روزنامه صمت شماره 1645
روزنامه صمت شماره 1645
روزنامه صمت شماره 1645
اولین روزنامه سهامداری ایران (خبرنگاران و کارکنان)
تنظیم بازار کاالهای اساسی به جهاد کشاورزی بازمی گردد
تنظیم در خانه قدیمی!
در ماه های گذش��ته اقتصاد کش��ور در همه زمینه ها بیش از هر زمان دیگری با چالش های جدی مواجه بود و
وزارت صنعت ،معدن و تجارت که در این دوره چندین وزیر و سرپرس��ت را بر کرس��ی ریاست خود دیده ،گرچه
تمام ابزارهای خود را برای به دست گرفتن افسار بازار داخلی به کار بست ،اما باتوجه به شواهد و قیمت های رو به
صعود بازار ،بنا به دالیل متعدد در این کار توفیق چندانی کسب نکرد .رایزنی های انجام شده مشاوران و معاونان
این وزارتخانه با دس��ت اندرکاران وزارت جهاد کش��اورزی ،تفاهمنامه ای را در پی داش��ت که به عقیده بسیاری از
کارشناسان در صورت اجرای درست ،می تواند یکی از گره های کور اقتصاد داخلی کشور را باز کند .براساس این
تفاهمنامه تنظیم بازار کاالهای اساسی دوباره به جهاد کشاورزی بازمی گردد و قرار است از این پس کارشناسان
این وزارتخانه درباره تنظیم بازار کاالهای اساسی اعمال نظر کنند.
7
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
سال سی ویکم دوره جدید شماره 1645پیاپی 2963
سرمقاله
نقش «نهاد نظارتی»
در کنترل بازار
یادداشت های امروز
فرهنگ
شهر هرت
اجرای مصوبات
ضروری است
اثار این انتقال
مثبت خواهد بود
اصناف حق دارند
امنیت شغلی داشته باشند
گزارش های روز
ضرورت تبیین استراتژی
کالن در حوزه معدن
گزارش های روز
2
3
6
8
8
5
پس از انتخابات امریکا را بررسی کرد
13
14
شهر بدون پیاده رو
3
اینجا جایی برای عابر پیاده نیست!
15
عکس :ایدا فریدی
تداوم فشار حداکثری
یا بازگشت به برجام؟
دستفروشی
از تخلف تا کسب وکار
7
سناریوهای محتمل برای بورس
یانکی ها و بورس تهران
16صفحه قیمت 2000 :تومان
http://Telegram.me/smtnews
www.smtnews.ir - صفحه 1
2
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
صنعت
خبر
تجارت
سرمقاله
نقش
«نهاد نظارتی»
در کنترل بازار
غالمعلی رموی
کارشناس اقتصاد
تاکید معاون اول رئیس جمهوری:
تامین امنیت غذایی از اولویت های اساسی کشور است
مع��اون اول رئیس جمه��وری بر ضرورت ایجاد
طرح های بزرگ و تولید نهاده های کش��اورزی در
داخ��ل تاکید کرد و گفت :تامین امنیت غذایی و
بی نیازی کشور از واردات محصوالت و نهاده های
بخش کش��اورزی از اولویت های اساس��ی کشور
اس��ت .به گزارش پایگاه اطالع رسانی معاون اول
رئیس جمهوری ،اسحاق جهانگیری در پنجمین
جلس��ه کارگروه «رف��ع موانع جه��ش تولید» با
موض��وع چالش های تولید در بخش کش��اورزی
که به ریاس��ت وی برگزار شد ،با اشاره به اهمیت
تولیدات بخش کشاورزی و تامین امنیت غذایی،
سیاس��ت ها و جهت گی��ری کل��ی کش��ور را در
جهت ایجاد طرح های بزرگ کش��اورزی و تولید
نهاده ه��ای کش��اورزی در داخل کش��ور ارزیابی
ک��رد و گف��ت :باید تالش کنیم ب��ا فراهم کردن
تس��هیالت موردنی��از بخش کش��اورزی مانع از
واردات محصوالت و عوامل بخش تولید کشاورزی
نظیر سموم افت کش و کودهای شیمیایی و سایر
عوامل وارداتی تولید در بخش کش��اورزی شویم.
مع��اون اول رئیس جمهوری با اش��اره
به می��زان اش��تغالزایی و نقش بخش
کش��اورزی در تولی��د ناخال��ص ملی،
گف��ت :بخش کش��اورزی بای��د بدون
اتکا ب��ه یارانه ها به بخش��ی اقتصادی
تبدی��ل ش��ود و با ارتق��ای بهره وری و
عب��ور از وضعی��ت س��نتی کنونی و با
اس��تفاده از روش ه��ای مدرن عالوه ب��ر افزایش
تولی��د و تامی��ن نیازهای داخل��ی ،تولیدات این
بخ��ش به صادرات برس��د .جهانگیری با تاکید بر
اینک��ه اعضای کارگروه رف��ع موانع جهش تولید
که از هر س��ه قوه کشور هس��تند با جهت گیری
کلی ایجاد طرح های بزرگ کشاورزی و نیز ایجاد
ش��هرک های تخصصی نهاده ه��ا و عوامل تولید
وارداتی کش��اورزی موافق هستند ،افزود :وزارت
جهاد کشاورزی باید با ایجاد پنجره واحد و انجام
پیگیری های موث��ر و اخذ مجوزهای الزم ،زمینه
تس��ریع در ایجاد زیرس��اخت ها و نیز استفاده از
ظرفیت های موجود کش��ور به ویژه بهره گیری از
توان شرکت های دانش بنیان را فراهم
کند .وی با اش��اره به اجرای طرح های
بزرگ اب و خاک در استان های غربی
کش��ور و نیز تقاضای برخی کشورهای
ب��زرگ ب��رای واردات محص��والت
کش��اورزی از ای��ران ،گفت :می توان با
برنامه ری��زی صحیح برای تامین مالی
و نی��ز اج��رای طرح های کش��اورزی نمونه عالوه
ب��ر افزایش به��ره وری ،ص��ادرات قابل توجهی از
محصوالت کش��اورزی را نی��ز انجام داد و تکمیل
زنجیره تولید نیز می تواند میزان اش��تغالزایی در
بخش کش��اورزی را افزایش دهد .در این جلس��ه
ک��ه وزیران جهاد کش��اورزی و ام��ور اقتصادی و
دارایی ،رئیس کل بانک مرکزی ،رئیس س��ازمان
بازرسی کل کش��ور و نمایندگان مجلس شورای
اس�لامی عضو کارگروه حضور داش��تند ،عالوه بر
ارائه گزارشی درباره مصوبات جلسه گذشته و حل
چالش ه��ای ریالی و ارزی ح��وزه وزارت صنعت،
معدن و تجارت در شورای پول و اعتبار ،گزارشی
افزایش نرخ ارز به پروژه های عمرانی اسیب زد
وزیر راه و شهرس��ازی با تاکید بر اینکه در 2س��ال
گذشته ش��اهد جنگ اقتصادی بودیم و تغییرات نرخ
ارز روی نرخ زمین و مس��کن تاثیر داش��ته ،گفت :نرخ
دالر به ش��دت افزایش یافته و همه کارهای ما متاثر از
نرخ دالر است و پروژه های عمرانی و مسکن هم از این
جهت اس��یب دیده اند .به گزارش مهر ،محمد اسالمی
در جلس��ه علنی روز گذش��ته مجلس شورای اسالمی
در پاس��خ به سوال رحمت اهلل نوروزی پیرامون علت کمبود تولید
مس��کن در کش��ور ،گفت :ما طی 2س��ال گذشته شاهد التهابات
زیادی در زمینه نرخ ارز و جنگ اقتصادی علیه کش��ورمان بودیم
که این مسئله تاثیرات خودش را در بخش های مختلف اقتصادی
و همچنین مسکن گذاشت .وی بیان کرد :تغییرات نرخ ارز روی
هم��ه کااله��ا و خدمات به ویژه زمین و مس��کن تاثیر داش��ته اما
ما برای رس��یدن به تولید و عرضه پایدار مس��کن ،سیاس��ت ها و
برنامه های پایداری را اجرا کرده ایم .وزیر راه و شهرسازی تصریح
شرایط تهران در دوران کرونا
با دیگر شهرها متفاوت است
کرد :بنده در زمان رای اعتماد تعهد دادم که در وهله
اول مسکن مهر تکمیل شود و به اتمام برسد و از سوی
دیگ��ر طرح اقدام ملی مس��کن را با هدف تولید ۴۰۰
ه��زار واحد مس��کونی برنامه ریزی کردیم .وی تصریح
کرد :به اس��تثنای تعداد کمی از واحدهای مس��کونی
که مش��کالت حقوقی و قضائی دارند ،اغلب واحدهای
مس��کن مهر تحویل داده ش��ده و ما به دنبال تکمیل
واحدهای مس��کونی ناتمام هس��تیم .در دولت نهم و دهم ۷۰۰
هزار واحد مس��کن مهر به مردم تحویل داده ش��د اما ما ساخت ۲
میلیون و ۲۰۰هزار واحد مس��کن مهر در کش��ور را در این دولت
اغاز کردیم؛ به گونه ای که ۲میلیون و ۵۰هزار واحد مسکن مهر
تاکنون تکمیل ش��ده اس��ت .وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد :ما
همه ظرفیت ها و دس��تگاه های مختلف را به خدمت گرفته ایم تا
برنامه های ثابتی برای افزایش تولید مسکن در کشور وجود داشته
باشد و این موضوع عملیاتی شود.
فرمانده ستاد مقابله با کرونا کالنشهر تهران
گف��ت :ما در تهران و در دوران ش��یوع ویروس
کرونا شرایط متفاوتی نسبت به دیگر شهرهای
کشور داریم و همین امر کار را برای ما سخت تر
ک��رده اس��ت .علیرضا زال��ی در همایش اجرای
ط��رح مش��ترک امنیت س�لامت محور با هدف
پیش��گیری و مقابله با ویروس کرونا در س��تاد
فرماندهی فاتب ،افزود :از همان روزهای نخس��ت ش��یوع بیماری کرونا
ش��اهد همکاری پلیس با ستاد مقابله با کرونا بودیم و با همکاری پلیس
توانسته ایم اقدامات خوبی را در سطح شهر تهران انجام دهیم .وی اضافه
کرد :امروز سفیدپوش��ان سنگر بهداشت و س�لامت به حضور قدرتمند
پلیس در کنار خود مس��تحضر هستند .وی افزود :روزهای تلخ کرونایی
پایتخت را می گذرانیم و باید شاهد سختگیری در پروتکل های بهداشتی
باشیم و اقدامات خوبی در این زمینه باید انجام شود .زالی با بیان اینکه
اقناع افکار عمومی یکی از اقداماتی است که باید انجام شود ،اظهار کرد:
تجربه پیشین پلیس در مبارزه با افراد متخلف می تواند به بهبود وضعیت
کرونا کمک کند .وی در پایان اظهار کرد :امروز خواست شهروندان لزوم
اقدامات انتظاماتی است و طی اخرین نظرسنجی که داشتیم شهروندان
از ما درخواست کرده اند که با قاطعیت با افراد متخلف برخورد شود.
ازس��وی معاون وزیر جهاد کشاورزی درباره موانع
تولید در این بخش در دو حکم پیشنهادی ایجاد
ش��هرک های تخصصی نهاده ه��ا و عوامل تولید
وارداتی کش��اورزی و نی��ز ایجاد طرح های بزرگ
کش��اورزی ارائه ش��د .پس از بح��ث و تبادل نظر
مقرر ش��د این وزارتخانه ب��ا همکاری وزارت امور
اقتصادی و دارایی و س��ایر دستگاه ها درباره نحوه
ایجاد طرح های بزرگ کش��اورزی و الزامات ایجاد
واحدهای بزرگ کش��اورزی از جمله نحوه تامین
مال��ی طرح ها و نیز موض��وع مالکیت این واحدها
بررسی بیشتری انجام دهد .نتیجه این بررسی نیز
در جلسات اتی کارگروه موانع جهش تولید برای
تصمیم گیری نهایی ارائه خواهد ش��د .همچنین
اعض��ا با تاکید بر لزوم کاهش وابس��تگی کش��ور
به عوامل تولید وارداتی کش��اورزی نظیر سموم،
کودهای ش��یمیایی ،واکسن ها و سایر نهاده های
کشاورزی با ایجاد شهرک های تخصصی به منظور
تولید نهاده های مورد نیاز بخش کشاورزی کشور
موافقت کردند.
طرح توسعه تولید فوالد
مشکالت را کاهش می دهد
رئیس مجلس شورای اس�لامی ابراز امیدواری
ک��رد که ط��رح تولید پای��دار فوالد ک��ه از طرف
کمیس��یون صنایع و مع��ادن ارائه خواهد ش��د،
مش��کالت این بخش را برط��رف کند .به گزارش
ایرنا ،محمدباقر قالیباف در جلس��ه علنی مجلس
شورای اسالمی در ادامه بررسی طرح توسعه تولید
پایدار فوالد و گزارش کمیسیون صنایع و معادن،
اظهار کرد :مواردی که مدنظر کمیسیون بود ،اعالم وصول شد و امیدواریم
این موارد در مجلس مطرح شود و مشکالتی که بحق بود و همکاران اشاره
کردند با این طرح جامع رفع شود .وی با اشاره به طرح توسعه تولید پایدار
فوالد خاطرنش��ان کرد :امیدواریم این طرح بتواند مشکالت بخش فوالد را
رفع کند یا به حداقل برس��اند .به گزارش ایرنا ،در جلس��ه علنی روز گذشته
نمایندگان مشکالت بازار فوالد را مطرح کرده و نمایندگان از وزارت صنعت،
معدن و تجارت خواستند در این زمینه بیشتر نظارت کند.
هنوز شاهد سیر صعودی کرونا در کشور هستیم
س��خنگوی وزارت بهداش��ت ،روز سه ش��نبه در
نشس��ت خبری که به صورت ویدئوکنفرانس برگزار
ش��د ،به س��واالت خبرنگاران در ارتب��اط با بیماری
کرون��ا ،دارو ،واکس��ن ،پروتکل ه��ای بهداش��تی،
محدودیت های کرونایی و ...پاسخ داد.
به گزارش مهر ،س��یما سادات الری درباره اخرین
وضعیت س��اخت واکس��ن ایرانی کرونا ،گفت :نتایج
ازمایش ه��ای حیوانی خوب بوده و پیش بینی می ش��ود تا اخر
پاییز نخس��تین ازمایش روی نمونه انس��انی انجام شود .البته
س��اخت واکسن کرونا زمان بر است و قرار نیست به یکباره همه
بتوانند از این واکسن استفاده کنند؛ بنابراین پیش بینی می شود
حداکثر ۲۰درصد جمعیت به واکسن دسترسی داشته باشند.
الری با اشاره به واکسن انفلوانزا ،افزود :هنوز موردی از ابتال
به انفلوانزا در کشور گزارش نشده و همچنان در تالشیم تعداد
بیشتری واکسن وارد کنیم .وی ادامه داد :بهترین رعایت ،همان
استفاده از ماسک و پروتکل های بهداشتی و ...است.
وی با عنوان این مطلب که هنوز شاهد سیر صعودی بیماری
کرونا در کش��ور هس��تیم ،گف��ت :کنترل این بیم��اری فقط با
وزارت بهداش��ت نیس��ت و همه باید دست به دست هم بدهیم
ت��ا بتوانی��م کرونا را کنترل کنیم .الری با اش��اره به اینکه فعال
عکس روز
ب��رای این بیماری نه دارو وجود دارد و نه واکس��ن،
اف��زود :این بیماری مدت ها با م��ا خواهد بود و بهتر
است با رعایت پروتکل های بهداشتی ،به زندگی مان
ادامه دهیم .س��خنگوی وزارت بهداش��ت با اشاره به
محدودیت جدید کرونایی گفت :اینکه بخواهیم همه
مش��اغل را ببندیم ،باتوجه به مش��کالت اقتصادی،
ش��دنی نیس��ت و سیاس��ت ما ایجاد محدودیت ها،
شهرس��تان به شهرس��تان اس��ت .وی ادامه داد :فعال روی ۴۳
شهرس��تان متمرکز ش��ده ایم و در تهران هم این محدودیت ها
ب طور جدی دنبال و تا اخر ابان اعمال می ش��ود .س��خنگوی
وزارت بهداش��ت ،با اشاره به سرد شدن هوا و افزایش االینده ها
گفت :از محیط زیس��ت خواس��ته ایم در زمین��ه کنترل صنایع
االینده به شدت نظارت کند .سخنگوی وزارت بهداشت ،درباره
وضعیت اعتبار یک میلیارد یورویی صندوق توس��عه ملی برای
کرونا ،گفت :نکته ای که در این زمینه مطرح اس��ت ،این است
که قرار اس��ت بیمه بیکاری نیز از این محل پرداخت ش��ود .با
این حساب ،س��هم وزارت بهداش��ت حدود ۷۹۰میلیون یورو
می ش��ود که تاکنون ۴۶۴میلیون یورو ان پرداخت شده است.
وی درباره راهپیمایی ۱۳ابان ،اظهار کرد :قطعا این راهپیمایی
نباید برگزار شود؛ مگر اتفاق دیگری بیفتد.
ویژه تر از خبر
احضار کاردار فرانسه به وزارت امور خارجه
رونق دستفروشی در شب های کرونایی پایتخت
عکس :ایدا فریدی
فلوران ایدالو ،کاردار موقت فرانسه در تهران در اعتراض به اصرار مقامات فرانسوی به حمایت از
انتش��ار کاریکاتورهای اهانت امیز به س��احت پیامبر اکرم(ص) به وزارت امور خارجه احضار شد .به
گزارش اداره کل اطالع رس��انی و امور س��خنگویی وزارت امور خارجه در اعتراض به اصرار مقامات
فرانس��وی به حمایت از انتش��ار کاریکاتورهای اهانت امیز نسبت به ساحت پیامبر اکرم (ص) ،روز
گذش��ته فلوران ایدالو ،کاردار موقت س��فارت فرانسه در تهران در غیاب سفیر این کشور به وزارت
امور خارجه احضار شد .در جریان این دیدار معاون مدیر کل اروپای وزارت امور خارجه کشورمان،
ضمن محکوم کردن اقدامات غیرقابل قبول مقامات فرانسوی که موجب جریحه دار شدن احساسات
میلیون ها مسلمان در اروپا و جهان شده ،تاکید کرد :هرگونه اهانت و بی احترامی به پیامبر اسالم
(ص) و ارزش های ناب اس�لام ازس��وی هر فرد و در هر مقامی به ش��دت محکوم و مردود اس��ت.
معاون مدیرکل اروپای وزارت امور خارجه تاکید کرد :واکنش نابخردانه مقامات فرانسوی به اقدام
افراط گرایانی که به نام اسالم دست به خشونت می زنند ،تنها زمینه را برای رشد گرایشات انحرافی
و فاقد س��نخیت با این دین الهی که همواره نویدبخش تس��امح ،عقل گرایی ،صلح و عدالت طلبی
اس��ت را فراهم می کند .کاردار موقت س��فارت فرانسه قول داد اعتراض جمهوری اسالمی ایران به
اقدامات دولت فرانسه در این زمینه را در اسرع وقت به مقامات ذی ربط کشورش منعکس کند.
مهر -وزیر خارجه نوش��ت :زمان ان فرا رسیده
ک��ه امریکا اذعان کند که «معتاد تحریم» اس��ت.
این ع��ادت را از خود دور کنی��د .جنگ اقتصادی
بیش��تر علیه ای��ران برای امریکا ،نف��وذ کمتر -نه
بیش��تر -به همراه دارد .محمدجواد ظریف ،وزیر
خارجه کشورمان در توصیه ای توییتری به امریکا
نوش��ت :مش��اور امنیت ملی امریکا ،رابرت اُبرای ِن
پذیرفته که ای��االت متح��ده از توانایی تحریمی
خود برای تحمیل درد بیش��تر به مردم ایران بیش
از حد اس��تفاده کرده اس��ت .وی اف��زود :زمان ان
فرا رس��یده که ایاالت متح��ده اذعان کند که این
کشور« ،معتاد تحریم» است .این عادت را از خود
دور کنید .جنگ اقتصادی بیشتر علیه ایران برای
ای��االت متحده ،نفوذ کمتر -نه بیش��تر -به همراه
خواهد داشت.
ایلنا -س��خنگوی نمایندگی ایران در سازمان
مل��ل در واکنش ب��ه تحریم ه��ای امری��کا علیه
صنع��ت نف��ت ای��ران در صفحه توییت��ری خود
نوش��ت خصومت امریکا نس��بت به م��ردم ایران
ح��د و ح��دودی ن��دارد .علیرضا میریوس��فی در
این توییت نوش��ت« :خصومت امریکا نس��بت به
م��ردم ایران حد و حدودی ن��دارد .امریکا در حال
تحریم نهادهایی اس��ت ک��ه پیش از این نیز تحت
اتهام های س��اختگی ،هدف تحریم قرار گرفته اند.
با این وجود ،اعتیاد امریکا به تحریم ها راه به جایی
نبرده است .همانطور که مشاور امنیت ملی ایاالت
متح��ده اذعان کرده امریکا دیگ��ر گزینه ای برای
تحریم ندارد».
ایس�نا -وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی
اع�لام کرد ب��ا س��رگئی الوروف ،همت��ای روس
خود در ات��ن ،پایتخت یونان دیدار کرده اس��ت.
به گزارش النشره ،گابی اش��کنازی ،وزیر خارجه
رژیم صهیونیس��تی در توییت��ی در صفحه توییتر
خ��ود گف��ت در این دیدار بر ض��رورت جلوگیری
از «حض��ور ای��ران در س��وریه و انتقال س�لاح به
حزب اهلل» تاکید کرده اس��ت .اش��کنازی افزود :با
الوروف درباره امکان هم��کاری در زمینه مبارزه
با ویروس کرونا به توافق رس��یده ایم .همچنین دو
ط��رف درب��اره اخرین تح��والت در روند صلح در
خاورمیانه و امضای توافق صلح با امارات ،بحرین و
سودان گفت وگو کردند.
مهر -چند روز پس از امضای توافق اتش بس،
طرف ه��ای لیبیای��ی نشس��تی را تح��ت نظارت
سازمان ملل با حضور ۷۵تن به نمایندگی از تمام
گروه ها برگزار کردند .به گزارش اناتولی ،سازمان
ملل روز دوش��نبه از برگزاری نشست گفت وگوی
سیاس��ی لیبی از طریق تم��اس ویدئویی با هدف
تالش به منظور یافت��ن راه حلی برای بحران لیبی
و برگ��زاری انتخابات در این کش��ور جنگ زده در
«کوتاه تری��ن زمان ممک��ن» خبر داد .اس��تفان
دوجاریک ،سخنگوی سازمان ملل در کنفرانسی
مطبوعاتی گفت :این جلس��ه شاهد مشارکت ۷۵
تن از تمام��ی گروه های لیبیایی ب��ود .وی افزود:
هدف کلی این نشست رسیدن به اجماع در زمینه
چارچ��وب دولتی واحد و فراهم س��ازی مقدماتی
است که منجر به برگزاری انتخابات در کوتاه ترین
بازه زمانی ممکن شود.
مه�ر -ب��ه گ��زارش العه��د ،س��عد حریری،
نخس��ت وزیر مکل��ف لبن��ان ب��ا میش��ل عون،
رئیس جمهوری این کشور دیدار و گفت وگو کرد.
این س��ومین بار از زمان مکلف ش��دن حریری به
تشکیل کابینه اس��ت که وی با میشل عون دیدار
می کن��د .منابع اگاه اعالم کرده اند نخس��ت وزیر
مکل��ف لبنان در حال حاضر برخی اس��امی برای
تشکیل کابینه را نهایی کرده است .وی پیش تر نیز
با نبیه بری ،رئیس پارلمان لبنان درباره تش��کیل
دولت اتی این کشور دیدار و گفت وگو کرده بود.
مه�ر -مدی��رکل اژان��س بین الملل��ی انرژی
اتمی در پیامی توییتری با اش��اره به مالقات خود
ب��ا هایکو ماس ،وزیر خارجه الم��ان ،این دیدار را
عال��ی توصیف و تاکی��د کرد که در این نشس��ت
درباره مسائل مهمی از جمله بحران کرونا و توافق
هسته ای ایران رایزنی کرده است .رافائل گروسی
نوش��ت :در این دیدار پیرامون اقدامات اژانس در
زمین��ه کووید ،۱۹ -راس��تی ازمایی هس��ته ای و
برجام رایزنی کردم .المان شریک کلیدی اژانس
به شمار می اید.
ایرن�ا -قط��ر و لیب��ی در زمین��ه توس��عه
همکاری ه��ای امنیتی تفاهمنام��ه امضا کردند.
خبرگزاری قطر نوش��ت :این تفاهمنامه همکاری
روز گذش��ته در دوح��ه ب��ه امض��ای «خال��د بن
خلیفه ب��ن عبدالعزیز ال ثانی» وزیر کش��ور قطر
و «فتحی علی باش��اغا» وزیر کش��ور لیبی رسید.
ای��ن تفاهمنامه ب��ا هدف توس��عه همکاری ها در
زمینه ه��ای امنیت��ی ،منافع دو کش��ور را تامین
خواهد کرد.
روی خط سیاست
فضای اقتصادی متاثر از افزایش نرخ هاس��ت و این
افزایش نرخ کاالها و خدمات بار دیگر تناس��ب نسبی
درام��د و هزینه خانوار را تا ح��دود زیادی برهم زده
است.
در این مواقع دوباره موضوع کارامدی یا ناکارامدی
نهاد نظارت به عنوان یکی از مقوله های مرتبط با این
موضوع در صدر مباحث کارشناس��ان قرار می گیرد و
به ص��در خبرها راه می یابد .اینکه ای��ا نظارت بر بازار
ازس��وی دولت می تواند یک فرایند مناس��ب و موثر
تلقی شود و ایا نهادهای نظارت بر بازار از توان کافی
برای کنترل برخوردار هس��تند ی��ا خیر؟ اینکه ایا در
ش��رایط فعلی ضرورتی برای نظارت بیش��تر بر بازار
وجود دارد؟
در مجم��وع نه��اد نظارتی تا چه ان��دازه در انجام
وظایف و کنترل موفق عمل کرده است؟
ای��ا راه اندازی پویش هایی مانن��د پویش بدون نرخ
نخری��م و گ��ران نخریم تا چه ان��دازه در تنظیم بازار
موثرن��د و ای��ا ورود ش��هروندان به این عرص��ه از بار
مس��ئولیتی نهاد نظارتی می کاهد؟ و پرسش هایی از
این دس��ت از جمله موضوعاتی است که اذهان برخی
صاحب نظران و کارشناسان را به خود معطوف داشته
است.
ل حاضر فرایند نظارت و کنترل بازار ازسوی
در حا
تش��کل های صنفی و بازرسی و اصناف در سطح خرد
و ازس��وی س��ازمان های صنعت ،مع��دن و تجارت و
س��ازمان حمایت مصرف کنن��دگان و تولیدکنندگان
در س��طح کالن انج��ام می ش��ود .س��ازمان حمایت
به عن��وان یک نهاد تخصص��ی قیمت گذاری و نظارت
بر بازار اختیارات خود را از دو منش��ا اساس��نامه این
س��ازمان و وظایف سازمان بازرسی و نظارت بر نرخ و
توزیع کاال و خدمات می گیرد .به نظر می رسد فرایند
نظارت بر بازار مقوله ای اس��ت ک��ه در ادامه زنجیره
تولید ت��ا مصرف باید تعریف ش��ود .فرایند نظارت و
کنترل ب��ازار مجموعه فعالیت هایی اس��ت که در ان
باید همه مش��کالت و موانع موجود در جریان تولید
تا مصرف کاال شناسایی ،احصا و تدبیر شود که حوزه
«برخوردی» نیز در انته��ای زنجیره این فرایند قرار
می گیرد.
در این فرایند فعالی��ت نهاد نظارتی نه تنها مانعی
برای جری��ان تولی��د قانونمند تلقی نمی ش��ود بلکه
بستری اس��ت که از طریق ان جریان تولید می تواند
اش��کال ها و نارسایی های مبتالبه فرایند اجرایی امور
را از طریق مرجع نظارتی رفع کند.
امروز در کش��ورهای توس��عه یافته فرایند نظارت
و کنت��رل بازار در س��طح کالن ازس��وی ی��ک نهاد
حاکمیتی با اختیارات و وظایف وس��یع و دقیق انجام
می ش��ود و ت�لاش دارد بس��ترهای الزم را برای یک
فعالیت قانونمند فراهم کند.
ماهی��ت فعالیت نهاد نظارتی این اس��ت که قدرت
و اختی��ار خود را از منش��ا قوانی��ن حاکمیتی دارد و
خ��ود را تنه��ا در مقابل س��طوح عال��ی حاکمیتی و
اجرایی کش��ور پاس��خگو می بیند .باتوجه به مطالب
پیش گفته می توان مدعی ش��د اگر قرار است نهادی
به عن��وان مرج��ع نظارتی در بازار فعالی��ت کند ،باید
تغییر دیدگاه نسبت به فرایند اجرایی امور نیز وجود
داش��ته باش��د .همچنین این نهاد باید از اختیارات و
جایگاه مس��تحکم قانونی برای انجام وظایف نظارتی
برخوردار باشد ،این در حالی است که اسیب شناسی
فعالیت نظارت��ی در کنترل بازار نش��ان می دهد این
نهادها به جای برخورداری از یک دیدگاه علمی برای
رفع مش��کالت ،بیشتر زمان و انرژی را صرف برخورد
ب��ا واحدهای اقتصادی متخلف و فعالیت های س��لبی
کرده اند ،در حال��ی که تخلف معلول یک عامل دیگر
یعنی نبود تناس��ب میان جریان سالم عرضه و تقاضا
است .باتوجه به مطالب یادشده می توان نتیجه گرفت
که فرایند نظ��ارت بر بازار به عنوان یک امر محتوم و
حاکمیتی در بیشتر کشورهای توسعه یافته و درحال
توس��عه پذیرفته ش��ده اس��ت .فرایندی که باوجود
تفاوت های��ی در اجرا ،در اختی��ار نهادهای حاکمیتی
است و در کنار ان از ابزارهای اجرایی از قبیل بازرسی
و رص��د و پایش ،اطالع رس��انی و امور مرتبط با ان از
طریق تش��کل های غیردولتی و س��ازمان های صنفی
مرتبط اس��تفاده می شود .همچنین یک نهاد نظارتی
به واسطه اختیارات و وظایف باید زیرنظر سطوح عالی
دولت فعالی��ت کند تا امکان پاس��خگویی ،ارزیابی و
س��نجش ان به طور دقیق و بی طرفانه فارغ از هرگونه
تمایل به شخص ،نهاد یا سازمانی خاص فراهم باشد.
در نهای��ت باید گفت نمی ت��وان نهادی با اختیارات
فرادس��تگاهی و در س��طح مل��ی را زیرمجموع��ه
یک س��ازمان یا نه��اد اجرایی ق��رار داد و از ان توقع
فعالیت های باالتر داش��ت .در صورتی که مقرر است
نهاد نظارتی برای کنترل و نظارت بر بازار وجود داشته
باش��د الزم است عالوه بر ایجاد جایگاه قانونی ملی با
تغییر بینش و دیدگاه فعالیت این نهاد ،ابزارهای الزم
برای این نظارت نیز مهیا شود .این ابزارها عبارت اند از
استقالل کامل ،تصویب و اجرای قوانین دقیق و موثر.
دولت تامین
معیشت مردم
و جبران تورم
را وظیفه خود
می داند
رئیس جمهوری گفت :دولت ،تامین معیش��ت مردم و جبران تورم را
وظیفه خود می داند و از همه طرح ها و پیش��نهادات س��ایر قوا ،فعاالن
و متخصص��ان اقتصادی در حل معضالت مردم اس��تقبال می کند .به
گزارش پایگاه اطالع رسانی دولت ،در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی
دولت ،رئیس سازمان برنامه و بودجه گزارشی از اقدامات انجام شده در
زمینه همسان س��ازی مستمری بازنشستگان و افزایش درامد کارگران
و کارکن��ان در جه��ت تامین معیش��ت و جبران بخش��ی از اثار تورم
در قیم��ت کاالها و خدمات ارائ��ه کرد .رئیس جمهوری نیز با اش��اره
به حساس��یت ها و پیچیدگی ها در زمین��ه مدیریت وضعیت اقتصادی،
تاکید کرد :دولت ،تامین معیش��ت مردم و جبران تورم را وظیفه خود
می داند و از همه طرح ها و پیش��نهادات سایر قوا ،فعاالن و متخصصان
اقتصادی در حل معضالت مردم استقبال می کند.
وی در عی��ن حال تاکید کرد :باید توجه کرد که ارائه برخی طرح ها
ک��ه منابع ان دیده نش��ده ،نمی تواند به رفع معض�لات کمک کند و
ممکن اس��ت باعث ایجاد مش��کالت تورمی یا دامن زدن به انتظارات
غیرواقعی شود؛ بنابراین مالحظه منابع و فراهم اوردن شرایط اجرایی
ان ،الزم��ه توفی��ق در خدمت ب��ه مردم و جلب رضایت انهاس��ت .در
ادامه این جلس��ه پیشنهادهای وزارت صنعت ،معدن و تجارت و بانک
مرکزی در زمینه تس��هیالت الزم برای گس��ترش صادرات و استفاده
از ارز صادرات��ی برای واردات موردنیاز واحدهای تولیدی کش��ور مورد
بررسی قرار گرفت. صفحه 2
چهار شنبه
ادامه حیات
منوط به بروزرسانی
قیمت قطعه
7ابان 1399
11ربیع اال ول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
به نحوه قرارگیری و اتصال الیاف ،مهم ترین خاصیت این محصول ،فیلتر
کردن ذرات(فیلتراسیون) اس��ت .وی افزود :کاربرد این محصول در مواد
اولیه تولید ماس��ک ،فیلترهای صنعتی ،برخی محصوالت بهداشتی نظیر
پوشک بچه است .عمده مواد اولیه مورد استفاده در این محصول ،گرانول
پلی پروپیلن است که این ماده وارداتی بوده و در داخل تولید نمی شود.
مدیرکل دفتر س��رمایه گذاری و امور طرح ها گف��ت :براورد عمده نیاز
س��االنه در بخش ماسک ،حدود ۲۲۰۰تن ،در بخش بهداشتی(پوشک و
پد) حدود ۱۶۰۰۰تن و در مجموع معادل ۱۸۲۰۰تن براورد می شود.
وی اضافه کرد :طرح های در دست اجرا (با پیشرفت فیزیکی باالی ۵۰
درصد) ۸طرح با ظرفیت س��االنه حدود ۱۴۰۰۰تن است ۲۷ .طرح نیز
با ظرفیت حدود ۵۵۰۰۰تن جواز تاس��یس گرفته اند و عمده این جواز ها
مربوط به سال ۹۹است .هادی تاکید کرد :درصورت تکمیل و راه اندازی
طرح های نیمه تمام امکان رفع نیاز کش��ور به این محصول وجود خواهد
داشت بنابراین ان را در اولویت های وزارتخانه قرار داده ایم.
وقتی خودروها وارد حریم عابران می شوند
شهر بدون پیاده رو
فاطمه امیراحمدی
پیاده رو برای صاحب خودرو چه در محل س�کونت و چه محل کار ،غنیمت است.
کمبود پارکینگ های عمومی و ش�خصی سبب شده حاش�یه خیابان ها و پیاده روها
محلی برای پارک وس�ایل نقلیه ش�خصی اعم از خودرو و موتورسیکلت باشد .این
امر مشکالتی را برای تردد عابران پیاده و حتی سایر خودروها به وجود اورده است
و بخش�ی از ترافیک موجود کالنش�هرها به این موضوع برمی گردد .براس�اس امار
اعالم شده از سوی پلیس راهور تهران حدود ۵میلیون خودرو در تهران تردد دارد
و هر خودرو نیازمند حدود ۲.۵در ۵متر فضا برای جای پارک اس�ت .ش�هر نازیبا
نتیجه نبود مدیریت ش�هری و اجتماعی اس�ت هر چند نظم براساس نگاه شخصی
افراد تعریف می شود.
editor@smtnews.ir
عکس :ایدا فریدی
مشکالت اموزشی و قانونی
حمید ضیایی پرور ،پژوهش��گر حوزه شهری و مدرس
دانش��گاه در گفت وگو با
عنوان کرد :در کش��ور
روی فرهنگ رانندگی کار زیادی نش��ده است .نه نظام
اموزش��ی و رس��انه ها و نه فرهنگ عمومی و رفتارهای
اجتماع��ی روی این موضوع متمرکز نبوده اند .مس��ئله
دیگر این اس��ت که قوانین ح��وزه راهنمایی و رانندگی
بازدارن��ده نیس��تند .وی افزود :مجازاتی ک��ه برای این
تخلفات حوزه راهنمایی و رانندگی در نظر گرفته شده
متناس��ب با تخلف و جرم انجام ش��ده نبوده است و در
نتیجه بازدارنده نیست.
او ادامه داد :برای درک بهتر از این موضوع مقایسه ای
بین ایران و س��ایر کش��ورهای جهان داشته باشیم؛ در
بس��یاری از کش��ورهای جه��ان اگر صاحب خ��ودرو از
چ��راغ قرمز عبور کند نه تنها ح��دود ۵۰۰دالر جریمه
می ش��ود ،بلکه بای��د در دادگاه حاضر ش��ود و برای او
مجازات اجتماعی تعیین می ش��ود؛ عالوه بر اینکه رفتار
غیرقانون��ی او در ح��وزه رانندگی در پرون��ده وی درج
و هنگام اس��تخدام ،با ف��رد عبورکنن��ده از چراغ قرمز
همان گونه برخورد می شود که فرد جرمی مانند دزدی
یا ضرب وش��تم در پرونده خود داش��ته باش��د .بنابراین
قوانین وضع ش��ده در این کش��ورها در حوزه راهنمایی
و رانندگی کارامد و بازدارنده اس��ت .این تنها مربوط به
چراغ قرمز نبوده و ش��امل جرایمی مانند تردد و پارک
وسایل نقلیه در پیاده روها و ...هم می شود.
این پژوهشگر در حوزه شهری گفت :در این کشورها
افراد به لحاظ حقوق ش��هروندی به خ��ود اجازه تخلف
نمی دهد .در واقع بین ۳۰۰تا ۴۰۰مورد رفتار ترافیکی
وج��ود دارد که در ایران برای انها مجازات های بس��یار
اندکی تعریف ش��ده اس��ت؛ از این رو بازدارنده نبوده و
صاحبان وس��ایل نقلیه مبادرت به پرداخت ۵۰یا ۱۰۰
هزار تومانی مبلغ جریم��ه می کنند و بعضا در مواردی
مانن��د پ��ارک در پی��اده رو کوچه که جریم��ه ای تعلق
نمی گیرد زیرا در تمام طول ش��بانه روز این امر در حال
تکرار اس��ت .ضیایی پرور تاکید کرد :اگر جرایم سنگین
باش��د و صاحبان وس��ایل نقلیه بدانند پ��س از ازتکاب
جرمی مث�لا نقره داغ می ش��وند و س��ایر مجازات های
اجتماعی و قضایی در انتظار انهاست هیچ گاه حق سایر
شهروندان را زیرپا نمی گذارند.
تجهیزات ضعیف برای کنترل
این مدرس دانش��گاه در ادامه به نکته س��وم در کنار
خالهای اموزشی و قانونی اشاره کرد و گفت :تجهیزات
و ابزاراالت پلیس برای تدابیر اجرایی اعم از دوربین های
کنت��رل ترافیک ،س��رعت و رفتاره��ای ترافیکی مردم،
خودروهای مجهز به برداشت اتوماتیک پالک متخلفان
و ...بس��یار ضعیف است .در بین رانندگان مشهور است
ک��ه پلیس در بعضی جاها کمین می کن��د برای به تله
انداختن خودروهایی که سرعت غیرمجاز دارند اما باقی
تخلفات در سطح ش��هر که صدها و هزاران مورد دیگر
اس��ت مانند پارک خودرو در پیاده روها دیده نمی شود
و حت��ی قبح تخلف از بین رفته اس��ت .درواقع فرد این
تخلف را حق خود می داند.
حق عابر کجاست؟
ضیایی پرور در ادامه با بیان اینکه تخلفات به دو دسته
تخلفات ثابت و در حال حرکت تقس��یم می شود ،گفت:
تخلفات در ح��ال حرکت مانند عب��ور از چراغ قرمز یا
س��رعت غیرمجاز و ....تخلفات ثابت یا ساکن هم مانند
توق��ف و پارک در پی��اده رو یا تردد از ای��ن محل و. ...
درحال حاضر دیگر پارک دوبله مس��ئله ما نیست پارک
س��ه دوبله چالش ش��ده است زیرا در بس��یاری از معابر
ش��هری ش��اهد پارک س��ه ردیفه خودروها هستیم .یا
معب��ری که ۶الین عب��ور دارد از دو طرف دو الین و از
س��مت دیگر ۳الین اشغال شده و فقط یک الین برای
عبور خودرو مانده اس��ت .وی یاداور ش��د :در معادالت
ترافیکی در بافت ش��هری و ج��اده ای ،عابر پیاده اصال
در نظ��ر گرفته نش��ده اس��ت .به عنوان مث��ال ،در کنار
پ��ارک خودروه��ا در محل عب��ور عابران پیاده ش��اهد
اش��غال این پیاده روها از سوی س��ازندگان ساختمان ها
با مصال��ح س��اختمانی هس��تیم .مثال اگر قرار اس��ت
مصالح س��اختمانی جای��ی ریخته ش��وند ،پیاده روها را
اشغال می کنند درحالی که در کشورهای دیگر مدیران
ش��هری هیچ گاه اجازه نمی دهند مصالح س��اختمانی،
خیابان و پیاده رو را اش��غال کند .در جهان اگر کس��ی
ساختمان س��ازی دارد باید مصالح را در محل ساختمان
نگهداری کند ی��ا خیابان ،زی��را در قوانین راهنمایی و
رانندگی شان امده به هیچ عنوان نباید محل تردد عابر
پیاده مسدود باشد.
خسارت های جسمی ،روحی و مالی
ضیایی پرور با بیان اینک��ه فرهنگ غلط ،نبود قوانین
بازدارنده و سست عمل کردن عوامل اجرایی راهنمایی
و رانندگی باعث ش��ده ما باالترین میزان فوت حوادث
رانندگی را در جهان داش��ته باشیم ،گفت :تعداد تلفات
رانندگی در سال جاری بیشتر از کل اتحادیه اروپاست.
