روزنامه گسترش تجارت شماره 354
روزنامه گسترش تجارت شماره 354
روزنامه تخصصی صبح ایران
با پیشنهاد طرح تعطیلی یک ماهه زمستانه بررسی شد
سه شنبه
توزیع مناسب تعطیالت ،گردشگری را رونق می دهد
26دی 1396
28ربیع الثانی 1439
16ژانویه 2018
صفحه 3
www.Tejaratdaily.com
http://Telegram.me/Tejaratdaily
سال دوم شماره 354پیاپی 4 503صفحه قیمت1000 :تومان
صادرات ،واژه ای
زینت بخش در اسناد
باالدستی
صفحه 2
تبلیغات منظم در شهرهای
کوچک گردشگرپذیر
میثم زالی
صفحه 3
عباس جندقی
بررسی دستاورد های اقتصادی و بانکی در دومین سالگرد اجرایی شدن برجام
گره هایی
که نیمه باز ماند
امیدواری ه��ا به رفع محدودیت های بانکی و در پی ان تس��هیل
فعالیت بخش های اقتصادی با اجرای برجام در حالی با گشایش های
انجام شده در این توافق وارد فاز جدیدی شد که در دو سال گذشته
نتایج و دس��تاوردهایی که از این بابت انتظار می رفت به دست اید،
حاصل نش��د .به عبارتی از یک سو کوتاهی ها و بدعهدی های دولت
امریکا تحریم های باقیمانده غیرهسته ای به همراه دسته ای از موانع
و مش��کالت فنی در حوزه مراودات مالی و بانکی و از س��وی دیگر
برخی از مشکالت و کاستی ها در حوزه سیاست گذاری های داخلی
موجب ش��د سرعت تحقق گش��ایش های ناشی از برجام با وضعیت
مطلوب فاصله بگیرد و همچنان بخشی از محدودیت های بانکی به
ق��وت خود باق��ی بماند و تعامالت و مراودات مال��ی ما با بانک های
بزرگ دنیا بعد از دو سال امکان پذیر نشود.
صفحه 2
در گفت وگوی «گسترش تجارت» با مدیرعامل شهر افتاب مطرح شد
جشنواره ای برای احیای قدرت پوسترهای نمایشگاهی
به جرات می توان گفت که نخستین موضوع مهم برای
می ش��وند و دس��ته دوم از این امکان برخوردار نیستند و به دالیل مختلف
هر نمایشگاه یا رویدادی ،طراحی پوستر است .مخاطب
توان صرف هزینه برای استفاده از رسانه های تبلیغاتی را ندارند.
برای انکه بداند در جریان برپایی یک رویداد چه اتفاقی
این دس��ته جامعه گس��ترده ای از مجریان نمایش��گاه های ایران را در بر
سارا رشادی زاده می افتد ،به پوس��تر نیاز دارد و به همین دلیل می توان
می گیرد .به همین دلیل هم احس��اس می کنم همی��ن عوامل باعث ایجاد
ان را مهم تری��ن اب��زار تبلیغی در جری��ان برپایی یک
نقطه ضعف های متعدد از جمله خال در حوزه پوس��ترهای قوی و تاثیرگذار
روزنامه نگار
رویداد دانست.
نمایشگاهی شده است.
پس به عقیده ش�ما مهم ترین نقطه ضعف م�ا در این زمینه خال
این در حالی اس��ت ک��ه امروزه پوس��ترها به دالیل
موجود است؟
مختلفی از گس��ترش نفوذ فضای مجازی تا افزایش محبوبیت بیلبوردها در
بله ،خال در حوزه پوسترهای نمایشگاهی امروزه برای ما به یک نقطه ضعف
حوزه تبلیغات به حاشیه رانده شده اند.
تبدیل ش��ده اس��ت .عالوه بر این بای��د این حقیقت را در نظر داش��ت که
بر همین اساس و با هدف احیای جایگاه پوسترهای نمایشگاهی ،موسسه
فرهنگی و مطبوعاتی
مجریان نمایشگاهی در ایران کمترین توجه را به تبلیغات نمایشگاهی دارند
در تالش اس��ت تا از ۲تا ۵اسفند با همکاری
انجمن برگزارکنندگان نمایش��گاهی ایران نخس��تین جش��نواره مس��تقل
و همین موضوع باعث ایجاد مشکالتی در روند جلب مخاطب شده است.
پوسترهای نمایش��گاهی را با محوریت پوسترهای برتر صنعت نمایشگاهی
ای��ن در حالی اس��ت که در تم��ام جهان بحث تبلیغ��ات و صرف بودجه
برگزار کند.
ب��رای پرداخت��ن به ان ،یکی از پایه های اساس��ی و اصل��ی در روند برپایی
در همین راستا محمد رئوف قادری ،مدیرعامل نمایشگاه شهر
یک رویداد اس��ت .باید توجه داش��ت که تبلیغ بیش��تر باعث
افت��اب در گفت وگو با «گس��ترش تجارت» از ضرورت برپایی
معرفی هرچه بهتر یک رویداد می شود و نتایج مطلوبی را برای
این جش��نواره و می��زان اثرگذاری ان بر احیای پوس��ترهای
برگزارکنندگان یک رویداد به همراه خواهد اورد.
نمایشگاهی سخن گفته است.
� با توجه به قدرت گرفتن س�ایر شیوه های تبلیغاتی،
امیدی برای بازگرداندن قدرت پوسترهای نمایشگاهی
وی معتقد است پوستر به عنوان نمادی از رسانه های تبلیغاتی
وجود دارد؟
هویت یک رویداد به ش��مار می اید و به همین دلیل هم باید
باید این نکته را در نظر داش��ت که در حوزه تبلیغات عالوه
تمامی خانواده صنعت نمایش��گاهی با هم��کاری یکدیگر در
بر پوستر ،رسانه های دیگری از جمله صداوسیما ،روزنامه ها و
راستای احیای قدرت پوسترهای نمایشگاهی همکاری کنند.
مجالت ،سایت ها و حتی گروه های تلگرامی می توانند به نوعی
با ما همراه باشید.
در ح�وزه تبلیغ�ات نمایش�گاهی ،پوس�ترها چ�ه
باعث دیده ش��دن ی��ک رویداد و جلب نگاه مخاطب ش��وند،
یک جشنواره
جایگاهی دارند؟
چراکه هر نوع تبلیغات مخاطب خاص خود را دارد.
مستقل و
به طور کلی رویدادهای نمایش��گاهی نوعی تبلیغ برای ارائه
به عب��ارت دیگر نمی توان تبلیغ��ات را به صورت تک بعدی
کاال ،خدمات و حتی سرمایه گذاری به شمار می ایند .از سوی
بررس��ی کرد .پوس��تر ،بروش��ور ،تبلیغات مجازی و تلگرامی،
سراسری
دیگر پوس��ترهای نمایش��گاهی بخش��ی از تبلیغات رسانه ای
تبلیغات تلویزیونی و حتی تبلیغات رادیویی ،فقط قشر خاصی
برای توجه به
و به نوعی تصویرس��ازی از فعالیت های نمایش��گاه هس��تند و
از مخاطبان را مورد هدف قرار می دهند و به همین دلیل باید
پوسترهای
می توانند باعث جلب نظر مخاطب و افزایش اس��تقبال از یک
همه ابعاد تبلیغات در کنار هم مورد توجه قرار گیرد.
نمایشگاهی
رویداد شوند.
� ب�ه نظر ش�ما برگ�زاری یک جش�نواره مس�تقل و
سراسری در این زمینه چقدر می تواند در احیای قدرت
پوستر
همچون
هایی
ه
رسان
بدون
نمایش��گاه
بنده
به عقیده
می تواند باعث
پوسترهای نمایشگاهی تاثیرگذار باشد؟
معنا و مفهومی ندارد و به همین دلیل هم باید به رس��انه های
ایجاد تلنگری
به نظر می رس��د برگزاری یک جشنواره مستقل و سراسری
نمایشگاهی در بخش های دیداری ،شنیداری و مکتوب قدرت
در فعاالن
برای توجه به پوس��ترهای نمایش��گاهی می تواند باعث ایجاد
بخشید.
نمایشگاهی
به نظر ش�ما ش�رکت های برگزارکننده رویدادهای
تلنگری در مجریان نمایشگاهی ،برگزارکنندگان و غرفه داران
نمایش�گاهی تا چه می�زان به طراحی پوس�تر اهمیت
ش��ود .ع�لاوه ب��ر این چنی��ن روی��دادی به فع��االن صنعت
شود
می دهند؟
نمایش��گاهی و به ویژه مجریان نمایش��گاهی یاداوری می کند
در حوزه تبلیغات نمایش��گاهی و چگونگی پرداختن به ان،
ک��ه برای تبلیغ ی��ک رویداد باید از روش ه��ای نوین و به روز
می توان گفت که مجریان حوزه نمایشگاه به دو دسته تقسیم
استفاده کرد.
می شوند؛ دسته نخست که از نظر ابعاد و گستردگی کوچکتر
به طور قطع همراهی و ارائه پوسترهای نمایشگاهی می تواند
از دس��ته دیگر به ش��مار می اید ،مجریانی هس��تند که به طور اختصاصی
در راس��تای معرفی صنعت نمایشگاهی کشور و به طور کلی نمایشگاه های
از رس��انه های دیداری و ش��نیداری برای معرفی رویدادهای خود بهره مند
برتر موثر باشد.
عکس :مهدی کاوه ای
2سالگی برجام در 4قاب
صفحه 4
تجارت
کالن
سه شنبه
26دی 1396
28ربیع الثانی 1439
16ژانویه 2018
سال دوم /شماره /354پیاپی 503
2
یادداشت
صادرات ،واژه ای زینت بخش
در اسناد باالدستی
توس��عه صادرات غیرنفتی یکی از راهکارهای محوری
توس��عه اقتص��ادی کالن اس��ت ک��ه به دلی��ل ماهیت
فرابخش��ی ،تاثیرپذیری از عوامل مختل��ف بین المللی،
سیاس��ی ،فرهنگی ،اقتصادی ،فن��ی و مقرراتی ،ماهیتا
دارای پیچیدگی های اجرایی بس��یاری است و نمی توان
با نس��خه برداری از فرایند توس��عه صادرات موفق سایر
میثم زالی
کش��ورها ،مدل موفقی را تدوین کرد ،بلکه هر کش��وری
کارشناس اقتصاد
بنا بر ش��رایط و اقتضائات سیاس��ی ،فضای کسب وکار،
روابط بین المللی ،بلوغ فنی بخش خصوصی و بنیان های
فرهنگ��ی و زیرس��اخت های اقتص��ادی ،ناگزیر الگوها و روش ه��ای متفاوتی را
ب��ه کار می گی��رد تا بتواند راهبرده��ای عملیاتی موثری را تدوین و چش��م انداز
هدف گذاری شده معینی را محقق کند.
