هفته نامه شنبه شماره 127
هفته نامه شنبه شماره 127
هفته نامه شنبه شماره 127
و
و
ا
تفاهمنامه همکاری کارنکراد بامعاونت علمی
و فناوری ریاست جمهوری امضا شد
تفاهمنامه همکاری کارنکــراد با معاونت علمی و فناوری ریاســت جمهوری به منظور
پیادهسازی ســامانه تامین مالی ملی منعقد شد .این تفاهمنامه همکاری در روز سهشنبه
20اذر ،97با حضور علیرضا دلیری معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت
علمی و فناوری ریاست جمهوری و علی عمیدی مدیر عامل شرکت کارنکراد در
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری منعقد شد...
1
اولینهفتهنامهاختصاصیاستارتاپها
16صفحه 8000تومان
شـنـبـه 8دیماه 97سـالچهارم شـماره127
shanbemag1 No.127\ Vol.4\ Sat\ Dec. 29th\ 2018
shanbemagazin
shanbemag
SHANBEMAG.com
و ش
ا ت ا بی اب ه از ه ایش ی دای کارافرینان
ا تار اپی) (YaldaSummit2018ی پیا روشن داشت
اکو یست ا تار اپی ایران امیدوار و رو به تو ه ا ت
+
متن کام پن ها خنرانی ها
و ت و وهای رودررو را در این ش اره شن ه بخوانید
عکس :شرکت کادرو
استارتاپیها بخوانند
ر
Event
8دی .1397سال چهارم .شماره 127
تو
دیگر میهمان رویداد اســت کــه در خصوص درامد
داری این بازی با کاربران ایرانی و همچنین رسیدن
به 200هزار کاربر فعال در 2ماه صحبت خواهد کرد.
ایــن رویــداد در روز دوشــنبه 10دی مــاه در
پارادایسهاب تهران برگزار خواهد شد.
B r a n d C o n t e n t
Sponsored
ه
ی
ی
سه جمله برای دستیابی به موفقیت )1 :بیشتر
از دیگران بدان )2 ،بیشــتر از دیگران کار کن،
)3کمتر از دیگران توقع داشته باش.
s
گردشــگری الکترونیک در کشــور جز
12حوزههای نوپا و البته دارای پتانسیل است.
وجود فاکتورهایی مثل جمعیت قابل توجه
و جاذبههای گردشگری فراوان در ایران و کشورهای
همسایه باعث شــده تا نرخ سفرهای ساانه ایرانیها
رقم نســبتا قابل توجهی باشــد .در همین راســتا
«فایتیو» تصمیم به برگزاری نشستی برای بررسی
«فرصتهای گردشگری الکترونیک» گرفته تا اینده
این حوزه را بررسی کند .این رویداد در روز چهارشنبه
12دی ماه در پ وهشکده علوم و فناوری انرژی شریف
برگزار خواهد شد.
w
e
N
در اپیزود چهــارم از فصل ســوم رویداد
10رشدینو ،میاد اســامیزاد از استارتاپ
نویسش حضور دارد و درباره رشد ماهیانه
100درصدی قرار است توضیحاتی ارائه دهد.
محمدرضا حسنزاده از استارتاپ بازی کلماتیک،
هاببــوک رویــدادی اســت مرتبــط با
12کتابهای کســبوکارهای نوپــا .در این
رویداد کارافرینانه از مولف یا مترجم کتاب
بــرای گفتوگویی دربــاره محتــوای کتاب دعوت
میشود تا بدینوسیله کتابهای حوزه کارافرینی به
عاقهمندان معرفی شوند .میهمان اولین برنامه از این
رویداد نگین بازرگان ،مترجم کتاب سرنوشت خرید
است .این رویداد از ســوی شتابدهنده هاب در روز
چهارشــنبه 12دیماه در ار جهاننمای اصفهان
برگزار خواهد شد.
به منظور ایجاد زیســتبوم کارافرینی و
14نواوری ،دومین نمایشگاه فرانچایز و توسعه
کســبوکار برگزار میشود .در این رویداد
برندهای معتبر داخلی و بینالمللی ،مدیران ارشــد
ســازمانها ،شــرکتهای دولتی و خصوصی و کلیه
عاقهمندان بــه این صنعت حضــور دارند و رئیس
شــورای جهانی فرانچایز نیز به ســخنرانی خواهد
پرداخت .این نمایشــگاه در روز 14دی ماه در محل
سالن همایشهای شماره یک نمایشگاه بینالمللی
تهران برگزار خواهد شد.
شرکت فاران با حمایت شرکت شهرکهای
15صنعتی اســتان فارس اقدام بــه برگزاری
اســتارتاپ با موضوع «طراحی و ساخت
نمونه اولیه» کرده است .از جمله برنامههای این رویداد
میتــوان بــه کارگاه ایدهپــردازی ،ارائــه ایدهها،
شبکهسازی و تیمسازی ،فعالیت تیمها ،ارائه و داوری
اشاره کرد.
این رویداد در روز شنبه 15دی ماه در شیراز برگزار
میشــود و عاقهمندان برای کسب اطاعات بیشتر
میتوانند با شماره 07137744564تماس حاصل
کنند.
چالشهای عملیاتی و
فنی استارتاپ
درکارگاه«چالشهایعملیاتیوفنی
13اســتارتاپ» با بررسی نمونههای
واقعی در اســتارتاپهای بومی و
بینالمللــی ،مدلهای مختلــف چالشهای
عملیاتی یک اســتارتاپ را بهتــر خواهید
شناخت و چگونگی تحلیل هر چالش و تعیین
راهکارهای مختلف برای ان را در عمل خواهید
دید .از مهمترین دغدغههای اکثر کارافرینان و
فعاان حــوزه کســبوکارهای نوین ،تفاوت
چالشهای پیشبینی شــده بــا چالشهای
عملیاتی است .عموما انچه به عنوان «چالش»
به وقوع پیوستنش را محتمل میدانیم و شاید
حتی در مدل کسبوکار نیز به ان اشاره کنیم،
کمتر به حقیقــت میپیوندد و ایــن خود از
وی گیهای این نوع از کســبوکار اســت .به
خصــوص در کشــورهایی مانند ایــران که
اکوسیستم اســتارتاپی و به تبع ان قوانین
نظارتی نابالغی دارنــد .از طرفی انواع نواوری و
خاقیت در مسیر رشد اســتارتاپها ،خود
میتواند دلیل وقوع این تفاوت باشد .نکته قابل
ت مل ،چگونگی مواجهه با این چالشهاســت:
«چگونگی شناخت و مرتفعکردن یک به یک
اینمواردوجلوگیریازتبدیلانهابهبحرانهای
غیرقابل حل» .از انجا که چالشهای عملیاتی
در صورت حلنشدن میتوانند به شکست یک
استارتاپ منجر شوند ،ســرمایهگذارانی که
عموما خطرپذیر هستند و در کسبوکارهایی با
ریسک باا ســرمایهگذاری کردهاند ،به هیچ
عنوان به کاهش احتمال موفقیت پروژه به علت
بروز چالش و تبدیل ان بــه بحران عاقهمند
نیستند.تشکیلتیمفنینیزازچالشهاییاست
که برای مدتی طوانی یک استارتاپ را درگیر
خود میکند .معموا در فرایند جذب به دلیل
کمبود نیروی فنی مناسب تنها به تواناییهای
فنیافرادتوجهمیشودومسائلفرهنگینادیده
گرفته میشــود .ایــن امر نیــز در بلندمدت
مشکاتی را گریبانگیر تیم خواهد کرد .در این
کارگاه همچنین سناریوهای مختلف در رابطه
با چالشهای تیم فنی بررسی شده و سعی بر ان
است تا برای هر سناریو پاسخی متناسب پیدا
شــود .این رویداد از سوی اکادمی چرخ در روز
پنجشنبه 13دیماه در محل صندوق نواوری
و شکوفایی تهران برگزار خواهد شد.
برگزاری یلدای کارافرینان
استارتاپی۹۷
در لرستان
دردومیندورهمییلدایکارافرینان
29استارتاپی لرســتان 180 ،نفر از
فعاان اســتارتاپی و کارافرینی
لرستان و ایران حضور داشتند و گرد هم امدند
و در فضایی دوستانه و فار از رقابتهای روزمره
از بیمها و امیدهایشــان برای سال 98سخن
گفتند و از مشکاتی که پشت سر گذاشتند و از
ایندهپیشرویاکوسیستماستارتاپیلرستان
و ایران صحبت کردند .در این رویداد تیمهای
اســتارتاپی ،جمعی از کارافرینان ،صاحبان
ایده ،طراحان و برنامهنویسان ،سرمایهگذارها،
واحدهای فناور ،فعاان اکوسیستم استارتاپی
و دانشــجویان حضور داشــتند و به صحبت و
گفتوگــو با هــم پرداختند .دومیــن یلدای
کارافرینان اســتارتاپی لرســتان پذیرای 2
مهمــان وی ه بود؛ حامد ولیپــوری بنیانگذار
اســتارتاپ بیمیتو و ارزو خسروی بنیانگذار
استارتاپ فرش اناین .در ابتدای رویداد حامد
ولیپوری به توضیح مدل کســبوکار بیمیتو
پرداخت و از شناسایی فرصتها و راهحلهای
مناســب برای انها و چالشهــای مختلف در
راهاندازی استارتاپ صحبت کرد .در ادامه ارزو
خسروی به چالشهای موجود در حوزه کاری
خود اشــاره کرد و بــه معرفی اســتارتاپ
فرشاناین پرداخت .در قسمت بعدی رویداد
مستندی از وضعیت استارتاپهای خرماباد و
دستاوردهایانهادرطیسالگذشتهبهنمایش
درامد و استارتاپها در این برنامه از برنامههای
ایندهشان برای حضور در بازارهای بینالمللی
خبر دادند .پنل پرسش و پاسخ برنامه با مدیریت
پنل ســینا حیدری و با حضور ارزو خسروی و
حامد ولیپوری برگزار شد که این دو نفر ضمن
پاسخ به سواات حضار ،تجربیات خود را با انها
به اشتراک گذاشتند .در این همایش همچنین
«چهره اســتارتاپی ســال 97لرستان» نیز
معرفــی شــد و مصیــب گراوند بــه خاطر
دستاوردهای خود و تیمش در سال 97به این
عنوان لقب گرفت .وی از چشمانداز خود برای
شرکتکنندگان سخن گفت و اظهار امیدواری
کرد که اســتان لرســتان تبدیل بــه یکی از
استانهای فعال استارتاپی کشور تبدیل شود.
گفتنیاستاینرویدادبرایدومینباردراستان
لرستانبههمتهمفکراستانوباهمکاریاتاق
بازرگانی و هفتهنامه شنبه در روز پنجشنبه 29
اذرماه در سالن همایش اتاق بازرگانی لرستان
برگزار شد.
سجادی نیری دبیر ستاد توسعه فناوریهای نرم و هویتساز معاونت علمی اعام کرد
و
د
ر
t
r
o
p
e
R
علی کاکا دزفولی
یازدهمین دوره جشنواره وب و موبایل ایران توسط
انجمن صنفی کســبوکار اینترنتــی با همکاری
سازمانها و مراکز دولتی و خصوصی در بهمن ماه
ســال جاری در تهران برگزار میشود .در جشنواره
وب و موبایل امســال بیش از 20هزار وبســایت
اینترنتی و حدود 7هزار اپلیکیشن موبایلی ثبتنام
کردهاند که قرار اســت از بین انها ،برترینها مورد
تجلیل قرار گیرند .جشــنواره امســال با بیش از
130هزار شــرکتکننده ،به عرصهای جدی برای
رقابت وبســایتها و نرمافزارهای موبایلی کشور
تبدیل شده است؛ سیر رشد جشنواره وب و موبایل
در هر سال بسیار چشمگیر بوده و رویداد امسال نیز
توانسته نسبت به دوره قبل خود از رشد قابل توجهی
از نظر کمیت و کیفیت دست پیدا کند .کنفرانس
وب و موبایل ایران این امکان را به ســرمایهگذاران
میدهد که ارائه دهها اســتارتاپ نوپا را مشاهده
کرده و در صورت تمایل اقدام به سرمایهگذاری روی
انها کنند .انگونه که دبیر ستاد توسعه فناوریهای
نرم و هویتســاز معاونت علمی اعــام کرده ،به
برگزیدگان حقوقی جشــنواره امتیاز «شــرکت
خاق» اعطا میشود .سیدمحمدحسین سجادی
نیری در نشســت هفته گذشته با برگزارکنندگان
جشــنواره وب و موبایل ایــران ،گفت« :به موجب
اییننامه شــرکتهایی که از سوی مجموعههای
تخصصی تعیینشــده معرفی میشوند ،به عنوان
شــرکت خاق پذیرفته شــده و میتوانند از مزایا
و خدمات موضــوع برنامه بهرهمند شــود .یکی از
حوزههای تخصصی در برنامه توســعه زیستبوم
شرکتهای خاق ،کسبوکارهای دیجیتال است و
یازدهمین جشنواره وب و موبایل فرصت خوبی برای
شناســایی این شرکتهاست .از این رو با همکاری
رت
برگزارکنندگان این جشــنواره ،برگزیدگان نهایی
ان به عنوان شــرکت خاق پذیرفته میشــوند».
در این نشست رضا الفتنسب (عضو هیات مدیره
اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی) با استناد به امار
بسیار باای مشارکتکنندگان ،جایگاه جشنواره
وب و موبایل را تثبیتشــده ارزیابی کرد و ان را در
ارزیابی کسبوکارهای اینترنتی بسیار موثر دانست.
همچنین شایان شلیله (هم بنیانگذار جشنواره وب و
موبایل) با تاکید بر استانداردبودن سطح جشنواره،
اماری را درباره مشارکتکنندگان اعام کرد« :در
یازدهمین جشــنواره وب و موبایل ایران در بخش
وبســایت 3175 ،وبسایت شرکت کردهاند و در
بخش موبایل اندروید 2494اپلیکیشن و در بخش
iOSنیز 209اپلیکیشن ثبتنام کردهاند» .شلیله
همچنین از انتخاب بهترین کتاب تالیف یا ترجمه
در زمینــه کارافرینی نیز خبر داد .گفتنی اســت
در جشــنواره وب و موبایل ایران ،هر سال بهترین
وبسایت و نرمافزار موبایلی در موضوعات مختلف
ش د
با ر ی داوران انتخاب شــده و بــا اعطای تندیس
افتخار و هدایایی مورد تجلیل قرار میگیرد .بخشی
از قضاوتهای جشــنواره نیز برعهده مردم است و
عموم افراد فرصت دارند در بازه مشخصشــده به
وبســایت یا نرمافزار موبایلی مورد نظر خود ر ی
دهند .جشنواره وب ایران برای اولینبار در سال 87
به منظور معرفی برترین سایتهای اینترنتی ایران
توسط شایان شــلیله بنیانگذاری شد و اولین دوره
جشنواره موبایل ایران نیز در سال 91توسط میاد
احرامپوش برگزار شد که این دو جشنواره در سال92
با یکدیگر ادغام شده و جشنواره وب و موبایل ایران
را تشکیل دادند .جشــنواره امسال در حال حاضر
در مرحلــه داوری قرار دارد و قرار اســت مراســم
اختتامیه و معرفی برگزیدگان در روزهای 25و 26
بهمن ماه با حضور جمعی از مدیران و کارافرینان،
ســرمایهگذاران ،نهادهای دولتی و شــرکتهای
خصوصی ،استارتاپها ،فعاان وب و موبایل ایران
و کلیه عاقهمندان در تهران برگزار شود.
دراختتامیهبیستمینجشنوارهجوانخوارزمیصورتگرفت
ت ی از ایده های
فناورانه و نواورانه
مراســم تجلیل و تقدیر از برگزیدگان بیســتمین
جشــنواره جوان خوارزم با حضور منصور غام
وزیر علوم ،تحقیقــات و فناور و فاطمه مهاجران
رئیس مرکز مل پرورش اســتعدادها درخشان و
دانشپ وهان جوان و جمعی از اساتید دانشگاهها و
صاحبان صنایع در روز دوشنبه 26اذرماه همزمان
با هفته پ وهــش در محل ســازمان پ وهشها
علم و صنعت ایران برگزار شد .فراخوان این دوره
از جشنواره از فروردین ماه امســال اغاز شده بود و
طرحهای ارسالشده به دبیرخانه براساس موضوع
دستهبندی شــده و از طریق سامانه هوشمند برای
ارزیابی به 16گروه تخصصی ارســال شــده بود .در
جشنواره امسال ،در بخش دانشپ وهان و فناوران
675طرح در ســامانه ثبت شده بود که از این تعداد
19طرح از سوی گروههای تخصصی انتخاب شدند.
هی ت داوران جشــنواره که وظیفه بررسی علمی،
فنی ،ارزشــی و رتبهبندی طرحهای اجرایی توسط
گروههای تخصصی را برعهده داشــتند ،تعداد 12
طــرح را بهعنوان طرحهــای برگزیده نهایی بخش
دانشپ وهان و فناوران انتخاب کردند .گفتنی است
امســال بیش از 8هزار طرح در بخش دانشاموزی
توسط 4ایه هیات داوران ارزیابی شدند که 31طرح
برترمعرفیشدند.عاوهبراهدایجوایزبهبرگزیدگان
جشــنواره ،حمایت از طرحهای انها و رســاندن به
ومین رویداد ک ن داده ها
امروز اهمیت «دادهها» ،به عنوان منبع
11ارزشمندتر از نفت در جهان ،سرمایه ملی
و یک عامل کلیــدی برای ارتقای مزیت
رقابتی و رشد کســبوکارهای مختلف ،بر کسی
پوشیده نیست.
در همین راستا ،توســعه فناوری «کاندادهها»
م تواند با ت ثیرگذاری بر شئون مختلف اجتماعی
و اقتصادی ،به عنوان بستر جهت ارتقای نواوری
و موتور محرک اشــتغالزایی و حرکت کشور در
مسیر پیشرفت و توســعه باشد .شعار سال 2017
اتحادیه جهانی مخابــرات« ،دادههای بزر برای
ت ثیر بزر » ،بهترین تعبیــر برای نمایش قدرت
کاندادههــا بــرای ت ثیرگــذاری و ت ثیرپذیری
ذینفعان از جنبههای مختلف اقتصادی ،اجتماعی،
فرهنگی و سیاسی است .در همین راستا همایش
«کاندادهها» با حضور وزارت ارتباطات و فناور
اطاعات و کلیه ســازمانها تابعه برگزار خواهد
شــد .معرفی الزامات فنی ،اقتصــادی و حقوق
کان دادهها در کشــور ،معرفی بازار کســبوکار
کاندادههــا در کشــور ،تبیین جایــگاه قانونی
بازیگران اصلی ،حدود و دامنه وظایف انها در ارائه
خدمات کاندادهها ،معرفی روال مقرراتگذار
جهت بهرهبرداری و نحوه اجراییشــدن خدمات
کاندادهها از جمله مهمتریــن اهداف برگزاری
رویداد به شمار میروند.
این رویداد در روز سهشــنبه 11دی ماه در محل
پ وهشــگاه ارتباطات و فنــاوری اطاعات برگزار
خواهد شد.
مرحله تجــاری نیز از دیگر حمایتهایی اســت از
سوی برگزارکنندگان صورت گرفته است .سید فواد
موسوی ،یکی از برگزیدگان جشنواره است که با طرح
«طراحی و ساخت حسگر اولتراسونیک با کاربرد در
کنترل اولتراســونیک گاز» رتبه سوم پ وهشهای
کاربردی گروه مکانیک را به خــود اختصاص داده
اســت .او درباره طرحش میگوید که با اینکه هنوز
تجاری نشده ،اما برخی اســتارتاپها برای جذب
ان پیشقدم شــدهاند .رضا منتظری ،برگزیده دیگر
جشنواره معتقد اســت که کار استارتاپها سخت
اســت و باید برای پیشبرد کار خود با رقبا بجنگند و
جشنواره خوارزمی به ماندن در عرصه رقابت کمک
زیادی میکند .بر اساس براوردها تاکنون حدود 52
درصد طرحهای کاربردی این جشنواره به بازار راه پیدا
کردهاند و برخی از طرحهای برگزیده نیز جایگزین
طرحهای خارجی مشابه شدهاند .ازم به ذکر است
که در مراســم اختتامیه بیستمین جشنواره جوان
خوارزمی به 12طرح برگزیده جشــنواره جوان در
بخش دانشپ وهان و فناوران و 31طرح برگزیده در
بخش دانشاموز جوایزی اهدا شد.
دری زنان حرفه ای در ت ران
اولین دورهمی طراحان دیجیتال ایران
7با عنوان «دریبل تهران» در روز جمعه 7
دی ماه در محل کارخانه نواوری هایوی
تهران برگزار شد .در این رویداد طراحان دیجیتال،
طراحان رابط کاربــری و تجربه کاربری و صاحبان
کســبوکار گرد هــم امدند و دربــاره جنبههای
مختلــف طراحی از منظــر طراحــان و صاحبان
کســبوکار و مدیران محصول به بحث و گفتوگو
پرداختند .در پنل «محصول موفق» حمید پورجم
سرپرست تیم فنی کافهبازار بهعنوان نماینده بخش
فنی ،کاوه یزدیفرد مدیر دفتر نواوری شــهری به
عنوان نماینده توسعه کســبوکار ،رسام رستمی
مدیر ســابق طراحی محصول اسن و ارین مقبلی
مدیر طراحی محصول ت سی به عنوان نمایندگان
طراحــان دیجیتــال در این پنل دربــاره دغدغه
طراحان در ارتبــاط و تعامل با ســایر بخشهای
کســبوکار صحبت کردند و تجربههایشــان را به
اشــتراک گذاشــتند .در ادامه رضا بختیاریفرد
(تایپوگرافــر) دربــاره کار گروهــی ،چالشها و
راهحلهــای ان صحبــت کــرد و الهــه بلوچی
(تصویرســاز) تجربــهاش از تصویرســازی برای
موشنگرافیک را به اشــتراک گذاشت .همچنین
ارمان علیپور (موشن دیزاینر) درباره صفر تا صد
ساخت یک کلی موسیقی حرف زد و هومن هاتفی
(طراح محصــول) ،درباره اســتخدام و رشــد به
ســخنرانی پرداخت .از جمله حامیان معنوی این
رویداد میتوان به دریبل کارخانه نواوری هایوی
و فلربو اشاره کرد.
دو مدل سرمایهگذاری در کس وکارهای استارتاپی
ا
کارافرینی ارز افرینی یا اشت ا زایی
«بهتر است ببینیم اسن برای ایران چه کرده است.
ما کارافرینی و اشــتغالزایی داشتهایم»؛ این جمله،
پاسخ مدیرعامل اسن در برابر ابراز نگرانی درباره مدل
سرمایهگذاری روی اسن و دیگر شرکتهای «گروه
اینترنتی ایران» است .نگرانی از مدل سرمایهگذاری
که در ان از کارافرین بنیانگذار خبری نیست و تملک
به صورت صد در صدی متعلق به سرمایهگذار است.
در طرف مقابل اما مجــری برنامه که دیدگاه مخالف
دارد ،ماحصل کار اسن را «کارافرینی» نمیداند!
دغدغــهای که دربــاره نحــوه ســرمایهگذاری بر
استارتاپها در بخش گفتوگوهای خودمانی یلدای
کارافرینان اســتارتاپی در مقابل خدمات اســن
مطرح شد ،به موضوع اهمیت بنیانگذاران کارافرین و
خلق ارزش در استارتاپها برمیگردد؛ سوال اصلی
این است« :سرمایهگذاری روی استارتاپها با مدل
تملک کامل و بدون در نظر گرفتن یا وجود بنیانگذاران
و حتی در ادامه جایگزینکردن بنیانگذاران با مدیران
باتجربه در اصل چه تبعاتی میتواند در پی داشــته
باشد این اتفاق اصا چقدر اهمیت دارد چرا مجری
برنامــه و مدیرعامل اســن در تعریــف کارافرینی
اختاف نظر دارند »
برای پاســخ به ایــن ســواات ،دو مــدل مختلف
سرمایهگذاری روی اســتارتاپها ،موضوع میزان
اهمیت نقش بنیانگذاران یعنی کارافرینان و تعاریف
و دیدگاههای مختلف درباره کارافرینی را بررســی
میکنیم.
ژوبیــن عاقبند ،مدیرعامل اســن میگوید راکت
اینترنت ســهامدار اسن نیســت .اما دیدگاههای
او منطبق بر مدل ســرمایهگذاری شــرکت «راکت
اینترنت» است« .راکت اینترنت» شرکتی المانی است
که مدل کسبوکار خود را از المان به چندین کشور
جهان اشاعه داده اســت .این شرکت با الگوبرداری و
کپیبرداری از نمونههای موفق ،استارتاپهایی را
راهاندازی میکند که پیش از این در حوزه اینترنت (به
وی ه در بازار امریکا) به موفقیت رسیدهاند .به همین
دلیل ،راکت اینترنت به کپیکننده استارتاپهای
موفق مشــهور است .البته بر اساس شــواهد به نظر
میرسد مدیران ارشد این شرکت سهامداران شرکت
گروه اینترنتی ایران ( )I I Gهستند که در کنار امتیان
که همکار تجاری ایرانســل اســت ،در ایران فعالیت
میکند و اســتارتاپهایی مثل اسن ،اسن فود و
بامیلو را با مدل راکت اینترنت راهاندازی کرده است.
در مقابل ،دیدگاه منتقــدان راکت اینترنت ،در واقع
برخاسته از مدل رای دیگری از سرمایهگذاری است
که در ان تمرکز سرمایهگذاری روی کارافرینان است
و در نتیجه ان تملکی بر ایده و کسبوکار و یا حذف
بنیانگــذار صورت نمیپذیرد .طرفــداران این روش
اعتقاد دارند که این نوع ســرمایهگذاری با اصولی که
برایش تعریف شــده ،تنها اشــتغالزایی یا سوداوری
اقتصــادی را دنبال نمیکند و بلکه منجر به اشــاعه
فرهنگ عمیــق کارافرینی و اتکا بــه نفس در میان
موسسان شده و به همین دلیل ان را «سرمایهگذاری
ارزشافرین» نیز مینامند.
طرفــداران هــر دو دیدگاه یــا به عبارتــی دو مدل
ســرمایهگذاری «کارافرینــی» را از مهمتریــن
دســتاوردهای خود بیان میکنند .بنابراین پیش از
اینکه نتیجهگیری کنیم کدام نوع از ســرمایهگذاری
منجر به کارافرینی میشود و یا مزیتهای بیشتری
دارد ،بهتر است تعریف کارافرینی را بررسی کنیم.
برای تعریف «کارافرینی» ،نگاهها و نظرات مختلفی
بین کارشناســان و فعاان اقتصادی وجود دارد .در
بعضی از تعاریف «کارافرین» به فردی اطاق میشود
که توانسته است فرصتهای شغلی جدید ایجاد کند؛
به عبارتی در این حالت «اشــتغالزایی» اصلیترین
وی گی کارافرین خوانده شده است.
در بعضی دیگــر از دیدگاهها ،توانایی جســتوجو و
بهرهبرداری از فرصتهای فراتــر از منابع موجود از
مهمترین وی گیهای یک کارافرین خوانده شده است.
بر وی گیهایی مثل توانایی ریسک کردن ،نواوری و
خلق ثروت نیز در تعاریــف دیگر از کارافرینی تاکید
شده است.
امــا در دانش مدیریــت نوین و در تعاریــف رای در
کسبوکارهای مدرن فناوریمحور« ،ارزشافرینی»
مهمترین اصل کارافرینی به حساب میاید .طبق این
تعریف در مفهوم «ارزشافرینی» تمامی وی گیهای
مطرح شــده و حتی بیشــتر نیز وجود دارد .در این
دیدگاه کسبوکاری که بتواند پن نفر را مشغول به
کار کند و ارزش باای اقتصادی ایجاد کند نسبت به
شــرکتی که هزاران نفر را به استخدام خود در اورده
باشــد ولی نتواند ارزشــی ایجاد کند به کارافرینی
نزدیکتر است .علیرغم وجود دیدگاههای متفاوت،
تمامی کارشناسان بر یک اصل باور دارند« :کارافرین
در واقع بنیانگذار یا موســس استارتاپ است .بدون
بنیانگذار ،استارتاپ هویت و شخصیت استارتاپی
ندارد و در واقع مثل شرکتهای سنتی شکل گرفته
و اداره میشود».
با این تفاســیر میتوانیم برای قضاوت بین دو مدل
سرمایهگذاری معیار مفهوم کارافرینی ارزشافرین را
N e w s L e t t e r
8دی .1397سال چهارم .شماره 127
در نظر بگیریم .مدل تملک تمام و کمال استارتاپ،
حذف بنیانگذار و جایگزینی و تربیت مدیران کارامد
بیشترین ارزشافرینی را در دل خود دارد یا مدلی که
تملکگرا نیست ،نگاهش به حفظ بنیانگذاران است و
میخواهد انها را به مدیران ماهر تبدیل کند
بنیانگذاران افرادی هســتند که پیریزی اولیه یک
شــرکت اســتارتاپی را انجام میدهند .این افراد
اســترات یهای اولیه را طرحریزی کرده و به اجرای
دقیق ان میپردازند و در صورت لزوم ،استرات یهای
جدیدی در مســیر رشد و توســعه یک کسبوکار
تدوین میکنند.
با این تعریف ،هرکسی میتواند بنیانگذار استارتاپی
باشــد اما برای موفقیت ازم اســت که وی گیهای
راهبری و مدیریتــی را هم در خود رشــد دهد و به
تقویت انها بپردازد .باید توجه داشت هرچند برخی از
این وی گیها ذاتی هستند ولی بیشتر انها با اموزش
به دست میایند .این وی گیها شامل ریسکپذیری،
توفیقطلبی و ایمان به موفقیت ،تمرکز کنترل درونی،
ســامت فکری ،عملگرایی ،تحمل ابهام و انعطاف،
ارزوداری و چالشطلبی است.
