ماهنامه توسعه فناوری های نوین پزشکی شماره 22

‫توسعه فناوری‪ :‬تالقی نواوری و سالمت‬ ‫‪22‬‬ ‫ماهنامــه علمــی‪ ،‬اختصاصــی ‪ /‬شــماره بیســت و دوم ‪ /‬مهــر ‪ ۳۵۰۰۰ / 1400‬تومــان‬ ‫عملکرد خانواده تجهیزات پزشکی در پاندمی کرونا‬ ‫پیروزمندانه بود‪:‬‬ ‫گفت و گو با مهندس احمد مسلمی رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی متخصصین‬ ‫تجهیزات پزشکی کشور‬ ‫انچه در این شماره پیش روی شماست‬ ‫محققان ایرانی برای ساخت واکسن هپاتیت «ب» راهکار علمی جدید ارائه دادند‬ ‫دولت باید تسهیلگر و پشتیبان بخش خصوصی در صادرات باشد‪ :‬گفت وگو با دکتر سید محمدصادق‬ ‫قنادزاده‪ ،‬مدیرعامل گروه بین المللی فرپویان‬ ‫نظارت را از ابتدای زنجیره تامین تجهیزات پزشکی به انتهای ان ببرید‪ :‬گفت وگو با دکتر سید حسین‬ ‫لسان‪ ،‬رئیس هیئت مدیر ه گروه تداک (تدارکات درمان ایران کاال)‬ ‫به بهانه ایران فارما‪ :‬صادرات فرصتی برای صنعت دارویی ایران‬ ‫یادداشتی از دکتر امیر صدری‬ ‫تو گو با ابوالفضل ساجدی‬ ‫تامین نیروی انسانی مهم ترین چالش استارتاپ های پزشکی است‪ :‬گف ‬ ‫مدیرعامل اپلیکیشن پذیرش‪24‬‬ صفحه 1 صفحه 2 صفحه 3 صفحه 4 صفحه 5 ‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺗﺼﺎل ﺑﻪ اﻧﺎﻻﯾﺰر ﮔﺎز‬ صفحه 6 Cre@ive & Pionr SMARTABLATION Electro-Surgery Devices, Hi-tech Accessories and Operating Room Sterile Packs Head Office: Flat 9, 1 Marvdasht St., Sadeqieh Sq., Tehran, Iran 021 44299362 Factory: No. 17/10, Industrial Park No. 1, Dezful, Iran 061 42548076-95 www.avanteb.com info@avanteb.com 2-LAYER Disposable COVERALL صفحه 7 ‫اراﺋـﻪ دﻫﻨـﺪه ﭘﯿﺸﺮﻓﺘـﻪ ﺗﺮﯾﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﭘﺰﺷﮑـﻰ ﺑﺎ ﺧﺪﻣﺎﺗـﻰ ﻣﺘﻤﺎﯾـﺰ‬ ‫‪Advance‬‬ ‫‪medical technologies‬‬ ‫‪to make healthcare‬‬ ‫‪more accessible‬‬ ‫‪Better‬‬ ‫‪Healthcare‬‬ ‫‪For All‬‬ ‫ﺳﯿﺴﺘـﻢ ﻫـﺎى ﭘﯿﺸـﺮﻓﺘـﻪ‬ ‫اﺳﺘﺮﯾﻠﯿﺰاﺳﯿﻮن ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧـﻰ‬ ‫وﻧﺘـﯿـﻼﺗـﻮر ﻫـﺎى ﻓـﻮق‬ ‫ﭘﯿﺸـﺮﻓﺘـﻪ ﺗﻨﻔـﺴـﻰ‬ ‫ﺷﺮﮐﺖ اراﯾﻪ زﯾﺴﺘﻰ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه اﻧﺤﺼﺎرى ﮐﻤﭙﺎﻧﻰ ﻫﺎى ‪ cisa ، imtmedical‬و ‪ Mindray‬در اﯾﺮان‬ ‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺑﻬﺸﺘﻰ‪ ،‬ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻗﻨﺒﺮزاده‪ ،‬ﺧﯿﺎﺑﺎن ‪ ،16‬ﭘﻼک‪24‬‬ ‫‪021-88761885‬‬ ‫‪www.Arayeh-medical.com‬‬ ‫ﺳﯿـﺴﺘـﻢ ﻫـﺎى ﭘﯿﺸـﺮﻓﺘـﻪ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾـﺮﺑـﺮدارى ﭘـﺰﺷﮑـﻰ‬ صفحه 8 صفحه 9 صفحه 10 ‫اﮐﺴﯿﮋن ﺳﺎز ‪ 5‬ﻟﯿﺘﺮى ﭼﻮﯾﺲ ﭘﻼس ﻣﺪل ‪: SZ-SBW-5L‬‬ صفحه 11 صفحه 12 صفحه 13 ‫شماره بیست و دوم‪ /‬مهر ‪۱۴۰۰‬‬ ‫صاحب امتیاز و مدیرمسئول‪ :‬دکتر سیداصف مهدوی اردکانی‬ ‫شورای سیاستگذاری‪ :‬دکتر سیداصف مهدوی اردکانی‪ ،‬دکتر کاملیا علوی‪ ،‬دکتر بهروز حاجیان‬ ‫تهرانی‪ ،‬دکتر امیر صدری‬ ‫هیئت تحریریه‪ :‬دکتر فرزانه کیوان فرد‪ ،‬دکتر مریم هاشمی‪ ،‬رویا کاکاوند‪ ،‬سیما هاشمی‪ ،‬بهار قربانپور‬ ‫دبیر علمی‪ :‬دکتر فاطمه روستا‬ ‫ویراستار‪ :‬مریم هاشمی‬ ‫مشاور هنری‪ :‬مجید میراب زاده‬ ‫طراحی و گرافیک‪ :‬گروه طراحان افرا گرافیک‬ ‫سازمان اگهی ها‪ ،‬امور داخلی و اشتراک‪ :‬فاطمه گودرزی‬ ‫نشانی‪ :‬تهران‪ ،‬کوی نصر (گیشا)‪ ،‬کوچه فاضل شمالی‪ ،‬پالک ‪ ،91‬واحد ‪ ،1‬کدپستی‪1447653664 :‬‬ ‫تلفن‪ 021-88272492 :‬نمابر‪021-88272502 :‬‬ ‫نشانی الکترونیکی‪ info@modernmed.ir :‬تارنما‪www.modernmed.ir :‬‬ ‫چاپ و صحافی‪ :‬چاپ نور حکمت‬ ‫تهران‪ ،‬خیابان ابوریحان‪ ،‬بین شهدای ژاندارمری و شهید وحید نظری‪ ،‬نبش کوچه خداپرست‪،‬‬ ‫پالک ‪ ، 70‬شماره تماس‪021-66966654 :‬‬ ‫همکاران این شماره‪ :‬دکتر محمدمهدی ناصحی‪ ،‬مهندس احمد مسلمی‪ ،‬دکتر سید حسین لسان‬ ‫دکتر محمدصادق قنادزاده‪ ،‬دکتر عبدالرضا محمدی کوشکی‪ ،‬ابوالفضل ساجدی‬ ‫سمیرا قریب‪ ،‬سارا حسینی‬ ‫شاپا‪ISSN 2645-7490 :‬‬ ‫فهرست‬ ‫سخن مدیرمسئول ‪15 ..................................................................................................................................................................‬‬ ‫یادداشت ماه‪ :‬صادرات فرصتی برای صنعت دارویی ایران ‪16 .....................................................................................................................‬‬ ‫مهر در قاب اخبار و فناوری ‪18 ..........................................................................................................................................................‬‬ ‫در مسیر صادرات ‪33 ....................................................................................................................................................................‬‬ ‫دولت باید تسهیلگر و پشتیبان بخش خصوصی در صادرات باشد؛ گفت و گویی با دکتر سید محمدصادق قنادزاده مدیرعامل گروه بین المللی فرپویان ‪33 ................‬‬ ‫پرونده باز ‪41................................................................................................................................................................................‬‬ ‫نظارت را از ابتدای زنجیره تامین تجهیزات پزشکی به انتهای ان ببرید؛ گفت وگو با دکتر سید حسین لسان؛ رئیس هیئت مدیره گروه تداک (تدارکات درمان ایران کاال) ‪41 ...‬‬ ‫دانش در مسیر فناوری ‪48.............................................................................................................................................................‬‬ ‫حمایت از شرکت های تحقیقاتی‪-‬پژوهشی؛ فرصتی برای کارافرینی‪ ،‬ارزاوری و خودکفایی در تولید؛ گفت و گو با دکتر عبدالرضا محمدی کوشکی مدیرعامل شرکت رهیافت‬ ‫پژوهش باتاب ‪48 ..............................................................................................................................................................................‬‬ ‫رگوالتوری در حوزۀ فناوری اطالعات پزشکی ‪53 ....................................................................................................................................‬‬ ‫تامین نیروی انسانی مهم ترین چالش استارتاپ های پزشکی است؛ گفت و گو با ابوالفضل ساجدی؛ مدیرعامل پذیرش‪53 ................................................... 24‬‬ ‫دسترسی بیش از ‪ 90‬درصد مراکز خدمات دهنده به نسخه الکترونیک؛ گزارشی تحلیلی درباره نسخه نویسی الکترونیک ‪55 ...................................................‬‬ ‫حقوق و شرایط کارگران پلتفرمی در ایران؛ در اتاق گفت وگوی کالب هاوس کارنگ بررسی شد ‪58 ...................................................................................‬‬ ‫استارتاپ های سالمت ‪72 ...............................................................................................................................................................‬‬ ‫معرفی استارتاپ ‪FindMeCure‬؛ (بخش دوم) ‪72 .........................................................................................................................................‬‬ ‫باشگاه فناوری‪ :‬لیزر (بخش اخر) ‪ -‬الزامات فنی الزم در خرید لیزرهای پزشکی ‪78 ...............................................................................................‬‬ ‫باشگاه علمی‪ :‬کاربرد انتی بادی ها در درمان و پیشگیری ‪80 ...........................................................................................................................‬‬ ‫کلینیک موفقیت‪ :‬عملکرد خانواده تجهیزات پزشکی در پاندمی کرونا پیروزمندانه بود؛ گفت وگو با مهندس احمد مسلمی رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی‬ ‫متخصصین تجهیزات پزشکی کشور ‪83 ........................................................................................................................................‬‬ ‫جرعه ای دمنوش با طعم کتاب‪ :‬امپراطوری اپ‪ :‬ثروت کسب کنید‪ ،‬زندگی کنید و اجازه دهید تکنولوژی در خدمتتان باشد ‪89 .........................................‬‬ صفحه 14 ‫سخن مدیر‬ ‫مسئول‬ ‫در حالی خزان سال را اغاز می کنیم که به لطف پروردگار و‬ ‫افزایش سرعت واکسیناسیون‪ ،‬شاهد کمتر شدن امار ابتال و فوت‬ ‫ناشی از کرونا هستیم‪ .‬درصورتی که مردم پروتکل های بهداشتی را‬ ‫رعایت کنند و روند واکسیناسیون ادامه یابد‪ ،‬ایمنی مناسبی ایجاد‬ ‫خواهد شد‪ .‬در این ماه شاهد اتفاق فناورانه دیگری نیز بودیم‪:‬‬ ‫اخذ مجوز مصرف دو واکسن داخلی‪ .‬در این مدت نظرات موافق‬ ‫و مخالف زیادی درباره تولید واکسن در کشور وجود داشت‪ ،‬اما‬ ‫اینکه صنعت دارویی ایران به سطحی از بلوغ رسیده است که‬ ‫می تواند تکنولوژی تولید واکسن را به کشور انتقال دهد و ان‬ ‫را در داخل تولید کند‪ ،‬جای غرور و تحسین دارد؛ ان هم در‬ ‫شرایطی چنین دشوار که کمتر کشوری در دنیا درگیرش است‪.‬‬ ‫ن می دهد که این صنعت ظرفیت رشد بسیار‬ ‫این موضوع نشا ‬ ‫فراوانی دارد‪ ،‬می تواند با ارتقای زیرساخت های مرتبط و حمایت‬ ‫دولت به یکی از ارزاورترین درامدهای ارزی کشور تبدیل شود و‬ ‫ارزوی دیرینه جایگزینی درامدهای نفتی را براورده کند‪.‬‬ ‫در چند سال اخیر‪ ،‬تبدیل دانش به فناوری با حمایت های‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در کشور رونق گرفته‬ ‫است‪ .‬در صورت تداوم این مسیر و برنامه ریزی کالن در جهت‬ ‫توسعه صادرات فناوری و هماهنگی تمامی دستگاه ها‪ ،‬به این‬ ‫مهم‪ ،‬یعنی توسعه صادرات غیرنفتی دست خواهیم یافت‪.‬‬ ‫در این ماه رویداد فناورانه بسیار مهمی در تقویم داشتیم‪.‬‬ ‫نمایشگاه بین المللی «ایران فارما» که نمایشی از دستاوردهای‬ ‫صنعت داروی کشور است‪ ،‬از ‪ 19‬تا ‪ 21‬مهرماه در محل مصلی‬ ‫امام خمینی (ره) برگزار شد‪ .‬متاسفانه این رویداد به دلیل پاندمی‬ ‫کرونا با دو سال تاخیر برگزار شد‪ ،‬اما در شرایط پاندمی و مشکالت‬ ‫ناشی از تحریم ها‪ ،‬شاهد حضور مشتاقانه بسیاری از شرکت ها و‬ ‫هلدینگ های دارویی کشور بودیم و رشد نمایشگاه در مقایسه با‬ ‫سال های قبل مشهود بود‪.‬‬ ‫حضور شرکت های هندی در پاویون کشورهای خارجی از دیگر‬ ‫ویژگی های نمایشگاه امسال بود‪ .‬اجرای پنل های تخصصی در‬ ‫حاشیه نمایشگاه و بازدید سفرا و رایزنان بازرگانی سفارتخانه های‬ ‫کشورهای خارجی‪ ،‬از وجوه امتیاز این دور از نمایشگاه ایران‬ ‫فارما بود‪ .‬خوشبختانه‪ ،‬گروه خبری و تولید محتوای ماهنامه‬ ‫«توسعه فناوری های نوین پزشکی» نیز در این رویداد مهم حضور‬ ‫داشتند‪ .‬در شماره اینده گزارش ویژه ای را به نمایشگاه ایران فارما‬ ‫اختصاص خواهیم داد‪.‬‬ ‫ماهنامه توسعه فناوری های نوین پزشکی به نوبه خود به‬ ‫دست اندرکاران برگزاری این نمایشگاه‪ ،‬به ویژه مدیران سندیکای‬ ‫صاحبان صنایع داروهای انسانی و شرکت «رسایش» برای تدارک‬ ‫و برپایی این رویداد مهم خداقوت و تبریک می گوید و برای‬ ‫تمامی صنعتگران حوزه دارو ارزوی پیروزی روزافزون دارد‪ .‬یقین‬ ‫دارم صنایع حوزه دارو و بایوتکنولوژی اینده ساز این کشورند‪ .‬امید‬ ‫است با نگاه ویژه مسئوالن و همت بیشتر ذی نفعان این حوزه‬ ‫شاهد شکوفایی هرچه بیشتر ان باشیم‪.‬‬ ‫در این شماره تالش کردیم مطالب ارزشمندی را در بخش های‬ ‫«در مسیر صادرات» و «پرونده باز» به مخاطبان عزیز و گرامی‬ ‫تقدیم کنیم‪ .‬در اینده نیز سعی خواهیم کرد بیشتر به صنایع‬ ‫مهمی همچون دارو و بایوتکنولوژی بپردازیم‪ .‬امید است ماهنامه‬ ‫توسعه فناوری های نوین پزشکی به عنوان رسانه بتواند نقشی‬ ‫هرچند کوچک در توسعه فرهنگی و پژوهشی این حوزه ایفا کند‪.‬‬ ‫‪15‬‬ صفحه 15 ‫یادداشت ماه‬ ‫صادرات فرصتی برای صنعت دارویی ایران‬ ‫دکتر امیر صدری‪ -‬مدیر روابط عمومی نظام پزشکی تهران بزرگ‬ ‫‪16‬‬ ‫سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی هرساله نمایشگاه‬ ‫دارو و صنایع وابسته به داروی ایران را برگزار می کند که به نام‬ ‫«ایران فارما» شناخته می شود‪.‬‬ ‫س از دو دوره تعویق به دلیل‬ ‫ششمین دوره این نمایشگاه پ ‬ ‫همه گیری کووید‪ ،19‬درنهایت‪ ،‬نوزدهم مهرماه ‪ 1400‬در مصالی‬ ‫امام خمینی با برگزاری مراسم افتتاحیه‪ ،‬اغاز به کار کرد‪ .‬در‬ ‫معرفی نمایشگاه در سایت رسمی ان اورده شده است‪« :‬ایران‬ ‫فارما عنوان نمایشگاه شناخته شده ای در صنعت دارویی است که‬ ‫در تقویم نمایشگاهی ایران و جهان ثبت شده است‪ .‬نمایشگاه‬ ‫ایران فارما با هدف معرفی توانمندی ها و ظرفیت های صنعت‬ ‫دارویی کشور‪ ،‬ارائه اخرین تحوالت و دستاوردهای صنعت دارو‪،‬‬ ‫اشنایی با بازارهای جدید و ایجاد بستر الزم برای انتقال دانش‬ ‫فنی‪ ،‬از سال ‪ 1393‬و در پنج دوره برگزار شده است و امسال‬ ‫شاهد برگزاری ششمین دوره ان هستیم‪».‬‬ ‫شرکت های داخلی و تا حدودی برخی مجموعه های خارجی‪،‬‬ ‫همواره از نمایشگاه ایران فارما که برگزارکنندگان ان مدعی اند‬ ‫بزرگ ترین نمایشگاه صنعت دارو در خاورمیانه محسوب‬ ‫می شود‪ ،‬استقبال کرده اند‪ ،‬اما در گذر زمان حضور شرکت های‬ ‫خارجی و به ویژه بازدیدکنندگان خارجی از ان کمتر و کمتر‬ ‫شده است؛ این موضوع نشانگر مشکل مهم تری است‪.‬‬ ‫صنعت دارویی ایران در سالیان اخیر با سیاست گذاری های‬ ‫اشتباه یا با مشورت های نادرست برخی مسئوالن با افراد‬ ‫تاثیرگذار در سیاست های کالن کشور‪ ،‬سمت وسویی نامناسب‬ ‫و نادرست را در پیش گرفته بود‪ .‬در سال های اخیر‪ ،‬مشکل‬ ‫اصلی صنعت دارو تالش برای پاسخ گویی به نیازهای داخلی‬ ‫و انچه که خودکفایی نامیده می شد‪ ،‬بود‪ .‬شاید این جمالت‬ ‫برایتان عجیب باشد و با خود بگویید‪« :‬مگر خودکفایی بد‬ ‫است؟» قطعاً این گونه نیست و خودکفایی نوعی امتیاز است‪،‬‬ ‫اما به شرط اینکه به عبور از مرزها‪ ،‬صادرات و ارزاوری نیز‬ ‫بینجامد‪ .‬در کشورمان‪ ،‬برای سالیان متوالی شعارهای به شدت‬ ‫تکراری مثل «‪ 96‬درصد داروی موردنیاز کشور در داخل تولید‬ ‫می شود»‪ ۹۷« ،‬درصد داروهای مورد نیاز داخل‪ ،‬در داخل تولید‬ ‫می شود» یا «‪ 96/5‬درصد داروهای مورد نیاز کشور در داخل‬ ‫تولید می شود» و صدها ادعا‪ ،‬حرف مشابه ان ها و حرف های‬ ‫تکراری مثل «به زودی به خودکفایی در صنعت دارو می رسیم»‪،‬‬ ‫برخی مسائل و مشکالت اصلی صنعت دارویی را پنهان می کرد‬ ‫که مهم ترینشان ناتوانی در صادرات و فتح بازارهای خارجی بود‪.‬‬ ‫تالش برای انچه خودکفایی شمرده می شود‪ ،‬جدا از انحصاری کردن‬ صفحه 16 ‫یادداشت ماه‬ ‫بازارها ‪ -‬به ویژه در تولید مواد اولیه که ضرر و زیان های مالی زیادی‬ ‫را به صنعت داروی داخلی وارد کرد‪ -‬به سردرگمی در نوع و‬ ‫شیوه حمایتی و اختصاص ارز دولتی یا همان ارز ‪ 4200‬تومانی و‬ ‫مشکالت دیگر انجامید‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬سبب شد داروهای ایرانی‬ ‫از لحاظ کیفیت در محک جهانی قرار نگیرند و در این میان‪،‬‬ ‫فقط شرکت های معدودی از سدهای خودساخته و دگرساخته‬ ‫و مشکالت ناشی از تحریم ها و مشکالت تجاری عبور کردند‪،‬‬ ‫بازارهای صادراتی و ان سوی مرزها را کشف و محصوالت خود را‬ ‫به انجا روانه کردند‪ ،‬اما با وجود عملکرد درخشان خود‪ ،‬نتوانستند‬ ‫به الگویی برای شرکت های دیگر تبدیل شوند‪.‬‬ ‫ایران در حوزه دارو‪ ،‬تنوع تولیدات بسیار زیادی دارد و هر‬ ‫داروی جدیدی که در جهان ساخته شود‪ ،‬طی چند سال در‬ ‫ایران نسخه برداری‪ ،‬کپی و بومی سازی می شود‪ ،‬ولی این نگاه‬ ‫صرفاً به داخل و نگاه گلخانه ای‪ ،‬موجب شکل گرفتن انحصار‬ ‫در برخی حوزه ها‪ ،‬تصدی گری بیش ازحد بخش دولتی و نیز‬ ‫فساد در الیه های مختلف و مسائل مشابه شد‪.‬‬ ‫نتیجه این شد که صنعت دارویی که می توانست در منطقه‬ ‫خاورمیانه به قوی ترین صنعت با درامدهایی بسیار زیاد و‬ ‫چندمیلیارد دالری بدل شود‪ ،‬فرصت های خود را یکی یکی از‬ ‫دست داد‪ .‬در بازار داخلی نیز با وجود پاسخ گویی باال از لحاظ‬ ‫عدد محصوالت در بازار‪ ،‬با نیاز به داروهای جدید و به روز‬ ‫کمی‬ ‫که همگی قیمت زیادی هم دارند‪ ،‬از لحاظ عددی و ّ‬ ‫همچنان وابستگی به داروهای خارجی وجود دارد و میزان ارز‬ ‫موردنیاز هم از لحاظ قدر مطلق عددی‪ ،‬عدد باالیی را طلب‬ ‫می کند که با محصوالت داخلی جایگزین نمی شود‪ ،‬زیرا در‬ ‫ایران نه بر پژوهش‪ ،‬ساخت و کشف مولکول های جدید که بر‬ ‫کپی برداری متمرکزیم‪.‬‬ ‫الزم است به صنعت دارویی ایران سیاست های صادراتی تزریق‬ ‫شود و سیاست گذاران کالن کشور باید حتماً سیاست گذاری های‬ ‫جدید را مدنظر قرار دهند تا حمایت از صنعت دارویی کشور‬ ‫درجهت فتح بازارهای فرامرزی و تثبیت بازار صادراتی باشد‪.‬‬ ‫‪17‬‬ صفحه 17 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫رشد ‪64‬درصدی شاخص های توسعه فناوری‬ ‫سالمت از مسیر دانشگا ه های علوم پزشکی کشور‬ ‫رئیس دفتر توسعه فناوری سالمت وزارت بهداشت با بیان‬ ‫اینکه وضعیت ارزشیابی شاخص های فناوری دانشگاه های‬ ‫علوم پزشکی کشور از ‪ 26‬شهریورماه در اختیار دانشگاه ها‬ ‫قرار گرفته است‪ ،‬گفت‪« :‬امارها رشد ‪64‬درصدی در‬ ‫شاخص های توسعه فناوری سالمت از مسیر دانشگ اه های‬ ‫علوم پزشکی و مراکز رشد را در سال ‪ 99‬در مقایسه با سال‬ ‫‪ 98‬نشان می دهد‪».‬‬ ‫‪18‬‬ ‫به گزارش «وبدا»‪ ،‬دکتر محمدرضا منظم با اعالم این خبر افزود‪:‬‬ ‫«وضعیت شاخص های توسعه فناوری هر سال را در سال بعد‬ ‫اعالم می کنیم‪ .‬اکنون شاخص های مربوط به فناوری جمع اوری‬ ‫شده و از صبح جمعه ‪ 26‬شهریور ماه در اختیار دانشگاه ها و مراکز‬ ‫رشد کشور قرار گرفته است تا در جریان وضعیت شاخص های‬ ‫فناوری و مرکز رشد خودشان قرار بگیرند‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه سال ‪ ،1399‬تنها سالی بود که از ابتدا تا انتهای‬ ‫سال‪ ،‬درگیر بحران کرونا بودیم و عالوه بر ان‪ ،‬با تحریم ها و‬ ‫مشکالت شدید اقتصادی نیز مواجه شدیم‪ ،‬خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫«با وجود این مسائل‪ ،‬دانشگا ه ها و مراکز رشد تالش مضاعفی‬ ‫کردند و در سال ‪ ،1399‬شاخص های توسعه فناوری در حوزه‬ ‫سالمت در کشور در مقایسه با سال ‪ ،98‬بیش از ‪ 64‬درصد‬ ‫رشد داشته است که این رشد فزاینده‪ ،‬نوید روزهای روشن برای‬ ‫حوزه فناوری سالمت در کشور است‪».‬‬ ‫منظم به امار و شاخص های جمع اوری شده از وضعیت فناوری‬ ‫در حوزه سالمت در سال ‪ 1399‬اشاره کرد و گفت‪« :‬در این‬ ‫سال‪ 1813 ،‬شرکت و هسته فناور در ‪ 75‬مرکز رشدی که در‬ ‫دانشگاه های علوم پزشکی و موسسات وابسته به حوزه سالمت‬ ‫فعالند‪ ،‬مستقر بودند که عدد بسیار معنادار و قابل توجهی است‪.‬‬ ‫از این تعداد ‪ 492‬هسته فناور و شرکت‪ ،‬فقط در سال ‪ 1399‬در‬ ‫این مراکز مستقر شدند و فعالیت هایشان را برای سه تا پنج سال‬ ‫اینده اغاز کردند‪ .‬این شرکت ها در صورت موفقیت می توانند در‬ ‫پارک های علم و فناوری یا شهرک های صنعتی مستقر شوند‪».‬‬ ‫او با اعالم اینکه استادان دانشگاه های علوم پزشکی‪544 ،‬‬ ‫شرکت و هسته فناور تاسیس کرده اند‪ ،‬گفت‪« :‬نکته مهم‬ ‫این است که اگر در هریک از این ها‪ ،‬تنها یک استاد دانشگاه‬ ‫فعال باشد‪ 544،‬استاد به صورت اجرایی در حوزه تجاری سازی‬ ‫فعالند‪ .‬از این تعداد‪ ۳۳ ،‬شرکت به طور موفق از مراکز رشد‬ ‫خارج شده اند که محصول و فروش این دسته شرکت ها در امار‬ ‫ارزشیابی دانشگاه ها قرار نمی گیرد‪».‬‬ ‫به گفته او‪ ،‬در این سال‪ ،‬در مجموع ‪ 84‬شرکت به صورت‬ ‫موفق از مرکز رشد خارج شدند که نتیجه موفقیت امیزی‬ ‫به شما ر می رود‪ .‬یکی از شاخص های مهم در عملکرد مراکز‬ ‫رشد‪ ،‬خروج موفق شرکت ها بعد از اتمام دوره رشد است‪.‬‬ ‫شرکت های خارج شده معموالً در فاز صنعتی قرار گرفته اند که‬ ‫از نظر تاثیر گذاری بر تولید و اقتصاد کشور‪ ،‬به مراتب موثرترند‪.‬‬ ‫او افزود‪« :‬در سال ‪ 1399‬که سال ارزیابی مدنظر است‪،‬‬ ‫‪ 343‬نمونه اولیه‪ 179 ،1‬محصول دارای مجوز و ‪ 143‬محصول‬ ‫تجاری سازی شده در این گروه از مراکز رشد تولید شدند‪ .‬این‬ ‫محصوالت تجاری شده بالغ بر ‪ 1100‬میلیارد تومان فروش‬ ‫داشتند که بیشتر از دوبرابر مقدار فروش سال ‪ 98‬است و‬ ‫شرکت های حوزه سالمت مستقر در مراکز رشد این رقم را‬ ‫کسب کرده اند‪».‬‬ ‫منظم با بیان اینکه دانشگاه های علوم پزشکی برای اینکه‬ ‫بتوانند نقش جامعه محور خود را ایفا کنند‪ ،‬باید در قالب ارتباط‬ ‫با صنعت‪ ،‬سرویس‪ ،‬خدمت و تحقیقات مرتبط را ارائه کنند‪،‬‬ ‫افزود‪« :‬خوشبختانه‪ ،‬در سال ‪ 99‬دانشگاه های علوم پزشکی‬ ‫کشور ‪ 114‬میلیارد تومان جذب اعتبار داشتند که نشان‬ ‫می دهد چه میزان خدمت و طرح تحقیقاتی ارائه کرده اند‪ .‬این‬ ‫رقم در مقایسه با سال ‪ ،98‬افزایش دوبرابری داشته است‪ .‬این‬ ‫امار موفقیت بزرگی برای دانشگاه های علوم پزشکی کشور و‬ ‫همچنین حوزه سالمت برای حرکت به سوی دانشگاه های هزاره‬ ‫سوم‪ ،‬توسعه فناوری‪ ،‬ایفای نقش جامعه محوری‪ ،‬حل مسئله و‬ ‫کمک به اقتصاد دانش بنیان در کشور محسوب می شود‪».‬‬ ‫رئیس دفتر توسعه فناوری سالمت وزارت بهداشت تصریح‬ ‫کرد‪« :‬بحث فناوری سالمت‪ ،‬مراکز رشد و برنامه ارزشیابی‬ ‫فناوری سالمت در وزارت بهداشت و سالمت‪ ،‬از حدود شش‬ ‫سال پیش مطرح شده است و انچه امروز دیده می شود‪ ،‬حاصل‬ ‫تالش های سالیان قبل است‪ .‬هرچه جلوتر برویم‪ ،‬میزان این‬ ‫رشد تاثیر بیشتری در جامعه خواهد داشت‪ ،‬زیرا زیرساخت ها‪،‬‬ ‫امکانات و حمایت ها به تدریج نمود پیدا خواهد کرد‪ .‬وضعیت‬ ‫فناوری گزارش شده در سال ‪ ،99‬نشانگر شکوفایی در حوزه‬ ‫فناوری های سالمت از مسیر دانشگاه ها و موسسات وابسته‬ ‫به وزارت بهداشت بوده است و در صورت تداوم حمایت ها‬ ‫و برنامه های حمایتی‪ ،‬قطعاً در سال های اینده شاهد رشد‬ ‫بیشتری خواهیم بود‪».‬‬ ‫‪1.Prototype‬‬ صفحه 18 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫اغاز عملیات ساخت مرکز جامع سلول های بنیادی‬ ‫و پزشکی بازساختی در سلطانیه‬ ‫وزیر بهداشت در سفر یک روزه خود به استان های‬ ‫زنجان و قزوین‪ ،‬از چند مرکز بهداشتی و درمانی زنجان‬ ‫دیدن کرد و عملیات ساخت بزرگ ترین انستیتو و مرکز‬ ‫جامع سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی کشور در‬ ‫شهرستان سلطانیه‪ ،‬با حضور دکتر بهرام عین اللهی‬ ‫اغاز شد‪.‬‬ ‫به گزارش «وبدا»‪ ،‬عین اللهی با حضور در زنجان‪ ،‬از مرکز‬ ‫واکسیناسیون خودرویی و ثابت دانشگاه علوم پزشکی‪ ،‬بیمارستان‬ ‫و مجموعه خیریه مهرانه و نیز بخش های مختلف کرونایی‬ ‫بیمارستان حضرت ولیعصر (عج) زنجان دیدن کرد‪.‬‬ ‫در مراسمی با حضور وزیر بهداشت در شهرستان سلطانیه‪،‬‬ ‫عملیات ساخت بزرگ ترین انستیتو و مرکز جامع سلول های‬ ‫بنیادی و پزشکی بازساختی کشور اغاز شد‪ .‬این مرکز به همت‬ ‫خانواده زنده یاد حاج عباس نجفی و با همکاری دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی زنجان ساخته می شود‪.‬‬ ‫این انستیتو شامل مرکز تحقیقات‪ ،‬بخش تولید سلول با ایجاد‬ ‫اتاق های تمیز‪ 1‬پیشرفته‪ ،‬بانک سلول با ایمن ترین روش ها‪ ،‬پیوند‬ ‫سلول‪ ،‬بیمارستان ‪ 100‬تا ‪ 200‬تخت خوابی و فضاهای اقامتی‬ ‫و رفاهی برای کارکنان و مراجعان به این مرکز درمانی خواهد‬ ‫بود و برای ساخت ان‪ ،‬هزار و ‪ 800‬میلیارد تومان اعتبار در نظر‬ ‫گرفته شده است‪ .‬وزیر بهداشت در حاشیه اغاز عملیات ساخت‬ ‫این مرکز ضمن تاکید بر اهمیت سلول های بنیادی در پزشکی‪،‬‬ ‫از حمایت خیرین استان زنجان در توسعه زیرساخت های‬ ‫حوزه سالمت و ایجاد این مرکز تقدیر کرد و گفت‪« :‬دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی زنجان از دانشگاه های پیشرفته کشور است و‬ ‫دانشمندانی دارد که برخی از ان ها در تهران‪ ،‬در رشته های‬ ‫مختلف از جمله علوم پایه و سلول های بنیادی سرامد هستند‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬امیدواریم که به زودی عملیات عمرانی این مرکز به‬ ‫پایان برسد‪ ،‬چون نه تنها برای استان زنجان و کشور‪ ،‬بلکه در حوزه‬ ‫بین المللی‪ ،‬به ویژه جذب توریسم سالمت و بیماران از کشورهای‬ ‫دیگر به ایران نیز می تواند نقش اثرگذاری داشته باشد‪».‬‬ ‫‪1. Clean room‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی اداره کل تجهیزات و ملزومات‬ ‫تولید کیت ‪ 1ACT‬برای اولین بار در کشور‬ ‫پزشکی‪ ،‬بهروز فرهادی حسین ابادی‪ ،‬کارشناس اداره نظارت بر‬ ‫تولید و کنترل کیفی اعالم کرد که یکی از شرکت های داخلی‬ ‫برای نخستین بار در کشور‪ ،‬موفق به تولید و اخذ پروانه ساخت‬ ‫کیت ‪ ،ACT‬به منظور استفاده در مراکز قلب شد‪.‬‬ ‫این کیت تشخیصی‪ ،‬محصولی حیاتی در حوزه درمان های‬ ‫قلبی‪-‬عروقی و به ویژه عمل های قلب باز است‪ .‬کارکرد اصلی‬ ‫ان‪ ،‬مانیتورینگ اثر داروی ضدانعقادی هپارین در خون بیمار‬ ‫برای کاهش خطر امبولی در جراحی های قلب باز‪ ،‬انژیوپالستی‬ ‫عروق و الکتروفیزیولوژی قلب است‪ .‬در جریان عمل قلب باز‪،‬‬ ‫قلب از چرخه فعالیت بدن خارج می شود و وظیفه خون رسانی‬ ‫بر عهده دستگاه قلب و ریه مصنوعی (اکسیژناتور) است‪.‬‬ ‫از انجا که در این وضعیت‪ ،‬امکان لخته شدن خون وجود‬ ‫دارد‪ ،‬نمونه خون بیمار در ابتدا‪ ،‬حین و انتهای عمل گرفته و‬ ‫به کمک این کیت بررسی می شود‪ .‬نتایج ارزیابی نمونه بیمار‬ ‫یکی از شرکت های داخلی برای اولین بار در کشور‪ ،‬با کیت ‪ ،ACT‬برای تجویز در بهینه هپارین تزریقی‪ ،‬به جراح‬ ‫موفق به تولید و اخذ پروانه ساخت کیت ‪ ،ACT‬به منظور کمک شایانی می کند‪.‬‬ ‫استفاده در مراکز قلب شد‪.‬‬ ‫‪1. Activated Clotting Time‬‬ ‫‪19‬‬ صفحه 19 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫به گزارش معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت‪ ،‬تجهیزات‬ ‫فعالیت بیش از ‪ ۲۰۰‬شرکت دانش بنیان در حوزه‬ ‫پزشکی صنعت مهمی در هر کشور است که درمان بیماران‪ ،‬به‬ ‫تجهیزات پزشکی‬ ‫رشد و توسعه ان بستگی دارد‪ .‬امروز‪ ،‬ایران در این حوزه به نقطه ای‬ ‫رسیده است که محصوالت ایران ساخت عالوه بر رفع نیاز کشور‪ ،‬در‬ ‫بازارهای صادراتی نیز حضور مستمر دارند‪ .‬با تالش ‪ ۲۲۷‬شرکت‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬وسایل‪ ،‬ملزومات و تجهیزات پزشکی با برند ایران ساخت‬ ‫به کشورهای دیگر صادر و زمینه برای ارائه توانمندی ایران در این‬ ‫حوزه فراهم شده است‪ .‬فناوری های نوین با ورود به این حوزه تحول‬ ‫افریدند و تجهیزاتی تولید شده که حتی انجام عمل های جراحی از‬ ‫راه دور را امکان پذیر کرده است‪ .‬در ایران نیز تولید تجهیزات فناورانه‬ ‫و پیشرفته در این حوزه باسرعت در حال انجام است‪ .‬محصوالتی که‬ ‫عالوه بر رفع نیاز پزشکان و مراکز درمانی و بیمارستان ها‪ ،‬به انجام‬ ‫بــر اســاس اعــام معاونــت تحقیقــات و فنــاوری وزارت تحقیقات محققان سرعت می دهند و زمینه را برای تولیدات فناورانه‬ ‫بهداشــت‪ ۲۲۷،‬شــرکت دانش بنیــان در حــوزه تجهیــزات دیگر فراهم می کنند‪ .‬البته بومی سازی این تجهیزات سبب کاهش‬ ‫هزینه ها نیز می شود و وابستگی به واردات را قطع می کند‪.‬‬ ‫پزشــکی فعالیــت می کننــد‪.‬‬ ‫تولید ونتیالتور ایرانی با یک پنجم قیمت‬ ‫مشابه خارجی‬ ‫‪20‬‬ ‫دستگاه ونتیالتور مهم ترین نیاز بیماران بستری در‬ ‫بخش های ‪ ICU‬است و نفس کشیدن این بیماران به وجود‬ ‫این دستگاه بستگی دارد‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری «مهر»‪ ،‬ونتیالتور نوعی دستگاه تنفس‬ ‫مصنوعی است که با توجه به وضیعت بیماران‪ ،‬به عمل تنفس‬ ‫ان ها کمک و مشکالت تنفسی را برطرف می کند‪ .‬طراحی این‬ ‫دستگاه به صورتی است که برای بیمارانی که نیاز به درصد‬ ‫اکسیژن بیشتر دارند‪ ،‬هوای قابل تنفس را به داخل ریه ها‬ ‫می فرستد و دی اکسیدکربن را از ریه ها خارج می کند‪ .‬‬ ‫ونتیالتور حیاتی ترین دستگاه مورد نیاز بیمارانی است که‬ ‫امکان تنفس عادی ندارند‪ .‬ازهمین رو‪ ،‬به دنبال شیوع کرونا و‬ ‫درگیری های ریوی بیماران‪ ،‬وضعیت بخش های ای سی یو نیز‬ ‫تغییر کرد و هر تعداد تخت ای سی یو که خالی بود‪ ،‬به اشغال این‬ ‫بیماران درامد که برای تنفس به ونتیالتور نیاز داشتند‪.‬‬ ‫گزارش های سازمان غذا و دارو نشان می دهد که تا قبل از‬ ‫بحران کرونا‪ ،‬ماهانه ‪ ۴۰‬تا ‪ ۵۰‬دستگاه ونتیالتور داخل کشور‬ ‫تولید و مابقی نیاز کشور‪ ،‬از طریق واردات تامین می شد‪ .‬با ورود‬ ‫شرکت های دانش بنیان به عرصه تجهیزات پزشکی‪ ،‬شرایط تغییر‬ ‫کرد و در حال حاضر‪ ،‬از طریق تولیدات داخلی‪ ،‬نیاز کشور به‬ ‫ونتیالتور را تامین می کنیم‪.‬‬ ‫در اغاز‪ ،‬ظرفیت تولید دستگاه های ونتیالتور بسیار کم بود و‬ ‫روزانه‪ ،‬شاید ‪ ۱۰‬عدد از این دستگاه تولید می شد‪ ،‬اما امروز‪،‬‬ ‫تولیدکنندگان دستگاه های ونتیالتور که دو شرکت دانش بنیان‬ ‫هستند‪ ،‬متعهد شده اند روزانه ‪ ۴۰‬عدد از این دستگاه تولید‬ ‫کنند و در اختیار وزارت بهداشت قرار دهند‪ .‬مازاد ان نیز قابلیت‬ ‫صادرات دارد‪ .‬این دستگاه ها در شرایط تحریم تولید می شوند‬ ‫و حتی در تامین قطعات ان ها با سختی مواجه ایم‪ ،‬اما با تکیه‬ ‫بر توان متخصصان و محققان کشور و تالش مسئوالن‪ ،‬به این‬ ‫ظرفیت دست یافته ایم‪.‬‬ ‫حتی کشورهایی که خودشان تولیدکننده این دستگاه ها بودند‪،‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬متقاضی خرید این دستگاه ها از ایرانند‪ .‬به گفته‬ ‫محمدرضا شانه ساز‪ ،‬رئیس سازمان غذا و دارو‪ ،‬ونتیالتور تولید‬ ‫داخل عالوه بر اینکه استانداردهای کیفی را دارد‪ ،‬از نظر قیمت‬ ‫نیز در مقایسه با مشابه خارجی‪ ،‬بسیار ارزان تر است‪.‬‬ ‫او با اعالم اینکه قیمت ونتیالتور تولید داخل‪ ،‬یک پنجم مشابه‬ ‫خارجی است‪ ،‬افزود‪« :‬تولید داخل این محصول سبب صرفه جویی‬ ‫‪ ۶۰‬میلیون یورویی شده است‪ ».‬حاال که توانسته ایم در مسیر‬ ‫خودکفایی این دستگاه حیاتی برای بیماران دچار مشکالت‬ ‫تنفسی گام برداریم‪ ،‬به نظر می رسد که حمایت تمام قد از‬ صفحه 20 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫تولیدکنندگان داخلی‪ ،‬شرایط را برای صادرات این محصول و‬ ‫ایجاد درامد ارزی فراهم خواهد کرد‪.‬‬ ‫رئیس سازمان غذا و دارو گفت‪« :‬یکی از عرصه های موفقیت‬ ‫و افتخار کشور‪ ،‬وجود شرکت های دانش بنیان و تولید تجهیزات‬ ‫پزشکی است که جوانان نخبه و باانگیزه ان ها را راه اندازی کرده اند‬ ‫و اقدامات مهم و بزرگی در این شرکت ها در حال انجام است‪ .‬این‬ ‫شرکت ها در بدترین شرایط به کمک وزارت بهداشت امدند و در‬ ‫تولید تجهیزات و ملزومات پزشکی نقش ارزنده ای ایفا کردند‪».‬‬ ‫ارز ‪ ۴۲۰۰‬تومانی برای دارو حذف می شود‬ ‫وزیر بهداشت گفت‪« :‬اختصاص ارز ترجیحی ‪۴۲۰۰‬‬ ‫تومانی به دارو‪ ،‬زمینه فساد و رانت را ایجاد می کند‪».‬‬ ‫بهرام عین اللهی گفت‪« :‬اختصاص ارز ترجیحی برای دارو‪ ،‬تا‬ ‫اخر امسال ادامه دارد‪ ،‬اما برنامه این است که ارز ‪ ۴۲۰۰‬تومانی‬ ‫برای دارو حذف و مابه التفاوت ان به بیمه ها پرداخت شود‪».‬‬ ‫وزیر بهداشت تاکید کرد‪« :‬با حذف ارز ترجیحی‪ ،‬هزینه داروها‬ ‫از طرف بیمه ها به مردم پرداخت خواهد شد‪».‬‬ ‫رشد ‪۲۵۹‬درصدی برچسب گذاری‬ ‫تجهیزات پزشکی‬ ‫رئیس سازمان غذا و دارو گفت‪« :‬در دو سال گذشته‬ ‫برچسب گذاری در حوزه تجهیزات پزشکی ‪ ۲۵۹‬درصد‬ ‫رشد داشته‪ ،‬ولی دامنه کار بسیار وسیع است‪».‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری «مهر»‪ ،‬محمدرضا شانه ساز در برنامه‬ ‫گفت وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما درباره ثبت دارو در شبکه‬ ‫توزیع گفت‪« :‬وزارت بهداشت و حوزه سازمان غذا و دارو به عنوان‬ ‫بخش تخصصی که درگیر این موضوع است‪ ،‬می تواند ادعا کند‬ ‫تنها مجموعه ای است که تمام کاالهای وارداتی سالمت محور‬ ‫یعنی دارو‪ ،‬مکمل‪ ،‬ارایشی‪ ،‬بهداشتی‪ ،‬غذا‪ ،‬تجهیزات و مکمل های‬ ‫ورزشی را برچسب گذاری می کند‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬در حوزه دارو هم از سال ‪ ۹۲‬تا اخر سال ‪،۹۷‬‬ ‫حدود چهار میلیارد واحد کاال را برچسب گذاری کرده بودیم و‬ ‫در سال های ‪ ۹۸‬و ‪ ۹۹‬که مصادف با تحریم ها و کرونا بود‪ ،‬چهار‬ ‫میلیارد واحد برچسب گذاری شده است‪».‬‬ ‫شانه ساز گفت‪« :‬سامانه تی تک به صورت کامل در دسترس‬ ‫است و در داروخانه های شهری این موضوع را دنبال می کنیم‪،‬‬ ‫بیمه ها تا ‪ ۶۰۰‬قلم از داروها را از سامانه تی تک استعالم نکنند‪،‬‬ ‫مبلغی پرداخت نمی کنند‪».‬‬ ‫او خاطر نشان کرد‪« :‬در این سال ها تالش کردیم تا زیرساخت‬ ‫ایجاد کنیم و اکنون انجام شده است‪ .‬همچنین الزامات قانونی که‬ ‫چند ده هزار شرکت و واحد عرضه کننده را شامل می شود‪ ،‬در این‬ ‫چارچوب قرار دادیم‪ .‬بخش خصوصی هم با تمام مشکالتی که در‬ ‫تحریم ها وجود داشته‪ ،‬برچسب گذاری ها را شروع کرده و اکنون‬ ‫زمان بهره برداری از سامانه هاست‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪ ۶۰۰« :‬قلم دارویی که بیمه ها با استعالم از سامانه‬ ‫تی تک پرداخت می کنند‪ ،‬حدود ‪ ۹۰‬درصد گردش مالی ان ها را‬ ‫تشکیل می دهد‪ ،‬ولی ان ‪ ۱۰‬درصد باقی مانده هم باید حل شود‪».‬‬ ‫شانه ساز گفت‪« :‬در دو سال گذشته‪ ،‬شناسه گذاری و برچسب گذاری‬ ‫در حوزه تجهیزات پزشکی ‪ ۲۵۹‬درصد رشد داشته‪ ،‬اما دامنه کار‬ ‫بسیار وسیع است؛ یعنی این میزان شاید ‪ ۵۰‬درصد کل امار تجهیزات‬ ‫پزشکی را هم شامل نشود‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬در موضوع درمان‪ ،‬به دلیل تعدد سامانه ها که متصل‬ ‫کردن ان ها با سامانه تی تک کار زمان بری بوده‪ ،‬فاصله ای اتفاق‬ ‫افتاده است؛ سازمان های بیمه گر یک طرف موضوع هستند‪،‬‬ ‫معاونت درمان و سامانه های این معاونت یک طرف دیگر و سامانه‬ ‫تی تک طرف دیگر است‪».‬‬ ‫شانه ساز ادامه داد‪« :‬تا سال ‪ ۱۵ ،1397‬هزار و ‪ ۸۰۸‬نوع تجهیزات‬ ‫پزشکی برچسب گذاری شد و در سال ‪ ،1399‬این تعداد به ‪ ۵۶‬هزار‬ ‫و ‪ ۷۰۰‬عدد رسید و حدود ‪ ۲۵۹‬درصد رشد داشت‪ .‬برای اینکه‬ ‫همکاران در بیمارستان ها از زیر ساخت ایجادشده استفاده کنند‪،‬‬ ‫باید بیمه ها پای کار بیایند‪».‬‬ ‫‪21‬‬ صفحه 21 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫رئیس سازمان غذا و دارو عنوان کرد‪« :‬اگر قانون اجرا شود شدند‪ ۸۰۰ .‬قلم دارو در سامانه تی تک ثبت شده است و تا اذر‪،‬‬ ‫اعم از بیمه ای و ازاد در سامانه تی تک ثبت خواهند‬ ‫و پرداخت ها بر اساس ثبت در سامانه تی تک باشد‪ ،‬فراتر از تمام اقالم ّ‬ ‫هر انگیزه ای‪ ،‬مسائل برطرف می شود و بیمه ها بخش مهمی را شد‪ .‬همچنین‪ ،‬پرداخت هزینه خدمات دارویی منوط بر ثبت در‬ ‫دربرمی گیرند‪ .‬برای اینکه در بخش دارو‪ ،‬اجرایی شدن ثبت در سامانه تی تک شده است‪ ،‬یعنی اگر داروخانه ای ثبت را انجام‬ ‫سامانه تی تک را انجام دهیم‪ ،‬شرکت های زیادی از ما ازرده خاطر ندهد‪ ،‬تعرفه دریافت نمی کند‪».‬‬ ‫‪ ۲۵‬مولکول جدید با کاربرد دارودرمانی در کشور‬ ‫تولید شد‬ ‫به گزارش «معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری»‪،‬‬ ‫دستیابی به توانمندی در تولید داروهای پیشرفته در هر کشور‪،‬‬ ‫یکی از پایه های قدرت محسوب می شود؛ قدرتی که صنعت‬ ‫سالمت و پزشکی را رونق می دهد‪ .‬ایران نیز در سال های اخیر با‬ ‫تکیه به فناوری و نواوری‪ ،‬عالوه بر افزایش چشمگیر محصوالت‬ ‫ایران ساخت این حوزه و خودکفایی دارویی‪ ،‬توانسته است به‬ ‫رقمی بیش از ‪ ۶۰‬میلیون دالر صادرات در سال دست یابد‪.‬‬ ‫ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری نیز با انجام اقداماتی درصدد ایجاد همگرایی میان‬ ‫دانشگاه ها‪ ،‬مراکز تحقیقاتی و پارک های علم و فناوری با صنایع‬ ‫داروسازی است تا تولید داروهای پیشرفته در کشور سرعت گیرد؛‬ ‫حوزه ای که در ان به توان و تخصص نیروی کارامد و خالق نیاز‬ ‫است تا پیشرفت هایش بیشتر شود‪.‬‬ ‫ستاد زیست فناوری با این اقدام در نظر دارد از تمام ظرفیت های‬ ‫موجود در کشور برای تولید مولکول های جدید که پرهزینه اند‪،‬‬ ‫استفاده کند‪ .‬البته در حال حاضر‪ ،‬تولید مولکول های نوین دارویی‬ ‫برای بیماری های صعب العالج یا العالج افزایش پیدا کرده است‪.‬‬ ‫تاکنون بیش از ‪ ۲۵‬مولکول جدید با کاربرد دارودرمانی در کشور‬ ‫تولید شده است‪ .‬از سویی‪ ،‬این افزایش ارتباط و تعامل فعاالن‪،‬‬ ‫مسیر دستیابی به بازارهای جهانی را برای محصوالت ایران ساخت‬ ‫هموار می کند‪.‬‬ ‫یکی از اقدامات برای گسترش فعالیت های فناورانه در این حوزه‪،‬‬ ‫توسعه شتاب دهنده ها بوده است‪ .‬در حال حاضر‪ ۱۰ ،‬شتاب دهنده‬ ‫دارویی فعالند که از جمله ان ها می توان به «پرسیس ژن» اشاره‬ ‫کرد‪ .‬تولید مولکول های ضدسرطان و مواد موثره دارویی‪ ،‬از‬ ‫حوزه های فعالیت ان هاست‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬ستاد توسعه زیرساخت های ماشین االت‪ ،‬تولید‬ ‫مولکول های نیمه سنتزی و پروبیوتیک ها و ارتباط با فعاالن‬ ‫گیاهان دارویی را نیز مدنظر قرار داده است تا با همگرایی میان‬ ‫حوزه های مختلف‪ ،‬ارتقای این حوزه سرعت بیشتری داشته‬ ‫باشد و با ایجاد تعامل میان رشته ای‪ ،‬شاهد رونق فعالیت های‬ ‫فناورانه باشیم‪.‬‬ ‫تولید سلولی که مانند بازی ویدئویی‪ ،‬باکتری‬ ‫را می بلعد‬ ‫محققان سلول هایی مصنوعی ابداع کرده اند که باکتری ها‬ ‫را می بلعد‪ ،‬اب را پاک سازی می کند و دارو به بدن می رساند‪.‬‬ ‫با تکیه بر توان و تخصص نیروی فعال انسانی‪ ۲۵ ،‬مولکول‬ ‫جدید که کاربردهای دارویی دارند‪ ،‬در کشور تولید شد تا‬ ‫روند درمان بیماری های گوناگون سرعت گیرد‪.‬‬ ‫‪22‬‬ ‫به گزارش «دیلی میل»‪ ،‬محققان سلولی مصنوعی ابداع کرده اند‬ ‫که می تواند مانند «پکمن‪ »1‬باکتری بخورد‪ .‬محققان دانشگاه های‬ ‫نیویورک و شیکاگو با ایجاد سوراخ بسیار ریزی در کره ای از‬ ‫جنس پلیمر‪ ،‬این سلول را ابداع کرده اند‪ .‬بر اساس این تحقیق که‬ ‫در نشریه «نیچر» منتشر شده است‪ ،‬این سلول را می توان طوری‬ ‫ساخت که با تاباندن نور‪ ،‬باکتری ها را ببلعد‪« .‬استفانو ساکانو»‪،‬‬ ‫استادیار شیمی در دانشگاه نیویورک‪ ،‬درباره این موضوع می گوید‪:‬‬ ‫‪ .1‬کاراکتر بازی ای ویدئویی‬ صفحه 22 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫«طرح اولیه ما به این سلول های مصنوعی اجازه می دهد تا به‬ ‫طور خودکار عمل کنند و فعالیت های جابه جایی را انجام دهند‬ ‫که تاکنون فقط با کمک سلول های زنده ممکن بود‪».‬‬ ‫به گفته ساکانو‪ ،‬سلول مصنوعی می تواند مواد خارجی را‬ ‫ببلعد‪ ،‬فراوری کند یا بیرون براند‪ .‬محققان قابلیت تقلید سلول‬ ‫را در محیط های مختلف بررسی کردند‪.‬‬ ‫ان ها در ازمایشی‪ ،‬سلول ها را در اب رها و سپس به کمک نور‬ ‫فعال کردند‪ .‬در مرحله بعد‪ ،‬شاهد بلع ذرات یا ناخالصی های اب‬ ‫توسط سلول ها بودند‪ .‬این روند نشان دهنده امکان استفاده از‬ ‫اندازه گیری هموگلوبین و هماتوکریت خون در‬ ‫کمتر از یک دقیقه با دستگاهی دانش بنیان‬ ‫فناوران در کشور موفق به ساخت دستگاهی شدند‬ ‫که تنها با استفاده از یک قطره خون‪ ،‬هموگلوبین و‬ ‫هماتوکریت را اندازه گیری می کند‪.‬‬ ‫به گزارش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬این‬ ‫دستگاه برای تشخیص سریع مواردی چون کم خونی‪ ،‬تاالسمی‬ ‫و غلظت خون کاربرد دارد و به خون گیری وریدی نیازی‬ ‫ندارد‪ .‬این مسئله سبب سادگی و افزایش سرعت تست برای‬ ‫بیماران‪ ،‬به ویژه کودکان‪ ،‬سالمندان‪ ،‬بیماران دیالیزی و زنان‬ ‫باردار می شود‪ .‬گاهی امکان خون گیری وریدی وجود ندارد؛‬ ‫مث ً‬ ‫ال رگ ها در دسترس نیستند‪ ،‬مانند بیماران مسن‪ ،‬چاق‬ ‫یا قربانیان سوختگی‪ .‬در این موارد‪ ،‬این محصول ایران ساخت‬ ‫به راحتی قابل استفاده است و با یک قطره خون از نوک انگشت‬ ‫سلول های مصنوعی‪ ،‬برای پاک سازی االینده های میکروسکوپی‬ ‫اب است‪ .‬در ازمایش دیگری‪ ،‬محققان نشان دادند سلول های‬ ‫مصنوعی می توانند باکتری ای کوالی را ببلعند و ان را داخل‬ ‫غشایی به دام بیندازند‪.‬‬ ‫می توان از این روش برای مقابله با باکتری مذکور در بدن‬ ‫انسان نیز استفاده کرد‪ .‬این سلول ها به اندازه گلبول قرمز خونند‬ ‫و می توان از ان ها برای از بین بردن باکتری های بدن مانند‬ ‫ای کوالی‪ ،‬انتقال دارو به نقاط خاصی از بدن و پاک سازی‬ ‫االینده های اب استفاده کرد‪ .‬‬ ‫بیمار‪ ،‬مشکل را رفع می کند‪ .