با این حال ایران کشوری است که سابقه طوالنی در صادرات غیرنفتی ندارد و
وابستگی طوالنی مدت به نفت و گاز سبب شده زیرساخت ها و نهادهای پشتیبان
تج��ارت نظیر بانک ها ،حمل ونقل و بنادر ،گمرکات و ...مبنای وارداتی داش��ته و
چندان مناس��ب برای توسعه جهشی صادرات نباش��ند .بنا بر امارهای موجود،
س��هم صادرات غیرنفتی از کل سبد صادراتی کش��ور در سال ۵۶با حدود ۵۰۰
میلیون دالر در حدود ۴درصد بوده که این میزان بعد از گذشت ۳دهه (در سال
)۹۶از مرز ۵۰درصد گذش��ته و تراز تج��اری (در بخش غیر از نفت و گاز) نیز در
سال های ۹۴و ۹۵به نفع صادرات مثبت شده است.
این امارها اگرچه از منظر قیاس با گذش��ته دارای رش��د و روند مطلوبی است،
اما بر هی چکس پوش��یده نیس��ت که نس��بت به ظرفیت ها ،مناب��ع زیرزمینی،
اس��تعدادهای طبیعی و نیز رقب��ای بین المللی به ویژه برخی همس��ایگان (که
ش��رایطی به مراتب ضعیف تر از ما داشتند و امروز در موقعیتی به مراتب بهتر قرار
دارند) وضعیت ما از جایگاهی که داریم ،فاصله زیادی دارد و پرس��ش قدیمی و
کلیدی هنوز هم قابل تکرار است که «چرا؟»
اما در کنار ان یک پرس��ش کلیدی دیگر نیز مطرح اس��ت و ان اینکه چگونه
اس��ت که ایران در طول سال های اغازین دهه ۹۰که شدت و قدرت تحریم های
بین المللی به اوج خود نزیک شدند ،رشد صادرات غیرنفتی را تجربه کرد ،اما پس
از برجام که سرشار از امید و انتظار جهش صادراتی بود ،عدد صادراتی ما در بخش
غیرنفتی به طور تقریبی ثابت بود و در سال های ۹۵و ۹۶تغییر چندانی نکرد؟!
تحلیل اماری تجارت خارجی کشور در این سال ها نشان می دهد در یک دهه
گذش��ته (از سال ۸۵تا )۹۵مجموع صادرات کاالیی و واردات (تجارت غیرنفتی
بدون احتساب میعانات گازی و با احتساب پتروشیمی) از حدود ۵۴میلیارد دالر
(در سال )۸۵به بیش از ۸۰میلیارد دالر (در سال )۹۵رسیده و تراز تجاری نیز از
حدود -۳۹میلیارد دالر به حدود -۷میلیارد دالر کاهش یافته است.
در یک دهه گذش��ته 3دوره زمانی مختلف تجربه ش��ده است؛ نخست از سال
۸۵ت��ا ۸۹که صادرات با نرخ باالیی رش��د کرده ،س��پس دوره تحریم ها و وقوع
محدودیت ها در فضای تجارت خارجی از س��ال ۸۹تا ۹۲که واردات به ش��دت
محدود ش��د و با نرخ 8درصد کاهش پیدا کرد ،در حالی که صادرات اهنگ رشد
سینوس��ی داشت و س��رانجام س��ال های ۹۳تا ۹۵که صادرات و واردات هر دو
رشدی سینوسی را تجربه کردند.
ویژگی مهم تجارت در این سال ها در بخش صادرات ،کاهش سهم محصوالت
و معرفی و افزایش س��هم کاالهای واس��طه ای (حدود ۱۶درصد) بوده که نشان
می ده��د توانمندی در رقابت پذیری کش��ور در صادرات صنعتی کمتر ش��ده و
روندها به س��مت صادرات م��واد اولیه مورد نیاز خارجی تغییر کرده اس��ت .در
همین س��ال ها هم تنوع محصوالت رش��د چشمگیری نداشته و هم تنوع بازارها
نس��بت ب��ه یک دهه قبل کاهش پیدا کرده اس��ت .صادرات بی��ش از ۸۰درصد
محصوالت که در س��ال ۸۴به بیش از ۱۵کش��ور جهان انجام می ش��د ،با شروع
تحریم ها و محدودیت ها در س��ال ۹۲به کمتر از ۸کشور کاهش یافت و در سال
۹۵نی��ز در همین محدوده باقی ماند .در همین ده��ه نیز در بحث واردات ،اروپا
س��هم ۵۰درصدی خود را به ۲۰درصد کاهش داد و امارات ،ترکیه ،چین و هند،
جای ان را گرفت.
پاسخ پرسش دوم ،مربوط به نیاز دنیا به مواد واسطه ای و اولیه ای است که مبدا
تولید ان ایران اس��ت و مادامی که این نیازها وجود دارد ،نه تحریم ها و نه ضوابط
تعرفه ای کش��ورها هیچ کدام مانع صادرات این اقالم از ایران نمی شود ،اما وقتی
پ��ای محصوالت با ارزش افزوده باالتر به میان می اید ،هم تحریم ها و هم ضوابط
فنی ،گمرکی و کیفی مانع صادرات این محصوالت با منشا ایران می شوند.
برای پاسخ به پرسش نخست ،ابتدا باید پرسید که برجام چه دستاورد ویژه ای
برای تجارت داشته است؟!
در حالی که اثار ان در کوتاه مدت بر روابط سیاس��ی ما قابل مش��اهده اس��ت،
ام��ا در بخش برقراری روابط کارگزاری بانکی با دنیا ،گش��ایش ال س��ی ،صدور
ضمانتنام��ه بانکی برای پروژه های خدمات فنی و مهندس��ی ،پذیرش ایران در
س��ازمان تجارت جهانی ،جلب در س��رمایه خارجی ،ایجاد خط��وط اعتباری و
تسهیل و رفع موانع غیرتعرفه ای ،اتفاق قابل لمسی رخ نداده و متاسفانه همچنان
سایه تحریم بر فضای تجارت با ایران احساس می شود.
اما مش��کالت فقط محدود به روابط برون مرزی نیس��ت .در داخل کش��ور نیز
هنوز عزم و اراده ملی در توسعه صادرات شکل نگرفته و اعمال برخی هزینه های
س��ربار نظیر نرخ باالی بهره بانکی ،نرخ باال و اس��ترداد نش��دن به موقع مالیات
ارزش افزوده ،هزینه های تامین اجتماع��ی ،حمل ونقل ،خدمات بندری ،ضعف
س��اختار لجس��تیکی و ...در کنار پرداخت نش��دن به موقع مشوق های صادراتی
باع��ث افزای��ش قیمت تمام ش��ده کاال و از دس��ت دادن ق��درت رقابت پذیری
محصوالت ایرانی ش��ده و به تمام این ضعف ها باید مشکالت درون بنگاهی نظیر
پایی��ن بودن ظرفیت تولید ،قدیمی بودن فناوری های س��اخت ،ضعف ش��دید
بهره وری و به روز نبودن دانش فنی چه در بخش تولید و چه صادرات را نیز اضافه
کرد که فاصله ما را از دنیا همچنان افزایش می دهد.
به نظر می رس��د صادرات هنوز فقط واژه ای است در اسناد باالدستی که باعث
زینت برنامه ها می ش��ود ،اما به قدر نفت مورد تاکید و حمایت نیست و اگرچه در
تمام سیاس��ت ها و برنامه ها به ان اشاره می ش��ود ،اما جایگاه ان در تامین منابع
مورد نیاز و حمایت مستقیم و رفع موانع و محدودیت های قانونی ،همچنان اخر
صف است و با اینکه هر سال یک گام بیشتر به چشم انداز ۱۴۰۴نزدیک می شویم
و باید صادرات ما به ۱۸۰میلیارد دالر برسد ،اما با چنین اهنگ رشد و حمایتی،
به طور قطع به این مقصد نخواهیم رسید.
برنامه جامع اقدام مشترک ایران و گروه 5+1دو سال پیش درست
در چنین روزی به اجرا درامد و حقایق بسیاری را به رخ دنیا کشید
که مهم ترین ان شناساندن ظرفیت های اقتصادی ایران بود .ایران
در س�ال های تحریم از ابعاد مختلف جهانی دور ماند و این موضوع
زهرا طهرانی
trade@tejaratdaily.comهرچند باعث توقف فعالیت های تجاری و اقتصادی ان نشد ،اما به
هر حال نمی توان منکر عقب ماندگی نس�بی هم ش�د .کش�ورهای
اروپایی بسیاری تا قبل از تحریم ها و به ویژه تشدید انها شریک نخست تجاری ایران
بودند که در سال های محدودیت جای خود را به کشورهای همسایه و منطقه خاورمیانه
دادند .حاال پس از گذش�ت دو س�ال از اجرای برجام به بررس�ی ابعاد مختلف تجاری
پرداختیم که مهم ترین نکته در ان ،این اس�ت که نبای�د در کوتاه مدت انتظار معجزه
داشت؛ تحریم ها و مشکالت اقتصادی ایران یک شبه به وجود نیامده که حاال بخواهیم
در کوتاه مدت ان را حل کنیم.
2سالگی برجام در 4قاب
در ای�ن دو س�ال هیات های خارجی بس�یاری از کش�ورهای
مختلف به ایران امد و بس�یاری از انها به اتاق بازرگانی تهران
نیز رفتند .براساس گزارش «گس�ترش تجارت» در اسفند 94
یک هیات از اس�لواکی پذیرش داش�تیم .در سال 95نیز 38
هیات خارجی و در سال 96نیز تا کنون 6هیات به اتاق امدند
که از کشورهای مالزی ،اتریش ،المان ،پاکستان ،ترکیه ،هند،
ایتالیا ،س�وئد ،چین ،المان ،اس�لواکی ،کره جنوب�ی ،تایوان،
پرتغال ،روس�یه و سوئیس و کمیس�یون هایی از اتحادیه اروپا
بودن�د .برخی کش�ورها چندین هی�ات در بخش های مختلف
ب�ه ایران اعزام کرده بودند که المان و هند و چین بیش�ترین
امار را داشتد .همچنین در سال 95اتاق تهران نیز هیات های
اقتص�ادی به چی�ن ،تایوان ،ترکیه ،چک و دانمارک و امس�ال
نیز به سوئیس ،اس�لواکی و اتریش اعزام کرد .در مجموع بعد
از برجام 43هیات پذیرش ش�دند که با برگزاری نشست های
B2Bنیز همراه بود.
تاثیرات برجام بر تجارت
بیشترین رشد نصیب صندوق ضمانت صادرات شد
تا قبل از برجام ریس��ک های اعتباری
ضمانتنامه های م��ا از 700میلیون دالر به
ما در خارج از کشور برای صادرکنندگان
ی��ک میلیارد و 500میلیون در س��ال 95
باال و نقل و انتقال پول شان بسیار مشکل
رس��ید که امیدواریم تا پایان امسال نیز به
بود ،اما خوش��بختانه از دو سال گذشته
2میلیارد دالر برس��د .به نظر نمی رسد در
و با اجرایی ش��دن برج��ام در این زمینه
هیچ بخشی با چنین رشد پرتفوی بیمه ای
موفقیت هایی داشتیم که در حال حاضر
روبه رو باشیم.