ای��ن یعنی ای��ران به ان��دازه ۲۸کش��ور اروپایی تلفات
راهنمایی و رانندگی می دهد .همچنین تعداد مجروحان
و اس��یب دیدگان در این حوزه بی��ش از ۲۰۰هزار نفر
است درحالی که تعداد کشته شدگان حدود ۱۸هزار نفر
می شود .البته این امار نسبت به امار کشته شدگان یک
ده��ه قبل که ۲۸هزار نفر در س��ال ب��ود کاهش پیدا
کرده است.
او اف��زود :تم��ام ای��ن خس��ارت ها را بای��د در کن��ار
خس��ارت هایی که بیمه و نظام بهداشت و درمان کشور
متحمل می شود ،دید .عالوه بر اینکه خسارت های روحی
و روانی این مس��ئله برای خانواده ها سال ها باقی خواهد
ماند.
دولت و مجلس ورود کنند
این پژوهشگر در حوزه شهری در پاسخ به این پرسش
ک��ه در این باره چ��ه باید کرد ،گفت :تمام این مس��ائل
ب��ه این موضوع برمی گردد که دولت و مجلس ش��ورای
اس�لامی نمی خواهند نس��بت به این تخلفات با وجود
اسیب های که برای جامعه داشته سختگیری کنند ،چرا
بای��د محل عابر پیاده ،پر و مس��دود با خودرو و مصالح
ساختمانی باشد؟
چ��را باید تخلفات��ی که مکرر در حال انجام اس��ت با
عو رجوع شوند؟
جریمه های ناچیز رف
وی افزود :سس��تی عوامل پلیس هم به مهر ،عطوفت
و مهربانی نسبت داده می شود و تمام این عوامل سبب
شده جرایم رانندگی در حال افزایش باشد.
ضیایی پ��رور عنوان کرد :واقعیت این اس��ت که مردم
نسبت به برخی مسائل نااگاه هستند و عالوه بر این ،در
صورت دانستن مسئله نسبت به ان بی تفاوت هستند .از
س��وی دیگر ،رسانه ها به ویژه صدا و سیما و نیز پلیس و
نظام اموزشی کشور ضعیف عمل کرده اند .شما به عنوان
شهروند باید بسیار مراقب باشید که در یک خیابان یک
طرفه از جهت مخالف یا در پیاده رو از دو سو ،با خودرو
یا موتورسیکلت تصادف نکنید.
او اظه��ار کرد :در ش��هرها از ه��ر ۱۰حادثه بیش از
نیمی از انها مربوط به موتورسیکلت هاس��ت ،به گونه ای
که باید گفت موتورسیکلت س��واران تاب��ع هیچ قانونی
نیس��تند .به عنوان نمونه ،از یک موتورسیکلت س��واری
عک��س گرفتم که همزمان ۴تخلف را انجام داد؛ با یک
دس��ت فرم��ان را گرفته بود ،در ح��ال صحبت با تلفن
همراه��ش بود ،خالف جهت رانندگ��ی می کرد و چراغ
قرمز را هم رد کرد .این از تخلفات عادی گذشته و باید
در گینس ثبت شود.
ضیایی پرور تصریح کرد :گفته می ش��ود اس��تفاده از
موتورسیکلت بیشتر مربوط به قشر ضعیف جامعه است
درحالی که برخی اس��یب های اجتماعی از سوی همین
وسایل نقلیه در حال انجام است.
اتحادیه قدرت اجرایی ندارد
بی نظمی ش��هری مربوط به کمب��ود پارکینگ های عمومی
و شخصی است.
فقیه��ی در پایان درب��اره هزین��ه پارکینگ های عمومی
گف��ت :هزینه پارک در این مکان ها باال نبوده و اگر صاحب
خودرویی از ان استفاده نمی کند ،مربوط به نرخ ان نیست
و مسئله این است که به بی نظمی عادت کرده ایم.
نرخ ورودی به پارکینگ های تحت پوشش اتحادیه ۳هزار
تومان اس��ت و پس از هر س��اعت ۱۰۰۰ ،توم��ان به مبلغ
افزوده می شود .هزینه پارک ۲۴ساعت هم ۱۵هزار تومان
می شود.
اگرچ��ه بخش��ی از تخلف��ات در ح��وزه
راهنمایی و رانندگ��ی به فرهنگ عمومی و
ش��خصی افراد برمی گردد اما نباید فراموش
ک��رد اگر رفاه با نرخ مناس��ب فراهم باش��د
افراد از ان اس��تقبال ک��رده و کمتر خود و
دیگران را دچار دردسر می کنند .البته بماند
که این موضوع برای راکبان موتورس��یکلت
استثناست ،زیرا انها اغلب به نوعی قانون پذیر
نبوده و عبور و پارک کردن را در هر محلی
حق خود می دانند.
کاهش ارزبری تولید در ایران خودرو
گروه صنعتی ایران خودرو در راس��تای اجرای راهبرد اقتصاد
مقاومتی ،موفق شده از سال گذشته تاکنون ۱۳۸میلیون یورو
کاهش ارزبری ناشی از پروژه های ساخت داخل را محقق کرده
و ان را در بخش های توسعه محصول سرمایه گذاری کند.
به گزارش ایکوپرس ،با تش��کیل ستاد ساخت داخل در گروه
صنعتی ایران خودرو در س��ال گذش��ته ،تعمیق ساخت داخل
مواد اولی��ه ،قطعات و مجموعه های خودرویی در دس��تور کار
ق��رار گرفته و تا پایان س��ال ۱۴۰۰برنامه ریزی و هدف گذاری
ش��ده است .این خودروساز پروژه های متعدد داخلی سازی را با
سازندگان ،تامین کنندگان مواد اولیه ،صنایع دفاع و هوا فضای
سپاه و همچنین مراکز علمی و شرکت های دانش بنیان به اجرا
گذاشته است.
بخش��ی از اهداف خودکفایی با پروژه های داخلی س��ازی نیز
از س��وی وزارت صنعت ،معدن و تجارت در قالب میزهای یک
تا 4خودکفایی تعریف و دنبال ش��ده که در این بخش تاکنون
کاهش ارزبری ۵۳میلیون یورویی محقق شده است .پروژه های
بهینه س��ازی طراحی نیز کاهش ارزبری ۵۸میلیون یورویی را
به همراه داشته است.
پروژه های داخلی سازی قطعات و مواد اولیه خارج از میزهای
وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت نیز تاکنون کاهش ارزبری ۲۷
میلیون یورویی را به دنبال داشته است.
این صرفه جویی ارزی ،تبدیل به پروژه های توس��عه محصول
ش��ده و در بخش های مختلف از جمله توس��عه قوای محرکه،
طراح��ی پلتف��رم و توس��عه محصوالت ج��اری در مجموع در
قالب ۲۱پروژه توس��عه محصول در گروه صنعتی ایران خودرو
سرمایه گذاری شده است.
ایران خ��ودرو کاهش ۱۵۳میلی��ون یوروی��ی ارزبری تولید
امس��ال را هدف گذاری کرده و با همکاری مجموعه سازندگان،
شرکت های دانش بنیان و نهادهای توانمند دیگر به دنبال تحقق
ان است.
مجازاتی که
برای تخلفات
حوزه راهنمایی
و رانندگی
در نظر گرفته
شده متناسب
با تخلف و جرم
نبوده و در
نتیجه بازدارنده
نیست
محسن فقیهی
شهرداری هر
منطقه نباید
اجازه پارک در
سطح خیابان یا
پیاده روها را
بدهد و پلیس
باید با متخلفان
برخورد
جدی کند
فاطمه امیراحمدی
روزنامه نگار
«سریع و بدون ترافیک» یکی از فخرفروشی های
مس��افربرهای موتورسیکلت س��وار اس��ت در
مقابل تاکس��ی دارها برای جلب نظر مسافران.
این جمله ،زمانی ملموس تر اس��ت و بیش��تر
بُ��رد دارد که فرد عجله دارد و دیرش ش��ده.
مس��افر هنوز خوب س��ر جایش ننشسته که
موتورس��یکلت محو می ش��ود .این روزها در
پایتخت هنگام عبور از کوچه ها و خیابان ها و
حتی پیاده روها باید گوش به عقب و چشم به
جلو داش��ته باشید چراکه هر ان ممکن است
یکی از این وس��ایل نقلیه سریع اما خطرناک،
ب��رای عبور از خودروهای پش��ت چراغ قرمز،
ناگهان در مس��یر حرکت ش��ما س��بز شوند.
حواس ش��ما باید جمع باشد ،چون عابر پیاده
هستید و انها هستند که عجله دارند.
نباید فراموش کنیم کارکرد پیاده رو در عصر
مدرن در بافت قدیمی کالنش��هرهایی مانند
تهران تغییر کرده و پیاده رو عالوه بر عبور عابر
البت��ه اگر جایی برای عابر پیاده باقی ماندهباشد ،چون بیشتر وقت ها محل پارک وسایل
نقلیه شده است -محل عبور موتورسیکلت ها
هم ش��ده اس��ت .در روزهای کاری این شهر
در کوچه پس کوچه های مس��کونی تاحدودی
خل��وت وارامش حاکم اس��ت ام��ا محله های
اداری ممل��و از خ��ودرو و موتورس��یکلت در
پیاده رو و غیرپیاده رو است .شب ها این معادله
تغییر می کند و برعکس می شود .حاال از این
کوچه ها و خیابان های شلوغ و پرتردد افرادی
برای خودشان کس��ب وکاری راه انداخته اند و
به عن��وان جانگه دار برای خودش��ان بروبیایی
دارند و ش��ما وقت��ی با انها به توافق برس��ید
ه��ر زمان از ش��بانه روز ک��ه بخواهید خودرو
خود را پارک کنید ،خیالتان اس��وده اس��ت،
چون جای پارک تان محفوظ اس��ت و نیازی
نیست زودتر از خانه بیرون بیایید و سرگردان
کوچه پس کوچه های مح��ل کار یا زندگی تان
باشید تا بلکه جایی برای پارک پیدا کنید.
شاید با شنیدن این حرف ها ،واژه هایی مانند
بی نظمی ،امنیت جانی ،بی فرهنگی ،نازیبایی
ش��هری و ...به ذهن تان خطور کند اما در واقع
چنین برداش��تی نمی شود و این فرایند مانند
یک ام��ر طبیعی روزانه بارها تکرار می ش��ود.
شاید برای یک جهان اولی عجیب باشد فردی
در کوچ��ه محل س��کونتش بر اث��ر برخورد با
موتورس��یکلت جان خود را از دست بدهد ،اما
این داس��تان را ما بارها شنیده ایم .زندگی در
این بی نظمی سخت نیست و به نوعی برای ما
نظ��م در بی نظمی نهفته اس��ت و به این نوع
زندگ��ی اجتماعی عادت کرده ایم .اصال اگر در
پی��اده رو جایی برای عبور پی��دا نکردیم ،مگر
اس��مان به زمین می اید از محل تردد وسایل
نقلیه عبور کنیم و اگر کسی در پاسخ ما درباره
امنیت جانی و س�لامت بگوید ،باز هم س��وال
این است که با این بی نظمی ها مگر با تردد از
پیاده رو امنیت جانی ما تضمین می شود؟ برای
همین است که مدام با خودم تکرار می کنم که
نظم ما در بی نظمی است .در چنین شرایطی
عابر پیاده همیش��ه باید به دنبال راهی باشد تا
به س�لامت به مقصد برس��د ،چون این روزها
در یک دگردیس��ی عجیب ،پیاده رو که به نا م
اوس��ت ،به کام دیگران شده است .به هر روی
فرهنگ و قانون شهر هرت همین است.
تولید وانت
افزایش یافت
بررسی امارهای منتشر شده وزارت صنعت،
مع��دن و تجارت حاکی از تولی��د ۳۹هزار و
۵۲۱وانت از س��وی خودروس��ازان داخلی از
اغاز امس��ال تا پایان ش��هریور اس��ت .اماری
که در هم س��نجی با سال گذشته رشد ۳۹.۴
درصدی نشان می دهد.
به گزارش ایرنا ،از امارهای یادشده ،در این
مدت تولی��د اتوبوس ،مینی بوس و ون با افت
۱۰.۳درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال
گذشته به ۸۱۹دستگاه کاهش یافت.
خودروسازان داخلی در این مدت ۴۱۴هزار
و ۳۰۰خودرو س��واری تولی��د کردند که در
هم سنجی با س��ال گذشته رشد ۱۹درصدی
داشته است .در نیمه نخست امسال همچنین
۲۶۷کمبای��ن و ۹ه��زار و ۱۵۷تراکتور در
کشور تولید شد که در مقایسه با نیمه نخست
س��ال ۹۸ب��ه ترتیب رش��د ۴۱.۳درصدی و
افزایش یک درصدی نشان می دهد.
خبر
محس��ن فقیهی ،رئیس اتحادیه اتوس��رویس ،تعمیرگاه،
کارواش و پارکین��گ ته��ران ه��م در گفت وگو با
با
اشاره به کمبود پارکینگ های عمومی و شخصی در شهرها
عنوان کرد :به طور قطع ،پ��ارک خودرو در هر محلی غیراز
پارکینگ تخلف اس��ت و باید با ان برخورد ش��ود .اتحادیه
قدرت اجرایی ندارد و این مسائل در حوزه پلیس راهنمایی
رانندگی و شهرداری است که باید جریمه کنند.
وی اف��زود :ش��هرداری هر منطقه نباید اج��ازه پارک در
س��طح خیاب��ان یا پیاده روه��ا را بدهد و پلی��س باید با ان
برخورد جدی داشته باشد.
رئیس اتحادیه اتوسرویس ،تعمیرگاه ،کارواش و پارکینگ
ته��ران در بحث کمبود پارکینگ ش��هری بیان کرد :زمانی
ش��هرداری یکی از مناطق پرتردد عنوان کرد برای ساخت
پارکین��گ در پیاده رویی پروانه س��اخت بدهد که اتحادیه
مخالفت کرد ،زیرا محل پارکینگ شرایط خاصی نیاز دارد و
نمی توان هر محلی را به این امر اختصاص داد.
او در ادام��ه افزود :بخش��ی از موضوع به فرهنگ عمومی
برمی گ��ردد و هر صاح��ب خودرویی می داند ک��ه پیاده رو
محل پارک نیس��ت .نظم ش��هری حاصل رفتار ما در سطح
اجتماعی اس��ت اگرچه نباید فراموش کرد بخش��ی از این
سخن پایانی
حمید ضیایی پرور
فرهنگ
شهر هرت
یادداشت
تولید ملت بلون
در اولویت
قرار گرفت
مدی��رکل دفتر س��رمایه گذاری و امور طرح ها گفت :ب��ا توجه به اینکه
منس��وج بی بافت ملت بل��ون مواد اولیه تولید ماس��ک اس��ت ،راه اندازی
طرح های نیمه تمام این صنعت در اولویت قرار گرفته است.
به گزارش شاتا ،علیرضا هادی در کارگروه سرمایه گذاری معاونت طرح
و برنام��ه وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت گفت :ای��ن محصول از صنایع
میان دس��تی در صنعت نساجی محسوب می ش��ود که از یک الیه الیاف
کوتاه ،با قرارگیری به صورت جهت دار یا تصادفی ،تشکیل شده و با توجه
یانکی ها
و بورس تهران
3
تداوم فشار حداکثری
یا بازگشت به برجام؟ صفحه 3
4
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
روی خط خبر
داخلی سازی ۸۵درصدی
واگن های مترو
ادامه برگزاری میزهای
تخصصی داخلی سازی
رئی��س مرکز س��اخت داخل ،ماشین س��ازی و
تجهی��زات وزارت صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت از
برگ��زاری چهارمین میز تخصصی س��اخت داخل
تجهیزات صنعت پتروش��یمی خبر داد .به گزارش
ش��اتا ،س��یدمحمدمهدی هادوی گف��ت :در میز
چهارم تجهیزات صنعت پتروش��یمی قراردادی به
اعتب��ار ۶۰.۸میلی��ون یورو بین س��یراف انرژی و
پتروفناوران فاتح منعقد می شود.
وی اف��زود :پی��ش از ای��ن و با برگ��زاری ۳میز
تخصص��ی تعمی��ق س��اخت داخ��ل در صنع��ت
پتروشیمی شرایط برای صرفه جویی ارزی افزون بر
۱۶۰میلیون یورو و جلوگیری از واردات تجهیزات
مشابه خارجی در این صنعت فراهم امده است.
رئی��س مرکز س��اخت داخل ،ماشین س��ازی و
تجهی��زات وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت اضافه
کرد :میز اول ساخت داخل صنعت پتروشیمی۴۳ ،
میلیون یورو ،میز دوم ۶۴میلیون یورو و میز سوم
۵۲میلیون یورو صرفه جویی ارزی به دنبال داشت.
وی تصریح کرد :تاکن��ون ۱۱میز تخصصی در
راستای تعمیق ساخت داخل در صنایع راهبردی
خ��ودرو ،مخابرات ،تجهیزات صنعت پتروش��یمی
و صنای��ع معدن��ی با ه��دف بهم رس��انی نیازها و
توانمندی های صنعتی کش��ور برگزار شده که در
مجموع کاهش ارزبری بیش از یک میلیون یورو را
برای صنعت کشور به همراه داشته است.
هادوی تاکید ک��رد :برگزاری میزهای تخصصی
تعمیق س��اخت داخ��ل پیرو فرم��ان رهبر معظم
انق�لاب ب��رای بسترس��ازی الزم برای اس��تقالل
صنعتی کش��ور و تکیه بر توان داخلی در دس��تور
کار قرار دارد.
صدور
بیش از یک
پروانه صنعتی
در پالک ثبتی
مدی��رکل دفتر امور اقتصادی و سیاس��ت های تجاری وزارت صنعت،
معدن و تجارت گفت :پیرو درخواس��ت های فع��االن اقتصادی صنعتی
و تعامل و هم��کاری هیات مقررات زدایی و تس��هیل صدور مجوزهای
کسب وکار ،مصوبه ای از سوی این هیات ابالغ شد.
ب��ه گزارش ش��اتا ،احمد تش��کینی ،مدیرکل دفتر ام��ور اقتصادی و
سیاس��ت های تجاری وزارت صنعت ،معدن و تجارت با اشاره به اینکه
ب��رای بهره ب��رداری از ظرفیت های بدون اس��تفاده موج��ود به ویژه در
شرایط کنونی که جهش تولید در اولویت اجرایی قرار دارد ،اظهارکرد:
ضرورت دارد از امکانات ایجادش��ده به ط��ور بهینه و با راندمان باالتری
بهره برداری شود.
وی افزود :براس��اس این بند وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت مکلف
ش��د برای بهره برداری از ظرفیت های بدون اس��تفاده نسبت به صدور
یک ی��ا چند مجوز برای متقاضی یا متقاضی��ان در یک پالک ثبتی یا
یک کدپس��تی ،مش��روط به توافق مالک یا مالکان و نیز ذی نفعان ان
پ�لاک ثبتی و تعیین ح��دود زمین یا محل اس��تقرار و امکانات میان
ظرفین حسب مورد با رعایت دستورالعمل صدور جواز تاسیس ،پروانه
بهره برداری و قوانین و مقررات محیط زیس��ت ،س�لامت و ایمنی برای
مدت یک سال اقدام کند.
مدی��رکل دفتر امور اقتصادی و سیاس��ت های تجاری وزارت صنعت،
مع��دن و تجارت اع�لام کرد :اعتبار مجوز یادش��ده تا زمان اس��تمرار
اجاره نامه پابرجا خواهد بود.
فعاالن صنعت قطعه با توجه به نوسان نرخ ارز تاکید دارند
ادامه حیات منوط به بروزرسانی قیمت قطعه
گروه صنعت
editor@smtnews.ir
به روز نشدن قیمت محصوالت قطعه سازان از سوی
خودروس��ازان ،مش��کالت نقدینگ��ی را در واحدهای
صنعتی افزایش داده اس��ت .به گ��زارش
تمام
فع��االن صنعت��ی با بی��ان اینکه نرخ م��واد اولیه چه
تولید داخل و چه وارداتی تحت تاثیر قیمت ارز روند
صعودی دارند ،نس��بت به ان گالیه مند هستند و این
روند را ضدتولید می دانند .ش��رکت های تولیدی مواد
اولیه کش��ور اعم از معدنی و پتروشیمی همه دولتی
بوده و این امر اعتراض تولیدکنندگان را بیشتر کرده
است زیرا معتقدند دولت همراه با تولیدکننده نبوده و
حمایت های الزم را در این زمینه ندارد.
از س��وی دیگر ،خودروس��ازان ه��م خصولتی بوده
به دلی��ل مش��کالت نقدینگ��ی نتوانس��ته اند قیم��ت
محص��والت زنجیره تامی��ن خود را روزام��د کنند و
بس��یار از قطعه سازان عنوان می کنند مواد اولیه مورد
نیاز را ب��ا نرخ روز خریداری می کنن��د اما قطعات را
ب��ا قیمت دالر چند م��اه قبل در اختی��ار خط تولید
خودروس��از قرار می دهند .این امر مشکالت نقدینگی
را در صنعت قطعه دوچندان کرده است.
زیان انباشته
گلوردی گلستانی
در شرایطی که
قیمت تمامی
کاالها در حال
رشد است اگر
سد راه صنعت
خودرو شوند،
این صنعت
محکوم به
نابودی است
عنوان می ش��ود روزام��دی قیمت قطع��ات زمانی
محقق می شود که نرخ خودرو هم برای خودروسازان
افزایش پیدا کند .خودروس��از عنوان می کند با زیان
در حال تولید اس��ت؛ از این رو نمی تواند نرخ قطعات
را ت��ا زمانی ک��ه قیمت محصوالت خ��ودش افزایش
نیاب��د ،به روز کن��د .ارائه خودرو در ب��ورس از ابتدای
س��ال مطرح ش��ده و این موضوع در حال بررسی در
کارگروه خودرو کمیس��یون صنای��ع و معادن مجلس
شورای اسالمی است.
گل��وردی گلس��تانی ،رئی��س هیات مدی��ره انجمن
س��ازندگان قطعات و مجموعه های خودرو با اش��اره
به نقدینگ��ی به عنوان یکی از ابزاره��ای تولید ،زیان
۳۰ه��زار میلی��ارد تومانی وارد بر صنع��ت قطع ه در
ط��ول یک دوره 6ماهه را موج��ب تحلیل توان مالی
قطعه سازان اعالم کرد و به خبرخودرو گفت :هر ۶ماه
۱۰درص��د با عنوان بهره ب��ه زیان این صنعت افزوده
می شود.
این مس��ئول صنفی درباره قیمت تمام شده قطعات
به نوسان ش��دید بهای نهاده های تولید ناشی از رشد
۸۰۰درص��دی نرخ ارز اش��اره ک��رد و گفت :قیمت
تمام ش��ده متش��کل از مجموع نرخ تامین نهاده های
تولید به اضافه هزینه های جانبی و سود معقول است
که در گذش��ته حول یک مدار ثابتی در حرکت بود و
چندان مشکل زا نبود اما درحال حاضر نرخ ارز با چنان
ش��دتی یک روند صع��ودی را طی می کند که خودرو
و قطعه هرگز چنین رشدی را به خود ندیده است.
رئی��س هیات مدی��ره انجمن س��ازندگان قطعات و
مجموعه های خودرو همچنین با اش��اره به رشد نرخ
نهاده های تولی��د مانند فوالد و پلیمر در مقایس��ه با
س��ال گذش��ته افزود :نرخ نهاده های تولید براس��اس
قیمت های جهانی محاس��به می ش��ود در صورتی که
درباره خودرو و قطعه چنین نیست.
وی بیان کرد :بیش از ۱۰میلیارد دالر گردش مالی
صنعت قطعه با بیش��ترین میزان اش��تغالزایی همراه
بوده به نحوی ک��ه معادل ۱.۵میلیون نفر از کارکنان
تولید تا خدمات پس از فروش را دربرمی گیرد.
گلس��تانی با اظه��ار این مطلب که ن��رخ نهاده های
تولید با رش��د لحظه ای همراه اس��ت اما مانع از رشد
قیمت خودرو می شوند ،گفت :در شرایطی که قیمت
تمامی کاالها در حال رش��د است اگر سد راه صنعت
دس��تور فروش خودرو ۳۰میلی��ون تومان زیرقیمت
ایا با مطالعه و بررس��ی بوده اس��ت؟ در هیچ کشوری
قیمت گذاری دس��توری منجر به ش��کوفایی صنعت
نشده ،بلکه این رویکرد خالف جهت شکوفایی صنایع
است.
تعیین قیمت با صنعتگر باشد
عکس:
س��تاد توس��عه فناوری ه��ای ح��وزه فضایی و
حمل ونق��ل پیش��رفته معاونت علم��ی و فناوری
ریاس��ت جمهوری ب��ا هم��کاری بازیگ��ران اصلی
زیس��ت بوم ریل��ی درون ش��هری در تالش اس��ت
بومی س��ازی واگن های مترو را در کش��ور محقق
کند .پیش بینی شده دانش فنی و طراحی داخلی
واگن ه��ای مت��رو تا پایان امس��ال ب��ه ۸۵درصد
می رسد.
به گ��زارش ایس��نا ،گروه ریلی س��تاد توس��عه
فناوری های حوزه فضایی و حمل ونقل پیش��رفته
معاون��ت علم��ی و فن��اوری ریاس��ت جمهوری با
همکاری مترو تهران ،واگن س��ازان و ش��رکت های
دانش بنیان ،پروژه کالن بومی سازی قطعات مورد
استفاده در مترو را اغاز کرده ،به طوری که قبل از
شروع این پروژه ساخت داخل واگن مترو در کشور
۲۸درصد بوده و مطابق اهداف پروژه بومی سازی
واگن مترو تا پایان سال ،داخلی سازی ۸۵درصدی
در طراحی و دانش فنی واگن مترو محقق خواهد
شد.
همان گونه که مشخص است این روزها مترو به
یکی از پرکاربردترین وس��ایل حمل ونقل عمومی
بدل ش��ده است .قطارهایی زیرزمینی که با اتصال
نقاط مختلف شهرهای بزرگ به یکدیگر ،مسافران
را در مدت زمان کوتاه تری به مقصد می رساند.
این وس��یله کاربردی و روزمره ب��ا توجه به نیاز
کالنشهرها همچنان در حال توسعه است و خطوط
جدیدی نیز به ان افزوده می شود .اما این موضوع
در کنار همه مزایایی که دارد ،مدیران ش��هری را
ناچار به تامین زیرس��اخت های مورد نیاز می کند.
زیرس��اخت های فناورانه ای ک��ه تاکنون به کمک
دیگر کش��ورها تامین می شد .اما قرار است از این
پس با کمک متخصصان ایرانی بومی س��ازی شود
و در اختیار ناوگان حمل ونقل عمومی قرار گیرد.
یک��ی از این نیازها ،تامین واگن هایی اس��ت که
به دلیل اس��تفاده روزانه مستهلک می شوند و باید
واگن ه��ای نو و با تجهیزات بیش��تر جایگزین انها
ش��ود .برای همین پروژه کالن بومی س��ازی واگن
مترو تعریف و براس��اس ان ،تولید واگن های مترو
به شرکت های ایرانی سپرده شد.
براساس امار اخرین پیشرفت ،پروژه بومی سازی
یک رام واگن مترو تاکنون که بیش از یک س��ال
از ش��روع ان می گذرد ۶۵ ،درصد پیشرفت داشته
اس��ت و تا انتهای س��ال یک رام قط��ار مترو ملی
ساخته خواهد شد که داخلی سازی در ساخت این
فناوری را از ۲۸درصد به ۸۵درصد خواهد رساند.
براس��اس اع�لام معاون��ت علمی ،بومی س��ازی
واگن های مترو یک موضوع ملی اس��ت که بخشی
از مسئولیت ان در برنامه ششم توسعه به معاونت
علمی ریاس��ت جمهوری سپرده ش��ده بود که این
معاونت با همکاری تمامی ذی نفعان و تامین مالی
و نظارت اجرایی بر پروژه بومی سازی یک رام واگن
مترو ق��دم بزرگی در تحقق اهداف کالن کش��ور
برداشته است .همچنین برای اینکه مسیر حمایت
از تولید داخل در بخش ریلی هموارتر ش��ود ،نیاز
به حمایت همه نهادها برای ورود به فاز تولید انبوه
واگن های مترو ساخت داخل در کشور وجود دارد.
خودرو و قطعه
تورم دامنگیر خودروسازان نیز شده و این در شرایطی است که
نرخ نهاده های تولید ازادانه تعیین می ش��ود و با افزایش روبه رو
اس��ت .حال این پرسش مطرح می ش��ود که چه تفاوتی میان بخش
خصوصی و دولتی است؟
خودرو ش��وند ،این صنعت محکوم به نابودی است و
پرسش این است که چه کسانی از نابودی این صنعت
سود می برند؟
رئی��س هیات مدی��ره انجم��ن س��ازندگان قطعات
و مجموعه ه��ای خ��ودرو دومی��ن عام��ل ناخوش��ی
قطعه س��ازی را ناهماهنگی تولید دانس��ت و تصریح
کرد :سرمایه بسان یک کبوتر در صورت عدم احساس
امنیت فرار می کند .با نابودی انگیزه خودروس��ازان و
قطعه س��ازان نقدینگی را به بخش مس��کن ،طال و ارز
روانه کرده و به فقر صنعت خودرو می انجامد.
گلستانی با اشاره به جایگاه صنعت خودرو در تولید
ناخالص ملی گفت :رفتارهای دلخواهی و دس��توری،
مطالبات بیش از ۳۰هزار میلیارد تومانی قطعه سازان
از خودروس��ازان را به همراه داش��ته که خودروسازان
قادر به پرداخت ان نیستند.
این مس��ئول صنفی درباره مطالبات قطعه س��ازان
ادامه داد :دریافت نش��دن به موق��ع مطالبات ،تامین
نقدینگی قطعه س��ازان به عنوان اب��زار اصلی تولید را
مخت��ل کرده به گونه ای که ناچ��ار از دریافت وام های
بانکی ،واردات قطعه و افزایش بدهی ها ش��ده که این
صنعت را به یک سرنوشت نامعلوم دچار کرده است.
ضعف های مدیریتی
رئیس هی��ات مدیره انجمن س��ازندگان قطعات و
مجموعه های خودرو گفت :بیش��تر ش��رکت های زیر
پوشش این انجمن به صورت خصوصی اداره می شوند
و البته بس��یاری نیز توس��عه یافته اند اما دولت با این
جامع��ه صنعتی چگون��ه رفتار کرده اس��ت .پرداخت
نشدن مطالبات از سوی خودروسازان تعمدی نیست
و علت ان نبود قدرت مالی است.
گلس��تانی با توجه به تامین ۸۰درصدی ملزومات
مورد نیاز خودروس��ازان از سوی قطعه سازان ،این دو
صنعت را الزم و ملزوم یکدیگر دانست و گفت :مونتاژ،
رن��گ و خدمات پ��س از فروش ۲۰ ،درص��د باقی را
ش��امل می شود و تامین بخشی از قطعات نیز از سوی
خودروسازان است.
این فعال صنعت قطعه با انتقاد از اجبار خودروسازان
به ف��روش همراه با زیان به دلی��ل مدیریت دولتی این
صنعت ،درحالی که ۸۰درصد س��هام خودروسازی ها
متعل��ق به بخ��ش خصوصی اس��ت ،گف��ت :تصمیم
نهایی ب��رای صنعت خودرو از س��وی دولت خارج از
خودروسازی ها اتخاذ می شود و مدیران خودروسازی
مل��زم به اجرای دس��تورات وزارت صنع��ت ،معدن و
تجارت و شورای رقابت هستند.
او گف��ت :نرخ نهاده های تولی��د اعم از فوالد ،مس،
الومینی��وم و پلیمر ازادانه رش��د می کند اما در بحث
خودرو عکس این مسئله صدق می کند به گونه ای که
عالوه بر بدهی خودروس��از به قطعه ساز شاید دو برابر
ان به نظام بانکی بدهکار باشند.
کمبود نقدینگی و مشکالت فناوری
گلس��تانی ادام��ه داد :زی��ان قطعه س��ازان مانع از
بروزرسانی خطوط تولید ،نواوری و ورود فناوری های
جدی��د ش��ده و تورم حاص��ل ش��ده از ان در اقتصاد
کش��ور ،تقلیل روزانه این صنع��ت را به دنبال دارد که
در ص��ورت نابودی با حجم عظیم��ی از نیروی بیکار
مواجه خواهیم بود.
وی گفت :اگر قطعه س��از توان تولید و عرضه قطعه
به خودروس��ازان را نداشته باش��د ،تولید خودرو نیز
متوقف خواهد ش��د .ظرفیت قطعه س��ازان در تحمل
زیان های وارد ش��ده نیز س��قفی دارد .با وجود رشد
لحظه ای قیمت ها و تورم موجود ،قیمت فروش قطعه
ساالنه محاسبه می ش��ود .مقاومت صنعت خودرو در
مقابل این وضعیت تا چه زمانی می تواند ادامه داشته
باشد.
رئی��س هیات مدی��ره انجمن س��ازندگان قطعات و
مجموعه ه��ای خودرو با بیان اینکه عدم بروزرس��انی
قیم��ت خودرو موج��ب روزامد نش��دن قیمت قطعه
ش��ده ،گفت :تورم دامنگیر خودروس��ازان نیز شده و
این در شرایطی است که نرخ نهاده های تولید ازادانه
تعیین می ش��ود و با افزایش روبه رو اس��ت و حال این
پرس��ش مطرح می ش��ود که چه تفاوتی میان بخش
خصوصی و دولتی است؟
این مق��ام صنفی افزود :تولید مواد اولیه در س��ال
گذش��ته با س��ود ه��زاران میلی��اردی هم��راه بوده
درحالی که ش��اهد زیان ه��زاران میلی��اردی صنعت
خودرو بوده ایم.
گلس��تانی درب��اره قیمت خ��ودرو و قطع��ه گفت:
رئی��س هیات مدی��ره انجمن س��ازندگان قطعات و
مجموعه های خودرو درباره وضعیت قیمت خودرو در
ت خ��ودرو در بازار
بازار گف��ت :با وجود اختالف قیم
چندبراب��ر قیمت کارخانه ای ان ،س��ود تولید فقط به
جیب دالالن می رود.
گلس��تانی با اشاره به وجود سه قیمت برای خودرو
اع��م از قیمت تمام ش��ده مصوب��ه ش��ورای رقابت و
همچنین نرخ ب��ازار گفت :با وجود انتق��ادات درباره
قیم��ت خ��ودرو و کیفیت ان اما ب��ازار حرف دیگری
می زند .در اقتصاد ،عرضه و تقاضا تعیین کننده اس��ت
درحالی ک��ه دو برابر نرخ مواد اولی��ه ،تولید خودرو و
فناوری نصیب دالالن می شود.
این مقام صنفی با اش��اره به اینکه صنعت قطعه در
۳جبهه تورم ،روش قیمت گذاری و فشارهای مالیاتی
محصور ش��ده ،گفت :هر چن��د صحبت هایی مبنی بر
تجوی��ز واردات خ��ودرو در میان اس��ت؛ مخالفتی با
این موض��وع نداریم اما پس از گذش��ت عطش اولیه
مصرف کنندگان ،همگی به س��مت خودروهای ایرانی
بازمی گردن��د .به دلی��ل تبلیغات منف��ی علیه صنعت
خودرو کشور ،انگیزه تولید از قطعه سازان گرفته شده
است.
رئی��س هیات مدی��ره انجمن س��ازندگان قطعات و
مجموعه ه��ای خودرو ب��ا بیان اینک��ه عرضه خودرو
در ب��ورس و کش��ف قیمت ان با این ش��یوه دش��وار
و با حاش��یه هم��راه خواهد ب��ود ،خاطرنش��ان کرد:
هیات مدیره قطعه س��ازان باید اختی��ار تعیین قیمت
مبنی بر محاس��به قیمت تمام شده به اضافه درصدی
س��ود را داشته باش��د و برای خودروس��ازان نیز باید
اینچنین باش��د تا بدین ترتیب عالوه بر کنترل قیمت،
بازار رقابتی شود.
تعادل در بازار
گلستانی با اش��اره به گفت وگو قطعه سازان با وزیر
صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت اظهارکرد :وزی��ر جدید
صنعت ،معدن و تجارت به خوبی وضعیت قطعه سازان
را درک کرده است و سعی در کمک به انها دارد.
عض��و هیات مدی��ره انجم��ن س��ازندگان قطعات و
مجموعه های خودرو درباره برخی پیش بینی ها مبنی
بر کاهش ش��دید قیمت خ��ودرو در ب��ازار در اینده
نزدیک گف��ت :اگر قیمت خ��ودرو در جایی خارج از
خودروس��ازی ها تعیین ش��ود ،کاهش قیمت خودرو
بعید است زیرا بازار یک طرفه تعیین قیمت می کند.
او اف��زود :زمانی قیمت کاه��ش می یابد که قیمت
نهاده های تولید اعم از فوالد و ارز نیز کاهش یابد .اگر
اختیار تعیین قیمت خودرو در اختیار خودروس��ازان
باش��د ،به طور قطع ،فاصله قیم��ت کارخانه ای و بازار
ریزش کرده و تعادل به بازار بازمی گردد.
گلس��تانی در پایان با انتق��اد از اینکه درحال حاضر
خودروس��از از گردون��ه تصمیم گیری خارج ش��ده و
با اش��اره به ت��ورم موجود و تولید بی رویه اس��کناس
خاطرنش��ان ک��رد :یکی از ۵کش��ور پرت��ورم جهان
هس��تیم به نحوی که خ��ودرو و عالوه بر ان ارز ،طال
و مسکن تبدیل به کاالی س��رمایه ای شده اند .حجم
نقدینگ��ی موجود در بازار کمر اقتصاد را شکس��ته و
قدرت پولی مردم را به نصف کاهش داده است.
کلینیک های مشاوره و حل مشکالت تولید
معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرک های
صنعتی ایران گفت :صنایعی که بازار فروش خود را از دس��ت
داده ان��د بای��د قبل از اینک��ه واحد تولیدی انه��ا به تعطیلی
کش��یده ش��ود ،از خدمات کلینیک های مش��اوره ای سازمان
صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران استفاده کنند.
به گزارش شاتا ،اصغر مصاحب افزود :واحدهای تولیدی که
بازار ف��روش محصوالت انها صرفه اقتصادی ندارد ،می توانند
به کلینیک های مش��اوره مس��تقر در ش��هرک های صنعتی
مراجع��ه کنن��د تا درباره میزان س��رمایه ای که ب��رای تغییر
کاربری واحد تولیدی نیاز دارند ،به انها مش��اوره داده شود و
همچنین برای مشاوره در زمینه عارضه یابی و پروژه بهبود از
خدمات کلینیک استفاده کنند.
مصاح��ب ب��ا بی��ان اینک��ه گزارش های��ی که از ش��رکت
ش��هرک های صنعتی اس��تان ها به این س��ازمان ارائه شده،
برخی از واحدهای تولیدی فعال در سطح شهرک ها و نواحی
صنعتی اس��تان ها از چرخه تولید خارج ش��ده اند،
گفت :در مقابل تعدادی واحد راکد به چرخه تولید
بازگش��ته اند و این به دلیل ماهیتی است که برخی
از صنایع دارند.
عض��و هیات مدی��ره س��ازمان صنای��ع کوچک و
ش��هرک های صنعتی ایران اضافه کرد :تولید برخی
از صنایع کوچک و متوس��ط ،فصلی است یعنی در
یک فصل ،کار خود را ش��روع می کنن��د و با پایان
فصل ،از مدار تولید خارج می ش��وند اما برخی دیگر از صنایع
که فصلی نیستند ،به دلیل نوسانات نرخ ارز در کشور و تامین
مواد اولیه با مشکالتی روبه رو می شوند و همین موضوع باعث
می شود از مدار تولید خارج شوند.
وی ادامه داد :برخی دیگر از صنایع صرفه اقتصادی ندارند
و محصولی که تولید می کنند ،بازار فروش خود را از دس��ت
داده اند .این دس��ته از صنایع باید قبل از اینکه واحد تولیدی
انها به تعطیلی کش��یده ش��ود ،تحقیق��ات الزم را
انجام دهند و از خدمات کلینیک های مش��اوره ای
سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران
استفاده کنند.
مصاح��ب همچنی��ن درب��اره وضعی��ت صادرات
محصوالت تولیدی صنایع کوچک و متوس��ط در۶
ماه نخس��ت امس��ال نیز گفت :در ۶ماه نخس��ت
امسال ،صادرات کل کشور در همه زمینه ها نسبت
به سال گذش��ته کاهش محسوسی داشته اس��ت ،اما میزان
صادرات محصوالت تولیدی صنایع کوچک و متوس��ط در ۶
ماه نخس��ت سال ۱۳۹۹نسبت به ۶ماه نخست سال ۱۳۹۸
جلوتر بوده است.
عضو هیات مدیره س��ازمان صنایع کوچک و ش��هرک های
صنعت��ی ایران بیان ک��رد :ب��ازار صادراتی تابع بس��یاری از
فاکتورهاس��ت که م��راودات بین المللی و بیم��اری منحوس
کرون��ا دو مورد از این فاکتورها هس��تند و اگر در ۶ماه دوم
امس��ال ،شرایط صادرات بهتر شود ،صنایع کوچک و متوسط
می توانند در عرصه صادرات حضور پررنگ تری داشته باشند.
معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرک های
صنعت��ی ایران با اش��اره به اینکه صنایع کوچک و متوس��ط
می توانند به جهش تولید دس��ت پیدا کنند ،خاطرنشان کرد:
ب��ازار صادراتی صنایع ،تنها مولفه برای دس��تیابی صنایع به
جهش تولید نیس��ت و بازار داخل��ی و دیگر مولفه ها در کنار
هم می توانند زمینه دستیابی به جهش تولید را فراهم کنند.
