هفته نامه شنبه شماره 75
هفته نامه شنبه شماره 75
هفته نامه شنبه شماره 75
چهکسیکلوب راکشت؟
نگاهیبهیک قاعده حقوقیدرنظامفناوریاطالعاتایران
کهتهدیدیبرایهرکسب وکارمبتنیبرمحتواست
محمد جوادشکوری مقدم،مدیرسایتشبکهاجتماعیکلوب،اخیراباانتشار
یکنامهدروبالگشخصیخود،گفتهکهکاراینشبک
هاجتماعی 10
داخلیمتوقفشدهاست.ممکناستشماهمباشنیدناینخبر
بگوییدکهباالخرهاینسرنوشتیمحتومبرایکلوببودهوباوجودمثلث
توییتر،فیس بوکواینستاگرامدرایرانکمترکسیبهسمتسایتیمثل
کلوبمی رفت.بااینحال،بهنظرمی رسد،ماجرایتعطیلیکلوببیشاز
اینکهبهکمبودمخاطببرگردد،بهمقررات گذارینادرستیباز می گردد...
75
اولین هفته نام ه اختصاصی استارت اپ ها
لد وم /شــمــاره75
شــنـبــه29 /مــهــر /سـا
No.75\ Vol.2\ Sat\ Oct 21th\ 2017
16صفحه 3000 /تومان
shanbemag
shanbemag
shanbemag
SHANBEMAG.ir
با یادداشت هایی از :
رضا هاشمی
محمدرضا فرحی
ناصر غانم زاده
مهدی علیپور
میالد احرام پوش
تبسم لطیفی
هادی فرنود
محسن مالیری
علی فیاض بخش
رضا زرنوخی
حامد ساجدی
امیرحسین فصیحی
امین مصباحی
مهرناز حیدری
دیانا خورشیدی
پرویز کرمی
رضا قربانی
مهدی صداقت
مجید کثیری
صابر صیادی
محمد فرمد
محمدکرمانی
محمدرضا هاشمی
محمدامین صمیمی
جواد ثابت
سیدعلی بدیعی
رضا الفت نسب
محمدرضا بیات
محمدصادق مالکی
ارش سروری
استارتاپ درتاریکی!
کارشناسان و فعاالن اکوسیستم استارت اپی ایران ،چه تعریفی از «استارت اپ» دارند؟
طرح :هادی حیدری /شنبه
باَپ؛یکاپ استورایرانی
سی
ســرمــقالــه
E d i t o r i a l
گفت وگو با پویا خوشبخت ،جوان 25ساله ای که تالش می کند
جلویناامیدیکاربرانایفونرابگیرد
5
اکبر هاشمی
سر د بیر
6تا9
دست به اچار برای خانه های ایرانی
تـیـتـرهـای امـروز
To d a y ' s H e a d l i n e s
حامد تاج الدین از «اچاره» می گوید؛ کسب وکاری که با کمک
دوستانش امیرحسام صلواتی و بهمن امام راه اندازی کرده است
10
13
کارافرینانبزرگ
از چه کسانی الهام گرفته اند؟
یاد د اشت
صبح شده بلند شو!...
رضاجمیلی
صفحه 3
صفحه 3
تعریفایرانیاستارت اپ
روید اد
Event
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
2
تاپی ها بخوانند !
استار
برگزار شوند ،می توانند زمینه ساز توسعه ،سوداوری و
پیشرفت هر کسب و کاری شوند .این کارگاه در همین
راستا در روز یکشنبه 30مهرماه در کافه ایونت تهران
برگزار خواهد شد.
محتوای برند
BrandContent
4گام شروع یک استارت اپ
Sponsored by
ابان در این رویداد ،میزبان کیارش عباس زاده
2خالق اســتارت اپ زودفود خواهید بود که
این اســتارت اپ با نام اسنپ فود شناخته
می شــود .در ایــن رویــداد 4گام مهم شــروع یک
اســتارت اپ ارائه و کیارش عباس زاده به ســواالت
شرکت کنندگان پاسخ خواهد داد .این رویداد در روز
سه شــنبه 2ابان در پردیس منابع طبیعی دانشگاه
تهران برگزار می شود.
منتسب به ویلیام شکسپیر
سه جمله برای دستیابی به موفقیت )1 :بیشتر
از دیگران بدان )2 ،بیشــتر از دیگران کار کن،
)3کمتر از دیگران توقع داشته باش.
خبر
اصول مذاکرات تجاری
مهر مذاکرات تجاری اصول و چارچوب خاصی
30دارند که مدیران و عامالن فروش حرفه ای
در تمامی مذاکرات خود با انها اشنا بوده و
عمل می کنند .مذاکرات تجاری اگر به شکلی صحیح
هشتمین دورهمی کارافرینان
ابان
2
هشتمین دورهمی کارافرینان ،مدیران و
اســتارت اپ ها با حضور نازنین دانشــور،
بنیانگــذار و مدیرعامل وب ســایت تخفیف گروهی
تخفیفان برگزار می شود .این رویداد در روز سه شنبه
2ابان ماه در محل اموزشی باشگاه موفقان تهران با
حضور جمعــی از کارافرینــان ،اســاتید و مدیران
بنگاه هــای اقتصادی بــا هدف هم افزایــی و انتقال
تجربیات کارافرینی برگزار خواهد شد.
ماراتن تولید محتوا در کردستان
ابان صنایع فرهنگی گونه ای از صنعت هستند
3که به خلق ایده ،تولید و توزیع محصوالت و
خدماتــی می پردازند و بــه همین خاطر
نیازمند تولید محتوا هستند.
این رویداد در همین راســتا توسط دانشگاه پیام نور
و با همکاری «شــرکت دانش بنیان اینده پژوهان ابر
زندگی» ،بــا محوریت تولید محتــوای دیجیتال در
حوزه صنایع فرهنگی برگزار می شود .زمان برگزاری
این رویداد چهارشنبه 3ابان ماه و مکان ان دانشگاه
پیام نور سنندج خواهد بود.
دیجیتال مارکتینگ
ابان اینترنت قلب بازاریابی اینترنتی اســت و
5دیجیتــال مارکتینگ یا همــان بازاریابی
دیجیتالی چه در ابعاد بزرگ اجرا شود و چه
در ابعاد کوچک ،موتور کسب و کار امروز است و شما
برای موفقیت سازمان تان نیاز به حضور فعال و موثر
در شــبکه های اجتماعــی داریــد .دوره دیجیتال
مارکتینگ در همین راستا در روز جمعه 5ابان ماه از
سوی شرکت مشاوران روشنگر برگزار خواهد شد.
کارافرینی ناب
ابان ایــا می دانیــد دلیــل اصلــی شکســت
بو کارهای نوپا ،داشتن محصولی است که
7کس
برای ان مشتری وجود ندارد؟ چگونه می توان
از موفقیت اید ه در بازار مطمئن شد و بدون صرف هزینه
بو کار را به حداقل رساند؟ وبینار ۳ساعته
ریسک کســ
ب به این سوال ها پاسخ می دهد .این وبینار
کارافرینی نا
در روز یکشنبه 7ابان ماه برگزار خواهد شد.
اسمارتاپ انرژی
ومحیطزیست
مهر رویداد کارافرینی «اســمارتاپ»
30برگرفتــه از الگــوی رویــداد
اســتارت اپ ویکند اســت کــه از
بعدازظهر روز چهارشــنبه اغاز می شــود و تا
شامگاه روز جمعه ادامه دارد .در این برنامه ،تمام
شرکت کنندگان در یک فضای مشترک قرار
می گیرند و با کمــک مربیان خبره که از میان
کارافرینــان موفق و متخصصــان حوزه های
مربوطــه انتخــاب می شــوند ،ایده هــا را به
بو کار تبدیل می کنند .در پایان برنامه
کســ
تیم ها پروژه های خود را به هیاتی از داوران که
از میان جامعه سرمایه گذار و اساتید دانشگاهی
و کارافرینان هســتند ،ارائــه می کنند .گفته
می شــود ایده اصلی اینگونــه رویدادها برای
اولین بار در سال 2007توسط فردی به نام اندرو
هاید طرح ریزی شد .در این گروه عده ای از افراد
بو کار
اخر هفتــه در مــورد یک ایده کســ
همفکری می کردند تا ان را اجرایی ســازند.
چندماه پس از انتشــار موفقیت ان همایش،
همایشی در ونکوور کانادا برگزار شد .سرانجام
در ســال 2009اینگونه گردهمایی های اخر
هفته ای به عنوان یک سازمان غیر انتفاعی ثبت
شد .این برنامه جهانی تا به حال بیش از یک هزار
بار در بیش از ۴۸۰شهر دنیا بر گزار شده و شبکه
پهناوری از مشتاقان کارافرینی را پدید اورده
است .فناوری های نوین تولید ،انتقال و توزیع
انرژی؛ انرژی خورشیدی ،انرژی بادی ،انرژی
زمین گرمایی و انرژی هــای تولیدی از اب از
مهم ترین محورها در بخــش انرژی و تصفیه
فاضالب های شــهری ،صنعت بازیافت زباله،
تصفیــه پســاب های صنعــت نفــت ،گاز و
پتروشــیمی و الودگی اب های ســطحی و
زیرزمینی از مهم ترین محورها در بخش محیط
زیستهستند.اینرویداد ،روزیکشنبه 30مهر
در دانشکده فنی دانشگاه تهران برگزار می شود.
سفرده روزهاستارت اپیهابه8شهرایران
جاده ابریشم استارت اپی
t
بو کار
طراحیمدلکس
بو کار سنگ بنای اولیه
ابان مدل کســ
4یک شرکت اســت؛ شرکتی هم که
می خواهد محصولی جدید را به بازار
بو کار ان را با مدل
ارائه کند ،باید مدل کســ
بو کار اصلی شــرکت هماهنگ کند و در
کس
غیر این صورت به احتمال زیاد شکست خواهد
خورد .در تعامالت شــرکت نــواور با محیط
پیرامون نیز از انجایی که نواوری منجر می شود
تا تعــادل محیط بر هم بخــورد ،لذا نیروهای
محیطی از جمله شرکت های رقیب به مقابله
برخواهند خواست .بدین جهت برای ارائه یک
نــواوری به بازار ،بــه ابزارهایی نیاز اســت تا
تمهیدات الزم برای دســت زدن بــه نواوری
اندیشــیده شــود .در این دوره ،مفهوم مدل
بو کار بیان شده و نحوه کار با ابزارهای رسم
کس
بو کار
بو کار و نیز طراحی مدل کس
مدل کس
اموزش داده خواهد شد .ابزار ها و چارچوب هایی
هم که به کاهش ریسک ارائه محصول جدید به
بازار کمک کرده و با استفاده از انها می توانید
منشاهای رقابت را پیش بینی کنید نیز اموزش
داده خواهد شد .این دوره در روز پنجشنبه 4
ابان ماه در جهاد دانشگاهی واحد تهران برگزار
خواهد شد.
خالقیت در خدمت
پیاده روی اربعین
«فرصت هایــی بــا پای پیــاده :نــواوری در
اربعین» رویدادی اســت نواورانه ،کارافرینانه
و اســتارت اپی که به اماده سازی محصوالت،
خالقیت ها و نواوری ها برای ارائه در پیاده روی
اربعین امســال کمک می کند .شتاب دهنده
«شفق» در راســتای ترکیب نواوری و دانش
با فعالیت هــا و محصوالت فرهنگی-مذهبی،
این بار با مشارکت ستاد اربعین و فرهنگسرای
رسانه و شبکه های اجتماعی و حمایت معاونت
علمی و فناوری ریاســت جمهوری (ســتاد
توســعه فناوری های نرم و هویت ساز) ،مرکز
رشد و شــکوفایی فناوری ها و هنرهای قرانی
جهاد دانشگاهی ،مجموعه ویراستاران و سایر
مجموعه های همراه رویدادی خالقانه را برگزار
می کند .این رویداد ،از ظهر چهارشنبه ۳ابان
(ساعت 13تا )19تا عصر شنبه ۶ابان ( 3روز از
8صبح تا 7عصر) ،برگزار خواهد شد و تیم های
اول تا سوم از جوایز 50ملیون ریالی30 ،ملیون
ریالی و 20ملیون ریالی بهره مند می شوند.
r
گــزارش
o
p
e
R
علی کاکا د زفولی
یکی از دغدغه های بســیاری از استارت اپ های
ایرانــی ،دسترســی به موقع به ســرمایه الزم و
نیز کســب راهنمایی های الزم برای گســترش
کسب و کار اســت .صندوق های سرمایه گذاری
خطرپذیــر ( )Venture Fundبــا همین هدف
شــکل می گیرند و در ایران نیز چندسالی است
که شــاهد فعالیت ایــن مراکــز در حمایت از
اســتارت اپ های حوزه فناوری هستیم .در این
میان ،تعامل سازنده تر زیســت بوم استارت اپی
ایــران بــا ایــن صندوق هــا ،ســرمایه گذاران
بین المللــی و نیــز کارافرینان موفــق می تواند
زمینه را برای رشــد و بالندگی هر چه بیشتر این
زیســت بوم و نیز دســتیابی به بازارهای جهانی
فراهم ســازد .رویداد اســتارت اپ جاده ابریشم
( )Silk Road Startupدقیقــا همین ماموریت
را در پیش دارد .این برنامه نخســتین رویداد در
نوع خود برای معرفی اســتارت اپ های ایرانی به
سرمایه گذاران اروپایی است که با هدف تسهیل
ارتباطات جهانی ،دسترســی بهتر به تجربیات
موفق در ســطح بین المللی و نیز جذب سرمایه
خارجی طراحی شــده اســت .در بخش نخست
این برنامه ،تیم استارت اپ جاده ابریشم (شامل
مجموعه ای از فعاالن زیســت بوم اســتارت اپی
ایران و اروپا) طی 10روز (از 30مهر تا 9ابان) به
8شهر تبریز ،اصفهان ،یزد ،تهران ،شیراز ،مشهد،
قزوین و رشت سفر می کنند .کاروان جاده ابریشم
دربردارنــده تیمی از نمایندگان و کارشناســان
صندوق های سرمایه گذاری و شرکت های موفق
و نیز کارافرینان حوزه فناوری اســت که با هدف
اشنایی با زیست بوم اســتارت اپی و فعاالن این
حوزه در مناطق مختلف ایران به این 8شهر سفر
می کنند .در هر شهر ،هر یک از استارت اپ های
مســتقر در ان شــهر یا شــهرهای اطــراف که
پیش از این برای حضــور در این رویداد ثبت نام
کرده اند ،فرصتی می یابند تــا جزئیات مرتبط با
کسب و کارشان را به سرمایه گذاران و کارشناسان
حاضــر ارائه دهند .در طی اقامــت کاروان جاده
ابریشم در هر شهر ،چند اســتارت اپ به عنوان
برگزیده انتخاب شده و در نهایت فرصت حضور
در بخش دوم رویداد را خواهند داشــت .دومین
بخش استارت اپ جاده ابریشــم نیز با فاصله ای
چندهفته ای در جزیره کیش برگزار خواهد شد.
این برنامه که نشســتی بین المللی است ،میزبان
هیات های عالی سرمایه گذاران ایرانی و اروپایی
خواهد بود .ســخنرانی ،شبکه سازی و نیز رقابت
نهایی برای انتخاب 3اســتارت اپ برتر از جمله
برنامه هــای متنوع این نشســت اســت۱۰۰ .
اســتارت اپ برتر ،هر کدام دو بلیت رایگان ورود
به رویداد بین المللی کیش (در مجموع به ارزش
400یورو) را دریافت خواهند کرد و عالوه بر ان
هزینه های اقامت و پرواز به کیش ۱۰استارت اپ
برگزیده نیز بر عهده رویداد است.
در نهایت 3اســتارت اپ برتر بــه انتخاب هیات
داوران بــه جوایــز نقدی و غیرنقــدی متنوعی
جمع ا بــه ارزش تقریبــی 100میلیون تومان و
بهره مندی از حمایت های مختلف صندوق های
ســرمایه گذاری بین المللی ،شــتاب دهنده ها و
فرصت حضور در نمایشــگاه های بین المللی و…
دست می یابند .رویداد استارت اپ جاده ابریشم
به صورت مشترک توسط تکراسا (،)TechRasa
همفکــر ( )Hamfekrو GNP tourو با همکاری
معاونت علمــی و فناوری ریاســت جمهوری و
نیز مرکز شــتاب دهی نواوری برگزار می شــود.
گفتنی است استارت اپ های فعال در حوزه های
مختلف مرتبط با فناوری اطالعات نظیر تجارت
الکترونیک ،اینترنت اشــیاء ،هوشمندســازی،
فین تکُ ،مد ،تجهیزات همراه ،هوش مصنوعی و
سالمت و… می توانند برای حضور در این رویداد
بــه ادرس silkroadstartup.comمراجعــه و
ثبت نام کنند.
رویداد استارت اپی صفاتک
سازمان تجاری سازی فناوری و اشتغال
ابان
21دانش اموختگان (ستفا) جهاد دانشگاهی
همزمان با پنجمین نمایشــگاه نواوری و
فناوری ربع رشیدی تبریز اقدام به برگزاری رویداد
استارت اپی صفاتک (کارافرینی در صنایع فرهنگی
و خالق) از مجموعــه رویدادهای کارافرینی جهاد
دانشگاهی کرده است.
این رویداد کارافرینی ترویجی و با رویکرد اموزشی
بوده و در جریان ان دانشجویان و افراد عالقه مند و
صاحب ایده در زمینه صنایع خالق و فرهنگی گرد
هم جمع می شوند و ضمن اشتراک گذاری طرح ها
و ایده های خالقانه خود ،شبکه سازی و تیم سازی،
مهارت های کارافرینی و فرایند اجرایی سازی یک
ایده تا کســب و کار و راه اندازی یک استارت اپ نوپا
را در عمــل اموخته و با کمک ،مشــاوره و نظارت
مربیــان متخصص رویــداد ایده نواورانــه خود را
توسعه می بخشند .در این رویداد مشاوران و مربیان
بــا تخصص های کســب وکار ،فنــاوری اطالعات،
صنایع خالق ،گرافیــک و رایانه و کارافرینی جهت
ارائه خدمات مشــاوره ای و اموزشــی تخصصی به
شــرکت کنندگان حضور دارنــد و در نهایت 3تیم
و ایده برتر ارزیابی ،داوری و معرفی خواهند شــد.
هدف از برگزاری این رویداد ،ایجاد بســتری برای
جذب و ارائه ایده ها و طرح های نواورانه دانش اموزان
نشستیبرایسرمایه گذارهایجسور
اذر با همت دبیرخانه شبکه
12تبــادل و انتقال فناوری
دی-هشت (،)D-8 TTEN
نشســت بین المللی صندوق های
ســرمایـه گـــذاری جســورانه
با محوریت کشورهای دی-هشت
( )D-8 VC’s Meetingدر تاریخ 12
الــی 14اذرمــاه 96بــه میزبانی
کشورمان در تهران برگزار می شود.
اکبر قنبرپور با اعالم این خبر افزود:
این نشســت بــا هدف اشــتراک
تجربیــات و افزایــش شــناخت
صندوق هــای VCبــا یکدیگــر و
همــکاری و هم افزایــی میان انها
همزمان با برگــزاری دومین دور
مراسم اعطای جایزه علمی فناوری
پیامبر اعظم(ص) برگزار می شود.
وی افزود« :بخش هــای مختلفی
در ایــن رویــداد در نظــر گرفته
شــده که از جمله انها می توان به
پنل هــای همفکــری درخصوص
موضوعات روز این صندوق ها ،ارائه
مدل هــای کاری صندوق ها ،ارائه
چند داستان همکاری استارت اپ ها
با صندوق های جسورانه ،ارائه چند
استارت اپ از کشــورهای عضو به
ســرمایه گذاران ،همفکــری برای
ایجاد یک تشکل میان صندوق های
جسورانه ،کارگاه های اموزشی و ...
اشاره کرد».
وی در پایان گفت :متقاضیان حضور
در این نشست می توانند به مراجعه
به پایگاه اینترنتی این نشســت به
نشانی www.tim.d8tten.orgو
دریافت فرم ثبت نام برای حضور در
این نشست ثبت نام کنند.
مستعد ،دانشجویان ،دانش اموختگان دانشگاه ها،
کارافرینان و صاحبان ایده های کسب و کار در زمینه
صنایع فرهنگی و خالق است .ایده ها و تیم های برتر
عالوه بر تقدیر و کســب جوایز ،از اولویت بررســی
امکان جذب در مراکز رشــد و کانون های رشــد،
شکوفایی و خالقیت سازمان تجاری سازی فناوری
و اشتغال دانش اموختگان جهاد دانشگاهی و شروع
کســب و کار نوپای خود ،ارائه خدمات پشتیبانی و
تجاری سازی محصول ،مشاوره و اماده سازی جذب
سرمایه گذاران و ...برخوردار خواهند شد .این رویداد
در روزهای 21تا 23ابان ماه در محل نمایشــگاه
بین المللی تبریز برگزار خواهد شد.
اولین رویداد استارت اپی ایدوکا
اذر نخســتین ر و یــد ا د
8اســتار ت اپی ایــدوکا
(استارت اپ گردشگری) با
هدف تقویت روحیــه ایده پردازی،
ترویج گفتمــان کارافرینی و جذب
سرمایه گذار با تکیه بر توانمندی های
بالقوه استان لرستان در دانشگاه ازاد
واحد خرم اباد برگزار می شود .با توجه
به نیازسنجی جامعه و لزوم حرکت به
ســمت گفتمان کارافرینــی در این
اســتان و با تاکید بر استفاده بهینه از
ظرفیت هــا و پتانســیل های بالقوه
لرســتان ،رویداد استارت اپی ایدوکا
(استارت اپ گردشــگری) به همت
بنیاد نخبگان استان برگزار می شود.
ایجاد انگیــزه میان دانشــجویان و
فارغ التحصیالن و ترویــج و تقویت
فرهنگ کارافرینی یکی از دغدغه های
نظام کنونی علم و فناوری کشور است
و به همین دلیل یکی از اهداف ایدوکا
نیز تحقــق همین امر اســت .طبق
برنامه ریزی های انجام شده ،تا پیش از
برگزاری اســتارت اپ گردشــگری
لرســتان دو برنامه کمپ ایده در دو
دانشگاه استان برگزار می شود .الزم به
ذکــر اســت ،نخســتین رویــداد
اســتارت اپی ایدوکا (اســتارت اپ
گردشــگری) به همت بنیاد نخبگان
اســتان لرســتان و با همکاری ستاد
توسعه فرهنگ علم ،فناوری و اقتصاد
دانش بنیــان ،معاونت علمی فناوری
ریاست جمهوری و همچنین دانشگاه
ازاد اســامی واحد خرم اباد برگزار
می شــود .زمان برگزاری این رویداد
روزهای 8تا 10اذرماه ســال جاری
خواهد بود.
ســرمــقالــه
E d i t o r i a l
اکبر هاشمی
سرد بیر
صبح شده بلند شو!...
تعریف استارت اپ چیست ،مرا به یاد فیلم
بایکوت می اندازد .در صحنه ای از فیلم رهبر
یک گروه مارکسیستی در زندان ،از خواب
بیدار می شــود .در همان حالت نشسته به
عقــب باز می گردد و با دســت مردی را که
در تخت پشــتی خوابیده ،تکان می دهد و
می گوید صبح شده ،بیدار شو .بیدار می شود،
خمیازه کشان و با چشــمانی بسته به مرد
پشت ســرش همان جمله را تکرار می کند
و در نمای نهایی ده ها نفر پشــت سریشان
را بیدار می کنند و می گویند صبح شــده،
بیدار شو .در نقد این فیلم گفته می شود که
هیچ یک از این افراد صبح را به چشم ندیده
و از دریچه نگاه فرد اول صبح را باور کردند؛
صبحی که شاید هر گز اتفاق نیفتاده باشد.
تهران ،شیراز ،مشهد ،تبریز ،کرمان ،همدان
و ...هر شهری که رفتم این جمله را شنیدم
«اســتارت اپ تعریف مشــخصی ندارد»،
«استارت اپ به شــرکت های ای تی محور
می گویند»« ،اســتارت اپ به شرکت های
خالق و ایده محــور گفته می شــود» و...
نکته مشــترک اکثر ســخنرانان واهمه از
پاســخگویی به این پرســش بود؛ گویی از
تعریفی که در ذهن داشتند ،مطمئن نبودند
و ساده ترین راه برای برون رفت «استارت اپ
تعریف مشخصی ندارد» .جوانان بعد از هر
ایونت یا مسابقه در دورهمی هایشان همین
جمالت را تکرار می کردند.
برش های تک بعدی از شناخت استارت اپ،
حکایت فیل در تاریکــی حضرت موالنا را
تداعی می کند .هر کس در تاریکی متناسب
با اینکــه کجای بدن فیــل را لمس کرده،
حدسی می زد .برهمین اساس به این نتیجه
رسیدیم که موضوع «استارت اپ چیست»
را در اکوسیستم استارت اپی ایران به شور
بگذاریم و هشتگ بزنیم ،باچندهدف.
فارغ از هر نتیجــه ای ،در یابیم فعاالن این
اکوسیســتم نوپا چــه تصویــر و تعریفی
از اســتارت اپ دارنــد؟ بــرای همین به
ســراغ بخــش قابــل توجهــی از فعاالن
اکوسیســتم در حوزه های مختلف رفتیم
از برگزار کننــدگان رویداد و ورک شــاپ
تــا بنیانگــذاران اســتارت اپ ها ،مدیران
دولتــی متولی این حــوزه و صندوق های
سرمایه گذاری ،مدیران شــتاب دهنده ها
و فضاهــای اشــتراکی و ...البتــه به دلیل
مشــغله کاری برخی از فعاالن و همچنین
محدودیت فضای مجله نتوانستیم نظرات
تعداد بیشــتری را منتشر کنیم .اما همین
تعداد هــم می تواند تصویری از برداشــت
کلی اکوسیســتم به ما بدهد و امیدواریم با
توییت یا نگارش در لینکدین یا ارسال ان به
هفته نامه در شماره بعد نظرات شما را هم
منتشر کنیم.
همچنین نگارنده بر این باور اســت ادامه
توســعه اکوسیســتم ،بدون انکه تعریفی
مشــترک یا نزدیک به هم از اســتارت اپ
داشته باشــیم ،در اینده ما را با مشکالت
جدی مواجه خواهد کرد .این مشکالت به
توسعه اکوسیستم استارت اپی اسیب وارد
می کند و باعــث از بین رفتن انرژی ،اتالف
ع و فرصت ها خواهد شد و از همه مهم تر
مناب
امید جوانان را تبدیل به یاس می کند .اینکه
یک شابلون درست کنیم و بگوییم هر کس
در ان جا نشد ،استارت اپ نیست ،همانقدر
اشتباه اســت که برای تعریف استارت اپ،
پایان بازی بگذاریم که هر کس از ظن خود
گمان برد استارت اپ است.
کم نیســتند جوانانی که هر روز با شــنبه
تماس می گیرنــد یا شــرکت های بزرگ
ســنتی و مدعی اند استارت اپ هستند ،در
حالی که نیستند.
از این رو تالش ما ساختن شابلون یا ترویج
پایان باز یا بی نهایت قرائت از اســتارت اپ
نیست .می خواهیم کمک کنیم برای دست
یافتن به یک تعریف مشــترک و نزدیک به
واقعیت .این امر محقق نمی شود مگر اینکه
تظارب ارا در اکوسیستم شکل بگیرد .یقین
بدانید حتی اگر بــه ترجمه هم پناه ببریم،
در نهایت «اســتارت اپ چیست» وقتی به
زبان فارســی بیان و نگاشــته می شود ،از
فیلتر ذهنی من ایرانی با فرهنگ و باورهای
ایرانی عبور کرده و بــه یک تعریف ایرانی،
جهانی امــا نزدیک به مــدل اصلی ان که
خاســتگاهی بیرون ازاین اب و خاک دارد،
تبدیل می شــود .با خواندن نظرات بیش از
30نفر از فعاالن اکوسیستم (در صفحات 6
تا )9به این موضوع پی خواهید برد.
پس بیایید خجالت را کنار بگذاریم و علنی
بگوییــم از دیدگاه ما (با توجــه به مطالعه
و تجربه) اســتارت اپ چیســت و نگران
نقد شــدن هم نباشــیم؛ چرا که نقد امروز
بهتر از نســیه فردایی است که دستمان پر
از خالی است.
ما در حال پی ریزی جاده ای هســتیم که
نسل فردا برای رسیدن به مقصد در ان پای
خواهند گذاشــت .به این فکر کنید که این
جاده انها را و اکوسیستم استارت اپی ایران
را به کجا خواهد برد...
یک نفر با دســت تکانم می دهد و می گوید
صبح شده بلند شــو ،چشم باز می کنم و به
دنبال خورشید می گردم .می خواهم صبح
را از دریچه نگاه خودم ببینم« .صبح شــده
بلند شو» ...
بازخوانی فرمایشات رهبر معظم انقالب اسالمی در دیدارمدیران شرکت ها و فعاالن تولید دانش بنیان
بناکردناقتصادبرپایهدانش یعنیتقویتهویتملی
ما اگر بخواهیم از این وضعیت نجات پیدا کنیم ،بخواهیم به رشد اقتصادی
حقیقی نایل شویم ،راهش تکیه به علم اســت؛ این هم از راه تقویت همین
شــرکت های دانش بنیان ،عملی اســت .ما باید به این ســمت برویم .البته
کارهایی که انجام گرفته ،کارهای باارزشی است .گزارشی که معاون محترم
رئیس جمهور دادند -که البته من اطالع نسبتا کاملی از انچه که انجام گرفته،
قبال در ضمن گزارش های مکتوب به دست اوردم -بسیار دلگرم کننده است؛
نشان دهنده این است که دستگاه های ما بحمداهلل تالش شان در این زمینه
خوباست؛منتهانگاهکنیم ،ضعف هارادربخش هایمختلفشناساییکنیم
و سعی کنیم این ضعف ها را برطرف کنیم.
تبدیل وجه غالب اقتصاد کشور به اقتصاد دانش بنیان
اگر ما ان شاءاهلل بتوانیم بنیان گذاری کارهای اقتصادی بر پایه دانش را پیش
ببریم و به وجه غالب اقتصاد کشور تبدیل کنیم ،این نه تنها به کشور قدرت
اقتصادی خواهد داد ،بلکه قدرت سیاسی هم خواهد داد ،قدرت فرهنگی هم
خواهد داد .وقتی یک کشوری احســاس کرد که با علم خود ،با دانش خود
می تواند زندگی خود را و ملت خود را اداره کند و به دیگر ملت ها خدمت برساند،
احساس هویت می کند ،احساس شخصیت می کند؛ این درست همان چیزی
است که ملت های مسلمان امروز به ان احتیاج دارند .ملت ما قبل از انقالب،
سال های متمادی اسیر تضعیف روحیه خودباوری در میان خود بوده است .از
ان وقتی که اول مسئوالن دولتی ،بعد به تدریج احاد مردم چشم باز کردند و
در مقابل پیشرفت خیره کننده علمی غرب مبهوت شدند ،به تدریج احساس
کمبود ،احساس حقارت ،احساس خودکم بینی در این کشور و در میان ملت
ما ترویج شد .خوشبختانه انقالب همه چیز را دگرگون کرد؛ از جمله این حالت
و این روحیه را دگرگون کرد .بنابراین بنیان گذاری کارهای اقتصادی بر پایه
دانش ،هم موجب تقویت روحیه و شــخصیت و هویت ملی است ،هم قدرت
سیاسی .خود استقالل و خوداتکایی در یک کشور ،قدرت سیاسی می دهد؛
عالوه بر قدرت اقتصادی که خب ،طبیعی است و وجود دارد.
بیانات مقام معظم رهبری دردیدار شــرکت ها و فعاالن تولید دانش بنیان، 1391/05/08 ،
برگرفته از کتاب راهبرد تولید دانش بنیان ،جایگاه شــرکت های دانش بنیان در اقتصاد
مقاومتی.
خبرنامه
Newsletter
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
3
مقام معظم رهبری
دانشگاه باید بتواند یک جنبش نرمافزارى
همهجانبه و عمیق در اختیار این کشور و
این ملت بگذارد.
یاد د اشت
رضاجمیلی
تعریف ایرانی
استارت اپ
دارندگان اپلیکیشناندرویدبایدازطریقکافهبازاردرجشنوارهشرکتکنند
اغاز ثبت نام دهمین دوره جشنواره وب و موبایل ایران
ثبت نام دهمیــن دوره جشــنواره وب و
موبایل ایران طبق زمان بندی اعالم شــده
چهارشنبه ۲۶مهرماه راس ساعت ۱۰:۱۰
صبح اغاز شد .شرکت کنندگان می توانند
با ورود به پروفایل خود و اضافه کردن اثر،
در این جشنواره شرکت کنند.
تیم فنی جشــنواره تاکید کــرده تالش
زیادی انجــام داده تا وب ســایت جدید
جشــنواره وب و موبایل ایران را با بهترین
کیفیت ممکــن اماده کند .بــا این حال
ســینا جناب در گفت وگو با شنبه گفت:
«به هرحال انجــام هیــچ کاری خالی از
اشکال نیست و ممکن است در فرایندهای
ثبت نام با مشــکالتی مواجه شــوید .لطفا
مشکالت موجود را از طریق ادرس ایمیل
support@iwmf.irبا ما درمیان بگذارید
و منتظر برطرف شدن ان بمانید».
انگونــه که جنــاب توضیح داد ،امســال
تغییری در روند ثبت نام اپلیکیشــن های
موبایل به وجود امده و کســانی که قصد
دارند در ایــن بخش شــرکت کنند ،در
صورتی که اپلیکیشــن اندروید داشــته
باشند باید از طریق کافه بازار در جشنواره
شــرکت کنند و کسانی که اپلیکیشن ios
داشته باشــند باید از طریق سیب اپ در
جشنواره شرکت کنند .تبادل اطالعات بین
مارکت ها و جشــنواره وب و موبایل ایران
ممکن است در ابتدا به صورت کامل اماده
نباشــد ،اما طی چند روز اینده مشکالت
احتمالی به طور کامل رفع خواهد شد.
جناب اضافه کرد« :در تالشیم که امسال
شــبکه های اجتماعی و اســتارت اپ ها
نیز در بخش های مجــزا امکان حضور در
جشــنواره وب و موبایل ایران را داشــته
باشــند و اخبار ان به زودی به اطالع شما
خواهد رسید .برای اطالع از اخرین اخبار
مربوطه ،مطالب بالگ جشنواره را دنبال
کنید تا هیچ خبری را از دست ندهید .در
پایان امیدواریم بتوانیــم تمام نواقص را
در کوتاه ترین زمان ممکن برطرف کنیم
و تالش های شــبانه روزی تیــم اجرایی
باعث شــود در این دوره ،تجربه بهتری از
شــرکت در جشــنواره وب موبایل ایران
داشته باشید».
وامقابلتبدیلبهسهامدراستارت اپ ها
اولین کارگاه وام قابل تبدیل به سهام در استارت اپ ها از سوی
مرکز توســعه کارافرینی ریمیا و با حمایت و همراهی تکفا و
شرکت فرابورس برگزار شد .در این کارگاه که در روز پنجشنبه
27مهرماه برگزار شده بود ،مدل های مختلف جذب سرمایه
بین سرمایه گذار و اســتارت اپ توسط دکتر سیدمحمدرضا
فرحی مدیرمالی گروه سرمایه گذاری شرکت رهنما ،معرفی
شــدند و در ادامه نیز مزایای اســتفاده و جزئیــات قرارداد
Convertible noteشامل Capو Discountبه همراه نمونه ها
شرح داده شد .درنهایت الزامات حقوقی این فرایند و یک نمونه
از قرارداد مربوط به این مبحث مورد بررسی قرار گرفت .قرار
است کارگاه های بعدی نیز به صورت سلسله جلساتی پیرامون
همین موضوع در اینده برگزار شود.
مای کردیتتیمبرترشروع کنشد!
سومین رویداد دانشکده کارافرینی دانشگاه تهران
بو کارت را «شروع کن» با رویکرد
با عنوان کســ
گردشــگری با مشــارکت معاونت دانشجویی و
فرهنگی دانشکده کارافرینی ،کانون دانشجویی
فرهنگی کارافرینی ،گروه دانشگاهی کارافرینان
ایده تا اجرا «اســپارک» و بنیــاد عالی نخبگان
کارافرینی ایــران و با رویکرد کســب وکار های
گردشگری و محوریت توسعه پایدار در تاریخ 19
الی 21مهر ماه 1396در دانشــکده کارافرینی
دانشگاه تهران برگزار شد.
در روز اول ایــن رویــداد 54ایــده توســط
شــرکت کنندگان ارائــه شــد که از بیــن انها
11ایده برتر ،انتخاب شــد .در روز دوم و ســوم
شرکت کنندگاندردانشکدهکارافرینیباتشکیل
بو کاری بر اساس ایده های منتخب و
11تیم کس
بو کار
حضور در کارگاه های مختلف در حوزه کس
با هم به رقابت پرداختند .بعد از ارائه نهایی ،با نظر
داوران رویداد به ترتیــب تیم های مای کردیت،
بوم گشت ،ای لیدر ،گردشگری سالمت و ون تور،
به عنوان تیم های اول تاپنجم انتخاب شدند.
سومینرویداد تریگ اپ دی برگزار شد
پنج گروه از استارت اپ هایی که خروجی
سومین چرخه شــتاب دهنده تریگ اپ
بودند ،به منظور جذب سرمایه گذار و ایجاد
فرصت همکاری های تجاری ،محصوالت
و ایده های خــود را در میــان جمعی از
سرمایه گذاراندردانشگاهخاتمارائهدادند.
تبلیغات دیجیتال ،سرویس ارائه خدمات
انالین،پلتفرماموزشوهمچنینسالمت
هوشمند با همراهی دو تیم ،از حوزه های
فعالیت استارت اپ های این دوره به شمار
می رفت .ویکلیک ( ،)Weclickفیکس شو
( ،)Fixshoبلد شو ( ،)Baladshowدکتر
بادی ( )DrBodyو اکو ( ،)AKOهر کدام
در مدت 10دقیقه با تشریح خالقیتی که
در رفع نیازهای مختلف جامعه به خرج
داده انــد ،به بازارهای هدف خود اشــاره
کردند و از مدل درامدزایی ،دستاوردها
و ســرمایه مورد نیاز خود برای راه اندازی
بو کارهایشان دفاع کردند.
کس
مصطفی نقی پورفر ،مشــاور مدیرعامل
فنــاپ ،در ایین اغازین مراســم ،ضمن
ارائــه گزارشــی از عملکــرد دوره های
پیشــین و فرایندی که استارت اپ ها در
تریگ اپ طی می کننــد ،گفت :تاکنون
15استارت اپ در این مرکز شتاب دهی
پذیرفته شــده اند کــه با احتســاب 5
استارت اپ این دوره ،تعداد انها در مجموع
به عدد 20می رسد؛ استارت اپ هایی که از
میان بیش از 600ایده برگزیده شده اند.
نقی پورفــر از افــزودن تســت
شخصیت شناســی ( )MBTIدر ایــن
دوره از چرخــه شــتاب دهی تریگ اپ
خبــر داد و گفــت :بــا هــدف یافتن
هم تیمی های خوب ،این تست را امسال
به فرایندمان اضافه کردیم .او همچنین
از راه انــدازی« »Investorunبه عنوان
پلتفرم ســرمایه پذیری جمعی با مدل
سهام ،به منظور ایجاد بستری برای جذب
سرمایه گذار خبر داد.
حامد ساجدی ،مدیرعامل شرکت شناسا
نیز در ســخنان کوتاهی گفت :بسیاری
از مشاغلی که امروز به انها می بالیم طی
یک یــا دو دهه پیش اصال وجود خارجی
نداشتند و این موضوع نشان می دهد که
چقدر برای ایجاد تحــول در جامعه ،به
افرادی که الزامــا پیرو و دنباله رو دیگران
نیستند ،نیاز داریم.
در ادامه شــهاب جوانمردی ،مدیرعامل
فناپ نیز با اشاره به اینکه از روز نخست،
موضوع کمک به توسعه نواوری ،در این
شرکت کلید زده شده اســت ،گفت :ما
با باور اینکه این مســئله یک مسئولیت
اجتماعیاستکهبهجریانتوسعهاقتصاد
دانش بنیان کمک می کنــد ،همچنان
مجدانه ان را دنبال می کنیم.
او معتقــد اســت :جوانان ایــران ،امروز
احساس می کنند دریچه جدیدی برای
نقش افرینیانهادرتولیدثروتایجادشده
و این مهم ترین دستاورد مقوله کارافرینی
در کشور طی سال های اخیر است.
دراینمراسمازمصطفینقی پورفربهپاس
سهسالهمراهیصمیمانهدرسمتمدیر
ارشد مرکز نواوری شرکت فناپ قدردانی
شد .همچنین از شــش نفر از منتورها و
مربیان شتاب دهنده تریگ اپ به انتخاب
استارت اپ ها تقدیر به عمل امد.
حمیده حبیبی ،مصطفی شــهرمیانی،
محمدرضــا نــوروزی ،محمدصــادق
ســبحانی ،حمیدرضــا قاضی مقــدم و
مصطفــی نقی پورفر از جملــه مربیان
منتخب بودند.
مقیاس پذیــری ،ســرعت رشــد تصاعدی،
نواورانه بــودن ،ارزش افرینی ،حل مســئله،
خطرپذیر بودن ،امــکان راه اندازی با کمترین
سرمایه و نیروی انســانی ،موقتی بودن از نظر
بیزنس مدل ،جســت وجوگری مــداوم برای
رسیدن به حداکثر رشــد و ...اینها تعدادی از
مهم ترین ویژگی هایی است که در پرونده ویژه
این شــماره در باب تعریف استارت اپ به انها
رسیده ایم .شاید بعد از 75شماره انتشار شنبه،
برگشتن سرخانه اول باشد اگر بخواهیم جلد
نشریه را به پاسخ این سوال اختصاص دهیم که
اصوال استارت اپ چیست .اما برای انجام این
کار و اثبات درســتی اش دالیل زیادی داریم.
مهم ترین انها هم این است که مانند بسیاری
مدرن
از مواهب مدرنیتــه و میوه های جهان
ِ
وام گرفتــه از مغرب زمین ،کــه از قضا جامعه
ایرانی از میانه راه با انها همراه شــده و بعدها
به این رســیده که ای کاش پیش از نوشــتن
نامشــان ،زبان مکالمه با انها را می اموخت،
ایرانی هــا و جامعه شــان در مواجهه با جاذبه
سحرانگیز اســتارت اپ ها هم می رود که به
چنین وضعی دچار شود .هنوز چیزی نشده،
نوجوان و جوان و دانشــجو و ســرمایه گذار و
شــتاب دهنده و بازاری و خانه دار و عیال وار با
عشق به «جهش» در ثروت و شهرت شیرجه
می زنند وســط معرکه اســتارت اپ ها و بعد
که کلی زمان و هزینه خــرج و تلف کردند ،از
خود می پرســند و یا به این درک می رســند
که نکند برداشتشــان و یا همان تعریفشان از
استارت اپ درست نبوده است؟ نکند که میانبر
موفقیت اسم دیگر استارت اپ نبوده و انها به
اشتباه چیزی که باید در خود می یافتند را در
جمله هایانگیزشیترجمه شدهازفرهنگ های
دیگر جست وجو می کرده اند!