بهت��ر حرک��ت می کنی��م .کل بیمه های سیدکمال سیدعلی
نکته مهم دیگر درباره کشتیرانی است که
رییس صندوق ضمانت
تجاری م��ا در چارچوب برجام مش��کل
تقریبا در گذش��ته و قب��ل از اجرای برجام
صادرات ایران
داشتند ،چون شرکت های بیمه خارجی
مش��کل داش��ت که در حال حاضر خطوط
امر اتکایی را انجام نمی دانند که در حال
منظ��م این بخش در سراس��ر دنیا در حال
حاضر این امادگی ایجاد ش��ده که بتوانیم اقدامات
تردد است و با این اتفاق تجارت نیز شاهد تحرک و
اتکایی را هم انجام دهیم.
رشد خوبی است و شرایط بهتری را رقم زده است.
در ای��ن دو س��ال س��قف بیمه نامه ه��ا و
در نظام بانکی نیز کس��ی جرات نداش��ت روابط
کارگزاری برقرار کند ،اما هم اکنون هرچند محدود،
اما ام��ار خوبی از این روابط داری��م و قراردادهای
مختلفی امضا شده که البته بانک های خیلی بزرگ
نیس��تند ،اما با بانک های کوچ��ک در حال تعامل
هستیم.
از س��وی دیگر صادرات از طریق گشایش ال سی
مطرح اس��ت که به دنبال ان هس��تیم ت��ا اعتبار
خری��د و پروژه های می��ان و بلندم��دت را دوباره
فعال کنیم .بنابراین اثار برجام در دو سال گذشته
ب��رای صندوق ضمانت ص��ادرات ایران مثبت بوده
اس��ت .ضمن اینکه هر قدر ریسک نقل و انتقاالت
و صادرکنندگان بیش��تر شود ،وظایف صندوق هم
در این زمینه بیشتر خواهد شد.
رشد 36درصدی صادرات فرش به امریکا
یک��ی از بخش هایی ک��ه اثار برج��ام را به طور
ملموس و مش��هود در ان شاهد هستیم ،صادرات
فرش دس��تباف ایرانی است .فرش دستباف ایرانی
در س��ال های قبل م��ورد تحریم مس��تقیم ایاالت
متحده امریکا بود ،به این ش��کل که هر فرشی که
مبدا تولید ان ایران بود ،در گمرکات امریکا اجازه
ترخی��ص پیدا نمی کرد .از س��ال 2010تا 2016
می�لادی ما هیچ گونه صادرات مس��تقیم به امریکا
نداشتیم و اجازه ترخیص در گمرکات را نمی دادند.
این در حالی است که امریکا بزرگترین واردکننده
فرش دس��تباف در دنیاس��ت و ساالنه حدود 200
میلی��ون دالر فرش از کش��ورهای تولیدکننده به
کش��ور خود وارد می کند و 80میلیون دالر هم تا
پیش از وقوع تحریم از ایران به طور مستقیم فرش
وارد می کرد .در نتیجه به صفر رس��یدن این عدد
ب��رای صادرکنندگان این حوزه بس��یار ازاردهنده
بود ،اما خوش��بختانه از ژانویه 2016با به رسمیت
رس��یدن برجام ،صادرات فرش دستباف ایرانی نیز
اغاز ش��د که در همان ماه به ش��کل غیرمستقیم
از مب��دا المان ب��ه امریکا ف��رش ایرانی
ایران��ی و بزرگتری��ن واردکنن��ده فرش در
صادر ش��د و از ماه بع��د ،یعنی بهمن 94
دنیا که در طول 6س��ال تحریم از فهرست
به صورت مس��تقیم فع��االن فرش ایرانی
شرکای ما حذف ش��ده بود ،دوباره به بازار
توانستند فرش به امریکا صادر کنند.
برگشته ،بلکه با اعداد قابل توجهی برگشته
در س��ال 95ح��دود 97میلیون دالر
و توانسته جبران کننده کاهش صادرات ما
ف��رش دس��تباف ایرانی ب��ا وزن بیش از
در برخی از بازارهای هدف باشد.
حمیدرضا کارگر
1900ت��ن به طور مس��تقیم ب��ه امریکا
بای��د این نکته را ه��م در نظر گرفت که
رییس مرکز ملی
صادر ش��د که این میزان بیش از عددی
اگر تدبیر مناسب رخ ندهد ،فعالیت رقبای
فرش ایران
اس��ت ک��ه در س��ال های پی��ش از وقوع
ما سنجیده نشود و تبلیغات مناسب نشود
تحریم به امریکا صادر می ش��د .بنابراین
و تغییر س�لایق مصرف کنن��دگان در بازار
با جهش مناس��بی روبه رو هستیم که خوشبختانه
هدف مورد توجه قرار نگیرد ،نمی توان انتظار ادامه
این روند در س��ال 96نیز ادامه داش��ت .در 9ماه
روند رش��د صادرات را داشت و بنابراین بقا و دوام
امس��ال بیش از 88میلیون دالر با وزن 1100تن
چنین فرایندی نیازمند هوشمندی ،رصد فعالیت
فرش دس��تباف ایرانی به طور مس��تقیم به امریکا
رقبا ،تبلیغات مناس��ب و س��لیقه یابی از خریداران
صادر ش��ده و نسبت به مدت مشابه سال 95رشد
نس��ل جدید اس��ت ،اما به ه��ر حال در ش��رایط
بی��ش از 36درصدی را ثبت کرد .این مهم به این
کنونی دس��ت کم در بازار بزرگ��ی مانند امریکا که
معناس��ت که نه تنه��ا بیش از صادرات س��ال های
از خریداران س��نتی فرش دس��تباف ایرانی بوده،
تحری��م در ح��ال حاضر صادر می کنی��م و عددی
می توان اذع��ان کرد که برج��ام تاثیری ملموس،
که به صفر رسیده بود و اصلی ترین مشتری فرش
مشهود و مستقیم داشته است.
پیامدهای برنامه جامع اقدام مشترک
بیش از دو سال از اجرایی شدن برجام
انرژی صلح امیز هسته ای است ،در برجام
سپری شده و برخی دستاوردهای ان با
به جهانیان ثابت ش��د ،دس��تاورد بسیار
حضور بس��یاری از کش��ورها در ایران،
بزرگی است .از س��وی دیگر ناارامی های
متنوع شدن بازارهای وارداتی و صادراتی
واقع ش��ده در برخی نقاط کش��ور ،در هر
و کمک برخی کشورها در مقوله تامین
جای جهان مس��بوق به سابقه است و در
مالی خارجی (فاینان��س) تحقق یافت.
هر کش��وری ممکن اس��ت مشکالتی در
محمد الهوتی
مش��کل پابرجا ماندن نقل و انتقال پول
س��طح اجتماع به وجود ای��د .این وقایع
رییس کنفدراسیون
در بانک ها و برخی بداخالقی های امریکا
در کوتاه ترین زمان ممکن مدیریت شد،
صادرات ایران
به عن��وان یکی از طرف های برجام که با
ام��ا اقتصاد و س��رمایه گذاری نخس��تین
تغییر رییس جمهوری این کش��ور اتفاق
حوزه های��ی هس��تند که از این مس��ائل
افت��اده و در پی ان تاثیرات منف��ی نظیر تمایل
تاثی��ر می پذیرند .در مجموع به نظر نمی رس��د
نداش��تن برخی بانک ه��ای بزرگ جه��ان برای
ب��ا توجه به کوتاه م��دت بودن ای��ن قضایا ،تاثیر
م��راوده تجاری ب��ا بانک های ایران��ی را می توان
منف��ی انچنانی ب��ر مراوده های تج��اری ایران با
به عن��وان پیامده��ای منفی برنام��ه جامع اقدام
س��ایر کشورها داش��ته باش��د.همچنین بررسی
مشترک عنوان کرد.
تجارت خارجی کش��ور در 9ماه امس��ال ،رونق
اینکه در مجموع ،جایگاه و حقانیت جمهوری
گرفتن تولید و بهبود کیفیت صادرات کشورمان
اس�لامی ایران به عنوان کش��وری ک��ه به دنبال
را به همراه داش��ته اس��ت .در این بررسی ،رشد
منف��ی 2درصدی صادرات در مقایس��ه با مدت
مشابه پارسال ثبت ش��د .این در حالی است که
ت��راز تجاری در این م��دت منفی 5هزار و 900
میلیارد دالر را نش��ان می ده��د .امروز در مقوله
واردات نیز کش��ورهای صاحب ن��ام و مطرحی از
جمل��ه المان ،ک��ره جنوبی و ژاپن در فهرس��ت
10کش��ور نخس��ت ق��رار دارند .ضم��ن اینکه
کاهش امار تج��ارت خارجی با ام��ارات در این
مدت نش��ان داد که دلیل اصلی این مسئله رفع
تدریج��ی تحریم ه��ا علیه ایران متاث��ر از برجام
اس��ت و موجبات ارتباط مس��تقیم کشورمان با
بازاره��ای جهانی را فراهم کرده اس��ت .پیش از
این حتی صادرات به کره جنوبی نیز با واس��طه
و از طریق کش��ورهای ثالث مث��ل امارات انجام
می شد ،اما امروز این مشکالت کاهش یافته و بر
این اساس کاهش تجارت خارجی با امارات زیاد
نگران کننده نیست.
برجام باز ش��دن دری بود که س��ال ها به
روی ما بسته بود ،به این معنی که ما تالش
داش��تیم روابط با دنیا را توسعه دهیم ،چون
اعتقاد داریم توس��عه ارتباط��ات ،ارتباطات
توس��عه را نی��ز تقویت می کن��د ،چراکه در
صورت ارتباط با کش��ورهای دیگر است که
توسعه ارتباطات می تواند به اصالح ذهنیت محمدرضا مودودی
معاون سازمان
منفی و غیرواقعی نسبت به ایران کمک کند
توسعه تجارت
که پ��س از ان نیز می توانیم ارتباطات را به
سمت توسعه هدایت کنیم.
ب��رای هر تعام��ل اقتصادی ابتدا باید ش��رط اعتماد را داش��ته
باش��یم که فقط از طریق ارتباطات ایجاد می شود ،در این صورت
خارجی ها هم با اعتماد به ما نس��بت به س��رمایه گذاری و انتقال
فناوری به کشورمان اقدام کنند.
مهم ترین دس��تاوردی که برجام برای ایران داشت ،این بود که
کش��ورهای اروپایی متوجه ش��دند ایران مظلوم واقع شده و این
دیگر کشورهای متخاصم هستند که ترجیح می دهند ایران را در
گوش��ه رینگ قرار دهند و به ان صدمه بزنند .این ما نبودیم که
از تعه��دات و وعده های خود تخط��ی کردیم که البته مورد تایید
اژانس انرژی اتمی و کش��ورهای اروپایی هم قرار گرفت ،بنابراین
بهان��ه ای وجود ن��دارد که بگویند به دالیل هس��ته ای نمی توانیم
تعامل اقتصادی با جهان را افزایش دهیم.
در نتیجه این در باز شده ،اما اینکه این مهم برای ما چه ارمغان
و دس��تاوردی خواهد داش��ت ،نی��از به زمان دارد ،چراکه ش��رط
نخس��ت بحث اعتماد است و اینگونه نیست که در لحظه ،اعتماد
جلب کنیم و در کوتاه مدت شاهد تغییرات عمده باشیم.
