ماهنامه توسعه فناوری های نوین پزشکی شماره 18-خرداد1400

صفحه 1 صفحه 2 صفحه 3 ‫ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺗﺼﺎل ﺑﻪ اﻧﺎﻻﯾﺰر ﮔﺎز‬ صفحه 4 ‫اراﺋـﻪ دﻫﻨـﺪه ﭘﯿﺸﺮﻓﺘـﻪ ﺗﺮﯾﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰات ﭘﺰﺷﮑـﻰ ﺑﺎ ﺧﺪﻣﺎﺗـﻰ ﻣﺘﻤﺎﯾـﺰ‬ ‫‪Advance‬‬ ‫‪medical technologies‬‬ ‫‪to make healthcare‬‬ ‫‪more accessible‬‬ ‫‪Better‬‬ ‫‪Healthcare‬‬ ‫‪For All‬‬ ‫ﺳﯿﺴﺘـﻢ ﻫـﺎى ﭘﯿﺸـﺮﻓﺘـﻪ‬ ‫اﺳﺘﺮﯾﻠﯿﺰاﺳﯿﻮن ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧـﻰ‬ ‫وﻧﺘـﯿـﻼﺗـﻮر ﻫـﺎى ﻓـﻮق‬ ‫ﭘﯿﺸـﺮﻓﺘـﻪ ﺗﻨﻔـﺴـﻰ‬ ‫ﺷﺮﮐﺖ اراﯾﻪ زﯾﺴﺘﻰ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه اﻧﺤﺼﺎرى ﮐﻤﭙﺎﻧﻰ ﻫﺎى ‪ cisa ، imtmedical‬و ‪ Mindray‬در اﯾﺮان‬ ‫ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺧﯿﺎﺑﺎن ﺑﻬﺸﺘﻰ‪ ،‬ﺧﯿﺎﺑﺎن ﻗﻨﺒﺮزاده‪ ،‬ﺧﯿﺎﺑﺎن ‪ ،16‬ﭘﻼک‪24‬‬ ‫‪021-88761885‬‬ ‫‪www.Arayeh-medical.com‬‬ ‫ﺳﯿـﺴﺘـﻢ ﻫـﺎى ﭘﯿﺸـﺮﻓﺘـﻪ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾـﺮﺑـﺮدارى ﭘـﺰﺷﮑـﻰ‬ صفحه 5 صفحه 6 صفحه 7 ‫صندوق پژوهش و فناوری‬ ‫غیردولتی تجهیزات پزشکی‬ ‫صدور انواع ضمانت نامه ‬ ‫شرکت در مناقصه‬ ‫حسن انجام کار‬ ‫پیش پرداخت‬ ‫تعهد پرداخت با شرایط ترجیحی‬ ‫وضوابط بانک مرکزی‬ ‫خی ــابان ایرانشهر شمایل‪ ،‬کوچه دهقاین‪ ،‬پالک ‪ ،8‬طبقه ‪5‬‬ ‫‪5th Floor, No. 8, Dehghani Alley,North IranShahr St., Tehran, Iran.‬‬ ‫‪www.sandoghmed.com‬‬ ‫‪8 6 1 9 1 0 0 3 -7 ، 0 2 1 -4 1 9 7 5‬‬ ‫‪+982141975،86191003-7‬‬ ‫‪info@sandoghmed.ir‬‬ صفحه 8 صفحه 9 ‫شرکت راهیان طب صبا‬ ‫واردات و توزیع محصوالت تجهزیات پزشیک‬ ‫سعادت اباد ‪ -‬مجتمع اداری رویال‪ -‬طبقه ‪ - 8‬واحد ‪807‬‬ ‫‪40880536-9‬‬ صفحه 10 صفحه 11 ‫شماره هجدهم‪ /‬خرداد ‪۱۴۰۰‬‬ ‫صاحب امتیاز و مدیرمسئول‪ :‬دکتر سیداصف مهدوی اردکانی‬ ‫شورای سیاست گذاری‪ :‬دکتر سیداصف مهدوی‪ ،‬دکتر کاملیا علوی‪ ،‬دکتر بهروز حاجیان تهرانی‪ ،‬دکتر‬ ‫امیر صدری‬ ‫هیئت تحریریه‪ :‬بهار قربان پور‪ ،‬مریم هاشمی‪ ،‬دکتر فرزانه کیوان فرد‪ ،‬دکتر فاطمه روستا‪ ،‬رویا کاکاوند‬ ‫و سیما هاشمی‬ ‫دبیر خبری‪ :‬بهار قربان پور‬ ‫دبیر علمی‪ :‬دکتر فاطمه روستا‬ ‫ویراستار‪ :‬مریم هاشمی‬ ‫طراحی و گرافیک‪ :‬گروه طراحان افرا گرافیک‬ ‫سازمان اگهی ها ‪ :‬نفیسه سادات موسوی‪ -‬فاطمه گودرزی‬ ‫امور داخلی و اشتراک‪ :‬فاطمه گودرزی‬ ‫نشانی‪ :‬تهران‪ ،‬کوی نصر (گیشا)‪ ،‬کوچه فاضل شمالی‪ ،‬پالک ‪ ،91‬واحد ‪ ،1‬کدپستی‪1447653664 :‬‬ ‫تلفن‪021-88272492 :‬‬ ‫نمابر‪021-88272502 :‬‬ ‫نشانی الکترونیکی‪info@modernmed.ir :‬‬ ‫تارنما‪www.modernmed.ir :‬‬ ‫چاپ و صحافی‪ :‬چاپ نور حکمت‬ ‫تهران‪ ،‬خیابان ابوریحان‪ ،‬بین شهدای ژاندارمری و شهید وحید نظری‪ ،‬نبش کوچه خداپرست‪ ،‬پالک‬ ‫‪ ، 70‬شماره تماس‪021-66966654 :‬‬ ‫همکاران این شماره‪ :‬مهندس حمیدرضا کاویانی‪ ،‬مهندس محمدرضا کمپانی‪ ،‬مهندس محمدصالح‬ ‫خالقی‪ ،‬دکتر هدایت هللا فقیه‪ ،‬مهندس حسین چمنی‪ ،‬مهندس علی کربالیی‬ ‫فهرست‬ ‫سخن مدیرمسئول ‪11 ..................................................................................................‬‬ ‫یادداشت ماه ‪12 ..........................................................................................................‬‬ ‫اینوتکس جانی تازه در کالبد فناوری ‪13 .........................................................................‬‬ ‫خرداد در قاب اخبار ‪27 ...............................................................................................‬‬ ‫خــرداد در قــاب فنــاوری ‪32 ..........................................................................................‬‬ ‫در مسیر صادرات ‪38..................................................................................................‬‬ ‫کلینیکـ موفقیــت ‪42...................................................................................................‬‬ ‫رگوالتوری در حوزه فناوری اطالعات پزشکی ‪50 ............................................................‬‬ ‫معرفی استارتاپ ‪52 ...................................................................................................‬‬ ‫جرعـه ای دمنــوش بــا طعــم کتــاب ‪58 ...........................................................................‬‬ ‫باشگاه فناوری ‪59 .......................................................................................................‬‬ صفحه 12 ‫سخن مدیر مسئول ‪11‬‬ ‫خرداد امسال با یکی از رویدادهای مهم کشورمان یعنی انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری هم زمان شد؛ رویدادی که در همه عرصه های‬ ‫زندگی مردم تاثیرگذار خواهد بود و مشارکت در ان بسیار حائز‬ ‫اهمیت است‪ .‬حوزه سالمت نیز از این مهم بی بهره نخواهد ماند و‬ ‫در این بین‪ ،‬بسیاری از تحلیلگران و فعاالن این حوزه‪ ،‬دغدغه ها و‬ ‫چالش های شان را برای نامزدهای محترم تشریح کردند‪ .‬سازمان‬ ‫نظام پزشکی و فدراسیون سالمت اتاق بازرگانی‪ ،‬تشکل های‬ ‫دارویی و تجهیزات پزشکی به صورت مکتوب و بیانیه یا از طریق‬ ‫رسانه هایی همچون کالب هاوس‪ ،‬نظراتشان را بیان و با نمایندگان‬ ‫نامزدها گفت وگو کردند‪ .‬در میان تمامی محتواهای طرح شده‪،‬‬ ‫حوزه اقتصاد سالمت شامل اقتصاد دارو و تجهیزات پزشکی‪،‬‬ ‫بخش به حاشیه رفته بود‪ .‬بیشتر بر مسائل ارزی‪ ،‬ساختار وزارت‬ ‫بهداشت در حوزه های دارو و تجهیزات پزشکی و مسائل مرتبط‬ ‫با رگوالتوری در این دو حوزه و چالش های مرتبط با قیمتگذاری‬ ‫و تامین مواد اولیه تمرکز شد‪ .‬هرچند نباید انتقادات تشکل ها و‬ ‫فعاالن این حوزه را به شیوه مدیریت در نظام سالمت‪ ،‬به ویژه در‬ ‫بخش های درمان‪ ،‬دارو و تجهیزات پزشکی نادیده گرفت‪.‬‬ ‫اما در همه نقدها نگاه منصفانه نیز شایسته تقدیر است که‬ ‫متاسفانه در بسیاری از موارد به ان توجه نشد‪ .‬بدیهی است در‬ ‫شرایط تحریم های ظالمانه و درگیری هم زمان تمامی کادر وزارت‬ ‫بهداشت با پاندمی کرونا‪ ،‬مدیریت چه در حوزه درمان و چه در‬ ‫حوزه دارو و تجهیزات پزشکی‪ ،‬کار چندان ساده ای نیست و نیک‬ ‫می دانم که تالش تمامی عزیزان در وزارت بهداشت و سازمان غذا‬ ‫و دارو در راستای کنترل پاندمی و مدیریت تامین اقالم کرونا بوده‬ ‫است‪ .‬در این میان‪ ،‬توجه به توسعه صادرات و رفع موانع تولید‬ ‫نیز از دیگر فعالیت های ارزشمند این عزیزان در این برهه خاص‬ ‫تاریخی است‪ .‬قطع به یقین‪ ،‬در هر فعالیتی ضعف هایی نیز وجود‬ ‫دارد که قابل نقد است و نقد تخصصی از بهترین و ارزشمندترین‬ ‫راه های بهبود روش های مدیریت و حکمرانی و مسبب توسعه‬ ‫است‪.‬‬ ‫امید است هر بزرگواری که بر اساس انتخاب مردم سکان‬ ‫هدایت کشور را به دست می گیرد‪ ،‬نگاه عمیقی به حوزه‬ ‫سالمت داشته باشد که هم اکنون جزو اولویت های زندگی همه‬ ‫مردم دنیا به شمار می اید و فردی را برای هدایت این حوزه‬ ‫انتخاب کند که عالوه بر داشتن دانش عالی و سوابق اجرایی‬ ‫مرتبط‪ ،‬با تمامی ارکان سالمت به ویژه بخش های اقتصادی‬ ‫و کسب وکارهای این حوزه اشنا و بر ان ها مسلط باشد و با‬ ‫دیده ای فناورانه به تمامی بخش های سالمت بنگرد‪.‬‬ ‫گذشته از مسائل اجتماعی مرتبط‪ ،‬از این شماره تصمیم‬ ‫گرفتیم بخش صادرات را نیز به ماهنامه بیفزاییم‪ .‬هدف از‬ ‫این بخش‪ ،‬به اشتراک گذاشتن تجربیات فعاالن این حوزه و‬ ‫صاحب نظران به منظور استفاده بسیاری از تولیدکنندگان و‬ ‫صادرکنندگان و تمامی افرادی است که به راه اندازی کسب وکار‬ ‫در بخش صادرات فراورده های سالمت محور و فناوری های‬ ‫سالمت عالقه مندند‪.‬‬ ‫بهاینمنظورازتمامیمتخصصانوصاحب نظراندعوتمی کنیم‬ ‫تا تجربیات و دانش خود را در این حوزه از طریق این ماهنامه با‬ ‫مخاطبان و عالقه مندان به اشتراک بگذارند‪ .‬در تالشیم از شمارگان‬ ‫اتی‪ ،‬تنوع محتوای تخصصی را نیز بیشتر کنیم‪.‬‬ ‫شورای سیاست گذاری ماهنامه از نظرات ارزشمند‪ ،‬انتقادات و‬ ‫پیشنهادهای مخاطبان و متخصصان عزیز استقبال می کند‪ .‬این‬ ‫عزیزان می توانند از طریق صفحه ماهنامه در اینستاگرام یا پست‬ ‫الکترونیک با ادرس ‪ Modernmed.mag@gmail.com‬نظرات‬ ‫خود را منعکس کنند‪.‬‬ ‫با ارزوی تندرستی و پیشرفت روزافزون برای همگی‬ ‫مخاطبانعزیز‬ صفحه 13 ‫ما به خرداد‬ ‫پر از حادثه‬ ‫عادت داریم‬ ‫بهار قربان پور‬ ‫یادداشت ماه‬ ‫‪12‬‬ ‫ضمن ادای احترام به روح بنیانگذار جمهوری اسالمی‬ ‫ایران‪ ،‬گرامیداشت حادثۀ خونین ‪ 15‬خرداد و شهدای‬ ‫گرانقدر انقالب و همچنین سالروز ازادسازی خرمشهر‬ ‫شمارگان خرداد را به مطالعه مینشینیم‪.‬‬ ‫ماه سوم بهار با تمام رویدادهای خوش و گاهی ناراحت کننده‪،‬‬ ‫از راه رسید‪ .‬هرچند خرداد امسال برای حوزۀ سالمت کمی‬ ‫متفاوت تر اغاز شد‪ .‬اثار برگزاری نخستین نمایشگاه دائمی‬ ‫تجهیزات پزشکی در محل پارک فناوری پردیس در روزهای پایانی‬ ‫اردیبهشت و در حاشیۀ برگزاری اینوتکس ‪ ،2021‬تا اول خرداد‬ ‫ادامه یافت‪ ،‬زیرا بسیاری از مشاوران و سرمایه گذاران با مشاهدۀ‬ ‫ایده های ارائه شده در این نمایشگاه‪ ،‬ریسک سرمایه گذاری در این‬ ‫حوزه را پذیرفتند و برای ادامۀ همکاری ها‪ ،‬جلسات متعددی را‬ ‫در خردادماه ترتیب دادند؛ به گونه ای که بر اساس اعالم «شبکه‬ ‫فن بازار ملی ایران»‪ ،‬امسال با برگزاری نمایشگاه اینوتکس‪،‬‬ ‫اتفاقات خوبی رقم خورد و قراردادهای قابل قبولی بین صاحبان‬ ‫ایده و سرمایه گذاران برای حمایت از ایده های حوزۀ سالمت و‬ ‫تجهیزات پزشکی به امضا رسید‪.‬‬ ‫خبر خوش دیگر‪ ،‬اغاز طرح واکسیناسیون عمومی ضد کرونا‬ ‫بود که با هماهنگی وزارت بهداشت مرحلۀ نهایی ان از ابتدای‬ ‫خرداد اجرایی شد‪ .‬نکتۀ حائز اهمیت‪ ،‬استفاده از واکسن ایرانی‬ ‫«کووبرکت» برای این مرحله بود که غرور و شعف ایرانی را به‬ ‫همراه داشت‪ ،‬زیرا بار دیگر دلیرمردان و بانوان توانمند کشور در‬ ‫عرصۀ دانش بنیان و سالمت نه تنها به ما و خودشان که به تمام‬ ‫دنیا ثابت کردند ایرانی می تواند و هیچ سدی جلودار اندیشه‪،‬‬ ‫باور‪ ،‬توانمندی و دانش سرزمین پارس نخواهد بود‪.‬‬ ‫اعطای کد اخالق پژوهشی به شرکت تحقیقاتی و تولیدی‬ ‫«سیناژن» از سوی کارگروه وزارتی اخالق در پژوهش (کمیته‬ ‫تخصصی اخالقی در پژوهش های زیست پزشکی)‪ ،‬خبر خوش‬ ‫دیگری بود که خردادمان را غرق در شور و شادی کرد‪ .‬اعطای‬ ‫کد اخالق به این شرکت در حالی صورت گرفت که پیش‬ ‫از این نیز چهار شرکت تحقیقاتی دیگر برای تولید واکسن‬ ‫ایرانی کرونا موفق به دریافت کد اخالق پژوهشی و ورود به فاز‬ ‫مطالعات بالینی شده بودند؛ هرچند واکسن تولیدی سیناژن‪،‬‬ ‫نخستین واکسن کرونای ساخت بخش خصوصی در ایران است‬ ‫که موفق شد به این مرحله برسد‪.‬‬ ‫اما نمایشگاه «ایران هلث» به دلیل شرایط اپیدمی کرونا‪،‬‬ ‫مطابق وعدۀ قبلی‪ ،‬در تاریخ مقرر یعنی روزهای ششم تا نهم‬ ‫خرداد برگزار نشد و شرکت های فعال در حوزۀ سالمت که‬ ‫خود را برای حضور در این رویداد اماده می کردند‪ ،‬ناچار شدند‬ ‫منتظر تاریخ جدید برگزاری این رویداد بمانند‪.‬‬ ‫در پی این اتفاق‪ ،‬مسئوالن برگزاری نمایشگاه اعالم کردند به‬ ‫احتمال بسیار زیاد‪ ،‬زمان جدید برای برگزاری این رویداد‪ ،‬اوایل‬ ‫تیرماه سال جاری در نظر گرفته شده است که حتماً از طریق‬ ‫رسانه ها به اطالع شرکت کنندگان و بازدیدکنندگان خواهد‬ ‫رسید‪ .‬هرچند در بخشی دیگر از این خبر امده بود که رویداد‬ ‫بین المللی تجهیزات پزشکی ازمایشگاهی ترکیه‪-‬استانبول در‬ ‫روزهای ‪ 13‬تا ‪ 15‬خرداد‪ ،‬پذیرای شرکت های ایرانی و خارجی‬ ‫فعال در این حوزه خواهد بود؛ رویدادی که عالقه مندان برای‬ ‫حضور در ان‪ ،‬در اردیبهشت ماه اقدام کرده بودند‪.‬‬ ‫اخرین رویداد این ماه پرحادثه‪ ،‬برگزاری سیزدهمین دورۀ‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ ‪ 28‬خرداد بود‪ ،‬به همین‬ ‫دلیل وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی‪ ،‬شیوه نامه ویژه‬ ‫رعایت پروتکل های بهداشتی در طول برگزاری انتخابات را‬ ‫تنظیم کرد و ان را در اختیار وزارت کشور گذاشت‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬مطابق اعالم وزارت بهداشت‪ ،‬ایستگاه های سنجش‬ ‫سالمت نیز در حوزه های انتخاباتی مستقر شد تا سالمتی افراد‬ ‫پای صندوق ها و رای دهندگان به طور مرتب از نخستین ساعات‬ ‫برگزاری انتخابات تا اخرین لحظه‪ ،‬پایش شود‪.‬‬ صفحه 14 ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫‪13‬‬ ‫همگردی در پارک علم و فناوری با بلیت اینوتکس‬ ‫در حالی پارک علم و فناوری پردیس محل میزبانی از‬ ‫رویداد «اینوتکس ‪ »2021‬انتخاب شد که سال گذشته‪،‬‬ ‫این نمایشگاه هم زمان با اغاز همه گیری کرونا‪ ،‬به صورت‬ ‫مجازی برگزار شد‪ .‬اینوتکس ‪ 2021‬به مدت چهار روز از‬ ‫تاریخ ‪ 28‬تا ‪ 31‬اردیبهشت پذیرای میهمانان داخلی و‬ ‫خارجی بازدیدکننده از نمایشگاه به صورت حضوری و‬ ‫مجازی بود‪.‬‬ ‫در این مجال‪ ،‬بخش های مختلف نمایشگاه اینوتکس را‬ ‫مروری کلی می کنیم و در ادامه‪ ،‬گفت وگوهای اختصاصی‬ ‫با تنی چند از مسئوالن حاضر در انجا را می خوانیم‪.‬‬ ‫حضور جدی کارافرینان در راهروی‬ ‫دانش و فناوری‬ ‫هیجان زیاد با مسابقه کوالک‬ ‫مسابقۀ «کوالک» به منظور مشارکت بیشتر بازدیدکنندگان‬ ‫با فضاها و امکانات مختلف نمایشگاه‪ ،‬طراحی شد‪ .‬روش‬ ‫اجرایی ان هم به این صورت بود که در نقاط مختلف‬ ‫نمایشگاه اینوتکس‪ ،‬پنج نماد مرتبط با این رویداد قرار داشت‪.‬‬ ‫بازدیدکنندگان و حتی شرکت ها و صاحبان غرفه های حاضر‬ ‫در نمایشگاه با پیدا کردن این نمادها و ارسال عکس های ان‬ ‫به بخش معرفی شده‪ ،‬در چالش کوالک شرکت می کردند‪.‬‬ ‫در پایان هر روز به برندگان مسابقه هدیه ای تعلق می گرفت‬ ‫و در روز پایانی نمایشگاه و هم زمان با مراسم اختتامیه‪ ،‬حدود‬ ‫ده برندۀ نهایی به قید قرعه انتخاب شدند که به هر یک‬ ‫جوایز نفیسی اهدا شد‪.‬‬ ‫این فضا که در محیط بیرونی و باز پارک علم و فناوری‬ ‫پردیس و در دو ردیف موازی طراحی شده بود‪ ،‬محلی‬ ‫برای حضور کارافرینان‪ ،‬تولیدکنندگان و عرضه کنندگان‬ ‫محصوالت دانش بنیان شد و حال وهوایی نشاط اور و پرانرژی‬ ‫به پارک فناوری پردیس بخشید‪.‬‬ ‫از نکات برجستۀ این رویداد‪ ،‬حضور استارتاپ هایی بود که‬ ‫برای نخستین بار در پارک حاضر شده بودند و با انگیزۀ زیاد‬ ‫و هیجانی خاص‪ ،‬استارتاپ خود را به بازدیدکنندگان معرفی‬ ‫می کردند‪ .‬یکی دیگر از اتفاقات نیک‪ ،‬پیوند خوردن جوانان‬ ‫صحنه نمایش ویژه نمایشگاه‬ ‫صاحب اندیشه و ایده با افراد داخل غرفه ها بود‪ .‬کسانی که ایدۀ‬ ‫خاصی در زمینه ای مشخص را مطرح می کردند و از مدیران در بخشی از محوطۀ پارک علم و فناوری پردیس‪ ،‬فضای روباز‬ ‫شتاب دهنده ها‪ ،‬نمایندگان داخل غرفه و صاحب نظران فناور‪ ،‬و محصور با صحنه نمایش و تجهیزات صوتی طراحی شده بود؛‬ ‫فضایی که به صورت پلکانی برای نشستن افراد در نظر گرفته‬ ‫برای رشد و پرورش ایده هایشان راهنمایی می گرفتند‪.‬‬ صفحه 15 ‫شده بود‪ .‬کسانی که تمایل داشتند از نزدیک شاهد برنامه های‬ ‫اجرایی باشند‪ ،‬با رعایت فاصلۀ اجتماعی در مکان های مدنظر‬ ‫مستقر می شدند و به سخنرانی افراد شناخته شده و تاثیرگذار‬ ‫بین المللی‪ ،‬بیانات الهام بخش‪ ،‬رویدادهای شگفت انگیز و بررسی‬ ‫ترندهای روز دنیا و چالش های ان گوش می کردند‪.‬‬ ‫موضوعات مدنظر برای ارائه در این بخش عبارت بود از‪:‬‬ ‫‪ ‬تفکر خالق و تفکر کارافرین‬ ‫‪ ‬رهبری و ایجاد تغییر در الگوواره های ذهنی‬ ‫‪ ‬ساخت اقتصادی موفق در کشور‬ ‫‪ ‬تحریم و مشکالت جهانی شدن کسب وکارها‬ ‫‪ ‬محیط زیست و توسعه پایدار‬ ‫‪ ‬مسئولیت اجتماعی کسب وکارها‬ ‫‪ ‬بررسی چالش های اکوسیستم‬ ‫بالک چین‬ ‫هوش مصنوعی‬ ‫اینترنت اشیا‬ ‫کالن داده‬ ‫رایانش ابری‬ ‫فناوری های همگرا (‪)NBIC‬‬ ‫کافه سرمایۀ اینوتکس‬ ‫‪14‬‬ ‫برگزارکنندگان اینوتکس ‪ 2021‬با هدف فراهم شدن بستری‬ ‫مناسب برای رویارویی صاحبان ایده و سرمایه گذاران‪ ،‬کافه‬ ‫سرمایۀ اینوتکس را راه اندازی کردند‪ .‬این موضوع برای استارتاپ ها‬ ‫امکانی ایجاد می کند تا با سرمایه گذاران مالقات و سرمایه جذب‬ ‫کنند‪ .‬در نمایشگاه امسال‪ ،‬اتفاقات خوبی رقم خورد و تعدادی از‬ ‫استارتاپ ها با معرفی خود و ایده هایشان‪ ،‬سرمایه گذاران را مجاب‬ ‫کردند تا برای تبدیل شدن ایده به پدیده‪ ،‬در کنارشان قرار گیرند‪.‬‬ ‫پاویون مشاوران‬ ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫یکی دیگر از بخش های جذاب اینوتکس که به صورت مجازی‬ ‫و حضوری برگزار شد‪ ،‬پاویون مشاوران بود‪ .‬اتفاقی که به گفتۀ‬ ‫بسیاری از بازدیدکنندگان و غرفه داران‪ ،‬بسیار خوشایند بود‪.‬‬ ‫ارائه خدمات مشاوره متناسب با نیاز هر بخش از اکوسیستم‬ ‫نواوری و فناوری‪ ،‬هدف راه اندازی پاویون مشاوران بود‪.‬‬ ‫بخش دانشجویی اینوتکس‬ ‫ایستگاه اینده‬ ‫با توجه به اینکه دانشجویان‪ ،‬اینده سازان کشور به شمار‬ ‫این ایستگاه با شعار چشم انداز پیش رانی در اکوسیستم می ایند و در بیشتر مواقع تفکرات خالق و نو از اندیشۀ این‬ ‫نواوری و فناوری کشور راه اندازی شد و با مروری بر روندهای قشر از جامعه برمی خیزد‪ ،‬مدیران اجرایی اینوتکس تصمیم‬ ‫روبه رشد فناوری های جدید‪ ،‬به ویژه در شش حوزه‪ ،‬پذیرای گرفتند با راه اندازی بخش دانشجویی‪ ،‬سرمایه گذاری بر تفکر‬ ‫بازدیدکنندگان بود‪ .‬این محورها عبارت بودند از‪:‬‬ ‫خالق و ایده های نو در سنین جوانی را دنبال کنند‪ .‬بنا بر‬ صفحه 16 ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫‪15‬‬ ‫اعالم روابط عمومی نمایشگاه‪ ،‬امسال دانشجویان بخش تاییدشده دبیرخانه اینوتکس برای نشر اخبار‪.‬‬ ‫بزرگی از بازدیدکنندگان نمایشگاه را تشکیل دادند و یکی از در اتاق هاب رسانه‪ ،‬خبرنگاران از خبرگزاری ها و پایگاه های‬ ‫مختلف در فضایی رسانه ای‪ ،‬لحظه به لحظه اخبار و رویدادهای‬ ‫اصلی ترین مخاطبان نمایشگاه اینوتکس بودند‪.‬‬ ‫نمایشگاه را به سازمان مدنظر خود انتقال می دادند و‬ ‫‪1‬‬ ‫گزارش های صوتی و تصویری را برای بازدیدکنندگان مجازی‬ ‫رویداد مهم ریورس پیچ‬ ‫این رویداد با همکاری شبکۀ ملی فن بازار و سرمایه گذاران صورت نمایشگاه ارسال می کردند‪.‬‬ ‫گرفت و محلی برای ارائه نیازهای فناورانۀ صنعتگران و شرکت های‬ ‫اینوتکس اکادمی‬ ‫مختلف از زبان خودشان و عقد قراردادهای سرمایه گذاری بود‪.‬‬ ‫به گفتۀ مدیر شبکۀ ملی فن بازار‪ ،‬امسال با کمک بروکرها‪ ،‬در «اینوتکس اکادمی» بستری برای انتقال مفاهیم مورد‬ ‫قراردادهای خوبی در رویداد ریورس پیچ به امضا رسید که بخش نیاز در اکوسیستم فناوری فراهم شد تا بازدیدکنندگان از‬ ‫نزدیک با این مفاهیم اشنا شوند‪ .‬برگزاری جلسات پرسش و‬ ‫مهمی از ان ها در حوزۀ تجهیزات پزشکی بود‪.‬‬ ‫پاسخ‪ ،‬حتی به صورت انالین برای بازدیدکنندگان مجازی‪،‬‬ ‫جلوه خاصی به این رویداد بخشید‪.‬‬ ‫تور بازدید از ناحیه نواوری پردیس‬ ‫عالقه مندان به بازدید از نقاط مختلف پارک علم و فناوری‬ ‫اینوجوان‬ ‫پردیس و شرکت های مستقر در ان می توانستند در سایت‬ ‫بازدید از نمایشگاه‪ ،‬بخش تور بازدید ثبت نام و با سرویس های هر کشوری به جمعیت جوان خود افتخار می کند و هر دولتی با‬ ‫مدنظر در نقاط مشخص پارک‪ ،‬از ناحیه نواوری پردیس و تکیه بر اندیشه های جوان‪ ،‬به دنبال راهی برای شناساندن بهتر خود‬ ‫در دنیای رقابتی امروز است‪ .‬دنیایی که دیگر تنها بر پایۀ دستیابی‬ ‫تعدادی از شرکت های مستقر در پارک بازدید کنند‪.‬‬ ‫به اطالعات نظامی پیش نمی رود‪ ،‬بلکه داشتن تکنولوژی‪ ،‬دانش و‬ ‫تجربه فناوری‬ ‫توان علمی‪ ،‬بسیار مهم تر و حتی حیاتی به نظر می رسد‪.‬‬ ‫یکی دیگر از بخش های نو در اینوتکس امسال‪ ،‬رویداد «تجربۀ بر همین اساس بسیاری از کشورهای پیشرفته‪ ،‬سرمایه گذاری‬ ‫فناوری» بود‪ .‬در این رویداد تجربه تکنولوژی های روز دنیا با بر اندیشه های جوان‪ ،‬نوجوان و حتی کودکان را سرلوحۀ اقدامات‬ ‫هماهنگی شرکت های فناور پیشرو در زمینه های مختلف به اساسی خود قرار داده اند‪ .‬اینوتکس ‪ 2021‬نیز با تاسی از این شیوه‪،‬‬ ‫اطالع بازدیدکنندگان می رسید‪.‬‬ ‫فرصتی برای کشف‪ ،‬بهبود و هدایت استعدادهای کارافرینانه‬ ‫نوجوانان و ساختن اینده ای بهتر برای کشور فراهم کرد‪.‬‬ ‫استارکاپ‬ ‫با توجه به حضور گسترده و چشمگیر استارتاپ ها در اینوتکس‬ ‫‪ ،2021‬مدیران برگزاری این رویداد تصمیم گرفتند هیجان حضور برای ساختن خانواده‪ ،‬حضور زن و مرد در کنار هم ضروری‬ ‫در نمایشگاه را بیشتر کنند و با ترتیب دادن بخش «استارکاپ» است و برای ساختن جامعه ای متعالی و موفق‪ ،‬مشارکت‬ ‫این ایده را عملی کردند‪ .‬به گفتۀ بازدیدکنندگان از نمایشگاه‪ ،‬بانوان به دور از هر نگاه جنسیتی زیباست‪.‬‬ ‫رویداد استارکاپ یکی از بخش های مهیج و جالب امسال بود که «پاویون زنان پیشگام» با شعار «ارائه الگوهای موفق برای‬ ‫افراد از نزدیک شاهد رقابت جذاب بین استارتاپ ها بودند‪.‬‬ ‫زنان ایران زمین» فرصتی برای ارتقای مشارکت اقتصادی‬ ‫بانوان و بهبود وضعیت این قشر از جامعه در زیست بوم‬ ‫هاب رسانه‬ ‫نواوری فراهم کرد‪.‬‬ ‫هر رویدادی برای بهتر دیده شدن نیاز به اطالع رسانی و پوشش در مدت برگزاری نمایشگاه‪ ۳۰ ،‬نشست صمیمانه با حضور‬ ‫خبری مناسب دارد‪ .‬چنانچه این مهم صورت نگیرد‪ ،‬بسیاری از مدیران زن موفق از شرکت های دانش بنیان و خالق برگزار‬ ‫اتفاقات نمود بیرونی نخواهند داشت‪ .‬با توجه به اهمیت خبر و شد که هریک داستان موفقیت خود و چگونگی رسیدن به‬ ‫اطالع رسانی دقیق‪ ،‬بخش «هاب رسانه» در نمایشگاه راه اندازی جایگاه فعلی را شرح دادند‪.‬‬ ‫شد؛ محلی برای تعامل با رسانه های مختلف و تنها مرجع‬ ‫پاویون زنان پیشگام‬ ‫‪1. Reverse Pitch‬‬ صفحه 17 ‫اینوتکس‪ ،‬فرصتی برای گفت وگو در اکوسیستم فناوری‬ ‫چرخی متناسب با نیاز روز تولید کنیم؛ نه اینکه دوباره چرخ بسازیم‬ ‫تو گو با دکتر ستار هاشمی‬ ‫گف ‬ ‫معاون فناوری و نواوری وزارت ارتباطات‬ ‫عکاس‪ :‬سعید شفیع پور‬ ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫‪16‬‬ ‫در نخستین گفت وگوی خبری ماهنامه در جریان‬ ‫برگزاری رویداد «اینوتکس ‪ ،»2021‬به سراغ دکتر‬ ‫ستار هاشمی‪ ،‬معاون فناوری و نواوری وزارت‬ ‫ارتباطات رفتیم که برای بازدید از نمایشگاه به پارک‬ ‫علم و فناوری پردیس امده بود‪ .‬در ادامه‪ ،‬شما را به‬ ‫خواندن این مصاحبه دعوت می کنیم‪.‬‬ ‫از قافله عقب نمانیم‪ .‬ایجاد امادگی الزم برای حرکت به این‬ ‫سمت‪ ،‬یکی از راهکارها برای قرار گرفتن ایران در این رقابت‬ ‫است‪ .‬نمایشگاه اینوتکس به خوبی نشان داد حرکت به سمت‬ ‫استفاده از هوش مصنوعی و فناوری های نوین اغاز شده است‬ ‫اعم از اموزش عالی و‬ ‫و طبیعتاً کسب امادگی در تمام حوزه ها‪ّ ،‬‬ ‫پایه ای‪ ،‬بسیار ضروری است‪.‬‬ ‫‪ ‬نمایشگاه امسال را چطور دیدید؟‬ ‫از جمله نکات مثبت نمایشگاه امسال‪ ،‬حضور پرشور‬ ‫استارتاپ ها و جالب تر از ان‪ ،‬کاربرد فناور های نوین‪ ،‬به ویژه‬ ‫هوش مصنوعی به شکل گسترده در استارتاپ ها بود‪ .‬فعاالن‬ ‫حوزۀ فناوری حتماً به این موضوع اشراف دارند که هوش‬ ‫مصنوعی از اصلی ترین موضوعات در بستر فناوری است که‬ ‫به کمک ان پیش بینی های مربوط به تکنولوژی‪ ،‬به راحتی‬ ‫امکان پذیر شده است‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬بسیاری از صاحب نظران و‬ ‫اهل فن‪ ،‬هوش مصنوعی را یکی از قدرت های اصلی سال های‬ ‫اینده می دانند؛ به گونه ای که بر اساس پیش بینی ها‪ ،‬سال‬ ‫‪ ،2030‬سال هوش مصنوعی و رقابت بین ان ها خواهد بود‪.‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬الزم است که ما نیز به عنوان کشوری درحال توسعه‪،‬‬ ‫فاصلۀ خود را با کشورهای پیشرفته کم کنیم و مراقب باشیم‬ ‫‪ ‬به نظر شما برپایی چنین نمایشگاه هایی تا چه حد‬ ‫به بارور شدن اندیشه های جوان کمک می کند؟‬ ‫به عقیده من‪ ،‬این نمایشگاه ها برای حمایت و پرورش اندیشه ها‬ ‫و ایده های جوان ظرفیت زیادی دارد‪ .‬نواوری با اخالل در نظم‬ ‫موجود کسب وکارها و دنبال کردن فرایند ها همراه است؛‬ ‫یعنی طبیعی است افرادی که در گیرودار سازمان ها مشغول‬ ‫فرایند های منظم هستند و به فرایند های جاری سازمان ها‬ ‫عادت کرده اند‪ ،‬در لحظۀ مواجهه با نواوری‪ ،‬سخت با ان کنار‬ ‫بیایند‪ ،‬ولی بعد از مدتی که مزایای کاربردی ان را از نزدیک‬ ‫حس کردند‪ ،‬جزو حامیان و اجراکنندگان فناوری خواهند شد‪.‬‬ ‫هرچند هنوز بستر ادارات و سازمان های دولتی ما امادگی‬ ‫الزم برای استقبال از فرایندهای اجرایی نواوری را ندارد و روند‬ ‫نواوری در سازمان ها به صورت طبیعی و سریع اتفاق نمیفتد؛‬ صفحه 18 ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫زیرا هنوز اهمیت همراه شدن با چنین تغییراتی را احساس‬ ‫نمی کنند یا اگر احساس کنند‪ ،‬به دلیل برخی بوروکراسی های‬ ‫جاری و معمول به سراغ ان نمی روند‪.‬‬ ‫به نظر من‪ ،‬نواوری با مفهوم جوان و جوان گرایی گره خورده‬ ‫است و اگر هدف ما این است که به نواوری برسیم‪ ،‬راهی‬ ‫جز این نداریم که جوان گرایی را در بستر سازمان ها و فضای‬ ‫کسب وکار نهادینه کنیم‪.‬‬ ‫من شاهد بودم که در نمایشگاه فعلی‪ ،‬چه تعداد نیروی‬ ‫جوان حضور داشت‪ .‬از مدیران استارتاپ ها تا بازدیدکنندگان‬ ‫که اکثر قریب به اتفاق ان ها جوانان دانشجو بودند‪ .‬با نگاه‬ ‫گذرایی متوجه شدم که میانگین سنی افراد حاضر در این‬ ‫رویداد کمتر از سی است؛ حتی در جریان بازدید از برخی‬ ‫راهروها‪ ،‬نوجوانانی را دیدم که با شوق و انرژی مقابل غرفه ای‬ ‫ایستاده بودند و به توضیحات صاحب غرفه یا صاحب استارتاپ‬ ‫گوش می دادند‪ .‬از این اتفاق نباید به راحتی گذشت‪ .‬مسئوالن‬ ‫نمایشگاه باید به فکر استفاده از این حجم استقبال باشند و با‬ ‫تشکیل کارگروه های ویژه‪ ،‬نوجوانان و جوانان را برای مطرح‬ ‫کردن ایده هایشان و در مرحلۀ بعد پرورش ان ها تشویق کنند؛‬ ‫البته در دولت فعلی تا حدی جوان گرایی رخ داد؛ اگر به مدیران‬ ‫وزارتخانه نگاهی بیندازید‪ ،‬متوجه جوان گرایی می شوید‪.‬‬ ‫‪ ‬به نظر شما چگونه می توان از کسب وکارهای نوپا‬ ‫که جوانان راه اندازی کرده اند‪ ،‬حمایت کرد؟‬ ‫ما برای جوانان برنامه های ویژه ای ترتیب دادیم؛ برای مثال‬ ‫تعدادی از ظرفیت های وزارتخانه را برای حمایت از کسب وکارهای‬ ‫نوپایی که جوانان مدیریت می کنند‪ ،‬ازاد کرده ایم‪ .‬عالوه بر این‪،‬‬ ‫حوزه های مختلفی برای توانمندسازی جوانان ایجاد شده است‪.‬‬ ‫یکی از این راه ها‪ ،‬حمایت از شرکت های نوپایی است که جوانان‬ ‫را جذب و اشتغال زایی می کنند‪ .‬این حمایت ها در قالب تسهیالت‬ ‫ویژه برای شرکت هاست تا از یک سو به توانمندسازی جوانان برسیم‬ ‫و از سوی دیگر‪ ،‬معضل بیکاری در کشور تا حدودی برطرف شود‬ ‫و اشتغال زایی اتفاق بیفتد‪ .‬این تسهیالت فرایند پیچیده ای ندارد و‬ ‫با توجه به شرایط‪ ،‬مرتباً به روزرسانی می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬در گفت وگویی با یکی از خبرنگاران گفته اید که‬ ‫«اینوتکس برای ما بسیار حائز اهمیت است»؛ دلیل‬ ‫این اهمیت چیست؟‬ ‫طبیعی است که در رویدادهای این چنینی‪ ،‬ارتباط‪ ،‬گفتمان‬ ‫و تعامل‪ ،‬مسائل مهمی به شمار می ایند‪ .‬نمایشگاه‪ ،‬بستر بازی‬ ‫‪17‬‬ ‫است که سرمایه گذاران با ان دسترسی بهتری به کسب وکارهای‬ ‫نوپا و ایده های خالقانه دارند‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬صاحبان استارتاپ ها‬ ‫کسب وکارهای دیگر را مشاهده می کنند و ممکن است همان جا‬ ‫بین دو و گاهی سه استارتاپ‪ ،‬همکاری یا تعامل ایده و اندیشه اتفاق‬ ‫بیفتد‪ .‬همین ارتباط رودررو بین سرمایه گذار و مدیر کسب وکار‬ ‫نوپا‪ ،‬فضای گفتمانی مناسبی را رقم خواهد زد‪.‬‬ ‫از طرف دیگر‪ ،‬رویدادهایی مثل ریورس پیچ زمینه ای را فراهم‬ ‫کرد تا نیازها به صورت مستقیم و شفاف مطرح شود‪ .‬امسال شاهد‬ ‫بودیم که حتی برخی صنایع در رویداد ریورس پیچ حاضر شده‬ ‫بودند تا یا از ایده ای حمایت کنند و به تولید محصول برسند‬ ‫یا برعکس‪ ،‬نیاز خود را مطرح کنند و با توجه به این موضوع‪،‬‬ ‫پروپوزال ها و راهکارهای ارائه شده از سوی صاحبان کسب وکارهای‬ ‫نوپا را مطالعه کنند‪ .‬چنانچه تعامل صنعت و فناوری رخ دهد‪،‬‬ ‫شاهد پیشرفت های بسیار خوبی در صنایع خواهیم بود و چه بسا‬ ‫صنایع ورشکسته یا ان هایی که در خطر ورشکستگی قرار دارند‪،‬‬ ‫دوباره سرپا شوند و به فعالیت خود ادامه دهند‪.‬‬ ‫این تعامالت بسیار خوب است و نمایشگاه با همین هدف‬ ‫طرح ریزی شده است‪ .‬نمایشگاه یعنی بستر نمایش و عرضه؛ حضور‬ ‫در چنین محیطی این دید را به ما می دهد که از مسیر نو و جدیدی‬ ‫به دنبال یافتن راهکار برای مشکالت باشیم و چرخی متناسب با‬ ‫نیاز روز و فناورانه بسازیم؛ نه اینکه عم ً‬ ‫ال چرخ را از ابتدا خلق کنیم‪.‬‬ ‫عکاس‪ :‬سعید شفیع پور‬ ‫عکاس‪ :‬سعید شفیع پور‬ صفحه 19 ‫محمدصالح خالقی‪ /‬دبیر شبکه فن بازار ملی ایران‬ ‫ریورس پیچ‪ ،‬فضایی برای هم رسانی و هم افزایی در بستر فناوری‬ ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫‪18‬‬ ‫در حاشیۀ برگزاری رویداد نمایشگاهی «اینوتکس و محصوالتشان و اشنایی با فعاالن این عرصه استفاده کنند‪.‬‬ ‫‪ »2021‬که در محل پارک فناوری پردیس از ‪ 28‬در این نمایشگاه‪ ،‬عالوه بر شبکه سازی و معرفی نیازها‪ ،‬شاهد‬ ‫تا ‪ 31‬اردیبهشت سال جاری برگزار شد‪ ،‬به سراغ برگزاری رویدادهای فناورانه هم بودیم‪.‬‬ ‫مهندس محمدصالح خالقی‪ ،‬دبیر شبکۀ فن بازار ملی‬ ‫اینوتکس سال گذشته به صورت مجازی برگزار شد‪.‬‬ ‫ایران رفتیم و با او درباره فعالیت های این شبکه در‬ ‫اینوتکس ‪ 2021‬گفت وگو کردیم‪ .‬مهندس خالقی که به چه عاملی امسال سبب برپایی این نمایشگاه به صورت‬ ‫عنوان نمایندۀ جمهوری اسالمی ایران در هشت کشور حضوری بود؟ ان هم در شرایطی که هنوز تهدید کرونا‬ ‫موسوم به ‪ DNT10‬نیز فعالیت می کند‪ ،‬همدلی را عامل برطرف نشده است‪.‬‬ ‫اصلی هم افزایی و هم رسانی شرکت های فناور می داند‪ .‬امسال هم بخش مجازی وجود دارد‪ .‬سال گذشته تازه با‬ ‫ویروس کووید‪ 19‬و بیماری کرونا اشنا شده بودیم و هنوز‬ ‫در ادامه‪ ،‬این گفت وگو را می خوانیم‪.‬‬ ‫اطالعاتمان درباره این ویروس کم بود‪ .‬کیت های تشخیصی‬ ‫به میزانی نبود که بتوان ریسک برگزاری نمایشگاه به‬ ‫صورت حضوری را پذیرفت‪ ،‬اما بعد از گذشت یک سال‪،‬‬ ‫اینوتکس ‪ 2021‬چطور برگزار شد؟‬ ‫این رویداد برای اولین بار در فضای باز پارک فناوری پردیس اطالعاتمان درباره این ویروس بیشتر شد و راه مدیریت‬ ‫و با رعایت پروتکل های بهداشتی برگزار شد؛ رویدادی که بهتر ان را اموختیم‪.‬‬ ‫همچون دوره های گذشته‪ ،‬بخشی نمایشگاهی داشت که بر این اساس تصمیم گرفتیم شرایط را با توجه به دستورات‬ ‫محل حضور غرفه ها بود و در کنار ان‪ ،‬رویدادها و همایش های وزارت بهداشت و با رعایت تمامی پروتکل های بهداشتی برای‬ ‫جانبی نیز به اجرا در امد‪ .‬همه فعاالن و نقش افرینان برگزاری نمایشگاه به صورت حضوری و مجازی مهیا کنیم‪ .‬از‬ ‫اکوسیستم فناوری و نواوری از دانش اموز تا شرکت های طرف دیگر‪ ،‬پیام های بسیاری برای دبیرخانه و روابط عمومی‬ ‫استارتاپی‪ ،‬دانش بنیان ها و حتی شرکت های صنعتی در این اینوتکس و پارک ارسال شد که خواستار برگزاری نمایشگاه‬ ‫رویداد حضور یافتند تا از فرصت ایجادشده برای معرفی خود به صورت حضوری بودند‪.‬‬ صفحه 20 ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫ضمن صحبت هایتان به بخش های جانبی اینوتکس‬ ‫اشاره کردید‪ .‬یکی از این بخش ها ریورس پیچ بود‪.‬‬ ‫درباره این رویداد بیشتر توضیح دهید‪.‬‬ ‫ریورس پیچ یکی از رویدادهای شبکۀ فن بازار ملی ایران‬ ‫است که بیشترین ارتباط بین صنعت و اکوسیستم فناوری و‬ ‫نواوری را برقرار می کند‪ .‬شبکه فن بازار ملی ایران‪ ،‬توسعۀ بازار‬ ‫فناوری ایران را برعهده دارد‪ .‬توسعۀ بازار نیز در چهار شاخه‬ ‫فعالیت می کند‪ :‬فراهم اوری تسهیالت خریدوفروش محصوالت‬ ‫دانش بنیان و فناورانه که با نام بازاریابی شناخته می شود‪،‬‬ ‫تسهیل سرمایه گذاری در این اکوسیستم برای اختراعات‪،‬‬ ‫استارتاپ ها و طرح های فناورانه‪ ،‬فعالیت در مقولۀ انتقال دانش‬ ‫فنی و در انتها‪ ،‬رفع نیاز فناورانۀ صنایع‪.‬‬ ‫صنایع نیازهای زیادی دارند که متاسفانه یا مسکوت‬ ‫می مانند یا صاحبانشان به صورت معیوب به فعالیت خود‬ ‫ادامه می دهند یا در نهایت‪ ،‬نیاز خود را از کشور دیگری‬ ‫وارد می کنند‪ .‬فن بازار با توجه به رسالت خود این موضوع را‬ ‫مدیریت می کند‪ .‬یکی از اقدامات مفید برای هم رسانی عرضه‬ ‫و تقاضا‪ ،‬همین رویداد ریورس پیچ بود‪.‬‬ ‫در نمایشگاه اینوتکس ‪ 2021‬چهار رویداد تقاضای‬ ‫فناوری داشتیم که نیازهای صنعت فوالد در روز اول‪،‬‬ ‫فین تک در روز دوم‪ ،‬تجهیزات پزشکی روز سوم و رویداد‬ ‫صنعت درودگری در روز چهارم برگزار شد‪ .‬در هر رویداد‬ ‫سه تا چهار شرکت صنعتی این حوزه‪ ،‬نیازهای فناورانه خود‬ ‫را به اکوسیستم نواوری و فناوری کشور اعالم کردند و از‬ ‫استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیانی که به صورت مجازی‬ ‫و انالین در این رویداد شرکت کرده بودند‪ ،‬راهکار گرفتند‪.‬‬ ‫پس از ان‪ ،‬جلسات «تجارت با تجارت»‪ 1‬بین بدنه صنعت و‬ ‫فناوری شکل گرفت‪.‬‬ ‫از جمله کارهای مهم دیگر عقد قرارداد و تفاهم نامه بود‪.‬‬ ‫حدود چهارده و نیم میلیارد تومان قرارداد هم رسانی در‬ ‫صنعت فوالد و نزدیک به هشت میلیارد تومان در صنعت‬ ‫درودگری هم افزایی شد‪ .‬پیش بینی می کنیم در ادامه‪ ،‬با‬ ‫فعالیت شبکه فن بازار ملی ایران حدود ده میلیارد تومان‬ ‫دیگر به این مبالغ اضافه کنیم؛ یعنی بیشتر از ‪ 32‬میلیارد‬ ‫تومان هم رسانی شود‪ .‬نکتۀ مهم اینکه بروکروهای فناوری‪،‬‬ ‫هم رسانی ها را انجام دادند و ادرس بروکرها در سامانۀ فن‬ ‫بازار موجود است‪.‬‬ ‫‪1. B2B‬‬ ‫‪19‬‬ ‫اطالع رسانی به شرکت ها برای حضور در این‬ ‫رویدادها از چه زمانی و چگونه صورت می گیرد؟‬ ‫روال کار به این صورت است که طی سال‪ ،‬صنایع مختلف‬ ‫را انتخاب می کنیم یا صاحبان صنایع با ما تماس می گیرند‪.‬‬ ‫بروکرها برای برگزاری هر رویداد‪ ،‬از یک ماه پیش وارد عمل‬ ‫می شوند‪ .‬برای مثال‪ ،‬نیازهای صنعتی خاصی را رصد‪ ،‬استخراج‬ ‫و جمع اوری می کنند و در مرحلۀ بعد به استانداردسازی ان‬ ‫و سپس به تدوین ‪ RFP‬می پردازند و این اطالعات را در‬ ‫اختیار رفع کننده های بالقوه قرار می دهند‪ .‬رفع کننده های‬ ‫بالقوه نیز اطالعات را در اختیار شرکت های دانش بنیان فعال‬ ‫در ان حوزه خاص می گذارند که تمام این مراحل پیش از‬ ‫برگزاری رویداد طی می شوند‪ .‬سپس پروپوزال های دریافتی‬ ‫بررسی می شوند‪ .‬مث ً‬ ‫ال ممکن است برای یکی از نیازها‪ ،‬ده تا‬ ‫بیست پروپوزال دریافت شود‪ .‬در مرحلۀ بعد‪ ،‬پروپوزال های‬ ‫دریافتی برای صاحبان صنایع فرستاده می شود و پس از‬ ‫اینکه درخواست کنندگان نیاز ان ها را بررسی کردند‪ ،‬در‬ ‫نهایت با یک یا چند مجموعه به توافق می رسند‪ .‬چنانچه‬ ‫توافق بیشتری بین صاحب نیاز با هریک از پروپوزال ها‪،‬‬ ‫حاصل شود‪ ،‬عقد نهایی در روز برگزاری ریورس پیچ اتفاق‬ ‫می افتد‪ .‬اگر توافق های نهایی حاصل نشود‪ ،‬بروکرها مراحل‬ ‫کار را به دست می گیرند تا حداکثر ظرف مدت یک ماه‪ ،‬عقد‬ ‫قرارداد را برای صاحب نیاز عملی کنند‪.‬‬ ‫به گفته شما یکی از اتفاقات نیک و مهم در‬ ‫ریورس پیچ‪ ،‬انتقال دانش است‪ .‬درباره این موضوع‬ ‫بیشتر توضیح دهید‪.‬‬ ‫انتقال دانش فنی بیشتر در حوزۀ اختراعات صورت گرفته‬ ‫است‪ .‬پیش از این‪ ،‬اختراعات صرفاً رزومه ای برای افراد بود‬ ‫تا به کمک ان در جایی مشغول به کار و استخدام شوند‪.‬‬ ‫اما چند سالی است که شبکۀ فن بازار ملی‪ ،‬ایده ای مبنی بر‬ ‫کسب درامد از اختراعات را مطرح کرده است‪ .‬به این معنا‬ ‫که وارد عمل می شود و دانش فنی اختراعات را در صنعت به‬ ‫فروش می رساند‪ .‬از این راه برای صاحب اختراع از یک سو‬ ‫و برای صنعت از سوی دیگر‪ ،‬کسب درامد ایجاد می شود‪.‬‬ ‫بازار دارایی فکری با همکاری فرابورس ایران با همین هدف‬ ‫پا گرفت؛ یعنی از تعامل و همکاری بین شبکه فن بازار ملی‬ ‫ایران‪ ،‬فرابورس و سازمان بورس ایران تسهیل انتقال دانش و‬ ‫اختراعات ایران صورت گیرد‪.‬‬ صفحه 21 ‫در اینوتکس ‪ 2021‬دانش فنی بیش از ‪ 30‬اختراع به فروش‬ ‫رفت و مبلغی حدود ‪ 40‬میلیارد تومان سرمایه گذاری شد‪.‬‬ ‫از انجا که انتقال دانش فنی برای صاحبان اختراع مقداری‬ ‫ابهام امیز است‪ ،‬این دسته از افراد تمایل دارند که خودشان‬ ‫در جریان روند نقل و انتقال و فروش دانش فنی اختراعشان‬ ‫قرار بگیرند و در حالت فروش قطعی‪ ،‬دانش فنی خود را به‬ ‫طرفی که مایل به خرید ان است‪ ،‬واگذار کنند‪ .‬ما در رویداد‬ ‫ریورس پیچ این فرصت را برای صاحبان اختراع فراهم کردیم‪.‬‬ ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫‪20‬‬ ‫با توجه به اینکه در جریان اینوتکس ‪،2021‬‬ ‫نخستین نمایشگاه دائمی تجهیزات پزشکی نیز‬ ‫افتتاح شد‪ ،‬ایا شبکۀ فن بازار ملی در این زمینه هم‬ ‫اقدامی انجام داده است؟‬ ‫در هر جایی از زنجیرۀ نواوری و در هر حوزه ای که در بستر‬ ‫دانش بنیان و نواوری‪« ،‬مبادله» رخ دهد‪ ،‬شبکۀ فن بازار ملی‬ ‫ایران حضور دارد و می تواند ظرفیت خود را برای تسهیل‬ ‫هم رسانی افزایش دهد‪ .‬حوزۀ تجهیزات پزشکی که یکی از‬ ‫حوزه های بسیار بزرگ و فعال است‪ ،‬قابلیت ورود شبکۀ فن‬ ‫بازار ملی را دارد‪ .‬تاکنون نیز در این زمینه اتفاقات خوبی‬ ‫رخ داده است‪ .‬بر اساس امار‪ ،‬در یک سال گذشته مبلغی‬ ‫حدود ‪ 400‬میلیون تومان گردش مالی فن بازار در زیست بوم‬ ‫نواوری ایجاد شده و بخش تجهیزات پزشکی جزو پنج حوزۀ‬ ‫اول این مبادالت بوده است‪.‬‬ ‫با توجه به شعار سال «تولید‪ ،‬پشتیبانی ها و‬ ‫مانع زدایی ها» چه صحبتی با مسئوالن دارید؟‬ ‫برای تحقق این شعار‪ ،‬پیش و بیش از هر چیز الزم است‬ ‫تا تصمیم گیرندگان زیست بوم فناوری و نواوری با یکدیگر‬ ‫همدل و هم صدا باشند‪ .‬این موضوع بیش از انچه به نظر‬ ‫می اید‪ ،‬اهمیت دارد‪ .‬چنانچه به ظرفیت های موجود در هر‬ ‫بخش توجه شود و با کنار هم قرار دادن ان ها‪ ،‬هم افزایی‬ ‫شکل بگیرد‪ ،‬خیر و برکات این کار خودبه خود به تمام فعاالن‬ ‫زیست بوم فناوری و نواوری خواهد رسید‪.‬‬ ‫مرحلۀ بعد این است که اقدامات مثبت در سازمان‪ ،‬مختص‬ ‫زمانی خاص و لحظه ای نباشد‪ .‬مث ً‬ ‫ال به بهانۀ رویدادی خاص یا‬ ‫اتفاق ویژه ای این اقدامات صورت گیرد و بعد فراموش شود؛‬ ‫بلکه این اقدام مثبت باید تداوم داشته باشد‪ .‬در مرحلۀ اخر‬ ‫هم شناسایی نیازها و مانع های واقعی این زیست بوم است‪.‬‬ ‫متاسفانه در موارد خاصی‪ ،‬برخی مسئوالن بدون اگاهی از‬ ‫نیاز واقعی موجود در این اکوسیستم‪ ،‬نیازی را مطرح می کنند‬ ‫و در صدد چاره جویی و رفع ان برمی ایند‪ ،‬درحالی که شاید‬ ‫اص ً‬ ‫ال این موضوع صحت نداشته باشد یا برای ان صنعت‬ ‫چندان نیاز حیاتی و مهمی نباشد‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬شناخت‬ ‫درست و اصولی مشکل و موانع‪ ،‬خود به تنهایی یعنی طی‬ ‫کردن نیمی از مسیر برای پشتیبانی از فعاالن عرصۀ نواوری‬ ‫و دانش بنیان‪ .‬ارتباط تنگاتنگ بین تصمیم گیرندگان و فعاالن‬ ‫حوزۀ فناوری و نواوری بهترین راه برای تحقق شعار تولید‪،‬‬ ‫پشتیبانی ها و مانع زدایی هاست‪.‬‬ ‫در انتها چنانچه حرف یا نکتۀ ناگفته ای باقی مانده‬ ‫است‪ ،‬بیان کنید‪.‬‬ ‫در این چند روز و دوره های گذشته با خبرنگاران بسیاری‬ ‫مالقات داشتم و از نزدیک شاهد تالش و سختی کار این قشر‬ ‫از افراد جامعه ام‪ .‬به سهم خودم و از طرف شبکۀ فن بازار ملی‬ ‫ایران قدردان زحمات تمام خبرنگاران و گزارشگرانی هستم‬ ‫که در این عرصه و به ویژه برای پوشش اخبار اینوتکس ‪2021‬‬ ‫فعالیت کردند‪ .‬یکی از پررنگ ترین نقش ها در زیست بوم‬ ‫فناوری و نواوری‪ ،‬نقش خبرنگاران و صاحبان قلم و رسانه‬ ‫است‪ .‬به تک تک خبرنگاران و گزارشگران خداقوت می گویم و‬ ‫برای یکایک ان ها ارزوی سالمتی‪ ،‬تندرستی و موفقیت دارم‪.‬‬ صفحه 22 ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫عقد قرارداد همکاری اداره کل تجهیزات‬ ‫پزشکی و پارک علم و فناوری پردیس‬ ‫گفت وگو با مهندس علی کربالیی‬ ‫در جریان تهیۀ گزارش با مدیران حاضر در نمایشگاه‪،‬‬ ‫به سراغ مهندس علی کربالیی‪ ،‬کارشناس اداره کل‬ ‫سرمایه گذاری و بومی سازی فناوری پارک رفتیم تا‬ ‫درباره مفاد تفاهم نامه بین اداره کل تجهیزات پزشکی‬ ‫و پارک از او سوال کنیم‪.‬‬ ‫مهندس کربالیی در تشریح بیشتر این خبر گفت‪« :‬در نشستی‬ ‫که پنجشنبه‪ 30 ،‬اردیبهشت ‪ 1400‬در پارک فناوری پردیس‬ ‫برگزار شد‪ ،‬دکتر محمدرضا شانه ساز‪ ،‬معاون وزیر و رئیس سازمان‬ ‫غذا و داروی وزارت بهداشت‪ ،‬سعیدرضا شاهمرادی‪ ،‬مدیرکل‬ ‫تجهیزات پزشکی این وزارتخانه‪ ،‬مهندس مهدی صفاری نیا‪،‬‬ ‫رئیس پارک فناوری پردیس‪ ،‬مدیران اداره کل تجهیزات‬ ‫پزشکی و مدیران عامل شرکت های حوزۀ سالمت با محوریت‬ ‫تولیدکنندگان و فناوران تجهیزات پزشکی حضور داشتند‪».‬‬ ‫به گفته او‪ ،‬هدف اصلی این نشست شنیدن مشکالت و موانع‬ ‫شرکت های فعال در حوزۀ تجهیزات پزشکی و چاره اندیشی برای‬ ‫رفع ان ها بود‪ .‬تعامل صاحبان شرکت های تولیدکنندۀ تجهیزات‬ ‫پزشکی با مدیران دولتی متولی این بخش و طرح مسائل و‬ ‫مشکالت به صورت مستقیم و بدون واسطه‪ ،‬از اتفاقات نیکی بود‬ ‫که در جریان برگزاری «اینوتکس ‪ »2021‬رخ داد‪.‬‬ ‫او در بخشی از صحبت های خود گفت‪« :‬با توجه به مشکالتی‬ ‫که تولیدکنندگان و فناوران حوزۀ تجهیزات پزشکی پیش تر‬ ‫مطرح کرده بودند‪ ،‬متن تفاهم نامه ای تنظیم شده بود که به‬ ‫امضای طرفین یعنی پارک فناوری پردیس و اداره کل تجهیزات‬ ‫‪21‬‬ ‫پزشکی رسید‪ .‬بر اساس این تفاهم نامه‪ ،‬بخشی از وظایف‬ ‫اداره کل تجهیزات پزشکی در زمینه صدور مجوزهای مربوط‬ ‫برای شرکت های تولیدکننده که قابلیت برون سپاری دارد‪ ،‬به‬ ‫سازمان های بیرونی یا خصوصی ارجاع داده می شود تا ضمن‬ ‫حفظ مولفۀ چابکی و تنوع از سوی این بخش ها‪ ،‬روند صدور‬ ‫مجوزها سریع تر و راحت تر اتفاق بیفتد‪ .‬بر اساس این توافق‪ ،‬از‬ ‫این پس سازمان های تخصصی بازوی اداره کل در فعالیت هایی‬ ‫همچون ممیزی‪ ،‬ارزیابی و مشاوره به شرکت ها برای دریافت‬ ‫مجوز خواهند بود‪».‬‬ ‫کربالیی افزود‪« :‬از دیگر موضوعات این تفاهم نامه‪ ،‬اموزش به‬ ‫شرکت ها برای تدوین مدارک و مستنداتی است که برای اخذ‬ ‫مجوزهای اداره کل تجهیزات پزشکی الزم خواهد بود‪ .‬شرکت ها‬ ‫با گذراندن این دورۀ اموزشی‪ ،‬مسیر دریافت مجوز را با کمترین‬ ‫مشکل و به راحتی طی خواهند کرد‪».‬‬ ‫بر اساس گفته او‪ ،‬موضوع ممیزی و ارزیابی شرکت های‬ ‫کارگزار اداره کل تجهیزات پزشکی نیز در این نشست‬ ‫مطرح شد؛ به این معنا که شرکت ها بر اساس استانداردها و‬ ‫الزامات انتخاب شده اموزش داده شوند و در نهایت‪ ،‬به منظور‬ ‫خدمات رسانی به شرکت های تولیدکنندۀ تجهیزات پزشکی‪ ،‬بر‬ ‫عملکرد ان ها به بهترین شکل نظارت کامل شود‪.‬‬ ‫کربالیی عنوان کرد‪« :‬ساخت ازمایشگاه های تخصصی مورد‬ ‫نیاز حوزۀ تجهیزات پزشکی از دیگر مفاد این تفاهم نامه بود‪.‬‬ ‫پارک فناوری که یکی از طرفین این تفاهم نامه بود‪ ،‬امادگی‬ ‫خود را برای ساخت ازمایشگاه های مورد نیاز حوزۀ سالمت به‬ ‫کمک شرکت های تولیدی مستقر در پارک اعالم کرد و اداره‬ ‫کل تجهیزات پزشکی نیز که طرف دوم قرارداد بود‪ ،‬تعهد داد تا‬ ‫مجوزهای الزم برای چنین اتفاقی را به راحتی و با کمترین مشکل‬ ‫صادر کند‪ .‬این بند از تفاهم نامه با پیامد خوبی همراه است؛ به‬ ‫این معنا که چنانچه در گذشته برخی از خدمات ازمایشگاهی‬ ‫به دلیل مشکالت‪ ،‬با کندی و در زمان طوالنی انجام می شد‪ ،‬در‬ ‫اینده به راحتی و از طریق تجهیز ازمایشگاه های تخصصی مستقر‬ ‫در پارک‪ ،‬تسهیل خواهد شد‪».‬‬ ‫در بخشی دیگر از این نشست‪ ،‬بحث ارائۀ خدمت به شرکت های‬ ‫حوزۀ تجهیزات پزشکی مطرح شد که مجوز دانش بنیان دریافت‬ ‫کرده اند تا پارک‪ ،‬بستری برای ارائۀ خدمات تخصصی به این نوع‬ ‫شرکت ها باشد‪ .‬در این راستا‪ ،‬پارک فناوری پردیس از طریق ‪51‬‬ ‫کارگزار خدمات تخصصی فناوری‪ ،‬بیش از ‪ 105‬عنوان خدمت‬ ‫تخصصی را به شرکت های فناور ارائه می کند‪.‬‬ ‫کربالیی در پایان گفت‪« :‬اداره کل تجهیزات پزشکی نیز در‬ ‫این تفاهم نامه متعهد شد تا شرکت های فناور و دانش بنیان‬ ‫متقاضی مجوزها را به پارک معرفی کند‪ ،‬تا با حمایت و تشویق‬ ‫این شرکت ها برای پیوستن به پارک و عضویت در ان مجموعه‪،‬‬ ‫تسهیالت و خدمات ویژه ای را دریافت کنند‪».‬‬ صفحه 23 ‫تبادالت خوب در حوزۀ تجهیزات پزشکی اینوتکس ‪2021‬‬ ‫بروکرها‪ ،‬رابط‬ ‫صنعت و دانش بنیان‬ ‫گفت وگو با مهندس محمدصالح خالقی‬ ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫‪22‬‬ ‫محمدصالح خالقی‪ ،‬دبیر شبکه فن بازار ایران‪ ،‬در‬ ‫حاشیۀ راه اندازی نخستین نمایشگاه دائمی تجهیزات‬ ‫پزشکی که به بهانۀ برگزاری «اینوتکس ‪ »2021‬در‬ ‫پارک فناوری پردیس برگزار شد‪ ،‬درباره عقد قرارداد‬ ‫برای شرکت های فعال در زیست بوم فناوری و حوزۀ‬ ‫تجهیزات پزشکی توضیحاتی ارائه کرد‪.‬‬ ‫خالقی با اشاره به اینکه رویداد «ریورس پیچ» بستری برای فعالیت‬ ‫و حمایت شرکت های دانش بنیان است‪ ،‬گفت‪« :‬خوشبختانه‪،‬‬ ‫امسال در حاشیۀ برگزاری اینوتکس ‪ ،2021‬نخستین نمایشگاه‬ ‫دائمی تجهیزات پزشکی نیز افتتاح شد که این اتفاق را به تمام‬ ‫فعاالن این حوزه تبریک می گویم‪ .‬البته در اینوتکس ‪ 2021‬اتفاقات‬ ‫خوبی برای شرکت های تجهیزات پزشکی نیز رقم خورد‪».‬‬ ‫دبیر شبکه ملی فن بازار ایران‪ ،‬امکانات این شبکه را چنین‬ ‫برشمرد‪« :‬سامانۀ شبکۀ ملی فن بازار که تمامی محصوالت‪،‬‬ ‫عرضه و تقاضاهای فناوری به صورت ارزیابی شده در ان‬ ‫درج شده است؛ ربات رفع نیازهای فناورانۀ کشور است که‬ ‫در دو بستر پیام رسان و رویدادهای هم رسانی که شبکۀ فن‬ ‫بازار متولی برگزاری ان هاست‪ ،‬فعالیت دارد‪ ،‬این رویدادها‬ ‫متشکل از چهار بخش مجزاست‪ :‬برگزاری عرضۀ نواوری ها با‬ ‫نام فستیوال نواوری‪ ،‬استارتاپ دمو به منظور ارائۀ استارتاپ ها‬ ‫به سرمایه گذاران‪ ،‬رویداد بهره برداری از توان داخلی که‬ ‫توانمندی های کشور در حوزه خاصی به مشتریان بالقوه که‬ ‫عمدۀ ان ها دولتی یا عمومی اند‪ ،‬ارائه می شود و در اخر‪ ،‬رویداد‬ ‫اعالم نیاز یا ریورس پیچ که انتقال دهندۀ نیاز فعاالن این عرصه‬ ‫به مسئوالن و سرمایه گذاران است‪».‬‬ ‫او افزود‪ « :‬امسال چهار رویداد ریورس پیچ و اعالم نیاز در‬ ‫اینوتکس ‪ 2021‬برگزار شد و صنعتگران در چهار حوزۀ‬ ‫مشخص نیازهای خود را مطرح کردند‪ .‬این نیازها به بدنۀ‬ ‫اکوسیستم نواوری و فناوری ابالغ شد تا دانش بنیان ها وارد‬ ‫عمل شوند و راهکارها را بیان کنند‪ .‬پس از اعالم راهکار‬ ‫از سوی شرکت های دانش بنیان‪ ،‬ارتباط بین عرضه کننده و‬ ‫متقاضی راحت تر صورت می گیرد‪».