مصاحب ابراز امیدواری کرد با توجه به سرمایه گذاری های
انجام ش��ده ب��رای راه ان��دازی صنای��ع جدی��د و همچنی��ن
برنامه های��ی ک��ه وزارت صنع��ت ،معدن و تج��ارت در قالب
برنامه ه��ای هفت گان��ه و محورهای چهارگان��ه مدنظر دارد،
صنایع کوچک و متوس��ط تا پایان امس��ال ب��ه جهش تولید
دست یابند. صفحه 4
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
در گفت وگوی
طرح تحول دیجیتال
الزمه تداوم
سرامدی «فوالد»
دنباله روی فوالد از
اقتصادهای بزرگ جهان
گل گهر
صنعت پژوهش محور
با مشاور بین المللی حوزه سنگ مطرح شد
کمک معدن به تحول یزد
عکس:
ای��ران ب��ا برخورداری از ۶۸نوع ماده معدن��ی از نظر تنوع در
رتب��ه دهم جهانی قرار دارد .ح��دود ۵هزار و ۸۰۰معدن فعال
با اش��تغال حدود ۱۳۸هزار نفر در کش��ور وجود دارند و میزان
ذخایر معدنی شناس��ایی شده نزدیک ۶۰میلیارد تن است که
از ای��ن رقم بی��ش از ۴۰میلیارد تن قطع��ی و مابقی احتمالی
اس��ت .ارزش ذخایر معدنی شناس��ایی شده کش��ورمان که ۳
درصد ذخایر مواد معدنی جهان را ش��امل می ش��ود ،افزون بر
۷۷۰میلیارد دالر براورد ش��ده اس��ت .روزنامه
درباره
وضعیت معادن ایران ،نقش داش��تن مراکز مطالعاتی و مقایسه
ان با المان با س��یامک اخطاری ،مشاور بین المللی حوزه سنگ
گفت وگو کرده که در زیر می خوانید.
وضعیت ایران در بخش معدن به چه صورت است؟
کشور ما با تکیه بر منابع غنی ،انرژی ارزان و نیروی متخصص
کارام��د کلی��ه ظرفیت های رقابت��ی برای تولی��د محصوالت
فراوری ش��ده را دارد .ایران با داش��تن مزی��ت مطلق در زمینه
مناب��ع معدن��ی و انرژی ارزان در مقایس��ه با کش��ورهای دیگر
نیازمن��د تبیین برنامه های راهبردی اس��ت تا بتواند جایگاهی
را که شایسته ان است ،به دست اورد.
نقش مراکز مطالعاتی در معدنکاری چیست؟
ایج��اد مرکز مطالعات اس��تراتژیک در حوزه معدن و صنایع
وابسته و تبیین راهبردهای کالن یکی از اقدامات ضروری برای
حفظ منافع ملی در حوزه معدن و صنایع وابسته است .انسجام
مطالعات برای بررسی عملکرد کش��ورهای دیگر تولیدکننده
و مصرف کنن��ده ،انالی��ز و تجزیه و تحلیل رویکرد کش��ورها،
اتخاذ خط مش��ی کالن برای رس��یدن به حداکث��ر بهره وری و
حفظ منافع ملی یک ضرورت اس��ت .با مطالعه اجمالی برخی
گزارش ه��ای مختلف بین المللی روش��ن می ش��ود چه نکاتی
حائ��ز اهمیت اس��ت و چه نقاط ضعفی را باید شناس��ایی کرد.
هرقدر راهبردها متناس��ب با ش��رایط بازار مص��رف مواد اولیه
خام و محصوالت فراوری باش��د ،قدرت چانه زنی در مذاکرات
بین المللی به شکل مطلوب تری حفظ خواهد شد.
چه ضعف های�ی برای توجی�ه صادرات م�واد خام
وجود دارد؟
ضعف های��ی ک��ه امروز در توجی��ه صادرات مواد خ��ام ارائه
می ش��ود را می ت��وان در چن��د دس��ته خالصه کرد؛ نخس��ت
ضعف های��ی که ناش��ی از ضع��ف تبیین سیاس��ت های کالن
راهبردی هس��تند .در این زمینه تا زمان��ی که عزم ملی وجود
نداش��ته باش��د ،نیروها در هزارتوی قوانین و مقررات و سلیقه
مجریان مستهلک می شوند .مسئله دیگر کمبود اعتمادبه نفس
صنعت��ی ،میل به واردات و کم جلوه دادن توان صنعتی کش��ور
است .در این بین گاهی ارکان اجرایی انگیزه کافی برای حرکت
و رس��یدن به اهداف اینچنین��ی را ندارند .ضعف مالی ،پرهیز از
مواج ه ش��دن با س��ختی های تولید ،موانع ناخواسته و خواسته
ناشی از مقررات دست وپاگیر یا کاغذبازی ها و تشریفات اداری،
ضع��ف امادگی بخ��ش بازرگانی تولیدات فراوری ش��ده برای
صادرات می تواند از موانع دیگر برای توسعه صادرات باشد.
پیشنهاد شما برای حل مشکل چیست؟
با تبیین سیاس��ت های کالن مبتنی بر مطالعات استراتژیک
می توان امیدوار بود که دستگاه های زیرمجموعه قوای سه گانه
پش��توانه های الزم و کافی را برای رویک��رد فراوری محور ارائه
کنند .مهم این اس��ت که این سیاس��ت ها براساس حفظ منافع
مل��ی اتخاذ ش��ود و دس��تخوش تغییرات س��لیقه ای در زمان
تغییر قوای کش��وری قرار نگیرد .بدیهی اس��ت سیاست هایی
ک��ه مبتنی بر مطالعات جامع یک مرکز اس��تراتژیک در حوزه
معدن و صنایع معدنی باشد ،حاصل مطالعات علمی و اقتصادی
و اس��تراتژیک خواهد بود و خرد جمع��ی باتوجه به منافع ملی
تمکین می شود.
کشورهایی که فناوری پیشرفته دارند چه سیاستی
را اعمال می کنند؟
مطالع��ه جامعه ام��اری کش��ورهای صاحب م��واد اولیه و
کش��ورهایی که ب��ه لحاظ فناوری مطرح هس��تند و بررس��ی
گزارش های مطالعات استراتژیک انها مسیر مشخصی را نشان
می دهد .باتوجه به موانع محیط زیستی و وسعت کمتر کشورها
در ح��وزه مناب��ع و گرانی انرژی سیاس��ت های این کش��ورها
در جهت��ی اس��ت که مواد اولی��ه خ��ام ارزان وارد می کنند و با
طی فرایند فراوری به س��ود باال و تامین نیازهای کشورش��ان
می رس��ند .این کشورها سیاس��ت هایی را در پیش می گیرند تا
کشورهای تولیدکننده مواد اولیه در همان مرحله فروش مواد
خام باقی بمانند .این اهداف با ابالغ مقررات گمرکی در واردات
با سیاس��ت های س��ختگیرانه و با عناوین رعایت سیاست های
توس��عه پایدار و به ش��کلی ظریف ش��کل می گیرد .گاهی این
کش��ورها با اعالم ل��زوم رعایت اس��تانداردهای تولید گازهای
گلخانه ای بر واحد متریک و لزوم رعایت مقررات تش��ریفاتی و
به ظاهر محیط زیس��تی به راحتی می توانند از ورود رقبا به بازار
منیر حضوری
editor@smtnews.ir
سیامک اخطاری
نماینده حوزه انتخابیه مهریز در مجلس شورای
اس�لامی گفت :پیش��رفت کار در معدن س��رب و
روی بهادران این شهرس��تان مطلوب اس��ت و این
مع��دن پ��س از بهره برداری س��بب تحولی عظیم
نه تنه��ا در منطقه بلکه در اس��تان یزد می ش��ود.
به گ��زارش دنیای مع��دن ،محمدرض��ا صباغیان
ب��ا قدردان��ی از تالش دس��ت اندرکاران این معدن
افزود :در این ش��رایط سخت اقتصادی که بسیاری
از شرکت ها دچار مش��کل شده اند ،فعالیت در این
معدن با قدرت گذش��ته و روحیه به خاطر مدیریت
فعال ادامه دارد و به مرحله فراوری رس��یده است.
نماینده شهرس��تان های بافق ،بهاباد ،ابرکوه ،خاتم
و مهریز در مجلس با اش��اره به اینکه معدن یادشده
دومین مع��دن جهان بعد از معدنی در اس��ترالیا و
نخس��تین معدن در منطقه خاورمیانه است ،اظهار
کرد :نقش این معدن بزرگ و موثر در ایجاد تولید و
اشتغال مولد و مفید و توسعه همه جانبه شهرستان
مهریز بر کس��ی پوس��یده نیس��ت؛ به این ترتیب
امیدواریم روند موجود ب��ا قدرت ادامه یابد .معدن
باریت مهدی اب��اد بهادران مهریز با دارا بودن ۱۱۳
میلیون تن ذخیره بزرگ ترین معدن باریت کشور
محسوب می ش��ود .عملیات اکتشاف این معدن از
حدود ۵۰س��ال پیش اغاز ش��ده که نقش بسزایی
در ایج��اد اش��تغال مولد و مفی��د و رونق اقتصادی
ل حاضر عملیات معدنی با
شهرس��تان دارد .در حا
حج��م قابل توجه و احداث کارخانه های فراوری به
ظرفیت س��االنه ۸۰۰هزار تن کنسانتره روی و ۸۰
هزار تن کنسانتره سرب و نقره به عنوان بزرگ ترین
کارخانه ه��ای س��رب و روی کش��ور در حال انجام
اس��ت .این معدن در ۱۰۰کیلومتری جنوب شهر
مهریز قرار دارد 13 .اردیبهشت ۱۳۹۹رئیس اداره
تع��اون ،کار و رفاه اجتماعی مهری��ز گفته بود امار
بی��کاری در این شهرس��تان ۹.۴درصد اس��ت که
بع��د از میبد رتب��ه دوم کمترین نرخ را در میان ۱۰
شهرستان استان یزد دارد .امیرعباس دهقانی زاده
اظهار کرد :برای کاهش این میزان بیکاری در سال
جاری که باعنوان جهش تولید نام گذاری ش��ده ،به
همکاری بخش خصوصی و خیران نیاز است.
خبر
ضرورت تبیین استراتژی کالن در حوزه معدن
داخلی شان جلوگیری کنند.
وضعیت المان به عنوان کش�وری ک�ه از دانش روز
برخوردار اس�ت در زمینه اس�تخراج مواد اولیه معدنی
به چه صورت است؟
المان مصالح س��اختمانی خود به ویژه ش��ن و ماسه ،سنگ
شکسته یا خرد شده ،سنگ اهک و مارن و مواد معدنی مختلف
برای مصارف صنعتی به ویژه نمک سنگ ،نمک پتاسیم ،ماسه
س��یلیس و فلورس��پار را از منابع داخلی تهیه می کند .حتی در
مقیاس جهانی یک کش��ور مهم در اس��تخراج معادن است .در
س��ال ۲۰۱۶این کش��ور بزرگ ترین تولیدکنن��ده لیگنیت در
جهان ،س��ومین تولیدکنن��ده بزرگ کائولن خ��ام ،چهارمین
تولیدکننده نمک سنگ و پنجمین تولیدکننده نمک پتاسیم
ب��ود .در ح��ال حاضر نیز درباره اینده نیروگاه هایی با س��وخت
لیگنت بحث می ش��ود که ازسوی کمیسیون تخصصی «رشد،
تغییر س��اختار و اش��تغال» دولت فدرال ایجاد شده است.مواد
اولیه زیادی وجود دارد که المان به شدت به واردات انها وابسته
اس��ت .این امر به ویژه درب��اره انرژی ،فلزات و تع��داد زیادی از
مواد مورد اس��تفاده در بخش صنایع قابل توجه است .ازانجاکه
اخرین معدن سنگ فلز المان در سال ۱۹۹۲تعطیل شد ،از ان
زمان تمام نیاز این کش��ور به فلزات یا با واردات فلزات یا بازیابی
انها از قراضه تامین می شود.
الم�ان برای کاهش واردات چق�در به بازیافت مواد
توجه می کند؟
در حال حاضر ح��دود ۸۰درصد زباله ها و قراضه های المان
بازیافت می شوند .همچنین این کشور از سایر روش ها از جمله
روش های حرارتی بهره می برد تا بتواند به رشد صنایع و معادن
خود کمک کند .این موضوع حتی درباره مقادیر کمی از فلزات
باارزش که در لجن یا برخی از اش��کال قراضه یافت می شود هم
صدق می کند .در این روند مواد اولیه ثانویه بازیابی شده از طریق
بازیافت به مواد اولیه داخلی المان افزود ه می ش��ود و در نتیجه
نی��از به واردات را برای این کش��ور کاهش می دهد .در این بین
فناوری و رویه های نواورانه می تواند به افزایش س��طح توانایی
الم��ان در اس��تفاده از مواد اولیه کمک کند و فش��ار بر مخازن
داخلی را کاهش دهد.
5 صفحه 5
6
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
صنایع معدنی
یادداشت
طرح تحول دیجیتال ،الزمه تداوم سرامدی «فوالد»
اجرای مصوبات
ضروری است
محمد کشانی /عضو هیات مدیره
انجمن تولیدکنندگان فوالد ایران
حمیدرضا عظیمیان
مهدی نقوی
پیشران صنعت کشور در اقتصاد نسل چهارم
رسول سرائیان
معاون فناوری فوالد مبارکه در این ایین گفت :در س��ال
جاری ایران توانست رتبه دهم فوالد جهان را کسب کند .اگر
دقت کنیم می بینیم کشورهایی که در این رتبه بندی قبل از
ایران هستند ،یعنی چین ،ژاپن ،هند ،امریکا ،کره و المان که
رتبه های تک رقمی تولید فوالد را کس��ب کرده اند ،هم راس��تا
با اقتصاد نس��ل چهارم و حوزه تحول دیجیتال حرکت کرده
عکس:
بررسی امار تولید فوالد و محصوالت فوالدی
کشور در چند سال گذشته ،حکایت از ان دارد
که درحال حاضر میزان تولید فوالد در کشور ما
مازاد نیاز داخلی است.
با توجه به طرح های توسعه ای که در صنعت
ف��والد جریان دارد ،میزان تولید این محصوالت
در س��ال جاری افزایش می یابد .در همین حال
با توجه به رکود اقتصادی که بر کش��ور س��ایه
افکنده و محدودیت های دولت در کسب درامد،
پروژه های عمرانی به شدت کاهش یافته است.
صنعت ساخت وس��از نیز تحت تاثیر ش��رایط
اقتصادی حاکم بر کش��ور با رکود روبه رو شده
اس��ت .بنابراین میزان تقاضا برای این محصول
به اندازه س��ال های گذشته و حتی کمتر براورد
می ش��ود .درنتیج��ه بای��د اقرار ک��رد که هیچ
کمبودی در تامین نیاز داخلی به فوالد نداریم.
در چنین ش��رایطی صادرات مازاد نیاز تولید
فوالد در بازار داخلی اهمیت می یابد.
البت��ه تامی��ن نیاز داخل��ی اولوی��ت دارد اما
ب��ا حف��ظ این ن��گاه و تامی��ن نی��از حلقه های
پایین دستی زنجیره فوالد ،مازاد تولید هر حلقه
باید صادر شود.
گفتنی اس��ت طی ماه های گذش��ته شبهاتی
درباره تولید ش��مش فوالد و کمبود ان در بازار
داخلی مطرح ش��ده اس��ت اما این اختالفات را
نباید ناش��ی از پیشی گرفتن تقاضای داخلی بر
تولید دانست و بدین ترتیب موانعی را در مسیر
صادرات ایجاد کرد.
باید اقرار کرد تعداد ش��رکت هایی که شمش
تولی��دی خود را در بورس کاال عرضه می کنند،
محدود هستند .به ویژه که ساالنه حدود ۴تا ۵
میلیون شمش ازس��وی واحدهای القایی تولید
می شود.
اغلب این شرکت ها تولیدات خود را در بورس
عرضه نمی کنند؛ بنابراین فش��ار بر شرکت هایی
وارد می ش��ود که بورس��ی و به نوعی وابسته به
دولت هستند و امکان صادرات هم دارند و اصوال
با هدف توس��عه صادرات احداث شده اند .یعنی
چنانچ��ه هم��ه تولیدکنندگان ش��مش موظف
بودن��د بخش��ی از محصوالت خود را براس��اس
فرمول پیشنهادی انجمن تولیدکنندگان فوالد،
در ب��ورس کاال عرضه کنن��د ،هیچ محدودیتی
برای واحدهای باالدس��تی نداشتیم و مشکالت
کنونی پیش نمی امد .اما الزام قانونی در این باره
وجود ندارد.
در همین ح��ال برخی از تولیدکننده ها هنوز
ب��ه عرضه محصول خود در رینگ معامال بورس
کاال مجاب نشده اند.
بنابراین شاهدیم که تنها برخی شرکت ها که
اغلب در رده واحدهای بزرگ تولیدکننده فوالد
کش��ور هس��تند ،این الزام را رعای��ت می کنند.
اگر همه ش��رکت ها مطابق س��همیه مش��خص
ش��ده انجام دهند ،هیچ گونه کمبودی نخواهیم
داشت.
بنابرای��ن مش��کل در عدم نظ��ارت بر اجرای
قوانی��ن اس��ت ن��ه موضوعات��ی مانن��د عرضه
قطره چکان��ی که به طور مرتب از ان س��خن به
میان می اید.
این ش��رایط زمینه ایج��اد اختالف قیمتی را
میان محصول عرضه شده در بورس کاال و بازار
ازاد فراهم می کند.
ب��رای رف��ع چالش م��ورد بحث ال��زام همه
تولیدکنندگان فوالدی به عرضه محصوالتشان
در بورس کاال و فروش بخش��ی از این تولیدات
از طریق رین��گ معامالتی بورس کاال ،ضروری
است.
تا تمام تولیدکنندگان فوالد مجاب به عرضه
محصوالتش��ان در ب��ورس کاال نش��وند ،تفاوت
نرخ میان ب��ازار ازاد و بورس کاال وجود خواهد
داش��ت .این تفاوت قیمتی ه��م به منزله ایجاد
رانت است.
درواق��ع می ت��وان اینطور نتیج��ه گرفت که
واحدهایی که حاضر به عرضه محصول خود در
رینگ معامالت بورس کاال نیس��تند ،این رانت
را پذیرفته اند.
توجه به این نکته ضروری به نظر می رسد که
وزارت صنعت ،معدن و تجارت همه شرکت ها را
به عرضه محصوالت خود در بورس کاال موظف
کرده اس��ت .اما این واحدها ،این درخواست را
اجرایی نمی کنند.
متاس��فانه نظارتی هم بر روند عرضه ش��دن
یا نش��دن این محصوالت در بازار بورس وجود
ندارد.
این مش��کل را باید ناش��ی از ضعف نهاد های
نظارتی دانست که به این بخش ورود نمی کنند
و اقدامی را برای بهبود شرایط ترتیب نمی دهند.
گروه معدن
editor@smtnews.ir
نخس��تین دوره تربی��ت رهبران تحول دیجیتال ش��رکت
ف��والد مبارکه با حض��ور مدیرعامل ،معاونان و مدیران فوالد
مبارکه و با همکاری دانش��گاه اصفهان اغاز ش��د .به گزارش
روابط عمومی ش��رکت فوالد مبارکه ،در ایین افتتاحیه دوره
اموزشی مدیریت ارشد تحول دیجیتال شرکت فوالد مبارکه،
حمیدرضا عظیمیان اظهارکرد :اگر بخواهیم رتبه جهانی خود
را در صنعت فوالد حفظ کنیم باید به سمت تحول دیجیتال
بروی��م ،زی��را در اینده صنعت ف��والد ،تناژ تولید حرف اول را
نمی زند؛ بنابراین اقدام فوالد مبارکه برای استفاده از فناوری
نسل چهارم ،یک کار تزئینی نیست؛ بلکه یک الزام و ضرورت
بنیادی در حوزه فوالد کش��ور اس��ت .وی با اش��اره به شرایط
اقتصادی کش��ور و تحریم های ش��دید ،افزود :در شرایطی که
کش��ور و هم میهنان تحت ش��دیدترین تحریم ها قرار دارند،
دغدغ��ه دول��ت ،تامین مایحتاج عموم��ی مردم و نگاهش به
صنع��ت و صنعتگران اس��ت تا محص��والت با قیمت متعارف
عرضه ش��ود و در ارامش بازار به دس��ت مصرف کننده برس��د.
وی تاکی��د ک��رد :اگرچه درحال حاضر طرح تحول دیجیتال و
تربیت مدیران فرهیخته در این حوزه ،جزو اولویت های اصلی
نیست و کمتر مورد توجه قرار گرفته اما باید در کنار تامین
نیازه��ای دول��ت ،به این موضوعات زیربنایی به عنوان یکی از
نیازهای فناوریکی کشور در حوزه صنعت نیز توجه کنیم ،تا
جایی که این تالش ها به اداره هوش��مند فوالد مبارکه منجر
شود .ممکن است ما در ان زمان نباشیم اما به یقین ثمره و اثار
پر خیروبرکت ان در اینده مشاهده خواهد شد .عظیمیان به
تاثیر اجرای این طرح در حفظ سرامدی فوالد مبارکه اشاره
کرد و گفت :طرح تحول دیجیتال گام بسیار بلندی در مسیر
حفظ سرامدی فوالد مبارکه است .این شرکت درحال حاضر
قدرتمند است ،اما باید قوی تر و مسلط تر پیش برود .در این
زمینه ،نظام پاداش دهی به کسب مهارت های این حوزه گره
خواهد خورد و بر همین اس��اس در دس��تورالعمل های جدید
سازمان قرار خواهد گرفت.
و توانسته اند در این زمینه به شاخص های مهمی دست پیدا
کنند و برای فضای مه الود اینده گام های محکم تری بردارند.
مهدی نقوی در ادامه به جایگاه ایران در شاخص های دیگر
پرداخت و گفت :کش��ور ما در س��ال ۲۰۱۸در زمینه تولید
مقاالت رتبه ۱۵جهان را به دس��ت اورد و در تولید فوالد در
جای��گاه ده��م قرار گرفت اما در ش��اخص جهانی نواوری در
جایگاه ۶۹و در زمینه صادرات مبتنی بر فناوری در جایگاه
۸۹جهان ایستاد .همچنین در شاخص فضای کسب وکار به
رتبه ۱۳۳و در فناوری اطالعات به رتبه ۷۹بسنده کرد .این
رتبه ه��ا ی��ک تصویر کلی به م��ا می دهد که در کدام حوزه ها
باید بیشتر کار کنیم و دیگر کشورها به کدام سمت حرکت
می کنند .معاون فناوری فوالد مبارکه همچنین به مطالعات
انجام ش��ده درباره کش��ورهای پیشرو در صنعت فوالد اشاره
کرد و افزود :فوالد مبارکه برای اینکه بتواند در اینده جایگاه
ایران را در جهان حفظ کند ،گزیری ندارد جز اینکه هم گام
ی��ا جلوت��ر از رقبای خ��ود در زمینه تولید فوالد حرکت کند.
براس��اس مطالعات انجام ش��ده یکی از مهم ترین حوزه های
حرکتی کش��ورهای پیش��رو در تولید فوالد ،حرکت به سمت
دیجیتال کردن و هوش��مند کردن سیستم های ارزیابی شد.
بنابراین از سال گذشته ،بر مبنای این تفکر که فوالد مبارکه
باید فوالد مبارکه نسل چهارم باشد ،شاخص هایی در ۴حوزه
تعریف ش��د که عبارتند از :بهبود و توس��عه محصول ،بهبود و
توس��عه فرایند ،هوشمندس��ازی یا تحول دیجیتال و اقتصاد
چرخش��ی .وی در ادام��ه ب��ه حوزه هوشمندس��ازی یا تحول
دیجیت��ال پرداخ��ت و گفت :در زمینه طرح تحول دیجیتال،
سیاست های تنظیم بازار فوالد اصالح می شود
طرح توس��عه و تولید پایدار زنجیره فوالد با رویکرد
اصالح سیاس��ت های تنظیم بازار از س��وی کمیس��یون
صنای��ع و مع��ادن مجلس ارائه ش��د .در این گزارش به
جای��گاه صنع��ت فوالد ایران و همچنین مزیت هایی که
برای تولید این فلز در کش��ور وجود دارد ،اش��اره و به
تش��ریح مزیت ه��ای صادراتی فوالد پرداخته ش��د .در
ادامه به تشریح چالش های زنجیره فوالد پرداخته شد.
از جمله چالش های س��اختاری این زنجیره می توان به
عدم ت��وازن زنجیره ،ابهام در تحقق برنامه های توس��عه
صنعت فوالد ،عقب ماندگی در زمینه اکتشافات معدنی
و چالش تامین مواد اولیه ،فراهم نبودن زیرس��اخت ها
(تامین اب ،بنادر ،راه اهن و ،)...ساختار معیوب تعیین
قیمت حامل های انرژی ،بهره وری پایین ،بی توجهی به
ارتقای فناوری و فقدان س��امانه های اماری و اطالعاتی
جامع در زنجیره فوالد اشاره کرد .تنظیم بازار فوالد نیز
در زمره چالش های اساس��ی این صنعت برشمرده شد.
البته راهکارهای متعددی برای رفع این چالش ها ارائه
ش��ده که هیچ کدام موفقیت امیز نبوده اند .کمیس��یون
صنایع و معادن طی بررسی های انجام شده ،با برگزاری
جلس��ات متع��دد نظارتی با دول��ت و نهاد های اجرایی،
نظرات مختلف را جمع اوری کرده اس��ت .در نهایت با
هدف حذف کامل قیمت گذاری دستوری و تنها تعیین
سقف و کف قیمتی ،عرضه محصوالت زنجیره فوالد در
بورس کاال ،مشاهده مازاد عرضه در بورس کاال ،تکمیل
کردن هفتگی سامانه جامع انبارها از سوی تولیدکننده
و تس��هیل ش��رایط خرید از بورس کاال ،طرح توس��عه و
تولید پایدار زنجیره فوالد ارائه شد.
م��اده -۱تمامی محص��والت زنجیره فوالد با رعایت
مفاد بند ج ماده ۳۶قانون احکام دائمی کش��ور مصوب
۱۰بهم��ن ۱۳۹۵ب��رای فروش داخلی ملزم به عرضه و
فروش در بورس هستند .معامله محصوالت یادشده در
خ��ارج از ب��ورس ممنوع بوده و در حکم فروش خارج از
شبکه است.
تبصره -۱در معامالت محصوالت زنجیره فوالد شامل
س��نگ اهن ،کنس��انتره ،گندله ،اهن اسنفجی و فوالد
خ��ام و ورق ه��ای فوالدی ،س��ازمان بورس کاالی ایران
موظف است به کارخانه های تولید دارای کد بهین یاب
ن اجازه ثبت
و براساس سهمیه مدرج شده در سامانه بهی
س��فارش و خرید بدهد .فروش مواد اولیه و محصوالت
خریداری از بورس کاال ازسوی خریداران ممنوع است
و متخلف��ان به دلی��ل اخالل در بازار برای رس��یدگی به
دستگاه قضایی معرفی می شوند.
تبصره -۲وزارت صنعت ،معدن و تجارت مکلف است
برای تمامی محصوالت زنجیره ارزش فوالد که در بورس
کاال عرضه می ش��وند ،کف و س��قف قیمتی تعیین کند.
کف و س��قف قیمتی تعیین ش��ده به صورت ضرایبی از
قیمت ه��ای جهان��ی بوده و هر ۶ماه یکبار قابل تغییر و
تجدیدنظر خواهد بود.
م��اده -۲ص��ادرات تمام��ی محص��والت حلقه های
گوناگون زنجیره ارزش فوالد فقط پس از عرض ه هفتگی
ازس��وی تولیدکنندگان در بورس کاال و به میزان مازاد
عرضه ثبت شده در بورس کاال مجاز است.
تبصره –۱در صورت تخصیص صادرات به تولیدکننده
به میزان مازاد عرضه در بورس کاال ،حداکثر زمان مجاز
صادرات کاال از س��وی تولیدکننده برای ان محموله ۴
هفت��ه خواه��د بود و پس از این م��دت مجوز صادراتی
محموله یادشده از بین می رود.
تبص��ره -۲صادرات تمامی محصوالت زنجیره ارزش
فوالد فقط ازس��وی تولیدکنندگان یا نماینده رس��می
انها مجاز است.
تبص��ره -۳معافیت مالیاتی صادرات محصوالت خام
زنجیره فوالد از تاریخ الزم االجرا شدن این قانون حذف
می شود.
ماده –۳تمامی فعاالن زنجیره تامین و توزیع فوالد،
ش��امل م��واد اولی��ه معدنی ،محص��والت میانی فوالد،
محصوالت نهایی اعم از مقاطع طویل و مقاطع تخت و
محصوالت ثانویه حاصل از ورق شامل انواع لوله و پروفیل
باید اطالعات تولید ،فروش ،واردات ،صادرات و مصرف
این کاالها را در سامانه جامع تجارت ثبت و اسناد خرید
خود را نیز پس از بررسی مطابقت ،تایید یا رد کنند.
تبص��ره -۱ف��روش کاالی موضوع این مصوبه تنها به
اعضای زنجیره تامینی مجاز است که مشخصات انها در
سامانه جامع تجارت ثبت و مورد تایید قرار گرفته باشد.
خریداران نیز موظفند کاالی موضوع این مصوبه را فقط
از اعضای زنجیره تامینی که مشخصات انها در سامانه
جام��ع تج��ارت ثبت و مورد تایید قرار گرفته ،خریداری
نمایند .تا زمان تایید خرید ،ثبت فروش بالاثر خواهد بود.
تبصره -۲اعضای زنجیره تامین و متولیان انبارهای
کااله��ای موض��وع این مصوبه ،مل��زم به ثبت اطالعات
مکان های نگهداری کاال ،اظهار موجودی اولیه کاالها و
ثبت ورود و خروج کاال در سامانه جامع انبارها هستند.
این اقدام برای اعضای زنجیره تامین از طریق س��امانه
جامع تجارت امکان پذیر است.
تبصره -۳عدم رعایت مفاد این مصوبه به صورت کلی
یا جزئی ،مشمول ضمانت اجرای تبصره ۴ماده ۱۸قانون
مبارزه با قاچاق کاال و ارز مصوب سال ۱۳۹۲می شود.
تبصره -۴فعاالن مستقر در مناطق ازاد و مناطق ویژه
اقتصادی نیز مشمول این ماده بوده و باید اطالعات خود
را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند.
ماده -۴ایین نامه اجرایی این قانون ظرف مدت یک
ماه پس از الزم االجراشدن قانون ،از سوی وزارت صنعت،
معدن و تجارت تهیه و به تصویب هیات وزیران می رسد.
متخلف از اجرای این ماده به انفصال از خدمت محکوم
خواهد شد.
ماده -۵وزارت صنعت ،معدن و تجارت مکلف اس��ت
گ��زارش جامع بررس��ی و رصد زنجی��ره ارزش فوالد را
به ش��کل ماهانه به کمیس��یون صنایع و معادن مجلس
شورای اسالمی ارسال کند.
براس��اس دس��تور مدیرعامل شرکت و با همکاری مدیرعامل
شرکت ایریسا ،ره نگاشتی در این زمینه تنظیم شد که مسیر
فوالد مبارکه را تا سال ۱۴۰۴مشخص می کند .در این زمینه
با معاونت وزارت صنعت ،معدن و تجارت هم گفت وگو ش��د
تا فوالد مبارکه به عنوان پیشران صنعت ایران ،فرایند فناور
شدن در حوزه اقتصاد دیجیتال را به عهده بگیرد و اجرا کند
تا دیگر صنایع از نتایج ان اس��تفاده کنند .نقوی به اقدامات
انجام شده در زمینه طرح تحول دیجیتال اشاره کرد و گفت:
امکانات و فرصت های کشور برای تحقق طرح تحول دیجیتال
مورد بررسی قرار گرفت و مرکز تحول دیجیتال در دانشگاه
تهران برای جذب شرکت های نواور و استارت اپ افتتاح شد.
بررس��ی بعدی ،بررس��ی بلوغ سازمانی برای انجام این حرکت
در فوالد مبارکه بود .نتایج حاصل از این بررس��ی ها این بود
ک��ه بای��د تصویری از این��ده اقتصاد دیجیتال برای مدیران و
رهب��ران ف��والد مبارک��ه و افرادی که با این موضوع درگیرند،
س��اخته ش��ود تا بتوانیم درباره این تصویر همفکری و مس��یر
حرکت را راحت تر کنیم.
بهره وری بیشتر و کاهش هزینه ها
مدیرعامل ش��رکت ایریس��ا در این ایین گفت :دوره تربیت
رهبران تحول دیجیتال یک دوره MBAفش��رده یک س��اله
اس��ت و براس��اس انچه به ان نیازمندیم بومی س��ازی شده و
امیدواریم بتوانیم مس��یر اجرایی این طرح را گام به گام جلو
ببریم .رسول سرائیان در ادامه به مسیر ۴ساله تحول دیجیتال
در فوالد مبارکه اشاره کرد و گفت :مسیری را که برای طرح
تحول دیجیتال تعریف کرده ایم یک مسیر چندساله است که
از س��ال ۱۳۹۹ش��روع می شود و تا سال ۱۴۰۴ادامه خواهد
داشت .عنوانی که برای این طرح در نظر گرفته شده SMC
و مس��یر ان کامال مش��خص ش��ده اس��ت .باید بگویم تحول
دیجیتال برای همه صنایع دیر و زود دارد اما سوخت وس��وز
ندارد و گریزی از ان نیس��ت .تحول دیجیتال در هر بخش و
صنع��ت ،نامی دارد؛ در بانک��داری به بانکداری دیجیتال ،در
دانشگاه به دانشگاه نسل چهارم و ...شناخته می شود و همه
این ه��ا بیانگر این اس��ت که فن��اوری دیجیتال همه صنایع و
کس��ب وکارها را متحول خواهد کرد .وی در ادامه به اولویت
ام��وزش مدی��ران این طرح اش��اره کرد و افزود :ما براس��اس
س��ند ره نگاش��تی که تنظیم ش��ده در حال حرکت هس��تیم
و در س��ال ۱۳۹۹فرهنگ س��ازی ،نواوری و اموزش نیروی
انس��انی یکی از اولویت های اصلی ما در این س��ند اس��ت ،زیرا
تحول دیجیتال یک بال نرم دارد و یک بال س��خت؛ نرم ان
فرهنگ ،ساختار سازمانی ،رهبری و قابلیت سرمایه انسانی و
بال سخت ان فناوری های نوظهور است .طبیعتا حرکت این
دو ب��ال ب��ا یکدیگ��ر ما را موفق خواهد کرد و غفلت از هرکدام
ما را از رسیدن به سرمنزل مقصود بازمی دارد .قله ای که همه
ما باید به ان توجه کنیم تبدیل ش��دن فوالد مبارکه به یک
شرکت هوشمند دیجیتال و یک کارخانه هوشمند در کالس
جهانی است و ما باید در سال ۱۴۰۴به ان برسیم .مدیرعامل
شرکت ایریسا به خروجی اصلی تحول دیجیتال اشاره کرد و
افزود :خروجی تحول دیجیتال این است که با هزینه کمتر،
کیفی��ت و به��ره وری را افزای��ش دهیم و مدیران ما بتوانند با
همین دارایی ،محصوالت متنوع در کالس جهانی تولید کنند.
سخن پایانی
ام��روز در دنیا اس��تارت اپ هایی در صنعت فوالد
ش��کل گرفته اند ک��ه منجر به تحوالت اساس��ی در
این حوزه ش��ده اند .ب هعنوان مثال ،اس��تارت اپی در
بلژیک با هدف فراهم اوردن خدمات بالکچین برای
ایجاد شفافیت در سوابق زنجیره تامین شرکت های
فوالدی شکل گرفته یا استارت اپی در امریکا توانسته
پودرهای فلزی دس��تگاه های پرینت سه بعدی تولید
کند .پس استارت اپ ها حتی می توانند تولید داشته
باشند و باید نگاه ها را تغییر داد. صفحه 6
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
مرغ زنده و گرم ،س��یمان و تایر سبک و سنگین به عنوان کاالهای دارای
اولویت بازرس��ی این سازمان و سازمان های صنعت ،معدن و تجارت برای
جلوگیری از احتکار و بررسی موجودی و قیمت ،تعیین ش ده اند.
احمدی تاکید کرد :مطابق دس��تورالعمل های ابالغ شده ،سازمان های
صنعت ،معدن و تجارت و بازرس��ان اصن��اف موظفند ،ضمن برنامه ریزی
مناسب و انجام بازرسی های موردی و مستمر ،اقدامات نظارتی و بازرسی
خ��ود را بر کاالهای ف��وق به ویژه انبارها و مراکز نگه��داری کاال متمرکز
کنند.
معاون بازرس��ی و رسیدگی به تخلفات س��ازمان حمایت ،ایجاد زمینه
مناس��ب برای تامین و توزی��ع مایحتاج عمومی ،جلوگی��ری از تخلفات
احتمالی و رس��یدگی فوری به شکایات و گزارش های مردمی را از اهداف
این بازرسی ها دانست و خاطرنشان کرد :مردم می توانند تخلفات مشاهده
شده را از طریق تلفن ،۱۲۴مراجعه حضوری و مراجعه به اپلیکیشن نرخ
کاال و خدمات به ادرس ir.۱۲۴.wwwاعالم کنند.
تنظیم بازار کاالهای اساسی به جهاد کشاورزی بازمی گردد
تنظیم در خانه قدیمی!
پیمان صفردوست
در ماه های گذش��ته اقتصاد کش��ور در همه زمینه ها بیش از هر زمان دیگری با چالش های جدی مواجه بود و
وزارت صنعت ،معدن و تجارت که در این دوره چندین وزیر و سرپرس��ت را بر کرس��ی ریاست خود دیده ،گرچه
تمام ابزارهای خود را برای به دست گرفتن افسار بازار داخلی به کار بست ،اما باتوجه به شواهد و قیمت های رو به
صعود بازار ،بنا به دالیل متعدد در این کار توفیق چندانی کسب نکرد .در نهایت رایزنی های انجام شده مشاوران و
معاونان این وزارتخانه با دست اندرکاران وزارت جهاد کشاورزی ،تفاهمنامه ای را در پی داشت که به عقیده بسیاری
از کارشناسان در صورت اجرای درست ،می تواند یکی از گره های کور اقتصاد داخلی کشور را باز کند .براساس این
تفاهمنامه تنظیم بازار کاالهای اساس��ی دوباره به جهاد کشاورزی بازمی گردد و قرار است از این پس کارشناسان
این وزارتخانه درباره تنظیم بازار کاالهای اساس��ی اعمال نظر کنند .اما ایا این اتفاق به راحتی رقم خواهد خورد و
ایا واقعا بازار داخلی با این انتقال مس��ئولیت می تواند ش��اهد تغییرات محسوس و مثبت باشد؟! با گزارش
در این باره همراه باشید:
editor@smtnews.ir
تفاهمنامه ای با طعم تنظیم بازار کاالهای اساسی
وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت ،معدن و تجارت تفاهمنامه ای در
دست امضا دارند که براساس ان وظایف تنظیم بازار کاالهای اساسی دوباره
به وزارت جهاد بازمی گردد و بخشی از مشکالت موجود مرتفع خواهد شد.
در صورت امضای این تفاهم مسئولیت تنظیم بازار کاالهای اساسی دوباره
به وزارت جهاد کش��اورزی واگذار خواهد ش��د .پی��ش از این مجید موافق
قدیری ،عضو هیات نمایندگان اتاق ایران در گفت وگو با مهر اعالم کرده بود
طی چند روز اینده مس��ئولیت تنظیم بازار نهاده های دامی به وزارت جهاد
کشاورزی واگذار می ش��ود .در متن پیش نویس این تفاهمنامه امده است:
در راستای اجرای ایین نامه اجرایی قانون تمرکز وظایف و اختیارات مربوط
به بخش کش��اورزی ،همچنین درخواس��ت وزیر جهاد کشاورزی مبنی بر
واگذاری مسئولیت تنظیم بازار نهاده های کشاورزی و ضمن توجه به مصوبه
ب نامه هیات
ش��ماره ۱۳۷۳۲مرداد ۹۸ریاس��ت محترم جمهوری و تصوی
محت��رم وزیران ش��ماره /۶۴۰۱۵ت ۵۶۸۷۳ه موارد ذیل فی مابین وزارت
صنعت ،معدن و تجارت و وزارت جهاد کشاورزی مورد توافق قرار گرفت.
م��اده :۱عالوه بر مس��ئولیت تنظیم ب��ازار نهاده های دامی ،مس��ئولیت
تنظیم بازار محصوالت نهایی مرتبط از جمله مواد پروتئینی مانند گوش��ت
قرمز ،گوش��ت مرغ ،محصوالت لبن��ی و صنعت روغن نباتی برعهده وزارت
جهاد کش��اورزی است .ماده :۲مس��ئولیت تنظیم بازار کلیه کاالها به ویژه
محصوالت کشاورزی و کاالهای اساسی مرتبط با این بخش و مدیریت کلیه
ام��ور مربوط به صادرات و واردات این کااله��ا در چارچوب مقررات جاری
قانون تمرکز وظایف و اختیارات مربوط به بخش کشاورزی ،برعهده وزارت
جهاد کشاورزی است .ماده :۳وظیفه برنامه ریزی برای تامین ،تولید ،توزیع
و امور مربوط به تعدیل نرخ در بازار برعهده وزارت جهاد کشاورزی است.
ماده :۴مس��ئولیت تامین و حف��ظ ذخایر راهب��ردی کاالی منعقده در
توافقنامه با وزارت جهاد کش��اورزی اس��ت .ماده :۵کلیه وظایف مرتبط با
فرایند ثبت س��فارش ،تخصیص و تامین ارز برای نهاده های دامی ش��امل
ذرت ،ج��و ،کنجال��ه س��ویا و دانه های روغن��ی وارداتی و س��ایر کاالهای
کشاورزی گروه ۲1-۲7برعهده وزارت جهاد کشاورزی است.
ماده :۶سازمان برنامه و بودجه کشور نسبت به ابالغ و تخصیص منابع و
ردیف ه��ای اعتباری و متفرقه امور مرتبط قانون تمرکز وظایف و اختیارات
مربوط به بخش کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی اقدام کند.
ماده :۷بدیهی است دستگاه های اجرایی این وزارتخانه از جمله سازمان
توس��عه تجارت ایران ،س��ازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان،
سازمان های صنعت ،معدن و تجارت سراسر کشور و شرکت مادر تخصصی
بازرگان��ی دولتی ایران همکاری الزم را در زمینه سیاس��ت ها و برنامه های
اجرایی ان وزارت در چارچوب وظایف مربوطه به عمل خواهند اورد.
از چاله به چاه نیفتیم!
مجی�د موافق قدی�ری -رئیس انجم�ن صنایع
خ�وراک دام و طیور و ابزیان ایران :از نگاه کلی در
تمام کشورهای پیش��رو نیز می بینیم که همواره حوزه
تولید و تجارت زیر نظر یک نهاد اداره می ش��ود .به این
ترتیب انتقال وظایف تنظیم بازار از زیرمجموعه وزارت
صنع��ت ،معدن و تجارت ب��ه زیرمجموعه وزارت جهاد
کشاورزی اتفاق مطلوبی است که می تواند اثرات مثبتی
در این عرصه بگذارد.