ایــن مهم ترین دلیــل ما برای تشــکیل این
پرونده پروپیمان و از قضــا جذاب برای خود
استارت اپی ه ا بوده است؛ اینکه به یک تعریف
ترجیحا ایرانی از استارت اپ برسیم که البته
نرســیدیم! ما می خواســتیم بدون رجوع به
لو قول ها و دیکشنری ها ،برداشت
منابع و نق
رسوب کرده در ذهن فعاالن این عرصه را ورز
دهیم و یک شمایل واضح و شفاف از ان بسازیم
که متاسفانه نشــد .باز بیشتر برگشتیم بر سر
تعاریف ســیلیکون ولی مابانه ای که ورد زبان
و اموخته ذهن همگان اســت .هرچند در این
پرونده دو سه خوانش معرکه از استارت اپ ها
هم داریم که خواندن چندباره شــان توصیه
اکید من اســت ،اما باز توقع می رفت بتوانیم
به یک برداشــت نســبتا وطنــی از چیزی
برسیم که این روزها کم کم می رود که نسخه
ایرانی مفهوم سازی شده اش ،البته در میدان
عمل نهایی شــود .مانند تمام دیگر فرزندان
دستاوردهای دنیای مدرن ،در نهایت این یکی
را هم ایرانی خواهیم کرد .هرچقدر استارت اپ،
ترمی جهانشمول و تکنولوژیک باشد ،سابقه
تاریخی مواجهه ذهــن و زندگی ایرانی با این
فرزندان خوش بروروی وارداتی نشــان داده
که باید به یک برداشت بومی از انها برسیم تا
بتوانیم با و در کنار انها بی دردسر زیست کنیم.
وگرنــه کاله ایرانی جماعت بــا انها توی هم
می رود! یا ذوب در انها می شویم و می سوزیم
یا بهشان انگ می زنیم و می افتیم به جانشان!
انچه که بــرای ذهــن روزنامه نگارانه من در
گو بویی
مواجهه بــا مفهوم اســتارت اپ ،رن
ایرانی به خود می گیرد ،دوز باالیی از شجاعت
و اعتمادبه نفســی بدیع است .سال ها و شاید
قرن ها بود که ذهنیت ایرانی ،خطرپذیری در
وادی نواوری را فراموش کرده بود .سال های
متمادی به مصرف کننــده فکر دیگری بودن
تن داده بود ،دهه ها می شد که ذهنیت ایرانی
با مفهوم شکســت رابطه ای جن-بسم اهلل ای
پیدا کرده بود .اســتارت اپ ،اسم رمز عبور از
این دوره رخوت انگیز ذهنیت ایرانی اســت.
به واقع اســتارت اپ برای ذهن ایرانی ،یعنی
گذشــتن از دوره طوالنی رخوت و تن اسایی
و کم کاری فکری؛ اینرســی کشــنده فضای
کار و خواب الودگــی جســارت .مدت ها بود
که خطرپذیری و جســارت و ایده پردازی در
کســب وکار تنها در حیطه های فردی مجال
رخ نمایی پیــدا می کرد و ریســک پذیری نه
بخشی از روحیه ای جمعی ،بلکه استثناهایی
شــخصیتی بود که در تک ســتاره های عالم
صنعت ظهــور می کــرد .اما اســتارت اپ و
اســتارت اپ بازی ،کم کــم ایــن صفت های
هیجان انگیــز را بــه بخشــی از ویژگی های
جمعی یک نســل تبدیل می کند؛ نسلی که
بیشــترین چیزی که از این فرزنــد تازه وارد
دنیای مــدرن نصیبش شــده ،ریختن ترس
تاریخی اش از شکست است .بی تفاوت شدن
شدن غرور خانمان برانداز
در برابر خط خطی ِ
کسب وکاری اش .این نســل از اینکه به قول
بهروز فروتن پایش لب پاشویه بخورد ،نه تنها
سرافکنده نمی شود بلکه ممکن است قاه قاه زیر
خنده هم بزند!
ایــن بزرگ ترین دســتاورد اســتارت اپ و
مهم ترین شاخصه در تعریف ایرانی ان است.
استارت اپ یعنی کسب وکاری نوپا که عالوه
بر خلــق ارزش برای یک جامعه ســلوگرد و
ســربه زیر ،خود ان جامعه را از ســربه زیری
تاریخی اش خارج کند و ادم ها و افکارشان را
با صفت های پیش برنــده ای چون خطرپذیر،
ایده محور ،مقیاس پذیر و جهش کننده اشتی
دهد؛ همــان صفت هایی که دهه هــا بود در
گفت وگوهای روزمره خبری از انها نبود.
بی رویا نباشید ...
برای فتح قله ها به چه چیزی نیاز د ارید ؟ به
تلنگر
کفش های مناسب ،به یک نقشه خوب یا به
لباس هایی که شما را از سرمای گزند ه د ر امان نگه
د ارد ؟ شما همه اینها را د اشته باشید اما رویای فتح قله را د ر سر
نپرورانید ،به جایی نخواهی د رسید .برای فتح ،برای
پیروزی ،برای ق دم های بزرگ برد اشتن رویا می خواهید .
رویاها هستند که رمز نهایی موفقیت د ر هر کاری
هستند .همه د اشته هایتان را یک طرف بگذارید ،رویای
بزرگی که د ر سر می پرورانید را طرف د یگر .این را
مایکل د ل گفته؛ بنیانگذار شرکت معظم د ل! بی رویا
هیچ کار بزرگی به سر انجام نمی رسد .
استارت اپ های جهان
World's Star tups
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
4
معرفی
I n t r o d u c t i o n
بانک بازار؛ بانکی در جیب
بانک بــازار ،یک بــازار انالین اســت که
بــه مصرف کننــدگان امــکان می دهد به
نرخ هــای سفارشــی وام هــا ،کارت های
اعتباری یا محصوالت امور مالی شــخصی
مانند سیاســت های بیمــه ،وام بانک ها و
پیشــنهادهای کارت اعتباری دسترســی
داشته باشند .این استارت اپ خدمات خود
را از طریــق پلتفرم هــای وب و همراه ارائه
می دهد که از طریــق ان مصرف کنندگان
می توانند پیشــنهادهای ویژه و مقایسه ها
را جســت وجو کرده و ان را سفارشی سازی
کنند.
در ســال ،2008با ســرمایه اولیه 45هزار
روپیه ،ســایت بانک بازار شروع به کار کرد.
یک تیم شــش نفره در چنای ،این سایت را
راه اندازی کردند.
ی و راتی ،گروهی از
ادهیل شتی ،ارجون شت
کارافرینانی بودند که از امریکا به کشور خود
بازگشته بودند و سابقه کار در شرکت هایی
ماننــد دلویت ،امــازون ،کپیتــال وان و
مایکروسافت را داشتند.
بانک بازار ( )BankBazaarگزینه ای را برای
درخواست وام های شــخصی ،وام خودرو،
وام مسکن ،کارت اعتباری ،بودجه متقابل،
ســپرده ثابت ،حســاب پس انداز و غیره به
مشتریان ارائه می دهد.
این خدمــات از طریــق پلتفرم های وب و
همراه ارائه می شــود و مشتریان می توانند
از طریق این پلتفرم ها اطالعات درباره امور
مالی شخصی ،نرخ های فوری بانک ها و واجد
شرایط بودن برای اســتفاده از محصوالت
مالی را بررسی کنند.
x
شـنـاسـنـامـه
e
d
n
i
مد یرمسئول وسرد بیر :اکبر هاشمی
معاون سرد بیر :رضا جمیلی
سید علیرضا میرزامصطفی
مد یرهنری :
حامد رسولی،
تحریریه :طاهره خواجه گیری ،نگار مفید ،فهیمه خراسانی،
لی لی اسالمی ،بهاره بد یعی ،مریم تجلی ،علی د زفولی ،رسول و رضا قربانی
مینا والی ،ازاد ه خیراباد ی
حمید ابراهیمی
صفحه ارا:
ویرایش متن :امیرهوشنگ توکلی
مجید خضری پور
ویرایش عکس:
مشاور مد یرمسئول :ابراهیم هاشمی
اد رس نشریه :مطهری ،علی اکبری ،صحاف زاد ه ،پالک 15طبقه اول
تلفن تحریریه و بازرگانی021-86031306-7 :
نشانی اینترنتیshanbemag.ir :
ایمیلsardabir.shanbe@gmail.com:
چاپ :هنر سرزمین سبز توزیع :شرکت اسپید
75
اولین هفته نام ه اختصاصی استارت اپ ها
شــنبه 29 /مهر /ســال د وم /شـماره 75
No.75 \ Vol.2 \ Sat \ Oct 21 th \ 2017
16صفحه 3000 /تومان
shanbemag
shanbemag
shanbemag
SHANBEMAG.ir
اقتصاد د انش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری
ستاد توسعه فرهنگ علم ،فناوری و
با تشکر از
ترانسفروایزچگونهموفقشدیکیازبزرگ تریناستارت اپ هایفین تکلندنشود؟
مشکلاستونیایی ها،الهام بخشیکفین تک
کریستو کارمان و تاوت هینریکوس استارت اپ ترانسفر
وایز را در ژانویه 2011راه اندازی کردند .این استارت اپ
یکی از بزرگ ترین استارت اپ های فین تک لندن است.
عالوه بر لندن ،این اســتارت اپ 9دفتر در سراسر دنیا
دارد اعم از نیویورک ،تامپا ،ســیدنی ،سنگاپور ،توکیو،
بوداپست ،استونی و غیره.
ترانســفر وایز( )TransferWiseاز تجربیات شــخصی
تاوت هینریکوس ،اولین کارمند اسکایپ و مشاور مالی
کریستو کارمان الهام گرفته است .از انجا که استونیایی ها
تو امــد بودند،
بین کشــور خــود و انگلســتان در رف
«مشــکالت انتقال وجه بین المللی» را شــخصا تجربه
کرده بودند .تاوت می گوید« :هر بار که انتقال وجه انجام
می دادم5 ،درصد از پول من کم می شد .در همان زمان
کریستو کارمان در انگلستان پول دریافت می کرد و پول
زیادی را برای انتقال وجه به استونی از دست می داد».
این موضوع موجب شد انها به فک ر تمهیدات خصوصی
بیفتند و تاوت این وجه را مســتقیم به حساب کارمان
در اســتونی ریخت تا بتواند بدون نیاز به تبدیل پوند به
یورو ،پول رهن خود را بپــردازد .این تمهیدات موجب
شــد که انها یک اســتارت اپ خدماتی برای تبدیل ارز
جمع سپاری شده ایجاد کنند تا از این طریق ،یک راهکار
ارزان تر به موسسات ارائه دهند.
در فوریه ،2012قانون مالی انگلســتان فعالیت انها را
تایید کرد .در اوریل ،2013انها دیگر به کاربران اجازه
ندادند بیت کوین خریداری کنند .در سال اول ،معامالت
از طریق ترانســفر وایز به 10میلیون یورو رســید .در
می ،2017این شــرکت اعالم کرد که مشــتریان ان با
اســتفاده از این خدمات بیش از 1میلیارد پوند در ماه
ارسال می کنند.
خدماتی که این شــرکت ارائه می کرد به طور میانگین
83درصد ارزان تر از 4بانک بزرگ انگلیسی بود .در اوریل
،2017این شــرکت اعالم کرد کــه تصمیم دارد دفاتر
مرکزی اروپایی خود را از لندن به کشورهای دیگر منتقل
کند زیرا انگلستان از اتحادیه اروپا خارج شده بود .همان
ماه ،این شرکت یک مرکز را در سنگاپور افتتاح کرد.
در ماه می ،2017ترانسفر وایز یک خدمات جدید به نام
حساب بدون مرز راه اندازی کرد .در ابتدا این حساب برای
بو کارها و صاحبان مشاغل ازاد بود .این حساب در
کس
انگلستان ،اروپا و امریکا در دسترس قرار گرفت.
به عالوه در ماه می ،2017این شــرکت اعالم کرد که از
اغاز سال به سود رسیده است.
ترانسفر وایز پرداخت ها را از طریق انتقال مستقیم پول
فرستنده به گیرنده انجام نمی دهد بلکه انها را به گیرنده
یک انتقال معادل که در مســیر مخالف اســت ،هدایت
می کند .گیرنده وجه را از فرستنده ای که انتقال را انجام
داده است ،دریافت نمی کند بلکه وجه از فرستنده انتقال
معادل به گیرنده می رسد.
این روند از تبدیــل ارز و انتقال در بین مرزها جلوگیری
می کنــد .یکی از نقاط ضعف این خدمات ان اســت که
گیرنده هیچ اطالعاتی درباره مقدار پولی که با ارز اصلی
ارسال شده است ،دریافت نمی کند.
در سال ،2012این شــرکت کارمزد یک یورویی بابت
خدمات خود دریافت می کرد که این مقدار در سال های
بعد افزایش یافت .گاردین این استارت اپ را یکی از 20
استارت اپ فناوری برتر شــرق لندن می داند .به عالوه
ترانســفر وایز این سابقه را دارد که به عنوان استارت اپ
هفته وایرد یو کی انتخاب شــده اســت .در سال 2012
این استارت اپ رتبه 12را در فهرست 100استارت اپ
برتر انگلستان کســب کرد .تک کرانچ نیز ان را یکی از
استارت اپ های مهم لندن معرفی کرده است.
جمع اوری داده از شبکه های
اجتماعیبابرند واچ
برند واچ ( )Brandwatchیک شرکت نظارت
بر رسانه های اجتماعی است که دفتر مرکزی
ان در برایتون ،انگلستان ،واقع شده است.
برند واچ یک اپلیکیشــن سلف سرویس یا
نرم افزاری خدماتی اســت کــه داده های
رســانه های اجتماعــی را بایگانی می کند
تا اطالعات و ابزارهــای الزم برای پیگیری
بخش های خاصــی از این شــبکه ها را به
شرکت ها ارائه دهد تا حضور انالین برندهای
خود را تجزیه و تحلیل کنند.
پوشش این ابزار شامل وبالگ ها ،سایت های
خبری ،تاالرهای گفت وگو ،ویدئوها ،نظرات،
تصاویر و شبکه های اجتماعی از قبیل توییتر
و فیس بوک است.
کاربــران می توانند داده ها را جســت وجو
کرده و از نمودار ،دسته بندی ،تحلیل و سایر
قابلیت هایی اســتفاده کنند که اطالعات
و تجزیه و تحلیل بیشــتری ارائه می دهند.
برنــد واچ به بیــش از 80میلیــون منبع
دسترسی دارد.
ایــن شــرکت در ســال 2005توســط
مدیرعاملش یعنــی گیل پالمر بنیانگذاری
شد .پالمر در ابتدا یک شرکت مهندسی وب
به نام ران تایم کالکتیو را که بعدها به مگ پای
تغییر نام یافت ،راه اندازی کرده بود .در سال
،2004پالمر و این شــرکت یک قرارداد با
دولت انگلستان منعقد کردند تا یک موتور
جست وجو بســازند .پس از دریافت بودجه
برای وجود به یک فیلد جدید در حوزه موتور
جست وجو ،برند واچ در سال 2005تکمیل
شــد .مگپی بعدها به برند واچ تبدیل شده و
در سال 2007راه اندازی شد.
این شــرکت دفاتر دیگــری را در خارج از
انگلســتان در برلین ،نیویورک ،شیکاگو و
سانفرانسیســکو افتتاح کرد .در ســپتامبر
،2015برند واچ یک وب ســایت فرانسوی
راه انــدازی کرد .این شــرکت یک خدمات
مبتنی بر اشتراک با بیش از 1000مشتری
است.
برنــد واچ در ســال 6 ،2012میلیون دالر
ســرمایه دریافت کرد .در سال ،2014این
شرکت با گنیپ ،یک شــرکت APIرسانه
اجتماعی ،شــریک شــد .در ماه می همان
ســال ،برند واچ 22میلیون دالر ســرمایه
دیگر جذب کرد .در دور سوم تامین بودجه
نیز 33میلیون دالر ســرمایه جذب کرد تا
بو کار خود در امریکا
از ان برای رشــد کس
استفاده کند.
ایده هایی برای سفرهای جاده ای
از سال ،2011تیمی در رد تریپرز ()Roadtrippers
بو کار کار
روی تضمین سرمایه گذاری ها و رشد کس
کرده است .جیمز فیشر و تاتیانا پرنت ،در بنیانگذاری
این اســتارت اپ نقش داشته اند و دفاتر مرکزی این
شــرکت در اوهایو واقع شده است .ایده این شرکت،
در ســال 2010به ذهــن این بنیانگذاران رســید.
انها از کمبود منابع مفید برای ســفر به ستوه امده
بودند ،به ویژه برای پیداکــردن مکان های دیدنی .
این نارضایتی ،موجب شد که انها رد تریپرز را ایجاد
کنند .فیشــر و پارنــت در ســال 2011از بریتانیا
نقل مــکان کردند تا روی شــرکت خــود متمرکز
شــوند .در جوالی ،2011شــرکت برنــدری ،که
شــتاب دهنده ای برای اســتارت اپ ها است ،قبول
کرد که رد تریپرز وارد برنامه اش شود .هدف برندری
بو کارهای جدید از طریق تضمین
کمک به کســ
بودجه ،دریافت اموزش و شبکه سازی با متخصصان
بو کار اســت .در ژوئن ،2012این شرکت ،یک
کس
نسخه بتای عمومی از اپلیکیشن خود راه اندازی کرد.
این اپلیکیشن امکان اســتفاده از نرم افزار را فراهم
کرد تا برای انتشار کامل وب سایت بازخورد دریافت
کند .وب سایت رســمی رد تریپرز در جوالی 2012
راه اندازی شــد .رد تریپرز از ان زمان به یک تیم 25
نفره متشــکل از جان الک تبدیل شد .این شرکت
تیمی از توســعه دهندگان ،طراحان و نیز شــبکه
اموزش نویسندگان ســفر دارد .تیم این شرکت در
خارج از امریکا و در کانادا و انگلستان فعالیت خود را
اغاز کرد .در نوامبر ،2012پس از کار با این ابرقدرت
توســعه دهنده اپ ،رد تریپرز یک اپلیکیشن ایفون
همراه منتشر کرد .در دسامبر ،2012این شرکت 1
میلیون کاربر در ماه پیدا کرد 2 .سال بعد ،نسخه 3.0
از اپلیکیشن ای او اس خود را عرضه کرد .این نسخه
جدید ،کاربــر را ملزم می کند تا یک حســاب برای
استفاده از اپلیکیشن ایجاد کند .در نسخه پیش بینی
هوا ،ایکون هایــی برای کاربران وجــود ندارد که با
استفاده از انها بتوانند عالقه مندی های خود را انتخاب
کنند .این شرکت در ســال 2014به عنوان یکی از
50وب سایت برتر نشریه تایم انتخاب شد .خدمات
رد تریپرز به مسافران امکان می دهد تا برای سفر خود
برنامه ریزی کنند ،زمان و هزینه بنزین را محاســبه
کرده و از بیش از 5میلیون مــکان در امریکا ،یکی
را برای بازدید انتخاب کنند .این اپلیکیشن از نقشه
گوگل استفاده می کند .کاربران می توانند مسیرهای
خود را مشخص کرده و عالیق خود را از دسته بندی ها
و زیرمجموعه ها در محدوده 10تا 30مایلی مســیر
اصلی انتخاب کنند .سپس عالقه مندی ها به همراه
مســافت و هزینه بنزین روی نقشــه نمایش داده
می شوند .جست وجوی رد تریپرز به یک پایگاه داده
بیش از 5میلیون حوزه مورد عالقه دسترسی دارد.
کاربران می توانند با انتخاب دسته بندی مورد عالقه
خود مکان ها را کشــف کنند .دســته بندی شامل
اقامتگاه ،غذا و نوشــیدنی ،تاریخ ،طبیعت ،فرهنگ،
خرید ،ورزش و غیره است .کاربران با حساب رایگان
رد تریپرز از گزینه ذخیره مکان های مورد عالقه خود
در یک پروفایل عمومی برخوردار هستند.
ماگزتر؛ دکه ای جهانی برای ناشران
ماگزتر ( )Magzterیک دکه مجله فروشی دیجیتال
جهانی و بین پلتفرم با بیــش از 8000مجله از بیش
از 3400ناشــر است .گیرنیش رامداس و ویزایاکومار
رادهاکریشــنان این اســتارت اپ را در سال 2011
راه اندازی کردند .این شــرکت در نیویورک واقع شده
است .رامداس مدیرعامل شرکت است و رادهاکریشنان
ریاست شــرکت را بر عهده دارد .در سال ،2010انها
پلتفرم مجله های نشــر دیجیتالی را توسعه داده و به
مصرف کنندگان امکان دادند تا به اپلیکیشن فروشگاه
مجله که در اواســط ســال 2011راه اندازی شــد،
دسترسی داشــته باشند .در سال ،2012این شرکت
در فهرست بهترین اپلیکیشن های اسیا در فروشگاه
اپل قرار گرفت .در جوالی ،2013این شــرکت وارد
همکاری با کیندل فایر امازون شد و کتاب هایی را در
پلتفرم نشر خود معرفی کرد .این شرکت همچنین دور
دوم تامین بودجه خود را انجام داد و 10میلیون دالر
سرمایه کسب کرد .در اوایل سال ،2015ماگزتر یک
مدل اشتراک به نام ماگزتر گلد را که مشابه نت فلیکس
یا اسپاتیفای اســت ،راه اندازی کرد که در حال حاضر
به بیش از 107هزار موضــوع ،از حدود 3750مجله،
دسترسی نامحدود ارائه می دهد .یکی دیگر از خدمات
این شــرکت ،ماگزتر الیت است که امکان دسترسی
نامحدود به 5عنوان را فراهم می کند .این استارت اپ
در امریکا ،انگلستان ،اروپا ،چین ،هنگ کنگ ،کانادا،
استرالیا ،ســریالنکا ،افریقای جنوبی ،اندونزی ،هند،
تایلند ،فیلیپین ،مالزی و ســنگاپور مجله دارد .این
شرکت با بیش از 3400ناشــر ،به 50زبان مختلف
و در حدود 175کشــور کار می کند .در سال ،2015
این اســتارت اپ بیش از 29میلیــون خواننده پیدا
کرد .دفاتر مرکزی ان در نیویورک واقع شــده است و
دفاتر و تیم هایی در انگلستان ،فرانسه ،المان ،افریقای
جنوبی ،ســنگاپو ر و هند دارد .در جوالی ،2013این
شرکت 50کارمند داشت .اپلیکیشن های این شرکت
در نسخه های ای او اس ،اندروی د و ویندوز 8و از طریق
وب سایت ماگزتر در دســترس هستند .این شرکت،
درامد حاصل از فروش مجله را با ناشــران تقســیم
می کند .ناشــران می توانند تبلیغات را از نسخه های
چاپی خود اضافه یا ویرایش کنند و کل درامد حاصل از
تبلیغات را دریافت کنند .این شرکت همچنین گزارش
فروش و اطالعات مشتری را به ناشران ارائه می دهد.
به عالوه ،ماگزتر از خدمات فضای ابری خودکار برای
اپلود مجله ها استفاده می کند.
اغاز راه
Start Line
هفتاد د وپنج
وچهار
شماره هفتا
وم ..شماره
سال د د وم
.1396سال
مهر ر .1396
29مه
22
5
بنیانگذاران :پویا خوشبخت ،محمد
موسوی ،امیرحسین رازقیان ،سینا
شیری و محمد گودرزی
شروع فعالیت94 :
سرمایه اولیه 7 :میلیون
اشتغالزایی 12 :نفر
محل استقرار :تهران
ناماستارت اپ:
سیب َاپ
سیب َاپ؛ یک اپ استورایرانی
m
گفت وگو
I n t e r v i e w
ازا د ه خیرابا د ی
با توجه به اینکه استفاده از خدمات اَپ استور اپل برای
استارت اپ های ایرانی با محدودیت هایی همراه است
و همواره کاربران ایرانی برای استفاده از این خدمات
با مشکالتی مواجه بوده اند ،استارت اپ های مختلفی
برای بهبود خدمات رســانی به کاربرانی که گوشی
باَپ» یکی از
ایفون دارند ،شــکل گرفته اند« .سی
همین استارت اپ هاست که پویا خوشبخت25ساله
به همراه دوستانش محمد موســوی ،امیرحسین
رازقیان ،سینا شیری و محمد گودرزی ان را از سال94
راه اندازی کرده اند .پویا سال 89دوره لیسانس خود را
در رشته ای تی در دانشگاه امیرکبیر شروع می کند
ولیسال 93بهدلیلاینکهبیشتربه فضایکسب وکار
عالقه داشته ،تحصیل را رها می کند و وارد بازار کار
می شــود « .من برنامه نویســی وب انجام می دادم
و در یک فروشــگاه عرضه محصوالت اپل به عنوان
فروشنده کار می کردم .بعد از مدتی به واسطه یکی
از دوستانم فروشگاهی برای خودم راه اندازی کردم
و 2سال در این فروشگاه مشــغول بودم و به واسطه
رفت وامدهاییکهبهدانشگاهداشتم،درجریانفضای
استارت اپ و کسب وکارهای اینترنتی قرار گرفتم و با
جمعی از دوستان تصمیم گرفتیم فروشگاه اینترنتی
اپلیکیشن های ای او اس را راه اندازی کنیم».
باَپ در ذهنتان شکل
از چه زمانی ایده ســی
گرفــت و تصمیم گرفتید این اســتارت اپ را
راه اندازی کنید؟
در واقع این ایده وجود داشــت و ما بیشــتر به جای
اینکه فکر کنیم چه کسب وکاری را راه بیندازیم ،به
بو کار را چطوری
این فکر می کردیم که این کســ
راه بیندازیم .زمانی که کار را شــروع کردیم ،باید با
یک پروفایل اختصاصی مربوط به یک شرکت با اپل
ارتباط برقرار می کردیم ،در صورتی که نه سرمایه ای
داشتیم که بتوانیم شرکتی ثبت کنیم و نه تجربه این
کار را داشتیم .بر همین اساس از بستگانی که خارج
از کشور ،شرکت ثبت شده داشتند ،کمک گرفتیم و
توانستیم از طریق شرکت انها از اپل مجوز بگیریم.
با توجه به اینکه اَپ اســتور به صورت از پیش
تعیین شدهدرگوشی هایایفوننصبشدهاست،
شما چه نیازی را احساس کردید و خواستید یک
اَپ استور ایرانی را راه بیندازید؟
باَپ
یکــی از دالیل اولیه برای شــکل گیری ســی
گران شــدن دالر بود .می دیدم که مشــتریان برای
دریافت اپلیکیشــن های موردنیازشــان مجبورند
هزینه زیادی را صرف کنند .از طرف دیگر شرکت اپل
خریدهایی را که در ایران انجام می شد ،به رسمیت
نمی شناخت و هر کسی که می خواست از اپ استور
دانلودی داشته باشــد باید حتما اپل ایدی با ادرس
مکانی در امریکا ثبت می کرد در صورتی که بخشی از
قیمت اپ ها مربوط به هزینه پشتیبانی بود که در واقع
پشتیبانی هم صورت نمی گرفت .در این میان جای
یک کسب وکار ایرانی خالی بود که این خدمات را به
مشتریان ارائه دهد .
با توجه به توضیحاتی که دادید ،در سیب اَپ چه
خدماتی را ارائه می دهید؟
باَپبه دودسته تقسیم می شود؛ دریافت
خدمات سی
اپلیکیشن های ایرانی و دریافت اپلیکیشن هایی که
در اپ اســتور وجود دارد .کسانی که در دسترسی به
اپ استور مشکل دارند ،می توانند اپ های موردنیاز
باَپ دانلود کنند .توسعه دهندگان
خود را از ســی
اپلیکیشن ایرانی نیز می توانند بدون اینکه کارمزدی
پرداخت کنند ،اپلیکیشن خود را به صورت رایگان
باَپچگونهاست؟
شیوهدرامدزاییشمادرسی
مــا در ابتــدا به مدت یک ســال اپلیکیشــن های
رایگان اپ اســتور را رایگان ارائــه می دادیم و بابت
اپلیکیشن های پولی ،هزینه دریافت می کردیم ولی
یکی دو ماه پیش این برنامه را تغییر دادیم و کاربران
برای اینکه بتوانند از هر نوع از اپلیکیشن هایی که در
اَپ استور منتشر می شود استفاده کنند ،باید ماهانه
9900تومان را به عنوان حق اشتراک پرداخت کنند.
باَپ برای اولین بار
وقتی کاربری اپلیکیشنی را از سی
دانلود می کند ،به ازای به روز رسانی های بعدی نیاز به
پرداخت هزینه نیست همچنین مبلغ پرداخت شده
برای دانلود نامحدود است.
فرایندکارشمابااپاستورچگونهاست،ایاشما
اَپ ها از اَپ استور خریداری می کنید؟
بله ما به دو صورت این اپ ها را خریداری می کنیم .در
حالت اول ،تیم تولید محتوا اپ هایی را که در اَپ استور
ن های
منتشر می شود ،بررســی می کند و اپلیکیش
جالب و مورد نیاز را خریداری می کنند .حالت دوم در
صورتدرخواستکاربرانبرایداشتنیکاپلیکیشن
خاص ،برنامه مورد نظر تهیه می شود و دردسترس
همه قرار می گیرد.
ایا می توان ســیبچه را به عنوان یک رقیب
باَپ نام برد؟ اگر اینطور
شناخته شده برای سی
است شما چطور خودتان از ان و دیگر رقبایتان
متمایز کرده اید؟
سیبچه یک اَپ استور ایرانی نیست ،در واقع کاتالوگ
ترجمه شده اپ استور است و اپلیکیشن های دالری را
ریالی به فروش می رساند .یک واسط فروش است و
رقیب و همکار ما به حساب نمی اید .کاربران بدون
داشتن اپل ایدی نمی توانند از سیبچه دانلود کنند،
باَپ وجود
در صورتی که چنین محدودیتی در سی
ندارد و به صورت کلی در ســبک مدل بیزینسی ما
رقیبی وجود ندارد.
باَپ را دانلود کرده اند و از
چه تعداد کاربر سی
خدمات شما استفاده می کنند؟
تا کنون 800هزار شماره تلفن از طریق اپلیکیشن
باَپ ،تایید شده است.
سی
توانسته اید به درامدزایی برسید و هزینه های
خود را پوشش دهید؟
باَپ شــاید جزو اولین بیزینس هایی بود که
بله سی
در روز النچ خود یــک میلیون تومان فروش کرد .ما
در شروع کار در اینستاگرام هیاهویی راه انداختیم و
به واسطه کمپین هایی که برگزار کردیم توانستیم در
روز النچ ،فروش خوبی داشته باشیم .ما با 7میلیون
تومانسرمایهکارراشروعکردیموتا کنونتوانسته ایم
چندین برابر ان را در بیاوریم .البته 8ماه طول کشید تا
توانستیم به مرحله سوددهی برسیم.
تحریم های اخیر اپل ،روی کار شما چه تاثیری
داشته است؟
از چند جهت این تحریم هــا چه مثبت و چه منفی
روی کار ما تاثیر گذاشته است .جنبه مثبت ان این
است که توسعه دهندگان ایرانی تا قبل از تحریم ها
تمایل داشتند اپلیکیشــن خود را فقط در اَپ استور
ارائه دهند و این تحریم ها منجر شد تا انها عالقه مند
باَپ استفاده کنند .جنبه منفی ان این
شوند از سی
استکهتحریم هاباعثشدهاستکهنگاهمشتریانبه
محصوالت اپل بد شود و به نوعی تعداد فروش ایفون
کاهش پیدا کند و این به صورت غیر مستقیم روی کار
ما می تواند تاثیرگذار باشد .
سیبچه یک
اَپ استور ایرانی
نیست ،در
واقع کاتالوگ
ترجمه شده
اپ استور
است و
اپلیکیشن های
دالری را ریالی
به فروش
می رساند .یک
واسط فروش
است و رقیب
و همکار ما
به حساب
نمی اید
مهرداد صیرفی از استارت اپش می گوید:
باهمسفر ،یعنیسفراشتراکی
t
r
گزارش
o
p
باهمسفر چه خدمتی ارائه می دهید؟
e
R
هستی مهاجر
اســتفاده از سیســتم کارپولینگ تقریبا در دنیا
شناخته شده و تاثیرات ان در کاهش الودگی هوا و
جلوگیری از افزایش تعداد خودروهای تک سرنشین
نیز به نوعی ثابت شده اســت .بر همین اساس در
ایران نیز اســتارت اپ های مختلفی با همین ایده
شروع به فعالیت کرده اند که مهرداد صیرفی یکی
از فعاالن این حوزه است که استارت اپی به نشانی
bahamsafar.comراه اندازی کرده است .صیرفی که
فوق لیسانس مهندسی معماری کامپیوتر از دانشگاه
علم و صنعت دارد 34 ،ساله است و متولد کرج .او در
حوزه برنامه نویسی و نرم افزار در شرکت های مختلف
کار کرده و حدود 6سال پیش طی صحبت با دوستی
که ساکن المان بوده ،با کارپولینگ اشنا می شود.
« چیزی که در این سیستم بیش از موارد دیگر توجه
من را به خود جلب کرد ،این بود که این سیســتم
می توانســت در کاهش الودگی هوا و اتومبیل های
تک سرنشــین بســیار تاثیرگذار باشد ،بر همین
اساس تصمیم گرفتم این کار را در ایران انجام دهم.
این سیستم در کشور های دیگر به صورت رایگان
استفاده می شد و من هم قصد داشتم براساس همان
مدل ،کار را پیاده کنم .تقریبا یک سال بعد یعنی در
سال 91وب سایت را راه اندازی کردم ولی با مشورتی
که با دوستانم انجام دادم ،انها به من توصیه کردند که
برای اینکه در کار دچار مشکل نشوم حتما مجوزهای
الزم را دریافت کنم .ولی تقریبا 2سال درگیر دریافت
مجوز بودم و متاسفانه هیچ یک از سازمان های ذیربط
از کار استقبال نکردند و حاضر به صدور مجوز نبودند.
به دلیل اینکه نتوانستم مجوز دریافت کنم کار را کنار
گذاشــتم ولی ایده همچنان در ذهنم روشن بود تا
اینکه در یکی دو سال گذشته بحث استارت اپی در
ایران داغ شد و اسنپ کارش را شروع کرد .من هم
تصمیم گرفتم مجدد کارم را شروع کنم».
از چه سالی کارتان را به صورت جدی شروع کردید؟
تقریبا یک سال اســت که کار را به صورت جدی شروع
کردم.
شما هم مانند اسنپ ،به صورت انالین برای افراد
ماشین پیدا می کنید که جابه جا شوند ،ولی فرایند
خدمت رسانی شما با اسنپ کامال متفاوت است .در
در باهمســفر از سیستم شناخته شــده کارپولینگ
اســتفاده می کنیم .ســرویس کارپولینگ ،سیستم
اشتراک ســفر اســت به این ترتیب که رانندگانی که
مسیری را طی می کنند و تک سرنشین یا کم سرنشین
هستند و صندلی خالی دارند ،تشویق می شوند تا افرادی
را که با انها هم مسیر هستند ،سوار کنند و با هم مسیر
را طی کنند.
رانندگان و کاربران اگر بخواهند از خدمات شــما
استفاده کنند ،چه کار باید بکنند؟
رانندگان در سیســتم ثبت نام می کنند و زمان ،مســیر
سفر و مبلغ پیشــنهادی خود را ثبت می کنند و از طرف
دیگر مسافرانی که با راننده همسفر هستند ،درخواست
سفر خود را اعالم می کنند و با هم همسفر می شوند .در
اپلیکیشن باهمسفر همه افراد مثل هم دیده می شود .به
این صورت که هم رانندگان و هم مسافران احراز هویت
می شــوند .احراز هویت از طریق کارت ملی و شــماره
16رقمــی کارت بانکی صورت می گیــرد و ما از طریق
سیستم بانکی استعالم می گیریم و از هویت فرد مطمئن
می شــویم .این احراز هویت همزمان با درخواست سفر
کاربر صورت می گیرد و اگر مشکلی در هویت فرد وجود
داشته باشد ،سفر او لغو می شود .
شما این سرویس را در چه مقیاسی ارائه می دهید،
ایا کل ایران را پوشش می دهید یا فقط در شهر تهران
این خدمت قابل استفاده است؟
هدف اولیه ما و با توجه به شــناختی که از جامعه ایران
پیدا کردیم ،ســرویس دهی بین شــهری بود و کار ما
محدودیت جغرافیایی ندارد .بعد از ان تصمیم گرفتیم
خدمات داخل شهری نیز ارائه دهیم .در حال حاضر هم
سرویس دهی داخل شهری و هم بین شهری را پوشش
می دهیم .در تهران بیشــترین سفر داخل شهری ثبت
شــده ولی در شــهرهای یزد ،اصفهان ،مشهد ،تبریز
و زاهدان ســفرهای داخل شــهری ثبت شده است و
مسیرهای تهران -بندرعباس ،تهران-اصفهان و تهران-
شیراز بیشــترین حجم سفرهای بین شهری را به خود
اختصاص داده اند.
از وقتی که کار را شروع کردید ،چه تعداد کاربر از
خدمات تان استفاده کردند؟
حدود 3000کاربر تا کنون در سیستم ما ثبت نام کرده اند
ولی همه کاربران فعال نیستند و حدود 1400سفر توسط
رانندگان ثبت شده و حدود 70سفر نیز توسط رانندگان
انجام شده است که مسافری را همراه داشته اند .
بنیانگذار :مهرداد صیرفی
سال شروع فعالیت95 :
محل استقرار :تهران
سرمایه اولیه :دانش فنی
نام استارت اپ:
باهمسفر
با توجه به اینکه گفتید اســتفاده از خدمات در
باهمسفر رایگان است ،شیوه درامدزایی شما چگونه
است؟
بله ما برنامه نداریم که به صورت مســتقیم از سیســتم
در امدزایی داشته باشیم و بر خالف سایر رقبا ،کارمزدی
بابت اســتفاده از خدمات دریافت نمی کنیم ،بلکه قصد
داریم رانندگان را تشویق کنیم تا از این سیستم استفاده
کنند .برنامه ای که برای درامدزایی داریم از طریق جذب
اگهی و قراردادهای B2Bاست که در اینده می خواهیم
اجرایی کنیم .به عنوان مثال ،ما به صورت لوکیشن بیس
می توانیم تبلیغات هتل ها ،رستوران ها یا مراکز اقامتی
را انجام دهیم تا مســافرانی که به مقاصد مختلف سفر
می کنند از امکانــات رفاهی مقصد اگاهی پیدا کنند .ما
می توانیم از طریق بیگ دیتا اطالعات خوبی را به دست
بیاوریم .
با توجه به اینکه هنوز تعداد کاربر محدودی دارید
ی دارید را پیاده
و برنامه هایی که برای درامدزایــ
نکرده اید ،چطور هزینه های خود را پوشش می دهید؟
من کارهای جانبــی دیگری را به عنــوان پروژه انجام
می دهم و از ان طریق درامد داریم .
برای اینکه افراد با خدمات شما بیشتر اشنا شوند
چه برنامه ای دارید و چرا تا کنون نتوانســته اید به
رشدی که انتظار داشتید ،دست پیدا کنید؟
l
u
رکیتا
تجربه تازه ایاز کالس درس
گفت وگو با پویا خوشبخت ،جوان 25ساله ای که تالش می کند جلوی ناامیدی کاربران ایفون را بگیرد
در اختیار کاربران قرار دهند .تا کنون 700اپلیکیشن
ایرانی انتشار پیدا کرد ه و نزدیک به 80هزار دانلود نیز
در این زمینه انجام شده است.
u
ستون
o
C
برای رشد الزم است که بتوانیم سرمایه جذب کنیم ولی
متاسفانه نتوانسته ایم تا کنون سرمایه ای که می خواستیم
را جذب کنیم .اکثر سرمایه گذاران به دنبال سرمایه گذاری
روی ایده های زود بازده هســتند که پورسانت دریافت
می کنند و دید اشتباهی که در ایران وجود دارد ،این است
اگر خدمتی رایگان ارائه شود ،پس ارزشی ندارد در صورتی
که استارت اپ ما می تواند درامدهای جانبی داشته باشد.
با توجه به اینکه هنوز نتوانسته اید سرمایه مورد نیاز
را جذب کنید ،پیش بینی شما از اینده چگونه است؟
من امیدوار هســتم و معتقدم به تدریج رشدی که مورد
انتظارمان است ،محقق می شود .االن تقریبا 2ماه است که
برای باهمسفر تبلیغی نکرده ایم ولی با وجود عدم تبلیغات
روزانه ثبت نام در سیستم صورت می گیرد.
در زمینه کاری شــما استارت اپ های دیگری هم
روی حوزه کارپولینگ فعالیت می کنند .شما چطور
می خواهید خودتان را از سایر رقبا متمایز کنید؟
بیزینس پلن اکثر رقبای ما در قالب گرفتن پورسانت است
و من فکر می کنم یکی از مزیت هــای اصلی کار ما ارائه
خدمات رایگان است که همین موضوع باعث خودتبلیغی
می شود .از نظر فنی هم تفاوت ما این است خدمات را هم
در قالب اپلیکیشن و هم در قالب وب سایت ارائه می دهیم
در صورتی که رقبا فقط از یکی از این راه ها خدمات خود
را ارائه می دهند.
تعامل میان اســتاد و دانشــجو در دانشگاه
در روند پیشــرفت علمی دانشجویان بسیار
تاثیرگذار اســت .در سیســتم های سنتی،
دانشــجویان فقط در مــدت زمانی که در
دانشــگاه و سر کالس هســتند ،می توانند
با اساتید ارتباط داشــته باشند و اشکاالت
احتمالی خود را نســبت به دروس برطرف
کنند ،ولــی با سیســتم های تحت وبی که
اخیرا از ان اســتقبال خوبی هــم به عمل
امده ،این امکان برای دانشجویان و اساتید
ایجاد شــده که عالوه بر محیط دانشــگاه
بتوانند به صورت مجــازی نیز با یکدیگر در
ارتباط باشند .اســتارت اپ رکیتا به نشانی
rekita.irیک سیســتم تحت وب در قالب
درس افــزار ارائــه می کند کــه تعامل بین
اســاتید و دانشــجویان را ممکن می سازد.
درس افزار ،واژه ای اســت مرکب از کلمات
درس و نرم افزار .درس افزار ها ســامانه های
تحت وبی هســتند که اساتید و دانشجویان
به راحتــی می توانند توســط ان با یکدیگر
ارتباط برقرار کننــد .درس افزار ها در تمام
دانشــگاه های کشور های پیشــرفته ،جزو
مهم ترین و ضروری ترین ابزار های تدریس
محسوب می شــوند .در این سامانه تکالیف
و اعالنات درسی ،سرفصل دروس و پرسش
و پاســخ های بین اســاتید و دانشجویان به
ســاده ترین صورت ممکن تبادل می شود.