‬‬ ‫به گفته خالقی‪ ،‬یکی از رویدادهای جالب توجه در روز سوم‬ ‫نمایشگاه اینوتکس‪ ،‬مربوط به حوزۀ تجهیزات پزشکی بود که‬ ‫شبکۀ ملی فن بازار به خوبی ان را برگزار و هدایت کرد‪ .‬نیازهایی‬ ‫که قب ً‬ ‫ال برخی صنایع و شرکت ها به شبکۀ ملی فن بازار اعالم‬ ‫کرده بودند‪ ،‬در قالب مشخص در اختیار شرکت های دانش بنیان‬ ‫و فناور حاضر در رویداد قرار گرفت‪ .‬بروکرهای موجود در رویداد‬ ‫وظیفۀ پیگیری کارها تا حصول نتیجۀ نهایی را بر عهده دارند‪.‬‬ ‫یکی از وظایف ان ها یافتن راهکار مناسب برای نیازهای اعالم شده‬ ‫و در اختیار قرار دادن این راهکارها به صاحبان مجموعه یا همان‬ ‫متقاضیان است‪ .‬این موضوع همان هم رسانی عرضه و تقاضاست‪.‬‬ ‫بر اساس بررسی ها در حوزۀ تجهیزات پزشکی‪ ،‬امسال ‪10‬‬ ‫نیاز فناورانه مطرح شد که سه مجموعۀ تجهیزات پزشکی‬ ‫نیازها را برای بررسی و ارائۀ راهکار دریافت کردند‪ .‬سپس بر‬ ‫اساس پروپوزالی که شرکت های دانش بنیان یا استارتاپ ها‬ ‫مطرح می کنند‪ ،‬مجموعۀ متقاضی برای عقد قرارداد با ان ها‬ ‫وارد عمل می شود‪.‬‬ ‫او در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران مبنی بر اینکه این‬ ‫مراودات صرفاً داخل کشور صورت می گیرد یا اینکه برای‬ ‫متقاضیان خارج از کشور نیز قابل اجراست‪ ،‬عنوان کرد‪:‬‬ ‫«اولویت ما سامان دادن به مبادالتی است که داخل کشور‬ ‫انجام می شود‪ ،‬به ویژه موارد ضروری و الزم االجرا‪ ،‬یعنی با‬ ‫تشخیص تقاضاهای مهم‪ ،‬ان ها را برای ارائۀ راهکار و عقد‬ ‫قرارداد به سمت شرکت های فناور داخلی سوق می دهیم‪.‬‬ ‫ناگفته نماند که بروکرهای بین المللی فن بازار‪ ،‬تبادالت‬ ‫بین المللی را برعهده می گیرند‪».‬‬ ‫مهندس خالقی درباره ‪ D8‬نیز گفت‪« :‬این شبکه متشکل‬ ‫از هشت کشور اسالمی درحال توسعه شامل اندونزی‪ ،‬مالزی‪،‬‬ ‫ایران‪ ،‬پاکستان‪ ،‬بنگالدش‪ ،‬ترکیه‪ ،‬نیجریه و مصر می شود که‬ ‫خود‪ ،‬شبکۀ تبادل فناوری موسوم به ‪ D8TTEN‬است؛ به معنی‬ ‫‪ .Tecnology & Transfer Technology Network‬هر کدام از این‬ ‫کشورها نماینده ای دارند که تبادالت فناوری بین کشورها به‬ ‫عهده این نمایندگان است‪ .‬من هم به عنوان نمایندۀ جمهوری‬ ‫اسالمی ایران در این کار‪ ،‬به خدمتگزاری مشغولم‪ .‬به همین‬ ‫دلیل‪ ،‬دائماً نیازهای داخلی را رصد و برای رفع ان ها اقدام‬ ‫می کنیم و برای کشورهای دیگر نیز به صورت موردی وارد‬ ‫عمل می شویم‪».‬‬ ‫دبیر شبکۀ ملی فن بازار ایران‪ ،‬در پایان این نشست‬ ‫ضمن ارزوی سالمتی برای تمام فعاالن زیست بوم فناوری و‬ ‫ن در تمام‬ ‫استارتاپ ها‪ ،‬همدلی و همراهی صنعت و دانش بنیا ‬ ‫عرصه ها‪ ،‬به ویژه حوزۀ سالمت را در معرفی ایران به عنوان‬ ‫کشوری مطرح در حوزۀ فناوری و نواوری‪ ،‬عامل موثری دانست‪.‬‬ صفحه 24 ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫‪23‬‬ ‫نمایشگاه دائمی تجهیزات پزشکی؛‬ ‫گستره ای برای معرفی توان علمی و فناورانه ایران‬ ‫گفت وگو با مهندس محمدرضا کمپانی‬ ‫هم زمان با برپایی سومین روز رویداد «اینوتکس ‪»2021‬‬ ‫در پارک علم و فناوری پردیس‪ ،‬نخستین «نمایشگاه‬ ‫دائمی تجهیزات پزشکی» نیز افتتاح و راه اندازی شد‪ .‬در‬ ‫مراسم گشایش این نمایشگاه‪ ،‬دکتر محمدرضا شانه ساز‪،‬‬ ‫معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو‪ ،‬دکتر سعیدرضا‬ ‫شاهمرادی‪ ،‬مدیرکل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت‪،‬‬ ‫دکتر سید اصف مهدوی‪ ،‬دبیر شورای سیاست گذاری‬ ‫صادرات سازمان غذا و دارو و مهندس مهدی صفاری نیا‪،‬‬ ‫رئیس پارک فناوری پردیس و جمعی دیگر از مدیران و‬ ‫مسئوالن اداره کل تجهیزات پزشکی و پارک فناوری‬ ‫پردیس حضور داشتند‪.‬‬ ‫به همین بهانه‪ ،‬با مهندس محمدرضا کمپانی‪ ،‬نایب‬ ‫رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات‬ ‫طبیعی است که با احداث نمایشگاه‪ ،‬زمینه برای‬ ‫پزشکی گفت وگویی کردیم که در ادامه‪ ،‬شما را به خواندن‬ ‫معرفی بهتر محصوالت دانش بنیان ایران ساخت به بازار‬ ‫ان دعوت می کنیم‪.‬‬ ‫مصرف جهانی فراهم شده است‪.‬‬ ‫ایدۀ راه اندازی نخستین نمایشگاه دائمی تجهیزات با توجه به حضور هیئت های خارجی در پارک‪ ،‬قطعاً در وهلۀ‬ ‫اول اشنایی با محصوالت و توان دانشی و فناورانۀ شرکت های‬ ‫پزشکی چگونه شکل گرفت؟‬ ‫پیش از هر چیز الزم است از زحمات واحد صادرات اداره کل ایرانی حاصل می شود؛ چشم اندازی که هنگام ارائۀ اولیۀ طرح‬ ‫تجهیزات پزشکی برای شکل گیری و به ثمر رسیدن چنین نیز مدنظر قرار گرفت‪ .‬متعاقب ان‪ ،‬بازدیدکنندگان نیازهای‬ ‫تفکری تشکر کنم‪ .‬اوایل پاییز سال گذشته در کارگروه صادرات خود را مطرح می کنند و این نیازها با کمک اتحادیه‪ ،‬در جهت‬ ‫اداره کل به ریاست اقای دکتر مهدوی‪ ،‬چنین ایده ای مطرح شد‪ .‬درست هدایت می شوند‪ :‬یعنی ثبت سفارش ‪ ،‬بازرگانی‪ ،‬توضیح و‬ ‫بر اساس توافق نامه ای که با پارک فناوری پردیس به امضا رسید‪ ،‬تشریح خدمات رسانی شرکت ها و در نهایت فروش‪ .‬با این روش‬ ‫اتحادیه مکلف شد نمایشگاه دائمی تجهیزات پزشکی را به کمک‬ ‫معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬پارک فناوری پردیس‬ ‫و اداره کل تجهیزات پزشکی برای بازدید میهمانان خارجی و‬ ‫داخلی راه اندازی کند‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه توان فناورانۀ شرکت های دانش بنیان مستقر‬ ‫در پارک‪ ،‬راه اندازی و تجهیز بیمارستان ها‪ ،‬تولید دستگاه های‬ ‫مورد نیاز در اتاق عمل و کمک به مراکز درمانی برای تامین مواد‬ ‫مصرفی است و هر هفته پنج یا شش هیئت داخلی یا خارجی‬ ‫از شرکت های فناور مستقر در پارک بازدید می کنند‪ ،‬راه اندازی‬ ‫نمایشگاه دائمی‪ ،‬ایده ای مناسب و قابل اجرا برای معرفی بهتر و‬ ‫بیشتر تولیدات دانش بنیان ایران به کشورها و بازدیدکنندگان‬ ‫خارجی و حتی داخلی بود‪.‬‬ صفحه 25 ‫راه صادرات محصوالت ایران ساخت‪ ،‬به ویژه در حوزۀ تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬هموارتر خواهد شد‪.‬‬ ‫نکته دیگر این است که ما فقط به دنبال فروش محصوالت‬ ‫نبودیم‪ ،‬بلکه هدف دیگرمان ایجاد رابطه و یافتن سرمایه گذاران‬ ‫خارجی بود که با شرکت های تولید داخل اشنا شوند و در ان ها‬ ‫سرمایه گذاری کنند‪ .‬مورد سوم هم اشنایی شرکت های داخلی‬ ‫و خارجی با یکدیگر بود تا از یک سو داخلی ها با علم روز دنیا‬ ‫اشنا شوند و از سوی دیگر‪ ،‬خارجی ها با دیدن پیشرفت های‬ ‫تکنولوژیک ایران‪ ،‬توان علمی ما را باور کنند‪.‬‬ ‫در جریان افتتاح این نمایشگاه چه تعداد شرکت‬ ‫حضور داشتند و محصوالت ارائه شده در حوزۀ تجهیزات‬ ‫پزشکی و سرمایه ای چه میزان بود؟‬ ‫در بخش سرمایه ای‪ ،‬تجهیز اتاق عمل کامل‪ ICU ،‬کامل و‬ ‫بخش دیالیز کامل معرفی شد‪ .‬پس از این به راحتی می توانیم‬ ‫اعالم کنیم که در ایران‪ ،‬اتاق عمل ایرانی یا بخش دیالیز ایرانی‬ ‫داریم‪ .‬حدود ‪ 11‬یا ‪ 12‬شرکت در بخش سرمایه ای مشارکت‬ ‫داشتند‪ .‬در بخش تولید محصوالت یک بار مصرف مورد نیاز‬ ‫واحدهای بیمارستانی و مراکز درمانی نیز ‪ 15‬شرکت در این‬ ‫نمایشگاه حاضر شدند و محصوالت و واحد تولیدی خود را‬ ‫معرفی کردند‪ .‬البته این تعداد فقط برای معرفی و در حاشیۀ‬ ‫افتتاح نمایشگاه صورت گرفت؛ زیرا متناسب با کیفیت و صرفۀ‬ ‫اقتصادی که محصول به دنبال دارد‪ ،‬شرکت های بیشتری جذب‬ ‫می شوند و می توانند محصوالت خود را عرضه کنند‪.‬‬ ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫‪24‬‬ ‫زیربنا و وسعت مدنظر برای نمایشگاه دائمی‬ ‫تجهیزات پزشکی چقدر است و ایا این میزان در اینده‬ ‫گسترش خواهد یافت؟‬ ‫در حال حاضر وسعت مدنظر برای نمایشگاه حدود ‪200‬‬ ‫مترمربع است و این متراژ تا حدی حضور شرکت ها را محدود‬ ‫کرده است‪ .‬طی هماهنگی با پارک فناوری پردیس‪ ،‬طرح توسعۀ‬ ‫فضای زیربنایی نمایشگاه را مطرح کرده ایم و با عملی شدن این‬ ‫درخواست‪ ،‬فرصت برای حضور تعداد بیشتری از شرکت های‬ ‫تولیدکننده و فعال در حوزۀ دانش بنیان و تجهیزات پزشکی‬ ‫فراهم خواهد شد‪.‬‬ ‫در پایان‪ ،‬چنانچه نکتۀ مهمی باقی مانده است؛‬ ‫بیان کنید‪.‬‬ ‫هدف اصلی اتحادیۀ تولیدکنندگان و صادرکنندگان‪ ،‬معرفی‬ ‫سبدکاالیی بیشتر به مراکز درمانی و حوزۀ سالمت و بی نیازی‬ ‫ایران در بخش تجهیزات پزشکی است‪ .‬در دوران کرونا‪ ،‬دنیا‬ ‫به توان علمی و فناورانۀ ایران پی برد‪ .‬شرکت های تولید و‬ ‫تامین کنندۀ تجهیزات پزشکی‪ ،‬چه ان هایی که در حوزۀ‬ ‫دانش بنیان فعالند و چه شرکت های عادی که در بخش تحقیق و‬ ‫توسعه به خلق و تولید محصول مشغولند‪ ،‬همگی مردانه و با تمام‬ ‫توان به میدان امدند و حماسۀ ملی رقم زدند که من از یکایک‬ ‫ان ها تشکر می کنم‪.‬‬ ‫ما به کمک شرکت های دانش بنیان و تولیدکنندۀ تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬اتفاقی را در ایران رقم زدیم که حتی کشورهای‬ ‫پیشرفته و توسعه یافته از پس ان برنیامدند‪ .‬از موارد جزئی مثل‬ ‫تولید ماسک و مواد ضدعفونی کننده تا کیت های تشخیصی‬ ‫و دستگا ه ونتیالتور‪ ،‬همگی در داخل تولید شد و کمک کرد‬ ‫تا به راحتی بحران پاندمی کرونا را مدیریت کنیم‪ .‬با نگاهی به‬ ‫کارنامۀ درخشان تولیدی شرکت ها‪ ،‬متوجه خواهیم شد که باید‬ ‫بیش از پیش در کنار شرکت های تولید و تامین کنندۀ تجهیزات‬ ‫پزشکی باشیم‪.‬‬ ‫ت مسئوالن به گونه ای باشد که نخبگان‪ ،‬جوانان‬ ‫امیدوارم حمای ‬ ‫خالق و پژوهشگران ایرانی با ارامش خاطر و امید بیشتر در‬ ‫کشور بمانند و به فکر خدمت رسانی باشند و دیگر شاهد پدیدۀ‬ ‫فرار مغزها نباشیم؛ زیرا با خروج هر نخبه و محققی از ایران‪ ،‬فقط‬ ‫مهاجرت «یک فرد» اتفاق نمیفتد‪ ،‬بلکه جهانی اندیشه‪ ،‬علم‪،‬‬ ‫ایده و خلق محصول از ایران کم می شود؛ اندیشه ای که شاید‬ ‫بعدها به تولید محصولی منجر شود که چرخۀ اقتصادی کشور‬ ‫را با قدرت حرکت دهد‪ .‬بنابراین از مسئوالن خواهش می کنم تا‬ ‫جای ممکن از جوانان‪ ،‬نخبگان و محققان این مرز و بوم حمایت‬ ‫و پشتیبانی کنند‪.‬‬ ‫از وزارت بهداشت‪ ،‬اداره کل تجهیزات پزشکی‪ ،‬پارک علم و‬ ‫فناوری پردیس‪ ،‬معاونت علمی و فناوری و همچنین شرکت های‬ ‫همکار سپاسگزارم که در این مدت حمایت های خوبی داشتند‬ ‫و برای به بارنشستن اندیشۀ نمایشگاه دائمی‪ ،‬از هیچ کوششی‬ ‫دریغ نکردند‪.‬‬ صفحه 26 ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫‪25‬‬ ‫رونمایی از محصول اولتراسونیک پارس نهند‬ ‫فناوری در حوزه دندان پزشکی‬ ‫و قطعات ایمپلنت دندان‬ ‫جدیدترین محصول شرکت مهندسی «پارس نهند»‬ ‫با حضور دکتر محمدرضا شانه ساز‪ ،‬معاون وزیر و رئیس‬ ‫سازمان غذا و دارو در پارک فناوری پردیس رونمایی شد‪.‬‬ ‫مهندس وحید نیلچیانی‪ ،‬مدیرعامل این شرکت در تشریح‬ ‫سازوکار دستگاه سندبالست قطعات ایمپلنت دندان که به‬ ‫صورت تمام خودکار عمل می کند‪ ،‬گفت‪« :‬دستگاه مذکور‬ ‫تماماً داخل کشور طراحی و تولید شده است‪ .‬هرچند برای‬ ‫تهیۀ ان نیاز بود که قطعات از خارج از کشور تامین شود‪ ،‬با‬ ‫تالش محققان و مهندسان مجموعه موفق به ساخت و تولید‬ ‫دستگاه شدیم‪».‬‬ ‫او در پاسخ به پرسش دکتر شانه ساز درباره چگونگی عملکرد‬ ‫دستگاه گفت‪« :‬این دستگاه اطالعات الزم را دریافت می کند‪،‬‬ ‫تنظیمات را انجام می دهد و ان را در حافظۀ داخلی خود‬ ‫ذخیره سازی می کند‪ .‬همچنین این امکان را فراهم می کند‬ ‫که برای هر فایلی بسته به اندازه و اطالعات ضبط شده‪ ،‬کاربر‬ ‫خاص داشته باشید‪».‬‬ ‫نیلچیانی در بخشی دیگر از سخنان خود با اشاره به‬ ‫هوشمند بودن دستگاه عنوان کرد‪« :‬عملکرد این دستگاه‬ ‫به صورت خودکار است‪ ،‬اما این به معنای هوشمند بودن‬ ‫محصول نیست‪ .‬ما ادعای هوشمندسازی نداریم؛ بلکه ادعای‬ ‫اتوماسیون داریم‪ .‬هوشمندسازی پله بعدی و نیازمند بازخورد‬ ‫گرفتن از قطعه است که متاسفانه در‬ ‫شرایط حاضر نه چنین امکانی فراهم‬ ‫است و نه به ان نیاز است‪».‬‬ ‫مدیرعامل شرکت مهندسی پارس نهند با‬ ‫تشریح عملکرد دستگاه ادامه داد‪« :‬در این دستگاه‬ ‫‪ CPU‬بسیار قوی تعبیه شده است که قابلیت های‬ ‫بسیار ویژه ای دارد و عملیات دستگاه با یکی از برترین‬ ‫قطعات زیمنس اجرا می شود‪».‬‬ ‫در پاسخ به پرسش دکتر شانه ساز درباره نحوۀ تعامل شرکت‬ ‫المانی «زیمنس» با شرکت مهندسی پارس نهند‪ ،‬مهندس‬ ‫نیلچیانی گفت‪« :‬چون به صورت مستقیم برای دریافت‬ ‫قطعات اقدام نکردیم‪ ،‬مشکلی خاصی به وجود نیامد‪».‬‬ ‫مهندس نیلچیانی در انتها حمایت بیشتر مسئوالن از‬ ‫تولیدکنندگان و فعاالن حوزه سالمت به ویژه تجهیزات‬ ‫پزشکی را خواستار شد‪ .‬دکتر شانه ساز درباره این موضوع‬ ‫گفت‪« :‬با توجه به شعار امسال یعنی تولید‪ ،‬پشتیبانی ها و‬ ‫مانع زدایی ها‪ ،‬ما کام ً‬ ‫ال اماده ایم تا از تولیدکنندگانی چون‬ ‫شما حمایت کنیم‪».‬‬ ‫شایان ذکر است مراسم رونمایی از دستگاه تمام خودکار‬ ‫سندپالست قطعات ایمپلنت دندان‪ ،‬در جریان برگزاری نمایشگاه‬ ‫«اینوتکس ‪ »2021‬در پارک فناوری پردیس اجرا شد‪.‬‬ صفحه 27 ‫تو گویی ویژه در‬ ‫گف ‬ ‫«هاب رسانه»‬ ‫احمد پرویزی؛ از اعضای مرکز نواوری جهش و عضو‬ ‫پاویون منتورشیپ اینوتکس‪:‬‬ ‫منتورشیپ‪ ،‬بستر ارتباطی فناوران‬ ‫سومین روز برپایی رویداد «اینوتکس ‪ »2021‬میهمانان‬ ‫ویژه ای در اتاق خبری «هاب رسانه» برای گفت وگو‬ ‫با خبرنگاران حاضر شدند‪ .‬با وجود فرصت کم‪ ،‬دو‬ ‫گفت وگوی کوتاه با دو میهمان ویژه ترتیب دادیم‪ .‬زهره‬ ‫الهیان‪ ،‬نمایندۀ مجلس شورای اسالمی و احمد پرویزی‪،‬‬ ‫از اعضای مرکز نواوری جهش و عضو پاویون منتورشیپ‬ ‫اینوتکس‪ .‬در ادامه‪ ،‬مشروح این دو گفت وگو را می خوانید‪.‬‬ ‫زهره الهیان؛ نماینده مجلس شورای اسالمی‪:‬‬ ‫بهترین تولید‪ ،‬تولید دانش بنیان است‬ ‫اینوتکس جانی تازه در‬ ‫کالبدفناوری‬ ‫‪26‬‬ ‫دکتر زهره الهیان‪ ،‬نمایندۀ مجلس شورای اسالمی با حضور‬ ‫در پارک علم و فناوری‪ ،‬ضمن تشکر از مسئوالن برگزاری‬ ‫نمایشگاه و ابراز شادمانی از استقبال گسترده بازدیدکنندگان‪،‬‬ ‫به ویژه قشر جوان و دانشجو از رویداد اینوتکس گفت‪« :‬رویداد‬ ‫فناورانه اینوتکس اتفاق خوبی در اغاز سال جدید است و‬ ‫خوشبختانه‪ ،‬حضور پرشور جوانان و دانشجویان در نمایشگاه‬ ‫نشان می دهد که اندیشه های جوان به دنبال یافتن مسیری‬ ‫برای ابراز و پرورش استعدادهای خود هستند‪».‬‬ ‫او در ادامه افزود‪« :‬مایلم به موضوع اینوتکس با نگاهی‬ ‫تولیدی اشاره کنم‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬حجم نقدینگی حدود سه‬ ‫هزار و سیصد میلیارد تومان است که روز به روز هم افزایش‬ ‫می یابد‪ .‬برای هدایت این حجم از نقدینگی به سمت تولید‪،‬‬ ‫بهترین جایگاه تولید دانش بنیان است؛ امروز‪ ،‬شاهد حضور‬ ‫بسیاری از دانش بنیان ها در اینوتکس ‪ 2021‬بودیم‪ .‬به نظر‬ ‫من‪ ،‬افرادی که تمایل به سرمایه گذاری دارند‪ ،‬بهتر است به‬ ‫حوزه دانش بنیان روی بیاورند‪ ،‬زیرا با این کار‪ ،‬تولید بر پایه‬ ‫دانش بنیان راه اندازی می شود و می توانیم با وضعیتی بهتر‬ ‫وارد عرصۀ رقابتی با تولیدات کشورهای دیگر شویم‪ .‬این‬ ‫کار عالوه بر رونق تجارت محصوالت دانش بنیان‪ ،‬مسیر ورود‬ ‫ارز به کشور را باز می کند و منجر به رفع مشکالت ارزی و‬ ‫حمایت از تولید می شود‪».‬‬ ‫عضو مرکز نواوری جهش در پاسخ به پرسش خبرنگاران‬ ‫درباره وظیفۀ اصلی منتورشیپ ها گفت‪« :‬ابتدا قصد دارم‬ ‫با توضیح کوتاهی درباره منتور‪ ،1‬برخی تصورات اشتباه را‬ ‫تصحیح کنم‪ .‬مربی یا منتور ممکن است کارافرین‪ ،‬صاحب‬ ‫کسب وکار یا استارتاپ‪ ،‬فعال و متخصص حوزه استارتاپی و‬ ‫هر شخصی باشد که فکر می کند توانایی مربیگری را دارد‪.‬‬ ‫فردی که تجربه و دانش خود را به فرد دیگری (تعلیم گیرنده‪-‬‬ ‫منتی) منتقل و کمک می کند او چیزی یاد بگیرد‪ .‬اگر منتور‬ ‫نباشد‪ ،‬ممکن است ان فرد اطالعات جدید را با سرعت کمتر‬ ‫یا به شکل ناقصی درک کند‪ .‬در حالت بدبینانه می توان گفت‬ ‫که اص ً‬ ‫ال چیزی یاد نمی گیرد و از کار ناامید می شود‪».‬‬ ‫او در ادامه عنوان کرد‪« :‬اوایل رواج منتور و منتورینگ‪،‬‬ ‫صاحبان کسب وکارها استقبال چندانی از ان نکردند‪ .‬برخی‬ ‫گمان می کردند منتور فقط نام شیک و باکالسی است که‬ ‫کارایی خاصی ندارد و فقط هزینه می گیرد‪ ،‬اما کم کم با‬ ‫مشخص شدن نقش مربی ‪ ،‬راهنما یا همان منتورها‪ ،‬دیدگاه ها‬ ‫نیز به کلی تغییر کرد‪ .‬خوشبختانه‪ ،‬امروز عده زیادی از‬ ‫صاحبان ایده ها پیش قدم می شوند‪ ،‬به سراغ شرکت های‬ ‫شتاب دهنده یا سرمایه گذاران می روند و از ان ها می خواهند‬ ‫که مربی یا منتور معرفی کنند تا با کمک و هدایت او زودتر‬ ‫و بهتر به نتیجۀ مطلوب برسند‪».‬‬ ‫او درباره منتورشیپی که خودش عضوی از پاویون ان‬ ‫است‪ ،‬گفت‪« :‬ما فعاالن اکوسیستم را به هم وصل می کنیم‬ ‫و خوشبختانه‪ ،‬امسال عالوه بر جلسات مشاوره انالین‪،‬‬ ‫جلسات حضوری را نیز با رعایت تمام پروتکل ها برقرار‬ ‫کردیم‪ .‬بر اساس امارهای مستند‪ ،‬بیش از ‪ ۱۶۵‬جلسه‬ ‫حضوری سی دقیقه ای را اداره کردیم که این خود رکورد به‬ ‫حساب می اید‪ .‬در سوی دیگر‪ ،‬پنجاه منتور در حوزه های‬ ‫متفاوت سرمایه گذاری‪ ،‬طراحی کسب وکار‪ ،‬هوش مصنوعی و‬ ‫فناوری های همگرا را در کنار هم داشتیم‪ .‬حجم استقبال از‬ ‫این رویداد نشان دهنده تغییر نگاه هاست‪ ،‬به حدی که حتی‬ ‫پس از پایان مهلت ثبت نام‪ ،‬باز هم درخواست مبنی بر ورود‬ ‫به منتورها و شرکت در ان وجود داشت که به ناچار ان ها را‬ ‫به رویداد بعدی منتقل کردیم‪».‬‬ ‫‪1. Mentor‬‬ صفحه 28 ‫خرداد در قاب اخبار‬ ‫‪27‬‬ ‫کاهش تاثیر واکسن کرونا با برخی داروها‬ ‫نتایج پژوهشی علمی نشان داد برخی داروها‬ ‫عملکرد سیستم ایمنی را کاهش می دهند و‬ ‫به این ترتیب‪ ،‬با افزایش خطر بروز عالئم‬ ‫کووید‪ ،۱۹‬به بستری شدن افراد در‬ ‫بیمارستان منجر می شوند‪.‬‬ ‫داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و استروئیدها مانند‬ ‫پردنیزون و دگزامتازون‪ ،‬برخی داروهای شیمی درمانی یا داروهایی‬ ‫که بیماران پیوند اعضا مصرف می کنند‪ ،‬در این دسته قرار می گیرند‪.‬‬ ‫محققان دانشکده پزشکی میشیگان در تازه ترین تحقیقات خود‬ ‫با انتشار این خبر‪ ،‬به بیماران مبتال به نقص ایمنی توصیه کرده اند‬ ‫تحت نظر پزشک مراقب سالمتی شان باشند و با پایش مرتب‬ ‫میزان ایمنی بدنشان در برابر کووید‪ ،19‬از خطرات احتمالی و‬ ‫حادتر جلوگیری کنند‪.‬‬ ‫دکتر «بت واالس»‪ ،‬سرپرست گروه تحقیقاتی و متخصص‬ ‫روماتولوژی درباره این موضوع گفت‪« :‬داروهای سرکوب کننده‬ ‫سیستم ایمنی معموالً برای درمان بیماری هایی استفاده می شود‬ ‫که بدن واکنش ایمنی نامناسبی دارد یا در مواردی که سیستم‬ ‫ایمنی به عنوان دشمن وارد عمل می شود و به قسمت های خاصی‬ ‫از بدن بیمار اسیب می رساند‪ .‬نمونه هایی از این نوع بیماری ها‬ ‫عبارتند از بیماری های خودایمنی مانند ارتریت روماتوئید و لوپوس‬ ‫که سیستم ایمنی‪ ،‬برخی از قسمت های بدن بیمار مانند مفاصل را‬ ‫به عنوان تهدید تلقی می کند و در صدد از بین بردن ان برمی اید‪».‬‬ ‫بنا بر یافته های محققان‪ ،‬بیمارانی که پیوند عضو داشته اند نیز‬ ‫در معرض خطر حملۀ سیستم ایمنی ضد خود بدن قرار دارند‪.‬‬ ‫عالوه بر این ها‪ ،‬برخی داروهای شیمی درمانی که وظیفۀ نابودی‬ ‫سلول های سرطانی را برعهده دارند‪ ،‬با عوارض جانبی نظیر توقف‬ ‫سیستمایمنیهمراهند‪.‬‬ ‫خاصیت اهن ربایی محل تزریق واکسن؛‬ ‫ از واقعیت تا شایعه‬ ‫ایجاد خاصیت اهن ربایی در محل تزریق واکسن‬ ‫کرونا صحت ندارد‪ .‬پس از اجرایی شدن فاز سوم‬ ‫واکسیناسیون عمومی در ایران‪ ،‬متاسفانه‬ ‫برخی افراد به دالیل نامعلوم ویدئوهایی‬ ‫در فضای مجازی منتشر کردند که نشان‬ ‫می داد محل تزریق واکسن‪ ،‬خاصیت‬ ‫اهن ربایی پیدا می کند‪.‬‬ ‫دکتر حمید سوری‪ ،‬رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی‬ ‫کرونا‪ ،‬ضمن تقبیح عمل کسانی که با نااگاهی‪ ،‬کلیپ هایی‬ ‫در فضای مجازی منتشر می کنند که نتیجه ای جز تشویش‬ ‫اذهان عمومی ندارد‪ ،‬گفت‪« :‬محتوای این کلیپ ها کذب است‬ ‫و هیچ کس نمی تواند ادعا کند که در ساخت واکسن از اهن‬ ‫یا چیپ استفاده شده است‪ .‬البته ممکن است مقدار کمی‬ ‫الومینیوم در ان وجود داشته باشد‪ ،‬اما این ماده نیز خاصیت‬ ‫اهن ربایی ندارد؛ میزان عناصری مانند نیکل‪ ،‬کبالت و ‪ ...‬که‬ ‫ممکن است به اهن ربا بچسبند‪ ،‬باید یک گرم باشد تا اهن را‬ ‫به خود جذب کنند؛ درحالی که کل میزان واکسنی که تزریق‬ ‫می شود به حدی کم است که چنین امکانی وجود ندارد‪».‬‬ ‫بنا بر اظهارات استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی‪،‬‬ ‫بدن برخی افرادی به طور طبیعی اهن را جذب می کند و‬ ‫این موضوع ارتباطی به واکسن کرونا ندارد‪ ،‬بلکه به ساختار‬ ‫بدن افراد مربوط است یا اینکه ممکن است به دلیل رطوبت‬ ‫پوست و شیب بدن‪ ،‬چنین اتفاقی رخ دهد‪.‬‬ ‫به نظر می رسد اخیرا ً جریان های ضدواکسن یا کسانی که از‬ ‫دستاوردهای ایران در دستیابی به تکنولوژی ساخت واکسن‬ ‫ناراضی اند و موفقیت شرکت های ایرانی در تولید واکسن‬ ‫کرونا ازارشان می دهد‪ ،‬با راه انداختن چنین جریانی سعی در‬ ‫تضعیف روحیۀ محققان ایرانی و توقف حرکت واکسیناسیون‬ ‫عمومی دارند‪.‬‬ صفحه 29 ‫هکرها شبکۀ اطالعاتی فایزر را شکستند‬ ‫موسسۀ «فایزر» از حملۀ سایبری به این‬ ‫شرکت و به سرقت رفتن اطالعات واکسن‬ ‫فایزر خبر داد‪.‬‬ ‫این موسسه با اعالم این خبر به پایگاه خبری رویترز‪ ،‬درباره‬ ‫جزئیات چگونگی به سرقت رفتن اطالعات‪ ،‬توضیحی نداد و فقط‬ ‫اظهار کرد که اژانس دارویی اروپا‪ 1‬را در جریان این حملۀ سایبری‬ ‫قرار داده است‪.‬‬ ‫فایزر و شریک المانی اش بیون تک به خبرنگاران اطمینان‬ ‫دادند که اطالعات شخصی شرکت کنندگان در ازمایش به خطر‬ ‫نیفتاده است و هک اطالعات‪ ،‬بر جدول زمانی تزریق واکسن به‬ ‫شرکت کنندگان هیچ تاثیری نگذاشته است‪ .‬مشخص نیست این‬ ‫حمله چه زمانی و چگونه صورت گرفته و شخص یا سازمانی‬ ‫نیز مسئولیت این کار را برعهده نگرفته است‪ .‬بر اساس گفته‬ ‫کارشناسان‪ ،‬چنین اسنادی برای کشورها و شرکت هایی ارزشمند‬ ‫است که در تولید واکسن عجله دارند‪.‬‬ ‫‪1. EMA‬‬ ‫بانوی محقق ایرانی داوطلب تزریق واکسن شد‬ ‫هاله حامدی فر‪ ،‬چهره شناخته شده و‬ ‫محقق در صنعت داروسازی و دانش بنیان‪،‬‬ ‫در طرح پژوهشی‪-‬ازمایشی واکسیناسیون‬ ‫شرکت کرد‪.‬‬ ‫خرداد در قاب اخبار‬ ‫‪28‬‬ ‫هاله حامدی فر‪ ،‬مدیرعامل شرکت دارویی «سیناژن» به‬ ‫خبرنگاران گفت‪« :‬همین ابتدا ذکر نکته ای را الزم می دانم و ان‬ ‫هم اینکه تا جای ممکن به تنهایی از واژه واکسن استفاده نکنیم؛‬ ‫تا زمانی که هنوز اثربخشی واکسن اثبات نشده است‪ ،‬عبارت‬ ‫واکسن تحقیقاتی یا ازمایشی‪ ،‬مناسب تر و علمی تر است‪».‬‬ ‫او در پاسخ به این پرسش که از خود ویروس برای تهیه این‬ ‫محصول استفاده می شود یا نه گفت‪« :‬خیر؛ به هیچ وجه از خود‬ ‫ویروس استفاده نمی شود و این یکی از مزیت های این پلتفرم‬ ‫و تکنولوژی برای تولید واکسن هاست‪ .‬اسپایکوژن از دسته‬ ‫واکسن های ‪ Subunit‬از نوع پروتئین نوترکیب است‪ .‬پروتئین‬ ‫ساخته شده‪ ،‬مشابه پروتئین اسپایک ویروس ‪SARS-COV-2‬‬ ‫است‪ .‬این پروتئین ها با روش های مهندسی ژنتیک و با سلول های‬ ‫خاصی‪ ،‬تولید‪ ،‬خالص سازی و اماده استفاده می شوند‪».