در ایــن میان بزر ترین تفاوت مدیــران و راهبران
با بنیانگذاران اســتارتاپها این است که مدیران با
هدف کســب منافعی همانند ســود مالی برای خود
یا ســرمایهگذاران خود ،کارشــان را اغاز میکنند؛
درحالیکه بنیانگذاران استارتاپی با ارزوی تبدیل
دنیا به مکانی بهتر جهت زندگی مردم پا به این عرصه
میگذارنــد .انها برای تحقق ارزوهــای خود هرکار
بزرگــی را انجام میدهند و اهدافی مثل ســود مالی
تنها در نتیجه رسیدن به هدفهایشان و ارزوهایشان
محقق می شود.
همین تفکر فراسیســتمی بنیانگذاران شرکتهای
فناوریمحور بزرگی چون فیسبوک و گوگل بود که
سبب خلق این ابرشرکتها در حوزه فناوری اطاعات
شــد .انها در ابتدا درامد چشمگیری نداشتند؛ امری
که از دید مدیران باتجربه ،نکتهای منفی محســوب
میشــود؛ اما بنیانگذاران این شــرکتها به ســبب
داشتن چنین تفکری از پس کارها برامدند و در ادامه
خود را به راهبران ،کارافرینان و مدیران برجسته ای
نیز ارتقا دادند.
طرفداران مدل ســرمایهگذاری با تمرکز بر بنیانگذار
اعتقاد دارنــد که حضــور بنیانگذاران در ســاختار
حاکمیتی یک شرکت استارتاپی اهمیت باایی دارد
و باید با جدیت از این نقش حراســت شود .انها تاکید
میکنند که ضروری است ســهم بنیانگذار حتی در
مراحل رشد و پس از دورههای متعدد سرمایهگذاری
به شکل قابلتوجهی حفظ شود.
بر اســاس این دیدگاه به مح اینکه شــرکتی نوپا
اندکی در فضای استارتاپی رشد کند ،اگر خریداران،
تنها با اهداف صرفا اقتصادی به تملک صددرصدی ان
بپردازند و با پرداخت پول ،بنیانگذاران را از ســاختار
حاکمیتیاش حذف کنند ،این استارتاپ از اهداف
ارزشافرین خود دور شــده و تنها هدفی که در پیش
میگیرد ،ســوداوری بیشــتر اســت؛ زیرا در موارد
زیادی ،تنها بنیانگذاران یک اســتارتاپ ،در ارزوی
فراتر از سوددهی مالی و خلق ارزشهای مدنظرشان
هســتند .بنابراین ،اگر این مدل ســرمایهگذاری بر
اکوسیستم استارتاپی چیره شود ،ارزشافرینی در
این اکوسیســتم کاهش یافتــه و بالطبع میتواند در
طوانیمدت بر بازدهی اقتصادی ان نیز تاثیر منفی
بگذارد .مهمتر از ان اینکه فرهنگ کارافرینی تبدیل به
فرهنگ سودجویی شده و افکار کوتاهمدت سودجویانه
جایگزین میشود.
طرفــداران مــدل ســرمایهگذاری بــا تمرکــز بر
بنیانگــذار ،نگــران ایــن موضوع هســتند که مدل
ســرمایهگذاری شــرکتهایی مانند راکت اینترنت،
به نفع اســتارتاپهای بومی نیســت و در صورت
پیشروی چنین مدلی از سرمایهگذاری در اکوسیستم
استارتاپی کشــور ،این اکوسیســتم به سرنوشت
نافرجامی که اکوسیســتم برخی دیگر از کشــورها
داشــتهاند ،دچار میشــود .به عنوان مثال ،میتوان
دو کشــور چین و هند را در این زمینه در نظر گرفت.
اکوسیســتم اســتارتاپی هندوســتان به تسخیر
شــرکتهای چندملیتی با تملک ســرمایهگذاران
خارجی در امده است؛ اما درست در نقطه مقابل ،چین
با حمایت از استارتاپهای بومی خود ،فضایی را فراهم
کرده که توسعهطلبی و هجوم شرکتهای چندملیتی
امریکایــی مانند گوگل و فیسبــوک و المانی مانند
راکتاینترنت را با شکست مواجه کرده است .این پدیده
باعث شده اســت که اکوسیستم استارتاپی چین به
یکی از مثالهای نمونه و موفق در دنیا تبدیل شود.
گرچه جذب ســرمایه خارجی و هدایت منابع مالی
فرامرزی اتفاق خوشــایندی است و میتواند تحرک
اقتصادی را به دنبال خود داشــته باشد؛ اما چینیها
بــا قوانین خــاص حمایتی خود از کســبوکارهای
بومی کنترل شرکتهای استارتاپی را به خارجیها
ندادهانــد و با تکیه بر ظرفیتهــای داخلی خود را به
یکی از مهمترین ابرقدرتهای اقتصاد دیجیتال دنیا
تبدیل کردهاند.
تو
اغازهمکاریاسمارتاپوصندوقمالیتوسعهتکنولوژی
اواخر سال 94بود که چند کارافرین تصمیم گرفتند با ورود
به عرصه ســرمایهگذاری ،خلق کسبوکار را به فرایندی
مقیاسپذیر تبدیل کنند .تولد اسمارتاپ نتیجه چنین
تصمیمی بود.
اسمارتاپ فعالیتش را در قالب یک استارتاپ استودیو
اغاز کــرد .ایده این بود که با بررســی سیســتماتیک
اســتارتاپهای موفق جهان ،تعــدادی از انها که از
شانس موفقیت بااتری برای موفقیت در ایران برخوردار
بودند ،انتخاب شــده و با تزریق دانش و تجربه از طرف
اسمارتاپ ،اســتارتاپهایی در حوزههای منتخب
خلق شوند.
تیم بنیانگذار از ابتدا اسمارتاپ را به دید یک استارتاپ
نــگاه میکردند و از همینرو همچون هر اســتارتاپ
دیگری ،یادگیری جوهره کار بود؛ Pivotنیز مصداقی از
یادگیریهای عمیق و ریشهای .اسمارتاپ در ابتدای
ســال ،96از یک استارتاپ اســتودیو به یک شرکت
ســرمایهگذاری خطرپذیر پیوت کرد .مهمترین تغییر،
ایجاد تعادل بهتر در ســهم اوردههای مالی و غیرمالی و
تغییر اساسی در فرایندها بود.
اسمارتاپ همچون هر اســتارتاپ دیگری نیازمند
ساخت مزیت رقابتی بود .با توجه به حضور سرمایهگذاران
بزر در اکوسیستم ،حجم منابع مالی نمیتوانست بر
برنده اسمارتاپ باشد .محل تاقی نیازهای اکوسیستم
و توانمندیهای اسمارتاپ ،راهکاری بود برای ساخت
این مزیتها:
پتانسیلرشدباا،کلیدیترینوجهتمایزیکاستارتاپ
و یک کسبوکار سنتی است .اسمارتاپ عصاره تجربه
کارافرینانی بود که شکســت ،موفقیت نســبی و رشد
نمایی را بارها تجربه کرده بودند؛ انها میتوانستند تجربه
یافتن اهرم رشد را برای کارافرینان ،به مسیری کوتاهتر
و کمهزینهتر تبدیل کنند .اینجا بود که فلسفه وجودی
اسمارتاپ شکل گرفت.»Let’s Grow Together« :
یک پیوت موفق ،همه ان چیزی است که استارتاپها
برای رهایی از شکست نیاز دارند .تصمیم به پیوت یکی از
سختترین و مهمترین تصمیماتی است که کارافرینها
بایدبگیرند.اسمارتاپتاشمیکنداخذچنینتصمیم
مهمی را برای کارافرینان ســادهتر و مطمئنتر ســازد.
از 8اســتارتاپ موجود در سبد اســمارتاپ ،تاکنون
4استارتاپ پیوت را تجربه کردهاند.
Early Stage
Mid-stage
یکی از مشــکات رای در اکوسیســتم اســتارتاپی
کشــورمان ،نبود زبان مشترک بین ســرمایهگذاران و
کارافرینان است .پیشــینه کارافرینی تیم اسمارتاپ
تاکنــون کمکهای شــایانی به ایجاد کانــال ارتباطی
موثر با کارافرینان کرده است .اسمارتاپ در ذات خود
مجموعهای است از کارافرینان سرمایهگذار .این پیشینه
کارافرینــی کمک کرده تا اســمارتاپ به دغدغههای
کارافرینان بیشتر توجه کند .شفافیت و صراحت همواره
یکی از انتظارات تیمهای کارافرینی از ســرمایهگذاران
خطرپذیر است.
اســمارتاپ ســعی میکند نتای ارزیابیها را سریع و
شفاف به کارافرینان اعام کند .تیم اسمارتاپ معتقد
است هر چند که یک پاسخ منفی سریع و صریح ممکن
اســت ناراحتی تیم کارافرینی را در پی داشته باشد ،اما
این رویکرد شدیدا به کیفیت تصمیمگیری کارافرینان
در فرایند جذب ســرمایه کمک میکنــد .یکی دیگر از
دغدغههای تیم کارافرینی ارســال حجم بســیار زیاد
اطاعات در ابتدای فرایند درخواســت ســرمایه است،
بهگونهای که باعث اتاف زیاد زمان و انرژی میشــود.
اسمارتاپ با توجه به این دغدغه فرایند ارزیابی خود را
بهگونهای طراحی کرده که متناسب با پیشرفت فرایند،
اطاعات کســبوکار را دریافت و از درخواســت حجم
بسیار زیاد اطاعات در گامهای اولیه فرایند درخواست
سرمایه ،اجتناب میکند.
در شــرایط امروز اکوسیستم با شکلگرفتن فضاهای کار
اشــتراکی و برگزاری رویدادهای متنوع عما دسترسی
Series B
Scale
Series A
Seed
Building out
Significant Traction
Building out the
machinery of growth
به فضای کاری و شــبکه متخصصان اسانتر از گذشته
شــده و این موضوع موجبشــده تا مزیــت حضور در
شتابدهندهها کمرنگتر از گذشته شود .در این شرایط
بسیاری از استارتاپها تاش میکنند از سرمایه اندک
شــتابدهندهها صرفنظر کنند تا اولین ورود ســرمایه
در حجم بیشــتر و از طریق شــرکتهای سرمایهگذاری
Early-Stageانجام شود .در این شرایط نقش شرکتهای
سرمایهگذاری Early Stageپررنگتر و موثرتر از گذشته
اســت .در Early Stageمیبایست ســهم Non-Cash
Contributionهــای یــک ســرمایهگذاری خطرپذیر
بســیار قابل ماحظه باشــد تا عما اســتارتاپ بتواند
حداقل یک اهرم رشــد خلق و راند بعدی سرمایهگذاری
را صرف ســاختن Tractionقابل توجــه کند .خروجی
این دو راند سرمایهگذاری ،اســتارتاپ را اماده Scale
در رانــد Mid-Stageمیکنــد .اســمارتاپ ،مرحله
Early-Stageرا بــه عنــوان نقطه تمرکز خــود برای
ســرمایهگذاری انتخاب کرده است .این انتخاب با توجه
به ضعفهای اکوسیستم در این مرحله و مزیتهای خود
مجموعه صورت گرفته اســت .یکی از ضعفهایی که در
این مرحله دیده میشود ،کمبود سرمایهگذارانی است که
به خوبی بتوانند Early-stageو Mid-stageرا به یکدیگر
ارتباط دهند .با هدف رفع چنین معضلی بود که اسمارتاپ
به دنبال یافتن شریکی استرات یک ،با تجربه سرمایهگذاری
موفــق در راندهای مختلف میگشــت« .صندوق مالی
توســعه تکنولوژی» به عنوان یکی از مهمترین بازیگران
اکوسیستم اســتارتاپ و با تجربه ســرمایهگذاری در
برخی از برترین استارتاپهای کشور همچون کافهبازار
و علیبابا ،همچنین دسترســی به شــبکه گستردهای از
ســرمایهگذاران بخش خصوصی ،گزینهای ایدهال برای
حل این مشــکل بود.به دنبال این همکاری استرات یک،
عما اسمارتاپ مجموع مزیتهای بلوک Early-Stage
را تکمیل کرده و تاش میکند اســتارتاپهایی که در
این سبد ســرمایهگذاری قرار خواهند گرفت ،پتانسیل
رشد و جذب سرمایه راندهای بعد انها شدیدا افزایش یابد.
اسمارتاپ امید دارد تا با تکیه بر دانش و تجربه انباشته
خود بتواند هم به کارافرینان در ساختن کسبوکارشان
کمک کند و هم پورتفولیوی مناســبی به سرمایهگذاران
راندهای بعدی عرضه کند.
اییننامه فعالیت استارتاپهای حوزه بیمه تدوین شد
ا م ا بی ه مرکزی رفتارهای نا ال بی ه ای در حوزه
ا تار ا ها کنتر می شود
پرویز خسروشــاهی ،قائم مقام بیمه مرکزی تاکید کرد وظیفه نهاد
ناظر بیمهای درباره اســتارتاپها کنترل رفتارهای ناسالم ،حفظ
ثبات بازار و توسعه خدمات بیمهای با کیفیت و به طور خاصه تامین
فضای کسبوکار مناسب است.
خسروشاهی در برنامه «گفتمان تعاملی اهالی بیمه و استارتاپها»
گفت« :بیمه مرکــزی به عنوان نهــاد ناظر بنا نــدارد در فعالیت
شــرکتهای بیمه در حوزه اســتارتاپها دخالت کند وظیفه ما
در این زمینه کنترل رفتارهای ناســالم ،حفظ ثبات بازار و توسعه
خدمات بیمهای باکیفیت و به طور خاصه تامین فضای کسبوکار
مناسب است».
خسروشــاهی ادامه داد« :بــا بهرهگیری از تمامــی ظرفیتهای
استارتاپی ،تشویق ســرمایهگذاران برای ورود به صنعت بیمه و
حمایت از ابزارهای نوین شبکه فروش ،میتوان برخی از مشکات
صنعــت بیمه را حل کرد ».قائم مقام بیمــه مرکزی با تاکید بر این
نکته که رفتارهای ناسالم به بیثباتی و عدم توسعه بازار بیمه دامن
خواهد زد ،بیان کرد« :طبیعی اســت که هر کســبوکار جدیدی
چون اســتارتاپها برخی از کســبوکارهای سنتی را در معرض
تهدید قرار میدهند اما میتوان با اتخاذ تدابیر ازم در کنار توسعه
نواوریها در صنعت بیمه مانع از ان شــد که ثبات اقتصاد و صنعت
بیمه اســیب ببیند .باید مراقبت کنیم دوره گذار از تولید مبتنی بر
فناوریهای قبلی به تولیــد مبتنی بر فناوریهای جدید با حداقل
هزینه طی شــود ».او با اعام حمایت از ورود سندیکای بیمهگران
ایران بــه عرصههای نظارتی صنعت بیمه ،اضافه کرد« :بخشــی از
تکالیف نظارتی صنعت بیمه از جملــه نظارت بر فعالیت بازاریابان
اینترنتی و غیراینترنتی که در حال حاضر مقرراتی درباره ان وجود
ندارد ،میتواند توسط سندیکا صورت بگیرد».
خسروشاهی در پایان از تدوین اییننامه فعالیت استارتاپها در
حوزه فعالیت صنعت بیمه خبر داد و گفت« :تدوین این اییننامه که
با همکاری معاونت علمی و فناوری نهاد ریاست جمهوری در حال
انجام است ،هم اکنون مراحل نهایی خود را میگذراند و پس از ان
جهت بررسی به شورای عالی بیمه جهت تصویب ارائه خواهد شد».
شایان ذکر است در این نشست تنی چند از مدیران عامل شرکتهای
بیمه ،مالکان و مدیران استارتاپهای بیمهای و اهالی رسانه به طرح
دیدگاههای خود پرداختند.
دانشگاه باید بتواند یک جنبش نرمافزاری
همهجانبه و عمیق در اختیار این کشور و
این ملت بگذارد.
س
ا
E d i t o r i a l
اکبر هاشمی
سردبیر
یلدا سامیت 20 ۸
یک نشانه بود
یلدا با شــکوه تمام برگزار شــد .چرا میگویم
با شــکوه ،در یــک ایونــت نیــمروزه 23تن
از اصلیتریــن مدیــران ارشــد و چهرههای
شناختهشــده اکوسیستم اســتارتاپی ایران
روی ســن برج میاد امدند و ســخن گفتند.
چند مقام عالیرتبه در این حوزه معاون علمی
و فناوری رئیس جمهور ،وزیر فناوری اطاعات
و ارتباطات ،رئیس اتاق بازرگانی تهران و ...چند
مقام بلندمرتبه از دولت و بخش خصوصی حضور
داشتند و ســخنرانی کردند .بیش از 3هزار نفر
خواهان ثبتنام ،پرداخت هزینه و حضور در این
همایش بودنــد .به خاطر محدودیت صندلیها
فقط پذیرای 1800نفر بودیم؛ شرکتکنندگانی
که از شهرهای مختلف ایران با کرایه اتوبوس و
به صورت گروهی یا فــردی در همایش حاضر
شــده بودند .همه این اتفاقات مهم در شرایطی
روی داد که به خاطر تحریمهــای نابخردانه و
ظالمانه ،کشورمان در شرایط سخت اقتصادی
به سر میبرد .بسیاری از اینده ناامیدانه سخن
گفتــه و معتقد بودند جریــان ناامیدی حاصل
از بحران اقتصادی مانند ســیاب کارافرینان
استارتاپی را با خود خواهد برد .بیایید برگردیم
به نمایشــگاه الکام ؛ در اردیبهشت ماه ترام
اعام کرد از برجام خارج میشــود .ناگهان دار
افسار گســیخت و حتی تا کانال 18تا 19هزار
تومان هم رفت .انهایی که در نمایشگاه الکام
حاضر شــده بودند ،در گذر از غرفههای بانکها
و شرکتهای بزر الکترونیکی و کامپیوتری
دیدند که چطور صاحبان کسبوکارها ناراحت
و مغموم ســر در گوشــی ،لحظه بــه لحظه به
دنبال رصد و نوســانگیری قیمتهای ارزهای
خارجی بودند و انــگار در الکامــ نبودند .به
فاصله چند متر انطرفتــر وقتی وارد بخش
الکام اســتار محل استقرار اســتارتاپها
میشــدید ،با تعجب فضایی کامــا متفاوت را
حس میکردید .کســی به دنبال نوسانگیری
نبود و در محیطی پرجنبوجوش همه درگیر
مذاکره و داد و ستد بودند؛ گویی بیرون از سالن
نه ترامپی وجــود دارد و نه برجام و نه داری که
افسارگسیخته و نه ناامیدی و ی س ...چرا ایا ما
اســتارتاپیها تافته جدابافته هستیم ایا ما
از این مردم نیســتیم ایا بحرانهای اقتصادی
تاثیری در کسبوکارهای ما نمیگذارد همه
این پرسشها یک پاســخ قاطع دارد .ما «خود
مردمیم» .ما هم مثل همه مردم شــریف ایران
از کمبودها و اثرات مخرب تحریمها و مشکات
اقتصادی رن برده و میبریم .انچه باعث تفاوت
ما با دیگر کسبوکارهاســت ،محوریت انسان
اســت .با افزایــش قیمت دار ناگهــان ارزش
اقتصــاد ایران به نصف کاهش پیــدا کرد و این
برای اقتصاد داراییمحور یعنی فاجعه .با سقوط
ریال ،ریالهای شرکتهای سنتی اب رفت .در
این سو در اکوسیستم استارتاپی نوپای ایرانی
که تعداد شرکتهای بزرگش به تعداد انگشتان
دو دست هم نمیرسد ،خســارتهای وارده به
استارتاپها حداقلی بود .اگرچه اسیبهایی
دیدند اما انها از این زلزله بزر با کمترین اسیب
جان سالم به در بردند .بازهم چابکی و چااکی به
کارشان امد« .انسان استارتاپی» به دلیل عدم
اتصال به دولت و وامهای بانکی توانست به جای
اواربرداری اداری و بانکی به فرصتها بیندیشد؛
فرصتهایی که از دل یــک بحران بروز و ظهور
یافت .در بیزینسهای ســنتی شــاهد تعدیل
و تعطیلی بودیم و در این ســو در شرکتهای
استارتاپی ،تعدیل ،اصاح ،جذب نیرو و توسعه
بیشتر در دستور کار قرار گرفت .اما «گام»های
«لیلیپوتی» اکوسیســتم مدام با منفیبافی
«میدونســتم که موفق نمیشــیم»« ،دیدید
گفتیم که این اکوسیستم فیکه»« ،گفته بودم که
یک روز همه استارتاپها از بین میرن» بر ان
شدند تا خواسته یا ناخواسته بذر ناامیدی را در دل
جوانان استارتاپی بکارند .اگرچه به یاد داشتند
کاشتن بذر ناامیدی اگر برای جوانها اب ندارد،
برای انها نان دارد .اپوزیسیون چهارفصلیبودن
همیشهکاسبیرابرایشانپررونقنگاهمیداشت.
در دیگر ســو در ناامیدی سخن از امید گفتن و
تشویق به اینکه «تو میتوانی تاش کن ،موفق
میشوی»؛ اتهامی بود به نام «گمراهکردن نسل
جوان استارتاپی»!
چــرا میگویم یلــدا ســامیت 2018تجمع
1800نفری کارافرینان اســتارتاپی باشکوه
بود ،بــرای اینکه جمعیتی کمســابقه امدند و
در دل تاریکی با حضورشــان فانوسی روشن به
دست ما دادند؛ چراغی امیدبخش که راه امید و
موفقیت را به همهمان نشان داد .در سالن بزر
برج میاد صــدای کفزدنهــای ممتد برای
کارافریناناستارتاپیطنینانداخت1800.نفر
امده بودند و همه انهایی که نتوانستند بیایند ،با
دلشان امدند تا بگویند به ساختن میاندیشند و
امیدوارند .همایش یلدا سامیت 2018یک پیام
روشن برای همه ما داشــت؛ «امید هست» .به
تعبیر سهراب سپهری ،تا شقایق هست ،زندگی
باید کرد.
با نگاه کیمیاگری «پائولو کوئیلو» این نشــانه
«حضــور بیســابقه یلدا ســامیت »2018را
رها نکنیم و ان را پاس بداریــم و با امیدواری و
خردمندی خرد جمعــی نگذاریم طوفانهای
اقتصادی و سیاسی ان را خاموش کند.
اس ا
x
ت
برای دوری از شکست بهترین اقدام چیست چقدر باید
احتیاط کرد تا برچسب شکست و ناکامی به دامن کسب
وکار و برند شخصی شما نخورد تقریبا هیچی! فقط کافی
است کاری نکنید .یا به عبارت بهتر مثل هزاران و
میلیونها ادم دیگر روی این کره خاکی ،کارهای
معمولی انجام دهید تا دامنتان از شکست منزه باقی
بماند .وودی الن ،کارگردان شهیر امریکایی میگوید:
«اگر تا به حال شکست نخوردهاید معنایش این است که
هیچ کار غیرمعمولی انجام ندادهاید!» اگر از انها هستید
که از شکست هراس دارید ،فقط کافی است هیچ کار
خاصی نکنید! همین!
e
d
1
n
1
i
15
1
اولینهفتهنامهاختصاصیاستارتاپها
16صفحه 8000تومان
شــنبه 8دی ســالچهارم شـمــاره 127
shanbemag.ir
sardabir.shanbe@gmail.com
No.127\ Vol.4\ Sat \ Dec 29 th \ 2018
ه܁ای ۲سر
shanbemag
shanbemag
shanbemag
SHANBEMAG.ir
ردش ری۱
5
ثبتام
شب
QR
د
د
این دوره توسط اکادمی شنبه و مجید حسینی ن اد بنیانگذار علی بابا به مدت ۸روز در یزد برگزار می شود
و
برای ثبت نام
به سایت شنبه
مگ مراجعه
کنید .این دوره
منحصر به فرد
از تاریخ 18
تا 26بهمن
به مدت 8
شبانه روز در
شهر یزد و در
هتل 5ستاره
پارسیان برگزار
می شود .فقط
تا 15دیماه
فرصت ثبت
نام دارید
تو
B r a n d C o n t e n t
شــرکتکنندگان در دوره راهبربودن و تمرین
موثر راهبری کشــف میکنند که راهبری واقعی
هرگز به معنای جایگاه و عنوان شغلی ،پول ،میزان
اثرگــذاری و یا هرگونه خصیصــه رای به عنوان
راهبری و نتای شناخته شده ان نیست.
به جای کسب دانش بیشتر در مورد راهبری ،شما
به راهبری و تمریــن موثر راهبری به عنوان ابراز
طبیعی خود دسترسی پیدا خواهید کرد.
گفتوگــوی راهبــری توســط جمعــی از
راهبــران شناختهشــده معاصر تدوین شــده
اســت .با بهکارگیری رویکرد هستیشناســی و
پدیدارشناسی در مطالعه راهبری ،انها دسترسی
عملی فراهم کردهاند که «ان طوری که شما برای
خودتان در موقعیتهایی که راهبری میکنید،
نمود پیدا میکنیــد» را دگرگون میکند؛ یعنی
در موقعیتهای راهبری ،فار از شرایط و محیط،
شــما به طور طبیعی ،عملی راهبرگونه داشــته
باشید بدون انکه ازم باشــد هرگونه استرات ی
یا تکنیک راهبری را به یاد اورید .شــما دوره را
ث
در حالی ترک خواهید کرد کــه به «راهبربودن
و تمرین موثر راهبری به عنــوان ابراز طبیعی»
دسترسی پیدا کردهاید.
در طول این دوره راههــای متداول فکرکردن به
چالش کشیده میشود ،روشهای جدید تفکر به
ب
صورت طبیعی برای شما اشکار میشود و خود را
به صورت طبیعی در حال ساختن موفقیتهای
بزر تر در ابعــادی از زندگی که «برای شــما
بیشترین اهمیت را دارد» مییابید.
منظور از «ابراز طبیعی خود» این اســت که فرد
در هر موقعیت راهبری ،نوع بودن و عملکردش،
خودبهخــود «راهبر بــودن» و «عملکرد موثر
راهبری» خواهد بود و در نتیجه پاســخ او به هر
انچه که با ان ســر و کار دارد ،یک پاســخ موثر و
شهودی است.
دوره راهبر بودن و تمرین موثر راهبری به عنوان
ابراز طبیعی خود توسط اکادمی شنبه و بنیانگذار
علی بابا از تاریخ 97 11 18لغایت 97 11 26به
مدت 8شــبانه روز در هتل 5ستاره پارسیان در
شهر یزد برگزار میشود.
هزینههــای اقامــت و پذیرایی شــامل شــام
شــب ورود ،صبحانــه همــه روزه و 6روز ناهار
بر عهــده برگزارکننــدگان و باقــی وعدههای
غذایــی بــا شــرکتکنندگان اســت .بــرای
ثبتنام به ســایت شــنبه بــه ادرس اینترنتی
shanbemag.comمراجعه کنید.
حمایت اتاقبازرگانی
تهران ازکارافرینان
استارتاپی
مســعود خوانســاری ،رئیس اتاق بازرگانی تهــران با حضور
در ســومین همایش یلدای کارافرینان اســتارتاپی همراه
با جهرمی وزیــر ارتباطات و فنــاوری اطاعات ضمن اهدای
تندیس یلدا به جمعی از فعاان استارتاپی ،حمایت خویش
و اتاق بازرگانی تهران از کارافرینان استارتاپی را اعام کرد.
اولینهفتهنامهاختصاصیاستارتاپها
و
شـنـبـه 8دیماه 97سـالچهارم شـماره127
shanbemag No.127\ Vol.4\ Sat\ Dec. 29th\ 2018
shanbemagazin
shanbemag
د
SHANBEMAG.ir
دو
امید شور
در ی دا امیت
و هی ان اشتیا و ال ته ا راب
و دل ره را می شد در ره
ن ری دید که به رده ایی ف ا ن
ا تار اپی کشور امده بودند
ا
w
e
i
v
r
e
t
n
I
طاهره خواجهگیری
امید ،شــور و هیجان ،اشتیاق و البته اضطراب و دلهره
را میشــد در چهره بیش از 1800نفــری دید که به
بزر ترین گردهمایی فعاان استارتاپی کشور امده
بودند؛ امید به ظرفیتهای بزر منابع انسانی کشور
و اضطراب بابت روزهای اینده که نمیدانیم ابســتن
چه حوادث خوشــایند یا ناخوشایندی هستند .سالن
همایشهای برج میــاد تهران جمعیتی را به خودش
میدید که ترکیبی از جمعیت کشور از همه شهرها را در
خود میدید؛ ازجوانان تا بزرگان 70ساله و حتی بیشتر.
هریک به امیــدی به ایــن گردهمایی بــزر امده
بودند .یکی بعد از 30ســال زندگی در خارج از کشور
با کولهباری از تجربیات و حرفهــای زیبا امده بود و
دیگری با دوستانش بلیت اشــتراکی رویداد یلدا را با
تخفیف خریده بود تا در این جشــن بــزر خانواده
اســتارتاپی ایران حضور داشته باشد و ان حرفهای
قشــنگ را از نزدیک بشنود .امده بود تا سعید و حمید
محمدی را از نزدیک تجربه کند ،مجید حســینین اد
را ببیند و نازنین دانشــور و سایر مدیران و بنیانگذاران
کسبوکارهای استارتاپی را ماقات کنند .تا ببینند
که افرادی از جنس خودش در شــرایط همین کشور
توانســتهاند کارهای بزرگی انجــام دهند ،پس او هم
میتواند.
دریلدا سامیت ،2018بیش از 1800نفر در تاریخ 28
اذرماه در ســالن همایشهــای بینالمللی برج میاد
تهران گرد هــم امدند تا بگویند که در ســختترین
شرایط اقتصادی کشــور هم اکوسیستم استارتاپی
ایران زندهاند و نفس میکشند و امیدهای بزرگی برای
ایران بــه ارمغان خواهند اورد .ایــن گردهمایی برای
سومینسال پیاپی به مناسب جشن یلدا برگزار شد و
رویداد یلدا سامیت 2018را رقم زد .یلدای استارتاپی
امسال به نوعی بزر ترین ،طوانیترین و متنوعترین
رویداد دورهمی استارتاپی کشور تاکنون بوده است.
