی کنند،
تنها مهارتنیاز
ندارند بلکه نوع
برقراری ارتباط با
کارفرما و توانایی
همکاری مداوم
هم در میزان
گرفتن پروژه و
درامدزایی شان
تاثیرگذار است
پونیشا یک پروژه اتفاقی بود که ازمایش اش کردیم و
جواب مثبت گرفتیم و تصمیم گرفتیم که ادامه اش
بدهیــم .در واقع پــروژه ای بود بــرای محک زدن
مهارت ها و رفتار توسعه دهنده ای که می خواستیم
استخدام کنیم تا ببینیم می توانیم با هم کار کنیم
یا نه؟! و چون در مورد پونیشا تحقیق بیشتری کرده
و زمان زیادی صرفش کــرده بودیم ،نتایج مثبتی
گرفتیم .بنابراین تصمیم گرفتیم که زمان بیشتری
روی پونیشا صرف کنیم.
البته من جنس کاربران پونیشــا را بیشتر دوست
داشتم .مثال در ای هوم با بنگاه داران و خریداران و
فروشندگان ملک سر وکار داشتیم .این افراد وقتی
کارشان تمام می شود ،دیگر مشتری سایت نیستند
و به اصطالح ادم های اینترنتی هم نیستند؛ یعنی
تنها نیازشــان را برطرف می کردند و اغلب هم به
صورت افالین کارشــان را انجام می دادند و هنوز
نیازمندی های همشهری قدرت زیادی داشت.
اما کاربران پونیشا ،اشنایی بیشــتری با اینترنت
داشتند و ســرویس های انالین را می شناختند و
رابطه طوالنی تری با پونیشا ایجاد می کردند .امالک
سختی های بسیار زیادی دارد و خیلی راحت بگویم
که اداره استارت اپ در حوزه مسکن ،کار هر کسی
نیست.
پونیشا را چند نفره شروع کردید؟
قبل از اینکه پونیشا را راه اندازی کنیم ،با 2نفر پروژه
دیگری را پیش می بردیم؛ پروژه ای مشــابه کاری
که دیجی کاال االن می کند؛ یعنی می خواســتیم
فروشگاه انالینی برای همه کاالها ایجاد کنیم .ان
زمان دیجی کاال تنها کاالی دیجیتال داشت و جای
خالی کسب وکاری مشابه امازون در ایران خالی بود،
اما پروژه ما شکست خورد.
داستان شکست هم بخشی از روند کسب وکار
اســت و حتی تجربه ای که از شکست به دست
می اید ،ارزش بسیاری دارد .پس اجازه بده که
در مورد این شکست بیشتر حرف بزنیم .دلیل
شکست پروژه چه بود؟
ما 3نفر یعنی پویا ،نیما و شایان چند ماه روی این
پروژه کار کردیم ولی بعد از مدتی متوجه شدیم که
نمی توانیم با همدیگر کار کنیم .نام پونیشا را هم با دو
حرف اول اسم هایمان ساخته بودیم .تقریبا سال 87
بود .این پروژه به نوعی تجربه شکست بود چون بعد
از مدت زمان زیادی که برای برنامه ریزی ،تحقیق و
کدزدن صرف کردیم ،باید کار را کنار می گذاشتیم.
مهم ترین دلیلش هم این بود که ادامه همکاری ما
3نفر امکان پذیر نبود.
و پونیشای فعلی همچنان همان نام را دارد.
یک سال بعد یعنی در ســال ،90پروژه پونیشای
فعلی اماده بود و دنبال اسمی برایش بودیم ،چون
کار پونیشای فعلی پیداکردن افراد ماهر برای انجام
پروژه های کارفرماهاســت ،بنابراین پونیشا االن به
معنای پویندگان نیروی شایسته است.
پونیشا سال 91راه اندازی شده .پروژ ه قبلی
حدود ســال 87شکست خورد .طی این مدت
کار دیگری داشتید؟
فقط روی ای هوم کار می کردم.
از یک جایی متوجه شدی که جنس کسب وکار
ای هوم را نه دوســت داری و نه سرمایه الزم را
برای ادامه دادنش داری .تصیم گیری اســانی
نبوده .بعضا هســتند بچه هایی که دل کندن از
ایده ها و پروژه ها برای شان بسیار سخت است.
در این زمینه بیشتر صحبت کن.
دل کندن از ای هوم برای من هم ســخت بود .وقت
زیادی برایش صرف کردم و شیوه های درامدزایی
متنوعی را پیاده سازی کردم تا در نهایت یکی جواب
داد تا ای هوم به درامدزایی برسد .اما ادامه دادن ان
پروژه ممکن نبود ،چون هزینه هایش سنگین بود و
درامدزایی اش اندک .بنابراین با همه عالقه ای که به
کسب وکارم داشتم ،باید پروژ ه دیگری را ازمایش
می کردم.
تجربه پونیشا ظاهرا مثبت بوده؟
با پروژه پونیشا سریع تر به درامدزایی رسیدیم و این
کسب وکار تا به امروز هم از درامدزایی خودش سر
پا ایستاده و جذب سرمایه نداشته .هر چند برای رشد
بیشتر باید سرمایه جذب کنیم .یکی از مسائل خیلی
مهم در مســیر کسب وکار این است که تا جایی که
می توانیم هزینه ها را کاهش دهیم .ما سختی های
زیادی را تحمل کردیم .مثال کمترین حقوق را برای
خودمان در نظــر می گرفتیم تا مراحل اولیه را طی
کنیم و پونیشا رشد کند.
از رشــد پونیشــا حرف زدی .رشدی که در
حوالی رشــت رخ داده و االن روستای خاجان
چاردانگ در 5کیلومتری رشــت محل زندگی
و کار نیما نورمحمدی است .در همین تهران هم
استارت اپ ها مشکالت زیادی بابت اینترنت و
مسائل زیرساختی دارند .شما با مشکلی مواجه
نشدید؟
ما مشــکل اینترنت داشتیم و هنوز هم داریم .اصال
اینجا دکل مخابــرات نبود .بــا اداره های مختلف
ســروکل ه زدیم تا باالخره موفق شــدیم دکلی به
روســتا بیاوریم .مشــکالت ما منحصر به اینترنت
نبود .شاید باورش سخت باشد اما اینجا اب شهری
ندارد و مجبور شدیم چاه حفر کنیم! کوچه ها همه
خاکی است و می توانید تصور کنید که زمستان چه
وضعیتی دارند .حتی قطعی برق یک هفتگی را هم
تجربه کردیم و مجبور بودیم لپ تاپ و پاوربانک را
به شهر ببریم و شارژ کنیم و برگردیم .سختی ها زیاد
بود اما هم من و هم همسرم ،خوشحال هستیم و این
سبک زندگی را دوست داریم.
ایده پونیشا از کجا امد؟
بخش ترجمه پونیشــا را روشــنک یعنی همسرم
راه اندازی کرده و اید ه پونیشــا را هم ایشــان ارائه
کرد .بخش ترجمه را هم در ابتدا به عنوان یک پروژه
ازمایشی پیش بردیم ،چون همسرم ان زمان کارمند
بود و به صورت پاره وقت با چند سایت برای ترجمه
همکاری می کرد .به این صورت که پروژه های ترجمه
را می گرفت و انجام می داد.
ان زمان که هنوز ای هوم را داشتیم ،چون روشنک
کار فریلنســینگ ترجمه انجام می داد ،پیشنهاد
داد که وب ســایتی راه اندازی کنیــم که به صورت
فریلنســینگ چندین خدمــت ارائه کنــد .ما با
برنامه نویسی و برنامه نویسان شروع کردیم و در ادامه
بخش ترجمه را روشنک اضافه کرد.
حتما می دانستید که رقبای سرسختی مانند
مراکز دارالترجمه در بخش سنتی بازار دارید؛
چالشی داشتید در این زمینه؟
وقتی همسرم می خواست بخش ترجمه را راه اندازی
کند ،به میدان انقالب رفت و با تعداد زیادی از مراکز
دارالترجمه صحبــت کرد که سفارشات شــان را
می تواند انجام دهد .به این صورت پروژه ها را از انها
می گرفت و روی ســایت می گذاشت و فریلنسرها
انجام می دادند و او تحویــل دارالترجمه ها می داد.
بنابراین دارالترجمه ها از این امر راضی بودند چون
کارشــان در زمان مورد نظر و بــا کیفیت خوب و
قیمت مناسب انجام می شد .االن هم بخش ترجمه
از مهم ترین و پردرامدترین بخش های پونیشا ست.
پونیشا تنها در سطح ایران کار می کند؟
بله ،فعال فقط پروژه های در ســطح ایران را پوشش
می دهد اما یکی از اهداف من این اســت که پونیشا
را به صورت جهانی ارائه کنم .حتی در رویدادهای
خارج از کشور هم شرکت می کنم و سعی می کنم
ادبیات این حوزه را در سطح جهانی یاد بگیرم.
تیم پونیشا االن چند نفره است؟
االن 13نفره هستیم.
چه تعدا فریلنسر با پونیشا همکاری می کنند
و از این طریق برایشان درامدزایی شده است؟
تاکنون 140هزار نفر به عنوان فریلنسر با مهارت های
مختلف ثبت نام کرده اند.
چه تعداد پروژ ه انجام شده روی پونیشا دارید؟
سال گذشته 5هزار و 500پروژه در پونیشا انجام
شد و امســال هدف مان این است که این تعداد را
به 15هزار پروژه برسانیم .البته در سال گذشته ما
تنها بخش پروژه ها را در پونیشا داشتیم اما امسال
سرویس جدیدی اضافه کردیم به نام پونیشاکانتر
کــه کارفرمایان برای پروژه های شــان می توانند
مســابقه ایجاد کننــد .البته مســابقه تنها برای
کارهای طراحی است .هر کسی طرح باکیفیت تر و
با قیمت اقتصادی بهتری ارائه دهد ،می تواند برنده
مسابقه باشد.
پروژه هــا عمدتا چه موضوعاتــی را دنبال
می کننــد و کارفرماها معمــوال خواهان چه
مهارت هایی هستند؟
اکثر پروژه ها به سه دسته تقسیم می شوند؛ طراحی
قالب ســایت ،ترجمه و تولید محتوا برای وبالگ،
شبکه های اجتماعی و وب سایت ها و برنامه نویسی
برای دسکتاپ ،موبایل و. ...
میانگین هزینه هایی که بابت پروژه ها دریافت
می کنید ،چقدر است؟
ما هزینه اولیه ای تا 5هزار تومان از کارفرمایان بابت
پروژه ها می گیریم به این دلیل که تنها افراد جدی
پروژه ه ای شان را ثبت کنند و باعث سردرگمی افراد
ماهر یا همان فریلنسرها نشوند .همچنین 15درصد
هم از مبلغی که بین کارفرما و فریلنســر رد و بدل
می شود ،دریافت می کنیم؛ 10درصد از فریلنسر و
5درصد از کارفرما.
ظاهرا حق عضویت هم دریافت می کنید؟
بله .از فریلنســرها حق عضویت 10هــزار تومانی
می گیریم و بــه ازای ان ،پروژه هایی به انها معرفی
می کنیم.
پروژه هایی که روی پونیشــا قرار می گیرند،
معموال چه قیمت هایی دارند؟
قیمت ها متغیر و متنوع اســت؛ به طور کلی طیف
قیمتی از 30هزار تومان تا 6میلیون تومان است.
تاکنون چه تعداد کاربر از پروژه هایی که روی
پونیشا قرار گرفته استفاده کرده اند؟
االن 180هزار نفر کاربر در پونیشا ثبت نام کرده اند و
حدودا 10درصد از این کاربران فعال هستند.
افرادی به عنوان فریلنســر با شما همکاری
می کنند؛ چقــدر می شــود روی این روش
درامدزایی به عنوان یک شغل حساب باز کرد؟
شغلی که بتواند هزینه های زندگی را تامین کند.
مثال شــما اماری یا نمونه بارزی از فریلنسرها
دارید که از پونیشــا درامدزایی قابل توجهی
داشته باشند؟
درامدزایی بستگی به نوع کار و میزان کار افراد دارد.
مثال مترجمی در پونیشا داریم که ماهانه تا 6میلیون
تومان درامدزایــی دارد .اما مترجمی هم داریم که
شاید تنها 300هزار تومان درامدزایی داشته باشد.
افرادی که به صورت فریلنســر کار می کنند ،تنها
مهارت نیاز ندارند بلکه نوع برقراری ارتباط با کارفرما
و توانایی همکاری مداوم هم در میزان گرفتن پروژه و
درامدزایی شان تاثیرگذار است .ما نمونه های جالبی
هم در پونیشا داریم.
به نظر می اید که روش فریلنسرینگ می تواند
راهی برای درامدزایی افرادی باشد که مهارتی
دارند اما به بازارها دسترســی ندارند .نمونه
جالبی دارید در این زمینــه که به خوانندگان
«شنبه» بگویید.
اتفاقا تجارب زیادی در این زمینه در پونیشــا ثبت
شده است .مثال خانمی در مرز ایران و عراق زندگی
می کند و مهارتش تولید محتوا برای شــبکه های
اجتماعی اســت .کارش را با پونیشــا اغاز کرده و
اینقدر پیشــرفت کرده که به دوستان و اشنایانش
هم اموزش می دهد که چگونه از پونیشا درامدزایی
داشته باشند.
نمونه دیگری هم می توانم مثال بزنم؛ اخیر در پلتفرم
پونیشا تغییراتی ایجاد کردیم .بعد از مدتی یک نفر
تماس گرفت که در استفاده از پونیشا دچار مشکل
شده .بعد از پیگیری متوجه شدیم که یک نابینا ست
که در پونیشا کار برنامه نویسی می کند و درامد دارد.
موارد زیادی هم هســتند که نخستین پروژه های
ی خود را در پونیشــا انجام می دهند و
برنامه نویس
عالوه بر درامدزایی ،کسب تجربه هم می کنند.
این سبک کار و درامدزایی ،در جامعه ایران
جا افتاده؟ هر کسی می تواند فریلنسر باشد؟
ایــن کار هنوز در ایران جا نیفتــاده و از طرفی این
سبک کاری مناسب همه افراد نیست؛ فریلنسربودن
عالوه بر داشــتن مهارت ،ناشی از یک روحیه است.
اگر کسی می خواهد به صورت ثابت در یک شهر و
سرمایه گذاران خارجی در ایران و همین عامل هم
تا حدود زیادی در این موضوع که استارت اپ های
ایرانی هنوز نتوانســته اند ســرویس جهانی ارائه
کنند ،تاثیر دارد .حتی صندوق های سرمایه گذاری
بزرگ ایرانی که سه چهار سال پیش سرمایه گذاری
بیشتری انجام می دادند ،االن فعالیت های زیادی
ندارند و صندوق جدیدی هم به صندوق های قبلی
اضافه نشده است.
داردپونیشاتقریبا 50درصدازبازارفریلنسینگانالینکشوررادردستدارد
سال گذشته
5هزار و
500پروژه در
پونیشا انجام
شد و امسال
هدف مان
این است که
این تعداد را
به 15هزار
پروژه برسانیم.
البته در سال
گذشته ما تنها
بخش پروژه ها
را در پونیشا
داشتیم اما
امسال سرویس
جدیدی اضافه
کردیم به نام
پونیشاکانتر
که کارفرمایان
برای
پروژه های شان
می توانند
مسابقه ایجاد
کنند
ولی امار انجمن وی ســی ایران چیز دیگری
می گوید؛ شما اینها را بازیگر جدی نمی دانید؟
به نظر من طی پنج شــش ســال گذشته کال دو
اتفاق ســرمایه گذاری جدی صورت گرفته؛ یکی
مربوط به ادغام علی بابا و زورق و جاباما و تشکیل
هلدینگ توشــا بوده و یکی هم در روزهای اخیر و
جذب ســرمایه نت برگ .ایــن دو اتفاق برای یک
اکوسیستمی که امار استارت اپ هایش روزبه روز
در حال افزایش است ،اصال چشمگیر نیست.
به نظر شما همه مشکالت برمی گردد به اینکه
سرمایه گذار جسور نداریم یا استارت اپ های
قابل توجه برای سرمایه گذاری کم شده اند؟
C e l e b r i t y
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
7
SHANBEMAG.ir
ترس سرمایه گذاران و کارفرمایان از نبود شفافیت و
ثبات اقتصادی در ایران است .مگر چند استارت اپ
می تواند بدون جذب ســرمایه بــه حیاتش ادامه
دهد؟ جواب روشن است؛ تعداد اندکی .به نظر من
سرمایه گذاران هم انگار منتظر شرایط اقتصادی
باثبات تری هستند و البته استارت اپ های بهتر و
جذاب تر .اما چیزی که ما در حال حاضر می بینیم،
این است که افراد دارای تخصص در فکر مهاجرت
هستند که به کشــوری با ثبات اقتصادی بروند و
به عنوان کارمند کار کنند ،چون در کشور خودشان
فرصت کارافرینی به انها نمی دهند.
سلبریتی
چند ســوال دیگر هم در مورد خود پونیشا
می پرسم؛ سال ،91سال راه اندازی پونیشا بوده؛
االن دو ماه هم از سال 97گذشته .به نظر خودت
پونیشا نباید االن کسب وکار بزرگ تری باشد؟
باید رشد بیشــتری می کرد و بزرگ تر می شد اما
چون از درامد خودش ارتزاق کرده ،نمی توانستیم
بیش از این برای رشدش هزینه کنیم .االن هم اگر
بتوانیم سرمایه قابل توجهی جذب کنیم ،پونیشا
کسب وکار بســیار بزرگ تری می شود ،چون بازار
بزرگــی دارد و ظرفیت های قابــل توجهی پیش
روی ماست.
می گویی ســرمایه قابل توجه؛ فکر می کنی
برای رسیدن به ان رشــدی که برای پونیشا
پیش بینی می کنی ،به جذب چه میزان سرمایه
نیاز دارید؟
فکر می کنیم بین 10تا 15میلیارد تومان در راند
نخست جذب سرمایه نیاز داشته باشیم.
عکس :علی اسدالهی سوته
یک خانه زندگی کند و در یک اداره مشــخص کار
کند ،روحیه فریلنسری ندارد .فریلنسرها ادم هایی
هســتند که به اصطالح یک جانشــین نیســتند.
این افــراد نمی توانند 8صبح ســاعت بزنند و وارد
اداره ای شــوند و 5بعد از ظهر از انجا خارج شوند.
همچنین فریلنســر دنبال ازادی عمل و درامدی
به مراتب بیشــتر از درامد یک کارمند اداری است.
فریلنســربودن کار ساده ای نیســت چون چنین
فردی غیر از تخصص ،باید همه کارهای دیگر را هم
خودش انجام دهد؛ یعنی باید بازاریابی ،حسابداری
و مدیریت زمان هم بکند و روی برند شخصی اش هم
باید کار کند .این ویژگی ها در همه افراد وجود ندارد.
تاکنون چقدر برای پونیشا هزینه کرده اید؟
تخمین هزینه کرد برای پونیشا از ابتدا تا االن خیلی
اسان نیست ،اما می توانم بگویم که با توجه به پولی
که برای تبلیغات ،پرسنل ،سرور و ...پرداختیم ،حدودا
سالی 400تا 500میلیون تومان هزینه کرده ایم.
با این حجم هزینه ها ،چرا تاکنون سرمایه گذار
جذب نکرده اید؟ پیشنهادی به شما نشده یا شما
وسواس ویژه ای دارید؟
ما االن دنبال سرمایه گذار هستیم .پیشنهادهایی
پیشــنهادهایی هــم داشــتید بــرای
سرمایه گذاری .ارزش ریالی هم برای پونیشا
بیان شده؟
پیشــنهاد برای مذاکره بوده اما به ارزشــگذاری
نرسیده.
خود شــما حتما ارزشــگذاری ذهنی از
کسب وکارتان دارید .شاید بیانش خیلی هم
دقیقنباشدامامی خواهمبدانمنیمانورمحمدی
برای کسب وکار پونیشا که وارد هفت سالگی اش
هم شده ،چه ارزش ریالی در ذهنش دارد؟
وقتی هنوز هیچ صندوق سرمایه گذاری پونیشا را
بررسی نکرده و رقم و ارزشی را بیان نکرده ،من هر
چه بگویم ،رقمی ذهنی و فرضی است ،چون تا وقتی
ســرمایه گذاری نیامده و درصدی از ارزشگذاری
ی این کســب وکار
را پرداخت نکرده ،ارزش واقع
مشخص نمی شود.
می خواهم عدد ذهنی خودت را بدانم.
با شرایط کشــور ما و اوضاعی که دالر و ارز دارد،
رقمی که در ذهن من اســت برای ارزشــگذاری
پونیشا ،بین 5تا 10میلیون دالر است ولی این رقم
خیلی گنگ و کلی و ذهنی است.
چند سوال دارم در مورد بازاری که پونیشا در
ان حضور دارد؛ بازار کار فریلنسری تنها موارد
مشابه افرادی را که با پونیشا همکاری می کنند،
شامل می شود؟
وقتی در مورد فریلنسینگ صحبت می کنیم ،یعنی
از کسی حرف می زنیم که برای خودش و به صورت
پروژه ای کار می کند .با این تعریف رانندگان اسنپ
و افرادی کــه خدمات منازل ارائــه می کنند هم
فریلنسر به حســاب می ایند .پونیشا چند حوزه
به نظر شــما چه میزان از این تخمینی که
می زنید ،تاکنون انالین شده است؟
بین 10تا 15درصد .اما این درصد با سرعت رشد
باالیی در حال حرکت است و در اینده بخش زیادی
از این بازار به حوزه انالین می اید.
و سهم پونیشــا از این 10تا 15درصد چقدر
است؟
چیزی که االن می دانم و می توانم به شــما بگویم
این اســت که در حال حاضر در میان سایت های
فریلنسینگ ایران ،پونیشا بیشترین تعداد کاربرها
را جذب کرده اســت .اگر بخواهــم روی این امار
صحبت کنــم ،می توان گفت
که پونیشا سهمی 50درصدی
از بازار را دارد که البته این امار
خیلی هم دقیق نیست.
با توجه به جنس کســب وکارتان ،احتماال
می دانید که سرعت رشد بازار انالین پروژه های
برون سپاری در سطح جهان چقدر است؟
براســاس اطالعاتی که مــا داریم ،بــازار انالین
پروژه های برون ســپاری در سطح جهان سرعت
رشد ساالنه 35درصدی دارد.
رقبای شما در بازار ایران چه کسانی هستند؟
در ایران پارســ ُکدرز را می توانم نام ببرم که تقریبا
در همه زمینه ها رقیب ماســت ،در بخش ترجمه
مرکــز مترجمین ایران رقیب مان اســت و تعداد
زیادی از کسب وکارهای دیگر هم به بازار امده اند
که هنوز بســیار کوچک هســتند .خارج از ایران
هم مثال در بخش مسابقه که ما امسال راه اندازی
ن کســب وکار جهانی مشابه
کرده ایم ،بزرگ تری
ناینتی ناین دیزاین ( )99designsرا می توانم نام
ببرم و دیزاینکــراد ( .)designcrowdهمچنین
اپ ورکــز ( )AppWorksو فریلنــس دات کام
( )Freelance.comهم بزرگ ترین ها در ســطح
دنیا محسوب می شوند.
کمــی هــم بپردازیم به وضعیــت کنونی
اکوسیســتم کارافرینــی ایران .شــما از
باسابقه های حوزه انالین محسوب می شوی
و به گفته خودت وقتی سال 87وارد این حوزه
شــدی ،ادبیات این حوزه هنوز خیلی شکل
نگرفته بود .االن شــما روند این زیست بوم را
چگونه می بینید؟
من احساس می کنم که شــروع خوبی داشت ،اما
االن در حال درجازدن است!
چرا می فکر می کنید زیست بوم کارافرینی
ایران در حال درجازدن است؟
یکــی از دالیلــم برمی گــردد به عــدم حضور
در شهرســتان چقــدر به نیــروی فنی و
متخصص دسترســی دارید؟ در همین تهران
هم استارت اپ ها از کمبود منابع انسانی رنج
می برند.
یکی از مواردی که موجب ناامیدی های زیادی برای
خود ما می شود ،کمبود منابع انسانی در شهرستان
است .ما شرکت را در منطقه ازاد انزلی ثبت کرده ایم
و در شهر کوچک بندرانزلی دنبال برنامه نویس و
توسعه دهنده حرفه ای می گردیم و به سختی پیدا
می کنیم .اگر هم کســی را پیدا کنیم ،باید وقت و
زمان زیادی را برای اموزشش صرف کنیم تا با روند
کاری شــرکت و محصول ما اشنا شود و بتواند به
ما کمک کند .این مورد از سخت ترین قسمت های
کاری ماست .در حالی که کسب وکارمان رو به رشد
است و هر روز قابلیت های جدیدی باید اضافه شود
و نبود نیروی انســانی متخصص و باتجربه به یک
دردسر بزرگ تبدیل شده است.
همسرت هم از اعضای تیم پونیشاست؟
بله .همســرم مســئول بخش خوشحال ســازی
مشتریان است.
بله ،این بخش را در وب ســایت تان دیدم.
مسئول خوشــحال کننده مشتری ،دقیقا چه
کاری می کند؟
روشــنک یعنی همســرم به نوعی هم بنیانگذار
پونیشاست و االن هم شغل بسیار مهمی دارد و با
یک تیم دونفره مسئولیت بخش خوشحال سازی
مشتریان را برعهده دارد؛ یعنی مشتری هر کمکی
بخواهد ،هر شــکایت و هر نوع درخواستی که در
ارتباط با ســایت داشته باشد ،این تیم به ان پاسخ
ا
ستار
بسیارهادارد
می دهد .برای پونیشا مشــتری ارزش بخوانتاپی
ند!
چون به سختی مشــتریانش را به دست اورده و
تالش زیادی می کنیم که مشتریان راضی باشند.
روزه
اخیرا در
پلتفرم پونیشا
تغییراتی ایجاد
کردیم .بعد از
مدتی یک نفر
ا
تماس
گرفتالن
کارپ زمان
ولین
گ
ا
که در استفاده
ست!
از پونیشا
دچار مشکل
ا
بعد ازسیس
شده .دس
تیارخانهتهوم
داری
ا
س
پیگیری متوجه ت
وی بوکین
گ
وی
ال
100
ا
جاره ال
شدیم که یک
م
یدهد
نابینا ست که
م
پونیشا کار
درشاو
رهانالی
درفو ن روان
ش
ن
ا
برنامه لفکر س
نویسی
ی
ون
ا
د
ا،
س
ت
می
کند و درامد ارتا مس
پ
ائلح
هاراحلوف قوقی
ص
ل
م
خانمی
دارد.
ی
کند
در مرز ایران و
عراق زندگی
می کند و
مهارتش تولید
محتوا برای
شبکه های
اجتماعی
است .کارش را
با پونیشا اغاز
کرده و اینقدر
پیشرفت کرده
که به دوستان
و اشنایانش
شنبه را در شنبه مگ
هم اموزش
انالین ورق بزنید
می دهد
چگونه
که
و در
دانلود
از پونیشا
کنید و بخوانید
درامدزایی
داشته باشند
د!
سرمایه گذار جذب نکرده اید و از درامد خود
پونیشا ،کار را جلو می برید .االن افراد زیادی
برای هر گونه شــروعی دنبال سرمایه گذار
هستند .ظاهرا شما دیدگاه متفاوتی دارید.
من اعتقاد دارم که همه تالش مان باید این باشــد
که کســب وکارمان را بــه درامدزایی برســانیم و
هزینه های مان را محدود کنیم تا بتوانیم از درامد
خود کســب وکار ،پروژه را جلو ببریم .البته ماهیت
بعضی از کسب وکارها ،ذاتا هزینه بر است و سرمایه
بیشــتری نیاز دارد .امــا ابتدا به ســاکن به دنبال
سرمایه بودن شاید نتیجه مطلوب را ایجاد نکند.
فقط بحث مالی نیســت .اگر قرار است من به بازار
جهانی بروم ،به شــبکه ای از روابــط در خارج از
کشور نیاز دارم که ســرمایه گذار خارجی دارد و
می تواند به رشد ما کمک کند .من در ایران نمونه
موفقی از ســرمایه گذاری را هم نمی بینم که یک
اســتارت اپ در مراحلی ابتدایی ،با جذب سرمایه
داخلی توانسته باشد رشد جهشی و قابل توجهی
بکند .به جز سرمایه گذاری روی چند استارت اپ
ی را طی کرده
بزرگ که مراحل رشــد و بالندگــ
بودند .در واقع دیدگاه من این اســت که در ایران
سرمایه گذاری موفق بیشتر روی کسب وکارهای
از پیش موفق بوده .البته من خوشــحال می شوم
که ســرمایه گذاری در ایران وجود داشــته باشد
کــه روی اســتارت اپ هایی مانند پونیشــا که
در مراحل میانی رشد شــان
هستند ،سرمایه گذاری کند
و باعث رش د جهشی اش شود،
اما هنوز نتوانســته ام چنین
سرمایه گذاری را پیدا کنم.
ما تخمین می زنیم که اندازه ساالنه بازار پروژه های
برون ســپاری در ایران ،یک میلیارد دالر امریکا
باشد.
حتی اگر پونیشــا را هم کنار بگــذارم ،به تهران
برنمی گردم .اما ســختی های زیادی بوده که من
و تیمم را ناامید کرده ،ولی من همیشــه در نهایت
ناامیدی هم به این مســئله فکــر می کنم که کار
دیگری را شروع کنم.
ا فریدو
نکورن
ب زاستارتاپ گی ،م
دی
ر
ع
ا
م
هدخالته وف
مل
قشد شتاب
ایشپایانندرامریکامیگدهنده
م
پ
ویدو س
ه
د،حامیجو این
کهاگر
راتعطیلخو دولت
ا
ه
دکرد!
ما هم کار تبلیغاتی کردیم و هم اموزشی .مثال کتابی
ترجم ه کرده ایم برای اموزش فریلنسرها که در پی
جذب حمایت مالی برای چاپش هستیم .همچنین
سال گذشــته برای معلوالنی که توانایی ترجمه و
طراحی دارند ،دوره اموزشی برگزار کردیم تا مردم
متوجه شوند که افراد دارای معلولیت هم می توانند
به شیوه فریلنسینگ و از خانه خود درامدزایی داشته
باشند و بر چالش های جسمی خود غلبه کنند.