‬‬ ‫این بانوی دانش پژوه ایرانی‪ ،‬خود در طرح تزریق اسپایکوژن‬ ‫شرکت کرد و ضمن تشکر از تمام کسانی که طی این مدت به‬ ‫ی به نتیجه برسد‪ ،‬گفت‪« :‬در‬ ‫او کمک کردند تا این طرح تحقیقات ‬ ‫اینجا از مدیرعامل ارکید فارمد‪ ،‬جناب دکتر اراز سبزواری‪ ،‬مدیر‬ ‫مدیکال‪ ،‬دکتر نسیم انجیدنی‪ ،‬مدیر الین عفونی‪ ،‬دکتر بابک‬ ‫یزدانی و مدیر ارکید الیف خانم فرشته رشوند قدردانی می کنم‪».‬‬ ‫مدیرعامل سیناژن درباره زمان تولید و عرضۀ اسپایکوژن عنوان‬ ‫کرد‪« :‬باز هم تاکید می کنم که در حال حاضر اسپایکوژن واکسنی‬ ‫ازمایشی است و باید با دقت درباره ان صحبت کنیم و از هرگونه‬ ‫پروپاگاندا‪ ،‬تبلیغات خارج از روند حرفه ای برای مطالعات بالینی‬ ‫یا دادن وعده های بی اساس به مردم بپرهیزیم‪ .‬ما در تالشیم‬ ‫با اثبات اثربخشی اسپایکوژن‪ ،‬در سریع ترین زمان ممکن و با‬ ‫بیشترین ظرفیت تولید‪ ،‬واکسن را برای مردم تامین کنیم‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬تخصص ما تولید پروتئین های نوترکیب است؛‬ ‫اسپایکوژن نیز پروتئین نوترکیبی است که با روش های‬ ‫بیوتکنولوژی تولید می شود‪ .‬اگر وارد این عرصه شدیم به این‬ ‫دلیل است که بیشترین ظرفیت کشت سلول برای پروتئین‬ ‫نوترکیب را در خاورمیانه داریم و تنها دارنده خط تولید داروهای‬ ‫بیوتکنولوژی دارای تاییدیه اتحادیه اروپا در منطقه ایم‪ .‬امیدواریم‬ ‫که مطالعه بالینی از اوایل خرداد ماه اغاز شود و نزدیک به‬ ‫‪17‬هزار نفر داوطلب در فاز دو و سه شرکت کنند‪».‬‬ صفحه 30 ‫خرداد در قاب اخبار‬ ‫‪29‬‬ ‫واکسیناسیون‪ ،‬مصونیت کامل نیست‬ ‫پروتکل ها همچنان ادامه یابد‬ ‫به گفتۀ رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری های‬ ‫واگیردار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی‪ ،‬افراد‬ ‫واکسینه شده باید تمام پروتکل های بهداشتی‬ ‫شامل استفاده از ماسک و مواد ضدعفونی کننده‪،‬‬ ‫شست وشوی مرتب دست و صورت و حفظ فاصله‬ ‫اجتماعی را رعایت و تا حد امکان از حضور در‬ ‫اماکن عمومی و پرجمعیت خودداری کنند‪.‬‬ ‫رکسانا باطبی با اشاره به روند واکسیناسیون از ابتدای سال‬ ‫جاری که با واکسینه کردن سالمندان اغاز شده است‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«شواهد نشان داده است خطر ابتال و تشدید بیماری کرونا‬ ‫در افرادی که واکسینه شده اند‪ ،‬کاهش می یابد‪ ،‬اما به صفر‬ ‫نمی رسد‪ .‬بنابراین افراد واکسینه شده برای حفظ سالمت‬ ‫خانواده خود و جامعه‪ ،‬باید همچنان پروتکل های بهداشتی را‬ ‫رعایت کنند‪».‬‬ ‫بر اساس تحقیقات ازمایشگاهی پژوهشگران‪ ،‬به نظر می رسد‬ ‫حتی افرادی که واکسینه می شوند‪ ،‬در زمان مواجهه با ویروس‬ ‫کرونا ممکن است به صورت ناقل بدون عالمت‪ ،‬ویروس را به‬ ‫نزدیکان خود منتقل کنند‪ ،‬یعنی فردی که واکسینه می شود‬ ‫تا دو یا سه هفته اول ممکن است ناقل ویروس باشد‪ .‬بنابراین‬ ‫اینکه افراد واکسینه شده از رعایت پروتکل های اجتماعی کام ً‬ ‫ال‬ ‫معاف می شوند‪ ،‬غیرعلمی و بی پایه واساس است‪.‬‬ ‫لیزر احتمال امبولی در عمل جراحی کیست را‬ ‫به صفر رساند‬ ‫از این پس به کمک لیزر‪ ،‬جراحی های مربوط‬ ‫به کیست مویی و ترشحات چرکی ناشی از‬ ‫اینناهنجاریبه راحتیقابلاجراست‪.‬‬ ‫داوود تاج بخش‪ ،‬متخصص جراحی عمومی در تشریح بیشتر‬ ‫این خبر گفت‪« :‬کیست مویی و ترشحات چرکی این بیماری‬ ‫گاهی به دلیل ترس افراد از جراحی‪ ،‬سبب عفونت های شدید‬ ‫بعدی می شود که همین موضوع روند درمان را طوالنی و‬ ‫پیچیده تر می کند‪ .‬به همین دلیل برای بیمارانی که از این‬ ‫مشکل رنج می برند‪ ،‬از تکنیک های برداشت کیست از طریق‬ ‫لیزر استفاده می کنیم‪».‬‬ ‫این روش جراحی کام ً‬ ‫ال بدون خونریزی است و به دلیل‬ ‫صدمه حداقلی اعصاب و بافت های اطراف ان‪ ،‬بعد از عمل نیز‬ ‫بیمار احساس درد ندارد‪ .‬از طرفی‪ ،‬زخم سریع تر از جراحی‬ ‫با چاقو ترمیم می شود‪ .‬از مزایای دیگر عمل جراحی با لیزر‪،‬‬ ‫حذف بیهوشی است و اینکه نیازی به پانسمان داخل زخم و‬ ‫تراشیدن ان نیست‪ .‬بیمار می تواند روز بعد از عمل جراحی‬ ‫به راحتی استحمام و شست وشو کند و حتی داخل زخم را با‬ ‫اب و صابون بشوید؛ درحالی که در جراحی معمولی پانسمان‬ ‫داخل زخم و تراشیدن زخم ضروری است‪.‬‬ ‫به گفتۀ دکتر تاج بخش‪ ،‬حتی امبولی و لخته شدن خون‬ ‫در بیماران مسن و کم تحرک که گاهی منجر به فوت می شد‪،‬‬ ‫در شیوه های مدرن جراحی با لیزر به صفر رسیده است‪ ،‬زیرا‬ ‫تحرک بیمار بالفاصله پس از عمل امکان پذیر است‪.‬‬ صفحه 31 ‫ارتباط دیابت بارداری با دیابت نوع ‪2‬‬ ‫محققان در تازه ترین تحقیقات خود دریافتند‬ ‫گروه زیادی از افرادی که دیابت بارداری را‬ ‫تجربه می کنند‪ ،‬در اینده به دیابت نوع ‪۲‬‬ ‫مبتال می شوند‪.‬‬ ‫ث الین»‪ ،‬با اعالم این خبر نوشت‪« :‬محققان بر این‬ ‫پایگاه خبری «هل ‬ ‫باورند که دیابت دوران بارداری طی چند سال گذشته افزایش پیدا‬ ‫کرده است‪ .‬از انجا که برخی پیش سازهای پروتئین دیابتی در اوایل‬ ‫بارداری بروز می کنند‪ ،‬کسانی که به ان مبتال شوند‪ ،‬احتمال زیادی‬ ‫دارد که در مراحل بعدی زندگی به دیابت نوع ‪ ۲‬مبتال شوند‪».‬‬ ‫دیابت در طول بارداری خطر نقایص مادرزادی‪ ،‬مرده زایی و زایمان‬ ‫زودهنگام را افزایش می دهد‪.‬‬ ‫در مطالعۀ اخیر‪ ،‬محققان دانشگاه هلسینکی فنالند‪ 391 ،‬زن را که‬ ‫بین سال های ‪ 1984‬و ‪ 1994‬زایمان کرده و مبتال به دیابت بارداری‬ ‫بودند‪ ،‬بررسی کردند و از پرسش نامه های پیگیری در فاصلۀ سال های‬ ‫‪ 2012‬تا ‪ ،2013‬به طور متوسط ‪ 23‬سال بعد‪ ،‬استفاده کردند‪ .‬ان ها‬ ‫دریافتند که ‪ 5/7‬درصد از کسانی که دیابت بارداری داشتند‪ ،‬به دیابت‬ ‫نوع ‪ ۱‬و ‪ 50/4‬درصد به دیابت نوع ‪ ۲‬مبتال شدند که ‪ ۵‬تا ‪ 10‬سال پس‬ ‫از زایمان رخ داده بود‪ .‬بر اساس این پژوهش‪ ،‬در بسیاری مواقع‪ ،‬دیابت‬ ‫بارداری موقتی بوده است و معموالً مدت کوتاهی بعد از زایمان‪ ،‬پایان‬ ‫می پذیرد‪ .‬بانوان باردار بهتر است پیش از هر نتیجه گیری‪ ،‬با مراجعه به‬ ‫پزشک و تحت نظر بودن در تمام مدت بارداری از نگرانی خود بکاهند‪،‬‬ ‫زیرا استرس بیش ازحد‪ ،‬از عوامل تشدید دیابت بارداری است‪.‬‬ ‫بیماری قارچ سیاه و افراد در معرض خطر‬ ‫دکتر بهزاد امیری‪ ،‬درباره بیماری قارچ سیاه گفت‪:‬‬ ‫«این بیماری هیچ ارتباطی با کرونا ندارد‪ .‬عامل‬ ‫این بیماری‪ ،‬قارچی به نام موکورمایکوزیس‬ ‫است و علت نام گذاری قارچ سیاه این است‬ ‫که سبب رنگ سیاه و اسیب به بافت مخاط‬ ‫بینی و سینوس ها می شود‪».‬‬ ‫خرداد در قاب اخبار‬ ‫‪30‬‬ ‫رئیس گروه مدیریت بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان‬ ‫مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت‪ ،‬تاکید کرد که این‬ ‫بیماری‪ ،‬جدید نیست و از سال های بسیار دور وجود داشته است‪.‬‬ ‫این قارچ معموالً درون خاک‪ ،‬توده های پوسیده گیاهان و بافت مرده‬ ‫برخی از حیوانات وجود دارد و از طریق استنشاق (تنفس) یا تماس‬ ‫پوستی در مواقعی که پوست اسیب دیده باشد‪ ،‬انتقال می یابد؛ اما‬ ‫بیشترین راه انتقال از طریق تنفس است‪ .‬به گفتۀ دکتر امیری‪ ،‬این‬ ‫قارچ همواره در محیط زندگی انسان وجود دارد‪ ،‬اما اگر سیستم‬ ‫ایمنی بدن سالم باشد‪ ،‬فرد به بیماری دچار نخواهد شد؛ به این‬ ‫معنا که با وجود اینکه این قارچ از طریق تنفس وارد بدن می شود‪،‬‬ ‫در افراد با سیستم ایمنی سالم‪ ،‬سبب بیماری نمی شود‪.‬‬ ‫دکتر امیری درباره شایعات اخیر مبنی بر ارتباط قارچ سیاه با‬ ‫کرونا گفت‪« :‬پس از انکه موارد بسیار زیادی از این بیماری در‬ ‫هندوستان هم زمان با کرونای هندی گزارش شد‪ ،‬برخی این دو‬ ‫بیماری را به هم ربط دادند که اص ً‬ ‫ال صحیح نیست‪ .‬جمعیت زیادی‬ ‫از مردم هندوستان از سوءتغذیه رنج می برند و کسانی که به قارچ‬ ‫سیاه مبتال شدند‪ ،‬افرادی بودند که دیابت داشتند و درعین حال‬ ‫دچار کرونا هم شدند و تحت درمان با استروئید و کورتون ها قرار‬ ‫گرفتند‪ .‬این بدین معنا نیست که مبتالیان به کرونا در معرض خطر‬ ‫بیشتر ابتال به قارچ سیاهند یا برعکس‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬عفونت قارچ سیاه قابلیت سرایت از انسان به انسان را‬ ‫ندارد و کام ً‬ ‫ال برعکس کروناست‪ .‬شایع ترین راه انتقال بیماری قارچ‬ ‫سیاه‪ ،‬استنشاق هاگ های قارچ است که در خاک یا گیاهان در حال‬ ‫پوسیدگی قرار دارد‪ .‬راه دوم انتقال از طریق تماس پوستی با قارچ‬ ‫است‪ .‬قارچ سیاه بیشتر سبب درگیری در مخاط بینی‪ ،‬سینوس ها‪،‬‬ ‫کره چشم‪ ،‬ریه ها و مغز می شود‪ .‬اگر فردی دچار عفونت قارچ سیاه‬ ‫شود‪ ،‬باید داروی ضدقارچ قوی به صورت تزریق داخل رگ دریافت‬ ‫و جراح بافت های مرده و سیاه شده را از بدن او خارج کند‪».‬‬ ‫بنا به گفتۀ دکتر بهزاد امیری‪ ،‬توصیۀ اکید به مبتالیان دیابت و‬ ‫گروه های دیگر در معرض خطر قارچ سیاه تردد نکردن در محل های‬ ‫پرگردوغبار‪ ،‬نظیر اماکنی است که در حال تخریب ساختمانی یا‬ ‫تو سازند تا هاگ های قارچ از طریق تنفس وارد بدنشان نشود‪.‬‬ ‫ساخ ‬ ‫در صورت اجبار به حضور در چنین اماکنی‪ ،‬حتماً از ماسک استفاده‬ ‫کنند‪ .‬این افراد باید از کارهای ساختمانی‪ ،‬باغبانی‪ ،‬خاک برداری‪،‬‬ ‫نظافت و جارو خودداری کنند و تا حد امکان هنگام این فعالیت ها‬ ‫از وسایل حفاظت فردی مناسب استفاده کنند‪.‬‬ صفحه 32 ‫خرداد در قاب اخبار‬ ‫‪31‬‬ ‫رشد در حوزۀ تولید تجهیزات و ملزومات پزشکی‬ ‫دکتر محمدرضا شانه ساز‪ ،‬رئیس سازمان غذا و‬ ‫دارو در خبری اعالم کرد‪ « :‬در فاصله سال های‬ ‫‪ 97‬تا ‪ ،۹۹‬سهم بازار تولید داخل تجهیزات و‬ ‫ملزومات پزشکی ‪ 213‬درصد رشد داشته‬ ‫است و شاهد کاهش ‪10‬درصدی واردات‬ ‫در این حوزه بوده ایم‪».‬‬ ‫به گفتۀ رئیس سازمان غذا و دارو‪ ،‬میزان ارزبری دارو‪ ،‬تجهیزات‬ ‫پزشکی‪ ،‬مکمل و شیر خشک در سه سال اخیر‪ ،‬بسیار مطلوب بوده‬ ‫است‪ .‬سهم بازار این اقالم ‪ ۹۲‬درصد رشد و واردات ان ها ‪ ۲۱‬درصد‬ ‫کاهش داشته است که این موضوع‪ ،‬از توانمندی داخل و توجه ویژه‬ ‫سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت به بخش تولید‪ ،‬در راستای‬ ‫تحقق شعار سال و فرمایش های مقام معظم رهبری‪ ،‬حکایت دارد‪.‬‬ ‫دکتر شانه ساز با اشاره به هدف اصلی سازمان غذا و دارو که ایجاد‬ ‫زیرساخت های قوی برای افزایش توان تولیدی کشور به منظور‬ ‫تسریع در صدور تاییدیه ها و مجوزهاست‪ ،‬گفت‪« :‬سعی می کنیم‬ ‫با بهره گیری از امکانات مراکز تحقیقاتی‪ ،‬دانشگاهی و شرکت هایی‬ ‫به عنوان ازمایشگاه همکار و برون سپاری تکلیف قانونی سازمان‪،‬‬ ‫فرایندهای کاری و اعطای تاییدیه ها را سرعت بخشیم‪».‬‬ ‫او با اشاره به اینکه تعداد کارکنان سازمان متناسب با صنعت و‬ ‫فناوری در کشور رشد نکرده است و برای تحقق این هدف و‬ ‫پشتیبانی و مانع زدایی ها و نیز برچیده شدن امضاهای طالیی که گاه‬ ‫بر مبنای اعمال نظر شخصی کارشناسان است‪ ،‬برون سپاری را عاملی‬ ‫مهم برای تحقق چنین هدف مهم ازپیش تعیین شده ای دانست‪.‬‬ ‫رئیس سازمان غذا و دارو درباره مشکالت حوزه تولید گفت‪:‬‬ ‫«بسیاری از مشکالت این حوزه به دلیل زمینه فکری غلط است‪،‬‬ ‫نباید سازمان مسئول اعطای مجوز‪ ،‬تاییدکننده گواهی نامه و درگیر‬ ‫پاسخ گویی برای هر خطایی باشد‪ ،‬که تولیدکننده مرتکب می شود‪.‬‬ ‫بر این اساس‪ ،‬اگر سازمان های مسئول صدور مجوز مسئول‬ ‫پاسخ گویی باشند‪ ،‬سخت گیرانه ترین ضوابط را برای تولید و واردات‬ ‫اعمال می کند؛ درحالی که با اصالح این روند و تفکر‪ ،‬بسیاری از‬ ‫مشکالت و موانع رفع می شود و مشابه کشورهای پیشرفته‪،‬‬ ‫مسئولیت اصلی متوجه شرکت تولیدی می شود‪».‬‬ ‫او در بخشی دیگر از سخنانش به دستاوردهای خوب شرکت های‬ ‫دانش بنیان حوزۀ تجهیزات پزشکی در نمایشگاه اخیر اشاره کرد و‬ ‫افزود‪« :‬امسال در حوزۀ تجیهزات پزشکی‪ ،‬شاهد حضور محصوالتی‬ ‫بودیم که بر اساس استانداردهای روز دنیا طراحی و تولید شده اند‪.‬‬ ‫توسعه فعالیت و نیز سیاست گذاری درست‪ ،‬منجر به توانمندی های‬ ‫شرکت های دانش بنیان در حوزه تجهیزات پزشکی شده است و‬ ‫خوشبختانه‪ ،‬بهره برداری از نخستین نمایشگاه دائمی تجهیزات‬ ‫پزشکی در پارک فناوری پردیس‪ ،‬نویدبخش روزهای خوش در‬ ‫ایندۀ تجیهزات پزشکی کشور است‪».‬‬ ‫او محصوالت ایران ساخت را قابل رقابت با محصوالت خارجی‬ ‫دانست و با خوشحالی ابراز کرد‪« :‬در حال حاضر‪ ،‬تجهیزاتی با‬ ‫اخرین استانداردهای روز دنیا و مناسب ترین قیمت در کشور تولید‬ ‫می شوند که عرضه ان ها در نمایشگاه هایی که جنبه بین المللی‬ ‫دارند‪ ،‬زمینه ساز شناسایی بیشتر توانمندی ها و تسهیل و تسریع‬ ‫صادرات این اقالم به خارج از مرزهای ایران خواهد شد‪».‬‬ ‫دکتر شانه ساز ضمن تشکر از تمام شرکت های فعال در حوزۀ‬ ‫تجهیزات پزشکی اظهار کرد‪« :‬در سال جهش تولید‪ ،‬جهش واقعی‬ ‫داشتیم‪ .‬در دوران کرونا مشخص شد اگر توانمندی و تکیه بر‬ ‫توان تولید داخلی و شرکت های دانش بنیان نبود‪ ،‬یقیناً با فاجعه‬ ‫انسانی بزرگی روبه رو می شدیم و به دلیل نبود امکانات و تجهیزات‬ ‫بیمارستانی پیشرفته ناشی از تحریم های ظالمانه بین المللی‪ ،‬شاهد‬ ‫مرگ بسیاری از هم وطنان بودیم‪».‬‬ ‫رئیس سازمان غذا و دارو در پایان صحبت هایش به باور برخی‬ ‫مبنی بر واردات به عنوان عاملی برای رقابت اشاره و تاکید کرد‪:‬‬ ‫«این تفکر ممکن است در تئوری درست به نظر بیاید‪ ،‬ولی در‬ ‫عمل و در بحران هایی مثل کرونا که هر کشوری می خواهد فقط و‬ ‫فقط در گام اول‪ ،‬نیازهای خود را براورده سازد‪ ،‬به بحران و فاجعه‬ ‫جدی منجر می شود‪ .‬کشور ما به دلیل تکیه بر تولید داخل و توجه‬ ‫به توانمندی متخصصان و محققان کشور‪ ،‬در کوتاه ترین زمان و در‬ ‫بی رحمانه ترین تحریم های تحمیلی‪ ،‬نه تنها توانست نیازهای کشور‬ ‫را برطرف کند‪ ،‬بلکه در حوزه صادرات این تجهیزات نیز گام های‬ ‫بلندی برداشت و به صادرکننده تبدیل شد‪ .‬امیدوارم در سال تولید‪،‬‬ ‫پشتیبانی ها و مانع زدایی ها‪ ،‬مسئوالن نیز در کنارشان قرار بگیرند‬ ‫و پاسخ این حجم همدلی‪ ،‬تالش و دلسوزی به خوبی داده شود‪».‬‬ صفحه 33 ‫خرداد در قاب فناوری‬ ‫‪32‬‬ ‫کرمان و پژوهشکده فناوری اطالعات و ارتباطات پیشرفته دانشگاه‬ ‫صنعتی شریف رتبه های اول تا سوم را در میان پژوهشگاه ها و‬ ‫موسسات تحقیقاتی به دست اوردند‪.‬‬ ‫پارک فناوری پردیس‪ ،‬بزرگ ترین پارک فناوری ایران است‬ ‫که در سال ‪ 84‬تاسیس شد و تا سال جاری‪ ،‬میزبان بیش از‬ ‫‪ 400‬واحد فناور و دانش بنیان بوده است‪ .‬همکاری متخصصان‬ ‫و کارافرینان ایرانی خارج از کشور با پارک فناوری پردیس در‬ ‫قالب تاسیس شرکت نوپا‪ ،‬برگزاری سخنرانی و کارگاه اموزشی و‬ ‫اشتغال در شرکت های فناور صورت می گیرد‪.‬‬ ‫پایگاه خبری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬شماره‬ ‫مدالی زیبا بر گردن پارک فناوری پردیس‬ ‫تلفن ‪( 021-76250250‬داخلی ‪ ،2137‬مهندس اصالنی) را‬ ‫در تازه ترین گزارش ارزیابی پارک های علم و فناوری‪ ،‬برای تماس و ارتباط کارافرینان و متخصصان خارج از کشور با‬ ‫پارک علم و فناوری پردیس عنوان برترین پایگاه پارک علم و فناوری پردیس در نظر گرفته است‪.‬‬ ‫میزبان متخصصان و کارافرینان ایرانی خارج از کشور‬ ‫را به خود اختصاص داد‪.‬‬ ‫روابط عمومی پارک فناوری پردیس‪ ،‬با درج این خبر در سایت‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نوشت‪« :‬تازه ترین‬ ‫رتبه بندی اعالم شده درباره برترین پایگاه های میزبان متخصصان‬ ‫و کارافرینان ایرانی نشان می دهد پارک فناوری پردیس بین دیگر‬ ‫پارک های فناوری بهترین عملکرد را در میزبانی از متخصصان و‬ ‫کارافرینان ایرانی خارج از کشور ثبت کرده است‪».‬‬ ‫بر اساس گزارش ها‪ ،‬ارزیابی پایگاه ها نخستین بار در سال ‪94‬‬ ‫و با همکاری پنج مرکز علمی و فناوری منتخب طراحی و اجرا‬ ‫درمان اعتیاد با دارویی ایران ساخت‬ ‫شد که هدف از ان‪ ،‬ارتباط با پژوهشگران و کارافرینان برجسته‬ ‫ایرانی خارج از کشور بود‪ .‬در ادامۀ روند اجرای این طرح‪ ،‬سال ‪99‬‬ ‫یکی از واحدهای تولید داروی دانش بنیان موفق شد‬ ‫موضوع رقابت موثر میان پایگاه های میزبان و هدایت درخواست ها‬ ‫خط جدید تولید داروی درمان اعتیاد را راه اندازی کند‪.‬‬ ‫به سمت ان با عملکرد مطلوب تر‪ ،‬مطرح و عملی شد‪.‬‬ ‫سورنا ستاری‪ ،‬معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری‬ ‫گزارش معاونت علمی فناوری نشان می دهد در طرح پایش‬ ‫در مراسم افتتاحیه این خط تولیدی عنوان کرد که‬ ‫بهترین پایگاه های همکار با متخصصان و کارافرینان ایرانی خارج‬ ‫تحولی فناورانه در درمان اعتیاد رقم خورده است‪.‬‬ ‫از کشور‪ ،‬بیش از ‪ 120‬پایگاه تخصصی بر اساس شاخص های‬ ‫معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪ ،‬ستاد مبارزه با‬ ‫مدنظر ستاد توسعه فناوری نانو معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫مواد مخدر‪ ،‬صندوق نواوری و شکوفایی و صندوق توسعه‬ ‫جمهوری ارزیابی شدند‪ .‬استخراج دقیق شاخص ها و داده های‬ ‫زیست فناوری همکاران این طرح پژوهشی تولیدی بودند‪ .‬این‬ ‫مورد نیاز‪ ،‬برطرف کردن نواقص موجود دوره های گذشته و‬ ‫شرکت دارویی در حوزه ایجاد دانش فنی‪ ،‬فناوری‪ ،‬طراحی و‬ ‫جمع اوری اصولی بازخورد متقاضیان همکاری با پایگاه ها‪ ،‬اصول‬ ‫تولید تمامی مواد شیمیایی‪ ،‬پپتیدی‪ ،‬پروتئینی‪ ،‬سلولی و دیگر‬ ‫مهم این ارزیابی است‪.‬‬ ‫موارد و اشکال مختلف دارویی مانند قرص‪ ،‬کپسول‪ ،‬امپول‪،‬‬ ‫خبر دیگر انکه عالوه بر پارک های علم و فناوری که پارک‬ ‫ویال‪ ،‬شربت و استنشاقی با اولویت نیاز داخلی فعالیت می کند‪.‬‬ ‫پردیس در رتبه بندی ان مقام نخست را کسب کرده است‪،‬‬ ‫داروی جدید‪ ،‬قرص زیرزبانی «بوپرونورفین هیدروکلراید» با‬ ‫ارزیابی مراکز پژوهشی هم صورت گرفت و پژوهشگاه دانش های‬ ‫روش بهینه شده است که عالوه بر کمک به ترک اعتیاد‪ ،‬در‬ ‫بنیادی‪ ،‬پژوهشکده فناوری تولیدات گیاهی دانشگاه شهید باهنر‬ صفحه 34 ‫خرداد در قاب فناوری‬ ‫‪33‬‬ ‫تسکین دردهای شدید‪ ،‬کنترل و برگرداندن مهار تنفسی ناشی‬ ‫از فنتانیل در بیهوشی نیز به کار می رود‪ .‬این دارو‪ ،‬با کاهش میل‬ ‫فرد به مصرف مواد مخدر‪ ،‬به او کمک می کند تا به اهستگی و‬ ‫با کمترین احساس درد‪ ،‬مصرف مواد را به میل خود کمتر و در‬ ‫نهایت ترک کند‪.‬‬ ‫حمایت و پشتیبانی از این شرکت دانش بنیان در سال تولید‪،‬‬ ‫پشتیبانی ها و مانع زدایی ها در دستور کار معاونت علمی و فناوری‬ ‫ریاست جمهوری قرار گرفت تا هرچه سریع تر‪ ،‬داروی مصرفی‬ ‫وارد بازار هدف شود‪.‬‬ ‫نحوۀ پذیرش شرکت های خالق دانش بنیان نوع‪ 3‬اعالم شد‬ ‫پردیس هوش مصنوعی در قلب ایران شروع به تپش کرد‬ ‫سورنا ستاری در تازه ترین سفر استانی خود‪ ،‬میهمان‬ ‫فناوران‪ ،‬دانش پژوهان و فعاالن حوزۀ نواوری در استان‬ ‫خراسان رضوی شد‪.‬‬ ‫در جریان سفر معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری به قلب‬ ‫ایران‪ ،‬خراسان‪ ،‬پردیس هوش مصنوعی با هدف حمایت و پرورش‬ ‫نخبگان و فناوران در این استان افتتاح شد و به بهره برداری رسید‬ ‫تا از این پس فعالیت های فناورانه در این استان با شتاب بیشتری‬ ‫اجرایی شوند‪.‬‬ ‫دکتر ستاری ضمن بازدید از بخش ها و واحدهای مختلف‬ ‫فناور به خبرنگاران گفت‪« :‬قصد داریم در سفر یک روزه به‬ ‫خراسان رضوی و افتتاح مراکز فناوری و نواوری جدید‪ ،‬با‬ ‫فعاالن زیست بوم نواوری استان گفت وگویی کنیم تا زمینه‬ ‫ت شرکت های دانش بنیان‪ ،‬خالق‬ ‫برای حمایت از توسعه و فعالی ‬ ‫و فناور فراهم شود‪».‬‬ ‫بازدید از واحدهای فناور مستقر در کارخانه نواوری مشهد و‬ ‫نشست با مسئوالن استانی با محوریت توسعه زیست بوم نواوری‬ ‫و رونق اقتصاد دانش بنیان استان‪ ،‬از دیگر برنامه های سفر معاون‬ ‫علمی و فناوری رئیس جمهوری به استان خراسان رضوی است‪.‬‬ ‫ی و فناوری ریاست جمهوری فرایند پذیرش‬ ‫معاونت علم ‬ ‫و ثبت شرکت های خالق و نواور نوع ‪ 3‬را اعالم کرد که از‬ ‫اردیبهشت ‪ 1400‬به اجرا درامد‪.‬‬ ‫در راستای اجرای قانون حمایت از شرکت ها و موسسات‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬تجاری سازی نواوری ها و اختراعات‪ ،‬استفاده از ظرفیت‬ ‫شرکت ها و موسسات دارای توانمندی های فناورانه و نواورانه‬ ‫در مناطق کمتربرخوردار‪ ،‬پارک ها و مراکز رشد علم و فناوری‪،‬‬ ‫شرکت های نقش افرین در حل مسائل راهبردی و اساسی کشور و‬ ‫همچنین توجه ویژه به شرکت های فعال در حوزه صنایع فرهنگی‪،‬‬ ‫خالق‪ ،‬علوم انسانی و اجتماعی‪ ،‬نوع جدیدی از شرکت های‬ ‫دانش بنیان با عنوان شرکت های دانش بنیان نوع ‪ ،3‬با شرایط و‬ ‫مصوبۀ جدید راه اندازی شده است‪.‬‬ ‫بر اساس دسته بندی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫ی دانش بنیان به چهار دستۀ نوپای نوع‬ ‫پیش تر از این شرکت ها ‬ ‫‪ ،1‬نوپای نوع ‪ ،2‬تولیدی نوع ‪ 1‬و تولیدی نوع ‪ 2‬تقسیم می شدند‪،‬‬ ‫اما از اردیبهشت سال جاری و در راستای عملی کردن بیانات مقام‬ ‫معظم رهبری مبنی بر سال تولید‪ ،‬پشتیبانی ها و مانع زدایی ها‪،‬‬ ‫نوع جدیدی از شرکت های خالق به نام شرکت های نوپای نوع‬ ‫‪ 3‬مجوز دانش بنیانی دریافت کرده اند و می توانند به فعالیت خود‬ ‫ادامه دهند‪.‬‬ ‫بر اساس مستندات موجود در ایین نامۀ اجرایی شرکت های‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬شرایط احراز هر یک از این چهار عنوان به تفصیل‬ ‫در ایین نامۀ ارزیابی شرکت های دانش بنیان امده است‪ .‬اما در‬ ‫تازه ترین تبصرۀ الحاقی به این ایین نامه‪ ،‬شرایط احراز دانش بنیان‬ ‫نوع ‪ 3‬به این شرح امده است‪ :‬شرکت های دانش بنیان نوع ‪ 3‬با دارا‬ ‫بودن معیارهای ارزیابی این مصوبه و با تشخیص شورای تخصصی‬ ‫دبیرخانه کارگروه به مدت دو سال تایید می شوند‪.‬‬ صفحه 35 ‫این شرکت ها در چهار گروه طبقه بندی می شوند‪:‬‬ ‫درج در تقویم رسمی کشور بود که این موارد نیز به تصویب‬ ‫الف‪ -‬شرکت هایی که محل اصلی فعالیت ان ها در مناطق رئیس دولت و اعضای حاضر در جلسه رسید‪.‬‬ ‫کمتربرخورداراست‪.‬‬ ‫ب‪-‬شرکت هاینقش افریندرحلمسائلراهبردییااساسیکشور‬ ‫ج‪ -‬شرکت هایی که محل اصلی فعالیت ان ها پارک ها و مراکز‬ ‫رشد علم و فناوری است‪.‬‬ ‫د‪ -‬شرکت های فعال در حوزه صنایع فرهنگی‪ ،‬خالق‪ ،‬نوافرین‬ ‫و علوم انسانی‪-‬اجتماعی‬ ‫به کمک دانش بنیان ها شیر خشک رژیمی تولید شد‬ ‫جذب نخبگان ایرانی قانونی شد‬ ‫خرداد در قاب فناوری‬ ‫‪34‬‬ ‫در جلسه شورای عالی انقالب فرهنگی به ریاست‬ ‫حجت االسالم حسن روحانی رئیس جمهور‪ ،‬قانون حمایت‬ ‫از بازگشت نخبگان ایرانی و جذب نخبگان غیرایرانی‬ ‫تصویب شد‪.‬‬ ‫در سالروز ازادسازی خرمشهر و گرامیداشت چهارم خرداد‪،‬‬ ‫ی عالی انقالب‬ ‫روز مقاومت و پایداری دزفول‪ ،‬اعضای شورا ‬ ‫فرهنگی با حضور رئیس جمهور‪ ،‬قانون ‪ ۹‬ماده ای راهکارها و‬ ‫نحوه حمایت از نخبگان را تصویب کردند‪.‬‬ ‫بر اساس این قانون‪ ،‬کارهای اجرایی باید به سمتی پیش‬ ‫بروند که ضمن پاسداشت و نگهداری از نخبگان کشور‪ ،‬به‬ ‫بازگشت نخبگان ایرانی از سراسر جهان کمک کنند یا با حفظ‬ ‫شرایطی‪ ،‬بستر برای جذب نخبگان غیرایرانی از کشورهای‬ ‫همسایه و کشورهای مسلمان مهیا شود‪.‬‬ ‫بر اساس این قانون‪ ،‬تمهیداتی برای جذب نخبگان در‬ ‫دستگاه های اجرایی و دانشگاه ها اندیشیده شده است و‬ ‫رصدخانه ملی گردش نخبگان نیز برای پیگیری و رصد‬ ‫وضعیت نخبگان در سطح ملی تشکیل خواهد شد‪ .‬این قانون‪،‬‬ ‫هر گونه فعالیت تبلیغی و رسانه ای را که به هر نحوی مشوق‬ ‫خروج نخبگان ایرانی از کشور شود‪ ،‬ممنوع کرده است‪.‬‬ ‫از دیگر اقدامات این جلسه‪ ،‬افزودن ‪ 18‬مناسبت جدید برای‬ ‫بنا بر اعالم رئیس اداره شیرخشک های رژیمی و‬ ‫غذاهای ویژه سازمان غذا و دارو‪ ،‬مجوز تولید شش‬ ‫فراورده در حوزه شیرخشک های رژیمی و غذاهای‬ ‫ویژه داخل کشور صادر شد‪.