این رویداد با حضور فعاان اکوسیســتم استارتاپی
ایران از سراســر کشور برگزار شد و از ساعت 14تا 22
ادامه داشت .مدیران و فعاان اکوسیستم استارتاپی
کشــور از جملــه اســتارتاپها ،شــتابدهندهها،
شرکتهای ســرمایهگذاری خطرپذیر ،مراکز رشد و
نواوری در این رویداد حضور داشتند .در این گردهمایی
بنیانگذاران و مدیران اســتارتاپهای شناختهشده
کشــور از جمله دیجیکاا ،علیبابا ،اسن ،ت سی،
الوپیک ،نتبر ،تخفیفان ،شیپور ،بامیلو،استادکار و...
به عنوان سخنران در پنلها و گفتوگوهای متنوع ،دا ،
چالشبرانگیز و اموزشی حضور داشتند و همراه با بیان
تجربیات و دستاوردهای خود به مهمترین سواات روز
نیز پاسخ دادند .همچنین سورنا ستاری ،معاون علمی
و فناوری ریاست جمهوری و محمدجواد اذریجهرمی،
وزیر ارتباطات و فناوری اطاعات ،مسعود خوانساری
رئیس اتــاق بازرگانی تهران ،محمــد فرجود رئیس
ســازمان فن اوری اطاعات شــهرداری تهران و ...از
مهمانان وی ه این مراسم بودند.
در همایش یلدا به رسم سالهای گذشته تندیسهای
یلدا نیز اهدا شــد که بــه این افــراد اختصاص یافت:
فرهاد رهنمــا بنیانگذار رهنما ،مجیــد دهبیدیپور
مدیر مرکز رشد فناوری دانشگاه شریف ،نوید ادریس
فعال استارتاپی اصفهان ،شــهرام شریف بنیانگذار
ایتی ایران ،رضا هاشمی همبنیانگذار پرشین با ،
الیاس خسروی همفکر مشهد ،محمد هاشمی همفکر
مشــهد و محمدرضا فرحی بنیانگذار اکادمی چرخ و
همچنین کال رهنما که فرشــید هندی این تندیس
دکتر سورنا ستاری ،معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری
اکو یست ا تار اپی ایران راه خود را پیدا کرده ا ت
در بخشی از همایش یلدای کارافرینان استارتاپی ایران ،معاون علمی
و فناوری ریاست جمهوری ،از روند تحوات اکوسیستم استارتاپی در
چند سال اخیر سخن گفت؛ مشکات ،پیروزیها ،شکستها ،روند رشد
این سیستم و در نهایت تغییرات بنیادی در تفکر مدیران دولتی و سنتی
نسبت به اکوسیستم استارتاپی ایران ،مهمترین مسائلی هستند که در
این گزارش مطرح میشوند.
5
حدود پن سالواندی است که ما در خدمت شما استارتاپها هستیم و
در غمها ،شادیها ،پیروزیها ،شکستها و دلهرهها همراه شما بودیم .من
فراموش نمیکنم روزهایی را که بعضی از شما پیش من میامدید و راجع
به اتفاقهایی که ممکن بود بعدها برای شما پیش بیاید ،دلهره داشتید.
یک اکوسیستم شکل گرفت که بخشی از ان ،بچههایی بودند که از خارج
از کشور برگشته بودند؛ افرادی که من با خیلی از انها جلسه داشتم ،چه
در نیویورک و چه در اروپا .این دوستان به ما اطمینان کردند و توانستیم
کار را جمعوجور کنیم و در نهایت امدند و عمدتا هم به موفقیت رسیدند
و موفق شدند شــرکتهای بزرگی را ت سیس کنند .البته در این مدت و
در داخل این اکوسیستم ،همه ما با هم مشکات را از سر گذراندیم ،با هم
کتک خوردیم ،با هم پیروز شــدیم ،در این بحث همه ما با هم بودیم و در
واقع ان کسی که باعث شد این اکوسیستم ایجاد بشود ،خود شما بودید.
بههرحال در یک اقتصاد متکی به نفت ،با تعداد کارمندان و نفرات زیاد و
قوانینی که عمدتا ضدتولید در کشور هستند و بسیاری از دیگر مشکات
بوروکراسی و تفکرات قدیمی و سنتی ،مشکات زیادی پیش روی ما بود؛
مشــکاتی که در داخل دولت قابل اصاح نیستند و بنابراین ما احتیاج
داریم که شما انها را در بیرون شکل دهید .بنده خودم همیشه گفتم که
ما در داخل دولت نمیتوانیم این سیستم را اصاح کنیم ،ولی میتوانیم از
بیرون به ان شکل دهیم ،چون این قوانین به حد زیادی درهمتنیده هستند
و این ساختار ســنتی هم به صورت جدی مخالف هر نوع نواوری است و
من خوشحالم از اینکه شما ایستادید و تاش کردید که این اتفاق بیفتد.
البته این را هم در نظر بگیریم که اتفاقات بدی هم در این سالها رخ نداد،
به هرحال یک اکوسیستم از هیچ شروع به کار کرد و بخشهای مختلف
ان مانند شرکتهای خاق یا شرکتهای دانشبنیان شکل گرفتند که
پایه همه اینها روی نیروی انســانی خاق است که کارایی ازم را دارد .ما
هم در حوزه منابع انسانی وضعیت فوقالعادهای داریم ،این اکوسیستمی
که در حال حاضر ایجاد شــده است ،میتوانم به جر ت بگویم که یکی از
نمونههای منحصربهفرد در دنیا محسوب میشود؛ پس ما نباید خودمان را
دستکم بگیریم .در اروپا شاید بهطور حداقلی دو یا سه شرکت و یا کشور را
بتوانیدنامببریدکهچنیناکوسیستمیدارندودراسیایجنوبشرقیهم
بهندرت میتوانید چنین نمونههایی را بیابید ،مثا ژاپن اصا اکوسیستم
اســتارتاپی ندارد .مهم این است که ما توانستیم یک چیزی را از داخل
بوم خودمان باا بیاوریم و ان را بومی کنیم .این در حالی اســت که بقیه
ساختارهایی که در این سالها وارد این مملکت شدهاند ،هیچکدام بومی
نبودند ،ما دانشــگاه داریم ،ولی دانشگاه بومی ما نبوده است ،یک مفهوم
است که از خارج از ایران وارد شده است ،با سیابسهای درسی مشخص و
چیزهایی دیگر که زاییده بوم ما نبوده است؛ صنعت ما هم تا حاا همینطور
بوده است ،برای خط تولید از منابع مختلف تامین هزینه کردیم ،مثا پول
نفت را دادیم و خط تولیــد راه انداختیم ،بدون اینکه فرهنگ ان را بومی
کنیم و خودمان قادر به طراحی باشیم ،یا ماشینسازی کنیم و این در حالی
بود که فکر میکردیم صاحب صنعت شدهایم.
به نظر میرسد یکی از دایل اصلی که باعثشده این اکوسیستم جدید
بتواند تا اان خودش را جا بیندازد ،پشتیبانی مردم باشد ،چراکه مردم
پشت ان بودهاند؛ مثل استارتاپهایی که در حوزه خدمات فعالیت
میکنند و عدد قابل توجهی هم هســتند .در واقع همین مردم باعث
شــدند که این تغییرات کمکم در قانون ایجاد شود .در تمام دنیا هم
همینطور است و این امر ،چیز عجیبی نیست .در دنیا هم استارتاپها
به ســرعت رشــد میکنند و قوانین ،بعد از انها نوشته میشود ،چون
قطعا این استارتاپها با تمامی قوانین جامعه متعارض هستند .اینکه
چطور ما با این مفاهیم در نواوری برخورد میکنیم ،مهم اســت .مثا
در حال حاضر سیستم حملونقل داخلشهری ما کاما بههمریخته
است و استارتاپهای جدیدی امدهاند که با قوانین متعارض هستند،
این به ان معنا نیست که باید از این نمونهها
جلوگیری شود ،بلکه باید چیزهای جدیدی
در قانون تعریف کنیم .در بقیه شرایط هم
به همین شکل اســت ،ولی مهم این است
که شــما بدانید که همه ما در یک کشتی
نشســتهایم و همه ما باید با هم این مبارزه
را ادامه دهیم ،راه درازی در پیش اســت و
کارهای زیادی بــرای انجامدادن پیشرو
داریم ،چراکه این بازار به قدری گســترده
است که قابل تصور نیست.
متن کامل را در شنبه مگ بخوانید
را دریافت کرد.
در حاشــیه یلدا سامیت 2018فضای نمایشگاهی نیز
برای استارتاپها ،در نظر گرفتهشده بود که مجموعا
30غرفه استارتاپی در این بخش نمایشگاهی حضور
داشــتند .از دیگر بخشهای قابل توجه جشن یلدای
،97برگزاری رویداد کافهسرمایه شنبه بود که با حضور
16ویسی و برگزاری بیش از 200جلسه کارش را به
پایان رساند.
اگرچه شماره قبلی شنبه نیز به یلدا اختصاص داشت
اما با توجــه به اهمیــت مطالب گفته شــده در یلدا
سامیت 2018در این وی هنامه محتوای سخنرانیها،
گفتوگوها و پنلهای مختلف رویــداد بزر یلدای
استارتاپی را به تفصیل بیان کردهایم .تا هم در حافظه
تاریخی اکوسیستم اســتارتاپی ایران ثبت شود و هم
کســانی که نتوانســتند در این همایش شرکت کنند
ان را بخوانند.
م مدجواد ا ریجهرمی،
وزیر ارتباطات و فناوری
اطاعات
ه ارزو
برای تان دار
وزیر ارتباطات نیز در جشــن یلدای کارافرینان
استارتاپی حضور داشت .وی با حضور در پشت
میکروفن ،شیوهای تازه را در پیش گرفت و برخاف
سایر مسئوان دولتی ،سخنرانی عری و طویلی
ارائه نکرد .او ضمن اینکه از سخنرانی امثال مجید
حســینین اد تمجیــد کرد ،گفــت :میدانم که
حرفهایی از جنس حرفهای بنیانگذار علیبابا
برای شما بسیار لذتبخشتر از حرفهایی است
که اغلب مــا دولتیها میزنیم که این جملهاش با
تشویق حاضران در سالن ،همراه بود.
اذری جهرمی در ادامه صحبتهایش اضافه کرد:
من امشب برای سخنرانی طوانی نیامدهام ،بلکه
امدهام که حرفهایتان را بشــنوم .در ادامه هم
سه ارزو برای اکوسیستم و فعاان ان کرد و گفت؛
نخست اینکه انشا ا سایه انحصار از سر بازار شما
به دور باشــد ،دومین ارزویم این است که اقتصاد
شما افت رانتیبودن پیدا نکند و سومین ارزویی
که برای شما دارم و خود من هم باید برایش تاش
کنم ،این اســت که امسال با همه هماهنگیهایی
که شده ،سایه نامیمون شکایت و فیلترینگ از سر
کسبوکارها به دور باشد.
ستار پ
YaldaSummit
8دی .1397سال چهارم .شماره 127
۷مدیرصندوقهایسرمایهگذاریخطرپذیراصلیمیگویندچرااستارتاپهانمیتوانندجذبسرمایهکنند
پ
t
r
o
p
e
R
یکــی از بخشهــای انتهایی همایــش یلدای
کارافرینان اســتارتاپی ایــران مربوط به پنل
تامین مالی اســتارتاپها در ســال 98بود که
افراد سرشــناس از صندوقها و شرکتهای مهم
سرمایهگذاری خطر پذیر در ان حضور داشتند.
این پنل با حضور فرهاد رهنما بنیانگذار شرکت
رهنما ،مهدی امیری مدیرعامل شرکت همکاران
سیستم ،محمودرضا خواجهنصیری ،مدیرعامل
صندوق تامین ســرمایه تمــدن ،علی تیموری
شندی مدیرعامل شرکت تامین سرمایه لوتوس
پارســیان ،رضا زرنوخی مدیر انجمن ویســی
ایــران و مدیرعامل صندوق توســعه تکنولوژی
ایران ،علی ملکــی معاوناکوسیســتم صندوق
نواوری و شــکوفایی و رامین ربیعی مدیرعامل
شرکت فیروزه برگزار شــد .مدیریت این پنل را
شهرام شــریف روزنامه نگار حوزه تکنولوژی بر
عهده داشت.
امار سال 96نشان میدهد که در حدود
350میلیارد تومان جذب سرمایه در اکوسیستم
اســتارتاپی ایران اتفاق افتاده اســت .معموا
ســرمایهگذارانی که در حــوزه ونچرکپیتال کار
میکنند ،میتوانند پولهایشان را در بازارهای
مشابه ببرند .به دلیل شوک اقتصادی که وارد شد
چون بازارهای مشــابه جذابتر و کمریسکتر
بودند ،در شــش هفت ماهه اول سال یک بخش
عمده از انتظارات برای جذب سرمایه ،محقق نشد
و به نظر نمیرسد که در سال ،97حدود 50درصد
کمتر از رقم سال 96جذب ســرمایه انجام شد.
امیدواریم در این 4ماهه اخر ســال بخشــی از
کمبودهای جذب ســرمایه جبران شود .البته با
ســرمایهگذاری که هفته قبل حرکت اول انجام
داد ،تا حدودی این اتفاق جبران شد.
کاربرانش را زیادتر کند ،بسیار بیشتر است.
من فکر میکنم در اکوسیســتم استارتاپی ما
اگر پول خارجی وارد نمیشد که به میزان زیادی
هم وارد شــد ،رشــدهایی که اان میبینیم در
بعضی از شــرکتها و حوزهها اتفاق افتاده است،
اصا ممکن نمیشد .به عنوان یکی از کسانی که
در حوزه ســرمایهگذاری خارجی در ایران فعال
بودم ،شاهد بودهام که دو حوزه بیشترین جذب
ســرمایه را داشــت چه قبل از برجام و چه بعد از
برجام؛ یکی حوزه اســتارتاپی بــود و دیگری
حوزه FMCGکه مواد پرمصرف را شامل میشود؛
یعنی شرکتهایی که روی حوزه مواد غذایی مانند
ماست ،ابمیوه و ...سرمایهگذاری میکنند .به این
دلیل که شرکتهای بینالمللی در همه جاهای
دیگر دنیا در این زمینهها حضور دارند و در ایران
وارد شدهاند .حاا شما به گروههای موفقی مثل
شیپور ،سراوا ،ایایجی نگاه کنید؛ قطعا بدون
پول خارجی رســیدن به این نقطه برایشــان
غیرممکن بود.
در شرایط فعلی پســابرجام ،پیداکردن پول نهاد
خارجی برای ایران تقریبا غیرممکن است .شاید
سرمایهگذاران شخصی یا ســرمایهگذاریهای
خانوادگــی را بتــوان پیــدا کــرد کــه بــرای
سرمایهگذاری در شرایط فعلی ایران ،وارد عمل
شوند اما پیداکردن سرمایهگذار نهادی غیرممکن
است .در این میان پول داخلی هم خیلی کم است.
نقدینگی کشور در کل کم نیست ولی نقدینگی
که وارد این حوزه شــده است ،برای اینکه بتواند
رشد شــرکتهای بزر ما را ساپورت کند ،کم
است .برای همین من طرفدار ان ایدهای هستم
که یک کیک کوچکی وجود دارد که همه باید با
هم از ان بخوریــم .بنابراین ادغامها ،همکاریها
و غیره راهحلی برای برونرفت از این مشــکات
اســت .در واقع این همکاری خیلی به اختیار هم
نخواهد بود و اان این جبر کمبود سرمایه است
که موجب شده ما به سمت همکاریها و ادغامها
حرکت کنیم .البته من خیلی نگران شرکتهای
کوچک نیستم چون انها در حد چندصدمیلیون
تومان یــا چند میلیارد تومــان میتوانند جذب
سرمایه داشــته باشند اما جذب ســرمایه برای
شرکتهای بزر بسیار سخت است.
45 4
اگر بخواهم خیلی روراست جواب بدهم،
باید بگویم که درســت اســت .ببینیــد ما حتی
نمیتوانیم راهحلی برای ترنسفر پول سرمایهگذار
غیرنهادی به ایران پیدا کنیم ،اوردن پول نهادی
تقریبا غیرممکن است.
یک تفکر
استارتاپی
وجود دارد و ان
این است که در
هر مرحلهای
که هستند،
کماکان به
گرفتن سرمایه
فکر میکنند.
ان هم
سرمایههایی
با حجم زیاد .به
نظر من اان
زمان ان رسیده
که مدلی
طراحی کنیم
که استارتاپ
به نقطهای
برسد که دیگر
نیازی به جذب
سرمایه نداشته
باشد
من خاطره کوچکی بگویم که به ســ ال
شما و به تقدیری که از پیشکسوت عزیزمان اقای
فرهاد رهنما انجام شد ،مربوط است .من 14سال
پیش که به ایران برگشــته بودم و شرکت فیروزه
را ت سیس کرده بودیم ،ان زمان اصا استارتاپی
وجود نداشــت و اکثر اســتارتاپهایی که امروز
جایزه گرفتنــد ،اصا وجود نداشــتند .روزی با
یک ســرمایهگذار کویتی مهمان اقای رهنما در
اصفهــان بودیم .اقای رهنما مــا را بردند به یک
اوپریشنی در طبقه باای یک ساختمان که امیر
وهوشی و شرکت رهنما در انجا مستقر شده بود.
در واقع فرهاد رهنما از ان زمان ســرمایهگذاری
در اســتارتاپها را اغاز کرده بــود .این خاطره
را از این جهت گفتم که باز هم به تشــویق اقای
رهنمــا بپردازیــم بهعنوان پیشکســوت حوزه
سرمایهگذاری در استارتاپها.
در مورد شرکت فیروزه باید بگویم که حدود 4 3
سال پیش که برای اولینبار شرکت ما ت مین مالی
برای استارتاپها انجام میداد ،استارتاپهای
شناختهشدهتری مثل اسن ،شیپور و غیره ،فعال
بودند .اما گرفتن جلســات برای اینکه ما برویم و
معرفی کنیم کارمان را ،بســیار سخت بود ،چون
سرمایهگذاری در این حوزه اینقدر غیرمتداول و
پرریســک به نظر میامد که نمیشد وقتی برای
برگزاری جلسهای تنظیم کرد.
امروز از ان نقطه خیلی دور هســتیم و هر گروه
سرمایهگذاری را در کشــور میبینیم ،در حوزه
اســتارتاپ کاری میکند و اگر هم نکند ،دلش
میخواهد که انجام بدهد .حتی بچهها به شوخی
میگویند هر شرکت یک استارتاپ دارد یا یک
شتابدهنده برای خودش دارد.
در این مدت اتفاقی که افتاده ،اتفاق مبارکی بوده
است و این فراگیری سرمایهگذاری در این حوزه
امر خوبی به شــمار میرود ،ولی من فکر میکنم
در عین حال چون شرکتهای استارتاپی اان
رشد کردهاند ،میزان ســرمایهای که برای رشد
این شــرکتها نیاز اســت ،خیلی بیشتر از قبل
است .طبیعی هم است .مثا برای شرکتی که 1
میلیون کاربر دارد و بخواهد 10درصد رشد کند،
هزینهاش و ســرمایه مورد نیازش از شرکتی که
10هزار کاربر دارد و میخواهد 10درصد تعداد
صددرصد ،اتفاقــا من فکر میکنم امروز
همه ما و همه جوانهای حوزه استارتاپی ،باید
سعی کنند به نحوی درامد ارزی داشته باشند.
و به بچههایی که میخواهند یک استارتاپی را
راه بیندازند ،کمک کننــد ،بلکه باید از فاز دوم و
سوم وارد شــوند؛ همانطور که فیروزه اان وارد
چنین فازی شده است .این نوع از سرمایهگذاری
زمینه اگزیتکردن و فروختهشدن شرکتهای
نیمهموفق رابه وجــود می اورد .در واقع انها باید
با چنین مجموعههایی کار کنند و ســرمایهها و
امکانات بسیار زیاد خودشــان را به این حوزهها
بیاورند.
شــرکت نفت ،مخابرات یا شرکتهای فواد اگر
میخواهنــد وارد چنین فضایی شــوند ،باید از
مرحله دوم و ســوم وارد شــوند که شرکت های
استارتاپی پولهای ســنگینتری نیاز دارند .من
نمیدانم رامین شــما با این حرف موافق هستی
یا نه شاید یک نگاه متفاوتی باشد و اجازه بدهد
که این امید برای ان سرمایهگذارهای خطرپذیر
همچون نوری در یک تونل تاریک باشــد .اگر ما
به ایــن بچهها کمک کردیم و با هم تشــکیات
موفقــی را ایجاد کردیــم ،باید ایــن امید برای
صندوقهای خطرپذیر وجود داشــته باشــد که
امکان اگزیتکردن بــه یک جای بزر تر وجود
دارد .مثا حوزههای باکچین ،کریپتوکارنسی،
حملونقل و ...از حوزههایی هستند که میتوان
به انها اگزیت کرد .خاصه مطلب اینکه با توجه
به امکاناتی کــه در مملکتمان وجود دارد ،امید
و امکان اگزیت بــه انهایی که ســرمایهگذاری
میکنند ،داده شود.
من فکر میکنم اکوسیستم استارتاپی
در چند سال گذشته که هم اسمش زیاد شنیده
شده و هم عاقهمندی دربین جوانان هم بیشتر
شده ،یک مشکلی وجود دارد که فقط استارتاپ
زیاد میشود ،چون تابهحال ندیدهام بگویند این
دیگر استارتاپ نیست و تبدیل به موجودی شده
است که سود میدهد و...
شــرکتها خوشــبختانه بزر میشــوند ولی
کمــاکان یک تفکر اســتارتاپی دارند و ان این
است که در هر مرحلهای که هستند ،کماکان به
گرفتن سرمایه فکر میکنند .ان هم سرمایههایی
با حجم زیاد .به نظر من اان زمان ان رسیده که
مدلی طراحی کنیم که اســتارتاپ به نقطهای
برســد که دیگر نیازی به جذب سرمایه نداشته
باشد .البته من هم بســیار با این نکته که حجم
ســرمایه در ایران بســیار محدود است ،موافقم.
از طرفی احتمال ورود سرمایه خارجی به کشور
بسیار کم است .در نتیجه باید راهی پیدا کرد که
در تعدادی از شــرکتهایی که وضعشان خوب
است و میتوانند روی پای خود بایستند و به سود
برسند ،احتیاج به جذب سرمایه را کاهش دهیم.
بعضــی مواقع حــس میکنــم کــه خیلی از
شرکتهایی که اســم اســتارتاپ دارند ،فکر
میکننــد اگر دیگر به انها اســتارتاپ نگویند،
احساس بدی به انها دســت میدهد .در نتیجه
همیشه دوســت دارند که این کلمه استارتاپ
بــا انها بماند ولی من فکر میکنــم که این تفکر
اســتارتاپی باید تغییر کند و استارتاپها به
سوداوری بیشتر فکر کنند و نگاهشان به این شکل
نباشد که همه عمر بخواهند سرمایه جذب کنند.
بهعنوان مثــال ،عــرض میکنم اان
صنعت بازیسازی ،صنعت خیلی خوبی است .ما
گیمرهای درجه یکی داریم .ساختن گیم انچنان
کار سختی نیســت .یک گیم که در ایران توسعه
داده میشود ،میتواند از طرف کافهبازار ،فروش
جهانی و درامد ارزی داشته باشد و این کار خیلی
سختی نیست .منتها توسعهدهندگان گیم باید از
ابتدا برای بازار بینالمللی تولید کنند.
حقیقتا من دو مشکل میبینم؛ یکی اینکه
وی ن یک سرمایهگذار داخلی رقمش به نظر زیاد
میاید .قیمت گذاری 2هزار میلیارد تومان یک
شرکت ،حادثه بزرگی است ،ولی اگر شما بخواهید
نــگاه کنید به دار چه رقمــی خواهد بود یا یک
یونیکورنی را بخواهید ارزیابی کنید ،به 12 10
هزار میلیارد تومان ،این یک چیز دستنیافتنی
به نظر میاید؛ این یک منتال باکی است که اان
به وجود امده است.
در اینجا میخواهــم به حرفهای رامین دیدگاه
خودم را اضافه کنم؛ شــاید از نظر استارتاپها
داریم وارد مرحلهای میشویم که به یک واسطه
نیــاز داریم .دولت ،شــرکتها و بخش دولتی یا
شــبهدولتی یا خصولتی یا هر اسمی که روی ان
بگذاریم ،اگر نقش مخرب و منفی میداشتند که
بعضیهایشان حتما داشــتند ،اان موقع این
اســت که دید متفاوتی داشته باشــند نه اینکه
بخواهند همچنان وارد فضای استارتاپی مرحله
اول بشوند و از صفر شــروع کنند و شرکتهایی
درست کنند که سرمایهگذاری اولیه انجام دهند
واقعیت این اســت که شــکلگیری
صندوقهای جسورانه در بازار سرمایه با این هدف
نبود که اینها محملی باشــند برای اگزیت ســایر
اســتارتاپها .چون اان حجم اینها انقدر بزر
نیســت و با توجه به وضعیتی که یک کسبوکار
استارتاپی دارد ،همین اان ما صندوقهایی که
ت ســیس کردیم تا حدودی بهخاطر ان الزاماتی
که ســازمان بورس از لحا گزارشگری دارد این
صندوقها به لحا عملیات و کارکرد با مشکات
عدیدهای روبهرو شدهاند .ولی اینکه چه مکانیسمی
میشــود فراهم کرد تا اکوسیســتم کارافرینی
بهصورت ابشاری تغذیه بشــود ،من فکر میکنم
زمان ان رســیده که ما اان با همکاری نهادهای
مالی مثل ت مین سرمایهها به این سمت برویم ،چون
واقعیت این است که ت مین سرمایهها هم خودشان
یک بیزینس استارتاپی هستند ما هم مثل همین
افرادی که در اکوسیســتم هستند و با کسبوکار
ســنتی دارند میجنگند ،با نهادهای مالی سنتی
میجنگیم و خودمان را دور از این حوزه نمیدانیم.
فکر میکنم که زمان این رســیده که با همکاری
اکوسیستم استارتاپی زمینه حضور شرکتهایی
که ظرفیت ازم برای پذیرش در داخل بازار سرمایه
را دارند ،فراهم بکنیــم و از این طریق اینها بتوانند
در واقع مراحل پایینتر را به نوعی تغذیه بکنند .در
بازار سرمایه بهخاطر ان الزاماتی که عرض کردم،
وجود دارد ،در حال حاضــر ان ظرفیت مقرراتی،
اییننامهای و دستور عملی وجود ندارد.
ما یک ســال با چند نفر از این هولدینگهای بزر
اســتارتاپی داریم روی این موضوع کار میکنیم
که بتوانیم بعضی از این شرکتهای بزر را داخل
بازار ســرمایه پذیرش بکنیم ولی محدودیتهای
قانونــی و مقرراتی وجود دارد که فکر میکنم ازم
باشد تیمهایی تشکیل شود تا این زیرساختهای
ازم را فراهم بکنیم.
در کنار این ،فرهنگ ســرمایهگذاری اســت که
بین ســرمایهگذاران ما وجود دارد .عمدتا منابع،
منابعی اســت کــه در اختیار نهادهــای خاصی
هستند که هنوز اعتقاد عمیقی به سرمایهگذاری
در حوزه اســتارتاپی ندارند .بنابراین برای تغییر
این فرهنگ هم باید تاش کنیم تا زمینه و بســتر
ازم برای حضور شــرکتهای بزرگــی که بلو
ازم را دارند ،فراهم بشــود .باید زمینه حضور این
شرکتها فراهم شود تا انها بتوانند کل اکوسیستم
را تغذیه کنند .یک انتقادی هم که اینجا میشــود
مطرح کرد این اســت که بههرحال مــا چند تا از
این استارتاپهای بلو یافته میخواهیم داشته
باشــیم ما وقتی با خیلی از این نهــاد مالیهای
بزر که بهصورت ســنتی فکر میکنند ،جهت
ســرمایهگذاری روی استارتاپهای بال مذاکره
میکنیــم ،میگویند خودمــان میتوانیم چنین
شرکتها و اســتارتاپهایی را تاسیس کنیم و
مثا میگویند ما میتوانیم اسن و دیجیکاا راه
بیندازیم .با وجود چنین دیدگاههایی نیاز است که
یک همکاری دوطرفه بین نهادهای مالی و فعاان
اکوسیستمها صورت بگیرد.
در کشــور 1700هــزار میلیارد
تومان نقدینگی داریم .در حالی که ما در بورس فقط
82هزار میلیارد تومان بازار بدهیمان است .ما هزار
میلیارد تومان فقط برای سهام شرکتها پول جمع
میکنیم .در نقطه مقابل با همه تمرکزی که بر بازار
سیاه کردهایم ،عددها در حد 100میلیارد تومان
است که رقم بزرگی محسوب نمیشود.
ما دائما میگوییم پول و سرمایه نیست .من موافق
این نیستم! چه کسی گفته پول نیست ! به نظر من
پول و سرمایه هست .اتفاقا سرمایهگذار مشتاق برای
فرصتهای سرمایهگذاری هم هست .پس نیاییم
بدون عدد و رقم و پشتوانه بگوییم پول نیست.
در این سالن 90درصد کسانی که امدهاند ،افرادی
هســتند که پول میخواهند و استارتاپ دارند.
امــا در طرف مقابل 10درصد هم ســرمایهگذار
نداریم .پس به نظر من این اکوسیســتم شــکل
نگرفته اســت .من اعتقاد دارم که ســایز جذب
سرمایه و پیشخوان سرمایه ما برای استارتاپها
اصا شایســته و درخور شــ ن این همه اشتیاق
نیست .ما اصا چنین شرایطی را نداریم .ما اصا
پلتفرمهای مناسبی برای سرمایهگذاری نداریم.
ما بازیگرهای محدود با سایزهای خیلی کوچک
برای جذب سرمایه داریم ،بنابراین من اعتقاد دارم
که با ســایزهایی که ما در صنایع مختلف داریم،
مثا جمع صنایعی که در بــورس داریم نزدیک
به 800تــا 900هزار میلیارد تومان اســت ،اما
نتوانستهایم یک پلتفرم سرمایهگذاری در سایز و
اعتبار مجموعه استارتاپی داشته باشیم.