‬همچنین این محصول ایران ساخت‬ ‫می تواند به عنوان دستگاهی پرتابل در امبوالنس‪ ،‬اورژانس و‬ ‫مراکز انتقال خون کاربرد داشته باشد و در کمتر از ‪ 10‬ثانیه‪،‬‬ ‫هموگلوبین و هماتوکریت خون را اندازه بگیرد‪.‬‬ ‫همه انسان ها ازمایش خون را حتی به تعداد کم‪ ،‬انجام‬ ‫می دهند؛ پس ساخت این دستگاه پرکاربرد اهمیت زیادی دارد‪.‬‬ ‫یکی از موضوعات مهم در ساخت نیز گسترش کاربرد ان به‬ ‫تست های پرتکرار است‪.‬‬ ‫هموگلوبین و هماتوکریت بخشی از ازمایش خون معمولی و‬ ‫شمارش کامل سلول های خونی اند‪.‬‬ ‫متخصصان کشور از تلفیق فناوری زیستی و اطالعات برای‬ ‫ساخت دستگاه اندازه گیری هموگلوبین و هماتوکریت خون‬ ‫استفاده کرده اند‪ .‬همگرایی فناوری باز هم سبب دستاوردی در‬ ‫حوزه سالمت و کمک به بیماران شد‪ .‬مرکز راهبردی فناوری های‬ ‫همگرا در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬از این‬ ‫متخصصان فعال در شرکت دانش بنیان «افق سالمت» حمایت‬ ‫کرد تا این محصول به سرعت به بازار راه یابد‪.‬‬ ‫از انجا که گلبول های قرمز مهم ترین سلول های خونی اند و‬ ‫در سالمت انسان نقش اساسی دارند‪ ،‬اندازه گیری ان ها عامل‬ ‫مهمی در ازمایش های خونی است‪ .‬هموگلوبین پروتئینی است‬ ‫که اکسیژن را به سراسر بدن منتقل می کند و دی اکسیدکربن را‬ ‫از بافت ها به ریه انتقال می دهد‪ .‬اندازه گیری ان نیز به طورکلی‪،‬‬ ‫تعداد گلبول های قرمز خون را نمایش می دهد‪ .‬با اندازه گیری‬ ‫هماتوکریت نیز درصد گلبول های قرمز در کل حجم خون‬ ‫مشخص می شود‪.‬‬ ‫‪23‬‬ صفحه 23 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫محققان ایرانی برای ساخت واکسن هپاتیت«ب»‬ ‫راهکار علمی جدید ارائه دادند‬ ‫محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر با همکاری «انستیتو‬ ‫پاستور ایران» راهکار جدیدی برای ساخت واکسن‬ ‫هپاتیت ب ارائه دادند‪.‬‬ ‫‪24‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی دانشگاه صنعتی امیرکبیر‪ ،‬فاطمه‬ ‫رضائی‪ ،‬دانشجوی دکتری مهندسی پزشکی با گرایش بیومتریال‬ ‫و مجری طرح «ساخت و ارزیابی نانو ادجوانت پلیمری بر پایه‬ ‫ابریشم حاوی انتی ژن هپاتیت ب» گفت‪« :‬عفونت هپاتیت ب‪،‬‬ ‫به عنوان مشکلی بهداشتی در تمام جهان شناخته شده است‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه هپاتیت ب‪ ،‬نوعی بیماری عفونی است‪ ،‬گفت‪« :‬بر‬ ‫اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی‪ ،‬در سال ‪ ۲۰۱۷‬میالدی‪،‬‬ ‫‪ ۲۵۷‬میلیون نفر به ویروس هپاتیت ب مبتال بوده اند‪».‬‬ ‫به گفته این محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر‪ ،‬ویروس هپاتیت‬ ‫ب‪ ،‬یکی از مشهورترین عواملی است که سبب هپاتیت ویروسی‬ ‫می شود و ممکن است موجب التهاب کبد‪ ،‬سیروز کبد و در‬ ‫نهایت‪ ،‬مرگ شود‪.‬‬ ‫او افزود‪« :‬همه واکسن های هپاتیت ب‪ ،‬شامل انتی ژن سطحی‬ ‫ویروس این هپاتیت هستند و حضور این انتی ژن داخل‬ ‫واکسن ها به کمک ادجوانت‪ ،‬سبب تولید انتی بادی ضد این‬ ‫انتی ژن می شود که علیه عفونت انتی ژن سطحی هپاتیت ب‪،‬‬ ‫مصونیت ایجاد می کند‪».‬‬ ‫رضائی خاطرنشان کرد‪« :‬در حال حاضر‪ ،‬تولید و به کارگیری‬ ‫واکسن هایی با ایمنی زایی مناسب‪ ،‬از روش های موثر برای‬ ‫مقابله با بیماری های عفونی به حساب می اید‪ .‬بعضی از‬ ‫واکسن ها از میکروارگانیسم های ضعیف شده (واکسن های زنده)‬ ‫یا پاتوژن های غیرفعال ساخته شده اند که این ترکیبات ممکن‬ ‫است سبب تحریک شدید سیستم ایمنی شوند‪».‬‬ ‫این دانش اموخته دانشگاه صنعتی امیرکبیر افزود‪« :‬از معایب‬ ‫این واکسن ها می توان به ایجاد واکنش های التهابی‪ ،‬نیاز به‬ ‫تلقیح مجدد برای داشتن پاسخ ایمنی مداوم و همچنین هزینه‬ ‫زیاد تولیدشان اشاره کرد‪».‬‬ ‫او گفت‪« :‬پیش از این ها‪ ،‬نشان داده شده است که واکسن های‬ ‫زیر واحدی که از قسمت های مناسب انتی ژن های پپتیدی و‬ ‫پروتئینی تشکیل شده اند‪ ،‬در مقایسه با واکسن های مرسوم‬ ‫ایمنی بیشتری دارند‪ ،‬اما مهم ترین چالش در استفاده از‬ ‫واکسن های زیر واحدی‪ ،‬کم بودن میزان تحریک سیستم ایمنی‬ ‫توسط ان هاست‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه مهم ترین راه برای رفع این مشکل‪ ،‬استفاده از‬ ‫ادجوانت هاست‪ ،‬گفت‪« :‬ادجوانت ها ترکیباتی اند که به ایمونوژن ها‬ ‫اضافه می شوند تا از طریق تحریک سلول های دندریتیک که‬ ‫سلول های عرضه کننده انتی ژن هستند‪ ،‬پاسخ ایمنی شدیدتری‬ ‫را ایجاد کنند‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬به منظور اثربخشی واکسن تزریقی‪ ،‬واکسن مدنظر باید‬ ‫در سه دوره به بیمار تزریق شود که این کار می تواند مشکالتی را‬ ‫برای افراد به وجود اورد‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬یکی از ادجوانت هایی که‬ ‫برای افزایش ایمنی زایی واکسن هپاتیت ب‪ ،‬به ان اضافه می شود‪،‬‬ ‫الوم‪ ،‬از ترکیبات الومینیوم‪ ،‬است‪ .‬الوم‪ ،‬تنها ادجوانت تاییدشده‬ ‫برای کاربردهای کلینیکی انسانی است‪».‬‬ ‫او اضافه کرد‪« :‬در فرموالسیون تمامی واکسن های هپاتیت ب‬ ‫که مجوز ورود به بازار دارویی را گرفته اند‪ ،‬از الوم به عنوان ادجوانت‬ ‫استفاده شده است‪ .‬این ادجوانت به طور گسترده استفاده می شود‪.‬‬ ‫اثار مضر الوم کم است‪ ،‬اما واکنش های الرژیک و سمیت عصبی در‬ ‫اثر استفاده از ان مشاهده شده است‪».‬‬ ‫این محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر افزود‪« :‬به طور طبیعی‪،‬‬ ‫کلیه ها دزهای کم الومینیوم را دفع می کنند‪ ،‬اما تحت شرایط‬ ‫خاصی‪ ،‬مث ً‬ ‫ال زمانی که عملکرد کلیه ها کاهش می یابد‪ ،‬الومینیوم‬ ‫در بدن انباشته می شود و ممکن است به سم تبدیل شود‪ .‬سطوح‬ ‫باالی الومینیوم در بدن به طرز چشمگیری بر مغز و بافت‬ ‫استخوان اثر می کند و همچنین مسمومیت الومینیوم‪ ،‬به صورت‬ ‫بالقوه به بیماری الزایمر منجر می شود‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه واکسن های حاوی الوم‪ ،‬برای به دست اوردن‬ ‫پاسخ ایمنی بهینه و طوالنی مدت به چندین تزریق در زمان‬ ‫مناسب پشت سرهم نیاز دارند‪ ،‬گفت‪« :‬انجام این کار در‬ ‫کشورهای درحال توسعه‪ ،‬برای نگهداری نرخ ایمنی زایی زیاد در‬ ‫برنامه ایمنی زایی چندگانه‪ ،‬بسیار مشکل است؛ بنابراین توسعه‬ ‫ادجوانت های ایمن و سیستم های رهایش واکسن برای دستیابی‬ ‫طوالنی مدت به پاسخ های ایمنی نیاز است‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬پروتئین ابریشم‪ ،‬پلیمری با تاییدیه سازمان غذا‬ ‫و داروی ایاالت متحده امریکا‪ 1‬است که به طور موفقیت امیز‬ ‫به عنوان نخ بخیه و سیستم های رهایش دارو و پروتئین کاربرد‬ ‫دارد‪ .‬این پروتئین خصوصیات مکانیکی بسیار عالی‪ ،‬فرایند‬ ‫فعال سازی انعطاف پذیر و زیست سازگاری بسیار خوبی دارد‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه در دهه اخیر‪ ،‬تالش های زیادی در جهت‬ ‫به کارگیری علم نانوبیوتکنولوژی در مسیر ساخت نانوذرات‬ ‫)‪1. Food and Drug Administration (FDA‬‬ صفحه 24 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫مناسب برای انتقال اجزای سازنده واکسن ها‪ ،‬نظیر انتی ژن های‬ ‫پپتیدی‪ ،‬پروتئینی و اسید نوکلئیکی صورت گرفته است‪ ،‬عنوان‬ ‫کرد‪« :‬حامل های ذره ای می توانند به عنوان سیستم تحویل‬ ‫انتی ژن موثر عمل کنند و بنابراین‪ ،‬برداشت انتی ژن توسط‬ ‫سلول های ارائه دهنده انتی ژن مانند ماکروفاژها یا سلول های‬ ‫دندریتیک را افزایش دهند‪».‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬حامل های انتی ژن بر پایه ذره‪ ،‬منبعی برای‬ ‫رهایش کنترل شده انتی ژن هستند‪ ،‬بنابراین میزان در دسترس‬ ‫بودن انتی ژن برای سلول های ایمنی را افزایش می دهند‪.‬‬ ‫همچنین‪ ،‬کیفیت پاسخ ایمنی بیشتر می شود‪».‬‬ ‫رضائی گفت‪« :‬حامل های ذره ای توانایی حفاظت از انتی ژن‬ ‫علیه تخریب را تا زمانی دارند که به سلول های ایمنی تحویل‬ ‫داده شوند‪ .‬در این میان‪ ،‬نانوذرات زیست تخریب پذیر بر پایه‬ ‫پلیمرهای زیست سازگار‪ ،‬اهمیت بسزایی دارند‪».‬‬ ‫به گفته او‪ ،‬از مزایای نانوذرات زیست تخریب پذیر می توان به‬ ‫سهولت استفاده از ان ها در جهت تحریک سیستم ایمنی‪ ،‬امکان‬ ‫بارگذاری هم زمان انتی ژن های متنوع روی ان ها و تغییرنکردن‬ ‫ساختارشان در محیط درون تنی اشاره کرد‪.‬‬ ‫او تاکید کرد‪« :‬کاربرد نانوذرات فیبروئین ابریشم‪ ،‬به خاطر‬ ‫مزیت هایی مانند زیست سازگاری‪ ،‬تخریب کنترل شده‪ ،‬شکل‬ ‫و اندازه ذرات‪ ،‬بارگذاری دارو و رهایش دارو گسترش پیدا‬ ‫کرده است‪ .‬یکی از اصلی ترین مزایای استفاده از فیبروئین‬ ‫ابریشم به عنوان حامل دارویی‪ ،‬انجام فرایندها در محیط ابی‬ ‫برای بارگذاری داروهای حساس مانند پروتئین ها و نوکلئوئیک‬ ‫اسیدهای درمانی است که سبب ایجاد مقاومت های خوب‬ ‫برای حل شدن و جلوگیری از تخریب های انزیمی و گرمایی‬ ‫ناخواسته می شود‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه فیبروئین ابریشم‪ ،‬پلیمر بسیار زیست سازگاری‬ ‫است که خصوصیات منحصربه فرد و عملکردی خاصی دارد‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬مزیت استفاده از فیبروئین ابریشم در کاربردهای‬ ‫پزشکی‪ ،‬خصوصیات مکانیکی عالی‪ ،‬نرخ تخریب اهسته و‬ ‫فرایندپذیری در محیط ابی است‪».‬‬ ‫رضائی با تاکید بر اینکه پروتکل استخراج و خالص سازی‬ ‫ابریشم‪ ،‬اسان و از نظر هزینه ای بسیار مناسب است و همچنین‬ ‫این پلیمر‪ ،‬پلیمر طبیعی و بومی کشور خودمان است‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«واکسن موثر علیه ویروس هپاتیت ب‪ ،‬نزدیک به ‪ ۲۰‬سال‬ ‫است که در دسترس قرار دارد‪ ،‬اما برای پاسخ ایمنی بهینه‪ ،‬نیاز‬ ‫است که درنهایت‪ ،‬سه بار تزریق در زمان مناسب‪ ،‬پشت سرهم‬ ‫انجام شود‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه ادجوانت ها باید از نظر شیمیایی تا حد امکان‬ ‫خنثی و ترجیحاً زیست تخریب پذیر باشند تا از بدن به سهولت‬ ‫دفع شوند‪ ،‬گفت‪« :‬در صورت استفاده از ادجوانت‪ ،‬باید غلظت و‬ ‫میزان انتی ژن در هر دز واکسن‪ ،‬کاهش یابد‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬باید‬ ‫در دسترس و هزینه تولید ان مناسب باشد تا از نظر تجاری‪،‬‬ ‫مقرون به صرفه باشد‪».‬‬ ‫او گفت‪« :‬در این پژوهش با استفاده از پلیمر طبیعی فیبروئین‬ ‫ابریشم‪ ،‬نانو ادجوانتی مناسب برای بارگذاری انتی ژن سطحی‬ ‫هپاتیت ب طراحی شد‪ .‬این نانو ادجوانت توانست به صورت‬ ‫عاملی برای ذخیره انتی ژن سطحی هپاتیت ب عمل کند‪».‬‬ ‫او خاطر نشان کرد‪« :‬از دالیل مهم استفاده از فیبروئین ابریشم‬ ‫می توان به زیست سازگاری و نرخ زیست تخریب پذیری مناسب‪،‬‬ ‫ظرفیت زیاد بارگذاری مولکول های مختلف روی ان‪ ،‬قابلیت‬ ‫اندوسیتوز به داخل سلول‪ ،‬رهایش کنترل شده مولکول های‬ ‫مختلف و نیمه عمر باال در سیستم گردش خون اشاره کرد‪».‬‬ ‫به گفته رضائی‪ ،‬تعداد کشورهایی که ادجوانت تولید می کنند‪،‬‬ ‫بسیار محدود و کمتر از کشورهایی است که واکسن تولید‬ ‫می کنند‪ .‬در حقیقت‪ ،‬شرکت های واکسن سازی متعدد در دنیا‬ ‫برای واکسن های مختلف از ادجوانت های یکسانی استفاده‬ ‫می کنند و اصوالً تکنولوژی مهم و اصلی در تولید واکسن ها‪،‬‬ ‫ادجوانت است‪.‬‬ ‫‪25‬‬ صفحه 25 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫او با اشاره به کاربرد این تحقیق گفت‪« :‬نتایج این تحقیق در‬ ‫صنعت واکسن سازی قابل استفاده است‪ .‬در این پژوهش‪ ،‬نانوذرات‬ ‫فیبروئین ابریشم به عنوان نانو ادجوانت برای بارگذاری انتی ژن‬ ‫سطحی هپاتیت ب معرفی شدند‪ .‬نتایج نشان دادند که یکپارچگی‬ ‫ساختاری‪ ،‬ساختار دوم و سوم انتی ژن سطحی هپاتیت ب در‬ ‫طول و بعد از ساخت فرموالسیون‪ ،‬اسیب ندیده است‪».‬‬ ‫او خاطر نشان کرد‪« :‬مطالعه جذب سلولی نشان داد که‬ ‫سلول های ماکروفاژ‪ ،‬به طور موثری نانوذرات بارگذاری شده‬ ‫را جذب کردند‪ .‬سطح انتی بادی ‪ IgG1 ،Total IgG‬و ‪IgG2a‬‬ ‫اختصاصی علیه انتی ژن سطحی هپاتیت ب تولید شده در تست‬ ‫حیوانی‪ ،‬توسط گروه جذب فیزیکی‪ ،‬به طور چشمگیری بیشتر‬ ‫از میزان تولیدشده توسط گروه های اتصال شیمیایی و واکسن‬ ‫تجاری ساخت انستیتو پاستور ایران بود‪».‬‬ ‫او تاکید کرد‪« :‬به نظر می رسد نانوذرات فیبروئین ابریشم‪،‬‬ ‫به عنوان حامل برای انتی ژن‪ ،‬انتخاب مناسب و امیدوارکننده ای‬ ‫هستند‪ .‬بااین حال‪ ،‬برای افزایش قدرت ایمنی این نانو ادجوانت‪،‬‬ ‫به تحقیقات بیشتر و استفاده از دز یاداور‪ 2‬نیاز است‪ .‬در این‬ ‫پژوهش‪ ،‬ازمون های حیوانی نیز انجام شده است‪ .‬امیدواریم‬ ‫بتوانیم در ادامه کار برای افزایش قدرت ایمنی این نانو‬ ‫ادجوانت‪ ،‬تحقیقات بیشتر و ازمون های مرتبط با دز یاداور را‬ ‫انجام دهیم‪».‬‬ ‫رضائی با اشاره به ویژگی و مزیت های رقابتی طرح گفت‪« :‬با‬ ‫توجه به بررسی ها و مطالعات انجام شده‪ ،‬تاکنون از پلیمر فیبروئین‬ ‫ابریشم به عنوان نانو ادجوانت در واکسن هپاتیت ب‪ ،‬استفاده نشده‬ ‫و این کار برای اولین بار در این طرح انجام شده است‪».‬‬ ‫او خاطرنشان کرد‪« :‬در ارتباط با سیستم های رهایش دارویی‬ ‫‪26‬‬ ‫بر پایه پروتئین‪ ،‬فیبروئین ابریشم پلیمر طبیعی مفیدی است‬ ‫که برای رهایش مولکول های پروتئینی و پپتیدی استفاده‬ ‫می شود‪ .‬متاسفانه‪ ،‬مطالعات کمی نقش نانوساختار فیبروئین‬ ‫ابریشم در سیستم های رهایش پروتئینی را بررسی کرده اند‪.‬‬ ‫توسعه و بررسی نانو و میکروذرات شامل انتی ژن های جذب شده‬ ‫یا به دام افتاده به عنوان ادجوانت واکسن‪ ،‬ضروری است و استفاده‬ ‫از ان ها به جای استفاده از الوم‪ ،‬برای توسعه بهتر ادجوانت های‬ ‫جایگزین و کم کردن ایمنی زایی مکرر‪ ،‬پیشنهاد می شود‪».‬‬ ‫رضائی گفت‪« :‬این مطالعه نشان داد که نانوذرات فیبروئین ابریشم‬ ‫با ویژگی هایی همچون زیست سازگاری‪ ،‬زیست تخریب پذیری و‬ ‫توانایی کنترل رهایش انتی ژن‪ ،‬می تواند به عنوان نانو ادجوانت‬ ‫برای توسعه موثرتر فرمول های واکسن پیشنهاد شود‪ .‬ادجوانت‬ ‫تولیدشده با این ترکیب در نوع خود در دنیا بی نظیر است و‬ ‫ایده ان برای استفاده در واکسن هپاتیت ب‪ ،‬برای اولین بار در‬ ‫این پروژه مطرح و بررسی شده است‪ .‬البته با وجود تولید علم‬ ‫در این زمینه توسط این پروژه‪ ،‬هنوز تا تجاری شدن محصول‬ ‫فاصله زیادی وجود دارد که امیدواریم با حمایت جدی از ان‪ ،‬در‬ ‫اینده ای نه چندان دور محقق شود‪».‬‬ ‫گفتنی است این طرح بین دانشگاه صنعتی امیرکبیر و انستیتو‬ ‫پاستور ایران به صورت مشترک تعریف و اجرایی شده است‪.‬‬ ‫همچنین استادان راهنمای این پروژه‪ ،‬دکتر حمید کشوری‪،‬‬ ‫عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی‬ ‫امیرکبیر و دکتر محمدعلی شکرگزار‪ ،‬عضو هیئت علمی‬ ‫انستیتو پاستور ایران بوده اند‪ .‬عالوه بر ان‪ ،‬دکتر مهدی فرخی و‬ ‫دکتر دالرام درود‪ ،‬اعضای هیئت علمی انستیتو پاستور ایران‪ ،‬از‬ ‫استادان مشاور این پروژه بوده اند‪.‬‬ ‫‪2. Booster dose‬‬ ‫به گزارش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬تولید‬ ‫جلوگیری از عفونت زخم ها با فناوری نانو‬ ‫این محصول به روش نانوفناوری است‪ .‬نانوکامپوزیتی نوین و‬ ‫قدرتمند با قابلیت قطع موثر خونریزی‪ .‬برای تولید این محصول‬ ‫ایران ساخت متخصصان کشور از حوزه های زیست فناوری و نانو‬ ‫گرد هم امدند‪ ،‬توانمندی و تخصص خود را به اشتراک گذاشتند‬ ‫و در نهایت‪ ،‬نیاز کشور به این محصول پیشرفته را رفع کردند‪.‬‬ ‫ماده اصلی پانسمان‪ ،‬قطعه ای پپتیدی است که جزوی زیستی‬ ‫به حساب می اید‪ .‬از فناوری نانو نیز برای ساخت نانوفایبرهایی‬ ‫از پپتید طراحی شده‪ ،‬استفاده شده است‪ .‬محصوالت بنداورنده‬ ‫خونریزی یکی از ملزومات پزشکی پرمصرف است و بازار‬ ‫منحصربه فردی را در ایران به خود اختصاص داده است‪ .‬بسیاری‬ ‫متخصصان کشور یکی از نیازهای حوزه پزشکی را رفع از شرکت های خارجی این بازار را هدف قرار داده اند‪.‬‬ ‫کردند‪ .‬این محصول ایران ساخت در مقایسه با نمونه های این در حالی است که تنها تعداد محدودی از تولیدکنندگان‬ ‫داخلی در این حوزه فعالیت می کنند‪ .‬بنابراین فناوران و‬ ‫خارجی‪ ،‬ویژگی های منحصربه فردی دارد‪.‬‬ ‫متخصصان حوزه نانو و زیست فناوری کشور روی ساخت این‬ صفحه 26 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫نوع از محصوالت متمرکز شده اند‪ .‬برخی از محصوالت وارداتی‪،‬‬ ‫حتی برندهای مشهور‪ ،‬عوارضی همچون عفونت را به دنبال‬ ‫دارند‪ ،‬اما فناوران کشور محصوالتی کام ً‬ ‫ال زیست سازگار و‬ ‫درعین حال با کیفیت خوب تولید کرده اند و از این طریق‪ ،‬خال‬ ‫موجود در بازار نیز پر شده است‪.‬‬ ‫مکانیسم عمل ان به دلیل خاصیت چسبندگی به اجزای خون‬ ‫است‪ .‬این بنداورنده‪ ،‬ماتریکسی را تشکیل می دهد که اجزای‬ ‫خون از جمله گلبول های قرمز و پالکت ها به ان متصل می شوند‪.‬‬ ‫به این ترتیب‪ ،‬تشدید فعالیت پالکت ها و اجزای دیگر خون‪،‬‬ ‫منجر به تحریک ابشار انعقادی می شود‪ .‬استفاده از نانوفایبرهای‬ ‫پپتیدی در ساختار نانوکامپوزیت‪ ،‬سبب شده است محصوالتی با‬ ‫قابلیت هموستازی مطلوب‪ ،‬کاهش میزان خونریزی تا ‪ 90‬درصد‬ ‫در مدت زمان زیر یک دقیقه و با زیست سازگاری بسیار مناسب‬ ‫ارائه شود‪.‬‬ ‫عوارض خونریزی ناشی از حوادث‪ ،‬بیماری های مادرزادی مانند‬ ‫اختالل در فاکتورهای انعقادی و خونریزی های کنترل نشده در‬ ‫جراحی ها‪ ،‬عامل اصلی مرگ ومیر قبل از درمان است‪ .‬تحقیقات‬ ‫بین رشته ای وسیعی بر توسعه مواد و فناوری های مرتبط با‬ ‫توقف خونریزی (هموستاز) متمرکز شده اند‪.‬‬ ‫انواع مختلفی از بنداورنده ها در اشکال مختلف از جمله پودر‪،‬‬ ‫مایع‪ ،‬باند‪ ،‬تامپون و شریان بند طراحی شده اند‪ .‬بنابراین هدف‬ ‫از ارائه پانسمان (نانوکامپوزیت) بنداورنده خونریزی‪ ،‬معرفی‬ ‫محصولی با قابلیت هموستازی و حفاظتی مناسب (حفاظت از‬ ‫زخم در مقابل ورود میکروب ها و حفظ رطوبت محل جراحت)‪،‬‬ ‫زیست سازگار و درعین حال‪ ،‬با قیمت مناسب است‪.‬‬ ‫فناوران شرکت «نانوطب بهنود» با حمایت مرکز راهبردی‬ ‫فناوری های همگرا در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‬ ‫این محصول را تولید کرده اند‪.‬‬ ‫راه اندازی ‪ 11‬مرکز جامع سلول های بنیادی و‬ ‫پزشکی بازساختی در کشور‬ ‫شده اند و به عنوان یکی از مهم ترین ساختارهای منطقه ای توسعه‬ ‫علوم و فناوری های سلول های بنیادی فعالیت می کنند‪ .‬تاسیس‬ ‫مراکز جامع عالوه بر اینکه منجر به رشد علم می شود‪ ،‬به افزایش‬ ‫اشتغال متخصصان و دانش اموختگان رشته های مرتبط می انجامد‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ 11 ،‬مرکز جامع در کشور فعالند‪.‬‬ ‫مراکز جامع سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی دانشگاه های‬ ‫علوم پزشکی تهران و تبریز در سال ‪ 1395‬و مرکز دانشگا ه علوم‬ ‫پزشکی شیراز در سال ‪ ،1396‬با حضور سورنا ستاری‪ ،‬معاون‬ ‫علمی و فناوری رئیس جمهوری راه اندازی شدند‪ .‬همچنین در‬ ‫سال های ‪ 1397‬تا اسفند ماه ‪ ،1399‬دانشگاه های علوم پزشکی‬ ‫کرمان‪ ،‬یزد‪ ،‬مشهد‪ ،‬ایران‪ ،‬کرمانشاه و پژوهشگاه رویان و دانشگاه‬ ‫تربیت مدرس‪ ،‬برای راه اندازی و تجهیز مرکز جامع‪ ،‬تحت حمایت‬ ‫مادی و معنوی این ستاد قرار گرفتند‪ .‬دانشگاه صنعتی شریف نیز‬ ‫با تامین زیرساخت های الزم و با توجه به ظرفیت های موجود در‬ ‫دانشگاه برای راه اندازی این مرکز‪ ،‬توانست از حمایت های ستاد‬ ‫بهره مند شود‪.‬‬ ‫بر اساس توافق نامه تاسیس این مراکز بین معاونت علمی و‬ ‫فناوری ریاست جمهوری با دانشگاه های علوم پزشکی‪ ،‬قرار است‬ ‫ظرف مدت سه سال‪ ،‬حداقل پنج دانش اموخته دکتری تخصصی‬ ‫و پسادکترا مبتنی بر ماموریت منطقه ای تعیین شده برای مرکز‬ ‫پذیرش و تربیت شوند‪ .‬همچنین سه محصول دانش بنیان و‬ ‫سه خدمت بالینی مبتنی بر سلول های بنیادی تولید شوند و‬ ‫تاییدیه های الزم را از سازمان غذا و دارو یا معاونت درمان‬ ‫وزارت بهداشت دریافت کنند‪.‬‬ ‫این مراکز همچنین متعهدند برای جلب مشارکت صنایع دارویی‬ ‫به منظور همکاری و سرمایه گذاری دوجانبه در تولید‪ ،‬بازاریابی و‬ ‫فروش محصوالت دانش بنیان تولیدشده گام بردارند و با شبکه‬ ‫سلول های بنیادی که ستاد توسعه علوم و فناوری های سلول های‬ ‫بنیادی ایجاد کرده است‪ ،‬همکاری مستمر داشته باشند‪.‬‬ ‫در کشور ‪ 11‬مرکز جامع سلول های بنیادی و پزشکی‬ ‫بازساختی راه اندازی شد تا عالوه بر تربیت متخصصان‪،‬‬ ‫تولید محصوالت فناورانه در این حوزه رونق گیرد‪.‬‬ ‫به گزارش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬سلول های‬ ‫بنیادی و پزشکی بازساختی‪ ،‬دانشی بین رشته ای است که اعتال‬ ‫و رشد ان نیاز به همکاری متخصصان رشته های گوناگون دارد‪.‬‬ ‫بنابراین محققان از حوزه های مختلف‪ ،‬از متخصصان بالینی‬ ‫تا داروسازان‪ ،‬متخصصان علوم پایه پزشکی‪ ،‬مهندسان فنی و‬ ‫مهندسی بافت باید دور هم جمع شوند تا تحقیقات انجام شود‪.‬‬ ‫در این مسیر‪ ،‬مراکز جامع علوم و فناوری های سلول های بنیادی‬ ‫و پزشکی بازساختی راه اندازی شدند تا شاهد تجمیع ظرفیت های‬ ‫علمی‪ ،‬نیروی انسانی و تجهیزات فنی و ازمایشگاهی باشیم‪ .‬ستاد‬ ‫توسعه فناوری های سلول های بنیادی معاونت علمی و فناوری نیز‬ ‫از این حرکت حمایت کرد‪.‬‬ ‫این مراکز با حمایت ستاد و مشارکت دانشگاه های مادر وابسته‬ ‫به وزارت علوم و وزارت بهداشت در برخی کالن منطقه ها ایجاد‬ ‫‪27‬‬ صفحه 27 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫کلیه مصنوعی جایگزین دیالیز و پیوند عضو می شود‬ ‫محققان توانستند با موفقیت نمونه اولیه کلیه زیست‬ ‫ مصنوعی را تولید کنند که درون بدن قابل کاشت است و‬ ‫بدون نیاز به دارو کار می کند‪.‬‬ ‫بهگزارش«نیواطلس»‪،‬محققاندانشگاهکالیفرنیایسانفرانسیسکو‬ ‫با موفقیت نمونه اولیه کلیه ای زیست مصنوعی را تولید کردند که‬ ‫درون بدن قابل کاشت است و بدون نیاز به دارو کار می کند‪ .‬بیماران‬ ‫مبتال به نارسایی کلیه به طور منظم به دیالیز که درمانی تهاجمی و‬ ‫ت مصنوعی به این‬ ‫خطرناک است‪ ،‬نیاز دارند‪ .‬توسعه این کلیه زیس ‬ ‫بیماران کمک چشمگیری خواهد کرد‪.‬‬ ‫شرکتی دانش بنیان موفق به ساخت داروی‬ ‫ترمیم کننده زخم بیماران پروانه ای شد‬ ‫‪28‬‬ ‫شرکتی دانش بنیان توانسته است داروی ترمیم کننده‬ ‫زخم بیماران پروانه ای در کشور را به تولید برساند و رنج‬ ‫این گروه از بیماران خاص را کاهش دهد‪.‬‬ ‫به گزارش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫محمدکاظم رشیدی‪ ،‬مدیرعامل شرکت دانش بنیان تولید‬ ‫فراورده های طب سنتی «نیکا»‪ ،‬تولیدکننده چند محصول‬ ‫درمانی است‪ .‬او توضیح می دهد‪« :‬مهم ترین ویژگی فناوری‬ ‫محصوالت ما‪ ،‬استفاده از ترکیبات طبیعی و بهره گیری از‬ ‫کلیه چندین عملکرد حیاتی را در بدن انجام می دهد که‬ ‫مهم ترین ان ها دفع سموم و مواد زائد از خون است‪ .‬همچنین‬ ‫فشار خون‪ ،‬غلظت الکترولیت ها و مایعات دیگر بدن را نیز‬ ‫تنظیم می کند‪ .‬بنابراین‪ ،‬هنگامی که کلیه با اختالل مواجه‬ ‫می شود‪ ،‬تکرار این فرایندها پیچیده می شود‪ .‬بیماران اغلب‬ ‫با دیالیز شروع می کنند‪ ،‬اما این کار هم زمان بر است و هم‬ ‫دشوار‪ .‬راه حل طوالنی مدت پیوند کلیه است که در مقایسه با‬ ‫دیالیز‪ ،‬کیفیت زندگی بهتری را برای بیمار فراهم می کند‪ ،‬اما‬ ‫این پیوند عضو نیز با عوارض جانبی خطرناک و نیاز به داروهای‬ ‫سرکوب کننده سیستم ایمنی همراه است‪.‬‬ ‫کلیه زیست مصنوعی محققان‪ ،‬برای انجام وظایف اصلی در بدن‬ ‫بیمار کاشته می شود‪ ،‬اما بدون نیاز به داروهای سرکوب کننده‬ ‫سیستم ایمنی یا رقیق کننده خون که اغلب مورد نیاز است‪.‬‬ ‫بر اساس اطالعاتی که محققان دانشگاه کالیفرنیای سانفرانسیسکو‬ ‫منتشر کرده اند‪ ،‬این دستگاه از دو بخش عمده تشکیل شده است‪:‬‬ ‫فیلتر خون که متشکل از پوسته های نیمه رسانای سیلیکونی است و‬ ‫فراورده های زائد را از خون خارج می کند و راکتور زیستی که حاوی‬ ‫سلول های لوله ای کلیوی است و حجم اب‪ ،‬تعادل الکترولیتی و‬ ‫دیگر کارکردهای متابولیکی را تنظیم می کند‪ .‬پوسته های این‬ ‫دستگاه همچنین از سلول ها در برابر حمالت سیستم ایمنی بدن‬ ‫محافظت می کنند‪.‬‬ ‫فرموالسیون ویژه ای است که تفاوت کرم های تولیدی را با‬ ‫دیگر محصوالت موجود‪ ،‬مانند تفاوت میان انسان و ربات کرده‬ ‫است‪ .‬کرم های ساخت شده با فرمول ما مانند موجود زنده عمل‬ ‫می کنند و صرفاً ترکیبی با فناوری شیمیایی رایج نیست و برای‬ ‫هدف مشخصی هم ساخته نشده است‪ ،‬بلکه به دلیل نوع مواد‬ ‫و ترکیب خاص‪ ،‬همانند موجود زنده ای عمل می کند و شبیه به‬ ‫سلول های بنیادی است‪».‬‬ ‫این فعال فناور ادامه داد‪« :‬تنها دارویی که هم اکنون زخم‬ ‫بیماران پروانه ای را التیام و بهبود می بخشد‪ ،‬کرم نیکاست‪ .‬از‬ ‫اینکه این بیماران که اغلب ان ها کودکند و خانواده هایشان با‬ ‫ساخت کرم های داخلی به ارامش می رسند‪ ،‬احساس خشنودی‬ ‫می کنیم‪».‬‬ ‫مدیرعامل این شرکت دانش بنیان‪ ،‬درباره فرایند اثرگذاری این‬ ‫دارو گفت‪« :‬داروی نیکا وقتی روی پوست استفاده می شود‪،‬‬ ‫صرفاً یک کاربرد ندارد و مانند کرم های شیمیایی که فقط‬ ‫اب رسان یا کالژن ساز یا ضدچروکند‪ ،‬عمل نمی کند‪ ،‬بلکه این‬ ‫دارو هر انچه را که پوست انسان نیاز دارد‪ ،‬تامین می کند و‬ ‫به سادگی‪ ،‬همان کاری را انجام می دهد که بر عهده سلول های‬ ‫بنیادی است‪».‬‬ ‫بر اساس گفته های رشیدی‪ ،‬راه و روش ساخت این کرم‬ ‫کام ً‬ ‫ال متفاوت با کرم های شیمیایی است‪ .‬او ابراز کرد‪« :‬تمام‬ صفحه 28 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫عفونت های پای بیمار دیابتی با کرم نیکا از بدن بیمار خارج‬ ‫می شود و حتی فراتر از موضع زخم‪ ،‬عفونت های بدن بیمار هم‬ ‫با این دارو خارج می شود‪».‬‬ ‫رشیدی که با تاییدیه اتحادیه اروپا از روغن زیتون در‬ ‫محصوالتش استفاده می کند‪ ،‬در ادامه اظهار کرد‪« :‬تولیدات‬ ‫شرکت ما به دلیل استفاده از محصوالت طبیعی‪ ،‬مواد وارداتی‬ ‫ندارد و همه این مواد در باغ ها و مزارع کشورمان کشت می شود‪.‬‬ ‫دانش بنیان ها موفق به ساخت دستگاه ضدتعریق‬ ‫با بازده درمانی بیش از ‪ ۹۸‬درصد شدند‬ ‫یکی از شرکت های دانش بنیان با حمایت صندوق نواوری‬ ‫و شکوفایی‪ ،‬موفق به تولید «دستگاه یونتوفورزیس یا‬ ‫ضدتعریق » برای بیماران هایپر هیدروزیس شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی صندوق نواوری و شکوفایی‪ ،‬مهدی‬ ‫عباسی‪ ،‬رئیس هیئت مدیره شرکت دانش بنیان «اریا پروشات‬ ‫رایکا» در برنامه «جوان اپ» رادیو جوان درباره دستگاه‬ ‫یونتوفورزیس یا ضدتعریق گفت‪« :‬این دستگاه به عنوان روش‬ ‫درمانی غیرتهاجمی برای بیمارانی استفاده می شود که از بدو‬ ‫تولد با مشکل هایپر هیدروزیس مواجهه هستند‪ .‬دستگاه مدنظر‬ ‫بازدهی زیادی برای درمان دارد و از پنج سالگی می توان از ان‬ ‫استفاده کرد‪ ،‬زیرا این بیماری ژنتیکی است‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬دستگاه یونتوفورزیس با برند الکسا‪ ،‬بیش از ‪ 98‬درصد‬ ‫بازده درمانی دارد و هیچ ماده مصرفی ای ندارد‪ .‬فقط از خود‬ ‫دستگاه و اب شهری که بیمار دستگاه را داخل اب قرار می دهد‪،‬‬ ‫برای پاها‪ ،‬زیربغل و دیگر اعضای بدن با پد های مخصوص استفاده‬ ‫می کنند و افراد می توانند به راحتی مشکل تعریق شان را طی دو‬ ‫هفته برطرف کنند‪».‬‬ ‫رئیس هیئت مدیره شرکت دانش بنیان اریا پروشات رایکا ادامه‬ ‫داد‪« :‬برای بیماری هایپر هیدروزیس‪ ،‬به عنوان بیماری ژنتیکی‬ ‫که از غده هیپوتاالموس مغزی نشئت می گیرد‪ ،‬تاکنون هیچ‬ ‫درمان قطعی ای پیدا نشده است‪ .‬دستگاه یونتوفورزیس‪ ،‬درمانی‬ ‫کنترلی است که بیمار طی دو هفته در قالب ‪ 12‬جلسه با‬ ‫این موضوع سبب ایجاد اشتغال برای جوانان تحصیل کرده نیز‬ ‫شده است‪».‬‬ ‫این فعال فناوری با بیان اینکه مقدمات صادرات محصوالت‬ ‫این شرکت به سوریه فراهم شده است‪ ،‬تاکید کرد‪« :‬معتقدم‬ ‫شرکت های دانش بنیان می توانند ابروی کشور را حفظ کنند و‬ ‫محصوالتی که ارائه می کنند‪ ،‬قابلیت های زیادی برای صادرات و‬ ‫ارزاوری برای کشور دارد‪».‬‬ ‫دستگاه کار می کند و غدد تعریق از اندازه غیرعادی به حد‬ ‫نرمال می رسند‪ .‬این کار موجب پمپاژ تعریق کمتری می شود‬ ‫و به حد مطلوب می رسد‪ ».‬عباسی استفاده از این دستگاه را‬ ‫ماهانه دومرتبه عنوان کرد‪.‬‬ ‫او در ادامه با بیان اینکه برخی فکر می کنند برای دانش بنیانی‪،‬‬ ‫شرکت مدنظر باید دستگاهی اختراع کند که اولین باشد‪ ،‬اما‬ ‫چنین نیست‪ ،‬تصریح کرد‪« :‬شرکت ها برای بومی سازی باید‬ ‫اعم از دستگاه ها‪ ،‬تجهیزات و داروها را داخل‬ ‫پروژه یک محصول ّ‬ ‫کشور تولید کنند‪ ،‬هرچند دستیابی به دانش فنی ان محصول‬ ‫نیاز به زمان دارد‪».‬‬ ‫رئیس هیئت مدیره این شرکت دانش بنیان گفت‪« :‬شرکت ما‬ ‫این دستگاه را توسعه داده است و در کنار ان‪ ،‬انتی کنرژیکی‬ ‫نیز برای پنج درصد افرادی که ممکن است به یونتوفورزیس‬ ‫اب شهری پاسخ مطلوبی ندهند‪ ،‬به کار گرفته است تا ان افراد‬ ‫را نیز پوشش دهد‪ .‬دستگاه ما بازده درمانی بیش از ‪ 98‬درصد‬ ‫را دارد و برای تولید ان به همراه بازده درمانی باال‪ 10 ،‬سال‬ ‫تمرکز کرده ایم‪».‬‬ ‫عباسی در ادامه به ساخت دستگاه ضدعفونی چندمنظوره‬ ‫اعم از دست‪ ،‬تصفیه هوا‪ ،‬سطوح‪ ،‬میوه و سبزیجات در شرکت‬ ‫ّ‬ ‫متبوع خود اشاره کرد و گفت‪« :‬در این دستگاه ضدعفونی‬ ‫چندمنظوره‪ ،‬برای ضدعفونی دست از الکل استفاده نمی شود‪،‬‬ ‫بلکه از اب کمک گرفته می شود‪ ،‬زیرا این دستگاه‪ ،‬مایع‬ ‫سوپراکسید تولید می کند و داخل ان دستگاه پالسمای سرد‬ ‫وجود دارد که به روش کلدپالسما که اب معمولی را تبدیل به‬ ‫سوپراکسید می کند‪ ،‬تا ‪ 99‬درصد ویروس ها و هر عامل عفونی‬ ‫را که روی سطوح باشد‪ ،‬از بین می برد‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬دستگاه ضدعفونی کننده چندمنظوره هیچ نوع‬ ‫پسماند شیمیایی و عارضه ای ندارد و بعد از یک دقیقه‪ ،‬پسماندی‬ ‫که وجود دارد‪ ،‬به صورت اکسیژن به محیط برمی گردد‪ .‬برای‬ ‫ضدعفونی های طوالنی مدت استفاده از مایع سوپراکسید یکی‬ ‫از بهترین روش هاست‪ ،‬زیرا استفاده از الکل مشکالت بسیاری‬ ‫ایجاد می کند و گاهی جذب الکل‪ ،‬مشکالت کبدی را به دنبال‬ ‫خواهد داشت‪».‬‬ ‫رئیس هیئت مدیره شرکت دانش بنیان اریا پروشات رایکا‬ ‫افزود‪« :‬ایده اولیه دستگاه ضدعفونی کننده چندمنظوره با شیوع‬ ‫‪29‬‬ صفحه 29 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫کرونا در مدارس مطرح شد‪ ،‬زیرا متوجه شدیم مدارس با تامین‬ ‫الکل مشکل دارند‪».‬‬ ‫به گفته او‪ ،‬این دستگاه نازل خروجی دارد و گازی که داخل‬ ‫راکتور تولید می شود‪ ،‬از این نازل خارج می شود که برای‬ ‫ضدعفونی میوه و سبزیجات کافی است‪ .‬ابتدا باید ظرف میوه و‬ ‫سبزیجات را پر از اب کرد و سپس گاز خارج شده ظرف ‪ 10‬تا‬ ‫‪ 15‬دقیقه داخل ظرف قرار می گیرد تا ضدعفونی به طور کامل‬ ‫انجام شود‪.‬‬ ‫عباسی درباره صادرات محصوالت این شرکت نیز تصریح کرد‪:‬‬ ‫«ما طی دو هفته گذشته در نمایشگاه بین المللی سلیمانیه‬ ‫حضور داشتیم و محصوالت پزشکی و محصول مذکور را در‬ ‫ان نمایشگاه عرضه کردیم و با استقبال خوبی مواجه شدیم‪.‬‬ ‫‪30‬‬ ‫برای تولید و توزیع داخل کشور نیز شبکه فروش راه اندازی‬ ‫کرده ایم و در حال حاضر‪ ،‬در بیشتر شهرهای کشور نمایندگی‬ ‫داریم‪ .‬هم وطنان در هر شهری می توانند از نمایندگی های ما‬ ‫محصوالت شرکت را خریداری کنند‪».‬‬ ‫او در پایان‪ ،‬از صندوق نواوری و شکوفایی به دلیل حمایت هایی‬ ‫که از شرکت های دانش بنیان در حوزه تامین اعتبار‪ ،‬تسهیالت‬ ‫و برگزاری نمایشگاه ها و پاویون ها می کند‪ ،‬تشکر کرد و گفت‪:‬‬ ‫«ما برای تولید دستگاه یونتوفورزیس ‪ 300‬میلیون تومان از‬ ‫صندوق تسهیالت دریافت کردیم و برای تامین اعتبار ساخت‬ ‫دستگاه های ضدعفونی کننده چندمنظوره نیز قرار است به زودی‬ ‫روی سکوی تامین مالی جمعی در قالب برنامه کارویا قرار‬ ‫بگیریم تا مردم در طرح فناورانه ما مشارکت کنند‪».‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری «ایرنا» از انجمن نورویورولوژی ایران‪،‬‬ ‫درمان بی اختیاری ادرار با استفاده از فناوری‬ ‫مصطفی فرهی در حاشیه وبینار بیماری های ارولوژی که صبح‬ ‫شرکت دانش بنیان ایرانی‬ ‫جمعه‪ ،‬دوم مهرماه برگزار شد‪ ،‬گفت‪« :‬این دستگاه به ثبت‬ ‫جهانی رسیده است و تاییدیه اروپا را برای صادرات نیز دارد‪».‬‬ ‫او با اشاره به کاربرد این دستگاه برای درمان بی اختیاری ادرار‬ ‫و دردهای مزمن کف لگن افزود‪« :‬این دستگاه در اقایان برای‬ ‫التهابات پروستات‪ ،‬بی اختیاری دفع و ادرار کاربرد دارد‪».‬‬ ‫فرهی با اشاره به این محصول دانش بنیان گفت‪« :‬گاهی‬ ‫درمان بیماری با جراحی‪ ،‬همراه با درد و عود بیماری است‪ .‬این‬ ‫دستگاه چنین مشکالتی را ندارد و به راحتی در مطب استفاده‬ ‫می شود‪ .‬برخی مشکالت کوچک نیز وجود دارند که نیازی به‬ ‫اتاق عمل ندارند و می توان در مطب ان ها را درمان کرد و دوره‬ ‫مدیر یکی از شرکت های دانش بنیان ایرانی از اختراع نقاهت نیز نخواهد داشت‪».‬‬ ‫دستگاهی برای درمان غیرجراحی بی اختیاری ادرار زنان فرهی کاربرد این دستگاه را در بیمارستان ها‪ ،‬کلینیک ها و‬ ‫مطب ها عنوان کرد و افزود‪« :‬این دستگاه در مطب زنان و‬ ‫و مردان و التهابات پروستات خبر داد‪.‬‬ ‫اورولوژی‪ ،‬توان بخشی و…‪ ،‬قابل استفاده است‪».‬‬ ‫ابداع عصای رباتیک برای تقویت‬ ‫جهت یابی نابینایان‬ ‫«عصای سفید» که بسیاری از نابینایان برای حرکت در‬ ‫جهان بر ان تکیه دارند در یک قرن اخیر ارتقا نیافته‬ ‫است‪ ،‬اما اکنون محققان از پیشرفت در زمینه ابداع‬ ‫«عصای رباتیکی» خبر می دهند و امیدوارند موجب‬ ‫ارتقای عصای سفید و کمک به جهت یابی نابینایان شود‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری «ایرنا» از خبرگزاری «یونایتدپرس»‪،‬‬ ‫نمونه اولیه این عصای رباتیک مجهز به دوربین سه بعدی رنگی‪،‬‬ ‫چند حسگر و رایانه است که برای هدایت کاربر به مکان مدنظر‬ ‫طراحی شده است و از برخورد با هرگونه مانع در طول راه‬ ‫جلوگیری می کند‪.‬‬ ‫به گفته «گانگ یه»‪ ،‬استاد دانشکده مهندسی دانشگاه‬ صفحه 30 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫مشترک المنافع ویرجینیا در ریچموند واقع در امریکا‪ ،‬هنوز‬ ‫مسائلی وجود دارد که قبل از اماده شدن این عصای رباتیک‬ ‫برای جهان واقعی باید حل شود‪ .‬برای مثال‪ ،‬دستگاه باید به‬ ‫اندازه کافی سبک باشد تا کاربرپسند شود‪ .‬به محض اصالح‬ ‫جزئیات فنی‪ ،‬عصا برای پذیرش در میان افراد دچار نقص‬ ‫بینایی‪ ،‬ازمایش نهایی خواهد شد‪.‬‬ ‫او خاطرنشان کرد‪« :‬امید این است که افراد کم بینا با استفاده‬ ‫از این عصای رباتیک‪ ،‬بتوانند در فضاهای داخلی بزرگ و نااشنا‬ ‫اسان تر حرکت کنند‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬افرادی که از عصای سفید‬ ‫استفاده می کنند‪ ،‬می توانند از فناوری به روش های خاصی‬ ‫استفاده کنند‪ .‬برنامه هایی مبتنی بر تلفن همراه وجود دارند که‬ ‫به جهت یابی در خارج از منزل کمک می کنند‪».‬‬ ‫این محققان در نسخه های قبلی این عصای رباتیک تالش‬ ‫کردند با استفاده از نقشه های طبقات ساختمان‪ ،‬جهت یابی‬ ‫داخلی را امکان پذیر کنند‪ .‬کاربران می توانند عصا را به هرکجا‬ ‫که می خواهند برسانند و عصا از طریق نشانه های صوتی و نوک‬ ‫غلتکی موتوری‪ ،‬ان ها را به مقصد راهنمایی می کند‪.‬‬ ‫به گفته گانگ یه‪ ،‬برای فرد نابینا دشوار است که چرخش‬ ‫کام ً‬ ‫ال دقیقی انجام دهد و در فاصله ای طوالنی‪ ،‬اشتباهات اندکی‬ ‫ایجاد می شود که درنهایت‪ ،‬کاربر را در مکان اشتباه رها می کند‪.‬‬ ‫اکنون محققان در نسخه اولیه این عصا‪ ،‬دوربین سه بعدی رنگی‬ ‫اضافه کرده اند که نه تنها ویژگی هایی مانند درهای ورودی‪،‬‬ ‫پله ها و موانع بالقوه خطرناک را تشخیص می دهد‪ ،‬بلکه فاصله‬ ‫ان ها را نیز تعیین می کند‪ .‬با استفاده از این اطالعات‪ ،‬همراه‬ ‫با داده های ناشی از سنسوری خاص‪ ،‬رایانه روی عصا کاربر را‬ ‫به طور دقیق راهنمایی و او را از موانع موجود در راه مطلع‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫محققان معتقدند پروژه های تحقیقاتی مانند این عصای‬ ‫رباتیک‪ ،‬فرصت هایی را برای زندگی بهتر افراد کم بینا فراهم‬ ‫می کند‪ .‬هنوز مشخص نیست که این عصای رباتیک چه‬ ‫زمانی به صورت تجاری به بازار عرضه می شود‪ .‬محققان خاطر‬ ‫نشان کردند که در نهایت‪ ،‬سازمان غذا و داروی امریکا باید‬ ‫هر محصولی را به عنوان وسیله ای پزشکی تایید کند‪ .‬به گفته‬ ‫محققان‪ ،‬اجزای الکترونیکی این عصای رباتیک باید بادوام‬ ‫باشند‪ .‬نوک غلتک این عصا به احتمال زیاد فرسوده می شود‪ ،‬اما‬ ‫می توان ان را عوض کرد‪.‬‬ ‫ابداع واکسن استنشاقی علیه باکتری ذات الریه‬ ‫این بیماری در امریکا شناخته شده است‪.‬‬ ‫اکنون‪ ،‬محققان دانشگاه تولین در امریکا‪ ،‬نوعی واکسن‬ ‫استنشاقی ابداع کرده اند که در ازمایش روی موش ها‪ ،‬واکنش‬ ‫ایمنی قوی ای را در برابر چندین گونه از این باکتری ایجاد‬ ‫کرده است‪ .‬ابتال به کلبسیال پنومونیه‪ ،‬بیشتر در بیمارستان ها‬ ‫رخ می دهد و بیماران را به ذات الریه‪ ،‬عفونت در جریان خون و‬ ‫اندام های خاص مبتال می کند‪.‬‬ ‫موضوع نگران کننده این است که این باکتری در برابر طیف‬ ‫گسترده ای از انتی بیوتیک ها مقاومت می کند و در حال حاضر‪،‬‬ ‫گونه های ویروسی جدیدی در حال ظهور هستند‪.‬‬ ‫این واکسن جدید به جای تزریق وریدی‪ ،‬به صورت‬ ‫استنشاقی به کار می رود تا مستقیم به ریه ها برسد؛ جایی که‬ ‫بیشتر باکتری ها در ان ساکن هستند‪ .‬این واکسن در ازمایش‬ ‫روی موش ها‪ ،‬واکنش ایمنی قوی ای ایجاد کرد‪ .‬محققان در‬ ‫این مطالعه موش ها را در معرض سه گونه متفاوت از کلبسیال‬ ‫پنومونیه قرار دادند و مشاهده کردند که این واکسن به صورت‬ ‫موثر از ان ها محافظت کرد‪.‬‬ ‫دکتر «جی کولز» از محققان این مطالعه گفت‪« :‬دلیلی وجود‬ ‫ندارد که نتوان از این واکسن برای مقابله با باکتری عامل‬ ‫ذات الریه استفاده کرد‪ .‬به باور من‪ ،‬این پژوهش بستری را برای‬ ‫تجدیدنظر درباره نحوه استفاده از واکسن های عفونت تنفسی‬ ‫فراهم می کند‪ .‬شاید به جای تزریق عضالنی‪ ،‬باید از واکسن های‬ ‫استنشاقی استفاده کرد تا مستقیم به محل عفونت برسد‪».‬‬ ‫محققان موفق به ابداع نوعی واکسن استنشاقی علیه‬ ‫باکتری مولد ذات الریه در محیط بیمارستان به نام‬ ‫باکتری«کلبسیال پنومونیه» شدند‪.‬‬ ‫به گزارش پایگاه اینترنتی دانشگاه «تولین»‪ ،‬این واکسن که‬ ‫محققان دانشکده پزشکی این دانشگاه ان را ابداع کرده اند‪ ،‬در‬ ‫ن گونه باکتری‬ ‫ازمایش روی موش ها‪ ،‬از ان ها در برابر چندی ‬ ‫محافظت کرد‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬هیچ واکسنی با مجوز اداره نظارت بر دارو و‬ ‫غذای امریکا برای پیشگیری یا درمان این عفونت وجود ندارد‬ ‫و گونه ای باکتری مقاوم به دارو‪ ،‬ساالنه مسئول ابتالی حداقل‬ ‫هفت هزار و ‪ ۹۰۰‬نفر به ذات الریه و ‪ ۵۲۰‬مورد مرگ ناشی از‬ ‫‪31‬‬ صفحه 31 ‫مهر در قاب‬ ‫اخبار و فناوری‬ ‫شرکتی فناور موفق به ساخت و صادرات داروی‬ ‫ضدمیگرنشد‬ ‫یکی از شرکت های دانش بنیان دارویی در کشورمان‬ ‫موفق به ساخت و صادرات قطره گیاهی تاناستوم‪،‬‬ ‫به عنوان داروی ضدمیگرن شد‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری «ایرنا»‪ ،‬علی اصغر ساعدی‪ ،‬از مدیران‬ ‫این شرکت دانش بنیان فعال در زمینه تولید و فراوری گیاهان‬ ‫دارویی ایران تصریح کرد‪« :‬در تابستان امسال با تایید گمرک‬ ‫موفق شدیم قطره تاناستوم با کارکرد ضدمیگرن را که دارای‬ ‫مجوز سازمان غذا و دارو است‪ ،‬به المان و عراق صادر کنیم‪».‬‬ ‫در تولید این داروی ضدمیگرن از ماده موثره ای استفاده شده‬ ‫که رقمی از بابونه است‪ .‬این موضوع یکی از دالیل استقبال‬ ‫المانی ها از این قطره گیاهی است‪ .‬به گفته ساعدی‪ ،‬کار کشت‬ ‫این بذر در بخش کشاورزی‪ ،‬تنها در ایران و توسط این شرکت‬ ‫انجام می شود‪ .‬او خاطر نشان کرد‪« :‬المان یکی از کشورهای‬ ‫‪32‬‬ ‫مرکز مالکیت فکری دفتر توسعه فناوری سالمت‬ ‫وزارت بهداشت افتتاح شد‬ ‫دکتر محمدرضا منظم‪ ،‬رئیس دفتر توسعه فناوری‬ ‫سالمت وزارت بهداشت در ایین افتتاحیه مرکز مالکیت‬ ‫فکری دفتر توسعه فناوری سالمت وزارت بهداشت‪ ،‬ارائه‬ ‫مشاوره در حوزه توسعه فناوری های سالمت و کیفی سازی‬ ‫پتنت ها را از اقدامات مرکز مالکیت فکری فناوری های‬ ‫سالمت عنوان کرد‪.‬‬ ‫پیشرو در تولید و مصرف محصوالت طبیعی است و در حال‬ ‫حاضر‪ 70 ،‬درصد داروها در المان گیاهی و طبیعی است‪ .‬بازار‬ ‫داروهای گیاهی در داخل و خارج از کشور چندان گسترده‬ ‫نیست‪ ،‬اما فروش این محصول در بازار داخلی نیز مناسب بوده‬ ‫است‪ ».