در سیستم درس افزار رکیتا فضا و امکاناتی
برای اساتید فراهم می شود تا پلتفرم کالس
مجازی بــرای خود ایجاد کننــد و منابع و
محتویات درســی را در اختیار دانشجویان
قرار دهند .منابع درس تنها توســط استاد و
دانشجویان عضو کالس قابل دسترسی است
و عضویت در درس به وســیله کلید تعریف
شده توسط استاد صورت می گیرد .به عالوه
تمامی منابع و محتویات درسی در سرور ها
ذخیره می شوند تا دانشجویان از هر مکانی
به این محتویات دسترســی داشته باشند و
از طریق ایمیل نیز گزارش های درســی را
دریافت کننــد .طراحی کالس مجازی این
سامانه کاربر پسند اســت و هر فردی با هر
سطح دانشی در اســتفاده از کامپیوتر قادر
است از این سیســتم اســتفاده کند .این
امکان برای اســاتید وجود دارد که تکالیف
درســی دانشــجویان را در کالس مجازی
طراحی کنند و برای ان ،مهلت پاسخگویی
مشخص کنند ،این تکالیف در پنل کاربری
دانشجویان قابل مشــاهده است و از طرفی
برای انها ارسال نیز می شود و انها می توانند
در مدت زمان مشخص شده به تکالیف پاسخ
دهند و از طریق ســامانه پاسخ های خود را
برای استاد ارسال کنند .همچنین این امکان
برای استاد وجود دارد که تکالیف را در یک
سیستم یکپارچه بایگانی کند و به انها نمره
دهد .اساتید در این سیستم می توانند برای
خود یک دستیار اموزشی تعریف کنند .به
این ترتیــب که یک نفر به عنــوان نماینده
اســتاد ،کالس های مجازی حــل تمرین
برگزار کند و بخشی از مدیریت کالس را به
عهده او بسپارند .از طرفی استاد نیز می تواند
روی عملکرد دستیار اموزشی خود نظارت
داشته باشد .تا کنون 146کالس در سیستم
درس افزار رکیتا ثبت شده و نزدیک به 1500
کاربر نیز از این سیســتم استفاده کرده اند.
در سامانه درس افزار این امکان برای استاد
وجود دارد که فضایی را برای پرسش و پاسخ
دانشجویان ایجاد کند تا سوال های مورد نظر
خود را در مورد مباحث مختلف درسی در ان
مطرح کنند .این پرسش ها می تواند در اتاق
گفت وگوی اختصاصی هر درس مطرح شود
و یا به صورت پیام خصوصی ارســال شود.
این امکان این مزیت را برای استاد دارد که
از مراجعات حضوری غیر ضروری جلوگیری
می کند .عــاوه بر موارد ذکر شــده در این
وب ســایت بخشــی به عنوان وبالگ وجود
دارد که در ان محتوای اموزشــی مورد نیاز
دانشجویان در مورد چگونگی ورود به بازار
کار و تهیه رزومه تاثیر گذار قرار داده شــده
اســت ،عالوه بر این مطالــب مفیدی مانند
روش های افزایش بازدهــی در مطالعه در
دوران امتحانات و چگونگی انتخاب رشته در
تحصیالت تکمیلی به عنوان مطالب مکمل
برای مطالعه قرار داده شده است.
پرونده ویژه
S p e c i a l
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
6
کریستف کلمب
اگر نتوانید از ساحل دل بکنید ،مطمئن باشید
هیچ وقت نمی توانید از اقیانوس بگذرید!
تبسم لطیفی
بنیانگذارمامان پز
کسب وکارماجراجویان
وریسک پذیرها
تعاریف زیادی برای استارت اپ در ادبیات
کارافرینی وجود دارد کــه تعریف من هم
برگرفته از همین تعاریف اســت .از نگاه من
استارت اپ کسب وکاری است که:
-1برای خلق یک ارزش به روشی نواورانه و
خالقانه ایجاد شده است .این ارزش معموال
راه حلی جدید برای یک نیاز یا مشکل است
که قبال راه حل بهینه ای نداشــته یا به طور
کلی پاســخ به نیازی اســت که قبل از این
تعریف نشده است.
-2با هدف رشد ســریع ایجاد شده و مدل
کسب وکار قابلیت رشــد و افزایش مقیاس
دارد.
-3ریســک باالیی دارد و موفقیت تضمین
شده نیست ،اما در مقابل در صورت موفقیت
بازده خیلی زیادی ایجاد می کند.
-4موسسان ان افراد ماجراجو ،بلندپرواز،
ریســک پذیر و با انگیــزه ای هســتند که
هدف شان تاثیرگذاری زیاد و ایجاد تغییرات
بزرگ است .
هادی فرنود
بنیانگذارکاموا
استارت اپبامدلدرامدی
یشود
تعریفم
استارتاپ درتاریکی!
کارشناسان و فعاالن اکوسیستم استارت اپی ایران ،چه تعریفی از «استارت اپ» دارند؟
راه اندازی استارت اپ یا نوشــتن 300کلمه یادداشت؛ کدام
پرونده ویژه
ســخت تر اســت؟ احتماال 90درصد از اهالی اکوسیســتم
S p e c i a l
استارت اپی ایران می گویند :نوشتن 300کلمه یادداشت .ان
هم برای تنها رسانه اختصاصی استارت اپ ها در ایران .داستان
طاهره خواجه گیری
نوشتنیادداشتی300کلمه ایبرایتعریفاستارت اپوسنجش
نظراتفعاالناینزیست بومقصه هایجالبیهمبههمراهداشت.وقتیتصمیمگرفتیمخودمانقلمرازمینبگذاریم
و نگارش انها را به تماشا بنشینیم .خوش قول ها دیر یا زود ،به حرف شان عمل کردند .بعضی حتی
فرصتنداشتند 300کلمهبرایجامعه استارت اپیبنویسند،بعضی گفتندمگرمانویسنده ایم؟
بعضیهمگفتندچشم،حتمامی نویسیموهیچگاهننوشتندوبعضیگفتندبراینگارشاینحجم
ازکلمات،بایدیکهفتهبهمازمانبدهیدکهدرنوعخودششاهکاراست،چوناغلبفعاالناین
حوزه معموال درباره سرعت عمل و رشد سریع و تصمیم گیری به موقع و پاسخگویی درست به
افکارعمومیحرفمی زنند.ناگفتهنماندکهیکیازدوستانازساعت 17و 30دقیقهروزسه شنبههفتهگذشتهتا
هنوزدرحالنوشتنیادداشتی300کلمه ایاست! نکت هجالبتوجهایناستکهچراصاحبانکسب وکارهاتعریف
نگاشته شده ای از مهم ترین عنوان کسب وکارشان ندارند؟! در حالی که هر کدام می بایست حداقل یادداشتی در
این زمینه داشته باشد .مگر نه این است که در همین اکوسیستم بر ثبت تجربه و بر تولید محتوای هدفمند تاکید
زیادیمی شود؟ایانوشتنچندخطدرموردمهم ترینمفهومکسب وکارکارافرینانجوانکشورمان،نوعیتولید
توصیف 7کلمه ایقورمه سبزی!
استفاده از
تعاریف کوتاه
و موجز عموما
یک سطری که
توسط بزرگان
و مشاهیر این
وادی همچون
استیو بلنک
ارائه شده
در فضای
کشور ما،
مانند توصیف
قورمه سبزی
در ۷کلمه
برای یک
انگلوساکسون
است!
استارت اپ یک شرکت کوچک است که به
دنبال مدل درامدی پایدار و قابل گسترش
می گردد.
در استارت اپ هنوز خیلی از فرضیه ها باید
تســت و اثبات شوند .اســتارت اپ بودن و
نبودن به اندازه کســب وکار بستگی ندارد و
تا وقتی مدل درامدی و رشد درست نشده
(یا پیدا نشده) ان شرکت هنوز استارت اپ
اســت .حتی اگر ارزش میلیاردی داشــته
باشید.
تکراری بودن ایده هم قطعا موجب نمی شود
که کسب وکاری استارت اپ نباشد .همین
که یک مشــکل قدیمــی را بهتر حل کند،
کافی است .مانند فیس بوک که ایده تکراری
اورکات و مای اســپیس بود اما فیس بوک
بهتر اجرایش کرد.
در انتها هم الزم اســت بگویم که اصال مهم
نیست تعریف استارت اپ را ندانید .چرا که
این ندانستن نهایتا به صدها مجهولی که در
یک استارت اپ نمی دانید ،اضافه می شود.
انچه مهم اســت تالش برای بهتر شــدن و
تست است .استارت اپ پر از ندانسته هاست
چــون مدلی جدید برای حل یک مشــکل
موجود است.
امین مصباحی
مشاورارشدتحلیلدادهومعمارینرم افزار
اســتارت اپ را می توان به طور ساده به مجموعه ای
اطــاق کرد که برای ارائه ،خلــق یا بهبود محصول
یا خدمتی مشــخص تشکیل می شــود؛ البته این
تمام ماجرا نیســت ،ما به یک مغاز ه جدید در محل
زندگی مان که بــه ارائه کاالی خاصــی می پردازد
اســتارت اپ نمی گوییم ،به مجموعه ای که موضوع
کلی «بازرگانی» یا «تولید نرم افزار» را موضوع فعالیت
خود می داند ،استارت اپ نمی گوییم ،همچنین به
شرکتی ۷ساله که قصد دارد در حوزه ای جدید وارد
تحقیق و توسعه شود نیز این عبارت تعلق نمی گیرد.
برای درک بهتر مفهوم این میهمــان جدیدالورود
گفت وشنودهای این روزها خوب است تا نمونه هایی
را بررســی کنیم که وقتی برای اولین بار پرسیدیم
«استارت اپ چیســت؟» برای مان مثال زدند و بعد
از مرور انها درخواهیم یافت که در همگی شان نوعی
خالقیت ،از یک اختراع تا شیو ه نوینی از پیاده سازی
یک امر رایج نهفته است ،همگی انها برای ایجاد ان
موضوع خاص تشکیل شده اند ،به طور میانگین رشد
سریع تری نسبت به کسب وکارهای سنتی داشته اند
و حتی ساختار سازمانی و نوع ارتباطات اعضای انها
از قواعد رایج شرکت ها و سازمان ها فاصله داشته است.
استفاده از تعاریف کوتاه و موجز عموما یک سطری
که توسط بزرگان و مشاهیر این وادی همچون استیو
بلنک ارائه شــده در فضای کشور ما ،مانند توصیف
قورمه ســبزی در ۷کلمه برای یک انگلوساکسون
است! لذا بخش بزرگی از الزامات و خصیصه های یک
استارت اپ در تعریفی که از ان در یک کنفرانس و یا
مقاله در در ه سیلیکون ارائه می شود ،نهفته ،مستتر
و البته بدیهی است و برای اتمسفر ما ایرانیان کمی
غریب و نیازمند توضیح؛ و بهانه ای برای بســیاری
ســرک کشــیدن ها به وب ســایت های معروف و
فهرست کننده استارت اپ ها و سعی در ایجاد نمونه
وطنی-ملی انهــا و یا در مقــا م نازل تر ،کپی کردن
استارت اپ های موفق داخلی به بهان ه اینکه «امروز
فالن حوزه پول سازه»! و البته شکست های متعاقب
انها ،شاید ناشی از مغفو ل ماندن همان مفاهیم مستتر
در این تعاریف باشــد .البته در تمام دنیا «احتمال
شکســت» عضوی از لغت نامه استارت اپ هاست،
ولی مســیر رســیدن به شکست بســیار اهمیت
دارد و شــاخصی برای پیش بینی و تخمین شانس
موفقیت های اتی انهاست .اکوسیستم استارت اپی
ایران امروز نیازمند امــوزش ،راهنمایی و راهبری
عالقه مندان ورود به این عرصه است و خردمندانی
که هیجان برخی مدیران ،مسئوالن ،عالقه مندان و
حتی سرمایه گذاران این فضا را با اگاهی تعدیل کنند.
کسب وکاریمتمایزباچاشنیرشد
رضا زرنوخی
ی سیایران
رئیسهیات مدیرهانجمنو
اســتارت اپ از جمله لغات خاصی اســت که زمانی
نه چندان طوالنی وارد ادبیات فارسی شده و به دلیل
ســرعت زیاد تحول و فراگیر شدن ان کمتر فرصت
بومی ســازی ان فراهم شده اســت و یافتن معادل
فارسی ان در لغت نامه های فارسی موجود به سختی
امکان پذیر اســت .یک دلیــل ان فراگیر بودن لغت
اســت ،مانند لغت سیســتم ،که ترجمه فارسی اش
گویای ابعاد مفهومی ان است .اما با تمام ویژگی های
این مفهوم می توان گفت :استارت اپ شرکتی است
حاصل دورهم جمع شــدن تعــدادی جوان خالق،
بو کار
باهوش و کارافرین که برای دستیابی به کس
بو کارهای موجود
اقتصادی متمایز نســبت به کس
شــکل می گیرد و با ســرعت زیاد رشــد می کند .با
بو کار باید بر پایه نواوری در
این تعریف مدل کســ
محصول یا خدمت تعریف شده باشد .معنی این رشد
در بررسی استارت اپ های موفق فناوری اطالعات،
رشد 10درصدی در هفته اســت .همه انتظار داریم
استارت اپ معادل شرکت های فعال در زمینه فناوری
اطالعــات و ارتباطات و فضای مجازی دیده شــود،
بو کار با ویژگی مذکور که در
ولی به نظر من هر کس
بخش صنعت ،خدمات ،کشاورزی ،فرهنگ و رسانه
ایجاد شود ،در دوران اولیه رشد خود یک استارت اپ
محسوب می شــود .اگر عمر شرکتی بیش از 5سال
باشد و شکست نخورده باشد ،دیگر استارت اپ نیست.
بو کار
اگر افرادی شــرکت را تاسیس کنند و در کس
ال وجود داشته به دلیل وجود تقاضا
مشــابهی که قب
و ســهم بازار ســرمایه گذاری کنند ،اســتارت اپ
نیستند .همچنین فراخوان دولت و یا کارفرما برای
بو کار که نیازهای تعریف شده ای را
ایجاد یک کســ
(مانند خدمات پیمانــکاری) انجام می دهند ،منجر
به تاســیس استارت اپ نمی شــود .این ابهام در باره
برخی از موسسات که ادعای وی سی ،شتاب دهی و
یا کوچینگ و منتورینــگ دارند هم صدق می کند.
گاهی در ایران این مفهوم با شرکت های دانش بنیان،
صنایع کوچک و متوسط فناور TSMEsمعادل گرفته
می شود ،در حالی که صحیح نیست و ممکن است در
بین شرکت های دانش بنیان تعدادی هم استارت اپ
وجود داشته باشــد .علی رغم وجود افراد و نهادهای
فعال از قبیل شتاب دهنده ،وی سی ،منتور و موسس
اینگونه شرکت ها ،به نظر می رسد هنوز براورد دقیقی
از تعداد ،ویژگی ها و شــاخص های بومی استارت اپ
وجــود نداشــته و صحبت ها و مطالبــی که مطرح
می شود ،بر اساس ســلیقه و برداشت شخصی افراد
است .این موضوع باید توســط بازیگران واقعی این
حوزه که دارای عملکرد جدی بوده اند ساماندهی شود .
استارت اپ لزوما بر فناوری تکیه ندارد
میالد احرام پوش
بنیانگذارجشنوارهاپلیکیشن هایموبایلایران
تعاریف زیادی برای یک استارت اپ در نظر گرفته
شــده که هر یک با دیگری تفاوت هایی دارد .از نظر
من اســتارت اپ به کســب وکاری گفته می شود
که امکان رشــد ســریع یک اید ه خالقانه را داشته
باشــد و تا زمانی که ان ایده رشــد ســریع خود را
ادامه دهد به ان سرویس اســتارت اپ می گوییم.
هرچند که امروزه بسیاری در تعریف استارت اپ بر
فناوری محور بودن ان تکیه می کنند اما از نظر من
یک استارت اپ می تواند لزوما بر
فناوری و تکنولوژی تکیه نداشته
باشــد هرچند که در ایران اکثر
استارت اپ ها مساوی شده است
با یک سرویس یاا پلیکیشن که به
مردم سرویس می دهد.
از نظــر من تــا زمانــی که یک
بو کار در محیطی که فعالیت
کس
می کند امکان یک رشد جهشی و
سریع را داشته باشد ،می توانیم به
ان استارت اپ بگوییم .بنابراین بر
طبق این تعریف بسیاری از شرکت های بزرگ نیز تا
همین چند ســال پیش در گروه استارت اپ ها قرار
می گیرند .در دنیای امروز گوگل
را استارت اپ حساب نمی کنند
چون دیگر حد بیشتری برای این
سرویس چه از لحاظ تعداد یوزرها
و چه از لحــاظ درامدزایی قائل
نیستند .بنابراین شرکت هایی که
دیگر توان رشد جهشی نداشته و
روند ثابتی را طی می کنند را نباید
به اشتباه استارت اپ خطاب کرد .
مهم نیست که یک استارت اپ با
۳نفر اغاز شود یا ۳۰نفر ،چیزی
که در یک استارت اپ مهم است تالش و ممارست
در رسیدن به هدف است.
در علم گیاه شناســی درخت بامبو تا ۴سال بعد از
ن نمی اید اما بعد از
کاشتن و اب دادن از خاک بیرو
۴سال ناگهان در طی یک مدت کوتاه زیر یک سال،
گیاهی تنومند و با ارتفاع ۴۰تا ۵۰متر از عمق خاک
بیرون می اید .اگر فردی در طی این ۴ســال ناامید
شود مانند این گیاه به هدف نهایی خود یعنی رشد
استارت اپی و درامدزایی نمی رسد .نباید فراموش
بکنیم که سرویس معروفی مثل دراپ باکس بعد از
گذشت چندین و چند سال از تاسیس و با این شهرت
جهانی به تازگی موفق به سوددهی شد که این صبر و
ممارست بنیانگذاران این سرویس را نشان می دهد .
از طرفی به نظر من تکراری بودن یک ایده مهم نیست
بلکه اجرای درست ایده مهم است .
استارت اپ به مثابه اثر هنری!
امیرحسین فصیحی
محمدکرمانی
مدیرعاملفن افزار
بنیانگذارفضایکاراشتراکیابیسفید
استارت اپیعنی
10به توان100
فرض کنیــد 100تومان داریــد و هزینه
جــذب مشــتری یــک تومان اســت .در
کســب وکار عادی 100تومــان را ریال به
ریال خرج می کنید و 100مشتری به دست
می اورید و تمام؛ دوباره باید پول خرج کنید
تا مشتری های بیشــتری به دست اورید.
خب ،شــما به پول زیادی برای جذب یک
بازار بــزرگ نیاز دارید .اما در کســب وکار
استارت اپی فکر می کنید و بررسی می کنید،
10نفر ادم اصلی اولیه را پیدا می کنید برای
یکی از انها یک ریال خرج می کنید و همان
یک نفر هم انقدر سرویس رضایت بخش و
خوبی را برایش فراهم کرده اید که به 10نفر
هم دردش می گوید و این 10نفر به 10نفر
دیگر .بنابراین درست است که 100تومان
داشتید ،به جای 100مشتری 10 ،به توان
100مشتری پیدا می کنید.
تیم استارت اپی ،تیمی خیلی همدل است
که حاضرند از خودشــان بگذرند تا مفهوم
جدیدی را به دنیا اضافه کنند .نقطه شروع
کوچــک ولی با رشــد باال و داشــتن یک
سرویس طراحی شــده خوب و ارزشی که
ادم ها به خاطر ان همدیگر را معرفی کنند،
مهم ترین مشــخصه های یک استارت اپ
است ،اما هیچ چیزی به پای اهمیت تیم بودن
نمی رسد .تیم است که به جای حرام کردن
ان 100تومانی که در ابتدا اشاره کردم ،یک
تومان یک تومان خــرج می کند تا باالخره
ادم ها ،سرویســی که دنیــا را جای بهتری
می کند ،پیدا کنند .این همدلی ،هوشمندی
و از خودگذشتگی تیم است که می تواند این
فرمول جادویی را ایجاد کند .
این تیم خوب اســت که باعث می شود یک
سرمایه گذار هوشــمند ،پولش را بگذارد تا
بین 100تیم شــاید یکی از انها بتواند یک
10به توان 100بزند و جواب تمام پول های
سوخت شده را هم بدهد .با کسب وکار عادی
چنین ریسکی اصال منطقی نیست.
محتوانیست؟یعنیچنینسوالیتاکنونبرایهیچیکازکارمندان شانهمپیشنیامدهتامثالانهاپاسخیبهان
بدهند و در جایی ثبتش کنند؟ به نظر می رسد که فعاالن این حوزه باید بیشتر بنویسند و قلم ها را زمین نگذارند.
از این گالیه ها بگذریم و برگردیم به اصل ماجرا .این هفته «شنبه» براساس بازخوردها و پرسش هایی که از جامعه
استارت اپیومخاطباناینجامعهمی گیرد،بهتعریفاستارت اپپرداختهاست؛اینکهبهچهشرکتییاچهسازمانی
می تواناطالقاستارت اپکرد؟شایدمطرحکردنچنینپرسشیدراکوسیستمکارافرینیبهنظرتعجب برانگیز
باشد.امااینپرسشیاستکهمخاطباناکوسیستمبارهامطرحکرده اند.همچنینهموارهاینسوالمطرحبودهکه
چهتعدادازکسب وکارهایانالینایران،بهمعنایواقعیاستارت اپهستند؟واینکهتاچهاندازه
درکوبرداشتماازاینمفهومبهانچهواقعاهست،نزدیکاست.درقصهفیلدرتاریکیکهحضرت
موالنا روایت کرده ،چیزی که در روشنایی و از فاصله چندصدمتری می توان در چشم برهم زدنی
تشخیص اشداد،درتاریکیتبدیلبهیکمسئلهپیچیدهبرایشناختافرادمی شود.موجودی
که در تاریکی قرار گرفته می تواند هر چیزی باشد .می تواند با تمام حدس ها و گمان های موجود
پوتعریفانازتاریکیبهدر نیاید،احتماالچیزیشبیهفیلدرتاریکی
فرسنگ هافاصلهداشتهباشد.اگراستارت ا
خواهدبودوهرکسیبهظنخودبرداشتیازانخواهدکردوبهتشتتیمی رسیمکهشایدنتیجهخوبیبرایکلیت
این اکوسیستم نداشته باشد .انگیزه ما برای واکاوی دوباره یک تعریف به ظاهر ساده ،عبور از چنین تشتت هایی
است .پس این شما و این تعریف های متنوع از مفهوم استارت اپ ،ان هم از زبان اهل فن! «شنبه» بی انکه قضاوتی
بکند،نظراتتعدادزیادیازافرادتاثیرگذاراکوسیستمکارافرینیایرانراثبتکردهکهدر ادامهمی خوانید.
استارت اپ کسب و کاری اســت که تصمیم می گیرد قدم در جایی
بگذارد که قبال کسی پا به ان نگذاشته است .این حرکت در تاریکی
ممکن اســت برای ایجاد محصول یا خدماتی باشــد یا اساسا نحوه
جدیدی برای انجام کار .نیروی محرکه این قدم گذاشتن عشق است
و خصوصیت الزم برای موسســان استارت اپ شجاعت و نترسیدن
از شکســت ،به این دلیل که حرکت در تاریکی در بسیاری از مواقع
به بیراهه کشیده می شود .استارت اپ همواره برای این پرسش که
چرا این کار را انجام می دهید؟ پاسخ قاطع و مشخصی دارد که لزوما
ارتباطی با درامدزایی ندارد و معنی کار و فعالیت استارت اپ به صورت
زنجیره ای که به چشم انداز ان متصل است ،همواره مشخص است.
این چشم انداز دلیلی است که تمام فرایندهای شرکت و تمام اجزای
ان در راستای ان قرار دارند و مســیر رسیدن به ان کامال ناهموار و
نااشناست؛ قله ای است بســیار واضح برای موسسان استارت اپ با
مسیری بسیار تاریک و خطرناک .ریسک در تاروپود استارت اپ تنیده
شده است .با این تعریف به نظر من استارت اپ به مقطع زمانی از طول
عمر شــرکت مربوط نمی شود
و در واقع در مــورد یک روحیه
و نوع نگاه به کســب و کار است؛
روحیه پذیرفتن خطر با ارزوی
تولید ارزشی جدید و نوع نگاهی
که ازادی را بــه امنیت ترجیح
می دهد .کسب و کارهای استارت اپی صف شکنانی هستند که مسیر
را برای دنبال کنندگان مشخص می کنند .به نظر من کار استارت اپ
بیشتر به یک کار هنری شباهت دارد و لقب هنرمند برای موسسان
استارت اپ برازنده تر است.
یکمرحله قبلازشرکت شدن
ممکن است
شما با شرکتی
مواجه شوید
که 40میلیون
دالر سرمایه
دارد و شاید
ده ها کارشناس
و متخصص
برای ان کار
می کنند اما
همچنان
استارت اپ
نامیده می شود .
اینگونه
شرکت ها
بایستی در
زمان مقرر به
مجموعه ای
از اهداف
پیش بینی
شده برسند
تا بتوانند وارد
مرحله بعدی
رشد شوند
رضا هاشمی
ازموسسانپرشینبالگ
اســتارت اپ کلمه ای اســت که بــا رواج رویداد
استارت اپ ویکند در ایران همه گیر شد .تعریفی
که در این رویداد از استارت اپ رایج شد ،متعلق به
دکتر اســتیو بلنک است که می گوید استارت اپ
سازمانی موقتی اســت که در جست وجوی یک
الگوی کســب وکار موفق اســت که تکرارپذیر و
مقیاس پذیر باشــد .نگاه کلی اینچنین است که
استارت اپ یک مرحله قبل از شرکت شدن است
و یک سازماندهی موقتی و جمعی کوچک است
که بنیانگذاران ان در یک دفتر کوچک و یا گاراژ
یا زیرزمین خانه ای جمع شده اند و برای موفقیت
و رسیدن به رویای بزرگ شان تالش می کنند.
اما باید توجه داشت که بســیاری از شرکت های
فعال که ساختار حقوقی و شکل و شمایل شرکتی
هم دارند همچنان به عنوان استارت اپ شناخته
می شــوند .برای روشن شدن این موضوع و درک
بهتر از اســتارت اپ الزم است به چند نکته اشاره
کنم که استارت اپ چه چیزهایی نیست.
نکته اول این است که استارت اپ الزاما کسب وکار
کوچک یا متوســط نیست .بسیاری از دولت ها از
کسب وکارهای کوچک و متوسط یا SMEحمایت
می کنند تا تولید ملی و خوداشــتغالی را افزایش
دهند .تفاوتی که وجود دارد این است که در بحث
SMEها موضوع ماندگاری و پایداری اهمیت دارد
و ماموریت شرکت ایجاد درامد دائم با ریسک کم
است حتی اگر سهم کوچکی از
بازار هدف را برای خود حفظ کند
و وجود درامد مستمر بیشتر از
رشــد در مقیاس بزرگ اهمیت
دارد .در استارت اپ ها اینچنین
نیست و مدل تجاری در هاله ای
از ابهام و ازمایش قــرار دارد و
استارت اپ نیاز به حمایت مالی
دارد و با بهره مندی از ســرمایه
اولیه و حمایت سرمایه گذاران
اســت .قاعدتا نســبت ریسک
سرمایه به منافع مطالعه شده و شرکت استارت اپی
در جســت وجوی یک مدل تجاری در ابعاد کالن
اســت به گونه ای که در ابعاد مختلــف بازار قابل
رشد و تکرارپذیر باشد و در نهایت بتواند بازگشت
سرمایه مناسبی ایجاد کند .بنابر این ممکن است
شما با شــرکتی مواجه شوید که 40میلیون دالر
سرمایه دارد و شاید ده ها کارشناس و متخصص
بــرای ان کار می کنند اما همچنان اســتارت اپ
نامیده می شــود .اینگونه شــرکت ها بایستی در
زمان مقرر به مجموعه ای از اهداف پیش بینی شده
برسند تا بتوانند وارد مرحله بعدی رشد شوند .در
صورت نرســیدن به این اهداف ممکن است که
حمایت سرمایه گذاران را از دست بدهند و ارزش
انها با افت جدی مواجه شــود و یا حتی شــرکت
منحل و منابع انســانی و فنی ان که قابل تبدیل
باشد ،جذب یک شرکت و کسب وکار پایدار شود.
تفاوت دیگری که می توانم اشــاره کنم ،موضوع
پتانسیل رشد و استعداد نهفته در یک استارت اپ
اســت .اســتارت اپ هدف خود را کســب بازار
هدف بزرگ قــرار می دهد هر
چنــد کوچک شــروع می کند
و در مقاطع مختلــف حمایت
سرمایه ای می شــود اما به قول
معروف اســتارت اپ ها دنبال
یــک رویای بــزرگ و شــاید
جهانــی باشــند و خــود را به
ســهم کوچکی از یک بــازار و
یک درامد مســتمر و محدود
قانع نمی کننــد .مخصوصا در
عرصه فناوری می کوشــند تا با
ارائه یک محصول یا خدمت جدید و متفاوت یک
بازار بزرگی را که عمدتا به شیوه های سنتی رایج
است ،مورد هدف قرار دهند و روش رقیب را کامال
به چالش بگیرند و تجربه رایــج را کامال متحول
کنند .بنابراین موضوع نواوری در استارت اپ ها
مطرح اســت در حالی که در یک کسب وکار رایج
بحث نــواوری و تغییر رفتار بازار به ان شــدت
مطرح نیست و در یک شــرکت غیراستارت اپی
تکرار یک کســب وکار امتحان شــده و مطمئن
برای درامد مستمر و امنیت مالی کفایت می کند .
خالصه اینکه یک استارت اپ ،یک شرکت است
ولی هر شــرکتی یک استارت اپ نیست و تعریف
اولیه استارت اپ در قالب یک سازماندهی قبل از
شرکت شدن را بیشتر باید به صورت یک شرکت
با مدل کســب و کار در حال ازمایش برای رشــد
سریع و رســیدن به مدل مطلوب متصور شد .در
ایران و بسیاری کشورها یک استارت اپ به خودی
خود هویت حقوقی ندارد و معموال پس از مرحله
کوتاهی و یک بلوغ نســبی به صورت یک شرکت
حقوقی ثبت می شــود ولی همچنان استارت اپ
است و اگر رشد متصور را نداشــته باشد با خطر
جدی شکست روبه رو است.
البته باید تاکید کنم که کســب امنیت مالی برای
اســتارت اپ هم جزو اهداف است اما این موضوع
وقتی به دست می اید که مدل کسب و کار از حال
ابهام در امده و اهداف مورد نظر در فرایند رشــد
به دست امده اســت .این بلوغ کسب وکار در یک
استارت اپ منجر می شود که به پایداری برسد و
نهایتا توسط یک شــرکت بزرگ خریداری شود
و یا با مجموعه بزرگ دیگری تلفیق شــود و یک
سازمان تجاری بزرگ را شکل دهد که دیگر ماهیت
اســتارت اپی ندارد و تکلیف مدل کسب وکارش
روشن است ،ریسک ســرمایه گذاری خیلی کمتر
است و بگیر نگیر ندارد.
برای روشن شدن بیشتر موضوع می توانم یک مثال
بزنم .یک استارت اپ را با یک نفر مقایسه کنید که
کنکور داده و می خواهد وارد دانشگاه شود .اگر این
سد اولیه را پشت ســر بگذارد دانشجوی دانشگاه
می شود و مثل استارت اپی است که برای ایده اولیه
موفق به کسب سرمایه شده اســت .این دانشجو
بایــد درس بخواند و نمــرات الزم را برای رفتن به
ترم بعدی کســب کند و نهایتا برای مثال با عنوان
کارشناسی فارغ التحصیل شود ولی تا وقتی در بازار
کار در عمل وارد نشده ،از تجربه مهندسی برخوردار
نیست و ممکن است حتی بیکار بماند .استارت اپ
هم ممکن است زود یک شرکت شود اما تا وقتی به
بلوغ نسبی نرسیده و اهداف سرمایه گذاری و رشد
را براورده نکرده همچنان با خطر جدی شکســت
مواجه است.
هر گردی گردو نیست!
حامد ساجدی
مدیرعامل شناسا
قبلازهرچیز،بدیهیاستکهاسم هاعلی رغماهمیت،
بنا نیســت معجزه کنند .هر موجــودی ویژگی های
ممتاز و یکتای خود را دارد ،اما در کنار ان شباهت های
کوچک و بزرگــی با ســایر موجــودات دارد که به
دسته بندی و نامگذاری منجر می شود .این نامگذاری
و دسته بندی اگر بجا و درست باشد ،می تواند کمک
کند که موجودات همنام از تجارب ،فرهنگ ،هنجارها
و اســتاندارد های ان دســته و نام بهره گیری کنند و
متعاملین با انان نیز از همین مســئله به مواجهه ای
کمابیش مشابه با صاحبان ان نام
و اعضای ان دسته خواهند رسید.
بر همین اســاس متصور است که
حاکمیت ،رفتار ویژه ای با این دسته
داشتهباشد.مسئلهانجاستکهاگر
این رفتار حمایتی باشد و یا جامعه
جایگاه رفیع و محترمی به لحاظ
اجتماعی یا عاطفی برای برخی از
این اسامی قائل باشد ،انگاه منطق
جای خود را به رقابت برای کسب
نام های جذاب و مواهب ان بدون
پذیرش ملزومــات واقعی نام هــا و جایگاه ها خواهد
داد؛ چیزی که در کشور ما ســابقه دارد و هر از گاهی
موضوعاتی اینچنین جذاب می شــوند .استارت اپ
پرونده ویژه
هم از این دســته کلمات اســت .
استارت اپ ،رویکردی کارافرینانه
(بخوانید فرصت ورز و ارزش افرین)
اســت که به صــورت تیمــی و یا
در بســتری حقوقی با هدفگیری
فرصتی ویژه و/یــا نیاز یا تقاضایی
بالنده و رو به رشــد ،در پی یافتن
یا عرضه سازوکاری است که بتواند
ضمن خلق ارزش ،قابلیت تکثیر و
رشد چشمگیر داشته باشد .ذات
این موجود خلق ارزش و نواوری در
بو کاراست .مولفه هاییکه
خدمت/محصول/مدلکس
اساس این موضوع را شکل می دهد ،خالقیت ،شناخت
فرصت ،چاالکی ،انعطاف و مخاطب محوری است .بر
استارت اپیعنیمقیاس پذیریورشدسریع
محمدرضا بیات
کارشناسسرمایه گذاریشرکتتوسعهکارافرینیبهمن
اســتارت اپ مجموعه ای از فعالیت های تحقیقاتــی و اجرایی برای
بو کاری سودده و مقیاس پذیر است .این تعریف شاید
یافتن مدل کس
معروف ترینودقیق ترینتعریفموجودبرایاستارت اپباشد .امابرای
فهمیدن معنای دقیق استارت اپ و عدم افتادن در دام توجه صرف به
ظواهر فعالیت های استارت اپی ،اوال باید به چرخه یادگیری که بین
تحقیق و اجرا رفت و برگشت دارد ،توجه کرد و ثانیا باید معنای صحیح
بو کار را متوجه شد .
مدل کس
در چرخه یادگیــری ،مراحلی چون تفکر و تحقیــق ،طراحی ،اجرا،
بازخوردگیری و یادگیری وجود دارد .این چرخه در طول فعالیت های
استارت اپی باید با سرعت تکرار شود و اعضای تیم باید دائما در حال
انجام این چرخه باشند .بعضا دیده می شود افرادی در مراحل تفکر و
تحقیق و طراحی ،با افراط روی یادگیری ادبیات استارت اپی از جمله
هرانالینیاستارت اپنیست
کســب وکار ناب ،مدل های کســب وکار پلتفرمی و سایر روش های
فکری استارت اپی به اصطالح گیر می کنند و حتی یک گام هم برای
اجرایی کردن طراحی های خود برنمی دارند .این افتی است که جامعه
استارت اپی دانشگاهی دچارش شده و به خاطر عدم توجه به مفهوم
چرخه یادگیری و لزوم سرعت اتفاق افتادن ان در استارت اپ است .
مدلکسب وکارهمداستانیاستکهبیانمی کندمشتریکیست،چه
چیزی در نظر او ارزش محسوب می شود و ما به عنوان یک کسب وکار
چگونه می خواهیم ارزش مدنظر او را به وی برسانیم .پاسخ دادن به این
سوال نیازمند شناخت صحیح از مشتریان و مصاحبه عمیق و صحیح با
انهاست .مادامی که به این سوال پاسخ درستی داده نشود که مشتری
کیست و چه چیز برای او ارزشمند است ،عمال دید روشنی نسبت به
چگونگی طراحی محصول و ورود به بازار وجود نخواهد داشت .
معیار موفقیت یک مدل کسب وکار ،ســوددهی ان است و برای هر
ت اما انچه که مدل کسب وکار سودده را برای
کسب وکاری الزم اســ
اســتارت اپ ها متمایز می کند ،قابلیت مقیاس پذیری و رشد سریع
انهاست .برای دسترسی به این مقیاس پذیری و رشد سریع نیز وجود
تمرکز در مراحل اولیه استارت اپ از عوامل ضروری است.
چهار تعریف
قابلیت هضم
دراستارت اپ هایدیگر از یک مفهوم واحد
بو کار
بو کارنوپاییویاحتیهرکس
ایناساسهرکس
فناور و دانش بنیانی استارت اپ نیست .کپی نااگاهانه
یک استارت اپ موفق ملی یا بین المللی بدون شناخت
مولفه های مخاطب زیست بوم فعالیت ،نمی تواند به
تولد استارت اپ منجر شود .ذهن بسته و غیر خالق و
اسیر نگرش های تکراری در ایجاد استارت اپ ارزشمند
مزیتی ندار د و به این تعبیر بسیاری از موجوداتی که
اســتارت اپ نامیده می شوند ،شاید شایسته نام های
ارزشمند دیگری باشند .البته نباید فراموش کرد که
تقویت ایجاد فضای حتی نه چندان دقیق استارت اپی
یا اغماضی بسیار ،همچنان ستودنی است و در صورت
اگاهی بخشی و فرهنگ مناسب ،منشا خیر و برکت
است و چالش نام نباید بیش از حد ،چه در وجه مثبت
و چه منفی مهم انگاشته شود.
محمد فرمد
مدیرعاملوبنیان گذارلکلک
استارت اپ برای کشــف یک بیزینس مدل شکل می گیرد و حتما باید
بقاپذیر و مقیاس پذیر باشد .بنابراین بسیاری از کسب وکارهای انالین
موجود در اکوسیستم کارافرینی ایران ،استارت اپ محسوب نمی شوند؛
لو نقل شهری برخی اســتارت اپ ها ،چون براساس
مثال در حوزه حم
کشف بیزینس مدل شــکل نگرفتند و بیزینس مدل شان در بازار خارج
از ایران وجود داشــته،تنها براساس سیاست تهاجمی و با سرمایه بسیار
برای به دست گرفتن بازار اقدام کردند .بنابراین به صرف انالین بودن شان
نمی توان به انها اســتارت اپ گفت .با این وجود ممکن اســت بسیاری
از سازمان ها و کســب وکارهای کوچک و ناشناخته اکوسیستم بیشتر
از کسب وکارهای مشــهور بازار ،ویژگی های یک استارت اپ را داشته
باشند .کسب وکارهایی که بعد از گذشت شش ماه یا یک سال به شرکتی
شکل گرفته و منسجم تبدیل می شوند.
تعریفاستارت اپاززبان هر کسب وکار نوپایی
را استارت اپ ننامیم!
اساتیدسیلیکون ولی
مهدی صداقت
مجید کثیری
صابر صیادی
ناصر غانم زاده
مدیرخانهنواوری
مدیرعامل اخباررسمی
مشاورتوسعهکسب وکار
مدرسوفعالاستارت اپی
تعریف های مختلف علمی و کاربردی از استارت اپ
وجــود دارد ولی به نظر من اســتارت اپ به تیمی
متشــکل از دو یا چند نفر که حول یک ایده شکل
می گیرند ،اطالق می شود .عموما این ایده در بستر
فناوری اطالعات شکل گرفته یا به شکل محسوسی
ی تعاریف رشــد ســریع
از ITبهره می برد .در برخ
را ویژگی دیگر اســتارت اپ می داننــد ولی به نظر
می رسد لزوما رشد استارت اپ ها خیلی سریع تر از
رشد کسب وکارهایی که در مقاطع مختلف زمانی
به وجود امده اند ،نیســت ،بلکه نوع فعالیت انها و
فرهنگ حاکم بر محیط استارت اپی به دلیل استفاده
از ای تــی و فرهنگ افراد فعــال در ان باعث تمایز
شده اســت .یکی دیگر از وجوه تمایز استارت اپ ها
قابلیت عمومی شدن و اســتفاده گسترده از انها یا
ت اپ های
ارائه ســرویس یا ادغام یا هضم در استار
دیگری که واجد این شــرایط هستند ،است که این
مسئله با تغییر فرهنگی در مخاطبان ان استارت اپ
همراه است .عموما استارت اپ ها یا نیاز جدیدی را در
مشتریان شان ایجاد می کنند یا به نیاز فعلی انها به
روش جدیدی پاسخ می دهند که این مسئله باعث
تغییر فرهنگی در مخاطبان می شــود .برای مثال،
استفاده از شــبکه های اجتماعی عالوه بر رفع نیاز
روزمره ارتباطی بین افراد ،مردم را به سمت احساس
نیاز برای داشتن شبکه گسترده ای از ارتباطات سوق
داد که کم کم این امــکان به عنوان یکی از نیازهای
اساسی تلقی می شود.
بر همین اســاس نباید انتظار داشــت پس از مدتی
استارت اپ های جدیدی حول موضوع قبلی شکل
نگیرند،به کراتدیدهشدهاستکهاستارت اپیجدید
با ایده تقریبا تکراری ظهور کرده اســت ولی به علت
غفلتصاحباصلیایدهویامسائلدیگرکسب وکاری
مانند توان جذب به موقع ســرمایه توانسته از رقیب
پیش بیفتد .عالوه بر این موضوع تکرار ایده موفق در
جامعه ها و بازارهای دیگر به عنوان یکی از روش های
موثر کاهش ریسک موفقیت کسب وکار استارت اپی
بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.
همچنیــن یکــی از ویژگی هــای متمایزکننــده
ت اپ ها حضور موسسان و صاحبان اولیه انها
استار
در تیم مدیریتی و اجرایی و تالش فراوان و شبانه روزی
انها برای موفقیت استارت اپ خصوصا در سال های
بو کارشــان است .
اولیه و زمان شــکل گیری کس
استارت اپ ها بعد از رشد سال های اولیه کم کم تبدیل
به یک شرکت بالغ می شوند و دیگر تلقی استارت اپی
برای انها معنادار نیست .
اســتارت اپ تعاریف مختلفــی می تواند به خود
بگیرد .بستگی دارد که چه کسی این تعریف را ارائه
می دهد .اما در حال حاضر در کشور ما چهار تعریف
پرکاربرد برای اصطالح استارت اپ وجود دارد؛ یکی
از تعاریف همان اســت که در کتاب های بزرگان
حوزه اموزش استارت اپی دنیا هم درج شده است .
ماننــد اقای اســتیو بلنــک یا دیــو مک کلر که
اســتارت اپ را ســازمانی موقت تــا زمانی که به
مدل کسب وکار پایدار برســد ،تعریف می کنند .
در این تعریف استارت اپ به دنبال ازمون و خطا،
اندازه گیری نتایج و یادگرفتن است تا متوجه شود
که کدام مدل درامدی و کدام مدل کسب وکار به
بهترین نحو می تواند موجب رشدش شود .در واقع
با این تعریف ،استارت اپ سازمانی است که ممکن
است دائما تغییر جهت و تغییر مسیر دهد تا به مدل
درامدزایی پایدار خود برسد .