ما یعنــی همه کســانی که بهنوعی خودشــان
را مشــتاق میدانند بــرای بزر کــردن این
اکوسیســتم .به نظر من ،ما ایــده و فکر و توان
فنی زیــاد داریم اما اصا به انــدازه کافی پلتفرم
برای ســرمایهگذاری نداریم .بــه عبارت دیگر،
متقاضیان پول فراوان ،دارندگان پول هم فراوان،
اما مــا هیچوقت در حوزه اســتارتاپی به اندازه
کافی فضایی را برای اینکه دست اینها را در دست
هم بگذاریم ،نداشتهایم.
مــن اعتقــاد دارم که اگرچــه حجــم ایونتها،
برنامهها ،پروژهها برای پرزنتکردن فرصتهای
سرمایهگذاری فراوان است ،اما ایونتها ،برنامهها
و پروژهها برای جذب ســرمایه کافی نیست .به
نظر من ،مردم ما بهراحتی تصمیم میگیرند که
در فرصتهای مختلف در این بازار سرمایهگذاری
کنند .امــا یک درصد انها هــم در جریان وجود
چنین فرصتهای سرمایهگذاری نیستند .اصا
این فرصتها سیستماتیک نشده و این سیستمها
پلتفرم ندارد و این سیســتمها نتوانسته به اندازه
کافی معرفی شود.
به نظر مــن ،بخش زیادی از ایــن فضا به تاش
مضاعف برای جذب ســرمایهگذار نیــاز دارد و
ما ویســی فاندها را در بازار ســرمایه تشکیل
دادیم ،ولی این ویســی فاندها مثل این اســت
که مــا بخواهیم پرش بــا نیزه را با کتوشــلوار
انجام دهیــم؛ یعنی یک فضای مزین و بســته و
غیرقابل انعطاف برای ســرمایهگذاری جسورانه.
پس طبیعی اســت که این کار شــدنی نیست.
ما نیاز به پلتفرمهای بیشــتری داریم تا بتوانیم
تمام محصوات اســتارتاپی در کشور را به یک
محصول مالی قابلارائــه تبدیل کنیم و این باید
مرتبــا اتفاق بیفتد و بیاید بنشــیند روی میز .از
ان طرف سرمایهگذاران این محصول را ببینند،
پوشــش دهند و مدل ســرمایهگذاری تضمین
شود ،مدل کنترل ،نظارت و پایش و ...همه اینها
باید اتفاق بیفتد تا این اکوسیســتم درست شود.
بنابراین برای بزر کردن اکوسیستم استارتاپی
باید پلتفرم وصلکردن فضای سرمایهگذاران به
سرمایهپذیرها را در ابتدا درست کنیم.
تاکنــون در ایــن پنل بــرای جذب
ســرمایه چند مدل ارائه شــده است؛ یکی مدل
جذب ســرمایه از بخش ســنتی اســت و مدل
دیگر جوینتشــدن استارتاپهاســت؛ یعنی
اســتارتاپهایی که بــازار مشــترک و رقیب
بزر دارند .مــن فکر میکنم اقــای زرنوخی
بتواند به این ســ ال جواب دهد .جناب زرنوخی،
خود شــما این تجربــه را داشــتهاید؛ فکر کنم
اقــای رهنما هم چنیــن تجربهای را داشــته و
اقای ربیعی هم همینطور .حال ســال این است
که در شــرایط اقتصادی فعلی ،ســرمایهگذاری
مشترک و جوینتشدن ،یک راهحل مناسب برای
استارتاپها به شمار میرود
قطعا یــک راهحل اســت ولی همه
مشــکات را حل نمیکند ،چون ممکن اســت
تعداد استارتاپهایی که ظرفیت این را داشته
باشند که با هم ادغام شــوند یا سرمایهگذارها با
هم هماهنگ باشند ،در ان حوزه کم باشند ولی
این راهحل ،یک راه برونرفت است و خیلی کمک
میکند به اســتارتاپهایی که خیلی کوچک
ماندهاند و تقریبا در لوپ رشــد محدودی به سر
میبرنــد و نمیتوانند بازارشــان را بزر کنند.
این امید وجود دارد که با این همافزایی رشــد را
تجربه کنند.
طی دو سه سال گذشته ،اســتارتاپهایی که
امادگــی ازم را بــرای چنین تغییــر و تحولی
داشــته باشــند ،وجود نداشــته اما اان چنین
استارتاپهایی وجود دارد و ما میتوانیم چنین
کاری را انجــام دهیم .تجربهای که ما پارســال
داشتیم ،در حوزه گردشگری بود که زورق و توشا
و علیبابا و جاباما در هم ادغام شــد که ظرفیت
خیلــی خوبی ایجاد کــرد و با ســرمایهگذاری
مشترکی که ســرمایهگذار اولیه داشت و بعد با
ورود ســرمایهگذار بعدی ،علیبابا توانسته رشد
خیلی خوبی داشــته باشــد .در صورت عدم این
همافزایی شاید رشد فعلی ایجاد نمیشد و بخشی
از بهرهوری سرمایه در دو محصول و برند مختلف
از بین میرفت.
در حوزههای دیگر هم این جذابیت وجود دارد که
چنین اتفاقی بیفتد .داخــل پرانتز بگویم که یکی
از مثالهایی که ما به بهانه "کافهســرمایه شنبه"،
مذاکراتــش را جمعبندی کردیم ،ایــن بوده که با
مجموعه استارتاپ اســتودیو که 8استارتاپ
خوب مانند کرفس ،ایران رنتــر و ...را دارند ،توافق
کردیم که صندوق توسعه تکنولوژی ایران25درصد
ازسرمایهاینهاراخریدهوااننخستینباریاستکه
این سرمایهگذاری به صورت رسمی اعام میشود.
4
اول بگویم از اول برنامه من اینجا بودم خاصه
هر چقدر دوست داشتید پشت سر دولت و پولهای
دولتی حرف زدید ولی ما اصا به خودمان نگرفتیم
و با سماجت اینجا نشستیم و در خدمتتان هستیم
و امیدوارم که بتوانیم پولهایمان را برای توســعه
اکوسیســتم فناوری و نواوری کشــور اهرم کنیم.
چیزهایی هم که پشت ســر دولت گفته میشود و
اتهاماتی که به دولت زده میشود نه همهاش واقعیت
دارد نه همهاش خاف واقع است .دولت یک موجود
یکپارچه و واحدی نیست؛ زحمات زیادی در دولت
کشیده میشود .به هر صورت امیدوارم زحمات ان
کســانی که دارند زحمت میکشند ،نادیده گرفته
نشود و ناامیدشان نکنیم.
متن کامل را در شنبه مگ بخوانید
ستار پ
YaldaSummit
8دی .1397سال چهارم .شماره 127
اگر میخواهید از شما انتقاد نکنند ،کاری نکنید،
چیزی نگویید و چیزی نباشید...
ر
e
t
o
n
y
e
K
گزارش ر ی انجمن ویسی
از سرمایهگذاری استارتاپی در
ایران و جهان
سال ،۹۸سال خیزش
امیدوارکننده
روایت فریدون کورنگی از شوق و امید
ت م
س
k
ی
l
T
a
دم گرم و گوشــنواز اقای فریدون کورنگی در شب یلدای
استارتاپی ایران ،امید را در دلهای مخاطبان برانگیخت و
یک سخنرانی ارزشمند انگیزشی را رقم زد که با بیان زیبا و
دلنشین اقای کورنگی ،داستانی از فراز و نشیب فناوریهای
نوپای ایران را طی سالهای اخیر ترسیم کرده است .در این
شب یلدا ،قصهای اغاز شد ،با اشعار پرمغز شاعران ایرانزمین
درخشید و در نهایت به عاقهها و امیدها ختم شد.
انچه از من خواسته شد ،یک سخنرانی انگیزشی بوده است
اما من که از ســاعت دوازده و نیم اینجا بودم ،چه بیرون و
در حیاط و چه اینجا در داخل سالن ،از چشمان گرم شما،
لبخندهای روی لبتان و ان انرژی که از یکایک شما ساطع
میشود ،به این نتیجه رسیدم که شــما به انگیزش ازم
ندارید ،شــاید اگر مقداری مزه واقعیتها را بچشــید ،بد
نباشــد .پانزده دقیقهای که به من وقت دادند ،برای گفتن
چکیده 30سال تجربه در خارج از کشور و 7سال تجربه در
ایران و در زیستبوم فناوریهای نوپا ،کار چندان سادهای
نیست ،بنابراین ما به گذشته زیاد برنخواهیم گشت ،ولی
تجربه7سالاخیرمندرمجتمعمپس،تجربهبسیارجالبی
بوده است .من به همراه شرکا و همکارانم با دیدی متفاوت
به این زیستبوم نگاه کردیم؛ دیدی که این زیستبوم را به
عنوان یک فرش زیبا و گرانبهای ایرانی نشان میدهد .این
تنها مقایسهای است که به فکر من میرسد ،ما باید گرههای
ظریفی بر این فرش میزدیم و در نظر میداشتیم که این
فرش باید زیر دست و پای هزاران ساعت و سالهای سال و
شاید صدها سال استفاده دوام بیاورد و زیستبوم یعنی این.
من مفتخرم که طی 6ســال اخیر6 ،شرکت نوپا در مپس
راهاندازی شده اســت 56 ،مهندس ،متخصص ،دکترای
هوشمصنوعیومهندس دادهودانشمنددادهدراینبخش
فعالیت دارند و هر کدام از این استارتاپها نواوری خاص
خودشان را داشتهاند .ما افتخار میکنیم که توانستیم این
گرههای کوچک را کنار هم بچینیم تا شاید فرش زیبایی از
این زیستبوم در خدمت ایران عزیز قرار بگیرد.
در شب یلدا باید قصه گفت و شعر خواند؛ داستانی که در این
شب یلدا برایتان میگویم این است :من 24ساله بودم که
در امریکا موقعیت قانونی مهاجرت خودم را از دست دادم،
به خاطر اینکه همزمان شــده بود با دوران گروگانگیری و
اداره مهاجرت امریکا میخواست که همه ایرانیها بروند،
ثبتنام کنند ،انگشتنگاری شوند و عکس بگیرند .من که
در ان وقت ویزای کار داشتم ،این را یک توهین نسبت به
خودم میدانستم ،بنابراین نرفتم و ویزای من باطل شد و از
دست اداره مهاجرت فراری شدم! به ایالتی به نام ورمانت در
شمال شرقی امریکا رفتم و در شهری که مرکز اصلی اداره
مهاجرت امریکا در ان است ،یعنی در برلینگتون ورمانت
ساکن شــدم و ســعی کردم که خودم را پنهان کنم ،فکر
میکردم که اگر زیر دما شان باشم ،دنبالم نخواهند گشت
و فکر درستی هم بود!
بعد از 2ماه در یک رستوران شروع به کار کردم؛ رستورانی
عجیب که با نقاشیهای بسیار گرانقیمت تزئین شده بود و
صاحب رستوران هم یک مولتیمیلیاردر امریکایی بود که
خودش شش روز هفته ،از چهار بعدازظهر تا دوازده شب،
اشــپزی میکرد و من به عنوان دستیار اشپز با او دوست
شــدم و در نهایت از او پرســیدم که چرا این کار را هر روز
میکند در حالی که نیازی بــه ان ندارد .جوابش این بود:
دوست دارم! من جوان بودم و واقعا نمیفهمیدم که چرا این
کار را میکنــد ،یک روز از من دعوت کرد که به مزرعهاش
بروم ،در یک روز دوشنبه که رستوران تعطیل بود ،در مزرعه
با دو اسب زینکرده منتظر من بود ،گفت سوارکاری بلدی
متن کامل را در شنبه مگ بخوانید
مجیدحسینین اد،بنیانگذارشرکتسفرهایعلیبابا
ب
س
k
ا
l
a
T
یکی دیگر از سخنرانان یلدای کارافرینان استارتاپی ایران
که در تاریخ بیستوهشتم اذرماه در برج میاد تهران برگزار
شد ،مجید حسینین اد ،بنیانگذار شرکت سفرهای علیبابا
بود.حسینین ادبایکورژنکاماحسینین ادیسخنرانی
کرد؛ با شــور و انرژی و ســبک انگیزشــی و الهام بخش
منحصربهفرد خودش .مجید پشــت تریبون قرار نگرفت.
شق و رق نایستاد و میکروفن را زیر چانهاش فیکس نکرد،
بلکه همچون یک سخنران انگیزهدهنده حرفهای به میان
جمعیت رفت .تن صدایش را باا و پایین برد و از حاضران در
سالن برای سخنگفتن و در میان نهادن نظرشان بیشترین
مشارکت را گرفت.
حسینین اد در ابتدا از حاضران خواست متنی را که روی
صفحه بزر مانیتور نقش بسته بود ،بخوانند تا بعد بتوانند
در موردش صحبت کنند .او به حاضران میگفت که اگر15
دقیقه با او همراه باشــند و به این متن فکر کنند ،قطعا در
پایان این 15دقیقه به نکتهای خواهند رسید و حتما کشف
مهمی برای خودشان خواهند داشــت .انها باید انتخاب
میکردند که کشفی داشته باشند .این یک جمله کلیدی
بود .نمیدانم حاضران در سالن چقدر به این جمله اهمیت
د
دادند ،اما اینکه کشفکردن یک انتخاب است و رسیدن به
نکاتی که میتواند زندگیات را تغییر دهد هم یک انتخاب
است ،مسئله بســیار دقیقی است ،چون اختیار را به خود
انسان میدهد و دیگر این خود انسان است که مسئولیت
جایگاهی را که دارد ،موقعیتی که در ان حضور دارد و ...بر
عهده خواهد داشت؛ یک انسان برخوردار از حق کشف و
به دست اوردن .متنی که مجید از حاضران میخواست
که ان را بخوانند ،در واقع اثری در ژانر داســتان کوتاه بود
از فرانتس کافکا که در فصل نهم رمان «محاکمه» اورده
شــده با عنوان «جلوی قانون» که توسط صادق هدایت
ترجمه شده است .داســتان کوتاه جلوی قانون در سال
1914نوشته شده است!
جلو قانون دربانی ایســتاده اســت .به این دربان ،مردی
روستایی نزدیک میشود و درخواســت ورود به قانون را
میکند ،اما دربان میگوید کــه فعا نمیتواند به او اجازه
ورود بدهد .مرد کمی به فکر فرو میرود و بعد میپرســد
که در این صورت ایا بعدا اجازه ورود خواهد داشت دربان
میگوید« :امکانش هســت ،ولی نه حاا» چون در قانون
مانند همیشه باز است و دربان به کناری میرود ،مرد خم
میشود تا از میان در ،داخل را ببیند.
متن کامل را در شنبه مگ بخوانید
میاد منشیپور و یک گزاره
س
k
ا
l
a
T
از اتفاقات بسیار خوب و مثبت همایش یلدای کارافرینان
ســال 97که از جنبههای متفاوت ان نســبت به دو دوره
قبل به شــمار میرفت ،ســخنرانیهای انگیزشی و الهام
بخش مدیــران کســبوکارهای اســتارتاپی بود .این
افراد حرفهایی زدند که حاصل تجربه زیســته خودشان
در اکوسیســتم کارافرینی ایران و ســایر کشــورها بود.
دیــدگاه اجتماعی ،فرهنگی و روانشناســی حاکم بر این
ســخنرانیهای انگیزشــی ،نشــان داد که ظرفیتهای
کارافرینان ایرانی بســیار زیاد اســت و انهــا میتوانند
بهعنوان چهرههای تاثیرگذاری که تجربه کار عملی را هم
چاشنی حرفهایشان دارند ،موج انگیزهدهی را در بین
عاقهمندان ،راه بیندازند.
یکی از تامل برانگیزترین سخنرانیها را میاد منشیپور،
مدیرعامل ت سی انجام داد .منشیپور جوان که کولهباری
از تجارب کار در کشورهای مختلف جهان را بر دوش دارد،
ضمن مروری بر تجربیات شخصی خود و همچنین فرایند
شکلگیری استارتاپ ت سی ،مشکات و موانعی را که بر
سر راه انها وجود داشته است ،برشمرد .روایت منشیپور،
روایتی خاص و متفاوت بود که یک جمله تکراری و اشنا را
به چالش میکشید؛ «اینجا ایران است».
من امشــب میخواهم راجع به یک جمله صحبت کنم؛
جملهایکهزیادانرامیشنویم؛جملهایکهبعضیوقتها
خیلی دردناک و خیلی ناامیدکننده است .جمله این است:
«اینجا ایران اســت!» وقتی در یک جلسه سرمایهگذاری
مینشینیم،سرمایهگذارانمیگویند:ببینیداینتکنولوژی
در اینجا به درد نمیخورد ،کسی از تاکسی اناین استفاده
نمیکند ،چون اینجا ایران است و مردم جر ت نمیکنند
سوار تاکسی اناین شوند .زمانی که با یک کارافرین وارد
ت
مذاکره میشــویم ،میگوید اینجا ایران است و پرسنل ما
اخاق حرفهای ندارند ،چون پرســنل ما را نمیشود نگه
داشــت و جذب کرد و یا میگویند کا نمیشــود کاری
انجام داد .با مسئول قانونگذاری هم که صحبت میکنیم،
میگوید اینجا ایران است ،ما باید در برخورد با تکنولوژی
که وارد میشود ،یک مقدار بیشتر حواسمان جمع باشد
که چطور ان را کنترل کنیم .یا وقتی با یک فردی که تازه
فار التحصیل شده است ،مینشــینیم و حرف میزنیم،
میگوید اینجا ایران است ،ما امیدی به موفقیت نداریم و باید
برویم! ما بهطور دائم احساس میکنیم که خاص ،یونیک
و منحصربهفرد هستیم ،در مشکات و در پیچیدگیهایی
که داریم حس منحصربهفردبودن داریم ،احساس میکنیم
پیچیدگیهاییکهماداریموکارهاییکه ماانجاممیدهیم،
خاص بوده و فقط منحصر به ماست و فقط ما هستیم که از
انها رن میبریم؛ در اینجا یک سوال اساسی وجود دارد؛ چرا
ما اینطور فکر میکنیم دلیل اصلی ،جدابودن ما از محیط
دنیاست ،در واقع ضررهای تحریمها ،فقط ضرر اقتصادی
نیست ،یک ضرر عمده این است که ما خبر نداریم در سایر
نقاط دنیا چه خبر اســت و نمیدانیم که بقیه کشورها با
چه مشکاتی دســت و پنجه نرم میکنند ،شرکتها چه
میکنند و مسائل اجتماعی به چه صورت است؛ به همین
دلیل هم این احســاس خاصبودن را داریم ،البته دایل
دیگری هم حتما وجود دارد ،ممکن است به تصمیمگیران
اعتماد نداشته باشیم یا فکر کنیم که حق ما بیشتر از چیزی
است که اان هست و در نهایت همه اینها باعث میشوند
که فکر کنیم مشکات و پیچیدگیهای ما خاص هستند.
این فکر خطرناک اســت ،چون به ما احساس درماندگی
میدهد و این قدرت را از ما میگیرد که میتوانیم تغییر را
از خودمان شروع کنیم و در نهایت این احساس درماندگی
منجر به تصمیمات غلط میشود ،منجر به این میشود که
احساس کنیم قربانی هستیم و این بدترین حسی است که
میشود به ان دچار شــد ،چراکه یک قربانی دیگر امیدی
ندارد برای اینکه کاری انجام دهد.
متن کامل را در شنبه مگ بخوانید
م سنحاتمی،همبنیانگذاراستادکار
ت
س
k
ی
l
a
T
گاهی شرح حالها ،سختیکشیدنها و رن بردنهایی
که فکر میکنیم هیچگاه به ســر نمیایند ،در برههای
از زمان چنان تمام میشوند و به خاطراتی بیانکردنی
و شنیدنی تبدیل میشوند که حس میکنیم باید انها
را با دیگــران در میان بگذاریم؛ بــا دیگرانی که امروز
دغدغههایشان شبیه دغدغههای سالهای گذشته
ماســت؛ دغدغههایی تقریبا از یک جنس .شاید بتوان
گفت بیان این تجربیات به نوعی بازکردن در گنجهها و
بیرون کشیدن اشیای گرانقیمتی است که به روزگاران
به دست امدهاند و ارزش باایی دارند .در رویداد یلدای
،97چندین سخنرانان با حرفهای انگیزشیشان و با
خاطرات سالهای گذشته خود و با به اشتراکگذاری
تجربیاتشان ،رنگ و روی دیگری به این جشن بزر
زدند .محســن حاتمی ،همبنیانگذار استادکار از این
دست ســخنرانان بود که از تجربه خود ،نه شنیدنها،
شکســتها و ناامیدنشــدنهایش میگوید .پشتکار،
تاش و تسلیمنشــدن مهمترین دستاوردی است که
از خال داستانی که برایمان روایت میکند ،دریافت
میکنیم.
شد
20سال پیش در رشته مهندســی مخابرات وارد دانشگاه
تهران شدم2 ،سال کار مهندســی مخابرات و 5سال کار
مشاوره و مدیریت پروژههای سرمایهگذاری را انجام دادم.
در بزر تریــن پروژههای ســرمایهگذاری خارجی را در
شرکتهای خصوصی ایرانی کار کردم و بسیار بسیار لذت
بردم،سال 1388ازایرانبهدانشگاهاستنفورددرامریکارفتم
و وارد بیزینس اسکول شدم و پروگرام امبیای را پاس کردم،
بعد وارد شرکت دیلویت شدم که چهارمین شرکت بزر
مشاورهومدیریتجهانبود!جاییکهمندرسانفرانسیسکو
کار انجام میدادم ،مشــتریانش بزر ترین شرکتهای
ســیلیکونولی بودند و من انجا کار فروش ،مارکتینگ و
فاینانس انجام میدادم2 .ســال بعد در جستوجوی یک
نقش اجراییتر و دستبهاچارتر به شرکت اپورک (Up-
)workرفتم که بزر ترین بازار اناین کار از راه دور جهان
بودوکارمنمدیریتاینبازارازنظرکیفیتوازنظرمدیریت
عرضه و تقاضا ،تحلیل و استرات ی و پیادهسازی انها بود.
من همه این تجربهها و این اسامی پرطمطراق را با افتخار
بیان میکنم ،ولی اینها را گفتم تا بعد بگویم که این ،همه
داستان نیست!
متن کامل را در شنبه مگ بخوانید
یکی از سخنرانان همایش یلدا ،رضا زرنوخی،
رئیس انجمن ویســی ایران بود که دورنمای
سرمایهگذاری حوزه استارتاپی در سال اینده
را ترسیم کرد .تشــریح وضعیت ونچرکپیتال
در ایــران ،امار مربــوط به نظرســنجی در
کافهسرمایه شب یلدا ،اتفاقات مهم اکوسیستم
ســرمایهگذاری ایران و مقایســه ان با سایر
مناطق جهان ،پیشبینی ســرمایهگذاری در
حوزه استارتاپها در ســال اینده و ...از اهم
موضوعاتی بود که زرنوخی به انها پرداخت.
میخواهم از وضعیت ونچــر کپیتال در ایران
بگویم ،اینکه در ایــران چه اتفاقی در حال رخ
دادن است ،امســال چه اتفاقاتی افتاده است و
مهمتر اینکه چه اتفاقاتی در سال بعد خواهیم
داشت .در ادامه نیز خبرهایی خواهیم داشت
که امیدوارم برای شما خوشحالکننده باشد.
یکی از اتفاقــات جدید و جالــب توجهی که
در شــب یلدای امسال انجام شــد ،راهاندازی
کافهسرمایه بود که 16نفر از سرمایهگذارهای
حوزه ونچرکپیتال عضو ان شدند و در انجا به
بحث و گفتوگو نشستند .جالب است بدانید
طبق اماری که گرفتهایــم ،در همین پن یا
شش ساعت حدود 200جلسه مذاکره انجام
شده و تقریبا 40استارتاپتیم پای صحبت
و مذاکره نشســتند و ظاهــرا برخی هم برای
ادامه مذاکــرت توافقات اولیهای داشــتهاند.
این نقطه ارتباطی خیلی خوبی بوده است که
به مناسبت شب یلدای امســال انجام شده و
امیدواریم که انشا ا این برنامهها و تعامات
اکوسیستمیبیناستارتاپهاوسرمایهپذیرها
و ســرمایهگذارها به خوبی انجام شود و ادامه
داشته باشد.
اتفاقی که طی دو سه سال اخیر در اکوسیستم
سرمایهگذاری ایران رخ داد ،خیلی جالب توجه
بود؛ چراکه هم سرمایهگذاران شخصی که در
ابتدا وارد شدند و هم صندوقهایی که در قالب
صندوقهای ســرمایهگذاری یا صندوقهای
پ وهش فناوری شرکت کردند .از سال گذشته
نیز نهاد بورس مجوز صندوقهای جســورانه
بورس را داد کــه از 13تقاضای اولیه 6 ،مورد
فعال شــده و در حال سرمایهگذاری هستند.
تمرکز سرمایهگذاری استارتاپی عمدتا روی
پروژههای خدماتی ،وبسرویس و حوزه ایتی
بوده است؛ ولی امیدواریم در سال اینده با این
تغییر ترندی که مد نظر دوســتان بوده است،
بهخصوص در حوزه تکنولوژی و استارتاپی
با ایدههای جدید ،عایق سرمایهگذاران مطرح
شود و متناسب با عایق سرمایهگذاران بتوانیم
حوزههای جدیــد را هم شــروع کنیم .نکته
مهمی که وجود دارد این است که شاید نقش
منابعی که در حال حاضر در اختیار سازمانهای
دولتی مثل ســازمان فناوری اطاعات ایران و
همینطور صندوق نواوری و شکوفایی است و
میتواند به این امر کمک کند این است که در
حوزههای جدید ،ایدههای جدید و حوزههای
پرریســکتر با روشهای شبیه کواینوست یا
مچپوینتبتوانندسرمایهگذارهاراترغیبکنند
که پولهای بیشــتری را در این حوزهها خرج
کنند .ما امیدواریم که این اتفاق سال بعد طوری
طراحی شود که استارتاپهای تازهوارد ،با یک
فضای سرمایهگذاری جدیدی مواجه شوند که
این فضا ،با استقبال سرمایهگذارها نیز مواجه
شده است.
ترند ســرمایهگذاری در اروپا ،امریکا و اسیا به
شرح زیر اســت؛ در امریکا از ســال 2010تا
یکچهارم اول ســال 2018رشد کرده است،
اگرچه فاصلهای (گ ) در ســالهای 2016و
2017داشتیم ،ولی این اتفاق رو به رشد است؛
عددی که در یک چهارم اول سال 2018قابل
توجه اســت ،کمتر از 30میلیارد دار ،یعنی
حدود 28میلیــارد دار اینوســت در حوزه
ونچرکپیتال بوده است .در اروپا نیز همین ترند
ادامه داشته و تقریبا نوسانات ان مشابه امریکا
بوده و عدد ان نیز کمتر از حدود 6میلیارد دار
است .اما در اســیا چه اتفاقی افتاده است در
اسیا مسیر رشــد در این هفت هشت سال به
شدت افزایشــی بوده است ،نکته جالب اینکه
در یکچهــارم اول و دوم ســال 2018عدد
سرمایهگذاری اسیا از اروپا و امریکا هم بااتر
بوده است ،این عدد تقریبا بیش از 35میلیارد
دار است و این درحالی اســت که در امریکا
کمتر از 30میلیارد دار بوده و در اروپا نیز خیلی
پایینتر بوده است .این اتفاق عجیب و غریبی
است که در اکوسیستم چین و بهخصوص هند
و بقیه کشورهای اسیایی
رخ داده اســت .به لحا
حوزههای سرمایهگذاری
هم معموا در دنیا اینطور
بــوده که با یک نوســانی
همیشــه حدود 40تا 45
درصد در حــوزه خدمات
مبتنی بر ایسیتی بوده
است که روی این حوزهها
سرمایهگذاری میشود.
متنکاملرا
درشنبهمگبخوانید
ستار پ
YaldaSummit
8دی .1397سال چهارم .شماره 127
ب
و
گفتوگوی رودررویمیادنوری،برنامهنوی
ت و
w
e
i
v
r
e
t
n
I
14
به نظر من هر پیامرسانی باید رشد طبیعیاش اتفاق
بیفتد .حتی تلگرام هم رشد طبیعیاش در ایران اتفاق
نیفتاد ،چون بخش زیادی از کاربران تلگرام مهاجرانی
بودند که از وایبر امدند .نبود سرویسهای گوناگون
نیز در ان برهه زمانی خاص ،موجب شــد که تلگرام
حالت مونوپولی پیدا کند.
من کمی از گذشته سروش بگویم .فکر کنم بد نباشد
چون درک من از ســوال شما این است که اصا این
سروش چه است و که است
من اکثر استفادهام از خود سروش است و تقریبا همه
اطرافیانم هم از این پیامرسان استفاده میکنند.
بارها در
جلسات
مختلف اعام
کردیم که با
فیلترینگ
مخالفیم چون
اسیبش بیش
از هر کسی به
کسبوکار ما
میرسد .ما قبل
از تلگرام ،در
حال تجربه یک
رشد طبیعی
بودیم .در حالی
که رقیب من
تلگرام بود و
این در حالی
است که هیچ
کسبوکار
دیگری در ایران
رقیب خارجی
جدی را در
کنار خودش
نمیبیند
تنها در کشــور ما معموا مونوپولی میشود و یک
اپلیکیشن به عنوان شــبکه اجتماعی یا پیامرسان
استفاده میشود .من دوستانی در شبکههای مختلف
دارم ،چه پیامرســانهای ایرانی چه پیامرسانهای
خارجی مثل واتساپ که انجــا ارتباط میگیرم و
خیلی مســئلهای ندارم که حتما از یک اپلیکیشن
استفاده کنم.
اان خیلی اســتفادهام کم شــده اســت و از بین
خارجیها بیشتر از واتساپ و ســایر پیامرسانها
استفاده میکنم.