‬ساعدی عنوان کرد‪« :‬طی دو ماه اینده قرص این قطره‬ ‫دارویی گیاهی ضدمیگرن نیز وارد بازار خواهد شد‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه این شرکت با وجود شرایط اپیدمی کرونا و‬ ‫تحریم های اقتصادی علیه کشورمان‪ ،‬در تابستان امسال توانسته‬ ‫است برای دومین بار عصاره زعفران استانداردشده بر اساس‬ ‫کروسین و سافرانال را به کشورهای المان و کانادا صادر کند‪،‬‬ ‫این موفقیت را نشان از رضایت مشتریان قلمداد کرد‪.‬‬ ‫ساعدی گفت‪« :‬عصاره زعفران صادرشده به این کشورها‪،‬‬ ‫به منظور جلوگیری از خام فروشی و ایجاد ارزش افزوده در‬ ‫صنعت مکمل‪ ‎‬های طبیعی در محصوالت ضدافسردگی و‬ ‫شادی اور استفاده می شود و بازخورد خوبی داشته است‪ .‬این‬ ‫عصاره حاصل چندین سال تالش گروه تحقیق و توسعه این‬ ‫شرکت دانش بنیان است که در درجات مختلفی برای استفاده‬ ‫در محصوالت دارویی‪ ،‬بهداشتی و غذایی کاربرد دارد‪».‬‬ ‫این فعال دانش بنیان از سوئیس‪ ،‬فرانسه و نیوزلند‪ ،‬به عنوان‬ ‫سه کشور دیگر نام برد که این شرکت دانش بنیان موفق شده‬ ‫است عصاره زعفران را به ان ها صادر کند‪.‬‬ ‫ساعدی اعالم کرد‪« :‬این شرکت دانش بنیان کیفیت محصوالت‬ ‫خود را حاصل نظارت علمی بر انتخاب و کشت بذر مناسب تا‬ ‫فراوری می داند و به بهبود مستمر کیفیت محصوالت ایرانی و‬ ‫گشودن افق های تازه در صادرات غیرنفتی متعهد است‪».‬‬ ‫به گفته منظم‪ ،‬کیفی سازی پتنت ها در تجاری سازی ان ها و‬ ‫ورود به بازار مشهود خواهد شد‪ .‬در این راستا نیاز است با بازار‬ ‫و صنعت تعامل وجود داشته باشد‪ .‬او رصد وضعیت دارایی های‬ ‫فکری را از دیگر ماموریت های این مرکز برشمرد و گفت‪« :‬باید‬ ‫تعداد پتنت ها و تجاری سازی ان ها در کشور رصد شود و بدانیم‬ ‫که چه تعداد از پتنت ها برای تجاری سازی نیاز به حمایت دارند‬ ‫و سامانه ای در این زمینه راه اندازی شود‪».‬‬ ‫او با تاکید بر اینکه در حال حاضر می توان از سامانه‬ ‫علم سنجی برای این کار استفاده کرد‪ ،‬افزود‪« :‬الزم است تا‬ ‫دو ماه اینده ستونی در این سامانه در زمینه رصد پتنت های‬ ‫اعضای هیئت علمی و دانشجویان اضافه شود تا از این فناوران‬ ‫در حوزه تجاری سازی حمایت شود‪ ».‬منظم‪ ،‬تجاری سازی را از‬ ‫دیگر ماموریت های این مرکز دانست و توضیح داد‪« :‬پتنت های‬ ‫ایجادشده برای ورود به بازار باید شناسایی و ارزش گذاری شوند‬ ‫تا ان هایی که قابلیت سرمایه گذاری دارند‪ ،‬برای دریافت مجوز‬ ‫و تسهیالت هدایت و حمایت شوند و گروه دیگر به دفاتر انتقال‬ ‫فناوری یا همان ‪TTO‬ها معرفی شوند‪ ».‬او با تاکید بر اینکه‬ ‫این مرکز در حال حاضر زیر نظر وزارت بهداشت است‪ ،‬از‬ ‫خصوصی سازی ان تا پنج سال اینده خبر داد‪.‬‬ صفحه 32 ‫در مسیر صادرات‬ ‫دولت باید تسهیلگر و پشتیبان بخش خصوصی در صادرات باشد‬ ‫گفت وگو با دکتر سید محمدصادق قنادزاده‪ ،‬مدیرعامل گروه بین المللی فرپویان‬ ‫در این شماره از ماهنامه و بخش «در مسیر صادرات»‪،‬‬ ‫درباره موضوعات و مشکالت این حوزه با سید محمدصادق‬ ‫قنادزاده‪ ،‬مدیرعامل گروه بین المللی «فرپویان» و شرکت‬ ‫‪ Farmed Healthcare Co. Ltd.‬کنیا به گفت وگو نشستیم‪.‬‬ ‫او در تجارت بین الملل و صادرات در حوزه های صنایع‬ ‫غذایی و سالمت‪ ،‬بیش از ‪ ۱۰‬سال سابقه فعالیت دارد‪ .‬در‬ ‫ادامه متن کامل این گفت وگو را می خوانید‪.‬‬ ‫ابتدا مایلیم از سوابق و حوزه کاری شما بیشتر بدانیم‪.‬‬ ‫من کارگزار تجاری سازی معاونت علمی و کارگزار تخصصی‬ ‫حوزه سالمت ایران در شرق افریقا هستم‪ .‬بیش از ‪ 10‬سال است‬ ‫که در حوزه تجارت بین الملل فعالیت می کنم و در چند سال‬ ‫اخیر‪ ،‬در اکوسیستم نواوری و فناوری کشور نیز به فعالیت هایی‬ ‫در زمینه سرمایه گذاری‪ ،‬اموزش‪ ،‬مشاوره و صادرات محصوالت‬ ‫دانش بنیان مشغولم‪.‬‬ ‫در جایی گفته اید‪« :‬بخش خصوصی هر زمان که‬ ‫دستش را جلوی دولت دراز کرده و کمک خواسته‪ ،‬دولت‬ ‫به جای کمک‪ ،‬تصدیگری کرده است‪ ».‬درباره این موضوع‬ ‫بیشتر توضیح دهید‪.‬‬ ‫در اقتصادی که همه راه ها از دولت شروع و به دولت ختم‬ ‫می شود و دولت‪ ،‬بزرگ ترین بنگاه دار اقتصادی به حساب می اید‪،‬‬ ‫بخش خصوصی ناچار به رقابت غیرمنصفانه و نابرابر با دولت است‪.‬‬ ‫بنگاه داری دولت ها هم معموالً به فساد و فربگی روزافزون ان ختم‬ ‫خواهد شد‪ .‬دولتی که فربه و پرهزینه شده است‪ ،‬برای تامین‬ ‫هزینه هایش ناچار است دست در جیب بخش های مختلف اقتصاد‬ ‫کند‪ .‬یکی از بهترین راه ها‪ ،‬پیدا کردن گلوگاه های کسب درامد‬ ‫است‪ .‬در این فضا‪ ،‬دولت و بخش های اقتصادی بزرگ حاکمیتی‪،‬‬ ‫برای هر نوع فعالیت اقتصادی بخش خصوصی که موجب‬ ‫درامدزایی مناسبی برای ان ها شود‪ ،‬طمع می کنند و ان فعالیت‬ ‫به سرعت به دست ارکان قدرت قبضه می شود‪ .‬مثال های متعددی‬ ‫از این قبیل رفتارها در صنایع مختلف وجود دارد و متاسفانه‪ ،‬در‬ ‫حوزه سالمت نیز اخیرا ً این اتفاق در حال رقم خوردن است‪.‬‬ ‫یکی از سالم ترین و خصوصی ترین بخش های اقتصاد‬ ‫ایران در سالیان اخیر‪ ،‬بخش تجهیزات پزشکی و سالمت‬ ‫بوده است‪ .‬تحوالت سالیان گذشته و رشد مناسب‬ ‫شرکت های بخش خصوصی فعال در حوزه سالمت‪ ،‬در‬ ‫نهادها و بخش های اقتصادی بزرگ دولتی یا حاکمیتی‬ ‫طمع ایجاد کرده و ورود ان ها به این حوزه‪ ،‬سبب‬ ‫به هم خوردن توازن کار و ایجاد لطمات متعدد به بخش‬ ‫خصوصی فعال در این حوزه شده است‪ .‬حال‪ ،‬در این‬ ‫فضایی که بخش خصوصی از مرحله گرفتن انواع مجوزها‬ ‫تا استمرار و توسعه فعالیت های خود‪ ،‬ناگزیر به مراجعه به‬ ‫همین بخش های دولتی‪-‬حاکمیتی است‪ ،‬چگونه می توان‬ ‫برنامه ریزی و اقدام کرد؟‬ ‫به نظر می رسد به بازتعریف نقش دولت‪-‬حاکمیت در اقتصاد‬ ‫کشور نیاز داریم‪ .‬دولت ها باید به جای تصدیگری و بزرگ تر کردن‬ ‫بدنه های اقتصادی خود‪ ،‬به نقش تنظیم کنندگی و تسهیلگری‬ ‫برگردند تا در فضای شفاف و سالم اقتصادی‪ ،‬بتوان بین بخش های‬ ‫خصوصی واقعی رقابت صحیح ایجاد و از این مسیر برای توسعه‬ ‫کیفی و کمی تولیدات کشور اقدام کرد‪.‬‬ ‫ایا در حوزۀ صادرات محصوالت سالمت محور موفقیم؟‬ ‫قطعاً خیر‪ .‬دالیل متعددی وجود دارد‪ ،‬اما یکی از مهم ترین ان ها‪،‬‬ ‫‪33‬‬ صفحه 33 ‫در مسیر صادرات‬ ‫این است که ما هنوز در داخل کشور به صورت واقعی به تولیدات‬ ‫حوزه سالمت خودمان اعتماد و اعتقاد نداریم و در اقتصاد کالن‬ ‫کشور‪ ،‬برای این بخش‪ ،‬شخصیت الزم را قائل نشده ایم‪ .‬هنوز‬ ‫بخش زیادی از مردم و حتی مسئوالن کشور از توانمندی ها و‬ ‫ظرفیت های زیاد بخش تجهیزات پزشکی و سالمت کشور اگاهی‬ ‫ندارند‪ .‬این ناباوری گاهی سبب عدم پشتیبانی بین المللی از‬ ‫محصوالت و تولیدات حوزه سالمت کشور می شود‪.‬‬ ‫به نظر شما‪ ،‬گره کور صادرات کجاست و چگونه‬ ‫می توان در این حوزه به درامدزایی زیاد ارزی رسید؟‬ ‫در این بخش مشکالت و ضعف های مختلفی وجود دارد که به‬ ‫برخی از ان ها به اختصار اشاره می کنم‪:‬‬ ‫ما به مقوله صادرات به چشم فعالیت تخصصی و حرفه ای نگاه‬ ‫نمی کنیم‪ .‬تولیدکنندگان ما تصور درستی از روابط بین الملل و‬ ‫موضوع صادرات ندارند و ان را مشابه واحد فروش داخلی خود‬ ‫تصور می کنند‪ .‬به همین دلیل انتظار دارند که صرفاً با فعالیت های‬ ‫کلیشه ای پرهزینه و بدون هدف مثل شرکت در نمایشگاه های‬ ‫بین المللی‪ ،‬ارسال گروهی ایمیل و مانند این ها در جذب مشتری‬ ‫خارجی موفق شوند‪ .‬منظور این نیست که نباید در نمایشگاه‬ ‫شرکت کرد یا ارتباطات رسمی داشت‪ ،‬اما این قبیل فعالیت ها‬ ‫باید در دل مجموعه فرایندی تخصصی و مستمر قرار داشته باشد‪،‬‬ ‫نه فرایندی مقطعی که کم منفعت و پرهزینه است‪.‬‬ ‫ما در بخش سالمت‪ ،‬برند بین المللی قدرتمندی نداریم و این‬ ‫موضوع در فضای بین المللی سبب تضعیف تصویر این بخش شده‬ ‫است‪ .‬برندهای شناخته شده این صنعت در حال تکمیل سبد‬ ‫محصوالت خود از تولیدکنندگان دیگر و شناخته شدن به عنوان‬ ‫‪34‬‬ ‫مولتی برند هستند‪ ،‬ولی تولیدکنندگان ما همچنان به صورت‬ ‫انفرادی وارد بازار رقابت بین المللی می شوند و در نتیجه‪ ،‬دستاورد‬ ‫زیادی ندارند‪ .‬یکی از بهترین راهکارهای تجربه شده دنیا‪ ،‬استفاده‬ ‫از «شرکت های مدیریت صادرات تخصصی و حرفه ای» است که‬ ‫تمامی توان‪ ،‬دانش و مهارت های الزم برای فعالیت های صادراتی‬ ‫را دارند و می توانند خیال تولیدکننده را در زمینه صادرات راحت‬ ‫کنند‪ ،‬به نحوی که تولیدکننده بتواند صرفاً بر کار تولید استاندارد‬ ‫و مطابق با نیاز بازارهای هدف تمرکز کند‪.‬‬ ‫ضعف برند ملی کشور در حوزه سالمت یکی دیگر از مشکالت‬ ‫ماست‪ .‬در ادبیات بازاریابی بین المللی دو سطح برند وجود دارد‪:‬‬ ‫اول برند ملی و سپس برند تخصصی شرکت یا محصول‪ .‬برای‬ ‫مثال‪ ،‬با شنیدن نام المان‪ ،‬ناخوداگاه و بدون بررسی نام شرکت یا‬ ‫محصول مرتبط با ان‪ ،‬کیفیت‪ ،‬طراحی حرفه ای و ساختار منظم‬ ‫و اصولی به یاد می اید و طبعاً‪ ،‬این تصور در تصمیم ما برای‬ ‫انتخاب محصوالت بسیار تاثیرگذار خواهد بود‪ .‬این همان برند‬ ‫ملی است که پیش از هر انتخابی‪ ،‬پیش روی مشتریان بین المللی‬ ‫قرار دارد‪ .‬در حال حاضر و به دالیل مختلف که یکی از ان ها‬ ‫ضعف دیپلماسی اقتصادی دولت و البته ضعف اعتمادبه نفس ملی‬ ‫ماست‪ ،‬این تصویر یا مخدوش است یا وجود ندارد‪.‬‬ ‫ضعف دیپلماسی اقتصادی و نبود رایزنان بازرگانی حرفه ای‬ ‫مشکل دیگر این حوزه است‪ .‬یکی از ارکان توسعه تجارت‬ ‫بین المللی هر کشور‪ ،‬سفارتخانه ها و رایزنان بازرگانی ان کشور در‬ ‫سطح بازارهای هدف است‪ .‬این دقیقاً پاشنه اشیل فعلی و گذشته‬ ‫کشور ما بوده است‪ .‬در سالیان اخیر که شعارهای رونق تولید و‬ ‫جهش صادرات را مطرح کرده ایم‪ ،‬تعداد رایزنان بازرگانی کشور از‬ ‫بیش از ‪ 20‬عدد به زیر ‪ 6‬رسیده است‪ .‬هرچند به شرایط جذب‬ صفحه 34 ‫در مسیر صادرات‬ ‫و توانمندی تخصصی رایزنان بازرگانی کشور هم نقد جدی وارد‬ ‫است‪ ،‬ولی همین حداقل را هم تعطیل کرده ایم‪ .‬سفارتخانه های‬ ‫کشور نیز از اساس از فعالیت های اقتصادی و تجاری دور و با این‬ ‫فضا بیگانه اند‪ .‬این در حالی است که کشورهای موفق دیگر‪ ،‬از‬ ‫سفارتخانه های خود به عنوان پایگاه صادراتی و خانه امن تجار‬ ‫خود استفاده می کنند‪.‬‬ ‫ضعف خالقیت در روش های تجارت با دنیا از دیگر معضالت این‬ ‫بخش است‪ .‬کشور ما از نظر روابط بین الملل در شرایط خاصی‬ ‫قرار دارد‪ .‬تحریم های ظالمانه و پیچیدگی روابط مالی‪ -‬بانکی با‬ ‫دنیا‪ ،‬شرایط تجارت را برای ایران سخت تر و نیاز به خالقیت های‬ ‫تجاری را بیشتر کرده است‪ .‬در شرایطی که ما در جنگ اقتصادی‬ ‫با محوریت سلطه دالر هستیم‪ ،‬دولت ها و حتی تجار ایرانی به‬ ‫تجارت بر پایه دالر پافشاری می کنند و این تعجب اور است‪.‬‬ ‫تعداد زیادی از کشورهایی که در تحریم هم نیستند و مشکلی‬ ‫در تراکنش های دالری ندارند‪ ،‬از پیمان های دو یا چندجانبه پولی‬ ‫استفاده می کنند‪ ،‬ولی مسئوالن بانک مرکزی کشور ما به این‬ ‫موضوع توجهی نمی کنند‪ .‬همچنین‪ ،‬انواع روش های تهاتر که‬ ‫یکی از مرسوم ترین روش های تجارت در دنیاست‪ ،‬بین تجار و‬ ‫صادرکنندگان ما مغفول مانده است‪.‬‬ ‫ایجاد و موجب ازدست رفتن بازارهای صادراتی ای شده اند که طی‬ ‫سال های متمادی با زحمت زیادی ساخته شده بودند‪ .‬ایجاد‬ ‫محدودیت های مقطعی و اضطراری در کشورهای دیگر نیز وجود‬ ‫دارد‪ ،‬ولی دولت ها موظفند خسارات صادرکنندگان را جبران و‬ ‫برایشان تسهیالت حمایتی ویژه ایجاد کنند‪ .‬متاسفانه این اتفاق‬ ‫در ایران نمی افتد و کسی خود را در برابر خسارات مالی و اعتباری‬ ‫صادرکنندگان پاسخ گو نمی داند‪ .‬از ان بدتر اینکه برای ایجاد‬ ‫محدودیت‪ ،‬ظرف یک جلسه تصمیم گیری و اقدام می شود‪ ،‬ولی‬ ‫پس از برطرف شدن اضطرار‪ ،‬برای برداشتن ان محدودیت ها باید‬ ‫مدت زیادی مکاتبه و دوندگی کرد‪.‬‬ ‫موضوع بعدی وجود قوانین سخت گیرانه و پیچیده گمرکی و‬ ‫بانکی است‪ .‬حجم زیاد ایین نامه ها و دستورالعمل های مرتبط با‬ ‫فعالیت های گمرکی و انتقال ارز‪ ،‬سبب سردرگمی و فشار روی‬ ‫صادرکنندگان شده است و در اثر این پیچیدگی و نبود شفافیت‪،‬‬ ‫تخلفات و فسادهای متعددی بروز می کند‪ .‬معموالً از دل این‬ ‫پیچیدگی ها صادرکننده دچار مشکل و درگیر موضوعات حقوقی‬ ‫و قضایی خواهد شد‪ .‬البته این موضوع شامل حال مجموعه های‬ ‫سودجو نمی شود و به نظر من‪ ،‬این فسادها مولود همین‬ ‫پیچیدگی ها و شفاف نبودن هاست‪.‬‬ ‫تثبیت نرخ ارز چه تاثیری در صادرات دارد؟‬ ‫قطعاً ثبات اقتصادی یکی از مهم ترین پیش نیازهای برنامه ریزی‬ ‫و تصمیم گیری است‪ .‬برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان نیز‬ ‫موضوع ثبات نرخ ارز‪ ،‬مهم ترین رکن تصمیم گیری به حساب‬ ‫می اید‪ .‬یکی از مشکالت فعلی‪ ،‬تغییر قیمت های مکرر و فراوان‬ ‫محصوالتمان در بازارهای بین المللی است‪ .‬این موضوع بسیار‬ ‫غیرحرفه ای است و مشتریان خارجی نمی توانند این موضوع را‬ ‫بپذیرند؛ ضمن اینکه سبب تخریب برند بین المللی ما نیز می شود‪.‬‬ ‫موضوع کم و زیاد بودن نرخ ارز‪ ،‬در درجه اهمیت بعدی است‪،‬‬ ‫هرچند در قیمت گذاری رقابتی ما اثر دارد‪ .‬اگر بتوان یک سال‬ ‫نرخ ارز را در دامنه منطقی ثابت نگه داشت‪ ،‬تاثیرات مفیدی بر‬ ‫کیفیت برنامه ریزی و صادرات شرکت ها خواهد گذاشت‪.‬‬ ‫برای انتخاب بازار هدف مناسب در صادرات چه‬ ‫شاخص هایی را باید در نظر گرفت؟‬ ‫موضوع انتخاب بازار هدف صادراتی یکی از بزرگ ترین‬ ‫چالش های پیش روی صادرکنندگان است‪ .‬از نظر ریسک ورود‪،‬‬ ‫دو رویکرد و نگاه کلی برای انتخاب بازار هدف صادراتی وجود‬ ‫دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند‪ .‬این دو‬ ‫رویکرد عبارتند از‪:‬‬ ‫ورود به بازارهای سنتی‪ ،‬شناخته شده و مرسوم‪ :‬شامل‬ ‫بازار کشورهای پیرامون ما از جمله عراق‪ ،‬سوریه‪ ،‬افغانستان و‬ ‫کشورهای شمالی حوزه ‪ CIS‬می شود که به صورت تاریخی‪،‬‬ ‫سیاسی یا نظامی در ان ها نفوذ و حضور داشت ه و داریم‪.‬‬ ‫تولیدکنندگانی که ریسک پذیری کمتری دارند و ترجیح می دهند‬ ‫مسیرهای شناخته شده و تجربه شده قبلی را طی کنند‪ ،‬بهتر است‬ ‫با این بازارها شروع کنند‪.‬‬ ‫ورود به بازارهای ناشناخته یا جدید‪ :‬این بازارها مثل مسیر‬ ‫مبهم و تاریکی می مانند که ریسک ورود در ان ها بیشتر است‪ ،‬اما در‬ ‫صورت موفقیت و نفوذ‪ ،‬شانس ماندگاری و کسب منفعت بیشتری‬ ‫خواهند داشت‪ .‬قضاوت های منفی‪ ،‬تصویر منفی شرکت های دیگر‬ ‫و اشتباهات گذشته‪ ،‬بر عملکرد شما تاثیر کمتری خواهد گذاشت‬ ‫و سرنوشت خودتان را شخصاً و بر اساس عملکرد خود می نویسید‪.‬‬ ‫من این مسیر را ترجیح می دهم و به همین دلیل هم وارد بازار‬ ‫نوظهور و کمترشناخته شده شرق افریقا شده ایم‪.‬‬ ‫به نظر شما کدام تصمیم ها مانعی بر سر راه صادرات‬ ‫به شمار می ایند؟‬ ‫اولین موضوع تعدد تصمیمات خلق الساعه است‪ .‬ما با جنگلی از‬ ‫قوانین موازی و حتی گاهی متضاد‪ ،‬مواجه ایم و شاید الزم باشد‬ ‫که ابتدا‪ ،‬قانون زدایی کنیم‪ .‬بر اساس قانون‪ ،‬دولت اجازه ندارد‬ ‫برای صادرات محدودیت ایجاد کند‪ ،‬مگر در شرایط اضطراری و‬ ‫خاص‪ ،‬ان هم طی یک فرایند تایید پیچیده‪ .‬اما در سالیان اخیر‪،‬‬ ‫شاهد محدودیت های متعدد بدون منطق و بنیان برافکن بوده ایم‬ ‫که پشت درهای بسته و بدون مشورت با تجار و صادرکنندگان‬ ‫‪35‬‬ صفحه 35 ‫در مسیر صادرات‬ ‫به نظر شما‪ ،‬شناخت شرکت های ایرانی از بازار هدف باید در تحقیقات بازار اولیه استخراج و برای ان برنامه ریزی شود‪.‬‬ ‫چگونه است؟ ایا تحقیق درباره بازار هدف و سپس توسعۀ حضور در رویدادهای تخصصی نظام سالمت کشورهای هدف و‬ ‫ایجاد شوروم های معرفی محصوالت و پایگاه های صادراتی فعال در‬ ‫محصول و فروش ان در بازارهای خارجی رخ می دهد؟‬ ‫ما به صادرات به چشم فرایندی حرفه ای‪ ،‬مستمر و بلندمدت بازارهای هدف‪ ،‬بهره گیری از ظرفیت های اطالع رسانی و مذاکراتی‬ ‫نگاه نمی کنیم و به همین دلیل‪ ،‬برای تحقیقات بازار به شکل سفارتخانه ها و رایزنان بازرگانی در کشورهای مقصد و دعوت از‬ ‫اصولی‪ ،‬وقت کافی نمی گذاریم‪ .‬کل تحقیقات بازار شرکت های مشتریان بین المللی برای دیدن از ظرفیت های فراوان تولیدی‬ ‫ما در چند سفر کوتاه و گشت وگذار اینترنتی درباره بازار هدف ایران در حوزه سالمت‪ ،‬برخی از راهکارهای پیشنهادی است‪.‬‬ ‫خالصه می شود‪ .‬تحقیقات بازار به منزله شناختن دقیق ذائقه بازار ارائه خدمات پس از فروش و پشتیبانی از محصوالت به منزله‬ ‫هدف‪ ،‬عوامل کلیدی اثرگذار بر فرایند خرید مشتریان‪ ،‬تحلیل اثبات تعهد و نگاه بلندمدت ایران به بازارهای صادراتی خود بوده‬ ‫دقیق رقبا‪ ،‬شرایط سیاسی و اقتصادی حاکم بر بازار هدف‪ ،‬که بسیار حائز اهمیت است‪ .‬این نقطه ضعف برند بین المللی ما در‬ ‫روندهای تجاری موجود در بازار هدف‪ ،‬بازیگران اصلی بازار هدف برخی از بازارها بوده است که متاسفانه برخی از صادرکنندگان‬ ‫و‪ ،...‬کاری فراتر از فعالیت های کلیشه ای و معمول تولیدکنندگان غیرحرفه ای با نگاه کوتاه مدت‪ ،‬صرفاً به فروش و کسب درامد‬ ‫ماست و این سبب اتخاذ تصمیمات و رویکردهای اشتباه در سریع از بازار توجه کرده و با پشتیبانی ضعیف خود‪ ،‬تصویر‬ ‫بازارهای هدف و ازدست دادن بازار شده است‪ .‬همه این ارزیابی ها نادرست و منفی از تولیدات ایران ایجاد کرده اند‪.‬‬ ‫باید به اتخاذ راهبردهای درست ورود به بازار‪ ،‬قیمت گذاری‬ ‫ً‬ ‫لطفا درباره مفهوم برندینگ در صادرات توضیح دهید‪.‬‬ ‫درست‪ ،‬ایجاد مشارکت های صحیح با عوامل کلیدی بازار هدف و‬ ‫در تعریف ساده‪ ،‬مفهوم برندینگ این است که با شنیدن نام‬ ‫ایجاد زیرساخت های تعهدی بلندمدت بینجامد‪.‬‬ ‫یک کشور یا شرکت‪ ،‬حس خوب اطمینان و اعتماد به مخاطب‬ ‫چگونه می توان در معرفی و فروش محصوالت منتقل شود‪ .‬این تصویر ممکن است در جوامع مختلف و‬ ‫سالمت محور در بازارهای هدف موفق بود و گام های موثر زمان های گوناگون تغییر کند‪ ،‬ولی معموالً بسیار سخت می توان‬ ‫تصویر برندی را عوض کرد‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬یکی از مهم ترین‬ ‫را چطور باید برداشت؟‬ ‫با توجه به اینکه حوزه سالمت در تمام کشورها حساسیت و و حساس ترین وظایف صادرکنندگان حرفه ای‪ ،‬تالش در جهت‬ ‫اهمیت ویژه ای دارد‪ ،‬اولین نکته‪ ،‬استانداردسازی و همسان سازی ساختن تصویر درست و کامل از ملت‪ ،‬شرکت و محصول خودشان‬ ‫شرایط کیفی محصوالت با الزامات بازار هدف است‪ .‬این موضوع است‪ .‬ما نمونه های غرورامیزی از اشخاص یا شرکت هایی داریم‬ ‫‪36‬‬ صفحه 36 ‫در مسیر صادرات‬ ‫که با حسن عملکرد خود به ارتقای برند بین المللی کشور کمک‬ ‫کرده اند‪ .‬همچنین نمونه هایی وجود دارند که رفتار یا عملکرد‬ ‫اشتباه افراد یا شرکت ها‪ ،‬سبب تخریب و لطمه به اعتبار برند ملی‬ ‫کشور شده است‪.‬‬ ‫شرکت های ما در زمینه برندینگ تا چه اندازه موفق‬ ‫عمل کرده اند؟‬ ‫شرکت های ما در حوزه سالمت توجه و تمرکز چندانی بر‬ ‫ساختن برند در دنیا نداشته اند‪ .‬برخی از شرکت های خوب و‬ ‫موفق صادراتی در حوزه تجهیزات پزشکی و دارویی‪ ،‬حرکت های‬ ‫مقطعی و انفرادی انجام داده اند‪ ،‬اما تاکنون برند شناخته شده‬ ‫بین المللی نساخته ایم‪ .‬یکی از راهکارها این است که از ترکیب‬ ‫برندها و شرکت های مختلف در حوزه های مشابه و با سطح‬ ‫کیفی و تولیدی استاندارد‪ ،‬یک یا چند برند قدرتمند ایجاد کنیم‪.‬‬ ‫می توان این برند را صرفاً برای رقابت بین المللی در بازارهای‬ ‫جهانی ساخته وپرداخته کرد و شرکت ها در عین حفظ استقالل‬ ‫کاری خود‪ ،‬با هدف ایجاد سینرژی جمعی بین المللی در رقابت‬ ‫با دیگر رقبای بزرگ بین المللی‪ ،‬زیر چتر برند حرفه ای بزرگ تری‬ ‫بروند‪ .‬ما نمونه های موفق زیادی در دنیا داریم که با این اقدام‪ ،‬خود‬ ‫را از رقبای دیگر جدا کرد ه و به سرعت رشد و توسعه یافته اند‪ .‬این‬ ‫کار به همدلی‪ ،‬روحیه کار گروهی‪ ،‬وجود گروه حرفه ای دنیادیده‬ ‫و تسلط به اصول تجارت بین الملل نیاز دارد و در هر دو حوزه دارو‬ ‫و تجهیزات پزشکی ایران‪ ،‬ممکن و الزم به نظر می رسد‪.‬‬ ‫سهم از فروش کسب درامد خواهد کرد یا پورسانتی؟ بسیاری‬ ‫عوامل دیگر نیز در تنظیم و تعیین شرایط اعطای نمایندگی‬ ‫تاثیرگذار خواهند بود‪.‬‬ ‫به نظر شما‪ ،‬با توجه به شرایط فعلی و مشکل نقل‬ ‫و انتقاالت مالی تحت تاثیر تحریم های ظالمانه‪ ،‬چگونه‬ ‫می توان در صادرات موفق بود؟ ایا روش های تهاتری را‬ ‫موثر می دانید؟‬ ‫دو روش «پیمان های دو یا چندجانبه پولی» و «تهاتر» بسیار‬ ‫کاربردی‪ ،‬ضروری و عملی اند‪ ،‬اما متاسفانه تاکنون اقدامات جدی‬ ‫برای هیچ کدام انجام نشده است‪ .‬بیش از ‪ 9‬روش تهاتر وجود دارد‬ ‫که یکی از ان ها مبادله کاال به کاالست‪.‬‬ ‫روش های ‪ Swap ،By Production ،Buyback‬و‪ ،...‬انواع روش های‬ ‫تهاتر است که تولیدکنندگان و صادرکنندگان ما دانشی درباره‬ ‫ان ها ندارند یا در استفاده از این روش ها کم کاری می کنند‪.‬‬ ‫نقش تشکل های صنفی مانند اتحادیه تولیدکنندگان‬ ‫و صادرکنندگان و انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان‬ ‫تجهیزاتپزشکیرادرپیشرفتصادراتچقدرموثرمی دانید؟‬ ‫فلسفه شکل گیری این قبیل تشکل ها‪ ،‬ایجاد همگرایی و سینرژی‬ ‫مثبت بین شرکت های عضو است‪ .‬همچنین‪ ،‬این تشکل ها ابزار‬ ‫قدرتی برای بخش خصوصی به منظور استیفای حقوق و مطالبات‬ ‫صنفی خود از مراجع باالدستی و حاکمیتی اند‪ .‬در موضوع صادرات‪،‬‬ ‫یکی از کارکردهای این تشکل ها‪ ،‬شکل دهی و منسجم کردن‬ ‫تولیدکنندگان‪ ،‬تدوین و ترویج استانداردهای بین المللی بین‬ ‫چه مکانیزم هایی را برای انتخاب نماینده در کشور اعضا‪ ،‬مشارکت دادن تولیدکنندگان دیگر در صادرات‪ ،‬منتورینگ‬ ‫و مشاوره به شرکت های ضعیف تر عضو و جلب حمایت های‬ ‫هدف موثر می دانید؟‬ ‫در کنار شاخص های عمومی انتخاب نماینده مثل تخصص‪ ،‬مختلف برای صادرات اعضاست‪ .‬همچنین‪ ،‬زمینه شکل گیری برند‬ ‫اعتماد و حسن سابقه‪ ،‬موارد دیگر نیز باید در نظر گرفته شود‪ .‬یا برندهای قدرتمند ملی نیز از دل همین تشکل ها خواهد بود‪.‬‬ ‫باید نماینده ای انتخاب کرد که به ظرفیت ها و توانمندی های‬ ‫بر اساس گفتۀ مقام معظم رهبری‪« ،‬به موضوع صادرات‬ ‫تولیدکنندگان ایرانی باور و اشراف کامل داشته باشد‪ .‬تجربه‬ ‫نشان داده است نمایندگانی که درک درستی از عمق دانش‪ ،‬باید به صورت خیلی جدی پرداخته شود‪».‬؛ شما نیز در‬ ‫مهارت و تسلط تولیدکنندگان ندارند‪ ،‬در مواجه با رقبا ضعیف جایی به این جمله استناد کرده اید‪ .‬به نظرتان چرا تاکنون‬ ‫عمل می کنند و توان دفاع از دستاوردهای تولیدی ایران را ندارند‪ .‬این مقوله ان طور که باید و شاید اجرایی نشده است؟‬ ‫نمایندگان باید حسن سابقه‪ ،‬تجربه کافی‪ ،‬شناخت مناسب از من عمیقاً به این فرمایش مقام معظم رهبری اعتقاد دارم و‬ ‫بازار هدف و روابط رسمی و غیررسمی گسترده با مشتریان در به نظرم صادرات در شرایط خاص کشور ما‪ ،‬نه تنها مهم‪ ،‬که‬ ‫بازار هدف داشته باشند‪ .‬این موضوع به ویژه در بازارهای سنتی و حیاتی و به منزله جهاد اقتصادی است‪ .‬در شرایطی که استکبار‬ ‫رابطه ای بسیار کلیدی و مهم است‪ .‬همچنین‪ ،‬باید چارچوب بسیار جهانی در حال تنگ تر کردن حلقه محاصره اقتصادی و نزدیک تر‬ ‫محکم‪ ،‬حرفه ای و متناسب با شرایط کار با ایران تنظیم و مبادله کردن دیوارهای تحریم به مرزهای کشور است‪ ،‬صادرات و ایجاد‬ ‫شود‪ ،‬وگرنه مشابه بسیاری از تولیدکنندگان دچار مشکالت و درامدهای ارزی‪ ،‬برای تنفس اقتصاد کشور مثل شکافی در این‬ ‫دیوارها عمل می کنند‪ .‬ما به ایجاد تراز تجاری مثبت و شکل‬ ‫دعاوی مختلف می شوند که عموماً هم بی نتیجه خواهد بود‪.‬‬ ‫گرفتن بازار برای حجم زیاد تولیدات کشور نیاز داریم‪ .‬این همه‪،‬‬ ‫با توسعه صادرات و درامدزایی ارزی محقق خواهد شد‪ .‬اما اینکه‬ ‫اصول واگذاری نمایندگی به چه صورت باید باشد؟‬ ‫این موضوع به نوع و شیوه همکاری دوطرف بستگی دارد‪ .‬ایا چرا تاکنون این موضوع چندان جدی گرفته نشده است‪ ،‬چند‬ ‫نمایندگی انحصاری و روی کل تولیدات است؟ نماینده به صورت دلیل دارد‪:‬‬ ‫‪37‬‬ صفحه 37 ‫در مسیر صادرات‬ ‫وابستگی ذهنی و روانی دولتمردان به درامدهای کم دردسر نفت ما این فرصت را سوزاندیم و عرصه را برای رقبای ضعیف تر و‬ ‫تازه واردان خالی کردیم‪ .‬می توانستیم در زمان مناسب با دادن‬ ‫و گاز و معادن (نعمت های الهی) و احساس نکردن شرایط اضطرار‬ ‫تخصصی و پیچیده بودن صادرات غیرنفتی در شرایط کنونی مجوزهای موردی به تولیدکنندگان ونتیالتور‪ ،‬مانیتور‪ ،‬ماسک و‬ ‫البسه‪ ،‬ضمن کنترل شرایط داخلی‪ ،‬شرایط حضور در بازارهای‬ ‫حاکم بر مناسبات بین المللی‬ ‫نبود برندهای توانمند صادراتی و شرکت های مدیریت بین المللی را برای تولیدکنندگان خود فراهم کنیم‪.‬‬ ‫صادرات تخصصی‬ ‫برخی از تولیدکنندگان از رفتار مسئوالن گله مند بودند؛‬ ‫ضعف شدید و ناهماهنگی های فراوان در دیپلماسی اقتصادی‬ ‫اینکه در شرایط کرونا و تحریم ها با وجود اینکه توان تامین‬ ‫کشور و استفاده نکردن از ظرفیت سفارتخانه های کشور‬ ‫ضعف اطالعاتی از توانمندی های صادراتی کشور و بازاریابی نیاز داخلی و در کنار ان صادرات را داشتند‪ ،‬به ان ها اجازۀ‬ ‫مقصد که در این حوزه به طرح های امایش صادراتی و ایجاد صادرات محصولشان داده نشد‪ .‬به نظر شما چرا این اتفاق‬ ‫می افتد و چگونه می توان از چنین شرکت هایی حمایت کرد‬ ‫پایگاه داده کامل نیاز داریم‪.‬‬ ‫که در هر دو مسیر تولید و صادرات موفق باشند؟‬ ‫در بحران کرونا‪ ،‬عالوه بر تامین نیاز داخلی‪ ،‬صادرات من از نزدیک با این چالش دست به گریبان بودم‪ .‬با براورد صحیح‬ ‫نیز داشتیم و این توان تولیدکنندگان و صادرکنندگان از میزان نیاز احتمالی داخلی و اخذ تعهد از تولیدکنندگان برای‬ ‫ما را در این حوزه نشان می دهد‪ .‬به نظر شما‪ ،‬ایا از همه تامین ان‪ ،‬صدور اجازه های موردی هدایت شد ه برای صادرات‬ ‫امکان پذیر بود‪ .‬این موضوع به تولیدکنندگان ما کمک می کرد‬ ‫توانمان استفاده کردیم یا از بخش کوچکی از ان؟‬ ‫من امار دقیقی از میزان صادرات حوزه تجهیزات پزشکی و تا ضمن حفظ بازارهای بین المللی و از دست ندادن مشتریان‬ ‫سالمت کشور در دوره کرونا ندارم‪ ،‬اما بی شک بخش زیادی قدیمی شان‪ ،‬نظام سالمت کشور را نیز همراهی و پشتیبانی‬ ‫از صادرات ما به دلیل قوانین محدودکننده انجام نشد و بخش کنند‪ .‬نفوذ در بازار صادراتی و ماندگاری در ان‪ ،‬بسیار پرزحمت‪،‬‬ ‫بزرگ تری از ظرفیت های بالقوه صادراتی ما هنوز وارد میدان بلندمدت و پرهزینه است و برخی اوقات‪ ،‬با چنین اقداماتی‬ ‫نشده است‪ .‬برخی از کشورها از تهدید بحران کرونا برای اقتصاد تمامی این زحمات بر باد خواهد رفت و مشتریان کوچ خواهند‬ ‫نظام سالمت خود فرصت ساختند و در صادرات تولیدات پزشکی کرد‪ .‬مشکل اصلی دولتمردان این بود که براورد صحیحی از‬ ‫و مراقبتی خود‪ ،‬جهش های چندبرابری ایجاد کردند‪ .‬متاسفانه‪ ،‬عمق نیاز نداشتند و خطر نکردند‪ .‬متاسفانه‪ ،‬این راحت ترین و‬ ‫‪38‬‬ صفحه 38 ‫در مسیر صادرات‬ ‫کم دردسرترین کاری بود که می توانستند انجام دهند و کسی هم‬ ‫ایشان را برای خسارات بلند مدت و جبران ناپذیری که به صادرات‬ ‫کشور وارد کردند‪ ،‬بازخواست نخواهد کرد‪.‬‬ ‫نقش دولت در جهش و تقویت صادرات چیست؟‬ ‫دولت باید نقش تنظیم کنندگی‪ ،‬تسهیلگری و پشتیبانی از‬ ‫بخش خصوصی در مسیر صادرات را برعهده داشته باشد و به‬ ‫بخش های فعال در حوزه صادرات کمک کند‪ .‬از جمله اقداماتی‬ ‫که دولت می تواند انجام دهد‪ ،‬عبارتند از‪ :‬رفع موانع تولید و‬ ‫قوانین مزاحم در حوزه صادرات‪ ،‬حمایت از شکل گیری برندهای‬ ‫بین المللی و شرکت های مدیریت صادرات‪ ،‬ایجاد پایگاه های امن‬ ‫تجاری و صادراتی با استفاده از زیرساخت های دستگاه دیپلماسی‪،‬‬ ‫پشتیبانی سیاسی و اقتصادی از تجار و صادرکنندگان حرفه ای‪،‬‬ ‫تقویت دیپلماسی اقتصادی و بانکی‪ ،‬ایجاد تسهیالت‪ ،‬معافیت ها‬ ‫و مشوق های ملموس و هدفمند برای توسعه صادرات و ایجاد‬ ‫سامانه های اطالعاتی و مشورتی به روز و حرفه ای‪.‬‬ ‫خدمات پس ازفروش‪ ،‬سیاست های قیمت گذاری و اعتباردهی‬ ‫به مشتریان‪.‬‬ ‫هم افزاییوهم رسانیبینتولیدوصادراتچگونهرخمی دهد؟‬ ‫بین بخش های تولیدی و صادراتی باید ارتباط دوسویه و‬ ‫مستمری وجود داشته باشد‪ .‬ضمن اینکه متولی بخش صادرات‪،‬‬ ‫باید نیازسنجی دقیقی از بازار هدف صادراتی به بخش تولید منتقل‬ ‫کند و بخش تولید نیز باید الزامات فنی و عملکردی محصوالت‬ ‫را برای مذاکره تخصصی در اختیار گروه فروش صادراتی قرار‬ ‫دهد‪ .‬به عقیده من‪ ،‬شرکت و محصولی که در داخل توان رقابت و‬ ‫کسب بازار نداشته باشد‪ ،‬در بازارهای صادراتی هم توفیق چندانی‬ ‫نخواهد داشت‪ .‬پس بسیار ضروری است که نیازهای عمومی‬ ‫مشتریان‪ ،‬فارغ از اینکه داخلی یا خارجی باشند‪ ،‬به درستی درک‬ ‫و در خروجی محصوالت مدنظر قرار داده شود‪ .‬ممکن است بازار‬ ‫هدف صادراتی خاصی‪ ،‬ترجیحات یا استانداردهای ویژه ای داشته‬ ‫باشد که ان را می توان از طریق ارتباط مستمر بین واحدهای‬ ‫تولید و صادرات تعیین کرد و پاسخ داد‪.‬‬ ‫یکی از مولفه های رویکرد بازار خارجی به محصوالت‬ ‫به نظر شما‪ ،‬قوانین صادراتی مشکل دارند یا اجرای ان ها؟‬ ‫داخل‪ ،‬کیفیت است‪ .‬ایا کیفیت محصوالت ایرانی در حد‬ ‫ما در قوانین حمایتی یا زیرساختی مشکل زیادی نداریم و‬ ‫استانداردهای جهانی است؟‬ ‫این موضوع مطلق نیست‪ .‬در برخی از محصوالت به این حتی قوانین مترقی نیز در این حوزه داریم‪ ،‬اما به اجرا که‬ ‫موضوع بسیار توجه شده و طبعاً از خروجی موفقیت های داخلی می رسیم دچار ترک فعل های متعدد می شویم‪ .‬بی توجهی به‬ ‫و بین المللی ان ها قابل درک است‪ .‬در برخی از مجموعه ها این قوانین موجود و اجرای ناقص یا سلیقه ای برخی از قوانین‪ ،‬از‬ ‫مسئله مغفول مانده و موجب ازدست دادن بازارهای صادراتی شده مشکالت اصلی بخش صادرات است‪.‬‬ ‫است‪ .‬نکته قطعی و انکارناپذیر این است که موضوع سالمت مردم‬ ‫مشکالت بین بخشی‪ ،‬مانند مشکالت بین گمرک‪ ،‬بانک‬ ‫در همه کشورها جزو خطوط قرمز و مسائل راهبردی است و‬ ‫نمی توان به ان بی توجه بود‪ .‬البته در بخش تجهیزات پزشکی مرکزی و وزارت صمت را در کند شدن مسیر صادرات تا‬ ‫تعداد زیادی شرکت با استانداردهای بین المللی داریم که این چه حد دخیل می دانید؟‬ ‫اینناهماهنگی هاهموارهسببسردرگمیوخستگیتولیدکنندگان‬ ‫بسیار امیدبخش است‪.‬‬ ‫و صادرکنندگان شده است‪ .‬در سالیان اخیر و با بروز بحران های ارزی‬ ‫ایا سرمایه گذاری تولیدکنندگان برای دریافت و بین المللی‪ ،‬این ناهماهنگی ها بسیار بیشتر هم شده است‪ .‬تا جایی‬ ‫استانداردهای بین المللی را مفید می دانید و این کار را به که برخی از ان ها به عنوان تحریم های داخلی بین تولیدکنندگان‬ ‫و صادرکنندگان شناخته می شوند‪.‬‬ ‫ان ها توصیه می کنید؟‬ ‫بله؛ قطعاً‪ .‬این یکی از مواردی است که دولت هم باید از در این بخش به وحدت فرماندهی‪ ،‬تجمیع قوانین و در نهایت‬ ‫ان حمایت و پشتیبانی کند‪ .‬بازارهای صادراتی صرفاً بر اساس ایجاد پنجره واحدهای صادراتی نیاز داریم که تمامی مجوزها و‬ ‫استانداردهای پذیرفته شده بین المللی ارزیابی و خرید می کنند الزامات قبل‪ ،‬حین و پس از فعالیت صادراتی‪ ،‬به صورت هم زمان و‬ ‫متمرکز خدمت رسانی کنند و پاس کاری های بین بخشی کم شود؛‬ ‫و این دیگر انتخاب نیست‪ ،‬بلکه الزام و پیش نیاز است‪.‬‬ ‫به ویژه موضوعات مرتبط با استاندارد‪ ،‬گمرک و بانک مرکزی‪.‬‬ ‫برای تولیدکنندگانی که محصولشان در کنار محصول‬ ‫به نظر شما‪ ،‬رقابت بین تولیدکنندگان و واردکنندگان‬ ‫خارجی مشابه عرضه می شود‪ ،‬چه توصیه ای دارید که‬ ‫می تواند به عنوان سیاستی تشویقی قلمداد شود و به بهتر‬ ‫خریدار‪ ،‬محصول ان ها را انتخاب کند؟‬ ‫در برخی زمینه ها برای افزایش کیفیت تولیدات باید اقدامات شدن کیفیت محصوالت داخل و در نتیجه صادرات بینجامد؟‬ ‫جدی انجام داد و دقت کرد‪ .‬این موارد عبارتند از‪ :‬بسته بندی و این سیاست در همه شرایط مناسب نخواهد بود‪ .‬هرچند که‬ ‫دستورالعمل های به زبان انگلیسی‪ ،‬پشتیبانی از قطعات و ارائه ایجاد انحصار هم بسیار خطرناک و فسادزاست‪ .‬برای محصوالتی‬ ‫‪39‬‬ صفحه 39 ‫در مسیر صادرات‬ ‫که تولیدکننده باکیفیت و با ظرفیت مناسب تولیدی داشته نمی توان از نام دولت یا حمایت رسمی ان استفاده ای کرد‪ .‬حتی‬ ‫باشند‪ ،‬مادامی که سطح کیفی‪ ،‬قیمتی و حجم تولید به نفع بعضی اوقات ممکن است این همراهی رسمی موجب دردسر یا‬ ‫مصرف کننده نهایی حفظ شود‪ ،‬می توان از قوانین محدودکننده مشکل برای صادرکننده شود‪.‬‬ ‫واردات یا وضع تعرفه های ترجیحی برای حمایت از تولید داخل‬ ‫در پایان‪ ،‬اگر نکته ناگفته ای دارید‪ ،‬بفرمایید‪.‬‬ ‫استفاده کرد‪ ،‬اما این موضوع برای کاالهایی که تولیدکننده‬ ‫مناسب یا میزان تولید مورد نیاز کشور را نداریم‪ ،‬حتماً مفید و ضمن تشکر از نشریه ارزشمند شما برای ترتیب دادن این‬ ‫گفت وگو‪ ،‬از همه تولیدکنندگان حوزه سالمت کشور تقاضا‬ ‫ضروری خواهد بود‪.‬‬ ‫می کنم که برای صادرات محصوالت خود به صورت جدی‬ ‫یکی از صاحبان شرکت های دانش بنیان در حوزۀ وارد گود شوند‪ .‬بازار ‪ 80‬میلیونی داخل پاسخ گوی حجم زیاد‬ ‫سالمت که در شمارگان مرداد با او گفت وگو کردیم‪ ،‬بیان تولیدات کشور نیست و باید برای توسعه بازارهای صادراتی‬ ‫کرد‪« :‬صادرات‪ ،‬نقش پررنگ دولت هاست؛ نه شرکت ها»؛ تالش کنیم‪.‬‬ ‫ما در حوزه تولیدات پزشکی قابلیت های بسیار زیادی داریم‬ ‫درباره این گفته‪ ،‬چه نظری دارید؟‬ ‫اگر منظورشان این است که دولت باید متولی و پیشران بخش و به دلیل شرایط ارزی کشور‪ ،‬رقابت پذیری خوبی با رقبای‬ ‫صادرات باشد‪ ،‬با این نظر مخالفم‪ .‬به عقیده من‪ ،‬دولت صرفاً سنتی خود پیدا کرده ایم‪ .‬باید از این فرصت به خوبی و به درستی‬ ‫تنظیم کننده روابط و تسهیلگر شرایط است و بار اصلی موضوع استفاده کنیم و بازارهای جهانی را برای تولیدات باکیفیت کشور‬ ‫صادرات‪ ،‬بر دوش شرکت هاست؛ به ویژه در شرایط تحریم‪ ،‬فتح کنیم‪.‬‬ ‫‪40‬‬ صفحه 40 ‫پرونده باز‬ ‫نظارت را از ابتدای زنجیره تامین تجهیزات پزشکی به انتهای ان ببرید‬ ‫گفت وگو با دکتر سید حسین لسان‪ ،‬رئیس هیئت مدیره گروه تداک (تدارکات درمان ایران کاال)‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬رویا کاکاوند‬ ‫یکی از حیاتی ترین موضوعات در حوزه سالمت‪ ،‬تامین‬ ‫تجهیزات پزشکی برای بیماران و بیمارستان هاست‪ .‬زنجیره‬ ‫تامین تجهیزات پزشکی در ایران‪ ،‬همواره دچار فراز و‬ ‫فرودهای بسیاری بوده و هم اکنون نیز با چالش های جدی‬ ‫فراوانی دست به گریبان است؛ به ویژه که در حال حاضر‪،‬‬ ‫اقتصاد و سالمت کشور درگیر بحران های فراگیری مانند‬ ‫تحریم ها‪ ،‬تورم و کروناست که هرکدام سنگ بزرگی پیش‬ ‫زنجیره تامین تجهیزات پزشکی نیازمند ثبت‬ ‫پای فعاالن این حوزه است‪ .‬برای دانستن مشکالت عمده‬ ‫اطالعات است‬ ‫زنجیره تامین تجهیزات پزشکی کشور و یافتن راه حل هایی‬ ‫برای ان ها‪ ،‬پای صحبت یکی از فعاالن باسابقه این حوزه برخی معتقدند که خال سیستم توزیع سامان یافته و شفافی‬ ‫نشسته ایم‪ .‬سید حسین لسان‪ ،‬رئیس هیئت مدیره مجموعه که جابه جایی اقالم پزشکی و دندان پزشکی را در سراسر زنجیره‬ ‫تداک (تدارکات درمان ایران کاال) شامل شرکت های تدا رصد و نظارت کند‪ ،‬در کشور ما کام ً‬ ‫ال محسوس و مشهود است‪.‬‬ ‫(تدارکات درمان التیام)‪ ،‬تپاک (تدارکات پزشکی ایران کاال) اما لسان‪ ،‬نظر دیگری دارد‪« :‬ابتدا باید بین زنجیره تامین و ناوگان‬ ‫و مجموعه تخصصی داخلی هدی (هدایت دیالیز ایرانیان) توزیع تفاوت قائل شد‪ .‬با توجه به شرایط روز دنیا‪ ،‬نباید ناوگان ها‬ ‫است‪ .‬انچه در ادامه می خوانید‪ ،‬نظرات ایشان درباره و توزیع فیزیکی محصول را تنها بخش زنجیره توزیع بدانیم‪.‬‬ ‫امروز بیشتر به ثبت اطالعات نیاز داریم تا بدانیم هر محصول‬ ‫مشکالت حوزه تجهیزات پزشکی در کشور است‪.‬‬ ‫در چه زمانی و کجا باید در دسترس باشد‪ .‬به اعتقاد من‪ ،‬این‬ ‫تعریف زنجیره تامین است و داشتن ناوگان‪ ،‬بخش کوچکی از‬ ‫زنجیره تامین تجهیزات پزشکی چیست؟‬ ‫سید حسین لسان در تعریف زنجیره تامین تجهیزات پزشکی زنجیره تامین محسوب می شود‪ .‬ما نیاز به سامانه ای داریم که‬ ‫می گوید‪« :‬برای تامین و تولید تجهیزات پزشکی‪ ،‬بسیاری از بتواند پایش و رهگیری کند‪ .‬زیرساخت هایی برای این کار اماده‬ ‫حوزه ها درگیر هستند‪ .‬در موضوع تامین‪ ،‬تولید داخل و واردات شده است و اگر راه اندازی شود‪ ،‬دغدغه دست اندرکاران در این‬ ‫کنار هم دیده می شوند‪ .‬این زنجیره از تمام نقاط دنیا برای تامین زمینه کم خواهد شد‪ .‬خالیی که احساس می شود‪ ،‬زمانی از بین‬ ‫مواد اولیه شروع می شود و تا کاالی نهایی که در انتهای زنجیره می رود که سامانه پایش زنجیره تامین اماده باشد‪ .‬در موضوع‬ ‫به بیمارستان یا بیمار می رسد‪ ،‬ادامه می یابد‪ .‬سالم و اصولی بودن پایش‪ ،‬بحث فیزیکی محصول در مرتبه دوم است و ابتدا‪ ،‬موضوع‬ ‫این زنجیره در گرو این است که محصوالت به موقع و با کیفیت اطالعات عرضه محصول مطرح است‪ .‬این حرکت در کشور ما با‬ ‫مناسب و قیمت خوب عرضه شوند؛ یعنی هنگامی که مشتری یا برچسب اصالت شروع شده است و بی شک‪ ،‬با پیشرفت نرم افزارها‬ ‫بیمار به یکی از وسایل تجهیزات پزشکی نیاز پیدا کرد‪ ،‬همان و سامانه ها‪ ،‬این کار امکان پذیر خواهد بود‪».‬‬ ‫زمان به ان دسترسی داشته باشد و بتواند محصول مدنظرش را‬ ‫با کیفیت خوب بخرد‪ .‬به نظر من‪ ،‬این تعریف‪ ،‬علمی است‪ .‬اما‬ ‫زنجیره تامین تعریف جدیدتری نیز دارد‪ ،‬ان هم اینکه با توزیع‬ ‫داده ها‪ ،‬اطالعات الزم را در دسترس مصرف کنندگان قرار دهیم‬ ‫تا بتوانند به راحتی به نیازشان در حوزه تجهیزات و لوازم پزشکی‬ ‫دسترسی پیدا کنند‪».‬‬ ‫‪41‬‬ صفحه 41 ‫پرونده باز‬ ‫کاالی بی کیفیت محصول بازار بی رقابت است‬ ‫امروز‪ ،‬یکی از دغدغه های دولت و مردم‪ ،‬وجود کاالهای‬ ‫پزشکی بی کیفیت و تقلبی در بازار است؛ مسئله ای که مستقیم‬ ‫جان و سالمتی مردم را نشانه گرفته است‪ .‬اما کدام بخش‬ ‫زنجیره تامین مشکل دارد که با این چالش طرفیم و چگونه‬ ‫می توان مانع توزیع کاالهای بی کیفیت و تقلبی در بازار حساس‬ ‫تجهیزات پزشکی شد؟‬ ‫رئیس هیئت مدیره گروه تداک درباره این موضوع می گوید‪:‬‬ ‫«برای حذف کاالی بی کیفیت و تقلبی در زنجیره تامین‪ ،‬باید‬ ‫در بخش سیاست گذاری زنجیره تامین تجدیدنظر کنیم‪ .‬تعریف‬ ‫کیفیت و چگونگی ارزیابی عرضه کنندگان به عنوان تامین کنندگان‪،‬‬ ‫مهم است‪ ،‬زیرا ارزیابی تامین کننده ها منجر به ارزیابی کاالی‬ ‫عرضه شده نهایی می شود‪ .‬به نظر من‪ ،‬موضوع کاالی بی کیفیت و‬ ‫تقلبی به این سیاست ها برمی گردد‪ .‬مادامی که در زمینه تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬بازار رقابتی نداریم‪ ،‬با این معضل روبه رو هستیم‪ .‬البته‬ ‫من کاالی بی کیفیت را از کاالی تقلبی تفکیک می کنم‪ .‬تامین‬ ‫کاالی تقلبی کار مجرمانه ای است و مراجع قضایی باید به ان‬ ‫رسیدگی کنند‪ .‬اما اگر خواهان تعادل در کیفیت و قیمت کاالهای‬ ‫تجهیزات پزشکی هستیم‪ ،‬باید اقتصاد رقابتی بر زنجیره توزیع‬ ‫حاکم باشد‪ .‬تا زمانی که اقتصاد تجهیزات پزشکی غیررقابتی‬ ‫است‪ ،‬وجود کاالی بی کیفیت دغدغه تمام دلسوزان این حوزه‬ ‫خواهد بود‪ .‬رقابتی کردن بازار‪ ،‬کیفیت را افزایش می دهد و این‬ ‫دغدغه از ما دور می شود‪».‬‬ ‫‪42‬‬ ‫نظارت فیزیکی و حضوری‪ ،‬نظارتی‬ ‫تاریخ گذشته است‬ ‫دارو‪ ،‬غذا‪ ،‬فراورده های بهداشتی و کاالهای پزشکی محصوالتی اند‬ ‫که به طور مستقیم روی سالمت احاد مردم تاثیر می گذارند‪ .‬به‬ ‫همین دلیل‪ ،‬در همه جای دنیا نظارت زیادی بر زنجیره تامین‬ ‫این کاالها‪ ،‬از تهیه مواد اولیه تا تحویل به مصرف کننده انجام‬ ‫می شود‪ .‬اما ایا نظارتی که در کشور ما روی این موارد می شود‪،‬‬ ‫مفید و کاربردی است؟‬ ‫لسان می گوید‪« :‬بدون تردید همه جا نظارت الزم است‪ ،‬اما‬ ‫روش ها تفاوت دارد‪ .‬در کنار نظارت‪ ،‬موضوع مسئولیت نیز‬ ‫هست‪ .‬اینکه نظارت را با چه هدفی و چگونه انجام می دهید‪،‬‬ ‫مهم است‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬روش های حضوری و فیزیکی نظارت‪،‬‬ ‫روشی تاریخ گذشته است‪ .‬در علم جدید‪ ،‬با روش های بهتر و‬ ‫ایجاد فرایندها‪ ،‬می توانیم نظارت را اعمال کنیم‪ .‬اگر از مبدا عرضه‬ ‫محصول تعریف مشخص داشته باشیم‪ ،‬بعد اطالعات مشخصی‬ ‫را ایجاد کنیم‪ ،‬خود به خود نظارت شکل می گیرد‪ .‬نظر همه‬ ‫فعاالن بخش تجهیزات پزشکی این است که با روش های پلیسی‬ ‫نمی توانیم سبب ارتقا یا در دسترس قرار گرفتن محصول شویم‪.