تعریــف دوم ،تعریفــی اســت کــه کارافرینان
اســتارت اپی در ایران معموال ارائه می کنند .این
افراد استارت اپ را ایده ای خالقانه می دانند که به
دنبال رشد سریع در بازار کشور است .
تعریف ســومی که در ایران رایج اســت ،تعریفی
است که عموم مردم از استارت اپ دارند که شاید
اشنایی چندانی هم از این اصطالح نداشته باشند
اما اســتارت اپ را معادل کارافرینی و ایجاد شغل
می دانند؛ یعنی استارت اپ را شرکتی می دانند که
موجب اشتغال زایی شــده و در نتیجه کارافرینی
کرده اســت و ایده خالقانه ای هــم ان را هدایت
می کند .تعریف چهارم برمی گردد به دید بسیاری از
اهالی دولتی و حکومتی که به نظر می رسد تعریف
دیگری از اســتارت اپ دارند؛ انها معموال با اشاره
به شــرکت هایی مانند دیجی کاال ،بامیلو ،اسنپ
و ...می گویند که این شرکت ها کسب وکارها را از
حوزه سنتی به حوزه انالین برده اند و تعریف شان
این است که استارت اپ ها کسب وکارهای مدرنی
هســتند که به مقابله با کســب وکارهای سنتی
پرداخته اند و با مدل های کاری نواورانه توانسته اند
کسب وکارهای سنتی را از دور خارج کنند .تاکید
این تعریف بــر تقابل ســنت و مدرنیته در حوزه
کسب وکارهاست.
بنابراین چهار تعریف اصلی از استارت اپ می توان
ارائه داد که نخستین تعریف مربوط به اساتید این
حوزه در سطح جهان اســت و سه تعریف دیگر از
دید افرادی است که به نوعی در این حوزه حضور
داشته یا با ان سر و کار دارند .
کلمه استارت اپ مانند عبارت شرکت های کوچک
و متوسط ( )SMEیا یک شرکت بزرگ ،یک مفهوم
و یک دسته بندی ماهوی از کســب وکار است .این
دسته بندی را می توان براســاس مدل کسب وکار،
مدل رشد ،درامد ،تعداد پرسنل و . ..دسته بندی کرد .
همانطور کــه در خصــوص دســته بندی مفهوم
SMEها تعریف یکســانی در جهان وجــود ندارد،
وضعیت مشابهی هم تقریبا برای مفهوم استارت اپ
وجود دارد.
با توجه بــه اینکه شــکل گیری و جاافتادن مفهوم
اســتارت اپ در جهان بــا ســیلیکون ولی امریکا،
سرمایه گذاری خطرپذیر و تکنولوژی عجین بوده و
سپس دهه اخیر وارد ایران شده ،به نظر می رسد که
در اکوسیستم ایران ،سعی شده که از تعاریف اساتید
و کارافرینان بنام سیلیکون ولی امریکا استفاده شود.
مفهو م اســتارت اپ ،کسب وکاری نوپاست که برای
رشد سریع راه اندازی شده است و در حال جست وجو
برای یک مدل کسب وکار قابل تکرار و رشدپذیر است .
جایی در مسیر رشد شــرکت ،این مدل کسب وکار
تثبیت می شــود و پس از ان ما با یک شرکت مواجه
هســتیم که در حال اجرای یک مدل تثبیت شده
ل در ابتدا
کسب وکار اســت .از این رو است که اوراک
اســتارت اپ در نظر گرفته می شد ،اما امروزه به یک
شرکت بزرگ فناوری اطالق می شود .
اینکه مجموعه ای به تازگی راه اندازی شده باشد ،به
معنی استارت اپ بودن ان نیست ،بلکه المان کلیدی
در این تعریف رشد سریع است .در عصر حاضر ،رشد
سریع نیاز به نواوری و استفاده از فناوری برای تغییر
مقررات و افزایش قدرت رقابــت در بازار را اجباری
می کند که به عنوان نمونه در ایران می توان به روند
شکل گیری،رشدوچالش هایمقرراتیسرویس های
درخواست تاکسی انالین اشاره کرد.
اندازه شرکت ،تکراری بودن یا نبودن ایده سنجه های
دقیقــی نخواهند بود ،از نظر ســن هم شــاید یک
اســتارت اپ برای رسیدن به یک مدل کسب وکار با
ثباتتالشکند .اماشایدیکیازمهم ترینویژگی های
استارت اپ ها،هزینهنسبتاپایینسرمایه گذاریبرای
راه اندازیبهنسبتسایر صنایع،فقدانیاقرارگیریدر
لبه مقررات گذاری و فناوری باشد .
در ایران ممکن است به دلیل توجه رسانه ها به بحث
استارت اپ ها و به نوعی عالقه به استفاده از مفاهیم
جدید ،یک کســب وکار کوچک خود را استارت اپ
معرفی کند یا محصول یک شرکت بزرگ به عنوان
استارت اپ معرفی شود.
برای استارت اپ تعریف های فراوانی وجود دارد و
هر کسی از ظن خود ان را به شکلی متفاوت بیان
می کند .تعریف زیر ترکیبی است از تعریف های
پل گراهام ،اریک ریس و دیو مک کلر :
«استارت اپ ها نوعی از شرکت های نوپا هستند
که به سرعت رشــد می کنند ،ولی در ابتدای کار
با عدم قطعیت بســیار دست وپنجه نرم می کنند
به گونــه ای که در اغــاز حتی در مــورد اینکه
مشتری شان کیســت ،چه محصولی می خواهند
تولید کننــد و اینکه چگونه پــول درمی اورند،
سردرگم هستند ».
امــا تعریف دیگــری که اینجــا بســیار به کار
می اید ،تعریف اســتیو بلنک است« :استارت اپ
سازمانی اســت موقتی که در جست وجوی مدل
کســب وکاری گســترش پذیر ،تکرارپذیــر [و
سودده] است».
بر اســاس این تعریــف می تــوان نتیجه گرفت
ســازمانی که هنوز در مرحله جست وجوی مدل
بو کار اســت را می توان استارت اپ نامید و
کس
هنگامی که موفق شد ان مدل کسب وکار را بیابد
از استارت اپ بودن در می اید و دیگر استارت اپ
نیست( .بســیاری از اســتارت اپ ها [به ویژه در
ســیلیکون ولی] شــبانه روز تالش می کنند تا از
حالت استارت اپی دربیایند و یک شرکت جدی
شوند ).
اما این خط کشــی وحی منزل نیست و گاهی به
شــرکت های جا افتاده تر هم اســتارت اپ گفته
می شود .بنابراین هنوز متر و معیار محکمی برای
تشخیص استارت اپ بودن/نبودن کسب وکارها
وجود ندارد .گرچه کســب وکارهایی هستند که
می دانیــم قطعا اســتارت اپ نیســتند :مثال یک
خشکشویی بزرگ ،گاوداری یا کارگاه تراشکاری که
کسب وکار کوچک تلقی می شوند و نه استارت اپ.
همچنین بــه کارخانه تولید فــرش ،ما کارونی و
پتروشیمی استارت اپ گفته نمی شود .به هتل -و
حتی مجموعــه ای از هتل ها -اســتارت اپ گفته
نمی شود ولی کســب وکار نوپایی مانند Airbnb
استارت اپ است .نکته بعدی اینکه با وجود اینکه
بخــش زیادی از اســتارت اپ از فناوری اطالعات
اســتفاد ه جدی می کننــد ،همه اســتارت اپ ها
ITنیستند و اســتارت اپ هایی هم در زمینه های
ژنتیک ،نانوتک ،بیوتک و … وجود دارند.
اســتارت اپ نوعی کســب وکار نوپاســت؛ ولی
بو کار نوپا و جدیدی ،استارت اپ نیست.
هرکس
تعریفیبراساسفرهنگ،نهنوعکسب وکار!
محمدصادق مالکی
مدیرکنسرسیومکسبوکاراینترنتیایران
پس از چند سال فعالیت و مطالعه در این حوزه و
مالحظه رشد اکوسیستم استارت اپی ایران و چند
کشور دیگر از جمله مالزی ،المان ،فرانسه ،چین،
امریکا و برخی کشــورهای حــوزه خلیج فارس،
تعاریف و رویکردهای مختلفی برای استارت اپ
دیده ام که هر کدام به تنهایی هم درســت به نظر
می رســند اما چیزی که من به ان رسیدم و باور
قلبی من شده بر اساس دانســته ها ،تحقیقات و
مشاهداتی که داشتم و بهترین تعریفی که می توان
از یک استارت اپ داشت ،این است؛ «استارت اپ
یک نوع نگــرش و فرهنگ خاص برای نحوه اداره
و پیشبرد یک کسب وکار است ،نه یک نوع خاص
از کسب و کار».
یک استارت اپ:
-1برای رشد سریع ،برنامه ریزی دارد.
-2برای نحوه جذب سرمایه و واگذاری مقداری
از سهام ،برنامه ریزی دارد.
-3بــرای زمان خــروج از شــرکت و واگذاری و
فروش کامل ان به سرمایه گذاران و سازمان های
عالقه مند بزرگ تر ،برنامه ریزی دارد.
-4ساعت و مکان کاری در ان معنی ندارد.
-5تعریف حق مسئولیت و وظایف بین کارکنان
و مدیران معنی ندارد.
-6تعداد پرسنل به خودی خود
معنی ندارد.
البتــه بــه همین دلیــل اغلب
ا ســتا ر ت ا پ ها ی د نیــا
بو کارهای مبتنی بر فناروی
کس
هســتند ،چرا که دســتیابی به
مولفه هــای باال با اســتفاده از
فناوری بسیار ساده تر است.
ولی براساس این تعریف حتی
بو کار کامال سنتی مثل
یک کس
ابمیوه فروشی هم می تواند مانند یک استارت اپ
اداره شود و استارت اپ باشد؛ حتی اگر بیشترین
تکنولــوژی به کار رفتــه در ان مخلوط کن های
ابمیوه گیــری باشــد .و برعکس ،یک شــرکت
می تواند یک وب سایت یا اپلیکیشن با ایده بسیار
نواورانه و خالقانه داشــته باشــد اما روال کاری
ان همچون ســازمان های قدیمی باشد .بنابراین
تنها به این دلیل که یک اپلیکیشــن دارند یا یک
وب سایت خدماتی و محصول خالقانه و نواورانه
و فناورانه دارند نباید به انها یک استارت اپ گفت.
در واقع در ایران هر کســی که یک کســب وکار
فناورانــه راه انــدازی می کند ،به اشــتباه به ان
اســتارت اپ می گویند .همچنین ممکن اســت
5سال از عمر یک شرکت گذشته باشد و 1000
نفر هم پرسنل داشته باشد اما هنوز استارت اپ
باشــد .چون همانطور که در باال اشــاره شــد،
سازمانی که
هنوز در مرحله
جست وجوی
مدل
بو کار
کس
است را
می توان
استارت اپ
نامید و
هنگامی که
موفق شد
ان مدل
کسب وکار
را بیابد از
استارت اپ
بودن در می اید
و دیگر
استارت اپ
نیست.
(بسیاری از
استارت اپ ها
[به ویژه در
سیلیکون ولی]
شبانه روز
تالش می کنند
تا از حالت
استارت اپی
دربیایند و یک
شرکت جدی
شوند ).
اســتارت اپ یک مدل ذهنی و
فرهنگ ســازمانی اســت که
می تواند سال ها در یک شرکت
جاری باشد.
اکو سیســتم اســتار ت اپی
ایران متاســفانه با رویدادهای
بی کیفیتی چون اســتارت اپ
ویکنــد و منتورهایی کم تجربه
پر شــده و به هر کسب وکاری
اســتارت اپ گفتــه می شــود
و ایــن خــود خطــری بــرای
این اســت که ســرمایه گذاران جســور ،کم کم
اعتمادشان را به استارت اپ ها از دست می دهند
و ســرمایه گذاری های جســورانه هر روز کمتر و
کمتر می شــود و ما هر روز اخبار کمتری نسبت
به ســرمایه گذاری جســورانه و ســنگین روی
یک استارت اپ را می شــنویم .در صورتی که در
سال های گذشته خبرهایی چون «سرمایه گذاری
روی دیجی کاال»« ،ورود بامیلو با یک سرمایه گذار
خطرپذیر خارجی»« ،سرمایه گذاری اخیر سراوا
روی تخفیفان» و ...را می شنیدیم اما االن مدتی
است که خبری از این نوع سرمایه گذاری ها نیست.
دلیلش هم این اســت که راه اندازی استارت اپ
بین جوانان تبدیل به یک توهم شــده و متاسفانه
راهنمایی های دقیقی هم نمی شوند.
و البته دلیل این توهم هم دقیقا باورهای اشتباهی
اســت که به جامعه القا می شود که هر کسی یک
وب سایت یا اپلیکیشن راه بیندازد ،یک استارت اپ
دارد و می تواند ســرمایه جــذب کند و همه چیز
اسان پیش می رود .در صورتی که مدیریت و اداره
یک اســتارت اپ به دلیل رشد ســریعی که باید
داشته باشد ،بایدتوسط مدیران توانمند انجام شود
و اتفاقا کار بسیار پیچیده ای است که فقط دانش
فناورانه برای موفقیت در ان کفایت نمی کند.
در واقع یک اکوسیستم استارت اپی سالم و کارامد
باید حداقل این 7مولفه را داشته باشد:
-1استعداد
-2تحصیالت و دانش کاربردی
-3مکان های مختص برگزاری رویداد و فضاهای
تجمع و تبادل نظــر فیزیکی برای ترویج دانش و
اموزش
-4مربی های با دانش ،مسلط و با تجربه
-5مراکز رشد و شتاب دهنده های فعال و واقعی
-6سرمایه گذاران واقعی و اگاه
-7رسانه های اختصاصی این حوزه
هــر چند اگر ایــن 7مولفــه را بررســی کنیم،
درمی یابیــم که شــاید واقعا فقــط در موارد 1و
2مقداری جلو هستیم و در ســایر مولفه ها باید
خیلی بیشتر تالش کنیم و در نهایت می دانم که
اینده خوبی برای این اکوسیستم در پیش است،
چون فعاالنی دلســوز در این اکوسیستم مشغول
فعالیت هســتند و امید دارم که تالش همه انها
منجر به اصالح این اکوسیستم و رشد ان می شود،
ان شاءاهلل.
S p e c i a l
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
7
کریستف کلمب
اگر نتوانید از ساحل دل بکنید ،مطمئن باشید
هیچ وقت نمی توانید از اقیانوس بگذرید!
محمدرضا فرحی
مدیرفایننسگروهسرمایه گذاریرهنما
مدل هایتازهبرایخلق
ارزشپیشنهادی
به خاطــر دارم که حدود یک ســال پیش،
یک تیم ،ایــده خود را به شــرکت ما ارائه
کردند و من در نقد ارزش پیشــنهادی ارائه
شده ،به انها گفتم که کار شما یک فعالیت
استارت اپی نیست.
یکــی از انهــا متواضعانــه پرســید «کار
اســتارت اپی چیه؟» برای خــود من هم
این موضوع تبدیل به یک ســوال و دغدغه
شــد .اما هرچه در ادبیات علم کارافرینی
غور کردم ،تعریف دقیق و جامعی از مفهوم
استارت اپ نیافتم؛ اما همه تعاریف موجود
معموال در داشتن این سه ویژگی ،به ترتیب
اهمیت ،مشــترک بودند :استارت اپ باید
مقیاسپذیــری باالیی داشــته باشــد؛ از
فناوریهای نوین در ارائه ارزش پیشنهادی
خود به مشــتری بهره بگیــرد و در نهایت
میزان نواوری به کار رفته در ان قابل توجه
باشــد .در نتیجه ،نباید کسب وکارهایی که
ســنتی خلق ارزش را مبنا
همان مدلهای
ِ
قرار داده و تنها به صورت موضعی ،بخشــی
از فراینــد زنجیره تولید خدمــت را بهینه
کردهاند ،استارت اپ نامید .
اکوسیســتم ایران از این منظر هنوز بسیار
جوان و نابالغ اســت؛ اگرچه ســرعت رشد
ان بســیار قابل توجه اســت و من به خوبی
این سرعت رشــد را در دو ســال اخیر که
به این مجموعه ملحق شــدهام مشــاهده
می کنم .البته باید توجه داشت که بسیاری
از اســتارت اپهای موفق ایرانــی در واقع
کپیبرداری از نمونههــای موفق خارجی
هستند .اما به باور من این موضوع طبیعی
و بدون اشکال اســت؛ چون برای موفقیت
یک اســتارت اپ و زبانزد شدن ان ،مهمتر
از ایده خــوب ،کیفیت باالی اجراســت و
کیفیت اجرا امری نیســت کــه کپیپذیر
باشــد .اگر اکوسیســتم با همین روند به
رشــد خود ادامه دهد ،من انتظار دارم که
در 3سال اینده شاهد عرضه عمومی اولین
اســتارت اپ بوده و در افقی 5الی 7ساله،
حداقل 10اســتارت اپ با ساختار سهامی
عام داشته باشیم .
نکتــه نهایــی اینکــه ،تقریبــا تمــام
اســتارت اپهایی که اسم شــان به عنوان
الگوی موفقیت بر ســر زبانهاست ،بین 3
تا 7ســال فعالیت مستمر و فشرده و واقعی
داشــتهاند تــا در نهایت به نقطــه موجود
رسیدهاند .در نتیجه جوانان پرانگیزهای که
تنها وضع موجود این استارت اپها را دیده
بو کار خود عالقهمند
و به راهاندازی کســ
شــدهاند ،باید بدانند که برای موفقیت در
این مســیر باید قلبی تپنده و پرامید ،دلی
محکم و اماده مشــکالت و کفشی اهنین
با خود داشــت .در صورتی که کســی این
التزامات را به تمامی فراهم کند و در انتخاب
بهترین ایده برای راهاندازی یک استارت اپ
واقعی دقت کند ،میتواند انتظار در اغوش
کشیدن شاهد زیبای موفقیت و اثرگذاری
را هم داشته باشد.
مهدی علیپور
دکتراستارت اپ
ازمایشگاه
ایده هاو ادم ها
استارت اپ،
رویکردی
کارافرینانه
(بخوانید
فرصت ورز و
ارزش افرین)
است که
به صورت تیمی
و یا در بستری
حقوقی با
هدفگیری
فرصتی ویژه
و/یا نیاز یا
تقاضایی بالنده
و رو به رشد،
در پی یافتن
یا عرضه
سازوکاری
است که بتواند
ضمن خلق
ارزش قابلیت
تکثیر و رشد
چشمگیر
داشته باشد
استارت اپ از نظر من یک ازمایشگاه است!
ازمایشــگاهی که در ان مشخص می شود
که اوال ایا نیــازی برای محصول ،خدمت یا
ایده شما وجود دارد یاخیر؟ ایا اصال مسئله
درستی را برای حل شدن انتخاب کرده اید ؟
ایا راهکار و ایده شــما راه حل درستی برای
رفع ان نیاز اســت یا خیــر؟ اینها مواردی
هســتند که در این ازمایشگاه مورد تحلیل
و بررســی قرار می گیرند .شما با استفاده از
یک فرایند به بررسی این موارد می پردازید
و زمانی که به یک الگو و جواب مشــخص
( جواب مثبت ) رسیدید ،از فاز استارت اپی
خارج می شــوید و به یــک کمپانی تبدیل
می شــوید .در مورد زمان بــه نظر من یک
استارت اپ دوره های مختلفی را بر اساس
نوع ،موضوع و سطح فناوری اش طی می کند.
معمــوال دوره همخوانی مســئله و راهکار
( یعنی همان جایی که اســتارت اپ متوجه
می شود که ایا نیاز درستی را تشخیص داده
یا خیر و اینکــه ایا راه حلش جواب می دهد
یا نه ) 14هفته طول می کشــد و در زمینه
همخوانــی محصول و بــازار ( یعنی همان
جایی که تشــخیص می دهد که می شــود
یک درامــد قابل اطمینــان را تولید کند)
حدود 1تا 2ســال به طــول می انجامد .به
شدت پیشنهاد می شــود که استارت اپ ها
از متد نــاب برای طی کــردن فرایند خود
اســتفاده کنند .در مــورد تکراری بودن یا
نبودن یــک ایده مهم تریــن فاکتور وجود
مشتری و حجم بازاری است که بتواند یک
بو کار پایدار را ایجاد کند .نواورانه بودن
کس
خیلی فاکتور موفقیت محسوب نمی شود،
به استارت اپ های موفق ایرانی که االن به
کمپانی های بزرگی تبدیل شــده اند ،توجه
کنید .اکثر انها یک نمونه بومی سازی شده
از یک استارت اپ موفق بین المللی هستند.
استارت اپیعنیتلفیقفناوریورشد
پرونده ویژه
Special
محسن مالیری
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
مدیرعاملاواتک
8
به نظر من استارت اپ شرکتی است که با استفاده از تکنولوژی ارزش
جدیدی را در بازار خلق می کند و به واسطه بهره گیری از تکنولوژی
با سرعت زیادی می تواند رشد کند .به همین دلیل فکر می کنم که
مهم ترین مالکی که یک شرکت اســتارت اپی را از سایر شرکت ها
و کســب وکارها متمایز می کند ،سرعت رشد ان است و برای اینکه
سرعت رشــد باالیی را تجربه کند ،باید مزیت رقابتی داشته باشد و
هانری کپ
موفقیت از ان کســانی نیســت که هرگز دچار
ناکامی نشــده اند ،بلکه متعلق به کسانی است
که هرگز بــرای ازســرگرفتن مبــارزه ،بیم و
هراسی ندارند.
برخاستن با روحیه بالنده و خطرپذیر
سیدعلی بدیعی
مدیرعاملفینووا
علی فیاض بخش
بو کار
مرحلهابتدایییککس
یک اســتارت اپ ،مرحله ابتدایی از شروع
بو کار است که به دنبال
فعالیت یک کســ
شناسایی بهترین روش ارائه یک خدمت یا
پاسخی مناسب به یک نیاز است؛ روشی که
قابل تکرار و قابل گسترش در مقیاس باشد .
یک استارت اپ الزاما فناورانه نیست و نیازی
به ســرمایه گذاری ندارد .شــاید مهم ترین
نکته ای کــه در همه اســتارت اپ ها دیده
می شود ،رشد چشمگیر و در مقیاس است.
البته چنین رشدی معموال بدون بهره گیری
از سرمایه هوشمند و فناوری های روز محقق
نمی شود .استارت اپ اولین فصل از داستان
موفقیت غول های کسب وکار در این دوران
اســت؛ فصلی مملو از تنش ،عدم اطمینان،
یادگیری و ازمون و خطــا . ...این بخش از
داستان همیشه برای شــنونده جذاب تر و
هیجان انگیز تر از سایر بخش هاست اما برای
گوینده یاداور روزهای تصمیمات ســخت،
بی رحمی های بازار و از خودگذشتگی برای
رسیدن به نتیجه مطلوب است .
پرویز کرمی
دبیرستادتوسعهفرهنگ
علمواقتصاددانشبنیان
نهادیبرایخلقخدمت،
محصولوارزش
استارت اپ یک مجموعه و شرکت نوپاست که
راه حلی نو برای یک نیاز یا مسئله ارائه می کند
که با ریسک همراه است و احتمال موفقیت یا
شکست ان وجود دارد .به تعبیری دیگر هدف
از راه انــدازی یک اســتارت اپ برطرف کردن
مشکالت موجود و ایجاد یک کسب وکار است.
همچنین می توان گفت که استارت اپ نهادی
انسانیاستکهبهمنظورخلقخدمت،محصول
یا ارزشی نو را ه اندازی می شود .استارت اپ های
ایرانی مانند زیست بوم فناوری و کارافرینی در
حال بلوغ و رشد هستند .البته بازیگران زیادی
در ایــن ارتباط وجود دارند کــه می توانند در
موفقیت یا شکست استارت اپ ها موثر باشند؛
دانشگاه ها،مراکزرشد،پارک هایعلموفناوری،
وی سی ها ،مراکز شتاب دهنده که االن مانند
استارت اپ ها تعدادشان در حال رشد و ازدیاد
اســت و ...به این موارد می توان فرهنگ سازی
در جامعــه را هم اضافه کرد .اســتارت اپ ها
می توانند در جامعه ای رشد کنند که احاد ملت
هم نگاه مثبتی به استارت اپ ها و فعاالن این
حوزه داشت ه باشند .به صورت خالصه می توان
ویژگی های دیگری هم برای اســتارت اپ ها
در نظر گرفت مانند نیازشــان به وجود قانون
کپی رایت ،وجود صندوق های سرمایه گذاری
خطرپذیر و نیازشــان به زیرساخت های الزم
در حوزه فاوا و نیاز به وجود روابط ســازنده در
حوزه کسب وکار و سازمان های دخیل که در
حال حاضر مواردی از انچه اشاره کردیم ،کمتر
وجود دارد یا ضعیف و ناچیز است و کمبودهایی
از این دست به چالش های این حوزه هم تبدیل
شده است.
رضا الفت نسب
عضووسخنگویاتحادیه
کسبوکارهایمجازی
هموارهریسکیوجوددارد
اســتارت اپ ها مجموعه های تازه کار و نوپایی
هستند که غالبا براساس شناسایی و حل یک
مشکل یا نارسایی یا حتی ایجاد ارزش افزوده
جدید شکل گرفته و هدف انها تولید محصول
فناورانه با اتما بر دانش و خالقیت است .به نظر
می رســد بعد از طی فرایند شکل گیری ،بلوغ
و خلق محصول که شــاید چندیــن ماه از ان
بگذرد ،دیگر نتوان به ان مجموعه استارت اپ
گفت .یا به تعریف ســاده تر در کالمی کوتاه تر
وقتی برند مــن دارای ارزش مادی و معنوی
شد ،من دیگر یک استارت اپ نیستم .ریسک
بسیار باال یکی از ویژگی های اصلی و ساختاری
کسب وکارهای نوپا یا همان استارت اپ هاست؛
یک ریسک توامان در همه ابعاد یک استارت اپ.
به زبان ســاده تر یعنی در قدم اول به احتمال
زیاد ایده ان نو اســت ،محصول تازه ای را برای
تامین نیازجدیدی در نظر گرفته است،رقیب
مســتقیم و یا غیر مســتقیم دارد ،در مواقع
مختلف پذیرش نیازی که ایجاد کرده اند ،کار
بسیار سختی است ،زمان انتخاب برای شروع
فعالیت و ارائه محصول به شدت حساس است
و اگر زمان صحیح انتخاب نشده باشد ،احتمال
شکست باالست .وجود افراد مختلف در تیم تازه
تشکیل شده که خیلی با هم هماهنگ نیستند
و در نهایت موضوع تامین مالی به شدت مهم
است و باید از نوع سرمایه خطرپذیر و حتم ا باید
کافی و مناسب باشــد .در جواب سوال اینکه
بگوییم در ایران هستند کسب وکارهایی که به
اشتباه نام استارت اپ روی انها گذاشته شده
است باید گفت بله .وقتی هنوز تعریف مشخص
بو کارها گذاشته
و رسمی برای این نوع از کس
نشده است ،این اشــتباه رخ می دهد .تعریف
صحیح استارت اپ عالوه بر روشن کردن اذهان،
کمک بزرگی برای شناسایی و رفع مشکالت
بو کارهای نوپا می کند.
کس
این مزیت رقابتی معموال نتیجه استفاده از فناوری است تا بتواند در
بازار منجر به خلق ارزش شود .به همین دلیل این نوع کسب وکارها
ناخوداگاه نواورانه می شوند.
همچنین تفاوتی که بین شرکت های استارت اپی و سایر شرکت های
کوچک وجود دارد هم در مقوله ســرعت رشد نهفته است .بنابراین
نمی توانیم یک رســتوران یا بقالی را اســتارت اپ بنامیم .مبحث
دیگری که در مورد اســتارت اپ بودن یا نبودن شــرکت ها مطرح
می شود ،مربوط به تکراری بودن یا نبودن ایده کسب وکار است که
به نظر من چنین چیزی هیچ تاثیری در این مقوله استارت اپ بودن
یا نبودن ندارد.
اما اگر در بازاری شــرکتی مانند اوبر یا امازون شکل نگرفته است و
کارافرینی محلی به راه اندازی
ان اقــدام می کنــد ،در واقع
اقدام یک نواوری با استفاده از
تکنولوژی در یک بازار است که
قبال این ارزش در ان خلق نشده
اســت .بنابراین تکراری بودن
ایده مشــکلی ندارد ،اما اگر امروزه کســی بخواهد شرکتی مشابه
اســنپ در بازار ایران راه اندازی کند ،اگر مزیت های رقابتی تعریف
نکند و با نواوری در مدل کسب وکارش یا نحوه استفاده از محصولش
ارزش جدیدی را نتواند خلق کند ،اگرچه می توانیم به ان استارت اپ
بگوییم اما قطعا رشدش با بحران مواجه می شود .
مدیراستراتژیشرکتسراواپارس
در
سازمان هایی
که وظیفه شان
پیاده سازی
است ،به
ادم ها برای
جست وجو
کردن و اشتباه
کردن جایزه
نمی دهند
و افراد باید
کارشان را
انجام دهند و
اگر پیشنهادی
برای بهبود
عملکرد دارند،
باید ارائه
دهند .اما در
استارت اپ ها
به اشتباه
کردن جایزه
می دهند چون
سازمانی برای
جست وجو
و حتی به
بن بست
رسیدن است
تکراری بودن
یا نبودن ایده
در استارت اپ
شناخته شدن
یک کسب وکار
چندان
مهم نیست .
اگر مدل
کسب وکار
مانند کسب
وکارهای
عادی ،ثابت
و از پیش
مشخص نباشد
و امکان رشد
روزافزون ان
مهیا باشد ،
ما با یک
استارت اپ
مواجه هستیم؛
حتی اگر فکر
کنیم ایده
ان تکراری
است .باید
توجه داشت
که ایده های
کسب وکاری
فقط در مرحله
اول و ابتدایی
ممکن است
تقلیدی به
نظر ایند؛
اما با پخته و
پرداخته شدن
ایده و انطباق
ان با شرایط
موجود ،ایده و
روش و مدل
هر کسب وکار
با دیگری
تفاوت هایی
خواهد داشت
استارت اپ یا انچه که ما به عنوان شرکت های نوپا
از انها یاد می کنیم ،از منظر ادبیات بین المللی این
بو کارهایی اطالق می شود که از
حوزه به کلیه کس
سه ویژگی منحصربه فرد برخوردار باشند؛ نخست
می بایستی که در پیرامون یک فعالیت کارافرینانه
و با نواوری در محصــول و خدمات یا نواوری در
فرایند تولید شکل گرفته باشد.
همچنین در این مســیر ،امکان افزایش ظرفیت
و به عبارتی مقیاس پذیر بودن
محصول یــا خدمات میســر
باشــد .از نظر اینجانب ،تعریف
مذکور علی رغــم جامع بودن با
تمامی مختصات جغرافیایی و
بســترهای اقتصادی در جهان
هماهنگ نیست .از این حیث،
تعریف بنــده از اســتارت اپ
تمامی کســب وکارهایی است
که بــا بهره مندی از یک روحیه
بالنده و در عین حال خطرپذیر
برخاسته اند و به شکلی در تالش برای حل نیازی
از یک جامعه یا بخشی از یک جامعه هستند.
بدیــن ترتیب ،تکــراری بودن
ایده یــا محصــول و خدمات
به تنهایی معیار عدم پذیرش یک
کسب وکار به عنوان استارت اپ
نخواهد بــود .همچنین زمانی
این دست از شرکت ها در مسیر
خود از مراحل رشــد و معرفی
گذر کرده و بــه دوره بلوغ خود
دست می یابند.
در ایــن مرحلــه و در حالی که
الزم اســت تا ساختار مشخص
و مدونی را برای خود تعریف کرده باشــند ،هنوز
تمرکز اصلی بر یافتن و در برخی موارد ،ساختن
نیازی جدید برای جامعه مخاطب خود اســت تا
کسب وکار ،مجددا به مرحله رشد و معرفی خود،
این بار در یک محصول یا خدمت یا حتی فرایند
تولید جدید بازگردد.
بدین ترتیب حتی اندازه یا طول عمر شــرکت،
تعیین کننــده نخواهد بود بلکــه حفظ روحیه
جســارت و خطرپذیری و اشــتیاق به موفقیت
در تمامی اجزای بنگاه شــاخص اصلی اســت .با
این تعبیر ،علی رغم ازدیاد تعــداد بنگاه هایی از
این دست طی ســال های اخیر ،هنوز فرهنگ و
زیست بوم مرتبط که برانگیزاننده اشتیاق بی پایان
به ساختن و موفقیت در کنار دیگران باشد ،به نحو
مطلوبی در کشور جریان ندارد.
ارزش پیشنهادی و رشد ،شاکله استارت اپ اند
مهرناز حیدری
دبیرانجمنشرکت هایسرمایه گذاریخطرپذیرکشور
استارت اپ کسب وکار و شرکتی است که بتواند با سرعت زیاد ،رشد
باالیی تجربه کند .این کســب وکار ممکن است فناوری جدیدی را
توسعه دهد ،خدمت جدیدی را برای مشــتری عرضه کند یا شیوه
ارائه خدمت را به طریق نواورانه ای تغییردهد .مهم ترین موضوع در
ت اپ ها ،قابلیت رشد و مقیاس پذیری انهاست که به جهت
مورد استار
ارزشی که به مشتری ارائه می کند ،به وجود می اید .در حالی که در
کسب و کارهای سنتی ،رشد معموال به نسبت میزان منابع مورد نیاز
اعم از مواد اولیه و نیروی انسانی تا حدودی خطی است .در حالی که
راز پشت پرده موفقیت و پتانسیل رشد استارت اپ ها ،دقیقا در خلق
ارزش برای مشتری است که موجب می شود ارتباط میان میزان رشد
و منابع مورد نیاز اولیه ،نمایی باشد .
بنابراین کسب وکاری که صرفا روی یک اپلیکیشن کار می کند یا از
طریق وب سایت ،محصولی را به فروش می رساند ،به این معنا نیست
که یک استارت اپ است ،بلکه اگر ارزش شایان نواورانه ای به مشتری
ارائه کند و ازاین طریق بتواند ماهانه و حتی هفتگی رشد قابل توجهی
در میزان فروش و توسعه محصول خود نشان دهد ،یک استارت اپ
است .درعین حال ،این رشد ســریع ،با ریسک فراوان همراه است،
زیرا بر پایه نواوری رخ می دهد.
البته باید حواس مان باشد که کلمه استارت اپ ،در واقع به مرحله ای از
رشد کسب وکار اطالق می شود که در ان مرحله ،کسب و کار احتماال
نمونه اولیه ای دارد و در تالش برای فروش و رشــد سریع تر ،گرفتن
سهم بازار بیشتر و جذب مشتری از طریق تبلیغات ،بهبود محصول
اولیه و متناسب کردن ان با نیازهای مشتری است .به کسب وکاری
3-4ساله هااستارت اپنیستند
محمدرضا هاشمی
برگزارکنندههمفکرمشهد
اســتارت اپ راهی اســت که گروهــی از افراد
به منظور رســیدن به یک مدل درامدزایی برای
بو کارشان باید طی کنند .ممکن است این
کس
راه ،پیچ وخم های زیادی داشته باشد و گاهی به
بیراهه برسد و مجبور به برگشت شوند .بنابراین
کســب وکارهایی که نقطه شــروع و پایان شان
مشخص باشد ،اســتارت اپ نیستند .به نظر من
مهم ترین مولفه یک اســتارت اپ عدم قطعیت
است ،اعضای ان همیشه به دنبال راه حل باشند
و در ســریع ترین حالــت بتوانند خیلی ســاده
ان را اجرا کنند و محصول شــان را بفروشــند.
اکوسیستم استارت اپی ایران هنوز اول راه است
و نیاز به حمایت دارد ،همین که در بســیاری از
حوزه های استارت اپی هنوز قانونی نوشته نشده و
حساسیت های گوناگونی وجود دارد ،نشان دهنده
این نوپایی و یاداوری این جمله است که «همیشه
اولش سخته».
در مدل کسب وکاری استارت اپی ،تکراری بودن
ایده مهم نیســت ،ســرعت و مدل اجراست که
سرنوشــت بازار ان ایده را تعیین می کند ،اینکه
در اکوسیستم ایران که هنوز در حال شکل گیری
است ،توقع داشته باشــیم همه یا بیشتر ایده ها
نواورانه باشند ،دور از ذهن است ،یک استارت اپ
می تواند از بازارهای کوچک شروع کند ،تکراری
باشد و مشــکالت خیلی ساده مردم را حل کند و
محصول یا خدماتش را بفروشد .اگر استارت اپی
تمرکز داشته باشــد ،در اکثر مواقع در سال های
اولیه شــکل گیری اش به نتیجه می رســد و اگر
نرسد این یک نشانه است که دیگر نباید ان کار را
ادامه داد بلکه باید به دنبال راه حل جدیدی برای
ارائه ارزش به مشــتری ها بود .استارت اپ هایی
که عمرشــان باالی 3-4ســال باشــد یــا باید
شکست خورده باشــند ،یا تبدیل به یک کمپانی
(هرچند کوچک) شــده باشند ،در هر دو صورت
دیگر استارت اپ نیستند.
که در این مرحله رشد قرار دارد
و قابلیت رشد ســریع را داشته
باشد اســتارت اپ می گویند .
پس ایده ای کــه در ذهن یک
نفر به وجود می اید ،استارت اپ
نیست و کسب وکار بالغ شده ای
که کارکنان زیادی دارد یا به سوداوری زیادی دست پیداکرده ،دیگر
استارت اپ به شمار نمی رود .ســرمایه مورد نیاز برای استارت اپ
نیز برای توســعه محصول ،ورود بــه بازار و احتمــاال جذب تعداد
محدودی نیروی انسانی خواهد بود که به جهت نواورانه بودن ونبود
دســتاوردهای قابل لمس متداول ،از طریــق ابزارهای تامین مالی
سنتی به دســت نمی اید .بنابراین هر کسب وکار کوچک و متوسط
( )SMEبه معنی استارت اپ نیســت ،بلکه شاکله یک استارت اپ،
ارزش پیشنهادی و قابلیت رشد سریع ان است.
رشداستارت اپیبایدتصاعدیباشد
دیانا خورشیدی
مشاور ایجادطرحتجاریوجذبسرمایه گذار
استارت اپمعموالمتشکلازیکتیماستکهایده ای
دارند و این ایده هنوز وارد بازار نشده یا سهمی از بازار
ندارد .به عنوان یک کاال ،خدمات یا پلتفرم .ایتم هایی
که باعث می شــود کســب وکاری ،یک استارت اپ
محسوب شود از این قرار اســت؛ از تیم بودن شروع
می شود و شــامل مواردی چون داشتن ایده ای نو،
کپی کردن یک ایده جهانی و حتی داشتن یک ایده
داخلی است .استارت اپ باید با این ایده کپی شده ،
ارزش افزوده بیشتری به جامعه مخاطبان خود ارائه
دهد .بنابراین مشــابه بودن یا کپی بودن ایده زمانی
بی اهمیت می شــود که خدمات یا کاالیی که ارائه و
تولید می شــود ،حداقل با استراتژی جدیدی تولید
و به بازار عرضه شود که شــباهت هایی با رقیبانش
ت اندکی داشته باشد .رقابت در
نداشته باشد یا شباه
مورد استارت اپ ها بسیار مهم است و به همین دلیل
هزینه های زیادی بابت بازاریابی و تبلیغات پرداخت
می کنند .ویژگی بسیار مهم دیگری که استارت اپ ها
را از سایر کســب وکاره ا متمایز می کند ،مربوط به
بیزینس پلن استارت اپ هاست که داینامیک است
یعنی دائما در حال بازنگری و تغییر اســت و حتی
ممکن اســت بعد از گذشت یک ســال از عمر یک
استارت اپ ،به طور کلی بیزینس پلن ان تغییر کند.
بنابراین داینامیک بودن ویژگی مهم شــرکت های
استارت اپی است .اندازه استارت اپ اما مهم نیست و
یک استارت اپ می تواند از یک نفر یا 40نفر تشکیل
شــده باشد اما یک اســتارت اپ حتما باید دائما در
حال رشد باشــد .بنابراین سرعت رشدش به نسبت
شرکت هایبالغبسیاربیشتراستوبرایگرفتنسهم
بیشتری از بازار باید رشد تصاعدی داشته باشد نه رشد
کوچک و همیشه یکسان بلکه رشد تصاعدی .سن و
سال شرکت استارت اپ هم مهم نیست و شرکت های
4یا 5ساله هم داریم که هنوز هم استارت اپ هستند.
در حال حاضــر در اکوسیســتم کارافرینی ایران،
وضعیت بسیار بهتری حاکم و اگاهی های دولتی و
خصوصی و حمایت شان بیشتر شده است.
نواوری در بازار ،فرایند و مدلکسب وکار
محمدامین صمیمی
مدیرعاملشتاب دهندهفرهنگی-قرانی«شفق»
استارت اپ به زبان ساده کسب وکاری است که حول
یک ایده خالقانه و نواورانه شــکل گرفته و قابلیت
رشــد فراوان داشــته و به دلیل اینکه هنوز به مدل
کسب وکار ثابتی دســت نیافته در شرایط ریسک و
ابهام قرار دارد .استارت اپ یک رویداد یا برنامه نیست .
رویدادهای استارت اپی ،رویدادهایی هستند که به
ایجاد کسب وکارهای استارت اپی کمک می کنند،
مانند رویدادهای اســتارت اپ ویکنــد و هکاتون .
استارت اپ الزاما یک شرکت فناورانه یا دانش بنیان
هم نیست .بسیاری از استارت اپ ها از فناوری استفاده
می کنند ،اما شــرکت های معمولی نیز می توانند از
فناوری استفاده کنند .نواوری استارت اپ ها نیز در
نواوریدرمحصولوتوسعهفناوریخالصهنمی شود .
نواوری می تواند در بازار و فرایند و
مدل کســب وکار هم باشد؛ البته
بسیاری از استارت اپ ها می توانند
شــرکت دانش بنیان شــوند ،به
خصوص انها که محصول نواورانه
و فناورانه دارند .استارت اپ هایی
که خود را به عنوان شرکت ثبت
کرده باشند ،شرکت استارت اپی
قلمداد می شوند.
تکراری بودن یا نبــودن ایده در
اســتارت اپ شناخته شدن یک
کسب وکار چندان مهم نیست .اگر مدل کسب وکار
مانند کسب وکارهای عادی ،ثابت و از پیش مشخص
نباشــد و امکان رشــد روزافزون ان مهیا باشد ،ما با
یک استارت اپ مواجه هستیم؛ حتی اگر فکر کنیم
ایده ان تکراری است .باید توجه داشت که ایده های
کســب وکاری فقط در مرحله اول و ابتدایی ممکن
است تقلیدی به نظر ایند؛ اما با پخته و پرداخته شدن
ایده و انطباق ان با شرایط موجود،
ایده و روش و مدل هر کسب وکار با
دیگری تفاوت هایی خواهد داشت.
اندازه شرکت نیز معیار استارت اپ
بــودن یا نبــودن نیســت ،بلکه
دســتیابی یا عدم دســتیابی به
بو کار
الگوی درامدی و مدل کس
پایــدار در کنار رشــد تصاعدی
و روزافزون داشــتن یا نداشــتن
مالک اســت .اگر شرکتی بزرگ
هم باشــد اما همچنــان در حال
جست وجوی مدل کســب وکار ثابت بوده و امکان
رشد تصاعدی داشته باشــد ،می تواند استارت اپ
محسوب شود؛ هرچند عمال امکان اینکه یک شرکت
با وجود بزرگ شدن ،همچنان در جست وجوی مدل
بو کار ثابتش باشد کم است اما مثال هایی در این
کس
باب وجود دارد.