بنابرای��ن پارادای��م اصل��ی بعد از اج��رای برجام ای��ن بود که
می توانیم ارتباطات را توسعه دهیم با هدف اینکه بتوانیم منجر به
ارتباطات توسعه ای نیز بشویم .یعنی بتوانیم کشورهایی که دارای
ویژگی های توسعه ای هستند را به عنوان متحد و شریک خودمان
در توسعه صنعتی و اقتصادی کشور داشته باشیم.
نکت��ه مه��م دیگر این اس��ت که در ح��ال حاضر بس��یاری از
کشورهای توانمند اعالم امادگی کردند که خطوط اعتباری برای
ایران تعریف کنند و این موضوع به طور کلی به معنای ان اس��ت
که کش��ورهای اعتبار خریدار دهنده ،می خواهند کاالهای خود را
به کشور مورد نظر بفروشند.
ای��ن کش��ورها اعم از اتحادیه س��ران اروپا ک��ه بزرگترین خط
اعتب��اری را برای ای��ران ایجاد کرده و کش��ورهایی مانند ژاپن و
المان و روسیه که در این زمینه اعالم امادگی کردند ،کشورهای
صنعتی هس��تند که از لحاظ فناوری ،توس��عه یافته اند ،بنابراین
فرصت بس��یار خوبی اس��ت ب��رای اینکه بتوانی��م منابع خطوط
اعتباری را به سمت پروژه های صادراتی هدایت کنیم تا در اینده
باعث تولید محصوالت رقابتی نیز شود که این مورد نیز یکی دیگر
از دستاوردهای مهم برجام است.
نکته مهم دیگر اینکه توانس��تیم شرکا و بازارهای خود را به
س��مت اروپا معطوف کنیم؛ انها ب��ه طور قطع بینش های روز
در حوزه تجارت بین الملل را به ما انتقال خواهند داد و درک
بهتری از این حوزه خواهیم داشت.
ضمن اینکه مشکل امروز این است که بینش صادراتی هنوز
در ما نهادینه نش��ده ،یعنی نمی دانیم اتفاقاتی که در دنیا در
حوزه تجارت خارجی رخ می دهد ،چه ش��اخص ها و ضرایفی
دارد که امیدواریم با توسعه تعامالت بتوانیم این مهم را درک
کنیم.
به عنوان نمونه بسیاری افراد با انتقاد به برقرار نشدن کامل
رواب��ط بانکی ما با دنیا ،معتقدند برجام بی اثر بوده ،حال انکه
به نظر می رس��د دلیل اصلی برقرار نش��دن روابط کارگزاری
بانکی با دنیا بیش��تر ناش��ی از تغییرات بنیادینی است که در
زیرس��اخت های بانکی دنیا در طول سال های تحریم رخ داده،
نه اینکه تمایلی در دولت ها برای ایجاد این بس��تر نیس��ت .به
عبارت دیگر بانک های ما در مدتی که ارتباط شان با دنیا قطع
ش��د ،نتوانستند با دنیا تطبیق پیدا کنند .امیدواریم دوره بعد
از برجام را سریع تر سپری کنیم و بتوانیم از لحاظ فنی تجهیر
شویم تا روابط بانکی با دنیا را هم تقویت کنیم.
سه شنبه
3
ط�رح تعطیالت زمس�تانی برای مدارس حدود یک س�ال اس�ت که از س�وی
نهادهای مختلفی مانند سازمان حفاظت از محیط زیست به نهادهای قانون گذار
همچون مجلس ش�ورای اسلامی و هیات دولت ارائه شده است و دلیل مطرح
شدن ان هم الودگی هوا است ،اما در صورت اجرایی شدن ان ،بیشترین سود
صبا رضایی
expo@tejaratdaily.comرا برای صنعت گردش�گری به ویژه در حوزه گردش�گری داخلی به همراه دارد.
اگ�ر با تعطیالت زمس�تانی برای دانش اموزان موافقت ش�ود و والدین انها نیز
بتوانند مرخصی بگیرند یا این تعطیالت به انها نیز تعلق بگیرد ،گردشگران از
ش�هرهای الوده و گردشگرفرس�ت همچون تهران به مناطق خوش اب و هوا و گردشگرپذیر سفر
می کنن�د و موج�ب رونق مناطقی می ش�وند که تاکنون به دلیل گرمس�یر بودن م�ورد توجه قرار
نگرفته اند .به عنوان نمونه اس�تان های خوزس�تان ،هرمزگان ،بوشهر و به طور کلی مناطق جنوبی
کشور زیباترین جاذبه های گردشگری را دارا هستند ،اما گرمسیر بوده و مناسب سفر در تابستان
نیستند .در ایام نوروز نیز بیشترین سفرها به شمال ،مشهد ،شیراز ،اصفهان و کیش انجام می شود
و مناطق جنوبی اگرچه با اس�تقبال گردش�گران روبه رو هس�تند ،اما این اس�تقبال در مقایسه با
مقصدهای معروف گردش�گری بس�یار ناچیز است .از سوی دیگر بس�یاری از مناطق سردسیر نیز
می توانند به عنوان مقاصد ورزش های زمستانی مطرح شوند.
تبلیغات منظم در شهرهای
کوچک گردشگرپذیر
عکس :مهدی کاوه ای
توزیع مناسب تعطیالت ،گردشگری را رونق می دهد
تعطیلی مدارس در ایام وارونگی دما
ط��رح تغییر تقویم اموزش��ی س��ال گذش��ته توس��ط
نمایندگان در صحن علنی مجلس تایید نش��د ،اما چندی
پیش عیس��ی کالنتری ،رییس س��ازمان محیط زیست از
طرح این سازمان برای تعطیلی یک ماهه مدارس در فصل
سرما خبر داده است.
عیس��ی کالنت��ری ،مع��اون رییس جمه��وری و رییس
س��ازمان حفاظت محیط زیس��ت در دومین هفته دی در
حاشیه جلس��ه هیات دولت از بررس��ی پیشنهاد تعطیلی
م��دارس از نیمه اذر تا نیمه دی خبر داده و گفته بود :در
کمیسیون زیربنایی دولت پیشنهاد کرده ایم که مدارس در
نیمه ش��مالی کشور و مناطق سردسیر از جمله تهران یک
ماه زودتر اغاز ش��ود و از ۱۵اذر ت��ا ۱۵دی مدارس این
مناطق تعطیل شوند تا دانش اموزان با هوای الوده روبه رو
نش��وند .در مقابل حمایت میرزاده ،س��خنگوی کمیسیون
اموزش و تحقیقات مجلس درباره طرح تعطیلی یک ماهه
مدارس در فصل زمس��تان اظهار کرد :طرح جدید سازمان
محیط زیس��ت در این زمینه هنوز به مجلس ارائه نش��ده،
اما این مس��ئله چند ماه قبل در قالب طرح دیگری ارائه و
در کمیسیون اموزش و تحقیقات مجلس شورای اسالمی
بررس��ی ش��د اما در صح��ن علنی مجل��س رای نیاورد و
هم اکنون نیز بعید اس��ت طرحی که توس��ط افرادی به جز
کارشناس��ان اموزش وپرورش برای حل مش��کل الودگی
ه��وا که ارتباطی با مدارس ندارد ،تهیه ش��ده ،در مجلس
تصویب شود.
تعطیالت زمستانی موجب توسعه گردشگری
می شود
ریی��س س��ازمان میراث فرهنگ��ی ،صنایع دس��تی و
گردش��گری با بیان اینکه تعطیالت زمس��تانی مدارس به
توس��عه گردش��گری کمک می کند ،گفت :ما با این طرح
عیسی کالنتری
علی اصغر مونسان
موافقی��م و برای اجرای ان با س��ایر س��ازمان ها همراهی
می کنی��م .علی اصغ��ر مونس��ان درباره طرح پیش��نهادی
تعطیل��ی یک ماهه مدارس در فصل زمس��تان ،اظهار کرد:
این موضوع به توس��عه گردش��گری کم��ک می کند .این
ط��رح پیش از این هم مطرح ش��ده بود ،اما دس��تگاه ها با
هم اختالف داش��تند ،اما این بار هم سازمان محیط زیست
موافق اس��ت و هم اموزش و پرورش و ما هم در س��ازمان
گردشگری بسیار موافق این طرح هستیم.
او اف��زود :مناطق جنوبی کش��ور جاذبه های خوبی برای
گردشگری در فصل زمستان هستند که اگر تعطیالت ۲۰
روزه تا یک ماهه مدارس اتفاق بیفتد ،به توسعه گردشگری
در ای��ن مناطق کمک خوبی می کند .م��ا هم با این طرح
موافقیم و با سایر دستگاه ها برای اجرای این طرح همراهی
خواهیم کرد.
نیاز به توزیع مناسب تعطیالت
به عقیده کارشناس��ان گردش��گری ،تعطیالت زمستانی
موجب توزیع تعطیالت در طول سال شده و از تورم هزینه
تورها در ایام پرسفر می کاهد.
عل��ی ش��ادلو ،مدیرعامل موسس��ه اوای ارس��باران در
گفت وگو با «گس��ترش تجارت» اظهار ک��رد :به طور حتم
تعطیالت زمس��تانی در رونق هرچه بیش��تر گردش��گری
کمک می کند .با توجه به اینکه زمس��تان فصل کم س��فر
در گردش��گری ای��ران به ش��مار م��ی رود ،در نظر گرفتن
تعطیالت ۳هفته تا یک ماهه زمستانی برای دانش اموزان
می تواند فرصت مناس��بی برای س��فر ک��ردن مردم ایجاد
کن��د .او افزود :تعطیالت زمس��تانی م��دارس به طور کلی
می تواند فاصله بین فصل های کم س��فر و پرسفر را کاهش
دهد و فرصتی برای مردم ساکن شهرهای گردشگرفرست
ایجاد کند تا به س��فر رفته و در ش��هرهای گردش��گرپذیر
اقامت کنند .ش��ادلو با اش��اره به الودگی هوا در شهرهای
بزرگی همچون تهران بیان کرد :زمانی که در اوج الودگی
گفته می شود سنین حس��اس مانند کودکان و سالمندان
از من��ازل خود بی��رون نروند و ش��هروندان نیز در صورت
نداش��تن کارهای ضروری در خانه های خود بمانند ،بهتر
ان اس��ت ک��ه تعطیالتی را در این ای��ام در نظر بگیرند تا
هم مردم از الودگی هوا اس��یب نبینند و هم الودگی هوا
کمتر ش��ود .در صورت در نظر گرفتن تعطیالت زمستانی،
ب��ه خوب��ی می ت��وان الودگی ه��وا را مدیریت ک��رد .این
فعال گردش��گری با اش��اره به اینکه تعطیالت در صنعت
علی شادلو
یعقوب امین زاده
گردشگری ما تهدید به شمار می رود تا فرصت ،اظهار کرد:
نیمی از تعطیالت گردشگری ما تعطیالت مذهبی هستند
که بر اس��اس تقویم هجری قمری در نظر گرفته ش��ده و
هر س��ال در حال چرخش است و با برخی تعطیالت دیگر
تداخل پیدا می کند و تقویم تعطیالت هر س��ال به همین
دلیل تغییر می کند .نیمی دیگر که تقویم هجری شمسی
هس��تند نیز در ان تعطیالتی همچون نوروز در نظر گرفته
ش��ده که تورم تعطیالت ،تورم س��فر ،تورم گردشگران در
مناطق گردش��گرپذیر و تورم زباله را به همراه می اورد که
موجب تخریب یکباره برخی مناطق و محیط زیس��ت شده
و عصبانی��ت مردم بوم��ی را نیز به هم��راه دارد .او گفت:
تعطیالت ایران بر اس��اس اصول و مبانی جامعه شناس��ی،
روانشناس��ی و گردش��گری چیده نش��ده ،بلکه تعطیالتی
هس��تند که نیاکان ما بر اس��اس مراسم ملی و سنتی و یا
مذهبی در نظر گرفته اند .ت��ورم تعطیالت و تورم تورهای
س��فر در ایامی همچون نوروز موجب شده در برخی مواقع
تورهای س��فر گران ترین هزینه ها را در بر داشته و پس از
اتمام تعطیالت به دلیل نگرانی از نبود مشتری و استقبال
نکردن گردش��گران به طرز شگفت انگیزی قیمت تورهای
س��فر شکسته می شود .ش��ادلو در ادامه بیان کرد :به طور
کلی باید تعطیالت در طول س��ال توزیع شوند .کارمندان
یک س��ال تمام کار می کنند و فقط ۲هفته نوروز تعطیل
هس��تند ،دانش��جویان و دانش اموزان ۹ماه س��ال درس
می خوانند و تابستان و نوروز تعطیل هستند .این در حالی
اس��ت که گردشگران در تمام طول س��ال نیاز به تعطیلی
دارن��د .به طور کل��ی توزیع تعطیالت نیاز به س��اماندهی
منطقی و مناسب دارد .اگر تعطیالت ۳هفته ای زمستانی
وجود داش��ته باش��د ،مردم می توانند برنامه ریزی کرده و
مقصد سفر خود را به طور منطقی انتخاب کنند .او افزود:
اگر این تعطیالت برای والدین دانش اموزان و کارمندان نیز
در نظر گرفته ش��ود ،بس��یار بهتر است و گردشگری ایران
در فصل کم س��فر زمستان رونق بیشتری می یابد و از تورم
سفر در ایام پرسفر کم می شود.
