هفته نامه شنبه شماره 144
هفته نامه شنبه شماره 144
هفته نامه شنبه شماره 144
اولـین هـفته نامه اخـتصاصی اسـتارتاپ ها
شـنـبـه25 /خردادمـاه /98سـال پـنجم /شـماره144
144
No.144\ Vol.5\ Sat\ Jun. 15th\ 2019
16صفحه
12000تومان
SHANBEMAG.com
shanbemag
shanbemagazin
shanbemag1
ســرمــقالــه
shop.shanbemag
.com
اتینگروپ
محصوالت مزرعه داران
اندونزی را می فروشد
مزرعه داران اندونزی نیز مانند
همکارانشان در سایر کشورها با مشکالت
متعددی مواجه اند .به همین
4
دلیل ،استارت اپ های فناوری
کشاورزی داخلی به کمک انها امده اند
تـیـتـرهـای امـروز
ابسالم
دیجی کاالی
روستاییان
E d i t o r i a l
اکبر هاشمی
سردبیر
روز گره گشایی
روزی برای همه
به اینشــتین فکــر کنید و بعد هــم به بیل
گیتس ،بنیانگذار مایکروســافت ،یا استیو
جابز ،خالق اپل ،یا فیل نایت بنیانگذار کتانی
نایکی .بیشتر کتاب هایی که درباره اینشتین
و دیگر دانشمندان درامده یا حاوی فرمول ها
و تزهای انها و دســتورالعملی برای کسانی
که می خواهند جا پای انها بگذارند است یا
زندگی نامه شان....
To d a y ' s H e a d l i n e s
4
اکوسیستم موفق
تایوانی
استفاده از اکوسیستم
استارت اپی فناوری تایوان
در راهبردی نواورانه
5
محمدرضا اقایا بنیانگذار استارتاپ با
سالم می گوید :بیش از 4هزار غرفه دار از
380منطقه شهری و روستا یی 54هزار
محصول را در این بازار اجتماعی به فروش
می رسانند
صفحه 3
تـیـتـرهـای امـروز
نسل جدید
درهای هوشمند
تیم خانه هوشمند هوم
می خواهد به فروش
ماهانه 1000دستگاه برسد
To d a y ' s H e a d l i n e s
5
8
شکست های بدمزه
برای ماندگاری در صنعت
تحویل غذا چه باید کرد؟
کتاب های خوشمزه
دوزلی بوک
10
گــــــــزارش
دوزلی بوک پلتفرم
شخصی سازی کتاب کودک
اینوتکس
2019
13
هوش مصنوعی
و موجی جدید در
محاسبات
را دراین شماره
بخوانید
گراف کور شرکتی است که
تبدیل به نسل بعدی حوزه
تکنولوژی می شود
11
دغدغه های حقوقی
از جنس استارتاپی
14
رشد انفجاری مرکادو
الزامات حقوقی
کسب وکارهای اینترنتی در
مراحل مختلف چرخه عمر
موفقیت در بازار دشوار
امریکای التین
15
12
هجوم یونیکورن ها
به بازار بورس
پنج شیوه استفاده از
روابط عمومی
گزارشی از یونیکورن های
7صنعت که وارد عرضه
عمومی شدند
تغییر چشم اندازها شیشه
عمر روابط عمومی سنتی را
شکسته است
عکس :مریم سعیدپور /شنبه
سعید محمدی
سعید رحماین
حمید محمدی
مجید حسیین نژاد
میالد منیش پور
هشاب جوامنردی
اکرب هامشی
رضا کالنرتی نژاد
امیر انظمی
مسعود اراسته
مسعود طباطبایی
توحید عیل ارشیف
حزمه قطیب نژاد
محمد احمدی
محمد رضا فرحی
حامد ساجدی
عیل زواشکیاین
رادمان ربیعی
عیل فیاض بخش
محمد امین میالین
میمث رجیب
اببک کبیری
انرص غامن زاده
حمیدرضا احمدی
محمد فرجود
ایت حسیین
مهدی انییب
ابوالفضل منتظری
نیما قایض
محمد رازیین
ارمان وایل
حمیدرضا اعتدال مهر
سجاد هبجیت
مریم نجیف
سارا حلم زاده
عیل حاجی محمدی
مهدی صداقت
حورا وکییل
نیکا هبجیت
محمد حسین غفوری
شادان غفاری
احسان داوودی
محمد نرصاللهی
خلیل طاهری
ابراهیم هامشی
فریبا میراج
محمدرضا سبحان
محمد جعفر نعناکار
روز گره گشایی فرصیت است برای گردهمایی افراد ابتجربه و متخصص
ات اپسخگوی سواالت و طرف مشورت جواانین ابشند که اهبام و گره ذهین و کاری دارند
زمان 28 :خرداد /مکان :صندوق نواوری و شکوفایی
)سالن رویداد(
برای ثبت انم و تعیین وقت
رایگان کد زیر را اسکن منایید
shanbemag.com/gereh
اولین هفته نامه اختصاصی استارتاپ ها
استارتاپی ها بخوانند !
روید اد
Event
که برای دیگران هم کاربردی باشــد .اما راه حل دادن
همیشه اسان نیســت؛ در کارگاه ایده پردازی و تفکر
استراتژیک به افراد اموزش داده می شود که چگونه
نیاز های درست را شناسایی و برای انها راه حلی پیدا
کنند .این رویــداد روز دوشــنبه 27 ،خردادماه ،در
باشگاه نواوری نیتروی دانشگاه علم و صنعت برگزار
خواهد شد.
محتوای برند
B r a n d C o n t e n t
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
Sponsored
2
مالکیت فکری استارتاپ ها در کافه نواوری
خرداد کافه نواوری میزبان یک دورهمی است که
28اهالی خالقیــت و نــواوری و کارافرینی
سه شــنبه ها به ان دعوت می شــوند .در
دورهمی های کافه استارتاپ های خالق حضور دارند.
انها ضمن معرفی کارشــان بخشی از خدمات خود را
به صورت رایگان در اختیار اعضا قرار می دهند .در این
برنامه مهندس مالک سعیدی ،مدیر کریدور توسعه
ریچارد برنسون
بزرگ ترین مشوق من؟ فقط این بود که مدام خود
درونی ام را به مبارزه بطلبم .من زندگی را به چشم
دانشگاهی با دوره تحصیلی طوالنی می بینم که
هرگز نداشته ام .هر روز چیز جدیدی می اموزم.
s
خــبــر
w
e
ایده پردازی و تفکر استراتژیک
خرداد همه ما در زندگی کاری و روزمره با چالش ها
27و مشکالتی مواجه می شویم و در بسیاری از
مواقع به راه حلی کامل و جامع می اندیشیم
صــادرات و تبادل فناوری ،حضور دارد و ســخنرانی
می کند .این رویداد روز سه شــنبه 28 ،خردادماه ،در
باشگاه کسب وکار دانش بنیان تهران ،برگزار خواهد
شد.
از بازاریابی محتوا تا تبلیغات دیجیتال
خرداد کارگروه وب انجمــن انفورماتیک ایران با
28هدف ایجاد زمینه بحث و تبادل نظر میان
متخصصــان و گروه هــای حرفــه ای و
صاحب نظر و به اشتراک گذاری تجارب متخصصان و
صاحبان کســب وکار اقدام به برگــزاری گردهمایی
تخصصی فعاالن حوزه وب در ایران کرده است .در این
رویداد به مباحثی همچون تولید محتوا ،شاخص های
کلیدی عملکرد در ســئو و محصول دیجیتالی قابل
بازاریابی پرداخته خواهد شد .زمان برگزاری رویداد
سه شــنبه 28 ،خردادماه ،و مکان ان پژوهشــکده
ارتباطات و فناوری اطالعات خواهد بود.
کیمیاگری با صفحات فرود
خرداد اغلب افرادی که برای نخستین بار به یک
30وبسایت سر می زنند نسبت به ان ذهنیتی
ندارند یا تصوری کام ً
ال شخصی دارند .اما ایا
اولین صفحه ای که با ان مواجه می شــوند با تصورات
ایشان مطابقت دارد؟ چه باید کرد تا تاثیر اولیه خوبی
بر مخاطب گذاشت؟
پاســخ تمامی این ســوال ها به مبحث بهینه سازی
صفحات فــرود برمی گــردد .کارگاه «کیمیاگری با
صفحات فرود» به افراد یاد می دهد که چگونه صفحه
فرود موفقی داشته باشند .این رویداد روز پنجشنبه،
30خردادمــاه ،برگــزار می شــود و عالقه منــدان
می توانند جهت کســب اطالعات بیشــتر با شماره
71053131-021تماس بگیرند.
N
استارتاپ های
با رشد نمایی
خرداد وقتــی محصــوالت و خدمــات
30دیجیتالی شوند افراد بیشتری به
ان دسترســی خواهند داشت .از
ی فقــط در اختیار
این بــه بعــد ،تکنولوژ
دولت ها ،سازمان های بزرگ یا ثروتمندان
نخواهد بود و در دســترس همــگان قرار
می گیــرد .اگــر فــردی 30ســال پیش
می خواست خدمات خود را به یک میلیارد
نفر انســان عرضه کند ،باید شــرکتی مثل
کوکاکوال یا جنرال الکتریک ،با کارمندانی
در صد کشور جهان ،می داشت .امروز این فرد
می تواند کودک یک کشور دورافتاده باشد
که اپلیکیشــنی را در پلتفرم هــای دانلود
اپلیکیشن قرار می دهد تا یک میلیارد نفر ان
را دانلــود و از ان اســتفاده می کنند .وقتی
محصوالت و خدمات دیجیتالی شوند افراد
بیشتری به ان دسترسی خواهند داشت و
این همان رشــد نمایی است .مخاطبان در
انتهای این کارگاه اموزشــی می اموزند که
شرکت های تجاری ،دولتی یا غیرانتفاعی که
با قوانیــن ســنتی ایجاد شــده اند موفق
نمی شوند ،مگر با به روزرسانی خود در فضای
جدید کسب وکارها .در این کارگاه با دو مدل
کارافرینی اشــنا خواهید شد :کارافرینی
کوچک و کارافرینی نمایی .شــرکت دیاکو
ارتباطات اریا ،با حمایت مرکز شتابدهنده
هاب ،این رویــداد را روز پنجشــنبه30 ،
خردادمــاه ،در ارگ جهان نمای اصفهان،
برگزار خواهد کرد.
دیجی کاالبرگزارمی کند
کمپاستارت ایپهوشمصنوعی دیجی کاال نکست
بررسیچالش های
پرداخت یارها در فیناپ
هشتم
خرداد هشتمین رویداد اموزشی تعاملی
27فیناپ ،با محوریــت چالش های
پرداخت یارها ،برگزار خواهد شد.
فیناپ که طی دو سال گذشــته ۷رویدا ِد
اموزشی تعاملی و ۲دورهمی برگزار کرده،
طی سال ۹۸با هدف ارائه محتوای مفید و
اثربخــش ،برگــزاری ۴رویــداد فصلی با
بخش های جدید و برای طیف وســیعی از
مخاطبان را برنامه ریزی کرده است .بخش
اول رویداد فیناپ خردادماه برگزار می شود
و به کارگاه اموزشی ،معرفی LendTechو
فرصت ها و چالش های ان در ایران اختصاص
دارد که توسط امیر حق رنجبر ،مدیرعامل
«ایران رنتــر» ،برگزار می شــود .در ادامه
راویــان فینــاپ ،یعنی صــادق فرامرزی،
ِ
بنیانگــذار ، PainTechو صابر خســروی،
مشــاور نواوری ،تجربه های خــود را برای
مخاطبان روایــت خواهند کــرد .در پنل
گفتگــوی فیناپ مهــدی طوبایی ،معاون
نظارت و توسعه شرکت شــاپرک ،مهدی
عبادی ،دبیر انجمن فین تک ایران ،و علیرضا
هوشــمند ،هم بنیانگذار رویداد فیناپ ،از
روندها و چالش های پرداخت یارها خواهند
گفــت .این موضوع اســفندماه ۹۶و بعد از
انتشــار چارچوب پرداخت یاری ،در رویداد
فیناپ نیز به بحث گذاشته شده بود .فیناپ
پالس بخش جدید رویداد فیناپ خردادماه
اســت که در ان گفتگویــی متفاوت میان
مجری و مهمان انجام می شود .در این بخش
جواد جاویدنیا ،سرپرســت معاونت فضای
مجــازی دادســتانی کل کشــور ،و امیر
مســتکین ،دبیر ارشــد دیجیاتو ،روی دو
صندلی فیناپ پالس خواهند نشســت .از
جمله بخش های جانبی این رویداد می توان
به شبکه ســازی (با حضور یک کارشناس
اجتماع ســازی) ،نظرســنجی جمعــی،
نمایشگاه عکس فیناپ و یک مسابقه اشاره
کرد که مشارکت عالقه مندان و حضار در ان
پررنــگ خواهــد بود .بــر اســاس اعالم
برگزارکنندگان ،از جمله وجوه تمایز رویداد
فیناپ خردادماه نسبت به رویدادهای قبلی
افزایش ظرفیت شرکت کنندگان ،تمرکز بر
محتــوای ارائه شــده و انتخــاب مهمانان
تصمیم ساز است .این رویداد روز پنجشنبه،
۳۰خردادمــاه ،در ســالن امفی تئاتــر
پژوهشکده انرژی دانشــگاه شریف برگزار
خواهد شد.
t
گــزارش
o
r
p
e
R
علی کاکا د زفولی
کمپ اســتارت اپی دیجی کاالنکســت برنامه ای
اســتارت اپی اســت کــه در ان دانشــجویان،
متخصصــان و فعاالن حوزه هــوش مصنوعی ،با
حمایت دیجی کاالنکســت ،تیم ســازی و توسعه
محصول خود را اغاز می کنند .در این برنامه افراد
یا تیم های حوزه هوش مصنوعی پس از یک هفته
امــوزش اولیه و مربیگری تیم ســازی می کنند و
سپس در یک دوره ســه ماهه به توسعه محصول
اولیــه می پردازند و در این مســیر از وجود مربی
متخصص بهره مند می شوند .ارائه ایده های نواورانه
و تکنولوژی محــور در دیجی کاالنکســت به ارائه
راهکارهایی برای حل مسائل روز کسب وکارهای
انالین کمک می کند .دیجی کاالنکست به منظور
توسعه این تکنولوژی ها از استارت اپ ها و طرح های
نواورانه در زمینه تجارت الکترونیک ،سرویس های
ابری ،الجستیک و اینترنت اشیاء حمایت می کند و
امسال تمرکز این سرمایه گذاری ها بر حوزه هوش
مصنوعی ( )AIخواهد بود.
در افتتاحیه کمپ که در دهه اول خردادماه برگزار
شــده بود ،حمیــد محمدی و ســعید محمدی،
بنیانگذاران و مدیران عامل دیجی کاال ،راه اندازی
مرکز نواوری و فناوری دیجی کاال را یکی از اتفاقات
مهم و سرنوشت ساز معرفی کرده بودند .همچنین،
سهیل مقدم ،معاون ارشد تکنولوژی دیجی کاال ،و
فواد نصرتی ،یکی از مدیران تکنولوژی دیجی کاال،
در بخشی از صحبت های خود از فعالیت دیجی کاال
گفتند .انها خاطرنشــان کردند که این شــرکت
به عنوان یک خرده فروشــی انالین شروع به کار
کرد و بــا خلق تجربه کاربری متفاوت نســبت به
همه فروشــگاه های انالین دیگر ،خود را به عنوان
مهمترین بازیگر این حــوزه معرفی کرد .گفتنی
است که طی ۱۳سال گذشته ،بهترین مهندسان
ایرانی و خارجی در تیم فنی دیجی کاال مشــغول
به کار شده اند و زیرساخت هایی طراحی کرده اند
که امروز به مهمترین ابزارهای فنی این حوزه در
کشور تبدیل شــده است .همچنین ،دیجی کاال از
تپِلیس
دو سال پیش امکان استفاده از پلتفرم مارک
( )Marketplaceرا برای همه فروشندگان ایرانی
ایجاد کرده اســت .به این ترتیب ،همه می توانند
کســب وکارهای خود را در این بســتر ،در بازاری
به وســعت ایران ،راه اندازی و محصوالت خود را
در شــرایط عادالنه به بازار خرده فروشــی انالین
عرضه کنند .ارائــه داده های دیجی کاال به صورت
عمومی یکی از دستاوردهای تیم فنی دیجی کاال
و دیجی کاالنکســت اســت تا به عنوان مثال یک
گروه استارت اپی با اســتفاده از داده های واقعی
و بهره گیــری از ابزارهای هوش مصنوعی مصرف
سوخت کشور را بهینه کند .این نمونه ای کوچک
از امکاناتی است که دیجی کاال در اختیار محققان و
پژوهشگران حوزه های مرتبط قرار می دهد .روح اهلل
رحمانی ،رئیــس هیئت مدیــره ،و امیر صالحی،
مدیرعامل مرکز نواوری های دیجی کاال ،با تاکید
بر اهمیت فرصت های سرمایه گذاری در حوزه های
اینترنت اشیاء ،رایانش ابری ،تجارت الکترونیک و
لجســتیک ،هدف از راه اندازی دیجی کاالنکست
را ســرمایه گذاری در حوزه های فناوری ،پژوهش
مســتقیم از طریق پروژه دانشــگاهی و استفاده
از داده هــای باز ( )Open Dataعنــوان کرده اند.
دیجی کاالنکســت فرصت هایــی را بــه منظور
سرمایه گذاری در تکنولوژی های مرتبط با هوش
مصنوعی ،در حوزه هایی مثل تجارت الکترونیک
( ،)E-Commerceهوش تجاری ،ابزارهای تحلیلی
نظــارت بر قیمت گــذاری ،محتــوا و مرکز داده،
لجستیک و بازاریابی برای فعاالن این حوزه فراهم
کرده است .الزم به ذکر است که کمپ استارت اپی
هوش مصنوعی دیجی کاال نکست از ۱۵تیرماه تا
۱۵مهرماه فعال خواهد بود.
تحول صنایع کنجدی یزد در رویداد استارتاپی اردکان
به گفتــه عندلیب اردکانــی ،حــدود 100ایده به
صورت کامل از طریق سامانه کسب ایده این رویداد،
بارگذاری شــده بود که بیشــتر انها در زمینه تولید
نواورانــه محصوالت کنجدی ،اســتفاده پزشــکی
محصوالت ،بهبود در فرایندهــای تولیدی و فروش
پرداخته شده بود.
اهمیت رویداد از ان جهت است که افراد صاحب ایده
نسبت به ثبت ایده هایشان و در جهت حفظ مالکیت
فکری و معنوی انها اقدام می کنند ».او در ادامه عنوان
کرد« :با توجه به اولویت موارد استارت اپی در شرکت
شهرک های صنعتی یزد ،این ســازمان نیز به جمع
مجریان و برگزارکنندگان این رویداد پیوســته است
و با توجه به هماهنگی صورت گرفتــه از این رویداد
نخستین رویداد ملی اســتارت اپی صنایع کنجدی
کشور با هدف رونق کسب وکار و رقابت پذیری صنعت
محصوالت کنجدی و افزایش گــردش مالی ان روز
پنجشــنبه 23 ،خردادماه ،به میزبانی شهرســتان
اردکان ،برگزار شد.
داود عندلیب اردکانی ،رئیس دانشگاه علمی کاربردی
اردکان و مســئول برگزاری این رویداد ،در این باره
خاطرنشان کرد« :شهرستان اردکان ،با بیش از ۲۰۰
واحد در زمینه تولیــدی ،قطب محصوالت کنجدی
کشور اســت .ایده های دریافت شده توسط دبیرخانه
اســتارت اپ صنایع کنجدی پس از غربالگری اولیه،
به جلسات منتورینگ منتقل شد تا به بهترین شکل
ممکن برای مراسم پایانی رویداد اماده شوند.
حمایت می کند».
رئیس دانشــگاه علمی کاربردی اردکان افزود« :این
رویداد یــک روزه ،صبح و عصر روز پنجشــنبه۲۳ ،
خردادماه ،در محل کانون فرهنگی تربیتی امام خمینی
(ره) اردکان و با حضور شــرکت کنندگان و جمعی از
مقامات کشوری و اســتانی برپا شد .گفتنی است که
دانشگاه علمی کاربردی مرکز اردکان به دلیل داشتن
مجوز مرکز نواوری محصوالت کنجدی و در راستای
کمک به این صنعــت به عنوان مجری طرح برگزیده
شد بود .فرمانداری اردکان و شرکت خوشه محصوالت
کنجدی نیز ،به عنوان متولیان رشــد این عرصه ،در
برگزاری رویداد همکاری داشتند .شرکت کنندگانی
از شهرهای کرمان ،مشــهد ،اراک ،یزد و بندرعباس
در این رویداد ملی حضور داشــتند و حضور یک اثر
از کشــور المان نیز به این رویداد علمی ،اموزشــی،
صنعتی و اقتصادی وجهه ای نسبتاً بین المللی بخشیده
بود .بر اســاس امارهای موجود ،خرید کنجد توسط
کارخانجات اســتان یزد چیزی حــدود 48000تن
در سال اســت که موجب تولید 65000تن فراورده
کنجدی و 4000تن روغن کنجد می شود .در واقع،
تنــوع محصوالت ،بهبــود کیفیت و تنــوع در انواع
بسته بندی محصوالت کنجدی از سیاست های عمده
مدیریت این صنعت اســت .خاطرنشان می شود که
این رویداد به همت دانشــگاه جامــع علمی کابردی
استان یزد و با مشارکت خوشه محصوالت کنجدی و
فرمانداری اردکان برگزار شد.
انقالب بالکچین 2در تبریز
t
n
e
t
محتوای برند
n
o
C
d
n
a
r
B
Sponsored By
اکوسیســتم فناوری ایران همیشــه تحت تاثیر وجود فاصلــه میان فعاالن
این حوزه و دولتمردان و در نتیجه ی ان قانون گذاری ضعیف ،غیرشــفاف
و شــکل گیری مافیا در حوزه هــای مختلف بوده اســت؛ در نتیجه ی این
رویکرد جامعه ی ایرانی صرفا مصرف کننده بوده و کمتر توانســته اســت از
این فناوری ها در مسیر رشــد و تجلی اقتصاد خود استفاده کند .بالکچین
نیز از این قاعده مســتثنی نیست؛ از دو سال پیش و همزمان با رشد معروف
بیت کوین که الهام بخش تاســیس بیشــتر شــرکت های بالکچین ایرانی
بوده اســت هنوز هیچگونه قانون گــذاری در این حوزه انجــام نگرفته و به
طرز عجیبی شــاهد تناقض بین رویکردهای مختلف سازمانی در مورد این
تکنولوژی هســتیم( .که نمونــه ان را میتوان در پذیرفته شــدن ماینینگ
به عنوان یک صنعت توســط وزارت صمــت و از طرفی عدم وجود بســتر
الزم برای واردات قانونی دســتگاه های اســتخراج ارزهای دیجیتال دید!)
در همین راســتا برگــزاری ســری رویدادهای انقالب بالکچیــن ابان ماه
ســال گذشــته با همــکاری و مســاعدت اداره کل ارتباطــات اذربایجان
شــرقی و همزمان با نمایشــگاه علم و فناوری رینوتکــس 2018در جهت
ارتباط مســتقیم فعــاالن و متخصصــان بالکچین با مســئولین مربوطه
اغاز شــد؛ اولین رویداد انقــاب بالکچیــن در تاریخ 12ابان مــاه 97با
اســتقبال شــدید فعاالن این حوزه و مســئوالن وقت از جمله اســتاندار
وقــت اذربایجان شــرقی ،معاونت اقتصادی اســتاندار و سرپرســت اداره
کل ارتباطات اســتان مواجه شــد؛ در همین راســتا برنامه ریزی های الزم
در جهــت برگزاری هر چه بهتر دومین ســری از این رویدادها انجام شــد.
دومین رویــداد انقالب بالکچین با حضور جناب اقــای دکتر رضا تقی پور،
نماینــده رهبر معظم انقالب در شــورای عالی فضای مجازی ،وزیر ســابق
ارتباطات و فناوری اطالعات ،اعضای اتاق بازرگانی تبریز ،فرماندهی بســیج
علمی استان و ...از مســئولین مربوطه و جناب اقای دکتر حسن زاده عضو
هیئت علمی دانشــگاه نوروف نــروژ ،دکتر کیهان ور مدیــر واحد نواوری
شتابدهنده ارتان و مهندس سینا ســلیمانی مشاور ارشد مجموعه نوای از
اساتید و متخصصین برگزار خواهد شد.
روز گره گشایی روزی برای همه
ســرمــقالــه
E d i t o r i a l
اکبر هاشمی
سرد بیر
به اینشــتین فکر کنید و بعــد هم به بیل
گیتس ،بنیانگذار مایکروســافت ،یا استیو
جابــز ،خالق اپل ،یا فیل نایــت بنیانگذار
کتانی نایکی.
بیشــتر کتاب هایی که درباره اینشتین و
دیگر دانشمندان درامده یا حاوی فرمول ها
و تزهای انها و دستورالعملی برای کسانی
که می خواهند جا پای انها بگذارند است یا
زندگی نامه شــان .اما در مورد کارافرینان
فقط کتاب زندگی نامه وجــود دارد .هیچ
فرمول یا تز فرموله شــده ای در کار نیست
که [بر مبنای ان] بگوییم برای راه اندازی
یک فروشگاه انالین برو کتاب جف بیزوس
را بخوان ـ اگر از ایــن فرمول ها ،معادالت
یا روش ها پیروی کنی به نتیجه رســیده
و موفــق می شــوی! اســتارتاپ ها دارای
بیزنس مــدل ،داده های مالــی ،ریاضی و
اکســل همراه با فرمول و منطق اقتصادی
هســتند .اما به تعداد میلیون ها شرکت،
میلیون ها اکســل و داده مالی وجود دارد
که هیچ یک شبیه دیگری نیست .از این رو،
در کارافرینی اســتارتاپی ،نسخه پیچیدن
مفهومی نــدارد ،جز اینکــه تجربه مان را
منتقل کنیم و بگوییم مــن راه را اینگونه
پیمــودم و موفق شــدم و اگــر توصیه ای
می خواهی ،پیشــنهاد من این است ولی
تصمیم با خودت .جنس کار ما تجربی است
و هیچ شباهتی به مدل های دیگر اقتصادی
یا مشاغل و علوم دیگر ندارد.
از ابتدای راه اندازی «شــنبه» بر اموزش از
طریق انتقال تجربه تاکید کرده ایم .ســال
گذشته به این نتیجه رسیدیم که در اکادمی
(مرکز توانمندســازی شــنبه) ،در کنار
«شــنبه تریپ» ،در راستای انتقال تجربه،
روزی را به عنوان روز گره گشایی مشخص
بو کار دارند یا دارای
کرده ،از کسانی که کس
تخصص و تجربه هســتند دعوت کنیم تا
در یک روز و یک مکان مشــخصی گردهم
امده و به انتقال تجربه بپردازند .از طرفی،
براین باوریم که همه مشکالت استارتاپ ها
یا فعاالنی که در استارتاپ ها کار می کنند
کمبود سرمایه و پول نیست .هر کسی گره
ذهنی دارد و شاید صحبت رودررو با مدیر
یک شرکت استارتاپی یک سرمایه گذار یا
کارشناس باتجربه و متخصص ان را باز یا
به بازشدنش کمک کند.
قصدمان این بود که بهمن یا اسفندماه سال
قبل ان را برگزار کنیم؛ همان زمان کمپین
نیز شروع شــد ،اما به دالیلی محقق نشد.
خوشبختانه سه شــنبه این هفته با حضور
بیش از 7۰مدیر و فعال استارتاپی (به عنوان
مشــاور و منتور) و نزدیک به ۲۵۰نفر که
برای دریافت مشاوره ثبت نام کرده اند ،روز
گره گشــایی در محل صندوق شکوفایی و
نواوری برگزار خواهد شد .امیدواریم انتقال
تجربه و این روز فقط به یک روز در سال و
فقط به تهران محدود نشود .از همه فعاالن
استارتاپی ،در هر کجای ایران که هستند،
دعوت می کنیم که نسبت به انتقال تجربه
و برگزاری روز گره گشایی اهتمام بورزند.
تیم هفته نامه شــنبه نیز به منظور برپایی
این «روز» اعالم امادگی می کند.
خبرنامه
N e w s L e t t e r
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
3
الهی قمشه ای
وقتییکدانهگیاهمی کاری،هزارانهزاردانهمی شود،
همه اش برای تو .وقتی یک گل به کســی می دهی،
هزاران هزار گل از دیگران می گیری .می دانی عزیز،
تو روی گنج زندگی می کنی .امیدوارم این را بدانی.
s
مدل تعایل سازماین رومنایی شد
محتوای برند
Sponsored By
درهشتمیننمایشگاهبین المللیفناوری
و نواوری ( )INOTEXاز مدل ملی تعالی
سازمانی یکی از کارگزاران توانمندسازی
صندوق نواوری و شکوفایی رونمایی شد.
به گــزارش «شــنبه پرس» ،شــرکت
دانش بنیان “خدمات فنــاوری تکچی
شــرق” کارگزار توانمندسازی صندوق
نــواوری و شــکوفایی ،بر اســاس نیاز
ســازمان های ایرانی و با هــدف ایجاد
ســازمان های پایدار ،اقــدام به طراحی
مدل ملــی تعالی ســازمانی منطبق با
شرایط شــرکت های کوچک و متوسط
و بــزرگ تولیــدی کرده اســت .جواد
حسینی ،مدیرعامل شرکت تک چی در
مراســم رونمایی از مدل تعالی سازمانی
ملــی در اینوتکس ،۲۰۱۹با اشــاره به
مناسب بودن این مدل برای سازمان های
ایرانی ،گفــت« :مدل تعالــی مطابق با
سطح فرهنگ و میزان بلوغ شرکت های
ایرانی طراحی شــده اســت و تاکنون
بیــش از۳۰شــرکت در حــوزه نفت و
پتروشیمی ،IT ،داروسازی و ساختمان
نمایشگاه بین المللی نواوری و فناور ی �INO
از این مدل استفاده کرده اند .همچنین،
حدود۷۰۰شــرکت کار ارزیابی خود را
با این مدل انجــام داده اند ».مدیر پارک
فناوری پردیس نیز در مراســم رونمایی
از مدل تعالی سازمانی گفت«:علی رغم
ظرفیت خوب نواوری و فناوری در کشور،
دراینحوزهباچالش هایجدیمدیریتی
رو به رو هستیم که امید می رود با این مدل
مشکالت موجود کاهش پیدا کند».
مدل تعالی سازمانی مورد استقبال
سازمان های ایرانی
این شــرکت با اسیب شناسی مدل های
تعالــی موجــود و اســتفاده از اخرین
پیشــرفت های علمــی دنیــا در حوزه
اندازه گیری ســازمانی و مطالعه دقیق
روی نیازهای سازمانی ،مدل ملی تعالی
سازمانی را طراحی کرده است.
این مدل با استقبال گسترده شرکت های
دانش بنیان و شرکت های بزرگ صنعتی
کشور مواجه شده اســت .عالوه بر این،
برای توسعه و ب ه کارگیری این مدل ،یک
دوره اموزشی یک ســاله در نظر گرفته
شده اســت و بیش از ۸۰نفر از مدیران
تعالی سازمان های بزرگ کشور در حال
گذراندن اموزش های الزم برای ارزیابی
سازمان های خود بر اساس مدل تکچی
هستند.
سازمان اتش نشانی از استارتاپ ها یاری خواست
رویدادمعرفینیازهایاتش نشانیتهرانباهدفهمکاری
با اســتارتاپ ها و شــرکت های فناور ،روز سه شنبه۲۱،
خردادماه امســال ،با همکاری و مشــارکت ســازمان
اتش نشانی تهران ،صندوق نواوری و شکوفایی و سازمان
فناوری اطالعات و ارتباطات شهرداری تهران برگزار شد.
بــه گــزارش «شــنبه پرس» ،در این نشســت که در
حاشــیه هشــتمین نمایشــگاه بین المللی فناوری و
نواوری(اینوتکس) و در ســالن خلیج فارس نمایشگاه
بین المللی تهران برگزار شد ،مهدی داوری ،مدیرعامل
سازمان اتش نشــانی تهران ،گفت « :تهران شهر ایمنی
نیست و ضریب ایمنی ان حین حوادثی چون اتش سوزی
پایین است ».او با اشاره به ماموریت های انجام شده ،مقابله
با حوادث و اتش سوزی ها را اصلی ترین وظیفه سازمان
اتش نشانی دانست.
داوری به تغییراتی که بر اثر زندگی شــهری و توســعه
اجتماعی رخ داده است اشاره کرد و گفت« :باید تعریف
جدیدی از مقابله با حوادث داشــته باشیم ».مدیرعامل
اتش نشــانی تهران افزود« :الزمه مقابله با حوادث نوین
توجه به نیازهای تکنولوژیک است .سبک شدن سازه ها
و تغییــر مصالح به کاررفته در ســاختمان ها ســرعت
گسترش حریق را افزایش می دهد .متناسب با ان ،باید
از فناوری های نوین بهره بریم و از هزینه های ناشــی از
حوادث بکاهیــم ».او ادامه داد« :از جملــه برنامه های
سازمان اتش نشانی بهره گیری از تجربه های استارتاپ ها
دردستیابی به ایده های نو و جذاب شدن اموزش هاست».
استفاده از ظرفیت استارتاپ ها برای رفع نیازهای
سازمان اتش نشانی
مرضیه شــاوردی ،مدیر توانمندسازی صندوق نواوری
و شــکوفایی ،نیز دراین نشســت به ارائــه توضیحاتی
پیرامون خدمات صندوق پرداخــت و گفت« :خدمات
صندوق نواوری و شکوفایی به سه دسته کلی تسهیالت،
سرمایه گذاری و توانمندسازی تقسیم می شود».
مدیر توانمندســازی صندوق نواوری و شــکوفایی در
تهای فناور در
ادامــه به خدمات این صندوق به شــرک
حوزه ســرمایه گذاری اشــاره کرد و افزود« :صندوق دو
دسته خدمت مهم دارد که یکی سرمایه گذاری در حوزه
اســتارتاپ ها و طرح های فناورانه و دیگری مشــارکت
در طرح های مشترک اســت که در این زمینه قرار است
همکاری هایی با شهرداری تهران داشته باشیم».
شاوردی با اشاره به خدمات ارائه شده در بخش توانمندی
اظهار داشــت« :یکی از این خدمات ،ارائــه اموزش در
دوره های کوتــاه مدت و بلندمدت اســت .بخش دیگر
مشاوره دادن است که خدماتی چون مشاوره بیمه ،مالی و
مدیریت نواوری را در برمی گیرد».
ک فضای استقرار شرکت های دانش بنیان
به گفته او ،تدار
و فضای برگزاری رویدادهای استارت اپی از دیگر خدمات
ق نواوری و شکوفایی به شرکت های فعال در عرصه
صندو
فناوری است.
همچنین ،محمد فرجود ،مدیرعامل ســازمان فناوری
اطالعات و ارتباطات شــهرداری تهران ،دیگر سخنران
این مراسم بود .او به بخشی از فعالیت های این سازمان در
راستای هوشمندسازی شهر تهران اشار ه کرد ،از جمله
اجرای پروژه های ازمایشی شــهر هوشمند در مناطق
w
e
اینوتکس۲۰۱۹
به پایان رسید
مدلملیتعالیسازمانییکیازکارگزارانتوانمندسازیصندوقنواوریوشکوفاییاست
BrandContent
خــبــر
N
مختلف تهران و توسعه مناطق و محله های هوشمند.
کاظم غالمی مهتاج ،معاون طــرح و برنامه ،گفت« :این
رویداد به عنوان شــروعی در نظر گرفته شده که در سال
جاری دو یا ســه بار دیگر تکرار خواهد شــد .امیدواریم
بتوانیم از ظرفیت استارتاپ ها در راستای نیازهای سازمان
اتش نشانی استفاده کنیم».
در پایان سازمان اتش نشانی تهران به سه مورد از نیازهای
خود اشاره کرد:
ـ به کارگیری شبیه سازی های سخت افزاری/نرم افزاری
و واقعیــت مجــازی VRو واقعیت افــزوده ARدر ارائه
اموزش های تخصصی مهارتی به پرسنل اتش نشانی
ـ اســتفاده از( Gamificationبازی وارســازی) در ارائه
اموزش هایتخصصی(غیرمهارتی)بهپرسنلاتش نشانی
ـ توسعه سطح نفوذ و اثربخشی اموزش های شهروندی
ایمنی و اتش نشانی.
همچنین ،در ادامه از ایده پردازان خواســته شــد که با
ایده های خود یک مدل برای بیزینس نیز طراحی کنند.
زیرا هزینه های ایمنی شهر باید به حداقل ممکن برسد.
TEX2019از ۱۹خرداد سال جاری اغاز و به
مدت چهار روز ادامه داشت.
تاکنــون نمایشــگاه بین المللی نــواوری و
فناوری INOTEXطی هشــت دوره خود،
میزبان اســتارتاپ ها و شــرکت های فناور
زیادی از کشورهای مختلف بوده است INO� .
TEX2019در محل نمایشــگاه بین المللی
تهران و در فضایی به مساحت۹۰۰۰متر مربع
دایر شــد .این نمایشگاه بستری برای عرضه
نواوری و فناوری بوده و برخالف نمایشگا ههای
مشابهی که اغلب عرضه و تبادل کاال را مورد
توجه قرار داده اند تمرکز و هدف این نمایشگاه
تبادل دانش فنی و تکنولوژی و مشــارکت
میان شرکت ها و سرمایه گذاری روی طرح ها
و استارتاپ هاست.
نمایشگاه بین المللی نواوری و فناور ی �INO
TEX2019در ۲۲خردادمــاه ســال جاری
بــه کار خود پایان داد .در مراســم اختتامیه
اینوتکس،۲۰۱۹اکبرقنبرپور،دبیرهشتمین
نمایشــگاه فناوری و نواوری ،گفت«:بیش از
۲۰۰استارت اپ و ۱۰۰شرکت دانش بنیان
درهشتمیننمایشگاهنواوریوفناوریحضور
داشتند .همچنین ۲۰،شتاب دهنده و مرکز
نواوری ،بیش از ۱۰۰شرکت دانش بنیان۱۴ ،
مخترع مستقل ۱۵ ،بروکر فناوری و ۱۲پارک
علم و فناوری و مرکز رشد از شرکت کنندگان
حاضــر در اینوتکــس ۲۰۱۹بودند».دبیر
هشتمین نمایشــگاه نواوری و فناوری ادامه
داد« :در نمایشگاه اینوتکس ۲۰۱۹استیجی
باظرفیت ۴۰۰نفروجودداشتکهچالش های
اکوسیســتم نواوری و فناوری کشــور را در
قالب سخنرانی ها ،مناظرات و پنل ها بررسی
کرد».قنبرپور خاطرنشان کرد« :فینال رویداد
اســتارت اپی که در ۶شهر کرمانشاه ،رشت،
بندرعباس ،یزد ،تهران و بیرجند برگزار شده
بود نیز با حضور ۱۳استارت اپ فینالیست در
نمایشگاه اینوتکس برگزار شد .بر این اساس،
دیجی کاال ،ابرزس ،قشم ولتاژ و سویچ به عنوان
چهار غرفه برتر این نمایشگاه انتخاب شدند.