‬‬ ‫وقتی نظارت را با بُعد پلیسی اجرایی کنید‪ ،‬سبب خروج امنیت‬ ‫فکری فعاالن این حوزه می شوید و این در نهایت‪ ،‬به کمبودها‬ ‫منجر می شود‪ .‬پس نظارت را باید در فرایندها دید‪».‬‬ ‫او ادامه می دهد‪« :‬از نظر ما‪ ،‬فروشگاه تجهیزات پزشکی باید‬ ‫قابل احترام باشد‪ .‬دستگاه نظارتی به چه دلیل باید به انجا‬ ‫رجوع کند؟ باید سیستم اصالح شود و البته در حال اصالح‬ ‫است‪ .‬برچسب اصالت کاال در یک بعد و اگاهی مصرف کنندگان‬ ‫از بعد دیگر‪ ،‬می تواند اثر فرایندی در این زمینه ایجاد کند‪ .‬اگر‬ ‫مصرف کننده با حقوق خودش اشنا شود و برچسب اصالت کاال‬ ‫را از هرجایی که ان را تهیه می کند‪ ،‬کنترل کند‪ ،‬نظارت در‬ ‫بستر ان فرایند شکل می گیرد‪ .‬اگر فرایند وجود نداشت‪ ،‬مثل‬ ‫گذشته نظارت باید به صورت تک به تک انجام می شد‪ .‬اما امروزه‬ ‫با رشد فناوری‪ ،‬استفاده از برچسب اصالت کاال و اگاهی بخشی‬ ‫به مصرف کنندگان‪ ،‬به طور نظام مند نظارت انجام می شود و‬ ‫نیازی نیست فعال صنفی را در حوزه تجهیزات پزشکی بازرسی‬ ‫یا نظارت مستقیم کنیم‪ .‬اما قبل از این‪ ،‬اگر واردکننده تجهیزات‬ ‫پزشکی قصد داشت کاالیی را وارد کشور کند‪ ،‬باید از اداره‬ ‫تجهیزات پزشکی مجوز ورود دریافت می کرد‪ .‬بعد از اخذ مجوز‪،‬‬ ‫باید اقدامات تجاری مربوط را انجام می داد و وقتی کاال وارد‬ ‫گمرکات می شد‪ ،‬باید مجوز ترخیص می گرفت‪.‬‬ ‫تمام این ها مستلزم حضور فیزیکی افراد بود‪ .‬در اداره تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬همیشه ارباب رجوع ها در حال رفت وامد و از این وضعیت‬ ‫بسیاری ناراضی بودند‪ ،‬چون باید دائم برای یک کاال رجوع‬ ‫می کردند‪ .‬اما با روش ‪ ،IRC‬به طور کلی موافقت اصولی کیفی به‬ ‫کاال داده می شود و با ان عدد‪ ،‬کاال را می شناسند‪ .‬در حال حاضر‪،‬‬ ‫از میزان این رفت وامدها کم و نظارت ما در این حوزه بیشتر شده‬ ‫است‪ .‬پیش تر یکی از نگرانی های ما این بود که ایا کاالیی که مجوز‬ ‫ورود گرفته‪ ،‬همان است که به ان مجوز ترخیص می دهیم و ان‬ ‫کاالیی که مجوز ترخیص گرفته‪ ،‬همان است که برگ سبزش در‬ ‫شبکه توزیع دریافت شده است؟ امروز با سامانه تی تک‪ ،‬برچسب‬ ‫اصالت کاال و اگاهی مصرف کنندگان و مسئولیتشان این مشکل‬ ‫حل شده است‪ .‬یکی از نکات مهم این است که باید همان دقت‬ ‫ابتدای زنجیره تامین را در انتها نیز لحاظ کرد‪ .‬باید حمایت و‬ ‫مسئولیت پذیری را در این زمینه افزایش دهیم‪ .‬بیمارستان باید‬ ‫بداند که مسئول سالمت کاالیش است و در واقع‪ ،‬این خریدار‬ ‫است که باید بر کیفیت کاال نظارت کند‪».‬‬ صفحه 42 ‫پرونده باز‬ ‫به گمان ایشان‪ ،‬اقتصاد سالمت کام ً‬ ‫ال دستکاری و از اختیار‬ ‫بازار تجهیزات پزشکی را رقابتی کنید‬ ‫هنگامی که کشور با مشکالت جدی مانند تحریم یا اپیدمی سیاست گذاران خارج شده است‪ .‬کمبودها معلول سیاست های‬ ‫روبه رو می شود‪ ،‬مشکالت زنجیره توزیع نیز نمایان تر می شود‪ .‬نادرست و غیررقابتی زنجیره تامین است‪».‬‬ ‫برای مثال‪ ،‬چندی پیش‪ ،‬تامین قلم انسولین با مشکل مواجه‬ ‫تعادل بازار تجهیزات پزشکی را به هم نزنید‬ ‫شد و در کشور نایاب شد‪ .‬هم اکنون نیز داروهای کرونا کمیاب‬ ‫شده اند و به سختی در دسترس مردم قرار می گیرند‪ .‬لسان این یکی از اقدامات سازمان غذا و دارو‪ ،‬قانونمند کردن توزیع و‬ ‫کمبودها را بیش از هر چیز‪ ،‬ناشی از بازار غیررقابتی تجهیزات تامین کاالهای سالمت از طریق تدوین ایین نامه تاسیس و‬ ‫فعالیت شرکت های پخش فراورده های سالمت بود تا نظارت بر‬ ‫پزشکی می داند‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬کمبود‪ ،‬حاصل قیمت گذاری و قیمت گذاری‪ ،‬حاصل زنجیره تامین بیش از گذشته باشد‪.‬‬ ‫غیررقابتی بودن بازار است‪ .‬برای بهبود اوضاع باید از این مدل رئیس هیئت مدیره گروه تداک معتقد است‪« :‬این موضوع که‬ ‫سیاست گذاری دور شویم‪ .‬مادامی که برای غیررقابتی نگهداشتن توجه می کنیم توزیع بهتر‪ ،‬عادالنه تر و در دسترس تر باشد‪ ،‬اقدام‬ ‫فضا‪ ،‬یارانه و ارز ‪ 4200‬تومانی عرضه می شود‪ ،‬دولت باید نظارت خوبی است‪ ،‬اما این کار نباید سبب به هم خوردن تعادل بازار‬ ‫کند‪ .‬از ان سو‪ ،‬با نظارت‪ ،‬درگیری ها بیشتر می شود‪ .‬وقتی برای تجهیزات پزشکی شود‪ .‬چه کسی به فکر دفاتر و فروشگاه های‬ ‫ورود کاال ارز ویژه اختصاص می دهید‪ ،‬باید بوروکراسی را اعمال و تجهیزات پزشکی است؟ ان ها نیز از این طریق ارتزاق می کنند‪.‬‬ ‫زمانی که فرایندی را ایجاد می کنیم‪ ،‬باید به تاثیرات ان بر‬ ‫تاخیرهای زمانی ایجاد کنید‪.‬‬ ‫تمام این ها موجب می شود که ریسک کمبود داشته باشیم‪ .‬اگر فعاالن این حوزه نیز توجه کنیم‪ .‬از ایجاد شرکت های توزیع‬ ‫دنبال راهکار اصلی هستید‪ ،‬باید بازار رقابتی شود‪ .‬اقدام اصلی استقبال می شود‪ ،‬اما ایا این دغدغه ها دیده شده است؟‬ ‫نه در حوزه عرضه که میانه زنجیره تامین است‪ ،‬بلکه در انتهای در حال حاضر‪ ،‬شرکت های توزیعی دارو وجود دارند که‬ ‫زنجیره که بیمار است‪ ،‬باید انجام شود‪ .‬دفترچه بیمه یا کارت ظرفیت های خالی دارند و می توان از انبارها و ناوگان توزیع ان ها‬ ‫بیمه باید ارزشمند شود و هیچ رابطه مالی ای بین تامین کننده استفاده کرد‪ .‬ایجاد روش های جدید نباید سبب رانت جدید و‬ ‫و بیمار نباشد‪ .‬ان زمان قیمت ها متعادل می شوند و برای عرضه اسیب و خسارت به منافع فعاالن دیگر شود‪ .‬اگر قرار است در‬ ‫هیچ مشکلی پیش نخواهد امد‪ .‬همه این مشکالت به این دلیل حوزه سیاست گذاری تصمیمی گرفته شود‪ ،‬باید تمام اثار مستقیم‬ ‫و غیرمستقیم ان بررسی شود‪ .‬تصمیمی که برای امروز می گیریم‪،‬‬ ‫است که تعادل را در زنجیره تامین دستکاری کرده ایم‪.‬‬ ‫برای مثال‪ ،‬در ابتدای زنجیره تامین بنا می شود به انسولین ارز فقط برای دوره کرونا و تحریم نیست و باید طوالنی مدت تر به‬ ‫ویژه اختصاص داده شود‪ .‬ارز ویژه از اختیارات وزارت بهداشت ان نگاه کنیم‪».‬‬ ‫خارج است و باید در بانک مرکزی انجام شود‪ ،‬اما تامین ان از‬ ‫تجهیزات پزشکی قربانی تصمیمات بیرون از وزارت‬ ‫اختیار بانک مرکزی خارج است‪ ،‬چون تحریم ها فشار اورده‬ ‫بهداشت است‬ ‫است‪ .‬توجه کنید! زمان دارد می گذرد و مصرف باقی است‪،‬‬ ‫درحالی که زنجیره تامین دچار مشکل شده است و با کمبود هیئت امنای ارزی مسئولیت تامین نیاز تجهیزات پزشکی‬ ‫مواجه ایم‪ .‬در واقع‪ ،‬ارز ویژه ای برای این محصول نمی دهیم و بسیاری از مراکز دولتی را بر عهده دارد‪ .‬عالوه بر ان‪ ،‬نظارت ها‬ ‫این محصول‪ ،‬همان طور که اقتصاد کشور دچار تورم است‪ ،‬گران صرفاً بر واردکنندگان و تولیدکنندگانی تمرکز یافته است که در‬ ‫می شود‪ .‬ولی در نهایت بیمار باید تحت پوشش بیمه ها قرار بخش غیردولتی فعالیت می کنند‪ .‬این در حالی است که از زنجیره‬ ‫توزیع کمی غفلت شده و همین غفلت‪ ،‬فرصت های زیادی را برای‬ ‫بگیرد و از این طریق‪ ،‬فشار به بیمار کنترل شود‪.‬‬ ‫اما در اینجا انتهای زنجیره را فراموش کرده ایم و می خواهیم در سوءاستفاده های غیرقانونی برای افراد مختلف فراهم کرده است‪.‬‬ ‫ابتدای زنجیره دخالت کنیم‪ .‬این گونه زمان را از دست می دهیم لسان درباره این موضوع می گوید‪« :‬بخش زیادی از معضالت‬ ‫و بازار از رقابتی بودن خارج می شود‪ .‬در نهایت نیز بیمار پوشش تجهیزات پزشکی کشور‪ ،‬معلول مشکالتی خارج از اختیارات‬ ‫الزم را دریافت نمی کند‪ .‬ما در انتهای زنجیره ضعف داریم‪ ،‬ولی وزارت بهداشت است‪ .‬هرچه این حوزه بیشتر دولتی شود‪ ،‬مراکز‬ ‫دولتی بیشتری تاسیس می شود و توسعه می یابد‪ .‬قانون در‬ ‫در ابتدای زنجیره مجبوریم رانت ایجاد کنیم‪.‬‬ ‫ما باید در انتهای زنجیره‪ ،‬بیمار و بیمارستان را با پوشش سال های گذشته به صراحت امرانه رفتار کرده است و شرکت های‬ ‫بیمه ای تقویت کنیم‪ .‬اتفاقاً بهتر است تجهیزات پزشکی با دولتی مثل شرکت پخش فراورده های پزشکی یا سهامی دارویی‬ ‫اقتصاد کشور پیش برود‪ .‬انچه فعاالن اقتصادی با ان مواجه اند‪ ،‬کشور تا حد انحالل پیش رفتند‪ .‬این موضوع به دلیل مشکالت‬ ‫این است که اقتصاد بخش سالمت یعنی دارو‪ ،‬تجهیزات اقتصادی و روشی است که دولت برای مقابله با تحریم ها در پیش‬ ‫پزشکی و موضوعات مربوط به ان جدای از اقتصاد کشور است‪ .‬گرفته است‪ .‬از روش برخورد با تحریم ها انتقاد زیادی می شود‬ ‫و این را می توانید در سطح سیاسیون بشنوید‪ .‬این مشکالت‬ ‫‪43‬‬ صفحه 43 ‫پرونده باز‬ ‫عوارض ان سیاست است‪ .‬با دولتی تر شدن بیشتر‪ ،‬هیئت امنا‬ ‫گسترش بیشتری می یابد و تبدیل به تنها بنگاهی می شود که‬ ‫خرید می کند و توزیع از رقابتی بودن بازار دور می شود‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬دستگاه نظارتی فقط بخش خصوصی را تحت نظر می گیرد‪.‬‬ ‫ما قربانی سیاست های بیرون از وزارت بهداشتیم‪».‬‬ ‫او ادامه می دهد‪« :‬در هشت سال گذشته‪ ،‬بی ثباتی وجود داشت‪.‬‬ ‫در دوره ای چهارساله با نام طرح جامع سالمت‪ ،‬رابطه مالی بیمار‬ ‫با تامین کنندگان قطع شد‪ .‬این موضوع منافعی هم داشت‪،‬‬ ‫مثل اینکه بیمار می توانست رسیدگی بیشتری دریافت کند‪ .‬اما‬ ‫ادامه پیدا نکرد؛ زیرا وقتی قصد داریم طرحی را اجرا کنیم‪ ،‬ان‬ ‫را و منابعش را جامع و کامل بررسی نمی کنیم‪ .‬امروز هم در‬ ‫همان دور باطل هستیم‪ .‬تامین منابع مالی بیمار کجا در حال‬ ‫شکل گیری است؟ برخالف منویات مقامات کشور‪ ،‬مردم باز هم‬ ‫خودشان در حال تامین اند‪».‬‬ ‫‪44‬‬ ‫شرکت های تجهیزات پزشکی در حالت‬ ‫انقباضی هستند‬ ‫شرکت های تجهیزات پزشکی بنگاه هایی اقتصادی اند که باید‬ ‫هزینه های خود را از طریق درامدهای قانونی شان تامین کنند‪.‬‬ ‫اعم از ریالی و ارزی‪ ،‬با مشکالتی‬ ‫اما وضعیت تامین مالی ان ها‪ّ ،‬‬ ‫روبه رو است که بر وضعیت این شرکت ها و در نهایت‪ ،‬زنجیره‬ ‫تامین تجهیزات پزشکی کشور تاثیرات عمیقی دارد‪.‬‬ ‫لسان معتقد است‪« :‬اگر بنگاه اقتصادی سوداور نباشد‪،‬‬ ‫پایدار نمی ماند و نمی تواند به خدمت خود ادامه دهد‪ .‬در این‬ ‫صورت‪ ،‬کمبودهایی که دغدغه شان وجود دارد‪ ،‬اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫مسئله این است که ایا در سیاست های مربوط به تامین دارو و‬ ‫تجهیزات پزشکی در وزارتخانه‪ ،‬انچه مصوب می شود‪ ،‬اقتصادی‬ ‫بودن این بنگاه ها را نیز در نظر می گیرد؟ به عقیده من‪ ،‬ممکن‬ ‫است در مرتبه چندم به این موضوع توجه شود‪ .‬بار اول شاید‬ ‫دیده نشود‪ .‬امروز شرکت های ما در حالت انقباضی هستند‪.‬‬ ‫تعداد شرکت ها و فعاالن تجهیزات پزشکی روبه کاهش است‬ ‫یا در درون خودشان حالت انقباضی و کاهنده پیدا کرده اند‪.‬‬ ‫این موضوع باید برای سیاست گذاران این حوزه به منزله هشدار‬ ‫باشد‪ .‬بدون فعالیت بخش خصوصی‪ ،‬حوزه تجهیزات پزشکی‬ ‫نمی تواند پایدار بماند‪ .‬درمان کشور به تجهیزات پزشکی وابسته‬ ‫است‪ .‬سه پایه برای درمان وجود دارد‪ :‬اول‪ ،‬تخصص و نیروی‬ ‫انسانی یعنی پزشکان و پرستاران است‪ .‬دوم‪ ،‬حوزه دارو و پایه‬ ‫سوم و اصلی‪ ،‬تکنولوژی و تجهیزات پزشکی است‪ .‬اگر به اقتصاد‬ ‫این حوزه درست رسیدگی نشود و رقابتی نباشد‪ ،‬بی تردید‬ ‫غیراقتصادی بودن بنگاه ها و شرکت های بخش خصوصی در‬ ‫حوزه تجهیزات پزشکی‪ ،‬در میان مدت سبب لطمات بزرگی به‬ ‫این حوزه خواهد شد‪ .‬من با قاطعیت می گویم که امروز شرکت ها‬ ‫به سختی خودشان را اداره می کنند‪ .‬شرایط ویژه اپیدمی کرونا‬ ‫در سطح کشور‪ ،‬فشار تحریم ها و سیاست گذاری و قیمت گذاری‬ ‫وزارت بهداشت‪ ،‬سوداوری قانونی را دچار اختالل کرده است‪».‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬از سال ها پیش‪ ،‬پرداخت مابه التفاوت ارز مرجع‬ ‫و ارز مبادالتی‪ ،‬دغدغه بسیاری از شرکت های تامین کننده دارو‬ ‫و تجهیزات پزشکی بوده و از نظر لسان‪ ،‬همین موضوع سبب‬ ‫ضرردهی این شرکت ها شده است‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬شرکت ها نمی توانند با ضرر کار خود را ادامه دهند‪.‬‬ ‫تمام شرکت های فعال در این حوزه‪ ،‬می دانند که سال ‪1396‬‬ ‫بخشی از تعهدات بانک مرکزی اجرا نشد و شرکت های باسابقه‬ ‫صدمه دیدند‪ .‬هنوز هم نتوانسته اند کمر راست کنند‪ .‬اگر قرار‬ ‫باشد با بخشنامه ای‪ ،‬مابه التفاوت محصولی را که با ارز ویژه امده‪،‬‬ ‫قیمت گذاری شده و به دست مصرف کننده رسیده و تمام شده‬ ‫است‪ ،‬پرداخت کنند‪ ،‬دچار دغدغه اساسی می شوند‪ .‬کما اینکه در‬ ‫برخی مواقع اتفاق افتاده است‪ .‬عزیزان فعال در اداره کل تجهیزات‬ ‫پزشکی وزارت بهداشت‪ ،‬همیشه دید حمایتی داشته اند و تمام‬ ‫سعی شان را کرده اند‪ ،‬اما برنده درافتادن با نظام بانکی کشور‪،‬‬ ‫معموالً خود نظام بانکی است‪».‬‬ ‫فضای غیررقابتی یعنی ایجاد بازار خاکستری‬ ‫ممکن است به نظر برسد که با ایجاد بازار غیررقابتی‪ ،‬نظارت‬ ‫بیشتری بر بازار وجود دارد‪ ،‬اما این روش عوارض و مشکالت‬ ‫خودش را دارد‪ .‬به عقیده رئیس هیئت مدیره گروه تداک‪ ،‬ایجاد‬ ‫بازار خاکستری یکی از این عوارض است‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬ما دچار چالشی دست سازیم‪ .‬وقتی فضای‬ ‫غیررقابتی ایجاد شود‪ ،‬در کنارش عوارض و چالش هایی شکل‬ ‫می گیرد و دیگر نمی توان به دنبال کیفیت بود‪ .‬همچنین تامین‬ ‫بهنگام انجام نخواهد شد‪ .‬قیمت ها غیرواقعی خواهد بود و‬ ‫بی تردید بازارهای خاکستری شکل خواهد گرفت‪ .‬ضمن اینکه‬ ‫روابط غیرقانونی و غیرمسئوالنه در حوزه تقاضا ایجاد می شود‪.‬‬ ‫همه این مشکالت تحت تاثیر ان سیاست گذاری است‪ .‬در بازار‬ ‫سالمت‪ ،‬حمایت باید به سمت انتهای زنجیره پیش برود و در‬ ‫انجا از بیمارستان و بیماران با حمایت های بیمه ای و بودجه ای‬ ‫پشتیبانی شود‪ .‬انگاه زنجیره تامین ارام می شود‪ .‬به اسم حمایت‪،‬‬ ‫به ابتدای زنجیره تامین فشار اورده ایم‪ .‬با اعطای ارز ویژه و‬ ‫قیمت گذاری های غیرمنطقی و نابهنگام‪ ،‬چالش های زیادی ایجاد‬ ‫می کنیم‪ ،‬درحالی که چالش اصلی در سیاست گذاری است‪».‬‬ صفحه 44 ‫پرونده باز‬ ‫به جای برون سپاری‪ ،‬فرایند را اصالح کنید‬ ‫برخی معتقدند برون سپاری فعالیت های اداره کل تجهیزات‬ ‫پزشکی ممکن است در تسریع کارها تاثیر داشته باشد‪ .‬اما‬ ‫رئیس هیئت مدیره گروه تداک مخالف این نظر است‪ .‬او‬ ‫برون سپاری را موجب تسریع امور نمی داند و می گوید‪« :‬اصالح‬ ‫فرایندها به تسریع امور کمک می کند‪ .‬ما باید فرایندها را اصالح‬ ‫کنیم‪ .‬اینکه فرایند پیچیده ای داشته باشیم و فعال بخش خصوصی‬ ‫ما سردرگرم باشد و بعد کار را برون سپاری کنیم‪ ،‬مشکلی را حل‬ ‫نمی کند‪ .‬در واقع‪ ،‬این گونه مشکل را از جایی به جای دیگر منتقل‬ ‫کرده ایم‪ .‬این سنگ ریزه باید از کفش خارج شود‪ .‬جا به جا کردن‬ ‫مشکلی را حل نخواهد کرد‪».‬‬ ‫قیمت گذاری را برخط و انالین کنید‬ ‫سال هاست که اداره تجهیزات پزشکی کاالهای این حوزه را‬ ‫قیمت گذاری می کند‪ .‬درحالی که فعاالن این بخش همواره از این‬ ‫روند انتقاد کرده اند‪ .‬لسان نیز با این روش موافق نیست و ان را‬ ‫مشکل ساز می داند‪.‬‬ ‫او ادامه می دهد‪« :‬با وضع موجود که در ابتدای زنجیره تامین‬ ‫دخالت می کنند‪ ،‬قیمت گذاری الزم است و دولت راهی ندارد‪،‬‬ ‫اما نحوه قیمت گذاری هم اشکال دارد‪ .‬قیمت گذاری با تاخیر‬ ‫فاز است؛ یعنی در اقتصادی که تورم دارد‪ ،‬امروز برای فروش‬ ‫اتی قیمت گذاری می کنید؛ کاالیی که سه ماه بعد به فروش‬ ‫می رسد و شش ماه بعد پولش را دریافت می کنید‪ ،‬با وضعیت‬ ‫امروز قیمت گذاری شده است‪ .‬درحالی که دریافت وجوه با این‬ ‫حمایت از تولید باید منجر به توسعه صادرات شود‬ ‫وضعیت ‪ 9‬ماه تا یک سال بعد امکان پذیر می شود‪ .‬این نوع‬ ‫قیمت گذاری دچار اختالل است‪ .‬دولت‪ ،‬اداره تجهیزات پزشکی لسان با اشاره به لزوم تغییر سیاست ها در حوزه بهداشت و‬ ‫و وزارت بهداشت بر قیمت گذاری پافشاری می کنند‪ .‬پس باید سالمت و به ویژه تجهیزات پزشکی‪ ،‬سخن خود را این گونه به‬ ‫نوع قیمت گذاری را انالین کنند؛ مانند انچه در بازار بورس اتفاق پایان می رساند‪« :‬ما قدردان زحمت عزیزان وزارت بهداشت و تمام‬ ‫می افتد‪ .‬باید بتوان روزبه روز قیمت را بر اساس وضعیت تورم کسانی هستیم که از ابتدا تا انتها در این شرایط سخت اقتصادی‪،‬‬ ‫کشور در سامانه تعیین کرد‪ .‬ان زمان فعال اقتصادی اطمینان کرونایی و تحریمی برای کاهش این فشارها تالش می کنند‪ ،‬اما‬ ‫می یابد که تمام هزینه ها پوشش داده می شود و قدرت مالی اش می توان کارها را با روش های بهتری اداره کرد‪ .‬با چند جمله‬ ‫حفظ می شود‪ ،‬وگرنه از نظر منطقی روش قیمت گذاری موجود می توان راهبردها را عوض کرد؛ مث ً‬ ‫ال حمایت از تولید نباید منجر‬ ‫با تاخیر فازی که دارد‪ ،‬هیچ کمکی به پایداری زنجیره تامین به ممنوعیت واردات شود‪ .‬حمایت از تولید باید منجر به توسعه‬ ‫صادرات شود‪ .‬اگر این راه را ادامه دهیم‪ ،‬به جایی نمی رسیم‪ .‬باید‬ ‫تجهیزات پزشکی در کشور نخواهد کرد‪».‬‬ ‫به صادرات محصولمان فکر کنیم‪ .‬صادرات پیش نیاز می خواهد؛‬ ‫تحریم ها صددرصد در برنامه ریزی ما تاثیرگذار بوده است وقتی قصد دارید وارد بازار کشورهای دیگر شوید‪ ،‬بی تردید کیفیت‬ ‫از زمانی که اجرای برجام دچار اختالل شد و دوباره تحریم ها اهمیت می یابد‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬صادرکننده ها دلشان خون است‪.‬‬ ‫برگشت‪ ،‬اقتصاد کشور و بخش بهداشت و درمان ما به شدت در ما با سیاست های خود می توانیم سبب رونق بشویم‪ .‬امیدوارم از‬ ‫فشار بوده است‪ .‬لسان برخالف برخی که تحریم را بی اثر می دانند‪ ،‬انتهای زنجیره تامین که بیمار و بیمارستان است‪ ،‬حمایت اساسی‬ ‫ان را بسیار اثرگذار می داند و می گوید‪« :‬وقتی تحریم ها سیاست های شود‪ .‬مسئولیت ها به استان ها برگردد‪ .‬تمرکز در سیاست گذاری‬ ‫برنامه ریزی ما را عوض می کنند‪ ،‬یعنی صددرصد تاثیر داشته اند‪ .‬اشتباه است‪ ،‬اینکه مث ً‬ ‫ال برای زاهدان در تهران تصمیم می گیریم‪،‬‬ ‫ایا می توان گفت که تحریم در سیاست گذاری های اقتصادی تاثیر درست نیست‪ .‬باید اجازه داد مدیران الیق ان مناطق خودشان به‬ ‫اقتضای اقلیم و بومیت انجا تصمیم گیری کنند و مسئولیت داشته‬ ‫نداشته است؟‬ ‫فعاالن اقتصادی بر اساس نظر مقام معظم رهبری‪ ،‬دنبال بی اثر باشند‪ .‬کاری که کرونا به ما تحمیل کرد و تا تصمیم گیری ها‬ ‫کردن تحریم هایند‪ .‬اما به گمان من در داخل‪ ،‬بدنه بوروکراتیک را استانی نکردیم‪ ،‬حل نشد‪ .‬تا در رسانه ها معلوم نشد که امار‬ ‫سازمان با این جریان منطبق نیست‪ .‬روزی که دولت قبلی امریکا مرگ ومیر به تفکیک استان ها چیست‪ ،‬اصالحات اتفاق نیفتاد‪.‬‬ ‫از برجام خارج شد و اعالم کرد تحریم ها را برمی گرداند‪ ،‬در دوره امروز افتخار می کنیم که در استان سیستان و بلوچستان تقریباً‬ ‫شش ماهه ای بیان کرد که قصد دارد چه اقداماتی انجام دهد‪ ،‬اما در کرونا کنترل شده است‪ .‬اداره تجهیزات پزشکی باید اختیارات را‬ ‫در مقابل مسئولیت واگذار کند‪ .‬شاخص ها باید کار کنند‪ .‬باید‬ ‫مقابلش وزارتخانه ما اقدامی نکرد‪.‬‬ ‫ما ان زمان گفتیم که هنوز پنجره ها باز است و بیاید ذخیره های سامانه ای وجود داشته باشد‪ .‬باید از این کلی بودن ها به جایی‬ ‫استراتژیک داشته باشیم‪ .‬ولی این اتفاق نیفتاد‪ .‬تحریم ها اثر دارد و برسیم که مسئولیت ها را به استان ها بدهیم و با شاخص ها‬ ‫صحبت کنیم‪ .‬همکاران ما هم در اداره کل تجهیزات پزشکی‬ ‫ی ان روی دوش مردم است‪.‬‬ ‫بار اصل ‬ ‫البته فعاالن بخش خصوصی در تالشند تحریم ها را بی اثر تهران باید بتوانند شاخص ها را تعیین بکنند‪ .‬من از همکارانم در‬ ‫کنند و تا االن هم موفق بوده اند‪ .‬کمترین خسارت ها را دریافت حوزه تجهیزات پزشکی که در این دوره به سختی بنگاه هایشان‬ ‫کرده ایم‪ ،‬ولی سیاست های دولت در موضوع تحریم می توانست را اداره کردند‪ ،‬قدردانی و برایشان ارزوی موفقیت می کنم و‬ ‫امیدوارم بتوانند دردی از دردهای مردم کشور را درمان کنند‪».‬‬ ‫بهتر از این باشد‪».‬‬ ‫‪45‬‬ صفحه 45 صفحه 46 صفحه 47 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫حمایت از شرکت های تحقیقاتی‪ -‬پژوهشی؛ فرصتی برای کارافرینی‪ ،‬ارزاوری و خودکفایی در تولید‬ ‫تو گو با دکتر عبدالرضا محمدی کوشکی‪ ،‬مدیرعامل شرکت رهیافت پژوهش باتاب‬ ‫گف ‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬سمیرا قریب‬ ‫‪48‬‬ ‫دکتر عبدالرضا محمدی کوشکی‪ ،‬فارغ التحصیل رشته‬ ‫پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی تهران‪ ،‬پزشک عمومی‬ ‫و مدیرعامل شرکت «رهیافت پژوهش باتاب» است که‬ ‫به اختصار با عنوان باتاب شناخته می شود؛ نوعی سازمان‬ ‫تحقیقات قراردادی‪ 1‬نوپا در حوزه درماتولوژی‪ ،‬زخم و‬ ‫ترمیم بافت که در مهرماه ‪ 1399‬تاسیس شد‪.‬‬ ‫به گفته او‪ ،‬با توجه به کمبود شرکت هایی با کاربری‬ ‫پژوهشی‪-‬تجاری‪ ،‬در راستای کمک به فناوران عرصه دارویی‬ ‫کشور‪ ،‬این شرکت تاسیس شد تا روی محصوالت دارویی‪،‬‬ ‫ارایشیوبهداشتیتازه تولیدشده‪،‬مطالعاتکارازماییبالینی‬ ‫انجام دهد و ان ها را ارزیابی کند‪.‬‬ ‫او درباره باتاب می گوید‪« :‬موسسان این شرکت از اعضای‬ ‫باسابقه هیئت علمی‪ ،‬متخصصان و پزشکان شناخته شده‬ ‫در حوزه درماتولوژی و زخم هستند‪ .‬همکارانمان همواره‬ ‫از روحیه گروهی ما و فرهنگ سازمانی ای که همه کارکنان‬ ‫سرلوحه کار خود قرار داده اند‪ ،‬یاد می کنند‪ .‬فضایی سرشار‬ ‫از اعتماد و خالقیت‪ ،‬که هریک از اعضای ما در ان‪ ،‬بهترین‬ ‫عملکرد خود را در پیشبرد مطالعه هایشان دارند‪».‬‬ ‫به عقیده مدیرعامل این سازمان تحقیقات قراردادی‬ ‫در حوزه درماتولوژی‪ ،‬زخم و ترمیم بافت‪ ،‬مهم ترین ابزار‬ ‫ان ها ماشین االت فنی‪ ،‬نرم افزار تجزیه وتحلیل داده ها‬ ‫یا تجهیزات ازمایشگاهی گران قیمت نیست‪ ،‬بلکه تفکر‬ ‫و عمل مبتنی بر ارزش‪ ،‬فرهنگ این شرکت را تعریف‬ ‫می کند‪ .‬موفقیت‪ ،‬خطر پذیری‪ ،‬خالقیت‪ ،‬پایداری‪ ،‬اشتیاق‬ ‫و وفاداری‪ ،‬ارزش هایی هستند که عملکرد باتاب را شکل‬ ‫ن می دهد تا پروژه های‬ ‫و این انگیزه را به کارکنان ا ‬ ‫مراجعانشان را به همان اندازه که پروژه های خود را خالقانه‬ ‫)‪1. Contract Research Organization (CRO‬‬ ‫و موفق انجام می دهند‪ ،‬به سرانجام برسانند‪.‬‬ ‫بر این اساس‪ ،‬شرکت باتاب رسالت و چشم انداز خود را‬ ‫حمایت از سالمت پوست در سطح جهان قرار داده است‬ ‫و در این زمینه تالش می کند‪ .‬در ادامه‪ ،‬شما را به خواندن‬ ‫تو گو با ایشان دعوت می کنیم‪.‬‬ ‫گف ‬ ‫پیش از هر چیزی مایلیم با شما اشنا شویم‪.‬‬ ‫عبدالرضا محمدی کوشکی‪ ،‬فارغ التحصیل رشته پزشکی از‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران هستم‪ .‬تحصیالت خود را در مقطع‬ ‫دکترای حرفه ای پزشکی به پایان رسانده ام و از سال ‪،1399‬‬ ‫فعالیت خود را در سمت مدیرعامل شرکت رهیافت پژوهش باتاب‬ ‫اغاز کرده ام‪.‬‬ ‫هدف و ایده اصلی باتاب چگونه به ذهنتان رسید و چه‬ ‫مراحلی از ایده تا اجرا انجام شد؟‬ ‫باتاب به معنای مشاور است و در وهله اول‪ ،‬هدف ما از انتخاب‬ ‫این عنوان‪ ،‬معنای ان بود‪ .‬در وهله بعد نیز‪ ،‬به عنوان شرکت‬ ‫پژوهشی و ارائه خدمات مشاوره ای شناخته می شویم که در حوزه‬ ‫پوست‪ ،‬ترمیم و زخم‪ ،‬در زمین ه تولید محصوالت دارویی‪ ،‬ارایشی‪،‬‬ ‫بهداشتی و تجهیزات پزشکی به شرکت هایی که قصد تولید و‬ ‫توسعه محصول خود را دارند‪ ،‬مشاوره و رهنمودهای الزم را ارائه‬ ‫می دهیم‪.‬‬ ‫ایده تاسیس باتاب زمانی به ذهنمان خطور کرد که خودمان‬ ‫قصد داشتیم محصولی را تولید کنیم و متوجه شدیم برای تولید‬ ‫ان محصول‪ ،‬باید فرایندی را طی کنیم و درباره ان و به ویژه‬ ‫فرایندهای مربوط به سازمان غذا و دارو و اداره کل تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬اطالعات کافی نداریم‪ .‬به این ترتیب‪ ،‬فکر کردیم اگر‬ ‫شرکت ها و سازمان هایی باشند که اطالعات کافی از مراحل تولید‪،‬‬ صفحه 48 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫توسعه‪ ،‬ثبت و دیگر مراحل تجاری سازی محصوالت دارویی‪،‬‬ ‫ارایشی‪ ،‬بهداشتی و تجهیزات پزشکی داشته باشند و در این‬ ‫زمینه‪ ،‬رهنمودها و مشاوره های الزم را ارائه دهند‪ ،‬بسیار کاربردی‬ ‫و مفید خواهد بود‪ .‬نظراتمان را با جمعی از اعضای هیئت علمی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران و همچنین اعضای هیئت علمی‬ ‫سازمان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران مطرح کردیم و با‬ ‫انجام رایزنی های ضروری‪ ،‬فعالیتمان را با عنوان شرکت رهیافت‬ ‫پژوهش باتاب‪ ،‬در زمینه ارائه خدمات مشاوره در جهت تولید‬ ‫محصوالت پوست‪ ،‬زخم و ترمیم بافت‪ ،‬اغاز کردیم‪.‬‬ ‫با توجه به زیرساخت ها و اعضای هیئت علمی مان‪ ،‬یکی از‬ ‫مهم ترین بخش های فعالیت ما‪ ،‬انجام مطالعات کارازمایی بالینی‬ ‫است‪ .‬این مطالعات بالینی در فرایند تجاری سازی محصوالت‬ ‫ارایشی و بهداشتی‪ ،‬دارویی و تجهیزات پزشکی نقش حیاتی‬ ‫دارد‪ ،‬برخی مواقع نقش گلوگاه می یابد و هزینه بسیاری را‬ ‫می طلبد؛ تا انجا که حتی شرکت های تولیدی از ایده و تولید‬ ‫محصوالت جدید منصرف می شوند‪ .‬نقش باتاب این است که‬ ‫با ارائه رهنمودها و مشاوره های الزم‪ ،‬فرایند پژوهش و ارزیابی‬ ‫محصوالت را با به صرفه ترین شکل ممکن و درعین حال موثرترین‬ ‫حالت‪ ،‬عملی کند‪.‬‬ ‫این ارزیابی ها‪ ،‬مطالعاتی صحیح‪ ،‬علمی‪ ،‬قابل اعتنا و استناد و‬ ‫بر پایه معیارها و ضوابط سازمان غذا و دارو است که از نظر‬ ‫تخصیص بودجه‪ ،‬برای مشتریان ما بسیار مقرون به صرفه است‪.‬‬ ‫باتاب به شرکت های تولیدی تضمین می دهد که مطالعات و‬ ‫بودج ه اختصاص یافته به ان‪ ،‬هزینه درست‪ ،‬صحیح و شفافی‬ ‫است و نه تنها هزینه ای غیرضروری پرداخت نمی کنند‪ ،‬بلکه به‬ ‫دلیل اگاهی ناکافی از فرایندها‪ ،‬ناگزیر به تکرار مراحل نیستند‪.‬‬ ‫با توجه به کمبود شرکت هایی با کاربری پژوهشی‪-‬تجاری‬ ‫درحوزهسالمت‪،‬فعالیتتاندرزمینهدرماتولوژی‪،‬زخموترمیم‬ ‫بافت تا چه اندازه موفق و کاربردی بوده است؟‬ ‫فعالیت ما به طور تخصصی در حوزه پوست‪ ،‬زخم و ترمیم بافت‬ ‫است‪ ،‬اما در حوزه های دیگر همچون انجام مطالعات کارازمایی‬ ‫بالینی روی واکسن های وارداتی و داخلی نیز تمایل و امادگی‬ ‫خود را اعالم کرده ایم‪ ،‬اما تاکنون پروژه ای به ما محول نشده است‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬باتاب مشغول انجام مجموعه مطالعات کارازمایی‬ ‫بالینی روی نوعی داروی موضعی برای بیماران پسوریازیس است‬ ‫تا میزان اثربخشی و ایمنی ان را بررسی کند‪ .‬همچنین خدمات‬ ‫ی در اختیار نهاد های‬ ‫مشاوره ای بسیاری را درباره محصوالت تولید ‬ ‫مختلف قرار می دهیم‪ .‬موسسه تحقیقاتی‪ ،‬تولیدی‪ ،‬خدماتی و‬ ‫اموزشی انستیتو پاستور ایران نیز برای دریافت این خدمات در‬ ‫زمینه تولید فاکتور سلولی موثری برای ترمیم زخم‪ ،‬به ما مراجعه‬ ‫کرده است‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬در زمینه ثبت‪ ،‬اخذ موافقت اصولی و‬ ‫انجام کارازمایی بالینی تجهیزات پزشکی‪ ،‬دستگاه ها و ماسک های‬ ‫ال ای دی در حوزه پوست و زیبایی‪ ،‬خدمات الزم را به شرکت های‬ ‫تولیدی ارائه داده ایم‪.‬‬ ‫شرکت رهیافت پژوهش باتاب‪ ،‬جزو سازمان های پژوهش محور‬ ‫ن تحقیقات قراردادی گفته می شود و‬ ‫است که به ان ها سازما ‬ ‫در عرصه بین الملل بسیار متداول و مهم هستند‪ .‬این شرکت ها‬ ‫در قالب شخص ثالث و جدا از تولیدکنندگان و سازمان های‬ ‫غذا و دارو‪ ،‬ارزیابی و کارازمایی بالینی محصوالتی را انجام‬ ‫می دهند که قرار است وارد بازار عرضه و تقاضای دارو‪ ،‬تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬ارایشی و بهداشتی شوند‪ .‬درعین حال‪ ،‬این سازمان ها به‬ ‫شرکت های دارویی کمک می کنند تا در زمینه تحقیق و توسعه‪،2‬‬ ‫روی محصوالت خود تمرکز کنند و ارزیابی عملکرد‪ ،‬اثربخشی و‬ ‫بی خطری دارو ها را به شرکت های ثالثی همچون باتاب بسپارند؛‬ ‫ازاین رو‪ ،‬عملکرد و حیطه فعالیت سازمان های پژوهشی خالی از‬ ‫ُحسن نیست‪ ،‬زیرا هم مطالعات علمی تر و قابل استنادتر انجام‬ ‫می شود‪ ،‬هم در تخصیص بودجه صرفه جویی می شود و هم‬ ‫شرکت ها انرژی خود را برای توسعه محصوالت پیشین و تولید‬ ‫محصوالت جدیدتر صرف می کنند‪.‬‬ ‫در ایران‪ ،‬تاکنون درباره عملکرد موثر سازمان های پژوهشی‬ ‫بسیار غفلت شده است و کمبود شرکت هایی که به طور تخصصی‬ ‫در این حوزه فعالیت کنند‪ ،‬بسیار محسوس است‪ .‬بعید می دانم‬ ‫تعداد شرکت هایی که این گونه مستقل‪ ،‬قراردادی و به شیوه‬ ‫ی بالینی را‬ ‫متداول در کشورهای توسعه یافته‪ ،‬ارزیابی و کارازمای ‬ ‫انجام می دهند‪ ،‬بیشتر از انگشتان یک دست باشد‪ .‬این نیازی‬ ‫حیاتی است که هم در حال حاضر و هم در سال های اتی‪ ،‬با‬ ‫توسعه صنعت دارویی‪ ،‬تجهیزات پزشکی‪ ،‬ارایشی و بهداشتی و‬ ‫با توجه به رویکرد اتکا به تولید داخل که دغدغه اصلی اقتصادی‬ ‫کشور است‪ ،‬بیش از پیش احساس خواهد شد‪.‬‬ ‫در عرصه بین المللی و جهانی‪ ،‬عملکرد و جایگاه‬ ‫ی تحقیقات قراردادی بسیار متداول و مهم‬ ‫سازمان ها ‬ ‫است‪ .‬اگر در ایران نیز حمایت های الزم صورت گیرد‪،‬‬ ‫حرفی برای گفتن در این حوزه خواهیم داشت؟‬ ‫بله؛ قطعاً ظرفیت و توانایی پیشرفت در این زمینه را داریم؛‬ ‫به ویژه در حوزه مطالعات بالینی‪ ،‬با توجه به زیرساخت ها‪ ،‬تعداد‬ ‫بیماران و توان بالینی و پزشکی موجود در کشور‪ ،‬در حوزه‬ ‫)‪2. Research and Development (R&D‬‬ ‫‪49‬‬ صفحه 49 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫بین الملل حرف های زیادی برای گفتن خواهیم داشت‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬با توجه به وضعیت ارز در ایران و کاهش نرخ ریال در‬ ‫مقایسه با دالر‪ ،‬کشورهای دیگر نیز به همکاری با ما تمایل زیادی‬ ‫نشان خواهند داد‪ ،‬زیرا مطالعاتی را که باید در کشور خودشان‬ ‫با چند میلیون یورو انجام دهند‪ ،‬در ایران با هزینه ای کمتر و‬ ‫مقرون به صرفه تر انجام می دهند‪ .‬ازاین رو‪ ،‬اگر ما در این حوزه‬ ‫قوی تر ظاهر شویم‪ ،‬شرکت های خارجی به برون سپاری پروژه های‬ ‫پژوهشی خود به سازمان های ما تمایل بیشتری نشان می دهند‪.‬‬ ‫عملکرد سازمان های پژوهشی در ایران مغفول مانده‬ ‫و کمبود این دست از سازمان ها بسیار محسوس است‪ .‬ایا‬ ‫ی تحقیقات‬ ‫در ایران سندیکا و اتحادیه ای برای سازمان ها ‬ ‫قراردادی شکل گرفته است؟‬ ‫هنوز در ایران سندیکا یا اتحادیه ای برای این سازمان ها تشکیل‬ ‫نشده است‪ ،‬زیرا تعداد این شرکت ها بسیار کم است‪ ،‬اما قطعاً در‬ ‫کشورمان توانایی بالقوه ای برای رشد‪ ،‬توسعه و پیشرفت در این‬ ‫زمینه داریم‪.‬‬ ‫‪50‬‬ ‫چرا تاکنون فضای تعاملی و بستر فعالیت مناسبی‬ ‫برای این سازمان ها فراهم نشده و حمایت های الزم صورت‬ ‫نگرفته است؟ بی توجهی به این مهم‪ ،‬حس ناامیدی‪ ،‬عقب‬ ‫ل نگرفتن شرکت هایی همچون باتاب را به‬ ‫کشیدن و شک ‬ ‫فعاالن این حوزه القا نمی کند؟‬ ‫این سازمان ها در ایران‪ ،‬جدید و نوظهورند و هنوز ان چنان که‬ ‫باید و شاید برای بسترسازی به ان ها میدان داده نشده است‪.‬‬ ‫ازاین رو‪ ،‬باید تالش کرد تا این گونه سازمان ها بیشتر شناخته‬ ‫شوند و اهمیت و نقش حیاتی شان مشخص شود؛ تا هم به‬ ‫جایگاهی که باید برسند و هم شرکت های تولیدی به این راهبرد‬ ‫دست یابند که تحقیق و توسعه فنی و کارهای مربوط به ارزیابی‬ ‫محصوالتشان را برون سپاری کنند‪.‬‬ ‫نقش سازمان غذا و دارو در این بسترسازی ها بسیار مهم و‬ ‫پررنگ است‪ ،‬اگر این سازمان‪ ،‬شرکت هایی از این دست را به‬ ‫رسمیت بشناسد و ان ها را بخشی از فرایند رسمی قرار دهد‪ ،‬تاثیر‬ ‫بسزایی در عملکرد این سازمان ها خواهد داشت و چه بسا‪ ،‬تمایل‬ ‫و استقبال شرکت های پژوهشی برای تاسیس ان ها بیشتر شود‪.‬‬ ‫از نظر من‪ ،‬مهم ترین علتی که موجب شده است درباره وظیفه‬ ‫حیاتی سازمان های پژوهشی غفلت شود‪ ،‬این است که تاکنون‪،‬‬ ‫نقش ان ها را دانشگاه ها ایفا کرده اند‪.‬‬ ‫شرکت ها فرایند ارزیابی محصوالت خود را در قالب پایان نامه‬ ‫یا طرح پژوهشی‪ ،‬بدون پرداخت هزینه و در مقابل دریافت‬ ‫هزینه درمان از بیماران یا در بهترین حالت ممکن و بر اساس‬ ‫موازین اخالق پزشکی‪ ،‬قبول پرداخت هزینه های این بیماران‬ ‫در بیمارستان های دولتی توسط شرکت های تولیدکننده‪،‬‬ ‫انجام می دهند‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬تاکنون بیمارستان های دولتی‬ ‫و دانشگاه ها وظیفه و نقش سازمان های پژوهشی را به شکل‬ ‫طرح هایی پژوهشی انجام داده اند‪ .‬بسیاری از این مطالعات تحت‬ ‫نظر اداره کارازمایی بالینی قرار نگرفته اند و حتی مجوز ازمایش‬ ‫بالینی‪ 3‬را دریافت نکرده اند‪.‬‬ ‫اگر شرکت هایی که به طور مستقل‪ ،‬حوزه عملشان در این زمینه‬ ‫است‪ ،‬فرایندهای ارزیابی را انجام دهند‪ ،‬هم منافع بیماران به طور‬ ‫کامل حفظ می شود و هم کارها به بهترین شکل ممکن و تحت‬ ‫نظر اداره مطالعات بالینی سازمان غذا و دارو انجام می شود‪.‬‬ ‫با توجه به بهره و اهمیتی که این شرکت های پژوهشی برای‬ ‫صنایع تولیدی دارند‪ ،‬اگر ان چنان که باید‪ ،‬از ان ها حمایت‬ ‫و استقبال نشود‪ ،‬نه تنها برای ما در باتاب‪ ،‬بلکه برای همه‬ ‫همکارانمان در این حوزه ناامیدکننده و مایوس کننده خواهد بود‪.‬‬ ‫برای مثال‪ ،‬یکی از مسائلی که برای دانش بنیان شدن و انجام‬ ‫فرایند دانش بنیان با ان روبه رویم‪ ،‬این است که از نظر معاونت‬ ‫علمی و فناوری ریاست جمهوری یا همان کارگروه ارزیابی‬ ‫شرکت های دانش بنیان‪ ،‬خدمت و فعالیتی که شرکت هایی‬ ‫همچون باتاب انجام می دهند‪ ،‬در چارت خدماتی شرکت های‬ ‫دانش بنیان ثبت نشده است و به همین علت‪ ،‬برای شرکت ما‬ ‫مجوز شرکت دانش بنیان صادر نمی شود‪ .‬خدمات و فعالیت‬ ‫شرکت باتاب جدید است و اشناسازی های الزم با این گونه‬ ‫شرکت ها صورت نگرفته و با اینکه خدمت و فعالیت های ما در‬ ‫زمره خدمات دانش بنیان است‪ ،‬در چارت تعریف نشده است و‬ ‫نمی توانیم از مزایای شرکت های دانش بنیان بهره مند شویم‪.‬‬ ‫با توجه به پاندمی کووید‪ 19‬در دو سال اخیر‪،‬‬ ‫پیشنهاد خود را در زمینه کارازمایی بالینی واکسن‬ ‫کرونا نیز اعالم کردید؟‬ ‫بله؛ برای کارازمایی بالینی واکسن کووید‪ ۱۹‬که از کوبا وارد کشور‬ ‫شده بود‪ ،‬امادگی خود را رسماً به وزارت بهداشت اعالم کردیم‪،‬‬ ‫اما این پروژه به ما محول نشد و خود سازمان واردکننده واکسن‪،‬‬ ‫انستیتو پاستور ایران‪ ،‬کارازمایی بالینی ان را بر عهده گرفت‪.‬‬ ‫با توجه به تحقیقات و مطالعاتی که تاکنون انجام داده اید‪،‬‬ ‫ایا می توان با تولید محصوالت ارایشی و بهداشتی به صورت‬ ‫قطعی یا تدریجی بیماری های پوستی همچون پسوریازیس و‬ ‫بیماری پروانه ای را درمان کرد؟‬ ‫بله؛ اگر حمایت ها و سرمایه گذاری های الزم صورت گیرد‪ ،‬برای‬ ‫پانسمان های بیماران پروانه ای قطعاً می توانیم محصولی را که تا‬ ‫این اندازه پرهزینه است و ارزبری زیادی دارد‪ ،‬تولید کنیم‪ .‬در‬ ‫کنار ان‪ ،‬به شرکت های داروسازی و تجهیزات پزشکی کمک‬ ‫می کنیم تا انرژی خود را صرف توسعه محصوالت قبلی و تولید‬ ‫)‪3. Clinical Trial Authorization (CTA‬‬ صفحه 50 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫محصوالت جدید کنند و ثبت و مطالعات کارازمایی بالینی را‬ ‫برون سپاری و به شرکت هایی نظیر باتاب محول کنند‪.‬‬ ‫سازمان هایی همچون باتاب براساس قراردادهای شفاف‪ ،‬قانونی‬ ‫و حقوقی‪ ،‬متعهد می شوند فعالیت هایی را برعهده بگیرند که پیش‬ ‫از ان‪ ،‬وقت و انرژی شرکت ها را می گرفت و موجب می شد تا به‬ ‫تولید محصوالت جدیدتر ترغیب نشوند‪ .‬در این حالت‪ ،‬شرکت ها‬ ‫می توانند به صورت تخصصی تمرکز خود را روی تولید و توسعه‪،‬‬ ‫فروش و صادرات محصوالتشان قرار دهند و کار ارزیابی‪ ،‬ثبت و‬ ‫تجاری سازی محصولشان را به شرکت های تحقیقات قراردادی‬ ‫بسپارند‪ .‬به عبارتی‪ ،‬نوعی تقسیم وظیف ه صورت می گیرد که‬ ‫به طور قطع‪ ،‬صنعت دارو‪ ،‬تجهیزات پزشکی‪ ،‬ارایشی و بهداشتی‬ ‫به ان نیاز پیدا خواهد کرد و البته‪ ،‬در حال حاضر هم این نیاز‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫بر اساس گفته های هادی دهقان‪ ،‬رئیس مرکز‬ ‫بیماری های خاص خراسان جنوبی‪ ،‬برای درمان زخم های‬ ‫پوستی بیماران پروانه ای از پانسمان های مخصوصی‬ ‫استفاده می شود که باید از خارج از کشور وارد شود و‬ ‫در تامین ان مشکل داریم‪ .‬اگر حمایت از شرکت شما‬ ‫و سرمایه گذاری های الزم برای ان صورت گیرد‪ ،‬ایا در‬ ‫تولید این پانسمان ها تا حدودی به خودکفایی می رسیم و‬ ‫به طور کلی تجهیزات الزم برای تولید ان در داخل کشور‬ ‫فراهم است؟‬ ‫سازمان های تحقیقات قراردادی‪ ،‬وظیفه تولید را بر عهده‬ ‫ندارند‪ ،‬بلکه محصوالت تولیده شده را ارزیابی می کنند و به‬ ‫شرکت هایی که کار تولید انجام می دهند‪ ،‬خدمات مشاوره ای‬ ‫ارائه می دهند؛ بااین حال‪ ،‬اگر سرمایه گذاری قصد داشته باشد‬ ‫در این زمینه فعالیت کند‪ ،‬شرکت باتاب نقش مشاوره تولید‬ ‫ان را بر عهده می گیرد تا ارزیابی های الزم را انجام دهد‪،‬‬ ‫دانش های فنی ضروری را به صورت جزئی مشخص و میزان‬ ‫ریسک را بررسی کند‪ .‬به طور کلی‪ ،‬نوعی سرمایه گذاری کام ً‬ ‫ال‬ ‫عملی صورت می گیرد که تمامی جنبه های مختلف پروژه در‬ ‫ان ارزیابی می شود‪ .‬ازاین رو‪ ،‬اگر شرکتی قصد داشته باشد در‬ ‫زمینه تولید پانسمان بیماران پروانه ای و انواع زخم پوش های‬ ‫موجود در کشور‪ ،‬سرمایه گذاری کند‪ ،‬شرکت پژوهشی باتاب‬ ‫اماده است تا رهنمودهای ضروری را ارائه و صفر تا صد فرایند‬ ‫را برای ان ها شفاف کند‪.‬‬ ‫جایگاه کنونی و اتی ایران را در این حوزه چگونه می بینید؟‬ ‫با توجه به نقش حیاتی سازمان های پژوهشی‪ ،‬بهره مندی از‬ ‫این نوع سازمان ها به نیازی اساسی در کشور مبدل شده است‪.‬‬ ‫همچنین به دلیل مشکالت ارزی موجود‪ ،‬بسیاری از فعالیت ها‬ ‫و مطالعات کارازمایی بالینی با هزینه های فراوان در کشورهای‬ ‫توسعه یافته ای همچون کشورهای حوزه امریکای شمالی‪ ،‬اروپا‪،‬‬ ‫چین و روسیه انجام می شود؛ به همین علت‪ ،‬می توانیم این فرایند‬ ‫را به شیوه ای علمی و تحت نظر کمیته ملی اخالق پزشکی و‬ ‫اداره مطالعات بالینی سازمان غذا و دارو‪ ،‬دریافت و در کشور‬ ‫بومی سازی کنیم‪ .‬نمونه اخیر ان را می توان در تولید واکسن‬ ‫کووید‪ ۱۹‬مشاهده کرد که بخشی از مطالعات بالینی تولید‬ ‫واکسن فایزر در برزیل و مطالعات بالینی واکسن سینوفارم در‬ ‫ترکیه و امارت متحده عربی صورت گرفت‪.‬‬ ‫شرکت در مطالعات کارازمایی بالینی‪ ،‬فرصتی برای ایجاد‬ ‫ارتباط میان ایران با صنایع دارویی کشورهای دیگر است و زمینه‬ ‫همکاری‪ ،‬اخذ و واردات دانش فنی و تولید محصوالت پزشکی‪،‬‬ ‫دارویی‪ ،‬ارایشی و بهداشتی را در کشورمان فراهم می کند‪ .‬به‬ ‫تعبیر دیگر‪ ،‬هم فرصتی برای ارزاوری است و هم کمک به تولید‬ ‫در این صنایع‪.‬‬ ‫ایا با وجود تحریم ها و نبود پل ارتباطی مساعد با‬ ‫کشورهای غربی‪ ،‬می توان در مسیر مشارکت و همکاری‬ ‫در مطالعات کارازمایی بالینی صنایع دارویی و پزشکی با‬ ‫کشورهای دیگر به راحتی گام برداشت؟‬ ‫از انجا که شرکت هایی همچون باتاب‪ ،‬تنها فرایند ارزیابی‬ ‫محصوالت را برعهده دارند‪ ،‬اصلی ترین و مهم ترین مانعی که‬ ‫تحریم ها بر سر راه ما ایجاد می کنند‪ ،‬موضوع انتقال ارز و دریافت‬ ‫بودجه مطالعات پژوهشی در همکاری با شرکت های غربی‬ ‫است؛ وگرنه اعتبار علمی و پژوهشی ایران برای کشورهای دیگر‬ ‫شناخته شده و ثابت شده است و زمانی که مطالعات کارازمایی‬ ‫بالینی شرکت های خارجی به سازمان های پژوهشی داخلی محول‬ ‫و برون سپاری می شود‪ ،‬این فرایند براساس پروتکل هایی صورت‬ ‫می گیرد که هم موردتایید شرکت های تولیدی خارجی و هم‬ ‫سازمان های پژوهشی داخلی است؛ ضمن اینکه این قراردادها‬ ‫مورد تایید سازمان جهانی بهداشت است و بر اساس پروتکل های‬ ‫«عملیات بالینی خوب‪ »4‬طراحی می شود‪ .‬در واقع‪ ،‬تمام‬ ‫استانداردهای بین المللی که برای ارائه خدمات اعمال می شود‪،‬‬ ‫مورد تایید و پذیرش مجامع بین المللی و علمی است‪.‬‬ ‫اعضــا و کارمنــدان باتــاب براســاس چــه معیارهایی‬ ‫انتخــاب می شــوند؟‬ ‫از انجا که شرکت باتاب‪ ،‬شرکتی نوپاست‪ ،‬بیشتر کارمندانش‬ ‫از اعضای باسابقه هیئت علمی‪ ،‬متخصصان و پزشکانند که به‬ ‫کارهای پژوهشی نیز مشغولند‪ .‬در کنار ان‪ ،‬برای پروژه هایمان از‬ ‫داوطلبان‪ ،‬دانشجویان و فارغ التحصیالن رشته های پزشکی که در‬ ‫زمینه مطالعات علمی و کارازمایی بالینی‪ ،‬دانش فنی کافی دارند‬ ‫و به کارهای پژوهشی عالقه مندند‪ ،‬دعوت به همکاری می کنیم؛‬ ‫)‪4. Good Clinical Practice (GCP‬‬ ‫‪51‬‬ صفحه 51 ‫دانش در مسیر‬ ‫فناوری‬ ‫به ویژه اینکه متاسفانه‪ ،‬بسیاری از نخبگانی که در حوزه بیولوژی‪،‬‬ ‫علوم زیستی‪ ،‬سلولی و دارویی تحصیل کرده اند یا فعالیت‬ ‫می کنند‪ ،‬موقعیت شغلی مناسبی نمی یابند و در بسیاری از مواقع‪،‬‬ ‫نمی توانند متناسب با رشته خود مشغول به کار شوند‪ ،‬درحالی‬ ‫که بسیار توانایند‪ .