از دیگر استان های سردسیر کشور اگر تعطیالت زمستانی
ب��رای تمام مردم در نظر گرفته ش��ود ،فرصتی برای فعال
شدن گردشگری زمستانی در کشور فراهم می شود.
یعقوب امین زاده ،مش��اور گردش��گری در اتاق بازرگانی
ته��ران در گفت وگو با «گس��ترش تجارت» اظهار کرد :به
طور کلی نیاز به وجود تعطیالت زمس��تانی در کش��ور به
شدت احساس می شود .این امر بسیار خوب و مثبت است.
می توان از تعطیالت غیرمفید در نوروز کاس��ت و به جای
ان تعطیالت��ی در زمس��تان در نظر گرف��ت .به طور کلی
تعطیالت نوروزی فقط یک هفته نخست مناسب استراحت
و س��فر بوده و مابقی غیرمفید اس��ت .زمان بازگش��ت نیز
بس��یاری از ایرانیان به دی��د و بازدید می پردازند و این امر
موجب شده فروردین به طور کلی کشور تعطیل باشد.
او افزود :به طور کلی بهتر ان است که تعطیالت زمستانی
برای تمامی قش��رهای جامعه در نظر گرفته شود و در ایام
زمس��تان یک هفته تعطیالت زمس��تانی برای کارمندان و
۲۰روز تعطیالت برای دانش اموزان مصوب شود.
امی��ن زاده با اش��اره به اینکه بس��یاری از اس��تان های
کش��ورمان ظرفیت های بس��یاری در زمین��ه ورزش های
زمس��تانی دارن��د ،بیان ک��رد :وجود تعطیالت زمس��تانی
می تواند موجب فعال ش��دن ای��ن ورزش ها و به طور کلی
گردش��گری زمس��تانی در کش��ور ش��ود و به دلیل نبود
س��اماندهی مناس��ب تعطیالت زمس��تانی ،ای��ن ظرفیت
در گردش��گری کشورمان مغفول مانده اس��ت .او با اشاره
به اینکه بس��یاری از افراد کش��ورمان با مقوله گردشگری
زمستانی اشنایی ندارند ،اظهار کرد :گردشگری زمستانی
در ایران یا به دلیل اشنا نبودن مردم و یا محدودیت و نبود
امکان س��فر به دلیل وجود نداشتن تعطیالت در زمستان
ناش��ناس و غیرفعال باقی مانده و فقط گروه محدودی در
کشورمان به سفر و ورزش زمستانی می پردازند.
امین زاده تاکید کرد :یکی از مش��کالت اصلی کش��ور ما
در صنعت گردش��گری ،نبود توزیع مناسب تعطیالت بوده
و تعطیالت کشور نظام مند نیست .اگر تعطیالت زمستانی
برای کارمندان و دانش اموزان در نظر گرفته شود ،موجب
می شود گردشگری داخلی رونق پیدا کند .این امر می تواند
ه��م در قالب تصمیم و مصوبه هی��ات دولت و هم مصوبه
نمایندگان مجلس شورای اسالمی به مرحله اجرا درامده و
موتور توسعه گردشگری را به حرکت دراورد.
فرصت�ی ب�رای فع�ال ش�دن گردش�گری
زمستانی
به عقیده کارشناس��ان گردش��گری ،با وجود دارا بودن
ظرفیت ه��ای بس��یار در زمین��ه ورزش های زمس��تانی و
گردشگری زمستانی در اس��تان هایی همچون چهارمحال
و بختیاری ،لرس��تان ،اذربایجان غربی و شرقی و بسیاری
تدفین اسب در «کورگان» اذربایجان شرقی
در کاوش های نجات بخش��ی و نخستین باستان جانورشناسی ،تدفین
اسب در کورگان ابللو در استان اذربایجان شرقی ۳ ،تدفین اسب در ضلع
ش��مالی و خارج از گور اصلی به دست امد .به گزارش «گسترش تجارت»
به نقل از روابط عمومی پژوهش��گاه میراث فرهنگی و گردشگری ،محمد
فیض خواه ،سرپرس��ت کاوش باستان شناس��ی کورگان ابللو با اعالم این
خبر گفت :پس از برداش��تن س��نگ های بزرگ و انباشت خاک که روی
اس��کلت ها را پوشانده بود ،مشخص شد 2تدفین به طور کامل در ترانشه
کاوش قرار داش��ته اس��ت .به گفته این باستان ش��ناس ،فقط جمجمه و
بخشی از استخوان لگن و ران تدفین سوم در این ترانشه اشکار شد و دیگر
اجزا در دیواره ترانشه دیگر کورگان باقی ماندند و امکان کاوش انها در این
فصل فراهم نشد .او افزود :جالب توجه است که زیر شکم و بین پاهای اسب
دوم که نزدیکترین فاصله را با کورگان دارد ،یک سگ اهلی نیز دفن شده
بود .فیض خواه با بیان این نکته که اس��تخوان های هر 3اس��ب ،وضعیت
حفاظتیمناسبیندارند،گفت:به ویژهاستخوان هایتختنظیرجمجمه،
کتف ،مهره ،دنده و لگن که بافت اسفنجی بیشتری دارند ،بسیار شکننده
بوده و برداش��تن انها به صورت س��الم امکان پذیر نیست و دلیل این امر،
فشار واردشده سنگ های درشت و سنگین چیده شده روی جسد اسب ها
اس��ت .او همچنین از حفاظت اولیه با استفاده از محلول چسب و استون،
پس از جدا کردن خاک از استخوان ها خبر داد و افزود :استخوان های بلند
نظیر بازو ،ساعد ،ران ،درش��ت نی و ...وضعیت حفظ شدگی مناسب تری
26دی 1396
28ربیع الثانی 1439
16ژانویه 2018
سال دوم /شماره /354پیاپی503
تیتر روز
یادداشت
با پیشنهاد طرح تعطیلی یک ماهه زمستانه بررسی شد
توزیع س��فر در ایام مختلف س��ال موجب می ش��ود از
گرانی تورها در ایام پرس��فر مانند نوروز کاسته شده و در
دیگر ایام نیز اژانس های گردشگری به صورت غیرمنطقی
قیم��ت تورهای خ��ود را کاهش ندهن��د .در برخی موارد
هزین��ه تورها در ایام نوروز به اندازه ای گران می ش��ود که
بس��یاری ترجیح می دهند در ای��ن دوران در خانه بمانند
یا انفرادی س��فر کنند .از سوی دیگر مردم تعطیالتی جز
ن��وروز و ایام تابس��تان در اختیار ندارند تا ان را به س��فر
ک��ردن اختصاص دهند .توزیع تعطی�لات در ایام مختلف
س��ال موجب قیمت گذاری منطقی تورها می شود .البته با
توجه به مضرات الودگی ه��وا برای تمامی مردم و نیاز به
تعطیالت و سفر کردن و تاثیر تعطیالت بر افزایش بازدهی
کارمندان ،تعطیالت زمستانی بهتر است برای تمامی اقشار
جامع��ه در نظر گرفته ش��ود .به هر روی این طرح س��ال
گذش��ته از سوی مجلس شورای اسالمی رد شده و امسال
در جلس��ه هیات دولت مطرح ش��ده که امید است پس از
بررسی های کارشناسی به سرانجام برسد.
گردشگری
دارند .این باستان ش��ناس با اشاره به اینکه بیشتر قسمت های جمجمه و
فک شکسته و خرد ش��ده اند ،اما دندان ها وضعیت مناسبی دارند ،گفت:
برای انجام مطالعات و اندازه گیری بخش های مختلف ،جمجمه به صورت
یکجا برداش��ته شد تا در مراحل بعدی و با دقت نظر بیشتری روی ان کار
شود .در ادامه حسین داودی ،باستان جانورشناس نیز گفت :بررسی اولیه
روی اس��کلت ها نش��ان می دهد که هر 3اس��کلت مربوط به اسب کامال
بالغ هس��تند و برای تشخیص جنس��یت انها نیاز به بررسی دقیق تر روی
اندام ه��ای مختلف وج��ود دارد ،اما با توجه به دندان ه��ای نیش در فک
پایین ،احتمال دارد هر 3اس��ب ،نر باش��ند .داودی برای بازس��ازی جثه
اس��ب ها اندازه گیری اندام ها و تحلیل های متریک را الزم دانست و گفت:
اسب شماره یک که در شمالی ترین قسمت کشف شد ،روی پهلوی راست
و در جهت ش��مال غربی – جنوب شرقی دفن شده و پاها و دست های ان
به یکدیگر چس��بیده اند ،به طوری که تصور می شود ان را از مچ بسته اند.
وی درباره اس��ب ش��ماره ۲گفت :جمجمه این اسب تقریبا به دست های
اس��ب شماره یک چس��بیده و روی پهلوی چپ و در جهت شرقی -غربی
دفن شده است .او افزود :بین دست و پای این اسب ،اسکلت یک سگ دفن
شده که جمجمه ان از بین رفته و اندام های حرکتی ان باقی مانده است.