به همان دالیل ذکر شــده ،سن شــرکت نیز معیار
استارت اپ بودن یا نبودن نیست؛ اما عمال هرچه سن
بو کار
شرکت باالتر برود ،امکان دستیابی به مدل کس
ثابتبیشتر شده و امکان رشدروزافزون کمتر می شود
و در نتیجه امکان استارت اپ بودن نیز کمتر خواهد
شد .باید توجه داشت که در موضوعات مختلفنیز این
زمان بندیمتفاوتاست .مثالتوسعهاستارت اپ های
ســخت افزاری معموال بیشتر از اســتارت اپ های
نرم افزاری طول می کشــد .اکوسیستم استارت اپی
ایران با وجود نوپا بودن ،رو به گســترش و ارتقاست .
جامعه جوان و تحصیل کرده و انباشت نقدینگی در
جامعه به این رشد کمک کرده است .اما در این بین
مشکالتی نیز وجود دارد ،مانند :چالش های محیط
کالن کســب وکار در ایران ،دولتی یا شــبه دولتی
ماندن اقتصاد ،ضعف و کمبود قوانین ،مهارت محور
و یا کارافرینی محور نبودن مدارس و دانشــگاه ها،
کمبود پول و سرمایه هوشمند ،برون نگر و بین المللی
نبودن استارت اپ ها ،انقطاع و فاصله جامعه و جوانان
استارت اپی با نسل کسب وکاری پیش از خود و...
استارت اپنسخهکوچکیکسازمانبزرگنیست
جواد ثابت
مشاورسازمانمدیریتصنعتی
در ابتدا اینگونه فکر می کردند که صحبت در مورد
استارت اپ ها و کارافرین ها را باید اقتصاددان ها
شروع کرده باشند .اما حدود 100سال پیش که
اقتصاد نئوکالســیک ساخته شــد ،به هیچ وجه
کارافرینی در ان وجود نداشــت .اقتصاد پدیده
پیچیده ای بود و ادم ها بــرای اینکه مدلی از این
این پدیده پیچیده ارائه کنند ،بخش کارافرینی را
برای اینکه مدل پیچیده نشود ،در ان نگنجاندند.
امــروزه هم فــرض را براین می گذارنــد که اگر
نیروی کار و شــرایط فراهم و سرمایه هم موجود
باشد ،کارافرینی و فعالیت اقتصادی خودبه خود
شروع می شــود .در ســال 1980افرادی که در
حــوزه مدیریت و مدیریت اســتراتژیک فعالیت
می کردند ،مطالعه پدیده کارافرینی و کارافرینان
را اغــاز کردند .با مطالعه چنین
پدیده ای به نکته بســیار مهمی
دســت یافتند؛ بــه این صورت
که شــروع کردن یــک فعالیت
اقتصــادی به جنــس متفاوتی
از ســازمان نیــاز دارد .جنس
سازمانی که شروع یک فعالیت
اقتصادی را تسهیل می کند ،با
سازمانی که به اثربخشی سازمان
که بعــد از مرحلــه کارافرینی
اســت ،کمک می کنــد ،فرق می کنــد .بنابراین
کلمــه ای درســت کردند بــه نام اســتارت اپ.
استارت اپ یعنی یک سازمان موقت که کارش پیدا
کردن بیزینس مدل درست برای انجام یک فعالیت
اقتصادی است .چنین سازمانی نوع مدیریتش ،نوع
ساختار ،نوع نظام تشویقی اش و بسیاری دیگر از
خصیصه هایش با یک ســازمان معمولی متفاوت
است ،چون ســازمان معمولی کارش پیاده سازی
یک بیزینس مدل است و اجرا در ان اهمیت اساسی
دارد .اما استارت اپ یک سازمان
موقت است و باید بیزینس مدل
را پیــدا کنــد .ایــن نکته مهم
است .بنابراین سازمان تعریف
مشــخصی دارد؛ مجموعه ای از
منابع انســانی و مالی و ...که در
کنار هم در راســتای یک هدف
جمع می شوند .مثال در راستای
هدفی اقتصادی .شکل و شمایل
سازمانی که قرار است راه اندازی
شود از نظر ســاختار ،نظام انگیزشی و نوع اداره
کردن فرق دارد با زمانی که سازمانی که بیزینس
مــدل را پیدا کرده و حاال باید ان را اداره کرد .این
مهم ترین نکته ای است که از مطالعات کارافرینی
به دست می اوریم .وقتی بیزینس مدل به دست
امد و حجم فعالیت افزایش یافت ،از شــکل یک
ســازمان موقت کــه وظیفه اش جســت وجوی
بیزینس مدل است به ســازمانی تبدیل می شود
که وظیفه اش پیاده سازی بیزینس مدل است .در
سازمان هایی که وظیفه شان پیاده سازی است ،به
ادم ها برای جست وجو کردن و اشتباه کردن جایزه
نمی دهند و افراد باید کارشان را انجام دهند و اگر
پیشــنهادی برای بهبود عملکرد دارند ،باید ارائه
دهند .اما در استارت اپ ها به اشتباه کردن جایزه
می دهند چون سازمانی برای جست وجو و حتی
به بن بســت رسیدن اســت .بنابراین در سازمان
استارت اپی حتی نوع تشویق و تنبیه هم متفاوت
است و به ادم ها برای به چالش کشیدن مفروضات
جایزه می دهند .همچنین ســاختار ســازمانی
اســتارت اپ ها به اصطالح خورشــیدی است و
سلسله مراتب ندارد و به بازار نزدیک است .بنابراین
می توان گفت که استارت اپ سازمان موقتی است
برای جست وجو و برای رسیدن به بیزینس مدلی
که پول ســاز و مقیاس پذیر است و می توان ان را
بهبود بخشــید و رشد داد .در پایان باید گفت که
استارت اپ یک نسخه کوچک از یک کسب وکار و
سازمان بزرگ نیست چون نسبت به یک سازمان
معمولی ،وظیفه متفاوتی دارد.
اکوسیستم
E c o s y s t e m
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
9
ونسان ونگوگ
اگر از درونتان صدایی شــنیدید که می گوید:
«نمی توانی نقاشی کنی!» هرطور شده نقاشی
کن تا ان صدا ساکت شود.
چشم انداز
L a n d s c a p e
رشداستارت اپ ها
درسایهترامپ
نگاهی به ریشه های رشد سریع اکوسیستم هند
خیزشهندباجنبشاستارت اپی!
t
r
گزارش
o
p
e
R
حامد رسولی
هند با پررونق ترین بازار تلفن های هوشمند و 462
میلیون کاربر اینترنت ،دومین کشــور پس از چین
به شمار می رود .این رقم در سال گذشته 23درصد
رشد داشته است و فضای بسیار بیشتری برای رشد
هم دراینده وجود دارد ،زیرا تنها یک سوم جمعیت
1.3میلیــون نفری هنــد به اینترنت دسترســی
دارند .حــدود 80درصد از کاربران اینترنت در هند
از طریق تلفن های هوشمند خود به اینترنت متصل
می شــوند و همین امر موجب می شود فرصت های
زیادی برای مدل های تجاری جدید و ابتکار عمل ها
وجود داشته باشد .برای مثال ،پرداخت های اینترنتی
و دیگر روش های پرداخت انالین ،هند را به سرعت در
جمعاقتصادهایپیشرفتهقرارداده ونیازبهاستفادهاز
کیف پول در این کشور ،کم شده است .
البته اخیرا رشــد اقتصادی هند در مقایسه با چین
کاهش یافته است .صندوق بین المللی پول امیدوار
است هند در سال جاری بار دیگر از نظر رشد اقتصادی
از چین سبقت بگیرد .نرخ رشد اقتصادی هند در سال
جاری 7.2درصد و در سال اینده میالدی 7.7درصد
پیش بینی می شود.
نخست وزیر هند از جمله افرادی است که بر اهمیت
ابتکار عمل و فعالیت های اقتصادی به منظور کمک
به رشــد اقتصادی تاکید دارد .شعار او « استارت اپ
هنــدی ،خیزش هنــد » اســت .او معتقد اســت
استارت اپ ها به رشد اقتصادی هند کمک شایانی
می کنند .برنامه استارت اپ هند شامل کمک های
دولتی است که در دستور کار قرار دارند .از سوی دیگر
تعدادی از سازمان های دولتی نیز اهداف استارت اپی
را برای خود تعریف کرده اند .برخی اســتان ها قصد
دارند به قطب استارت اپی تبدیل شوند و از این طریق
به درامدزایی اقتصادی کمک کنند.
برنامه اجرایی دولت برای استارت اپ های هندی با
هدف ایجاد اکوسیستمی قدرتمند به منظور پرورش
خالقیت در اســتارت اپ های این کشور از تاریخ 16
ژانویه 2016میالدی اجرایی شــده است .اتخاذ
راهکارهای ســاده برای راه اندازی اســتارت اپ ها،
پشتیبانی قانونی و بررسی ســریع ثبت اختراعات
در مقابــل هزینه های کاهش یافتــه ،ایجاد محیط
ارام برای عرضه عمومی استارت اپ ها ،فراهم کردن
پشــتیبانی مالی ،راه اندازی صندوق ضمانت اعتبار
بــرای اســتارت اپ ها ،معافیــت مالیات بر ســود
سرمایه گذاری های انجام شــده در صندوق وجوه و
معافیت مالی اســتارت اپ ها برای 3سال از جمله
برنامه های دولت برای حمایت از استارت اپ های هند
به شمار می رود .این در حالی است که همکاری های
اکادمیک-صنعتی و پیاده سازی برنامه های مربوط
به شتاب دهنده های استارت اپ ها نیز در دستور کار
دولت هند قرار گرفته است .با بهره گیری از این روند،
دولت امیدوار است استارت اپ ها از حوزه دیجیتال/
تکنولوژی به بخش های مختلف کشاورزی ،تولید،
خدماتاجتماعی،خدماتدرمانیواموزشوپرورش
توسعه پیدا کنند .در کنار این تالش ها ،کارگروهی
متشــکل از متخصصان مدیریتی و سرمایه گذاران،
به منظور پشــتیبانی از «کمپین اســتارت اپ های
هند» تشکیل شده است .در این بین ،توجه به توسعه
زیرساخت های دیجیتالی نیز در اولویت قرار دارد تا
از این طریق ،استارت اپ ها به زمینه مناسبی برای
توسعه دست یابند.
اکوسیســتم اســتارت اپی هند نیــز مانند دیگر
اکوسیستم های جهان پس از دوران هجوم سرمایه
در سال های 2014تا ،2015در حال تصحیح خود
است .تعداد استارت اپ های ســرمایه گذاری شده
در ســال گذشته رشــد خوبی را تجربه کرده است.
کارشناسان با اشــاره به بحران اقتصادی 2008در
جهان می گویند ،پس از این بحران بود که بسیاری
در هند توجه خود را به ابتکار عمل معطوف کردند.
انقالب ارتباطاتی و نرم افزاری ،استارت اپ های هندی
را به سطح جدیدی وارد کرد.
امار حاکی از ان است که در سال ،2014حدود3هزار
و 100استارت اپ در هند وجود داشته اند و این رقم
در ســال 2020به 11هزار و 500می رسد .اما چرا
چنین رشد سریعی در هند اتفاق افتاده است؟ رشد
اخیر در فرهنگ گجتی هند در کنار افزایش ناگهانی
تکنولوژی اینترنتی به بیشتر شدن شمار کاربرانی
منجر شده که به دنبال استفاده از خدماتی هستند
که با یکاشارهانگشتکار می کنند و سادههستند .در
همینحال،پیشرفت هادرسیلیکون ولیامریکانیزبه
این تقاضا دامن زده است .به طور کلی استارت اپ ها در
مقایسه با تجارت های دیگر به سرمایه گذاری کمتری
نیاز دارند .بســیاری از موفق ترین استارت اپ ها در
هند به خانواده هایی تعلق دارند که قشــر متوسط
به شمار می روند؛ یعنی انها ثروت های افسانه ای در
اختیار نداشته اند تا در استارت اپ ها سرمایه گذاری
کنند ،هرچند که پس از راه اندازی استارت اپ های
موفق ،بســیاری از ایــن خانواده ها بــه ثروت های
افسانه ای دســت یافته اند .به عبارت دیگر ،مالکان
این استارت اپ ها توانســته اند در اغاز بدون نگرانی
از موانع مالی وارد عمل شوند .این در حالی است که
سرمایه گذارانبین المللینیزنسبتبهسرمایه گذاری
در پتانسیل های رو به رشد بازار استارت اپ های هند
تمایل زیادی نشان دادند .گروه مدیریت بین المللی
تایگر 422 ،میلیون دالر در سال مالی 2014-2015
در هند سرمایه گذاری کرد .عالوه بر سرمایه گذاران
حقیقی و حقوقی ،دولت نیز ســرمایه گذاری کالنی
انجام داده است .در این بین شرکت های مشاوره ای
نیز نقش مهمی داشــته اند .این شرکت ها در زمینه
مشــاوره های تصمیم گیری ،سیاستگذاری دولتی
و کمک به رشــد فعال بوده اند .مجموع این عوامل
موجب شدند که کشور تاریخی هند پس از امریکا به
مهم ترینکشورمیزباناستارت اپ هادرجهانتبدیل
شود .مردم این کشور به طور سنتی عالقه مند بودند تا
در تجارت های کوچک و کم ریسک تر فعالیت کنند.
اما اکنون استارت اپ های میلیون دالری یکی پس از
دیگری در هند اغاز به کار می کنند و فرهنگ سنتی
محافظه کارانه مردماینکشورنیزدر حال تغییراست .
برخی گزارش ها حاکی از ان است که استارت اپ ها در
هند در هر سال 40درصد رشد می کنند .چنین نرخ
رشدی برای توسعه اقتصادی و اشتغال زایی در این
کشور بسیار مهم به شمار می رود و چشم انداز بسیار
روشنیبرایاستارت اپ هادرهندپیش بینیمی شود .
در سال
،2014حدود
3هزار و 100
استارت اپ
در هند وجود
داشت ه است
و این رقم در
سال 2020
به 11هزار و
500می رسد.
اما چرا چنین
رشدسریعی
در هند اتفاق
افتاده است؟
استقبال جوانان عرب از استارت اپ ها
سال گذشته 3میلیارد دالر در اکوسیستم های خاورمیانه هزینه شده است!
مهتاب نوری :در اقتصاد گیگی که به سرعت در حال رشد است ،راه جدیدی
برای خرید خودرو وجــود دارد :می توان از خــودروی مورد نظر در خیابان
عکس گرفت و عکس ان را به اپلیکیشن نصب شده روی گوشی تلفن همراه
فرستاد ،این اپ با فروشنده تماس می گیرد یا به سرعت ،خودروهای مشابه
در نزدیک ترین فاصله را معرفی می کند و حتی بر ســر قیمت چانه می زند.
تمامی این اتفاق ها در مدت چند دقیقه رخ می دهد.
این اپ نه تنها از نظر فنی بســیار قابل توجه اســت ،بلکه مکان پیدایش ان
نیز غافلگیر کننده اســت :دوبی! چند ماه قبل ،طارق کبریت ،مالک شرکت
ســیز که این اپ را طراحی کرده ،کار خود را در دویچه بانک رها کرد تا روی
دغدغــه جدیدش متمرکز شــود .هرچند این روند در امریکای شــمالی و
اروپای غربی عادی به نظر می رســد ،در خاورمیانه شــگفت اور است؛ جایی
که کشورها به ثروت های نفتی خود تکیه دارند و فرهنگ استارت اپی هنوز
به اندازه غرب فراگیر نشده است .اما از انجایی که دولت های عربی به دنبال
فاصله گرفتن از درامدهای نفتی هســتند ،جمعیت جوان،ثروتمند و عاشق
تکنولوژی این کشــورها به ســرعت در حال راه اندازی استارت اپ هاست و
می کوشد ســرمایه گذاران محلی را به حمایت از خود تشویق کنند .کبریت
با اشــاره به اینکه در اغاز خانواده و دوستانش گمان می کردند او دیوانه شده
است ،می گوید« :گروه بزرگی از هم نسل های من استارت اپ ها را یک فرصت
مطلوب می دانند ».گزارش بلومبرگ حاکی از ان است که در سال گذشته،
3میلیارد دالر برای سرمایه گذاری در بخش تکنولوژی خاورمیانه هزینه شده
و پیشرفت ها از چشم غول های اســتارت اپی جهان دور نمانده است .در ماه
مارس ،امازون برای خرید صــوک دوبی که فضایی برای تجارت الکترونیک
است 580 ،میلیون دالر پیشنهاد داد که بســیار غافلگیر کننده بود .یکی از
رقبای عربی اوبر در خاورمیانه که ارزش ان یک میلیارد دالر براورد می شود،
توانســته حمایت یکی از میلیاردرهای ســعودی را جلب کند .تحلیلگران
می گویند ســرمایه گذاران فرصت ها را درک کرده اند و نمی خواهند فرصت
مغتنم سرمایه گذاری در اســتارت اپ های خاورمیانه را از دست بدهند .در
ظاهر ،کشورهای منطقه خلیج فارس ،زمین حاصلخیزی برای استارت اپ ها
هستند .دو اقتصاد بزرگ عربی شامل عربستان سعودی و امارات متحده عربی
به ترتیب تولید سرانه 22هزار و 40هزار دالری دارند .افزون بر این ،تا 5سال
دیگر تعداد کاربران تلفن های هوشمند ســه برابر خواهد شد .با این وجود،
این توجه خارجی ها بود که موجب شد توجه سرمایه گذاران محلی نیز جلب
شــود .ابراز تمایل امازون برای خرید استارت اپ های عربی تیری بود که در
اکوسیستم استارت اپ ها شلیک شد و ناگهان انگیزه سرمایه گذاران محلی
را برانگیخت .اغلب اســتارت اپ های جوان خاورمیانه و کشورهای عربی به
دنبال جذب سرمایه های 25تا 50میلیون دالری هستند.
ادامه پرونده ویژه
همنشینی مقیاس پذیری،فرهنگ استارت اپی وتولید
رضا قربانی
سردبیرماهنامهعصرتراکنش
استارت اپ چیســت؟ تعریف استارت اپ اسان
نیســت؛ مثل تعریف مدیریت .بیشتر تعریف ها
ولی در ایــن اشــتراک دارند که اســتارت اپ
کســب وکار نوپایی اســت که هنوز به سوددهی
نرســیده و احتمال رسیدن به موفقیت ان اندک
اســت ،ولی اگر موفق شــود این قابلیت را دارد
که مقیاس پذیر باشــد .منظورم از مقیاس پذیر
هم این اســت که رابطه بزرگ شدن کسب وکار
متناســب با افزایش منابع کســب وکار نیست؛
یعنی اگر مشتریان اســتارت اپی ۱۰برابر شوند
این استارت اپ مجبور نیست به
همان نسبت منابعش را افزایش
دهد .منابع هم از منابع انسانی
گرفته تا زیرساخت های فنی را
شامل می شود .اگر کسب وکاری
متناسب با بزرگ شدن بخواهد
منابع بیشــتری مصــرف کند
استارت اپ نیســت .ما قبل از
استارت اپ ها ،کسب وکارهای
بزرگ و کسب وکارهای کوچک
را داشــتیم .برخی به اشــتباه
اســتارت اپ را با کســب وکار کوچک اشــتباه
می گیرند .تفــاوت مهم کســب وکار کوچک و
اســتارت اپ در مقیاس پذیــری اســت .منتها
نکته مهم این اســت که وقتی یک اســتارت اپ
بزرگ می شــود ،دیگــر وارد
همــان دنیایــی می شــود که
پیش ازایــن کســب وکارهای
بزرگ در ان حضور داشــتند.
منتها کســب وکارهای بزرگی
که قبــا اســتارت اپ بودند،
ســعی می کننــد فرهنــگ
استارت اپی شان را حفظ کنند.
درباره اکوسیستم استارت اپی
در ایران صریح و کوتاه می گویم
که اوضاع خوب نیست .بیشتر
استارت اپ های ایرانی متمرکز بر خدمات شده اند
و کمتر به دنبال تولید هســتند .منظورم از تولید
فقط سخت افزار نیست و در زمینه های نرم افزاری
هم دچار مشکل هستیم و حتی استارت اپ های
معــروف ایرانی در زمینه نرم افــزار تولید ندارند
و بیشــتر یک کســب وکار خدماتی هستند .در
نمایشــگاه جیتکس یکی از اســتارت اپ هایی
که خیلی مورد توجه قرار گرفت ،کســب وکاری
بود که ســه چرخه ای هوشمند ســاخته بود که
معایب اســمارت های دوچرخ را رفع کرده بود.
تاکید می کنم کــه اصرار بر تولید ســخت افزار
ندارم .حتی در حوزه ای ماننــد تولید محتوا هم
که نگاه می کنید ،بیشــتر وب سایت های خبری
ایران محتــوای دیگران را کپــی می کنند و این
پدیده ای اســت که در امریکا و اروپا اصال وجود
ندارد .تکراری بودن ایده ها مهم نیســت .ســن
کسب وکارها مهم نیســت .مهم این است که به
سمت تولید حرکت کنیم و از تمرکز بیش ازحدی
روی خدمات کم کنیم.
چندویژگیهراستارت اپ
ارش سروری
برنامه سازدرحوزه فناوری
بو کار نوپا ،هرچند در تعریفش ،بر
استارت اپ یا به فارسی کس
این مسئله تاکیدی نشده که حتما فعالیتی در حوزه فناوری و
ITباشد ،اما این روزها اکثر استارت اپ ها بر بستر وب و موبایل
و فناوری های نوین شکل گرفته است .تعریف استارت اپ در
منابع مختلف به این شکل امده:
بو کار جدید.
در دیکشنری وبستر :یک کس
در مرکز کسب وکارهای کوچک امریکا (:)USSBA
کســب وکاری که عموما حول محور تکنولوژی شکل گرفته
و پتانسیل باالیی دارد.
استیو بلنک :ســازمانی که در جســت وجوی یک مدل
کسب وکار قابل تکرار و مقیاس پذیر ،شکل گرفته است.
اریک ریس :استارت اپ ،یک نهاد انسانی است که برای ارائه
یک محصول یا خدمت جدید در شــرایطی که ابهام باالیی
وجود دارد ،به وجود امده اســت .به صــورت کلی می توان
گفت استارت اپ یا کسب وکار نوپا دارای این ویژگی هاست:
کسب وکار ارزش افرین ،پایدار ،دغدغه اعضای ان ،فرصت جو
اما نه فرصت طلب ،مقیاس پذیری ،مزیت و مطلوب ان ،مبتنی
بر تکنولوژی های نوین ،کسب وکاری که دوران کودکی خود
را طی می کند .اما تعریف این واژه هر چیزی که باشد ،نکات
مهمی که برای راه اندازی ان مهم است را می توان این موارد
گفت :ایده خوب و بکر و به خصوص بومی مثل اســتارت اپ
«مامان پز» ،ایده با تجربه موفق در دنیا و پیاده ســازی بومی
با فرهنگ ایرانی مثل استارت اپ موفق «اسنپ» برگرفته از
«اوبر» ،تیم حرفه ای و عالقه مند و پایبند حتی بدون حقوق،
البته با مشخص شدن سمت و نوع همکاری و درصد سهام در
ایندهاستارت اپکهمی توانانرابامشاورحقوقیتنظیمکرد،
طرح بیزنسی و مشخص کردن تمام جزئیات و فازهای پروژه.
اجــرای حرفه ای ایــده طبق نقشــه راه ،کمــک و هدایت
توســط منتورهای مختلف در حیطه های متفاوت ،رفتن به
شتاب دهنده ها در صورت نیاز به شــتاب ،جست وجو برای
ســرمایه گذار در صــورت نیاز به ســرمایه ،ادامه راه و
درس و تجربه از شکست یا تجربه ناموفق ،توسعه
کســب وکار و برندینگ و تبلیغات و ...با درامد
کسب شده ،درس از تجربه های ناموفق دیگران
و جذب منابع انسانی حرفه ای و عالقه مند برای
بخش های مختلف کار.
البته به این موارد گفته شــده می شــود خیلی
گزینه های دیگر هم اضافه کرد که حتما دوستان
دیگر در این پرونده به ان اشاره خواهند کرد.
کارافرینان بخش فناوری ایران با سرمایه ای
کم اما با امید زیــاد اموخته اند که چگونه با
وجود اقدامات دولت دونالد ترامپ و برخی
تنگناهــای داخلی به فعالیــت خود ادامه
دهند.
اســتارت اپ ها و نرم افزارهــای تجــارت
الکترونیــک انهــا به لطــف حمایت های
زیرساختی دولتی و نسل جوان تحصیل کرده
در داخــل و خارج از کشــور در حال رونق
گرفتن اســت .با وجود اینکه صنعت نفت
ایران هنوز نتوانســته بعد از لغو تحریم ها،
ســرمایه خارجی قابل توجهی جذب کند،
برخی از این شرکت ها حتی موفق به جذب
سرمایه گذاری خارجی نیز شده اند.
اما به رغم لغو برخی تحریم های بین المللی،
زندگی بــرای این شــرکت ها همچنان با
ســختی به پیش می رود .فضا در واشنگتن
علیه ایــران بار دیگر منفی شــده و دونالد
ترامپ ،رئیس جمهور امریکا این سیگنال را
ارسال کرده که ممکن است ضمن خروج از
برجام ،تحریم هــای تازه ای را علیه ایران به
اجرا بگذارد.
در صدر این مشــکالت ،اقدام شرکت های
گوگل و اپل قــرار دارد که به صورت موقت
یا نامحدود ،نرم افزارهای تلفن همراه ایرانی
را از فهرســت نرم افزارهای ارائه شــده در
فروشگاه های مجازی خود حذف کرده اند.
با این وجود ،خال حضور شرکت های بزرگ
امریکایی نظیر امازون و اوبــر در ایران به
همتایان ایرانی این شرکت ها این فرصت را
داده تا رشد سریعی را تجربه کنند .بسیاری
دیگر از شرکت های اینترنتی ایرانی نیز در
حال طی مسیری مشابه هستند.
ربیعی ،مدیر شرکت تورکوئیز که در زمینه
تســهیل ســرمایه گذاری در ایران فعالیت
می کنــد ،می گوید« :لفاظی هــای ترامپ
ممکن است بالعکس موجب کمک به رشد
بخش فناوری ایران شود».
ربیعی در این باره گفت« :اگر او همچنان به
صحبت کردن در مورد تحریم ها ادامه دهد،
این موجب افزایش ریسک سرمایه گذاری
در ایران خواهد شد ،اما در عین حال ،مانع از
ورود بسیاری از شرکت های رقیب خارجی به
بازار ایران می شود و این فرصت خوبی برای
شرکت های استارت اپی نوپای ایران است
تا بیشتر رونق بگیرند».
کارشناســان می گوینــد از انجایــی که
اســتارت اپ ها در ایــران پدیــده ای نو به
شــمار می روند و با مشکالتی مانند کمبود
ســرمایه مواجه هســتند ،برای پیشرفت
به زمــان بیشــتری نیاز دارنــد .در مقابل
برخی بر این باورنــد که عدم حضور رقبای
خارجی به پیشــرفت این شرکت ها کمکی
نمی کند زیرا انها تنها در حال رقابت با دیگر
استارت اپ های داخلی هستند و نمی توانند
از نزدیک از تجربه استارت اپ های خارجی
بهره مند شوند.
امارهــای دقیقــی در مــورد حجــم
ســرمایه گذاری خارجــی انجام شــده در
شــرکت های فناوری ایرانی در دســترس
نیست اما ربیعی ،این رقم را از زمان اجرای
برجام صدها میلیون ها دالر براورد می کند.
در مقابل ،هجوم شرکت های خارجی برای
بهره برداری از ذخایر انرژی ایران انگونه که
انتظار می رفت محقق نشــده است .گروه
انرژی توتال فرانسه در حال سرمایه گذاری
در یک پروژه گازی در ایران است ،اما ایران
هنوز انگونه که انتظار داشت قرارداد مهمی
در زمینه نفتی با شــرکت های بین المللی
منعقد نکرده است.
ســرمایه گذاری خارجی در بخش فناوری
ایــران در مقایســه با قراردادهــای بزرگ
منطقه ای نظیر خرید ماه مارس شــرکت
اماراتی سوق دات کام توسط امازون چندان
قابل توجه نیست .اما چشــم انداز روشنی
پیش روی استارت اپ های ایرانی قرار دارد.
گزارش هــا حاکی از ان اســت که امازون
ارزش این معامله را فاش نکرده ،اما شرکت
رقیب بــرای خرید این شــرکت اینترنتی
اماراتی 800میلیون دالر پیشنهاد کرده بود.
بــا این وجــود ،ربیعــی همچنــان اینده
درخشانی را برای شرکت های فناوری ایرانی
پیش بینی می کند .او می گوید« :بسیاری از
شرکت های خارجی از من می پرسند بهترین
بخش برای سرمایه گذاری در ایران در یک
دهه اینده کــدام بخش اســت .من اغلب
تجارت الکترونیک و بخش فناوری را به انها
توصیه می کنم».
منبع :رویترز
حقوقاستارت اپ
S t a r t u p L a w
ونه
هفتادت
شماره شص
وم .
سالد د
وپنج
شماره
وم .
.1396سال
شهریور.1396
294مهر
10
تدی روزولت
مهم ترین عنصر فرمول موفقیت عبارت است از
شیوه کنار امدن با مردم.
مشاوره حقوقی
حسام الد ین ایپکچی
معطلخال هایقانونی
نشوید!
نمی دانم به این جمله فکــر کرده اید یا نه:
«تجربه انسانی همواره مقدم بر علوم انسانی
پدیدار می شود» .شاید جمله کمی نامانوس
باشــد اما مطمئنم با توضیــح ان خواهید
گفت :اینکه بسیار واضح است!
قصه به این قرار اســت که انسان ها هیچگاه
منتظر نمانده اند که علوم انســانی شــکل
بگیــرد و پس از ان زندگی خود را ســامان
دهنــد؛ بلکه زندگــی جاری بــوده و مثال
دلبستن و تشــکیل خانواده معطل نمانده
تا روانشناسی شکل بگیرد ،یا زیان دیدگان
منتظر نمانده اند تا حقوق شکل بگیرد و پس
از ان حق خود را دنبــال کنند ،یا هیچگاه
حاکم و کدخدا چشــم انتظار علوم سیاسی
نبوده اســت تا بیاموزد چگونه باید قلمروی
خود را اداره کند.
بازی دقیقا بالعکس اســت؛ یعنی بشــر به
کار خود مشــغول بوده و تجربیات سال ها
زیستن تبدیل شــده است به متون مدونی
که امروزه به عنوان علوم انســانی شناخته
می شــود و همچنــان که تجربه زیســتن
متحول می شــود ،این علوم نیز دستخوش
تغییر قرار خواهد گرفت.
ایــن مقدمــه در نگــرش مــا بــه حقوق
اســتارت اپ ها موثــر اســت .بارها طرف
مشــورت صاحبان ایده های نــو بوده ام که
نگران خالهای قانونی و کاســتی های نظام
حقوقی بوده اند و کســب و کار خــود را در
معرض تهدید می دیدند .من همواره همین
مقدمه ای را که نوشــتم عــرض می کنم و
می گویــم :قانون به اســتقبال ایده های نو
نمی اید بلکه این ایده های نو هســتند که
نیاز به قوانین جدید را تعریف خواهند کرد.
پس معطل نمانید و کار را اغاز کنید؛ اما ...
در پی توصیه به «اغاز کنید» یک اما وجود
دارد .اجازه بدهید این بخش را با یک سوال
اغاز کنم .به نظرتان چه کســی قرار است
برای استارت اپ ها قانون و مقررات بنویسد؟
ساده ترین جواب این است که برویم سراغ
حاکمیت و بگوییم مجلس از طریق طرح و یا
دولت از طریق الیحه .بله ،این پاسخ درست
است اما سوال ما عمیق تر از این الیه است.
چه کسی خوراک الزم برای تدوین قوانین
و مقررات را به مجلس و دولت خواهد داد؟
ایــن همــان جایــی اســت کــه عموم
استارت اپ های ما وی سی ها شتاب دهنده ها
از ان غافلند .پاسخ این است که خودتان باید
اســتین باال بزنید و فکــری بکنید وگرنه
قوانین و مقررات ،بدون نیازها و ضرورت های
کسب و کار شما تدوین خواهند شد .منافع
همگانی و نظم عمومی متولی خود را دارد
که به دقت کار خود را انجام خواهند داد ،اما
مقتضیات کســب و کار شما هیچ پشتیبانی
نخواهد داشت ،جز خودتان.
واقعیــت ناخوشــایندی اســت کــه
کســب و کارهای نوپــای مــا در کنــار
تمــام ســرمایه گذاری ها ،نخبه یابی هــا و
نخبه ســازی ها ،به ایجاد زیرســاخت های
قانونــی فکــر نکرده اند .به عبــارت دیگر،
استارت اپ ها همواره خود را در برابر قانون،
محکوم و منفعــل دیده اند حال انکه قانون
می تواند بر اســاس پیشنهاد و مطالعه شما
شکل بگیرد.
اجازه بدهید یــک مثال طرح کنم ،مدت ها
قبــل یکــی از کســب و کارهای نویــن و
صاحب نام ،فراخوانی را برای مطالعات فنی
و مهندسی جهت ارسال بسته از طریق ربات
منتشر کرد .اطالع ندارم نتیجه این فراخوان
به کجا رسید اما ایا هم تراز با مطالعات فنی،
قوانین و مقررات مربوط بــه تردد ربات ها
در فضای شــهر نیز مورد توجه قرار گرفت؟
اگر پاســخ منفی باشــد ،می تــوان انتظار
داشت حتی پس از دســتیابی به فناوری،
زیرساخت قانونی جهت بهره برداری وجود
نداشته باشد.
اینطور جمع بندی کنیم؛ برای محقق کردن
ایده خود معطل قوانین نمانید .اغاز کنید،
اما حتما به ظرفیت های قانونی کشور توجه
داشته باشــید و برای ارتقا و توسعه قوانین
مورد نیازتان ،پیشــقدم شــوید .مطالعات
حقوقی ،یکی از زیرساخت های کسب و کار
شماست که نیازمند سرمایه گذاری و توجه
خواهد بود.
چهکسیکلوبراکشت؟
نگاهیبهیکقاعدهحقوقیدرنظامفناوریاطالعاتایرانکهتهدیدیبرایهرکسب وکارمبتنیبرمحتواست
نظام حقوقی
ایران از فقدان
بزرگی رنج
می برد؛ فقدانی
که وزیر
ارتباطات در
یک مناظره
تلویزیونی به
خوبی به ان
اشاره کرد:
«االن در
سرویس های
داخلی ،اگر یک
کاربر محتوای
مجرمانه ای را
بارگذاری کند،
سرویس دهنده
مجرم شناخته
شده و به زندان
می افتد .تا
وقتی چنین
مسائل حقوقی
حل نشود و
برخورد قضایی
با سرویس
دهندگان به
این شکل باشد،
سرویس های
داخلی توسعه
نمی یابند».
t
r
گزارش
o
p
e
R
مصطفی ارانی
محمد جواد شــکوری مقدم ،مدیر سایت شبکه
اجتماعی کلوب ،اخیرا با انتشار یک نامه در وبالگ
شخصی خود ،گفته که کار این شبکه اجتماعی
داخلی متوقف شده است.
ممکن است شــما هم با شنیدن این خبر بگویید
که باالخره این سرنوشتی محتوم برای کلوب بوده
و با وجود مثلث توییتر ،فیس بوک و اینستاگرام
در ایران کمتر کسی به سمت سایتی مثل کلوب
می رفت .با این حال ،به نظر می رســد ،ماجرای
تعطیلی کلــوب بیش از اینکه به کمبود مخاطب
برگردد ،به مقررات گذاری نادرستی باز می گردد
که در حــال حاضر ،نه تنها کلــوب بلکه هرگونه
خدمت محتوامحــور دیگر را در داخل کشــور
تهدید می کند .منظور مــا از این مقررات گذاری
نادرست چیست؟
بیاییــد ابتــدا بخشــی از نامــه محمد جــواد
شکوری مقدم را بخوانیم تا ببینیم او دقیقا به چه
مسائلی اشاره کرده و موانع کار خود را چه دانسته
است« :فقط چند لحظه فرض کنید ،شما به عنوان
مدیر کلوب دات کام ،مسئول تمامی فعالیت ها و
محتوای پست ها ،عکس ها و کامنت های نزدیک
به یک میلیون کاربر بودید ،دنیایی پر از خالهای
قانونی و کم تجربگی دستگاه های اجرایی ،قضایی
و پلیســی .این محتوایی که امروز به چرخش ان
روی تلگرام عادت کرده اید ،هرگز قابل رشــد و
گردش در شــبکه های اجتماعــی و وبالگ های
ان دوره نبود.
کلوب دات کام نزدیک به 3بار کامال فیلتر شــد،
بار اخر ،رفع فیلتر ما 28روز به طول انجامید ،اگر
وب مستر یا کشاورز باشــید شاید کمی ملتفت
شوید که چگونه بعد از 28روز زمینی خشکیده و
بی رونق را دوباره باید گرم فعالیت و حضور مردم
کرد! خاطرم هست ان دوران ،یک بار بخشی که
مســئولیت مدیریت و پاالیش فضای مجازی را
به تازگی به ایشان سپرده بودند ،ما و چند سرویس
وبالگ دیگر را صدا کردند و یکی از ان دوســتان
که هنوز مســند اجرایی دارند ،صریحا خطاب به
چند جوان مهندس باانگیزه فرمودند « :اگر شما
را دســتگیر نمی کنیم این فقط لطف ماســت و
باید مراقب رفتارتان باشید ».شریان حیاتی یک
شبکه اجتماعی و سایت کاربر محور ،فقط و فقط
محتوای ان اســت؛ مقوله ای که ان روزها بسیار
بســیار محدود بود و امروز هــم به گونه ای دیگر
محدود است».
باید گفت که ماجرایی که شــکوری مقدم از ان
صحبت می کند ،به طور ساده بحث کردن درمورد
این اســت که در قبال محتوایی کــه روی یک
وب سایت منتشر می شود ،چه کسی مسئول است.
پاسخ به این ســوال وقتی که سایت ،دسترسی
واحــدی دارد و جز مدیر ان ،کســی نمی تواند
روی ان بارگــذاری محتوا صورت دهد ،بســیار
واضح است.
به طور مثال ،مسئولیت محتوایی که روی سایت
«شــنبه» قرار دارد ،کامال مربوط به خود ماست،
ولی اگر این وب سایت یک شبکه اجتماعی باشد
که فلسفه ان ،تعدد دسترسی و تعدد مراکز تولید
محتواســت ،ماجرا کامال فرق می کند .در چنین
شرایطی اســت که می توان گفت نظام حقوقی
ایران از فقدان بزرگی رنج می برد؛ فقدانی که وزیر
ارتباطات ،یک ماه قبل از انکه به وزارت برسد ،در
یک مناظره تلویزیونی با عبدالصمد خرم ابادی،
دبیر کمیته تعیین مصادیق مجرمانه ،به خوبی به
ان اشاره کرد« :االن در سرویس های داخلی ،اگر
یک کاربر محتوای مجرمانه ای را بارگذاری کند،
سرویس دهنده مجرم شــناخته شده و به زندان
می افتد .تا وقتی چنین مسائل حقوقی حل نشود
و برخورد قضایی با سرویس دهندگان به این شکل
باشد ،سرویس های داخلی توسعه نمی یابند».
از نظــر قانون باید دانســت که طبــق ماده 21
قانــون جرایــم رایانه ای کــه مربوط بــه نحوه
فیلترینگ یا پاالیش وب ســایت های اینترنتی
است « ارائه دهندگان خدمات دسترسی موظفند
طبق ضوابــط فنی و فهرســت مقرر از ســوی
کارگروه (کمیتــه) تعیین مصادیق موضوع ماده
ذیل محتــوای مجرمانه را که در چارچوب قانون
تنظیم شده است ،اعم از محتوای ناشی از جرایم
رایانه ای و محتوایــی که برای ارتــکاب جرایم
رایانه ای به کار مــی رود پاالیش (فیلتر) کنند».
و «ارائه دهندگان خدمــات میزبانی موظفند به
محض دریافت دستور کارگروه (کمیته) تعیین
مصادیق مذکــور در ماده فوق یــا مقام قضایی
رسیدگی کننده به پرونده مبنی بر وجود محتوای
مجرمانه در ســامانه های رایانه ای خود از ادامه
دسترســی به ان ممانعت به عمل اورند ».با این
حال ،اساسا به این مسئله پرداخته نشده که این
محتوا ،ممکن اســت تولید مدیران ان وب سایت
نباشد و از این رو نمی توان این مدیران را به دلیل
محتوایی کــه دیگری ان را ســاخته و پرداخته
کرده ،مجرم دانست.
این قاعده درســت منطبق با چیزی است که در
قانون مطبوعــات ایران نیز امده اســت .ماده ۹
قانون مطبوعات اســت که می گوید« :مسئولیت
مقاالت و مطالبی که در نشــریه منتشر می شود،
برعهده مدیرمسئول اســت ولی این مسئولیت،
نافی مسئولیت نویسنده و سایر اشخاصی که در
ارتکاب جرم دخالت داشته باشند ،نخواهد بود».
به این ترتیب ،روش نظــام قضایی ایران اینگونه
ارزیابی می شــود کــه در مواجهه بــا محتوای
مجرمانــه ،اوال و به ذات ،مدیرمســئول را مجرم
دانســته ولی حق خود بــرای پیگیری محتوای
منتشــره توســط تولیدکننده ان هــم منتفی
نمی داند .هر چند پیگیــری هویت اصلی کاربر،
کمی دشــوار اســت و بــه اقدامات فنــی نیاز
دارد و از ایــن جهــت می توان گفت مســئول
دانستن مدیرمســئول ،کاری ساده تر نیز هست
و از این روســت که قانونگذار ایرانی برای فرار از
بی کیفرمانی این مســائل و یا حتی در راســتای
نظریه پنجره های شکســته یا تســامح صفر در
جامعه شناسی ،تالش می کند که به هر ترتیب با
این مسائل برخورد کند.
این در حالی اســت که به طور مثــال در ایاالت
متحــده که قلــب اقتصــاد فنــاوری اطالعات
در جهان اســت ،طبــق بخــش 230از قانون
Communications Decency Actنمی توان به
دلیل محتوایی که طرف ثالثی روی یک وب سایت
بارگذاری کــرده ،مالک ان وب ســایت را مورد
تعقیب قرار دارد.
بر همین اساس در بسیاری از موارد حتی امکان
این به وجــود نمی اید که بتوان وب ســایت را به
برداشــتن محتوای مورد نظر از ســرور خود نیز
الزام کرد.