روباکس ،روســتااپ و الوپارک هم به عنوان
کانترهای برتر هشتمین نمایشگاه بین المللی
نواوری و فناوری معرفی شدند ۷۱».استارتاپ
از سراسر کشور در بخش اینوتک پیچ با هم به
رقابت پرداختند .در پایان این رقابت ،مرکوری
به عنوان تیم اول ،ســبزپاالیش ساتراب به
عنوان تیم دوم و ترپ ساز به عنوان تیم سوم
انتخاب و معرفی شــدند و تیم سبزپاالیش
ساتراب به عنوان تیم منتخب اتاق بازرگانی
ایران و المان برگزیده شد .نمایشگاه اینوتکس
۲۰۱۹فرصت مناســبی بود تا صاحبان ایده
و فنــاوران ایرانی در چهــار بخش مختلف
اینوتکس استیج ،کافه ســرمایه ،اینوتکس
پیچ و اینوتکس تلنت بتوانند با سرمایه گذاران
رودرو به بحث و گفتگو بپردازند
.گزارش کامل را در صفحه 9بخوانید
تیم شنبه
شناسنامه
مد یرمسئول وسرد بیر :اکبر هاشمی
معاون سرد بیر :حامد رسولی
سید علیرضا میرزامصطفی
مد یرهنری :
تحریریه :طاهرهخواجه گیری
حامدرسولی،مریمتجلی،مهرانامیری
فهیمهخراسانی ،
علید زفولی،ازادهخیرابادی،فریباعوض زاده،پروانه
حسین زاده،شهنازدیواندری
حمیدابراهیمی
صفحه ارا:
ویرایش متن :محسن محمودی
مشاور مدیرمسئول :ابراهیم هاشمی
مجید خضری پور
ویرایش عکس:
مدیرارشد اجرایی :مونا صارمی
کارشناس ارشد مارکتینگ :غزل حسینی
مسئول فروشگاه اینترنتی شنبه :فاطمه حاجی نسب
اشتراک :شادی بیگدلی
همایش ها :محمد بیگدلی
اکادمی :فرناز رضانیا
کارشناس شبکه های اجتماعی :تهمینه سلیمیان
سرپرست بخش دیجیتال :فریماه فراهانی
شنبه تی وی :علی شهبازی
شنبه مگ انگلیسی :احسان کاوه ئیان
امور مالی :حسین قربانپور
خدمات و پشتیبانی :علی اسفندیاری
ناظر چاپ :عبداهلل محمدی
لو نقل :مهدیجلمبادانی
حم
چاپ :سالم
توزیع:شرکتاسپید
تلفن بازرگانی و اشتراک021-86031306-7 :
نشانی اینترنتیshanbemag.com :
نشانی فروشگاه اینترنتیshop.shanbemag.co :
ایمیلsardabir.shanbe@gmail.com:
اد رس نشریه :مطهری ،علی اکبری ،صحاف زاد ه،
پالک ،15طبقه اول
با تشکر از :معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری
144
اولین هفته نام ه اختصاصی استارتاپ ها
شــنبه 25 /خرداد /ســال پنجم /شـمــاره 144
16صفحه 12000 /تومان
shanbemag1 No.142\ Vol.5\ Sat \ May 25 th \ 2019
shanbemagazin
shanbemag
SHANBEMAG.com
اکوسیستمجهان
Wo r l d Eco s ys te m
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
4
n
m
ستون
u
l
o
C
تانی گروپ محصوالت
مزرعه داران اندونزی را
می فروشد
مردم اندونزی به شــدت به صنعت کشاورزی
وابسته اند .این یکی از سه بخش موثر در تولید
ناخالص ملی این کشور است .طبق اطالعات
دولت ،این بخش باید ساالنه 3.8درصد رشد
داشته باشد و در ســال 2019حدودا ً 3.9تا
4.1درصد رشد کند .با این حال ،مزرعه داران
اندونزینیزمانندهمکارانشاندرسایرکشورها،
با مشکالت متعددی مواجه اند .به همین دلیل،
استارت اپ های فناوری کشاورزی داخلی به
کمک انها امده اند .یکی از این اســتارت اپ ها
تانی گروپ نام دارد و توســط یک شــرکت
سرمایه خطرپذیر ســنگاپوری و با همکاری
دیگر شرکت های سرمایه گذاری تاسیس شده
است .این استارت اپ سه ساله از بودج ه خود
برای توسعه دسترسی تجارت الکترونیک در
سراســر اندونزی ،توســعه محصوالت خود و
پشتیبانی از رشد ســاالنه اش استفاده خواهد
کرد .در حال حاضر ،این استارت اپ از طریق
پنج دفتر منطقه ای و مراکز توزیع در جاکارتا،
بوگور و باندونگ و ســورابایا و یوگیاکارتا اداره
می شــود .بخش تجارت الکترونیک اندونزی
به دلیل وجود ســرمایه گذاران شهرت زیادی
دارد .طبق گزارش اکوسیســتم استارت اپی
جنوب شرق اسیا ،اســتارت اپ های تجارت
الکترونیــک اندونزی در ســال 2018حدود
1.1میلیارد دالر بودجه دریافت کرده اند .عالوه
بر این ،بخش مزبور پس از رسانه انالین و کرایه
وســیله نقلیه یکی از بخش های به سرعت در
حال رشد است.پامیترا وینکا ،هم بنیانگذار تانی
گروپ ،می گوید« :بخش مزرعه داری اندونزی
هنوز یک بستر مناســب ندارد تا مزرعه داران
را به خریداران محصوالت کشــاورزی وصل
کند ».این گــروه یک بازار کار انالین و مبتنی
بر تلفن همــراه را با نام تانی هاب اداره می کند
که محصوالت کشاورزی را به فروش می رساند
و یک بســتر وام دهی به نام تانی فاند دارد که
مزرعه داران نیازمنــد به وام را به وام دهندگان
وصــل می کند .تاکنــون ،این اســتارت اپ
محصــوالت کشــاورزی بیــش از 25.000
مزرعه دار را به خریداران عرضه کرده است و از
مدل های بی2بی و بی 2سی استفاده می کند .از
سوی دیگر ،این استارت اپ بستر وام دهی خود
را سال 2017راه اندازی کرد که نقش کاتالیزور
را برای زنجیره تامین مزرعه داران ایفا می کند و
دسترسی به بازار و صندوق های مالی را برایشان
ممکن می کند .این بستر جمع سپاری از نظر
وضعیت اعتبار و شرایط اطالعات شفاف تری را
در اختیار وام دهنده و وام گیرنده قرار می دهد.
مزرعه داران با دسترسی به کانال های مختلف
تقاضا محصوالت تازه شــان را به «تانی هاب»
می فروشند و «تانی فاند» نیز در تامین بودجه
به انها کمک می کند .یکی از سرمایه گذاران این
استارت اپ اوپن اسپیس ونچرز است که روی
استارت اپ ها در مراحل اولیه در جنوب شرق
اسیا و حوزه های فین تک ،فناوری بهداشت،
فناوریاموزش،اپلیکیشن هایمصرف کنندهو
فناوری کشاورزی سرمایه گذاری می کند .اخیرا ً
یک اســتارت اپ اندونزیایی دیگر به نام کدای
ســایور نیز به این حوزه پا گذاشته است .این
استارت اپ با برقراری ارتباط بین سبزی کاران
و شــبکه توزیع کننده محصــوالت روزانه به
ســبزی کارها کمک می کند تــا محصوالت
خود را به فروش برســانند .اســتارت اپ های
زیادی وجود دارنــد که در بــازار کار انالین
محصوالت کشاورزی فعالیت می کنند ،از قبیل
سایورباکس ،برام بانگ و ریگوپانتز.
اکوسیسمت موفق اتیواین
استفاده از اکوسیستم استارت اپی فناوری تایوان در راهبردی نواورانه
t
r
گزارش
o
p
e
R
حامد رسولی
اکوسیستم استارت اپی فناوری رابطه ای ارگانیک و
تعاملی با دو مولفه اصلی دارد :فناوری و استارت اپ.
به طور خاص ،استارت اپ ها در مرکز اکوسیستم قرار
دارند و سایر نهادها/سازمان ها (اعم از سرمایه گذاران،
صنعت ،دولت ،دانشــگاه ها ،رســانه و غیره) و افراد
(استعدادها) ان را احاطه کرده اند.
از سوی دیگر ،فناوری نحوه ارتباط افراد در اکوسیستم
اســت .تحول این اکوسیســتم مرهون پیشرفت و
تجاری سازی تحقیقات فناوری است .شرکت های
بزرگ به دلیل سرعت و اهمیت راهبردهای نواورانه
از انها استقبال می کنند .این یعنی دسترسی به انواع
متنوع استعدادها ،به ویژه برای افرادی که تمایل به
ریسک کردن دارند .این یعنی ایجاد یک تیم مجازی
خارج از سازمان های موجود و تزریق انرژی بیشتر به
تیم های داخلی برای تسریع روند بازار.
اکوسیستم استارت اپ فناوری تایوان ویژگی هایی
دارد که بهتر اســت شــرکت هایی که راهبردهای
نواورانه ارائه داده اند از انها اســتفاده کنند .مث ً
ال در
دانشــگاه ها و صنایع تایوان اســتعدادهای فناوری
ِ
باکیفیــت بســیاری وجــود دارد ،از قبیل صنایع
نیمه رسانا ،تولید برق و بخش مراقبت های بهداشتی.
این صنایع و اســتعدادها با روند فناوری مربوط به
هوش مصنوعی و 5Gهم راستا هستند و جای تعجب
نیست که شــرکت های بزرگی چون مایکروسافت
یا گوگل تیم تحقیق و توســعه خود را در این کشور
تشــکیل داده اند .عالوه بر این ،اکوسیستم فناوری
تایوان به دلیل شراکت با شرکت های چندملیتی ای
چون TSMCو الرگان (ارائه دهنده لنزهای دوربین)
به شهرت رسیده است .اکنون زمان سرمایه گذاری
شــرکت های جهانی در اکوسیســتم استارت اپی
فناوری تایوان فرارسیده است.
اول از همه ،تعداد استارت اپ هایی که کارشان تربیت
کارافرینان متخصص و با تجربه در صنایع تایوان است
بیشتر می شود .این صنعت پس از پشت سر گذاشتن
دوران رشد که ب هیُمن شکوفایی تلفن همراه ،اینترنت
،کامپیوتر شخصی رقم خورد ،به بلوغ رسیده و تجربه
کافی را در اختیار افراد قرار داده اســت ـ برای اینکه
خارج از محیط اداری به دنبــال فرصت ها بگردند.
به عــاوه ،فناوری های خوش اتیــه ای چون هوش
مصنوعی و بالکچین نقش مشــوق را ایفا می کنند.
یک نمونه Kneronاست که اخیرا ًبه عنوان یکی از10
پ برتر تایوان در سال 2019شناخته شده
استارت ا
است .گروهی از افراد با تجربه در صنعت نیمه رسانا و
نهادهای دانشــگاهی این استارت اپ را بنیانگذاری
کرده اند.
دوم اینکه ،تایوان یکی از بهترین سیستم های مراقبت
بهداشــتی را در دنیا دارد و افــراد زیادی در بخش
پزشکی و مراقبت های بهداشتی از نزدیک با بخش
نرم افزاری و فنــاوری اطالعات و ارتباطات همکاری
می کنند تا با کمک یکدیگر فرصت های جدید ایجاد
کنند .برای مثال Aetherai ،اســتارت اپی است که
استعدادها را در بخش پزشــکی و هوش مصنوعی
با هم ترکیب می کند تا راهکارهای مربوط به هوش
مصنوعی را ارائه کند .این شرکت سال 2018برنده
اینسپشــن تایوان شــد .دست اخر،
جایزه نویدیا
ِ
دولت تایوان طی پنج ســال اخیر بــرای ایجاد یک
اکوسیستم اســتارت اپی فناوری متصل و جهانی
سرمایه گذاری کرده است و بدین منظور کمک های
مالی و یاران ه اختصــاص می دهد .برای مثال ،وزارت
علوم و فناوری تایوان یک برنامه توسعه اکوسیستم
استارت اپی فناوری پیشــرو را با نام Taiwan Tech
Arenaطراحی کرده تا عالوه بر تشویق استارت اپ ها
برای جهانی شــدن برای شــرکت های خصوصی،
استارت اپ ها ،سرمایه گذاران و افراد دارای سابقه کار
در صنعت یک پلتفــرم ایجاد کند تا انها از نزدیک با
یکدیگر کار کنند و رشد ونچرهای جدید تسریع یابد.
شرکت ها به اسانی می توانند از این پلتفرم برای ایجاد
ارتباط با اکوسیستم اســتارت اپ فناوری در تایوان
استفادهکنند.هرروزبرتعدادشرکت هایچندملیتی
که با اکوسیستم استارت اپی فناوری تایوان همکاری
می کنند افزوده می شــود .در ذیل به نمونه هایی از
رویکردهای شرکت های بزرگ می پردازیم:
مراســم اعطای جایزه نواوری :این دومین سال
برگــزاری مراســم Audi Innovation Awardدر
تایوان است .این مراســم قصد دارد اگاهی از برنامه
تحقیق و توسعه Audiو نیازهای مربوط به پشتیبانی
پیک های موتوری انالین
الگوس را شهری امن می کنند
وقتی مشــتری گزینه های موجود در حوزه اپلیکیشن کرایه وسیله نقلیه را
در بزرگترین شــهر افریقا ،الگوس ،جستجو می کند فقط با خودروها مواجه
نمی شود .در طول 18ماه گذشــته ،استارت اپ های کرایه موتورسیکلت به
بازیکنان مهمی در اکوسیستم فناوری این شهر تبدیل شده اند و همگی بر سر
دریافت سهم بیشتریاز اینبازاردر شهریکهبابدترین چالش هایحمل ونقل
مواجه است در حال رقابت هستند .ایده خدمات حمل ونقل انعطاف پذیر در
ترافیک های سنگین و طوالنی الگوس خبری خوش برای ساکنین این شهر
به شمار می رود .از طرفی ،کرایه ان در مقایسه با خدمات کرایه خودرویی چون
اوبر و تاکســیفای کمتر است .مدت زیادی است که موتورسیکلت هایی با نام
اوکاداس در سطح این شهر مشغول به کار هستند .با این حال ،اوکاداس انچنان
بهسالمتیوایمنیمسافرانخوداهمیتنمی دهد؛اماشرکت هایجدیدکرایه
موتورسیکلت سعی می کنند گزینه ایمن تری برای سفر با موتورسیکلت در
اختیار کاربران خود قرار دهند .انها روی رعایت نکاتی مانند حمل یک مسافر،
اســتفاده از کاله ایمنی و اموزش به موتورســواران خود برای رعایت قوانین
راهنمایی و رانندگی تاکید دارند Max.ng.یک استارت اپ کرایه موتورسیکلت
است که توسط دانشگاهیان موسسه فناوری ماساچوست بنیانگذاری شده و
بیش از 1000موتورسوار (به عنوان راننده) دارد و کار بیش از 850000نفر را
از زمان راه اندازی راه انداخته است .این درحالی است که گوکادا ،رقیب اصلی
ان ،ادعا می کند بیش از 1000موتورســوار در این شرکت ثبت نام کرده اند.
استارت اپ های کرایه موتور و دوچرخه عمدتاً از یک مدل اقتصادی یکسان
استفاده می کنند :بدین صورت که کاربران یک اپلکیشن را دانلود کرده و در
ان ثبت نام می کنند .سپس درخواست سفر می دهند و موتورسیکلت هایی با
برندهای مختلف برای کاربران نمایش داده می شود .اما کاربران به عنوان یک
قابلیت افزوده ،می توانند دوچرخه ها را در خیابان کرایه کنند .همانطور که در
حال حاضر اوکاداس های استاندارد را کرایه می کنند .در این صورت ،مسافر
از طریق اپلیکیشــن و با دوچرخه یا موتور یک جفت سازی انجام می دهد و
سفر خود را اغاز می کند .مانند خدمات کرایه خودرو اعم از اوبر و تاکسیفای،
خدمات کرایه دوچرخه نیز باید برای داشتن راننده و مسافر رقابت کنند .اما
به جای ارائه کمیســیون های ارزانتر ،گوکادا و Max.ngمجموعه رانندگان
خود را از طریق عقد قراردادهای مالی حفظ می کنند .طبق این قراردادها ،به
راننده یک موتورسیکلت داده می شود و هر روز یک مبلغ مشخص از حساب
او کسر می شود تا زمانی که پول خرید موتور به طور کامل پرداخت شود .یکی
از مزیت های موتورسیکلت سرعت بیشتر و انعطاف پذیری بیشتر ان نسبت به
خودرو در ساعات اوج ترافیک است .از زمانی که کسب وکارها از اینترنت برای
رشد فروش و توسعه دسترسی خود استفاده کرده اند ،تحویل و ارائه خدمات
به یک مولفه مهم تجاری تبدیل شده است .در نتیجه ،پیک موتوری و خدمات
تحویل در الگوس بسیار فراگیر شده اســت Max.ng .که در سال 2015به
عنوان یک خدمات تحویل اغاز به کار کرد ،در این حوزه فعالیت دارد ،در حالی
که ســیفبودا گزینه هایی را برای تحویل کاال و مواد غذایی در اوگاندا و کنیا و
نیز نیجریه ارائه می دهد .ادشینا پیتر ،مدیر بازاریابی استارت اپ پوشاک که از
خدمات پیک موتوری استفاده می کند ،می گوید« :تحویل بسیار مهم است.
ما نباید نگران مسافت دور محل تحویل کاال یا وضعیت ترافیکی باشیم ».این
در حالی است که پتانسیل استارت اپ های کرایه موتورسیکلت هنوز منوط بر
قوانین نامشخص دولت (به ویژه در نیجریه) است ،در جایی که سیاست ها ثبات
ندارند و به طور ناگهانی تغییر می کنند .در حالی که شرکت های کرایه خودرو
(مانند اوبر) تابع قوانین اند ،در الگوس موتورسیکلت ها با قانون کاری ندارند.
طبق قانون منع 2012در الگوس ،حدود 500ازادراه و پل در این شهر وجود
دارد که موتورسیکلت های زیر 200سی سی نمی توانند از انها استفاده کنند
و اکثر برندهای اوکادا در الگوس حداکثر 150سی سی هستند .در نتیجه ،تا
همین اواخر این شرکت ها بر سر این موضوع با قانون در حال کشمکش بوده
اند .برخی ویژگی های الگوس نشــان می دهد ممنوعیت های اعمال شــده
توسط دولت کارامد نخواهد بود .با اینکه الگوس کوچکترین ایالت در نیجریه
اســت ،بیش از 20میلیون نفر جمعیت دارد و خدمات اتوبوسرانی دولتی ان
نیز پاسخگوی تمامی نیازهای حمل و نقل عمومی این شهر نیست .به عالوه،
با هزاران جاده که دسترسی خودرو به انها دشوار است ،وجود موتورسیکلت ها
یک ضرورت به شمار می رود .وضعیت ترافیکی در الگوس بهتر نخواهد شد.
زیرا زیرساخت ها برای توسعه طراحی نشده و جمعیت هر روز در حال افزایش
است .در حالی که موتورسیکلت ها در سیستم حمل و نقل دولتی و بر اساس
نیازهای افراد تعبیه شــده اند ،قدم بعدی ان است که ساختار جدیدی برای
صنعت بدون ساختار فعلی ایجاد شود.
شرکت از اکوسیستم استارت اپی فناوری تایوان را
افزایش دهد .این مراســم به دنبال جذب ایده های
نواورانه و فناوری های اســتارت اپ ها ،دانشگاه ها و
صنایع درباره هوش مصنوعی ،مدل های کسب وکار
جدید ،پایداری و غیره است .مسابقه استارت اپی:
کوال کام اخیرا ًمسابقه QITCرا اغاز کرده است که به
دنبال ایده هایی از سوی استارت اپ ها در حوزه ،G 5
اینترنت اشیاء و غیره است تا با کمک انها شرکت ها به
اهداف کاری خود دست یابند .کوالکام با ارائه منابع
کر دو با�Tai
فناوری از استارت اپ ها پشتیبانی خواهد
wan Tech Arenaهمکاری می کند تا برنامه تسریع
کسب وکار حمایتی را به استارت اپ ها ارائه دهد.
برنامه های حمایتی :الین برنام ه ای راه اندازی کرده
است تا به دنبال ایده های جدید و استارت اپ ها بگردد
و با کمک انها اپلیکیشن های جدید را بر پایه پلتفرم
الین ایجاد کند .استارت اپ های منتخب می توانند
منابع فناوری بیشــتر و اعتبار رایگان برای ساخت
محصوالت خود دریافت کنند .ایــن رویکرد مورد
استقبال ارائه دهندگان پلتفرم (الین ،مایکروسافت
و خدمات مالی) قرار گرفته اســت CTBC .در تایوان
یــک ازمایشــگاه بالکچیــن دارد و می خواهد با
اســتارت اپ های جهانی همکاری کند .ارائه دهنده
خدمات PwCنیز برنامه شتابدهنده خود را معرفی
کرده است تا از شبکه کسب وکار ان برای پشتیبانی از
رشد استارت اپ ها استفاده کند.
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
استارت اپ های
علوم محورنیز
ایجادشده اند.
انتظارمی رود
کهطیپنج
سالایندهاین
استارت اپدر
سطحجهانی
بهموفقیت
دستیابد.منبع
دیگرمجموعه
افرادباهوش
سختکوش
و
ِ
خانواده های
فقیرند.انها
اغلببهخوبی
اموزش داده
می شوند.اما
شغلخوبیپیدا
نمی کنند
اغاز راه
S t a r t L i n e
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
5
نسل جدیدی از درها ی هومشند
تیم خانه هوشمند هوم می خواهنددر سال اول به فروش ماهانه 1000دستگاه برسند
w
e
i
مصاحبه
v
r
e
t
n
I
ازا د ه خیرابا د ی
مدتی اســت که نفوذ تکنولوژی به ابعاد مختلف
زندگی احساس می شــود و گمان می رود که طی
چند ســال اینده حــوزه اینترنت اشــیاء به جزء
جدانشــدنی زندگی روزمره تبدیل شــود .فرید
لطفی ،امیرحسین شــاپوری ،شایان طباطبایی و
پوریا رضاپور از جمله اولین کسانی اند که به حوزه
دربازکن های هوشمند ورود و اســتارتاپ هوم را
به نشــانی /https://www.smarthoom.com
راه اندازی کرده اند .فرید لطفی متولد سال 1371
و کارشــناس برق الکترونیک از دانشــگاه شهید
بهشتی و ارشد برق الکترونیک دیجیتال از دانشگاه
امیرکبیر است .امیرحسین شاپوری لیسانس برق و
ارشد هوش مصنوعی دارد و شایان طباطبایی نیز در
رشته برق قدرت و پوریا رضاپور در رشته کامپیوتر
تحصیل کرده اند .با فرید لطفی هم کالم شدیم تا از
داستان شکل گیری استارتاپشان برایمان بگوید.
قبل از اینکه ایده استارتاپ هوم به ذهنتان
برســد چکار می کردید و چی شد که تصمیم
گرفتید استارتاپی در حوزه اینترنت اشیاء راه
بیندازید؟
ما 7سال دوست های صمیمی و همیشه در کنار
یکدیگر بودیم و نتیجه این دوســتی راه اندازی
اســتارتاپ هوم بود .دانشجو بودیم و همیشه به
این فکر می کردیم کــه کار متفاوتی انجام دهیم
و ارزش افرینــی کنیم .ایده هــای مختلفی هم
داشتیم .ولی بعد از اینکه وارد مقطع ارشد شدیم،
روی ایده ها جدی تر کار کردیم و تصمیم گرفتیم
به مفهوم درهای هوشــمند بپردازیم .جرقه ایده
اولیه ســال 96در ذهنمان زده شــد که عبارت
بود از یک در هوشــمند که در کارخانه ســاخته
می شود .در هوشمند مزبور از طریق گوشی های
هوشمند باز و بسته می شد و روی چشمی ان یک
دوربین قرار گرفتــه بود .هدف ما این بود که این
درها را به صــورت انبوه تولید کنیم و نمونه اولیه
ان را نیز ساختیم و وارد شتابدهنده سخت افزاری
هاردتک شدیم و مرحله اول جذب سرمایه گذاری
را با موفقیت ســپری کردیم .ولی با مشاوره هایی
که دریافت کردیم ،تصمیم گرفتیم که تغییراتی
ایجاد کنیم و محصول جدیدی برای سنسورهای
در و پنجره بسازیم و بعد از اولین پیوتی که روی
در هوشمند داشــتیم به این محصول رسیدیم.
زیرا معتقد بودیم که امنیــت مهمترین ویژگی
یک در است .ما mvpاین محصول را نیز ساختیم؛
ولی در بازاریابی با شکست مواجه شدیم .چونکه
مــردم به دنبال محصول کاملی می گشــتند که
همه ویژگی های موردنظرشــان را براورده کند.
در نتیجه ،دو راه داشتیم :یا باید دو محصول دیگر
طراحــی می کردیم یا اینکــه محصول جدیدی
ارائه می دادیم و در اینجــا پیوت دوم اتفاق افتاد
و تصمیم گرفتیــم که ایده «اســمارت کی» یا
دربازکن هوشمند پارکینگ را اجرایی کنیم.
چه موقع ایده دربازکن هوشمند پارکینگ را
اجرایی کردید؟
این کاال اذرماه پارســال وارد بازار شد که به فروش
خوبی هم دســت یافت .تاکنون استقبال خوبی از
محصول انجام شــده که ماهانه 100درصد رشد
داشته اســت .در حال حاضر ،می توانیم محصول
را در تمامــی نقاط ایران ارائــه دهیم و نمایندگی
داشته باشیم.
طی مدتی که شکست می خوردید ،چه چیزی
باعث می شد که راهتان را ادامه دهید و ناامید
نشوید؟
هر چه جلوتر می رفتیم بیشتر به اشتباهاتمان پی
می بردیم و این به ما انگیزه می داد .از دوره ای متوجه
شدیم که روال کار به همین شکل است .در واقع ،این
شکست ها بخشی از مسیر بودند .مث ً
ال تولید mvp
های مختلف ما را به این نتیجه رساند که محصول
برای کاربران ارزش افرینی می کند یا نه .به همین
دلیل از شکست ها ناراحت نمی شدیم.
در مورد عملکرد دربازکن هوشمند پارکینگ
بیشتر توضیح دهید .کاربران چطور می توانند
از انها استفاده کنند؟
محصول ما یک دستگاه (دیوایس) و برای بازکردن
هر در ریموت داری قابل اســتفاده اســت .مراحل
راه اندازی ان ساده است ،به این ترتیب که اپلیکیشن
از کاربــر می خواهد که دکمه ریموت را نگه دارد تا
ریموت روی اپ ذخیره شود؛ در ادامه می توان در را
به وسیله موبایل باز و بسته کرد .کاربران می توانند به
درهای ریموت دار متعددی دسترسی داشته باشند
و این قابل بازپس گیری است .در واقع ،کلید مجازی
به صورت موقت یا دائمی در اختیار افراد مختلفی
قرار می گیرد که می خواهند در را بگشایند.
تا کنون چند نفر از این درها استفاده کرده اند؟
حدودا ً 3000نفر کاربر داریــم و درها بیش از 50
هزار بار از طریق هوم کلید های مجازی باز شده اند.
در حال حاضر ،چطور می توان این محصول را
تهیه کرد و قیمت ان چقدر است؟
ما در شهرهای مختلف نمایندگی داریم و در حال
ساخت نمایندگان فروشیم .قیمت محصول را نیر
595هزار تومان تعیین کرده ایم و افراد بســیاری
می توانند از یک دســتگاه استفاده کنند .به عنوان
مثال ،یک دســتگاه درب پارکینگ نصب می شود
و تمامی اهالی ساختمان می توانند از ان استفاده
کنند .البته ما محصول را طوری طراحی کردیم که
کاربری فعلی درب های پارکینگ هم حفظ شود.
بازاری که به ان وارد شــده اید در ایران و در
دنیا چطور است؟
در دنیا موضــوع قفل های هوشــمند یا smart
locksترند اســت و بســیاری از ان اســتفاده
می کنند .خالصه اینکه بازار روبه رشــدی دارد و
به ویژه در بیزینس های اجاره اقامتگاه از بســتر
به اشــتراک گذاری کلید یــا key sharing plat
formاستفاده می شود تا کاربران با کلید مجازی
وارد اقامتگاه ها شــوند .در ایران نیز ما جزء اولین
کسانی هستیم که به این حوزه وارد شده اند .نگاه
ما بین المللی است و قصد داریم پس از بازار ایران
به بازار کشورهای دیگر نیز ورود کنیم.
w
e
i
مصاحبه
v
r
e
t
مهد ی برزویی
اســتارتاپ دوزلی بوک ،در حوزه شخصی سازی
کتاب های کودک کار می کند و توســط حســین
شکاری و حمیدرضا صفی پور راه اندازی شده است.
حسین شکاری متولد سال ،1371در شهر تبریز،
اســت و در رشته عمران دانشــگاه ازاد صفادشت
تحصیل کرده اســت و حمیدرضــا صفی پور نیز
فارغ التحصیل رشته ای تی است .حسین شکاری
می گوید« :من به صورت تخصصی در حوزه روابط
عمومی فعالیت داشــتم و تا پیش از راه اندازی این
استارتاپ کار دولتی می کردم و مدیر روابط عمومی
ستاد گردشگری شهر تهران بودم و به طور کلی کار
فرهنگی انجام می دادم .بعد از اتمام دوره سربازی
تصمیم گرفتم که کسب وکار خودم را راه بیندازم.
ورودم به حوزه کتاب داســتان شخصی سازی شده
نیز اتفاقی بود .االن 7ماه اســت که فعالیتم را در
قالب اســتارتاپ دوزلی بــوک ،در خانه نواوری،
شــروع کرده ام و نخستین کتاب شرکت را سه ماه
پس از شروع فعالیتمان به بازار عرض کردم .در حال
حاضر ،سه مجموعه داستان داریم و طی 4ماه حدود
2500جلد کتاب روی ســایت قرار گرفته است و
510جلد کتاب نیز فروخته ایم».
درباره فعالیتتان در دوزلی بوک توضیح دهید؛
چطور شخصی سازی کتاب را برای کودکان انجام
می دهید؟
بیشتر کسانی که از این محصول استفاده می کنند
به تکنولوژی عالقه مندند .وقتی این افراد محصولی
خریداری می کنند ان را به اطرافیانشان نیز توصیه
می کنند و بیشتر مشتریان از این طریق با ما اشنا
می شوند.
طی این مــدت با چــه چالش هایی مواجه
بوده اید؟
تولید یکی از چالش های ما بود که البته با سرمایه ای
که جذب کردیم بر ان فایق امدیم .در واقع ،موفق
شدیم اسمارت مانی را تجربه کنیم و شرکت لوازم
خانگی کــن روی کارمان ســرمایه گذاری کرد و
زیرساخت ها و زنجیره تامین خود را نیز برای تولید
محصول در اختیارمان گذاشت.
دوزلی بوک یــک پلتفرم شخصی ســازی کتاب
کودک است .به این ترتیب که کاربران وارد سایت
می شوند و از میان ســه مجموعه داستانی که قرار
داده شــده اســت یکی را انتخــاب می کنند .این
مجموعه داستان ها «فرفره جادویی»« ،چی کاره
بشــم» و «من کی ام» نام دارند .پــس از انتخاب
داستان مورد نظر ،از کاربر خواسته می شود که این
مشخصات را وارد کند :نام و نام خانوادگی بچه ،نام
مادر ،نام پدر و تاریخ تولد ،کاراکتر مورد عالقه ،رنگ
مورد عالقه ،اسامی عروسک های داستان ،حیوان
مورد عالقه بچه ،عکس او ،متن یادگاری پدر و مادر و
قیمت کتاب ها چقدر است؟
طی مدتی که وارد بازار شده اید ،وضعیت ان را
خانه
هوشمند
هوم
حدود یک
میلیون درب
پارکینگ
وجود دارد.
هدف ما این
است که سال
اول به فروش
ماهانه1000
دستگاهبرسیم
بنیانگذاران:
حسین شکاری
و حمیدرضا صف
یپور
سالشروعفعالیت97 :
محل استقرار:
تهران
اشتغالزایی 13:نفر
محل استقرار :تهران
سرمایه ی اولیه:
40میلیون تومان
نشانی:
doozlibook.ir
درباره سه مجموعه داســتانی که به صورت
پیش فرض قرار داده اید بیشتر توضیح دهید؛
انها چه حوزه هایی را پوشش می دهند؟
در حال حاضر ،قیمت نسخه چاپی کتاب 79هزار
تومان اســت و نرخ پی دی اف ان 39هزار و پانصد
تومــان .البته االن تخفیــف می دهیم و قیمت ان
15هزار و 800تومان است .عالوه بر این ،اپلیکیشن
ما قابلیت ARدارد ،به این ترتیــب که پدر و مادر
می توانند داســتان کتاب را بخواننــد و کودک با
قراردادن موبایــل روی کتاب به صدای پدر و مادر
گوش دهد.
ناماستارتاپ:
کشــش بازار را چطور ارزیابــی می کنید و
فرهنگ اســتفاده از این محصوالت چقدر در
ایران جا افتاده است؟
غیره .پس از ان پیش نمایش کتاب ساخته می شود
و کاربــر می تواند ان را ورق بزند .بــه این ترتیب،
کتاب داستان برای کودک شخصی سازی می شود
و پدر و مادر در صورت تمایل نسخه الکترونیکی یا
چاپی ان را می خرند .نســخه چاپی در کمتر از دو
روز ارسال می شود.
مایلیم که تمامی کار تولید محتوا ،تصویرســازی و
داستان نویســی را خودمان انجــام می دهیم و این
یکی از ویژگی های تیم ماست .داستان ها متناسب
با فرهنگ ایرانی اســت .مجموعه داســتان فرفره
جادویی به حوزه مهارت اموزی می پردازد .به عنوان
مثال ،بچه در اتاقش فرفره جادویی را فوت می کند
و عروسک های اتاق زنده می شوند و با هم به مشکل
برمی خورند و اتاق را کثیف می کنند .در این حالت،
کودک ،در مقام بزرگتر ،به عروسک ها کمک می کند
تا اتاق را تمیز کنند و در این حین مهارت های مختلف
را می امــوزد .در کتاب چی کاره بشــم که در مورد
شــغل اینده کودک است تیم های مختلف خلبان،
اتش نشان ،غواص ،خیاط و غیره را قرار داده ایم تا بچه
شغل های مختلف را تجربه کند و در مورد هر کدام
اطالعاتی به دست اورد .در کتاب من کی ام کودک
اسم خود را گم کرده است و در ادامه داستان به دنبال
ان می گردد و در این میان به افراد مختلفی برخورد
می کند .هدف بازی این است که عزت نفس کودک و
ویژگی های شخصیتی به او معرفی شود.
m
smarthoom.co
حجم این بازار را چقدر ارزیابی می کنید؟
کتاب های خوشمزه دوزلی بوک
n
نشانی:
بازار درهای ریموت دار ایران بزرگ اســت و ماهانه
30هزار درب ریموت دار فروخته می شــود و طبق
تخمین هایی کــه زده ایم ،هم اکنــون حدود یک
میلیون درب پارکینگ وجود دارد .هدف ما این است
که سال اول به فروش ماهانه 1000دستگاه برسیم.
دوزلیبوکپلتفرمشخصی سازیکتابکودک
I
بنیانگذار:
فرید لطفی ،امیرحسین
شا
پوری ،شایان طباطبایی و
پ
وریا
ر
ضا
پور
سالشروعفعالیت96:
محل استقرار:
تهران
اشتغالزایی10:نفر
ناماستارتاپ:
دوزلی بوک
چطور ارزیابی کرده اید و چقدر از کار استقبال
شده است؟
به طــور کلی ،بیزینس های شخصی ســازی روند
رو به رشــدی را در دنیا طــی می کنند .این حوزه
در ایران نیز دارد پا می گیرد .نکته مهم این اســت
که پدر و مادرهایی که به روانشناسی کودک خود
اهمیت می دهند حتماً به ســراغ این نوع کتاب ها
می ایند و بچه ای که کتاب داستان شخصی سازی
دارد مایل است که ســایر کتاب داستان هایش نیز
شخصی سازی شود و بیشــتر مشتریان ما معموالً
کتاب های دیگر را نیز می خرند .ورود ما به بازار در
باغ کتاب رقم خورد و یکــی از ویژگی هایمان این
بود که همان جا کتاب چاپ می کردیم و ان را طی
نیم ساعت تحویل می دادیم .استقبال خوبی هم از
کار شد .به نظرم این بیزینس اینده خوبی دارد.
کار را با چه سرمایه اولیه ای شروع کردید؟
با 40میلیون تومان شروع کردیم و در خانه نواوری
مســتقر بودیم کــه فضــای کار را در اختیارمان
گذاشته است.
فکر می کنید چه زمانی بــه مرحله مطلوب
درامدزایی برسید؟
طبــق برنامه ای که داریم ،تا 18مــاه دیگر به این
مرحله می رســیم و قصد داریم تا دو ســال اینده
250هزار جلد کتاب بفروشیم.
حجم بازاری که در ان فعالیت می کنید چقدر
است؟
رقبای ما در ایــران طبق اظهارات خودشــان در
سه ســال گذشــته حدود 800هزار جلد کتاب
فروخته انــد و رکــورد فروششــان در روز جهانی
کودک حدود 1000جلد کتاب بوده است .رقبای
خارجی نیز ،طبق امار سایتشان ،تاکنون 4میلیون
جلد فروش داشته اند .حجم بازاری که ما در ایران
در نظر گرفته ایم حدود 16میلیون نفر اســت .به
این ترتیب که بــازار ما را افراد زیر 50ســالی که
به اینترنت دسترســی ندارند و قدرت خریدشان
متوسط رو به باالست تشکیل می دهند .قصد داریم
بخش انگلیســی و عربی را نیز راه اندازیم و در بازار
کشورهای دیگر نیز حضور داشته باشیم.