ببینیدماقطعامخالففیلترینگهستیم.امامت سفانه
مشکلمان این بوده اســت که ارتباط مستقیمی با
مردمنتوانستیمبرقرارکنیمودرزمینهفیلترینگفکر
میکنم دلیلش خیلی واضح باشد .چون فیلترینگ
که اتفاق میافتد ،از نظر درون سازمان شما را مرده
میکندوتیمشمااصانمیبینددراکوسیستمشچه
اتفاقاتی میافتد ،چه امکاناتی دارد استفاده میشود،
چه رقیب داخلی یا رقیب خارجی دارد و ...بعضی از
دوستان اشاره کردند که فیلترینگ اپلیکیشنهای
دیگر مثل اوبر و غیره در ایران ،فرصتی اســت برای
رشد کســبوکارهای دیگر .ایکاش این دغدغهای
که روی پیامرسانهاســت و اینکه اپلیکیشنهای
خارجی بتوانند در ایران سرویس بدهند که کیفیت
اپلیکیشنهای داخلی ما باا برود ،در همه حوزهها این
مطالبه وجود داشت و در این صورت میتوانستیم از
محصوات داخلی قدرتمند حرف بزنیم.
ادغامشدن یک راه است که بحث هم مطرح شد .اما
به نظر من نمیشــود قاطعانه گفت که ادغام خوب
است یا بد .اتفاقا به نظر من اینکه مونوپولی داریم به
نام تلگرام خودش مشکلزاســت .اگر مطالعه کنید
در خیلی از کشــورها مردم از شبکههای اجتماعی
مختلفی استفاده میکنند.
اان تلگرام تولید محتوای شما را محدود کرده است و
این محتوا اصا روی وب وجود ندارد .به نظر من اینکه
تولید محتوا انحصارا در تلگرام اتفاق میافتد هم نوعی
انحصار به شمار میرود که مشکلزاست.
(با خنده) ما را با اســام هم یکی میدانند یعنی در
حقیقت قضیه به جایی رســیده بود که از ایران رد
شــده بود و مثا اهانت به ســروش ،اهانت به اسام
تلقی میشد .فکر میکنم سال 93بود که تیمی در
دانشگاه شریف شکل گرفت.
در دانشگاه شریف به طور کلی عاقهمندی ادمها دو
جنس دارد؛ یکی اینکه خود تکنولوژی ،تکنولوژی
چالشپذیری باشــد که واقعا در شــبکه اجتماعی
پیامرسان این جنس هست چون اسکیل و اپتایم
باایی دارد.
دوم اینکه ترندهای جهانی به سمت سوپر اپها یا به
تعبیری مگا اپها میرفت که سرویسهای متفاوتی
روی ان ساخته شود و اینکه جنس خود اپلیکیشن
را کاربرها بســازند .این تیم شکل گرفت و ان مسیر
را جلو برد و البته وایبر هم ثابت کرده بود که چنین
پیامرسانی در ایران مخاطب دارد.
این مسیر پیش رفت تا اینکه مناقصهای برگزار شد و
چون سازمان صدا و سیما در حوزه رسانه رسالتی برای
خودش احســاس میکرد ،وارد مناقصه شد و برنده
ان شد .اان صدا و سیما بیشتر در حوزه مدیریت و
سیاستهای کلی سروش دخالت میکند یعنی در
طراحی محصول ،توسعه فنی و حتی مدیریت محتوا
دخل و تصرفی ندارد .اان شــما اگــر به کانالهای
سروش ســر بزنید ،خط قرمزهای سروش تقریبا با
تلگرام یکسان است و ما اصا کاری به خط قرمزهای
صدا و سیما نداریم.
ببینید ،من اینقدر خطی به این س ال نگاه نمیکنم
که نطفهاش از یک اســتارتاپ شــروع شــده و
بزر شده است .این کار با یک تیمی شروع شد که
عاشق کارشان هستند و کار فنی و طراحی محصول
برایشان مهم است.
ســرمایهگذاری که روی این پروژه شکل گرفت ،دو
بخش بود؛ یک بخش ،بخش خصوصی بود که کنار
این پروژه امد و نگاه بلندمدت دارد .اان ممکن است
که فکر کنید پیامرســانها درامدشان چه چیزی
است یا چرا یک تیم باید دنبال توسعه یک پیامرسان
برود شرکتهایبزر زیادیدردنیاهستندکه فکر
میکنم اوبر مثال واضحی باشد که همچنان بعد از 8
سال یا 10سال زیانده است ولی سرمایهگذاری که
روی چنین اپلیکیشنهای بزرگی صورت میگیرد،
ممکن است شما فقط 60متخصص هایتک داشته
باشید و کد بزنید؛ در این صورت میتوانید یک برند
قدرتمند ایجاد کنید و کاربر زیادی داشــته باشید
و این برای ســرمایهگذار جذاب اســت .این بود که
سرمایهگذار بخش خصوصی ما این مسیر را شروع
کرد و این پروژه را ضمن همکاریای که با صداوسیما
داشتیم جلو بردیم.
اان ســرمایهگذار ما از بخش خصوصی ،شــرکت
مهیمن اســت که در حوزههــای مخابراتی خیلی
از پروژههای بزر کشــور را انجام داده و هلدینگ
تشکیل داده و حوزههای مختلفی هم سرمایهگذاری
میکند .اتفاقا شاید جالب باشد با وجود اینکه خیلی
بینام اســت و در ســرمایهگذارها اسمش شنیده
نشــود ،به جرات میتوانم بگویم بیشترین تعداد از
استارتاپ را از سال گذشته تاکنون حمایت کرده
است .استارتاپهایی که بنیانگذارانشان از خود
بچههای دانشگاه شریف هستند.
دو
وبنیانگذارپونزبامرتضیرحیمیمدیرعاملپیامرسانسروش
ویســپی مثل شــترمر اســت؛ وقتی میگویند
پیامرسان ایرانی نباید در ماهواره تبلی کند ،میگوید
من خارجی هستم .موقعی که وام میدهند ،ایرانی
میشود؛ یعنی سیاست شــترمرغی دارد .سروش
خیلی هویتش مشخص نیست .من رفتم جستوجو
کردم که مدیرعامل سروش چه کسی است اما هر
سایتی یک نفر را معرفی میکرد .مثا جایی نوشته
بود که اقا عسگری مدیرعامل سروش است .اان اقای
عسگری مدیرعامل هستند
اقای عســگری مدیرعامل شرکت مهیمن هستند.
ارتباطشــان با ســروش به لحا ســهامداری این
شرکت است.
بله ،مالکیت برند سروش با صدا و سیماست.
در مورد این عدم شفافیتی که به ان اشاره میکنید،
من توضیحی میدهم .اتفاقا ما از این عدم شفافیت
خیلی ضربه خوردیم و مشکل ما هم همین است که
انقدر فعالیت تیم ما به فعالیت سیاسی و اجتماعی
الوده میشــود که خیلی جاها با دادن ادرس غلط و
اشتباه ،دارند به کار ما اسیب میرسانند.
به نظرم این از ضعف رسانهای ما هم ناشی میشود.
شاید ما بیشتر یک تیم فنی بودیم و دغدغههای فنی
ما بیشتر از دغدغههای رسانهای بود .بنابراین ارتباط
ما با رسانهها ضعیف بود و برای پوشش این ضعف از
تیرماه که همکاریمان بــا تیم مدیریت قبلی قطع
شد ،افراد جدیدی جذب شــدند و اتفاقا ما تورهای
فنی خوبی برگزار کردیم؛ فعاان این حوزه امدند و
سروش را از نزدیک دیدند.
شریک اصلی صدا و سیما مهیمن است.
میکردیم و تاکنون اجازه ندادهایم از این مشکاتی
که برای ما پیش امده ،سو استفاده بشود و پای کار
ایستادیم چون زحمتی بوده که کشیدهایم و تا انتها
هم میرویم ببینیم چه اتفاقی برایمان میافتد.
ما که اان اســتارتاپ نیستیم .از طرفی وام چیز
بدی نیست .هر شرکتی در چرخه رشدش ممکن
است از وام استفاده کند و بعد از رسیدن به درامد،
وام را برگرداند.
ما اان تقریبا 14میلیون رجیســتر و کاربر داریم
که در اوج پیک به 8میلیون فعال رسید و کل دوره
فیلترینگ جذب کاربر مــا 4میلیون نفر بود .این
ارزشی که ما ایجاد کردیم ،برای 10میلیون برای
خارج از ان بازه زمانی بوده است .در واقع مردم یک
سرویسی را میخواستند از یک تیم ایرانی و امدند
استفاده کردند و اان هم استفاده میکنند .ما این
ارزش را ایجاد کردیم ولی مت ســفانه اسم سروش
شاید به خاطر همان ضعف رسانه به فیلترینگ گره
خورده است.
ضعف فنی که در همه محصوات وجود دارد و من
اصا این را انکار نمیکنم .ما وقتی میگوییم یک
تیم 60نفری دارد کار میکند ،حتما دارد کاری را
انجام میدهد.
5
5
1
ببینید ،این مقایسهها خیلی درست و دقیق نیست.
5
نه! ما فقط ارادت داریم خدمت اقای جهرمی.
وام 500میلیــاردی و 5000میلیاردی هم مطرح
شده بود .اگر واقعا چنین وامهایی وجود دارد به ما هم
بگویید که بگیریم.
5
ان وام بود و باعوض نبود.
8درصد ،وامی که از وجوه ادارهشده وزارت ارتباطات
است .خیلی از شــرکتهایی که در این زمینه کار
میکنند از این بخــش وام گرفتهاند .ما این پول را
خرج زیرساختمان کردیم و سرور خریدیم .البته
این 5میلیارد تومان در هزینههایی که ما داریم ،گم
شد و حتی استارتاپهای بهمراتب کوچکتر از
سروش ،پولهای بزر تری هزینه میکنند .من
خواهشم از دوستان رسانه این است که از این به بعد
برای به دستاوردن اطاعات دقیق ،اخبار را از روابط
عمومی خود سروش پیگیری کنند.
من نمیگویــم که ســروش طی 5ســال اخیر
اســتارتاپی کار کرده است .ما در مسیر رشدمان
اسیبهای زیادی دیدیم و باا و پایینهای زیادی
را تجربــه کردیم که میتوانســت زحمات بچهها
را هدر دهد اما ما پای کار ایســتادهایم .یکسری
واقعیتهای اجتماعی اطراف ما وجود دارد که باید
در کارکردنمان در نظر بگیریم.
مشــکلی که اینجا هســت ،این اســت که بعضا
میگوییم ســهامدار دولتی خوب نیست در حالی
که خود من و بســیاری از دوستانی که امروز اینجا
هستند ،از ســرمایهگذار بخش خصوصی اسیب
دیدهایم.
در حال حاضر ما با انجام کار فنی سنگین ،به دنبال
ایجاد یک ارزش بزر برای مردم هســتیم ولی با
احترام به همه ســرمایهگذاران ،انها همه به دنبال
جیبشــان هســتند .به خاطر همین امر ،چنین
اسیبهایی همه جا هست .اینکه من در کارکردنم
چقــدر مقاومت کنــم ،در مقابل ایــن اتفاقات و
مشکات ،مســئله مهمی اســت .ما صادقانه کار
5
هاشــمی :اقای رحیمی ،من نکتهای را میگویم
و میخواهم به شــما کمک کنم .من خودم اصا
مخالفتی با استفاده از پیامرســان داخلی ندارم و
یک اپلیکیشنی را که دانلود میکنم ،نگاه نمیکنم
که خارجی است یا داخلی ،بیشتر نگاه میکنم که
چه کاربردی دارد و چقدر کارم را راه میاندازد .من
عرضم این است که حاا کاری ندارم پول گرفتهاید
یا نگرفتهایــد و کار را با پول خودتان پیش بردهاید
یا چیز دیگری .اان ســوالم این است که ایا شما
معتقدید که سروش میتواند نیازهای مردم را پاسخ
بدهد حتی میتوانیم س ال کنیم که چند درصد از
اینجمعحاضردرسالنازسروشاستفادهمیکنند.
افرادی که سروش را نصب کردهاند و از ان استفاده
میکنند ،دستشان را باا ببرند( .از جمعیت حدود
2هزار نفری ،استفادهکنندگان سروش ،تعدادشان
به تعداد انگشتان دو دست هم نمیرسید)
چرا میگویید که مردم از ان استفاده نمیکنند
14
ماک شما نباید جمعیت حاضر در این سالن باشد.
نفر کاربر دارد و پوستههای دیگر هم در مجموع 6
تا 7میلیون نفر کاربر داشــتند .این در پلتفرمهای
مختلف تلگرام متفاوت اســت؛ یعنی امار IOSرا
باید با گوگلپلی جمع بزنید ولی کافهبازار همه را
میشمارد.
خاصه عرضــم این بود که ممکن اســت جامعه
مخاطبان ما اان در سالن نباشد .شما وقتی راجع
بهیک اپلیکیشنپیامرسانبهعنوانیکاپلیکیشن
عمومی صحبت میکنید که 40میلیون کاربر دارد،
یعنی باید یک مخاطبســنجی کاملی در سطح
کشور داشته باشید .شــما اان خبر ندارید که در
استانها و شهرستانها کاربرها چه نیازهایی دارند
و چه اســتفادههایی دارند از سروش میکنند .در
واقع ما اان در مورد یک اپلیکیشنی که مثا یک
میلیون کاربر دارد و با ان به درامدزایی میرســد،
صحبت نمیکنیم ،بلکه راجع به پیامرسان صحبت
میکنیم.
کار ما ،کار سختی است و رسیدن به سطح توقعی
که از خودمان داریم ،بســیار سخت است اما ما به
4تا 7میلیون کاربر فعال راضی نمیشویم ،چون
هدفگذاریهایمان بااتر است .هر چند در این
زمینه مشکاتی داریم .بنابراین شما نباید سروش
را براســاس تعداد جمعیت حاضر در این ســالن
قضاوت کنید.
5
به مسئله خوبی اشاره کردید .اسیبها و مشکاتی
که اشــاره کردم با انها مواجه هســتیم ،از زوایای
گوناگون خودش را نشــان میدهد .مثا ما بارها
در جلســات مختلف اعام کردیم که با فیلترینگ
مخالفیــم چون اســیبش بیش از هر کســی به
کسبوکار ما میرســد .ما قبل از تلگرام ،در حال
تجربه یک رشــد طبیعــی بودیــم .در حالی که
رقیب من تلگرام بود و این در حالی اســت که هیچ
کسبوکار دیگری در ایران رقیب خارجی جدی را
در کنار خودش نمیبیند.
وقتی تلگرام در تاریخ 29فروردین به دایل مشکات
قطع برق یا هر چیز دیگری کــه بود ،یک روز کامل
خوابید،مادرسروشیکمیلیونمنرجیسترگرفتیم
و این برایمان شــیرین بود کــه در یک فضایی که
رقیبمان دچار مشکل شود ،بتوانیم کاربر او را جذب
کنیم .در واقع ما در حال طیکردن رشــد طبیعی
خودمان بودیم .فکر میکنم ان موقع امتیاز سروش
در کافهبازار 4 2 ،یا 4 3بود .اما فشــار فیلترینگ و
مشکلی که مردم با فیلترینگ و با حاکمیت داشتند،
موجب شد که سروش قربانی شود .پس کاهش امتیاز
ما مشخص است که در چه بازه زمانیای بوده است.
جانا سخن از زبان ما میگویی! ما بارها مخالفتمان
با تبلی سروش در صداوســیما را کتبا و شفاها به
مدیران رســانه ملی اعام کردهایم .به وی ه بارها با
زیرنویسکردن نام ســروش مخالف بودهایم چون
هیچ فایدهای برای ما ندارد.
4
شما برای تلگرام هم همین را میگویید چون وقتی
میگویید که تلگرام 40میلیون کاربر دارد ،در واقع
به ثبتشدهها (رجیستر) اشاره میکنید.
شــما اگر به کافهبازار هم به عنوان مرجعی که به
عنوان کاربر فعال به ان نگاه میکنید ســر بزنید،
میدیدید که تلگرام هم نسخه اصلیاش 17میلیون
من اعام مخالفت مکتوب خودم را میتوانم به شما
نشان بدهم.
نه هیچ ارتباطی وجود نداشته است .شما به جای
اینکه رسانههای 3سال قبل را بررسی کنید ،لطفا
کار رسانهای حرفهای داشته باشید و از مدیران اان
سروش اطاعات دقیق را کسب کنید.
متن کامل را در شنبه مگ بخوانید
رت د
ت
د
ستار پ
YaldaSummit
ژوبینعاقبندمدیرعاملاسن
در پاس به این سوال که چرا ۸درصد مالکیت اسن در اختیار خارجیهاست
ت و ر ر ر
w
e
i
v
r
e
t
n
هدفی در کشــور ما راهاندازی شده و یک شرکت
صددرصد ایرانی است 3 2 .سال بعد را هم که نگاه
کنیم ،باز هم میبینیم که شرکت ایرانی خواهد بود.
اطاعاتمخفینیست،مجموعهایکهشرکتهای
هایپراستار را دارند.
I
ژی
MBA
نه خط قرمز نیست ،ســرمایهگذاران ما مشخص
هستند .شرکت راکت اینترنت سرمایهگذار اسن
و گروه ایایجی نیست .راکت اینترنت به عنوان
یکشرکتسرمایهگذارگروهاینترنتایراننیستو
سهامی هم در این مجموعه ندارد .بعضی سهامداران
شرکت راکت اینترنت هستند که 30درصد سهام
شرکت را دارند ،نه خود شــرکت راکت اینترنت؛
یعنی به عنوان شــخص مستقا ســرمایهگذاری
کردهاند .اسامی انها را میشود مشخص کرد ولی از
سهامداران هستند.
MTN
1
فکر میکنم ،سنم برایشان جذاب بود!
پس باید برگردیــم تعریف کارافرینــی را دوباره
بررسی کنیم .من موافق این صحبت شما نیستم
که میگویی چیزی برایشان نمیماند.
من ترک کردم و خودم خبر ندارم!
یعنی چه چیزی برایش نمیماند
شهرام هنوز در هیات مدیره ماست.
نه! شــهرام نایب رئیس هیاتمدیره اسن است
و همیشــه نقش اجرایی داشــته و اان هم جزو
مهمترین مشاوران شرکت اسن است.
اطاعی ندارم.
IIG
4
من خودم هم تصورم از ســن زیاد چیز دیگری بود
قبل از اینکه وارد اسن بشوم .وقتی که وارد اسن
شدم تقریبا مسنترین پرسنل انجا بودم و اسن با
حدود 1000نفر کارمندی که دارد ،متوسط سنی
28ســال را دارند .پس من دو برابر متوسط سنی
انها هستم.
اگر بخواهم جواب سوال شما را بدهم ،باید بگویم
که به هر حال من تجربه کار استارتاپی نداشتم.
اســتارتاپی به مفهومی که امــروز راجع به ان
صحبت میکنیــم ،ولی مــا در زیراکس خیلی از
کارها را اســتارت زدیم و وارد بازار کردیم .از جمله
چاپ دیجیتال را اولین شرکتی که وارد ایران کرد،
شرکت زیراکس بود و حاا نوع جدیدی از خدمات
که خدمات پیمانکاری چاپ بود ،ما برای اولین بار
وارد کشور کرده بودیم ولی فکر میکنم به هر حال
ان تجربــه طوانی در صنعت کشــور یک ارتباط
خیلی خوبی را بین من و اسن به وجود اورد.
IIG
ما سرمایهگذار خارجی داریم .عرض کردم ساختار
سرمایهگذاری ما مشخص است؛ 30درصد ایرانسل،
30درصد 30 ،MTNدرصد سرمایهگذاران اروپایی
است که خدمتتان صحبت کردم و 10درصد هم
هایپراستار.
نه ،عرض کردم سهامداران راکت اینترنت هستند،
یعنی سهامدارانش هستند و خود شرکت نیست.
8دی .1397سال چهارم .شماره 127
منظورتان از کارافرینی این اســت که سودش به
یک شخص برسد
.
دقیقا کاری که شهرام شاهکار در اسن کرد.
از کجا میدانید
این بحثی را که شــما میکنید ،میشــود از ابعاد
مختلف نگاه کرد .مثا میشــود اینطوری به ان
نگاه کرد که ایا ایده اســن ایدهای بوده است که
یک کارافرین ایرانی داشته و امده ان را راه انداخته
است اما باید گفت که ایده اسن ایدهای بوده که
امثال اوبر و لیفت و شرکتهای دیگر در دنیا پیاده
کردهاند .بعد ان مــدل را کارافرینهای ایرانی به
اسن در ایران تبدیلش کردند.
ممکن اســت یک عده از کارافرینها هم ســهم
داشــته باشــند در این قضیه و ممکن اســت که
نداشــته باشــند .یا همینطور ایدههای دیگری
که در سیاســت ایایجی وجود دارد ،ایدههایی
است که در جاهای دیگر جواب داده است یعنی ما
سیاست کاریمان این است که تمرکز بکنیم روی
ایدههایی که در کشورهای مختلف جواب داده و با
تحلیلی که از بازار ایران میکنیم ،فکر میکنیم در
بازار ایران هم جواب بدهد .اان هم بعضیهایشان
جواب داده و بعضیهایشان هم جواب نداده است.
بعضیهایشان هم خیلی بزر تر از ایدههای دیگر
شده است .مثا تعداد سفرهایی که امروز اسن در
شهر تهران دارد ،اوبر در هیچ کجای دنیا ندارد.
اتفاقا این باعث افتخار ماست که ما توانستیم مقدار
خیلی زیادی سرمایه خارجی جذب کنیم در زمانی
که کشور ما تحت تاثیر این همه تحریم است اما در
اوج این تحریمها ما توانستیم سرمایه خارجی وارد
ایران کنیم .در واقع اکثر سرمایهای که وارد اسن
شده ،سرمایه خارجی است و به نظر من باعث افتخار
است که بتوانیم در چنین موقعیتی سرمایهگذار
خارجی جذب کنیم .ولی ان چیزی که باز اهمیت
دارد ،این است که نرمافزار اسن از صفر تا صدش
توســط بچههای ایرانی و نخبههای ایرانی نوشته
شده است .همچنین مجموعه ما از 10هزار نفری
که در ان کار میکنند 9990 ،نفرش ایرانی هستند
و مهمتر از همه این است که اسن در زندگی مردم
ت ثیر مثبتی گذاشته است.
اصل قضیه اینجاســت که ان مشــکاتی که در
صنعت حملونقل شــهری ما وجود داشت ،مثل
عدم شفافیت قیمت ،اساننبودن گرفتن سفر ،نبود
امنیت ســفر و ...توسط شرکتهایی مثل اسن و
شرکتهای مشــابه حل شده اســت .امروز ما و
شرکتهای مشابه جزو شرکتهایی هستیم که به
جرات میتوانیم بگوییم مسائل عمده حملونقل
شهری را حل کردهایم و سود این مسئله به مردم
میرسد.
در نیویورک که اصا ندارد؛ بزر ترین شهری که
اوبر بیشترین تعداد سفرها را دارد ،شهر سائوپائولوی
برزیل اســت که زیر 500هزار سفر در روز در انجا
دارد ،اما در اسن و در تهران نزدیک 600هزار سفر
در روز داریم.
.
من نمیدانم ،خودش میداند.
تغییراتی که اسن کرده خیلی زیاد بوده ،من حدود
یک ســال و دو سه ماه پیش به اسن پیوستم .ان
موقع تعداد سفرهای ما حدود 600هزار سفر در روز
بود ،اما چهارشنبه پیش از مرز یک میلیون و 500
هزار سفر رد شدیم .خب ،طبیعتا میشود گفت که
طی یک سال گذشــته صددرصد رشد داشتهایم.
تغییر دیگری که کردیم ،رشــد خود اسن بود از
نظر تعداد پرسنلی که انجا کار میکنند ،تقریبا در
ان زمینه هم ما دو برابر شدهایم و ونچرهای مرتبط
با اسن هم در این فاصله خیلی رشد کردند و خیلی
رویشان کار شده که بتوانند توسعه پیدا کنند.
حتما میدانید یکی از ســهامداران ما شــرکت
ایرانسل است که بخشی از سهام ما را دارد و یکی
از سهامداران استراژیک ماســت و در پشتیبانی
و رشد توســعه ما خیلی موثر بوده است .عاوه بر
این ،ما امسال هم 10درصد سهام شرکت را به یک
مجموعه دیگر سرمایهگذاری در کشور فروختیم
که تقریبا میشــود گفت قبل از این بحرانهایی
بــود که برای ارز بــه وجود امــد ،از این نظر یک
مقدار شانس داشــتیم که توانستیم منابع مالی را
جذب کنیم.
بله ،مجموعهای است که در ایران فعالیت میکند.
airbnb
airbnb
اوا که این صحبت شــما درســت نیست ،چون
گــروه ایایجی ســرمایهگذاری کــرده روی
استارتاپهای داخلی .مثا شرکت زودفود یکی
از شرکتهایی بود که گروه ایایجی خریداریاش
کرد و به مجموعه خودمان اوردیم و بعد از یک مدتی
هم اسمش اسن فود شد .همین اان هم با خیلی از
گروههایکوچکتردرزمینههایمختلفمثانقشه
و سرویسهای کلود و ...کار میکنیم .بنابراین اصا
اینطورنیستکهمابگوییمسیاستمانایناستکه
با استارتاپها کار نکنیم .حتما این کار را میکنیم،
ولی انچه که اهمیــت دارد ،این اســت که گروه
ایایجی هدف و برنامهای دارد و برنامه توسعهاش
در زمینههای مشــخصی است و در ان زمینهها ما
برای سرمایهگذاری در استارتاپها تصمیمگیری
میکنیم .سرمایهگذاری ما میتواند روی یک ایده
کاما نو باشد یا میتواند روی ایدهای باشد که مکمل
یکی از سرویسهای جدید شرکتهای ایایجی
اســت .بنابراین اگر هزینه راهانــدازیاش کمتر از
خریدن یک شرکت استارتاپی بیرونی باشد ،حتما
به ان فکر میکنیم.
اان اطاع ندارم ،ولی چیز محرمانهای نیســت و
میتوانم بپرسم و به شما بگویم.
ببینید راهاندازی استارتاپها مدلهای مختلفی
دارد .ایایجی هم یکی از این مدلهاست .شما
میتوانید به عنوان یک شــرکت بیایید بگویید
که من ایدهای دارم و میخواهــم این ایده را راه
بیندازم ،خودم هم سهامدارش باشم یا میتوانید
بگویید من 8 7تا ایده دارم ،ایدههایی که میدانم
فرض کنید در کشورهای دیگر جواب داده و کار
کرده و مورد استقبال قرار گرفته است ،احساس
میکنم با ان تحلیلی که از بــازار ایران دارم ،در
ایران هــم جواب میدهد .چون ایــران بازار 80
میلیونی جذابی دارد و جیبیپی بسیار باای400
میلیاردی دارد.
البته مهمترین جذابیتش هم این اســت که هر
شرکتی از هر کشوری نمیتواند در ایران فعالیت
کند .این وی گی بعضــی وقتها بهعنوان تهدید
است ،بعضی وقتها بهعنوان فرصت .مثا فرصتی
که اان اســن دارد این اســت که شرکتهای
امریکایی نمیتوانند وارد ایران بشوند .مثا اوبر
نمیتواند وارد ایران شود و این به یک فرصت برای
اسن تبدیل شده است.
حاا در چنین بازاری میتوانید با خودتان تحلیل
کنید و بگویید که بازار جذابی است؛ حاا من 8 7
تا ایده دارم و این ایدهها را با اشخاصی که خصوصیات
کارافرینی دارند مثل شهرام شاهکار در اسن ،مثل
مهراد در زودفود و همه اسامی که شما به ان اشاره
کردید ،پیش میبرم و به انها این فرصت و میدان را
میدهم که ان ایده را گسترش بدهند.
5
ببینید شما دارید اصل سرمایهگذاری خارجی را
زیر س ال میبرید.
airbnb
45
1
به نظر من جالبتر این است که ما ببینیم که اسن
برای کشــورمان چه کار کرده .ببینید اصل قضیه
همانطور که اقای دکتر ستاری هم اشاره کردند،
دلیل موفقیت اسن و شرکتهای مشابه ،استقبال
عمومی مردم است .البته اینکه سهامدار اصلیاش
کیست و چه کار میخواهد بکند هم اهمیت دارد
ولی فکر نمیکنم خیلــی ارزش افزودهای در این
بحث باشــد چون چیزی که مهم است ،این نکته
میتواند باشد که اسن به عنوان یک پدیده با یک
1
بله ولی شما این را در نظر بگیرید که ان یک و نیم
میلیون نفری که دارند روزانه از اســن استفاده
میکنند یک مســئلهای از انها حل شده است که
قبا به عنوان یک معضل بود یعنی همیشه وقتی از
من س ال میشود که دلیل موفقیت اسن چیست،
من میگویم این است که مسئله عمدهای را حل
کرده اســت .شــما مبحث جالبی را دارید مطرح
میکنید ولی از یک زاویه اشتباه به نظر من.
متن کامل را در شنبه مگ بخوانید
عاقبند:
جالبتر این
است که ما
ببینیم که
اسن برای
کشورمان چه
کار کرده .دلیل
موفقیت اسن
و شرکتهای
مشابه ،استقبال
عمومی مردم
است .البته
اینکه سهامدار
اصلیاش
کیست و چه کار
میخواهد بکند
هم اهمیت
دارد ولی فکر
نمیکنم خیلی
ارزش افزودهای
در این بحث
باشد
ستار پ
YaldaSummit
8دی .1397سال چهارم .شماره 127
1
حمیدوسعیدم مدی،مدیرانعاملدیجیکا
د
ت و ر ر ر
w
e
i
v
r
e
t
n
I
دیجــیکاا اان سومین ســایت پربیننده
ایران اســت و بعد از گوگل و اپارات قــرار دارد .به
لحا بازدید روزانه ،دیجیکاا بین 2 5تا 4میلیون
بازدیدکننده یونیک روزانــه دارد .بعد از راهاندازی
پلتفرم مارکتپلیس15،هزار فروشنده به دیجیکاا
اضافه شــدند .همچنین تنوع کاا را از حدود 80تا
100هزار کاای در دســترس فروش به 800هزار
کاا رساندهایم .تا پایان سال این رقم به بیش از یک
میلیون خواهد رسید.