‬‬ ‫بهادر صیدمحمدیان بر حمایت از تولید داخل و خودکفایی‬ ‫کشور تاکید کرد و افزود‪« :‬پس از تولید غذای ویژه بیماران‬ ‫فنیل کتونوریا‪ 1‬برای اولین بار در کشور‪ ،‬فراخوان تولید‬ ‫شیرخشک های رژیمی و غذاهای وارداتی ویژه صادر شد و‬ ‫شرکت های تولیدکننده وارد عمل شدند‪».‬‬ ‫او ضمن تشکر از این اقدام شرکت ها‪ ،‬درباره مراحل کار گفت‪:‬‬ ‫«در حال حاضر‪ ،‬مراحل اخذ مجوزهای الزم به منظور تولید‬ ‫فراورده ویژه بیماری ‪ PKU‬با نام ‪ ،Lactomil PKU‬شیرخشک‬ ‫رژیمی ‪ NAN LF‬و ‪ ،Comfort NAN‬شیرخشک های رژیمی‬ ‫‪ Truevital AR‬و ‪ Truevital CMA‬و ‪ Truevital Comfort‬و‬ ‫غذای ویژه ‪ MCT OIL‬در حال طی شدن است‪».‬‬ ‫به گفتۀ صیدمحمدیان‪ ،‬نمونه ازمایشی فراورده ویژه بیماری‬ ‫‪ PKU‬تولیدشده پس از اخذ تاییدیه های الزم از ازمایشگاه‬ ‫مرجع کنترل غذا و دارو و تجهیزات پزشکی به مرحلۀ تولید‬ ‫نهایی خواهد رسید‪.‬‬ ‫او بی نیازی به واردات این فراورده ها را با تکیه بر دانش‬ ‫و توانایی داخلی ارزو کرد و گفت‪« :‬مطمئناً به مدد‬ ‫دانش بنیان ها همپای کشورهای پیشرفته حرکت خواهیم‬ ‫کرد و این ارزویی دور و دیر نیست‪».‬‬ ‫صیدمحمدیـان با اشـاره به تــولید شــیرخشـک های‬ ‫‪1. PKU‬‬ صفحه 36 ‫خرداد در قاب فناوری‬ ‫هیدرولیزشده ‪ Comfort‬برای اولین بار در کشور‪ ،‬اضافه کرد‪:‬‬ ‫«صدور مجوز ساخت این فراورده نیز در حال بررسی و طی‬ ‫کردن الزامات الزم است و به طور قطع با نظارت های سازمان‬ ‫غذا و دارو‪ ،‬فراورده های تولیدی داخلی توان رقابت کیفی با‬ ‫مشابه خارجی خود را خواهند داشت‪».‬‬ ‫‪35‬‬ ‫استفاده از پروتئین حیوانی به دلیل چربی و افزایش اوره‬ ‫محدودیت دارد و استفاده از گوشت سفید توصیه شده است؛‬ ‫استفاده از پروتئین های حیوانی هیچ محدودیتی ندارد‪.‬‬ ‫لوبیا‪ ،‬ماست‪ ،‬روغن زیتون‪ ،‬گوشت اهو‪ ،‬پنیر‪ ،‬سیب‪ ،‬گوشت‬ ‫گاو و گوساله‪ ،‬عدس‪ ،‬اسفناج‪ ،‬برنج قهوه ای‪ ،‬صدف‪ ،‬بادام‪،‬‬ ‫سیب زمینی‪ ،‬مرغ‪ ،‬موز‪ ،‬تخم مرغ‪ ،‬بلغور جوی دوسر‪ ،‬ماهی‪،‬‬ ‫گوشت بوقلمون‪ ،‬شیر‪ ،‬انواع توت‪ ،‬دانه کتان‪ ،‬اجیل‪ ،‬کلم‬ ‫بروکلی‪ ،‬گوجه فرنگی‪ ،‬پرتقال‪ ،‬هویج‪ ،‬اب‪ ،‬گردو و چای سبز در‬ ‫تقویت عضالت موثرند‪.‬‬ ‫مولکول ها به کمک رشد و ترمیم عضالت می ایند‬ ‫به کمک ترکیبی مولکولی‪ ،‬عضالت با سرعت زیادی‬ ‫ترمیم و بازسازی می شوند؛ این ترکیبات در مطالعات‬ ‫مربوط به سلول های بنیادی کاربرد دارند‪.‬‬ ‫نشریۀ «نیچر کامیونیکیشن»‪ 1‬در تازه ترین گزارش خود‬ ‫نوشت‪« :‬محققان به روشی دست یافته اند که با استفاده از‬ ‫ترکیبات مولکولی‪ ،‬رشد و ترمیم عضالت که در اثر افزایش سن‬ ‫متوقف شده بود‪ ،‬دوباره از سر گرفته می شود‪».‬‬ ‫حجم و قدرت عضالت به مرور زمان و با افزایش سن کاهش‬ ‫می یابد‪ .‬توده عضالنی معموالً پس از ‪ ۵۰‬سالگی‪ ،‬حدود ‪۱/5‬‬ ‫درصد در سال کاهش می یابد‪ ،‬این میزان پس از ‪ ۶۰‬سالگی‬ ‫به ‪ ۳‬درصد در سال می رسد‪ .‬ازدست دادن توده عضالت عالوه‬ ‫بر کاهش توانایی و قدرت انجام فعالیت های روزانه‪ ،‬احتمال‬ ‫شکستگی استخوان ها را حین راه رفتن و زمین خوردن یا‬ ‫اصابت اجسام افزایش می دهد‪.‬‬ ‫محققان موسسه «سالک» در کالیفرنیا به روشی دست یافتند‬ ‫که با استفاده از ترکیبی مولکولی‪ ،‬عضالت با سرعت زیادی‬ ‫ترمیم و بازسازی می شوند‪ .‬این ترکیبات معموالً در مطالعات‬ ‫مربوط به سلول های بنیادی به کار می روند‪ .‬این تحقیقات که‬ ‫روی حیوانات صورت گرفت‪ ،‬نشان داد ترکیبات مولکولی با‬ ‫فعال کردن سلول های عضالنی پیش ساز که میوژن نام دارند‪،‬‬ ‫سازوکارهای اساسی را برای رشد عضالت فراهم می کنند‪.‬‬ ‫محققان‪ ،‬ورزش در کنار تغذیۀ درست را عامل مهمی در کاهش‬ ‫تحلیل عضالت دانستند و به استفادۀ بیشتر از پروتئین های‬ ‫گیاهی و حیوانی در سنین بیشتر از ‪ ،50‬تاکید کردند‪ .‬هرچند‬ ‫‪1. Nature Communications‬‬ ‫افتخاری بر پیشانی فناوری ایران‬ ‫تولید ونتیالتور ‪100‬درصد ایرانی‬ ‫روابط عمومی پارک علم و فناوری دانشگاه تهران از‬ ‫طراحی و تولید دستگاه ونتیالتور با دانش ‪۱۰۰‬درصد‬ ‫بومی ایرانی خبر داد‪.‬‬ ‫بر اساس این گزارش‪ ،‬شرکتی دانش بنیان موفق شد‬ ‫ونتیالتوری بومی سازی شده و کام ً‬ ‫ال ایرانی تولید کند که این‬ ‫خود افتخاری برای بخش دانش بنیان به ویژه حوزۀ تجهیزات‬ ‫پزشکی به شمار می اید‪ .‬این شرکت‪ ،‬عالوه بر تولید ونتیالتور‬ ‫پرتابل وونتیالتور ‪ ،ICU‬موفق شد دستگاه حذف نویز‪ ،‬متر‬ ‫هوشمند و دستگاه ترکیب کننده نیز طراحی و تولید کند‪.‬‬ ‫معین بهمن‪ ،‬مدیرعامل این شرکت دانش بنیان گفت‪:‬‬ ‫«دانشجویان هستۀ اصلی شرکت را تشکیل می دهند و ما‬ ‫به کمک این هوش های جوان و برتر موفق شدیم در سال‬ ‫‪ 91‬فعالیت خود را به صورت غیررسمی و با تولید دستگاه‬ ‫ونتیالتور پرتابل اغاز کنیم‪ .‬در سال ‪ ۹۵‬نیز به دانش بومی‬ ‫طراحی و تولید ونتیالتور پورتابل دست یافتیم‪ .‬این دستگاه‬ ‫در قراردادی با سازمان ایمیدرو‪ ،‬سازمان توسعه و نوسازی‬ ‫معادن و صنایع معدنی ایران برای کار در معادن زغال سنگ‬ صفحه 37 ‫خرداد در قاب فناوری‬ ‫‪36‬‬ ‫استفاده شد و توانست بر تحریم دستگاه تنفس مصنوعی‬ ‫شرکت «‪ »MSA‬امریکا غلبه کند‪ .‬با شیوع کرونا در اسفند‬ ‫‪ ،۹۸‬طراحی و ساخت ونتیالتور ‪ ICU‬را هدف قرار دادیم و در‬ ‫مردادماه ‪ ،۹۹‬موفق به طراحی و ساخت نمونه اولیه دستگاه‬ ‫ونتیالتور ‪ ICU‬با تمام مدهای فشاری و جمعی شدیم‪».‬‬ ‫مدیرعامل این شرکت دانش بنیان دستگاه مذکور را تشریح‬ ‫کرد و گفت‪« :‬تنفس انسان از چهار فاز تشکیل شده است‪:‬‬ ‫فاز دم‪ ،‬انتهای فاز دم‪ ،‬فاز بازدم و انتهای فاز بازدم‪ .‬مدهای‬ ‫فشاری سیکل دم را با توجه به فشار ورودی به ریه کنترل‬ ‫می کنند و به انتها می رسانند‪ .‬سیکل دم ادامه می یابد تا فشار‬ ‫ریه را به فشاری برساند که پزشک از پیش تعیین کرده است‪.‬‬ ‫این فشار معموالً از ‪ ۵‬میلی بار تا حدود ‪ ۵۰‬تا‪ ۶۰‬میلی بار‬ ‫است‪ .‬ونتیالتورهای فشاری باید مکانیزمی داشته باشند که‬ ‫به هر دلیلی اگر فشار از ‪ ۱۲۵‬میلی بار عبور کرد‪ ،‬تخلیه شود‬ ‫تا به ریه فرد اسیب نرسد‪ .‬در مدهای جمعی نیز ونتیالتور فاز‬ ‫دم را انقدر ادامه می دهد که حجم ریه به حجمی برسد که‬ ‫پزشک از پیش تعیین کرده است‪ .‬در هر دو مد‪ ،‬فاز بازدم به‬ ‫صورت انفعالی و به دست خود بیمار انجام می شود‪».‬‬ ‫او داشتن ‪ PEEP‬یا همان فشار مثبت انتهای بازدمی را از‬ ‫ویژگی های ونتیالتور ‪ ICU‬دانست و تاکید کرد‪« :‬این ویژگی‪،‬‬ ‫فاز بازدم فرد را مانیتور می کند و اجازه نمی دهد فشار انتهای‬ ‫فاز بازدم از حد مشخصی کمتر شود‪ .‬این موضوع مانع از‬ ‫کالپس ریوی می شود و اجازه نمی دهد دیواره های ریه به‬ ‫یکدیگر بچسبند‪».‬‬ ‫به گفتۀ مدیر پروژۀ تولید این دستگاه‪ ،‬طراحی و ساخت‬ ‫تمامی قسمت های پنوماتیک یکی از مهم ترین قسمت های‬ ‫مرتبط با ترکیب اکسیژن است‪ .‬این شرکت طراحی و ساخت‬ ‫تمامی بردها در قسمت الکترونیک‪ ،‬برنامه نویسی نرم افزار در‬ ‫سه بخش الیه سطح باال‪ ،‬الیه سطح میانی و الیه پایین و‬ ‫حتی طراحی و ساخت قاب دستگاه را انجام داده است‪.‬‬ ‫دستگاه مذکور در حال حاضر مراحل اخذ مجوز از وزارت‬ ‫بهداشت را طی می کند و با در اختیار گرفتن سالن تولید از‬ ‫پارک علم و فناوری دانشگاه تهران‪ ،‬در راستای تولید انبوه‬ ‫این محصول گام برداشته است‪ .‬بهمن درباره دستگاه حذف‬ ‫نویز نیز گفت‪« :‬این دستگاه در ورودی اتاق عمل‪ ،‬سالن‬ ‫کنفرانس و بیمارستان ها نصب می شود و صداهای ناخواسته‪،‬‬ ‫نویزها و صدای محیط را حذف می کند‪».‬‬ ‫خداحافظ بی خوابی؛‬ ‫هدبندهای الکتریکی و خواب راحت‬ ‫هدبندی جدید پالس های مالیم الکتریکی به عصب‬ ‫پیشانی منتشر می کند و به این طریق‪ ،‬بی خوابی افراد‬ ‫را رفع می کند‪.‬‬ ‫روزنامه «دیلی میل»‪ ،‬با انتشار این مطلب نوشت‪« :‬بیش از‬ ‫‪ ۳۰‬درصد بزرگساالن در برهه ای از زندگی خود به بی خوابی‬ ‫دچار می شوند‪ .‬بی خوابی عبارت است از سخت خوابیدن‪،‬‬ ‫بیدار ماندن‪ ،‬بیدار شدن بسیار زودهنگام و نیز خواب با‬ ‫کیفیت نامطلوب‪ .‬چنانچه این حالت به مدت سه شب در‬ ‫هفته یا بیشتر رخ دهد و بیش از سه ماه ادامه داشته باشد‪،‬‬ ‫بی خوابی مزمن نام می گیرد که با افسردگی‪ ،‬فشار خون باال‪،‬‬ ‫بیماری قلبی و دیابت نوع ‪ ۲‬همراه خواهد بود‪ .‬بی خوابی‬ ‫مزمن همچنین به دلیل خواب الودگی در طول روز‪ ،‬احتمال‬ ‫بروز تصادف را چهارو نیم برابر افزایش می دهد‪».‬‬ ‫استرس و نگرانی از دالیل اصلی بی خوابی به شمار می ایند‬ ‫و عوامل دیگری از جمله برخی بیماری ها مثل ارتروز (به‬ ‫دلیل درد) و اپنه خواب (قطع و وصل تنفس هنگام خواب)‬ ‫به بی خوابی منجر می شوند‪.‬‬ ‫در این گزارش امده است داروهایی چون انواع‬ ‫ضدسرماخوردگی ‪ ،‬استروئیدها و برخی داروهای فشار خون‬ ‫نیز در برخی افراد‪ ،‬با اختالل بر سیستم عصبی و مرکز کنترل‬ ‫خواب‪ ،‬بی خوابی را تشدید می کنند که از عوامل اصلی عوارض‬ ‫داروها به شمار می اید‪.‬‬ ‫تاکنون روش هایی مثل تاریک کردن فضای اتاق‪ ،‬استفاده‬ ‫نکردن از کافئین‪ ،‬چای و قهوه چهار ساعت پیش از خواب‪،‬‬ ‫استحمام با اب گرم یا استفاده از بخورهای طبی ارام بخش‪،‬‬ ‫پرهیز از استرس و مصرف غذای سبک در وعدۀ شام به افراد‬ ‫مبتال به بی خوابی توصیه می شد‪ ،‬اما محققان در تازه ترین‬ صفحه 38 ‫خرداد در قاب فناوری‬ ‫تحقیقات خود هدبندی را اختراع کرده اند که به راحتی‬ ‫در اطراف سر بسته می شود و از طریق الکترود چسبنده‪،‬‬ ‫پالس های الکتریکی مالیمی را منتشر می کند تا عصب‬ ‫سه قلو‪ ،‬عصب مسئول احساس را در صورت تحریک کند‪.‬‬ ‫تصور می شود که تحریک عصب به این روش سبب‬ ‫کاهش سطح نوروادرنالین می شود‪ .‬نوروادرنالین پیام رسانی‬ ‫شیمیایی است که بدن را در حالت اماده باش باال نگه‬ ‫می دارد‪ .‬افرادی که خواب خوبی دارند‪ ،‬نوروادرنالین در طول‬ ‫خواب ان ها به کمترین میزان تولید می شود و تولید ان در‬ ‫زمان استرس به اوج خود می رسد‪ .‬تصور می شود در بی خوابی‬ ‫تولید نوروادرنالین در شب افزایش می یابد‪.‬‬ ‫«گای لشزینر» متخصص مغز و اعصاب در کالج کینگز لندن‬ ‫می گوید‪« :‬از هر نوع روش درمانی جدید برای بی خوابی بسیار‬ ‫استقبال خواهد شد‪ .‬هرچند ممکن است این نوع دستگاه ها‬ ‫بر عملکرد مغز در زمینه های دیگر تاثیر بگذارند‪ .‬بنابراین‬ ‫احتمال دارد این وسایل‪ ،‬خواب را نیز تحت تاثیر قرار دهند‪».‬‬ ‫رقابت «دانش مغز»؛‬ ‫ورود دانش اموزان به دنیای علوم شناختی‬ ‫به ابتکار انجمن علوم اعصاب ایران‪ ،‬گروه علمی‬ ‫سیناپس و با کمک وزارت اموزش وپرورش و حمایت‬ ‫ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی‪ ،‬هفتمین‬ ‫دوره مسابقات دانش اموزی «دانش مغز» در زمینه‬ ‫علوم اعصاب نیمه دوم تیرماه سال جاری در سراسر‬ ‫کشور برگزار می شود‪.‬‬ ‫پایگاه خبری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با‬ ‫اعالم این خبر نوشت‪« :‬با کمک این مسابقات‪ ،‬ترسیم اینده‬ ‫فناوری های شناختی به دست دانش اموزان رقم می خورد‪».‬‬ ‫با توجه به اینکه تاکنون شش دوره موفق از مسابقات‬ ‫‪37‬‬ ‫دانش‪‎‬اموزی دانش مغز برگزار شده است‪ 18 ،‬تیرماه سال‬ ‫جاری‪ ،‬مرحله نخست از هفتمین دوره این رقابت ها در دو‬ ‫مرحله به صورت مجازی برگزار می شود‪ .‬در این مسابقه ها‪،‬‬ ‫دانش اموزان ‪ 13‬تا ‪ 18‬ساله مقطع متوسطه با یکدیگر‬ ‫رقابت می کنند و توانمندی هایشان را به اشتراک می گذارند‪.‬‬ ‫برگزیده نهایی مرحله دوم این رقابت ها پاییز امسال به همراه‬ ‫نفر اول ششمین دوره مسابقات به مسابقه جهانی دانش مغز‬ ‫به امریکا اعزام می شود‪.‬‬ ‫بنا بر اعالم انجمن علوم اعصاب ایران‪ ،‬نمایندگان اعزامی‬ ‫ایران به مسابقات جهانی دانش مغز طی دوره های قبل‪،‬‬ ‫همواره در میان پنج کشور برگزیده مسابقات جای داشتند‬ ‫و تیم اعزامی ایران موفق شد در دور پنجم این مسابقات‪،‬‬ ‫مقام سوم مسابقات جهانی دانش مغز در کره جنوبی را از‬ ‫ان خود کند‪.‬‬ ‫در این رقابت ها به نفرات برتر مرحله دوم ازمون دانش‬ ‫مغز عالوه بر اهدای لوح تقدیر‪ ،‬جوایز غیر نقدی بین ده‬ ‫تا پنجاه میلیون ریال تعلق می گیرد‪ .‬ستاد توسعه علوم و‬ ‫فناوری های شناختی‪ ،‬هدف از برگزاری مسابقات دانش مغز‬ ‫در ایران را استعدادیابی در نتیجه رقابت میان دانش اموزان‬ ‫نخبه دانست که با ترسیم فضای ایده ال برای ادامه تحصیل‬ ‫انان در رشته های علوم شناختی در سطح کشور همراه است‪.‬‬ صفحه 39 ‫ـــ صادرات‪ ،‬نیروی محرکه اقتصادـــــ‬ ‫گفت وگو با مهندس حسین چمنی‬ ‫مدیرعامل شرکت مدیریت صادرات سالمت محور(شمص)‬ ‫تهیه وتنظیم‪ :‬بهار قربان پور‬ ‫در مسیر صادرات‬ ‫‪38‬‬ ‫در سال «تولید‪ ،‬پشتیبانی ها و مانع زدایی ها» قرار داریم‪.‬‬ ‫سه مولفۀ اساسی برای حرکت موتور اقتصاد کشور و ادامۀ‬ ‫حیات ان‪ .‬تنها نکته مهم این است که جمله یادشده صرفاً در‬ ‫حد شعار و نام گذاری باقی نماند و به معنای واقعی از شعار‬ ‫صِ رف به عمل دراید‪ .‬بیشتر اقتصاددانان و مشاوران سیاسی و‬ ‫اقتصادی کشورهای پیشرفته و توسعه یافته به مقولۀ صادرات‬ ‫برای ادامۀ روند حضور دولت ها در میان جوامع دیگر و زندگی‬ ‫سالم و شاد ملت ها در پرتوی توان مالی خوب‪ ،‬تاکید می کنند‪.‬‬ ‫ازاین رو‪ ،‬بر ان شدیم تا با بهره گیری از این نام گذاری‪ ،‬سهم‬ ‫صادرات را در حیات و پویایی واحدهای تولیدی و به تبع‬ ‫ان‪ ،‬رشد اقتصادی کشور بررسی کنیم‪ .‬به همین دلیل‪،‬‬ ‫تصمیم گرفتیم از این شماره تا پایان سال به بحث صادرات‬ ‫به عنوان بخش ویژه ای در تولید و درامدزایی کشورهای‬ ‫فناور و تولیدکننده نگاهی بیندازیم و برای دستیابی به این‬ ‫هدف مهم به سراغ مدیران‪ ،‬صاحب نظران‪ ،‬تولیدکنندگان‬ ‫و افراد نام اشنای حوزۀ تولید‪ ،‬فناوری و صادرات خواهیم‬ ‫رفت‪ .‬امید داریم که شما نیز همچون گذشته با مهربانی‬ ‫و عالقه‪ ،‬ما را همراهی کنید و ضمن ارسال پیشنهادها و‬ ‫انتقادهایتان‪ ،‬مسیرمان را برای رسیدن به تعالی و انچه به‬ ‫نفع ما و به رضایت شما ختم می شود‪ ،‬هموار کنید‪ .‬چنانچه‬ ‫جزو تولیدکنندگان‪ ،‬شرکت های فناور و دانش بنیان یا‬ ‫شرکت های مدیریت صادرات در زیست بوم بزرگ سالمت‬ ‫هستید‪ ،‬به راحتی با ما ارتباط برقرار کنید تا در بهترین زمان‬ ‫ممکن‪ ،‬گفت وگویی صمیمی و از جنس تولید و صادرات با‬ ‫هم داشته باشیم‪.‬‬ ‫در نخستین گفت وگو به سراغ مهندس حسین چمنی‪،‬‬ ‫مدیرعامل شرکت «مدیریت صادرات سالمت محور (شمص)»‬ ‫رفتیم‪« .‬شمص» کارگزار صادراتی تعدادی از شرکت های‬ ‫دانش بنیان پارک فناوری پردیس و برخی شرکت های فناور‬ ‫کشور و همچنین عضو کریدور صادراتی معاونت علمی و‬ ‫فناوری ریاست جمهوری است‪.‬‬ ‫این شرکت عالوه بر بازاریابی و صادرات محصوالت حوزۀ‬ ‫سالمت کشور در نقش کارگزار صادراتی‪ ،‬امکان سرمایه گذاری‬ ‫در بازارهای هدف را نیز دارد که همین موضوع‪ ،‬وجه تمایز‬ ‫این واحد با کارگزاری های صادراتی دیگر به شمار می اید‪.‬‬ ‫شمص در سال گذشته موفق شد قرارداد صادرات دستگاه‬ ‫همودیالیز ایرانی به اندونزی را به ارزش پنج میلیون یورو به‬ ‫امضا برساند‪ .‬همچنین اجرای پروژۀ سرمایه گذاری مشترک‬ ‫در افغانستان را بر عهده گرفت‪.‬‬ ‫در ادامه‪ ،‬گفت وگوی ویژه با مدیرعامل شمص را می خوانید‪.‬‬ صفحه 40 ‫در مسیر صادرات‬ ‫مهندس چمنی‪ ،‬در ابتدای سخنان خود صادرات را موضوع‬ ‫بسیار مهم و حیاتی برای شرکت های فناور و دانش بنیان در‬ ‫حوزۀ تجهیزات پزشکی برشمرد که بدون ان‪ ،‬توسعۀ پایدار‬ ‫کسب وکار دانش بنیان تحقق نخواهد یافت‪.‬‬ ‫او ضمن اشاره به توان تولید دانش ایران در منطقه و دنیا‬ ‫گفت‪« :‬درباره ایران چند باور در حوزۀ پزشکی و سالمت وجود‬ ‫دارد‪ .‬ایران در بخش سالمت (دارو‪ ،‬خدمات پزشکی و تجهیزات‬ ‫پزشکی) در حوزه های تولید دانش و تولید محصول جزو‬ ‫قدرت های برتر منطقه و دنیا به حساب می اید که با نگاهی به‬ ‫ارزیابی های جهانی به راحتی می توان به صحت این موضوع پی‬ ‫برد‪ .‬امروز‪ ،‬ایران در حوزۀ تولید دارو جزو کشورهای معتبر است‪،‬‬ ‫زیرا با وجود تحریم ها‪ ،‬شرکت های تولید داروی داخلی بیش از‬ ‫‪ 90‬تا ‪ 95‬درصد داروی مصرفی و مورد نیاز را داخل کشور تامین‬ ‫می کنند‪ .‬فقط بخشی از داروهای خاص وارداتی است که شاید‬ ‫برخی از ان ها نه به دلیل کمبود دانش‪ ،‬بلکه به دلیل مصرف‬ ‫کم و نداشتن صرفۀ اقتصادی تولید نمی شوند‪ .‬طبیعی است در‬ ‫چنین موقعیتی‪ ،‬راهکار اساسی و درست‪ ،‬واردات این دسته از‬ ‫داروهاست‪ .‬البته با توجه به ممنوعیت صادرات دارو از ایران به‬ ‫دلیل استفاده از ارز ترجیحی‪ ،‬متاسفانه امکان حضور داروهای‬ ‫تولید ایران در بازارهای جهانی فراهم نشده است‪».‬‬ ‫مدیرعامل شمص در بخش دیگری از صحبت های خود به‬ ‫کیفیت مطلوب خدمات در بخش پزشکی اشاره کرد و افزود‪:‬‬ ‫«بی شک‪ ،‬ایران در بخش خدمات پزشکی سرامد کشورهای‬ ‫منطقه است‪ ،‬زیرا کیفیت ارائۀ خدمت پزشکان ایرانی بسیار‬ ‫مطلوب است و معموالً مراکز خدمات درمانی که ایرانیان در‬ ‫کشورهای دیگر راه اندازی کرده اند‪ ،‬بسیار طرفدار دارد‪ .‬باید به‬ ‫خاطر داشته باشیم که در گذشتۀ نه چندان دور که ارتباطمان‬ ‫با کشورهای منطقه خوب بود‪ ،‬ایران مقصد درمانی بسیاری از‬ ‫بیماران این کشورها بوده است‪».‬‬ ‫او با نگاهی به جایگاه ایران در حوزۀ علوم جدید گفت‪« :‬به‬ ‫اعتراف مراجع بین المللی‪ ،‬در رتبه بندی جهانی علوم جدید مانند‬ ‫نانوتکنولوژی و بایوتکنولوژی جایگاه خوبی داریم‪ .‬ایران در حوزۀ‬ ‫تجهیزات پزشکی نیز در بسیاری از شاخه ها به خودکفایی رسیده‬ ‫است و تعداد زیادی از لوازم تجهیزات پزشکی ایران ساخت در‬ ‫رتبه های باالی جهانی قرار می گیرند که در صورت رفع موانع‪،‬‬ ‫قابلیت صادرات دارند‪».‬‬ ‫در این بخش از صحبت های مهندس چمنی‪ ،‬موضوع باور‬ ‫داخلی به توان قوی دانشی در بخش سالمت و تجهیزات‬ ‫پزشکی به میان امد‪ .‬مدیرعامل شمص درباره این موضوع‬ ‫‪39‬‬ ‫گفت‪« :‬باور؛ یعنی مجموعه اعتقادهایی که در جامعه پذیرفته‬ ‫شده اند و به ان ها اعتماد و یقین است‪ .‬باور باید در سه بخش‬ ‫اتفاق افتد‪ .‬اولین بخش درونی است؛ دانشمندان به ویژه جوانان‬ ‫دانشمند و شرکت های دانش بنیان ایرانی به این باور رسیده اند‬ ‫که می توانند‪ .‬حجم انبوه دانش تولیدشده در کشور و تعداد‬ ‫زیاد شرکت های دانش بنیان این گفته را تایید می کند‪ .‬پس از‬ ‫این مرحله‪ ،‬بخش بیرونی قرار دارد که برای تحقق ان یعنی‬ ‫باور بیرونی‪ ،‬باید دو عامل مهم را در نظر گرفت و ان را در‬ ‫دو جایگاه جست وجو کرد‪ .‬اول؛ دولت و نظام سیاست گذاری‬ ‫کشور؛ در این بخش ساختارهای خوبی مانند معاونت علمی و‬ ‫فناوری ریاست جمهوری یا صندوق نواوری و شکوفایی و مانند‬ ‫ان ایجاد شده است که البته نیازمند افزایش بهره وری از طریق‬ ‫کاهش بوروکراسی اداری و افزایش ظرفیت است‪ .‬دوم؛ قوانین‬ ‫و به کارگیری ان؛ در قوانین باالدستی‪ ،‬قانون گذار به موضوع‬ ‫حمایت از تولید داخل توجه کرده و در مواردی نیز به استناد‬ ‫ان از تولید داخل حمایت شده است‪ .‬هرچند فرایند استفاده از‬ ‫این قوانین طوالنی و گاهی نفس گیر است؛ البته معتقدم که در‬ ‫به کارگیری این قوانین‪ ،‬باید «حد» نگه داشت‪ ،‬زیرا استفادۀ‬ ‫نامحدود از قوانین حمایتی به دلیل حذف عنصر رقابت پذیری‬ ‫ازاد‪ ،‬ممکن است سبب کاهش کیفیت‪ ،‬ایجاد رانت و درنتیجه‪،‬‬ ‫تضییع حقوق بیمارانی شود که همواره شایستۀ استفاده از‬ ‫بهترین دستاوردهای علم بشری هستند‪».‬‬ ‫او در ادامه این بحث عنوان کرد‪« :‬سومین بخش باور که‬ ‫مهم ترین ان به شمار می اید‪ ،‬ایجاد یقین در مشتریان داخلی‬ ‫و خارجی است‪ .‬باور باید بُعد بیرونی پیدا کند‪ .‬به عبارت بهتر‪،‬‬ ‫دانش باید تبدیل به ثروت شود؛ یعنی از طریق دانش‪ ،‬تولید انبوه‬ ‫و اشتغال زایی رخ دهد تا سهمی از بازار را به دست اورد‪ .‬با استفاده‬ ‫از مزیت هایی چون نواوری‪ ،‬کیفیت‪ ،‬قیمت و خدمات مناسب تر‬ ‫در کنار یکدیگر‪ ،‬رقبای داخلی و خارجی خود را بشناسد و بازار‬ ‫را به سمتی هدایت کند که دیده شود و به استفاده از دانش‬ ‫او ترغیب شوند‪ .‬ازاین رو‪ ،‬تجاری سازی‪ ،‬مهم ترین رکن توسعۀ‬ ‫پایدار و موتور کشندۀ توسعۀ دانش در کشور است‪ .‬شرکت هایی‬ صفحه 41 ‫‪40‬‬ ‫که موفق به تجاری سازی ایده های اولیۀ خود می شوند‪ ،‬بر لبۀ‬ ‫تکنولوژی دنیا حرکت می کنند‪ ،‬ایده های جدید خلق می کنند‬ ‫و برای تبدیل ایده ها به پدیده (محصول یا خدمت) در تالشند‪.‬‬ ‫باید با هر روش درست و اصولی که وجود دارد‪ ،‬به سمت‬ ‫تجاری سازی محصوالت دانش بنیان و فناور حرکت کنیم‪ .‬میزان‬ ‫صادرات و سهم ما از بازارهای جهانی میزان باور به دانش ایرانی‬ ‫را ثابت می کند‪».‬‬ ‫تا این قسمت بحث‪ ،‬می توان از گفته های مدیرعامل شمص‬ ‫به این نتیجه رسید که تجاری سازی و صادرات محصوالت‬ ‫سالمت محور‪ ،‬مقوله ای بسیار مهم در زیست بوم سالمت و‬ ‫دانش بنیان است‪.‬‬ ‫مهندس چمنی در پاسخ به این پرسش که ایا با وجود‬ ‫تحریم ها دستیابی به چنین خواسته ای امکان پذیر است و اساساً‬ ‫تجاری سازی در وضعیت کنونی کشورمان اتفاق خواهد افتاد یا‬ ‫نه‪ ،‬گفت‪« :‬قطعاً تحریم عامل بازدارندۀ مهم و تاثیرگذاری است‪.‬‬ ‫بازار داخلی برای ظرفیت انبوه تولید دانش و محصول کشور‬ ‫کوچک است‪ .‬دولت نیز به عنوان بزرگ ترین خریدار محصوالت‬ ‫حوزۀ سالمت‪ ،‬به دلیل کاهش درامدها برای حمایت وسیع‬ ‫محدودیت دارد‪ .‬این عوامل بازدارنده اند‪ .‬برای مثال‪ ،‬برخی‬ ‫شرکت ها امکان تولید تجهیزات مورد نیاز بیمارستان به صورت‬ ‫هوشمند را دارند‪ ،‬اما ایا توان اقتصادی کشور اجازه می دهد‬ ‫که تمام بیمارستان های کشور از این امکانات بهره ببرند و به‬ ‫بیمارستان های هوشمند تبدیل شوند؟ کشورهایی مثل المان‪،‬‬ ‫چین و امریکا فقط به دلیل توان زیاد دانش‪ ،‬شناخته شده‬ ‫نیستند‪ ،‬بلکه امکان خرید داخلی و توان صادراتی مناسب‪ ،‬ان ها‬ ‫را به قدرت تبدیل کرده است‪».‬‬ ‫چمنی درباره این موضوع اضافه کرد‪« :‬نقش صادرات در‬ ‫تجاری سازی بی بدیل است‪ ،‬اما این مهم در ایران با چالش هایی‬ ‫از قبیل تحریم‪ ،‬ارتباط نامطلوب با کشورهای منطقه و فرامنطقه‪،‬‬ ‫امکان ناپذیری تبادل مالی و مهم تر از همه نااشنایی یا دسترسی‬ ‫نداشتن افرینندگان دانش به ابزارهای معرفی‪ ،‬دانش رقابت و‬ ‫بازاریابی در دنیای امروز روبه رو است که امکان ورود به حوزۀ‬ ‫صادرات را از شرکت ها سلب می کند‪ .‬اخیرا ً مشکل ارزش برابری‬ ‫ریال در مقابل ارزهای خارجی مزید بر علت شده و هزینه های‬ ‫بازاریابی و حضور در بازارهای جهانی را افزایش زیادی داده‬ ‫است‪ .‬مجموع این عوامل‪ ،‬امکان رقابت را محدود می کند‪ .‬اینکه‬ ‫ساختارهای دولتی پشتیبان صادرات‪ ،‬چه میزان از این هزینه ها‬ ‫را برای چه تعداد شرکت پوشش می دهد‪ ،‬بحث جداگانه ای‬ ‫می طلبد‪ .‬اما روشن است که باید ابزارهای حضور و رقابت در‬ ‫بازارهای جهانی تقویت شود‪».‬‬ ‫پرسش دیگر از مهندس چمنی درباره کافی بودن پشتیبانی‬ ‫صندوق نواوری و شکوفایی و معاونت علمی و فناوری ریاست‬ ‫جمهوری از شرکت های دانش بنیان و فناور بود‪ .‬او پاسخ داد‪:‬‬ ‫«صندوق نواوری و شکوفایی و معاونت علمی و فناوری در‬ ‫سال های اخیر تالش های گسترده و متنوعی برای حمایت از‬ ‫شرکت های دانش بنیان در قالب حضور در نمایشگاه ها‪ ،‬ایجاد‬ ‫شوروم دائمی‪ ،‬ارائه تسهیالت‪ ،‬سفرهای گروهی و برگزاری‬ ‫جلسات ‪ ،B2B‬کمک به دریافت گواهی های بین المللی و‪...