نوســان قیمت کاغذ خللی در کار شما ایجاد
نکرده است؟
مهمترین چالش ما همین است؛ با افزایش قیمت
کاغذ سود ما کم شده است؛ چون قیمت ها را تغییر
نداده ایم .دیگر چالش های ما به مسائل استارتاپی
و تیم مربوط است.
قصد داریم
بخش
انگلیسی و
عربی را نیز
راه اندازیم
و در بازار
کشورهای
دیگر حضور
داشته باشیم
n
m
ستون
u
l
o
C
توریوم ،بستری برای
ترویجطبیعت گردی
اســتارتاپ توریــم ،بــه نشــانی
،www.touriom.comتوســط عبداهلل
عزت پنــاه ،مهدی طالبــی ،عرفان اروان
و شــریف ایری بنیانگذاری شده است .با
عبداهلل عزت پناه هم صحبت شدیم تا بیشتر
در مورد استارتاپشان بدانیم.
ِ
سردشت استان
عبداهلل متولد شهرستان
اذربایجــان غربی و متولد ســال 1371
است و کارشناسی مهندسی صنایعش را
از دانشگاه خواجه نصیر و ارشد
مهندسی
ِ
صنایع سیستم های اقتصادی را از دانشگاه
تربیت مدرس دریافت کرده است.
او می گوید« :ما در توریوم بســتری فراهم
کرده ایــم تــا راهنماهای گردشــگری و
طبیعت گردی بتوانند تورهایشان را تعریف
کنند .کاربران تورهای مختلف را مشاهده
می کنند و تــوری را که از نظــر زمانی و
مکانی مناسب اســت برمی گزینند و پس
از پرداخت هزینه در تور شرکت می کنند.
ما برای کاربرانی که تمایــل دارند در تور
شــرکت کنند به صورت انالین و از طریق
شــرکت های همکار بیمــه می گیریم و
کاربران برای شرکت در تور بیمه می شوند.
طی یک ماهی که به کار مشــغولیم 100
پنل برای تورلیدرهــا طراحی کرده ایم و
حدود 15نفر به صورت فعال حضور دارند.
تاکنون نزدیک به 20تور تعریف کرده ایم.
از این تعداد 5 ،تور برگزار شده که حدودا ً
20کاربر در انها حضور داشته اند .در حال
حاضر ،بیشتر در استان های تهران ،اصفهان
و لرستان تور برگزار می کنیم».
انها کار را با سرمایه شخصی شروع کردند
و در حال حاضر در پــارک علم و فناوری
مدرس ،نزدیک دانشــگاه تربیت مدرس،
مســتقرند« :شــاید اگر ســرمایه خوبی
جذب کنیم تا شــش ماه نخست سال 98
به مرحله مطلوبی برسیم و وارد فاز بعدی
بشــویم .ما با بازار بزرگی سروکار داریم و
رقبای اصلی مان اژانس هایی هســتند که
به صورت افالیــن کار می کنند .در واقع،
تعداد تورلیدرها بســیار بیشتر از ظرفیت
اژانس هاست .ما برای لیدرها بستری مهیا
کرده ایم که خود را راحت تر معرفی و برای
تور خود تبلیغ کنند.
بیشتر لیدرها این توانایی را ندارند که برای
خودشان ســایتی راه انداخته ،کارشان را
تبلیغ کنند.
به همیــن دلیــل ،از خدماتی کــه ارائه
می دهیم اســتقبال می کننــد ».او ادامه
می دهد«:بازار گردشگری سه حوزه اصلی
دارد :گردشــگری ورودی ،گردشــگری
خروجی و گردشگری داخلی .هر کدام از
این حوزه ها بازار بزرگــی دارند .به عنوان
مثال ،حجم بازار گردشگری ورودی چیزی
حدود 100هزار میلیارد تومان در ســال
است و حجم بازار گردشگری خروجی نیز
نصف بازار گردشگری ورودی است .ما قصد
داریم کار خود را با بازار گردشگری داخلی
شروع کنیم و در ادامه گردشگری ورودی
را پوشش دهیم .زیرا با توجه به افزایش نرخ
ارز سفر به ایران برای گردشگران خارجی
ارزان شده اســت .از طرف دیگر ،توریسم
سالمت نیز از حوزه های با ظرفیت است».
انها در این مســیر با چالش های مختلفی
نیز دســت وپنجه نــرم کرده انــد« :برای
فعالیــت در حوزه گردشــگری مجوز بند
ب ســازمان میراث فرهنگی الزم است و
ما هم به دنبال ان رفتیــم .برای رفع این
مشــکل تصمیم گرفتیم بــا اژانس های
گردشگری که این مجوز را دارند همکاری
کنیم که در واقع بــر کار ما نظارت دارند.
در حال حاضر مشــکل مجــوز را برطرف
کرده ایم؛ ولی به طور کلــی پلتفرم هایی
مانند ما که در حوزه گردشــگری فعالیت
دارند با مشــکالت مختلفی مواجه اند که
اخذ مجوزهای مختلف یکی از انهاســت.
الزم اســت مســئوالن به این حوزه توجه
بیشتری داشــته باشند و شــرایط کار را
تسهیل کنند».
سلبریتی
C e l e b r i t y
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
6
اب سالم؛دیجی کاالی روستائیان
محمدرضا اقایا بنیانگذار استارتاپ با سالم می گوید:
بیش از 4هزار غرفه دار از 380منطقه شهری و روستا یی 54هزار محصول را در ا
جان راسکین
انجام مجموعه فعالیت های درســت و به جا،
در صورتی که با اشتیاق همراه باشد ،منجر به
روی دادن اتفاق های بزرگ می شود.
بیوگرافی
B i o g r a p h y
من اینجوری
عشق می کنم
پیراهنــش را انداخته روی شــلوار تقریباً
گشادش .لبخند عمیقی پهنای صورتش را
پوشانده .ته ریش تنکی دارد .دو انگشتری
تقریباً بزرگ روی انگشــتانش خودنمایی
می کند .ارام از راه می رسد.
کیف چرمی بزرگی دستش گرفته که بعدا ً
می گوید ساخته دســت یکی از هنرمندان
غرفه دار باسالم است .صحبت از محمدرضا
اقایــا ،بنیانگذار و مدیرعامل اســتارت اپ
باسالم ،اســت که یک بازار اجتماعی برای
فروش محصوالت خانگی و محلی محسوب
می شود .این بازار این روزها بسیار محبوب
است و بیش از 4هزار غرفه دار از سراسر ایران
در ان فعالیت می کنند.
پای باسالم ایستاده ام
حین گفتگو بارها بلند می شود ،به دیوار تکیه
می دهد ،بر پیشانی نمناکش دست می کشد
و راه می رود .بارها از او می خواهم که بنشیند
و حرف بزند .می گویــد هیجان دارم .حتی
غذا را هم معموالً ایســتاده می خورم .مورد
عجیبی است .دانشگاه ادیان و مذاهب را رها
کرده و امده استارت اپ را ه انداخته و راضی
است .باسالم را از توی تلفن همراهش نشانم
می دهد .قب ً
ال دیده ام.
همه وجودش شــده یک لبخند بزرگ و با
هیجان می گوید« :هر روز پست ها را الیک
می کنم .هر غرفــه اپ جداگانــه ای دارد.
اینها زندگی من اســت .من اینجوری عشق
می کنــم ».می گویــد هویت مــا به هویت
غرفه هایمان گره خورده است.
متولد اصفهان و ســاکن قم اســت و حتی
تحصیــات حوزوی هم دارد .متولد ســال
1365اســت و البته متخصص رشته های
ناتمام .انواع و اقسام تغییر رشته ها را تجربه
کرده اســت ،از مهندسی شــبکه گرفته تا
ادبیات نمایشی که در ان ثبت نام و کار را رها
کرده و فلسفه هنر خوانده و دوره اختصاصی
مطالعــات فیلم را هم با رویکــرد فیلمنامه
گذرانده اســت .فیلمنامه نوشته و یکی دو
فیلمنامه هم فروخته .دوره فلسفه اسالمی
را شروع کرده و بعد از یک ترم انصراف داده
است .می گوید باســام نخستین پروژه ای
اســت که خیلــی جدی و مســتمر رویش
کارکرده و پایش ایستاده است.
داســتان زندگی اش تا قبل از باسالم ،قصه
اغازکردن و رهاکردن و ناتمام گذاشتن بوده
است .باســام یکی دو دوره شکست را نیز
پشت سر گذاشته .شکست هایی که از عدم
تمرکز و از این شــاخه به ان شاخه پریدن
ناشی می شود .محمدرضا می گوید نمی دانم
چه اتفاقی افتاد که االن ادم متمرکزی هستم
و برای انجام کاری تالش می کنم!
w
e
هسته اصلی تیم باسالم
مســعود توکلی زاده ،یاســر محدثی ،احمد
عادلی ،علی محمدقاســمی ،سجاد عساکره
و محمدرضا اقایا .اقایا در معرفی همکارانش
می گوید« :احمد عادلی اقتصاد خوانده و ادمی
جســور و محتاط اســت .من نیز ادم جسور
کله شقی هســتم .این دو ویژگی یکدیگر را
تعدیل می کنند و این برای کسب وکارها بسیار
مفید است .یاسر محدثی و مسعود توکلی زاده
هم تقریباً از ابتدای کار کنارم بوده اند .یاسر به
خاطر باسالم استودیوی انیمیشن سازی اش
را در قم تعطیل کرد .ما در بخش فنی ضعف
داشتیم .بنابراین ،به مرکز رشد قم رفتم و با
علی محمدقاسمی اشنا شدم و به او پیشنهاد
دادم که شــرکتش را جمع کند و در عوض
همکاری به او ســهم بدهیم .او هم تیمش را
اضافه کرد و شد مدیر فنی ما .حدود هفت ماه
طول کشــید تا پرونده های قبلی را ببندیم و
کار روی روال بیفتد».
v
r
e
t
n
I
طاهره خواجه گیری
محمدرضا اقایا بنیانگذار و مدیرعامل استارت اپ
باسالم است که یک بازار اجتماعی خریدوفروش
محصوالت خانگی و محلی ایرانی محسوب می شود.
در حال حاضر ،بیش از 4هزار غرفه دار در این بازار
فعالیت می کنند و 54هزار محصول از 380شهر و
نقاط مختلف ایران در این بازار اجتماعی به فروش
می رســد .به زعم بنیانگذار این شرکت ،تاکنون
بعضی از جنبه های این بازار پنهان بوده و در GDP
کشور هم دیده نشــده ،اما اعداد و ارقام مربوط به
ان بزرگ اســت .اکنون این استارت اپ که در دو
دفتر مرکز رشــد قم و پارادایزهاب تهران مستقر
است 30 ،نفر نیروی کار دارد و تالش می کند برای
بزرگ ترکردن کسب وکارش این تعداد را دو تا سه
برابر افزایش دهد .باسالم بیش از یک میلیارد تومان
سرمایه جذب کرده است و بنیانگذارش می گوید که
هر هفته بیش از 5درصد رشــد دارند و برای حفظ
این شرایط به جذب ســرمایه ای 10تا 15میلیارد
تومانی نیاز است .به گفته مدیرعامل باسالم ،این
اســتارت اپ به خاطر حضور در حوزه های مواد
غذایی ،صنایع دستی و محصوالت کشاورزی با بازار
بزرگی طرف است که تخمین زده می شود اندازه اش
به 130میلیارد دالر هم برســد .این بنیانگذار در
گفت وگو با «شنبه» داستان باسالم را روایت کرده
است و از سختی هایی گفته که به واسطه بی تجربگی
و اشتباهات به ان دچار شده اند ،از شکست و انحالل
کسب وکار تا جان گرفتن دوباره اش .او همچنین از
مدل پرریسک مارکت پلیس گفته و راهکارهایی
که برای جلوگیری از خطا در پیش گرفته اند .اقایا
از بازار بزرگی که در ان حضور دارند هم حرف زده
و ریسک ها و چالش های کسب وکارش را برشمرده
اســت .روایت زندگی افراد مسنی که از پشم شتر
محصول تولید کرده اند و در باسالم فروخته اند هم
از دیگر بخش های گفتگوی ما با بنیانگذار باسالم
است .محمدرضا اقایا می گوید باسالم رویای من
اســت و می خواهم یکی از کسب وکارهای بزرگ
جهان باشد؛ چون حاوی ظرفیت های بزرگی برای
رشــد خودش و رشد ادم هایی اســت که در ان
حضور دارند.
مشاور فرهنگی و مسئول روابط بین الملل
دانشــگاه ادیان و مذاهب قم بــودی و بعد
دانشــگاه را کنار گذاشــتی و استارت اپ
راه اندازی کردی .فکر می کنم خوب است که
از همین ابتدا برویم سراغ قصه شکل گیری
باسالم.
از 14سالگی کار کرده ام
به دانشــجویان مقطع فوق لیسانس فلسفه
هنر هم موضوع پایان نامه پیشنهاد می دهد.
می گویــد دنبال پتــرن بین دیــن ،هنر و
تکنولــوژی بــودم کــه اینها کجــا اورلپ
می شــوند .موضوعش :بررســی creative
classدر اصفهان عصــر صفوی ،قم معاصر
و دره ســیلیکون دهه 60تا ســال 2000
بوده .می خواســته مقایســه تاریخی کند و
قصد داشــته ثابت کند که اتفاق مشــابهی
در اصفهــان عصر صفوی افتــاده در قم نیز
دارد می افتد.
این موضوع به مقاله ای تبدیل و در دانشگاه
یواس ام مالزی ارائه می شــود و محمدرضا
بعد از ان فوق لیســانس را به گفته خودش
بی خیــال می شــود« :چون بــه تئوری ام
رسیده بودم!» لیسانس علوم اسالمی دارد.
از 14ســالگی کار کرده اســت .در کیش
مغازه داشــته و لباس می فروخته .می گوید
دایی هایش کارافرین حوزه های کشاورزی
هستند و عمه اش گلخانه دار و موفق .زمانی
در تهران زندگی می کرده اند .اما تابستان ها
در مرغــداری دایــی اش در اصفهــان کار
می کرده« :دایی ام به من می گفت تو لوسی
و ســخت ترین کارهای مرغداری را به من
می داد ».سال ،88در دانشگاه ادیان و مذاهب
قم هم مسئول معاونت فرهنگی و امور روابط
بین الملل بود .به دلیل سن کم ،کسب رتبه
یک در امتحان ورودی ،نوشــتن مقاالت و
روابط خوب بین المللی به این سمت منسوب
شد .هنوز هم مشاور ان دانشگاه است.
i
مصاحبه
یکیاز
نخستین
غرفه دارهای
مابی بیقمر
است .او نماد
باسالم است.
مابی بیقمر
را در روستای
سیدابادقم
دیدیم .ان
موقعبیشاز
70سال سن
داشت و مالک
دونفرشتر
بود (ایشان
االن فوت شده
است) .از او
پرسیدیمکه
چهکاالیی
تولیدکرده
است تا ان را
باپستبرای
خریداران
ارسال کنیم؟ از
الی یک لحاف
یشال
زمستان
و جوراب و لیف
بیرون اورد و
به ما نشان داد.
انها را با پشم
شتربافتهبود
در مقطعی ،با چند نفر از دوســتانم در دانشگاه
ادیان و مذاهب قم ایده هایی را دنبال می کردیم.
اما دانشگاه بودجه ای برای حمایت از این ایده ها
نداشت .بنابراین ،تصمیم گرفتیم که به مرکز رشد
علوم انسانی قم برویم .نخستین ایده هم چیزی
شــبیه «تد» بود ،با این تفاوت که مفاهیم اصیل
داخلی را بیان کند .ســال ،92با نوشــتن طرح،
پذیرش اولیه را دریافت کردیم .می خواســتیم
مدل این ایده نه تجاری که عام المنفعه باشــد.
اما هزینه هــا افزایش پیدا می کــرد .وام گرفته
بودیم و اص ً
ال شناختی از استارت اپ و مدل های
استارت اپی نداشتیم و بیشــتر با ازمون و خطا
جلو می رفتیم .برای تامیــن مالی هم یا باید وام
می گرفتیم یا سرمایه هایی جذب می کردیم که
برخالف خواســته ما غیرانتفاعی و غیردخالتی
نبود .به این نتیجه رسیدیم که برای تامین مالی
این ایده دســت به کار دیگــری بزنیم که درامد
داشته باشد و هزینه این ایده را تامین کند.
فکر می کردیم که ادم های دانشگاهی ای چون ما
باید کاالی فرهنگی بفروشند .بنابراین ،به سراغ
کتاب رفتیم .در بازار کتاب پیش چند نفر اشــنا
ب گرفتیم تا به صورت اینترنتی
رفتیم و از انها کتا
بفروشیم .ولی روشــی که انتخاب کردیم اشتباه
بود .چون کتاب ها را از تهران می خریدیم ،به قم
می اوردیم و در زیرزمین منزل یکی از بچه ها انبار
می کردیم و بعد روی سایت قرار می دادیم .هر سه
چهار روز یک جلد کتاب می فرختیم .بازار کتاب
روزبه روز راکدتر می شــد .بنابراین ،از کتاب دل
کندیم و به ســراغ کاالی فرهنگی دیگری به نام
صنایع دستی رفتیم.
می گویی که راهــکارت برای فروش کتاب
اشتباه بوده و بعد از ان به سراغ کاالی فرهنگی
دیگری مانند صنایع دستی رفته ای .چرا این
در ان در می زدید؟ تبعات این تصمیم گیری ها
چه بود؟
مشــکل عمده این بود که عالقه مندی و اهداف
هسته اصلی تیم یکسان و مشابه نبود .یعنی نگاه
هر کسی متفاوت بود .درحالی که نقاط اشتراک
قدرت تیــم را افزایش می دهد .در واقع ،هر بار به
دنبال محصولی بودیم؛ به اصفهان و روســتاهای
اطرافش می رفتیم و محصوالت خوراکی محلی
(گالب و ســبزی خشــک) می خریدیــم .این
محصوالت به صورت انفجاری به فروش می رفت.
از کتاب به صنایع دســتی و خوراکی رســیدیم.
رفته رفته ایده باسالم شکل گرفت .طی این مدت،
از پــارک علم و فناوری و بانک هــا وام گرفتیم و
حدود 100میلیون تومان بدهی بانکی داشتیم.
بنابراین ،بــه بچه هایی که بدهکارشــان بودیم
پیشنهاد دادیم که به جای طلبشان سهام دریافت
کنند .البته خیلی تحت فشــار بودیم .اطرافیان
ما را مســخره می کردند .وقتی در حال استعفا و
تمرکز روی باسالم بودم ،مسئوالن دانشگاه به من
می گفتند که مطمئنی می خواهی اینجا را ترک
کنی و سبزی خشک و رب گوجه فرنگی بفروشی؟
می توانی اینجا عضو هیئت علمی شــوی! سایر
بچه ها هم همین مشــکل را داشتند .با این حال،
سال ،92شــرکت را با نام توسعه و تدبیر جوامع
سالم ثبت کردیم .مشکل اصلی ما در ابتدای کار
فقدان تمرکز بود.
و اگــر تمرکز داشــتید نتیجــه بهتری
می گرفتید؟
شاید ســریع تر به نقطه کنونی می رسیدیم .ان
موقع هر یک شــغل دیگری نیز داشتیم .یعنی
اص ً
ال تمرکزمان روی باسالم نبود و ان را فعالیتی
جنبی تلقی می کردیم.
یعنی در انتخاب اعضای تیم اشــتباه کرده
بودی؟
مــا دوســتان خوبــی بودیــم؛ ولی داســتان
همکاری فرق دارد .این نکته خیلی مهم اســت.
ریسکی پذیری هم مهم اســت .بنیانگذاران باید
تا حدی ریسک پذیر باشــند .نه اینکه یکی اهل
ریسک باشد و دیگری خیلی محتاط .نهایتاً این
عدم تعادل مانع پیشــرفت کسب وکار می شود.
شرکت با این مشــکالت یک سال (از سال 94تا
)95به کما رفت و به نوعی خاموش شد.
البته خودم مشــکل دیگری هم داشــتم :هنوز
نمی دانستم که می خواهم روی باسالم کار کنم
یا قرار است به مسیر دانشــگاهی ام ادامه بدهم.
همین شک و دودلی مانع تصمیم گیری قاطعانه
شــده بود .پدرم هم به شدت با کارم مخالف بود و
ترجیح می داد درس بخوانم و در مســیر دانشگاه
حرکت کنم.
پس باسالم مســیر پرنوسانی را طی کرده
است.
بله ،این راه به هیچ وجه هموار نبود .وقتی شرکت
به کما رفت100 ،میلیون تومان بدهی داشتیم و
نمی توانستم نسبت به ان بی تفاوت باشیم .به دلیل
بدهی ها و بی پولی 8نفر را سهام دار کردیم .همان
موقع ،رئیس مرکز رشد قم ما هشت نفر را جمع
کرد و گفت حیف اســت که این شــرکت به کلی
خاموش شود .بنابراین ،ایده ای مطرح کرد که هر
کسی می خواهد سهام و بدهی اش را بگذارد و برود
و انهایی که می مانند مسئولیت سهام و بدهی را
به عهده بگیرند .ایــن ایده خوب به فکر خودمان
نرسیده بود .ان موقع ،ارزش شرکت منفی 100
میلیون بود!
جالب اســت که من تا ان زمــان هنوز با مفاهیم
اســتارت اپی اشــنا نبودم و وقتی شرکت بعد از
حدود دو ســال فعالیت در حال فروپاشــی بود،
مطالعه در مورد چیستی و هستی استارت اپ ها،
ماهیت بنیانگذارها و ...را شــروع کــردم و با پل
گراهام اشنا شــدم .خیلی دیر متوجه اهمیت و
ارزش تمرکز شــدم .همیشــه ادم های موفق را
کسانی می دانستم که چند کار را همزمان انجام
می دهنــد .پل گراهام بر ایــن ذهنیت غلط خط
بطالن کشید .او می گفت کسی که می گوید دارم
درس می خوانم و اســتارت اپ هــم دارم ادمی
شکست خورده است.
باســام با مدل مارکت پلیس کار می کند.
چه شــد که این مــدل پرریســک را برای
کسب وکارتان انتخاب کردید؟
بعد از مطالعه حوزه استارت اپی ،من و همکارانم
رفته رفته مفهوم بیزینــس مدل را درک کردیم.
قبــل از ان درکــی از ایــن مفهوم نداشــتیم.
نمی دانستیم که یک اســتارت اپ برای حرکت
در مسیر رشد باید بیزینس مدل داشته باشد .از
انجایی که به خانه های روســتاییان می رفتیم ،با
دو چالش مواجه بودیم .یکی اینکه نمی توانستیم
همه کاالهای شان را خریداری و انبار کنیم و انها
را بفروشیم .چون کار ابلهانه ای بود که نه سرمایه
در گردشش را داشتیم و نه شــناختی از سلیقه
مشتری .این کاالها از نظر حمل ونقل هم شرایط
یکسانی نداشتند .ان موقع ،کماکان به فروشگاه
اینترنتی فکــر می کردیم و البته شــرکت رو به
انحالل بود .پس مطالعه کردیم و مفهوم مارکت
پلیس را شناختیم و شروع کردیم به کار روی این
مدل از بیزینس.
با فرض اینکه تو و تیمت متحمل شکســت
شده اید ،از انها چه درســی گرفتید؟ یعنی
پذیرش شکست موجب شد که از انجام کدام
کارها اجتناب کنید؟
این تجربه موجب شد که در شرکت جدید ،تقسیم
سهام را با وسواس و دقت بیشتری انجام بدهیم،
قراردادها را بر اســاس اصول کار حرفه ای منعقد
کنیم و از اول ویژن هــا و الگوهای کاریمان را به
مد
یکدیگر بگوییم .نکته مهی را از همان روز اول ّ
نظر قرار دادیم :از هیچ کس کار نیمه وقت قبول
نمی کردیــم .همه باید تمام وقــت می بودند و نه
حتی هشت ساعت در روز ،بلکه به انها می گفتیم
که شــرکت ما به صورت پیش فرض روزانه تا 11
ســاعت کار دارد .بنابراین ،اگر فردی این شرایط
را قبول می کرد به تیم اضافه می شــد .من بچه ها
را مجبور می کردم که کارهای قبلی شــان را رها
کنند تا هیچ امیدی جز باســام نداشته باشند و
همه وقت و انرژی شــان را برای موفقیت باسالم
صرف کنند.
تاریخ دقیق راه اندازی کی بود؟
از ابان سال ،95باسالم پلتفرمی ،راه اندازی شد.
هم اکنون اعضای تیم شما چند نفرند و کجا
مستقرید؟
بین 25تا 30نفریم؛ ولی در حال بزرگ کردن تیم
هستیم و احتماالً طی چند ماه اینده تعداد اعضای
ان به بیش از 70نفر خواهد رسید .االن دو سه نفر
در دفتــر پارادایزهاب ما در تهران و بقیه در دفتر
مرکز رشد قم مستقرند.
االن چه تعداد غرفه دار در باسالم مشغول
به کارند؟
تا دو سه ساعت دیگر تعدادشان به چهارهزار نفر
می رســد (یکی دو ساعت بعد از جلسه مصاحبه،
ویدئویی برایم ارسال کرد که نشان می داد تعداد
غرفه دارها به 4هزار نفر رسیده است) .از این تعداد
نیمی زن و نیمی دیگر مرد هستند.
این غرفه داران از کدام نقاط ایران هستند؟
از بیش از 380شــهر و روستای ایران در باسالم
غرفه دارنــد و 95درصد محصــوالت خانگی و
محلی است.
باسالم تاکنون چقدر فروش داشته است؟
تا امــروز کار فروش صدها هــزار کاال را در نقاط
مختلف روستایی و شهری ایران انجام داده است.
از هر فروش چند درصد سهم شماست؟
9درصد دریافت می کنیم و اگر فروش بیشــتر از
یک میلیون تومان باشد 2درصد می گیریم .البته
کارمزدها را باید یک بار دیگر بررسی کنیم .مث ً
ال
فکر می کنم 9درصد برای زعفران زیاد است و باید
کمتر باشد .اگر مدیریت نکنیم غرفه ها فروش های
باالی خود را در باسالم انجام نمی دهند.
نرخ رشد کسب وکار شما چقدر است؟
نرخ رشــد هفتگی ما کمتر از 5درصد نیست .اما
االن در حال رشد سریع و بزرگ شدن هستیم و
تصور می کنیم که نرخ رشدمان به 10برابر میزان
فعلی برسد.
این میزان رشد را با چه معیاری اندازه گیری
کرده اید؟
براساس تراکنش .طی دوره ای به مطالعه درباره
پ روی
معنا و مفهوم و معیارهای یک اســتارت ا
اوردم و االن در حال مطالعــه روی جوانب فنی
مقیاس پذیرکــردن و شــرایط و چگونگــی ان
هســتم .طی این مدت متوجه شــدیم که برای
مقیا س پذیرکردن کســب وکارمان باید شاخص
را تغییر بدهیم .شــاخص تراکنــش به تنهایی
خوب نیست؛ چون ممکن است تیم ترغیب شود
غرفه هایی را در پلتفرم بپذیرد که شانس فروش
بیشتری دارند.
و اشکال این کار چیست؟
این اشــتباه بزرگی است .اشــتباهی که بامیلو
مرتکب شد و شکســت خورد .بامیلو وزن زیادی
به وندورهای بزرگش می داد و مارکت پلیسش را
در قواره شــرکت های بزرگ سازگار می کرد و در
این میان کسب وکارهای کوچک سردرگم بودند
و در کسب وکار بامیلو شلختگی ایجاد شده بود.
در مــدل مارکت پلیس یکی از مســائل ســایز
کسب وکارهای همکار است .یعنی احتمال ایجاد
نوعی ســردرگمی وجود دارد ـ ایا باید محصول
را براساس کســب وکارهای بزرگ توسعه داد و
مدیریت کرد یا کسب وکارهای کوچک.
چگونــه باید این مشــکل را رفع و توازن
برقرار کرد؟
شاید مدل امازون یا کاری که ایر بی اندبی انجام
می دهد مناسب باشد .به این صورت که باید اول
در یک حوزه لیدر و رهبر بازار شوید و محصول را
براساس ان مناسب سازی کنید .یعنی مارکت فیت
روی یک ســگمنت به صورت کامل انجام شود
و بعــد وارد حوزه های دیگر بشــوید .به نظر من
«بامیلو» این کار را نکرد و براساس مدل درامدی
کسب وکارها جلو رفت و از انجایی که درامدهای
باال ازان کســب وکارهای بزرگ اســت و بامیلو
هیچگاه نمی توانســت فروشنده های بزرگ را به
اندازه «دیجی کاال» راضی کند از بازار کنار رفت.
یعنی دیجی کاال برای فروشنده های بزرگی چون
سامسونگ و غیره بهتر است .در این میان بامیلو
باید به این فروشنده های بزرگ سوبسید می داد،
در حالی که محصولش برای این فروشنده ها نبود؛
چون مارکت پلیس چندان برای فروشــنده های
بزرگ نیست.
غرفه داران باسالم را افرادی از نقاط مختلف
کشور تشــکیل می دهند که احتماالً به یک
اندازه درباره سفارش گرفتن ،اماده سازی ان
و پست کردنش سررشته ندارند .این مسئله
شما را با چالش مواجه نمی کند؟
اتفاقاً چالش های اپریشنی از مهمترین چالش های
ماست؛ برای حل این مشکل چند راهکار داریم:
یکی اینکه فرزندان این افراد کارهایشان را انجام
می دهند و دیگر اینکه اموزش هایی را برایشان در
نظر گرفته ایم .به قول یکی از فعاالن اکوسیستم
که به دفتر ما امده بوده ،باســام به نوعی هم به
توزیع ثروت کمک می کند و هم سواد دیجیتال
را در کشور گسترش می دهد .غرفه دارها اموزش
می بینند و ســبک ارائه محصولشــان هم تغییر
می کنــد؛ انها را بســته بندی می کنند و متوجه
ارزش افزوده این کار شده اند.
پست در کسب وکار شما اهمیت دارد .حال
چه فکری برای شهرها یا روستاهایی که اداره
پست ندارند کرده اید؟
ما با پست قرارداد بسته ایم و هر غرفه دار ای پی ای
مخصوص به خــود را دارد و به این صورت کارش
راحت تر شــده اســت .در کل ایران9 ،هزار باجه
پستی روستایی داریم و کسانی که به باجه پستی
دسترسی ندارند به مکان های نزدیک به خودشان
مراجعه می کنند.
امــوزش دادن بــه غرفــه داران که االن
تعدادشــان به 4هزار نفررسیده کار اسانی
نیست .چگونه این کار را انجام می دهید؟
دو نوع غرفه دار به باســام مراجعــه می کنند؛
یکی افرادی که قب ً
ال در فضای وب یا شــبکه های
اجتماعی تجربه فروش محصول دارند و دســته
دیگر ادم هایی هستند که چنین تجربه ای ندارند.
دسته دوم به اموزش نیاز دارند .یکی از راهکارهای
ما برای اموزش برگزاری رویداد محلی اســت و
کسانی که در باسالم فروش داشته اند تجربه شان
را با دیگران به اشــتراک می گذارند .این موجب
شده که تنها 3درصد از کاالها قبل از ارسال کنسل
شوند و 3درصد هم بعد از ارسال بازگردانده شوند.
یعنــی در فروش 6درصد از محصوالت باســام
با سالم تا
امروز کار
فروش صدها
هزار کاال را در
نقاطمختلف
روستایی و
شهری ایران
انجام داده است.
بازار محصوالت
کشاورزی در
ایران بزرگ ،اما
نامنظمومبهم،
است .بنابراین،
اگرنسبتشیک
به سه یا یک
به چهار باشد،
اندازه این بازار
به400میلیارد
دالر می رسد
دغدغه های مشابه دارند و انرژی گرفتن از انها مهم
اســت .ضمن اینکه با حضور در این دفترهای کار
اشتراکی به اکوسیستم و مسائل ان نزدیک تریم؛
یعنی در فضای اکوسیستم قرار داریم.
وضعیت اکوسیســتم استارت اپی قم االن
چگونه است؟
این بازار اجتماعی به فروش می رسانند
به نظــر من ،بعــد از تهران ،قم دومین شــانس
اکوسیستم استارت اپی ایران است.
به چه دلیل؟
دلیل اول این که قم به شــدت مهاجرپذیر است.
همین االن در تیم ما چنــد خارجی حضور دارد
که در قم اقامت دارنــد و در تیم ما کار می کنند.
امکان سرازیرشــدن ســرمایه ها به سوی جایی
که مهاجرپذیر نیســت اندک اســت .دلیل دیگر
نزدیک بودن قم به تهران است .من طی دو ساعت از
دفتر باسالم قم به دفتر تهران می رسم .اما درخود
تهران چنین ســرعت حرکتی وجود ندارد .دلیل
دیگری هم وجود دارد و ان ارزان بودن قم نسبت
به شهرهایی چون اصفهان ،مشهد و شیراز است.
با وجود چنین شرایطی ،چرا االن قم دومین
اکوسیستم بزرگ کشور نیست؟
مشتری وارد سایت شما می شود و می خواهد
محصولی خریــداری کند .اما همان محصول
را ده ها غرفه برای فــروش عرضه کرده اند؛
مشــتری چگونه می تواند بهترین انتخاب را
داشته باشد که ان 6درصد مشکلی که در مورد
کاالها دارید ،افزایش نیابد و رضایت مشتری
هم جلب شود؟
ما برای حل این مشــکل پروداکت را به ســمت
سوشال شــدن می بریم .االن از هر کســی که در
باســام ثبت نام کند درباره عالقه مندی هایش
می پرســیم .بعد از میان 54هــزار محصولی که
در باســام داریــم ،عالقه مندی های مشــتری
را ماننــد یک تایم الیــن به او نشــان می دهیم.
مشــتریان و غرفه دارانــی را به این فرد نشــان
می دهیم کــه عالقه مندی های یکســانی دارند
و مشــتری می تواند انها را فالو کنــد .بنابراین،
مشتری عالقه مندی هایش را می بیند .االن یکی
از چالش های ما نرخ تبدیل اســت .یعنی وقتی
مشتری وارد ســایت می شــود ،نمی داند از چه
کســی چه محصولی بخرد و شــاید بدون خرید
از سایت خارج شــود .وقتی محصول را به سمت
سوشال شــدن بردیم کمک زیادی به مشــتری
کردیم .این کار یک اتفاق نواورانه است و نه تنها
به مشتری که به کسب وکار هم کمک می کند و
نقشه راهی در اختیار او قرار می دهد تا محصول
موردنیــاز و عالقه اش را خریــداری کند و بدون
خرید از وبسایت خارج نشود.
باسالم در چه بازاری حضور دارد؟
بیشــتر خریدوفروش هایی که در باسالم اتفاق
می افتد به خوراکی ها و صنایع دستی برمی گردد
که پایه طبیعــی دارند .بعــد از این محصوالت
زیوراالت قرار دارد.
اندازه گیری این بازار به چه صورت اســت؟
چونکه در باسالم تنوع کاالیی زیادی دارید.
بخشی از محصوالت ما مربوط به بازار محصوالت
کشــاورزی اســت که بیش از 100میلیارد دالر
گردش مالی ســاالنه در ایــران دارد .نکته دیگر
اینکه در این بخش از بازار ایران (در مقایســه با
بازاری مانند امریکا) سهم اگری بیزینس نسبت
به سهم اگری کالچر کم است و محاسبه هم نشده.
مثــ ً
ا پایه حلوای محلی محصوالت کشــاورزی
است و افرادی که ان را تولید کرده اند کشاورزند.
بیزینس ان اگری کالچر اســت .سهم
این اگری
ِ
اگری بیزینس در اقتصاد امریکا یک به 13است.
یعنی یک درصد ان ،مانند گندم و کنجدی که این
حلوا از ان تولید شده اگری کالچر است و 13درصد
ان ارزش افزوده ای اســت که به این اگری کالچر
تعلق گرفته .اگری بیزینس پــس و پیش از این
محصول است .مانند کارهایی که برای برداشت،
فراوری ،اصالح ژنتیک ،بســته بندی ،توزیع و...
انجام می شود.
بازار باسالم بخشی از اگری کالچر را هدف گذاری
کرده است ،مثل محصوالت کشاورزی و میوه ها
که به صورت اولیه مصرف می شــوند .این بخش
از بازار مقیاس نامشــخصی دارد؛ اما براســاس
تخمین ها نســبت ان یک به 3یا 4است .چونکه
بازار محصوالت کشــاورزی در ایران بزرگ ،اما
نامنظم و مبهم ،است .بنابراین ،اگر نسبتش یک
به ســه یا یک به چهار باشــد ،اندازه این بازار به
400میلیارد دالر می رسد .زنان غرفه دار باسالم
محصوالتی تولید می کننــد که در هیچ گزارش
اماری ای ذکر و دیده نشــده است .مث ً
ال کسی در
خانه اش شیرینی می پزد .هیچکس نمی گوید که
این محصوالت چند درصد از GDPکشورند ،در
حالی که سهم قابل توجهی از اشتغال کشور را به
خودشان اختصاص داده اند .به طور کلی ،تخمین
می زنیم که باسالم در بازاری 120تا 130میلیارد
ظاهرا ً بــازاری که از ان حــرف می زنی و
می گویی در جی دی پی هم تاکنون دیده نشده،
االن به وسیله کسب وکاری مانند باسالم هویت
پیدا می کند.
ورود ما به بازار مانند کاری است که ای بی اندبی
کرده است .بنابراین ،در حال خلق بازاری جدید
هســتیم .یعنی عالوه بر اینکه ســهمی از بازار
موجود کشــاورزی و بازار موجود صنایع دستی
را می گیریــم ،بازار جدیدی خلــق می کنیم که
سهمش در جی دی پی کشور در نظر گرفته نشده
است .بخشــی از این بازار را ارزش افزوده ای که
ایجاد می کنیم تشکیل می دهد و بخشی مربوط
به غرفه هایی اســت که در باســام به غرفه های
دیگــر خدمات می دهند .ماننــد خدمات محتوا
که سفارش نوشــتن محتوای غرفه های دیگر را
می گیرند .این بازارها به واســطه باســام ایجاد
می شــود .یا مث ً
ال بازار لجســتیک محلی ایجاد
کرده ایم .خود مدیران پست می گویند که باسالم
به نوعی چرخه پســت را معکوس کرده است .به
این صورت که تاکنون اغلب سفارش های پست
یا بین شهرهای بزرگ بوده یا از شهرهای بزرگ
به شــهرهای کوچک فرستاده می شده است .اما
االن سفارش ها از روستاها و مکان های کوچک به
شهرهای بزرگ ارسال می شود.