سرمایه گذار ایرانی نمی تواند شما را به بازار
جهانی ببرد؟
اماری که از تخمین بازار به دست اورده اید،
چه عدد و رقمی را نشان می دهد؟
برگردیم به روستای پونیشا؛ از تهران رفتی
و به نوعی با جداکردن خودت از زیســت بوم،
خودت هم به صورت فریلنسینگ کار می کنی.
پیش امده که بخواهی کار را رها کنی و به تهران
برگردی؟
خال
ی
ن
ک
نی
گفتی یکی از چالش های کسب وکارتان ،بحث
معرفی خدمات پونیشا ست .چه کارهایی در این
زمینه انجام داده اید؟
هیجان انگیز باشد یعنی چه؟
حقیقتا چون نگاه مان به بازار جهانی است و قصد
داریم به بــازار جهانی برویم ،ترجیح می دهیم که
سرمایه گذار خارجی داشته باشیم ،اما با وضعیت
فعلی تحریم و مشکالتی که برای سرمایه گذاران
خارجی وجود دارد ،نتوانســتیم از خارج از کشور
سرمایه گذار جذب کنیم.
این بازار چه حجم و اندازه ای دارد؟
در مورد حوزه کاری مان امار دقیقی نداریم که بازار
ایران چه حجمی دارد .تنها کاری که ما می توانیم
بکنیم ،تخمین و براورد کــردن اولیه حجم بازار
اســت؛ مثال االن همه کســب وکارهای کوچک و
بزرگ به تولیــد محتوا و راه اندازی وب ســایت و
شبکه های اجتماعی نیاز دارند .بنابراین بازار ،بازار
بزرگی است.
اتفاق خاصی نمی افتد .پونیشــا با همین سرعت
رشــدش ادامه می دهد اما ما می خواهیم با جذب
سرمایه ،رشدی که طی 4سال ممکن است داشته
باشیم ،طی یک سال تجربه کنیم ،چون با اتکا به
درامد خود پونیشــا ،فرایند رشد کسب وکارمان
کند خواهد بود.
اکو
س
ی
س
تم را
اینکه این ســبک کاری هنــوز در ایران
جانیفتاده ،شاید سد معبری باشد برای رشد
کسب وکارهایی مانند پونیشــا و به نوعی
چالشی باشد سر راه شان.
بله ،این موضوع نوعی چالش اســت برای ما .چون
هنوز معرفی گسترده ای از این سبک کاری در جامعه
ایران انجام نشــده و ما باید این کار را انجام بدهیم.
اما فرایند معرفی این ســبک کاری و فرصت های
موجود در ان برای درامدزایی ،هزینه بسیار زیادی
نیاز دارد .ما باید کارفرماها را متقاعد کنیم که از این
شیوه کاری می توانند استفاده کنند و ان را امتحان
کنند و این هزینه بر است.
مثال فرض کنید که کسی دنبال یک مترجم خوب
است .در پونیشا این امکان وجود دارد که مترجم ها
از شــهرهای مختلف ایران ،یــک پاراگراف از متن
را ترجمه می کنند و قیمت هــا را اعالم می کنند و
کارفرما می تواند بهترین انتخاب را داشــته باشد.
اما هنوز افراد زیادی هســتند که از چنین امکانی
اســتفاده نمی کنند .اینها چالش های بزرگی است
که با صرف وقت و هزینــه زیاد می توان تا حدودی
بر انها غلبه کرد.
هم بــه ما شــده اما خیلــی چشــمگیر و جذاب
نبوده اند .از طرفی درامدمان هم به نحوی است که
هزینه های مان را پوشــش می دهد .بنابراین دنبال
موقعیتی برای جذب سرمایه هستیم که برای مان
هیجان انگیز باشد.
مانند ترجمــه و تولید محتوا و برنامه نویســی را
پوشش می دهد.
و اگر نتوانید این سرمایه را جذب کنید ،چه
اتفاقی برای پونیشا می افتد؟
عک
س :مر
یم سعی
دپور/
سـ
ـرمــق
l
i a
o r
i t
E d
اکبر ها
س شمی
ردبیر
س
کوت!
چ
بو ند روز
پیش
د،
چیزی ن دومین
صدمین ش نوشــتم ،ســالگ
با
م
ما
رد تولد
ت ینوشــت ره شــنبه ید مینوشت شنبه
م.
م.
م
ا
نت
باز
یمم ،موفقی هم چیز شر شــ مروز
چ
ون نمی تها و خوش ی از شنبه ،د ،باید
توا
ناراحــت ،ا نم خوشـ حالیمان ن خودم،
ـح
د
ند
نو
یرباز با رو وهگیــن ال باشم .شتم،
زه
و
به
گ
س
روزه
شد
له
ــ
ت
کوت دم منــد
س ســکو
رمقالهنوی ت میگیرم .خورم .برا م ...اما از
ی
س
تن
ها در سر ی شــنبه بهخاطر ان مدتی
مق
د
که
راین دوس الههایم کو ادامه داش سنت
ته
ــ
تاه
ب
ال
از
کسـ
اش
ت
بر
د،
ایتان
ب ـانی کـ
جربه زی
یندازند یا ک ـه میخواه خواهم نوش ستهام
ان
هایی که سانی که در ند اســتار ت؛ برای
ت
ا
شک
س
ت خور میانه راه ه پ راه
دهاند.
ستند و
2
اد
امه در
که نی
صفحه 3
9
زمان
ای
ونتهای بندی
تا
6خ
درش
نبه بخوا رداد را
نید
با شــرایطی که توصیف کردی ،مهاجرت به
خارج از تهران را به بنیانگذارانirاستارت اپ ها
.
ress
پیشنهاد می کنی؟
bep
n
مهاجرت بــه خارج از تهران بــرای افراد زیادی باsha
ترس همراه است ،اما هســتند استارت اپ هایی
که به لحاظ مشتریان شــان فرقی نمی کند که در
چه شهری مستقر باشــند .بنابراین من پیشنهاد
می کنم که از تهران خارج شوند که بتوانند در کنار
کسب وکارشــان ،زندگی هم بکنند ،چون زندگی
تنها کارکردن مداوم نیست .شاید پیداکردن نیروی
انســانی متخصص در شهرستان ها سخت باشد یا
امکانات تهران در اختیار افراد نباشــد اما ســبک
زندگی و شــیوه زندگی همراه با ارامش می تواند
عاملی برای موفقیت باشــد .االن وقتی مادرم به
خانه ام می اید از مگس های شمال اذیت می شود
یا افرادی هســتند که در خانه ام راحت نیستند و
دوست دارند سریع از خانه ما بروند اما من و همسرم
راحت هستیم و زندگی خوبی داریم که از ان لذت
می بریم .کاری هم اگر داشــته باشــیم به تهران
می اییم و انجــام می دهیم و برمی گردیم .در واقع
می خواستیم خودمان هم به نوعی فریلنسینگ را
تجربه کنیم و از ان لذت ببریم و این اتفاق افتاده.
شنبه
الــه
گفتو
گوبامص
د
ا ربارهظرفی طفیقل
ت
گر
یزاده،
مشخسادهبگوییم،ک هاوفرصتها مدیرع
ام
ل
ار
ص،
بهجایاینکهصندلیهایپولخالینگیعنیو یسفراشتر «همپا»
قت
اکی
هرکس
یاتوم
یکه
3کند،چ
یبهص
شمابرا
بیلتان
هزینه ندنفربااتوم ورتتکس رادراختی یطی
اف
ار
بن
یکم
رادمسافرن زینواس بیلیکن رنشینازات دیگرانم سیر
تهالک فرجا
یگذ
سبت
ومبی
بهسایررو خودروش بهجاشوند .لخودشا ارید،تا
خ
به
ش
هایحمل صراننده اینصورت ستفاده
و
ج
هم
نقلهزینه برانم
ی
ش
کمتری ...ودوهم
سمی رامونا
ساالر
ه صانعی ،زاده ام
عل
یری از
یرضا قفال و استار
ت
ا
پ
خدمات
مهدی ن
صراهلل راه ان ی که با
داخته
میگوی
ا
ولینهف
شـنبه /تهنامها
29 2018اردیبهش ختصاص
ت /97یاستار
\th
t\ May 19سـالسـوم /ش تاپها
\ Sa
Vol.3
د
5
ـم
اره100
\.100
ag No
bem
shan
in
agaz
bem
shan
سرا
جالدی
ن رضو
در
دانشگاه را یزاده
میگوی
زده
و استار د قید ا
تاپ راه ان ستادی
داخته
ag
bem
shan
ی
16صف
حه00 /
60توم
.ir
ان
MAG
NBE
SHA
ادداش
تها
باو
هم رکنیدا
ا
ستارت
| 03رز الزم دارن اپها
د!
پ
شوتن
پورپ
زشک
از این گفتو
روزهای جا گو با و
حید ک
معه را خوب ریمانه
شناسای
ی
کرده
است
ا ترامپ
چه رب
ستارتاپ طی به
ها
| 03ح
دارد؟
سین
اخ
القپور
بی
ثباتیب
بالیجانا ازارارز
| 03
ستارت
حسین محسن اپها
ی
ا
سنپ
میارز چقدر
د؟
8
9
گزارش
ی ازاست
فرشاد ارتاپ
حسنزا محمد
ده و مهسا جحسین
ام
یر
نتیزا ی
ده
|0
محم
درضا ف
سالم
ب
ه شما
| 03ر ره 100
ضا ج
میلی
5
رحی
روای
یکا تتجرب
هشک
ستارتاپ ست
| 08ا
ایرانی
میرح
تـی
d l i n eـتـرام
سین
حسی
a
sHe
ـروز
'ay
To d
بالک
از چین ،م
شر دروغ ن حتوا را
جات م
یدهد
13
نپژوه
اکوسیستم ایران
Iran'sEcosystem
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
8
کوین کروس
زندگی پول دراوردن نیست ،بلکه ساختن یک
تاثیر مثبت است.
از داخل گود2-
امیرحسین حسین پژوه
ارام خرج کردن فقط شما
ی ُکشد
را ارام تر م
در پاورقی دنباله دار «از داخل گود» به شرح
اتفاقاتی می پردازم که استارت اپ «می بریم»
را به تدریــج از نفس انداخت؛ اشــتباهاتی
کــه هیچ منتــوری بــه شــما نمی گوید.
مبالغی کــه در دوره pre-seedیا seedیا
حتی ســری ا دریافت می کنید ،برای این
است که شــما را از نقطه صفر به نقطه یک
برساند .یکی از اشــتباهات ما در می بریم،
این بود که سعی داشــتیم ان ۲۵میلیون
تومانــی کــه از شــتاب دهنده گرفتیم را
مثــل یک شــرکت پایــدار خــرج کنیم.
صرفه جویی کــردن در ایــن مرحله فقط
مرگ مــا را تدریجی کرد .ما ایــن مبلغ را
طی یک ســال به صورت مدیریت شــده و
اقتصادی خرج کردیم درحالی که باید طی
دو تا ســه ماه برای تســت «پنداشت های
پرخطر»مان خرج می شــد تــا خیلی زود
برای جذب ســرمایه بعدی اقــدام کنیم.
شما باید برای پول تان برنامه داشته باشید.
افزایــش دانلــود ،کاربران ثبت نام شــده
بیشــتر ،افزایش تراکنش یا درامد بیشتر
به تنهایی برنامه مناســبی برای راه اندازی
یک استارت اپ به شکل شتابدهی نیست.
ما در می بریــم درگیــر هزینه های جاری
شدیم ،خیلی اوقات بی دلیل نیرو استخدام
کردیــم و چــون مبالــغ بســیار پایینی
می دادیــم ،معمــوال تنها می توانســتیم
کاراموزهایــی را جــذب کنیم کــه زمان
زیادی برای یادگیری الزم داشــتند و پس
از یادگیری هــم تیم را تــرک می کردند.
همین طور برای اهداف کوتاه مدتی هزینه
تبلیغــات پرداخت کردیم که مــا را به جز
دانلود بیشــتر به هیچ دســتاورد دیگری
نرســاند .تبلیغات پراکنده در شــبکه های
اجتماعی با کمپین های مختلف و کوتاه مدت
بدون اینکه دقیقا بدانیم مشکل کجاست و
چه کاری باید انجام دهیم .وقتی فهمیدیم
راه حل ورود به این بازار کجاســت که هم
از نفس افتــاده بودیم هــم پول مان تمام
شــده بود ،هم فهمیدیم چقدر ســخت تر
از مسیر سختی اســت که فکر می کردیم.
درامد بیشتر درصورتی که ساختار خودتان
را دور می زنید یا در راســتای فرایندهای
اصلی تان نیســت ،کاری بیهوده است .هک
رشد را با دور زدن اهداف تان اشتباه نگیرید.
این یکی از مسائلی بود که می بریم به دامش
افتاد .در ماه های اخر تصمیم گرفتیم برای
ایجاد سریع گردش مالی (برای راضی کردن
سرمایه گذار) مدلی از سرویس های روزانه
را تست کنیم .مدل درامدی به این صورت
بود که در ابتدای ماه مبلغ ثابتی (بین ۱۷۰
تا ۲۰۰هزارتومان) را از مســافرها دریافت
می کردیم و تــا پایان ماه می توانســتند از
ســرویس های روزانــه ای در نزدیک محل
زندگی اســتفاده کنند .این مدل به خاطر
اینکه همــه مفهوم «ســرویس روزانه» را
می فهمیدند و یک مشکل را هدف گرفته بود
با استقبال زیادی روبه رو شد و گردش مالی
خوبی هم برای ما داشت اما مسئله این بود
که هیچ ارتباطی با اپلیکیشن قبلی نداشت
و به راحتــی Scaleنمی شــد .به اصطالح،
محصول و راه حل ما فیت بازار نبود.
همیــن طــور هزینــه پشــتیبانی باالی
سرویس های روزانه طوری بود که اگر یک
روز مسافری تصمیم داشت سفرش را انجام
ندهد ،متقبل پرداخت هزینه صندلی خالی
راننده می شــدیم و اگر یک مــاه برای ان
سرویس مســافر جدیدی پیدا نمی کردیم،
200هزارتومان ضرر می کردیم.
دیرین دیرین
350میلیارد تومان
ارزش گذاری شده است!
در بازدید ســورنا ســتاری ،معــاون علمی
و فنــاوری رئیس جمهــوری از مجموعــه
دیرین دیرین عبدالحسین ابوالحسنی ،مدیر
این مجموعه گفــت« :مهم ترین کمکی که
در این سال ها به ما شــد ،حمایت معاونت
علمی و فناوری از فرهنگ ســازی و ترویج
اقتصــاد دانش بنیان بــود و علی رغم اینکه
کمک مالی دریافت نکردیم ،اما روند کمک
به دریافت مجوزها و تســهیل فعالیت ها به
این کســب وکار کمک کرد و ما استارت اپ
دیرین دیرین را اولین بار با کمک و حمایت
ســتاد فرهنگ ســازی اقتصاد دانش بنیان
شروع کردیم ».او ادامه داد« :دیرین دیرین با
میانگین بازدید ۸میلیون در فضای مجازی،
اشــنایی بیش از ۸۰درصد جامعــه با این
پویانمایی اکنون بیش از 350میلیارد تومان
ارزش گذاری شده و توانسته است گام مهمی
در ارتقای فرهنگ عمومی جامعه بردارد».
ســتاری هــم در این دیــدار دربــاره این
مجموعه گفت« :دیرین دیرین نمونه موفق
یکــی از همین کســب وکارهای خالقانه و
استارت اپی اســت که موفق شده با تکیه بر
خالقیت و نواوری خود ،بیش از ۱۷۰نفر را
به طور مستقیم مشغول به کار کند و ضمن
درامد قابــل توجه ،گام مهمی در مســیر
فرهنگ سازی بردارد».
رابین هودبازیدربرابراپل!
گفت وگو با پویا خوشبخت ،مدیرعامل سیب اپ که از فروش اپلیکیشن های خارجی عذاب وجدان
دارد اما ان را مبارزه با تحریم های اپل می داند
مصاحبه
I n t e r v i e w
رضا جمیلی
پویا خوشبخت متولد ۷۱اســت .می گوید با
هم بنیانگذارانش ،سیب اپ را با همان سبکی
که خارجی هــا بــه ان گاراژی می گویند ،در
یک اتاق کوچک و با کمتریــن امکانات اغاز
کرده اند ،اما تاکید دارد در بازاری که ان روزها
رقیب های گردن کلفتی مانند ســیبچه هم در
ان حضور داشته ،از اشــتباهات انها استفاده
و رشــد کرده اند .به اعتقاد او سیب اپ امروز
بیش از اینکه یک اپ اســتور ایرانی باشــد،
تســهیلگر صنعت IOSدر ایران است ،بیش
از 2میلیون کاربر دارد و امار و ارقام رشــدش
هم خوب است .در گفت وگویی که با او داشتم
از اینکه اپلیکیشن های خارجی را بدون مجوز
در ایران فروختــه ،دفاع چندانی نکرد و گفت
این کار را از سر اجبار کرده اند و ان را یک جور
رابین هودبازی برای کمک به کاربران ایرانی ای
می داند که اپل راه دسترسی به دنیای ای او اس را
به روی انها بسته است .متن کامل این مصاحبه
را می توانید در شنبه پرس بخوانید.
شما مدلی از یک استارت اپ گاراژی هستید.
ولی خیلی هــا اعتقاد دارند که اســتارت اپ
گاراژی شــبیه رویا ست و بدون جذب سرمایه
کاری از پیش نمی رود .شــما ایــن روش را به
دیگران هم پیشنهاد می کنید یا فکر می کنید با
جذب سرمایه ،اغازی طبیعی خواهند داشت؟
بهتر است
بگویم
می خواهیم
با اپل بازی
سیاسی کنیم.
یک تکنولوژی
در اپل وجود
دارد به نام
ادهاک که ما
ان تکنولوژی را
برای سیب اپ
پیاده سازی
کردیم .برای
داشتن این
تکنولوژی به
ازای هر دستگاه
ساالنه ۱دالر
باید به اپل
بدهیم .ولی ما
ان را همینجا
پیاده سازی
کرده ایم و
اگر به مشکل
بربخوریم،
تکنولوژی
پیاده سازی شده
ان را داریم
ما از روز اول رقیب سرسختی به نام سیبچه داشتیم.
البته کارمان دقیقا مثل هم نبود ولی بازار اپ استور
ایران دست ســیبچه بود .هنوز هم بسیاری گمان
می کنند که ما همان سیبچه هستیم .از طرفی ،یک
رقیب خارجی قدرتمند به نام اپ استور داشتیم که
همه به ان وفادار بودند .ما به عرصه ای وارد شدیم
که اپ اســتور ۱۰۰درصد بازار ان را داشــت .پس
ورود مــا به این بازار چندان منطقــی نبود .ما کار
خود را با یک معامله شــروع کردیم .با این فکر که
ما اغاز می کنیم و تجربه می کنیم .بعدها فهمیدیم
که می توانیم تجربه مــان را انتقال دهیم .ولی این
یک معامله است و من درباره خوب و بد ان داوری
نمی کنم .من ان زمان که اپ استورها تازه کارشان
را شروع کرده بودند ،یک فروشگاه اپ استور داشتم
و اطالعات خوبی درباره اپ استورهای منطقه جمع
کــرده بودم .مردم از محله هــای اطراف برای حل
مشکل به فروشگاه ما می امدند .مثال ان زمان یک
مشکل رایج این بود که پیامکی که به ایفون ارسال
می شد ،باز نمی شــد و کسی بلد نبود ان را درست
کند .من اینقدر دربــاره نحوه کار ایفون اطالعات
داشــتم که در روز اول بدون نیاز به جست وجو در
اینترنت ،ان را درست کردم .درحالی که در مراکز
دیگر گوشی را ری استور می کردند و کل اطالعات
مردم پاک می شــد .حتی از پاساژ عالءالدین برای
ما گوشی می فرســتادند که مشکل پیامک انها را
درست کنیم .در مشــکالت نرم افزاری ایفون که
مردم با ان درگیر بودند ،مراجعه زیادی داشــتیم.
بقیه افراد تیم ســیب اپ هر یک در جایی مشغول
بودند ولی کار همه انها ای تی بود .گردهم امدن ما
از اینستاگرام اغاز شد .هریک از ما پیجی داشتیم و
محتوای اموزشی در اینستاگرام منتشر می کردیم.
نام پیج من ایران اپل بود .با هم اشنا شدیم و سپس
همدیگر را دیدیم .با هم تصمیم گرفتیم که هرچه
تاکنون اموختیم ،کنار هــم بگذاریم و کاری اغاز
کنیم .مانند هر کســب وکار دیگری ،رویای ما این
بود که پولدار شــویم .از انجا که بازار اپل را خوب
می شــناختیم ،تصمیم گرفتیم که اپ استور ایران
شویم و بازار ایران را در دست بگیریم.
االن هویت ســیب اپ چیســت؟ اگر شما
بخواهید سیب اپ را برای کسی تعریف کنید،
می گویید اپ استور ایرانی است یا هویتی دارد
که فارغ از مرجعی چون اپل تعریف شود؟
ما تنها یک اپ اســتور ایرانی نیستیم .ماموریت ما
این بود که در ایران ،اپل را برای مردم شرح دهیم تا
برنامه نویسان بتوانند از راه اپل درامد داشته باشند
و مردم به اســانی از گوشی خود اســتفاده کنند.
در مجمــوع IOSرا در ایران زنــده نگه می داریم.
متاسفانه به دلیل اتفاقاتی که اخیرا در ایران برای
صنعت IOSرخ داد ،بســیاری از شرکت ها گزینه
اینکــه ما بــا IOSکار نخواهیم کــرد را روی میز
گذاشــتند و حتی تا جایی هم پیش رفتند .مثال ما
شاهد نسخه وب اسنپ و دیجی کاال بودیم .ایرانسل
هم به ســمتی می رفت که اپ موبایل را روی وب
بیاورد .اینها نشــان می داد که اپل در ایران از بین
می رود و ای تی ایران هم به سمت رفع این چالش ها
نمی رفت و این احتمال وجود داشــت که به زودی
کاربران اپل گوشــی خود را عمال از دست بدهند.
انچه که در ایران همه یکصدا می گفتند نمی شود،
ما گفتیم می شود .می گفتند ما نمی توانیم در ایران
اپ استور داشته باشیم ،اپل ان را می بندد ،نمی شود
این اپ اســتور ترافیک مــا را میزبانــی کند ،این
اپ استور اعتماد مردم را جلب نمی کند ،ولی امروز
ما بیش از نیمی از بــازار را داریم ،برندهای بزرگ
هم به صورت مســتقیم ،غیرمستقیم ،انحصاری و
غیرانحصاری با ما کار می کنند .بسیاری از ارگان ها
به خاطر تجربه تلخ سیبچه ،به ما خوشبین نبودند.
با احترامی که برای تیم سیبچه قائلم ،ولی معتقدم
انها بازار را خالی کردند و مانند ما نگفتند که هرطور
بشود ،ما در بازار می مانیم .کل بازار هم دست انها
بود ولی روحیه اینکه بگویند مــا باید در این بازار
بمانیم را نداشــتند .ما تالش کردیــم و هر نیازی
که کسب وکارها داشــتند ،حتی اگر غیرممکن به
نظر می رســید ،برطــرف کردیم .ســعی کردیم
مقیاس پذیر باشیم ،در عین حال در بازاری رقابت
می کردیم که کســب وکارهایی که ســرمایه گذار
داشتند ،برنامه نویســان خوب را می دزدیدند یا با
رقم های باال جذب می کردند .به تعبیر ساده تر بازار
را خراب می کردند .ما االن تســهیل کننده صنعت
IOSدر ایران هســتیم .این جمله ناگهان به ذهن
ما رسید .پیش ازان همیشه به ما اپ استور ایرانی
گفته می شد .
شــما همچنان اپلیکیشن های خارجی را در
سیب اپ می فروشید؟
بله .البته سیب اپ دو بخش شده است .یک بخش
پلتفرم و بخش دیگر دانلود برنامه است .ما خودمان
برنامه نویــس بودیــم ،یک فرهنــگ در خودمان
داشتیم که برنامه نویسان خارج از کشور گناه دارند.
کار می کنند و زحمت می کشند و
درست نیست ما محصوالت انها را
بفروشــیم! تفکر دیگر این بود که
برنامه نویســان داخل کشور گناه
دارنــد .با بی پولی یــک کامپیوتر
می خرنــد تا مجازی ســاز مک را
نصــب کنند یا خود مــک را می خرنــد IOS .یاد
می گیرنــد ،اکانت اپل می خرنــد و برای همه این
کارها هزینه زیادی می پردازند ،ما حق عضویت از
او نگیریم و در کسب وکار او دست نبریم .ما تاکنون
از برنامه نویســان ایرانی بابت عضویت و اینکه در
اپلیکیشن خود چه می کنند ،کارمزد نگرفته ایم و
تا جایی که توانستیم و زمان به ما اجازه می داد ،به
انها سرتیفیکیت هایی که برای برنامه نویسی نیاز
داشتند ،ارائه دادیم .البته در این زمینه باید بیشتر
کار کنیم .ما این را جــزو تعهدات خود می دانیم و
برنامه داریم که ســرتیفیکیت و اکانت رایگان در
اختیار انها قرار دهیم تا زحمت انها به بار بنشیند.
ما اپلیکیشن های اپ استور را در قبال اشتراک ویژه
کــه ماهانه ۱۵هزار تومان اســت ،ارائه می دهیم.
داخل انها چند مدل اپلیکیشــن وجود دارد .یک
مدل اپ های پولی اپ اســتور اســت که باید پول
بدهیم و بخریم .یک مدل اپ های رایگان اپ استور
اســت که مردم نمی توانند از اپ اســتور استفاده
کنند و باید از اپلیکیشــن هایی کــه داخل اکانت
ویژه داریم استفاده کنند .یک مدل اپلیکیشن های
داپلیکیشن است ،مثل تلگرام که اورجینال است
و چند تلگرام یا واتس اپ و اینستاگرام داریم که با
ای دی های مختلف روی گوشــی نصب هستند.
یک مدل هم اپلیکیشن های پالس داریم که همان
اپلیکیشن اصلی است که یک سری قابلیت به ان
اضافه شده است.
اما مسئله اصلی در مورد اپلیکیشن های پولی
خارجی است .خودتان را چطوری قانع می کنید
که این کار اشکال ندارد و غیراخالقی نیست؟!
این کار اشکال دارد .ما دوســت نداریم این کار را
بکنیم .قبال بیشــتر و امروز کمتر انتقادهای تندی
به مــا وارد بود که چرا از اپلیکیشــن دیگران پول
درمی اورید .اوایل مجبور بودیم .زنده نگه داشــتن
سیســتم ،برنامه نویسان و پشــتیبانی 2میلیون
کاربر و ایجاد هویتی که مردم به ان اعتماد کنند،
کار کم خرجــی نیســت .ما االن هــم هرچه پول
درمی اوریم ،خرج خود کسب وکار می کنیم و سود
ما سودی نیســت که بگوییم پولدار شده ایم .ولی
االن این قــدرت را داریم که در بازار خودمان بازی
را تغییر دهیم و خبرساز شویم .در کل پول گرفتن
کار خوبی نیســت ،ولی مردم حق انتخاب دارند.
پیش از ما ،اپ استورها در سطح خیابان این کار را
می کردند .فروشگاه های اپ بسیاری بودند که چه
اپ رایگان و چه اپ پولی می خواستند برای مشتری
نصب کنند ،پول می گرفتند .چــون هزینه اجاره
مغازه دارد و برای همین کار انجاســت .مشــتری
هــم می تواند خودش ایــن کار را انجام دهد ،دالر
بدهد ،اپل ای دی بســازد ،وقت و زمان بگذارد .اگر
دفتر ما سعادت اباد است و بیش از 20نفر پرسنل
داریم ،بیش از 2میلیون کاربر هم داریم که روزانه
هزینه می کنند تــا اکانت ویژه بخرند .ولی درعین
حال ماشــین من ماتیز است و خانه ام سیدخندان
است .ما اگر تصمیم می گرفتیم همه پولی را که به
شرکت می اید خرج خودمان کنیم ،سقف رویاها را
پایین بیاوریم و از گسترش شرکت منصرف شویم،
مطمئنا وضع خانه و زندگی مان دگرگون می شد.
برای اینکه با اپل زیاد به مشکل نخورید هم
برنامه ای دارید؟
بهتر اســت بگویم می خواهیم با اپل بازی سیاسی
کنیم .یک تکنولــوژی در اپل وجــود دارد به نام
ادهاک کــه مــا ان تکنولوژی را برای ســیب اپ
پیاده سازی کردیم .برای داشتن این تکنولوژی به
ازای هر دستگاه ســاالنه ۱دالر باید به اپل بدهیم.
ولی ما ان را همینجا پیاده ســازی کرده ایم و اگر
به مشــکل بربخوریم ،تکنولوژی پیاده سازی شده
ان را داریم.
تفاوت بیزینس مدل شما با کافه بازار چیست؟
تفاوت زیادی داریم .برند ما ،شــفافیت در محیط
کاری است و همه با هم در ارتباط هستند .ما مانند
پنجره شیشــه ای هســتیم که کافه بازار می تواند
درون ما را ببیند ،ولی ما از اتفاقات درون کافه بازار
خبر نداریم .البته بــرای ان وقت هم نمی گذاریم.
چــون کافه بازار اندروید اســت و
ما از نظر فکری با اندروید مشــکل
داریم .اندروید ضعف هایی دارد که
اطالعاتشان به راحتی در دسترس
است.
یعنــی از نظر شــما ،ایــن اتفــاق درباره
اپلیکیشن های کافه بازار می افتد؟
نمی دانم و قضاوت هم نمی کنم .من درباره اندروید
این را می گویم .نمی دانیم در کافه بازار چه اتفاقی
می افتــد ولی در اندروید هر اتفاقی ممکن اســت
بیفتد .ما برعکس ایــن جریان عمل می کنیم و در
ســیب اپ حتی یک دسترســی عکس ،لوکیشن،
کانتکت ،وویس و میکروفــن نمی گیریم .ما اصال
وارد حریم کاربر نشــدیم و نخواهیم شد .مثال به
ما می گویند برای کاربران اصفهان تبلیغات بزنید.