یک��ی از مهم ترین مش��کالتی که تا ام��روز در زمینه
نهاده های دامی در کش��ور وجود دارد ،نبود هماهنگی
الزم بی��ن دو نهاد یعنی وزارت صنعت ،معدن و تجارت
و وزارت جهاد کش��اورزی اس��ت و حتی امارهای ارائه
شده در زمینه تولید و توزیع نهاده ها از سوی
این دو وزارتخانه با هم همسو نبوده اند .بر این
اساس می توان این اتفاق را به فال نیک گرفت
و در انتظ��ار روزه��ای بهت��ر در صنعت دام و
طیور کشور بود اما در عین حال در این زمینه
نگرانی هایی نیز وجود دارد که ممکن اس��ت
برای فعاالن این حوزه دردسرساز شود.
یکی از مهم ترین موارد ،ابزارهایی اس��ت که در مسیر
تنظیم ب��ازار در اختی��ار وزارت جهاد کش��اورزی قرار
خواهد گرفت؛ به عنوان مثال گرچه مس��ئولیت تنظیم
بازار در این توافقنامه به وزارت جهاد س��پرده می ش��ود
اما س��ازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان
اشتباهات گذشته را تکرار نکنیم
علی اصغ�ر ملک�ی -رئی�س اتحادی�ه
گوش�ت گوس�فندی تهران :انچ��ه در حال
حاض��ر بیش از همه مورد توج��ه تولیدکننده،
توزیع کنن��ده و مصرف کنن��ده اس��ت ،نتیجه
حاصل از اقدام��ات نهادهای مختلف در زمینه
کاالهای اساسی است و چندان تفاوتی نمی کند
که نتایج مطلوب به دس��ت کدام وزارتخانه و به
چه ش��کلی رقم می خورد .باتوجه به وضعیت و موقعیت اقتصادی کشور
باید ت�لاش کنیم تولیدات کش��ور در حد مطلوب و به بهترین ش��کل
به دست مصرف کننده برسد که اگر این اتفاق بیفتد اینکه مجری تنظیم
بازار کدام ارگان باش��د ،تفاوت خاصی ندارد .البته انطور که از ش��واهد
به نظر می رس��د وزارت جهاد کش��اورزی باتوجه به ارتب��اط با نهادهای
تولیدکننده می تواند تعامل بهتری با انان برقرار و با هماهنگی بیشتری
مسئله تنظیم بازار کاالهای اساسی را مدیریت کند .البته این به شرطی
امکان پذیرخواهد بود که این وزارتخانه در مس��یر تحقق اهداف از ابزار و
کارشناس��ان مناسبی نیز بهره بگیرد تا از پیش امدن مشکالت گذشته
جلوگیری کند .در گذشته نیز سکان تنظیم بازار در دست وزارت جهاد
کش��اورزی بوده و از قضا یک��ی از بدترین تصمیمات نیز در همان زمان
برای گوش��ت گوسفندی در کش��ور اتخاذ شد .در س��ال ۱۳۹۷مجوز
خروج دام از کش��ور صادر ش��د و همین موضوع باعث کم شدن ذخیره
دام کش��ور و در نتیجه نوسان ش��دید نرخ این محصول پروتئینی شد.
بنابر انچه گفته ش��د بیش از انکه بخواهی��م درباره مجری تنظیم بازار
کاالهای اساسی در کشور نظر بدهیم ،باید عملکرد این مجری را بررسی
کنیم .در کل همه ما و دیگر فعاالن حوزه تولید کاالهای اساسی کشور
امیدواری��م که هر ی��ک از این نهادها در تنظیم بازار به بهترین ش��کل
ممک��ن عمل کنند تا بازار داخلی کاالهای اساس��ی به تعادل برس��د و
با بهبود تولید ،مصرف کنندگان تحت فشار مالی کمتری قرار گیرند.
همچنان تح��ت نظ��ر وزارت صنعت ،معدن
و تجارت ب��ه فعالیت ادام��ه می دهد که این
موض��وع می تواند در احاط��ه وزارت جهاد بر
تنظیم بازار مشکل افرین باشد.
در عی��ن ح��ال س��ازمانی مثل س��ازمان
تعزی��رات و س��تاد تنظیم ب��ازار همچنان در
اختی��ار وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت قرار
دارد و این در حالی است که وزارت جهاد کشاورزی در
ستاد تنظیم بازار تنها یک حق رای دارد .با این حساب
باید منتظر ماند و دید ایا با سپردن وظایف تنظیم بازار
به وزارت جهاد کشاورزی ،این وزارتخانه توانایی مجاب
کردن س��ایر اعضای ستاد را در تعیین قیمت ها خواهد
داشت یا خیر .از دیگر نگرانی ها در این زمینه این است
ل حاضر دارای
ک��ه ایا وزارت جهاد کش��اورزی در ح��ا
کارشناسان زبده مورد نیاز برای سکانداری تنظیم بازار
کشور هس��ت یا خیر .اگر این موارد به درستی مدیریت
شوند و تنظیم بازار کاالهای اساسی و نهاده ها در مسیر
اصل��ی خود بیفتد ،بی ش��ک می توانیم ش��اهد اتفاقات
خوبی در اینده باش��یم ،اما اگر قرار باشد این اختیارات
به صورت نیمه کاره به جهاد کش��اورزی سپرده شوند یا
این نهاد توانایی مدیریت این حوزه را نداشته باشد ،این
واگذاری اختیار نه تنها س��ودی برای صنایع تولیدی ما
نخواهد داش��ت که حتی حکایت از چاله بیرون امدن و
افتادن در چاه خواهد بود.
پاسکاری تنظیم بازار بین ۲وزارتخانه
س��ال ۹۳و پس از اجرای قانون انتزاع بس��یاری از وظای��ف بازرگانی وزارت صنعت،
معدن و تجارت از جمله مجوز واردات محصوالت کش��اورزی و برخی کاالهای اساسی،
تنظیم بازار میوه ش��ب عید و ماه مبارک رمضان به وزارت جهاد کشاورزی سپرده شد.
وزیر جهاد کش��اورزی وقت هم که چندان مایل نبود در این زمینه به ویژه در رس��انه ها
س��خنی ب��ه میان اید ،یک بار در پاس��خ به تنظیم بازار میوه خی��ال همه را راحت کرد
و گف��ت :وظیفه وزارت جهاد کش��اورزی نظارت بر بحث کالن قیم��ت و توزیع میوه و
محصوالت کش��اورزی اس��ت و ما در بحث خرد بازار وظیفه ای نداری��م .از ان تاریخ به
بعد مجتبی خس��روتاج ،معاون وقت وزیر صنع��ت ،معدن و تجارت هم هر بار این گونه
پاس��خ داد که این وظایف برعهده وزارت جهاد کش��اورزی است و حتی یک بار اقایان
س��تاد تنظیم بازار را مسئول تمام مسائل عنوان کردند .از ان سال تاکنون تنظیم بازار
و ش��رکت بازرگانی دولتی همچنان بین دو وزارت جهاد کش��اورزی و صنعت ،معدن و
تجارت پاس کاری می ش��ود .با این همه در حال حاضر قانون تمرکز ،وزارت کشاورزی
را به عن��وان تنها نهاد متولی کل زنجیره تولید تا عرضه محصوالت غذایی به رس��میت
می شناس��د که از س��ال ۹۱تصویب و اجرایی ش��ده اس��ت .تا قبل از س��ال ۹۱وزارت
صنعت ،مع��دن و تجارت عهده دار تنظیم ب��ازار ،واردات و صادرات محصوالت غذایی
بود که عمال واردات متناس��ب با تولید داخلی انجام نمی ش��د و وزرای صنعت ،معدن و
تجارت و کش��اورزی به خاطر مشکالت بازار بارها به مجلس فراخوانده شدند .با اجرایی
ش��دن قانون تمرکز عمال تراز تجاری ایران مثبت ش��د و در س��ال ۹۳حدود ۵میلیارد
دالر کاهش واردات محصوالت غذایی اساس��ی اتفاق افتاد .به عالوه توفیقاتی از جمله
نرخ رشد اقتصادی مثبت بخش کشاورزی ،خودکفایی در تولید گندم ،کاهش واردات
برنج ،کاهش واردات ش��کر و رس��یدن به م��رز خودکفایی ،مدیری��ت واردات روغن و
دانه های روغنی به نفع صنایع داخلی و افزایش صادرات محصوالت کشاورزی با اجرای
سیاست بازار در ازای بازار در حوزه کشاورزی کسب شد که تا پیش از ان سابقه نداشت.
۲۶مهر سال ۱۳۹۶معاون اول رئیس جمهوری در حکمی وزیر صنعت ،معدن و تجارت
را به عن��وان رئیس جدید کارگروه تنظیم بازار انتخاب کرد؛ مس��ئولیتی که باید طبق
قانون تمرکز در اختیار وزارت کش��اورزی و وزیر ان قرار می گرفت .پس از انتخاب وزیر
صنعت ،معدن و تجارت به ریاس��ت این کارگروه ،رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس
در نامه ای به رئیس مجلس تضاد قانونی این انتصاب را اعالم کرد و خواستار جلوگیری
از اجرای این حکم شد .بعد از گذشت حدود یک سال در ابالغ جدیدی مسئولیت های
وزیر صنعت ،معدن و تجارت در این کارگروه به معاونت اقتصادی این وزارتخانه واگذار
شد؛ واگذاری که با مخالفت های بسیاری همراه بود .مخالفان بر این نکته تاکید داشتند
که کارگروه تنظیم بازار متش��کل از وزرای صنعت ،معدن و تجارت ،جهاد کش��اورزی،
اقتصاد ،معاون اول رئیس جمهوری و روس��ای سایر سازمان های مرتبط با تنظیم بازار
محصوالت اساسی است .با این انتصاب جدید و قرار دادن یک فرد در سطح معاون وزیر
در این س��مت ،بدیهی است که سطح س��تاد مهم تنظیم بازار تن ّزل یافته و پیش بینی
می ش��ود کارکردهای خود را از دس��ت بدهد .حال در صورت تصویب و اجرایی ش��دن
تفاهمنام��ه دو وزارت صنعت ،معدن و تجارت و جهاد کش��اورزی ،وظایف تنظیم بازار
کاالهای اساسی دوباره به وزارت جهاد بازمی گردد.
سخن پایانی...
انچه از صحبت های فعاالن حوزه تولید کاالهای اساس��ی برمی اید این اس��ت
ک��ه در عی��ن ح��ال که همه انها ب��ا نارضایتی از وضعیت موجود کش��ور صحبت
می کنند ،امیدوارند تغییر و تحوالت در حوزه تنظیم بازار با اتفاقات مثبتی همراه
باش��د .تامین نهاده ها و توزیع مناس��ب و متناسب انها بین تولیدکنندگان واقعی،
نرخ گذاری های منطبق بر کارشناسی و در نظر گرفتن شرایط تولید ،از مهم ترین
خواسته های تولیدکنندگان از متولیان تنظیم بازار کاالهای اساسی است .در هر
حال مسئولیت تنظیم بازار کاالهای اساسی ازسوی وزارت جهاد کشاورزی گرچه
دارای سابقه قبلی است اما باتوجه به وضعیت فعلی اقتصاد کشور ،مانند یک امالی
نانوش��ته اس��ت و باید دید که این وزارتخانه در راستای این مسئولیت جدید ،چه
فعالیت هایی را انجام خواهد داد و به چه نتایجی خواهد رسید.
7
اما اگر قرار
باشد اختیارات
به صورت
نیمه کاره به
جهاد کشاورزی
سپرده شوند یا
این نهاد توانایی
مدیریت این
حوزه را نداشته
باشد ،این
واگذاری اختیار
حکایت از چاله
بیرون امدن
و افتادن در
چاه خواهد بود
اثار این
انتقال مثبت
خواهد بود
یادداشت
بازار روغن
خوراکی در
اولویت نظارت
قرار گرفت
دستفروشی
از تخلف تا کسب وکار
معاون بازرسی و رسیدگی به تخلفات سازمان حمایت مصرف کنندگان
و تولیدکنن��دگان گفت :در هفته جاری ،بازرس��ی ها ب��ر روغن خوراکی،
نهاده های دامی ،مرغ ،سیمان و انواع تایر متمرکز شده است.
به گزارش سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان ،سیدجواد
احمدی افزود :براس��اس فهرست پیش��نهادی کاالها و خدمات مشمول
نرخ گذاری تثبیت��ی ،به منظور هدفمند کردن بازرس��ی ها و تایید ان در
کارگ��روه تنظیم بازار ۵ ،کاال از جمله روغ��ن خوراکی ،نهاده های دامی،
این نمایشگاه منجی
صنعت تاسیسات شد
اختصاص بخشی
از درامد به حوزه
مسئولیت اجتماعی
سیدفرزاد طالکش
دبیر انجمن ملی طیور ایران
اخب��اری ک��ه در چن��د روز اخی��ر درباره
انتقال مس��ئولیت های تنظیم بازار کاالهای
اساس��ی به وزارت جهاد کش��اورزی منتشر
ش��ده ،از نظ��ر بیش��تر فعاالن ح��وزه تولید
کاالهای اساس��ی اتفاق مثبتی است و از ان
اس��تقبال می کنن��د ،زیرا یک��ی از مهم ترین
مش��کالتی که تا امروز در ای��ن حوزه وجود
داش��ته ،چندپارگی زنجیره واردات و توزیع
بوده است.
در واقع تا امروز وظیف��ه توزیع نهاده های
دامی در اختیار س��امانه بازارگاه بوده که در
اختیار وزارت جهاد کش��اورزی قرار دارد ،اما
واردات توس��ط بخش دیگری انجام می شده
است.
این گسس��تگی و متصل نبودن بازارگاه به
س��امانه گمرک ،به شکل های مختلف زمینه
فعالیت س��وداگران و انتقال نهاده های دامی
ب��ه ب��ازار ازاد را فراه��م می ک��رد و طبیعتا
یکپارچه ش��دن این فراین��د می تواند نقش
موث��ری در بهبود وضعی��ت واردات و توزیع
نهاده های دامی داشته باشد ،زیرا اگر واردات
نهاده های دامی و ب��ازارگاه هر دو در اختیار
وزارت جهاد کش��اورزی باشد ،می توان امید
داش��ت که نهاده ه��ای وارد ش��ده بالفاصله
در بازارگاه بنش��ینند و فرصت سوءاس��تفاده
و س��وداگری از افراد س��ودجو در این حوزه
گرفته شود.
البته بای��د به این نکته نیز توجه داش��ت
که موضوع��ات پیرامون نهاده ه��ای دامی و
ل��زوم نظارت بر واردات و توزی��ع نهاده ها بر
مبن��ای دالر ۴۲۰۰تومان��ی تنه��ا تا زمانی
مطرح اس��ت که ارز چندنرخی برای واردات
وج��ود دارد و با ازاد و نک نرخی ش��دن ارز،
نیاز چندانی به این نظارت ها وجود ندارد؛ از
همی��ن رو باتوجه به صحبت هایی که درباره
ازادس��ازی نرخ ارز در ماه ه��ای اینده وجود
دارد ،انتقال مسئولیت تنظیم بازار نهاده های
دامی هرچه زودتر رقم بخورد ،زمان بیشتری
ب��رای اس��تفاده از نظارت اثربخ��ش وزارت
جهاد کشاورزی بر این موضوع وجود خواهد
داشت.
پس از ازادسازی نرخ ارز کاالهای اساسی
نیز بیش��تر مش��کالت در این حوزه برطرف
خواه��د ش��د و واردات ب��ا ارز تک نرخ��ی،
خودبه خود موضوع س��وداگری و ایجاد بازار
س��یاه را خاتمه خواهد داد و در بازار مصرف
نی��ز به ج��ای قیمت گذاری های دس��توری،
نظ��ام عرضه و تقاض��ا در یک فضای رقابتی،
تعیین کننده قیمت کاالهای اساس��ی خواهد
بود و نقش دولت ،وزارت جهاد کش��اورزی،
وزارت صنع��ت ،معدن و تج��ارت و نهادهای
دولت��ی در ای��ن ح��وزه تنه��ا معط��وف به
نظارت های معمول بر بازار خواهد بود .نکته
قابل توجه در این زمینه این اس��ت که حدود
۱۰۰میلیارد دالری که از طریق ازادس��ازی
ن��رخ ارز در بانک مرکزی باق��ی می ماند ،به
ص��ورت ریالی در اختیار دول��ت قرار خواهد
گرفت تا ع�لاوه بر حدود ۲۰میلیارد دالری
که ب��ه حوزه صنعت اختص��اص خواهد داد،
ب��ا اس��تفاده از روش هایی مانن��د تخصیص
یارانه کاالهای اساس��ی ب��ه مصرف کنندگان
و کارت های الکترونیکی حمایتی دهک های
پایین دست جامعه ،فش��ار حاصل از افزایش
قیمت ه��ا را از دوش مصرف کنن��دگان ک��م
می کند .به این ترتیب با ازادس��ازی نرخ ارز
بس��یاری از مشکالت تولید و توزیع کاالهای
اساس��ی در کش��ور برطرف خواهد شد ،زیرا
از یک سو مشکالت تولیدکننده برای تامین
نهاده ها برطرف خواهد شد و دست سوداگران
از سودجویی از حوزه نهاده ها کوتاه می شود
و از س��وی دیگر به مصرف کنن��ده که یارانه
خری��د کااله��ای اساس��ی ب��ه او تخصیص
یافته فش��ار مضاعف��ی در تامی��ن مایحتاج
اساسی زندگی وارد نمی ش��ود؛ ضمن اینکه
قیمت گ��ذاری واقعی کااله��ای تولیدی در
ای��ن حوزه ،تداوم تولی��د را تضمین می کند.
ام��ا ت��ا ان زم��ان ،به نظ��ر می رس��د انتقال
مس��ئولیت های تنظیم بازار کاالهای اساسی
از وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت به وزارت
جهاد کش��اورزی می تواند تاثیرات مثبتی بر
بازار ای��ن کاالها در داخل کش��ور بگذارد و
تا ح��دودی از مش��کالت تولیدکنندگان در
بخش های مختلف کم کند. صفحه 7
8
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
بازار و اصناف
یادداشت
اصناف
حق دارند
امنیت شغلی
داشته باشند
جالل الدین محمد شکریه
نایب رئیس اول اتاق اصناف ایران
بررسی موضوع دستفروشی از نگاه فعاالن اقتصادی و اجتماعی
دستفروشی؛ از تخلف تا کسب وکار
پیمان صفردوست
editor@smtnews.ir
دستفروش��ی جرم نیس��ت اما انچه دستفروش��ان انجام می دهند ،مصداق تخلف هایی مثل عرضه خارج از شبکه ،فرار از
پرداخت مالیات و ...است که در قانون برای ان مجازات هایی تعیین شده است .براساس قانون مدیریت خدمات شهری در
معابر ،خیابان ها و به طور کلی سطح شهر نباید مشکلی برای رفت وامد مردم به وجود اورند .از طرفی براساس قوانین هیچ
فردی نمی تواند بدون داشتن مجوزهای الزم اقدام به فروش کاال کند و هر دو این اتفاق ها تخطی از قانون تلقی می شود
و با این حساب دستفروشان مرتکب تخلف می شوند .اما گستردگی پدیده دستفروشی در کشور به ویژه در کالنشهرهایی
مثل تهران تا حدی است که دیگر نمی توان ان را به صراحت جرم نامید ،بلکه به نظر می رسد باید دیگر ان را به عنوان یکی
از چشم اندازهای زندگی شهری پذیرفت .اما حضور این فعاالن غیررسمی اقتصاد در کشور عالوه بر ظاهر نازیبایی که به
شهرها می بخشد ،ادامه کار ۳میلیون واحد صنفی در کشور را که در طول سال باید هزینه های مختلفی را بابت کسب وکار
خود بپردازند ،مختل می کند .عده ای معتقدند دستفروشی شغل کاذبی است که باید بساط ان از بازار کسب وکار برچیده
شود ،گروهی دیگر دستفروشان را مستحق توجه می دانند و می گویند باید به منظور ایجاد یک بستر فعالیت متمرکز برای
انها کاری کرد و حتی عده ای این پدیده را یکی از نمادهای زندگی ش��هری و کش��ورهای در حال توس��عه می دانند و ان را
بخش��ی از حال و هوای زندگی امروز برمی ش��مارند .اما به راستی برای دستفروشان و پدیده دستفروشی چه راهکاری باید
در پیش گرفت؟ با گزارش این شماره
در این باره همراه باشید:
عکس :ایدا فریدی
حقیقت این اس��ت که پدیده دستفروشی
ناش��ی از وضعیت اقتصادی موجود در کشور
است و باتوجه به گستردگی و تکثر روزافزون
ان به راحت��ی نمی توان درب��اره ان به صورت
قه��ری تصمیم گی��ری کرد و بای��د به صورت
زیربنای��ی و بنیادی عمل ش��ود؛ در غیر این
صورت پرداختن به ان مانند بسیاری از دیگر
مسائل بازارهای کس��ب وکار کشور ،مقطعی،
موضعی و موقت خواهد بود.
ما اعتقاد داریم س��اماندهی دستفروش��ان
در کش��ور کاری نیس��ت ک��ه از عهده بخش
خصوصی براید و باید از طریق وزارت کش��ور
صورت گیرد.
ای��ن س��اماندهی باید به نحوی باش��د که
منجر به اش��غال معابر و همچنین تداخل در
کسب وکار اصناف نشود و فضایی را نیز برای
فعالیت سالم نیروی کار کشور ایجاد کند.
ل حاضر در کش��ور بی��ش از ۳
م��ا در حا
میلی��ون واح��د صنفی داریم ک��ه این تعداد
یعن��ی ب��رای حدود ه��ر ۲۷نفر ی��ک واحد
صنفی وجود دارد ،در حالی که این نسبت در
کشورهای دیگر و مطابق استاندارد جهانی به
ازای هر ۲۵۰۰تا ۳۰۰۰نفر است ،به همین
دلیل بدون در نظر گرفتن دستفروش��ان نیز
ما با اس��تانداردهای جهانی کسب وکار فاصله
معن��ی داری داریم و هزین��ه و درامد در این
واحدها توجیه کم��ی دارد و تازه به این امار
باید م��واردی مثل فروش��گاه های زنجیره ای
ب��زرگ و کس��ب وکارهای مج��ازی را نی��ز
افزود.
در این اش��فته بازار ،حضور بدون قاعده و
قانون دستفروشان می تواند صدمات بزرگی را
به کسب وکار اصناف کشور وارد کند.
با ای��ن حال نهادهایی مثل وزارت کش��ور
می توانند در این زمینه اهتمام جدی داش��ته
باش��ند و ای��ن معض��ل را در قالب ش��ورای
تامی��ن اعتب��ارات و ...به نح��وی س��اماندهی
کنند.
استقرار دستفروشان در مراکز خاص گرچه
همچن��ان حاش��یه س��ود واحده��ای صنفی
رس��می را هدف قرار می دهد اما در هر حال
می توان با در نظر گرفتن ساعت کار و نظارت
بر کیفیت کاالها ،سروش��کلی ب��ه بی قانونی
موجود در حوزه دستفروشی داد.
اما اگ��ر بخواهیم به ای��ن معضل به صورت
ریش��ه ای بپردازیم ،به این نکته می رسیم که
دولت باید با ایجاد ش��غل های رس��می ،افراد
ش��اغل در این ح��وزه را به مش��اغل واقعی
منتقل کند تا ضمن برخورداری این اقشار از
یک ش��غل دائم ،موقعیت شغلی و سوداوری
واحدهای رسمی صنفی نیز مورد تهدید قرار
نگیرد.
با ای��ن کار تعداد زیادی از دستفروش��ان
امروز جامعه کس��ب وکار ما ج��ذب کارهای
دائم و رس��می می ش��وند و ع�لاوه بر خروج
از نظ��ام معیوب دستفروش��ی ،می توانند در
سازندگی و توسعه اقتصادی کشور نیز نقش
داشته باشند.
انچه از وضعیت فعلی بازار دستفروشی در
ل حاضر
کش��ور برمی اید این است که در حا
اراده ای ب��رای رس��یدگی و س��اماندهی این
موضوع وجود ندارد ،در حالی که این موضوع
به راحتی قابل حل است و نهادهای باالدستی
می توانند با به کار گرفتن ابزارهای مدیریتی
خود ،س��ر و شکل مطلوبی به دستفروشی در
کشور بدهند.
اصناف رس��می ما در ماه های اخیر به دلیل
مواجه��ه ب��ا همه گیری کرون��ا ،تعطیلی های
اجباری ،کاهش مش��تریان ،کم ش��دن توان
خری��د م��ردم و بس��یاری از مس��ائل دیگر،
به ش��دت در تنگنای اقتصادی ق��رار دارند و
دامن زدن به این موض��وع با پدیده ای مانند
دستفروشی ،انها را با تهدیدات جدی مواجه
می کن��د و حتی می تواند انه��ا را در معرض
ورشکس��تگی قرار دهد؛ ان هم در رقابتی که
حریف انها هیچ گونه تعهد رس��می و اخالقی
برای به جا اوردن حقوق قانونی ندارد.
در ه��ر حال واحدهای صنفی کش��ور حق
دارن��د در برابر مالیاتی که پرداخت می کنند،
ح��ق بیمه ای ک��ه می پردازند ،اش��تغالی که
ایجاد می کنند و نقشی که در نظام اقتصادی
کش��ور دارند انتظار داش��ته باشند تا کسب و
کار انها مورد حمایت نهادهای باالدستی قرار
گیرد و بتوانند به س��ود معقول خود دس��ت
پیدا کنند.
توسعه
بازارچه های
محلی ،از
سیاست های
مدیریت شهری
ش��هردار تهران در تشریح وضعیت س��اماندهی دستفروشان پایتخت،
اظهار کرد :اگر بس��اط دستفروشان جمع ش��ود به موازات ان باید برای
امرار معاش انها در این شرایط اقتصادی مسیری باز شود.
به گزارش باش��گاه خبرن��گاران ج��وان ،حناچی بیان ک��رد :برخی از
معاب��ر پایتخت مانن��د خیابان انقالب و چهارراه ولیعص��ر به عنوان کانون
دستفروش��ی شناخته می شوند که اگر ش��هرداری تهران به وظیفه خود
درباره جلوگیری از س��د معبر عمل نکند ،هیچ عابر پیاده ای نمی تواند از
این مکان ها عبور کند .شهردار تهران افزود :ظرفیت دستفروشی برخی از
معابر پایتخت به اندازه ای باالس��ت که برای تردد عابران پیاده باید با سد
معبر و دستفروشی برخورد شود.
ش��هردار تهران ادامه داد :پیش از ش��یوع ویروس کرونا در پایتخت با
هدف التزام بخش��ی به معابر پایتخت با س��د معبر برخورد می ش��د و در
کنار ان نیز ش��هرداری تهران بازارچه هایی را برای حضور دستفروش��ان
پیش بینی می کرد تا دستفروشان با حضور در انها فعالیت کنند.
حناچ��ی با تاکید بر این نکته که برخورد با س��د معبر و دستفروش��ی
ذی نف��ع دارد ،گفت :در کنار ان که ب��از بودن پیاده رو برای تردد عابران
پیاده ،قانون اس��ت ،ما با کاس��بانی مواجهیم که برای فعالیت مغازه خود
مالیات پرداخت می کنند.
او تاکی��د کرد :فعالی��ت بازارچه های محلی برای حضور دستفروش��ان
سیاس��تی است که از پیش بود و ما نیز در شهرداری تهران ان را تعقیب
می کنیم.
باید به وجه معیشتی دستفروشی توجه شود
وقتی اقتصاد
در مسیر رشد
و توسعه قرار
گیرد ،می توان
امید داشت
دستفروشی در
کشور کنترل
و زمینه های
برطرف کردن
ان به عنوان یک
معضل اجتماعی
فراهم شود
گرچه قانون
مکتوبی
برای فعالیت
دست فروشان
وجود ندارند،
اما در طول این
سال ها این گروه
سازکار نامکتوب
خود را برای بقا
در بازار داخلی
ما یافته اند
حسن خلیل ابادی ،عضو شورای اسالمی شهر تهران
در گفت وگ��و با
گفت :دستفروش��ی حاال دیگر
به عن��وان یک پدی��ده نوظهور در کالنش��هرهایی مثل
تهران مطرح نیس��ت و ما ش��اهدیم که این کار گاهی
در برخی خانواده ها در طول چند نس��ل ادامه داشته و
به صورت یک شغل خانوادگی در امده است.
وی با اش��اره به وجوه مختلف این موضوع در کش��ور
ما خاطرنش��ان کرد :گرچه دستفروشی از بعد اجتماعی
یک عمل نکوهیده محسوب می شود و از نظر شهرداری
کسانی که به دستفروشی مشغول هستند ،مزاحم تلقی
می ش��وند اما باید توجه داش��ت که ای��ن معضل غیر از
بعد اجتماع��ی ان دارای وجوه دیگری نیز هس��ت که
مهم ترین ان وجه معیشتی فعاالن این بخش از اقتصاد
است؛ مسئله مهمی که در هر نوع تصمیم گیری درباره
این بخش ،حتما باید مد نظر قرار گیرد.
این عضو ش��ورای اسالمی شهر تهران درباره اقدامات
انجام ش��ده در کش��ور برای کنترل این معضل ،گفت:
حقیقت این است که س��ال های زیادی است که سعی
شده در بخش معیشتی دستفروشی اقدامات
مفیدی انجام ش��ود و در دوره های مختلف ۴
دهه اخیر ،دس��ت اندرکاران با در نظر گرفتن
دکه ،غرف��ه ،مغازه ،ب��ازار روز و ...س��عی در
س��اماندهی ان داش��ته اند ،اما باوج��ود این
تالش ها به جای اینکه این پدیده کنترل شود،
روز به روز گسترده تر و بخش های جدیدی به
ان افزوده شده است.
ی که
خلیل اب��ادی با اش��اره ب��ه تنگناهای معیش��ت
دستفروش��ان را به انتخاب این کار وادار می کند ،عنوان
ک��رد :این گس��ترش بیش از انکه مرب��وط به کم کاری
نهادهای ذی ربط باش��د ،منشا معیشتی دارد و مسائلی
مانند گرانی ،بیکاری و تورم در این س��ال ها همواره به
ان دام��ن زده اند .برخی از افرادی که به دستفروش��ی
مش��غولند ،به ای��ن دلیل ای��ن کار را به عنوان پیش��ه
برگزیده اند که کار دیگری ندارند.
وی در ای��ن باره تاکید ک��رد :در واقع اگر می خواهیم
با ای��ن موضوع به صورت ریش��ه ای و اساس��ی برخورد
نه دستفروش و نه چندشنبه بازار
رس��ول جهانگی��ری ،عض��و
هیات رئیس��ه اتاق اصناف ایران
نی��ز درباره پدیده دستفروش��ی
در ش��هرهای مختل��ف کش��ور
در گفت وگ��و ب��ا
اظهار
ک��رد :دستفروش��ی زیبن��ده
کالنش��هرهای ما نیست و حتی
توس��عه دستفروشی در قالب یک اتحادیه
به صالح نیست ،چراکه در نهایت واحدهای
صنف��ی دیگر از کار خواهند افتاد و دوباره
به جمعیت بیکاران اضافه می شود.
وی در این باره افزود :ما پروانه کس��ب
را در صورتی صادر می کنیم که ازس��وی
متقاض��ی مکان��ی دارای پروانه س��اخت
معرف��ی ش��ود و ف��رد متقاض��ی فضایی
فیزیکی داشته باش��د .پس ایجاد اتحادیه
مخصوص دستفروش��ان نه تنه��ا به صالح
اقتص��اد مل��ی نیس��ت ،بلک��ه ممکن هم
نیست.
جهانگیری درباره موضوع دستفروش��ان
بیان ک��رد :جای تاس��ف دارد،
ام��ا بدن��ه اصناف کش��ور محل
تجم��ع جامع��ه بیکار ش��ده و
برخ��ی ش��اغالن در بخش های
دیگر نیز اوق��ات فراغت خود را
در چندشنبه بازارها و خیابان ها
به عنوان دستفروش می گذرانند.
جهانگی��ری همچنین اظه��ار کرد :در
حال حاضر ما مش��کلی ب��رای تامین نیاز
مردم نداریم و همه چیز فراهم است.
اگ��ر فردی از ابتدای عم��ر کاری خود
دس��تفروش ب��وده ،بح��ث جداگان��ه ای
دارد ک��ه ش��هرداری ها می توانن��د طبق
دس��تورالعمل های خود انها را شناس��ایی
و س��اماندهی کنند ،اما چندش��نبه بازارها
پدیده ای هس��تند که به واحدهای صنفی
ظل��م می کنن��د .از س��وی دیگ��ر ،ح��ق
مصرف کننده هم پایمال می ش��ود ،چراکه
در ای��ن فضا ام��کان رصد کااله��ا به طور
مناسب مهیا نیست.
کنی��م ،باید در پی ان باش��یم که در کش��ور
رون��ق اقتصادی ایج��اد و زمین��ه فعالیت در
مشاغل واقعی برای کسانی که به دستفروشی
مشغولند ،فراهم شود.
ای��ن عضو ش��ورای اس�لامی ش��هر تهران
همچنین یاداور ش��د :وقتی اقتصاد در مسیر
رشد و توسعه قرار گیرد ،می توان امید داشت
تا دستفروش��ی در کش��ور کنترل و زمینه های برطرف
ک��ردن ان به عنوان یک معضل اجتماعی فراهم ش��ود،
وگرن��ه هیچ ف��رد معلولی با ان مش��کالتی ک��ه دارد،
نمی خواهد به عنوان یک بساط گس��تر در س��طح شهر
ش��ناخته ش��ود .خلیل ابادی بیان کرد :دستفروشی در
ش��هرها که این روزه��ا دیگر چندان مس��ئله عجیبی
نیس��ت ،امروز مش��کالت زیادی را ب��رای جامعه ایجاد
می کن��د که بر ه��م خوردن نظام کس��ب وکار ،بزه های
جانبی ،خدشه وارد کردن به چهره زندگی شهرنشینی
و مش��کالت تردد در این محیط ها تنها گوشه ای از این
مشکالت هس��تند ،اما همانطور که پیش تر ذکر شد تا
ساماندهی دستفروشان زیر ذره بین مرکز پژوهش ها
مرکز پژوهش های مجلس ش��ورای اس�لامی اردیبهش��ت سال
گذش��ته با بررس��ی عملکرد ماده ۱۶قانون بهبود مس��تمر محیط
کس��ب وکار به موضوع س��اماندهی دستفروش��ان پرداخت و گفت:
برای س��اماندهی این گروه به عن��وان گروه های کم درامد اقتصادی
می توان با بهره گیری از الگوی س��ایر کشورها راه هایی غیر از انچه
که تا امروز پیاده ش��ده را امتحان کرد .این مرکز در نهایت دو ایده
عملی برای ساماندهی فروشندگان کم سرمایه و دستفروشان شامل
شناس��نامه دار کردن دستفروش��ان و مجوزدهی به شرکت هایی با
عنوان «سایبان دستفروشان» را مطرح کرده است.
این گزارش پیشنهاد می دهد سیاست گذاران کشور برای کاهش
فش��ار اقتصادی بر فقرا ،دس��توری را به عن��وان راه حلی موثر برای
کاه��ش اثار بیکاری و کمک به اقش��ار بی درام��د در دوران رکود
در نظر بگیرند و ش��غل دستفروش��ی را قانونی کرده و به رس��میت
بشناسند.
همچنین الزم است ش��هرداری های سراسر کشور به ساماندهی
کل دستفروش��ان از طری��ق ارائه مج��وز «اس��ان» و «فوری» به
همه متقاضیان ،در نظر گرفتن مزایا و تس��هیالت با هدف تش��ویق
دستفروش��ان غیررس��می ب��ه دریافت «مج��وز» و ص��دور مجوز
به صورت یکساله ،در نظر گرفتن مکان های ثابت و مناسب در نقاط
پررفت وامد برای دستفروش��ان ،به صورتی که درصدی از مساحت
پیاده رو به انان اختصاص یابد ،اقدام کنند.
بر این اس��اس این پژوهش به دو طرح عملیاتی اش��اره می کند:
نخس��ت طرح شناسنامه دار کردن دستفروشان؛ به این شکل که با
واگذاری انتخاب مکان های مناس��ب برای استقرار دستفروشان به
خود انها و نیز مشتریان ش��ان ،در کنار تمرکز شهرداری بر تعیین
مناطق دستفروشی مطلقا ممنوع در ابتدای هر سال ،این طرح اجرا
و برخی اجزا در نظر گرفته شود.
در این راستا باید اقداماتی نظیر صدور کارت رسمی دستفروشی
با دوره اعتبار مش��خص ،دریافت هزینه ای ثابت از متقاضیان کارت
دستفروشی ،با عنوان «عوارض شهری علی الراس»( ،مبلغی حدود
۵۰۰ه��زار ریال ،برای دوره یکس��اله) ،اعالم علنی مناطق ممنوعه
برای دستفروش��ی در ابتدای هر سال و نصب تابلوی «دستفروشی
ممنوع» در ان مناطق توس��ط ش��هرداری و تعلیق سه ماهه کارت
دستفروش��ی برای دستفروش��ان بساط گس��تر در مناطق ممنوعه
صورت گیرد.
گام دوم نیز در این گزارش ،طرح مجوزدهی به ش��رکت هایی با
عنوان «سایبان دستفروشان» (واگذاری انتخاب مکان های مناسب
برای اس��تقرار دستفروشان به شرکت های خصوصی ،با بررسی این
مکان ها توس��ط ش��هرداری به لحاظ س��د معبر و فاصله مناسب با
مغازه داران دارای کسب وکار مشابه) است.
طرحی که از سال ۹۴مطرح است
«دستفروش��ان همزمان با اجرای طرح ساماندهی،
شناس��نامه دار می ش��وند» .ای��ن جمله ای اس��ت که
از س��ال ۹۴تا امروز هرازگاهی در جلس��ه ای ازسوی
مسئولی عنوان می شود.
س��ال ۹۴معاون وقت خدمات ش��هری شهرداری
تهران با اعالم اینکه روند تدوین دستورالعمل اجرایی
طرح انضباط بخش��ی اجتماعی و ساماندهی صنایع و
مشاغل منطقه ۱۲در ابعاد مختلف و ۵محور اساسی
اغاز شده ،گفت :امیدواریم با ورود طرح سامان بخشی
به منطقه نگین تهران ،ش��اهد ارتقای ش��اخص های
کیف��ی ارائه خدم��ات و تحقق هرچه بیش��تر و بهتر
حقوق شهروندان باشیم.
ب��ه گ��زارش ایس��نا ،مجتب��ی عبداله��ی یکی از
مهم تری��ن رویکرده��ای ای��ن ط��رح را س��اماندهی
وضعیت دستفروش��ان ،بساط گس��تران و افرادی که
به واس��طه ف��روش کاالی��ی در پیاده راه ها س��د معبر
می کنند ،دانس��ت و گف��ت :در نظر داری��م به منظور
وقتی انگیزه های قوی معیش��تی برای این قبیل کارها
وج��ود دارد و تا وقتی مش��کالت جذب ای��ن نیروها به
مش��اغل واقعی حل نشود ،نمی توان امید داشت که این
مشکالت برطرف شود.
وی درباره برخوردهای انتظامی و قهری با دستفروشی
نیز ابراز کرد :به نظر می رسد بدون ریشه یابی و مواجهه
صحیح با این موضوع ،برخوردهای قهری نیز نمی تواند
تاثیرگذار باشد زیرا به دلیل اینکه مردم با دستفروش ها
احس��اس همدردی دارند ،ممکن اس��ت برخورد با این
م��وارد موجب ایجاد تن��ش در جامعه یا حتی درگیری
بین مردم و ماموران ش��ود .خلیل ابادی در پایان گفت:
در این ش��رایط بهترین گزینه برای کنترل این معضل
اجتماعی این اس��ت که مطالعات عمیق و مستمری در
ای��ن حوزه انجام و ب��ا اگاهی از هم��ه جوانب موضوع،
درباره ان تصمیم گیری ش��ود ،وگرنه تمام تالش ها در
ای��ن زمینه بی نتیجه خواهد ماند و باید هر روز ش��اهد
گس��ترش هرچه بیشتر دستفروشی و بساط گستری در
کالنشهرهای کشور باشیم.
برق��راری انضباط اجتماعی ه��م در زمینه
اسان س��ازی ت��ردد ش��هروندان و ه��م
نظم بخش��ی فعالیت های کس��به ،وضعیت
فعالیت مغازه داران در حریم مغازه ها را نیز
ساماندهی کنیم.
معاون وقت ش��هردار تهران ب��ا یاداوری
اینکه نگاه شهرداری به دستفروشان ،عاری
از برخوردهای قهری است ،گفت :یکی از اولویت های
شهرداری تهران س��اماندهی محل تردد عابران پیاده
اس��ت که این روزها به واسطه فعالیت دستفروشان یا
بساط گس��تران در منطقه با کمی مشکل مواجه شده
اس��ت؛ از همی��ن رو در نظ��ر داریم در رون��د تهیه و
تدوین دس��تورالعمل اجرایی ،شرایط و امکاناتی برای
این دستفروشان فراهم اوریم.
حاال تقریبا ۵سال اس��ت که قرار است همزمان با
اجرای طرح س��اماندهی دستفروشان و شناسنامه دار
کردن دستفروشان کارت هایی با کدهای تعریف شده
صادر و محلی ثابت برای اس��تقرار هر کدام
از دستفروشان تعریف شود.
بس��یاری با تاکی��د بر ض��رورت توجه به
معیشت این گروه ،معتقدند با شناسنامه دار
ش��دن دستفروش��ان ،ج��ای انه��ا ثابت و
از فضایی که بالاس��تفاده اس��ت به ش��کلی
مناسب استفاده می شود و فضای پیاده روها
هم برای تردد ش��هروندان بازتر خواهد شد .همچنین
در طرح س��اماندهی دستفروشان منافع شهروندان و
دستفروشان در نظر گرفته شده است .با شناسنامه دار
شدن دستفروشان ،ش��هروندان با اعتماد بیشتری از
دستفروشان خرید می کنند می کنند چراکه اطمینان
دارند که دس��تفروش در شهرداری شناسنامه و کدی
مشخص دارد .البته براس��اس اخبار منتشر شده این
طرح با همکاری ش��هرداری در برخی اس��تان ها اجرا
شده اما هنوز با انچه که به عنوان طرح کلی و اجرای
عمومی از ان یاد شود فاصله داریم.