داودی از قرارگیری اسب ش��ماره ۳در نزدیکی دیواره غربی ترانشه خبر
داد و گفت :این اسب در جهت شمالی -جنوبی و روی پهلوی راست دفن
شده و جمجمه اش اندکی باالتر از لگن اسب شماره ۲قرار گرفته است.
سخن اخر
توزیع مناسب تعطیالت می تواند اثرات مثبت
بس��یاری روی صنعت گردش��گری داشته باشد.
اگر تعطیالت زمس��تانی در کشور تصویب شود،
مناطق گرمس��یر و جذاب ایران ک��ه تاکنون به
عنوان مقصد چندان مورد توجه قرار نگرفته اند،
یشوند.
با استقبال گردشگران روبه رو م
نشست کمپین بسته بندی صنایع دستی در سنندج
پنجمی��ن نشس��ت کمپین بس��ته بندی معاونت
صنایع دس��تی کش��ور ویژه صنعتگران ،هنرمندان،
طراح��ان و عالقه مندان به صنایع دس��تی با حضور
سیدمحس��ن عل��وی مدی��رکل میراث فرهنگ��ی،
روح اهلل رحمانی کارشناس حمایت از تولید سازمان
میراث فرهنگی و س��عید نظری معاون صنایع دستی
در سنندج برگزار شد.
ب��ه گ��زارش «گس��ترش تجارت» ب��ه نق��ل از
روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی
و گردشگری اس��تان کردستان ،سیدمحسن علوی،
مدیرکل میراث فرهنگی اس��تان در این نشس��ت که
در س��الن همایش مرکز اموزش و پژوهش س��ازمان
مدیریت و برنامه ریزی در س��نندج برگزار شد ،اظهار
ک��رد :یکی از مهم ترین راه های رونق کس��ب وکار در
بخش صنایع دس��تی بسته بندی اصولی و خودداری
از فروش و صادرات این محصول ارزشمند به صورت
فله ای اس��ت .علوی ضمن تمجید از صنعتگرانی که
محص��والت خود را با بس��ته بندی مناس��ب به بازار
عرضه می کنند ،گفت :طراحی ،تولید ،بس��ته بندی
و بازاریابی مراحل تولید یک محصول تا فروش است
که بسیاری از افراد شاغل در حوزه صنایع دستی هم
برای تامین معیش��ت خود وارد این عرصه ش��ده اند.
در بخش حمایت از بسته بندی ،تمامی محصوالت و
تولیدات استان را حمایت خواهیم کرد .در این میان
محصوالتی چون «کالش» که یکی از صنایع دستی
اصلی استان است و امسال نیز جهانی شده ،در اولویت
قرار می گیرد .روح اهلل رحمانی ،کارش��ناس حمایت
از تولی��د صنایع دس��تی س��ازمان میراث فرهنگی
کش��ور نیز در پنجمین نشس��ت کمپین بسته بندی
صنایع دس��تی معاونت صنایع دس��تی کشور که در
س��نندج برگزار شد ،با اشاره به اهمیت شناسنامه دار
کردن محصوالت صنایع دس��تی ،اظهار کرد :قیمت
بس��ته بندی هر محصول صنایع دس��تی باید 5تا 7
درصد قیمت خود محصول باشد.
وی در ادام��ه ب��ه طرح های��ی ک��ه در معاون��ت
صنایع دس��تی س��ازمان میراث فرهنگ��ی در بخش
بس��ته بندی وجود دارد ،اشاره و تصریح کرد :ارتقای
کیفیت ،حفظ جایگاه ،هویت س��ازی و شناسنامه دار
کردن و جلوگیری از اس��یب های واردشده ،از جمله
اهداف طرح گسترش بسته بندی است.
در ایران مناطق گردش��گری
بس��یار زیبایی وج��ود دارند که
هنوز به درس��تی به گردشگران
معرفی نشده ،تبلیغات مناسبی
درباره انها انجام نشده و به عنوان
مقص��د گردش��گری ش��ناخته
عباس جندقی
نش��ده اند .در مقاب��ل برخ��ی از
فعال گردشگری
ش��هرهای کوچک گردش��گری
ب��ه ص��ورت اتفاق��ی از س��وی
گردشگران خارجی بازدید شده و سپس این گردشگران
در زمان برگش��ت به کش��ور خود از این مناطق بومی و
کوچک تعریف کرده و با تبلیغات دهان به دهان تبدیل
به مقصدی شاخص و شناخته شده در میان گردشگران
خارجی ش��ده اند .به عنوان نمونه ش��هر پرور در استان
س��منان یکی از مناطق جذاب و متفاوت گردش��گری
است که مورد استقبال گردشگران خارجی قرار گرفته
و هر س��ال گردشگران اروپایی بسیاری به این شهر سفر
می کنند تا از جاذبه های ان دیدن کنند .ش��هر بایسته
بسطامی نیز اگرچه در میان گردشگران داخلی چندان
شناخته ش��ده نیس��ت ،اما گردش��گران خارجی عالقه
بس��یاری به اقامت در این شهر دارند .با این همه تمامی
مناطق و ش��هرهای کوچک و جذاب ایران به این اندازه
خوش شانس نبوده و مورد اکتشاف گردشگران خارجی
ق��رار نگرفته اند .به همین روی بس��یاری از ش��هرهای
کوچک با اینکه بس��یار زیبا و منحصر به فرد هس��تند،
زیر سایه شهرهای بزرگتری که جاذبه های گردشگری
و شهرت بیشتری دارند ،قرار گرفته و چندان با استقبال
گردشگران روبه رو نش��ده اند .شهرهای کوچکی که در
نزدیکی شهرهای گردشگرپذیر و معروف قرار گرفته اند،
در صورتی می توانند در زمینه گردشگری موفق باشند
و به عنوان مقصد گردش��گری مورد توجه قرار گیرند که
به صورت منظم در طول س��ال تبلیغات داشته باشند،
اما از انجایی که تبلیغات منظم در صنعت گردش��گری
کشورمان کمتر رخ می دهد ،شهرهای کوچک نیز کمتر
می توانند خود را به عنوان مقصد مناسب گردشگری به
گردش��گران داخلی و خارجی معرفی کنند .شهرهای
کوچک و ج��ذاب گزینه های دیگری نی��ز برای مطرح
شدن در صنعت گردشگری پیش رو دارند؛ نخست انکه
می توانند با بهره گیری از ظرفیت های گردش��گری و به
کار گرفتن تمهیدات مناسب و تکمیل زیرساخت های
گردش��گری بر جاذبه های گردش��گری خود بیفزایند.
همچنین می توانند با ایجاد خانه های بومگردی ،در نظر
گرفتن امکانات و خدمات س��نتی و شناساندن ایین ها
و اداب و رس��وم س��نتی خود ،جذابیت های منحصر به
فرد خود را به گردش��گران نش��ان دهن��د و جاذبه های
متفاوتی ایجاد کنند .به طور کلی بیش��تر گردش��گران
خارجی که به ایران سفر می کنند ،به جاذبه های بومی و
س��نتی ایران بسیار عالقه مند هستند .از سوی دیگر در
شهرهای کوچکی که همه اهالی شهر با یکدیگر اشنایی
دارند ،بهت��ر می توانند فعالیت های گروهی انجام دهند
و همایش ها و مناس��بت های بومی خود را در ش��هر به
مناسبت جشن ها و یا بزرگداشت مشاهیر برگزار کنند.
به طور مثال ،فعاالن گردش��گری در طبس با برگزاری
همای��ش کویرن��وردی موفق ش��ده اند گردش��گران و
کویرنوردان بس��یاری را جذب و طبس را به عنوان یک
مقصد گردشگری مناسب مطرح کنند.
خبرروز
تیتر
درخواست وام برای طرح
گردشگری استان فارس
معاون توس��عه مدیری��ت میراث فرهنگ��ی فارس از
معرفی ۲۱۰۴نفر از متقاضیان تس��هیالت ایجاد طرح
گردش��گری در شهرها و روستاهای اس��تان فارس به
اداره کار خبر داد .به گزارش «گسترش تجارت» به نقل
از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی
و گردشگری استان فارس،
جمش��ید معین��ی با بی��ان این خبر گف��ت :اعطای
تس��هیالت ب��ه متقاضیان اح��داث ،توس��عه ،تجهیز و
نوس��ازی واحدهای گردش��گری انجام می ش��ود و در
این راس��تا براس��اس فراخ��وان بخش گردش��گری و
س��رمایه گذاری ۳۵۰ط��رح از ش��هر ش��یراز و دیگر
شهرس��تان های اس��تان با جمعیت باالی 10هزار نفر
اعالم و به اداره کل تعاون ،کار و رفاه اجتماعی اس��تان
فارس برای دریافت تس��هیالت معرفی ش��دند .معینی
ادامه داد :همچنین در حمایت از طرح های گردشگری
اشتغالزا در روس��تاها و شهرهای کمتر از 10هزار نفر
جمعی��ت ،تاکنون ۱۷۵۴طرح تکمی��ل و به اداره کار
ارسال شده است .تسهیالت پرداختی این طرح ها بیش
از ۵۰۰میلیارد تومان براورد می شود.
خبر
روزنامه تخصصی صبح ایران
سه شنبه
26دی 1396
28ربیع الثانی 1439
16ژانویه 2018
سال دوم شماره 354پیاپی 503
منشور اخالق حرفه ای روزنامه نگاری در روزنامه
www.smtnews.ir/about.html :
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی و مطبوعاتی«
مدیرمسئول :ناصر بزرگمهر
»
تلفن - 82190 :نمابر -88713730 :پیامک -300082190 :پیامگیر صوتی88105304 :
سازمان اگهی ها - 88722732-3 :نمابراگهی ها88109733 :
امور مشترکین - 88722735 :روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88724211 :
نشانی :تهران ،خیابان قائم مقام فراهانی -کوچه ازادگان شماره 26
کد پستی 1586733811
روابط عمومیpr@smtnews.ir:
اگهیads@smtnews.ir :
امور استان هاostanha@smtnews.ir :
چاپخانه :شرکت چاپ رواق روشن مهر
www.tejaratdaily.com
www.tejaratdaily.com/about.html
http://telegram.me/tejaratdaily
با 53امتیاز
روزنامه
در میان روزنامه های اقتصادی مقام 8
در میان روزنامه های تخصصی مقام 1
در میان 290روزنـامـه کشور مقام 39
عضو انجمن مدیران روزنامه های غیردولتی
عضو انجمن مدیران رسانه
عضو تعاونی مطبوعات
خبر
حضور موفق بانک صنعت و معدن
در عرصه های بین المللی
بزرگترین قرارداد خط اعتباری میان ایران و ایتالیا به ارزش ۵
میلیارد یورو در روز پنجشنبه 21دی 11( 1396ژانویه )2018
و دو س��ال پس از اجرایی شدن برجام بین موسسه Invitalia
Global Investmentو دو بان��ک ایران��ی «صنعت و معدن»
و «خاورمیان��ه» با حض��ور معاون وزیر امور اقتص��ادی و دارایی،
رییس کل سازمان س��رمایه گذاری ایران و وزیر اقتصاد ایتالیا در
این کشور امضا شد .به گزارش پایگاه اطالع رسانی بانک صنعت و
معدن ،این خط اعتباری ،مسیر تعامالت اقتصادی بین دو کشور
را توس��عه داده و زمینه را برای همکاری های اقتصادی و اجرای
پروژه های زیربنایی با مشارکت طرفین فراهم می کند .همچنین
قرارداد خط اعتباری می��ان ایران و ایتالیا به منظور تامین مالی
تجهیزات ،ماش��ین االت ،قطعات یدکی ،خدمات ساخت و سایر
خدم��ات از تامین کنن��دگان ایتالیای��ی و در قالب ی��ک قرارداد
عموم��ی ب��ا ن��ام )Master Credit Agreement (MCA
تنظیم و به امضا رسید.