‬ما افتخار می کنیم بتوانیم در شرکتمان بستری‬ ‫فراهم کنیم که این افراد با قبول و انجام پروژه های پژوهشی‪،‬‬ ‫مشغول به کار شوند و کارافرینی صورت گیرد‪ .‬باید از استعداد‬ ‫و توانایی افراد در همان زمینه ای که مهارت دارند‪ ،‬استفاده شود‬ ‫و مجبور نباشند صرفاً برای اشتغال‪ ،‬فعالیت هایی انجام دهند که‬ ‫مربوط به تخصصشان نیست‪ .‬از این نظر‪ ،‬شرکت های تحقیقات‬ ‫قراردادی می توانند بستر هایی را برای ایجاد کارافرینی در کشور‬ ‫ایجاد کنند‪.‬‬ ‫در پایان‪ ،‬انچه را که الزم می دانید به گوش مخاطبان‪،‬‬ ‫عالقه مندان و مسئوالن برسانید‪ ،‬بفرمایید‪.‬‬ ‫از انجا که مخاطبان ماهنامه شما‪ ،‬اغلب در زمینه تولیدات و‬ ‫‪52‬‬ ‫واردات تجهیزات پزشکی فعالیت می کنند‪ ،‬امادگی شرکت رهیافت‬ ‫پژوهش باتاب را برای همکاری‪ ،‬ارزیابی و انجام فرایندهای مربوط به‬ ‫سازمان غذا و دارو و تجاری سازی محصوالت شرکت های تولیدی‪،‬‬ ‫اعالم می کنم‪ .‬با توجه به اینکه انجام مطالعات کارازمایی بالینی‪،‬‬ ‫ارزیابی و بررسی ایمنی و اثربخشی محصوالت دارویی‪ ،‬ارایشی‬ ‫و تجهیزات پزشکی‪ ،‬زمان و انرژی زیادی صرف می کند و حتی‬ ‫ی فعالیت این‬ ‫ممکن است به دلیل اینکه این کار در حوزه تخصص ‬ ‫شرکت های دارویی نیست‪ ،‬ملزم شوند دپارتمان های مازادی را‬ ‫برای انجام این فرایندها ایجاد کنند‪ ،‬شرکت ها می توانند این نوع‬ ‫وظایف خود را به سازمان هایی مانند باتاب‪ ،‬برون سپاری کنند تا‬ ‫کارهایشان با علمی ترین و به صرفه ترین شکل ممکن انجام شود‪.‬‬ ‫ما با اغوشی گشاده و به صورت همه جانبه‪ ،‬چه در قالب‬ ‫مشاوره و چه اجرا‪ ،‬برای انجام فعالیت ها‪ ،‬الزامات رگوالتوری و‬ ‫کارازمایی های بالینی‪ ،‬اماده ارائه خدمت به تمامی تولیدکنندگان‬ ‫و واردکنندگان صنایع دارویی‪ ،‬تجهیزات پزشکی‪ ،‬ارایشی و‬ ‫بهداشتی هستیم‪.‬‬ صفحه 52 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫تامین نیروی انسانی مهم ترین چالش استارتاپ های پزشکی است‬ ‫تو گو با ابوالفضل ساجدی؛ مدیرعامل پذیرش‪24‬‬ ‫گف ‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬رویا کاکاوند‬ ‫ابوالفضل ساجدی ‪33‬ساله و کارشناس ارشد مدیریت‬ ‫فناوری اطالعات است‪ .‬سال های ‪ 1384‬و ‪ 1385‬که با چندتن‬ ‫از دوستانش در پروژه های مختلف مشغول به کار بودند‪،‬‬ ‫برای نخستین بار جرقه راه اندازی پذیرش‪ 24‬در ذهنش زده‬ ‫می شود‪ .‬یکی از پروژه هایی که به ان ها محول شده بود‪،‬‬ ‫اجرای طرحی مخابراتی در یکی از بیمارستان ها بود‪ .‬اجرای‬ ‫این طرح امکان دسترسی کامل به تمام تلفن ها و تماس های‬ ‫بیمارستان را به این گروه داده بود‪ .‬این دسترسی به ان ها‬ ‫نشان داد که گرفتن نوبت و نوبت دهی در بیمارستان‪ ،‬یکی‬ ‫از دغدغه های بزرگ بیماران و مسئوالن بیمارستان است‪.‬‬ ‫همان جا بود که ساجدی به فکر راه اندازی سامانه ای افتاد‬ ‫که این مشکل را حل‪ ،‬کار بیماران را راحت و به کارکنان‬ ‫بیمارستان کمک کند‪.‬‬ ‫سال ‪ 1394‬طرح اولیه از پذیرش‪ 24‬اماده شد‪ ،‬اما تبدیل‬ ‫شدن ان به پلتفزم در سال ‪ 1397‬اتفاق افتاد‪ .‬در این سال بود‬ ‫که اعضای این گروه‪ ،‬کارهای دیگرشان را تعطیل کردند و تمام‬ ‫تمرکزشان را روی پذیرش‪ 24‬گذاشتند‪ ،‬اما این تازه‪ ،‬اغاز ماجرای‬ ‫پذیرش‪ 24‬بود‪ .‬بهمن ماه ‪ 1398‬با شروع اپیدمی کرونا‪ ،‬شرایط‬ ‫تغییر کرد‪ .‬در اسفندماه ‪ ،1398‬نوبت دهی به شدت کاهش یافت‬ ‫و تعداد کسانی که به مراکز درمانی مراجعه می کردند‪ ،‬تقریباً‬ ‫صفر شد‪ .‬ساجدی درباره این موضوع می گوید‪« :‬این شرایط هم‬ ‫ناراحت کننده بود و هم فرصتی برای ما تا به حوزه های دیگر هم‬ ‫وارد شویم‪ .‬فروردین ‪ 99‬مراکز درمانی و مطب ها عم ً‬ ‫ال غیرفعال‬ ‫بودند و وقت ازاد زیادی داشتیم‪ .‬در همین زمان بود که مشاوره‬ ‫انالین را راه اندازی و فروردین ماه محصول اولیه را اماده و در این‬ ‫حوزه نیز پذیرش‪ 24‬را گسترده کردیم‪».‬‬ ‫مدیرعامل پذیرش‪ 24‬تاکید می کند‪« :‬کرونا تاثیرات زیادی در‬ ‫حوزه های مختلف و روی تمام تجارت ها گذاشته است‪ .‬مواردی‬ ‫مثل دورکاری و مباحث نیروی انسانی برای همه‪ ،‬به ویژه ما که‬ ‫در حوزه بیمارستانی بودیم‪ ،‬چالش ایجاد کرد‪ .‬اما با حمایت های‬ ‫دولت‪ ،‬کارکنانمان را واکسینه کردیم و این دغدغه برای ما رفع‬ ‫شد‪ .‬ابتدای کار‪ ،‬دچار افت شدیدی شدیم‪ .‬بعد از ان‪ ،‬با حوزه‬ ‫مشاوره انالین کار جدیدی را در دل پذیرش‪ 24‬شروع کردیم‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬چند ماهی است که کار به حالت قبلی برگشته و‬ ‫رکورد پذیرش‪ 24‬در چند هفته گذشته زده شده است و تفاوت‬ ‫زیادی با قبل ندارد؛ حتی وضعیت بهبود پیدا کرده و امار افزایش‬ ‫یافته است‪ ».‬پذیرش‪ 24‬که مقر اصلی ان در یزد است‪ ،‬تمام‬ ‫تخصص های پزشکی را تحت پوشش دارد‪ .‬در این سامانه‪12 ،‬هزار‬ ‫پزشک و ‪ 400‬بیمارستان در کشور تحت پوشش نوبت دهی اند‪.‬‬ ‫پذیرش‪ 24‬در حوزه مشاوره نیز درمانگاهی انالین دارد که تمام‬ ‫تخصص ها را شامل می شود و ‪ 670‬پزشک فعال در درمانگاه‪ ،‬به‬ ‫مردم خدمات ارائه می دهند‪ .‬در این سامانه‪ ،‬روزانه ‪ 35‬تا ‪ 50‬هزار‬ ‫نوبت صادر می شود که شامل نوبت دهی تلفنی و انالین است‪ .‬به‬ ‫گفته ساجدی‪ ،‬هم اکنون پذیرش ‪ 24‬در حوزه مشاوره انالین یکی‬ ‫از سه سامانه اول کشور است و در حوزه نوبت دهی با فاصله بسیار‬ ‫زیادی اولین است‪.‬‬ ‫نیروی انسانی؛ چالش استارتاپ های پزشکی‬ ‫ساجدی بزرگ ترین مشکل را جذب نیروی انسانی می داند‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬بزرگ ترین مشکل ما همان مشکلی است که‬ ‫استارتاپ های دیگر نیز با ان مواجه اند‪ .‬البته به دلیل اینکه ما‬ ‫در یزد مستقریم‪ ،‬منابع انسانی به سختی پیدا می شود‪ .‬در واقع‪،‬‬ ‫چالش ما تامین منابع انسانی است که در شهرهای دیگر و حتی‬ ‫تهران هم این مسئله وجود دارد‪ ،‬فقط نوعش فرق می کند؛ ما‬ ‫در یزد با کمبود منابع انسانی مواجه ایم‪ ،‬اما انجا مشکل جذب‬ ‫‪53‬‬ صفحه 53 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫‪54‬‬ ‫و نگهداری نیروی انسانی وجود دارد‪ .‬خوشبختانه‪ ،‬چالش جدی‬ ‫دیگری نداریم و همین که در یزد هستیم‪ ،‬به نفع ماست و سبب‬ ‫رشد بیشتر تجارتمان شده است‪».‬‬ ‫تشکیل دهند و اجازه دهند ما و دیگر افراد درگیر این بخش نیز‬ ‫در ان حضور داشته باشیم تا بتوانیم با همراهی یکدیگر طراحی‬ ‫مناسبی انجام دهیم‪».‬‬ ‫دولت در حوزه استارتاپ های پزشکی ترک فعل کرده است‬ ‫استارتاپ های پزشکی در ایران حوزه ای نوبنیاد است و عمری‬ ‫کمتر از چند سال دارد‪ .‬زمان کمی است که نگاه دولت به این‬ ‫بخش جلب شده و در این مدت کوتاه نیز گرفتار مشکالت و‬ ‫چالش های جدی مانند تحریم و کرونا بوده است‪ .‬به همین دلیل‪،‬‬ ‫در حوزه استارتاپ های پزشکی کمترین مشارکت را داشته است‪.‬‬ ‫مدیرعامل پذیرش‪ 24‬می گوید‪« :‬ما تاکنون مشکل خاصی‬ ‫نداشته ایم که بگوییم دولت مانع ما شده است یا رگوالتوری‬ ‫قوانینی را تصویب کرده باشد که نتوانیم کارمان را پیش ببریم‪.‬‬ ‫البته نگرانی هایی مثل طرح صیانت از اینترنت وجود دارد که‬ ‫غیرمستقیم بر روند کارمان اثر منفی می گذارد؛ مانند اینکه‬ ‫نیروی انسانی را از دست می دهیم‪ ،‬زیرا با این قوانین جدید ناامید‬ ‫می شوند و مهاجرت می کنند‪ ».‬او با اشاره به دخالت اندک دولت‬ ‫در این بخش‪ ،‬تاکید می کند‪« :‬در حوزه استارتاپ های سالمت‪،‬‬ ‫مهم ترین موضوع ترک فعل دولت است‪ .‬دولت کار خاصی در این‬ ‫حوزه انجام نداده است‪ .‬از ابتدای سال ‪ ،99‬همراه با رشد اپیدمی‬ ‫کرونا‪ ،‬رشد استارتاپ های سالمت شروع شد‪ .‬رگوالتوری ما هم‬ ‫که وزارت بهداشت است‪ ،‬در حال حاضر به شدت درگیر کروناست‬ ‫و برای حوزه ما زمان زیادی صرف نمی کند‪ .‬ترک فعل دولت روند‬ ‫رشد ما را کند کرده است که البته این موضوع هم جنبه مثبت‬ ‫دارد و هم منفی‪ .‬با توجه به تجربیات سازمان های دیگر‪ ،‬ترک‬ ‫فعل دولت گاهی جای خوشحالی دارد‪ ،‬چون هر زمان که وارد‬ ‫حوزه ای می شود‪ ،‬قوانین دست وپاگیری وضع می کند‪ .‬اما اگر با‬ ‫سازمان استانداردی طرف باشیم که رفتار مناسبی از خود نشان‬ ‫ دهد‪ ،‬می تواند به ما کمک کند‪».‬‬ ‫بدون ایده جدید از دور حذف می شوید‬ ‫دوراپزشکی حوزه نوینی در ایران است و در چند سال اخیر‪،‬‬ ‫کمی رشد کرده است‪ ،‬اما اپیدمی کرونا شرایط این بخش را تغییر‬ ‫داد؛ تا جایی که در این مدت اندک‪ ،‬شاهد ظهور تعداد زیادی‬ ‫استارتاپ جدید پزشکی بودیم‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬تعداد زیادی‬ ‫سایت و اپلیکیشن نوبت دهی فعالند‪ .‬رقابت در این حوزه هر روز‬ ‫تنگاتنگ تر می شود‪ .‬اما مدیرعامل پذیرش‪ 24‬معتقد است که این‬ ‫رقابت چندان دیرپا نیست و به زودی بسیاری از این فعاالن از دور‬ ‫رقابت خارج خواهند شد‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬وقتی فرصتی در یکی از صنعت ها ایجاد می شود‪،‬‬ ‫عده زیادی سمت ان می روند و عرضه زیاد می شود‪ .‬با توجه به‬ ‫همین موضوع‪ ،‬به جز دو یا سه مورد‪ ،‬بقیه کسانی که دیرتر وارد‬ ‫بازار شده اند یا ایده جدیدی ندارند‪ ،‬تا زمانی که طرح جدیدی‬ ‫نداشته باشند‪ ،‬محکوم به شکست هستند و این شکست قطعی‬ ‫است‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬پیش بینی می کنم که در سال های اتی‪ ،‬دو‬ ‫یا سه بازیگر اصلی در حوزه مشاوره و نوبت دهی فعال باشند و‬ ‫باقی حذف شوند‪ .‬در بلندمدت نیز یکی از بازیگران اصلی سهم‬ ‫چشمگیری از بازار را به دست می اورد‪ .‬بازیگران دیگر و کسانی‬ ‫که طرح جدیدی ندارند‪ ،‬بهتر است تا فرصت دارند و منابع مالی‬ ‫تو سویی حرکت کنند که برای‬ ‫تجارتشان اجازه می دهد‪ ،‬به سم ‬ ‫حوزه سالمت‪ ،‬طرح و ایده جدیدی بیاورند‪».‬‬ ‫او در پایان تاکید می کند‪« :‬در حوزه مشاوره انالین‪ ،‬حجم بازار‬ ‫بیش از ماهی ‪ 50‬هزار ویزیت نیست‪ .‬این عدد که خیلی هم‬ ‫کوچک است‪ ،‬بین همه بازیگرها تقسیم شده است‪ .‬پیشنهاد‬ ‫می کنم کسانی که قصد دارند در این حوزه کار کنند‪ ،‬عدد سهم‬ ‫بازار را بزرگ کنند؛ یعنی ‪ 50‬هزار را به ‪ 100‬هزار تبدیل کنند‪.‬‬ ‫گرفتن سهم حتی بزرگ از این ‪ 50‬هزار عدد‪ ،‬چندان رقم جذابی‬ ‫برای تجارت نیست‪ .‬کسانی موفق می شوند که بتوانند با ایده‬ ‫جدید‪ ،‬حجم بازار را بزرگ تر کنند‪».‬‬ ‫تشکیل ائتالف دوراپزشکی با حضور فعاالن صنعت‬ ‫وزارت بهداشت اخیرا ً سعی کرده است با تدوین ایین نامه‪،‬‬ ‫وضعیت دوراپزشکی را در ایران سامان دهد‪ .‬اکنون نیز کارشناسان‬ ‫این بخش در صددند ایین نامه کامل تری در این زمینه تدوین‬ ‫کنند‪ ،‬اما ساجدی این ایین نامه را بی ارزش می داند‪.‬‬ ‫او می گوید‪« :‬همان ایین نامه نخستین هم به دلیل اینکه‬ ‫یک طرفه و توسط رگوالتوری نوشته شده است‪ ،‬ارزش خاصی‬ ‫ندارد‪ .‬هرچند در ان‪ ،‬برخی نکات قابل تقدیر و ارزشمند است‪،‬‬ ‫فکر می کنم می توانست بسیار بهتر باشد‪ ،‬زیرا برای تدوین ان‬ ‫از کسانی که درگیر کارند‪ ،‬استفاده نکرده اند‪ .‬کسانی که درگیر‬ ‫طراحی ساختار دوراپزشکی اند‪ ،‬هیچ کدام با این صنعت مانوس‬ ‫نیستند‪ ،‬قب ً‬ ‫ال در ان حضور نداشته اند و طبیعتاً انچه می نویسند‬ ‫با انچه در واقعیت در حال رخ دادن است‪ ،‬فاصله زیادی دارد‪.‬‬ ‫پیشنهاد می کنم پیش از ارائه هرگونه طرح جدید‪ ،‬ائتالفی‬ صفحه 54 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫دسترسی بیش از ‪ 90‬درصد مراکز خدمات دهنده به نسخه الکترونیک‬ ‫گزارشی تحلیلی درباره نسخه نویسی الکترونیک‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬رویا کاکاوند‬ ‫بیش از ‪ ۹۰‬درصد مراکز ارائه دهنده خدمت‪ ،‬به‬ ‫نسخه نویسی الکترونیک دسترسی دارند‪ .‬البته اجرای این‬ ‫طرح در استان ها متفاوت است؛ برخی در اجرا تا ‪ ۹۷‬درصد‬ ‫و برخی کمتر از ‪ ۱۰‬درصد پیشرفت کرده اند‪.‬‬ ‫به گفته او‪ ،‬این طرح در برخی بیمارستان ها نیز اجرایی شده‬ ‫و در حال تسری به بیمارستان های دیگر کشور است‪ .‬استقرار‬ ‫برنامه در بیمارستان ها مستلزم براورده کردن پیش نیازهای ان‪،‬‬ ‫از جمله هماهنگی بین بخشی و متصل کردن سامانه های نسخه‬ ‫الکترونیک به «سپاس» است که در حال اجراست‪.‬‬ ‫به عقیده ناصحی‪ ،‬نقطه ضعف دیگر‪ ،‬مراکز دولتی اند که به علت‬ ‫بحران کرونا نتوانسته اند زیرساخت های الزم را فراهم کنند‪ .‬بیمه‬ ‫سالمت در سال ‪ ،۱۴۰۰‬برای نسخ الکترونیک و غیرالکترونیک‪،‬‬ ‫تفاوت تعرفه ای قائل شده است؛ کسانی که مبادرت به تجویز‬ ‫نسخه الکترونیک کنند‪ ،‬هم ‪ ۲۰‬درصد تعرفه بیشتر دارند و هم‬ ‫در پرداخت ها در اولویت قرار می گیرند‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬از لحاظ اماری‪ ،‬در ماه حدود ‪ ۴۸۰‬میلیارد تومان‬ ‫هزینه اسناد مالی با بخش های سرپایی است که ‪ ۴۴۰‬میلیارد‬ ‫تومان ان به صورت الکترونیک مبادله می شود‪ .‬در مجموع‪ ،‬این‬ ‫رقم در بخش سرپایی موفقیت چشمگیری محسوب می شود‪.‬‬ ‫همچنین‪ ،‬بر اساس مصوبه شورای عالی بیمه‪ ،‬اگر نسخ کاغذی‬ ‫پزشکان در داروخانه ها به صورت الکترونیک پیچیده شود‪ ،‬به‬ ‫ازای هر خدمت‪ ،‬از سوی سازمان های بیمه گر چهار هزار تومان‬ ‫به عنوان حق الزحمه به داروخانه ها پرداخت می شود‪.‬‬ ‫به گفته محمدمهدی ناصحی‪ ،‬مدیرعامل سازمان بیمه سالمت‬ ‫ایران‪ ،‬بر اساس اخرین گزارش ها‪ ،‬برنامه نسخه الکترونیک در‬ ‫‪ ۳۱‬استان‪ ۴۰۹ ،‬شهرستان و ‪ ۲۴‬هزار و ‪ ۶۸۸‬مرکز شامل‬ ‫مطب‪ ،‬داروخانه و مراکز پاراکلینیک مستقل مستقر شده است‪.‬‬ ‫از مجموع حدود ‪ ۲۸‬هزار مرکز مستقل سرپایی‪ ،‬بیش از‬ ‫‪ ۸۰‬درصد مطب ها‪ ۸۳ ،‬درصد داروخانه ها به تعداد ‪ ۸‬هزار و‬ ‫‪ ۳۰۶‬مورد‪ ۹۰ ،‬درصد ازمایشگاه ها به تعداد هزار و ‪ ۸۹۶‬مورد‪،‬‬ ‫‪ ۹۲‬درصد مراکز تصویربرداری به تعداد هزار و ‪ ۵۰۹‬مورد و‬ ‫‪ ۹۷‬درصد مراکز پزشکی هسته ای به تعداد ‪ ۹۲‬مورد و به طور‬ ‫کلی‪ ،‬حدود ‪ ۹۰‬درصد مراکز سرپایی خصوصی در برنامه نسخه‬ ‫الکترونیک فعال شده اند‪.‬‬ ‫سطح پوشش نسخه الکترونیک در نقاط مختلف کشور‬ ‫متفاوت است‪ .‬برای نمونه‪ ،‬در کالن شهری مثل تهران که کمتر‬ ‫از ‪ ۱۰‬درصد مطب های خصوصی‪ ،‬طرف قرارداد بیمه ها هستند‪،‬‬ ‫دسترسی کمتری به نسخه الکترونیک در مطب وجود دارد‪ ،‬ولی‬ ‫حذف نسخ کاغذی تا پایان اذرماه‬ ‫در شهرهای دیگر که بیش از ‪ ۹۰‬درصد پزشکان طرف قرارداد‬ ‫مدیرعامل سازمان بیمه سالمت ایران اعالم کرد که پایان‬ ‫هستند‪ ،‬پوشش این طرح بیشتر است‪.‬‬ ‫مدیرعامل سازمان بیمه سالمت ایران می گوید‪« :‬ما از نظر اذرماه‪ ،‬اخرین فرصت استفاده از نسخ کاغذی است و این زمان‬ ‫اجرایی در میانه راه تحقق نسخه نویسی الکترونیک هستیم‪ .‬تمدید نمی شود‪ .‬به گفته او‪ ،‬دفترچه های کاغذی تا اخرین برگ‬ ‫شاخص کشوری ما در نسخه نویسی الکترونیک‪ ،‬هم اکنون حدود معتبر است و حذف نسخه های کاغذی تا اذرماه‪ ،‬با توجه به‬ ‫‪ ۵۰‬درصد است‪ .‬در بخش خصوصی به طور میانگین ‪ ۵۵‬درصد پیشرفت ها در نسخه الکترونیکی انجام می شود‪.‬‬ ‫و در بخش دولتی‪ ،‬به طور میانگین حدود ‪ ۵۰‬درصد این اقدام این تصمیم با توجه به محدودیت زمانی ای اتخاذ شده که در‬ ‫تبصره ‪ ۱۷‬قانون بودجه ‪ ۱۴۰۰‬پیش بینی شده است‪ .‬بنابراین‪ ،‬از‬ ‫انجام شده است‪».‬‬ ‫‪55‬‬ صفحه 55 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫‪56‬‬ ‫اذرماه سال جاری‪ ،‬سازمان های بیمه گر اجازه ندارند برای اسناد‬ ‫غیرالکترونیک پرداختی انجام دهند و بر اساس زمان بندی‪ ،‬این‬ ‫اقدام باید تا ابان ماه سال جاری تحقق یابد‪.‬‬ ‫همچنین‪ ،‬بر اساس اعالم مرکز فاوای بیمه مرکزی ایران مبنی‬ ‫بر دریافت وب سرویس ها و پنل استعالم مورد نیاز سازمان بیمه‬ ‫سالمت ایران و برای بهره برداری شرکت های بیمه‪ ،‬از این پس‬ ‫شرکت های بیمه تکمیلی مکلفند برای پذیرش اسناد الکترونیکی‬ ‫درمان و ایفای تعهدات قراردادی خود‪ ،‬از طریق استعالم نسخ‬ ‫الکترونیکی بیمه های درمان بیمه شدگان در وب سرویس نسخ‬ ‫الکترونیک بیمه سالمت اقدام کنند‪.‬‬ ‫با توجه به استقرار نسخه الکترونیک و لزوم پذیرش این نوع نسخه را بین ذی نفعان‪ ،‬تجویزکنندگان‪ ،‬توزیع کنندگان‪ ،‬داروخانه ها‪،‬‬ ‫نسخ توسط بیمه های تکمیلی و همچنین مکاتبه مدیرکل نظارت برنامه های درمانی و بیمه های بهداشتی انتقال دهد‪.‬‬ ‫فنی بیمه مرکزی درباره لزوم پذیرش اسناد الکترونیکی‪ ،‬درمان‬ ‫بیمه شدگان و پرداخت خسارت به ان ها الزم است‪ .‬موضوع به‬ ‫نسخه الکترونیک در اینه قانون‬ ‫تمامی ذی نفعان اطالع رسانی شده است و در صورت مشاهده اجرای برنامه نسخه نویسی الکترونیک در برنامه های پنجم و‬ ‫هرگونه عدم همکاری بیمه های تکمیلی‪ ،‬مراتب برای پیگیری از ششم توسعه کشور تاکید شده است‪ .‬در ماده ‪ ۷۴‬برنامه ششم‬ ‫طریق سامانه پاسخ گو به شکایات ‪ ،۱۶۶۶‬منعکس شود‪.‬‬ ‫توسعه کشور نیز درباره نسخه الکترونیکی گفته شده است که‬ ‫وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی با هدف ارائه خدمات‬ ‫نسخه الکترونیک چیست؟‬ ‫الکترونیکی سالمت‪ ،‬مکلف است در مدت دو سال اول اجرای قانون‬ ‫نسخه الکترونیک نسخه ای است که پزشک به صورت الکترونیک برنامه‪ ،‬برای استقرار سامانه پرونده الکترونیک سالمت ایرانیان و‬ ‫تجویز کرده و به صورت الکترونیک نیز پیچیده شده است‪ .‬سامانه های اطالعاتی مراکز سالمت با هماهنگی پایگاه ملی امار‬ ‫نسخه نویس نسخه را به صورت الکترونیکی تولید و با امضای ایران و سازمان ثبت احوال کشور با حفظ حریم خصوصی‪ ،‬منوط‬ ‫الکترونیکی تایید می کند‪ .‬نسخه تایید شده به صورت مستقیم یا به اذن ان ها‪ ،‬محرمانه بودن داده ها و با اولویت شروع برنامه پزشک‬ ‫غیرمستقیم برای تهیه و توزیع‪ ،‬با رعایت اصل ایمنی اطالعات‪ ،‬خانواده و نظام ارجاع‪ ،‬اقدام کند‪.‬‬ ‫انتقال می یابد و به سرعت‪ ،‬وارد نرم افزار نسخه پیچی داروخانه همچنین‪ ،‬در راستای اهداف برنامه ششم توسعه (‪)1400-1396‬‬ ‫می شود‪ .‬درخواست مطالبات بیمه ای از داروخانه نیز به صورت و تکالیف قانونی مانند قوانین بودجه و سیاست های ابالغی مقام‬ ‫الکترونیکی به طرح های پوشش بیمه ای مربوطه ارسال خواهد شد‪ .‬معظم رهبری در حوزه سالمت‪ ،‬سازمان بیمه سالمت نیز موظف‬ ‫در واقع‪ ،‬نسخه الکترونیک‪ ،‬اصطالحی گسترده است که معنای شده است برنامه نسخه نویسی الکترونیک و حذف تدریجی‬ ‫استفاده از دستگاه های رایانه ای برای ورود‪ ،‬اصالح‪ ،‬بازبینی‪ ،‬تولید دفترچه های کاغذی را اجرایی کند‪.‬‬ ‫یا انتقال نسخه های دارویی را دربرمی گیرد و انتقال های دوطرفه بر این اساس‪ ،‬اولین بار در سال ‪ 1395‬سازمان تامین اجتماعی‬ ‫بین نقطه مراقبت و توزیع کننده را اماده می کند‪ .‬این شکل از این طرح را در مطب پزشکان طرف قرارداد اجرا کرد‪ .‬اجرای‬ ‫فناوری می تواند مستقیم یا از طریق واسطه ای مثل شبکه تجویز کامل ان در اسفند ‪ ۱۳۹۷‬اغاز شد و به مرور توسعه پیدا کرد‪.‬‬ ‫الکترونیکی‪ ،‬با استفاده از رسانه الکترونیکی‪ ،‬اطالعات مربوط به سازمان بیمه سالمت نیز طرح نسخه نویسی الکترونیک را از‬ ‫ابان ‪ ۱۳۹۸‬با اجرا در ‪ ۲۳۵‬شهر شروع کرد و پس از شیوع‬ ‫ویروس کرونا‪ ،‬اجرای نسخه نویسی و نسخه پیچی الکترونیک‬ ‫شتاب بیشتری گرفت‪.‬‬ ‫چرا نسخه الکترونیک؟‬ ‫هنگامی که تمام اطالعات بیماران وجود داشته باشد‪ ،‬پزشکان‬ ‫بهتر می توانند تصمیم بگیرند‪ ،‬زیرا می دانند که سیر بیماری به‬ ‫چه صورت بوده‪ ،‬بیمار به چه درمان هایی بهتر جواب داده‪ ،‬این‬ ‫درمان ها برای بیمار چه عوارضی داشته است و درعین حال‪،‬‬ ‫هزینه هایش چطور کنترل می شود‪ .‬دومین ذی نفع این اقدام‪،‬‬ صفحه 56 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫پزشکانند؛ زیرا در کوتاه ترین زمان و با دیدی باز‪ ،‬می توانند‬ ‫تصمیم گیری کنند‪ .‬برای مثال‪ ،‬اگر بیماری به دارویی حساسیت‬ ‫داشته باشد‪ ،‬در سوابق او ثبت می شود و پزشک به سرعت‬ ‫می تواند تصمیم درستی بگیرد و درعین حال‪ ،‬تداخل دارویی و‬ ‫عوارض داروها روی بیمار را کنترل کند‪.‬‬ ‫یکی از شایع ترین خطاهای پزشکی‪ ،‬خطاهای ناشی از نسخه نویسی‬ ‫کاغذی است‪ .‬نسخه نویسی کاغذی به دلیل دستخط برخی پزشکان‪،‬‬ ‫سبب به خطر افتادن ایمنی بیمار و افزایش احتمال وقوع خطاهای‬ ‫پزشکی می شود‪.‬‬ ‫پیاده سازی سیستم نسخه نویسی الکترونیک‪ ،‬مشکالت متعدد‬ ‫نسخه نویسی کاغذی را بهبود می بخشد و سبب صرفه جویی‬ ‫و کاهش هزینه های مراقبت‪ ،‬کاهش اشتباهات نسخه نویسی‪،‬‬ ‫خطاهای دارویی‪ ،‬عوارض ناخواسته دارویی‪ ،‬بهبود دارودرمانی و‬ ‫ایمنی بیمار می شود‪.‬‬ ‫ی اطالعات در حوزه درمانی‪،‬‬ ‫درعین حال‪ ،‬با استفاده از فناور ‬ ‫بیمه ها و دولت نیز منتفع می شوند و می توانند تصمیمات بهتری‬ ‫اتخاذ کنند تا منابعشان را در حوزه هایی متمرکز کنند که بیشتر‬ ‫نیاز است‪ .‬کارشناسان با استفاده از داده های حاصل از این روش به‬ ‫اعم از میزان مصرف هر قلم دارو یا امار مبتالیان‬ ‫اطالعات بسیاری‪ّ ،‬‬ ‫به نوعی بیماری مشخص‪ ،‬دست می یابند‪.‬‬ ‫درحالی که روش متداول فعلی فارغ از اجبار داروخانه ها برای به‬ ‫اشتراک گذاری مکرر و جداگانه داده ها با نهادهای مختلف به دلیل‬ ‫نبود سامانه ای واحد‪ ،‬ایرادات دیگری نیز دارد‪ .‬وجود این ایرادات‬ ‫اساسی نه تنها دقت امارهای به دست امده درباره بیماران و مصرف‬ ‫واقعی داروها را زیر سوال می برد‪ ،‬بلکه راه را برای سوءاستفاده‬ ‫از داروها و فروش در بازارهای غیرقانونی نیز باز می کند؛ زیرا با‬ ‫سیستم فعلی احتمال تهیه دارو از داروخانه با نسخه های نامعتبر و‬ ‫سپس امحای نسخه وجود دارد‪ .‬درحالی که در صورت وجود پرونده‬ ‫سالمت کامل و ارشیو الکترونیکی نسخه ها‪ ،‬می توان صحت این‬ ‫موضوع را تایید کرد‪.‬‬ ‫تغییرات نسخه الکترونیک‬ ‫حنان حاجی محمودی‪ ،‬مدیرکل دفتر خدمات تخصصی‬ ‫سازمان بیمه سالمت ایران‪ ،‬از امکان تجویز نسخه برای تاریخ‬ ‫اینده و تغییرات مرتبط با ارجاع و دسترسی به سوابق بیمه شده‪،‬‬ ‫به عنوان مهم ترین تغییرات اعمال شده در پنل نسخه الکترونیک‬ ‫خبر داد‪.‬‬ ‫یکی از تغییراتی که در سامانه ایجاد شده‪ ،‬امکان مشاهده‬ ‫سوابق بیمه شده برای پزشک است‪ .‬برای استفاده از این امکان‪،‬‬ ‫با درخواست پزشک‪ ،‬پیامکی برای بیمه شده ارسال می شود و‬ ‫اگر او دسترسی پزشک به محتوای سوابق درمانی خود را تایید‬ ‫کند‪ ،‬دسترسی پزشک به ان ایجاد می شود‪.‬‬ ‫افزون بر اینکه امکان ثبت اصالت برای داروهای غیربیمه ای نیز در‬ ‫سامانه فراهم شده است‪ ،‬داروخانه می تواند برای سوزاندن داروهای‬ ‫مشخص شده در این گروه نیز اقدام کند و در مجموع‪ ،‬ثبت و کنترل‬ ‫اصالت های ثبت شده برای داروخانه راحت تر شده است‪.‬‬ ‫یکی دیگر از تغییراتی که اخیرا ً در سامانه ایجاد شده‪ ،‬امکان‬ ‫دسترسی به داشبورد برای دیدن عملکرد پزشکان شاغل در‬ ‫درمانگاه ها و بیمارستان هاست‪ .‬با استفاده از این امکان که‬ ‫به زودی برای مراکز دیگر طرف قرارداد نیز ایجاد می شود‪،‬‬ ‫مراکز می توانند عملکرد‪ ،‬سهم سازمان و تعداد نسخ ثبت شده‬ ‫را کنترل کنند‪.‬‬ ‫‪57‬‬ صفحه 57 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫در اتاق گفت وگوی کالب هاوس کارنگ بررسی شد‪:‬‬ ‫حقوق و شرایط کارگران پلتفرمی در ایران‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬رویا کاکاوند‬ ‫‪58‬‬ ‫در سال های اخیر سبک و سیاق زندگی با شتاب بسیاری‬ ‫در حال تغییر است‪ .‬هرچه زمان می گذرد‪ ،‬نقش فضای‬ ‫مجازی و دنیای اینترنتی در زندگی روزمره مردم پررنگ تر‬ ‫می شود‪ .‬این تغییرات تمام جنبه های زندگی را دربرمی گیرد؛‬ ‫تا جایی که کسب وکار و محل درامد مردم نیز تحت تاثیر‬ ‫این فضا قرار گرفته است‪ .‬با گذشت زمان‪ ،‬فناوری پیشرفته‬ ‫نیاز به انسان ها را کمتر می کند و افراد بیشتری از بازارهای‬ ‫سنتی کار بیرون رانده می شوند‪ .‬اما از سوی دیگر‪ ،‬فضای‬ ‫نوین کسب وکار بزرگ تر می شود و افراد بیشتری را‬ ‫جذب خود می کند‪ .‬کسب وکارهای مجازی به تدریج در‬ ‫حال تبدیل شدن به بخش جدایی ناپذیر از بازار کارند‪،‬‬ ‫اما قوانین و مقررات این حوزه به سرعت رشد این فضا‪،‬‬ ‫پیشرفت نکرده است و کارکنان فضای مجازی از امکانات‬ ‫کارگران و کارمندان سنتی بی بهره مانده اند‪ .‬پوشش بیمه و‬ ‫امکانات رفاهی و اجتماعی‪ ،‬یکی از حقوقی است که کارگران‬ ‫فضای مجازی یا همان کسانی که از ان ها به عنوان کارگران‬ ‫پلتفرمی نام برده می شود‪ ،‬از ان بی بهره اند‪.‬‬ ‫هفته نامه «کارنگ» برای بررسی این مشکل و یافتن‬ ‫راه حلی برای ان‪ ،‬پنجشنبه ‪ 11‬شهریورماه نشست انالینی‬ ‫را در کالب هاوس برگزار کرد که نمایندگانی از حوزه رفاه‬ ‫و تامین اجتماعی‪ ،‬مدیران برخی پلتفرم های شناخته شده‬ ‫و نمایندگان اتحادیه ها و انجمن های کارگری کشور در ان‬ ‫حضور داشتند‪.‬‬ ‫در این نشست انالین‪ ،‬میترا فردوسی‪ ،‬پژوهشگر مطالعات‬ ‫فرهنگی و رضا جمیلی‪ ،‬سردبیر کارنگ‪ ،‬ضمن اداره جلسه‪،‬‬ ‫سعی کردند با ایجاد تعامل میان این افراد‪ ،‬گفت وگو را به‬ ‫سمت همگرایی و یافتن راه مناسب هدایت کنند‪ .‬انچه در‬ ‫ادامه می خوانید‪ ،‬نگاهی به موضوعات مطرح شده کارشناسان‬ ‫و نمایندگان اصناف و اتحادیه ها در این نشست است‪.‬‬ ‫چگونگی بیمه شاغالن فضای مجازی‬ ‫ابراهیم شهابی‪ ،‬رئیس اداره تعمیم بیمه های اجتماعی‬ ‫سازمان تامین اجتماعی‪ :‬بیمه پردازان سازمان تامین اجتماعی‬ ‫به چند دسته تقسیم می شوند‪ .‬نخستین دسته که در قانون‬ ‫تامین اجتماعی هم تاکید شده است و مشمول بند الف ماده‬ ‫‪ 4‬قانون تامین اجتماعی می شوند‪ ،‬کسانی هستند که رابطه‬ ‫مزدبگیری و تبعیت دستوری دارند و از کسی به نام کارفرما‬ ‫حقوق دریافت می کنند‪ .‬این افراد در محلی به اسم کارگاه مشغول‬ ‫به کار می شوند‪ ،‬ساعت کار مشخص دارند و به صورت هفتگی‬ ‫یا ماهانه‪ ،‬مبلغی را به عنوان حقوق و دستمزد از کارفرما دریافت‬ ‫می کنند‪ .‬گروه دوم‪ ،‬مشموالن بیمه صاحبان حرف و مشاغل‬ ‫ازادند‪ .‬این افراد رابطه مزدبگیری ندارند و می توانند تحت پوشش‬ ‫بیمه تامین اجتماعی قرار بگیرند‪ .‬این دسته می توانند خودشان‬ ‫کارفرما باشند یا شغلی داشته باشند‪ .‬از مشاغل متعارف کشور‬ ‫هستند و از طریق ان شغل‪ ،‬می توانند تحت پوشش بیمه تامین‬ ‫اجتماعی قرار بگیرند‪ .‬این نوع بیمه پردازی برای کسانی است که‬ ‫شغلی دارند که بر مبنای ان‪ ،‬مشمول قانون تامین اجتماعی‬ ‫می شوند‪ .‬برای این افراد سه نرخ بیمه تعریف شده است‪ .‬نرخ ‪12‬‬ ‫درصد‪ ،‬نرخ ‪ 14‬درصد و نرخ ‪ 18‬درصد‪ .‬به نرخ ‪ 12‬درصد صرفاً‬ صفحه 58 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫بازنشستگی تعلق می گیرد‪ .‬نرخ ‪ 14‬درصد بازنشستگی و فوت‬ ‫را پوشش می دهد و نرخ ‪ 18‬درصد شامل بازنشستگی‪ ،‬فوت و‬ ‫ازکارافتادگی می شود‪ .‬گروه سوم‪ ،‬مشموالن تبصره ماده ‪ 8‬قانون‬ ‫تامین اجتماعی هستند‪ .‬کسانی که بیمه اختیاری دارند و قب ً‬ ‫ال‬ ‫بیمه پرداز سازمان بوده اند و بعد از مدتی بیمه پردازی‪ ،‬به هر دلیل‬ ‫دیگر‪ ،‬به شکل قبل بیمه پرداز سازمان نیستند‪ .‬این افراد سابقه‬ ‫بیمه دارند و به دلیل این سابقه‪ ،‬می توانند خود را مشمول قانون‬ ‫تامین اجتماعی قرار دهند‪ .‬در واقع‪ ،‬این افراد به صورت اختیاری‬ ‫تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی اند‪ .‬گروه بعدی که تلفیقی از‬ ‫گروه اول‪ ،‬دوم و سوم را دربرمی گیرد‪ ،‬بیمه توافقی است‪ .‬این‬ ‫نوع بیمه مستند به ماده یک قانون تامین اجتماعی است که‬ ‫این سازمان برای تامین و گسترش انواع پوشش بیمه ای سازمان‬ ‫خود ابداع کرده است‪ .‬اتحادیه کسب وکار مجازی به عنوان متولی‪،‬‬ ‫در سال ‪ ،۱۳۹۷‬برای کسب وکار فضای مجازی توافق نامه ای‬ ‫را برقرار کرد‪ .‬در سال ‪ 98‬این موضوع اجرایی شد و این افراد‬ ‫را تحت پوشش بیمه قرار دادیم‪ .‬سال ‪ ،98‬اتحادیه کسب وکار‬ ‫مجازی سامانه ای را طراحی کرد که در ان سامانه‪ ،‬شرکت هایی‬ ‫که کسب وکار مجازی دارند و رابطه مزدبگیری ندارند‪ ،‬به اتحادیه‬ ‫کسب وکار مجازی متصل می شوند و این اتحادیه ان ها را معرفی‬ ‫می کند و بر اساس شرایطی که سازمان تامین اجتماعی در ان‬ ‫توافق نامه اورده است‪ ،‬مشمول بیمه می شوند‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬عده زیادی در فضای کسب وکار مجازی اشتغال‬ ‫دارند و سازمان تامین اجتماعی قصد دارد ان ها را تحت پوشش‬ ‫بیمه قرار دهد‪ .‬اولویت پذیرش به عنوان قانون تامین اجتماعی‪،‬‬ ‫مشمول بند الف ماده ‪ 4‬قانون تامین اجتماعی است‪ ،‬یعنی‬ ‫کسانی که رابطه مزدبگیری دارند و با شرکت هایی کار می کنند‬ ‫و خدماتی را ارائه می دهند‪ .‬این افراد با سهم دولت ‪ 33‬درصد‬ ‫حق بیمه به سازمان تامین اجتماعی پرداخت می کنند‪ .‬از این‬ ‫مقدار‪ 23 ،‬درصد را کارفرما و ‪ 7‬درصد را بیمه شده و ‪ 3‬درصد را‬ ‫دولت پرداخت می کند‪ .‬نرخی که برعهده بیمه شده و کارفرماست‪،‬‬ ‫‪ 3‬درصد نرخ بیمه بیکاری است‪ .‬صاحبان حرف و مشاغل ازاد‪،‬‬ ‫یعنی کسانی که برای خودشان یا برای شرکت هایی کار می کنند‬ ‫که رابطه مزدبگیری ندارند یا پورسانتی کار می کنند‪ ،‬می توانند از‬ ‫طریق یکی از ان سه قانون‪ ،‬به جز قانون اول‪ ،‬تحت پوشش تامین‬ ‫اجتماعی قرار بگیرند‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬شخصی که در حوزه کسب وکار فضای مجازی‬ ‫اشتغال دارد‪ ،‬می تواند به واحدهای اجرایی سازمان تامین‬ ‫اجتماعی مراجعه کند و متقاضی بیمه صاحبان مشاغل و حرف‬ ‫ازاد شود‪ .‬البته در شرایط کنونی‪ ،‬سازمان تامین اجتماعی به‬ ‫صورت غیرحضوری نیز خدمات ارائه می دهد و نیاز به مراجعه‬ ‫حضوری به واحدهای اجرایی سازمان نیست‪ .‬این کار از طریق‬ ‫سامانه تامین اجتماعی نیز امکان پذیر است‪.‬‬ ‫این افراد با طرح درخواست و بارگذاری مدارک الزم‪ ،‬می توانند‬ ‫قرارداد ببندند و از همان جا برای خود بیمه پردازی انجام بدهند‪.‬‬ ‫نتوانسته ایم خودمان را با تغییرات بازار‬ ‫کار هماهنگ کنیم‬ ‫علی خدایی‪ ،‬نماینده و فعال جامعه کارگری و نماینده‬ ‫کارگران در شورای عالی کار‪ :‬قانون تامین اجتماعی ایران‬ ‫مصوب سال ‪ 1354‬و قانون کار مصوب سال ‪ 1368‬است‪ .‬از‬ ‫همین دو تاریخ مشخص است که قوانین ما تا چه اندازه در برابر‬ ‫بو کار‪،‬‬ ‫مشاغل جدید و مشاغل نوین در دنیا و شکل جدید کس ‬ ‫کارهای اینترنتی و پلتفرم های اینترنتی عقب است‪ .‬هنوز هم با‬ ‫وجود فعالیت همکاران در این حوزه در سال های اخیر‪ ،‬عمده‬ ‫تمرکز فعاالن این حوزه بر مشکالتی است که این قوانین برای‬ ‫صاحبان این مشاغل به وجود می اورد و قسمت فراموش شده‬ ‫ماجرا‪ ،‬کارگرانی اند که تحت این پلتفرم ها فعالیت می کنند و‬ ‫رابطه مزدبگیری به معنای قدیم ان را ندارند‪.‬‬ ‫در رابطه کارگر و کارفرما در قانون‪ ،‬سه مولفه دستورپذیری‪،‬‬ ‫دریافت دستمزد و محل کارگاه مطرح است‪ .‬اما در شکل جدید‬ ‫کسب وکارهای نوین‪ ،‬این موضوعات دیگر مطرح نیستند‪ .‬بی شک‪،‬‬ ‫با استفاده از بخشی از قوانین موجود‪ ،‬می توان برخی از مشکالتی را‬ ‫که برای این عده از کارگران به وجود امده است‪ ،‬حل کرد‪ .‬اما این‬ ‫روش راه حل اساسی نیست‪ .‬مجبوریم تعریف جدیدی از روابط‬ ‫کار‪ ،‬حمایت های اجتماعی از این مشاغل و کارگران فعال در این‬ ‫مشاغل داشته باشیم‪ .‬در سال های گذشته‪ ،‬بارها درباره اینده کار‬ ‫بحث شده است‪ ،‬اما هنوز شکل منسجمی برای کسب وکارهای‬ ‫نوین و نوع رابطه ای که بین افراد در این کسب وکارها وجود دارد‪،‬‬ ‫تعریف نشده است‪.‬‬ ‫در ایران استارتاپ های بزرگی شروع به کار کرده اند و جمعیت‬ ‫زیادی را تحت پوشش خود قرار داده اند‪ ،‬اما افرادی که در این‬ ‫مشاغل کار می کنند‪ ،‬عم ً‬ ‫ال از هرگونه حمایت دولتی و اجتماعی و‬ ‫امکان تامین اینده برای خود‪ ،‬محرومند‪ .‬در این حوزه‪ ،‬به بازتعریف‬ ‫مفاهیم روابط کار برای این مشاغل نیاز داریم‪ .‬در هر دو حوزه‪ ،‬چه‬ ‫روابط کار و چه بیمه تامین اجتماعی‪ ،‬بسته به سلیقه های مختلف‬ ‫ن موجود و خال هایی‬ ‫در دوره ها و ادارات مختلف‪ ،‬با استفاده از قوانی ‬ ‫که وجود دارد‪ ،‬حقوقی را برای این افراد در نظر گرفت ها یم‪ ،‬اما قطع اً‬ ‫این حقوق کافی و منسجم نیست‪ ،‬بلکه ازهم گسیخته است و حتی‬ ‫‪59‬‬ صفحه 59 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫نمی تواند نیازهای همین استارتاپ ها را پوشش دهد‪.‬‬ ‫بارها این مسئله را پیگیری کرده ایم‪ .‬در حوزه روابط کار‪ ،‬جلسات‬ ‫متعددی تشکیل شد‪ ،‬اما متاسفانه افرادی که تاکنون مسئول بودند‪،‬‬ ‫شناخت دقیقی از این روابط و این نوع کار ندارند و سطح سواد در‬ ‫این زمینه پایین است؛ حتی سواد من هم که نماینده کارگرم‪ ،‬در‬ ‫این زمینه کم است‪ .‬ما نتوانسته ایم خودمان را با اتفاقات و تغییرات‬ ‫بازار کار هماهنگ کنیم‪.‬‬ ‫‪60‬‬ ‫اجتماعی‪ ،‬مطرح کردیم که اگر قرار باشد همان شرایطی که برای‬ ‫رانندگان تاکسی فراهم است‪ ،‬برای رانندگان اینترنتی هم فراهم‬ ‫شود‪ ،‬نیاز است که دولت تمهیداتی را در نظر بگیرد‪ ،‬امکاناتی را‬ ‫فراهم کند و مابه التفاوت پرداختی ایشان از محل خاصی تامین‬ ‫شود‪ .‬روش های مختلفی برای اجرای این ایده وجود دارد‪ .‬برای‬ ‫مثال‪ ،‬گروه های خاصی هستند که بودجه خاصی دارند‪ ،‬مانند‬ ‫ماهی گیران بخش خاصی از کشور که بیمه خویش فرما دارند و‬ ‫با تخفیفی که دولت منابعش را تامین می کند‪ ،‬حق بیمه خود را‬ ‫پرداخت می کنند و از تمام امکانات بیمه تامین اجتماعی استفاده‬ ‫می کنند‪ .‬نرخ های ‪ 14 ،12‬و ‪ 18‬درصد شامل خدمات درمانی‬ ‫و دفترچه تامین اجتماعی نیست و فقط بازنشستگی و مسائلی‬ ‫از این دست را پوشش می دهد‪ .‬به هرحال‪ ،‬اولین قدم برداشته‬ ‫شده است تا این عزیزان بیمه داشته باشند‪ .‬البته باید در نظر‬ ‫داشت که کاربران راننده به دو دسته تقسیم می شوند‪ :‬کسانی‬ ‫که به عنوان شغل دوم در تاکسی اینترنتی کار می کنند و در‬ ‫شرکت دیگری بیمه شده اند‪ ،‬نیازی به این موضوع ندارند و گروه‬ ‫دیگری که گروه اصلی هستند و تمام وقت مشغول فعالیتند‪ ،‬به‬ ‫بیمه تامین اجتماعی و بیمه تکمیلی نیاز دارند و باید این امکان‬ ‫را از روش های مختلف برایشان پیش بینی و تامین کرد‪.‬‬ ‫این یکی از دغدغه های ماست و به این موضوع فکر می کنیم‬ ‫که با حضور در مجلس و برگزاری جلساتی با دولت‪ ،‬امکان‬ ‫برابری را برای کسانی که در حوزه حمل ونقل عمومی کار‬ ‫می کنند‪ ،‬مثل رانندگان تاکسی‪ ،‬فراهم کنیم‪ .‬این مشاغل جزو‬ ‫مشاغل خیلی سخت هستند و درامد کمی دارند‪ .‬سازمان های‬ ‫مختلف باید به این حوزه وارد شوند و حمایت و کمک کنند تا‬ ‫این عزیزان از امکانات بیمه بهره ببرند‪.‬‬ ‫دولت و مجلس برای بیمه رانندگان اینترنتی‬ ‫چاره اندیشی کنند‬ ‫محمد خلج‪ ،‬مدیرعامل اسنپ‪ :‬در شرکت ما‪ ،‬دو ذی نفع درگیر‬ ‫مسائل مربوط به تامین اجتماعی اند‪ .‬همکاران درون سازمانی به‬ ‫دلیل مسائل حقوقی و ثبت شرکت ها مشکلی در این زمینه ندارند‪.‬‬ ‫اما چالش ما برای کارگران راننده ای است که در سیستم حمل ونقل‬ ‫اینترنتی و انالین کار می کنند‪ .‬ما از مدت ها قبل با برگزاری جلسات‬ ‫متعدد با سازمان تامین اجتماعی‪ ،‬تالش کرده ایم این امکان را برای‬ ‫این عزیزان فراهم کنیم‪ .‬این موضوع از دغدغه های ماست‪ .‬اتحادیه‬ ‫کسب وکارهای مجازی کشور این امکان را فراهم کرده است که این‬ ‫عزیزان با ‪ 3‬درصد تخفیف بیمه بیکاری و با نرخ ‪ 27‬درصد‪ ،‬خود‬ ‫را بیمه کنند‪.‬‬ ‫سازمان تامین اجتماعی‪ ،‬خود به عنوان کسب وکار فعالیت‬ ‫می کند‪ .‬اگر قرار باشد تخفیف یا امکانی را برای گروهی از شاغالن‬ ‫فراهم کند‪ ،‬قطعاً باید طرحی تجاری داشته باشد و ان درصدهای‬ ‫نرخ بیمه ای که اقای شهابی به ان اشاره کردند‪ ،‬دقیقاً بر حسب‬ ‫همین طرح تجاری مشخص شده است‪ .‬ما اصرار کردیم امکانی‬ ‫که برای راننده های تاکسی فراهم است‪ ،‬برای رانندگان اینترنتی‬ ‫هم فراهم شود و از تخفیفاتی که از طرف مجلس در بودجه‬ ‫از نزدیک شدن به سازمان تامین اجتماعی‬ ‫کشور گذاشته شده است‪ ،‬بهره مند شوند‪ .‬ان میزان تخفیفی که‬ ‫پرهیز می کنیم‬ ‫به رانندگان تاکسی داده می شود‪ ،‬از محل های خاصی تامین و از‬ ‫سمت دولت به سازمان بیمه تامین اجتماعی پرداخت می شود‪ .‬پشوتن پورپزشک‪ ،‬مدیرعامل پلتفرم پادرو‪ :‬پادرو نوعی‬ ‫کارگران راننده به نوعی خودشان کارفرما هستند‪ .‬ساعت کاری‪ ،‬بازار اینترنتی خدمات پستی و پیک است که در حال حاضر‪،‬‬ ‫دریافتی و نحوه اشتغالشان با کسانی که به عنوان کارمند با تغییر ماهیت داده و به زیرساخت ارائه خدمات به تجارت‬ ‫شرکت ها کار می کنند‪ ،‬متفاوت است‪ .‬نحوه و امکان استقرار بیمه اجتماعی یا فروشگاه هایی که در بستر شبکه های اجتماعی‬ ‫نیز برای ایشان متفاوت است‪ .‬در جلسه ای با سازمان بیمه تامین فعالیت می کنند‪ ،‬تبدیل شده است‪ .‬اگر به ارتباط بین ذی نفعان‬ صفحه 60 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫مختلف در فضای تامین اجتماعی و تشکیل چنین سازمانی‬ ‫نگاه کنیم‪ ،‬متوجه می شویم که در سال ‪ ،1398‬سازمان تامین‬ ‫اجتماعی بیش از ‪ 110‬هزار میلیارد تومان درامد داشته و‬ ‫هزینه هایش ‪ 10‬هزار میلیارد تومان بیشتر از این درامد بوده‬ ‫است‪ ،‬یعنی سازمان تامین اجتماعی‪ ،‬سازمانی زیان ده بوده‬ ‫است‪ .‬تامین اجتماعی خودش را یکی از کسب وکارها می داند و‬ ‫به عنوان یکی از ذی نفعان‪ ،‬خود را در درامدی که ایجاد می کند‪،‬‬ ‫سهیم می داند‪.‬‬ ‫کسب وکارها همواره در حال فرار از پرداخت حق بیمه و استفاده‬ ‫از معافیت بوده اند‪ .‬پیغام صریح و مشخصی در این رفتار وجود دارد‪:‬‬ ‫ارتباط بین ذی نفعانی که در چرخه تامین اجتماعی قرار دارند‪،‬‬ ‫ارتباط سالم و خوشایندی نیست‪ .‬این ارتباط نوعی هم زیستی‬ ‫مسالمت امیز است؛ کارفرما خوشحال نیست‪ ،‬کارگر خوشحال‬ ‫نیست و سازمان تامین اجتماعی همیشه ناراضی است‪ .‬ارتباط‬ ‫موجود موثر نیست‪.‬‬ ‫این سازمان دسته ای از کارفرماها را دارد که یا مجموعه ای‬ ‫حاکمیتی اند یا خصوصی و سازمان به دلیل وجود ان ها‪ ،‬ساالنه‬ ‫‪ 120‬هزار میلیارد تومان درامد کسب می کند و در قبال این‬ ‫درامد‪ ،‬هیچ خدمتی ارائه نمی دهد‪ .‬اگر بخواهم سازمان تامین‬ ‫اجتماعی را در یک عبارت تعریف کنم‪ ،‬می گویم‪« :‬سازمانی‬ ‫پرقدرت‪ ،‬غیرپاسخ گو و غیرموثر‪ ».‬ما در واقع‪ ،‬با سازمانی مواجه ایم‬ ‫که باید به اجبار با ان تعامل کنیم‪ ،‬به قوانینش تن دهیم‪ ،‬هر‬ ‫چیزی که به عنوان قانون تصویب می کند‪ ،‬اجرا کنیم و مراقب‬ ‫باشیم از ان اسیب نبینیم‪ .‬اساس این موضوع‪ ،‬سالم نیست‪.‬‬ ‫اساس سالم تالش می کند قوانینی وضع کند که شرایط‬ ‫سالمی را برای کسب و کارها به وجود بیاورد‪ .‬در سازمان تامین‬ ‫اجتماعی‪ ،‬وقتی قرار است حقوق سال جدید تعیین شود‪،‬‬ ‫جلساتی برگزار می شود که در نهایت‪ ،‬هم نماینده کارگران‬ ‫ناراضی است‪ ،‬هم نماینده کارفرماها و هم سازمان تامین‬ ‫اجتماعی به عنوان متولی‪ .‬کما اینکه برخی سال ها‪ ،‬خود سازمان‬ ‫تامین اجتماعی حقوق سال جدید را تعیین می کند‪.‬‬ ‫مجموع این موضوعات نشان می دهد که در چنین فضایی‪،‬‬ ‫دنبال رضایت و ساختار منظم و موثر بودن‪ ،‬به بیراهه رفتن‬ ‫است‪ .‬حال‪ ،‬قدمی به عقب برویم و ببینیم که این سازمان‬ ‫وظیفه ذاتی خودش را انجام می دهد یا نه‪ .‬پاسخی پیدا‬ ‫نمی کنیم‪ .‬رابطه موجود موثر و خوشایند نیست‪ .‬سال گذشته‬ ‫به دلیل شیوع کرونا‪ ،‬افراد زیادی راهی بیمارستان ها شدند‬ ‫و هیچ کدام از خدماتی که دریافت کردند و حق بیمه ای که‬ ‫پرداخت می کنند‪ ،‬راضی نیستند‪.‬‬ ‫وقتی این سازمان وظیفه ذاتی خود را درست انجام نمی دهد‪،‬‬ ‫نمی توان وظیفه مکمل را از ان انتظار داشت‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬به‬ ‫گفته اقای خلج‪ ،‬با قوانینی که قصد دارند برای رانندگان اسنپ‬ ‫یا اسنپ باکس یا هر گونه از کسب وکارهای جدید تعریف کنند‪،‬‬ ‫به جایی نمی رسند‪ .‬نمونه ان‪ ،‬کسب وکارهایی که روی پلتفرم‬ ‫پادرو به عنوان اینستاگرام شاپ فعالیت می کنند؛ نمی توانید‬ ‫قوانین مکمل را در کنار وظیفه ان سازمان تعریف کنید‪ ،‬زیرا‬ ‫همه نتایج ان ها از زیرساخت موجود تاثیر می گیرند‪.‬‬ ‫در اخر‪ ،‬بار روانی‪ ،‬هزینه ای و قانونی همه این اتفاقات متوجه‬ ‫ان پلتفرم می شود‪ .‬قوانین ما از این فضا یعنی اقتصاد انالین‪،‬‬ ‫عقب است‪ ،‬تا زمانی که تمپو و ریتم قانون گذاری ما با فضای‬ ‫کسب وکاریمان همگام نشود‪ ،‬شرایط به همین شکل باقی‬ ‫می ماند‪ .‬در نهایت‪ ،‬برخی کسب وکارها مانند مجموعه اسنپ و‬ ‫مجموعه های دیگر‪ ،‬رشد می کنند و مجبورند تعامل کنند‪ .