ما نمی دانیم کــدام کاربر اصفهان اســت ولی در
استورهای اندرویدی این دسترسی ها هست و شما
فقط کافی اســت به انها بگویید کجا می خواهید
تبلیغ کنید! پس در اندروید این مسائل برای امنیت
برنامه ها هست که ما نداریم .همچنین اگر بخواهیم
بیزینس پلن خــود را با کافه بازار مقایســه کنیم،
کافه بازار دوست دارد از بازار ایران پول دربیاورد و
از برنامه نویسان ایرانی پول بگیرد که برنامه ما این
نیست .ما فعال برنامه مان این است که از خارجی ها
درامد داشته باشیم و برای ایرانی ها خرج کنیم .
ما وقتی با اپلیکیشــن های خوبی صحبت
می کنیم که هنوز در مرحله گاراژ یا اتاق هستند،
به انها می گوییم که شما چرا هنوز خوب دیده
نشدید .می گویند ما اگر پول اگهی صفحه اول
سیب اپ را داشتیم و اپ IOS ما دیده می شد،
وضعیتمان بهتر بود .شــما ایده ای دارید که
اســتارت اپ های خوبی که باید دیده شوند را
حمایت کنید؟
مــا حمایت هایی داریــم .البتــه تبلیغات صفحه
اول ما خیلی گران اســت و هرچــه هم بتوانیم ان
را گران تــر می کنیــم ،ولی سیســتمی داریم که
اقای ریکامندر ان را به ما داده اســت و سیســتم
ریکامندیشن ایرانی اســت و اپلیکیشن هایی که
تازه می ایند ،مدتی در ان هســتند .این چند وقت
ترافیک ما زیاد است و مدتی پیش ناگزیر شدیم ان
را حذف کنیم و به قسمت دیگری ببریم .در اینجا
یک بخش «پیشــنهاد ما به شما داریم» که اولین
ردیف سیب اپ اســت و در ان بخش ،چندهزار بار
این برنامه ها را نمایش می دهیم و برایشان کلیک
می گیریم .در به روزترین های سیب اپ هم اپ های
تازه را نمایش می دهیم که بازدید خیلی خوبی برای
اپ ها می گیرد .با ان دســته از اپ ها که به کاربران
سیب اپ کد تخفیف می دهند ،همراهی می کنیم.
همچنین یک الین بیزینسی ایجاد می کنیم که در
ان تبلیغات انجام می دهیم .حمایت های ما ،فنی
است و در موضوع مارکتینگ شاید تا مدتی نتوانیم
حمایت کنیم .اگر با ما تماس بگیرند و بگویند که
اپلیکیشن خوبی دارند ما حمایت می کنیم ،تاکنون
پیش نیامده که سرویس خوبی به ما پیشنهاد شود
و ما تبلیغ نکنیم .تبلیغات ما هزینه دارد ولی گاهی
پیش امده که رایگان این کار را انجام می دهیم .من
مدتی پیش برنامه یکی از منتقدان سیب اپ را در
صفحه اول گذاشــتم و حتی به او هم نگفتم .تبلیغ
او چند ماه در سیب اپ بود.
سیب اپ از زمانی که گاراژی بود ،تا االن از نظر
رقمی ،چقدر رشد کرده است؟
ان زمان کــه ما در ان اپارتمان کوچک شــهران
بودیم ۳۰ ،هزار کاربر داشــتیم ،در ســیدخندان
۱۰۰هزار کاربــر ،در دفتر جردن حدود ۸۰۰هزار
کاربر داشتیم و االن در ســعادت اباد حدود ۶ماه
است که از مرز 2میلیون کاربر گذشتیم.
بهترین اپلیکیشــن ایرانــی IOS را چه
می دانید؟
در IOSبرنامــه ایرانی خوب زیــاد داریم .از نظر
برنامه ،الوپیــک را خیلی دوســت دارم .وقتی به
این برنامه نگاه می کنم ،دوســت دارم پیک بگیرم.
کیفیتــش باالســت و همه چیز خوب و درســت
طراحی شده اســت .همچنین هرگاه می خواهم
از دیجی کاال اســتفاده کنم ،خیلــی لذت می برم.
برخی اپلیکیشن های موزیک مانند طنینو خیلی
خوب کار می کنند .بهترین اپی که این مدت دیدم
و طراحی ان را بسیار دوست دارم ،دانرو بود .به نظر
من در حق این اپلیکیشن اجحاف شده و مردم از ان
استفاده نمی کنند .موبایلت هم برنامه بانکی خیلی
خوبی است .البته بانکی است و باید خوب باشد و اگر
بد بود جای تعجب داشت! ولی مثال بانک های ملت
و پارسیان خودشــان را راحت کردند ،یک پلتفرم
خیلی ساده ســاختند و به خودشــان افتخار هم
می کنند .به تیم تپسی برای اپلیکیشن خیلی قوی
که ساختند هم باید تبریک گفت .از نظر اپلیکیشن
با اسنپ قابل مقایسه است .خودروبانک هم با انکه
از ابتدا ســایت بود ،در IOSاپلیکیشن خوبی دارد.
اپلیکیشن ملو هم خیلی جالب است.
شما وارد مرحله جذب سرمایه گذار نشده اید.
چه برنامه ای برای ان دارید؟
ما برای کسب وکارها و محصوالت جانبی به شدت
تالش می کنیم که وارد فاز سرمایه گذاری شویم.
خودمان به جایی رسیدیم که اگر در جایی سهامدار
شویم ،امکان بیشتری برای جذب سرمایه داریم.
در سیب اپ از اغاز سرمایه گذار نداشتیم و االن هم
خدا را شکر نیازی نداریم و نقطه سربه سر را خیلی
وقت پیش رد کردیم.
بزرگ تریــن ضعف و چالش اکوسیســتم
استارت اپی ایران چیست؟
به نظر من همان ترکیب مرغ همســایه غاز است و
«ما نمی توانیم» ،ضعف های بزرگی هستند .سقف
ارزوها پایین است و همه غر می زنند .غالبا اینگونه
است که کســی خودش را پیشــرفت نمی دهد و
منتظر است که کســی بیاید و او را پیشرفت دهد.
دوست دارم به کسب وکارهای استارت اپی بگویم
اینقدر غر نزنید که سرمایه گذار ندارم ،بیچاره شدم.
یک لپ تاپ داشته باشــید می توانید کار را شروع
کنید .ما وقتی کار سیب اپ را اغاز کردیم ،من پول
نداشــتم لپ تاپ بخرم .ما یک ماه و نیم پول جمع
کردیم که بتوانیم لپ تاپ بخریم و هنوز هم با همان
لپ تاپ کار می کنم .به نظر من اگر کســی بخواهد
کاری را انجام دهد ،می توانــد .من برای اینکه در
صفحه اصلی دیجی کاال باشم ،خیلی تالش کردم.
چون خواستن واقعی این اســت که شما یک پله
می بینید و روی ان می ایستید و دیگر تمام است و
ان پله را دارید .شما به عنوان رسانه در این زمینه
خیلی می توانید فرهنگ سازی کنید.
اغاز راه
S t r a t L i n e
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
9
کارل راجرز
نیروی انگیزشــی مشترک انســان ها به فعلیت
دراوردن خود است
معرفی
Introduction
ایده هاب
بستریبرایجذبسرمایه
بنیانگذاران:رامینرضازاده،اشکاننظری
وشبنمارایش
سالشروعفعالیت95:
محلاستقرار :تهران
اشتغالزایی 4:نفر
سرمایهاولیه 28:میلیونتومان
نام استارت اپ:
ریتین
ریتین؛ ابزاریبرایارتباطموثربامشتریان
رامین رضازاده ،اشکان نظری و شبنم ارایش یک پلتفرم پشتیبانی برای سایت ها راه انداخته اند
t
r
گزارش
o
p
R
e
ازاد ه خیراباد ی
مهم تــر از جذب مشــتری برای یک کســب وکار،
نگهداری و ایجاد وفاداری در مشــتری برای حفظ
بقای کسب وکار اســت .از همین رو نقش ابزارها و
راهکارهایی که به حفظ مشــتریان یک کسب وکار
کمک می کننــد ،در این میان پر رنگ تر می شــود.
رامین رضازاده به همراه اشــکان نظری و شــبنم
ارایش در استارت اپشان به نشانی r etain.irچنین
خدمتی را ارائه می کنند و به دنبال این هســتند که
به کســب وکارها در جذب ،نگهداری و پشــتیبانی
از مشــتریان کمک کنند .رامین متولد 65در شهر
تهران است و در رشــته مهندسی نرم افزار تحصیل
کرد ه و تا پیش از این جزو هم بنیانگذاران استارت اپ
ریحون بوده است « .در ابتدای شروع فعالیت ریحون،
من با یک اســتارت اپ که در چین فعالیت می کرد،
همــکاری داشــتم و دورادور با حوزه اســتارت اپ
اشنا بودم ولی اطالع نداشتم که در ایران نیز فضای
اکوسیستم استارت اپی در حال شکل گیری است.
از طریق دوســتانم در ورک شاپی شرکت کردم و از
همان جا با شــتاب دهنده اوا تک اشنا شدم .پس از
ان برای همکاری به اســتارت اپ ریحون در بخش
فنی مشغول به کار شــدم .در ان زمان بنیانگذاران
ریحون در حال طراحی اســتارت اپ ریحون بودند
و برنامه نویس نداشتند و من به عنوان برنامه نویس و
هم بنیانگذار کارم را در ریحون شروع کردم 2 .سال
با ریحون همکاری داشــتم ،ولی از انجایی که ادم
فنی هســتم و چالش های تکنیکال را دوست دارم و
ریحون به مرحله ای از بلوغ خود رسیده بود که اکثر
چالش های فنی ان اپراتوری بود ،تصمیم گرفتم که
از ان استارت اپ جدا شــوم و کسب وکار خود را راه
بیندازم .از طرفی در ریحون ما از یک محصول خارجی
استفاده می کردیم که مدیریت ارتباط با مشتریان را
ساده تر می کرد و یک سری از فرایندهای بازاریابی
را در ســایت به صورت اتوماتیک انجام می داد .این
محصول علی رغم اینکه گران بود ،بسیار کاربردی بود
و استفاده از ان جرقه این ایده را در ذهنم روشن کرد
که محصول مشابهی را طراحی کنم و از همان جا ایده
استارت اپ ریتین در ذهنم شکل گرفت».
ریتین چیست
ریتیــن یــک پلتفــرم گفت وگــو و پشــتیبابی
وب سایت هاست که به کسب وکارها کمک می کند
با مشتریان خود ارتباط مستقیم داشته باشند .هدف
اصلی که ریتین در این زمینــه دنبال می کند ،این
است که بتواند سریع تر از سیستم های مشابهی که
این نوع خدمات را ارائه می دهند ،خدمات رســانی
کند .برای دستیابی به این هدف در زمان پشتیبانی
بو کارمرتبطشود
اینامکانراداردکهبهسیستمکس
و اطالعات اضافه تری را به اپراتور ارائه دهد تا اپراتور
هدفمندتر خدمات پشتیبانی را ارائه دهد .جمع اوری
بو کارهااینامکانرابرای
ایناطالعاتازسیستمکس
انها فراهم می کند تا براساس رفتار مشتری ،در پنل
کاربری خود گروه های مختلف رفتاری ایجاد کنند
و پیام های خــودکار روی این گروه ها تعریف کنند.
این کار به فرایند جذب مشتریان یعنی تبدیل شدن
بازدید کننده به مشتری و فرایند برگرداندن مشتری
فعلی کمک بســزایی می کند .کســب وکارها برای
اینکه بتوانند مشتریان سوداوری داشته باشند نیاز
دارند که مشتریان به صورت تکرار شونده از خدمات
انها اســتفاده کنند تا هزینه هایــی که بابت جذب
صورت گرفته است ،برگرد د و مدت زمان باقی ماندن
مشتری در سیســتم و اســتفاده مکرر از خدمات
منجر به درامدزایی یک کســب وکار می شود « .ما
در ریتین در تالشیم سه فرایند پشتیبانی ،جذب و
نگهداری مشتریان را برای کسب وکارها انجام دهیم.
کسب وکارها زمانی که در ریتین ثبت نام می کنند ،با
دریافت یک کد جاوا اسکریپ و تعریف ان در سیستم
خود می توانند از خدمات استفاده کنند .کسب وکارها
پس از ان می توانند هر نوع داده ای که مدنظر دارند
را در سیســتم تعریف کنند .به عنوان مثال ،میزان
خرید مشتری ،جنسیت ،ســن و غیره .ما تمام این
اطالعات را در یک پایگاه افراد جمع اوری می کنیم
بو کارها ارائه می دهی م و امکانات فیلترینگ
و به کس
در اختیار انها می گذاریم که براساس این اطالعات هر
نوعگروه بندیکهمدنظردارند،برایمشتریانتعریف
کنند و مشتریان را در گروه های مختلفی دسته بندی
کنن د و روی گروه ها پیام خــودکار تعریف کنند .به
عنوان مثال ،به مشــتریانی که 2ماه اســت خرید
نکرده انداز طریقایمیلیاپیامدرونبرنامهپیامارسال
کند و کدهای تخفیف مختلفی را به انها پیشــنهاد
دهند ».در حال حاضر حدود 700کســب وکار در
ریتین ثبت نام کرده اند و کسب وکارهای فعال که به
بو کار هستند.
ریتین پرداخت دارند ،حدود 200کس
شیوه درامدزایی ریتین
استارت اپ ریتین از مرداد ماه 95کار خود را شروع
کرده ولی تا بهمن ماه 96تمــام خدمات به صورت
رایگان در اختیار مشتریان قرار می گرفته و چند ماه
است ریتین به مرحله درامدزایی رسیده است « .شیوه
درامدزایی ما براساس فروش اشتراک ماهیانه است.
در حال حاضر 4بســته مختلف داریم؛ بسته رایگان
که برای استارت اپ ها طراحی شده که 2اپراتور به
انها اختصاص داده می شود و حداکثر تا 100مکالمه
نیز رایگان است و امکان استفاده از پیام های خودکار
ساده نیز برایشــان فراهم است .انتخاب کردن 100
بو کاری بیشتر
مکالمه به این علت بوده که اگر کس
از 100مکالمه پشتیبانی داشته ،به این معنی است
که به درامدزایی خوبی رسیده است .بسته های ،25
50و 100هزار تومانی نیز بسته های پولی ماست که
کسب وکارها براساس نیاز خود می توانند هر کدام را
انتخاب کنند .استفاده از بسته های ساالنه نیز با 2ماه
تخفیف به کسب وکارها ارائه می شود ».انها کار را با
سرمایه 28میلیونی شــروع کردند و در حال حاضر
موفق شــده اند که یک سرمایه گذار خارجی فرشته
نیز جذب کنند « .چون سیستم ما قابلیت گسترش
به خارج از کشــور را داشــت ،موفق شدیم سرمایه
محدودی براساس نیازی که خودمان داشتیم ،از این
سرمایه گذار فرشــته جذب کنیم ».رامین می گوید
در حال حاضر درامدزایــی دارند ولی هنوز به نقطه
سر به سر نرسیده اند و پیش بینی می کند اگر با همین
نرخ رشد طبیعی کار را ادامه دهند ،می توانند تا پایان
تیرماهبه نقطه سر به سر برسند .انها در این بازار رقبایی
هم دارند « ما برای خود مزیت های مختلفی را نسبت
به رقبا تعریف کردیم .به عنوان مثال ،سیستم چت ما
قابلیتفرم سازیداردوامکانجذبحداکثراطالعات
ازکاربرانوجودداردولیتمرکز رویپشتیبانیانالین
هدف نهایی ما نیســت .در واقع ریتین به بازاریابی
بو کارها کمک می کند که بازار
درون سایتی کســ
اصلی ما را تشکیل می دهد و پشتیبانی در واقع دروازه
بو کارهاســت ».رامین می گوید در
ورود ما به کس
بو کارهای انالین در
ایران امار دقیقی از تعداد کس
دسترس نیست ولی طبق اخرین امارهایی که وجود
بو کار انالین در ایران وجود
دارد ،حدود 13هزار کس
دارند که حداقل یک بار در ماه تراکنش بانکی انجام
می دهند و می گوید اگر در یک سال تعداد مشتریان
فعال خود را بتوانند به 500کســب وکار برســانند،
فرایندهای بازاریابی انبوه خود را شروع می کنند .انها
در این راه با چالش هایی هم روبه رو بوده اند « به نظر
بو کاری تیم سازی است
من مهم ترین چالش هر کس
که در ریتین نیز با اعضایی که در ادامه راه به ما ملحق
شدند ،مشکالتی داشتیم که در تالش هستیم این
مشکالت را به تدریج بر طرف کنیم» .
نی تب،پلتفرمسفارشغذایخانگیاست
گپی با رضا نصرتی درباره استارت اپی که برای اشتغال زایی زنان خانه دار برنامه جالبی دارد
t
r
گزارش
o
p
e
R
مهدی برزویی
حوزه غذا و ســفارش انالیــن ان از جمله
حوزه هایی اســت که مــورد عالقه اهالی
استارت اپ ها قرار گرفته و استارت اپ های
مختلفی در این حوزه کار خود را شــروع
کرده انــد .امــا توجه بــه حــوزه عرضه
غــذای با کیفیــت خانگی و اســتفاده از
ظرفیتی که در خانم هــای خانه دار وجود
دارد ،به نظر می رســد حوزه پر کششــی
باشــد و در اینده شــاهد موفقیت بیشتر
اســتارت اپ های فعال در سفارش غذای
انالین در این حوزه باشیم .نی تب به نشانی
neitab.comیکی از این استارت اپ ها است
که توسط رضا نصرتی و هم بنیانگذارانش
مجیــد فرهادی و امیرحســین نوربخش
بنیانگذاری شــده اســت .رضا 33ساله و
متولد کرمانشاه است .او لیسانس فیزیک
از دانشگاه رازی و فوق لیسانس نانو فیزیک
از دانشگاه گیالن دارد .مجید متولد تهران
و 40ساله اســت و فوق لیسانس طراحی
صنعتی دارد .امیرحســین نیز 24ساله و
متولد اصفهان اســت و فوق لیسانس GIS
دارد .با رضا هم صحبت شــدیم تا داستان
شــکل گیری استارت اپشــان را روایــت
کند « .من حدود 10ســال اســت که در
تهران زندگی می کنــم و در این مدت در
حــوزه بیزینس در شــرکت های مختلف
بازرگانی به عنوان مدیر فروش و بازاریابی
کار می کردم .امیرحســین نیــز تا قبل از
راه اندازی این اســتارت اپ دانشجو بود و
مجید هم در حوزه طراحی مشغول به کار
بو کار
بود .از سال 93به راه اندازی یک کس
فکر می کردم و ایده های مختلفی در ذهن
داشتم .طی صحبتی که با دوستانم داشتم،
در نهایت تصمیم گرفتیم کــه روی ایده
نی تب کار کنیم .این ایده از مشکالتی که
سرکار برای تهیه غذای با کیفیت داشتیم،
به ذهنمان رسید .همچنین در شبکه های
اجتماعی می دیدیم خانم های خانه دار از
هر غذایی که در منــزل تهیه می کردند،
عکسی را منتشر می کنند که می توانست
ظرفیتی برای اشتغالزایی به حساب بیاید.
همین موضوع ســبب شد به ایده جدی تر
فکر کنیــم و پلتفرمی را راه بیندازیم که از
یک طرف افــراد بتوانند در کمترین زمان
ممکن به غذای خانگی باکیفیت دسترسی
داشته باشند و از طرف دیگر برای خانم های
خانه دار اشتغالزایی شود».
نی تب چه کار می کند
نی تب یــک پلتفــرم انالیــن مبتنی بر
اپلیکیشــن موبایل فروش غذای خانگی
است که در ان دو قشر کاربر فعالیت دارند؛
یک عده فروشنده هستند که اپلیکیشن
مخصوص فروشــندگی را نصب می کنند
و بعد از ثبت نام و تایید می توانند غذاهای
خود را اپلود کنند .فروشندگان می توانند
در نی تب به دو صورت برای غذاهای خود
سفارش بگیرند؛ ســفارش لحظه ای برای
غذاهای روز و ســفارش از روز قبل برای
غذاهایی که نیاز است از یک روز قبل مواد
اولیه ان اماده شــود .دســته دیگر فعال
در نی تب کاربران هســتند که می توانند
اپلیکیشــن نی تب را نصب کنند و از روی
نقشــه فروشــندگان نزدیک به موقعیت
مکانی خــود را ببینند .فروشــندگان به
ن روی نقشه مشخص شده اند
صورت ایکو
که کاربران می توانند بــا کلیک روی هر
فروشــنده منوی غذای انها را مشــاهده
بو
کنند و غذای مــورد نظر خود را انتخا
به ســبد خرید خود اضافه کنند « .معیار
ارزیابی و انتخاب فروشندگان در نی تب به
این شکل است که حتما باید در خانه غذا را
تهیه کنند و ما با رستوران ها و تهیه غذاها
کار نمی کنیم .در ابتدا فروشندگان مدارک
شناسایی خود را ارســال می کنند و باید
حتما کارت بهداشــت داشته باشند .پس
از ان از اشــپزخانه خود عکس می گیرند
و ما به صورت رندوم از اشپزخانه ها بازدید
می کنیم تا از کیفیــت خدمات اطمینان
حاصل کنیــم ».در این چنــد ماهی که
از شــروع کار نی تــب می گــذرد ،حدود
300فروشنده در پلتفرم ثبت نام کرده اند و
از این تعداد حدود 50نفر منوی خود را در
سیستم وارد کرده اند و اماده خدمت رسانی
هستند .در این بین حدود 3000کاربر نیز
از خدمات اســتفاده کرده اند « .زمانی که
کاربران غذای خود را سفارش می دهند،
درخواست مســتقیما به فروشنده ارسال
می شود .فروشنده 5دقیقه فرصت دارد تا
سفارش را تایید یا رد کند .اگر در این فاصله
زمانی از طرف فروشنده پاسخی دریافت
نشود ،درخواست به صورت اتوماتیک رد
می شــود و به کاربر اطالع داده می شو د و
می تواند غذای دیگــری را انتخاب کند.
زمانی که فروشنده سفارش را تایید کرد،
غذا توسط فروشــنده برای کاربر ارسال
می شود .فروشندگان می توانند در منوی
خود امکان ارسال رایگان را فعال کنند یا ان
را غیر فعال کنند که در این صورت هزینه
ارسال نیز برای کاربر محاسبه می شود».
حجم بازار سفارش غذای خانگی
فرایند قیمت گذاری براساس موادی که
برای تهیه غذا اســتفاده می شود ،بر عهده
فروشندگان است و متوسط قیمت غذاها
در نی تب حدود 8000تومان است .شیوه
درامدزایــی در نی تب براســاس دریافت
10درصد فروش هر غذ است.
پرداخت بهای غذا هم به صورت انالین و
هم به صورت پرداخت در محل امکان پذیر
ت کــه در بازه هــای تعیین شــده
اســ
فروشــندگان و نی تب و یا بالعکس با هم
تسویه می کنند « .در حال حاضر هنوز به
نقطه سر به سر نرسیده ایم و فکر می کنم
رسیدن به این نقطه زمان می برد چون ما
هر چه درامد به دســت می اوریم ،صرف
رشــد و توســعه کار می کنیم و به دنبال
بهبــود در ارائه خدمات هســتیم ».انها
تمرکز روی
پشتیبانی
انالین هدف
نهایی ما
نیست .در
واقع ریتین
به بازاریابی
درون سایتی
بو کارها
کس
کمک می کند
که بازار اصلی
ما را تشکیل
می دهد و
پشتیبانی در
واقع دروازه
ورود ما به
کسب و
کارهاست
بنیانگذاران:رضانصرتی،مجیدفرهادیو
امیرحسیننوربخش
سالشروعفعالیت96:
محلاستقرار :تهران
سرمایهاولیه 20:میلیونتومان
اشتغالزایی 3:نفر
نام استارت اپ:
نی تب
با ســرمایه حدود 20میلیون تومان کار
را شــروع کردند و رضا می گوید در حال
حاضر در مرحله ای هستند که قصد دارند
سرمایه برای گســترش کار جذب کنند.
و می گویــد علی رغم وجــود رقیب هایی
مانند مامان پز در بازار کشش بازار را خوب
ارزیابی می کند « .حجم بازاری که ما در ان
فعالیت می کنیم ،بســیار بزرگ است .در
ایران حدود 85میلیــون جمعیت وجود
دارد که از این تعداد حــدود 20میلیون
نفر را زنان خانه دار تشــکیل می دهند .ما
چشــم اندازی که برای خودمــان در نظر
گرفتیم ،این است که از این تعداد بتوانیم
ظرف کمتر از 5سال برای یک میلیون نفر
از این تعداد اشــتغالزایی کنی م و هدف ما
این است که بتوانیم حداقل به 5میلیون
ســفارش به صورت روزانه دست یابیم که
این رقم معادل حداقل 5ســفارش برای
هر کدام از این یک میلیون فروشــنده ای
اســت که قصد داریم به ان دست یابیم.
به نظــرم نهادینه کردن ایــن فرهنگ که
خانم های خانه دار بتوانند از بستر اینترنت
برای خود درامدزایی داشته باشند و افراد
بتوانند غذای باکیفیت با قیمت مناسب را از
نزدیک ترین همسایه های خود تهیه کنند،
هدف بزرگی اســت .برای فرهنگ سازی
در این زمینه و اطالع رســانی در خصوص
خدمات در حال حاضــر مهم ترین عامل
کمک کننــده معرفی توســط دیگران و
بازاریابــی دهان به دهان اســت .البته ما
سیســتم های بازاریابی نیز داخل نی تب
طراحــی کرده ایم که هر کســی که افراد
دیگر را برای اســتفاده از خدمات نی تب
معرفی کند ،می تواند در ســود حاصل از
خریدهای افرادی که معرفی کرده است،
با نی تب شریک شود .این سیستم ،عامل
مشوقی برای استفاده از خدمات می تواند
به حساب بیاید».
نی تــب در حــال حاضــر در تهــران
خدمت رسانی می کند ولی قصد دارند در
اینده کار را در شهرهای دیگر نیز گسترش
دهند .انها در این راه با چالش های مختلفی
هــم روبــه رو بوده انــد .از مهم ترین این
چالش ها ترس فروشندگان از این بوده که
غذا درست کنند و نتوانند به فروش برسانند
و از طرف دیگر متقاعد کردن خریداران به
استفاده از خدمات پلتفرم تازه کار نی تب از
دیگر چالش ها بوده است.
ایده هاب به نشانی idehhub.comتوسط
مهشــاد ســبحانی بنیانگذاری شده است.
مهشــاد 29ســال دارد و تا 15ســالگی
در ایــران زندگــی می کرده و در مدرســه
فرزانــگان تحصیل کرده اســت .او پس از
مدتی به دوبی ،ســپس به لندن و در نهایت
به تورنتو کانادا نقــل مکان می کند و اخیرا
مــدرک MBAبا گرایش مالی در مدرســه
کســب و کار Schulichدریافت کرده است.
ایده راه انــدازی ایده هاب در ســفری که
کمتر از یک سال گذشــته به ایران داشته،
به ذهنش می رســد « :کمتر از یک ســال
پیش من بــه همراه شــریکم بــه تهران
ســفر کردیم ،اولین چیزی که به ســرعت
نظر مــا را به خود جلب کــرد ،فرصت های
ســرمایه گذاری بود .ما متوجه شــدیم که
فضای ســرمایه گذاری در ایران در مراحل
اولیه رشد خود است و هنوز بخش بزرگی از
پتانسیل ها و استعداد های موجود در حوزه
اســتارت اپ ها به کار گرفته نشده است .ما
دلیــل ناکارامدی فرایند ســرمایه گذاری
در اســتارت اپ ها را هم از نگاه کارافرینان
و هم از دیدگاه ســرمایه گذاران بررســی
م و متوجه شــدیم کارافرینان تالش
کردی
دارند که بین ایجاد یک کسب و کار پایدار و
توســعه محصول یا خدمات ان و همچنین
برقراری ارتباط موثر با سرمایه گذاران برای
ارائه ارزش پیشنهادی خود به منظور جذب
سرمایه یک تعادل ایجاد کنند .این در حالی
اســت که در سمت دیگر ســرمایه گذاران
در حــال رویارویی و مدیریت بســیاری از
ریسک ها و عدم قطعیت های ناشی از صحت
اطالعات هســتند .بنابراین اگرچه سرمایه
کافی برای ســرمایه گذاری وجود دارد اما
پیدا کــردن و ارزیابی دقیــق یک فرصت
برای ســرمایه گذاری بسیار سخت است».
انها متوجه شــدند برای ایجاد فرصت های
بیشتر در چنین فضایی با نبود اعتماد ،باید
کانال های سرمایه گذاری هم از نوع سنتی
و هم روش های جدید برای سرمایه گذاران
و اســتارت اپ ها به صورتی شفاف تر و قابل
دسترس تر ایجاد شود .از طرفی کانال های
جذب سرمایه از سرمایه گذاران خطر پذیر
گرفته ،تا ایجاد ســندیکای فرشــته های
ســرمایه گذاری تا جدید ترین راهکارهای
سرمایه گذاری مانند سرمایه گذاری جمعی
و یا حتــی ICOها هــر کدام بــا توجه به
مرحله ای که اســتارت اپ در ان قرار دارد،
دارای فوایــد و محدودیت هایی هســتند.
در این بین فناوری بالکچین نقش بســیار
مهمی در جلب اعتمــاد و تغییر روش های
صحه گــذاری اطالعــات و تراکنش هــا و
همچنین جذب سرمایه خواهد داشت.