رقیبان شما در این بازار چه کسانی هستند؟
دیجــی کاال جدی ترین رقیب ماســت؛ چون تا
حدودی به بعضی از این حوزه ها ورود کرده است.
اما در اصل ما با کســب وکارهای خرد و تک نفره
مواجه ایم.
تاکنون سرمایه هم جذب کرده اید؟
بله ،از صندوق سرمایه گذاری برکت.
چه سالی؟
سال .96ان موقع ،حدود 35غرفه داشتیم .طرح
را که برایشان توضیح دادم ،رئیس «برکت ونچرز»
گفت که این طرح بیشتر فضایی و اخالقی است
تا اینکه به لحاظ کســب وکاری جواب بدهد .ان
زمان اوضاع مالی خرابی هم نداشتیم و به شدت
به ســرمایه نیاز داشــتیم .اما حاضر نشدند روی
باسالم سرمایه گذاری کنند .رئیس برکت ونچرز
چند ماه بعد به پارک علم و فناوری قم امد و رئیس
پارک باسالم را به عنوان کسب وکاری خوب به انها
معرفی کرد و او درباره ســازوکار باسالم پرسید.
چنــد روز بعد از دفتر برکت تمــاس گرفتند که
حجم سرمایه گذاریشان چقدر بوده است؟
در مرحله اول حدود یک میلیارد تومان بود و االن
در حال جذب سرمایه برای مراحل بعدی اند که
ان را مرحله مهمی می دانم؛ تا اخر امسال باید این
سرمایه را جذب کنیم.
گفتی قصد دارید که تعداد اعضای تیم را دو تا
سه برابر کنید و به دلیل سرعت رشد باسالم،
باید جذب سرمایه داشته باشید تا این سرعت
رشد حفظ شود .فکر می کنی به چقدر سرمایه
نیاز دارید؟
تصور من این اســت که برای اینکه ان رشدی که
پیش بینی می کنیم اتفاق بیفتد ،به ســرمایه ای
بین 10تا 15میلیــارد تومان نیاز داریم .االن هم
می توانیم با همین میزان رشــد ادامه بدهیم؛ اما
می خواهیم باسالم بزرگ تر شود و سهم بیشتری
از بازار بگیرد .چون سرعت رشد باسالم االن خیلی
باالســت و برای هم سویی با این سرعت رشد باید
کســب وکار را بزرگتر کنیم و از این فرصت خوبی
که نصیبمان شــده نهایت استفاده را ببریم .خود
برکت می تواند این ســرمایه را تزریق کند؛ اما هر
دو مایلیم که کواینوست اتفاق بیفتد و سرمایه گذار
دیگری به کســب وکار اضافه شــود .می خواهم
تنوع سرمایه گذار داشته باشیم تا به نوعی قدرت
تقسیم شــود .من در پی ســرمایه گذاری هستم
که عالقه مندی های انســانی هم داشــته باشد و
صرفاً به جنبه های کســب وکاری و رشد و درامد
اهمیت ندهد .البته قطعاً کسب وکار باید حرفه ای
و اصولی باشــد؛ اما جنبه های انسانی و اجتماعی
کار هم برایمان مهم است که در عین سوداوری و
حرفه ای بودن زمینه انسانی و اجتماعی پررنگی را
هم رعایت کند .چونکه می خواهیم که کسب وکار
غرفه دارها هم هم پای باســام رشــد کند .ما در
بیزینس پلن باسالم اصل بزرگی داریم که فرهنگ
کســب وکارمان هم محسوب می شــود و ان این
اســت که از نفعی که به دیگران می رسانیم سهم
برمی داریم ،نه اینکه نفع دیگران را محدود کنیم و
ان را برای خودمان برداریم.
شما هم در مرکز رشد قم هســتید و هم در
پارادایزهاب تهران .تیمتان هم بزرگ شــده
و االن می خواهید ان را چند برابر کنید .چرا
دفتر کار مستقلی ندارید؟
من از ارزان ترین دفتر کار ممکن استفاده می کنم
و به دو ســه دلیل ترجیح می دهــم که در چنین
دفاتری کار کنم؛ یک به خاطر هزینه هاست؛ اینجا
هزینه کمتری نسبت به دفتر مستقل دارد .دلیل
دیگر این است که کارکردن در کنار دیگرانی که
C e l e b r i t y
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
7
SHANBEMAG.com
مشــکل داریم .ما اجــازه نمی دهیم که این عدد
بیشتر از 6درصد شود و االن 9ماه است که روی
همین رقم ثابت مانده است.
دالری حضور دارد.
برای سرمایه گذاری اماده اند.
االن اتفاقــات بزرگی در قم افتاده اســت .حتی
اغاز دوران شــهرت ســیلیکون ولی هم با چند
استارت اپ رقم نخورد .اول چند شرکت که پایه
تکنولوژی داشــتند در انجا مســتقر شدند؛ بعد
نسل های دیگری چون اچ پی متولد شد و در ادامه
شرکت هایی چون اپل .در قم هم االن چند سازمان
بزرگ ای تی بیــس داریم که یکی از انها از مراکز
مهم هوش مصنوعی ایران است؛ مانند نور .همین
االن بیش از 300توسعه دهنده از نور بیرون امده
ت موفق در اطرافش شکل گرفته است.
و کلی شرک
االن در قم توسعه دهنده خیلی راحت تر از تهران
به دســت می اید و با انباشت توسعه دهنده در قم
مواجه ایم .ایتا هم در قم مستقر است که یوزربیس
ان باالی دو تا سه میلیون است.
نهال استارت اپی قم در حال جوانه زدن است .یکی
از این جوانه ها باسالم است و ده ها استارت اپ دیگر
که در حال رشدند .ضمن اینکه بازار به رهبر نیاز
دارد .اگر چند استارت اپ در قم رشد کنند و بزرگ
شــوند ،می توانند رهبر بازار باشند و ظرفیت ها را
نشان بدهند تا استارت اپ های دیگری هم ایجاد
شود .شــاید چنین به نظر اید که فرهنگ خاصی
بر قم حاکم اســت یا فضای خاصی دارد؛ اما االن
استارت اپ های قم در حال رشدند .مراکز ای تی
قوی هستند و اینده روشنی در انتظار این شهر و
کسب وکارهای استارت اپی ان است.
بنابرایــن ،قــم شــهری اســت کــه می تواند
اســتارت اپ های بزرگی داشــته باشــد .یعنی
استارت اپ داشتن با حضور در قم منافاتی ندارد.
بینش خود من هم این است که در شرایط فعلی
ایران هر کسی که تصمیم گرفته بماند و علنی کار
کند در حال جنگیدن است .این افراد سرمایه خود
را در معرض تحریم و تهدید خارجی قرار داده اند
و در واقع کار مقدسی می کنند؛ چون کارافرینی و
در نتیجه شغل ایجاد می کنند .مگر االن اصلی ترین
چالش کشور ایجاد شــغل نیست؟ استارت اپ ها
دارند شغل ایجاد می کنند.
سلبریتی
االن اتفاقات
بزرگی در قم
افتاده است.
حتی اغاز
شهره شدن
سیلیکون ولی
هم با چند
استارت اپ
رقم نخورد.
اول چند
شرکت که
پایه تکنولوژی
داشتند در
انجا مستقر
شدند؛ بعد
نسل های
دیگری چون
اچ پی متولد
شد و در ادامه
شرکت هایی
چون اپل .در
قم هم االن
چند سازمان
بزرگ ای تی
بیس داریم
که یکی از
انها از مراکز
مهم هوش
مصنوعی
ایران است
بنابرایــن ،بایــد روایت هــای جذابی از
غرفه داران باسالم داشته باشی.
داســتان و روایت زیاد داریم؛ یکی از نخســتین
غرفه دارهای ما بی بی قمر اســت .او نماد باسالم
اســت .ما بی بی قمر را در روســتای سیداباد قم
دیدیم .ان موقع بیش از 70ســال سن داشت و
مالک دو نفر شتر بود (ایشان االن فوت شده است).
از او پرسیدیم که چه کاالیی تولید کرده است تا ان
را با پست برای خریداران ارسال کنیم؟ از الی یک
لحاف زمستانی شال و جوراب و لیف بیرون اورد
و به ما نشــان داد .انها را با پشم شتر بافته بود .ما
این کاالها را به قیمت 50هزار تومان از او خریدیم.
ان موقع ،به ما گفت که تنها منبع درامدش یارانه
است .وقتی محصوالتش را در باسالم قرار دادیم،
ســفارش های زیادی دریافت کــرد .غرفه داران
اینچنینــی زیادی داریم که داستان هایشــان را
هم گفته اند.
درامدزایی غرفه داران از باســام چقدر
است؟
مــا غرفه هایی در باســام داریم کــه ماهانه تا
50میلیون تومان می فروشــند .امــا به صورت
میانگین ،غرفــه داران ماهانه بیــن 500هزار تا
3میلیون تومان فروش دارند.
شرایط حضور غرفه دارها در باسالم چیست؟
همــه می توانند محصوالتشــان را در باســام
بفروشــد .البته االن تمرکز مــا روی محصوالت
خانگی و محلی است.
االن که در این نقطه از فعالیت باسالم قرار
داری و راه سختی پیش رویت است ،از اینکه
دانشگاه را کنار گذاشتی و شانس عضو هیئت
علمی بودن را از دست دادی پشیمان نیستی؟
به هیچ وجه.
س
بگذار
ا
شنایی
خ
با
حال تسخیر 10اجسهاتارتاپ یونی وابد!
ن
ک
هستند ورن
چینی
استارتا
تشکی پهای
چینی
ل دا
در مورد دهاند و سخ در سال
چی
ن
های گ
ن گفته اس ناپلئون ب ذشــ
ناپار
ته یکی
ت:
13داد».
که تا شمار استا «بگذارید ت درباره چی از قدرت
من
ای
دت
رتا
به
ن به
رین ا
پهای چین بخ
ن استا
حال ا
رتاپها با ار سم انها را ن چینی یونی وابد ،در ص حقیقت تبدی کوسیس
ل
تمهای
زش
کو
ورت
شنی
ی بیش از ی دهایم ،اما رن روزبهر بیداربودن شده است .ن دنیا را
وز
به
ک میلیارد د زودی به ان افزایش می دنیا را تکان اپلئون
دا
یاب
الر ،بازارها زه کافی ن د .استارتا خواهد
ام
ی
غربی را تس شان را می پهایی
خیر کردهان شنویم.
د.
شم
Sa
\l.5
اره138
8\ Vo
No.13
چرا؟
ز ح
ق
ن
مین بخودراریم
یم
مه
رشاد
موس
ما باید بکا یخان
ی
ه
ری
ما
مب
برای ایند م تا نسل ب نیانگ
ذار6
ه
پ شان تال عد برداش 2سال
ه
ب
و
ت
ی
ی
ما
تک
شک
ک می
نبستهان ردهایم .ا ند .ان
ها باید بب گوید
ی
دت
نس
ینن
حت
غا
هرشرای ه جوان 6د که
فلگی
2
ط
ری ا
یتسلیم ساله
کوییک ز است
ق
ب
ن
ا
ی؛
لم
جای
دست
شوند
گاههایح گضزینیبرای ردم!
قالــه
ا چال
یخدمتمیخش ورو
وا
د به ب
خانواهدخدمات ازار
دههاکن حق
وقی
د
را وارد
اگر
تا دیر
بده» ،ا وز میگ
مروز با فتنــد
بده».شرای ید بگوییم «قوربا
ط
غهات را
«قو
که هر روز یا اقتصادیوسی رباغههایت قورت
را
هر
هفته بیرو اسیبهگونها قورت
ن...
یاست
ور
صف
حه 3
ag1
bem
shan
5
و
غیاب
تـیـتـ
d l i n e sرهـا
یام
ea
sH
12
'ay
ـروز
To d
ه
استا جوم
رتاپ
بال
کچین های
د
ر
2019سال
ﺑﯿﺶ
8
از 00
ﭼﺎ
3
ﻫﺰار
پ
ﺑﯿﺶ
ارﺳﺎ
ل ﺑﻪ
از
ﺑﯿ
ﺶ از
ﺳﻔ
ﺎرش
10ﻣ
ﯿﻠﯿﻮ
500
ه
وش
مصن
جا
ی پزش وعی
کا
ن
را
می
گیرد
5
نﻋ
ﺷﻬﺮ
in
agaz
bem
shan
ag
bem
shan
138
16
صفحه/
12000
.com
تومان
MAG
BE
SHAN
ــرمــ
چون باســام رویای من است و این تنها به دلیل
فاکتور
درامد ان و مباحث اقتصادی نیست ،بلکه
م
قوربا حفل
غهخ
موفقیت باســام ادم
هایی اســت که به ان وارد وری!
و موفق شــده اند .می خواهم باســام در اینده
یکی از چند شــرکت بزرگ جهان باشد ،شرکتی
ﮐﻨﯿﺪ
ﭼﺎپ
که از خانواده بزرگی از ادم های موفق ﺳﺎن
تشــکیل
ا
شده است.
ک
ه در
اولین
ش هفتهنا
ـنبـه7/ار مهاخت
th\ 2019دیبهشت /98صاصی
استار
t\ APR. 27سـالپنجم /تاپها
l
i a
o r
i t
E d
اکبر ها
س شمی
ردبیر
ید
چین ب
ﮑﺲ
و رو
ﺳﺘﺎ
ا
وﻟﯿﻦ
و
ﺑﺰرﮔﺘ
ﺮﯾﻦ
ﺳﺮوﯾ
om
ﻃﺮاﺣ
ا
ﯽ اﻧ
ﺳﺎن و ﺧ ﻼﯾﻦ،
ﻼﻗﺎﻧﻪ
ﺲ
ﭼﺎپ
t.c
rin
اﻧﻼﯾ
Axp
ﻦ ﻋﮑ
ﺲ در
اﯾﺮان
ارﺳﺎ
ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻧ ل ﺑﻪ
ﻘﺎ
طﮐ
ﺸﻮر
0
%10
ﺿﻤ
ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺎﻧﺖ
ﭼﺎپ
ﭼﺎپ
اﺧﺘ
روی ﻣﺤ ﺼﺎﺻ
ﯽﻋ
ﺼﻮﻻت ﮑﺲ
ﻣﺘﻨﻮع
نسخه دیجیتال
شنبه را با تخفیف
از شاپ شنبه تهیه
کنید
تجربه شکست
Fa i l E x p e r i e n ce
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
8
جف بیزوس
یکی از بزرگ ترین اشــکاالتی که به انسان ها وارد
است این است که سعی می کنند عالقه را به خود
تحمیل کنند .شما رنج و اندوه را انتخاب نمی کنید
بلکه اندوه است که شما را انتخاب می کند.
تجربه شکست
Fa i l E x p e r i e n ce
چرا استارتاپ های
تحویل غذا شکست
می خورند؟
طی سال های اخیر ،رقابت میان استارتاپ های
تحویل غذا شدت گرفته است .بسیاری از انها
خیلی زود شکســت می خورند و تعداد کمی
نجات می یابند .حال ،داستان شکست انها را
بخوانید تا از دالیل ان اگاه شوید.
یکیازدالیلشکستاستارتاپ هایتحویلغذا
رقابت است .متخصصان می گویند که رقابت با
شـ�رکت های بزرگی همچون دلیورو( (�Deliv
،)eroooاوبرایتز ( )UberEATsو هلوفرش (�Hel
)loFreshیا شرکت های تحویل غذایی چون
فودورا ( ،)Foodoraفودپاندا ()Foodpanda
و لیفرهلــد ( )Lieferheldتقریباً غیرممکن
است .با این حال ،بیشتر استارتاپ های تحویل
غذا با هدف رقابت با این شرکت های بزرگ پا
به میدان می گذارند و به همین دلیل شکست
می خورنــد .مث ً
ال تیک ایت ایــزی (Take Eat
)Easyیکی از مهمترین اســتارتاپ های این
حوزه بود که ســال 2016بــه کارش خاتمه
داد .یک مثــال دیگر :ماپل ( )Mapleســال
2015اغاز به کار کــرد و یکی از محبوبترین
سرویس های تحویل غذا در نیویورک بود؛ اما
ســال 2017و بعد از کاهش بودجه و مشتری
مجبور شد شکست را بپذیرد .تحلیلگران دلیل
اصلی شکست استارتاپ های تحویل غذا ،مثل
استارتاپ نیویورکی پالتد ( )Platedو استارتاپ
برلینی هلو فــرش ( ،)HelloFreshرا قدرت
کم انها در بازار رقابتــی می دانند .دلیل دیگر
شکست این اســتارتاپ ها کاهش تقاضاست.
استارتاپ کیچن سـ�رفینگ( (�Kitchensurf
)ingســال ،2012در نیویورک ،تاسیس شد
و بیش از 20میلیون دالر سرمایه جذب کرد.
اما سال 2016به دلیل فقدان تقاضا بسته شد.
کیچن ســرفینگ ابزاری برای رزرو اشپز بود؛
اشپزهایی کیچن ســرفینگ در مهمانی های
خصوصــی به خانه هــا می رفتند و اشــپزی
می کردند .مشکالت مالی همواره علت شکست
کسب وکارهای مختلف بوده است .این مسئله
درمورد اســتارتاپ های تحویل غذا نیز صدق
می کند .جین ( )Jinnپیش از اســتارتاپ های
دلیورو و اوبرایتز و در انگلیس تاسیس شده بود و
به مشتریانش وعده داده بود که غذایشان را طی
کمتر از 30دقیقه تحویل دهد .اما بعد از ورود
استارتاپ های دلیورو و اوبرایتز مشتریان جین
کم شدند .مشکل اساسی این کمپانی رقابت
نبود ،بلکه بازاریابی ضعیــف و کمبود بودجه
بود .همین مسئله باعث شد که تعداد مشتریان
ان کم و کمتر شود ،تا جاییکه پرداخت حقوق
کارمندان این استارتاپ ســخت شد و عقب
افتاد .هنکمــن ( )Henchmanدر دســامبر
2017جین را خریداری کرد .استارتاپ دین
( )Dinفعالیتش را ســال 2014شــروع کرد.
اعتبار این شرکت روزبه روز بیشتر می شد؛ ولی
عدم مدیریت هزینه ها منجر به نابودی ان به
سال 2016شــد .الزم است که هر استارتاپی
باید بودجــه احتیاطی ذخیــره کند .بودجه
احتیاطی اســتارتاپ ها از هر ســرویس دهی
انجام شده کنار گذاشته می شــود .با این کار
هزینــه مدیریت گروهی و تحقیق و توســعه
تامین می شود .کار رشــد استارتاپ ها بسیار
دشوار است و با گذر از چالش اقتصادی ممکن
می شود .شکست مدل تجاری از رایج ترین علل
شکست استارتاپ هاست .اسپرینگ ()Sprig
45میلیــون دالر درامد داشــت و در زمینه
تحویل محصوالت از مزارع به خانه ها فعالیت
می کرد .در واقع ،محصوالت فراوری شده را از
مزارع تحویل می گرفت و به دســت مشتریان
می رساند .هرچند که اســپرینگ برای مردم
جذابیت داشــت ،مخارج مدل تجاری اش به
قدری زیاد شــد که کار تحویل کاال را به سال
20177تعطیل کرد .اســپون راکت ()�Spoon
Rocketنمونه دیگری از استارتاپ های تحویل
غذا است که سال 2016تعطیل شد .طرح اولیه
اسپون راکت ارزان و سریع بود؛ ولی به دلیل عدم
کیفیت مناسب در جذب مشتری ناکام ماند.
قیمت پایین غذا در اســپون راکت یک مزیت
بود .اما زمینه ســاز نجات این استارتاپ نشد.
از طرفی ،اســتارتاپ ایزیمیل ()Eazymeals
کوشــید که غذای ارزان و باکیفیتی تحویل
مشــتریان هندی دهد؛ اما به دلیل ناتوانی در
جمــع اوری هزینه های اضطراری شکســت
خورد .در بازار شــدید رقابتی هیچ تضمینی
برای شکســت نخوردن اســتارتاپ ها وجود
ندارد .اما اگر به تمامی زوایای پنهان و اشــکار
کارتان مسلط باشید ،خطرات را کاهش دهید و
در عوض کار اجراییتان را بهتر کنید طول عمر
استارتاپتان افزایش می یابد.
شکستهایبدمزه
برایماندگاریدرصنعتتحویلغذاچهبایدکرد؟
t
r
گزارش
o
p
e
R
شادی فریماه
بهتر است
موقعیت
جغرافیایی
محل کارمان
را بشناسیم
و به جای
تاسیس دفتر
در مناطق
کم مشتری،
شعب مختلف
را در مناطق
پرمشتری
تاسیس کنیم
طی چند ســال اخیــر ،صنعت تحویــل غذای
انالین توجه بســیاری از رستوران ها ،کارافرینان
و شــرکت های ســرمایه گذاری را به خود جلب
کرده است .این صنعت کمک شایانی به بازگشت
سرمایه رستوران ها و شرکتهای سرمایه گذاری در
امریکا ،اروپا ،اسیا و خاورمیانه کرده است .مکینزی
و کمپانی بازار تحویــل غذا از مهمترین بازارها در
سراسر جهان است و ساالنه 4درصد افزایش تقاضا
دارد .درحال حاضر80 ،درصد از شرکت ها از مدل
تجاری سنتی استفاده می کنند و تنها 20درصد از
مدل تجاری انالین بهــره می گیرند .با این حال،
مدل تجاری اوبر در زمینه تحویل غذا نیز گسترش
می یابــد .بنابراین ،دالیل زیادی برای شکســت
اســتارتاپ های تحویل غذا وجود دارد که شــاید
مهمترینش کاهش تقاضا باشد .هر کسی می تواند
وارد این بازار رقابتی شود؛ ولی تنها تعداد کمی دوام
می اورند .مشتریان صنعت تحویل غذا به مدیریت
بهتر ،سرعت تحویل غذا و از همه مهمتر به کیفیت
غذا اهمیت می دهند .تحقیق درباره علل شکست
استارتاپ های تحویل غذای انالین ضروری است.
زیرا بســیاری از خطاهای رخ داده در این صنعت
مشــترکند که با مدیریت و تدبیر مناسب برطرف
می شود .باید این استارتاپ ها اشتباهات تجاریشان
را پیش از شروع کار از بین ببرند .کیفیت غذا نبض
حیاتی استارتاپ های تحویل غذاست .متاسفانه
بیشــتر اســتارتاپ های تحویل غــذا کیفیت را
فدای قیمت پاییــن می کنند و این مهم به ریزش
مشتریان می انجامد .رضایت مشتریان از کیفیت
غذا برگ برنــده بازاریابــی دهان به دهان و عامل
افزایش محبوبیت ان اســت .اعتبار شما عالوه بر
رشد تقاضا به کیفیت غذا وابسته است؛ پس برای
زنده ماندن در بازار شــدیدا ً رقابتی غذا از کیفیت
محصول ارسالی اطمینان حاصل کنید .باید رضایت
مشتری هدف نهایی و همیشگی شما در تجارت
تحویل انالین باشد.
مشتریان دوســت ندارند زیاد منتظر بمانند ،ان
هم زمانی که گرسنه اند .سرعت تحویل غذا یکی
از عوامل مهم در جلب رضایت مشــتریان است.
فرایند تحویــل نباید بیش از ســی دقیقه طول
بکشــد .زیرا ادم بیش از 30دقیقه برای تحویل
غذا صبر نمی کند .جنگ بدون اســلحه سودی
نــدارد؛ پس قبــل از هــر کاری تکنولوژی های
مخصوص کسب وکارتان را شناســایی کنید .با
مشــتریان مالقات کنید و اولویت هایشان را در
تهیه انالین غذا لحاظ کنید .سرویس های تحویل
غذا بســیارند و مجبور به تقلید از انها نیســتید؛
کافی است به ساخت مدل کسب و کار خود فکر و
شکاف های بازار را پر کنید .به یاد داشته باشید که
سهم مشتریان خوشحال در رشد استارتاپ های
تحویل غذا بسیار است .کارافرینان باهوش هرگز
از بازاریابی غافل نمی ماننــد .بازاریابی همچون
نور فانوس دریایی مشــتریان را از وجود شــما
اگاه می کنــد .بازاریابی و تبلیغــات نویدبخش
تولید بهتر و تحویــل باکیفیت ترند .با این حال،
باید درباره اســتراتژی بازار کسب اطالعات کرد.
در غیر ایــن صورت ،تجــارت همچون درختی
بی اب و خشــکیده خواهد بود .اگر گنجینه ای از
اطالعات دارید ،ان را با رستوران ها و مشتریان به
اشتراک بگذارید .رسانه های اجتماعی ابزارهای
قدرتمندی برای به اشــتراک گذاری اطالعاتند
و در راه انــدازی کمپین ها پیشــگام هســتند.
برنامه هــای تجاری شــما در جذب مشــتری
اثرگذارند .بــه عنوان مثــال ،می توانید با تغییر
مدل تجاریتان همانند اوبر در زمینه تحویل غذا
کار کنید .کارافرینان صنعت تحویل غذا باید به
این دست سواالت پاسخ دهند :حد و مرز شما در
فروش تا کجاست؟ سرمایه جذب نکرده اید؟ چه
استراتژی ای شــما را از موقعیت های خطرناک
دور می کنــد؟ همکاری بــا بهترین متخصصان
تکنولوژی به پیشرفت کاریتان کمک می کند .اگر
به دنبال جذب اینفلوئنســر یا شرکتی هستید که
اپلیکیشن تحویل غذایتان را طراحی کند ،اولین
اشــتباه در این تجارت مرتکب شده اید .همیشه
پولتان را در جاهای بهتری سرمایه گذاری کنید؛
یکی از این اماکن شرکت پیشرفته تحویل غذا برای
گرفتن سفارش های انالین غذایی است .فراموش
نکنید که به توســعه دهندگان زیادی نیاز دارید.
توسعه دهندگان اپلیکیشن موبایل بهتر از هرکسی
درباره چشم انداز این تجارت می دانند .اما ایا انها
از موقعیت جغرافیایی شما مطلعند؟ در واقع ،بهتر
است موقعیت جغرافیایی کارمان را بشناسیم و به
جای تاسیس دفتر در مناطق کم مشتری ،شعب
مختلف را در مناطق پرمشتری تاسیس کنیم.
تحویل کاال 30روز بعد!
اگر می خواهید سریع باشید تنها بروید و اگر می خواهید دور بروید با یکدیگر بروید
پپرتپ ( )PapperTapیکی از بزرگترین و ســریعترین
سرویس های تحویل خواربار در هندوستان بود .فعالیت
این استارت اپ از نوامبر 2014شروع شد و مشتری ها
می توانســتند از طریق اپلیکیشن تلفن همراه سفارش
دهند و خرید کنند .این استارت اپ کار خود را در شهر
گورگان هند شــروع کرد و فروشــگاه های انالینش را
در 18شهر دایر کرد .موسســان پپرتپ میلیند شرما و
ناونیت سینگ بودند .شرما فارغ التحصیل رشته اقتصاد
از دانشگاه سیمبایسز است و در زمینه استراتژی فروش
و تجارت کار می کند .او به اصل فلسفی ساده ای باور دارد:
«اگر می خواهید سریع باشید تنها بروید و اگر می خواهید
دور بروید با یکدیگر بروید» .با اینکه «پپرتپ» سومین
سرویس تحویل خواربار در هندوستان محسوب می شد،
از تکنولوژی مناســبی بهره نمی گرفــت .عالوه بر این،
وبسایت و اپلیکیشن تلفن همراه غیرپیشرفته ای داشت.
ناونیت سینگ ،مدیر و موسس پپرتپ ،در گفتگو با مجله
اینترنتی تکنولوژی در اســیا می گوید« :تصمیم گیری
درباره تاســیس پپرتپ دشــوار بود .پیش از شروع به
کار پول قابل توجهی در بانــک پس انداز کرده بودیم و
ســوداوری تجارت خواربار ساده نبود و الزمه ان صرفِ
دست کم دو یا سه سال زمان بود ».همان موقع ،ناونیت
و دوستش ،شرما ،برند نوواکس را تاسیس کرده بودند.
نوواکس سیستمی برای حل مشکالت موجود در صنعت
تجارت الکترونیک بود که پس از چندی دســت اندرکار
ارسال محصوالت به مشتریان نیز شد .افزوده شدن این
مسئولیت تازه میلیند شــرما و ناونیت سینگ را به فکر
راه اندازی برند جدیدی انداخت :پپرتپ .این برند جای
نوواکس را گرفت و به رشد سرمایه 51.2میلیون دالری
رسید .بعد از مدتی ،ســرمایه گذارانی چون اسنپ دیل،
اس ای ای اف و جفکو اســیا از این اســتارتاپ حمایت
و 40میلیون دالر به حســاب مدیرانــش واریز کردند.
سرمایه گذاری اسنپ دیل شــایعه ادغام پپرتپ و بازار
تجارت الکترونیک را در اکوسیســتم استارتاپی هند بر
ســر زبان ها انداخت که تا پایان فعالیــت پپرتپ ادامه
داشــت .ناونیت در مصاحبه با سایت تکنولوژی در اسیا
به صراحت اعالم کرده است که در هند کار تحویل هنوز
تجارتی پرحاشــیه و منفی اســت .از زمانی که مردم به
راحتی برای استفاده از ســرویس های تحویل غذا پول
پرداخت می کنند دســت کم دو یا ســه سال می گذرد.
ناونیت در ادامه صحبت هایش می گوید« :انچه کارایی
سرویس های تحویل را بهبود می بخشد سرمایه گذاری
بانک هاســت ،وگرنه این بازار هرگز نمی تواند به کارش
ادامه دهد ».ناونیت در وبالگ خود گفته بود که سرعت
کاربران بسیاری از
نقل وانتقاالت در هند کم است .زیرا
ِ
ِ
کوچک این کشــور باید 30روز چشم انتظار
شهرهای
دریافت خریدهای الکترونیکی شــان بماننــد .از نظر
ناونیت ،خرید اینترنتی هیجان انگیز است و مخاطبان در
زمان صرفه جویی می کنند .او ضمن حل معضل سرعت
تحویل ،روزانه 20هزار سفارش را در 17شهر هندوستان
تحویل مشتری داد .با این حال ،پپرتپ مدت زیادی دوام
نیاورد .این اســتارتاپ همانند خیلی از کسب وکارهای
خرده فروشی هندوستان شکست خورد .در هند ماهانه
24تا 36فروشگاه اینترنتی تعطیل می شود .مشکل مالی
دلیل اصلی شکست استارتاپ پپرتپ بود .ناونیت در این
باره نوشته است« :تصمیم گرفته بودیم که بر اساس نیاز
مشتریانمان در شهرهای مختلف به انها خدمات بدهیم.
اما متاسفانه بودجه ذخیره ای نداشــتیم و نهایتاً کار را
متوقف کردیم .شاید اگر شــهرهای جدید و مشتریان
محدودی انتخاب می کردیم شکست نمی خوردیم ».از
طرفی ،مشکل اساسی اســتارتاپ تحویل غذای پپرتپ
فرایند اهسته پیشــرفت و فقدان مدل تجاری مناسب
بود .ناونیت سینگ و میلیند شرما بعد از شکست پپرتپ
تصمیم گرفتند کارشان را از نو شــروع کنند؛ ولی این
اتفاق تاکنون نیفتاده است.
چرا تیک ایت ایزی شکست سختی خورد؟
مدیر این استارتاپ می گوید:بازار لندن برای استارت اپ ها کوچک است
تیک ایت ایزی ( )Take eat easyاســتارت اپی اروپایی
در زمینه پخش مواد غذایی بود .فعالیت این استارت اپ
بلژیکی از ســال 2012شروع شــد و عمر ان دوازدهم
جوالی 2016به ســر امد .این استارت اپ در بازار مواد
غذایی چهار کشور اروپایی فعالیت می کرد.
این چهار کشور عبارت بودند از فرانسه ،بلژیک ،اسپانیا
و انگلســتان .تیک ایت ایزی در سال 16، 2015میلیون
یورو رشد داشــت؛ در حالی که رشــد رقیبش ،دلیورو
(200 ،)Deliverooمیلیون یورو بود .یک سال بعد هم
اوب ر سرویس ســفارش غذایش را با نام اوبرایتز (�Uber
)Eatsراه اندازی کرد .می توان فرانسه را از نظر موقعیت
جغرافیایــی موفق ترین مکان فعالیــت تیک ایت ایزی
دانست.
این اســتارت اپ چهار موســس به نام هــای ادریان
رز ،کلویی رز ،ژان کریســتف لیبرک و کریم ســلویی
داشت .هدف این اســتارت اپ خدمات رسانی سریع و
باکیفیت بود .ورود به فرانسه 30میلیون دالر به سرمایه
تیک ایت ایزی افــزود .با این حــال ،موفقیت چندانی
محسوب نمی شد .زیرا این کمپانی سه ماه بعد شکست
خورد .ادریان رز ،بنیانگذار اســتارت اپ اسان بخورید،
گفته اســت 8« :هفته دنبال راه حل مناسبی گشتم تا
تجارتمان را زنده نگهداریم .مــا به صورت موازی روی
مســائل مالی و جمع اوری قراردادهــا کار کردیم؛ اما
متاسفانه انها ،هیچ یک ،به ماندگاریمان کمک نکردند».
او در ادامه ادعا می کند که بازار لندن برای استارت اپ ها
کوچک است .ماموریت تیک ایت ایزی افزایش انتخاب
برای مشتریان بود .انها محیطی طراحی کرده بودند تا
مشتریان با رستوران ها در ارتباط باشند.
با وجود تمامی تالش ها سرمایه این استارت اپ افزایش
نیافت .مفســران اقتصادی احتمال می دهند که ورود
اوبرایتز اســتارت اپ های تحویل غذای اروپا را متحول
کرده است.
چهره ها
F i g u r e s
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
9
پروفسور حسابی
داشــتن هدف و رفتن به دنبالش خوب است،
ولی عاشــق هدف بودن و گرفتارشــدن چیز
دیگری است.
چشم انداز
L a n d s c a p e
سوشمیتاموهانتی
خالق زیستگاه فضایی
ارث تو اوربیت
انچهمیتوانیمازبنیانگذارمیلک باربیاموزیم
کریستینتویس:صدایغذاهارایمشنوم!
w
e
i
مصاحبه
v
r
e
برمی انگیزند .چطور این کار را انجام دادید؟
t
n
I
پریا هاشمی
کریســتین توســی طی ده سال رســتورانش را از
شیرینی فروشی ای معمولی در نیویورک به مکانی
مفرح بدل کرد .انجا «دسر ملی» هم سرو می شود.
او اشپزی پرکار و پرجنب وجوش بود؛ اما هیچوقت
تماسش را نه با مشتریان قطع نکرد نه با کارمندان.
تا حاال کسی نگفته کریستین توسی اشپز پرافاده و
گنده دماغی است .او سراشپز و بنیانگذار میلک باری
است که نشان شــیرینی های سلطنتی را بر صفحه
ذهــن و خاطره امریکایی ها حک کرده اســت .او از
نخبه گرایی نفرت و هنگام اشــپزی ارامش داشت.
همین راحتی موجب شــد که کیک پایش در یک
مســابقه اشــپزی برنده شــود .رفته رفته نمایش
کیک هایش رویدادی ملی قلمداد شــد و همکاری
با «تارگت» و «جت بلو» را برایــش به ارمغان اورد.
اما ،حتی تاســیس 14شــعبه در سراسر کشور نیز
او را از دوستی با مشتریان و کارمندانش بازنداشت.
کریستین توسی سه کتاب اشــپزی نوشته است.
اخری سال 2018در امد ،با عنوان همه چیز درباره
کیک .حاال ،عزم او بعد از یک ده ه تکاپوی تجاری جزم
شده تا بیش از پیش از مردم مراقبت کند و از تجربه
ایشــان یاری گرفته ،در کارش پیشرفت کند .مجله
کارافرین در اکتبر سال 2018با او گفتگو کرده و از
نحوه پیدایش و سازوکار مجموعه اش پرسیده است.
شــرکت شــما طعم های خاطره انگیزی را
تقدیم امریکایی ها کرده تا کودکیشان را به
یاد اورند .ولی انها احساس خاص و مدرنی هم
ده سال توی اشــپرخانه های جورواجور اشپزی
کرده و دســتورپخت خیلی از غذاها را یاد گرفته
بودم .همان موقع هم صدای غذاها را می شنیدم.
خیلی از تکنیک های اشپزی سر در نمی اوردم.
ولی از همه می پرسیدم« :دسر محبوبت چیه؟»
هنوز هم توی اجتماعات اشپزی ای که ده سال با
انها سروکل ه زده ام این سوال را از ادم ها می پرسم.
جواب هایشان اغلب ساده اســت .مث ً
ال خیلی ها
می گویند بیسکوئیت شکالتی های مامان بزرگم یا
پای سیب سرخ شده مک دونالد! تا وقتی جوابشان
را نشنوم سر از کاروبارشان در نمی اورم .هیچوقت
جرات نکرده ام بــرای کوکی های مامان بزرگ ها
رجز بخوانم .چونکه انهــا بهترینند! برای همین
کوشیدم خاطرات مردم را زنده نگاه دارم.
شما ده ســال در حوزه شیرینی پزی سابقه
فعالیت دارید و همه کشــته مرده تکه ای از
کیک های شما هســتند .چی شد که تصمیم
گرفتید فرصت ها را نردبان رویاهایتان کنید و
در پی خواسته قلبتان بروید؟
ما برای شــنیدن به بــه و چه چه دیگــران کار
نمی کنیم .کار می کنیم تا ارامش قلبی و احساسی
داشته باشــیم .به همین دلیل ،گاه دو سال وقت
صرف تولید محصولی می کنیم .اگر در کاری که
می کنیم صمیمیت و راحتی نباشــد از ان دست
می کشیم .یک نمونه جالب همکاری ما با جت بلو
بود ـ با اینکه خیلی پرواز نمی کردم ،همیشــه به
ان عشق می ورزیدم .معموالً از اوهایو با هواپیما
می رفتــم ویرجینیا و در طول ســفر از پنجره به
بیرون نگاه می کردم .برای مــن هواپیما مکانی
خواستنی برای خیالبافی است .می خواهم بگویم
که سرنوشــت میلک بار کوکی بــه هواپیما گره
خورده است.
توسعه کدام محصول دو سال زمان بُرد؟
کیک تولد؛ ان کیک کوچک لعنتی دو سال وقت
من را گرفت .مادرم شاغل بود و تولدم که می شد
به خواربارفروشــی می رفت ،یک بســته کیک و
خامه کیک مخلوط می خرید و ظرف سی دقیقه
ان را امــاده می کرد .وقتی مربی شــیرینی پزی
شدم ،به ســرم زد که خاطره کیک تولدم را زنده
کنم .برای همین دو سال وقت صرف کردم تا ان
یادگار کودکی را به کیکی تودل برو تبدیل کنم.