بانک صنعت و معدن به عنوان تنها بانک توس��عه ای در زمینه
حمایت از صنعت و معدن کش��ور و تامین مالی پروژه های بزرگ
صنعتی ،تالش کرده در جهت انطباق با استانداردهای بین المللی
و کاهش ریس��ک اعتباری ،تغییراتی در ساختار خود در دو سال
گذشته انجام دهد که تهیه صورت های مالی بر مبنای استاندارد
،IFRSایج��اد واحد تطبی��ق ،تدوین و بازنگری ش��یوه نامه های
مرتبط ب��ا روابط کارگزاری ،مبارزه با پولش��ویی و اجرای انها از
جمله اقدامات این بانک به شمار می رود.
ای��ن بانک از زمان اجرایی ش��دن برجام تاکن��ون قراردادهای
فاینانس بسیاری را با کشورهای هندوستان ،چین ،کره جنوبی،
اتری��ش ،دانمارک و روس��یه امض��ا کرده و با توجه به پیش��ینه
درخش��ان در زمین��ه تامین مال��ی طرح های ب��زرگ صنعتی به
منظ��ور واردات ماش��ین االت و تجهی��زات از ش��رکت های مهم
ایتالیایی مانند Sacmi, Danieliو همچنین مذاکرات موفق با
بانک های ایتالیایی ،توانس��ت به عنوان یکی از بانک های منتخب
در امضای این قرارداد معرفی شود.
گفتنی اس��ت بانک صنع��ت و معدن تاکن��ون گام های مثبت
بس��یاری را در راس��تای تخصیص منابع ب��ه طرح ها و واحدهای
صنعت��ی ،پش��تیبانی از تولید و صنعت در نقاط مختلف کش��ور
همچون تامین مالی پروژه برقی س��ازی راه اهن تهران -مش��هد
و احداث خط اهن سریع الس��یر تهران– قم– اصفهان در توسعه
صنع��ت حمل و نقل ریل��ی و تامین مال��ی هواپیماهای ایرباس
و ای ت��ی ار در رونق بخش حمل و نقل هوایی کش��ور برداش��ته
که خوش��بختانه امضای بزرگترین قرارداد خ��ط اعتباری میان
ای��ران و ایتالیا ب��ه ارزش ۵میلیارد یورو ب��رگ زرین دیگری بر
افتخارات این بانک اضافه کرده و باعث گسترش شبکه ارتباطات
و تعامالت بین المللی در بهبود زیرس��اخت های توسعه اقتصادی
کشور می شود.
نبض بازار
انواع سکه طال
قیمت (ریال)
سکه امامی
14,930,000
سکه بهار ازادی
14,530,000
نیم سکه
7,230,000
ربع سکه
4,180,000
سکه گرمی
2,810,000
نرخ ارز
قیمت (ریال)
یورو
54,680
پوند
60,680
درهم امارات
12,160
لیر ترکیه
11,810
دالر
کارتون
44,170
بانک سپه حضور فعال و مستمر
در بازار بین بانکی دارد
بانک س��په با رش��د ۸۱درصدی منابع سپرده ای در دو سال گذشته و
برخ��ورداری از نقدینگی الزم ،بیش از ۳۶هزار بنگاه تولیدی در کش��ور
را تامین مالی کرده اس��ت .به گزارش پایگاه اطالع رس��انی بانک س��په،
مدیرعامل بانک س��په در مراس��م تودیع و معارفه مدیرعامل ش��رکت
س��رمایه گذاری امی��د با اش��اره به عملک��رد برتر بانک س��په در زمینه
فعالیت ه��ای ارزی اظهار کرد :بانک س��په با رش��د ۸۱درصدی منابع
س��پرده ای در دو سال گذشته و برخورداری از نقدینگی الزم بیش از ۳۶
هزار بنگاه تولیدی در کش��ور را تامین مالی کرده اس��ت .وی با اشاره به
ش��رایط قبل از تحریم های ناعادالنه بانکی در س��ال ،۱۳۸۶افزود :قبل
از تحریم ها س��هم بانک سپه از کل گشایش اعتبارات ارزی ۷.۵میلیارد
دالر بود ،اما از سال ۱۳۸۵تا ۱۳۹۴در دوران تحریم امکان انجام فعالیت
ارزی از بانک سلب شد .البته با توجه به اعتماد مردم به بانک سپه و تجربه
متراکم و استحکام بانک ،با رفع تحریم های ظالمانه ،دوباره فعالیت های
ارزی بانک با قوت اغاز ش��د .چقازردی به افتتاح ساختمان جدید شعبه
پاریس و تجهیز و افزایش سرمایه این شعبه و بازگشت ان به فاز عملیاتی
پس از تحریم ها اش��اره کرد و افزود :با تدابیر اتخاذش��ده ،ساختمانی در
شان نظام بانکی و بانک سپه ،خریداری و افتتاح شد .چقازردی با اشاره
به موضوع اضافه برداش��ت از منابع بانک مرکزی خاطرنش��ان کرد :اذر
۱۳۹۴حساب بانک سپه نزد بانک مرکزی منفی بود که خوشبختانه در
حال حاضر نه تنها حساب مان نزد بانک مرکزی مثبت است ،بلکه در این
دو سال همیشه در بازار بین بانکی در موقعیت وام دهی قرار داشته ایم.
مطبوعات :استفاده از سوخت های نامتعارف برای دوگانه سوزها
طرح :حسین علیزاده
بررسی دستاورد های اقتصادی و بانکی در دومین سالگرد اجرایی شدن برجام
دو سال پیش در چنین روزی
یعن��ی ۲۶دی 1394ب��ا
توافق های از قبل انجام ش��ده
زهره محسنی شاد بی��ن ای��ران و 5+1برج��ام
bazzar@tejaratdaily.comاجرایی ش��د و به این ترتیب
تحریم ه��ای وضع ش��ده در
حوزه ه��ای مختل��ف ک��ه در
تمامی این س��ال ها باعث ش��ده بود کشور از توسعه
اقتصادی جا بماند ،لغو ش��د .با بس��ته شدن پرونده
پی ام دی و به دنبال ان قطعی شدن لغو تحریم ها با
اجرای برج��ام بی تردید یکی از ذی نفعان بزرگ این
گره هایی که نیمه باز ماند
مذاکرات و حذف تحریم ها شبکه بانکی و در پی ان
س��ایر بخش ه��ای اقتص��ادی ب��ود؛ بخش��ی که در
س��ال های اخیر به شدت تحت تاثیر محدودیت های
بین الملل��ی قرار گرفت و هزینه ها و فش��ارهای قابل
توجه��ی را تحمل کرد که البته پیامدهای منفی اش
نی��ز دیگر بخش های اقتص��ادی را متاثر کرد .به هر
ح��ال امیدواری ها به رفع محدودیت های بانکی و در
پی ان تسهیل فعالیت بخش های اقتصادی با اجرای
برجام در حالی با گش��ایش های انجام ش��ده در این
توافق وارد فاز جدیدی ش��د که در دو سال گذشته
نتایج و دستاوردهایی که از این بابت انتظار می رفت
امضای قراردادهای فاینانس
یک دستاورد مثبت
محمد ربیع زاده ،از کارشناس��ان حوزه بانکی در این
ب��اره در گفت وگو با «گس��ترش تجارت» با بیان اینکه
برای ارزیابی اثرات برجام در بخش های مختلف کشور
باید این مس��ئله را از جنبه های متعددی بررس��ی و
ارزیاب��ی کرد ،اف��زود :اما یکی از ش��اخص ترین موارد
بخش مالی و بانکی کش��ور اس��ت که ب��ا ارزیابی این
بخش می توان این نتیجه را به دس��ت اورد که دستاوردهای مثبت برجام
در این دو سال تا چه حد بوده است.
وی ب��ا بی��ان اینکه قبل از تحریم ها بخش زی��ادی از درامدهای بانک ها
ناشی از عملیات بین المللی و ارزی بود که حدود ۵۰درصد این درامد را به
خود اختصاص داده بود ،افزود :اما در دوره تحریم ها و اعمال محدودیت ها
در ای��ن بخش ،درام��د حاصل از این بخش به ش��دت کاهش یافت که با
اج��رای برجام این امی��دواری به وج��ود امد که بار دیگر ش��اهد افزایش
درامدهای ارزی در این بخش باش��یم که این موضوع در صورت های مالی
بانک ها چندان دیده نمی ش��ود .او با بیان اینک��ه همچنین در دوره برجام
یکی از خواس��ته های مهم که انتظار می رفت ب��ا رفع محدودیت ها حاصل
شود ،تسهیل روابط و تبادالت پولی و مالی بانک ها با سایر کشورها بود که
ب��ه دلیل کوتاهی و بدعهدی دولت امریکا در این بخش انطور که باید اثار
مثبتی دیده نمی شود ،گفت :هنوز محدودیت هایی در این بخش وجود دارد
که باعث شده مشکالت اقتصادی همچنان پا برجا بماند.
وی تصری��ح کرد :البته در بحث تعامالت بانکی ایران با س��ایر بانک های
دنیا باید به اس��تانداردهایی که در حوزه نظام بانکی ما حاکم اس��ت ،اشاره
کرد .در حال حاضر بانک های ما چه از لحاظ نس��بت کفایت سرمایه و چه
از لحاظ شاخص های مالی از وضعیت چندان مناسبی برخوردار نیستند که
بتوانند در تعامالت شان با دنیا خوب عمل کنند ،یعنی استانداردهای بانکی
ما با دنیا چندان مطابقت ندارد و این خود یک محدودیت تلقی می شود.
این کارش��ناس ادامه داد :بنابراین به نظر می رس��د حت��ی اگر برجام به
ش��کل کامل و بدون حاش��یه به اجرا درمی امد ،ب��رای اینکه بانک های ما
بتوانند با دنیا تعامل داشته باشند و نقل و انتقالت پول به راحتی در حوزه
اقتصادی انجام ش��ود ،برای دستیابی به اس��تانداردهای الزم بین المللی و
اصالح س��اختارها به یک بازه زمانی ۵تا ۱۰س��اله نیاز است که این مهم
عملیاتی شود .بنابراین یکی از موانع ،بحث هماهنگ شدن با استانداردهای
بین المللی است.