ایده هــاب حــوزه بالکچین را بــه صورت
جدی بررسی کرده تا برای ساخت بهترین
پلتفرم سرمایه گذاری از حیث دسترسی و
شفافیت به کار بگیرد .در ایده هاب این باور
وجود دارد که فرصت های ســرمایه گذاری
خوب نباید فقــط محدود به تعــدادی از
افراد با قدرت مالی بســیار باال باشد ،بلکه
حتی یک ســرمایه گذار معمولــی با منابع
محدود هم بتواند در حمایت و بهره برداری
از ســرمایه گذاری های بالقوه شرکت کند.
پلتفرم ایده هاب کارافرینان را قادر می سازد
تا سرمایه خود را از مردم جمع اوری کنند
و در همین حین به سرمایه گذاران خرد نیز
این امکان را می دهد کــه در نواوری های
اتی به اندازه توان خود مشــارکت داشــته
باشند .همچنین این پلتفرم تالش می کند
ارتباط بین سرمایه گذاران و استارت اپ ها
را از بهره گیــری از مفاهیم مــدرن اقتصاد
و به کارگیری پیشــرفته ترین و به روزترین
فناوری ها اعم از بالکچین به شکلی موثرتر،
سریع تر و قابل اعتمادتر کند.
تیم مشــاوره ایده هاب در تالش اســت به
اســتارت اپ ها کمک کند تا کســب و کار
خود را بهبود ببخشند و دستاوردهای خود
را افزایش بدهند و مهم تر از همه ســرمایه
جذب کنند .متعاقبا ،ایده هاب فرصت های
ســرمایه گذاری خوب با بسته های ارزیابی
صالحیــت ( )due diligenceبــا کیفیت
باال ،در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهد
تا بتواننــد بهتریــن تصمیــم را بگیرند.
در ایده هــاب دو نوع از اســتارت اپ ه ا بر
اســاس مرحله رشدی که در ان قرار دارند،
هدف گذاری می شوند .اول استارت اپ هایی
که در مرحله اولیه Seedو Serie Aهستند
و قصد ارائه محصول یا خدمت بسیار نواورانه
و پیشگامی را دارند و استارت اپ هایی که در
مرحله های نهایی رشــد هستند و به دنبال
تکمیل ،بهینه سازی و مهم تر از همه توسعه
مرزهای کسب و کار خود هستند.
استارت اپ هاعاشقامستردامهستند
اکوسیستم جهان
WorldsEcosystem
همه ما می دانیم که امســتردام یکی از مراکز
اســتارت اپی پیشرو در ســطح جهان است.
اســتارت اپ ها عاشق امســتردام هستند و
دلیل خوبی نیز برای این عالقه مندی دارند:
از پشتیبانی مداوم از استارت اپ ها گرفته تا
دسترسی به استعدادها و اتصال پیشرفته .در
این شــهر فضای زیادی برای رشد و توسعه
استارت اپ ها وجود دارد.
بنابراین جای تعجب نیســت که در گزارش
اکوسیستم استارت اپی جهانی ،استارت اپ
ژنوم 2018عملکرد امســتردام مثبت باشد.
در ایــن تحقیق داده های مربــوط به حدود
100اکوسیســتم10 ،هــزار مدیــر اجرایی
استارت اپی و یک میلیون شرکت جمع اوری
شده است و وضعیت برترین اکوسیستم های
استارت اپی دنیا را نشان می دهد.
نه تنهــا در این گــزارش امســتردام یکی از
20اکوسیستم استارت اپی برتر شناخته شده
است ،بلکه این شهر جزء 10اکوسیستم برتر
برای اتصال محلی نیز معرفی شده است .به این
معنی که کارافرینان این شهر به شبکه های
محلی متصل هســتند .نزدیکی فیزیکی این
شــبکه ها را قدرتمندتر می کنــد و موجب
می شود که فقط 30دقیقه از منطقه کالنشهر
امستردام فاصله داشته باشند.
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
10
چارلز سویندال
زندگی واقعی واکنشی است که ما در برابر انچه
اتفاق افتاده انجام می دهیم.
چشم انداز
L a n d s c a p e
سیدنی؛ یک شهر ایده ال
استارت اپی
در گــزارش اســتارت اپ ژنــوم 2018از
اکوسیستماستارت اپیسیدنیبسیارصحبت
شده اســت به گونه ای که این شهر به عنوان
یکی از چهار منطقه برتر برای ارتباط محلی
و نیز اکوسیستم برتر برای توسعه شرکت های
فین تک و اد تک شناخته شده است .ملبورن
نیز اکوسیســتمی دارد که بــرای فضای در
حال ظهور ادتک و نیز صنایع بهداشت و علوم
زیستی بسیار مناسب است .استارت اپ ژنوم
گزارشی اســت که از تحقیق درباره بیش از
10هزار استارت اپ به دست می اید و از سال
2012در ســطح جهان منتشر می شود .این
گزارش «اتصال محلی» را به عنوان «شــبکه
دانشداخلییکاکوسیستم»درنظرمی گیرد
که نشــان می دهد تا چه انــدازه یک جامعه
استارت اپی در هم گره خورده است (عاملی که
به دست به دست گشتن دانش کمک می کند)
یا اینکه ارتباط در ان ضعیف است.
اســترالیا از نظر حوزه بالکچین و اختراعات
مربوط به هوش مصنوعی نیز یکی از 5کشور
برتر دنیا ست .الکس مک کالی ،مدیر اجرایی
اســتارت اپ اُس ،در این بــاره می گوید که
اســترالیا «در بین این بخش ها از شــهرت
جهانی برخوردار است» .دیوید تادی ،رئیس
جابز فــور ان اس و ،می گوید که نتایج گزارش
نشان می دهد سیدنی یکی از بهترین مراکز
اســتارت اپی در منطقــه اســت و دولت و
ابرقدرت های فناوری اقدامات فراوانی انجام
داده و راه طوالنــی را طی کرده اند تا وضعیت
این شهر را بهبود بخشند .وی می گوید « :این
شهر مکانی است که بنیانگذاران می توانند در
ان به بهترین نحو در ارتباط باشــند و روابط
قدرتمنــدی ایجاد کنند .اما ایــن امکان در
سنگاپور ،هنگ کنگ ،شانگهای و هیچ یک از
شهرهایدیگراسترالیابهاینحدوجودندارد».
ارتباطات قوی بین بنیانگذاران استارت اپی در
سیدنیگواهبرسرمایه گذاری هاییاستکهدر
سال های اخیر صورت گرفته است ،اعم از مرکز
استارت اپیسیدنی 35میلیوندالریوتالش
برای برقراری ارتباط بین ســیدنی و جوامع
اســتارت اپی در سراسر کشور .اخیرا شرکت
مایکروسافت برنامه فشرده و جهانی خود برای
استارت اپ ها را به مرکز استارت اپی سیدنی
اورده و این مکان را به یکی از 8مکان میزبان
جهانی تبدیل کرده است.
روزگار خوش هوش
مصنوعی در هلسینکی
طبق گزارش اکوسیستم استارت اپی جهانی
،2018صحنه اســتارت اپی هلسینکی به
ویژه در بخش هوش مصنوعی ،بهداشــت و
سالمت ،علوم زیستی و بازی بسیار پررونق
است .امســال 43اکوسیستم استارت اپی
در 23کشــور ارزیابی شده و مشخص شده
اســت که در طی دهه گذشــته باالترین
ســرمایه گذاری های خطرپذیر جهانی در
اســتارت اپ ها صورت گرفته اســت .این
گزارش نشان می دهد که استارت اپ های
فناوری چقدر در حــوزه کارافرینی نقش
دارند در حالی که کســب و کارهای متمرکز
بر اینترنت و مربوط به فنــاوری ارتباطات
و اطالعــات روند نزولی را طــی می کنند.
وضعیت مناسب اکوسیســتم استارت اپی
هلســینکی مدیون وجود دانشــگاه های
بین المللی و در ســطح جهانی ،پشتیبانی
قوی از ســوی دولت ،حضور استعدادهای
فراوان و نیز برگزاری کنفرانس استارت اپی
مشــهور این منطقه ،یعنی اسالش ،است.
برای اولین بار ،در این گزارش بخش فناوری
به 15زیرمجموعه تقســیم شــده است تا
خواننــدگان از محــل فعالیت ها ،رشــد و
سرمایه گذاری ها مطلع شوند .منطقه بزرگ
هلســینکی که یکی از پیشروان دنیا در سه
بخش از این زیرمجموعه ها ست ،اعم از هوش
مصنوعی ،بیشترین تعداد استارت اپ های
جدید در دنیــا را به خــود اختصاص داده
اســت .بازی یکــی از بخش هایــی که در
هلسینکی رونق خوبی دارد و بازی های رویو،
سوپرسل و شرکت های فنالندی جدید جزء
این بخش هســتند .بخش بهداشت و علوم
زیستی هلسینکی نیز شهرت جهانی دارد
و از نمونه هایی از استارت اپ های موفق در
این حوزه می توان بــه فین جن و بلوپرینت
ژنتیک اشاره کرد .تامی لتونن ،مدیرعامل
بلوپرینــت ژنتیک ،می گویــد« :من اولین
اســتارت اپ فناوری خــود را بیش از یک
دهه پیــش اغاز کردم و امــروز حتی قابل
تصور نیست که هلسینکی چقدر به عنوان
یک مرکز اســتارت اپی رشد کرده است .ما
امروز یک جامعه غیر رسمی و بسیار فعال از
کارافرینان ،سرمایه گذاران و مشاوران داریم
و ارتباط با همتایــان اروپایی ،امریکایی و
اسیایی برای ما بسیار ساده است».
بــه گفتــه ســارا کاسلینســکا ،مدیرعامل
ک در امستردام
لیمیت لس ،تعداد زیادی بان
وجود دارد کــه در مقیــاس جهانی فعالیت
دارند ،اما چون این شهر کوچک است ،میزان
مشارکت با اکوسیستم اســتارت اپی بسیار
باال ست.
حال که صحبت از بانک شــد ،باید گفت که
استارت اپ های امستردام در خط مقدم حوزه
فین تک قرار دارند .طبق گزارش ،این شــهر
دارای یکی از برترین اکوسیستم های فین تک
است و عملکرد امستردام در زمینه پرداخت،
هویت دیجیتال و امنیت سایبری مثبت است.
اولین استارت اپ مشــهور هلند ،ایدن و نیز
شرکت بانکداری مبتنی بر فضای ابری اوهپن
پ امنیت سایبری الکتریک ای کیو
و استارت ا
از جمله اســتارت اپ های برتر امستردام در
گزارش سال 2018شناخته شده اند.
پیتر وان درداز ،هم بنیانگذار شــرکت ایدن،
می گوید« :با رشد شــرکت ،ما بیش از پیش
پی می بریم که امستردام بهترین مکان برای
راه اندازی دفتر مرکزی ما بوده است .مردم از
زندگی و کار در این شهر لذت می برند .می توان
گفت امســتردام به ما در جذب استعدادها
کمک می کند ».در این گزارش امســتردام
به عنوان شهری پیشــرو در حوزه کشاورزی
و فناوری کشــاورزی نیز معرفی شده است.
این صنعت به لطف نــواوری و فناوری های
جدید در امســتردام رونق گرفته است .جان
ملینگ ،مدیر اســتارت الیف ،می گوید« :در
هیچ جایی از دنیا به جز هلند نمی توانیم این
حجم از دانش ،فناوری و عالقه به مواد غذایی
و کشاورزی را بیابیم».
نماینده ویژه استارت اپ دلتا می گوید اینکه
امســتردام جزء 20اکوسیستم استارت اپی
برتر دنیا ست ،قانع کننده نیست .این شهر باید
به اولین اکوسیستم استارت اپی برتر تبدیل
شــود .اینده باید اینگونه باشد تا هلند بتواند
جایگاه خود را در بیــن ابرقدرت هایی مانند
چین و امریکا حفظ کند.
کامال مشــخص است که اســتارت اپ ها در
هلند و امســتردام اینده روشــنی پیش رو
دارند .این شــهر به سرعت به سوی دستیابی
به اهــداف امســتردام پیش مــی رود تا به
بزرگ ترین حامی اکوسیستم برای شرکت ها
و اســتارت اپ های در حال رشد تبدیل شود.
تا کنون این شهر توانسته شرکت های فناوری
و ســرمایه گذاران بســیاری را از سراسر دنیا
جذب کند و این شــرکت ها و سرمایه گذاران
بــه پر جنب و جوش بودن صحنــه فناوری و
استارت اپی هلند کمک می کنند.
تضمینسرمایهدراکوسیستم هایبحرینوهند
با این بودجه
شرکت های
خطرپذیر
بسیاری
وارد صحنه
استارت اپی
بحرینخواهند
شد و نیازی
نیستدیگر
استارت اپ های
بحرینیمنتظر
یک رویداد
باشند یا به کشور
دیگریسفر
کنندتابتوانند
بهسرمایه
وتخصص
دسترسی داشته
باشند
دولتبحرین 100میلیوندالربودجهبرایتقویتاکوسیستماستارت اپیدرنظرگرفتهاست
t
r
گزارش
o
p
e
R
حامد رسولی
بحرین یک بودجه 100میلیون دالری را به تقویت
تا پی این کشور اختصاص داده
اکوسیستم اســتار
اســت .صندوق بودجــه ال واها بــرای ارائه بودجه
خطرپذیر در نظر گرفته شــده تا از استارت اپ ها در
بحرین و منطقه پشتیبانی شود.
خالد ال رومایهــی ،رئیس بانک توســعه بحرین،
می گوید« :این خبر بسیار جالبی برای اکوسیستم
استارت اپی در بحرین و در سراسر خاورمیانه است .ما
می دانیم که دسترسی به سرمایه یکی از بزرگ ترین
محدودیت ها برای رشد استارت اپ ها ست ،بنابراین،
بو کارها در بحرین و سراســر
این بودجه به کســ
خاورمیانه کمک خواهد کرد تا به سرمای ه مورد نیاز
برای توسعه خود دسترسی پیدا کنند».
ال رومایهی می گوید که ســرمایه گذاری خطرپذیر
در خاورمیانه و شمال افریقا نسبت به سرمایه گذاری
در بازارهایی مانند امریکا و چین بسیار ناچیز است.
عالوه بر ارائه سرمایه به استارت اپ های منطقه ای،
انتظار می رود که این بودجه به جذب ســرمایه های
خطرپذیر بیشــتر در بحرین کمک کند .ال شاکر،
معاون ارشــد بانک توسعه و رئیس خدمات تجاری،
می گوید با این بودجه شرکت های خطرپذیر بسیاری
وارد صحنه استارت اپی بحرین خواهند شد و نیازی
نیست دیگر اســتارت اپ های بحرینی منتظر یک
رویداد باشند یا به کشور دیگری سفر کنند تا بتوانند
به سرمایه و تخصص دسترسی داشته باشند.
او می گوید« :این به رشد اکوسیستم ما کمک خواهد
کر د و در عین حال ما استارت اپ های زیادی داریم که
بحرین را انتخاب می کنند زیرا هزینه های راه اندازی
شرکت در این کشور پایین است ،می توانند به راحتی
به استعدادها دسترسی داشته باشند و در یک محیط
بو کار خود را اغاز می کنند.
دوستانه و قانونمند کس
اما با این وجود انها به سرمایه و تخصص نیاز دارند و
اینگونه اقدامات می تواند به حل این مســئله کمک
کند».
ظهور ثروتمندترین شرکت هندی به عنوان
بازیکن اصلی در اکوسیستم استارت اپی هند
ماه گذشــته ،یکی از شرکت های قدرتمند در حوزه
پخش موسیقی به نام ریالینس ژیو و خدمات پخش
موسیقیوصوتساونبایکدیگرادغامشدندتابهطور
ن که
مشــترک جایگاه خود را در بازار موسیقی جها
انتظار می رود تا 2020درامد ان از 460میلیون دالر
فراتر رود ،محکم کنند .این دوشرکت پخش موسیقی
یک نهاد یک میلیارد دالری را تشــکیل خواهند داد
که در ان از تخصص پخش موسیقی ساون و اتصال
اینترنت 4Gشرکت ژیو استفاده خواهد شد .شرکت
ریالینس موافقت کرد تا 72.69درصد از سهام یک
استارت اپ اموزش انالین مبتنی بر هوش مصنوعی
به نام امبایب را خریداری کند.
حضــور این شــرکت بــزرگ هنــدی در صنعت
اســتارت اپی نتیجه تالش هایی اســت که از سال
2016اغاز شده اســت؛ زمانی که مالک ریالینس،
موکش امبانی42 ،امین جلسه عمومی ساالنه خود
را در بمبئی برگزار کرد .در طول این جلسه ،او اعالم
کرد که شــرکتش یک بودجه 743میلیون دالری
بو کارهای دیجیتالی
را به سرمایه گذاری در کســ
اختصاص می دهد .امبانی می گوید« :ما قصد داریم
ی که سرمایه های دیجیتالی
با هزاران کارافرین هند
انها می تواند به زیرســاخت ژیو کمک کند ،شراکت
کنیم .برای این منظور ،صندوق استارت اپ دیجیتال
هندی ژیــو را ایجاد کرده ایم و روی ســاخت مراکز
کارافرینی دیجیتالی در شــهرهای اصلی هند کار
می کنیم .هدف ما ساخت یک پلتفرم برای جوانان
بو کارهای اینده را
هند است که می خواهند کســ
راه اندازیکنند.مامعتقدهستیمکهدورهدورهزندگی
دیجیتالی است و باید از این طریق به دور دست ترین
نقاط هند دسترسی پیدا کرد ».سرمایه گذاری ها در
بخش استارت اپ ها موجب شده است که ریالینس
بخواهد از انها به عنوان بخش مهمی برای تنوع کاری
خود استفاده کن د و بتواند بازده سرمایه خوبی داشته
باشد .تا امروز تمام سرمایه گذاری ها و خریدهای این
شرکت بزرگ به طور مستقیم توسط ریالینس و با
هدف ایجاد اکوسیستم اپلیکیشن انجام می گرفتند
و این راهبرد موجب می شــد که ترازنامه ژیو خالی
از هر گونه بدهی باشــد .طبق گزارش ها ،در ســال
2017اکوسیستم استارت اپی هند بیش از 1000
پ فناوری را در حوزه هایی از قبیل فناوری
استارت ا
بهداشت و سالمت ،فین تک و فناوری مواد غذایی به
مجموعه خود اضافه کرده و تعداد کل این شرکت ها
در هند به 5000تا 5200رسیده است .ریالینس این
استارت اپ ها را هدف قرار داد ه و امید دارد که محتوا
و محصوالت جدیدی را در پلتفرم تلفن ریالینس ژیو
ارائه ده د و نیز با خدمــات داده اینترنتی و خدمات
صوتی خود مشتریان بیشتری جذب کند.
در هند تعداد استارت اپ هایی با جیب های اماده برای
دریافت بودجه که می خواهند با این شرکت جهانی
همکاری داشته باشند ،کم نیست؛ حضور ریالینس
ژیو موجب شــده که انها گزینه های بیشتری برای
تامینبودجهداشتهباشند.دیگراستارت اپ هایهند
مجبور نیستند فقط به سرمایه خطرپذیر ارائه شده از
سوینهادهایخارجیمانندتایگرگلوبالمنیجمنت،
گوگل ،سافت بانک یا علی بابا تکیه داشته باشند .انها
می توانندبهدنبالسرمایه گذاری هایمحلیدرداخل
کشور خود بگردند.
با توجه به اهمیت تامین بودجه و خرید از سوی یک
مجموعه داخلی ،حضور این شرکت موجب اسایش
خاطر سرمایه گذارانی می شــود که تا امروز از نبود
راه های خروجی در اکوسیســتم استارت اپی هند
ناراضی بودند .بسیاری از ســرمایه گذاران خارجی
امیدوار شــده اند که می توانند ســرمایه خود را از
شرکت ها و استارت اپ هایی که در انها سرمایه گذاری
کرده اند ،خارج کنند .عالوه بر تزریق سرمایه در ساون
و ایمبایب ،ریالینس به دنبال سرمایه گذاری یا خرید
اســتارت اپ هایی اســت که در حوزه مراقبت های
بهداشتی،فناوریاموزشی،فناوریمالیوبخش های
لو نقل فعالیت دارند.
حم
اینکیوب می ،یک مرکز رشد برای استارت اپ های الجزایری
با اغاز پشتیبانی انکوباتور اینکیوب می از اســتارت اپ های جدید در
الجزایر ،یک تازه وارد به اکوسیســتم اســتارت اپی جوان و نوپای این
کشور شمال افریقا پا می گذارد .اینکیوب می به استارت اپ های نواورانه
منتخب پشتیبانی ،مشــاوره و اموزش چندرشته ای ارائه خواهد داد تا
مهارت های کارافرینی را هم از نظر فیزیکی و از طریق یک پلتفرم مجازی
توسعهدهند.کاملاومنیا،مدیرکلاینکیوب می،می گوید«:اینکیوب می
پشتیبانی روزانه و اموزش انفرادی در خصوص مهارت های مختلف و
دانش مربوط به استارت اپ ها را ارائه می دهد .ما تمام پشتیبانی الزم برای
بو کار خود تمرکز
یک کارافرین را ارائه می دهیم تا انها بتوانند روی کس
کنند ».این مرکز یک مدل ترکیبی را اجرا می کند تا از استارت اپ ها در
محل خود پشــتیبانی کرده و موانع جغرافیایی را از طریق انکوباسیون
مجازی از بین می برد .طبق گفته اومنیا ،بنیانگذاران متوجه شــده اند
که فضای اســتارت اپی و توسعه نیافته الجزیره پتانسیل باالیی دارد .او
بو کار
می گوید« :الجزایر بزرگ ترین کشور افریقا ست .فرصت های کس
بو کار مواجه
بسیار مهم در این منطقه وجود دارد و با کمبود دانش کس
اســت .ما قصد داریم مهارت های الزم برای راه اندازی یک شرکت را به
کارافرینان جوان ارائه دهیم .فلسفه ما بر سه پایه اصلی استوار است؛ یک
ی و یک
انکوباتور خصوصی ،یک انکوباتور ســنتی با یک پلتفرم مجاز
شبکه بزرگ در الجزیره و بقیه دنیا ».در حال حاضر اینکیوب می در حال
اماده سازی جلسات گزینش در سراسر کشور است و تمام دانشجویان
افریقایی در الجزیره می توانند در ان شــرکت کنند .هدف ان است که
به 20تا 30اســتارت اپ در اولین سال کمک شــود .کامل می گوید
شراکت ان با شــرکت ها و بانک ها در کشور موجب تامین بودجه برای
استارت اپ ها خواهد شد .او می گوید« :وقتی اولین انکوباتور خصوصی
باشید ،این امکان برای شما ایجاد می شود که یک چرخه را تصور کنید که
در ان شرکا و همکاران از طریق ارائه تخصص و فناوری ،اشتراک گذاری
دانش و شبکه ه ا و پشتیبانی از پروژه های نواورانه در بخش خود ،در هر
یک جنبه های مراحل انکوباسیون شرکت کنند .با کمک به کارافرینان
جوان و با استعداد ،انها در رسانه ها شناخته می شوند و ارزش اجتماعی
پیدا می کنند .یکی دیگر از مزایای شرکت این افراد ان است که احتمال
دارد سهمی در سرمایه شــرکت ایجاد شده ،به دست اورند و این برای
فردی که به دنبال فرصت های ســرمایه گذاری است یا استارت اپی که
به دنبال تامین بودجه است ،یک مزیت به شمار می رود ».این انکوباتور
قصد دارد در واقع شبکه افریقایی را تقویت کرده ،تجربیات را به اشتراک
بگذارد و با استارت اپ ها در رویدادهای مختلف در قاره شرکت کند .در
نتیجه،امسالباحضورارزشمندترینوقدرتمندترینشرکتهندیسال
حساسی برای اکوسیستم استارت اپی هند خواهد بود زیرا این شرکت
قصد دارد به یکی از بازیکنان اصلی در سومین پایگاه استارت اپ بزرگ
دنیا یعنی هند تبدیل شود.
را نیز برای خود ترســیم کند؛ هویتی که مخاطبان
برندهای الکچــری جهان بتواننــد ان را از دیگر
برندهای مشابه ،تشخیص دهند .بر همین اساس
یکی از نکات مهمی که در زمینه برندسازی بولگاری
به چشم می خورد ،دست یافتن این شرکت به سبک
مخصوص به خودش است :سه ویژگی متمایز بودن،
جسور بودن و در عین حال مطابق با دنیای معاصر
بودن ،از مهم ترین نکاتی هستند که سبک بولگاری
را بین مخاطبان برندهای الکچری قابل تشخیص
کرده اند .این برند در طراحی محصوالت خود سعی
می کند ســه عنصر جســارت ،تمایز و مدرن بودن
را حفظ کــرده و حتی این رونــد را در برنامه های
تبلیغاتی خود نیز پی بگیرد؛ یعنی با جسارت و تمایز
بیشتری روند بازاریابی خود را دنبال کند.
برند و تبلیغات
B r a n d & A d s
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
11
چارلز اگوستین
مفهوم نردبان چیست؟ پله هایی که به سمت باال
می رود ،یا رسیدن به انتهای مسیر؟
ورود جوانان به بازار مصرف
از جمله نکاتی که برند بولگاری در ادامه اهداف خود
در رابطه با تعیین بــازار هدف ،به ان توجه ویژه ای
مبذول می دارد ،مصرف کنندگان جوان هستند .این
برند خصوصا در زمینه معرفی و تبلیغ محصوالتی
مانند عطر در کمپین های دیجیتال خود ،گروه سنی
جوان را در دایره مخاطبان خود وارد کرده اســت،
چراکه به زعم مدیران بازاریابی این برند ،مخاطبان
جوان بیشــتر در فضای دیجیتال حضور داشته و
در نتیجه می توانند مخاطبــان بالقوه تاثیرگذاری
برای محصوالت عام تر این برند مانند عطر باشند؛
با توجه به اینکه بخش اعظمی از جواهرات بولگاری
برای مخاطبان محدود و خاص تری تولید می شوند،
عطریات این برند جامعه مصرف کنندگان عام تری
داشــته و این نام تجاری نیز به درستی گروه سنی
جــوان را مخاطب این محصوالت دانســته و ابزار
رسانه ای مناسب ارتباط با انها را نیز فضای دیجیتال
تشخیص داده است.
e
سنت در کنار مدرنیته
بولگاری در تبلیغاتش روی چه ویژگی هایی دست می گذارد؟
برندیمدرنازدلهزاره ها
t
r
گزارش
o
p
گروه های هدف محدود
e
R
فهیمه خراسانی
بولگارینامیاشنادرحوزهجواهراتلوکساست
که فعالیت خود را در سال 1884در رم ایتالیا اغاز
کردوهم اکنونباداشتنبیشاز230خرده فروشی
و 4هزار کارمند در سراســر جهــان ،یکی از
مشهورترینبرندهای الکچری جهان در حوزهمد
و پوشاک ،جواهر ،ساعت و عطر به شمار می رود.
نکته متمایز این برند ،ترکیبی است که از سنت و
مدرنیته در محصوالت خود ایجاد کرده است.
تعیین دقیق بــازار هدف یکی از نکاتی اســت که
برند بولگاری در روند تبلیغاتی خود به ان توجهی
ویژه دارد .مطمئنا برندی لوکس و الکچری مانند
بولگاری ،مشــتریان خاص خود را دارد و به همین
دلیل نیــز گروه هدفی که این شــرکت برای خود
ترســیم کرده ،تا اندازه ای محدود اســت؛ به طور
کلی دو گروه هدف عمده برای این شرکت در نظر
گرفته شــده است؛ مشتریان ســطح باالیی که به
محصوالت منحصربه فردی مانند الماس و ...عالقه
دارند و مشــتریان زنی که به طراحی های خاص و
باکیفیت عالقه نشان می دهند .بر این اساس روند
تولید و طراحی محصــوالت برند بولگاری با توجه
به گروه عمده مشتریان این شرکت شکل گرفته و
این کمپانی با محدود کردن مشتریان خاص خود،
کیفیت محصوالت را باالتر برده و در نتیجه رضایت
مشــتری و اعتماد او را که از نــکات مهم در زمینه
برندســازی و حفظ هویت نام تجاری است ،در نظر
گرفته است.
سبک خاص بولگاری
برندهای لوکس که در یک بازار رقابتی تنگاتنگ قرار
دارند ،باید بتوانند به سبک خاص خود دست یابند،
چراکه صرف لوکس بودن ،نمی تواند عامل هویت یک
نام تجاری باشد ،بلکه یک برند الکچری موفق باید
بتواند در راستای لوکس بودن خود ،هویتی خاص
تبلیغ خالقانه فیلیپس زوم برای سفید شدن دندان ها
ساعتشنیدندانی
داشتن دندان های سفید یکی از دغدغه های مهمی است که
بیشتر مردم جهان با ان روبه رو هستند و به همین دلیل نیز به
دنبال محصوالتی می گردند که فرایند سفید کردن دندان ها
را سریع تر و موثرتر ارائه دهند .در همین راستا یکی از برندهای
معروف محصوالت بهداشــتی دهان و دندان ،یعنی فیلیپس
یکــی از محصوالت مهم خود را که صرفا برای ســفید کردن
دندان کاربرد دارد ،طی یک تبلیغ چاپی خالقانه ارائه می کند.
شرکت فیلیپس سفیدکننده دندان خود با عنوان فیلیپس زوم
را محصولی معرفی می کند که در عرض یک ساعت دندان ها را
به طرز شگفت اوری سفید می کند.
تبلیغ مذکور که توسط اژانس TAGارائه شده است ،مهم ترین
نکته ای را که بر ان تاکید دارد ،در راستای شعار این محصول
بیان می کند که به سفید شدن دندان ها در یک ساعت اشاره
دارد .در واقع تصویر مورد نظر در این تبلیغ ،یک رابطه معنایی
مهم را بین شعار تبلیغ و تصویر ارائه شده ایجاد می کند ،به این
ترتیب که یک تصویر دو قسمتی را نشان می دهد که با کمی
دقت متوجه می شویم که شبیه دو دندان است که روی هم قرار
دارند و در عین حال مانند یک ساعت شنی نیز هست که دارای
دو قسمت مجزا بوده و به مرور بخش باالیی به بخش پایینی
منتقل می شــود؛ بخش باالیی زرد رنگ بوده و بخش پایینی
نیز سفید رنگ اســت .در پایین تبلیغ نیز تصویری کوچک از
ل در کنار شــعار :دندان هایی سفیدتر تنها در یک
این محصو
ساعت! دیده می شــود که در مجموع مشاهده این تصاویر به
همراه عبارت پایینی ،ذهن هر مخاطبی را به سوی این معنا
سوق می دهد که با اســتفاده از محصول فوق ،می توانند در
عرض یک ساعت دندان های خود را سفیدتر کنند.