می توانستیم شــش ماه یا یکسال بعد کیک را به
منوی میلک بار اضافه کنیم؛ ولی تصمیم گرفتم
ان را به بهترین شیوه بپزم .به نظرم ،نباید به بهانه
گذر زمان بی خیال خالقیت شویم.
شــما عالوه بر 14فروشــگاه ،محصوالت
هدفمند و کتاب اشــپزی دارید .تازه ،برای
تهیه رستوران هم با خرده فروش ها همکاری
می کنید .راهنمای کســب وکارتان را معرفی
می کنید؟
در همه مراحل زندگی جز مادربزرگ هایم مربی
دیگری نداشــته ام .بدبختانه هیــچ یک در قید
حیات نیســتند .انها راهنمای اخالقی ام بودند.
طی سال های اخیر همسرم بهترین مربی ام بوده
«بهترین خود» بودن را به
است .او رستوران دارد و
ِ
من یاد داده است .معموالً مربی ها کمک می کنند
تا کلید درهای بسته را پیدا کنیم .بهترین مربیان
هم نزدیکان ادمند .وقتی فشار تقسیم شود کار
سبک می گردد .داستان راهنما و مشاور زندگی
هم چنین است .او فقط به صداقت احتیاج دارد؛
مالنی پرکینز طراح یونیکورن
مالنــی پرکینــز 22ســاله بــود کــه بــه ایده
مولتی میلیونری اش برای اتصال به «سیلیکون ولی»
جامه عمل پوشید ،ان هم از خانه اش در شهر پرت
استرالیا .بیل تای ،سرمایه گذار مشهور تکنولوژی،
توجه چندانی به ایــده اینده انتشــار نکرد .ولی
مالنی را به مهندس ها و توســعه دهنده ها معرفی
و دســت اخر در برند کنوا ســرمایه گذاری کرد.
کنــوا پلتفرمی انالین به منظــور طراحی کارت و
پوستر اســت .ارزش تقویم این وبسایت صد زبانه
یک میلیارد دالر است .پلتفرم مزبور این روزها به
موفقیت های تازه ای دست یافت تا ارزش استارتاپ
یونیکورن کنوا در استرالیا یک میلیارد دالر باشد.
به نظر مالنی پرکینز ،کلید موفقیت قدرت طراحی
همه چیزها و انتشــار به موقع انهاست .کنوا سال
2013تاسیس شــد و ان اوایل هم رشد سریعی
داشــت .کنوا بیش از 15میلیــون کاربر در 190
کشور جهان دارد و رشدش را مدیون طراحی یک
میلیارد دالری اش است .سه سال بعد (سال )2016
نام مالنی پرکینز در لیست کارافرینان اسیایی زیر
30ســال قرار گرفت .جرقه ایده کنوا خیلی سال
قبل در ذهن مالنی زده شد .او ان وقت ها در دانشگاه
استرالیای غربی درس می خواند .مالنی پرکینز طی
دوران تحصیلش عادت داشت که از نرم افزارهای
دیجیتال اســتفاده کند .ایده کنوا اینده طراحی
را تغییر می دهد .پرکینز می خواســت در این باره
کتابی نوشــته ،به بازار عرضه کند .خودش معتقد
است« :ایده اولیه من کنوا بود ،اما برای کتاب های
دبیرستان ها و مدارس اســترالیا» .او سه سال بعد
با سرمایه گذاران وارد گفتگو شــد .مالنی در این
بــاره می گوید« :هر روز ســاعت 4صبح از خواب
بیدار می شــدم تا به قطار ســیلیکون ولی و قرار
صبحانه ام برسم .بیشتر به در بسته «نه» و «هنوز
نه» می خوردم».
مالنــی پرکینز بر این باور اســت کــه در دنیای
مردساالر کارافرین زن بودن دشوار است؛ ولی باید
همیشه در یک مســیر حرکت کرد .این کارافرین
جوان می گوید« :دوست داریم شما اگاهانه از کنوا
اســتفاده کنید؛ زیرا کام ً
ال رایگان است .می توانید
عکس موردنظرتان را اپلود کنید یا یک دالر بدهید
و تصویری از کتابخانــه بردارید ».به زعم پرکینز،
نباید هنگام تاسیس استارتاپ ها به خاطرسپردن
را فرامــوش کرد .او در این باره می گوید« :شــاید
اگر بــه حرف های همه مخالفــان گوش می دادم
کار هیچوقت شــروع نمی شــد .به انــدازه کافی
درباره شکســت اســتارتاپ ها می دانستم و مایل
بودم درباره چگونگی تاسیس کنوا تعلیم ببینم».
بنیانگذار یونیکورن کنوا اضافه می کند« :مشکالت
واقعی را برطرف کنید .اگر با مشکلی مواجه شدید
درصدد بهبود ان برایید .ان وقت ساده شدن ایجاد
کسب وکار را به چشم خویش خواهید دید».
شما نیز باید صادق باشید ،هم با او هم با خودتان.
موانع همکاریتان با یکدیگر چیست؟
وقتی کارم را در صنعت غذا شروع کردم ،زن های
زیادی را توی اشپزخانه ندیده بودم .ولی احساس
می کــردم پیش زن هــا و مردهایی هســتم که
دوستشان دارم .وقتی پارسال سرمایه ام را برای
اولین بار افزایش دادم ،مجبور شــدم با ادم های
زیادی مذاکره کنم و سروکله بزنم .خیلی سخت
بود؛ همه فکروذکــرم این بود که از دســت ان
وضعیت (دختر توی اشــپزخانه) رها شــوم .ان
موقع همسرم کمکم کرد تا احساساتم را کنترل
و مسیرم را پیدا کنم.
شما به افزایش ســرمایه اشاره کردید؛ چه
نقشه ای برایش کشیده اید؟
هدفم توســعه بود .به همین دلیل ســرمایه ام را
زیاد کردم .منظورم از توســعه چیزی که شــما
فکــر می کنید نیســت .مقصود این نیســت که
شــعبه صد ویکم میلک بار را افتتاح کنم .تصمیم
گرفته ام به منظــور افزایــش توانایی ها و تعامل
میان مشتریان سلسله نشست هایی برگزار کنم.
به نظرم موثرتر از افتتاح شعبه دیدار با مشتریان
و همکاران است.
به نظر شما کدام یک سخت است :مدیریت
یا سراشپزی؟
هر دو برایم جذابند .ولی هیچوقت یکی را فدای
دیگری نکرده ام .زمانی که در اتاق هیئت مدیره ام
به اشــپزی می اندیشم و وقتی در اشپرخانه ام به
مدیریت فکــر می کنم .باید موقعیتم را به چالش
بکشم تا استراتژی ها را به درستی بررسی کنم.
زمانی که
در اتاق
هیئت مدیره ام
بهاشپزی
می اندیشم
و وقتی در
اشپرخانه امبه
مدیریتفکر
می کنم.باید
موقعیتمرابه
چالشبکشم
تااستراتژی ها
را به درستی
بررسیکنم
مایکل دل مالک دل
مایکل دل یکی از جوانان کارافرینی بود که اواخر دهه
1980و اوایل دهه 1990جذب صنعت کامپیوتر شد.
ان موقع ،اســتیو جابز روی «اپل» کار می کرد و رود
کانیون در شرکت کامپک حضور داشت .مایکل دل
نیز مطالعات استارتاپی اش را برای تاسیس شرکت
ی میلیارد دالری اش اغاز کــرده بود .برخالف
مولت
کانیون و جابز که قادر به کنترل محصوالتشان ،بعد از
گسترش ،نبودند ،دل همواره توسعه محصوالتش را
ی ناچیز
کنترل کرده است .او با بهره گیری از سرمایه ا
چیزهای زیادی به دست اورد ،کارهای بزرگی کرد و
به یکی از بزرگترین مدیران صنعت کامپیوتر بدل شد.
مایکل دل 23فوریه ،1965در هاستون تگزاس ،به
دنیا امد .او سال 1984انقالبی در صنعت کامپیوتر
بر پا کرد که اوازه اش در جهان پیچید .او سال ،1992
هشت سال بعد از تاسیس شــرکت دل ،مدیرعامل
جوانی بــود که 500شــرکت را اداره می کرد .البته
تعجبی هم نداشــت .زیرا پدر و مــادرش به ترتیب
ارتودنتیست و دالل سهام بودند .والدین مایکل هم
مثل خیلی های دیگر ارزو داشــتند که فرزندشان
پزشکی بخواند؛ اما مایکل خیلی زود نشان داد که در
تکنولوژی و تجارت استعداد دارد .با اینکه عالقه ای به
پزشکی نداشت ،سال 1983دوره مقدماتی پزشکی
را در دانشــگاه تگزاس گذراند .ولــی طی اولین ترم
تحصیلی وقت زیادی را صرف خرید وسایل کامپیوتر
کرد و توی خوابگاه مشــغول تولید اولین کامپیوتر
شخصی اش شــد .بعد از مدتی به این نتیجه رسید
که بهتر اســت وارد کار تجارت شود .تصمیم گرفت
دانشــگاه را رها کند و همیــن والدینش را عصبانی
کرد .به هر حال ،نمی توانســت از رویاهایش دست
بکشد .نخستین حضور مایکل دل در بازار برابر بود با
180هزار دالر عایدی .از طرفی ،به دنبال راهی برای
توسعه کامپیوترها می گشت و در این مسیر متوجه
شد که امکان خرید اجزای کامپیوتر و سرهم بندی
ارزان انها وجود دارد .پس از این شروع کرد به فروش
تلفنی دستگاه ها به مشتری .وقتی شرکت دل را در
ِ
شهر استین تاسیس کرد نوزده سال بیشتر نداشت .او
ت تجاری داستانش را در «دل:
پس از 20سال موفقی
اســتراتژی های انقالبی صنعت» نوشته است .این
کتاب سال 2006منتشر شد و یکی از پرفروشترین
کتاب های سال بود.
سفر همواره دغدغه انســان ها بوده است و در
این میان سفر به فضا یکی از هیجان انگیزترین
ن به دنبالش رفته.
چیزهایی اســت که انســا
به همین دلیل ،نویســندگان داســتان های
علمی تخیلی بســیاری درباره فضا نوشته اند و
در این زمینه فیلم های زیادی ســاخته شده
است .دکتر سوشمیتا موهانتی نیز از این قاعده
مستثنی نیست؛ او تقریباً ده سال از عمر خود
را (از 1998تا )2008صرف طراحی محیطی
مشابه فضا کرد .او به منظور اجرای برنامه های
فضایی امریکایی و اروپایی می کوشــید و کار
بسیار می کرد و در ناسا مسئول پروژه شاتل میر
( )Shuttle-Mirو پروژه بین المللی ایســتگاه
فضایی بوئینــگ ( )Boeingبود .ســپس به
همراه دو سرمایه گذار دیگر پروژه مون فرانت
( )MoonFrontرا در سانفرانسیسکو راه اندازی
کرد .سوشــمیتا موهانتی برای انجام کارهای
علمی در حوزه هوافضا اشتهایی سیری ناپذیر
دارد .به همین دلیل ،از ســال 2004تاکنون
لیگوایفر ( )Liquiferرا در وین اتریش طراحی
کرد .مردم دنیــا براین باورند که هوافضا کاری
مردانه است و زنان حتی در ساخت فیلم های
مربوط به ان نیز نقش کمرنگی دارند .موهانتی
علی رغم تمامی محدودیت ها به شکل مبهمی
پیشرفت کرد و به عنوان بانوی فضای هندی
معرفی شــد .سوشــمیتا موهانتی به توسعه
کشورش ،هندوستان ،فکر می کرد .پیشگامان
فضا هم در اطراف او موج می زدند و پدرش یکی
از انها بود .پدر سوشمیتا موهانتی ،نیالمانی،
متخصص ارتباطــات فضایی بــود و در تیم
ویکرام ســاراب های ،در سازمان پژوهش های
فضایی هند ،عضویت داشت .پدرش که یکی
از اصلی ترین مشــوقان او بــود در احمداباد
هند زندگی می کــرد .موهانتی از همان زمان
طراحی و معماری برنامه های فضایی توسعه
هند را شــروع کرد .سوشــمیتا موهانتی که
تحت تاثیر اموزه های پدرش و فیلم اســتنلی
کوبریک ،یک اودیســه فضایی ،2001 :بود در
عصر رنسانس زنان هندی به دنیا امد و به هنر،
معماری ،طراحی و تجارت عالقه داشت .این
کارافرین هندی تحصیــات خود را در هند،
فرانسه و سوییس ادامه داد .خودش در این باره
می گوید« :می خواستم یکی از اعضای سازمان
پژوهش های فضایی هند باشم .هم نسل های
پدرم اولین ماهواره هند ،راکت ها و ایستگاه های
زمینی را ساختند و نســبت به این دارایی ها
احساس مســئولیت می کردم .مطمئن بودم
هند می تواند در برنامه هــای بین المللی فضا
حضور داشته باشد».
ســال ،2008دکتر سوشــمیتا موهانتی به
هند بازگشت و ارث توربیت را بنیان گذاشت.
ارث توربیت اولین استارتاپ هوافضای هندی
اســت که علی رغم تحریم های بازار امریکا و
کنترل دقیــق صادرات قانونــی در بازارهای
بین المللی حضور فعالی داشــت .اســتارتاپ
مزبور در ســال 2012ماهواره ای ژاپنی و در
ســال 2016ماهواره گــوگل را عرضه کرد تا
موهانتــی در یکی از توئیت هایش بنویســد:
«فضا نقشی حیاتی در کنترل و درک تغییرات
اب وهوایی دارد ».موهانتی مایل بود که هند و
امریکا در زمینه مطالعات و محصوالت فضایی
همکاری کنند که تا حــدودی موفق به انجام
ان شد .بنیانگذار ارث تواوربیت از کار با پرینتر
سه بعدی لذت می برد و زیستگا ه ماه و مریخ را
تولید می کند .وی در این باره می گوید« :روزی
خواهد رسید که زیستگاه اینده را روی سیارات
دیگر پرینت کنیم ».پروژه دیگری که موهانتی
را هیجان زده کرده تهیه غذا و پرورش گیاهان
گلخانه ای در سفرهای فضایی است.
با اینکه ویکرام سارابهای تحلیلگر اصلی پروژه
ارث تو ارث و همکار پدر سوشمیتا موهانتی بود،
موهانتیموفقبهدیدارباوینشدهبودوهمیشه
از ارزوی دیدار با این شــخص می گفت .او بعد
از اغاز به کار ماهواره گــوگل گفت« :ماهواره
گوگل هدیه تولد من به ویکرام سارابهای است».
موهانتی بر این باور اســت که صنعت فضا در
هند می تواند مشکالت زیادی از قبیل نفت و
گاز ،لجستیک یا معدن را برطرف کند .بیشتر
مجالت و گفتمان های علمی کار سوشــمیتا
یکنند.
موهانتی را با التون ماســک مقایسه م
خودش با این نظر مخالف اســت و می گوید:
«طرز فکر ما (من و التون ماسک) متفاوت است.
ما از دو فرهنگ مختلف امده ایم و کشــفیات
متفاوتی داریم ».سوشمیتا موهانتی مردم را
مهمترینمنبعهرصنعتیمی داند.ازنظرخالق
زیســتگاه فضایی ارث تواوربیت ،کارافرینان
فضایی باید چند قدم از بقیه متخصصان جلوتر
باشند و با علوم و تکنولوژی هایی چون فناوری
و اطالعات ،بیوتک و بیگ دیتا اشــنایی کامل
داشته باشند.
x
ویژه اینوتکس
e
t
o
n
در اینوتکس2019چه گذشت؟
I
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
اینوتکس بزرگرت شد
محتوای برند
10
B r a n d C o n t e n t
Sponsored By
... }Shop.shanbemag..com { ...
سورنا ستاری،
معاون علمی
و فناوری
رئیس جمهور،
در مراسم
افتتاحیه
اینوتکس
،2019با
اشاره به لزوم
سرمایه گذاری
در بخش
استارتاپی
و مبارزه با
اقتصاد نفتی
و سنتی،
گفت« :باید
به بخش
سنتی ثابت
کنیم که هر
جا استارتاپی
تاسیس شود
انها با شکست
مواجه خواهند
شد و راهی جز
سرمایه گذاری
روی
استارتاپ ها
ندارند
اینوتکس 2019درحالی به کار خود پایان داد که
میزبان استارتاپ ها و شــرکت های فناور زیادی
از داخل و خارج کشــور بود INOTEX 2019 .در
محل نمایشگاه بین المللی تهران و در فضایی به
مساحت 9000متر مربع دایر شد.
تاکنون ،هشت دوره نمایشگاه بین المللی نواوری
و فناوری اینوتکس در ایران برگزار شــده است.
این نمایشــگاه بســتری برای عرضــه نواوری
و فنــاوری بــوده و تمرکز و هدفــش ،برخالف
نمایشگاه های مشــابهی که اغلب عرضه و تبادل
کاال را هدف گــذاری کرده انــد ،بر تبادل دانش
فنی و تکنولوژی و مشــارکت میان شرکت ها و
سرمایه گذاری روی طرح ها و استارتاپ هاست.
نمایشــگاه اینوتکس تالش کــرده کــه عالوه
بر معرفــی فناوری های روز بــه صنایع بزرگ و
متوســط ،مشــتریان محصوالت فناورانه را به
تولیدکنندگان انها متصل و سرمایه گذاران را با
فرصت های سرمایه گذاری در طرح های فناورانه
یا استارتاپ ها اشنا کند.
نمایشــگاه اینوتکس از ســال 1390دایر شــد
و به تدریــج تکامل یافــت و بخش های مختلف
زیست بوم کارافرینی کشور را دربرگرفت .اولین
دوره نمایشــگاه ،با نام «نمایشــگاه فناوری های
پیشرفته روسیه» ،اسفندماه 1390و با حضور 52
شرکت کشور روسیه در سالن حجاب برگزار شد.
دومین دوره نیز با همین عنوان اسفندماه ،1391
با حضور 72شرکت روسی ،اوکراینی و بالروسی،
در همان مکان دایر شد.
با توجه به اســتقبال گســترده و درخواســت
ســایر کشــورها برای عرضه فناوری های خود
به شــرکت های ایرانی ،نمایشــگاه از دور سوم
بــه نمایشــگاهی بین المللی بدل شــد و عنوان
«نمایشگاه بین المللی نواوری و فناوری» را برای
خود برگزید .همچنین ،با توجه به نیاز به برگزاری
هرچه حرفه ای تر نمایشــگاه ،مکان برگزاری نیز
به محل دائمی نمایشــگاه های بین المللی تهران
تغییر یافت.
طی دوره های سوم ،چهارم و پنجم نمایشگاه629 ،
شرکت فناور از 24کشور مختلف حضور یافتندکه
دستاورد ان انعقاد 129مورد تفاهمنامه و قرارداد
میان شرکت کنندگان بود.
ســرانجام ،سال ،1396نمایشــگاه اینوتکس به
صــورت ازمایشــی و محدود میزبــان برخی از
استارتاپ ها و مخترعان کشــور بود .دوره هفتم
این نمایشــگاه با توجه به اســتقبال گســترده
مخاطبان ســال 1397و با حضور تمامی اجزای
اکوسیســتم نواوری و فناوری کشور برگزار شد.
ت عنوان
هشــتمین نمایشــگاه اینوتکس ،تح
،INOTEX2019در محل نمایشگاه بین المللی
تهران دایر شــد .اینوتکس 2019محدودیتی
بــرای فعالیت شــرکت های صاحــب فناوری
و نــواوری و نیز اکوسیســتم اســتارتاپی قائل
نبوده اســت .به طور کلی ،نمایشــگاه اینوتکس
دربرگیرنده فناوری ها و نواوری های حوزه های
مختلــف اســت .اینوتکــس 2019حوزه های
فناوری زیستی و زیســت محیطی ،تجهیزات و
لوازم پزشکی و بیمارســتانی ،فناوری اطالعات
و ارتباطــات و مخابــرات ،فناوری های مرتبط با
نفت و گاز ،انرژی های تجدیدپذیر ،نانو فناوری،
شیمی و مواد جدید ،فناوری های شهری ،هوافضا
و مکانیک ،دســتگاه ها و تجهیزات پیشــرفته و
فناوری های شناختی را پوشش داد.
اینوتکس ،2019بســتری برای بازیگران
اکوسیستم نواوری و فناوری
بازیگران مختلف اکوسیستم نواوری و فناوری در
هیئت غرفه دار ،بازدیدکننده ،سخنران ،پنلیست،
منتور ،سرمایه گذار و الخ در نمایشگاه اینوتکس
حضور داشتند.
در واقــع ،اینوتکــس 2019بســتر مالقات و
شبکه ســازی فعاالن اکوسیســتم بود و زمینه
مالقــات بــا منتورهــا ،اســتارتاپ های برتر،
شــتابدهنده ها ،ســرمایه گذاران و الخ را فراهم
اورد .الزم به تاکید اســت که امســال نمایشگاه
میزبان اولین مجمع نواوری اســیا و اقیانوسیه و
مهمانانی از 62کشور مختلف بود .عالوه بر این،
رقابت اســتارتاپ ها در حضور سرمایه گذاران و
امتیازدهی به انان توســط داوران مطرح ایرانی
و بین المللی از جمله رویدادهای مهم نمایشگاه
اینوتکس 2019بود.
شــرکت های فنــاور و دانش بنیان بیشــترین
غرفه های نمایشــگاه را ازان خود کرده اند .این
شرکت ها در اینوتکس 2019به عرضه محصوالت
و فناوری خود پرداختند ،با مشــتریان مالقات
کردند ،شــرکت های متناظر خود را دیدند و بعد
از نمایشــگاه ،برای پیگیری توافقاتی که به عمل
امده ،برنامه ریزی کردند.
در افتتاحیه نمایشگاه اینوتکس 2019چه
گذشت؟
20بروکر فناوری دراینوتکس 2019شرکت
کردند
در ابتدای مراســم اکبر قنبرپور ،دبیر هشتمین
نمایشــگاه بین المللی نواوری و فناوری ،درباره
تاریخچه ،نحوه شکل گیری و اهداف این رویداد
گفت.
او افزود« :ســال 2018از نســل جدید اینوتکس
رونمایی شد که تمامی ارکان و اجزای اکوسیستم
نواوری و فناوری کشور در ان حضور داشتند .امسال
نیز اینوتکس 2019را با شعار «اکوسیستم نواوری
و فناوری زیر یک سقف» برگزار می کنیم و بازیگران
اکوسیستم (شامل اســتارتاپ ها ،شتابدهنده ها،
صندو ق هــای ســرمایه گذاری خطرپذیــر،
سرمایه گذاران ،شــرکت های بزرگ دانش بنیان و
شــرکت های کوچک فناور) به تبادل دستاوردها
و معرفــی توانمندی های خــود می پردازند ».در
ادامه ،بهمن حســین زاده ،معــاون وزیر صنعت و
مدیرعامل شرکت نمایشگاه های بین المللی تهران
گفت که ســال گذشــته تفاهمنامه ای با معاونت
علمی و فناوری رئیس جمهور امضاء و مقرر شــد
به مشارکت کنندگان اینوتکس 50درصد تخفیف
داده شــود .او افزود« :نمایشگاه بین المللی تهران
ظرفیت بدل شدن به فضایی نواورانه را برای حضور
شــرکت های نواور دارد و خوشحالیم که این فضا
را در اختیــار جوانان متفکر و خالق کشــور قرار
می دهیم».
ســورنا ســتاری ،معــاون علمــی و فنــاوری
رئیس جمهور ،در ادامه مراســم ،با اشاره به لزوم
سرمایه گذاری در بخش اســتارتاپی و مبارزه با
اقتصاد نفتــی و ســنتی ،گفت« :باید به بخش
ســنتی ثابت کنیم که هر جا استارتاپی تاسیس
شود انها با شکست مواجه خواهند شد و راهی جز
سرمایه گذاری روی استارتاپ ها ندارند».
اینوتکس پیــچ ،رویدادی بــرای رقابت
استارتاپ ها
یکی از رویدادهای جانبی نمایشــگاه اینوتکس
2019رقابت میان استارتاپ ها بود که «رویداد
اینوتکس پیچ» نام گرفت .این رقابت ها در مرحله
اول فروردین و اردیبهشــت ماه ســال ،۹۸در ۶
شــهر مختلف ایران (یزد ،بندرعباس ،رشــت،
تهران ،بیرجند و کرمانشــاه) ،انجام شد و مرحله
بعدی این رویداد در نمایشگاه اینوتکس 2019
سپری شد .رقابت اینوتکس پیچ با هدف معرفی
و ســرمایه گذاری روی ایده ها و اســتارتاپ های
مستعد شهرهای مختلف کشور انجام شد.
رویداد اینوتکس تلنت ،فرصتی مناسب برای
استارتاپ ها
اینوتکس تلنت نوعی شــتابدهی شــغلی است
که شــرکت ها و جوانــان ،به ویژه دانشــجویان
و تازه فارغ التحصیــان را کنــار یکدیگر جمع
می کند .ایــن رویداد دو روزه کــه در اینوتکس
2019برگزار شــد ،شــرکت های بــزرگ را به
جوانان مســتعد وصل کرد .این رویداد به ایجاد
فرصت های شــغلی کمک شــایانی کــرد و بر
توانایی جوانان به منظــور تصمیم گیری اگاهانه
جهت انتخاب شغل مناســب افزود .جوانان هم
با ســازمان ها مالقات و مهارت هایشــان را برای
دستیابی به مشاغل مناســب تقویت کردند .در
بخش اول ،شرکت کنندگان درباره «کشف ارزش
خود» و «ســهم بندی بازار» اموزش دیدند .در
بخش دوم ،هر انچــه را که اموخته بودند تمرین
و خود را به شــرکت ها معرفــی کردند .عالوه بر
این ،بازخوردهایی را که نسبت به نحوه ارائه شان
(معرفی) به ارگان ها وجود داشت دریافت کردند
و نحوه تصمیم گیری اگاهانــه را درباره انتخاب
مسیرهای شغلی مختلف فراگرفتند.
شرکت های دانش بنیان در اینوتکس 2019
از زمان برگزاری اولین دوره نمایشــگاه تاکنون،
بروکرهای فناوری در هشتمین نمایشگاه نواوری
و فناوری حضور داشتند و به ارائه خدمات خود در
اکوسیستم نواوری و فناوری کشور پرداختند .این
بروکرها ذیل شبکه فن بازار ملی ایران هستند و از
جمله فعالیت های اصلی انها می توان به بازاریابی
محصوالت دانش بنیان و فناورانه ،جذب سرمایه
برای استارت اپ ها ،طرح های فناورانه ،اختراعات
و نیز تســهیل انتقــال دانش فنی اشــاره کرد.
استارت اپ ها ،شرکت های دانش بنیان ،فناوران،
مخترعان ،صاحبان صنعت و حتی سرمایه گذاران
برای تسهیل فعالیت های خود در این اکوسیستم،
به این بروکرها مراجعه می کنند .شــبکه فن بازار
ملی ایران دارای 40بروکر فناوری در کشور است
و در نمایشگاه اینوتکس 20 ،2019بروکر به ارائه
خدمات خود پرداختند.
استارتاپ ها در اینوتکس 2019
یکی از اجزای مهم اکوسیستم های نواوری دنیا
استارتاپ ها هستند .پس از تجربه موفق نمایشگاه
برای میزبانی استارتاپ ها در ادوار قبلی ،امسال
فضای بزرگتری به این کار اختصاص داده شــد.
نحوه استقرار استارتاپ ها در نمایشگاه به صورت
کانتراســتنداپ بود و در یک فضــای باز بدون
بخش بندی ،مانند غرفه ها ،به معرفی خود و ارائه
محصول یا خدمــت خود پرداختند .یقیناً حضور
همزمان استارتاپ های ایرانی و خارجی در کنار
ســرمایه گذاران ،منتورها ،شرکت های فناور و...
نه تنها به هم افزایی انها کمک شــایانی کرد که
به اشــتراک گذاری دانــش و تجربیات را موجب
شــد .همچنین ،فرصت های مهم سرمایه گذاری
و همکاری مشترک را پدید اورد.
ایستگاه کار اینوتکس
ایســتگاه کار اینوتکس با همکاری اســتارتاپ
دانشکار بســتری را در اینوتکس 2019فراهم
کرد تا شــرکت های حاضر فرصت های شــغلی
و کارامــوزی خــود را بــه نمایــش بگذارند و
بازدیدکنندگان نیز رزومه خود را ارســال کنند.
عالوه بر این ،تمامی بازدیدکنندگان با حضور در
این ایستگاه ،ضمن انجام ازمون های شخصیتی،
توانمندی ها و استعدادهای خود را بهتر شناختند.
نمایشــگاه اینوتکس محیطی بود که بسیاری از
شرکت ها و اســتارتاپ های فعال در اکوسیستم
فنــاوری کشــور در ان گردهم امدنــد .هر یک
از این شــرکت ها و اســتارتاپ ها برای گسترش
فعالیت هــا ،انجــام پروژه های خــود و حتی به
عنوان هم تیمــی نیاز به جذب نیروی انســانی
خالق و باانگیزه داشــتند .از طرفی ،بســیاری از
بازدیدکنندگان عالقه مند بودند که در بعضی از
شرکت ها و استارتاپ ها به عنوان کاراموز مشغول
به کار شوند یا شــانس خود را برای استخدام در
انها یا تبدیل شــدن به عناصر اصلی استارتاپ ها
امتحان کنند.
انچه در رویداد کواپ اینوتکس 2019رخ داد
انچه در رویداد کواپ ( )Co-Oppاینوتکس اجرا
شــد ،برگزاری جلســات B2Bبین افراد کلیدی
شــرکت های بالغ و اســتارتاپ های حوزه های
مشخص و طبقه بندی شده بود که بر اساس نیاز
هر دو سمت تنظیم شد .محوریت جلسات ایجاد
یک همکاری ثمربخش بین طرفین بود که منجر
به رفع نیاز به بازار ،ســرمایه ،نواوری سازمانی و
حتی افزایش مشتریان شود.
هر شــرکت بین ســه تا پنج جلســه 15 الی
20دقیقــه ای با اســتارتاپ ها برگــزار کرد .در
این جلســات با جهت دهــی تیــم دیموند که
درباره هر دو شــرکت مطالعه کــرده بود ،امکان
همکاری بین شرکت و استارتاپ بررسی می شد.
البته اعالم شــد که همکاری دیموند با شرکت ها
و اســتارتاپ ها به برگزاری این رویدادها نخواهد
شــد و در ادامه جلســات ،خدماتی در راستای
تسهیل روند اتی بین شرکت ها و استارتاپ ها به
انها ارائه می شود.
اینو جوان و اینوتکس 2019
اینوجوان امسال در مساحتی حدود300متر و با
چند رویداد مجزا ،با حضور ســازمان بین المللی
یونیسف ،در مقام همراه و حامی اینوجوان ،فضای
متفاوتی را در نمایشــگاه اینوتکس 2019برای
کودکان و نوجوانان رقــم زد .در اینوجوان عالوه
بر تمرین ایده پردازی ،کارتیمی و کسب تجربه،
اموزش های الزم همراه با بازی و سرگرمی برای
هر فرد ایجاد شده بود.
علی بابــا در اینوتکــس 2019از راه های
قدرتمند کردن یک برند گفت
در پادکســت ۱۰صبــح کــه در حاشــیه
هشــتمین نمایشــگاه اینوتکــس 2019اجرا
شــد ،توحید علی اشرفی ،مدیر ارشــد علی بابا،
بــه بررســی موضوعــات مختلفــی همچون
راه هــای قدرتمند کــردن یک برنــد پرداخت.
علی اشــرفی پیوســتگی مفهوم برند را یکی از
عوامل تاثیرگذار بر پیشــرفت یک اســتارت اپ
دانست و گفت« :مجموعه علی بابا برای رسیدن
به ایــن نقطه از دوران پرتنشــی عبــور کرده و
هر مجموعــه موفقی بایــد از همــان گام های
اول بــه هویــت و اصالت برند خــود فکر کند».
او در ادامــه افــزود « :علی بابا همــان روزهای
نخســت به جزئیات تقویت کننده برندســازی
فکــر می کرد؛ به عنوان مثــال ،هویت رنگ برند
و برنامه ریــزی برای تیم هــای مختلف کاری در
این مجموعه از اهمیــت ویژه ای برخوردار بود».
علی اشــرفی اهمیت پیروی از خط مشــی های
تعریف شــده در برندینگ را خاطرنشان و بیان
کــرد« :برندینگ بازتاب نوعــی اصولگرایی در
رعایت قواعد و چارچوب های این مفهوم اســت؛
یعنی در برندینگ باید اصول شناخته شــده ای
را لحاظ کنیم و انها را بسط و گسترش دهیم»
رویداد ارائه معکوس در اینوتکس 2019
( Reverse Pitchارائه معکوس) رویدادی مبتنی
بر تقاضای نواوری اســت که شرکت های بزرگ
و ســازمان ها در ان چالش ها و نیازهای فناورانه
خود را معرفی می کنند .عالوه بر این ،از مخاطبان
خواســته شد که پیشــنهادهای نواورانه خود را
برای حل چالش ها در مهلت مقرر ارســال کنند
ی بهره مند
و از فرصت همکاری با سازمان متقاض
شوند .حضور سازمان های معتبر می تواند فرصت
مناســبی بــرای Scale upشــرکت های نوپا و
استارپ ها در مراحل رشد باشد.
سی ونهمین نشست روســای پارک های
فناوری کشور
سی ونهمین نشســت روسای پارک های فناوری
کشور ،با هدف هم اندیشــی ،هم افزایی و تبادل
نظر ،همزمان با هشــتمین نمایشگاه بین المللی
نواوری و فنــاوری ( ،)INOTEX 2019در محل
تاالر مروارید ،واقع در سالن خلیج فارس نمایشگاه
بین المللی تهران ،برگزار شد.
در این نشست که روز چهارشنبه 22 ،خردادماه
،98برگزار شد ،ضمن بررسی اخرین تحوالت در
حوزه پارک های فنــاوری ،رئیس پارک فناوری
پردیــس و روســای پارک های علــم و فناوریِ
زیرمجموعه وزارت علــوم ،تحقیقات و فناوری،
به ارائــه نقطه نظرات و دغدغه های خود پیرامون
توســعه فناوری و کمک به کارافرینی و نواوری
پرداختند.
همچنین ،با توجــه به برگــزاری اولین مجمع
نواوری اسیا و اقیانوســیه ( )APIFدر نمایشگاه
اینوتکس ،روســای پارک های فناوری سراســر
کشور در پنل مربوطه با عنوان”policymaking
practices to support technology parks
”and incubation centersحضور پیدا کردند.
بازدید از بخش های مختلف نمایشــگاه ،از جمله
استارتاپ ها ،شــرکت های فناور و دانش بنیان،
شتابدهنده ها ،صندوق های جسورانه ،پارک های
فناوری ،تجربه فناوری ،کافه سرمایه و ...از دیگر
برنامه های این نشست بود.
l
a
حقوق
g
e
L
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
11
الزاماتحقوقیکسب وکارهایاینترنتیدرمراحلمختلفچرخهعمر
t
r
گزارش
o
p
اولیه سایت مربوط می شود.
e
R
محمد رضا نصرالهی
مشاور حقوقی انجمن کسب وکارهای اینترنتی
طی چند ســال اخیر اکوسیستم استارتاپی رشد
قابل توجهی را در کشــور ما تجربه کرده است و
استارتاپ های زیادی ایجاد شده اند .همسو با نرخ
حقوقی
صعودی تعداد استارتاپ ها ،پرونده های
ِ
این حوزه هم در حال افزایش اســت و در سطح
کشور دعاوی زیادی را در حوزه کسب وکارهای
اینترنتی شــاهدیم .به همین جهــت ،توجه به
مســائل حقوقی این حوزه و شــناخت انها مانع
افزایش تعداد پرونده های اســتارتاپی کشــور
می شود.
در زندگی روزمره ما قانون جاری و ســاری است.
بالتبع ،کســب وکارهای ما هم باید در راســتای
قوانین کشــور فعالیت کنند .اما بیشتر مدیران و
موسسان کسب وکارهای اینترنتی ایران پایه فنی
دارند و چندان از مســائل حقوقی اگاه نیستند.
از طرفی ،قوانین گســترده حوزه کسب وکارهای
اینترنتی کشــور و تنوع دســتورالعمل هایی که
ســازمان های مختلف صــادر می کننــد کار را
سخت تر کرده و مشکالتی برای کسب وکارهای
این حوزه به وجود اورده اســت .به همین دلیل،
بررسی مسائل و نیازهای حقوقی کسب وکارهای
اینترنتی یکی از الزامات مهمی است که به رشد
و توسعه اکوسیستم استارتاپی کشور کمک کند.
البته باید توجه داشــت که نیازهای حقوقی انها
بســته به مرحله ای که در ان قرار دارند به چهار
دسته زیر تقسیم می شود و نیازهای حقوقی هر
استارتاپ نیز متفاوت است.
نیازهــای حقوقــی اســتارتاپ های در حال
راه اندازی
نیازهای حقوقی استارتاپ های راه اندازی شده
و در حال فعالیت
ملزومات حقوقی استارتاپ های راه اندازی شده
که به بلوغ و ثبات رسیده اند
الزامــات حقوقی اســتارتاپ های بــزرگ یا
توسعه یافته
دغدغه های حقوقی اســتارتاپ های در حال
راه اندازی
معمــوالً دغدغه های اســتارتاپ های حاضر در
این مرحله به ثبت شــرکت ،اخذ مجوز ،قرارداد
تیم سازی ،قرارداد محرمانه بودن داده ها ،قرارداد
طراحی سایت و برنامه نویسی و شرایط و ضوابط
ثبت شرکت
بیشتر اســتارتاپ ها در ابتدای فعالیت و اغاز به
کار نســبت به ثبت شرکت مردد هستند .توصیه
می کنیم که کار ثبت شرکت را تا زمان شناسایی
دقیق حوزه فعالیت و شناخت اعضای تیم به تاخیر
بیندازید .تیم ها طی این مدت می توانند با یکدیگر
قرارداد هم بنیانگذاری ثبت کنند و بعد از مدتی،
بسته به رشــد کار ،بهترین تصمیم را برای ثبت
شــرکت بگیرند .البته ،توصیه دیگر ما این است
که وقتی تصمیم به ثبت شــرکت گرفته شد ،با
توجه به احتمال فروش ســهام در اینده و حضور
در مناقصات ،شرکت سهامی خاص ثبت کنند.