‬مث ً‬ ‫ال‬ ‫با مجلس جلساتی می گذارند و حداقل سعی می کنند منافع‬ ‫فعاالن و کارکنان این پلتفرم ها را بیشتر کنند‪.‬‬ ‫کسب وکارهایی مانند ما‪ ،‬ممکن است بکوشند تا حد امکان‬ ‫با استفاده از زیرساخت های قانون گذاری‪ ،‬از نزدیکی به تعامل‬ ‫با سازمان تامین اجتماعی پرهیز کنند‪ .‬ما در پلتفرم پادرو‬ ‫تا زمانی که از نظر قانون گذار و شرایط قانون گذاری‪ ،‬اجباری‬ ‫نداشته باشیم که ذی نفعان پلتفرممان را به سازمان تامین‬ ‫اجتماعی نزدیک کنیم یا به هر نحو ما را ترغیب کنند که‬ ‫در این مسیر سهیم شویم‪ ،‬تالش می کنیم ارتباطمان را با این‬ ‫سازمان دور نگه داریم و در حد بنگاه اقتصادی خودمان با ان‬ ‫تعامل داشته باشیم؛ تا زمانی که متوجه شویم قانونی وجود‬ ‫دارد که از ابتدا تا انتها با شرایط متناسب با همه کسب وکارها‬ ‫تدوین شده است‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬قانون گذاری مناسبی وجود ندارد و قانون گذاری های‬ ‫لحظه ای برای برقرار ارتباط حداقلی بین کارگران پلتفرم و ان‬ ‫پلتفرم هاست و حداکثر تالش این است که خود سازمان را از این‬ ‫شرایط دور نگه دارند‪ .‬ما نیز چون ان چتر حمایتی را نمی بینیم‪،‬‬ ‫معتقدیم که قانونی هم وجود ندارد‪.‬‬ ‫میان داری بخشی از مهندسی ارتباطی در بطن‬ ‫بنگاه هاست‬ ‫دکتر احمد امینیان‪ ،‬استاد و پژوهشگر رشته میان داری‬ ‫فرهنگی‪ :‬میان داری تا حد زیادی در ایران ناشناخته است‪ .‬گاهی‬ ‫صحبت از میانجیگری می شود‪ .‬اما میانجیگری‪ ،‬با میان داری‬ ‫متفاوت است‪ .‬باید تاکید کنم که میان داری نه شفاعت است‪ ،‬نه‬ ‫ریش سفیدی‪ ،‬نه حکمیت و نه اشتی گری‪ .‬دانش تازه ای درباره‬ ‫جهش اجتماعی اواخر سده ‪ 20‬و اغاز سده ‪ 21‬است‪ .‬میان داری‬ ‫ش را در‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬دانشی اجتماعی است که می کوشد تن ‬ ‫ارتباط با ازادی افراد‪ ،‬چه فرد حقیقی و چه فرد حقوقی‪ ،‬بازبینی‬ ‫کند و در تالش است طرفین دعوا به هر نحوی که هست و تا انجا‬ ‫که امکان دارد‪ ،‬بر اساس اراده ازاد خودشان تنش های ایجادشده‬ ‫را برطرف کنند‪ .‬میان داری شاخه های بسیار گوناگونی دارد‪ ،‬مانند‬ ‫میان داری اموزشی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬هنری‪ ،‬فرهنگی و میان داری کار‪.‬‬ ‫میان داری کار مربوط به کار و سازمان دهی ان و حقوق اجتماعی‬ ‫است‪ .‬این نوع میان داری یا مربوط به گفت وگوی سه جانبه میان‬ ‫‪61‬‬ صفحه 61 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫‪62‬‬ ‫کارگر‪ ،‬کارفرما و دولت است یا میان داری درون کارگاه های‬ ‫تولیدی‪ ،‬مالی صنعتی و بازرگانی است‪ .‬میان داری نوعی از برخورد‬ ‫با تنش هایی است که این نوع بنگاه ها با ان رو به رویند‪.‬‬ ‫کسب وکارها و کارگرهای پلتفرمی وارد نوعی فرهنگ تازه‬ ‫شده اند و این نوع فرهنگ‪ ،‬عنوان نو و مفهوم سازی جدیدی را‬ ‫می طلبد‪ .‬میان داری می کوشد برای جلوگیری از تنش‪ ،‬به این‬ ‫مفهوم سازی کمک کند؛ چه در تنش های فرهنگی در بنگاه ها‪،‬‬ ‫چه در تنش های اموزشی و چه در تنش هایی که ناشی از منافع‬ ‫طرفین است‪ .‬بنابراین‪ ،‬میان داری درعین حالی که پیشگیرانه‬ ‫است‪ ،‬می تواند در عین تنش نیز همراه طرفین باشد و در ضمن‪،‬‬ ‫باز هم پس از تنش‪ ،‬ضامنی برای حسن اجرای قراردادی باشد که‬ ‫بین طرفین بسته شده است‪ .‬این نوبنگاه ها در نوعی فرهنگ تازه‬ ‫اقتصادی به وجود امده اند و کار می کنند‪.‬‬ ‫این فرهنگ‪ ،‬فرهنگ تازه ای است که زبان خودش را دارد و‬ ‫در ارتباط مستقیم با مقوله ای به نام دموکراسی اقتصادی است‪.‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬باید به نوعی از دموکراسی اجرایی نیز در این نوبنگاه ها‬ ‫توجه شود‪ .‬میان داران می توانند کمک کنند تا شهروندی سازمانی‬ ‫در این نوع بنگاه ها با توجه به فرهنگ تازه درونی شود و بسته‬ ‫به نوبنگاه ها‪ ،‬میان دارهایی حضور بیابند و به تنش هایی که‬ ‫پیش می اید‪ ،‬پاسخ های مناسبی بدهند‪ .‬در یک بنگاه تولیدی یا‬ ‫نوبنگاه سه عامل کلیدی وجود دارد‪ :‬نواوری که بسیار مهم است‪،‬‬ ‫سرمایه گذاری و مهندسی ارتباطی‪.‬‬ ‫میان داران بخشی از این مهندسی ارتباطی در بطن این نوبنگاه ها‬ ‫و بنگاه های تولیدی کالسیک هستند‪ .‬ایا سازمان تامین اجتماعی‬ ‫به عنوان یک نهاد‪ ،‬می تواند نقش میان دار را بازی کند؟ خیر؛ زیرا‬ ‫یکی از وجوه میان داری‪ ،‬استقالل میان دار است‪ .‬میان دار نباید‬ ‫وابسته به هیچ نهاد یا جریانی باشد‪ .‬میان دار مستقل است و‬ ‫طرفین به ان مراجعه می کنند‪ .‬او با استقاللی که دارد‪ ،‬می تواند با‬ ‫ان ها وارد گفت وگو شود یا گفت وگوی میان ان ها را هموار کند‪.‬‬ ‫اساس میان داری بر احترام به اراده و شخصیت افراد است و باید‬ ‫حتماً مستقل باشد‪ ،‬چون اساس میان داری‪ ،‬ازادی است‪.‬‬ ‫تامین اجتماعی تحت تاثیر سیاست و اقتصاد است‬ ‫ابراهیم رستمیان‪ ،‬فعال رسانه ای حوزه رفاه‪ :‬بسیار‬ ‫مهم است که در حوزه کار‪ ،‬رفاه و تامین اجتماعی‪ ،‬به دنبال‬ ‫اولویت بندی مسائل باشیم و دقیقاً در جامعه ایران بررسی کنیم‬ ‫که با چه مسائلی روبه رو هستیم و کدام یک از ان ها اهمیت‬ ‫دارند‪ .‬حوزه استارتاپ ها جدید است و روزبه روز توسعه پیدا‬ ‫می کند‪ .‬در شرایط کرونا نیز با اقبال زیادی روبه رو شده است‪.‬‬ ‫در این حوزه سرمایه گذاری شده است و فعاالن زیادی حضور‬ ‫پیدا کرده اند‪ .‬جناب اقای پشوتن پورپزشک سازمان تامین‬ ‫اجتماعی را سازمانی ناکارامد‪ ،‬ناپاسخ گو و در موضع امرانه‬ ‫توصیف کردند‪ .‬گفتند که قوانین ما از تحوالت دنیای کسب وکار‬ ‫خیلی عقب تر است‪ ،‬شاید منظورشان قوانین حمایتی است‪.‬‬ ‫ضمن اینکه با بخشی از صحبت های ایشان و با روح بحثشان‬ ‫که تامین اجتماعی ناکارامدی داریم‪ ،‬موافقم‪ ،‬اما با بخش هایی‬ ‫از حرف هایشان مخالفم‪.‬‬ ‫همین حاال بیش از ‪ ۷۰‬درصد از مستمری بگیران سازمان‬ ‫تامین اجتماعی که تعدادشان ‪ ۳‬میلیون و ‪۳۰۰‬هزار نفر است‪،‬‬ ‫براساس حداقل ها‪ ،‬مستمری هایشان را دریافت می کنند‪ .‬این‬ ‫نشان می دهد که خدمات این سازمان کافی نیست‪ ،‬اما این فقط‬ ‫نگاه کردن به معلول است‪ .‬در موضوعات مربوط به کارگران‬ ‫پلتفرمی‪ ،‬باید توجه کنیم که ان ها نیز بخشی از نیروی کار‬ ‫جامعه هستند‪ .‬حدود ‪ ۱۴‬میلیون نیروی کار تحت پوشش‬ ‫سازمان تامین اجتماعی است‪ ،‬حدود چهار یا پنج میلیون نفر‬ ‫از این ها‪ ،‬بیمه های اختیاری‪ ،‬مشاغل ازاد‪ ،‬توافقی و‪ ...‬هستند و‬ ‫شاید حدود ‪ ۹‬تا ‪ ۱۰‬میلیون نفر‪ ،‬بیمه شده اجباری باشند‪.‬‬ ‫با نگاه به وضعیت رضایتمندی همین افراد‪ ،‬متوجه می شوید‬ ‫که مشکالت جدی وجود دارد‪ ،‬اما چرایی ان مهم است‪.‬‬ ‫مسئولیت این چرایی به همه کسانی مربوط می شود که در‬ ‫حوزه کار و کارگری فعالند‪ ،‬چه در حوزه تشکل های کارگری‪،‬‬ ‫چه در حوزه تشکل های کارافرینی و کارفرمایی و چه کسانی‬ ‫که در بخش حاکمیتی از جمله در سازمان تامین اجتماعی‪،‬‬ ‫وزارت کار و وزارتخانه های مشابه حاکمیت مسئولیت دارند‪ .‬در‬ ‫اینجا باید بررسی کرد که مسئله چیست‪ ،‬چرا این وضع را داریم‬ ‫و ایا قوانین ناکارامد است؟‬ ‫در دوره اصالحات‪ ،‬قانون بسیار خوبی به نام قانون ساختار نظام‬ ‫جامع تامین اجتماعی تصویب شد که از الگوهای بین المللی‬ ‫گرفته شده است‪ .‬خود قانون تامین اجتماعی از قوانین بلژیک‬ ‫و استرالیا گرفته شده و در سال ‪ 1354‬تصویب شده است‪ .‬هم‬ ‫از لحاظ کیفیت و هم از لحاظ گستردگی خدمات‪ ،‬افق های‬ ‫بسیار خوبی در ان دیده شده است‪ ،‬اما باید توجه کرد که‬ ‫ابشخور اصلی نظام های رفاه و تامین اجتماعی‪ ،‬اقتصاد کشور‬ ‫است‪ .‬نمی توان بخش اجتماعی را جدا از بخش های سیاسی‪،‬‬ ‫اقتصادی و فرهنگی جامعه دانست‪ .‬موضوع توسعه مقوله ای‬ ‫همه جانبه است‪ .‬اگر در بخش اقتصادی‪ ،‬سیاست داخلی یا‬ ‫خارجی تصمیماتی گرفته شود‪ ،‬قطعاً بر کارافرینان و نیروی‬ صفحه 62 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫کار‪ ،‬یعنی کارگران ماهر‪ ،‬کارگران ساده و کارگران فوق ماهر که‬ ‫سرمایه شان یا بازویشان است یا تخصص و مهارتشان‪ ،‬اثر خواهد‬ ‫گذاشت‪ .‬کارگران معموالً سرمایه انباشته ندارند؛ به همین دلیل‪،‬‬ ‫اگر در ان بخش ها تصمیماتی گرفته شود‪ ،‬در بخش اجتماعی‬ ‫اثار جدی خواهد داشت‪ .‬بنابراین نمی توانیم بخش اجتماعی را‬ ‫یک طرفه نقد کنیم که چرا خدماتش ضعیف است‪.‬‬ ‫سازمان تامین اجتماعی هیچ کمکی از دولت نمی گیرد‪ ،‬غیر‬ ‫از ان سه درصدی که به ان اشاره شد که جزو تعهداتش است‬ ‫و سال هاست که دولت ان را پرداخت نکرده است‪ .‬دولت برای‬ ‫همین ‪ 3‬درصد بیش از ‪ 350‬هزار میلیارد تومان به صندوق‬ ‫تامین اجتماعی بدهکار است‪.‬‬ ‫سازمان تامین اجتماعی در واقع‪ ،‬در کنار اقتصاد قرار‬ ‫می گیرد و به نوعی از اقتصاد تغذیه می کند‪ .‬این اقتصاد با دوره‬ ‫طوالنی جنگ روبه رو بوده‪ ،‬لطمه جدی دیده و صندوق ضعیف‬ ‫شده است‪ .‬بعد از جنگ‪ ،‬دوران بازسازی و بعد از ان‪ ،‬دوره‬ ‫اصالحات بود و اوضاع اقتصادی کمی بهتر شد‪ .‬اما دوباره در‬ ‫دولت های نهم و دهم با تحریم های سنگین مواجه شدیم‪ .‬عالوه‬ ‫بر افسارگسیختگی تصمیمات ان دوران‪ ،‬عده زیادی را بدون‬ ‫تامین منابع مالی کافی‪ ،‬سر سفره تامین اجتماعی نشاندند‪ .‬پس‬ ‫از ان‪ ،‬در دولت اول اقای روحانی‪ ،‬با برجام اوضاع بهتر شد‪ ،‬اما‬ ‫دوباره تحریم های بسیار سنگین اعمال شد و این موضوع روی‬ ‫اقتصاد و درنتیجه‪ ،‬بخش اجتماعی‪ ،‬نیروی کار و کارافرینی‬ ‫تاثیر گذاشت‪.‬‬ ‫در حوزه فرهنگ سازی و مسائل رفاه و تامین اجتماعی در‬ ‫کشور‪ ،‬با بی سامانی مواجه ایم و پراکندگی فکری داریم‪ .‬در درجه‬ ‫اول‪ ،‬در حوزه توسعه سیاسی و اجتماعی ضعف های جدی داریم‬ ‫و با نوعی گسیختگی فعالیت نهادهای مدنی به صورت مداوم و‬ ‫جدی مواجه ایم‪ .‬در این زمینه ها سرمایه گذاری وسیع و احزاب‬ ‫جدی نداریم‪ .‬نهاد مدنی که در این زمینه وجود دارد‪ ،‬با سختی ‬ ‫زیادی کار می کنند‪ ،‬چه در بخش کارگری و چه در بخش‬ ‫کارفرمایی که کمی دستش بازتر است‪ .‬اما بخش مطالبه گر‬ ‫که باید از حقوق نیروی کار دفاع کند‪ ،‬ان ها را در نهادهای‬ ‫حاکمیتی‪ ،‬در مجلس و در دولت پیش ببرد و تبدیل به قوانین‬ ‫کند و صدای بلندی داشته باشد که خواسته ها را به طرح ها‪،‬‬ ‫لوایح و تصمیمات مهم تبدیل کند‪ ،‬نیاز به پشتوانه سیاسی در‬ ‫بخش احزاب دارد‪ .‬در کشور ما‪ ،‬احزاب در زمان انتخابات ظاهر‬ ‫می شوند و ان زمان هم اگر برنامه هایشان را بررسی کنید‪ ،‬در‬ ‫حوزه رفاه و تامین اجتماعی به صورت تخصصی اص ً‬ ‫ال برنامه ای‬ ‫ندارند‪ .‬انچه وجود دارد‪ ،‬بیشتر شعار است‪ .‬تمام این موضوعات‬ ‫به هم پیوند خورده است‪ .‬رسانه ها هم جدای از این ها نیستند‪.‬‬ ‫از دهه ‪ ،70‬در سازمان تامین اجتماعی نوعی سرمایه گذاری‬ ‫اتفاق افتاد؛ رسانه های تخصصی را شکل دادند و سرمایه گذاری‬ ‫کردند‪ ،‬اما این فعالیت ها در دولت نهم و دهم متوقف شد‬ ‫و دوباره در سال ‪ ،92‬در قالب هفته نامه ای به نام «اتیه» و‬ ‫ماهنامه ای تحلیلی با نام «قلمرو رفاهی» احیا شد که همگی‬ ‫در انتهای دولت روحانی افول کردند و به انزوا کشیده شدند‬ ‫و نیروهای کیفی که در ان ها بودند‪ ،‬پراکنده شدند‪ .‬این‬ ‫شرایط نشان می دهد ما به طور عمیق و طوالنی مدت به ان ها‬ ‫توجه نمی کنیم‪ .‬سازمان تامین اجتماعی کاری کرده است‬ ‫که اعتمادسازی برای چنین رسانه هایی بسیار مشکل باشد‪.‬‬ ‫صحبت دکتر امینیان از این لحاظ بسیار حائز اهمیت است‬ ‫که این گفت وگو بین احزاب‪ ،‬تشکل های کارگری‪ ،‬تشکل های‬ ‫کارفرمایی و کارافرینی و نهادهای حاکمیتی شکل بگیرد‪ ،‬در‬ ‫حوزه های اجتماعی‪ ،‬مسائل طبقه بندی شوند و رسانه ها از این‬ ‫حالت پراکنده دور شوند‪.‬‬ ‫بیشتر روزنامه ها‪ ،‬ماهنامه ها و هفته نامه ها بخش اجتماعی دارند‬ ‫و به این حوزه گریزهای پراکنده ای می زنند‪ .‬به مشکالت نیروی‬ ‫کار عمیق نگاه نمی کنند‪ ،‬زیرا پشتوانه نظری و برنامه محور‬ ‫در این حوزه کم است و احزاب‪ ،‬نهادهای سیاسی و حتی‬ ‫نهادهای دانشگاهی غایب هستند‪ .‬حتی بخش های پژوهش های‬ ‫دانشگاهی نیز در این حوزه ها حضور ندارند‪ .‬در حوزه رفاه و‬ ‫تامین اجتماعی‪ ،‬موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی از دهه‬ ‫‪ 70‬پایه گذاری شده و تولیداتی داشته و کتاب های زیادی منتشر‬ ‫کرده است‪ ،‬اما چقدر از این تحقیقات به میدان عمل می اید؟‬ ‫چقدر در مجلس و دولت تبدیل به تصمیمات می شود؟ در کنار‬ ‫این‪ ،‬باید به پاره ای از مسائل سیاسی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬اقتصادی و‬ ‫توسعه ای ایران به صورت همه جانبه توجه شود و این کار از‬ ‫دولت بر می اید که مسئول انتخاباتی باشد که با مشارکت همه‬ ‫نیروهای دوستدار توسعه کشور‪ ،‬دوستدار خالصی از وابستگی ها‬ ‫و دوستدار استقالل کشور‪ ،‬شکل گرفته شود‪ .‬وقتی این تضادها‬ ‫وجود دارد و نیروهای کیفی ما فرصت پیدا نمی کنند که در‬ ‫حاکمیت نقش جدی بازی کنند‪ ،‬به چنین مشکالتی مبتال‬ ‫خواهیم بود‪.‬‬ ‫قوانین قدیمی باید برای پلتفرم ها به روزرسانی شوند‬ ‫رضا قربانی‪ ،‬عضو هیئت مدیره سازمان نصر تهران‪ :‬ما‬ ‫قصد داریم از طرف سازمان نظام صنفی سخت گیری ها را بر‬ ‫پلتفرم ها بیشتر کنیم‪ .‬قرار نیست کار عجیبی انجام دهیم‪ .‬در‬ ‫بعضی از حوزه ها مثل حفاظت از داده های شخصی کاربران‪،‬‬ ‫نه تنها سخت گیری وجود ندارد‪ ،‬بلکه رهاشدگی هم داریم‪.‬‬ ‫از ان سو‪ ،‬فضا به شدت برای پلتفرم ها مبهم است و کار در‬ ‫فضایی خاکستری انجام می شود‪ .‬ما قصد داریم تا حد ممکن‬ ‫در چارچوب های روشن و شفاف پلتفرم‪ ،‬سخت گیری کنیم و‬ ‫این فضای دردناکی که در حال حاضر وجود دارد‪ ،‬تا حدی‬ ‫روشن تر و شفاف تر شود‪ .‬پیشنهادهای دوستان حتماً کمک‬ ‫می کند که با نگاهی جامع پیش برویم‪ .‬پلتفرم ها قطعاً اثار‬ ‫مثبت بسیار زیادی دارند‪ ،‬اما اگر کنترل نشوند‪ ،‬اثار منفی‬ ‫زیادی هم خواهند داشت‪ .‬یکی از زاویه های جدی‪ ،‬همان بحث‬ ‫‪63‬‬ صفحه 63 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫حقوق کارگران و به طور کلی‪ ،‬بحث قوانین کار است که نه تنها‬ ‫در ایران‪ ،‬که در جهان مسئله ای جدی است‪ .‬امیدوارم با این‬ ‫هم فکری ها‪ ،‬شرایط به سمتی برود که قوانین نسبتاً قدیمی‬ ‫و خارج از رده برای پلتفرم ها به روزرسانی شود تا فعاالن این‬ ‫حوزه‪ ،‬هم در چارچوب های رشد کار کنند و هم حقوق کارگر‬ ‫و کارفرما رعایت شود‪.‬‬ ‫‪64‬‬ ‫کارگران را در سود پلتفرم شریک کنید‬ ‫حسین مرادی‪ ،‬بنیان گذار پلتفرم تضمین چی‪ :‬سامانه‬ ‫تضمین چی از بستر هلدینگ «جاوید» وارد حوزه استارتاپی‬ ‫کشور شد‪ .‬دو سال پیش که تضمین چی وجود نداشت‪ ،‬ما هیچ‬ ‫ارتباطی با بدنه استارتاپی کشور نداشتیم‪ ،‬اما چه ان زمانی‬ ‫که در بازار سرمایه حضور داشتیم و چه حاال که به عنوان‬ ‫عضو تازه واردی در اکوسیستم استارتاپی کشور حضور داریم‪،‬‬ ‫قاعده ای را که در هلدینگ جاوید وجود داشت‪ ،‬رعایت کردیم‪.‬‬ ‫ما برای سختی هایی که عوامل اسنپ متحمل شدند یا فضایی‬ ‫که هلدینگ هزاردستان تالش کرده است به وجود بیاورد‪،‬‬ ‫احترام ویژه ای قائلیم‪.‬‬ ‫ورود تضمین چی به فضای استارتاپی کشور برای حمایت از‬ ‫تجارت اجتماعی بود‪ .‬افتخار می کنم که در قالب قراردادی‬ ‫با سامان دهی مشاغل شهرداری تهران‪ ،‬بالغ بر ‪ 600‬نفر در‬ ‫بازار بزرگ تهران به عنوان چرخ چی برای تضمین چی فعالیت‬ ‫می کنند‪ .‬این افراد همگی لباس فرم دارند و قرار است بر اساس‬ ‫قراردادی که با مجموعه ای دانش بنیان داریم‪ ،‬همه این چرخ ها‬ ‫به چرخ برقی تبدیل شوند‪ .‬ما در تضمین چی وظیفه و مسئولیت‬ ‫اجتماعی داریم که برای این افراد کسب درامد کنیم‪.‬‬ ‫مجموعه بزرگی مثل اسنپ‪ ،‬از ق َِبل رانندگانش درامد کسب‬ ‫می کند‪ .‬باید جست و جو برای بررسی امکاناتی را که رگوالتوری‬ ‫یا دولت به ما می دهند‪ ،‬فراموش کنیم‪ .‬ما به عنوان پلتفرم‪ ،‬باید‬ ‫مسئولیت اجتماعی مان را بپذیریم‪ .‬من برای چرخ چی ها در‬ ‫بازار‪ ،‬بیمه تامین اجتماعی برقرار کرده ام‪ .‬تضمین چی از حاشیه‬ ‫سود خود چشم پوشی کرده است تا برای کارگران پلتفرمش‬ ‫بیمه تامین اجتماعی و بیمه تکمیلی برقرار کند‪ .‬ما کارفرمایان‬ ‫پلتفرم باید روی قسمتی از سودمان چشم ببندیم و ان را‬ ‫به کسانی که برایمان کار می کنند اختصاص دهیم‪ .‬صاحبان‬ ‫پلتفرم نباید تصور کنند که همه سود برای ان هاست‪ .‬کسانی‬ ‫که برای ما کار می کنند نیز باید سود ببرند و در زندگی شان‬ ‫حاشیه ارام و اسودگی وجود داشته باشد‪.‬‬ ‫ما فضای جدیدی در بازار بزرگ تهران ایجاد کرده ایم؛ کسانی‬ ‫که تا دیروز به عنوان باربر کار می کردند‪ ،‬حاال شان جدیدی‬ ‫پیدا کرده اند و خوشحال ترند‪ .‬تمام پلتفرم ها و صاحبانشان در‬ ‫این سیستم‪ ،‬باید بپذیرند که تمام این سود برای خودشان‬ ‫نیست و قسمتی از ان را به ادم هایی تخصیص دهند که در این‬ ‫فضا فعالیت می کنند‪ .‬در تمام دنیا‪ ،‬کسب و کارهایی مثل «اوبر»‬ ‫رانندگانشان را بیمه می کنند‪ .‬ادم ها باید در کنار این اکوسیستم‬ ‫زندگی اسوده تری داشته باشند‪ .‬ما در ایران عادت کرده ایم که‬ ‫دولت همه کارها را انجام دهد‪ .‬باید اصالح و مسئولیت پذیری را‬ ‫از خودمان شروع کنیم تا تسری پیدا کند‪.‬‬ ‫پژوهش ها درباره نیروی انسانی پلتفرم ها بسیار کم است‬ ‫مهرداد صباغ از هوم سرویز‪ :‬موضوع اصلی برای ما نیروی‬ ‫کار بود‪ .‬معموالً در این حوزه تاکید داریم که از عبارت سرمایه‬ ‫انسانی استفاده کنیم‪ .‬از نظر من‪ ،‬سرمایه انسانی شامل تمام‬ ‫کسانی می شود که در مجموعه های پلتفرمی یا استارتاپی‬ ‫کار می کنند‪ .‬در حوزه منابع انسانی دو نگاه وجود دارد‪ :‬نگاه‬ ‫سخت و نگاه نرم‪ .‬نگاه سخت بیشتر به قوانین و مقررات و اینکه‬ ‫چگونه استخدام کنیم و حقوق دهیم توجه می کند‪ ،‬اما نگاه نرم‪،‬‬ ‫بیشتر‪ ،‬جنبه های رفتاری و روحیات و این موضوع را که چگونه‬ ‫تعلق خاطر پیدا کنیم‪ ،‬بررسی می کند‪.‬‬ ‫بر خالف انچه دستور کار ما بوده است و بیشتر جنبه های‬ ‫سخت‪ ،‬یعنی قوانین و مقررات را شامل می شود‪ ،‬دغدغه های‬ ‫دوستان برای قسمت های نرم بود که البته نگاه درستی است‪.‬‬ ‫از این منظر‪ ،‬بیشتر چالش هایی را که استارتاپ ها و منابع‬ ‫انسانی شان با ان مواجه هستند نیز می توان به این طریق‬ ‫تقسیم بندی کرد‪ .‬به نظر من‪ ،‬به طور کلی دو دسته عامل‬ ‫انسانی نیروی کار یا سرمایه انسانی در این پلتفرم ها وجود دارد‪:‬‬ صفحه 64 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫گروه اول‪ ،‬نیروهای دانشی که معموالً هسته اصلی نیروی کار‬ ‫ما هستند؛ مجموعه ای از مهندسان و کسانی که محتوا تولید‬ ‫می کنند و فعالیت های تخصصی و حرفه ای را که معموالً بر‬ ‫بستر ای تی است‪ ،‬انجام می دهند‪.‬‬ ‫گروه دوم‪ ،‬کسانی که ما در مجموعه «هوم سرویز» ان ها را‬ ‫همیار می نامیم؛ این افراد خدماتشان را از طریق ما به دیگران ارائه‬ ‫ن دو گروه‪ ،‬دو دسته مختلفند‪ .‬نیروی تخصصی ما‪،‬‬ ‫می کنند‪ .‬ای ‬ ‫ً‬ ‫نیروهای دانشی هستند که معموال توان تخصصی دارند و قدرت‬ ‫چانه زنی زیادی در کسب وکارهای ما پیدا کرده اند‪ .‬از طرف دیگر‪،‬‬ ‫بخشی از قوانین و مقررات‪ ،‬مثل حقوق و بیمه‪ ،‬پاسخ گوی نیاز‬ ‫ما نیست و ما در چارچوب دیگری با ان ها برخورد خواهیم کرد‪.‬‬ ‫اما بخش دوم که بیشترین نیروی انسانی اند‪ ،‬همان همیارانند که‬ ‫خدمت ارائه می کنند‪.‬‬ ‫در برخی پلتفرم ها مانند تاکسی های اینترنتی‪ ،‬همه خدمت‬ ‫در بیرون از منزل ارائه می شود‪ .‬دشواری کار ما در پلتفرم های‬ ‫خدمات منزل‪ ،‬این است که فرد وارد خانه دیگران می شود و این‬ ‫موضوع چالش هایی را ایجاد می کند‪ .‬در واقع‪ ،‬با عامل انسانی‬ ‫مواجه ایم که به راحتی در کنار ما قرار نمی گیرد‪ ،‬چون به شدت‬ ‫به مسائل حقوقی حساس است و رقبای دیگر را رصد می کند‪.‬‬ ‫در تاکسی های اینترنتی‪ ،‬هرکدام از راننده ها انواع و اقسام این‬ ‫نرم افزارها را نصب کرده اند و سعی می کنند بهترین وضعیت را‬ ‫برای خود ترسیم کنند‪ .‬در این وضعیت سیال نیروی انسانی‪،‬‬ ‫اگر قوانین و مقررات کار‪ ،‬قوانین بیمه ای و قوانین حمایتی که‬ ‫در واقع در بخش دولت و مجموعه ای خارج از شرکت است‪،‬‬ ‫حمایتگر نباشد‪ ،‬این وضعیت بدتر خواهد شد‪ ،‬زیرا این افراد به‬ ‫شکل مشاغل ازاد کار می کنند‪ ،‬تعهدی به شرکت خاصی ندارند‬ ‫و توقعی هم ندارند‪ .‬اما همین که همیار یا عامل انسانی از طریق‬ ‫پلتفرم با مشتری ارتباط برقرار می کند‪ ،‬خواسته یا ناخواسته تا‬ ‫حدودی از شرکت متوقع می شود‪ ،‬خود را عضوی از شرکت‬ ‫می داند و انتظار حمایت دارد‪.‬‬ ‫مجموعه هایپلتفرمی‪،‬چهنیروهایدانشیباشند‪،‬چهسرمایه گذاران‬ ‫و بنیان گذاران و چه همیاران و نیروهای عرضه خدمات‪ ،‬هر سه‬ ‫هم نورد هستند و اگر هرکدام از این ها را مستقل فرض کنیم‪ ،‬قطعاً ان‬ ‫مجموعه به نتیجه نخواهد رسید‪.‬‬ ‫بر اساس بررسی ها‪ ،‬یکی از مشکالت اصلی در مجموعه های‬ ‫پلتفرمی و استارتاپی این است که سرمایه گذاری و تولید محتوا‬ ‫درباره خود بازار و مشتری انجام می شود و درباره عامل انجام کار‪،‬‬ ‫پژوهش کمی انجام شده است‪ .‬مجموعه های موجود باید نیروی‬ ‫انسانی‪ ،‬نیازها‪ ،‬توقعات و الگوهای رفتاری ان ها را به درستی بررسی‬ ‫کنند و متناسب با ان ها‪ ،‬سیاست هایشان را بچینند‪ .‬نباید منتظر‬ ‫باشیم سیاست های کالن کشور درست شود تا بعد مشکالتمان‬ ‫را حل کنیم‪ .‬پلتفرم ها و استارتاپ ها به برد سریع و موفقیت های‬ ‫کوچک در عرصه قانون گذاری و نیروی کار نیاز دارند‪.‬‬ ‫حقوق کار برای کارگران پلتفرمی باید بازتعریف شود‬ ‫علی خدایی‪ ،‬فعال جامعه کارگری و نماینده کارگران در‬ ‫شورای عالی کار‪ :‬در حال حاضر‪ ،‬به بازتعریف برخی از واژه ها‬ ‫نیاز داریم‪ .‬حقوق کاری که به ان اشاره شد‪ ،‬باید برای شکل‬ ‫جدید کارگران پلتفرمی بازتعریف شود‪ .‬حقوق کار اساساً حقوق‬ ‫حمایتی است؛ حمایت از کارگرانی که در این عرصه ها مشغول‬ ‫به فعالیتند‪ .‬با بازتعریف این واژه ها‪ ،‬مسئولیت هایی که کارفرما‬ ‫و دولت در قبال کارگران دارند‪ ،‬بازبینی می شود‪ .‬حلقه مفقوده ‬ ‫برای تمامی کارگران‪ ،‬در تمام مشاغل در مثلث مطالبه کارگران‬ ‫قابل پیگیری است‪ .‬قطعاً در قالب مطالبه تشکل یابی مطرح‬ ‫می شود‪ .‬پس از ان‪ ،‬امنیت شغلی و سپس تامین معیشت است‬ ‫که در شکل جدید کار‪ ،‬هر سه این مطالبات کارگران‪ ،‬شکل‬ ‫نامفهوم و غیرشفافی به خود گرفته است‪.‬‬ ‫دولت و مجلس باید در نقش ناظر و تدوین کننده قوانین‬ ‫بین کارگر و کارفرما و تسهیلگر این روابط ورود کنند‪ .‬امروز‪،‬‬ ‫کارگران برای بسیاری از مشکالتشان از جمله حوادث کار‪،‬‬ ‫اینده کار‪ ،‬بازنشستگی‪ ،‬ازکارافتادگی و حقوق دیگری که باید‬ ‫داشته باشند‪ ،‬هیچ مرجع پاسخ گویی ندارند‪ .‬به اعتقاد من‪ ،‬به‬ ‫قوانین جدیدی نیاز داریم و واژه ها و پیگیری حقوق و مطالبات‬ ‫کارگران باید بازتعریف شود‪.‬‬ ‫در قدم اول‪ ،‬کارگران این عرصه به تشکل یابی نیاز دارند‪.‬‬ ‫وضعیت تشکل یابی در کشور ما حتی برای کارگران سنتی که‬ ‫در قالب کارگاه های زیرسقفی مطرح می شوند و روزانه یکدیگر‬ ‫را می بینند نیز وضعیت مناسبی ندارد‪ .‬تشکل های رسمی هم‬ ‫کارامدی کافی ندارند و حداکثر ‪ 12‬تا ‪ 15‬درصد کارگران کشور‬ ‫را نمایندگی می کنند‪ .‬عرصه استارتاپ ها و کارگران پلتفرمی‬ ‫هیچ هماهنگی ای برای پیگیری مطالباتشان ندارند‪ .‬در زمینه‬ ‫کارگران ساختمانی‪ ،‬تجربه نسبتاً موفقی داشتیم که وقتی‬ ‫متشکل شدند‪ ،‬توانستند مطالبات خود را تا حدی پیگیری‬ ‫کنند‪ .‬امروز‪ ،‬بخش قابل توجهی از حق بیمه ان ها را دولت تقبل‬ ‫کرده است و خود کارگران هم بیمه شده اند‪ .‬شاید این بیمه‬ ‫شدن تمام مطالبه این کارگران نباشد‪ ،‬اما به عنوان اولین قدم‬ ‫برای متشکل شدن و شناسایی یکدیگر که بتوانند مطالبات‬ ‫خود را پیگیری کنند‪ ،‬گام مثبتی است‪.‬‬ ‫موضوع دیگری که به ان اشاره شد‪ ،‬سه جانبه گرایی دولت‪،‬‬ ‫کارگر و کارفرماست‪ .‬بحثی که مغفول مانده است‪ ،‬رابطه دو‬ ‫ضلع مثلث‪ ،‬یعنی رابطه بین کارگر و کارفرماست؛ رابطه کسانی‬ ‫که در این استارتاپ ها کار می کنند با صاحبان این استارتاپ ها‪.‬‬ ‫این رابطه در حال حاضر‪ ،‬رابطه ای کام ً‬ ‫ال یک سویه است و‬ ‫مدیران استارتاپ ها قوانینی از قبیل قوانین انضباطی‪ ،‬تنبیهی‬ ‫یا درصدهایی را که باید دریافت کنند‪ ،‬به صورت یک جانبه‬ ‫به افرادی که در این استارتاپ ها مشغول به کار می شوند‪،‬‬ ‫تحمیل می کنند‪ .‬این کارگران نیز وزنی برای اینکه چانه زنی و‬ ‫‪65‬‬ صفحه 65 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫به شکل سه جانبه‪ ،‬خواسته ها و مطالباتشان را پیگیری کنند‪،‬‬ ‫ندارند‪ .‬به عنوان نماینده کارگران نخستین موضوعی که دنبال‬ ‫ایجادش هستیم‪ ،‬تشکل برای کارگرانی است که در این بخش‬ ‫کار می کنند و بعد‪ ،‬شناسایی نقاط قوت و ضعف این نوع کارها‬ ‫و پیگیری مطالباتشان از مجاری قانونی است‪.‬‬ ‫سازمان تامین اجتماعی باید از این شکل نوین کسب وکار‬ ‫استقبال کند و چاره ای غیر از این ندارد‪ ،‬زیرا کسب وکارها به‬ ‫سمت مشاغل نوین حرکت می کنند و با توجه به اینکه هزینه‬ ‫و درامد سازمان تامین اجتماعی سال هاست که با مشکل‬ ‫مواجه شده و به دلیل اینکه تعداد بیمه پردازانش در مقابل‬ ‫مستمری بگیرانش‪ ،‬کاهش پیدا کرده است‪ ،‬سازمان تامین‬ ‫اجتماعی چاره ای ندارد که این شکل نوین کسب وکار را بپذیرد‪.‬‬ ‫یکی از مهم ترین اقدامات برای کارگران پلتفرمی‬ ‫تشکل یابی است‬ ‫سمانه گالب‪ ،‬رئیس گروه اقتصاد کالن و رفاه اجتماعی‬ ‫موسسه راهبردهای بازنشستگی صبا‪ :‬از دو منظر می توان‬ ‫به چالش های پلتفرم ها و سازمان تامین اجتماعی نگاه کرد‪.‬‬ ‫اول‪ ،‬چالش هایی که خود سازمان تامین اجتماعی در ایران دارد‬ ‫و اینکه ایا می تواند با این چالش ها‪ ،‬میزبان گروه جدیدی از‬ ‫‪66‬‬ ‫بیمه شوندگان باشد یا نه‪ .‬بحث دوم‪ ،‬از منظر کارگران است‬ ‫که اگر این نیروی کار وارد سازمان تامین اجتماعی شود‪ ،‬چه‬ ‫چالش هایی پیش خواهد امد‪.‬‬ ‫با تمام اشکاالتی که به سازمان تامین اجتماعی وارد است‪،‬‬ ‫از جنبه نیروی کار یکی از مزایای شغل داشتن‪ ،‬بهره مندی از‬ ‫بیمه است‪ ،‬هم به دلیل اینکه زیرمجموعه قوانین قرار می گیرند‬ ‫و هم از نظر اینده حداقلی‪ ،‬سوابق و المان هایی که هرکس‬ ‫در ذهن خودش دارد‪ .‬کار پلتفرمی و سازمان تامین اجتماعی‬ ‫از سه جهت با چالش مواجه اند‪ :‬اول‪ ،‬از منظر پوشش است‪،‬‬ ‫اینکه کارگران و کارکنان پلتفرمی چگونه می توانند تحت‬ ‫پوشش نهادی اجتماعی قرار بگیرند‪ .‬اگر این گروه را از پوشش‬ ‫تامین اجتماعی جدا کنیم‪ ،‬چتر حمایتی را کوچک تر می کنیم‬ ‫و گروه های بزرگی از جامعه را از این شرایط دور می کنیم‪ .‬این‬ ‫چالش خاص ایران نیست‪ .‬چالشی جهانی و جدید است‪ .‬در دنیا‬ ‫نیز حل نشده است و راه حل های مشخصی برایش وجود ندارد‪.‬‬ ‫اما تجارب کشورهای دیگر در مقایسه با ایران در این زمینه‬ ‫بیشتر است‪.‬‬ ‫کار پلتفرمی و تعریف مفاهیم جدید در حوزه کارگر و کارفرما‪،‬‬ ‫تعریف سنتی کارگر و کارفرما را از بین برده است‪ .‬در کار‬ ‫پلتفرمی‪ ،‬مکان مشخصی ندارید‪ ،‬کارفرمای مشخص و بلندمدت‬ ‫ندارید و ممکن است در یک روز کاری‪ ،‬با دو یا سه کارفرما‬ ‫طرف باشید‪ .‬از این لحاظ‪ ،‬ان رابطه سنتی از بین رفته و راه حل‬ ‫در بازتعریف رابطه کارگر و کارفرما دیده شده است‪ .‬در این‬ ‫شکل کار معیارهای متفاوتی وجود دارد‪ .‬یکی از این معیارها‪،‬‬ ‫کنترل است‪ .‬وقتی به عنوان کارفرما از نیروی کار انتظار دارید‬ ‫روزها یا ساعت های مشخصی در هفته در اختیار شما باشد‪،‬‬ ‫تضمین کیفیت کار ان شخص برعهده شماست‪ .‬شما نیروی‬ ‫کار را برای کاری که انجام داده است‪ ،‬بازخواست می کنید‪ ،‬این ‬ ‫یعنی کنترل زیادی که ان پلتفرم بر نیروی کار دارد و همان‬ ‫رابطه کارگر و کارفرماست‪ .‬در نتیجه‪ ،‬این روابط باید براساس‬ ‫معیارهای جدید تا حدی بازتعریف شود‪ .‬این اتفاق در برخی‬ ‫کشورها رخ داد و روزبه روز بیشتر در حال تکمیل است‪.‬‬ ‫موضوع دیگر اینکه حتی اگر رابطه کارگر و کارفرما نداشته‬ ‫باشیم و این رابطه را در حوزه خوداشتغالی تعریف کنیم‪،‬‬ ‫می توانیم حضور افراد را با رویکرد خوداشتغالی تسهیل کنیم‪.‬‬ ‫نهاد تامین اجتماعی اگر بخواهد نرخ های ‪ ۱۴ ،۱۲‬و ‪۱۸‬درصد‬ ‫را بدهد‪ ،‬کارگر از برخی امکانات دور خواهد ماند‪ ،‬مانند بیمه‬ ‫بیکاری که اتفاقاً بیمه بیکاری برای این دسته از نیروی کار که‬ ‫با نوسانات قیمتی و نبود شغل مواجه اند‪ ،‬اهمیت زیادی دارد‪.‬‬ ‫اما اگر به سوی بیمه هایی بروند که همان نرخ ‪ 27‬یا ‪ 30‬درصد‬ ‫را پرداخت کنند‪ ،‬معیار قیمت باالی بیمه برای کارگران مطرح‬ ‫می شود و می تواند مانع باشد‪.‬‬ ‫بر اساس تجربه های جهانی‪ ،‬برای این گروه ها‪ ،‬حداقل حق‬ ‫بیمه را کمتر می کنند‪ .‬ان را متغیر می کنند و دامنه ای برایش‬ ‫قرار می دهند که ان هم ممکن است چالش دیگری را در اینده‬ ‫ایجاد کند؛ مث ً‬ ‫ال وقتی بخواهند حقوق بازنشستگی بگیرند ایا ان‬ ‫کفایت را خواهد داشت؟ این ماجرا معادله ای چندوجهی است‬ ‫که حل کردنش به این راحتی نیست‪ .‬یکی از مهم ترین اقدامات‬ ‫در این زمینه‪ ،‬تشکل یابی است تا به صدای یکسان و بلندتری‬ ‫تبدیل شوند و به این روش مبارزه کنند‪.‬‬ ‫موضوع دیگری که کمتر به ان پرداخته شده‪ ،‬ولی یکی از‬ ‫چالش های مهم حوزه تامین اجتماعی است‪ ،‬حوزه اقتصاد گیگ‬ ‫است‪ .‬اقتصاد دیجیتال بحث پایداری مالی است‪ .‬نظام تامین‬ ‫اجتماعی ایران عموماً وابسته به حق بیمه هاست‪ .‬در کشورهای‬ ‫زیادی نظام تامین اجتماعی با نظام مالیاتی گره خورده است‬ ‫و از ان سمت‪ ،‬برخی از حمایت های اجتماعی را در قالب‬ ‫نظام های مالیاتی تعریف می کنند‪ .‬در ایران‪ ،‬قانون ساختار نظام‬ صفحه 66 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫جامع تامین اجتماعی و رفاه وجود دارد‪ ،‬اما این قانون ساختار‬ ‫هیچ وقت اجرایی نشده است‪ .‬حوزه های کار اقتصاد دیجیتال و‬ ‫اقتصاد گیگ از این زاویه نیز در تامین اجتماعی تاثیر زیادی‬ ‫دارد‪ ،‬زیرا پایه های مالیاتی را در کشورها ضعیف کرده و این‬ ‫قوانین جدید برای شرکت های چندملیتی و حوزه های مالیاتی‪،‬‬ ‫بیشتر در راستای حل این مشکل است‪.‬‬ ‫از دو زاویه می توانیم با این مشکل جدی تر برخورد کنیم‪:‬‬ ‫زاویه پوشش که تشکل یابی‪ ،‬تسهیل تحت پوش قرار گرفتن و‬ ‫بازتعریف رابطه کارفرما و کارگر در این حوزه است و اهمیت‬ ‫زیادی دارد و زاویه پایداری مالی که نظام های مالیاتی و‬ ‫نظام های حمایتی مبتنی بر مالیات و بازتعریف سیستم های‬ ‫یکی از چالش های اینده اقتصاد پلتفرم امنیت و‬ ‫مالیاتی است تا بتوانند این ها را تحت پوشش قرار دهند و هم ‬ ‫سالمت است‬ ‫از ان طرف‪ ،‬بتوانند خدمات حمایتی پایه را در اختیارشان فرشاد اسماعیلی حقوق دان حوزه کار‪ :‬تمدن و زندگی‬ ‫بگذارند‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬در حال حاضر‪ ،‬گروه های پژوهشی به انسان از اغاز‪ ،‬اطراف مفهوم کار سامان پیدا کرده است‪ .‬از‬ ‫ارتباط تامین اجتماعی و اقتصاد دیجیتال توجه ویژه ای دارند‪ .‬زمان شکار یا زمانی که محصول را گرداوری می کردند‪ ،‬در‬ ‫دوره کشاورزی یا جلوتر‪ ،‬در دوره صنعتی‪ ،‬کار تمام یا بخشی‬ ‫بررسی پیامدهای اجتماعی این شکل تازه از کار‬ ‫از زندگی روزمره بوده است‪ .‬اما با به وجودامدن اقتصاد گیگ‬ ‫ضروری است‬ ‫یا اقتصاد پلتفرم‪ ،‬کار ادمی به نوعی از فرایند تولید یا در‬ ‫روزبه اقاجری‪ ،‬پژوهشگر اجتماعی‪ :‬هر نوع بازتعریف حال حذف شدن است یا خیلی جاها حذف شده است‪ .‬کار‬ ‫رابطه بین کارگر و کارفرما دربردارنده شناخت جایگاه کارگر از فرایند تولید کنار گذاشته شده است‪ .‬در دهه های اخیر‪ ،‬در‬ ‫و کارفرما در مناسبات کلی تر است‪ .‬بدون توجه به مناسبات کشورهای صنعتی عم ً‬ ‫ال تولید انبوه وجود ندارد و نسل جدیدی‬ ‫کلی تر که هر نوع رابطه این دو را تعیین می کند‪ ،‬صحبت از تکنولوژی های ارتباطی و اطالعاتی به وجود امده است که‬ ‫درباره چارچوب بندی قانونی رابطه بین کارگر و کارفرما و بهبود با شتاب همراه است‪ .‬این ویژگی شتاب روی شرایط کار تاثیر‬ ‫وضعیت شان‪ ،‬شبیه مسکن های موقت است و بعد از مدتی‪ ،‬با گذاشته است‪ .‬ماشین های هوشمند جای کارگر و پلتفرم جای‬ ‫بازگشت مناسبات نابرابر یا عم ً‬ ‫ال با شیوع نارضایتی های بسیار کارفرما را گرفته و وظایف گوناگون کاری ایجاد کرده که سبب‬ ‫عمیق تر مواجه می شویم‪ .‬در واقع‪ ،‬باید بدانیم برای تعریف شده است میلیون ها کارگر یقه ابی و یقه سفید قبلی در صفوف‬ ‫رابطه بین کارگر و کارفرما در اقتصاد گیگ‪ ،‬مناسبات جدید یا بیکاران قرار بگیرند‪.‬‬ ‫پلتفرم ها‪ ،‬خود این کارگر تبدیل به چه چیز جدیدی شده است؟ از نظر شرایط کاری‪ ،‬دیگر در شرایط چارلز دیکنزی دوران‬ ‫چه تغییری کرده است و چه جایگاهی دارد؟ اینکه در روز با سه اولیه انقالب صنعتی نیستیم‪ .‬ویژگی کار در صنعت پلتفرمی‬ ‫کارفرما مواجه است‪ ،‬چه تغییری در نگاه و نوع عملکردش به بهره وری بیشتر‪ ،‬کار بیشتر و شاغالن کمتر است‪ .‬در دوره جدید‬ ‫نهاد کارفرمایی و به خود کار ایجاد می کند؟ این جنبه ها‪ ،‬مهم تعداد کارگران کمتر و تولید محصول بیشتر شده است‪ .‬این‬ ‫هستند‪ ،‬باید بررسی شوند و عم ً‬ ‫ال شکل کار را تعیین می کنند‪ .‬اتفاق تنها در اقتصاد صنعتی یا دیجیتال نیفتاده است‪ ،‬بلکه در‬ ‫بررسی پیامدهای اجتماعی این شکل تازه از کار‪ ،‬ضروری است‪ .‬کشاورزی‪ ،‬صنعت و خدمات‪ ،‬با بیکاری بسیار زیادی مواجه ایم‪.‬‬ ‫به گفته اقای خدایی‪ ،‬شناخت دقیقی در این زمینه وجود نخبگان در همه جهان جذب اقتصادهای دانش بنیان شده اند که‬ ‫ندارد‪ .‬در حوزه اکادمیک و دانشگاه های ما‪ ،‬نه تنها حوزه کار با کارگرانی که به دلیل اقتصاد گیگ از بازار کار خارج شده اند‪،‬‬ ‫جزو عالقه مندی های اکادمیک نیست‪ ،‬بلکه حوزه تازه برامده ای قابل مقایسه نیست‪ .‬اگر هم این کارگران جذب بازار کار شده‬ ‫مثل اقتصاد گیگ بسیار دور است‪ ،‬چه برسد به پژوهش های باشند‪ ،‬یا با دستمزد کم بوده یا موقت بوده است‪ .‬با حذف کارگر‬ ‫داخلی‪ .‬وقتی درباره نیروی کار پلتفرمی حرف می زنیم‪ ،‬ان را در از فرایند تولید‪ ،‬وقتی پلتفرم می اید‪ ،‬عم ً‬ ‫ال کارگر حضور ندارد‪.‬‬ ‫چارچوب مناسبات کلی تر قرار می دهیم و این مناسبات در ایران‪ ،‬این دوری از فرایند تولید‪ ،‬چالش ها و عواقبی دارد‪.‬‬ ‫در شکل حتی بسیار عقب افتاده اش مناسبات سرمایه دارانه است در اقتصاد گیگ از مفاهیم و تعریف ها اشنایی زدایی می شود‬ ‫و با شکلی از نهادهای بازار طرفیم‪ .‬الزمه چنین چیزی بازتعریف و با مفاهیم جدیدتری رو به رو می شویم‪ .‬به نظر من‪ ،‬در اینده‬ ‫نیروی کار و خود کارفرماست‪.‬‬ ‫با چالشی جدی به نام حفاظت‪ ،‬ایمنی و بهداشت در اقتصاد‬ ‫گیگ و کارگران گیگ‪ ،‬مواجه خواهیم شد‪ .‬هم اکنون‪ ،‬با ویژگی‬ ‫‪67‬‬ صفحه 67 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫‪68‬‬ ‫مهارت زدایی از کار و اهنگ پرشتابی که وجود دارد‪ ،‬با افزایش‬ ‫بار و سنگینی کار روبه رو هستیم‪ ،‬یعنی اشکال جدید کار‪ ،‬با‬ ‫اعمال فشار روی کارگران همراه است و از ان طرف‪ ،‬با مهارت‬ ‫تولید روبه رو است‪ ،‬اما چون کارگر از فرایند تولید خارج است‪،‬‬ ‫به مسئله ایمنی و بهداشت توجه نمی شود‪ .‬در ایران ماده ‪85‬‬ ‫ال معلق است‪ .‬مث ً‬ ‫و ‪ 90‬قانون کار عم ً‬ ‫ال برای هدایت رانندگان‬ ‫اسنپ و کارگرانی که در اقتصاد پلتفرم به عنوان کارگران‬ ‫شناختی‪ ،‬موردی یا فریلنسر کار می کنند‪ ،‬نمی توانیم نیروی‬ ‫عامل و ناظر بگذاریم‪ .‬در اقتصاد گذشته‪ ،‬با مرگ ومیر و تعداد‬ ‫حادثه زیاد مواجه بودیم که تا ‪ 99‬درصد قابل پیش بینی بود‪،‬‬ ‫اما اکنون‪ ،‬اطالعاتمان درباره بیماری ها و حوادث ناشی از کار‬ ‫در شرایط جدید‪ ،‬صفر است‪.‬‬ ‫ژاپن یکی از کشورهایی است که اقتصاد پلتفرم در ان رشد‬ ‫زیادی کرده است‪ .‬در این کشور‪ ،‬روشی به نام مدیریت همراه‬ ‫با فشار ایجاد کرده اند‪ .‬روی صفحه پلتفرم هر کارگر‪ ،‬نمایش‬ ‫قوطی مستطیل شکلی طراحی شده است‪ .‬اگر کارگری در کار‬ ‫عقب بیفتد یا نیاز به کمک داشته باشد یا مشکلی در روند کارش‬ ‫وجود داشته باشد‪ ،‬این دکمه را می زند‪ .‬در کارخانه سنتی‪،‬‬ ‫هدف کار این بوده است که چراغ همه این کاربران همیشه‬ ‫خاموش و تولید بدون دردسر ادامه داشته باشد و خط تولید‬ ‫حتی یک لحظه هم از کار نیفتد‪ ،‬اما در مدیریت همراه با فشار‪،‬‬ ‫خاموش بودن چراغ ها هشداری برای نشان دادن عدم بهره وری‬ ‫است‪ .‬ایده نهفته در این شیوه‪ ،‬این است که سرعت خط تولید‬ ‫را افزایش دهند‪ .‬این موضوع با اقتصاد گیگ که شتاب یکی‬ ‫از ویژگی هایش است‪ ،‬تناسب دارد‪ .‬افزایش سرعت خط تولید‬ ‫فشاری را اعمال می کند که ضعف ها و نقاط اسیب پذیر روشن‬ ‫شود و در نتیجه‪ ،‬بتوانند طرح ها و شیوه های جدیدی را برای‬ ‫افزایش اهنگ و عملکرد تولید اجرا کنند‪.‬‬ ‫بر اساس گزارشی‪ ،‬این شیوه جدید استثمار است‪ .‬مدل اقتصاد‬ ‫پلتفرم این است که همه در ان مشارکت داشته باشند‪ .‬این شیوه ‬ ‫در خدمت این است که کارگران مشتاقانه در استثمار هم دست‬ ‫شوند و هدف این است که به صورت دائمی‪ ،‬نقاط ضعف در‬ ‫سیستم بهبود پیدا کند‪ .‬دائم چراغ ها روشن شود و بفهمند‬ ‫نقاط ضعف کجاست تا سرعت بیشتر شود‪ .‬زنگ و چراغ های‬ ‫این صفحه به نوعی نشان دهنده عقب افتادگی کار و بهره وری کم‬ ‫است‪ .‬این ضرب اهنگ زیست کارگران در دهه های اینده منجر‬ ‫به اتمام سوختشان می شود‪ .‬این اضطراب در کارگران پلتفرم‪،‬‬ ‫نشان دهنده اضافه باری است که منجر به همان بیماری های‬ ‫ناشی از کار‪ ،‬فرسوده شدن و ازبین رفتن سرمایه نیروی انسانی‬ ‫در این اقتصاد می شود‪ .‬بحران بسیار جدی است‪.‬‬ ‫بر اساس گزارش سازمان بین المللی کار‪ ،1‬اضطراب یکی از‬ ‫جدی ترین مسائل سالمت کارگران گیگ است‪ .‬در انگلستان‪،‬‬ ‫اضطراب شغلی ناشی از اقتصاد گیگ‪ ،‬بیش از ‪ ۱۰‬درصد از‬ ‫)‪1.International Labour Organization (ILO‬‬ ‫تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص داده و این سرعت‬ ‫اهنگ اقتصاد گیگ سبب شده است سالمت کارگران به خطر‬ ‫بیفتد‪ .‬شرکت بیمه متروپولیتن براورد کرده است حدود یک‬ ‫میلیون کارگر به دلیل اختالالت ناشی از اضطراب کار‪ ،‬شغلشان‬ ‫را از دست می دهند‪ .‬در نظام حقوقی کار ما‪ ،‬قطعاً یکی از‬ ‫چالش های اینده مسئله ایمنی و سالمت است‪.‬‬ ‫مسئولیت اجتماعی باید تبدیل به مطالبه شود‬ ‫محمد خلج‪ ،‬مدیرعامل اسنپ‪ :‬برخی از دوستان‪ ،‬از‬ ‫واژه هایی استفاده می کنند که الزم است از تعاریف ان ها درک‬ ‫درستی داشته باشیم‪ .‬برخی نیز اطالعات اشتباه می دهند‪ .‬ما‬ ‫برای بیمه تامین اجتماعی رانندگان‪ ،‬جلسات متعدد داشته ایم‪.‬‬ ‫مفهوم خود کار‪ ،‬قرارداد کاری و اینکه این موضوع در چه‬ ‫شرایطی باید احراز شود‪ ،‬مشخص است‪ .‬ساعت کار این گروه در‬ ‫اختیار خودشان است‪ .‬ابزار کار را خود رانندگان تامین می کنند‬ ‫و مالک خودرو هستند‪ .‬میزان کارکرد ان ها بر اساس تمایلشان‬ ‫است و درامد مشخصی وجود ندارد‪ .‬قراردادی نوشته نشده‬ ‫است که درامدشان را تعیین کند‪.‬‬ ‫موقعیت و محل سرویس را خودشان تعیین می کنند و بسیاری‬ ‫موارد دیگر‪ .‬سازمان تامین اجتماعی صراحتاً در جلساتی اعالم‬ ‫کرده است که پلتفرم اسنپ امکان بیمه کردن این افراد را‬ ‫ندارد‪ .‬بر اساس قوانین‪ ،‬ما به عنوان شرکت و کسب وکار‪ ،‬امکان‬ ‫چانه زنی داریم‪.‬‬ ‫در میان گفت وگوها‪ ،‬دوستی گفتند که خودمان باید کار را‬ ‫انجام بدهیم و منتظر حمایت دولت نباشیم‪ .‬برعکس‪ ،‬من معتقدم‬ ‫که باید از تمام قدرتی که پشت برندهایی شبیه اسنپ وجود دارد‪،‬‬ ‫استفاده کرد‪ .‬باید چانه زنی و کمک کنیم این عزیزان از امکانات‬ ‫تامین اجتماعی به عنوان کسب وکار استفاده کنند‪ .‬هیچ بودجه ای‬ ‫برای سازمان تامین اجتماعی وجود ندارد و از پروژه هایی که‬ ‫تعریف می کند‪ ،‬درامد به دست می اورد‪ .‬اگر تامین اجتماعی‬ ‫مشکلی در تامین نقدینگی دارد‪ ،‬بیشتر باید مباحث تجاری و‬ ‫سرمایه گذاری هایی را که در ان انجام شده است‪ ،‬بازنگری کند‪ .‬ما‬ ‫به عنوان یکی از کسب وکارها‪ ،‬مسئولیت اجتماعی مان را می دانیم‬ صفحه 68 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫و در این زمینه‪ ،‬کارهای بسیار زیادی کرده ایم‪.‬‬ ‫دوست عزیزی گفتند که ‪ 600‬نفر از چرخ چی ها را بیمه‬ ‫کرده اند‪ .‬این بسیار کار پسندیده ای است‪ .‬امیدوارم روزی مثل‬ ‫اسنپ سه میلیون نفر را ثبت نام کنند و در تمام استان ها و‬ ‫بیش از ‪ 200‬شهر‪ ،‬ماهیانه ‪ 65‬میلیون سفر را مدیریت کنند‬ ‫تا کمی با چالش هایی که در مراحل رشد تجارت ها وجود دارد‪،‬‬ ‫دست وپنجه نرم کنند‪.