یک تبلیغ موفق باید بتوانــد مفهوم اصلی و مورد نظر خود را
در قالب یک استعاره تاثیرگذار بیان کند؛ استعاره ای که دایره
معنایی ان برای مخاطبان شناخته شــده باشد و بتوانند در
همان وهله اول ارتباط بین مفهوم اســتعاری و مفهوم واقعی
را پیدا کنند .بر این اساس ،ســاعت شنی تقریبا یک مفهوم
شناخته شــده برای همه مردم جهان اســت که گذر زمان را
در عرض یک ساعت نشــان می دهد و بر این اساس ،استفاده
از این اســتعاره می تواند کامال مفهوم یک ساعت را که برای
سفید شدن دندان ها بیان شــده است ،منتقل کند .از طرفی
مفهوم سفید شــدن به طرز موثرتری نیز ارائه شــده است؛
شــن های زرد رنگ و شن های ســفید رنگ! رنگ تیره تری
که در قسمت باالی ساعت شــنی قرار دارد ،مربوط به زردی
دندان هاســت که به مرور و با گذشتن یک ساعت ،تبدیل به
شن های سفید می شود ،بنابراین انتخاب این دو رنگ نیز در
نشان دادن تاثیر محصول مذکور بر سفید شدن دندان ها بسیار
موثر است .از طرفی شباهتی که بین دو قسمت ساعت شنی
و شکل دندان نیز ایجاد شده است ،تبلیغی خالقانه تر را ایجاد
کرده است؛ به این معنا که قسمت باالیی ساعت شنی شبیه
یک دندان زرد رنگ بوده و قســمت پایینی مانند یک دندان
سفید است که مجموعه این عناصر در کنار هم ،سفید شدن
دندان ها را در عرض یک ســاعت به صورت تاثیرگذاری بیان
می کنند.
در ادامه روند توجه به مدرنیته و سنت ،برند بولگاری
کمپین های تبلیغاتی خود را نیز بر همین اســاس
پایه ریزی می کند .به عنوان مثال ،عکس هایی که
توسط چهره های مشهور مد جهان از برند بولگاری
تهیه می شوند ،در عین حال که محصوالت مدرن
و لوکس این شــرکت را به نمایــش می گذارند ،از
فضاهای قدیمی و باســتانی اســتفاده می کنند.
چنین ترکیبی به خوبــی دو عنصر اصلی این برند
یعنــی مدرن بودن و در عین حال اصالت داشــتن
را برجســته می کنند ،به این معنــا که مخاطب بر
یَشــود که با یک برند باســتانی
این نکته واقف م
و به جا مانده از هزاره ها ســر و کار دارد؛ برندی که
در عین حال ســلیقه ها و عالیق انسان امروز را نیز
رعایت کرده است.
هم قدم با بولگاری در تونلی از عکس ها
از جمله کمپین های جالبــی که برند بولگاری در
سال 2017راه اندازی کرده بود ،مربوط به این ایده
می شود که جایگاه یک برند در مناطق عمومی به
تصویر کشــیده شــود .برای این منظور ،فرودگاه
بین المللــی هنگ کنگ انتخاب شــده بود که در
قسمت ورودی ان عکس های زیادی از محصوالت
بولگاری به نمایش درامده بودند؛ عکس هایی که
نمایانگر یک خانه لوکس ایتالیایی بوده و مطمئنا
توجه همه افــراد را به خود جلــب می کردند .در
واقع ایــن کمپین مانند تونلی بود که مســافران
می توانســتند در حین عبور از ان بــا جواهرات
لوکس بولگاری هم قدم شده و انها را تماشا کنند.
مطمئنا راه اندازی چنین کمپین هایی در رشــد و
ارتقای نام تجاری بولــگاری در بین مردم عادی
تاثیرگذار خواهد بود.
p
m
مهم ترینراهکارهای
بازاریابیاژانسBSSP
گروه بازاریابی BSSPاز جمله اژانس های
مســتقل تبلیغاتی دنیای امروز به شمار
می رودکهباارائهراهکارهایمناسبودقیق
و استفاده از فناوری های جدید ،راهگشای
فرایند بازاریابی مشتریان خود است.
سعی در شناخت چالش ها
حفظ هویت با اصالت
می توان گفت یکی از نکات مهم و حیاتی در رابطه با
برند بولگاری ،حفظ هویت و ارتقای این نام تجاری
اســت؛ چراکه با داشــتن بیش از یک قرن سابقه و
شناخته شدن به عنوان یک برند الکچری ،بولگاری
در روند برندســازی خود موفق بــوده و از این پس
انچه باید به طور ویژه ای در رابطه با این برند مطرح
شود ،مسئله حفظ هویت این نام تجاری است .در
این زمینه باید گفت برند بولگاری با حضور پررنگ
خود در رســانه های اجتماعی نــام تجاری خود را
در میان جهانیان اســتمرار می بخشــد ،اما به نظر
می رسد این برند در رابطه با ارتقای نام تجاری خود،
بیشــتر بر طراحی منحصربه فرد محصوالت خود
متکی است ،چراکه بولگاری یک برند شناخته شده
اســت و بنابراین باید بتواند با متمایز بودن و خاص
جلوه کــردن ،جایگاه ویــژه خــود را حفظ کند.
همانگونه که ذکر شــد ،یکی از نکات مهم در تولید
محصوالت این برند به روز بودن انهاســت ،اما این
نکته باعث عدم توجه این برند به طرح های اصیل،
باستانی و هزاران ساله نشده است ،به طوری که یکی
از ویژگی های متمایز ایــن برند ،خلق محصوالت
کالسیکی است که حال و هوای روم و یونان باستان
را به مخاطبان القا می کنند ،بنابراین می توان گفت
این برند در عین حال که سعی در ارائه ای مدرن از
محصوالت خود دارد ،طرح های اصیل و قدیمی را
نیز در دل خود جا داده و به درستی در مقام یک برند
الکچری خودنمایی می کند.
l
نمونه
a
S
در ادامه
روند توجه
به مدرنیته و
سنت ،برند
بولگاری
کمپین های
تبلیغاتی
خود را نیز بر
همین اساس
پایه ریزی
می کند .به
عنوان مثال،
عکس هایی
که توسط
چهره های
مشهور مد
جهان از برند
بولگاری تهیه
می شوند ،در
عین حال که
محصوالت
مدرن و
لوکس این
شرکت را
به نمایش
می گذارند،
از فضاهای
قدیمی و
باستانی
استفاده
می کنند.
چنین
ترکیبی
به خوبی
دو عنصر
اصلی این
برند یعنی
مدرن بودن و
در عین حال
اصالت داشتن
را برجسته
می کنند
یکی از نکاتی که این گروه تبلیغاتی در رابطه
بــا برنامه ریزی بازاریابی مشــتریان خود به
ان توجــه دارد ،یافتــن چالش های بزرگ
کسب وکار انان و سعی در ارائه راه حل هایی
بــرای رفع چالش های مذکور اســت .از این
نظر سیســتم برنامه ریزی ایــن کمپانی به
گونه ای اســت که در وهله اول به دنبال ارائه
روش های مختلف بازاریابی برای مشــتریان
خود نیســت ،بلکه ابتدا ســعی در شناخت
کسب وکار انها داشته و مهم ترین چالش های
انهــا را ترســیم می کند .می تــوان گفت از
نظر دســت اندرکاران این شرکت ،شناخت
مشکالت یک کســب وکار ،یکی از مهم ترین
مراحل در راستای اهداف تبلیغاتی ان است،
چراکه با حل چالش های مورد نظر ،می توان
یک سیستم بازاریابی سالم و دقیق را به اجرا
دراورد که با اهداف اصلی شرکت هم خوانی
داشته و تاثیری ماندگارتر داشته باشد.
خالقیت برای تغییرات مثبت
انچه گروه BSSPبــه ان اعتقاد دارد ،تاکید
بر خالقیت است ،اما نه هر خالقیتی! چراکه
توجه به خالقیت و ارائــه ایده های جذاب و
خالقانه به عنوان یک رکن مهم در بازاریابی
امروز شــناخته شــده و هر فرایند تبلیغاتی
باید به ان مجهز باشــد ،از این نظر خالقیتی
تاثیرگذار خواهد بود که بر اســاس مطالعه
و برنامه ریزی هــای دقیق به اجــرا دراید؛
در همین راســتا ،تیــم BSSPخالقیتی را
مثمر ثمــر می داند کــه در خدمت تغییرات
مثبت باشد ،به این معنا که تغییر استراتژی ها
و ایجاد روش های خالقانه جدید در صورتی
می تواند راهگشا باشــد که تاثیری مثبت بر
مصرف کنندگان و مخاطبان یک برند داشته
باشد .هر خالقیتی متضمن تغییر خواهد بود،
اما این تغییر باید ماهیتی مثبت داشته باشد و
در جهت رشد و تعالی برند ایجاد شود.
فعالیت در راستای خالقیت
رویکرد اصلی این گروه بازاریابی برای ایجاد
خالقیتــی که باعث تغییرات مثبت باشــد،
در یک چرخه دقیق اتفــاق می افتد ،به این
معنا که کارکنان این شــرکت با استفاده از
استراتژی های صحیح که حاصل مطالعات و
بررسی های دقیق هستند ،روند خالقانه خود
را پیش برده و در این راه از رسانه های اثربخش
و تاثیرگذار استفاده می کنند که البته انتخاب
رسانه نیز بستگی به برند مورد نظر و محتوای
ان دارد؛ جمع اوری داده ها و همچنین تجزیه
و تحلیل داده های مذکــور نیز یکی دیگر از
مراحلی است که برای اجرای دقیق یک طرح
خالقانه با رویکرد تغییرات مثبت ،بسیار حائز
اهمیت است؛ بنابراین بخش مهمی از فعالیت
تیم های کاری این اژانس ،به مبحث تجزیه و
تحلیل داده ها اختصاص دارد.
شجاع در بیان حقایق
یکــی از اشــتباهاتی که ممکن اســت یک
شــرکت تبلیغاتی مرتکب شود ،همسوبودن
با خواسته های مشــتریان است ،به این معنا
که ممکن اســت در رونــد بازاریابی خود به
حقایق مهمی در رابطه با برند مشتریان خود
برســد؛ حقایقی که بعضا چندان خوشایند
هم نباشــند ،اما بــه دلیل همســو بودن با
خواسته های مشتریان خود ،نکات مذکور را
با انها در میان نگذارد .این یک اشتباه فاحش
محســوب می شــود و بر همین اساس گروه
بازاریابی BSSPصادق بودن با مشــتریان را
بــه عنوان یک اصل مهم بــرای خود تعریف
کرده اســت .از نظــر دســت اندرکاران این
کمپانی ،ارائه نتایج واقعی به مشــتریان نیاز
به شــجاعت دارد و حقایق به دست امده در
رابطه با یک برند را -چه مثبت باشــند و چه
منفی -باید صادقانه بــا صاحبان ان برند در
میان گذاشــت؛ چراکه در نهایت راه حل ها
و استراتژی های ارائه شــده باید در راستای
مشــکالت و چالش های برند مذکور باشند
و بر این اساس ،تمام مشکالت و حقایق باید
به طور صریح با انها در میان گذاشته شوند.
شناخت مصرف کنندگان
شــناخت مصرف کنندگان یکی از مهم ترین
اســتراتژی هایی است که این گروه بازاریابی
در راستای اهداف بازاریابی خود ترسیم کرده
است به این معنا که پس از مطالعه روی برند
مورد نظر و یافتــن بینش ها و اهداف مهم نام
تجاری مذکور ،گروه مصرف کنندگان بالقوه
این برند را مجســم کرده و به دنبال شناخت
این گروه است.
طبیعی اســت که هر چقدر شــناخت این
اژانس نســبت به دایــره مصرف کنندگان
یــک برند عمیق تر شــود ،برنامه ریزی برای
اهداف تبلیغاتی برنــد مورد نظر نیز دقیق تر
و تاثیرگذارتــر صورت خواهــد پذیرفت .بر
این اســاس ،یکی از نخســتین گام هایی که
این شــرکت جهت ارائه یک برنامه تبلیغاتی
برای یــک برند برمی دارد ،شــناخت هویت
و بینش اساســی ان برند و مشــخص کردن
دایــره مخاطبان اصلــی ان اســت که در
نهایت به مطالعات گســترده جهت شناخت
مصرف کنندگان ختم خواهد شد.
برنداستوری
Brand stor y
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
12
ناپلئون هیل
تا زمانی که ذهن شــما باور به توانستن داشته
باشد ،می توانید موفق باشید.
n
m
ستون
u
l
o
C
چرا الون ماسک با
خاکریزهای وارن بافت
مخالف است؟
بحث بین وارن بافت ،سرمایه گذار معروف
و موفق از یک سو با ایالن ماسک کارافرین
سرشــناس از ســوی دیگر درباره موضوع
بو کارها وجود
خاکریزهایی که پیرامون کس
دارند ،بحثی داغ و جذاب است.
واژه «خاکریز» در حوزه کسب و کار از ابتدا
حدود 40ســال پیش توســط وارن بافت
استفاده شــد که تالش می کرد مزیت های
رقابتی هر نوع ســرمایه گذاری بلندمدت را
تشریح کند( .البته همه سرمایه گذاری های
بافت بلندمدت هســتند ).بافت در این باره
گفته بود که دنبال شــرکت هایی است که
مزیت هایی نسبت به سایر شرکت ها داشته
باشند که اجازه دهد موفقیتی مستمر را به
صــورت بلند مدت تجربه کنند .بر اســاس
گفته بافت «خاکریزها در کسب و کار مانند
بیمه خودرو هســتند که از شــرکت های
بیمه با قیمت نازل تهیه می کنیم . . .بیشتر
مردم تصــور می کنند که ایــن خدمات به
شکلی منصفانه بین همه شرکت ها یکسان
یا نزدیک به هــم اســت .بنابراین من هم
می خواهم که یک تولید کننده ارزان قیمت
باشم و این همان خاکریز من است».
اما ایالن ماســک با این نظریه که به شکل
گسترده ای مقبول واقع شده موافق نیست
و می گویــد« :فکر می کنم کــه خاکریز ها
کارامد نیســتند . . .مهم ســرعت نواوری
اســت .این نکته ای اساسی و تعیین کننده
در رقابت است».
با این اوصاف کدام نظریه درست است؟ ایا
استفاده از خاکریز ها یک راهبرد درست در
بو کار اســت یا نه؟ پاسخ این است که
کس
بله .اما در عیــن حال نه ،نه برای بلندمدت.
خاکریز هــا همچنان یک راهبرد مشــروع
تجاری هســتند اما نمی توان انتظار داشت
که از یک کســب و کار همانگونه که زمانی
میســر بود ،حفاظت کننــد .اما چرا چنین
اســت؟ همانگونه که ایالن ماســک به ان
اشاره می کند ،به دلیل سرعت نواوری .این
روزها مشابه ســازی مدل های کسب و کار
رقبا به زمانی کمتر از انچه که تا به حال بوده،
نیــاز دارد .تغییرات فناوری موجب شــده
که زمان ســنج رقابت به طرز چشمگیری
سرعت بگیر د و با مراجعه به تجارب خودمان
می توانیم نمونه هایی از شتاب گیری رقابت
در همه حوزه ها را پیدا کنیم.
انواع گوناگونی از راهبردهای تجاری وجود
دارد که واقعا می تواند یک شــرکت را قادر
به حفظ مزیت رقابتــی در بلند مدت کند،
این اتفاق می توانــد حتی با وجود تغییرات
ازاردهنده فناوری نیز رخ دهد و ان راهبرد،
خاکریز مشتریان است .یاداوری کنیم که
احتماال نمونه هایی را در نســل های اخیر
مشاهده کرده اید و شرکت هایی چون اپل،
امازون ،گوگل و برخی شرکت های دیگر را
بو کاری را بنیان گذاشتند
دیده اید که کس
که مبتنی بر جلب اعتماد مشتریان کلیدی
بوده .کسب و کارهایی که نه الزاما برمبنای
استفاده از فناوری برای جلب مشتریان بلکه
مبتنی بر این بوده که قابلیت مورد اعتماد
واقع شــدن را ابراز کند .این شــرکت ها به
شکلی فعال کار می کنند تا توجه هرمشتری
به خود را حتی در حالی که سود مقطعی از
ان به دســت نیاید ،حفظ کننــد .بنابراین
چنین شــرکت هایی به جــای حفر کردن
خاکریز هایی اطراف مدل کســب و کار (با
مخاطرات مشــخص ناشــی از اختالالت
فناوری) وفاداری گروه بزرگی از مشتریانی
را کسب کرده اند که ترجیح می دهند بدون
بو کار،
درنظر گرفتن گروه بندی مدل کس
خدمات شــرکت را خریداری کنند .در این
وضعیت است که مشتریان خاکریز خود را
نمایان می سازند.
در نظر بگیرید که شــرکت اپــل از ابتدا به
عنوان یک شــرکت رایانــه ای کار خود را
شروع کرد؛ ساده و روشن .اما توجه مستمر
انها به تحارب مشتریان باعث شد که گروهی
مشتریان وفادار داشته باشند که این شرکت
را در هر شاخه ای که وارد شده معتبر بدانند،
همانند موسیقی ،گوشــی های هوشمند،
تبلت ،حافظه های ابــری و پرداخت مالی.
همچنین امازون یک فروشگاه برخط کتاب
بود ،اما تمرکزش بر مشتریان باعث شد که
خود را در مقام بزرگ ترین خرده فروش دنیا،
تولید کننده بســیار موفق ویدئو و بهترین
خدمات دهنده رایانش ابری دنیا قرار دهد.
کسب و کارهایی که می خواهند مزیت های
رقابتی خــود را در اینده شــتابان دنیای
فناوری حفظ کنند ،بایــد نه تنها در حفظ
جایگاه خالقانه خود خوب عمل کند ،بلکه
بتوانند خاکریز هایی بر مبنای میزان اعتماد
مشتریان برای خود بنا سازند.
چگونه مجموعه فروشگاه های زنجیره ای واوا 10میلیارد دالری شد؟
هر ِ
روززندگیدرواوا،ارزشخودشرادارد
r
t
گزارش
o
p
e
R
مهران امیری
یکی از اساتید
دانشگاه
فیالدلفیا
می گوید« :در
زندگی روزمره
در جایی به
جز واوا به این
برنخوردم که
کسی برایم درب
را باز کرده و نگه
دارد .در فروشگاه
واوا افراد نسبت
به همدیگر
خوش برخورد
هستند».معادل
41درصد سهام
فروشگاه های
زنجیره ای
واوا متعلق به
کارکنان شرکت
است
انچنان که در بین بیشتر کارافرینان دیده می شود،
بو کارهای خانوادگی تا نسل سوم دوام
اغلب کس
پیدا نمی کند ،اما در همین حال دیک وود ،نسل
سوم از مالکان شــرکت فروشگاه های زنجیره ای
واوا( )Wawaاســت که به عنوان یک امپراطوری
10میلیارد دالری شناخته می شود .فروشگاه های
زنجیره ای واوا بسیار محبوب و شناخته شده است
و اقای وود مدیــر اجرایی ایــن مجموعه بزرگ
فروشگاهی است که در دهه 90میالدی اقداماتی
انجام داد که تــداوم کار خودش و موفقیت واوا را
تضمین کرد.
فروشگاه های زنجیره ای واوا از نوع فروشگاه های
هســتند کــه در همه جــا در دســترس بوده و
محصوالت ارزان قیمتی ارائه می کنند .ویژگی مهم
این فروشگاه ها این است که می توانند مشتریان را
برای خرید محصوالت ضروری با قیمت ارزان به
خــود جلب کرد ه و محصوالت دیگــری را هم به
انها بفروشند.
زمانی که دیک وود اداره این شــرکت را برعهده
گرفت ،مدیرانــی خارج از خانواده را دعوت به کار
کرد و یقین داشــت که دور نگه داشتن شرکت از
خانواده بنیانگذارش ،موفقیت بعدی ان را تضمین
می کند .به این ترتیب شــرکت واوا همچنان به
شکلی تهاجمی در حال گسترش است و در حال
حاضر دارای 800شــعبه و 30هــزار کارمند در
6ایالت امریکاست .این فروشگاه در سال 1964
به عنوان یک فروشــگاه کنارجاده ای برای عرضه
محصوالت لبنی شــروع به کار کرد .شرکت واوا
در زمان حال با انچه در ابتدا بود متفاوت است تا
حدی که حتی برای بنیانگذاران هم اشنا نیست.
گرچه واوا به عنوان فروشــگاهی در دســترس و
حاضر در ایســتگاه های عرضه سوخت شناخته
می شود اما انقدر بی باک هست که خود را درگیر
مبارزه با فروشــگاه هایی همچون استارباکس و
پانزا در محیط های خارج از ایســتگاه های عرضه
سوخت هم بکند.
پــس از چند دهه که واوا باعرضه ســوخت ارزان
و سیگار مشــتری جذب کرده و به انها ساندویچ
نیز می فروخت ،امروز به دنبال عرضه محصوالت
دیگری هم هست .انها در عین عرضه محصوالتی
جذاب و مورد عالقه برای مشــتریان قدیمی ،در
جریان توسعه فروشگاه هایشان در شهرها و نقاط
جدید محصوالت غذایی سالم ،لذیذ و وعده های
ناهاری معمولی هم ارائه می کنند .به این ترتیب
حتی در جدیدترین فروشگاه خود در مرکز شهر
فیالدلفیا ،دیگر ســیگار هم عرضــه نمی کنند؛
گرچه برخی معتقدند این شــیوه باعث می شود
که فروشــگاه های انها به فروشگاه های متفاوتی
تبدیل شــود؛ اما تغییرات در واوا به اینها محدود
نمی شو د و این هم نخستین تغییر نیست .انها در
طول سال ها دست به بازسازی های زیادی زده اند
و دیک وود رهبری این تغییرات را برعهده داشته،
او بیشتر تغییرات و بازسازی ها را در داخل سازمان
واوا انجام داده.
در سال 2005یک بررسی توسط مجله هاروارد
بیزنس ریویو اموزش دقیق کارکنان که منجر به
ایجاد فرهنگ قدرتمند خدمات مشتریان در واوا
شــده را مورد توجه قرار داد .این برنامه اموزشی
تحت نظر دانشــگاه سنت جوزف فیالدلفیا شکل
گرفته بود .واوا اینک برنامه اموزشی را به تنهایی
دنبال می کند .یکی از اساتید دانشگاه درباره نتایج
این برنامه اموزش مشتری مداری می گوید« :در
زندگی روزمره در جایی به جز واوا به این برنخوردم
که کســی برایم درب را باز کــرده و نگه دارد .در
فروشگاه واوا افراد نسبت به همدیگر خوش برخورد
هســتند ».معادل 41درصد سهام فروشگاه های
زنجیره ای واوا متعلق به کارکنان شرکت است.
همچنان که شــرکت به رشد خود ادامه می دهد،
مدیــران اجرایی و طرفــداران ان بــه این نکته
توجه دارند که کارکنان و رفتار انها در شــرکت
دارای اثرات بسیاری است .به همین دلیل واوا به
کارکنانش توصیــه می کند که «هر روز را زندگی
کنید».
واوا در بــازاری فعالیــت می کند کــه بازیگران
قدیمی و جدیــد فراوانی در ان حضــور دارند؛
از کســب و کارهای نوپای عرضه کننده ساالد تا
عرضه کنندگان برگر و یا رقبای شناخته شده ای
همچون مک دونالد و دانکیــن دونات .همه انها
تالش می کنند که بــا عرضه محصوالت جدید و
بهبود ترکیبات ،مشتریان بیشتری را جذب کنند؛
اما واوا هربار که برنامه ارتقای کســب و کارش را
دنبال کرده ،روی ســرعت و حجم تاکید داشته.
انگونه که مدیر اجرایــی واوا می گوید انها از هر
خرید مشتریان سود اندکی به دست می اورند اما
با در نظر گرفتن جمع 800میلیونی از مشتریان
ساالنه ،درامد سرشاری دارند .مشتریانی که برای
خرید یک فنجان قهوه یا ســوخت یا استفاده از
دستگاه های خودپرداز بدون کارمزد به سمت واوا
می ایند ،محصوالت دیگری هم خرید می کنند.
محصوالتــی که واوا عرضــه می کند قیمت های
پایینی دارند و بررسی ها نشان داده که هر مشتری
به طور متوسط در واوا 7.42دالر خرید می کند؛
این در حالی اســت که در فروشــگاه های مشابه
متوسط خرید 4.12دالر است.
موفقیــت واوا در فــروش با این ســرعت و این
مقدار مبتنی بر فناوری ،یــک زنجیره تامین که
با دقت کنترل می شــو د و شیوه خوشه ای توسعه
است .شــرکت همچنین در سال 2002خدمات
سفارش دهی با صفحه لمســی را عرضه کرد که
جهشی بزرگ به ســمت فهرست های راهنمای
iPadو همان شــیوه ای اســت که امرو ز بسیاری
از رســتوران های بزرگ از ان استفاده می کنند.
این شــیوه موجب ســهولت کار برای کارکنان،
سفارش های اماده سازی شــد ه و کاهش هزینه
می شود .واوا همچنین انبار اختصاصی تامین خود
را دارد و به عنــوان نمونه در هر ماه ســه محموله
7.8میلیون گالنی سوخت از خلیج مکزیکو وارد
می کند که هر کدام از انها بر اساس گزارش های
موجود حــدود 80میلیــون دالر ارزش دارد .با
مالحظه اینکه واوا توســعه زیادی یافته و هزینه
معادل 6میلیون دالر برای هر محل تازه ای که در
اختیار می گیرد صرف می کند و صدها شعبه دارد،
همچنان ارزان بودن انچه که واوا عرضه می کند،
عجیب و غریب است.
مدیــر اجرایــی واوا می گوید« :مــا از تغییر زیاد
می ترســیم» ،اما این صحبت ها در حالی اســت
که انها بــرای برنامه های جاه طلبانــه ای اماده
می شــوند و به طور معمول واوا خودش را به طور
کامل بازافرینی می کند .واوا مدعی اســت که در
خرده فروشی گردش مالی اندکی دارد ،گرچه در
این بخش رکوردهای عالی به دست می اید .اما به
عنوان یک شرکت در حال توسعه که همه اینها را
بدون ارائه حق امتیاز به دیگران انجام می دهد ،واوا
باید دریابد که چگونه روند اموزش کارکنانش را
ادامه ده د و جریان خدمات به مشتریان را در این
ابعاد بزرگ حفظ کند .به همین دلیل مدیر اجرایی
واوا می گوید :احتماال انچه مدیریت واوا را تبدیل
به سخت ترین ها کرده این است که باید مطمئن
شد که افراد مناسب در همه شــرایط در اختیار
هستند .اما مشکل اساسی برای واوا مسائل فناوری
است .انها تالش می کنند که فضای کاری سنتی
این حــوزه را تحت تاثیر قرار دهنــد .یک مرتبه
برای عرضه صفحات لمسی ســفارش خود را در
معرض مخاطره قرار داده اند و اینک نیز با توجه به
فناوری های روز ،خدمات سفارش دهی بر مبنای
گوشی های همراه را معرفی کرده اند .این خدمات
که همراه با ارسال و تحویل است ،با همکاری یک
شرکت دیگر انجام می شود.
اما در کنار همه اینها نزدیک ترین چالشی که واوا
با ان روبه روست ،این است که چگونه برنامه های
توسعه را در کنار روندهای جاری ادامه دهد .یکی
از این موارد مربوط به ســفارش قهوه است .انها
در چند سال گذشته یک نوع قهوه ذخیره شده را
که از کنیا و تانزانیا می اید ،در بسته های کوچک
معرفی کرده اند .امــا برخی رقبای عرضه کننده
ســاالد ،می توانند در این زمینه بــا واوا رقابت
کنند .به همین منظــور واوا خود را برای عرضه
محصولی به نام ســاندویچ ارتیزان اماده کرده
که معتقد اســت محصولی ســطح باالست اما
قیمت باالتری هم دارد .واوا همچنان نمی تواند
مشــتریان قدیمی اش را نادیده بگیرد .وفاداری
همین گروه از مشــتریان اســت که باعث شده
بتواند در یک سال 80میلیون ساندویچ معروف
به هوگی و 200میلیون فنجان قهوه بفروشــد.
گرچه انهــا بابت همین ســاندویچ ها در مجله
فیالدلفیا مورد اتهام قــرار گرفتند که کیفیت
مناســبی ندارد و این بار تــاش می کنند که از
تکرار ان جلوگیری کنند.