اخذ مجوز
طی سال های گذشته ،ضرورت اخذ مجوز حین
شــروع فعالیت حس نمی شــد .اما هم اکنون ،با
توجه به رصد دقیق این حوزه از طرف سازمان های
مختلف ،نباید اخذ مجوز را نادیده گرفت.
قرارداد تیم سازی
ممکن اســت در ابتدای فعالیت اســتارتاپ ها،
با توجه بــه محیط دوســتانه ،قــراردادی بین
اعضای تیم ثبت نشــود .اما توصیه ما به صاحبان
اســتارتاپ ها این است که حتماً قراردادی امضاء
کنند و وضعیت و ســهم هر فرد طبــق قرارداد
مشخص شود تا موقع رشد استارتاپ و سود دهی
ان مشکلی پیش نیاید.
قرارداد محرمانه بودن داده ها
یکــی از مهمتریــن قراردادهایــی که بیشــتر
کسب وکارهای اینترنتی به ان نیاز دارند قرارداد
محرمانه بودن داده هاســت .متاسفانه بسیاری از
افراد نمونه هایی از اینترنت دانلود و همان را اجرا
می کننــد .با این حال ،در این نــوع قراردادها به
بخش اجرایی توجه نشده است و همین انها را با
مشکل مواجه می کند .در قرارداد محرمانه بودن
داده ها توجه به بند ضمانت و ضرر و زیان اهمیت
دارد.
قرارداد طراحی سایت و برنامه نویسی
متاسفانه یکی از معضالت خیلی بزرگ ما مرافعه
صاحبان ایده و کســب وکار با طراحان ســایت و
برنامه نویسان است .مسئله اول به خود صاحبان
ایــده بازمی گردد کــه تصویر ذهنــی کاملی از
ایده شان ندارند و برنامه نویسان را به خوبی توجیه
نمی کنند .مســئله دوم به برنامه نویسان مربوط
می شــود که با توجه به وضعیت بــازار و کمبود
پروژه با هر پروژه ای ،بدون درنظر گرفتن شرایط،
موافقت می کنند؛ به همین دلیل مشــکالتی به
وجود می اید .توصیه ما این است که برنامه نویسان
برای قبول پروژه ها فرم های نیازســنجی داشته
باشــند و تصویر ذهنی صاحب ایده را به درستی
تشخیص دهند و تمام انها را در بندهای قرارداد
لحاظ کنند.
شرایط و ضوابط اولیه سایت
اگر قرار اســت ســایتی راه اندازی کنیــم ،باید
فرایند هــا را در قالــب شــرایط و ضوابط خود
بگنجانیم .بعضی از دوســتان سایتی خارجی را
بومی ســازی کرده اند و شــرایط و ضوابط حاکم
بر ایران را در نظر نگرفته انــد .برخی هم تمامی
بخش های کسب وکارشــان را از نمونه ای مشابه
الگوبرداری کرده اند و به دلیــل در نظر نگرفتن
شرایط به مشکل برخورده اند.
دغدغه هــای حقوقــی اســتارتاپ های
راه اندازی شده و در حال فعالیت
دغدغه های حقوقی استارتاپ های حاضر در این
مرحله به قراردادهای منابع انسانی ،مباحث اولیه
مالیاتی ،دغدغه های بیمه و مفاصا حساب ،قرارداد
پشتیبانی ،قراداد سئو و تولید محتوا ،قراردادهای
تخصصی مشــاوره ای ،اخذ مجوزهای تکمیلی و
ثبت نرم افزار ،ثبت لوگو و ثبت برند بازمی گردد.
قراردادهای منابع انسانی:
قاعدتاً استارتاپ هایی که به رونق نسبی می رسند
و به دنبال اســتخدام افراد می رونــد باید موارد
بســیاری را که به قراردادهایشــان مربوط است
در نظر بگیرنــد .طبق قانون ،ما اجازه داریم که با
پرسنل مان تا سه ماه قرارداد اموزشی ببندیم؛ به
این شکل می توانیم اموزش خود را ارزشگذاری
کنیم و انتظار داشــته باشیم که همکارانمان ،در
ازای هزینه اموزش ،به کار متعهد باشند .یعنی در
ابتدا یک قرارداد اموزشــی سه ماهه می بندیم و
در ان ســفته ای برای اموزش دریافت می کنیم؛
سپس می توانیم قرارداد اموزشی را در قالب یک
قرارداد بلندمدت داشت ه باشیم.
مباحث اولیه مالیاتی
توصیه ما این اســت که با توجه به وضعیت فعلی
کشور و نظارت سازمان های مالیاتی ،در ابتدا همه
چیز را شفاف اظهار کنیم .مسئوالن این حوزه به
چند طریق متوجه حضور و فعالیت ما می شوند:
اول اینکه افرادی در مجموعه ما حاضرند و اداره
مالیات متوجه فعالیت ما می شــود .دوم اینکه با
افراد قرارداد می بندیــم و ان را ثبت نمی کنیم؛
دغدغه های حقوقی کسب وکارهای اینترنتی
دغدغه های حقوقی کسب وکارهای اینترنتی
بزرگ به قانونگذاری یا اصالح قوانین ،چالش
با سازمان های متولی ،وجود مشکالت خاص با
بیمه و مالیات ،حل معضل سوءاستفاده از برند
و لوگو و نام و نشــان ،حل معظالت رسیدگی
به شکایات ،مشکالت پرســنلی و قانون کار و
مشکالت سرقت داده ها مربوط می شود.
قانونگذاری یا اصالح قوانین
جنس دغدغ ه استارتاپ هایی که به این مرحله
رســیده اند با دغدغه موسسات سه دسته قبل
فرق دارد .عمده مشــکالت کســب وکارهای
بزرگ به قانونگذاری مربوط می شــود .البته
برخی از این مشــکالت به دلیل ناکامل بودن
قوانین این حوزه است.
چالش با سازمان های متولی
وقتی اســتارتاپ ها کوچکند سازمانی از انها
حمایــت نمی کنــد و متولی انها نمی شــود.
اما متاســفانه وقتی بزرگ می شــوند تمامی
سازمان ها به دنبال این هستند که متولی انها
شوند و همین زمینه ساز بروز مشکالت است.
وجود مشکالت خاص با بیمه و مالیات
متاســفانه برخی از مدل های کســب وکاری
هنوز در مدل های بیمه و مالیات شناخته شده
نیستند و مشــکالتی برای کســب وکارهای
اینترنتی به وجود می اید.
حل معضل سوءاســتفاده از برند ،لوگو و
نام و نشان
اســتارتاپ ها باید در مراحــل ابتدایی به این
مورد توجه کنند تا موقع بزرگ شدن به مشکل
برنخورند.
حل معظالت رسیدگی به شکایات
ممکن است برخی از همکاران و رقبا مشکالتی
به وجود اورند و به مراجع قضایی شکایت ببرند.
مشکالت سرقت داده ها
شاید برخی از پرســنل اطالعات مشتریان و
بانک های اطالعاتی را سرقت کنند و بخواهند
از انها در جاهای دیگر استفاده کنند.
در این گزارش بــه برخی دغدغه های حقوقی
اســتارتاپ ها ،در مراحــل مختلــف چرخه
عمرشان ،پرداخته شد و در گزارش های بعدی
به صورت جزئــی و تخصصی تر به تک تک انها
خواهیم پرداخت.
منتها ممکن است شرکت مقابل قرارداد را ثبت
کرده باشــد و اداره مالیات ما را شناســایی کند.
نکته ســوم این که اداره مالیات می تواند با توجه
به گردش مالی ما از فعالیتمان مطلع شــود .مث ً
ال
اگر گردش مالی حســاب ما 5میلیاد تومان باشد
می توانند به حساب ما مراجعه کرده ان را بررسی
کنند .البته روش های دیگری هم وجود دارد .به
همین دلیل ،توصیه من این اســت که خودمان
از همــان اول همه چیز را شــفاف اظهار کنیم و
ارائه دهیــم .البته قوانین مالیاتــی هنوز با مدل
کسب و کاری استارتاپ ها تناسب ندارد و انجمن
صنفی کسب وکارهای اینترنتی در جهت بهبود
اوضاع استارتاپ ها و اداره مالیات جلساتی برگزار
کرده است.
قراداد سئو و تولید محتوا
طبق قانون ،مسئولیت تمامی کارهایی که در یک
سایت انجام می شود متوجه صاحب ان دامنه یا
ادمین گروه اســت .در بیشــتر کسب وکارهای
اینترنتی کار بارگذاری محتوا به یکی از پرســنل
واگذار می شــود؛ پس باید دقت کنیم که با این
دوســتان قراردادی بســته و تعهداتی از ایشان
گرفته شود و نسبت به قوانین موجود ،به ویژه ماده
21جرایم رایانه ای که مصداق محتوای مجرمانه
است ،دقت بیشتری شود.
اخذ مجوزهای تکمیلی
شاید کســب وکارهای اینترنتی ،با توجه به نوع
فعالیت و برنامه شــان ،به چند مجوز نیاز داشته
باشــند .حتی ممکن اســت که حین توسعه کار
اخذ چند مجوز دیگر هم الزم باشد.
دغدغه های حقوقی استارتاپ های رشدکرده
و به بلوغ رسیده
دغدغه هــای اســتارتاپ های رشــدکرده و
به بلوغ رسیده به تکمیل کلیه فرایندهای حقوقی
گذشته ،ارزشگذاری کســب وکار ،فروش سهام،
جذب سرمایه گذار ،تدوین ساختارهای استاندارد،
تدوین ایین نامه هــای نمایندگی و قراردادهای
مربوطــه و قراردادهــای مشــارکت یــا خرید
استارتاپ های کوچک و نوپا مربوط می شود.
تکمیل کلیه فرایندهای حقوقی گذشته
شــاهدیم کــه کارهــای مقدماتــی بیشــتر
کسب وکارهای اینترنتی بالغ چندان ساختارمند
نبوده اســت و برخی از اقدامات حقوقی خود را
انجام نداده اند .این مسائل در مرحله رشد و بلوغ
مهم می شود و گاه تالش در جهت تکمیل ا نها به
پوست اندازی منجر می شود.
بحث ارزش گذاری کسب وکار
بحث ارزشگذاری ،با توجه به نیازهایی همچون
جذب سرمایه و فروش سهام که موقع بلوغ مطرح
می شود ،بسیار مهم است.
بحث فروش سهام
باید مشخص شود که ســهام را به چه شکلی به
فروش می رســانند ،چه قیمتی دارد و شــرایط
انتقال ان چیست.
تدوین ایین نامه های نمایندگی و قراردادهای
مربوطه
وقتی کسب وکارمان بزرگ شود ،درخواست های
نمایندگی به دستمان می رسد و به قراردادهای
خاصی نیاز است که باید انها را بشناسیم.
قراردادهای مشارکت یا خرید استارتاپ های
کوچک و نوپا
در این مورد نسبت به قرارداد و نحوه درصددادن
شــرایط خاصی وجود دارد که باید انها را لحاظ
کنیم.
یکی از
معضالت
خیلیبزرگ
مامرافعه
صاحبان ایده
و کسب وکار با
طراحان سایت
وبرنامه نویسان
است.مسئله
اول به خود
صاحبان ایده
بازمی گردد
کهتصویر
ذهنی کاملی از
ایده شان ندارند
وبرنامه نویسان
را به خوبی
توجیه
نمی کنند.
مسئله دوم به
برنامه نویسان
مربوط
می شود که
با توجه به
وضعیت بازار و
کمبود پروژه
با هر پروژه ای،
بدون درنظر
گرفتن
شرایط،
موافقت
می کنند
{ ...مرکز توامنند سازی شنبه } ...
دغدغه های حقویق از جنس استاراتیپ
چگونه تمرکز بر صنعتی محروم به موفقیت سارا بروکز در روابط عمومی کمک کرد
روابط عمومی
PublicRelation
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
12
وینسه لومباردی
کلید رسیدن به موفقیت سخت کوشی و تعیین
وظیفه اســت و اینکه ایا بازنده یا برنده خواهید
بود .ما اصوال در انجام وظایف خود از جان مایه
می گذاریم.
n
m
ستون
u
l
o
C
شش نکته که هر
استارتاپی باید درباره
روابط عمومی بداند
اولین باری که
می خواستم
محصوالت را
به مشتریان
معرفی کنم
هیجان زده
بودم و فکر
می کردم
فروختن
اجناس و خلق
محصول تازه
چقدر جذاب
است
ســارا بروکز مدیر و بنیانگذار شرکت روابط عمومی
کاوت است .تمرکز این شــرکت روی بسته بندی
محصوالتمختلفیچونغذا،نوشیدنیومحصوالت
زیبایی اســت و طی پنج سال گذشته این فرصت را
داشته که با شــرکت های محبوب غذایی و زیبایی
همکاری کند .بروکز در مصاحبه با خبرنگار سایت
فوربز می گوید« :هرگز فکر نمی کردم شرکت خودم
را تاسیس کنم؛ خانواده ام کارافرین نبود و از طریق
یک اژانس دیجیتال مارکتینگ با کارافرینی اشنا
شــدم .انها به من گفتند کــه روابط عمومی خیلی
خوبی دارم و اگر تا به حال به تاســیس شرکت فکر
نکرده ام نباید فرصت را از دســت بدهم .مسئوالن
اژانس دیجیتال مارکتینگ من را به این کار تشویق
کردند و بدین ترتیب استارتاپ کاوت متولد شد».
ســارا بروکز در تمامی کمپین های بازاریابی سنتی
شرکت کرد و چیزهای زیادی اموخت و از سخنان
مربیان باتجربه اســتفاده کرد .او کارش را با رسانه
و ســرگرمی اغاز کرد .وقتی سال اخر دانشگاه بود،
در بخش رسانه و تلویزیون به فعالیت می پرداخت؛
سپس به عنوان نویسنده در حوزه سرگرمی مشغول
به کار و در سطوح باالتر مسئول روابط عمومی شد
و در بخش زیبایی شــروع به کار کرد .او در این باره
می گوید« :اولین باری که می خواستم محصوالت
را به مشــتریان معرفی کنم هیجان زده بودم و فکر
می کــردم فروختن اجناس و خلــق محصول تازه
چقدر جذاب اســت ».ســارا بروکز تفاوت ارزشی
صنایع مختلف را در کار روابط عمومی درک کرد و
به اعتبار ان صنایع احترام گذاشت .با این حال ،تنها
چیزی که ذهنش را به خود مشــغول کرد ساخت
شــرکت و گســترش روابط عمومی اش بود .بروکز
اعتراف می کند که با تاسیس شرکتش تنها شده بود؛
اما کار مفید روزانه و همکاری با گرو ه و مشتریان به
او انرژی مثبت می داد .قرارگرفتن در کنار مردم به او
اموخت که برخی مواقع تصمیم گیری دشوار است و
نمی توانهمیشهشادبود.بهگفتهسارابروکز،گاهباید
به مشتریان فشار اورد؛ زیرا تقاضای انها غیرمنطقی
اســت .عالوه بر این ،همه چیز عالی پیش نمی رود؛
پس نباید از خود و دیگران توقع بی خود داشت .اگر
کار را 80درصد خوب انجام دهید کافی است .مدیر و
بنیانگذار روابط عمومی کاوت با همسرش ،ویلیام ،و
دخترش ،جورجیا رز ،همکاری می کند .بروکز در
مناسب موفقیت در معامالت
هر شرایطی به راه
ِ
فکر می کند .ظاهرا ً کشف شکاف موجود در بازار
روابط عمومی نیاز به جسارت دارد و کار متفاوتی
اســت .مدیــر روابط عمومــی کاوت پُرکردن
شکاف ها را فرصتی برای رشد صنایع می داند.
سارا بروکز روزانه 18ساعت کار می کند؛ او
عاشق کارش است و می گوید کسانی که در
صنعت روابط عمومی کار می کنند
افــراد باهــوش و باانگیــزه ای
هســتند .از نظــر مدیرعامل
شرکت روابط عمومی کاوت،
استارتاپ ها به روابط عمومی
نیازمندنــد؛ چــون انها را
با وقایع کاریشــان اشنا
می کنــد و پاســخگوی
مشتریان است.
در حال حاضر ،اســتارتاپ های یونیکورنی
کــه ارزش یک میلیــارد دالری دارند رو به
افزایش اند ،به ویژه در چین و امریکا .ساالنه
میلیون ها اســتارتاپ و تقریباً 500میلیون
کارافرین کارشــان را در سراسر دنیا شروع
می کنند .در دنیای استارتاپی رقابت درست
شبیه مســابقه رالی سرعت اســت .یعنی
استارتاپ ها به ســرمایه گذار نیاز دارند تا به
حیات خود ادامه دهند و اسیر رقابت شدید
با دیگر برندها نشوند .استارتاپ ها به منظور
س و دستیابی به الگویی مناسب
کاهش استر
ســراغ متخصصان روابط عمومی می روند
و از انهــا کمک می گیرنــد .در این گزارش
شــش نکته مهم درباره روابط عمومی ذکر
شده است.
.1اماده باشید
اولین و مهمترین بخش کار شــما امادگی
اســت .اگر محصولتان در نوع خود بهترین
نباشــد دوروبرتــان از عکس العمل هــای
منفی پر خواهد شــد؛ با این حــال ،انتظار
بازخوردهای مثبت را داشــته باشــید .باور
کنید زیــان اماده نبــودن از بازخوردهای
منفی بیشتر اســت .پس برای رقابت اماده
باشــید و اســتراتژی های روابط عمومی را
فراموش نکنید.
.2هویت خود را مشخص کنید
پیش از انکه به دنیا بگویید چه کسی هستید،
از پاسخ خود مطمئن شوید .از خود بپرسید:
ارزش های شــما چه چیزهایی هســتند؟
فرهنگ شــرکت شــما دقیقاً چیست؟ چه
تفاوتی میان مــا و رقبایمان وجود دارد؟ ایا
کاری کــه انجام می دهیم مختص ماســت
و کــس دیگری ان را انجــام نمی دهد؟ چه
چیزی ما را خــاص جلوه می دهد؟ جواب ها
اهمیت بســیاری دارند .زیرا هر استارتاپی
با ارزش ها و فرهنگش تعریف می شود؛ پس
اگر به سواالت هویتی پاسخ درخوری ندهید
عملکردتان متناقض خواهد شد.
.3داستان خود را به اشتراک بگذارید
به یاد داشته باشید که بخش اعظم ارتباطات
به اشتراک گذاری داســتان ها مربوط است
و مســئولیت این کار برعهده روابط عمومی
اســت .بعد از تعیین هویت خود باید روایت
خویش یا استارتاپتان را بسازید .اگر خواهان
جلب توجه هستید و می خواهید مقابل چشم
مشتریان باشید ،باید اهدافتان را بشناسید و
داستان شــروع به کارتان را برایشان تعریف
کنید .باید مخاطبان با شــما اشــنا شوند و
پیامتــان را دریافت کنند .بیشــتر مردم به
جای صحبت درباره واقعیت ها از رویاهایشان
حرف می زنند .زیرا می دانند که هر جمله یک
رسانه است.
پنجشیوهاستفادهازروابط عمویم
تغییر چشم اندازهای رسانه ای شیشه عمر روابط عمومی سنتی را شکسته است
t
.5شبکه های اجتماعی را نادیده نگیرید
بهتریــن راه معرفــی برندها اســتفاده از
شبکه های اجتماعی اســت .انها تصاویر و
گفته ها را در کسری از ثانیه پخش می کنند.
البته فراموش نکنیم که شبکه های اجتماعی
قواعد خاص خــود را دارند و اهمیت انها در
انتشــار فرهنگ و ارزش های برند شماست.
ی شبکه های اجتماعی
اجرای صحیح استراتژ
به شــما اجــازه می دهد تا هویــت خود را
تثبیت کرده ،داســتانتان را بــا دیگران به
اشتراک بگذارید .شــما باید وقت زیادی را
صرف پاسخگویی به ســواالت مشتریان و
دنبال کننده هایتان کنید تا اطالعات مفیدی
رد و بدل و برندتان کامیاب شود.
.6اگر به کمــک نیاز داریــد ،کارمند
استخدام کنید
تاسیس یک استارتاپ کار دشواری است و به
استراتژی های روابط عمومی نیاز دارد .وقتی
دست به کاری می زنید با چالش هایش هم
دست وپنجه نرم کنید .خبر خوب اینکه در
این راه تنها نیستید و می توانید با استخدام
متخصصان تجارت فرازونشیب های تجاری
را پشت سر بگذارید .فراموش نکنید که هر
متخصصی به درد کارتــان نمی خورد و هر
شــغلی به متخصص تجاری خود نیاز دارد.
باید کسانی را استخدام کنید که از کارشان
لذت می برند و برنامه های کاری شما را درک
می کنند .استخدام یک مسئول روابط عمومی
خوب به شما کمک می کند تا هویت تان را به
خوبی معرفی کنید و با دیگران ارتباط موثری
داشته باشید.
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
o
p
پروانه حسین زاده
.4از حضور مدیرعامل اطمینان حاصل
کنید
شما از طرف بنیانگذار یا مدیرعامل صحبت
می کنید و نقش ساختاری ایشان را به منظور
نمایش تصویر برند یا فرهنگ شــرکت ایفا
می کنید .بنابرایــن ،حضور ایــن افراد در
محافل عمومی ضروری اســت .یعنی بهتر
اســت که حضور مدیرعامل در شبکه های
اجتماعی محسوس باشــد .چنانچه ایشان
داستان کارشان را بازگو کنند تاثیر بیشتری
روی مخاطبــان خواهد گذاشــت .نه تنها
حضور بنیانگذار یا مدیرعامل الزم است بلکه
به رهبری شما در صنعت کمک خواهد کرد.
زیرا انها با تجارت شما به طور اشنایند.
r
گزارش
e
R
روابط عمومی
تنها به
ارتباطات
شما وابسته
است؛ پس
تحقیقات تان
را معطوف
به اموزش و
بهبود روابط
کنید .بکوشید
روابط عمومی
را در حوزه
مورد عالقه
خود تخصصی
کنید .مهم
نیست چه
چیزی برای
شما جذاب
است
ظاهرا ً تغییر چشــم اندازهای رســانه ای شیشه
عمر روابط عمومی ســنتی را شکســته اســت.
هوشمندشدن رسانه ها و افزایش نقش شبکه های
اجتماعی منجر به گســترش فرصت های شغلی
مربوط به روابط عمومی شده است .بر اساس براورد
وبســایت زیروتوفایو ،افزایش نیازهای ارتباطی
و توســعه شــبکه های اجتماعی به رشد صنعت
روابط عمومی کمک کرده اســت .پروژه های امار
کار بوریو نشــان می دهد که تا سال 2026تعداد
کارمندان متخصص روابط عمومی رشد 9درصدی
را در مقایسه با دیگر مشاغل از سر خواهد گذراند.
اِنجی گلداستون ،برنده جایزه وبی برای طرح های
خالقانه ،در مجله فوربز نوشته است« :در صنعت
مد شاهد حضور پررنگ روابط عمومی بودم .زیرا
روابط عمومی راهی برای شفاف سازی و پیشرفت
مهارت های اســتراتژیک است؛ از طرفی ،فرصتی
است برای تکثیر برندها ،بنیانگذاران و کارافرینان».
لذت بردن از روابط به این معنی است که در ترغیب
افراد مهارت و در داستان ســرایی استعداد دارید و
شاید در شغل خود بهترین باشید .یکی از بهترین
روش ها برای چک کردن دوباره مهارت ها این است
که به کاری که می کنید بیندیشید.
با یادگیری صنعت روابط عمومی در وقت خود
صرفه جویی کنید
کرا تیرشــفیلد ،کارمند دفتر لس انجلس اژانس
روابط عمومی کاوت ،تجربه هایش را با دیگران به
اشتراک می گذارد و با توجه به فضای موردعالقه
یا زمینه تخصصیتان به شــما مشاوره می دهد و
اهمیت اســتفاده از کانال های رسانه ای را گوشزد
می کند .او روزانه بیش از شش مطلب منتشرشده
را دنبال می کنــد ،مجالت محبــوب را در «اپل
نیوزپالس» دانلود و اینســتاگرام را چک می کند
(کاری که همه این روزها انجام می دهند) و برای
همراهی با اینفلوئنســرهای محبوب به پادکست
گوش می دهد .یکی از راه های سریع گوش دادن به
ت دریافت خبرنامه هاست .درک موقعیت
پادکس
فعلی و اینده شما به انتخاب هایتان بستگی دارد.
خواهید شد .شــاید کارتان به سرانجام برسد؛ اما
شغلتان را پیش از اتمام پروژه های اولیه رها نکنید؛
در غیــر این صورت رونــدکاری و انتخاب هایتان
کند می شود.
عالیق خود را تعیین و مسیر مربوط به ان را
دنبال کنید
هنر ارســال ایمیل مهم است؛ اما جنبه های
شخصی را فراموش نکنید
روابط عمومی تنها به ارتباطات شمابستگی دارد؛
پس تحقیقات تان را معطــوف به اموزش و بهبود
روابط کنید .بکوشــید روابط عمومی را در حوزه
مورد عالقه خود تخصصی کنید .مهم نیســت چه
چیزی برای شما جذاب است؛ ُمد ،زیبایی ،استعداد،
جشن و سبک زندگی مشــتری مدارانه موفقیت
شما را موجب می شــود .تریشفیلد درباره پیروی
از عالقه مندی ها هشــدار می دهد .اگر کار خاصی
را شــروع کرده و رولودکس مخاطب را ساخته اید
و حال می خواهید دســت به کار تازه ای بزنید ،با
میدانی از ارتباطات نــو و برندهای خالق روبه رو
روابط عمومی بهبود کســب وکارهای شــخصی
را موجب می شــود .رمز موفقیت کســب وکارها
چیزی نیست جز ارتباطات قوی و گوش سپردن به
انتقادات .لینک پین جزئیات مخصوص به ایمیل ها
و برچسب ها را در صنایع مختلف بررسی می کند.
از ایمیل هایی که با مشتریانتان ردوبدل کرده اید
پیش نویس موجزی تهیه کرده ،ان را ویرایش کنید.
به این بیندیشد که اگر قرار بود ایمیلی دریافت کنید
چه پرسش هایی مطرح می کردید و ایمیل هایتان
حاوی چــه اطالعاتی می بــود؟ مهمترین کاری
کــه باید مســئوالن روابط عمومی انجــام دهند
اشنایی با جایزه وبی
اکادمی بین المللی هنرهای دیجیتالی و علوم
با نام مختصر IADASســال 1998در شهر
نیویورک با هدف کمک به خالقیت،تکنولوژی
و فرایندهای حرفه ای اینترنت افتتاح شــد،
رویکرداکادمیشاملفرم هایمختلففعالیت
و رسانه های نو می شــود .اکادمی بین المللی
هنرهــای دیجیتالــی و علــوم دو رقابت به
نام های وبی و لوی را برگزار می کند.جایزه وبی
دستاوردهای مستقل در تکنولوژی و نواوری
را توسط اکادمی بررسی می کند و جایزه لوی
فعاالن برتر در حوزه نــواوری را برمی گزیند.
جایزه وبی را بــا عنوان اســکار اینترنت نیز
می شناسند .این جایزه از سال 1996کار خود را
اغاز کرد و بیش از دو هزار متخصص در صنعت و
نواوران تکنولوژی در این رقابت توسط داوران
اکادمی بین المللی هنرهای دیجیتالی قضاوت
می شوند .وبسایت های تبلیغات و رسانه ،فیلم و
ویدئو انالین،سایت های موبایل و اپلیکیشن ها،
همچنین رسانه های اجتماعی در جایزه وبی
حضور دارند .در این جایــزه دو برنده انتخاب
می شــود ،یکی توســط اکادمی بین المللی
هنرهای دیجیتالی و یکی توسط مردمی که
رای می دهند.
برنامه ریزی برای کمپین ها و استراتژی تبلیغاتی
در محیط رسانه ای است.
بیش از انچه می گیرید خدمات رسانی کنید
تیرشفیلد بر این باور است که اگر خدماتتان بیش
از تقاضای مشــتری ها باشد پله های ترقی را یکی
پس از دیگری خواهید پیمود .این حربه به ویژه در
مواقعی موثر می افتد که مشــتری نیازمند کمک
یا پشتیبانی اســت .زیرا ارتباط فرایندی یکطرفه
نیست و پروسه ای دوطرفه است.
تولیداتتان را در مقام یک برند یا کارافرین
جوان توسعه دهید
از وقتی که روابط عمومی و رسانه ها همسو شده اند
استراتژی بازاریابی کاملی ظهور کرده است و برندها
و بنیانگذاران به اهمیت روابط عمومی پی برده اند
و بخشی از فضای کاری را به این بخش اختصاص
داده اند .تجربه حضور مستقیم در خط تولید یکی
از مزایای همــکاری با استارتاپ هاســت .در این
شرایط انگیزه شما برای تحقیق درمورد توانایی ها
و عالقه مندی هایتان افزایش می یابد و از فرصت ها
استفاده بهینه می کنید .اِنجی گلداستون در این
باره می گوید« :ارزوی یکی از بهترین مدیران روابط
عمومی که می شناختم این بود که از این گزینه در
کار خود استفاده کند .او به شدت و به طرز عجیبی
سختگیر بود .به همین دلیل ،هم ارزویش براورده
شد هم در مسیر کارش موفق».
اگر در رویای شغلی خاص به سر می برید یا امکان
افتتاح اژانسی را دارید ،از کارهای مهمی که باید
انجام دهید لیستی تهیه کرده ،اهدافتان را مشخص
ف بنویسید .به عالوه ،به فکر بازگشت سرمایه
و شفا
و فروش محصوالتتان باشید .در این میان از نقش
اگاهی مردم غافل نشوید و با استفاده از ایمیل های
خبرنامه و بررسی میزان فروش ماهانه کار خود را
بهبود ببخشید .کانالی ارتباطی با مشتریان بسازید
و در ان داســتان کارتان را به اشتراک بگذارید .به
یاد داشته باشید که رویکرد شما بعد از ساخت یک
محصول یا برند باید توام با دقت و گزارش نتایج تان
محسوس باشد .
چرا روابط عمومی برای استارتاپ ها مهم است
روابط عمومی بــا کمترین بودجه بهتریــن نتیجه را برای
کسب وکارتان به ارمغان می اورد .بازاریابی بدون بهره گیری
از روابط عمومی قادر به براورده کردن نیازهای تجاری شما
نیست .این بخش در هر سازمان کاربردهای متنوعی دارد؛
اما برای استارتاپ ها حیاتی است.
روابط عمومی شما را به ســوی رهبری بهتر هدایت
می کند
بیشتر بنیانگذاران نمی دانند چگونه از روابط عمومی استفاده
کنند .این بخش پلی اســت میان برند و مخاطب .رسانه به
ارتباط با مشتری کمک می کند و تاثیر بیشتری می گذارد.
بسیاری از سهامداران از روابط عمومی به منظور ایجاد رقابت
میانکارمندان،سرمایه گذارانومتخصصانصنعتیاستفاده
می کنند .روابط عمومی به شما کمک می کند تا تجارتتان
را کنترل کنید ،صدای مشــتریانتان را بشنوید و برندتان
هدایت کنید.
روابط عمومــی به ایجاد برنــدی فوق العاده و روابط
مستحکمکمکمی کند
در کار تبلیغات باید گرافیک و ســطح تبلیغات را کنترل و
تعیین کنید؛ اما روابط عمومــی ارتباطات برندها را کنترل
می کند و به انها کمک می کند که مسائلشان را با خبرنگاران
در میان گذارند .عالوه بر این ،شما به اعتبارسنجی در صنعت
تخصصی خود احتیاج دارید .باید مخاطب با خواندن اخبار
مربوط به محصوالت و خدمات شما احساس مفید بودن کند
و دست اخر به خرید محصول راغب شود.
روابط عمومی به بهبود ارتباط شما با مخاطبان یاری
می رساند
روابط عمومی بیش از همه به طبیعت شخصی شما بستگی
دارد .ارتباطات مستقیماً بر مخاطبان اثر می گذارد و موجب
می شود که انها از شــما درباره تجارت و چیزهای دیگر یاد
بگیرند و شما بخشی از عالقه مندی های رایج را با مشتریانتان
به اشــتراک بگذارید .برندهای برگزیــده را روابط قوی با
مشتریان و اینفلوئنسرها می سازند .باید به خاطر بسپارید که
مهمترین چیز اعتمادسازی است.
با روابط عمومی برای برندتان طرفدار پیدا کنید
روابط عمومــی بر اعتبار ســازمانتان می افزاید و برندتان را
نیرومند می کند .بیشتر شــرکت ها به یاری رسانه تصویر
باشکوهی از برندشان می ســازند و اعتماد حداکثری را به
دست می اورند .مصرف کننده ها با پیام های متعدد بمباران
می شوند و غالباً سردرگم هستند .با این حال ،اگر پیام ها از
فیلترروابط عمومیعبورکنندمخاطبانسردرگمنمی شوند.
روابط عمومی باید پیام های با ارزش را به اشتراک بگذارد و
پیام های تکراری را کنار بگذارد.
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
هوش مصنوعی و مشکل ادارک اجتماعی
طیسال هایاخیر،هوشمصنوعیبهمسئلهبزرگی
بدل و دلهره نیروی کار را موجب شــده است .مث ً
ال
شغل های جدیدی را به وجود اورده است.
اما موضوعی که بســیاری از افراد و شرکت ها به ان
توجه نمی کنند تفاوت یادگیری ماشــین با هوش
مصنوعی است .هوش مصنوعی و یادگیری ماشین
اثرات متقابلی دارند؛ ولــی به طور کلی دو موضوع
مختلف اند.
برخورد ناگهانی داده ها قدرت محاســبات بهتر و
الگوریتم مناسب تری را موجب می شود .در نتیجه،
دولت ها ،شــرکت ها و موسسات اموزشی سریع تر
تغییر می کنند و واکنش ها قابل مشاهده است .شاید
بپرسند هوش مصنوعی کجا عملکرد ضعیفی دارد
و به عبارتی انسان ها در چه زمینه ای خوبند؟ یکی از
نقش های خوبی که انسان ها در زندگی اجتماعی
بازی می کند مراقبت اســت ،نقشــی که ادراکات
اجتماعی را نیز دربرمی گیرد.
ما برخی امور روزمره را همچون یک ماشین انجام
می دهیم ،با ریتــم تکراری و منظم .اما ماشــین
نمی تواند برخی مهارت هــای اجتماعی ما را انجام
دهد .شــاید ماشــین ها کارهای خالقانه ای انجام
دهند ،درســت مثل حرکات هوشمندانه در بازی
شطرنج؛ ولی انها ضمن شمارش و ارزیابی داده های
ن ها در حوزه های
اساسی به وجود نمی اورند .ماشی
علوم ،تکنولوژی ،مهندسی و ریاضیات با مشکالتی
دست وپنجه نرم می کنند.
این مشکل در علوم کامپیوتر و هوش مصنوعی بیش
از دیگر حوزه هاست .مسئله این است که افراد مهارت
کافی را در انجام کاری که می کنند ندارند .تکنولوژی
اهمیت فوق العاده ای دارد .به همین دلیل ،بسیاری
از کســب وکارها در رشــته های علوم ،تکنولوژی،
مهندسیوریاضیاتبهدنبالجمعیتتحصیلکردهو
داناهستند.پرینستونیکیازدانشگاه هاییاستکه
به تنوع هوش مصنوعی اهمیت می دهد .رشته علوم
کامپیوت ِر دانشگاه پرینستون هم در سطح مهندسی
و هم در سطح کارشناسی هنر دانشجو می پذیرد.
نکته جالب رشد زنان در رشته علوم کامپیوتر است،
تا حدی که بیش از 50درصد دانشجویان این رشته
زن هستند.
پرینســتون عالوه بر دوره هــای تمام وقت علوم
کامپیوتر ،دوره های پاره وقتی را برای عالقه مندان
تکنولوژی برگزار می کند .در این دوره ها متقاضیان
با کاربردهای تازه کامپیوتر اشــنا می شوند .انها به
خوبیمی دانندکهمی توانازکامپیوتردرزمینه هایی
چون هنر ،موسیقی و علوم استفاده کرد؛ اما از کارکرد
ان اگاه نبوده انــد .فرایند امــوزش در کالس های
علوم کامپیوتر پرینســتون به گونه ای اســت که
نمی توانید همه مباحث را با همخانه یا والدین تان
در میان بگذارید .تقریباً50درصد دانشجویان رشته
علوم کامپیوتر هرگز کار برنامه نویســی نکرده اند.
اســتادان دوره های علوم کامپیوتر به طور جداگانه
با دانشجویان صحبت و انها را تشویق به کدنویسی
می کنند .هوش مصنوعی حضور پررنگی در اموزش
داشته اســت ،به گونه ای که نقش دانش اموزان را
تغییــر داده و انها را اتوماتیک کرده اســت .هوش
مصنوعی از استادان و دانشجویان حمایت می کند
و با بهره گیری از سیســتم چت بــات ارتباط میان
استاد و شاگرد حفظ می شود و دانش اموزان امکان
فراگیــری دروس را در تعطیــات پیدا می کنند.
عالوه بر اینها ،یادگیری شخصی ســازی می شود
و دانش اموزان با کمک مواد اموزشــی به موفقیت
نزدیک می شــوند .مث ً
ال ،مهارت هــای اجتماعی
دانش اموزان مبتال به اوتیسم با اموزش های هوش
مصنوعی بیشتر شده است .هوش مصنوعی نقاط
قوت و ضعف دانش امــوزان و معلم ها را در کالس
درس مشخص می کند .هوش مصنوعی جایگزین
اساتید نمی شــود؛ بلکه کار انها را ساده تر می کند.
در حال حاضر ،دانشــگاه های استرالیا در سیستم
اموزشــی خود از فناوری هوش مصنوعی استفاده
می کنند .محققان این دانشگاه ها براین باورند که
باید درباره هوش مصنوعی اندیشید و ان را فراتر از
انسان به حساب نیاورد.
سرمایه گذاری شگفت انگیز انگلستان
جروم پســنتی ( )JEROME PESENTIو وندی
هــال ( )Wendy Hallمــارس 2017از دولت
انگلستان درخواســت کرده بودند تا استراتژی
هــوش مصنوعی خــود را عرضه کننــد .دولت
انگلســتان یک میلیارد دالر بــه انها کمک کرد
تا این صنعت رشــد کنــد .ســال ،2019این
سرمایه گذاری به ثمر نشســت .جروم پسنتی و
وندی هال معتقدند که پیشرفت در چهار زمینه
ضروری است :رهبری ،مهارت ،اقتباس و داده ها.