به گفته ربیع زاده البته ما در بحث ای تی به جایگاه خوبی رسیده ایم که
اگر این محدودیت ها به ش��کل کامل رفع شود و دولت امریکا به تعهداتش
پایبند باش��د ،در این ح��وزه در بحث تامین اعتب��ار و فاینانس می توانیم
خودمان را در زمانی کوتاه با دنیا هماهنگ کنیم .این کارشناس بانکی در
ادامه مهم ترین دس��تاوردی را که در حوزه پولی و مالی در دوره پسابرجام
حاصل شد ،قراردادهای فاینانسی دانست که در بخش های مختلف به امضا
رس��ید و افزود :در این مدت بانک های کش��ور قرارداده��ای مختلفی را با
کشورهای دیگر در حوزه تامین مالی خارجی به امضا رسانده اند که به نظر
می رس��د اگر این منابع به شکل درست و در بخش های مولد و زیرساختی
کشور صرف شود ،می توان اثار مثبت ان را در اینده مشاهده کرد .به گفته
ا و هزینه کرد این منابع خارجی بس��یار موضوع مهمی اس��ت ،چون اگر به
درستی هزینه نشود ،می تواند باعث افزایش بدهی های خارجی ایران شود
و این مشکالت را بیشتر خواهد کرد.
به دس��ت اید ،حاصل نش��د .به عبارتی از یک س��و
کوتاهی ه��ا و بدعهدی های دولت امریکا تحریم های
باقیمانده غیرهس��ته ای به همراه دسته ای از موانع و
مش��کالت فنی در حوزه مراودات مالی و بانکی و از
س��وی دیگر برخی از مشکالت و کاستی ها در حوزه
سیاست گذاری های داخلی موجب شد سرعت تحقق
گش��ایش های ناش��ی از برجام ب��ا وضعیت مطلوب
فاصل��ه بگیرد و همچنان بخش��ی از محدودیت های
بانکی به قوت خود باقی بماند و تعامالت و مراودات
مال��ی ما ب��ا بانک های ب��زرگ دنیا بعد از دو س��ال
امکان پذی��ر نش��ود .البته ش��رایط پی��ش رو را هم
کاهش رتبه ریسک اعتباری
که باید به فال نیک گرفت
پیمان مولوی ،کارش��ناس اقتصادی نی��ز در این باره
در گفت وگو با «گس��ترش تجارت» کاهش رتبه ریس��ک
اعتب��اری کش��ور را در دوره پس��ابرجام از مهم تری��ن
دس��تاوردهای مثبت این توافق دانس��ت که در دو سال
گذش��ته حاصل ش��د و گفت :این موضوع را باید به فال
نی��ک گرفت ،چراکه براس��اس علم اقتص��اد هرچه رتبه
ریسک اعتباری و اقتصادی کشور ضعیف تر باشد ،هزینه تامین مالی بین المللی
بیش��تر خواهد بود و ریسک س��رمایه گذاری هم به همان نسبت باالتر خواهد
رفت که با اقداماتی که در این زمینه انجام ش��د ،ما توانستیم رتبه این ریسک
را در کش��ور کاهش دهیم و از این بابت هزینه تامین مالی خارجی و ریس��ک
سرمایه گذاری را تعدیل کنیم.
او ب��ا بیان اینکه ام��ا رتبه فعلی ایران در حوزه ریس��ک اعتباری با توجه به
ظرفیت هایی که در کش��ور وجود دارد ،دارا ب��ودن منابع غنی و ۴۲۵میلیارد
دالر تولید ناخالص داخلی هنوز جایگاه چندان مناس��بی نیست و ما باید تالش
کنیم تا بتوانیم در فرصت ایجادش��ده در دوره پسابرجام رتبه ریسک اعتباری
کش��ور را باز هم کاهش دهیم ،در ادامه تصریح کرد :یکی دیگر از اثرات منفی
تحریم ها در س��ال های گذشته اختالل در روابط کارگزاری بانک ها با بانک های
دنیا بود که با اجرای برجام بانک ها در روابط کارگزاری شان تا حدی توانسته اند
موفقیت هایی کس��ب کنن��د .اما در این رابطه به هر ح��ال باید تاکید کنم که
ترمیم کامل روابط کارگزاری بانک های ایران با س��ایر کش��ورها با سختی های
زی��ادی همراه اس��ت و این موضوعی نیس��ت که در زمان کوتاه ممکن ش��ود
و زمانب��ر خواهد بود .ضمن اینک��ه این امر با س��نگ اندازی های دولت امریکا
مشکل تر خواهد شد.
این کارش��ناس اقتصادی به اعزام و پذیرش هیات های مختلف اقتصادی –
سیاس��ی که در این مدت برای مذاکرات و تقویت روابط با ایران انجام می شد،
اش��اره کرد و گفت :این رفت و امدها را که در دوره پس��ابرجام افزایش یافت،
می توان به عنوان یکی از نکات مثبت در دوره پسابرجام دانست؛ اینکه در این
رفت و امدها به جز دس��تاوردهای اقتصادی و تقویت روابط سیاسی که حاصل
می شود ،می تواند نگاه دنیا را نسبت به ما تغییر دهد ،کما اینکه این اتفاق افتاد.
ضمن اینکه برقراری این ارتباطات که بعد از سال ها در حال شکل گیری است،
می تواند باعث ورود نگرش ها و ساختارهای جدیدی به بخش های مختلف شود.
به گفته مولوی ،تدوام این روند مستلزم این است که ریسک سرمایه گذاری
در ایران کاهش یابد و این مهم هم نیاز به رشد اقتصادی ،تغییر ساختار اقتصادی
و بهبود فضای کسب وکار دارد که تمامی این اقدامات باعث می شود ما در این
فرصت ایجادش��ده برای کش��ور به نتیجه مطلوبی که انتظار است ،برسیم .این
کارشناس اقتصادی معتقد است :در دوره پسابرجام نکته مهمی که وجود دارد،
ف��ارغ از محدودیت هایی که در نقل و انتقاالت بین المللی برای بانک های ایران
وجود دارد ،بحث خود ساختار نظام بانکی ما است .باید تاکید کنم که در حال
حاضر مدیریت و س��اختار نظام بانکی ما سنتی است و بروزرسانی نشده و این
خود مانع بزرگی اس��ت برای تعامالت و توسعه روابط بانکی ما با دنیا .به گفته
او نظام بانکی ما باید هرچه س��ریع تر خودش را بروزرس��انی کند و هرچه این
موضوع به تعویق بیفتد ،مشکالت بانک ها بیشتر خواهد شد.
وی ب��ا تاکید بر اینکه البته بعد از برجام انتظار این بود که تمامی این موارد
به ش��کل س��ریع تر انجام ش��ود ،اما باید قبول کنیم که تغییرات ساختاری که
به روش های س��نتی و غیربهره ور عادت کرده به سیستم بهره ور و کارامد کار
سختی است و باید برای ان تالش بیشتری شود.
نمی توان همچون دوران تحریم ها دانست ،چراکه در
فضای��ی که محدودیت های گذش��ته وج��ود ندارد،
دس��ت بانک مرکزی و مجموعه ش��بکه بانکی برای
فعالیت در حوزه خارجی بازتر ش��ده و این موضوعی
اس��ت که زمینه همکاری های تج��اری و اقتصادی
بین المللی را از این محل تا حدی فراهم کرده است.
کارشناس��ان در همی��ن زمین��ه در گفت وگ��و ب��ا
«گس��ترش تجارت» به برخی از دستاوردهای برجام
در حوزه بانکی و اقتص��ادی و همچنین اهدافی که
باید محقق می ش��د ،اما به شکل کامل محقق نشد،
اشاره می کنند که در ادامه می خوانید.
تا رسیدن به موقعیت مطلوب
فاصله داریم
عباس ارگون ،عضو کمیس��یون بازار پول
ات��اق ته��ران و فع��ال اقتص��ادی در همین
زمینه در گفت وگو با «گس��ترش تجارت» با
اشاره به موضوع برجام ،وضعیت اقتصادی و
بانکی کشور را در دو سال گذشته نسبت به
س��ال های قبل تاح��دودی بهتر دانس��ت و
گفت :به طور حتم ش��رایط کشور نس��بت به گذشته تغییر کرده
و ای��ن را می توان در نگرش و تغییر ن��گاه دنیا به ایران تا حدی
احس��اس کرد .در این موضوع تردی��دی وجود ندارد که در دوره
تحریم ها فضای فعالیت در کش��ور و توس��عه روابط بین المللی با
س��ختی های زیادی روبه رو بود و اکنون با اجرای برجام این فضا
ت��ا حدی بازتر و امید ب��ه فعالیت های اقتصادی به طور نس��بی
بیشتر شده است.
وی با اش��اره به ای��ن موضوع که م��ا در دوره تحریم ها هزینه
باالیی را بابت نقل و انتقاالت پول پرداخت می کردیم که االن با
بهبود نس��بی روابط کارگزاری بانک ها با برخی کشورها تا حدی
این شرایط تعدیل شده و هزینه کمتری پرداخت می شود ،افزود:
البته ش��اید در بخش هایی نس��بت به گذش��ته وضعیت تسهیل
ش��ده ،اما به طور قطع هنوز فاصله زیادی تا نقطه مطلوب داریم
و شرایط به طور کامل عادی نشده است.
این کارشناس اقتصادی معتقد است که بخشی از این شرایط
وابس��ته به کارش��کنی ها و دش��منی های طرف مقابل اس��ت و
بخش��ی از ان به سیاست ها و اقدامات داخلی کشور برمی گردد
که در حوزه های مختلف اقتصادی و بانکی اتخاذ می ش��ود .وی
افزود :اقتصاد ایران سال هاس��ت با مشکالت زیادی روبه رو است
و می ت��وان گفت که تحریم ها این ش��رایط را بدتر کرده ،از این
رو این احس��اس که اگر برجام به ش��کل کامل اجرایی ش��ود،
مش��کالت اقتصادی ما هم کامال رفع می ش��ود ،نگرش چندان
درستی نیست.
به گفت��ه ارگون ما در حال حاضر به جز بحث کارش��کنی های
امری��کا در بحث توافقات هس��ته ای و اجرای برج��ام ،در برخی
سیاس��ت گذاری ها دچار ضعف و مش��کل هستیم که باید در این
زمینه بیش��تر کار ش��ود .ما باید اقداماتی در بحث رقابت پذیری
تولی��د ،بهبود فضای کس��ب وکار ،اصالح س��اختار نظام بانکی و
بس��یاری از موارد دیگر انجام دهیم و این موضوع غیر قابل انکار
است.
عضو کمیسیون بازار پول اتاق تهران و فعال اقتصادی با تاکید
ب��ر این موضوع که نظام بانکی ما در تمامی این س��ال ها از دنیا
فاصل��ه گرفته و این بی اعتمادی که ایجاد ش��ده ،بازس��ازی ان
سخت است و نیاز به زمان دارد ،افزود :در حال حاضر بانک های
دنی��ا تمایلی به برق��راری ارتباط با بانک ه��ای ایرانی ندارند که
بخش��ی از ان به دش��منی های ط��رف خارجی و بخش��ی دیگر
ب��ه بحث اس��تانداردهای ما در ح��وزه بانکی بازمی گ��ردد که با
اس��تانداردهای بین المللی هماهنگ نیست که در این زمینه باید
اقدامات اساسی انجام شود تا به قواعد بین المللی نزدیک تر شویم
و در این فضا حرفی برای گفتن داشته باشیم.