اُالپلی؛سرگرمی هایخودرویی
t
r
گزارش
o
p
e
R
فریبا عوض زاده
.مسافران
می توانند با
استفاده از این
سامانهجنبه های
مختلف سفر را
کنترل کرده،
موسیقی گوش
دهند ،کتاب
بخوانند،ویدئو
ببینند و در
اینترنتگشت
بزنند.همچنین
سابقه کارکرد هر
کاربر به صورت
برخط ذخیره
می شود
2ســال پس از عرضه نخستین سامانه ارتباط درون
خودرو شرکت اُال موسوم به پلی ،این شرکت موفق
شــد نقطه عطفی در ســامانه های سرگرمی داخل
خــودرو ایجاد کند ،اما قدم بعدی برای شــرکت اُال
تو امدهای روزانه
چیست؟ ساکنان هر شهری در رف
خود درگیر برخی مشکالت هستند .هم زمان با اینکه
سامانه های جمع اوری اطالعات برخی کارها را برای
رانندگان ســاده کرده اند ،اما همچنان این مشکل
وجود دارد کــه با اطالعات موجــود در طول مدت
رانندگی چه کاری انجام شــود؟ شرکت اُال تصمیم
گرفت که برخالف ســایر بازیگران کمتر جدی در
این حوزه ،کاری متفاوت انجام دهد و در سال2016
سامانه اُالپلی را عرضه کرد که طول مدت رانندگی
را برای رانندگان لذت بخش می کند .ســامانه پلی
ابزاری شخصی سازی شــد ه و چیــزی بیش از یک
تبلت متصل شده به خودرو است .مسافران می توانند
با استفاده از این ســامانه جنبه های مختلف سفر را
کنترل کرده ،موسیقی گوش دهند ،کتاب بخوانند،
ویدئو ببینند و در اینترنت گشــت بزنند .همچنین
ســابقه کارکرد هر کاربر به صــورت برخط ذخیره
می شــود تا مواردی مانند فهرســت موسیقی های
در حال پخش از دســت نرود یا اینکه پس از توقف
خودرو امکان ادامه تماشای ویدئوی در حال نمایش
قبلی فراهم باشــد .نرم افزار این ســامانه به صورت
متن باز اســت که به سایر تولیدکنندگان مانند اپل
اجازه می دهد این سامانه را مطابق با درخواست خود
تنظیم کنند .یکی از بنیانگذاران شــرکت اُالپلی و
مدیر اجرایی ان بهاویش اگاروال در زمان رونمایی از
این سامانه گفته بود :خودروها از ابتدا برای رانندگان
ساخته شدند اما در روزهایی که خودروها به وسیله ای
مشــترک تبدیل شــده اند ،نیاز به وجود ابزارهای
کنترلی برای مسافران نیز ایجاد شده و اُالپلی در این
مسیر حرکت می کند.
چیزی بیش از سرگرمی
ســامانه اُالپلی سرعت رشــد خوبی دارد و در طول
بازه زمانی 18ماهه موفق به جذب 50هزار مشتری
در 8شهر شده .سامانه انها فقط یک ابزار سرگرمی
نیست ،انها به دنبال ایجاد سامانه ای هستند که نحوه
ایاب و ذهاب مردم را تغییر دهد .این ســامانه عالوه
بر هوش مصنوعی و یادگیری ماشــینی ،از فناوری
موقعیت یابی مکانی GPSنیز استفاده می کند .انها
مدعی هستند که هر روز 1.5میلیون سفر را مدیریت
می کنند که طول مدت زمان متوســط هر ســفر
30دقیقه است .به این ترتیب در طول هر روز اطالعات
45میلیون دقیقه فعالیت جمع اوری می شود که در
طولماهبهطورمتوسطشاملاطالعات1.35میلیارد
دقیقه فعالیت اســت .چالش بزرگی که اُالپلی با ان
مواجه بود به ارتباط اینترنتی مربوط می شــد .انها
برای رفع این نیــاز ابزاری به نام «اتصال خودکار» را
به نرم افزار خود اضافه کردند و در انتهای سال2015
ارتباط وای فای را نیز برای خودروها برقرار کردند ،این
لو نقل اوبر به
درست همان زمانی بود که شرکت حم
دنبال استفاده از این نوع سامانه ها برای خودروهای
خود در امریکا بود .گرچه کار به ان سادگی که گفته
می شود هم نبود و رسیدن به یک ارتباط بدون مشکل
راه دشواری را نشان می داد .اُال در ان زمان می خواست
که مشتریان ارتباطی بدون مشکل را تجربه کنند به
نحوی که هر سرنشین به محض ورود به خودرو نه تنها
با پیام خوشامدگویی مورد استقبال قرارگیرد ،بلکه
به صورت خودکار به وای فای خودرو متصل شود .در
همین حال انان با مشــکل تامین محتوای مناسب
برای عرضه در سامانه خود در هندوستان نیز مواجه
بودند .امکان «اتصال خودکار» پاســخی برای این
درخواست بود ،این ابزار جدید گوشی هوشمند هر
مسافر را به عنوان مسیریاب اینترنت مورد استفاده
قرار می دهد ،در حالی که ســامانه داخل خودرو به
عنوان یک مرکز اتصال عمل می کند .شرکت اُال برای
غلبه بر مشکل عرضه یک ســامانه قابل استفاده در
انواع خودروها ،دست به نواوری هایی زده و موفق به
ثبت شش گواهی اختراع شد .انها سخت افزار جدید
و متفاوتی را طراحی کرده و ســاختند .گرچه گروه
اُال در انجام کارها دچار چند خطا نیز شــد اما انها به
سرعت از اشتباهات خود درس گرفته و خطاها را رفع
کردند .مهندسان اُال موفق به ساخت وسیله ای شدند
که در نوع خود نخستین است و با انواع مختلف خودرو
سازگاری دارد .ترکیب خوبی از فناوری منحصر به فرد،
گروه کاری نخبه در زمینه علوم و مهندسی و فناوری
ت و بازاریابی انهــا را در موقعیت ممتازی در
اطالعا
حوزه کاری شــان قرار داده .در کنــار اینها مدیران
اُال معتقدنــد که توانایی انها در ســازگاری با نیازها
و محدودیت های بــازار از ویژگی های مهم کار این
شرکت است.
اهدافبازاریابیمحتوارااینگونهتعیینکنید
موفقیــت در بازاریابی محتوا به چیــزی فراتر از
پژوهش ،نوشتن و انتشار محتوا نیاز دارد .ارزیابی
میزان اثربخشی بازاریابی محتوا تنها راهی است
که متوجه می شوید کاری که انجام می دهید موثر و
کارامد بوده است یا خیر .داشتن استراتژی محتوا
در کنار اهدافی کامال مشخص ضروری است .چهار
هدف مستقیم و پنج هدف غیرمستقیم وجود دارد
که هر بازاریاب محتوا باید در هنگام تولید ،انتشار و
بازاریابی محتوا به خاطر بسپارد.
هدف نهایی کسب وکارها و برندها از بازاریابی محتوا
این است که محتوا انقدر جذاب و مفید باشد که در
نهایت،مخاطبشمارابرایخریدمحصولوخدمات
ترغیب و متقاعد کند ،اما قبل از ان شما به یکی از
این 4هدف بنیادی زیر برای جلب توجه ،افزایش
بازدید و حفظ وفاداری خواننده نیاز دارید.
اهداف مستقیم یا سطح اول
اموزش :این نوع محتوا اغلب با تیتری که با واژه «چگونه»
شروع می شود ،همراه است .تشنگی مردم برای دانستن
اینکه چگونه باید یک وبــاگ را راه اندازی کنند ،برای
کسب وکارخودبازاریابیکنندویایکمشکلراحلکنند،
باعث می شود همیشه به سراغ محتواهایی از این دست
بروند و توجهشان به انها جلب شود.
اطالع رسانی :به روز نگه داشتن مردم با ارائه جدیدترین
اخبار هــدف روزنامه ها ،مجالت تجــاری و یا تلویزیون
اســت .امروز منابع و رسانه های زیادی از جمله وبالگ و
یا شبکه های اجتماعی مانند توییتر و یا فیس بوک وجود
دارند که از طریق ان می توان به اگاهی بخشــی و به روز
نگه داشتن مردم کمک کرد .این نوع محتواها عمر مفید
کوتاهی دارند.
سرگرمی :در بیشــتر مواقع رســیدن بــه این هدف با
اســتفاده از محتــوای ویدئویی به بهتریــن نحو انجام
می شود .شــما فقط کافی است یک اگهی کوکا کوال و یا
یک ویدئوی خنده دار را ببینید تا قدرت بازاریابی محتوای
سرگرم کنندهرادرککنید.البتهبرایسرگرمیمردمتنها
از ویدئو استفاده نمی شود و این سرگرمی می تواند یک نوع
رسانه ای باشد که اموزنده و در عین حال سرگرم کننده
باشد .طنز در محتوا یکی از اجزای مهم در این دسته است.
الهام بخشی :شاید الهام بخشــی به مــردم کار سختی
باشد اما الهام بخشی و انگیزه دادن به انها کمک می کند
به افــرادی بهتر تبدیل شــوند ،محدودیت های خود را
بشناسندوبیشترتالشکنندبنابراین،انچهراکهاحساس
می کنید برای انها الهام بخش خواهد بود ،در محتوای خود
بگنجانید .برای رسیدن به این هدف می توان محتوایی
بازاریابی محتوا
Content Marketing
تولید کرد کــه در ان به زندگی نمونه هایی از افراد موفق
اشاره شود که بر سختی ها غلبه کرده اند و یا نمونه هایی از
افراد خالق که دستاوردهای بزرگی به ارمغان اورده اند و
جهان را تغییر داده اند ،به مخاطب معرفی کنید.
اهداف غیرمستقیم یا سطح دوم
افزایش اگاهی از برند :اگاهی از برند ،یکی از اهداف رایج
و مهم در بازاریابی محتوا ست .یک گزارش حاصل از گروه
اوراکل و ابردیــن ()Oracle and Aberdeen Group
نشان داده است که 74درصد از مدیران بازاریابی ،افزایش
اگاهی از برند را به عنوان یک اولویت در بازاریابی محتوا
ذکــر کرده اند .دلیل ان هم واضح اســت چون محتوای
با کیفیت و معتبر ،تخصص شرکت شما را نشان می دهد و
در ذهن مخاطب این سوال شکل می گیرد که «چه کسی
این محتوا را تولید کرده اســت؟» بنابراین به محتوایی
که کامال مرتبط ،جالب و هیجان انگیز است ،بیندیشید.
افزایشترافیکسایت:درحالی کهاگاهیازبرند،هدف
بزرگ تری در بازاریابی محتوا ســت ،اما افزایش ترافیک
وب سایت یک هدف متمرکز بر ســوق دادن ترافیک به
چرخه اصلی قیف فروش شما ست .محتوا باید مردم را به
سایت یا وبالگ شما بکشاند ،به انها نشان دهد که شرکت
شما چه ارزشــی دارد و چرا ان را ارائه می کنید و به این
طریق انها را به قیف بازاریابی بکشانید.
تبدیل مخاطبان هدف به مشــتری :رسیدن به این
هدف به شدت به کیفیت بازاریابی محتوای شما بستگی
دارد .محتوایی که ایجاد کرده اید ،ایا نرخ جذب مخاطب
باالیی را به ارمغان اورده است .چگونه تالش های مداوم
شما به کسب درامد از این مخاطبان هدف در پایگاه داده
منجر می شود؟ شما این مخاطبان هدف را با امید انجام
معامله و فروش ،پرورش می دهید.
بهبود حفظ مشتری و افزایش فروش :هنگامی که
مشــتری را از ان خود کردید ،فرایند بازاریابی محتوا به
پایان نمی رسد بلکه در این مرحله باید به تولید محتوای
سفارشی مخصوص مشتریان خود بپردازید تا نرخ دفع
کاربر را کاهش دهید ،روابط با انها را تقویت کنید تا انها
خریدهای بیشتری انجام دهند و بیشتر به سایت شما سر
بزنند و وفادار بمانند.
همانطور که در ابتدای مقاله اشــاره کردیم ،اهداف
بازاریابی محتوا مختلف و بسته به نوع سازمان و هدفی
که دارد می تواند متفاوت و مختص خود سازمان باشد.
اما عمده ترین هدف بازاریابان محتوا هدف هایی است
که در این مقاله ذکر شــد و رسیدن بازاریابان به این
اهداف ،کمک شایانی به موفقیت کسب وکار انها نیز
می کند.
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
13
کریستف کلمب
اگر نتوانید از ساحل دل بکنید ،مطمئن باشید
هیچ وقت نمی توانید از اقیانوس بگذرید!
e
r
اینده
u
t
u
F
چگونهمحتوایپرسونامحور
تولیدکنیم؟
مشــتری ایــده ال خود را
1
مجسم کنید :پرسونای خریدار
بایــد فردی باشــد که شــما
تالش های محتوایی خود را انجام می دهید تا
بیشــترین کمک را به انها بکنید .برای اینکه
تصویر کسی که هست (پرسونا) را بسازید ،به
فرد یک نام دهید و مهم ترین ویژگی های مهم
مربوط به کســب وکار خود را بنویسید .این
طراحی شــخصیت به عنوان پایه و اســاس
پرسونای شما عمل می کند .
2
اهداف و موانعی که پرسونا
ممکن است با ان روبه رو شود
را بررسی کنید :برای مثال،
3
نقش پرســونا را در راستای
چرخه خرید کســب و کار
توصیف کنید :پرسونا باید دید
4
اولویت هــای ارتباطــات
شخصی پرســونا را انتخاب
کنید :برای اینکه بیشــترین
5
مرحله اخر؛ دیدگاه های خود
را برای اهداف راهبردی خود
مشخص کنید
برای موفقیــت در کار خود باید به چه اهدافی
دست یابد؟ چه چالش هایی او را از کارش ناامید
می کند؟ چه شکاف هایی را باید پر کرد و یا چه
مشکالت خاصی را باید حل کرد تا این ناامیدی
کاهشیابد؟ چهچیزیممکناستمانعازحل
و بررسی این شکاف ها و مشکالت او شود؟
روشن تری از روابط پرسونا با مردم و تیم های
درون سازمان که در تصمیم گیری های خرید
شرکت درگیر هستند ،به شما ارائه دهد .پاسخ
به پرسش هایی مانند سواالت زیر می تواند به
شما کمک کند تا دیگر پرسوناهای ذینفع را که
باید هدف قرار دهید ،پیدا کنید :چه سواالتی
بایدبپرسید تا معیارهایخریداوبراورده شوند؟
چه موانعی ممکن اســت هنگام تالش برای
براورده کردن معیارها بر سر راه او قرار گیرد؟ چه
کلیدواژه هایی را برای پاســخ به نیازهای خود
جست وجو می کند؟
ارزش را از پرسوناهای خود به دست اورید ،باید
برای ساخت پرسونا با یک بینش عمیق وقت
بگذارید تا تیم شما بتواند ایده ها و موضوعاتی
که الهام بخش هستند را توسعه دهند .نه تنها
پرسونایشمابایدشاملبینشکاربردیمربوط
به کارتان باشــد بلکــه جزئیــات مربوط به
اولویت های محتوای شــخصی پرسونا مانند
موضوعات مورد عالقه او ،پلتفرم های محتوای
مورد عالقه او ،فرمت ها و کانال های اجتماعی و
غیرهرانیزدربرگیرد.برایمثال،چگونهبهمحتوا
دسترسی دارد؟ چه مقدار اطالعات می خواهد
دریافت کند؟ چه چیزی یا چه کسی بر میزان
مصرف محتوای پرسونا اثر می گذارد؟ تمام این
موارد را مدنظر قرار دهید.
تعریفصحیحمحتواچیست؟
گام اول در یک بازاریابی محتوایی ،رسیدن به یک بینش درست درباره مفهوم محتواست
t
r
گزارش
o
p
e
R
تهیه و تنظیم :فرامحتوا
محتــوا بخش مهم و ضــروری ایجــاد ارتباط بین
بو کار و مصرف کننده است .از طریق محتوا ست
کس
که مردم اطالعات برند را پیدا کرده ،از ان اســتفاده
نمودهوبهانعملمی کنند.محتوااطالعاتوتجاربی
است که به دست کاربر نهایی و یا مخاطب می رسد.
«چیزی است که از طریق برخی رسانه ها به صورت
صوتی ،متنی یا از طریق هر یک از هنرهای مختلف»
بیان می شــود .برخی دیگر محتوا را چنین تعریف
می کنند« :محتوا ارائه اطالعات به مخاطبان با یک
هدف خاص از طریق یک کانال و در یک فرم خاص
است ».این تعریف دارای پنج جزء است:
اطالعات:چهایده هاییرامنتشرمی کنید؟ اطالعات
ترکیبی از مهم ترین ایده هایی که مخاطب الزم است
بداند نیاز به دانســتن و جزئیات کلیدی (شــواهد،
توضیحات و نمونه ها) است که از ان ایده ها پشتیبانی
می کنند.
هدف :چرا ایــن کار را انجام می دهید؟ می خواهید
مخاطبان به چه چیزی فکر کنند؟ چه احساســی
داشته باشند؟ چه کاری انجام دهند؟ محتوا زمانی
بسیار موفق است که شما ان را برای رسیدن به یک
هدف خاص طراحی کنید .بیــان دقیق این هدف
توســعه محتوا که به مخاطبان شــما انگیزه دهد و
محتوایی طنین انداز شود را بهبود می بخشد.
مخاطب :مخاطب هدف شــما برای این محتوا چه
کسی است؟ بسیاری از مواقع ،کسب وکارها و برندها
بدون شناخت نیاز مخاطب و توجه به او محتوا تولید
می کنند .افراد و مخاطبانــی که می خواهید به انها
دست یابید ،دغدغه ها و ســواالت انها را شناسایی
کنید .بهاینطریقمی توانیدنیاز تناسبوطنین انداز
بودن محتوا را برطرف کنید.
کانال :چگونــه محتوا را به دســت مخاطبان خود
می رسانید؟ در فیس بوک و شبکه های اجتماعی که
مخاطبان هدف شما حضور ندارند ،پست نگذارید .اگر
افرادی که می خواهید محتوای شما را ببینند و به انها
دست یابید در لینکدین هستند ،پست ها و محتوای
خود را انجا قرار دهیــد .از یک «فیلتر هدف» برای
بررسی لیست کانال هایی که به شما در رسیدن به
هدف بهتر کمک می کنند ،استفاده کنید .سپس ،از
مخاطبان یا «فیلتر هدف» برای محدود کردن بیشتر
لیست استفاده کنید.
فرم :چگونه روابط خود با مخاطب را در اخرین حالت
نمایش می دهید؟ با انتخاب کانال ها ،نوبت به انتخاب
ژانرواشکالبهینه سازیشدهبرایگسترشاینکلمه
می شود.باانتخابنوعمحتواشروعکنید.ویدئو،پست
وبالگ ،مقاله یا پادکست بسازید .سپس فرم را از نظر
نوع رسانه ،طول ،اندازه ،سبک و غیره در نظر بگیرید
تا یک محتوای مطلوبی تولید کنید.
محتــوا اگاهی دهنده (عملــی ،کاربردی،
تاکتیکی)است
به گفته کانال MeetTheBossTVمحتوا اطالعات
جذاب ،مرتبط ،قابل اعتماد ،جالب ،ســرگرم کننده
در قالب متن ،تصویر ،ویدئو یا صوت اســت .هایدی
کوهن می گوید« :محتوا اطالعات با کیفیت و مفیدی
است که داستان را به شیوه ای متناسب ،با هدف ایجاد
یک احساس و یا ایجاد تعامل انتقال می دهد ».ارائه
محتوای زنــده یا غیر زنده را می توان با اســتفاده از
انواع فرمت ها از جمله متــن ،تصویر ،ویدئو ،صوت
و یا ســخنرانی بیان کرد .هنگامی که از محتوا برای
اهداف بازاریابی استفاده می شود ،محتوا باید شامل
برندسازی سازمان بوده و خالی از هر نوع تبلیغ باشد
و از یک فراخونان برای عمل استفاده کند .سایت �Mj
GlobalComدرتعریفمحتوامی گوید«:محتوایعنی
تصویر ،ویدئو ،بالگ ،اینفوگرافیک ،مصاحبه ،نظر،
گیف ،اهنگ ،داستان ،نکات ،دانستنی ها و غیره».
محتوا تجربه است (مفید ،هدفمند ،نتیجه گرا)
از دید اوینا کائوشــیک ،محتوا هر چیزی است که
به زندگی خواننده ارزشــی می افزاید .این ارزش ها
با کمک کردن به مخاطب در انجام بهتر شغل خود،
دقیق تر شــدن انها ،خندان ،ســرگرم کردن انها و
اموزش فراهم می شود.
کاتریناراگوننیزمی گوید«:محتواهرگونهاطالعاتی
است که اعتماد و اعتبار را برای مشتریان ایده ال خود
فراهم می کند».
جوان دامیکو هم نظر خــود را چنین بیان می کند
که محتوا هر گونه ایجاد ارتباط در هر رسانه ای است
که به یک هدف ،کمک می کند .این هدف می تواند
اموزش ،اطالع رســانی ،سرگرمی ،هشدار ،توصیف
خود و یا جرقه شــروع مکالمه در یک زمینه خاص
باشد .جو پولیزی ،تعریفی ساده محتوا را ارائه می دهد:
«اطالعات جذابی که اموزنده ،جالب و سرگرم کننده
است ».لیندون نا نیز چنین می گوید« :هرچیزی روی
URLکه می توان استفاده کرد ،چیزی که خواندنی
یا دیدنی یا قابل دانلود است ».بری فلدمن می گوید:
«تعریف ساده ان ،پاسخ به سواالت مشتریان است».
اندرو جانسون معتقد است« :محتوا هر چیز جذاب،
زیبا و هوشمندانه است و باید اساسا با مخاطبان خود
ارتباط برقرار کند».
اما به نظر الیور بالنچارد ،واژه محتوا انقدر مبهم است
که می تواند به معنای هرچیزی باشد و در عین حال
می توان گفت هیچ معنایی ندارد .در اصل این واژه به
معنای«چیزیبرایپرکردنیکفضایخالی»است.
این چیز می تواند عکس ،ویدئو ،تبلیغ بازاریابی ،یک
تحلیل کامل ،شعر ،متن های پوچ و بی ارزش باشد.
چیزی که باید به ان اشــاره کرد این است که حجم
محدودیفضاوجودداردکهبایدبامحتواانراپرکرد .
در نهایت ،هرکسی دیدگاه و تعریفی متفاوت از محتوا
دارد .همانطور که در تعاریف باال شاهد بودیم برخی
تعریف محتوا را وســیله ای برای پاســخ به سواالت
مشتریان ،برخی اموزنده و مفید دانسته و برخی هنوز
معنای ان را مبهم می دانند .نظر شما چیست؟ شما
چه تعریفی از محتوا دارید؟
محتوا هر چیزی
است که به
زندگی خواننده
ارزشی می افزاید.
این ارزش ها با
کمک کردن
به مخاطب
در انجام بهتر
شغل خود،
دقیق تر شدن
انها ،خندان،
سرگرم کردن
انها و اموزش
فراهم می شود
بعد از اینکه همــه اطالعات الزم را برای ایجاد
پرسونا جمع اوری کردید ،اطالعات را به یک
سناریوی جذب مشتری تبدیل کنید که کمک
می کند تیم تولید محتوای شما ایده هایی برای
تولید محتوا به کار گیرد که در راستای نیازهای
پرسونای شماســت .شــاید اطالعاتی را که
برای ایجاد پرسونای خود نیاز دارید در دست
نداشته باشید .خوشبختانه ،راه های بسیاری
برای جمــع اوری بینش دقیق درباره عالیق و
انگیزه خریدار ،اولویت های محتوا و رفتارهای
معمولی خرید وجــود دارد که در ادامه به انها
اشاره می کنیم.
مشــاوره با تیم فروش :هنگام جمع اوری
نظرات مخاطبان ،مصاحبه با فروشندگان و
استخراج داده های CRMموجود باید اولین
قدم شما باشــد ،چرا که اعضای تیم فروش
بیشترین تعامل را با مشتری دارند بنابراین،
به احتمال زیاد اطالعــات فراوانی دارند که
می توانند با شما به اشتراک بگذارند .این کار
کمک می کند پرســوناهای خود را با افراد و
مشتریانی که تیم فروش بیشتر با انها تعامل
دارند ،همسو سازند.
مصاحبه با مشتری :هیچ چیز به اندازه توانایی
دریافت مستقیم اطالعات از مشتریان فعلی
ارزشمند نیست چون انها می توانند جزئیات
و اطالعات بیشتری درباره نیازها و اولویت های
محتوای پرسونای خریدار به شما بگویند.
تحلیل الگوهای مصرف محتوا :داده های
تحلیلی از قبیل بازدیدهــای صفحه ،مدت
زمان صرف شــده در ســایت ،تعداد دانلود،
نرخ باز کردن خبرنامه و نــرخ دفع کاربر نیز
درباره نیازها و عالیق اصلی
بینش های مهم
مخاطبان به شما ارائه می دهد.
به روز رسانی پرسونا :هنگامی که پرسونای
خود را ساختید ،به احتمال زیاد هرچند وقت
یک بار بــه انها رجوع می کنیــد .اطالعات و
محتوای پرسونای شــما ممکن است بعد از
ماه ها یا سال ها قدیمی شده باشد .شما باید
پرسونای خود را به طور منظم چک کنید و انها
را در صورت نیاز به روز رسانی کنید .به خاطر
داشته باشید که محتوای پرسونای شما باید
بو کار فعلی خود و استراتژی
با اهداف کســ
بازاریابی محتوا هماهنگ باشد.
به اشتراک گذاری پرسوناها با بخش های
دیگر :در حالی که توســعه پرســوناها در
درجه اول یک کار بازاریابی است ،انتشار و به
اشتراک گذاری این اطالعات با تیم های فروش
و دیگر تیم ها در ســازمان الزم است .پرسونا
می تواند به انها کمک کند با مشتریان فعلی
و بالقوه در یک ســطح عمیق تر اشنا شوند.
درنتیجه بهتر اســت همه افراد سازمان شما
از همان اطالعات استفاده کنند.
سبک زند گی
Life Style
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
14
یوهان ولفگانگ گوته
از هرچه تنهــا بخواهد به من چیــزی بیاموزد
بی انکه بر شادمانی ام بیفزاید یا مرا نشاط تازه ای
بخشد نفرت دارم.
e
s
توصیه
i
v
d
A
اسا ابراهیمی
این خوراکی ها
بیشتر از شیر کلسیم دارند
خطراتمصرفبیش ازاندازهپروتئین
وقتیبهجایکربوهیدرات هیگوشتمی خوریدبهاینبالهاگرفتارمی شوید!
عضالت شــما برای جان گرفتن به پروتئین نیاز
دارند و بدنتان برای دریافت اســید امینه های
ضروری ،نیازمند دریافت پروتئین از گوشــت
حیوانی اســت .اما به گفته متخصصان ،بدن شما
برای رو به راه بودن ،به میزان محدودی پروتئین
نیازمند اســت .به گفته انها ،هر مرد برای تامین
نیاز بدنش ،به 140گرم پروتئین در روز و هر زن به
110گرم از ان نیازمند است و اگر فردی بیشتر از
این میزان پروتئین دریافت کند ،با عوارضی که در
ادامه با شما در میان می گذاریم ،درگیر می شود.
می تواند ما را به فرد شــادتری تبدیل کند .محققان
می گویند مصرف بیش از اندازه پروتئین مانع تولید
سروتونین کافی در مغز شده ،ما را کج خلق و اشفته
کــرده و میلمان برای جنگیدن با دیگران را بیشــتر
می کند.
مغزتان خوب کار نمی کند
جایگزین کردن پروتئین به جای کربوهیدرات ،تمرکز
شما را کاهش خواهد داد و توانایی مغزتان برای بازیابی
اطالعات قدیمی یا به خاطر سپردن داده های تازه را
کمتر خواهد کرد.
محققان می گویند کسانی که بیش از اندازه گوشت
می خورند ،احساس می کنند یک ابر روی مغزشان را
پوشانده و اجازه انجام ساده ترین فعالیت های ذهنی
را به انها نمی دهد.
بد خلق و پریشان
زمانی که ما بیش از اندازه پروتئین مصرف می کنیم،
احتماال کربوهیدرات کافی را به بدنمان نمی رسانیم.
این درحالی است که مصرف به اندازه کربوهیدرات،
چاق می شوید
شــاید تصور کنید که جایگزین کردن کباب به جای
برنج ،تناســب اندام شــما را تضمیــن خواهد کرد،
اما واقعیت این اســت که دریافت میــزان زیادی از
پروتئین های حیوانی به جای کربوهیدرات ها ،شــما
را هر روز چاق تر خواهد کرد .مصرف این پروتئین ها
که میزان قابل توجهی چربی هم در کنارشان پنهان
شده ،زمینه را برای چاق تر شدن شما فراهم می کند.
بوی بد می گیرید
بدبویی پروتئین خورها ،می تواند ادم ها را از همنشینی
با انها منصرف کند .جالب اینجاســت که تنها تعریق
زیاد و بد بوی پروتئین خور ها نیست که تحملشان را
برای دیگران دشوار می کند ،بلکه افرادی که بیش از
اندازه پروتئین حیوانی مصرف می کنند ،دهانی بدبو
هم دارند و حتی با مدام مسواک زدن هم نمی توانند
بوی بد دهانشان را کاهش دهند.
کلیه هایتان بیمار می شود
کسانی که اصرار زیادی به انتخاب رژیم غذایی سرشار
از پروتئین دارنــد ،معموال میزان کمتری مایعات در
طول روز مصرف می کنند .خشکی بدن ،کار کلیه ها
برای دفع سموم از بدن را دشوارتر می کند و به همین
دلیل ادامــه دادن رژیم غذایی سرشــار از پروتئین،
می تواند اسیبی جدی به کلیه های این افراد بزند .از
طرف دیگر ،مصرف بیش از اندازه پروتئین ،دستگاه
گوارش را هم به زحمت می اندازد و هضم غذا را دشوار
می کند .ناتوانی در هضم به موقع و درست غذا ،یکی
دیگر از دالیلی اســت که پروتئین دوست ها را چاق
می کند.
د سالتان است .چه جوان
مهم نیست چن
باشید و چه پیر ،استخوان ها و دندان های
شما ،برای سالم ماندن به میزان مشخصی
کلسیم نیاز دارند .متخصصان می گویند
اگر به این هشدار بی توجه باشید و سهم
قابل قبولی برای غذاهای حاوی کلسیم
در رژیم هر روزه تان قائل نشوید ،نه تنها
بــه زودی پوکی اســتخوان می گیرید،
بلکه بدنتان در تنظیــم ضربان قلب و
سیگنال های عصبی هم ناتوان می ماند.
درحالی که هر بزرگسال نیازمند دریافت
1000میلی گرم کلسیم در روز است ،یک
لیوان شیر ،تنها 305میلی گرم از این نیاز
را برطرف می کند .شاید شما هم ندانید
که در میان خوراکی هایی که در یخچال
خانه تان جا خوش کرده انــد ،برخی از
خوراکی ها بیشتر از شیر کلسیم دارند
و با مصرف کردنشان می توانید مقاومت
بدنتان در برابر ابتال به مشــکالت گفته
شده را باالتر ببرید.