حدود 35درصد
از سهام
دیجیکاا در
اختیار من و
حمید است.
حدودا همین
مقدار از سهام
در اختیار سراوا
قرار دارد،
25درصد از
سهام در اختیار
سرمایهگذار
اروپایی و مابقی
سهام هم که
سهام تشویقی
کارکنان است
که نزدیک
به 80نفر از
پرسنل کلیدی
دیجیکاا
از این سهام
تشویقی
برخوردار
هستند
م
داشته باشید ،باید بلد باشید که چگونه از پولتان به
خوبی استفاده کنید .به نظر ما سرمایهگذاریهای
بیحســاب و کتــاب در مراحــل اولیــه ،به نفع
کسبوکارها نیست.
قبل از سال ،97میشد پیشبینی کرد که
بحرانهایی وجود داشته باشد اما به این شدتش را
ما هم تصور نمیکردیم .ما امسال مشکات زیادی
داشــتیم .دو مشکل اساسی داشــتیم؛ یکی اینکه
زنجیره تامین و واردات و توزیع کاا در بســیاری از
گروههایکااییدچارمشکلبود.مشکلدوممربوط
به کاهش قدرت خرید مردم بود .این دو مشکل برای
یک خردهفروش ،دو مشکل اساسی است .ما سعی
کردیم که تنوع کاایی را افزایش بدهیم و از حدود80
هزار کاا به بیش از 800هزار کاا برسیم .در حالی
در 10سال اولیه فعالیتمان کمتر از 100هزار کاا
را توانسته بودیم در دیجیکاا داشته باشیم .اما طی
یک ســال و نیم اخیر این رقم را به بیش از 10برابر
افزایش دادیم.
همچنین گروه کاایی مواد غذایی تندمصرف را با
نام دیجیکاافرش راهانــدازی کردیم که کااهای
ضروریتری برای مردم است.
به لحا رشد بله ،اوضاع خوبی دارد اما منظور شما
را میدانم و باید بگویم که از تارگتها عقب هستیم.
ما با راهاندازی مارکتپلیس ،انتظارات جاهطلبانهای
داشتیم که هنوز به انها نرسیدیم.
1
بله ما 12سال پیش یعنی در تابستان ،85
دیجیکاا را شروع کردیم و در بهمن ماه همان سال،
دیجیکاا راهاندازی شد .سرمایه اولیه ما حدود 15
تا 20میلیون تومان بود .ان زمان حمید یک دستگاه
پراید داشت که ان را فروخت و من هم مقداری پول
برای ازدواجم پسانداز کرده بــودم و مجموع این
پولها شد سرمایه اولیه دیجیکاا.
جنس مشــکات ما احتمــاا مشابه سایر
کســبوکارهای نوپاســت؛ به وی ه انها که بدون
سرمایهگذار اولیه و تنها براساس سرمایه شخصی کار
را شروع کردند .ما اعتقاد داریم که اگر کسبوکاری
بتواند در مرحله اولیه رشــدش ،هزینههایش را از
درامدزاییاش تامین کند ،چنین کسبوکاری در
اینده ،بیزینس قویتری خواهد بود.
چون بعدها با جذب سرمایهها با عددهای درشت،
بهتر میتواند ان ســرمایه را اســتفاده کند چون با
فرهنگ صرفهجویی به خوبی اشــنایی دارد .ما در
دیجیکاا روی فرهنگ صرفهجویی ،خودساختگی
و فرهنگ بینیازی تاکید داریم .هر چقدر هم که پول
حمیدرضا اعتدالمهر ،ر ی
سوال شما را در دو بخش پاسخ میدهم .یک
بخش مربوط به این است که چرا مدل مارکتپلیس
را به دیجیکاا اضافه کردیم و دوم اینکه چرا این مدل
را در بدترین سال اقتصادی کشور ،راهاندازی کردیم.
ایــن را میتوانم بگویــم که یکــی از اعتراضات به
دیجیکاا ،گرانی کااها بود .در این شرایط بحرانی
که زنجیره تامین کاا در بسیاری از کااها از بین رفته
بود .مثا در حوزه گوشی موبایل .بنابراین با کمبود
شــدید کاا در بعضی از گروههــای کاایی مواجه
بودیم .بنابراین در بازار ازاد ،قیمتها مدام باا و پایین
میشد .دیجیکاا هم خردهفروش اناین است و کاا
را از بازار ازاد میخرد و میفروشد .بنابراین اگر کاایی
را گران بخرد ،قاعدتا کاا گران فروخته میشود.
اما در اوج مشــکات ما به راهحلهایی فکر کردیم.
یا باید فروش کااهایی را متوقف میکردیم که این
روی زندگی مردم تاثیر داشت و شرایط اقتصادی را
ملتهب میکرد .راهحــل دوم این بود که به صورت
کدشده کاا تامین کنیم .بنابراین تیم بازرگانی 100
نفرهای را مامور تامین کاا کردیم.
همه تاش ما این بود که کااها در سایت دیجیکاا
به عنوان یک مرجع مورد مراجعه روزانه بیش از دو
و نیم میلیون نفر نایاب و کمیاب و ناموجود نباشد.
سعید کمی با رودربایستی پاسخ داد .ببینید
ما دو راه بیشتر نداشتیم؛ یا باید فروش کاا را متوقف
میکردیم یا اینکه فروش را ادامه دهیم .اگر فروش
را متوقف میکردیم ،انــگ محتکر و اخالگر نظام
اقتصادی به ما میزدند.
اگر ما فروش کاا را متوقف میکردیم ،کااها
با افزایش قیمت چندبرابری مواجه میشدند .راه دوم
این بود که باید با پول نقد از زیر ســنگ هم که شده
کاا به دست بیاوریم.
این موضوع تمرکز کنیم.
ریشه مشــکات را شناســایی کردهایم و وضعیت
موجــود را اندازهگیری کردهایم و در شــبکههای
اجتماعی با کاربران ارتباطاتی گرفتیم تا هر چه زودتر
مشکات را حل کنیم.
به این منظور در مدخلهای ورودی کاا به دیجیکاا
دروازههای قرمز یا ردگیت تعریف کردهایم که تک به
تک کااها بررسی میشوند.
نه .همه کااها تکتک بررسی میشوند .در
بخشهای مربوط به خود قرار میگیرند و لیبلهای
مخصوص به خود را دریافت میکنند.
با این قسمت از صحبتت که ما یک اشکال
بزر در کارمان بود ،موافقم .اشکال بزر مربوط
به این مسئله بود که ما مدل مارکتپلیس را قبل از
راهاندازی به مردم معرفی نکردیــم .ما باید زودتر،
شفاف و روشــن چیســتی مارکتپلیس را برای
مخاطب توضیح میدادیم.
اما اینکه چرا به مدل مارکتپلیس رسیدیم ،دلیلش
این بود که شرکتهای بزر خردهفروشی دنیا هم
در ادامه کارشان به ســمت مارکتپلیس رفتهاند.
از سه ســال پیش این طرح را داشتیم و رویش کار
میکردیم .ما میدانستیم که این کار خیلی سخت
است ،چون 10سال از عمر دیجیکاا میگذشت و
سطح انتظارات از ان باا بود و مردم از ان راضی بودند.
ما اول باید پلتفرممان را عوض میکردیم که امکانات
ازم را برای مدل مارکتپلیس داشــته باشد .دوم
اینکه باید زیرساختهای ازم جهت ارسال و تحویل
این حجم از کاا را فراهم میکردیم .ما میدانستیم
که سایز کسبوکار قرار است که تصاعدی باا برود
و بنابراین باید زیرســاختهایش فراهم شــود .در
حوزه پرداخت هم باید ورود میکردیم و مســائل
زیادی را حل میکردیم .ما 10ســال صبر کردیم تا
در زمان درست مارکتپلیس را راهاندازی کنیم اما
متاسفانه مصادف شــد با بحران اقتصادی در ایران.
در این شرایط کاا عرضه شــد و ما راهحل دیگری
هم نداشتیم.
قیمت گــران ،عرضه کاای فیک ،تاخیر در
تحویل و کنســلکردن سفارش چهار ریسک مدل
مارکتپلیس است .ما در ابتدا به اندازه کافی اماده
نبودیم و همزمانی با بحران اقتصادی به این مسئله
دامن زد .در مورد کاای فیک باید بگویم که کاای
فیک برای دیجیکاا خط قرمز است و هیچ تعارفی
هم با هیچکس ندارد .در واقع با هیچکدام از 15هزار
فروشنده در مدل مارکتپلیس تعارف ندارد.
باید قبول کنیم که تعدادی از فروشندگان
روی دیجیکاا ،کاای فیک فروختهاند اما بســیار
محدود بوده .برخــورد ما هم برخوردی قهری بود و
با این فروشــندگان به صورت فوری قطع همکاری
کردهایم .ما با 312فروشنده قطع همکاری کردیم.
این موضوعات چهارگانه برای ما مهم بوده و از دو ماه
گذشته همه کارهای توسعهای را متوقف کردهایم و
50نفر از مدیرانمان را جمع کردیم در پروژهای به
نام فایر یا اتش؛ یعنی اتش امده در خانه ما و دیگر
مهم نیست که چه کسی اتش را اورده و همه باید بر
در امتیاز فروشندهها ،تعداد کااهای فیک را
در نظر میگیریم و در صورت عبور از حد مجاز ،قطع
همکاری میکنیم و اگر کاای فیکی فروخته شده
باشد ،جریمه 10برابری نسبت به سودشان برایشان
در نظر میگیریم.
ما بررسی کردیم که از هر 10هزار محصول
چهارصدم درصد ،دچار مشــکل بودنــد .بنابراین
انچه در شبکههای اجتماعی وایرال میشد ،خیلی
دقیق نبود.
مــا یــک کارت هدیه هم بــرای جبران و
عذرخواهی از مشتری ارسال میکنیم .برای کنسلی
سفارشات هم از 15تا 500هزار تومان هدیهای است
که برای مشتریان ارسال میکنیم.
در بخش ریتیل کار ســاده است .کنترل
صددرصدی قیمتها توســط دیجــیکاا صرت
میگیرد ،اما در بحث مارکتپلیس که قیمتگذاری
توسط فروشندگان انجام میشود ،ما سه دسته کاا
داریم؛ یکی کااهایی که قیمت رویشان درج شده
است.دستهدومکااهاییهستندکهکاایدرجشده
ندارنداماقیمتهایتعیینشدهازسویدستگاههای
نظارتی دارند .دسته سوم هم محصواتی هستند که
هیچ قیمتی ندارند و در بازار ازاد و بر اســاس عرضه
و تقاضا قیمتشان تعیین میشود .این موجبشده
که رقابتی بین فروشندهها برای قیمت رقابتی ایجاد
شود .ما با استفاده از سیستم هوش مصنوعی ،سوابق
فروش چنین محصواتی را بررسی میکنیم و امکان
قیمتگذاری از یک حد بیشتر را اجازه نمیدهد.
خیلی ســخت و ادم ناراحت میشود و با
خودش میگوید کاما مشخص است که فروشنده
تنها یک صفر را به اشتباه اضافه کرده و این حجم از
انتقاد سختگیرانه است اما در هر صورت باز با خودمان
میگوییم که انتظارات از ما بااست و باید بهتر و بهتر
باشیم .ما باید انتقادها را بشنویم و خیلی سریع در
جهت رفع مشکات عمل کنیم.
یکی از نقاط ضعف دیجیکاا در سالهای
گذشته به روابط عمومیاش برمیگشت که خیلی
کند و درونگرا در ایــن زمینه عمل میکرد .اما اان
اقداماتی برای رفع این نقطه ضعف انجام دادهایم .در
شبکههای اجتماعی دیجیکاا هم فعالتر شدهایم.
بخش شبکههای اجتماعی ما در تیم خدمات
مشتریان ما قرار دارد .بنابراین مشکات مردم انی
پیگیری میشود.
در اواخر سال ،91راند اول سرمایه را داشتیم
که از طریق شــرکت ســراوا صورت گرفت .در ان
زمان 51درصد از ســهام را واگذار کردیم .راند دوم
جذب سرمایه در سال 94اتفاق افتاد و این بار از یک
سرمایهگذار خارجی جذب ســرمایه داشتیم .این
ســرمایهگذار خارجی یک صندوق سرمایهگذاری
اروپایی بود که مشتمل بر چهار شرکت اروپایی بود.
سعید :یکی از شرکتها متعلق به ارین بکر بنیانگذار
الگرو اســت که بزر ترین ایکامــرس در اروپای
شرقی محسوب میشود .یا از سرمایهگذاران ازادا
از بزر ترین ایکامرسها در جنوب شــرقی اسیا
هستند .در واقع همه این ســرمایهگذاران کسانی
هســتند که عاوه بر ســرمایه ،تجربــه و دانش و
ارتباطات گســتردهای را به ما منتقل کردند .منابع
انسانی بسیار قوی هم از انها جذب کردیم که کمک
زیادی به ما کردند.
یکی از نقدهایی که به ما وارد میشود ،این
اســت که چرا نیروی خارجی اســتخدام کردهاید
ان هم در ســالی که اوضاع اقتصادی خوب نیست
و شــما تعدیل نیرو هم داشــتهاید .ما یک پلتفرم
نرمافزاری مناسب با سایزی که در ان کار میکردیم،
میخواستیم .پلتفرمهای امادهای که بتوانند در این
ســایز کار کنند ،در دنیا چند نمونه بیشتر نیستند.
مانند امازون ،فلی کار ،علیبابا ،جیدی و...
هیچکدام این پلتفرم را نمیفروشند .پس باید این
پلتفرمرابسازید.ماباچندنفرادمتوانمندوعاقهمند
به کار در ایران و با هزینه کمتر از هزینه خرید ،قرارداد
بستیم که این پلتفرم را بسازند .انها متعهد هستند
که دانششان را به تیم 200نفره فنی دیجیکاا هم
منتقل کنند .اان دیجیکاا متکی به هیچکدام از
نیروهای خارجیاش نیست.
حدود 35درصد از ســهام دیجیکاا در
اختیار من و حمید اســت .حــدودا همین مقدار از
سهام در اختیار ســراوا قرار دارد25 ،درصد از سهام
در اختیار سرمایهگذار اروپایی و مابقی سهام هم که
سهام تشویقی کارکنان است که نزدیک به 80نفر
از پرســنل کلیدی دیجیکاا از این سهام تشویقی
برخوردار هستند.
1
1
جواب به این سوال کمی شخصی است هر
چند من و حمید معموا جواب مشابهی داریم .من
اگر به 12ســال پیش برگردم ،حتما باز هم چنین
کســبوکاری را اغاز میکنم .هر چند سختیهای
زیادی را متحمل شدهایم اما جذابیتهای وی های
هم برایمان داشته است.
قطعا من هم همین روند را در پیش میگیرم.
هی ت مدیره انجمن کس وکارهای اینترنتی
ی پن ره واحد برای اح ا ح و
حمیدرضا اعتدالمهر ،رئیس هی ت مدیره انجمن کسبوکارهای
اینترنتــی ایران در یلــدا ســامیت ،2018از میزان مشــارکت
استارتاپها در اتحادیه گفت و خواهان همدلی و مشارکت بیشتر
در این صنف شد.
ما امســال را خیلی بد شــروع کردیم ،همه کســانی که راجع به
کسبوکار ما پیشبینی میکردند و نظر میدادند ،سال بدی را به
ما نوید دادند؛ ولی وقتی اسایدها را میبینیم و حرف دوستانی را
میشنویم که بههرحال حرفهایی برای گفتن در این کسبوکار
دارند ،اینطور به نظر میرسد که دیالو عضو شده و محاوره ما در
حال عوض شدن است ،مثل اینکه ما یک مقدار خوشبین شدیم و
یک سری اتفاقهایی در حال افتادن است.
من به عنــوان رئیس انجمــن صنفی کســبوکارهای اینترنتی
میخواهم چند نکتــه را خیلی صریح مطرح کنم و در ادامه بتوانم
حمایت شما را داشته باشم .شایان ذکر است امروز که خدمت شما
رســیدهام 1209 ،نفر عضو داریم که در یک سازمان مردمنهاد در
کنار یکدیگر جمع میشویم و سعی میکنیم مشکات این صنف
را شناســایی کنیم؛ خیلی از مواردی که امروز دوستان درباره ان
صحبت میکردند ،ما این افتخار را داریم که به نمایندگی از شــما
انجــا حضور پیدا کرده و ســعی میکنیم در مــورد حق و حقوق
همکارانمان صحبت کنیم.
من میخواهم روی یک نکته ت کید بیشــتری داشته باشم ،راجع
به انجمن صنفی میتوانید در ویکیپدیا مطالعه کنید ،با ر ی شما
دو دوره برگزار شده است و افرادی که انجا همکاران شما هستند؛
بنده نیز افتخار این را داشتم که 18ســال در این زمینه کار کرده
و بههرحال تصمیم گرفتم در هر ماه ،دو روز از کســبوکارم را به
ســازمان اختصاص دهم به منظور حل کردن مسائلی مثل بیمه،
مالیات و مسائلی که همه شــما میدانید .اما نکته مهم من درباره
اتفاقی اســت که امروز در حال رخ دادن است و من عرض کردم به
حمایت شــما خیلی نیاز داریم ،بحثهایی کــه بعضا امروز مطرح
شدند خیلی مربوط به بحثهای حقوقی است ،مثا راجع به کلمه
انحصار صحبت میشد که من وقتی میشنیدم ،با توجه به اشنایی
که در مورد این نوع دعواهــا دارم ،فکر میکردم دو رقیب در حال
صحبت راجع به یک اپلیکیشــن هستند و ما ناخوداگاه بر اثر هاله
این صحبتها داریم رانندههــا را ،خیلی معذرت میخواهم ،مثل
یک شــی فرض میکنیم! انگار این شــرکت یک تصویبنامهای
دارد ،شــرکت مقابل هم یک چیزی خواســته ،ولــی انجا راننده
تصمیمگیر نیست .یا مثا فرض کنید صاحب یک کسبوکار را به
صرف اینکه یک ایده ،ابتکار و خاقیتی را در نوع نوشتن اپلیکیشن
یا پالیســیهایش دارد ،محکوم به انحصارطلبی میکنیم و یادمان
میرود که او هم میتواند خاقیت داشــته باشد و ما میتوانیم ان
خاقیت را به رسمیت نشناسیم .اینها صحبتهایی را میطلبد که
لزوما باید بین افراد کسبوکار و در کمیسیونها و سازمانها اتفاق
بیفتد ،نه در داخل دولت .ما نمیتوانیم خودمان را رها کنیم و توقع
داشته باشیم یک قاضی دادگستری در مورد چنین پروندهای نظری
بدهد و این نظر نیز مطابق درخواست و فکر ما باشد.
من خواهشــمندم که حضور در اتحادیه را جدی بگیریم ،اتحادیه
کشــوری اان بیش از 700عضو دارد و شاید بهترین جوازی که به
تاپتن اســتارتاپهایی که اان در حال فعالیت هستند ،کمک
کرده باشد ،همین پروانه کسبوکار در اتحادیه کشوری بوده است.
من نمیخواهــم راجع به خوبیها و یا بدیهای صحبت کنم ،فقط
همین اندازه میگویم که شاید این سازمانها امروز انقدر ارزش پیدا
کردهاند که دوستانی برای از بین بردن انها وکیل میگیرند ،یا برای
اینکه میزان مشارکت را در انها کم کنند ،برای ان نهادهای موازی
ت سیس میکنند .بزر ترین مسئلهای که من از شما یاد گرفتم،
این است که همه شــما باهوش هستید ،خیلی باهوش هستید! در
واقع سرعت و توانمندی که این کسبوکار پیدا کرده است ،نشانگر
هوشی است که در شما وجود دارد .من از شما خواهش میکنم یک
بار به میزان مشارکت در سازمانهای مردمنهاد در خارج از کشور
نگاه کنید و به ان چیزی که ما در حدود کمتر از 3درصد داریم ،در
ان شرکت میکنیم نیز توجه کنید .این حمایت و مشارکت و این در
کنار همبودن ،قطعا به یک پنجره واحد تبدیل میشود که بتوانیم از
طریق ان ،حقمان را از نهادهای حاکمیتی بگیریم.
من مطمئن هستم در ســالهایی که گذشت ،این اتحاد ما و اینکه
بتوانیم در مورد هر مســئلهای یک وحدت رویه داشــته باشــیم،
میتوانست خیلی از مشــکات ما را کمتر کند .لذا بنده امیدوارم
روالی را که در این 6سال گذشته در انجمن صنفی انجام شده و در
این 2سال گذشته در اتحادیه کشوری شکل گرفته است ،ترغیب
کنید و اگر احســاس کردید که بههرحال ان گزارشی که در انجا
با شفافیت ارائه شــده است ،نظر شما را ت مین میکند ،شما هم به
جمع ما بپیوندید.
ستار پ
YaldaSummit
8دی .1397سال چهارم .شماره 127
11
رو الله رحمانی ،ازدیجی نکست می گوید
ر
e
در نسل
اول اتفاقات
بزر جهان
را به ایران
میاوردیم .مثا
ایده امازون را
به ایران اوردیم
و دیجیکاا را
ساختیم یا اوبر
را اسن کردیم.
در نسل دوم که
اان ما در ان
هستیم ،نسل
«ما میتوانیم»
است
t
o
n
y
e
K
عمده سخنان روحا رحمانی در مورد پروژه جدیدی بود
که در دیجیکاا راهاندازی کردهاند؛ پروژهای تحت عنوان
دیجیکاانکست ( .)DIGIKALANEXTقرار است در این
پروژه ،دیجیکاا برای رفع نیازهایش در حوزههای هوش
مصنوعی ،حملونقل و ارســال و تحویل کاا ،باکچین
و ...روی اســتارتاپهایی که در این زمینه کار میکنند،
سرمایهگذاری کند .رحمانی طی سخنرانیاش در همایش
یلدای کارافرینان استارتاپی به تشریح نیازهای موجود
در کشور و اســتارتاپهایی که برای رفع این نیازها باید
راهاندازی شوند ،پرداخت .وی نســل سوم استارتاپ را
مبتنیبرتکنولوژیمیداندکهدرحالشکلگیریهستند.
عمده حرفهای رحمانی در ادامه میاید .دیجیکاانکست
بازوی سرمایهگذاری دیجیکاا روی استارتاپهاست.
اان در ایران دو نسل از اســتارتاپها شکل گرفتهاند و
اان نسل ســومش در حال شــکلگیری است .در نسل
اول اتفاقات بزر جهــان را به ایران میاوردیم .مثا ایده
امازون را به ایران اوردیم و دیجیکاا را ساختیم یا اوبر را
اسن کردیم .در نسل دوم که اان ما در ان هستیم ،نسل
«ما میتوانیم» است؛ یعنی مشکاتی در ایران وجود دارد
که خاص ایران اســت .مثا حوزه دولت الکترونیک ،بازار
میوه و ترهبار و ...یعنی بخشهای سنتی که ما میخواهیم
انها را به سمت مدرنترشدن و اناینشدن سوق بدهیم.
در واقع بسیاری از استارتاپهایی که در این بخش شکل
گرفتهاند ،کپیپیست از جای دیگری نیستند بلکه براساس
مشکاتی که در ایران وجود دارد ،شکل گرفتهاند.
در حال حاضر و در کنار اســتارتاپهای موج اول و موج
دوم ،در اغاز شکلگیری موج سوم استارتاپهای ایرانی
قرار گرفتهایم .استارتاپهای نســل سوم یا موج سوم،
مبتنی بر تکنولوژی هستند .موج اول و دوم استارتاپها
از بهترین تکنولوژیهای دنیا استفاده میکنند اما بهندرت
خودشان تولیدکننده تکنولوژی هستند .اما در موج سوم
به تولید تکنولوژی نگاه میکنیم؛ تکنولوژیای که نهتنها
در سطح کشور کاربرد داشته باشد بلکه از همان روز نخست
دیدگاه صادراتی به تکنولوژی تولیدشده خواهیم داشت تا از
طریق چنین استارتاپهایی در سطح جهان حرفهایی
برای گفتن داشته باشیم .حاا در همین راستا در دیجیکاا
نکست در ســه حوزه در حال سرمایهگذاری هستیم؛ هم
استارتاپهای نسل نخست و هم دوم و هم سوم .نخستین
نکته این است که ما به دنبال استارتاپهایی هستیم که
به نوعی تغییرات بزرگی را در کشور ایجاد میکنند .مانند
حوزه باکچین ،هوش مصنوعی ،بیگدیتا ،ریکامندیشن،
سر ،امنیت و تبلیغات.
ما میخواهیم روشها را در کشــور عــوض کنیم و همه
حوزههایی را که نام بردم ،بهعنوان یک سرویس ارائه دهیم.
اما در حال حاضر یک مشکل ریاضی در کشور داریم .در حال
حاضر اگر شرکتهای ایرانی میخواهند رقابت بکنند ،در
سطح بینالمللی ،باید بتوانند از هوش مصنوعی ،بیگدیتا،
باکچین و ...استفاده کنند .اما مشکل ریاضی این است که
در حال حاضر برای استفاده از حوزههایی که اشاره کردم،
به اندازه کافی متخصص در کشور نداریم .راهحل این است
که همه این حوزهها بهعنوان ســرویس ارائه شوند .برای
این کار باید از ظرفیتهای موجود در دانشگاهها استفاده
کنیم؛ یعنی مقالهها و طرحهای پ وهشی را که دانشجویان
مینویسند و در کتابخانهها و قفسهها خاک میخورند ،به
صنعت تبدیل کنیم ،به هوش مصنوعی تبدیل کنیم و ...تا
در سطح جهان حرفی برای گفتن داشته باشیم .کار بعدی
ما این است که نوع خریدکردنمان را عوض کنیم .همین
اان هم در دیجیکاا کارهای زیادی انجام شده است.
متن کامل را در شنبه مگ بخوانید
مجیددهبیدیپورخبرداد
ر
e
در بهار
سال 1399
ساختمان 14
هزار متری
ناحیه نواوری
شریف افتتاح
میشود و بین
100تا 1500
نفر در قالب
120شرکت
دانشبنیان در
این ساختمان
مستقر خواهند
شد
t
o
n
و
ر
e
t
o
n
y
e
K
کانترین اد صحبتهایش را با تاکید بر بحثهایی اغاز
کرد که در یلدای کارافرینی در موردشــان صحبتهای
زیادی شده بود؛ بحثهایی چون همکاری رقبا ،ادغامهای
احتمالی و بهطور کلی همنوایی هرچه بیشتر اکوسیستم
برای تعامل هرچه بیشتر.
وی در ادامه اضافه کرد :میخواهم به نمایندگی از بخشی
از اکوسیستم نواوری کشور حرف بزنم که در ان افتخارات
زیادی به دســت امده و نمایندگی از این بخش به نوعی
خوششانسی من بهشــمار میرود .من بعینه دیدهام که
وقتیفرصترقابتوجودداردوشرکتهابهسمتهمکاری
و تعامل هرچه بیشتر پیش میروند ،رویای باورنکردنی را
محققمیکنند.
داســتانی که من میخواهم بگویم ،داستانی واقعی است.
بخشی از این داستان در اینجا حضور دارند .من نمیدانم
این داستان با ســعید رحمانی شــده یا با دیجیکاا .اما
انچه که واضح به نظر میرســد ،این اســت که دو جوان
خاق با ایدهای جــذاب کاری را اغاز کردند و در ادامه ادم
باتجربهای مانند سعید رحمانی پا به این عرصه گذاشته و
نخستین ســرمایهگذاریها را در این حوزه انجام دادهاند؛
سرمایهگذاریهایی که ما امروز نتایجش را میبینیم و به
ان افتخار میکنیم.
این فرایند یک درونمایه اساسی داشته و ان درونمایه شماها
هستید (خطاب به جمعیت حاضر در سالن) .ما اعتقاد داریم
که کاری که ما میکنیم ،به نوعی شناسایی و کشف ادمهای
باوجودی مانند شماست؛ ادمهایی که ما سعی میکنیم به
انها کمک کنیم که رویاهایشان را محقق کنند.
زمانی ما موفق میشویم که ادمهای بااستعداد را شناسایی
کنیم و به انها کمک کنیم که به رویاهایشان برسند؛ این
بزر ترین رویای ما در مجموعه هماوا به شــمار میرود.
در واقع رویای ما این اســت که در سالهای اتی ادمهای
بزر دیگری چون حمید و ســعید محمــدی یا مجید
حسینین اد داشته باشیم .ما باید از چنین افرادی حمایت
کنیم تا به این ســطح برسند و این محقق نمیشود مگر با
وجود دستمایههایی که ازم است در اختیار چنین افرادی
قرار بگیرد.
اکوسیســتمی که من از ان میایم با محســن مایری،
نخســتین شــتابدهندههای کشــور را ایجاد کرده و
استارتاپهایموفقیراهاندازیکردهاند.همچنینحسین
مزروعی نخستین شتابدهنده حوزه گیم را راهاندازی کرده
و خود بنده هم در مرکز نواوری شزان فعال بوده و هستم.
یکــی از کارهــای ما تاش بــرای همکاری بــا نهادها و
ســازمانهای بزر بوده است؛ سازمانهایی که خواهان
نــواوری بودهاند و خواســتهاند این نــواوری را با کمک
استارتاپها به بطن نهادهای خود تزریق کنند.