کار رهبری نظــارت بر بخش های مورد مطالعه و
ش مصنوعی جدید است.
مقایسه متخصصان هو
مهندســان هوش مصنوعی همواره می کوشند
تا رهبران قدرتمندی شــوند .انگلستان همانند
بســیاری از کشــورها به منظــور افزایش تعداد
عالقه منــدان به هــوش مصنوعــی و یادگیری
ماشین دوره هایی برگزار می کند .ساالنه 200نفر
در رشته های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین
از دانشگاه های انگلستان فارغ التحصیل میشوند.
اژانس خالقیت و نواوری این کشور نیز ،هماهنگ
با دانشگاهها ،برای ارتقاء صنعت هوش مصنوعی
تالش میکنــد .این اژانــس از فارغالتحصیالن
هوش مصنوعی در صنایع انگلیسی و بخش های
تجاری بهره گرفته است و دوره هایی جهت افزایش
خوداگاهی برگزار می کند .دولت انگلستان بیش
از هر چیز مصمم اســت که در زندگی روزمره و
بخش های علمی تحول ایجــاد کند تا در زمینه
درمان بیماری ها کامیاب شود .بزرگترین چالش
در زمینــه هــوش مصنوعی یافتــن راهی برای
به اشتراک گذاری داده هاست .از انجا که کسی به
داده ها اعتماد نمی کند ،اژانس خالقیت و نواوری
انگلستان به فکر اعتمادسازی و کار درباره اخالق
داده هاست.
بســیاری از ممالک می توانند با اتــکا به هوش
مصنوعی به توسعه و حل مشکالتشان بیندیشند.
به همین دلیل ،انگلستان و بسیاری از کشورها این
حوزه را جدی گرفته اند .انگلستان طی سال های
اخیــر شــرکت های بین المللی بســیاری برای
خدمات رسانی از طریق هوش مصنوعی تاسیس
ی در این صنعت
کرده و این اســتراتژی به نواور
کمک بسزایی کرده است.
بونادرونیک
استارتاپ
تکنولوژی
اموزشی در ک
گراف کورشرکتیاستکهبهزودیتبدیلبهنسلبعدیحوزهتکنولوژیمی شود
هوش مصنوعی و موجی جدیددر محاسبات
t
r
گزارش
o
p
e
R
پروانه حسین زاده
استارتاپ انگلیســی گراف کور ( )Graphcoreاز
هزار تراشــه پردازنده جدید اســتفاده می کند و
چیزهای شــگفت انگیزی را از جملــه یادگیری
ماشین به اشتراک می گذارد.
بزرگترین چالش بســیاری از ســازمان ها فرایند
هوشمند ســازی اســت که پیش بینی می شود تا
پنج ســال اینده با ان درگیر باشند .براساس این
نظریه ،همه چیز هوشــمند خواهد شــد .با این
حال ،محدودیت تراشــه های کامپیوتری موجود
فرایند هوشمندســازی را ُکند می کند .به عنوان
نمونه ،تکنولوژی های امروز به شــغل مشخصی
محدود نمی شــوند .نایجل تون (،)Nigel Toon
هم بنیانگذار گراف کور ،می گوید« :انچه در سراسر
جهان دربار ه سخت افزار می شنویم کنترل و نظارت
بر توسعه دهنده هاست ».استارتاپ گراف کور که
کارش را در شهر بریســتول انگلستان اغاز کرده
است از هوش مصنوعی به منظور پیشرفت و ارتقاء
سرعت تراشه ها استفاده می کند .عملکرد بسیاری
از شبکه های عصبی با کمک ابرهای محاسباتی و
مجموعه داده های وســیع به میزان الزم افزایش
می یابــد .توســعه دهندگان از قدرتمندتریــن
ش مصنوعی بهــره می برند؛ اما
سیســتم های هو
فرایند توسعه نیازمند محاسبات سریع و پیچیده
اســت .اگر پردازنده ها کار پــردازش را به صورت
متوالی انجام دهند پیشرفت اتفاق می افتد .با این
حال ،فرایند توسعه همواره رشد اهسته ای داشته
است .نایجل تون می گوید« :برنامه های کامپیوتر
به مدت 70ســال ســاختاری قدم به قدم داشته
اســت ».هوش مصنوعی شامل فرایند یادگیری و
رشد داده ها می شود.
در حــوزه فناوری صحبت کردن اســانتر از درک
وجــودی فناوری اســت .فهم تمامــی زبان های
برنامه نویســی و متون مرتبط دشــوار و نیازمند
سیســتم هایی برای فروش داده است .برای درک
بهتر فنــاوری باید روی حافظه هــای عمیق تری
ســرمایه گذاری کنید و پیشــینه گفتگوها را در
نظر بگیرید.
هم بنیانگذار استارتاپ انگلیسی گراف کور اموزش
داده ها را برای محاسبات ضروری می داند .نایجل
تون فرایند ســنتی محاســبات را عملی سخت
دانسته است .پردازنده ها با بهره گیری از امکانات
واحدهــای پردازش گرافیــک راه حل هایی برای
محاسبات بهتر عرضه می کنند .با این حال ،سرعت
محاسبات تنها با اســتفاده از واحد های پردازش
گرافیک و عملکرد پردازنده هــا تغییرات زیادی
ش مصنوعی پیشــرفت کرد.
نکرد تا زمانیکه هو
گــوگل ،امازون و اپل هنوز هم درباره مشــکالت
سخت افزاری نگرانی هایی دارند و متخصصان این
شــرکت ها به دنبال راه حلی برای بهبود مشکالت
سخت افزاری هســتند .نگرانی گوگل ،امازون و
اپل موجب ورود ســیل عظیمی از سرمایه گذاران
خطرپذیر و ســرمایه گذاری در اســتارتاپ های
قدیمی تولیدکننده تراشه شده است .نایجل تون
و ســیمون نالز ( )Simon Knowlesسال 2002
شرکتی نیمه هادی تاسیس کرده بودند که بعدها
ان را به شرکت تولیدکننده تراشه انویدیا ()Nvidia
فروختند .ارزش شرکت نایجل تون و سیمون نالز
در سال 2011مبلغی معادل 435میلیون دالر (
315میلیون یورو) بود .فروش شرکت الهام بخش
نایجل تون و همکارش برای توسعه هوش مصنوعی
شــد .نایجل بر این باور اســت کــه تمرکز روی
ســخت افزار او را محدود کرده بود .سال ،2016
بنیانگذاران گراف کور با تنی چند از پژوهشگران
مالقات کرد .این دیدار بــه بنیانگذاران گراف کور
کمک کرد تا دید بهتری نسبت به محدودیت ها و
برنامه های کاریشان پیدا کنند.
ان دو تصمیم گرفتند تا همکاری های بیشتری در
حوزه کامپیوتر داشته باشند و به جای اندیشیدن
دربــاره کدگذاری و کدنویســی بیشــتر درباره
کامپیوتر فکر کنند .معموالً پردازنده ها مشکالت
را با مجموعه ای از داده ها حل می کنند .ســپس
انها را با استفاده از الگوریتم ها یا عملکرد منطقی
اجرا می کنند .کامپیوترها با کمک سیستم هوش
مصنوعی امکان مدیریــت داده های عظیم را پیدا
می کنند.
همچنین ،در هر دســتگاهی فرایند محاسباتی با
استفاده از سیســتم های هوش مصنوعی سریعتر
انجام می شــود .تراشــه های جدیــد گراف کور
واحد های توســعه دهنده هوشمند هستند .بیش
از هزار توسعه دهنده وجود دارد که فرایند توسعه
و پردازش را انجام می دهند .این توسعه دهندگان
به منظور گســترش ارتباطات و اشتراک گذاری
داده های پیچیده به یادگیری ماشین نیازمندند.
تون در این باره می گوید« :معماری ســخت افزار
به طــرز عجیبی ســاده و سرراســت اســت».
اندیشــیدن به حرف نایجل تون باعث سردرگمی
می شــود .اگر معماری ســخت افزار ساده است،
پس چــرا رونــد پــردازش کند اســت؟ تفاوت
هــوش مصنوعــی و ســخت افزار در چگونگــی
رشــد مســتقل تراشه هاســت .نایجــل تون در
ادامــه صحبت هایش بــا کریس اســتوکل واکر
( ،)Chris Stokel-Walkerنویسنده مجله،wired
گفته است« :وقتی کار با سخت افزار برایتان سخت
اســت ،نمی توانید سعی در شــناخت و نوشتن
نرم افزار داشــته باشــید ».نرم افزار و سخت افزار
به طور موازی در کنار هم کار می کنند.
گراف کــور به عنــوان یک شــرکت تولیدکننده
تراشــه به الگوریتم های پیشرفته هوش مصنوعی
هدف می دهد .این شــرکت ادعــا می کند که با
بهره گیری از هوش مصنوعی پــردازش معماری
داده ها را تا صدبرابر کارامدتر از واحدهای پردازش
گرافیک می کند .بنیانگذار گراف کور معتقد است:
ش مصنوعی فرصت های
«تراشه های جدید و هو
نوینی بــرای مردم فراهم می کنند ».اســتارتاپ
انگلیسی گراف کور از سرمایه گذارهای قدرتمندی
استفاده می کند.
شرکت بین المللی اسکویا کپیتال( (�Sequoia Cap
)italکه سابقه سرمایه گذاری در پروژه های اپل و
گوگل را داشته است ،به منظور گسترش پروژه های
گراف کور 50 ،میلیون دالر ســرمایه گذاری کرده
است .نایجل تون می گوید« :این اتفاقی نیست که
هر روز بیفتد ».گراف کور شرکتی است که به زودی
تبدیل به نســل بعدی حوزه تکنولوژی می شود.
ش مصنوعی در فضاهای
این شــرکت به لطف هو
کوچک ترانزیستورهای بیشتری دریافت می کند.
هوش مصنوعی
Artificial Intelligence
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
13
بابی انسر
ارزو .ارزو راز موفقیــت در هــر کاری اســت.
نــه تحصیالت ،نه اســتعدادهای مــادرزادی،
فقط ارزو.
n
m
ستون
u
l
o
C
پذیرش دانشجو توسط
هوش مصنوعی
جهان اطراف ما به تدریج هوشمند می شود
و انتظارمان از خدمات نیز به همان نســبت
تغییر می کنــد .در نتیجــه ،از تجربه های
شــخصی انتظار بیشــتری می رود .عموماً
این مسئله بیشتر در نسل های جوان دیده
می شود.
انها هرگز دنیــای بدون اینترنــت ،تلفن
هوشــمند یا اپلیکیشــن را نمی شناسند.
بیشتر دانشجویان با دانشگاه هایشان تعامل
دارند و از طریق شبکه های اجتماعی با انها
در ارتباطند.
دانشــجویان و دانشــگاه ها نباید در دنیای
ارتباطات خود را محدود به ســاعات اداری
کنند .اگر کســی بخواهد شــب ها یا اخر
هفته به اطالعات دسترسی داشته باشد چه
مشکلی پیش می اید؟ برخالف دیگر صنایع،
اموزش سهم بیشتری در بهره گیری از هوش
مصنوعی دارد و فناوری می تواند فرایندی
متفاوت باشد .موسسات اموزشی ای چون
دانشــگاه لیدزبکت ـ یکی از دانشگاه های
دولتی انگلستان که سال 1924اغاز به کار
کرد ـ تجربه اســتفاده از چت بات فناوری
را دارند.
فناوری چت بات به انتخــاب دوره ای بهتر
برای دانشجویان می انجامد .فناوری هوش
مصنوعی امکان عملکرد تعاملی را دارد .به
عنوان مثال ،به ســواالتی دربــاره ثبت نام،
اجزای دوره و پیش نیازها پاسخ می دهد .در
این نمونه بات برنامه ای جهت پاسخگویی
به ســواالت تکراری اســت که سواالت و
صحبت های اشخاص را درک می کند .هوش
مصنوعی هزینه هــای کارمندان را کاهش
می دهد و با کاســتن از تعــداد کارمندان
توسعه را تضمین می کند.
فنــاوری هــوش مصنوعــی بــا کمک به
دانشگاه ها فشار کاری کارمندان را کاهش
داده است و کارمندان مجبور به پاسخگویی
به سواالت تکراری نیستند .هوش مصنوعی
بــا تحلیــل ســوال و جواب هایــی که در
گذشته انجام شده است به یادگیری بهتر،
پاســخگویی و راه حل های مناسب کمک
می کند .یادگیری زبان ماشین به دانشگاه ها
امکان می دهد که ارائه بهتری داشته باشند
و حمایت هــا را افزایش دهنــد .همچنین،
فرصتی را برای افزایش خودکار پیشتیبانی
در موضوعــات فرازمانــی فراهم می کنند.
دانشگاه ها هر سال دانش اموزان را به رقابت
جدی وامی دارند و نقاط ضعف و قوت انها را
مشخص می کنند و شیوه اموزشی را مورد
نقد و بررسی قرار می دهند.
دانشجویان باید تجربه خود را با ارزش های
واقعی بســنجند و اثرات فضــای انالین و
روابط موبایلــی را در فناوری ها بررســی
کنند .کاربرد اســتفاده از فنــاوری هوش
مصنوعی برای دانشــجویان و موسســات
اموزشــی متفاوت اســت .به همین دلیل،
دانشــگاه ها باید از تکنولوژی های مصرفی
خود مطمئن شــوند و راهی برای ارتباط با
دانشجویان فراهم کنند .حمایت از گروه های
گفتگو ،اجتماعی از دانشجویان را گرد هم
می اورد که به عناوین درسی احساس تعلق
می کنند .طی ســال های اخیر ،دانشگاه ها
قابلیــت جذب ســریع دانشــجویان را از
طریق سیســتم های نوین هوش مصنوعی
پیدا کرده اند .با امکانــات و پرورش روابط
انالین خدمات اموزشی متحول شده است
و انتظار دانشــگاه ها برای اموزش افزایش
یافته است .عالوه بر تمامی نکات ذکرشده،
هوش مصنوعی از الگوی تحلیلی در تولید
داده ها اســتفاده می کند .الگوریتم هوش
مصنوعی مسائل را براساس اطالعات روزمره
شناسایی و مدیریت می کند.
باالرفتن نرخ نگهداری دانشجو دانشگاه ها
را مجبور به شناســایی مشــکالت و ارائه
راه حل های مناســب کرده اســت .هوش
شدن
مصنوعی با چندفرهنگی و چندزبانه ِ
خودکار از دانشــجویان بین المللی حمایت
کرده ،به دانشــجویان امکان می دهد زبان
تدریــس را انتخاب کننــد .در نهایت ،اگر
تحصیــات یاداور رقابت اســت باید روی
فرایند توســعه و تکنولوژی دانش اموزان
تمرکز کرد.
کلیــد تصمیم گیری در زمینه اســتراتژی
هوش مصنوعی در دست موسسات همکاری
و همیــاری اســت .بر اســاس پیش بینی
پژوهشگران ،طی چند ســال اینده هوش
مصنوعی انتقــاد دانشــگاه ها را برخواهد
انگیخــت .زیرا فضا رقابتــی باقی می ماند؛
اما از تحلیل های هوش مصنوعی در حوزه
اموزش استفاده بهینه ای نخواهد شد.
برنداستوری
B r a n d s t o r y
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
14
یوهان ولفگانگ گوته
از هرچه تنهــا بخواهد به من چیــزی بیاموزد
بی انکه بر شادمانی ام بیفزاید یا مرا نشاط تازه ای
بخشد نفرت دارم.
تجربه شکست
Fa i l E x p e r i e n ce
دلیل شکست یک استارتاپ
اشتیاق زیاد،دانش کم
تاراس کارافرینی جوان از کشور لیتوانی و
ساکن سوئیس اســت که تجربه راه اندازی
و ناکامی را در [گســترش] یک کسب وکار
دارد .او قبــ ً
ا درگیــر تاســیس چندتایی
کسب وکار دیگر نیز شــده و پس از ناکامی
قبلی اش دست از تالش برنداشته بود؛ با این
حال ،ناکامی اش در اجرای طرح WdMap
برایش درسرساز شد.هدف کسب وکاری که
تاراس در ســال 2015راه انداخت تسهیل
فرایند برنامه ریزی و اجرای مراسم عروسی
بود .تــاراس می خواســت در زمانه ای که
عادت های مردم تغییر کــرده بود و کارها
از طریق ثبت نام در خدمــات برخط انجام
می شد چارچوبی برای اجرای همه خدمات
مراسم عروسی تعیین کند .به همین دلیل،
کار به صورت بازاری بــرای عرضه خدمات
مراسم عروسی قالب بندی شد .عالوه بر این،
درصدی از قراردادهــای خدماتِ بازیگران
مربوطه به شرکت تعلق می گرفت.
تاراس روز ازدواجش با مســائل مربوط به
پراکندگی اطالعات و دشــواری دسترسی
به منابع صحیح دست وپنجه نرم کرده بود؛
به همین دلیل ،کسب وکار مزبور را تاسیس
کرد .او نیاز و ظرفیت بــازار را دید و با تنی
چند از دوســتانش در این باره صحبت کرد
و از میان ایشــان جیان و پاول همکاری و
مشارکت کردند .انها پیشتر هیچ تجربه ای
در عرصه تاسیس کســب وکارهای نوپای
مبتنی بر فناوری نداشــتند .از طرفی ،هیچ
مراســم ازدواجی نیز برگزار نکرده بودند.
عالوه بر ایــن ،به لــزوم و اهمیت صحبت
با مشــتریان بالقوه شــان ،پیش از تعیین
چارچوب کاریشــان ،پی نبــرده بودند .به
همین دلیل ،نمی دانستند که چه مشکالتی
برای کاربر و خدمات دهنده به وجود می اید
و موانع احتمالی بازار کدام است! انها طرح را
اجرا کردند و انچه را که الزم بود به شیوه ای
دشوار اموختند.
یک ماه پس از جلب نظر شرکا ،نمونه اولیه
کار اماده و عرضه شد .هدف انها در نخستین
قدم ایــن بود که اطالعــات ارائه دهندگان
خدمات عروسی را جمع کنند و ان را ضمن
بهره گیــری از خدمات نقشــه گوگل روی
نقشه نشان دهند .تاراس با تکیه بر توانایی
شــرکایش یک رابط کاربری ساده و جذاب
برای ایــن کار طراحی کرد .بــا این حال،
انها متوجه شــدند که رابط کاربری گوگل
محدودیت هایی دارد و پس از اضافه شــدن
100نقطه به نقشه از ســرعت پردازش ها
کاسته می شود .به ناچار 6 ،ماه روی طرحی
کار کردند تا WedMapرا از نظر ظاهری به
Airbnbشبیه کند .از طرفی ،با هر دو طرف
درگیر در کســب وکار ارتباط برقرار کرده
بودند؛ ولی دشــواری و ناهماهنگی بر همه
چیز ســایه افکنده بود .پاول تنها مهندس
توسعه دهنده سامانه بود و محدودیت های
نرم افزاری امکان توســعه را از ایشان سلب
کرده بــود؛ الگوی تجــاری چندین مرتبه
دســتخوش تغییر شــد و زمان به سرعت
پیش می رفت.
هر سه بنیانگذار از کارشان لذت می بردند،
نســبت به ادامه ان نظر مساعدی داشتند،
برای موفقیت به سختی تالش می کردند و
همه جا درباره طرحشان صحبت می کردند.
در نتیجــه ،فضای کســب وکارهای نوپای
سوئیس را مملو از اخبار کارشان کرده بودند
و برای ارائه کارشان در هر رویدادی حاضر
می شدند؛ همین روشن می کند که انها روی
نقطه درستی دست نگذاشته بودند و تمرکز
الزم را نداشتند.
تراس معتقد اســت که دالیل ناکامی انها
مختلف اســت .انها گروهی اجرایی بودند،
متشکل از سه مرد .بازار کار انها در تصرف
زن ها بود و ایشــان این موضوع را دست کم
گرفتند .از طرفی ،منابع مالی کافی را برای
سرمایه گذاری در اختیار نداشتند .زندگی
در سوئیس پس اندازها را به سرعت تحلیل
می برد .از طرف دیگر ،اشــتیاق انها به کار
بیش از دانش شــان بود .به همین دلیل ،در
یافتن روند مناسب توســعه و پیاده سازی
محصولشان ناکام بودند و به ناچار کارشان
را سال 2018تعطیل کردند.
موفقیتدربازاردشوارامریکایالتین
رشد انفجاری مرکادو
t
گزارش
o
r
p
e
R
مهران امیری
شــرکت Mercado Libreیک مجموعه تجاری
ارژانتینی اســت که در امریکا تاســیس شده و
روی حــوزه تجارت الکترونیــک و حراجی های
برخط تمرکز کرده اســت .نام این شــرکت در
زبان اسپانیایی به معنای «بازار ازاد» و بر اساس
امار بازدیدکنندگان شناخته شــده ترین شرکت
کنونی حوزه تجارت الکترونیک منطقه است .این
ِ
شرکت در کشورهای ارژانتین ،بولیوی ،برزیل،
شیلی ،کلمبیا ،کاستاریکا ،جمهوری دومینیکن،
مکزیک ،اکــوادور ،گواتماال ،هنــدوراس ،پرو،
پاناما ،اروگوئــه و ونزوئال فعالیــت می کند و بر
اســاس امارهای ســال 2016در ایــن منطقه
174.2میلیون کاربر داشته است.
شرکت مرکادو سال 1999و به دست مارکوس
گالپرین در کشور ارژانتین تاسیس شد .مارکوس
بنیانگذار و مدیر ارشد اجرایی شرکت است .او ان
موقع درگیر برنامه تحصیلی دانشگاه استنفورد
بود و کارش را با ســرمایه ای کــه جان میوس،
هم بنیانگذار «شــرکای ســرمایه گذاری اچ ام»،
در اختیارش گذاشــت شــروع کرد .گالپرین در
ادامه ســرمایه گذاران دیگری ،از جمله جی.پی.
مورگان و گلدمن ساکس ،را هم متقاعد کرد که
روی طرحش سرمایه گذاری کنند .همان سال،
نام مرکادو در فهرســت شــرکت های منتخب
Endeavor1درج شد.
eBayســال ( 2001دو سال پس از شروع به کار
مرکادو) 19.5درصد از ســهام شرکت را خرید.
این اغاز همکاری نزدیک مرکادو و غول تجارت
الکترونیک بود .با اینکه eBayدر ســال 2016
ســهامش را واگذار کرد ،همکاری میان این دو
همچنان ادامه دارد .ســال ،2017نخســتین
فروشــگاه مجــازی eBayدر راســتای همین
بازار تجارت
الکترونیک
در منطقه
امریکای
التین
همچنان بکر
است و از انجا
که گسترش
اینترنت در
این منطقه
از چند سال
پیش شروع
شده ،میزان
تبادالت در
حوزه تجارت
الکترونیک
تنها 2.1درصد
از کل
خرده فروشی
منطقه را
تشکیل داده
است
همکاری در بازار مرکادو شیلی اغاز به کار کرد.
شرکت سال 2006کارش را در کاستاریکا ،پاناما،
و جمهوری دومینیکن شروع کرد و یک سال بعد
به عنوان نخستین شرکت فناوریِ امریکای التین
در فهرست شــرکت های NASDAQقرار گرفت.
مرکادو ،در ادامه همین روند ،در نیمه نخســت
سال 2008سراغ رقبایش رفت و DeRemateو
CMGرا خرید و به این ترتیب صاحب درگاه های
تجارت الکترونیک انها ،به ادرس tuinmueble.
comو ،tucarro.comشد.
الگو برداری از شرکت های بزرگ در همه جای دنیا
رخ می دهد و امری عادی اســت؛ اما الگوبرداری
از شــرکت های موفق ضامن موفقیت نیســت.
توجه به ایــن نکته هم ضروری اســت که نباید
اشــفتگی اقتصادی و سیاســی امریکای التین
را دســت کم گرفت .این منطقه معموالً ناپایدار
اســت .عالوه بر این ،مرکادو با مشکل بی ثباتی
بهــای ارز و ناپایــداری اقتصــاد کالن برزیل و
ارژانتین مواجه بوده اســت ،ان هم در شرایطی
که بدهی هــای اقتصادی و ناپایداری سیاســی
برزیل بر فعالیت های اقتصادی اش اثر گذاشــته.
با این حال ،گوردون لم ،یکی از تحلیلگران مالی
و کارافرینان شناخته شده این منطقه ،می گوید:
«بــازار تجارت الکترونیــک در منطقه امریکای
التین همچنان بکر اســت و از انجا که گسترش
اینترنت در این منطقه از چند ســال پیش شروع
شده ،میزان تبادالت در حوزه تجارت الکترونیک
تنهــا 2.1درصد از کل خرده فروشــی منطقه را
تشــکیل داده اســت .با این حال ،طبقه متوسط
در حال رشد امریکای التین و گسترش پوشش
اینترنت نشان دهنده توانایی ان در حفظ یک بازار
بســیار موفق تجارت الکترونیک است و مرکادو
خود را درست در خط مقدم فرهنگ جوان تجارت
الکترونیک قرار داده.
مرکادو میزبان یک بســتر تجــارت الکترونیک
است که در ان فروشــندگان کسب وکار برخط
خود را ایجــاد کرده ،کاالهای حراج شــده را در
اربیانبیاداری
اشتراک گذاری مکان های نامتعارف
t
r
گزارش
o
p
e
R
فریبا عوض زاده
کسب وکار نوپای Bird Officeســال 2014تاسیس شد؛ اما
کارش را دو سال پیش از ان شروع کرده بود .مدیران و مجریان
رویدادها می توانند با اســتفاده از امکانات این کســب وکار به
فضای متنوع تری دسترسی داشته باشند و انواع برنامه ها را به
شــکلی حرفه ای اجرا کنند .عالوه بر این ،می توانند بر انتخاب
محل ،نحوه چیدمان میزوصندلی و پذیرش (برای چند ساعت
تا چند روز) دقیقتر نظارت کنند .از دیگر گزینه ها نیز می توان
به سفارش پذیرایی ویژه اشاره کرد.
ارناد کاتز ،بنیانگذار و مدیر ارشــد اجرایی شرکت ،در این باره
می گوید« :طرح اولیه ما چیزی شــبیه به Airbnbبرای دفاتر
اداری بود ،برای اینکه فضاهای ازاد شرکت ها و دفاتر اداری را
به سایر شرکت ها اجاره دهیم و ان اماکن را به منبع کسب سود و
درامد بدل کنیم .بدین منظور ،انها را در جریان برخی رویدادها
گذاشتیم و به انها پیشنهاد دادیم که کنفرانس ها و نشست ها را
در محل هایی نامتعارف برگزار کنیم .ما با سازماندهی متمرکز
و مدیریت فعالیت هــا برای رویدادها بســتر منحصر به فردی
فراهم اورده ایم.
شــرکت Bird Officدر پاریس ،لندن ،لیون و بروکســل کار
می کند و تاکنون نام بیش از 9،000شــرکت را به فهرســت
مشــتریان خدماتش افــزوده اســت .از طرفی ،انهــا امکان
دسترسی به 8،500محل را در دفاتر شرکت ها و جاهای دیگر
فراهم کرده اند .کاربران این خدمات را تســهیلگر روند اجرایی
همایش ها یا رویدادهــا می دانند .با اســتفاده از این خدمات
می توان کار 10روز را طی یک روز ،ان هم به شکلی کارا ،انجام
داد .مدیران هم استفاده از این خدمات را تسلط کامل بر هزینه ها
و برگزاری موثر رویداد قلمداد می کنند.
ایده این کســب وکار انگاه پیدا شــد که بنیانگــذاران مذکور
ناموفق برگزاری جلســات مالقات عمومی را از سر
چند تجربه
ِ
گذراندنــد .ارناد کاتز ،مایکل زیبی و کویــن دنو ،بنیانگذاران
،Bird Officeمشــتاق یافتن راه حلی برای اینگونه مشکالت
بودند .انها می خواستند امکاناتی فراهم اورند تا صاحبان سایر
کسب وکارها بدون محدودیت های زمانی و بودجه ای به فضاها
و امکانات موردنیازشان دسترسی داشته باشند.
در گام نخست ،شرکت به ســال 2013راه اندازی شد .سپس
حمایت 50شــرکت از طریق businss incubatorبه دست
امد که به معنای 100،000یورو ســرمایه گذاری بود .همان
موقع ،انها اجازه اســتفاده از امکانات M6را برای دو سال دیگر
تمدید کردند و تابســتان سال 2015به جمع کسب وکارهای
تحت حمایت business incubatorپاریس پیوستند .به یُمن
این حمایت ها ســرمایه ای 1.5میلیون یورویی برای ایشــان
فراهم شد.
طــرح اولیه انها بر مبنای اســتفاده بهینــه از فضاهای خالی
موجود بود .به همین دلیل ،رســانه ها انها را Airbnbنامیدند
که فضاهای اداری را به صورت مشــارکتی در اختیار دیگران
می گذارند؛ اما شرکت در سال 2015الگوی کاری اش را تغییر
و به سایر کسب وکارها اجازه داد که فضای ارتباطی موردنیازشان
را اجاره کنند .انها در ادامه فضاهای مورد تایید افراد حرفه ای
را پیشنهاد می کردند ،مکان هایی با قابلیت اجرای برنامه های
2تا 300نفری .عالوه بر این ،سال 2016بستر نرم افزاریشان
را توسعه دادند و به شــرکت ها امکان دادند که قراردادها را به
صورت برخط امضاء کنند .سال ،2018همین بستر نرم افزاری
مبلغ 5میلیون یورو سرمایه به منظور توسعه جذب کرد.
هم اینک شرکت 70کارمند و 9،000مشتری دارد و دسترسی
به 8،500محل را برای برگزاری رویدادها ممکن کرده اســت.
Bird Officeمدعی است که می تواند دست کم 100،000نفر
را گرد هم اورد.
معرض دید کاربــران عضو قرار دهنــد .اما این
تنها بخشی از کســب وکار مرکادو است .شرکت
خدمات دیگری را هم به کاربران عضو و صاحبان
کســب وکارها ارائه می دهد .این شرکت سامانه
پرداختی به نــام MercadoPagoدارد و در کنار
ان از شــبکه توزیعــش ، MercadoEnvois،نیز
اســتفاده می کند .مرکادو خود را مرکز خریدی
برای همــه فعالیت های تجــارت الکترونیک در
امریکای التین می داند.
بررسی سریع نمودار درامد و سود مرکادو از سال
2011تا 2015نشان می دهد که شرکت رشدی
پایدار را تجربه کرده و این رشــد انفجاری ناشی
از رشد منطقه ای تجارت الکترونیک بوده است.
الگوی کســب وکار مرکادو در برخی زمینه ها با
eBayمقایســه می شــود؛ اما در برخی زمینه ها
تفاوت هایــی وجود دارد .مهمتریــن تفاوت این
اســت که مرکادو خدمات پشــتیبانی اش را در
اختیار گرفته اســت .خدمــات پرداخت eBay
توسط پی پال انجام می شود؛ اما مرکادو از خدمات
پرداخت خودش استفاده می کند که به مشتری
اجازه می دهد پرداخت نقدی ،پرداخت با انتقال
از حساب بانکی و یا کارت اعتباری داشته باشد.
در امریکای التین مشــتریان در پرداخت نقدی
محتاط هســتند و عادت دارند پــول کاال را پس
از دریافــت بپردازند .در این منطقه واداشــتن
مشتریان به واردکردن اطالعات کارت های بانکی
در فضای مبهم اینترنت کار خطرناکی اســت .به
عنوان مثال ،سامانه Boletoتوسط بانک مرکزی
برزیل ایجاد شده؛ اما سامانه پرداخت مرکادو نیز
در اختیار مشتریان قرار گرفته است.
مرکادو زیرســاخت نرم افزاری خود را از ســال
2011به نرم افزارهای منبــع باز انتقال داد .این
انتقال موجب شــد که توسعه دهندگان خدمات
و امکانات مرکادو را توســعه دهند .این شرکت
ســال 2013بنیادی تجاری تاســیس کرد که
ویژه سرمایه گذاری در کســب وکارهای نوپایی
است که بر مبنای بستر نرم افزاری مرکادو ایجاد
شده اند .مرکادو ســال 2016مبلغ 1.5میلیون
دالر در 15شرکت ارژانتینی ،برزیلی ،و مکزیکی
سرمایه گذاری کرد .همچنین ،سال 2014شرکت
وبسایتی شــیلیایی را خرید و یک سال بعد اقدام
به خرید یک شــرکت مکزیکی فعال در امالک و
مستغالت کرد.
مرکادو سال 2016دفتر مرکزی خود را در برزیل
به ســائوپائولو منتقل کرد و از حضور همزمانش
در کوردوبای ارژانتین نیز خبر داد و نخســتین
دفتــرش را در کلمبیــا اکتبر همان ســال ،در
بوگوتا ،افتتاح کرد .این مرکز به چهارمین مرکز
خدمات مشتریان شرکت در امریکای التین بدل
شد .پیش از ان ســه مرکز خدمات مشتریان در
ارژانتین ،برزیل و اروگوئه ایجاد شــده بود .سال
2017برای مــرکادو موفقیت امیز بود ،چرا که
توانست شرکت iBazar Comoرا که زیرمجموعه
برزیلی eBayاســت بخرد و به شبکه اش اضافه
کند.
مرکادو اینک یک کســب وکار بزرگ و موفق در
امریکای التین است که در چند حوزه کار می کند.
مرکز خرید ان خدمات فروش را تسهیل می کند
و بخش تبادل های مالی روند تراکنش ها را برقرار
می سازد .مرکادو یک بخش تبلیغاتی دارد که همه
کارهای تبلیغاتی را در بســتر نرم افزاری شرکت
مدیریت می کند .بخش تبادل های مالی مرکادو
در ســال 2016موفق به انجــام 138.7میلیون
تراکنش شــده که در قیاس با سال 2015بیش
از 73درصد رشد نشــان می دهد .بخشی به نام
فروشــگاه مرکادو به کســب وکارهای کوچک و
متوسط اجازه می دهد که فروشگاه مجازی خود
را ایجاد کنند و این فروشگاه ها امکان استفاده از
امکاناتی همچون شبکه های اجتماعی را هم دارند.
برنامه گوشی هوشمند مرکادو هم از سال 2014
در اختیار کاربران قرار گرفته اســت تا به ایشان،
به ویژه برای پرداخت ها ،کمک کند .مرکادو موفق
شده است 3،000فروشگاه و نشان تجاری را زیر
چتر خود جمع کند.
سرمایه گذاری
B r a n d & A d s
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
15
پروفسور حسابی
داشــتن هدف و رفتن به دنبالش خوب است،
ولی عاشــق هدف بودن و گرفتارشــدن چیز
دیگری است.
چشم انداز
L a n d s c a p e
نگاهی به استراتژی
مگافاندسرمایه گذاران
خصوصی
هجوم یونیکورن ها به ابزار بورس
گزارشی از یونیکورن های 7صنعت که وارد عرضه عمومی شدند
t
گزارش
o
r
p
قهوه فوری
e
R
نیلوفر قطب الدینی
انجمن سرمایه گذاری خطرپذیر کشور
طی دو ماه گذشته اخبار مربوط به یونیکورن ها و
عرضه عمومی سهام بازتاب های متعددی داشت.
بسیاری از شرکت هایی که طی چند دهه گذشته
سرمایه زیادی جذب کرده بودند ،همزمان ،تصمیم
به عرضه عمومی گرفتند .شرکت هایی چون اوبر،
لیفت و اسلک ظرفیت های دستیابی به باالترین
سطح ارزش گذاری بخش خصوصی و همچنین
خصوصی بودن را برای مدت طوالنی دارند.
در حال حاضر ،دنیای ســرمایه گذاری خطرپذیر
معطوف به سوددهی اســت .بنابراین ،شرکت ها
نیازی به جذب سرمایه های عظیم عرضه عمومی
ندارند .به همین دلیل ،تماشــاگران این صنعت
نسبت به اینده عرضه عمومی سهام استارتاپ ها
نگرانند .شــاید عرضه عمومی ســهام موافقانی
داشته باشد؛ اما بسیاری از استارتاپ ها همچنان
در وال استریت پیشرو هستند .سرعت باالی یک
شرکت چینی در تصاحب سهم بازار استارباکس
موجب شــد که بــه اتفاقات اینچنینی بیشــتر
پرداخته شود.
«الکین کافی» یک اســتارتاپ چینی تولیدکننده
قهوه است و کمتر از دو سال از تاسیسش می گذرد.
این استارتاپ صدها میلیون دالر جذب سرمایه کرده،
به یونیکورن تبدیل شده و اکنون اماده عرضه عمومی
است .قیمت هر برگ سهام این شرکت ۱۷دالر است،
به عالوه یک افزایش اولیه به ارزش ۵۶۱میلیون دالر.
همچنین ،ارزش کلی این شرکت بیش از ۴میلیارد
دالر است .سهام این شرکت در اولین روز معامالت
نزدیک بــه ۲۰درصد افزایش یافــت و در نهایت با
۲۰،۳۸دالر عرضه عمومی مواجه شد .این استارتاپ
یکی از رقبای احتمالی «استارباکس» است .هر دو
شرکت به فروش قهوه می پردازند و بیشترین فروش
قهوه استارباکسبهبازارچین تعلقدارد.بااینحال،به
نظر می رسد که الکین کافی می تواند سهم بیشتری
را از بازار قهوه کشــورش به دســت اورد .مهمترین
تفاوت این دو شرکت این است که استارباکس محیط
مخصوصی برای نشســتن و وقت گذراندن دارد؛ اما
الکین تنها قهوه را به صورت بیرون بر سرو می کند.
امازون در مقابل اوبر
طــی هفته های اخیــر «امازون» مدعی شــد که
۵۷۵میلیون دالر روی شرکت دلیورو سرمایه گذاری
کرده است .این استارتاپ در لندن واقع شده و فعالیت
اصلی ان تحویل غذاست .این شرکت میلیون ها دالر
سرمایه از سرمایه گذاران خطرپذیر جذب کرده است.
این اقدام امازون در حکم ایجاد چالش با بخش اوبر
غذاست .رسانه ها اعالم کرده اند که دیگر استارتاپ
تحویل غــذا« ،دووردش» ،میلیون هــا دالر جذب
سرمایه کرده و به ارزش ۱۳میلیارد دالر رسیده است.
دیزنی در مقابل نتفیلیکس
غول های این صنعت درگیــر نبردهای پراکنده ای
هســتند؛ طی هفته های اخیر« ،دیزنی» معامله ای
با «هولــو» انجــام داد و ارزش این کســب وکار به
۲۷،۵میلیارد دالر رســید .دیزنی اعالم کرده که در
حال راه اندازی سرویس های جدید خود است و همه
اینها نشان دهنده رقابت این شرکت با «نتفیلیکس»
در دنیای سرگرمی خانگی است.