شــورای عالــی فضــای مجــازی در بنــد 6از
ماده« 2سند سیاســت ها و اقدامات ساماندهی
پیام رسان های اجتماعی» قوه قضاییه را موظف
کــرده «به منظور صیانت از حقوق شــهروندی،
حریم خصوصی ،امنیت عمومی و اعتمادسازی،
ایین نامه ای را در راستای حمایت حقوقی از تداوم
کسب و کار و فعالیت پیام رســان های اجتماعی
داخلــی و بازبینی مصادیق محتــوای مجرمانه،
ظرف مدت یک ماه تدوین و به شورای عالی فضای
مجازی ارائه کنی د و در تبصره ان امده ایین نامه
به گونه ای تنظیم شود که ضمن صیانت از حقوق
شهروندی ،مســئولیت کاربر در قبال محتوایی
که منتشر می کند و مســئولیت ارائه دهندگان
پیام رسان اجتماعی داخلی به طوری تعیین شود
که امکان رقابت پیام رسان های اجتماعی داخلی با
پیام رسان های اجتماعی خارجی را تقویت کند».
حاال که دیگر کلوب ،به پای قاعده ســختگیرانه
حقوق ایران قربانی شــده ،باید امید داشــت که
ایین نامه جدید ،بتواند مسئله مسئولیت در قبال
محتوا را یک بار برای همیشه حل کند .ان وقت
است که می توان به رقابت نرم افزارهای ایرانی با
امثال تلگرام ذره ای دل خوش کرد.
چرا تبلیغات اخیر علیه اسنپ خالف قانون است؟
ماجرایی که برای اســنپ اتفاق افتاده باعث شده که برخی شرکت های
رقیب با کلیدواژه امنیت ،تالش کنند کــه کمپینی تبلیغاتی برای خود
دســت وپا کنند .مثال یک شرکت در تبلیغاتی شهری گفته که هر کسی
نمی تواند به عنوان راننده این تاکسی اینترنتی پذیرفته شود و این شرکت
در کنار خیابان راننده خود را انتخاب نمی کند .شــرکت دیگری هم در
کانال تلگرامی خود تمام کارهایی که برای تامین امنیت مسافران انجام
می دهد را لیســت کرده و دیگری هم شعار تبلیغاتی خود را «ما مسئول
امنیت سفر شما هستیم» قرار داده است .اما باید گفت که به نظر می رسد
دست کم بخشی از این اقدامات با قوانین و مقررات فعلی تبلیغات بازرگانی
در ایران همخوانی ندارد.
ماده 2ایین نامه اجرایی مــاده 7قانون حمایت از مصرف کننده مصوب
سال 1388که خود مصوب سال 1391اســت ،یکی از مصادیق تبلیغ
خالف واقع و اطالعات نادرســت را «بی ارزش یا فاقد اعتبار جلوه دادن
خدمات و کاالهای دیگران» اعالم کرده اســت؛ یعنی تبلیغ کننده ،نباید
بــه گونه ای وانمود کند که کاال یا خدمت دیگر ان نســبت به محصول او
ارزش یا کیفیت کمتری دارد.
عالوه بر این ،در بند یا ماده ۱۲ایین نامه تاســیس و نظارت بر نحوه کار و
فعالیت کانون های اگهی و تبلیغاتی مصوب 1358/۱۲/27امده اســت:
اگهی های تبلیغاتی نباید خدمات یا کاالهای دیگران را بی ارزش یا فاقد
اعتبار جلوه دهد.
مقرره دیگر قابل ذکر عبارت اســت از بند ۲ماده ۳دستورالعمل اجرای
تبلیغات شهری (محیطی) مصوب 1385که بر طبق ان« :در اگهی یک
کاال و یــا خدمات خاصی نباید تلویحا و یا تصریحا کاال و خدمت مشــابه
دیگری نفی شــود ».مطابق با اصل « ۹مجموعه ضوابط تولید اگهی های
رادیویی و تلویزیونی صدا و سیما هم در اگهی یک کاال و یا خدمت خاص،
نباید تلویحا و یا تصریحا کاال و خدمت مشابه دیگری نفی شود».
منابع مندرج در این مطلب از مقاله تبلیغات تجاری مقایسه ای
نوشته مصطفی بختیاروند و اکرم محمدی در شماره 8دانشنامه
حقوق اقتصادی (پاییز و زمستان )1394منتشر شده است.
برند و تبلیغات
B r a n d & A d s
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
11
درس هاییکهازبازاریابیدیجیتالیکبرندبزرگمی اموزیم
علمواحساسدرکمپینجنرال الکتریک
t
یکی از
ایده های
خالقانه برای
سر زبان
انداختن نام
GEدر فضای
مجازی،
اقدامی
است که
درپینترست
انجام شد..
این راهکار با
عنوان
«»Hey Girl
در عین
حال که به
چشم انداز
علمی این
شرکت وفادار
است ،به یکی
از مهم ترین
عالیق مردم،
یعنی مبحث
عشق ،توجه
کرده است
r
گزارش
o
p
e
R
فهیمه خراسانی
امرو ز تعامل با مشــتریان یکــی از مهم ترین ارکان
بازاریابی به شمار می رود و می تواند تاثیر قابل توجهی
بر روند رشد ،بهینه سازی ،تجزیه و تحلیل و پیگیری
موفق فرایند بازاریابی داشته باشد ،به همین منظور
نیــز بهره گیــری از ابزارهای جدید و بــه کار بردن
اســتراتژی ها و راهکارهای نوین دنیای امروز ،یکی
از مهم تریــن رویکردها در زمینه علــم تبلیغات و
برندسازی محسوب می شوند .امروزه فضای دیجیتال
و ابزارهای نوینی که در اختیار بازاریابی الکترونیکی
قرار می دهد ،به عنــوان مهم ترین و تاثیرگذارترین
راهکارهای تبلیغاتی به شــمار می روند و به همین
منظور نیز در این گزارش به بررســی روند بازاریابی
دیجیتال در فرایند رشــد شرکت جنرال الکتریک
می پردازیم؛ شــرکتی کــه به اســتفاده خالقانه از
روش های بازاریابی مشهور است.
6ثانیه با علم
از جملــه کمپین های موفقی که شــرکت جنرال
الکتریــک در راســتای تحقق چشــم انداز علمی
خــود راه انــدازی کــرده ،کمپینــی با هشــتگ
#بوده اســت که بر مبنای ان
6SecondScience
از کاربران فضای مجازی می خواســت تا محتوای
متناسب با هشتگ مذکور را در شبکه های اجتماعی
و ســایر صفحات مجازی مربوط به این شــرکت به
اشــتراک بگذارند .یکی از اهداف مهمی که این نام
تجاری برای خود در نظر گرفته ،نزدیک کردن مردم با
مباحث علمی است .این شرکت به درستی دریافت ه که
در تولید و ارائه خدمات خود باید به رو ز و مطابق با علوم
پیشرفتهزمانخودباشدومهم تراینکهبایدمخاطبان
جهانی خود را به این علوم اشنا کند .کمپین مورد نظر
که با هدف نزدیک کردن مردم به محتوای علمی ،ارائه
شده بود ،جنبه سرگرم کنندگی و رقابتی ویژه ای نیز
داشت و بر اساس همین جنبه سرگرم کنندگی خود
با استقبال قابل مالحظه ای از سوی کاربران مجازی
مواجه شد .شــرکت دادن مخاطبان در یک فضای
رقابتی که بتوانند ایده ها و دستورالعمل های علمی
خود را در قالب ازمایشات کوچک علمی به نمایش
بگذارند ،یکی از ایده های موفــق بازاریابی برند GE
محسوب می شود که توانسته است توجه مخاطبان
زیادی را به سوی خود جلب کرده و طیف گسترده ای
از کاربران فضای مجازی را به ســوی ازمایشــات و
راهکارهای علمی ســوق دهد و این نکته درســت
مطابق با چشم انداز اصلی این شرکت یعنی اشنایی و
نزدیک سازی مردم به علوم روز دنیاست .الزم به ذکر
است کمپین مذکور در فاصله 8تا 15اگوست سال
2013مخاطبان خود را به چالش کشیده و در طی ان
هفته بیش از 400ویدئو با موضوعاتی علمی مختلفی
بهاشتراکگذاشتهشدکهنشان دهندهاقبالگسترده
کاربران مجازی از هشتگ 6ثانیه با علم است.
پیشگام در عرصه دیجیتال مارکتینگ
فضــای دیجیتــال ،امــروز مملــو از پلتفرم ها و
سیســتم عامل های مختلف اســت بــه طوری که
مخاطبان ایــن صنعت ،بــا طیف گســترده ای از
انها روبه رو هســتند .به همین منظور نیز برندها و
شرکت های مختلف برای اســتفاده از پلتفرم های
مذکور یک فضای رقابتی تنگاتنگ را تجربه می کنند،
بر این اساس ،تشخیص کارامدی یک سیستم عامل
و استفاده به موقع از ان می تواند در موفقیت یک نام
تجاری بسیار موثر باشــد .شرکت جنرال الکتریک
در زمینه شناســایی و کاربرد سیســتم عامل های
بازاریابی درس مهمی به فعاالن حوزه برندســازی و
تبلیغات می دهد ،به این معنا که پیشــگام بودن در
استفاده از این برنامه ها را در دســتور کار خود قرار
می دهد GE .ســعی می کند در مرحله شــناخت و
کاربرد سیســتم عامل های بازاریابی همیشه اولین
باشد ،این نکته با بررسی پیشینه بازاریابی دیجیتال
این شرکت کامال مشخص می شود .به عنوان مثال،
جنرال الکتریک جزء اولین برندهایی بود که اهمیت
و تاثیرگذاری پلتفرم اسنپ چت را تشخیص داد و از
ان استفاده کرد ،لذا می توان گفت یکی از راهکارهایی
که باعث موفقیت برندهــا در کاربرد فضای مجازی
می شود ،پیشگام بودن و اولین بودن انها در استفاده
از امکانات دنیای دیجیتال است.
علم و احساس در کنار یکدیگر
یک نام تجــاری هر چقدر بتواند بیشــتر در اذهان
عمومی باقی بماند و مــردم در زندگی روزمره خود
درباره ان صحبت کنند ،موفق تر خواهد بود؛ این نکته
در خصوص برندهــای کاربردی تری که در زندگی
روزمره مورد اســتفاده قرار می گیرند کامال مشهود
است ،اما نکته اینجاست که درباره برندهایی مانند
جنرال الکتریک که محصوالت عمده ان مربوط به
صنایع فنی و مهندسی است ،چه مکالمه روزم ره ای
بین مردم اتفاق خواهد افتاد؟! جالب اســت بدانید
که یکــی از ایده های جذاب و خالقانــه این برند در
زمینه به سر زبان انداختن نام GEدر فضای مجازی،
اقدامی است که در شبکه اجتماعی خود ،پینترست،
به نمایش گذاشــته اســت .این راهکار که با عنوان
« »Hey Girlدر شــبکه اجتماعی مذکور بارگذاری
شده است ،در عین حال که به چشم انداز علمی این
شرکت وفادار است ،به یکی از مهم ترین عالیق مردم،
یعنی مبحث عشق ،توجه کرده است؛ به این صورت
که برخی جمالت عاشقانه ای را که دانشمندان این
شــرکت از بدو تاســیس ان گفته بودند ،در صفحه
پینترست خود ذکر کرده است .این اقدام که رویکرد
علمی این شرکت را با یکی از نکات مورد عالقه مردم
پیوند داده ،بازخورد مناسبی از سوی کاربران فضای
مجازی دریافت کرده و با داشــتن بیش از 18هزار
دنبال کننده توانایی این برند را برای تبدیل شــدن
به یکی از عالقه مندی های روزمره مردم نیز نشــان
می دهــد .یک نام تجاری صرفا علمــی که از طریق
تلفیق رویکرد علمی خود با عالقه مندی های عموم
مردم ،جایگاه خود را در بین مخاطبان بیشتر تثبیت
کرده است.
GEخود را با بهترین ها باال می کشد
یکی از مهم تریــن نکاتی که در زمینه کاربرد فضای
دیجیتال در فرایند بازاریابی وجــود دارد ،توجه به
این امر است که کاربران و مخاطبان فضای مجازی،
مصرف کنندگان هوشمندی هستند که در معرض
طیف گسترده ای از تبلیغات مجازی در شبکه های
مختلف اجتماعی و وب ســایت های گوناگون قرار
دارند و به همین دلیل نیز تاثیرگذاری روی انها کار
چندان اسانی نخواهد بود .تفکرات بزرگ ،رسیدن
به اشــخاص و نام های بزرگ و ...ان چیزی است که
کاربران امروزی را تحت تاثیر قرار می دهد .به همین
دلیل نیز در فضای رقابتی تبلیغات دیجیتالی ،برندی
موفق است که بتواند بیشترین تاثیر را بر مخاطبان
خودداشتهباشد.جنرالالکتریکنیزبهخوبیمتوجه
تفاوت مصرف کنندگان امروز با دهه های گذشــته
شــده و بر همین اســاس ،از طریق پیونددادن برند
خود با نام های شناخته شده تر و برجسته تری مانند
نشــنال جئوگرافیک جایگاه قابل توجهی را در بین
مخاطبان پیدا کرده است .چراکه مخاطبان امروزی
به دنبال پیوند با بهترین ها هستند و جنرال الکتریک
نیز از طریق همکاری با انجمن معتبری مانند نشنال
جئوگرافی و ارائه پیام های مشترک با انجمن مذکور،
یکشریکارزشمندتبلیغاتیبرایخوددرنظرگرفته
است که می تواند این نام تجاری را در بین مخاطبان
پررنگ تر جلوه دهد.
هربرند،قصهمتفاوتیدارد
مدیریت ،ارتقا و توسعه برند؛ رویکرد اصلی اژانس Royal Advertisingاست
اژانس Royal Advertisingکه در سال 2006در اوکراین
راه اندازی شده و در حال حاضر به عنوان یکی از شرکت های
مهم تبلیغاتی جهان شناخته می شود.
همه انچه اژانس بازاریابی Royal Advertisingدر دستور
کار خود قرار داده ،مدیریت برند است ،به این معنا که با ارائه
راهکارها و برنامه های دقیق و مناسب ،سعی در ارتقای یک
نام تجاری و توسعه ان دارد .این شرکت بازاریابی به منظور
تحقق هدف اصلی خود ،یعنی ارتقای نام تجاری ،یک مدل
مناسب برای مشتریان خود ارائه می دهد و برای تنظیم مدل
مذکور نیز از متخصصان حوزه بازاریابی استفاده می کند،
افرادی که با دارا بودن علم برندینگ و داشتن سابقه کاری
و خالقیت قابل توجه ،می توانند از طریق مطالعه برندهای
مختلف و جامعه مخاطبان انها ،مناسب ترین مدل بازاریابی
را ارائه دهند.
همانگونه که ذکر شد اساس کســب وکار شرکت مذکور،
توسعه و ارتقای نام تجاری است و برای رسیدن به این مهم
نیز روش های خاص خود را دارد.
کنترل پایدار به عنــوان یکی از مراحل مهم در راهکارهای
این شــرکت تلقی می شــود که اســاس ان بر ایجاد یک
بازاریابی مستمر و مداوم اســتوار است .این کنترل پایدار
که به طور ویژه ای در رابطه بــا مصرف کنندگان یک برند
صورت می گیرد ،سعی در شناخت هر چه بهتر ویژگی های
مخاطبان یک برنــد دارد ،به طوری که پس از مدتی بتواند
عالقه مندی ها و نظرات انها را پیش بینی کرده و بر مبنای
انچهمصرف کنندگانمی خواهند،برنامه هایتبلیغاتیبرند
مورد نظر را تنظیم کند.
رســیدن به یک کنترل پایدار نیز در گرو شــناخت دقیق
یک برند و بازســازی نام تجاری مذکور است ،به این معنا
که اژانــس Royal Advertisingدر رابطه با هر برندی ،هر
چقدر که معتبر و شناخته شده باشد ،مطالعه خود را از نو اغاز
کرده و سعی در ارائه یک مدل بازاریابی خاص و متفاوت از
هر انچه در گذشته بوده است ،دارد .مشتریان اژانس رویال،
برندهایی هستند که به دنبال توسعه نام تجاری و موفقیت
بیشتردرفضایرقابتیبازارخودهستند،برهمیناساسنیز
این مشتریان در واقع شرکای این اژانس به شمار می روند که
موفقیت این شرکت را رقم می زنند ،لذا یکی از اصول مهمی
که در میان کارکنان و دست اندرکاران این اژانس به صورت
امریدرونیشکلگرفته،احساسنزدیکیبامشتریاناست،
به طوری دیگر به چشم یک مشتری به انها نگاه نمی شود،
بلکه شرکایی هستند که هدف اصلی انها نیز موفقیت برند
خود و در نهایت موفقیت اژانس رویال اســت .رسیدن به
چنین دیدگاهی بین مشتریان این شرکت و کارمندان ان
از جمله نقاط مثبتی به شــمار می رود که در نهایت ،رشد
بیشتر و بهینه تری را برای این گروه تبلیغاتی رقم خواهد زد.
اشنایی با سئوی محتوا1 -
n
m
u
l
o
C
فرید اسدی
حرفیبرایگفتندارید؟
این روزها همه به این فکر هستند که سایت
کسب وکاری یا محتوایی خود را در موتورهای
جست وجو ،نسبت به رقبا در رنکینگ بهتری
ببینند .به همین دلیل است که رقابت برای
یادگیری اصول ســئو روزبه روز فشــرده تر
می شــود .اما وقتی از اصول ســئو صحبت
می کنیم ،دقیقا دربــاره چه چیزی صحبت
می کنیم و ایا اصولی وجود دارد که به صرف
یادگیری انهــا ،بتوانیم با هــر محتوایی از
رقبایمان جلو بزنیم؟
اولین و اساسی ترین اصل در سئو این است که
باور داشته باشیم باید محتوایی برای عرضه
داشته باشــیم که هم کاربران ان را دوست
داشته باشــند و هم موتورهای جست وجو!
شاید این یک اصل ساده باشد و نیاز به تاکید
زیادی هم نداشته باشــد .اما چیزی که من
شاهد ان هســتم ،این است که خیلی ها این
اشتباه استراتژیک را مرتکب می شوند و تنها
بر اصول و الگوریتم های ســئوی موتورهای
جســت وجو از جمله گوگل تمرکز کرده اند
و اصل ماجرا یعنی داشــتن یــک محتوای
کاربرپسند را فراموش کرده اند.
در صورتی که همه قوانینی که در موتورهای
جســت وجو وجود دارد ،برای این نیست که
یک عــده را برای یادگیری انهــا به زحمت
بیندازند ،بلکه هدف این قوانین این است که
وب بهتری ساخته شود .اگر به تک تک قوانین
ســئوی جســت وجوگری چون گوگل نگاه
کنید ،هیچ منفعت تجاری برای این شرکت
در انها وجود ندارد (البته به جز برخی از این
الگوریتم هایی که این اواخر طراحی کرده)،
بلکه هدف این است که انها که بهترند ،بیشتر
دیده شــوند .هدف این است که حرفه ای ها،
توســط کاربرانی که بــه دنبــال مطالب و
سایت های خوب می گردند و در حجم زیادی
از اطالعات موجود در وب ،دیده شوند .مثال
گوگل تاکید می کند که مطالب کوتاه کمتری
داشته باشید تا در نتایج جست وجو بهتر دیده
شوید .مسلم است که تنها ادم هایی می توانند
مطالب بلند خوبی بنویسند که سواد و دانش
و از همه مهم تر تحلیل داشته باشند .نوشتن
یک مطلب دو پاراگرافی از عهده هرکســی
برمی اید ،اما نوشــتن یــک مقاله تحلیلی 2
هزارکلمه ای کار هرکسی نیست .هدف گوگل
هم این است که ان کسی که تحلیل و سواد
بیشتری دارد و نوشته اش غنی تر است ،شانس
بیشتری برای دیده شدن داشته باشد .چرا که
این نوشته دارای ارزشی است که مخاطب را
از جست وجوی خود راضی می کند .اما اصول
ســئو و یادگیری انها کمک می کند که شما
وقتی حرف خوبی برای گفتن دارید ،در بین
حجم زیادی از اطالعات بتوانید ان را به گوش
مخاطبانتان برسانید .به عبارتی صرف اینکه
مطلب شــما یک مطلب جــذاب و خواندنی
اســت ،به این معنا نیســت که حتما دیده یا
خوانده خواهید شــد .پس ضرورت دارد که
با اصول سئو اشنا شوید تا بتوانید خوبی های
محتوایی را که تولید کرده اید به بقیه نشان
دهید و به اصطالح در وب گم نشــوید .تولید
محتوا برای وب ،دو بخش دارد؛ یکی نوشتن
یک مطلب با ارزش و دیگری توزیع ان .سئو
به شــما می گوید که چطــور مطلب خوبی
بنویســید که دیده شــود .به عبارتی اگاهی
از اصول ســئو نمی تواند برای یک نوشــته
بی ارزش ،کاری بکنــد! اول باید حرفی برای
گفتن داشته باشید.
تیم ورک
Te a m Wo r k
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
12
ویکتور هوگو
هرچــه از کوه باالتــر می رویم ،چشــم انداز
گسترده تری می بینیم.
صفر تا یک
عذرخواهیمدیرعاملاوبر
ازمردملندن
ما اشتباه کردیم!
مدیرعامل شــرکت اوبر ،بــا عذرخواهی از
اشتباهاتی که پیش از حضور او در این شرکت
رخ داده بود ،درایت خود را در رهبری سازمانی
نشــان داد .مدیرعامل جدید اوبر پس ازاینکه
مقامات شهری لندن اعالم کردند که ممکن
اســت مجوز ادام ه کار این شرکت را تجدید
نکننــد ،از مردم این شــهر عذرخواهی کرد.
دارا خسروشــاهی در نامه ای کــه اولین بار
توســط روزنامه ایویننگ اســتاندارد لندن
چاپ شــد ،نوشــت« :گرچه اوبر انقالبی در
سیســتم جهانی تردد و حمل ونقل به وجود
اورد ،اما واقعیت این اســت کــه ما در طول
زمان ،مرتکب اشتباهات بزرگی شدیم .من از
طرف هم ه اعضای تیم جهانی اوبر ،بابت این
اشتباهات عذرخواهی می کنم ».پیش ازاین
مسئوالن حمل ونقل لندن اعالم کرده بودند
کــه عملکرد اوبــر را مناســب و قابل توجیه
نمی دانند و ممکن است مجوز این شرکت را
پس از پایان دور ه فعلی ،تجدید نکنند .سازمان
حمل ونقل لندن مدعی بود که اوبر در بررسی
صالحیت کارمندانــش کوتاهی می کند و با
گزارش نکردن برخی جرایــم و جنایت های
جدی ،عدم مســئولیت پذیری خود را نشان
داده اســت .یکی دیگر از مسائل موردبحث،
نرم افزاری به نام گری بال ( )Greyballبود که
از نظارت مسئوالن بر اپلیکیشن اوبر جلوگیری
می کــرد .هرچند اوبر تاکید داشــت که این
نرم افزار هرگز مورداســتفاده قــرار نگرفته و
اصو ال برای این منظور طراحی نشــده است.
پیــرو این نامه ،صادق خان ،شــهردار لندن،
از عذرخواهی خسروشــاهی استقبال کرد و
گفت شاید این امر بتواند درهای گفت وگو را
بین این شرکت و مسئوالن حمل ونقل شهری
لندن باز کند .شهردار لندن در بیانیه ای اظهار
کرد« :خوشحالم که خسروشاهی مشکالتی
را که اوبــر در لندن به وجــود اورده ،درک
می کند .گرچه این دادخواســت باید پروسه
قانونی خود را طی کنــد ،ولی من از مقامات
ســازمان حمل ونقل لندن خواســته ام که
خود را برای مالقات بــا او ،اماده کنند ».این
اولین عذرخواهی عمومی خسروشــاهی در
مقــام مدیرعاملی اوبر بود .نامــ ه او در حالی
منتشر شد که مشکالت مطرح شده ،در زمان
مدیریت تراویس کاالنیک به وجود امده بود.
خسروشاهی با این نامه ،گامی در جلب رضایت
منتقدانی برداشت که معتقدند اوبر ،فرهنگی
خصمانه را در پیش گرفته و کارمندانش را به
تخطی از قوانین محلی تشویق می کند .او در
ادام ه نام ه خود نوشــته بود « :ما بدون نقص
نخواهیم بود ،اما به شــما گوش فرا می دهیم.
واقعا امیدواریم که شریکی طوالنی مدت برای
شهرهایی باشیم که به انها خدمت می کنیم.
فصل جدیدی در تاریخ این شرکت فرارسیده و
ما با تواضع ،انسجام و اشتیاق ،کسب وکار خود
را اداره خواهیم کرد».
واکنش ایالن ماسک به
درخواست افزایش حقوق
کارمندان عالی رتبه
زمانی که می خواهید در مورد افزایش حقوق
خود با شــرکت صحبت کنید ،چــه نکاتی را
مد نظر قــرار می دهید؟ ســال ،۲۰۱۴مری
بث براون ،دســتیار ایالن ماسک از او خواست
دســتمزدش را به میزان قابل توجهی افزایش
دهد .سابق ه همکاری براون و ماسک ،به بیش
از 12ســال می رسید .در مقابل ،ایالن ماسک
از براون خواســت دو هفته مرخصی بگیرد و
از شــرکت دور بماند .درواقع ماسک تصمیم
داشتدراینفرصت،نگاهیبهگذشت همشترک
کاری شان داشته باشد و ببیند براون تا چه حد
در موفقیت های او نقش داشــته است .وقتی
براون از مرخصی برگشت ،ایالن ماسک گفت
که دیگر به او احتیاجی ندارد .البته ماسک به او
پیشنهاد داد که در صورت تمایل ،می تواند در
مقام دیگری در شرکت به کار خود ادامه دهد.
براون این پیشنهاد را نپذیرفت و برای همیشه
شرکتراترککرد.شایداینمثالکمیافراطی
باشــد ،ولی کارافرینان باید پیش از هر چیز،
منافع کسب وکارشان را در اولویت قرار دهند.
این واکنش ایالن ماســک ،عکس العمل های
زیادی در پــی داشــت به طوری که بیزینس
اینسایدر در مصاحبه ای با لین تایلر ،نویسنده،
کارشناس کسب وکار و یکی از همراهان ایالن
ماسک ،ریشــه ها و پیامدهای این تصمیم را
زیر ذره بین قرار داد .پاســخ لین تایلر را باهم
مرور کنیم« :قبل از اینکه دیگران به کار شما
رسیدگی کنند ،خودتان مسئولیت هایتان را
ارزیابی کنید .مسلما شما می خواهید رئیستان
به شما نیاز داشته باشد .پس به این فکر کنید
که چطور می توانید به موفقیت او کمک کنید و
چگونه می توانید خودتان را با او سازگار کنید؟
گاهی بهتر است مستقیما از رئیستان بپرسید
که چگونه می توانید ارزش بیشتری به شرکت
اضافه کنیــد یا چطور می توانید به تســهیل
کارهای فعلــی او کمک کنید .درنهایت ،انچه
از مقام و سمت شــما مهم تر است ،این است
که شما در پیشرفت و رشد شرکت چه سهمی
داشته اید .چراکه هم ه کارمندان با هر عنوانی،
قابل جایگزینیهستند».
ال ال بین ،ادوبی ،رایکوکوئرا چهتعریفی ازفرهنگ سازمانی دارند
چهار برداشت از حال خوب فضای کار
t
r
گزارش
o
p
e
R
پویش پورمحمد
این روزها فرهنگ سازمانی سوژ ه داغ بسیاری از مطبوعات
و حتی اکادمی های کســب وکار است .درحالی که اغلب
اوقات نام گوگل و فیس بوک را به عنوان برترین الگوهای
فرهنگ شرکتی می شــنویم ،برخی استارت اپ ها نیز در
جست وجوی فرهنگی هســتند که با ارزش ها و نیازهای
انها سازگار باشد .دغدغه اصلی هم این است که چه نکاتی
یک استارت اپ یا شرکت را به مکانی عالی برای کار کردن
تبدیل می کند؟
ال ال بین
شــرکت ال ال بین ( )L.L. Beanدر فهرست 100محیط
کار برتر جهان از نگاه نشــری ه فورچون قرار دارد .خدمات
ارائه شده به مشــتریان این شرکت که شامل ارزش هایی
نظیر ضمانت نامه های طوالنی مدت و ســرویس حمل و
ارسال رایگان می شوند ،در فرهنگ سازمانی ان نیز بازتاب
پیداکرده اند .ال ال بین یک شرکت خرده فروشی در حوزه
پوشــاک با 103سال سابقه اســت که در سال های اخیر
کمترین میزان ترک شاغالن (حدود 3درصد) را شاهد بوده
است .کارمندان این شرکت از مزایایی مثل کارت عضویت
و تخفیف باشــگاه های ورزشــی ،تخفیف ویژ ه کارکنان،
پاداش های باال برای فعالیت های داوطلبانه و حتی پرداخت
کل هزین ه کالج برخوردارند.
هرچند این مزایا ،تنها امکاناتی نیســتند که ال ال بین در
اختیار اعضای خود قرار می دهد .این شــرکت اسپانســر
تورهای تفریحی ،کمپینگ و قایقرانی است که کارمندان
می توانند همراه با خانواده هایشان از انها لذت ببرند.
مدیر ارشد ال ال بین جلســات منظمی را با کارمندانش
برگزار می کند تا در مورد توسع ه حرفه ای کسب وکار از انها
نظرخواهی کند و همچنین با برگزاری دوره ها و کارگاه های
اموزشی ،به پیشرفت شخصی انها کمک می کند .برنامه ای
با عنوان «بهترین های بین» ،از افرادی که بهترین اجرا و
بازدهی را دارند ،تقدیر می کنــد و موفقیت های تیمی را
جشن می گیرد.
ادوبی
ادوبی یکی دیگر از شرکت هایی است که در فهرست 100
محیط کار برتر قرار دارند .مزایایی مثل عضویت در باشگاه
و برنامه های بهداشــت و سالمت ،بازپرداخت هزینه های
تحصیلــی ،پاداش های افزایشــی بــرای ماموریت ها و
سفرهای شرکتی (عالوه بر هزین ه اسکان و تردد) گوشه ای
از تسهیالتی هستند که ادوبی به کارمندانش اهدا می کند.
کارکنان برای ایده هــای جدید و خالقان ه خود امتیازنامه
انحصاری دریافت می کنند و در یک ضیافت ســاالنه ،به
هم هایده هاواختراعاتجدیدپاداشیشایستهاهدامی شود.
انتشــار محصوالت جدید همزمان با رویدادهای شرکتی
جشن گرفته می شود.
بااین وجود انچه ادوبی را از سایر سازمان ها متمایز می کند،
ارزشی است که برای ارتباطات پرسنل خود قائل می شود.
این شــرکت با برگزاری رویدادهای تیمی ،کارمندان را
به اشــنایی و شناخت بهتر از یکدیگر تشویق می کند و از
انجمن های کارمندی مستقل که در مورد مباحث مختلف
اجتماعی روز فعالیت می کنند ،حمایت می کند.
رایک
Wrikeیکی از شــرکت هایی اســت که بر حفظ اصول و
ارزش های فرهنگی خود تاکید زیادی دارد .شاید به همین
دلیل است که این شرکت در بررسی های موسسه گلسدور،
به عنــوان یکی از بهترین مکان های کار شناخته شــده و
همچنین سازمان منتخب سانفرانسیسکو بیزنس تایمز
است .این شــرکت نرم افزاری مدیریت پروژه ،برای اینکه
اطمینان پیدا کنــد افراد تیم به طور مناســبی کنار هم
قرارگرفته انــد ،انها را دوبه دو و گروهــی ،مورد مصاحبه
قرار می دهد .ســفرهای اموزشی به مکزیکو یکی دیگر از
فرصت هایی است که کارمندان برای شناخت یکدیگر از
ان استفاده می کنند.
خالقیت و پشــتکار ،مهم ترین ارزش هایی هستند که در
ت رایک مورد اســتقبال قرار می گیرند .این موضوع
شرک
تایید کنند ه شعار شرکت است« :اگر اید ه خوبی دارید ،ان
را پیگیری کنید».
گوید« :ما
اندرو فیلف ،بنیانگذار و مدیرعامــل رایک می
همیشه برای جشــن گرفتن موفقیت های یکدیگر وقت
می گذاریم .این موفقیت در حــوز ه فروش به معنی عقد
یک قــرارداد بزرگ اســت ،اما هر تیمی برای ســنجش
پیشرفت خود معیارهایی دارد که ما به تک تک انها اهمیت
می دهیم».
اندرو فیلف معتقد است که رهبران و مدیران شرکت ،باید
به کارمندان نشان دهند که خلق یک فضای کاری عالی،
یکی از اهداف اصلی انهاست .در این صورت خود کارمندان
هم با رضایت خاطر به تحقق این امر کمک خواهند کرد.
کوئرا
وب ســایت کوئرا در حوز ه یادگیری ،گفت وگو و مباحثه
و الهام فعالیت می کند .بــه همین دلیل هم کارکنان این
شــرکت مدام در حال بهبود اطالعــات و ارتقای دانش
شخصی خود هستند .در شرکت کوئرا ،استخدام کارمندان
جدید زیر نظر کارشناســان هر حوزه صورت می گیرد و
مهندسان و طراحان در طول یک هفت ه اول کار خود ،ایده ها،
نواوری ها و محتوای تولیدی یکدیگر را بررسی می کنند و
در هماهنگی و همسو کردن انها می کوشند.
درواقعسازگاریوهماهنگیمحتواوهمچنینبازخوردهای
مداوم همکاران ،به کارمندان کمک می کند از یکدیگر یاد
بگیرند .انها از نخستین روز کاری ،در جلسات کاری که با
حضور مدیر و سرپرســت هر تیم برگزار می شود ،شرکت
می کنند تا عالوه بر پروژه های شخصی ،بتوانند با یکدیگر
نیز همکاری داشته باشند.کوئرا با برگزاری تمرین های یوگا،
«شب های فیلم و سینما» ،ارائ ه وعده های غذایی رایگان و
سبدکاالوخدمات،موجباتخشنودیکارمندانشرافراهم
می کند .در برنامه ای با عنوان «پروژه های یک ســاعته»،
کارمندان فهرستی از کارهای مهمی را که برای موفقیت
نتیج ه نهایی تیم ضروری است ،مثل رفع باگ های موجود،
تکمیل می کنند .گاهی اوقــات تیم ها در رقابت های بین
گروهی شرکتمی کنندکهبه ارتقایکیفیتکار انهاکمک
می کند .پخش موسیقی مالیم هم به منظور حفظ ارامش
ذهنی کارمندان ،در تمام ساعات کاری ادامه دارد .در بیانیه
ارزش های فرهنگی کوئرا امده اســت« :فلسف ه ما ارتقای
مداوم سطح اموزش و یادگیری است ،پس کارمندانمان
همیشه فرصت شرکت در چالش های جدید و هیجان انگیز
را در اختیار خواهند داشت».
کارافرینان بزرگ از چهکسانی الهامگرفته اند؟
ایا می دانستید برخی از مشهورترین کارافرینان جهان پیشرفت خود را مدیون
همفکری و مشاور ه متخصصان مجرب هستند؟ انها می دانند که موفقیت ،یک
نمایش انفرادی نیســت .به گفت ه ریچارد برانسون ،مهم ترین عاملی که باعث
می شود کارافرینان از مشــاوره گرفتن گریزان باشند ،این است که این امر را
نشــان ه ضعف خود تلقی می کنند .درحالی که این تصور کامال اشــتباه است.
کمک گرفتن از مربیان مجرب نشان می دهد که کارافرینان مشتاق یادگیری
هستند و حاضرند خود را با تغییرات سازگار کنند .بیایید این موضوع را از زبان
سه کارافرین مشهور که موفقیت خود را مرهون مربیان فکری خود هستند،
بشنویم:
مارک زاکربــرگ ،مدیرعامل و هم بنیانگذار
فیس بوک
زاکربرگ اعتقاد دارد «اگر کمی از زمانتان را برای به
اشــتراک گذاری تخصصتان با دیگران صرف کنید،
می توانید درهــای دنیای جدیدی را بــه روی انها
بازکنید ».اما فکر می کنید چگونه دانشــجویی که دانشــگاه هاروارد را ترک
کرده است ،شرکتی ســوداور بنیانگذاری کرده که هم ه جهان را تحت تاثیر
قرار داده است؟
زاکربرگ در مصاحب ه خود با چارلی رز ،خبرنگار امریکن تاک ،اســتیوجابز را
مربی الهام بخش خود نامید .او گفت« :جابز فوق العاده بود .من همیشه سواالت
زیادی از او می پرسیدم».
زاکربرگ در ادامه توضیح داد که استیو جابز به او یاد داد که چگونه می تواند تیم
قدرتمندی بسازد که بر کیفیت باالی محصوالت متمرکز باشد .هر دوی انان
باور داشتند که مسیر زندگی شان باید مفهومی بیش از ساخت یک کسب وکار
داشته باشد .انها می خواستند زندگی مردم را تغییر دهند .زاکربرگ در پست
فیس بوکی وداع خود با جابز نوشت« :ممنونم که ثابت کردی می توان چیزی
خلق کرد که هم ه جهان را تحت تاثیر قرار دهد».
بیل گیتس ،موسس مایکروسافت
گیتس قویا اعتقاد دارد«در قرن اینده ،رهبران واقعی
افرادی هســتند که به دیگران قدرت می بخشند».
ثروتمندترین مــرد جهان بخش اعظمی از موفقیت
خود را مدیون وارن بافت ،سرمایه گذار و تاجر مشهور
می داند .گیتس در مصاحبه ای با ،CBCاظهار کرد وارن بافت به او یاد داده که در
مقابل شرایط دشوار ایستادگی کند و تفکر بلندمدت داشته باشد .او همچنین
گفت« :واقعا بافت را تحســین می کنم .او می تواند مسائل بسیار پیچیده را به
جزئیاتی ساده قسمت کند و انها را به نحوی برای شما توضیح دهد که همه چیز
را به خوبی درک کنید .او تجربیاتش را با دیگران به اشتراک می گذارد تا همه
از مزایای ان بهره مند شوند ».از طرفی وارن بافت هم بیل گیتس را الهام بخش
خود می داند«:بیل گیتس بینش فوق العاده ای دارد .او می داند باید یک جامعه
جهانی را از ثروتش منتفع کند».
ریچارد برانسون ،موسس ویرجین گروپ
«تمــام بزرگمردان دنیای کســب وکار ،در برخی از
مراحل مسیرشان یک مربی بزرگ داشته اند ».این را
برانسون گفته؛ ریچارد برانسونی که اهمیت ارشاد و
مربیگری را به خوبی درک می کند .او زمانی که برای
حفظشرکتشیعنیویرجین اتالنتیکباچالشمواجهبود،ازکارافرینخطوط
هوایی بریتانیایی ،ســر فردی لیکر کمک خواست .برانسون بعدها در روزنامه
انگلیسی سان نوشت«:خیلی عالی است که در ابتدای شروع کارتان ،دستی
یاریگر را کنار خود داشته باشید .من بدون راهنمایی های سر فردی لیکر ،در
صنایع هواپیمایی به هیچ دستاوردی نمی رسیدم ».برانسون معتقد است اولین
گامدریافتنیکمربی عالی،ایناستکهتصدیقکنیداینکاربهسودشماست.
«بسیاری از موسسان استارت اپ های کوچک ،حس می کنند با کمک گرفتن
از دیگران غرور خود را زیر پا می گذارند .شاید فکر کنید اگر هم ه مسئولیت ها را
به تنهایی به عهده بگیرید ،بیشتر مورد تحسین قرار می گیرید ولی واقعیت این
است که این سرسختی و یک دندگی ،رویکردی غیرعاقالنه و بی فاید ه است».
راهکارهاییابتکاریبرایوفادارکردنکارکنان
وارن بافت می گوید20« :سال طول می کشد تا اعتبار یک
سازمان ساخته شود و 5دقیقه زمان الزم است تا همه چیز
را ویران کنیم ».بسیاری از شرکت ها تالش می کنند با
هدف گذاری پویا و الگوهای رفتاری ،محیط کاری خود
را به فضایی جذاب و انگیزه بخش تبدیل کنند و در بازار
به شدت رقابتی نیروهای کار متخصص و ماهر ،کارمندان
خوب خــود را حفظ کنند .در این راســتا نگاهی داریم
به سه شــرکتی که در صنعت خود ،وفاداری و تحسین
کارمندانشان را برانگیخته اند.
پابلیکسبااهدایسهاممالکیتوفرصت هایرشد،
از کارمندانش پشتیبانی می کند
پابلیکس بزرگ ترین زنجیر ه سوپرمارکت های امریکا با
مرکزیت فلوریداست که کارمندانش مالکیت شرکت را
در دست دارند .این شرکت با 184هزار کارمند ،حاشیه
سودی بیشتر از والمارت ،هولفودز و کروگر را به نام خود
ثبت کرده است .فرهنگ کارمندمحور این شرکت باعث
شده وفاداری و تعهد کارکنانش تا 95درصد افزایش پیدا
کند .هم ه کارمندان تمام وقت و پاره وقت این شرکت که
به طور متوسط 20ساعت در هفته فعالیت دارند ،پس از
یک ســال درصدی از سهام شرکت را در برنام ه مالکیت
سهام کارکنان دریافت می کنند .این سهام به طور سالیانه
افزایش پیدا می کند و به افرادی که نقش پررنگ تری در
موفقیت های شــرکت بازی کرده اند ،پاداش متناسبی
تعلق می گیرد .سبک مدیریتی پابلیکس بر ارتباطات و
شفافیت ارا تاکید دارد .عملکرد کارمندان به طور منظم
مورد بازخورد همکاران و مدیران قرار می گیرد و هر 6ماه
یک بار به انها اجازه داده می شود درخواست خود را برای
افزایش حقوق مطرح کنند .سایت مشاغل پابلیکس این
امکان را برای کارمندان فراهم می کند که مسیر شغلی
مناسبخودراانتخابکنند.اینشرکتتالشمی کندکه
رشد درون سازمانی داشته باشد و به این منظور کارمندان
را تشویق می کند فرصت هایی را که با اهدافشان سازگار
است ،دنبال کنند .پابلیکس دوره های اموزشی رایگان
مختلفی را برای کارمندانش برگزار می کند و پس ازاینکه
اطالعات کامل را در مورد فرصت های شغلی در اختیار
انان قرارداد ،به انهــا اجازه می دهد در حوز ه موردعالقه
خود فعالیت کنند .تــاد جونز ،رئیس و مدیرعامل فعلی
پابلیکسهمسال هاپیشکارخودشراباشغلینیمه وقت
در قسمت بسته بندی این شرکت شروع کرده است .جونز
می گوید« :من واقعا به شرکت پابلیکس و محصوالتمان
اعتقاد دارم .ما هم ه تالشمان را به کار بسته ایم تا محیط
کار خوبی برای کارمندانمان فراهم کنیم و البته ازانجاکه
کارمندان مالکان اصلی شــرکت هستند ،برای بهبود و
پیشرفت شرکت هم ه انرژی خود را به کار می گیرند».
شرکت هواپیمایی ساوت وست ،کارمندانش را به
شوخ طبعی و داشتن ذهن باز دعوت می کند
شرکت ساوت وست ایرالینز ،در سال 1971کار خود
را تنها با 4هواپیما اغــاز کرد و امروز بیش از 52هزار
کارمند را در استخدام خود دارد .طبق اخرین اطالعی ه
ســازمان حمل ونقل امریکا ،ساوت وست بزرگ ترین
ارائه دهند ه پروازهای مســافربری داخلی این کشور
است .هرب کلهر ،موسس این شرکت همیشه معتقد
بود که کارمندان راضی و خشنود ،مشتریان را شاد نگه
می دارند و در نتیجه سوداوری بیشتری برای شرکت
خواهند داشت.