‬‬ ‫کرده که بی تردید‪ ،‬در توسعۀ صادرات موثر بوده؛ اما ممکن‬ ‫است روش هایی که تاکنون به کار گرفته شده است‪ ،‬هزینه های‬ ‫صورت گرفته و دستاوردها نیازمند تحلیل سیستمی و براورد‬ ‫نسبت هزینه به فایده باشد‪ .‬برای نمونه‪ ،‬با تجربۀ حضور در چند‬ ‫سفر مختلف‪ ،‬به نظر می رسد به برنامه ریزی قبل از سفر برای‬ ‫کارامد کردن سفرها کمتر توجه می شود و معموالً به اتفاقات‬ ‫طول سفر بسنده شده است‪ .‬بدیهی است در طول سفر‬ ‫کوتاه مدت‪ ،‬ممکن است به صورت اتفاقی و به ندرت ارتباطات‬ ‫موثر ایجاد شود‪».‬‬ ‫او پیشنهاد کرد‪« :‬بهتر است پیش از سفر‪ ،‬درباره کشورهای‬ ‫مقصد مطالعه و نیازهای اساسی ان ها با امکانات ما در تامین‬ ‫این نیازها تطبیق داده شود‪ .‬چنانچه قبل از اعزام هیئت اصلی‪،‬‬ ‫هیئت کوچکی از معاونت علمی برای بررسی فرصت ها‪ ،‬پیدا‬ ‫کردن مشتریان بالقوه و شرکت های متناظر برای مذاکره‪ ،‬یک‬ ‫تا دو هفته به این کشورها سفر کنند و سپس با تعیین نقشۀ‬ ‫راه مشخص برای هر کشور‪ ،‬تعدادی شرکت با قابلیت تامین‬ ‫نیازهای اساسی بازار هدف دعوت شوند‪ ،‬می توان امیدوار بود‬ ‫که سفرها نتیجه بخش تر باشند‪ .‬با توجه به نگاه مهربانانۀ کریدور‬ ‫صادراتی‪ ،‬معموالً سفرها با جمعیت چندده نفره انجام و انرژی‬ ‫زیادی صرف تشریفات سفر می شود که این عوامل کارایی سفرها‬ ‫را کاهش می دهد‪».‬‬ ‫مدیرعامل شمص در پاره ای از صحبت های خود عنوان کرد‪:‬‬ ‫«در کنار ساختارهای تمام دولتی‪ ،‬سعی شده است از ظرفیت‬ صفحه 42 ‫در مسیر صادرات‬ ‫بخش خصوصی نیز برای پشتیبانی از صادرات شرکت های‬ ‫دانش بنیان استفاده شود که ایجاد صندوق های تامین سرمایه‪،‬‬ ‫تبلور بخشی از این سیاست بوده است‪ .‬درباره صندوق ها‪ ،‬نکتۀ‬ ‫نگران کننده ای که وجود دارد‪ ،‬این است که احساس می شود‬ ‫به تدریج از اهداف اولیه خود یعنی حمایت از تولید و صادرات‪،‬‬ ‫دور شده اند و بیشتر به سوداوری می اندیشند‪ .‬باید بپذیریم که با‬ ‫وجود برخی مشکالت ما‪ ،‬نفوذ در بازارهای جهانی هزینه بر است‬ ‫و این صندوق ها می توانند با پذیرش بخشی از ریسک حضور‬ ‫و معرفی کاالهای ساخت ایران در بازارهای هدف‪ ،‬به این مهم‬ ‫کمک کنند‪».‬‬ ‫به گفته او‪ ،‬در عمل‪ ،‬تمام هزینۀ ریسک به شرکت های‬ ‫دانش بنیان منتقل می شود‪ .‬از انجا که بیشتر شرکت های‬ ‫دانش بنیان قدرت ریسک پذیری ندارند‪ ،‬سرعت نفوذ در بازارهای‬ ‫جهانی به شدت کاهش می یابد؛ حتی ممکن است در ایندۀ‬ ‫نه چندان دور‪ ،‬شاهد برخوردهای قانونی با شرکت هایی باشیم‬ ‫که قادر به تصفیۀ بدهی هایشان به این صندوق ها نیستند‪ .‬در‬ ‫مجموع‪ ،‬روش های به کارگرفته شده و نتایج حاصل از ان‪ ،‬نیازمند‬ ‫تحلیل‪ ،‬اسیب شناسی و در برخی موارد بازنگری و نواوری در‬ ‫روش های نفوذ در بازار رقابتی جهانی است‪».‬‬ ‫مهندس چمنی راهکار شمص برای ورود محصول دانش بنیان‬ ‫ایرانی به بازارهای جهانی و فروش را که عاملی برای پایداری و‬ ‫حیات شرکت در دنیای رقابتی امروز است‪ ،‬این گونه شرح داد‪:‬‬ ‫«فلسفۀ وجودی شمص کمک به شناساندن و حضور محصوالت‬ ‫دانش بنیان ایرانی در بازارهای جهانی است‪ .‬بازارهای هدف دارای‬ ‫اولویت از دیدگاه شمص‪ ،‬کشورهای منطقۀ غرب اسیا‪ ،‬اسیای‬ ‫جنوب شرقی‪ ،‬شرق افریقا و امریکای التین اند‪ .‬در هریک از این‬ ‫مناطق‪ ،‬پل های ارتباطی خوبی برقرار شده و مطالعات اولیه صورت‬ ‫‪41‬‬ ‫گرفته است‪ .‬در برخی از ان ها‪ ،‬پروژه های فروش یا مشارکت به‬ ‫مرحلۀ عقد قرارداد و اجرا رسیده اند‪ .‬امکانات نرم افزاری تهیه‬ ‫شده اند و در خدمت معرفی قابلیت های شرکت های ایرانی قرار‬ ‫گرفته اند‪ .‬کار مطالعۀ بازار در دستور کار دفتر مطالعات شرکت‬ ‫قرار دارد و تاکنون ده ها مطالعۀ عمومی و تخصصی انجام و مدون‬ ‫شده است‪».‬‬ ‫توصیۀ او به شرکت ها برای توفیق در صادرات‪ ،‬انعطاف پذیری‬ ‫و ارائۀ روش های متنوع صادراتی است تا مشتریان امکان انتخاب‬ ‫داشته باشند‪ .‬این چارچوب ها به صورت مدون شده در اختیار‬ ‫شرکت ها قرار گرفته است‪ .‬از جملۀ این روش ها می توان به اعطای‬ ‫نمایندگی فروش و خدمات پس از فروش‪ ،‬فروش اعتباری‪ ،‬تولید‬ ‫با برند مشتری یا برند مشترک‪ ،‬ایجاد خط مونتاژ در کشورهای‬ ‫هدف‪ ،‬انتقال دانش‪ ،‬ارائۀ خدمت و از همه مهم تر سرمایه گذاری‬ ‫مشترک اشاره کرد‪.‬‬ ‫به گفته چمنی‪ ،‬سرمایه گذاری مشترک از جمله روش هایی‬ ‫است که در بسیاری از کشورهای درحال توسعه طرفدار دارد‪.‬‬ ‫پرواضح است که این روش نیازمند تامین اعتبار‪ ،‬پذیرش‬ ‫ریسک سرمایه گذاری و تحمل دورۀ برگشت سرمایه است‪ ،‬اما‬ ‫روش اسان تری برای نفوذ در بازار‪ ،‬معرفی و تحصیل اعتبار‬ ‫(شهرت) به حساب می اید‪ .‬این روش امکان اشنایی عمیق تر‬ ‫با فضای کسب وکار کشورها را فراهم می کند و در صورت‬ ‫مدیریت صحیح‪ ،‬توسعۀ فعالیت شرکت های ایرانی دیگر نیز‬ ‫امکان پذیر می شود‪.‬‬ ‫مهندس چمنی در پایان گفت وگو به جایگاه مهم و اثربخش‬ ‫نشریات تخصصی در کمک به توسعۀ صادرات اشاره کرد و‬ ‫از ماهنامۀ وزین «توسعۀ فناوری های نوین پزشکی» به دلیل‬ ‫فرصت طرح نظرات‪ ،‬بهویژه در حوزۀ صادرات‪ ،‬سپاسگزاری کرد‪.‬‬ صفحه 43 ‫گفت وگو با مهندس حمیدرضا کاویانی؛‬ ‫مدیرعامل شرکت کاوندیش سیستم‬ ‫باور توانمندی ها و تالش صادقانه برای اعتمادسازی؛‬ ‫گام نخست رسیدن به موفقیت‬ ‫تهیه وتنظیم‪ :‬بهار قربان پور‬ ‫کلینیکـ موفقیت‬ ‫‪42‬‬ ‫در این شماره از ماهنامه و بخش کلینیک موفقیت به‬ ‫سراغ مهندس حمیدرضا کاویانی‪ ،‬مدیرعامل شرکت‬ ‫«کاوندیش سیستم» رفتیم‪ .‬کاوندیش سیستم‪ ،‬شرکتی‬ ‫است که باور به سرمایه های انسانی و توانمندی های‬ ‫دانشی و فناوری ایران را سرلوحۀ کار خود قرار داده‬ ‫و توانسته است دست برخی غول های تولیدکنندۀ‬ ‫تجهیزات پزشکی اتاق عمل را از بازار داخلی کوتاه کند‪.‬‬ ‫همچنین در ادامه فعالیتش نه تنها بخش عمده ای از‬ ‫بازار داخلی دستگاه های جراحی الکتریکی فرکانس باال‬ ‫را در دست گرفته‪ ،‬بلکه با جلب اعتماد کشورهای دیگر‪،‬‬ ‫در این حوزه نیز به صادرات رسیده است‪ .‬با هم گفت وگو‬ ‫با مهندس کاویانی را مرور می کنیم‪.‬‬ ‫ابتدا خودتان و شرکت کاوندیش سیستم را‬ ‫معرفی کنید‪.‬‬ ‫اغاز فعالیت من در حوزه تجهیزات پزشکی به حدود ‪30‬‬ ‫سال پیش و اوایل دهۀ هفتاد برمی گردد که در شاخۀ برق‬ ‫جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران‪ ،‬مسئول پروژۀ طراحی و‬ ‫ساخت دستگاه جراحی الکتریکی و هم زمان دانشجوی مقطع‬ ‫کارشناسی ارشد بودم‪ .‬کاربرد اصلی دستگاه جراحی الکتریکی‬ ‫در اتاق عمل است که با استفاده از اثار حرارتی جریان های‬ ‫فرکانس باال‪ ،‬برش و انعقاد بافت ها و توقف خونریزی در جراحی‬ ‫را امکان پذیر می کند و امروزه‪ ،‬یکی از دستگاه های ضروری در‬ ‫اتاق عمل به حساب می اید‪.‬‬ ‫در ان ایام‪ ،‬باید پایان نامه دوره کارشناسی ارشدم را نیز‬ ‫انجام می دادم‪ .‬خوشبختانه‪ ،‬استادان دانشگاه موافقت کردند‬ ‫پروژه ای را که در جهاد دانشگاهی اغاز کرده بودم‪ ،‬با تغییراتی‬ ‫در تعریف پروژه و افزودن تحلیل تئوریک و شبیه سازی های‬ ‫کامپیوتری اثار حرارتی عبور جریان های فرکانس باال از بدن‬ ‫انسان‪ ،‬به عنوان پروژۀ کارشناسی ارشد ارائه کنم‪.‬‬ ‫طی سال های ‪ 70‬تا ‪ ،72‬مراحل نمونه سازی ازمایشگاهی‬ ‫و نیمه صنعتی در جهاد دانشگاهی انجام شد‪ .‬سپس با‬ ‫هماهنگی کارشناسان وزارت بهداشت‪ ،‬ازمون های فنی بر‬ ‫اساس استانداردهای بین الملی ‪ IEC‬و ارزیابی های کلینیکی‬ ‫ابتدا روی حیوانات و سپس روی انسان به انجام رسید‪ .‬با توجه‬ صفحه 44 ‫کلینیکـ موفقیت‬ ‫به نواوری هایی که در روش طراحی این دستگاه به کار برده‬ ‫بودیم‪ ،‬در سال ‪ ،72‬اداره ثبت مالکیت های صنعتی‪ ،‬گواهی‬ ‫ثبت اختراع این دستگاه را به نام جهاد دانشگاهی دانشگاه‬ ‫تهران صادر کرد‪.‬‬ ‫در سال های ‪ 73‬و ‪ 74‬نیز بر اساس قراردادی که بین جهاد‬ ‫دانشگاهی و شرکت پخش فراورده های پزشکی منعقد شده‬ ‫بود که البته شرکتی دولتی و وابسته به وزارت بهداشت بود و‬ ‫بعدها در دهۀ ‪ 80‬منحل شد‪ ،‬تعدادی دستگاه تولید و در سال‬ ‫‪ 74‬تحویل شد‪.‬‬ ‫ن سال ها در جهاد‬ ‫به دلیل فراز و نشیب ها و تحوالت ا ‬ ‫دانشگاهی و نیز برخی اختالف نظرها بین مدیران جهاد و وزارت‬ ‫بهداشت که ذکر ان ها در این مجال نمی گنجد‪ ،‬تولید‬ ‫این محصول در جهاد متوقف شد و درنهایت‪،‬‬ ‫در سال ‪ 74‬به اتفاق چند نفر از همکارانم‬ ‫در شاخۀ برق جهاد دانشگاهی که‬ ‫همگی فارغ التحصیالن دانشکدۀ فنی‬ ‫دانشگاه تهران بودیم‪ ،‬تصمیم گرفتیم‬ ‫شرکت مهندسی کاوندیش سیستم را‬ ‫تاسیس کنیم‪.‬‬ ‫با این مقدمه و اشنایی نسبی با سوابق‬ ‫شما و تاریخچه شرکت کاوندیش سیستم‪،‬‬ ‫دستاوردهای کاوندیش از بدو تاسیس تا‬ ‫زمان کنونی چه بوده است؟‬ ‫در اولین سال تاسیس شرکت‪،‬‬ ‫پروژه های کوچک و پراکنده ای انجام‬ ‫دادیم‪ ،‬اما به تدریج و پس از اینکه‬ ‫مطمئن شدیم جهاد دانشگاهی پروژۀ‬ ‫تولید دستگاه جراحی را متوقف کرده‬ ‫است‪ ،‬تولید این دستگاه به پروژۀ محوری و‬ ‫اصلی شرکت تبدیل شد و با انجام برخی تغییرات‬ ‫اساسی و بهینه سازی هایی که مدنظر کارشناسان و‬ ‫مدیران وقت اداره کل تجهیزات پزشکی بود‪،‬‬ ‫مجددا ً مراحل طراحی و نمونه سازی و‬ ‫ازمون های استاندارد ایمنی و عملکرد‬ ‫برای اولین نمونه ساخته شده در‬ ‫شرکت کاوندیش انجام شد و سرانجام‬ ‫در زمستان ‪ 76‬موفق شدیم تاییدیۀ‬ ‫‪43‬‬ ‫اداره کل تجهیزات پزشکی را برای این نمونه کسب کنیم‪.‬‬ ‫محصول ما دستگاهی کام ً‬ ‫ال ایران ساخت‪ ،‬با دانش فنی‬ ‫بومی شده‪ ،‬مشخصات فنی و کیفی قابل قبول و البته قیمت‬ ‫مقرون به صرفه بود‪ .‬در ان زمان‪ ،‬بازار ایران در دستگاه جراحی‬ ‫الکتریکی عمدتاً در اختیار المان و امریکا بود‪ .‬پس از موفقیت‬ ‫در کسب مجوز وزارت بهداشت و ارزیابی های کلینیکی‪،‬‬ ‫اقدامات الزم را برای تولید و تجاری سازی این محصول‬ ‫پایه ریزی کردیم و در سال ‪ 77‬عم ً‬ ‫ال موفق شدیم وارد بازار‬ ‫رقابتی شویم‪ .‬به مرور‪ ،‬با تالش فراوان و جلب اعتماد جامعۀ‬ ‫پزشکی‪ ،‬به ویژه جراحان خبرۀ ایرانی‪ ،‬محصول ایران ساخت‬ ‫خودمان را جایگزین محصول امریکایی و المانی کردیم‪.‬‬ ‫در سال های بعدی محصوالت پزشکی دیگری را‬ ‫نیز تولید کردیم؛ از جمله دستگاه بیهوشی‬ ‫جنرال که با مسئولیت و هدایت یکی از‬ ‫استادان باتجربه و خوشنام بیهوشی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد‬ ‫و نیز دستگاه اینفیوژن پمپ حجمی‬ ‫که برای تزریق کنترل شدۀ داروهای‬ ‫سرمی طراحی و تولید شد‪ ،‬اما متاسفانه‬ ‫به دالیل متعددی موفق نشدیم به صورت‬ ‫جدی در بازار رقابتی این محصوالت وارد‬ ‫شویم و پس از چند سال‪ ،‬تولید این محصوالت در‬ ‫کاوندیش متوقف شد‪.‬‬ ‫خوشبختانه‪ ،‬اکنون در حوزۀ دستگاه های‬ ‫الکتروسرجری عمومی که در بیمارستان ها‬ ‫به دستگاه «الکتروکوتر» معروف است‬ ‫و نیز دستگاه های الکتروسرجری‬ ‫تخصصی شامل سیستم انسداد عروق‬ ‫بزرگ معروف به لیگاشور و سیستم های‬ ‫انعقاد به روش ارگون پالسما و سیستم های‬ ‫جراحی اندوسکوپیک چه در بازار داخلی و چه‬ ‫در بازار خارجی‪ ،‬جایگاه ویژه ای به خود اختصاص‬ ‫داده ایم‪ .‬اینکه تاکنون با وجود تمام مشکالت و دشواری ها‬ ‫توانسته ایم پابه پای کشورهای پیشرفته ای چون‬ ‫امریکا و المان حرکت کنیم و در تکنولوژی‬ ‫و کیفیت و قابلیت های فنی و کلینیکی‬ ‫به ان ها نزدیک شویم‪ ،‬موید این مطلب‬ ‫است که تا چه حد دانش‪ ،‬اراده و توان‬ ‫علمی فرزندان این مرز و بوم قوی است‬ صفحه 45 ‫و قطعاً همه این توفیقات مرهون تالش موسسان شرکت و‬ ‫همکاران زحمت کش و سخت کوشم در کاوندیش سیستم است‪.‬‬ ‫طی این سال ها‪ ،‬واکنش جراحان و مسئوالن‬ ‫بیمارستان های کشورمان به دستاوردهای کاوندیش‬ ‫چگونه بوده است؟‬ ‫کلینیکـ موفقیت‬ ‫‪44‬‬ ‫طبیعتاً در دهۀ ‪ 70‬و ابتدای ورودمان به‬ ‫این عرصه‪ ،‬کمی با مقاومت جراحان‬ ‫عزیز کشور روبه رو شدیم‪ .‬البته به‬ ‫ان ها حق می دهم و خرده نمی گیرم‪،‬‬ ‫زیرا بسیاری از جراحان خوش نام‬ ‫ایرانی در دهۀ هفتاد‪ ،‬دانش اموختگان‬ ‫دانشگاه های امریکا و کشورهای اروپایی‬ ‫بودند و دوره های جراحی زیادی را در‬ ‫بیمارستان های این کشورها و با دستگاه های‬ ‫امریکایی و اروپایی پشت سر گذاشته بودند‪ .‬بنابراین‬ ‫هنگام مواجهه با دستگاهی ایرانی‪ ،‬در وهلۀ‬ ‫اول‪ ،‬احتیاط و بی اعتمادی‪ ،‬طبیعی به‬ ‫نظر می امد‪ ،‬اما به تدریج وقتی در عمل‬ ‫مشاهده کردند که دستگاه ما همان‬ ‫قابلیت های دستگاه های امریکایی و‬ ‫اروپایی را دارد‪ ،‬به سمتمان جذب‬ ‫شدند؛ ضمن اینکه استفاده از دستگاه‬ ‫ایران ساخت مزایای بسیاری برایشان‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫اول اینکه با توجه به شرایط خاص ایران‪ ،‬چنانچه‬ ‫برای دستگاه امریکایی یا اروپایی مشکلی پیش می امد‪،‬‬ ‫دسترسی به مهندسان ان شرکت ها و دریافت خدمات و‬ ‫پشتیبانی پس از فروش‪ ،‬در بعضی مواقع سخت و دشوار بود‪،‬‬ ‫مشکلی که محصول ایرانی نداشت‪ .‬ما در هر ساعت از شبانه روز‬ ‫و هر کجای ایران‪ ،‬برای پشتیبانی از دستگاه هایمان با کمک‬ ‫مهندسان و نمایندگانمان در استان های مختلف اماده بودیم‪.‬‬ ‫دوم اینکه با گذشت چند سال از توقف تولید دستگاه‪،‬‬ ‫شرکت های واردکنندۀ محصوالت امریکایی و اروپایی اعالم‬ ‫می کنند که دستگاه از رده خارج شده است و از سرویس دهی‬ ‫خودداری می کنند یا به مشتری پیشنهاد می دهند با هزینۀ‬ ‫بسیار گزافی همۀ دستگاه های قدیمی را با نمونه های جدید‬ ‫جایگزین کند‪ .‬به هرحال مشتریان مجبورند برای تعمیر‬ ‫یا تعویض دستگاه های خارجی‪ ،‬مبالغ هنگفتی بپردازند؛‬ ‫درحالی که این موضوع درباره دستگاه های ایران ساخت صدق‬ ‫نمی کند و هزینه های خدمات رسانی ما در مقایسه با رقبای‬ ‫خارجی بسیار کم است‪.‬‬ ‫دیگر اینکه ما در سیستم خود‪ ،‬روش پشتیبانی دستگاه‬ ‫امانی‪ 1‬را پایه ریزی کرده ایم‪ .‬به این معنا که وقتی یکی از‬ ‫دستگاه های ساخت شرکت دچار مشکل می شود‪،‬‬ ‫ابتدا کارشناسان خدمات پس از فروش‬ ‫برای رفع ان مشکل تماس می گیرند‬ ‫و چنانچه تشخیص دهند که برطرف‬ ‫کردن ایراد دستگاه چند روز زمان‬ ‫می برد‪ ،‬برای اینکه طی مدت تعمیر‪،‬‬ ‫اتاق عمل با مشکل مواجه نشود‪ ،‬به‬ ‫واحد بیمارستانی اعالم می کنیم که در‬ ‫ان مدت زمان‪ ،‬دستگاهی را به صورت‬ ‫امانی در اختیارشان قرار می دهیم که این کار‬ ‫با استقبال بسیار زیاد مشتریان همراه شده است‪.‬‬ ‫کیفیت خوب دستگاه ما همراه با‬ ‫پشتیبانی علمی و اموزشی از کاربران‬ ‫دستگاه‪ ،‬سهولت و سرعت عمل در‬ ‫انجام سفارش ها‪ ،‬خدمات رسانی سریع‬ ‫و به موقع حتی در شهرستان ها و‬ ‫پشتیبانی ‪24‬ساعته‪ ،‬همه وهمه سبب‬ ‫شد که به تدریج مقاومت در برابر خرید‬ ‫دستگاه های ما شکسته شود و تردید جای‬ ‫خود را به باور و اعتمادی شیرین بدهد‪.‬‬ ‫در ابتدای صحبتتان اشاره کردید که عالوه بر اعتماد‬ ‫بازار داخلی‪ ،‬در بازار بین المللی نیز جایگاهی برای خود‬ ‫به دست اورده اید‪ .‬طی کردن این مسیر یعنی صادرات‬ ‫محصوالتتان‪ ،‬چگونه پیش رفت؟‬ ‫یکی از نقاط قوت شرکت کاوندیش این است که فقط‬ ‫به بازار داخلی بسنده نکردیم و با تالش و پشتکار موفق‬ ‫شدیم با دریافت گواهی نامه های بین المللی و به ویژه نشان‬ ‫‪( CE‬به معنای رعایت استانداردهای اتحادیه اروپا) سهمی از‬ ‫بازارهای بین المللی را نیز به محصوالتمان اختصاص دهیم و به‬ ‫کسب اعتبار و افتخارافرینی برای کشور عزیزمان در عرصه های‬ ‫‪1. Back up‬‬ صفحه 46 ‫کلینیکـ موفقیت‬ ‫جهانی کمک کنیم‪.‬‬ ‫به جرئت می توانم بگویم که ما جزو‬ ‫نخستینشرکت هادرصادراتمحصوالت‬ ‫تکنولوژی پیشرفته‪ 2‬تجهیزات پزشکی‬ ‫بودیم و این اتفاق در فاصلۀ سال های ‪79‬‬ ‫تا ‪ 80‬رخ داد‪.‬‬ ‫در اولین تجربۀ صادراتی موفق شدیم‬ ‫تعدادی از دستگاه هایمان را به بازار ترکیه معرفی و‬ ‫صادر کنیم ‪ .‬تا سال ‪ 83‬به صورت پراکنده این روند ادامه یافت‬ ‫و برنامۀ صادرات یا میزان صادرات دستگاه هایمان‪ ،‬روال منظم‬ ‫و نظام مندی را دنبال نمی کرد‪ .‬سرانجام در سال ‪ 84‬موفق به‬ ‫دریافت تاییدیۀ ‪ CE‬شدیم‪ ،‬داشتن نشان ‪ CE‬به معنای رعایت‬ ‫استانداردهای اتحادیۀ اروپا در حوزۀ طراحی‪ ،‬تولید و خدمات‬ ‫پس از فروش است‪ .‬به کمک این نشان توانستیم توانمندی‬ ‫خود را در عرصۀ داخلی و بین المللی و کشورهای همسایه‬ ‫به خوبی به اثبات برسانیم و اعتماد انان را برای استفاده از‬ ‫محصوالتمان افزایش دهیم‪.‬‬ ‫متعاقباً فعالیت صادراتی خود را جدی تر دنبال کردیم و‬ ‫در نمایشگاه های تجهیزات پزشکی خارج از ایران به صورت‬ ‫منظم حضور یافتیم‪ ،‬به ویژه دو نمایشگاه مهم مدیکای المان‬ ‫و عرب هلث دوبی که زمینه ساز جلب نظر مشتریانی خارج‬ ‫از مرزهای ایران شد‪ .‬برای مثال‪ ،‬مشتریانی از سوریه‪ ،‬عراق‪،‬‬ ‫ترکیه‪ ،‬اوکراین‪ ،‬بالروس‪ ،‬هندوستان‪ ،‬اندونزی و حتی در‬ ‫برهه ای سودان‪ ،‬یمن و مکزیک برای خرید دستگاه های‬ ‫تولیدی شرکت ما اقدام کردند‪ .‬تاکنون اندونزی به دلیل روابط‬ ‫‪2. High Tech.‬‬ ‫‪45‬‬ ‫خوب و البته جمعیت زیاد‪ ،‬بیشترین‬ ‫خرید دستگاه الکتروسرجری را از ما‬ ‫انجام داده است و یکی از بهترین‬ ‫مشتری هایمان به حساب می اید‪.‬‬ ‫وقتی روند صادرات محصوالت‬ ‫را مرور می کنیم‪ ،‬حس شیرینی توام با‬ ‫غرور به سراغمان می اید؛ در وهلۀ اول‪ ،‬ایجاد‬ ‫باور در بازار داخلی و تثبیت توانمندی خود‪ ،‬دلسرد‬ ‫نشدن از تردیدهای اولیه که عمدی نبود و سپس باز‬ ‫کردن جای پایی برای خود در بازار بین المللی‪.‬‬ ‫بله؛ کام ً‬ ‫ال درست است‪ .‬در سال های ابتدایی که جراحان با‬ ‫دیدۀ تردید به محصول ما می نگریستند‪ ،‬اما با ان ها مقابله‬ ‫نکردیم‪ ،‬بلکه سعی کردیم درکشان کنیم که محصول ایرانی‬ ‫را نمی شناسند‪ .‬بنابراین به جای تقابل‪ ،‬روی نقاط قوت خود‬ ‫تمرکز کردیم و نتیجه این شد که امروز‪ ،‬نه تنها جایگاه مان در‬ ‫بازار داخلی کام ً‬ ‫ال تثبیت شده است‪ ،‬بلکه دست بیگانگان را نیز‬ ‫تا حدودی از بازار داخلی کوتاه کرده ایم؛ به گونه ای که اغلب‬ ‫بیمارستان های کشور برای تجهیز اتاق عمل خود به دنبال‬ ‫دستگاه الکتروسرجری خارجی نمی روند‪ ،‬بلکه با اعتماد کامل‬ ‫از تولیدات داخلی استفاده می کنند‪.‬‬ ‫همین جا باید از همکاری جامعۀ محترم جراحان نیز تشکر‬ ‫کنم‪ ،‬زیرا برخی پروژه های تحقیقاتی در شرکت ما بدون‬ ‫همکاری نزدیک و مساعدت جامعۀ جراحان‪ ،‬به ثمر نمی رسید‪.‬‬ ‫در مراحل ارزیابی پری کلینیکال روی حیوانات و سپس‬ صفحه 47 ‫کلینیکـ موفقیت‬ ‫‪46‬‬ ‫ارزیابی بالینی روی انسان ها و مقایسۀ عملکرد‬ ‫دستگاه های ساخت ایران با دستگاه های‬ ‫امریکایی و المانی به همکاری ایشان‬ ‫نیاز بود و بدون کمکشان طی این‬ ‫مراحل امکان پذیر نبود‪ .‬برای مثال‪،‬‬ ‫همکاری تنگاتنگ برخی استادان‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال‬ ‫‪ 86‬در انستیتو کانسر بیمارستان امام‬ ‫خمینی (ره) سبب شد ما به عنوان چهارمین‬ ‫کشور دنیا‪ ،‬بعد از امریکا‪ ،‬المان و کشور اروپایی‬ ‫دیگری‪ ،‬موفق شویم به فناوری انسداد عروق بزرگ تا قطر‬ ‫هفت میلی متر دست یابیم و تحول بزرگی در سرعت عمل‬ ‫جراحان عزیزمان و کاهش زمان جراحی ایجاد کنیم‪.‬‬ ‫در زمان فعلی‪ ،‬راهکار شما برای شرکت های‬ ‫تولیدکننده تجهیزات پزشکی‪ ،‬برای اینکه بازار جهانی‬ ‫را به قبول محصوالت ایران ساخت و اعتماد به ان‬ ‫ترغیب کنند‪ ،‬چیست؟‬ ‫به نکتۀ بسیار حساس و مهمی اشاره کردید‪ .‬تحریم های‬ ‫ظالمانه و شرایط سیاسی فعلی ایران‪ ،‬موجب ترس بسیاری‬ ‫از کشورها از خرید محصوالت ساخت ایران شده و امکان‬ ‫صادرات محصوالت دانش بنیان‪ ،‬فناورانه‪ ،‬دارویی و تجهیزات‬ ‫پزشکی را از بسیاری شرکت های داخلی سلب کرده است‪.‬‬ ‫برای حل این مشکل تجارب خودمان را بازگو‬ ‫می کنم تا شاید گره گشای مشکالت برخی‬ ‫از تولیدکنندگان دیگر باشد‪.‬‬ ‫ما در اولین قدم سعی کردیم برای‬ ‫ورود به بازار بین المللی از روش عادی‬ ‫و معمول انتخاب نمایندگی فروش و‬ ‫خدمات پس از فروش کمک بگیریم؛‬ ‫یعنی با شرکت مستمر و منظم در برخی‬ ‫نمایشگاه های خارجی‪ ،‬پس از چند سال‬ ‫خود را تولیدکننده ای پایدار و قابل اتکا معرفی‬ ‫و اعتماد شرکت هایی را جلب می کردیم که به دنبال اخذ‬ ‫نمایندگی فروش بودند‪ .‬البته تا قبل از شدت گرفتن تحریم ها‪،‬‬ ‫این روش بسیار موثر بود و ما از این راه چند نمایندۀ خوب و‬ ‫فعال پیدا کردیم‪.‬‬ ‫پس از شدت گرفتن تحریم ها و زمانی که با صرف هزینه های‬ ‫فراوان در نمایشگاه های خارجی شرکت می کردیم‪ ،‬شاهد بودیم‬ ‫که بسیاری از شرکت های خارجی با دیدن دستگاه های ما و‬ ‫قابلیت های فوق العاده محصوالتمان که با محصوالت امریکایی‬ ‫و اروپایی قابل رقابت است‪ ،‬تمایل خود را برای خرید از ما اعالم‬ ‫می کردند‪ ،‬اما پس از مدتی به دلیل قوانین سختی که تحریم ها‬ ‫برایشان ایجاد می کرد یا مشکالت تراکنش های مالی‪ ،‬از خرید‬ ‫محصولمان پشیمان می شدند و پا پس می کشیدند‪.‬‬ ‫راهکار دوم برای حل این مشکل برندسازی است؛ یعنی‬ ‫تحقیقات و تکنولوژی کام ً‬ ‫ال ایرانی است‪ ،‬اما محصول با برندی‬ صفحه 48 ‫کلینیکـ موفقیت‬ ‫اروپایی در دنیا معرفی می شود که این راهکار را مدیون‬ ‫شرکت های پیشرویی همچون «پویندگان راه سعادت» هستیم‬ ‫که با سرمایه گذاری و تالش طوالنی این مسیر را طی کردند‪،‬‬ ‫تجربیات خود را در اختیار ما قرار دادند و به نوعی راهنمای‬ ‫ما در پیمودن این مسیر شدند‪ .‬خوشبختانه‪ ،‬با کمک شرکت‬ ‫پویندگان راه سعادت مجددا ً موفق به دریافت گواهی ‪ CE‬برای‬ ‫برندی اروپایی شدیم‪ ،‬زیرا وقتی نام برند تغییر می کند‪ ،‬دوباره‬ ‫باید مراحل اخذ تاییدیه های بین المللی را پشت سر گذاشت‪.‬‬ ‫اکنون امیدواریم با این روش مجددا ً مشتریان جدیدی در‬ ‫فضای بین المللی به دست اوریم‪.‬‬ ‫راهکار سوم‪ ،‬راه اندازی خط تولید در کشور مقصد و تولید‬ ‫با همکاری ان هاست؛ به این صورت که سرمایه گذاری مالی‬ ‫و بستری برای فعالیت از سوی همکار خارجی ایجاد می شود‬ ‫و شرکت ایرانی به عنوان شرکت صاحب تکنولوژی‪ ،‬محصول را‬ ‫به صورت نیمه ساخت‪ 3‬تولید می کند و با نام برند دیگری در‬ ‫بازار کشور مقصد به فروش می رساند؛ البته با این روش انتقال‬ ‫تکنولوژی به شکل محدود نیز اتفاق خواهد افتاد‪ .‬به کمک این‬ ‫راهکارها می توان مشکالت ناشی از تحریم ها را دور زد‪.‬‬ ‫با توجه به شعار سال‪« ،‬تولید‪ ،‬پشتیبانی ها و‬ ‫مانع زدایی ها»‪ ،‬صحبت شما با مسئوالن درباره این‬ ‫موضوع چیست؟‬ ‫اینکه مقام معظم رهبری در سال های اخیر تالش می کنند‬ ‫ادبیات تمرکز روی تولید را در شعارهای اقتصادی کشورمان‬ ‫بگنجانند‪ ،‬قطعاً برای تولیدکنندگان دلگرم کننده و موثر است‬ ‫و دغدغه خوبی برای مسئوالن ایجاد می کند‪ ،‬اما اکتفا کردن‬ ‫مسئوالن به بازگویی این شعار و درج ان بر سربرگ های رسمی‬ ‫دولتی‪ ،‬به تنهایی باری از دوش تولیدکنندگان برنمی دارد و‬ ‫مسئوالن باید زیرساخت های الزم برای حرکت روان و سریع‬ ‫تولیدکنندگان را فراهم کنند و به جای سخت گیری به ان ها به‬ ‫بهانه های مختلف‪ ،‬همان قدر که به فکر تسهیل کار واردکنندگان‬ ‫هستند‪ ،‬موانع را از سر راه تولیدکنندگان نیز بردارند‪.‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬مسئوالن باید اعتقاد راسخ به حمایت از تولید‬ ‫داخل داشته باشند‪ .‬اجازه دهید مثال ساده ای بزنم‪ .