قانونی باشیم
باتوج��ه به ش��رایط موج��ود ،چ��ه بخواهیم و
چه نخواهیم دستفروش��ی و دستفروش��ان حاال
دیگ��ر جزئی از اقتصاد ما هس��تند و گرچه قانون
مکتوبی ب��رای فعالیت انها وج��ود ندارند ،اما در
طول این س��ال ها س��ازکار نامکتوب خود را برای
بق��ا در ب��ازار داخلی ما یافته ان��د؛ بنابراین به نظر
یرس��د در کن��ار توج��ه به کنترل ای��ن پدیده
م
در حمای��ت از کس��ب وکارهای رس��می کش��ور،
بهتر اس��ت دس��تورالعمل هایی نیز ب��رای ادامه
فعالیت این قش��ر بزرگ تهیه ش��ود تا این نظام
نانوش��ته در زیر پوست ش��هر ،مکانیسم مدون و
ش��فاف تری بیابد .در کل اگر قرار است فعالیت و
بوکاری در این حوزه شکل بگیرد ،باید این
کس��
کار به دور از ساختارهای مافیا گونه و مواردی مثل
موزاییک فروشی انجام شود. صفحه 8
9
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
نمایشگاه
.
گزارش می دهد
این نمایشگاه منجی صنعت تاسیسات شد
هفت��ه گذش��ته نوزدهمی��ن نمایش��گاه تاسیس��ات و
سیس��تم های گرمایش��ی و سرمایشی برگزار ش��د .در طول
۴روز برگ��زاری ای��ن رویداد ،بهمن حس��ین زاده مدیرعامل
ش��رکت سهامی نمایشگاه های بین المللی تهران ،عبدالکریم
جاللی مدیرعامل شرکت نماگر ،پیرموذن نایب رئیس هیات
مدیره ش��رکت س��هامی نمایش��گاه های بین المللی تهران و
حبیبی عضو ش��ورای ش��هر تهران از بخش های مختلف ان
بازدی��د کردند .حضور بیش از ۱۶۰ش��رکت کننده تخصصی
در حوزه تاسیس��ات و سیستم های سرمایشی و گرمایشی در
محل دائمی نمایش��گاه های بین المللی تهران با رعایت کامل
پروتکل های بهداش��تی از نکات قابل توج��ه این رویداد بوده
اس��ت .نمایشگاه تاسیسات به همت شرکت نماگر مجری تا 3
ابان ۱۳۹۹میزبان فعاالن صنعت تاسیس��ات و سیستم های
سرمایشی و گرمایشی بود و در این مدت تنها بازدیدکنندگان
تخصص��ی ب��ا کارت دعوت امکان حض��ور در ای��ن رویداد را
داش��تند.
از ک��م و کیف برگزاری رویداد تاسیس��ات
تهران گزارش می دهد:
روی�دادی تخصص�ی ب�ا نگاه�ی متمرک�ز بر
صادرات
وضعیت برگزاری رویدادها در س��ال ۹۹بعد از حدود ۵ماه
لغو شدن با شرایط و ضوابط خاصی همراه شد .در واقع به دلیل
ش��رایط همه گیری ویروس کرونا و محدودیت های ناش��ی از
ان ،هیچ رویدادی بازدید عمومی نداش��ته و تنها متخصصان
مرتبط با صنایع موردنظر با ارائه کارت مخصوص امکان بازدید
از نمایشگاه را داشتند .این چارچوب ها در نمایشگاه تاسیسات
هم رعایت شده است.
نمایشــگاه بین المللی تاسیسات و سیستم های سرمایشی
و گرمایشی تهــران ساالنه پذیرای تعداد زیادی از شرکت های
صنعتی داخلی و بین المللی است .این نمایشگاه در ۱۸سـال
گذش��ته بــه عنــوان بزرگ تریــن رویــداد تاسیس��ات در
خاورمیانه ،همــواره بــا اســتقبال بی نظیر صاحبان صنایع
مواجه بوده است .یکی از مهم ترین علل برگزاری نمایشگاه ها
ویــژه ارتقــای ســطح صــادرات و واردات است.
ای��ن رویداد بــا تمرک��ز بر نمایش و معرف��ی محصوالتی
مانن��د تجهیزات و سیس��ــتم های گرمایش��ـی ،تجهیزات
سرمایش��ــی و تهویــه مطبــوع ،تجهیــزات سردخانه ای
اعتبار و برندسازی در سطح جهان شناخته و عرضه می شوند.
حس��ین زاده گفت :یکی از راه های دستیابی به پیشرفت در
ای��ن حوزه ،معرفی و شناس��اندن توانایی های فنی ،تولیدی و
صنعتی با کیفیت جهانی با پیشرفته ترین روش های تولید در
نمایشگاه های تخصصی ساالنه است.
مدیرعامل ش��رکت نمایش��گاه های بین المللی با تاکید بر
اینکه صنعت س��اختمان و الگوهای نوین ساختمان س��ازی
مدرن از تاثیر باالی صنعت تاسیس��ات ایرانی و سیستم های
نوین سرمایشی و گرمایشی تاثیرپذیر است ،اضافه کرد :یکی
از قدیمی ترین و گسترده ترین صنایع با ارزش افزوده که تاثیر
بس��زایی در بهبود ،اس��ایش و کیفت زندگی را دارد ،صنعت
تاسیسات است.
بازدیدکننده تخصصی؛ کلید توسعه
و برودتــ��ی ،انــواع تجهیــزات تاسیس��ــاتی ،رادیاتــور،
پمــپ ،فیلتــر ،ش��ــیراالت ،انــ��واع لولــه و اتصــاالت،
تجهیــزات الکترونیکــی و سیس��ــتم های اتوماســیون،
گروه های خدماتی و پیمانکاری و ...برگزار شد.
به گفته بس��یاری از بازدیدکنن��دگان رعایت پروتکل های
بهداش��تی مورد نظر س��تاد مقابله با کرونا ،در این نمایشگاه
بس��یار پر رنگ بود و مسئوالن برگزاری نمایشگاه ،تمهیدات
وی��ژه ای را در نظر گرفته و طرح غربالگ��ری را در بدو ورود به
نمایشگاه به اجرا گذاشته بودند تا از سالمت شرکت کنندگان
و بازدیدکنن��دگان تخصص��ی در نمایش��گاه و رعایت کامل
پروتکل ها مطمئن باش��ند و مالحظات بهداش��تی به خوبی
رعایت شود.
به همین منظور ،در ورودی س��الن های نمایشگاه ،از طریق
غربالگری و تب س��نج و ارائه بس��ته کاملی از لوازم بهداشتی
ش��امل ماس��ک ،دس��تکش ،و ال��کل و ژل ،بازدیدکنندگان
تخصص��ی را مجهز به لوازم بهداش��تی کرده بودند .از س��وی
دیگر ،دستگاه های مخصوص ضدعفونی کردن دست ها نیز در
ورودی تمام سالن ها قرار گرفته و بازدیدکنندگان با استفاده از
الکل و ژل دست ها را ضدعفونی کرده و وارد سالن ها می شدند.
توس��عه فیزیکی و افزایش درصد مش��ارکت ها از جملــه
پارامترهایــ��ی بود کــه بــه منظــور حفــظ بهداش��ــت
و تامیــن س�لامت ش��رکت کنندگان در ایــن نمایشــگاه
لحــاظ ش��ــده ب��ود .معرفــی توانمندی ه��ا و محصوالت،
برقــراری ارتبــاط مس��ــتقیم با مش��ــتریان ،شــناخت
رقبــا و محصــوالت انــه��ا ،ارتبــاط بــا تامین کنندگان
مــواد خــام ،بروزرس��انی دانــ��ش تخصصــی ،فرصــت
جــذب ســرمایه گذار ،انعقــاد قراردادهــای متعــدد و...
نیز از مزایــای برگــزاری این نمایشــگاه بود.
رشد کمی و کیفی تولیدات متنوع ایرانی
بهمن حس��ین زاده در گفت وگویی از رش��د کمی و کیفی
تولی��دات متنوع ایرانی در نوزدهمین نمایش��گاه بین المللی
صنعت تاسیس��ات سرمایشی و گرمایش��ی خبر داد و افزود:
توجه ب��ه فناوری های جدید ،تبادل دان��ش فنی و اطالعات
روز بی��ن زنجیره تولی��د و مصرف با ایج��اد فرصت های تازه
س��رمایه گذاری ،توسعه بازارهای داخلی و خارجی با کاالها و
اقالم باکیفیت رقابتی از اهداف اصلی برگزاری این نمایشگاه
تخصصی بود.
وی اضافه کرد :این نمایش��گاه تجهیزات فنی و پیش��رفته
جدی��د ،ظرفیت ه��ای ب��االی صنای��ع ایران��ی ،ابداع��ات و
نواوری ه��ای متخصصان ایرانی را در معرض دید اهل فن قرار
داد.
رئیس هیات مدیره و مدیرعامل ش��رکت نمایش��گاه های
بین الملل��ی ادام��ه داد :تولیدکنن��دگان ایران��ی در ت��راز
تولید کننده های جهانی هس��تند که ب��ا ارتقای کیفیت ،نام و
عبدالکریــ��م جاللــی ،مدیر اجرایــی نمایش��ــگاه نیز
در گفت وگوی��ی پیرام��ون چگونگــ��ی برگــ��زاری ایــن
نمایشــگاه بــا وجــود محدودیت های اعمال شده در جهت
مقابله با ویــروس کوویــد ۱۹گفــت :ایــن نمایش��ــگاه
نیــ��ز ماننــ��د بس��ــیاری از نمایش��ــگاه هایــی کــ��ه
درحال حاضر بــا وجــود ش��ــیوع کرونــ��ا ،بــا رعایــت
پروتــکل های بهداش��ــتی در حــال برگــزاری اس��ــت،
برپــا شــد.
وی اف��زود :نمایش��گاه های برگزار ش��ــده درحال حاضر
بــ��ا توجــ��ه بــ��ه ش��ــاخص تخصصــ��ی بــ��ودن،
بازدیــدکننــده ه��ای ویــ��ژه خــ��ود را دارن��د و ایــ��ن
امــ��ر فرصــ��ت مناس��ــب تری جهــ��ت رعایــ��ت
دس��ــتورالعمل های بهداش��ــتی را بــه بازدیدکنندگان و
برگزار کنندگان می دهد.
جاللی در ادامه محدودیت های سفرهای خارجی به دلیــل
«کرون��ا» را یکــی از دالیلــی عن��وان کــرد کــه مانــع از
حضــور حداکثــری شرکت های خارجــی در نمایشــگاه
شــده اســت.
وی در پای��ان تصری��ح ک��رد :بس��ــیاری از ش��رکت های
تولیــدکننــ��ده خارجــ��ی در ایــن صنعــ��ت کــه در
ایــ��ران نمایندگــی دارند بــا ارائ��ه خدمات و محصوالت
خــود در ایــن نمایش��ــگاه خوش درخشیدند و از کیفیت
برگزاری ان نیز راضی بودند.
گروه نمایشگاه
editor@smtnews.ir
توجه به
فناوری های
جدید ،تبادل
دانش فنی و
اطالعات روز بین
زنجیره تولید و
مصرف با ایجاد
فرصت های تازه
سرمایه گذاری،
توسعه بازارهای
داخلی و خارجی
با کاالها و اقالم
باکیفیت رقابتی
از اهداف
اصلی برگزاری
نمایشگاه
تخصصی صنعت
تاسیسات بود
مدیرعامل ش��رکت نمایش��گاه های بین المللی
استان اصفهان از بهره برداری محل جدید برگزاری
رویدادهای نمایشگاهی اس��تان در نیمه ابان خبر
داد .علی یارمحمدیان با اش��اره ب��ه اینکه اصفهان
یک��ی از اس��تان های فع��ال و تاثیرگ��ذار در حوزه
اقتصادی و صنعت کش��ور به ش��مار می رود ،گفت:
این اس��تان سال ها از نبود یک محل استاندارد برای
برگ��زاری رویدادهای نمایش��گاهی رنج می برد اما
با فعالیت های انجام ش��ده ،مح��ل جدید برگزاری
نمایش��گاه های بین المللی اس��تان تکمیل شده و
بهره برداری از ان در نیمه ابان ماه اغاز می شود .وی
با بیان اینکه اس��تان اصفهان در حوزه فوالد ،سنگ،
طال ،دام و طیور ،گل و گیاه ،فرش و ...حرف نخست
را در کش��ور می زند ،اظهارکرد :در چنین شرایطی
الزم اس��ت نمایش��گاه بین المللی اصفهان به عنوان
نقط��ه معرفی و ایجاد ارتباط��ات و تعامالت تجاری
میان فعاالن اقتصادی نقش افرینی ویژه ای داش��ته
باش��د؛ این اتفاق در شرایطی رخ می دهد که محلی
اس��تاندارد و بی نظی��ر برای برگ��زاری رویدادهای
نمایشگاهی وجود داشته باشد .مدیرعامل شرکت
نمایشگاه های بین المللی استان اصفهان با اشاره به
اختصاص زمینی به مساحت ۴۷هکتار برای ساخت
مح��ل دائمی برگ��زاری رویدادهای نمایش��گاهی
اس��تان تصریح کرد :این نمایشگاه ،استانداردترین
نمایش��گاهی است که در سطح کش��ور اجرا شده،
چراکه یک سالن ۲۱هزار متری و ۳۰هزار مترمربع
محوطه روباز برپایی رویدادهای نمایشگاهی را دارد
و امکان برگزاری نمایشگاه های بین المللی مدرن را
با زیر ساخت های مناسب را برای مشارکت کنندگان
فراه��م می کن��د .وی ب��ا تاکی��د بر اینک��ه فعاالن
اقتصادی در بستر این نمایشگاه می توانند به توسعه
ارتباطات تجاری خ��ود بپردازند ،اضافه کرد :پیش
از س��اخت محل جدید نمایش��گاه ها و در زمانی که
رویدادهای نمایش��گاهی در پل شهرس��تان برگزار
می ش��د ،ش��رکت های خارجی حاضر به مشارکت
در نمایش��گاه ها نبودند چراکه فضای مناسبی برای
برگزاری اینش نمایشگاه ها وجود نداشت اما اکنون
شرایطی فراهم امده که شرکت های خارجی بتوانند
در نمایشگاه اصفهان حضور یابند.
خبر
شمارش معکوس برای
افتتاح نمایشگاه اصفهان صفحه 9
10
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
روی خط خبر
تحقق پویش استان سبز
در گازرسانی اردبیل
به�زاد عباس�ی-
عملیات گازرس��انی به ۸۶
روس��تای اس��تان اردبیل
باوج��ود ب��رودت ه��وا و
ش��رایط جوی نامس��اعد
در ح��ال انجام اس��ت که
ب��ا بهره ب��رداری از انها تا
پایان امس��ال ،اهالی این مناطق از نعمت گاز خانگی
برخوردار خواهند شد.
مدیرعامل شرکت گاز استان اردبیل در گفت وگوی
اختصاص��ی با
،با اش��اره ب��ه برخورداری ۹۵
درصدی خانوار روس��تایی از گاز طبیعی در س��طح
استان ،ابراز امیدواری کرد با بهره برداری از پروژه های
در دست اجرا ،میزان برخورداری خانوار روستایی از
نعمت گاز طبیعی به ۹۸درصد برس��د .اس��ماعیلی
افزود :در پروژه های اجرایی شهرس��تان خلخال که
۲۲روس��تای این شهرستان را ش��امل می شوند ،با
اجرای ش��بکه گازرس��انی به این روستاها که بیشتر
انه��ا در مناطق صعب العبور و برف گی��ر قرار دارند،
در اینده ای نزدیک مشکل تامین سوخت زمستانی
روستاییان منطقه رفع می شود.
تولد ربات سراشپز
در «پارک یزد»
از طرح نواورانه ربات سراش��پز ،روز سه شنبه ۲۹
مه��ر ۹۹در مرکز نواوری پ��ارک علم و فناوری یزد
دفاع ش��د .به گزارش
،مکانیس��م اجرا شده
ای��ن طرح که ازس��وی علیرضا زنگنه ،مهدی فردی،
محمد دهقان منشادی و حامد صفری طراحی شده
ی��ک رب��ات pick and placeبه صورت کارتزین
است که کار ان برداشتن و خالی کردن ظروف مواد
غذایی در امتداد س��ه خط اس��ت .این ربات ظروف
م��واد غذایی ک��ه روی یک نوار نقاله در حال حرکت
هستند را تشخیص داده و بعد از برداشتن انها ،مواد
غذای��ی درون ان را در یک ظرف بزرگ تر با یکدیگر
مخلوط می کند.
اغاز سایکل پنجم تعاونی
شتاب دهنده پیشگامان
فراخ��وان ج��ذب تی��م ایده های کس��ب و کار در
شرکت تعاونی شتاب دهنده نواوری پیشگامان اغاز
شد و تا پایان ابان ادامه دارد .به گزارش روابط عمومی
گروه تعاونی پیشگامان ،شرکت تعاونی شتاب دهنده
نواوری پیش��گامان واقع در پردیس فناوری دانشگاه
یزد در نظر دارد با برگزاری سایکل پنجم شتابدهی
خ��ود از تیم ایده های کس��ب وکار در حوزه فناوری
اطالع��ات و ارتباط��ات حمای��ت کن��د .تیم ه��ای
اس��تارت اپی می توانن��د در ص��ورت دارا ب��ودن
ایده ه��ای کس��ب و کار در حوزه فن��اوری اطالعات
ب��ا مراجع��ه به وب س��ایت این ش��رکت به نش��انی
www. shetabdehi. comدر ای��ن فراخ��وان
ش��رکت ک��رده و از حمایت های مالی ،مش��اوره ای،
حقوقی و ...برخوردار ش��وند .ای��ن فراخوان تا پایان
ابان ادامه دارد.
استان ها
راه اندازی مرکز
فوریت های
بررسی مشکالت
تولید در مازندران
مرک��ز فوریت ه��ای بررس��ی مش��کالت واحده��ای تولی��دی و طرح ه��ای
سرمایه گذاری در استان مازندران راه اندازی می شود .به گزارش روابط عمومی
س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت مازندران ،حس��ینقلی قوانلو با اعالم این خبر
گفت :این مرکز امروز با حضور دین پرست ،معاون وزیر کشور و قائم مقام رئیس
س��تاد تس��هیل و رفع موانع تولید کش��ور راه اندازی خواهد شد .رئیس سازمان
صنعت ،معدن و تجارت مازندران افزود :این مرکز برای نخس��تین بار در س��طح
کش��ور و در اس��تان مازندران راه اندازی خواهد ش��د .وی هدف از راه اندازی این
مرک��ز را اهتم��ام ویژه نهادهای اجرایی برای رفع موانع و مش��کالت واحدهای
تولی��دی و بنگاه��ای اقتصادی و طرح های س��رمایه گذاری عنوان کرد و افزود:
حل و فصل مش��کالت واحدهای تولیدی به ویژه در موارد مرتبط به تکمیل و
راه اندازی طرح های نیمه تمام ،تامین مالی و تعیین تکلیف بدهی های معوق و
همچنین رفع مشکالت مرتبط با محیط زیست ،منابع طبیعی و معادن در این
مرکز پیگیری خواهد شد .قوانلو در پایان اظهارکرد :در مرکز فوریت های بررسی
مش��کالت واحده��ای تولیدی و طرح های س��رمایه گذاری ،نمایندگان برخی
نهادهای اجرایی به طور ثابت حضور خواهند داشت .براساس برنامه ریزی های
انجام شده این مرکز که در سازمان صنعت ،معدن و تجارت استان مستقر خواهد
شد ،به طور شبانه روزی گزارش مشکالت حاکم بر واحدهای تولیدی و صنعتی
و طرح های سرمایه گذاری استان را دریافت می کند .گزارش های دریافتی نیز
بالفاصله در سامانه مربوط به ستاد تسهیل و رفع موانع تولید استان بارگذاری
ش��ده و مدیران نهادهای مربوط موظفند در کمترین زمان این مش��کالت را
بررسی و نسبت به رفع ان اقدام کنند.
در بررسی مسئولیت اجتماعی شرکت ها در دوران کرونا عنوان شد
اختصاص بخشی از درامد به حوزه مسئولیت اجتماعی
سیما زاهدی
editor@smtnews.ir
در دوران کرونا
مسئولیت
اجتماعی
پررنگ تر شده
و امیدوارم
بتوانیم در این
راستا اقداماتی
که در شان
هموطنان مان
است،
انجام دهیم
رئی��س اتاق بازرگان��ی اصفهان در وبینار «مس��ئولیت
اجتماع��ی ش��رکت ها در دوران کرون��ا» ک��ه ب��ه هم��ت
کمیسیون مس��ئولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی اتاق
بازرگانی ،صنایع ،معادن و کش��اورزی ایران و کمیس��یون
مس��ئولیت های اجتماع��ی و تش��کل های ات��اق بازرگانی
اصفهان برگزار ش��د ،تاکید کرد :بنگاه های اقتصادی نباید
درباره انجام مسئولیت های اجتماعی خود در بحران کرونا
تعلل کنند.
به گزارش
از اصفهان ،مس��عود گلشیرازی درباره
ل��زوم توجه بنگاه ه��ای اقتصادی و اتاق ه��ای بازرگانی به
ت اجتماعی اظهارک��رد :بیش از ۸۵تا ۹۰درصد
مس��ئولی
اقتص��اد ایران دولتی و عمومی اس��ت ک��ه زکات و خمس
نمی دهند و در نتیجه ش��اهد وضعیت ازاردهنده اختالف
طبقاتی روزافزون هس��تیم .اختصاص ۲۰درصد درامد به
قش��رهای اس��یب پذیر در اقتصاد دولتی مغفول مانده که
نتیجه ان را در افزایش اختالف طبقاتی در جامعه ش��اهد
هستیم.
وی با بیان اینکه کرونا ازمون و تلنگری برای بش��ر بود
ت��ا ببیند ایا به مس��ئولیت اجتماعی خ��ود عمل می کند
یا خیر ،گفت :یک ماه از س��ال تحصیلی گذش��ته اس��ت
و ام��ار دانش ام��وزان اصفهانی که به دلی��ل فقر نهادی در
خانواده های خود ترک تحصیل کرده اند ،تاسف بار است.
رئی��س ات��اق بازرگان��ی اصفهان افزود :امروز س��ود ۵۰
شرکت نخست استان اصفهان که عموما دولتی و خصولتی
هس��تند ،بیش از ۷۰هزار میلیارد تومان براورد ش��ده ،در
حالی که تهیه تبلت برای دانش اموزان مس��تضعف با ۱۰۰
میلی��ارد تومان امکان پذیر بود؛ پ��س بنگاه های اقتصادی
نبای��د در انج��ام مس��ئولیت های اجتماع��ی تعل��ل کنند
و در نظ��ر گرفت��ن بودجه هایی در حد چن��د دهم درصد
به عن��وان مس��ئولیت اجتماعی و صرف کردن بخش��ی از
ان در موضوع��ات غیربنیادی ،منجر ب��ه انفجار اجتماعی
می ش��ود که صاحبان بنگاه های اقتصادی را از کسب وکار
خود بازمی دارد .وی خاطرنش��ان کرد :اتاق های بازرگانی
به منظ��ور رف��ع ابرچالش های خود و جامع��ه باید با ایجاد
نظام ارتباطی میان اعضای خود به تجمیع منابع ،روش ها
و اهداف بپردازند تا جامعه بیش از این دچار شکاف فزاینده
ارباب رعیتی نشود.
رئیس کمیس��یون مسئولیت اجتماعی اتاق اصفهان در
پایان گفت :ما در اتاق بازرگانی اصفهان ،موضوع مسئولیت
اجتماع��ی را به عنوان وظیفه اصل��ی خود مورد توجه قرار
داده ایم .در س��ال گذشته س��عی کردیم پررونق ترین گام
تجمیعی سه گانه بنگاه ،اتاق و احاد ملت را برقرار کنیم تا
در دوران کرونا رس��الت خود را انجام دهیم .اما الزم اس��ت
بیش از این فعالیت کنیم.
کرونا و محک مسئولیت اجتماعی
در ابتدای این وبینار نیز رئیس کمیس��یون مس��ئولی
ت
اجتماعی و حاکمیت ش��رکتی ات��اق ایران ،دوران کرونا را
تجربه جدید و تلخی برای بشریت دانست.
مس��عود بنابی��ان ب��ا بیان اینک��ه به طور قط��ع فعالیت
کمیسیون مس��ئولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی اتاق
ایران با تغییرات زیادی روبه رو خواهد شد ،اظهارکرد :شاید
این فعالیت ها نیاز به بازتعریف و همسان س��ازی با شرایط
فعلی داشته باشد.
بنابیان با اش��اره به اینکه کش��ورمان با توجه به شرایط
ایجاد سرای نواوری با هدف اعتمادسازی میان صنعت و دانشگاه
بهروزراعی -مجتبی مالاحمدی ،رئیس دانشگاه
ازاد اس�لامی واحد دهق ،حلقه گمشده بین صنعت
و دانش��گاه را نب��ود اعتماد بین فع��االن اقتصادی و
دانش��گاهیان از گذشته دور دانس��ت و ایجاد سرای
ن��واوری را گام مهم��ی در ایجاد اعتم��اد میان این
دو بخ��ش عنوان کرد و افزود :در ای��ن دوره از اتاق
بازرگانی اصفهان ،تالش ها برای توسعه ارتباط میان
صنعت و دانشگاه افزایش یافت و در این راستا مرکز
نواوری اتاق بازرگانی و دانش��گاه (س��رای نواوری)
تاسیس شد.
هدف اصلی از ایجاد این س��را ،توس��عه ارتباطات
دو بخ��ش و هدای��ت ای��ن ام��ر ب��وده و تاکن��ون
تفاهمنامه هایی با دانش��گاه ازاد اس�لامی ،دانشگاه
صنعت��ی و دانش��گاه هنر اصفهان داش��ته ایم و چند
شرکت و فعال اقتصادی نیز برای برنامه های خود به
دانشگاه ها مراجعه و مشکالت خود را مطرح کرده اند.
به گ��زارش
از اصفه��ان ،مالاحمدی افزود:
اصلی تری��ن هدف ما برای راه اندازی س��رای نواوری
اتاق بازرگانی این اس��ت که برای صنعت و صاحبان
صنایع حل مسئله کنیم.
وی ادام��ه داد :ام��روز با توجه به زیرس��اخت های
موجود ،ش��رایط توس��عه صنعتی را نداریم و توسعه
گردشگری اولویت اصلی و اقتصاد دانش بنیان ،گزینه
دوم برای توسعه استان است.
در اس��تان اصفهان ظرفیت های زی��ادی در حوزه
صنای��ع و اقتص��اد دانش بنیان وج��ود دارد که هنوز
مورد بهره برداری درس��ت قرار نگرفته است .در نظر
داریم در این سرا به این مهم توجه کنیم.
اقتصادی ،روزهای س��ختی را پشت س��ر می گذارد ،گفت:
دولت توان حمایت از قشرها و صنایع اسیب دیده را ندارد
و تا امروز از س��وی دولت ،هیچ فعالیت حمایتی ندیده ایم
و ای��ن ام��ر نقش ش��رکت ها را در حمای��ت از بخش های
اس��یب دیده پررنگ تر می کند .در دوران کرونا مسئولیت
اجتماعی پررنگ تر ش��ده و امیدوارم بتوانیم در این راس��تا
اقداماتی که در شان هموطنان مان است ،انجام دهیم.
پرهیز از مسئولیت اجتماعی دکوراسیونی
مش��اور وزیر نفت در امور اجتماعی نیز با بیان اینکه ما
باید از مس��ئولیت اجتماعی دکوراسیونی پرهیز کنیم و به
س��مت مس��ئولیت نهادی برویم ،گفت :در شرایط کنونی
بح��ران کرونا اگر قرار باش��د کاری انجام ش��ود ،باید قبل
از وق��وع حادث��ه انجام ش��ود .امیر طالبیان اف��زود :ما اگر
قبل از کرونا روی س��اختارها کار کرده باش��یم ،می توانیم
ب��ا این وی��روس مقابله کنیم .وی گف��ت :در گفتار برخی
اندیش��مندان ۵پیام شامل؛ فقدان رهبری جهانی ،تقویت
بنیان های اساس��ی زندگی بش��ر ،برخورد یکسان ویروس
کرونا با همه ،داوری و صالحیت دولت ها با ش��یوع کرونا و
بازبینی در مس��ئولیت اجتماعی وجود دارد که باید به انها
توج��ه ک��رد .طالبیان همچنین افزود :در وزارت نفت ما ۵
راهبرد را با ش��یوع ویروس کرون��ا تعریف کردیم تا بدانیم
مسئولیت اجتماعی چیست و اینکه یکطرفه ،خیرخواهانه،
موردی و اجباری نیست .این راهبردها شامل مفهوم سازی؛
حقوق ذی نفعان و مفهومی به نام رفاه اجتماعی که در دنیا
کسی پاس��خگوی ان نیست و باید جایگزین شود؛ توسعه
ناقص بدتر از توس��عه نیافتگی اس��ت و نهادس��ازی و قرار
گرفتن توانمندسازی در دستور کار.
رئیس دانش��گاه ازاد اس�لامی واح��د دهق افزود:
پایان نامه ه��ای دانش��جویی مناب��ع اطالعاتی خوبی
هستند که مورد اس��تفاده قرار نمی گیرد ،همچنین
می توان به دانش��جویان از سوی صنایع پیشنهاداتی
ب��رای تدوین پایان نامه ارائ��ه داد و از انها در صنعت
استفاده کرد.
وی از دانش��گاه ازاد اس�لامی واحد دهق به عنوان
نخستین واحد دانشگاهی همجوار صنعت کشور نام
برد و گف��ت :کاراموزی دانش��جویان باید در صنایع
هدفمند شود.
گاهی مقاالت اساتید پس از چاپ بایگانی می شود
که باید از این ظرفیت اس��تفاده شود و در واحدهای
صنعتی محلی برای ازمایش��گاه اس��اتید و بهره وری
کافی از این بخش داشته باشیم.
حرکت به سوی فضای برد-برد
همچنین در این وبینار س��یدمحمود عبادی ،مس��ئول
کمیته حاکمیت شرکتی اتاق ایران گفت :نگاه به مسئولیت
اجتماعی از س��ر دلس��وزی نیس��ت ،بلکه این موضوع یک
تکلیف اس��ت که عمل به ان فضای برد-برد را برای بنگاه
اقتص��ادی و ذی نفعان ان فراهم می کند .وی با بیان اینکه
تعری��ف واح��دی از نق��ش ذی نفعان در ح��وزه حاکمیت
ش��رکتی وجود ن��دارد ،ادام��ه داد :اما ای��ن تعاریف وجه
اشتراکی دارند .همواره در تعاریف حاکمیت شرکتی از واژه
ذی نفع اس��تفاده شده ،چون انچه در نگاه اول از حاکمیت
شرکتی تصور می شود ،ارتباطاتی است که میان مدیرعامل
و هیات مدی��ره وج��ود دارد در صورتی ک��ه منظور وجود
س��اختاری است که منافع تمام ذی نفعان به ویژه جامعه را
تضمین کند .عبادی درباره پیشنهادات خود برای عمل به
مس��ئولیت اجتماعی در شرکت ها اظهارکرد :تغییر نگرش
و باور این مفهوم که حاکمیت ش��رکتی زمینه س��از توسعه
مس��ئولیت اجتماعی است که می تواند فضایی فراهم اورد
که انجام مس��ئولیت های اجتماعی از رویکردی داوطلبانه
به یک وظیفه قانونی تبدیل شود ،یکی از این پیشنهادات
اس��ت .وی فرهنگ س��ازی برای درک مفه��وم حاکمیت
ش��رکتی با تمام اصول و ابع��اد ان در بنگاه های اقتصادی
کش��ور ،بهره مندی از ظرفیت های اتاق ایران برای توسعه
اموزش های حاکمیت ش��رکتی ،تاکی��د ویژه بر هم افزایی
مفاهیم حاکمیت ش��رکتی و مسئولیت اجتماعی از طریق
کمیس��یون های مختلف اتاق و تالش برای ایجاد رقابت در
سطح ملی با طراحی جایزه ملی حاکمیت شرکتی را دیگر
اقدامات پیشنهادی در این زمینه دانست.
اقدامات مرکزخیرین اصناف یزد
زین�ب زارع -رئیس اتاق اصناف یزد گفت:
مرکز نیکوکاری خیرین اصناف اس��تان یزد با
کمک خی��ران و بازاریان اس��تان در کمک به
نیازمندان جامعه به طور جدی کوش��ا بوده و از
همه بازاریان برای مشارکت در برنامه های این
مرکز دعوت می شود.
به گ��زارش
از یزد ،علیرضا حس��نی،
رئیس مرکز نیکوکاری خیرین اصناف اس��تان
یزد گفت :مرکز نیکوکاری خیرین اصناف یزد
همچون گذشته در جمع اوری انفاق خیرین و
بازاریان پیشقدم بوده و خیرات شما را به دست
نیازمندان جامعه رس��انده است .حسنی افزود:
ش��روع فعالی��ت ای��ن مرک��ز از اول فروردین
۹۹بوده اس��ت اما در این زم��ان کم اقدامات
چش��مگیری در راس��تای کمک به نیازمندان
انجام داده است.
رئیس ات��اق اصناف ی��زد در ارائ��ه گزارش
اقدامات مرکز نیکوکاری خیرین اصناف گفت:
خرید تجهیزات بیمارس��تانی برای بیمارستان
شهید صدوقی یزد و بیمارستان شهدای کارگر،
توزیع ماس��ک و دس��تکش در بیمارستان ها و
همچنین کمک به درمان ٥٠بیمار س��رطانی
در استان یزد ،کمک به تکمیل و ساخت خانه
برای ۳خانواده بی سرپرس��ت و نیازمند و تهیه
۱۰سرویس کامل جهیزیه به 10نو عروس از
جمله این اقدامات است .پرداخت وام کم بهره
به کسبه ،اهدای سبد معیشتی به نیازمندان از
دیگر اقدامات این مرکز به شمار می رود. صفحه 10
11
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
صنایع معدنی
دنباله روی فوالد از اقتصادهای بزرگ جهان
نگاهی به امار تولید ۹ماهه
،براس��اس امار منتش��ر شده از سوی
به گزارش
انجم��ن جهانی ف��والد ،تولید فوالد خ��ام جهان در ۹ماه
نخست سال جاری ،یک میلیارد و ۳۳۴میلیون تن گزارش
ش��ده اس��ت؛ یعنی تولید فوالد جهان با گذشت ۳فصل از
شروع سال جاری میالدی ،در مقایسه با مدت مشابه سال
،۲۰۱۹افت ۳.۲درصدی داشته است .البته در این میان،
امار تولید برخی مناطق در همین بازه زمانی افزایشی بوده
است .به عنوان مثال ،مجموع تولید کشورهای اسیایی در ۹
ماه منتهی به اخر سپتامبر ۲۰۲۰برابر ۱۰۰۰۱.۷میلیون
تن براورد شده که در مقایسه با مدت مشابه سال ،۲۰۱۹
رش��د ۰.۲درصدی را نشان می دهد .بخش قابل توجهی از
این رش��د تولید را باید ناش��ی از بهبود عملکرد چین در
تولید فوالد دانس��ت .میزان تولید فوالد این کشور از ۷۴۸
میلیون و ۱۳۶هزار تن در سال ۲۰۱۹به ۷۸۱هزار و ۵۹۳
میلیون تن در سال جاری میالدی رسیده؛ یعنی رشد ۴.۵
درص��دی را تجربه کرده اس��ت .در همین حال امار تولید
برخی کش��ورها در این بازه زمانی مثبت گزارش شده که
ازجمله انها می توان به ایران ،ترکیه ،ش��یلی ،مصر ،ویتنام
و ...اش��اره کرد .ایران نیز در رده کش��ورهایی قرار دارد که
میزان تولید ان در ۹ماه نخس��ت س��ال جاری رو به رشد
گزارش ش��ده اس��ت .میزان تولید فوالد خام ایران در بازه
زمانی مورد بحث طی سال جاری برابر ۲۰میلیون و ۸۲۲
هزار تن گزارش ش��ده اس��ت .این رقم تولید در مقایسه با
امار تولید ۱۹میلیون و ۵۰هزار تنی س��ال گذشته ،رشد
۹.۳درصدی داش��ته است .با این وجود ،روند تولید فوالد
در اغلب کشورها منفی گزارش شده است .امار تولید فوالد
برای کش��ورهای عضو اتحادیه اروپا در ۹ماه نخست سال
۲۰۲۰برابر با ۹۹.۴میلیون تن گزارش ش��ده اس��ت .این
رقم در مقایس��ه با تولید فوالد این منطقه در سال گذشته
میالدی افت قابل توجه ۱۷.۹درصدی را نش��ان می دهد.
تولید فوالد خام کشورهای سی ای اس در بازه زمانی مورد
عکس :ایدا فریدی
با وجود ش��روع موج دوم و حتی س��وم ش��یوع ویروس
کووی��د ،۱۹صنع��ت فوالد چندان هم از ای��ن روند متاثر
نش��ده اس��ت .بخش��ی از این موضوع را می توان به بهبود
رش��د اقتصادی چین و اثرگذاری قابل توجه ان بر صنعت
دانس��ت .با این وجود در اس��تانه انتخابات ایاالت متحده
قرار داریم؛ کش��وری که درحال حاضر بزرگ ترین اقتصاد
جهان اس��ت و نتیجه این انتخابات می تواند تاثیر بسزایی
بر صنایع اس��تراتژیکی مانند فوالد داشته باشد .به گزارش
انجمن جهانی فوالد ،worldsteelتولید فوالد خام برای
۶۴کش��ور عضو این انجمن در ماه س��پتامبر (ش��هریور و
مهر) س��ال جاری برابر ۱۵۶.۴میلیون تن گزارش ش��ده
اس��ت .ای��ن رقم تولید در مقایس��ه با ام��ار تولید ماه اوت
کاهش��ی بوده اس��ت .با این وجود ،نرخ تولید در این ماه
در مقایس��ه با سپتامبر سال ،۲۰۱۹رشد ۲.۹درصدی را
تجربه کرده است.
با ورود موج اول کرونا به منطقه اروپا ش��اهد اعمال محدودیت های
س��ختگیرانه و به دنب��ال ان از رونق افت��ادن فعالیت صنایع فوالدی
بودی��م .اثرات این ویروس همچنان با گذش��ت چندین ماه در روند
فعالیت صنایع فوالدی اروپا ،قابل مشاهده است
بحث برابر ۷۴.۳میلیون تن بوده که در مقایس��ه با مدت
مشابه سال ۲۰۱۹افت ۲.۵درصدی را تجربه کرده است.
تولی��د فوالد خام امریکای ش��مالی نیز در ۹ماه نخس��ت
س��ال ۲۰۲۰حدود ۷۴میلیون تن براورد ش��ده و نسبت
به مدت مشابه سال ۲۰۱۹کاهش ۱۸.۲درصدی را ثبت
کرده است.
تولید فوالد زیر ذره بین
میزان تولید فوالد خام چین در ماه سپتامبر برابر ۹۲.۶
میلیون تن گزارش شده که در مقایسه با مدت مشابه سال
۲۰۱۹حدود ۱۰.۹درصد بیش��تر شده است .کره جنوبی
نی��ز در رده کش��ورهایی قرار دارد که می��زان تولید فوالد
خود را در س��ال جاری میالدی افزایش داده اس��ت .تولید
فوالد خام این کشور در ماه سپتامبر سال جاری برابر ۵.۸
میلیون تن بود که در مقایس��ه با مدت مشابه سال ۲۰۱۹
رشد ۲.۱درصدی داشته است.
برزیل و ترکیه نیز در رده کشورهایی هستند که میزان
تولید فوالد انها در ماه سپتامبر افزایشی بوده است .تولید
فوالد ترکیه با رشد ۱۸درصدی در مقایسه با مدت مشابه
س��ال گذش��ته به ۳.۲میلیون تن رس��ید .در همین حال
می��زان تولید برزیل نیز ب��ا افزایش ۷.۵درصدی برابر ۲.۶
میلیون تن گزارش شد.
افت تولید ادامه دارد
با وجود اینکه بس��یاری از کشورها طی ماه های گذشته
تالش کرده اند به مس��یر رشد اقتصادی بازگردند اما هنوز
فعالی��ت صنای��ع در کش��ورهای مختلف ب��ه روند عادی
خود بازنگش��ته اس��ت .هند به عنوان یک��ی از بزرگ ترین
فوالدس��ازان جهان در ماه س��پتامبر سال جاری برابر ۸.۵
میلی��ون ت��ن فوالد خام تولید کرد که در مقایس��ه با امار
تولید این کش��ور در مدت مش��ابه س��ال ،۲۰۱۹افت ۲.۹
درصدی داش��ته اس��ت .در همین بازه زمانی نیز ژاپن ۶.۵
میلی��ون تن فوالد خام تولید کرد که در مقایس��ه با مدت
مشابه سال گذشته افت ۱۹.۳درصدی را از ان خود کرده
اس��ت .ایاالت متحده نیز در رده بزرگ ترین فوالدس��ازان
جهان قرار دارد .این کش��ور در ماه س��پتامبر سال جاری
براب��ر ۵.۷میلی��ون تن فوالد تولید کرد که در مقایس��ه با
مدت مشابه سال گذشته ،افت ۱۸.۵درصدی داشته است.
میزان تولید فوالد کش��ورهای س��ی ای اس نیز با افت ۰.۳
درصدی در مقایس��ه با ماه س��پتامبر سال گذشته به ۸.۲
میلیون تن رسید.
در جست وجوی اینده بازار فوالد
چی��ن بزرگ تری��ن تولیدکنن��ده و مصرف کننده فوالد
جهان است؛ بنابراین شرایط و نحوه مواجهه ان با ویروس
کووید ،۱۹تاثیر بس��زایی بر روند فعالیت صنایع فوالدی
جهان داشته است.