معیارهای اصلی استخدام کارمندان ،روحی ه سرسخت،
قلب خدمتگزار و شــوخ طبعی و رفتار دلپذیر است.
ساوت وســت از کارمندانش می خواهد با پشــتکار و
استقامت و سختکوشــی و البته روحی ه باال ،بهترین
خدمات و پشتیبانی از مشتریان را ارائه دهند .به طور
متقابل این شــرکت با قدردانــی از کارمندان به انها
انگیزه می دهــد :هم ه کارکنــان از هرگونه امکاناتی
که به شــکوفایی و رشد انها کمک می کند ،برخوردار
می شوند .کارکنان نمونه موردتقدیر قرار می گیرند و
شرکت با برگزاری جشن های درون سازمانی ،عالوه بر
اهدای جایزه و پاداش به تیم های برتر ،زمین ه اشنایی
اعضای تیم هــای مختلف را با یکدیگر فراهم می کند.
به کارمندانی که با ایده ها و عملکرد خود ،نظر مثبت
مشتریان و همکارانشــان را به دست بیاورند عالوه بر
جوایز مالی ،نشان افتخار نیز اهدا می شود.
سال هاستکهشرکتساوت وست،بهخاطرجشن های
ســرگرم کننده و خالقانه اش مشــهور و زبانزد است.
هرســال کارمندان از سراسر کشور جمع می شوند تا
در رویدادهای بزرگ این شرکت حضور پیدا کنند.
سیلزفورس به وسیل ه ماموریت و هدف شرکت،
به کارمندانش انگیزه می بخشد
شرکت سیلزفورس در مدت 18سال توانسته اعتباری
جهانی کســب کند؛ اعتباری که بــر پای ه ارزش های
بشردوستانه و حس مســئولیت پذیری و پایبندی به
اصول شــهروندی شکل گرفته اســت .سیلزفورس،
خالق CRMو یکی از بزرگ ترین پایگاه های پردازش
ابری در جهان است و 19هزار کارمند را در استخدام
خود دارد .سیلزفورس با الگو قرار دادن «بشردوستی
و کمک به همنوعان» ،خدمات اجتماعی داوطلبانه را
اساس فرهنگ ســازمانی خود قرار داده است .زمانی
که مارک بنیوف شرکت سیلزفورس را تاسیس کرد،
اهــداف و ارزش ها و بینش شــرکتش را در بیانیه ای
عمومی به اشــتراک گذاشــت و هم ه کارمندان را به
تالش برای محقق کردن این اصول دعوت کرد .جادی
کانر ،معاون بخش مشــارکت و بازاریابی این شرکت
می گوید« :همســویی با اهداف و ارزش ها و ماموریت
شــرکت ،برای پویایی خدمات ،ضروری است و تمام
کارمندان ،در تمام ســطوح ،بر اساس همین معیارها
استخدام می شوند».
زمانی که کارمندان حس می کنند به جامعه ای بزرگ تر
و مبتنــی بر اعتقادات جهانی تعلــق دارند ،باانرژی و
انگیز ه کامل وظایفشان را انجام می دهند.
برند استوری
B r a n d S t o r y
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
13
ی
استارت اپیدستبهاچاربرایخانه هایایران
حامد تاج الدین از «اچاره» می گوید؛ کسب وکاری که با کمک دوستانش امیرحسام صلواتی و بهمن امام راه اندازی کرده است
t
r
گزارش
o
p
e
R
ازاده خیرابادی
داســتان برند «اچاره» ( ) achareh.irداســتان
اســتارت اپی است که سه دوســت را از سه نقطه
مختلف دنیا بعد از سال ها دوباره کنار هم قرار داده
است .حامد تاج الدین ،امیرحسام صلواتی و بهمن
امام ،هر سه ورودی ســال 81رشته برق دانشگاه
شریف بودند که هر کدام بعد از اتمام تحصیالتشان
به دنبال ساختن دنیای خود رفتند .حامد به تورنتو
رفت و تحصیالتش را در دکتری بیزینس ادامه داد
و پس از ان پست داک خود را در رشته کسب وکار
دیجیتال از فرانســه گرفت .امیرحسام در سوئیس
دکتری علوم کامپیوتر را دنبال کرد و بهمن نیز در
ایران ماند و تحصیالتش را در رشــته MBAادامه
داد و همین جا نیز مشــغول به کار شد .داستان از
اینجا شروع می شود که حامد تاج الدین در دوران
تحصیلــش در تورنتو با دوســتانش که برخی در
استنفورد بودند ،تصمیم می گیرند که استارت اپی
را راه اندازی کنند ولی به دالیلی موفق نمی شــوند
که ان را به سرانجام برسانند .از طرفی حامد با توجه
به عالقه مندی به ایــران و علی رغم موقعیت های
مختلفی که هم در فضای اکادمیک و هم در فضای
بو کار برایش وجود داشت ،تصمیم می گیرد
کســ
بعد از اتمام تحصیالت بــه ایران برگردد .بر همین
اساس در یکی از سفرهایش به ایران ایده راه اندازی
استارت اپ را با دوســتان قدیمی اش امیرحسام و
بهمن مطرح می کند «.با توجه بــه اینکه من یک
بار تجربه راه اندازی اســتارت اپ را داشتم ،بر این
موضوع واقف بودم که شاکله یک استارت اپ باید
چطور شکل بگیرد و می دانســتم روابط دوستانه
هم بنیانگذاران در ادامه راه بســیار با اهمیت است.
به عالوه اینکــه ضــرورت دارد توانایی های افراد،
مکمل همدیگر باشد و به معنای واقعی کلمه یک
تیم تشــکیل شــود .اینها از جمله مواردی بود که
برای تشکیل تیم به ان اهمیت می دادم ».درواقع او
خصوصیاتی را مدنظر قرار داده بود که بعدها در تیم
سه نفره شان نمود پیدا کرد.
از اچاره بیشتر بدانیم
در ابتدا یک شمای کلی از ایده در ذهن داشتند که
کسب وکاری راه بیندازند تا گره ای از مشکالت مردم
بر طرف شــود .از طرفی با توجه به توانایی هایی که
در تیم وجود داشت ،می خواستند یک کسب وکار
اینترنتی راه بیندازند و ایده اچاره می توانست از هر
نظر توانایی های اعضای تیم را پوشــش دهد .ایده
از انجا شــکل گرفت که انها به این فکر کردند که
ممکن است برای هر کسی در خانه مشکلی پیش
بیاید که افــراد حتی ندانند برای رفــع ان ،به چه
کســی باید رجوع کنند .البته این مشکلی بود که
خود انها هم با ان در گیر بودنــد .حامد تاج الدین
می گویــد « :ما زمانی که اســتارت کار را زدیم ،در
سه نقطه جغرافیایی مختلف بودیم ولی این تعهد
را داشتیم که روزهای یکشنبه هر هفته با هم یک
جلسه انالین داشته باشیم و کارها را پیش ببریم».
بعد از شــکل گیری ایده ،تقســیم کار می کنند و
کارهای فنی را امیرحسام بر عهده می گیرد ،کارهای
اجرایــی و عملیاتی را بهمن و حامــد نیز در حوزه
برنامه ریزی های مرتبط با کسب وکار و فرایندهای
مذاکره با سرمایه گذاران مشغول می شود« .ما برای
اینکه کار را شروع کنیم ،به مسئله خیلی ساده نگاه
کردیم؛ اینکه یک ســری مشکالت در منزل وجود
دارد و از طرفی یک سری افراد دارای مهارت یا همان
سرویس کار وجود دارد که می توانند این مشکالت را
برطرف کنند ،حال اگر ما می توانستیم مردم را با این
سرویس کاران مرتبط کنیم ،در وقت و انرژی هر دو
طرف صرفه جویی می شد .برای شروع و برای اینکه
با بازار این حوزه اشنا شویم ،در روزنامه اگهی دادیم،
به این ترتیب که هم به جای سرویس دهنده ها و هم
به جای درخواست کنندگان سرویس ،اگهی منتشر
می کردیم و مشتریان و سرویس دهندگان که اگهی
را می دیدند با ما تماس می گرفتند و ما مشتریان را
به سرویس دهندگان مرتبط می کردیم .این کار را
تا اسفندماه پارســال انجام می دادیم و توانستیم از
این طریق هر چند به تعداد انگشت شمار مشتریان
و ســرویس دهندگانی را جذب کنیم و از فروردین
امسال که نسخه کامل ســایت و اپلیکیشن نهایی
شد ،کسانی را که از قبل با ما کار می کردند ،به سمت
استفاده از خدمات ســایت هدایت کردیم .کار را با
خدمات نظافت منازل شروع کردیم و در عین حال
می دانستیم که در چه دسته بندی هایی قرار است
خدمات ارائه دهیم .چون پلتفرم ما دو ســویه است
هر دو طرف باید پابه پای هم پیش می رفت وقتی که
از این همپایی مطمئن می شدیم ،به تدریج تعداد
اچارها (ســرویس دهندگان) را افزایش می دادیم
و از ان طرف تعداد سفارشــات بــا تبلیغاتی که در
فضای انالین و دیجیتال انجام می شد ،افزایش پیدا
می کرد و این روال را تا کنون نیز ادامه داده و باالنس
را نگه داشته ایم».
در حال حاضر عــاوه بر خدمــات نظافت ،اچاره
خدمــات مختلف دیگــری نیز ارائــه می دهد که
از جملــه انها می تــوان به مراقبــت و نگهداری از
سالمندان و کودکان ،پذیرایی ،باغبانی ،تعمیرات و
بازسازی منزل ،جابه جایی اثاث ،خدمات رایانه ای و
دکوراسیون اشاره کرد که هر کدام از این خدمات،
زیر مجموعه های خــود را دارند .همچنین بیش از
1000سرویس دهنده به مشتریان اچاره خدمات
ارائــه می دهند و بیش از 10هــزار کاربر نیز از این
خدمات اســتفاده کرده اند « .کاربران برای استفاده
از خدمات می توانند از طریق وب سایت و اپلیکیشن
اچاره درخواست خود را در هر یک از دسته بندی ها
ثبت کننــد .پس از ان ،ســرویس دهنده مرتبط با
درخواست ثبت شده ،درخواست را پذیرش می کند و
برای خدمت رسانی به منزل مربوطه مراجعه می کند.
بعد از اینکه سرویس ارائه می شود ،از مشتری در مورد
مواردی همچون ظاهر سرویس دهنده ،نوع برخورد
با مشــتری ،کیفیت خدمات و غیره نظرســنجی
می شود و به سرویس دهنده از این طریق امتیاز داده
می شود .سرویس دهندگان براساس امتیازاتی که از
کاربران دریافت می کنند ،در اچاره رتبه می گیرند و
سرویس دهندگانی که امتیاز بیشتری داشته باشند،
کارهای بیشتری به انها پیشنهاد می شود».
درامدزایی اچاره در حــال حاضر از طریق دریافت
کارمزد پس از اتمام کار اســت ،ولی در بیشتر مواقع
این کارمزد به دلیل هزینه های پروموشــنی که به
دو طرف عرضه کننده و دریافت کننده خدمات داده
می شود ،حذف شده یا کمتر از میزان معمول کارمزد
دریافت می شــود .انگونه که خودشــان در این باره
توضیح داده اند این استراتژی به این دلیل است که تیم
اچاره در حال حاضر تمرکز خود را روی توسعه شبکه
و اشنایی بیشتر مردم با این خدمات قرار داده است.
حامد تاکید می کند «:ما به طور مداوم از فیدبک های
کاربراندرتوسعهمحصولخوداستفادهمی کنیمودر
تعامل با مشتریان و تحلیل رفتارهای انان در استفاده
از وب سایت و اپلیکیشن در راستای بهبود محصول
حرکت می کنیم».
«چون پلتفرم
ما دو سویه است
هر دو طرف
باید پابه پای هم
پیش می رفت
وقتی که از
این همپایی
مطمئن
می شدیم،
به تدریج
تعداد اچارها
(سرویس
دهندگان)
را افزایش
می دادیم و از
ان طرف تعداد
سفارشات را با
تبلیغاتی که در
فضای انالین
و دیجیتال
انجام می دادیم،
افزایش
می دادیم و این
روال را تا کنون
نیز ادامه
داده ایم»
درباره استارت اپ موفقی که با ایده خالقانه سه نوجوان امریکایی شروع شد
پروف؛ برندیکهباعینکنوع دوستیبهجهانمی نگرد
ســه برادر که استارت اپ عینک ســازی خود را تنها
بــا 5هزار دالر تاســیس کرده بودند ،حــاال به یکی از
موفق ترین داستان های ایداهو تبدیل شده اند .تیلور،
بروک و تانر دیم ،نوجوانی و جوانی شــان را در کارگاه
چوب بری پدربزرگشان گذرانده بودند .همین امر باعث
شد که اید ه اولی ه عینک هایی با فریم چوبی ،به ذهنشان
بیاید .ســال ،2009درســت زمانی که انها مقدمات
تاسیس شرکت «پروف» را فراهم می کردند ،عینک های
چوبی زیاد مرسوم نبودند و فقط یکی دو شرکت فعال
در صنعت مد ،ان هم به صورت محدود ،برای مدل های
خــود از فریم های چوبی خاص اســتفاده کرده بودند.
برادران دیم ،جنس چوب ها را به خوبی می شناختند و
در اولین تجرب ه خود ،از کانادا و پاسیفیک نورث وست،
چوب خریداری کردند.
یک سال بعد ،انها اولین سری محصوالتشان را عرضه
کردند .گرچه اید ه اولی ه انها بسیار خالقانه و بکر بود ،ولی
عینک ها مورد استقبال قرار نگرفتند و انها به سادگی
نخستین شکســت خود را تجربه کردند؛ شکستی که
ذهن انها را باز کرد و زمینه ساز پیشرفتی غیرقابل تصور
شــد .تیلور می گوید« :زیاد هم بد نشد .تازه فهمیدیم
که نمی خواهیــم عینک هایمــان را در صنایع چوبی
طبقه بندی کنند .به عالوه ،عینک هایی به سبک جان
لنون یــا عینک های خلبانی را نمی توانســتیم فقط با
چوب طراحی کنیم».
توجه به محیط زیست
برادران دیــم در این مرحل ه جدیــد ،تصمیم گرفتند
مــواد دیگری را به چوب اضافه کننــد تا بتوانند دامنه
طراحی های خود را گسترش دهند .ازانجاکه تصمیم
داشتند محصوالتشــان با محیط زیست سازگار باشد،
باید به مواد پایدار دیگری به جز پالستیکفکرمی کردند.
تحقیقات علمی ،انها را به دو ماد ه اصلی رساند :سلولز
استات که از خمیر چوب به دست می امد و الومینیوم
بازیافتی .تانر می گوید« :می دانستیم خمیر چوب پایدار
وسازگاربامحیطاست،ولیبرایطراحی هایکالسیک،
استفاده از الومینیوم اید ه فوق العاده ای بود .الومینیوم
کامال قابل بازیافت است و همان گزینه ای بود که برای
محصوالتمان نیاز داشتیم ».انها به کمک یک کمپین
موفق در سایت کیک استارتر ،که یک پلتفرم جمع اوری
سرمایه اســت ،اید ه خود را معرفی کرده و نظر مساعد
عالقه مندان را به کار خود جلب کردند .به این ترتیب در
عرض 3ماه توانستند اولین خط فریم های الومینیومی
خود را راه اندازی کنند.
مدل کسب وکاری که اقدامات بشردوستانه را
پوشش می دهد
بااین حال ،وفــاداری به محیط زیســت فقط یکی از
چشم اندازهای شرکت پروف بود .پس از موفقیت اولیه،
انها تصمیم گرفتند 12درصد از سود فروش خود را به
موسسات خیری ه درمانی اهدا کنند .تانر می گوید« :ما
می خواستیم حوز ه فعالیتمان ،فراتر از تولید عینک های
افتابی باشد .برای اعتبار بخشیدن به برندمان ،به چیزی
بیش از محصوالت باکیفیت نیاز داشتیم ».برادران دیم
برای تحقق بخشیدن به این هدف ،به کشورهایی نظیر
هند ،فیلیپین ،نپال و السالوادور سفر کردند .شرکت انها
تجهیزات الزم را برای معاینات چشم پزشکی ،اسکرین،
جراحی و تجویز عینک در اختیار مردم این کشــورها
قرار می داد .پس از مدتی سایر کارکنان این شرکت هم
عالق ه خود را به شــرکت در این پروژه ها اعالم کردند و
بنیانگذاران جوان توانستند با انرژی بیشتری کارشان
را ادامه دهند.
توجه ویژه به هند
پروف با کمک دانشمندان هندی ،موسسه مراقبت های
چشم پزشکی اراویند را در شهر مدورای پایه گذاری کرد
که اخرین یافته های علمی و پزشــکی را به رایگان در
اختیار مردم قرار می داد .البته بیماران یا مشتریانی که
خودشان متمایل بودند؛ می توانستند مبلغ دلخواهی
را برای مشاور ه پزشکی اهدا کنند .همان طور که تانر
در مصاحبه ای اذعان کرد ،رمز موفقیت انها توجه
به ارزش های انســانی بوده است« .انچه ما را به
اراویند رساند ،پایبندی مان به ارزش های
شــرکت بود که از تالش برای بهبود محیط زیســت
شروع شده بود».
باوجود هم ه اقدامات بشردوستان ه برادران دیم ،جریان
درامد انها چشــمگیر و قابل توجه است .پروف طبق
برنامه تا پایان سال 2017به اوگاندا سفر خواهد کرد.
شرکت پروف فعالیت خود را به کشورهای درحال توسعه
محدود نکرده اســت .یکی از مهم ترین و بزرگ ترین
نمایندگی های این شرکت که در شهر بویز ایداهو قرار
دارد ،با استقبال فوق العاده ای از طرف مردم این منطقه
مواجه شــده اســت .به عالوه این تیم در رویدادهای
محلی و بین المللی حضــور می یابد و مردم را به کمک
و ســرمایه گذاری در تحقیقات درمــان بیماری های
سرطانی و پروژه های زیست محیطی ،تشویق می کند.
کارمندان این شرکت هم می توانند ایده ها یا پروژه های
جدیدی را به مالکان شرکت معرفی کنند و از حمایت
انها برخوردار شوند .تیلور دیم می گوید« :ما واقعا مایلیم
در حــد توانمــان به حل
مشــکالت مردم کمک
کنیم و خوشحالیم که
کارمندانمان خودشان
را بخشــی از ایــن
کسب وکار می دانند».
همین طرز تفکر ،شــرکت پروف را به یک محیط کار
دوست داشتنی تبدیل کرده است.
ویرا راید ،مدیر بخش بازاریابی پروف می گوید« :یکی از
ویژگی های خوب فرهنگ سازمانی ما این است که همه
همکاران باهم دوست هستند و اغلب اوقات اخر هفته ها
را باهم می گذرانند ،برنامه هــای پیک نیک و گردش
خارج از شهر و حتی سفرهای جاده ای ما را به همدیگر
نزدیک تر می کند».
فرهنگ سازمانی باز ،فعالیت های بشردوستانه و تعهد
به محیط زیست باعث شده شــرکت پروف در ردیف
شــرکت های Bقرار بگیرد .شــرکت های Bعالوه بر
حفظ ســوداوری ،به بهبود تاثیرات اجتماعی خود نیز
پایبند هستند .تانر می گوید« :داستان شرکت ما ،قصه
موفقیت های یک شبه ای نیست که این روزها مردم در
جست وجوی ان هستند .ما رشدی تدریجی داشتیم ،اما
همین موضوع به ما کمک کرد افق دید بهتری به دست
اوریم و هدف گذاری های پرمفهوم تری داشته باشیم».
تجربه شکست
FailExperience
چرابااین همهپشتکار
کلمنشکستخورد؟
گرچه شکست خوردن در دنیای استارت اپ ها،
پدیــد ه عجیبی نیســت ،ولی انچــه اغلب
کارشناسان در مقاالت خود عنوان نمی کنند
این است که تنها با نگاهی استراتژیک می توانید
از شکست خود درس بگیرید .کریس کلمن،
زمانی که تصمیم گرفت اســتارت اپ خود را
تاســیس کند ،جوانی بلندپرواز و مشتاق بود
که دانش زیادی در مورد دنیای کســب وکار
نداشــت .بااین حال ،باانگیــزه و انرژی زیادی
عالقه مندی های جامعه را بررســی کرد و به
همین واســطه تصمیم گرفت یک فروشگاه
اینترنتی انالیــن را راه اندازی کند .کریس در
سال 2009تولید محتوای وبالگ کاری خود
را شــروع کرد و با استفاده از وب کم لپ تاپش،
از تمامی مراحل کار خود فیلم گرفت .شــاید
نخســتین اشــتباه او این بود کــه روی ایده
خاصی متمرکز نشده بود .او با شور و اشتیاق،
هر محصول و کاالیی را که می توانســت ،برای
فروش معرفی می کرد .از لباس های ســاحلی
و تی شــرت های بچگانه گرفته تا نوشــتن و
ترجم ه مقاالت سفارشــی .به عالوه برای سایر
کســب وکارهای کوچک ،صفحات اجتماعی
خوبــی در فیس بوک و توییتر می ســاخت و
طراحی یک وب ســایت تبلیغاتی گوشی های
هوشمند را هم به عهده گرفته بود .نکته ای که
او را به ادام ه راه مصمم می کرد این بود که این
مسیر باعث شده بود تمام اموزه ها و مهارت های
خود را به کار بگیرد و حتی انها را بهبود دهد .هر
هفته ،او پست جدیدی در مورد تجربیاتی که
کسب کرده بود ،ایده های جدیدی که به ذهنش
می رســید ،جنبه های مختلف کسب وکار و
پیشــرفت شــخصی در وبالگش به اشتراک
می گذاشت .با گذشــت چند ماه ،او توانسته
بود گــروه کوچکی از طرفدارانــش را دورهم
جمع کند .در طول یکــی از ماجراجویی های
هفتگی خود ،با اپلیکیشــنی برخورد کرد که
به منظور تبادالت و معامالت پایاپای و تهاتری
طراحی شــده بود و SavySwapنام داشــت.
کریس اپلیکیشــن فوق را بــه طرفدارانش
معرفی کرد و قدم در راه جدیدی گذاشت .حاال
انها با استفاده از پروفایل های اجتماعی شان،
به دادوستد مســتقیم می پرداختند .در این
زمان ،مردی از اســتانبول با او تماس گرفت.
او ویدئوهــای وبــاگ کریس را دیــده بود و
می خواست روی استارت اپ او سرمایه گذاری
کند .کریس شگفت زده شده بود اما نمی دانست
چه شــاخص هایی را باید مدنظر قــرار دهد.
کریس با استفاده از سرمای ه این شریک جدید،
وبالگ خود را توسعه داد و روی محصوالتش
متمرکز شد .انها طرح کســب وکار خود را به
ده ها شــتاب دهنده معرفی کردند و هر بار با
پاســخ منفی روبه رو شدن د تا اینکه یک برنامه
مستقر در سانفرانسیســکو ،انها را پذیرفت.
پس ازان 3ماه به سختی روی کارشان متمرکز
شــدند و برای افزایش حجم مبادالت پایاپای
تالش کردند .کریس برای زنده نگه داشــتن
کسب وکارشان در سانفرانسیسکو ،ناچار شد
همزمان در ســه شغل مختلف مشغول به کار
شود؛ او هم در سالن ســینما کار می کرد ،هم
برای مشتریان مختلف وب سایت های وردپرس
می ساخت و هم به صورت پاره وقت و دورکار ،به
کارافرینان دیگر ،خدمات ارائه می داد .نتیجه
این روند قابل پیش بینی است؛ به زودی او انقدر
خسته بود که به سختی می توانست ادامه دهد.
واقعیت این است که وقتی کریس استارت اپ
خــود را راه اندازی کرده بود ،هنــوز بازار برای
کسب وکارهای مبتنی بر اقتصاد اشتراکی ،باز
بود .ولی به تدریج با مطرح شدن کسب وکارهای
اینترنتی قدرتمندی مثل اوبر ،لیفت و،Airbnb
کریس متوجه شــد که اگر می خواهد در بازار
رقابتی دوام بیــاورد ،باید پذیــرای تغییرات
جدیدی باشد .بااین حال ،زمانی که او تصمیم
گرفت جهت مبادالت خود را از تبادالت پایاپای
به معامالت نقدی تغییر دهد ،از ســایر رقبای
تجاری عقب افتاده بــود .کریس کلمن نهایتا
در سال ،2013شکست اســتارت اپ خود را
پذیرفت .پایانی که بعدها علل ان را عدم تمرکز،
مقیاس دهی و شبکه ســازی بدون ساختار و
زمانبندی های اشتباه ذکر کرد.
سبک زند گی
Life Style
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
14
جان ماکسول
همه چیز به طرز برخورد و نگرش شما بستگی
دارد .مســائل می توانند شــما را با مشکل یا با
موفقیت روبه رو سازند.
n
m
ستون
u
l
o
C
اسا ابراهیمی
در رابطه با همسرتان چه نقشی را باید بازی کنید
اگر بتوانید
در لحظه
نشان دادن
رفتارهای
والدمابانه
یا کودکانه،
چراغ قرمز
ذهنتان را
روشن کنید،
به مرور
زمینه را برای
خاموش شدن
ان رفتارها
فراهم
می کنید
همدلیرادریابید
حال سازمانتان خوب
است؟ باور کنیم؟
همه جای جهان اسمان همین رنگ است.
چالش های اقتصادی ،مشکالت ارتباطی
و حضور رقبایی که هر روز به تعدادشان
اضافه می کند ،هر کســب و کاری را به
خطر می اندازد .اما با وجــود همه این
مشکالت ،چرا بعضی از شرکت ها از سیل
بحران ها جان ســالم به در می برند و هر
روز ،با ســرعتی بیشتر از پله های ترقی
باال می روند؟
ارتباطات اثر بخش ،ضامن رشد سازمان
احساسی که تک تک نیروهای کار مجموعه
شما نسبت به شغل و جایگاه خود دارند ،بر
نتیجه ای که فعالیت های سازمان به دنبال
می اورد ،تاثیرگذار اســت .اگــر ارتباطات
ازادانه در فضای کاری شما معنایی ندارد و
تبادل نظر ،بیان انتقادات یا طرح پیشنهادها،
عجیب و نشدنی به نظر می رسد ،نمی توانید
انتظار تبدیل شــدن ســازمانتان به یکی از
غول های صنف خود را داشته باشید.
کارکنانی کــه به رهبــر ســازمانی خود
اعتماد دارند ،خــود را عنصری موثر از یک
تیم تلقی می کنند و بــه جای حمله کردن
به تصمیم های اتخاذشــده ،بــا دیدگاهی
اصالح گرانه انها را نقد می کنند ،می توانند
رشد و توسعه کسب و کار خود را هم تضمین
کنند.
او همسرتان است نه مادرتان!
بسیاری از مشکالتی که شما را هر روز از همسرتان
دورتر می کند یا رابطه تــان را به درگیری و تنش
می کشــاند ،حاصل اشــتباهی اســت که در به
عهده گرفتن نقش ها مرتکب می شوید .اغلب ما در
لحظات مختلف زندگی مان ،نقش های کودک ،والد
و بالغ را برعهده می گیریم .گاهی بیش از اندازه در
نقش کودک می مانیم و گاهی نمی توانیم از قالب
یک والــد ،خود را بیرون بیاوریم .وقتی که شــما
در مقابل همســرتان ،والدی سختگیر می شوید،
ناخوداگاه زمینه را برای ماندگار شدن او در نقش
کودک فراهم می کنید .در این شــرایط ،به جای
احترام و عشقی که الزمه وجود تعادل در زندگی
مشترک است ،درگیر احساس ترحم یا سلطه گری
می شــوید و وقتی که در قالب یــک کودک فرو
می روید ،منطق را فراموش کرده و ترجیح می دهید
بار زندگی تان را روی دوش دیگران انداخته و انها
را به عنوان مقصر شکست هایتان معرفی کنید .اگر
بگوییم که زوج های موفق ،همیشه مثل یک بالغ
رفتار می کنند ،ادعای درســتی را طرح نکرده ایم.
همه ادم ها ،در لحظات مختلف زندگی شان در حال
تغییر دادن نقش خود از والد به کودک و از کودک
به بالغ هستند اما اینکه ســهم هر یک از این سه،
در رفتارها و زندگی شما چقدر باشد ،بر روابط شما
تاثیری غیرقابل انکار می گذارد.
برای درک بهتر این موضوع ،بهتر است نگاهی به
ادامه این مطلب بیندازید .ما به شما کمک می کنیم
که بر رفتارها و واکنش هایتان برچسب بزنید و برای
کاهش ســهم رفتارهای والدمابانه و کودکانه در
روابط تان ،تالش کنید.
شما والد هستید؟
نقــش رئیس را بــازی می کنید ،فکــر می کنید
همسرتان به اندازه شــما مسئولیت پذیر نیست و
مدام به او در این زمینه تذکر می کنید؟
احســاس می کنید از عهده کارهــا برنمی اید و
خودتان برای جلوگیری از خرابکاری کردن هایش،
پیشاپیش وارد میدان می شوید و مسئولیت کارها
را به عهده می گیرید؟
منتقد همیشــگی همسرتان هســتید ،مدام او را
نصیحت می کنید و فکر می کنید درایت کافی برای
حل مسائل زندگی اش را ندارد؟
مثــل یک مادر او را تر و خشــک می کنید و حتی
مســئولیت مراقبت از ســامت او را هم برعهده
می گیرید؟
تحمل شــنیدن انتقاد را نداریــد و فکر می کنید
تصمیمات شــما ،به هر نتیجه ای که ختم شــود،
بهتر از تصمیمی است که با همفکری شما دو نفر
صورت بگیرد.
شما کودک هستید؟
مثــل یک کودک ،با لجبازی کــردن او را به انجام
کاری وادار می کنید؟
گریه کردن و فریاد کشیدن ،راه شما برای مقابله با
مشکالت است؟
بیش از اندازه به او وابســته اید و بــدون دریافت
تاییدش ،نمی توانید تصمیمی بگیرید؟
منفعلید و منتظرید که او برای زندگی تان تصمیم
بگیرد؟
نقــش قربانــی را بــازی می کنیــد و به خاطــر
ناکامی هایتان ،او را سرزنش می کنید؟
شما بالغ هستید؟
شــنونده خوبی هســتید و به جــای لجبازی یا
سلطه گری ،پای منطق را به میان می اورید؟
اماده شنیدن انتقادات یا اصالح افکار و رفتارهایتان
هســتید و انتقاد فرد مقابل را حمله به شخصیت
خود تلقی نمی کنید؟
روی احساسات ،هیجانات و رفتارهای خود کنترل
دارید و نمی گذارید هیجانات شدید و لحظه ای ،به
جای شما تصمیم بگیرند؟
خودتان را مســئول زندگی خود می دانید و برای
پیش رفتن در مسیری که درست می دانید ،تالش
می کنید؟
به دنبال خرده گیری از دیگران ،به جای انها تصمیم
گرفتن و اصالح مداوم اشتباهات انها نیستید؟
رفتارهای بالغانه را افزایش دهید
دست از ســرزنش کردن خود بردارید و با خودتان
همدردی کنید .یادتان نرود که تبدیل شدن شما
به یک والد سختگیر و سلطه گر ،یا قرارگرفتن تان
در نقش کودکــی منفعل ،لجباز یا ســلطه پذیر،
حاصل تجربیاتی است که در سال های قبل پشت
سر گذاشته اید.
طبیعی است که خداحافظی کردنتان با عادت های
حاصل شده از ان تجربیات ،کار ساده ای نیست و
در کوتاه مدت ،به نتیجه نمی رسد .اما اگر بتوانید
رفتارهایی که از شــما والد یا کودک می سازند را
شناســایی کنید و در لحظه ابرازشــان ،مچ خود
را بگیریــد ،خیلــی چیزها تغییــر می کند .هیچ
کس بــه اندازه خود شــما نمی توانــد در کنترل
احساســات و تغییر دادن رفتارهایتان موثر باشد.
پس در اولین قدم ،مشکالت را شناسایی کنید .اگر
بتوانید در لحظه نشان دادن رفتارهای والدمابانه
یا کودکانه ،چراغ قرمز ذهنتان را روشن کنید ،به
مرور زمینه را برای خاموش شدن ان رفتارها فراهم
می کنید .پس دست به کار شوید .امروز روز خوبی
برای شروع این تغییرات است.
وقتیبویاییشما،اززایل شدنعقلتانجلوگیریمی کند
بوبکشیدودرستحدسبزنید!
الاقل کمرنگ شدن این حس ،از وجود احتمال ابتال
به الزایمر در سال های اینده خبر می دهد .به عبارت
دیگر ،محققان می گویند از دست دادن حس بویایی،
اغلب نشــانه زوال عمیق تر و گسترده تر احساسات
اســت و می تواند مقدمه ای برای پاک شدن حافظه
و کاهش قدرت شــناختی شما باشــد .پژوهشگران
در بررسی هایشــان ،متوجه شــدند که بیش از 75
درصد سالخوردگان باالی 80ســال ،دچار کاهش
توانایی بویایی هســتند و این عامــل ،زنگ خطری
برای پاک شــدن حافظــه انها در ســال های بعد به
شمار می رود .گرچه برخی باالرفتن سن را با کاهش
شامه تان چقدر در تشــخیص رایحه ها درست عمل
می کند؟ اگر با چشــم های بسته ،دارچین ،زنجبیل،
چرم یا واکس را بو کنید ،متوجه تغییر رایحه شــان
می شــوید؟ همین امروز این تمرین را انجام دهید.
چشم هایتان را ببندید و از کسی بخواهید که با فاصله،
رایحه های مختلف را به بینی شما نزدیک کند و اگر
در این ازمون موفق نبودید ،حتما به یک متخصص
مغــز و اعصاب مراجعــه کنید .محققــان معتقدند
که توانایی شــامه شــما در حس کردن و تشخیص
رایحه ها ،می تواند جوانی و توانمندی مغزتان را ثابت
کند .از نظر انها ،از دســت دادن احساس بویایی ،یا
توانایی مغز همراه می دانند ،اما به گفته پژوهشگران،
پیری همیشه قرار نیست به نابودی مغز منجر شود.
از نظر انها ،رژیم غذایی و تالشی که افراد برای تامین
نیازهای بدنشــان به خرج می دهند ،با دچار شدن یا
نشدنشان به الزایمر ،ارتباط مستقیمی دارد .یکی از
موضوعاتی که در جریان این بررسی اثبات شد ،تاثیر
کمبود ویتامین Dبر کاهش توانایی های ذهنی بود.
محققان ثابت کردند کسانی که بدنشان دچار کمبود
این ویتامین است ،شامه ضعیف تری دارند و همین
افراد هم زودتر از دیگران ،در معــرض ابتال به زوال
عقل قرار می گیرند.
گام دوم ،شکستن یخ ها
تالش ســازمان برای تبدیل شــدن به یک
خانواده کاری ،راهی دیگر برای کوتاه کردن
مسیر توسعه کسب و کار است .کارکنانی که
به ماشین بدل نشــده اند ،از حضور در کنار
هم لذت می برند و درگیر قوانین خشــک و
سرسختانه اداری نیستند ،با انرژی بیشتری
در مسیر رشد حرکت می کنند.
اشتباه نکنید! منظور ما حذف همه رویه ها
و قانون ها نیســت ،بلکه می خواهیم شما را
به ایجاد برخی اصالحات و ترویج احساس
همدلی در سازمان تشویق کنیم .باور کنید
یک شــاخه گلی که در روز تولد همکارتان،
یا ســالگرد پیوســتن او به مجموعه روی
میزش قــرار می گیرد ،می توانــد انرژی او
برای تالش کردن را چند برابر کند .حاال به
انچه که در سازمانتان می گذرد ،فکر کنید.
شاید تشکیل یک واحد خوش فکر و توانمند
روابط عمومی ،به ایجــاد پیوند عمیق تر در
میان کارکنان یک ســازمان ،کمک بزرگی
بکند.
سرنخ ها ،این سر نخ های ارزشمند
مدیران مجموعه های موفق ،کوچک ترین
ســرنخ ها را در ســازمان خــود نادیــده
نمی گیرند؛ سرنخ های ارزشمندی که ممکن
است حاکی از اشتباه بودن یک رویه باشند
یا نشانه شروع جنگ قدرت در ان سازمان.
اگر می خواهید پــا جای پای مجموعه های
تجاری موفق بگذاریــد ،صحبت هایی که
در جلسات می شنوید ،لحن و حاالت چهره
همراهانتان در سازمان و حتی شایعاتی که
گوش به گوش می چرخد را جدی بگیرید.
شــما می توانید بحران ها را پیش از انکه در
سازمان ریشه بدوانند ،از میان بردارید.
استقالل فکری ،پیش نیاز رشد
کارکنانی که بله قربان گوی محض نیستند
و به جای تبدیل شدن به فرمانبرهای بدون
فکر ،خودکار و خوش فکر هستند ،می توانند
سرنوشت یک ســازمان را زیر و رو کنند .به
جای اینکه فرمان بردارهای خوبی را تربیت
کنیــد ،کارکنانتــان را بــرای فکر کردن و
ازمون کردن اندیشه هایشان تشویق کنید.
یادتان نرود کــه ازادی تفکر و عمل ،یکی
از میانبرهای توسعه در هر سازمان است.
زندگی را فراموش نکنید
نگذارید همکارانتان ،احساس تبدیل شدن
به یک ماشــین تولید را داشــته باشند .به
انها نشــان دهید که همانطــور که به فکر
بهبود وضعیت ســازمان هستند ،شما هم
به بهبود شرایط زندگی شان فکر می کنید.
افزایش حقوق ،کلیشه ای ترین و اسان ترین
راه برای دلگرم کردن کارکنان است .اما به
جای تبعیت از چنین کلیشــه هایی ،اگر با
رزرو کردن هتل و خرید بلیت سفر ،همکار
پرتالشــتان را به یک مرخصــی اجباری
بفرســتید و به او بگویید که چند روز ،تنها
بــه بودن در کنــار خانــواده اش فکر کند،
چطور؟ اگر برنامه عیادت از مادر همکاری
که روزهای خوبی نــدارد را با دیگر اعضای
مجموعه بریزید چه؟ اگر یک سالن ورزشی
اجــاره کنید و هــر هفته تنها 2ســاعت،
کارکنانتان را بــه ورزش کردن در کنار هم
تشویق کنید چه؟ می بینید؟ برای افزایش
رضایت کارکنان ،راه های کم هزینه ای هم
وجود دارد.
چرا دوستانتان با شما درد دل نمی کنند؟
وقتی دل به حرف های دیگران دادن برای شما یک ویژگی خوب محسوب نمی شود
بسیاری
مواقع،
دوستان شما
به دنبال
بیان کردن
احساسات
و تخلیه
هیجانات
منفی هستند،
نه دریافت
مشاوره و
راهنمایی!
t
گــزارش
r
o
p
e
R
لی لی اسالمی
مرز میان همراهی خوب و دلنشــین تا ازار دهنده
و بی اثر ،باریک تر از چیزی است که فکر می کنید.
تو گوی دوستانه و همدالنه ،باید
در جریان یک گف
شش دانگ حواستان را جمع کنید تا از مرزی که
شما را به یک شنونده ازار دهنده تبدیل می کند،
عبــور نکنیــد و دوســتانتان را از درددل کردن،
پشیمان نکنید.
عادت های همراهان همدل
نگران نیست ،گوش می کند :اولین چیزی که
زمینه را برای تبدیل شدنتان به یک همراه همدل
فراهم می کند ،توانایی شما در خوب شنیدن است.
برای اینکه حضورتان بیشترین ارامش را برای فرد
مقابل به ارمغان بیاورد ،بیشــتر از هر کاری توجه
کنید و به حرف هایش گوش دهید.
از فرد مقابل حمایت می کند :حمایت عاطفی،
چیزی فراتر از خوب شــنیدن اســت .شما بدون
قضاوت یا متهم کردن کسی ،به او نشان می دهید
که احساساتش را درک کرده اید و فراتر از اینکه او
تا چه اندازه در پیدایش یک مشکل دخیل بوده ،به
او می گویید که متوجه حرف هایش هســتید .این
رفتار عاری از قضاوت ،همان چیزی اســت که به
اصطالح حمایت عاطفی نام گرفته است.
صامت نیست :شــما باید خوب گوش کنید ،در
لحظاتی که باید ســکوت کنید ،بــا حالت چهره،
حرکات بدن و لحنتان به او نشــان دهید متوجه
رنجی که تحمل می کند هســتید ،امــا عالوه بر
همه این تالش ها ،در لحظاتی هم باید وارد میدان
شــوید و با او حرف بزنید؛ حرف هایی که به جای
متهم کردن و برچسب سیاه یا سفید زدن به چیزی،
حاوی نکاتی مفید و کاربردی برای کاهش بحران
است .به او کمک کنید ،دیدگاهتان را با او در میان
بگذارید ،امــا نه انقدر که فــرد مقابلتان به جای
انکه احساســاتش را بیان کند ،به شنونده ساکت
حرف های شما تبدیل شود.
عادت های همراهان ضدحال
بیش از حد مشــاوره می دهد :باور کنید در
بسیاری مواقع ،دوستان شما به دنبال بیان کردن
احساســات و تخلیه هیجانات منفی هستند ،نه
دریافت مشاوره و راهنمایی .سکوت کنید و اجازه
دهید که او شما را از انچه که باید اگاه کند .مطمئن
باشــید که با خوب شــنیدن ،در لحظات حساس
این عادت ها را از ناهار کاری تان حذف کنید
اتفاقاتی که هر روز در ناهارخــوری اداره یا حتی روی میز
کارتان رخ می دهد ،می تواند زندگی شــما را زیر و رو کند.
خوراکی هایی که گوشه گوشــه میزتان جا خوش کرده یا
غذایی کــه در میانه روز میل می کنیــد ،بر عملکرد کاری،
وضعیت روانی و سالمت جســم تان تاثیرگذارند و اگر این
عادت ها را از چرخه خورد و خوراکتان در ساعات کاری حذف
نکنید ،ناارامی و کاهش تمرکز ،شما را محاصره می کند.
غذای اماده می خورید؟
اغلب کترینگ هایی که غذای ادارات را تامین می کنند ،جز
بهبود طعم غذا و راضی نگه داشتن ذائقه مصرف کنندگان،
به چیزی فکر نمی کنند .دســت و دلبازی در اضافه کردن
روغــن و نمک به غذاهــا ،زمینه را برای دچار شــدنتان به
الزایمر و کاهش توانایی ذهنی تــان فراهم کرده و احتمال
دچار شدنتان به بیماری های قلبی ،کبدی و حتی سرطان
را هم باال می برد .اگر نمی توانید از این غذاها دل بکنید و هر
روز ناهار خانگی بخورید ،الاقل شب ها ،یک ظرف سبزیجات
بخارپز یا ساالدهای غنی شده با جوانه را اماده کنید و خودتان
را به خوردن نیمی از غذای امــاده ای که در اختیارتان قرار
گرفته ،راضی کنید.