‬‬ ‫بسیاری از کسانی که به عنوان راننده در پلتفرم اسنپ ثبت‬ ‫نام کرده اند‪ ،‬بیمه دارند و عده ای هم از امکانات بیمه تامین‬ ‫اجتماعی بی بهره اند‪ .‬ما به عنوان کسب وکار‪ ،‬رابط بین مسافر و‬ ‫راننده ایم و مسئولیت هایمان تدوین شده و مشخص است‪ ،‬حتی‬ ‫فراتر از ان هم کارهایی را انجام می دهیم و ان ها را مسئولیت‬ ‫اجتماعی خود می دانیم‪.‬‬ ‫تعدادی از کاربران ما از پرداخت کمیسیون معاف شده اند‬ ‫و این کمک می کند که از امکانات بیمه خویش فرما استفاده‬ ‫کنند‪ .‬یکی دیگر از اقداماتمان با استفاده از قدرت چانه زنی‬ ‫و در زمینه مسئولیت اجتماعی‪ ،‬تامین لوازم یدکی است‪.‬‬ ‫مسئولیت اجتماعی باید به مطالبه تبدیل شود‪ .‬نباید یکدیگر‬ ‫را زیر سوال ببریم‪ .‬نمی دانم کدام منبع موثقی اعالم کرده که‬ ‫«اوبر» رانندگانش را بیمه کرده است؟ ان ها هم با قوانین کار‬ ‫دچار چالشند و مذاکرات حقوقی در این زمینه اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫وظیفه دولت و مجلس این است که برای این گروه که در‬ ‫حمل ونقل کشور فعالیت می کنند‪ ،‬سرمایه خود را در این کار‬ ‫اورده اند‪ ،‬زمان می گذارند و خدمت عمومی ارائه می دهند‪،‬‬ ‫حتماً تسهیالتی فراهم کنند‪ .‬در گروه های شغلی دیگر به دلیل‬ ‫صندوق های حمایتی که وجود دارد و تبصره هایی که در بودجه‬ ‫دولت در نظر گرفته می شود‪ ،‬درصدی از درامدها در بدنه دولت‬ ‫به حمایت از این کسب وکارها اختصاص می یابد‪.‬‬ ‫معاونت علمی‪ ،‬وزارت کشور‪ ،‬وزارت صمت‪ ،‬مجلس و دولت‬ ‫باید تالش کنند تا این عزیزان هم بیمه شوند‪ .‬باید اندازه و‬ ‫مقیاس را هم در نظر بگیریم‪ .‬ما به عنوان کسب وکار‪ ،‬کمک‬ ‫و حمایت می کنیم تا موضوع بیمه تامین اجتماعی برای این‬ ‫دسته که به عنوان مشاغل سخت هم کار می کنند‪ ،‬فراهم شود‪.‬‬ ‫انتظار من این است که در این گونه جلسات به جمع بندی‬ ‫برسیم و با هم فکری‪ ،‬راهکاری تدوین کنیم و با استفاده از‬ ‫دانش و ارتباطمان این امکان را برای همه کارگران فراهم کنیم‪.‬‬ ‫باید با حضور صاحبان پلتفرم‪ ،‬دولت و کارگران‪،‬‬ ‫صندوقی تشکیل شود‬ ‫مهدی دریایی‪ ،‬دکترای مدیریت تکنولوژی و مترجم‬ ‫کتاب اقتصاد اشتراکی‪ :‬با ذهنیتی که درباره کار سنتی وجود‬ ‫دارد‪ ،‬حل این مشکل کمی سخت است‪ .‬این موضوع در دنیا‬ ‫جدید است‪ .‬وقتی در حوزه تکنولوژی اتفاق جدیدی می افتد‪،‬‬ ‫گاهی برای رگوالتوریش ‪ 10‬تا ‪ 15‬سال زمان نیاز است‪ .‬اکنون‪،‬‬ ‫اقتصاد جدیدی در حال شکل گیری و نسل جدیدی شکل‬ ‫گرفته است‪ .‬دهه هشتادی ها وارد بازار کار شده اند که در دنیا‬ ‫به «نسل زد‪ »2‬معروفند‪ .‬این فشار در حال بیشتر شدن است و‬ ‫به پوست اندازی نیاز دارد‪ .‬تامین اجتماعی ما به چابکی نیازمند‬ ‫است‪ .‬محور بحث این جلسه‪ ،‬بیشتر کارگران خدماتی بودند‪،‬‬ ‫ولی تحصیل کردگان زیادی هم وجود دارند که در این حیطه‬ ‫کار می کنند‪.‬‬ ‫اواخر شهریور ‪ ،97‬در کنفرانسی شرکت کرده بودم‬ ‫که دومین بار بود در منطقه ازاد انزلی برگزار می شد‪.‬‬ ‫شرکت کنندگان عمدتاً متولدین دهه ‪ ۷۰‬یا ‪ ۸۰‬بودند که به‬ ‫صورت فریلنسر کار می کردند و برخالف عمده کنفرانس هایی‬ ‫که شرکت می کنیم‪ ،‬کسی کت وشلوار نپوشیده بود‪ .‬کنفرانس‬ ‫به جای ساعت هفت ونیم‪ ،‬ساعت ‪ 10‬شروع شد و فضای بسیار‬ ‫خاصی داشت‪ .‬شرکت کننده ها با هشتگ فریلنسر ترند کرده‬ ‫بودند‪ .‬حدود یک ماه بعد از ان‪ ،‬در کنفرانس دیگری شرکت‬ ‫کردم‪ .‬محوریت کنفرانس فناوری و مدیریت نوین بود‪ .‬در انجا‬ ‫استادان دانشگاه و ادم هایی از نسل های قبل تر شرکت کرده‬ ‫بودند و هیچ خبری از هشتگ‪ ،‬سایت و اینستا نبود‪ .‬ان جماعتی‬ ‫که فریلنس بودند و ان سبک زندگی را انتخاب کرده بودند‪،‬‬ ‫عکس دسته جمعی می گرفتند و با هم دوست بودند‪ .‬بین ان ها و‬ ‫کسانی که در کنفرانس رسمی مدیریت دیده بودم‪ ،‬کام ً‬ ‫ال شکاف‬ ‫احساس می کردم‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬این شکاف در جامعه نیز‬ ‫ایجاد شده است‪ .‬عده ای مایل نیستند در مشاغل دولتی سمتی‬ ‫داشته باشند‪ .‬دوست دارند بنیان گذار باشند؛ حتی اگر چندین‬ ‫کار شکست خورده در کارنامه شان داشته باشند‪.‬‬ ‫رابطه بین پلتفرم ها و کارگران‪ ،‬به دو طریق دو وجهی و‬ ‫سه وجهی وجود دارد‪ .‬پلتفرم هایی دو وجهی مانند همین‬ ‫تاکسی اینترنتی‪ ،‬کارشان واسطه بودن است و کسانی را که‬ ‫به خدمتی نیاز دارند‪ ،‬به ان ها که کار را انجام می دهند‪ ،‬وصل‬ ‫می کنند‪ .‬سه وجهی ها عمدتاً رساننده پلتفرم هستند؛ یک طرف‬ ‫مشاغلی مانند رستوران دارها هستند‪ ،‬یک طرف رساننده است‬ ‫و طرف دیگر افرادی که مشتری هستند‪ .‬مشکل کسانی که در‬ ‫این پلتفرم ها کار می کنند‪ ،‬فقط بیمه و تامین اجتماعی نیست‪.‬‬ ‫گاهی هزینه کمی که برای پروژه ها‪ ،‬خودکنترل ها و مکانیسم های‬ ‫الگوریتمی پلتفرم در نظر می گیرند‪ ،‬مطرح است‪ .‬گاهی هم این‬ ‫هزینه کم برای پروژه ها میان دو انبر قرار می گیرد‪ ،‬انبر دولت و‬ ‫انبر پلتفرم‪ .‬این سبب می شود که گاهی اوقات پلتفرم ها دست‬ ‫باال را پیدا کنند‪ .‬درست است که سرمایه از خودشان است و این‬ ‫باعث می شود که پلتفرم ها به نوعی کنترل را در دست بگیرند‪.‬‬ ‫در دوران کووید‪ ،۱۹‬این ها دچار ضربه شدند‪ ،‬ولی ان گروهی‬ ‫که به نحوی توانستند خودشان را نجات دهند‪ ،‬توسعه دهندگان‬ ‫نرم افزارها بودند و کسانی که در این حوزه کار می کردند‪ .‬در این‬ ‫دوره‪ ،‬شرکت ها تصمیم گرفتند که بازاریابی و فروش را کاهش‬ ‫‪2. Gen Z‬‬ ‫‪69‬‬ صفحه 69 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫دهند و کمپین ها را کنترل کنند‪.‬‬ ‫نکته دیگری که باید در نظر بگیریم‪ ،‬این است که برخی از‬ ‫افراد هم زمان در چند پلتفرم مشغول به کارند‪ .‬اگر شغلی با‬ ‫بیمه تامین اجتماعی داشته باشند و فریلنسر باشند‪ ،‬چه اتفاقی‬ ‫می افتد؟ اگر در زمان فریلنسری‪ ،‬شغل اصلی شان را از دست‬ ‫بدهند‪ ،‬چه می شود؟ درباره این موضوعات باید به طور جدی‬ ‫فکر شود‪ .‬اگر کسی از پلتفرمی به پلتفرم دیگر وارد شود‪ ،‬چه‬ ‫می شود؟ اگر برای مثال‪ ،‬معادل ‪ 60‬ساعت در پلتفرمی کار کرد‪،‬‬ ‫معادل چقدر بیمه یا مرخصی با حقوق می توان به او داد؟ باید‬ ‫صندوقی از پلتفرم‪ ،‬دولت و کارگران تشکیل شود که بتواند این‬ ‫مزایا را به نحوی پوشش دهد‪.‬‬ ‫‪70‬‬ ‫کارگر و جامعه باید در مزایای بزرگ شدن پلتفرم‬ ‫شریک شود‬ ‫دکتر امیرعباس امامی‪ ،‬بنیان گذار استارتاپ بالکچینی‬ ‫کارچین‪ :‬اصل موضوعی که درباره اش صحبت می کنیم‪،‬‬ ‫رابطه قراردادی نوشته شده و گاهی نانوشته بین کارفرما با‬ ‫سرویس دهنده ای است که به او کارگر می گوییم‪ .‬تکنولوژی‬ ‫به مرور این شرایط را بهبود می بخشد‪ .‬ما مزیت های اقتصادی‬ ‫این مشاغل را می دانیم‪.‬‬ ‫گاهی اوقات‪ ،‬برخی تکنولوژی ها این رابطه را فقط بهبود‬ ‫نمی دهند‪ ،‬بلکه جنس ان قرارداد را متحول می کنند‪ .‬برای مثال‪،‬‬ ‫ارتباطی بین ارباب و رعیتی که در زمنیش کار می کند‪ ،‬وجود‬ ‫دارد‪ .‬ارباب باید حقوق این فرد را رعایت کند‪ ،‬سهم بیشتر به او‬ ‫بدهد و ساعت کاری اش را کم کند‪ .‬اما دیگر نظام ارباب رعیتی‬ ‫نیست‪ .‬کارگران حق دارند روی زمین های خودشان کار کنند‪.‬‬ ‫در این زمان شرکت سهامی عام یا تعاونی درست می کنیم‪ .‬در‬ ‫اینجا اگر تکنولوژی کمک کرده باشد‪ ،‬ماهیت این رابطه تغییر‬ ‫می کند‪ .‬جنس تعامل ادم ها عوض می شود و چالش ها و مسائل‬ ‫جدیدی پیش می اید که باید بررسی شوند‪.‬‬ ‫در کنار تکنولوژی بالکچین فارغ از نوع فانتزی ان‪ ،‬در اینده‬ ‫حتماً تعامل و رابطه قراردادی افراد با هم به شکل عمومی‬ ‫اساساً تغییر می کند‪ .‬برخی پلتفرم ها مزیت هایی دارند که‬ ‫سبب افزایش کارایی می شوند و مشکالت تعاملی افراد را هم‬ ‫حل می کنند‪ .‬مث ً‬ ‫ال پلتفرمی مانند اسنپ‪ ،‬هزینه جست وجو را‬ ‫کاهش می دهد و پیدا کردن راننده را تسهیل می کند؛ حتی‬ ‫هزینه قرارداد با راننده را تسهیل می کند و کسی نمی تواند‬ ‫سوءاستفاده کند‪ .‬پشتیبانی هایی نیز صورت می گیرد‪ .‬طبیعتاً‬ ‫مشکالتی هم دارد‪ ،‬مث ً‬ ‫ال بعد از مدتی انحصار ایجاد می شود‪،‬‬ ‫اثر شبکه ای ان سبب می شود رقبا توان رقابتی نداشته باشند‪،‬‬ ‫قیمت ها را کم و زیاد می کند و مانند این ها‪.‬‬ ‫ما با پدیده تکنولوژیکی مواجه ایم که می گوید‪« :‬برای نوشتن‬ ‫قرارداد و برای الزام طرف مقابل که این قرارداد را اجرا کند‪،‬‬ ‫به پلتفرم غیرمتمرکز اعتماد کن که در ان نیازی نیست به‬ ‫تک تک این افراد اعتماد کنی‪ ».‬یعنی به جای اینکه با راننده‬ ‫یا فریلنسر قراردادی ببندم و برای اینکه حقوقم رعایت شود‪،‬‬ ‫نهایتاً به دادگاه مراجعه کنم‪ ،‬این الیه دادگاه را در الیه پلتفرم‬ ‫بالکچینی غیرمتمرکز می اورم‪.‬‬ ‫درباره قراردادهای هوشمند صحبت می کنم که فضایی بسیار‬ ‫نوپا دارند‪ ،‬به بلوغ نرسیده اند و مشکالت زیادی دارند‪ .‬در اینده‪،‬‬ ‫با الگویی از نوع بنیادین و نهادی در روابط کاری افراد با یکدیگر‬ ‫مواجه ایم‪ .‬شاید مسائلی که االن در حال پیگیری شان هستیم‪،‬‬ ‫در اینده دیگر وجود نداشته باشد و مشکالت جدیدی به وجود‬ ‫بیاید‪ .‬تکنولوژی بالکچین حتماً تعامل افراد را متحول می کند و‬ ‫انقالبی در حوزه پلتفرم ها به وجود خواهد اورد‪.‬‬ ‫در حال حاضر‪ ،‬مث ً‬ ‫ال اسنپ یا اوبر‪ ،‬راننده و مسافر را به هم وصل‬ ‫می کند و به دلیل مزیت ها و سرویسش‪ ،‬کارمزد دارد‪ .‬قرارداد‬ ‫هوشمند می تواند همه این مزیت ها را برقرار کند و خود راننده‪،‬‬ ‫مسافر یا جامعه نیز می توانند در منافع بزرگ شدن ان پلتفرم‬ ‫شریک شوند‪.‬‬ ‫برای مثال‪ ،‬اوبر از هزار سفر به صدهزار سفر رسیده و قیمت‬ ‫سهامش از ‪ 100‬دالر به صدهزار دالر رسیده است‪ .‬راننده اوبر هم‬ ‫می تواند از منافع بزرگ شدن پلتفرم به عنوان سهام دار یا ذی نفع‬ ‫بهره ببرد‪ .‬به عالوه‪ ،‬در حاکمیتش هم سهیم شود و به عنوان‬ ‫بازیگر‪ ،‬به اندازه سهم خود دخالت و تاثیر داشته باشد‪.‬‬ ‫فضای کسب وکار شفاف نیست‬ ‫هاشمی‪ ،‬یکی از مخاطبان اتاق گفت وگوی کالب هاوس‬ ‫کارنگ‪ :‬خال قانونی در این موضوع‪ ،‬ناشی از شفاف نبودن‬ ‫فضای کسب وکار است‪ .‬با مثال ساده ای می توان این موضوع را‬ ‫توضیح داد‪ :‬شرکتی ابزار کار‪ ،‬امکانات و ساختمان را در اختیار‬ ‫کارگر می گذارد و موظف است برای یک ساعت کاری که کارگر‬ ‫انجام می دهد‪ ،‬او را بیمه کند‪ .‬اما شرکت دیگری ابزار را از خود‬ ‫کارگر می گیرد و با این استدالل که ساعت کارش با خودش‬ ‫است‪ ،‬بیمه را از او می گیرد‪ .‬به نظرم این موضوع به سادگی حل‬ ‫می شود‪ .‬افراد بسیاری تا ‪ 12‬ساعت در روز هم کار می کنند‬ ‫و شامل قانون کار می شوند‪ ،‬راهش چیست؟ در کشورهای‬ صفحه 70 ‫رگوالتوری در حوزۀ‬ ‫فناوری اطالعات‬ ‫پزشکی‬ ‫پیشرفته و توسعه یافته‪ ،‬مالیات سنگینی می گیرند و این مالیات داریم موانع حقوقی را مطرح و برایش راه حل هایی پیدا کنیم‪.‬‬ ‫را به جامعه تزریق می کنند‪ .‬هیچ جای دنیا به حمل ونقل امیدوارم جلسات متعددی را درباره این موضوعات و راه حل ها‬ ‫مسافران یارانه تعلق نمی گیرد‪ ،‬ولی در ایران به راننده ها یارانه برگزار کنیم؛ مثل بحث دکتر امامی و راه حل های بالکچینی و ‪...‬‬ ‫که می تواند درون همین اقتصاد گیگ‪ ،‬راه حل هایی را ارائه دهد‪.‬‬ ‫سوخت می دهیم‪.‬‬ ‫این پول را در واقع چه کسی پرداخت می کند؟ همان راننده‪.‬‬ ‫از طرف دیگر‪ ،‬سهم ‪ 65‬میلیون سفر در ماه با کرایه ها و‬ ‫چندصدمیلیاردتومان درامدش باید به جامعه بازگردد‪ .‬باید ‪80‬‬ ‫درصد این درامد به نفع همان افرادی که در این زمینه کار‬ ‫می کنند‪ ،‬به جامعه برگردد‪.‬‬ ‫میترا فردوسی‪ ،‬مجری اتاق گفت وگو‪ :‬برای جمع بندی‬ ‫به ذکر نکته ای اکتفا می کنم‪ .‬امروزه‪ ،‬با پلتفرم هایی مواجه ایم‬ ‫که نیروی کار گسترده ای درون خود دارند و به جای تعریف‬ ‫کردن کمپین های پی در پی برای گروهی بیرون از سازمان‬ ‫خود‪ ،‬یعنی جامعه مخاطب هدف که نیرو و انرژی زیادی هم‬ ‫می برد‪ ،‬می توانند با چارچوب نظری و کمک گرفتن از علوم‬ ‫میان رشته ای‪ ،‬مثل همین میان داری یا جامعه شناسی‪ ،‬نوع‬ ‫نگاهشان را به نیروی کار متصل به خودشان تغییر دهند و این‬ ‫خواه ناخواه بخشی از راه حل چالش ها و بحران ها خواهد بود‪.‬‬ ‫ناچاریم در این نقطه از توسعه کشور بایستیم و نگاه انسانی‬ ‫را به این روابط تزریق کنیم و از ادبیاتی که در روابط کار‬ ‫پلتفرمی به اشتباه رایج شده و مضمونش این است که این‬ ‫رابطه‪ ،‬غیرالزام اور‪ ،‬کوتاه مدت و موقتی است و هر لحظه ممکن‬ ‫است قطع شود‪ ،‬بپرهیزیم‪ .‬این روابط کاری در دنیا هم جای‬ ‫خود را پیدا کرده و به ثبات رسیده است‪.‬‬ ‫از گوشه و کنار دنیا اخباری می شنویم که دادگاه هایی برگزار‬ ‫می شود تا روابط کار جدید‪ ،‬قانونی و اجتماعی تر شود‪ .‬ما هم نیاز‬ ‫‪71‬‬ صفحه 71 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫معرفی استارتاپ ‪FindMeCure‬‬ ‫ازمایش های بالینی راهی برای‬ ‫کمک به بیماران‬ ‫(بخش دوم)‬ ‫تهیه و ترجمه‪ :‬بهار قربانپور‬ ‫‪72‬‬ ‫در بخش اول معرفی استارتاپ ‪ ،FindMeCure‬دانستیم در سراسر جهان اتفاق می افتد‪ ،‬اگاه شوید‪ .‬ما اینجا هستیم‬ ‫که کار اصلی ‪ FMC‬چیست و چگونه با کاربران خود تا دسترسی رایگان به درمان های تحقیقاتی را در اختیارتان‬ ‫قرار دهیم‪ .‬چنانچه نیاز به راهنمایی دارید‪ ،‬کافی است با واحد‬ ‫ارتباط برقرار می کند‪.‬‬ ‫چنانچه مایلید درباره نحوۀ ازمایش های بالینی‪ ،‬نظر پشتیبانی ما تماس بگیرید و اطالعات الزم را کسب کنید‪».‬‬ ‫چند کاربر و پزشکانی که با این گروه استارتاپی همکاری‬ ‫می کنند‪ ،‬بیشتر بدانید‪ ،‬در ادامه همراه ما باشید؛ نکات‬ ‫بسیار مهمی درباره این ازمایش ها‪ ،‬خطرات و مزایای‬ ‫ان ها خواهیم خواند‪.‬‬ ‫استارتاپ ‪ FMC‬با گفتن این جمله که «درمان های اینده در‬ ‫حال حاضر یک قدم نزدیک تر هستند‪ ،».‬سعی می کند خدماتش‬ ‫را در کمترین زمان ممکن و به بهترین روش در اختیار افراد قرار‬ ‫دهد‪ .‬این استارتاپ به کاربران می گوید‪« :‬درمان هایی که از قبل‬ ‫در دسترسند‪ ،‬تنها گزینه شما نیستند‪ ،‬باید خود را در گسترۀ‬ ‫وسیع تری ببینید و از ازمایش های بالینی که در حال حاضر‬ صفحه 72 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫ازمایش های بالینی‪ :‬با بیمار مواجهید یا ربات؟‬ ‫سایت ‪ FMC‬در بخش پشتیبانی خود چنین اورده است‪:‬‬ ‫«اینترنت مملو از مقاالتی درباره درمان های معجزه اسای پزشکی‪،‬‬ ‫هومیوپاتی و روش های درمانی مبتنی بر تفکر مثبت و قدرت‬ ‫ذهن انسان است‪ .‬البته ممکن است تعداد کمی از ان ها منطقی‬ ‫باشند و بدیهی است برخی دیگر گمراه کننده و حتی خطرناکند‪».‬‬ ‫این واقعیتی انکارناپذیر است که پیشرفت پزشکی راهی‬ ‫برای یافتن درمان های واقعی‪ ،‬موثر و اثبات شده است‪ .‬کارل‬ ‫ادوارد ساگان‪ ،)1934-1996(1‬یکی از مشهورترین دانشمندان‬ ‫امریکایی می گوید‪« :‬پیشرفت در کشاورزی و پزشکی جان‬ ‫بسیاری از افراد را نجات داده است؛ اماری بسیار بیشتر از‬ ‫کشته شدگان در تمام جنگ های تاریخ‪ ».‬البته انچه او از ذکر‬ ‫ان غافل مانده‪ ،‬این است که پیشرفت در پزشکی عمدتاً از‬ ‫ایستادن بر دوش داوطلبان و بیماران حاصل می شود‪ ،‬ان چنان‬ ‫که ارسطو نیز بر این گفته صحه می گذارد و می گوید‪« :‬اگاهی‬ ‫امروزم‪ ،‬حاصل ایستادن بر شانه های گذشتگان است‪».‬‬ ‫حضور داوطلبان و بیماران برای ازمایش داروها و دستگاه های‬ ‫پزشکی درحال توسعه‪ ،‬بسیار مهم است‪ .‬البته پزشکان‪ ،‬محققان‬ ‫و پشتیبانان کارازمایی های بالینی‪ ،‬اغازگر این مسیرند؛ اما این‬ ‫گروه بدون حضور داوطلبان و بیماران‪ ،‬به سختی می توانند مسیر‬ ‫پژوهشی خود را طی کنند‪.‬‬ ‫بخش پشتیبانی ‪ FMC‬نیز با اذعان به نقش پررنگ و مهم‬ ‫داوطلبان می نویسد‪« :‬قرار دادن بیماران در مرکز‪ ،‬نه تنها‬ ‫برای صنعت‪ ،‬بلکه برای پیشرفت پزشکی و اینده بشر حیاتی‬ ‫است‪ .‬یکی از راه های توانمندسازی بیماران‪ ،‬این است که به‬ ‫ان ها فرصت دهید همه گزینه های خود‪ ،‬مزایا‪ ،‬خطرات و تمام‬ ‫حقوقشان را بیاموزند؛ به ان ها قدرت جست وجو دهید تا بتوانند‬ ‫زمان و نحوۀ انتخاب خود را گزینش کنند و البته جسارت‬ ‫اینکه قطعاً راه حلی برای درمانشان وجود دارد و چنانچه نباشد‪،‬‬ ‫می توانند به عنوان بازکنندگان مسیر درمان‪ ،‬به ده ها و بلکه‬ ‫صدها انسان بیمار مشابه خود کمک کنند‪».‬‬ ‫‪1. Carl Edward Sagan‎‬‬ ‫ازمایش های بالینی‪ ،‬راه رفتن بر لبۀ تیغ‬ ‫استارتاپ ‪ FMC‬برای شفافیت بیشتر و ارائۀ اطالعات به‬ ‫کاربرانش می نویسد‪« :‬بیش از ‪ 200‬هزار ازمایش بالینی عمومی‬ ‫در ‪ 192‬کشور در سراسر جهان انجام شده است و حدود ‪ 45‬هزار‬ ‫نفر در حال استخدام داوطلبان ازمایش های بالینی اند‪ .‬بر اساس‬ ‫یکی از مطالعات‪ ،‬میزان موفقیت کلی در سال جدید به ‪ 60‬درصد‬ ‫رسیده است‪.‬‬ ‫اما باید بدانیم که گاهی افراد‪ ،‬اطالعات اشتباهی ارائه می دهند؛‬ ‫زیرا نگرانند که در صورت ارائه اطالعات درست‪ ،‬موضوعی‬ ‫درباره بدن و سالمتی شان به ان ها گفته شود که انتظارش را‬ ‫ندارند‪ .‬عده ای نیز به هر دلیلی‪ ،‬تا یک جایی با موسسه همکاری‬ ‫می کنند و وقتی به انان گفته می شود که به عنوان داوطلب‬ ‫در ازمایش های بالینی شرکت کنند‪ ،‬از ادامۀ کار صرف نظر‬ ‫می کنند‪ .‬گاهی اوقات نیز ممکن است ازمایش های بالینی برای‬ ‫افراد خطرناک باشد و به همین دلیل این نوع ازمایش ها به این‬ ‫دسته از افراد توصیه نمی شود‪».‬‬ ‫ازمایش های بالینی مزایای متعدد و درعین حال خطراتی‬ ‫نیز دارد‪ .‬نتایج ازمایش های بالینی ممکن است دری را برای‬ ‫درمان بیماری بسیار سخت و نجات زندگی بگشاید‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬می تواند عوارض جانبی ناخواسته ای به همراه داشته‬ ‫باشد‪ .‬سایت ‪ ،www.clinicaltrials.gov‬بزرگ ترین مرجعی‬ ‫است که کارازمایی های بالینی در جهان در ان ثبت شده است‪.‬‬ ‫این سایت مزایا و خطرات احتمالی پیوستن به کارازمایی ها را‬ ‫این چنین شرح می دهد‪:‬‬ ‫فواید‪:‬‬ ‫دسترسی به درمان های امیدبخش جدید‬ ‫درمانی که ممکن است موثرتر از روش استاندارد باشد‪.‬‬ ‫نظارت دقیق‪ ،‬مشاوره‪ ،‬مراقبت و پشتیبانی توسط گروهی‬ ‫از پزشکان‬ ‫فرصتی تازه برای نخستین کسی که از روش جدیدی‬ ‫بهره مند می شود‪.‬‬ ‫شانس ایفای نقش فعال در مراقبت های بهداشتی خود‬ ‫فرصتی برای کمک به جامعه‬ ‫کمک به پیشبرد علم و فناوری و ظهور ماده یا دستگاه جدید‬ ‫خطرات‪:‬‬ ‫صرف زمان بیشتر در مقایسه با درمان کارازمایی غیربالینی‬ ‫(مراجعه بیشتر به محل کارازمایی بالینی‪ ،‬تحمل درمان های‬ ‫متعدد و بیشتر‪ ،‬بستری شدن در بیمارستان و غیره‪ ،‬صبر کردن‬ ‫تا زمان کسب نتیجه از ازمایش و سنجش واکنش بدن)‬ ‫عوارض جانبی ناخوشایند و گاهی خطرناک‬ ‫درگیری ذهن و ابتال به افسردگی یا ناراحتی های روحی‬ ‫و روانی به دلیل تحمل شرایط یا مراجعه های متعدد به مراکز‬ ‫‪73‬‬ صفحه 73 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫درمانی‬ ‫همراه نبودن اعضای خانواده با حرکت داوطلبانه و احساس‬ ‫سرخوردگی و ترس برای فرد داوطلب‬ ‫ازمایش های بالینی چیست؟‬ ‫‪74‬‬ ‫ازمایش هایی از درمان های نواورانه در حال توسعه است‬ ‫که برای جمع اوری داده ها درباره ایمنی و اثربخشی داروهای‬ ‫جدید یا توسعۀ دستگاه های پزشکی و درمانی انجام می شود‪ .‬در‬ ‫ازمایش های بالینی چندین مرحله تایید قبل از رسیدن دارو یا‬ ‫دستگاه به بازار مصرف وجود دارد‪ .‬پیش از انجام این ازمایش ها‬ ‫روی افراد‪ ،‬تحقیقات گسترده ای انجام می شود که ممکن است‬ ‫سال ها طول بکشد‪ .‬چنانچه تحقیقات ازمایشگاهی موفقیت امیز‬ ‫باشد‪ ،‬نتایج داده ها برای تایید ادامۀ تحقیقات و ازمایش روی‬ ‫انسان به سازمان غذا و دارو‪ 2‬ارسال می شود‪.‬‬ ‫پس از تایید محصول مدنظر‪ ،‬به طور معمول چهار مرحلۀ عبوری‬ ‫پشت سر گذاشته می شود و روال کار به این صورت است که‬ ‫هر مرحله باید موفقیت امیز باشد و نتایج مثبتی را نشان دهد‬ ‫تا مطالعه به مرحله بعدی برسد‪ .‬گاهی اوقات مدت زمان بین‬ ‫مراحل دو ماه تا ‪ 10‬سال طول می کشد‪ .‬بیشتر داروهایی که‬ ‫بررسی می شوند‪ ،‬در فاز ‪ 2‬که بحرانی ترین مرحله است‪ ،‬شکست‬ ‫می خورند و البته‪ ،‬فازهای ‪ 3‬و ‪ 4‬به ترتیب با بیشترین تعداد‬ ‫شرکت کننده و بیشترین میزان امید به موفقیت همراهند‪.‬‬ ‫با توجه به این واقعیت که تنها پنج درصد از جمعیت جهان در‬ ‫ازمایش های بالینی شرکت می کنند‪ ،‬می توان به راحتی نتیجه‬ ‫گرفت که تولید و توسعۀ داروی جدید بدون توجه به پیشرفت‬ ‫عمومی سریع در علم و فناوری‪ ،‬تا چه حد چالش برانگیز است‪.‬‬ ‫استارتاپ ‪ FMC‬در بخش ارتباط با بیماران و پیش اگاهی درباره‬ ‫ازمایش های بالینی چنین اورده است‪« :‬تصمیم به شرکت در‬ ‫کارازمایی بالینی‪ ،‬جدی است‪ .‬اما هر تصمیمی با اگاهی اغاز‬ ‫می شود و می توان انتخاب کرد که عملی شود یا برای ان گزینۀ‬ ‫جایگزین وجود دارد و می توان صبر کرد‪ .‬بیشتر مواقع‪ ،‬بیماران‬ ‫)‪2. Food and Drug Administration (FDA‬‬ ‫از طریق ارتباط با پزشک خود یا شرکت هایی که ازمایش های‬ ‫بالینی انجام می دهند‪ ،‬به اطالعات الزم دسترسی پیدا می کنند‪.‬‬ ‫اما مشکل این است که همۀ پزشکان از تمام درمان های موجود‬ ‫اطالع ندارند یا بیشتر شرکت هایی که افراد داوطلب را استخدام‬ ‫می کنند‪ ،‬در زمینه های تخصصی خاصی فعالیت دارند و نمی توانند‬ ‫به همه بیماران عالقه مند به ازمایش‪ ،‬خدمات دهند‪ .‬اگر همۀ این‬ ‫موارد را کنار بگذاریم‪ ،‬باز هم مانع دیگری وجود دارد و ان‪ ،‬این‬ ‫است که حتی وقتی بیماران فعالند و خودشان درباره ازمایش ها‬ ‫تحقیق می کنند یا ازمایش های بالینی موجود در سایت شرکت ها‬ ‫را می بینند‪ ،‬احتمال یافتن انچه که نیاز دارند‪ ،‬چندان زیاد نیست‪.‬‬ ‫مهم ترین دلیل این است که زبان مورد استفاده و نحوۀ نمایش‬ ‫اطالعات کارازمایی های بالینی‪ ،‬بسیار علمی است‪ .‬تمامی نتایج‬ ‫جست وجوهای مدرن باید سفارشی‪ ،‬با قابلیت اسکن اسان و‬ ‫مقایسه پذیر باشند‪ .‬این ماموریت ‪ FindMeCure‬است؛ ارائۀ چنین‬ ‫امکاناتی برای میلیون ها نفر که مایل به پیوستن به یک ازمایشند‪.‬‬ ‫هدف ‪ FindMeCure‬تبدیل شدن به پلتفرمی است که تمام‬ ‫داده های مهم را پیش رویتان قرار دهد‪ ،‬به طوری که عالقه مندان‬ ‫بتوانند مناسب ترین کارازمایی های بالینی را برای خود پیدا و‬ ‫انتخاب کنند‪ .‬این کار سا ده ای نیست‪ ،‬اما تحقق ان‪ ،‬چندان هم‬ ‫دور از دسترس نیست‪».‬‬ ‫ازمایش های بالینی را چه افرادی انجام می دهند؟‬ ‫معموالً شرکت های دارویی‪ ،‬مراکز دانشگاهی و پزشکی‪ ،‬سازمان های‬ ‫ملی‪ ،‬پزشکان و ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی‪ ،‬مسئولیت اجرا و‬ ‫پشتیبانی مطالعات بالینی را برعهده دارند‪.‬‬ ‫یک نفر محقق اصلی و گروهی تحقیقاتی شامل پزشکان‪ ،‬پرستاران‬ ‫و مددکاران اجتماعی‪ ،‬هر مطالعه را رهبری و هدایت می کنند‪.‬‬ ‫در ‪ FMC‬نیز گروهی متشکل از متخصصان و مددکاران‬ ‫اجتماعی گرد هم امده اند تا انچه را که الزم است به بیماران‬ ‫سراسر جهان ارائه دهند‪ .‬استارتاپ ‪ FMC‬موفق شده است افراد‬ ‫زیادی را در خارج از مرزهای بلغارستان جذب و به عنوان گروه‬ ‫پشتیبان خود با انان همکاری کند‪.‬‬ صفحه 74 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫نظر تعدادی از متخصصان فعال در ‪FMC‬‬ ‫ایا درمانی برای مشکلم پیدا می کنم؟‬ ‫استفانی والونه‬ ‫استفانی والونه‪ ،3‬رئیس بخش سرطان ریه مرکز حمایت‬ ‫از بیماران خاص اتحادیۀ اروپا‪ :‬من این فرصت را داشتم که با‬ ‫گروه فعال بنیاد ‪ FindMeCure‬همکاری کنم و از ان ها به خاطر‬ ‫کار ارزشمندی که انجام می دهند‪ ،‬سپاسگزارم؛ اینکه روزانه با‬ ‫هدف ساده سازی و حمایت از افراد مبتال به سرطان‪ ،‬برای یافتن‬ ‫بهترین گزینۀ درمانی در تالشند‪.‬‬ ‫استارتاپ ‪ FindMeCure‬در بخش پشتیبانی خود در پاسخ به‬ ‫پرسش تمام افرادی که از ازمایش ها نگرانند یا فکر می کنند هنوز‬ ‫سوال هایشان بی جواب مانده است‪ ،‬می گوید‪« :‬ممکن است برخی‬ ‫از ازمایش های بالینی موفقیت امیز باشند و برخی دیگر نه‪ .‬ای‬ ‫کاش می توانستیم به هر بیماری با قطعیت کامل قول درمانی‬ ‫بدهیم‪ ،‬اما این هنوز غیرممکن است‪ .‬لطفاً از ‪FindMeCure‬‬ ‫به منظور یافتن بهترین کارازمایی بالینی برای خود استفاده کنید؛‬ ‫اما فقط پس از مشورت با ارائه دهندۀ مراقبت های بهداشتی خود‬ ‫از ان استفاده کنید‪ FindMeCure ».‬شرکتی نرم افزاری است که‬ ‫دسترسی اسان و تجزیه وتحلیل شخصی از گزینه هایی را که هنوز‬ ‫در مرحلۀ تحقیق قرار دارند‪ ،‬فراهم می کند‪.‬‬ ‫هزینه جست وجو چقدر است؟‬ ‫یکی دیگر از پرسش هایی که قطعاً برای هر کاربری پیش می اید‪،‬‬ ‫این است که هزینۀ جست وجو برای یافتن پاسخ های ازمایش های‬ ‫بالینی چقدر است‪ .‬ایا همۀ افراد با هر بودجه ای می توانند وارد‬ ‫سایت شوند و از داده هایی که از ان ها به عنوان بانک اطالعاتی‬ ‫ازمایش های بالینی یاد می شود‪ ،‬استفاده کنند؟ استارتاپ ‪FMC‬‬ ‫به این پرسش نیز پاسخ داده است‪ FindMeCure« :‬رایگان‬ ‫است؛ یک کالم‪ ،‬نه چیزی بیشتر و نه کمتر‪».‬‬ ‫دیردی ریان‬ ‫دیردی ریان‪ :4‬افرادی که با موسسۀ ‪ FMC‬همکاری می کنند‬ ‫یا در وبینارها و کالس های اموزشی این موسسه شرکت‬ ‫می کنند‪ ،‬می توانند حداقل انچه را که در سطح بین المللی رخ‬ ‫می دهد‪ ،‬مشاهده کنند‪ .‬ازمایش ها را دنبال و در بهترین حالت‪،‬‬ ‫خودشان نیز به افزایش بانک اطالعاتی ‪ FMC‬کمک کنند‪.‬‬ ‫دیدن رنج و ناراحتی دیگران بسیار ازاردهنده است‪ ،‬اما همین‬ ‫که بدانی تنها نیستی و کسانی هستند که در کنار تو و برای‬ ‫بهبودت تالش می کنند‪ ،‬بسیار ارامش بخش است‪.‬‬ ‫‪3. Stefania Valone‬‬ ‫‪4. Deirdre Ryan‬‬ ‫‪ TrialHub‬چیست؟‬ ‫هاب به معنای رسانه یا بستری رسانه ای است که برد بسیاری‬ ‫دارد و به راحتی می توان اطالعات را از انجا دریافت کرد‪FMC .‬‬ ‫در ادامۀ فعالیت های خود و به منظور ارتباط بهتر با مشتریان و‬ ‫ارائۀ خدمات بیشتر به این دسته از افراد‪ TrialHub ،‬را راه اندازی‬ ‫کرد و این گونه نوشت‪« :‬در دنیای فعلی و در ارائۀ خدمات‪،‬‬ ‫این استراتژی کارازمایی بالینی است که خودنمایی می کند‪.‬‬ ‫راهبرد ما بر این است که اطالعات را از طریق بستری گسترده‬ ‫و رسانه ای به اطالع شما برسانیم‪ .‬برای این منظور‪ ،‬به هیچ وجه‬ ‫منطقه ای فکر نکرده ایم‪ ،‬بلکه هدفمان کل دنیا بوده است‪ .‬در‬ ‫تعریف از مزیت چنین رسانه ای‪ ،‬تنها باید گفت که شما حتی با‬ ‫از دست دادن مطالعات‪ ،‬با ‪ TrialHub‬برنده اید‪».‬‬ ‫‪75‬‬ صفحه 75 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫چرا ‪TrialHub‬؟‬ ‫مدیر بازرگانی ‪ FMC‬انگیزۀ اصلی برای ایجاد چنین بستری‬ ‫رسانه ای را خدمت رسانی در سطح وسیع تر به افراد بیشتری‬ ‫‪5‬‬ ‫می داند و می گوید‪« :‬قب ً‬ ‫ال فقط دفاتر ثبت شرکت های بزرگ‬ ‫و داروخانه ها می توانستند چنین بستر پیچیده ای را خریداری‬ ‫کنند‪ ،‬تا اینکه ‪ TrialHub‬بازی را تغییر داد و ورق را به نفع‬ ‫کاربرانش برگرداند‪».‬‬ ‫این پلتفرم که بسیار کاربرپسند و اموزنده است‪ ،‬اطالعات چگونه به ‪ TrialHub‬بپیوندید؟‬ ‫جدید را از منابع مختلف جمع اوری و ترکیب می کند و در چنانچه تمایل دارید یکی از دفاتر زیرمجموعۀ ازمایش های‬ ‫نهایت‪ ،‬داده های مفیدی را در اختیار کاربران می گذارد‪ .‬از این بالینی باشید و با ‪ TrialHub‬همکاری کنید‪ ،‬بهتر است امادگی‬ ‫طریق‪ ،‬امکان سنجی با کیفیت خوب صورت می پذیرد‪ .‬در تمام الزم را به دست اورید‪ .‬اقدامات ضروری برای کسب این امادگی‬ ‫مراحل نیز گروه پشتیبانی به سرعت پاسخ گو و اماده است تا با عبارت است از‪:‬‬ ‫‪‬با کاهش بودجه امکان سنجی‪ ،‬درامد خود را افزایش دهید‪.‬‬ ‫ارائۀ هرگونه اطالعات یا کمک بیشتر‪ ،‬همراه مخاطبانش باشد‪.‬‬ ‫‪‬قبل از افتتاح دفتر جدید‪ ،‬تخصص خود را گسترش دهید‪.‬‬ ‫‪‬با بینش های منحصربه فرد از رقبا متمایز شوید‪.‬‬ ‫‪‬به جنبش بیمارمحوری بپیوندید‪.‬‬ ‫)‪5. Companies Registration Office (CRO‬‬ ‫‪76‬‬ صفحه 76 ‫استارتاپ های‬ ‫سالمت‬ ‫افرادی که با ‪ TrialHub‬همکاری می کنند چه می گویند؟‬ ‫پلتفرم ‪ TrialHub‬در مرحله امکان سنجی کمک فوق العاده خوبی‬ ‫برای من است‪ .‬به کمک این بستر‪ ،‬کارها برایم اسان تر شده است؛‬ ‫کارهایی از قبیل پیدا کردن سایت ها و محققان برای مطالبی که‬ ‫مدنظرم است‪ ،‬به همراه تقریباً هر چیز دیگری که برای برنامه ریزی‬ ‫مطالعاتم به ان نیاز دارم‪( .‬انجلینا لمبین‪ ،6‬مدیر ارشد پروژه)‬ ‫هنگامی که با ‪ TrialHub‬اشنا شدم‪ ،‬فکر کردم که این پلتفرم‬ ‫امکان سنجی دیگر است که فقط به ازمایش های بالینی اختصاص‬ ‫دارد‪ .‬اما شگفتی من با دیدن اطالعات مربوط به دستگاه های‬ ‫پزشکی بیشتر شد و بسیار شگفت زده شدم‪ .‬خوشحالم که‬ ‫باالخره راه حلی پیدا شد که برای شرکت های تجهیزات پزشکی‬ ‫نیز کاربرد دارد‪( .‬مدیر امکان سنجی و پیشنهادات شرکت‬ ‫تجهیزات پزشکی سوئیس‪)7‬‬ ‫هدف ما این است که به منظور جلوگیری از تاخیر و اطمینان از‬ ‫عملکرد روان کارازمایی بالینی‪ ،‬بهترین امکان سنجی و انتخاب سایت‬ ‫را انجام دهیم‪ .‬به همین دلیل تصمیم گرفتیم با ‪ FindMeCure‬و‬ ‫‪ TrialHub‬ان ها همکاری کنیم؛ نوعی پلتفرم داده درخواستی که‬ ‫امکان سنجی را با هم ترکیب می کند‪( .‬شاهین لیمبادا‪ ،‬معاون‬ ‫عملیاتبالینیجهانی‪)8‬‬ ‫استارتاپ ‪ FMC‬در پایان معرفی خود در بخش «همراه با ما»‬ ‫نوشته است‪« :‬ما بیماران را در یافتن ازمایش های بالینی مناسب‬ ‫خودشان حمایت می کنیم و در تالشیم تا گسترۀ فعالیتمان را‬ ‫به سراسر جهان بکشانیم‪ .‬دوست داریم به گونه ای عمل کنیم‬ ‫که پزشکان‪ ،‬محققان‪ ،‬مدیران ازمایشگاه ها و بیماران‪ ،‬با اعتماد‬ ‫کامل به ما رجوع کنند و هر انچه نیاز دارند‪ ،‬بیابند‪ .‬دیگر‬ ‫نمی خواهیم شخصی در جهان به دلیل دسترسی نداشتن به‬ ‫ازمایش های بالینی مشابه‪ ،‬جانش را از دست بدهد‪ .‬ما امده ایم‬ ‫تا نویدبخش زندگی باشیم‪».‬‬ ‫)‪6. Angelina Lambin (Senior Project Manager‬‬ ‫‪ Swiss Medical Equipment‬؛‪7. Director, Feasibility and Proposals‬‬ ‫‪Company‬‬ ‫)‪8. Shaheen Limbada,(VP Global Clinical Operations‬‬ ‫‪77‬‬ صفحه 77 ‫باشگاه فناوری‬ ‫الزامات فنی الزم در خرید لیزرهای پزشکی‬ ‫(بخش اخر)‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬دکتر فاطمه روستا‬ ‫‪78‬‬ ‫فناوری لیزر امروزه یکی از پرکاربردترین تکنولوژی ها در‬ ‫علم پزشکی به شمار می اید‪ .‬لیزر تکنولوژی مقرون به صرفه‪،‬‬ ‫بدون درد و عارضه و دقیقی است که از جراحی و‬ ‫چشم پزشکی تا درمان های زیبایی و دندان پزشکی‪ ،‬در همه‬ ‫حوزه های علم پزشکی وارد شده است‪.‬‬ ‫با توجه به این عرصه گسترده کاربرد‪ ،‬امروزه شاهد‬ ‫تنوع چشمگیری در محصوالت تولیدکننده لیزر در‬ ‫پزشکی هستیم‪ .‬بنابراین‪ ،‬انتخاب لیزر مناسب برای‬ ‫کاربردی خاص‪ ،‬دشوار به نظر می رسد‪.‬‬ ‫در شمارگان گذشته‪ ،‬فیزیک لیزر‪ ،‬انواع ان و کاربردشان‬ ‫در پزشکی را بررسی کردیم‪ .‬در این شماره و در قسمت‬ ‫پایانی این رشته مقاالت‪ ،‬ویژگی های مهمی را که در خرید‬ ‫لیزر باید مدنظر قرار گیرد‪ ،‬بررسی خواهیم کرد‪.‬‬ ‫لیزر دی اکسیدکربن‬ ‫از لیزرهــای دی اکســیدکربن در جراحی هــای میکروســکوپی و‬ ‫ماکروســکوپی‪ ،‬روش های اندوســکوپی و الپاراسکوپی و همچنین‬ ‫در جراحــی عمومــی و بــرای پوســت اســتفاده می شــود‪.‬‬ ‫این لیزرها در ایجاد برش های جراحی‪ ،‬برش و تبخیر بافت های‬ ‫عمیق تر و برای انعقاد عروق کوچک به کار می روند‪.‬‬ ‫‪ .1‬از یک نوع لیزر نمی توان برای تمام کاربردهای جراحی‬ ‫استفاده کرد؛ بنابراین مراکز باید نیازهای بخش جراحی خود‬ ‫را شناسایی و لیزری تهیه کنند که نیازهای خاص ان ها را‬ ‫براورده کند‪.‬‬ ‫‪ .2‬در خرید این لیزرها باید دقت کرد که حداقل توان خروجی‬ ‫در بافت ‪ 1‬تا ‪ 30‬وات و زمان تابش حداقل ‪ 0/01‬ثانیه باشد‪.‬‬ ‫لوله گاز و سیستم تهویه داخلی (خنک کننده) از الزامات دیگر‬ ‫این لیزرهاست‪.‬‬ ‫‪ .3‬بررسی مدهای عملکردی دستگاه اهمیت زیادی دارد‪ .‬برخی از‬ ‫لیزرها مدهای متنوعی برای کنترل سطوح مختلف جراحی دارند‪.‬‬ ‫‪ .4‬سایر گزینه های اختیاری در دسترس نیز باید بررسی شوند؛‬ ‫شامل ابزارهای مینیاتوری‪ ،‬هندپیس ها‪ ،‬لنزهای تنظیم کننده‬ ‫نقطه کانونی و موج برها‪.‬‬ ‫‪ .5‬سیستم تامین برق مرکز نیز باید در نظر گرفته شود‪ .‬برخی‬ ‫از لیزرهای ‪ CO2‬به ولتاژی تا ‪ ،VAC240‬به ویژه برای کاربردهای‬ ‫با قدرت باال نیاز دارند‪ .‬در مصارف پوستی از دستگاه های با‬ ‫قدرت کمتر استفاده می شود‪ ،‬اما لیزرهای با قدرت باال برای‬ ‫جراحی های دیگر ضروری اند‪.‬‬ صفحه 78 ‫باشگاه فناوری‬ ‫در جدول ‪ ،۱‬برخی از مشخصات کلی امده است که در خرید‬ ‫لیزرها باید مدنظر قرار داد‪ .‬با توجه به گستردگی انواع لیزر و‬ ‫کاربردهای ان‪ ،‬نمی توان نظر کلی درباره طول موج‪ ،‬نرخ پالس‪،‬‬ ‫مد کاری و توان دستگاه ارائه کرد؛ این عوامل با تغییر کاربرد‬ ‫لیزر تغییر می کنند‪ ،‬اما باید دقت کرد که لیزر مورد استفاده‬ ‫حداقل مشخصات موجود در جدول ‪ ۱‬را داشته باشد‪.‬‬ ‫پارامترهای دستگاه‬ ‫مشخصه پیشنهادی‬ ‫منبع گاز‬ ‫سیستم خنک کننده‬ ‫داخلی‬ ‫منبع تغذیه‬ ‫ولتاژ ورودی‬ ‫‪VAC240‬‬ ‫استفاده در بیمارستان‪/‬مطب‬ ‫لیزر دایود‬ ‫این ویژگی در دستگاه ها ذکر می شود‪.‬‬ ‫سیستم نمایش گرافیکی‬ ‫لیزرهای دایود برای درمان فوتودینامیکی استفاده می شوند‪ .‬در‬ ‫دستگاه ها باید مجهز به ‪ LCD‬برای نمایش گرافیکی‬ ‫این لیزرها سوزاندن‪ 2‬بافت با ترکیبی از نور و تخریب اکسیژن بافتی‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫انجام می شود که اثر غیرحرارتی ایجاد می کند و برای استفاده در‬ ‫جراحی باز‪ ،‬الپاراسکوپی و اندوسکوپی به کار می رود‪ .‬در توان های‬ ‫نرخ پالس‬ ‫پایین‪ ،‬انرژی لیزر به بافت های عمیق نفوذ می کند و سبب انعقاد‬ ‫بر اساس نیاز تعیین شده باشد و در صورت لزوم به مود‬ ‫نوری عروق خونی می شود؛ درحالی که استفاده از توان باالی ان ها‬ ‫پیوسته نیز باید توجه شود‪.‬‬ ‫منجر به تبخیر تومورها در قسمت های عمیق می شود‪.‬‬ ‫ابزار انتقال نور‬ ‫‪ .1‬همان گونه که درباره لیزر ‪ CO2‬گفتیم‪ ،‬مراکز قبل از خرید‬ ‫باید نیازهای خاص خود را شناسایی کنند‪ ،‬زیرا هیچ لیزری‬ ‫دارد‬ ‫هندپیس‬ ‫وجود ندارد که برای همه کاربردهای جراحی مناسب باشد‪.‬‬ ‫انتخابی‬ ‫ریزابزارها‬ ‫‪ .2‬دو فاکتور اصلی که باید به ان ها توجه شود‪ ،‬توان خروجی و‬ ‫زمان تابش است‪ .‬توصیه می شود که حداکثر توان بیشتر از ‪ 25‬وات‬ ‫انتخابی‬ ‫سایر‬ ‫و توانایی طول پالس بین ‪ 0/1-9/9‬ثانیه باشد‪.‬‬ ‫ویژگی های دیگر‬ ‫‪ .3‬عمر این لیزرها بسیار طوالنی و بین ‪ 10‬تا ‪ 25‬هزار ساعت است‪.‬‬ ‫‪ .4‬این لیزرها اینه یا دیگر اجزای داخلی تنظیم کننده ندارند؛‬ ‫اموزش و وارانتی‬ ‫بنابراین احتمال خرابی شان در اثر ضربه بسیار کم است‪.‬‬ ‫جدول شماره ‪۱‬‬ ‫همچنین با هوا خنک می شوند و به همین دلیل‪ ،‬تقریباً به‬ ‫تعمیر و نگهداری نیاز ندارند‪ .‬این موضوع در طول زمان سبب در پایان‪ ،‬باید اشاره کرد که چون هزینه خرید اولیه‪ ،‬تنها‬ ‫صرفه جویی قابل توجهی در هزینه ها می شود‪.‬‬ ‫بخشی از هزینه عملکردی دستگاه در طول چرخه عمر ان‬ ‫‪ -5‬قیمت لیزرهای دایود جراحی کمتر از لیزرهای جراحی است‪ ،‬بنابراین در خرید دستگاه لیزر به جای تصمیم گیری تنها‬ ‫معادل ان است‪ .‬با ارزان شدن دیودهای نیمه هادی لیزری‪ ،‬بر اساس قیمت اولیه‪ ،‬باید هزینه های عملیاتی در طول دوره‬ ‫انتظار می رود قیمت این دستگاه ها حتی بیشتر هم کاهش یابد‪ .‬عمر دستگاه را نیز لحاظ کرد‪.‬‬ ‫‪ .6‬با توجه به این مزایا‪ ،‬لیزرهای دیود برای استفاده در مطب‬ ‫پزشکان و دیگر مراکز سرپایی بسیار مناسب و جایگزین خوبی‬ ‫برای لیزرهای خارج از رده است‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1. Photodynamic therapy‬‬ ‫‪2. Ablation‬‬ ‫‪79‬‬ صفحه 79 ‫باشگاه علمی‬ ‫کاربرد انتی بادی ها در درمان و پیشگیری‬ ‫در شماره گذشته درباره تقسیم بندی سلولی انتی بادی ها‪،‬‬ ‫مانند انتی بادی های مونوکلونال‪ ،‬پلی کلونال و نوترکیب‬ ‫صحبت کردیم‪ .‬در این شماره قصد داریم کاربرد انتی بادی ها‬ ‫و تاثیر ان ها را در پیشگیری و درمان بررسی کنیم‪.‬‬ ‫‪80‬‬ ‫انتی بادی مونوکلونال درمانی‬ ‫از انتی بادی مونوکلونال می توان برای درمان در حمله به سلول های‬ ‫سرطانی استفاده کرد‪ .‬بدن ما میلیاردها نوع مختلف انتی بادی تولید‬ ‫می کند که بخشی از سیستم ایمنی اند (شکل‪.)1‬‬ ‫انتی بادی مونوکلونال که در درمان سرطان استفاده می شود‪ ،‬در‬ ‫ازمایشگاه برای هدف قرار دادن انتی ژن های خاص در بدن طراحی‬ ‫شده است که در سطح سلول های سرطانی زندگی می کنند‪.‬‬ ‫انتی بادی های مونوکلونال برای درمان بیماری های مختلف‬ ‫مانند برخی انواع سرطان به کار گرفته می شوند‪ .‬برای ساخت‬ ‫انتی بادی مونوکلونال‪ ،‬محققان ابتدا باید انتی ژن مدنظر خود را‬ ‫شناسایی کنند‪ ،‬اما پیدا کردن انتی ژن سلول های سرطانی کار‬ ‫ساده ای نیست‪ .‬تاکنون استفاده از این روش در برخی سرطان ها‬ ‫موثرتر از برخی دیگر بوده است‪.‬‬ ‫برخی انتی بادی های مونوکلونال مورد استفاده برای درمان‬ ‫سرطان را درمان هدفمند می گویند‪ ،‬چون هدف خاصی در سلول‬ ‫سرطانی را دنبال می کنند تا به ان بچسبند و حمله کنند‪.‬‬ ‫انتی بادی های مونوکلونال دیگری را ایمنی درمانی می گویند‪،‬‬ ‫چون سبب بهبود واکنش سیستم ایمنی می شوند‪ .‬با کمک ان ها‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬دکتر مریم هاشمی‬ ‫بدن به شکل موثرتری سلول های سرطانی را پیدا می کند و به‬ ‫ان ها حمله ور می شود‪.‬‬ ‫سازمان غذا و دارو‪ 1‬بیش از دوازده انتی بادی مونوکلونال را برای‬ ‫مبارزه با انواع مختلف سرطان‪ ،‬از جمله سرطان پستان‪ ،‬کبد‪،‬‬ ‫مثانه و پوست و همچنین لنفوم هوچکین تایید کرده است‪.‬‬ ‫شکل ‪ :1‬انتی بادی مونوکلونال‬ ‫استفاده های تشخیصی و درمانی انتی بادی های منوکلونال‬ ‫اســتفاده های تشــخیصی از انتی بادی هــای مونوکلونــال شــامل‬ ‫)‪1. Food and Drug Administration (FDA‬‬ صفحه 80 ‫باشگاه علمی‬ ‫ایمنواسـی ها‪ ،2‬ایمنوسیتوشــیمی‪ 3‬و فلوســیتومتری‪ 4‬می شــود‪.‬‬ ‫ایمنواسی به تست هایی گفته می شود که در ان ها ماده ای در‬ ‫مایع تحت ازمایش با استفاده از انتی بادی های نشان دارشده‬ ‫ردیابی یا اندازه گیری می شود‪.‬‬ ‫با استفاده از روش ایمنوسیتوشیمی می توان محل انتی ژن های‬ ‫مختلف در داخل سلول ها‪ ،‬یا سطح سلول ها در بافت را به کمک‬ ‫انتی بادی های نشان دارشده تشخیص داد‪.‬‬ ‫در روش فلوسیتومتری به منظور تعقیب سلول ها از یک یا‬ ‫چند انتی بادی نشان دارشده با مواد مولد فلئورسانس که قادر به‬ ‫شناسایی سلول های مدنظرند‪ ،‬از دستگاه فلوسیتومتر استفاده‬ ‫می شود‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬انتی بادی های منوکلونال متعددی‬ ‫برای ردیابی موارد بیماری مانند انواع تومورها (سرطان ریه‪،‬‬ ‫پروستات‪ ،‬کلون و تخمدان)‪ ،‬بیماری قلبی‪ ،‬التهابات و عفونت‬ ‫در بدن انسان وجود دارد‪ .‬در این گونه موارد از انتی بادی‬ ‫ضدانتی ژن اختصاصی بافت بیمار که معموالً شکل تغییریافته‬ ‫انتی ژن طبیعی یا نوعی از ان است‪ ،‬استفاده می شود که در‬ ‫حالت طبیعی در سطح سلول بیان نمی شود‪.‬‬ ‫کاربردهای درمانی انتی بادی مونوکلونال‬ ‫یکی از روش های مهم درمان سرطان‪ ،‬استفاده از فراورده هایی‬ ‫است که مستقیم یا غیرمستقیم با دستگاه ایمنی سروکار دارند‪ .‬این‬ ‫روش ایمونوتراپی نام دارد‪ .‬انتی بادی مونوکلونال رایج ترین داروی‬ ‫درمان سرطان به روش ایمونوتراپی است‪ .‬دو دسته انتی بادی‬ ‫مونوکلونال برای درمان سرطان به کار می روند‪ :‬نوع برهنه که هیچ‬ ‫داروی دیگر یا ماده رادیواکتیو به ان نچسبیده و نوع کنژوگه که به‬ ‫یکی از داروهای شیمی درمانی‪ ،‬توکسین (سم) یا ماده رادیواکتیو‬ ‫چسبیده است‪.‬‬ ‫انواع انتی بادی های مورد استفاده در درمان سرطان‬ ‫انتی بادی مونوکلونال برهنه‬ ‫به این انتی بادی ها هیچ دارو یا مواد رادیواکتیوی وصل نمی شود‪،‬‬ ‫بلکه خود به تنهایی کار می کنند‪ .‬انتی بادی های مونوکلونال برهنه‬ ‫رایج ترین نوع انتی بادی مونوکلونال در درمان سرطانند‪ .‬بیشتر‬ ‫این انتی بادی ها به انتی ژن های روی سلول های سرطانی متصل‬ ‫می شوند‪ ،‬اما برخی با اتصال به انتی ژن سلول های غیرسرطانی یا‬ ‫حتی پروتئین های شناور عمل می کنند‪.‬‬ ‫انتی بادی های مونوکلونال متصل شونده‬ ‫انتی بادی های مونوکلونال کونژوگه یا مزدوج با داروی شیمی درمانی‬ ‫یا ذرات رادیواکتیو ترکیب می شوند‪ .