حاصل تاشهای مجموعه ما در سه تا چهارسال گذشته،
سرمایهگذاری روی 84استارتاپ ،نزدیک به 30پتنت
داخلی و خارجی و بیش از 16مشــارکت با ســازمانها و
نهادهای مختلف است .با اینکه همه این موارد موفقیتهای
بزرگی محسوب میشــود ،اما همیشه حس درونی ما ندا
میداد که نبود فضای کار اشــتراکی و نبود فضایی برای
کنار هم قرارگرفتن استارتاپها خ بزر اکوسیستم
کشور است .در سال 1385که با بچههای پارک ،موضوع
کارخانه نواوری را پیگیری میکردیم ،هنوز استیشناف
فرانسه شکل نگرفته بود یا حداقل شهرتی نداشت و کسی
در موردش صحبت نمیکرد ،اما امروز در سه نقطه از کشور،
فضاهای بزرگی را ایجاد کردهایم؛ 7هزار متر مربع در منطقه
ازاد کیش با نام ســاختمان بستاک 20 ،هزار متر مربع در
تهران و فضایی را هم با همکاری پ وهشگاه میراث فرهنگی
ایجاد کردهایم با نام خانه سرهنگ ایرج .کارخانه نواوری
یکمفهومکامااستارتاپیاست؛مفهومیبرایهمگرایی
و در کنار هم کارکردن و اان ما در گرماگرم ساخت و ایجاد
این مجموعه هســتیم .عملیات عمرانــی به خوبی پیش
میرود و فعالیتهای خیلی خوبی صورت گرفته است.
متن کامل را در شنبه مگ بخوانید
علی موسوی ،عضو هیاتمدیره موسسه برکت
دو
y
رضا کانترین اد ،در مورد اهدا هماوا می گوید
e
K
یکی از ســخنرانان رویداد همایش یلــدای کارافرینان
اســتارتاپی ایران که در برج میاد تهران برگزار شد،
رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی شریف یعنی
مهندس مجید دهبیدیپور بود.
دهبیدیپور سخنانش را با ارائه نقشهای از ناحیه نواوری
شــریف که در اطراف این دانشگاه شــکل گرفته است،
شــروع کرد و گفت :حدود 14هکتار مســاحت سایت
اصلی دانشگاه است .وی همچنین به شرکتهایی اشاره
میکند که از دل همین دانشگاه بیرون امدهاند و در این
ناحیه حضور دارند .همچنین از سرمایهگذارانی نام میبرد
که دفاتر کارشان را به این منطقه اوردهاند .بنابراین همه
شرکتها و دفاتر کار حاضر در ناحیه نواوری شریف لزوما
از بطن دانشگاه صنعتی شــریف بیرون نیامدهاند ،بلکه
شرکتها و سرمایهگذاران بسیاری از خارج از دانشگاه به
این منطقه امدهاند .وی در ادامه به مجتمعهای فناوری
مســتقر در ناحیه نواوری شریف نیز اشــاره میکند؛
مجتمعهایی که دیگر صرفا یک یا دو شــرکت نیستند
بلکه مجموعهای از شــرکتها را تشکیل میدهند .بنا
به گفتههای دهبیدیپور ،در حال حاضر شش تا هفت
مجتمع فناوری در این منطقه شکل گرفته است.
رئیس پارک علم و فناوری دانشــگاه صنعتی شریف در
ادامه به یکی از جدیدترین پروژههایی اشاره میکند که با
همکاری بخش خصوصی در حال تکمیل ان هستند .وی
با اشاره به یک ساختمان 120واحدی با مساحت15هزار
مترمربع که بخش خصوصی در حال ســاخت ان است،
اضافهمیکندکهشرکتهایاستینافشدهازدانشگاهاین
ساختمان را پیشخرید کردهاند و در بهار سال 1399این
ساختمان افتتاح میشود و بین 100تا 1500نفر در قالب
120شرکتدانشبنیاندراینساختمانمستقرخواهند
شد .دهبیدیپور در ادامه اضافه میکند که در حال حاضر
حدود 450شــرکت در اطراف دانشگاه شریف مستقر
شدهاند و هر ماه نیز به تعداد این شرکتها اضافه میشود.
توسعه ناحیه نواوری شریف از جمله اقداماتی است که
دهبیدیپور و همکارانش در حال انجامش هســتند و
اعتقــاد دارند که این ناحیه محل امیــد و ارزشافرینی
است .بنا به همین اعتقاد به بررسی 21ناحیه نواوری در
سطح جهان پرداختهاند .از شرق اسیا و بارسلونا اسپانیا
گرفته تا مونترئال کانــادا و لندن انگلیس و ...انها در این
بررسیها به وی گیهایی که در این نواحی وجود داشته،
توجه داشتهاند .دهبیدیپور میگوید درسهای زیادی
از این بررسیها نصیبشان شده است.
متن کامل را در شنبه مگ بخوانید
ر
e
t
o
n
y
e
K
ما در مجموعه ستاد اجرایی فرمان امام و مجموعه برکت
تاش کردهایم که در تقاطع بزرگراه امام علی با بلوار ارتش
فضایی را برای اکوسیستم شکل بدهیم .در حال حاضر دو
مجموعه در انجا فعالیت میکنند؛ یکی مجموعه هاردتک
است که از یک شــتابدهنده سختافزار و IOTکارش را
اغاز کرد و اان به سیستمی در این حوزه تبدیل شده است.
ضمن اینکه اان سایکل سومش در حال تیمگیری است.
درتیمهای قبلی هم تیمهایی چون نینیکس و هوم و ...از
انجابیرونامدندکهجایخوشحالیداردکهبخشصنعتی
هم در این حوزه فعال شده است چون روی مجموعه هوم،
شرکت هودکن ســرمایهگذاری کرده است و روی بخش
لوکسینتک که نوعی اسمارتهوم است ،مجموعه لگرانت
سرمایهگذاری کرده است.
میتوانم بگویم که در اینجا فضای خوبی است برای افرادی
که در حوزه سختافزار فعالیت میکنند .در بخش هاردتک
ازمایشگاهی داریم که افراد فعال که در بخش هارد فعالیت
میکنند ،در ان حضور داشته باشند .همچنین استودیویی
داریم که در انجا افراد کارهای خود را عرضه کنند.
یکی دیگر از فضاهایی که داریم ،مربوط به پارادایس هاب
اســت که به نوعی یک فضای اشتراکی است که به تازگی
شــکل گرفته .بین 20تا 25تیم در انجا مستقر شدهاند.
قیمتها در اینجا منطقی اســت و فضای جذاب و خوبی
فراهم شده است .همچنین ارتباطات خوبی در انجا شکل
گرفته و افراد میتوانند به صورت تیم و به صورت فریلنسر
حضور داشته باشند .فیلترهای محدودی برای ورود داریم
و افراد میتوانند در قراردادهای کوتاهمدت و بلندمدت با
تیمها همکاری کنند .دو شعبه دیگر را هم در محدوده پل
چوبی و خیابان ولیعصر راهاندازی کردهایم و تا پایان سال
این فضاها به 5عدد افزایش مییابد .فضایی که اان در ارک
داریم ،حدود 400متر مربع مساحت دارد .در این فضا به
دنبال کشف افرادی هســتیم که بتوانند تیمسازی کنند
و بعد در ایههای بعدی قرار بگیرنــد .هزینههای زیادی
هم برای حضور در این فضــا دریافت نمیکنیم .میزهای
اشتراکی ما به صورت ماهانه تا 400هزار تومان هزینه دارد
و برای میزهای اختصاصی باید بین 550هزار تا 600هزار
تومان هزینه پرداخت شــود .امکانات خوبی را هم در این
فضا ایجاد کردهایم.
ضمن اینکه امیدواریم در نیمه اول سال اینده بتوانیم چنین
فضاهایی را در شهرستانها هم ایجاد کنیم .همچنین در
حال اغاز همکاری با دانشــگاه ازاد هستیم که بتوانیم از
فضاهای این دانشگاه در شهرستانها استفاده کرده و فضای
کار اشتراکی راهاندازی کنیم.
زمانی ما موفق
میشویم
که ادمهای
بااستعداد را
شناسایی کنیم
و به انها کمک
کنیم که به
رویاهایشان
برسند؛ این
بزر ترین
رویای ما در
مجموعه هماوا
به شمار میرود
ت
میزهای
اشتراکی ما به
صورت ماهانه
تا 400هزار
تومان هزینه
دارد و برای
میزهای
اختصاصی باید
بین 550هزار
تا 600هزار
تومان هزینه
پرداخت شود.
امکانات خوبی
را هم در این
فضا ایجاد
کردهایم
ستار پ
YaldaSummit
8دی .1397سال چهارم .شماره 127
1
ان ه در پنلکارافرینان یلدایکارافرینان استارتاپی ۹۷گذشت
ت
ر
t
r
o
p
e
R
نازنین دانشور بنیانگذار تخفیفان ،مهدی نایبی
بنیانگذار الوپیک ،علیرضــا صادقیان بنیانگذار
نتبر ،رضا اربابیان مدیرعامل شیپور و پشوتن
پورپزشک مدیرعامل بامیلو در پنل کارافرینان
به گفتوگو با یکدیگر پرداختنــد .البته در این
پنل ســورنا ســتاری ،معاون علمــی و فناوری
ریاست جمهوری به عنوان یک کارافرین در کنار
پنلیستها نشســت و مدیریت این پنل بر عهده
اکبر هاشمی ،مدیرمسئول هفتهنامه شنبه بود.
موضوع این پنل «انحصار ،رقابت یا همکاریهای
مشترک در سال »98بود.
ما در تخفیفان همیشــه یک هدف وی ه
را دنبال میکنیــم و هنوز هم بــه دنبال همان
هســتیم ،البته هنوز با ایدهالمان خیلی فاصله
داریم ،چراکه من همیشه میگویم تخفیفان باید
به جایی تبدیل شود که اگر شما تصمیم گرفتید
پرتقال و یا هر چیزدیگری کــه در فضای خرید
اینترنتی اتفاق میافتد بخرید ،تخفیفان را چک
کنید .ما طی 3سال گذشــته و امسال مفتخریم
که تا این لحظه رشد بیش از صددرصد را محقق
کردهایم ،امســال هم همان را طی خواهیم کرد.
ما در تمام شاخصهای ارزیابی عملکردمان این
رشد را دیدیم که خدا را شکر اتفاق افتاده است.
همچنین دوســتان میتوانند روی سیستم و به
صورت لوکیشن جغرافیایی و بیزینسمدلهای
جدید ان را مشاهده کنند.
علی رضا
صادقیان :به
رستورانهای
زیادی پیشنهاد
میدهند که
من درصدم
را کاهش
میدهم ،شما
با بقیه قطع
همکاری کنید!
ببینید اینکه
میخواهند
مشتری و
رستوراندار
را راضی نگه
دارند ،یک
بحث است و
اینکه شرط
10نوع قطع
همکاری را
نهتنها با ما
بلکه با بقیه
پلتفرمهای
غذا بدهند،
چیز دیگر است
و این به نظرم
یک رقابت سالم
نیست!
دو سه هفته پیش تولد دوسالگی الوپیک
را جشن گرفتیم .ســال اول برای ما رویایی بود،
از جایی که شــروع کردیم تــا دوازده ماهی که
گذشــت از صفر رســیده بودیم به چند دههزار!
هدف مهمتری که امســال به دنبال ان هستیم،
محکمکــردن زیرســاختها از نظــر فنی بوده
اســت .الگوی ما هم چند تا از شرکتهایی بودند
که توانســتند پیشــرفت کنند مانند گوجک در
اندونزی .شــاید هنوز هم در ذهن خیلی از شما
الوپیک یک سیســتم جابهجایی اناین با موتور
محسوب شود ،اما پیشــرفتهای ما قابل توجه
اســت به طوری که توانســتیم به یک سیستم
اندیشــمند برای خیلی از چیزهای دیگر تبدیل
شویم.
در حــال حاضر چالش اصلی ما دوطرفه اســت،
از یکســو اینکه چطور میتوانیم این رانندهها
و ســفیرها و پیکها را از صبح که اپ را شــروع
میکنند تا شــب مشــغول نگه داریم و از سوی
دیگر چطــور بتوانیــم کاربرانی را کــه ثبتنام
کردند ،هــر روز اکتیو کنیــم .طبیعتا و مطمئنا
افرادی که در اینجا هســتند ،هــر روز از الوپیک
استفاده نمیکنند ،چون ما چیزی نداریم که هر
روز بفرستیم! بیزینس ما در b2bشاید تابهحال
90درصد به باا بوده باشد و بنابراین قرار است از
این به بعد طرف b2cبیشتر تمرکز کنیم.
در حــال حاضر 75درصد فعالیــت ما در تهران
بوده و در شهرستانها هم 25درصد بوده که این
امر یکی از تحوات اصلی ما نسبت به سال پیش
محسوب میشود .همینطور به جز موتور ،وانت و
سواری را هم اضافه کرده و هرکدام را بین موتور
سنگین و سبک تفکیک کردیم.
این نکتــه را هم بگویم که در حال حاضر مراقبت
از اکوسیســتم یک ضرورت جدی است و نیاز به
جذب ســرمایه بسیار حیاتی شــده است .برای
مثال ،گوجک رقیــب اندونزیایی ما 2.5میلیارد
دار سرمایه جذب کرده است ،اما ما یکپانصدم
این رقم هم نتوانستهایم جذب داشته باشیم!
حدود 7سال است که شیپور به وجود امده
است و ما نسبت به 2سال گذشته پیشرفت خیلی
خوبی داشتیم ،دقیقا از همان زمانی که پلتفرممان
را عوض کردیم ،این پیشــرفت اغاز شد .ما یک
نقطه ضعف بزر در این زمینه داشــتیم ،ولی از
حدود دوسال یا دو سال و نیم پیش که این تغییر
را انجام دادیم ،یعنی از ســال 2016واقعا رشد
خیلی خوبی را در صنف خودمان حداقل تجربه
کردیم .در حال حاضر نیز ترافیکمان در مقایسه
با دوسال گذشته 8برابر شــده و به یک میلیون
بازدید در روز رسیده اســت ،از نظر تعداد اگهی
هم صدهزار اگهی را رد کردیم.
در ســایتهایی مثل ما ،هم مردم بین خودشان
خریــد و فروش میکنند و هم کســبوکارهای
کوچک میایند و از انجــا درامدزایی میکنند
و در این میــان ،چیزی کــه اتفاقــا خیلی هم
راجع بــه ان صحبت نمیشــود ،چندصدهزار
کسبوکاری اســت که اان در ســایت شیپور
واقعا در حال درامدزایی هستند و کارهایشان را
اگهی میکننــد .از انجایی که دغدغه رفتوامد
و حملونقل هم در ان وجود نــدارد ،خیلی کار
راحتتر هم برای انها انجام میشــود .همچنین
امســال بازار ما بهتر خواهد شد ،چراکه اجناس
دست دوم هم هستند و این یعنی با قیمت کمتر،
خرید بهتری میتوانید انجام دهید .ما امســال
مارکتینگ خاصی هم نداشتیم و توانستیم از اول
سال تاکنون 50درصد رشد داشته باشیم.
ما در یک ســال گذشــته مشغول یک
ترنزیشن بودیم از یک شرکت استارتاپی در قالب
هلدینگ که بتواند پذیرای چندین اســتارتاپ
باشد ،ما بعد از شروع نتبر در چندین مجموعه
دیگر مثل چیلیوری و ...شــروع به کار کردیم که
البته بیشتر خودمان در انها دخیل بودیم و افراد
دیگری هم بودند که از روز اول به عنوان کوفاندر
در خدمت انها بودیم.
تصــور ما ایــن بــود کــه میتوانیم به رشــد
اســتارتاپهای دیگــر هــم کمــک کنیم و
در حال حاضــر شــرکتی داریم کــه میتواند
ساپورت سیســتمهایی را به انها بدهد که بیشتر
مشغولیتشــان را روی عملیات کار بگذارند .در
واقع مشکلی که اســتارتاپهای ما دارند ،این
است که بحثهایی مثل بحثهای قانونی ،منابع
انسانی و مالیاتی خیلی انها را اذیت میکند و در
نهایت حواسشــان را از عملیاتی که مدنظرشان
اســت ،پرت میکند .برای همین مــا این پل را
درســت کردیم و یک ریبرندینگ هم داشتیم
که بهزودی رسما اعام میشود که از کسبوکار
نوین ایرانیان ،به ایــران اینترنت ونچرز یا ایای
ونچرز و یا در فارســی ،کسبوکارهای جسورانه
ایران ،تغییر دادهایم.
دو مدل دیگــری که روی انها ســرمایهگذاری
کردهایم ،مدلهای ســرمیز و دکتر دکتر است.
سر میز یک مدل کسبوکار برای سفارش غذای
کترینگ اناین اســت که شرکتها یا رویدادها
میتوانند از ان استفاده کنند (شام یلدایی هم با
مجموعه چیلیوری و سر میز است!)
یک تفاوت عمــدهای که دکتر دکتر با بقیه چهار
مجموعه دیگر ما داشــت ،این اســت که اولین
مجموعهای اســت که ما خودمان ان را شــروع
نکردیم ،این مجموعه یک شــرکت است که به
مدت دو ســال خارج از سیستم ما فعالیت کرده
بود و به عنوان اولین مجموعهای که وارد مجموعه
ما شد ،محسوب میشود .خوشبختانه بسیار موفق
بوده است که البته بیشتر به خاطر زحماتی است
که خود تیم دارند و ما هم سعی کردیم کمکشان
کنیــم ،به طوری که از زمانیکــه به مجموعه ما
اضافه شــدهاند ،یک رشد عالی داشــتهاند .این
مجموعه تقریبا یک سال و نیم پیش به مجموعه
ما اضافه شد و روند رشد خوبی هم دارد.
ما در بامیلو طی یک ســال گذشته
میوههای خوبی چیدیم و از کاری که در طول سه
سال گذشــته انجام دادیم ،نتای خوبی به دست
اوردیم .اکنون نیز در ســال پنجــم فعالیتمان
هســتیم .طی ســه ســال اول ،مارکتپلیس ما
ســختیهای زیادی را پشــت ســر گذاشت و با
دغدغههای زیادی دست و پنجه نرم کرد .ما سعی
میکردیم بــه مخاطبانمان ،چه ت مینکنندهها
و چه مشــتریان ،اموزش بدهیــم .همچنین در
یک ســال گذشــته خیلی تاش کردیم تا روی
لجســتیکمان کار کرده ،بحث خدماتمان به
مشــتریان را اموزش بدهیــم و خدماتمان به
مشتریان را در راســتای بحث رضایت مشتری
بهینهســازی کنیم .بحث لجستیک و محصولی
که در ان مرحله داشتیم ،برای ما در سال گذشته
اهمیت زیادی داشــت و البته میــوه این تیک
یکســاله را هم ما در حراجمعهای که امســال
گذشت ،دیدیم.
ما ســعی کردیم در پروداکتی که امسال طراحی
کردیم ،شفافیت را برای مشتریان بیشتر کنیم تا
وقتی که میخواهند محصولی را سفارش بدهند،
بدانند که ســفارش کی به دســت انها میرسد،
همچنین ســعی کردیم که با یک ضریب خیلی
زیاد نزدیک به صد ،تمام تعهداتمان نســبت به
مشتریان را به مرحله اجرا دراوریم .در حراجمعه
هم ،با توجه به اینکه ما یک رشد عجیب و غریب
تقریبــا 5هزار درصدی را نســبت بــه روزهای
عادیمان تجربه کردیــم و همینطور با کارهایی
کــه از قبل انجام داده بودیم ،توانســتیم که این
تعهد را در قبال مشتریان انجام دهیم.
حراجمعه امسال برای ما یک تجربه متفاوت بود،
چون ما چهار سال یک موضوع مشترک و مشابه
را تکرار کردیم و هر سال توانستیم رکوردهای بهتر
از سال قبل داشته باشیم و ثابت کنیم اگر به یک
مدل باور داشته باشیم و ان را پیاده کنیم ،هر سال
میتوانیم بهتر و بهتر شویم .در سال جاری نیز هم
خودمان تجربه بهتری داشتیم و هم به هرحال در
نظرسنجی که انجام میدادیم ،مخاطبان تجربه
بهتری داشــتند ،مثا در بــازه زمانی حراجمعه
کااهای ما چیــزی حدود بیش از 70میلیون بار
بازدید شــد و یا اینکه 7میلیون کاربر از سایت ما
بازدید کردند.
یــک اماری که ممکن اســت برای کســانی که
میخواهند کســبوکاری را راه بیندازند جالب
باشد ،این است که بیش از 75درصد از مخاطبان
ما از ســمت گوشیهای هوشــمند خرید انجام
دادند ،ایــن یعنی یک صدای خیلــی بلند برای
کســانی که میخواهند در این حــوزه فعالیت
کنند ،چراکه بحث نفوذ گوشــیهای هوشمند
بحث خیلی مهمی است .شایان ذکر است که ما
توانستیم امسال به بیش از 620شهر کاا دلیور
کنیم و امسال با توجه به تمرکزی که روی بحث
لجستیک و ســرویس به مشتریان داشتیم ،فکر
میکنم در حراجمعه تجربه بسیار خوبی داشتیم.
حاا در ســال پنجم فعالیتمان هستیم و در این
مدت دغدغههای زیادی داشــتیم ،به طوری که
در یک سال اخر روی لجستیکمان کار کردیم و
نتیجه ان را در حراجمعه امسال دیدیم.
در حــال حاضر اســتاد دانشگاه صنعتی
شریف هستم و انجا بزر شــدم ،از لیسانس و
فوقلیســانس و دکترا؛ حاا هم که دیگر استاد
انجا هســتم ،البته یکی دو سالی میشود که سر
کاس نرفتم .دوســت داشتم که در این حوزهها
وارد شوم ،چون در صبغه خانوادگی هم این بحث
را داریم ،ولی خــب ،به هرحال به خاطر موقعیت
خانواده هیچ وقت نتوانســتم ،اگرچه دوســت
داشتم ،کارافرین شوم.
به هرحال خوشحال هستم که این فرصت به من
داده شــد .تاش ما این بوده در این چهار یا پن
سال بتوانیم به صورت جدی در این حوزهها وارد
شویم و مهمتر از همه اینکه کشور باید بفهمد که
ان چیزی که سرمایهاش اســت ،نیروی انسانی
است؛ یعنی کلید اصلی است که ما همیشه روی
ان ت کید کردهایم .اینکه انقدر نگران قیمت نفت
باشیم و ...ســم است ،چراکه این پول وقتی وارد
اقتصاد میشود با خودش یک رانتی میاورد که
این رانت هیچ وقت باعث پیشرفت نخواهد شد،
هیچ کشوری با تکیه بر منابع زیرزمینیاش رشد
پیدا نکرده اســت؛ رشــدهایی هم که میبینیم،
رشدهای محدود و ظاهری است ،گاهی ساختمان
میســازیم و خط تولیــد را از اینطرف و انطرف
میاوریم ،ولی رشدی نمیکنیم!
کاری که انجام خواهم داد ،این اســت
کــه ایدههای دیگــران را تقلیــد نمیکنم ،من
فکر میکنم بزر ترین مشــکلی که وجود دارد
این اســت که به عنوان مثال دو تا شــرکت که
موفق میشوند ،همه میخواهند همان کارها را
بکنند! چرا ما باید این همه استارتاپ در حوزه
حملونقل شهری یا در حوزه فروش اناین داشته
باشیم این همه ایده وجود دارد ،این همه جای
دست نخورده که میشود روی انها کار کرد و باید
فقط بومی بشوند .این همه ایدههایی که در دنیا
گرفتهاند و استارتاپهایی که تکشاخ شدند،
چرا در ایــن حوزهها کار نمیکنیــم من خیلی
متوجه این بحث نمیشوم!
من خودم شــخصا خیلی عاقهمندم که
در حــوزه بیوتک کار کنم ،گرچه رشــتهام اصا
این نیســت؛ اما اگر برمیگشتم حتما میرفتم و
بیوتک میخواندم.
اگر کسی امکاناتش را داشته باشد ،حتما میگیرد،
ولی همه بایــد بدانند اگر وام بگیرند ،شکســت
میخورند! مخصوصا در استی های اول! چیزی که
باید همه ما بدانیم این است که این کار ،خردخرد
درست میشود ،این کار از زیرزمین بیرون میاید،
از توی یک گاراژ میاید ،تمام این استارتاپهای
بزر را که نگاه کنیم ،از یک گاراژ بیرون امدند.
پس استارتاپ ،پدیدهای نیست که یکدفعهای
اتفاق بیفتد ،ان اقتصاد نفتی و پول بابا اســت! که
یکدفعه اتفاق میافتد .استارتاپهایی که نزد من
میایند ،همیشه از انها میپرسم ،سال قبل کجا
بودند و اگر از یک زیرزمین یا از یک زیرپله امدند
بیرون ،ان موقع معلوم اســت که درست امدند و
روششان درست بوده است.
سوالی که میپرســید دارای دو بخش
اســت که یک بخــش ان برمیگــردد به حوزه
ســرمایهگذار و بخش دیگــر ان برمیگردد به
حوزه نظر شخصی من .بله ما نسبت به سال قبل
شرایط اقتصادی متفاوتی را میبینیم ،به طوری
که امسال همه کســبوکارها حواسشان جمع
این اســت که کجا هزینه میکنند! اتفاقا من فکر
میکنم کســبوکارهایی که یک مرحلهای را رد
کردند ،از این به بعد میتوانند دنبال پرفورمنس
باشــند ،پرفورمنس به دو دلیل بیش از هر زمان
دیگری پررنگ است؛ یکی بحث نوسانات قیمت،
ازجمله نوسانات ارز است که میتواند روی خیلی
چیزها ،مخصوصا ریسورسهایی که ما در حوزه
تک اســتفاده میکنیم ،تبلیغــات و حوزههای
دیگر اثر بگذارد و بحــث دیگری که وجود دارد،
این است که ســرمایهگذارها با توجه به شرایط
اقتصادی که وجود دارد ،کمتــر ورود میکنند.
چیزی که من میبینم این است که رقابت بخشی
از این اکوسیســتم اســت ،اصا این اکوسیستم
بدون رقابت رشد نخواهد کرد ،ما داریم راجع به
یک مارکــت کمتر از 2درصد صحبت میکنیم و
اگر رقابــت را هم از ان بگیریم ،دیگر چیزی باقی
نمیماند.
منظورت از تنگ و دریا داخل ایران و
خارج ایران است
اما من فکر میکنم این رودخانه در حال
حرکت است و اتفاقا کسبوکارها با توجه به اینکه
میبینند ایکامرس ،مدل مارکتپلیس ،مدلهای
مبتنی بر سرویس و مدلهایی که شرایط فعلی را
بهبود میدهند ،بهترین مدل هســتند ،به منظور
اینکه بتوانند هزینهها را کم کنند و پرفورمنس را
زیاد کنند .تکنولوژی در حال درگیرشــدن است
و اتفاقا یک بــازار خوب داخلی هم بــرای اینکه
حوزه تک بیشــتر از قبل درگیر شود ،وجود دارد.
به هرحال ما با شــرکتهای همکار رقابت داریم،
برای اینکه بخواهیم در سهم بازار با یکدیگر رقابت
داشته باشــیم ،چراکه اگر این نباشد ،اینوستوری
دیگر وجود نخواهد داشت؛ اما اینکه با شرکتهایی
که مکمل هم هســتیم ،مثا ما با است باکس در
بحث دلیوری و بحث دریافت کاا از ت مینکننده
همکاری و همافزایی میکنیــم که ظرفیتهای
خوبی هــم دارد؛ ضمــن اینکه ایــن محدود به
است باکس اســت و با مجموعههای دیگری هم
کموبیش صحبت میکنیم و این فضای همکاری
با کسانی که ســرویس مکمل میدهند نیز وجود
دارد؛ اما درباره بحث همکاری مشترک با کسانی
که به نوعی داریم در ســهم بازار با یکدیگر رقابت
میکنیم ،من خیلی به ان معتقد نیستم.
رقابت چیز خیلی خوبی است اگر رقابت
سالم باشد ،رقابت باعث میشود که بازیگرهایی
که در بازار هستند یعنی ما استارتاپها پیشرفت
کنیم ،تحت فشار باشیم که سرویسهای بهتری
ارائه کنیم ،یا مصرفکننده نهایی قیمت بهتری
را از کاایی که خریــد میکند ،بگیرد .ولی بعضا
من معتقدم که در بازاری که ما در ان هســتیم و
مختصرا در بحثهای قبلی هم مطرح شد ،رقابت
ناســالمی وجود دارد و این به نظــر من ممکن
است اکوسیســتم را دچار چالش کند و اعتماد
عمومی که به این اکوسیســتم در این سالها به
وجود امده است را خدشهدار کند .اگر مثل بزنم،
چیلیوری و اســن فود ،یا اســن فود در مقابل
دیگرانی که در صنعت غذا هســتند ،ابتدا بگویم
من بسیار بسیار به اسن فود به عنوان یک رقیب
احترام میگذارم ،به نظر من خیلی خوب و تمیز
کار میکنند ،سرویس فوقالعادهای به مشتریان
میدهند و رقابتکردن با انها خیلی سخت است؛
ولی سوالی که دارم این است که چه دلیلی دارد
که در این رقابت ،فرضا من یا یک سایت دیگر ،یک
مشتری دارم که دوســت دارد از رستوران xغذا
بگیرد ،چرا باید از این محروم شود رستورانهای
زیادی را به انها پیشنهاد میدهد که من درصدم را
کاهش میدهم ،شما با بقیه قطع همکاری کنید!
ببینید اینکه میخواهند مشتری و رستوراندار
را راضی نگه دارند ،یک بحث است و اینکه شرط
10نوع قطع همــکاری را نهتنها با ما بلکه با بقیه
پلتفرمهای غذا بدهند ،چیز دیگر اســت و این به
نظرم یک رقابت سالم نیست!