صبحانه نمی خورید؟
وقتی برای صبحانه خوردن ندارید؟ اشکالی ندارد! ما راه هایی
را که از شما وقتی نمی گیرند ،توصیه می کنیم .برای اینکه
به جای خوردن صبحانه ســالم ،تمام روز ،دست به دامان
هله هوله های ناسالم نشــوید ،یک بسته غالت غنی شده و
پرخاصیت صبحانه را با خود به دفتــر کارتان ببرید و قبل
از شــروع کار ،یک کاسه غالت مخلوط شده با شیر را پشت
میزتان میل کنید .مطمئن باشید که شروع کردن روز با یک
صبحانه ســالم ،احتمال عصبی و مضطرب شــدنتان را در
ســاعات بعدی کاهش می دهد و به شما برای تمرکز کردن
روی کارهایتان کمک می کند.
ویتامین Dنمی گیرید؟
شــمایی که هر روز ،از قدم زدن زیر نور مستقیم خورشید
بی بهره ایدودریکفضایروشنشدهبامهتابی هاوالمپ های
کم مصرفکارمی کنید،بعیدنیستکهدچارکمبودویتامین
Dباشید .برای دورزدن این مشکل ،الاقل یک ظهر در هفته
ماهیبخورید،صبح هایتانرابهجایچایباشیرشروعکنید،
به غذای ظهرتان یک قاشق سبوس گندم اضافه کنید و در
صورت نیاز ،از مکمل های ویتامین Dکمک بگیرید .یادتان
نرود که کمبود ویتامین ،Dعالوه بر پیرکردن مغزتان ،روان
شــما را هم تحت تاثیر قرار می دهد و زمینه را برای ناارام،
افسرده و مضطرب شدنتان فراهم می کند.
تو گو ،می توانید نظرات عمیق تر و کاربردی تری
گف
را با او در میان بگذارید.
در مورد خودش حــرف می زند :انتقال دادن
تجربیات شــخصی به دیگــران ،می تواند به انها
برای کاهش مشکالتشــان کمک کنــد .اما اگر
در تمام بحث ،پای خودتــان و خاطرات تان را به
میــان می اورید ،نمی توانید انتظار تبدیل شــدن
به همراهی همدل را داشته باشــید .یادتان نرود
که شما بیشــتر از هر چیز باید یک شنونده خوب
باشید ،نه سخنرانی که فرصتی برای بیان دغدغه ها
پیدا کرده است.
مچ گیری می کند :انتقاد کردن و متهم کردن را
برای بعــد بگذارید و در این لحظات حســاس به
شنیدن و همراهی اکتفا کنید .در این لحظات که او
با احساساتی در هم شکسته و دلی ناارام مقابل شما
نشسته ،فکر انتقام گرفتن را از سرتان بیرون کنید.
بیت کوین؛ درخششسپیده دم؟
t
گزارش
r
p
o
e
R
رضا قربانی
عده ای اعتقاد دارند بیت کوین بعد از اینترنت ،مهم ترین
دستاورد فناوری بوده است .البته این نظر همگان نیست!
برخی بیت کوین را در برابر اینترنت دســتاورد کوچک
و بخشــی از ان می دانند و برخی هم اساســا به نواوری
بودن بیت کوین اعتقــادی ندارند .برخی تصور می کنند
بیت کوین یکشوخی و یا یک توطئه است و خیلی زود هم
سروصدایش می خوابد .برخی تصور می کنند بیت کوین
حباب است و وقتی بترکد ،خیلی ها را ورشکسته می کند.
بااین حالازان طرفهمکسانیهستندکه تصورمی کنند
بیت کوین معدن طالی دنیای دیجیتال است .همان طور
که ما در عالم واقعی عنصری داریم به نام طال یا زر که در
خانه ۷۹ام جدول تناوبی جا خوش کرده ،بیت کوین هم
مانند طالســت و همه ویژگی های طال را دارد جز اینکه
تاریخ طال را ندارد و مثل طال ملموس نیست.
طال فلزی نرم ،چگال و شــکل پذیر به رنگ زرد روشن و
براق اســت که در مجاورت هوا و اب زنگ نمی زند و تیره
نمی شود .ازنظر شیمیایی ،طال فلزی واسطه است که در
گروه ۱۱جدول تناوبی جای دارد و یکی از کم واکنش ترین
عنصرهای جامد در شرایط استاندارد است .پس می توان
این فلز را به صــورت خالص در طبیعت به صورت دانه ای
یا تکه ای در میان سنگ ها ،کانی های بلوری شده و مواد
ته نشین ابرفتی پیدا کرد .نماد شیمیایی این عنصرAu ،
از نام التین ان aurumبه معنی «درخشش سپیده دم»
گرفته شده است.
ارزش طال بــه دلیل کمیابی ان ،کاربردپذیری اســان،
تک
ن تک
فین
فی
F i nFinTech
t e c h
تصفیه راحت ،مقاومــت در مقابل زنگ زدن و خوردگی،
گ متمایــز و واکنش ناپذیری با دیگر عناصر اســت؛
رن
ویژگی هایی کــه در کمتر فلز دیگری دیده می شــود.
همچنین این فلز این قابلیت را دارد که تا حد رشته های
بسیار کوچکی دراید که این خاصیت در ساخت جواهرات
کاربرد بســیار مهمی دارد .طال همواره فلزی گرانبها و
محبوب بوده که برای ضرب ســکه ،ساخت جواهرات و
کاربردهای هنری استفاده می شــده است .در گذشته
سیاست مالی بســیاری از کشورها بر پایه استاندارد طال
استوار بود؛ یعنی پول هر کشوری معادل مقدار مشخصی
از طال بود .استاندارد طال از اغاز جنگ جهانی اول در بیشتر
کشورهای اروپایی و پس ازان به تدریج در کشورهای دیگر
کنار گذاشته شد و سیاســت پول بی پشتوانه جایگزین
ان شد.
در طول تاریخ تا ســال ۲۰۱۲درمجموع ۱۷۴هزار تُن
طال استخراج شده است .بر اســاس براوردها ۵۰درصد
ان به صورت جواهرات ۴۰ ،درصد به صورت شــمش ها و
سکه های سرمایه گذاری شــده در ذخایر طالی رسمی
بانک هــای مرکــزی و صندوق های ســرمایه گذاری و
سرمایه های شخصی و حدود ۱۰درصد در بخش صنعت
نگهداری می شود.
با توجه به غلظت بســیار پایین طال در بیشــتر معادن،
اســتخراج این فلز معموال در ذخایر بزرگی که به راحتی
قابل معدنکاری هســتند ،مقرون به صرفه است .برای به
دست اوردن بیت کوین هم باید ان را مانند استخراج طال از
معادناستخراجکرد.کسانیکهدرسرتاسرجهانازطریق
سیستم های کامپیوتری شان به انجام شدن تراکنش های
بیت کوینی کمک می کنند ،به عنوان پاداش بیت کوین
دریافت می کنند که به این می گویند استخراج .نکته هم
اینجاستکهبه مروراستخراجبیت کوینسختوسخت تر
می شود و کل مقدار بیت کوین قابل استخراج ۲۱میلیون
واحد است .البته بیت کوین برخالف دیگر پول ها و ارزهای
رایج این قابلیت را دارد که تا مقدار بسیار زیادی ریز شود.
االن یک بیت کوین باالی ۲۰میلیون تومان قیمت دارد
و بــرای معامالت خرد می تــوان از واحدهای کوچک تر
بیت کوین مثل یک میکرو بیت کوین استفاده کرد .طال
هم مانند بیت کوین قابلیت باالیی برای نازک شدن دارد.
درمورد طال حقیقت این اســت که مقدار طال در جهان
تقریبا ثابت اســت و تنها دارندگان ان جابه جا می شود.
نزدیک به نیمی از طالی دنیا نزد دولت ها به صورت شمش
نگهداری می شود و طال همیشه ارزش خود را حفظ کرده
است .از ســال ۱۸۴۰تا ۱۹۰۰میالدی ،هزاران نفر طی
جریانــی که به هجوم برای طال یا تب طال معروف شــد،
در کالیفرنیا ،کلرادو ،یوکــون در کانادا ،افریقای جنوبی
و استرالیا و از همه مهم تر جزایر هاوایی بختشان را برای
دســتیابی به طال ازمودند .ان دوران به تب طال معروف
است و ما این روزها در دوران تب بیت کوین قرار داریم.
تولید طال با الودگی هایی همراه است .سنگ معدن این
عنصر عالوه بر طال ،گاهی با ســیانید سدیم یا جیوه هم
همراه است .سیانید ماده ای به شدت زهراگین است که
اندکی از ان می تواند به اسانی هر جانوری را از پای دراورد.
بخشی از سیانید همراه با طال چه در کشورهای پیشرفته و
چه در کشورهای درحال توسعه به بیرون نشت کرده و از راه
رودخانه ها باعث الودگی و مرگ ابزیان شده است30 .تُن
سنگ معدن ،زباله می شود تا یک حلقه انگشتر به دست
اید .همچنین صنعت بیرون کشیدن طال از سنگ معدن
ان ،بســیار انرژی بر است ( ۲۵کیلووات ساعت برق برای
یک گرم طالی تولیدی) .استخراج بیت کوین هم اسان
نیست و باید توجه داشت که همان طور که طال و استخراج
ان به دوراز الودگی نیســت ،بیت کوین هم ممکن است
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
15
استفان کاوی
پیش از انکه باال رفتن از نردبان موفقیت را اغاز
کنید ،مطمئن شوید که نردبان را به ساختمان
مناسبی تکیه داده اید.
یاد د اشت -بخش دوم
رزا مهرابی
الوده شده و مورد سوءاستفاده قرار گیرد .این به معنای بد
بودن بیت کوین نیست.
همان طــور که کریســتین الگارد ،رئیــس صندوق
بین المللی پول گفت ،دیگــر نمی توان به بیت کوین
بی اعتنا بود .به نظر می رسد دولت نباید زمان را از دست
دهد و با تدوین پروتکل هایی استفاده از بیت کوین را به
سمت شفافیت و مسیرهای قانونی هدایت کند .طبیعی
اســت که تنظیم قوانین برای چیزهــای پیچیده ای
مانند بیت کوین با روش های قدیمی و ســنتی راه به
جایی نمی برد.
در نخستین همایش بیت کوین ایران چه گذشت؟
بیت کوینزیرذره بینتحلیل
t
r
گزارش
o
p
e
R
پری ناز قاسمی
نخســتین رویداد بیت کوین در حالــی برگزار
شد که این حوزه برای بســیاری از مردم و حتی
فعــاالن فناوری ناشــناخته اســت و موافقان و
مخالفان بسیاری دارد .مخالفان ،این ارز مجازی
را دسیسه ای برای جایگزینی دالری می دانند که
روزبه روز از ارزش ان در برابر بیت کوین کاســته
می شود .در نظر موافقان اما ،بیت کوین و ارزهای
دیگر دروازه ای بــرای ورود به دنیای جدید مالی
اســت .در نخســتین همایش بیت کوین ایران،
ســخنران ها هرکــدام درباره بخشــی از دانش
بیت کوین صحبت کردنــد و تجربیات خود را به
اشــتراک گذاشــتند .با این حال ،همه انها یک
ویژگی مشــترک داشــتند؛ همه انهــا از طیف
موافقــان این ارز دیجیتالی بودنــد و از مخالفان
کسی حضور نداشت.
بیت کوین برای تغییر نظام مالی دنیا
رضا قربانــی ،مدیرعامــل شــبکه راه پرداخت
نخســتین ســخنران این همایش بود .به اعتقاد
او ،برخی به اشــتباه بیت کوین را با گولدکوئست
و شــبکه های هرمی یکی گرفته اند .او در توضیح
این مسئله گفت« :ســال ها پیش مرد جوانی با
نــام راس اولبری ،ایده دنیــای خالفکارانه ای به
عنوان جاده ابریشــم را پایه گذاری کرد که بستر
تعامل خالفکاران در وب تاریک بود .در ان شبکه
از بیت کوین به عنوان ارز رایج اســتفاده می شد
و بنابراین بســیاری تا مدت هــا تصور می کردند
بیت کوین ،پول رایج خالفکاران است».
قربانی دو راه پیش روی همه گذاشــت؛ نخست
انکه تصور کنیم بیت کوین نوعی توطئه اســت،
اما نــگاه دوم بیت کوین را یک رونــد نو می داند
که نمی تــوان ان را نادیده گرفــت .این همه در
حالی اتفاق می افتد که از انتشــار نخستین مقاله
ساتوشــی ناکاموتو 10ســال هم نمی گذرد .به
گفته مدیرعامل شــبکه رســانه ای راه پرداخت،
ریشه این تغییرات از دهه نخست قرن شروع شد.
پس از بحران مالی ســال 2007بسیاری تالش
کردند نظــام مالی دنیا را تغییر دهند و از دل این
نواوری هــا ارزهای رمزنگاری شــده بیرون امد.
او در انتهای گفته هــای خود گفت« :بیت کوین،
ارزهای رمزنگاری شده و بالکچین نه تنها برای ما
بلکه برای تمام دنیا گنگ است .کریس اسکینر،
نویسنده کتاب بانک دیجیتال نقل قول معروفی
دارد که می گوید بالکچیــن امروز مثل اینترنت
قبل از خلق موتورهای جست وجو است .چگونه
می توان مفهوم اینترنت را به کســی توضیح داد
زمانی که هنوز موتور جســت وجوگری طراحی
نشده است؟»
بیت کوین چه هست و چه نیست؟
سهیل شهیدی ،بنیانگذار پیمنت 24در سخنرانی
خــود مفاهیم بالکچین و ارزهــای مجازی را به
صورت مقدماتی توضیــح داد .از بالکچین گفت
کــه یک دفتر بزرگ حســابداری اســت و تمام
تراکنش ها که به صــورت همتابه همتا در فضای
مجازی انجام می شــود ،در ان به ثبت می رسد.
او درباره طرز کار بالکچیــن توضیح داد« :ابتدا
یک شخص درخواســت تراکنش صادر می کند
و درخواســت او بین همه دســتگاه ها که نود نام
دارد ،پخش می شود .هرکدام از این نودها صحت
تراکنش ها را اعتبارســنجی می کنند .تراکنش
انجام می شــود ،بالک به مرور تجمیع می شود و
در نهایت به زنجیره بلوک اضافه می شــود .این
تراکنش پس از انجام دیگر قابل تغییر و قابل حذف
از شبکه نیست».
به گفته شــهیدی ،بیت کوین نیز به زبان ســاده
یک شبکه مالی انالین اســت که ارز مخصوص
خود را دارد .فاقد مرکزیت اســت و توسط کسی
اداره نمی شــود .همچنین هیچ کشوری مالکیت
بیت کوین را بر عهده ندارد .امــا خالق ان اعالم
کرده اســت این ارز ،به طور محدود ارائه می شود
و بیشــتر از 21میلیون واحد از ان وجود نخواهد
داشــت .درنتیجه طبق پیش بینی ها این ارزها تا
ســال 2140به پایان می رسد و از دالیل افزایش
ارزش روزافزون ان همین محدود بودن است.
شهیدی برخی از مزیت های بیت کوین را اینگونه
برشــمرد« :بیت کوین را نمی تــوان دزدید ،مگر
اینکه دستگاه هک شود .همچنین در تبادالت و
معامالت بیت کوین کارمزد وجود ندارد .فی خیلی
کمی گرفته می شود که در بیشترین حالت خود
به 5دالر می رسد .استرداد وجه در بیت کوین نیز
خطری ندارد و قطعی است ».او درباره مشکالت
این ارز هم صحبت کرد و معتقد بود که نوسانات
باالی قیمــت بیت کوین می تواند منجر به ضرر و
زیان زیادی شــود .منابع این ارز مجازی محدود
اســت و اخبار نقش زیادی در این نوسانات ایفا
می کند.
اما در ایــران وضعیــت چگونه اســت؟ تحلیل
شهیدی این بود« :بیت کوین فرصت بسیار خوبی
برای ارتباط بین الملل در دوران تحریم به وجود
می اورد .افراد زیادی هستند که برای دریافت ویزا
و مستر و پی پال مشــکل دارند .بیت کوین کار را
برای انها اسان می کند .همچنین از انجایی که به
هیچ کشوری متصل نیست ،رخدادهای سیاسی
در ارزش ان نقشی ندارد».
اموزش مقدماتی ماینری به زبان ساده
امیرحسین حاجی ،مسئول فنی ماینینگ شرکت
لیون کامپیوتر هم در ســخنرانی خود به صورت
اختصاصی به اموزش ماینری پرداخت .او گفت :
«اکنون همه می پرســند ایا هنوز هم می شود به
سودهای کالن رسید یا دیگر دیر شده است؟ باید
در پاسخ گفت هیچ وقت دیر نیست 10 .ماه پیش
یعنی ابتدای سال 2017ارزش هر بیت کوین یک
هزار دالر بود و اکنون پنج برابر شده است!»
اما مســئله مهم در ماینینگ ،نگهداری ارزهای
رمزنگاری شده اســت .جیمز هاول فردی بود که
در ســال های ابتدایی ارائه بیت کوین ،با لپ تاپ
شخصی خود توانست تا 7500بیت کوین ماین
کند و همه را در لپ تــاپ نگهداری کرده بود .اما
لیموناد روی دستگاه ریخت .لپ تاپ سوخت ولی
هارد درایو سالم ماند .هاول هارد را در انباری نگه
داشــت تا اینکه یک روز هنگام نظافت به صورت
اتفاقی ان هارد را دور انداخت .حتی وقتی متوجه
اشتباهش شد ،به محل جمع اوری زباله شهر رفت
ولی نتوانست در زمین وسیع انجا هارد را پیدا کند.
با رسانه ای شدن موضوع ،مردم زیادی ،همگی به
محل جمع اوری زباله هجوم اوردند تا بلکه هاردی
به ارزش بیــش از 150میلیارد تومان امروز ما را
پیدا کنند .ولی این هارد هیچ وقت پیدا نشد و عمال
این 7500واحد بیت کوین ارز از رده خارج شدند.
حاجی در ادامه عالقه مندان را راهنمایی کرد چه
ارزهایی اســتخراج کنند .او گفت« :سایت هایی
هســتند کــه شــما اطالعــات دســتگاه های
ســخت افزاری خود را به انها می دهید و به شما
توصیه می کند با منابع سخت افزاری موجود چه
ارزهایی اســتخراج کنید ».به عقیده او ،ماینری
نوعی خوداشــتغالی است و کارافرینی محسوب
می شــود .ماینری جلوی خروج ارز را نمی گیرد
اما ان را کاهش می دهد .عــاوه بر این ،ماینری
همیشه برپایه دالر است و دیگر تورم داخل اثری
روی درامد انها ندارد .به گفته حاجی ،ارز اتریوم
در ایران بیشــتر از بیت کوین طرفدار دارد و 80
درصد ماینر های ایرانی اتریوم ماین می کنند.
در مه قدم بزنیم
سعید حســینی ،مدیرعامل لیون کامپیوتر نیز
در ســخنرانی خود با نــام «بیت کوین در مه» از
شناسایی فرصت ها گفت .به عقیده او ،موقعیت ها
پشت فضای مه الود پنهان شده اند و پیشروهایی
که در این فضا قــدم می گذارند ،زودتر از بقیه با
فرصت ها روبه رو می شــوند .این مسئله درباره
دولت ها نیــز صدق می کند و کشــورهایی که
زودتر به فکر استفاده از بیت کوین افتادند ،سود
بیشتری می برند .سعیدی گفت« :روسیه مدت
زیادی با ارزهای دیجیتالــی جنگید اما بعد از
مدتی متوجه شد نباید بیش از حد با ان درگیر
شود .در نهایت توانستند با دومین ارز دنیا یعنی
اتریوم قراردادهایی ببندنــد .در ژاپن نیز انواع
معامالت مبتنی بر ارزهای رمزنگاری شده وجود
دارد .ماینینگ در ســوئد نیز یک شــغل تلقی
می شــود و کشور ســوئیس هم اولین دستگاه
خودپــرداز بیت کویــن را وارد کــرد و ان را به
رسمیت شناخت .حتی 3کشور افریقایی و فقیر
زیمبابوه ،ونزوئال و نیجریه نیز در این حوزه از ما
جلوتر هســتند ».به گفته سعیدی ،بیت کوین
اینده اقتصادی دنیا را شکل می دهد و ما در قبال
ثروت ایندگان خود مسئولیم.
اینده از ان مجازی هاست
علی میزانــی ،مدیرعامل ســیتکس در ادامه
حرف های سعیدی اینده بیت کوین را برای همه
ترسیم کرد؛ اینده ای که در ان همه چیز مجازی
است ،حتی پول! او گفت« :تاکنون در جهان ریه
و کلیه و قلب مصنوعی ساخته شده است .اکنون
نوبت ارز مصنوعی است .ما درحال سفر به جهان
مجازی هستیم و سفر ما مدتی است اغاز شده
است ».او در اثبات حرف های خود قیمت طالی
واقعی را با قیمت بیت کوین مقایسه کرد و ادامه
داد« :در ابتدای ورود بیت کوین به بازار ،ارزش
ایــن ارز فاصله زیادی با قیمــت طالی جهانی
داشــت ،اما با رشد سریع این ارز در نهایت 5ماه
پیش برای نخســتین بار قیمت طالی مجازی
یعنی بیت کوین از قیمت طالی واقعی در جهان
پیشــی گرفت ».او در ادامه نتیجه گرفت نظام
پولی و بانکی به زودی عوض می شود و بیت کوین
به عنوان اینده پول جهان به همه معرفی خواهد
شد .این ارزهای مجازی حکم کشف یک معدن
طال در فضای مجازی را دارند و اکنون کشورهایی
مانند امریکا ،روسیه ،چین و افریقای جنوبی در
حال غارت ان هستند .ژاپن حتی هزینه های برق
ماینرهای خود را کاهش داده است .ما باید بیدار و
هوشیار باشیم تا ایندگان ما نسل فقیری نباشند.
میزانی در انتها گفت« :به دولت توصیه می کنم
با صندوق ذخیره ارزی کشــور همکاری کند و
یک صدم درامد خود را بیت کوین خریداری کند
تا در اینده از جهان عقب نباشیم».
جیمز هاول
فردی بود که
در سال های
ابتدایی ارائه
بیت کوین ،با
لپ تاپشخصی
خود توانست
تا 7500
بیت کوینماین
کند و همه
را در لپ تاپ
نگهداری کرده
بود .اما لیموناد
روی دستگاه
ریخت .لپ تاپ
سوخت ولی
هارد درایو سالم
ماند .هاول هارد
را در انباری نگه
داشت تا اینکه
یک روز هنگام
نظافت به
صورت اتفاقی
ان هارد را دور
انداخت .حتی
وقتی متوجه
اشتباهش
شد ،به محل
جمع اوری زباله
شهر رفت...
پنجره هایفرصتبرای
نواوریدرفین تک
در شــماره قبل برخــی از فرصت هایی که
فین تک در اختیار هر اقتصادی قرار می دهد
را مرور کردیم .در این شماره به چند ظرفیت
دیگر این صنعــت فناورانه در حوزه خدمات
مالی پرداخته ایم.
مدیریت مالی هوشمند شخصی
با رشــد فین تــک کاربــران جامعــه برای
مدیریــت حســاب های خود دیگــر نیازی
به مــدرک یــا دوره های تخصصــی مالی و
حســابداری ندارند .در حــال حاضر تعداد
زیــادی ابزار مدیریت هوشــمند حســاب
در بــازار وجود دارنــد که خدماتــی مانند
بودجه بندی خــودکار ،برنامه ریزی مالی و
مدیریت دارایی را به کاربران ارائه می کنند.
پیشــرو بی قید و شــرط این نیــش بازار،
.Intuit Incاست که یکی از محصوالت ان
mint.comبه کاربران این امکان را می دهد
که حســاب های بانکی ،کارت های اعتباری،
ســرمایه گذاری ها ،وام ها و معامالت ،همه
برنامه های مالی خــود را در یک برنامه واحد
پیگیری و مدیریت کنند.
نکته نویدبخــش اینکه همچنان پنجره های
فرصت هوشمندتر و ماندگارتری در این نیش
بازار ،باز و اماده بهره برداری توسط کارافرینان
است .به طور نمونه Level Moneyبه عنوان
یکی از اپلیکیشن های مدیریت مالی شخصی
به کاربران اجازه می دهد تا حساب های خود
در هر یــک از 2500بانک موجود در ایاالت
متحده را به یکدیگر متصل کرده و وجوه خود
در هر بانکی را به طور یکپارچه مدیریت کند.
خدمات حسابداری مقرون به صرفه و
اسان برای استارت اپ ها
در حالی که داشــتن یک ابزار ساده و کارامد
برای خودکارســازی مدیریت مالی شخصی
بسیار خوب است ،اما حسابداران حرفه ای نیز
به ساماندهی تخصصی امور خود نیاز دارند.
استفاده از قلم و کاغذ و حتی شیت های اکسل
دیگر گزینه مناســبی برای استارت اپ های
دیجیتاالیز شده کنونی نیستند .در این میان
تحولــی در حال رخ دادن اســت؛ به موازات
تحول در فناوری ،cloud SaaSحسابداری
ساده تر ،امن تر و مقرون به صرفه تر شده است.
به طور نمونــه Wave ،یــک نرم افزار مالی
رایگان برای استارت اپ ها و فریلنسرهاست
کــه جایگزین مناســب و کارامــدی برای
ابزارهای سازمانی سنگین محسوب می شود.
این برند مجموعه ای کامل از ابزار های مالی،
از حســابداری و مدیریت صورتحساب ها تا
خدمات پرداخت و حقوق و دستمزد را ارائه
می دهد.
پرداخت نواورانه و پردازش هوشمند
نقل و انتقال وجوه نقد
ایجاد شــفافیت در مدیریــت هزینه ها که
مکانیســم های مرســوم بانکی از تامین ان
عاجز هستند ،توســط کمپانی های پردازش
تراکنش هــای الکترونیکی تامین و منجر به
لو انتقال
تحول قابل مالحظه ای در سیستم نق
وجه نقد شــده اند .به موازات رشد چشمگیر
eCommerceو mCommerceپیش بینی
می شود تا سال 2019بیش از 5میلیارد نفر
از گوشی های هوشمند برای پرداخت و انتقال
وجه اســتفاده کننــد Stripe .به عنوان یک
سیستم موفق پرداخت تلفن همراهSquare ،
به عنوان یک دســتگاه posســخت افزاری
روی تلفن همراه کــه می تواند پرداخت های
کارت هــای اعتبــاری را پــردازش کند یا
Transferwiseبه عنــوان تامین کننــده
خدمــات جایگزین انتقال وجــه یا هر گونه
اســتارت اپ فین تکی که با نــواوری بتواند
خدمــات پرداخــت را ارزان تر ،ســریع تر و
راحت تــر کنــد ،دارای پتانســیل بالقوه ای
برای جذب ســرمایه و رشد چشمگیر است.
این واقعیــت کــه غول هایی ماننــد اپل و
گوگل در اســتارت اپ های موبایل پرداخت
سرمایه گذاری می کنند ،خود گواهی بر این
مزیت است.
استقراض نظیر به نظیر و تامین مالی
خرد
کمپانی های تامین کننده خدمات استقراض
نظیر به نظیر مشــکلی که بانک هــا قادر به
حــل ان نبودنــد را برطرف کردنــد .انها با
حذف واســطه ها پلتفرمی ایجــاد می کنند
کــه قرض دهنــده و قرض گیرنــده را بــه
یکدیگر متصــل می کند؛ ماننــد کاری که
دو اســتارت اپ LendingClubو Prosper
انجام می دهنــد .پلتفرم هــای تامین مالی
خرد نوعــی دیگر از فین تک ها هســتند که
به خصوص در کشــورهای در حال توســعه
فرصت هــای بســیار بالقــوه ای پیش روی
کارافرینان قرار می دهند .انتظار می رود که
در این حوزه با رشد ساالنه 10تا 15درصدی
استارت اپ ها در 2ســال اتی مواجه شویم.
Affirmبه عنوان یک استارت اپ تاسیس شده
توســط Max Levchinمدیر ارشد فناوری
،PayPalبا ترکیب خدمــات وام و پرداخت،
گزینه هــای مالی جایگزینــی ارائه می کند.
به طور ویژه ،این استارت اپ به کاربران خود
وام های با بازپرداخت اقساطی برای خرید از
پلتفرم های تجات الکترونیک انالین خاصی
مثل Expediaو Eventbriteاعطا می کند.
در مجموع ،بازار اســتقراض و وام دهی یک
صنعت بسیار امیدوار کننده است که انتظار
می رود که تا سال 2025به ارزش 1تریلیون
دالر برسد.
t
بازار
k
e
r
a
M
29مهر .1396سال د وم .شماره هفتاد وپنج
16
کلمنت استون
هدف تــان را تعریف کنید چراکه تعریف کردن
هدف ،همان نقطه اغاز موفقیت است.
برگزید ه ها
اسمالبیزینس
اینونتوریکنترل
اســمال بیزینــس اینونتــوری کنتــرل
( )Small Business Inventory Controlیک
بو کار مبتنی بر محصول
ابزار دستی برای کس
اســت .این ابزار به شرکت ها امکان می دهد تا
چیزهایی مانند موجودی محصول وپرداخت ها
به فروشندگان را پیگیری کنند .به عالوه یک
گزارش از هزینه موجودی ،ارزش خرده فروشی
ی و نرخ بازدهی ســود 30روزه ارائه
موجــود
می دهد .از مزیت های مهم این ابزار اســتفاده
اسان و وجود ابزارهای اموزشی مختلف است.
یکی از نقاط ضعف ان نیز عدم یکپارچه سازی با
پلتفرم هایتجارتالکترونیکاست.بااینکهاین
ابزار قابلیت های یکپارچه سازی برای تجارت
الکترونیک ندارد ،اما کاربرپســند بوده و اکثر
قابلیت های مورد نیاز را برای مدیریت موجودی
بو کار دارد .نرم افزار اسمال بیزینس
یک کس
اینونتوری کنترل ،ابزارهای بسیاری دارد که
به شما کمک می کند موجودی خود را کنترل
کنید ،اعم از کنترل شماره سریال ،توانایی در
مشــاهده موجودی در زمان واقعی و توانایی
استفاده از اسکن کردن بارکد برای وارد کردن
ایتم ها در موجودی خود .رابط کاربرپســند
این اپلیکیشن با بخش پشــتیبانی مفید که
شامل ویدئو های اموزشی می شود ،توسعه داده
شده است .اگر نمی خواهید این اپلیکیشن را با
پلتفرم تجــارت الکترونیک یا کوییک بوکس
یکپارچه ســازی کنید ،این نرم افزار مدیریت
موجــودی ارزش اســتفاده را دارد .یکــی از
قابلیت های برجســته این برنامه ،توانایی ان
برای رســیدگی به کیت هاست .می توان ان را
مونتاژ یا جدا کرد .این به ویژه زمانی مفید است
که شما بسته هایی داشــته باشید که به مرور
زمان تغییر می کنند ،مانند بسته های فصلی یا
ایتم های تخصصی کوتاه مدت .اسمال بیزینس
اینونتوری کنترل به شــما امکان می دهد از
یک اسکنر بارکد برای واردکردن محصوالت
در پایگاه داده موجودی خود اســتفاده کنید.
وقتی همه چیز وارد شد ،می توانید ایتم ها را بر
حسب مکان یا دسته بندی مشاهده کنید .در
دسترس بودن این گزینه وقتی مهم است که
شما در یک مکان موجودی نداشته باشید زیرا
می توانید یک نام برند متفاوت را که مشتری
می تواند به عنوان جایگزین انتخاب کند ،پیدا
کنی د یا یک محصول خــاص را در یک مکان
دیگری بیابید .ایــن نرم افزار موجودی به یک
سیســتم برنامه ریزی موجودی مجهز است.
این قابلیت به شما کمک می کند تا ایتم هایی
را که به طور منســجم می فروشید ،مدیریت
کنید تا برای ســفارش مجدد یا راهبردهای
فروش برنامه ریزی کنیــد و به طور همزمان
به شما نشــان می دهد که کدام ایتم ها خوب
فروش نمی روند و نباید دوباره ســفارش داده
شوند .این ابزار به شــما درباره موجودی کم
هشدار نمی دهد .شما باید یک گزارش داشته
باشــید تا متوجه موجودی کمتان شوید .این
نرم افزار نواقصی دارد که موجب می شود برای
بو کارهای بزرگ تر اپلیکیشن مناسبی
کس
بو کار و با
نباشــد .اول اینکه ،با چندین کس
کانال های فروش انالین مانند امازون یا یک
فروشگاه انالین کار نمی کند .اگر شما از طریق
این مکان ها ایتم ها را می فروشید ،باید به طور
دستی معامالت را وارد کنید.
ادورتایزینگمنیجر
ادورتایزینــگ منیجــر ( Advertising
بو کارها
)Managerبرای کمک به کســ
طراحی شــده تا از بودجــه تبلیغات خود
بهترین اســتفاده را کنند .این ابزار شبیه به
یک قالب طرح کاری اســت .ادورتایزینگ
منیجر شــما را ملــزم می کند تــا برخی
بو کار خود را
اطالعــات اولیه درباره کســ
وارد کنید و ســپس به شما کمک می کند
تا با طرح پرســش هایی دربــاره چیزهایی
مانند سهم بازار و درک عمومی تفکر کنید.
این اپلیکیشن به شــما امکان می دهد تا با
پیوست فایل های رسانه ای و پیگیری مدت،
تاریخ و قیمت کمپین ،کمپین های تبلیغاتی
را دنبال کنید.
پابلیش-ای تی
اپلیکیشــن پابلیش-ای تی ()Publish-iT
به ســازمان شــما کمک می کند تا تبلیغات،
بروشوره ا و سایر رسانه های چاپی خود را ایجاد
کنید .این اپلیکیشن بسیاری از قابلیت هایی
را دارد که در اپلیکیشــن های نشر دسکتاپ
پیشــرفته وجود دارند اما هزینــه ان کمتر از
دیگر ابزارهاست .برای مثال ،ابزارهای نقاشی،
ویرایش عکس و قابلیت تعامل با اســکنرهای
TWAINرا دارد .پابلیش-ای تــی شــامل
گزینه های قالب بندی تصویر و متن بی شماری
است .این ابزار نمی تواند نیاز طراحان گرافیکی
حرفه ای را تامیــن کند اما برای ســایر افراد
اپلیکیشن مفیدی است.
بزرگترینشبکهاجتماعیجهان،امکاناتخدماتیتازه ایبهاپلیکیشنخوداضافهکرد
فیس بوکغذای کاربرانشراسفارشمی دهد!
t
e
بازار
k
r
a
M
روشنک ایرانیار
فیس بوک اعــام کرد ه که کاربــران از این به بعد
می توانند با استفاده از اپلیکیشن همراه فیس بوک
و وب سایت فیس بوک غذا سفارش دهند .درواقع
این شرکت با شرکت هایی چون گراب هاب ،دلیوری
دات کام ،دور داش ،چاو ناو ،زاپلر ،ایت اســتریت و
اولو شراکت می کند .کافی است شما وارد قسمت
«سفارش غذا» در اپلیکیشــن فیس بوک در زیر
بخش جست وجو شوید ،محل مورد نظر خود را پیدا
کنی د و سپس «شــروع سفارش» را انتخاب کنید.
از انجا ،اگر یک رســتوران از بیش از یک شــریک
فیس بوک برای سفارش غذا پشتیبانی کند ،شما
می توانید از بین انها یکی را انتخاب کنید .اینجاست
که ســفارش غذا اتفاق می افتد ،بنابراین شما کار
زیادی با اپلیکیشــن فیس بوک انجام نمی دهید
و فقط برای پیداکردن رســتوران و انتخاب گزینه
تحویل مورد نظر خود از ان اســتفاده می کنید .به
عالوه فیس بوک به طور مستقیم با شعب زنجیره ای
چیپاتل ،فایو گایز ،جک ایــن دِباکس ،چاچ جانز،
وینگ استاپ ،پانرا ،دنیز ،ال پولو لوکو و جیمی جانز
در حوزه سفارش غذا شراکت می کند .اما نحوه کار
درست مانند سایر خدمات است؛ شما یکی از این
مکان های زنجیره ای را جست وجو کرده ،سفارش
می دهید و سپس به سیستم تحویل انها ارجاع داده
می شوید .تنها کاری که فیس بوک انجام می دهد
راه اندازی یک مرورگر داخل اپلیکیشــن است تا
بتوانید بدون خارج شدن از اپلیکیشن غذا سفارش
دهید .الکس هیمل ،معاون شــرکت فیس بوک،
می گوید« :ما از سال گذشته این قابلیت را ازمایش
می کردیم و پس از پاســخ به بازخوردها و افزودن
شرکایبیشتر،اینخدماترادرهرکجایامریکادر
نسخه ای اواس ،اندروید و دسکتاپ اپلیکیشن خود
ارائه می دهیــم .در حال حاضر مردم به فیس بوک
می روند تا رستوران ها را جست وجو کنند و تصمیم
بگیرند که از کجا غذا ســفارش دهند .ما این کار را
برای کاربران اسان کرده ایم».
کنجدرابهمغازه تاناضافهکنید!
اشنایی با بارکدخوانی که اگرچه امکانات زیادی ندارد ،اما نصب ان بی فایده نیست
KBilling
حتما هنگامی که از فروشــگاه های بزرگ خرید کرده اید ،موقع پرداخت پول
در پــای صندوق ،دســتگاه های بارکدخوان را دیده ایــد .بارکدخوان پس از
خواندن بارکدی که روی هرمحصول وجود دارد ،اطالعات ان را در یک نرم افزار
حسابداری نشان می دهد و صندوقدار با وارد کردن تعداد خروجی ،قیمت کل را
حساب می کند .این بار عملیات ذکر شده روی گوشی تلفن همراه و البته کمی
ساده تر امکان پذیر شده است .اگر شما فروشگاه کوچکی دارید و مایل هستید
اجناس خود را مدیریت کنید ،اپلیکیشن کنجد می تواند برای شما مفید باشد.
محیط برنامه ای که وظیفه محاســبه و مدیریت امــوال را دارد ،نباید خیلی
پیچیده باشد تا کاربر در استفاده سریع از ان دچار مشکل نشود .این موضوع در
اپلیکیشن کنجد نسبتا رعایت شده و وظایف برنامه به نسبت برای کاربر قابل
درک است .البته راهنمای جامع این برنامه را نیز نباید فراموش کرد که مطالعه
ان در یادگیری سریع کار با برنامه کمک زیادی خواهد کرد.
از دیگر خصوصیات خوب رابط کاربری کنجــد ،نظم و ترتیب منوها و فونت
مناسب و خوانایی ان اســت .تنها ایراد کوچک این است که ایکون مربوط به
منوی دسترسی می توانست گویاتر باشد .در مورد گرافیک و رنگ بندی این
اپلیکیشن اندرویدی باید گفت که می توانست از رنگ های زنده تر و جذاب تر
استفاده شود.برایمثالرنگسربرگ،دکمه هاومنوهامی توانستزنده ترباشد.
همانطور که اشاره شد ،اصلی ترین وظیفه این برنامه خواندن بارکد محصوالت
است اما صرفا با داشتن یک بارکد چه می توان کرد؟ مسلما هیچ .به همین خاطر
سازندگاناپلیکیشنکنجدقابلیت هایخوبیدرانگنجانده اندتادستیارخوبی
برای شما باشد .البته ایرادهای زیادی هم می توان از این اپلیکیشن گرفت اما اگر
قو فتقامورکسب وکار
زیادسخت گیرنباشیدمی توانیدبانصبکنجدکمیبهرت
کوچک تان کمک کنید.
کی بیلینگ ،یک سیستم صدور صورتحساب است .از مزیت های این اپلیکیشن
می توان به قابلیت باالی سفارشی ســازی و قیمت مناسب ان اشاره کرد .این
نرم افزار به شما امکان می دهد تا یک پایگاه داده سفارشی بسازید ،قیمت گذاری
کنید و صورتحســاب های خود را مدیریت نمایید .پس از دانلود این نرم افزار،
شما با وارد کردن نام و نشانی ،شرکت خود را ثبت می کنید .این در مقایسه با
سیستم های نرم افزاری صدور صورتحساب که به مراحل مختلفی برای تنظیم
اولیه نیاز دارند ،یک روند ســاده است .با این حال ،این بدان معناست که شما
باید اطالعات بیشــتری را بعدا ًاضافه کنید .شما می توانید به طور مستقیم به
قسمت ایجاد صورتحساب ،افزودن مشتریان جدید و ایتم های جدید بروید.
برخی از نرم افزارها شــما را ملزم می کنند تا از قبــل تمام اطالعات مربوط به
مشتریان و ایتم ها را اضافه کنید که ممکن است کمی دشوار باشد .با این حال،
اگر شما ایتم ها یا مشتریان جدیدی را اضافه کنید ،این برنامه به طور خودکار
اطالعات را ذخیره نمی کند .بنابراین اگر یک صورتحساب را بیش از یکبار به
یک مشتری واحد ارســال کنید یا از یک ایتم برای بیش از یک صورتحساب
استفاده کنید ،با افزودن ان اطالعات قبل از ایجاد صورتحساب ،در وقت خود
صرفه جویی خواهید کرد.
هنگام سفارشی سازی صورتحساب ها ،شما می توانید ازبین بیش از 24قالب
با طرح های رنگی ،فونت ها و قالب های مختلف ،یکی را انتخاب کنید .شــما
می توانید اسم بخش ها را در صورتحساب تنظیم کرده و لوگوی شرکت خود را
اضافه کنید .همچنین می توانید قالب هایی با ته فیش انتخاب کنید تا مشتریان
شما ته فیش را پس از پرداخت بازگردانند.
Ultimate Business Plan Starter
اولتیمت بیزینس پلن اســتارتر ،یک ابزار رایگان اســت که به شما کمک
می کند یک طرح کاری ایجاد کنید .ساختار ان شبیه به ادورتایزینگ منیجر
است و شما را در روند ورود انواع مختلف اطالعات راهنمایی می کند .برای
مثال ،شما می توانید اطالعات درباره مزایای رقابتی ،قیمت گذاری و طرح
تبلیغاتی را وارد کنید .این اپلیکیشن با استفاده از از یک رابط درخت مانند
،جابه جایی بین قسمت های مختلف طرح را اسان می کند .عناصر طرح به
خوبی دسته بندی شده اند از قبیل طرح عملیاتی ،خالصه اجرایی و غیره .این
اپلیکیشن را می توان به طور رایگان از وب سایت دانلود کرد .توسعه دهنده
ان ،اطلس بیزینس سولوشــنز است .این ابزار با ویندوز ایکس پی ،ویندوز
7یا ویندوز 8کار می کند .اولتیمت بیزینس پالن استارتر ،در دسته بندی
بو کار قرار می گیرد و به طور دقیق تر به امور مالی مرتبط
ابزارهای کســ
است .این اپلیکیشن شــما را در هر بخش از تهیه یک طرح کاری از ابتدا
تا انتها همراهی می کند .این نرم افزار با ارائه دســتورالعمل ها و نمونه های
ساده ،شما را در هر بخش راهنمایی می کند و شما می توانید 25طرح کاری
نمونه و کامل را مشــاهده کنید .این برنامه برای کارافرین ها ،متخصصان
بو کارهای کوچک طراحی شده است
بو کار کوچک و صاحبان کس
کس
و روند نوشتن یک طرح کاری را اسان می کند و به شما مشاوره تخصصی،
نکات مهم و ترفندهایی را بر اساس اقدامات کاری اثبات شده ارائه می دهد.
اولتیمت بیزینس پالن اســتارتر با اســتفاده از قالب توصیه شده از سوی
بانکداران ،موسســات وام دهنده ،ســرمایه گذاران خطرپذی ر و غیره طرح
کاری شما را اماده می کند.