چین نخس��تین کش��وری بود که با همه گیری ویروس
کرونا روبه رو ش��د و نخستین کشوری هم بود که توانست
ای��ن بیماری همه گیر را کنت��رل کند؛ بنابراین روند تولید
ف��والد ان به ش��رایط عادی بازگش��ت و حتی در مس��یر
صعودی قرار گرف��ت .اما چنانچه موج جدیدی از ویروس
کرونا در این کش��ور اغاز ش��ود ،اقتصاد این کشور دوباره
تح��ت تاثیر قرار می گیرد .بدون تردید این ش��رایط تاثیر
بس��زایی بر اقتصاد این کش��ور دارد و به دنبال ان به افت
عملک��رد صنایع ف��والد چین منجر می ش��ود .موج دوم و
حت��ی س��وم ویروس کرونا در بس��یاری از کش��ورها اغاز
ش��ده؛ همین موضوع نیز تاثیر بسزایی بر عملکرد صنعت
ف��والد و به دنب��ال ان ،بازار خرید و ف��روش این محصول
دارد .دوباره همه گیری این ویروس در کشورهای اروپایی
ش��دت گرفته است .با ورود موج اول کرونا به منطقه اروپا
ش��اهد اعمال محدودیت های س��ختگیرانه و به دنبال ان
از رون��ق افتادن فعالیت صنای��ع فوالدی بودیم .اثرات این
وی��روس همچنان با گذش��ت چندین ماه در روند فعالیت
صنایع فوالدی اروپا ،قابل مشاهده است؛ بنابراین چنانچه
دوباره س��خت گیری های جدیدی اعمال ش��ود ،اثرات ان
ب��ر صنعت ف��والد قابل توجه خواهد بود .هن��د نیز در رده
بزرگ ترین فوالدسازان دنیا است .روند تولید فوالد در این
کش��ور نیز تحت تاثیر همه گیری ویروس ،کاهش��ی شد .با
این وجود هند نیز از حدود ۲ماه پیش حرکت به س��مت
بهبود اقتصادی را اغاز کرده است .بر همین اساس باید به
بهبود عملکرد صنعت فوالد این کش��ور در اینده نزدیک
امیدوار باش��یم .توجه به این نکته ضروری به نظر می رسد
ک��ه برزیل دومین تولیدکننده س��نگ اهن و هش��تمین
تولیدکننده فوالد جهان اس��ت .همه گیری ویروس کرونا
در ماه ه��ای اخی��ر ،بر عملکرد صنایع فوالدی این کش��ور
تاثیر داش��ته است .هرچند روند تولید فوالد این کشور در
ماه س��پتامبر صعودی بود و نقطه قوتی برای این صنعت
محسوب می شود.
مرضیه احقاقی
editor@smtnews.ir
سیاست هم اثرگذار است
با نزدیک ش��دن به 17اکتب��ر ( ۱۳ابان) یعنی اخرین
روز انتخابات ریاس��ت جمهوری ای��االت متحده ،حرف و
حدیث ه��ا پیرامون این انتخاب افزایش می یابد .به اعتقاد
بس��یاری از کارشناسان ،نتیجه این انتخابات تاثیر بسزایی
ب��ر عملکرد صنایع به ویژه صنعت ف��والد دارد .از انجا که
ای��االت متح��ده درحال حاضر بزرگ تری��ن اقتصاد جهان
است ،هرگونه تغییری در روند مدیریت این کشور ،اقتصاد
را در سراسر دنیا متاثر می کند .همین موضوع نیز صنعت
فوالد و بازار این کامودیتی استراتژیک را دگرگون می کند.
دونالد ترامپ وعده های بسیاری برای شکوفایی صنعت
ف��والد داده بود ک��ه در عمل به واقعیت نپیوس��ت .با این
وجود ،چنانچ��ه نتیجه انتخابات به گونه ای رقم بخورد که
ش��اهد تغییرات اساسی در سیاست گذاری های این کشور
باش��یم ،بورس های جهانی در گام نخس��ت عقب نش��ینی
می کنن��د .درنتیجه اف��ت قیمت دور از انتظار نخواهد بود.
ام��ا چنانچه همین رئیس جمهور دوباره بر مس��ند قدرت
ایاالت متحده بنش��یند؛ بازار ف��والد به روند طبیعی خود
ادام��ه می دهد .در همین حال باید تاکید کرد روابط میان
چی��ن و ای��االت متحده نیز همواره م��ورد توجه بوده اند و
تاثیر بس��زایی بر عملکرد صنایع داش��ته اند .بدون تردید
انتخاب رئیس جمهوری جدید و سیاس��ت های این کشور
بر اقتصاد چین اثرگذار اس��ت .در چنین شرایطی بسیاری
اعتق��اد دارن��د انتخ��اب مجدد ترامپ به نفع چین اس��ت
چراکه تاکنون توانس��ته از ش��رایط موجود به خوبی بهره
بب��رد .درنتیجه با انتخاب مجدد دونالد ترامپ به مس��ند
ریاست جمهوری ایاالت متحده می تواند با همین روند در
مسیر رشد اقتصادی گام بردارد.
چنانچه نتیجه
انتخابات ایاالت
متحده به گونه ای
رقم بخورد که
شاهد تغییرات
اساسی در
ی های
استراتژ
این کشور باشیم،
بورس های جهانی
در گام نخست
عقب نشینی
می کنند
سخن پایانی
نمودار:
از ابتدای سال جاری میالدی تاکنون ،روند فعالیت
صنایع فوالد تحت تاثیر هم هگیری ویروس کووید ۱۹
بوده است .هرچند در مواردی شاهد کنترل شیوع این
ویروس بوده ایم اما اغاز موج های جدیدی از هم هگیری
کرونا ،دوباره جهانیان را نگران کرده اس��ت .بنابراین
چنانچ��ه مو جه��ای جدید همه گی��ری زمینه اعمال
ته��ای مجدد را فراهم کند بر روند فعالیت
محدودی
صنایع نیز به شدت اثرگذار خواهد بود .اکنون نیز در
استانه انتخابات ایاالت متحده قرار داریم ،نتیجه این
انتخاب��ات از دیگر موضوعاتی اس��ت که روند فعالیت
صنایع فوالد را در جهان متاثر می کند .بنابراین باید
منتظر نتایج نهایی انتخابات بود تا س��مت و س��وی
اقتصاد و به دنبال ان عملکرد صنایع روشن شود.
گزارش خبری
تولید
محصوالت فوالدی
افزایش یافت
کل تولید میلگرد در سال ۹۸رقم ۸میلیون و ۳۰۱هزار تن بود که ۶
درصد بیشتر از سال پیش از ان (تولید ۸میلیون و ۸۲۶هزار تن در سال
)۹۷به ثبت رس��ید .به گزارش ایرنا ،فوالدس��ازان در ۶ماه نخست امسال
۶۲۶هزار تن انواع تیراهن تولید کردند که در مقایس��ه با رقم ۵۳۶هزار
تن عملکرد دوره مشابه سال گذشته ،افزایش ۱۷درصدی نشان می دهد.
تولید تیراهن در سال گذشته یک میلیون و ۱۲۲هزار تن بود و رشد
۸درصدی را نسبت به رقم یک میلیون و ۳۵هزار تن عملکرد سال ۹۷
ثبت کرد .کارنامه عملکرد فوالدس��ازان در نیمه نخس��ت امسال گویای
تولید ۳۹۳هزار تن نبشی ،ناودانی و سایر مقاطع است و نسبت به ۶ماه
نخس��ت سال گذشته که ۴۱۱هزار تن ثبت ش��ده بود ،افت ۴درصدی
نش��ان می دهد .میزان تولید نبشی ،ناودانی و س��ایر مقاطع در سال ۹۸
افزون بر ۷۹۹هزار تن بود که در هم س��نجی با سال ۹۷و عملکرد ۷۶۹
هزار تنی ،رش��د ۴درصدی داش��ته اس��ت .نیمه نخست امسال ،مجموع
تولید مقاطع طویل ازس��وی فوالدس��ازان برابر با ۵میلیون و ۵۶۴هزار
تن شد و نسبت به ۴میلیون و ۹۰۶هزار تن عملکرد نیمه نخست سال
گذشته ،حاکی از رشد ۱۳درصدی است.
مجموع مقاطع طویل تولیدی در س��ال گذش��ته به رقم ۱۰میلیون و
۳۲۲هزار تن رسید و در مقایسه با سال ۹۷که ۹میلیون و و ۶۳۰هزار
ت��ن بود ،بازدهی ۶درصدی را ثبت کرد .تولید ش��مش فوالدی در نیمه
نخست ۹۹به رقم ۱۴میلیون و ۳۹۲هزار تن رسید و در مقایسه با مدت
مشابه سال گذشته افزایش ۱۰درصدی نشان می دهد.
رشد تولید صنایع معدنی
در نیمه نخست امسال
براس��اس اخرین امار منتش��ر شده از سوی
وزارت صنعت ،معدن و تجارت در ۶ماه نخست
امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته،
از بین ۱۰محصول منتخب معدنی ۶ ،محصول
رشد تولید را تجربه کرده است.
به گ��زارش ایس��نا ،از ۱۰محص��ول منتخب
معدنی مورد بررس��ی در این گزارش ،در نیمه
نخست امس��ال ،تولید فوالد خام و محصوالت
فوالدی ،کاتد مس ،سیمان ،شمش الومینیوم
خالص و الومینا میزان تولیدش��ان نس��بت به
مدت مش��ابه سال گذشته رش��د ۴.۷تا ۵۳.۲
درصدی داش��ته اس��ت .این در حالی است که
کنسانتره زغال س��نگ ،ظروف چینی ،ظروف
شیش��ه ای و شیش��ه جام ،با افت تولید ۰.۶تا
۱۸.۵درصدی در مدت زمان مورد بحث نسبت
به سال گذش��ته ،روبه رو بوده اند .براساس این
گ��زارش ،ش��مش الومینیوم خال��ص در ۶ماه
نخست امسال با رشد ۵۳.۲درصدی بیشترین
درصد رشد را به خود اختصاص داده است.
در ای��ن مدت ۱۹۶ ،ه��زار و ۲۰۰تن از این
محص��ول معدنی تولید ش��ده؛ در حالی که در
مدت مش��ابه سال گذش��ته ۱۲۸هزار و ۱۰۰
تن شمش الومینیوم خالص تولید شده است.
پس از ان س��یمان ب��ا ۱۴.۴درصد افزایش
تولید نس��بت به ۶ماه نخس��ت س��ال گذشته
ک��ه ۳۱میلی��ون و ۱۵۳هزار و ۵۰۰تن تولید
ش��ده بود ،در ۶ماه نخست امسال میزان تولید
خ��ود را به ۳۵میلی��ون و ۶۳۹هزار و ۶۰۰تن
رس��انده است .محصوالت فوالدی و فوالد خام
نی��ز در مدت مورد بحث امس��ال به ترتیب ۱۱
میلی��ون و ۶۶۴هزارت��ن و ۱۳میلیون و ۹۲۹
هزار و ۹۰۰تولید ش��ده اس��ت .این رقم تولید
در مقایس��ه با ۱۰میلیون و ۵۹۹هزار و ۱۰۰
ت��ن محصوالت ف��والدی و ۱۲میلیون و ۷۸۲
هزار و ۳۰۰تن فوالد خام تولید شده در مدت
مش��ابه سال گذش��ته به ترتیب ۱۰و ۹درصد
رش��د تولید داشته اند .کاتد مس نیز ۸.۱درصد
در نیمه نخس��ت امسال نسبت به مدت مشابه
سال گذشته ،رشد تولید داشته است .در ۶ماه
نخست سال گذشته ۱۳۳هزار و ۹۰۰تن کاتد
مس تولید ش��ده که این عدد در ۶ماه نخست
امس��ال به ۱۴۴هزار و ۸۰۰تن رس��یده است.
الومین��ا نیز با میزان تولی��د ۱۲۱هزار و ۷۰۰
تن تولید ش��ده در ۶ماه نخست امسال نسبت
ب��ه ۱۱۶هزار و ۲۰۰تن تولید ش��ده در مدت
مش��ابه سال گذشته ،رشد ۴.۷درصدی داشته
است .بر اساس این گزارش ،در مقابل اما ظروف
چینی ،شیش��ه جام ،کنس��انتره زغال سنگ و
ظروف شیش��ه ای به ترتیب کاهش تولید را در
۶ماه نخست سال ۱۳۹۹نسبت به مدت مشابه
سال ۱۳۹۸تجربه کرده اند .در مدت زمان مورد
بحث طی امس��ال ،ظروف شیشه ای با افت ۰.۶
درص��دی از ۲۷۶هزار و ۷۰۰تن تولید ش��ده
در ۶ماه نخس��ت س��ال گذشته به ۲۷۵هزار و
۱۰۰تن در مدت مذکور امس��ال رسیده است.
همچنین در نیمه نخس��ت امسال ۷۶۲ ،هزار و
۹۰۰تن کنس��انتره زغال سنگ تولید شده که
نس��بت به ۷۸۶هزار و ۹۰۰تن تولید ش��ده در
۶ماه نخست س��ال گذشته افت ۳.۱درصدی
تولید داشته است .پس از ان شیشه جام نیز در
۶ماه نخست امسال ۴۷۵هزار و ۸۰۰تن تولید
شده که نسبت به ۵۴۸هزار تن تولید شده در
مدت مش��ابه س��ال ۱۳۹۸با افت تولید ۱۳.۲
درصدی روبه رو ش��ده اس��ت .در ۶ماه نخست
امسال نس��بت به مدت مشابه س��ال گذشته،
تولید ظروف چینی بیش��ترین کاهش تولید را
تجربه کرده اس��ت .در ۶ماهه نخس��ت امسال
۲۳هزار و ۱۰۰تن ظروف چینی تولید ش��ده
که نسبت به ۲۸هزار و ۴۰۰تن تولید شده در
۶ماه نخست سال گذشته ۱۸.۵درصد کاهش
تولید داشته است.
بهینه سازی و ارتقای ایمنی ادامه دارد
ناحیه انرژی و س��یاالت فوالد مبارکه بنابر رس��الت خود در
حفظ اصول ایمنی و کاهش خطراتِ ۱۰ایس��تگاه تزریق گاز
کل��ر در ش��رکت ،پروژهای را با عنوان بهینه س��ازی و اصالح
اتاقک های تزریق گاز کلر با موفقیت اجرا کرد.
به گ��زارش روابط عمومی ش��رکت فوالد مبارک��ه اصفهان،
کارشناس تعمیرات برق و اتوماسیون و ابزار دقیق واحد توزیع
س��یاالت فوالد مبارکه در این باره گف��ت :با توجه به خطرات
زیاد مرتبط با ایس��تگاه های گاز کلر در کشور ،امور اب وزارت
نیرو تهیه دس��تورالعمل های احداث س��امانه های کلرزنی در
تصفیه خانه های اب و فاضالب را با هماهنگی سازمان مدیریت
و برنامه ریزی کش��ور در دس��تور کار قرار داد و پس از تصویب
هیات وزی��ران ان را ب��رای ابالغ به عوام��ل ذی نفع نظام فنی
اجرایی کشور ارسال کرد.
مهدی ش��فیعی افزود :ناحیه انرژی و سیاالت فوالد مبارکه
بناب��ر رس��الت خود در حفظ اصول ایمن��ی و کاهش خطرات
۱۰ایس��تگاه تزریق گاز کلر در ش��رکت ،پروژه ای را با عنوان
بهینه س��ازی و اص�لاح اتاقک های تزریق گاز کل��ر مطابق با
ضابط��ه ۶۷۳وزارت نی��رو تعریف کرد و پ��س از طی مراحل
اداری و انتخاب پیمانکار ،این پروژه وارد فاز اجرا شد.
وی ب��ا تاکی��د ب��ر اینکه بیش��ترین اس��تفاده از گاز کلر در
کولینگ تاورهای سطح شرکت اس��ت ،گفت :کولینگ تاورها
ی��ا برج ه��ای خنک کننده تجهیزی برای دف��ع حرارت اب به
محیط اس��ت ک��ه در فرایند خن��ک کاری تجهی��زات مورد
اس��تفاده قرار می گیرد .در ای��ن فرایند تزریق گاز کلر در اب
گردشی کولینگ تاور باعث جلوگیری از رشد باکتری ،جلبک
و همچنین گندزدایی ان می شود .این کارشناس واحد انرژی
و سیاالت تصریح کرد :گاز کلر به صورت خالص یک گاز سمی
بس��یار خطرناک بوده و اس��تفاده از این روش مستلزم رعایت
نکات ایمنی خاصی است.
ش��فیعی با اش��اره به فرایند کار پیش از اجرای این پروژه
گفت :این روش به دلیل تماس فرد با کپس��ول و ورود فرد به
اتاقک بسیار پرخطر بود؛ ضمن اینکه اهک موجود در حوضچه
بع��د از مدت زمانی رس��وب می کرد و کل��ر فرصت کافی برای
واکنش نداشت؛ درنتیجه کلر دوباره به سطح اب می امد و فرار
می کرد .اما در روش جدید خنثی سازی که پس از اجرای این
پروژه انجام می شود ،از مخزنی به نام اسکرابر استفاده می شود
که درون خود حاوی س��ود مایع اس��ت .چنانچه گاز کلر به هر
دلیلی نش��ت کند ،سنس��ورهای حساس به گاز کلر با گزارش
به PLCو فرمان به مکنده گاز ،در داخل اتاقک ها جریان هوا
ایجاد می کند تا کل هوای الوده به گاز کلر به داخل اس��کرابر
وارد ش��ود و با استفاده از سود داخل اسکرابر ،گاز کلر واکنش
شیمیایی دهد و به اب ژاول تبدیل شود.
وی در پایان از کارکنانی که در اجرای این پروژه همکاری و
به بهترین شکل ممکن در حل موانع و مشکالت ،تیم اجرایی
را یاری کردند ،تشکر و قدردانی کرد. صفحه 11
12
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
چشم انداز معدنی
یادداشت
اهمیت تمرکز
بر بازار چین
اقدامات
زیربنایی
ایمیدرو
در بوشهر
رامین قربان زاده
کارشناس معدن
خبر
ورود اب خلیج فارس
به یزد
۵۰پروژه با اختصاص ۵۰میلیارد ریال اعتبار اجرایی می شود
گل گهر ،صنعت پژوهش محور
گروه معدن
editor@smtnews.ir
در راستای
دستیابی
به اهداف
چشم انداز
گل گهر در ۱۰
سال اینده ،این
شرکت با ایجاد
زیرساخت های
مناسب
پژوهشی،
بستری مطلوب
برای حضور
پژوهشگران
در پژوهش های
صنعت
سنگ اهن
به وجود اورده
است
تجرب��ه کش��ورهای توس��عه یافته صنعت��ی جهان و
راه حل ه��ای انها برای حل مش��کالت اساس��ی صنایع
حاکی از ان است که این کشورها با ایجاد زبان مشترک
و ارتب��اط موثر بین دانش��گاه ها و مراک��ز مهم صنعتی،
مش��کالت واقع��ی صنایع را شناس��ایی و ب��ا تغییر در
شیوه های اموزشی و پژوهشی اقدام به رفع ان کرده اند.
ب��ه گ��زارش روابط عمومی و امور بین الملل ش��رکت
معدنی و صنعتی گل گهر ،مراکز تحقیقاتی مس��تقر در
صنعت برای ایفای این وظیف��ه ،نقش اصلی را برعهده
دارند .باتوجه به رقابتی ش��دن کس��ب وکار در صنایع و
توجه واحدهای تولی��دی به افزایش بهره وری و کاهش
هزینه ه��ای تولید ،ای��ن مراکز می توانند با شناس��ایی
مش��کالت و اس��تفاده از نیروهای انس��انی متخصص و
باتجرب��ه دانش��گاهی-صنعتی ،ضمن معرف��ی ایده ها و
روش ه��ای نوی��ن علمی ،راه ح��ل کاربردی ب��رای این
مش��کالت ارائه کنند .در صورت جل��ب اعتماد مدیران
صنعت��ی ب��ه این مراکز ،ن��گاه صنعت ب��ه تحقیقات نه
به عن��وان یک واح��د اضافی و هزینه ب��ر ،بلکه به عنوان
یک واحد هم��کار و همیار در ایجاد ارزش افزوده ،ارتقا
می یابد .همچنی��ن طرح های تحقیقاتی دانش��گاه ها از
حالت انتزاعی و علمی محض خارج می شود و به سمت
طرح ه��ای کاربردی و قابل اجرا در صنعت س��وق پیدا
می کند.باوج��ود این مراکز تحقیقات��ی صنعتی ،حضور
اس��اتید و پژوهش��گران دانش��گاهی در صنایع اسان تر
ش��ده و اساتید با ش��ناخت صحیح از مشکالت صنایع،
روش های پژوهش��ی خ��ود را تغیی��ر داده و تحصیالت
تکمیلی دانش��جویان در مس��یر حل مشکالت صنعت
انجام خواهد شد.
برقراری ارتباط بین صنعت و دانشگاه
به باور بس��یاری از فعاالن اقتصادی در این ش��رایط،
بسیاری از پروژه های تحقیقاتی که مسئله ای مهم برای
اغلب پژوهش های دانشگاهی است ،عملیاتی خواهد شد.
همچنین دانشجویان و پژوهشگران با حضور مستمر در
محیط صنعتی ،با تمامی مراحل تولید اش��نا می شوند
و خ��ود را برای کار در صنعت ام��اده می کنند .باتوجه
به هزینه ب��االی طرح های تحقیقات��ی و محدود بودن
بودجه پژوهشی دانش��گاه ها ،صنایع بزرگ می توانند با
حمایت هدفمند از طرح های تحقیقاتی دانشگاهی ،این
محدودیت ه��ا را رفع کنند .در این بین باتوجه به نقش
برجس��ته ش��رکت معدنی و صنعتی گل گهر در صنعت
اهن و فوالد کش��ور به عنوان بزرگ تری��ن تولیدکننده
کنس��انتره و گندله ،مدیران ارش��د این شرکت همگام
با توس��عه تولید ،حمایت ویژه ای از تحقیقات کاربردی
به عمل اورده اند.
بسترسازی برای اجرای پروژه های پژوهشی
در راستای دس��تیابی به اهداف چش��م انداز گل گهر
در ۱۰س��ال اینده ،این شرکت با ایجاد زیرساخت های
مناس��ب پژوهش��ی ،بس��تری مطل��وب ب��رای حضور
پژوهشگران در پژوهش های صنعت سنگ اهن به وجود
اورده است.
این بسترها شامل ازمایش��گاه های مجهز و کارخانه
نیمه صنعتی برای انجام تست های دانشجویان ،فضاهای
پژوهش��ی دانش��جویی ،تصویب ایین نامه های حمایت
از دانش��جویان تحصی�لات تکمیل��ی ،تس��هیل حضور
دانشگاهیان در محیط معدنی و ...هستند.
سود اوری ۳۰۰میلیارد ریالی
موض��وع اس��تفاده از باطله ه��ای معدنی ب��رای زیرس��ازی جاده ای
به عن��وان جدیدترین موضوع تحقیقاتی به مبلغ ۱.۵میلیارد ریال با
اس��اتید دانشگاه صنعتی سیرجان در دس��تور کار است که در حال
حاضر در مرحله ازمایشگاهی به نتایج امیدبخشی رسیده است
حمایت های ص��ورت گرفته باعث حضور چش��مگیر
دانش��جویان تحصیالت تکمیلی ،اس��اتید دانش��گاه ها،
ش��رکت های دانش بنیان و اس��تارت اپ های معدنی در
مسیر حل چالش های صنعت اهن شده است؛ به طوری
که امس��ال در مجموع ۵۰پ��روژه تحقیقاتی با حمایت
ش��رکت معدنی و صنعتی گل گهر به ارزش ۵۰میلیارد
ریال در حال انجام است.
از این پروژه ها حدود ۲۲مورد توس��ط دانش��گاه ها و
ش��رکت های دانش بنیان ۱۳ ،مورد توس��ط دانشجویان
تحصیالت تکمیلی و ۱۵مورد توسط متخصصان داخلی
شرکت به انجام رسیده است.
مرک��ز تحقیقات و فناوری گل گهر به صورت مس��تمر
با اس��تفاده از تجربی��ات متخصصان داخلی ش��رکت،
چالش های بخش تولید و توسعه را در جلسات تخصصی
احص��ا و در س��ایت تحقیقات ب��ه ادرس rt.geg.irبه
مراکز پژوهشی کشور عرضه می کند ،این درحالی است
که حضور دانشجویان و شرکت های دانش بنیان موجب
شده بسیاری از چالش های سخت شرکت با راه حل های
نواوران��ه علمی مرتفع و عالوه بر رفع مش��کالت بخش
تولید ،دانش بومی صنعت معدنی نیز در س��طح کشور
ایجاد شود.
ناص��ر تق��ی زاده ،مدیرعام��ل و عضو هیات
مدی��ره ش��رکت معدنی و صنعت��ی چادرملو
در جلس��ه رف��ع موان��ع تولید که ب��ا حضور
محمدرض��ا پورابراهیمی ،رئیس کمیس��یون
اقتصادی مجلس ش��ورای اسالمی و امیدعلی
پارسا ،رئیس س��ازمان امور مالیاتی کشور در
شهرستان اردکان برگزار شد ،افزود :در شرایط
فعلی اقتصادی و مش��کالت ناشی از تحریم ها
و فراگیر ش��دن ویروس کرونا بدون لحظه ای
توقف با تم��ام ظرفیت ب��ه تولید محصوالت
ف��والدی خود ادام��ه داده و از تعهدات ملی و
مس��ئولیت اجتماعی خود نیز غافل نبوده ایم
و عالوه بر مش��ارکت در طرح شیرین س��ازی
و انتقال اب خلیج ف��ارس به مناطق مرکزی
ایران ،نیروگاه خورش��یدی ۱۰مگاواتی نیز تا
پایان بهمن به بهره برداری می رسد.
حمایت از شکل گیری هسته های فناور
عالوه ب��ر موارد یادش��ده براس��اس برنامه ریزی های
صورت گرفت��ه گل گهر برای حمای��ت از تولید علم ،از
پژوهش��گران و پرس��نل ش��رکت برای ارائ��ه مقاله در
مجالت و کنفرانس های معتبر ملی و بین المللی حمایت
مالی می کند .در همین راستا در سال ۱۳۹۸از ارائه ۴۸
مقاله کاربردی حمایت شد.باتوجه به وجود ظرفیت های
دانشگاهی در سطح استان و شهرستان سیرجان ،یکی
از رویکردهای اصلی ش��رکت ،حمایت از ش��کل گیری
هس��ته های فناور و تقویت گروه های دانشگاهی مرتبط
با صنعت اهن و فوالد در اس��تان است؛ برهمین اساس
امس��ال مبلغ ۴۰میلی��ارد ریال ق��رارداد تحقیقاتی با
دانشگاه های استان منعقد شده است.
بررسی استفاده از باطله های معدنی
موضوع اس��تفاده از باطله های معدنی برای زیرسازی
جاده ای به عنوان جدیدترین موضوع تحقیقاتی به مبلغ
۱.۵میلیارد ریال با اس��اتید دانشگاه صنعتی سیرجان
ل حاض��ر در مرحله
در دس��تور کار اس��ت ک��ه در حا
ازمایشگاهی به نتایج امیدبخشی رسیده است.
همچنی��ن بزرگ ترین ق��رارداد تحقیقات��ی فراوری
سنگ اهن کش��ور با هدف استانداردسازی فرایندهای
حمایت از قطعه سازان و صنعتگران کرمان
نشست ستاد استانی اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی در ابعاد حقوقی و قضایی استان کرمان به میزبانی
دادگس��تری استان برگزار شد.رئیس کل دادگستری اس��تان کرمان در این نشست گفت :دستگاه قضایی استان
کرم��ان برمبن��ای تاکیدات رهبر معظم انقالب و ریاس��ت ق��و ه قضاییه درصدد حمایت همه جانب��ه و قانونی از
سرمایه گذاران و تولیدکنندگان به منظور ایجاد اشتغال است .انتظار این مجموعه از مدیران اجرایی نیز همگامی
در مسیر حمایت از تولید و سرمایه گذاری است.در ادامه این نشست ،شرکت معدنی و صنعتی گل گهر ،امادگی
کامل خود را جهت حمایت از قطعه س��ازان و صنعتگران اس��تان اعالم و ضمن طرح مشکالت موجود در زمینه
کیفی��ت ،قیمت ،زمان تحویل و مباحث قانونی مربوط به انتخاب پیمانکاران ،پیش��نهادهایی به منظور کمک به
این حوزه ارائه کرد .گل گهر به عنوان یکی از ش��رکت های موفق در حوزه بومی س��ازی و ساخت قطعات تاکنون
۱۲۰هزار کد قطعه برای بومی سازی ایجاد کرده و تاکنون ۹۰هزار قطعه ( ۷۵درصد) بومی سازی شده است.
پایش و نمونه برداری از رودخانه ها ،برای نخستین بار
مدی��ر مجتم��ع مس س��ونگون به انج��ام پایش و نمونه ب��رداری از
رودخانه های مس��یر ۳۳کیلومتری س��ونگون تا رودخانه مرزی ارس
ن بار اشاره و اظهار کرد :این اقدام به صورت انجام برنامه
برای نخس��تی
پیاده روی در دل جنگل های ارسباران برای مستند سازی سیستماتیک
دیتابی��س موج��ود و تکمیل اطالع��ات حوزه اب با ه��دف کاربرد در
برنامه های اتی حفاظت رودخانه ها و ابراهه منطقه انجام ش��ده است.
ب��ه گزارش مس پرس ،علی بیات ماکو با بیان اینکه ایمنی ،بهداش��ت
و محیط زیس��ت جایگاه رفیعی در س��طح مدیریت ارشد شرکت ملی
صنای��ع مس ایران ،دفتر تهران و مجتمع های س��ه گانه ان دارد و با حمایت های
بی دریغ اردشیرسعدمحمدی ،مدیرعامل محترم شرکت مس در حد اعالی خود
ل حاضر نگرش حفظ سالمت و ارتقای سطح ان به هدف
قرار دارد ،گفت :در حا
اول شرکت ملی صنایع مس ایران تبدیل شده که مثال بارز ان اقدامات حمایتی
در موضوع شیوع کرونا بوده است .بیات ماکو گفت :طی ۷ماه گذشته این مجتمع
اقدامات اساس��ی بهداشتی در پیشگیری و مقابله با شیوع بیماری کرونا با تمرکز
بر تقلی��ل نیروهای کاری ،غربالگری های کنترل��ی ،رعایت فاصله اجتماعی ،ضد
عفونی کردن س��طوح و مکان های فعالیت عمومی و توزیع مواد ضدعفونی کننده
انجام داده که نتیجه ان تداوم و رشد تولید در مجتمع مس سونگون بوده است.
وی با اش��اره به اقدامات انجام شده در حوزه ایمنی و اتش نشانی گفت :تاسیس
ایس��تگاه دوم اتش نش��انی مجتمع مس اذربایجان و ارتقای سطح خدمات واحد
ایمنی با خرید خودرو تخصصی امداد و نجات و خرید خودرو اتش نشانی جدید از
کارخانه ه��ای کنس��انتره ب��ا مرکز تحقیقات کاش��یگر
دانشگاه ش��هید باهنر کرمان (شامل ۱۵فارغ التحصیل
برت��ر دانش��گاهی) در ح��ال پیگی��ری اس��ت .حمایت
از هس��ته های فن��اور مرک��ز رش��د س��یرجان از دیگر
اولویت های ش��رکت معدنی و صنعتی گل گهر اس��ت،
به طوری که ب��ا برنامه ریزی صورت گرفته ،هر ش��خص
مبتک��ری که ایده ای نواورانه درباره صنایع اهن و فوالد
داش��ته باش��د ،می تواند با حمایت گل گهر از تسهیالت
مرکز رشد بهره مند شود.
عکس:
از نظر کارشناس��ان حوزه سنگ هیچ جنبه
منف��ی در زمین��ه ف��روش س��نگ به صورت
بلوک یا خام وجود ندارد .تمامی کش��ورهای
صاحب نام در صنعت س��نگ ،بلوک فروش یا
خام فروش هس��تند .باتوجه به این مهم ،بهتر
اس��ت ما هم تافته جدابافته از دنیا نباشیم و
همین روند را پیش بگیریم.
باتوجه ب��ه تجربه های موفق خام فروش��ی
در دنی��ا باید گفت س��نگ همیش��ه در بازار
بین الملل از اس��تقبال خوب��ی برخوردار بوده
است .کش��ورهای ایتالیا ،یونان ،ترکیه ،ایران،
افغانستان و ویتنام بیشترین و بهترین معادن
سنگ س��فید دنیا را در اختیار دارند .در این
بی��ن ایتالیا ،یون��ان و ترکیه ص��ادرات بلوک
س��نگ س��فید را در برنام��ه خ��ود دارند ،اما
کشورهای افغانستان و ویتنام صادرات بلوک
سنگ را ممنوع کرده اند .بهتر است ما در این
مهم از نقشه راه ایتالیا ،یونان و ترکیه پیروی
کنیم.
چند بازار هدف صادرات��ی و بزرگ در دنیا
تقس��یم بندی ش��ده ک��ه در ای��ن بین چین
بزرگ تری��ن خریدار س��نگ به ش��کل بلوک
به ش��مار می رود .امریکا ،ژاپن ،کره جنوبی و
المان نیز بزرگ ترین خریداران س��نگ بریده
دنیا هس��تند .ازانجاک��ه ایران بن��ا بر دالیل
مختلف��ی نمی توان��د ب��ا ۴خری��دار بزرگ و
قدرتمند س��نگ بریده ،تجارت چش��مگیری
داش��ته باش��د ،بهتر اس��ت بازار چین را که
بزرگ تری��ن خریدار س��نگ بلوک به ش��مار
می رود ،مورد توجه قرار داده و ان را به راحتی
تقدیم رقبا از جمله ترکیه نکند.
در اهمیت توجه به بازار چین باید گفت اگر
اقتصاد صنعت سنگ را به شکل مجزا بررسی
کنی��م ،باز هم باید یک فاکت��ور مهم در نظر
گرفته ش��ود و در گام بعد نق��ش این فاکتور
ی شود .این
در رشد صنعت سنگ ایران بررس
فاکتور چیزی نیس��ت جز بازار چین و میزان
تقاضای کارخانجات تولیدی این کش��ور برای
خرید س��نگ خام ایران .ب��رای اینکه متوجه
نقش چین در بازار س��نگ بین الملل ش��ویم،
شایسته است توجه کنیم که ۵۰درصد ارزش
صادرات سنگ خام ترکیه فقط به کشور چین
اختص��اص یافته و مابقی ص��ادرات ترکیه در
ترکیبی از سنگ خام و بریده به سایر کشورها
است .در این بین باتوجه به مشکالت تحمیلی
و تحریمی که ایران با ان روبه رو است ،تمرکز
صرف بر فروش س��نگ بریده در افزایش رشد
اقتصادی تاثیرگذار نخواهد بود.
در ادامه باید گفت فراوری در حوزه سنگ
نیازمند رشد دانش ،فناوری و تخصص نیروی
انسانی است؛ بنابراین در صورت داشتن رشد
کل��ی اقتصادی می توان به رش��د فراوری در
صنعت سنگ کشور دس��ت یافت؛ اما عکس
این قضیه صادق نیس��ت ،یعنی رشد فراوری
در صنعت سنگ کشور ،تاثیر زیادی بر کلیت
رشد اقتصادی کشور ندارد.
قائم مقام و عضو هیات عامل ایمیدرو ،اقدامات اکتشافی و زیربنایی این
سازمان را در استان بوشهر تشریح کرد.
به گزارش دنیای معدن ،قائم مقام ایمیدرو در نشس��ت پایش مصوبات
وزارت صنعت ،معدن و تجارت در استان بوشهر گفت :ایمیدرو در بخش
اکتش��اف ،شرح خدمات طرح اکتشاف تفصیلی منطقه دشتی را به اتمام
رسانده و ان را مصوب کرده است .به گفته این عضو هیات عامل ایمیدرو،
پیشرفت طرح فوق ۸۵درصد بوده است.
وی افزود :ش��رح خدمات طرح اکتش��اف تکمیلی استان نیز تهیه و به
س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت اس��تان ارسال ش��ده و به محض ابالغ،
اجرایی خواهد ش��د .قائم مقام ایمیدرو با اشاره به طرح های زیربنایی این
س��ازمان در معادن استان بوشهر تصریح کرد :اکنون ۲طرح راهسازی به
ط��ول ۱۴کیلومتر به معادن «تنب گوراب ،برازجان ،خورموج و اهرم» و
«گنبد نمک جاش��ک» با اعتبار نزدیک ۲۵۰میلیارد ریال در حال اجرا
اس��ت .وی ادامه داد :مطالعات یک طرح راهسازی ( ۶کیلومتر) و ۴طرح
برق رسانی ( ۲۰کیلومتر) در حال انجام است .نعیمی تاکید کرد :با اجرای
این طرح ها ۳۸معدن منتفع خواهند ش��د .نعیمی با اش��اره به اقدامات
طرح احیا ،فعال سازی و توسعه معادن کوچک ،اظهار کرد :مطالعات طرح
راه دسترسی به معادن گنبد نمک جاشک انجام شده و مطالعات اولیه ۳
طرح برق رس��انی ( ۱۶.۵کیلومتر) و یک طرح راهسازی ( ۲۲.۵کیلومتر)
در معادن کوچک مقیاس در حال انجام است .وی ادامه داد :با بهره برداری
از طرح های مذکور ۳۴ ،معدن منتفع خواهند شد.
مهم ترین فعالیت های بخش HSEسونگون در حوزه ایمنی بوده است.
به گفته مدیر مجتمع مس سونگون در ۶ماه نخست امسال فعالیت های
کنترلی زیس��ت محیطی در مجموعه های سدهای باطله ،رودخانه های
س��ونگون چای ،پخیر چای و ایلگینه چای در باالترین س��طح ممکن
اجرا ش��ده اس��ت .بیات ماکو با بیان اینکه مجتمع مس س��ونگون در
جوار اکوسیس��تم کم نظیر جنگل های ارس��باران واقع شده ،گفت :این
موضوع مجتمع مس اذربایجان را بر ان داشت تا با انجام ارزیابی های
همه جانب��ه فنی ،زیس��ت محیطی ،اقتصادی و اجتماع��ی ( )EIAدر
تم��ام حوزه های فعالیت تولیدی و پروژه های توس��عه ای خود ،حفاظت و صیانت
از محیط زیس��ت را در اولوی��ت برنامه ها و اقدامات خود ق��رار دهد .وی افزود :در
این راستا برنامه جامع مدیریت زیست محیطی مس سونگون تهیه شد که به طور
مس��تمر عملیاتی می ش��ود .به گفته مدیر مجتمع مس سونگون انجام پایش های
زیس��ت محیطی اب ،خاک و هوا توس��ط ازمایشگاه معتمد در قبل ،هنگام و بعد
از معدن��کاری ،ارائه گزارش خوداظهاری به اداره کل حفاظت از محیط زیس��ت و
کنترل کلیه فعالیت ها ،احداث سدهای باطله سونگون در جهت حفظ و صیانت از
جنگل های منطقه و جلوگیری از ورود الودگی ها به رودخانه های منطقه با پایش
چاهک های کنترلی اطراف س��دها و ساخت تصفیه خانه های فاضالب بهداشتی و
مکانیزه و تهیه پکیج های تصفیه فاضالب به تعداد ۷دس��تگاه برای خود مجتمع
و تعداد ۴دستگاه برای پیمانکاران برای تصفیه فاضالب ها و جلوگیری از الودگی
محیط از مهم ترین رئوس این برنامه است.
اج��رای پروژه های تحقیقاتی با حضور دانش��جویان و
پژوهشگران تراز اول کشور به همراه متخصصان باتجربه
شرکت موجب شد در سال ۱۳۹۸حدود ۳۰۰میلیارد
ریال از محل کاهش توقف تولید ،بهینه سازی فرایندها،
اجرای تست های ازمایشگاهی و نیمه صنعتی و طراحی
مفهومی پروژه های توسعه ای سود نصیب شرکت شود.
اعتماد دوطرفه
باوج��ود تمام م��وارد یادش��ده اعتماد بی��ن مدیران
صنعتی و ش��رکت های دانش بنیان در سطحی است که
تغییرات پیشنهادی پژوهشگران با انعطاف پذیری باالی
مدیران ش��رکت باوجود ریس��ک باال در خطوط تولید
اجرایی می ش��ود .ای��ن اعتماد حاصل حضور پیوس��ته
دانشگاهیان و تمرکز بر مسائل واقعی صنعت و حمایت
بی شائبه شرکت از پژوهش است.
اصلی ترین حوزه های کاری تحقیقاتی
-۱بهینه س��ازی چال زنی و انفج��ار در معدنکاری با
هدف کاهش هزینه های استخراج سنگ
-۲افزایش بهره وری تولید با رویکرد بهینه س��ازی از
«معدن تا فروش»
-۳کاهش مصرف انرژی و اب به ازای هر تن تولید
-۴ارائه راه حل در زمینه ایمنی پرسنل و چالش های
زیست محیطی
-۵س��اخت سنس��ورهای موردنی��از کارخانه ه��ا ب��ا
فناوری های نوین
-۶بهره برداری بهینه از باطله های سنگ اهن
-۷اس��تفاده از روش ه��ای فناورانه در بهینه س��ازی
تجهیزات کارخانه ها
-۸طراح��ی مفهومی مدارهای فراوری س��نگ اهن،
انج��ام تس��ت های ف��راوری س��نگ اهن در مقی��اس
ازمایشگاهی و نیمه صنعتی
نتای��ج تغییرات��ی که به واس��طه طرح ه��ای نواورانه
پژوهش��گران با هم��کاری موثر مدیران و کارشناس��ان
ش��رکت معدنی و صنعتی گل گهر به اجرا رس��یده ،به
شرح زیر است:
-۱کاهش هزینه های حفاری و مصرف مواد منفجره
تا ۳۳درصد
-۲افزای��ش ۱۰۰درص��دی عمر اس��ترهای ورودی
و خروجی و کاهش توقفات ۱۲۰س��اعته اس��یاب های
تغلیظ
-۳کاهش هدررفت ۱۳مترمکعب بر ساعت اب از ته
ریز تیکنر باطله کارخانه تغلیظ
-۴کاه��ش توقفات ۱۵۰س��اعته اس��یاب کارخانه
گندله سازی
-۵طراحی مفهومی ۲کارخانه جدید کنس��انتره در
طرح های توسعه ای با دانش متخصصان داخلی
مانیفست استانی خانه معدن
رئی��س خانه مع��دن ای��ران از حضور
پررن��گ خان��ه مع��دن اس��تان ها در
بهین��ه ک��ردن سیاس��ت گذاری ها و
تصمیم س��ازی های معدن��ی در سراس��ر
کش��ور خب��ر داد .به گ��زارش بیرونیت،
محمدرضا بهرامن اظهار کرد :براس��اس
م��اده ۳قان��ون بهبود مس��تمر محیط
کسب وکار ،دستگاه های اجرایی مکلفند
هن��گام تدوین ی��ا اصالح مق��ررات ،بخش��نامه ها
و رویه ه��ای اجرای��ی ،نظر تش��کل های اقتصادی
ذی ربط را اس��تعالم کنند و مورد توجه قرار دهند.