عرضه عمومی سهام شرکت های خواربار
کمتر از سه هفته پس از اعالم قوانین انگلیس درباره
ادغام شرکت اسدا و رقیبش« ،سنسبری» ،وال مارت
به عرضه عمومی شرکت اسدا تمایل نشان داد .با این
حال ،مدیرعامل شرکت وال مارت اعالم کرد که چند
سالی است که این شرکت خواربار بریتانیایی را مورد
توجه خود قرار داده است.
سفر
در اخبار مربوط به ســفرهای هوایی یک شرکت
سهامی خصوصی کانادایی ،به نام اونکس ،اعالم شد
که ۳،۷میلیارد دالر برای خرید ایرالین وست جت
پرداخت شده است .این شرکت در کلگری مستقر
است و روزانه هزاران مسافر را جابه جا می کند.
تقاضا برای عرضه عمومی سهام
در حال حاضــر ،عرضه عمومی ســهام در حال
افزایش و جدیدترین یونیکورن کراداسترایک است
که در حوزه امنیت سایبری به فعالیت می پردازد و
از ارزشی معادل ۳،۳۵میلیارد دالر برخوردار است.
دیگر یونیکورن فیور است که یک مارکت پلیسی
برای ارتباط کارکنان فریلنس محسوب می شود.
صنعت زیبایی
این هفتــه شــرکت لی کیو تی گــزارش داد که
مذاکرات منحصر به فردی درباره خرید محصوالت
مراقبت از پوست با «نستله» داشته و 10میلیارد
دالر روی برندهــای خانگی ای چــون پورواکتیو
سرمایه گذاری کرده است.
عالوه بر ســرمایه گذاران خصوصی بســیاری از
شرکت های حوزه های دیگر نیز به سرمایه گذاری
در این صنعت عالقه مندند و این به دلیل بازگشت
مالی خوب ان است ،به گونه ای که شرکت المانی
نووا برای کــرم ضدافتاب خود ۵۵۰میلیون دالر
سرمایه جذب کرد.
سرعت باالی
یک شرکت
چینی در
تصاحب سهم
بازار استارباکس
باعث تعجب
بود و سهام
این شرکت
در اولین روز
معامالت
نزدیک به
۲۰درصد
افزایش یافت
مرورتجربهسال های 2005تا2019
مدیران مگافاندها کیستند؟
سرمایه گذاری خطرپذیر در رکودی بزرگ
t
r
گزارش
o
p
e
R
زهرا علوی
مقدمه:
حین رکود اقتصادی بیشــتر دارایی ها با مشکل
مواجه و صندوق های بــازار خصوصی منعطف تر
می شوند .با این حال ،هنوز هم نمی توان نظر قطعی
داد که هنگام رکود اقتصــادی فعالیت اقتصادی
خوب است یا بد ،به ویژه سرمایه گذاری خطرپذیر
که همواره با موفقیت یا شکست مواجه است.
نکات برجسته:
تامین مالی استارتاپ ها در این دوره بحرانی است.
در سال ،۲۰۰۸تقریباً ۲،۱سال طول می کشد تا
یک استارتاپ از مرحله بذر به مرحله دوم برسد و
در ســال ۲۰۱۰مهلت مقرر به ۱،۷سال کاهش
یافته اســت .در سال ۲۰۰۸شــاهد کاهش قابل
مالحظ ه ارزش گذاری اســتارتاپ ها ،قبل و بعد از
جذب ســرمایه ،بوده ایم .شرکت هایی که در دوره
رکود اقتصادی ســرمایه گذاری می کنند تمرکز
بیشــتری بر نتایج مرحله دوم و اصرار کمتری در
افزایش سرمایه دارند .برخی از اثرات تحریک کننده
رکود در سرمایه گذاری خطرپذیر عبارت است از:
کاهش منابع مالی در دســترس :همانطور که
در رکود اقتصادی گذشــته دیدیــم ،فروش در
بازارهای سهام عمومی منجر به کاهش پورتفولیو
و ارزش دارایی های اختصاصی شد ،به گونه ای که
شرکای با مسئولیت محدود شاهد کاهش ارزش
ســرمایه و دارایی های خویش بودند .شــاید این
اتفاق در حوزه ای گســترده تر توانایی شرکای با
مسئولیت محدود را برای ایجاد تعهدات صندوق
محدود کند و این امر موجب کاهش صندوق های
جدید و دســتیابی به ســرمایه در مرحله بذری
شود .همچنین ،انتظار می رود که سرمایه گذاری
خطرپذی ِر ســرمایه گذاران غیرســنتی ای چون
بو کارهای خانگی
صندوق های تکامل یافته و کس
کاهش یابد.
سختگیریدرانتخاباستارتاپ ها :صندوق های
شــرکای تضامنی ( )General Partnerدر دوران
رکــود اســتارتاپ هایی را انتخــاب می کنند که
سوددهی و ظرفیت رشدشان از سایر استارتاپ ها
بیشتر است .هدف این صندوق ها این است که انها
را به سرمایه گذاری ترغیب کنند.
فشــار کمتر در ارزیابی استارتاپ ها و کاهش
اندازه مرحله ها :طی سال های ۲۰۰۷تا ۲۰۱۱که
جهان شاهد رکود اقتصادی بود ،فشار در ارزیابی
استارتاپ ها و همچنین اندازه مراحل مختلف رشد
پ کاهش یافت.
یک استارتا
بزرگترین رکود رسماً در دسامبر ۲۰۰۷اغاز شد
و به مدت ۱۸ماه (تا جون )۲۰۰۹ادامه پیدا کرد.
همانند دیگر بخش های مالی صنایع مختلف روند
سرمایه گذاری خطرپذیر مصون از حوادث رخ داده
در رکود اقتصادی نبــود .تاثیر رکود اقتصادی به
طور کامــل در بازارهای ســرمایه گذاری تا نیمه
دوم ۲۰۰۹منعکس نشــد؛ پیامد های رکود طی
ســال های ۲۰۱۰و ۲۰۱۱دیده شد .ارزیابی های
مراحل اخر تاثیر بسزایی بر قیمت دالر گذاشت.
در عین حال ،ارزیابی های مراحل اولیه بیشترین
کاهش را به خود دید .افزایش ســرمایه و فعالیت
جریان هــای نقدی با تاخیر توام بــود و علی رغم
افزایش سرمایه ارزش سرمایه افزوده شده در سال
۲۰۱۹به کمترین میزان خود (از ســال )۲۰۰۰
رسید .در همین راســتا ،شیب جریان های نقدی
در صندوق هــای ســرمایه گذاری کاهش یافت و
تاثیر زیادی بر افزایش ســرمایه گذاری شــرکای
تضامنی گذاشت .با رکود مداوم بازارهای عمومی،
صندوق هایبازارخصوصیشاهدرشدقابلتوجهی
در پورتفولیو شرکای با مسئولیت محدود بودند.
زمان بین مراحل سرمایه گذاری خطرپذیر:
شرکت هایی که طی ســال های ۲۰۰۵و ۲۰۰۶
موفق به دریافت سرمایه قبل از رکود مالی شده اند،
در افزایش سرمایه شان در مراحل بعدی پایدارتر
خواهند بود۷۵،۲ .درصد شرکت هایی که اولین بار
سال ۲۰۰۵تامین سرمایه کردند به مرحله بعدی
رســیدند؛ این در حالی اســت که تنها ۶۵درصد
مگافاندها توسط شرکت های سرمایه گذاری
خصوصی تاســیس می شــوند و ســرمایه
اغلبشــان بیش از پنج میلیارد دالر اســت.
عالوه بر ایــن ،انها نیرویی در حال رشــد
جهت افزایش سرمایه سرمایه گذاران بخش
خصوصی و به دســت اوردن ســهم قابل
توجهی از افزایش سرمایه هستند.
بین سال های ۲۰۱۶تا ،۲۰۱۸مگافاندهای
امریــکای شــمالی ۴۵،۳درصــد افزایش
ســرمایه داشــته اند و این میــزان در اروپا
۴۲.۲درصد است .در حال حاضر ،دست کم
۱۹مگافاند در جستجوی ۱۸۵میلیارد دالر
سرمایه اند.
در حالــی کــه اســتراتژی بســیاری از
شــرکت های خانوادگی تبدیل شــدن به
مگافاند است ،شرکای تضامنی (General
)Partnerنوع افزایش سرمایه خود را تغییر
داده اند .در نتیجه ،ســهام شرکای تضامنی
و صندوق هــای تکنولوژی محــور به جانب
مگافاندها تغییر مسیر داده است.
شــاید افزایش بی ســابقه اندازه مگافاند
درجه یا اندازه ای جدید برای سرمایه ایجاد
کند .ممکن است شــرکای تضامنی بزرگ
اســتراتژی های توســعه ای و پیشنهادات
ثانویه ای را به منظور رشــد بیشتر سرمایه
دنبال و مطرح کنند.
مدیرانی که بــه دنبال مگافاند هســتند
نســبت به مدیرانی که در پی افزایش اندازه
صندوق هاینــد به مراتــب موفق ترند .انها
شــرکای با مســئولیت محدود (Limited
)Partnerرا مجبــور می کنند تــا امروز به
پرورش مدیران خبره و توانمند بپردازند تا
در اینده از ایشان به عنوان مدیران مگافاند
استفاده شود.
اندازه صندوق ها در طول ســالیان گذشته
افزایــش یافتــه اســت و صندوق هــای
ســرمایه گذاری خصوصی برای اولین بار به
رقم یک میلیارد دالر رسیده اند .اندازه غالب
این صندوق ها (در عین رشد اندازه صندوق)
یا مگافاندها 5میلیارد دالر است .با این حال،
رشــد بی وقفه مگافاندها کمتر شده است.
زیرا بزرگترین شــرکای تضامنی به دنبال
انبارکردن دارایی هــای مهم و قابل توجه و
تورم هایی اند که گریبان شرکای با مسئولیت
محدود را گرفته است.
از شــرکت هایی که در ســال ۲۰۰۸تامین مالی
کردند و ۶۲،۹درصد شرکت هایی که سال ۲۰۰۹
در این کار توفیق یافتند به مرحله بعدی رسیدند.
اگرچه موارد گفته شــده از ارزش کم ســال های
رکود حکایت می کند ،ســهم استارتاپ هایی که
در مرحله دوم از سرمایه گذاران خطرپذیر جذب
سرمایه کردند ۵۰درصد افزایش یافت .به این دلیل
که سرمایه گذاری ســرمایه گذاران خطرپذیر از
مقبولیت بیشــتری برخوردار شد .عوامل دوره ای
هم نقش زیادی در رســیدن به مراحل دیگر بازی
می کنند .عالوه بر این ،اســتارتاپ هایی که جذب
سرمایه کرده اند مجبور به صرف زمان زیادی برای
رسیدن به مرحله بعدی شــدند .استارتاپ ها در
سال ۲۰۰۸برای رسیدن به مرحله بعدی به طور
متوسط ۲،۱سال زمان صرف کردند .در حالی که
این عدد در ســال ۲۰۱۰به ۱،۷سال رسید .سال
۲۰۰۸شاهد کاهش ارزش گذاری استارتاپ ها بعد
از جذب سرمایه در مرحله اول بودیم.
نتایج خروج:
شــرکت هایی که در دوره رکود اقتصادی جذب
سرمایه کردند ،در مرحله دوم دچار ورشکستگی
شدند .از ۱۸۹۳شرکتی که در سال ۲۰۰۸تاسیس
شد ،حداقل ۴،۲درصد دچار ورشکستگی یا ناچار
به خروج از صحنه کســب وکار شدند ،درحالی که
این عدد در سال ۲۰۰۵حداقل ۶،۱درصد بود.
شرکت هایی که
در دوره رکود
اقتصادی جذب
سرمایه کردند،
در مرحله
دوم دچار
ورشکستگی
شدند .از
۱۸۹۳شرکتی
که در سال
۲۰۰۸تاسیس
شد ،حداقل
۴،۲درصد دچار
ورشکستگی
یا ناچار به
خروج از صحنه
کسب وکار
شدند
شرکت بلک استون بیشترین تعداد مدیران
توانمنــد و حرفــه ای مگافانــد را به خود
اختصاص داده است ،به این دلیل که در این
شرکت بیش از ۱۲شریک تضامنی حضور
دارد .با این حال ،این روش ســرمایه گذاری
هنوز چندان شناخته شده نیست.
روش سرمایه گذاری مرسوم یا رایج این باور
را به وجــود اورده که انــدازه مانع عملکرد
اســت .اندازه در بازارهــای عمومی و حین
تغییر قیمت ها مانع بزرگی اســت بر سر راه
مدیرانی که در پی تهیه سرمایه اند .بزرگترین
تضامنی حاضر در سرمایه گذاری
شــرکای
ِ
خصوصی بــه دنبال افزایــش دارایی های
خود می باشــند .انها استدالل می کنند که
این روش فرصت هایی را به منظور معامالت
بیشتر در بازارهای متوسط به وجود می اورد،
ان هم با کمترین رقیــب ممکن .از طرفی،
شــاید اندازه مگافاند برای تعداد بسیاری از
شرکای با مســئولیت محدود خوب باشد.
انهــا می توانند از مگافاندها برای رســیدن
به بازارهــای خصوصی و تحدیــد رابطه با
شــرکای تضامنی اســتفاده کنند .عالوه
بر این ،شــرکای بــا مســئولیت محدود از
بسیاری از اســتراتژی های مدیران در بازار
سرمایه گذاری خصوصی استفاده می کنند.
فعالیت در این اکوسیستم نشان می دهد که
شرکای با مسئولیت محدود به دنبال ورود به
این صنعت می باشند .طی سال 2018تعداد
۱۲مگافاند ،از ۲۶۳صندوق سرمایه گذاری
خصوصی ،ایجاد شــده است و شکل گیری
مگافاندها رشد چشمگیری داشته است .با
این حال ،نسبت به سال ۲۰۱۷کاهش قابل
توجهی را نشــان می دهد .با نگاهی به سه
ســال ۲۰۱۶تا ۲۰۱۸متوجه این موضوع
می شــویم که مگافاندها ۳۵۱میلیارد دالر
نســبت به ســال ۲۰۰۶تا ۲۰۰۸افزایش
سرمایه داشته اند.
وضعیت اکوسیســتم مگافاند بسیار سالم
اســت ،هرچند ضعف هایــی را در مدیران
شاهد هستیم .برخی از مدیران (بلک استون
و کی کی ار) به کار افزایش سرمایه مگافاند
می پردازنــد ،اما دیگر مدیــران مایلند که
تغییراتی ایجاد شود.
بازاریابی محتوا
ContentMarketing
25خرداد .1398سال پنجم .شماره 144
16
وینسه لومباردی
برنده هــا هرگز دســت از تــاش برنمی دارند
و ان هایــی که ناامید می شــوند هرگــز برنده
نمی شوند.
n
ابزار محتوا
m
u
l
o
C
وقتشه که با
ابزارهایمان خانه ای از
جنس محتوا بسازیم!
در 5شماره پیشــین هفته نامه 5ابزار معرفی
کردیــم ،ابزارهایی برای بهبــود فرایندهای
تولید و اســتراتژی محتــوا ،ابزارهایی نظیر
گوگل انالیتیکز ،نقشــه حرارتی و الخ .انها در
موقعیت های گوناگون به کارتان می اید ،مث ً
ال
برای انتخاب کلیدواژه های پرکاربرد و شناسایی
صفحات پربازدید وبسایت .حال بیایید بازاریابی
محتوارابهساختنخانهتشبیهکنیموابزارهایی
را که تا به حال معرفی کردیم به اجر ،چکش،
تیراهن و سایر مصالح خانه .اما یک سوال:
اگر اجر و تیراهن و بیــل و کلنگ و چکش را
خوب بشناسید می توانید خانه خوبی بسازید؟
جواب یک نه بزرگ اســت .زیرا شناخت این
ابزارها برای ســاخت خانه الزم است ،اما هرگز
کافی نیست!
نقشه راه؛ حلقه اتصال دهنده زنجیره
ابزارهای محتوا
حال که جدیترین و بهترین ابزارهای موردنیاز
ســاخت خانه محتوایــی را به شــما معرفی
کرده ایم ،اتفاقی که برایتان می افتد دو حالت
خواهد داشت:
یا خودتان در کار خانه سازی مهارت دارید (یک
استراتژیستمحتواهستید)وازابزارهایجدید
استفاده می کنید و خانه بهتری می سازید.
یا به دلیل نداشــتن وقت یــا تخصص به یک
معمار محتوا نیاز دارید تا از این ابزارها استفاده
کند و برایتان خانه بسازد .البته چون ابزارها را
می شناســید ،می توانید مهندس ناظر خوبی
باشید.
در حالت اول حلقه اتصال دهنده خود شمایید
و می توانید به منظور بهتر انجام شدن فرایند از
خدمات مشاوره ما استفاده کنید.
امــا اگر اســتفاده از ابزارهای مزبــور برایتان
ممکن نیست نقشه راه محتوا را به شما معرفی
می کنیم.
هرمحتواییپادشاهنیست
ابزاریایب محتوا به سبک هیتلر یا استالین
چگونه نقشــه راه قرار است به شما
کمککند؟
با نقشــه راه محتوا نقشه کامل ساختمانتان را
٪۱۶٫۰۱
زﯾــﺮ ۱۰دﻗﯿﻘـﻪ
ﺑﺮایدر
ﭼﻘﺪربنازﻣﺎننیز
روزاﻧﻪاصلی
خواهید داشت .ضمناً ســازه
ﺧﻮاﻧﺪن ﻣﺤﺘﻮای ﻣﻮرد
۳۰دﻗﯿـــﻘــﻪ
٪۲۶٫۴۰
ﺑﺼﻮرت
ﺧﻮد
ﻋﻼﻗﻪ
راه
نقشه
با
یعنی
این سرویس عرضه می شود.
رقبایتان
اﻧﻼﯾﻦ ﺻﺮف ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ؟
٪۳۲٫۵۸
۱ﺗﺎ ۲ﺳــــﺎﻋﺖ
شده
محتوا ،ضمن استفاده از ابزارهای معرفی
٪۲۵٫۰۰با
ﺳﺎﻋﺖی توانند
و برخی ابزارهای توسعه یافته داخل مجموعه ،ﺑﯿﺶ از ۲م
چارچوب تولید محتــوا را تعیین می کنیم و با
یک کلیک
استفاده از ان درخواهیم یافت که کدام محتوا را
به هر سالح
برای چه هدفی ،در چه حجمی ،برای چه کسی
کشنده ای
و در چه قالب و زمانی تولید و منتشر کنیم تا اثر
ان دوچندان شود.
دست یابند و
حال که می دانید چه اجری را کجا به کار برید
کوچک ترین
یا چه رنگی را به کدام دیوار بزنید ،کافی است
دست به
کاررا ﺑﺮای
ﻣﺤﺘﻮاﯾﯽ
استین ها را باال زده ﭼﻪ
اشتباهی٪۴۲٫۷۱
٪۴۳٫۵۰
شوید .اﻣﻮزﺷـــــﯽ
کــهﮐﻨﯿﺪ؟
اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽ
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ
ً
ذهن
ال
احتما
ســوال
اما بپردازیم به یک
اﻧﮕــــﯿﺰﺷﯽ
٪۱۳٫۷۶
٪۱۸٫۹۱
ممکن است
است:
کرده
درگیر
بسیاری از شما را
٪۲۱٫۴۱
٪۱۸٫۴۴
ﺧـــــــــﺒﺮ
ﺳـــــﺮﮔﺮﻣﯽ
t
r
گزارش
o
p
e
R
تهیه و تنظیم :فرامحتوا
٪۱۰٫۱۲
٪۲۴٫۸۶
٪۳۶٫۷۱
شوروی
ﻣﺨﺎﻃﺐدر
استالین
نیروهای
هیتلر به
اﯾﺮاﻧﯽ
ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز
ﭘﮋوﻫﺶ :ﻣﺤﺘﻮای
٪۲۸٫۳۲حمله ارتشﻣﻮﺿﻮع
ﺟﺎﻣـــﻌﻪ اﻣﺎری :ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن اﯾﺮاﻧﯽ
تاریخ بود.
نظامی
لشکرکشی
بزرگترین ﺣــﺠﻢ ﻧﻤـــﻮﻧﻪ ۱۲۷۳ :ﻧﻔﺮ
زﻣﺎن ﭘﮋوﻫـــﺶ ۶ :اﻟﯽ ۹ﻣﺮداد ۱۳۹۷
موتوری و 750هزار
نقلیه
ـﺎن :
وسیل
هیتلر 600هزار
هﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎه اﻟﮑﺎﻣﭗ
ﻣﮑــــــــــ
اسب را روان ه روســیه کرد تا با ســربازان پیاده،
نیمه جان و گرسن ه شوروی بجنگد .اما المان در این
عملیات ،به طرزی باورنکردنی95 ،درصد تلفات
داد و از استالین شکست خورد؛ به همین سادگی!
البته راستش را بخواهید به این سادگی ها هم نبود!
حال به بازاریابی محتوا بر گردیم :شما در میان ه یک
نبرد هستید ،نبردی سخت برای به دست اوردن
مشتری ،اما این بار در دنیای انالین .نبرد در دنیای
انالین از سایر نبردها حساس تر است؛ زیرا رقبایتان
٪۱۹٫۱۵را از
شما
٪۲۲٫۱۲
می توانند با یک کلیک به هر ســاح کشــنده ای
میدان به در
دست یابند و کوچک ترین اشتباهی ممکن است
نفس یا
تازه
رقبای
و
کند
در
به
میدان
از
را
شــما
کند و رقبای ﭼﻪ ﻣﺤﺘﻮاﯾﯽ را ﺑﺮای
٪۴۸٫۶۳
٪۴۶٫۹۸
وﯾــــــﺪﺋـــﻮ
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ؟
است:
٪۱۹٫۸۵اصلی این
وﺑﻼگبگیرند .سوال
شما را
قدیمی جای
ﻣﺘــــﻦ
٪۱۸٫۰۸
تازه نفس
احتمالی را
مشتری
این
شود
ی
م
موفق
کسی
چه
٪۱۱٫۸۳
٪۱۳٫۰۷
ﭘﺎدﮐـﺴـــــﺖ
٪۱۴٫۱۹
٪۱۸٫۴۴قدیمی
یا
انها؟
جذب کند ،شما یا
اﯾﻨﻔـــﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ
٪۲۱٫۴۶
٪۲۰٫۱۰
چگونه به این نتایج می رسید؟
در نقشــه راه از ابزارهای مورد اشاره در جهت
رسیدن به 4نکته یا بخش استفاده می کنیم:
بخش اول :شما کجایید؟
دراینبخشاثربخشیفعالیت هایتانتابهامروز
ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽدﻫﯿﺪ
۸ﺗﺎ ۱۲
بررسیمی شود؛مثدر ً
تولیدمحتوا
چقدر
الﭼﻪتاکنون
ﺷﺒﺎﻧﻪروز
ﺳﺎﻋﺘﯽ از
۱۸
ﺗﺎ
۱۲
٪۱۱٫۱۶
٪۹٫۵۱
ﺧﻮد را
داشته اید؟ این کار را چگونهوﻗﺖ
شما را
جای
داده اید؟ در
انجام
ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺤﺘﻮا
٪۱۸٫۳۴
٪۲۱٫۳۳
۱۸ﺗﺎ ۲۱
ایا حریفشان می شوید؟
کارهایی که
بــوده و
رابطه بــا چه موضوعاتی
دﻫﯿﺪ؟
اﺧﺘﺼﺎص
گیرند.
٪۵۰٫۷۲ی
م
۲۱ﺗﺎ ۲
٪۵۶٫۳۰
مطمئناً ایــن نقل قول معروف را شــنیده اید که
کرده اید چقدر اثربخش بوده اســت؟ یکی از
محتوا پادشاه اســت .این جمله را فراموش کنید.
سوال اصلی
ابزارهای مفید انجام این کار گوگل وب مستر
هر محتوایی پادشاه نیست .کسب وکارهای زیادی
است.
این است:
قربانی این نقل قول شده اند .هزینه های زیادی را
بخش دوم :مخاطبانتان به دنبال چه هستند؟
کسی
اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ چند ٪۷۱٫۲۶چه
صرف تولید محتوا کرده اند؛ اما هیچگاه نتوانسته اند
ﮐﺪام ﭘﻠﺘﻔﺮم را
٪۶۱٫۵۸
ﺷﺒﮑﻪ
گوگل ترند و
نظیر
با استفاده از ابزارهایی
ﺑﺮای درﯾﺎﻓﺖ
نتیجه ای را که می خواسته اند بگیرند .هر محتوایی
وﺑـــــــﻼگ
٪۲۱٫۱۵
٪۱۱٫۹۸
موفق می شود
مجموعه ساخته شده است
ابزاری که در داخل ﻣﺤﺘﻮای
پادشاه نیست .محتوایی پادشاه است که استراتژی
جستجویﻋﻼﻗﻪ ﺧﻮد
ﻣﻮرد
اﯾـــــــﻤﯿﻞ
جستجو
مخاطبان ،روندهای
میزان
٪۷٫۱۹مشتری
٪۴٫۷۹این
ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﯽداﻧﯿﺪ؟
پشتش باشد ،نه هر محتوایی.
ﭼﺎﭘﯽ
ﻣﺤﺘﻮای
٪۱۰٫۰۷
٪۱۱٫۹۸
وک ً
ال ترجیحات مخاطبان را در دســته های
ســناریوهای زیادی پشت داســتان شکست در
را
احتمالی
تا
کنیم
ی
م
بررسی
شما
محتوایی
و
محصولی
ﺑﻪ ﮐﺪام ﻣﻨﺒﻊ
٪۴۹٫۵۴
٪۵۹٫۸۰
ﺷﺒﮑﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋـــﯽ ﺑﺮﻧﺪ
ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﻋﺘﻤﺎد رادنیای بازاریابی محتوا وجود دارد.
چیزی را که مخاطبتان می پسندد و جستجو
جذب کند،
ﺷﺒﮑﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺷﺨﺼﯽ
٪۱۴٫۱۱
٪۱۵٫۳۶
دارﯾﺪ؟
می کند تولید کنیــد ،نه چیزی که خودتان یا
وﺑـــــــــــﻼگ ﺑﺮﻧﺪ
شما یا انها؟
٪۲۷٫۳۰به
٪۱۸٫۳۰حواستان
خورید؛ چون
شکســت می
مدیر مجموعه دوست دارید!
وﺑﻼگ ﺷــــــــﺨﺼﯽ
٪۹٫۰۵
٪۶٫۵۴
بخش سوم :رقبایتان چه می کنند؟
بیشتر ابزارهایی که در این بخش مورد استفاده
قرار می گیرد در داخل مجموعه توسعه یافته
اســت .این ابزارها با کراول کردن وبسایت رقبا
شامل
میزان فعالیت انها را به دست می اورند که
وﯾــــــﺪﺋـــﻮ
موارد زیر می شود:
اﻣﻮزﺷـــــــﯽ
حجم تولید محتوا
کلمات تولیدی
رقباﺳــــﺎﻋﺖ
ﺗﺎ ۲
تعداد استفاده از کلیدواژه در ۱
میان
و...
ﺷﺒﮑﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋـــﯽ ﺑﺮﻧﺪ
حال با مقایسه این فعالیت ها با نتایجی که انها
گرفته اند بهترین مســیر را برای فعالیت شما
ترسیم می کنیم.
مشترینیست
اولین یا شــاید بتــوان گفت مهمترین ســناریو
مربوط به مشتری است؛ بسیاری از کسب وکارها
نمی دانند که قرار است چه نوع مشتریانی جذب
کنند ،نمی دانند مشــتری ها به چه محتوایی نیاز
دارند ،نمی دانند چگونه با محتوا مشتریان را جذب
کنند و بســیاری از انها حتی نمی دانند محتوایی
که در حال حاضر تولید می کنند چقدر تاثیرگذار
است؛ در نتیجه به بن بست می رسند.
شکســت می خورید؛ چون هدف و برنامه
ندارید
ی مشــکل
در جریان بازاریابی محتوا ،بی برنامگ
عمده دیگری اســت که گریبان کسب وکارها را
می گیرد .محتــوا هیچگاه به صــورت مقطعی و
کوتاه مدت جواب نمی دهد .نمی توان اسم این کار
را شلختگی گذاشــت .بسیاری از کسب وکارهای
شکســت خورده به صورت مــداوم محتوا تولید
می کردند؛ اما باز هم نتیجــ ه نمی گرفتند؛ چون
هر بار موضوع ،قالب و فرمت ناســازگاری انتخاب
می کردند .حاصــل کار انبوهی از مقاالت ،محتوا،
عکس و تصاویــر بود که حــاال در دنیای انالین
مدفون شده اند.
شکست می خورید؛ چون رقبا را نمی بینید
سناریوی بعدی یا سناریوی همیشگی حضور یک
رقیب اســت ،رقیبی که می داند چگونه مشتری
جذب و محتوا تولید کند و چه موضوع و فرمتی را
برای کارش برگزیند تا به عملکرد بهتری بینجامد.
چه باید کرد؟ باید دســت روی دست گذاشت تا
شاهد ازدســت دادن مشتریان باشــیم و در کار
بازاریابی شکست بخوریم؟
لطفاً تولید «محتوای بیشــتر و بیشتر و بیشتر»
را از ســرتان بیرون کنید .زیرا اگر همچون هیتلر
3.9میلیون سرباز ســواره و پیاده داشتید باز هم
چیزی جز شکست در انتظارتان نبود.
اما شکست نمی خورید ،اگر...
هیتلر جنگ را به استراتژی باخت .یک استراتژی
قدیمی به نام زمین سوخته .طبق فرمان استالین،
ارتش شــوروی هر جا که عقب نشــینی می کرد
مــزارع و کارخانه هــای خــودش را اتش می زد
تا ارتش المــان نتواند از انها اســتفاده کند .در
نتیجه ،سربازان المانی چیزی برای خوردن پیدا
نمی کردند و گرسنه می ماندند و حتی از گرسنگی
می مردند .سرمای بی سابق ه شوروی هم باعث شد
تا گازوئیل و بنزین وسایل نقلی ه المانی ها یخ ببندد
و عملیات بارباروسا شکست بخورد.
بازاریابی محتوا هم اگر با یک اســتراتژی منظم
و دقیق جلو نرود به سرنوشــت بارباروســا مبتال
می شود .دلیل شکست بیشــتر کسب وکارها در
دنیای بازاریابی محتوا نداشــتن یک استراتژی
محتوای هدفمند و برنامه ریزی شــده اســت که
باعث می شود به حریفی که استراتژی دارد ببازید.
اســتراتژی محتوا راهی است برای تولید
محتوایی که می فروشد؛ اما چگونه؟
اســتراتژی محتــوا برنامــه ای جامــع و مانع از
فعالیت های کسب وکار شما در زمین ه محتواست.
این اســتراتژی بر اهداف کسب وکارتان متمرکز
اســت و در تمامی کانال هــای بازاریابیتان پیاده
می شــود .می توانید پس از جذب مخاطب او را به
مشتری بدل کنید؛ یک تیر و دو نشان.
اما ایــن کار چگونه انجام می شــود؟ الزمه انجام
کار مزبور توجه به این نکات اســت :شناختن نیاز
مشتری و فعالیت رقبا ،بازاریابی از طریق موتورهای
جستجو ،تولید محتوا بر مبنای نیازهای مشتری
و انتشــار صحیح ان .ابزارهای زیــادی برای این
کار وجــود دارد .داده ها حرف اول را می زنند ،چه
داده هایی که در اختیار شماست و چه داده هایی
که در اختیــار رقبایتــان .به عنوان مثــال ،اگر
می خواهید از طریق ســئو مخاطب جذب کنید،
باید کلیدواژه های تخصصــی حوز ه خود ،میزان
جستجوی این کلیدواژه ها ،هم خانواده ها و مواردی
از این دست را استخراج کنید و محتوایی مطابق با
نیاز مشتری خود تولید کنید .همچنین ،همواره
رتب ه خود و میزان اثربخشــی محتوا را به منظور
تحلیل فعالیتتان بررسی کنید.
با اســتراتژی محتوا تصویری واضح و یکپارچه از
رقبای خود به دســت می اورید .در واقع ،عالوه بر
اینکه اهدافتان را دنبال می کنید رقبای خود را هم
زیر نظر می گیرید .شما حجم محتوای تولیدیشان
را انالیز می کنید ،به بررسی موضوعات و حوزه های
تخصصیشان می پردازید و نهایتاً می کوشید از انها
بهتر باشید.
استراتژی محتوا ،نقشه راه محتوا و
کشف یک دنیای جدید
ما در فرامحتوا لذت کشــف دنیایی تازه را هدیه
می کنیم ،ان هم بــا رویکرد و نگاهی دانش محور
و تخصصی بــه این حوزه .بازاریابــی محتوا تنها
زمانی به نتیجه می رسد که با دانش ،هنر و مهارت
ترکیب شده باشد ،مهارت به دست اوردن داده ها،
دانش تحلیل و انالیز انها و هنر جذب مشتری .ما
با استفاده از ابزارهای حرفه ای انالیز داده ها نقشه
راه محتوای شما را ارائه می کنیم .بیش از 110برند
موفق به ما و دانش مان اعتماد کرده اند و حاال نتیجه
ان را می بینند .شما با استراتژی محتوا و نقشه راه
محتوا تصویری جامع و یکپارچه از فرایند بازاریابی
محتوا به دست می اورید ،هزینه های اضافی تان را
مدیریت می کنید ،رقبایتان را می شناســید و با
کمک گوگل و سایر موتورهای جستجو مخاطب
و نهایتاً مشتری بیشتری جذب می کنید .در واقع،
میان اهداف خود ،محتوا و مشتریان پل می زنید و
خالء موجود در فعالیت های بازاریابی محتوای خود
ش رویتان
را از میان برمی دارید و مسیر روشن پی
را می بینید .استراتژی محتوا و نقشه راه محتوا یک
بار هزینه کردن برای رســیدن به تصویری واضح
از فرایند بازاریابی محتوا و نتایج شگفت انگیزش
است .اگر می خواهید هیتلر نباشید به استراتژی
محتوا بیشــتر فکر کنید و بــه ان همچون امری
حیاتــی ،و نه امری مفید ،در کســب وکار انالین
خود نگاه کنید.
برای مشــاهده چگونگی رســیدن به استراتژی
محتوا و مشاهده محصول نقشه راه محتوا و رزرو
ن همراه خود
وقت مشــاوره QR-Code ،را با تلف
اسکن کنید.
اﯾـﻦ ﭘﮋوﻫـﺶ از ﻧـﻮع ﻣﯿﺪاﻧـﯽ و ﺑـﺎ ﻫـﺪف
ﺷﻨﺎﺳـﺎﯾﯽ ﻣﻮﺿﻮﻋـﺎت ﻣـﻮرد ﻋﻼﻗـﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒـﺎن،
ﻗﺎﻟﺐﻫـﺎ و ﭘﻠﺘﻔﺮمﻫـﺎی اﻧﺘﺸـﺎری ﮐـﻪ ﺑﯿﺶﺗﺮﯾﻦ
ﺑﺎزدﯾـﺪ را دارﻧﺪ ،ﺳـﺎﻋﺎت ﻣﺸـﺨﺼﯽ از ﺷـﺒﺎﻧﻪروز
و ﻣـﺪت زﻣﺎﻧـﯽ ﮐـﻪ ﻣﺨﺎﻃـﺐ وﻗـﺖ ﺻـﺮف
ﻣﺤﺘـﻮا ﻣﯽﮐﻨـﺪ و ﻣﻨﺎﺑـﻊ ﻣـﻮرد اﻋﺘﻤـﺎد انﻫـﺎ
اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه اﺳـﺖ .اﯾـﻦ ﭘﮋوﻫـﺶ ﺗﻮﺳـﻂ ﺗﯿﻢ
ﭘﮋوﻫﺸـﯽ ﻓﺮاﻣﺤﺘـﻮا در ﻧﻤﺎﯾﺸـﮕﺎه اﻟﮑﺎﻣـﭗ اﺟﺮا
ﺷـﺪ ﮐـﻪ در ﻣﺠﻤـﻮع ﭼﻬـﺎر روز ﻣﺘﻮاﻟـﯽ ۱۲۷۳ﻧﻔﺮ
ﺑﻪ ﺳـﺆاﻻت ﭘﺎﺳـﺦ دادﻧﺪ .ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸـﺎن
داد ﮐـﻪ ﺗﺮﺟﯿﺤﺎت ﻣﺤﺘﻮاﯾﯽ ﻣـﺮدان و زﻧﺎن اﯾﺮاﻧﯽ
وﯾﺪﯾﻮﻫـﺎی اﻣﻮزﺷـﯽ در ﺷـﺒﮑﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋـﯽ
ﺑﺮﻧﺪﻫﺎﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺑﯿﻦ ۱ﺗـﺎ ۲ﺳـﺎﻋﺖ از زﻣﺎن ﺧﻮد
را در ﺑـﺎزه زﻣﺎﻧـﯽ ۲۱اﻟـﯽ ۲ﺑﺎﻣـﺪاد ﺻـﺮف دﯾـﺪن
اﻧﻬـﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨـﺪ.
و اما بخش چهارم و اخر
سهسورپرایزبسیارمهمدراخرینقسمتنقشه
راه منتظر شماست:
پیشنهاد موضوع و کلیدواژه
در این قسمت با توجه به بررسی حداکثر 500
محتوایی که رقبا تولید کرده اند و کلیدواژه هایی
که توســط انها به کار می رود و مقایســه ان
با بخــش دوم (کلیدواژه های جستجوشــده
توسط مخاطبان) خالء محتوایی را شناسایی
و مهمتریــن و اثربخش تریــن موضوعات و
کلیدواژه های مرتبط را به شــما پیشــنهاد
می کنیم.
نسخه کامل را در
شنبه مگ بخوانید
فرهنگ لغت محتوا
خبرنامه (:)Newsletters
خبرنامه در حقیقت گزارشی
چاپی و حاوی اخبار و اطالعات است که بر مبنای فعالیت خاصی
ً
تهیه شده است .خبرنامه معموال
ب هصورت منظم به اعضای یک شرکت ،مشتریان،کارمندان
یا عالق همندان به رویدادها و اط
العات یک مجموعه داده می شود و در فضای اینترنت دیگر به
چاپ فیزیکی این خبرنامه نیازی نیست.
نقل قول
کار ما بازاریاب های محتوا
تولید محتوای انبوه نیست ،بلکه حصول بهترین نتیجه با تولید
حداقل محتواست.
- Robert Roseبازاریاب محتوا