ماهی سالمون
بــرای تقویــت
سیســتم عصبی
بدنتــان ،نیازمند
مصــرف بیشــتر
ماهی هــای چــرب هســتید .متخصصان
می گویند سالمون دوست ها کمتر به الزایمر
دچار می شــوند و مغز انهــا در پیری هم
توانمندتر از دیگران اســت .اما بد نیســت
بدانید کــه تقویت مغز و اعصاب ،تنها فایده
مصرف این ماهی نیست .هر 170گرم ماهی
سالمون 340 ،میلی گرم کلسیم دارد و اگر
به سالمون تازه دسترسی ندارید ،می توانید
ســراغ قزل اال بروید که میزان کلسیم اش
حتی از ســالمون هم بیشــتر است .ماهی
ســاردین ،حتی از این دو ماهی هم بیشتر
کلســیم دارد و با خوردن هر 80گرم از ان،
می توانید 370میلی گرم از این ماده معدنی
را به بدنتان برسانید.
با این راه می توانید در محیطی کم تنش زندگی کنید
باچشمانتانقفلرابازکنید
بادام
گــردو ،ســنجد،
بادام زمینی و بسیاری
دیگــر از هله هوله های
ســالمی که می توانید
روی میز کارتان بگذارید ،به بدن شما کلسیم
می رســانند اما در میان انها ،بادام خدمت
بیشــتری به سالمت اســتخوان های شما
می کند.
ســه چهارم لیوان بادام ،از یک لیوان شیر
بیشــتر کلســیم دارد و با مصرف کردنش،
حدود 320میلی گرم از این ماده معدنی را
به بدنتان خواهید رساند.
سبزیجات سبز
ســبزیجات برگ
ســبز ،هزار و یک
فایده بــه بدنتان
می رسانند و یکی از
فواید بی شــمار انها ،دریافت کلسیم است.
محققان می گویند در اسفناج ،کلم بروکلی
و بســیاری از ســبزیجات دیگر ،می توانید
مقدار قابل توجهی کلسیم پیدا کنید .برای
مثال دو فنجان کلم بروکلی 188 ،میلی گرم
کلسیم دارد و در دو فنجان برگ شلغم هم
394میلی گرم کلسیم جا گرفته است.
وقتی ما رفتار
پرخاشگرانه
شریک
زندگی مان را
درست ببینیم،
درک خواهیم
کرد که پشت
تک تک اواهای
اکنده از خشم،
چه چیزی
پنهان شده
انجیر
برای دریافت دوز
روزانه کلسیم تان
می توانید ســراغ
انجیر هــم بروید.
یــک و نیم فنجــان انجیر خشــک320 ،
میلی گرم کلسیم دارد .البته یادتان نرود که
انجیر خشــک قند و کالــری باالیی دارد و
می تواند عالوه بر رساندن کلسیم به بدنتان،
شما را چاق تر هم بکند .به همین دلیل شاید
بهتر باشــد که به جای دریافت نیاز روزانه
بدنتان به کلســیم ،به جای روی اوردن به
مصرف تنها یک خوراکی حاوی ان ،ترکیبی
از خوراکی های سرشار از کلسیم را مصرف
کنید.
حبوبات
از لوبیــا گرفته تا
نخود ،می توانید در
بسیاری از حبوبات
میــزان زیــادی
کلســیم پیدا کنید.بررسی های انجام شده
ثابت کرده است که تنها 1.4فنجان نخود،
350میلی گرم کلسیم به بدن می رساند .بد
نیست بدانید که جو دوسر هم مقدار زیادی
کلسیم دارد و اگر یک کاسه اش درست شده
با جو دوســر ،نخود و اســفناج میل کنید،
حسابی به بدنتان کلسیم خواهید رساند.
r
o
p
لی لی اسالمی
چشــم های ما ،خیلی زود به دادمان می رسند .از
همان ســال های ابتدای زندگی ،ما را به جزئیات
رفتاری دیگــران خیره می کنند تــا رفتار انها و
شــرایطی که در ان قرار گرفته ایــم را بهتر درک
کنیم و موقعیت بهتری را در همین شرایط ،برای
خودمان دست و پا کنیم.
کودک سه ســاله ،بدون انکه توان بیان درســت
احساساتش را داشته باشد ،با چشم هایش جزئیات
رفتاری دیگران را بررسی می کند .او در هم رفتگی
ویژگی هایکشنده ایکهیکمدیرراازچشمکارمندانشمی اندازد
رئیستخریبگرکیستوچرانبایدبا اوکارکنید
اب پرتقال
اگر شــیر به دستگاه
گوارشتان نمی سازد،
به جــای ان ســراغ
اب پرتقال بروید که در
هر لیوان از ان ،حدود 350میلی گرم کلسیم
وجود دارد .البته اگر مبتال به دیابت باشید،
احتماال مصــرف ابمیوه هــا به خاطر قند
باالیشان به شما توصیه نمی شود .پس قبل
از جایگزین کــردن اب پرتقال با شــیر ،با
پزشکتان مشورت کنید.
t
گــزارش
e
R
چهره را خوب می بیند .خنده را خوب درک می کند
و می داند در چه شرایطی ،بوی نزدیک شدن خطر
می اید .چشم هایش به او می گویند والدینش در
چه لحظه ای خســته یا بی حوصله هستند و چه
زمانی بدون انکه صدای دعوایشان به گوش برسد،
با هم میانه ای ندارند.
اما چرا وقتی همین کودک ،ســال ها را پشت سر
می گذارد ،به مایی تبدیل می شــود که مدام در
ارتباطاتمان شکست می خوریم و به خاطر ارزیابی
نادرســت موقعیت ،درگیر کالفی از سوء تفاهم ها
می شــویم؟ مایی که با این توانایــی ذاتی به دنیا
می اییم ،چرا بعد از چند سال ،مهارت خوب دیدن
را از دست می دهیم؟
شــاید در گذر این ســال ها ،توان ما برای درست
نگاه کــردن به دیگران کمتر شــده و به جای ان،
ترجیــح می دهیم مدام بــا انچه کــه در مغز و
احساســات خودمان جریان دارد ،درگیر باشیم.
حــاال انگار ترجیح می دهیم خودمــان را ببینیم
و راهی برای بیــان بهتر احساســات ،عواطف و
تمایالتمان پیدا کنیم؛ شاید فراموش کرده ایم که
گاهی درست دیدن ،از درست بیان کردن اهمیت
بیشتری دارد.
وقتی ما رفتار پرخاشگرانه شــریک زندگی مان
را درســت ببینیم ،درک خواهیم کرد که پشت
تک تک اواهای اکنده از خشــمی که از گلویش
بیرون می زند ،چه چیزی پنهان شده .ما اگر درست
نگاه کنیم و کنش ها و واکنش ها را درست تحلیل
کنیم ،خواهیم فهمید که دقیقا در چه موقعیتی
قرار گرفته ایم و پــس از ان ،نیازمند بهره گیری
از احساســات و عواطفمان برای پاســخ دادن به
محرک های مشاهده شده خواهیم شد.
برگشتن به چند سال قبل و احیای مهارت خوب
دیدن ،کار سختی نیست .حاال که فهمیدیم ماجرا
از چه قرار است ،بهتر اســت یک دوربین خیالی
را همیشــه همراهمان داشــته باشــیم و قبل از
نشان دادن واکنش و درگیر شدن با سوءتعبیرها،
ابتــدا فرد مقابلمان را از دریچــه همین دوربین،
بررسی کنیم .شــاید بهتر باشد از دنیای به شدت
شخصی و انفرادی شده فعلی مان بیرون بیاییم و
باورکنیم که هیچ حس ،فکر و رفتاری از ما ،بدون
پیوند خوردن با حــس و فکر و رفتار دیگران معنا
پیدا نمی کند.
شما یک
متخصص
در طراحی
وب سایت
هستید ،اما
برای رئیستان،
داشتن این
تخصص
اهمیتی ندارد.
او از شما
می خواهد
که به جای
منشی شرکت،
نامه نگاری ها
را انجام دهید،
بهتلفن هایش
پاسخ دهید
و ایمیل هایی
که خودش
برای خواندن
و پاسخ دادن
به انها حاضر
نیست وقت
بگذارد را
جواب دهید؟
عمرتان را تلف نکنید؛ شما تنها برای دریافت
حقوق ماهیانه ،هر روز بیشــتر از 8ساعت
روی این صندلی نمی نشینید .به اینده فکر
کنید10 .سال دیگر 15 ،سال دیگر ،خود را در
چه نقطه ای می بینید؟ اصال ارزو دارید در چه
شرایطی قرار بگیرید؟ ایا شرایط کاری امروز
شما ،چشم انداز روشــنی را برای سال های
اینده در ذهنتان پدیدار می کند؟ اصال انچه
که به ذهنتان امده ،شباهتی با ارزوهایتان
دارد؟
کار کردن با رئیس هــای تخریبگر ،می تواند
اینده شــغلی و ارزوهای شما را به باد بدهد.
تو گو کردن
رئیسی که عادات زیر ،حتی با گف
در مــورد شــرایط و بیان خواســته ها و
انتظارات تان ،از سرش نمی افتد ،توانایی های
شــما را هر روز تحلیل خواهد برد و شما را از
مسیر رویاهایتان دور خواهد کرد.
پیشنهاد و انتقادهایتان را نمی شنود
چه با یک طرح جامــع و کاربردی به اتاقش وارد
شوید و پیشــنهاد شــروع کاری تازه را بدهید،
چه از یک رویــه انتقاد کنیــد و خواهان تغییر
شــرایط باشــید ،او حرف هایتان را نمی شنود.
برای رئیس تخریبگر ،نظرات مثبت و منفی شما
هیچ اهمیتی ندارد .او حاضر نیســت برای بهبود
عملکرد واحدکاری ،به نظرات شــما اعتماد کند
و اگر بگویید که برخی عوامــل انگیزه تان را هر
روز کمتر می کند هم برای تغییر دادن شــرایط
تالشی نمی کند.
نظرتان را می پرسد اما به ان عمل نمی کند
این عادت هم تقریبا شبیه مورد قبلی است .با این
تفاوت که این بار ،رئیســتان ظاهر انتقادپذیر به
خود می گیرد و وانمود می کند که اهل کار تیمی
است .او جلسات و کارگروه های متعددی برگزار
می کند ،از شــما و دیگر اعضای تیم می خواهد
که ایده بدهید و پیشــنهادهایتان را بیان کنید،
اما دســت اخر هیچ یک را اجرا یا حتی پیگیری
نمی کند .چنین رئیســی این تصور را به شما القا
می کند که در حال انجام کار بیهوده ای هستید و
انرژی تان در سازمان هرز می رود.
نقشتان را با جایگاهتان هماهنگ نمی کند
شــما یک متخصــص در طراحی وب ســایت
هستید ،اما برای رئیستان ،داشتن این تخصص
اهمیتی ندارد .او از شــما می خواهد که به جای
منشی شــرکت ،نامه نگاری ها را انجام دهید ،به
تلفن هایش پاسخ دهید و ایمیل هایی که خودش
برای خواندن و پاســخ دادن به انها حاضر نیست
وقت بگــذارد را جواب دهیــد .او حتی رفتن به
جلســات بی اهمیت و وقت گیر را به عهده شما
می گذارد ،اما هر جا که احتمال تبادل بحث های
تخصصی می شود ،شما را کنار می زند.
بار کارهایش را روی دوش شما می گذارد
این مدیر ،از مورد قبلی ،کمــی فراتر می رود .او
نه تنها کارهای بی اهمیتش را به شما می سپارد،
بلکــه دیگر کارهایــش را هم روی دوش شــما
می اندازد .درحالی که او راس ساعت 5از شرکت
بیرون می زند ،شما ساعت ها اضافه کاری می کنید؛
درحالی که او هیچ طرح توجیحی را نمی نویسد،
شــما برای نوشــتن طرحی جامع ،روزها وقت
می گذارید .انگار شما مدیر این بخش هستید ،اما
حقوق یک کارشناس را می گیرید.
کارهایتان را ناتمام می گذارد
او ثبات تصمیم گیری ندارد و مدام از این شــاخه
به ان شاخه می پرد .درحالی که کارتان را با دقت
زیادی انجــام داده و به نیمه رســانده اید ،بدون
اینکه منتظر نتیجه کار بماند ،از شما می خواهد
رهایش کنید و سراغ پروژه دیگری بروید .کارنامه
همکاری شما ،پر است از پروژه های ناتمام.
می ترسد جلو بزنید
توهم توطئه ،رابطه کاری شــما را به بن بســت
رسانده .او تصور می کند که توانمندتر شدن شما،
ممکن است تهدیدی برای اینده شغلی اش باشد.
به همین دلیل نمی گذارد قد بکشید و مسئولیت
مهمی را برعهده شما نمی گذارد .او حاصل همه
کارهای شــما را به نام خود ارائه می کند و سعی
می کند که با مهارت های شــما ،وجهه ای برای
خودش کسب کند .چنین مدیری از اینکه دیگر
مدیران سازمان شما و توانایی هایتان را بشناسند،
وحشت دارد و به همین دلیل همیشه در حاشیه
کار نگاهتان می دارد.
هیچ وقت راضی نمی شود
مدیر شــما احســاس از کاه ،کوه ساختن است.
هرچه کــه تالش کنید ،او باالخره یک اشــتباه
کوچــک را پیدا می کنــد و به خاطــرش همه
زحمات تان را بــی ارزش جلوه می دهد .او هرگز
به خاطر وقتی که برای نوشتن بند بند گزارشتان
گذاشته اید و دانشی که برای بیان درست موضوع
به دســت اورده اید ،از شــما قدردانی نمی کند
و در مقابل ،نداشــتن نقطه در یــک جمله را
دســت اویزی برای انتقاد کردن از شما قرار
می دهد.
به شرایط تان اهمیت نمی دهد
احســاس همــدردی ،نقشــی در
رابطه کاری شــما ندارد .بــرای او نه
تب داشتنتان مهم است و نه خستگی
روانی تان .انچه کــه این مدیر
تخریبگر انتظار دارد ،حضور
همیشگی شــما ،فارغ
از شــرایطی است که
دارید .او حتی در روز
تولد فرزندتان ،شما را
به شرکت می کشاند و
در مقابل ،حاضر نیست
وقت استراحت خود را از
دست بدهد .کسی که در
واحد شــما به موقع سفر
می رود ،وقت بیماری خوب
اســتراحت می کنــد و اگر
حال روانی اش خوش نباشد
از محیــط فاصلــه می گیرد،
تنها اوست.
از شما دفاع نمی کند
اینده شغلی شما ،برای او هیچ اهمیتی ندارد .او
حاضر نیســت به خاطر دفاع از شما وارد مجادله
با مدیران ارشد شــود و در زمان تعدیل نیروی
انســانی در شــرکت ،از اینکه یکی از کارکنان
بخش او مورد حملــه قرار گیــرد ،ابایی ندارد.
برای مدیر تخریبگر شما ،تنها چیزی که اهمیت
دارد ،جایگاه شــغلی خود و باال رفتن درامدش
است .پس چرا اینجا مانده اید؟ بهتر است یکی از
همین روزها ،او را به خاطر رفتن به محیط شغلی
مطلوب تری تنها بگذارید و سالمت روان و اینده
شغلی تان را نجات دهید.
فین تک
F i nFinTech
t e c h
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
15
وینس لومباردی
برنده شدن ،همه چیز نیست اما اراده برای برند
شدن ،داشتن همه چیز است.
یاد د اشت
رسول قربانی
استارباکس
اپلیکیشن
درصدر پرداخت موبایلی
یزتل کرد؟
چرا پی پال 2.2میلیارددالر خرج ا
به نظر می رسد پی پال می خواهد با خرید جدیدش ،اجازه ندهداسکوایر ،در دیگر کشورها شانسی داشته باشد
گزارش
t
o
r
p
R
e
رضا قربانی
به نظر می رسد پی پال می خواهد با خرید iZettle
جلوی جاه طلبی های اسکوایر در خارج از مرزهای
امریکا را بگیرد .هفته گذشته خبری منتشر شد
که پی پال و iZettleکه به «اسکوایر اروپا» معروف
اســت ،توافق کردند که پی پال این استارت اپ
سوئدی را ۲.۲میلیارد دالر بخرد .این بزرگ ترین
خرید پی پال تا امروز بوده اســت .پی پال که ۲۰
سال پیش اولین استارت اپ دنیای فین تک بود،
توسط کسانی خلق شــد که بعدا نشریه فوربس
به انها عنوان «پی پال مافیا» را داد .تا مدت ها به
شوخی می گفتند شما در سیلیکون ولی به جایی
نمی رســید مگر اینکه با پی پال مافیا در ارتباط
باشــید .کســانی مانند پیتر تیل که امروز جزو
مهم ترین مشــاوران فناوری کاخ سفید است و
الون ماسک افسانه ای در این حلقه قرار داشتند.
انها بعد از اینکه پی پال را بزرگ کردند ،ان را به
شرکت ای بی فروختند .نکته جالب اینجاست که
ای بی ان زمان خودش سرویسی را برای پرداخت
راه اندازی کــرده بود و ان محصــول در رقابت
شــدید با پی پال بود .منتها مدیران ای بی خیلی
زود فهمیدند که تــوان رقابت با پی پال را ندارند
و بهترین کار دنیا را انجــام دادند :کل پی پال را
از بنیانگــذاران ان خریدند .پی پــال مافیا حاال
پولدار شــده بودند و تجربه یک خروج موفق را
داشتند .هرکدام از انها با پولی که به دست اورده
بودند ،شروع کردند استارت اپ های خودشان را
راه انداختند .شــاید باور نکنید منتها مهم ترین
استارت اپ های سیلیکون ولی که امروز دیگر به
کسب وکارهای واقعی تبدیل شده اند ،توسط این
حلقه درست شد و درحال توسعه است :نام هایی
مانند تسال ،یوتیوب ،فیس بوک ،لینکدین ،یمر و
. ...شاید باورکردنی نباشد ،منتها ای بی در سال
۲۰۰۲پی پال را با ۱.۵میلیارد دالر خرید.
مســیری که پی پال در فضای انالین شروع کرد
را بعدا جک دورســی خالق توییتــر در فضای
فروشــگاهی با اســکوایر ادامه داد .سال ۲۰۰۹
جک دورســی خیلــی تصادفی و بعــد از اینکه
ناکامی یکی از دوســتان هنرمندش در استفاده
از خدمات پرداخت شرکت های بزرگ را دید ،به
این فکر افتاد که روش های دریافت پول به صورت
غیرنقدی را برای کسب وکارهای کوچک اسان
کند .برای مخاطب ایرانی که عادت به دیدن پنج
شش دستگاه کارتخوان شرکت های مختلف در
کنار هم دارد ،یک توضیح الزم اســت .در دنیای
امروز نه بانک ها و نه شرکت های بزرگ پرداخت
مانند ویزا و مسترکارت به کسب وکارها کارتخوان
نمی دهند .ارائه کارتخوان به کســب وکارها کار
شرکت هایی است که به صورت تخصصی در این
زمینه فعالیت می کنند .بانک ها و شــرکت های
پردازنده تراکنش مثل ویزا و مسترکارت از طریق
کسب وکارهای طرف سوم از کسب وکارهایی که
می خواهند از خدمات پرداخت اســتفاده کنند،
کارمزد می گیرند .گاهی اوقــات این کارمزدها
(حدود ۲تا ۳درصد مبلغ هر تراکنش) و هزینه
ثابتی که از کسب وکارها گرفته می شود ،دلیلی
اســت که کســب وکارهای خرد از ایــن ابزارها
اســتقبال نکنند .گاهی اوقات در اروپا و امریکا
ممکن اســت در مغازه های کوچک این نوشته را
ببینید که برای اســتفاده از دستگاه کارتخوان و
پرداخت با کارت باید هزینه ای بدهید .البته که
کســب وکارهای بزرگ مشــکلی با این کارمزد
ندارند .منتها در ایران تمام این خدمات به صورت
رایــگان ارائه می شــود و هزینــه ان را بانک ها
پرداخت می کنند که این یکــی از ده ها چالش
جدی صنعت بانکــداری و پرداخت امروز ایران
اســت .در ابتدا که این ابزارها توسعه پیدا نکرده
بود ،هزینه ها چندان به چشم نمی امد و به واسطه
موضوعی با فلسفه ای غلط به نام «فرهنگ سازی»
این روش اشتباه توجیه شــد .امروز هزینه این
ابزارها به حدود ۹هزار میلیارد تومان در ســال
رسیده است .زیاد حاشیه رفتیم! برگردیم امریکا.
تا سال ۲۰۰۹و قبل از خلق اسکوایر ،کسب وکارها
یا باید هزینه هــای هنگفت ابزارهای پرداخت را
تحمل می کردند یا اساسا از خیر ان می گذشتند.
انهایی کــه از این ابزارها اســتفاده نمی کردند،
به صورت طبیعی بخشــی از مشتریانشان که از
پول نقد استفاده نمی کردند را از دست می دادند.
جک دورسی با اســکوایر اغازگر دوران جدیدی
در فین تک شد که هنوز ۱۰سال از ان نگذشته
است ولی ما شاهد رشــد وسیع کسب وکارهای
مختلفی بودیم که به بانک ها و کســب وکارهای
بــزرگ پرداخت حمله کردند .فشــاری که این
استارت اپ ها ایجاد کردند باعث شد که بسیاری
از کســب وکارهای بزرگ و بانک ها به خودشان
بیایند.
بعد از اسکوایر کسب وکارهای زیادی در سرتاسر
دنیا با الگو گرفتن از مدل کســب وکار اسکوایر
سعی کردند مسیری را بروند که انها رفته بودند.
روش کار اسکوایر اینگونه است که ابزاری کوچک
(دانگل) به صورت رایگان به شما می دهد و شما
ان را به جک هدفون موبایلتان وصل می کنید و
موبایل شما به یک ابزار پذیرش تبدیل می شود.
این دستگاه رایگان اســت و به ازای هر تراکنش
۲.۷۵درصد مبلغ تراکنش را اسکوایر برمی دارد.
به عبارتی شما هزینه اولیه و هزینه ثابت ندارید
و برای هر تراکنش مبلغی برای کارمزد پرداخت
می کنید .این ابزار دقیقا مناسب کسب وکارهای
کوچک است.
یکی از موفق ترین کســب وکارهای کپی برداری
شده از اسکوایر ای زتل در سوئد بود .یک سال بعد
از پی پال دو سوئدی به نام های ژاکوب دی گییر
و مگنوس نیلسون ،ای زتل را در استکهلم سوئد
راه انداختند .اولین اپلیکیشن انها البته در سال
۲۰۱۱منتشر شــد .اسکوایر هرچقدر که در این
سال ها متمرکز بر بازار بزرگ امریکا بود ای زتل
خودش را به ســوئد محدود نکرد و بازارهایش را
به کشورهای مختلف توسعه داد .سوئد ،فنالند،
دانمارک ،نروژ و هلند احتماال در دسترس ترین
بازارهای انها بودند .منتهــا انها بریتانیا ،المان،
فرانســه ،اســپانیا و ایتالیا را هم هدف گرفتند.
این هم کافی نبــود و مکزیک و برزیل بازارهایی
بودند که ای زتل خودش را به انجا رساند .تعداد
پذیرنده های این اســتارت اپ موفق ســوئدی
نزدیک به یک میلیون است .برای اینکه اهمیت
این عدد را درک کنید خوب است بدانید که ما در
ایران ۱۲شــرکت پرداخت دارای مجوز شاپرک
داریم که این شرکت ها با حدود ۷میلیون دستگاه
کارتخوان به نزدیک به ۲.۵میلیون واحد صنفی
خدمــات تراکنش می دهند .عدد ۱۲شــرکت
بزرگ ایران را مقایســه کنید با یک استارت اپی
که امــروز ۲.۲میلیارد دالر نقد می ارزد .باز برای
مقایســه بد نیست بدانید که شــرکت خدمات
انفورماتیک که ســهامش هم در بورس معامله
می شود و تمام صورت های مالی اش هم از طریق
کدال و سامانه های بورس در دسترس همه است،
چیزی نزدیک به ۷هزار میلیارد تومان می ارزد.
اگر بــا دالر ۴۲۰۰تومانی هم بخواهیم خدمات
انفورماتیک را ارزش گــذاری کنیم نهایتا با ۱.۷
میلیارد دالر می شــود کل بزرگ ترین شــرکت
فناوری بورسی ایران که به چاه نفتی به نام شتاب
و شاپرک متصل است را خرید! حاال این را مقایسه
کنید با ای زتل!
بنابراین وقتی در یک بازار محلی به نام ایران فعالیت
می کنیم اساسا مقایسه یک کار خطاست .این به
معنای این نیست که عزت نفس و اعتمادبه نفس
نداشته باشیم منتها دانستن واقعیت بازار کشور،
یکی از مهم ترین پایه های رشد است .
حاال برسیم به اخر قصه که شروع داستانی جدید
در روزهای اینده اســت .چــرا پی پال ای زتل را
خرید؟ پی پال در فضای وب پیشــروترین است.
هرچند نتوانســت در فضای موبایل ان پیشروی
را بــا وجود رقبای گردن کلفتــی مانند اپل پی و
گوگل پی و سامســونگ پی و استارباکس داشته
باشــد ،ولی با ونمــو تالش کرد در بــازی باقی
بماند .مدتی است که به جز فضای وب و موبایل
کســب وکارهای فناورانه متوجه نقطه ای شدند
که تا امروز چندان به ان توجه نکرده بودند :نقاط
فروش در فروشــگاه! برخالف تصور هنوز بخش
زیادی از تراکنش های خرید در فروشــگاه های
افالین انجام می شود .کسب وکارهای زیادی این
روزها سعی کردند نقطه فروش را متحول کنند.
در دنیا یکی از پیشــروترین این افراد اسامه بدیر
است که با «پوینت» تالش کرد نقطه فروش در
فروشگاه ها را متحول کند .پوینت یکی از رقبای
جدی اسکوایر است که عالوه بر کسب وکارهای
کوچک ،کسب وکارهای متوسط هم مشتری اش
شده اند .پی پال به جای اینکه بخواهد چرخ را از
ابتدا طراحی کند ،تصمیم گرفته از پتانســیلی
که ای زتــل در اختیارش می گذارد ،اســتفاده
کند و به صورت جــدی وارد دنیای پرداخت در
فروشــگاه ها بشــود .عالوه بر این با داشتن این
اســتارت اپ به ســرعت به ۱۰بازار در خارج از
مرزهای امریکا هم دسترسی پیدا می کند.
طبیعی است که مســیری که این استارت اپ ها
در دنیا طی می کنند برای ما به صورت کامل قابل
تطبیق و پیاده سازی نیست ،منتها نباید فراموش
کرد که مســیرهای موفقیت در دنیا مسیرهای
مشخصی است و همه کسب وکارهای مشخص
مسیرهای روشــنی را طی می کنند .سختی کار
ماندن در این مسیر روشن است.
پی پال به جای
اینکهبخواهد
چرخ را از ابتدا
طراحی کند،
تصمیمگرفته
ازپتانسیلی
که ای زتل
در اختیارش
می گذارد،
استفاده کند
و به صورت
جدی وارد
دنیای پرداخت
در فروشگاه ها
بشود .عالوه بر
این با داشتن
این استارت اپ
به سرعت
به ۱۰بازار
در خارج از
مرزهای امریکا
هم دسترسی
پیدا می کند
فیلتر پی پینگ در هفته حمایت از فین تک ها!
مصوبه دولت برای حمایت از فین تک ها یک گام به جلوست با کمی ابهام
t
r
گزارش
o
p
e
R
ترجمه :مینا والی
هفته گذشــته پی پینگ بار دیگر فیلتر شد و البته
در همان هفته هم رفع فیلتر .خوشــبختانه زمان
فیلترینگ این بار ماننــد دفعه های پیش طوالنی
نبود و متاسفانه هنوز فیلترینگ اخرین راه نیست
و راه مناسب ارتباطی برقرار نشده است و به دالیل
مختلف شاهد فیلترینگ کسب وکارهای مختلف
هستیم .فیلترینگ باید اخرین راه باشد و حداقل
تجربه شخصی من نشان داده که کمتر فعال واقعی
استارت اپی در ایران اســت که بخواهد عامدانه با
قانون و مجریان قانون همکاری نکند .درهرحال،
طنازی تاریخ تمامی ندارد و هفته گذشته همزمان
با این فیلتر و رفع فیلتر ،دولت باالخره مصوبه ای را
که مدت ها منتظرش بودیم ،ابالغ کرد .این مصوبه
از مدت ها پیش در نهادهــای زیرمجموعه دولت
مانند مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری
در حال چکش کاری اســت و نوک تیزش را سمت
انحصار گرفته اســت .این مصوبه قرار است زمینه
رشد و توسعه اســتارت اپ های فین تک (به قول
دولت فنم ها) باشد .روز چهارشنبه دوم خرداد دولت
درخصوص ساماندهی پرداخت صورتحساب های
الکترونیکــی تصمیماتی گرفــت« .هیات وزیران
با توجه به ضرورت تدوین مقــررات الزم در حوزه
پرداخت های الکترونیکی ،بانک مرکزی را موظف
کرد چارچوب ها و ضوابط بانکــی پرداخت خرد،
کیف پول الکترونیکــی و پرداخت های مبتنی بر
انواع فناوری ها را بــا رعایت مفاد این تصویب نامه
و قوانین و مقررات مربوط ظــرف یک ماه از ابالغ
این مصوبه تدویــن و ابالغ کند .همچنین بانک ها
و شرکت های ارائه دهنده خدمات پرداخت ()PSP
موظف شدند دسترســی به خدمات بانکی برای
شــرکت های خدمات فناوری مالــی (فنم ها) که
دارای مجوز از صنف مربوط هستند را فراهم اورند.
بانک مرکــزی نیز موظف شــد در حوزه خدمات
پرداخت الکترونیکی صرفا از منظر سیاستگذاری
و اعمال اســتانداردهای بانکی پرداخت نسبت به
تنظیم گری اقدام کند.