خوش��بختانه ،خانه های معدن استان های مختلف
کش��ور در ای��ن زمینه توانس��ته جایگاه مناس��بی
نزد سیاس��ت گذاران استانی کس��ب کنند .بهرامن
تصریح ک��رد :خانه های معدن اس��تان ها ازس��وی
دفت��ر مرک��زی دارای اختیار ت��ام در بهبود فضای
کس��ب وکار و ارتقای جایگاه بخش خصوصی فعال
در معدن هستند و می توانند براساس شرایط محلی
پیش��نهادهای خود را در این زمینه اعالم کنند .او
گفت :بنای همه روسای خانه معدن استان ها تعامل
هرچه بیش��تر با دس��تگاه های مس��ئول
اس��تانی اس��ت تا انه��ا را در جهت اخذ
بهترین تصمیم ها برای رش��د و توس��عه
بخش مع��دن و صنای��ع وابس��ته یاری
کنن��د .بهرامن گفت :خانه معدن ایران و
شعبه های اس��تانی ان خود را یار دولت
می دانن��د و عالوه ب��ر مطالبه گری برای
توسعه فعالیت های بخش خصوصی فعال
در تولی��د و تج��ارت ،در پی ان هس��تند تا معادن
را ب��ه فرصتی برای تولید ثروت و اش��تغال تبدیل
کنند .رئیس خانه مع��دن ایران افزود :همکاران ما
در شعب اس��تانی این تشکل همواره تالش خود را
ب��ه کار گرفته اند تا مطالبات صنف��ی را تا جایی که
امکان دارد در س��طح اس��تانی حل و فصل کنند و
از ارجاع پرونده ها به مرکز جلوگیری شود .بهرامن
افزود :خانه معدن ایران در سراس��ر کشور امروز به
نهادی تبدیل ش��ده که عالوه بر حفظ منافع ملی،
مطالبات صنف��ی خود را به پی��ش می برد و چراغ
بخ��ش معدن را ب��ا رعایت تمامی اس��تانداردهای
زیست محیطی در سراسر کشور روشن نگه می دارد. صفحه 12
13
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
بورس
سناریوهای محتمل برای بورس پس از انتخابات امریکا را بررسی کرد
یانکی ها و بورس تهران
ضمن
پیم��ان مولوی اقتص��اددان در گفت وگو با
تشریح سرنوشت بورس پس از اعالم نتایج انتخابات ریاست
جمهوری امریکا گفت :به نظر من فقط دو سناریو پیش روی
ما نیس��ت ،اتفاقا فکر می کنم ۸سناریو را می توان محتمل
دانس��ت .وی ادام��ه داد :البته اگر تاثی��ر نتایج انتخابات در
کوتاه مدت بررس��ی شود به دلیل جو روانی ناشی از پیروزی
هر یک از این دو نامزد ،بازار واکنش های مش��خصی را نشان
خواهد داد اما در بلندمدت می توان ۸سناریو را متصور بود.
در کوتاه مدت...
این اقتصاددان با اشاره به تاثیرات کوتاه مدت انتخاب هر
یک از دو نامزد ریاس��ت جمهوری در امریکا ،یاداور شد :به
اعتقاد من اگر بایدن پیروز این میدان باش��د به لحاظ روانی
جذابیت نرخ سهام برای سرمایه گذاران
قابل توجه سرمایه گذاران بورسی!
ای��ن تحلیلگر بازار س��رمایه ضمن ی��اداوری ریزش های
باوجود گذشت مهرماه و اینکه وعده عرضه سهام سرخابی ها به
بورس در این ماه داده ش��ده بود ،همچنان خبری از عرضه سهام
این دو باش��گاه نیس��ت .در این زمینه عضو هیات عامل سازمان
خصوصی سازی اعالم کرد :هیات پذیرش فرابورس به طور حتم در
ن برای پرسپولیس برگزار می شود و اگر در انجا پذیرش شود،
ابا
عرضه اولیه این باشگاه انجام خواهد شد.
پس از عرضه شستا در بورس و ازادسازی سهام عدالت ،نوبت
به عرضه س��هام س��رخابی ها در بازار سهام رسید که حاشیه های
اگ��ر بایدن پی��روز این میدان باش��د به لحاظ روانی ب��ازار بورس
ش��رایط بسیار بهتری خواهد داشت و با رش��د همراه خواهدبود اما
همزمان منتظر اخبار تکمیلی هم خواهد بود تا به روند صعودی خود
ادامه دهد
۸سناریو!
بازار بورس شرایط بس��یار بهتری خواهد داشت
و با رش��د همراه خواهدبود .ام��ا همزمان منتظر
اخب��ار تکمیلی هم خواهد بود تا به روند صعودی
خودش ادامه دهد .البت��ه باز هم باید تاکید کنم
ک��ه این تاثیر مثبت گذرا خواهد بود و اگر نتوانیم
از فرصت ایجاد ش��ده استفاده کنیم به طور قطع
باز هم ش��رایط به روال قبل از انتخابات در ایاالت
متحده بازخواهد گش��ت .او افزود :اما اگر دونالد
ترامپ بتواند صندلی خود را در کاخ سفید حفظ کند ،انتظار
م��ی رود عرصه بر اقتصاد ما تنگ تر ش��ود و طبیعتا چندان
چشم انداز مثبتی برای بورس هم نمی توان پیش بینی کرد.
س��رمایه گذاران حقیقی در این ص��ورت تمایل چندانی به
حسین زمانی ،کارشناس و مدرس بازار سرمایه
وضع بازار بورس پس از پایان انتخابات در ایاالت
متح��ده را تحلیل کرده اس��ت و گفت :به اعتقاد
م��ن انتخاب هیچ کدام از این دو نامزد برای ایران
تفاوت��ی نخواهد داش��ت ،چراکه سیاس��ت های
خصمانه دولت امریکا همواره بر دشمنی با کشور
ما پافشاری کرده ،در این دوره نیز همین شرایط
پای��دار خواه��د بود .وی اف��زود :اینطور نیس��ت که بایدن
بیای��د و وضعی��ت را به گلس��تانی برای م��ردم ایران تبدیل
کن��د ،جو بای��دن هم در هر صورت باید از خط مش��ی کلی
سیاست های امریکا تبعیت کند .این کارشناس بازار سرمایه
با اش��اره به پیروزی احتمالی جو بایدن در انتخابات ایاالت
متحده امریکا ،اظهار کرد :اما اگر با توجه به شرایطی که در
ب��ازار جریان دارد می ت��وان در صورت پیروزی احتمالی جو
بایدن انتظار داش��ت که به صورت مقطعی تغییرات مثبتی
حاصل ش��ود .طبیعتا در صورت وقوع این س��ناریو نرخ دالر
ریزش خواهد داش��ت و بازارهای موازی نیز (طال ،سکه ،ارز
و مس��کن) به تبعیت از ارز ،رش��د خوبی را تجربه می کنند،
این وضعیت می تواند راه رش��د را برای بازار بورس هموارتر
کند .زمانی در ادامه با در نظر گرفتن احتمال تمدید ریاست
جمه��وری دونالد ترامپ برای دور دوم ،به
گفت :اما
اگر دونالد ترامپ بتواند برای دور دوم در واشنگتن بماند ،به
احتمال زیاد نرخ دالر نوس��انی به س��مت باال را ثبت خواهد
کرد ،در این صورت هم با توجه به ریزش های س��نگین بازار
ب��ورس در ماه های اخیر می توان انتظار داش��ت که با وجود
اشباع فروش و تقاضای باال برای خرید سهام در بازار سرمایه
رشد نسبتا خوبی را ببینیم.
editor@smtnews.ir
عکس :ایدا فریدی
طبق گزارشی که رسانه های خارجی در ایاالت متحده امریکا و کشورهای غربی از روند انتخابات در امریکا منتشر کرده اند
می توان گفت شرایط این کشور بسیار ملتهب بوده و حتی در برخی ایالت ها وضعیت اماده باش برای نیروهای امنیتی اعالم
شده و کار به جایی رسیده که اعضای ستادهای ترامپ و بایدن تبلیغات کمپین رقیب را از معابر عمومی و حتی حیاط خانه های
یکدیگر به سرقت می برند .براساس گزارش یورونیوز از دفاتر پلیس در سراسر ایاالت متحده ،می توان گفت هیچ گاه این حجم
از تبلیغات محیطی ازس��وی کمپین های انتخاباتی در این کش��ور به س��رقت نرفته بود .این امر نشانگر التهاب گسترده در بین
امریکایی هایی اس��ت که خود را در یک دو راهی می بینند که بس��یار بیش��تر از یک انتخابات معمولی برای انها اهمیت یافته
اس��ت .ش��اید بتوان وضعیت حاکم بر امریکا را از میان س��خنان جس کیوناس از شهروندان شهر ریسین در ایالت ویسکانسین
درک کرد« :ما دو حزب داریم که چنان از هم متنفرند که حتی نمی توانند منافع کشور را در نظر بگیرند».
در بین تمام کشورهای جهان ،ایران بیشترین کشمکش را در ۴سال گذشته با دولت دونالد ترامپ داشته و بهای سنگینی
هم به دلیل خودس��ری ها و یکه تازی های این برج س��از امریکایی پرداخته اس��ت .شاید اگر فش��ارهای بی امان دولت امریکا بر
کش��ورمان نبود ،دولت ایران هیچ گاه به فکر کانالیزه کردن س��رمایه های در اختیار مردم به س��مت بازار س��هام نمی افتاد تا با
اس��تفاده از درامدهای حاصل از فروش س��هام دولتی ها ،بتواند کس��ری بودجه خود را تامین کند .اما ش��رایط به گونه ای رقم
خورد که دولت دوازدهم اواخر س��ال ۹۸با همراهی بانک مرکزی (کاهش نرخ بهره) مجبور به تش��ویق مردم برای حضور در
بورس اوراق بهادار ش��د .انچه بعد از این تصمیم روی داد را همگی می دانیم ،اما انچه امروز برا اغلب س��هامداران س��وال شده،
سرنوشت بازار بورس پس از اعالم نتایج انتخابات در ایاالت متحده امریکاست .طبق مشاهدات میدانی
از بازار سهام
می توان گفت که بخش بزرگ تری از فعاالن بازار س��رمایه بر این باورند اگر دونالد ترامپ بار دیگر بر مس��ند قدرت بنش��یند و
دالر گران تر ش��ود ،بازار بورس هم رش��د زیادی خواهد کرد اما عده ای که جمع کوچک تری را تش��کیل می دهند معتقدند اگر
ترامپ بتواند حضورش در کاخ س��فید را تمدید کند به اجرای سیاس��ت فش��ار حداکثری ادامه خواهد داد .این سهامداران که
چهره های باتجربه بیش��تری در بین ش��ان دیده می ش��ود اعتقاد دارند تداوم سیاست های تحریمی امریکا علیه ایران می تواند
اسیب های جدی به اقتصاد ایران بزند که بورس نیز از این قاعده مستثنا نیست و قطعا با مشکالت بسیاری روبه رو می شود.
سهند اینانلو
اخی��ر در بازار بورس تهران ،بیان کرد :بس��یاری
از افراد و ش��رکت های س��رمایه گذاری دقیقا قبل
از ش��روع انتخابات امریکا شروع به خرید کردند،
چراک��ه قیمت ه��ا ب��ا توجه به ریزش ه��ای اخیر
در محدوده بس��یار جذابی قرار گرفته اس��ت .از
سویی هم بس��یاری از نمادها به لحاظ تکنیکالی
ش��رایط بس��یار خوبی دارند (اگر RSIیک نماد
زیر ۳۰باش��د ،اش��باع فروش اس��ت) و حتی برخی نمادها
)RSI (Relative Strength Indexکمتر از ۱۰را ثبت
کرده اند که معموال هرچند سال یک بار و پس از ریزش های
ش��دید در ایران رخ می دهد .وی در ادامه افزود :از دید من
بازار بورس تهران می تواند حالت االکلنگی داش��ته باش��د و
نقدینگی زیادی را به خود جلب کند .توصیه می شود افرادی
که به سمت خرید دالر یا مسکن می روند واقع بینانه تر رفتار
کنند چراکه قیمت ها بس��یار باال رفت��ه و باید کمی با دقت
بیش��تری معامالت را انجام دهند .دلیل این افزایش میزان
خری��د نیز تش��دید انتظارات تورمی در جامعه اس��ت .افراد
به دلی��ل ترس از کاه��ش ارزش دارایی ها دس��ت به خرید
می زنند تا سرمایه های خود را از تورم مصون نگه دارند.
حباب ۴۰درصدی ربع سکه
زمانی در پایان ضمن اش��اره به حباب سکه نسبت به نرخ
دالر ،یاداور ش��د :اخیرا ش��نیدیم که رئیس اتحادیه طال و
جواهر نیز به حباب ۱۲تا ۱۵درصدی نرخ سکه اشاره کردند.
طبق محاس��باتی که داشته ام ،قیمت های ربع سکه و سکه
ی��ک گرمی تقریبا ۴۰درصد نس��بت به نرخ روز دالر حباب
دارند.
اما بیشتر سهم هایی که در بازار سرمایه وجود دارد اغلب
با دالر ۱۵هزار تومانی (حتی کمتر) خرید و فروش می شوند
که می تواند جذابیت خرید را بسیار افزایش دهد.
ادامه حضور در بازار س��رمایه نخواهند داش��ت و
دارایی های خ��ود را به س��مت بازارهای موازی
مانند طال ،دالر و سکه منتقل خواهند کرد.
در بلندمدت...
مولوی سناریوهای احتمالی پیش روی اقتصاد
ای��ران را متعدد دانس��ته و اظهارک��رد :بهترین
حالت این اس��ت که بایدن پیروز شود و به برجام
برگردد ،در این صورت بدون ش��ک بازار سرمایه
هم دوش��ادوش سایر بخش های اقتصاد کشور رشد خواهد
کرد ،اما اگر جوبایدن با شک و تردید درباره ایران عمل کند
به ط��ور قطع ،بورس ته��ران هم در حالت بی��م و امید باقی
می ماند و همچنان منتظر تغییر بزرگ تری خواهد ماند .اگر
هم بایدن به کاخ س��فید راه پیدا کند اما رویه ترامپ را ادامه
دهد هم باید انتظار س��خت تر شدن شرایط در بازار سرمایه
را داشته باشیم.
وی درب��اره تاثیرات تمدید احتمالی ریاس��ت جمهوری
ترام��پ بر بازار بورس تهران نیز عن��وان کرد :در صورتی که
ترامپ بتواند بایدن را شکست دهد چندین حالت را می توان
پیش بینی کرد؛ محتمل ترین س��ناریو ادامه روال کنونی و
تداوم فش��ار حداکثری بر ای��ران خواهد بود ک��ه می تواند
بورس را شدیدا دچار مشکل کند .اما در صورتی که مقامات
ایرانی تصمیم به مذاکره با ترامپ بگیرند ،داس��تان به کلی
تغییر خواهد کرد و به طبع انتظار می رود بازار س��رمایه نیز
واکنش های مثبتی را نشان دهد.
اگر ترامپ
پیروز شود
سرمایه گذاران
حقیقی تمایل
چندانی به
ماندن در بازار
سرمایه
نخواهند داشت
روند کلی بازار سهام نوسان نزولی است
رون��د بازار س��هام از ش��روع معام�لات هفته
گذشته نزولی بوده و امروز نیز در ادامه ریزش ها،
ش��اخص کل بیش از ۲.۵درصد ریزش کرد و به
ی��ک میلیون و ۳۳۶هزار واحد رس��ید ،اما روند
ب��ازار در ادام��ه چگون��ه خواهد بود؟ س��یامک
قاسمی ،کارش��ناس بازار سرمایه در گفت وگو با
تجارت نیوز ،درباره جو منفی بازار س��هام گفت:
هیچ کدام از سیاس��ت ها و سیگنال های مثبت کنونی بر
بازار س��رمایه تاثیر ندارد و دوره ریزش بازار سهام جدا از
دوره صعود بازار نیست ،همانطور که در دوره صعود بازار
س��هام در ۴ماه اول س��ال تمایالت بازار سهام مثبت بود
و به اخبار منفی واکنش نزولی نداشت در دوره نزول نیز
ب��ازار واکنش مثبت به س��یگنال های مثبت ندارد .این
کارشناس درباره روند بازار سهام تا انتخابات امریکا افزود:
روند ش��اخص کل بازار سهام تا انتخابات امریکا نزولی و
ش��اید ایستا باشد و این روند کاهشی غیرمنطقی نتیجه
همان رش��د غیرمنطقی و غیراصولی اول سال است .بعد
از شروع رشد شارپی و تشویق مردم به سرمایه گذاری در
بورس ،س��رمایه های خرد زیادی در ۴ماه اخیر وارد بازار
س��هام شد و کدهای بورس��ی زیادی ثبت شد اما فرایند
نزول��ی بازار تا ش��اخص یک میلی��ون و ۳۳۶هزار واحد
سهامداران خرد بازار سهام را متضرر کرد .او
درباره محدوده حمایتی بعدی شاخص کل
بیان کرد :محدوده حمایتی بعدی ش��اخص
کل بورس شاخص یک میلیون است اما فکر
نمی کنم تا قبل از انتخابات امریکا ش��اخص
بازار سهام تا یک میلیون واحد ریزش داشته
باش��د ،محدوده حمایتی قبلی بازار س��هام
ش��اخص یک میلیون و ۵۰۰هزار واحد بود که ش��اخص
مدتی در این محدوده نوس��ان کرد اما به محض از دست
دادن ای��ن محدوده حمایتی ش��اخص کل افت زیادی تا
ی��ک میلی��ون و ۳۳۶هزار واحد را تجربه کرد .قاس��می
ضمن اش��اره به بازگشت روند صعودی بازار سهام گفت:
تنه��ا چیزی که می تواند روند بازار س��هام را تغییر دهد
یک فضای خوش��بینانه نسبت به اینده است و این عمل
مبنی بر خبر توافق ،مذاکره یا بهتر ش��دن وضع موجود
است ،دقیقا اتفاقی که در سال ۹۲در بازار سهام رخ داد
و ب��ا پیروزی روحانی در انتخابات جو مثبت باعث رش��د
بازار سهام شد .اما اگر مذاکره یا توافقی در کار نباشد تنها
عاملی که می تواند بازار سهام را نجات دهد نرخ دالر است.
از طرف��ی هم پیش بینی روزانه بازار س��هام دیگر ممکن
نیست اما روند کلی بازار بورس تهران نوسان نزولی است.
سخن پایانی
اینطور نیست
که بایدن بیاید
و وضعیت را
برای مردم
ایران تبدیل
به گلستان کند
با توجه به تفاوت های اساس��ی بین نظرات کارشناس��ان درباره اینده بورس ،به نظر می رس��د تحلیلگران و همچنین
سهامداران در بازار سرمایه هنوز به یک اجماع نظر کلی درباره نتیجه مطلوب بورسی ها در انتخابات امریکا نرسیده اند
و همچنان بازار بورس تهران در این زمینه ابهامات زیادی دارد .در چنین ش��رایطی انچه در دل فعاالن بازار ریش��ه
می کند فاکتور «شوک» است که می تواند به مثابه یک سم مهلک برای همه اغلب اهالی تاالر شیشه ای باشد .با توجه
به این مسئله به نظر می رسد بهترین توصیه ای که به سهامداران می توان کرد؛ رعایت جانب احتیاط در انجام معامالت
است .چراکه شرایط بازار به گونه ای نیست که بتواند تحمل واکنش های احساسی و نابهنگام سهامداران را داشته باشد!
پرسپولیس برای عرضه در بورس پیشقدم می شود
ورود انه��ا به بورس از قدمتی چندس��اله برخوردار اس��ت .عضو
هی��ات عامل س��ازمان خصوصی س��ازی در گفت وگو ب��ا ایرنا به
اخرین وضعیت عرضه س��هام س��رخابی ها در بورس اش��اره کرد
و اف��زود :در ابت��دا اعالم ش��ده بود که عرضه س��هام دو باش��گاه
اس��تقالل و پرس��پولیس در ش��هریور انجام می ش��ود ،بعد از ان
به دلیل برخی از مس��ائل به مهرماه موکول ش��د ،اما صورت های
مالی این دو باش��گاه به مرحله نهایی نرس��ید .ش��مس جامخانه
اظهارکرد :وضعیت باشگاه پرسپولیس از نظر صورت های مالی و
برخی دیگر اقدامات که قرار اس��ت برای واگذاری ان انجام شود
به مراتب بهتر از اس��تقالل اس��ت .وی گف��ت :گزارش توجیهی
افزایش سرمایه باشگاه پرسپولیس که سرمایه توجیهی ان حدود
۷۰۱میلیارد تومان اس��ت ،تهیه ش��ده و برای بررسی در اختیار
حس��ابرس و بازرس قانونی سازمان حسابرسی قرار گرفته است.
عضو هیات عامل س��ازمان خصوصی س��ازی خاطرنشان کرد :در
تالش��یم بتوانیم در هفته جاری گزارش را دریافت کنیم ،مطابق
ان مجمع عمومی فوق العاده برگزار تا در نهایت اصالح اساسنامه
و افزایش سرمایه ان انجام شود .وی ابراز امیدواری کرد با توجه
به صحبت های انجام ش��ده با سازمان حسابرسی و همکاری های
باشگاه پرس��پولیس ،گزارش حسابرس بازرس قانونی طی هفته
اینده اخذ و پس از ان درخواس��ت پذیرش ش��رکت فرهنگی-
ورزش��ی پرس��پولیس به هیات پذیرش فرابورس داده شود .وی
گفت :اکنون عرضه س��هام استقالل در بورس با مشکالتی همراه
اس��ت و هنوز صورت های مالی ان نهایی نش��ده اس��ت ،تغییر و
تحوالت اعمال شده موجب شده به جمع بندی نهایی نرسیم.
یادداشت
۱۸۰شرکت
قرارداد
بازارگردانی
امضا کردند
رئیس س��ازمان بورس و اوراق بهادار از امضای ق��رارداد بازارگردانی با
۱۸۰ش��رکت خبر داد و گفت :فعال ش��دن کام��ل بازارگردان ها در بازار
سرمایه منجر به ایجاد تعادل در بازار می شود .برای رسیدن بازار سرمایه
ب��ه یک تعادل بای��د این موضوع به ط��ور جدی دنبال ش��ود ،حدود ۲۰
ش��رکت این قرارداد خود را تمدید نکردند که سازمان بورس اعالم کرده
شرکت های متخلف مستوجب جریمه های مالی و برخورد هستند.
به گزارش ایرنا ،حس��ن قالیباف اصل در جلس��ه علنی مجلس ش��ورای
اس�لامی در جریان بررسی گزارش کمیس��یون اقتصادی درباره وضعیت
بازار سهام و عملکرد سازمان بورس و اوراق بهادار و وزارت امور اقتصادی
و دارایی گفت :امسال در بازار سرمایه کارهای بسیار خوبی انجام شده که
افزایش نرخ شاخص ها یکی از این اتفاقات خوب بود.
وی افزود :ازادس��ازی س��هام عدالت یکی دیگر از اتفاقات خوب س��ال
جاری بود ،سهام عدالت بعد از ۱۵سال ازاد شد و حدود ۱۳هزار میلیارد
تومان سهامدار ،س��هام خود را در بازار فروختند که عمدتا هم جزو قشر
مستضعف هستند.
وی با اش��اره به اینکه تاس��یس شرکت های س��هامی عام برای اجرای
پروژه ه��ا یکی دیگر از رس��الت های مهم ما در بازار س��رمایه بورس بود،
اظهارکرد :تاکنون ۴۰۰میلیارد تومان ش��رکت سهامی عام شرکت پروژه
تعریف شده است ،در صورتی که این عدد سال گذشته صفر بود .همچنین
تقویت روش س��رمایه گذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه را به طور جدی
دنبال کردیم تا مردم به طور مستقیم وارد بازار نشوند.
پول هوشمند
در بازار ایران
محمد گرجی ارا
کارشناس و مدرس بازار سرمایه
پول هوش��مند یا همان smart money
در بازارهای مالی در سراس��ر جهان ازس��وی
س��رمایه گذاران حرفه ای ،بانک ها و خبره های
ب��ازار در این حوزه ها تزریق می ش��ود .جهت
حرکت پول��ی که انها به بازار تزریق می کنند
می توان��د باعث ایجاد س��یگنالی برای س��ایر
س��رمایه گذاران خرد باش��د .ب��رای مثال در
بازارهای بین الملل��ی در حوزه طال ،صندوقی
به ن��ام اس��پایدر وج��ود دارد ی��ا موسس��ات
س��رمایه گذاری بزرگ��ی ک��ه در ح��وزه بازار
سرمایه فعالیت می کنند را می توان نمونه هایی
برای این مسئله دانست.
این مواردی که مثال زده ش��د در بازارهای
گوناگون��ی مانن��د طال و بورس ه��ای جهانی
جریان ساز هس��تند و پول هوشمند را به این
حوزه ها وارد می کنند ،س��ایر س��رمایه گذاران
نی��ز به فراخ��ور حوزه فعالیت خ��ود ،معموال
از فعالیت های این مجموعه ها س��یگنال هایی
را دریافت می کنند تا س��رمایه گذاری بهتر و
موفق تری داشته باشند.
اما در بازار ایران کمی داستان فرق می کند،
چراکه تقریبا داده دقیقی در این زمینه وجود
ندارد و از س��ویی هم حقوقی های بازار بورس
تهران در بس��یاری از موارد طبق دس��توراتی
ک��ه از مراجع باالتر می رس��د ،اقدام به خرید
و تزریق نقدینگی به بازار می کنند .به همین
جهت نمی توان برای س��رمایه تحت مدیریت
این ش��رکت ها در بازار س��هام تهران ،از لفظ
پول هوشمند استفاده کرد.
البت��ه در ای��ران می ت��وان برای س��رمایه
حقیقی هایی که با س��رانه خرید باال وارد بازار
بورس و اوراق بهادار می ش��وند از مفهوم پول
هوشمند استفاده کرد .به این معنا که با حجم
باالیی از پول وارد بازار می ش��وند و شروع به
خرید س��هام می کنند ،مث�لا ۱۰۰میلیارد یا
۱۰۰۰میلی��ارد تومان ب��ه یکب��اره وارد بازار
س��رمایه می کنند و همین امر به خودی خود
در مقیاس ه��ای بازار بورس تهران ،س��رمایه
س��نگینی محس��وب می ش��ود .این دسته از
حقیقی ه��ا که با اس��تفاده از اطالعاتی که در
اختی��ار همگان ق��رار ندارد دس��ت به چنین
اقدامی می زنند و معم��وال در یک بازه زمانی
کوتاه��ی این حجم گس��ترده از س��رمایه را
وارد ب��ازار می کنن��د که به ط��ور طبیعی نظر
سهامداران و س��رمایه گذاران خرد را به خود
جلب می کند.
طبیعی اس��ت اگر ردپای این سرانه خرید
باال را در بازار دنب��ال کنیم می توانیم به پول
هوشمند هم برسیم .بسیاری از حقیقی ها نیز
با این رهگیری اقدام به خرید سهام می کنند.
ای��ن نکته را هم نباید از نظر دور داش��ت که
هرچه سرانه خرید باالتر باشد شانس رسیدن
به بازدهی در پی خرید س��هام مورد نظر نیز
باالتر است و با قطعیت بیشتری می توان روی
ان مورد سرمایه گذاری کرد .از سویی هم باید
توجه داشت که این پول در بازار پخش نیست
و روی چند نماد مشخص متمرکز است.
ب��ازار بورس ته��ران در این روزه��ا با افت
ش��دیدی مواج��ه اس��ت و به ط��ور طبیع��ی
سرانه های خرید هم به شدت کاهش یافته اند،
دلیلش هم این است که بزرگان بازار یا همان
صاحبان پول هوش��مند ،بیش��تر فروش��نده
و س��رمایه گذاران خرد ،خریدار هس��تند .به
همین جهت چندان س��رمایه ای باعنوان پول
هوش��مند در بازار جریان ن��دارد که به دنبال
خرید سهام باش��د .اما با عادی شدن شرایط
ب��ار دیگر ش��اهد بروز و ظهور دوب��اره ان در
بورس تهران نیز خواهی��م بود و این یک امر
طبیعی اس��ت .تشخیص اینکه پول هوشمند
چه زمانی وارد بازار می شود کار افراد مبتدی
و تازه وارد نیست ،حتی در برخی موارد ممکن
اس��ت حرفه ای ه��ا و باتجربه ه��ای بورس در
تش��خیص این موارد دچار اش��تباه شوند اما
منطقی اس��ت که درصد ضری��ب خطای انها
بسیار کمتر از نوس��هامداران خواهد بود .اگر
ش��ما بازار را بشناس��ید درمی یابی��د که چه
زمانی سهم ها به اشباع خرید یا اشباع فروش
رس��یده اند .اما اگر اندیکاتورهای پیش رونده
در حال نش��ان دادن سیگنال خروج باشند به
این معنی است که مرحله سقوط در راه است
و بهتر است س��هام موردنظر را بفروشیم .اما
بهترین توصیه برای تازه واردان بورس��ی این
است که با کمک صندوق های سرمایه گذاری
بورس��ی کار کنند یا از الگوی خرید و فروش
انها پیروی کنند تا در نهایت بتوانند به درک
درستی از بازار برسند. صفحه 13
14
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963
یادداشت
طراحی مدل
اقتصادی
مبتنی بر
فرهنگ ایرانی
بانک و بیمه
حامد هدائی
اقتصاددان رفتاری
تعلیم دهن��دگان نهنگ ،از روش س��اده و زیرکانه ای
برای رام کردن نهنگ ها اس��تفاده می کنند .در مرحله
اول ،تا س��رحد مرگ به نهنگ گرسنگی می دهند .بعد
از اینکه مطمئن ش��دند نهنگ از شدت گرسنگی قادر
ب��ه حمله نیس��ت ،مرحله دوم را برای عادی س��ازی و
کنترل خوی وحش��ی گری اش اغ��از می کنند .در یک
روز مش��خص ،به ج��ای دادن چند ع��دد ماهی بزرگ،
ی��ک وانت ماه��ی جلو نهنگ می ریزن��د .دیدن چنین
حجمی از ماهی بعد از چندین روز گرسنگی ،نخستین
ش��وک بزرگ را به نهنگ قاتل وارد می کند .غریزه بقا
به نهنگ حکم می کند که برای داش��تن زندگی بهتر،
وحشی گری اش را کنار بگذارد.
گیج و س��ردرگم به س��رعت همه غذاهای پیشکش
ش��ده را می خورد و در وعده بع��دی منتظر می ماند تا
دوب��اره چنین پاداش بزرگی را از تعلیم دهنده دریافت
کن��د .در این بین رابطه تنگاتنگی در قالب یک قرارداد
نامرئی میان مربی و نهنگ ش��کل می گیرد ،اما نهنگ
بخت برگش��ته از این موضوع خب��ر ندارد که در مرحله
س��وم ،خبری از یک وانت ماهی نیس��ت و تعلیم دهنده
جدیدی قرار است او را وادار به رقصیدن روی اب کند.
در این مرحله شرطی سازی نهنگ و یادگیری حرکات
نمایشی ش��روع می شود .گرفتن چند ماهی کوچک از
دس��تان مربی ،نقطه عادی سازی روابط بین انهاست و
بعد از مدتی ،نهنگ در خیال رسیدن به ان همه ماهی
که در روز اول جلویش ریخته بودند ،دست به هر کاری
می زند تا چنین تجربه ای را دوباره و دوباره تکرار کند.
با همین روش س��اده نهنگ به س��رعت دگرگون ،رام و
مطیع می شود.
واقعیت این است که اگر از راهش وارد شویم ،ماهیت
شگفت انگیز تغییر ،یعنی همان شعار جادویی که باراک
اوباما را پیروز میدان ریاس��ت جمهوری امریکا کرد ،نه
تنها حیوانات ،بلکه قادر اس��ت سرسخت ترین انسان ها
و کش��ورها را دگرگ��ون کند .اوباما ب��ا چنین مفهوم و
فلسفه ای ،توانست مواضعش را ارام ارام در ذهن سایر
ملت ه��ا فرو و اهدافش را به ش��یوه ای ن َرم عملی کند.
درباره ایران ،وی معتقد بود این کشور را باید در پروژه
تغییر رفتار ،تبدیل به کش��وری ک��رد که بتوان منافع
بین الملل��ی را به واس��طه منابع عظیم��ش تامین کرد.
بعد از س��ال ها کش��مکش میان ای��ران و امریکا ،پروژه
برجام ،دس��تاوردی بود ک��ه در اخرین روزهای دوران
ریاست جمهوری اوباما ،کلید خورد.
برج��ام با به رس��میت ش��مردن س��ازکار صلح امیز
هس��ته ای ایران ،برداشته شدن تحریم های تسلیحانی،
نفت��ی و پول��ی و بانکی ،خارج ش��دن ایران از لیس��ت
کشورهایی که ضد منافع حقوق بشر بودند و باز شدن
مسیر روابط ازاد تجاری و بین المللی چهره جدیدی را
از ایران در روابط بین الملل به نمایش گذاشت .نخستین
جایزه این قرارداد ،بازگش��ت کلی پول مصادره شده به
ایران بود.
بازارهای داخلی ،از هیجان چنین اتفاقی ،ش��روع به
رشد و بهبود کردند .با تصور اینکه همه چیز حل شده
و دیگر خبری از گرانی نیس��ت ،عموم مردم با ارامش
بیش��تری به کارهای روزانه پرداختند .بعد از س��ال ها
فش��ارهای گوناگون بین المللی از هر سو ،گویا قرار بود
ای��ران روی خ��وش دیگری را هم ببیند .در 40س��ال
گذش��ته ،ایران توانسته بود در مناقشات بین المللی ،با
ابزارهای محدودی که ایجاد کرده بود ،جان س��الم بدر
برد و با گذر از جنگ و تحریم و فش��ارهای بین المللی
قدم ه��ای بزرگ��ی در راه حف��ظ قدرت برداش��ته بود.
نفوذ ایران به س��ایر کشورهای همسایه باوجود قدرت
اس��تراتژیک منطقه ای این گمان را به وجود اورده بود
که ایران قصد ایجاد نظم سیاس��ی و اقتصادی جدیدی
در خاورمیان��ه دارد .هم��ه چیز به نفع م��ا بود تا اینکه
با اتمام دوران ریاس��ت جمهوری ب��اراک اوباما ،دونالد
ترامپ ماجراجو ،تاجر سرسخت و نام اشنا ،کرسی کاخ
سفید را در دست گرفت .بوی خوشی از ادبیات ترامپ
به مش��ام نمی رس��ید .ترامپ قصد داش��ت روش فشار
حداکثری را در برابر ایران در پیش گیرد .می خواس��ت
نهنگ وحش��ی خ��اور میانه را گرس��نه تر کند تا پروژه
تغییر رفتار اوباما را به س��رانجام برس��اند .دولت ترامپ
توانست با لغو یکطرفه برجام و بازگشت تحریم ها ،ایران
را در گیجی و گرس��نگی چهارساله رها کند .در نتیجه
چنین فش��ارهای بی سابقه ای اقتصاد ایران به کما رفت
و االن همه می خواهند بدانند که کدام یک از نامزدهای
ریاس��ت جمهوری امریکا می تواند این روند را به پایان
برس��اند؟ ترامپ یا بایدن؟ بس��یاری ب��ر این باورند که
در ه��ر صورت ،اقتص��اد ایران دچار نوع��ی بدحالی یا
خوشحالی موقتی می شود.
شاید راه سخت و درست این باشد که بعد از سال ها
کش��مکش های داخلی و بین المللی ،ایران به این سوال
حیاتی پاس��خ دهد که چطور می تواند با طراحی نوعی
مدل اقتصادی مبتنی بر فرهنگ ایرانی ،قدرت عظیمش
را کنت��رل کند و در راه ش��کوفایی به کار گیرد؟ در این
شرایط ایران قادر خواهد بود مناسبات بین المللی را در
مسیر حفظ منافع داخلی ،شفاف تر بگستراند.
طرح معیشتی
مجلس
کسری بودجه را
تشدید می کند
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت :در شرایط فعلی کشور،
ارائه طرح معیشتی عالوه بر تشدید کسری بودجه ،مشکالت بیشتری
را برای دولت ایجاد می کند.
جعفر قادری ،در گفت وگو با ایرنا با اش��اره به طرح معیشتی مجلس
که دولت را مکلف می کند برای تامین بخش��ی از نیازهای معیش��تی
خانوارها در ۶ماه دوم امس��ال ،ماهانه مبلغی را به حس��اب سرپرست
خانوارها واریز کند ،گفت :اس��تدالل نمایندگان این است که باتوجه به
????نرخ کاالی اساسی در کشور الزم است تا پایان سال
نرخ تورم و افزایش
و ساماندهی وضعیت اقتصاد کشور ،دولت کمک حداقلی به خانواده ها
داشته باشد و بخشی از قدرت خرید از دست رفته انان را جبران کند.
عضو کمیس��یون برنامه ،بودجه و محاس��بات مجل��س با بیان اینکه
تامین مالی این طرح نیاز به بررس��ی بیشتری دارد ،بیان کرد :باتوجه
به شرایط فعلی که دولت کسری بودجه دارد ،اجرای چنین طرح هایی
کاری سخت و دشوار است و مشکالت حوزه اقتصاد را تشدید می کند؛
بنابراین من موافق این طرح نیستم.
نماینده مردم ش��یراز در مجلس گف��ت :البته این بخش از طرح که
کاالهای اساس��ی که با ارز دولتی یا نیمایی تامین مالی می شود با نرخ
تمام شده در اختیار خانواده ها قرار بگیرد و افراد بتوانند از طریق کارت
الکترونیکی کاالهای ضروری را با نرخ تمام ش��ده ارز دولتی یا نیمایی
تحوی��ل بگیرند ،می تواند تا حدودی موثر باش��د ،اما طرح معیش��ت و
تامین مالی ان در شرایط فعلی نیاز به بررسی بیشتر دارد.
دو سناریوی پیش روی ایران پس از انتخابات امریکا را بررسی کرد
تداوم فشار حداکثری یا بازگشت به برجام؟
سهند اینانلو
editor@smtnews.ir
در بامداد جمعه گذش��ته اخرین دور از مناظره های انتخاباتی در ایاالت متحده برگزار ش��د .براس��اس نظرسنجی که CNN
منتشر کرده ۵۳درصد مردم امریکا جوبایدن را برنده این میدان دانسته اند و فقط ۳۹درصد معتقدند که دونالد ترامپ توانسته
پیروز این مناظره باش��د .از طرفی هم تنها حدود یک هفته تا پایان این ماراتن سیاس��ی در امریکا باقی مانده و نظرس��نجی ها
نیز پیروزی بایدن را نوید می دهند .به نظر می رس��د در صورت تداوم این ش��رایط در ایاالت متحده باید انتظار داشت که دونالد
ترامپ به جمع روس��ای جمهوری بپیوندد که نتوانس��تند اعتماد مردم را برای ماندن در کاخ سفید جلب کنند و با سرافکندگی
کرس��ی ریاست جمهوری بزرگ ترین قدرت اقتصادی و تس��لیحاتی جهان را واگذار می کند .اما انچه این انتخابات را برای مردم
ما پراهمیت کرده ،تحریم های همه جانبه ای اس��ت که دونالد ترامپ ،با خروج از برجام علیه جمهوری اس�لامی ایران وضع کرده
است .تنها در ۳سال اخیر (بعد از خروج ترامپ از برجام) با افزایش بی سابقه نرخ ارز در طول ۴دهه گذشته روبه رو شده ایم و
نرخ تورم به گواه برخی از اقتصاددانان مطرح جهان از مرز ۱۵۰درصد نیز گذشته است .این شرایط که در پی اعمال سیاست
فشار حداکثری دولت مستقر در کاخ سفید در کشورمان ایجاد شده ،اهمیت این انتخابات را برای مردم عادی ،فعاالن اقتصادی
و سیاس��تمداران ایرانی دوچندان کرده اس��ت .بسیاری از کارشناس��ان روابط بین الملل بر این باورند که اگر بایدن بتواند سکان
هدایت دولت را در امریکا به دس��ت گیرد می توان امیدوار بود که قدرت اول سیاس��ی و اقتصادی جهان دوباره به توافق برجام
بازگردد و تحریم های وضع شده را نیز لغو کند .همین امر موجب شده ایرانی ها نسبت به دوقطبی سیاسی در امریکا حساس تر
از بقیه ملت های دنیا باشند و تحوالت را در این کشور با دقت پیگیری کنند.
سر وته یک کرباس اند!
نباید سرنوشت
اقتصاد کشور
را به نتیجه
انتخابات
امریکا گره
بزنیم .هر دو
نامزد انتخابات
این کشور
مورد حمایت
صهیونیست ها
هستند
ارس�لان فتحی پور ،نماینده پیشین شهرستان کلیبر،
خداافرین و هوراند در مجلس ش��ورای اس�لامی با تاکید
بر سیاس��ت های خصمان��ه ایاالت متح��ده امریکا علیه
جمهوری اس�لامی ایران ،به
گفت :هر کدام یک
از دو نامزد ریاست جمهوری پیروز شوند به حال ما فرقی
نمی کن��د .سیاس��ت های دولت امریکا همیش��ه در قبال
کش��ور ما خصمانه خواهد بود .وی در ادامه افزود :بایدن
ه��م به تازگی موضع اش را در قبال ایران روش��ن و علنی
اعالم کرد .هرچند اگر هم او بخواهد با ما تعامل کند گفته
به برجام بازنخواهد گش��ت و در پی توافق بهتری خواهد
بود .سخنان بایدن هم شبیه اظهارات رژیم صهیونیستی
است ،به همین دلیل ما نباید اصال توجهی به نتیجه این
انتخابات داشته باشیم.
تولید تقویت شود!
رئیس کمیس��یون اقتصادی در دوره های هشتم و نهم
مجلس ش��ورای اسالمی اولویت را با تقویت بخش تولید
کش��ور دانس��ت و بیان کرد :ما نباید سرنوش��ت اقتصاد
کش��ور را ب��ه نتیجه این انتخابات گ��ره بزنیم .هر دو این
اف��راد مورد حمایت صهیونیس��ت ها هس��تند و طبیعی
اس��ت که سیاس��ت های رذیالنه امریکایی ها
علیه جمهوری اسالمی ایران را ادامه خواهند
داد؛ بنابراین ما نباید دلخوش به امدن بایدن
باش��یم یا از امدن ترامپ بترس��یم ،بلکه باید
در راس��تای تقویت تولید در س��الی که رهبر
معظم انقالب با عنوان جهش تولید نام گذاری
کرده اند حرکت کنیم تا نقش��ه های دشمنان
خنثی شود.
تمرکز بر کشورهای دوست!