‬گاهی دیده‬ ‫می شود هنوز هم واردکنندۀ محصوالت امریکایی و المانی‬ ‫به راحتی می تواند کاالی وارداتی را که مشابه داخلی دارد‪ ،‬نه‬ ‫تنها در مراکز خصوصی‪ ،‬بلکه برخالف قانون حداکثر استفاده از‬ ‫‪3. CKD or SKD‬‬ ‫‪47‬‬ ‫توان تولید کشور‪ ،‬در مراکز دولتی و نهادهای عمومی و حتی‬ ‫بیمارستان های وابسته به قوه قضائیه‪ ،‬قوه ای که باید ضامن‬ ‫اجرای قانون باشد‪ ،‬به فروش برساند؛ در حالی که مقام معظم‬ ‫رهبری در سخنرانی اردیبهشت ‪ 94‬فرمودند‪« :‬در دولت اصرار‬ ‫و پافشاری کنید که مصارف دستگاه های دولتی مطلقاً داخلی‬ ‫باشد و دولت هرگونه مصرف کاالهای ریز و درشت خارجی را‬ ‫در صورت وجود مشابه داخلی بر خود حرام بداند‪ ،».‬اما عم ً‬ ‫ال‬ ‫شاهدیم که متاسفانه برخی سازمان ها و ارگان ها به بهانه های‬ ‫واهی این دستور و فتوا را اجرا نمی کنند و موجب دلسردی‬ ‫تولیدکنندگان می شوند‪.‬‬ ‫بخش خصوصی در این سال ها با تکیه بر توان مالی و دانشی‬ ‫خود پیش رفته است‪ .‬در حوزۀ فناوری و به ویژه تجهیزات‬ ‫پزشکی که ما در ان فعالیم‪ ،‬حمایت های ویژه ای‪ ،‬مثل انچه در‬ ‫شرکت های بزرگ دولتی شاهدیم‪ ،‬از شرکت های تولیدکنندۀ‬ ‫تجهیزات پزشکی نمی شود‪ .‬به جد می توانم بگویم که در بخش‬ ‫تجهیزات پزشکی‪ ،‬حمایت دولتی رخ نمی دهد و این شرکت ها‬ ‫عم ً‬ ‫ال روی پای خود ایستاده اند و حتی گاهی دولت به جای‬ ‫حمایت از بخش خصوصی‪ ،‬وارد رقابت ناعادالنه با این بخش‬ ‫شده که کام ً‬ ‫ال اشتباه و خطرناک است‪ .‬بنابراین مسئوالن باید‬ ‫برای عملی کردن شعارهای اقتصادی مقام معظم رهبری‬ ‫اهتمام بیشتری به خرج دهند‪.‬‬ ‫از طرف دیگر‪ ،‬موانع نیز کم نیست‪ .‬در حوزۀ تجهیزات‬ ‫پزشکی و دانش بنیان با سازمان های زیادی سروکار داریم‪:‬‬ ‫سازمان مالیات‪ ،‬بیمه تامین اجتماعی‪ ،‬وزارت بهداشت‪ ،‬وزارت‬ ‫صنعت‪ ،‬معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور‪ ،‬پارک های‬ ‫فناوری‪ ،‬گمرک به دلیل واردات برخی قطعات مورد نیاز برای‬ ‫ک مرکزی برای تعهد برگشت ارز صادراتی و حتی‬ ‫تولید و بان ‬ ‫گاهی شهرداری ها و بسیاری از سازمان های دیگر‪.‬‬ ‫اغلب این سازمان ها‪ ،‬در بیشتر مواقع‪ ،‬سنگ های بزرگی بر سر‬ ‫راه ما قرار می دهند که برداشتن ان ها‪ ،‬انرژی زیادی می گیرد‬ ‫و به جای انکه توانمان را برای تولید و پیشرفت فعالیت یا‬ ‫ارتقای محصول بگذاریم‪ ،‬مجبوریم مدام به رفع موانع فکر‬ ‫کنیم‪ .‬شرکت های دانش بنیان برای بهره مندی از مزیت معافیت‬ ‫مالیاتی‪ ،‬باید هر چند سال یک بار تنوع محصول داشته باشند‪،‬‬ ‫نه اینکه لزوماً محصول جدیدی تولید کنند‪ ،‬بلکه می توانند‬ ‫همان محصول قدیمی خود را با فناوری جدید و به روزشده‬ ‫عرضه کنند‪.‬‬ ‫بنابراین باید مدام مراقب باشیم که در حوزۀ کار خود‪،‬‬ ‫ن با کشورهای پیشرو یعنی امریکا و المان خیلی زیاد‬ ‫فاصله ما ‬ صفحه 49 ‫نشود‪ .‬به دلیل دسترسی نداشتن به امکانات پیشرفته‪ ،‬در بخش‬ ‫تکنولوژی اندکی ضعف داریم‪ ،‬اما این ضعف به معنای ناکارامدی‬ ‫و ناتوانی ما نیست‪ ،‬زیرا با اتکا به سرمایه های انسانی و با وجود‬ ‫تمام مشکالت‪ ،‬حتی اگر نتوانیم هم پای شرکت های طراز اول‬ ‫دنیا حرکت کنیم‪ ،‬حداقل فاصله چندانی هم با ان ها نداریم‪.‬‬ ‫بنابراین مسئوالن باید به گونه ای از صنعت تولید تجهیزات‬ ‫پزشکی حمایت کنند که این فاصله کاهش یابد یا حداقل به‬ ‫صورت معقول حفظ شود‪ ،‬نه اینکه روزبه روز به دلیل مشکالت‬ ‫و سنگ اندازی های داخلی فاصلۀ ما با دانش و فناوری روز دنیا‬ ‫بیشتر و بیشتر شود‪.‬‬ ‫گاهی اوقات مسائلی پیش می اید که واقعاً ازاردهنده است‪.‬‬ ‫برای مثال‪ ،‬شرکت دانش بنیانی مثل ما که در سال حدود‬ ‫صدهزار دالر صادرات دارد‪ ،‬مدام باید نگران باشد که ایا‬ ‫برگشت ارز صادراتی تایید شده است یا نه‪ ،‬زیرا پیامد ان‪،‬‬ ‫ابطال کارت بازرگانی‪ ،‬از بین رفتن معافیت های مالیاتی و‬ ‫تهدیداتی این چنینی است که مدام برای صاحبان شرکت های‬ ‫ش افرین است‪.‬‬ ‫دانش بنیان تولیدکننده‪ ،‬تن ‬ ‫در پایان این گفت وگو‪ ،‬چنانچه مطلب خاصی باقی‬ ‫است‪ ،‬بیان کنید‪.‬‬ ‫کلینیکـ موفقیت‬ ‫‪48‬‬ ‫به عنوان کالم پایانی مایلم درباره صرفه جویی ارزی مطالبی‬ ‫را بیان کنم‪ .‬شرکت کاوندیش سیستم به طور متوسط در سال‬ ‫حدود ‪ 400‬دستگاه جراحی الکتریکی عمومی و تخصصی‬ ‫برای مصرف داخل کشور تولید می کند که اگر متوسط قیمتی‬ ‫دستگاه ها را ‪ 2500‬دالر در نظر بگیریم‪ ،‬مبلغی معادل یک‬ ‫میلیون دالر گردش مالی و متناسب با ان اشتغال زایی داخلی‬ ‫ایجاد کرده ایم‪ .‬حال فرض کنید قرار بود این دستگاه ها از المان‬ ‫یا امریکا با متوسط قیمت ‪ 10‬هزار دالر خریداری شود‪ .‬چنانچه‬ ‫‪ 400‬را ضرب در مابه التفاوت قیمتی‪ ،‬یعنی ‪ 7500‬دالر کنیم‪،‬‬ ‫شرکت ما به تنهایی سبب حدود سه میلیون دالر صرفه جویی‬ ‫ارزی شده و عالوه بر ان‪ ،‬برای بیش از صد نفر مستقیم و‬ ‫غیرمستقیم اشتغال زایی ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫از زمانی که محصوالتمان را وارد بازار ایران کردیم‪ ،‬بسیاری‬ ‫از بیمارستان ها با دیدن کیفیت دستگاه ها و قیمت مناسب‬ ‫محصوالت ما‪ ،‬ترجیح دادند محصول ایرانی بخرند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل شرکت های امریکایی و المانی هم مجبور شدند قیمت‬ ‫خود را در بازار ایران کاهش دهند تا سهمی هرچند اندک‪،‬‬ ‫در بازار ایران داشته باشند؛ یعنی ما از این راه به صورت‬ ‫غیرمستقیم به صرفه جویی ارزی در کشورمان کمک کردیم؛‬ ‫موضوعی که متاسفانه از دید مسئوالن وزارت بهداشت پنهان‬ ‫مانده است و ارزش کار تولیدکنندگان دانش بنیان در همۀ ابعاد‬ ‫دیده نمی شود‪.‬‬ ‫رشد سریع تولید تجهیزات پزشکی در ایران پس از انقالب‪،‬‬ ‫نشان می دهد که تجهیزات پزشکی در ایران ظرفیت خوبی برای‬ ‫پیشرفت دارد و بهتر است که سازمان های دولتی و مسئوالن با‬ ‫نگاه ویژه ای به این حوزه توجه کنند‪ .‬ان هم در شرایط کنونی‬ ‫که جهان به سمتی سوق پیدا کرده است که پیش بینی می شود‬ ‫بازار تجهیزات پزشکی به شدت گسترش یابد و حتی کم کم از‬ ‫بیمارستان ها و مراکز درمانی به منازل وارد شود‪ .‬در گذشته‪،‬‬ ‫تنها تجهیزات پزشکی مورد مصرف در خانه ها‪ ،‬فشارسنج یا‬ ‫دستگاه تست قند خون بود‪ ،‬ولی امروزه حتی برخی دستگاه های‬ ‫مخصوص افراد با ناتوانی های جسمی حرکتی‪ ،‬حرکت درمانی و‬ ‫مانیتورینگ قلبی و کمک تنفسی در منازل استفاده می شود‪.‬‬ ‫چنانچه موانع رفع شود‪ ،‬کم کم نام ایران فقط در عرصۀ تولیدات‬ ‫نظامی یا انرژی هسته ای پررنگ نخواهد بود‪ ،‬بلکه کشورمان‬ ‫به عنوان تولیدکنندۀ قوی دانش و تجهیزات پزشکی هم شناخته‬ ‫خواهد شد؛ کما اینکه در بحران کرونا‪ ،‬صنعت تجهیزات پزشکی‬ ‫افتخار افرین شد‪.‬‬ ‫ایران جزو اولین کشورهایی بود که درگیر همه گیری شد‪ ،‬اما‬ ‫با وجود تحریم های جنایت کارانه و مشکالت کمرشکن اقتصادی‬ ‫کشور‪ ،‬در همه گیری کرونا در زمینه های تامین دارو‪ ،‬کیت های‬ ‫تشخیص کرونا‪ ،‬مواد ضدعفونی کننده‪ ،‬ماسک و گان های‬ ‫پزشکی‪ ،‬دستگاه های کمک تنفسی و حتی دستگاه پیشرفتۀ‬ ‫ونتیالتور ‪ ،ICU‬بحران را ابرومندانه پشت سر گذاشت؛ ان هم در‬ ‫شرایطی که بسیاری از کشورهای جهان برای تامین تجهیزات‬ ‫پزشکی دچار بحران شدند‪ .‬امیدواریم این وضعیت استمرار یابد و‬ ‫در تامین واکسن نیز سربلند شویم‪.‬‬ ‫در پایان‪ ،‬ارزومندم با همکاری مستمر جامعۀ پزشکی و جامعۀ‬ ‫ش روی پیشرفت‬ ‫مهندسی کشور و رفع موانع متعددی که پی ‬ ‫و توسعۀ کشور عزیزمان است‪ ،‬در اینده نام ایران در صنعت‬ ‫تجهیزات پزشکی دنیا درخشان و پراوازه شود‪.‬‬ صفحه 50 ‫کلینیکـ موفقیت‬ ‫‪49‬‬ صفحه 51 ‫مدیر ای تی دانشگاه علوم پزشکی شیراز‪:‬‬ ‫بازار نیاز جامعه از وزارت‬ ‫بهداشت جلوتر است‬ ‫تهیه وتنظیم‪ :‬رویا کاکاوند‬ ‫رگوالتوری در حوزه فناوری‬ ‫اطالعات پزشکی‬ ‫‪50‬‬ ‫جامعه معموالً زودتر از حاکمیت به سراغ روش های جدید‬ ‫تامین نیازهایش می رود و بازار تقاضا را ایجاد می کند‪ .‬در‬ ‫دوراپزشکی نیز همین اتفاق افتاده است‪ .‬ابتدا جامعه این نیاز‬ ‫را احساس و بعد تولید نرم افزارها و اپلیکیشن های دوراپزشکی‬ ‫را اغاز کرد‪ .‬بعد از چند سال‪ ،‬با فراگیر شدن این نرم افزارها‬ ‫و اپلیکیشن ها‪ ،‬وزارت بهداشت استانداردسازی و رگوالتوری‬ ‫را ضروری دانست‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬پس از چند سال که از‬ ‫شروع کار این نوع از نرم افزارها می گذرد‪ ،‬تنها یک ایین نامه‬ ‫نوشته شده در این زمینه وجود دارد‪.‬‬ ‫سید هدایت اهلل فقیه که پیش از این‪ ،‬رئیس مرکز مدیریت‬ ‫امار و فناوری اطالعات وزارت بهداشت بوده و اکنون مدیر‬ ‫ای تی دانشگاه علوم پزشکی شیراز است‪ ،‬درباره این موضوع‬ ‫می گوید‪« :‬وزارت بهداشت به دنبال طراحی چارچوب برای‬ ‫مسائل دوراپزشکی است‪ .‬وزیر نیز ایین نامه ای در این زمینه‬ ‫ابالغ کرده است‪ .‬همچنین ایین نامه گسترده تری به نام‬ ‫سالمت دیجیتال که تمام موارد را شامل می شود‪ ،‬در دست‬ ‫تهیه و نهایی شدن و اماده ابالغ است‪ .‬در این ایین نامه‪،‬‬ ‫چارچوب هایی که این نرم افزارها باید رعایت کنند‪ ،‬قید شده‬ ‫است‪ .‬البته درخواست شده است که مجوزها از طریق هیئت‬ ‫بررسی نیز ارائه شود تا به عنوان مجوز رسمی وزارت بهداشت‬ ‫در این حوزه در نظر گرفته شود‪ .‬وزارت بهداشت در نظر‬ ‫دارد برای این نرم افزارها صدور مجوز داشته باشد‪ ،‬اما هنوز‬ ‫عملیاتی نشده است‪».‬‬ ‫فقیه با اشاره به اینکه در این راه به تجربیات و مطالعات‬ ‫کشورهای دیگر نیز توجه می شود‪ ،‬تاکید می کند‪« :‬با توجه‬ ‫به اینکه اصل موضوع مربوط به ای تی است‪ ،‬ایین نامه ان‬ ‫بر مبنای رگوالتوری یا تنظیم مقررات حوزه ای تی تنظیم‬ ‫می شود‪ ،‬اما چندبخشی است و حوزه بهداشت‪ ،‬درمان‪ ،‬اموزش‬ ‫و بخش های مختلف دیگر بر ان نظارت دارند و چون موضوعات‬ ‫ان چندوجهی است‪ ،‬شخص وزیر ان را ابالغ می کند‪ ،‬اما نظارت‬ ‫اصلی بر عهده رگوالتوری بخش ای تی وزارت بهداشت است‪».‬‬ ‫او ادامه می دهد‪« :‬همچنین بر اساس فرایند دیگری که هنوز‬ ‫نهایی نشده است‪ ،‬بر مبنای حوزه های مختلف با ازمایشگاه های‬ ‫حوزه رگوالتوری وزارت بهداشت عقد قرارداد شد ه است که‬ ‫چارچوب ها را در اختیار ان ها قرار می دهند و نرم افزارها باید‬ ‫در این ازمایشگاه ها کنترل شوند‪ .‬سپس به ان ها گواهی نامه‬ ‫داده میشود‪».‬‬ ‫کرونا روند رشد دوراپزشکی را شدت بخشید‬ ‫رئیس سابق مرکز مدیریت امار و فناوری اطالعات وزارت‬ ‫بهداشت معتقد است‪« :‬بازار نیاز جامعه از وزارت بهداشت‬ ‫جلوتر است‪ ،‬ولی در زمینه دوراپزشکی در دوران کرونا‪ ،‬این‬ ‫نیاز تشدید شده است و خودبه خود حرکت روبه رشد ان اتفاق‬ ‫افتاده است‪ .‬حاال برای دوراپزشکی اینده اساسی متصوریم؛‬ ‫یعنی این حوزه جای کار بسیاری دارد و مطمئناً پیشرفت‬ ‫خواهد کرد‪ .‬امیدوارم وزارت بهداشت نیز با سرعت عملی که‬ ‫به خرج می دهد‪ ،‬خودش را با این رشد همراه و پابه پای مردم‬ ‫حرکت کند‪ ،‬تا مردم متضرر نشوند‪».‬‬ ‫نسخه الکترونیک ضرورت است‬ ‫فقیه با اشاره به الکترونیکی شدن دفترچه های بیمه تامین‬ ‫اجتماعی و اتفاقی که در این حوزه رخ داده است‪ ،‬می گوید‪:‬‬ صفحه 52 ‫رگوالتوری در حوزه‬ ‫فناوری اطالعات پزشکی ‪51‬‬ ‫«این فقط نقطه شروع است‪ .‬مطمئناً کامل نیست و مشکالت‬ ‫خاص خودش را دارد‪ .‬یکی از این مشکالت نبود درگاه واحدی‬ ‫برای تمام حوزه هاست که وزارت بهداشت باید متولی گری‬ ‫کند‪ ،‬اما حرکتی بود که باید شروع می شد‪».‬‬ ‫او ادامه می دهد‪« :‬یکی از بحث های موجود در دوراپزشکی‪،‬‬ ‫موضوع نسخه الکترونیک است‪ .‬نسخه الکترونیک نوعی‬ ‫ضرورت است و در بخش دوراپزشکی‪ ،‬این مهم باید به گونه ای‬ ‫باشد که پزشک یا مشاور مرتبط بتواند نیاز بیمار را با استفاده‬ ‫از نسخه مرتبط تامین کند‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬یک از نقص های‬ ‫موجود در دوراپزشکی‪ ،‬نبود نسخه الکترونیک است‪ .‬تامین‬ ‫اجتماعی‪ ،‬بیمه های دیگر و وزارت بهداشت در زمینه نسخه‬ ‫الکترونیک هنوز راه درازی در پیش دارند‪ ،‬اما این کار شروع‬ ‫شده است و امیدوارم در سال جاری نیازها و چارچوب های‬ ‫زیربنایی ان تکمیل شود تا مردم متضرر نشوند‪ .‬چون انچه‬ ‫هم اکنون انجام می شود‪ ،‬سبب متضرر شدن هرچه بیشتر‬ ‫مردم می شود‪ .‬در روند فعلی خرید دارو بر اساس بیمه برای‬ ‫مردم امکان پذیر نیست و بیشتر اوقات‪ ،‬هزینه را به صورت ازاد‬ ‫پرداخت می کنند‪».‬‬ ‫الکترونیک سالمت را شکل می دهند‪ .‬قطعاً باید استانداردها و‬ ‫کدینگ استاندارد و ابالغ شده وزارت بهداشت را اجرا کنند تا‬ ‫بعد داده هایشان را به پرونده سالمت انتقال دهند‪ .‬در اینجا‪،‬‬ ‫هم رعایت استاندارد و هم اتصال به پرونده سالمت اهمیت‬ ‫دارد‪ .‬این دو‪ ،‬وظیفه رگوالتوری مرکز ای تی است‪ ،‬اما از نظر‬ ‫شکلی‪ ،‬مبتنی بر سلیقه است و هرکس می تواند شکل موردنظر‬ ‫خود را پیاده سازی کند‪ ،‬اما رعایت استاندارد کدینگ‪ ،‬خدمات‬ ‫و استانداردهای دیگر رعایت حقوق شهروندی و محرمانگی‬ ‫و این قبیل موضوعات در حوزه وظیفه مرکز ای تی وزارت‬ ‫بهداشت است که استانداردها و کدینگ مرتبط را معرفی کند‬ ‫تا همه نرم افزارها استفاده کنند‪ ،‬موضوعی که هم اکنون اتفاق‬ ‫نمی افتد‪ .‬این استانداردها و این اسناد باید در ان ازمایشگاه های‬ ‫تعیین شده ازمایش شود که ایا این استانداردها را رعایت‬ ‫کرده اند یا نه‪».‬‬ ‫او درباره ازمایشگاه های موجود در این حوزه می گوید‪:‬‬ ‫«در حوزه نرم افزارها و اپلیکیشن های سالمت مثل سامانه‬ ‫اطالعات بیمارستانی و ان هایی که به نوعی با پرونده سالمت‬ ‫در ارتباط هستند‪ ،‬مانند کلینیک‪ ،‬رادیولوژی و ازمایشگاه‪،‬‬ ‫این ازمایشگاه ها وجود دارند و استانداردهایشان تا حدود‬ ‫زیادی ابالغ و گواهی نامه نیز برایشان صادر می شود‪ ،‬اما‬ ‫در بخش اپلیکیشن ها و نرم افزارهای دوراپزشکی هنوز‬ ‫ازمایشگاهی نداریم‪».‬‬ ‫تعرفه های موجود پاسخ گو نیست‬ ‫مدیر ای تی دانشگاه علوم پزشکی شیراز تعرفه های تعیین شده‬ ‫برای دوراپزشکی را منطقی نمی داند و می گوید‪« :‬تعرفه مشاوره‬ ‫ازراه دور وجود داشت‪ ،‬اما این تعرفه‪ ،‬به ویژه در بخش دولتی‪،‬‬ ‫اص ً‬ ‫ال پاسخ گو نبود‪ .‬بسیاری از استادان مجرب دانشگاه‪ ،‬قبول با سپاس از جناب اقای دکتر فقیه که ما را در این گفت وگو‬ ‫نکردند با این تعرفه ها کار کنند؛ زیرا مث ً‬ ‫ال برای نیم ساعت همراهی کردند‪ ،‬در تالشیم در شماره های اینده‪ ،‬با دیگر‬ ‫مشاوره ‪ 16‬هزار تومان لحاظ شده بود که اص ً‬ ‫ال رقمی واقعی سیاست گذاران و تصمیم گیران این حوزه گفت وگو کنیم‪.‬‬ ‫نیست‪ .‬درباره این موضوع اقدام عملی انجام نشده است‪ .‬شورای‬ ‫عالی بیمه باید در موضوع تعرفه ها دخالت کند‪ .‬درخواست هم‬ ‫از طریق معاونت درمان به شواری عالی بیمه ارائه شده بود‪،‬‬ ‫ولی من از اینکه طرح جدیدی در این زمینه مصوب شده باشد‪،‬‬ ‫اطالعی ندارم‪».‬‬ ‫نرم افزارهای دوراپزشکی بخشی از پازل پرونده‬ ‫الکترونیک سالمت هستند‬ ‫فقیه با اشاره به ضرورت یکپارچه سازی و استانداردسازی‬ ‫نرم افزارهای دوراپزشکی می گوید‪« :‬بخشی از وظیفه رگوالتوری‬ ‫مرکز ای تی وزارت بهداشت‪ ،‬تنظیم اسناد یکپارچه سازی نه از‬ ‫نظر ظاهر‪ ،‬بلکه از نظر کدینگ و استانداردهایی است که به‬ ‫ان ها اشاره شد‪ .‬این نرم افزارها و این حوزه بخشی از پازل پرونده‬ صفحه 53 صفحه 54 ‫معرفی استارتاپ‬ ‫شفاف نبودن در نحوۀ عملکرد یا هدفش‪ ،‬مجبور به توقف‬ ‫فعالیت شد‪ .‬اما پس از ارائۀ مدارک و مستندات الزم مبنی‬ ‫بر اینکه اطالعات ژنتیکی و خانودگی افراد را با رعایت تمام‬ ‫اصول انسانی و امانت داری حفظ خواهند کرد‪ ،‬مجددا ً فعالیت‬ ‫خود را اغاز کرد‪.‬‬ ‫ژنومیک شخصی روزانه در تالش است تا اطالعات ژنومیک‬ ‫را در اختیار بیماران قرار دهد‪ .‬بااین حال‪ ،‬با توجه به الزامات‬ ‫قانونی‪ ،‬برخی از شرکت ها همچون پث وی ژنومیک‪،1‬‬ ‫ناویژنیکس‪ 2‬یا ازمایشگاه جنتل‪ 3‬بلژیک مدل کسب وکار‬ ‫خود را تغییر دادند‪.‬‬ ‫‪1. Pathway Genomics‬‬ ‫‪2. Navigenics‬‬ ‫‪3. Gentle‬‬ ‫‪53‬‬ ‫ایا محیط بر شخصیت افراد تاثیر می گذارد؟‬ ‫انه وجیکی در گفت وگویی اختصاصی با خبرنگار نیویورک تایمز‪،‬‬ ‫در پاسخ به این پرسش که ایا خود او اطالعات ژنتیکی و‬ ‫شجره نامۀ خانوادگی اش را بررسی کرده است یا نه گفت‪:‬‬ ‫«مسلم است که این کار را انجام داده ام‪ .‬ان هم زمانی که‬ ‫برخی از همکارانم گمان می کردند کار من چندان هم عجیب‬ ‫نیست و با توجه به موقعیت خانوادگی و محیط علمی ای که‬ ‫در کودکی و حتی بزرگسالی در ان بودم‪ ،‬گرایشم به سمت‬ ‫علم پیش بینی پذیر بود‪.‬‬ ‫من محیط کودکی و خانوادگی خود را به لحاظ اشنایی با‬ ‫علوم و قرارگرفتن در بستر مطالعه و دانش انکار نمی کنم‪،‬‬ ‫اما به شدت معتقدم که تالشم در این راه و از ان مهم تر‬ ‫کنجکاوی بیش ازحد‪ ،‬مرا به این سمت کشاند‪».‬‬ ‫او درباره خود و خانواده اش عنوان کرد‪« :‬من ‪ ۲۸‬ژانویه‬ ‫‪ ۱۹۷۳‬در شهر سن ماتئو در کالیفرنیا‪ ،‬ایاالت متحده امریکا‬ ‫متولد شدم‪ .‬مادرم یهودی بود و پدرم اصالتاً لهستانی است‪.‬‬ ‫دو خواهر به نام های سوزان و جانت دارم‪ .‬سوزان مدیرعامل‬ ‫یوتیوب است و جانت انسان شناس و اپیدمیولوژیست‬ ‫برجسته در دانشگاه کالیفرنیا‪ .‬گرچه پدر و مادرم هر دو از‬ ‫متخصصان حوزۀ اموزش و استادان برجستۀ دانشگاه بودند‪،‬‬ ‫هیچ گاه نه من و نه خواهرانم را به سمت مطالعۀ رشته خاصی‬ ‫سوق ندادند‪ .‬ما مجبور نبودیم درس بخوانیم‪ .‬می توانستیم‬ ‫درس خواندن را به عنوان عاملی برای تضمین موفقیت بهتر و‬ ‫بیشتر خود در اینده انتخاب کنیم‪ ،‬اما اجباری نبود‪ ،‬زیرا به‬ ‫گفتۀ مادرمان‪ ،‬هر کاری که احساس می کردیم با ان حالمان‬ ‫خوب است و بهتر می توانیم زندگی کنیم‪ ،‬همان برایمان به‬ ‫معنای دانش واقعی بود‪ .‬من این نوع نگاه را دوست داشتم‬ ‫و سعی کردم ان را به فرزندانم بجی و کلوئی‪ ،‬اطرافیان‪،‬‬ ‫همکاران و شاگردانم نیز توصیه کنم‪».‬‬ ‫او در ادامه گفت‪« :‬من به دلیل حضور پدر و مادرم در‬ ‫محیط علمی این شانس را یافتم که همراه خواهرانم در‬ صفحه 55 ‫مدرک کارشناسی گرفتم و به پیشنهاد یکی از استادانم‪،‬‬ ‫تحقیقاتم را با گروهی پژوهشی در زمینه زیست شناسی‬ ‫مولکولی در انستیتوی ملی بهداشت و همچنین دانشگاه‬ ‫سن دیگو اغاز کردم‪».‬‬ ‫معرفی استارتاپ‬ ‫‪54‬‬ ‫دانشگاه استنفورد تحصیل کنم؛ جایی که پدرم استاد فیزیک‬ ‫بود و مادرم پس از فارغ التحصیلی از انجا‪ ،‬به روزنامه نگاری‬ ‫روی اورد و عضو هیئت مدیرۀ شرکت غیردولتی «کریتیو‬ ‫کامنز»‪ 4‬شد‪ .‬هرچند نادیده گرفتن حضور در این محیط‬ ‫خوب علمی به دلیل شرایط پدر و مادرم و اثر این موضوع‬ ‫در ورود خودم و خواهرانم به عرصۀ دانش‪ ،‬انکار ناپذیر است‪،‬‬ ‫باز هم تاکید می کنم که ما برای انتخاب مسیر علم ازاد‬ ‫بودیم‪ .‬می توانم استعدادم در نویسندگی را به عامل ژنتیکی‬ ‫ربط دهم؛ چیزی که در دنیای علم و دانش نیز به اثبات‬ ‫رسیده است‪ .‬بسیاری از رفتارهای ما مثل دروغ گویی‪،‬‬ ‫راست گویی‪ ،‬ترس‪ ،‬خجالتی بودن‪ ،‬روابط عمومی خوب و‬ ‫موارد این چنینی متاثر از محیط زندگی و اموزه های تربیتی‬ ‫است‪ ،‬اما عواملی مثل توانایی در نواختن موسیقی‪ ،‬داشتن‬ ‫صدای خوش‪ ،‬عالقه به نویسندگی مثل من و خط خوش‬ ‫که به استعداد بستگی دارد‪ ،‬به وراثت و عوامل ژنتیکی‬ ‫مربوط می شود و همچنین عوامل بسیار محرز دیگر مثل‬ ‫رنگ چشم‪ ،‬مو‪ ،‬پوست و حتی حالت مو‪ .‬به همین دلیل‬ ‫عالقۀ زیاد من به ورزش اسکیت و هاکی روی یخ به دلیل‬ ‫عالقۀ پدرم به این ورزش ها بود و گرایشم به نویسندگی به‬ ‫سبب استعداد روزنامه نگاری مادرم بود‪ .‬تلفیق این دو باعث‬ ‫شد من به نویسندگی در حوزۀ ورزش روی بیاورم و در این‬ ‫زمینه تا انجا پیش رفتم که پس از اتمام دورۀ دبیرستان‪،‬‬ ‫موفق به گرفتن بورسیه شدم؛ اما پس از ورود به دانشگاه‪،‬‬ ‫در کنار قلم زدن برای ورزش‪ ،‬با رشتۀ زیست شناسی‪،‬‬ ‫سالمتی و ورزش اشنا شدم و پس از ان‪ ،‬عم ً‬ ‫ال به سمت‬ ‫ادامۀ تحصیل در رشتۀ زیست شناسی رفتم‪ .‬در سال ‪۱۹۹۶‬‬ ‫فعالیت حرفه ای‬ ‫بر اساس زندگی نامۀ کاری این بانوی محقق‪ ،‬پس از‬ ‫اینکه فعالیت های خود را به عنوان تحلیلگر سرمایه گذاری‬ ‫مراقبت های بهداشتی با «پاسپورت کپیتال»‪ ،5‬شرکت‬ ‫سرمایه گذاری مستقر در سانفرانسیسکو اغاز کرد‪ ،‬بر‬ ‫موسسات بیوتکنولوژی متمرکز شد؛ زیرا به چشم اندازهای‬ ‫ان ها عالقه داشت‪ ،‬اما به دلیل اینکه به فرهنگ کار و‬ ‫نگرانی ان درباره مراقبت های بهداشتی در بازارهای مالی‬ ‫وال استریت عالقه نداشت‪ ،‬پس از گذشت ده سال همکاری‬ ‫با این شرکت‪ ،‬تصمیم گرفت محل کارش را ترک کند‪.‬‬ ‫سپس مشکالت زندگی زناشویی و جدایی او از همسرش‬ ‫رخ داد که در بخش اول این مطلب به ان اشاره شد و‬ ‫اتفاقی که ایدۀ استارتاپی ‪ 23andme‬را پایه ریزی کرد‪.‬‬ ‫انه ایده اش را با «لیندا اوی»‪ 6‬که زیست شناس بود‪،‬‬ ‫مطرح کرد و ان دو پس از پشت سر گذاشتن مراحل‬ ‫تحقیقاتی و ازمایشگاهی‪ ،‬در نهایت در سال ‪ ،۲۰۰۶‬شرکت‬ ‫خصوصی ازمایش های ژنتیکی و بیوتکنولوژی ‪23andme‬‬ ‫را تاسیس کردند‪ .‬انه می گوید‪« :‬در وهلۀ اول شکل گیری‬ ‫این ایده به یاد ‪ ۲۳‬جفت کروموزوم در سلول عادی انسانی‬ ‫افتادم و چون اساس تحقیقاتمان را بر همین مبنا قرار‬ ‫داده بودیم‪ ،‬در نهایت این نام را برای استارتاپم برگزیدم‪.‬‬ ‫شرکت ما در کالیفرنیا راه اندازی شد و هدف اصلی ان‬ ‫مطالعه در زمینۀ ژنومیک شخصی‪ ،‬بیوتکنولوژی و ازمایش‬ ‫ژنتیک بود‪ .‬به مرور موفق شدیم کیت تست ژنوم شخصی‬ ‫با استفاده از ژنوم شخصی مبتنی بر بزاق را عرضه کنیم‪.‬‬ ‫در سال ‪ ،۲۰۰۸‬مجلۀ تایمز این ابتکار و اختراع را به عنوان‬ ‫اختراع سال معرفی کرد‪».‬‬ ‫انه جایزۀ دستیابی به موفقیت را نیز پایه گذاری کرد‪ .‬او درباره‬ ‫علت این کار به خبرنگاران گفت‪« :‬همیشه تصور می کردم‬ ‫دانشمندان برخالف افراد مشهور دیگر‪ ،‬حق خود را نمی گیرند‬ ‫و جایزه ویژه ای دریافت نمی کنند‪ .‬قصدم این بود کمی‬ ‫بر جذابیت دنیای دانشمندان بیفزایم‪ .‬به همین دلیل برای‬ ‫خوشامدگویی به دانشمندان برجسته و تقدیر از زحمات ان ها‪،‬‬ ‫‪4. Creative Commons‬‬ ‫‪5. Passport Capital‬‬ ‫‪6. Linda Avey‬‬ صفحه 56 ‫معرفی استارتاپ‬ ‫«جایزۀ دستیابی‬ ‫به موفقیت» را در‬ ‫امریکا تاسیس کردم‪».‬‬ ‫از بحران روحی تا شهرت جهانی‬ ‫انه در زندگی خود بحران سختی را پشت سر گذاشت‪،‬‬ ‫اما با پیروز شدن بر این مشکل‪ ،‬نام خود را به عنوان‬ ‫بانویی سخت کوش و توانمند به ثبت رساند‪« .‬فست‬ ‫کمپانی» ‪ ،7‬مجله کسب وکار امریکایی‪ ،‬انه وجیکی را‬ ‫«جسورترین مدیر عامل» سال دانست‪ .‬او برای نهمین‬ ‫جایزه ساالنه ‪ Crunches‬در سال ‪ ،۲۰۱۶‬به عنوان‬ ‫کارافرین سال نامزد شد‪ .‬فست کمپانی درباره علت این‬ ‫نا م گذاری نوشت که در حال حاضر‪ 23andme ،‬یکی از‬ ‫جامع ترین پایگا ه های اطالعات شخصی ژنتیکی جهان‬ ‫را ایجاد کرده است تا کاربرانش بتوانند مراقبت های‬ ‫بهداشتی شان را با شعار «داد ه های خود را داشته باشید»‬ ‫به عهده بگیرند‪ .‬این استارتاپ تاکنون ‪ 491‬میلیون دالر‬ ‫جذب سرمایه داشته و سهام ان به میزان ‪ ۱/75‬میلیارد‬ ‫دالر ارز ش گذاری شده است‪.‬‬ ‫‪ 23andme‬شرکتی کام ً‬ ‫ال خصوصی است و هرگز امار‬ ‫خود را منتشر نمی کند‪ ،‬اما تبلیغات زیادی از ان در اینترنت‬ ‫وجود دارد‪ .‬میزان فروش کیت های ازمایش دی ان ای زیاد و‬ ‫دلیل ان هم واضح است‪ :‬انسان ها همیشه عالقه داشته اند‬ ‫که درباره نسل های گذشته خود بیشتر بدانند‪ .‬به عالوه‪،‬‬ ‫اطالع از ریسک بیماری های ارثی همیشه مرکز توجه افراد‬ ‫بوده است‪ .‬اما اگر شما هم قصد دارید برای انجام این تست‬ ‫اقدام کنید‪ ،‬بهتر است چند نکته را بدانید‪.‬‬ ‫چرا برخی با ارسال اطالعات ژنتیکی مخالفند؟