هیات وزیران همچنین به منظور گسترش نواوری
در حوزه فناوری های پرداخت الکترونیکی ،بانک
مرکزی را موظف کرد در حوزه هــای نواورانه ای
که در ان مقررات گذاری نشــده است ،نسبت به
ایجاد «محیط کنترل نواورانــه» ( )sandboxبا
زیرســاخت های موردنیاز بانکی – پرداختی اقدام
کند.
دولت همچنین مقرر کرد محاسبه هزینه استفاده از
خدمات اپراتورهای تلفن همراه در حوزه بانکداری
و پرداخت الکترونیکی مطابق با تعرفه های مصوب
کمیســیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی
صــورت پذیــرد و اپراتورهای ارتباطــی مجاز به
محاسبه و دریافت هزینه استفاده از خدمات به ازای
هر تراکنش خارج از تعرفه های مصوب کمیسیون
یاد شده نیستند».
مصوبه هیات دولت که مبتنی بر تحقیقاتی است
که در نیمه دوم ســال ۹۶انجام شــده ،چند نکته
مهم دارد:
مقابله با انحصار :وزیر ارتباطات و
1
فناوری اطالعات در توییتی که بعد
از جلسه هیات دولت داشت ،نوشت:
«با مصوبه امروز دولت ،بانک مرکزی موظف شــد
ظرف مدت 3ماه به انحصار شرکت های PSPخاتمه
دهــد و فضــای رقابتــی و مســاعدی را بــرای
کســب وکارهای #فین تک فراهم ســازد .انتظار
می رود با اجرایی شــدن این مصوبه ،شــاهد رشد
قابل توجهی در فناوری های مالی در کشور باشیم».
این برداشت وزیر از این مصوبه به نظرم قابل توجه
اســت و احتماال در هفته های اینده باید شــاهد
رویارویی بیشتر وزارت ارتباطات و فناوری اطالعات
با بانک مرکزی باشــیم .پیش ازاین و در ماجرای
کدهای یواس اس دی این تقابل را شاهد بودیم که
ان بازی یک هیچ به نفع وزیر تمام شــد .حاال وزیر
انحصار پی اس پی ها را هــدف گرفته و خودش را
حامی استارت اپ های فین تک می داند.
ســندباکس :باالخره در یک سند
2
رســمی دولت دربــاره فین تک به
اهمیت «محیط کنترل نواورانه» یا
به قول ما سندباکس اشاره شد .هرچند که درباره
این مفهوم اشــتراک نظر کمی وجــود دارد ،ولی
قبول کردن اینکه برخی کسب وکارها در فضایی که
قانون مشخص نداریم می توانند فعالیت کنند تا با
کمک فعالیت انهــا چارچوب ها و قوانین تصویب
شود ،اتفاق خجسته ای است .امیدواریم این مسیر
درست شروع شود و به انحراف هم نرود.
باز هم ابهام :این تکه مصوبه که بانک
3
مرکزی را موظف کرده چارچوب ها و
ضوابط بانکــی پرداخت خرد ،کیف
پول الکترونیکی و پرداخت هــای مبتنی بر انواع
فناوری هــا را ظرف یک ماه تدویــن و ابالغ کند،
به شــدت مبهم و گنگ است و مشخص نیست که
دقیقا منظور چیست .احتماال این بخش به موضوع
NFCاشــاره دارد و بــه نظر می رســد البی های
مخابراتی از این طریق قصد فشار به بانک مرکزی را
دارند.
بحث شیرین مجوز :اینکه بانک ها و
4
شــرکت های ارائه دهنده خدمات
پرداخــت ( )PSPموظف شــدند
دسترســی به خدمات بانکی برای شــرکت های
خدمات فناوری مالی (به قول دولت فنم و به قول ما
فین تک) که دارای مجوز از صنف مربوط هستند را
فراهم اورند هم گنگ است .تا امروز بانک مرکزی
زمینه فعالیت استارت اپ ها را از طریق چارچوب
فراهم کرده بــود و صحبتی از مجــوز نبود .بعید
می دانم حتی یک فنم مجوز فعالیت داشــته باشد
مگر اینکه این بند در حال صاف کردن مسیر برای
عده ای خاص باشد.
درهرحال این مصوبه دولت فعال ابهام ها را بیشتر
کرده اســت و امیدواریم در روزهــای اینده و با
انتشار اطالعات دقیق تر شاهد نورافشانی بر اهداف
دولت باشیم.
بانک مرکزی
موظف شد
ظرف مدت
3ماه به انحصار
شرکت های PSP
خاتمه دهد و
فضای رقابتی و
مساعدی را برای
کسب وکارهای
#فین تک
فراهم سازد
اســتارباکس در هفته های گذشته به شدت
دچار مشکالت جدی شــده است .ماجرا از
انجا شروع شــد که دو فرد سیاه پوست که
منتظر دوستشان بودند ،در یکی از کافه های
اســتارباکس بدون اینکه سفارشی بدهند،
نشسته بودند .این موضوع باعث شد متصدیان
ان کافه با پلیس تماس بگیرند و این دو نفر
را از کافه بیرون بیندازند .این موضوع حسابی
ســروصدا کرد و ابروی استارباکس در خطر
افتاد .کار به جایی رســید که مدیرعامل این
کســب وکار به دیدن این دو نفر رفت و هفته
گذشته در گردهمایی ساالنه استارباکس هم
سیاست جدید این کسب وکار را در این زمینه
اعالم کردند .انها گفتند از این به بعد هر کسی
بخواهد می تواند بدون سفارش دادن چیزی،
از فضای کافه های استارباکس استفاده کند.
این از دو طرف بام افتادن ها برای استارباکس
کم دردســر هم نبوده است .چند روز بیشتر
طول نکشید که انها مجبور شدند بیانیه ای
بدهند که درست است که گفتیم می توانید
بدون ســفارش دادن از این فضاها استفاده
کنید ولی دیگر کافه های ما که جای مصرف
مواد و خوابیدن نیست که!
با این حال در بین این همه فشــاری که در
هفته های اخیر بر مدیران این کسب وکار وارد
شده است ،خبری هم منتشر شد که در نوع
خودش جالب توجه است :بیشترین کاربر یک
اپلیکیشن پرداخت همراه را نه اپل و گوگل و
سامسونگ بلکه استارباکس دارد .اپلیکیشن
پرداخت استارباکس این امکان را به کاربرانش
می دهد که فرایندهای سفارش و پرداخت را
از طریق این اپلیکیشــن مدیریت کنند .در
کمال تعجب تعداد کاربران این اپلیکیشن از
اپلیکیشن های سه غول فناوری بیشتر است!
موضوع مهم دیگر این است که تخمین ها هم
نشان می دهد که این روند همین طور حفظ
خواهد شد و تا سال ۲۰۲۲اپل پی شانه به شانه
استارباکس پیش می اید اما در بهترین حالت
تعداد کاربرانش دو سه میلیون از استارباکس
کمتر خواهد بود .در حال حاضر اپلیکیشن
پرداخت استارباکس حدود ۲۴میلیون کاربر
دارد که در ســال ۲۰۲۲این تعداد به حدود
۳۰میلیون خواهد رســید .برای مقایسه بد
نیست بدانید که گوگل پی و سامسونگ پی
تا سال ۲۰۲۲در بهترین حالت ۱۵میلیون
کاربر خواهند داشت.
در این شــماره گزارشــی دربــاره ای زتل
کار شــده اســت؛ اپلیکیشــن هایی مانند
اســتارباکس مشــابه ای زتل و در دســته
اپلیکیشــن های پرداخت درون فروشگاهی
دســته بندی می شــوند .بعد از چند سال
بی توجهی ،کسب وکارهای فناوری متوجه
اهمیت فروشــگاه ها و نقاط فروش افالین
شده اند .استارباکس از سال های پیش برای
مشتریانش اپلیکیشــنی طراحی کرده بود
که فرایند ســفارش را از طریق ان مدیریت
و پرداخت کننــد .برخــاف انتظارها این
اپلیکیشن در میان کاربران به شدت محبوب
شده است .اســتارباکس اپلیکیشن خود را
پیش از هر ســه غول فناوری که اشاره شد،
عرضه کــرده بود .کاربران این اپلیکیشــن
می توانند از طریق ان ســفارش های خود را
مدیریت کنند و پرداخت شان را انجام دهند
و بعد از تخفیف های استارباکس هم استفاده
کنند .به عبارتی استارباکس با این اپلیکیشن
یک باشگاه مشــتریان بی سروصدا و بی ادعا
خلق کرده که تجربــه کاربری فوق العاده ای
دارد و مــردم می توانند به خوبی از طریق ان
رفتارهایشان را مدیریت کنند.
یک نکته ساده ولی مهم درباره استارباکس
این است که این اپلیکیشن در هر دو سیستم
iOSو اندروید قابل استفاده است درحالی که
اپلیکیشــن اپل محدود بــه iOSو ایفون،
اپلیکیشن گوگل پلی محدود به دستگاه های
دارای سیستم عامل اندروید و سامسونگ پی
محدود به کسانی اســت که از گوشی های
سامسونگ اســتفاده می کنند .دلیل اینکه
کاربران اپلیکیشن اســتارباکس باالست را
احتماال باید در ســهولت اســتفاده و تجربه
کاربری خوب این اپلیکیشن جست وجو کرد
که با برنامه های تخفیفی که اســتارباکس
می دهد ،مشــتریان این کافــه را وفادار نگه
می دارد.
اپل پــی در حدود نصــف فروشــگاه های
امریکایی پذیرفته می شــود و گوگل پی در
این زمینــه فاصله زیــادی دارد .با اینکه در
گوشی های اندرویدی به صورت پیش فرض
نصب شده است .سامســونگ در این زمینه
اوضاع بهتری دارد و در ۸۰درصد فروشگاه ها
پذیرفته می شــود ولی از نظر محبوبیت در
بین کاربران جایگاه ضعیف تری نســبت به
اپلیکیشن های گوگل و اپل دارد.
نیازی به توضیح نیســت کــه در این مطلب
داشتیم درباره اپلیکیشن های پرداخت درون
فروشگاه صحبت می کردیم و درباره ابزارهای
پرداخت انالین و یــا ابزارهای انتقال پول بین
افراد مثل پی پال ،ونمو و فیس بوک مســنجر
صحبتی به میان نیامد .بــا این حال و با وجود
همهاینمحبوبیتتنها ۱۲درصدتراکنش های
استارباکس از طریق اپلیکیشن موبایل انجام
می شــود .به عبارتی ۸۸درصد تراکنش ها یا
از طریق پــول نقد یا کارت های اعتباری انجام
می شود .اپلیکیشن استارباکس سال ۲۰۱۰
معرفیشدواپل پیسال.۲۰۱۴
t
بازار
k
e
r
a
M
5خرداد .1397سال سوم .شماره 101
16
مایکل جردن
قبل از انجام کارهای بزرگ باید انجام دادن انها
را از خودتان انتظار داشته باشید.
برگزیده ها
مالیاتوحساب وکتابباشوباکسد
ت و تاریخ وارد خواهد
فروشنده ،مبلغ کل ،شیوه پرداخ
شد و همچنین رسیدها در دسته بندی های مختلف قرار
خواهند گرفت .با این اپلیکیشن شما می توانید بالفاصله
بو کارها
ش مخارج تهیه کنید .شوباکسد برای کس
گزار
یک اپلیکیشن ضروری است .فوربس ،نیویورک تایمز ،وال
اســتریت ژورنال ،تودی شو و هزاران نشریه دیگر درباره
این اپلیکیشن کاربردی صحبت کرده اند .این اپلیکیشن
به حساب شخصی شــما در Shoeboxed.comوصل
است و شما می توانید از هر کامپیوتری به ان دسترسی
داشته باشید .در این صورت ،می توانید کارهای زیادی با
رسیدهای خود انجام دهید .شوباکسد در بین صاحبان
بو کار محبوبیت زیادی دارد به طوری که بیش از یک
کس
میلیون نفر از این ابزار برای اسکن و سازماندهی رسیدها،
تهیه گــزارش مخارج ،پیگیری کارها و غیره اســتفاده
می کنند .از جمله قابلیت های اصلی این ابزار می توان به
موارد زیر اشاره کرد:
شوباکســد( )Shoeboxedمدیریت رسیدهای مربوط
بو کارها را بســیار اسان می کند و یکی
به مخارج کس
بو کارها و
از اپلیکیشــن های مفید برای صاحبان کس
استارت اپ ها به شمار می رود.
این ابــزار در زمان پرداخت مالیات یک ناجی به شــمار
می رود زیرا تمام رســیدهای شما در یکجا ذخیره شده
اســت و هر زمان که به انها احتیاج داشــته باشید ،در
دسترس شما خواهند بود .برای استفاده از ان کافی است
از رســید خود عکس بگیرید ،ان را در حساب شوباکسد
سازماندهی کرده و به طور انالین ذخیره کنید.
به عالوه می توانید از این ابــزار برای مدیریت مخاطبان
اســتفاده کنید .در این خصــوص ،از کارت های تجاری
عکس بگیرید تا به طور انالین ذخیره شوند .شوباکسد
برای افرادی که باید رســید ها و کارت های تجاری خود
را پیگیری کنند ،بســیار مفید است زیرا تمام این کارها
را به تنهایــی انجام می دهد .با عکس گرفتن از رســید،
تبدیل تصاویر رسید به داده های دقیق
بایگانی فوری رسیدها در حین سفر
دسترســی به یک ارشــیو قابل جســت وجو و قابل
دسته بندی از رسید ها
تهیه و ارسال گزارش ها از طریق ایمیل در چند ثانیه
وارد کــردن هزینه هــا در اپلیکیشــن هایی ماننــد
کوییک بوکس ،ویو اکانتینگ ،اکســل ،اوت رایت ،زیرو
و غیره.
کوییک بوکس گوپیمنــت (�QuickBooks GoPay
)ment
بو کارها و استارت اپ ها
یکی از دغدغه های صاحبان کس
نحوه دریافت مبالــغ در ازای ارائه خدمات و محصوالت
به کاربــران خود اســت .در این خصوص اپلیکیشــن
بو کارها کمک
کوییک بوکس گوپیمنت می تواند به کس
کند .این اپلیکیشــن یک ابزار نقطه فروش رایگان است
که به کاربران امکان می دهد در حین سفر وجه دریافت
کنند .با کارتخوان های همراه مجهز به فناوری بلوتوث،
شــما می توانید با کارت های اعتباری و دبیت کارت کار
کرده و نیز از اپل پی ،گوگل پی و سامسونگ پی استفاده
کنید .حتی بدون وجود کارتخوان ،شما می توانید از این
اپلیکیشنهمراهبرایانجامتمامپرداخت هااستفادهکنید
و هر تراکنش فروش را پیگیری نمایید .از ویژگی های این
اپلیکیشنمی توانبهیکپارچگیبی سیمباکوییک بوکس
انالین ،دسترسی به جزئیات از طریق هر همگام سازی
فروش با کوییک بوکس در زمــان واقعی و بدون نیاز به
تنظیمات اشاره کرد .استفاده از این ابزار بسیار ساده است.
فقط کافی است با حساب کوییک بوکس ،توربو تکس یا
مینت فعلی خود ثبت نام کنید .کاربران جدید می توانند
یک کارتخوان همــراه رایگان با قابلیت حفاظت در برابر
کالهبردای دریافت کننــد .این کارتخوان از کارت های
اعتباری و دبیت کارت های ویزا ،مسترکارت ،دیسکاو ر و
امریکن اکسپرس پشتیبانی می کند.
گوگل از استارت اپ ارکید
حمایتمی کند
گوگل به مایکل سیمن ،کمک می کند تا یک
استارت اپ بازی اجتماعی را راه اندازی کند.
به گــزارش بلومبرگ ،این پــروژه که ارکید
نام دارد ،به هیچ یک از شبکه های اجتماعی
موجود مربوط نخواهد بود؛ در عوض کاربران
حساب هایی را بدون نیاز به شماره تلفن ایجاد
می کنند.
با اینکه ایــن یک تالش کامال نواورانه به نظر
می رسد ،گوگل از بازی زنده اچ کیو تقلید کرده
است.اینبازیبهمیلیون هاکاربرخواهدرسید
و دورهمی های اجتماعی جهانی و واقعی را
ایجاد می کند که در ان همکاران ،دوســتان
و خانواده ها می توانند برای یک بازی دور هم
جمع شوند.
بلومبرگ می گوید که گوگل این استارت اپ را
بهیکپلتفرماجتماعیخاصمربوطنمی کند
زیرا این بازی مکان خاص خود را برای کاربران
ایجاد می کند.
قابلیتپرداختداخل
اپلیکیشناینستاگرام
اینستاگرام اخیرا یک قابلیت پرداخت داخل
اپلیکیشن را به صورت ازمایشی برای برخی
کاربران اضافه کرده اســت .این قابلیت به
کاربران امکان می دهد تا یک کارت اعتباری
یا دبیت کارت و یک پین برای امنیت بیشتر
اضافه کنند.
پس از تنظیمات اولیــه ،کاربران می توانند
از داخل اینســتاگرام خرید کنند .در حال
حاضر ،برخی کاربران می توانند از طریق یک
یکپارچه سازی شخص ثالث در اپلیکیشن
رزرو شــام ،قرار مالقات هایی را در اســپا و
رستوران ها رزرو کنند.
اینستاگرام تایید کرده اســت که کاربران
می تواننــد خدماتی را از تعــداد محدودی
از کســب و کارها در این پلتفرم رزرو کنند.
بــه نظر می رســد قابلیت پرداخــت ادامه
طرح های اینســتاگرام اســت تا گزینه ای
را به پروفایل های کســب و کار ارائه دهد تا
کاربران بتوانند خدمــات را رزرو کنند .به
گفته اینستاگرام ،این قابلیت در اواخر سال
2017در اختیار تعداد بیشتری از کاربران
قرار گرفته است.
با توجه به تعداد افرادی که از اینســتاگرام
بــرای خرید محصوالت مختلف اســتفاده
می کنند ،تعــداد زیادی از کســب و کارها
می توانند در صورت توسعه پرداخت داخل
اپلیکیشن ،از این قابلیت استفاده کنند.
ریور ،چت کسب وکاری
یکی از ابزارهای ارتباطــی در بین اعضای
یک کسب و کار اپلیکیشــن ریور ()Ryver
است .این اپلیکیشن به شما کمک می کند
تــا ایده های خــود را ســازماندهی کنید.
شــما می توانید هر چند تعــداد پیام را که
می خواهید – از خودتان یا دوســتانتان –
انتخاب کرده و ســپس یک موضوع و یک
پیام طوالنی را به ان اضافه کنید .ریور پیام
شــما و مطالب ارسالی چت را ادغام خواهد
کرد و انها را به زبانه مطالب ارسالی در چت
شما اضافه می کند .ســپس می توانید ان
مطالب و سایر کارها را در تابلو تعیین شده
دنبال کنید.
یکی از قابلیت های مفیــد این ابزار ،دکمه
«تنظیم یاداور» در هر چت اســت تا ریور
پیام ها را به شــما یاداوری کند .این قابلیت
همراه با صفحــه اعالن ها به شــما کمک
می کند تا هیچ مکالمــه کاری مهمی را از
دســت ندهید .اگر نیاز باشد که یک فرد را
از خارج از تیم خــود وارد مکالمه کنید ،هر
فردی می تواند یــک عضو مهمان را دعوت
کند و این مهمــان می تواند تمام تاریخچه
تاالر گفت وگو را مشاهده کند.
بو کارها
با کمک این اپلیکیشن صاحبان کس
و استارت اپ ها می توانند به طور خصوصی
با اعضای تیم در ارتباط باشند .قابلیت های
مهم ریور عبارتند از:
دعوت مهمان به طور رایگان
چت ،ارسال مطلب ،فایل ،رسان ه اجتماعی
در یکجا
استفاده از مطالب ارسالی برای موضوعات
رسمی تر
مشاهده تصاویر ،ویدئو ها و پیش نمایش
URLدر پیام های چت و مطالب ارسالی شما.
اعالن ها بالفاصله به شما هشدار می دهند
که چه زمانی یک نفر شما را منشن کرده یا
درباره شما نظر داده است.
داربست بستن با اپلیکیشن
داربستان یک اپلیکیشن فارسی برای یک حرفه ساختمانی است
اپلیکیشن
داربستان
نمونه ای از
ابزارهای
بو کار
کس
است که برای
یک شغل
مشخص
طراحی شده
است
t
e
بازار
k
r
a
M
روشنک ایرانیار
یکی از مشاغل پر زحمت و البته خطرناک ،نصب
داربست های فلزی است که در صنعت ساختمان
بســیار کاربرد دارد .اگر به هر نحــوی با صنعت
ساختمان و داربست در ارتباط باشید ،می توانید از
برنامه داربستان به عنوان مرجعی برای این حوزه
اســتفاده کنید و این ابزار خدمات مفیدی را در
اختیار شما قرار خواهد داد.
قبــل از هرچیز باید به این نکته اشــاره کنیم که
بو کار است
اپلیکیشــن فوق ،مربوط به یک کس
و برای ارائه خدمات بهتر به مشتریان تولید شده
است .البته امکانات داربستان فقط محدود به این
نمی شود و شما می توانید از این برنامه اندرویدی
برای دسترسی به خدمات داربست و ساختمان در
سراسر کشور بهره ببرید .با مراجعه به وب سایت
داربســتان ،همه ســرویس های این شرکت در
دسترس شما قرار خواهد گرفت.
اخرین اگهی های خدمات ساختمان و داربست
را می توانید در صفحه اصلی داربســتان مشاهده
کنید .برای هر اگهی در این فهرست ،اطالعات زیر
به نمایش در خواهد امد:
عکس نمونه
عنوان
تاریخ و ساعت انتشار
دسته بندی موضوعی
تلفن تماس
استان
نوع اگهی (عادی یا ویژه)
الزم به ذکر اســت که بــرای اگهی ها ،اطالعات
بیشتری نشان داده نمی شود و با لمس انها صفحه
جدیدی باز نخواهد شــد .برای ثبت درخواست
نیرو نیز باید دکمه شــناور در پاییــن صفحه را
لمس کنید .نوع درخواست ،استان و شهر ،شماره
تماس و توضیحات الزم ،مواردی هستند که برای
ارسال یک درخواست باید وارد کنید .بعد از ثبت
درخواست برای هماهنگی های الزم با شما تماس
گرفته خواهد شد.
برای ثبت نام در داربســتان باید به منوی کناری
این اپلیکیشــن بروید .با لمس گزینه موردنظر،
وب سایت داربستان باز می شود تا اطالعات زیر را
برای ایجاد حساب کاربری وارد کنید:
نوع فعالیت (مشتری ،استادکار و…)
ایمیل و کلمه عبور دلخواه
انتخاب استان
بعد از قبول قوانین و اشــاره روی دکمه ثبت نام،
صفحه جدیدی را خواهید دید که باید اطالعات
خود مثل نام و نام خانوادگی ،شماره تلفن ،کد ملی
و غیره را تکمیل کنید .البته اگر مشتری هستید،
نیازی به این کار نخواهد بود .با لمس دکمه ورود در
منوی کناری نیز باید از طریق وب سایت داربستان
وارد شوید و اگهی خود را به ثبت برسانید.
در منوی کناری داربســتان ،گزینه های دیگری
نیز مانند اخبار و جســت وجو به چشم می خورد.
در بخش اخبار می توانیــد گزیده ای از خبرهای
مربوط به صنعت ســاختمان و داربست را همراه
با متن خالصه انها مشــاهده کنیــد .با لمس هر
خبر به وب سایت داربستان هدایت خواهید شد تا
شرح کامل ان را بخوانید .ابزار جست وجو نیز در
وب سایت این برنامه عمل می کند.
در ظاهر ساده و در عین حال کاربرپسند داربستان،
می توانیــم نقاط قوتی از جملــه رنگ بندی زنده
و هماهنگ ،چیدمــان مرتب اجــزای صفحه و
ایکون های یکدســت و زیبــا را ببینیم .از لحاظ
جابه جایی بین بخش های مختلف و اســتفاده از
امکانات موجود نیز مشکلی در این اپلیکیشن به
چشم نمی خورد.
البته به دلیل تعداد صفحات کم و امکانات محدود،
این یک ویژگی ذاتی است.
در کل می توان گفت اپلیکیشن داربستان نمونه ای
بو کار اســت که برای یک شغل
از ابزارهای کس
مشــخص طراحی شــده و خدمات مفیدی را به
بو کار ارائه می دهد.
صاحبان این نوع کس
هم چت کنید ،هم رادیو اینترنتی داشته باشید
ایندواپلیکیشنممکناستبرایمراوداتکسب وکارییکاستارت اپالگوهایخوبیباشند
Discord
دیســکورد یک رادیو برای وب اســت که در داخل یک
اپلیکیشن چت گروهی تعبیه شده است .این چت گروهی
مانند اسلک یا هیپ چت کار می کند .برای هر موضوعی
که می خواهید درباره ان صحبت کنید ،کانال هایی وجود
دارد ،شکلک هایی نیز برای انتقال سریع بازخورد شما و
پیام های پین شده وجود دارد تا ایده های مهم را گم نکنید.
به عالوه این ابزار دارای کانال های صوتی است که در ان
می توانید با هر یک از اعضای تیم خود صحبت کنید.
شــما می توانید میکروفون خود را خاموش نگاه دارید،
سپس با فشار دادن یک کلید صحبت کنید.
این قابلیت بــه کاربر امکان می دهد تا وقتی از راه دور در
حال کار کردن است ،با همکاران خود به اسانی صحبت
کند .شما می توانید به سرعت فردی را از یک تیم دیگر به
چت خود اضافه کنید .این قابلیت دیسکورد تگ نام دارد.
همچنین لینک اینستنت اینوایت به شما اجازه می دهد
تا یک سرور چت را با دیگری به اشتراک بگذارید.
دیســکورد تنها اپلیکیشــن چت صوتی و متنی است
که به طور خاص برای بازیکنان طراحی شــده است .با
این اپلیکیشن شما می توانید همیشــه و در هر کجا به
کانال های صوتی و متنی دیســکورد خود وصل باشید.
این اپلیکیشن برای چت کردن با اعضای تیم فوق العاده
است .به عالوه می توانید مشاهده کنید که چه کسی دارد
به طور انالین بازی می کن د و از مکالمات متنی که از دست
داده اید ،مطلع شوید.
ویژگی های اصلی این ابزار به شرح زیر است:
چت صوتی :به کانال های چــت صوتی بپیوندید و با
گروه خود چت کنید
پیام رســانی متنی در زمان واقعی :ویدئو ،گیف و
شکلک ها را در متن به اشتراک بگذارید
اعالن هایفوری:با پیام های مستقیم و منشن ها هرگز
چیزی را از دست نخواهید داد
دعوت فوری :به اســانی و از طریق اشتراک گذاری
لینک اینستنت اینوایت دوستان خود را اضافه کنید
پیام های مستقیم :پیام های خصوصی ارسال کنید
پشتیبانی از چندین سرور :تمام گروه های خود را با
یک کالینت مدیریت کنید
دســته بندی های کانال :فهرســت کانــال خود را
سازماندهی و سفارشی سازی کنید
نقش ها و مجوزها :سیســتم مجوز این ابزار به شــما
امکان می دهد نقش های سفارشــی را بــرای هر کاربر
مشخصکنید
چت ویدئویی :دوستان خود را مشاهده کنید.
Flock
در اپلیکیشن فالک ،شما یک چت جدید را شروع کرده،
افراد مورد نیاز را اضافه می کنید و درباره امور کاری صحبت
می کنید .به عالوه می توانید به پیام یک نفر پاسخ دهید و
فالک درست در زیر پاسخ شما از انها نقل قول خواهد کرد.
اگر نیاز اســت که فایل هایی را به اشتراک بگذارید ،کافی
است گوگل درایو را وصل کنید تا فهرستی از اخرین فایل ها
در نوار کناری را مشــاهده کرده و فایل را به طور مستقیم
در مکالمه به اشــتراک بگذارید .اگر نیاز است که به طور
حضوری صحبت کنید ،بایــد روی ایکون دوربین تلنگر
بزنید تا یک چت ویدئویی باز شــود ،یا روی ایمیل تلنگر
بزنید تا یک ایمیل گروهی را ارسال کنید.
به عــاوه می توانید با انتخاب یک ایکــون تیم خود را به
رای دهی درباره انچه انجام می دهید ،دعوت کنید.
ســپس در فهرســت کارهایی که باید انجام شــوند و به
اشتراک گذاشته شده اند ،کارهای مربوط به هر چیزی که
باید تکمیل شوند را اضافه کرده و سپس انها را برای افراد
مناسب تعیین کنید.
این یک روش سریع و عملی برای صحبت با تیم کاری شما
و انجام تمام کارها ست.
در واقــع فــاک یــک اپلیکیشــن پیام رســان برای
اپلیکیشن ها ســت .فالک که قابلیت های بسیاری دارد،
کارایی تیم شما را افزایش داده و سرعت اجرایی را تقویت
می کند.
این ابزار به شــما امکان می دهد تا با تیم خود در ارتباط
باشید ،تماس های ویدئویی انجام دهید ،پروژه ها را مدیریت
کنی د و با محبوب ترین اپلیکیشن های خود یکپارچه سازی
کنید .مهم تر از همه این اپلیکیشن یک رابط زیبا دارد.
فــاک در حال حاضر در بیش از 25هزار ســازمان در
سراسر دنیا مورد استفاده قرار می گیرد .از جمله قابلیت های
مهم فالک عبارتند از:
کانال های عمومی برای کشــف و ارتباط با افرادی که
همفکر شما هستند
کانال های خصوصی برای گفت وگو های متمرکزتر
پیام رســانی مســتقیم و در زمان واقعی کــه در تمام
دستگ اه ها همگام سازی شده است
تماس ویدئویی و صوتی با قابلیت های اشتراک گذاری
رایگان
اشتراک گذاری فایل د ر کانال های شخصی
ایجــاد رای گیــری و کارهایی که باید انجام شــوند از
دسکتاپ و اپلیکیشن همراه شما
یکپارچه سازی با ابزارهای مورد عالقه شما اعم از ترلو،
توییتر ،هوبات و گیت هاب