نماینده پیش��ین کلیبر در مجلس ش��ورای اسالمی با
تاکید بر لزوم تمرکز بر برقراری روابط اقتصادی محکم تر
با کش��ورهای همس��ایه ،عنوان کرد :ب��رای مقابله با این
ش��رایط باید در راس��تای برنامه توس��عه ششم حرکت و
بح��ث اقتصاد مقاومتی که توس��ط رهب��ر معظم انقالب
بارها مورد تاکید قرار گرفته را پیگیری کنیم .دش��منان
ما به طور قطع ش��رایط را برای ما هر روز س��خت تر از روز
قب��ل می کنند و ما نمی توانیم منتظ��ر بمانیم تا واکنش
انه��ا را ببینی��م ،به همین دلیل مدی��ران اجرایی ما باید
مس��یر پیش��رفت کش��ور را در پیش بگیرند و باتوجه به
باید از فرصت ها استفاده کرد
اگر نتوانیم از
جو روانی مثبتی
که در صورت
پیروزی بایدن
ایجاد می شود،
استفاده کنیم،
پس از مدتی
شاهد بازگشت
موج گرانی ها
خواهیم بود
کام��ران ن��دری ،اقتص��اددان و
استاد دانشگاه امام صادق با اشاره
ب��ه ت��داوم فض��ای نااطمینانی در
بازاره��ای مختلف داخل��ی تا روز
انتخاب��ات امریکا ،به
گفت:
در روزه��ای اینده و ت��ا روزی که
نتیج��ه انتخابات در ایاالت متحده
اعالم ش��ود فضای اقتصادی کشور نامطمئن
پیش بینی می ش��ود و به همین دلیل شاهد
کاه��ش ش��دید تقاض��ا ب��رای دارایی های
سرمایه ای خواهیم بود.
وی در ادامه افزود :در این ش��رایط انتظار
می رود مردم ریال را در حساب های خود نگه
دارن��د تا نتیجه انتخاب��ات در ایاالت متحده
مشخص شود .به واسطه همین فضای شک و
تردید است که افراد دست از خرید و فروش
دارایی های س��رمایه ای مانند ارز ،سکه ،طال
و مسکن برمی دارند تا باالخره تکلیف پیروز
این انتخابات روشن شود.
قیمت ها فعال کاهش می یابند!
اس��تاد دانشگاه امام صادق ضمن تاکید بر
توقف روند افزایش��ی قیمت ها تا زمان اعالم
نتایج رقابت های انتخاباتی در ایاالت متحده،
عن��وان ک��رد :از طرفی ه��م به دلیل همین
فضای پرابهام که از هفته پیش شروع شده،
انتظار می رود نرخ ارز ،س��که ،طال ،مسکن و
خ��ودرو در ۱۰روز اینده ثابت بماند یا حتی
کاهش یاب��د .بازارهایی ک��ه انعطاف پذیری
بیش��تری دارند طبع��ا با کاه��ش قیمت ها
مواجه می شوند و در سایر بخش ها نیز روند
افزای��ش قیمت ها فعال متوقف خواهد ش��د؛
هرچن��د این کاه��ش قیمت ها نی��ز موجب
افزایش تقاضا نخواهد شد ،چراکه فعال خرید
دارایی های س��رمایه ای بسیار پرریسک است
چون ممکن اس��ت با پی��روزی هر یک از دو
نام��زد ریاس��ت جمهوری در امریکا کال ورق
برگردد و عده زیادی متضرر شوند.
اگر ترامپ پیروز شود...
ندری با در نظ��ر گرفتن پیروزی احتمالی
ترام��پ در انتخاب��ات امری��کا به
گف��ت :اگر دونال��د ترامپ
موف��ق به تمدید حضورش در کاخ
سفید شود ،می توان انتظار داشت
که روند س��ابق از سر گرفته شود
و قیمت ها ب��ار دیگر رو به افزایش
بگذارند؛ با این تفاوت که کار بسیار
س��خت تر خواهد ش��د ،به خصوص مس��ئله
کنترل ن��رخ ارز به ش��دت پیچیده تر از قبل
می شود .طبیعی است که اگر نتوانید نرخ ارز
را کنت��رل کنید ،بقیه بازاره��ا نیز از کنترل
خ��ارج و قیمت ها گران تر از قبل می ش��وند.
از همین رو اس��ت که انتخاب ترامپ نتیجه
خوبی برای اقتصاد م��ا ندارد؛ به عبارتی باید
انتظار داش��ت که به محض پیروزی ترامپ،
سایه جو روانی منفی بار دیگر بر سر اقتصاد
ما سنگینی کند.
اگر بایدن پیروز شود...
وی ضمن اش��اره به احتم��ال پیروزی جو
بایدن در انتخابات ریاس��ت جمهوری ایاالت
متح��ده امری��کا ،بیان ک��رد :در این صورت
حداق��ل به ط��ور مقطعی قیمت ه��ا کاهش
خواهن��د یافت ،اما به دلیل وجود مش��کالت
داخل��ی اقتصاد این کاه��ش قیمت ها پایدار
نخواهند بود و اگر اقدامی در این راستا انجام
نش��ود ،بدون شک روند کاهشی قیمت ها در
بازار دوام چندانی نخواهد داشت.
فرصتی کوتاه برای حل مشکالت
ای��ن اقتص��اددان در پای��ان با اش��اره به
فرصتی که در صورت پی��روزی بایدن برای
سیاس��تمداران ایرانی فراهم می شود ،یاداور
ش��د :باید توجه داش��ت پیروزی جو بایدن
فرصتی را (حداقل در کوتاه مدت) در اختیار
سیاس��تمداران ما می گذارد ت��ا موانع پیش
پای اقتصاد کش��ور را بردارند اما اگر نتوانیم
از ج��و روانی مثبتی ک��ه در صورت پیروزی
احتمالی دموکرات ها ایجاد می شود ،استفاده
کنیم قطعا پس از مدتی شاهد بازگشت موج
گرانی ها در جامعه خواهیم بود.
ظرفیت ه��ای داخل��ی اقدام��ات الزم را انجام
دهن��د .وی افزود :در زمینه سیاس��ت خارجی
هم باید روی کش��ورهای همس��ایه و بازارهای
انها متمرکز ش��ود .به ج��ای اینکه دائم منتظر
واکنش های اس��تکبار جهانی باش��یم باید در
راس��تای برقراری روابط اقتصادی با کشورهای
منطق��ه قدم برداریم تا در ص��ورت وارد امدن
فش��ار بر سیس��تم اقتصادی کش��ور بتوانیم انها را بی اثر
کنیم.
برای مثال ما در حال حاضر با ونزوئال در حال همکاری
هس��تیم و با هم کار می کنیم ،در حالی که هر دو تحریم
هس��تیم! به اعتقاد من اگر اراده محکمی وجود داش��ته
باش��د ،حتما موفق خواهیم شد و امریکا هم هیچ غلطی
نمی تواند بکند.
کرونا کار را سخت تر کرده است
او ضمن یاداوری موضوع شیوع گسترده کرونا در کشور
به
گفت :متاس��فانه بیماری کرونا هم گریبان گیر
اغلب کشورهای جهان شده و ما نیز با ان مواجهیم .اخیرا
هم ش��نیده ش��د که این ویروس جهش یافته و کار برای
درمان یا س��اخت دارو نیز طبعا س��خت تر شده است .در
حال حاضر حدود ۶هزار نفر در روز به این ویروس مبتال
می شوند که جا دارد مردم عزیز و مسئوالن اجرایی دست
به دست هم داده و این بال را از سر کشورمان دور کنند.
۴۰سال است تحریم هستیم
این نماینده پیش��ین مجلس در پایان ضمن اش��اره به
تحریم هایی که در ۴دهه اخیر علیه جمهوری اس�لامی
ایران وضع ش��ده ،اظهار کرد :ما از همان س��ال های اول
انقالب تاکنون تحریم بوده ایم و دش��منان دائم عرصه را
برای ما تنگ تر کرده اند ،اما اکنون در حال عبور از دوران
س��خت هس��تیم و باید بگویم که تا حد زیادی هم عبور
کرده ایم.
االن بیش از هر اقدامی به اتحاد و همدلی نیاز داریم و
نباید با یکدیگر درگیر شویم و همدیگر را متهم کنیم! ما
اگ��ر بتوانیم درامدهای غیرنفتی را افزایش دهیم ،به طور
طبیعی اش��تغال و درامد پایدار هم ایجاد می ش��ود .اگر
کس��ی دل��ش را خوش کن��د به اینکه ی��ک از نامزدهای
ریاست جمهوری مدنظر در امریکا رای بیاورد ،در اشتباه
است و باید به ظرفیت های خودمان توجه شود.
ترامپ بداند ما زنگ نمی زنیم!
س��خنگوی کمیس��یون امنیت ملی و سیاس��ت
خارج��ی مجل��س در گفت وگویی با ایرن��ا ،گفت:
امریکایی ها باید در نهایت سیاست فشار حداکثری
علیه ای��ران را کنار بگذارند .انتخاب��ات اتی امریکا
فرص��ت خوبی ب��رای امریکاس��ت تا در سیاس��ت
خصمانه خود در قبال ایران بازنگری کند.
ابوالفض��ل عموی��ی ب��ا تاکید ب��ر اینک��ه نباید
سیاس��ت های کشور را براس��اس تحوالت امریکا تنظیم کرد،
اظهار کرد :جو بایدن در اخرین مصاحبه ای که با س��ی ان ان
داشت ،تاکید کرد او هم به دنبال اعمال فشار بر ایران است؛ با
این تفاوت که راه های هوشمندانه تری در پیش خواهد گرفت.
س��خنگوی کمیس��یون امنی��ت ملی و سیاس��ت خارجی
ب��ا بیان اینک��ه هیچ کدام از این راه ه��ا نمی تواند تغییری در
محاسبات راهبردی جمهوری اسالمی ایران ایجاد کند ،گفت:
امریکایی ها در نهایت باید سیاس��ت فش��ار علیه ایران را کنار
بگذارند و انتخابات پیش روی ریاست جمهوری امریکا فرصت
خوبی اس��ت که انها در سیاس��ت های خصمانه خود در قبال
ایران بازنگری کنند .وی ادامه داد :البته ترامپ مدعی اس��ت
ک��ه در صورتی که برنده کارزار انتخابات پیش رو باش��د ،در
هفته اول از ط��رف ایران با او تماس خواهند گرفت ،اما بهتر
است بداند که تماسی با او گرفته نخواهد شد ،بلکه او باید در
سیاست خارجی خود نسبت به ایران تجدیدنظر کند.
س��خنگوی کمیس��یون امنی��ت ملی و سیاس��ت خارجی
مجلس یاداور ش��د :طرف مقابل در این سال ها بدعهد بوده و
خسارت های زیادی با اعمال تحریم به ملت و دولت ایران وارد
و حتی در دسترسی به اقالم بشردوستانه مانند موادغذایی و
دارو مانع تراش��ی کرد .البته کشور راه های دور زدن تحری م و
حل مشکالت را پیدا کرده ،اما موضوع این است که سیاست
امریکا خس��ارت هایی را به کشور وارد کرده که باید
این خسارت توسط طرف مقابل جبران شود.
افزایش تعامل با همسایگان
عموی��ی بهر ه بردن از ظرفی��ت داخلی و افزایش
تعام��ل با همس��ایگان را برای جلوگی��ری از تاثیر
تحریم بر اقتصاد کش��ور و مقابله با سیاس��ت های
ای��االت متحده مهم دانس��ت و گفت :کش��ورهای
اس��یایی فرصت بی نظیری برای جمهوری اسالمی هستند تا
ایران اقتصاد خود را احیا کند و ظرفیت های جدیدی به وجود
بیاورد.
وی با بیان اینکه رویکرد کشور در وضعیت فعلی باید خروج
از تحریم پذیری باش��د ،گفت :باید اقتصاد داخلی را به نحوی
تقویت کنیم که اثر تحریم ها را از بین ببریم؛ به عبارتی وقتی
اقتصاد داخلی تقویت ش��ود ،هیچ قدرت خارجی نمی تواند از
قدرت خود برای اعمال فش��ار علیه جمهوری اس�لامی ایران
استفاده کند.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس
با بیان اینکه کش��ور پیش از این تجربه مقابله با تحریم های
اقتصادی را داش��ته ،یاداور شد :در س��ال ۲۰۱۰امریکایی ها
مدع��ی بودند ای��ران را در واردات بنزین تحریم می کنند ،اما
پس از بهره برداری از پاالیش��گاه ستاره خلیج فارس ،ظرفیت
تولی��د بنزین به اندازه ای در کش��ور افزای��ش یافت که دیگر
نیازی به واردات بنزین نداش��تیم و گزینه تحریم بنزین علیه
جمهوری اسالمی از روی میز ایاالت متحده برداشته شد.
عموی��ی اضافه کرد :ای��ن راهبرد در قبال کش��ورهایی که
تالش می کنند با اعمال قدرت و تحریم نسبت به ایران اقدام
کنند ،می تواند موثر باشد و در این راه از بخش های اقتصادی
کشور انتظار می رود تولید داخلی را تقویت کنند.
سخن پایانی
در روزهای اخیر مسئوالن نهادهای مختلف دولتی ،نظامی و حتی غیردولتی با ابراز بی تفاوتی نسبت به نتیجه انتخابات امریکا
مدعی شده اند هیچ فرقی بین دونالد ترامپ و جو بایدن نیست و اقتصاد ما باید همچنان فشارها را تحمل کند و تنها راه نجات،
دوس��تی و برقراری روابط تنگاتنگ اقتصادی با کش��ورهای دوس��ت به ویژه همسایه است .البته به نظر می رسد این سخنان صرفا
جنبه شعاری داشته باشند و مسئوالن نیز به خوبی می دانند که با نگرانی هایی که در بین مردم وجود دارد ،حداقل به لحاظ روانی
و در کوتاه مدت پیروزی جو بایدن می تواند باعث باز شدن فضا برای انجام مبادالت بانکی شود و گشایش های اقتصادی را به دنبال
داشته باشد .اما مسئله اینجاست که احتماال این جو روانی مثبت (در صورت پیروزی جو بایدن) خیلی دوام نخواهد داشت و ما
باید نهایت استفاده را از فرصت به وجود امده ببریم .باتوجه به این مسئله باید منتظر ماند و دید که ایا مقامات ایرانی توانسته اند
کشورهایی مانند چین ،کره جنوبی ،هند ،عراق و ...را برای پرداخت هرچه زودتر بدهی هایشان به ایران متقاعد کنند یا خیر؟! صفحه 14
15
گزارش تصویری
اینجا
جایی برای عابر پیاده نیست!
ایدا فریدی :چشمان خود را ببندید و در ذهنتان مرور کنید پیاده راه هایی که قرار بود محلی برای عبور شما باشد،
حاال یا موتور و ماشینی در انها پارک است یا وانتی با بار میوه اش انها را تبدیل به ملک مطلق خود کرده یا میدانگاهی
برای بالل فروشان شهر شده است که در هر گذر و چهارراهی به مدد قوه تشخیص خود منقل و تنوری مهیا کرده اند
و خوب هم مخاطب دارند البته .به قدری که از هر معبری بوی بالل کبابی می گوید در چهارراه بعدی و درس��ت در
جایی که فکرش را هم نمی کنید ،بالل کبابی می فروش��ند .روزی بالل و روزی لبوی پخته و روز دیگر باقالی پخته
و گاهی حتی س��یب زمینی و تخم مرغ پخته و اش و حلیم و عدس��ی .از دل و جگر و بال و باقی اعضای طعم دار ش��ده
مرغ بگیرید تا انواع پوش��اک نو و دس��ت دوم و کفش و عطر و عینک و ...تنوع بس��یار است و بررسی تمام این اقالم که
در معابر به فروش می رس��ند در این فرصت کوتاه نمی گنجد .همینقدر از ش��هر و تماش��ای ان دستگیرمان شد که به
فراخور تغییر فصل و ذائقه عابران ،یک دستفروش می تواند در پیاده رو ان ارتزاق و نانی برای خود دست و پا کند.
یک شهروند نوع دوست می گوید چه ایرادی دارد؟ بگذاریم اینها در پیاده راه ها درامدی هرچند اندک ،کسب کنند
و م��ا ه��م نصیب��ی از نوبرانه های فصل ببریم .مگر بالل را باید حتما در ش��مال خورد .می ش��ود بالل را در هر کوی و
معبری به نیش کشید! اما از طرفی با حقوق شهروندی رو به رو هستیم و زحمتی که باید به جان و دل بخریم تا مگر
هموطنی که در گرداب بیکاری درمانده راه مفری بیابد.
دستفروش��ی در ش��هر و در مترو داس��تانی اس��ت حقیقی اما ناخوشایند .می ش��ود از هر گوشه ان داستانی یافت و
تعریف کرد .هر دس��تفروش حکایتی دارد که در این ش��ماره گزارش های تصویری
با رویکرد پیاده راه هایی که
به واس��طه دستفروش��ی از بین می روند به ان پرداخته ایم .این تصاویر تنها بخشی از فعالیت دستفروش هایی است که
بیشتر انها پس از خاموشی چراغ مغازه ها ،کار خود را اغاز می کنند.
چهار شنبه
7ابان 1399
11ربیع االول1442
28اکتبر 2020
شماره 1645
پیاپی 2963 صفحه 15
چهار شنبه
کارتون روز
7ابان 11 -1399ربیعاالول 28 - 1442اکتبر -2020شماره-1645پیاپی2963
www.smtnews.ir/about.html :
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی و مطبوعاتی «
مدیرمسئول :ناصر بزرگمهر
»
سردبیر:عاطفه خسروی
تلفن - 82190 :نمابر -88713730 :پیامک300082190 :
سازمان اگهی ها - 88722732-3 :نمابراگهی ها88724211 :
امور مشترکین - 88722735 :روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88722735 :
تهران ،خیابان قائم مقام فراهانی -کوچه ازادگان شماره -26کد پستی 1586733811
اگهیads@smtnews.ir :
روابط عمومیpr@smtnews.ir:
امور استان هاostanha@smtnews.ir :
چاپخانه :شرکت چاپ رواق روشن مهر
www.smtnews.ir
info@smtnews.ir
telegram.me/smtnews
instagram.com/smtnewspaper
tozi.smtnews@gmail.com
عضو انجمن مدیران روزنامه های غیردولتی
با 63امتیاز رتبه 2
روزنامه
عضو انجمن مدیران رسانه
در میان روزنامه های تخصصی مقام 1
عضو تعاونی مطبوعات
در میان روزنامه های اقتصادی مقام 2
بدون شرح
طرح:
از فضای مجازی
مروری بر ارزش پول ملی در ٤٠سال اخیر
تو درد بکش
من داد می کشم
انچه بر
ریال گذشت
عکس:
متغیرهای متعددی در سال های اخیر باعث به عقب رانده شدن ارزش
ریال ش��ده اند .در این گزارش روند کاهش ارزش پول ملی در س��ال های
بعد از پیروزی انقالب و عوامل موثر بر ان بررس��ی و راهکارهای موجود
برای تقویت ان نیز برشمرده شده است.
به دنب��ال وقوع انقالب در س��ال ۱۹۷۸میالدی ( ١٣٥٧خورش��یدی)
ارزش ریال که زمانی جزو ۱۶ارز برتر جهانی توس��ط صندوق بین المللی
پول معرفی ش��ده بود ،در برابر دالر رو به کاهش رفت ١٠ .س��ال بعد در
س��ال ۱۹۸۸میالدی (سالی که جنگ بین ایران و عراق به پایان رسید)
ارزش دالر با رش��د ۲۰درصدی نس��بت به سال قبل ان به ۱۲۰۰ریال
رس��ید و پ��س از ان نیز روند کاه��ش ارزش پول ملی متوقف نش��د؛ تا
جایی که در ش��وک ارزی مهم بعدی و در س��ال ۱۹۹۵میالدی (١٣٧٤
خورش��یدی) نرخ هر دالر با ۵۴درصد افزایش نس��بت به س��ال قبل به
۴۰۳۰ریال رسید.
در سال ۲۰۰۹میالدی ( ١٣٨٨خورشیدی) ارزش دالر برای نخستین
بار از ۱۰هزار ریال نیز عبور کرد و تنها 3س��ال طول کشید تا نرخ دالر
3برابر و به ازای ۳۸۰۰۰ریال مبادله شود.
روند مثبت مذاکرات هس��ته ای و بازگش��ت امی��د به جامعه
نس��بت به اینده کمک زیادی به ارام شدن فضای بازارها کرد.
طی این سال ها اقتصاد ایران نرخ های رشد باال ،تورم کم و بازار
ارز باثباتی را تجربه کرد .ش��کی نیس��ت که برجام در این دوره
نقش��ی کلیدی را ایفا کرد و نه تنه��ا ارزش دالر در مجموع این
س��ال ها باال نرفت که در برابر ریال کاهش نیز پیدا کرد ( .نرخ
دالر از ۳۶۰۰۰ریال در س��ال ۲۰۱۳میالدی به ۳۴۲۵۰ریال
در سال ۲۰۱۶میالدی کاهش یافت ).ان طور که داده های بانک
جهانی نش��ان می دهد ،اقتصاد ایران در س��ال ۲۰۱۶میالدی
( ١٣٩٥خورشیدی) به نرخ رشد ۱۳.۳۹۶درصدی دست یافت
و تورم تا ۷.۲۴۵درصد پایین امد .در مقام مقایس��ه ،در س��ال
۲۰۱۹میالدی ( ١٣٩٨خورش��یدی) اقتصاد ایران ۱۰.۹درصد
کوچک شد و تورم ۳۰.۹۰۷درصدی به ثبت رسید.
در س��ال ۲۰۱۵می�لادی پ��س از 2س��ال مذاک��ره ،ایران و
قدرت های جهانی توافق جدی��دی را امضا کردند .مزیت اصلی
توافق برای ایران ،رها ش��دن اقتصاد این کشور از فشار سنگین
تحریم بود .خبر برجام اثار (مثبت) خود را روی بازارها گذاشت
اما به دنبال خروج امریکا از توافق ،ریال کاهش دیگری را تجربه
کرد .به دنبال انتخابات ۲۰۱۶امریکا و اتخاذ رویکرد موس��وم به
فشار حداکثری توس��ط دونالد ترامپ ،ارزش ریال دوباره رو به
کاهش رفت .در س��ال ۲۰۱۸نرخ هر دالر (در بازار غیررسمی)
به ۱۵۰هزار ریال رسید .عالوه بر کارزار فشار حداکثری امریکا،
تصمی��م کارگروه ویژه اق��دام مالی ی��ا FATFدر برگرداندن
ایران به فهرست اقدامات متقابل ،پیامدهای ویروس کرونا روی
کس��ب وکارها و روش های تامین مالی کس��ری بودجه دولت به
کاهش بیشتر ارزش ریال منجر شد.
براساس امار بانک جهانی برخی از کشورهای همسایه در همین مدت نوسان بسیار کمی
را در بازار ارز خود تجربه کرده اند .چرا؟ یک دلیل اصلی این است که این کشورها ارزش پول
خود را به دالر پیوند زده اند و در نتیجه می توانند نسبت به داشتن یک ارز نیرومند مطمئن
باش��ند .در جهان امروز 2 ،سیس��تم ارزی عمده وجود دارد :سیستم نرخ شناور و نرخ ثابت.
در سیس��تم ثابت ،بانک مرکزی ارزش پول خود را به یک ارز یا دارایی خارجی دیگر متکی
( معموال به دالر امریکا) و این نرخ برابری را به عنوان نرخ رسمی ارز حفظ می کند .از سوی
دیگر در سیستم شناور ،نرخ ارز توسط مکانیسم عرضه و تقاضا در بازار ارز تعیین می شود.
دلیل اصلی انتخاب سیستم نرخ ارز ثابت ،ثبات در ان است .با این شیوه اقتصاد پیش بینی
پذیرتر اس��ت و س��رمایه گذاران س��رمایه بیش��تری را روانه اقتصاد می کنن��د .همچنین به
سیاس��ت گذار این امکان داده می ش��ود تا دستیابی به نرخ پایین تری از تورم را هدف گذاری
کند .در عین حال هر زمان که س��رمایه گذاران احس��اس کنند ارزش پول ملی اشباع شده
(نرخ برابری ارز کمتر از چیزی است که باید باشد) تا حد امکان خواهان خرید ارز می شوند.
این اتفاق در ایران نیز افتاد .از نظر س��رمایه گذاران نرخ ارز ثابت ۴۲۰۰۰ریالی ( ارز ۴۲۰۰
تومانی) غیرمنطقی بود و در نتیجه تقاضای شدید برای تبدیل ریال به دالر ،شکاف نرخ ارز
در بازار رسمی و غیررسمی (ازاد) را روز به روز بیشتر کرد.
در طرف مقابل اما سیس��تم ارز ش��ناور به دولت ها این امکان را می دهد تا به طور متناوب
و در ش��رایط خاص در نرخ ارز بازنگری کنند .طرفداران و مخالفان زیادی برای هر دو نظام
ارزی وجود دارد اما در مجموع می توان گفت کش��ورها به طور کلی نرخ ارز ثابت را ترجیح
می دهند (البته نه همیشه) .باتوجه به این مسئله که در سیستم نرخ ارز ثابت نیاز به داشتن
ذخایر ارزی باالیی اس��ت ،خیلی از کش��ورها قابلیت اتخاذ این روش را ندارند .سیستم ثابت
همچنین انگیزه صادرکنندگان را در بلندمدت کاهش می دهد و در نتیجه می تواند در یک
افق طوالنی به کاهش رش��د اقتصادی دامن بزند .مسئله دیگر اینکه الزمه اجرای یک نظام
ارزی پیوندش��ده ،داشتن یک بازار باز توسعه یافته است؛ در نتیجه برای کشوری مثل ایران،
توسعه بازار باز باید اولویت پیش از روی اوردن به سیستم نرخ ارز ثابت باشد .تحریم ها نیز
کار مقامات را برای پیوند پول ملی به ارزهای معتبر نظیر دالر یا یورو دش��وار کرده اس��ت.
حال سوال اینجاست که لنگرگاه امن برای ریال چه می تواند باشد؟
چه کاری می توان کرد؟
در حالی ک��ه پیوند زدن ارزش ریال به ارزهایی
همچون یورو و دالر برای ایران مقدور نیست ،بهتر
است سراغ دارایی های معتبر دیگری همچون طال
یا ارزهای دیجیتالی رفت .در این بین طال به دلیل
مقبولیت بیش��تر جهانی و ذخای��ر مطلوب طالی
ایران گزینه بهتری به نظر می رس��د .این راه توسط
ش��ماری از متخصصان مش��هور ح��وزه پولی نیز
توصیه شده است .اس��تقرار یک ارز متکی به طال
نیازمند ایجاد یک هیات ارزی اس��ت که با وظیفه
صدور اس��کناس می تواند مس��تقل یا همراستا با
بانک مرکزی فعالیت کند .اس��تقالل هیات ارزی و
اختیار ان در سیاست گذاری از الزمه های موفقیت
ان است .همان طور که در کتاب هیات های ارزی
کورت ش��ولر و اس��تیو هانکه نیز بدان اشاره شده،
هی��ات ارزی باید دارای ذخای��ر ارزی کافی برای
دفاع از ارزش پول ملی باشد ( حداقل ۱۰۰درصد
یا بیش��تر از مقدار پول موج��ود در چرخه) و نیز
متعهد به تبدیل پول ملی به ارز تکیه گاه.
درس��ت است که هیات های ارزی دارای معایبی
نیز هستند؛ از جمله محدود شدن سیاست گذار در
تعیین نرخ بهره اما در شرایط فعلی به نظر می رسد
یکی از بهترین گزینه های ممکن باش��ند .عالوه بر
ان ،الزم اس��ت دول��ت و بانک مرکزی ،دس��ت به
اصالحات ساختاری دردناکی بزنند .این اصالحات
شامل موارد زیر هستند؛ هرچند که محدود به این
موارد نیز نیستند:
-۱تشویق سرمایه گذاران به ورود به بازار سهام
-۲افزای��ش جذابی��ت اوراق بده��ی ب��رای
سرمایه گذاران
-۳بهب��ود انتظارات جامع��ه از طریق اصالحات
داخلی و خارجی
-۴افزای��ش نقش ب��ازار اوراق بدهی و قرضه در
تامین مالی کسری بودجه دولت
-۵کاستن از سرعت رشد خلق نقدینگی جدید
و اصالح ترازنامه های بانکی
-۶تنوع بخشی به شبکه مالی انتقال ارز در خارج
از کشور و مدیریت بهتر بازار حواله های ارزی
-۷یکسان سازی بازار ازاد و رسمی
-۸استفاده بیشتر از ظرفیت ارزهای دیجیتال
-۹مذاکرات برای رفع تحریم های مالی
-۱۰کاهش مخارج عمومی و اتخاذ سیاست های
مالی ریاضتی بیشتر
تغییر یک رویه غلط
سهیل ایرجیان -دانش�گاه مونتگمری مریلند :افزایش نرخ دالر در
ایران برای چندمین بار ثابت کرد که سیاس��ت افزایش تدریجی نرخ بنزین
ناکارامد و بی تاثیر است.
اقتصاد ایران به اسم حمایت از مستضعفان هر روز در باتالق خودساخته
یارانه یا سوبسیدهای غیرنقدی بیشتر فرو می رود و در این میان منابع ملی
هر شب در مرزهای ایران به تاراج می رود.
نخس��تین قدم سیاس��ت گذار برای تغیی��ر این رویه غلط ،اطالع رس��انی
عموم��ی میزان ضرر ملی از قاچاق کاالهای یارانه ای اس��ت تا افکار عمومی
اماده تغییر شود.
پس از ان زمان بستن همیشگی پرونده سهمیه بندی بنزین براساس لیتر
مصرفی است که جایگاهداری سوخت در ایران را غیراقتصادی کرده و یک
صنعت شغل ساز را از اقتصاد حذف کرده است .حال نیاز به یک جایگزینی
اس��ت که نه تنها باعث فش��ار مالی بر مردم نشود بلکه از قاچاق سوخت هم
جلوگیری کند!
تغییر ماهیت کارت سوخت از یک کارت لیترمحور به یک کارت تخفیف
شهروندی می تواند داروی این درد کمرشکن باشد؛ به این معنی که شهروند
ایران��ی بتوان��د به صورت پلکانی از ۹۰درصد تا صف��ر درصد تخفیف بنزین
برپایه نرخ روز خلیج فارس بهره ببرد .سیاس��ت گذار می تواند براس��اس نوع
خودرو ،سهم هر شهروند از میزان تخفیف را دهک بندی کند.
گرچ��ه این کارت تخفیف به دلیل کمبود زیرس��اخت برای س��وخت های
جایگزین باعث کاهش چشمگیر میزان مصرف بنزین نخواهد شد ،اما قطعا
باعث می شود سرمایه گذاری روی س��وخت های جایگزین در ایران افزایش
یابد .همچنین ازادسازی نرخ بنزین باعث افزایش تعداد جایگاه های سوخت
و ایجاد اختالف نرخ بین باالی ش��هر و پایین شهر خواهد شد که عاملی بر
گسترش هرچه بیشتر عدالت برای کم درامدها خواهد بود.
شاید از همه مهم تر ،این سیاست دست همسایگان خارجی از منابع نفتی
ایران را قطع کند.
اقتص��اد ایران در حالی در کمای انتخابات امریکا خفته که باید برای هر
سناریویی اماده باشد .واقع بین باشیم؛ قوی ترین تحریم های تاریخ ایران ،به
ای��االت متحده اهرمی داده که هیچ رئیس جمهوری به راحتی از ان دس��ت
نخواهد کش��ید .اقتصادها در ش��رایط تحریمی باید ب��ه کاهش هزینه های
دولت دست بزنند.
منبع :مجمع فعاالن اقتصادی
دریچه
از دوران طالیی تا سال های اخیر
سیستم شناور ارزی یا نرخ ثابت؟
محمد فاضلی -جامعه شناس:
برخی مس��ئوالن سال هاس��ت و در
صدر انها برخی نمایندگان مجلس
به تازگی و به شدت ،رفتار جالبی در
پی��ش گرفته اند .من ای��ن رفتار را
«پوپولیس��م نو» یا «تو درد بکش،
من ه��م داد می کش��م» نام گذاری
می کنم.
بیم��اری را تص��ور کنی��د که از شکس��تگی اس��تخوان،
ضرب خوردگ��ی ش��دید ،عفون��ت و درد ش��دید دندان یا
اپاندیس نیازمند مراقبت و عمل درمانی به پزشک مراجعه
کرده است.
پزشک هم دس��ت می گذارد روی عضوی که شدید درد
می کند ،فشار می دهد و به بیمار می گوید اینجا بیمارستان
است و باید ارامش را حفظ کرد؛ هیس ،سروصدا نکن ،اما
خودش داد می کشد.
بیمار در چنین حالتی حتما می گوید پزش��ک جان ،من
دردم می اید ،تو چرا داد می کش��ی؟ داد کشیدن را خودم
بلدم؛ تو راهکاری ،درمانی ،کار بهتری بلد نیستی؟ پزشک
هم می گوید :من دارم داد می کش��م ک��ه بقیه بفهمند تو
وضعیت اورژانس��ی داری و باید رس��یدگی کنند؛ من دارم
جلب توجه می کنم.
ح��ال بیمار و پزش��ک ،دقیق��ا حال برخ��ی مدیران و
نمایندگان مجلس در این روزهاست .مردم درد می کشند،
انها هم داد می کشند.
انها مثل پزشک داس��تان ،موافق حق داد کشیدن خود
مردم نیس��تند ،خودشان از طرف مردم داد می کشند .انها
جلب توجه می کنند ،انها با داد کش��یدن بیماری سندروم
«دیده شدن» را تسکین می دهند.
انها چی��زی درباره علت درد نخوانده اند و حتی یافته ها
و دانس��ته های دیگران درباره بیم��اری را هم نمی خوانند.
نمایندگان��ی که چپ و راس��ت به نرخ ب��االی پراید حمله
می کنند ،با اطمینان می شود گفت گزارش های کارشناسی
را نخوانده اند ،حتی در سخنان ش��ان ی��ک کلمه به چنین
گزارش��ی اش��اره نمی کنند ،جرات ندارند حتی خواس��تار
انتش��ار عمومی ان بش��وند .مسئله ش��ان درد فروش گران
پراید نیست ،انها داد می کشند.
پوپولیس��م نو (خیلی هم نو نیس��ت ،االن شدید شده)،
دنبال «سیاست َج َزع و َف َزع» برای جلب توجه است؛ هیچ
چیز در چنته ندارد؛ داد می کشد و هر قدر صدایش بلندتر
می ش��ود ،تهی و پوچ بودنش بیش��تر اشکار می شود؛ هیچ
چیز درباره عل��ت نمی گوید؛ یک خ��ط راهبرد حرکت به
سمت حل مسئله در ان نیست؛ فقط داد می کشد.
رفت��ار «تو درد بکش من هم داد می کش��م» پرتناقض
هم هس��ت .عامالن چنین رفتاری در همان حال که طرح
می دهند تا فضای مجازی را تخته کنند ،نان ش��ان هم در
بق��ای فضای مجازی اس��ت .انها کامال اگاه هس��تند که
ان بلندگوی��ی که دادش��ان را به گوش خالیق می رس��اند
همین فضای مجازی اس��ت .جمالت سخنان شان را کوتاه
طراحی می کنند تا بتوان در یک دقیقه فیلم قابل انتش��ار
در اینستاگرام یا کلمات محدود توییتر جا داد.
پوپولیس��م نو ،خوردن از توبره و اخور هم هست .طرح
برای بس��تن فضای مج��ازی می دهی تا قدرت خوش��ش
اید و حواس��ت ب��ه دوربین و کارگردانی داد کش��یدن هم
هس��ت تا جلب توجه کنی؛ اما از نوشتن دو خط یادداشت
سیاس��تی علت شناس��انه در روزنامه عاج��زی .تو فقط داد
می کشی؛ درباره فرایند ،س��ازکار ،علت ،کنشگر ،گزینه ها
و سیاس��ت های منج��ر به عفون��ت ،شکس��تگی ،پارگی و
ضرب خوردگی چیزی نگو؛ نه س��وادش را داری نه جراتش
را؛ فش��ارش به بقیه می اید اما تو فقط داد بکش تا معلوم
شود چقدر دردشناسی.
اقای��ان و خانم ه��ای دادک��ش ،داد کش��یدن را مردم
خودش��ان بلدند؛ ش��ما اگر درباره منش��ا ،فرایند ،نیروها،
اندیش��ه ها ،گزاره ه��ا ،گزینه ه��ا ،سیاس��ت ها ،اقدام��ات و
برنامه های منجر به بروز درد ،چیزی فراتر از کلیات ابوالبقا
بلدید ،غیر از تکرار واژه های کلیش��ه ای سراسر تهی چیزی
می دانید ،اگر راهکاری در سر دارید ،بنویسید؛ داد نکشید.
ش��ما را برای داد کش��یدن و جلب توجه کردن ،انتخاب
نکرده اند یا به کاری نگمارده اند.
حمید اذرمند -کارش�ناس بانکی :صرف نظر از
جزئیات و تفاوت هایی که در ش��یوه های اندازه گیری
و ب��راورد ن��رخ ارز تعادلی وج��ود دارد ،به طور کلی
می ت��وان گفت نرخ تعادلی ارز در اقتصاد ،تحت تاثیر
متغیرهای��ی مانند نرخ تورم داخل��ی و خارجی ،نرخ
بهره ،انتظارات ،متغیرهای بخش واقعی و سایر عوامل
تعیین می شود.
البت��ه در اغل��ب دوره های زمانی ،به واس��طه سیاس��ت هایی مانند تثبیت
نرخ ،چندنرخی ک��ردن بازار ،مداخله در بازار ،اصطکاک و ناکارایی در بازار،
تحریم ه��ا و نظایر ان ،نرخ ارز تحت تاثیر قرار گرفته و از نرخ تعادلی فاصله
گرفته است.
ن��رخ ارز در چند ماه اخیر با رش��دی غیرمتعارف مواجه ش��ده که نیاز به
تحلیل و ریش��ه یابی دارد .اگر مقطع زمانی ش��هریور امسال را نسبت به ماه
مش��ابه س��ال قبل در نظر بگیریم ،در این مدت نرخ رشد نقطه به نقطه پایه
پولی و نقدینگی به ترتیب حدود ۲۶و ۳۶درصد بوده اس��ت .همچنین نرخ
تورم نقطه به نقطه شهریور امسال نسبت به شهریور سال گذشته حدود ۴۰
درصد بوده است.
از ط��رف مقابل ،میانگین ماهانه نرخ ارز در ش��هریور امس��ال نس��بت به
ش��هریور سال گذشته حدود ۱۰۶درصد رشد داشته که بیانگر رشد بیش از
2برابری نرخ ارز در یک سال است.
مالحظه می ش��ود که رش��د نرخ ارز طی یک سال گذشته ،تناسبی با نرخ
تورم یا متغیرهای پولی ندارد .گرچه رشد نقدینگی و به تبع ان روند فزاینده
نرخ تورم در ماه های اخیر ،بخش��ی از افزایش نرخ ارز را توضیح می دهد اما
ش��واهد اماری حاکی از ان اس��ت که س��ایر متغیرهای موثر بر نرخ ارز ،در
ماه های اخیر ،نقش بیشتری در تعیین نرخ ارز در بازار ایفا کرده اند.
ب��ه بیان دیگر ،تغیی��رات متغیرهای پولی یا نرخ ت��ورم ،نمی تواند تمامی
تح��والت ن��رخ ارز را توضیح دهد؛ از همین رو در اینجا باید به نقش س��ایر
عوامل موثر بر نرخ ارز ،به ویژه عوامل کوتاه مدت و برون زا پرداخت.
ج��دا از عامل مهم رش��د نقدینگ��ی و نرخ تورم ،یکی دیگ��ر از مهم ترین
متغیرهای اثرگذار بر نوسانات نرخ ارز در بازار ،میزان منابع ارزی در دسترس
اس��ت .مناب��ع ارزی کش��ور ،به طور کل��ی از محل صادرات نفت��ی ،صادرات
غیرنفتی و حساب سرمایه یا ایجاد بدهی قابل حصول است.
امار منتش��ر شده گمرک نش��ان می دهد ارزش صادرات غیرنفتی کشور
در 6ماه نخس��ت امسال ،با کاهش معنی دار نسبت به سال قبل مواجه شده
است .بخش��ی از این کاهش ،در اثر تحریم های خارجی (تحریم های تجاری
و بانکی) و بخش��ی نیز ناش��ی از کاه��ش تقاضای جهانی و کاهش نس��بی
قیمت های جهانی اقالم صادراتی کشور (در اثر شیوع کرونا) بوده است.
در ۶م��اه نخس��ت س��ال ،عوای��د و درامدهای ارزی حاص��ل از صادرات
نفت خام و گاز طبیعی نیز در اثر تش��دید تحریم های خارجی و محدودیت
دسترسی به حساب های ارزی و همچنین کاهش قیمت های جهانی ،کاهش
یافته اس��ت .مجموع تحوالت ناشی از تش��دید تحریم های نفتی و تجاری و
ش��یوع گسترده کرونا ،منجر به کاهش ش��دید منابع ارزی کشور و فشار بر
بازار ارز شده است.
امارهای گمرک نش��ان می دهد در نیمه نخس��ت س��ال ،می��زان واردات
گمرکی کشور حدود ۲۱درصد کاهش یافته ،اما در مقابل ،میزان کاهش در
ارزش صادرات کشور (اعم از نفتی و غیرنفتی) ،بسیار بیش از ان بوده است.
ب��ه بیان دیگر ،کاهش ارزش صادرات ،بس��یار بیش از کاهش ارزش واردات
بوده و در نتیجه ان ،تراز تجاری کشور بعد از 2دهه ،در نیمه نخست امسال
منفی شده است.
منفی ش��دن تراز تجاری کش��ور (اعم از نفتی و غیرنفتی) به طور طبیعی،
موجب تشدید فشار بر بازار ارز و در نتیجه افزایش نرخ ارز می شود.
ای��ن نکته را نیز بای��د اضافه کرد که کاهش منابع ارزی کش��ور ،عالوه بر
تح��والت تراز تجاری ،تحت تاثیر تحوالت حس��اب س��رمایه نی��ز قرار دارد.
به علت شرایط تحریمی ،از یک طرف امکان تامین مالی خارجی (کوتاه مدت
و بلندم��دت) و ج��ذب مناب��ع ارزی از خارج وجود ن��دارد و از طرف دیگر،
دسترسی به بخشی از منابع ارزی متعلق به کشور میسر نیست.
هر دو عامل ،فش��ار بر بازار ارز را تش��دید کرده و موجب افزایش نرخ ارز
می شوند .عالوه بر انچه گفته شد ،بازگشت ارز صادراتی و خروج سرمایه نیز
طبیعتا بر افزایش نرخ ارز موثر است.
نظرگاه
منشور اخالق حرفه ای روزنامه نگاری در روزنامه
چه عواملی بر نرخ ارز موثر است؟ صفحه 16