البته اسن فود یک پشتیبانی مالی قوی از خارج
کشــور دارد که حــاا مخصوصا با این شــرایط
اقتصادی که پیش امده اســت ،فکر میکنم این
قدرت مالی چندین برابر هم شده باشد ،در حالی
که حمایت ما و قدرت پولی که داشــتیم کاهش
پیدا کرده اســت؛ وقتی این شــرکت انقدر خوب
است و من تحسینشان میکنم ،چرا باید اینطور
باشد؛ یا مثا چرا در تاکسی باید برای رانندهها به
دایلی که من شخصا قبول ندارم ،محدودیت قائل
شویم ،اگر این دایل درســت بود ،چرا اوبر و ...را
برای همه اعمال نکردند .یکی از دایل این اســت
که قبل از اینکه مسافر برسد به مقصد و از اپ دیگر
درخواســتی بیاید ،بارها برای همه ما پیش امده
است که راننده 5دقیقه قبل از اینکه برسیم مقصد،
میزند اتمام سفر! در مقابله با این چه کاری کردند
اگــر راجع بــه کل اکوسیســتم صحبت
میکنیم ،فکر میکنم که خیلی زود است که هنوز
بحث ادغام بکنیم .در مورد دو ســه کیس خاص
میتوانیم بحث کنیم ،ولی در کل اکوسیستم این
رقابت باعث رشــد میشود .در خود کیس ما اگر
رقابت نداشــتیم ،نمیتوانستیم پیشرفت کنیم،
واقعا دیوار دو ســال پیش از ما خیلی جلوتر بود و
این چالش باعث شــد که سعی کنیم بهتر و بهتر
باشیم ،از نظر محصول و از همه لحا ! بچههایی
که در شیپور کار میکنند ،به جای دیگر میروند
و همین تجربه را انتقال میدهند و کا این رقابت
خیلی چیز خوبی است .البته مواقعی هم میشود
که ممکن اســت بین دو تا رقیب جنگی به وجود
بیاید که ان واقعا به ضرر هر دو است ،زیرا شروع
میکنند به خرجهای زیــادی و به قول معروف
رقابت ســالم و ناســالم پیش میاید! اگر واقعا
شــرایط مالی ممکلت طوری شود که واقعا هیچ
جذب سرمایهای نتوان انجام داد و استارتاپها
هم چندین ســال زمان میبرد تا بخواهند به ان
نقطهای که باید برسند ،پس ناچار می شوند که با
همدیگر ادغام بکنند .به نظر من در اکوسیستم ما
خیلی زود است که در مورد رقابت صحبت کنیم
و این رقابت فعا باعث میشــود که هر دو طرف
پیشرفت کنند و خیلی چیز خوبی است ،ولی در
بعضی موارد هم ممکن است که یک جنگ بین دو
طرف شکل بگیرد که به هر دو طرف ضربه میزند.
من پاسخم را دو قسمت میکنم .یک چیز
را در نظر بگیریم ،اکوسیســتم اســتارتاپی ما در
ایران در مرحله اول خودش اســت ،یک بچه است
و باید مواظبش باشیم ،مهمترین چیز این است که
ادمهایی که اینجا نشستند و دوستانی که قبا امدند،
حواســمان به این باید باشد که ما چطور میتوانیم
انگیزه ایجاد کنیم ،انگیزه از طرف سرمایهگذارهای
داخلی ،در واقع یکی از ضعفهای اصلی اکوسیستم
ما هم نبودن ان عاقه در ســرمایهگذارهای ایران
است و ما باید این را ایجاد کنیم .مسئله همین است،
ما در الوپیک چندین راند رفتیم دنبال سرمایهگذار
و جز چنــد تا از این صندوقهایی که ما اسمشــان
را میگذاریم خطرپذیر ،ویســی ،یا برخی از این
سرمایهگذارها که بیشــتر حالت بورسی دارند و به
صورت امتحانی وارد این صحنه میشــوند ،نداریم.
کسانی نیستند که واقعا بیایند و انرژیشان را پشت
این اکوسیستم بگذارند ،ما باید به انها نشان دهیم
که واقعا اتفاقی در حال وقوع است.
مــن برعکس رضــا فکر میکنم کــه اان موقع
ایجادکردن همکاری به نحوهای مختلف است،
هم ادغــام و هــم ســرمایهگذاریهای متقابل
میتواند اتفاق بیفتد .موضوع بعدی این اســت
که ما نباید ادمهایی را که در دانشگاهها هستند
ناامید کنیم ،یا طرف یک شــغل دیگری دارد و
یک ایدهای هم دارد و میگوید من این را تبدیل
کنم به یک کانسپت ،سرمایه و زندگی و وقتم را
میگذارم و فردا جلوی من کسی پیدا میشود و
میگوید نه ،چون که کاربر هســتم! من روی این
موضوع خیلی حســاس هستم ،چون اپلیکیشن
من را دارد نمیتواند اپلیکیشن تو را داشته باشد!.
این کار اشتباه است شاید در قانون نوشته نشده،
ولی اشتباه است.در مورد موضوع شورای رقابت
من نمیتوانم قضاوت بکنم ،تصمیم انهاســت،
ولی اگر به صورت یک فامیل و منطقی بنشینیم
و به موضوع اکوسیســتم استارتاپی نگاه کنیم
به نفع همه اســت ،حتی به نفع اسن ،با وجود
سرمایهگذار اکثریت خارجی!
متن کامل را در شنبه مگ بخوانید
سپاس اه
ستار پ
YaldaSummit
122
شماره127
چهارم. .شماره
سالچهارم
.1397سال
ابان.1397
26دی
8
1
ه ایش ی دای کارافرینان ا تار اپی بی اب ه ترین رده ایی اکو یست ا تار اپی ایران بود ه ایشی که پیا امید و
اختن به ه راه داشت ح ور حداک ری ف ا ن زیست بو ا تار اپی بدون ح ور مو ر ه راهی و ه دلی ش ا خوبان
ه نوان بر زار کننده ه ایش از ه ه حامیان م نوی مالی و ر انه ای ی دای به خا ر ح ایت های
ام ان پ یر ن ود تی شن ه ب
ارزنده شان ت دیر و تش ر می ن اید امید ان ه بتوانی در کنار ه دیگر به تو ه اکو یست کارافرینی و ا تار اپی ایران در
ت اشت ا زایی و کارافرینی بیش از پیش ک کنی
حامیان م نوی مالی و ر انه ای ی دای کارافرینان ا تار اپی
ه رمایه شن ه ح ور داشتند
ه اری خ رپ یر که در کاف
با ت دیر از ندو های رمای
رپورتاژ
R e p o r t a g e
8دی .1397سال چهارم .شماره 127
14
تجربهای متفاوت با دفاتر کار اشتراکی سروکورپ
دو
د
داشــتن یک دفتر کار کامل ،مجهز و مدرن ارزوی صاحب هر
کســبوکاری است که دســتیابی به ان نیازمند صرف وقت و
هزینه زیادی میشــود .یافتن جای مناسب ،امادهکردن ان،
تجهیز ان با مبلمان و فراهمکردن زیرساختهای ارتباطی نظیر
تلفن و غیره ،زمان و هزینه زیادی میطلبد .دفاتر کار اشتراکی
سروکورپ اما این چالش را به بهترین شکل برطرف کرده است.
سروکورپ یک شرکت اســترالیایی ارائهکننده خدمات دفاتر
کار اشتراکی و اختصاصی اســت که از 3سال پیش وارد ایران
شده .فضای کار اشتراکی سروکورپ شــامل فضای بزرگی با
چینش و طراحی گوناگون است که در ان افراد میتوانند یک
میز اختصاصی یا اشــتراکی در اختیار داشته باشند .در فضای
کار اشتراکی سروکورپ ،تمامی امکانات اداری موردنیاز بنابر
درخواست افراد ،در اختیار انها قرار میگیرد.
تجربــه کار در چنین فضایی میتواند لذتبخش باشــد .البته
کار در فضای اشتراکی سروکورپ تنها به داشتن یک میز ختم
نمیشود ،بلکه قبل از ان ،شما یک نشــانی معتبر در بهترین
منطقه اداری تهران دارید.
شــماره تلفن ثابت و کار در فضایی حرفهای با استانداردهای
جهانی ،از جمله امتیازهای این فضاســت .عاوه بر ان ،شــما
میتوانید از تمــام امکانات اداری موجــود در فضا بهره ببرید
و یا برای خود منشــی یا دســتیار اختصاصی داشته باشید که
تلفنهای شما را پاسخ میدهند و قرارهای ماقات و بستههای
پستی شما را مدیریت میکنند .همچنین دستیار اختصاصی
شما فعالیتهایی از قبیل یادداشتبرداری از جلسات ،ترجمه
و ...را بــه عهده خواهد گرفــت .در کنار اینهــا ،اینترنت امن
پرسرعت ،تمامی تجهیزات اداری و یک تیم پشتیبانی فنی را
در اختیار خواهید داشت.
فضای کار اشــتراکی سروکورپ همچنین به شما این امکان را
میدهد که دایره ارتباطات خود را گسترش دهید.
افرادی که عضو شــبکه سروکورپ هستند ،میتوانند از طریق
پلتفرم ( Servcorp Communityجامعه سروکورپ) ،با شبکه
40هزار نفره عضو این مجموعه در سراسر دنیا که مجموعهای
از افراد متخصص در زمینههای مختلف هستند ،ارتباط برقرار
کنند .این یعنی فرصت اشنایی با افراد جدیدی که باعث رشد
کسبوکار شما میشوند.
دفاتر کار مجازی ،یکی دیگر از خدمات پیشرو سروکورپ است.
دفتر کار مجازی یعنی تمام خدمات یک دفتر کار ،به جز فضای
فیزیکی ان! چیزی که مناسب افراد و کسبوکارهایی است که
مدام در حال سفر هستند .با دفاتر کار مجازی میتوانید روزی
د
3ساعت از دفاتر کار ســروکورپ در 160نقطه جهان استفاده
کنید .این یعنی در زمان سفر ،دیگر نیازی به کار کردن در هتل
یا ابی هتل نخواهید داشت.
شرکت سروکورپ با داشتن 40ســال سابقه امروز در بیش از
160نقطه جهان ،دفتر دارد و به ارائه خدمات گوناگونی از جمله
دفتر کار اختصاصی ،میز کار اختصاصی ،میز کار اشتراکی ،دفتر
کار مجازی ،اتاق جلســات و ســالن کنفرانس میپردازد .این
شرکت در حال حاضر در دو نقطه تهران دفاتر کار اختصاصی و
اشتراکی ارائه میکند.
دفاتر سروکورپ در ساختمان پارک در خیابان ولیعصر روبهروی
پارک ملت (شماره تلفن )75981700 :و طبقه 15برج کیان
در خیابان ولیعصر بااتر از ظفر (شــماره تلفن)75981300 :
واقع شدهاند.
استارتاپی برایاستارتاپها
دنیته؛ طراحفضاهایاستارتاپی
و
و
ا
تک
رپورتاژ
فین
R e p FinTech
o r t a g e
8دی .1397سال چهارم .شماره 127
تفاهمنامه همکاری کارنکراد با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری امضا شد
تفاهمنامــه همــکاری کارنکراد بــا معاونت علمی و
فناوری ریاست جمهوری به منظور پیادهسازی سامانه
تامین مالی ملی منعقد شــد .این تفاهمنامه همکاری
در روز سهشــنبه 20اذر ،97با حضور علیرضا دلیری
معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی
و فناوری ریاست جمهوری و علی عمیدی مدیر عامل
شــرکت کارنکراد در معاونت علمی و فناوری ریاست
جمهوری منعقد شد.
این ســامانه با توجه به حضور 3ســاله در زیستبوم
استارتاپی کشور و ســابقه درخشان در زمینه جذب
سرمایه برای استارتاپها و شرکتهای دانشبنیان،
ضمن احراز صاحیت مدنظر معاونت علمی و فناوری
ریاســت جمهوری ،به عنوان اولین سامانه تامین مالی
کشور انتخاب شــد .با انعقاد این تفاهمنامه ،کارنکراد
به عنوان اولین کارگزار معاونت علمی و فناوری ریاست
جمهــوری در بخش تامیــن مالی و ســرمایهگذاری
خطرپذیر طرحهای دانشبنیان برای اســتارتاپها
فعالیت خود را اغاز میکند.
موضــوع تامیــن مالــی و ســرمایهگذاری بــرای
کسبوکارهای نوپا امری بســیار حیاتی و مهم است
و امــکان پیمودن ادامــه راه برای فعــاان این حوزه
بدون حمایت و پشــتیبانی مالی وجود ندارد .بسیاری
از کســبوکارهای نوپــا ،در مراحل اولیــه راهاندازی
کسبوکارشان با چالشهای متعددی در زمینه جذب
سرمایه مواجه هستند.
فرایند جذب سرمایه برای استارتاپها به روشهای
متعددی صورت میگیرد کــه یکی از انها تامین مالی
جمعی اســت .کارنکراد به عنوان اولین سامانه تامین
مالی جمعی بر اساس مدل مشارکت ،در راستای توسعه
فعالیتهــای قبلی خود در حوزه تامیــن مالی ،ایجاد
زیستبوم دانشبنیان و تسهیل فرایند جذب سرمایه
کسبوکارهای نوپا ،سامانه تامین مالی و سرمایهگذاری
خطرپذیــر طرحهای دانشبنیان ،خــاق و فناور در
کشــور را با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست
جمهوری طراحی ،راهاندازی و راهبری کرده است.
تاکنون بیش از 870کارافریــن در حوزههای متنوع
برای جذب سرمایهگذار به کارنکراد مراجعه کردهاند.
ازم به ذکر اســت کــه کارنکراد توانســته برای 25
کمپین استارتاپی جذب سرمایه انجام دهد .بیش از
220شرکت سرمایهگذاری فعال در حوزه استارتاپی
نیز با این سامانه مشغول به همکاری هستند .این تعداد
از ســرمایهگذاران در حوزههای مختلف و از گروههای
متفاوتی شــامل صندوقهای خطرپذیر ،شرکتهای
تامین سرمایه ،هلدینگها ،ســرمایهگذاران فرشته و
نیچه
هنگامی که مصمم به عملی شدید ،باید درهای
تردید را کاما مسدود سازید.
ستون
n
اپراتور کشتیهای فناندی فینفریز به لطف همکاری
با ابرقدرت مهندسی رولزرویس ،اولین کشتی خودران
دنیا را معرفی کرده اســت .یک کشتی به نام فالکو که از
فناوریهای هوشمند رولزرویس برای پیمایش خودکار
در فناند استفاده میکند و مسیر بازگشت ان ازطریق
کنترل از راه دور انجام میگیرد .حسگرهای این کشتی
در کنار هوش مصنوعی و فناوری جلوگیری از تصادف کار
میکند و مجهز به یک سیستم پیمایش خودکار جدید
است که خدمه نمیتوانند در ان مداخله کنند .فالکو به
مجموعهای از حسگرهای پیشرفته مجهز است که به ان
امکان میدهد یک تصویر دقیق از اطراف خود ،در زمان
واقعی و با دقتی بیشتر از دقت بینایی انسان ایجاد کند.
حسگری که میزان اب بدن را
تشخیص می دهد
برند گاتورید ،نیروی هوایی امریکا و دانشگاه نورث وسترن
با همکاری یکدیگر ســعی دارند به موضوع ابرسانی به
بدن بپردازند .محصول نهایی انها که استارتاپ اپیکور
بیوسیســتمز ان را عرضه کرده است ،به زودی وارد بازار
خواهد شد .ابرسانی مناسب به بدن یکی از عوامل اصلی
سامت انســان اســت ،اما افرادی که بهشدت ورزش
میکنندبیشترازسایرافرادبایدبهفکرمیزاناببدنخود
باشند .همراه با نمایندگان از ورزشهای حرفهای و رزمی،
موسسه علوم ورزشــی کاتوراد و دانشگاه نورث وسترن
روی یک دستگاه پوشیدنی کار میکنند که میزان تعرق
را تشخیص میدهد تا بتواند نظرات و پیشنهادهایی را در
زمان واقعی درباره میزان ابرسانی به بدن ارائه دهد .این
دستگاه که بهراحتی روی بازو قرار میگیرد ،نشانگرهای
زیستیتعریقرااندازهگیریمیکندتابهطوردقیقمیزان
از دســت دادن الکترولیت را محاسبه کند .این دستگاه
قســمتهای مجزایی دارد که الکترولیتهای مختلف
را نشــان میدهند .در طول ورزش ،عــرق از کانالهای
میکروسکوپی دســتگاه میگذرد و وارد این قسمتها
میشود .واکنشها به عوامل شــیمیایی موجب تغییر
رنگ محسوس میشــود که به تراکم الکترولیت کاربر
مربوط میشود.
حاصل ان یک خوانش میزان اب بدن است که قابل درک
است .برای دریافت اطاعات دقیقتر ،کاربران میتوانند
یک تصویر را ارســال کنند تا تجزیه و تحلیل نرمافزاری
روی ان صورت گیرد .پرفســور جان راگرز از دانشــگاه
نورث وســترن میگوید« :اکثر افراد میخواهند بدانند
که چه مقدار کلورید میسوزانند .انها میتوانند با کمک
این دســتگاه دریابند که ایا میزان الکترولیت انها باا یا
متوسط یا پایین است ».لورنا مارتین ،یک پزشک و مدیر
مارینرز ،میگوید« :این شبکههای نازک و انعطافپذیر به
ما امکان میدهند تا به طور کمی میزبان تعریق و شیمی
تعریق را در بین بازیکنان خود پیگیری کنیم .این دادهها
اطاعات منحصربهفرد ،دقیق و مخصوص به هر یک از
بازیکنان را درباره میزان الکترولیت و شیمی بدن در هر
نقطه در طول یک بــازی یا تمرین به ما ارائه میدهند».
عرق بدن اطاعات بیوشیمیایی مهمی دارد که به سامت
فیزیولوژیکی و حالت شــناختی مربوط اســت .جنیفر
مارتین ،شــیمیدان و محقق در ازمایشگاه تحقیقاتی
نیروی هوایی ،میگوید« :امکان نظارت بر میزان تعریق
و شیمی تعریق روی پوست خیلی اهمیت دارد ،زیرا این
دادهها به ما امکان میدهند تا به طور کارامدتری امادگی
نظامی را در شرایط سخت مدیریت کنیم».
shanbepress.ir
m
u
l
o
C
دستگاه پوشیدنی برای
افراد مبتا به الزایمر
حتی سرمایهگذاران سنتی هستند .کارنکراد از طریق
ایجاد شــبکهای وســیع و با حضور بیش از 50منتور
حرفهای نسبت به اموزش مفاهیم و الزامات اصلی ایجاد
کسبوکار به استارتاپها اقدام کرده است .همچنین
کارنکراد با انعقاد تفاهمنامههای همکاری با نهادهای
مرتبط در حوزه کارافرینی در استانهایی نظیر سمنان،
اذربایجان شرقی ،خراســان رضوی ،فارس ،اصفهان
و بوشــهر ،مشــغول فعالیت و خدمترسانی به طیف
گستردهای از اســتارتاپها در حوزههای مختلف در
جای جای ایران است.
رولز رویس و فین فریز اولین کشتی خودران دنیا را ازمایش می کنند
تصویر مکانی از طریق دادههای حســگر ایجاد شده و به
مرکز عامل از راه دور فینفریز در خشکی ارسال میشود.
در اینجا ،یک کاپیتان بر عملیات خودکار نظارت دارد و
میتواند در صورت لزوم کنترل کشتی را به دست گیرد.
تاکنون رولزرویس نزدیک به 400ساعت ازمایش دریایی
را در طول ازمایشــات عملیات خودکار انجام داده است.
در اوایل امسال ،این دو شرکت همکاری روی یک پروژه
تحقیقاتی جدید به نام( SVANکشتی ایمنتر با پیمایش
خودکار) را اغاز کردهاند تا به استفاده از یافتههای به دست
امده از پروژه کاربردهای ابی خودکار پیشرفته ()AAWA
ادامه دهند .تحقیقات امروز نشان داده است که این کشتی
خودران فقط یک ایده نیست بلکه چیزی است که صنعت
15
کشتیرانی را متحول خواهد کرد .فناوری پیمایش کاما
خودکار تحوات بزرگی را در صنعت کشتیرانی جهانی
ایجاد میکند .همانگونه که کامیونهای خودران صنعت
تدارکات زمینی را متحول میکنند ،کشتیهای باربری
نیز میتوانند از مزایای ایمنی و پیمایش فناوری خودران
پیشرفته اســتفاده کنند .صنعت کشتیرانی بینالمللی
مسئول باربری حدود 90درصد از تجارت جهانی است
و بیش از 50هزار کشــتی بازرگانی در سطح بینالمللی
تجارت میکنند .در حالیکه صرفهجویی در هزینهها به
دلیل عدم نیاز به راننده کامیون یک عامل مهم در ایجاد
وسایل نقلیه خودران اســت ،ارزش اعمال همین روند
روی صنعت کشــتیرانی و کاهش نیاز به خدمه کشتی
میتواند هزینهها را به طور چشــمگیری کاهش دهد.
کشتیها ،از قبیل فالکو و ســایر کشتیهای کوچکتر
حتی میتوانند مفیدتر باشــند زیرا در مواقعی که مه و
سایر شــرایط خطرناک رخ میدهد ،فناوری پیمایش
و دید کامپیوتر بهتر از چشــم انســان عمل میکند .به
عاوه کشتیهای خودران میتوانند به طور مستقیم با
بندرگاههای هوشــمند اینده در ارتباط باشند .بندرگاه
میتواندبهطورمستقلبروضعیتپایانههاونیزشرایطاب
و هوایی و ابها نظارت داشته باشد .ارتباط در زمان واقعی
با هوش مصنوعی روی کشتیهای خودران از پتانسیل
باایی برخوردار است و میتواند ایمنی و کارامدی را به
حداکثر برساند.
اینده با پیشرفت فناوری
اینترنت اشیاء
پیشبینی اینده کار سادهای نیست .بعضی چیزها انقدر
غیرقابلپیشبینیهستندکههیچکسامادگیانهاراندارد.
اما در حالیکه میتوانیم بنشینیم و برای اینده رویاپردازی
کنیم ،بهتر است به افرادی اشاره کنیم که وقتی صحبت از
این مسائل میشود ،مدارک موثقی را ارائه میکنند .یکی از
این افراد ری کورزویل است .در سال ،1993شرکت AT&T
یک کمپین تبلیغاتی به نام «شــما میتوانید» راهاندازی
کرد .این کمپین شــامل تبلیغاتی میشد که نگاه کلی به
اینده فناورانه داشــت .برخی از مفاهیم در این کمپین به
حقیقت پیوســتند .چیزهایی مانند کتاب الکترونیکی،
جیپیاس ،ساعت هوشمند ،برقراری تماس از طریق مچ
دست ،تماس ویدئویی و غیره .اما این پیشبینیها زمانی
رخ داد که اینترنت در ابتدای کار خود بود و سالها مانده بود
تا گوگل راهاندازی شود .شرکت AT&Tدر 25امین سالگرد
خود ،تیمی را جمعاوری کرده تا اینده را پیشبینی کنند.
دنیایی که ما در ان زندگی میکنیم در حال حاضر بسیار
متصل و دیجیتالی اســت ،اما این امر یــک تاثیر جانبی
غیرمنتظرهداردکهافرادبیشتربادستگاههاصحبتخواهند
کرد تا با همدیگر .این شرایط باید تغییر کند .ما باید به دنیای
واقعی نگاه کنیم .صفحههای نمایش محو خواهند شــد و
اطاعات انقدر ارتقا خواهد یافت که تماسها شخصیتر
میشــوند .فیلمها بیشتر شــبیه به بازی خواهند شد .ما
به زاویه دوربین فکر نخواهیم کرد و در عوض تماشــاچی
بخشی از تجربه خواهد بود و انتخاب میکند که میخواهد
در فیلم باشــد یا خیر .پوشاک هوشمند که سامت انسان
را بررسی میکند ،بخشی از هنجارها میشود .خانههای ما
به حسگرهایی مجهز میشوند که به طور مستمر سامت
ما را بررسی میکنند .روباتها و دستیاران هوش مصنوعی
دلســوزانه در کنار ما خواهند بود تا به سالمندان ،کودکان
مبتا به اوتیسم و سایر بیماریها که به اموزش برای نحوه
تعامل با سایر انسانها نیاز دارند ،کمک کنند .نانوباتهایی
طراحی خواهند شد تا دارو بســازند و با بیماریها مقابله
کنند .این پیشرفتها مراقبت بهداشتی را متحول خواهند
کرد .اولین باری که از مســواک خود استفاده میکنید و از
روی بزاق دهان شما تشخیص میدهد که باید به پزشک
یا دندانپزشــک مراجعه کنید یا خیر ،ممکن اســت برای
شما تجربه فوقالعادهای باشد .بار دوم کمی جالب به نظر
میرسد .چند سال بعد وقتی مسواک میزنید ،این مسواک
یک وقت ماقات نزد پزشــک برای شما تعیین میکند و
حتی این کار نیز برای شما عادی به نظر خواهد امد .فناوری
به سرعت به تاریخ میپیوندد .مانند امروز که تصور دنیای
بدون کامپیوتر و اینترنت کار دشواری است.
شــرکت خدمات داده کلیروینت با شرکت
AT&Tهمــکاری میکند تا دســتگاههای
پوشیدنی مراقبت بهداشــتی و تخصصی را
ارائه دهند .این شــرکت با همکاری AT&T
قصد دارد اتصال را برای طیفی از دســتگاهها
ارائه دهد .این دستگاهها که تئورا کر نام دارند،
به مراقبان امکان میدهد تا از موقعیت مکانی
بیماران مبتا به اختال تشخیص چهره مطلع
شوند ،بر انها نظارت داشته باشند و با انها در
ارتباط باشند .تئورا کانکت یک دستگاه ارتباط
و نظارت به شکل ساعت مچی است که از سیم
همراه AT&Tبرای ارسال داده به یک شبکه
ایمن استفاده میکند .وقتی بیمار این دستگاه
را میپوشد ،اطاعات درباره موقعیت مکانی
و سامت بیمار برای مراقبان ارسال میشود
و مراقبان میتوانند از طریق یک اپلیکیشن
تلفن هوشــمند به نام تئورا لینــک بر بیمار
نظارت داشته باشند .ســایر قابلیتهای این
دستگاه عبارتند از :هشدار زمانی که کاربر از
منطقه امن مشخص شده در اپلیکیشن خارج
میشود؛ صدای دوطرفه؛ یک قابلیت اضطراری
کمکرسانی که برای مراقب ارسال میشود؛
و هشدار هنگام تمامشدن باتری .کلیروینت
میگوید که استفاده از مرکز کنترل AT&Tدر
محدوده به معنای ان است که میتواند یک
دستگاه ایجاد کند که ازم نیست کاربر ان را
فعال سازد .تئورا کر برای متخصصان سامت
و بهداشت و اعضای خانواده که از افراد مبتا
به بیماریهای مزمــن مانند الزایمر مراقبت
میکنند ،در نظر گرفته شــده اســت .طبق
تحقیق 2017منتشرشــده توسط انجمن
الزایمر ،بیش از 5میلیون امریکایی به الزایمر
مبتا هستند .تا سال ،2050این رقم ممکن
اســت به 16میلیون برســد .این محصول
همچنین برای افراد مبتا به اختال اوتیسم،
بیماری پارکینسون و زوال عقل مناسب است.
کلیروینــت میگویــد محصواتش موجب
اســایش خاطر مراقبان میشــود و به افراد
مبتا به چنیــن بیماریهایی کمک میکند
تا به طور مســتقل زندگی کنند .با اینکه این
طیف هنوز در مراحل اولیه توســعه قرار دارد
و محصوات جدید دیگری نیز در راه اســت،
کلیروینت میگویــد این محصوات در حال
حاضر نیز در بین مراقبان محبوب هســتند.
یکی از مشتریان اولیه این محصول میگوید:
«هنگام خرید ،انچه از ان میترسیدم ،اتفاق
افتاد .از همســرم که به زوال عقل مبتاست،
جدا شدم .خوشبختانه توانســتم از قابلیت
صدای دوطرفه این دســتگاه استفاده کنم و
یک شخصی که نزدیک همسرم بود ،صدای
من را شــنید .او سعی کرد با همسرم صحبت
کند و او را به من بازگرداند ».در اینده تئورا کر
خدمات تحلیل حسگرمحور را ارائه خواهد داد
که اطاعات درباره وضعیت و موقعیت مکانی
بیمار را نشان میدهد .تاسیسات مراقبتی به
دادههایی دسترسی خواهند داشت که به انها
کمک میکنند تــا کارمندان را حفظ کنند و
خدمات مشتریان را بهبود بخشند.
کتابسال
استارتاپهایایران منتشر میشود
ثبتامروعشد
برایاولینبار،کتابسالاستارتاپهایایرانتوسطتیمهفتهنامهشنبهمنتشرمیشود.این
کتاب در اواخر بهمن ۹۷در تیراژ وسیعی چاپ و توزیع خواهدشد.
کتاب سال استارتاپهای ایران در تمامی شرکت های استارتاپی ،صندوقهای سرمایهگذاری
خطرپذیر ،شتابدهندهها ،فضاهای اشتراکی،پارک های علم و فناوری،دانشگاهها ،اتاق های
بازرگانی،سازمانها،نهادهایخصوصیودولتیتوزیعمیشودوبهعنوانیکمنبعاطاعاتی
جامع از استارتاپهای فعال در حوزههای مختلف قابل بهرهبرداری است.
کتاب سال استارتاپهای ایران دربرگیرنده اطاعات بیش از 2000استارتاپ و دیگر
مجموعههایمرتبطبااستارتاپهاخواهدبودکهبهصورتتخصصیدستهبندی
شدهاند.اینکتابازبخشهایمختلفشاملمعرفیصندوقهایسرمایهگذاری،مراکز
شتابدهی،فضاهایاشتراکی،اشناییباخدماتاستارتاپها،مصاحبهبامدیرانمجموعهها،
گزارش از ،شرکتها ،استارتاپها و دیگر بخشهای کاربردی ،تشکیل شده است.
اگر تمایل دارید استارتاپ شما هم در این کتاب ثبت شودو موضوع فعالیت و راههای
ارتباطیتان (شماره تماس ،ادرس ،ایمیل و…) در دسترس عاقهمندان قرار بگیرد ،از طریق
شماره 0۹۹022۸۸۸۵۴و ایدی تلگرام @AD-shanbeبا ما در تماس باشید.یا برای پرداخت
هزینهمستقیمبرایثبتنامبهسایت shanbemag.comمراجعهکنید.
کتاب سال در حال طیکردن مراحل پایانی است و پیشفروش ان از اول دیماه اغاز
میشود .میتوانید با مراجعه به فروشگاه اناین شنبهمگ کتاب سال استارتاپ ایران را
پیشخریدکنید.