‬این انتی بادی ها به عنوان ابزار‬ ‫ردیابی عمل می کنند تا این دارو را به سلول سرطانی تزریق کنند‪.‬‬ ‫انتی بادی در سرتاسر بدن می گردد تا انتی ژن هدف را پیدا کند و‬ ‫‪2. Immunoassays‬‬ ‫‪3. Immunocytochemis‬‬ ‫‪4. Flow cytometry‬‬ ‫به ان متصل شود‪ .‬سپس ماده سمی (دارو یا رادیواکتیو) به سلول‬ ‫سرطانی داده می شود‪ .‬این باعث می شود اسیب دیدگی سلول های‬ ‫سالم و طبیعی در بخش های دیگر بدن در اثر درمان سرطان‪ ،‬کمتر‬ ‫شود‪ .‬انتی بادی های مونوکلونال مزدوج را گاهی انتی بادی های‬ ‫برچسب دار نیز می گویند‪ .‬تحقیقات علمی درباره متابولیسم‬ ‫سلول های استرومال نشان می دهد متابولیسم این سلول ها که از‬ ‫سلول های دیگر محافظت می کنند‪ ،‬در ایجاد بیماری ها نقش دارند‪.‬‬ ‫بررسی و توجه به تحقیقات در زمینه متابولیسم سلول های استرومال‬ ‫ممکن است راه های درمانی جدیدی را بر بیماری هایی مانند دیابت‪،‬‬ ‫بیماری های التهابی و سرطان بگشاید‪ .‬استراتژی هایی که در ان‪،‬‬ ‫عروق خونی از طریق محدود کردن انرژی در دسترس این سلول ها‬ ‫یا محدودیت در واحدهای ساختاری سازنده ان ها فلج شوند‪ ،‬بسیار‬ ‫امیدوارکننده به نظر می رسند‪ .‬استفاده از انتی بادی های مونوکلونال‬ ‫یکی از این استراتژی هاست (شکل‪.)2‬‬ ‫شکل ‪ :2‬استفاده از انتی بادی ها در درمان سرطان‬ ‫انتی بادی درمانی غیرفعال‬ ‫انتی بادی درمانی غیرفعال عبارت است از تزریق انتی بادی های‬ ‫ضد عامل عفونی به افراد مستعد‪ ،‬به منظور پیشگیری یا درمان‬ ‫ان بیماری عفونی‪ .‬در مقابل‪ ،‬واکسیناسیون فعال نیازمند‬ ‫تحریک پاسخ های ایمنی افراد است که روند زمان بری است‬ ‫و در افراد مختلف پاسخ های متنوعی را خواهد داد‪ .‬بنابراین‪،‬‬ ‫تزریق غیرفعال انتی بادی تنها راه ایجاد مصونیت سریع در‬ ‫افراد حساس است‪ .‬انتی بادی درمانی غیرفعال پیشینه ای دارد‬ ‫که به دهه ‪ ۱۸۹۰‬برمی گردد و تا قبل از معرفی درمان های‬ ‫انتی میکروبی در دهه ‪ ،۱۹۴۰‬تنها راه درمان برخی بیماری های‬ ‫عفونی بوده است‪ .‬تجربه حاصل از شیوع کرونا و ویروس های دیگر‬ ‫از جمله ‪ SARS-CoV-1‬نشان می دهد که سرم افراد بهبودیافته‬ ‫حاوی انتی بادی های خنثی کننده ویروس مدنظر است‪ .‬در‬ ‫ویروس ‪ ،SARS-CoV-2‬مکانیسم احتمالی تاثیر انتی بادی‬ ‫درمانی غیرفعال از طریق خنثی سازی ویروس است‪ .‬بااین حال‪،‬‬ ‫مکانیسم های احتمالی دیگری همچون سلول کشی و فاگوسیتوز‬ ‫ی (‪ ADCC‬و ‪ )ADCP‬نیز ممکن است وجود‬ ‫وابسته به انتی باد ‬ ‫‪81‬‬ صفحه 81 ‫باشگاه علمی‬ ‫داشته باشد‪ .‬عمدتاً منبع اصلی انتی بادی علیه ‪،SARS-CoV-2‬‬ ‫سرم افرادی است که از بیماری کووید‪ ۱۹‬بهبود یافته اند؛‬ ‫هرچند از انتی بادی های مونوکلونال یا انتی بادی های تهیه شده‬ ‫از میزبان های حیوانی دیگر‪ ،‬از جمله گاوهای تغییرژنتیک یافته‬ ‫که انتی بادی انسانی تولید می کنند نیز می توان استفاده کرد‪.‬‬ ‫با وجود اینکه بسیاری از این انواع منابع در حال بررسی اند یا‬ ‫به زودی بررسی خواهند شد‪ ،‬تنها منبع انتی بادی که در حال‬ ‫حاضر برای استفاده سریع در دسترس قرار دارد‪ ،‬سرم افراد‬ ‫بهبودیافته است‪ .‬از انجا که بهبودیافتگان کووید‪ ۱۹‬در حال‬ ‫افزایش هستند‪ ،‬تعداد افرادی که می توانند اهداکننده سرم‬ ‫باشند‪ ،‬در حال افزایش است‪.‬‬ ‫یکی از اصول عمومی درباره انتی بادی درمانی غیرفعال این‬ ‫است که این راهکار برای پیشگیری از ابتال‪ ،‬بیشتر از درمان موثر‬ ‫است‪ .‬زمانی که هدف‪ ،‬استفاده درمانی باشد‪ ،‬تاثیر ان در صورتی‬ ‫مطلوب خواهد بود که بالفاصله پس از شروع عالئم تجویز شود‪.‬‬ ‫دلیل تفاوت کارایی این روش درمانی هنوز مشخص نشده است‪،‬‬ ‫اما ممکن است به علت تفاوت مربوط به زمان استفاده از ان‬ ‫‪82‬‬ ‫باشد‪ ،‬زیرا این روش عمدتاً بر اساس خنثی سازی ویروس در زمان‬ ‫ورود اولیه به بدن استوار است که در مراحل پیشرفته تر بیماری‬ ‫احتماالً کارایی کمتری دارد‪ .‬انتی بادی سبب تغییر در پاسخ های‬ ‫التهابی می شود‪ .‬عمدتاً در ابتدای بیماری و پاسخ اولیه سیستم‬ ‫ایمنی‪ ،‬وقتی که هنوز بیماری بدون عالئم است‪ ،‬این روش بهتر‬ ‫جواب می دهد‪.‬‬ ‫برای کارا بودن انتی بادی درمانی غیرفعال‪ ،‬باید میزان کافی‬ ‫از انتی بادی تزریق شود‪ .‬زمانی که انتی بادی به فرد مستعد‬ ‫تزریق می شود‪ ،‬این انتی بادی در گردش خون فرد وارد می شود‬ ‫و به بافت ها می رسد و در انجا علیه عامل عفونی محافظت‬ ‫را اغاز می کند‪ .‬بسته به میزان و ترکیب انتی بادی‪ ،‬توانایی‬ ‫محافظت کنندگی ایمونوگلوبولین تزریق شده از هفته ها تا ماه ها‬ ‫دوام خواهد داشت‪.‬‬ ‫در شماره بعدی اهمیت تیتر انتی بادی بعد از تزریق‬ ‫واکسن را بررسی خواهیم کرد‪.‬‬ صفحه 82 ‫کلینیک موفقیت‬ ‫عملکرد خانواده تجهیزات پزشکی در پاندمی کرونا پیروزمندانه بود‬ ‫تو گو با مهندس احمد مسلمی؛ رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی کشور‬ ‫گف ‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬سارا حسینی‬ ‫تجهیزات پزشکی یکی از مقوله های مهمی است که‬ ‫توجه به ان‪ ،‬گام موثری در جهت ارتقای سطح سالمت‬ ‫مردم‪ ،‬افزایش کیفیت زندگی و حفظ جان ان ها‪ ،‬به ویژه‬ ‫در شرایط همه گیری بیماری هایی مانند کرونا خواهد‬ ‫بود‪ .‬در این دوره‪ ،‬نیاز جامعه به دارو و امکانات پزشکی‪،‬‬ ‫بیش از پیش احساس می شود‪ .‬این حوزه زیرنظر مراکز‬ ‫مهمی همچون وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو‬ ‫اداره می شود‪ .‬متخصصان مهندسی پزشکی از مهم ترین‬ ‫افراد در حوزه تجهیزات پزشکی محسوب می شوند و‬ ‫در حوزه هایی همچون طراحی و ساخت دستگاه های‬ ‫تشخیص و درمان بیماری‪ ،‬ساخت اندام مصنوعی‪ ،‬نظارت‬ ‫فنی بر کارکرد صحیح لوازم و دستگاه های پزشکی و‬ ‫تحقیق و بررسی وجوه فنی و مهندسی سیستم های‬ ‫بیولوژیکی انسان ها فعالیت می کنند‪.‬‬ ‫مهندس احمد مسلمی‪ ،‬رئیس هیئت مدیره «انجمن‬ ‫صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی کشور»‪ ،‬یکی از‬ ‫مدیران موفق و باتجربه در حوزه مهندسی پزشکی است‪.‬‬ ‫او در سال ‪ ۱۳۵۲‬متولد شد و از دبیرستان البرز تهران‪،‬‬ ‫دیپلم ریاضی و فیزیک و از دانشگاه شیراز‪ ،‬کارشناسی‬ ‫مهندسی الکترونیک گرفت‪ .‬بااین همه‪ ،‬به دلیل عالقه به‬ ‫حوزه مهندسی پزشکی‪ ،‬ترجیح داد در این رشته فعالیت‬ ‫کند که از زبان خودش‪ ،‬فرازوفرودهای موفقیتش در این‬ ‫مسیر را خواهیم شنید‪.‬‬ ‫مهندس مسلمی پس از وقفه ای‪ ،‬با قبولی در رشته‬ ‫‪ MBA‬دانشگاه امیرکبیر‪ ،‬تحصیالت خود را در مقطع‬ ‫کارشناسی ارشد ادامه داد‪ .‬او در حال حاضر‪ ،‬دانشجوی‬ ‫ترم دوم رشته مهندسی پزشکی بیوالکتریک و نیز ‪DBA‬‬ ‫دانشکده مدیریت دانشگاه تهران است‪ .‬در ادامه‪ ،‬شما را‬ ‫به خواندن گفت وگو با ایشان دعوت می کنیم‪.‬‬ ‫چگونه به حوزه تجهیزات پزشکی وارد شدید؟‬ ‫اواخر دوره کارشناسی‪ ،‬به رشته مهندسی پزشکی عالقه مند‬ ‫شدم‪ .‬به اتفاق یکی از دوستان‪ ،‬دکتر قدیری‪ ،‬که در حال حاضر‬ ‫عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران هستند‪ ،‬در رشته‬ ‫کارشناسی ارشد پرتوپزشکی شرکت کردیم‪ .‬ایشان پذیرفته‬ ‫شدند‪ ،‬اما من نمره کافی را برای ورود به این رشته کسب نکردم‪.‬‬ ‫بعد از ان‪ ،‬به خدمت سربازی رفتم و در بیمارستان بقیه اهلل‬ ‫مشغول شدم‪ .‬همین عدم موفقیت و رفتن به سربازی‪ ،‬سبب‬ ‫هموار شدن مسیرم برای اشنایی و فعالیت در حوزه تجهیزات‬ ‫پزشکی شد که از بهترین و درخشان ترین دوره های زندگی من‬ ‫بود‪ .‬ان زمان‪ ،‬شبانه روز در حوزه مورد عالقه ام کار می کردم‬ ‫که پایه گذاری مناسبی برای فعالیت های اینده ام بود‪ .‬جا دارد‬ ‫یادی کنم از شهید محمد خسروی‪ ،‬که از اولین استادان من‬ ‫در این حوزه بود و برای شروع خدمتم در بیمارستان بقیه اهلل و‬ ‫فراهم کردن شرایط برای فعالیت در این حوزه‪ ،‬کمک شایانی به‬ ‫من کرد‪ .‬بعد از اتمام سربازی‪ ،‬چند ماهی در همان بیمارستان‬ ‫به صورت قراردادی فعالیت کردم و بخش عمده ای از مهارت و‬ ‫اطالعات من به فعالیت ها و تجربیات ان چند سال برمی گردد‪.‬‬ ‫‪83‬‬ صفحه 83 ‫کلینیک موفقیت‬ ‫کمی از سوابق کاری تان در دولت بگویید‪.‬‬ ‫من از سال ‪ ۷۶‬و هم زمان با دوران خدمت سربازیم‪ ،‬به صورت‬ ‫پاره وقت در وزارت بهداشت شروع به کار کردم‪ .‬چندماه اول‪،‬‬ ‫در اداره نظارت بر ازمایشگاه های تشخیص طبی مشغول بودم‬ ‫و سپس‪ ،‬به اداره کل تجهیزات پزشکی وارد شدم‪ .‬از سال‬ ‫‪ ۷۶‬تا سال ‪ ،۸۷‬یعنی حدود ‪ ۱۱‬سال‪ ،‬در اداره کل تجهیزات‬ ‫پزشکی وزارت بهداشت و از سال ‪ ۸۷‬تا ‪ ،91‬معاون شرکت‬ ‫مادرتخصصی وزارت بهداشت بودم‪ .‬در این سال ها‪ ،‬در برخی‬ ‫شرکت های وابسته به بنیاد شهید مانند «تهران الکتریک» و‬ ‫شرکت «متد»‪ ،‬هیئت مدیره غیرموظف بودم‪.‬‬ ‫شما را به عنوان یکی از چهره های شاخص تجهیزات‬ ‫پزشکی می شناسند‪ .‬چگونه به چنین جایگاهی رسیدید؟‬ ‫تالش مستمر عامل اصلی موفقیت در هر حوزه ای است‪ .‬کسی‬ ‫که حدود ‪ ۲۵‬سال در یک حوزه تمرکز داشته باشد و حدودا ً‬ ‫روزی ‪ ۱۲‬ساعت در ان حوزه فعالیت و تالش کند‪ ،‬باتجربه و‬ ‫شاخص خواهد شد‪ .‬این فقط مختص من نیست و دوستان‬ ‫زیادی در حوزه تجهیزات پزشکی شاخص هستند‪ ،‬زیرا هرکس‬ ‫در هر هدفی دقت و توان کافی صرف کند‪ ،‬به ان می رسد و‬ ‫هیچ چیز‪ ،‬جایگزین تالش و پیگیری نمی شود‪.‬‬ ‫‪84‬‬ ‫ایا خود را فرد موفقی می دانید و در نظام ذهنی‪ ،‬زندگی‬ ‫و کاری خود‪ ،‬به هدف ها و خواسته هایتان رسیده اید؟‬ ‫نسبت به انتظاراتی که از خود داشتم‪ ،‬هنوز رضایت کاملی‬ ‫ندارم‪ ،‬اما در حد توان و دانشی که در اختیار داشتم‪ ،‬انچه‬ ‫می توانستم را انجام داده ام و متناسب با همین فعالیت ها‪ ،‬به‬ ‫موفقیت ها و دستاوردهایی رسیده ام‪ .‬اگر هدفی وجود دارد که‬ ‫به ان دست نیافته ام‪ ،‬به طور حتم‪ ،‬تالش الزم یا دقت مورد نیاز‬ ‫با ان هدف را نداشته ام‪ .‬ضمن اینکه همیشه تمام انچه برای‬ ‫رسیدن به هدف الزم است‪ ،‬در اختیارمان نیست‪ .‬محدودیت های‬ ‫فیزیکی‪ ،‬زمانی و منابع مالی‪ ،‬موانعی در برابر رسیدن افراد به‬ ‫موفقیتند‪ .‬بااین حال‪ ،‬لطف خداوند شامل حال من بوده است‬ ‫و تجربیات موفقی در این زمینه کسب کرده ام‪ .‬به فعالیت در‬ ‫بیمارستان بسیار عالقه داشتم و حدود ‪ ۱۷‬سال از نزدیک با‬ ‫اعم از تامین‪ ،‬نگهداری‪،‬‬ ‫حوزه مهندسی پزشکی و مشکالت ان‪ّ ،‬‬ ‫کالیبراسیون‪ ،‬اموزش‪ ،‬ارتقا‪ ،‬سرویس‪ ،‬استفاده از وسایل پزشکی‬ ‫و مشکالت پرستاران و پزشکان اشنا شدم‪ .‬در همین مدت‪،‬‬ ‫تجربیاتی به دست اوردم که تنها از طریق بودن در فضای کار‬ ‫می توان ان ها را درک کرد‪ .‬این توفیق بزرگ‪ ،‬به سبب لطف‬ ‫مسئوالن بیمارستان خاتم االنبیا بود و من نیز به پاسداشت ان‪،‬‬ ‫تا امروز بیش از اینکه خود را متعلق به وزارت بهداشت بدانم‪ ،‬از‬ ‫ان بیمارستان خاتم االنبیا می دانم‪ .‬همواره ارتباطم را با ایشان‬ ‫ِ‬ ‫صورت مشاوره ای حفظ کرده ام و قدردان اعتمادشان هستم‪.‬‬ ‫وقتی شخصی موفق به دریافت پستی مدیریتی می شود‪ ،‬باید‬ ‫حداکثر توان خود را در خدمت کردن به مردم در جهت ایجاد‬ ‫تحول به کار گیرد‪ .‬اگر مدیریت را تنها به عنوان شغلی برای‬ ‫کسب درامد نگاه کند‪ ،‬هدف صحیحی را انتخاب نکرده است‪،‬‬ ‫زیرا این راه پر از زحمت و مشکالت است و با این نگاه‪ ،‬توفیق‬ ‫زیادی به دست نمی اورد‪ ،‬درنهایت‪ ،‬تنها می تواند پستی را که‬ ‫در دست گرفته است‪ ،‬تا مدتی حفظ کند‪ .‬خدمتگزاری به مردم‬ ‫و ایجاد تحول صحیح باید بزرگ ترین هدف مدیران دولتی باشد‪.‬‬ ‫چه شد که به سراغ راه اندازی انجمن رفتید و ایا به‬ ‫اهدافتان رسیده اید؟‬ ‫از سال ‪ ۹۰‬به فکر تغییر اساسی در شغل و برنامه هایم افتادم‬ ‫و فرصت حضور در فضای خدمت در دولت را مغتنم شمردم‬ ‫تا حوزه تجهیزات پزشکی را تقویت کنم‪ .‬کار در قالب مسئول‬ ‫دولتی‪ ،‬محدودیت های فراوانی دارد‪ ،‬بااین حال‪ ،‬سعی بر این بود‬ ‫که از امکانات موجود‪ ،‬هرچند اندک‪ ،‬برای حل مشکالت این‬ ‫حوزه بهره ببریم‪ .‬نیاز به گفت وگو درباره منافع افراد این بخش و‬ ‫ایجاد جایگاهی مناسب برای کارشناسان و مهندسان تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬سبب شد تا به تاسیس انجمنی در این حوزه فکر کنم‪.‬‬ ‫هسته مرکزی ان با هم فکری دو دوست به نام های مهندس‬ ‫طهماسبی و مهندس عالءالدین شکل گرفت و در ادامه‪ ،‬افراد‬ ‫دیگری نیز به این مسیر پیوستند و به عنوان هیئت موسس با ما‬ ‫همراه شدند‪ .‬حدود دو سال طول کشید تا اساسنامه و ساختار‬ ‫انجمن شکل گرفت و در سال ‪ ۹۱‬تاسیس شد‪ .‬در این مدت‪،‬‬ ‫تالش های بسیاری برای تحقق اهداف انجمن انجام شده است‪،‬‬ ‫اما هنوز از چشم انداز اولیه‪ ،‬فاصله زیادی داریم و نیازمند تالش‬ ‫بیشتر برای رسیدن به ان هستیم‪.‬‬ ‫با وجود تمامی کاستی ها‪ ،‬فعالیت های این انجمن سبب تثبیت‬ ‫جایگاه حوزه تجهیزات پزشکی شده است‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬در‬ ‫‪ ۱۵‬استان موفق به تاسیس دفتر شده ایم و بیش از ‪ 3000‬عضو‬ ‫و مجموعاً ‪ ۱۲‬هزار کارشناس در این شبکه مشغول به فعالیتند‪.‬‬ ‫تعامل با مجلس‪ ،‬همکاری با حوزه های بازرگانی‪ ،‬اکادمیک‪،‬‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬پارک های علم و فناوری و ‪ ،...‬همه از دستاوردهایی‬ ‫است که این سال ها با زحمات انجمن متخصصین در تهران و‬ ‫شهرستان ها به بار نشسته است‪ .‬طرح تشکیل سازمان نظام‬ ‫مهندسی پزشکی نیز از ابتدای تاسیس انجمن‪ ،‬به عنوان هدف‬ ‫اصلی و ارمانی در اهداف ان گنجانده شد و در حال رایزنی برای‬ ‫تحقق ان هستیم‪ .‬امسال این طرح در مجلس اعالم وصول و‬ ‫گام اصلی و رسمی ان برداشته شد‪.‬‬ ‫به نظر شما‪ ،‬مشکالت تولید تجهیزات پزشکی چیست؟‬ ‫ما در این چند سال‪ ،‬به صورت جدی در انجمن‪ ،‬مشکالت‬ ‫مربوط به حوزه تولید تجهیزات پزشکی را کارشناسی‪ ،‬شناسایی‬ ‫و پیگیری و این مشکالت را با وزارت بهداشت‪ ،‬جلسات قرارگاه‬ صفحه 84 ‫کلینیک موفقیت‬ ‫بوده است‪ .‬کم کاری ها و تضاد منافع موجود میان برخی مسئوالن‬ ‫دولت قبل و وزارت بهداشت ان دوره‪ ،‬سبب شد فعالیت های‬ ‫انجمن ما چندان نتیجه ندهد و امیدواریم در دولت جدید‪ ،‬راه‬ ‫حل این مشکالت هموار شود‪.‬‬ ‫پشتیبانی از تولید‪ ،‬مجلس و نمایندگان کمیسیون بهداشت‬ ‫مطرح کرده ایم‪ .‬یکی از مهم ترین مشکالت تولیدکنندگان این‬ ‫حوزه‪ ،‬روند طوالنی اخذ مجوز است‪ .‬تولیدکنندگان برای عرضه‬ ‫محصوالتشان به بازار‪ ،‬به مجوزهای فراوانی نیاز دارند که فرایندی‬ ‫طوالنی را می طلبد‪ .‬سودهای بانکی در ازای وام های دریافتی‬ ‫ایا انجمن در ارتقای سطح علمی کارشناسان‬ ‫تولیدکنندگان‪ ،‬مطالبات ان ها از مراکز درمانی و شرکت های‬ ‫علوم پزشکی‪ ،‬چالش هایی که در پی تحریم های کشورهای تجهیزات پزشکی موفق عمل کرده است؟‬ ‫غربی به وجود امده است و ناهماهنگی ها و بوروکراسی های در حوزه ارتقای سطح علمی کارشناسان‪ ،‬هنوز با جایگاه‬ ‫مختلف دستگاه های مختلف در روند انجام امور‪ ،‬بخش دیگری استاندارد ان فاصله زیادی داریم‪ .‬اگرچه بسترهایی مانند‬ ‫انجمن متخصصین‪ ،‬دانشکده های پزشکی‪ ،‬تشکل ها و گروه های‬ ‫از مشکالت حوزه تولید تجهیزات پزشکی است‪.‬‬ ‫دیگر‪ ،‬می توانند این روند را تسهیل کنند‪ ،‬عزم و اراده برای‬ ‫اقدامات موثر انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی تغییر‪ ،‬باید در ان فرد و گروه شکل بگیرد تا بتوانند خود را‬ ‫ارتقا دهند‪ .‬انجمن متخصصین نیز در این مسیر گام هایی‬ ‫طی دو سال اخیر چه بوده است؟‬ ‫در پی تفاهم نامه و همکاری با وزارت بهداشت‪ ،‬طرح اموزش برداشته است و در حال حاضر‪ ،‬چند طرح مناسب‪ ،‬زیرساختی‬ ‫مسئوالن فنی شروع شده است و در حال انجام ان هستیم‪ .‬و تحول گرایانه در دستور کار دارد که در چند ماه اینده و‬ ‫همچنین برون سپاری برخی وظایف وزارت بهداشت در ثبت‪ ،‬با فراهم شدن تمام الزامات‪ ،‬امکانات و اماده شدن بسترهای‬ ‫ارزیابی خدمات پس از فروش و رتبه بندی شرکت ها‪ ،‬از اقدامات نرم افزاری و سخت افزاری‪ ،‬شاهد تحول گسترده و فراگیری در‬ ‫موثر انجمن بوده است‪ .‬در ضمن‪ ،‬انجمن برای اموزش های مهارتی حوزه کارشناسان تجهیزات پزشکی و مباحث مربوط به اموزش‬ ‫یا نیازهای اموزشی کارشناسان‪ ،‬مدرسان و فارغ التحصیالن نیز این افراد و مسائل شغلی شان خواهیم بود‪.‬‬ ‫گام های مناسبی برداشته است‪ .‬دوره هایی که در این چند سال‬ ‫چه انتظاراتی از رئیس دولت جدید دارید؟‬ ‫برای اموزش به این افراد برگزار شده‪ ،‬یکی از این گام هاست‪.‬‬ ‫البته تا رسیدن به جایگاه اصلی که در شان انجمن و متخصصان حاکمیت باید در حوزه سالمت‪ ،‬مردم را در راس توجه خود‬ ‫تجهیزات پزشکی است‪ ،‬فاصله زیادی داریم‪ ،‬اما مطالبه گری قرار دهد و به صورت اساسی و جدی در این زمینه فعالیت‬ ‫اهداف و برنامه های اعضا و خانواده مهندسی پزشکی از وزارت کند‪ .‬اخیراً‪ ،‬با تغییراتی که در وزارت بهداشت ایجاد شده‬ ‫بهداشت‪ ،‬دولت و مجلس‪ ،‬مهم ترین اقدام ما در این دو سال اخیر است‪ ،‬به نظر می رسد که فارغ از منافع گروهی‪ ،‬تضاد منافع‬ ‫‪85‬‬ صفحه 85 ‫کلینیک موفقیت‬ ‫و غیردولتی و دادن ارزهای بیشتر به ان ها‪ ،‬عرصه را برای‬ ‫شرکت های خصوصی تنگ کرد‪ ،‬اما در کل‪ ،‬حوزه تجهیزات‬ ‫پزشکی تا به امروز سربلند بوده و کشور را در سطح بین المللی‬ ‫نیز روسفید کرده است‪ ،‬زیرا با کمبودهایی که ان اوایل وجود‬ ‫داشت‪ ،‬ممکن بود بحران های انسانی زیادی رخ دهد‪.‬‬ ‫در حوزه واکسن‪ ،‬خوب و موفق عمل نشد‪ .‬تعدد شرکت ها و‬ ‫تصمیم گیری ها یا احیاناً اشتباهات در سیاست گذاری‪ ،‬واردات‬ ‫و تولید‪ ،‬سبب شد که بخش تولید به درستی عمل نکند‪ .‬در‬ ‫پاندمی کرونا‪ ،‬در حوزه دارو نیز مسائل جدی و حادی داشتیم‬ ‫که تا یک یا دو ماه پیش ادامه داشت‪ .‬کمبودهای دارو‪ ،‬بازار‬ ‫سیاه و عملکرد سازمان غذا و دارو همگی جای نقد دارد‪.‬‬ ‫‪86‬‬ ‫دوره های پیشین و ناهماهنگی های درون وزارت بهداشت‪ ،‬مانند‬ ‫مشکالت بسیاری که در بخش تامین واکسن وجود داشت‪ ،‬در‬ ‫سطح دولت تعامل و همدلی به وجود امده است‪ .‬انتظاری که‬ ‫از رئیس جمهور و دولت می رود‪ ،‬این است که موضوع سالمت‬ ‫مردم را اولویت اصلی در نظر بگیرند‪ .‬تامین نیازهای حوزه‬ ‫سالمت به ویژه در بخش دارو‪ ،‬تجهیزات پزشکی‪ ،‬تامین غذا‬ ‫و‪ ،...‬از موضوعاتی است که باید مسئوالن مختلف به ویژه وزارت‬ ‫بهداشت و دستگاه های اجرایی دیگر همچون وزارت صمت‪،‬‬ ‫وزارت اقتصاد و بانک مرکزی به صورت جدی پیگیری کنند‪.‬‬ ‫حوزه تجهیزات پزشکی عالوه بر حل مشکالت داخلی‪،‬‬ ‫این قابلیت را دارد که در صادرات نیز به عنوان پیشران قوی‬ ‫اقتصادی عمل کند‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬با همه لطماتی که این‬ ‫به نظر شما‪ ،‬برای اشنایی دانش اموزان با رشته مهندسی‬ ‫حوزه از تغییر و تحوالت کشور به خود دیده‪ ،‬باز هم توانسته‬ ‫است در سطح منطقه بسیار موفق و پیشتاز عمل کند‪ .‬با توجه پزشکی‪ ،‬تعریف طرح درسی امکان پذیر است؟ در سطح‬ ‫به کشورهای دیگ ِر منطقه ما که اغلب مصرف کننده اند‪ ،‬حوزه دانشگاه‪ ،‬برای ارتقای این رشته چه پیشنهادهای دارید؟‬ ‫تجهیزات پزشکی می تواند با برنامه ای درست‪ ،‬محلی برای اشنا کردن دانش اموزان با رشته مهندسی پزشکی از دوران‬ ‫دبیرستان اقدام مناسبی است تا افرادی که به ان عالقه مندند‪،‬‬ ‫کسب درامدهای مناسب دولت شود‪.‬‬ ‫اطالعات الزم را برای تحصیل در مقاطع دانشگاهی کسب کنند‪ .‬در‬ ‫حمایت شما از شرکت های دانش بنیان فعال در این چند سال اخیر‪ ،‬در بخش دانشگاهی نیز توجهاتی صورت گرفته که‬ ‫حوزه تا چه حد و به چه صورت است و ایا برای حمایت مالی شامل تغییر و بازنگری در فهرست موضوعات درسی است‪ .‬بااین همه‪،‬‬ ‫هنوز فاصله زیادی بین اموخته ها و توانایی های فارغ التحصیالن این‬ ‫یا اعطای اعتبارات خاص به این شرکت ها برنامه ای دارید؟‬ ‫حمایت های انجمن متخصصین از شرکت های دانش بنیان رشته و نیاز واقعی بازار کار وجود دارد و دانش اموختگان‪ ،‬مهارت‬ ‫و فعالیت های نواورانه ان ها‪ ،‬به علت نوع فعالیت های انجمن‪ ،‬کافی و فرصت مناسب برای کاراموزی ندارند‪.‬‬ ‫شامل حمایت های مالی نمی شود‪ ،‬اما در مباحثی مانند توجه به این مسئله ضرورتی جدی است و انجمن متخصصین‬ ‫تسهیلگری‪ ،‬مشاوره و اموزش‪ ،‬این انجمن از شرکت های رایزنی های فراوانی برای حل ان انجام داده است تا با کمک‬ ‫دانش بنیان و به ویژه شرکت های استارتاپی و نوپا حمایت دانشکده های مربوط‪ ،‬فضایی ایجاد کند که دانشجویان این رشته‬ ‫می کند‪ .‬برای دوره های مسئوالن فنی این شرکت ها که در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد‪ ،‬بخش های مهارتی و‬ ‫جزو الزامات اخذ مجوز محسوب می شود‪ ،‬مراحل را سرعت کاراموزی را به صورت واقعی و مشابه با فضای کار بیرون از‬ ‫می بخشیم‪ .‬همچنین در پیاده سازی سیستم های کیفیت و تهیه دانشگاه طی کنند‪ .‬یکی از راه حل ها بیشتر کردن واحدهای‬ ‫فنی فایل ها و مستندات‪ ،‬انجمن به عنوان مشاوری امین برای عملی این رشته و گذراندن ان ها در محیط بیمارستان یا خط‬ ‫شرکت های دانش بنیان عمل می کند‪ .‬در مبحث اموزش و منابع تولید شرکت های تولیدکننده تجهیزات پزشکی است‪ .‬این‬ ‫انسانی نیز انجمن بسیار فعال است‪ .‬نیازهای شرکت ها به ویژه موضوع از جمله مطالباتی است که به صورت جدی در دولت‬ ‫در حوزه مسئول فنی‪ ،‬به ما ابالغ می شود و ما از طریق بانک جدید پیگیر ان خواهیم بود‪.‬‬ ‫اطالعاتی خود‪ ،‬مشاوره های الزم را به شرکت ها اعالم می کنیم‪.‬‬ ‫در جایی گفته بودید که وزارت بهداشت باید برای‬ ‫به نظر شما در پاندمی کرونا‪ ،‬شرکت های حوزۀ نگهداری تجهیزات پزشکی سرمایه ای‪ ،‬برنامه ملی ارائه‬ ‫سالمت‪ ،‬ان طور که بایدوشاید ظرفیت تولیدی و توان دهد و انجمن امادگی دارد به وزارت بهداشت در تهیه‬ ‫این برنامه کمک کند‪ .‬پاسخ وزرات بهداشت چه بود و‬ ‫دانشی خود را عرضه کردند؟‬ ‫شرکت های تجهیزات پزشکی در دوران کرونا با تمام توان این درخواست به کجا رسید؟‬ ‫خود ظاهر شدند و بسیار موفق عمل کردند؛ چه ابتدای پاندمی موضوع نگهداشت به حدی مهم است که باید در تمام دوره ها‬ ‫و در تولید ماسک و چه در ادامه با تولید دستگاه های ونتیالتور دغدغه مسئوالن ما باشد‪ .‬به دلیل تحریم ها‪ ،‬منابع کشور بسیار‬ ‫و اکسیژن ساز خانگی و بیمارستانی‪ .‬بااین حال‪ ،‬وزارت بهداشت محدود شده است‪ .‬از طرفی‪ ،‬فناوری های مرتبط با تجهیزات‬ ‫در دولت قبل‪ ،‬در این عرصه حمایت های الزم را نکرد‪ .‬در پزشکی بسیار گرانند و برای نگهداشت‪ ،‬به برنامه و عزمی‬ ‫برخی موارد‪ ،‬با ورود برخی شرکت ها و مجموعه های دولتی ملی نیاز دارند‪ .‬ما طرح ملی نگهداشت تجهیزات پزشکی را‬ صفحه 86 ‫کلینیک موفقیت‬ ‫درباره نخستین نمایشگاه واقعیت مجازی تجهیزات‬ ‫پزشکی توضیح دهید‪.‬‬ ‫یکی از شرکت های خصوصی‪ ،‬ایده نمایشگاه مجازی تجهیزات‬ ‫پزشکی را چند سال پیش به انجمن پیشنهاد کرد و با همکاری‬ ‫انجمن در قالب نام «مد شو» فعالیت ان اغاز شد‪ .‬سپس در‬ ‫چند نمایشگاه حضور داشتیم که ابتدا‪ ،‬استقبال زیادی از این‬ ‫طرح نشد و روند بسیار کندی داشت‪ ،‬اما با بروز کرونا بیشتر‬ ‫خود را نشان داد‪.‬‬ ‫در دوره های مختلف در سنوات قبل مطرح و جلساتی را با‬ ‫دکتر هاشمی‪ ،‬وزیر بهداشت وقت برگزار کردیم‪ ،‬اما عملکرد‬ ‫نامناسب وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو در دولت قبل‪،‬‬ ‫لطمه زیادی به حوزه تجهیزات پزشکی وارد کرد و عم ً‬ ‫ال بحث ‬ ‫نگهداشت متوقف شد‪.‬‬ ‫حضور ایران در نمایشگاه های خارج از کشور را‬ ‫چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫در سال های ‪ ۸۸‬تا ‪ ،۹۰‬فرصت بسیار خوبی برای حضور در‬ ‫نمایشگاه های خارجی برای این حوزه ایجاد شد‪ .‬من در ان‬ ‫زمان‪ ،‬معاون مدیرعامل شرکت مادرتخصصی دارویی و تجهیزات‬ ‫پزشکی وزارت بهداشت بودم‪ .‬این نمایشگاه ها بار بزرگی از دوش‬ ‫شرکت های تولیدکننده برداشت‪ ،‬زیرا ما در شرکت‪ ،‬بخش مهمی‬ ‫از هزینه ها را متقبل شدیم و تمام مسائل مربوط به ارتباطات با‬ ‫دولت و سازمان توسعه تجارت را برعهده گرفتیم‪ .‬شرکت ها فقط‬ ‫با پرداخت ‪ ۵۰‬درصد از هزینه ها‪ ،‬می توانستند در این نمایشگاه ها‬ ‫شرکت کنند‪ .‬ان زمان باشکوه ترین غرفه ها را بعد از انقالب در‬ ‫نمایشگاهی خارجی تجربه کردیم‪ .‬در یکی از دوره های نمایشگاه‬ ‫عرب هلث‪ ،‬با ‪ ۸۵‬شرکت حضور پیدا کردیم که بیشترشان تجربه‬ ‫حضور در نمایشگاه های خارجی را نداشتند‪.‬‬ ‫ایده صادرات در همان سال ها شکل گرفت و در حوزه‬ ‫دندان پزشکی ان را شروع کردیم‪ .‬بعد از ان‪ ،‬هیچ وقت شاهد‬ ‫چنین اتفاقاتی نبودیم و شرکت ها تنها گذاشته شدند‪ .‬بخشی‬ ‫به علت مشکالت تحریمی و بخش بیشتری درنتیجه بی توجهی‬ ‫دولتمردان ان زمان بود‪ .‬شرکت در نمایشگاه های خارجی‪ ،‬برای‬ ‫بخش صادرات ضروری است‪ .‬امیدواریم وزارت بهداشت‪ ،‬وزارت‬ ‫صمت و ریاست جمهوری به این موضوع توجه بیشتری کنند‬ ‫تا شرکت های تولیدی ما مانند سال های گذشته در بازارهای‬ ‫جهانی حضور داشته باشند‪.‬‬ ‫انجمن صنفی تجهیزات پزشکی چه تعداد عضو دارد‬ ‫و تعامل شرکت ها با انجمن چگونه است؟‬ ‫تا امروز بیش از ‪ ۳۵۰۰‬نفر موفق به دریافت شماره عضویت‬ ‫انجمن شده اند‪ .‬شبکه ارتباطی کارشناسان و متخصصان تجهیزات‬ ‫اعم از مسئوالن فنی یا اعضا نیز به حدود ‪ ۱۲‬هزار نفر‬ ‫پزشکی‪ّ ،‬‬ ‫می رسد‪ .‬در این سال ها‪ ،‬به علت ارتباط خوب اعضای هیئت مدیره‬ ‫با شرکت های مختلف تولیدی یا بازرگانی و برون سپاری های‬ ‫وزارت بهداشت‪ ،‬مانند ثبت شرکت ها‪ ،‬ارزیابی خدمات پس از‬ ‫فروش و رتبه بندی ان ها که در اختیار انجمن قرار گرفته بود‪،‬‬ ‫شاهد ارتباط گسترده این انجمن با شرکت های تجهیزات‬ ‫پزشکی بوده ایم‪ .‬همچنین‪ ،‬همواره ارتباط خوبی با اتحادیه های‬ ‫صنفی حوزه تجهیزات پزشکی و دیگر تشکل های مربوط به ان‬ ‫داشته ایم‪ .‬باید به این نکته نیز اشاره کرد که دسترسی شرکت ها‬ ‫به مسئوالن انجمن همواره راحت است و می توانند مشکالت خود‬ ‫را بسیار ساده و سریع با ان ها مطرح کنند‪.‬‬ ‫اقدامات موثر انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی‬ ‫در دوره کرونا چه بوده است؟‬ ‫از فعالیت های شاخص انجمن در دوران پاندمی کرونا‪ ،‬صدور‬ ‫مجوزهای تردد بعد از اعمال محدودیت ها بود‪ .‬در ان زمان‪ ،‬برای‬ ‫بازکردن این مسیر و صدور مجوز تالش بسیار زیادی کردیم‪.‬‬ ‫این موضوع بعدها از حالت پراکنده درامد و شکل متمرکز و‬ ‫اینترنتی گرفت‪ .‬یکی دیگر از افتخارات مهم انجمن‪ ،‬واکسینه‬ ‫کردن دو هزار نفر از افراد فعال در بخش سرویس‪ ،‬نگهداری‪،‬‬ ‫کالیبراسیون و اموزش در دورانی بود که توزیع واکسن بسیار‬ ‫کم و نامنظم انجام می شد‪ .‬گام بعدی‪ ،‬همکاری با انجمن‬ ‫تولیدکنندگان و واکسیناسیون هشت هزار نفر دیگر بود که این‬ ‫امار ده هزارنفری در اوج خفقان تجهیزات پزشکی‪ ،‬موضوعی‬ ‫بسیار مهم و از فعالیت های موثر انجمن محسوب می شود‪ .‬البته‬ ‫نباید اقدامات علمی انجمن در تدوین پروتکل های مربوط به‬ ‫نگهداری و سرویس دستگاه ها در بخش های کرونا و همچنین‬ ‫دستورالعمل مربوط به ماسک را که کمیته علمی انجمن هر دو‬ ‫را در ابتدای پاندمی تدوین و منتشر کرد‪ ،‬فراموش کنیم‪.‬‬ ‫‪87‬‬ صفحه 87 ‫کلینیک موفقیت‬ ‫«الزامی بر به کارگیری مسئوالن فنی متخصص‬ ‫تجهیزات پزشکی نیست‪ ».‬این گفتۀ شما در یکی از‬ ‫نشست های خبری است که موافقان و مخالفان خود را‬ ‫داشت‪ .‬درباره ان بیشتر توضیح دهید‪.‬‬ ‫یکی از مسائل تاسف بار در چند سال اخیر که باید ان را‬ ‫به حساب سوءمدیریت و ضعف مسئوالن سازمان غذا و دارو‬ ‫گذاشت‪ ،‬استفاده نامناسب از ظرفیت حضور مسئوالن فنی‬ ‫تجهیزات پزشکی در مراکز درمانی است‪ .‬این موضوع سبب‬ ‫ایجاد حوادث دلخراشی در شهرهای مختلف همچون تهران و‬ ‫خوزستان و مرگ برخی همکاران و شهروندان شد که در نتیجه‬ ‫نظارت نکردن بر کارکرد تجهیزات و ملزومات پزشکی بود‪ .‬در‬ ‫جایی نیز موضوع کپسول های اکسیژن‪ ،‬انفجار ونتیالتور یا تامین‬ ‫نکردن به موقع برق این دستگاه ها‪ ،‬سبب بروز حوادث غم انگیز و‬ ‫دلخراشی شد؛ درحالی که از سال ‪ ۸۶‬به بعد‪ ،‬ایین نامه تجهیزات‬ ‫پزشکی که وزرای مختلفی ان را ابالغ کردند‪ ،‬مسئوالن مراکز‬ ‫درمانی را ملزم کرد بدون حضور مسئوالن فنی تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬فعالیت نکنند‪ .‬متاسفانه‪ ،‬همکاران سازمان غذا و‬ ‫دارو فقط به بخش دارو توجه نشان می دهند و سعی می کنند‬ ‫منفعت های جدیدی برای گروهی از داروسازان و داروخانه ها‬ ‫ایجاد کنند و با بخش نامه های خلق الساعه و منفعت طلبانه در‬ ‫سال های اخیر‪ ،‬فقط سعی کرده اند منافع مادی حوزه تجهیزات‬ ‫پزشکی زیرنظر داروسازان قرار بگیرد‪ ،‬درحالی که زحمات ان بر‬ ‫عهده مهندسان پزشکی بوده است‪.‬‬ ‫‪88‬‬ ‫اگر ریاست وزرات بهداشت به شما سپرده می شد‪،‬‬ ‫چه اقداماتی را اجرایی و چه کارهایی را از بدنه وزارت‬ ‫بهداشت و سازمان غذا و دارو حذف می کردید؟‬ ‫به طور حتم‪ ،‬در بخش های مختلف نظام سالمت بازنگری‬ ‫اساسی انجام می دادم که مهم ترین ان تجهیزات پزشکی است‪.‬‬ ‫در این مسیر‪ ،‬قطعاً فردی را به عنوان ریاست سازمان غذا و دارو‬ ‫منتصب می کردم که مستقل و به دوراز تضاد منافع و تفکرات‬ ‫صنفی و گروهی باشد‪ .‬همچنین طوری ساختارها را تغییر‬ ‫می دادم که اگر به عمد یا سهو اتفاقی افتاد‪ ،‬سازمان و سیستم‬ ‫اجازه ضایع شدن حق مردم را ندهند‪ .‬در ادامه‪ ،‬حوزه تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬ادارات و سازمان های مرتبط با ان مانند هیئت امنای‬ ‫ارزی‪ ،‬شرکت مادرتخصصی ساخت و تجهیز بیمارستان ها‪،‬‬ ‫اداره کل تجهیزات پزشکی و اداره ملزومات دارویی را زیر نظر‬ ‫مدیریت واحدی درمی اوردم و اجازه می دادم از منابع کشور و‬ ‫ظرفیت های بخش دولتی به خوبی در سیاست گذاری ها و تنظیم‬ ‫قوانین و مقررات صدور مجوزها‪ ،‬رگالتوری و ‪ ...‬استفاده شود‪.‬‬ ‫از ظرفیت های بخش خصوصی و بخش های فعال دیگر در این‬ ‫حوزه‪ ،‬مانند وزارت رفاه و تامین اجتماعی استفاده می کردم و‬ ‫تعارضات موجود در بخش تولیدکنندگان دولتی و وابسته به‬ ‫دولت را برطرف می کردم تا مشکلی برای تولیدکنندگان بخش‬ ‫خصوصی ایجاد نشود و با کمک به ان ها‪ ،‬به ایجاد استقالل‬ ‫واقعی در حوزه تجهیزات پزشکی کمک می کردم‪.‬‬ صفحه 88 ‫جرعه ای دمنوش‬ ‫با طعم کتاب‬ ‫نام اثر‪ :‬امپراطوری اپ‪ :‬ثروت کسب کنید‪ ،‬زندگی کنید و اجازه دهید تکنولوژی در خدمتتان باشد‬ ‫(‪)App Empire: Make Money, Have Life and Let Technology Work for You‬‬ ‫نگارش گر ‪ :‬چاد مو ِرتا‬ ‫برگردان به پارسی‪ :‬مریم قمری‬ ‫ناشر‪ :‬انتشارات کتاب کوچه‬ ‫تاریخ نشر‪1396 :‬‬ ‫تعداد صفحات‪256 :‬‬ ‫قطع کتاب‪ :‬رقعی با جلد شومیز‬ ‫قیمت فعلی در بازار‪ 35 :‬هزار تومان‬ ‫قابلیت خرید اینترنتی‪ :‬دارد‬ ‫مدت زمان پیشنهادی برای مطالعه‪ :‬چهار تا شش روز‬ ‫موضوع‪ :‬کسب درامد از طریق برنامه نویسی و راه اندازی ایده های نو‬ ‫لحظاتی با کتاب‬ ‫ایا تا به حال فکر کرده اید هم زمان با بازی‪ ،‬کارتان را نیز انجام‬ ‫دهید؟ یعنی شغلتان نوعی بازی درحال اجرا باشد و هم زمان‬ ‫برایتان درامد ایجاد کند؟ ایا به این فکر کرده اید که شرایط‬ ‫موجود زندگی را به نفع خود تغییر دهید و با انعطاف بیشتر‪،‬‬ ‫انچه را که پیش رویتان است‪ ،‬پیش ببرید؟ چند بار ایدۀ عالی‬ ‫داشته اید‪ ،‬اما هرگز ان ها را عملی نکرده اید؟‬ ‫اشتهای سیری ناپذیر جهان برای معرفی برنامه های جدید که‬ ‫شرایط و نوع زندگی را تغییر می دهند‪ ،‬با سرعتی شگفت انگیز‬ ‫در حال افزایش است‪ .‬این در حالی است که شرکت های بزرگ‬ ‫برنامه سازی در رقابتی شدید با یکدیگر‪ ،‬هرکدام سعی می کنند‬ ‫در طرح ریزی و ارائۀ برنامه ها از هم سبقت بگیرند؛ ان هم‬ ‫برنامه هایی که به راحتی روی گوشی ها نصب شوند و کاربران در‬ ‫هرجا و هر زمان بتوانند از ان ها استفاده کنند‪.‬‬ ‫امازون‪ ،‬سایتی رسمی که اطالعات و امار مستند و قابل‬ ‫قبولی ارائه می کند‪ ،‬درباره امار بارگذاری برنامه ها تا اغاز سال‬ ‫‪ 2021‬نوشته است‪« :‬ایا می توانید تصور کنید تاکنون فقط برای‬ ‫دستگاه های اپل و اندروید‪ ،‬بیش از ‪ 21‬میلیارد برنامه بارگیری‬ ‫شده است و انتظار می رود که بازار در سال های اینده به ‪30‬‬ ‫میلیارد دالر برسد؟»‬ ‫ً‬ ‫هرچند این سایت دقیقا اشاره نکرده که این میزان برنامه در‬ ‫چه بازه زمانی صورت گرفته و اغاز ان چه سالی بوده است‪.‬‬ ‫چنانچه بازه زمانی را ‪ 13‬سال در نظر بگیریم‪ ،‬یعنی تقریباً اوایل‬ ‫سال ‪ 2007‬که استیو جابز در کنفرانس «مک ورلد» حضور‬ ‫یافت و دستگاهی انقالبی را معرفی کرد‪ 21 ،‬میلیارد برنامه‪،‬‬ ‫رقم بزرگی خواهد بود‪ .‬در ان سال‪ ،‬ایفون ‪ G2‬یا همان نسل امپراتوری اپ روند جست وجو و ایده سازی برای کسب درامد را‬ ‫اول ایفون‪ ،‬با شعار «اختراع دوباره تلفن همراه» در دستان یکی به شما اموزش می دهد؛ ان هم درحالی که از زندگی لذت می برید‪.‬‬ ‫از تاثیرگذارترین افراد تاریخ در حوزه فناوری درخشید‪ .‬استیو مو ِرتا در ابتدای کتاب خود جمله ای طالیی دارد‪« :‬بخشی از‬ ‫جابز از سه محصول صحبت و همه را گمراه کرد‪ ،‬اما طولی انقالب برنامه های تلفن همراه باشید و از عبارت «کاش این کار را‬ ‫نکشید که ایفون‪ ،‬به عنوان تنها محصول شگفت انگیز اپل معرفی‬ ‫شد و تاکنون نیز در حیطۀ امپراتوری خود‪ ،‬یکه تازی می کند‪.‬‬ ‫تنها چند ثانیه تفکر‪ ،‬ما را به این سمت خواهد کشاند که‬ ‫سازندگان برنامه ها و مالکان اپل و اندروید‪ ،‬تاکنون چه میزان‬ ‫درامد کسب کرده اند؛ ان هم فقط و فقط از راه برنامه نویسی‬ ‫و بارگذاری ان ها در گوشی های تلفن همراه‪ .‬این مطالب را‬ ‫در بخش معرفی کتاب اورده ایم‪ ،‬چون کتاب «امپراتوری اپ»‬ ‫نشان می دهد که چگونه می توانیم از طریق برنامه نویسی یا‬ ‫ساخت اپ‪ ،‬به طال و سرمایۀ زیاد برسیم‪.‬‬ ‫نویسندۀ کتاب مذکور‪ ،‬چاد مو ِرتا‪ ،1‬با راه اندازی کسب وکار‬ ‫موفق اپلیکیشن خود‪ ،‬بدون هیچ تجربه ای میلیون ها دالر به‬ ‫دست اورده و در صفحۀ شخصی خود نوشته است‪« :‬دوست‬ ‫دارم به شما بگویم که چگونه می توانید این کار را انجام دهید‪.‬‬ ‫امپراتوری اپ با طراحی‪ ،‬ایجاد و بازاریابی برنامه های موفق در‬ ‫اعم از ‪ Android ، iPad، iPhone‬و ‪،Blackberry‬‬ ‫هر پلتفرمی‪ّ ،‬‬ ‫رازهای ایجاد ثروت را ارائه می دهد‪».‬‬ ‫او در برنامۀ پیشنهادی خود با استفاده از نمونه های الهام بخش و‬ ‫اسان دنیای واقعی خواهد گفت که چگونه به این موارد دست یابید‪:‬‬ ‫کسب درامد سریع و پایدار‬ ‫انتخاب ایده های برنده به طور مداوم‬ ‫دیده شدن از سوی کاربران در گسترۀ وسیع‬ ‫استفاده از استراتژی های بازاریابی که افراد دیگر کمتر از‬ ‫ان اگاهی دارند‪.‬‬ ‫یادگیری روش تحقیق و شناختن فروشگاه های برنامه برای‬ ‫پیش بینی بازار در هر شرایطی و استفاده از ان‬ ‫کسب درامد از شبکه برنامه خود با چندین جریان متفاوت‬ ‫‪1. Chad Mureta‬‬ ‫‪89‬‬ صفحه 89 ‫جرعه ای دمنوش‬ ‫با طعم کتاب‬ ‫می کردم» خالص شوید‪ .‬نوبت شماست‪ .‬همین حاال شروع کنید‪».‬‬ ‫‪90‬‬ ‫اشنایی با نویسنده‬ ‫چاد مو ِرتا کیست و چگونه ایدۀ راه اندازی برنامه و سپس نوشتن‬ ‫کتابی با موضوع «امپراتوری اپ» به ذهنش خطور کرد؟ او بنیان گذار‬ ‫سه برنامۀ کاربردی در تلفن همراه است که جزو کسب وکارهای‬ ‫پردرامد به شمار می ایند‪ T3 Apps ،Empire Apps :‬و ‪.Best Apps‬‬ ‫سه برنامه ای که چاد از طریق توسعه برون سپاری و بدون سابقه در‬ ‫زمینۀ فناوری ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫چاد مورتا ایده پرداز بسیاری از برنامه های تلفن همراه‪،‬‬ ‫نویسنده ای با اثر پرفروش «امپراتوری اپ»‪ ،‬سخنران‪ ،‬سرمایه گذار‬ ‫و کارافرین است‪ .‬او از سال ‪ ،2009‬توسعه‪ ،‬بازاریابی و درامدزایی‬ ‫بیش از ‪ 115‬برنامه‪ ،‬از جمله اولین برنامه ‪ iOS Emoji‬را هدایت‬ ‫کرده که بیش از ‪ 155‬میلیون بار در سراسر جهان بارگیری شده‬ ‫است‪ .‬چاد همچنین بنیان گذار پروژه ‪ EVO‬است که به کارافرینان‬ ‫و متخصصان کمک می کند تا با کشف اینکه چه کسی هستند‬ ‫و بهترین کاری که انجام می دهند چیست‪ ،‬مسیر خود را بیابند‪.‬‬ ‫مورتا در دانشگاه کارولینای ساحلی شرکت کرد و در سال‬ ‫‪ ،2003‬با مدرک کارشناسی در رشته مدیریت بازرگانی‬ ‫فارغ التحصیل شد‪ .‬پس از اتمام تحصیالتش‪ ،‬به عنوان سرمایه گذار‬ ‫امالک مشغول به کار شد و هم زمان صاحب دفتر روزنامه نیز‬ ‫بود‪ .‬جالب اینجاست که او در اوج سقوط بازار مسکن‪ ،‬در فاصلۀ‬ ‫سال های ‪ 2005‬تا ‪ ،2006‬اغلب ‪ 18‬ساعت در روز کار می کرد‪.‬‬ ‫زندگی حرفه ای و شخصی چاد مورتا تاثیر عمیقی بر دیگران‬ ‫گذاشت و برنامه های کاری و زندگی شان به گونه ای غیرمنتظره‬ ‫تغییر یافت‪ .‬اما چه شد که چاد مو ِرتا به سمت برنامه نویسی در‬ ‫گوشی همراه و کسب درامد از ان کشیده شد؟ ماجرا از انجا‬ ‫شکل گرفت که در سال ‪ ،2009‬او خسته از کار به بسکتبال پناه‬ ‫برد تا با ورزش کمی به ارامش برسد‪ .‬حدود ساعت ‪ 10‬شب‪،‬‬ ‫هنگام بازگشت به منزل‪ ،‬گوزنی را در جاده دید و برای جلوگیری‬ ‫از برخورد با حیوان از جاده منحرف شد‪ .‬انحراف او منجر به‬ ‫تصادف وحشتناکی شد که چاد را راهی بیمارستان کرد و تقریباً‬ ‫زنده ماندنش به معجزه می مانست‪ .‬پس‬ ‫از سه عمل جراحی‪ ،‬مجبور شد ماه ها‬ ‫در بیمارستان بماند تا سالمتی اش را‬ ‫بازیابد‪ .‬بازوی چپش از چند جا شکسته‬ ‫و تقریباً له شد‪ .‬حدود ‪ 18‬ماه‪ ،‬روی تخت‬ ‫بیمارستان به حالت بی حرکت بستری‬ ‫شد‪ .‬در این مدت گاهی دوستش به او‬ ‫سر می زد‪ .‬یکی از همین روزها‪ ،‬مقاله ای‬ ‫درباره میلیونرهای برنامه نویس به او داد‪.‬‬ ‫این مقاله جرقه ای در ذهنش ایجاد کرد‪.‬‬ ‫چاد برای رهایی از وضعیت کسل کنندۀ‬ ‫خود‪ ،‬گوشی ایفون را به دست گرفت و‬ ‫در میان برنامه های مختلف شروع به جست وجو کرد تا سرگرم‬ ‫شود و لحظات درداور و کسل بار بی حرکتی روی تخت بیمارستان‬ ‫را فراموش کند‪ .‬خودش می گوید که ابتدا همه چیز برایش حکم‬ ‫بازی داشت‪« :‬گشت وگذار در دنیای برنامه ها و بررسی نقاط ضعف‬ ‫و قوت ان ها‪ ».‬در همین اثنا‪ ،‬به جای خالی برنامه هایی پی برد که‬ ‫می توانستند سرگرم کننده باشند‪ .‬در عین حال‪ ،‬متوجه شد که چه‬ ‫بستر بکری برای رسیدن به پول و سرمایه در انجا نهفته است‪.‬‬ ‫چاد که پیش از این اتفاق‪ ،‬مشاور حوزه امالک و مستغالت بود‪،‬‬ ‫دریافت که تجارت در این زمینه نه تنها جان او را از بین می برد‪،‬‬ ‫بلکه به هیچ وجه ربطی به عالیقش ندارد‪ .‬انچه بیش از همه چاد را‬ ‫خوشحال می کرد‪ ،‬بازی‪ ،‬ورزش‪ ،‬سرگرمی و گشت وگذار در میان‬ ‫برنامه های مختلف بود‪.‬‬ ‫همین جرقه چاد را به دنیای جدید و زندگی نوینش پرتاب‬ ‫کرد‪ .‬او بدون هیچ تجربه فنی‪ ،‬ایده ای را برای یکی از برنامه های‬ ‫تلفن همراه به نام «‪ »Fingerprint Security Pro‬ایجاد کرد که‬ ‫پرفروش ترین فروشگاه ‪ App Store‬بود و مانند کاتالیزور برای‬ ‫شرکت های جدید‪ ،‬شغل و شیوه زندگی عمل می کرد‪ .‬چاد فهمید‬ ‫که از طریق برنامه های تلفن همراه‪ ،‬می تواند سیستمی ایجاد کند‬ ‫که فرد در عین سرگرم بودن‪ ،‬کار هم انجام دهد و هزینه دریافت‬ ‫کند‪ .‬تقریباً سه سال بعد‪ ،‬او هدایت‪ ،‬توسعه و بازاریابی ‪ 46‬برنامه‬ ‫را بر عهده گرفت که بیش از ‪ 35‬میلیون بار در سراسر جهان‬ ‫بارگیری شده اند‪.‬‬ ‫درحالی که چاد طبیعت هیجان انگیز کسب وکار برنامه ها را‬ ‫دوست دارد‪ ،‬این اشتیاق واقعی‪ ،‬او را برای داشتن زندگی عاری‬ ‫از سختی به عنوان مترجم نیز سوق می دهد‪ .‬بینش‪ ،‬تجربه و‬ ‫سرسختی منحصربه فرد مورتا در جایگاه نویسنده‪ ،‬سخنران‪،‬‬ ‫مشاور و کارافرین‪ ،‬به او این امکان را داده است که عالوه بر‬ ‫دنبال کردن رویاهایش و سفر به سراسر جهان‪ ،‬در کارهای خود‬ ‫نیز تحول ایجاد کند‪ .‬مورتا تجربیات و تخصص خود را در اولین‬ ‫کتابش با عنوان «امپراتوری اپ‪ :‬پولدار شوید‪ ،‬زندگی کنید و‬ ‫اجازه دهید تکنولوژی در خدمتتان باشد (مارس ‪ ،2012‬انتشارات‬ ‫ویلی)» به اشتراک گذاشت‪.‬‬ صفحه 90 صفحه 91 صفحه 92 صفحه 93 صفحه 94 صفحه 95 ‫اﮐﺴﯿﮋن ﺳﺎز ‪ 10‬ﻟﯿﺘﺮى ﭼﻮﯾﺲ ﭘﻼس ﻣﺪل ‪: SZ-SAW-l0L‬‬ صفحه 96 صفحه 97 صفحه 98 صفحه 99 صفحه 100 ‫شرکت سینا حمد اریا در نظر دارد در راستای ایفای تعهدات خود و به منظور کمک به نوسازی و زیباسازی مراکز‬ ‫درمانی محصوالت ممتاز خود را در قالب طرحهای زیر در اختیار مراکز درمانی قرار دهد‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫فروش با اقساط بلند مدت طرح تعویض با تخت مستهلک به دلخواه مشتری فروش با اوراق‬ ‫‪www.sinabed.com info@sinabed.com‬‬ ‫‪Tel: +98(41) 34 32 92 42 Fax: +98(41) 34 32 92 43‬‬ صفحه 101 22 صفحه 102