‬ ‫اینکه اطالعات دی ان ای ما و خویشاوندانمان مشابه باشد‪،‬‬ ‫موضوع عجیب و تازه ای نیست؛ این مطلب را دانشمندان‬ ‫و پژوهشگران زیست شناسی پیش از این نیز‬ ‫اعالم کرده بودند؛ اما چند درصد ما‬ ‫می دانیم که ارسال اطالعات‬ ‫دی ان ای یعنی ارسال‬ ‫اطالعات خانوادگی‪ .‬این‬ ‫موضوع یعنی اینکه‬ ‫هنگام ارسال اطالعات‬ ‫‪7. Fast Company‬‬ ‫‪55‬‬ ‫ژنتیکی خود‪ ،‬در حقیقت اطالعات مربوط به افراد خانواده‬ ‫خود را نیز در اختیار این موسسات قرار می دهیم‪ ،‬با‬ ‫رضایت یا بی رضایت ان ها‪ .‬اما چنانچه به قضیه‪ ،‬عمیق تر‬ ‫و کلی تر نگاه کنیم‪ ،‬به فواید ان نیز پی می بریم‪ .‬مث ً‬ ‫ال انه‬ ‫به یکی از موارد خوشایند استفاده از اطالعات ژنتیکی‬ ‫اشاره می کند و می گوید‪« :‬چندی پیش‪ ،‬خانمی ‪ ۳۲‬ساله‬ ‫اطالعات ژنتیکی اش را در اختیار ما قرار داده و اعالم کرده‬ ‫بود که خانواده اش در کودکی رهایش کرده اند‪ .‬مایل بود‬ ‫بداند که می تواند بعد از گذشت این همه سال و با وجود‬ ‫اینکه اطالعاتی از خانواده اش نداشت ان ها را پیدا کند‪ .‬ما‬ ‫اطالعات ژنتیکی او را با اطالعات ژنتیکی ثبت شده در سال‬ ‫تولدش در اطالعات بیمارستان ها و طی روندی‬ ‫تحقیقاتی به دست اوردیم و این خانم‬ ‫پس از ‪ ۳۲‬سال خانواده اش را یافت‪».‬‬ ‫کشورهای دیکتاتوری ارسال‬ ‫اطالعات ژنتیکی را نادرست‬ ‫می دانند‪ ،‬زیرا رهبران سیاسی‬ ‫این کشورها از افشای اطالعات‬ ‫افراد وحشت دارند و این کار‬ ‫را نقض حریم شخصی خود‬ ‫و افراد دیگر جامعه می دانند‪.‬‬ ‫موسسۀ ‪ 23andme‬درباره این‬ ‫موضوع می گوید‪« :‬یکی از قوانین ما‪،‬‬ ‫امتناع از واگذاری اطالعات مشتریان به‬ ‫مقامات قضایی است؛ مگر اینکه پروسه های قانونی‬ ‫مربوطه انجام شود‪».‬‬ ‫موضوع دیگری که ارسال اطالعات ژنتیکی را با چالش‬ ‫مواجه می کند‪ ،‬این است که اطالعات به دست امده بسیار‬ ‫ارزشمند و در برخی موارد ممکن است شرکت های دارویی‬ ‫با دادن مبالغ هنگفت به بانک های نگهداری اطالعات ژنوم‬ ‫انسانی‪ ،‬از ان ها برای پژوهش های خود بهره ببرند‪.‬‬ ‫منبعی که نخواست نامش فاش شود‪ ،‬در گزارشی به سازمان‬ ‫نظارتی غذا و دارو ایاالت متحده امریکا اعالم کرد که در‬ ‫تابستان سال ‪ 23andme ،2020‬بیش از ‪ 300‬میلیون دالر‬ ‫از شرکت دارویی «گالکسواسمیت کالین»‪ 8‬سرمایه دریافت‬ ‫کرده است و در ازای این سرمایه گذاری‪ ،‬اجازه دسترسی به‬ ‫اطالعات و داده های مربوط به کیت های دی ان ای مشتریان‬ ‫به این شرکت داروسازی داده شده است‪.‬‬ ‫‪8. GlaxoSmithKline‬‬ صفحه 57 ‫شناسایی و تشخیص بیماری کمک کننده اند و باید اگاه بود‬ ‫که این تست ها صرفاً نقطه شروع است و کامل نیست؛ یعنی‬ ‫افراد فقط با دانستن این موضوع که ناقل بیماری نیستند‪،‬‬ ‫نباید به سالمتی خود و رعایت اصول بهداشتی بی اعتنا‬ ‫شوند‪ .‬این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود‬ ‫تاکید کرد که مشکالت و جهش های ژنتیکی‪ ،‬با این شیوه‬ ‫قابل تشخیص نیست و ازمایش های تکمیلی سالمت به‬ ‫پزشک کمک می کند تا بیماری ها را تشخیص دهد یا از‬ ‫عود ان ها پیشگیری کند‪.‬‬ ‫چنین داده هایی برای شرکت های داروسازی‪ ،‬به ویژه در‬ ‫شرایط بحران پاندمی کرونا‪ ،‬بسیار مفید است‪ .‬هرچند این‬ ‫موسسه نیز با ارائۀ مدارک و توضیحات الزم اتهام را از خود‬ ‫رفع کرد و کام ً‬ ‫ال اطمینان داد که اطالعات ارائه شده به‬ ‫شرکت داروسازی برای ساخت واکسن ضدکرونا و میزان‬ ‫ریسک افراد برای ابتال به ویروس کووید‪ 19‬استفاده نشده‪،‬‬ ‫بلکه این حجم از اطالعات با رضایت شخصی خود داوطلبان‬ ‫برای ساخت داروهای ژنتیکی و اثربخش ان به کار گرفته‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫‪56‬‬ ‫ایا ازمایش ژنتیکی دی ان ای جایگزین‬ ‫ازمایش های پزشکی است؟‬ ‫موسسۀ ‪ 23andme‬با اخذ مجوز از سازمان غذا و‬ ‫داروی امریکا‪ ،‬در ازمایشی تحقیقاتی تست های ویژه‬ ‫تشخیص دهنده جهش های ژنتیکی خود را روانه بازار کرد‪.‬‬ ‫هدف از این ازمایش شناسایی میزان قابلیت کیت ها در‬ ‫تشخیص ریسک احتمال به سرطان سینه بانوان بود‪.‬‬ ‫پیش از این ازمایش‪ ،‬انه وجیکی و همکارانش اعالم کرده‬ ‫بودند که با استفاده از کیت های تشخیصی خود موفق‬ ‫شده اند خطرپذیری افراد را در برابر بیماری های سلیاک‪،‬‬ ‫پارکینسون و الزایمر پیشرفته شناسایی کنند‪ .‬در مرحلۀ‬ ‫بعد‪ ،‬تصمیم گرفتند از تست ها و مارکرهای خود برای‬ ‫اگاهی از ناقل بودن برخی افراد در بیماری های ویروسی و‬ ‫میکروبی استفاده کنند؛ اینکه ایا فردی ناقل‬ ‫بیماری خطرناکی است یا نه‪ .‬هرچند‬ ‫به گفتۀ یکی از پزشکان‬ ‫دانشگاه یو سی ال‪ ،‬این گونه‬ ‫ازمایش ها در مراحل‬ ‫سخن اخر؛ دانستن حقیقت خوب است یا بد؟‬ ‫با وجود تمام مزایایی که برای دانستن اطالعات ژنتیکی‬ ‫برشمردیم و همچنین با وجود تالش این روزهای شرکت های‬ ‫تولید دارو و واکسن برای کشف نوعی دارو یا واکسن اثرگذار بر‬ ‫ساختار ژنتیکی انسان و درمان قطعی بیماری کرونا‪ ،‬همیشه‬ ‫هم دانستن حقیقت و اطالع از انچه که در گذشته رخ داده‬ ‫یا در اینده قرار است اتفاق بیفتد‪ ،‬خوب نیست‪ .‬گاهی اگاهی‬ ‫نداشتن‪ ،‬نعمت بزرگی به شمار می اید‪ .‬برای توضیح بیشتر‪ ،‬به‬ ‫مثال هایی اشاره می کنیم که در نقاط مختلف جهان و پس از‬ ‫ازمایش های ژنتیکی و اطالع از نتایج ان رخ داد‪.‬‬ ‫در ایالت پنسیلوانیا‪ ،‬مردی متوجه شد که دختر نوجوانش‬ ‫فرزند او نیست و همین موضوع سبب شد که کانون‬ ‫خانواده شان از هم پاشیده شود‪ .‬در ادامه مشخص شد این‬ ‫اشتباه هنگام تولد نوزاد و در بیمارستان توسط پرستار‬ ‫بخش صورت گرفته بود که به اشتباه کودکان را جابه جا به‬ ‫والدینشان تحویل داده بود‪ ،‬اما اثر روحی بدی در دختر‬ ‫نوجوان برجای گذاشت‪ .‬در مورد دیگری در المان‪،‬‬ ‫زنی متوجه شد که پدر و مادر بیولوژیکی اش‬ ‫ناشناس هستند و والدینش او را از موسسۀ‬ ‫نگهداری کودک در مراکش تحویل گرفته و‬ ‫به المان برده بودند‪.‬‬ ‫بلومبرگ در گزارشی ویژه نوشت‪« :‬گاهی‬ ‫کشف اطالعاتی پنهانی در این ازمایش ها‪،‬‬ ‫برخی را برای سودجویی های مالی بعدی‬ ‫ترغیب می کند‪ .‬کارمندان چنین موسساتی‬ ‫با وسواس خاص انتخاب می شوند و هریک‬ ‫ضمانت می دهند که در برابر اطالعات مشتریان‬ ‫وفادار بمانند‪ ،‬با وجود این‪ ،‬کارمندان چنین‬ ‫موسسه هایی باید دوره های ویژه و اموزش نوع برخورد‬ صفحه 58 ‫معرفی استارتاپ‬ ‫با افرادی را بگذرانند که پس از دریافت اطالعات ژنتیکی‬ ‫خود‪ ،‬زندگی شان به شدت تحت تاثیر قرار می گیرد‪ .‬برای‬ ‫مثال‪ ،‬بر اساس گواهی یکی از همین موسسات‪ ،‬دختر ‪19‬‬ ‫ساله ای پس از اینکه اطالعات ژنتیکی خود را در اختیار‬ ‫موسسه قرار داد و متوجه شد مادر‪ ،‬مادربزرگ و یکی‬ ‫از خاله هایش در اثر ابتال به سرطان از دنیا رفته اند‪ ،‬از‬ ‫ترس گرفتار شدن به این بیماری برای یکی از دوستان‬ ‫خود نامه ای نوشت و در ان ذکر کرد‪« :‬دوست ندارم با‬ ‫صورتی زرد و موهای ریخته و بدنی الغر و نحیف روی‬ ‫تخت بیمارستان از دنیا بروم‪ .‬ترجیح می دهم در اوج‬ ‫جوانی و زیبایی با دنیا خداحافظی کنم‪ ».‬سپس اقدام‬ ‫به خودکشی کرد؛ هرچند پزشکان موفق به نجات جان او‬ ‫شدند و مدت ها طول کشید تا از لحاظ پزشکی و روانی‬ ‫ترمیم شود و درک کند که لزوماً سرنوشتی همچون مادر‬ ‫و مادربزرگ خود نخواهد داشت‪».‬‬ ‫در پایان‪ ،‬این با خود شماست که عالقه داشته باشید‬ ‫اطالعات ژنتیکی خود را بدانید یا نه‪ .‬اما چنانچه به اگاهی‬ ‫از این موضوع عالقه نشان دادید‪ ،‬حتماً از قبل به عواقب ان‬ ‫نیز بیندیشید و خود را برای مواجه با هر خبری اماده کنید‪.‬‬ ‫‪57‬‬ صفحه 59 ‫هفتۀ کـاری چهـارساعتـه‬ ‫(‪)The 4-hour work week‬‬ ‫نگارش گر ‪ :‬تیم فریس‬ ‫برگردان به پارسی‪ :‬سارا حبیبی تبار‬ ‫ناشر‪ :‬نشر نون‬ ‫تاریخ نشر‪1399 :‬‬ ‫تعداد صفحات‪392 :‬‬ ‫قطع کتاب‪ :‬رقعی‬ ‫قیمت فعلی در بازار‪ 66 :‬هزار تومان‬ ‫قابلیت خرید اینترنتی‪ :‬دارد‬ ‫مدت زمان پیشنهادی برای مطالعه‪ :‬یک هفته تا ده روز‬ ‫موضوع‪ :‬کسب وکار‪ ،‬مدیریت و رهبری‬ ‫جرعه ای دمنوش با طعم کتاب‬ ‫‪58‬‬ ‫«تیم فریس» که بیستم جوالی ‪ 1977‬به دنیا امد‪ ،‬یکی از‬ ‫نواورترین افراد در زمینۀ تجارت است و جزو ‪ 40‬نویسندۀ‬ ‫جوان زیر‪45‬سال شناخته می شود‪ .‬او سرمایه گذار و مشاور‬ ‫مراحل اولیۀ فناوری است و نشریه «نیویورک تایمز»‬ ‫و «وال استریت جورنال» او را در ردیف پنج نویسندۀ‬ ‫لحظاتی با کتاب هفتۀ کاری چهارساعته‬ ‫برتر سال قرار داده اند‪ .‬از این نویسنده تاکنون پنج کتاب‬ ‫اعم از مشغلۀ کاری یا برنامه ریزی شامل «بدن چهارساعته»‪« ،‬سراشپز چهارساعته»‪« ،‬ابزار‬ ‫چنانچه شما نیز به هر دلیلی ّ‬ ‫نادرست‪ ،‬نمی توانید بین زندگی و کار خود تعادل ایجاد کنید‪ ،‬حتماً تایتان ها»‪« ،‬قبیلۀ منتورها» و «هفتۀ کاری چهارساعته»‬ ‫این کتاب را بخوانید‪.‬‬ ‫منتشر شده است‪.‬‬ ‫کتاب هفتۀ کاری چهارساعته ان چنان قدرتمندانه در زمینه طراحی‬ ‫سبک زندگی راهکارهای مفید ارائه می دهد که به راحتی می توانید خود‬ ‫مرحله اول‪:‬‬ ‫را از زنجیر شغل های سنتی اداری خالص کنید و به فکر راه اندازی‬ ‫تعریف‬ ‫کسب وکاری خالق برای خود بیفتید‪ .‬تیم فریس در این کتاب توضیح‬ ‫می دهد که زمان کاری ‪ 9‬صبح تا ‪ 5‬عصر‪ ،‬چه مشکالتی را برایمان رقم تصمیم گیری درباره اینکه چه چیزی برایتان اهمیت زیادی‬ ‫دارد؟ از خودتان بپرسید که واقعاً چه می خواهید؟‬ ‫خواهد زد‪ ،‬به گونه ای که نه به زندگی می رسیم و نه کاری مطلوب ارائه‬ ‫می کنیم و این در حالی است که تنها با صرف چهار ساعت در هفته‪،‬‬ ‫مرحله دوم‪:‬‬ ‫رسیدگی به کارهای شخصی و تجاری قابل اجراست‪.‬‬ ‫حذف کردن‬ ‫شاید برخی گمان کنند که او در کشوری پیشرفته زندگی می کند‬ ‫یا شرایط شغلی و زندگی اش با بسیاری از ما تفاوت دارد؛ اما در با حذف موارد غیرضروری زمان بخرید‪ .‬روی ‪ 20‬درصد موارد‬ ‫مهم تر تمرکز کنید و ‪ 80‬درصد باقی مانده را که اهمیت‬ ‫حقیقت‪ ،‬فریس تجارب شخصی و کاری خود را در کتاب حاضر‬ ‫کمتری دارند‪ ،‬کنار بگذارید‪.‬‬ ‫گرداوری کرده است‪.‬‬ ‫در صفحۀ ابتدایی کتاب‪ ،‬این جمله به چشم می خورد‪« :‬بعید است با‬ ‫مرحله سوم‪:‬‬ ‫هفته ای ‪ 40‬ساعت کار‪ ،‬پیشرفت بزرگی در زندگی تان حاصل شود‪ .‬از‬ ‫اتوماسیون‬ ‫همین حاال تصمیم بگیرید و با هدفی مشخص برای زندگی و کارتان‬ ‫این بخش درباره فرد واسطه صحبت می کند؛ در این صورت‬ ‫برنامه ریزی دقیق داشته باشید‪ ».‬فریس جزو ان دسته افرادی است‬ ‫می توانید جریان درامد بالقوه ای را ایجاد کنید که اجازه‬ ‫که مبنای پیشرفت را کیفیت می داند نه کمیت‪ .‬از نظر او‪ ،‬با دو ساعت‬ ‫می دهد با تالش بسیار کم ‪ ،‬درامد کسب کنید‪.‬‬ ‫کار باکیفیت می توان نتیجه ای برابر با هشت ساعت کار گرفت‪ .‬کار‬ ‫زیاد ممکن است در کوتاه مدت مفید باشد‪ ،‬ولی روش خوبی برای‬ ‫مرحله چهارم‪:‬‬ ‫ازادی‬ ‫درازمدت نیست؛ زیرا نتیجه اش فرسودگی و افت کیفیت زندگی است‪.‬‬ ‫کتاب هفتۀ کاری چهارساعته برای کارافرینان‪ ،‬بنیان گذاران‪ ،‬مدیران و خود را از طرز فکر و توقع های سنتی ازاد کنید‪ .‬فکر نکنید‬ ‫افرادی که به دنبال لذت بردن از زندگی و ساعات کارند‪ ،‬بسیار مفید تنها با هشت ساعت کار در اداره و تضمین حقوق بازنشستگی‪،‬‬ ‫است‪ .‬کتاب چهار بخش کلی دارد که هرکدام یکی از مولفه های مهم زندگی ایده الی خواهید داشت‪ .‬با بهانه هایی همچون سرمایه‬ ‫در طراحی سبک زندگی را بررسی می کند‪.‬‬ ‫کم و مانند این‪ ،‬رویاهای خود را زیر پا نگذارید‪.‬‬ صفحه 60 ‫لیزر؛ تکنولوژی امن و‬ ‫مقرون به صرفه در پزشکی (بخش دوم)‬ ‫برهمکنش ها و لیزرهای حالت جامد‬ ‫دکتر فاطمه روستا‬ ‫باشگاه فناوری‬ ‫‪59‬‬ ‫بیولوژیکی‪ .‬بافت های نرم شامل ماهیچه ها‪ ،‬بافت های عصبی‪،‬‬ ‫پوست و بافت چربی می شوند‪ .‬بافت های سخت نیز از بافت‬ ‫هم بند‪ ،‬غضروف و استخوان تشکیل شده اند‪ .‬خون و لنف‬ ‫هم در مجموعه مایعات بیولوژیکی قرار می گیرند‪ .‬از انجا‬ ‫که بافت های بیولوژیکی محیط های ناهمگن شامل سلول ها‪،‬‬ ‫فیبرها و دیگر ناهمگنی های میکروسکوپی و ماکروسکوپی‬ ‫می شوند‪ ،‬نور در برخورد با ان ها واکنش های متفاوتی را‬ ‫به صورت هم زمان تجربه می کند‪.‬‬ ‫در نوشتار قبل مختصری درباره فیزیک لیزر‪،‬‬ ‫نحوه تولید و اجزای تشکیل دهنده لیزر توضیح‬ ‫دادیم‪ .‬در این مقاله و در ادامه مباحث مرتبط به‬ ‫کاربرد لیزر در پزشکی‪ ،‬برهمکنش لیزر و بافت‬ ‫زنده را بررسی خواهیم کرد و پس از ان‪ ،‬انواع‬ ‫لیزر و کاربرد ان در موارد تشخیصی و درمانی‬ ‫در پزشکی مطرح خواهند شد‪.‬‬ ‫برهمکنش لیزر با بافت‬ ‫در اثر برخورد نور به بافت بیولوژیکی سه فرایند رخ‬ ‫می دهد‪ :‬تغییر فاز‪ ،‬جذب و پراکندگی‪ .‬جذب نور در بافت‬ ‫زنده گاهی ممکن است سبب ایجاد تابش ثانویه‪ ،‬برای مثال‬ ‫تابش فلورسنس شود و همچنین دمای بافت را افزایش دهد‪ .‬جذب‬ ‫افزایش دمای بافت در برخی موارد به تخریب ان منجر در فرایند جذب‪ ،‬انرژی نوری حین عبور از بافت به فرمی‬ ‫خواهد شد‪ .‬در واقع‪ ،‬انچه در کاربردهای درمانی و تشخیصی دیگر (معموالً گرما) تبدیل می شود‪ .‬مواد مختلف طول‬ ‫استفاده می شود‪ ،‬این پدیده ها هستند‪.‬‬ ‫موج های مختلفی از نور را جذب می کنند که به ان باند‬ ‫جذب می گویند‪ .‬باند جذب محدوده ای از طول موج هاست‬ ‫که بیشترین جذب را در ماده دارند‪ .‬در شکل زیر باند جذب‬ ‫اب را که بیشترین ماده تشکیل دهنده بدن انسان است‪،‬‬ ‫مشاهده می کنید‪.‬‬ ‫بافت های بیولوژیکی بدن انسان به سه گروه تقسیم‬ ‫می شود‪ :‬سلول ها‪ ،‬ماتریس های خارج سلولی و اسکلت‪ .‬این‬ ‫تقسیم بندی ما را به سمت تقسیم بندی دیگری هدایت‬ ‫می کند‪ :‬بافت نرم‪ ،‬بافت های حمایتی‪ ،‬بافت سخت و مایعات‬ صفحه 61 ‫پراکندگی‬ ‫پراگندگی نور به معنای تغییر در جهت انتشار نور است‪.‬‬ ‫نور در محیط بیولوژیکی به دلیل ساختارهای میکروسکوپی‬ ‫درون ان محیط بازتابش و انکسار می یابد‪ .‬به این ساختارهای‬ ‫میکروسکوپی که ابعاد ان ها کوچک تر یا قابل مقایسه با طول‬ ‫موج نور است‪ ،‬ساختارهای پراکنده ساز گفته می شود‪.‬‬ ‫تضعیف‬ ‫مجموعه فرایندهای جذب و پراکندگی موجب تضعیف لیزر‬ ‫می شوند‪ .‬تضعیف مستقیماً با مولفه عمق نفوذ رابطه دارد‪.‬‬ ‫عمق نفود در واقع عمقی از بافت است که شدت تابش در‬ ‫ان عمق در اثر پدیده هایی چون جذب و پراکندگی به مقدار‬ ‫‪ 1/e‬مقدار اولیه می رسد‪ .‬میزان جذب یا پراکندگی مرتبط‬ ‫با ضخامت بافت برخوردی است؛ ازاین رو‪ ،‬در پوست انسان و‬ ‫به دلیل ضخامت کمتر درم در مقایسه با اپیدرم‪ ،‬پراکندگی‬ ‫در اپیدرم اهمیت کمتری از پراکندگی در درم دارد‪ .‬در واقع‪،‬‬ ‫الیه درم مسئول بیشترین میزان پراکندگی لیزر است و‬ ‫الگوی توزیع نور درون بافت های زیرین را تعیین می کند‪.‬‬ ‫میزان پراکندگی نور در محدوده بنفش و ‪ UV‬بیشتر است‪،‬‬ ‫اما جذب باالی مالنین در اپیدرم و خون‪ ،‬نقش عمده ای در‬ ‫تعیین طیف جذبی پوست دارد‪ .‬در نور مرئی عمق نفوذ بین‬ ‫‪ ۰/۲۰‬تا ‪ 0/25‬میلی متر است‪ .‬عمق نفوذ پوست انسان در‬ ‫طول موج های مختلف در نمودار زیر امده است‪.‬‬ ‫‪60‬‬ ‫باشگاه فناوری‬ ‫طبقه بندی انواع لیزر‬ ‫لیزرها بر اساس ماده فعال لیزر در پنج دسته طبقه بندی‬ ‫می شوند‪ :‬لیزرهای حالت جامد‪ ،‬نیمه هادی ها‪ ،‬مایع‪ ،‬گاز‬ ‫و پالسما‪ .‬در واقع بر اساس حالت ماده فعال‪ ،‬لیزرهای‬ ‫نیمه هادی و حالت جامد را می توان در یک دسته بندی لحاظ‬ ‫کرد‪ ،‬زیرا ماده فعال هر دو لیزر در حالت جامد قرار دارد‪ ،‬اما‬ ‫با توجه به ساختار متفاوت‪ ،‬این لیزرها را در دو دسته بررسی‬ ‫خواهیم کرد‪.‬‬ ‫لیزرهای حالت جامد‬ ‫ماده فعال لیزرهای حالت جامد یا ‪ SSL‬از ماتریس جامد‬ ‫شفاف ساخته شده است که با ناخالصی هایی از یون های فعال‬ ‫االیش‪( 1‬دوپ) شده اند‪ .‬این لیزرها با توجه به کوچک بودن‪،‬‬ ‫تعمیرات اسان و مقاومت در برابر شکستگی بسیار محبوب‬ ‫هستند‪ .‬امروزه‪ ،‬کاهش اندازه این لیزرها در ابعاد میکروچیپ‬ ‫و مصرف انرژی کمتر‪ ،‬استفاده از ان ها را به طور گسترده ای‬ ‫افزایش داده است‪.‬‬ ‫در نوشتار قبل‪ 2‬بیان کردیم که برای تولید لیزر به ماده ای‬ ‫فعال و پمپ نیازمندیم‪ .‬همچنین تولید لیزر به دلیل انتقال‬ ‫الکترون به الیه باالتر و بازگشت ان از حالت برانگیخته‬ ‫به حالت پایدار است‪ .‬در لیزرهای حالت جامد مسئولیت‬ ‫این روند بر عهده الکترون های یون های فعال دوپ شده‬ ‫به ماتریس جامد است‪ .‬تاکنون‪ ،‬استفاده از یون های ‪19‬‬ ‫عنصر از عناصر جدول تناوبی برای تولید لیزر موفقیت امیز‬ ‫بوده است‪ .‬این یون ها شامل فلزاتی نظیر تیتانیوم‪ ،‬وانادیوم‪،‬‬ ‫کروم‪ ،‬منگنز و برخی از عناصر نادر دیگر می شوند‪ .‬یون های‬ ‫فعال ساز روی ماده جامد دی التریک شامل کریستال ها‪،‬‬ ‫شیشه ها و سرامیک ها ثابت می شوند‪ .‬این ماده جامد تمامی‬ ‫خواص لیزر را تعیین می کند‪ ،‬به جز طیف نوری که یون‬ ‫فعال ساز معین می کند‪.‬‬ ‫لیزرهای حالت جامد از میکروچیپ های بسیار کوچک تا‬ ‫سیستم های صنعتی و پزشکی در دسترس هستند‪ .‬انواع‬ ‫بسیار بزرگ این لیزرها در صنایع هسته ای کاربرد دارند‪،‬‬ ‫اما در حالت کلی‪ ،‬همه این سیستم ها از بخش های سرلیزر‪،‬‬ ‫منبع تغذیه‪ ،‬پمپ‪ ،‬سیستم خنک کننده و سیستم کنترل‬ ‫تشکیل می شوند‪.‬‬ ‫‪ .2‬مقاله شماره قبل‬ ‫‪1. Dopping‬‬ صفحه 62 ‫باشگاه فناوری‬ ‫مهم ترین جزو این لیزرها پمپ ان هاست‪ .‬پمپ در این‬ ‫سیستم ها به دو صورت پمپ نوری و پمپ دیودی در دسترس‬ ‫است‪ .‬پمپ های نوری از المپ های زنون پالسی و المپ های‬ ‫پیوسته کریپتون و جیوه و گاهی لیزر ساخته می شوند که‬ ‫با تابش نور به محیط فعال لیزر عملیات تولید لیزر را اغاز‬ ‫می کنند‪ ،‬اما پمپ دیودی مستقیماً انرژی الکتریکی را به‬ ‫انرژی نوری تبدیل می کند‪ .‬بنابراین ساخت لیزرهایی با ابعاد‬ ‫بسیار کوچک و در حد چیپ های الکترونیکی امکان پذیر‬ ‫است‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬میزان روشنایی لیزرهای دیودی بیشتر‬ ‫است و طیف باریک تری دارند‪ .‬دیگر مزایای لیزرهای با پمپ‬ ‫دیودی عبارت است از‪ :‬افزایش کارایی و طول عمر سیستم‪،‬‬ ‫امکان استفاده از مواد جدید برای تولید لیزر و کاربری راحت‬ ‫به دلیل ابعاد کوچک تر دستگاه‪ .‬در شکل زیر دو روش پمپ‬ ‫نوری را مشاهده می کنید‪.‬‬ ‫‪61‬‬ ‫به دلیل امکان استفاده از محیط های فعال متعدد لیزرهای‬ ‫‪ SSL‬و همچنین تنوع در روش های پمپ می توان مدهای‬ ‫عملکردی متعددی را در این لیزرها ایجاد کرد‪ .‬پرکاربردترین‬ ‫این مدها در حوزه پزشکی عبارتند از‪:‬‬ ‫مد پیوسته (‪ )CW‬که در ان لیزر به صورت پیوسته پمپ‬ ‫می شود و توان لیزر ثابت است‪.‬‬ ‫مد شبه پیوسته (‪ )QCW‬که پمپ لیزر به صورت پالسی‬ ‫انجام می شود‪ ،‬ولی طول پالس پمپ بسیار بیشتر از طول‬ ‫مدت اثار گذراست و بعد از ان می توان عملکرد لیزر را به‬ ‫صورت پیوسته در نظر گرفت‪.‬‬ ‫مد ‪ Q-Switch‬که در این حالت می توان پالس هایی با‬ ‫طول بسیار کوچک در حد نانو ثانیه و با پیک دامنه بسیار‬ ‫بزرگ از ‪ ۱۰۰ mv‬تا ‪ ۱۰ kv‬ایجاد کرد‪ .‬در این نوع لیزرها‬ ‫از المان های نوری با نام کلید ‪ Q‬برای کنترل فرایند اتالف‬ ‫‪3‬‬ ‫استفاده می شود‪.‬‬ ‫کاربرد لیزر حالت جامد در پزشکی‬ ‫در این بخش‪ ،‬انواع لیزرهای حالت جامد را که عموماً در‬ ‫کاربردهای تشخیصی و درمانی پزشکی استفاده می شوند‪،‬‬ ‫بررسی خواهیم کرد‪.‬‬ ‫لیزر یاقوت‬ ‫یاقوت اولین لیزر تولیدشده و اولین لیزری است که در‬ ‫کاربردهای تجهیزات پزشکی استفاده شده است‪ .‬در گذشته‪،‬‬ ‫این لیزر در چشم پزشکی استفاده می شد‪ ،‬اما امروزه تنها‬ ‫در کاربردهای پوستی و برای برداشتن تتو‪ ،‬خال و لکه های‬ ‫پوستی به کار می رود‪.‬‬ ‫لیزر الکساندریت‬ ‫پمپ دیودی‬ ‫پمپ نوری‬ ‫لیزر الکساندریت در واقع کریزوبریل یا الومینات دوپ شده‬ ‫با یون کروم سه بار منفی است که در طول موج های ‪700‬‬ ‫تا ‪ 800‬نانومتری کار می کند‪ .‬به دلیل اینکه طول موج ‪755‬‬ ‫نانومتر به طور عمیقی در پوست نفوذ می کند‪ ،‬این لیزر‬ ‫در کاربردهای پوستی نظیر رفع موهای زائد و جوان سازی‬ ‫استفاده می شود‪ .‬همچنین‪ ،‬این لیزر در دماهای باالتر از‬ ‫دمای محیط نیز عملکرد مناسب دارد که ان را در مقایسه با‬ ‫دیگر لیزرهای ‪ SSL‬متمایز می کند‪ .‬از ان می توان به جای‬ ‫لیزر یاقوت برای رفع تتو و خال کوبی نیز استفاده نمود‪ .‬یکی‬ ‫‪ .3‬برای مطالعه بیشتر در این زمینه به کتاب «لیزر برای کاربردهای پزشکی»‪ ،‬نوشته هلنا‬ ‫یولینکوا مراجعه کنید‪.‬‬ صفحه 63 ‫از کاربردهای مهم این لیزر استفاده از ان به عنوان سنگ شکن انعقاد‪ ،‬برخی از اسیب های پوستی مانند خال های لکه شرابی‪،‬‬ ‫در اورولوژی است‪ ،‬زیرا عالوه بر اینکه به دیواره حالب اسیب همانژیوم‪ ،‬گشادی مویرگ ها‪ ،‬انژیوم کبدی و اسکارهای‬ ‫نمی زند‪ ،‬سیم های سبدها و چنگک های ورودی به مثانه را قرمز‪ ،‬در اورولوژی برای پروستاتکتومی و در چشم پزشکی‬ ‫برای رتینوبالستی به کار می رود‪.‬‬ ‫نیز ذوب نمی کند‪.‬‬ ‫لیزر تیتانیوم سافایر‬ ‫باشگاه فناوری‬ ‫‪62‬‬ ‫لیزر ‪Er-YAG‬‬ ‫کریستال این لیزر با عنصر نادر خاکی ایریبیوم دوپ شده‬ ‫است‪ .‬این لیزر با طول موج ‪ 2900‬نانومتر در کاربردهای‬ ‫بازسازی پوست انسان‪ ،‬درمان چروک های عمیق و مالسما‬ ‫کاربرد دارد‪.‬‬ ‫کریستال این لیزر با تیتانیوم دوپ می شود و قابلیت تنظیم‬ ‫فرکانس پرتو خروجی را دارد‪ .‬لیزر خروجی این سیستم در‬ ‫طول موج های قرمز و نزدیک مادون قرمز از ‪ 650‬تا ‪1180‬‬ ‫نانومتر است و پمپ ان به روش نوری انجام می شود‪ .‬به‬ ‫دلیل جذب باالی این لیزرها در اب‪ ،‬کاربرد اصلی ان ها در‬ ‫لیزر ‪Tm-YAG‬‬ ‫چشم پزشکی و در درمان های کراتکتومی است‪.‬‬ ‫از انجا که اب و دی اکسیدکربن در محدوده ‪ 2000‬نانومتر‬ ‫جذب زیادی دارند‪ ،‬این لیزر که با تالیوم دوپ شده است‪،‬‬ ‫لیزر ‪Nd-YAG‬‬ ‫یون نئودیمیم که اولین النتانید از عناصر کمیاب است برای با طول موج ‪ 2000‬نانومتر در پزشکی کاربردهای فراوانی‬ ‫تولید این لیزر استفاده می شود‪ .‬لیزر ‪ Nd-YAG‬سال هاست دارد‪ .‬از این کاربردها می توان به حوزه های دندان پزشکی و‬ ‫که به یکی از پرکاربردترین لیزرها در حوزه های مختلف اورولوژی اشاره کرد‪.‬‬ ‫تبدیل شده است‪ .‬موفقیت فراوان این لیزر به دلیل ساختار‬ ‫سطوح انرژی و مشخصات طیف سنجی ان است‪ .‬این لیزرها لیزر هولمیوم‬ ‫به طور گسترده ای در حوزه های مختلف پزشکی‪ ،‬از جمله یون هولمیوم یکی دیگر النتانیدهای خاکی کمیاب است‬ ‫چشم پزشکی‪ ،‬مغز و اعصاب‪ ،‬گوش وحلق وبینی و اعمال که برای تولید تابش لیزر استفاده می شود‪ .‬اولین انتشار‬ ‫لیزر حاصل از کریستال ‪ YAG‬دوپ شده با هولمیوم با طول‬ ‫جراحی کاربرد دارد‪.‬‬ ‫موج ‪ ۲/1‬میکرومتر و در دمای نیتروژن مایع در سال ‪1962‬‬ ‫به دست امد‪ .‬این لیزر در درمان های پوستی و اورولوژی‬ ‫لیزر ‪KTP‬‬ ‫لیزر ‪ KTP‬در واقع نوعی لیزر ‪ Nd-YAG‬است که پرتو ان از کاربرد دارد‪.‬‬ ‫کریستال غیرخطی پتاسیم تیتانیل فسفات (‪ )KTP‬عبور داده هدف این نوشتار اشنایی مختصری با انواع لیزر و کاربرد‬ ‫می شود تا پرتویی با طیف سبز مرئی تولید کند‪ .‬تشعشع لیزر نحوه برهم کنش ان با بافت های زنده بود‪ .‬در شمارگان اینده‬ ‫‪ KTP‬در واقع هارمونیک دوم لیزر ‪ Nd-YAG‬است و طول به بررسی کاربردهای لیزر در شاخه های مختلف پزشکی و‬ ‫موجی معادل ‪ 1064‬نانومتر دارد‪ .‬این لیزر برای ابلیشن و انواع تجهیزات موجود در هر شاخه خواهیم پرداخت‪.‬‬ صفحه 64 صفحه 65 صفحه 66 صفحه 67 صفحه 68 صفحه 69 صفحه 70